Paniguradong matutuwa siya. Sigurado nga malipay siya. Ang puso niya'y puno nang kaligayahan. Ang iyang kasingkasing napuno sa hingpit nga kalipay. Ilan ang mga kulay? Pila nag mga kolor? Nakakapagbasa ako ng Ingles. Makabasa ko og Iningles. Nakikita ko sa mata mo. Nakita nako sa imong mga mata. Di ko rin maipaliwanag. Dili sad nako mapasabut. Hindi ako mabubuhay nang walang telebisyon. Dili ko mabuhi nga walay telebisyon. Hindi ko maalala ang pangalan niya. Dili ko makahinumdom sa iyang ngalan. Hindi ko matandaan ang pangalan niya. Dili ko makahinumdom sa iyang ngalan. Wala akong pakialam kung anong gawin niya. Wala koy labot og unsa ang iyang gibuhat. Ang pangarap ko'y nasa Hapon ako. Ang damgo nako nga ako naa sa Japan. Parang gusto kong maglakad-lakad. Murag gusto ko nga maglakaw lakaw. Maaga akong umuwi bawat araw. Sayo ko nga gauli sa balay sa matag adlaw. Gusto ko rin itong kulay. Gusto usab nako ni nga kolor. Gusto kong maglaro ng mga salita. Ganahan ko sa pagdula sa mga pulong. Gusto kong magbiyaheng nakatren. Gusto ko magbiyahe nga nakatren. Binasa ko ang New York Times. Akong gibasa ang New York Times. Nagbabasa ako ng New York Times. Akong ginabasa ang New York Times. Nakita ko siya pagkalipas ng sampung taon. Nakita ko siya human sa napulo ka tuig. Nakita kitang may kasamang matangkad na lalaki. Nakita tika nga adunay kauban nga taas nga lalaki. Dapat magtanong ako, di ba? Dapat mangutana ko, dili ba? Naiintindihan ko ang pakiramdam mo. Makasabut ko sa imong gibati. Gusto kong ako'y maging nasa plano mo. Gusto ko nga ako naa diha sa plano nimo. Pumunta ako sa nimumultong bahay. Moadto ko sa balay nga ginamulto. Gusto kong mapanood ang pelikula. Gusto nako nga makita ang pelikula. Malimit na ako'y kalahating gising lamang. Kasagaran ra nga ako katunga lang nagmata. Kung di ka kumain, mamamatay ka. Kung di ka mokaon, mamatay ka. Bihira lang umulan dito. Panagsa ra ulan dinhi. Mas mainit-init na. Mas init-init na. Maaaring umulan anumang oras. Mahimong moulan sa bisan unsang orasa. Parang buhay pa siya. Murag buhi pa siya. Halos hatinggabi na dito. Hapit tungang gabii na dinhi. Talagang madilim sa labas. Tinuod nga ngitngit sa gawas. Kaunti na lang ang kailangang gawin. Gamay na lang ang kinahanglan na buhatonon. Puwede ko bang hiramin ang bisikleta mo? Mahimo ba ko manghulam sa imong bisikleta? Pakisabi sa akin kung kailan pupunta. Palihug sultihi ko og kanu-a mag-adto. Tinanggi niyang natagpo niya siya. Nagdumili siya sa nakita niya siya. May mata siya para sa kagandahan. Aduna siyay mata alang sa kadaghanan. Hinila niyang pataklob ang sweater niya. Gibira niya iyang sweater pataklob. Pakibagalan niyo po ang inyong pagsasalita. Pakihinay ninyo sa inyong sinultihan. Dahan-dahan magsalita, nga! Hinayninaya inyong pagsulti, palihug! Biglang umulan. Kalit nga miulan. Biglang naging maingay. Kalit lang nga ningsaba. Di pa kumalembang ang kampana. Wala pa ningbagting ang kampana. Medyo malayo ang estasyon. Medyo layo ang estasyon. Nars ang anak nilang babae. Nars ang ilang anak nga babaye. Halos walang mga libro. Hapit walay mga libro. Walang TV sa kuwarto ko. Walay TV sa akong kwarto. Hinalal nila siyang chairman. Napili nila siya tagapangulo. Nag-away sila hanggang sa katapusan. Nag away sila hangtud sa katapusan. Puno ng aklat itong kahon. Puno sa libro kininh kahon. Gawa sa kahoy itong sulatan. Gama sa kahoy kining sulatanan. Uminom ng tasang kape si Tomas. Miinum ug usa ka tasang kape si Tomas. Humaharap ng hamon si Tom. Gaatubang ug hagit si Tomas. Gusto ni Tomas ang siyensiyang piksiyon. Gusto ni Tomas ang Thomas siyensiya nga piksiyon. Mahal ni Tomas ang siyensiyang piksiyon. Ganahan si Tomassa siyensiyang pikisiyon. Nagkakasayihan kami. Nagkalingaway mi. Binili namin ang bahay ng mama. Gipalit namo ang balay sa tawo. Binili natin ang bahay ng mama. Gipalit nato ang balay sa tawo. May parti kami kagabi. Nagparti mi kagabii. Nanahimik kami sa silid. Naghilum mi sa kuwarto. Babalik kami muli. Mubalik mi usab. Ano naman ang kasintahan niya? Unsa sad ang uyab niya? Anong sinabi ni Tom tungkol sa akin? Unsa ang gisulti ni Tom, mahitungod sa ako? Anong nangyari sa pagkain natin? Unsa ang nahitabo sa atong pagkaon? Anumang sinasabi niya'y totoo. Bisan unsa nga iyang isulti tinuod. Kailan tayo kakain, kaya. Kanus-a kaha ta mangaon? Saan ang pinakamalapit na bangko dito? Hain man ang labing duol nga bangko dinhi? Aling sapatos ang napakaliit? Asa nga sapatos ang gamay kaayo? Sumunod ka sa sasabihin ko. Sunda ang akong isulti kanimo. Mas magaling na huwag mong puntahan iyon. Mas mamaayo nga dili to nimo adtoan. Nahawa ako sa sipon mo. Natakdan ko sa imong sip-on. Kailangan ng pintura ng bahay mo. Kinahanglan og p pintal sa panimalay nimo. Halos walang naniwala sa kanya. Hapit walay usa nga mituo kaniya. Ang hindi magandang panahon ay hindi hadlang. Ang dili maayo nga panahon dili usa ka babag. Pwede ko bang hiramin itong payong? Mahimo ba manghulam niini nga payong? Maaari ko bang makausap si Tom? Mahimo ba na maistroya nako si Tom? Alam mo ba ang daan pauwi sa inyo? Kahibalo ba ka sa dalan pauli sa balay ninyo? Natanggap mo na ba ang sulat? Nadawat na ba nimo ang sulat? Umiinom ka ba ng tsa, o kape? Gainum ba ka og tsa-a, o kape? Alin ang mas gusto mo, ang ulam, o ang isda? Asa imong mas gusto, ang sud-an, o ang isda? Gusto mo talagang malaman? Gusto gayud nimo mahibal-an? Gusto mo talagang maalaman? Gusto gayud nimo mahibal-an? Gusto mo bang tignan? Gusto ba nimo makita? Gawin mo na ang takdang-aralin mo. Buhata imong bulahatton. Huwag kang pumatol sa mas bata sa iyo. Ayaw og patol sa mas batan-on pa kay sa imo. Nakakita ka na ba ng koala? Nakakita na ba ka ug koala? Sa isang sens, artista siya. Sa usa ka pagsabot, artista siya. Pinaghahahanap siya ng mga pulis. Gipangita siya sa mga pulis. Pininturahan niya ang bisikleta niyang pula. Pintalan niya ang iyang bisikleta og pula. Ngumiti siya, tapos nagpaalam. Ningisi siya, human ninglakaw. Nag-aaral din siya ng Intsik. Gatuon pud siya un Inintsik. Gusto niyang kumanta ng mga lumang kanta. Gusto niya mukanta og mga karaang kanta. Malapit na siyang gumaling. Hapit na siya mamaayo. Hayskul na estudyante siya. Hayskul siya na estudyante. Talagang di siya paparini. Tinuod nga dili siya muadto diri. Nagsusulat siya ng mahabang liham. Gasulat siya ug taas nga sulat. Ano kaya kung pumunta sa sine? Unsa kaha kung moadto ug sinehan? Gusto pa ninyo ng kape? Gusto pa ba ninyo ug kape? Magkano ang kailangan mo? Pila imong kinahanglan Pinaalala ko siyang huwag magmaneho. Gipahinumdom nako kaniya nga dili siya magdrayb. Maglalakad-lakad lang ako. Maglakaw-lakaw ra ko. Di ko gustong pumarini. Di ko gusto ko nga moadto diri. Di ko kita ang kaibahan. Di nako makita ang kalahian. Balak kong pumaroon. Plano nako na moadto digto. Hindi pa ako nakapunta sa Paris. Wala pa ko kaadto og Paris. Kailangan kong gumamit ng palikuran. Kinahanglan nako mugamit ug banyo. Alam ko kung saan siya nanggaling. Kahibalo ko og asa siya gikan. Gusto kong magbiyahe nang magsarili. Gusto ko mobiyahe nga mag inusa ra. Gusto ko kung paano ka ngumingiti. Gusto ko ug unsa ka mupahiyom. Gusto ko mas ang dalandan kaysa sa mansanas. Mas gusto nako ang limonsito kay sa mansanas. Gusto ko talaga makita si Tom. Gusto gayud nako makita si Tom. Kita kong may bulaklak sa ibabaw ng pupitre. Nakita nako nga dunay bulak sa ibabaw sa pupitre. Palagay ko nagsisinungaling siya. Paminaw nako nagapangatik siya. Saan ang malapit na telepono? Asa ang duol nga telepono? Bakit hindi ka gumamit ng pay phone? Nganonong di ka gagamit ug payphone? Bakit gusto mong umalis ngayon? Nganong gusto nimo mulakaw karon? Meron bang gusto pa ng kape? Naa bay gusto og kape? Pakibukas mo nga ng pinto? Pakiabri ko sa pultahan palihog. Magsulat ng sanaysay tungkol sa "Pagkakaibigan". Paglsulat ug salaysay mahitungod sa "Panagamigohay". Maaari mong imbitahin ang kahit na sinong gusto mo. Mamahimo nga imong imitaran ang masking kinsa nga gusto nimo. Dapat magpahinga ka pagkatapos ng eksersays. Kinahanglan nag mupahulay pagkahuman ug ehersisyo. Makakalimutan mo rin ako balang araw. Makalimtan ra ko nimo sa kadugayan. Hindi ako ang dapat mong tanungin. Dili ako ang kinahaglan nimo nga pangutan-on. Una ang pangalan mo sa listahan. Una imong ngalan sa listahan. Malakas ang hangin buong araw. Kusog ang hangin sa tibuok adlaw. Mga ilang libro meron ka? Mga pila ka libro anaa ka? Lahat ng halaman ay kailangan ang tubig at ilaw. Tanang tanum kinahangalan ang tubig ug adlaw. Mahal na hobi ang astronomiya. Mahal ang kalingawan nga astronomiya. Marunong ka bang magbilang hanggang sampu sa Intsik? Kabalo ba ka magihap hantud napulo sa Inintsik? Mayroon ka bang reklamo? Aduna ba kay reklamo? Marunong ka bang magmahjong? Kahibalo ba ka magmahajong? Nagiging mahal ang lahat. Nahimong mahal ang tanan. Palagi siyang humihiram ng pera sa akin. Pirmi siya gahiram ug kwarta sa ako. Tinanong niya kung gusto ko ang math. Gipangutana niya ug gusto nako ang math? Nanakaw 'yong kotse niya kahapon. Nakawat iyan sakyanan gahapon. Talagang gusto niya ang siyensiyang piksiyon. Tinuod na gusto niya ang siyensiyang piksiyon. Isang tasa pa ng kape? Usa ka tasa sa kape? Paano sinusulat ang apelyido mo? Unsaon pagsulat sa imong apelyido? Gaano kalayo ang sumusunod na estasyon ng gasolina? Unsa kalayo ang sunod nga estasyon sa gasolina? Ilang wika ang marunong ka? Pila ka pinulongan kahibalo ka? Sawa na akong kausapin siya. Nagsawa na ko ug istorya niya. Di ko na mainom ang serbesa. Di na nako mainum ang serbesa. Talagang hindi ako sumasang-ayon dito. Tinuod nga dili ko mouyon. Isip kong hindi nila naintindihan. Hunahuna nako nga dili nila masabtan. Ayaw kong kumain. Di ko gusto mukaon. Di ko alam kung nasa akin pa. Wala ko kabalo kung naa sa akoa pa. Natutuwa ako sa litrato. Nalipay ko sa hulagway. Araw-araw nagbubus akong papuntang eskuwela. Matag adlaw gasakay ko ug bus padulong og skwelahan. Nagpapalaki ako ng mga orkid sa grinhaws ko. Nagapadako ko og mga orkid sa Sana'y hindi nila ako niloloko. Unta wala ko nila gina atik. Mga sampung talaba yata ang kinain niya. Murag mga napulo ka kinason ang iyan gikaon. Akala ko tatay ni Mary si Tom. Abi nako amahan ni Mary si Tom. Gusto kong bumalik doon ngayong gabi. Gusto nako mubalik digto karong gabii. Sabihin mo sa akin ang katotohanan. Sultihi ako sa kamatuoran. Basta tatapusin ko itong trabaho. Basta humanon ko ning trabahoa. Di ko yun mahuhulaan. Dili nako to matagnaan. Kung ako ikaw, mag-aaral ako nang mas mabuti. Og ako sa imo, mas ayuhon nako akong pag skwela. Sa Inglatera, ang Labor Day ay ginaganap tuwing Mayo. Sa Inglatera, ang Adlaw sa Pagtrabaho ginaselebrar pag Mayo. Mas mahirap ba ang Ingles kaysa sa Hapon? Mas lisud ba ang Ingles kay sa Hapon? Kakain ba rito, o magteteyk-awt? Mukaon ba diri o dal-on sa gawas? Hindi kailangang maging ganito. Dili kinahangaln na mahimong ingon ani. Umiinit nang umiinit na. Gpainit ug taman. Kumukulimlim na sa labas. Gadag-um na sa gawas. Mas komplikado kaysa sa iyan. Mas komplikado kaysa ana. Kagabi, nakinig ako sa radyo. Kagabii, naminaw ko sa radyo. Inom tayo o kung ano man. Inum ta o kung ang naa. Galing Osaka ang lolo ko. Gikan og Osaka ang akoang lolo. Naglalaro ng manika ang kapatid ko. Nagadula og manika ang akong igsoon. Pawalang galang, po. Pasayloa ko. Nakakasira ng ating Tiyera ang polusyon. Makaguba ug Tiyera ang polusyon. Tinanong niya kung ba't siya umiiyak. Gipangutan kung ngano ninghilak siya. May pusa siya. Puti ang pusa niya. Aduna siya'y iring. Puti ang kolor niya. Kilalang-kilala niya ang nanay mo. Kaila kaayo niya ang imong inahan. Sabi niya'y gusto niya ng mga bulaklak. Ingon niya nga gusto miya ang mga bulak. Nag-taxi siya papunta sa museo. Sultihi salamin unsay imong nahibaloan bahin Tom. Nagsulat siya ng libro tungkol sa ibon. Nagsulat siya ug libro mahitungod sa mga langgam. Sabihin mo samin kung anong alam mo tungkol kay Tom. Ingna sa amo og unsa imong nahibal-an mahitugod kang Tom. Nag-iisang nakatira ang matandang babae. Nag inusa ra nga nagpuyo ang tiguwang nga babae. Puno ang bote na ng tubig. Puno ang botelya og tubig. Tumakbo 'yong bata nang nakita niya ako. Ningdagan ang bata pagkakita niya sa akoa. Malaki ang populasyon ng siyudad. Dako ang populasyon sa siyudad. Nililibot ng Buwan ang Tiyera. Ginatuyok sa bulan ang Tiyera. Kamakailan lamang pinaluwag ang mga alituntunin. Taud-taud lang giapluagan ang mga sundonon. Tunay pala yung tsismis. Tinuod diay tong hungihong. Hindi makagupit iyong gunting. Dili maka putol katong gunting. May mabigat na buwis sa tabako. Adunay daku nga buwis sa tabako. Wala silang tsoys kundi umalis. Wala sila'y kapilian kundi ang muhawa. Nagbebenta ng mga angkat sila sa tindahang iyon. Nagabaligya sila ug inangkat sa kato nga tindahan. Namatay si Tom nang may hawak na baril. Namatay si Tom nga adunay gunit nga baril. May rason si Tomas na magalit. Adunay rason si Tomas masuko. Kailangan ni Tomas ng oras para mag-isip. Kinahanglan ni Tomas ug oras para mag-huna huna. Ang mga magulang ni Tom ay si John at Mary. Ang mga ginikanan ni Tom kay si John ug Mary. Dalawang pamilya ang nakatira sa bahay na iyon. Duha ka pamilya nag nakpuyo digto. Nag-aalmusal kami sa loob ng gusali. Nagapamahaw mi sa sulod sa katukuran. Hindi ka imbitado sa party. Dili ka imbitado sa parti. Bakit mo sila pinaparusahan? Ngano ginasilutan nimo sila? Saan mo gagamitin ang perang 'to? Asa nimo gamiton kining kwartaha? Nasaan na yung iba pang files? Asa na tong uban pang mga papeles? Nasaan na yung iba pang mga file? Asa na tong uban pang mga papeles? Anong klaseng musika ang gusto mo? Unsa nga klase nga sonata imong gusto. Ba't mo pininturahang pula ang bangkito? Ngano imong ginapinturahan ug pula ang bagko. Bakit di mo sabihin sa kanya nang diretso? Nganong dili nimo siya istoryahon og diristo. Di ka ba sasama sa aming pagdaldalan? Dila baka moapil sa among pagistoryahay? Talagang maaga ka nitong umaga. Tinuod nga sayo ka karong buntaga. Alam mong ayaw ko ng itlog. Kaba ka nga di ko og itlog. Dapat huwag ka nang manigarilyo. Dapat dili na ka manigarilyo. Mahuhuli ka sa eskuwela. Maulahi ka sa skwelahan. Magpatingin ka na sa doktor. Magpakonsulta ka sa mananambal. Ang problema mo'y parang yung akin. Ang imong problema susama sa akoa. Ang relo mo'y nasa mesa. Ang imong relo naa sa lamesa. Ang relo mo'y nasa ibabaw ng mesa. Ang relo nimo naa sa imabaw sa lamesa. Tumutulog ang tsuper sa kotse. Nagatabang ang drayber sa sakyanan. Naroon ang lahat ng mag-aaral. Naa didto ang tanang studyante. Isip mo bang tulungan sila? Gihunahuna ba nimo na tabangan siya. Malapit na ang taglagas. Hapit na ang taglagas. Umasal kayo nang maayos habang wala ako. Ayusa ang inyong pamatasan samatang wala ko. Puwede bang magrolerskeyt sa parkeng ito? Mamahimo ba nga mag rolerskeyt kini nga parke. Pakiabot nga ng asin? Pakipasa gud sa asin? Ang mga dolphin at balyena ay hindi mga uri ng isda. Ang mga lumod ug iho kay dili mga klase sa isda. Pinapasok siya ni tatay sa study. Ginasulod siya ni papa sa pagtuon. Umalis ka na bago makita ka nila dito. Lakaw na usa ka nila makita diri. Uminom ka na ba ng gamot? Nagtumar na ba ka ug tambal? Wala siyang kinakain kundi prutas. Wala siya'y laing ginakaon kundi prutas. Binigay niya sa akin ang sulat at umalis. Gihatag niya sa ako ang sulat ug ninglakaw. Di pa siya umuwi, ano? Wala pa diya niuli, no? Ipinakilala niya sa akin ang anak niyang babae. Gipaila-ila niya sa ako ang iyang anak nga babaye. Kakakain lang niya ng sushi at uminom ng serbesa. Bago ra siya nakakaon ug sushi ug miinum og serbesa. Nakatira siya sa nayong katabi ng Osaka. Nakapuyo siya sa siyudad tapad sa Osaka. Nakatira siya sa isang baranggay malapit sa Osaka. Nakapuyo siya sa usa ka baranggay nga duol sa Osaka. Nagkunyari siyang hindi nakikinig. Nag atik atik siya nga wala naminaw. Sabi niya'y alas nuwebe na. Ingon niya na alas nuwebe na. Mukhang nabigo siya sa kanyang anak. Murag dili siya malampuson sa iyang anak. Wala siyang iniisip kung hindi sarili niya. Wala siya'y laing gihuna huna kundi iyang sarili lang. Kilala ng maraming tao ang mukha niya. Ilado sa mga tao iyang nawong. Marapat ang imbensiyon niya ng atensiyon. ako dili motuo nga ihatag kaninyo. Paano mo nalaman itong mga bagay na ito? Sa unsang pamaagi nimo nahibal-an kining mga butanga. Hindi ako makapaniwala na sumusuko ka na. Dili ko makatoo nga moundang na ka. Wala akong magawa kung hindi sundin siya. Wala koy mabuhat kundi ang sundon siya. Sa memorya ko, hindi niya sinabi ang ganoon. Sa akong nahinumdoman, wala niya gisulyi ang ingato. Hindi ko matandaan kung kaanong kataas siya. Diili nako mahinumdoman kung unsa kataas siya. Kung minsan, hindi ko siya maintindihan. Usahay, dili nako siya masabtan. Mas gusto ko ang tag-lamig kaysa sa tag-init. Mas gusto nako ang ting-tugnaw kaysa ting-init. Mas malaki ang pagmamahal ko sa'yo kaysa sa pagmamahal mo sa akin. Mas dako ang akong higuma sa imo kaysa sa paghigugma nimo sa ako. Baka lumabas ako kung tumila na ang ulan. Basig mugawas ko og moundang ang ulan. Isip kong talagang mabait na tao ka. Huna huna gayud nako nga buotan ka nga tawo. Lumaki akong nakain ng pagkaing Meksikano. Nagdako ko nga gakaon ug pagkaon sa Meksikano. Na-bakunahan ako laban sa trangkaso. Nabakunahan ko kontra sa trangkaso. Di ako pupunta sa paaralan bukas. Dili ko moadto sa eskwelahan ugma. Pupunta ako sa Tsina sa susunod na linggo. Paadto ko sa Tsina sa sunod na Dominggo. Hinahanap ko ang aking bolpen. Mayo golpkors duol dinhi? Iniba ko ang ley-awt ng websayt ko. Gilahi nako ang itsura sa akong websayt. May golpkors bang malapit dito? Aduna bay golpkors dinhing dapita? May supermarket bang malapit dito? Aduna ba palengke nga duol diri? Unang beses mo ba ito sa Hapon? Unang beses ba nimo ni sa Japan? Imposibleng gawin kong ganoon. Imposiblen buhaton nako ang ingon ato. Parang meron na tayo ng lahat. Murag naa na sa atoa ang tanan. Sa tingin ko ay matapat siya. Sa akong panan-aw kay masaligan siya. Ipaalam mo sa akin kung saan ka mananatili. Ipahibalo sa akoa kung asa ka mag-istambay. Tingnan natin kung anong mangyayari. Tan-awon nato og unsay mahitabo. Nilagay ni Maria ang buslo sa ibabaw ng mesa. Gibutang ni Maria ang sibot sa imabaw sa lamesa. Puwede ba kitang makausap sandali? Puwede ba tika maistorya kadali. Libangan kong mangolekta ng lumang barya. kalingawan nako ang mangolekta ug karaang sinsilyo. Wala namang nagsasabing hindi ka pwedeng mangisda. Wala mat naga ingon nga dili ka pwede mangisda. Hindi lahat ng mga tauhan ay dumalo. Dila tanang tawo ningtambong. Ay naku! Nauubusan tayo ng gasolina. Ay sus! Nahutdan ta og gasolina. Ay naku! Nauubusan kami ng gasolina. Ay sus! Nahutdan mi og gasolina. Pakibili mo nga ako ng bagong kompakdisk ni Shakira. Paliti gud ko og bag-ong kompakdisk ni Shakira. Punta naman kayo sa bayan namin minsan. Adto pud mo sa among lugar usahay. Pinaalala niyang huwag niyang gawin. Gipahinumdom niya nga nga dili niya buhaton. Hindi na siya ngumingiti para sa akin. Dili na siya na siya mungisi nako. Pinospon niya ang biyahe niya sa Meksiko. Gilangan niya ang iyang biyhae padulong og Meksiko. Humahabol ang ilang tao ng kagalakan lamang. Nagagukod ang pipila ka mga tawo sa kalipay lang. May nangyari sa kotse ko. Naay nahitabo sa akong kotse. Nakakatuwa ang pagsasalita ng Ingles. Makatawa ang iyang pag istorya og Iningles. Ang tagumpay ay depende sa ginagawa mo. Ang kalampusan nagadepende sa imong bulohatan. Pakisabi sa akin kung kailan ninyo gustong mag-order. Sultihi ko og kanus-a ninyo gusto mag kuha. Maglalayag ang eroplano sa ika-5. Molupad ang eroplano sa ala 5. Iyon ang pinakamagaling na araw sa buhay ko. Kato ang pinakamaayo ang adlaw sa akong kinabuhi. Aksaya iyon ng oras at pera. Kalas to sa oras og kwarta. Natutulog ang pusa sa mesa. Natulog ang iring sa imabaw sa lamesa. Nabansagang traydor ang lalaki. Nailhang traydor ang lalaki. Ginising ako ng ingay. Gimata ko sa kasaba. Gula-gulanit na ang lumang kastilyo. Guba ang daan nga kastilyo. Naghahanap ang pulisya ng masisisi. Nagapangita nag mga pulis og mamahay. Umaagos ang tubig sa ilalim ng tulay. Gatubod ang tubig sa lialum sa tulay. May mansanas sa ilalim ng pupitre. Naay mansanas sa ilalum sa pupitre. Di komportable ang mga upuang ito. Dili komportable ang kining mga bagko-a. Nagbilad sila sa araw. Nagpainit sila sa adlaw. Nagsalita silang nagkakape. Nagistoryahanay sila nga gakape. Gusto nilang pag-usapan ang mga bagay tungkol sa relihiyon. Gusto nilang hisgutan ang mga butang mahitungod sa relihiyon. Masyadong maliit itong T-shirt sa akin. Pirti ka gamay kining sanina sa akoa. Ito'y mahirap na problemang matematika. Kini lisud nga problema sa matematika. Di akin itong relo, kundi iyo. Dili akoa ning reloha, kundi imo. Pinakamagandang araw ito ng buhay ko. Pinakanindot kining adlaw sa akong kinabuhi. Di alam ni Tomas kung ano pang gagawin niya. Wala kahibalo si Tomas kung unsa pa iyang buhaton. Mas gusto ni Tomas ang kape kaysa sa tsa. Mas gusto ni Tom ang kape kompara sa tsa. Gusto ni Tomas ang pizza at pritong patatas. Gusto ni Tomas ang pizza og piniritong patatas. Binabayaran ni Tom si Mary para linisin ang kanyang bahay. Gianabayaran ni Tom si Mary aron limpyohan iyang balay. Gisingin mo kami para sa almusal. Mataha mi para sa pamahaw. Di natin talagang mahuhulaan ang anuman. Dili gayud nato matagnaan ang unsa man. Di namin talagang mahuhulaan ang anuman. Dili gayud namo matagnaan ang unsa man. Dapat huwag tayong magdaldalan sa aklatan. Dapat dili ta mag tabi sa laybrari. Naglakad kaming palibot ng lawa. Naglakaw mi nga naglibot sa sapa. Anong ginagawa mo sa mga libreng oras mo? Unsa ginabuhat nimo sa oras nga bakante ka? Kung saan may buhay, may pag-asa. Kung asa naay kinabuhi, naay pag laum. Pupunta ka ba sa party mamayang gabi? Moadto ba ka sa parti unyang gabii? Wala kang makitang kamalian sa kahit sino. Wala kay makit-an nga mali sa maskig kinsa. Hindi ka dapat kumain ng kahit anong maanghang. Dili ka dapat mukaon ug maskig unsa nga halang. Iniintay ka ng mga kaibigan mo. Ginahulat ka sa imong mga kauban. Ang aksidente ay bunga ng kawalang-isip. Ang disgrasya kay bunga sa dili paghuna-huna. Pagkatapos manuod ng tibi, natulog na ako. Pagkahuman ug tan-aw ug tibi, natulog na ko. Hinog ang seresa sa Hunyo o Hulyo. Hinog ang seresa sa Hunyo og Hulyo. Sarhan mo ang mga mata mo nang tatlong minuto. Ipiyong imong mga mata sa sulod sa tulo ka minuto. Tinulungan ba ni Tomas ang nanay niya kahapon? Gitabangan ba ni Tomas ang inahan niya kagahapon? Sumali ka ba sa singing contest? Niapil ba ka sa tigiay sa pagkanta? Meron ba kayo nito sa mas malaking says? Naa ba mo ani nga mas dako pa? Huwag kang matakot magkamali. Ayaw kahadlok nga mamali. Ayaw mo bang pumunta sa party? Dili ba ka muadto sa parti? Nakakain ka na ba ng pagkaing Hapon? Nakakaon na ba ka og pagkaon sa Hapon? Nakapaglakbay ka na ba sa pamamagitan ng eroplano? Nakabiyahe na ba ka nga sakay ang eroplano? Gumising siya nang alas-otso ng umaga. Ningmata siya ala-osto sa buntag. Katulong ng arkeyologo siya. Katabang sa arkeyologo siya. Abala siya sa paghahanda para sa biyahe. Nagkapulik siya sa pagpangandam alang sa iyang biyahe. Atat siyang pumunta sa ospital. Atat siya nga muadto sa ospital. Nakatira siya sa bahay doon. Nakapuyo siya sa balay digto. Ayaw na niyang pag-usapan pa tungkol doon. Di niya gusto hisgutan pa ang mahitungod digto. Ipinakita niya sa akin ang daan papunta sa tindahan. Gipakita niya sa akoa ang agianan padulong digto. Dalawampung sigarilyo siya sa isang araw. Kawhaan ka sigarilyo siya isa ka adlaw. Gusto niyang tumira sa Hilagang Amerika. Gusto niya mupuyo sa Amihanang Amerika. Gusto niyang mag-aral ng musika at sayaw. Gusto niya mag tuon ug mussika ug sayaw. Gaano karami ang mga tao sa iyong grupo? Unsa kadagahan ang tawo sa imong grupo? Ilang tao ang nasa grupo mo? Pila ka tawo ang naa sa imong grupo. Naniniwala akong wagas na Picasso iyon. Nagatoo ko nga putli nga Picasso to. Wala akong pinangako na kahit ano sa kahit na sino. Wala koy gisaad nga maskig unsa sa maskig kinsa. Hindi ako masyadong nakakapag-ehersisyo nitong mga nakaraang araw. Wala kaayo ko nakapag-ehersisyo kining niaging mga adlaw. Wala akong takdang aralin ngayong gabi. Wala koy bulohaton karong gabhiona. May nahanap akong isang mahusay na Mehikanong karinderya. Aduna koy nakita nga na nindut nga Meksikanong kana-anan. Kababalik ko lamang galing sa paaralan. Mao pay pagbalik nako gikan og eskwelahan. Gusto kong mag-aral ng mga wikang dayuhan. Gusto nako mag tuon ug pinulongan sa mga langyaw. Gusto kong mag-aral ng wikang dayuhan. Gusto nako mag tuon ug pinulongan sa langyaw. Sa tingin ko masyadong kamukha ni Tom si John. Sa tan-aw nako duol kaparehas kaayo og nawong si Tom ug John. Isip kong para siyang manunula. Gihunahuna nako nga mura siya og mamamalak. Naglakad-lakad ako para magpahangin. Naglakaw-lakaw ko para magpahanagin. Ikakasal pa kaya ako? Kaslon pa kaha ko? Isang baso ng tubig, po. Usa ka baso nga tubig, palihug. Gusto kong magtrabaho sa kapetirya. Gust nako magtrabaho sa kapetirya. Sasamahan kita pagkatapos nang ilang minuto. Ubanan tika pagkahuman sa pipila ka minuto. Maghihintay ako rito hanggang bumalik siya. Maghulat ko diri hangtud nga mubalik siya. Sabik akong makita siyang muli. Gusto na kaayo nako makita siya. Kung ganoon, magbabago ako ng isip. Kung mao to, magbag-o akong hunahuna. Noong pang Martes na umuulan. Kaniadto pang Martes gaulan. Hindi malayo sa otel. Dili layo sa hotel. Maaaring pumarini siya. Pwede nga muadto siya diri. Parang nagsisinungaling siya. Murag nagapangatik siya. Mahirap alagaan ang umiiyak na sanggol. Lisud bantayan ang gahilak na gamayng bata. Pakiguwardiyahan mo ang bag ko nang sandali. Pakibantayi akong bag kadali. Dapat maayos ang kuwarto mo nang kaya mong maayos. Kinahanglan nga mahan-ay ang kuwarto nimo hantud sa kaya nimo nga maayos. Matuto ka mula sa pagkakamali ng iba. Makahibalo ka gikan sa mga kamalian sa uban. Maghintay tayo hanggang tumila ang ulan. Maghulay ta hantud mahunong ang ulan. Tutulungan tayo ni Maria bukas. Tabangan ta ni Maria ugma. Isa-isang nilabas ni Mary ang mga itlog. Isa-isa nga gigawas ni Maria ang itlog. Magaling magbayla ang bespren ko. Hawod magbayle akong amigo. Magaling sumayaw ang bespren ko. Hawod musayaw akong amigo. Walang tao sa miting. Walay tao sa miting. Madalas nagku-krus ang aming mga landas. Kasagaran gakrus ang among mga agianan. Phoenix ang kabisera ng Arizona. Phoenix ang kabisera sa Arizona. Kumuha ka pa ng keyk. Kuha pa og keyk. Hinalo niya nang kutsara ang sopas. Gihalo niya sa kutsara ang sabaw. Pasensya na, medyo marami akong gagawin ngayon. Pasaylo-a, medyo daghan ko og ginabuhat. Yaong otel ay talagang malapit sa lawa. Katong hotel kay tuod nga duol sa lawa. Pumasok ang bata sa bintana. Misulod ang bata sa bintana. Bumababa ang kalidad ng bigas. Ganaog ang kalidad sa bugas. Maraming uri ng kape. Daghag kalse sa kape. Gumigising sila ng ika-6 ng umaga araw-araw. Nagamata sila ug alsa sais sa buntag. Akin ang bahay at lupang ito! Akoa ning balaya ug yutaa. Paalis ang tren nang alas nuwebe. Palakaw ang tren sa alas nuwebe. Bumili si Tom ng dalawang kopya ng libro. Ningpalit si Tom og duha ka kopya sa libro. Hindi naniwala si Tom sa sinabi ni Mary. Wala mituo si Tom sa giingon ni Maria. Di alam ni Tomas na ganoong nakakatawa si Maria. Wala nakahibalo si Tom og unsa kakataw-anan si Maria. Di marunong si Tomas magtali ng kurbata. Dili kabalo si Tom magtali sa kurbata. Malapit nang bumalik si Tom. Hapit na mubalik si Tom. Si Tom ang pinakahuling mag-aaral na umalis. Si Tom ang pinakaulahi nga milakaw nga estudyante. Nag-enjoy kami sa party. Naglipay kami sa parti. Tumakbo kami sa kalahatan ng daan papuntang estasyon. Ningdagan mi sa tanang agianan padulong sa estasyon. Karaniwang nag-aalmusal kami nang 07:30. Kasagaran nga nagapamahaw mi 07:30. Nahuli kami dahil ng bagyo. Naulahi mi tungod sa bagyo. Sa iyo, anong umaanib sa tag-init? Sa kaninyo, unsa naghiusa sa ting-init? Ano sa tingin mo ang ginagawa ko? Unsa sa tan-aw nimo akong ginabuhat? Anong gusto mong pang-almusal? Unsay imong gusto nga pamahaw? Ano ang paborito mong uri ng pagkain? Unsa ang imong paborito nga matang sa pagkaon? Nasaan ang kapitan ng barkong ito? Asa ang kapitan aning barkoha? Sinong hepe nitong gusali? Kinsa ang hepe ani nga bilding? Ba't di ka makatulog kagabi? Nganong dili ka matulog sa miaging gabii? Bakit ba na palaging huli ka? Nganong kanunay ulahi? Kumain ka na ng tanghalian, di ba? Ningkaon ka og paniusdto, di ba? Pipindutin mo lamang itong butones. Pinduton lng nimo ning butones. May sampung segundo na ang natitira sa buhay mo. Aduna napulo ka segundo nga nahibilin sa imong kinabuhi. Pumili kayo ng alinmang gusto ninyo. Pili mo sa unsa man nga inyong gusto. Puwede kang pumili kung alinman ang gusto mo. Mamahimo ka nga mopili sa imong buot gusto. Maaari kang pumili kung alinman yung gusto mo. Mamahimo ka nga mopili sa imong buot gusto. Sumama ka sa kanya kung gusto mo. Uban kaniya og gusto ka. Dapat maghanda na siya para sa kinabukasan. Kinahanglan na siya mag-andam alang sa umaabut. Ikaw lamang ang makakagawa niyon. Ikaw ra ang makabuhat ato. Ang alhebra ay isang sangay ng matematika. Ang alhebra usa ka sanga sa matematika. Ang Amerika ay lugar ng oportunidad. Ang Amerika lugar sa mga opurtunidad. Maaari ka bang tumawag ulit mamaya? Mamahimo ba ka nga mutawag usab? Dinala mo ba ang payong mo? Gidala ba nimo imong payong? Meron kayong magasing Hapon? Naa ba moy Hapon nga magasin? Gusto mo ba ng mga pelikulang siyensiyang piksiyon? Gusto ba nimo ug mga pelikula nga siyensiyang piksiyon? Laging maganda ang sinasabi tungkol kay Tom. Kanunay nga maayo ang ginasulti mahitungod kang Tom. Magandang umaga. Oras nang gumising. Maayong buntag. Oras na para magmata. Magaling! Magkita pa uli tayo. Maayo! Magkita pa ta og usab. Nakapagtulis ka na ba nitong kutsilyo? Nabairan na ba nimo ning kustilsyo? Dumating siya kahit malakas ang pag-snow. Miabot siya bisan sa kusog nga nyebe. Hindi siya marunong masyadong mag-ingles. Dili kaayo siya kabalo mag Iningles. Malaki ang tiwala niya sa kanyang sarili. Dako ang iyang pagsalig sa iyang kaugalingon. Naglilibot siya nang pagkawalang diwa. Nagatuyok siya nga walay buot. Humiga siya nang ganap na pahaba sa damo. Mihigda siya nga pababag sa kasagbutan. Pinakawalan niya ang aso sa hardin. Iyang gibuhian ang iro sa tanaman. Itong-ito ang hinahanap niya. Mao gayud kini ang iyang ginapanigta. Hoy! Anong ginagawa mo sa kwarto ko? Hoy! Unsay imong ginabuhat sa kwarto nako? Nagbabakasyon ako sa dalampasigan. Nagabakasyon ko sa baybayon. Di ko alam na Hapon siya. Wala ako mahibalo nga siya Hapon. Kailangan ko ng asukal. Kinahanglan nako og asukar. Meron ka ba? Naa ba ka? Nakilala ko ang boses mo agad. Nailhan dayon nako ang imong tingog. Naiintidihan ko ang pakiramdam mo. Makasabut ko sa imong gibati. Nagbiyahe ako sa lahat ng parte ng daigdig. Mibiyahe ko ngadto sa tanang bahin sa kalibutan. Nakatulog ako nang alas dose ng gabi. Nakatulog ko sa alas dose sa gabii. Wala ako sa bayan nang ilang araw. Wala ko sa lungsod sa pipila ka adlaw. Mas mahirap kaysa sa iniisip mo. Mas lisud pa kay sa imong hunahuna. Nag-martsa ang mga puwersang Hapones patungo sa Burma. Mimartsa ang pwersa nga Hapon ngadto sa Burma. Magbidyugeym tayo o kaya ano. Magbidyugeym kita o unsa. Sa taglamig, nag-iiski ang pamilya ko. Sa tingtugnaw, naga-eski ang akong pamilya. Limang taon na ang nakalipas nang namatay ang lolo ko. Lima ka tuig na ang milabay sa dihang ang akong lolo namatay. Di kaya ng pondo natin ang ganyang luho. Dili kaya sa atong pondo ang kana nga luho. Ang aming kapalaran ay depende sa iyong mga desisyon. Ang among kaugmaon nagadende sa imong mga desisyon. Kailangan sa kombustiyon ang oksiheno. Kinahanglan sa kombustiyon ang oksiheno. Nangongopyang malimit ng pagsasalita ng tao ang loro. Nagapangopya sa kasagaran sa pagsulti sa mga tawo ang loro. Talagang mas gusto ko ang buhay sa bukid. Tinuod nga mas gusto nako ang kinabuhi sa bukid. Di siya naghahapon sa bahay. Dii siya nagahinapon sa balay. Ginrit niya ako ng "Magandang umaga." Gitingbaya ko niya og "Maayong buntag." Kating-kati na siyang ibunyag ang sikreto. Gusto na kaayo niya isulti ang sikreto. Maraming likas na kayamanan ang bansang ito. Daghang natural nga yaman ang kining nasura. Umiibig sa kapatid kong babae ang lalaking iyon. Nakagusto sa akong igsoon nga babaye ang katong lakiha. Bagay ang kurbatang iyan sa baro mo. Bagay ang katong kurbataha sa imong sinina. Yun talaga ang gusto nyang mangyari. Mao gayud kato ang iyang buot mahitabo. Masyadong mahirap ang takdang-aralin. Pirti kalisud ang bulohaton. Kumakanta ang mga ibon sa mga puno. Gakanta ang mga langgam sa punoan. Nakikinig sa radyo ang bata nang nakahiga. Namati ang bata sa radyo samtang gahigda. Ipadadala nang koreo ang sulat bukas. Ipadala sa koreo ang sulat ugma. Nasa malaking kuwarto ang parti. Naa sa dakong kwarto ang parti. Mahal talaga ang presyo ng awtong ito. Mahal gayud ang presyo sa kini nga sakyanan. Naging palaka ang prinsipe. Nahimong usa ka baki prinsipe. Ang mga nagbiyabiyahe'y galing sa iba-ibang bansa. Ang mga nagabiyahe naggiajan sa lain laing nasud. Maganda ang panahon nang buong linggo. Maayo ang panahon sa tibuok semana. Naniniwala sila sa buhay pagkatapos ng kamatayan. Nagatuo sila sa kinabuhi human sa kamatayon. Maraming mali itong databeys. Daghag mali kining databeys. Pangalawang beses ko itong lumipad. Ika duhang higayon ko ni nga molupad. Umarte si Tomas na parang di niya kilala si Maria. Gaarte si Tomas nga murag dili niya kaila si Maria. Magtatatlumpo na si Tom sa Oktubre. Magtatatlumpo na si Tom sa Oktubre. Masyadong maraming maglagay ng asukal si Tomas sa kanyang tsa. Piri kadagahan magbutang sa asukar si Tomas sa iyang tsa. Nanghihingi kami ng paumanhin dahil sa masamang panahon. Nagapangayo mi ug kapasayloan tungod sa dili maayo nga panahon. Maihahatid namin ang produkto sa Hunyo. Mahatod namo ang produkto sa bulan sa Hunyo. Bawat kitang walang sikreto. Ang matag usa kanato mao ang walay tinago. Sinukat namin ang kalaliman ng ilog. Gisukod namo ang giladmon sa suba. Inabot namin ang tuktok ng bundok. Nakaabot kami sa kinatumyan sa bukid. Dapat nagtagpo tayo nang alas siyete. Kinahanglan nga magsugat ta mga alas siyete. Dapat nagtagpo kami nang alas siyete. Kinahanglan nga magsugat mi mga alas siyete. Itutuloy natin ang miting pagkatapos ng tsa. Ipadayon nato ang miting pagkahuman og tsa. Anong klaseng tsokolate ang gusto mo? Unsang klase nga tsokolate ang gusto nimo? Anong oras ka natutulog? Unsang oras ka gatulog? Anong plano mo ba para sa wik-end? Unsay imong plano sa katapusan sa semana? Anumang gawin mo, huwag mong kalimutan ito. Bisan unsa ang imong buhaton, ayaw kini kalimti. Kailan at saan ang handa ng almusal? Kanus-a ug asa ang pag andam sa pamahaw. Alin ang gusto mo, kanin o tinapay? Asa imong gusto, kan-on o pan. Nang nagbabasa, nakatulog ako. Sa diha nga sa pagbasa, nakatulog ko. Sasama ka ba sa akin sa tindahan? Mouban ba ka nako ngadto sa tindahan? Tapos na ang taglamig; tagsibol na. Human na ang tingtugnaw, tingpamulak na. Bakit hindi ka pumasok para sa tasang tsa? Nganong dili man ka mosulod alang sa usa ka tasa sa tsa? Kahapon, napakinig ko ang isang magandang kanta. Kagahapon, nakadungog ko og usa ka maayo nga kanta. Dapat palaging gawin ang tama. Dapat pirmi buhaton og unsa ang tama. Pagka nagsasalita ka, akala mo'y alam lahat. Og moistorya ka, abi og nahibaw-an ang tanan. Mas sikat ka sa akala mo. Mas ilado ka kaysa imong hunahuna. Ang bahay ay hindi lang basta gusali. Ang balay dili lang sa usa ka establisemento. Ang larawan ay kahalaga nang libong salita. Ang hulagway nagkantidad sa usa ka libo ka mga pulong. Pagkatapos ng almusal, naglakad kami. Pagkahuman og pamahaw, ninglakaw mi. Tinatanggap ang lahat ng mahalagang kredit kard. Ginadawat sa tanan ang importante nga kredit kard. Lahat kami'y tumanaw sa bintana. Kami tanan nitan-aw sa batan-on. Kahit na umuulan, lumabas ako. Maskig nagaulan, nigawas ko. Mag-aatend ka ba ng miting? Mutanbong ba ka sa pagpanapok. Handa na ba kayong pasimulan ang inyong biyahe? Andam na ba mo nga sugdan ang inyong pag biyahe. Ang alam ko ay hindi siya nag-asawa. Ang akong nahibaw-an kay dili siya mag minyo. Meron ka bang gusto pang sabihin? Naa ba kay gusto pa nga isulti. Tinuturo ang Ingles sa karamihang bayan. Ginatudlo ang Ingles sa daghang lugar. Natapos mo na ba ang nobela? Nahuman ba nimo ang nobela. Mukhang siya ang may gawa nito. Murag siya nagbuhat niini. Gusto niyang pumunta sa Amerika. Gusto niya moadto sa Amerika. Hindi naitago ng mukha niya ang tunay niyang nararamdaman. Dili mattago sa iyang nawong ang tinuod nga iyang gibati. Paano ako makakapunta sa estasyon ng pulis? Unsaon nako pag-adto sa estasyon sa pulis? Gaano karaming mga tao ang kakasya sa iyong kotse? Unsa kadaghan sa mga tawo ang masigo sa imuhang kotse? Gaano karaming tao ang kasya sa kotse mo? Unsa kadaghan sa tawo ang sigo sa imuhang kotse? Nag-iisa ako sa dayuhang bansa. Nag-inusara ko sa angyaw nga nasud. Di ko maguni-guni kung anong iniisip niya. Dili nako mahunahunaan kung unsa ang iyahang ginahunahuna. Hindi ko masagot lahat ng mga tanong. Dili nako matubag ang tanang pangutana. Wala akong maisip na sabihin. Wala koy mahunahunaa na istorya. Hindi ko inaasahan na darating ka nang ganito kaaga. Wala ko nagdahum na moabot ka og ingon niini ka sayo. Hindi ko alam kung sapat ang pera ko. Wala ko kabalo kung sakto ra ba akong kwarta. Pinakamaligaya ako nang nasa paaralan ako. Labi ka malipayon ko kung naa ko sa eskwelahan. Nakita ko ang hinahanap ko. Nakit-an nako ang akoang ginapangita. Wala na akong enerhiya para magsalita. Wala na koy enerhiya aron magstorya. Pumili ako ng bagong sombrero sa tindahan. Namili ko og bag-ong kalo sa tindahan. Gusto kong maghapunan sa restawran. Gusto ko nga manihapon sa restawran. Gusto kong tumira nang hindi malayo sa estasyon. Gusto ko nga magpuyo sa dili layo sa estasyon. Gusto kong kausapin ka sa pribado. Gusto nako nga istoryahon ka sa pribado. Gusto kong kausapin kayo sa pribado. Gusto nako nga istoryahon kamo sa pribado. Gusto kong imbitahin kita sa parti. Gusto nako nga imbitahon ka sa parti. Patapos ko nang basahin itong nobela. Hapit nako mahuman sa pagbasa niini nga nobela. Sori po, pero awt op stak na sila. Pasensya, apan nahurot na ang istak nila. Kung may panahon ako, mag-aaral ako ng Pranses. Kung aduna koy panahon, magtuon ko og Pranses. Sa Hapon, lahat ng bata'y pumupunta sa paaralan. Sa Hapon, tanan bata nagaadto sa eskwelahan. Bukas ba sa lahat ang gusaling ito? Abri ba sa tanan kini nga gusali? Bastos ang tumuro sa iba. Bastos ang manudlo sa lain. Sa iyo na ang magdisisyon kung anong gagawin. Sa imuha na ang desisyon kung unsa ang himuon. Tara, mag-burger tayo. Dali, mag-burger kita. Di lahat ay gustong maging tagasining. Dili tanan gusto mahimong artista. Nilutuan nya yung asawa nya ng apple pie. Gilutuan niya ang iyahang asa og apple pie. Maraming libro siyang binasa sa Tagalog. Adunay daghan nga libro sa Tagalog ang iyahang nabasa. Kung magsalita siya, akala'y alam lahat. Kung manulti siya mura og kahibalo siya sa tanan. Mahiyain siya noong high school pa lang siya. Maulawon siya kaniadto pang anaa pa siya sa hayskol. Sabihin mo sa kanya na gumagawa ako ng sulat. Ingna siya nga nagahimo ko og sulat. Sabihin mo sa akin ang pangalan ng ika-9 na buwan. Iingon sa akoa ang pangalan sa ika-9 nga bulan. Nakasulat sa Ingles ang artikulong iyon. Nakasulat sa Ingles ang kadto nga artikulo. Halatang pagod na siya. Klaro nga gikapoy na siya. Iyon ang bahay na pinanganak si Tomas. Kadto ang balay kung asa gipanganak si Tomas. Pader ang pumaligid sa lumang lungsod. Pader ang nagapalibot sa daan nga lungsod. Nakakabigo ang kinahinatnan. Ang sangputanan makapahigawad. Baka pumutok na ang bulkan. Basin og nibuto na ang bulkan. Ang kubo nila'y nasa lambak. Ang payag nila naa sa walog. Walang pabrika sa nayong ito. Wala?y pabrika sa kini nga baryo. Nagpakita sila ng bagong produkto sa telebisyon. Nagpakita sila og usa ka bag-ong produkto sa telebisyon. Magiging masagana ang taong ito. Kini nga tuig mahimong mauswagon. Namatay ang ina ni Tom noong bata pa siya. Namatay ang inahan ni Tom kaniadtong bata pa siya. Dalawampung pangkat ang pumasok sa torneo. Kaluhaan ka mga koponan ang misulod sa torneyo. Di kami makatulog dahil sa ingay. Dili mi makatulog tungod sa saba. Matahimik na araw kami sa bukid. Hilom ang among adlaw sa bukid. Hindi kami handa para sa pananalakay. Dili pa kami andam alang sa pagsulong. Anong klaseng bahay ang tinitirhan ni Tomas? Unsang klase sa balay ang ginapuy-an ni Thomas? Anong oras ka nanananghalian? Unsang oras ka nagapaniudto? Kailan ka nagsimula mag-aral ng Ingles? Kanus-a ka nagsugod og tuon sa Ingles? Kailan ka nag-umpisang mag-aral ng Ingles? Kanus-a ka nagsugod og tuon sa Ingles? Kailan mo pinapintahan ang dingding mo? Kanus-a nimo gipinturahan ang imong dingding? Papuntang parti ka ba bukas? Moadto ba ka sa parti ugma? Maiisalin mo ba ito sa Pranses? Mahimo ba nimo nga isalin kini sa Pranses? Gusto mo ba ng tasang tsa? Gusto ba ka og usa ka tasa nga tsa? Hindi mo mapipiga ang dugo galing sa bato. Dili nimo mapug-atan ang dugo gikan sa bato. Hindi mo kailangang dalhin ang tanghalian mo. Dili nimo kinahanglan nga dalhon ang imong paniudto. Mahahanap mo ang libro sa silid-aklatan. Makita nimo ang libro sa librarya. Katulad ng akin ang sulat-kamay mo. Ang imong sinulatan sama sa akoa. Mayroon kang isda? "Opo, meron." Naa ba kay isda? "Oo, naa." Bawal manigarilyo ang mga bata. Bawal manigarilyo ang mga bata. Pwede mo bang patulugin ang sanggol? Pwede ba nimong patulugon ang bata? Magsarili mo bang ginawa ang homework mo? Ikaw ba mismo nihimo sa imong homework? Alam mo ba kung sinong nagpinta nitong pintura? Kabalo ba ka kung kinsa ang nagpintura niining pinturaha? Huwag mong masyadong gawing literal ang mga sinasabi niya. Ayaw himuang literal ang iyang mga pulong. Ang Ingles ay isang wikang pandaigdig. Ang Ingles usa ka wika nga pangkalibutan. Wika ng diplomasya ang Pranses noon. Wika sa diplomasya ang Pranses kaniadto. May kaunting lamang siya sa kalaban niya. Aduna siyay gamay nga lamang sa iyang kalaban. Nagsasaulo siya ng sampung salitang Ingles kada araw. Nagakabisado siya og pulo ka mga pulong sa Ingles kada adlaw. Tumindig siyang may sombrero sa kamay niya. Nagtindog siya nga adunay kalo sa iyang kamot. Gustong magbiyolin si Einstein. Gusto ni Einstein nga magbiyolin. Dali ka! Dapat handa ka na. Dali! Kinahanglan nga andam na ka. Naniniwala ako sa paraang itong pagtuturo. Nagatoo ako sa kini nga paagi sa pagtudlo. Kaya kong sabihin sayo na hindi yun nangyari. Kaya nako nga isulti sa imo nga wala to nahitabo. Hindi ko maintindihan ang sinasabi niya. Dili ko makasabot sa iyahang ginasulti. Paramdam kong di ako makakatulog ngayon din. Gibati nako nga dili ko makatulog karon dayon. Wala akong ibibigay sa iyo. Wala koy ihatag kanimo. Hindi ko talagang gustong gawin yan. Dili gyud ko gusto nga buhaton na. Ayaw ko nang pag-usapan ito. Dili ko ganahan na istoryahan kini. Isang basong gatas ang ininom ko sa umaga. Usa ka baso nga gatas ang akong giinom sa buntag. Di ko pa narinig siyang mag-ingles. Wala pa ko nakadungog sa iyaha nga nag-Ingles. Wala na akong panahong makipag-usap sa iyo. Wala na koy panahon makig-istorya sa imuha. Kailangan ko ng Hapon-Ingles na diksiyunaryo. Kinahanglan nako og Hapon-Ingles nga diksiyunaryo. Gusto ko lamang ang pinakamagaling para sa lahat. Gusto nako nga ako ra ang pinakahawod para sa tanan. Natatandaan kong nagsuot siya ng luntiang sombrero. Nahinumdoman nako nga nagsul-ob siya og berde nga kalo. Kinakausap ko si Tom sa telepono araw-araw. Ginaistorya nako si Tom sa telepono kada-adlaw. Nag-taxi ako kasi umuulan. Nag-taxi ko kay nag-ulan. Noon, nangingisda ako nang ilang oras tuwing bakasyon. Kaniadto, nagapangisda ko og pipila ka oras kada-bakasyon. Napapagod na ako sa mga reklamo mo. Gikapoy na ko sa imong mga reklamo. Kasundo ko ang mga kapitbahay ko. Suod nako ang akong mga silingan. Masyado ang kape ko ngayon. Daghan ang kape nako karon. Hindi ko pa naranasan ang ganitong kagandahang party. Wala pa ko nakasinati sa ingon niining kanindot nga parti. Magguni-guni na may makina ng oras ka. Pag-hunahunaa nga aduna kay makina sa oras. Kontento na ba siya sa buhay niya? Kontento na ba siya sa iyahang kinabuhi? Tapusin natin ang laro. Humanon nato ang dula. Palaging naiisip kita dahil ng musikang iyan. Permi tika mahunahunaan tungod anang tugtuga. Dala ng mga batang lalaki ang mga libro nila araw-araw. Bitbit sa mga bata nga lalaki ang mga libro nila kada-adlaw. Nangitlog ang manok nitong umaga. Nangitlog ang manok kaganihang buntag. Hindi ako pinayagan ng doktor na lumabas. Wala ko sugti sa doktor nga mogawas. Nagtatago sa mayabong na gubat ang mama. Nagatago sa mayabong nga lasang ang lalaki. Alam ng mga tao na ayaw niya sa kanila. Kahibalo ang mga tawo nga dili siya ganahan sa ilaha. Sa itaas ng mga ulap lumilipad ang eroplano. Sa ibabaw sa panganod nagalupad ang eroplano. Buong taong bukas ang tindahan. Tibuok tuig abri ang tindahan. Pinagmamalaki ng mga trabahador ang kanilang trabaho. Ginagarbo sa mga trabahante ang ilang trabaho. Hindi umiikot ang mundo sayo. Wala nagatuyok ang kalibutan sa imuha. Mukhang may mali. Mura og adunay mali. Tila may hindi nagkaintindihan. Mura og adunay wala nagkasinabot. Walang natira sa ref. Wala?y nahabilin sa ref. May ipapakita ako sa iyo. Naa koy ipakita sa imuha. Naglalaro sila ng dama. Nagadula sila og dama. Itong kostumbre ay noong pang antigong panahon. Kini nga kostumbre nagsugod pa sa dugay na nga panahon. Bumili si Tom ng makinilya para kay Mary. Nipalit si Tom og makinilya alang kay Mary. Binasang maigi ni Tom ang kontrata. Gibasa og tarong ni Tom ang kontrata. Aalis si Tom at Kobe bukas ng umaga. Mohawa si Tom ug Kobe ugma sa buntag. Sumali si Tomas sa piyesta ng tag-init. Niapil si Tomas sa piyesta sa ting-init. Nagluluto kami ng tempura noon. Nagaluto mi og tempura kaniadto. Anong kasaysayan ang pagbabasa ng magasin? Kanus-a nagsugod ang pagbasa og magasin? Anong oras naalis ang unang tren? Unsang oras nihawa ang una nga tren? Anong paborito mong parte ng araw? Unsa ang imong paborito nga parte sa adlaw? Anong paborito mong klaseng panghimagas? Unsa ang imong paborito nga klase sa panghimagas? Anong paborito mong klaseng matamis? Unsa nga klase sa tam-is ang imong paborito? Kailan mo nakitang sinayawan niya siya? Kanus-a nimo siya nakit-an nga gisayawan niya siya? Sinong bumasag ng bintana? Magsabi sa katotohanan. Kinsa ang nagbuak sa bintana? Pagtud-an sa tinuod. Gusto mo ng isa pang tasang kape? Gusto ka og isa pa nga tasa sa kape? Hindi ka pumunta sa paaralan kahapon. Wala ka miadto sa eskwelahan kagahapon. Di ka pumunta sa eskuwela kahapon. Wala ka miadto sa klase kagahapon. Tinanggal sa listahan ang mga pangalan niyo. Gitanggal sa listahan ang inyuhang mga pangalan. Kamusta ka? Kamusta ka? Ayos naman ako, salamat. Maayo ra man ko, salamat. Pagwawalis lamang ang gagawin mo. Pagpanilhig ra ang imong himuon. Magkikita naman tayo bukas. Magkita na pud ta ugma. Pa-Tokyo ka ba bukas? Pa-Tokyo ba ka ugma? Sa totoo lang, kapatid ko siya. Sa tinuod lang, igsuon nako siya. Hindi mo ba abot ang mga libro sa shelf? Dili ba nimo maabut ang mga libro sa estante? Maaari ka bang magbigay ng alternatibong petsa? Pwede ba ka nga maghatag og alternatibo nga petsa? Kahit na pobre siya, maligaya naman. Bisan kung pobre siya, malipayon man pud. Sundan mo ako at ipakikita ko sa iyo ang daan. Sunda ko ug ipakita nako sa imo ang dalan. Sinigurado mo bang nilak mo ang pinto? Gisigurado ba nimo nga gikandado nimo ang purtahan? Hindi niya alam kung ano ang mahirap na buhay. Wala siya masayod kung unsa ang kinabuhi sa pobre. Binigyang-diin niya ang kahalagahan ng kapayapaan. Gihatagan niya og diin ang importansya sa kalinaw. Tinapik niya ang balikat ng kapatid niyang lalaki. Gihapak niya ang abaga sa igsuon niya nga lalaki. Wala siyang sinabi, kaya nagalit siya. Wala siyay gisulti mao nga nasuko siya. Nagsimula siyang makipag-usap sa mga kapitbahay niya. Nagsugod siya og tabi sa iyahang mga silingan. Nagkiskis siya ng posporo't pinasindi niya ang mga kandila. Nagkiskis siya og posporo ug gipangsindihan ang mga kandila. Nagtitibi siya bago mag-aral. Nagatibi siya usa moskwela. Dadating siya nang alas otso nang pinakahuli. Maulahi siya og abot sa alas otso. Sumusulat siya sa kanyang mga magulang isang beses kada buwan. Nagasulat siya sa iyahang mga ginikanan sa usa ka higayon matag bulan. Mayaman siya, ngunit ang buhay niya'y parang taong nagpapalimos. Datu siya, apan ang iyahang kinabuhi mura og sa tao nga nagapalimos. Hindi ako sigurado kung kailan siya susunod na pupunta. Dili ko sigurado kung kanus-a siya mobalik og adto. Hindi masaya nung linggo. Dili malipayon kastong niaging semana. Mahilig akong mag-almusal ng pinya. Ganahan ko mamahaw og pinya. Nanuod ako ng balita sa telebisyon pagkatapos ng hapunan. Nitan-aw ko og balita sa telebisyon pagkahuman sa panihapon. Mag-iipon ako ng kuwarta para sa susunod. Mag-ipon na ko og kwarta para sa sunod. Sana'y hindi ako nagmadaling ganoon! Unta wala ko nagdali og ingon ato! Tara at maghanap tayo ng makakain. Dali ug mangita kita og makaonan. Hindi namumunga ng pera ang mga puno, nga. Dili gani nagapamunga og kwarta ang punoan. Di kita ang kaibahan ng karamihan. Dili makita ang kalahian sa kadaghanan. Walang may alam kung anong nangyari sa kanya. Walay nakahibalo kung unsa ang nahitabo sa iyaha. Pakibigay ng aking regards sa pamilya mo. Pakihatag sa akoang pangumusta sa imong pamilya. Pakisabi po sa akin kung kailan maghahain. Palihog ko og sulti sa ako kung kanusa maghukad. Sulatan mo ako nang kaagad mong puwede. Sulati ko dayon kung pwede. Pinagmamalaki niyang magaling siyang magluto. Ginapanghambog niya nga maayo siya magluto. May anak siyang babae na ang pangalan ay Maria. Aduna siyay anak nga babae nga ang pangalan kay Maria. Ang putla niya. Luspad siya. Baka may sakit siya. Basin og aduna siyay sakit. Kalaunan, malalaman din niya kung anong ibig kong sabihin. Sa kadugayan, mahibal-an usab niya kung unsa ang akong gipasabut. Pumunta siya sa mall nang kasama ang kanyang mga kaibigan. Niadto siya sa mall kuyog iyang mga higala. Bawal ang pagsasalita sa aklatan. Gidili ang pag-istoryahanay sa sulud sa librarya. Salamat sa iyong magandang postkard. Salamat saimong nindot nga postkard. Bundat na namumulaklak ang mga punong albarikoke. Puno kaayo sa bulak ang punoan sa albarikoke. Nagtanim ang magsasaka ng trigo sa kanyang bukid. Nagtanom ang mag-uuma og trigo sa iyahang bukid. Hindi pinaniwalaan ng pulis ang kwento ni Tom. Wala gituohan sa pulis ang istorya ni Tom. Maaantala ang pag-alis ng tren. Malangan ang paghawa sa tren. May konting tubig sa bote. Adunay gamay nga tubig sa botelya. Talagang interesado sila sa astronomiya. Interesado gyud sila sa astronomiya. Masyadong mabigat itong kahon para bitbitin ko. Sobra ka bug-at niining kahona aron akong bitbiton. Itong kostumbre'y noon pang panahong Edo. Ang kini nga naandan nagsugod sa panahon sa Edo. Parehong may kwenta ang mga talatinigan natin. Parehas nga naay pulos ang ang mga talatingan nato. Ito ang ospital kung saan ako ipinanganak. Kini ang ospital kung asa ko natawo. Ito ang nayon na pinanganak siya. Kini ang baryo kuns asa siya natawo. Hinati ni Tomas ang tinapay nang dalawang piraso. Gipikas ni Tomas ang pan sa duha ka piraso. Si Tomas ay may bahay na di masyadong malayo rito. Si Tomas adunay balay nga dili kaayo layo dinhi. Kailangan malinis ni Tom ang kuwarto niya bago mag-2:30. Kinahanglan nga malimpyohan ni Tom ang iyang kwarto sa wala pa ang 2:30. Gusto ni Tomas ang popcorn na maraming mantikilya. Gusto ni Tomas ang popcorn nga adunay daghang mantikilya. Lumakad ka nang mas mabilis, o mamimis mo ang tren. Paglakaw og mas paspas, o dili na nimo maabtan ang tren. Gusto sana naming mangibang bansa ngayong tag-araw. Gusto unta namo nga moadto og laing nasud karon ting-init. Siguro ay mawawala kami nang ilang araw. Siguro mawala mi og pila ka mga adlaw. Saan naalis ang bus ng erport? Asa mohawa ang bus sa erport? Gusto mong mamalengkeng kasama ako? Gusto nimo nga mamalengke kauban ko? Ilang taon ka na? Pila na imong edad? Labing-anim. Napulog-unom. Di bagong agham talaga ang astronomiya. Ang astronomiya dili gyud bag-ong syensya. E, talagang matagal ang gabi, di ba? E, dugay gyud ang gabii, dili ba? Ramdam niya ang saya kahit na siya'y nabigo. Nabati niya ang kalipay bisan og napildi siya. Nabasa siya sa baywang hanggang tuhod. Nabasa siya sa hawa hangtod tuhod. May kuwan siya sa ano. Naa siyay kuan sa kuan. Siya ang batang lalaking nagpinta nitong pintura. Siya ang bata nga lalaki nga nagpintura niining pintura. Lalabas ang bago niyang nobela sa susunod na buwan. Ang iyang bag-ong nobela ipagawas sa sunod bulan. Kamuntik ko nang nalimutan ang payong ko sa tren. Hapit nako malimtan ang payong nako sa tren. Sigurado akong magreretiro siya sa trabaho niya. Sigurado ko nga moretiro siya sa iyahang trabaho. Di ko alam kung kailan si Tomas aalis ng Hapon. Wala ko kabalo kung kanus-a mohawa si Tomas sa Hapon. Pinadala ko ang maleta ko sa kuwarto. Gipadala nako ang akoang maleta sa kwarto. Tama na ako; busog na ako. Husto na ko; busog na ko. Kung alam niya ang katotohanan, sasabihin niya sa atin. Kung kabalo lang siya sa kamatuoran,iingon niya sa atoa. Sa katotohanan, di-kailanman siyang nakapunta sa Nuweba York. Sa tinuod, bisan kanus-a wala pa siya nakaadto sa New York. Sa palagay ko, ang soccer ay isang kahanga-hangang paligsahan. Sa akong hunahuna, ang soccer usa ka maayo kaayo nga torneyo. Mahirap bang kumain nang gamit ay sipit? Lisod ba mokaon gamit ang sipit? Ito ba'y una mong komperensiya sa Paris? Kini ba ang imong una nga komperensya sa Paris? Maaari ko bang makita ang koleksyon mo ng mga lumang libro? Mahimo ba nako makita ang imong koleksyon sa daan nga mga libro? Mahilig magbasa ang lolo ko. Ganahan magbasa akong lolo. Sa tubig natutunaw ang oksihenong galing sa hangin. Sa tubig matutunaw ang oksiheno nga gikan sa hangin. Mabagal siyang naglakad upang hindi siya madulas. Hinay-hinay siyang naglakaw aron nga dili siya madulas. Trabaho ng anak kong babae ang pagwawalis sa kwarto. Trabaho sa akoang anak nga babae ang pagpanilhig sa kwarto. Inaprub ng administrasyon ang badyet. Giaprobahan sa administrasyon ang badyet. Umiinom ang mga pusa ng gatas sa isang mangkok. Nagainom ang mga iring og gatas sa usa ka panaksan. Tumakbo ang asong palibut-libot ng puno. Nidagan ang iro palibot sa kahoy. Ang bolpen na nawala ko kahapon ay bago pa. Ang bolpen nga akong nawala gahapon kay bag-o pa. Naharangan ng malaking trak ang kalye. Naharangan og dakong trak ang kalsada. Nang nagbabasa ako, kumililing ang telepono. Samtang nagbasa ko, nikiling ang telepono. Umakyat ang tubig sa antas nang 10 metro. Umakyat ang tubig sa antas nang 10 metro. Parehong oras silang dumating sa Paris. Dungan sila nga niaabut sa Paris. Umupo sila sa lilim ng malaking punong iyon. Nilingkod sila sa ilalom sa kadto nga dakong punoan. Ito ay libro tungkol sa modernong paggamit ng Ingles. Kini usa ka libro bahin sa moderno nga paggamit sa Ingles. Maswerte itong taon na ito para sa kanya. Kini nga tuig swerte alang kaniya. Bumili si Tomas at Maria ng bahay na may palanguyan. Nipalit si Tomas ug Maria og balay nga adunay palanguyan. Tinanong ni Tomas kay Maria kung paano pumunta sa kanyang bahay. Gipangutana ni Tomas si Maria kung unsaon pag-adto sa iyang balay. Meron kaming espesyal na kuwan para sa inyo, po. Aduna kami usa ka espesyal nga kuan kanimo. Ano'ng binili mo para sa kanya noong Pasko? Unsa imong gipalit alang kaniya sa miaging Pasko? Ano'ng klase ng karne ang ihinahain niyo? Unsa nga klase sa karne ang iyong ginahain? Sino ka at saan ka galing? Kinsa ka ug asa ka gikan? Maaari ka lamang gumastos ng hanggang 100 dolyar. Mahimo ka lang mogasto hangtod sa 100 dolyar. Dapat mong sundin ang alituntunin ng samahan. Kinahanglan nimo sundon ang mga lagda sa organisasyon. Mabibigo ka sana kung hindi ka niya tinulungan. Mapakyas ka unta kung wala ka niya gitabangan. Maraming libro ang pina-publish bawat taon. Daghang mga libro ang ginapatik matag tuig. Mahaba ang taynga't maikli ang buntot ng kuneho. Taas ang dalunggan ug mubo ang ikog sa kuneho. Pakihiram nga ng pink na pen mo, plis? Pahirama ko sa imong pink nga pen, palihog? Huwag mong kalimutan anyayahan si Tom sa salusalo. Ayaw kalimti og imbitar kang Tom sa salusalo. Para lamang mga Amerikano ngayon ang mga Taga-Europa. Mura ra og mga Amerikano karon ang mga Taga-Europa. Kahit gustuhin ko, hindi ko kayang gawin iyon. Bisan pa og ganahan ko, dili nako kaya nga himuon to. Kaunti lang ang nabuhay sa disgrasya. Gamay ra ang nabuhi sa disgrasya. Isang mesa para sa dalawa na malapit sa bintana, nga. Usa ka lamisa alang sa duha nga duol sa bintana, palihog. May malaking impluwensiya siya sa kanyang bansa. Aduna siyay dako nga impluwensya sa iyang nasud. Siya ang kumatawan sa klase niya sa pagtitipon. Girepresenta niya ang iyang klase sa panagtapok. Nirepresent niya ang klase niya sa miting. Girepresenta niya ang iyang klase sa miting. Naglalakad siya nang may hawak na stick. Nagalakaw siya nga adunay gunit nga sungkod. Nagbigay ako ng tatlong kendi sa bawat bata. Naghatag ko og tulo ka kendi matag bata Naramdaman ko ang pagod pagkatapos ng laro. Nabati nako ang pagkakapoy pagkahuman sa dula. Gusto ko ang pusa mo, pero di niya gusto ako. Ganahan ko sa imong iring, apan dili siya ganahan nako. Kailangan kitang makausap ngayon. Kinahanglan tika nga makaistorya karon. Binisita ko ang nayon na pinanganak siya. Gibisita nako ang baryo diin siya natawo. Lumaki ako sa silangang bahagi ng Boston. Nagdako ako sa sidlakang bahin sa Boston. Isasauli ko itong libro agad. Ibalik dayon nako ning libro. Aalagaan ko ang mga anak mo nitong gabi. Akong alagaan ang imong mga anak karong gabii. Susubukan kong huwag nang magkamali sa susunod. Akong paningkamutan nga dili na masayop sa sunod. Inabot ako ng tatlong araw sa pagbabasa ng librong ito. Naabtan ko og tulo ka adlaw sa pagbasa aning libro. Mga maliliit na regalo ang nakakabuhay sa kaibigan. Mga gagmay nga regalo ang makabuhi sa higala. Naramdaman ni Maria na may mga taga-ibang-mundong pinapanuod siya. Nabati ni Maria nga adunay mga taga laing kalibutan ang nagatan-aw sa iyaha. Sinubukan ng nanay ko na pagbatiin ang magkasintahan. Gisulayan sa akong inahan nga pag-amigohon ang magtiayon. Maaaring mabilis nang isa o dalawang minuto ang relo ko. Ang akong relo mahimong nakaabante og usa o duha ka minuto. Aming paaralan ay nasa kalagitnaan ng siyudad. Ang among eskwelahan naa sa tunga sa siyudad. Inaangkin niya ang lupa. Ginaangkon niya ang yuta. Kailangan niya ng mahihingan ng payo. Kinahanglan niya og mapangayuan og tambag. Sabi niyang papuntang Paris siya sa Agosto. Miingon siya nga moadto siya sa Paris sa Agosto. Mag-istorya ka nang pasimula hanggang katapusan. Pag-istorya gikan sa sugod hangtod sa katapusan. Isang daang metrong kataasan ang gusali. Usa ka gatos ka metro ang gihabugon sa gusali. Pinasok na ang data sa kompyuter. Gisulod na ang datos sa kompyuter. Nasira ang buong bayan dahil sa sunog. Nadaot ang tibuok lungsod tungod sa sunog. Nakakatuwa ang istorya ng Roma. Kataw-anan ang istorya sa Roma. Hindi tayo binigyan ng takdang aralin ng guro. Wala kita gihatagan og takdang aralin sa maestra. Naiwanan sila sa isang pulong walang tao. Nabilin sila sa usa ka pulo nga walay tao. May natagpuang tubig sa baga ng patay. Adunay nakit-a nga tubig sa baga sa patay. Pumunta kami sa Roma na natigilan namin nang isang linggo. Miadto kami sa Roma nga nahunongan namo og usa ka semana. Anong gusto mong maging paglaki mo? Unsa ang imong gusto mahimo pagdako nimo? Anong layon ng istakmarket? Unsa ang katuyoan sa istakmarket? Makitanong lamang po kung saan ang pagpalit ng tren? Mangutana lang kung diin ang kapuli sa tren? Gusto mong magsine ngayong gabi? Gusto ka nga magsine karong gabii? Hindi ka makakasalungat sa batas ng kalikasan. Dili ka makontra sa balaod sa kinaiyahan. Pumili ng pagkain sa bawat bahagi ng menu. Pagpili pg pagkaon sa matag bahin sa menu. Alam mo bang magaling siyang gumawa ng kape? Kabalo ba ka nga hawod siya mohimo og kape? Ang Inglatera ay katulad ng Hapon sa maraming kadahilanan. Ang Inglatera sama ra sa Hapon sa daghang hinungdan. Kunin mo ang gamot niya't basong tubig. Kuhaa ang iyang tambal ug usa ka baso nga tubig. Di niya iniingatan ang pakiramdam ng iba. Wala siyay pagpakabana sa gibati sa uban. Matagal siyang tumitigil bawat pagparini niya. Dugay siyang mohunong sa matag oras nga moanha siya. Binigyan siya ng pahintulot na umalis nang maaga. Gihatagan siya og permiso nga mobiya og sayo. Palagi akong naliligo bago matulog. Kanunay ko nagaaligo bago matulog. Hindi ko alam kung magkano ang motorsiklong ito. Wala ko kabalo kung tagpila kini nga motorsiklo. Wala akong ideya kung anong sinasabi mo. Wala koy ideya kung unsa ang imong ginaingon. Wala akong oras na ipaliwanag ito nang detalye. Wala koy panahon aron iingon kini nga detalyado. Noon, malakas akong manigarilyo, pero tumigil ako. Nagpanigarilyo ko kaniadto, apan mihunong ko. Sawa na ako sa mga reklamo mo. Gikapoy na ko sa imong mga reklamo. Kung uulan, di ako aalis sa gabi. Kung moulan, dili ko molakaw sa gabii. Hindi mahalaga kung manalo ka o hindi. Dili importante kung modaug ka o dili. Hindi nakikinig si Mary sa payo ng kanyang kaibigan. Dili nagapaminaw si Mary sa tambag sa iyang higala. Tumigil siya sa otel nang ilang araw. Nihunong siya sa hotel og pipila ka adlaw. Parang di umaandar ang erkon. Murag wala nagaandar ang erkon. Ipinagpaliban ang laro sa susunod na Linggo. Gipagpaliban ang dula sa sunod Domingo. Ang aklatan ay nasa kalagitnaan ng lungsod. Ang librarya naa sa tunga sa lungsod. Kinansela ang piknik dahil sa ulan. Wala gidayon ang piknik tungod sa ulan. Nagtalumpati ang pangulo sa maraming tao. Nagtalumpati ang presidente sa daghang tawo. Sa harap lamang ng tindahan ang estasyon. Ang estasyon naa ra sa atubangan sa tindahan. Nasa kalagitnaan ng lungsod ang estasyon. Ang estasyon naa sa tunga sa lungsod. Pumutok nang malakas ang bomba ng oras. Nibuto og kusog ang bomba sa oras. Pagsisisihan niya iyon pagdating ng panahon. Magmahay siya pag-abot sa panahon. Maraming pabrika sa Kawasaki. Daghang mga pabrika sa Kawasaki. Hindi kailangang sagutin ang sulat na iyan. Dili kinahanglan nga tubagon ang kana nga sulat. Marami talagang yelo noong nakalipas na taon. Daghan gyud og yelo kaniadtong miaging tuig. Marami talagang niyebe noong nakalipas na taon. Daghan gyud og nyebe kaniadtong miaging tuig. May posas sa kama. Adunay posas sa kama. Dahil walang taksi, napalakad akong pabalik sa bahay. Tungod kay walay taksi, nakalakaw hinuon ko pabalik sa balay. May daan-daang ibon sa lawa. Adunay gatusan ka mga langgam sa lanaw. Malugod sila sa sitwasyong ganoon. Maabiabihon sila sa ingon niana nga kahimtang. Magkakaroon tayo ng panayam ngayong tanghali. Aduna kita'y interbyu karong udto. Unang beses kong magbeyk ng keyk. Kini ang akong unang higayon nga magbeyk og keyk. Sinabi ni Tom kay Mary na puwede siya bukas. Giingon ni Tom kay Mary nga puwede siya ugma. Anong tawag sa hayop na ito sa Hapon? Unsa ang tawag sa hayop niini sa Hapon? Pagka tumila na ang ulan, maglalakad tayo. Kung mohunong ang ulan, maglakaw na kita. Kailan inintrodyus ang patatas sa Hapon? Kanus-a gipaila ang patatas sa Hapon? Bakit ayaw mong subukan itong dilaw na sweater? Ngano nga dili nimo sulayan kini nga sweater nga dalag? Mabuti pang humingi ka ng payo sa doktor. Labing maayo nga mangayo ka og tambag sa doktor. Dapat iadyast mo ang klak. Huli siya. Kinahanglan nimo nga ayohon ang orasan. Ulahi siya. Wala ka nang hahanapin pa habang nabubuhay ako. Wala na kay laing pangitaon samtang buhi pa ko. May mamang nagtanong sa akin ang papunta sa paaralan. Adunay lalake nga nangutana sa akoa kung asa ang paadto sa eskwelahan. Bagamat matalino man siya, di siya wais. Bisan og maalam siya, dili siya wais. OK lang ba sayo'ng tulungan ako sa trabahong iyon? OK ra ba sa imo nga tabangan ko nimo sa kadto nga trabaho? Halos 200 milyon na tao na sa Brazil. Dul-an sa 200 milyon nga mga tawo ang naa na sa Brazil. Sinauli mo na ba ang aklat sa aklatan? Gibalik na ba nimo ang libro sa librarya? Huwag mo kalimutang magdala ng payong. Ayaw kalimti ang pagdala sa payong. Wala ka bang mas maliit kaysa sa rito? Wala ba kay mas gamay niini? Kung umulan man, maglalaro. Kung moulan man, magdula. Tinapos niya ang buhay niya nang tumalon sa tulay. Gihuman niya ang iyang kinabuhi pinaagi sa paglukso sa tulay. Hindi maganda ang reputasyon niya sa mga estudyante niya. Dili nindot ang reputasyon niya sa iyang mga estudyante. Doktor siya at propesor sa unibersidad. Doktor siya ug propesor sa unibersidad. Dinala niya ako sa isla nang bangka niya. Gidala ko niya sa isla sakay sa iyang bangka. Lagi na lang siyang humihiram ng pera sa akin. Kanunay na lang siya manghulam og kwarta sa akoa. Hindi ko alam na galing pala sa binhi ang puno ng mansanas. Wala ko kabalo nga gikan diay sa binhi ang puno sa mansanas. Di ko isip sa isang saglit na mali ka. Wala ko naghunahuna kadiyot nga sayop ka. Di ko alam kung kailan siya bumalik galing sa Pransiya. Wala ko kabalo kung kanus-a siya mibalik gikan sa Pransiya. Tinapos ko nang basahin itong aklat. Gihuman nako og basa kining libro. Meron akong kalahating karaming librong meron siya. Aduna koy tunga sa kadaghan sa libro nga naa siya. Hindi ko sasagutin ang ganyan katangang tanong. Dili nako tubagon ingon nianang katanga nga pangutana. Naglalaro kami ng tennis kapag Linggo noon. Nagadula kami og tennis kung Domingo kaniadto. Sana may aircon ang silid namin. Unta naay erkon ang among kwarto. Ikuha mo kaya ako ng isa pang serbesa. Kung kuhaan kaya ko nimo og usa pa ka ilimnon? Kung hindi siya pagod, aalis sana siya. Kung wala siya gikapoy, mohawa unta siya. Kung gusto mong tulungan ko si Tom, tutulungan ko siya. Kung gusto nimo nga tabangan nako si Tom, tabangan nako siya. Sinasabi na artista ang babaeng iyon. Kana nga babaye giingon nga artista. Linggo ngayon. Dominggo karon. Hindi pwedeng nasa skwelahan sya. Dili pwede nga naa siya sa eskwelahan. Limang taon na ang lumipas nang huli kitang makita. Lima ka-tuig na ang milabay sukad sa ulahi tikang nakit-an. Limang taon na mula nung huli kitang makita. Lima ka-tuig na sukad sa ulahi tikang nakit-an. Di sa kung anong sinasabi, kundi kung paano. Dili sa kung unsa ang ginasulti, apan kung ginaunsa. Oras nang nabigyan ka ng dosis ng gamot mo. Oras na aron hatagan ka sa dosis sa imong tambal. Nag-uumpisang mamulaklak sa tagsibol. Nagsugod sa pagpamulak sa tingpamulak. Bumili si nanay ng dalawang bote ng orange juice. Nagpalit si mama og duha ka botelya nga orange juice. Piniraso ng nanay nang walo ang keyk. Gihiwa sa inahan ang keyk sa walo ka piraso. Mangingibang-bansa ang tatay ko sa susunod na linggo. Moadto og laing nasud ang akong amahan sa sunod semana. Binigyan ako ng lolo ko ng regalo sa aking kaarawan. Gihatagan ko ni lolo og regalo para sa akong adlaw nga natawhan. Walang estudyanteng nahuli para sa eskuwela. Walay estudyante nga naulahi alang sa eskwela. Nagtanong siya tungkol sa kinaroroonan ng bahay. Nangutana siya bahin sa kung diin ang balay. Binabasa niya ang isang kuwentong nakakatuwa sa mga bata. Ginabasa niya ang istorya nga makalingaw sa mga bata. Mahal siya ng lahat sa nayon. Ginahigugma siya sa tanan sa nayon. Ang Thai ay wikang opisyal ng Thailand. Ang Thai usa ka opisyal nga wika sa Thailand. Sarado ang erport dahil sa ulap na hamog. Sirado ang erport tungod sa mapanganuron nga hamog. Sumugod ang mga bumbero sa nasusunog na bahay. Nisugod ang mga bumbero sa mga nasunog nga balay. Sumigaw 'yung babae nang makakita siya ng apoy. Nisyagit ang babae sa pagkakita niya sa kalayo. Nakuha ng mago ang atensiyon ng mga bata. Nakuha sa mago ang atensiyon sa mga bata. Ang buong experimento ay naitala sa pelikula. Ang tibuok eksperimento kay nalista sa salida. Daan-daan ang mga kotse sa kalye. Libo-libo ang mga kotse sa kalsada. May diperensiya itong makina. Adunay diperensiya kining makina. Hindi nagkasundo sina Tom at Mary. Wala nagkasinabot sila Tom ug Mary. Hindi alam ni Tomas kung anong hinahanap ni Maria. Wala kabalo si Tomas kung unsa ang ginapangita ni Maria. Hinila ni Tom si Mary para hindi ito malaglag. Gibira ni Tom si Mary aron dili kini mahulog. Kung anuman ang mangyayari ay hula ng sinuman. Kung unsa man ang mahitabo, hula sa bisan kinsa. Maraming bagay ang pwedeng magawa mula sa kahoy. Daghang butang ang pwede nga mahimo sa kahoy. Puwede kang pumunta, pero basta maaga kang umuwi. Pwede ka nga moadto, apan basta nga sayo kang mouli. Tinanong ako ng isang dayuhan kung nasaan ang estasyon. Gipangutana ko sa usa ka langyaw kung asa ang estasyon. Pagkatapos ng mainit na panahon, naging malamig. Pagkahuman sa init nga panahon, nahimong tugnaw. Lahat ng kasapi ng club ay sumang-ayon sa akin. Tanan nga kasapi sa club niuyon sa akoa. Tungkol sa mga bituwin at planeta ang astronomiya. Bahin sa mga bituon ang ug planeta ang astronomiya. Pakiulit nga ang kasasabi mo? Pakiusab gani sa imong gisulti? Bawat salita sa diksiyunaryong ito'y importante. Kada pulong niining diksyunaryo importante. May masamang habit siyang ngumuya sa kanyang lapis. Aduna siyay dili maayo nga batasan sa pag-usap sa iyang lapis. Matangkad siya, pero lalong mas matangkad ang kapatid niyang lalaki. Taas siya, apan mas taas pa ang iyang igsoon nga lalaki. Kabisado niya ang bansang Alemanya. Kabisado niya ang nasud nga Alemanya. Nakatira siya sa pook ng eskuwela. Nagpuyo siya sa nataran sa eskwelahan. Nag-aral siya nang mabuti para maging dalub-agham. Nagtuon siya pag-ayo aron mahimo nga usa ka syentista. Para maging dalub-agham, nag-aral siya nang mabuti. Aron mahimo og syentista, nagtuon siya og maayo. Gaano pa katagal ang bagyo? Hangtod kanus-a molungtad ang bagyo? Sumusulat ako sa inyo para ipaalam na hindi ako nakontento. Nagasulat ko sa inyo aron ipahibalo nga wala ko natagbaw. Hindi ko alam kung magkano yang dalawan bike na yan. Wala ko kabalo kung tagpila nang duha ka bike. Nanananghalian ako dito dalawa o tatlong beses sa isang linggo. Nagapaniudto ko dinhi duha o tulo ka higayon sa usa ka semana. Naubusan ako ng pera noong nagtagal ako sa India. Nahutdan ko og kwarta kaniadtong nagdugay ko sa India. Alaala ko talaga ang araw na pinanganak ka. Kahinumdom gyud ko sa adlaw nga ikaw natawo. Buong araw ay naglinis ako ng kuwarto. Tibuok adlaw ko nga nanglimpyo sa kwarto. Binasa ko muli ang mga sulat mong pinadala sa akin. Gibasa nako og usab ang mga sulat nga gipadala nimo kanako. Pupunta ako sa sine kung may oras ako. Moadto ko sa sine kung aduna koy oras. Kung ako sa'yo, ilalagay ko ang pera sa banko. Kung ako sa imo, ibutang nako ang kwarta sa bangko. Ang pusa ba'y nasa ibabaw ng silya o sa ilalim ng silya? Naa ba ang iring sa ibabaw sa lingkuranan o sa ilalum sa lingkuranan? Kailangan mo nang magsimula ng bagong negosyo. Kinahanglan na nimo nga magsugod og usa ka bag-ong negosyo. Di madaling pag-aralan ang isang banyagang wika. Dili sayon tun-an ang usa ka langyaw nga sinultian. Di madaling pag-aralan ang isang dayuhang wika. Dili sayon tun-an ang usa ka langyaw nga sinultian. Sabi ni Maria na magsasayaw siya buong gabi. Ingon si Maria nga mosayaw siya tibuok gabii. Ang pangarap ko ay magbiyaheng palibot ng mundo. Ang akong pangandoy mao ang pagbiyahe sa tibuuk kalibutan. Arkitekto ang tatay ko, hindi inhenyero. Arkitekto ang akong amahan, dili inhenyero. Pinalaki niya ang kanyang mga anak nang matapat. Gipadako niya nga matinud-anon ang iyang mga anak. Binigay niya ang kanyang pangalan at numero sa telepono. Gihatag niya ang iyang ngalan ug numero sa telepono. Ang ganyang uri ng laruan ay may masamang impluwensiya sa mga kabataan. Kana nga klase nga dulaan adunay dili maayong impluwensya sa mga batan-on. Iyan ang pinakamataas na gusaling nakita ko. Kana ang labing kataas nga gusali nga akong nakita. Dinedesigneyt ng mga linyang asul sa mapa ang mga ilog. Ginatudlo sa mga linya nga asul sa mapa ang mga sapa. Pagka namumulaklak, maganda ang puno ng milokoton. Kung mamulak kini, nindot ang kahoy sa milokoton. Walang kagaya ng tag-init at ayskrim. Wala?y sama sa ting-init ug ayskrim. Mas mahal ang orasan na ito kaysa doon. Kini nga orasan labi ka mahal kaysa ato. Eksaktong ito ang hinahanap ko. Kini gyud ang akong gipangita. Unang beses kong sakyan ang kabayo. Unang higayon nako nga sakyan ang kabayo. Unang beses kong lumangoy sa lawa. Unang higayon nako ngamolangoy sa lawa. Para sa matatanda itong pelikula, di para sa bata. Kini nga pilikula alang sa mga hamtong, dili alang sa mga bata. May tinanong sayo si Tom. Adunay gipangutana si Tom kanimo. Paki sagot. Palihug tubaga. Mas mataba si Tom ngayon kaysa nung huli ko siyang nakita. Mas tambok si Tom karon kaysa kaniadtong ulahi nako siyang makit-an Kung minsan nawawalan tayo ng pasensiya para sa matatanda. Usahay mawad-an kita og pasensya alang sa mga tigulang. Sino ang paborito mong manunulat ng siyensiyang piksiyon? Kinsa ang imong paborito nga manunulat sa siyensiyang piksiyon? Dapat hindi ka na nagparini sa simula, e. Dapat nga wala na ka miadto diri sa sugod, e. Anong sinabi mo? Unsa imong giingon? Wala akong sinabi. Wala koy giingon. Isang magandang lawa'y nasa dako paroon ng gubat. Ang usa ka matahum nga lanaw naa sa taliwala sa lasang. Pagkatapos ng malakas na ulan, bumahang maigi. Pagkahuman sa kusog nga ulan nibaha og grabe. Gawin mo sa iyong paraan kung ayaw mo ang akin. Buhata sa imong pamaagi kung dili nimo gusto sa ako. Kahit na pigilin mo ako, di ko iibahin ang isip ko. Bisan pa og pugngan ko nimo, dili nako bag-ohon akong hunahuna. Natapos mo na bang basahin ang dyaryo ngayong araw? Nahuman na ba nimo og basa ang syaryo karong adlaw? Nakalimutan mo nang bata ka noon? Nakalimot ka nga bata ka sauna? Pagka pinag-uusapan niya ang hobby niya, palagi siyang parang seryoso. Kung hisgotan ang iyahang kalingawan, kanunay siya nga mura og seryoso. Dinagan niya ang kanyang mukha sa bintana ng tindahan. Gipatong niya ang iyang nawong sa bintana sa tindahan. Magaling siyang mag-ski noong maliit pa siya. Maayo siya mag-ski sa gamay pa siya. Ang bahay niya'y nasa timugang tabi ng ilog. Ang iyang balay naa sa habagatang bahin sa sapa. Hindi masalin ang tula niya sa Hapon. Dili masalin sa Hapon ang iyahang tula. Gaano katagal kayong nagkakasama ng asawa mo? Unsa na mo kadugay nagkuyog sa imong asawa? Sori na inabala kita talaga. Pasensya na gisamok gyud tika. Iniisip kong ipasara na ang savings account ko. Naghunahuna ko nga ipasirado ang akong account sa pagtipid. Pinigil ko na ang pananagarilyo at parang bagong tao na ako. Giundang na nako ang pagpanigarilyo ug mura ko of bag-ong tawo. Pasensiya na at nahuli ako. Pasensiya na og naulahi ko. Ako ay lumiban mula sa paaralan dahil ako ay nagkasakit. Wala ko miskwela tungod kay nagkasakit ko. Pwede mo ba akong isakay? Pwede ba ko nimo nga isakay? Simula alas-dos hinihintay na kita. Naghulat ako kanimo sukad alas dos. Mahirap maglakad ng 60 kilometro sa isang araw. Lisud maglakaw og 60 kilometros matag adlaw. Parang natutuwa siya sa astronomiya. Daw nalipay siya sa astronomiya. Napakalamig kagabi kaya nanatili lang ako sa bahay. Bugnaw kaayo kagabii busa nagpabilin ra ko sa balay. Namatay ang aking lolo sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Namatay ang akong lolo sa Ikaduhang Digmaang Kalibutanon. Walang lumalabas sa gantong klaseng panahon. Walay nagagawas sa ignon niining klase sa panahon. Lumipad ang aming eroplano sa itaas ng Karagatang Pasipiko. Nilupad ang among eroplano sa taas sa Kadagatang Pasipiko. Hinabol ng mga bata ang parada ng sirkus. Gigukod sa mga bata ang parada sa sirkus. Ang nayon ay binukod ng malakas na bagyo. Ang baryo gilayo sa kusog nga bagyo. May mga kurtinang nakabitin sa bintana. Adunay mga kurtina nga nagbitay sa bintana. Tatlong tao ang nakapila sa harap ko. Tulo ka mga tawo ang nakalinya sa akong atubangan. Inakusahan ni Tom si Mary ng pagsisinungaling. Giakusahan ni Tom si Mary og pagmakak. Umarteng masaya si Tomas, pero sa kalaliman niya, malungkot siya. Niarte nga malipayon si Tomas, apan sa ilalom, nasubo siya. Inalis nina Tom at Mary ang bangka sa tubig. Gikuha ni Tom ug Mary ang bangka gikan sa tubig. Nagtatanim si Tom ng palm tree sa kanyang likod-bahay. Nagatanom si Tom og punoan sa palmera sa likod sa iyang balay. Anong gagawin mo sa eskuwela nitong tanghali? Unsa man ang imong buhaton sa eskwelahan karong hapon? Kahit ano'ng sabihin niya, hindi magbabago ang isip ko. Bisan kung unsa ang iyang isulti, dili mausab ang akong hunahuna. Di ka pa naghugas ng kamay, di ba? Wala pa ka naghugas og kamot, dili ba? Ang soolohiya ay tungkol sa pag-aaral ng buhay ng hayop. Ang soolohiya bahin sa pagtuon sa kinabuhi sa hayop. Ang Amerika ang pinaka-magandang lugar sa buong mundo. Ang Amerika mao ang pinakanindot nga lugar sa tibuok kalibutan. Interesado ka bang bumili ng encyclopedia? Interesado ba ka nga mopalit og ensayklopedya? Noon, gustung-gusto kong maglaro ng checkers. Kaniadto, ganahan kaayo ko nga magdula og checkers. Anong karapatan mong utusan akong gawin ito? Unsa man ang katungod nimo nga magsugo ka nako nga buhaton kini? Siya ang nagbigay ng patunay sa pahayag ko. Siya ang naghatag og pamatuod sa akong pamahayag. Natakot siya sa mangyayari. Nahadlok siya sa mahitabo. Siya ang unang nag-eksperimento. Siya ang una nga nag-eksperimento. Sa tingin ko hindi niya kamukha ang nanay niya. Panan-aw nako, dili siya kanawong sa iyahang inahan. Kalimitang sa supermarket na ito ako namimili. Kasagaran, dini naa supermarket ko nagapalit. Sana ay hindi na lang ako bumili ng isang walang kuwentang bagay. Unta wala na lang ko nipalit og usa ka walay hinungdan nga butang. Kung maganda bukas, magpipiknik tayo. Kung nindot ugma, magpiknik kita. Kung umulan bukas, nasa bahay na lamang ako. Kung moulan ugma, sa balay na lang ko. Kung makakita ka ng pagkakamali, pakitama ito. Kung makakita ka og sayup, palihug itama kini. Mga sampung minuto papunta sa istasyon gamit ang bus. Mga napulo ka minuto sa estasyon sakay sa bus. Hindi ko opinyon, kundi translasyon ko lamang. Dili nako opinyon, apan translasyon lang nako. Inaalagaan ng kapatid ko ang lahat ng gamit nya. Ginatiman sa akong igsoon ang tanan niyang mga kabtangan. Nilakihan ng batang lalaki ang kanyang mga lumang suot. Gipadak-an sa bata nga lalaki ang iyahang mga daan nga sinena. Nakakatuwa ang magasin na pinahiram mo sa akin. Kataw-anan ang magasin nga gipahiram nimo sa ako. Talagang ang karamihan ng bata'y gusto ang ayskrim. Kadaghanan sa mga bata gusto gyud og ayskrim. Unang beses kong makita itong hayop. Kini ang una nga higayon nga nakita ko kini nga hayop. Di alam ni Tomas ang paggamit ng kompyuter. Dili kabalo si Tomas unsaon paggamit sa kompyuter. Bukas ng gabi, papunta ako sa paliparang Narita. Ugma sa gabii, moadto ako sa paliparan sa Narita. Dapat matuto tayong tumira sa armonya sa kalikasan. Dapat makabalo tang mopuyo nga nahiuyon sa kinaiyahan. Anong ginagawa ng nanay mo pagdating mo sa bahay? Unsa ang ginahimo sa imong inahan sa pag-abot sa balay? Nang matapos niya ang kanyang trabaho, agad siyang umuwi. Pagkahuman sa iyang trabaho, mipauli dayon siya. Pwede mo ba akong bigyan ng iba pang pangungusap na isasalin? Pwede ba ko nimong hatagan og lain pang sentensya nga isalin? Maaari mo bang sabihin sa akin kung paano pumunta sa istasyon ng Osaka? Mahimo ba nimo isulti kanako kung unsaon pag-adto sa estasyon sa Osaka? Tinatago niya ang kasamaan niya sa likod ng mga ngiti. Ginatago niya ang iyang pagkadaotan luyo sa iyang pahiyom. Sabik na niyang subukan ang surpbord na bago niya. Naghinamhinam siya nga sulayan ang bag-ong surfboard nga anaa kaniya. Sinabi niya sa amin na naranasan niya ang maraming kahirapan. Gisulti niya sa amo nga nakasinati siya og daghang kalisod. Lasing siya't nakalimutan sarhan ang pinto sa likod. Hubog siya ug nakalimtan niya ang pagsira sa pultahan sa likod. Mabait naman siyang tinuro sa akin ang tigilan ng bus. Buotan siyang gipakita kanako kung asa ang hunonganan sa bus. Bumili ako ng camera, pero nawala ko sa sumunod na araw. Nipalit ko og kamera, apan nawala sa sunod adlaw. Di ako naniniwalang bata siyang nagsariling pumunta sa Tokyo. Dili ko motuo nga bata pa siyang nagsarili nga miadto sa Tokyo. Nakakatulog ako sa klase paminsan-minsan. Makatulog ko sa klase panagsa. Pinapakain ko ang aking pusa sa araw at sa gabi. Ginapakaon nako ang akong iring sa buntag ug gabii. Natagpo ko siya sa taglamig nang ilang taon na. Nakit-an nako siya kaniadtong ting-tugnaw, usa ka tuig na ang milabay. Sa susunod na buwan, papuntang Hokkaido akong kasama ang kaibigan ko. Sa sunod nga bulan, moadto ko og Hokkaido kauban ang akong higala. Wala akong brilyanteng singsing, pero masaya pa rin ako. Wala koy brilyante nga singsing, apan malipayon gihapon ko. Pagka ihalo mo ang asul at pula, ang resulta'y kulay ube. Kung imong isagol ang asul ug pula, ang resulta mao ang kolor nga ube. Pagka uminom ka nitong gamot, mas gagaling ang paramdam mo. Kung moinom ka niining tambala, mas moayo ang imong pamati. Nakakatuwa para sa akin ang magbasa ng aking lumang talaan sa araw-araw. Lingaw alang nako ang magbasa sa akong daan nga talaan sa pang adlaw-adlaw. Wala nang magagawa ang paninisi mo sa kanya sa aksidente. Wala nay mahimo ang pagbasol nimo sa iyaha sa aksidente. Di bawas nang isang oras ang pagpunta roon. Dili moubus sa usa ka oras ang pag-adto didto. Klarong di niya gustong kausapin ako. Klaro nga dili niya gusto makigstorya kanako. Walang mas importante sa buhay kundi ang kalusugan. Wala nay mas importante pa sa kinabuhi kon di ang kahimsog. Umabot ang bata para isa pang pirasong keyk. Niabot ang bata pa sa isa pa ka pidaso sa keyk. Gumawa ng kastilyong buhangin ang mga bata sa dalampasigan. Nagtukod ug kastilyo nga balas ang mga bata sa baybayon. Ang unang dapat mong gawin ay magligo. Ang una dapat nimo nga buhaton kay maligo. Inamin ng lalaki na pinasok niya ang bahay. Niangkon ang lalaki nga gisulod niya ang balay. Seryosong problema ang biglaang pagtaas ng populasyon. Seryoso nga problema ang kalit nga pagtaas sa populasyon. Hindi maliwanag ang mga bituin dahil sa mga ilaw ng siyudad. Hinay ang siga sa mga bituon tungod sa mga suga sa syudad. Itong lawa'y isa sa pinakalalim sa bansa. Kini nga lawa kay usa sa mga pinakalalum diri sa nasud. Si Tomas at ang lola niya ay nagpuntang bukstor. Niadto si Tomas ug ang iyang lola sa bukstor. Baka nasa kusina si Tom, pero ewan ko. Basi ug naa sa kusina si Tom, pero ambot lang. Maaaring nasa kusina si Tom, pero hindi ko alam. Tingali ug naa sa kusina si Tom, pero wa ko nahibalo. Mukhang interesado talaga si Tom kay Mary. Mura ug interesado gayud si Tom kang Maria. Nagising si Tom ng aso niya nang mga hatinggabi. Naggimata si Tom sa iyang iro sa tungang gabii. Masasanay ka agad nang pamumuhay sa bukid. Maanad ra ka sa panginabuhi sa bukid. Mga katlo ng ibabaw ng Tiyera'y lupa. Ang ikatlo nga bahin sa Tiyera kay yuta. Karaniwang mas mahaba ang buhay ng mga babae kaysa sa mga lalaki. Kasagaran mas tag-as ang kinabuhi sa mga babae kay sa mga lalaki. Pinakinggan niyang mabuti ang sinabi nito. Naminaw siya ug maayo sa gisulti niini. May karapatan siyang mag-desisyon para sa sarili niya. Naa syay karapatan nga mag-desisyon para sa iyahang sarili. Sabi niya sa akin na baka papuntang Nara siya sa susunod na buwan. Nag-ingon siya sa akoa nga basin mag-adto siya ug Nara sunod bulan. Magpapakamatay siya kapag hindi niya nakita ang anak niya. Magpakamatay siya inig dili niya makita iyahang anak. Halos hindi marinig ang boses niya sa ingay. Halos dili na madungog iyahang boses sa kasamok. Ayon sa kasaysayan, ang Persian Gulf ay pagmamay-ari ng Iran. Matod sa kasaysayan, ang Persian Gulf kay ginapanag-iyahan sa Iran. Di ako sanay magkape nang walang asukal. Dili ko anad magkape nga walay asukar. Nagtago ako ng talaarawan sa Ingles nitong sampung taon. Nagtago ko ug talaarawan sa Ingles karong ika-napulo nga tuig. Kinailangan kong magtrabaho hanggang gabi kaya ipinagpaliban ko ang aking date. Gikinahanglan nako nga magtrabaho hantod sa gabii maong gi-kansela nako akong date. Sori po, pero hindi ko masyadong maintindihan ang Ingles. Pasensya na, pero dili kaayo ko makasabot ug Ingles. Nakatira ako sa San Salvador nang anim na taon na. Nagpuyo ko sa San Salvador ug unom na ka tuig. May gusto ka ba ng wala ka? Naa ba kay gusto nga wala sa imoha? Kalikasang tao ang maabala ng mga ganoong bagay. Natoral na sa tawo ang malisang sa mga ing-ato nga butang. Napakabastos naman ng sinabi mo. Pagkabastos nalang sa imong gisulti. Sabi ng guro namin, "Ang tubig ay kumukulo sa 100 antas ng sentigrado." Nag-ingon ang amoang magtutudlo, "Ang tubig naga-subo subo sa 100 nga sentigrado." Pakibigay po sa amin ang inyong sagot sa pinakabilis na posible. Paspasi ug hatag sa amoa ang imong tubag. Nagitla siya nang narinig niya ang balita. Namutla siya inig ka dungog niya sa balita. May ibang mga tao na tumataba kapag tinigilan ang paninigarilyo. Naay ubang mga tawo nga manambok inig hunong ug panigarilyo. Baka may nagkamaling kumuha ng payong ko. Basi ug naay nasipyat ug kuha sa akong payong. Ang pangunang problema sa kapetirya ay ang kalidad. Ang una nga problema sa kapetirya kay ang kalidad. Ilang oras nang maglalaro ang mga bata sa dalampasigan. Pila na ka oras sige ug dula ang mga bata sa baybayon. Sabi ng pahayagan, tinamaan daw ng bagyo ang Kyushu. Ingun sa pamantalaan, naigo daw sa bagyo ang Kyushu. May mga pagkakataon na kailangan nating itago ang katotohanan. Adunay mga panahon nga gikinahanglan nato nga taguon ang kamatuoran. Sa ngayon, mag-isang nakatira si Tom sa isang maliit na apartment. Karon, si Tom ra usa ang nagpuyo sa usa ka gamay nga apartment. Pinuntahan niya ang British Museum noong siya ay nasa London. Giadto-an niya ang British Museum katong naa siya sa London. Dapat itigil mo na ang paninigarilyo para sa kalusugan mo. Dapat undangan na nimo ang panigarilyo para sa imong panglawas. Kinidlatan ang malaking puno sa bukid. Gikilatan ang dagko nga kahoy sa bukid. Na-impres ang lahat sa makinang iyon. Giganahan ang tanan ato nga makina. Sabi niya pagod daw siya kaya uuwi siya nang maaga. Ingon siya gikapoy daw siya maong niuli siya ug sayo. Pinakiusapan ko na siyang huwag umalis, pero umalis pa rin siya. Gihangyo nako siya nga dili na siya molakaw, pero nilakaw gihapon. Lubos ang pasasalamat ko sa iyo para sa lahat ng kabutihan mo. Dagko kaayo ko ug pasalamat sa imoha sa tanan nimong kamaayo. Sana hindi ka masyadong maabala. Unta dili kaayo ka mahasol. Dumaan ako sa munisipyo ng bayan papunta sa estasyon. Niagi ko sa munisipyo sa syudad paadto sa estasyon. Sa tingin ko, makabubuti sa iyo ang gamot na ito. Para nako, makaayo ning tambal sa imoha. Mahihiga na sana ako nang tumawag siya. Muhigda na unta ko katong nitawag siya. Oras na para lumagay ka sa tahimik. Oras na aron mahimutang ka sa kahilom. Hindi malutas ng agham ang lahat ng problema sa buhay. Di masolusyonan sa siyensya ang tanan problema sa kinabuhi. Natawid niya ang Karagatang Pasipiko nang bangka. Na-tabok niya ang dagat sa Pasipiko pinaagi sa bangka. Maraming kaakit-akit na hayop sa Australia. Daghan kaayong nindot nga hayop sa Australia. May puting gusali sa palibot ng kanto. Naay puti nga pagpatindog palibot sa kanto. Kumakain ng hindi bababa sa tatlong mangkok ng kanin si Tom araw-araw. Mokaon ug dili mobaba sa tulo ka panaksan sa kan-on si Tom adlaw-adlaw. Binalik ni Tom ang damit kasi masiyado itong maliit. Gibalik ni Tom iyang sinina kay gamay kaayo kini. Akala ni Tom na siya'y kalagitnaan ng uniberso. Abi ni Tom nga siya ang tunga sa kalibutan. Sikat ang Valencia sa arkitektura. Sikat ang Valencia sa arkitektura Hindi makðkasama ang pag-inom ng tubig, basta huwag sobra. Dili makadaot ang pag-inom ug tubig, basta dili lang sobra. Ang ginagawa mo'y mas importante kaysa sa sinasabi mo. Ang imong ginapangbuhat kay mas importante pa sa imong mga ginapangsulti. Sinong mag-aalaga sa aso habang wala tayo? Kinsa man ang mag-atiman sa iro samtang wala ta? Bakit hinahayaan ng gobyerno ng US na magkaroon ng baril ang mga tao? Nganong ginapasagdan sa gobyerno sa US nga naay baril ang mga tawo? Gusto ni Tatay na mag-aral ako sa ibang bansa habang bata pa ako. Gusto ni Tatay nga magskwela ko sa laing nasud samtang bata pa ko. Hinihingal siya dahil tumatakbo siya kanina. Naghagal siya kay sige siya ug dagan ganiha. Gaano pa katagal bago mapuno ang tub? Unsa pa kadugay bag-o mapuno ang tub? Magmadali ka, o maleleyt ka sa huling tren. Pagdali, o mabiyaan ka sa nahuli nga tren. Ayaw kong magluto ng hapunan para sa dalawampung tao. Dili ko gusto magluto ug panihapon para sa baynte ka-tawo. Hindi malinaw ang nais sabihin ng manunulat. Dili klaro ang buot pasabot sa nagsulat. Sayang na di ko masyadong maintindihan ang Ingles. Sayang nga di kaayo nako masabtan ang Ingles. Medyo mainip ang unang araw ko sa unibersidad. Medyo kapoy akong una nga adlaw sa unibersidad. Sa bagong taon, buong gabi aandar ang mga tren. Sa bag-ong tuig, tibuok gabii mag-andar ang mga tren. Kakaunting tao lang ang dumalo sa meeting kahapon. Gamay ra nga tawo ang niadto sa meeting kagahapon. Maraming kabataang lalaki ang kinailangang umuwi nang maaga mula sa paaralan kahapon. Daghang kabatan-onang lalaki ang nanginahanglan ug uli sayo gikan eskwelahan gahapon. Wala siyang mapilian kundi ikasal ang matandang lalaki. Wala siyay mapili kon di pakaslan ang tiguwang nga lalaki. Taga-Hokkaido siya, pero tumitira siya ngayon sa Tokyo. Taga-Hokkaido siya, pero nagpuyo siya karon sa Tokyo. Malaki ang pag-asang manalo ang pangkat natin. Daku ang tsansa nga modaog ang atoang grupo. Naantala ang tren dahil sa mabigat na niyebe. Nalangan ang tren tungod sa bug-at nga niyebe. May oras na magsalita at oras na tumahimik. Naay oras sa pagstorya ug oras sa paghilom. Hindi kailangang magmadali. Marami tayong panahon. Dili kinahanglan magdali. Daghan ta ug higayon. Di kailangang magpanik. Marami pang oras. Dili kinahanglan maratol. Daghan pa ug oras. May kasamang mga dalub-agham at inhenyero itong komiti. Naay kaubang sayantist ug inhenyero kining maong komiti. Hindi inakala ni Tom na may makakakilala sa kaniya. Wala gidahom ni Tom nga naay makaila sa iyaha. Meat loaf at mashed potatoes ang hapunan ni Tom. Meat loaf ug mashed potatoes ang panihapon ni Tom. Presidente si Tomas ng klubo ng astronomiya sa pook. Presidente si Tomas sa klub sa astronomiya sa lugar. Hinuli si Tom bilang isang suspek sa krimen. Gidakop si Tom ingon nga suspek sa krimen. Tinignan namin ang langit ngunit walang mga bituin. Gitan-aw namo ang langit pero walay mga bituon. Anuman ang mangyari, hindi mo malalaman. Unsa man ang mahitabo, dili nimo mahibal-an. Kailan ang pinakahuli mong pakinig sa kantang ito? Kanus-a ka huli naminaw aning kantaha? Isip mo bang puwede kong gamitin ang selular ko sa dutsa? Nahuna-hunaan ba nimo nga pwede nako gamiton ang selular nako sa dutsa? Simula ngayon, dapat ingatan mo ang sarili mo. Sugod karon, dapat ampingan na nimu imuhang sarili. Sinasadya niyang gumawa ng gulo. Ginatuyo niya ug sugod ug away. Nahirapan siyang hanapin ang daan papuntang hotel. Nalisdan siya ug pangita ug dalan paadto'g hotel. Masikreto siya tungkol sa kanyang pamilya. Masikreto siya pag batok sa iyahang pamilya. Gaano katagal bago makarating sa istasyon ng tren? Unsa kadugay bag-o makaabot sa estasyon sa tren? Di ko kailangan ang pera mo. Wa ko nanginahanglan ug kwarta nimo. Kailangan ko ang oras mo. Oras nimo akong kinahanglan. Wala pa akong nakakain simula nitong umaga. Wala pa koy gikaon sugod karong buntag. Kung may oras lang ako, pupunta sana ako sa sinehan. Kung naa lang unta koy oras, muadto unta ko ug sinehan. Susubukan kong huwag kang abalahin habang nag-aaral ka. Sulayan nako nga dili ka istorbohon samtang nag-eskwela pa ka. Tatlong taon nang nakatira ako rito. Tulo na ko ka-tuig nagpuyo diri. Nagpakasal ang kapatid kong babae sa isang guro ng mataas na paaralan noong Hunyo. Nagpakasal akong lumon nga babae sa usa ka magtutudlo sa sekondarya katong Hunyo. Sampung beses na mas maraming salitang Ingles ang alam niya kaysa sa akin. Napulo ka mga beses nga mas daghan siyang nahibal-ang pulong sa Ingles kasya sa akoa. Parang walang taong nakatira sa kasita. Mura ug walay tawong nagpuyo sa kasita. Pinagbalaan kami ng titser na ang test ay magiging mahirap. Gipasidan-an mi sa among magtutudlo nga lisud ang test. Hindi naiintindihan ni Tom kung anong gustong sabihin ni Mary. Dili masabtan ni Tom kung unsa ang buot ipasabot ni Maria. Wala kang kailangang ikahiya. Wala kay dapat ikaulaw. Sinulat niya ang librong tungkol sa kanyang mga abentura sa gubat. Gisulat niya ang libro nga tungkol sa iyang mga adbiyento sa kalasangan. Mas madali sa akin ang magpranses kaysa sa mag-ingles. Mas dali sa akoa ang magpranses kaysa mag-Ingles. Tinulak ko ang bisikleta ko dahil flat ang gulong. Gitulak na nako akoang bisekleta kay na-flat ang ligid. Isip ko'y dapat lumayo siya sa mga anumang droga-droga. Gi-isip nako nga dapat mulayo siya sa bisan ug unsa nga klase nga droga. Kung hindi ka maaaring magkaroon ng mga anak, maari ka namang mag-ampon. Kon dili ka magka-anak, pwede man ka mag-ampon. Hindi kapani-paniwalang kayang pumatay ni Tom. Di katuohang mamahimo ni Tom nga mopatay. Sa bandang dulo ng Marso 1841, naging pulmonya ang sipon niya. Sa katapusan sa Marso tuig 1841, nahimog pulmonya iyahang sip-on. Nakatira siya sa lambak sa lalawigang malayo sa dalampasigan. Nagpuyo siya sa lambak sa lugar nga layo sa baybayon. Darating ang araw na makakapunta ang tao sa Mars. Moabot ang adlaw nga makaadto ang tawo didto sa Mars. Ang pinakaimportante sa buhay ay maging basta sarili. Ang pinaka-importante sa kinabuhi kay ang ang imohang sarili. Ito'y magaling na diksiyunaryo para sa estudyante sa hayskul. Maayo kini nga diksyunaryo para sa estudyante sa hayskul. Inamin ni Tom na mas magaling si Mary sa kanya sa golf. Giangkon ni Tom nga mas makabalo si Maria kaysa sa iyaha sa golf. Nagpunta kami sa tabi ng ilog para makita ang bulaklak ng seresa. Niadto mi sa gilid sa suba aron makita ang buwak sa seresa. Anong kaibahan ng nayon at bayan? Unsa ang kalahi-an sa nayon ug lungsod? Anong kasaysayan ang may kotse kung di ka nagmamaneho? Unsa nga panahon ang naa nay kotse nga di na ka magmaneho? Kailangan mong maghanap ng ibang paraan para makaalis ka sa sitwasyong ito. Kinahanglan nimo mangita ug lain nga pamaagi aron makagawas ka aning sitwasyona. Pagkatapos ay pumunta kami sa Bethlehem para makita ang mga rebulto. Inig kahuman, niadto mi sa Betlehem aron makita ang mga rebulto. Isip mo bang uulit ang parang ganoon? Gi-isip ba nimong mobalik sa ingon ato nga paagi? Narinig mo na ba ang musikang iyan sa gitara? Nadunggan na ba nimo kanang tugtoga sa gitara? Gaano katagal pa ako dito sa ospital? Hangtod kanus-a pa man ko diri sa ospital? Malimit na nagdudutsa ako tuwing umaga. Bihira ra ko magdutsa kada buntag. Gusto ko syang bigyan ng regalo sa kanyang kaarawan. Gusto nako siya tagaan ug regalo sa adlaw niyang natawhan. Kung kailangan mo ng tulong, bakit hindi mo tawagin si Tom? Kung nanginahanglan ka ug tabang, nganong dili man nimo tawagon si Tom? Importante para sa iyo ang mag-aral ng dayuhang wika. Importante sa imoha ang magtuon ug mga langyaw nga sinultian. Imposibleng matapos ko yung trabaho sa loob ng isang araw. Imposible nga mahuman nako ning trabaho-a sulod sa isa ka adlaw. Malaki ang ginastos sa bagong tulay. Daku ang gigasto sa bag-ong tulay. Maraming bata ang nananatili sa paaralan kahit tapos na ang klase para sa club activities. Daghang bata ang nagapabilin sa eskwelahan bisan ug human na ang klase para sa club activities. Bumisita ka nga kaya sa amin kung minsan sa bakasyon. Bisita sad usahay sa amoa inig ka bakasyon. Umiikot ang Tiyera sa kanyang aksis at inoorbit niya ang Araw. Nagatuyok ang Tiyera sa iyahang aksis ug iyang gi-orbitan ang Adlaw. Dapat maidaan ang makina sa lahat ng mga test. Dapat mapaagi ang makina sa tanan nga test. Dito sila karaniwang naghahapunan. Diri sila kasagaran manihapon. Ipinagpaliban namin ang pulong hanggang sa susunod na Biyernes. Gikansela namo ang panagkita hangtod sa sunod nga Biyernes. Gusto mo ba ng upuang malapit sa bintana o malapit sa pasilyo? Gusto ba nimo ug lingkoranan duol sa bintana o duol sa agi-an? Alam mo ba na mas malakas ka sa akala mo? Kabalo ba ka nga mas kusgan ka kaysa sa imong pagtoo? Kadalasan, ang mga Hapones ay masigasig. Kasagaran, ang mga Hapones kay madasigon. Di siya makasalita ng Pranses nang walang konting mali. Di siya makastorya ug Pranses nga walay gamay nga mali. May pakiramdam ako na mayroong mangyayari. naningkamot kami sa pagsabot sa mga karakter sa ibabaw sa kuta. Mayroon akong pakiramdam na may mangyayari. Naa koy pagbati nga naay mahitabo. Kung may pakpak lamang ako, maililigtas ko sana siya. Kung naa lang koy panid, maluwas unta nako siya. Mahirap simulan patakbuhin ang makina. Lisud sugdan ug padagan ang makina. Sabi raw ni Tomas na naglilinis siya ng bahay nang buong araw. Ingon daw ni Tomas nga naglimpyo siya ug balay tibuok adlaw. Sinubukan naming maunawaan ang mga letra sa dingding. Gisulayan namo ug sabot ang mga letra sa pader. Sinubukan naming maunawaan ang mga letra sa pader. Gisulayan namo ug sabot ang mga letra sa pader. Hindi mo masasabi kung gaano katagal itong mga meeting na ito. Dili nimo maingon unsa kadugay kining maong panagtigom. Huwag mo na akong hintayin. Ayaw na ko ug hulata. Hindi naman talaga kita hihintayin. Di man gayud tika hulaton. Huwag kalimutan na ang pananagarilyo'y masama sa iyong kalusugan. Ayaw ug kalimti nga ang panigarilyo kay dili maayo sa imong kalawasan. Natutuwa akong malaman na marunong kang magsalita ng Scottish Gaelic. Nalipay ko inig kabalo nako nga kabalo ka magsulti ug Scottish Gaelic. Kita ko ang mga maliliiit na isda na lumalangoy sa tubig. Makita nako ang mga gagmay nga isda nga nilangoy sa tubig. Suwerte lamang na nakita ko itong libro sa tindahan ng mga lumang libro. Swerte ra ko nga nakita nako ning libroha sa tindahan sa mga karaang libro. Kung ayaw mong pumaroon, di hindi tayo paparoon. Kung dili ka gusto moadto, dili ta moadto. Pagka may nakita kang librong nakakatuwa, pakibili. Kon naa kay makita nga libro nga kataw-anan, palita. Kung may Makina ng Oras ka, aling taon ka bibisita? Kon naa kay makina sa oras, unsa nga tuig imong bisitahon? Sabi ng magulang ko na dapat nating igalang ang mga nakatatanda. Ingon sa akoa sa akong mga guinikanan nga dapat nato respetohon ang mga tigulang. Pinayuhan niyang mag-ibang bansa siya habang siya'y bata pa. Gitambagan niya nga mag adto siya sa gawas sa nasud samtang bata pa siya. Muntik nang masagasaan ang batang iyon nang umatras ang trak. Hapit maligsan tong bataa inig atras sa trak. Ang tuktok ng bundok ay nababalot ng sariwang niyebe. Ang tumoy sa bukid kay naputos sa lab-as nga niyebe. Hello? Pwede ko bang makausap si Mary? Hello? Pwede ba nako makastorya si Maria? Sandali lang. Kadiyot ra. Pawalanggalang po, pero puwede ba po ninyong sabihin sa akin kung saan ang pagpalit ng tren? Sa akong pagkawalay pagtahod, pero pwede ba ko ninyo ingnan asa dapit ang panagkambyo sa tren? Naglakad ako nang mabilis para maabutan ang unang tren. Paspas ko nilakaw aron maabtan ang una nga tren. Sa iyo yung magdesisyon kung tayo'y paparoon o hindi. Imoha ang desisyon kon mag-adto ba ta o dili. Maraming sinasabi sayo ang mga tao na hindi naman talaga totoo. Daghang ginaingon ang mga tawo sa imoha nga dili tinuod. Mukhang bata siya, pero sa katotohanan, mas matanda siya sa iyo. Mura siya ug bata tan-awon, pero ang tinuod kay mas tigulang pa siya sa imoha. Baka talagang bata siya noong sinulat niya ang tulang ito. Basi ug bata gayud siya atong gisulat niya kaning tulaa. May maraming trabaho sa kompyuter na industriya. Daghang trabaho ang naa sa industriya sa kompyuter. May dakilang laban ng relihiyon at agham. Naay daku nga away ang relihiyon ug siyensya. Naghahanap kami ng taong matatas sa Pranses. Nangita mi ug mga tawo nga maalam sa Pranses. Kung ano sinasabi natin at ang ibig nating sabihin ay kadalasang magkaiba. Kon unsa atong ginasulti kay kasagaran lahi sa atong buot ipasabot. Di ko talagang naintindihan ang kasaysayan ng tanong. Di gyud nako masabtan ang puno sa pangutana. Pakiramdam ko'y iniwasan niya ang mga pinakamahalagang problema. Gibati nako nga ginalikayan niya ang mga importante nga mga problema. Gusto ko ang lahat na iba-ibang pagkaing Asyano, lalu na yung Thai. Ganahan nako ang tanan nga lain-laing pagkaong Asyano, ilabi na ang Thai. Pasensiya na at pinaghintay kita nang matagal. Pasayloa kon ginapahulat tika ug dugay. Kung bibili ka ng bagong awto, anong gagawin mo sa luma? Kon mopalit ka ug bag-o nga sakyanan, unsaon man nimo ang daan? Mahirap tulungan ang taong di gusto ang tulong mo. Lisud tabangan ang tawo nga dili gusto imohang tabang. Nakapagkolehiyo siya salamat sa scholarship. Naka-eskwela siya ug kolehiyo tungod sa scholarship. Hindi magawa ni Tom na sabihin kay Mary na mahal niya ito. Dili mahimo ni Tom nga ingnan si Maria nga gihigugma niya kini. Dumating kami sa paliparan tatlong oras bago ang paglipad. Niabot mi sa tugpahanan sa eroplano tulo ka oras bag-o ang paglupad. Naniniwala ka bang kinokontrol ng mga bituwin ang ating mga kapalaran? Nituo ba ka nga ginakontrol sa mga bituon ang atong mga kaugmaon? Pagka may nangyari, pagbintangan ang tagasalin. Pagka naay mahitabo, basulon ang naghimo. Nitong umaga lamang, binayaran ni Tom ang utang niya kay Mary. Karong buntag lang, gibayaran ni Tom ang iyang utang kay Maria. Ang mga malalaking kuha ng pusit ay sinyal ng lindol na dadating. Ang mga daku nga kuha nga pusit kay sinyales sa linog nga muabot. Maraming sugarol ang nananalo at nawawalan ng pera sa karera ng kabayo. Daghang sugarol ang midaog ug nawad-an ug kwarta sa lumba sa kabayo. Ang mga magulang ko'y nagbiyabiyahe't ako'y nag-iisa sa aming bahay. Nagabiyahe akong mga guinikanan karon maong ako ra isa sa among balay. Hindi matandaan ng mga estudyante kung anong binasa nila sa librong iyon. Dili na mahinumdoman sa mga estudyante kung unsa ilang gibasa ato nga libro. May taong dumadaldal dahil lamang may bunganga sila. Mga tawo nga mustorya ra kay tungod naa silay baba. Tinago niya ang file sa inaakala niyang ligtas na lugar. Gitago niya ang file sa abi niya'g tago nga lugar. Wala akong pakialam kung saan tayo maghahapunan. Wala koy labot kon asa ta manihapon. Nasa iyo na iyon. Naa ra na sa imoha. Di ko alam ang mga bagay noong nakalipas nang 100 o 50 taon. Wala koy nabal-an sa mga butang atong niaging 100 o 50 ka tuig. Hindi na ako magugulat kung mahuli si Tom. Dili nako makugaan kon madakpan si Tom. Di ako sigurado kung bakit sila'y pinasara ang restawran. Dili ko siguradong ngano ug gipasarado nila ang kan-anan. Pasensya na at late ako, ang dami kasi ng kinailangan kong gawin. Pasensyahi na ug dugay ko, daghan pa man gud ko bulohaton. May mga Hapong mahiyain namang hanggang namamasdang parang bastos. Naay mga Hapon nga maulawon hangtod matagdan nga murag way batasan. Kakaiba, pero dalawang beses kong napanaginipan ang iisang panaginip. Lain, pero duha pa ka higayon nako nadamgohan ang parehong damgo. May mahigit nang pitong libong wika sa daigdig. Naay hapit mag-pito ka libo nga sinultian sa kalibutan. Sinugod nila ang isang grupo ng mga Pranses at pinatay ang sampu dito. Gisulong nila ang usa ka grupo sa mga Pranses ug gipatay ang napulo kabuok didto. Sa tingin ko kambal sila, pero sabi niya hindi daw ito maaari. Panan-aw nako kambal sila, pero ingon siya dili daw ni pwede. Kung mangingibang-bansa ka, kailangan mo ng pasaporte. Kon mugawas gani ka sa nasud, kinahanglan nimo ug pasaporte. Maraming tao sa Africa ang namatay dahil sa bagyo. Daghang tawo ang namatay sa Africa tungod sa bagyo. Pagkabukas na pagkabukas niya ng pinto, may naamoy siyang nasusunog. Pagka-abli nga pagka-abli niya sa pultahan, nakasimhot siya ug sunog. Ang kalusugan ang pinakaimportante sa buhay ng tao. Ang kahimsog sa lawas ang pinakaimportante sa kinabuhi sa tawo. Ang dagat ay nakalatag nang mga tatlong-kapat ng ibabaw ng Tiyera. Nakabutang ang dagat sa katulo'g upat sa taas sa Tiyera. Ang dami kong hindi nagustuhan sa pelikulang iyon. Daghan ko ug wala naangayi atoa nga salida. Narito pa ang bag niya, kaya hindi maaaring nakapunta na siya ng paaralan. Naa pa diri iyahang bag, maong dili pwede nga makaadto sya ug skwelahan. Paalis na sana ako ng bahay nang tumunog ang telepono. Palakaw na unta ko tong nitingog ang telepono. Apat na beses ko na aakyatin ang Bundok ng Fuji kung muli kong aakyatin. Upat ka higayon na nako panikon ang bukid sa Fuji kon panikon na sad nako ug usab. Sa malayo, parang lumang kastilyo ang malaking bato. Sa layo, mura ug daan nga kastilyo ang dako nga bato Maliban sa iilang pagkakamali sa pagbaybay, ito ay isang magandang katha. Gawas sa mga pipila nga mali sa ispeling, nindot kini nga ideya. Pinagsamasama niya ang antolohiya ng Hapong alamat para gamitin sa paaralan. Gipag-uban uban niya ang antolohiya sa alamat sa Hapon aron gamiton sa eskwelahan. Sinasabi niya ang iniisip niya nang pabaya sa paramdam ng ibang tao. Ginaingon niya iyang gipanghunahuna sa walay panumbaling sa gibati sa laing mga tawo. Ang paniki ay nangangaso ng pagkain at kumakain sa gabi, ngunit natutulog sa umaga. Nangayam ang paniki ug pagkaon ug mokaon ra ug gabii, pero matulog inig ka buntag. Parang hindi niya maintindihan ang sinasabi ng babae. Tingali dili niya masabtan ang ginaingon sa babaye. Noong ika-6 na siglo, inadopta ng mga Anglo-Sahon ang mga letrang Romano. Katong ika-unom nga siglo, gigamit sa mga Anglo-Sahon ang mga letrang Romano. Itinuturo ang Chinese bilang ikalawang pambansang wika sa Singapore. Ginatudlo ang Chinese ingon usa ka pangnayon nga sinultian sa Singapore. Naaalala mo ba iyong unang beses na nagpunta sina Tom at Mary dito? Nahinumdoman ba nimo katong unang higayon nga niari si Tom ug Maria diri? Sa tingin ko, iniisip niyang isa siya sa mga lalaki. Sa akong paminaw, abi niya usa siya sa mga lalaki. Nang parinig ko ang kantang iyon, isip ko ang lugar nang ako'y pinanganak. Tong nadunggan nako tong kantaha, gihunahuna nako tong lugar asa ko natawo. Tinanong ko siya kung sasama ka sa akin, pero ni hindi siya sumagot. Gipangutana nako siya kon muoban siya sa akoa, pero wala man siya nitubag. Lumiliit nang lumiliit daw ang daigdig. Nagkagamay ug nagkagamay kuno ang kalibutan. Mukhang mananalo sa darating na eleksyon ang namumunong partido. Tingali mudaog sa moabot nga eleksyon ang nag-una nga partido. Nahimatay ang batang lalaki, pero nahimasmasan siya nang binuhusan namin siya ng tubig. Nawad-an ug panimuot ang bata nga laki, pero nahimasmasan siya tong gibugsukan namo siya ug tubig. Di alam ni Tomas ang kaibahan ng astronomiya at astrolohiya. Wala nakahibalo si Tomas sa kalainan sa astronomiya ug astrolohiya. Maaaring di siya marunong maghugas ng pinggan o tamad lang talaga siya. Tingali ug wala gayud siya kabalo manghugas ug plato o tapulan lang gayud siya. Nakapagtrabaho siya hanggang 75 taong gulang dahil sa kanyang malusog na katawan. Nakatrabaho siya hangtod ug 75 anyos kay tungod sa iyang kahimsog. Maglakad ka pa ng tatlong kanto at makikita mo ang museo sa kaliwa. Pagbaklay pa ug tulo ka kanto ug makakita na dayun ka ug museo sa wala. Pagka may kinakamayan ka, dapat tingnan mo ang mata niya. Ug naa kay kalamano, dapat imong tan-awon iyahang mga mata. Ang sabi niya, "Ayaw kong gumawa ng palusot, kaya wala na akong sasabihin pa." Ingon niya, "Di ko gusto magpalusot, maong wala na koy masulti pa." Hindi ko alam kung paano siya nakakasalita nang may sagarilyo sa bunganga. Wa ko kabalo giunsa niya pagstorya bisan ug naa siyay sigarilyo sa baba. Ang artikulo tungkol sa Budismo'y binuhay ang hilig ko sa mga relihiyong Silanganin. Ang artikulo matod sa Budismo kay gibuhi akong hilig sa relihiyon nga pan-Silangan. Kahit hindi siya nagsuot ng mamahaling damit, maayos ang itsura niya. Bisan pa ug di siya magsuot ug mahalon nga sinina, nindot gihapon iyahang itsura. Nung nasa hayskul ako, kumita ako ng ekstrang pera nang nagbebeybisit ako. Tong naa pa ko sa sekondarya, nikita na ko ug ekstra nga kwarta tong nagkatabang ko. Inabot ako ng mahigit dalawang oras sa pagsalin ng ilang pahina sa Ingles. Giabtan ko ug halos duha ka oras sa pagbalhin ug pila ka panid sa Ingles. Marami kaming tinapay at sobra-sobra din ang mantikilya namin. Daghan mi ug pan ug sobra-sobra sad amoang mantikilya. Di makaisang tugtog si Tomas sa kanyang ukelele nang walang mali. Di makatugtog si Tomas ug bisan usa sa iyang ukelele nga walay mali. May mga nagsasabi na wala na daw mga bayani sa Kanluran. Naay mga nag-ingon nga wala na daw mga bayani sa Kanluran. Mapapaliwanag mo ba ang kaibahan ng itim na tsa at berdeng tsa? Mapasabot ba nimo ang kalahian sa itom nga tsaa ug lunhaw nga tsaa? Baka mas malusog kumain ng papkorn kaysa sa kumain ng poteyto tsip. Basi ug mas himsog mokaon ug papkorn kaysa mokaon ug poteyto tsip. Kung kailan naiintindihan na niya, saka pa nila binago ang mga alituntunin. Kon kanus-a pa siya nakasabot, mao pa gibag-o ang mga balaod. Ang Hapon ay malamang na kilalanin sa grupo nilang pinanggagalingan. Malamang nga mailhan gayud ang mga Hapon sa grupo kon asa sila nag-gikan. Sinubukang dumiin si Tomas sa dyins na sinuot niya noong tineydyer pa siya. Gisulayan ni Tomas paglugos ug suot sa iyang pantalon katong ulitawo pa siya. Hindi lahat ang pera, ngunit kung wala kang pera, hindi ka maaaring gumawa ng kahit ano. Dili tanan ang kwarta, pero kon wala ka ani, dili ka makahimo ug bisan unsa. Pakitawagan mo ako kapag alam mo na ang gusto mong gawin. Tawagi ko kon kabalo na ka unsa imong buhaton. Nagkunwari ang batang lalaki na marunong siyang magbasa, ngunit baliktad ang librong hawak niya. Nagpaka-aron ingnon ang bata nga laki nga kabalo siya magbasa, man diay baliktad iyang gigunitan nga libro. Parang ayaw ko sagutan itong questionnaire. Tingali di nako gusto tubagon ning questionnaire. Masyadong maraming tanong. Kadaghan bang pangutana. Masyado kayong mabilis magsalita. Puwede ba hong magsalita kayo nang mas dahan-dahan? Paspas ra kaayo mo magstorya. Pwede ba magstorya mo ug hinay-hinay ra? Wala yata kundi si Tomas ang interesadong bumili nito. Wala guro kon di si Tomas lang ang gusto mopalit ani. Mga isang bilyong tao sa mundo ay walang akses sa malinis at malusog na tubig. Tingali usa ka bilyon nga tawo sa kalibutan ang walay akses sa limpyo ug lami nga tubig. Bago pa man maimbento ang computer, mayroon nang mga mala-calculator na kasangkapan. Bag-o pa naimbento ang kompyuter, naa na daan murag ala-calculator nga mga butang. Sa pagpasok ng recession, isa-isang tinanggal sa trabaho ang mga pansamantalang empleyado. Pagkasulod sa recession, isa-isa gitanggal sa trabaho ang mga pansamantala nga mga empleyado. Maliit lamang ang binisita kong baranggay sa Nagano Prefecture noong nakaraang tag-araw. Gamay ra akong gibisita nga baranggay didto sa Nagnao Prefecture katong niagi nga ting-init. Kung hindi namatay ang tatay ko sa digmaan, lagpas sisenta na sana siya ngayon. Kon wala namatay akong tatay sa gubat, lagpas na unta siya ug 90 anyos ron. Gusto ko sanang makipag-usap sayo nang tayong dalawa lang, pero parang lagi kang may kasamang ibang tao. Gusto unta nakog makigstorya nimo ug kita ra duha, pero murag pirme man kay naay kaubang lain. Sa sobrang magkamukha ng kambal, ang hirap makita ng kaibhan nila. Sa sobra ug kaparehas sa nawong sa kambal, lisud makit-an ilang kalahian. Kailangang magkasundo ang Pyongyang at Washington. Kinahanglan mag-uyon ang Pyongyang ug Washington. Pinayuhan niya siya na bumisita sa Boston dahil para sa kanya, ito ang pinakamagandang siyudad sa mundo. Gitambagan siya niya nga mobisita sa Boston tungod kay para sa iyaha, kadto ang pinakanindot nga siyudad sa kalibutan. Kung mas positibo lang si Tom, siguro mas magugustuhan siya ng mga tao. Kung mas positibo lang gyud si Tom, siguro mas maganahan sa iyaha ang mga tawo. Kahit anong trabaho mo, o kahit gaano ka kasaya dito, may mga pagkakataon na naiisip mo na sana ibang trabaho na lang ang pinili mo. Bisan pa ug unsa ang imuhang tarbaho, o kung unsa ka kalipay niini, aduna gyuy mga higayon nga imong mahunahunaan nga unta lahi na lang nga tarbaho ang imuhang gipili. High school pa lamang ay sila na ng kasintahan niya, ngunit nararamdaman niya na wala nang nangyayari sa pagsasama nila kaya hindi na siya masaya. Hayskol pa lang siya sa iyahang uyab pero mabati na niya na murag wala nay mahitabo sa ilahang panag-uban ug wala na siya nalipay niini. Kahit ano pang gawin mo para kumbinsihin ang mga tao na ang tsokolate ay vanilla, tsokolate pa rin ito, kahit pa makumbinsi mo ang sarili mo at ang ilang tao na vanilla ito. Bisag unsa pa nimo ug pugos sa katawhan nga tsokoleyt ang vanilla, tsokoleyt gihapon kini, bisan pa ug makumbinsi nimo ang imuhang sarili ug ubang tawo nga vanilla kini. Mabuhay! Mabuhay! Maligayang Pagdating Malipayong pag-abot! Mabuti naman po. Maayo pud. Mabuti naman. Maayo. Gutom na ako. Gigutom na ko. Paano mo sabihin ang "good bye" sa Aleman? Unsaon pag ingon ug "good bye" sa Aleman? Diyos ang lumikha sa mundo. Ginoo ang naghimo sa kalibutan. Pwede ba kitang tulungan? Pwede ba tika matabangan? Paano ang opisina? Unsaon man karon ang opisina? Magdadala ako sa iyo doon. Dalhan tika didto. Kumusta po kayo? Kumusta man mo? Sila'y pinagkalooban ng katwiran at budhi at dapat magpalagayan ang isa't isa sa diwa ng pagkakapatiran. Gihatagan sila'g rason ug pagbati ug dapat mabutangan ang usa'g usa ug diwa sa panang-inigsoonay. Kung mas positibo lang talaga si Tom, siguro mas magusustuhan siya ng mga tao. Kung mas positibo lang gyud si Tom, siguro mas maganahan sa iyaha ang mga tawo. Kahit ano pa ang iyong trabaho, o kung gaano ka kasaya nito, may mga panahon talaga na maiisip mo na sana iba na lang ang iyong pinili mong trabaho. Bisan pa ug unsa ang imuhang tarbaho, o kung unsa ka kalipay niini, aduna gyuy mga higayon nga imong mahunahunaan nga unta lahi na lang nga tarbaho ang imuhang gipili. Hayskol pa lang sila ng kanyang kasintahan pero nararamdaman na niya na walang mangyayari sa kanilang pagsasama at hindi na siya masaya rito. Hayskol pa lang siya sa iyahang uyab pero mabati na niya na murag wala nay mahitabo sa ilahang panag-uban ug wala na siya nalipay niini. Kahit gaano mo pa pilitin ang sambayanan na tsokoleyt ang vanilla, tsokoleyt pa rin ito, kahit na makumbinsi mo ang iyong sarili at ang ibang tao na vanilla ito. Bisag unsa pa nimo ug pugos sa katawhan nga tsokoleyt ang vanilla, tsokoleyt gihapon kini, bisan pa ug makumbinsi nimo ang imuhang sarili ug ubang tawo nga vanilla kini. Mabuhay! Mabuhay! Maligayang Pagdating Malipayong pag-abot! Mabuti naman po. Maayo pud. Mabuti naman. Maayo. Gutom na ako. Gigutom na ko. Paano mo sabihin ang "good bye" sa Aleman? Unsaon pag ingon ug "good bye" sa Aleman? Diyos ang lumikha sa mundo. Ginoo ang naghimo sa kalibutan. Pwede ba kitang tulungan? Pwede ba tika matabangan? Paano ang opisina? Unsaon man karon ang opisina? Magdadala ako sa iyo doon. Dalhan tika didto. Kumusta po kayo? Kumusta man mo? May asong sumunod sa akin sa paaralan. Naay iro'g nagsunod sa akoa sa eskwelahan. Hindi niya kailangang magtrabaho. Di niya kinahanglan manarbaho. Pagod siya sa kakalakad sa mga museo. Gikapoy siya sige ug laag samga museo. Madalas silang nag-uusap, harap-harapan at sa pamamagitan ng telepono. Halos pirme sila magstorya, atubang ug pinaagi sa telepono. Hindi siya nakarating kahapon. Wa siya niabot gahapon. Noon ay sampung taong gulang lang siya. Sauna kay dyis anyos pa siya. Bawal kang lumabas pagtapos ng hapunan. Di ka pwede mogawas pagkahuman sa panihapon. Makikiraan po. Moagi ra ko. Gusto ng lahat ang kaligayahan. Ganahan ang tanan ug kalipay. Ang balita ko nagkasakit ka raw. Nadunggan nako nga nadaot daw ka. Wala akong oras para kumuha ng iba pang estudyante. Wa koy oras aron mukuha pa ug lain nga estudyante. Bumalik ka bago mag ika-10. Balik bag-o mag napulo. Aling pangkat ang nakalalamang? Asa nga grupo ang nag-una? Tinanggihan ni Mayuko ang tsismis. Gidili-an ni Mayuko ang tsismis. Hoy, iwasan mo muna yung boss natin. Oy, likayi sa atoang boss. Mukhang badtrip siya ngayon eh. Murag labad iyang ulo karon. Konti lang ang nasa beach dahil umulan. Gamay ra'g naa sa baybayon kay niulan. Nabigyan siya ng pag-asa dahil doon. Nahatgan siya ug pagdahom tungod ato. Dati nang nahuli si Betty dahil sa pagnanakaw. Nadakpan na daan sauna si Betty sa pagpangawat. Maagang umalis ang barko. Sayo nilarga ang barko. Ano'ng pangalan ng web page mo? Unsa'y ngalan sa imong web page? Nasa pinakamalalang yugto na ang bagyo. Naa na sa kinalayuan nga dakbayan ang bagyo. 30 taon na siyang nagtatrabaho para sa kapakanan ng kanyang taong-bayan. 30 ka tuig na siya nanarbaho para sa kaayuhan sa iyang mga katawhan. Kailan ba magsisimula? Kanus-a ka magsugod? Atin-atin lang ito. Ato-a ra ni. Si Judy ay magsasalita tungkol sa Hapon bukas. Mag-istorya na si Judy matod sa Hapon ugma. Sa tingin ko OK lang. Para sa akoa OK ra. Maraming batang lalaki ang pumunta sa digmaan. Daghang bata nga laki ang niadto sa gubat. Magpapalaki ako ng maraming puno rito. Magpasulig ko ug daghan nga puno diri. Wala akong tiwala sa kanya. Wala koy salig sa iyaha. Nakuha mo ba? Nakuha ba nimo? Talunin natin ang Hapon! Pildihon nato ang mg Hapon! Magsisimula ako pagdating niya. Magsugod na ko inig abot niya. Mahina siya sa sipnayan. Hinay siya sa sipnayan. Lalabas ang katotohanan. Mogawas ra ang kamatuoran. Sinunog ang aso hanggang mamatay ito. Gisunog ang iro hangtod namatay kini. Hindi ka makakaasa sa kanya. Di ka makasalig niya. Sinuwerte siya at nanalo sa lotto. Giswerte siya ug nidaog sa lotto. Nakita ko 'yong taong pumasok sa silid. Nakit-an nako ang tawo nga nisulod sa kwarto. May asong biglang dumamba sa akin. Naay iro nga kalit nisugat sa akoa. Sino'ng darating? Kinsa'y moabot? Magaling na atleta si Ken. Nindot nga atleta si Ken. Tutulungan niya akong pumili ng bagong kotse. Tabangan ko niya ug pili ug bag-o nga sakyanan. Napakahangin kahapon. Kusog ang hangin gahapon. Pupunta ako sa America sa pamamagitan ng eroplano. Moadto ko ug America pinaagi ug eroplano. Mas matangkad ako. Mas tag-as ko. Naaalala ko ang masasaya kong araw kapag nakikita ko itong litrato na ito. Nahinumdoman nako akong mga malipayong mga adlaw pag makit-an nako ni nga ritrato. Magsindi ka naman ng kandila. Pagdagkot sad ug kandila. Aso ni Mary ito. Iro ni siya ni Maria. Ano'ng oras ako pupunta? Unsa ko oras moanha? Mabilis kumalat ang balita tungkol sa nangyari. Dali ra nikalat ang balita matod atong panghitabo-a. Kahit sino pa ang magsabi, hindi ako maniniwala. Bisan ug kinsa pa ang moingon, di ko mutuo. Sinenyasan niya silang tumigil. Gisenyasan niya sila nga muhunong. Pinayagan siyang gamitin ang silit-aklatan. Gitugtan siya ug gamit sa librohanan. Kadaraan lang ng pusa sa tabi ko. Bag-o ra niagi ang iring sa akoang luyo. Sulit 'yan. Sulit na. Labas-pasok siya sa ospital. Sulod-gawas siya sa ospital. Ginawa ng diyos ang mundo. Gibuhat sa Ginoo ang kalibutan. Maraming tao sa kalye noong dumaan ang parada. Daghan kay ug tawo sa dalan tong niagi ang pareyd. Huwag mo kaming tawagan. Kami ang tatawag sa'yo. Ayaw mi ug tawagi. Kami ang motawag nimo. Pagbabayaran niya ang mga kasalanan niya. Pagabaaydan niya iyang sala. Nagsisimula pa lang ang party. Pagabaydan niya iyang sala. Saan ka nagsusulat? Asa ka nagasulat? Lumalangoy si Naoko. Nagalangoy si Naoko. Siya ang pinapangarap kong babae. Siya akong ginapangandoy nga babaye. Kumuha ka lang. Kuha lang diraa. Nanatili siya sa bahay ng tiyahin niya. Nagpabilin siya sa balay sa iyang tiya. Dapat maglakad ka lang papunta doon. Dapat magbaklay lang ka padulong didto. Siguradong makaaasa ka sa kanya. Sigurado nga makasalig ka sa iyaha. Halos hindi natin naiwasan ang aksidente. Halos di nato malikayan ang aksidente. Ang bango. Humota oy. Parang ayaw ko sagutan itong questionnaire. Tingali di nako gusto tubagon ning questionnaire. Masyadong maraming tanong. Daghan kaayo ug pangutana. Mahigpit niyang hinawakan ang kamay ko. Gigunitan niya'g maayo akong kamot. Ano'ng oras na? Unsa'y oras na? Dapat malaman ng magulang mo iyon. Dapat makabalo imong guinikanan ato. Wala akong kaalam-alam. Wala koy nahibal-an. Hindi namin siya tinulungan, kaya ginawa niya mag-isa. Wala man siya gitabangan, maong gibuhat nalang niya'g siya ra. Yan ang pinakamagandang puwit na nakita ko sa buong buhay ko. Kana ang pinaka-gwapa nga lubot nga akong nakit-an sa akong kinabuhi. Nagulat sila sa balita. Nakugaan sila sa balita. Kaya gawin ng computer ang trabaho nang madalian. Kaya buhaton sa kompyuter ang tarbaho ug paspas. Hindi kilala ni Masha ang kanyang magulang. Wala kaila si Masha sa iyang guinikanan. Namimiss ko na siya. Gimingaw na ko niya. Masyado siyang maagang dumating. Sayo ra kaayo siya niabot. Nawala siya sa isang iglap. Kalit ra siya nawala. Alam mong pinaiyak mo ako. Kabalo kang gipahilak ko nimo. Alam mo, pinaiyak mo ako. Kabalo ka, gipahilak ko nimo. Bakit hindi mo sinabi 'to nang mas maaga? Nganong wala man ni nimo giingun ug sayo-sayo? May nagawa sana tayo tungkol dito. Naa unta tay nabuhat alang ani. Hindi niya kayang patakbuhin itong makinang ito. Di niya kaya padaganon ning makina. Wala pang limang taong gulang si Cookie. Wala pay 5 ka tuig si Cookie. Maraming matatangkad na gusali sa bayang ito. Daghang tag-as nga bilding diri-a nga nasud. Wala pa siyang kasanayan sa trabahong ito. Wa pa siyay nahibal-an aning tarbahoa. Tumingin-tingin ako sa loob ng tindahan. Nanan-aw tan-aw ko sa sulod sa tindahan. Pahingi ng inumin. Mangayo ko ug mainom. Bihira siyang lumabas kapag Linggo. Usahay ra siya mogawas kon Dominggo. Pumunta ka lang kapag gusto mo. Adto ra kung ganahan ka. Naubos niya ang pera niya. Nahurot niya iyang kwarta. Walang ulap ngayong araw. Walay panganod karong adlawa. Matapat ako. Masaligan ko. Mahilig sa alak ang mga European. Hilig ug ilimnon ang mga European. Mahilig ako sa tsokolate. Ganahan ko ug tsokolate. Dito ako kakain. Diri ko mokaon. Umupo kami nang pabilog. Pa-lingin mi nilingkod. Mahilig ka ba sa baseball? Ganahan ka ug baseball? Tunawin ang asukal sa mainit na tubig. Tunawa ang asukar sa init nga tubig. Padalhan mo ako ng postcard. Padad-i ko ug postcard. Papuntang Finland ang barko. Paadto ug Finland ang barko. Ano ang ginagawa niya? Unsa man iyang ginabuhat? Kumakanta ang mga ibon sa gubat. Nikanta ang mga langgam sa kalasangan. Gumagana naman nang maayos ang relo ko. Niandar man ug tarong akong relo. Kahit ano'ng mangyari, wala akong sasabihan. Bisan ug unsa pa ang mahitabo, wala koy sulti-on. Maghanda ka na! Bukas na ang huling araw. Pag-andam na! Ugma ang huli nga adlaw. Maghanda na kayo! Bukas na ang huling araw. Pag-andam na mo! Ugma na ang huli nga adlaw. Di siya nag-oonline kahit kailan, kahit sa bakasyon. Di siya naga-online bisa'g kanus-a pa, bisan ug bakasyon. Pinasalamatan ako ni Tom para sa regalo. Gipasalamatan ko ni Tom para sa regalo. Hindi ko alam na malakas pala siya uminom. Wa ko kabalo nga kusog diay na siya pa-imnon. Nagplano kaming magkita sa estasyon ng tren ng alas-singko. Nag-sabot mi nga managkinitaay sa estasyon sa tren inig ka alas-singko. Bisitahin mo ako kapag nasa bayan ka. Adtoa ko inig naa na ka sa lungsod. Bata pa lang si John ay nangongolekta na siya ng mga stamp. Bata pa lang si John, nagatipon na na siya ug stamp. Nakita namin si Gng. Brown sa teatro. Nakit-an namo si Gng. Brown sa teatro. Kalilinis lang namin ng mga kubeta. Bag-o ra mi nanglimpyo ug mga kubeta. Minsan hindi ako mapalagay kapag naiisip ko ang kinabukasan. Usahay di ko mahiluna inig mahunahunaan nako ang kaugmaon. Hindi matapos-tapos ang daldalan ng mga babae. Way katapusan ang panagstoryahanay sa mga babaye. Dapat maitala sa dokumento ang kasal sa Japan. Dapat maisulat sa dokumento ang kasal sa Japan. Patas dapat ang pagtrato ng mga guro sa kanilang estudyante. Parehas unta ang pagtrato sa mga magtutudlo sa ilang mga estudyante. Binili ko ito nang sampung dolyar. Gipalit nako ni ug napulo ka dolyar. Waiter, pakisingil kami nang hiwa-hiwalay. Waiter, palihog singla mi ug bulag. Huwag mo kalimutang ikandado ang pinto. Ayaw kalimti ug kandado sa pwertahan. Ang populasyon ng bansa ay tinatayang mga 50,000,000. Ang populasyon sa nasud gibanabana ug halos 50,000,000. Bigyan mo ako ng isa pang pagkakataon. Hatagi ko ug usa pa ka higayon. Maghintay lang po kayo sandali. Hulat lang sa ta kadali. Nakatira kami sa nayon. Nagpuyo mi sa lungsod. Nilapitan siya ng swerte. Gidul-an siya ug swerte. Nagsusuot kami ng uniporme sa aming paaralan. Nagasul-ob mi ug uniporme sa amoang eskwelahan. Nakahanap ako ng isa pang trabaho. Nakakita ko ug isa pa ka tarbaho. Tinitingala ka ng lahat. Ginadayeg ka sa tanan. Mukhang pupunta siya ng Kashgar. Tingali'g paadto siya ug Kashgar. Mayroon siyang maliit na piano na may gulong, at isang kawawang payat na unggoy na nakaupo dito. Naa siyay gamay nga pyano nga naay ligid, ug usa ka makaluluoy nga nipis nga unggoy. Walang mali sa ating dalawa. Walay mali sa atoang duha. Gusto niyo po bang umupo? Gusto ba mo mangalingkod? Inunahan nila ang aming sasakyan. Giunahan nila amoang sakyanan. Malaki ang isdang ito. Daku kay ning isdaa. Dumating si Takeshi, ngunit hindi siya nagtagal. Niabot si Takeshi, pero wa siya nagdugay. Sira ang tiyan ko. Daot akoang tiyan. Mahina na ang memorya ko. Hinay na akong panumdoman. Natapos kargahan ang barko sa loob ng dalawang araw. Nahuman ug kargahan ang barko sulod sa duha ka adlaw. Sinindihan niya ang ilaw. Gisanagan niya ang ilaw. Ito ang anak kong babae. Kini akoang anak nga babaye. Turuan mo akong maglaro. Tudloe ko ug dula. Nagpapatong-patong ang mga bayarin. Nagpatong-patong na ang mga bayrunon. Patay iyong taong iyon. Patay tong tawhana. Ano ang kulay ng pinakakanang singsing sa watawat ng Olympics? Unsay kolor sa pinaka-tuo nga singsing sa bandera sa Olympics? Kulang ang tangkad niya upang maabot ang kisame. Kuwang iyang gitas-on para abton ang kisame. Noong pumasok ako sa kuwarto niya, nagbabasa siya ng libro. Tong nisulod ko sa iyang kwarto, nagbasa siya ug libro. Ang pagtulog ay kailangan para sa magandang kalusugan. Ang pagtulog kay kinahanglan para sa maayong panglawas. Ano'ng tingin mo sa vegetable tempura? Unsa may maingon nimu sa vegetable tempura? Gusto ko sanang pumunta sa concert. Ganahan unta ko ug adto sa concert. Sinira ng ulan ang piknik namin. Gidaot sa ulan amoang piknik. Gusto namin ng kotse. Gusto namo ug sakyanan. Kapareho ito sa bisikleta ko. Kaparehas ni sa akoang biseklato. Popular siya sa kanyang mga kasamahan. Sikat siya sa iyang mga kauban. Tumingin ka sa magandang panig ng mga bagay. Lantawa ang mga maayo nga parte sa mga butang. Tumakbo siya pababa ng hagdan. Nidagan siya pababa sa hagdanan. Ano'ng binabasa mo? Unsa nang ginabasa nimo? Ang inosenteng crush ni Lucy ay naging isang pagkahumaling. Ang inosente nga pagkagusto ni Lucy sa iyang crush kay nahimong kabalaka. Ang tiyuhin ni Ken ay may malaking manukan. Ang tiyo ni Ken kay naay daku nga manukan. Pinagsikapan niyang gawin ang kanyang tungkulin. Gipaningkamotan niya ug buhat iyang tarbahoonon. Oh, ano'ng nangyari sa kanya? Oh, unsa may nahitabo niya? Mahirap panatilihing maayos ang kuwarto ko. Lisud plastaron akoang kwarto. Wala na rin tayong itlog. Wala na sad ta ug itlog. Hindi siya umabot ng 6 talampakan katulad ng tatay niya. Wa siya niabot ug 6 ka talampakan parehas sa iyang amahan. Masayang tawirin ang karagatan sakay ng barko. Nindot tabukon ang kadagatan sakay ang usa ka barko. Huwag mong isingit ang mga puna mo. Ayaw isingit nang mga ideya nimo. Paano ka pumupunta sa paaralan? Giunsa nimo ug adto sa eskwelahan? Naiinis si Fred kapag nakakarinig siya ng maingay na tugtog. Masuya si Fred kon naa siyay madunggan sa samok kaayo nga tugtog. Mayroong gawa-gawang kaibigan ang anak ko. Naay di tinuod nga amigo nga gibuhat sa akoang anak. Sana'y hindi kita naaabala. Unta wa ta ka nahasol. Gawin natin itong maikli. Himuon namo ni nga gamay. Kahit isang salita'y hindi lumabas sa kanyang bibig. Bisan ug isa ka sulti wala nigawas sa iyang baba. Binigyan niya ako ng hindi bababa sa 10000 yen. Gitagaan ko niya ug di mobaba ug 10000 yen. Malaya na ako sa aking tatay. Nakawala na ko sa akoang tatay. Sino siya? Kinsa siya? Si Barbara ay pinatay ni Alister. Si Barbara kay gipatay ni Alister. Masipag na estudyante ba siya? Tarong ba siya nga estudyante? Tumutunog ang kampana nang alas-otso. Motingog ang kampana inig ma-alas otso. Tumigil ang bus upang magpasakay ng pasahero. Nihunong ang bus aron magkuha ug pasahero. Hindi pa umuulan ngayong buwan na ito. Wala pa niulan karong bulana. Oras na para bumangon ka. Oras na aron mobakod ka. Kadalasan, kumakain kami ng isda. Kadalasan, mokaon mi ug isda. Maaari ko bang gamitin ito? Pwede ba nako ni gamiton? Kasya ang limampung tao sa bus. Masigo ang singkwenta ka tawo sa bus. Mga ibon ito. Mga langgam kini. Wala silang ideya kung sino ang pumatay. Wala silay ideya kinsa nipatay. Nalason sa pagkain ang mga tauhan. Nahilo sa pagkaon ang mga katawhan. Pasok kayo sa bahay namin! Sulod mo sa amoang balay! Dati na kaming malapit sa isa't isa. Sauna pa mi duol sa usa'g usa. Galit siya sa akin. Nasuko siya sa akoa. Halos umapaw na ang tao sa sine. Halos manobra na ang mga tawo sa sine. Walang katwiran para sa ganyang gawain. Walay rason para sa ing-ana nga bulohaton. Hindi siya nagpaliguy-ligoy. Wala na siya naglangay-langay. Sa susunod na buwan, limang taon na simula nang una siyang tumugtog ng byolin. Sa sunod nga bulan, lima na ka tuig sugod una siya nitugtog ug byolin. Napakabait niya! Buotan kaayo siya! May suot siyang sunglasses. Naa siyay suot nga sunglasses. Dumudugo ang gilagid ko. Nagdugo akoang lagos. Makakarating dapat siya sa paaralan sa loob ng isang oras. Makaabot dapat siya sa eskwelahan sulod sa isa ka oras. Labis-labis ang pagpupuri niya sa kanyang guro. Sobra-sobra ang pagdayeg niya sa iyahang magtutudlo. Si Zamenhof, ang gumawa ng wikang Esperanto, ay isang optalmolohista. Si Zamenhof, ang nihimo ug sinultiang Esperanto, kay usa ka optalmolohista. Tumigil nang limang oras ang tren namin salamat sa lindol. Nihunong ug lima ka oras ang tren tungod sa linog. Ito 'yung kotse na ikinikuwento ni Linda kahapon. Mao kini ang sakyanan nga ginaistorya ni Linda gahapon. Bakit ka niya binabaan ng telepono? Nganong gibabaan man ka niya ug telepono? Matagal pa bago niya nalaman. Dugay pa niya mahibal-an. Halika't isulat mo ang pangalan mo. Dali diri ug isulat imong pangalan. Nakita niya ang tiyuhin niya sa tindahan. Nakit-an niya iyang tiyo sa tindahan. Napakakapal ng librong ito. Baga kay ning libroha. Ihatid mo naman siya sa labas. Ihatod sad siya sa gawas. Sinisi ko siya sa kasalanan niya. Gibasol nako siya sa iyang sala. Napakabobo naman niya para magsabi ng ganoong bagay. Bogo-a sad niya para sultion to nga butanga. Natutunaw ang asukal sa tubig. Nalanay ang asukar sa tubig. Parang tinik na hindi matanggal sa lalamunan. Mura ug tusok nga di matanggal sa tutunlan. Parang mas masigla ang pakiramdam ko 'pag gabi. Murag mas buhi ko'g pagbati kon gabii. Tumalon ka nang pinakamataas na kaya mo. Lukso ug kinatas-an nga kaya nimo. Kahit minsan ay hindi pa nakakapunta sa ibang bansa ang tatay ko. Bisan ug kanus-a wa pa nakaadto sa gawas sa nasud akong amahan. Lampas lang siya ng kuwarenta anyos. Lagpas na siya ug kwarenta ka tuig. Magsipilyo ka, kahit gaano ka kaantok. Pagsipilyo bisan ug katulgon na ka. Inilagda ng Diyos na lahat ng tao ay mamamatay. Gisaad sa Ginoo nga tanan katawhan mangamatay. Sigurado akong tapos na siya. Sigurado ko nga human na siya. Walang pipigil sa atin. Walay makapugong sa atoa. Malay ko. Malay nako. Narinig mo ba ang lecture sa klaseng yan kahapon?, tanong ng estudyante. Nadunggan ba nimo ang lecture ana nga klase kagahapon?, pangutana sa estudyante. Sa tingin ko, tama siya. Para sa akoa, tama siya. Ako ba ang tinutukoy mo? Ako ba imong buot ipasabot? Gusto ko ring malaman! Gusto sad nako mahibal-an! Iginagalang niya ang kanyang tatay. Ginarespeto niya iyang amahan. Huwag kang magmadaling magpakasal. Ayaw ug pagdali pagpakasal. Tumawag yung nakakainis na advertiser sa amin. Nitawag tong makasuya nga advetiser sa amoa. Mag-isip bago gumawa ng kahit ano. Paghunahuna bag-o magbuhat ug bisan unsa. Pinalaki siya ng kanyang tiyahin. Gipadaku siya sa iyang iyaan. Pupunta ako sa meeting. Moadto ko sa meeting. Nilagay ko ang pera sa kaha de yero. Gibutang nako ang kwarta sa kaha de yero. Hindi mo makilala kung sino ang sino sa kambal na 'yan. Dili nimo mailhan kung kinsa si kinsa sa dira anang kambala. Mas malamig ngayong umaga kaysa sa kahapon. Mas tugnaw karong buntag kaysa sa gahapon. Palit-palitan mo ang kinakain mo. Kambyo-kambyoe nang imong ginakaon. Nanalo siya sa pamamagitan ng knockout. Nidaog siya pinaagi sa knockout. Nais mo bang maging trusted user? Ganahan ba ka ug ma-trusted user? Magalang ang bata sa matatanda. Naay respeto ang bata sa mga tigulang. Gusto ba ninyo ng mangga, mansanas at papaya? Ganahan ba mo ug mangga, mansanas ug kapayas? Habang nagluluto ako ng iba pang meryenda, tulungan ninyo si Tony na gumawa ng bagong saranggola. Mintras ug nagaluto ko ug lain pang meryenda, tabangi ninyo si Tony ug buhat ug bag-ong sapisapi. Nakaupo ang dalawang bata sa bakod. Naglingkod ang duha ka bata sa pader. Madali ito. Dali ra ni. Mahirap ito. Lisud ni. Ito ang aking e-mail address. Mao ni akoang e-mail address. habang buhay magkaibigan Hangtod sa hangtod manag-amigo. Ang libro na ito ay isinulat sa Ingles. Kani nga libro kay gisulat sa Ingles. ang batan iyon ay matulungin sa gawaing bahay Katong bataa mahinabangon sa mga tarbaho sa balay. Konti lang ang alam ko sa pagkatao nya. Gamay ra akong nabal-an matod sa iyang pagkatawo. 1980 nung binaril si John Lennon. 1980 tong gipusil si John Lennon. Nakatira sya dito magisa. Nagpuyo siya diri ug siya ra. Madaming magandang bagay ang iniwan ng hari. Daghang maayong butang amg gibilin sa hari. Naniniwala ang mga tao sa report na iyon. Nituo ang mga tawo ato nga report. Nanatili lang ako sa bahay dahil malamig sa labas. Nagpabilin ra ko sa balay kay tugnaw sa gawas. Mas magaling syang swimmer kaysa sa akin. Mas kuyaw siya nga swimmer kaysa sa akoa. Di ko ugali tapusin ang isang bagay. Di nako batasan nga tapuson ang usa ka butang. Hindi siya masaya lagi. Di siya malipayon pirme. Anong ibig sabihin ng sign na ito? Unsay buot pasabot aning senyales? Iyak siya ng iyak. Hilak siya ug hilak. Nagsusulat sya sa kanya linggo linggo. Nagasulat siya sa iyaha semana semana. Nakita ko na sya sa TV, pero hindi harapan. Nakit-an na nako siya sa tv, pero di sa atubang. Hindi nila naiisip na ginagamit lang sila ng ibang tao para sa politikal na bagay. Wala nila nahunahunaan nga gigamit ra sila sa laing tawo para sa politikal nga butang. Wala ng magagawa ang paninisi mo sa kanya sa aksidente. Wala nay mabuhat imong pagbasol sa iyaha sa aksidente. Pwede mo ba akong tulungan? Pwede ba ko nimo tabangan? Gaano mo sya katagal na gusto? Unsa na kadugay nimo siya gusto? Dadating na na, diba? Moabot na, di ba? Ang galing! Maayo kaayo! Wala akong kinatatakutan. Wala koy gikahadlokan. Oy, ako si Mike. Oy, si Mike ko. Hindi na ako makapaghantay mag Linggo. Di nako makahulat mag-Dominggo. Ang internet ay seryosong lugar. Ang internet kay seryoso ng lugar. Ang tagal na din nating hindi nakakapagusap. Dugay-dugay na sad ta wala nag-inistoryahanay. Oh, Kamusta ka naman? Oy, kumusta na man ka? Wala akong nakita. Wala koy nakit-an. Bigyan mo ako ng konti. Tagae ko ug bisan gamay. Mayroon syang puting pusa. Naa siyay puti nga iring. Sarili lang nya iniisip nya. Sarili ra niya iyang gihunahuna. Ang kalawakan ay walang hanggan. Ang kawanangan kay walay katapusan. Hilig ko ang makinig sa musika. Hilig nako ug maminaw ug mga tugtog. Kailangan ko bang ipaliwanag ang dahilan sa kanya? Kinahanglan ba nako iistorya ang rason sa iyaha? Wala ka ng pag-asa. Wala na kay higayon. Kailangan ba kitang hintayin dito? Kinahanglan ba ta ka hulaton diri? Ang lalaki ay kumakain ng tinapay. Ang lalaki kay nagakaon ug pan. Meron kaming pusa at aso. Naa mi iring ug iro. Ang bukas ay hindi na darating. Ang ugma kay di na moabot. Kinain nilang dalawa ang kanilang mga tsokolate hanggang sa kahulihuling piraso. Gikaon nilang duha ilang mga tsokolate hangtod sa huli nga mga piraso. Habang nakaupo sa sahig, siya'y nakamasid sa akin. Samtang ug naglingkod sa salog, siya nagatan-aw sa akoa. Saan ba ang pinakamagandang lugar sa mundo? Asa ba ang pinakanindot nga lugar sa kalibutan? Kung ako'y isang ibon, lilipad ako patungo sa 'yo. Kung ako kay usa ka langgam, molupad ko padulong nimo. Sabi ng aming guro, "Siyempre naman, kaya mo." Ingon sa amoang magtutudlo, "Siyempre oy, kaya nimo!" Madalas akong lumangoy sa ilog. Kanunay ko nagalangoy sa suba. Saan naglalaro si Tony? Asa nagadula si Tony? Mahusay maglaro ng gitara ang aking ate. Nindot magpatugtog ug gitara akoang ate. Kung wala ka, balewala lang ako. Kon wa ka, balewala ra ko. Hindi pa siya marunong gumawa ng mga pangungusap. Wa pa siya kahibalo magbuhat ug mga pahayag. Hindi na siya isang masayang babae na tulad ng dati. Di na siya malipayong babaye di parehas sauna. Itigil muna natin dito at ipagpatuloy natin bukas. Ihunong sa nato diri ug ipadayon na nato ugma. Ang kanyang mga kamay ay kasinlamig ng marmol. Ang iyang mga kamot kay parehas katugnaw sa marmol. Walang nakipagusap sa akin. Walay nakig-istorya kanako. Likas siyang mahina. Daan siya hinay. Lumuhod siya upang manalangin. Niluhod siya aron mag-ampo. Ang bango ng beefsteak na ito. Humot kay ning beefsteak. Maaaring gumamit ng flashlight upang makakita sa dilim. Pwede mogamit ug flashlight aron makakita sa kangitngit. Napabagsak ang pamahalaan. Napatumba ang gobyerno. Galit ang aking tiyo. Nasuko akoang uyoan. Tawagan mo ako bago ka umalis. Tawagi ko bag-o ka molakaw. Sige, gagawin ko ulit. Sige, buhaton nako ug usab. Nawalan na kami ng tiwala sa kaniya. Nawad-an na mi ug salig sa iyaha. Nanginginig siya sa takot. Nangirig siya sa kahadlok. Magaling siyang kumanta. Nindot siya mokanta. Dali! Mahuhuli na tayo. Pagdali! Hapit na ta mahuli! Walang mawawala sa akin. Walay mawala sa akoa. Gaano iyon kalawak? Unsa to kalugar? Mas mayaman siya sa kahit sino sa bayang ito. Mas datu siya kaya sa bisan kinsa diri sa lungsod. Sana nasa pangkat natin siya. Unta naa siya sa atoang grupo. Kumuha siya ng libro sa aklatan. Nikuha siya ug libro sa librohan. Kailangan kong sumunod sa utos niya. Kinahanglan nako mosunod sa iyang sugo. Gawin mo na iyan agad. Buhata na dayun na. Marunong ka bang magbilang sa Italian? Kabalo ka mag-ihap sa Italian? Kaya lang may malaki siyang problema. Kaya lang naa siyay daku nga problema. Kung masira man ang word-processor, papalitan namin ito nang walang bayad. Kung maguba man ang word-processor, kambyoan namo ni ug wala nay bayad. Marunong ka bang gumamit ng kompyuter? Kabalo ba ka maggamit ug kompyuter? Nagsusuklay siya ng kaniyang buhok. Nanudlay siya ug iyang buhok. Tinuyo niya ang kanyang mukha sa tuwalya. Gipauga niya iyang nawong pinaagi sa tuwalya. Binubuo ng walong miyembro ang kumite. Gibuhat ug wala ka miyembro ang komitiba. Kailangan kong pumasok sa trabaho. Kinahanglan nako mosulod ug tarbaho. Nakahubad akong natutulog. Wa koy sinina matulog. Sabihin mo sa akin kung anong oras ka darating. Ingna ko unsa ka oras moabot. Alam niyang hindi siya mananalo. Kabalo siya nga dili siya modaog. Mahal ko si Evelina Sa?enko. Gihigugma nako si Evelina Sasenko. Hindi ko mapigilang magustuhan siya. Di nako mapugngan nga magustuhan siya. Marunong bang magmaneho ng kotse ang kapatid mong lalaki? Kabalo ba magmaneho ug sakyanan imong igsoon nga laki? Nagkita kami nung Linggo. Nagkita mi atong Dominggo. Lasa itong tsaa. Ang lasa ani mura ug tsaa. Nag-aaral siya ngayon. Nag-eskwela siya karon. Hindi mo yan nasabi sa akin kahit kailan. Wa nimo na nasulti sa akoa disti. Bakit mo ako pinagsususpetsahan? Ngano man ko nimo gidudahan? Hindi ako makapag-ipon dahil wala akong trabaho. Di ko makaipon kay wa koy tarbaho. Sana mas matangkad ako nang kaunti. Unta mas tag-as ko gamay. Inimbitahan niya akong mag-hapunan. Giimbita ko niya ug panihapon. Kailangan pa natin ng kape. Kinahanglan pa nato ug kape. Nagpasya silang magpakasal. Nagdesisyon sila nga magpakasal. Maaari akong mamatay bukas. Pwede ko mamatay ugma. Nanghiram ako ng sasakyan. Nanghulam ko ug sakyanan. Puwede tayong maligo ngayong araw. Pwede ta mangaligo karong adlawa. Nakatulog si Tom sa klase. Natog si Tom sa klase. Maupo ka. Lingkod. Patingin ako. Patan-awa ko. Isuot mo ang sumbrero mo. Suota imong kalo. Kailan siya babalik? Kanus-a siya mobalik? Hinabol namin ang magnanakaw. Gigukod namo ang kawatan. Malaki ang pamilya ng tiyo ko. Daku ang pamilya sa akong uyoan. Babagsak kaya siya sa pagsusulit? Mobagsak kaha siya sa kwis? Walang nagpunta. Walay nianhi. Walang pumunta. Walay niadto. May limang lapis dito. Naay lima ka lapis diri. Mayroong limang lapis dito. Naa ug lima ka lapis diria. Tumutugtog ako ng piano. Nagpatugtog ko ug pyano. Kababalik ko lang. Bag-o ra ko nibalik. Tinulungan ako ni Mac na buhatin ang vacuum cleaner. Gitabangan ko ni Mac nga alsahon ang vacuum cleaner. Nakapulot ako ng pitaka sa kalsada. Nakapunit ko ug pitaka sa dalan. Mapapakinabangan natin ang librong ito. Mapakinabangan pa ning libroha. Siguro pagod siya. Tingali gikapoy siya. Ano ang Assembla? Unsa ang Assembla? Walang gumalaw. Walay nilihok. Mahilig maglaro ng tennis ang babae. Hilig magdula ug tennis ang baye. Katrabaho ko siya. Katarbaho nako siya. Pag-iisipan ko. Hunahunaon sa nako. Malaki ang bahay ko. Daku akoang balay. Wala akong pakialam kahit umuulan. Wa koy labot bisan pa ug nag-ulan. Hindi kami sa Paris nagkita. Wa mi sa Paris nagkita. Ang bilis niyang tumakbo! Paspas siya padaganon. Buong puso kitang minamahal. Tibuok kasingkasing ta ka gihigugma. Matiyaga siyang nagtrabaho. Kugihan siya manarbaho. Nagtatrabaho siya ngayon sa France. Nanarbaho siya karon sa France. Gaano kadalas mo siyang nakikita? Kapila mo kanunay magkita? Bilisan lang natin. Dalian ra nato. Hindi niya sinadyang matamaan ako. Wa niya gituyo nga maigo ko. Huwag lapitan ang aso. Ay ug lapiti ang iro. Masayang-masaya si Bob. Nalipay kaayo si Bob. Akin ang mga librong ito; ang mga iyon naman ay sa kaniya. Akoa ning mga libro, iyaha sad tong naa didto. Tumataba siya. Nitambok siya. Pinanganak ako sa Kyoto noong 1980. Natawo ko sa Kyoto atong 1980. Manganganak siya sa July. Manganak na siya inig ka Hulyo. Sa July siya manganganak. Sa Hulyo siya manganak. Nakipagkamayan ako sa kaniya. Nakipaglamano ko sa iya. Ito ang pinakamainam na paraan. Kini ang pinakamaayo nga pamaagi. Lumiko ka diyan. Liko diraa. Nakita ko si Tom kanina. Nakita nako si Tom ganiha. Siya ang pinakahuling lalaki na nagnakaw. Siya ang huli nga laki nga nangawat. Ako ang sinisi nila. Ako ang ilang gibasol. Gaganapin ang pagpupulong bawat taon. Mahitabo ang panagtipon kada tuig. Sana mabili ko ang gitarang iyan. Unta mapalit nako nang gitaraha. Ito pala si Lady Evans. Kini diay si Lady Evans. Isulat mo! Sulata! Mahilig siyang maglaro ng football. Hilig siya magdula ug football. Huwag maglagay ng mga bata sa loob ng bag. Ayaw ug pagbutang ug mga bata sa sulod sa bag. Huwag maglagay ng mga bata sa loob ng supot. Ayae pagbutang ug mga bata sa sulod sa supot. Huwag maglagay ng mga bata sa loob ng sisidlan. Ayaw ug butang ug mga bata sa sulod sa laskanan. Anong paborito mong kulay? Unsa imohang paborito nga kolor? Hindi ko makuha ang sinabi niya. Di nako masabtan iyang gisulti. Madalas siyang nanonood ng sine kasama niya. Kanunay siya motan-aw ug sine kauban siya. Tingin ko darating siya. Abi nako moabot siya. Pakuluan ang tubig. Pabukali ang tubig. Nakalimutan ni Tom ang numero ni Mary. Nalimtan ni Tom ang numero ni Mary. Mabagal siyang tumakbo. Hinay siya modagan. Mabaho ang hininga ni Tom. Baho ug baba si Tom. Naubusan siya ng pera. Nahutdan siya ug kwarta. Tingin ko nanganganib ang buhay niya. Tingali nako delikado iyahang kinabuhi. Tama na iyan. Tama na na. Puwede na iyan. Pwede na na. Si John Lennon ay pinanganak noong 1940. Si John Lennon kay gitawo atong 1940. Mawawala ang sakit ng ulo mo sa gamot. Mawa ang sakit sa imong ulo sa tambal. Namili kami sa Shibuya kahapon. Namalit mi sa Shibuya gahapon. Sinundan ko siya sa kaniyang kuwarto. Gisundan nako siya sa iyang kwarto. Sunog! Takbo! Sunog! Dagan! Lingon ka dito. Lingi diri. Uulan panigurado. Muuwan daan ni. At hindi mo man lang sinabi na dumating na tayo! Ug wa ka man lang nag-ingon nga moabot ta! Mas madali iyon kaysa sa aking akala. Mas dali ni kaysa sa akong pagtuo. Bumili siya ng sumbrero. Nipalit siya ug kalo. Kailan mo binili ang relo? Kanus-a ka mopalit ug relo? Umiyak ng malakas ang sanggol. Nihilak ug kusog ang bata. Magaling at nagbabasa ka. Maayo kay nagabasa ka. Bakit hindi ka mag-ayos ng pista? Nganong di man ka magplastar ug pista? Hindi siya magaling na numero. Di siya hanas sa numero. Ang tao'y iba sa hayop dahil nakakasalita sila. Ang tawo lahi sa hayop kay makastorya sila. Muling umuwi siya nang walang ilusyon. Niuli siya ug balik nga walay ilusyon. Pakitigil ang pag-away. Pakihunong sa kagubot. Huwag maingay, ikaw na tanga! Ayaw ug saba, ikaw nga tanga! Gusto ko ang tao. Gusto nako ang tawo. Nagalit siya sa akin dahil sinira ko ang relasyon namin. Nasuko siya sa akoa kay gidaot nako amoang relasyon. Mabait siya. Buotan siya. Bakit bumili ka ng bulaklak? Nganong nipalit ka ug bulak? Hindi mo maguniguni ang damdamin ko sa iyo. Di nimo matagna akoang pagbati sa imoha. Hindi mo maguniguni ang pinaghirapan ko dahil sa 'yo. Dili nimo matagna akoang gipaningkamotan para sa imoha. Hindi siya naniniwala sa Diyos. Wa siya nituo sa Ginoo. Mas gusto ko ang pumunta't lumangoy. Mas ganahan ko ug adto ug langoy. Bigyan ng maskara ang tao at sasabihin niya ang katotohanan. Tagae ug maskara ang tawo ug iingon niya ang kamatuoran. Tatawagin kita nang alas siyete. Tawgon ta ka inig ka alas syete. Umiyak siya nang binasa ang sulat. Nihilak siya ug basa sa sulat. Sinabayan ko siya sa paglalakad. Giubanan nako siya ug baklay. Inimbita ko sila sa pista. Giimbita nako sila sa pista. Mas gagaling ka kung tumigil ka ng paninigarilyo. Mas maayo ka kon muhunong ka ug panigarilyo. Binato ko ang ibon. Gilabay nako ug bato ang langgam. Anong paborito mong kastilyo sa Hapon? Unsa imong pinakagiganahan nga kastilyo sa Hapon? Gusto kong magbiyahe na kasama kita. Ganahan ko magbiyahe nga ikaw kauban. Noong bata pa ako, inisip kong gusto kong maging doktor. Katong bata pa ko, gihunahuna nako nga gusto nako mahimo nga doktor. Kay gandang siyudad! Kanindot nga syudad! Tinanong niya kung paano ang pagluto ng isda. Gipangutana niya ug unsaon pagluto ang isda. Nakakaaburido ang taong parating pinag-uusapan ang sarili. Makairita ang tawo nga gusto iyang sarili lang ang istoryahan. Iniwanan niya ang kanyang mga obligasyon. Gibiyaan niya iyahang mga obligasyon. Pasensiya na lamang sa aking katamaran. Pasensyahi nalang ko sa akong katapulan. Ang ubas na gulaman ang paborito niya. Ang parras nga gulaman ang iyang paborito. Itong awto ay akin. Kaning sakyanan kay akoa. Yaong mga bahay ay sa aking Tiyo. Katong mga balay kay sa akoang uyoan. Umalis ka na dito at mabilis. Lakaw na diri ug dalii. Ang pagkawalan ng mukha ay kababaang-loob. Ang pagkawala ug nawong kay makaulaw. Tumira ang pamilya ko dito nang dalawampung taon. Nipuyo akoang pamilya diri ug 20 ka tuig. Ang paggagalang sa pinagbabawalan ay importante sa kasiyahan ng lipunan. Ang pagrespeto sa mga gibawal kay importante sa kalipay sa nayon. Maraming salamat! Daghang salamat! Buhay ako. Buhi ko! Si Luis ay lalaking magaling sa musika. Si Luis kay lalaki nga maayo sa musika. Mahiya siya. Maulaw siya. Siya'y isa sa mga pinakamagaling na dalubhasa na galing sa Hapon. Siya usa sa pinakanindot nga eksperto nga gikan sa Hapon. Ang Ikalawang Buhay ay mundong may mga gusali, ilog, at dagat na ang tao'y puwedeng maglakad sa hugis ng taong ang pangalan at aspekto ay pinili nilang sarili. Ang Ikaduha nga Kinabuhi kay kalibutan nga naay mga bilding, suba ug dagat mga ang tawo kay pwede magbaklay sa postura sa tawo nga ang pangalan ug aspeto kay iyaha ra pud nga gipili. Saan puwedeng bumili ng aklat? Asa pwede mopalit ug libro? Anong oras ang simula ng paaralan? Unsa oras ang sugod sa eskwela? Pasensiya na lamang sa tanong kong personal. Pasensyahi nalang akoang pangutana nga personal. Pumunta ka sa palengke. Adto ug palengke. Gusto niyang tumira sa ibang daigdig. Gusto siya magpuyo ug laing kalibutan. Ang kamatayan ay parang lumilipat lamang. Ang kamatayan kay murag nagbalhin balhin ra. Maging pook ka na palaging hinahampas ng alon. Kahimo ug lugar nga pirme gilampaso sa balud. Nagtenis ka ba kahapon ng umaga? Nag-tenis ba ka gahapon sa buntag? Nagkamay ako sa pagkakain ng Manok na Tanduri. Nagkinamot ko ug kaon sa manok nga Tanduri. Umuulan. Nag-ulan. Malamig. Tugnaw. Taglamig na. Tigtugnaw na. Gusto nilang maging babae. Gusto nila mahimong babaye. Aburido sila sa gitara. Hawod sila sa gitara. May kapitbahay akong Intsik na dura nang dura sa paninigarilyo. Naa koy silingan nga Intsik nga sige ug lura pag manigarilyo. May sakit siya. Naa siyay sakit. Nahilo siya at nagsuka. Nalipong siya ug nisuka. Ang kalakihan ng karpet na iyan ay 120 nang 160 sentimetro. Ang kadaku anang karpeta kay 120 hangtod 160 nga sentimetro. Dahil sa yelo, hindi niya puwedeng gawin. Tungod sa yelo, di niya pwede himoon. Dapat bang uminom ng alak? Dapat ba moinom ug ilimnon? Hindi ko tiningnan kung masisira ko. Wa nako gitan-aw kung maguba ba nako. Ipakikita mo ba sa akin ang litrato? Ipakita ba nimo sa akoa ang ritrato? Mas magaling kung pumigil ka nang paninigarilyo. Mas nindot kon moundang na ka ug panigarilyo. Maingat kayo sa inyong kinakain. Pag-amping mo sa inyong mga ginakaon. Hindi siya nagbabasa ng maraming libro. Di siya nagabasa ug daghang libro. Hindi niya sinagot ang sulat ko. Wa niya gitubag akoang gisulat. Hindi alyenihena. Dili alyenlhena. Palaging kumakanta siya sa pagliligo. Pirme siya mokanta kon maligo. Ayos na ba ang lahat? Natarong na ba ang tanan? Perpektong masaya ka na ba? Tinuod nga malipayon ba ka? At ano ngayon? Ug unsa na dayon karon? Nakita ko na. Nakit-an na nako. Hindi umaandar yung isa. Wa niandar ang isa. Ako rin! Ako sad! Oo, kung minsan. Oo, usahay. Bilisan mo! Dali! Imposible 'yan! Imposible na! Mabulok ka sa impiyerno! Malata ka sa impyerno! Ipakidala mo ito nang Federal Express. Pakida ani ug Federal Express. Gusto niyang magtrabaho sa hardin. Gusto niya manarbaho sa tanmanan. Gusto niyang magtrabaho sa halamanan. Ganahan siya manarbaho sa tanaman. Kasama niya ang kanyang asawa. Kauban niya iyang asawa. Baka interesado ka diyan. Basin ug interesado ka ana. Binigay ko ang silya ko sa matandang babae. Gihatag nako ang lingkuranan sa tigulang nga babaye. Kita ko kung paano ka nag-aaral. Nakit-an nako kon unsa ka nag-eskwela. Napansin ko ang brosyur. Nakit-an nako ang brosyur. Naparinig ko siyang bumababa ng hagdanan. Nadunggan nako siya nga ninaog ug hagdanan. Alam kong iniwasan mo ako. Kabalo ko ginalikayan ko nimo. Siya ay talagang kalahating tanga! Siya kay katunga nga tanga gayud! Gusto ko siyang kausapin (tungkol sa isang bagay). Gusto nako siya istoryahan matod sa usa ka butang. Aalis ako nang pabalik siya. Molakaw ko inig pauli na siya. Kung may pera ako, bibilhin ko. Kon naa koy kwarta, paliton nako. Siyempre, ang kasunod na panaginip ay mas pangit. Siyempre, ang nisunod nga damgo kay maot. May doktor ba sa bahay? Naa bay doktor sa balay? Talagang matigas ang diyamante. Daan gayud gahi ang dyamante. Marunong siya lamang manuro ng kapitbahay Kabalo ra siya manudlo ug silingan. Elegante sila sa tingin ko, noon. Elegante sila sa akoang panan-aw, sauna. Anong binili mo sa katapusan ng nakalipas na ilang araw? Unsay gipalit nimo sa katapusan atong mga niaging mga adlaw? Malaki ang paa ng aso mo. Daku ug paa imohang iro. Unti-unting nawala ang daigdig. Hinayhinay nawala ang kalibutan. Ginagamit ko ang mangkok at kutsara. Ginagamit nako ang panaksan ug kutsara. Maging ibon ay mas gusto ko kaysa sa maging isda. Mahimo ug langgam ang imong mas ganahan kaysa sa mahimo ug isda. Lalabas ang abogado nang kasama ang sekretarya. Mogawas ang abogado katong kauban na ang sekretarya. Mahirap bang magsalita ng Ingles? Lisud ba magstorya ug Ingles? Kumukulimlim. Nagadag-om. Gustong maging propesor ng Ingles. Gustong mahimong magtutudlo sa Ingles. Nagsinungalin siya sa akin nang maraming beses. Namakak siya sa akoa kapila pa. Pinaputol ko ang buhok ko sa barbero. Gipaputlan nako akoang buhok sa barbero. Isipin mo ako nang ilang beses! Hunahunaa ko kapila! Ako ang hepe ng grupong ito. Ako ang taga-una ani nga grupo. Libu-libong tao ang naroon. Libo-libo ang tawo ang naa didto. Iba-iba ang ating pinag-usapan. Lain-lain atong gipang-istoryahan. Madaldal iyon. Babaon to. Kahoy ang kahon. Kahoy tong kahon. Maraming gagawin. Daghang bulohaton. Pumunta ka kung saan man sa Olanda at makikita mo ang mga molino. Adto ug bisan asa sa Olanda ug makakita ka ug mga molino. Ngayon, mainit ang dagat! Karon, init ang dagat! Bayaan mo akong bumili ng tinapay. Sagdii ko mopalit ug pan. Aalis ang tren nang alas dos y medya ng hapon. Molakaw na ang tren inig ka alas dos y medya sa hapon. Pinag-usapan nating pangkalahatan ang kahalagaan ng pandaigdigang wika. Giistoryahan nato ang katunga sa importansya sa pangkalibutanong sinultian. Walang may gusto sa mga bastos na magbebenta. Wala may ganahan ug bastos nga mamaligyaay. Gusto ng mga bata ang frut dyus. Ganahan ang mga bata ug frut dyus. Pasensiya na lamang sa kasasabi ko. Pasensya na lang sa akoang mga gipangsulti. Lumilipad ang dalawang uwak sa langit. Naglupad ang duha ka uwak sa kalangitan. Hindi gusto ni Tom ang paaralan. Di ganahan si Tom ug eskwelahan. Nakasuot siya ng parehong sombrero nang isang buwan na. Nagsuot siya ug parehas nga kalo ug isa na ka bulan. Nanganak ang babae ng dalawang kambal na lalaki. Nanganak ang babaye ug duha ka kambal nga laki. Sori po, pero may kliyente ako. Pasayloa pero naa koy kliyente. Bulag siya nang pinanganak. Buta siya nga natawo. Ang bahay na ito ay mas magaling kaysa sa kanya. Kini nga balay kay mas nindot pa kaysa sa iyaha. Nakatira sila sa ika-12 piso ng kondong iyon. Nagpuyo sila sa ika 12 ato nga kondo. May gitara si Ken. Naay gitara si Ken. Nasaan ako? Asa ko? Pakitulungan mo akong maglinis ng bahay. Tabangi ko palihog ug limpyo ug balay. Okey naman sa bahay. Okey man sa balay. Naglalaro ang mga bata ng laruan. Nagdula ang mga bata ug dulaan. Nabasa na ninyo ba ang librong ito? Nabasa na ba ninyo kining mga libroha? Pasisimulan na ba natin ang miting? Sugdan na ba nato ang miting? Ano ba siya: tao, makina, o hayop? Unsa ba siya; tawo, makina o hayop? Talagang hindi ako nag-enjoy sa pista. Wa gyud ko nalipay sa pista. Parati siyang nanagarilyo. Pirme siya manigarilyo. Kunin mo ang mga dimensiyon nitong kuwarto. Kuhaa ang mga dimensyon aning kwartoha. Parang maputla ka. Mura ug luspad ka. Dahil may sakit siya, napuwersa siyang ideley ang miting. Kay naa siyay sakit, nalugsan nga malangay ang miting. Dayuhan ako. Langyaw ko. Magaling ba yung gamot? Nindot ba ang tambal? Nasa ika-6 na klase ako. Naa sa ika 6 ko nga klase. Nasa Tiyera tayong lahat. Naa ta sa Tiyera tanan. Anong ibig sabihin ng "Tatoeba"? Unsay buot pasabot sa "Tatoeba"? Ang Aleman ay wikang sintetika. Ang Aleman kay panultiong sintetika. Pagka nakita mo ang trabahong talagang gusto mo, hindi ka na magtratrabaho muli. Pag nakit-an na nimo ang tarbaho nga gusto gayud nimo, di na ka manarbaho sunod. Naglalakad siya. Nagabaklay siya. Sabihin mo sa akin ang pangalan mo. Ingna ko sa imohang pangalan. Hindi ko alam kung ano'ng nangyayari. Wa ko kabalo kon unsa nay nahitabo. Wala siyang mga kaibigan sa siyudad na ito. Wala siyay mga amigo diria nga syudad. Puwede ba ninyo akong tulungan? Pwede ba ninyo ko tabangan? Nawala ko ang isang importanteng dokumento. Nawala nako ang isa ka importante nga dokumento. Pabor sila sa plano mo. Pabor sila sa imohang plano. Gusto naming kumain. Gusto namo mangaon. Uminom ako ng shochu sa karaokehan. Niinom ko ug shochu sa karaokehan. May taynga ang mga pader, at ang mga pinto mata naman. Naay mga dalunggan ang mga pader, ug mata sad sa mga pwertahan. Nagkuwentuhan kami hanggang alas dos ng umaga. Nag-inistoryahanay mi hangtod alas dos sa buntag. Talagang hindi komportable ang tumira sa bahay na iyon. Dili gyud komportable magpuyo atong balaya. Nag-iisa ang lola ko. Usa ra akoang lola. Gusto kong malaman ang maitim na kababalaghan. Gusto nakong masayran ang itom nga katingalahan. Sinabi sa akin ang mga haylayt sa Akademiya, at interesado ako. Giingun sa akoa ang haylayt sa Akademiya, ug interesado ko. Ang pagtetenis ay libangan. Ang pagtenis kay kalingawan. Tumatahol ang aso. Nita-wo ang iro. Gusto ko ng katas ng dalandan. Gusto ko ug katas sa dalandanan. Matagal kaming nagdiskusyon kung ano'ng gagawin, Dugay among pa nag-inistoryahanay kon unsay buhaton. Walang lipunang umano na walang komplikto. Walay kapunongan kuno ang walay problema. Gamitin ang taynga para makita mo. Gamita ang dalunggan aron makit-an nimo. Nag-aaral ako ng istorya ng arte. Nagskwela ko ug istorya ug arte. Anong nangyari sa 'yo? Unsay nahitabo nimo? Tama na 'yan para sa ngayong araw. Tama na na para karong adlawa. Mainit ba? Igang ba? Masasarapan ka nang nagbabasa. Maganahan ka ug pagbasa. Hindi pa ako pagod. Wa pa ko gikapoy. Ngumiti si Sadako sa kanila. Ningisi si Sadako sa ilaha. Ginamit niya ang kanyang payong nang sandata. Gigamit niya iyang payong pansagang. Oo, dapat. Oo, kinahanglan. Kunin mo nang malinis ang kamay. Kuhaa nga limpyo ang kamot. Kumain kami ng mga prutas pagkatapos ng hapunan. Nikaon mi ug mga prutas human panihapon. Ano'ng gusto mong postre? Unsa imong gusto nga postre? Maalam ka bang mag-ingles? Hawod ba ka mag-Ingles? Maalam ba kayong mag-ingles? Hawod ba mo mag-Ingles? Naging talagang mas mainit ang panahon. Mas niigang pa gayud ug maayo ang panahon. Ilang tao'y nagbabasa ng magasin sa tren. Pila ka tawo nagabasa ug magasin sa tren. May posibilidad ng digmaan. Naay posibilidad nga mag-gubat. Saan kayo nakatira? Asa mo nagpuyo? Nakatira ako sa Tokyo. Nagpuyo ko sa Tokyo. Mas gusto ng mga batang maglaro sa hardin. Mas gusto sa mga bata magdula sa tanmanan. Naglaro kami ng beysbol. Nagdula mi ug beysbol. Sori na lang at hindi ako mabilis sumagot. Pasensyahi na lang kay di ko paspas motubag. Anong taon na tayo? Unsa na ta nga tuig? Talagang nakakarelaks ang pagbabasa ng aklat. Nindot gyud sa paminaw ang magbasa ug libro. Parang bisi kayo. Mura ug bisi mo. Walang muwebles sa kuwartong iyon. Walay muwebles atong kwartoha. Bisi ako talaga nang nitong ilang araw. Daghan kaayo ko ug bulohaton kaning mga adlawa. Kumatok siya sa pinto. Nituktok siya sa pultahan. Mas umuulap ngayon kaysa sa kahapon. Mas nidag-om karon kaysa gahapon. Inyong helikopter ba? Inyoha ba helikopter? Nang sinabi ng dalawang babae kay Juan, na may sentimento sila sa kanya, hindi niya alam kung aling babae siya dapat tumapat. Tong giingun sa duha ka babaye kay Juan, nga naa silay buot iingun sa iyaha, wa siya nakabalo asa moatubang. Gusto ninyo ng isang tasang tsa? Ganahan mo ug isa ka tasa nga tsaa? Masyadong mahal ang aklat. Mahal kaayo ang libro. Sa ika-3 oras, may Pranses tayo. Sa ika-3 nga oras, naa tay Pranses. Sinong kinakausap mo? Kinsay kastorya nimo? Tinanim nila itong mga puno. Gitanom nila ning mga puno. Sabi nila'y paparini sila at iyon ang ginawa nila. Ingon sila moari sila, maong ilang gibuhat. Kumuha ka ng inumin kung gusto mo. Kuha ug ilimnon kon ganahan ka. Pagka bata ka pa, dapat maraming aklat ang basahin mo. Pagka bata pa, dapat daghan ka ug libro nga basahon. Nasaan ang palabas? Asa na ang palabas? Namis kita. Gimingaw ko nimo. Isingkronisa natin ang relo natin. Kambyuon nato atoang mga relo. May mapa sa eskritoryo. Naay mapa sa eskritoryo. Maligaya ako sa balitang ito. Nalipay ko aning balitaa. Makinig ka nang mabuti. Paminaw ug maayo. Magpapahinga ako bago lumabas. Magpahulay sa ko bag-o mogawas. Sa ating lima, siya ang mas maraming alam na wika. Sa atong lima, siya ang naay pinakadaghan nga nabal-an nga sinultian. Kailangan niya ng tulong. Kinahanglan niya ug tabang. Lumabas ng tubig ang palaka. Nigawas ug tubig ang palaka. Mainit sa Habana. Igang sa Habana. Puwede ba ninyong turuan ako ng paggamit nitong makina? Pwede ba ko ninyo tudloan unsoan pag gamit aning makinaha? Sino yung batang lumalangoy doon? Siya tong bata nga nagalangoy didto? Ang kalikasan ng buhay ay pagulung-gulong. Ang kinaiyahan sa kinabuhi kay nagtuyok-tuyok. Gumawa ng mga eskultura ng alambre ang mga bata. Naghimo ug estraktura nga alambre ang mga bata. Masyadong malakas ang radyo. Kusog kaayo ang radyo. Sa madaling umaga, naglakad ako. Sa kaadlawon, nagbaklay ko. Hindi binanggit ang lingguwistika nitong libro. Wala giapil ang lingguwistika aning libroha. Pumasok at manalo! Sulod ug daoga! Puwede ko bang buksan ang bintana? Pwede ba nako ablihan ang bintana? Kasing luma ng Kyoto ang Nara. Parehas ka-karaan sa Kyoto ang Nara. Hindi puwedeng bilhin ng pera ang kaligayahan. Di pwede paliton ug kwarta ang kalipay. Ating irebisa ang Leksiyong ika-5. Atong bag-ohon ang Leksiyong ika 5. Ang isip nila ay 'rasa' at hindi 'espesye'. Ang ilang hunahuna kay 'rasa' ug dili 'espesye'. Parang nasa dekadang 1980 pa sila. Mura sila ug naa pa sa Dekada 1980. Huwag kang maingay, sabi ni Juan. Ayaw ug saba, ingon si Juan. Sabi ni Juan, "Huwag kang maingay." Ingon si Juan, "Ayaw ug saba." Nadebelop ang agrikultura nang mahigit nang sampung libong taon. Niuswag ang agrikultura ug hapit na magnapulo ka libo nga tuig. Kung minsan, nagbiyabiyahe kami nang nakakotse. Usahay, nagabiyahe mi gamit ang sakyanan. Naiyak si Eliza. Nakahilak si Eliza. May nagprapranses ba sa Kanada? Naa bay nagapranses sa Kanada? Maghintay po kayo nang saglit. Wala po siya rito. Hulat lang sa ta kadali. Wala pa siya diri. Mahigit nang isang daang gansa sa langit. Hapit na mag usa ka gatos ang mga gansa sa langit. Kumain kami ng taho. Nikaon mi ug taho. Galit na tulog ang mga kuru-kurong berdeng walang kulay. Nasuko nga natulog ang mga lunhaw nga mga hunahuna nga walay kolor. Anong binabasa mo? Unsa imong ginabasa? Bumaba ka at maghinaw. Baba ug paghugas ug kamot. Babagsak na itong edipisyo. Muguho na ning edipisyo. Inalis ang pangalan mo sa listahan. Giwala imong pangalan sa listahan. Aalis na ako. Lakaw na ko. Hindi maiinom ang tubig. Di pwede mainom ang tubig. Pagod na ako sa buhay na ito. Gikapoy na ko aning kinabuhi-a. Hindi makalipad itong ibon. Di makalupad ning langgama. Mahaba ang binti niya. Tag-as iyang mga binti. Malayo ba ang bahay ninyo sa hardin? Layo ba inyong balay sa tanmanan? Gusto ko ang bulaklak sa bukid. Gusto ko ug bulak sa bukid. Sa kabulaklakan ng edad siya. Sa paggawas sa kadalaga nga edad siya. Magkano para sa pulang sombrero? Tag-pila para sa pula nga kalo? Mas gusto niya ang tula kaysa sa fiksiyon. Mas ganahan siya ug tula kaysa sa fiksiyon. Hindi mabibili ng pera ang kasiyahan. Di mapalit sa kwarta ang kalipay. Wala nang tubig sa bote. Wa nay tubig sa botelya. Masyadong komplikado ang makina para mahanap namin ang dahilan ng pagkasira. Komplikado kaayo ang makina aron makita namo ang diperensya. Itong gamot ay walang epektong sekundarya. Kining tambal walay lain nga epekto. May kumakatok sa pinto. Naay nanuktok sa pultahan. Gumising ako nang alas 6 ng itong umaga. Nimata ko ug alas-6 karong buntaga. Hindi siya talagang luku-luko. Di gayud siya luko-luko. Walang puwedeng magmaskara nang matagal. Wala pwede magmaskara ug dugay. Palaging tingnan kung ang negatibong sitwasyon ay magagawang positibo. Pirme lantawon kung ang di maayo nga sitwasyon pwede mahimo ug maayo. Ginoo, bastos kayo. Kol, wa kay batasan. Ngayon, pinag-aaralan pa ang plano. Karon, gi-istudyohan pa ang plano. Iinit ba muli bukas? Muinit na sad ba ugma? Parang LEGO ang pagmamahal: larong kinakabit. Mura ug LEGO ang gugma; dula nga naay kabit. May magaling na restoran ba sa paligid nito? Naa bay nindot nga kan-anan diring dapita? Sa wakas, hindi man siya tumawag muli. Mao na gyud, wa na siya nitawag ug balik. Tamad ang batang ito. Tapulan ning bataa. Hindi alam ni Tom ang kaibahan ng pantasiya sa realidad. Wa kabalo si Tom sa kalainan sa pantasya ug reyalidad. Puno ng gutom na sundalo ang siyudad. Puno ug gutom nga mga sundalo ang syudad. Narinig kong sinarhan niya ang pinto. Nadunggan nako nga gisirad-an niya ang pultahan. Siya'y tipikong trabaholiko. Siya kay tipikal nga nanarbaho. Tinuruan niya akong gumawa ng keyk. Gitudloan ko niya ug himo ug keyk. Kahapon mayroon kaming eksamen sa biyolohiya. Gahapon naa mi eksam sa biyolohiya. Malimit akong pumunta sa sinehan. Bihira ra ko moadto ug sinehan. Alam kong alam mong alam ko. Kabalo kong kabalo ka na nakabalo ko. Pag-aaral ng buhay ng hayop ang zoolohiya. Ang zoolohiya kay ang pag-tuon sa kinabuhi sa hayop. Puwede mong idekoreyt ang koktel ng tseri o pinya. Pwede nimo dekorasyonan ang tseri o pinya. Para mag-aral ng heograpiya, palaging gumamit ng mapa. Para sa pag-tuon ug heograpiya, kinahanglan nga mogamit permi ug mapa. Naiintindihan ko ang kaisipan mo. Kasabot ko sa imong pang-huna-huna. Binasa niya ang tula sa kanya. Gibasa niya ang tula na para niya. Walang ibig sabihin iyon. Wala tuy laing buot-pasabot. Wala nang umaasa sa kanya. Wala na'y naga-tuo kaniya. Maraming sekreto ang buhay. Daghan ug sekreto ang kinabuhi. Tumahimik ang hangin. Ninghilom ang panaghoy sa hangin. Anong mangyayari kung ang Tiyera ay tumigil nang pag-ikot. Unsay mahitabo kung ang ligid kay mo undang ug tuyok? Siya'y ehemplo ng onesto. Usa siya ka ihemplo sa matinud-anong tawo. Bata siyang maraming panaginip. Usa siya ka bata nga daghan ug pangandoy. Nang nasa Europa ako, binisita ko ang Paris. Kadtong naa ko sa Europa, gi-adtoan nako ang Paris. Isulat ang pangalan ninyo nang malaking letra. Isulat ang inyong mga pangalan sa dagko nga letra. Pakidala ako sa Grand Hotel. Dalha ko palihog sa Grand Hotel. Nahuli siya dahil sa yelo. Na-ulahi siya ug abot tungod sa gahi ug bugnaw na tubig. Tinapos mo nang magbasa ng libro? Nakahuman na ba ka ug basa sa libro? Gusto siya dahil mabait. Aduna siya'y paghanga kaniya tungod sa iyahang kabuotan. Anong kalimitan ng pagkain mo ng isda? Gina unsa nimo pagkaon ang usahay ang isda? Huwag kang mamato sa ilog. Ayaw panglanay ug bato sa sapa. Tiyan niya ang diyos niya. Siya ang iyahang diyos. Kumuha ka ng kapirasong keyk. Pagkuha ug gamay nga keyk. Sa antigong Ehipto at Gresya, may pinturang kulay ang mga templo. Sa Ehipto ug Gresya, adunay mga pintura ang ilahang mga balay sambahanan. Kahoy ang mga silyang ito. Ang mga lingkoranan kay ging himo gikan sa kahoy. Tingnan yung bundok! Tan-awa ang bundok! Kawakasang umiinom ako ng kapeng walang asukal. Ganahan kaayo ko mo inom ug kape nga walay asukal. Hindi alam ni Tom kung ano'ng ininom niya. Wala kabalo si Tom kung unsa ang iyahang gina inom. Nasanay na ako sa kainitan ng tag-init. Naanad nako sa kainit sa panahon sa ting-init. Alam mo ba kung ano'ng nangyari? Kabalo ba ka kung unsa ang nahitabo? Umambon kahapon. Ning dag-om kagahapon. Takot ako sa mailap na hayop. Mahadlok ko sa mangila nga hayop. Wala akong 'rasa' dahil wala ako sa grupo... Wala koy 'rasa' tungod kay wala ko sa grupo. Hindi ka mas mapandak kaysa sa akin. Mas taas ko nimo. Ako'y ibang 'espesye' kaysa sa iyo. Lahi ko na 'espesye' kaysa sa imuha. Maaga akong aalis bukas. Sayo ko mohawa ugma. Huwag mong gisingin. Ayaw pukawa. Nilagay mong baliktad ang sombrero mo. Baliktad ang imuhang pagbutang sa imong kalo. Nang bata ako, natakot ako sa teleseryeng "Pilik-mata" dahil may munikang umiibo nang sarili sa dilim. Kadtong bata pa ko, mahadlok jud ko sa salida na "Pilik-mata" tungod kay naay manika didto na molihok ra ug iyaha kung ngit-ngit. Huwag manigarilyo sa paaralan. Ayaw panigarilyo sa balay-tuonanan. Sa Aleman, maraming iba-ibang diyalekto ang sinasalita. Sa Aleman, daghang lahi-lahi nga dayalekto ang gina istorya. Tama na ang kinain ko, salamat. Sakto na to ang akoang gikaon, salamat. Gusto ba ni Juan manuod ng pelikulang Koreano? Ganahan ba si Juan molantaw ug salida sa mga Koryano? Mas maraming Budista sa Aleman ngayon kaysa sa mga taong marunong gumawa ng tsokolateng keyk. Mas daghan ug Budista sa Aleman karon kaysa sa mga hawod mohimo ug keyk na gama sa kakaw. Tinapos niya ang paghahanap ng perlas. Gihuman na niya ang pagpangita ug perlas. Ang boses mo sa kanta ay kasing maliwanag ng tubig ng Pasipiko. Ang tingog nimo sa pagkanta kay grabe ka tin-aw sama sa dagat Pasipiko. Mukhang masaya si Tom. Murag malipayon si Tom. Pakigawa mo ako ng isang tasang kape. Palihog ko'g himo ug usa ka tasa nga kape para sa akoa. Hari nga't hindi mangyari! Hari kung dili mahitabo! Hindi nawawalan ng tubig ang aming nayon. Dili jud na mawalaan ug tubig ang amoang baryo. Pinupulaan siya ng mga kaibigan niya dahil nag-aaral siya ng Esperanto. Gisaway siya sa iyahang mga higala tungod kay nagatuon siya ug Esperanto. Sinong may gusto ng responsabilidad para sa gulong ito? Kinsa man karon ang managot aning kasamok diri? Kumusta, nagtanghalian na ba kayo? Kumusta, nanihapon na ba mo? Lumulutang ang kanyang gintong buhok sa hangin ng tag-init. Maklaro gyud ang kabulaw sa iyahang buhok kung mainitan. Tinawagan niya ako halos araw-araw. Halos kada-adlaw ko niya ginatawagan Umulan nang matamis sa nayon. Ni-ulan ug katam-is sa baryo. Tapos na ang lahat. Nahuman na ang lahat. Magtsa kita. Mag-tsa kita. Narindi siya. Giluod siya. Luminaw ang buwan sa langit. Ning tin-aw ang bulan sa kalangitan. Sa bahay siya pinanganak. Sa balay siya gipanganak Tumigil ang musika nang saglit. Ning hunong kadali ang musika. Mabubuksan ko ba ang kahon? Maabrihan kaya nako ang kahon? Ilagay mo ang silya sa harap ng eskritoryo. Ibutang ang bangko atubangan sa eskritoryo. Ang tao'y mga egoista. Egoista ang katawhan. Nangaso ng elepante roon. Nanguha ug elepante didtoa. Sa nayon siya pinanganak. Gi panganak siya sa baryo. Matamis itong keyk. Tam-is ning keyk. Totoong bata pa siya, pero talagang maaasahan. Tinuod nga bata pa siya pero masaligan. Umupo siya sa tabi ng ilog. Ning lingkod siya daplin sa sapa. Sa Olanda, pinakaantigong siyudad ang Nijmegen. Pinakakaraan nga siyudad ang Nijmengen sa Olanda. Matalinong tao ang tingin niya sa sarili. Maalam nga tao ang iyahang tan-aw sa iyang sarili. Magaling na alila, masamang pinuno, at teribleng relihiyon ang mga pamilihan. Maayo nga alila, dautang pinuno, ug dautang relihiyon ang mga palitanan. Alam kong bisi siya. Kabalo ko nga wala siya'y oras sa ubang butang. Sanay siya sa mga ordenador. Anad siya sa mga ordenador. Sanay siya sa mga panuos. Anad siya sa mga panuos. Sanay siya sa mga komputadora. Anad siya sa mga kompyutadora Sanay siya sa mga kompyuter. Anad siya sa mga kompyuter. Tinatago ang ulo sa buhangin nang parang ostrich. Ginatago niya iyang ulo sa buhangin nga mura ug ostrich. Ang sabi ng libro ay ang mga unang tulay ay noong pang panahong Neolitiko. Giingon sa libro nga ang mga unang tulay kay kadto pang sa panahong Neolitiko. Dapat pagsamahin ang tatlong bagay para umapoy: ang masusunog, oksiheno, at init. Kinahanglan nga i-uban ning tulo ka butang para makahimo ug kalayo: ang sunugon, hangin, ug init. Tumakbo, kasama; ang lumang mundo ay nasa likod mo na! Pagdagan, kauban; ang daang kalibutan naa na sa imuhang likod! Halos imposibleng gawin 'yan. Halos imposible nga mahimo na. Ang kaibigang nangangailangan ay kaibigan pa rin. Ang higala na nanginahanglan kay hihala gihapon. Talagang nagsisisi nang bawat segundo 1900 kuwadradong metro ng lupa ay nagiging desyerto. Nagbasol gyud sila matag segundo kay ang 1900 metro kwadrado nga yuta nahimong disyerto. Iwasan ang damo. Likayi ang sagbot. Medyong magpahinga tayo sa ilalim ng puno. Magpahulay kita sa ilalom sa puno. Sinalin niya nang bawat-bawat na salita. Gi kopya niya sa laing lenggawahe ang kada pulong. Pakiulit ba niyan? Palihog ko ug usab ana? Bilhin mo; talagang mura. Palita ni; barato ra. Parehong ideya, sabi ng kapitbahay. Pareha ug ideya, ingon sa silingan. Dahan-dahan po. Hinay-hinay lang. Nasaan ang may botika? Asang dapita ang naay botika? Nasaan ang may parmasya? Asang dapita ang naay parmasiya? May ilang barko sa lawa. Ubay-ubay pud ang barko sa linaw. Sa Sabado, bibisita siya sa kanyang lola. Mobisita siya sa iyahang lola sa Sabado. Hindi ko makakalimutang nakita kita. Dili nako makalimtang nakit-an tika. Malimit siyang tumawa sa kanyang sariling biro. Makatawa siya sa iyang sariling komedya. Nagkamali kong nakuha ang kanyang payong. Namali ko ug kuha sa iyahang payong. Sa hardin may tumubong puno ng tseri. Naay nitubo nga punoan sa tseri sa tanuman. Oras ang pinakamagaling na doktor. Panahon ang pinaka hawod nga doktor. Hindi ninyo maintindihan ang sinabi niya. Dili ninyo masabtan ang iyang gi istorya. Talagang ayaw nila sa isa't isa. Tinuod nga dili gyud sila ganahan sa usa'g-usa. Ang tanong ay kung magagawa niya o hindi. Ang pangutana kay kung mahimo kaya niya o dili. Kumuha kayo ng itlog sa ref. Pagkuha mo ug itlog sa ref. Hindi aming kotse; kanila. Dili na amoang sakyanan; ilaha. Sa nakalipas na taon, inakyat namin ang bundok ng Fuji. Kadtong niaging panahon, gi katkat namo ang bundok Fuji. Ang ganda niya! Kagwapa niya oy! Naghugas sila ng kamay. Nanglimpyo sila ug kamot. Redi na kayo? Andam na ba mo? Nagkopyahan ang mga sumasayaw. Nagsundoganay ang mga nanayaw. Mananaginip lamang siya. Mag-damgo ra siya. Komplikado ka, sabi ng kapitbahay sa akin. Lisod daw kaayo ka sabton, ingon sa atong silingan. Gusto ko ng mansanas. Ganahan ko ug mansanas. Parang nainsulto ako nang siya'y tumahimik. Murag na insulto ko tung ning hilom siya. Ang masa ang talagang manggagawa ng Istorya. Ang katawhan gyud ang mambuhatay ug istorya. Mas magaling ang inyong bisikleta kaysa sa akin. Mas hawod ang inyong bisekleta kaysa sa akoa. Ayaw ni Tom magtrabaho bukas. Dili ganahan si Tom motarbaho ugma. Hindi importante kung paparini siya o hindi. Dili importante kung moanhi ba siya o dili. Ang sabi ng lahat ay babainin siya. Ang giingon sa tanan kay ilubong siya. Napakinig kong may sakit siya. Nadunggan nako nga naa siya'y sakit. Gusto mong maging mayaman? Ganahan ba ka modato? Talagang maginaw sa Harbin. Tinuod nga tugnaw gyud sa Harbin. Magmabilis ka, o mamimis mo ang tren. Magdali ka o mabilin ka sa tren. Tanong ang sumunod sa tanong. Pangutana ang misunod sa pangutana. Nangungulekta ang mga indihena ng tubig ng ulan para inumin. Nagapangolekta ug tubig ulan ang mga indihena para inumon. Luminaw ang mga pulang bulaklak sa mga luntian. Naklaro ang mga pula nga bulak sa mga sagbot. Ilan kayo? Pila mo kabuok? Tatlo kami. Tulo mi. Ang puso ko'y hindi nasa trabaho. Ang akong kasing-kasing kay wala sa tarbaho. Nasusunog ang bahay namin at tumitingin kami sa ibang direksiyon. Ginakaon sa kalayo ang amoang balay ug sa lahi mi nga direksyon naga lantaw. Huwag mo siyang asahan. Ayaw na siya saligi. Huli na; oras nang matulog. Ulahi na; oras na para matulog. Hindi gusto ni Tom ang mga dalagang puno ng meyk-ap. Dili ganahan si Tom ug mga dalagang puno ug meyk-ap. Sinong demonyo ka ba? Kinsang demonyoha man ka? Nakakabulag ang pagmamahal. Makabuta ang gugma. Naglakad kami sa tabi ng ilog. Nag lakaw mi daplin sa sapa. May pambihirang pabango ang itong mga bulaklak. Naay lahi nga humot ang mga buwak. Pinakalalim na lawa ito sa Hapon. Lalom ni nga sapa kung hapon. Nagalit ang mga tagahilaga. Nasuko ang mga taga hilaga. A! Mukhang masarap. A! Murag lami ni ah. Napatulog siya sa simula ng pelikula. Nakatulog siya sugod pa lang sa salida. Ipinagpitas niya siya ng mga bulaklak. Gikuhaan niya siya ug mga buwak. Gusto niyang maging sikologo para sa mga superstar. Gusto niya mahimong sikologo para sa mga superstar. Tinanggap niya ang ideya ko. Gidawat niya akoang mga ideya. Saan ka nagbakasyon? Asa ka nagbakasyon? Saan ka nakatira? Asa ka nagpuyo? Masyado siyang bata para pumuntang magsarili. Bata pa kaayo siya para mag inusara. Pista bukas. Piyesta ugma. Buhay pa ba ang isda? Buhi pa ba ang isda? Tinuro ng tsuper kung aling bus ang dapat naming sakyan. Gitudlo sa tsuper kung asa na bus ang dapat namong sakyan. Pranses siya. Nahulaan ko sa kanyang aksento. Pranses siya, natag naan nako pina agi sa iyahang pa istorya. Tatanungin namin ang mga aliyenihena at magdidisisyon. Pangutan-on namo ang mga aliyenihena ug magdesisyon. Makikita natin ang maraming bituin sa gabi. Malantawan nato ang daghan nga mga bituon sa gabie. Siya'y naging mas luku-luko! Nahimo siyang mas buang-buang! Kailan tayo puwedeng magkita?aaa Kanusa ta pwede magkita? Paano ko gagawin nang wala ka? Unsaon nako paghimo kung wala ka? Bakit wala ka sa direktoryo ng telepono? Nganong wala ka sa direktoryo sa telepono? May tumatawag ng tulong. Naay nanginahanglan ug tabang. Ang "Metapisikang Meditasyon" ay isang obra ni Descartes. Ang "Metapisikang Meditasyon" kay usa ka obra ni Descartes. Hindi ko sinadya. Wala nako tuyua. Binagay niya sa akin itong libro. Gihatag niya sa akoa ning libro. Ang abokado'y masustansiya. Masustansiya ang abokado. Kawakasang beses ko nakita siya sa inyo. Ikadaghan na nako siya nakit-an sa inyuha. Ang buko'y may masustansiyang katas sa loob. Ang lubi kay naay masustansiyang sabaw. Nakita ko ang katatlohang tseri. Nakit-an nako ang ikatulo nga tseri. Bakit ganyan kalaki ang bibig mo? Nganong ingon ana kadako ang imuhang baba? Isang wika'y palaging hindi sapat. Ang usa ka wika kay permi dili sakto. Gaano nagtagal ang sibilisasyon ng Maya? Unsa kadugay bago nahuman ang sibilisasyon ng Maya? Gusto ko ng matamis. Ganahan ko ug tam-is. Ang mga 'O' mo ay parang 'A'. Ang imuhang mga 'O' kay murag 'A'. Alam ko ang pangalan mo. Kabalo ko sa imuhang pangalan. May libro ako tungkol sa pangingisda. Aduna ko'y libro mahitungod sa pangisda. Gusto ko ang mga larawan ni Gauguin. Ganahan ko sa mga hulagway ni Gauguin. Patay na ang reyna ng mga bruha. Mipanaw na ang rayna sa mga bruha. Ang tao'y sosyal na hayop. Pina sosyal na hayop ang tao. Huwag kang matakot. Ayaw ug kahadlok. Hindi siya makabilang. Dili siya maka-ihap. May mga bulaklak na kinakain ng insekto. Adunay mga buwak nga hinakaon sa insekto. Mas gusto niya ang suman kaysa sa tamales. Mas uyon siya sa suman kaysa sa tamales. Sa desyerto'y may nakitang mga tira ng eroplano. Naay nakit-an nga mga parte sa eroplano sa disyerto. Huwag mo akong hawakan ng iyong kamay na masabon. Ayaw ko gunit gamit imuhang mga kamot nga danlog. Ideya ko iyan. Ideya nako na. Nasa hardin sila. Naa sila sa tamnanan. Ito, kaunting tubig. Kani, gamayng tubig. Nasa sala ang mga Morales. Naa sa sala ang mga Morales. Malalim itong lawa. Lalom ni nga lawa. Marami ang mga mutasyong henetika. Daghan ang mutasyon nga henetika. Malaking hayop ang elepante. Dako nga hayop ang elepante. Magkunwari tayong alyenihena. Pagpakaaron-ingnon ta nga alyenihena. Nakita namin ang isang pugad ng kolibri sa balkon. Nakit-an namo ang usa ka salag nga kolibri sa balkon. Sundan ang mga tala. Sunda ang mga bituon. Hinuli ng mga taganayon ang mga ibon. Gidakop sa mga taga baryo ang langgam. Medyo salbahe siya. Salbahison siya. Hindi importante ang sinabi niya. Sili importante ang iyahang gisulte. Ang hobi ko'y makinig sa musika. Kalingawan nako ang maminaw sa musika. Halos pitong bilyon na ang tao sa mundo. Halos pito ka bilyon na ang tao sa kalibutan. Sabihin mo sa akin kung bakit ka ganyan kalungkot. Sultihi ko kung nganong ingon ana ka ka-mug-ot. Personal na bagay. Personal na butang. Bukas, papunta ako sa Paris. Moadto ko sa Paris ugma. Magaling mabuhay sa itong siyudad. Maayo mabuhi sa niining siyudara. Baka tama ka. Basin ug sakto ka. Pinagpala ang mga malinis ang puso. Bulahan ang mga limpyo ug kasing-kasing. Malapit bang lakarin? Duol ra ba baktason? Karaniwang doon ako nag-aalmusal. Didto ko nagapamahaw kasagaran. Ako ang pinakatangkad sa klase. Ako ang pinakataas sa klase. Nagtutubo ng kamatis sa hardin ang tiya ko. Nagapatubo ug kamatis sa tamnanan ang akoang tiya. Pumasok ka, sabi ng kapatid niya, "At umupo ka sa tabi ng apoy." Sulod, ingon sa sa iyahang igsuon, "Ug lingkod dapit sa sa kalayo." Hindi ako ang ginagawa ko; ako ang magagawa ko. Dili ako ang ginabuhat; ako ang nagabuhat. Biglang tumahimik dahil sa kahiyaan. Nikalit lang ug kahilom tungod sa kaulaw. May peras sa kahon. Naay peras sa kahon. Gusto kong maglakad sa mga bundok. Ganahan ko maglakaw-lakaw sa bundok. Hindi makatulog si Tom nang walang unan. Dili makatulog si Tom kung walay unlan. Halo-halo ang gusto yatang kainin, sabi niya. Sagol-sagol siguro ang iyahang ganahan kaonon, ingon niya. Mabilis na umiinit ang maliit na palayok. Dali ra nga niinit ang gamay na kaang. Iniwanan namin ang barko. Gibilin mi sa barko. Anong gusto mong gawin; gustong umuwi na? Unsay ganahan nimo himuon; ganahan ka na mo-uli na? Anong klaseng kape ang gusto mo? Unaang klase sa kape imuhang ganahan? Ang Pranses ay nagdebelop sa Latin. Naugmad sa Pranses ang Latin. Sa taglagas, naninilaw ang mga dahon. Sa ting-lagas, mahimong dalag ang mga dahon. Maging mas makunat ka. Dapat mahimo kang mas mainaton. Ang bawat indibidwal ay iba. Ang isig ka tawo kay lahi. Takot siyang magkamali. Mahadlok siya nga masayop. Talagang takot siya sa mga ahas. Tinuod nga mahadlok siya sa mga bitin. Kaunti ang impormasyon nila sa heograpiya. Gamay lang ang ilahang mga impormasyon sa heograpiya. Gusto kong umalis ka. Uyon ko nga mohawa ka. May ilang mina ng anthracite sa pook na ito. Naay mga mina sa anthracite niining lugara. Magulo ang kuwarto ng mga bata. Gubot ang kwarto sa mya bata. Walang armonya iyan. Wala nay armonya. Ang ibig sabihin ng 'Tatoeba' sa Hapon ay 'halimbawa'. Ang buot pasabot sa 'Tatoeba' sa Hapon kay 'halimbawa'. Kailan nagsimula ang kabuhayan? Kanus-a nagsugod ang ilahang tarbaho? Hindi ko alam kung saan pumunta. Wala ko kabalo kung asa ni-adto. Sa mga mainit na bansa lumalaki ang mga bulaklak na ito. Nagatubo ning mga buwaka sa mga init na bansa. Malayo pa. Layo pa. Gusto mo ng pelikula? Ganahan ka motan-aw ug salida? Hindi masarap ang prutas na ito. Dili lami ning prutasa. Hindi ako marunong magluto. Dili ko kabalo mag-luto. Tinotolereyt niya ang relihiyon ng iba. Ginatugotan niya ang relihiyon sa uban. Parati mong binibigla ako. Permi ko nimo ginapakuratan. Araw-araw umiinit. Taga-adlaw mo init. Mamayang gabi, gusto ko ng pizza. Ganahan ko mokaon ug pizza unyang gabie. Parating dapat mag-isip kayo bago magsalita. Dapat permi nga maghuna-una sa bago mo istorya. Masyadong marami para bilangin. Daghan ra kaayo para ma-ihap. Hindi na uso ang pantalong velvet. Dili na uso ang velvet na pantalon. Nagsimula siyang tumakbo. Nagsugod na siya ug dagan. Anong klaseng libro ang kailangan mo? Unsang klase sa libro ang imuhang kinahanglan? Kung heometriya ang agham ng espasyo, anong agham ng oras? Kung heyometri ang syensya sa wanang, unsa ang syensya sa oras? Ang lawa ay puno ng maliliit na isda. Puno ug gagmay nga mga isda ang lawa. Salamat sa mga magagandang bulaklak. Salamat sa mga nindot nga mga buwak. Ang maleta niya'y puno ng tubig. Puno ug tubig ang iyahang maleta. Ang karunungan ay sumpa kung walang binibigay sa kung sino mang meron noon. Ang kaalam kay tunglo kung dili ka kabalo mobahagi ni ini. Sinamahan niya ako sa ospital. Gi-ubanan ko niya sa ospital. May party kami sa kasusunod na Sabado. Aduna mi panag-tapok sa sunod Sabado. Inalis siya sa listahan. Gihawa siya sa listahan. Kailan aalis ang unang tren? Kanus-a mohawa ang una nga tren? Dali! Dali-a! Nandito na siya. Naa na siya diri. Tumulog ako sa bapor. Ning tabang ko sa bapor. Iniintay ko ang sulat ninyo. Ginahulat nako ang inyuhang sulat. Tumakbo pa siya hanggang sa estasyon. Ningdagan pa siya hantod sa estasyon. Babalik ako nang alas 6 y medya. Mobalik ko sa alas 6 y medya. Hindi ko alam bigkasin ang pangalan niya. Dili ko kabalo unsaon pag basa sa imong pangalan. Tumayo at maglakad. Tindog ug lakaw. Sa makalawa, papunta siyang Kyoto. Moadto siya ug Kyoto sunod adlaw. Sinulatan niya ako. Gipadalhan ko niya ug sulat. Bukas ang kahon at walang laman. Abri ang kahon ug walay sulod. Dadalhin ko siya sa ospital. Dalhon nako siya sa ospital. Higit nang 7 milyon ang nagsasalita ng Pranses ng Quebec. Sobra na sa 7 ka milyon ang naga-istorya ug Pranses sa Quebec. Itong huling tag-init pumunta ako sa Italya. Kadtong niaging ting-init ning adto ko sa Italya. Alas 6 na. Alas 6 na. Iyon ang tinanggap nila sa botika. Mao ang ilahang gidawat sa botika. Ano sa akin ito? Unsa man ni sa akoa? Nasa dalampasigan ang kasita niya. Naa sa baybayon ang iyahang kasita. Lahat o wala. Tanan o wala? Pinakasaya siya sa klase. Pinakalipay siya sa klase. Magmaneho kayo nang pinakaingat. Pag-amping mo sa pag-drayb. Matamis yung keyk. Tam-is ang keyk. May darating na sagot. Naay moabot na tubag. Sino yung Ginoo? Kinsa ang Ginoo? Takot siya sa ahas. Mahadlok siya sa bitin. Uminom ako ng tasang kape sa bistro. Niinom ko ug usa ka tasang kape sa bistro. Tinapos mo nang basahin itong libro? Nakahuman naka ug basa aning libro? Nagaling siya. Naayo na siya. Buksan ang bote. Abrihi ang botelya. Ayos ba lahat? Hapsay ba ang tanan? Tapos na kaming mag-almusal. Humana mi ug pamahaw. Pakisara ng pinto. Palihog ko ug sirado sa purtahan. Anong oras na sa 'yo? Unsa ng oras sa imuha? Malapit ba ang tirahan niya? Duol ra ba ang ilahang balay? Siya'y magaling na dalub-agham. Usa siya ka maayo nga siyentista. Ang onestidad ay isang birtud. Ang onstidad kay usa ka hiyas. Tatlong araw na kami rito. Tulo na mi ka adlaw diria. Nalito niya ang asukal sa asin. Nagtuo siya nga asin ang asukal. Meron pa bang asukal? Aduna pa ba'y asukal? Anong gusto ninyong inumin? Unsa inyuhang ganahan inumon? Walang magawa ang batang babae kundi umiyak. Wala'y laing nahimo ang batang babae kung dili mohilak. Seine ang tawag sa ilog na umaagos sa Paris. Ginatawag nga Seine ang sapa nga nagaagos sa Paris. Pabayaan mo siya. Kailangan niyang magsarili nang ilang minuto. Pasagdie na siya, kinahanglan niya nga mag inusara sa ubay-ubay na mga minuto. Galing ako sa Olanda. Gikan ko sa Olanda. Salamat sa inyong pagkaasikaso. Salamat sa iyuhang pagkamaatimanon. Saan ka pinanganak? Asa ka gipanganak? Binasa ko ang diksiyonaryo sa pinakauna hanggang sa pinakahuling pahina. Gibasa nako ang diskyonaryo sugod sa pinakasugod hantod sa iwit. Hindi ko maalaman kung bakit talagang pinupulaan mo siya. Wala ko kahibalo kung ngano gyud nga ginasaway nimo siya. Katangahan ang pagbabasa ng ganyang magasin. Katangaan ang pagbasa ug ingon ana nga magasin. Kalimutan na natin. Kalimtan na nato. Masyadong mabilis siyang nagsalita para sa mga estudyante. Paspas ra kaayo siya nag istorya sa mga estudyante. Ang peras ng Hapon ay parang mansanas. Ang peras sa Hapon kay pareha ra sa mansanas. Alis sa tanawin ko! Hawa sa akoang panan-aw. Mainit para sa panahon. Init ra kaayo para sa panahon karon. May pamilya ako sa Los Angeles. Aduna koy pamilya sa Los Angeles. Ito ang gusto ko. Kani ang akoang ganahan. Pabayaan mo akong manuod ng mga litratong iyan. Pasagdi-e ko molantaw anag mga hulagwaya. Kailangan kong mag-aral. Kinahanglan nako mag-tuon. Wala akong naintindihan! Wala koy masabtan. Ibigay mo sa akin ang kutsara. Ihatag sa akoa ang ang kutsara. Hindi siya dalubhasa sa Istorya. Dili siya hawod sa pag-istorya. Bibili ako ng tinapay. Mopalit ko ug pan. Huwag mong pahirapan ang sarili mo. Ayaw palisuri ang imuhang sarili. Ang taas ko ay 1.83 metro. 1.83 metros akoang gitas-on. Bago itong libro. Bag-o ni nga libro. Namula ang mukha ni Tom. Namula ang nawong ni Tom. Tatawagin ko sila bukas pagkabalik ko. Tawagon nako sila ugma pagbalik nako. Pumunta ka sa park. Adto sa parke. Sa likod ng bahay ko ay sambahan. Sa likod sa amoang balay kay simbahan. Hindi ko kabisado siya. Dili nako siya kabisado. Totoo! Tinuod! Parini ang masarap na sopas! Ania na ang lami nga sopas! Malapit ang estasyon. Duol ra ang estasyon. Bahala na siya. Bahala na siya. Walang tinidor. Walay tinidor. Hindi na uso ang pag-iisip nila. Dili na uso ang ilahang pang-huna-huna. Nangangailangan ng malinis at preskong hangin at tubig ang mga bulaklak at puno. Nanginahanglan ug limpyo og presko nga hangin ug tubig ang mga buwak ug puno. May mga kaibahan sa Ingles ng Britaniko at Ingles ng Amerikano. Adunay kalahian ang Ingles sa Britaniko ug Amerikano. Paalam! Panamilit! Kung alam ko, hindi na sana ako pumunta. Kung kabalo lang ko, wala na unta ko ni anhi. Ako'y kasing tangkad niya. Kaparehas ra mi ug gitas-on. Nakakatuwang napapatulog ako nang makinig ako sa kantang ito. Makalingaw nga gipatulog ko ni ining kantaha. Ang mas matandang siyudad ang mas maraming ginagawang basura. Ang mas tigulang na nga nasud ang mas daghan ug ginahimong basura. Husto na ito para sa akin. Sakto na ni para sa akoa. Bakit ka umiiyak? Nganong gahilak man ka? Mahangin ngayon. Kusog ang hangin karon. Tatay, puwede ba akong pumunta roon na kasama si Masao? Tatay, pwede ba ko nga moadto padulong didto kauban si Masao? Bakal ang ginagamit para gumawa ng bapor. Bakal ang ginagamit sa paghimo ug bapor. Laksan ang pagsasalita! Kusgi ang pag-istorya! Tayo sa tsahan! Tara sa tsahan! Yung eroplano ay lumipad nang alas 8 ng umaga. Kadto nga eroplano kay ninglupad kaganihang alas 8 sa buntag. Gusto ko ang pizza na may keso. Ganahan ko ug pizza nga naay keso. Gusto kong uminom. Ganahan kong moinom. Itong bahay ay kanya. Kani na balay kay iyaha. Anong ibig sabihin nitong signo? Unsa ang buot pasabot niini? Gusto kong ipadala itong sulat sa Hapon. Ganahan ko nga ipadala ning sukata sa Hapon. Uulan ngayon, 'di ba? Mo-ulan man karon, di ba? Namit ko ang mga taong mabait. Naka-uban nako ang mga tawong buotan. Nilambat ko ang mga paruparo. Gidakop nako ang mga alibangbang. Hindi mo kailangan sumagot sa tanong na ito. Dili kinahanglan nga kotubag ka aning pangutana. Gusto kong magbiyahe sa tren. Ganahan ko nga mobyahe sa tren. Huwag mong kalimutan ang tiket. Ayaw kalimte ang tiket. Hindi mo alam ang Aleman, 'di ba? Wala ka kabalo sa Aleman, no? Huwag kang maingay. Ayaw pag-saba. Nag-aaral ako. Naga-tuon ko. Kasing ganda iyon ng itong bulaklak. Kini ingon kaanyag sama sa kato nga buwak. Huwag malito sa Austria at Australia. Ayaw kalibog sa Austria ug Australia. Hindi kami masyadong kumakain ng ayskrim. Dili kaayo mi hingaon ug ayskrim. Ito'y para sa 'yo. Para ni sa imuha. Pagka hindi uulan, makakabisikleta ka. Maka bike ka kung dili mo ulan. Ang bahay nila ay talagang moderno. Tinuod nga moderno gyud ilahang balay. Oras, oras, oras, lahat ay depende sa kanya! Oras, oras, oras, tanan naka depende sa iyaha! Anong oras ka kalimitang gumigising? Unsang oras ka nagamata usahay? Mga dalub-agham ang nakahanap ng sagot sa mga tanong na iyon. Mga siyentista ang nakakita ug tubag para ato nga mga pangutana. Nasaan ang libro niya? Asa iyahang libro? Nasa ibabaw ng mesa. Nasa ibabaw sa lamisa. Ang Tiyera ay hindi flat na plato. Dili patag na plato ang Tiyera. Tatagal iyon nang 2 o 3 minuto. Magdugay na ug 2 o 3 ka minuto. Mga Ginoo, maligayang pagdating. Mga Ginoo, malipayong pag-abot. Mas mayaman si Jeff kaysa kay Tom. Mas dato si Jeff kaysa kang Tom. Parang tagabunong sumo si Jeff. Mura ug sumo wrestler si Jeff. Nakakimono si Jeff kung minsan. Nakakimono si Jeff usahay. Dahil malaki siya, kailangan ni Jeff ng dalawang upuan sa eroplano. Tungod kay dako man siya, kinahanglan ni Jeff ug duha ka lingkoranan sa eroplano. Yung kalye ay talagang maingay. Kadto nga dalan kay saba gyud. Takbo. Dagan. Totoo bang nakakalangoy ka? Tinuod ba nga kabalo ka molangoy? Mahaba ang buhok niya. Taas ang iyahang buhok. Tinago niya ang sekreto para sa kanya. Gitago niya ang sekreto para sa iyaha. Nagbebenta siya ng mga gulay sa itong tindahan. Nagabaligya sila ug gulay sa kani nga tindahan. Nag-aaral ako ng Quechua. Naga-tuon ko ug Quechua. Kumain ka na? Nikaon na ka? Anong bago? Unsay bag-o? Lumapit sila sa mga turista at humingi ng pera. Ning-duol sila sa mga turista ug nangayog kwarta. Meron bang maiinom sa ref? Naa bay mainom sa ref? Itong mesa ay para sa anim na tao. Kani nga lamisa kay para sa unom ka tawo. Mahal ang kotseng asul. Mahal ang sakyanan nga asul. Sa taglamig, ang mga araw ay mas maikli. Kung ting-tugnaw, mubo ra ang adlaw. Sa aming klase, ako ang pinakalaki. Ako ang pinakadako sa amoang klase. Ang buslo ay puno ng mansanas. Ang bukag kay puno ug mansanas. Namumulaklak ng maigi ang mga punong tseri. Namuwak ug daghan ang punoan sa tseri. Namamalasakit ako tungkol sa kinabukasan ninyo. Nagapakabana ko sa imuhang kaugmaon. Nag-order ako ng pizza sa telepono. Nag-order ko ug pizza sa telepono. Magaslaw at matigas ang puso niya. Manhid ug gahi ang iyahang kasing-kasing Nakita ko ang eroplano. Nakit-an nako ang eroplano. Alam ng dalawang wika ang maraming Aleman: ang diyalekto at ang Kataastaasang Aleman. Nahibal-an sa mga bilinggwal ang daghang mga sinultian sa Aleman: ang diyalekyo ug kataas-taasang Aleman. Ano talaga ang opinyon mo sa kanya? Unsa man gyud ang imuhang opinyon sa iyaha? Sa anong wika ang gusto mong makita ang mga pangalan ng hayop? Sa unsa nga lenggawahe gusto nimo makita ang pangalan sa hayop? Pinakakain siya ng gatas at gulay. Ginapakaon siya ug gatas og gulay. Hindi alam kung sinong pinakaunang nag-imbento ng gulong. Wala nahibal-an kung kinsa ang pinakaunang nag-mugna sa ligid. Sa Estados Unidos, malimit na akala ay Intsik ako. Sa Estados Unidos, wala sila kabalo nga Intsik ko. Sa maginhawang puso, binati kami nila. Kinsasing-kasing mi nilang gitagad. Ang wika ay kababalaghan. Katingalahan gyud ang wika. Mahiya ang wika. Ulawon ang sinultian. Salamangka ang wika. Mahiwaga gyud ang wika. Parang malagnaw na sopas ang huntahan nila. Mura ug tin-aw ra sama sa sopas ang ilahang huntahan. Malabnaw ang tsampurado sa aking mangkok. Tab-ang ang tsamporado sa akoang mangkok. Gusto niyang matabang ang pagkain niya. Ganahan siya nga tab-ang ang iyahang pagkaon. Maasim ba o maalat ang sopas mo? Aslom ba o tam-is ang imuhang sopas? Ano ang "duhat" sa Ingles? Unsa ang "duhat" sa Ingles? Ang taong sinasalin ang mga salita ay gumagawa ng walang gramatikang mali sa dayuhang wika. Ang tao nga ginakopya ang mga istorya sa laing lenggawahe kay ginasiguradong tama ang iyahang gramatika. Sa pinto, binitin niyang "Mag-ingat sa Aso!" hindi dahil ang kanyang tuta ay mapanganib sa mga bisita, kundi baka mayapakan siya. Sa purtahan, gibitay niya ang "Pag-bantay sa iro!" Dili tungod sa mamakaak kini kung dili basig matamakan kini. Maaga siyang gumising. Sayo siya nimata. Nasa bahay ako buong araw. Naa rako sa balay tibuok adlaw. Gusto kong mamatay. Gusto na ko mamatay. Namamanhik ako sa iyo na pangunahing pag-aralan mo ang kabuhayan. Giawhag tika nga magtuon usa sa kinabuhi." Sa buong araw, talagang wala akong kinain. Wala koy gikaon tibuok adlaw. Lahat ng tao sa librong ito ay guni-guni. Tanan tawo diri sa libro kay mugna-mugna ra. Mayabang siya pagka naroon siya. Arogante siya kung naa siya didto. Nag-iiba ang mundo bawat minuto. Nagalahi ang kalibutan kada minuto. Gusto ko ang matatamis. Ganahan ko ug mga tam-is. Dalawang oras lamang ako nakatulog. Duha ra ko ka oras nakatulog. Kung may adhika, may pag-asa. Kung adunay pangandoy, aduna poy pag-laom. Sa aling tren paparini si Ginoong Takase? Unsang tren ang gisakyan paanhi diri ni Ginoong Takase? Gusto ko ng katas ng prutas. Ganahan ko ug duga sa prutas. A, oo nga, natatandaan ko. A, oo bitaw, nahinumduman nako. Hindi ito laruan! Dili ni dulaan! Nalalamigan ba kayo? Gitugnaw ba mo? Naligaw siya paparini. Nasaag siya paanhi diri. Ang kalikasan ng buhay ay paikut-ikot. Ang kinabuhi kay patuyok-tuyok ra. Mahirap isalin ang tulang nakasulat sa dayuhang wika. Lisod koypyahon sa laing lenggawahe ang tula nga nakasulat. Gumagamit ng maraming komplikadong makina ang pabrika. Nagagamit ug daghang lisod nga makina ang pabrika. Pakibayaan mo ako sa kapayapaan. Pasagdie ko sa kahapsay. Wala silang saksi sa krimen. Wala silay saksi sa krimen. May tiwala ako sa 'yo. Aduna koy salid sa imuha. Sa Sabado pumunta kami sa sinehan at pagkatapos, sa restawran. Karong Sabado, moadto mi sa sinehan, human sa restawran. Naghintay ako nang matagal. Naghulat ko ug dugay. Saan ka magaling? Asa ka hawod? Ang 'A' ay pagkabulalas. Ang 'A' kay usa ka ekspresyon. Ang problema ay hindi ka makatrabaho nang nanunuod ng telebisyon. Ang problema kay dili ka makatarbaho kung mag sige ka ug tan-aw ug TV. Isulat mo ang pangalan mo dito. Isulat imuhang pangalan diri. Masasagot ko ang tanong niya. Matubag nako ang iyahang pangutana. Nagluto siya ng sopas na gulay. Nagluto siya ug sopas na gulay. Natuturuan tayong mabuti ng mga pangungusap. Natudluan ta ug maayo sa mga silot. At mas mabuti iyon kaysa sa mga salita lamang. Ug mas maayo na kays sa mga pulong lamang. Walang nakaupo rito. Walay naglingkod diri. Hindi ako nagtitiis ng kalokohan; lumalasap ako niya. Dili ko motugot ug kabuang nga natilawan na ko niya. Marahil, itinatanda ng ating emosyon ang ating identidad. Tingali, ang atuang emosyon nagtimaan sa atong pagkatawo. Itong libro ang kailangan mo. Kaning libro imuhang kinahanglan. Magmadali ka nang dahan-dahan. Pagdali gamay. Lumabas ang palaka sa tubig. Nigawas ang baki sa tubig. Itong diksiyonaryo ay sa kapatid ko. Kaning diksyonary kay sa akoang igsuon. Magsayaw tayo hanggang bukang-liwayway! Manayaw ta hantod magbuntag! Hindi ilang librong binasa mo ang importante, kundi aling librong binasa mo. Dili importante kung pila ka libro imuhang gibasa, kung dili unsa nga mga klase sa libro. Ang ulan sa Abril ay magaling sa lupa. Maayo sa yuta ang ulan sa Abril. Hindi ko mapigil tawanan ang kanyang gupit sa buhok. Dili ko makapugong ug katawa sa iyahang gupit sa buhok. Pagkatapos kong umalis sa paaralan lamang na naintindihan kong importante ang pag-aaral. Diha ra nako nahibal-an ang importansya sa pag-eskwala kadtong ninghawa nako sa eskwelahan. Hindi ko alam kung saan siya nakatira. Wlaa ko kabalo kung asa siya nagpuyo. Ang hobi ko ay makinig sa musika. Kalingawan nako ang maminaw ug tugtug. Iyon talaga ang naiisip ko. Kadto gyud akoang mahuna-hunaan. Bakit walang kuwenta ang pagsasaling awtomatiko? Nganong walay pulos ang automatik nga pag-kopya? Tumalon siyang pataas ng kanal. Ni ambak siya pataas sa kanal. Nasiyahan ang mga kaibigan ko sa aking tagumpay. Nalipay ang akoang mga higala sa akoang kalampusan. Magaling ang sushi sa tindahan. Maayo ang sushi sa tindahan. Awtor siya. Nagasulat siya. Natagpo ko siya nang ilang beses. Nagsugat mi ika-pila na ka higayon. Mabait kayo. Buotan mo. Kilala mo ako? Kaila ka sa akoa? Huwag mong kalimutan ang payong mo. Ayaw kalimte ang imuhang payong. Ngayong narito na ako, huwag ka nang mag-alala. Karon naa nako diri, ayaw na ug kabalaka. Nararamdaman niyang pagod siya. Nabati niya nga gikapoy na siya. Doktor ang asawa ko. Doktor ang akoang asawa. Meron pang liwanag sa labas. Aduna pay kahayag sa gawas. Walang napkin dito. Walay napkin diri. Isang saglit po; sa linya po kayo. Kadali lang; sa linya usa mo. Bawasan ang salita; paramihan ang kilos. Gamaya lang ang istorya; padaghana ang aksyon. Dapat mag-aral ka pa. Dapat mag-tuon pa ka. Sinong magsasalita ngayong gabi? Kinsa ang naga-istorya karong gabie? Pumarini siya para tulungan ako. Ni anhi siya diri para tabangan ko. Nagsusulat siya ng Arabe. Nagasulat siya ug Arabe. Ilang kama ang kita mo sa kuwartong ito? Pila ka higdaanan ang naa niining kwartoha? Walang mas mapakinabang kaysa sa makinang tagakopya. Walay mas ka pulos-pulos kaysa sa makina nga nagakopya. Ang Sahara ay malawak na desyerto. Lapad nga disyerto ang Sahara. Talagang masarap itong sopas. Tinuod gyud nga lami ni nga sopas. Nakatira ako rito. Nakapuyo ko diri. Binasa ko ang lahat nitong libro. Gibasa nako ning tibuoj libro. Si Ken ay kasing laki ni Bill. Kaparehas ra ug gidak-on si Ken ug Bill Mas mabilis siyang tumakbo kaysa sa akin. Mas paspas siya modagan kaysa sa akoa. Totoong ang Humanismo ng Renasimyento ay hindi sistemang pilosopiya, ngunit talagang metodo ng pag-aaral. Tiunod nga ang renaysans yumanisim dili usa kapilosopiya, apan usa ka tinuod nga pamaagi sa pagkat-on. Mahal ko ang bituing araw. Ganahan ko sa adlaw. Gusto mo ng may yelo? Ganahan ka ug naay gipagahi nga bugnaw na tubig? Yung mga teksto ay sinulat sa Latino at Antigong Griyego. Gisulat to sa Latino ug Karaan nga Griyego. Ang karamihan nila ay nalunod sa limot at nang maraming siglo ay walang nakabasa. Kadaghanan nila kay nalimtan na ug pipila ka siglo ug wala nay nagabasa. Sa pook ko, meron lamang ng mga burul-burolan. Sa amoang lugar kay naa ray bundok-bundokan. Ako'y katao. Tawo ko. Sa bukid noon, nag-alaga ang lahat ng manok at koneho. Sauna sa bukid, naga atiman tanan ug manok og koneho. Masarap yung mga mansanas. Lami tung mga mansanas. Dagdagan ng isang kutsara ng mantika ng oliba. Dungagi ug usa ka kutsara nga olib na mantika. Nahigop ako sa pagbabasa ng nobela. Nadala ko sa pagbasa ug nobela. Parang medyo mahihirapan kang matagpo siya ngayon. Murag nalisudan ka ug sugat sa iyaha karon. Malamig ang kape. Bugnaw ang kape. Makakalangoy ka ba? Makalangoy ba ka? Ang kompyuter ko ay patay nang buong araw. Nakapalong tibuok adlaw ang akoang kompyuter. Makakain ko ba yang keyk? Makaon ba nako ng keyk? Lumagitik muli ang eskritoryong puno ng gamit. Ang desktop napuno na usab sa mga gamit. Dapat mong turuan ang dila mo nang ibukod ang magaling na kape sa masama. Dapat makabalo ka unsay kalahian sa pangit ug nindot nga kape. Narinig niyang umiyak siya. Nadunggan niyang nihilak siya. Ngumiti siya sa kanya. Ni pahiyom siya kaniya. Ipinayaman niya siya. Gipadato niya siya. Balikan ang mga kasiyahan, mga kaibigan. Mga higala, atuang balikan ang mga kalingawan Lumipat ang pamilya niya sa Brasil. Nibalhin ang iyahanh pamilya sa Brasil. Katlo nang pandaigdigang birheng gubat ay nasa Brasil. Ang ika-tulo kalibutanong birhen nga lasang naa sa Brasil. Marami siyang kasariang balani. Aduna siyay daghan nga na atrak. Pagka nagmamaneho ka nang mabuti, maiiwasan mo ang aksidente. Kung magtarong lang gyud ka ug maneho, malikayan nimo ang disgrasya. Iyon ay perpektong numero. Kadto kay hingpit nga numero. Iyon ay salamangkang numero. Kadto kay mahiwaga nga numero. Iyon ay kababalaghang numero. Kadto kay katingalahan nga numero. Iyon ay mahikang bilang. Kadto kay mahikang bilang. Madyik na bilang iyon. Mahika nga bilang to. Sabi niya sa kanya na ang paboritong taon niya ay 2002. Giingon niya sa iyaha nga ang iyahang paboritong tuig kay 2002. Parang ayaw kong mag-aral ng mga agham. Murag dili ko ganahan mag-tuon ug agham. Kahit kaylan man, hindi pa ako nakapunta sa Argentina. Masking kanus-a, wala pa ko nakaadto sa Argentina. Ang bayong ay punung-puno nang mais. Ang bayong kay puno kaayo ug mais. Hindi magaling sa kalusugan ang mahigit nang pag-inom ng alak. Dili maayo sa kahimsog ang sobra nga pag-inom ug bino. Hindi ako alerdyik sa penisilin. Dili ko alerdyik sa penisilin. May mapa sa lamesa. Adunay mapa sa lamisa. Nagalit siyang pinunit ang sulat niya. Suko kaayong gigisi niya ang iyahang sulat. Anong klaseng mundo ang walang tsa? Unsang klase nga kalibutan kung walay tsa? Dapat harapan ng maraming bansa ang mga magkahawig na problema. Dapat atubangon sa daghang nasud ang magkaparehas nga mga problema. Umiyak ang nanay. Ninghilak ang inahan. Meron kang pangsindi? Aduna ba kay pangsindi? Huwag mong sabihin sa tatay tungkol nito. Ayaw pagsaba sa amahan bahin niini. Sa wakas, dinala ko ang kanyang pagod na katawan sa dalampasigan. Ug akoa ra gyung gidala ang iyahang gikapoy nga lawas sa baybayon. Dahil niyan na mas gusto ko siya. Tungod ana, mas ganahan ko sa iyaha. Saan sa sansinukob ka nakatira? Asa sa uniberso ka nakapuyo? Lalabas kami sa taksi. Mogawas mi sa sakyanan. Kaninong teksbuk ito? Kay kinsang libro ni? Walang laman sa ideya ang mga iniisip niya. Walay pulos ang iyahang mga nahunahunaan. Pinag-uusapan ng mga dalub-agham ang teoriya ng pagkawala ng mga daynosor. Gina istoryahan sa mga eksperto ang teyorya sa pagkawala sa mga daynosor. Ilang libro ang nasa ibabaw ng mesa? Pila ka libro ang naa sa ibabaw sa lamisa? Ang pagkaing Intsik ay hindi bawas nang kasing ganda ng pagkaing Pranses. Mas nindot gyud ang pagkaon sa mga Pranses kaysa sa mga Intsik. Si Tom ay nasa sugalan. Naa sa sugalanan si Tom. Ito'y pisapapeles lamang. Usa ra kini ka pirasa nga papel. Anong ginawa niya sa 'yo? Unsa ang gihimo niya kanimo? Sabi ko'y sarhan ang bunganga mo! Ingon ko, sirad-i imuhang baba! Lahat na maguni-guni mo ay totoo. Tanan na imuhang nahuna-hunaan kay tama. Ang alak ay droga. Ang bino kay tambal. Ang sigarilyo ay droga. Ang sigarilyo kay tambal. Nagdrodroga sila. Naga inom sila ug tambal. Anong droga ang ginagamit mo? Unsa nga tambal ang imuhang ginagamit? Ang panunuod ng telebisyon ay parang nananagarilyo. Ang pag-lantaw ug TV kay mura ra gihapon ug pagsigarilyo. Ako ay may sipon ngayon. Aduna koy sipon karon. Siya ay nagsabi na kung siya ay isang ibon siya ay lilipad patungo sa akin. Siya niingon nga kung langgam siya, molupad siya padulong nako. Ang buhay kung walang pag-ibig ay walang kabuluhan. Walay pulos ang kinabuhi kung walay gugma. Siya ay nagpunta sa Tokyo para maghanap ng trabaho. Ni adto siya ug Tokyo para mangita ug tarbaho. Binigay ko ang aking upuan sa mantandang babae. Gihatag nako ang akoang lingkoranan sa tigulang nga babae. Si mama ay palaging nagsasabi na ako ay ipinagmamalaki nya Gina ingon permi sa akoang inahan nga garbo ko niya. Ako ay nagsisi na hinde ko sinunod ang kanyang payo. Nagmahay ko nga wala nako gituman ang iyahang tambag. Ang apple pie ng kanyang tiyahin ay masarap at siya ay kumain ulit. Lami ang apple pie sa iyahang iyaan ug siya mikaon balik. Ibang iba na si Tom kaya hinde ko na siya nakilala. Lahi na gyud kaayo si Tom maong wala ko nakaila sa iyaha. Siya ay nakatayo parin doon kahit wala na ang train. Nagtindog gihapon siya didto bisag wala na ang tren. Mas mataas ka nang kalahating ulo kaysa sa akin. Mas taas ka kaysa sa akoa. Saan kayo nagsusulat? Asa mo nagasulat? Nakatulog ako nang nagbabasa. Nakatulog ko sa akoang pagbasa. May sakit man, pumunta ang batang lalaki sa paaralan. Bisag adunay sakit, niadto gihapon ang bata nga lalake sa eskwelahan. Mas masarap ang katas ng buko. Mas lami ang sabaw sa butong. Iniisip niyang pumunta sa Tahiti. Ginahuna-huna niyang moadto sa Tahiti. Nag-aaral siya ng Hawaiian. Naga-tuon siya ug Hawaiian. Noong unang panahon, may dakilang hari sa bansang iyon. Kadtong dugay na nga panahon, adunay maayo kaayo nga hari sa ngadto nga nasud. Noong unang panahon, mga animista ang tao sa Hawaii. Kadtong dugay na nga panahon, animista ang mga katawhan sa Hawaii. Noong unang panahon, maraming diyus-diyosan ang tao sa Hawaii. Kadtong dugay na nga panahon, adunay daghan nga diyos-diyosan ang katawhan sa Hawaii. Ang Tagalog ay nasa parehong wikang pamilya ng Hawaiian. Anaa sa pamilyang lenggawahe sa Hawaiian an Tagalog. Ang Hawaiian at Tahitian ay magkahawig na wika. Halos kaparehas ra nga inistoryahan ang Hawaiian ug Tahitian. Naiyak na naman ang binata. Nakahilak na pud ang batan-ong lalaki. Napapangitan siya sa mga salita niya. Nangil-adan siya sa iyahang mga gipang istorya. Hindi siya nagbabati. Dili pa siya maayo. Hindi siya nagsasalsal. Dili siya nagasalsal. Parang birhen pa siya. Mura pa siyag birhen. Kulang siya sa kasariang naranasan... Kulang ang iyahang kinatawhang nabati. Malambot ang titi niya... Humok ang iyahang kinatawo. Parang malamig ang mga salita niya. Murag bugnaw ang iyahang mga istorya. Walang kuwenta ang mga nais niya. Walay pulos ang iyahang mga gusto. Anino siya. Anino siya. Lilim siya. Nagpalangdong siya. Lumago ang ideya sa kanya. Nag gikan ang ideya sa iyaha. Namatay na yung mga bulaklak. Namatay na tung mga buwaka. Ipinagbabawal ko ang pananagarilyo sa kuwarto ko. Ginadili nako ang pagpanigarilyo sa akoang kwarto. Marahil sa ibang sansinukob, ang mga pagkatao ay parang ulap o anino sa maulap o maaninong kaligiran. Siguro sa laing uniberso, ang mga katawhan kay murag panganod o anino sa mapanganurong palibot. Marahil sa ibang sansinukob, ang ating basikong limang mga pandama ay walang kuwenta at pawang mangangailangan tayo ng ibang mga pandama. Siguro sa laing uniberso, ang atuang pinaka gamit nga pangbati kay walay pulos tungod manginahanglan ta ug lain pa. Marahil sa ibang sansinukob, ang mga pagkatao, at saka ang kanilang kaligiran, ay walang katawan. Siguro sa laing uniberso, ang katawhan ug ang palibot kay walay kalawasan. Ang ibang sansinukob ay marahil pawang ibang katunayan. Basin ang ubang uniberso kay murag tinuod. Marahil sa ibang sansinukob, ang mga batas pang-agham ay pawang iba na lahat sa ating perspektibo ay hindi pamilyar. Siguro sa ubang uniberso, ang mga balaod pang agham kay lahi na ug dili ta pamilyar niana. Naglalaro ang bata ng kalidoskopyo at turumpo. Nagadula ang bata ug kalidoskopyo ug kasing. Dalawa lamang ang laruan niya. Duha ra ang iyahang dulaan. Anong pelikula ang papanuurin mo sa Maynila? Unsang salidaha ang imuhang lantawon sa Maynila? Nag-aaral siya ng Interlingua dahil mas madali raw iyon kaysa sa Kastila at Pranses at mas kahawig sa mga iyon. Nagatuon siya ug Interlingua tungod kay mas dali daw to kaysa sa Kastila ug Pranses ug mas parehas ra ato. Mas gusto niya ang sago at gulaman. Ganahan siya ug sago og gulaman. Mas gusto niya ang laman ng buko na may katas. Mas ganahan siya sa sulod sa butong nga naay sabaw. Dahil talagang lalaki siya, hindi niya alam kung paano maging mas parang babae. Tungod kay lalake siya, dili siya kabalo unsaon pag mura ug babae. Parang nangangati ang katawan niya pagka nag-iintsik siya. Murag mangatol ang iyahang lawas kung mag inintsik siya. Sadyang nahulog ang klawn. Nahulog gyud ang klawn. Walang mas nakakasira sa buhay kaysa sa masyadong maagang mag-edyakyuleyt. Walay mas makadaot sa kinabuhi kaysa sa sayo nga pag-edyakuleyt. Nang mga araw noon, ang pagtingin ko sa akin ay guwapo ako. Kadtong mga panahuna, gwapo akoang pagtanaw sa sa akoang sarili. Parang babae raw kayo. Mura daw mo ug babae. May sakit ang lola ko. Adunay sakit ang akoang lola. Wala siyang isip na parang manikin. Mura siya ug manikin nga walay huna-huna. Gusto niya ang Ingles dahil parang babolgam sa bunganga. Ganahan siya ug Ingles nga mura ra ug babolgam sa baba. Marunong siya ng konting Ingles. Kabalo siya gamay ug Ingles. Gumawa ng bagong paaralan. Maghimo ug bag-ong eskwelahan. Ayos ka na bang paglipad? Sakto na ba ang imuhang pagpalupad? Nasaan ang nanay? Asa ang inahan? Magaling kang mag-ingles. Hawod ka mag Ingles. Kaaalis niya. Sa pag-hawa niya. Iniwanan ko ang payong sa tren. Gibilin nako ang payong sa tren. Malaking tulong iyon. Dako to nga tabang. Mahal niya ang musika. Aduna siyay gugma sa pagtugtug. Ayaw nilang magsalita. Dili sila naga-istorya. Parang pagod na. Murag gikapoy na sila. Nasisira ang ulo niya. Nadaot na ang iyang panghuna-huna. Hindi ako interesado sa mga iyan! Dili ko interesado anang nga butanga! Alam mong bilog at parang bola ang mundo. Kabalo kang lingin ug mura ug bola anh kalibutan. Nag-aaral siya ng matematikang multidimensiyonal. Naga-tuon siya ug matematika nga multidimensiyonal. Naniniwala siya sa mga iba-ibang sansinukob. Nagatuo siya sa lain-laing uniberso. Malungkutin ang mga tao sa Pandaigdigang Sapot. Ang mga tawo sa tibuok kalibutan kay masulob-on. Parang ginugutom ka. Murag wala ka ginapakaon. Kain na. Pagkaon na. Nahihirapan silang maghuntahan sa mga Taga-Kanluran. Naglisod sila sa pag-abot sa mga Kasadpan. Ang kailangan mo ay moradong pildora. Ang kinahanglan ra nimo kay usa kamalumo nga tableta. Huwag ka nang inom nang inom ng alak. Ayaw pag sige ug inom ug bino. Para kaming patay na, sabi ng babae. Mura daw mi ug patay na, ingon sa babae. Pag-asa ang huling namamatay. Paglaom ang iwit nga mamatay. Parang nagkakasakit na naman ang lola. Murag nagkasakit na pud si lola. Walang nakakaunawa sa akin. Walay nakasabot nako. France ay sa Kanlurang Europa. Ang France kay anaa sa kanluran sa Europa. Gusto ko ang preskong hangin. Ganahan ko sa presko nga hangin. Sabi ng lola ko na umaaraw pagkatapos ng ulan; iyon lamang na optimista siya. Ingon sakong lola nga mosidlak gyud ang adlaw pagkahuman sa ulan; kana lang na higayon na optimista siya. Lumipat sila dito nang nakalipas na tatlong taon. Nibalhin sila diri kadto pang niaging tulo ka tuig. Kinain ng aso ang isda, ang buto, ang buntot, at ang lahat. Gikaon sa iro ang isda, ang bukog, ang ikog, ang tibuok isda. Dalawang tasa ng tsa at tatlong tasa ng kape, po. Palihog ko ug duha ka tasa nga tsa ug tulo ka tasa nga kape. Oras nang matulog. Oras na para matulog. Ito ang aking anak-utak. Mao ni ang akoang anak nga maalam. Namumulaklak ang rosas sa hardin. Nagabuwak ang rosas sa tamnanan. Kawiliwili iyan. Makalingaw na. Bumagabag ako tungkol sa Gera. Ninghadlang ko bahin sa Gera. Mas gusto kong lumangoy. Mas ganahan kong molangoy. Dibidi ito. Dibidi ni siya. Ang kita niya ay 250 libong yen kada buwan. Ang ginansya niya kada bulan kay 250 ka libo nga yen. Nagpuntang Estados Unidos para mag-aral ng medisina ang anak ko. Ni adto sa Estado Unidos ang akoang anak para magtuon ug medisina. Nag-asawa ang lahat ng kapatid ko. Nangasawa ang tanan nako nga isguon. Marami siyang trabaho sa sandaling ito. Daghan siya ug tarbaho sa gamay nga panahon. Totoo nga. Tinuod gyud. Hindi dapat kausapin ng mga pasahero ang konduktor nang umiibo ang bus. Dili dapat istoryahon sa mga pasahero ang konsuktor sa bus kung mag andar kini. Madupok ang lalaking humahampas sa kanyang babae. Dili maayo ang lalake nga nagapasakit sa iyahang babae. Ito ang mismong pitaka na nawala ko nang nakalipas na isang linggo. Mao gyud ni nga pitaka ang akoang nawala kadtong niaging simana. Gumagamit ang pabrika ng maraming komplikadong makina. Nagagamit ang pabrika ug daghan nga komplikado na mga makina. Wala kaming aso, kundi mole. Wala mi iro, apan taling lang. Mas konting mapanglaw ang kulay na ito kaysa sa roon. Mas masulob-on ni nga kolor kaysa sa isa didtoa. Anong sinabi ninyo kahapon? Unsa ang inyuhang gi istorya kagahapon? Nasa wakas na siya. Naa na siya sa ulahi. Dapat mag-aral ka nang iyong buong buhay. Dapat mag-tuon ka sa imuhang tibuok kinabuhi. Inapi niya ako. Gi away ko nila. Hindi paparini ang tatay niya dahil masyadong bisi. Dili mo anhi diri ang iyahang amahan tungod sa kabisi. Gusto ninyong kumain ng anuman? Ganahan ba mo mokaon ug bisan unsa? Bukas mamimili ako. Ugma mamalit ko. Akala niya'y doktor ako. Abi niya ug doktor ko. Ganyang simpleng bagay ang alam ng maliit na bata. Mga ingon ana na gagmayng butang ang nahibal-an lang sa bata. Ito ang iyong pudding. Diara ang imuhang pudding. Nawiwili ako sa plano nila. Naganahan ko sa ilahang plano. Maningning ang buwan sa gabi. Gasidlak-sidlak ang buwan sa gabie. Okey, salamat. Ok, salamat. Anong paborito mong dasal? Unsa ang imuhang paborito nga ampo? Palaging puno ang restawran. Permi puno ang restawran. Sang-ayon siya sa mga malungkutin na iyon. Uyon siya sa mga masulob-on. Alaala ko ang bayan ko dahil sa kantang ito. Mahinumduman nako ang akoang nasud tungod aning kantaha. Aling nayon ang paborito mo sa Estados Unidos? Asa nga baryo ang imuhang paborito sa Estados Unidos? Bakit kulang ang pagkain para sa lahat? Nganong kulang ang pagkaon para sa tanan? Gusto ng karamihang Amerikano ang hamburger. Ganahan ug hamburger ang kadaghanan sa mga Amerikano. Mas magaling na huwag ka nang magsalita. Mas maayo kung dili naka mo istorya. Pinag-aralan ko ang mga bagay ng kulturang griyego. Gi tuonan nako ang mga butang bahin sa kultura sa Griyego. Hindi namamarati. Dili mopermi. Alam mo ba kung nakakapag-ingles siya? Kabalo ba kung naga Ingles siya? Para kang puyat. Mura ka ug kulang sa tulog. Itong libro ay tungkol sa mga bituin. Kani nga libro kay bahin sa mga bituon. Pinutol namin ang lubid. Giputol namo ang pisi. Puwes, huwag kang mag-alangan. Edi, ayaw na ug pagduha-duha. Hindi ako sigurado. Dili ko sigurado. Nag-almusal ako nang 7:30. Namahaw ko ug alas 7:30. Tumitira ang manunulat sa kahoy na kabina. Nagapuyo ang tigsulat sa kahoy sa kabina. Darating kami sa isla pagkatapos ng dalawang araw. Moabot mi sa isla pagkahuman sa duha ka adlaw. Dapat itapon natin ang ganyang ideyang itinakda. Dapat ilabay nato ang ingon ana nga ideya nga gitakda. Dapat huwag kang lumabas sa gabi. Dapat dili ka mogawas kung gabie. Umuungol siya nang parang oso. Naga-uwang siya nga mura ug oso. Nagrekober ka nang mabilis. Dali ra ka naayo. May taynga ang dingding, may mata ang shouji. Adunay dalunggan ang bungbong, aduna puy mata ang shouji. Anong dapat gawin ko ngayon? Unsa man ang dapat nako nga himuon karon? Gusto kong kumanta. Gusto ko nga mokanta. Gusto kong mag-aral lumangoy. Gusto ko nga mag-tuon ug langoy. Sinong natagpo mo? Kinsa ang imuhang nakasugat? Iniwanan ko ang susi ko nang kasama ang pitaka ko. Gibilin nako ang akoang susi kauban sa akoang pitaka. Kita ko ang keyk na ginawa ko. Nakit-an nako ang keyk na imuhang gihimo. Katabi ng dalampasigan ang otel namin. Daplin ra sa baybay ang amoang hotel. Magandang gabi, mga ginang at ginoo! Maayong gabie, sa tanan. Mas gusto ko ang tsa kaysa sa kape. Mas uyon ko sa tsa kaysa sa kape. Maraming bituin ang makikita itong gabi. Daghan nga mga bituon abg makita karong gabie. Alam ko ang kostumbre. Kabalo ko sa kostumbre. Ilan sa inyo ang makaroon? Pila sa inyo ang naa? Gusto ko pa ng serbesa. Gusto pa ko ug bino. Kailangan kong maghanap ng apartment na maupahan sa Barcelona. Kinahanglan nako nga mangita ug apartment nga maarkilahan sa Barcelona. Bigyan mo ang bawat araw ng oportunidad na maging pinakamaganda sa buhay mo. Himuang nindot ang taga-adlaw sa imuhang kinabuhi. Kayumanggi ang tinapay. Brown ang pan. Para kang ibon na nasa hawla! Mura ka ug langgam nga naa sa kulungan! Hindi sapat ang letrang Romano sa kanya dahil gusto niyang mag-aral ng Kanji. Dili sakto para sa iyaha ang mga letra sa Romano, gusto niyang mag-tuon ug Kanji. Para lamang bestida ang Kanji na suot ng wika. Mura ra ug sinina ang Kanji. Kung puro letrang Romano ang Hapon, mas nagagandahan siya dahil parang naging Finnish. Kung puro ra unta letra sa Romano ang Hapon, manindutan na unta siya kay murag nahimo siyang Finnish. Parati kayong inuutusan! Permi ra mo ginasugo! Kung puro letrang Romano ang pagsulat ng Intsik, magmumukhang Native Indian siya. Kung puro letra sa Romano ang pagsulat sa Intsik, mura na siya ug Netibo nga Indiano. Mayroon ba kayong inumin na walang alkohol? Aduna ba moy ilimnon nga walay bino? Dapat tumigil ka nang pag-inom. Dapat mo undang na ka ug inom. Gusto kong mamili. Ganahan ko mamalit. Tumakbo siya. Nidagan siya. Nakakalusog ang paglangoy. Makahimsog ang paglangoy. Dapat uminom ka ng maraming tubig. Dapat mo inom ka ug daghang tubig. Mabilog ang Tiyera. Linginon ang Tiyera. Bumalik siya pagkatapos nang tatlong araw. Nibalik siya pagkahuman sa tulo ka adlaw. Ang mga rasista ay hindi edukado. Ang mga mahinawayon kay dili edukado. Maganda ang araw. Nindot ang adlaw. Wala bang tao sa bahay? Walay tao sa balay? Inaantok ako. Katulogon ko May kumakain. Naay nagakaon. Talagang mapanganib ang buhay ng pasyente. Tinuod gyud nga delikado ang kinabuhi sa pasyente. Dalawang aklat ang sinulat niya. Duha ka libro ang iyahang gisulat. Gusto ko ang pabango niya! Ganahan ko sa iyahang pahumot. Aling mga libro ang binabasa mo sa Ingles? Unsa na mga libro ang imuhang ginabasa sa Ingles? Kasinungalingan iyan! Bakak ra na! Ano ba ang sinasabi mo? Unsa man na imuhang gina istorya? May sambahan sa likod ng bahay ko. Adunay simbahan sa likod sa akoang balay. May nadiskubre ka bang bago ngayon? Aduna ba kay nadiskubre nga bag-o karon? Ano yung ingay na iyon? Unsa man to nga saba? Gusto niyang lumangoy sa tag-init. Ganahan siya molangay karong ting init. Mabuti na ipinagdrayb mo ako. Maayo kay gipagdrayb ko nimo. Mas gusto niya ang Interlingua dahil mas parang natural. Mas ganahan siya sa Interlingua tungod kay mas mura ug natural kini. Paano mo ginawa iyon? Gi unsa to nimo pag himo? Sasama ka ba sa amin? Mo kuyogba ka sa amoa? Sori na nagitla kita! Pasayloa ko, napakuratan tika! Ngayon, magsasayaw tayo. Manayaw ta karon. Aalis tayo ng Tokyo papuntang Osaka sa sunod na linggo. Manghawa ta ug Tokyo unya moadtog Osaka sunod simana. Dalubhasa siya. Hawod siya. Hindi siya nananagarilyo. Dili siya nagapanigarilyo. Hinanap niya ang singsing niya nang pawang bukas ang mata. Gipanagita niya ang iyahang singsing gamit ang iyahang diha ka mga mata. Okupado ang dalaga sa paggawa ng tsa para sa kanyang kaibigan. Nabisi ang dalaga sa paghimo ug tsa para sa iyahang higala. Tapos na ang pista. Humana ang piyesta. Oras na ng meteorolohiya. Oras na para sa meteorolohiya. Blangko ang mukha ng bata. Walay ekspresyon ang bata. Nagtataka ako kung ano ang iniisip niya. Nagduda ko kung unsa ang iyahang ginahuna-huna. Nananatili ang hiwaga. Nagapabilin nga misteryo. May tutubi sa kisame. Adunay alindanaw sa kisame. Talagang mahal niya ang paaralan niya. Tinuod gyud nga gihigugma niya ang iyahang eskwelahan. Ipinaliwanag ng buwan ang sala. Gipahayag sa bulan ang sala. Wala akong pera nang ipangbili ng bagong bisikleta para sa sarili ko. Wala koy kwarta para pampalit ug bagong bike para sa sarili. Matangkad siya at guwapo. Taas siya ug hitsuraan. Magtagpo tayo nang ala una. Magkita ta sa ala una. Tumahimik! Paghilom! Mabuhay ang panaginip ninyo! Mahitabo ra puhon ang iyuhang mga pangandoy! Ganyan ang buhay! Ingon ana gyud na ang kinabuhi. Hindi nakakawili ang pagkatigil sa bahay. Walay lingaw ang magpundo sa balay. Anong nasa ibabaw ng sulatan? Unsa ang nasa ibabaw sa sulatanan? Malaki ang isda. Dako ang isda. Nagbasa siya ng diyaryo. Nagbasa siya ug diyaryo. Sa lupang piso ng palasyo ay salon ng sayawan, salon ng salamin, salon ng kainan, salon ng pangangaso, at salon ng kainsikan. Sa unang andana sa palasyo kay adunay sayawanan, baligyaanan ug samin, pagkaonan, pangangaso, ug sa mga kainsikan. Hindi bagay ang sulatan sa kuwartong ito. Dili bagay ang sulatanan diri sa kwarto. Katapat ng pangunang gusali ng unibersidad ang harding botaniko. Atubangan sa unang bilding sa unibersidad ang tamananang botaniko. Ang mga anak ay kayamanan ng mahihirap. Bahandi sa mga pobre ang ilahang mga anak. Anong opinyon mo sa mga kabataan ngayon? Unsa ang imuhang opinyon bahin sa mga batan-on karon? Nagtanghalian ka na ba? Nanihapon na ba ka? Ano bang sinasabi mo? Unsa man na imong ginapangsulti? Papuntang siyudad ako. Paadto ko sa siyudad. Ginagamit ko ang aking guni-guni. Ginagamit nako ang akoang imahenasyon. Kay sarap ng keyk! Kalami sa keyk! Ano po ang pangalan ng kalye? Unsa ang pangalan sa dalan? Talagang malayo ang hula mo. Tinuod gyud nga layo ra ang imuhang tagna. Tungkol sa arte, sang-ayon tayo. Bahin sa arte, uyon kita. Nagdesisyon siyang maging doktor. Nagdesisyon siya nga mahimong doktor. Bughaw ang mata ko. Asul ang akoang mga mata. Magdala ka ng isang balde ng mansanas. Pagdala ug usa ka balde nga mansanas. Luntian ang mata niya, maitim ang buhok, mabalahibo ang katawan, at ang pangalan ay Esperanto. Berde ang iyahang mga mata, itom ang buhok, balbon ang lawas, ug ang iyahang pangalan kay Esperanto. Ginitla niya siya. Gipakuratang niya siya. Papuntang Paris ako sa otonyo. Moadto ko ug Paris sa otonyo. Kinansel ang piknik dahil sa ulan. Wala gidayon ang piknik tungod sa ulan. Masaya ka ba? Nalipay ba ka? Bughaw ang mata niya, maitim ang buhok, mabalahibo ang katawan, at ang pangalan ay Interlingua. Asul ang iyahang mga mata, itom ang buhok, balbon ang lawas, ug ang iyahang pangalan kay Interlingua. Oo, talagang gusto ko. Oo, ganahan gyud kaayo ko. Doktor ba siya? Doktor ba siya? Kung masira ang makina, responsable ka. Ikaw gyud ang sad-an kung madaot na ang makina. Binasa ko yung libro nang buong tanghali. Gibasa nako tung libro tibuok udto. Nasa kanyang pugad ang ibon. Naa sa iyahang salag ang langgam. Itong bato ay korteng hayop. Korteng hayop ning batoha. Pakiulit nga po? Paki usab gud? Walang anuman kung nasaan man ako. Dili igsapayan kung asa ko. Tumutulog ang pusa sa ibabaw ng mesa. Nagatulog ang iring sa ibabaw sa lamisa. Baka nadidipres ang aso mo. Basin nasubo ang imuhang iro. Itong lampara'y kumikislap nang malakas. Mosidlak ug kusog ning lamparaha. Sansinukob na anak kang hindi bawas ng mga puno at mga bituin; may karapatan kang narito ka. Anak ka sa uniberso nga wala giminusan sa mga puno ug bituon; aduna kay katungod nga magpuyo diri. Bakit ganyan ang pagtingin mo sa akin? Nganong ingon ana man ang imuhang tan-aw sa akoa? Subukan mo itong sweater. Sulayi ning sweater. Gaano katagal ang stopover? Unsa ka dugay ang stopover? Kay gandang bulaklak! Ka nindot sa buwak! Basta kumain ka ng anuman kung baka sakali. Basta pagkaon ug bisang unsa kung basig kuan man. Marami ka bang bolpen? Daghan ba kag bolpen? Nagtagpo ang mga mata nila. Nagsugat ang ilahang mga mata. Hindi dumating ang kinatatakutang bagyo, pero makulimlim at umaamba ang langit. Wala ni abot ang ginakabalak-an nilang bagyo, pero ngitngit ug gadag-om ang langit. Saan ka nag-aral ng Italyano? Asa ka nag-tuon ug Italyano? Magpalipad tayo ng saranggola. Magoalupad ta ug tabanog. Puwede kang pumaroon. Pwede ka moadto didto. Isulat mo ang pangalan at address mo. Isulat ang imuhang pangalan ug address. Bahagyang nakauwi kami nang biglang umulan. Nakauli na mi tung nikalit ug ulan. Libre ako; puwede kong gawin o hindi sa kagustuhan ko. Libre ra ko; pwede nako na himuon o dili depende ra sa akoang gusto. Nagulat ako nang nakitang pula ang buhok niya. Nakuyawan ko tung nakit-an nakong pula ang iyahang buhok. Bangungot lamang. Pangit ra to nga damgo. Tatawagin ko siya. Tawgon nako siya. Pumunta tayo sa kapatid ko; nasa hardin siya. Adto ta sa akoang igsuon; naa siya sa tamnanan. Magaling ang mata niya. Naayo na ang iyahang mata. Sipi iyon na galing sa libro. Sipi to nga gikan sa libro. Nakareserba itong mesa. Nakareserba na ning lamisa. Magaling ang marka niya sa matematika. Dagko ang iyahang grado sa matematika. Bago ang motorsiklo ko. Bago ang akoang motorsiklo. Napanaginip ko ang kataka-takang panaginip. Naka damgo ko ug katingalahan nga damgo. May tao ba sa kuwarto? Aduna bay tawo sa kwarto? Wala, walang tao roon. Wala, walay tao didto. Dapat pumunta ka. Moadto dapat ka. Puwede bang magdutsa ako? Pwede ba ko maligo? Sige. Sige. Hindi ko alam kung bakit. Wala ko kabalo ngano. Pinalabas niya ang isang pirasong tsok. Gipagawas niya ang usa kabuok nga tsok. Medyo nalilito ako. Medyo naglibog ko. Pinasok niya ang mga kamay niya sa bulsa niya. Gisulod niya ang iyahang mga kamot sa iyahang bulsa. Ito ang bahay na ako'y pinanganak. Diri ko nga balay gipanganak. Papuntang Europa para mag-aral ng musika ang maraming estudyante. Naga adto sa Europa ang kadaghan sa estudyante para mag-tuon ug musika. Puwede ba tayong magsalita nang pribado? Pwede ba ta mag istorya nga kita rang duha? Naiintindihan mo ang ibig-sabihin ko, di ba? Nakasabot ka sa buot ginapasabot nako, di ba? Umiyak siya para may epekto. Nagahilak siya para murag naay epekto. Sinulat niya itong nobela noong beynte siya. Gisulat niya niya ni nga nobela adtong baynte pa siya. Natagpo ko si Ginoong Kimura sa party. Nasugat-an nako si Ginoong Kimura sa party. Wala ka. Wala ka. Wala kayo. Wala mo. Kinain niyang lahat. Gikaon na niya tanan. Nagising si Tomas nang tumunog ang telepono. Nakamata siya tung nitingog ang telepono. Nagkukulang ka. Aduna kay sayop. Nagkukulang kayo. Aduna moy sayop. Konti lang ang salita niya. Gamay ra ang iyahang istorya. Kahapon, nakatulog ako nang alas diyes. Nakatulog ko ug alas dyes kagahapon. Magpakuha tayo ng litrato. Mapapiksyur ta. Magtenis tayo nitong tanghali. Mag tenis ta karong udto. Hindi ko alam kung sino yung bata. Wala ko kabalo kung kinsa tung bataa. Pumunta ako ng erport para magpaalam sa kaibigan. Niadto ko ug erport para manamilit sa higala. Alin ang binili mo? Asa ang imuhang gipalit? Konti lang ang libro kong Ingles. Gamay ra ang akoang libro nga Ingles. Sinong sumulat ng libro? Kinsa ang nagsulat sa libro? Hindi ikaw, ako! Dili ikaw, ako! Tayp ko siya. Ganahan ko ug mga sama niya. Gusto ng mga batang umarte nang katulad ng mga matatanda. Gusto sa mga bata nga molihok parehas sa mga tigulang. Nawalan siyang ganang maghanap. Nawal-an siya ug gana nga mangita. Talagang matapang ka. Tinuod gyud nga isog ka. Palaging malinis ang kuwarto niya. Perminte limpyo ang iyahang kwarto. Isa pang bote ng alak, po. Palihog ko ug usa pa ka botelya sa bino. Hindi niya masusundan ang mga yapak ng kanyang inapo. Dili niya masundan ang yapak sa iyahang mga lolo ug lola. Nag-alay ako ng pagkain para sa kanya. Nag-alay ko ug mga pagkaon para sa iyaha. Anong nangyayari sa bansa mo? Unsa na ang mga nahitabo sa imuhang nasod? Gusto kong mas alaman ang bansa ninyo. Gusto nako na mas makatuon pa ko bahin sa inyuhang nasud. Nalasing si Tomas. Nahubog si Tomas. Nakatindig ang kutsarita sa maliit na baso. Nakatindog ang kutsarita sa gamay nga baso. Palagi siyang palakad papuntang paaralan. Permi siya gabaktas paadto sa eskwelahan. Parang naaatrak ako sa mga mata mo. Murag naatrak ko sa imuhang mga mata. Tatawag ako agad. Motawag ko dayon. Ipagbibili mo ba sa akin ang awto mo? Ibaligya ba nimo ang imuhang awto sa akoa? Sangkatutak ang mga librong relihiyoso ni Tomas, pero di-kailanman niyang binasa. Daghan kaayog banal na libro si Tomas, pero masking kanus-a wala gyud niya basaha. Meron kang posporo? Aduna ba kay posporo? Namumulaklak ang mga punong mansanas. Nagapamuwak ang mga punoan sa mansanas. Magsuot po kayo ng tsinelas. Pagsuot mo ug tsinelas. Nasa Tokyo siya. Naa siya sa Tokyo. Hindi siya masyadong marunong magluto. Dili kaayo siya kabalo magluto. Hindi niya kailangan pumasok sa bagyo. Dili niya kinahanglang mosulod tungod sa bagyo. Seryoso ba? Seryoso ba? Ako'y mamimili ng katas ng groselya. Mamalit ko ug mga duga sa groselya. Kailangan talaga ng mundo ng mga taong maaliwalas ang isip. Kinahanglan gyud sa kalibutan ug mga tawong tin-aw ang panghuna-huna. Subukan nating magtagpo nang isang beses sa isang taon sa pinakabawas. Sulayan nato ug kita ug usa ka higayon kada usa ka tuig. Walang trabaho si Tomas ngayon. Walay tarbaho si Tomas karon. Nadiskubre niya ang isang bagong bituin. Nadiskubre niya ang usa ka bag-ong bituon. Estudyante kami. Estudyante mi. Estudyante tayo. Estudyante ta. Dobleng ibig-sabihin itong salita. Doble ang buot pasabot niining pulonga. Nag-iisa siyang namumuhay sa kuwartong iyon. Siya ra isa nagpuyo sa kadto nga kwarto. Ay naku, tama ka; talagang hindi ko naalaman iyon. Ay sus, sakto ka; tinuod gyud nga wala ko nakabalo adto. Sa ibabaw ng Bundok ng Chomolungma, di-kailanmang umuulan. Wala pa gyud ning ulan sa ibabaw sa bundok sa Chomolungma. Hindi nagpapajama si Tomas. Dili nagapajama si Tomas. Hubo't hubad siyang tumulog. Nagatulog siyang hubo. Bawat gabi'y ako'y nasa bahay. Kada gabie naa ra ko sa balay. Gusto kong manuod ng mga pelikula na ipinaiisip ako. Ganahan ko motan-aw ug mga salidang akoang nahunahunaan. Unang pumaroon ang mga Kelto noong 600 BC. Unang niadto ang mga Kelto kadtong 600 BC. Umurong ang mga pulutong ng Romano noong 410 AD. Ni atras ang mga grupo sa Romano kadtong 410 AD. Walang mas mahalaga kaysa sa oras. Walay mas importante kaysa sa oras. Punong-puno ng bulaklak ang hardin. Puno ug buwak ang tamnanan. Magaling na tula iyan. Nindot na nga tula. Nakakapagpranses ka ba? Kabalo ba ka mo istorya ug Pranses? Nagdisisyon siyang pumaroon. Nagdesisyon siya nga moadto. Anong kita mo'y anong gusto mo. Kung unsa imuhang makita kay mao sad imuhang magustohan. Alas diyes paparini ang tren. Moabot ang tren sa alas dyes. Talagang masigla. Buhi gyud kaayo. Sa pagkaraan ng oras, maiintindihan mo. Moabot ra ang panahaon nga imuhang masabtan. Magaling naman. Hawoda oy. Huwag kang umihi sa palanguyan galing sa trampolin. Ayaw pangihi sa pool, gikan sa tarpulin. ikaw kaya maganda Ikaw ray gwapa. Mabuti o mahusay Maayo o hawod? Apong babae Apo nga babae. Iyon ay talagang walang relasyon sa problemang iyon. Kadto kay wala gyuy relasyon sa kadto nga problema. May estudyanteng gustong makita ka. Adunay estudyante nga gusto ka makita. Puwede mo bang alisin ang bara sa printer? Pwede ba nimo tanggalon ang nakabara sa printer? Tagasalita ng Pranses si Tomas. Naga istorya ug Pranses si Tomas. Nagiging katunayan ang panaginip ng katauhan. Ang damgo sa katawhan nahimong tinuod. Alam mo ba kung saan paparoon ang masamang tao pagka patay na sila? Kabalo ba ka kung asa maadto ang tawo kung mamatay na siya? Nagdarasal ka ba tuwing umaga at tuwing hapon? Naga ampo ba ka kada buntag ug hapon? Sinong nasa loob ng kotse? "Si Tomas." Kinsa ang naa sa sulod sa sakyanan? "Si Tomas." Katitila ng pag-ulan. Makakaalis na tayo. Pag mohunong na ang ulan makahawa na ta. Hindi ako makasalita. Dili ko maka-istorya. Nakalimutan ko ang pangalan niya. Nakalimtan nako ang iyahang pangalan. Tiya, ito si Tomas. Tiya, kani si Tomas. Walang pangalan ang tagasulat ng tula. Walay pangalan ang nagsulat sa tula. Pinigil nila ang musika. Gihunong nila ang tugtugan. Nakakasiya ang pag-aaral ng Esperanto! Makalingaw ang pag-tuon ug Esparanto! Pakigising ako nang alas siyete. Palihog ko ug pukaw sa akoa sa alas diyes. Namula ang mukha niya. Namula ang iyahang nawong. Pinag-usapan niya ang sakit niya. Giistoryahan nila ang iyahang sakit. Pinanuod ko ang pelikulang iyon nang limang beses. Ika-lima nako gitan-aw tung salidaha. Alam mo bang mamukod ng pato sa gansa? Kabalo ba ka mo ila ug pato sa gansa? Inabot niya ang Kyoto noong Sabado. Naabot siya ug Kyoto tung Sabado. Dapat ipaligtas ang mga bilanggo. Dapat salbahon ang mga napriso. Nakikinig siya sa radyo. Nagapaminaw siya sa radyo. Miinit na husto na ba ang tubig para gumawa ng tsa? Sakto na ba ang kainit sa tubig para sa tsa? Kailangan ko ang susi. Kinahanglan nako ug susi. Malaki ang aso mo. Dakoa ang imuhang iro. Siya'y kapatid ni Taro. Iguson siya ni Taro. Nagdutsa ako bago nag-almusal. Naligo kobago namahaw. Hindi ko uulitin. Dili na nako usabon. Inaasahan kong hindi nakakaaburido sa iyo ang kuwento ko. Ginalaom nako nga dili ka ginadali sa akoang kwento. Talagang mabait kayong dalawa. Tinuod gyud nga buotan mong duha. Ang bawat lumad ay may anting-anting na inisaalang-alang nilang tunay na puso nila. Kada lumad, adunay anting-anting nga ginaturing nila nga ilahang kasing-kasing. Isa, okupado ako; dalawa, di ako interesado. Una, bisi ko; ika-duha, sili ko interesado. Pareho ba ang iniisip mo? Parehas ra ba ang imuhang gihunahuna? Dinatingan ko, nakita ko, sinakop ko. Pag-abot nako, akoang nakit-an, ug akoang gi-angkon. Talagang mahalaga iyon. Tinuod gyud nga importante to. Alam mo ba kung sinong nagpinta nung larawan? Kabalo ba ka kung kinsa ang nagpinta aning hulagwaya? Anong ginagawa mo? Unsa imuhang ginahimo? Sinulat niya ang report. Gisukat niya ang report. Walang may alam sa kanyang katalinuan sa literatura. Wakay nakabalo sa iyahang pagkamaalam sa literatura. Sinong bumasag ng tasa? Kinsa ang nakabuak sa tasa? Ako rin, hindi niya naiintindihan. Ako sad, dili niya masabtan. Ayaw niya ng kape. Dili siya ganahan ug kape. Sabi ng pulis sa kanila, "Pigil." Ingon sa pulis sa ilaha, "Hunong." May lagnat ang anak ko. Adunay kalintura ang akoang anak. Puwede bang pakitawag ng doktor? Pwede ba pakitawag sa doktor? Gusto namin ng alak. Gusto mi ug bino. Walang anuman sa akin kung sino man ang manalo. Wala koy labot kung kinsa man ang madaog. Marupok ang mga kardbord na kahon. Gabukon ang mga kardbord nga kahon. Sinong marunong mag-ingles? Kinsa ang kabalo mag-Ingles? Hindi nagbiyabiyahe ang tao para lamang magbiyahe kundi para maging nakabiyahe na. Ang tawo dili mobiyahe aron lang mobiyahe apan aron makabiyahe. Ang paniniwala ay pagmamahal sa di kita, ang pananalig sa di puwede, di maaari. Ang pagsalig mao ang gugma nga dili makita, ang pagtuo sa imposible kay dili pwede. Matagumpay akong pumasok sa huling tren. Malampuson kong nisakay sa katapusang tren. Mukhang masaya sila. Murag malipayon sila. Nagising ako nang tatlong beses sa gabi. Nakamata ko ug ika-tulo gabie. Hindi ko kinailangang magdilig ng mga bulaklak. Dili na diay nako kinahanglan nga magbisbis ug buwak. Katatapos ko lamang ay biglang umulan. Paghuman nakog bisbis kay ning ulan. Nagwowori kami sa iyong kinabukasan. Nabalaka mi sa imuhang kaugmaon. Talagang sexy ka. Tinuod gyud nga seksi ka. Pagod na kami sa iyong pagkakareklamo. Gikapoy na mi sa imuhang mga reklamo. Tumatakbo ang batang lalaki. Nagdagan ang bata nga lakake. Pasaan ka? Asa ka moadto? Ang isip niya'y bayani siya. Naghunahuna siya nga bayani siya. Gusto kong gumaling ang aking alam sa wika. Gusto ko nga mohawod ko akong mga nahibal-an sa wika. Itong pintura ang pinakamaganda. Pinakanindot ni nga pintura. Gusto ko rin ng keyk. Ganahan pud ko ug keyk. Dinala niya ang kanyang bisikleta sa tindahan. Gidala niya ang iyahang bike sa tindahan. Umiiyak ang mga bata dahil gusto nilang kumain. Naghilak ang mga bata tungod kay gusto sila nga mokaon. Magmadali ka at matiyetiyempohan mo. Pagdali aron ma apsan nimo. Kay suwerte mo naman! Ka swerto nimo oy! Ang Internet ay seryosong bagay. Seryoso nga butang ang Internet. Nang biglang nakita niya ako, biglang umiyak siya. Tung nakit-an ko niyag kalit, nikalit pud siyag hilak. Nagkunwari siyang doktor. Nag-paatik-atik siya nga doktor. Ang Esperanto ay madaling mabigkas. Dali ra iistroya ang Esperanto. Maraming taong umiisip na ako'y luku-luko. Daghang tawo ang gahunahuna nga buang-buang ko. Puwede mo bang sabihin sa akin kung ano ito? Pwede ba nimo isulte sa akoa kung unsa ni siya? Mamimis ko ang luto mo. Mingawon ko sa imuhang luto. Alam kong maestro kayo. Kabalo kong maestro mo. Tinuloy ko ang pagkanta. Gidayon nako ang pagkanta. Ang ating tunay na pag-asa ay may buhay sa mga ibang mundo. Ang atong tinuod nga paglaom kay adunay kinabuhi sa laing kalibutan. Naririnig mo ba ang mga dahon sa ilalim ng magaan na talampakan ng birhen? Nadunggan ba nimo ang mga dahon sa ilawom sa gaan nnga lapalapa sa birhen? Nakikita mo bang tumatakas ang mga anino ng kanyang aninag na balabal at mga tutop ng kanyang tunika? Nakita ba nimo ang mga anino sa iyahang kupo ug ang mga habol sa iyahang sapot nga nagalagiw? Naaamoy mo ba ang pabangong nasa harap niyang katulad ng tagapagpauna ng anito? Nasimhutan ba nimo ang pahumot sa iyahang atubangan sama sa pasiuna niini? Maraming klase ang kape. Adunay daghan nga klase ang kape. Gumagawa ako ng tanghalian bawat araw. Nagaluto ko ug pani-udto kada adlaw. Tinudla niya ang ibon. Gipana niya ang langgam. Anong ginagawa nila? Unsa ilahang ginahimo? Lakas ang kaalaman. Kalig-on ang kahibalo. Natutuwa ako sa paglalangoy. Malingaw ko sa paglangoy-langoy. Nakakapaglangoy ako nang mabuti. Makalangoy ko ug tarong. Nag-iba ang ating paraan sa buhay nang ipinakilala ang sibilisasyong taga-Europa. Nalahi ang atoang panginabuhi sugod atong sibilisasyon sa taga-Europa. Nag-iba ang aming paraan sa buhay nang ipinakilala ang sibilisasyong taga-Europa. Nalahi ang amoang panginabuhi sugod atong sibilisasyon sa taga-Europa. Babay na! Utoy! Adto na mi! Utoy! Narindi siya sa mga balita. Wala siya naganahan sa mga balita. Di ko gusto ang tunog nang gumugusot na selopeyn. Dili ko ganahan sa tingog sa ginakumot nga silopin. Sinong nagturo sa iyo ng pagsayaw? Kinsa ang nagtudlo sa imuha ug sayaw? Marami kaming tubig. Abunda mi sa tubig. Marami tayong tubig. Abunda ta sa tubig. Di ako dalubhasa sa jazz. Dili ko hawod sa jazz. Wala siyang pensil. Wala siyay lapis. Ilang taon na siya? Pila katuig na siya? Nagligo sila sa lawa. Nangaligo sila sa lanaw. Di na nila ipinagbibili yung produkto. Dili na nila ibaligya ang kanang produkto. Anong gusto mong bilhin? Unsang gusto nimong paliton? Gusto kong magbiyaheng palibot ang daigdig. Gusto ko mubiyahe tibuok kalibutan. Bumalik na ba siya? Nibalik na ba siya? Malaki itong bahay. Dako kining balay. Malaki ang libro. Dako ang libro. Nagbiyahe siyang mabuti nang buong buhay niya. Nagbiyahe siya ug maayo sa tibuok niyang kinabuhi. Tumatakbo siya. Nidagan siya. Malaki ang palengke. Dako ang merkado. Kumakain ng tinapay ang batang lalaki. Nagakaon og pan ang lalaki na bata. Pumarini ka nang pinakabilis. Adto ka dri nga paspas. Hindi, pero nagtetenis ako. Dili, apan nagatenis ko. Totoo itong teorya para sa Hapon. Tinuod kining teyorya para sa Hapon. Alaala mo ba? Nahinumduman ba nimo? Ang kalibuhang kagandahan ng tag-initang kabundukang damuhang kasama ang kanyang walang bilang na di-halatang kulay-kulayan ay pinupuno ang puso ko ng belyudong damdaming kaligayahan. Ang baryong kaanyag sa init nga kabukirang sagbot kauban ang iyang walay ihap na dili klarong gikolor-koloran kay gipuno ang kasingkasing ko og balong pagbating kalipay. Tawagan mo ako sa opisina. Tawaga ko nimo sa opisina. Di sila pumalakpak para sa atin. Wala sila namalakpak para sa ato. Di sila pumalakpak para sa amin. Wala sila namalakpak para sa amo. Gaanong kalimit na dapat kang nagpalit ng tren? Unsa kadaghan nga kinahanglan ka nagkambyo ug tren? Aling laro ang gusto mo? Asa sa dula ang gusto nimo? Medyo huli na para magdasal. Medyo ulahi na ang pag ampo. Walang kasaysayan ang sagot mo. Walay pulos ang imong tubag. May oras para sa lahat. Adunay oras para sa tanan. Handa na ang awto. Andam na ang sakyanan. Lumusot sila sa bunton. Nilusot sila sa tapok. Ang tawag natin sa nayon na ito'y "Munting Kyoto." Ang tawag nato sa kini nga baryo, "Gamay na Kyoto." Mayroon siyang di bawas nang limang librong Ingles. Aduna siyay dili mo ubos sa lima ka libro sa Ingles. Meron ka bang kaibigan sa Antigua? Aduna ba kay higala sa Antingua? Maglalabing-pitong taon na ako nang kasunod na linggo. Magnalog pito na akong edad sa sunod nga semana. Posible ang alternatibo. Mahimo ang ipangpuli. Sulatan mo ako pagkarating mo. Sulati ko pag abot nimo. Wala akong gustong gawin ngayon. Wala koy gustong buhaton karon. Parang maputla ka ngayon. Murag luspad ka karon. Siya, may problema... Siya, adunay problema. Tinapos namin ang diskusyon. Gihuman namo ang panag-estoryahay. Tinapos natin ang diskusyon. Gihuman nato ang panag estoryahay. Interesado talaga ang anak ko sa mga kalikasang agham. Interesado bitaw ang anak ko sa mga kinaiyahang alamdag. Pinuno na niya ang buong aparador ng mga dinalang bato. Gipuno na niya nag tibuok aparador og mga dinalang bato. Alam ko ang marikit na kastilyo. Kabalo ko sa nindot nga kastilyo. Bakit bughaw ang langit? Nganong asul ang langit? Magaling siyang magtenis. Hawud xa magtenis. Nasaan ang kanyang pamilya? Asa ang iyang pamilya? Munting Tokyo ang tawag namin sa nayong ito. Gamay na Tokyo ang tawag namo sa baryo. Magaling na estudyante si Tomas. Maayo nga estudyante sis Tomas. Pumunta ka ba sa Cairo o sa Alexandria? Niadto ba ka sa Cairo sa Alexandria? Bagamat siya'y mayaman, di siya maligaya. Maski datu siya, apan dili xa malipayon. Libre ka ba nitong wik-end? Bakante ba ka karong wik-end? Nanalo ang Estados Unidos sa karerang papunta sa buwan. Nidaog ang Estados Unidos sa sangka padulong sa bulan. Di isda ang lumba-lumba at balyena. Dili isda ang lumba-lumba ug balyena. Maglalaro kita. Magdula kita. Bata pa sila. Gamay pa sila. Gusto ko nang umiyak. Gusto ko muhilak. Puwede mo bang bilisan? Mahimo ba nimong paspasan? Kung may oras ako, bibisitahin kita nang kaysaya. Kung aduna ko'y panahon, mubisita ko na malipayon. Kontento ba sila? Kontento ba sila? Huwag mong paglaruan ang susi. Ayaw dulai ang yabi. Nagsisisi ako sa pagkain nung talaba. Nagbasol ko sa pagkaon og kinason. Kumakain ako ng tinapay. Nikaon ko og pan. Umiyak yung bata nang ilang oras. Nihilak ang bata sa pila ka oras. Gawin mo kung posible. Himua kung mahimo. Pero wala akong pera. Apan wala koy kwarta. Walang bayad iyan. Wala na'y bayad. Humiga siya sa kama. Nihigda siya sa kama. Isip kong dapat umalis na tayo. "Ako rin." Sa akong hunahuna, kinahanglan muhawa na kita. "Ako pod." Isip kong dapat umalis na kami. "Ako rin." Sa akong hunahuna, kinahanglan muhawa na kami. "Ako pod." Gaanong katagal ka nang buntis? Unsa kadugay ka nang buntis? Magpalit ng tren sa Shinjuku. Magkambyo og tren sa Shinjuku. Naparinig ko rin ang kahawig na kuwento. Nadungog pod nako ang kapareho na estorya. Hindi hindot ang matematika, ikaw. Dili pangit ang matematika, ikaw. Alam ng lahat ang gusto, pero di alam ng lahat ang kaya. Kabalo ang tanan sa gusto, apan dili kabalo kon kaya. Iyo ba itong lapis? Imuha ba kining lapis? Naghihintay ako ng tawag niya. Naghulat ko iyang tawag. Salamat sa ating guni-guni, nasasakop natin ang mga hanggang nalagay tayo sa espasyo-panahon. Salamat sa atong handurawan, nasakop nato hangtud sa nabutang kita sa giblang panahon. Sa tag-init, gumagamit ng payong para liliman ang mukha. Sa tag-init, mugamit og payong aron landungan ang nawong. Sa lambak na iyon, labis nang karaniwang masiksik at malilim ang gubat. Sa kana nga walog, haska kabaga ug malandong ang lasang. Maligaya't kami'y nakatakas sa malaking toldang sumangga para sa amin sa sinag ng walang awang araw. Nalipay kami nakaikyas sa dakong tolda nga nisagang para sa amo sa silaw nga walay kaluoy na adlaw. Tumanaw ako sa dagat nang ilang oras. Nitan-aw ko sa dagat sa pila ka oras. Ang libangan ko lamang ay ang larong Go. Ang akong kalingawan kay ang dulang Go. Ito'y wala kundi ksenopobya. Kini wala, kondili ksenopobya. Nakasulat sa bulaklaking wika ng ika-19 na dantaon, nakakatuwa ang mga kuwento, mas kaysa sa mahinahong wika ng ating panahon. Nakasulat sa mabuwakong sinultian sa ika-19 ka siglo, makalingaw ang mga istorya sauna kaysa sa kalma nga sinultian karong panahon. Para lamang sa tag-init ang bisikleta. Alang lang sa tag-init ang bisikleta. Gusto mong magkimono? Gusto nimo magkimono? Ginuwardiya niya ang sekreto. Giguwardiyahan niya ang sekreto. Huwag mag-alala. Ayaw kabalaka Wala naman talagang may kasaysayan. Wala man gyod na hunungdan. Saan tayo ngayon maghahapunan? Asa kita karon manihapon? Saan kami ngayon maghahapunan? Asa ta karon manihapon? Pumarini't mag-usapan tayo tungkol sa mga bulaklak! Painit og mag estorya kita mahitungod sa mga bulak. Magaling ang magbasa, mas magaling ang maalaala. Hawud ang magbasa, mas hawud ang makahinumdom. Tinapos mo na ba? Gihuman na ba nimo? Pumunta ako sa Tokyo para bilhin yung libro. Miadto ko sa Tokyo aron paliton ang libro. Ang Esperanto'y pinakamadaling pag-aralang wika. Ang Esperanto'y ang pinakasayon tun-an nga pinulongan. Nagsiyesiyesta siya. Nagpahulay siya. Di importante kung saan ka papunta; di mo mahahanap ang lugar nang katulad ng tahanan. Dili mahinungdanon kung asa ka moadto; dili ka makakita ug usa ka lugar sama sa inyong balay. Nakareserba na ang mesa. Nakagahin na ang lamesa. Iwasan mong buksan ang bintana; wala akong masyadong hilig na maramdaman ang hangin sa likod ko. Likayan nimong abrehan ang bintana; Wala kaayo koy hilig na mabati ang hangin sa akong likod. Aling linya ng bus ang kukunin ko? Asa nga linya sa bus ang imong kuhaon? Palaging nangungulimlim. Pirmi dag-om. Mura itong gamit. Barato kining butang. Nakatayo ang bahay ko sa harap ng dagat. Nakatukod akong balay atubangan sa dagat. Nakaupo ang tao sa kabila ng bangbang. Nakalingkod ang tao maski adunay bangbang. Mapanganib lumangoy sa lawa. Peligroso ang mulangoy sa lanaw. May nakakatuwang libro siya. Adunay kataw-anan nga libro siya. Di palaging narito si Taro. Dili pirimi naa si Taro. Bumili siya ng lagayan ng tsa. Mipalit siya og butanganan og tsa. Nagtaka kami sa matalinghagang silid. Nagtingala kami sa tanghagang kwarto. Nasiyahan ang bata sa pasalubong. Nalipay ang bata sa gasa. Una Una Pangalawa Ikaduha Ikatlo Ikatulo Pangalawa sa huli Ikaduha sa katapusan Huli Ulahi Gaanong katagal ka tumigil sa Hapon? Unsa kadugay ka muondang sa hapon? Puwede ko bang buksan ang isang kahon? Mahimo ba nakong abrehan ang usa ka kahon? May bagong libro ka ba? Aduna ba kay bag-ong libro? Nais nating lahat ang kapayapaan. Gusto namo tanan ang kalinaw. Nais naming lahat ang kapayapaan. Gussto natong tanan ang kalinaw. Sa kasalukuyan, tama ka. Sa karon, tama ka. Kamusta ang bakasyon mo? Kumusta ang bakasyon nimo? Nagdiyediyeta siya. Nagadiyeta siya. Kailangang labhan. Kinahanglan labhan. Nung naglalakad ako sa parke, nakita ko ang isang sanggol na ibon. katong naglakaw ko sa suyoranan, nakita nako ang usa ka batang langgam. Nag-iiba ang panahon nang oras-orasan. Ang oras magkalain-lain matag oras. Siya'y lalaking konti lamang ang salita. Lalake sila nga adunay pipila ra ka mga pulong. Sa wakas, dumating kami sa lawa. Ug nakaabot ra gyud mi sa lawa. Sa wakas, dumating tayo sa lawa. Ug nakaabot ra gud ta sa lawa. Tinawagan ako sa Tokyo. Gitawagan ko sa Tokyo. May asukal ba? Aduna ba kay asukar? Di ka pa nagdisisyon? Wala pa ka kadesisyon? Pabalik ako sa isang oras. Mobalik ra ko paghuman sa usa ka oras. Dumating si Tomas nang kalahating oras na maaga. Niabot si Tomas ug sayo sa medya oras. Kumain at uminom. nikaon ug niinom. Di siya tumigil ng pagsasalita. Wala siya niundang og estorya. Saan mo gustong pumunta? Asa nimo gustong muadto? Binigyan ko ang kapatid ko ng diksiyunaryo. Gihatagan nako ang akong igsoon og kapulongnan. Anong meron para kainin? Unsa ang anaa aron kan-on? Naparinig niyang umiyak siya sa gitna ng gabi. Nakadungog siyang mihilak siya sa tungang gabii. Nilabas ng mga koneho ang ilong nila. Gigawas sa mga kuneho ang ilang ilong. Talagang interesado ako sa Pranses. Intereasado bitaw ako sa Pranses. Haharapin ko ng lubusan ang paliwanag sa pista. Hingpit kong atubangon ang pagpahayag sa piyesta. Magandang kuwitis ang nagtapos sa dalawang maligayang araw na iyon. Nindot nga kwitis ang nihuman ato nga duha ka malipayong adlaw. Nagpapaypay si Tomas ng sarili niya. Gipaypayan ni Tomas ang kaugalingon niya. Nag-aabaniko si Tomas ng sarili niya. Namaypay si Tomas sa kaugalingon niya. Dayuhan si Tomas sa bayang ito. Langyaw si Tomas sa kini nga lungsod. Nangingisda sa ilog si Tomas. Nangisda sa suba si Tomas. Nagpriprito ng itlog si Tomas. Ngprito ug itlog si Tomas. Papunta sa bangko si Tomas. Padulong sa bangko si Tomas. Nag-iihaw ng karne si Tomas. Nag ihaw og unod si Tomas. Itaas ang berdeng kortina! Itaas ang lunhaw na kurtina! Biglang umulan, pero naglakad pa kami. Klit niulan, apan naglakaw pa mi. Kape ang pangunang produkto ng Brasil. Kape ang nangunang produkto sa Brazil. Maraming impormasyon itong diksiyunaryo. Daghang kasayuran niining kapulongan. May tindahan ba sa su? Aduna bay tindahan sa su? May tindahan ba sa hayupan? Anaa bay tindahan sa hayupan? Sinusubukan ni Tomas ang sapatos. Gitistingan ni Tomas ang sapatos. Binababa ni Tomas ang tunog ng radyo. Gipahinayan ni Tomas ang tingog sa radyo. Nilalaksan ni Tomas ang tunog ng telebisyon. Gikusgan ni Tomas ang tingog sa TV. Nagtataka sila sa marikit na tanawin galing sa itaas ng burol. Natingala sila sa maanindot na talan-awon gikan sa taas na buntod. Nagkakastila sa Colombia. Nagkakastila sa Colombia. Di ko pa nabasa ang lahat ng aklat. Wala pa nako nabasa ang tanang libro. Masarap ito. Lami kini. Wala si Tomas mapuntahan. Wala si Tomas maadtuan. Kailangan kong magdutsa. Kinahanglan kong mag ula. Si Florencia'y galing sa Chile. Si Florencia gikan sa Chile. Taga-Chile siya. Taga-Chile siya. Nakatira ako sa ika-5 piso. Nakapuyo ako sa ika-singko. Di ko ginawa para sa iyo. Wala nako gibuhat para sa imo. Mas na mas na nagustuhan ko itong larawan. Mas labawng nagustuhan nako ang kining hulagway. Nagdiskusyon kami nang ilang oras tungkol sa kung ano ang isusulat namin. Naghisgot mi sa pila ka oras mahitungod sa kon unsay isulat namo. Paano mo pinag-aaralan ang Esperanto? Giunsa nimo pagtuon ang Esperanto? Hindi na siya galit. Dili na siya suko. Pilyo ka. Maldito ka. Aray, ang sakit. Agay, kasakit!. Mag-iingat ako sa susunod. Mag-amping nako sa sunod. Hindi, di mo naiintindihan. Dili, wala nimo nasabtan. Magaling ang presyo. Maayo ang presyo. Walang problema. Walay problema. Ang balat ay pinakalaking organo ng katawan. Ang panit ang pinakadakong organo sa lawas. Di siya umiimik, bukod na kung kinakausap siya. Wala siya nitingog, maski giestorya na siya. Bubuksan kong kaunti ang bintana. Abrehan nako gamay ang bintana. Yung mga bahay ay mga limang daang taon na. Katong mga balay kay lima kagatos na ang edad. Mahirap magsalita ng Pranses. Lisud mag estorya og Pranses. Ang kapayapaan lamang ang makakaligtas ng daigdig. Ang kalinaw lamang ang makaluwas sa kalibutan. Ang Panahong Heian ang pinakahuling bahagi ng klasikong Kasaysayan ng Hapon noong taong 794 haggang 1185. Ang Panahong Heian ang pinakaulahing parte sa klasikong kasaysayan sa Hapon saunang tuig 794 hangtud 1185. Ahente ang trabaho ko. Ahente ang akong trabaho. Nagtitinda ang trabaho ko. Namaligya ang akong trabaho. Mas gustong magsarili kaysa sa may kasamang sira-ulo. Mas gusto nako mag-inusa ra kaysa makauban ang buang. Baka magugustuhan mong magtrabaho nang maging tagatulong sa hardin. Basin magustuhan nimong magtrabaho na mahimong nagatabang sa tanaman. Di na siya pumuntang hardin, di na siya pumuntang bintana. Wala na siya niadto sa tanaman, wala na siya niadto sa bintana. Nagkasakit ba siya? Nagsakit ba siya? Galit ba siya sa akin? Nasuko ba siya kanako? Nakalimutan na ba niya ako? Nakalimtan na ba ko niya? Nakakasiya sa amin ni ginto ni kadakilaan. Nakalipay sa amo ni bulawan ang kamaayo kaayo. Dahil kung walang kudlit, ang punto ng Tagalog ay dapat alalahanin, katulad ng bigkas ng logogramang Hapon o Intsik. Kay kon walay kudlit, ang punto sa tagalog kinahanglan bantayan, sama sa paglitok sa logogramang Hapon ug Intsik. Mas gusto ng ibang Taga-Europa na may kudlit ang Tagalog dahil parang notasyon sa musika. Mas gusto sa laing taga- Europa nga adunay kudlik ang tagalog kay tungod murag walay nota ang ilang musika. Gusto kong mag-alay sa sarili ko. Gusto ko maghalad sa akong kaugalingon. Ang masyadong kaingatan sa panganib ay kalimitang hinuhulog tayo doon. Ang sobra kaayo mag amping sa kuyaw kay kasagaran ginahulog ta didto. Alam niya ang Pranses, at mas naman ang Ingles. Kabalo siya sa Pranses, og mas kabalo siya sa Ingles. Ipinagbibili ninyo ba ang pupitreng lampara dito? Ibaligya ba ninyo ang gamayng lampara dinhi? Nagdedekorasyon si Maria ng kanyang paso. Nagpadayan-dayan si Maria sa iyang kaang. Di sila pumasok. Wala sila misulod. Ang tukudlangit ay nakatindig nang mas mataas ng ibang gusali sa palibot. Ang monument kay nakatindog nga mas taas sa ubang dakbalay sa palibot. Bata bang lalaki, o babae? Bata ba nga lalaki, o babae? Tungkol sa babae, walang alam ang lalaki. Mahitungod sa babae, walay kalibutan ang mga lalaki. Hinahalo ko ang mayones at ketsap. Ginasagol nako ang mayones ug ketchup. Nasaktan ang sundalo sa hita at di makakibo. Nasakitan ang sundalo bagtak ug dili makatingog. Tinago niya ang sekreto. Gitago niya ang sekreto. Sinumang nagtratrabaho para sa lahat ay nakakalimutan ang sarili. Kinsa man ang nagtrabaho para sa tanan kay nakalimot na sa kaugalingon. Sampu, labing-isa, labing-dalawa, labing-tatlo, labing-apat, labing-lima, labing-anim, labing-pito, labing-walo, labing-siyam, dalawampu. Napulo, napulog-usa, napulog-duha, napulog-tulo, napulog-upat, napulog-lima, napulog-onom, napulog-pito, napulog-walo, napulog-siyam, baynte. Nakatira ako sa lungsod. Nagpuyo ko sa lungsod. Bakit ka nagtatanong? Ngano kang nangutana? Gusto ko. Gusto nako. Di kita iiwanan. Dili ka nako biyaan. Kumukulong mainit na ang tsa. Nagbukal sa kainit ang tsa. Natagpo ko siya sa pagtigil ko sa Mehiko. Nahimamat nako siya sa paghunong nako sa Mehiko. Buntis ako. Buntis ko. Mahal pa niya siya. Gihigugma pa niya siya. Mas malaki at mas malakas ang tigre kaysa sa pusa. Mas dako ug mas kusgan ang tigre kaysa iring. Marumi ang mga daan. Hugaw ang mga agianan. Ang esensiya ng libertad ay matematika. Ang diwa sa kagawasan kay matematika. Magtiwasay kung anuman ang mangyari. Maghusay kung usa man ang mahitabo. Di na ako naninigarilyo. Dili nako nagasigarilyo. Mabuhay nang pabongga-bongga. Mabuhi sa pagarbo-garbo. Umupo siya sa kama. Nilingkod siya sa kama. Party iyon. Pundok kato. Lumalagi ba siya? Nagapabilin ba siya? Namamarati ba siya? Nagpirmi bah siya? Wala akong ginagawang sikreto sa iyo. Wala akoy gibuhat nga sikreto kanimo. Marikit ba ang wik-end mo? Maanyag bah ang wik-end mo? Walang naniwala sa akin nung una. Walay nituo sa ako sa una. Sinong gusto mong kausapin? Kinsa ang gusto nimong estoryahon? Binigyan ang bawat isa ng pasalubong. Gitagaan ang matag usa og gasa. Nakatira ako sa Malta. Nagpuyo ko Malta. Puwede bang samahan kita? Mahimo bang ubanan ka nako? Bakit hindi? Nganong dili? Nagsisi siyang tamad siya. Nagbasol siya nga tapolan siya. Dapat ko bang ulitin? Kinahanglan ba nakong usabon? Dapat basta umalis na ako. Kinahanaglan basta muhawa na ako. Oo, paki' nga. Oo, palihog beh. Mas marikit ito. Mas nindot kini. Kilala mo ba siya? Kaila ba nimo siya? Mabilis umibo ang mga ulap sa itaas. Paspas mulihok ang mga panganod sa taas. Nagtataka ako kung sino sila. Natingala ko kon kinsa sila. Alas sais ako gumising nitong umaga. Alas sais nako nimata karong buntaga. Kapwa silang naghahangaan. Duha silang nanginahanglan. Bihira akong makinig sa radyo. Usahay ko maminaw sa radyo. Bulok ang amoy nitong pagkain. Bugok ang baho sa kining pagkaon. Umagos ang tubig sa pampang. Niagay-ay ang tubig sa pangpang. Pumunta siya para iligtas ako. Niadto siya aron luwason ko. Kilala ko siyang mabuti. Nakaila ko sa iya nga maayo. Dapat makita ko siya. Kinahangalna makita nako siya. Bakit ba? Ngano gani? May pusa sa kusina. Adunay iring sa kusina. Konting estudyante ang may alam ng Latin. Minos ang estudyante nga adunay kahibalo sa Latin. Paiyak na si Tomas. Muhilak na si Tomas. Nilista ni Tomas ang mga lugar na gusto niyang bisitahin. Gilista ni Tomas ang mga lugar na gusto niya adtuan. Di-kailanman natin maaalaman. Nungka nato mahibaw-an. Ano ang kasiyahan? Unsa ang kalingawan? Puwede ko bang irekomenda ang ibang otel? Mahimo ko bang irekomenda ang laing abtanan? Kinausap ko ang mga kaibigan. Giestorya na nako ang akong higala. Baka magyelo sa susunod na linggo. Basin bungnaw ang mosunod nga semana. Maliit ang daigdig. Gamay ang kalibutan. Gusto mong mainggit ka. Gusto nimo maibog ka. Iniiwanan mo sa akin ang kutsilyo mo? Ginabilin nimo kanako ang imong kutsilyo? Luma na ang mga paraan niya. Daan na ang imong mga pamaagi kaniya. Tumigil siyang magdaldal. Niundang siya og tabi. Walang maniniwala sa tsismis na iyon. Walay nituo sa kato nga estorya. Nalalamigan ako sa paa. Nabugnawan ko sa tiil. Wala siyang isip ng espasyo. Wala siyay hunahuna nga giblang. Paalis akong Australia sa susunod na buwan. Paadto ko og Autralia sa mosunod nga bulan. Dalhin mo ang iyong trabaho sa kuwarto ko. Dalaha ang imong trabahuon sa kuwarto nako. Taga-Pransiya siya. Taga-Pransiya siya. Larawan itong talagang gusto ko. Hulagway kini nga gusto kaayo nako. Talagang malagkit. Tinuod gyod nga pilit. Naghihintay sila ng gerang malaki. Nagapaabot sila sa gubat nga dako. Unang beses kong papuntang dalampasigan. Permiro pa nakong miadto sa baybayon. Anong sitwasyon mo? Unsang kabutang nimo? Unang beses kong magsuka sa tren. Permiro nakong misuka sa tren. Unang beses kong papuntang sinehan. Permiro nako miadto sa sinehan. Ito'y dakilang teorya. Kini bantugan nga teorya. Unang beses kong magsalin galing sa Italyano. Permiro nako ang maghubad gikan sa Italyano. Unang beses kong magdasal sa moske. Permiro nako ang mag-ampo sa moske. Unang beses kong magtapos ng libro. Permiro nako ang maghuman og libro. Unang beses kong magdagdag ng pangungusap na Olandes. Permiro nako ang magdungag og hugpulong na Olandes. At isang saglit ang nakagiba sa niyari nang maraming taon. Sa kadali naguba ang gibuhat sa pila katuig. Unang beses kong lumipad sa eroplano. Permiro nako ang mulupad sa eroplano. Ano ka ba? Unsa ka ba? Binili rin niya yang diksiyunaryo. Gipalit pod niya ang kapulongan. Palagi siyang nakaseda. Pirmi siya naka sinaw. Ang importanteng alalahanin ay walang taong isang daang porsiyentong anuman. Ang mahinungdanong hinumduman kay walay taong usa ka gatos nga porsyentong unsa man. Saan siya nag-aral ng Italyano? Asa siya nagtuon og Italyano? Naglaro si Maria ng kanyang mga manika nang kasama ang kanyang mga kapatid. Nagdula si Maria sa iyang mga manika nga kauban ang iyang igsoon. Di malaking problema. Dili dako nga problema. Nagwowori kang masyado. Nabalaka ka kaayo. Unang beses kong nag-alala ng tula. Permiro nako naghunahuna og tula. Tumira akong magsarili sa bukid. Nipuyo ko nag-inusa ra sa bukid. Kung ako ikaw. Kon ako ikaw. Bakit gusto mong maging nars? Nganong gusto nimo mahimong nars? Ano kaya kung imbitahin si Meg sa party? Unsa kaha kon agdahon si Meg sa kalingawan? Pakibaba ng radyo. Pakibutang sa radyo. Puwede mo bang ulitin iyon? Mahimo ba nimong usabon kato? May dumating. Naay niabot. Maguguni-guni mo ba ang sitwasyon? Maghuna-hunaan ba nimo ang kabutangan? Ngayon ang aking turn na magsalita. Karon ang akong oras na mag-estorya. Paano ang pagbaybay mo ng "pretty"? Giunsa pagbaybay nimo ang "maanyag"? Umaasa kaming maganda ang panahon bukas. Nagdahom kami nga maayo ang panahon ugma. Ayaw kong ulitin ang taon. Dili ko gustong usabon ang tuig. Dapat pumasa ako sa eksamen. Kinahanglan mupasar ko sa pasulit. Lumabas si Tomas ng taksi. Nigawas si Tomas sa taksi. Aling wika ang pagsasalita sa inyong bansa? Haing pinulongan ang ginaestorya sa inyong nasod? Isinalin ni Doktor L.L. Zamenhof nga ang mga obrang literatura papuntang Esperanto. Gihubad ni Doktor L.L. Zamenhof ang mga buhat nga literatura padulong sa Esperanto. Kaharap ang timog ng bahay. Atubang ang habagatan sa balay. Sinabi sa akin ni Ito ang balita. Gisulti ni Ito sa ako ang balita. Itanong mo kay Alex. Ipangutana kay Alex. Naghuhugas ako ng mga plato. Nagahugas ko og mga plato. Susulatan ba ni Tomas ngayon din? Musulat bah si Tomas karon dayon? Gusto kong gawin mo agad. Gusto nako buhaton dayon nimo. Nakita ko na ang larawan. Nakita na nako ang hulagway. Mas bata si Tomas kaysa kay Maria. Mas bata si Tomas kaysa kay Maria. Pumili ka ng tamang salita! Pilii ang tama nga estorya. Magtaksi tayo, ano? Magtaki ta, unsa man? Masyadong malaki. Sobra ka dako. May ebidensiyang ginawa niya. Adunay kamatuorang gibuhat siya. Talagang nagulat ako sa balita. Tinuod nga nakuyawan ko sa balita. Sinimulan niya ang pagtalakay sa Pananauli ng Meiji. Gisugdan niya ang paghisgot sa Pahauli sa Meiji. Di umaandar ang ref namin. Wala nigana ang ref namo. Di ko mahanap ang relo ko. Dili nako makita ang akong relo. Takot siya sa mga aso. Hadlok siya sa mga iro. Interesado ako sa kasaysayan ng Hapon. Interesado ko sa kapanahunan sa Hapon. Nilagay niya ang kahon sa ibabaw ng mesa. Gibutang niya ang kahon sa ibabaw sa lamesa. Sinakop ng kaaway ang kaharian. Giokupar sa kaaway ang gingharian. Kaharap ng bahay ang timog. Atubang sa balay ang habagatan. Magiging magaling na propesor siya. Mahimong maayo nga magtutudlo siya. Saan ang paaralan mo? Asa ang imong eskuylahan? Ayaw niyang tumigil magdaldal. Dili siya muondang og tabi. Tumindig siya sa tabi niya. Nitindog siya sa tapad niya. Kailan ka dumating sa Hapon? Kanus- a ka niabot sa hapon? Meron kang lakas ng loob! Aduna kay kaisog! Isip ni Tomas na inosente si Maria. Sa hunahuna ni Tomas, inosente si Maria. Isang pulang alak, nga. Usa ka pula nga ilimnon, beh. Pampalusog ang sariwang prutas. Pampahimsog ang lab-as nga prutas. Gusto niya ang mga bagong nararanasan. Gusto niya ang mga bag ong kasinatian. Alerdyik siya sa pinya. Alerdyik siya sa pinya. Alerdyik siya sa mani. Alerdyik siya sa mani. Alerdyik siya sa gatas ng baka. Alerdyik siya sa gatas sa baka. Alerdyik siya sa ayskrim. Alerdyik siya sa ayskrim. Alerdyik siya sa iba-ibang sopdrink. Alerdyik siya sa lain-laing ilimnon. Alerdyik siya sa mga pinirito at mga may mantika. Alerdyik siya sa mga pinirito ug mga adunay mantika. Disiplinang eskolar ang pagsasalin. Disiplina nga eskolar ang paghubad. Alerdyik siya sa nakalatang aysti. Alerdyik siya sa naglubog nga aysti. May parteng depende sa suwerte. May bahin depende sa buynas. Sa taong 2012 magiging 125 taon na ang Esperanto. Sa tuig dos mil dose mahimong usa kagatos ug baynte singko na ang Esperanto. Gusto ko ang lasagna. Gusto nako ang lasagna. Marami akong nawala na, sa wakas, hinanap ko ang sarili ko. Daghan ko og nawala na, sa katapusan, nakita nako ang akong kaugalingon. May narinig akong tumutuktok. Aduna akoy nadungog nga nituktok. Pagka hindi ka, anong gagawin ko? Pag dili ka, unsa ang imong buhaton? Matalinghagang laro! Sambingay nga dula. Nung bata pa siya, kumakain siya ng makopa at duhat. Saunang bata pa siya, mukaon siya og mansanas ug duhat. Mas gusto niyang kumain ng ratiles. Mas gusto niyang mukaon og sarisa. Kumakain ba sila ng suman at tamales? Mukaon ba sila sa bodbod ug tamalis? Sigurado akong nakita ko na siya noon pa. Sigurado ko nga nakita na nako siya sauna pa. Puwede bang lakarin ang distansiya sa pag-itan ng bahay mo at ng palengke? Mahimo bang lakwon ang gilay-on tali sa balay nimo og sa merkado? Walang depinisyon ng tula'y husto kung di siya mismong tula rin. Walay pasabot ang balak nga sakto kon dili sama sa balak pod. Nagbayla siya sa apoy. Nagdula siya sa kalayo. Nagsayaw siya sa apoy. Nagsayaw siya sa kalayo. Taong agresibo siya. Taong arisgado siya. Anong winowori ka? Unsang gikabalaka nimo? Nang pagbalik niya galing sa trabaho, nasa bahay ang asawa niya at puwede silang kumain nang kasabay. Katong pag uli niya gikan sa trabaho, naa sa balay ang asawa niya ug mahimo silang mukaon og sabay. Sa itaas ng mga ulap, paramdam kong libreng walang hangganan. Sa hitaas sa mga panganod, paminaw ko ang gawasnong walay katapusan. Kailan tayo darating sa Tokyo? Kanus a kita muabot sa Tokyo? Nasa tahanan siya sa Pransiya. Naa sa puloy-anan siya sa Pransiya. Nakakalipad ang ibon. Nakalupad ang langgam. Nakatira ang pamilya sa yurt. Nagpuyo ang pamilya sa yurt. Meron ba ditong marunong ng Hapon? Naa ba dinhi ang kabalo og Hapon? Sa pag-itan ng teorya at ideya'y malaking diperensiya. Sa tala sa teyorya ug ideya dako og kalahian. Mahal ko ang anumang kyut. Gihiguma nako ang maski unsang pikdot. Meron bang nangyari? Naa bay nahitabo? Tingnan mo ako, at gayahin mo. Tan aw mo nako, ug sundugon nimo. Sinulat iyon ni Taro Akagawa. Gisulat kato ni Taro Akagawa. Nagpuyat silang leyt nang nagdadaldalan. Nagmata sila'g dugay kay nagtabi. Bisi ka ba kahapon? Bisi ba ka gahapon? Tapos na kaming magtanghalian. Humana na mi naniuodto. Ginawa nila ang tama. Gibuhat nila ang sakto. Parang nalilito siya. Murag nalibog siya. May mensahe akong galing sa kanya para sa iyo. Adunay tugon ako gikan sa iya para sa imo. Umuwi na tayo! Uli na kita! Kumain ka na ba? Nikaon na ba ka? Ano ba yaong binili ni Maria kahapon? Unsa ba ang maong gipalit ni Maria gahapon? Mag-aral nang mabuti. Magtuon og maayo. Pumunta sa Hapon si Ginoong Oh para mag-aral ng Hapon. Niadto sa hapon si Ginoong Oh aron magtuon og Hapon. Ba't binili mo? Nganong gipalit nimo? Tumatalon ang bata. Nagalukso ang bata. Sa likod ng bahay ko'y gubat. Sa likod sa balay kay gubat. Anong sasabihin ay mas importante kaysa sa paano sasabihin. Unsa ang giingon kay mas mahinungdanon kaysa giunsa pagsulti. Malapit na ang erport. Duol sa tugpahanan. Nawawala ba kayong lahat? Nawala ba kamong tanan? Gusto ko rin ng pabangong tsa. Gusto pod nako ang humot nga tsa. Ito akong kumakain ng saging. Kini ko, nagakaon og saging. Tumakbo kami nang sampung kilometro. Nagadagan kami sa napulo ka kilometro. Sensitibo siya sa kritisismo. Biklonon siya sa kritisismo. Gusto ko ng keyk. Gusto nako ang keyk. Magsasang-ayon sila roon. Mag-uyon-oyon sila didto. Ba't walang taksi sa estasyon ngayon? Nagnong walay taksi sa paradahan karon? Pumarini ka sa ilalim ng payong ko, o mababasa ka. Adto diri sa ilalom sa akong payong, o mabasa ka. Ilan ang kapatid mong babae? Pila ang igsoon nimong babae? Takot akong lumagpak siya. Hadlok siyang mabagsak siya. Noon, napangarap tungkol sa bagong tao sa mas magandang kinabukasang mundo. Sauna, nangandoy mahitungod sa bafg-ong tawo sa mas maayong kaugmaon sa kalibutan. Ngayon, buhay tayo sa kinabukasang mundo noong panahon. Karon, buki kita sa kaugmaon sa kalibutan , saunang panahon. Tungkol sa bagong tao, wala nang sinasabi, at wala nang interesado sa tanong kung anong klaseng mundo para tawaging maganda. Mahitungod sa nabag-ong tawo, wala nay gaingon og dili interesado sa pangutana kon unsang klase ang kalibutan aron tawagon og maanindot. Huwag mag-away sa walang bagay. Ayaw pag away sa walay hinungdan. Isinalin niya ang nobelang Hapon sa Pranses. Gihubad niya ang sugilanong Hapon sa Pranses. Pahintulutan, binibini, na masabi kong nagkakamali ka. Tugutan, dalaga, nga maingon kong nagkamali ka. Di siya sumipot nga. Wala siya nagpakita. Iwanan yang trabaho sa mga dalubhasa. Biyai ng trabaho sa mga hanas. Neptuno ang ika-8 planeta sa Sistemang Solar. Neptuno ang ika walong planeta sa Sistemang Solar. Ayos pa. Ayos pa. Magsimula na tayo. Magsugod na kita. Namamalengke ako bawat umaga. Namalengke ko kada buntag. Gusto niyang sumama sa atin. Gusto niyang muoban sa ato. Gusto niyang sumama sa amin. Gusto niyang muoban sa amo. Huwag sobra. Ayaw palabi. Ako'y 27 taon na. Ako kay baynte siyete katuig na. Nasa kulimlim ng teorya niya ang ideya. Naa sa landong nga teyorya niya ang ideya. May kakayahang magsalita ang tao. Adunay abilidad mag estorya ang tao. Parang hindi umaandar. Murag wala niandar. Wala akong alam kundi iyon. Wala koy nahibaw-an kundi kato. Magtuturo ba ng Ingles si Ginoong Oka? Magtudlo ba og Ingles si Ginoong Oka? Palagi kang kumakanta. Pirmi ka nagakanta. Lumipad ang uwak. Nilupad ang uwak. Hindi si Juan yung tao noong nakalipas na tatlong taon. Dili si Juan ang tao katong niaging tulo katuig. Hindi na tayo magkasama. Dili kita magkauban. Nakatira siya sa kabila ng daan. Nakapuyo siya sa pikas nga dalan. Hindi ka estudyante. Dili ka magtutungha. Nagtulungan sila sa kanilang homework. Nagtinabangay sila sa ilang buluhaton sa balay. Kay gandang manika! Ka anyag nga manika. Talagang sira-ulo ang kaibigan ko. Tinuod nga buang ang higala ko. Huwag mong pansinin. Ayaw tagda. Pinagaling ng araw ang kanyang kulay. Gipamaayo sa adlaw ang iyang kolor. Wala siya sa bahay ngayon. Wala siya sa balay karon. Kumulimlim na. Landong na. Hindi ito mga salita. Dili kini mga pulong. Sinamahan ko siya sa biyahe. Giubanan ko siya sa biyahe. Talagang mahal ang biyahe. Tinuod nga mahal ang biyahe. Nagsarili siya sa bahay. Nag-inusa ra siya sa balay. Kung minsan, paramdam kong pagod nang maglakad. Kon usahay, nabati kong kapoy na maglakaw. Nang lumipas na taon, nakinig ako sa radyo. Katong mga milabay nga tuig, naminaw ko sa radyo. Hindi umiibo ang kompyuter ni Tomas. Wala niandar ang kompyuter ni Tomas. Pakipinturahan ang pintong puti. Pakipintalan ang pultahan og puti. Hindi na, salamat. Dili na, salamat. Busog na ako. Busog na ko. Nang nagbabasa ako ng aklat, tumunog ang telepono. Sa nagbasa ko og libro, nitingog ang telepono. May bulaklak siya sa kamay niya. Adunay bulak sa kamot niya. Numiningning ang isang bituwin sa oras ng ating pagkikita. Nisidlak ang usa ka bituon sa oras sa atong pagkita. Naghapunan ka na? Nanihapon ka na? Umakyat siya ng puno nang maigi. Nikatkat sila sa punuan og maayo. Ito ang paborito kong proyekto. Kini ang ampay kong plano. Tingnan ninyo itong litrato. Tan awa ninyo kining hulagway. Kailan lalabas ang bago niyang nobela? Kanus-a ipagawas ang bag-o niyang sugilanon? Walang nakatira sa bahay na ito. Walay nagpuyo sa kini nga balay. Meron akong pusa't aso. Aduna akoy iring ug iro. Ipinagluto niya ako ng isda. Gilutuan niya ako og isda. Gusto mo ba ang Hapon, o Ingles? Gusto ba nimo ang Hapon, o ingles? Fritz ang pangalan ng tatay ko. Fritz ang ngalan sa akong tatay. Isandal mo ang ladder sa dingding. Isandig nimo ang hagdanan sa pader. Puwede ba akong umuwi na? Mahimo na ba akong mouli? Huwag kang makinig sa kanya. Ayaw paminaw sa iya. Nakaayos ang bahay nila nang punsoy. Nakahan-ay ang balay nila sa punsoy. Mangestorbo ba kung managarilyo ako? Makatigaw ba kung manigarilyo ko? Gumising akong maaga sa umaga. Nimata ko sa buntag og sayo. Ginagawang tubig ang oksiheno't hidroheno. Ginabuhat og tubig ang oksiheno't hidroheno. Ba't ka bisi ngayon? Nganong bisi ka karon? Anong sinasabi mo? Unsa ang giingon nimo? Di ko maintindihan! Wala ko kasabot! Di ko na alam kung ano ang paniniwalaan ko. Wala ko kabalo kon unsa ang tuohan nako. Gusto nilang tumira sa metropolis. Gusto nila mupuyo sa kaulohan. Takot sila sa mga puno dahil mas mahaba ang buhay nila at wala silang ginagawa. Hadlok sila sa punuan tungod kay mas taas ang kinabuhi nila ug wala silay gibuhat. Di pa sila nakatira sa siyudad. Wala pa sila nakapuyo sa siyudad. Kaninong aklat ang mga ito? Kang kinsa libro kini? Hindi ko siya tayp. Dili nako siya gusto. Nagdutsa ako bago mag-almusal. Nagshawer ako usa namahaw. Malaki, di ba? Dako, di ba? Kumakain ba kayo ng paprika? Mukaon ba kamo og paprika? Ipinagkanta namin siya. Gipagkanta namo siya. Magiting ang sombrero dahil ng manibagong korte niya. Isog ang kalo tungod sa bag-ong estilo sa niya. Buksan natin ang bintana. Abrehan nato ang bintana. Sa wakas, paalam na! Sa kataposan, panamilit na! Itong larawan ay makulay-kulay kung ikontrast sa isang ito. Kining hulagway kay mabulokan kon ikailanan sa kini nga usa. Talagang napunuan ang kuwarto ng muwebles. Tinuod nga napuno ang kuwarto sa muwebles. Interesado siya sa musika. Interesadi siya sa tukar. Mga tiya ko ang mga babaeng ito. Mga insi nako ang mga babaeng kini. Patindig sa beranda ng bantog na palasyo, pinapanuod niya ang Toreng Eiffel. Pagtindog sa balkon sa bantog na palasyo, ginatan aw niya ang Toreng Eiffel Hindot, matanda na kami! Hilom. tiguwang na kami! Kantot, matanda na kami! Pakighilawas, tigulang na kami! Naglalaro kami sa parke. Nagdula kami sa suruyanan. Kung ako ikaw, pareho ang gagawin ko. Kon ako ikaw, pareho ang buhaton nako. Di pa ako sanay gumawa ng sulat para sa bisnes. Dili pa ko anad magbuhat og sulat para sa akong negosyo. Bawat taon akong pumupunta sa Konggresong Unibersal ng Esperanto. Kada tuig ko muadto sa Konggresong Unibersal ng Esperanto. Sinabi niya sa akin ang istorya ng buhay niya. Gisulti niya kanako ang estorya sa kinabuhi niya. Isang napkin, nga? Usa ka tagnipa, beh? Di ko alam kung bakit ka nag-aaral ng Suweko. Wala ko kabalo nagno ka nagtuon og Suweko. Binuhos ko ang tubig paloob ng balde. Gibubo ko ang tubig sa sulod sa balde. Sulatan mo ako agad! Sulatan ko nimo dayon. Dapat mag-ingles siya. Kinahangkan mag-ingles siya. Ginising kita. Gipukaw kita. Anong binili mo? Unsang gipalit nimo? Hindi matuwid ang buhay. Dili tul-id ang kinabuhi. Bumili ako ng relo at walang laman ang kahon. Nipalit ko og relo ug walay sulod ang kahon. Kung pinag-uusapan ang dayuhang wika, nakakapagpranses ka ba? Kon estoryahan ang langgyaw na pinulungan, makapagpranses ba ka? Di matuwid ang kaugalian niya. dili tama ang batasan niya. Huwag mong sabihin ito sa kung sinuman. Ayaw nimo isulti kini sa bisan kinsa man. Ay! Pakitingin nga. Ay! Pakitan aw beh. Ba't umiiyak ang beybi? Nganong nihilak ang akong bata. Malimit tumunog ang telepono. Kanunay mutingog ang telepono. Mukhang bisi ka. Murag bisi ka. Pumunta ako sa su. Niadto ko sa su. Hindi ko nahipo ang raketa ng tenis nang ilang taon na. Wala nako nagunitan ang raketa sa tenis sa pila katuig nah. Nag-eeksersays siya sa bahay araw-araw. Nagabansay siya sa balay adlaw-adlaw. Pakigawa nang mabilis nga. Pakibuhat ug paspas beh. Humingi si Tomas ng kape pa. Nangayo si Tomas og kape. Pinatingin ni Maria sa akin ang sulat. Gipatan-aw ni Maria sa ako ang sulat. Isip mo bang maglaro kita? Hunahuna mo ba nga magdula kita? Nang mas na binabasa mo ang libro, menos mong maiintindihan. Kong mas ginabasa nimo ang libro, minos mong masabtan. Sa loob ng bote'y konti na lang ang gatas. Sa sulod sa botilya, gamay nalang ang gatas. Ipagdala mo ako ng tubig, at bilisan mo. Dal-i ko og tubig, ug paspasan nimo. Nilabas ni Tomas ang basura. Gigawas ni Tomas ang basura. Handa na ang banyo. Andam na ang kasilyas. Nag-aaral ka araw-araw? Nagtuon ka adlaw-adlaw? Parang gutom siya. Murag gutom siya. Gusto kong mag-aral ng kasaysayan. Guusto nako magtuon og kasaysayan. Pinanuod nila ako sa katahimikan. Ginatan aw nila sa ako sa hilom. Gaanong kataas yang tore? Unsa kataas ang kana nga tore? Napapagod na ang mga bata. Nakapoy na ang mga bata. Napalakad akong pauwi. Nakalakaw ko pauli. Hepe ko siya. Tsip ko siya Sundan mo ang sabi ng puso mo; di siya nagsisinungaling. Tumana ang sulti sa imong kasing-kasing; wala siya namakak. Namamatay ang mga bulaklak kung walang tubig. Mamatay ang bulak kon walay tubig. Puwede kong ulitin nang ulitin. Mahimo nakong balikon ug balikon. May dalawang taynga tayo. Aduna duha ka dalunggan kita. Pagka nagtitibi ako, Pranses ang pinapanuod ko. Pag nagtibi ko, Pranses ang ginatan aw nako. Nakapunta na ako sa Kaharian ng Marukos. Nakaadto na ako sa gingharian sa Marukos. Nakakapagbasa siya ng aklat. Makabasa na siya og libro. Hindi siya kasing tangkad mo. Dili siya parehas nimo. Umuunlad ang kasaysayan nang pagpapalit ng bago ang luma. Mulambo ang kasaysayan katong gikambyoan og bag o ang daan. Mabilis na mabilis na naging talagang mabenta ang aklat niya. Paspas na tinuod nga nahalin ang libro niya.. Talagang mas malaki ang Araw kaysa sa Tiyera. Tinuod nga mas dako ang adlaw kaysa Tiyera. Kumalagin ka ng kabayo mo. Naog ka sa imong kabayo. Ang ignoransiya'y ina ng pangamba at pareho ring ina ng admirasyon. Ang walay alamag nga inahan sa kabalaka ug sama pod nga inahang gidayeg. Gawin mo ang kung anumang gusto mo; magkakaroon ng tsismis naman. Buhata kon unsa man ang gusto nimo; aduna tabi na pod. Binisita ko ang panaderya. Gibisita nako ang panaderya. Mas gusto mo ba ang karne, o isda? Mas gusto ba nimo ang karne, o isda? Takot sila sa mga diyos. Hadlok sila sa mga ginoo. Kay ganda niya! Kaanyag niya! Isip kong di siya paparini. Hunahuna nako dili siya muadto. Malamig itong dingding. Bugnaw kining bungbong. Malamig itong pader. Bugnaw kining pader. Gabi pa noon. Gabii pa sauna. Dapat pumili ka nung isa o yung iba. Kinahanglan mupili ka og isa o katong lahi. Nagbasa ako ng aklat kagabi. Nagbasa ko og libro gabii. Saan mo binili yang aklat? Asa nimo gipalit ang kana nga libro? Sa bahay ako nag-aaral ng Esperanto. Sa balay ko nagtuon og Esperanto. Huwag mong alalahanin. Ayaw mo og kabalaka. Tsa na walang yelo. Tsa na walay bugnaw. Paano ko maaalaman? Unsaon nako pagkabalo? Tiningnan niya ako sa mukha. Gitan aw niya ako sa nawong. Di ka puwedeng lumangoy dito. Dili ka mahimong mulangoy dinhi. Suwerte mo naman! Swerte ba nimo! Isip kong mahirap gawin ang trabaho nang magsarili. Hunahuna ko nga lisod buhaton ang trabaho kon mag inusa ra. Nakapasyal ka na ba sa Kobe? Nakasuroy na ba ka sa Kobe? Nakatira ka ba rito? Nakapuyo ba ka dinhi? Di ko naintindihan ang biro niya. Wala ko kasabot sa kantyaw niya. Paraiso ng bata ang pulo. Paraiso sa bata ang isla. Bigyan mo rin ako ng gatas. Tagai pod ako og gatas. Maghanda ka nang mabilis. Mag andam ka og paspas. Ba't ang tao hindi makahayberneyt? Nganong ang tao dili makahayberneyt? Likwid ang tubig. Likido ang tubig. Mukhang pagod ka. Murag gikapoy ka. Maputik sa daan at biglang umulan naman. Lapok ang dalan og kalit nga niulan na pod. Di ko gusto ang polusyon sa malalaking lungsod. Dili nako gusto ang polusyon sa dagkong lungsod. Pagkatapos ng brodkast, pinatay ko ang radyo. Pagkahuman og brodkas, gipalong nako ang radyo. Gustong kumain ng karot ang koneho. Gusto mukaon og karot ang kuneho. Mahal ni Tomas mag-aral ng musika. Gihigugma ni Tomas ang magtuon og musika. Huwag matakot nang mag-ingles na may mali. Ayaw kahadlok mag-ingles nga adunay mali. Alam mo bang gumawa ng tinapay? Kabalo ba ka muhimo og pan? Sa malayo, parang ulap ang pulo. Sa layo, murag panganod ang mga isla. Gusto mo ng mansanas? Gusto mo ang mansanas? Narangha ang kurbata ko. Kahil ang kurbata nako. Iyon ay mga 07:00. Kato kay mga alas siyete. Kung di mapagod ang kamay, di magagawa ang tinapay. Kung dili kapuyon ang kamot, dili mahimo ang pan. Sa palengke, ipinagbibili ng magsasaka ang magsasakang tinapay. Sa palengke, gibaligya sa mag uuma ang gi umang pan. Wala akong oras ngayon. Wala koy oras karon. Lumagpak na ang mga dahon. Nahagbong na ang mga dahon. Mas gusto mo ba ang alak na pula, o puti? Mas gusto ba nimo ang bino na pula, o puti? Nawawala ka ba? Nawala ba ka? Nagbebenta ng gulay ang tindahan. Nagabaligya og utanon ang tindahan. Pipindutin mo dapat lamang ang butones. Pinduton lamang nimo ang butones. Kumain na tayo! Mangaon na kita! Gusto ko siyang pumigil nang managarilyo. Gusto nako siyang pugngan sa panigarilyo. Magaling na alak ito. Bantugan nga alak kini. Walang banyo. Walay kasilyas. Mukhang masaya ka ngayon. Murag malipayon ka karon. Maninirahan sila nang dalawa o tatlo sa mga malungkuting bahay ng magsasaka. Magpuyo silang duha o tulo sa mga masulub-ong balay ssa mag-uuma. Para sa anong oras ba, po? Para sa unsang oras ba, palihug? Iniba niya ang opinyon niya. Gilahi niya ang opinyon niya. Saan ka bumibili ng gulay? Asa ka nagpalit og utanon? Buksan mo ang mata mo. Abreha ang mga mata nimo. Talagang tama siya. Tiunuod nga tama siya. Nagprapranses ba sa Kanada? Nagpapranses ba sa Kanada? Lumingon ka! Lingi ka! Ang Sapporo ang ika-5 pinakalaking lungsod sa Hapon. Ang Sapporo ang ikalimang pinakadakong lungsod sa Hapon. Isip ng lahat na pinakabigat ang sako niya. Hunahuna sa tanan nga pinakabug at ang sako niya. Aalis tayo bukas nang umaga. Muhawa ta ugma sa buntag. Ang panunulat na pansarili ang pinakapuripuring paraan ng magtamo ng libro. Ang panulat sa pangkaugalingon ang ginadayeg paagi aron makaangkon og libro. Walang sabon. Walay sabon. Nakatindig siya. Nakatindog siya. Dalhin mo sa akin ang mga magasin. Dalahon nimo sa ako ang mga babasahon. Pakipaliwanag mo nga. Pakiesplikar mo beh. Nang ako'y nasa kama, pinaparini ko siya. Katong ako naa sa kama, gipaanhi ko siya. Lumangoy sila. Nilangoy sila. Kailangan niya ng payong. Kinahangklan niya og payong. Dalhin mo sa mga lalaki sa kuwartong ika-318. Dalahon nimo sa mga lalaki sa kuwartong ika tulo kagatos og dese otso. Doon, talagang mali ka. Didto, tinuod nga mali ka. Sa ilog, nahuli nila ang sangkatutak ng isda. Sa sapa, nakadakop sila og daghang isda. Ang daigdig ay sa matapang. Ang kalibutan kay sa isog. Pinaligtas namin kayo sa malaking dalita. Gipangluwas namo kamo sa dakong pag-antos. Iyon ang huling bagay na gusto kong gawin. Kato ang katapusang butang nga gustong kong buhaton. Gusto ko ng gitara. Gusto nako og gitara. Dalhin mo ako sa hepe mo. Dalaka ko sa hepe nimo. Walang laman ang lata. Wlay sulod ang lata. Maiitanda ba ang petsa ng may naging wika? Matiman an ba ang petsa nga adunay nahimong pinulongan? ? Anong klaseng tanong! ang masasabi. Unsang klaseng pangutana!? ang makaingon. Gayon man, may petsang ganoon: ang ika-26 ng Hulyo ang Araw ng Esperanto. Maskin man, adunay petsang ing ana; Ang ika-26 sa Hulyo ang Adlaw ng Esperanto. Nang petsang ito noong 1887, lumabas sa Warsaw ang brosyur ni Doktor Ludwig Zamenhof tungkol sa "Pandaigdigang Wika." Na ang petsa kining 1887, nigawas sa Warsaw ang brosyur ni Doktor Ludwig Zamenhog mahitungod sa ?Pangkalibutanong Pinulongan.? Isa sa atin ang dapat gagawa nito. Isa sa ato ang kinahangklan muhimo niini. Di mo alam kung ano ang pinag-uusapan namin. Wala ka kabalo kon unsa ang giestoryahan namo. Totoo itong kuwento. Tinuod ning estorya. Huwag mong abalahin ako nang nag-aaral. Ayaw ko samoka kon nagtuon. Tinuloy ko ang pagbabasa. Gipadayon nako ang pagbasa. Tumutuloy ang buhay. Nagapadayon ang kinabuhi. Ginawa mo ba? Gihimo ba nimo? Nakita ko siya sa piyesta. Nakita nako siya sa piyesta. Nakikita roon sa likod ng malaking puting gusali. Makita sa likod ang dakong puti nga dakbalay. Nang umalis siya ng kuwarto, pinatay niya ang ilaw. Katong mihawa siya sa kuwarto, gipalong niya ang suga. Mahal din niya ang mga aklat. Gihigugma pod niya ang mga libro. Parang may sakit ang aso. Murag naay sakit ang iro. Itong simponiya'y talagang obra maestra. Kining simponiya kay tinuod nga obra maestra. Magaling na tagaluto si Tomas. Hawod ang tagaluto ni Tomas. Kay gandang araw! Kaanyag sa adlaw! Ang nahanap mo'y iyo na! Ang nakita mo kay imo na! Ba't di siya pumunta? Nganong wala siya niadto? Itanda mo nang pula ang anumang di mo naiintindihan at itanong mo sa klase. Timan an mo og pula ang unsa mang dili nimo masabtan ug ipangutana nimo sa klase. Gusto naming lumangoy sa karagatan. Gusto namo ang mulangoy sa lawod. Nagwowori kami sa inyo. Nabalaka kami sa inyo. Patapos ang biyahe sa Paris. Pahuman ang biyahe sa Paris. Ang sinasabi't ang ginagawa'y magkaiba. Ang ginasulti ug ang ginabuhat kay managlahi. Ang kalungkutan ay ang pinakabilis na daan papunta sa mas mahusay. Ang kasubo ang pinakadali nga paagi padulong sa mas maayo. Ang pagmamahal ang palaging magiging pakay ng kaninumang pangungutya. Ang paghigugma ang pirmi mahimong tuyo sa kon kinsang mangdaot. Baka umulan sa gabi. Basin muolan sa gabii. Kinain mo na ang keyk. Kaona na ang keyk. Nahihiya siya sa kanyang pagayon-gayon. Naulaw siya sa iyang katamad. Sumusuot sa lahat ng mga kultura ang mga pangkaraniwang sinulid. Niagi ang tanang mga kultura sa mga salabutang pinulungan. Kumain siya ng tinapay na may mantikilya. Nikaon siya og pan nga adunay mantekilya. Dapat sabihin mo na sa akin. Kinahanglan isulti na nimo sa ko. Gusto mo ba ang bagong mundong titirhan, ang salamin ng iyong pinakalalim at pinakatunay na nais? Gusto ba nimo ang bag-ong kalibutan puy-an, ang espeho sa imong pinakailalom ug pinakatinuod na gusto. Ang manunula'y nagsusulat ng tula mula nitong umaga. Ang magbabalak kay nagsulat og tula gikan niining buntag. Anong tinitingnan mo? Unsa ang ginatan aw nimo? Nakakaaburido ba ang perpeksiyon? Makasapot ba ang kahingpitan? Kami'y di pagod. Kami kay wala gikapoy. Maraming otel sa dawntawn. Daghang abtanan sa sentro. Ang aking mata'y karagatan na sinasalamin ang mga pangarap ko. Ang akong mata kay lawod nga gisaminan sa mga pangandoy ko. Mahalaga ang buhay sa akin. Bilihon ang kinabuhi sa ako. Madaling-madaling idrowing ang bandera ng Hapon. Sayon ihulagway ang bandera sa Hapon. Anong tawag ng mga kaibigan mo sa iyo? Unsa ang tawag sa mga higala nimo sa imo? Talagang mahusay ang sine. Tinuod nga maayo ang sinehan. Nagsisinungaling ka nang parang magasin! Namakak ka nga murag magasin. Isip ko'y gutom ka. Hunahuna nako kay gigutom ka. Anong masasabi mo sa kape pa nga ba? Unsang masulti nimo sa kape pa nga bi? Matanda na baga siya, malusog naman at aktibo. Tiguwang na baya siya, himsog man pod ug malihukon. Gawa sa kahoy ang bahay ni Kuki. Gibuhat sa kahoy ang balay ni Kuki. Kung minsan, kinukumpara ng tao ang kamatayan sa pagtulog. Kon usahay, ginakumpara sa tao ang kamatayon sa pagtulog. Alam namin ang katotohanan, di lamang sa utak, pero sa puso rin. Kabalo kami sa kamatuoran, dili lamang sa utok, apan sa kasingkasing pod. Tumawa siya hanggang luha. Nikatawa siya hangtud luha. Magsayaw ba tayo? Magsayaw ba kita? Talagang simple. Tinuod nga masayon. Pinasara ko kay Tomas ang pinto. Gipasirado ko kay Tomas ang pultahan. Sira itong radyo. Guba kining radyo. Masaya ako nung narito ka. Malipayon ako katong diria ka. Di lahat tayo'y pupunta. Dili tanan kita muadto. Dapat kumilos ka nang mas paham. Dapat mulihok ka na mas eskolar. Talagang mabilis siyang lumangoy. Tinuod jud na paspas siya mulangoy. Ang gusaling tukudlangit ba'y malaking bagay sa malayo, o maliit na bagay sa malapit? Ang dakbalay nga tag-as ba kay dakong butang sa layo, o gamay nga butang sa duol? Nahulog ang mansanas galing sa puno. Nahulog ang mansanas gikan sa punuan. Sinumang nakakaintindi ng musika'y nakakasabi bang mahusay ang pagtunog niya? Kinsa man ang nakasabot sa tukar kay makaingon ba nga maayo ang pagpatingog niya? Sa pulong iyo'y walang buhay. Sa kato na isla kay walay kinabuhi. Dapat sila'y may mga ideyang pangahas. Kinahanglan sila anaay mga ideyang kuyaw. May bahay sa burol. Adunay balay sa buntod. Magaling ang marka ko sa Ingles. Maayo ang marka nako sa Ingles. Nagtitinapay sa hurno. Nagbuhat og pan sa pugon. Talagang bisi siya buong araw. Tinuod nga bisi nga sa tibuok adlaw. Nawala siya sa iniisip niya. Nawala siya sa hunahuna niya. Kailangan mong mag-almusal. Kinahanglan nimo mamahaw. May pub sa paligid ng kanto. May balay kalingawan sa duol nga kanto. Nagdala ako ng kendi para sa mga bata. Nagdala ko og kendi para sa mga bata. Parati kang kumakanta. Pirmi ka nagakanta. Ang Tiyera'y di perpektong globo. Ang kalibutan kay dili hingpit nga globo. Naubusan tayo ng krema. Nahutdan kita og krema. Ulitin mo! Usabon nimo. Naramdaman ko ang pawis ay tumutulo sa kilay ko. Nabati ko nga ang singot kay nitulo sna a kilay nako. Anong nakagising sa iyo? Unsa ang nakapamata sa imo? Ipinatalastas ni Tomas na nakakita siya ng UFO. Imantala ni Tomas nga nakakita siya og UFO. Gusto ko ang mga bungang katulad ng ubas at peach. Gusto nako ang mga bunga Ang Proxima Centauri, o kung tawagin ay Alpha Centauri C, ay ang pinakalapit na bituwin sa ating Araw, o Sol. Ang Proxima Centauri, o kon tawagon kay Alpha Centauri, kay ang pinakaduol na bituon sa atuang adlaw. o Sol. Ang Tiyera'y ikatlong planeta sa ating Sistemang Pang-araw na may walong planeta. Ang Tiyera kay ikatulong lawangitan sa atong Sistema Pang adlaw adlaw nga adunay walong lawangitan. May lahing bampira raw siya. Adunay kaliwat nga bampira daw sila. Ano ba ang kaibahan ng bampira at tao? Unsa ang kalahian sa bampira og tao? Nawala na sa likod ng bahay ang puno ng tseri na ipinagsamang iba-ibang lahi. Nawala na sa likod sa balay ang punuan sa tseri nga gisagolan og lain-laing kaliwat. Mahal ni Tomas ang mga lansangang Aleman. Gihigugma ni Tomas ang mga klyeng Aleman. Iba-ibang klaseng mga supling ang ipinagsama sa puno ng tseri. Lain-laing klase mga liwat ang gisagol sa punuan sa tseri. Taga-Brasil ako. Taga-Brasil ko. Gusto mo ba ng bunduking keso? Gusto ba nimo ug buntod nga keso? Binisita ko na ang Estados Unidos. Gibisita na nako ang Estados Unidos. Labis nang husto ang ginawa mo. Sobra nga sakto na ang gihimo nimo. Ang Kanada'y parang Estados Unidos din. Ang Kanada kay murag Estados Unidos pod. Nakapunta ka na ba sa nayong iyon? Nakaadto na ba ka sa baryo ka kadto? Tinapos mo na bang basahin ang libro? Gihuman na ba nimo og basa ang libro? Tinapos mo na bang basahin ang aklat? Gihuman na ba nimo og basa ang libro? Binasa ko ang lahat ng aklat. Gibasa nako ang tanan sa libro. Nagligo't nagbihis siya. Naligo ug nag-ilis siya. Magaling na party, ano? Maayo na parti, unsa? Gutom ako. Gutom ko. May tiya ako sa Los Angeles. May iyaan ko sa Los Angeles. Magsimula tayo sa ika-10 leksiyon. Masugod kita sa ikapulo nga leksyon. Napapaiyak si Tomas. Nakahilak si Tomas. Binisita ko siya kahapon. Gibisita nako siya gahapon. Gusto mong maghapunan nang kasama ako nitong gabi? Gusto nimo manihapon nga kauban ko karong gabii? Ganoong kadilim na di makakita nang klaro. Unsa kangitngit nga dili makita og klaro. Masyadong madilim para magbasa ng libro diyan. Ngitngit kaayo aron magbasa og libro diha. Masyadong madilim para maglaro sa labas. Ngitngit kaayo aron magdula sa gawas. Di-kailanman ni Tomas sinabi na gusto niyang umalis. Wala nungka ni Tomas nga niingon nga gusto niya muhawa. Kung may pera, ang katahimikan man ay nagiging elokwent. Kung adunay kwarta, ang kahilomon man kay mahimong hawud manulti. Nawala ko ang relo ko. Nawala nako ang akong relo. Ang lalagyan ko ng mga aklat ay sapat na malalim na kasiya na ang mga malalaking diksiyunaryo. Ang butangan nako og libro kay husto na lalom na, sakto na ang mga dagkong pinulungan. Masyadong maliit ang Tiyera. Gamay kaayo ang Tiyera. Pininturahang puti, parang mas malaki itong bahay. Gipintalan og puti, aron mas dako kining balay. Sori po, puno na kami ngayon. Pasaylua, puno na kami karon. Ayaw nilang tumanda pa. Dili sila matiguwang pa. Malungkot sila dahil alam nilang tumatanda sila. Nagsubo sila kay kabalo sila nga tigulang na sila. May taong naniniwala na sakit ang tumatanda. Adunay tao nga nituo nga sakit ang katigulangon. Magdrowing tayo. Maghulaway kita. Talagang di ako makalangoy. Tinuod nga dili ako makalangoy. Ba't walang asul na gamibeyr? Nganong walay asul nga gamibeyr? Takot siya sa dagat. Hadlok siya sa dagat. Di-kailanman napakatanda para mag-aral. Nungka tiguwang na aron magtuon. Isang lugar sa Titan na buwan ng Saturno ang Xanadu. Usa ka lugar sa Titan na bulan nga Saturino ang Xanadu. Masyado iyan. Sobra na kana. Sinuman lamang ang sumusunod, pagkatapos ay may karapatang umutos din. Bisan kinsa lang ang sumusunod, pagkahuman kay adunay maangayong musugo sad. Makulit siyang magtanong sa akin. Samukan siya kon mangutana sa ako. Wala siyang sinabi. Wala siya'y giingon. Talagang mayaman ka. Tinuod nga adunahan ka. Ba't di ka sumama sa akin? Nganong dili ka muoban sa ako? Mamaya, gusto kong maging propesor ng kasaysayan. Unya, gusto nako mahimong magtutudlo sa kasaysayan. Tinawagan ko siya, pero bisi ang linya. Gitawagan nako siya, apan bisi ang linya. Nakita niya ang isang matangkad na lalaki kahapon. Nakita niya ang isa ka tangkad nga lalaki kagahapon. Sa klase ng Ingles, minsan umuupo kaming pabilog para pag-usapan ang librong binabasa namin. Sa klase namo sa Ingles, usahay maglingkod mi palingin aron estoryahan ang libro nga among gibasa. Isip kong magaling na ideya. Hunahuna ko, hawud nga ideya. Parang di tama iyon. Murag dili tama kadto. Nagbabakasyon pa siya sa Hawaii. Nabakasyon pa sila sa Hawaii. Huwag sumigaw. Ayaw siyagit. Katatawag lamang niya. Katawag lang niya. Pinakagusto ko ang tag-init. Pinakagusto nako ang tag-init. Nabasa ko na itong libro. Nabasa na nako kining libro. Sa tingin ko, mali siya doon. sa tan aw nako, mali siya didto. Gaano karami ang kailangan mo? Unsa kadaghan ang kinahanglan nimo? Mag-enjoy sa inyong bakasyon. Maglipay sa inyong bakasyon. Kita ko ang libro sa ibabaw ng pupitre. Kita ko og libro sa ibabaw sa lamesa. Gusto naming maglaro ng soccer. Gusto namo magdula og soccer. Sumulat siya ng libro tungkol sa porselana. Nagsulat siya og libro mahitungod sa porselana. Anong parteng mahirap sa pag-aaral ng Hapon? Unsang parte ang lisud sa pagtuon og Hapon? Sa alam ko, walang magaling na libro sa teoryang iyon. Sa pagkabalo ko, walay maayong libro sa kato nga teorya. Yang librong Ingles ay masyadong mahirap basahin para sa akin. Kanang libro nga Ingles kay sobra kalisod basahon para sa ako. Makikita mo ang kaibahan. Makita nimo ang kalahian. Paano mo nakilala siya? Giunsa nimo pagkaila niya? Pula ang araw. Pula ang adlaw. Ang propesyon ko't arte ko'y ang kabuhayan. Ang propesyon ko ug paglihok akong panginabuhi. Magsalita ka kung puwede; ano ka ba? Mag estorya ka kon mahimo; unsa mn ka? Iyon ang kanyang huling mga salita. Kato ang iyang katapusang mga pulong. Sa kuwarto ko'y may aparador, sopa, silya, at mesa. Sa akong kuwarto, naay aparador, sopa, lingkoranan ug lamesa. Kainin mo. Kaona na. Ito'y aking bisikleta. Kini akong bisikleta. Pupunta siya sa pista. Padulong siya sa pista. 10 taon nang lumipas na ako'y umalis ng Hapon. Napulo na katuig ang nilabay nga ako nihawa sa Hapon. Kung may wika ka, magsalita ka! Kung aduna kay pinulongan, nagsulti ka! Sino ka? Kinsa ka? Nakita namin sa lawa ang repleksiyon ng mga bundok. Nakita namo sa lanaw ang repleksiyon sa mga buntod. Umaasa akong di ka kasing ligaya ko, kundi mas. Nagdahom ko nga dili ka sama sa kalipay ko, kundi mas labaw pa. Nasa loto ang hiyas. Naa sa loto ang brilyante. Di puwede itong otel. Dili puwede kining otel. Gusto kong makita ang sine. Gusto nako makita ang sinehan. Huwag mong sirain ang kasiyahan ng aming kombersasyon. Ayaw nimo gubaa ang kalipay sa among panag estoryahay. Ang pagtatagpo'y nangyari nang walang problema hanggang sinira niya ang kasiyahan dahil ng kanyang sinabing walang muwang. Ang panagtagbo nahitabo nga walay problema hangtod nga naguba niya ang kalipayon tungod sa iyang giingon nga walay buot pa. Di ko na gusto ang kanyang kayabangan. Dili nako gusto ang iyang kahambungan. Mapanganib bang magbiyahe nang magsarili sa treng pang-ilalim? Delikado ba ang mubyahe nga ikaw lang sa tren na pang ilalom? Sinong pinakapaborito mong pintor? Kinsa ang pinakapaborito nimo nga pintor? Ang tekniko'y nakakabago ng kaligiran, ngunit di ang ating instinto na kumukumporme pa sa antigong kaligiran. Ang tekniko kay nakabag o sa atong palibot, apan dili ang atuang gawi nga mosunod pa sa kabal ang palibot. Huwag mong dutdutin ng payong ang pusod ng iyong maliit na kapatid. Ayaw nimo idutdot ang payong sa pusod sa imong gamay nga igsoon. Ang ebolusyon ng tekniko'y parang di mapigil na proseso. Ang anaswagan nga teknik kay murag mapugngan na pamaagi. Ang bagong kaligiran ay nangangailangan ng bagong etika. Ang bag ong palibot kay nanginahanglan og bag ong etika. Angkop ang anumang puwerto sa bagyo. Angay ang unsa man nga dunggoanan sa unos. Lumapit siya sa akin at tinanong niya ang pangalan ko. Niduol siya kanako og nangutana siya sa ngalan nako. Bisikleta mo ba ito? Bayk ba nimo kini? Anong nais mo? Unsa ang gusto nimo? Gusto ko ang ispadang ganito! Gusto nako ang kampilang ganito! Kinakain nila itong mga bagay. Ginakaon nila ang kini nga butang. Magbabakasyon ka ba nitong taon? Magbakasyon ba ka karong tuiga? Kukunin ko itong kayumangging kurbata. Kuwaon nako kining tabonon nga kurbata. Dahil kumakain ako, namamarati ako. Kay nikaon ko, nagbinarat ko. Nag-aaral ako ng Ingles sa bahay. Nagtuon ako og Ingles sa balay. Meron akong di labis nang sampung librong Ingles. Nagatuon ko og Ingles sa balay. Gusto mong pumunta sa teatro? Gusto nimo muadto sa teyatro? Nakabiyahe ka na bang palipad? Nakabyahe na ba ka palupad? Papasukin mo siya. Pasudla siya. Anong sinasabi mo? Unsa ang imong giingon? Nakikita mo ba ang kaibahan? Nakita ba nimo ang kalahian? Gusto kong matagpo siya. Gusto ko mahumamat siya. Magkapareho ba sila? Sama ba sila? Saan ang dapat nating puntahan? Asa ang mahimo natong adtoan? Ang mukha ng lalaki'y kanyang awtobiyograpiya. Ang nawong sa lalaki kay iyang awtobiyograpiya. Ang mukha ng babae'y kanyang obrang piksiyon. Ang nawong sa babaye iyang trabahong handurawat. Ang isang bagay ay hindi kailangang totoo bagamat ipinagpapatayan ng tao. Ang usa kabutang kay dili kinahanglang tinuod bisan pa magpantyanay ang tao. Kasasabi niya iyon, ginuhit niya ang anyo ng isda sa batong plato nang gamit ang kanyang ispada. Kaingon niya kadto, gihulagway niya ang porma sa isda sa plato nga bato nga gamit ang iyang kampilan. Sa isang pirasong papel, hinugis ng inhinyero ang kasangkapan na iniisip niya. Sa usa ka bahing papel, giporma sa inhinyero ang mga butang nga gihunahuna niya. Hinuhugis ng komplikadong papagbatikbatiking alpombra sa lupa ang linden at akasya ng hardin. Ginaporma ang komplikadong pagbatik-batik sa yuta ang linden ug akasya sa tanuman. Huwag lumabas. Ayaw gawas. Malakas ang ulan. Kusog ang ulan. Maiging sumusulong na ang party nang dumating ako. Maayo na ang dagan sa parti kadtong niabot ko. Malapit siyang nakatira. Duol siya nagpuyo. Inaamin kong tama siya. Giangkon nako nga tama siya. Galit ka ba sa akin? Suko ka ba sa ako? Gusto kong pumunta roon. Gusto nako moadto didto. Magkamukha ng akin ang bisikleta mo. Magkanawong sa ako ang bayk nimo. Di siya tamad na estudyante na iniisip mo. Dili siya tapolan nga magtutungha nga gihunahuna nimo. Isip niyang ang buhay ay biyahe. Hunahuna niya ang kinabuhi kay biyahe. Wala akong madekleyr kundi ang henyo ko. Wala koy masulti kon dili ang henyo nako. Pumila nang dalawang linya. Mulinya og duha ka linya. Ang Berlin ay Alemang lungsod. Ang Berlin kay ang Alemang dakbayan. Totoo ba ang istorya niya? Tinuod ba ang estorya niya? Busog na ang batang lalaki. Busog na ang bata nga lalaki. Oras nang iwanan mo ang iyong kaugaliang bata. Oras na nga biyaaan nimo ang imong batasang pambata. Araw-araw akong nagtitibi. Adlaw-adlaw ko nagatan aw og tibi. May mga itlog sa kahon. Adunay mga itlog sa kahon. Magaling siya sa Pranses. Hawud siya magpranses. Di makita kung saan man. Dili makita kon asa man. Lumalakas na ang hangin. Nikusog na ang hangin. Namamalengke si Tomas. Namalengke si Tomas. Meron kang guni-guning mabunga! Aduna kay handuraw nga mabungahon! Meron kang dalawang libro. Aduna na kay duha ka libro. Nakikinig ba kayong lahat sa akin? Naminaw ba kamong tanan sa ako? Tatlo ang kapatid ko, isang lalaki at dalawang babae. Tulo ang akong igsoon, isa ka lalaki ug duha ka babaye. Kailan matatapos ang tag-ulan? Kanus a mahuman ang tag-ulan? Barakong bata pang lalaki siya. Malaking bata pang lalaki siya. Pinag-uusapan nila ang musika. Giestoryahan nila ang musika. Nilata nila ang mga prutas para mapreserba sila. Gilata nila ang prutas aron ipreserba sila. Malimit maghanap ang mga uwak sa basura. Kanunay mangita ang mga uwak og basura. Mas malayo nang konti. Mas layo gamay. May halagang makita ang bagong pelikula niya. MAs mahinungdanong makita ang bag ong salida niya. Nasa Asya ang Taylandiya. Naa sa Asya ang Taylandiya. Nasa Asya ang Siyam. Naa sa Asya ang Siyam. Propesor ko siya. Propesor nako siya. Magaling ang pandama kong pang-amoy. Hawud ang panimati kong timaho. Tuloy siyang dumaldal. Padayon siyang nagtabi. Pakituloy po ng istorya ninyo. Pakipadayon ang estorta ninyo. Mainit dito, di ba? Init diri, di ba? May sasabihin siya. Aduna isulti siya. Di pa ako nagkakape. Wala pa ko nagkape. Dapat magtiyaga ka. Kinahanglan katubayan ka. Mas gusto ko sa bahay kung kapareho sa iyo. Mas gusto nako sa balay kon sama sa imo. Maganda ang boses niya. Anindot ang tingog niya. Totoong magaling na gitarista ka. Tinuod hawud nga gitarista ka. Anong inalmusal mo? Unsa ang gipamahaw nimo? Di ko gustong basahin itong libro. Dili nako gusto basahon kining libro. Anong binulong niya sa iyo? Unsang hihunghong niya sa imo? Walang anak sina Tomas at Maria. Wala anak sila Tomas ug Maria. Gusto mo bang isa pang piraso ng pay? Gusto ba nimo og isa pa kabuok nga pastel? Ang nakakaaburido sa buhay ay ang pagkawala ng motibasyon. Ang nakalabad sa kinabuhi kay ang pakawala sa motibasyon. Nainggit siya sa kanyang pamumuhay. Nasina siya sa iyang panginabuhi. Huwag kang makialam. Ayaw ka manghilabot. Nakasuot si Tomas ng sombrero. Nakasul-ob si Tomas og kalo. Di tayo pinanganak nang may kapasidad para sa masayang koeksistensiya. Dili kita gipanganak nga adunay kapasidad para sa malipayong koeksistensiya. Mahirap ba ang kanilang wika? Lisud ba ang ilahang kapulungan? Sabi ng kapatid mo sa akin na pumunta ka sa Paris. Ingon sa imong igsoon sa ako nga niadto ka sa Paris. Maghiwa ng patatas. Maghiwa og patatas. Di ko makakalimutan ang inyong kagandahang-loob. Dili nako malimtan ang imong kaayo. Di yata siya si Maria. Dili ata siya si Maria. Nasa ospital siya ngayon. Naa sa ospital siya karon. Pininturahan niyang bughaw ang kisame. Gipintalan niya og asul ang kisami. Basong tubig, nga. Basong tubig, nga. Dapat magpalit ka ng tren sa Shinjuku. Kinahanglan magpuli ka og tren sa Shinjuku. Gawin mo ang sinabi ko sa iyo. Himuon mo ang gisulti ko sa imo. Ayaw ko ang mga taong may mga damdamin. Dili ko sa mga taong adunay mga pagbati. Ang transpormasyon ay kasabay na panganganak at kamatayan. Ang kausaban kay kasabay sa panganak ug kamatayan. May umiikot na katwang tsismis. Adunay nagatuyok na kataw anang tabitabi. Isang sigaw ang nakasira sa katahimikan. Usa ka siyagit ang nakaguba sa kamingaw. Walang pumansin sa kanyang absens. Walay nagtagad sa iyang lang-at. At nabigyan kami ng libreng pizza. Og nahatagan kami og librengng pizza. Tingnan ito. Tan awa kini. Para siyang masakit ang ulo. Mura siya og sakit sa ulo. Nag-aral ako bago naghapunan. Nagtuon ako bag o manihapon. Tingnan ang maiitim na mga ulap. Parang uulan. Tan awa ang dag-om na mga panganod. Murag muolan. Nakakawit si Tomas sa nakaraan. Nakakaw-it si Tomas sa mga nangagi. Agham ng isip ang sikolohiya. Alamdag sa hunahuna ang sikolohiya. Di siya mukhang talagang pagod. Dili siya nawong sa tinuod nga kapoy. Huwag kang burara! Ayaw ka paghugawhugaw. Pinatay ang tubig. Gipalong ang tubig. Galing saan? Gikan asa? Hanapin mo sa diksiyunaryo. Pangitaon nimo sa kapulungan. Pumarini ka, Juan. Anhi ka, Juan. Di ka pinupuwersang pumunta sa pista; pumunta ka kung gusto mo. Wala ka gipugos nga muadto sa pista; adto ka kon gusto nimo. Dapat dumating ka nang mas maaga. Kinahanglan muabot ka og mas sayo. Uminom at kumain. Muinom ug mukaon. Pumunta siya sa sinehan nang nakalipas na ilang araw. Niadto siya sa sinehan katong nilabay nga pila kaadlaw. Talagang makapal ang gubat. Tinuod baga ang lasang. Sinasabi ko sa iyo na di ako pupunta. Nag-ingon ko nimo nga dili na ako muadto. Anong gusto mong inumin? Unsa ang gusto nimong inumon? Kumain siya ng saging at mansanas. Nikaon siya og saging ug mansanas. Naghahalo ang kulay ng dagat at iyon ng langit. Nagsagol ang kolor sa dagat ug kadto sa langit. Sa kagitlaan ko, buhay siya. Sa katingala ko, buhi siya. Maaga pa. Sayo pa. Yung babae'y pinagbibintangan ako't mali naman. Katong babaye gipasanginlan ko nga mali na pod. Dalawang bata'y naglalaro sa tabi ng bahay. Duha kabata nadula sa tapad sa balay. Di siya makikinig sa akin. Dili siya maminaw kanako. Anong ibig-sabihin nito? Unsa ang buot mong pasabot? Binigyan niya ako ng tsa nang walang asukal. Gitagaan ko niya og tsa nga walay asukal. Kumain siya ng tsokolate at matatamis. Nikaon siya og tsokoleyt ug tam-is. Nag-order si Emi ng bagong bestida para sa sarili niya. Nagkuha si Emi og bag-ong bestida alang sa iyang kaugalingon. May nakita akong taong pumasok sa kuwarto. Aduna nakita ko nga tawo nga misulod sa kuwarto. Di ko pa nababasa ang librong binanggit mo. Wala pa nako nabasa ang librong giingon nimo. Pusa ako. Iring ko. Wala pa akong pangalan. Wala pa koy ngalan. Nagkakalat sila ng mahal nang gamit ang maputik na kamay. Nagkalat sila ug mahalon nga butang ang lapok nga kamot. Para siyang selebriti. Mura siya og bantog. Anong ginagawa mo sa karamihan ng oras? Unsa ang ginabuhat nimo sa kadaghanan nga oras? Walang kuwentang mag-away sa kapalaran. Walay hinungdan ang mag away sa palad. Tatlong sentimetro kang mas matangkad kaysa sa akin. Tulo ka sentimetros kang mas taas kaysa akua. Lumilipad ang bubuyog nang bulaklak-bulaklak. Nilupad ang bubuyog sa bulakan. Tumutudla kami ng adhikang iyon. Tinguhaon namo ang kato nga pasiugda. Walang masyadong libreng oras si Tomas. Wala kaayo bakanteng oras si Tomas. Marami akong dapat gawin. Daghan ko og kinahanglang buhaton. Gusto niya ang mga asul na bestida. Gusto niya ang mga asul na bestida. Nagtanong siya tungkol sa kanya. Nangutana siya mahitungod sa kaniya. Ginawa ito sa Kazakhstan. Gibuhat kini sa Kazakhstan. Di ko naintindihan. Dili nako masabtan. Parehong magkapatid ay blonda. Parehong mag-igsoon kay bulagaw. Nasa kusina siya ngayon. Naa sa kusina siya karon. Pinakagaling tumawa ang huling tumawa. Pinakahawud mukatawa ang ulahi mukatawa. Gusto ng mga batang manuod ng telebisyon. Gusto sa mga bata ang mutan aw og tibi. Ang kinabukasan ay depende sa atin at sa ating henerasyon. Ang kaugmaon kay depende sa ato ug sa atong henerasyon. Makakanta ka. Makakanta ka? Sori, dapat umalis na ako. Pasaylo, dapat nihawa nako. Nahiya siya sa mga luha niya. Naulaw siya sa mga luha niya. Binuhos ni Tomas ang gatas sa baso't pagkatapos ay binigay kay Maria. Gibubo ni Tomas ang gatas sa baso og pagkahuman gihatag niya kay Maria. Nakita kong may isang puting ulap na naglayag sa langit. Nakita nako nga adunay usa ka puting panganod nga naglayag sa langit. Ang bapor na nagtratransporte ng krudo'y kung tawagin ay tanker. Ang barko nga nagdala og kruddo nga kon tawagon kay tanker. Ang oras na lumipas ay di-kailanmang bumabalik. Ang oras nga niagi kay dili na mahimong mubalik. Iniibig ni Pedro ang dalaga. Gihigugma ni Pedro ang dalaga. Mag-aaral ako ng Esperanto. Magtuon ko og Esperanto. Magtuturo ako ng Esperanto sa aking bansa. Magtudlo ko og Esperanto sa among nasod. Mag-sushi tayo. Mag sushi kita. Ganoong kapagod siyang napatulog nang maaga. Ing ana kakapoy siyang nakatulog sa buntag. Dadating sila nang alas otso. Muabot sila karong alas otso. Dahil mayaman siya, nakapunta siya roon. Tungod kay adunahan siya, nakaadto siya didto. Walang dumating. Walay niabot. Nagsasara ang tindahan nang alas onse. Masiradi ang tindahan karong alas onse. Puti ang bulaklak ng rosas na iyon. Puti ang bulak sa Rosas na kato. Ilang bulaklak ang binili mo? Pila kabulak ang gipalit nimo? Saan ka pupunta? Asa ka muadto? Di bang nagtagal sila sa bayan? Wala ba sila nagdugay sa lingsod? Itong libro'y akin. Kini libro nako. Nasaan ang iyo? Asa ang imo? Amoy rosas, pero wala?kundi ang katahimikan. Timaho og rosas, apan wala- kon dili ang kahilom. Palamigin mo muna ang pagkain mo; huwag mong kainin nang mainit. Pabugnawa usa ang pagkaon nimo; ayaw nimo kauna nga init. Iyon ang pinakalaking templong nakita ko nang kung kailanman. Kadto ang pinakadakong templong nakita nako sa kon kanunay Umupo tayo't konting magpahinga. Lingkod kita og gamayng pahulay. Bakit di ka matahimik? Nganong dili ka mahimutang? Ang antigong griyego'y nagsusulat nang Boustrophedon. Ang antik nga griyego kay nagsulat og Boustrophedon. Kumuha ka ng keyk. Kuha ka og keyk. Talagang makapal ang yelo. Tinuod nga baga ang ays. Paano mo binuksan ang kahon? Giunsa nimo pag abre ang kahon? Seryoso ka ba? Seryoso ba ka? Nakakapag-Esperanto ka ba? Nakapag-Esperanto ba ka? Marami akong mga kaibigang nakakapag-Esperanto. Daghan ko og mga higala nga nakapag-Esperanto. Mas gusto kong magkaroon ng pusa kaysa aso. Mas gusto kong aduna akoy iring kaysa iro. Di nagawa ang Roma sa isang araw. Wala gibuhat ang Roma sa usa kaadlaw. Huwag kang mahuli sa eskuwela nang malimit. Ayaw ka paulahi sa eskuyla pirmi. Nakakasalita ba kayo ng Aleman? Makaestorya ba kamo og Aleman? Popular ang tennis sa mga estudyante. Ilado ang tenis sa mga magtutungha. Naghihintay na ang mga Taga-Kanluran ng Pasko. Naghulat na ang mga taga-Kasadpan sa Pasko. Gusto nilang mag-aral ng Ingles dahil gusto nila sa Hilagang Amerika. Gusto nila magtuon og Ingles tungod gusto nila sa Norte Amerika. Naiinggit sila sa mga Amerikano dahil akala nila'y mas mayaman sila. Naibog sila sa mga Amerikano tungod kay nagtuo sila nga mas dato sila. Akala nila'y mas masarap ang buhay sa Hilagang Amerika. Abi nila mas lami ang kinabuhi sa Norte Amerika. Gusto ko pang magsulat sa Esperanto. Gusto pa nako magsulat og Esperanto. Magtrabaho, kumain, uminom, tumulog, magmahal: lahat ay ayon sa sukat. Manginabuhi, mukaon, muinom, matulog, maghigugma: Kana tanan subay sa sukod. Ang pagbabasa ng mga libro'y pinatatalino ka. Ang pagbasa og libro ginapamatngun ka. Dapat gawin mo na ang homework mo. Kinahanglan buhaton nimo ang buluhaton sa balay nimo. Magsayaw daw ako. Musayaw daw ko. Di niya puwedeng sinabing ganoon. Dili niya mahimong muingon og ing ato. Puwede ang anumang libro. Mahimo maski unsang libro. May halimaw sa ibabaw ng bato sa kataasan ng bundok. Adunay ungo sa ibabaw sa bato sa taas na buntod. Hoy, Tomas, kalimutan mo na ang mga alalahanin mo. Hoy, Tomas, kalimti na imong kabalaka. Isang uwak ay di tinutuka ang mata ng iba naman. Usa ka uwak wala gituhak ang mata sa uban na pd. Ba't nagsisinungaling ang tao? Nganong bakakon ang tao? Salbahe bang alisin ang pangalmot ng pusa niya? Bastos ba hawaon ang pagkatol sa iring? Magkahiwalay silang tumira. Bulag silang nagpuyo Binigyan niya ang bawat isa ng lapis. Gihatagan niya ang kada usa og lapis. Isip ko'y tama ka. Sa akong hunahuna tama ka. Napakinig mo na ba siyang kumanta? Nadungog na ba nimo siyang nikanta? May beses na sabi ko'y "oo," bagamat ang gusto kong sabihin ay "hindi." Adunay beses na ingon ko og "oo", bisan ang gusto kong iingon kay "dili." Kahambugan ang minamarka ng kanyang ugali. Mapahitas-on ang timaan sa iyang batasan. Ang pobreng dalaga'y naghahanapbuhay nang nagtitinda ng bulaklak. Ang kabos nga babaye kay nanginabuhi sa pagtinda og bulak. Ang pinakamagaling na paraan para maintindihan ang teksto'y isalin siya sa ibang wika. Ang pinakasayon nga pamaagi aron masabtan ang pulong mao ang paghubad sa iya sa laing pinulongan. Di kung ano ang binabasa mo kundi kung paano mo binabasa ang kahulugan. Dili kung unsa ang ginabasa nimo kun dili giunsa nimo pagbasa ang kahulugan. Ingat, may baka sa daan! Amping, adunay baka sa agiaanan. Ayos ang bilyete para tatlong araw. Tama na ang tiket para sa tulo kaadlaw. Anong gusto mong kainin ngayon? Unsa ang gusto nimong kaunon? May litrato sa dingding. Adunay hulagway sa bongbong. Ang isa'y bago't ang iba'y luma. Ang isa kay bag-o ang uban kay daan. Maghugas nang gamit ay mainit at masabong tubig. Maghugas gamit ang init ug tabunok nga tubig. Ano ang pinakamagandang bagay sa daigdig? Unsa ang pinakanindot nga butang sa kalibutan? Ang mga Taga-Ehipto'y naniwala na ang araw ay pinanganak sa itlog. Ang mga Taga-Ehipto mituo nga ang adlaw kay gipanganak sa itlog. Ang asul na bestida'y kasiya sa kanya. Ang asul nga bestida igu ra kaayo niya. Walang mga demonyo sa daigdig na ito. Walay mga sungayang tawo diri sa kalibutan. Takot sila sa iyo. Nahadlok sila nimo. Lilipad akong pabuwan. Mulupad nako padulong sa bulan. Ang tao'y banal para sa tao. Ang tawo balaanon alang sa isig kaingon. Ngayon, nagtratrabaho ako para sa malaking kompanya sa Brasil. Sa pagkakaron naga trabaho ko alang sa kompanya sa Brasil. Natagpo niya ang kanyang kaibigan nang unang beses noong naglangoy siya sa dagat. Iyang unang napalgan ang iyang higala sa dihyang nilangoy siya sa dagat. Nakapagsulat ka na ba ng libro? Nakasulat na ba kag libro? Kung mamatay man ang araw, lahat ng buhay ay mamatay. Kung pananglit ma awop ang adlaw tanan usab ma awop. Pigilin ninyo ang pagsasalita sa sarili ninyo't makinig! Hununga ninyo ang sigeg istorya sa inyong kaugalingon og paminaw kamo. Di-kailanman kita iiwanan. Bisan kanus-a, dili gyud taka biyaan. Yung ulap ay anyong isda. Ang panganod nihulma og isda. Sirain mo ang nakakasira sa iyo. Gubaa ang mga nagahatag og kadaot nimo. Ngayon matagal nang patay ang mga dinosawro. Dugay nang nangamatay ang mga dinosawro. Ang malaking karamihan ng mga Amerikano'y alam ang Ingles nang katamtamang baytang lamang. Ang halos kinatibuk-an sa mga Amerkano, kabalo sa saktong ang ang lamang. May sinabi siyang pananalitang di ko puwedeng di ulitin. Aduna siyay gisulti nga dili nako mahimong isulti pag usab. Nasaan si Romeo? Asa si Romeo? Naroon! Sa libingan! Tuara! Naa sa menteryo! Isang basong tubig nga, iha. Isa ka basong tubig sa gud day. Di alam ni Tomas kung paano igastos ang kanyang pera. Meron siyang konti. Wala kabalo si Tomas kung unsaon pag gastos sa iyang dyutay nga sapi. May bulok na ngipin siya. Naa siyay daot sa iyang ngipon. Isang basong tubig nga, iho. Isa ka basong tubig sa gud doy. May sinabi kang pananalitang di ko talagang maintindihan. Naa kay gisulti nga pulong dili gyud nako masabtan. Sinunog ang hotel. Gisunog ang hotel. Nasunog ang hotel. Nasunog ang hotel. Ay! Kinagat ako ng bubuyog! Aguroy! Gipaak ko sa buyog! May Picasso sa dingding. Adunay Picasso sa bong bong. Nakakapagsalita ba siya ng Pranses? Makasulti ba siya og Pranses? Di ngayon, baka mamaya! Dili pa karon, basin unya pa! Noong dati, ang isip ay patag ang Tiyera. Sauna, abi nila patag ang Tiyera. Magbigay ng espasyo sa mga isip mo! Pagbutang pa gud og luna sa imong mga huna huna! Gusto ko ang salamin mo. Naibog ko sa imong antepara. Gusto ko ang inyong mga salamin. Naibog ko sa inyong mga antepara. Gusto ko ang inyong mga orasan. Naibog ko sa inyong orasan. Di kami malimit pakyut-kyut, pero ito'y talagang bonggang-bongga. Dili gyud mi naga pa atik-atil lang pero kani nindot gyud kaayo. Kinulekta ng mga lumad ang tubig sa ulan at inimbak nila para inumin. Gitigum sa mga netibo ang tubig sa ulan aron ilang inumon. Nagtuturo ako ng biyolohiya't Pranses. Nagatudlo ko og biyolohiya ug Pranses. Nagtuturo ako ng aghambuhay at Pranses. Nagatudlo ko og aghambuhay ug Pranses. Pagka may ginagawa ka, gawin nang mabuti. Kung aduna kay ginabuhat, himoang pinaka maayo. Halos walang alam si Tomas tungkol sa mga babae. Walay nahibal-an si Tomas mahitungod sa mga babaye. Kayo'y impakeng mga nerbo. Kamo mga impake nga mga nerbo. Nagsisisi akong kumain niyong mga talaba. Nagmahay kaayo ko nga nikaon atong mga talaba. Sa otonyo pinakamaganda ang Kyoto. Sa Otonyo, pinaka maanindot ang Kyoto. Malimit pag-usapan ng plano ang aktibong pagkamamamayan. Kanunay nga gihisgutan sa mga sabot ang aktibo nga lungsuranon. Pero dapat iyon ay aktibo't makipagkayaring pagkamamamayan. Apan dapat gayud nga kini aktibo usab. Mamarkahan ng orasa ang katapusan ng labanan. Mailhan sa oras kung mahumanay na ang panagsangka. Isip kong kakaiba ang pangungusap na Hapon, pero dahil sinulat ng Hapon, akala ko'y tama. Sa akong pagtoo nga lahi ang boot pasabot sa pulong nga Hapon, apan sa pagsulat sa hapon abi nako saktio. Di iyon laruan. Dili man to dulaan. Handa na ako! Puwede na ba tayong umalis? Andan nako, mamahimo na ba ta nga mulakw? Kumakain ako ng bunga. Nikaon ko sa bunga ato. Tingnan ako! Tan awa ko! Walang-hanggang pasyensiya't walang-hanggang inip: ang isa sa mga dalawang pananalitang ito'y may ulirat at ang kabila'y wala. Walay katapusan nga pasensya ug kalaay ang isa nga pulong dunay pagkapukaw sa panumddumduman. Ano kaya kung araw-araw ay Sabado? Unsa kaha noh kung kada adlaw sabado? Anak siya ng guni-guni. Anak siya sa huna huna lamang. Kung kayurin nang kaunti sa ilalim ng patong na matandang tao, may bata pa rin. Kung susihon sa kinailadman sa usa ka edarang tawo, aduna pagkabatan-on pa gihapon. Kailangang kong maalaman. Kinahanglan nakong masayran. May mga bituwing kung tawagin ay Tres Marias sa Konstelasyong Orion. Adunay mga bituon nga kung tawagon Tres Marias sa Konstilasyong Orion. Huwag mong ikomplikado ang buhay mo! Ayaw himoang libog ang imong kinabuhi. Mas gusto ko ang salaysaying maka-agham. Mas gusto nako ang hisgutanang maka-agham. May alerhiya ako sa gatas. Aduna koy Alerhiya sa gatas. Di ako doktor, propesor ako. Dili man ko doktor, usa ako ka propesor. Anong mas gusto mo, ang kanin o ang tinapay? Unsay mas gusto nimo,kan-on o pan? Tayo'y ang krema ng krema. Kita ang Krema sa tanang mga krema. Sariwang bunga itong diretsong galing sa puno. Presko pa kini nga bunga gikan sa punuan. Kumain ka ng gulay! Kaon pa gud og gulay! Di hanggang langit na lumalaki ang mga puno. Dili muabot sa langit ang tubo sa mga punuan. Di ko mahanap ang mga salita. Dili nako makita ang mga pulong. Masyadong matamis ang limunada. Perting tam-isa ang limonada. Magkano ang isang kilo ng mansanas? Pila ang isa ka kilo nga mansanas? Nagbihis na ako nang iba. Nag ilis nakog lain. Umiinom siya ng tsa't nakikinig sa musika. Naga inom siya og tsaa samtang naminaw sa musika. May bulaklak sa mesa. Adunay mga bulak sa lamesa. Nakapatong ang bulaklak sa mesa. Nagtungtong ang daghang bulak sa lamesa. Anong klaseng sandwich kayo meron? Unsang klase kahang sandwich ang naa. Di ka ba inaantok? Wala kaba dukaa? Karakarakang mamumulaklak na. Karakarakang nagpadulong sa pagpamulak. Gawin natin ito! Himoon ta kini! Hinahanap pa nila ang bata. Ilaha pang ginapangita ang bata. Oo, oo. Bitaw, bitaw. Pero nagyeyelo mas sa Niigata kaysa sa Hokkaido. Apan mas namugnaw sa Niigata kaysa sa Hokkaido. Maulap ba sa Tokyo kahapon? Mapanganuron ba gahapon sa Tokyo? Pinag-usapan niya ang sarili niya. Ginahisgutan niya ang iyang kaugalingon. Halos handa na ako. Andam nako kaayo. Wala akong maiidagdag doon. Wala nakoy madugang pa ato. Puno ng dilaw na bulaklak ang hardin. Napuno og dalag nga mga bulak ang balisbisan. Di siya Hilagang Amerikano, kundi Pranses. Dili siya Hilagang Amerkano kundili Pranses. Ang kalusugan ay kailangang kondisyon para sa kasiyahan. Ang kabaskog kinahanglang kondisyon alang sa kalipay. Pumunta kami sa liwasan para maglaro. Niadto kami sa liwasan aron magdula. Ang mga kahon ay rektanggulo, hindi kuwadrado. Ang mga kahon rektanggulo dili kuwadrado. Kumakain ang mga dalaga ng kanilang sandwich. Nikaon ang mga dalaga sa ilahang sandwich. Ang kuwartong paglalaro'y hinihintay ang mga bata. Ang lawak nga giandam para dulaanan nghulat na sa mga kabataan. Ekskyus mi po, anong oras na? Pasaylua sa disturbo, unsa nay oras diay? Malapit ang estasyon ng tren. Duol na ang istasyon sa tren. May maraming klaseng kape. Adunay daghang klase sa kape. May natagpo akong mas sexy naman. Naa napud koy nakitang mas sexy napud. Sinong mas matangkad, si Ken o si Taro? Kinsay mas taas, si Ken o si Taro? Ang bukid ay makapal na natakpan ng niyebe. Ang bukid natabunan sa baga nga niyebe. Itong silid ay naaarawan. Kining lawaka naadlawan. Nakalipas nang ilang oras na nagsimula sila; dapat narito na sila. Nilabay nang pilaka nagsugod na, unta naa na gyud sila. Maging masaya; dadating pa ang pinakagaling na mga araw. Magmalipayon, muabotay pa ang pinakamaayong adlaw. Mga wikang katulad ng Pranses, Italyano, at Kastila'y galing sa Latin. Mga pinulungang pareha sa Pranses, Italyano, ug Kastila mga gikan sa Latin. Pinalit niya ang yen para sa dolyar. Gikambyoan niya ang Yen og dolyar. Natutulog siya. Natulog pa siya. Napabahay ako buong araw. Naa rako sa balay tibook adlaw. Palagi kang nakasuot ng bonggang kurbata. Kanumay lagi kang ngsul-ob og nindot kaayo nga kurbata. Taoista ka ba? Taoista ba ka? Nakaapartment siya. Naa siya sa apartment. Ayos ka ba? Maayo ba imong kahiomtang? Iniisip ko lamang ikaw. Ikaw ra man akong ginahuna huna. Bigla siyang tumahimik. Kalit ra siyang nahilom. Sinulatan ko siya araw-araw. Permi nako siyang ginasulaatan. Bakit puti ang niyebe? Nganong puti man ning niyebe ? Mahilig ako sa tula. Ganahan kaayo kog mubalak. Talagang gusto ko itong mga kuwento. Sa tinood lang gyud ganahan kaayo kog pagsaysay. Sabi niyang gusto niyang maging dalub-agham. Ang ingon niya nga gusto niyang mahimong dalub-agham. Nagtatalop ako ng mansanas. Nagtalop ko og mansanas. Magsisimula na tayo kung handa ka na. Magsugod nata kung andam kana. Magaling na biyahe iyon. Hawod kaayo to nga biyahe. Ang tawag sa ibong ito'y bako. Ang tawag nga langgam kay bako. Kung may mahanap na bakterya o anumang kabuhayan sa kometa, asteroyd, o Marte man, baka iyon ay ebidensiya para sa Panspermia. Kung naay makita nga bakteryang buhi nga kometa,asteroyd o Marte mao nay ebidensya sa Parespirma. Gusto mo talagang kumain. Gustogyud nimong mokaon? May mamang nagtanong tungkol sa talatakdaan ng tren. Adubay usa ka tawo nga nangutana sa listahan sa tren. Hindi kami nag-aaral para sa buhay, kundi para sa eskuwela. Wala mi nagtuon alang sa kinabuhi kundili sa pagtulun-an. Walang muwebles sa mga bahay ng Inca. Walay mga muwebles sa mga balay ni Inca. Natakot sila sa iyo. Nahadlok sila nimo. Hawakan ang bola nang parehong kamay. Ginuti ang bola sa duha nimo ka kamot. Mas magaling magsalita ng Pranses si Tomas kaysa sa akin. Mas hawod magstorya og Pranses si Tomas kaysa sa akua. Gusto mo bang uminom ng tsa, o kape? Gusto ba nimong moinom og tsaa,o kape? Umiinit na nang umiinit. Nagsinug ang na gyrud ang kainit. Magtiyaga para maging simple ang lahat. Mag antos aron mahimong simple ang tanan. Madaling mapuntahan nang barko ang pulo. Dali ra kaayong maadto sa barko ang pulo. Talagang malamig nitong umaga. Perti tugnawa gyud karong buntaga. Tinanong niya ako kung maligaya ako. Gipangutana ko niya kung malipayon ba daw ko. Tumawag na ba si Lucia? Nitawan na ba si Lucia? Sa matandang edad, pumapasok kahit na ang dyablo sa pagmomongha. Sa pagkaedaran,musulod na ang dautang pagmongha. Ito'y daang pataas ng burol. Kini ang dalan pasaka sa bungtod. Ang grabidad sa ibabaw ng Titan ay 0.14 g. Ang grabidad sa tumoy sa Titan niabot og 0.14 g. Kung di siya dumating, anong gagawin mo? Kung wala siya niabot, mag unsa man ka? Natutunaw ang ayskrim. Nangahilis na gyud ang ayskrim. Itong tsa'y masyadong matamis. Kini nga tsaa tam-is ra kaayo. Nagulat akong narito ka. Nakuyawan ko nga naa ka. Mukha siyang parang nakakita ng multo. Mura man siyag nakakitag ungo. Huwag kang maglakad nang sarili pagka madilim na. Ayaw paglakaw nga ikaw ra kung lawom na ang kagabhion. May itlog siya't kinakain niya. Aduna siyay itlog nga iyang gikaon. Gusto kitang maging Einstein. Gusto nako nga mahimo kang Einstein. Ulan, ulan, lumayas ka! Ulan,ulan layas pa gud! Ang aksento ko sa Ingles ay parang Amerindian. Ang aksento ko sa Ingles kay murag Amerindian. Gusto kong maging Picasso. Gusto nakong mahimong Piscasso. Sa akin, ang sinabi mo'y walang kahit paa o ulo man. Alang nako, ang imong gipanulti walay bisan tiil o ulo. Sa akin, ni paa ni ulo meron ang sinabi mo. Alang nako,bisan tiil bisan ulo naa kay nasulti. Ang tawag sa ibong ito'y kanaway. Ang tawag aning langgama kay kanaway. Ang tawag sa ibong ito'y gabyota. Ang tawag aning langgama kay gabyota. Masyadong mabigat itong kahon para buhatin ko. Perting bug-ata aning kartona dili nako maalsa. Ang Bundok ng Fuji'y natatakpan ng niyebe sa taglamig. Ang bukid sa Fuji natabuna og niyebe kung ting tugnaw. Di ka puwedeng tumira sa islang iyon. Dili ka mamahimong mupuyo ana nga isla. Sa matandang edad, pumapasok kahit na ang diyablo sa pagmomongha. Sa mga edaran, musulod na ang padkadautan sa pagmongha. Salamat, busog na ako. Salamat kay busog na ko. Nag-iiba ang mundo sa bawat minuto. Naga usab ang kalibutan kada minuto. Sundan mo ang puso mo, dahil di siya nagsisinungaling. Sundi ang imong kasing-kasing, tungod kay wala na siya namakak. Malapit sa akin ang eskuwela. Duol kanako ang pagkakat-on. Kita ko ang isang bulaklak sa pupitre. Nakit-an nako ang bulak sa pupitre. Di ko mapigil ang sarili kong mag-isip. Dili ko kapugong sa akong kaugalingon nga maghunahuna. Nagbigay siya nang mabuti sa pagsulong ng ekonomiya. Naghatag siya og maayo sa pagtabang sa ekonomiya. Iniba nitong dalaga ang itsura niya. Giusab aning dalagita ang iyang panagway. Tinanong ko siya tungkol sa bagong libro niya. Nangutana ko niya sa iyang bag-ong libro. Tinangka niyang mamalengke. Mamalengke mnan unta to siya. Ituro mo sa akin kung paano ang papuntang eskuwela. Tudlui pagud ko unsaon pag adto sa eskuylahan. Kumakanta ang mga ibon sa langit. Naga sing-al ang mga kalanggaman sa langit. Ako mismo'y di pa nakakarating doon. Wala pa gyud tawon ko naadto pa didto. Iyon lamang ang gusto kong gawin. Mao ra to ang gusto nakong buhaton. Nagtago si Tomas sa ilalim ng kama. Nagtago si Tomas sa ilalom sa kama. Anong klaseng alak kayo meron? Unsang klase ngna ilimnon naa mo diha? Umalis sila para magpiknik. Naglakaw sila aron magpiknik. Anong pinakalakas na pangungusap sa daigdig? Unsay pinakakusog nga pinulungan sa kalibutan? Umiiyak tayo pagka talagang malungkot tayo. Mohilak kita kung naa ta sa kaguol. Yung otel ay talagang malapit sa lawa. Kanang otel duol ra kaayo sa atabay. Sa kalayuang ito, parang isla ang barko. Ani kalayua, mura nalang og isla ang bartko. Ginagamit pa ang lumang orasan. Mapuslan paman ang daan nga orasan. Kailangan kong magsarili. Kinahanglan nakong mag inusara. Sang-ayon ka ba? Mouyon ka ba? Hindi lahat ay nagtatagumpay sa buhay. Dili tanan molambo sa kinabuhi. Puwede kang mag-aral dito. Mahimo kang magtuon diri. Lumaki siya sa Awstralya. Didto siya sa Awstralya nagdako. Inalis niya siya sa kanyang alaala. Gipapas siya niya sa iyang panumduman. Pulang alak, nga. Pula nga ilimnon sa gud palihug. Kamusta ang gabi mo? Kamusta man imong gabii? Di takot mamatay ang sundalo. Wala mahadlok mamatay ang sundalo. Nakatira ako sa bukid. Nagpuyo ko sa bukid. Turista ako. Turista ko diri. Ilang kromosoma meron ang tao? Pila ka kromosoma naa ang isa ka tawo? Tinitingnan ko ang lupa sa tabi ng kaibigan ko. Akong ginalantaw ang yuta tapad sa akong higala. Ilang buwan meron ang Hupiter? Pila ka bulan naa sa Hupiter? Ilang buwan meron ang Jupiter? Pila ka bulan naa sa Jupiter? Mas magaling na huwag pag-usapan tungkol sa bagay na iyon. Mas maayog dili hisgutan nang butanga na. Isang tasang tsa, nga. Usa ka tasa pagud nga tsaa palihug. Gusto kong magtenis. Gusto nakong magtenis. Bibilhin ko; di bale na ang presyo! Paliton nako,wala koy labot sa presyo! Nakakalangoy siya. Makabalo siyang molangoy. Isip mo bang mahal pa niya ang mga sulat ko? Pagtoo nimo,gihigugma pa niya akong sinulat? Nagplaplano ang tao, pero ang mga diyos ang nagdidisisyon. Naga plano ang tawo pero ang Ginoo ra gihapon ang mupatigbabaw. Ang ating eskuwela'y nasa kalagitnaan ng nayon. Ang atong eskuwelahan karon naa sa tunga-tunga na. Di ako makakapagdutsa sa gabi. Dili ko makadutsa sa gabii. Itong umaga, pumunta ako sa kurso para sa kudyapi. Karong buntaga ning adto ko pagpangurso alang sa kudyapi. Meron ka ba diyang mga sako ng tsa ng malipukon? Aduna ka ba dihay mga sako sa tsa sa malipukon? Meron ka ba diyang mga sako ng tsa ng yerba buwena? Aduna ka ba dihay mga sako sa tsa sa yerba buena? Meron ka ba diyang mga sako ng tsa ng mental? Aduna ka ba dihay mga sako sa tsa sa mental? Lumaki siyang naging doktor. Nidako siya nga nahimong doktor. Umiinom ka ba ng berdeng tsa? Naga inom ba ka ug lunhaw nga tsa? Ang paglalakad ay ayon sa dalampasigan. Ang pagbaklay natunong sa baybayon. Ang kaibigan ko'y talagang payaso. Ang akong amega kay makahimoot kaayo. Nag-iiba ang daigdig nang pabilis nang pabilis. Naga usab ang kalibutan nga kalit-kalit. Isa pang boteng alak, nga. Usa pa ka botilya sa ilimnon diha beh. Nagdiskusyon kaming matagal tungkol sa kung anong gagawin doon. Naglantugi migdugay mahitungod sa kung unsay himoon didto. Nandito na ako noon pang alas singko. Naa nko diri mga alas singko pagyud. May kaibigan akong ang tatay ay mago. Naa koy higala nga ang amahan kay mago. Gusto niyang tumira sa Tokyo. Nangandoy siya nga mupuyo sa Tokyo. Ang mga lumad sa isla'y matangkad at malakas. Ang mga netibo sa isla mga tag-as ug kusgan. Ang Hapon sa pinakabawas ay kumakain ng kanin nang isang beses sa isang araw. Ang Hapon sa pinakagamay nagakaon og kan-on kaisa sa sa isa ka adlaw. Huwag ka ngang pumasok dito! Ayaw sa gud sulod diri beh! Gawan ninyo ng mabuti ang mga napopoot sa inyo. Himoig maayo ang mga tawo nga dunay kayugot kaninyo. Sasali ka ba sa pista? Musalmot pud ka sa pista? Alam mo bang ang pag-uusap ay isa sa mga pinakagaling na kaluguran sa buhay? Nasayod kaba nga ang pakighinabi isa sa mga pinaka maayo sa kinabuhi? Puwede kang umupo rito. Lingkod sa diri pa gud. Madaling mabasag ang bubog. Dali ra kaayong mangabuak ang mga bildo. Nakapunta na ako sa kalahati ng daang walang hanggan. Naka adto nagud ko sa tunga tunga sa dalan sa walang hanggan. Itong ideya'y di-kailanmang nakapasok na sa ulo ko. Kini nga panglantaw wala gyud ni nisantop sa akong panumduman. Makaipinangtawid namin sa agos ang maliit na tulay na kahoy. Among natabok sa sulog sa tubig gamit ang gagmayng tulay nga kahoy. Mahirap ang buhay, mura ang kamatayan. Lisod kaayo ang kinabuhi, barato pa ang mamatay. Kinaltas ang maraming lipad dahil sa bagyo. Nalangkat ang daghang lupad tungod sa makusog nga hangin. Naghain siya ng kape para sa akin. Nag-init siya og kape alang nako. Masyadong matamis yaong tsa. Tam-is ra gyud kaayo tong tsa. Kaninong payong ito? Kang kinsa man ning payong ni? Halos himala iyon. Mura naman tog milagro. Natulog kami sa tolda. Nangatulog mi sa tolda. Handa na ba kayo para sa biyahe? Andam naba mo alang sa byahe? Huwag mong hawakan itong aklat. Ayaw baya gyud og hawidi ning libro. Di niya naintindihan ang pangungusap. Wala siya kasabot sa hugpulong. Dapat mag-aral ka ng Ingles, kung gusto mo o hindi. Sakto gyud nga mgtoon kag iningles, kana kung gusto ba nimo o dili. Kasali na ba ang manirahan sa presyo? Apil na ba pud diay ang pagpuyo sa presyo? Kung sabagay, di-kailanman mo maaalaman. Hinoon, dili man pud nimo mahibal-an. Kinakausap niya ang sarili niya. Iyang ginaistorya ang iyang kaugalingon. Bawal sa lugar na ito ang pangangaso. Dili ginatugutan diri ang pagpangayam. Bawal sa lugar na ito ang panghuhuli ng hayop. Bawal diring dapita nga manakop og mananap. Nang ginagamit ko ang Esperanto sa kanya, pakiramdam kong magpantay kami nang tanawing pangwika sa pinakabawas. Sa dihang gigamit nako ang titik sa Esperanto sa iyaha, paminawn nako nagkasinabot sad mi. Gusto mo ng sirwelas na keyk? Ganahan kag sirwelas nga keyk? Alin ang mas gusto mo, ang sirwelas na keyk, o ang mansanas na keyk? Asa may mas gusto nimo, ang sirwelas nga keyk o ang mansanas nga keyk? Walang rosas sa hardin. Walay rosas sa balisbisan. Blonda ang buhok niya. Blonda ang iyang buhok. Narito na sila. Naa na sila. Nasaan ka? Asa naman ka? Ang abukado'y bunga ng punong abukado. Ang abokado kaybunga pud sa punuan sa abokado. Inimport ang kulturang Amerikano galing sa Europa. Inimport ang kulturang Amerikano gikan sa Europa. Anumang sabi ng diksiyunaryo'y di parating tama. Kung unsa man nang gipanulat sa diksyunaryo, dili ingnon kini tanan sakto. Si Tomas ay dayuhan sa lungsod na ito. Si Tomas dayu ra pud ani nga lungsod. Nagtatalop ako ng dalandan para sa iyo. Nagapanit kog singkom para nimo. Tsinetsek ko ang mga salita sa aking diksiyunaryo. Akong gitsek ang mga pulong sa akong diksyunaryo. Ang naiv ko talaga! Ka tanga nalang gyud nako ui! Anong hinain sa pista? Unsay giandam sa pista? Natagpo ko ang kaibigan ko sa kalye. Akong nasugatan akong higala sa kanto. Meron ding lumilipad na isda. Naa pud diay nagalupad nga isda. Pumupunta't naglalangoy siya araw-araw sa ilog. Gaadtuan siya ug galangoy langoy kada adlaw sa suba. Gusto ko lahat sila. Kanang tanan akong naibgan. Bumibili si Pedro ng lalaking pusa. Nagapalit si Pedro og laki nga iring. Nahuli niya ang dalawampung paru-paro. Nadakpan niya ang bayente ka mga alibangbang. Anong klaseng lengguwahe ang Esperanto? Unsang klaseng pinulungan ang Esperanto? Di alam ni Tomas kung saan magsisimula. Wala kabalo si Tomas kung asa magsugod. Kamusta ang araw mo? Kumusta man ang imong adlaw? Nagsasara ang tindahan nang alas siyete. Nagasirado na ang tindahan kada alas siyete. Nagsara ang pabrika nang sampung taon na. Nanirado na ang pabrika adto pang nilabay nga napulo katuig na. Importante sa akin. Bilihon alang kanako. Hinihiphipan ng hangin ang mga ulap. Gihuyop sa huyuhoy sa hangin ang mga panganod. Ilan po kayo? Pila mo kabook? Ngayon, maghapunan ka na. Wala ko masayod kung moulan ba ugma. Di ko alam kung uulan bukas. Ambot lang ani moulan ba ugma. Aling paraan ang pinakagusto mo sa pagluluto ng patatas? Asang paagiha ang nauyunan nimo sa pagluto og patatas. Wala akong oras para mamatay. Wala koy oras anang kamatayon. Ang relasyon ko sa kanya'y di masyadong nagtagal. Ang akong pakiglambigit niya wala kaayo nagdugay. Ang daigdig ay puno ng mga tanga. Ang kalibutan napuno og mga danghag. Magkano ang bilyete? Pila man nang bilyete? Laksan nang konti ang radyo. Pakusgi pagud dyutay ang radyo. Alas sais ba'y ayos sa iyo? Ang alas sais ba uyon naka ana? Lahat ay may nais na intelektuwal; ang akin ay takasin ang buhay na alam ko. Ang tanan nangandoy og kahibalosapangutok, apan ang akuang gusto ang makasibat sa kinabuhi nakong gusto. May hayop na ampibyo at may dalawang anyo ang buhay. Adunay hayop nga ampibyo ug aduna kini duha ka panagway. Natanggap ko ang regalo ko para sa kaarawan. Nadawat na nako ang regalo nako alang sa akong adlawng natawhan. Gusto ng lahat ang malalaking pizza. Ang tanan nangandoy og dagkong mga pizza. Ang mga ibon ay kumakanta sa gubat. Ang mga langgam naga awit sa kabungturan. May naniniwala sa Diyos at may ibang hindi. Adunay nagatoo sa Diyos duna poy wala. Naglaga ako ng itlog. Naglung-ag ko og itlog. Isa, dalawa, tatlo, apat, lima, anim, pito, walo, siyam, sampu. Usa,duha,tulo,upat,lima,unom,pitu,wala,siyam,napulo. Kababalik ko lamang galing sa eskuwela. Bag-o pa gyud ko kabalik gikan sa eskuwela. Ang Tiyera'y mas maliit kaysa sa Araw. Ang Tiyera kay mas gamay kumpara sa Adlaw. Nakasarado ang mga pinto. Nakakandado ang mga pultahan. Nag-isa ako sa silid ng klase. Nag inusara ko sa sulod sa tunghaan. Gusto mo kitang magsayaw? Ganaha kag isayaw taka? May diyaryo ang batang lalaki. Adunay diyaryo ang bata nga lalaki. Nagtatapos sa kape ang karamihan ng mga hapunan. Sa kape matapos ang kasagarang panihapon. Huwag ninyo akong iwanan! Ayaw ko ninyo biyae! Nakakatakot talaga ang daigdig sa labas. Makahahadlok kaayo ang kalibutan sa gawas. Sige't magsalita. Padayon sa paghissgot. Matapang siya. Isog gayud siya. Puwede mo bang turuan akong lumipad? Mamahimo ba nga tudluan ko nimo sa paglupad. Binanggit niya ang pangalan mo sa akin. Naghisgot siya sa imong ngalan sa akoa. Gusto kong sabihin sa iyo. Gusto unta nakong isulti sa imo. Nilalagyan ni Tomas ng masyadong asukal ang kanyang tsa. Ginasagulan ni Tmoas og sobra kadahang asukar ang iyang tsa. Gusto kong puntahan ang kung saan man ka pupunta. Guso pud nakong adtoon ang imohang adtoon pud. Iba ang opinyon ko kaysa sa iyo. Lahi ang akong panlantaw nimo kaysa sa akua. Umalis at nagbiyahe na naman siya. Nalakaw napud ug nibyahe napud siya. Dito, talagang mainit sa tag-init. Diri gyud,init kaayo kung ting-init. Iyan ang otel. Mao na ang otel. Bumisita sa Paris ang panaginip niya. Niduaw sa Paris sa iyang damgo. Bumalik si Tomas sa kanyang bayang sinilangan. Niuli na si Tomas sa iyang yutang natawhan. Nakakapagsalita ng tatlo o apat na wika ang karamihan ng mga Suwiso. Makaistorya og tulo ngadto sa upat ka pinulungan ang mga Suwiso. Talagang mainit ngayon, di ba? Tinuod gyud nga igang kaayo karon noh? Naglakad kaming mabuti. Naglakaw mi nga maayo. Simbahan iyon. Balay alampuanan kana. Sambahan iyon. Alampuanan kana. Ingles ang salita sa Awstralya. Ingles ang pinulungan sa Awstralya. Lahat tayo'y tanga, tungkol sa iba-ibang bagay lamang. Kitang tanan mga danghag,mahitungod sa nagkalain-laing butang. Pinakatangkad siya sa klase niya. Pinakataas siya sa ilang klase. Bahagya niyang tinapos ang almusal nang kumililing ang telepono. Hapit na niya mahuman ang iyang pamahaw sa dihang nitingog ang telepono. Mahal ko ang sining at mga matatahimik na hapon sa tahanan. Gihigugma nako ang siningug mga malinawon nga hapon sa panimalay. Umoo o humindi ka nga nang klaro. Tubag oo o kung dili ka sa minaayo. Oras lamang ang magsasabi. Ang oras ra ang makasulti. Nasaan ang estasyon ng tren? Asa diri ang estasyon sa tren? Umaasa siyang bumisita sa Paris. Nangandoy siya nga makaduaw sa Paris. Nagtanim ako ng rosas sa hardin. Nagtanom kog rosas sa balisbisan. Di yata totoo ang balita. Dili man siguro tinuod ang mga balita, Kumain ka na ba ng keyk? Nikaon na ba ka og keyk? Walang rosas na walang tinik. Walay rosas nga dili tunukon. Bakit gusto mong gawin ito? Nganong ganahan kaman nga buhaton gyud ni? Gusto namin ang mga piknik. Ganahan kaayo miog mag piknik. Nangingisda ako noong aking mga araw nang may eskuwela. Nangisda ko atong panahon nga naa pay eskuwela. Masarap ang kinain ni Tomas. Lami ang gikaon ni Tomas. Responsibilidad mo iyan. Tulubagon na nimo. Nagsulat ako ng kanta para sa iyo. Nagsulat ko kanta alang nimo. Nagiging palaka ang butete. Nahimong baki ang butete. Pangarap lamang iyon. Pangandoy ra gyud to. Panaginip lamang iyon. Damgo ra gyud kadto. Nasa ilalim ng mesa ang pusa. Naa sa ilawom sa lamesa ang iring. Anong tinatawanan mo? Unsa may nakahimoot ato? Malakas siyang magsalita. Kusog siya nga moistorya. Huwag mong kainin ang dilaw na niyebe. Ang og kaona ang dalag nga niyebe. Di araw-araw ay linggo. Dili sa tanang aadlaw kay dominggo. Gusto niyang mag-aral ng musika't pagsasayaw. Ganahan kaayong siyang magtuon og musika ug pagsayaw. Mukhang maraming kahon ng posporo ang mga bahay. Murag daghang kinahong posporo ang mga kabalayan. Pakiramdam kong may mali. Paminaw nako naa ni dili mao. Yaong mama'y nagbigay sa anak mo. Katong tawo maoy naghatag sa imong anak. Malakas ang boses niya. Kusog kaayo siyag tingog. Kumakain ako ng saging. Nagakaon ko og saging. Nakapangisda ka na ba sa ilog na ito? Nakapangisda na ba ka ani nga suba? Gusto mo ba ng konting alak? Ganahan kaba og dyutay nga ilimnon? Napakalaki ang kutsara ko! Dakoa lagi sa akong kutsara, Pagka umiinom ka nang ganyan, malalasing ka nang mabilis. Kung kana imong inomon dali ra gyud ka mahubog. Anong ginagawa mo rito nang masyadong maaga? Unsang imong tuyo sa ing ani ka sayo. Walang buhay nang walang koryente o tubig. Walay mabuhi kung walay tubig ug kuryente. Dinala niya siya sa lawa. Iyang gidala didto sa suba siya, Mas mabilis kaysa sa malakas ang usa. Mas abtik ang lihok sa usa kaysa kusgan. Isang araw, magsisisi ka. Usa ka adlaw, magmahay sa gihapon ka. Sumisimba si Tomas bawat linggong umaga. Naga simbahon si Tomas kada dominggo sa buntag. Mahirap talaga para sa akin ang pagsasalita ng Ingles. Lisodan kaayo nga mag istorya sa pinulungan sa Ingles. Nakita niyang mali siya. Nakita niya nga sayop siya. Ang puno ng peras ay nasa bukid ko noong pang 1923. Ang punuan sa peras naa sa buntod adto pang 1923. Puno ng matamis na katas ang mansanas. Napuno sa tam-is nga duga ang mansanas. Nag-aaral ng oras ang mga bata. Nagtuon og oras ang mga bata. Kaninong notbuk iyan? Kang kinsang nutbok man na? Nasa bahay ba si Ginoong Nakamura? Naa sa balay si Manong Nakamura? Naghapunan kami sa tiyo ko. Nanihapon mi sa akong uyuan. Nasa sopas ako. Naa ra ko sa sopas. Tinanong ni Clara sa akin kung bakit daw ako'y maiging nagtratrabaho. Nangutana si Clara sa akua kung ngano man daw sayo ko nagatrabaho. Binibining Caterina, wala na akong masasabi. Inday Caterina, wala na koy masulti pa. Dalhan mo ba kaya ako ng kumot? Dad-an ba kaha ko nimo og habol? Gusto niyang may kausap siya. Gusto niya naa siyay kaistorya. Meron ba kayong mesa? Naa ba moy lamesa? Basta di-kailanman! Bisan kanus-a dili og dili. Marami siyang kumain. Dinaghan siya mokaon. Nag-eesperanto ako araw-araw. Naga esperanto ko kada adlaw. Interesado siya sa kung anumang bagay tungkol sa relihiyon. Ganahan kaayo siya sa bisan unsa pa na mahitungod sa relihiyon. Kinakain dahan-dahan ang mga parteng metaliko ng kalawang. Ginakaon og hinay-hinay ang mga metalikong butang sa taya, Mas gusto ni Gabriel ang katas ng kalamansi. Mas pilion ni Gabriel ang duga sa limonsito. Gusto ni Tonya ng duhat. Ganahan si Tonya sa lumboy. Mas nasasarapan si Mario sa atis. Mas lamian si Mario og atis. Nakikinig ako sa musika. Nagapaminaw ko sa musika. Di matandaan ni Tomas ang pangalan ko. Dili naman kahinumdum si Tomas sa akong ngalan. Nakita ko si Yumi sa panaginip ko. Akong nakita si Yumi sa akong damgo. Nag-aaral ako ng Basko. Nagtuon ko og Basko. Puwede mo bang tawagan siya? Mamahimo ba imong tawagan siya? Hindi tayo mga diyos, kundi mga tao lamang. Dili kita mga ginoo, tawo ra ta. Di ko gusto ang atmosperang mapolusyon ng mga malalaking siyudad. Dili ko ganahan sa atlosperang daghang polusyon sa mga dagkong siyudad. Ayaw ko ng ipokresiya. Dili ko anang ipokresiya. Kung magbasa ako ng isang libong librong Ingles, magiging matatas ba ako roon? Kung magtuon koog isa ka libo kabook nga librong iningles, maantigo na kaha ko? Talagang aksaya ng panahon iyon. Sa tinood lang sayang ra to sa oras. Tinuloy niyang magbasa ng libro. Gipadayon niya magbasa og libro. E, di ba ako ang mas malakas? Dili ako ang pinaka kusgan? Di mo ba gustong kumain? Dili ka ganahang mokaon? Gusto niyang magtenis. Ganahan kaayo siyang magtenis. Isang taon na noong narito tayo. Isa katuig na gikan sa atong pag anhi. Kumain ka na. Kaon na diha. Alaala kong nakita kita noong nakalipas na taon. Sa akong paghinumdum ngkita ta atong milabay nga tuig. wag mo kaming lalapitan, hanggat hindi ka pa namin napapatawad !! balang araw, pagsisisihan mo rin ang ginagawa mo ngayon. Ayawg duol kay wala kapa napasaylo! Puhon magmahay raka sa imong gibuhat. nasaktan kami ng husto sa disisyon mo kanina! gago!! Nasakitan kaayo mi sa imong desiyon ganiha! Amaw! Aalis ang tren nang alas nuwebe. Muhawa na ang tren mga alas nuwebe. Kaunti na ang oras natin. Gamay nalang atong oras. Gusto kong ihandog itong musika sa kanya. Gusto nakong ihalad kining musika kaniya. Parang kaanyo ng balyena ang isda. Murag hitsura pud og balyena ang isda. Dapat isipin natin ang kanyang kabataan. Dapat atua pud handumon ang iyang kabatan-on. Magaling na dalub-agham daw siya. Maayo daw siya nga dalub-agham. Ang Tiyera'y hindi kalagitnaan ng sansinukob. Ang Tiyera dili sa tunga sa kinatibuk-an. Di ka dapat pumunta roon, bukod na talagang gusto mo. Dili unta ka dapat muadto, pero mao may gusto nimo kaaayo pud. Nakita ni Tomas ang dula sa bagong teatro. Nakita ni Tomas ang pasundayag sa bag-ong teatro. Anong kinakausap mo? Unsay imong kaistorya? Mamamatay ang lahat. Mamatay ning tanan. Walang kuwentang pag-iyakan. Walay pulos nga hilakan. Sabi kong umalis siya sa silid. Ang ingon nako muhawa siya sa lawak. Di siya marunong gumawa ng sulat sa Ingles. Dili siya kabalo sa sinulatan sa iningles. Paano ang lasa ng sopas? Unsaon ang lasa sa sopas? Paggigitara ang hilig ko. Paggita ang akong ganahan. Parati siyang masaya. Kanunay siya nga malipayon. Nagtitinda ng gulay ang tindahan. Nagatinda og gulay ang tindahan. Wala akong oras na sulatan siya. Wala nakoy panahon nga sulatan pa siya. Anong pangalan ng bansang pinanggalingan mo? Unsay ngalan sa lugar nga imong gigikanan. Sasha ang pangalan ko. Sasha ang akong pangalan. Nasa sinehan ako. Naa ko sa sinehan. Gusto ko ng mapa ng siyudad. Ganahan ko sa mapa sa siyudad. Sinelebreyt namin ang sentenaryo. Among gisaulog ang sentenaryo. Walang makahanap ng kuweba. Wala nakatuod sa langub. Masyadong mapait itong tsa. Perting paita ang tsa. Hindi siya natakot mamatay. Wala siya mahadlok mamatay. Mabaho itong bunga. Baho man ni nga bunga. Mabaho itong prutas. Baho man ni nga prutas. Muntik nang natabig ni Tomas ang kape niya. Hapit unta maigo ni Tomas ang iyag kape. Bulaklak ang rosas at ibon ang kalapati. Bulak nang rosas ug langgan ang kalapati. Hinahanap mo ang susi mo. Nangita ka sa imong susi. Mabagal kumilos ang mga suso. Hinay molihok ang suso. Isang panahon, tumira akong magsarili sa bundok. Puhon, magpuyo nakong mag inusara sa buntod. Aber nga, magtatanong ka na naman? Tan-awon nato beh,mangutana na pud kaba. Di masyadong marunong magpranses si Tomas. Dili kaayo kabalo magpranses si Tomas. Nakita mo ba ang ibon na lumilipad? Nakita ba nimo ang langgam nilupad? Di siya nakasuot ng sombrero. Wala siya nakasul-ob og kalo. Uupo ka lamang dito. Lingkod lang ka diri. Tungkol sa mga bituwin itong libro. Mahitungod sa nituon kini nga libro. Tungkol sa mga estrelya itong libro. Mahitungod sa istratilya kining libro. Tungkol sa mga tala itong aklat. Mahitungod sa mga tala ni nga libro. Tungkol sa mga bituin itong aklat. Mahitungod sa mga bituon ni nga libro. Itong libro'y tungkol sa mga bituin. Kini nga kibro, mahitungod sa mga bituon. May mga singsing siya sa kanyang taynga. Naa siyay mga singsing sa iyang dunggan. Ito'y tasa ng kape. Kini siya tasa sa kape. Kumusta ang gabi mo? Kumusta man ang imong gabii? Talagang marunong siyang magluto. Tinuod gyud nga kabalo siya muluto. Patay na siya nang sampung taon na. Wala na siyay kinabuhi mga napulo katuig na ang nilabay. Palagi niyang nais mag-aral ng Hapon. Kanunay niyang gipangandoy nga magtuon og Hinapon. Di nagsasalita ng Olandes ang mga magulang ko. Dili naga istorya og Olandes ang akong mga ginikanan. Gusto mo ba ang eskuwela? Ganahan ka ba nga motungha? Pagka nawala, ang oras ay di mababawi. Kung mahanaw na,ang oras dili na mabalik pa pag-usab. Bumoto na! Pag botar na! Gawa sa plastik ang silya. Gama gikan sa plastic ang lingkuranan. Gawa sa plastik ang upuan. Gama gikan sa plastic ang lingkuranan. Maglakad kaya tayo sa estasyon? Magbaktas lang kaha ta padulong sa istasyon. Pagka hipuin iyon ay parang seda. Kung imong hikapon mura rag seda. Pagkatapos ng matagal na pagtratrabaho, ngayon makalugod talaga ang pagpapahinga. Paghuman sa dugay nga pagtrabaho, lami kaayong paminawon ang mopahulay. Inempake niya ang regalo sa papel. Gipanulod niya ang regalo sa papel. Nagtretreng pang-ilalim ako hanggang eskuwela. Nagsakay kog tren agi sa ilalom kutob sa eskuylahan. Ang islang iyon ay paraiso para sa mga bata. Ang maong isla murag paraiso alang sa mga kabataan. Pupunta kami roon, pero hindi ikaw. Muadto mi didto apan wala kay labot. Nag-aaral ka ba ng Ingles? Nagatuon ba ka og Ingles? Ang lalagyan ng susi'y nasa ibabaw ng mesa. Ang butanganan sa susi naa lang gipatong sa babaw sa lamesa. Tumigil siyang manigarilyo. Nihunong siya sa panabaku. Mahirap ang pagsasalita ng Ingles. Lisod kaayo ang pag istorya sa Ingles. Dahil nakatira siya sa bukid, di malimit na may bisita siya. Tungod kay nagpuyo siya sa bukid, kanunay siyang adunay mga dinapit. May ilog sa tabi ng bahay. Adunay sapa sa duol sa balay. May lahing Hapon siya. Aduna siyang kaliwat nga Hapon. Tumira siyang mag-isa sa gubat. Nagpuyo siyang nag-inusara sa lati. Sino ang paborito mong artista? Kinsay imong ampay nga artista? Nakakapagsalita ba ng Esperanto ang kaibigan mo? Makaistorya ba og Esperanto ang imong higala? Di makabasa ng Pranses si Tomas. Dili makabalo mobasa og Pranses si Tomas. Alam kong guro ka. Nasayud ko nga magtutudlo ka. Alam kong maestro ka. Nasayud ko nga usa ka ka maestro. Alam kong titser ka. Nasayud ko nga maestra ka. Nakasulat sa simpleng Ingles itong gabay. Nakasulat sa sayon nga Ingles kining nag giya. Umiiyak ang sanggol buong gabi. Naghilak ang batang gamay tibuok gabii. Pantasyang hayop ang dragon. Usa ka pantasya nga hayop ang dragon. Naging artista siya. Nahimo siyang artista. Nagpunta kami sa Tokyo nang maraming beses na. Niadto mi sa Tokyo sa makadaghang higayon na. Ang araw ay sumusunog na bola. Ang init sa adlaw nagasunog sa bola. Nakita ang barko. Napalgan ang barko. Nakita ang bapor. Nakita na ang barko. Hayaan mong ako ay tumigil doon. Pasagdi ko nga ako muondang didto. Ang kanyang sumbalilo ay aking napansin Ang iyang kalo ang akong namatikdan. Hapon ngayong araw, kung makakarating sa bahay, ibig kong mag-aral. Hapon rong adalwa, kung makaabot sa balay, magtuon unta ko. Pinaghambing ng pulis ang tanda ng daliri mula sa baril at mula sa pinto Gikumpara sa pulis ang ilhanan sa mga tudlo gikan sa pusil ug gikan sa pultahan. Ang mga langgam ay mayroong maayos na kalipunan. Ang mga amigas adunay maayo nga kalikupan. Hindi maaaring gaqin kung walang pag-uudyok. Dili mahimong wala koy himoong lakang. Maraming salamat sa pagpapautang ng $500 noong ako hirap para tustusan ang aking pangangailangan. Daghang salamat sa pagpahulam nakoog $500 niadtong naglisod ko sa pagsustinir sa akong panginahanglan. Ipaalam mo kung nalaman mo na kung ano iyon. Pahiblo kung naasayod kana kung unsa man to. Nanirahan ako sa Tsina sa loob ng anim na buwan. Nagpuyo ko sa Tsina sa sulod sa unom ka bulan. Maaari bang bigyan mo kami ng dalawang tasa ng tsaa at isang tasa ng kape. Pwede bang hatagi mi og duha ka tasa sa tsaug usa ka tasa sa kape pud. Hindi ka dapat mag-antay dito. Dili ka kinahanglan maghulat dinhi. Huwag mong ialis ang paningin mo sa maletang ito. Ayaw nimo ihawa ang panan aw nimo sa kini nga maleta. Anong oras ka nagigising sa araw-araw na paghahanapbuhay Unsang oras ka nagamata sa adlaw-adlaw na panginabuhi? Bigla na lang siya nagsalita. Kalit lang siya misulti. Tinawag niya ako nang ilang ulit, Gitawag niya ako sa pila kabalik. Iyon ay karaniwan nang ginagawa, hindi iyon tulad ng paggupit ng mga duluhan. Kana kanunay nanang ginabuhat, dili na pareha sa pag gupit sa mga tumoy. Ang malakas na ulan ang nagpigil sa akin na lumabas. Ang kuso nga ulan maoy nakapugong nako para mugawas. Nagpapasalamat ako sa iyong malasakit Nagpasalamat ko sa imong gipakita nga dakong tabang. Punasan mo ang iyong ilong Pahiri ang imong ilong. Pang-ilang pangulo si Barack Obama ng Estados Unidos? Ikapila na nga pangulo si Barack Obama sa Estados Unidos? Kami ay naipit sa loob ng mataong tren. Naddasok mi pag ayo sa punu kaayo og tawo nga tren. Kami ay tinanggap na sumali sa pagpupulong. Gidawat mi nila nga muapil sa panaghisgot. Ano uli? Unsa gani? Hinanda niya ang sarsang bluberi para bigyan ng lasa ang lutong pato. Giandam niya ang sarsa sa bluberi aron butangan og lasa ang nilutong pato. Buksan ninyo ang libro sa ika-9 na pahina. Ukaba ninyo inyong libro sa ika-9 nga pahina. Naniniwala ka ba sa mga UFO? Motuo ba ka sa mga UFO? Naniniwala ka ba sa mga hindi tukoy na lumilipad na bagay? Nagatuo ba ka anang wala ilhing mga mulupad nga mga butang? Di mabilang na mga estrelya ang kumikislap sa langit. Dili maihap nga mga estrelya ang nikislap sa kalangitan. Kailan tayo dadating sa Barcelona? Kanus-a pa man ta maadto sa Barcelona? Nakakatuwa talaga ang libro. Makalingaw gyud ning libro. Para siyang loro na nangongopya ng lahat ng sinasabi ko. Murag siyag loro nga ginasumay sumay akong gisulti. Nag-aral ako ng mga wika sa Unibersidad ng Copenhague. Nagtuon ko og mga sinultihan sa Unibersidad sa Copenhague. Binasa niya ang isang tula sa kanya. Gibasa niya ang tula alang kaniya. Nilibutan ko sa biyahe ang Europa. Gilibutan kosa byahe sa Europa. Ito'y maliit na mundo. Usa kini ka gamay nga kalibutan. Aling kalye ang bahay mo? Asa ani nga eskena dapit imong balay. Naubusan din tayo ng itlog. Nahutdan pagyud ta og itlog. Bumitin ang pusa sa kanyang kimono. Nagbitay ang iring sa iyang kimono. Nagkaroon ako ng ideya. Naa na koy ideya. Isip kong Amerikano siya. Abi ba nako og Amerkano siya. Pagninilayan ko. Akong huna hunaon usa. Gustong maglaro ng beysbol ang halos lahat ng batang lalaking Hapon. Gusto sa mga batang Hapon nga magdula sila og beysbol. Mayaman sa bitamina C ang dalandan. Puno sa sustansya nga bitamina C ang dalandan. Nag-almusal ako nang alas siyete nitong umaga. Namahaw ko ganinang mga alas siyete sa buntag. Natutuyo ang ilog. Naughan na ang suba. Nang kumikislap sa gabing langit, parang alahas ang mga bituwin. Sa dihang nikislap sa gabiing langit, murag alahas ang mga bituon. Sabihin mo sa kanya na nagsasampay ako ng labada. Ingna sa siya nga naghalay pako sa akong nilabhan. Lahat ay may isang katapusan at ang longganisa lamang ay may dalawa. Ang tanan adunay utlanan ug ang soriso lang ang adunay duha. Dumating ka ba nang tren? Niabot na ba ka sa tren? Magaling ka ba sa matematika? Maayo ba ka sa matematika? Nasa loto ang alahas. Naa sa loto ang alahas. Nasa lotus ang alahas. Naa sa lutos ang alahas. Nagtagumpay siya na umakyat sa bundok. Nakalampos siya sa pagkatkat sa buntod. Ang aking alagang aso ay malubhang nagkasakit Ang akong pinanggang iru kritikal ang kahimtang. Kapaki-pakinabang na subukan. Mapuslan pag ayo nga sulayan. Ang mga sapatos ay matigas kapag bago pa. Ang mga sapatos gahi kaayo samtang bag-o pa. Sinabi ng kapwa magkapatid na lalaki na hindi nila kayang buhayin ang asawa at eroplano kaya nagpasiya sila na manatiling binata na lang. Ingon sa magsuong laki,dili nila kayang buhion ang asawa ug eropalno kaayo mao nga dili nalang magminyo. Siya ay nagkamal ng napakalaking swerte. Nagkumkom siya og dako kaayo nga suwerte. Ang aking kapatid na lalaki ay kumikita ng pera kalahating beses higit sa aking tatay. Ang akong igsoon nga lalaki musweldo ug kapin kun kulang katunga sa kita sa akong tatay. Naaalala mo pa ba ang gabing una tayong nagkita. Nakahinumdum paba ka adtong permiro natong pagkita. Walang nakakaalam kung paano unang nabuhay ang isang kaugalian. Walang si bisan kinsa ang nasayod kung giunsa nabuhi ang usa ka pamatasan. Bawat isa sa klase ay umakyat sa burol. Kada isa sa klase nikatkat sa buntod. Hindi niya sinabi sa akin kung kailan siya babalik. Wala niya gitug an kung kanus-a siya mobalik. Ang pagtungong iyon ay napakalakas sa mga Amerikano. Ang pagtungong in ato perting kusuga sa mga Amerikano. Hindi ako, malamig na tugon ng Englishman. Dili ko, bugnaw nga sulti sa Englishman. Sabi niya,"Hindi na ako magsasabi ng iba pa dahil ayaw kong magdahilan. Ingon pa niya," Dili nako musulti og unsa paman tungod kay dili nako mangulipas pa. Si Lincoln ay pinayuhan na pag-usapan ang tungkol sa demokrasya. Si Lincoln gitambagan nga hisgutan ang mahitungod sa demokrasya. Ang bagay na ayaw ko sa kanya ay ang pagyayabang niya na mayroon siyang magandang grado kahit na hindi sya nag-aaral. Ang dili nako ganahan niya kanang magpahambog nga dagko siyag grado bisan dili magtuon. Naiintindihan ko ang iyong sinasabi. Nakasabot kaayo ko sa imong giingon. Huwag mong iwala ang iyong pitaka. Ayaw walaa ang imong pitaka. Si Tom ay may pasa sa kanyang kanang binti. Si Tom adunay bun-og sa iyang paa. Iyon ang pinakaganap na lingguhang awit! Mao to ang naga panghitabo nga sinimana nga kinantahay. Ibig sabihin wala kang sinabing kahit ano sa kanya? Buot pasabot ani, wala gyud kay gisulti niya? Ito ba ay nakakakain? Makaon ba ni? Ngayon na at ang bundok ay nakatago sa ulap. Karon na og ang buntod nitago na sa panganod. Talagang mahal ko iyan. Sa tinuod lang gyud palangga kaayo nako na. Maraming ekonomista ang walang malay sa katotohanang iyon. Daghang mga ekonomista ang wala masayod sa kamatuoran. Mga ilang bagong uri ng palay ay maaani nang dalawa o tatlong beses sa isang taon. Adunay mga bag-ong klase sa humay pwedeng mapupu kaduha o katulo sa isa ka tuig. Ang aming mahabang bakasyon ay malapit nang matapos. Ang among taas nga bakasyon hapit na mahuman. Ang aking ina ay gumawa ng ilang bagong damit. Ang akong inahan nagbuhat og bag-ong mga sanina. Tayong lahat ay mga Amerikano. Kitang tanan mga Amerikano. Ngayon ay labinlimang minuto makalipas ang alas otso. Karon kay kinse minutos nilabay ang alas otso. Ibibigay nya ang perang mayroon siya. Ihatag niya ang salapi nga naa sila. Salamat nang marami sa lahat ng ginawa niyo. Salamat sa tanan ninyong gipangbuhat. Mas hilig ko ang bakasyon kaysa ang pumasok sa paaralan Mas ganahan ko nfga magbakasyon kaysa sa motungha. Ipagpaumanhin niyo at nabigyan namin kayo ng maiksing pahayag ng aming pagpunta. P:asaylua mi nga nahatagan kamo namo og hamubo nga paghisgot sa among pag-ari. Dapat mas nalaman ko pa nang matino. Mas maayo pa unta ato nga mas nasayod ko sa mina ayo. Si Tom ay kumikita ng $900 bawat linggo sa patatrabaho sa resort hotel. Si Tom nakakwarta og $900 kada simana sa pagtrabaho sa rersort hotel. Hindi niya mapahintulot na ako ay pumunta doon. Dili siya mutugot nga muadto ko didto. Nagmamahal, Jon. Kanimo mahigugmaon, Jon. Ako ay nahuli noong umaga kaya nagalit ang aking amo. Naulahi ko atong buntaga mao nga nasuko akong amo. Kung nalaman lang niya ang numero ng kanyang telepono, natawagan niya sana sya. Kung nakabalo lang unta siya sa iyang numero natawagan na unta to niya. Kaunting tsa, nga. Dyutay pagud nga tsa. Natagpo namin ang manunulat. Naabtan pa namo ang manunulat. May buhay ba sa labas na espasyo? Adunay bay kinabuhi sa gawas sa kawanangan? Kababalik niya sa Pransiya. Mao pa gyuy pag abot niya sa Pransiya. Ito'y sombrero ko sa tag-init. Mao ni ang akong kalo sa ting-init. Gawa sa kahoy ang pupitre. Gama sa kahoy ang lingkuranan. Tumawid ng kalye si Tomas. Nitabok sa dalan si Tomas. Ano ba ang "wabi-sabi"? Unsa man nang "wabi-sabi'? May akses ako sa kanyang laybrari. Naa koy akses sa iyang laybrari. Gusto ko ang artista. Ganahan ko kaayo sa artista. Ito'y malaking mapa ng Alemanya. Mao ni ang dakong mapa sa Alemanya. Are'y malaking mapa ng Alemanya. Kini ang dakong mapa sa Alemanya. Nakatira siyang magsarili sa gubat. Nagpuyo siya nga nag inusara sa lasang. Isip niya'y parati siyang tama. Pagtoo niya siya ra kanunay ang sakto. Masyadong matigas ang yelo para mabiyak. Gahi ra kaayong buakon ang yelo. May katahimikan sa kuwarto. Naay dyutay nga kahilom ang lawak. Pakinggan mo ang album ulit at sabihin mo sa akin mamaya kung gusto mo. Paminawa sa ang album human ingna ko kung nakauyon ka ba ani. Di man ako sumuko sa walang pag-asa. Wala ko nahadlok sa walay paglaum. Naglalangoy ako araw-araw. Galangoy langoy ko kada adlaw. May diksiyunaryo ako sa kamay ko. Aduna koy diksyunaryo diri sa akong kamot. Mga manunula ang mga matematiko nang may kaibahan na dapat nilang ipruweba ang ginawa ng kanilang guni-guni. Matalinghaga ang mga matematiko kay aduna silay mga ghimong mga dapat nila nga pamatud-an kung giunsa. Di kita malilimutan. Dili ka mawala sa akong panumduman. Kung gusto mong mahalin ka, magmahal ka! Kung ang imong gusto nga higugmaon ka, pagkat-on sa paghigugma! Inalis niya ang sombrero niya. Gitanggal niya iyang kalo. Hawakan mo ng dalawang kamay. Guniti sa duha nimo ka kamot. Mabuting umuwi na kayo. Mas maayo pa nga manguli nalang mo. Marikit itong kastilyo. Nindot kaayo kining kastilyo. Maganda itong kastilyo. Maanidot kini nga kastilyo. Gusto ba ng tsa ang kaibigan mo? Ganahan ba na og tsa imong higala? Puwede bang akin na itong magasin? Mamahimo ba og akua na ning magasin? Baka magniyeniyebe sa hapong ito. Basin og mag nyebe na karong hapon. Lumabas ka ba kagabi? Nigawas ba ka gabii? Nagbeyk siya ng keyk. Nagbeyk siya og keyk. Huwag kang magtagal. Ayaw baya pagdugay. Alam mo ba iyon? Nasayod ka ba ato? Nasa buslo ang prutas. Naa sa bukag ang prutas. Awtistik siya. Awtistik na siya. Dumating siyang mag-isa. Siya ra isa ang niabot. Malimit siyang manigarilyo. Permi na siyang manabaku. Meron siyang parang weird sa ulo niya. Mura siyag naay lain sa iyang ulo. Namumuhay nang sa harmoniya sa kalikasan ang mga tagaroon sa nayong iyon. Nanginabuhi nga adunay harmonya sa kinaiyahan ang mga taga didto sa inyong lugar. Malimit na miserable ang mga mamayaman. Kasagaran nga miserable ang mga katawhan. Blow-awt ko. Akong libre ni. Marami bang turista sa Armenya? Daghan bang turista didto sa Armenya? Naglakad akong pataas ng burol. Nagalakaw ko pasaka sa buntod. Gusto mo ba ng tasang kape? Ganahan ka ba aning tsa nga kape? May narinig akong ibang tunog. Naa koy nadungog nga lahing tingog. Handa na ang lahat. Andam na ang tanan. Sa maraming ikasang milyon ay nagiging mga milyon. Sa kadaghang ikasa nga milyong nya nahimong mga milyon. Sa maraming ikasang angaw ay nagiging mga angaw. Sa kadaghang ikasa nga angaw nya nahimong mga angaw. Ginawa ni Tomas ang sinabi sa kanya. Gibuhat ni Tomas ang gisulti kaniya. Diyaryo iyon. Pamantalaan man to. Nagpraktis ka ba ng harp nitong umaga? Nagtuon nakag harp ganihang buntag? Pangalan ng isang klaseng alak ang Madeira. Ngalan sa usa ka klase nga ilimnon ang Madeira. May isdang lumilipad. Adunay isda nga mulupad. Mahigit na limang daang taon na daw nang ginawa ang templong ito. Kapin kun sobra na sa kinintos katuig nga gihimo ni nga templo. Gawin mo ang gusto mo. Buhata ang gusto nimong buhaton. May sakit siya, kaya matahimik sila. Naa siyay balatian mao nfga naghilom lang sila. Pumili ka ng isang tao. Pagpili og isa ka tawo. Sira-ulo ang mga ideya niya. Walay ayo ang iyang mga ideya. E, ano ang problema mo? E, unsa may imong problema? Kung minsan, pumigil tayo para mag-isip. Usahay magpugong ta aron maghuna huna. Gusto kong kumain ng isteyk. Ganahan kong mokaon og keyk. Magaling tagalangoy ang pating. Maayong manlangoy ang pating. Gusto kong maging mayaman. Nangandoy kong makwartahan. Basta tingnan ako. Tan-awa lang gyud ko. Wala kang pakialam doon. Wala nakay labot adto. Nasa iyo na iyon. Naa ra na nimo. Hindi niya alam kung anong lengguwahe nakasulat ang artikulo. Wala siya masayod kung unsang pinulungan nakasulat ang artikulo. Hindi magaling ang Ingles niya. Dili maayo ang iyang Ingles. Naging basura ang Ingles niya. Nahimong basura ang Ingles niya. Parang pobre ang mga sulat niya. Mura og ultimo ang iyang mga sinulat. Kung minsan, akala niya'y matsin ang kinakausap. Usahay, abi naba niya unggoy ra iyang kaistorya. Hindi siya sigurado kung gusto niya ang wikang Ingles. Wala siyay siguro kung ganahan ba gyud siya og pinulungan sa Ingles. Hindi sila nagagandahan sa wika nila. Wala sila ganahi sa ilang pinulungan. Akala nila'y babae sila dahil supot sila. Abi nila nga babae sila tungod lang kay supot ra sila. Nakakapagod naman basahin ang Ingles niya. Makaluya man basahon ang Ingles niya. Pera ang naghahari ng mundo. Kwarta ang nipatigbabaw sa kalibutan. Sinong naghahari ng pera? Kinsa pud ang naghari sa kwarta? Gusto mong umupo sa dalampasigan at magbilad sa ilalim ng araw? Ganahan ka nga mopungko sa baaybayon ug magpabulad sa adlaw. Gusto mong kumain sa mahal na restawran na Thai? Ganahan ka ba nga mokaon sa mahalon nga restawran sa Thai? Gusto mong buhusan ka ng maraming kuwarta? Ganahan kag liguon kag daghang salapi? Gusto mo ng malaking-malaking mansiyon sa itaas ng bundok na kita ang ilog at gubat sa ibaba? Ganahan kaba kaayog perting dakua nga mansyon nga malantaw ang buntod nya kita ang lasangan ug uban pang talan-awon? Gusto mo ng ibang bagong katawan? Ganahan kaba og bag-ong lawas? Di pa nagluto ng hapunan si Maria. Wala pa nakaluto og panihapon si Maria. Bakit tayo nananaginip? Nganong magdamgo man ta? Bakit tayo nangangarap? Nganong mangandoy man ta? Kumanta siya ng kantang Hapon para sa atin. Nikanta siya og alawiton sa Hapon alang kanato. Di ko gusto ang ilong niya. Dili ko kauyon sa iyang ilong. Naiyak ka na naman. Nakahilak na pud ka. Anong iniiyakan mo, iha? Unsay gihilakan nimo inday? Naging lola na siya talaga. Nahimo na gyud siya og lola. Hinugasan mo na ba ang awto? Gihugasan na ba nimo ang awto? Mukhang umuulan. Mura og nagaulan. Magkano, ining, ang limang kamatis na berde? Pila man inday, ang lima ka lunhaw pa nga kamatis? Magkano ho ang limang ampalaya? Pila man te ang lima ka paliya? Alam mo ba kung magkano ang lote sa bukid? Kabalo ka ba pila ang lote sa bukid? Magkano ang isang bote ng katas ng buko? Pila man ang isa ka botilyang sabaw sa butong? Magkano ang pamasahe hanggang Bikol? Pila ang plete kutob Bikol? Magkano ang isang litson na may deliberi? Pila ang isa ka letson nga naay deliberi? Magkano ang isang palyok ng kare-kare? Pila ang isa ka bandihado nga kare-kare? Magkano ang isang palayok ng dinuguan? Pila ang isa ka bandihado nga dinuguan? Gumastos siya nang maigi sa kasino sa Tagaytay. Grabeng gasto niya sa kasino didto sa Tagaytay. Magkano ho ang paltik para sa bata? Pila te ang paltik alang sa bata? Magkano ang kinilaw? Pila man ning kinilaw? Magkano ang kilawin? Pila man ning kilawin? Kahapon, napangarap kong lahat ay salita. Kagahapon, gipangandoy nako ang tanang istorya ra. Walang oras si Tomas para magsalita ngayon. Walay panahon nga si Tomas mo batbat karon. Gusto kong mag-atend ng parti. Ganahan ko nga mo-atend og parti. Gusto kong sumali sa salu-salo. Ganahan ko nga muapil sa salu-salo. Interesado ako sa kasaysayan ng Asya. Interesado ko sa kasaysayan sa Asya. Nawawala ang aking kaluluwa. Nahawan sa kalit ang akong kalag. Nasaan ang diwa mo? Asa naman imong huna-huna. Ang karpintero'y parang tagagawa ng buslo. Ang panday kay murag tighimo og bukag. Magkano, ining, ang turumpo para sa bata? Pila man inday ang kasing alang sa bata? Magkano ho ang isang kahon ng turones ng kasuy? Pila man ang isa ka kahon sa turones sa kasoy? Magkano ang isang tasang salabat, ho? Pila pud te ang isa ka tasa sa salabat? Magkano, utoy, ang isang diyaryo? Pila doy ang isa lang ka pamantalaan? Magkano, ining, ang isang kuwintas ng sampagita? Pila man inday ang isa ka kuwintas sa sampagita? Pinagbibili ninyo ba ang gumamela? Gipamalit ba ninyo ning gumamela? Magkano ang isang tasang tsokolate? Pila ning isa ka tasa sa tsokolate? Magkano ang pagmanirahan sa isang bahay kubo sa dalampasigan nang dalawang linggo? Pila may bayad magpuyo sa payag nga dapit sa baybayon mga duha ka simana? Magkano ang pagmanirahan sa isang bahay kubo sa bundok nang dalawang linggo? Pila may bayad magpuyo sa payag nga dapit sa bukid mga duha ka simana? Magkano ang pagmanirahan sa isang bahay kubo sa tabi ng ilog nang dalawang linggo? Pila may bayad sa payag nga dapit sa suba mga duha ka simana? Magkano ang pag-aalkila ng isang bahay kubo sa dalampasigan nang dalawang linggo? Pila may arkila sa payag nga dapit sa baybayon mga duha ka simana? Magkano ang pag-aalkila ng isang bahay kubo sa tabi ng ilog nang dalawang linggo? Pila may arkila sa payag nga dapit sa suba mga duha ka simana? Magkano ang pag-upa ng isang bahay kubo sa tabi ng ilog nang dalawang linggo? Pila may renta sa payag nga dapit sa suba mga duha ka simana? Nagbebenta siya ng tamales sa daan. Namaligya siya og tamales daplin sa dalan. Nagbebenta siya ng suman sa kalye. Namaligya siya og suman daplin sa dalan. May tindahan ako ng mga laruan para sa bata. Aduna akoy tindahan og mga dulaan alang sa mga bata. May tindahan ako ng balut sa palengke. Aduna koy tindahan og balut sa palengke. Nagtitinda ako ng buko pay sa bayan. Namaligya kog buko pay sa lungsod. Nagtitinda ako ng sago't gulaman sa plasa. Naninda ko og sago ug gulaman sa plasa. Nagtitinda ako ng buko dyus sa plasa. Naninda ko og buko dyus sa plasa. Bumili siya ng kalamansi dyus sa plasa. Nipalit siya og kalamansi dyus sa plasa. Wala siyang bagay na gustong isulat, Ingles man o hindi. Wala siyay gustong isulat ma Ingles man na o dili. Wala siyang mga hobi, kaya naaaburido siya. Wala siyay hobi mao nga naaburido na siya. Hindi ako nag-iisa dahil may pamilya ako. Wala ko nag inusara kay aduna koy pamilya. Wala siyang mga habi, kaya naaaburido siya. Wala siyay mga habi maong naaburido siya. Mas magaling ang magsarili kaysa sa magbarkada sa mga ulol. Mas maayo pang mag inusara kaysa sa mamarkada og mga ulol. Tagakanluran ka! Taga kasadpan ka? Tagasilangan ako! Taga sidlakan ka? Tagabundok ka yata, di ba? Tagasidlakan ko! Talagang ang babae'y ayaw magsarili. Kini gyong mga babaye dili kakaya mag inusara. Nalulungkot siya dahil nagsasarili sa tahanan niya. Naguol siya kay ga inusara ra siya. Humingi siya ng pagkain. Nangayo siya og pagkaon. Di pa dumating ang tagadeliber ng pizza. Wala pa niabot ang tigdeliber sa pizza. Umuna ang kabayo. Nag una na ang kabayo. Ipapatunayan ko itong teorya. Akoa ning pamatud- an ang maong teorya. Di lamang Ingles ngunit Pranses din ang salita niya. Dili ra kay Ingles apan Pranses pud siya mamulong. Naging palaka ang prinsipe dahil sa mahiya. Nahimong baki ang prinsipe tungod sa kaulaw. Walang taong makakaalam ng lahat. Wala si bisan kinsa ang makabalo sa tanan. Ang buhay ay masyadong maikli para pag-aralan ang Aleman. Ang kinabuhi hamubo sa kaayo aron magtuon pa anang Aleman. Tumawa ang lahat. Nangatawa ang tanan. Sabi ni Goethe, "Ang sinumang di marunong ng wikang dayuhan ay di rin alam ang sariling wika." Ingon pa sa panultihon ni Goethe, "Si kinsa man tong dili maantigo sa pinulungan sa uban dili pud kahibalo sa iyang kaugalingong pinulunga." Ang sinuman ay makakaturo ng paano ang papunta sa templo. Ang Si bisan kinsa makatudlo kung unsaon pag adto sa templo. A, naiintindihan ko na. Ay, nakasabot nako. Nagpitas siya ng bulaklak para sa kanya. Nangutlo siya og mga bulak alang pud niya. Ito'y mga talagang lumang libro. Kini gyud ang mga daan nga mga libro. Tinawanan nila ang ideya ko. Gikataw-an lang nila ang akong ideya. Dalhan mo ako ng tuyong tuwalya. Dalahi kog uga nga tuwalya. Huwag ka nang uminom ulit. Ayaw na baya gyud pag inom pa. Naghagis siya ng bato sa lawa. Naglabay siya og bato sa suba. Nag-aaral siya ng Ingles araw-araw. Nagatuon siya og Ingles kada adlaw. May baso sa mesa. Naay baso sa lamesa. Bakit marami kang alam tungkol sa kasaysayan ng Hapon? Nganong daghan kag nahibal-an sa kaagi sa Hapon? Berde ang mga puno. Lunhaw ang mga punuan. Pumunta kaya tayo sa sinehan? Mangadto kaha ta sa sinehan? Mas gusto ko ang Los Angeles. Mas ganahan ko sa Los Angeles. Gusto kong magbiyahe sa ibang lupain. Ganahan ko mulangyaw sa ubang kayutaan. Magaan na tanghalian sa Makdo, kape sa Istarbak, pagkatapos ay ilang inumin nang may shabu-shabu: ganoon ang nangyari. Gamay lang nga paniudto sa Makdo, kape sa Istarbaks, paghuman gamayng ilimnon samtang nagshabu-shabu:ana lang gyud. Nasaan kami? Asa nami? Nasaan tayo? Asa nata? Maputlang asul na kurbata ang sinuot niya. Luspad nga asul nga kurbata ang gisoot niya. Nagbabasa ako ng libro. Nagabasa ko og libro. Ayaw ko ng mga Lunes. Dili ko og mga Lunes. Magkano ito? Pili ni? Paborito kong kanta iyon. Ganahan nako to nga kanta. May pag-asa para sa lahat. Adunay paglaom alang sa tanan. Nakakatakbong mabilis ang kabayo. Paspas kaayong mudagan ang kabayo. Nakakatuwa ang magbiyahe-biyahe. Makalingaw kaayo ang magbyahe-byahe. Mas gusto nila ang spaghetti sa restawran. Mas ganahan sila sa spaghetti sa restawran. Isip ko'y mag-aabrod ako. Pagtoo nako mag abroad ko. Bukas, di ako papuntang sinehan. Ugma, dili ko muadtog sinehan. Gusto niyang napuntang teatro. Ganahan siya maadto sa teatro. Kapitbahay niya siya. Silingan niya na siya. Nagsasalita siya nang naglalakad siya. Naga istorya siya nga nagalakaw. Ang Araw ay ang pinakalapit na bituwin sa Tiyera. Ang adlaw ang pinakaduol nga bituon sa Tiyera. Sarhan mo ang pinto sa likod mo. Siradui ang pultahan sa imong luyo. Nakita ko nga siya. Nakita bitaw nako siya. Nagmamadali kami. Nagdali dali mi. Nagmamadali tayo. Nagdali dali ta. Wala akong sulat na natanggap sa kanya. Wala koy sulat nga nadawat gikan niya. Marami siyang dapat gawin. Daghan siyang angayng buhaton. Masarap ang tofu nang may sake. Lami ang tofu nga naay sake. Bawat pangungusap sa librong ito'y importante. Kada hugpulong ani ang libro bililhon gyud. Talagang malinaw ang umagang araw na di ko matingnan. Hayag kaayo ang sidlak sa adlaw nga dili nako matutukan. Tumatalon ang kabayo. Nagalukso ang kabayo. Alas siyete nagsasara ang tindahan. Alas siyete naga panira ang tindahan. Anong pinapalabas sa teatro? Unsay gipasalida sa teatro? Seben oklak nagsasara ang tindahan. Seben oklak naga panirado ang tindahan. Ba't bumili ka ng bulaklak? Nganong nipalit paman kag bulak? Matutuwa ka nang nagbabasa. Malingaw ka nga magbasa. May taynga ang dingding. Adunay dunggan ang bongbong. Pumili ka sa alinmang bolpen na ito. Pamilin asa aning mga bolpena ni. Ayaw ko ng may asukal. Dili ko ganahan og naay asukar. Nagkunwari siyang natutulog. Nag atik-atik siya nga natulog. Talagang malaki! Dako gyud tinood. Tumahimik at makinig, bata! Hilom lang ug paminaw ta! Ito'y kabayo. Kabayo kini. Wala akong oras. Wala koy rosas. Nagtiklop ng 643 tagak na si Sadako. Nagpilo og 643 katagak na si Sadako. Anong lalaruin mo? Unsay imong dulaan? Sinong gusto ng mainit na tsokolate? Kinsay gustog init nga sikwati? Ginawa ko iyon nang sarili ko. Gihimo nako to nga ako ra. Ipagdrowing mo ako ng bituwin na may pitong dulo. Idrowing pa gud ko og bitoon nga dunay pito ka tumoy. Di ka pinupuwersang pumarini bukas. Wala ka pugsa nga muari ugma. Gresya, di ka nag-iisa! Gresya, wala ka gainusara. Kailangan ko ng tinapay at gatas. Kinahanglan nako og pan ug gatas. Gusto ko ang suhang kulay rosas. Ganahan ko ang buongon nga kolor rosas Inumpisang mabuti ng bata ang bagong buhay niya sa Barcelona. Gisugdan sa minaayo sa bata ang iyang bag-ong kinabuhi sa Barcelona. Nakakatuwang magmasa. Makalingaw ang magmasa. Anong paborito mong pabango? Unsay imong hilig nga pahumot? Dapat huwag mong aksayahin ang oras mo. Mas maayo nga ayaw usiki imong panahon. Saan ka nanuod ng telebisyon? Asa kaman ni tan-aw og telebisyon? Matuyo ang taon at maraming hayop ang nagutom. Mag uga ang tibook tuig ug magutman ang mga mananap. Hapon ba ang sinusulat ko? Hapon ba ang imong ginasulat? Paano mo nabuksan ang kahon? Giunsa nimo pag abli ang kahon? Gusto kong kumanta ka. Ganahan ko nga mokanta ka. Gusto mo ba ng kaunting sorbetes na tsokolate? Ganahan ka ba og gamayng sorbetes nga sikwati? Tagamahal ako ng mamaganda. Tighigugma koog mga maanyag. Paraiso sa Tiyera itong sakahan sa akin. Paraiso sa Tiyera kining daruhan alang kanako. Di parating wais ang mga dakilang tao. Dili sa kanunay utukan ang mga maayong tawo. Gintong mga bundok ang pinangako ng hepe. Mga bulawanong bukid ang gisaad ni hepe. Anong pakiramdam mo? Unsa namay imong gipamati? Di ba magiging kulimlim sa ulan? Dili ba magniob tungod sa ulan? Di-kailanman pindutin itong butones. Bisan kanus-a dili og dili pisliton ang butones. Maghapunan kaya tayo sa labas? Manihapon kaha ta sa gawas? Mag-aral ka pa. Pagtuon pa gud diha. Sa labas, dumadagundong ang bagyo. Didto sa gawas, haguros kaayo ang bagyo. Di puwedeng gawing dumugo ang bato. Dili mahimong modugo ang bato. Di puwedeng paduguin ang bato. Dili mahimong paduguon ang bato. Gusto ko ang ilaw ng kandila. Ganahan ko sa hayag sa kandila. Gaanong katagal ka nag-aral ng Esperanto? Unsay gidugayon ang imong pagtuon sa Esperanto? Parang panaginip na naging tunay. Mura ra og damgo apan nahimong tinood. Kailangan ni Tomas ng oras para magnilay-nilay. Kinahanglan ni Tomas og panahon aron maghuna-huna. May masiglang guni-guni siya. Aduna siyay abtik nga huna-huna. Gusto mo ng kaunting keyk? Ganahan ka og dyutay nga keyk? Nag-order siya ng tasang tsa. Nag order siya og tasa sa tsa. Labas at loob niyang alam ang New York. Sulod ug gawas ang iyang kahibalo sa New York. Palibot ng lungsod umaagos ang ilog. Sa palibot sa syudad nag agas ang suba. Mukhang talagang bata ang titser namin. Murag bata pa gyud among maestra. Umuulan dito. Naga ulan karon diri. May koronang niyebe ang matilos na mga bundok-bundok. Adunay korona nga niyebe ang matilos nga mga buntod-buntod. Malayo ang kabayo sa bahay. Layo kaayo ang kabayo sa balay. Ito ang Hapon. Mao ni ang Hapon. Ito'y marikit na bayan. Usa kini ka gamay nga bayan. Sana'y ako'y ibon. Maypag nalanggam nalang ko. Ayos ba ang nayn oklak? Maayo ba ang nayn oklak? Ayos ba ang alas nuwebe? Maayo ba ang alas nuwebe? Nasa banyo siya. Naa siya sa banyo. Palagay ko'y gutom ka. Sa akong paminaw gigutom ka. Baka totoo ang istorya niya. Basin tinood iyang istorya? Mas magaling kung magpraktis ka ng Ingles kung pa-Isteyts ka. Mas maayo pa magtuon ka og Ingles kon pa Isteyts ka. Anong impresyon mo ng Isteyts? Unsay imong masulti sa Isteyts? Isip ko'y naiintindihan ko. Sa paminaw nako akong nasabta nako. Di pa handa si Tomas. Dili pa andam si Tomas. Mabango ang tsang iyan. Humot na nga tsa. Mali ka, kaya huwag kang sumigaw. Sayop ka, mao nga ayaw og singgit. Sa hardin, nagtratrabaho akong mabuti. Sa balisbisan, nagatrabaho ko og maayo. Umiilaw ang mga lampara sa kusina nang buong gabi. Nagsiga ang mga lampara sa kusina tibook gabii. Masarap ang keyk. Lami ang keyk. Bukas ang bukstor. Abli ang bukstor. Bukas ang tindahan ng libro. Abli ang tindahan sa libro. Halu-halong katotohanan at mali ang bawat opinyon. Sagul-sagol nga tinood ug sayop ang kada opinyon. Ang orasan ko ay huli nang tatlong minuto araw-araw. Akong orasan ulahi og tulo ka minuto kada adlaw. Siya lamang na namuhay sa mga magaganda ay puwedeng mamatay nang maganda. Siya ra gyuy nabuhi nga gwapa ug mamatay pud nga gwapa. Lumilipad ang mga ibon. Naga lupad ang mga langgam. Ayaw kong mamis ang eroplano. Dili ko gusto nga mabiyaan sa eropalano. Naniniwala ka bang ako'y kuneho ng eksperimento? Nagatuo ba ka nga usa ko ka kuneho sa eksperimento? Sa puno lumalaki ang mansanas. Sa punuan naga dako ang mansanas. Magaling ngayon at ni masyadong mabigat ni masyadong magaan. Maayo kaayo karon di bug-at di pud kaayo gaan. Tumugtog ng nostalhiyang musika ang orkestra. Nagpatugtog og nostalhiyang musika ang orkestra. Namamatay ang halaman nang walang tubig. Mangamatay ang mga tanom kung walay bisbis. Pakialis nga nitong mga pinggan. Pangkuhaa sa gud ning mga plato. Kung hindi kayo papuntang konsert, hindi rin ako. Kung dili mo modayon sa konsert, dili nalang pud ko. Isip ko'y maiintindihan niya ito. Sa akong pagtoo makasabot ra siya ani. Maligayang pagdating sa Tatoeba. Maayong pag-abot sa Tatoeba. Walang umibo. Walay moubo. Paborito kong lugar ang kapihan. Ganahan ka kaayo aning lugar sa kapehan. Itong batang babae'y mukhang lalaki. Kaning bataa ba nga babae murag nawong og lalaki. Paano mo gusto ang kape mo? Unsay gusto nimo sa imong kape? Di mo kinain ang keyk na ginawa ko; ang kapatid mo kumain. Wala man nimo gikaon ang keyk nga hinimo nako, gikaon sa imong manghud. Dadalhin mo ba ang kamera mo? Dalahon ba nimo ang imong kamera? Umulan nang isang linggo. Niulan og mga isa ka semana. Magkokonsert sa susunod na tagsibol. Magkonsert sa sunod nga ting-init. Meron bang malapit na sinehan? Naa bay duol nga sinehan? Mali ang datang iyon. Mali man to nga data. Kape pa nga. Kape pa beh. Iwanan mo ito sa akin. Ibilin na ni sa akoa. Lumabas na siya. Nigawas na siya. Huwag kang magbasa ng ganyang libro. Ayaw poagbasa og ing ana nga libro. Naiinip siya. Gilaay na siya. Isip ko'y hindi tayo puwedeng maging magaling na kaibigan. Sa akong pagtoo dili ta maayo nga mahimong sud nga managhigala. Sana'y nakita mo ang sine. Unta no nakita nimo ang sine. Parang malungkot na lumang nayon ang bansa mo. Murag magul-anon nga lugar ang imong nasud. May breyndamids daw siya sa pagdrodroga. Naay breyndamids daw siya tungod sa drugas. Sinumang hindi nakakagawa ng magaling na pangungusap ay hindi nakakagawa ng magaling na awto. Kinsa tong dili makabuhat og maayong hugpulong,dili sad makabuhat og maayong awto. Kahapon ngayon ay bukas pa, pero bukas ngayon ay kahapon na. Ang gahapon karon kay ugma pa, apan ang ugma kay gahapon na. Mas magaling daw kung may pasas ang keyk. Mas maayo daw kuno nga naay pasas ang keyk. Gusto ko ang nasa bahay para magtrabaho ako sa aking istorya. Ganahan ko kung naa sa balay aron mabuhat nako ang akong sugilanon. Talagang nangangamoy pabango ang mga bulaklak. Tinuod gyud nga nangalimyon ang humot sa mga bulak. Tumahimik, Mie, sabi ng nanay. Paghilom, Mie, ang pulong ni nanay. Sarado ang tindahan ngayon. Sirada ang tindahan karon. Ilang beses ka nang nakapunta sa Europa? Kapila naka nakaadto sa Europa? Sa tiyo ko yung bahay na pula ang bubong. Sa akong uyuan nang balay nga pula. Ako'y dalub-agham sa kompyuter. Ako ay usa ka dalub-agham sa kompyuter. May itlog kami. Aduna mi itlog. Walang nag-imadyin na talagang matalino siya. Walay ga imadyin nga tinuod nga brayt siya. Magkamukha ang lahat niyong bulaklak. Pareha og mga hitsura ang imong mga bulak. Alam mo ba kung bakit siya ganoong nagalit? Kabalo ka kung unsa siya ka suko niya? Anong pakiramdam mo na? Unsa namay imong gibati. Bakit ka ganyang nagmamadali? Nganong ana ka kapaspas? Parang palaging may magagawa. Murag kanunay nga naay ginabuhat. Walang takasan. Walay sibatay. Pangingisda ang libangang paborito ko. Pangisda ang kalingawan nga akong hilig. Papuntang parti rin sila. Padulong na sila sa parti. Kung pagod ka, sa kama ka na. Kung gikapoy naka sa katre na ka. Di tama ang seksismo kung ang isip ay maraming lalaki ay parang babae. Dili mao ang imong seksismo kun angh imong pagtoo daghang lalaki nga murag babaye. Maglalakad ba tayo? Magbaktas lang mo? Ang pangungusap kay Eliana ay parang pangungusap sa pader. Ang hugpulong alang kang Eliana murag hugpulong sa bongbong. Kailan ang hapunan? Kanus-a ang panihapon. Hindi makontrol ni Tomas ang mga emosyon niya. Dili mapugngan ni Tomas ang iyang gibati. May gustong itanong si Tomas kay Maria. Adunay gustong ipangutana si Tomas kang Maria. Itong tao ba'y matanda na o bata pa? Kaning tawhana ba edaran na o bata pa? Lahat ng isip babae ay sa perspektibo ng pera. Tanang gihuna huna sa babaye puro lang kwarta. Sa lahat ng walang kasaysayan sa sekso, ang pinakaperberso ay ang pagkabirhen. Sa tanang walay kina adman sa sekso, ang pinakaperberso mao ang pagkabirhen. Inimbita ako ng mga kaibigan ko para sa hapunan. Giagda ko sa akong mga higala sa panihapon. Umuulan nang linggo pa. Naga ulan na adtong domingo pa. Mukha siyang doktor. Mura siyag doktor. May mama ritong gustong makita ka. Naa tawo diri nga gustong makakita nimo. Dapat tumigil na akong kumain ng ayskrim na ganyang katamis. Maayo pag mohunong na gyud kog kaon og ayskrim nga ana katam-is . May piyano sa salon, pero walang makatugtog. Naay piyano sa salon, apan walay makatugtog. Nakakalangoy siyang talagang mabilis. Makalangoy gyud siya ana kapaspasa. Lumilipad ang mga bubuyog sa mga bulaklak. Nagalupadlupad ang mga buyog sa mga bulak. Sana'y walang katapusan ang tag-init! Maayo untag walay kahumanan ang ting-init. Alam kong kyut siya. Kabalo ko nga kyut siya,. Maliwanag ang mga bituwin. Klaro kaayo ang mga bitoon. Gusto ng mga babae ang makulay-kulay na payong. Ganahan ang mga babaye og payong nga daghang kolorites. Sinumang nagtatanim ng hangin ay aani ng kidlat at kulog. Si kinsa man tong nagatanom og hangin pupuon ang kilat ug dugdug. Itong bahay na pula ang bubong ay kay Tomas. Kaning balay nga pula ang bongbong kay kang Tomas. Sa mungkahi ng kanyang kaibigan, sinansala ng raygun niya ang espada ng baron. Sa gisulti sa iyang hiogala, gisansala sa raygun ang espada nga baron. Ako ang tumawag sa kanya kahapon. Ako ang nanawag gahapon sa iyaha. Siguradong uulan. Moulan gyud ni karon. Ay! Kung mayaman ako, bibili ako ng bahay sa Espanya. Ay! Kung kwartahan pako, mupalit gyud kog balay sa Espanya. Nag-iihaw ako ng isda. Nagasudba ko og isda. Kay gandang mga bulaklak! Kanindot sa mga bulak. Umiyak siya nang buong gabi. Naghilak siya tibook gabii. Mas gustong maglaro ang mga bata kaysa sa mag-aral. Mas ganahang magdula ang mga bata kaysa sa magtoon. Dapat malaman mo ang pagluluto ng manok. Dapat lang nga mahibal-an nimo ang pagluto og manok. Pinakalaki sa Hapon ang lawang Biwa. Pinakadako sa suba sa Hapon ang suba sa Biwa. Gusto nilang magnostalhiya. Ganahan sila nga magnostalya. Sampung taon ay matagal na panahon. Napulo ka tuig perting nang dugaya. Sinusubukan kong tandaan. Akong gisulayan og hinumdum. Nagpuntang Paris siya. Niadto siya sa Paris. Lumabas siya para maglakad. Nigawas na siya aron magbaktas baktas. Pinatunayan mo ang lahat ng mga pangarap ko. Gipamatud-an nimo ang tanan nakong mga pangandoy. Humahaginit sa tabi ng bintana sa kusina ang mga bubuyog. Hiumaginit sa tapad sa bintana sa kusina ang mga buyog. Sa umpisa, babasahin ko ito. Sa sugod, akua ning basahon. Wala akong oras magluto. Wala ko panahon aron magluto. Pabiro niyang sinabi iyon. Ganahan niyang isulti to. Anong ibig sabihin nito? Unsay buot pasabot man ani. Nagliligo siya bawat umaga. Nagaligo siya kadabuntag. Huwag kang masyadong kumain ng keyk. Ayaw palabi kaon og keyk. Gusto mo nitong kulay? Ganahan ka ani nga kolor? Kailan ang pinakahuling beses na tumalon ka sa tuwa? Kanus-a ka ulahing niambak sa kalipay? Gumawa siya ng kape para sa lahat kami. Gahimo siyag kape alang sa tanan namo. Gumawa siya ng kape para sa lahat tayo. Gahimo siyag kape alang namong tanan. Mabili ang mga payong. Mapalit ang mga payong. Ang yabang! Kahambog ba! Ang arogante! Ka hilas ba! Baka, baka. Basin, basin Dapat labhan yung syert. Dapat labhan tong syert. Dapat labhan yung baro. Dapat labhan tong baro. Ang aneks ay nasa hilaga ng orihinal na gusali. Ang aneks kay anaa sa kasadpan sa orihinal nga gusali. Noong bata pa ako, may itim na baboy na nakabakod sa tabi ng bahay namin. Adtong bata pako, naay itom nga baboy nga gialihan sa tapad sa balay. Matutuloy tayo kung ang trapik ay di mabigat. Madayon ta kung ang trapik dili kaayo bug-at. Maaari, maaari. Pwede,pwede. May platinum kard daw siya. Naa daw siya platinum nga kard. Nag-imbento ang bata ng sarili niyang sulat na logograpiko para sa hilig niya. Nag-imbento ang bata og sariliniyang sulat nga logograpiko pasa sa hilig niya. Arteng grapiko lamang daw ang mga sulat na logograma. Arteng grapiko ra daw ang mga sulat nga logograma. Di makontrol ni Tomas ang mga anak niya. Dili mapugngan ni Tomas ang iyang mgha anak.. Alam kong ikaw nga. Kabalo ko nga ikaw to. Mas gusto ko sa bahay kaysa sa lumabas. Mas ganahan ko sa balay kaysa sa mugawas. Di pa oras ng hapunan. Dili pa ta mangaon og panihapon. Puno iyan. Puno na. Puno iyon. Puno to. Mas magaling ba ang wikang Lojban kung iniiwasan ang mga punto? Mas hawod ba ang pinulungang Lojban kung likayan ang mga punto? Mesa iyon. Lamesa kana. Mesa iyan. Lamesa na. Ang pakiramdam ni Tomas ay bago siyang tao. Ang paminaw ni Tomaskay bag-ong tawo na siya. Nagbeyk si Kate ng apolkeyk. Nagbeyk si Kate og apol keyk. Hayaan mo akong litratuhin ka. Pasagdi ko nga kuhaan kag hulagway. Nagpuntang bundok kami para mag-iski. Niadto mig bukid aron mag iski. Nangingilabot ako nang iniisip iyon. Nanglimbawot ko sa akong paghuna-huna. Isipin mo ang sarili mo. Huna-hunaa ang imong kaugalingon. Humihihip ng bula ang mga bata. Gahuyop og bula ang mga bata. Meron pa sa buhay imbes na pinabibilisan siya. Naay pay kinabuhi imbes nga gipaspasan siya. Huwag mong lagyan ng asukal ang kape. Ayaw butangi og asukar ang kape. Sumasabog na ako ng ihi. Kabutuhon nako kaayo sa akong kaihion. Si Ginoong Brown yata siya. Siya man siguro si manong Brown. Nilagyan ko ng gatas ang kape ko. Gisagulan nako og gatas ang akong kape. Bumalik na ang mga estudyante. Namalik na ang mga estudyante. Ang numero ng kuwarto ninyo, po. Ang numero ni sa inyong kwarto po. Sa pagbalik ng taglamig, umiikli na ang araw. Sa pagbalik sa tingtugnaw, nagamubo na ang adlaw. Namumula sa otonyo ang buong bundok. Nangapula sa otonyo ang tibuok bukid. Namumula sa tag-ulan ang buong bundok. Nangapula sa ting-ulan san tibuok bukid. Gaano kahaba ang tulay? Unsa kataas ang tulay? Noldor kami. Noldor man mi. Ako si Hisiel. Ako si Hisiel. Isa ka ba sa mga Sindar? Isa ba ka sa mga Sindar? Isang Noldo ba ang nasa ilalim ng puno? Usa ka Noldo ba ang naa sa ilalom sa punuan? Di ako marunong magsalita ng Kwenya. Dili ko kabalong mag istorya og Kwenya. Nagbabantay ng gubat sina Hisiel at Nenwð. Gabantay ug lasang sila Hisiel ug Nenwe. Gumagamit ng mga letrang may kudlit ang maraming wika. Gagamit ug mga letra nga anaay kudlit ang kadaghanang sinultian. Pranses ako. Ako kay pranses. Nakita ko siyang nagnanakaw ng peras sa hardin ng bunga. Kakita ko kaniya nga nangawat ug peras sa tamnanan ug bunga. Nang kasama kami, gusto mong magtsa sa tanghali? Katong kita nag uban, ganahan ka magtsa sa udto? Di puwedeng gutom siya; katatanghalian lamang niya. Dili mamahimong gigutom siya; bag-o lang siya naniudto. Wag mong pag-usapan 'to kahit kanino. Ayaw ni hisguti masking kakinsa. Nasa ref ang pagkain. Anaa sa sulod sa prigeder ang pagkaon. Ang dalawang ulong agila ng Awstriya ay naghari sa parte ng Polonya. Ang duha ka ulo sa agila sa Awstriya kay nangulo sa parte sa Polonya. Namili si Maria ng bulaklak. Ningpalit ug daghang bulak si Maria. Bumili si Maria ng bulaklak. Ningpalit ug bulak si Maria. Dumating ka ba noong kamakalawa? Niabot ka ba atong niaging adlaw? Kumanan sa susunod na interseksiyon. Patoo sa musunod nga kinasang-ang dalan. Ipinaggawa ako ni Tomas ng hawla ng ibon. Gipabuhat ko ni Tomas ug tangkal sa langgam. Bawal manigarilyo! Ginadili ang pagpanabako! Bukas, pauwi na ako. Ugma, pauli na ko. Gusto ko ang awto mo. Giganahan ko sa imong awto. Di na ako makakain. Di nako kakaon. Nadiskubre ko ang katotohanan. Nahibaw-an ko ang kamatuoran. Walang mas mapakinabang kaysa sa potokopyador. Walay mas mapahimuslan kaysa sa makina sa pagkopya. Ineeym namin ang obhektibong iyon. Gitinguha namo nga makab-ot ang katuyoan. Madyik iyon. Kato kay madyik. Bumalik ka bago mag-alas diyes. Balik usa muabot ang alas diyes. Papkorn na maraming mantikilya ang gusto ni Tomas. Papkorn nga daghag mantikilya ang ganahan ni Tomas. Itong gamot ay makakapagaling sa iyo. Kani nga tambal ang makapa-ayo nimo. Balak kong mag-aral ng Ingles nang itong tanghali. Plano nakong magtuon ug Ingles karong udto. Mabilis at nakakatuwa. Paspas ug kataw-anan. Kasisimula niyang magtugtog ng piyano. Bag-o ra siya nagsugod og tutog sa piyano. Dumaan ako sa tabi ng bahay niya kahapon. Niagi ko sa kilid sa ilang balay gahapon. Kung mayaman ako, bibilhin ko. Kung dato ko, paliton nako. May telepono ka ba? Naa ba kay telepono? Noong huli, masyadong mahal ang karne. Katong ni-agi, astang mahala sa karne. Ako o ikaw ang pupunta. Ako o ikaw ang muadto. Walang asukal dito. Walay asukal diri. Wag kumain! Ayaw ug kaon! Oo nga, pero iyon? Oo nga, pero iyon? Pakinig ko ang lahat. Napaminaw nako tanan. Mga pusa sina Klabaster at Gizmo. Sila Klabster ug Gizmo kay mga iring. Maganda siya at talagang mayaman. Maanyag siya ug tinuod nga dato. Umuulan. Gaulan. Sabihin mo sa Ingles. Ingna kini sa Ingles. Lumang piyano iyon. Dugay na to nga piyano. Kay Teodoro ang rosas. Alang kang Teodoro ang rosas. Matahimik ang batang lalaki. Hilumon nang batang laki. Isang daang porsyentong puro ang katas ng mansanas. Usa ka gatus ka porsyento nga puro ang katas sa mansanas. Ang tunay na lalaki ay umiinom ng tsa. Ang tinuod nga laki kay muinom ug tsa. Libro mo ito. Imuha ning libro. Sinong nagtuturo sa iyo? Kinsay gatudlo ka nimo? Wag mong sabihin kahit kanino. Ayaw isulti bisan ka kinsa. Nakahiga ako sa damo. Naghigda ko sa sagbot. May kumakatok sa inyong pinto. Adunay nanuktok sa inyong purtahan. Anong kabutihan ng pagbabasa ng mga librong ganoon? Unsay maayo sa pagbasa ug inganang libro? Ibili mo ako ng kahon ng tsokolate at ako'y magiging kontento. Palita ako usa ka kahon nga tsokolate ug matagbaw ako. Nakita ka niya sa teatro. Nakit-an ka niya sa teatro. Nakakabilang ang bata hanggang dalawampu. Ang bata kay makaihap hangtod baynte. Kung may sipon, inumin itong gamot ho. Kung adunay ka bugnaw, inom niini nga tambal. Gusto kong siya ang gumawa ng mahirap na trabaho. Ganahan ko nga siya ang mubuhat atong hago nag buluhaton. Di niya ako pinakikinig ng kanyang bibig. Dili ko niya ginapaminaw sa iyang mga istorya. Bukas, bakit di ka pumarini't maglaro? Ugma, nganong dili ka mu anhi diri ug magdula? Sa Pebrero, maraming niyebe. Sa Pebrero, daghag niyebe. Di ko sinukat ang says nila. Wala nako gisukod ilahang kadak-on. Lahat ito'y sa guni-guni mo. Kani tanan naa sa imong handurawan. Sabi ni Tomas ay lahat ito'y sa guni-guni mo. Nisulti si Tomas nga kani tanan naa sa imong handurawan. Namutla ka sa takot. Nangluspad ka sa kahadlok. Magtatalop ako ng dalandan para sa 'yo. Magpanit ako ug aranghita para ka nimo. Sabi nila'y buhay pa siya. Nisulti sila nga buhi pa siya. Mahusay naman ang lahat sa tahanan. Lihiro ang tanan sa balay. Anong ginagawa mo rito? Unsa imong ginabuhat diri? Di niya isip na mahusay ang manunulat. Wala siya gahunahuna nga lihiro ang magsusulat. Di pa makasalita ang beybi ko; umiiyak lang siya. Dili pa kaistorya akong anak, gahilak ra siya. Anong obhektibo ng edukasyon? Unsa ang katuyoan sa edukasyon? Gusto kong magtrabahong kasama ka. Ganahan ko makigtambayayong nimo. Di niya gusto ang kainsikan niya. Dili siya ganahan anang iyang pagkamausisaon. Pakiabot ng mapa ng kalye, nga? Pakitunol sa mapa sa dalan. Anong iniiyakan mo? Unsa imong ginahilakan? Tuloy ka nang wala ako. Sulod nga wala ko. Ang Tatoeba ay diksiyunaryo. Ang Tatoeba usa ka diksiyunaryo. Nakita mo iyon? Kakita ka ato? Ako nga. Ako daw. Talagang seksi ang mga binti mo. Seksi gyud imong paa. Talagang iba ang opinyon ko kaysa sa iyo. Naa gyud koy lain nga opinion kaysa nimo. Pabalik kami sa Europa sa Hunyo! Mobalik kami sa Europa sa Hunyo! Ang kaalaman ng wika ay isang bagay; ang pagtuturo nito ay iba pa. Usa ka butang ang pagkahibalo sa sinultian; apan lahi nga butang ang pagtudlo niini. Gunitain mong nasa balat ko ikaw! Hinumdumi ang naa sa akong panit! Isip ko'y hindi blondo ang Esperanto. Sa akong hunahuna dili blond si Esperanto. Totoo yata ang istorya niya. Murag tinuod iyang istorya. Ang gðtom ang pinakamagaling na salsa. Ang kagutom mao ang labing kaayo nga salsa. Mas gusto ko ang matapang na kape kaysa sa matabang na kape. Labing ganahan ko anang gahi nga kape kaysa matam-is nga kape. Pakibigay ho ang susi sa akin, nga? Palihug ihatag kanako ang yawi Sinubukan niyang maging mayaman at sikat. Gisulayan niya nga mahimong adunahan ug bantog. Nasaktan ko ba ikaw? Napasakitan ba tika? Nahihirapan akong magkonsentreyt. Naglisod kog konsentrar. Pinasabi nila kay Maria ang lahat. Gipaingon nila kay Maria ang tanan. Nagtrabaho nang nagtrabaho sila sa pabrika. Sila kay nanarbaho ug pag-ayo sa pabrika. Mamamatay ba ako? "Hindi, magpapahinga ka." Mamatay na ba ko? "Dili, mopahulay ka." Kailangan mong maghanap ng mas murang alternatibong sangkap kahit na binabasado mo ang reseta mo sa lola mo. Kinahanglan nimo pangitaon ang usa ka labi ka barato nga kapilian bisan kung nagbasa ka sa reseta sa imong apohan. Nalimutan niya ang libro niya sa plasa. Nakalimot siya sa iyang libro sa plaza. May mamantika na amoy ang suot ko dahil kumain ako sa may okonomiyaki. Adunay ako usa ka malangis nga baho tungod kay ningkaon ako og okonomiyaki. Gumagawa siya ng masarap na pitsa. Gabuhat siya ug lami nga pitsa. Kung hindi siya pupunta, ikaw dapat ang maghalili sa kanya. Kung dili siya moadto, kinahanglan nimo siya nga ilisan. Ang ibig sabihin mo'y kulang ka sa mga syota? Buut nimong ipasabut, wa kay igo nga uyab? Nakita ni Tomas si Maria sa telebisyon. Kakita si Tomas kay Maria sa telebisyon? Ayos ka ba? Maayo ra ba ka? Sinong nagtuturo sa iyo ng Pranses? Kinsay gatudlo ka ninyo ug Pranses? Mataas ang alon. Taas ang mga balud. Nagmamadaling kumain ako ng tanghalian. Nagdali kong gikaon ang akong paniudto. Gawa ang tinapay sa harina, tubig, at malimit lebadura. Ang tinapay gihimo gikan sa harina, tubig, ug kanunay patubo. Suot niya'y puting sapatos. Nagsul-ob siya og puti nga sapatos. May sakit daw siya. Anaa daw siyay sakit. Dahan-dahan tayong namumulok. Hinayhinay kami nga madunot. Mapolusyon ang hangin sa mamalaking siyudad. Hugaw ang hangin sa dagkong syudad. Di ako nagdududa na babasahin mo ang mga sulat ko. Wala ako nagduha-duha nga basahon nimo ang akong mga sulat. Gusto mo bang magluto ng pagkaing Hapon? Ganahan ba ka magluto ug pagkaong Hinapon? Mas gusto ko ngayon lumabas imbes na nasa bahay. Labi nakong ganahan nga mogawas karon kaysa naa sa balay. Kanino mo gustong magsalita? Kinsa ba imong ganahan maistorya? Ibang bayan ay ibang kaugalian. Ang ubang mga lungsod lainlain ang kostumbre. Adik siya sa alak. Naadik siya sa alkohol. Binigyan niya ako ng halimbawa. Gihatagan ko niyag ehemplo. Hawakan mo ang kamay ko. Ikaw at ako, tayong magkasama'y gagawa ng utopiya. Kupti ang akong kamot. Ikaw ug ako, maghiusa kita sa pagbuhat og utopia. Ka gulat ko! Nakuratan ko! Sumama ka sa amin kung gusto mo. Uban ka kanamo kung ganahan ka. May sulatan sa kuwartong ito. Adunay sulatanan sa kani nga kwarto. Puwede mong kunin ang libro kung mababasa mo. Mahimo nimong kuhaon ang libro kung makabasa ka. May dumadalaw na ang pangalan ay Ono na gustong makita ka. Adunay usa ka bisita nga ang ngalan kay Ono nga ganahan makigkita kanimo. Isang klaseng dalandan iyon. Usa ka klaseng aranghita to. Si Matias ay galing Urugway. Urugwayano siya. Si Matias kay gikan ug Urugway. Urugwayano siya. Batang lalaki siyang mga beynte anyos. Siya usa ka bata nga lalaki nga baynte anyos. Batang lalaki siyang mga dalawampung taon. Siya usa ka bata nga lalaki nga mga baynte ka tuig. Puwede na bang magsimulang kumain ako? Mahimo ba ako magsugod sa pagkaon karon? May binulong siya sa kanya. Naa siyay gihunghong kaniya. Dapat alagaan ninyong mabuti ang ating planeta: ang Tiyera. Kinahanglan ninyo nga bantayan pag-ayo ang atong planeta: ang Tiyera.. Dinidilaan ako niyong batang lalaki. Gidilaan ako sa kana nga bata. Mga wika-wika ang hilig ko. Mga sinultian ang ganahan ko. Ang mag-alak ay hindi magaling sa kalusugan. Ang mag-alak ay hindi magaling sa kalusugan. Sinundan mo ba ang plano mo? Gisunud ba nimo ang imong plano? Kailan tayo kakain? Gutom na ako! Kanus-a man kita mangaon? Gigutom na ko! Baka makikita natin ang mga pugad ng ibon. Mahimo naton makita ang mga salag sa langgam. Kita ko ang tore sa bahay ko. Nakita ko ang tore sa akong balay. Mag-ingat ka sa mga mangdudukot, Ken. Pagbantay sa mga kawatan, Ken. Gusto kong mag-aral sa Paris. Ganahan ko nga magtuon sa Paris. Tumira siyang mag-isa sa bahay kubo. Nag-inusara siyang nagpuyo sa payag. Siya at siya lamang ang alam ng buong katotohanan. Siya ug siya ra ang nakahibalo sa tibuuk nga kamatuoran. Dahil talagang malawak ang sansinukob, talagang maliit ka. Tungod kay ang uniberso halapad kaayo, ikaw gamay kaayo. Kaluluwa, sabi niya sa akin. Kalag, gisultihan niya ako. Galak, sabi niya sa akin. Nalipay, gisultihan niya ako. May iba-ibang porma ng gobyerno. Adunay lainlaing mga porma sa gobyerno. Napapanot sila sa paghihintay ng gera. Gikapoy na sila sa pagpaabot sa giyera. Hindi nagbibigay ng gatas sa amin ang aming baka. Ang among baka kay dili gahatag sa amo ug gatas. Alas nuwebe na, sabi niya. Niana siya nga alas nuybe na. Ba't ka sumisigaw? Nganong gashagit ka? Dyeli ng ubas ang pinakagusto ko. Labing ganahan ko sa parras sa Dyeli. Inaalila niya ang kaibigan niya. Giulipon niya ang iyang higala. Nagpapakaalila siya sa kaibigan niya. Nagpaulipon siya sa iyang higala. Bakit mo sinusubukang tumakbo? Nganong gapaningkamot ka nga modagan? Nakakain ka na ba ng hilaw na isda? Nakakaon na ba kag hilaw nga isda? Titigil ang barko sa Yokohama. Muhunong ang barko sa Yokohama. Dumating na ba ang Playt 123? Niabot na ba ang playt 123? Nagtatanim ng kamatis ang tiya ko sa hardin niya. Ang akong iyaan nagtanum og kamatis sa iyang tamnanan. Kulang ng panggatong. Dili igo ang pangsugnod. May nagpoportuges. Naay gaportuges. Nakarating ka na ba sa Pransiya? Nakaadto ka na ba sa Pransiya? Kape pa? "Hindi, tama na." Mudungag pa kag kape? "Dili, igo na kana." Gusto kong mag-aral magtugtog ng banjo. Ganahan ko makakat-on motugtog og banjo. Paano naiimpluwensiya ng Internet ang memorya ng katauhan? Giunsa makaimpluwensya ang Internet sa panumduman sa tawo? Nabubo ang lahat ng gatas. Ang tanan nga gatas nayabo. Hindi dugo iyan. Betabel iyan. Dili kana dugo. Betabel kana. Napatulog ako nang klase. Nakatulog ko sa klase. Magaling si Goro sa Ingles. Maayo kaayo si Goro sa Ingles. Masuwerte si Tomas. Swerte si Tomas. Kamusta ang klase mo sa Pranses? Kumusta ang imong klase sa Pranses? Mas magaling ang merong bagay kaysa sa wala. Labing maayo nga adunay butang kay sa wala. Hindi... Oo pala. Dili... Oo diay. May nagbukas ng pinto. Naay ning abri sa purtahan. Ano ang nasa pupitre? Unsa ang naa sa lamesa? Isip mo ba'y bading siya? Sa imong hunahuna bayot siya? Talagang baduy siya dahil walang moda ang suot. Baduy gyud siya kay wala siya sa uso iyang sanina. Isip mo ba'y hindi siya tomboy? Sa imong hunahuna dili ba siya lakin-on? Ang klase ng edukasyon pisikal ay obligatoryo para sa lahat. Kinahanglan ang klase sa pisikal nga edukasyon alang sa tanan. Siya ang tawag naming brilyanteng batang lalaki. Siya ang gitawag nato nga batang lalaki nga brilyante. Di ka makasakay sa kabayo. Dili ka kasakay sa kabayo. Sabihin mo sa akin kung kailan papara. Sultihi ko kanus-a ka muhunong. Natatandaan ko ang 1976. Nahinumdom ko sa 1976. Naaalaala ko ang 1976. Nahinumdom ko sa 1976. Inaalaala ko ang 1976. Ginahinumdom ko ang 1976. Nilasahan ko ang libro niya. Natilawan nako iyang libro. Naroon iyon. Anaa na. Nagtataka siya sa katangahan niya. Natingala siya sa iyang kadanghag. Dahil takot siya sa teknolohiya, para siya talagang babae. Tungod kay nahadlok siya sa teknolohiya, Mura gyud siyag babaye. Gusto kong magbiyaheng magsarili. Ganahan ko nga mobiyahe nga mag-inusara. Anong paborito mong librong Harry Potter? Unsa ang imong pinalabing libro nga Harry Potter? Konting mas malaki sa manok ang terki. Ang terki mas gamay gamay kaysa sa manok. Walang makakaalam ng kalahatan. Wala?y makahibalo sa kinatibuk-an. Sarado ang puwerto sa paglalayag. Sirado ang pantalan. Hindi importante sa kanya ang relihiyon at hindi siya naniniwala. Ang relihiyon dili hinungdanon kaniya ug dili siya motuo. Ang relihiyon ay libangan lamang ng karamihan. Ang relihiyon usa ka kalingawan ra sa kadaghanan. Arte ang relihiyon. Aryat ang relihiyon. Kinaltas ang piknik dahil sa ulan. Nakansela ang piknik tungod sa ulan. Nimumulto raw ang Hupiter ng iba-ibang anito at anino. Giingon nga gigamhan sa Jupiter ang lainlaing mga anino ug anino. Di-kailanmang nabuhay at parating patay. Wala nabuhi ug kanunay namatay. May napupuna na ang pangkaramihang hulaping -j sa Esperanto ay impluwensiya ng Griyego, o Antigong Griyego man. Talalupangdon nga ang pangkadaghanan nga hulapi -j sa Esperanto naimpluwensyahan sa Greek, o Karaang Greek. Gusto niyang tandaan ang buong diksiyunaryong Lojban, pero alam niyang ilang salita'y sapat na. Ganahan siya nga hinumdoman ang tibuuk nga diksyonaryo sa Lojban, apan nahibal-an niya nga igo na ang pipila ka mga pulong. Nakakain ba ito? Makaon ba ni? Sa Tokyo siya pinanganak at lumaki. Natawo ug ningdako siya sa Tokyo. Binigyan namin ng tulak ang awto. Giduso namo ang awto. Bukas ang zipper mo! Abri ang imong zipper! Ba't di mo mas maagang sinabi? Ngano wala ka misulti ganiha? Hindi raw masarap ang tao, sabi ni Ebyang. Tama siya. Dili daw kuno lami ang tawo, misulti si Ebyang. Sakto siya. Mas marami ang supot sa mundo. Adunay daghang mga plastik sa kalibutan. Ang realidad ay mukhang iba sa kinabukasan na hinintay natin. Kung lantawon, ang reyalidad kay lahi sa atong gihulat nga umaabot. Kahit na may mga hulaan sa salaysaying makaagham, di tayo ngayon lumilipad nang nakaroket sa bakpak, ni tayo nagbabakasyon sa Buwan, ni tayo kumakain nang pilduras ang nilulunok, at ni tayo nasasarapan sa luhong walang ginagawa habang gumagawa ng lipunang kayamanan ang mga robot. Bisan kung adunay mga panagna sa siyentipikong saysay, dili kami karon naglupad mga rocket sa likod sa balay, ni magbakasyon sa Bulan, ni mokaon og mga tabletas nga natulon, ug dili kami malipay sa wala?y pulos nga kaluho samtang ang mga robot naghimo sa yaman sa katilingban. Noong mga dekadang 50 at 60 nang ika-20 dantaon, ang isip tungkol sa kinabukasan ng mundo ay mas optimista kaysa sa ngayon. Sa mga 50 ug 60 sa ika-20 nga siglo, ang paghunahuna bahin sa kaugmaon sa kalibutan labi ka malaumon kaysa karon. Gusto na niyang mamatay at lumangoy sa ilog palabas. Ganahan siya nga mamatay ug maglangoy sa suba pagawas. Hindi ko tinatawag kang tanga kahit na parang mas tanga ka. Dili tika ginatawag nga danghag maski murag labi kang danghag. Mas bobo ka yata nitong umaga. Murag labi kang bugo karong buntaga. Mag-aral ka ng gusto mo at huwag kang mainggit. Pagtuon sa kung unsa imong ganahan ug ayaw ka sina. Naglugaw kami para sa tanghalian. Adunay kami lugaw alang sa paniudto. Nag-asawa ka at hindi ka na masaya. Minyo ka ug dili na ka malipayon. Nakakita ka na ba ng asul na papkorn? Nakita ba nimo ang lunhaw nga papkorn? Uminit ang hangin. Ninginit ang hangin. Dapat galit siya. Kinahanglang masuko siya. Kalma at marikit na nayon ang Nara. Ang Nara usa ka kalma ug matahum nga balangay. Malimit akong binabangungot nang nakakatakot. Kanunay akong ginaurom nga makahadlok. Paniwala ko'y tumuloy ang Dantaong Digmaan?nang sapat na matagal. Mas ganap ang sabi: masyadong matagal. Nagtuo ako nga ang Dantaong Digmaan nagpadayon - igo na ang gidugayon.Kini giingon nga labi ka hingpit: taas kaayo. Sino ang titser mo? Kinsa ang imong magtutudlo? Nasa erport si Juan. Naa sa tugpahanan si Juan. Binagyo sa siyudad at nakasira nang maigi. Gibagyo ang syudad ug nakadaot pag ayo. Gusto ng mga uwak ang Tokyo dahil mas mainit sa siyudad kaysa sa suburbiya, at mailaw sa gabi. Ganahan ang mga uwak sa Tokyo tungod kay labi kini kainit sa syudad kaysa sa mga suburbiya, ug nagdan-ag sa gabii. Marikit talaga itong kabundukang tanawin. Nindot gyud kini nga panan-aw sa bukid. Konti lamang ang nag-aral ng arteng iyon, at siya ay isa sa mga iyon. Gamay ra ang nagtuon sa arte nga kana, ug usa siya sa ila Pakihiram ng libro mo nga, plis. Palihog pahuram sa imong libro. Anong paborito mong panimpla? Unsa ang imong pinalabi nga panimpla? Dapat mag-aral siya ng epistemolohiya at ontolohiya. Kinahanglan niya nga tun-an ang epistemolohiya at ontolohiya. Hanggang may katwiran o ebidensiya, hindi natin alam kung totoo ang sinasabi niya. Hangtud nga adunay hinungdan o ebidensya, wala kami mahibal-an kung tinuod ang iyang gisulti. Totoo ba iyon? Saan nanggaling ang impormasyon mo? Tinuod na? Diin gikan ang imong kasayuran? Naihayag ba niya talaga ang lahat ng 2136 na logogramang Kanji? Gibutyag ba gyud niya ang tanan nga 2136 nga logogramang Kanji? May seresang namumulaklak sa bawat tabi ng kalyeng iyon. Adunay usa ka tanum nga seresa nga namulak sa matag kilid sa kana nga dalan. Ang bahay ko'y katabi ng estasyon. Ang akong balay tupad sa estasyon. Anong klaseng libro ang gusto mong meron ka? Unsang klase sa libro ang ganahan nimo nga anaa ka? Takot ka bang mamatay? Nahadlok ba kang mamatay? Saan puwedeng mamili ng libro? Asa ko makapalit og libro? Ngayon, sabi niya'y hindi iyon pagmamahal. Karon, giingon niya nga dili kini gugma. Ngayon, sabi niyang hindi iyon pagmamahal. Karon, giingon niya kana dili gugma. Gaanong katagal ka nag-aaral ng Ingles? Unsa naka kadugayon nagtuon og Ingles? Baduy na ang palda mo. Wala na sa uso imong palda. Nakikita ko ang isang pambihirang bulaklak sa plorera. Nakita ko ang usa ka talagsaon nga bulak sa plorera. Nakakulong ang isip ninyo kung di ninyo ginagamit ang guni-guni. Matanggog ang hunahuna kung di ninyo gamitan ug guni-guni. Di sapat ang realidad sa karamihan; kaya, kailangan nila ng guni-guni. Dili igo ang reyalidad sa kadaghanan; busa, nanginahanglan sila og guni-guni. May bagyo sa baso ng tubig. Adunay bagyo sa baso sa tubig. Ibibigay mo ba kay Kate yung bulaklak? Kay Kate ba nimo ihatag tong bulak? Mayabang na bata siya na ang isip sa kanyang sarili'y siya'y mas magaling sa ibang lahat. Siya usa ka mapahitas-on nga bata nga naghunahuna nga siya labing maayo kay sa uban. Nag-aral ako ng tenis nang kasama ang kapatid ko. Nagtuon ako kauban akong igsoon og tenis. Pluwent siya sa Ingles. Larino siya sa Ingles. Mas gusto mo ba ang mansanas, o ang peras? Gipalabi ba nimo ang mansanas, o ang peras? Pasko ang hinihintay ng mga Tagakanluran. Naghulat ang mga taga-Kasadpan alang sa Pasko Sa Hapon, parang kapistahan ni San Balentino ang Pasko. Sa Hapon, murag piyesta ni San Balentino ang Pasko. Sa Hapon, ang ika-25 ng Disyembre'y parang ika-14 ng Pebrero. Sa Hapon, ang ika-25 sa Disyembre kay murag ika-14 sa Pebrero. Kung minsan, ang Tatoeba'y parang si Eliza, yung sikayatris na kompyuter. Usahay, ang Tatoeba'y murag si Eliza, katong sikayatris na kompyuter. Kung gusto mong magsalita, magsalita ka! Kung ganahan ka muistorya, pagistorya! Iyong relihiyon ang iyong wika. Ang imong relihiyon kay mao imong sinultian. Pakihiram nga ng kulay rosas na pangsulat mo? Palihog pahuram sa imog pangsulat nga kolor rosas. Di nila naiintindihan ang sinusulat mo. Dili nila masabtan imong sinulatan. Mahangin. Kahangin. Gusto mong maghapunan tayong magkasama sa wik-end? Ganahan ba ka nga magdungan kitag panihapon sa katapusan sa semana? Tawagan mo ako kung gusto mo. Tawagi ko kung ganahan ka. Desperado ka na; kung talagang gusto mo ang Interlingua, mag-aral ka. Desperado naka; kung ganahan gyud ka og Interlingua, pagtuon. Di mas magaling ang pangit na ispeling. Dili maayo ang dili maayo nga pagtitik. Di makamatematika ang pangit na ispeling. Dili maayo nga matematika ang dili maayo nga pagtitik. Tarantado ka! Langas ka! Gago ka! Buang buang ka! Tanga ka! Danghag ka! Bobo ka! Bogo ka! Buwisit ka! Bwisit ka! Malungkot kayo dahil magpapasko na. Naguol ka tungod kay muabutay na ang pasko. Umiinom ng gamot ang lolo ko araw-araw. Gatumar ug tambal akong apohan adlaw-adlaw. Ang pagkaing ekmek ba'y Griyego o Turko? Ang pagkaong ekmek ba kay Griyego o Turko? Matututo akong magustuhan itong mapait na buhay. Makat-onan ko ang paghigugma sa mapait nga kinabuhi. Narapatan akong alisin ang duda ko tungkol doon. Kinahanglan kong tangtangon ang akong pagduhaduha bahin niana. May nakatrak na kamuntik nang namatay sa lamig sa kalye. Adunay hapit mamatay sa katugnaw sa dalan. Naging tamad na kayo! Nahimo na mong tapulan! Anong ginagawa mo diyan? Nagtitibi lamang? Unsa imong ginabuhat dira? Galantaw rag T.V.? Ayaw ninyong gamitin ang ulo ninyo. Dili mo ganahan gamiton inyong mga ulo. Parang malagnaw na sopas ang nasa ulo mo. Murag nipis nga sopas ang anaa sa imong ulo. Namihasa kayong parang parating aburido sa buhay. Naanad ka nga kanunay abusado sa kinabuhi. Parati kayong humihithit ng damo. Kanunay kamong gapanigarilyo og sagbot. Maraming mga adik sa mundo ngayon. Daghag adik sa kalibutan. Talagang malungkot kayo. Naguol gyud kamo. Parang walang kuwenta ang mga kultura ninyo. Murag walay hinungdanon ang inyong kultura. Parati kang inuutusan, kaya ganyan ang isip mo. Kanunay kang ginasugo, busa ingon niana ang imong gihunahuna. Isip ng alila iyan. Paghunahuna kana sa usa ka ulipon. Nakakulambo silang magdamag sa gabi. Nagkulambo sila tibuok gabii. Takot sila sa mga anito at anino sa gabi. Mahadlok sila sa mga anito ug anino sa gabii. Naniniwala sila sa mga tikbalang sa gabi. Nagatuo sila sa tikbalang sa gabii. Naniniwala ba sila sa mga manananggal sa bukid? Gatuo ba sila sa mga manananggal sa bukid? Mas masarap daw kainin ang tumbong ng niyog. Giingon nga mas maayo nga kaonon ang lubi. Lingming siya. Nagdugay siya. Magulo ang isip. Naglibog ang hunahuna. Masarap daw sa kanya talaga ang nilupak. Giingon niya nga lami gyud ang nilupak. Sa gabi, yumuyugyog ang mga puno at may mga paniki sa langit. Sa gabii, ang mga kahoy nangauyog ug adunay mga kabog sa langit. Magaspang ang balat niya dahil sa mga taong nagtrabaho siya sa labas. Magahi ang iyang panit tungod sa mga tuig nga mitrabaho siya sa gawas. Ludwig ang pangalan ko. Ludwig ang akong ngalan. Natakot ang tao. Nahadlok ang tawo. Nakikinig ka ba sa akin? Naminaw ba ka sa ako? Meron akong di higit nang sampung libro. Wala koy sobra sa napulo nga libro. Labas akong buong araw. Ninggawas ko tibuok adlaw. Ang munting pusa ko'y nawala nang isang linggo na. Ang akong gamay nga iring nawala sa usa na ka semana. Huwag mo nang hawakan itong bote kailanman! Ayaw na gyud ni guniti ning botelya. Nagbubus ako papuntang paaralan. Gasakay kog bus padulong sa eskuylahan. Nagkamali kong dinala ang payong niya. Nasayop ako nga gidala iyang payong. Gumagawa siya ng kanyang sariling mga damit. Gabuhat siyag kaugalingon niyang sanina. Siya ang pinakahuling taong nagsinungaling. Siya ang katapusang tawo nga namakak. Dapat lumabas ako. Kinahanglang nigawas ko. Ipakikita ko sa iyo ang lugar na puwede pang makahinga ang tao. Ipakita ko kanimo ang usa ka lugar diin makaginhawa pa ang mga tawo. Merong ka bang dapat itago? aduna ka bay kanunay itago? Oras mo nang matulog. Oras na aron ikaw matug. May sakit ka sa ulo mo. Anaa kay sakit sa ulo. Anumang nangyari ay nangyari na. Kung unsa man ang nahitabo, nahitabo na, Nakakapagod ang lengguwahe mo. Kapoy ang imong sinultian. Parati kang masyadong seryoso sa mga bagay. Kanunay kang seryoso sa mga butang. Meron ka bang bagay na maiririport? Aduna ka bay ireport? Kailangan ninyo ng bitamina para mas malusog ang isip ninyo. Kinahanglan ninyo ang mga bitamina aron mas himsog ang inyong hunahuna. Ngayon, maulap-ulap ang langit. Karon, madag-umon ang langit. Ang problema ng isip mo ay baka bagay na pisika. Ang problema sa imong hunahuna angay sa pisika. Sira ang ulo mo talaga. Nabuang gyud ka. Di ako takot sa iyo. Wala ko nahadlok nimo. Mabuti pang magpatingin ka sa espesyalista. Maayo pag magpatan-aw kag espesyalista. Nahihilo ka sa pagbabasa ng wika mo. Nalipong nakog basa sa imong sinultian. Sa makatuwid, nanirahan sila rito nang buong taglamig. Sa ato pa, nagpuyo sila dinhi sa tibuok tingtugnaw. Puro tao at mga relasyon ng tao ang pinag-uusapan ninyo. Tanan gihisgutan ninyo kay bahin sa mga tawo ug relasyon sa tawo Akala mo'y maikli ang buhay mo dahil parang Amerikano ka. Sa imong hunahuna mubu ang imong kinabuhi tungod kay ikaw ingon usa ka Amerikano. Sa langit, napakaraming bituwin na di ko mabilang lahat. Sa langit, daghang mga bituon nga dili nako maihap ang tanan. Naaalaala mo ba itong laro? Kahinumdom pa ka aning dula-a? Ang gera ay nasa isip mo lamang. Ang giyera naa ra sa imong hunahuna. Huwag mong iguhit ang buhay mo sa paghihintay ng gera. Ayaw idibuho imong kinabuhi sa paghulat ug gira. Meron siyang buslong puno ng istroberi. Adunay siya usa ka sapinit nga puno ug istroberi. Ang tunay na kalikasan ng planetang Alpha Centauri Bb ay mahiwaga pa. Ang tinuud nga kinaiya sa planeta nga Alpha Centauri Bb misteryoso gihapon. Ang planetang Alpha Centauri Bb ay 4.37 sinag-taon mula sa ating mundo. Ang planeta nga Alpha Centauri Bb naa sa edad nga 4.37 gikan sa atong kalibutan. Kung gagamitin ang ating teknolohiya ngayon, 40 000 taon ang pangkalikol daraan hanggang sa planetang Alpha Centauri Bb. Kung gamiton naton ang aton teknolohiya karon, 40,000 ka tuig ang molabay hangtod sa planeta nga Alpha Centauri Bb. Tumitira tayo sa isang lipunan, di lamang sa isang ekonomiya. Nagpuyo kita sa usa ka sosyedad, dili ra usa ka ekonomiya. Nakapaglaro ka na ba ng beysbol? Nakadula na ba kag beysbol? Gumagawa ng mga buslo sa malapit. Naghimo og sapinit sa duol. Ang lokasyon ng notorious na aso ni ken ay hindi niya malaman. Ang lokasyon sa bantog nga iro ni ken kay wala niya hibal-an. Kailangan kung gamitin ang dictionary. Kinahanglan nga mogamit diksyonaryo. Si Tom ay isang bampira. Si Tom kay usa ka bampira. Mukhang kailangan ng pusa ang tubig. Murag nanginahanglag tubig ang iring. Matagal din tayo hindi nagkita! Dugay pud ta wala nagkita! Bakit palagi nalang si Tom ang nakikita ninyo? Nganong permi nalang si Tom inyong makita? Mainit ang tsa. Init ang tsa. Ganoong kainit ang tsa na di ko mainom. Init kaayo ang tsaa nga dili ako makainum. Ganyak akong narito. Nadani ko nga ania dinhi. Napapangitan siya. Nangil-adan siya. Ikuwekuwento ko sa iyo. Isulti ko kanimo. Sinabi niya sa akin kung saan mamalengke. Giingnan ko niya asa ko mamalit. Umulan buong araw kahapon. Nag-ulan tibuok adlaw kagahapon. Pumarini ka agad! Anhi diri karon dayon! Ngumiti siyang malapad sa amin. Ningisi siyag lapad sa amo. Uminom siyang deretso galing sa bote. Miinom siya diretso sa botelya. Nagbubus akong paeskuwela. Gasakay ko ug bus padulong eskuylahan. Ayos ba iyon? Insakto ra ba? Huwag pong magsalita nang napakabilis. Ayaw pagdalig sulti. Ang wika'y pintura ng ating mga ideya. Ang sinultian mao ang pintura sa among mga ideya Gusto mong mag-aral ng wikang iyon para pangpantasya. Ganahan ka nga tun-an ang kana nga sinultian alang sa imong ibog-ibog. Gusto ni Tomas ng kape. Ganahan si Tomas og kape. Nalilito ka kay Jane at ang kapatid niya. Naglibog ka kay Jane ug sa iyang igsoon. Napunta ako sa parehong eskuwela ni Kenji. Nag-eskuyla ako sa parehas nga eskuylahan ni Kenji. May sekretong daan sa aking isip papunta sa aking kabataan. Adunay usa ka sikreto nga agianan sa akong hunahuna hangtod sa akong pagkabatan-on. Bawat bagong lengguwahe'y parang laro. Ang matag bag-ong sinultian sama sa usa ka dula May tatlong bituwin ang Alpha Centauri. A, B, at C sila. Ang Alpha Centauri adunay tulo ka mga bituon. A, B, ug C. sila na. Ang salitang "planeta" ay galing sa antigong Griyego para sa "lumalaboy." Ang pulong nga "planeta" naggikan sa karaang Griyego alang sa "maglatagaw." Alam kong matalino ka. Kabalo ko nga utokan ka. Kailangan mong magpagupit ng buhok. Kinahanglan na nimo magpaputol ug buhok. Alam mong mali iyon. Alam mong mali iyon. Kita mo ba ang libro? Kita ka atong libro? Kailangan mong sumipag. Kinahanglan nimo mukugi. Di ako makakain ng hilaw na itlog; kailangang lutuin. Dili ako makakaon og hilaw nga itlog; kinahanglan nga magluto. Di na umiiyak ang beybi. Wala na naghilak ang bata. Matalinong bata siya, talaga. Siya usa ka maalamon nga bata gyud. Lumangoy kami sa dagat. Nilangoy kami sa dagat. Ano, ito pala ang nata de coco na pinag-uusapan ng lahat. Unsa, kini diay ang nata de coco nga gihisgutan sa tanan. May welga. Adunay welga. Anong oras darating itong tren sa Yokohama? Unsang orasa moabot ang kini nga tren sa Yokohama? Pinili ni Tomas na tumira sa Boston. Gipili ni Tomas nga magpuyo sa Boston. Malimit siyang magpraktis magpiyano. Malimit siyang magpraktis magpiyano. Pumunta ako sa supermarket. Miadto kog merkado. Tinadtad ang mga puno ? hindi lahat ? sa katabi ng daan. Ang mga punoan gipamutol - dili tanan - sa daplin sa dalan. Ginagamit ng maraming-maraming tao. Ginagamit sa kadaghanang tawo. Panahon na ito ng Akwaryo. Kini ang oras sa Akwaryo. Sasama ka ba sa akin sa ilog? Muuban ba ka nako sa sapa? Medyo nawala ako sa gubat. Medyo nasaag ko sa lasang. Meron kaming apat na koneho, at isa sa kanila'y nangangagat. Adunay kami upat ka mga , ug ang usa niini mopaak. Dapat huwag isindi ang plantsa, kaldero, at hiter nang magkasabay. Dili maayo nga sindihan og sabaysabay ang plantsa, kaldero, og hitter. Napanggabi kami sa kubo sa bundok. Nagpalabay kami sa gabii sa usa ka payag sa bukid. Pumunta siya sa tindahan. Niadto siya sa tindahan. Matagal maluto itong mga gulay. Ang kini nga mga utanon dugay lutuon. Tanghali na, kaya patayin mo ang telebisyon. Udto na, busa patya ang telebisyon. Di importante ang sinabi niya. Wala?y hinungdan ang gisulti niya. Pakikuwento ulit sa akin, nga. Palihug isulti sa ako balik. Kung matatagumpay siya o hindi ay depende sa kanyang kalusugan. Ang iyang paglampos o dili nagsalig sa iyang kahimsog. Sa tabi ng mesa ay isa lamang na silya. Sunod sa lamesa usa ra ka lingkuranan. Sasamahan kita. Ubanan tika. Inahit niya ang kanyang kilikili. Gikiskisan niya ang iyang ilok. Ang paghinga lamang ay hindi kabuhayan. Ang pagginhawa ra dili panginabuhian. Mahaba ang buhok niya noong lumipas na taon. Mas taas ang iyang buhok pagkahuman sa usa ka tuig. Nakatira ba ang kapatid mo roon? Didto ba nagpuyo imong igsoon? Sumisinag ang araw nang maliwanag. Ang adlaw nagasidlak og hayag. Humahaginit ang mga bubuyog sa paligid ng anila. Nagdagan ang mga putyokan sa palibot sa anila. Di posible ito. Dili kini mahimo. Talagang maraming tao'y kilala siya. Tinuod daghang mga tawo ang nakaila kaniya. Hanggang sa tuhod siya nang isnow. Ang isnow kay hantod tuhod. Ang lakas ng hangin! Kusog ang hangin! Kumuha ka ng keyk kung gusto mo. Pagkuha og keyk kung ganahan nimo. Madaling kotsehin sa parke. Dali nga magmaneho sa parke. Nagbiyahe siya sa Europa. Ningbiyahe siya sa Europa. Walang anuman doon. Way sapayan ngadto. Magaling siyang maggitara. Hawud siya mugitara. Bihira naman. Usahay ra. Anong tawag sa bulaklak na ito? Unsa may tawag ani nga bulak? Takot ka sa agham dahil parang babae ka. Nahadlok ka sa syensya tungod kay murag babaye ka. Sino talaga ang mas pobre sa atin? Kinsa man gyud ang labing kabus kaysa kanato? Anong nangyari at iniisip mo na ang pera? Unsa ang nahitabo ug gihunahuna nimo ang bahin sa salapi? Ngumiti. Ningisi. Karaniwang nasa kama na ako nang alas nuwebe. Kasagaran naa ako sa kama sa alas nuybe. Magandang hapon. Maayong hapon. Mabuti naman, salamat. Maayo, salamat. Anong pangalan mo? Unsa imong ngalan? Ang pangalan ko ay si Jack. Jack ang akong ngalan. Taga saan ka? Taga diin ka? Kinagagalak kitang makilala. Nalipay ko nga nakaila tika. Walang anuman. Way sapayan. Nakakatuwa ang mag-ingles. Makalingaw ang pag-Ingles. Mabuti naman, at ikaw? Maayo man, ug ikaw? Kamusta ka? Kumusta ka? Magpapapkorn ba tayo? Magapkorn ba ta? Ang opinyon ay yaong bagay na magrarason ako kung bakit lahat ng daigdig ay dapat mag-isip ng aking pag-iisip. Opinyon ang maong butang nga naghimo kanako nga katarungan ngano nga ang tibuuk kalibutan kinahanglan maghunahuna sa akong hunahuna. Muling magkikita tayo bukas. Magkita ta ugma. Huwag mong pag-usapan ang ganyang bagay. Ayaw pagsulti bahin sa mga butang nga ingon niana. Ito'y litrato ng erport. Kini litrato sa tugpahanan. Kabalastugan ang sinasabi mo, kaibigan ko. Ang imong gisulti wala?y pulos, higala. Parang babae rin sila, di ba? Murag babaye pud sila, dili ba? Alam mong eksperto ako at ulol ka. Nahibal-an nimo nga eksperto ako ug nabuang ka. Nagraradyo ako pagkatapos ng hapunan. Radyo ko pagkahuman sa panihapon. Mabait siyang tao. But-an siyang pagka-tawo. Pakilaksan ang pagsasalita, nga. Palihug kusgi ang pagsulti. Nabuhay ang kuwentong dumaraan nang tao-tao. Nabuhi ang istorya sa mga niaging mga tawo. Puro usap ng babae ang gusto nila. Kanunay istoryang babaye ang ganahan nila. Talagang parang babae sila, di ba? Murag babaye gyud sila, dili ba? Parang tagabukid pa kayo. Murag tagabukid gihapon mo. May mga napapagod na. Naa nay mga gikapoy. Naging diyaryong dayuhan na. Nahimo ning mantalaan nga langyaw. Hindi. Dili. Hinahanap ko ang aking sariling katotohanan. Nangita ako alang sa akong kaugalingon nga kamatuoran. Ang ayskrim na stracciatella ay wala kundi ordinaryong ayskrim na may mga tipak ng tsokolate. Ang ayskrim nga Stracciatella kay wala?y lain kundi ang yano nga ice cream nga adunay mga tipak nga tsokolate. Magaling maghapon si Ginoong Brown. Hawud mag-Hinapon si Mister Brown. Tumulog ka nang konti, ayos ba? Katulog gamay, mamaayo ba? Di ko siya nakita. Wala nako siya nakita. Parati kang takot dahil parang babae ka. Kanunay ka nahadlok tungod kay ikaw muarg babaye. Puro babae ang mga estudyante. Pulos babaye ang mga estudyante. Ano ba't parang wala ka nang pamilya? Nganong murag wala nakay pamilya? Mayabang ka dahil parang tinatapakan ka araw-araw. Mapahitas-on ka tungod kay ginayatakan ka adlaw-adlaw. Akala mo't ng iba'y tao ako. Abi nimo nga lahing tawo ko. Mag-ingles ka dahil talagang marunong ka. Pag-Ingles kay maalamon ka. Talagang magaling kang mag-ingles. Sige, mag-ingles ka! Maayo gyud ka mag-Ingles. Sige, pagsulti og Ingles! Naiyak ka dahil hindi ka nagbabati. Naghilak ka tungod kay wala ka mangumusta. Magbati ka para hindi na umiyak nang ganyan. Mobati ka aron dili na muhilak ug ingana. Puwede ba sa akin ang papel na sako? Mahimo ba na ako ang papel nga sako? Pati ang relihiyon mo'y babae! Asta imong relihiyon kay babaye! Anong kulay ng keyk ang gusto mo? Unsang kolor sa keyk ang imong ganahan? Nagbuhos si Tomas ng inumin para sa sarili niya. Gibubo ni Tomas ang ilimnon alang sa iyang kaugalingon. Bago ba itong awto? Bag-o ba ning awto? Puwede akong magbago. Mamahimo akong magbag-o. Ayaw kitang magbago. Dili ko ganahan nga magbag-o ka. Puwede akong magpalit. Mamahimo akong mupalit. Ayaw kitang magpalit. Dili ko ganahan nga magpuli ka. Puwede mo bang patayin ang ilaw? Mamahimo ba nimong patyon ang suga? Sa kapatagan tumataas ang bundok. Sa kapatagan mutaas ang bukid. Alin ang libro mo, ito o iyon? Hain ang imong libro, kini o kana? Nirerespeto ni Kay ang lahat kundi ang sarili niya. Girespetohan ni Kay ang tanan gawas sa iyang kaugalingon. Ilang bangka'y naglalayag sa lawa. Ang pila ka mga bangka naglawig sa lanaw. Alin ang kay Taro? Asa ang kay Taro? Dati, bukas ang teatro nang sabado man. Kaniadto, abli ang teatro matag Sabado. Gaanong katagal ka sa Kyoto? Unsa ka kadugayaon sa Kyoto? Nauuhaw kayo. Giuhaw mo. Pumarini siya para sunduin ako. Niadto siya para sunduon ko. Ihahatid ka namin hanggang sa erport ng isla. Dad-on ka namon sa tugpahanan sa isla. Di ako ang kaaway ninyo. Dili ako imong kaaway. Sira na ang ulo mo dahil lahat ay naging trabaho lamang. Naguba imong ulo tungod lang sa trabaho. Nabibihasa kang iyak nang iyak araw-araw dahil wala kang sekso. Naanad ka nga maghilak adlaw-adlaw tungod kay wala ka makigsekso. Maitim na ang isip at puso mo. Ngitngit ang imong hunahuna ug kasingkasing. Takot kayo sa pusa dahil matahimik siya at parang mas matalino. Nahadlok mo sa iring kay hilum siya ug ingon mas utokan. Di siya naniniwalang may taong nakarating na sa buwan. Dili siya mutuo nga adunay nakaabut sa bulan. Nagsinungaling silang nakarating na sila sa buwan. Namakak sila nga nakaabot sila sa bulan. Binigay niya ang buhay niya para sa kanyang bansa. Gihatag niya ang iyang kinabuhi alang sa iyang nasud. Naihian sila ng mga pusa. Ang mga iring nangihi saila. Pinutol niya nang dalawang metro ang pantali. Giputol niya ang higot sa duha ka metro. May pera ka ba sa iyo? Adunay ka ba salapi uban kanimo? Talagang wala kang seksong aktibidad dahil iyak ka pa nang iyak. Wala gyud ka sekswal nga kalihokan tungod kay naghilak ka pa. Ikaw nga ang mas parang babae sa atin. Ikaw ang labing pagkababaye sa amon. Mas magaling ba ang "mayabang"? Labing maayo ba ang "arogante"? Talagang kanluranin ang mga isip mo. Nakatundan gyud ang imong hunahuna. Narito ang lihim ko. Ania ang akong sekreto. Napakasimple nito: sa pamamagitan lamang ng puso makakakitang mabuti. Kini yano kaayo: pinaagi sa kasingkasing ra nimo makita ang maayo. Hindi kita ng mata ang pinakapuso ng mga bagay. Dili ko makita ang kasingkasing sa mga butang. Naghubad si Tony at ipinanglinis niya ang syert niya sa piyano. Naghubo si Tony ug gilimpyohan ang iyang piano gamit iyang sanina. Pakibukas ng balutan, nga. Palihug ablihi. Nakatira siya nang sarili sa gubat. Nakapuyo siya nga nag inusara sa kalasangan. Puwede ba akong maglaro pagkatapos basahin itong libro? Mamahimo ba nga ako magdula paghuman nakog basa niining libro? Di kita maintindihan. Dili tika masabtan. Di makaingles ang mga magulang ko. Dili makasulti ug Ingles ang akong ginikanan. Dito'y may restawran na kinakainan kong malimit. Adunay usa ka restawran dinhi nga kanunay nako ginakaonan. May ulam ba sa pagkain mo? Aduna bay sud-an sa imong pagkaon? Siya'y taong maaasahan. Masaligan siya nga tawo. Di ba malinaw na? Dili ba kana tin-aw? Magpalipad tayo ng mga saranggola. Magpalupad kita og tabanog. Sinong nakatira sa bahay na iyon? Kinsa ang nagpuyo anang balaya. Kaibigan ka ni Tomas, di ba? Higala ka ni Tomas, dili ba? Paano sinasabi ang "mansanas" sa wika mo? Ginaunsa pagingon ang "mansanas" sa imong sinultian? Nakakatuwa ang magbasa ng libro. Makalingaw ang magbasa og libro. Iniihaw ang karne. Ginaihaw ang karne. Mas gusto mo ba ang karne, o ang isda? Labing ganahan ba nimo ang karne, o ang isda? Bumili ako ng isang Picasso. Ningpalit kog usa ka Picasso. Ang Andorra ay isang maliit na prinsipalidad sa pag-itan ng Espanya at Pransiya. Ang Andorra usa ka gamay nga prinsipyo taliwala sa Espanya ug Pransya. Gusto mo ba ng isang tasang gatas? Ganahan ba ka og usa ka tasa nga gatas? Di ko sinadya. Wala ko kini tuyua. Palagi kaming nagdadaos ng pista para sa kaarawan niya. Permi mi gasaulog og pista alang sa iyang adlawng natawhan. Parati kayong naiyak. Kanunay kamo mohilak. Bakit ba? Ngano man? Kailangan ninyo ang doktor sa utak, kaya? Kinahanglan ninyo og usa ka doktor sa utok, dili ba? Ang problema ninyo ay hindi lamang sa sekso. Ang inyong suliran kay dili lang mahitungod sa seks. Akala ninyo'y napakatanda na ninyo. Sa inyong hunahuna, tigulang na kaayo kamo. Aburido kayo dahil kulang kayo sa mga pantasya. Aburido kamo tungod kulang kamo ug alilang. Ba't ba gusto mong diskusyonin ang relihiyon? Nganong ganahan ka hisgutan ang mga relihiyon? Huwag na kayong maniwala sa mga relihiyon. Hunong na kamo sa pagsalig sa mga relihiyon. Gusto kong sabihin mo ang iniisip mo. Ganahan ko nga isulti nimo kung unsa imong gihunahuna. Magdrayb tayo hanggang dagat. Magdrayb kita padung sa dagat. Ang relihiyon ay arte, hindi agham. Aryat ra ang relihiyon, dili siyensiya. Alam ninyong kababaihan ang ginagawa nila. Nahibal-an ninyo nga pangbabaye ang ilang ginabuhat. May sakit ang wika mo. Naay sakit ang imong sinultian. Bumalik kayo ritong tumatakbo. Ningbalik mo nganhi diri nga nagdagan. Kumain ka ng anumang gusto mo. Kaon og bisan unsa nga ganahan nimo. Maraming luku-luko sa aklatan. Adunay daghang buang sa laybrari. Saan iyon nangyari? Diin kana nahitabo? Pinangako niyang bantayan iyon para sa sarili niya. Nagsaad siya nga itago kini sa iyang kaugalingon. Ito ang sikreto ko. Kini ang akong sekreto. Talagang simple: Walang makakitang magaling kundi sa puso. Yano ra gyud: Walay maayo tan-awon bisan sa kasingkasing. Ang pinakaimportante ay di makita ng mata. Ang labing hinungdanon nga butang dili makita sa mata. Trangkilidad sa diwa ang nakukuha kung di na umaasa. Kalinaw sa espiritu ang makuha kung dili na musalig. Wala akong kotse. Wala koy kotse. Wala akong awto. Wala koy awto. Talagang mga kanluranin ang mga iniisip ninyo. Parang kulungan. Kasadpan gyud ang imong hunahuna. Kini sama sa prisohan. Nagiging babae ang bansa mo. Nahimong babaye ang imong nasod. Pulos babaye ang akong kaistorya dinhi. Pulos babaye ang akong kaistroya dinhi. Noon pang 1994 na alam kong mga sira-ulo ang mga nasa Internet. Sauna pang 1994 na nahibal-an kong buang ang mga naa sa internet. Mas maliligayahan ang tatay ko kung ako'y maging propesor. Mas mahimung malipayon ang akong amahan kung mahimo akong usa ka propesor. Wala ang katulad ng kumain ng tsokolate sa umaga; binibigyan ako ng magaling na pakiramdam nang buong araw. Wala?y sama sa pagkaon sa tsokolate sa buntag; naghatag kanako usa ka maayong pagbati sa tibuok adlaw. Nag-aral siya ng ekonomika sa unibersidad. Nagtuon siya og ekonomiya sa unibersidad. Iniinom ko ang sopas deretsong galing sa mangkok. Ganoon ang Hapon. Giinom nako ang sabaw diretso gikan sa panaksan. Ingon niana ang Japan. Masarap itong sariwang hilaw na isda. Kini usa ka lamian nga lab-as nga hilaw nga isda. Di mabibili ang kaligayahan. Dili mapalit ang kalipayon. Walang laman ang latang kahon. Wala?y sulod ang lata nga kahon. Matapang siyang tumirang magsarili sa desyerto. Maisugon siya nga nagpuyo nga nag-inusara sa disyerto. Umasa tayong aandar siya. Naghinaot kita nga moandar siya. Akala mo'y naging nigro ka. Nagtuo ka nga nahimo kang nigro? May isip ng alila ka. Parang nigro ka. Aduna kay hunahuna sa usa ka ulipon. Mura kag nigro. Parang patay ka na dahil ayaw mo nang magtrabaho. Mura ka ug patay na kay dili naka ganahan magtrabaho. Takot ka sa diyos mo, kaya nerbiyoso ka. Hadlok ka sa imong Ginoo, busa gikulbaan ka. Naging nigro ka na talaga. Nahimo na gyud ka og nigro. Nagbuntis si Maria noong edad nang 14 na taon. Naburos si Maria sa edad nga 14. Higit nang pitong milyon ang nagsasalita ng Pranses ng Quebec. Labaw sa pito ka milyon nga mga tawo ang nagasulti og Pranses sa Quebec. Limang isda ang nahuli ko kahapon. Nakadakop ako og lima ka isda kagahapon. Mas magaling pa'y itanong mo kay Dr. Tanaka. Labaw nga maayo kung ipangutana nimo kay Dr. Tanaka, Ilang maglalaro ang kailangan para sa ragbi mats? Pila ka mga magdudula ang kinahanglan alang sa pagparang sa ragbi. Gusto ko ang mga kastilyo. Ganahan ko sa mga kastilyo. Huwag na ninyong pag-usapan ang pamilya ko. Hunungi ninyo ang paghisgot bahin sa akong pamilya. Minamahal mo ang mga logograma ng sulat ng Silanganing Asyatiko. Gihigugma nimo ang mga logograma sa sulat sa Silanganing Asyatiko. Ang isip niya'y parang nananagarilyo ang pag-aaral ng sulat na Asyatiko. Ang iyang hunahuna sama sa usa ka panigarilyo nga nagtuon sa sulat nga Asyatiko. Parang wala kang pamilya, kaya pinag-uusapan mo ang pamilya ko. Mura kag walay pamilya, busa gihisgutan nimo ang bahin sa akong pamilya. Di ako sigurado kung talagang kumakapal ang keyk. Dili ko segurado kung gabaga gyud ang cake. Dahil parang buhangin lamang ang mga bituwin, takot ang babae sa astronomiya. Tungod kay ang mga bituon sama ra sa balas, ang babaye nahadlok sa astronomiya. Parang isang kudlit ng buhangin lamang ang Tiyera, kaya umiiyak ang babae. Ang Tiyera kay sama ra sa kudhit sa balas, busa gahilak ang babaye. Di alam ng babae na talagang malawak ang Sansinukob at talagang maliit siya roon. Wala hibal-an sa babaye nga ang Uniberso malapad gyud ug nga siya gamay ra didto. Ang agham ay hindi pantasya. Ang agham kay dili pantasya. Ano ba 'yan? Parang sinasakal ka na. Unsa mana? Mura na kag ginatuok. Dahil pati ako ay natatamaan sa linyang ito. Tungod kay naigo usab ako sa kini nga linya. Nakalimutan ko na ang natutunan ko. Nakalimtan na nako akong natun-an. Hindi siya dapat maglakad dito sa batuhan. Dili siya kinahanglan nga maglakaw dinhi sa mga bato. Palabiro talaga siya. Kataw-anan gyud siya. Oo nga,kawili-wili kasi ang thread na to kung basa. Mao gyud, makahimuot basahon ang mao nga alundris. Sapagkat ako ay mula noong kasalan ay hinding-hindi nagkaroon ng isang kapulong na lalaking katulad mo. Tungod kay wala pa ako adunay usa ka lalaki nga sama kanimo sukad sa kasal. Takot ka dahil sa mga diyos-diyosan mo. Nahadlok ka tungod sa imong ginoo-ginoo. Parang napakatanda mo na. Mura na kag tigulang. Dapat ay ginuwardiya mong sikreto iyon. Kinahanglan nimo taguan kana nga sikreto. Masyadong matanda na ako at malungkot para maglaro, sabi ng bata. Tigulang na kaayo ako ug naguol nga magdula, ingon sa bata. Akala ninyo'y babae kayo dahil supot kayo. Nagtuo kamo nga babaye kamo tungot kay pisot kamo. Kung matanda na ang tao, puwede pa ring magpatuli. Kung tigulang na ang tawo mahimo pa siyang magpatuli. Importante rin sa babae kung ang lalaki niya ay tuli. Hinungdanon usab alang sa usa ka babaye kung natuli ang iyang lalaki. Di ko masisigurado kung narito siya bukas. Dili ko masiguro kung naa siya ugma. Nilitratuhan niya ang koala. Nakuhaan niyag litrato ang koala. Isang hamster na tumatakbo sa isang gulong na walang katigil-tigil sa pag-ikot. Usa ka hamster nga nagdagan-dagan sa usa ka ligid nga walay undang sa pagtuyok. Ano ang kalimitang lengguwahe sa Peru? Unsa ang kasagarang sinultian sa Peru? Anak ng puta! Anak ka sa burikat! Di kasalanan ng katotohanan na ang mga luku-luko ang nagsasabi. Dili sala sa kamatuoran. Umpisahan na. Sugdan na. Nagparis ang lahat at nagsimulang magsayaw. Ang tanan nagpares ug nagsugod sa pagsayaw. Takot silang lumalagpak ang mga dilaw na dahon sa kalye mismo nila. Nahadlok sila nga ang mga dilaw nga dahon mahulog sa dalan nila mismo. Natakot ang Aleman dahil dilaw ang serbesa niya. Nahadlok ang Aleman tungod kay dalag ang iyang beer. Natakot siya dahil iba ang tribo niya. Nahadlok siya tungod lahi ang tribo niya. Iba ang itsura ng tribo niya, kaya natakot siya. Lahi ang itsura sa iyang tribo, busa siya nahadlok. Nagugutom ka ba? Puro kainan ang pinag-uusapan mo. Gigutom na ba ka? Pulos pagkaon ang imong ginahisgutan. Lumabas ka at kumain ka sa restawran. Gawas ug kaon sa restawran. Wala silang kotse. Wala silay kotse. Maulap-ulap. Dag-omon. Pumarini para lumasap ng silahis ng araw. Umari aron matagamtam ang adlaw. Interesado si Maria sa politika. Si Maria kay interesado sa politika. Lumilito ang mga kurtina sa hangin. Ang mga kurtina naglibog sa hangin. Inumbok ng hangin ang layag. Gipadpad sa hangin ang layag. Di lamang parang insulto iyon, kundi "prodyeksiyon" ng babae galing sa kanyang sariling isip. Dili ra kini usa ka insulto, apan usa ka "pagtuybo" sa babaye gikan sa iyang kaugalingon nga hunahuna. Kung minsan, mga obhekto na nakalagay ayon sa "prodyeksiyon" ng isip niya ang ginagamit ng babae para sa komunikasyon. Usahay, ang mga butang nga gigamit pinauyon sa "pagtuybo" sa iyang hunahuna gigamit sa babaye alang sa komunikasyon. Dapat maging sensitibo ka na ang sinasabi ng iba-ibang tao ay "prodyeksiyon" lamang ng anumang nangyayari sa sarili nilang buhay. Kinahanglan nga sensitibo ka sa giingon sa lainlaing mga tawo nga usa ra ka "pagtuybo" sa kung unsa ang nahitabo sa ilang kaugalingon nga kinabuhi. May naniniwala na may parte sa utak at ito ay responsable para sa mga insulto at ito ay mas aktibo sa ibang tao. Ang uban nagtuo nga adunay bahin sa utok ug responsable kini sa mga insulto ug labi kini nga aktibo sa ubang tawo. Ito ay sakit at kung minsan ay endemik sa buong rasa. Kini usa ka sakit ug usahay endemiko sa tibuuk nga lumba. Talagang malayo ang Araw sa Tiyera. Tinuod gyud nga layo ang adlaw sa Tiyera. Nagbubus ba siyang paeskuwela? Gasakay ba siya og bus padulong sa iyang eskuylahan? Sori, pero di ako puwedeng magtagal. Pasaylua, apan dili ako mamahimong magdugay. Ang rasismo ay mabigat na trabaho ninyo. Ang rasismo kay bug-at nga trabaho kaninyo. Di nila naintindihan ang pinanuod nila. Dili nila masabtan ang ilang gitan-aw. Nagsasalita ang lahat sa sansinukob; walang bagay na di mayroon ng sariling wika. Ang matag usa sa uniberso nagsulti; wala?y butang nga walay sinultian. Gusto mong malaman ang sikreto ko? Talagang simple... Ganahan ba ka makabalo sa akong tinagoan? Kukuha ako ng yelo. Mukuha kog helada. Pag-aaral ay trabaho ng estudyante. Ang pagkat-on mao ang trabaho sa estudyante. Ano iyon? "Persimon iyon." Unsa to? Katugotan to. Nang tinitingnan nila ang gubat, di nila nakikita ang mga puno. Kung tan-awon nila ang lasang, dili nila makita ang mga kahoy. Talagang babae ka dahil parati kang nadidipres sa buhay mo. Babaye gyud ka kay permi ka nalupyak sa imong kinabuhi. Ihalo ang kanin sa itlog at toyo. Isagol ang humay sa itlog ug toyo. Makikita ang mga hayop na iyon sa Hilagang Hemispero. Makita ang mga kani adtong mananap sa Amihang Hemispero May karunungan siya sa musika. Siya adunay kahanas sa musika. Maaari ko bang gawin iyon? Mamahimo ko bang buhaton to? Magmiting kaya tayo ngayon? Magpulong-pulong kaha ta karon? Tingnan mo ang batang iyong lumalangoy. Tan-awa ang bata nga galangoy. Isip mo bang ang isda'y nakakarinig? Nagtuo ka ba nga ang isda kay makadungog? Magtalbugan tayo! Mag-indig kita! Tajima... Di ka ba makapagsalita nang konting repinado? Tajima ... Dili ba ka makasulti ug gamay nga pino? Sa kabila ng ilog ang bahay niya. Sa pikas sa suba ang iyang balay. Ayos. Sang-ayon ako. Sige, uyon ako. Di nabibili lahat ng ginto. Dili mapalit tanan og bulawan. Di ka makaagham masyado, pero masyadong relihiyoso. Dili ka kaayo siyentipiko, apan relihiyoso kaayo. Di na kayo mga bata. Dili na kamo mga bata. Gumawa ba sila ng sulat? Nagbuhat ba sila og sulat? Meron ka bang kompyuter? Naa ba kay dagitabyan? Bakit siya umuwi nang maaga? Nganong niuli siyag sayu? Nasaan ang estasyong Hakata? Asa ang hunungan sa Hakata? Ang buhay ay dakilang hiwaga. Ang kinabuhi usa ka bantog nga misteryo. Nagtratrabaho ang manunulat sa kanyang bagong libro. Gatrabaho ang manunuwat sa iyang bag-ong libro. Makakatigil ka ba nang konti pa? Mahimo ba nga mohunong ka gamay? Sino ako at sino kayo? Kinsa ko ug kinsa mo? Malagkit ang baston. Pilit-pilt ang baston. Bumabagsak ang dahon at puno. nagkahuloh ang dahon ug puno. Opo, paki' nga. Oo, palihug ko. Hindi itim ang bulaklak. Dili itom ang bulak. Oho, paki' nga. Oo, palihug ko. Sumali kayo sa amin. Apil mo sa amo. Dumarating na ang tren. Niabot na ang tren. Di ako kasing tangkad niya. Dili ko ingon kataas niya. Pumarini ka at magkita tayo bukas. Anhi diri ug magkita ta ugma. Ang deliryo ng isang tao ay kalokohan kung tawagin. Ang duhiraw sa usa ka tawo kay walay pulos kung tawagon. Ang deliryo ng libong tao ay relihiyon kung tawagin. Ang duhiraw sa libo ka tawo kay relihiyon kung tawagon. Di ko matandaan kung sino ko binigay. Dili nako mahinumduman kung kinsa akong gihatagan. Pakibigay ng tinapay, po. Palihug ihatag sa ako ang tinapay. Umiinom ako ng salabat nang ala-una y medya ng umaga. Gainom kog salabat kada ala-una y medya sa buntag. Maraming klaseng puto ang nakahanda sa mesa. Daghag laing laing klase sa puto ang naka-andam sa lamesa. Di ako sigurado kung anong iniisip ko. Dili ko segurado kung unsa kaong gihunahuna. Sinong tinatawagan mo ngayon? Kinsa imong ginatawagan nimo karon? Pagdakang yumumi ang magandang kulay ng langit. Kalit nga nawala ang matahom nga kolor sa langit. Walang kalamay ang Europa. Walay kalamay ang Europa. Walang lansones sa Europa. Walay lansones sa Europa. Walang duhat sa Europa. Walay duhat sa Europa. Dapat sumagot ako sa sulat na ito. Kinahanglan ni tubag ko ani nga sulat. Silahis siya. Silahis siya. Manalamin ang ilaw sa tubig. Nanamin ang suga sa tubig. Maghahapunan siya sa amin. Manihapon siya sa amo. Pinanuod niya ang harding lumaki, at pinanuod niyang pumula at huminog ang mga mansanas. Gitan-aw niya ang pagtubo sa tamnanan, ug gitan-aw niya ang mga mansanas nga namula ug hinog. Kunin mo ang susi sa kotse niya. Kuhaa ang yabi sa iyang kotse. Magaling siyang magsinungaling. Maayo siya mamakak. Sino 'to? Kinsa ni? Anong klaseng mga rekwerdo ang tinatago mo para sa kabataan mo? Unsang klase sa pag-usab ang imong gitago alang sa imong pagkabatan-on? Nagsasalita siyang musmos na maligaya. Malipayon siyang nakigistoryahanay sa bata. Ang pagkatanda ay hindi proteksiyon sa katangahan. Ang pagtigulang dili proteksyon batok sa hinanggaw. Meron ka bang oras bukas? Naa ba kay oras ugma? Kailangan ko pa ng mga kumot. Kinahanglan pa nako og mga habol. Walang mahanap si Tomas na makipagsayaw. Walay makita si Tomas nga makigsayaw. May gusto ako sa iyo. Ganahan ko nimo. Isa siyang mahusay na politiko at mahusay na estudyante. Usa siya ka maayong politiko ug maayo nga estudyante. Gusto kong malaman ni Tom ang katotohanan. Ganahan ko nga mahibaw-an ni Tom ang kamatuoran. Dapat umiwas ka sa mga taong di makabubuti sa iyo. Kinahanglan mopalayo ka sa mga tawo nga dili makaayo nimo. Ako ay Koreano. Ako kay Koreano. Isa akong vegetarian. Usa ako nga vegetarian. Hindi ako makatulog. Dili ko katulog. Biglang pumasok si Mary sa kusina. Nikalit og sulod si Mary sa kosina. Pabalik-balik ang ulan. Balik-balik ang uwan. Sa bawat pagkakataon na tumatakas siya, dito siya bumabalik. Sa matag higayon nga makaeskapo siya, dinhi siya mobalik. Malayo ang mararating mo. Layo ang imong maabtan. Bakit kaya niya ginawa iyon? Ngano kaha to niya gibuhat? Buong araw akong wala sa bahay. Tibuok adlaw ko wala sa balay. Naniniwala ako sa Diyos. Nagatuo ako sa Ginoo. Kalaunan, nakulong din ang salbaheng lalaki. Sa ulahi, ang tawong salawayon napriso usab. Dalhin mo ang bata sa kagubatan. Dad-a ang mga bata sa lasang. Ayaw ko na siyang makita. Dili nako ganahan makakita niya. Patayin mo siya at dalhin mo sa akin ang kanyang baga at atay bilang katunayan. Patya siya ug dad-a ang iyang baga ug atay ingon usa ka pruyba. Nagalit siya sa akin. Nasuko siya sa ako. Nawala na ang pananakit. Nawala ang kasakit. Maganda si Mary. Maanyag si Mary. Sa tingin ko ay mahðhuli sila. Gatuo ako nga maulahi sila. Pakintabin natin ang mga kasangkapang Polish. Pasinawon nato ang mga muwebles na gikan Poland. Dapat itong baguhin. Kinahanglan ni nga bag-uhon. Nangisda kami sa lawa. Nangisda kami sa lanaw. Pwede bang lagyan ng mesa ang terasa? Mamahimo ba nga magbutang ug lamesa sa balkon? Mababaw pa. Mabaw pa. Nakakatapak pa ako sa ilalim. Makatamak pa ko sa ilalom. Mababaw ang dalampasigang ito. Mabaw kini nga baybayon. Yotsuba, naaapakan mo pa ang ilalim, hindi ba? Yotsuba, natamakan pa nimo ang ilalom, dili ba? Inasahan na ni Tom na mangyayari ito. Nagdahom na si Tom nga kini mahitabo. Bagay kayong dalawa! Bagay mong duha! Hindi maganda ang mga sinabi mo. Dili maayo ang imong gisulti. Umayos ka, Fred. Pagtarong, Fred. Hindi ako nagbibiro. Wala ko nagpakatawa. Pinahanga ng lalaki ang babae sa pamamagitan ng salamangka. Gidani sa laki ang baye pinaagi sa madyik. Ayoko ng itlog. Dili ko ganahan og itlog. Talaga namang kasuklam-suklam. Dulumtanang gyud. Tulungan mo akong buhatin ang paketeng ito. Tabangi ko og alsa aning mga putos. Saan mo niluto ang mga yan? Asa na nimo gipangluto? Kailangang maisagawa ang planong ito. Kinahanglan nga mabuhat ni nga plano, Kailangan kong umalis nang maaga para maabutan ang tren. Kinahanglan kong molakaw og sayo aron makasakay sa tren Malaki ka na. Dako naka. Sinabi sa akin ng nanay ko na kapag nagsalsal ako, mabubulag ako. Gisultihan ako sa akong inahan nga kung mag-lulo ko, mabuta ko. Pagod na pagod sila dahil dalawang araw na silang nagtatrabaho nang dere-deretso. Gikapoy sila pag-ayo tungod kay duha ka adlaw nga nagtrabaho sila og diretso. Ipagpaliban natin ang hapunan. Unya-unya nata manihapon. Mga isang milya ang nilakad ko. Murag usa ka milya akong gibaktas. Sinasabi mo "ditto", ngunit hindi iyon kapareho ng "I love you". Giingon nimo nga "dinhi", apan kana dili parehas sa "Gihigugma tika". Hindi ako gawa sa pera. Dili ko binuhat sa kwarta. Huwag mong husgahan ang mga tao base sa itsura nila. Ayaw paghukum sa mga tawo base sa ilang hitsura. Napagtanto ko na ang kagandahan ay parang tuktok ng bundok; kapag naabot mo na ito, wala nang ibang magagawa kung hindi bumaba ulit. Akong naamgohan nga ang katahum sama sa kinatumyan sa usa ka bukid;sa higayon nga maabut na nimo kini, wala?y lain nga mahimo kung dili na usab manaog. Namula siya sa kahihiyan. Namula siya sa kaulaw. Sinira niya ang tiwala ko. Giguba niya akong pagsalig. Masaya akong makita ka! Nalipay ko nga nakita tika! Parang ayokong magtrabaho ngayon; manood na lang kaya tayo ng pelikula? Murag wala ko giganahan mutrabaho karon; manan-aw nalang kaya ta ninyo og salida? Naging tagapagmakinilya si Mary. Si Mary nahimong usa ka dalikwat. Sinong mas magaling lumipad, isang langaw o isang piloto? Kinsa ang labing maayo mulupad, usa ka langaw o usa ka piloto? Sumasang-ayon ako sa iyong pananaw. Uyon ako sa imong panan-aw. Bakit naman hindi sila magiging masaya? Nganong dili man sila malipay? Iba siya sa inaakala ko. Lahi siya sa akong ginahunahuna. Aabutin ka ng dalawang oras sa kotse bago makarating sa tito ko mula dito. Duha ka oras ang agian sa imong kotse aron makaadto sa akong uyoan gikan dinhi. Kailangan nating mag-aral nang mabuti. Kinahanglan nato nga magtuon og tarong. Malapit nang mag-hapunan. Hapit na manihapon. Hindi mo nasabi sa akin na bumili ng tinapay. Wala nimo nahisgutan nga mupalit ka og pan. Gusto mo bang pumunta? Ganahan ba ka nga moadto? Matutulog na ako! Matulog na ko! Bakit kaya laging nasa Tatoeba sina Tom at Mary? Ngano nga kanunay si Tom ug Mary anaa sa Tatoeba? Nagluluto ng almusal ang nanay ko. Ang akong inahan kaygaluto og pamahaw. Maligayang ikaapat ng Hulyo! Malipayong ika-upat sa Hulyo! Ang pagtatrabaho ay hindi lamang pangangailangan kundi isang kasiyahan. Ang pagtrabaho dili usa ka kinahanglanon apan usa ka kahimut-an. Babalik siya bukas. Mobalik siya ugma. Minsan nagkukunwari siyang walang pakialam sa mga nangyayari sa paligid niya. Usahay magpakaaron-ingnon siya nga wala?y pakialam sa mga nagakahitabo sa iyang palibut. Ninakaw ko ito kay Tom. Gikawat nako ni kay Tom. Ang maikling pamamahinga niya ay naputol nang dumating siya. Ang iyang mubu nga pahulay giputol sa iyang pag-abut. Maligayang kaarawan sa asawa mo! Malipayong adlaw nga natawhan sa imong bana! Kontento ba siya? Natagbaw ba siya? Ayan na naman! Naa nasad! May imaginary friend ang anak kong babae. Naay imahinaryong higala ang akong anak nga baye. Wala pang gumagawa ng kahit ano. Wala?y naghimo bisan unsa. Sa tingin ko ay may tinatago siya sa akin. Sa akong hunahuna may gitago siya gikan kanako. Masakit siyang magsalita pero mabuti ang kalooban niya. Sakit siya manulti apan maayo ang iyang pagbuot. Parang hindi naman kapani-paniwala yan. Murag dili man kana katuohan. Mahahaba ang binti ng kapatid kong babae. Ang akong igsoon nga baye kay tag-as og batiis. Hindi madumi ang hangin sa siyudad namin. Dili hugaw ang hangin sa among siyudad. Hindi kumakain ng karne si Tom. Dili gakaon karne si Tom. Pinakita niya sa kanya ang larawan. Gipakita niya saiya ang hulagway. Bumalik siya bago mag-alas otso. Nibalik siya bago mag alas otso. Gusto kong magsimula ulit tayo. Ganahan ko nga magsugod usab kita. Sinubukan niyang makipag-ugnayan kay Mary. Gisulayan niya ang pagkontank kay Mary. Ang hiling niya ay maging manggagamot. Ang iyang pangandoy kay ang mahimong usa ka doktor. Sa loob ng aparador, merong...hindi ko sasabihin kung ano ang nasa loob ng aparador. Sa sulud sa aparador, adunay? dili ko isulti kung unsa ang sulod sa aparador. Mananatili iyong lihim. Kato magpabilin nga sikreto. Hindi ka mahilig sa mga kwento ng pag-ibig. Dili ko ganahan Hindi sila takot. Wala sila nahadlok. Iabot mo sa akin ang tuwalya ko. Idunol sa ako ang toalya, Gusto ng pusa ko ang keyboard ko. Ganahan akong iring sa akong tapoyanan. Nagpapasalamat ako para sa bakasyon. Nagpasalamat ako alang sa mga bakasyon. Subukan natin. Sulayan ta. Wala bang buwis sa tindahang ito? Wala bay buhis sa kini nga tindahan? Nagtapos ang digmaan sa tagumpay para sa Allied Powers. Ang giyera nahuman sa kadaugan alang sa Allied Powers. Ayokong humiga. Dili ko ganahan muginhawa. Papatayin siya ng amo niya. Patyon siya sa iyang agalon. Ilang referee ang nasa isang laro ng soccer? Pila ka mga reperi ang naa sa usa ka saker nga dula? Pinadala dito si Tom para pumalit. Gipadala dinhi si Tom aron mupuli. Magandang umaga. Maghahanda na ba ako? Maayong buntag. Mangandam na ba ko? Ang cute naman niya! Pikdut siya! Pakipuno naman ito. Palihug pun-i kini Nasa kaliwa ang manibela ng mga kotseng Amerikano. Ang manibela sa mga awto nga Amerikano naa sa wala. Ito ang nagligtas sa akin. Nakaluwas kini kanako. Hindi mo siya maaasahan. Dili nimo siya masaligan. Huwag kang gumastos nang sobra sa kinikita mo. Ayaw paggasto og sobra sa imong kita Napakagaling niyang musikero. Siya usa ka maayo kaayo nga musikero. Namatay ang nanay niya noong bata pa lamang siya, at ang lola niya ang nagpalaki sa kanya. Ang iyang inahan namatay sa bata pa siya, ug ang iyang apohan ang nagpadako kaniya. Gaano kalalim ang lawa? Gaano kalalim ang lawa? Ilang sirwelas ang nandiyan? Pila ang anaa nga sirwela? Iniisip ng mga mayayabang na tao na mas mataas sila sa iba. Ang mga tawong mapahitas-on naghunahuna nga sila labaw sa uban. Tapusin na natin ito. Humanon nato kini. Parating na ang tren! Padulong na ang tren! Magpakita ka sa akin! Pagpakita ka nako! Talaga namang mareklamo si Tom. Seguradong tagawtawan si Tom. Ang pangyayaring iyon ang nagpasikat sa kanya. Ang kana nga hitabo naghimo kaniya nga bantog. Isang aso ang nasagasaan ng trak. Usa ka iro ang nadasmagan sa usa ka trak. Iminumungkahi ba ni Tom iyon? Gisugyot ba kana ni Tom? Urdu ang katutubong wika namin. Ang Urdu mao ang among sinultian nga nitibo. Sumunod ka sa akin sa silid. Sunda ko sa kuwarto. Kakaiba ang pakiramdam ko. Baligho ang akong gibati. Merong kaaya-aya at di-kaaya-aya sa lahat ng bagay. Adunay makalipay ug dili makapahimuot sa tanan. Paano ko ba siya mapipigilan? Unsaon nako siya pagpugong? Kahit ano pa man ang edad, ang bata ay bata. Dili igsapayan ang edad, ang bata kay bata. Hindi ito gumagana. Dili kini molihok. Natupad na niya ang layunin niya. Nakab-ot na niya ang iyang katuyoan. Ang Firefighters' Ball pa rin ang kinapipitagan sa lahat ng pagdiriwang na ginaganap tuwing ika-14 ng Hulyo sa France. Ang bayle sa mga bombero gitahud gihapon sa tanan nga mga kasaulugan nga gihimo matag ika-14 sa Hulyo sa Pransya. Ang porn ay rated X; ibig sabihin, ang mga maaari lang manood nito ay mga taong edad 18 pataas. Gipahimutang nga X ang pornograpiya; buot pasabot, kadtong makatan-aw ra niini mga tawo nga nag-edad 18 pataas. Ngayong umaga, nasira ko yung ginagamit ko habang naglalaro ng bola sa kwarto. Karong buntag, nadaot ko ang akong gigamit samtang nagdula og bola sa sulud. Hindi ka makakaalis dito. Dili ka makabiya dinhi. Nasugatan siya sa labanan. Nasamdan siya sa batalya. Hindi madaling mabigo si Tom. Si Tom dili dali nga mapakyas. Si Mr. Bark ang problema. Wala ang sekretarya niya ngayon. Si Mr.Bark ang problema. Wala ang iyang sekretaryo karon. Meron akong naisip. Naa koy ideya. Samantala, hiwain mo ang tinapay sa cubes at prituhin ang mga ito sa mainit na mantika. Samtang, hiwaa ang tinapay sa mga cubes ug iprito kini sa init nga lana. Sumali kami sa usapan. Niapil kami sa panagsulti. Nagmamahalan sila. Naghigugmaay sila. Meron ba siyang girlfriend? Naa ba siyay uyab? Inayos ni tatay ang sasakyan. Giayo sa amahan ang awto. Natagpuan sa loob ng dalawang araw ang nawawalang bata. Ang nawala nga bata nakit-an sa sulud sa duha ka adlaw. Kailangan kong ipaayos ang oboe ko. Kinahanglan nako ayohon ang akong oboe. Wala akong naiintindihan. Wala koy masabtan. Siguro naman ay tama na ang laki ng kahon para sa lahat ng librong ito. Basin sakto na ang kadako sa kahon husto alang sa tanan nga mga libro. Huwag mo akong niloloko. Ayaw ako limbonga. Maraming naniniwala na hindi siya marunong makinig sa payo. Daghan ang nagtuo nga dili siya kahibalo kung unsaon pagpamati sa tambag. Tiyakin mo ang order. Seguroha ang mando. Salamat sa sagot mo. Salamat sa pagtubag. Binigyan siya ng manager ng isang tropeo. Gihatagan siya sa iyang tigdumala og tropeo. Magpakasaya kayo. Pagpakalipay kamo. Huli ka na. Sapan ka. Ang isang araw na hindi tayo magkasama ay parang tatlong taong paghihiwalay. Ang usa ka adlaw nga wala kami nag-uban sama sa tulo ka tuig nga panagbulag. Anong problema mo? Unsa imong suliran? Paano ba ako yayaman? Unsaon ba nako pagkadato? Nabasa mo na ba ang diyaryo? Nabasa na ba nimo ang mantalaan? Ang hindi pagsulong ay pagbalik. Ang dili pagsulong kay usa ka pagbalik. Sarado na ang museo. Sirado ang museyo. Sobra na yan! Sobra na na! Hindi nga? Dili ba? Ang pulbos na ito ay natutunaw sa tubig. Kini nga pulbos matunaw sa tubig. Nasaan si tatay? Asa ang amahan? Ayos ka lang ba? Maayo ka lang ba? Maasim ang mga ubas na ito. Aslom kini nga mga ubas. Dalawang beses na akong nakapunta sa Kyoto. Kaduha na ako nakaadto sa Kyoto. Nakatanaw siya sa labas ng bintana. Mitutok siya sa gawas sa bintana. Pero wala naman akong nahihita diyan. Apan wala akoy nakit-an nga bisan unsa didto. Bumaba siya ng hagdan. Ningnaog siya sa ang-angan. Gusto niya tayong makita ulit. Ganahan siya nga magkita ta og balik. Sabihin mo sa akin! Isulti ka nako. Hindi makakasama ang pag-inom ng tubig, basta huwag sobra. Ang pag-inom sa tubig dili makadaot, ayaw lang kini palabi. Tuwang-tuwa ang mga magulang niya. Labihan ang kalipay sa iyang ginikanan. Kung hindi dahil sa araw, walang mabubuhay. Kung dili pa tungod sa adlaw, wala untay mabuhi. Kung sakaling aalis ka bago mag-alas singko, sabihin mo sa akin. Kung ingkaso nga mobiya ka sa wala pa ang alas singko, sultihi ako. Wala nang iba pang paliwanag. Wala nay lain nga katin-awan. Nababalisa si Tom. Nabalaka si Tom. Di namin papansinin si Tom. Balewalaon namo si Tom. Dapat niya akong pasalamatan. Kinahanglan niya nga pasalamatan ako. Mas gusto kong manatili dito. Labi nakong ganahan ang magpabilin dinhi. Sasamahan ka namin hanggang sa huli. Mag-uban kami kanimo hangtod sa katapusan. Huwag mong gagawin iyon! Ayaw to buhata! Hindi dapat maging pihikan ang mga pulubi. Ang mga makililimos dili dapat pilian. Kabaliwan ang ginawa niya. Ang gibuhat niya kay kabuang. Kailangan nating siguraduhin. Kinahanglan nato nga seguruhon. Gustong makasigurado ni Tom. Gusto makaseguro si Tom. Gustong malaman ni Tom. Ganhaan makahibalo si Tom. Sinulyapan ni Tom ang relo niya. Gitan-aw ni tom ang iyang relo. Kung wala lang akong sakit, sasama ako. Kung wala lang koy sakit, mouban ko. Madalang akong makinig sa radyo. Talagsa ra ko maminaw sa radyo. Kamusta ka na? Kumusta na ka? Hindi ko papayagan ito. Dili ko kini tugotan. Hindi maaari ito. Dili ni pwede. Nakikita mo ba ang reyna? Nakita ba nimo ang rayna? Anong paborito mong podcast? Unsa ang imong pinalabi nga podcast? Paano ka natuto ng Esperanto? Giunsa nimo pagtuon og Esperanto? Huwag kang magagalit; may masamang balita ako. Ayaw kasuko; anaa koy daotang balita. Hindi si Tom ang gumawa noon. Dili si Tom ang nagbuhat niadto. Gustung-gusto kong naglalaro ng golf. Ganahan ko magdula golf. Wala pang dalawang milya papunta sa baranggay na iyon. Wala pa duha ka milya ang layo sa kana nga baryo. Subukan mong magmukhang masaya. Sulayi nga magpakita nga malipayon. Hindi na niya matiis. Wala na siya makaagwanta. Ang toothpaste na ito ang gusto kong pang-sipilyo. Kini nga toothpaste mao ang akong pinalabi nga pang-sepilyo. Nagsasalin ako ng mga pangungusap sa Tatoeba kapag libre ako. Gihubad nako ang mga tudling-pulong sa Tatoeba kung libre na ako. Binigay niya sa akin lahat ng pera niya. Gihatag niya sa ako tanan niya kwarta. Darating sa tamang oras ang tren. Muabot ang tren sa saktong oras. Masama ang loob niya sa pagkupkop ng tito niya sa kanya. Nasuko siya sa sagop sa iyang uyoan sa iya. Marunong magmaneho ang anak kong maliit pa. Nahibalo na magnaheo ang akong anak nga gamay. Huwag tayong magtalo dahil lang gusto nating magtalo. Dili kita maglalis tungod lang sa gusto naton nga maglalis. Pangkaraniwan na iyon. Ordinaryo na kadto. Interesadong-interesado siya sa kasaysayan ng mga Hapon. Siya interesado kaayo sa kasaysayan sa Hapon. Nagulat kami sa lalim ng kaalaman niya tungkol dito. Natingala kami sa lawom sa iyang nahibal-an bahin niini. Nanood kami ng TV kagabi. Nagtan-aw mi og TV gabii. Malapit nang dumating ang mga pulis sa pinangyarihan ng krimen. Hapit na moabot ang pulisya sa lugar nga nahitaboan sa krimen. Lumala ang mga bagay-bagay. Nisamot kalisud ang kahimtang. Simple lang ang kalalakihan. Yano ra ang mga laki. Biyernes ngayon, kahapon ay Huwebes, bukas ay Sabado, pagkatapos ay Linggo. Karon adlaw nga Biyernes, kagahapon Huwebes, ugma sa Sabado, dayon Domingo. Pwedeng mangyari iyon. Mahimong mahitabo kana. Sa bansang iyon, may kilusan laban sa mga kalakal na Hapones. Sa kana nga nasud, adunay usa ka kalihokan batok sa mga paninda sa Japan. Talaga namang kasalanan mo. Sala gyud nimo. Araw-araw, nag-iisa ka. Kada adlaw, nag-inusara ka. Ang alituntunin ay alituntunin. Ang pagmando mao ang lagda. Sana meron din ako. Hinaut nga aduna ako. Nay, Tay, nalulong na ako sa meth at may utang akong isang daang milyong dolyar kay Big Jim. Nay, Tay, naadik ako sa meth ug nakautang ako usa ka gatus ka milyon nga dolyar kay Big Jim. Sumandal siya sa akin. Nisandig siya nako. Magsisimula tayo nang alas sais ng umaga sa ika-20 ng Agosto. Magsugod ta sa alas says sa buntag sa ika-20 sa Agosto. Medyo gusto ko siya. Medyo ganahan ko niya. Gaano kalayo ang susunod na gasolinahan? Unsang kalayo ang sunod nga gasolinahan? Hindi siya mahilig magtakong. Dili siya ganahan magtakong. Kumusta ka? - "Mabuti naman!" Kumusta ka? "Maayo man." Ikaw ang may-ari. Ikaw ang tag-ya. Minartilyo niya ang mga pako sa tabla. Gibakbak niya ang lansang sa tabla. Kalokohan iyon. Binuang na. Saan mo sila pinagbantaan? Asa nimo sila gihulga? Naubos ang pera niya sa Hawaii. Nahurot iyang sapi sa Hawaii. Nitong mga nakaraang araw, hindi ako mapakali. Kining mga niaging adlaw, dili ko mahimutang. Hindi ako gusto ng mga magulang ni Tom. Wala giganahan ang ginikanan ni Tom sa ako. Makatotohanan iyon. Reyalistiko na. Binisita ni Mike ang punong-guro naming si Ginoong Ogaki. Gibisita ni Mike ang among prinsipal nga si Mister Ogaki. Salamat sa pakikinig. Salamat sa pagpaminaw. Mas maganda ang pagkanta niya kaysa sa kanya. Labing maayo siya mokanta kaysa saiya. Noong unang panahon, nakikipag-usap ang mga tao sa pamamagitan ng usok. Kaniadto nga panahon, ang mga tawo nakigsulti pinaagi sa aso. Lalo siyang nabalisa dahil sa balita. Labi pa nga nabulabog siya sa balita. Sinabihan ng kanyang doctor si Ginoong Smith na itigil na ang paninigarilyo. Gisultihan sa iyang doktor si Mister Smith nga mohunong sa pagpanigarilyo. Pupunta ako sa Paris sa taglagas. Moadto ako sa Paris sa otonyo. Magaling siyang bumaril Maayo siya mamusil. Bakit takot ang mga tao sa iyo? Nganong mahadlok ang mga tawo nimo? Binilhan ko ang kapatid kong babae ng bagong sumbrero. Gipalitan nako ang akong igsoon og bag-ong kalo. Mayroong malaking supermarket. Adunay dakong merkado. Sasabihin ko sayo kapag dumating na siya. Isulti ko kanimo kung moanhi siya. Maraming nagsasalita ng Pranses. Daghan ang nagasulti og Pranses. Akala niya hindi ko alam ang sinabi niya tungkol sa akin. Akala niya hindi ko alam ang sinabi niya tungkol sa akin. Ikaw ang tatay ko. Ikaw ang akong amahan. Nakita ko siyang naglalakad sa gilid ng kalsada. Nakita nako siya nga nagbaktas sa kilid sa dalan. Huwag kang magtanong ng kahit ano sa akin. Ayaw og pangutana sa ako og maski unsa. Pwede ka lang manigarilyo sa hardin sa bubong. Mamahimo kang manigarilyo sa hardin sa atop. Siya nga pala, magandang pangungusap ito. Lain pay ako, kini usa ka maayong pulong, Umiinom ako ng kape. Gainom ko og kape. Handa na siyang harapin ang kapalaran niya. Andam na siya moatubang sa iyang kapalaran. Kahit kailan ay di pa nila nakakalimutang padalhan ng regalo ang nanay nila tuwing kaarawan nito. Wala nila ginakalimtan ang pagpadala og regalo sa ilang inahan sa iyang adlaw nga natawhan. Isa pang digmaan at masisira na tayo. Usa pa ka gyera ug maguba na gyud ta. Masaya akong nandito ako. Nalipay ko nga anaa ka diri. Huwag mong paglaruan ang salamin. Ayaw dulai ang espeho. Sa mismong harapan ko nangyari ang aksidente sa kalsada. Sa mismong atubangan ko nahitabo ang disgrasya sa dalan. Nais kong ibahagi sa iyo ang isang bagong application na ginagamit ko para gumawa ng memory book para sa namayapa kong lolo. Gusto nakong ipaambit kanimo ang usa ka bag-ong aplikasyon nga gigamit nako aron makahimo og usa ka libro sa memorya alang sa akong namatay nga apohan. Tinatanggap mo ang mga mungkahi ni Tom. Ginadawat nimo ang mga sugyot ni Tom. Maaaring hindi siya dumating. Mamahimong dili siya muabot. Hindi mo kailangang magmadali, dagdag niya. Dili nimo kinahanglang magdali, dungag niya. Ayos lang iyon. Sakto ra to. Ngunit tao silang lahat. Apan silang tanan mga tawo. Nag-aalmusal sila ngayon. Namahaw sila karon. Kinailangan ko siyang tulungan. Kinahanglan nako siyang tabanga. Halos hindi natatalo sa Tom sa chess. Dili gyud mapildig si Tom sa chess. Siya ang tumutulong sa kanya. Siya ang nagatabang kaniya. Hindi nila gusto si Tom. Wala sila ganahi kay Tom. Namagitan si Tom. Nagpatunga si Tom. Pinilit niya kaming pumunta nang mas maaga. Gipugos niya kami nga moadto una. Hindi ko binoto si Tom. Wala nako giboto si Tom. Nasaan ang banyo? Asa ang banyo? Nasaan po ang banyo? Asa ang banyo? Hindi mo pwedeng pitasin ang mga bulaklak. Dili nimo pwede putlon ang mga bulak. Huwag mo na akong hintayin. Ayaw nako paabuta. Hindi naman talaga kita hihintayin. Dili man gyud tika paabuton. Hintayin mo ako, sandali lang. Paabuta ko, kadali lang. Noong unang panahon, naniniwala sila na ang mundo natin ang sentro ng sansinukob. Kaniadto, nagtoo sila nga ang atong kalibutan mao ang sentro sa uniberso. Magkano kaya ang PS4 kapag inilabas na ito? Pila ang magasto sa PS4 kung kini ipagawas? Ang baho ng sapatos mo. Baho kaayo imong sapatos. Gaano pa katagal? Unsa pa kadugay? Bakit mo hinahayaang gawin sa iyo ito ni Mary? Nganong pasagdan nimo nga buhaton ni ni Mary kanimo? Pasensiya na, pero maling numero ang tinatawagan mo. Pasayloa, busa mali nga numero imong ginatawagan. Maganda ba ang panahon? Maanyag ba ang panahon? Bukas ang kaarawan ko. Ugma ang adlaw sa akongpagkatawo. Gusto ko ito. Ganahan ko ani. Amin itong supot. Unom ning putos. Taga-Maynila ako. Taga-Maynila ko. Amin ito. Amoa ni. Ano ang pangalan mo? Unsa ang imong pangalan? Anong oras na po? Unsa nang oras? Akin ito. Akoa ni. Uhaw ako. Giuhaw ko. Sa iyo ito. Imuha ni. Maganda ang panahon kahapon. Maayag ang panahon kagahapon. Akin itong supot. Akoa ning putos. Labas tayo. Gawas ta. Ang pelikula ay tapos na. Humana ang salida. Bumalik si Tom sa bayan niyang sinilangan. Nibalik si Tom sa lungsod nga iyang natawhan. Si Ana ang babaeng iyon. Si Ana tong babaye. Nasaan ang iba? Asa ang uban? Nahihimbing ang bayan. Malinawon ang lungsod. Madalas siyang pinapagalitan ng asawa niya. Kanunay siyang ginakasab-an sa iyang asawa. Ako mismo ay hindi pa nakakakita ng UFO. Ako mismo wala pa makakita og UFO. Ayoko ng kurbatang ito. Dili ko ganahan aning korbata. Bigyan mo ako ng mas matingkad. Hatagi ako og labaw nga hayag. Ano bang ingay iyon? Unsa nang saba karon? Nag-aaral kami ng Arabo. Nagtuon mi ug sinulitaang Arabo. Anong kulay ito? Unsay kolor ani? Gusto mo ito? Ganahan ka ani? Saan ang palengke? Asa ang merkado? Nasaan ang pagkain? Asa ang pagkaon? Sino ka ba? Kinsa diay ka? Bakit ka aalis? Ngano mohawa man ka? Aalis ka ba? Mohawa ka? Bakit mo ginagawa ito? Ngano ginabuhat ni nimo? Paano lutuin ito? Unsaon ni pagluto? Paano mo nalaman? Giunsa nimo pagkabalo? Kailan ang kaarawan mo? Kanus-a ang imong adlawng natawhan? Kailan ka darating? Kanus-a ka mo-abot? Sino ang gumawa nito? Kinsa nagbuhat ani? Saan ang labasan? Asa ang agianan pagawas? Saan ang pasukan? Asa ang agianan pasulod? Magkano iyan? Tag pila na? Magkano iyon? Tagpila to? May pera ka ba? Naa ba ka'y kwarta? Hindi, ayaw ko. Dili ko. Gusto mo iyan? Gusto ka ana? Pahingi ng tubig! Palihog ko'g tubig. Kailangan ko ng taksi! Kinahangalan nako og traydor. Anong problema? Unsa ang problema? Malayo pa? Layo pa? Marunong ka ba ng Ingles? Kabalo ba ka mag-Ingles? Marunong ka ba ng Tagalog? Kabalo ba ka mag-Tagalog? Marunong ka ba ng Filipino? Kabalo ba ka og Filipino? Guro si Chen. Si Chen kay usa ka magtutudlo. Nasaan ang Tatay mo? Asa ang imong amahan? Nasaan ang kapatid kong lalaki? Asa ang akong igsuon nga lalaki? Bakit nandito ako? Nganong naa man ka diri? Kumusta po? Kumusta ka? Saan ang istasyon ng tren? Asa ang paradahan sa tren? Gusto kong matulog. Gusto unta ko matulog. Malakas ang ulan kahapon. Kusog ang ulan kagahapon. Patawarin mo ako. Mangayo ko og pasaylo. Patawad. Pasayloa ko. Nagkamali ako. Nasayop ba ko? Sa iyo ba ito? Imoha ba ni? Lapis ko ito. Akoa ni'ng lapis. Aklat ko ito. Akoa ni'ng libro. Ito ang bisikleta ko. Kini ang akong bayk. Ito ang talasalitaan ko. Kini ang akong bokabularyo. Ito ang supot ko. Kini ang akong sando bag. Ito ang kotse ko. Kini ang akong sakyanan. Ito ang aso ko. Kini ang akong iro. Ito ang aklat-talaan ko. Kini ang akong talaan sa sulod. Ito ang CD ko. Kini ang akong CD. Ito ang Nanay ko. Kini ang akong inahan. Ito ang opisina ko. Kini ang akong opisina. Ito ang kapatid ko. Kini ang akong igsuon. Ito ang kusina ko. Kini ang akong kusina. Ito ang tanong ko. Kini ang akong pangutana. Bahay ko ito. Kini akong balay. Tatay ko ito. Akoa ni'ng amahan. Kaibigan ko ito. Akoa ni'ng higala. Pusa ko ito. Akoa ni'ng iring. Kabayo ko ito. Akoa ni'ng kabayo. Ito ang pag-aari ko. Kini ang akong gipanag-iyahan. Ito ang payo ko. Kini ang akong tambag. Nanay ko ito. Akoa ni'ng inahan. Awit ko ito. Akoa ni'ng kanta. Paaralan ko ito. Akoa ni'ng eskwelahan. Kuwarto ko ito. Akoa ni'ng kwarto. Ito ang awit ko. Kini ang akong kanta. Asawa ko ito. Akoa ni'ng asawa. Ito ang anak kong lalaki. Kini ang akong anak nga lalaki. Hindi ko maintindihan. Dili ko kasabot. Maraming salamat! Daghang salamat! Saan ang Paris? Asa ang Paris? Saan ang ospital? Asa ang balay-tambalanan? Saan tayo pupunta? Asa ta mo-adto? Handa na ang agahan. Andam na ang pamahaw. Ano ang sinusulat mo? Unsa ang imong ginasulat? Sino ang tatay mo? Kinsa ang imong amahan? Salamat sayo! Salamat sa imo! Salamat. Salamat. Saan ang daan? Asa ang agianan? Nasaan ang taksi? Asa ang taksi? Saan ang kubeta? Asa ang kasilyas? Saan ang kainan? Asa ang kaonanan? Saan ang silid-kainan? Asa ang kusina? Saan ang silid-tulugan? Asa ang kwarto? Saan ang tindahan? Asa ang tindahan? Saan ang Maynila? Asa ang Maynila? Pumunta sila sa tabing-dagat. Niadto sila sa daplin sa dagat. Pakisulat mo ang iyong pangalan. Palihoh sulata ang imong ngalan. Ngayon ay Lunes. Karon kay adlawng Lunes. Bukas ay Linggo. Ugma kay adlawng Dominggo. Nag-aaral akong magsalita ng Filipino. Nagtuon ko mo-istroya og Filipino. Nagsasalita ba kayo ng Italyano? Naga-istorya ba mo og Italyano? Nagsasalita ba kayo ng Filipino? Naga-istroya ba mo og Filipino? Nagsasalita ba kayo ng Tagalog? Naga-istorya na mo og Tagalog? Noong isang buwan, pumunta kami sa Maynila. Katong ni-agi nga bulan, niadto mi sa Maynila. Siya ay mula sa aming nayon. Sila kay gikan sa among baryo. Siya ang nagsusulat ng sulat. Siya ang nagasulat sa sulat. Dinalaw ni Datu si Alvin. Gibisita ni Datu s Alvin. Ewan ko. Ambot lang. Mahal kita! Gihigugma tika! Ano ang kailangan mo? Unsa ang imong kinahanglan? Puwede ko bang hiramin ito? Mamahimo ba ko'ng manghiram ani? Iyan muna sa ngayon! Kana lang sa karon. Maligayang kaarawan! Malipayong adlawng natawhan! Parang bata siya kung kumilos. Mura siya'g bata molihok. Ano ang hinahanap mo? Unsa ang imong ginapangita? Makamandag ang ahas na iyon. Makamatay kana nga bitin. Alam ko kung anong gagawin ko. Kabalo ko unsa ang imong buhaton. Maraming pambihirang isda sa akwaryum. Daghan og talagsaon nga isa sa sulod sa akwaryum. Maganda ang adorno ng simbahan. Nindot ang desinyo sa balay-ampoanan. Alala siya sa kanyang anak. Guol siya sa iyang anak. Sumulat ako ng liham kay Jim. Nagsulat ko og sulat para kay Jim. Kabayo niya ito. Kabayo ni niya. Abogado ang lalaki. Ang lalaki kay usa ka abogado. Makulay ang bahaghari. Adunay daghang bulok ang bangaw. Walang tao sa bahay. Wala'y tao sa balay. Wala siyang trabaho. Wala siya'y trabaho. Mayroong tao sa bahay. Adunay tao sa balay. Nasa bahay si Ginoong Nakamura. Naa sa balay si Mr. Nakamura. Nars ang babae. Ang babae kay usa ka nars. Nasa ilalim ng sahig ang daga. Naa sa salog ang ilaga. Bawal ang pumasok! Dili pwede mosulod. Totoo iyan. Kana ang kamatuoran. Pinagbili ni Analyn ang baka. Gibaligya ni Analyn ang baka. Malamig at sariwa ang hangin. Bugnaw ug presko ang hangin. Ingat ka. Mag-amping ka. May sakit ka ba? Naa ka'y gibati? Napakabuti mo sa akin. Maayo kaayo ka sa akoa. Ikinagagalak kong makilala ka. Gikalipay nako nga nagka-ila kita'ng duha. Maganda ang panahon. Nindot ang panahon. Naintindihan mo ba ko? Nakasabot ba ka sa akoa? Paki tulungan mo ako. Palihug tabangi ko. Ano sa Tagalog ang "window"? Unsa ang tagalog sa "bintana?" Saan ang bilihan? Asa dapit ang tindahan? Magandang araw, Tom. Maayong buntag, Tom. Sayo ba to? Imoha ba ni? Bisi ka ba? Daghan ba ka;g gibuhat? Nasaan ka na? Asa na ka dapit? Ilan kayo? Pila mo kabuok? Malungkot ka ba? Masulob-on ka? Ikaw ba? Ikaw diay? Kaibigan ko si Bob. Higala nako si Bob. Nagugutom na ako. Gigutom nako. Sandali lang. Kadiyot lang. Ang libro ay nasa mesa. Naa sa ibabaw sa lamesa ang libro. Kompyuter ko ito. Akoa ni'ng kompyuter. Ito ay aking kompyuter. Kini ang akong kompyuter. Lalaki ako. Usa ko ka lalaki. Babae ako. Usa ko ka babae. Nars ako. Usa ko ka nars. Gusto kong malaman. Gusto ko makabalo. Mahal din kita! Gihigugma pud tika! Ilang taon ka na? Ako beintisais taong gulang. Pila na imong edad? Ako kay bayente-sais ka tuig na. Hi! Ako po si Ricardo. Hi! Ako si Ricardo. Ikinagagalak kitang makilala. Gikalipay nako nga nagkaila ta'ng duha. Kumusta ka? Kumusta man ka? Dito tayo kumain. Diri ta mokaon. Nangangamba ang mga mangingisda sa masamang epekto sa iba pang yamang-dagat na kanilang kabuhayan Nagakahadlok ang mga mangingisda tungod sa dili maayong nahitabo sa uban nga kinaiyahan nga naa sa dagat tungod kay kani ang ilang pangwarta. Paumanhin po, kung pwede'ng humingi ng pabor. Kadali lang ha. Mangayo unta ko og pabor sa imoha. Pwede ba'ng humingi ng pabor. Mangayo unta ko og pabor sa imoha. Umiinom ng tsaa ang batang babae. Naga-inom og tsaa ang bata nga babae. Anong gulay ang gusto mong bilihin? Unsa nga gulay ang gusto nimo'ng paliton? Di ko tinitiis iyon nang walang protesto. Dili nako na antuson nga wala'y welga. Kumakain ako ngayon. Nagakaon ko karon. Walang asong mas malaki kaysa sa ito. Wla'y iro nga mas dako pa ani niya. Pumupunta siya sa eskuwela sa gabi. Naga-eskwela siya kada gabii. Sikreto iyon. Sikreto kato. Pakiabot ang pandikit at gunting na nasa loob ng kahong iyan. Palihug paki hatag ang glue ug gunting nga naa sa sulod anang kahon. Gagamitin ko ang gunting na iyan sa paggupit ng papel na dilaw. Gamiton nako na nga gunting aron magupit ang dalag nga papel. Kailan ko ba makikita ang epekto ng sabong ito? Kanus-a ba nako makit-an ang epekto ani nga sabon? May nagsabi sa akin na ang batang iya'y hindi nakakarinig. Naa'y naka-ingon sa akoa nga kana nga bata dili makadungog. Ito'y tumagal lamang ng isang oras. Nagdugay lamang kini sa sulod sa usa ka oras. Ikaw ba'y natutulog, Tom? Nagatulog ka, Tom? Si Tom ay isang mabait na kapitbahay. Usa nga maayo nga silingan si Tom. Sinabi ni Tom na nais n'yang mapag-isa. Gusto usa ni Tom mag-inusara ingon pa niya. Maglalaro kami ng tenis. Madula mi og tenis. Hindi huminto ang kotse. Wala nihungong ang sakyanan. Si Pablo ay ipinanganak sa Roma. Sa Roma gipanganak si Pablo. Ang lahat ng bansa ay may kani-kanilang wika. Tanan na sud adunay iyang kaugalingon nga sinultihan. Ang kanyang kaarawan ay sa dalawampu't isa ng Agosto. Ang iyang adlawng natawhan kay kada ika-20 sa Agosto. Sesante ka. Pahawa sa trabaho. Ako'y bingi at hindi kita naririnig. Bungol ako ug dili tikaa madungog. Nagyaya ako ng dalawampung kaibigan sa pista. Nangimbita ako og bayente ka higala sa pista. Si Tom ang nakikita mo. Si Tom ang imong nakita. Sa tingin mo, ilang aklat na ang nabasa mo hanggang sa kasalukuyan? Sa panan-aw nimo, pila na ka libro ang imong nabasa hantod karon? Ano ang kulay ng buhok ni Tom? Unsa ang kolor sa buhok ni Tom? Siya'y lumalakad nang parang isang pato. Ang iyang paglakaw sama sa usa ka pato. Ang lolo ko'y limang beses na mas matanda kaysa akin. Ang imong lolo kay mas tigulang sa akoa og lima ka takna. Maaari kang maghintay sa kwartong ito. Mamahimo kang maghulat diri nga kwarto. Umuwi ka at tawagan mo ang pulis! Uli na ug tawagi dayon ang pulis! Kinailangan kong tumulong sa mga gawaing-bahay. Gikinahanglan nako nga motabang sa mga trabahuon sa balay. Marunong akong magmaneho ng kotse. Kabalo ko mag-drayb og sakyanan. Sila'y naligo sa lawa. Naligo siya sa lawa. Nakita ko iyan. Nakit-an na nako na. Siya'y nagdalawang-isip bago sumagot. Nagduha-duha siya bag-o nitubag. Anong oras kayo natutulog? Unsang oras mo nagatulog? Hindi ko maintindihan bakit kailangan ang lahat ng mga ito. Dili ko kasabot kung ngano'ng kinahanglan ni sa tanan tao. Kasama ko si Tom. Kauban nako si Tom. Ngayon ay Sabado. Karon kay adlaw sa Sabado. Hindi ko ginustong masaktan ka. Wala nako gituyo nga masakitan ka. Iniligtas ng doktor ang apat na taong nasaktan sa aksidente. Gisalba sa doktor ang upat ka tawo nga nasakitan sa aksidente. Dumaan kami sa isang makitid na daanan. Niagi mi sa usa ka suok nga dalan. Magkano ang dapat kong bayaran? Pila ang akong dapat nga bayaran? Ang anak kong babae ay bumibili ng gatas sa tindahan. Ang akong anak nga babae kay nipalit og gatas sa tindahan. Tingnan mo ang laki ng bagay na 'yan! Tan-awa ang kadak-on ana nga butang. Wala akong ganang pumasyal ngayon. Wala koy gana nga mosuroy karon. Kailangan niyang pakainin ang kanyang malaking pamilya. Kinahanglan niya pakaunon ang iyang pamilya. Gusto niya ang musika. Ganahan siya sa tugtog. Ako rin. Ako pud. Kanino ang bolpen na ito? Kakinsa ni'ng bolpen? Nagbibisikleta ako papuntang trabaho. Nagabayk ra ko padulong sa trabahoan. Ako'y may maraming kaibigan. Daghang kog mga higala. Maliwanag ang kanyang kwarto. Hayag ang iyang kwarto. Huwag mong kagatin ang iyong mga kuko. Ayaw pagkitkit sa imong kuko. Nag-aaral ako ng Ingles dahil may balak akong pumunta sa Estados Unidos. Nagtuon ko og Ingles kay aduna ko'y plano moadto og Estados Unidos. Gusto ko ng iba. Gusto ko og lahi. Kapag papayagan mo akong magsalita, maaari kong ipaliwanag ang lahat. Kung tugotan ko nimo mostorya, pwede nako'ng ipasabot sa imoha ang tanan. Hindi pumupunta si Tom sa kanyang opisina tuwing Sabado. Dili naga-adto si Tom sa iyang trabahoan kada Sabado. Maligayan raw ng mga ina! Maayong adlaw sa mga inahan! Paano ka nakapasok? Nasasayo ba ang susi? Giunsa nimo pagsulod diri? Naa ba sa imo ang susi? Tayo ay umasa na ang suporta ay darating sa tamang oras. Mosalig lang kita nga ang suporta mo-abot sa saktong oras. Umalis siya nang hindi nagpapaalam. Nihawa siya nga wala nananghid. May tumawag ba sa akin nung ako ay nasalabas? Naa'y nangita sa akoa samtang naa ko sa gawas? Gusto ko ang pagmamahal mo. Giganahan ko sa imong pag-pangga. Kung ako'y nakakapagsalita ng Ingles, hindi sana nila ako pinagtawanan. Kung kabalo lang ko mag-istorya og Ingles, dili unta ko nila kataw-an karon. Sabi nila na ang aksidente ay sanhi ng hindi mahusay na pagkakagawa ng gusali. Ingon sila, ang aksidente kay tungod sa gabok nga pagkabuhat sa usa ka gambalay. Ayoko'ng gumawa sa ganitong kalagayan. Dili ko gusto mohimo og ingon ani nga sitwasyon Di ko maiging masarhan ang pinto. Dili nako masirado og maayo ang purtahan. Sa tingin ko, di ito maaaring mangyari. Sa akong panan-aw, dili ni dapat mahitabo. Ang selpon mo'y di kumikilos. Ang imong selpon kay dili molihok. Saan nagbiyahe si Roberto? Asa niadto si Roberto? Nagbiyahe siya sa maraming bayan. Niadto siya sa daghang siyudad. Lumago ang bulaklak nang maagang tagsibol. Nibukhad ang bulak tungod sa sayo nga panahon. Gusto mong maglakad pagkatapos ng hapunan? Gusto ka molakaw paghuman og panihapon? Gusto kita dahil sa iyong pag-unawa. Ganahan ko sa imo tungod sa imong pagkamasinabtanon. Magtatagpo kami ni Lisa nitong hapon. Magkita mi ni Lisa karong hapon. Magbasa ka kung saan ka tumigil. Pagbasa kung asa ka moundang. Iyon ay sa mga kuwento lamang. Sa mga istorya lamang. Ikaw ay kasing tangkad ko. Kitang duha pareho ka tangkad. Hinihiling kong magkaroon ka ng isang maligayang kaarawan. Unta malipay ka sa imong adlawng natawhan. Wala akong kasintahan. Wala ko'y trato. Natutuwa akong makilala ka. Nalipay ko nga nagka-ila ta. Paano ko sasabihin ang iyan sa inyong lengwahe? Unsaon nako na pag-istorya pinaagi sa inyong sinultihan? Higit ang pagmamahal ko sa iyo kaysa sa pagmamahal mo sa akin. Mas labaw pa ang akong paghigugma nako sa imo ikumpara sa imong paghigugma sa akoa. Si Tom ay walang trabaho ngayon. Wala'y trabaho si Tom karon. Kumusta ka? Kumusta ka? Nagkaroon ka ba ng isang maligayang paglalakbay? Malipayon ba ang imong pagbiyahe? Masama ang aking pakiramdam. Lain ang akong paminaw. Tumawag ka ng pulis! Panawag og pulis! Napakamahal naman nito! Kamahal ba ani! Nagtutulug-tulogan lamang siya kaya hindi siya humihilik. Nagpatulog-tulog lang na siya bantog wala siya nihagok. Masyadong maliit ang aking mga sapatos. Gamay kaayo ang akong mga sapatos. Kailangan ko ng bago. Kinahanglan nako og bag-o. Parati siyang nakaasul na syert. Pirmi siya nagasuot og asul nga sanina. May tatlong aso si Tomas. Adunay tulo ka iro si Tomas. Oras nang pumunta. Oras na para molakaw. Sinuysoy ko si Tomas na samahan kami. Gihangya nako si Tomas nga ubanan mi. Isip niyang bagay iyon sa buhay at kamatayan. Nahunahunaan niya nga angay to sa buhi ug kamatayon. Hindi na ako makalakad, tatay! Dili nako gusto molakaw, Papa. Pabuhat po, o! Kargaha ko palihog. Oy, magpahinga na tayo rito. Uy, magpahuway sa 'ta diri. Pagod na ang mga binti ko at hindi na ako makalakad. Gikapoy na ang akong tiil, ug dili nako gusto molakaw. Sino itong kinakausap ko? Kinsa man ni akong ka-istorya? Susustentuhan ako ng ama ko. Suportahan ko sa akong amahan. Marumi ang banyo. Hugaw ang kasilyas. Ikaw mismo ang gumawa noon. Ikaw gyud ang naghimo ana. Ito bang bulaklak ay hindi maganda? Dili ba ni didto nga bulak? Walang sinabi si Tomas. Wala'y gisulti si Tomas. Kahit na mabilis ka, hindi ka pa handa. Bisag unsa pa ka kapaspas, dili pa ka andam. Puwede mo bang ilagay lahat iyon sa malaking supot? Mamahimo ba nimo ng ibutang sa dako nga plastik? Pinagbilin ko siyang gawin iyon. Gisaligan nako siya nga buhaton to. Ang nangyari'y katulad ng kidlat sa langit na walang ulap. Sama sa usa ka kidlat nga gikan sa langit ang panghitabo. Ibibigay mo ba sa akin ang iyong numero sa telepono? Hatagan ba ko nimo sa imong numero sa telepon? Bumalik siya sa tahanan pagkatapos ng matagal na paglayas. Nibalik siya sa tindahan pagkahuman niya og layas sa dugay nga panahon. Binisita niya ang Hawaii nang maraming beses na. Nibisa siya sa Hawaii sa makadaghan nga panahon. Iguhit ng linya sa A hanggang B. Magdibuho oh linya nga A hantod B. May nakitang usok galing sa bintana. Adunay nakita nga aso gikan sa bintana. Sa sulok ng kuwarto ay isang mesa. Sa kilid sa kwato adunay usa ka lamesa. Walang makadesisyon kung anong dapat gawin. Wala'y makanuot kung unsa ang dapat buhaton. Uminit ang araw. Niinit ang adlaw. Umani ako ng marami Daghan ko og nakuha. Hindi alam ni Tom sabihin kung ano ang gusto niyang sabihin sa Ingles. Dili kabalo si Tom kung unsaon niya pagstorya sa Ingles ang iyang buot iingon. Hindi ko sila natalo. Wala nako sila napildi. Nagtuturo ako ng Ingles halos araw-araw. Nagatudlo ko og Ingles kada adlaw. Masaya ka ba sa bahay mo? Malipayon ba ka sa imohang balay? Hindi ko na ulit ito gagawin. Dili na nako ni buhaton og usab. Nangyari ang aksidente sa kalsada. Nahitabo ang aksidente sa kalsada. Maaari tayong magkita. Mamahimo kitang magkita. Maaari ba ako lumakbay? Mamahimo ba akong molakaw? Umupo ako sa kanyang tabi. Nilingkod ko sa iyahang tapad. Nakakahiya! Kaulaw! Isulat niyo ang anong ididikta ko. Isulat kung unsa ang akong iingon. Walang salita ang makakapaglarawan sa pag-ibig ko para sa iyo. Wala'y pulong ang makalaraw sa akong paghigugma para sa imoha. Hindi iyan nakakatawa! Dili na kataw-anan! Ang parke ay puno ng mga bata. Napuno og mga bata ang parke. At saan patutungo ang lahat ng mga bata sa bahay-ampunan? Ug asa padulong ang mga bata nga sa balay-amponan? Siya ay nakahiga sa sofa, ang mga mata'y nakapikit. Naghigda sita sa lingkuranan nga ang mga mata kay nakapiyong. Magkasing-edad tayo. Pareho ta og edad. Ang bait-bait mo. Kabuotan pud nimo. Ang mga paniniwala ay resulta ng ating imahinasyon. Ang mga tinuohan kay resulta sa atong mga hunahuna. Alam kong alam ko iyan, pero hindi ko matandaan. Kahinumdom ko nga kabalo ko ana, pero nakalimtan lang nako. Ayaw kong kumain ng isang buhay na ulang. Dili ko gusto mokaon og isa ka buhi nga ulang. Akala ko ay hindi kita mahahanap. Abi nako dili na tika makita. Hindi konti ang petrolyo sa aming bansa. Dili limitado ang gasolina sa among nasud. Siya ay nasa isip niya palagi. Siya kay naa sa iyang hunahuna pirmi. Bigyan mo ako ng anumang panulat. Taga-i ko og bisag unsa nga gamit pangsulat. Siya ay may dalawang pusa. Adunay siya'y duha ka iring. Wala siyang kompyuter. Wala siya'y kompyuter. Ipakita niyo ang daan. Pakitaa ko sa dalan. Siya ay sumusulat pa rin ng mga nobela paminsan-minsan, ngunit hindi na palagi tulad noon. Nagasulat gihapon siya og sugilanon usahay, pero dili na pareho sauna. Kapwa estudyante ang nakapasa sa lahat ng kanilang mga pagsusulit. Pareho nga mga magtutungha ang nipasar sa ilang gibuhat nga pagsukod. Sobrang sama ng pakiramdam ko ngayon! Lain kaayo ang akong paminaw karon. Sa tingin ko, ako ay may napakataas na lagnat. Sa akong paminaw, aduna ko'y taas kaayo nga hilanat. Bakit mo iniligtas ang maitim na asong iyon? Ngano'ng gi-salba nimo 'tong itom nga iro? Matagal na akong hindi bumahin. Dugay nako wala naka-hatsing. Sa iyo ba ang aklat na ito? Imoha ba ni nga libro? Ang kabayo ay isang animal. Ang kabayo kay usa ka hayop. Magpakatino ka, hindi ka makakamaneho kung wala ang manibela! Pagtarong dira, dili ka maka-drayb kung wala'y manibela. Lahat ng mga aklat sa estante ay nabasa na. Tanan nga libro sa sulod sa aparador kay nabasahan na. Handa akong sumunod sa iyo. Andam ko nga mosunod sa imo. Iwan mo ang aking kotse. Ibilin ang akong sakyanan. Naghanap nang naghanap ang pulisya ng isang nawawalang bagay sa loob ng isang buwan. Sa sulod sa usa ka bulan, wala niundang sa pagpangita ang kapulisan sa usa ka nawala nga butang. Ang ibig sabihin ng amnesya ay pagkawala ng memorya. Ang buot pasabot sa amnesia kay ang pagkalimot nimo sa imong memorya. Siya ang gumagawa ng pinakamasarap na mga sandwich sa buong mundo. Siya ang nagahimo sa pinakalami nga sandwich sa tibuok kalibutan. Iyan ay trabaho ko. Mao kana ang akong trabaho. Kailangan niyo na bumuo ng apat na grupong may anim na miyembro bawat isa. Kinahanglan ninyo makaugna og upat ka grupo nga adunay unom ka miyemboro kada tapok. Pakiusap, huwag mong gawin iyan. Palihog, ayaw kana buhata. Gusto kong manirahan sa isang kastilyo. Gusto ko nga mopuyo sa usa ka palasyo. Wala akong pakialam sa bagay na iyan. Wala ko'y labot mahitungod ana nga butang. Ang nanalo ay ang mga babae. Ang mga mandadaog kay ang mga babae. Iniiwan ko ang mga aklat dito. Akong ginabilin ang akong mga libro diri. Kinuha ko ang larawang iyan noong nakaraang linggo. Gikuha nako na nga hulagway atong nilabay nga Dominggo. Bigyan mo ako ng isang basong tubig, pakiusap. Mamalihpg ko, taga-i ko og isa ka baso nga tubig. May aso ka, diba? Naa ka'y iro, di ba? Maraming tao ang dumalo sa libing. Daghan nga tao ang nitambong sa lubong. Bibisitahin ko ang nanay sa ospital bukas. Akong duawon ang akong inahan sa balay-tambalanan. Ano ang natuklasan ni Cristobal Colombo? Unsa ang nahibaloan ni Cristobal Colombo? Huwag mo iyang sagutin! Ayaw kana tubaga! Ito ay kailangang magbago. Kinahanglan kini magbag-o. Si Tom ay bata. Si Tom kay usa ka bata. Wala akong oras para bumili ni para magpaalam sa aking ina. Wala nako'y oras aron mananghid sa akong inahan. Nagkasakit ako; ako ay nanatili sa bahay buong araw. Nasakit ko, nagpundo ko sa balay tibuok adlaw. May mga mansanas na dilaw kami. Aduna kami'y mga dalag nga mansanas. Minsan may sakit ako sa tiyan. Usahay, aduna ko'y ginabati nga sakit sa akong tiyan. Siya ay nagluluto para sa kanyang asawa araw-araw. Nagaluto siya kada adlaw para sa iyang asawa. Saan mo naman nakuha ang ideyang iyan na may alam ako sa mga robot? Asa man ka gikan ang imong nahunahunaan nga ako aduna'y nahibal-an mahitungod anang mga robot? Pwede ba kitang makita ngayong gabi? Mamahimo ba ta'ng magkita karong gabii? Sila ay umakyat sa tren. Nisaka siya sa tren. Tinulungan ni Tom si Maria sa kanyang takdang-aralin. Gitabangan ni Tom si Maria sa iyang buluhaton sa balay. Si Dimitri Mendeleev ay ipinanganak noong ika-7 ng Pebrero, taong 1834. Si Dimitri Mendeleeb kay gipanganak atong ika-7 sa bulan sa Pebrero, tuig 1834. Masaya sila sa resulta. Malipayon siya sa resulta. Ang mga taong naninirahan sa kanya sa Londres ay bibisita sa akin. Ang mga tao nga nagpuyo sa iyada sa nasud Londres kay mobisita sa akoa. Gusto ko na ang lahat ay perpekto. Gusto nako nga ang tanan wala'y mali. Iwan mo ang mga aklat nang ganyan. Biya-i na ang mga libro nga ingon ana. Sa huli, nakuha namin ang impormasyon. Sa ulahi, nakuha na namo ang impormasyon. Huwag manigarilyo dito. Ayaw panigarilyo diri. Huwag hayaang makatakas ang sinuman. Ayaw pasagdi nga naa'y makatakas bisan og si kinsa. Natatandaan ko. Nahinumdoman nako. Si Felipe ay gustong magpalaki ng kanyang katawan. Si Felipe kay gusto nga padakuon ang iyang lawas. Ako ay tumatawa. Nagakatawa ako. Walang ibang inisip ang aking nanay kundi ang aking pag-uwi sa bahay. Wala'y laing gihunahuna ang akong inahan pero ang akong pag-uli sa among balay. Ako ay may isang libo't limang daang mga baka. Aduna ko'y usa ka limo ug lima ka sintos nga mga baka. Si Yumi ay pumunta roon nang mag-isa. Miadto si Yumi didto nga nag-inusara. Ilang susi? tanong ni Pepperberg. Pila ka susi? Pangutana ni Pepperberg. Sinira ng baha ang mga tanim. Giguba sa tubig baha ang mga tanom. Nakatayo ka na ba ng isang bahay? Nakapatindog na ba ka og usa ka balay? Binisita ko si Nara. Gibisita nako si Nara. Para ba akong isang loko kung nagsasalita ako nang ganito? Mura ba ko'g wala sa akong panghunahuna kung ingon ani akong pag-istorya? Tapos ka na? Humana ka? Sa kanya iyan. Iyaha kana. Dito ako nagtatrabaho. Diri ko nagatrabaho. Matutulungan mo ba ako sa paghugas ng mga pinggan na ito? Matabangan ba ko nimo sa paghugas aning mga hugason? Nakakaintindi ba silang dalawa ng Pranses? Nagkasinabtanay ba silang duha sa Pranses? Gusto ko ng isang keyk na bughaw. Gusto ko og keyk nga asul. Ang balita ngayon sa dyaryo ay may paparating na isang malakas na bagyo. Ang balita nga anaa sa dyaryo kay mahitungod sa paabota'y nga kusog nga bagyo. Gusto kong dalhin mo ako ng isang kutsilyo. Gusto nako magdala ka og usa ka kutsilyo. Hindi ako makakapunta rito bukas. Dili ko magka-adto diri ugma. Ang gatas na ito ay nagkakahalaga ng 3,000 dolyares. Kini nga gatas kay mapalit sa presyo nga tresmil ka dolyares. Hanapin mo ang salita sa diksyunaryo. Pangitaa ang pulong sa diksyonari. Anong ingay iyon? Unsa to nga saba? Si Tom ay pumupunta rito halos araw-araw. Naga-adto diri si Tom halos kada adlaw. Salamat! Salamat! sobra kitang mahal di mo lang pinahalagahan Gihigugma tika og maayo wala lang nimo gihatagan og importansya. Ako ay mamamahayag. Usa ko ka reporter. Si Tom ay nagriribyu para sa kanyang eksamen bukas. Si Tom kay nagatuon para sa iyang eksam ugma. Ako'y labinlimang taong gulang. Bakit mo naitanong? Akong edad kay kinse anyos. Ngano'ng napangutana nimo kana? Si Tom ang kauna-unahang batang humalik kay Maria. Si Tom ang pinaka-una nga nihalok kay Maria. Isang bagyo sa isang baso ng tubig. Usa ka bagyo sa usa ka baso nga tubig. Ang websayt na ito ay umiimbag ng mga lihim na dokumentos ng ilang mga gobyerno. Kini nga websayt ginatagoan ang mga importanteng dokumento sa ubang mga taga-gobyerno. Kailangan ko ng konting panahon para umisip. Kinahanglan nako og gamay nga panahon para makahunahuna. Ako'y kinakabahan at di makapaghintay. Nakulbaan ko ug dili nako makahulat. Umuulan noon, kaya ako ay nanatili sa bahay. Niulan ato na panahon bantog nagpundo lamang ako sa balay. Walang bahing kung walang ilong, walang katotohanan kung walang basehan. Walay hatsing kung walay ilong, ug walay kamatuoran kung walay basehan. Ang aking mga magulang ay diborsyado. Ang akong mga ginikanan kay bulag na. May mga taong gusto ng beysbol; ang iba, ng saker. Adunay mga tao nga ang gusto kay beysbol, ang uban sab kay saker. May 40 na mga estudyante sa klaseng ito. Adunay kwarenta ka mga magtutungha ani nga klase. Pinahintay nila ako ng kaunting sandali. Gipahulat ko nila og gamay'ng panahon. Ang kalusugan ay ang pinakamahalagang bagay. Ang atong panlawas ang pinakaimportante sa tanang butang. Basahin mo ang teksto. Basaha ang pahayag. Hindi ko ginustong lokohin ka. Wala nako gigusto nga ilaron ka. Ang aking nobyo ay istupido. Ang akong trato kay hungog. Hindi ko masyadong kilala ang lungsod. Dili kaayo nako kabisado ang siyudad. Nasa Hokkaido ka ba isang taong nakalipas? Naa ba ka sa Hokkaido atong niagi nga tuig? Siya ay nagsasalita ng Hapones nang mabuti. Siya kay hawon mosulti og Hapones. Sa tingin mo ba'y magugustuhan niya? Sa imong panan-aw, magustohan ba ni niya? Ang maliliit na hasyenda ng pamilya ay nawala. Nawala ang gagmay nga bukid sa ilang pamilya. Hindi maaaring mangisda sa dikeng ito. Dili mamahimong mangisda ang diri nga kanal. Sa totoo lang, may gusto rin siya sa kanya. Sa tinuod lang, aduna sad siya'y gusto sa iyaha. Hindi nakikita ni Tom ang mga nakasulat sa blakbord. Dili makit-an ni Tom ang gisulat sa bord. Para sa akin, mas madaling magtrabaho sa labas kaysa gumawa sa bahay. Para sa akoa, mas sayon motrabaho sa gawas kung ikompara sa pagbuhat og balay. Sigurado ka bang sinabi niya iyan? Sigurado ba ka nga iyaha kanang gi-ingon? Hindi eksaktong ganyan, pero sinabi niya. Dili gyud ingon ana, pero nagsulti siya. Kung luluwas ka ngayon din, bukas nang gabi ay nasa Boston ka na. Kung molugsong na ka karon dayon, ugma sa gabii naa na ka sa Boston. Ako ay bumabiyahe halos araw-araw. Nagabiyahe ko kada adlaw. Hindi ako kasimbilis tulad niyo. Dili ko paspas sama ninyo. Bukas ay isang bagong araw. Ugma kay usa ka bag-ong adlaw. Maraming trabaho ang magagawa gamit ang mga kompyuter. Daghan nga trabaho ang mabuhat pinaagi sa usa ka kompyuter. Wala akong ganang mag-ehersisyo. Wala ko giganahan mag-eksersays. Gusto kitang makita. Gusto tika makit-an. Nang kami ay dumating doon, biglang umulan. Sa among pag-abot didto, nibundak ang ulan. Tawagan mo ko bukas. Tawagi ko ugma. Hininto niya ang kotse. Gihunong niya ang sakyanan. Kahit ang inay alam. Bisag ang mama nakabalo. Pinabigay nila ito sa inyo. Gipahatag nila kini sa inyo. Naiintindihan mo ba ang pagkakaiba? Nakasabot ba ka sa kalahian? Bakit ka gumising nang napakaaga? Ngano'ng nimata ka og sayo? May eksamen kami sa ingles ngayon. Aduna kami'y eksam sa Ingles karon. Saglit lang talaga. Kadiyot lang gyud. Pinadalhan kita ng isang liham. Gipadalhan tika og sulat. Kumain ka at uminom. Kaon na ug inom. Kailangan mong panatilihing maayos ang iyong silid-tulugan. Kinahanglan nimo ipadayon ang kahapsay sa imong kwarto. Tapos na siyang kumain ng agahan. Humana siya og kaon sa iyang pamahaw. Magkakaiba ang kanilang mga opinyon. Managlahi ang ilang mga opinyon. Eto ang aming kaibigang si Tom. Kini ang among higala nga si Tom. Hindi mo kailangang ako'y tawagan. Dili kinahanglan nga tawagan ko nimo. Gusto mo ng ano? Unsa imong gusto? May galit siya sa akin. Naa siya'y kasuko sa akoa. Huwag kang magsalita ng Hapon. Ayaw pagistorya og hinapon. Sa tingin ni Tom ay alam niya kung sino ang paboritong musikero ni Mary. Sa panan-aw ni Tom kabalo siya kung kinsa ang gusto nga musikero ni Mary. Gusto ko pa. Ganahan pa ko. Umalkila kami ng isang kabanya na malapit sa isang lawa. Nag-arkila kami og usa ka balay nga duol sa lawa. Eto ang bahay kung saan nakatira ang punong ministro. Diri nga balay nagpuyo ang punong ministro. Kung sakali hindi ako makakarating, pumunta ka nang mag-isa. Kung dili ko mka-abot, adto nlng ng ikaw ra isa. Walang silbi ang pagbigay ng insentibo, siya ay hindi nagbabago. Walay pulos ang gihatag nga kwarta, waa siya nagbag-o. Alin ang pipiliin mo? Unsa ang imong pilion? Ako mismo ang mag-aalaga sa kanya. Ako ang mag-atiman sa iyaha. Akin na ang armas. Ihatag sa akoa ang pistula. Tingnan mo kung anong dinala ng pusa dito. Tan-awa kung unsa ang gibitbit sa iring diri. Kaarawan ko bukas, at magiging 17 na ako. Ugma ang akong adlawng natawhan ug padulong nako mag-desisiyete Wala akong tinatago mula sa iyo. Wala ko'y ginatago sa imo. Hindi na niya bibisitahin ang lungsod kahit kailan. Dili niya suroyon ang siyudad bisag kanus-a pa man. Huwag mo kaming mamaliitin. Ayaw kami og insultoha. Kailangan mong magpursige hanggang iyon ay makuha mo. Kinahanglan nimo maningkamot aron makuha nimo na. Nakita ko sa Discovery Channel. Nigawas ko sa Discovery Channel. Ano ang talagang gusto ni Tom ay isang bagong gitara. Ang pinakagusto ni Tom kay isa ka bag-o nga gitara. Sa darating na taon ay eleksiyon. Adlaw sa pinili-ay karong umaabot nga tuig. Mahigit sa 3,000 na katao ang pumunta sa konsyerto. Labaw sa tres mil ka tawo ang nitambong sa konsert. Ang aking kaibigan ay labimpitong taong gulang. Ang akong higala kay kinse ka anyos na. Pinangako niyang pakasalan siya, ngunit hindi sila ikinasal. Nisaad siya og kasal sa iya, pero wala'y nahitabo nga kasal. Ang epekto ay madali. Paspas ang resulta. Ang kailangan mo lamang gawin ay pindutin ang pulang boton na ito. Kinahanglan lamang nimo pinduton ang pula nga pislitanan. Ang bansang Hapon ay nasa Asya. Naa sa Asya ang nasud Japan. Gagawin ko ang trabaho bukas. Himuon nako ang trabaho ugma.' Ang katotohanan ay kahit kailan hindi siya pumunta sa Amerika. Ang kamatuoran kay wala gyud na siya naka-adto sa Amerika. Ang asawa ni Mary ay mabilog. Lingin ang lawas sa bana ni Mary. Nais ko ang iyong pag-ibig. Gusto nako ang imong paghigugma. Kapag ika'y kakain ng ganyang kadami, ika'y tataba. Kung mokaon ka og ingon ana kadaghan, motaba ka gyud. Hali kayo! Ali mo diri! Sumama siya sa kanya papuntang sinehan. Miuban siya sa iyaha padulong sa sinehan. Sabihin mo. Iingon na. Sila ay nakatira malapit sa paliparan. Ang ilang balay kay duol sa airport. Ang kwartong iyan ay hindi gaanong malaki. Dili kaayo dako ang kana nga kwarto. Walang higit na importante kaysa ang panahon. Walay mas labaw nga importante kaysa sa oras. Kasama niya ang mga magulang. Kauban niya ang mga ginikanan. Iyan ay hindi kailangan. Dili kana gikinahanglan. Akin ang itim. Akoa kay itom. Mabilis tumakbo ang mga bata. Paspas modagan ang mga bata. Hindi niya gusto na siya'y pupunta ng Boston. Dili siya ganahan nga padulong siya sa Boston. Siya ang napili. Ang napilian kay siya. Oo. Oo. Hindi kilala ni Tom ang batang kumakausap kay Mary. Wala kaila si Tom sa bata nga kaistorya ni Mary. Kilala niya nang mabuti ang lungsod. Kabisado siya sa siyudad. Buksan mo ang TV. Panandara ang TV. Hindi ka tumitingin. Wala ka nagatan-aw. Oy, pare. Kumusta? Uy, pre! Kumusta ka? Iyan ay para sa aking pamilya. Kana kay para sa akong pamilya. Hulaan mo kung sino ako. Tagnaa kung kinsa. Hindi ako nakakalangoy nang masyado. Dili kaayo ko hawod molangoy. Ano ang gusto nila? Unsa ang ilang gusto? Mali ang kanyang numero. Ang iyang numero kay dili tama. Sinuspindi ang mga klase dahil sa baha. Gipaundang ang mga klase tungod sa taas nga tubig. Nawala ko ang aking bolpen. Akong bolpen kay nawala. Nakita ko ang laro sa telebisyon. Nakit-an nako ang dula sa TV. Natakot ako sa pusa. Nahadlok ko sa iring. Huwag mong hipuin ang anak ko! Ayaw guniti ang akong anak! Parang masaya siya. Murag malipayon siya. Tinanong niya ako: "Sino ang unang dumating?" Gipangutana ko niya, "Kinsa ang una nga niabot?" Taos-puso ko sa kanyang binigay ang kaunting mayroon ako. Sinsero ang akong paghatag sa iyaha sa gamay nga naa sa ako. Kami ay pumunta sa parke para kumuha ng mga retrato. Niadto mi sa parke aron magpakuha og hulagway. Pakihintay po. Palihog ko og hulat. Kokonektahin ko po kayo sa kanya. I-konek sa nako ni sa iyaha. Sa mga araw na walang ulap, maaaring makita ang bundok ng Fuji. Sa mga adlaw nga walay panganod, mamahimo ga makit-an ang bundok sa Fuji. Kami'y kumanta, sumayaw at nagkaroon ng usapan pagkatapos ng hapunan. Nikanta kami, nisayaw, ug nag-istoryahanay pagkahuman og panihapon. Sa tingin mo ba'y may impluwensya ang ating klima sa ating karakter? Sa imong panan-aw, aduna ba'y impluwensya ang panahon sa atong batasan? Anong oras ka nanonood ng telebisyon? Unsa nga oras ka nagatan-aw og TV? Kami'y humingi sa kanyang kapatid na babae na maging mabait at dedikado. Nihangyo mi sa iyang igsuon nga babae na magbinuotan ug maningkamot. Ako ay pumunta sa silid-aklatan upang bumasa ng isang libro. Niadto ko sa library arong magbasa og libro. Nagugutom ka ba? Gigutom ba ka? Mas madaling magplano kaysa ito'y implementahin. Mas sayon magbuhat og plano kaysa buhaton kini. Kailangan na dipositahin natin itong pera sa isang bangko. Kinahanglan nga atoa kini'ng ipatago ang kwarta sa bangko. Sa pagkakaalam ko, siya ay isang masipag na estudyante. Sa akong pagkabalo, siya kay usa ka kugihan nga magtutungha. Anong oras ako kailangang dumating? Unsang oras ko kinahanglan moabot? May kilala akong isang lalaking marunong magpranses. Aduna akoy kaila nga lalaki nga kabalo mag-Pranses. Pagkatapos ng lahat ng trabaho sa bahay, siya ay umupo sa sofa para manood ng telebisyon. Pagkahuman sa tanan trabahuon sa balay, nilingkod siya sa lingkuranan arong motan-aw og TV. Iyan ay mga libro ng aking kapatid na babae. Mga libro kana sa akong igsuon ng babae. Kami ay umalkila ng isang kotse nang isang linggo noong kami ay nasa Italya. Nag-renta kami og usa ka sakyanan sa sulod sa usa ka semana katong naa kami sa Italya. Nagustuhan mo ba ang bisikleta? Giganahan ka sa bayk? Noong ako'y kanyang kinagat, napakasakit na nawalan ako ng malay. Katong gipaak ko niya, nakuyapan ko sa kasakit. Kung bakit ang mga tao ay maaaring maiklasipika sa mga kategoryang iyan, samantala, ay isang misteryo. Kung ngano gikinahanglan i-grupo ang mga tawo ana nga matang, mao ang usa ka katingalahan. Hindi maaaring ihinto ang kaunlaran. Dili mamahimon undangon ang paglambo. Tama ba ang Pranses na ito? Sakto ba ang kani nga Pranses? Kailangang kumain para mabuhay, at hindi mabuhay para kumain. Kinahanglan mokaon aron mabuhi, dili mabuhi aron mokaon. Sila ay nagtitipid ng pera para sa isang bahay. Nagdaginot sila og kwarta para sa usa ka balay. Ang maliit na paldang iyan ay kulay rosas. Kana nga gamayng saya kay kolor pula. Tapos ko nang linisin ang aking silid. Humana ko og limpyo sa akong kwarto. Siguro nga tama ka, napakadamot ko. Sakto gyud siguro ka, hakog kaayo ko. Maraming parke sa ating lungsod. Daghan og suroyanan sa atoang siyudad. Hindi ako susulat ng isang liham sa ingles. Dili ko magsulat og usa ka sulat nga Ingles. Kailangan natin ng mga pinuno. Kinahanglan nato og mga lider. Binigyan niya ako ng kaunting sopas niya. Gihatagan ko niya og gamayng sabaw. Nasa bahay ka ba? Naa ba ka sa balay? Sinabi nila sa akin. Gi-ingon nila sa ako. Maraming sundalo ang namatay sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Daghang sundalo ang nawalaan og kinabuhi atol atong Ikaduhang Giyera sa tibuok kalibutan. Hindi lahat ang may alam kung anong ibig sabihin niyan. DIli tanan nakabalo kung unsa ang iyang buot ipasabot. Hindi lahat ng tao ang nakakaalam sa kahulugan. Dili tanan tawo nakasabot sa iyang buot isulti. Alam mo ba kung nakakapagsalita ng Hapones si Lucia? Kabalo ba ka kung kabalo mo-istorya og Hapones si Lucia? Hindi pa umulan, ngunit talagang malapit na. Wala pa nibundak ang ulan, pero hapit na gyud. Hindi ko gusto ang damit na ito. Magpakita ka ng iba. Dili ko ganahan ani nga sanina. Pakit-a ko sa uban. Gusto ko na kantahin mo ako. Ganahan ko nga mokanta ka para sa ako. Ang tren na iyan ay darating sa Chicago alas 9 mamayang gabi. Kana nga tren mo-abot unyang alas 9 sa gabii sa Chicago. Isang maliit na kotse ay mas mura kaysa isang malaki. Ang gamay nga sakyanan kay mas barato kaysa sa dako nga sakyanan. Ako ang palaging una sa pagdating. Ako ang pirmi una moabot. Nandiyan ka ba? Naa na ka dira? Nakakapagod ang araw na ito. Kakapoy ani nga adlaw. Umupo si Chopin sa harap ng pyano at nagsimulang tumugtog. Nilingkod si Chopin atubangan sa pyano ug nagsugod og tugtog. Kailangan kong dumagdag ng mga bagong diksyunaryo sa silid-aklatan. Kinahanglan nako modungag og diksyonari sa librarya. Inaamin kong nakalimutan ko na ang ninais kong itanong. Motug-an ko, nalimtan nako ang akong gusto ipangutana. Kinuha niya ang manok. Gikuha niya ang manok. May mga hayop dito. Adunay mga hayop diri. Kailangan niyang pumunta rito. Kinahanglan siya nga moadto diria. Dapat may mag-aalaga sa pasyente. Kinahanglan adunay mo-atiman sa masakiton. Punta tayo sa patay. "Sino ang namatay?" Moadto ta sa patay. "Kinsa ang namatay?" Ang dalawang gusali ay magkadikit. Ang duha ka gambalay kay nagtapad. Napakawalang-ingat mo na iniwan mo ang iyong maleta. Wala ka'y pag-amping sa imong gamit, gibiyaan ra nimo imong bagahe. Siya ay hindi tumatakbo. Dili siya nagadagan. Hayaan mo akong tingnan iyan. Pasagdi ko nga tan-awon kana. Nais niya lamang na lokohin ka. Gusto lang niya nga ilaron ka. Hindi ko hahayaan na lokohin niya ako. Dili nako pasagdan nga ilaron ko niya. Ako ay lumakad hanggang sa pintuan. Nilakaw ko hantod sa purtahan. Ikaw ay isang masamang tao. Usa ka ka daotan nga tawo. Maaari ba akong umupo sa iyong tabi? Mamahimo ba kong molingkod sa imong tapad? Kung siya ay darating, sabihin mong pumunta siya sa aking sala. Kung moabot siya, palihug ingna nga moadto siya sa akong sala. Ilang beses sa isang linggo silang kumukulekta ng basura sa lungsod na ito? Pila ka higayon sa usa ka semana sila manguha og basura diri nga siyudad? Nasawi sa isang aksidente ang tatlong manggagawang nasa trak. Namatay sa usa ka aksidente ang tulo ka trabahante nga sakay sa trak. Hindi niyo kailangang manatili. Dili ninyo kinahanglan magpundo diri. Ang taong aking hinihintay ay hindi sumipot. Ang akong ginahulat nga tawo kay wala nitambong. Siya ay matutulog na. Padulong na siya matulog. Ang susi ay nasa mesa ng manunulat. Ang susi kay naa sa ibabaw sa lamesa sa tigsulat. Ang ulap ay hugis oso. Ang panganod kay porma og oso. Kailangang pasayahin mo ang iyong mga magulang. Kinahanglan palipayon nimo ang imong mga ginikanan. Maaalala kita habambuhay. Mahinumdoman tika hantod sa kahanturan. Ikaw ay walang permisong pumasok sa salang ito. Wala kay katungod nga mosulod diri sa sala. Nakita mismo ng dalawang mata ko. Nakita sa akong duha ka mga mata. Ang gandang takipsilim, hindi ba? Nindot ang kaadlawon, noh? Dahan-dahan niyang ginawa. Gihinay-hinay niya pag-gama. Gusto ko sanang pumunta sa Estados Unidos. Ganahan ko nga maka-adto sa Estados Unidos. Nakarinig ka na ba ng taong nagsasalita ng Esperanto? Nakadungog na ba ka og tawo nga nagasulti og Esperanto nga pamulong? Habang may mga taong gustong magkaroon ng mga bagong sapatos, ang iba ay gustong... magkaroon lamang ng mga paa. Samtang naa'y mga tawo nga gusto maka-angkon og sapatos, adunay uban nga gusto lang maka-angkon og tiil. Magkakaroon ng isang bagyo ng nyebe. Adunay mahitabo nga pag-ulan og niyebe. Ang mga bata ay gumagawa ng mga kastilyong buhangin sa dalampasigan. Ang mga bata kay naghimo og palasyo nga balas daplin sa dagat. Ang sahig ay basa ng tubig. Basa ang salog sa tubig. Ako ay magaling kumanta. Hawod ko mokanta. Walang nakakahigit sa kanya. Walay makalabaw kaniya. Kailangan ko ng isang tsuper para ako'y ihatid papuntang bahay. Kinahanglan nako og drayber arong mahatod ko padulong sa balay. Ayaw ni Tom ng keso. Dili ganahan si Tom og keso. Bago ka lumabas ng bahay, pakipatay ang mga ilaw sa kusina at sa sala. Bago ka mogawas sa balay, palihug palonga ang suga sa kusina ug sala. Ang akala ko'y hindi ka darating. Ang akong pagtuo kay dili ka moabot. Tom ang kanyang pangalan. Tom ang iyang ngalan. Bago ba kayo rito? Bag-o mo diri? Lahat ng tao ay mortal, lahat ng Griyego ay tao, kaya, lahat ng Griyego ay mortal. Tanang tao kay mortal, bantog, tanang Griyego kay mortal. Ang aking nakatatandang kapatid na babae ay lumalangoy nang napakabilis. Ang akong maguwang nga igsuong babae kay paspas nagalangoy. Dalhin mo ito para sa nanay mo. Dalaa kini para sa imong inahan. Ang paaralan ay naging abo. Ang eskwelahan nahimong abo. Ang mga patay lamang ang nakakita sa wakas ng digmaan. Ang mga nangamatay lang ang nakakita sa pagkahuman sa giyera. May relo ba ang isa sa mga kwartong iyan? Aduna bay orasan ang usa sa mga kwarto? Kami ang nanalo sa laro. Kami ang mananaog sa dula. Nasira ang kotse. Naguba ang sakyanan. Sa tingin mo magandang ideya kung pakainin mo ang aso ng tira-tirang pagkain? Sa panan-aw nimo nindot nga buhaton kung pakaunon ang iro og mga salin nga pagkaon? Isa sa aking mga kaibigan ay nakatira sa ibang bansa. Usa sa akong mga higala kay nagpuyo sa laing nasud. Darating kami diyan sa loob ng isang oras. Moabot lang mi dira sa sulod sa usa ka oras. Bakit hindi mo tingnan ang mga datos na ito? Ngano'ng dili nimo tan-awon ang kini nga mga impormasyon? Dapat kitang samahan. Kinahanglan kita'ng ubanan. Ito ang unang pagkakataon na bubuksan ko ang pintong ito. Kina ang pinaka-unang higayon nga abrihan nako ni nga sira. Pinindot ko na ang pulang boton ngunit walang nangyari. Gipindot na nako ang pula nga pislitanan pero wala'y nahitabo. Nakita kitang kausap si Tom. Nakit-an tika nga ka-istorya si Tom. Kailangan mong atupagin ang mga bagay na makakatulong sa iyong mga anak na magkaroon sila ng magandang buhay. Kinahanglan nimo atimanon ang mga butang nga makatabang sa imong mga anak aron maka-angkon sila og nindot nga kinabuhi. Siya ang dumating na huli. Siya ang ulahi nga niabot. Hindi siya pumunta sa paaralan dahil may sakit siya noon. Wala siya mitungha sa eskwelahan kay nagsakit siya. Kung ikaw ay masaya, ako ay masaya. Kung ikaw nalipay, nalipay pud ako. Maaari bang bigyan mo ako ng isang malinis na kutsilyo? Mamalihog ko og hatag og usa ka limpyo nga kutsilyo. Hindi iyan ang iniisip ng mga ginoo! Dili kana ang ginahunahuna sa mga ulitawo! Kung ako ay mayaman, bibilhin ko. Kung ako gamhanan, paliton nako. Hindi mo kailangang sumayaw maliban na lamang kung gusto mo. Dili nimo kinahanglan mosayaw pero kung gusto gyud nimo. Pumasok ang buhangin sa aking mata. Nisulod ang balas sa akong mata. Dahan-dahan sa paglakad. Hinay-hinay sa paglakaw. Siguro, si Andy ay nag-ensayo nang husto. Siguro, nagbansay si Andy og maayo. Hindi ko matandaan ang kanyang pangalan sa horas na ito. Dili nako matiman-an ang iyang ngalan sa karon nga takna. Maghugas ka ng mukha at kamay. Hugasi ang imong nawong ug mga kamot. Siya ay mabata at naka-aakit. Siya kay tambok ug maka-akit. Sigurado akong magiging magaling ka riyan. Nakasigurado ko nga mahimo kang hanas ana nga butang. May isang tutang balingkinitan sa ibabaw ng mesa. Adunay usa ka itoy nga payatot sa ibabaw sa lamesa. Maligayang pagdating sa bahay. Malipayong pag-abot sa balay! Sino ang matandang babaeng ito? Kinsa ni nga tiguwang nga babae? Marami akong bagay na hindi kailangan. Daghan og mga butang nga dili nako gikinahanglan. Mas matanda ako sa kapatid mo. Mas tigulang ko kaysa sa imong igsuon. Sa pagkakaalam ko ay ito ang pinakamabuti. Sa akong pagkabalo, kini ang pinakamaayo. Ang panaginip ko ngayo'y isa nang bituing walang ningning. Ang akong pangandoy karon kay usa na ka bituon nga walay sidlak. Ang kagubatan ay puno ng mga puno. Ang lasang kay napuno og mga punoan. Kaninong guhit ang iyong nagustuhan? Kay kinsang dibuho ang imong giganahan? Wala siya rito ngayon. Bakit mo ba siya hinahanap? Wala siya diri karon. Ngano'ng ginapangita nimo siya? Hindi ko ginustong ito'y mangyari. Dili nako gusto nga mahitabo kini. Ako ay kasintanda niya. Pareho ko katigulang niya. Pwede ko bang gamitin ang iyong diksyunaryo? Mamahimo ba nakong gamiton ang imong diksyonari? Pakibukas ang iyong mga mata. Abriha ang imong mga mata. Hanapan mo nga ako ng isang magandang aklat sa silid-aklatan. Pangita-i daw og usa ka nindot nga libro sa librarya. Kailangan kong mag-isip. Kinahanglan nako maghuna-huna. Hindi namin itinuloy ang planong mag-piknik. Wala mi nadayon sa among plano nga mag-piknik. Maliit ang aking gana. Gamay ang akong gana. Siya ay aking kapitbahay. Silingan nako siya. Gusto kong pumayat. Ganahan ko nga mamayat. Ako ay magsisimula, Magsugod nako. Pasasayahin kita. Himuon kita nga malipayon. Ayaw ko pang matulog! DIli pa ko gusto matulog! Oras na para matulog. Takna na arong nga matulog. Ayon sa radyo, uulan bukas. Gi-inngon sa radyo nga mo-ulan ugma. Siya ay labindalawang taong gulang. Siya kay napulo ug duha ka tuig na. Matangkad siya para sa kanyang edad. Taas siya para sa iyang edad. Saan naroroon ang padre Juan? Asa niadto si Padre Juan? Walang banyo rito. Umihi ka sa likod ng punong iyan mismo. Walay kasilyas diri. Pangihi sa likod ana nga punoan. Maling kumopya sa liksyon ng kaklase. Sayop ang pagkopya sa kaklase. Maaari niyo bang sabihin paano ko mararating ang istasyon? Mamahimo ba ninyo nga isulti kung unsaon nako pag-adto sa istasyon? Araw-araw kaming pumupunta sa paaralan, maliban ang linggo. Adlaw-adlaw kami naga-adto sa eskwlehan, pero wala'y labot ang Dominggo. Huminto siya malapit sa silya ni Tom. Nihunong siya duol sa gilingkuran ni Tom. Nanatili silang sabay nang isa pang araw. Sila gihapon ang nagsabay sa usa pa ka adlaw. Salamat sa pagbati sa akin. Salamat sa pagtimbaya sa akoa. Gusto niya ng isang diborsyo. Gusto siya og diborsyo. Nakakakita tayo ng libu-libong mga bituin sa langit. Makakita kita og lino-lino ka bituon sa kalangitan. Wala kahit isang bituin sa langit. Wala'y bisag usa ka bituon sa langit. Sawa na siya sa kanyang trabaho. Gikapoy na siya sa iyang trabaho. Masungit ang panahon ng isang buong linggo. Lain ang panahon sa sulod sa usa ka semana. Kahit na mas mahigpit ang asawa, higit na mabuti na iyon kaysa mag-isa. Bisag mas strikto ang asawa, mas maayo na kaysa mag-inusara. Ang kanyang bestida ay tumawag ng pansin ng lahat na naroon sa okasyon. Ang iyang gisuot kay mapansin gyud sa tanna nga nitambong sa okasyon. Ang publiko ay nagpalakpak sa aktris. Ang tanan tawo namalakpak sa artista. Pagkatapos ng almusal, kami ay pumasyal. Paghuman og pamahaw, nanuroy mi. Huwag kang mag-ingay sa ganitong okasyon. Ayaw pagbanha kung ingon ani ang okasyon. Kung maaari, gusto kitang makita. Kung mamahimo, ganahan ko nga magkita kita. Hinihingi kong ilagay mo iyan sa kanyang lugar muli. Mamalihug ko og butang ana sa iyang butanganan og usab. Ang daming mwebles sa kwartong ito. Daghan og kasangkapan diri nga kwarto. Sumilang siya ng kambal. Nanganak siya og kambal. Matagal na akong naghahanap ng trabaho. Dugay nako nagapangita og trabaho. Kahit anong kainin niya, hindi siya tumataba. Bisag unsa pa ang iyang kaunon, dili gyud siya motaba. Ako ay gumawa ng isang malaking pagkakamali. Naghimo ko og usa ka dakong sayop. Ang ginoo ay maaaring umupo rito. Ang mister mamahimong molingkod diri. Si Tom ay naliligo bago mag-almusal araw-araw. Si Tom kay maligo una mokaon sa iyang pamahaw adlaw-adlaw. Iyong may mga ID lamang ang pahihintulutang makapasok. Katong mga naa'y ID lang ang ginatugtan nga makasulod. Ipakita mo muna ang ID mo bago kita papasukin. Ipakita una sa akoa ang imong ID bag-o tika pasudlon. Naiwan mo ang ID mo sa bahay, kaya hindi ka makakapasok. Nabilin nimo ang imong ID sa inyong balay, bantog dili ka makasulod. Huwag mong kalimutan ang iyong ID upang makapasok ka sa konsyerto bukas. Ayaw kalimti ang imong ID aron nga makasulod ka sa konsert ugma. Wala kaming ganyan sa Europa. Wala mi ingon ana sa Europa. Masaya talaga ako para sa iyo. Malipayon gyud ko para sa imo. Bakit ang buhay ay puno ng pasakit? Nganong ang kinabuhi kay puno og kasakit? Ikaw ay napakaganda kapag galit. Gwapa kaayo ka kung suko. Ano ang itinatayo nila sa pook na ito? Unsa ang ilang itukod diri nga lugar? Luma na ang kotse pero maganda. Karaan na ang akong sakyanan pero nindot. Huwag niyo akong kausapin! Ayaw ko ninyo'g istoryaha! Hindi niya naabot ang tren noong alas otso imedya. Wala niya naabtan ang tren kaganinang alas otso i-medya. Gusto mo bang pumunta sa konsyerto na kasama ko? Ganahan ba ka motambong sa konsyerto nga kauban ko? Humingi siya ng patawad ukol sa kung bakit siya hindi sumipot. Nangayo siya og pasaylo tungod kay wala siya naka-adto. Nawalan siya ng paningin sa aksidente. Nawala ang iyang panan-aw atong aksidente. Tungkol sa opersayon, maaaring maging masakit. Tungod sa operasyon, basig mahimong sakit. Gusto kong bumili ng iba. Ganahan ko mopalit og uban pa. Dahil hindi ko alam anong gagawin, wala akong ginawa. Tungod kay wala ko kabalo unsa akong buhaton, wala ko'y gibuhat. Dumating na ba ang mga bata? "Hindi pa, ni isa." Niabot na ba ang mga bata? "Wala pa, bisag isa." Masaya si Mary. Malipayon si Mary. Ang mga sinasabi mo ay wala nang epekto sa akin. Ang imong mga gina-ingon kay wala na'y epekto sa akoa. Anong ganda mo! Kagwapa ba nimo! Tinanong ni Tom si Mary kung saan nakatira si John. Nangutana si Tom kay Mary kung asa nagpuyo si John. Huwag mo siyang pigilin. Ayaw siya pugngi. Ang mga siyentipiko ay iisip ng mga bagong paraan para madagdag ang suplay ng pagkain sa mundo. Ang mga sayantipiko naghunahuna og mga bag-ong pamaagi arong madungagan ang suplay sa pagkaon sa kalibutan. Tila kasindami ang ginagawa niya kaysa kay Tom. Murag pareho lang ang kadaghanon sa iyang ginabuhat kaysa kay Tom. Maliit ang lungsod. Gamay ang siyudad. Nasagasaan ng isang trak ang aming aso. Nagligsan og trak anng among iro. Huwag mong buksan ang pinto. Ayaw abrihi ang purtahan. Tanungin mo siya kung gaano karaming sopas ang gusto niya. Pangutan-a siya kung unsa kadaghan nga sabaw ang iyang gusto. Halimbawa, alas siyete na sa Londres ngayon. Pananglitan, alas siyete na sa Londres karon. Naniniwala ka ba sa isang diyos? Nagatuo ba ka sa usa ka diyos? Hindi ka natatakot sa kahit ano. Wala ka'y kahadlok sa bisag unsa. Ang susunod na tren ay may higit na kaunting tao kaysa ito. Ang musunod nga tren kay mas gamay ra og sakay kaysa ani. Magpaalam ka sa iyong mga kaibigan. Pananghid na sa imong mga higala. Baka ikaw ay mahuhuli sa eskuwela. Basig maulahi ka sa eskwela. Mahina siya sa kimika. Hinay siya sa kemika. Ang puno ng mansanas ay may kaunting prutas sa taong ito. Ang punoan sa mansanas kay mas gamay ra og prutas kaysa karong tuiga. Gusto ng kanyang tatay na siya ay maging isang piyanista. Iyang tatay gusto nga mahimo siyang usa ka piyanista. Magkano ang dapat kong bayarin? Pila ang akong bayadunon? Sana mahulog ka sa isang poso. Unta mahulog ka sa balon. Saan mo natutuhan ang ingles? Asa ka nakatuon og Ingles? Ang sombrero ay napakaliit para sa akin. Ang kalo kay gamay kaayo para sa ako. Gusto kitang makilala nang mas mabuti. Ganahan ko nga mas maka-ila tika og maayo. Ikaw ang nag-iisang taong kilala ko na kasing-edad ko. Ikaw lamang ang akong kaila nga kapareho nako og edad. Umamin akong ninakaw ko ang pera. Nitug-an ko nga ako ang nagkuha sa kwarta. Wala siyang natatandaan na kahit ano. Wala siya'y nahinumdoman nga bisag unsa. Ikaw ay mamamatay! Mamatay ka! Ang aking pamilya ay gumigising nang maaga. Ang akong pamilya nagamata og sayo. Kayo bang lahat ay nagsasalita ng Pranses? Kamo ba tanan nagasulti og Pranses? Binuhusan niya ang gatas sa isang mangkok. Gibubuoan niya og gatas ang usa ka yahong. Sobrang nilalamig ang aking mga paa. Grabe ka tugnaw ang akong mga tiil. Ang radyo ay nasira. Naguba ang radyo. Pinatay ni Betty ang kanyang sariling ina. Gipatay ni Betty ang iyang kaugalingon nga inahan. Iyon ay aking ginawa para lamang sa ikabubuti mo. Gibuhat nako 'yo para sa imong ikamaayo. Nabangga ang kotse ko sa isang motorsiklo. Nabangga ang akong sakyanan sa motor. Sa inyong kahilingan. Sa inyong pangandoy. Bakit galit na galit ka sa akin? Ngano suko kaayo ka sa akoa? Kaunti na lamang ang panahon natin. Gamay nlng ang atong oras. May bangko bang malapit dito? Naa ba'y bangko nga duol diri? Si Mike ay may isang kaibigang naninirahan sa Chicago. Si Mike adunay higala nga nagapuyo sa Chicago. Naniwala silang ang pagkakataong iyon ay magiging iba; na ang kanilang mga boses ay ang kaibhan. Nagatuo sila ang kato nga takna kay mabag-o; nga ang ilang mga tingog ang lahi. Siya ay hindi gutom. Dili siya gutom. Bakit siya ay napakasikat? Nganong sikat kaayo siya? Hindi na importante. Dili na importante. Magugustuhan ko ang larong iyan. Maganahan ko ana nga dula. Ang aking utang ay malaki. Dako ang akong utang. Ang mga sundalo ay may mga armas. Ang mga sundalo kay naa'y mga armas. Bibilhin ko sana kapag hindi masyadong mahal. Paliton unta nako kung dili kaayo mahal. Kailangang sumunod sa mga patakaran. Kinahanglan motuman sa mga mando. Si Tom ay bumili ng dalawang kopya ng aklat na iyon. Si Tom kay nagpalit og duha ka kopya ato nga libro. Hindi siya masaya sa lahat ng kanyang tagumpay. Dili siya malipayon sa iyang tanan nga kadaogan. Siya ay nakatira sa Nueva York. Nagpuyo siya sa Nueva York. Kailangan kong pakainin ang aking pusa. Kinahanglan nako pakaunon ang akong mga iring. Nasa kusina. Naa sa kusina. Hindi siya pwedeng bumili ng isang kotse. Dili siya pwede mopalit og sakyanan. Pwede niyang gawin iyan? Mamahimo niya kanang buhaton? Ginawa ko ang lahat ng trabaho. Gihimo nako ang tanan trabaho. Hindi ko sinagot kahit isa sa dalawang liham na iyon. Wala nako gitubag bisag isa sa iyang duha nga sulat. May ginagawa ako ngayon. Naa koy ginabuhat karon. Palaging pagod si Tom pagkatapos ng trabaho. Pirmi kapuyon si Tom paghuman sa iyan trabaho. Siya ay may isang anak na babaeng piyanista. Aduna siyay usa ka anak nga babae nga piyanista. Talagang mura. Barato kaayo. Masaya siya sa bagong bestida. Malipayon siya sa iyang bag-o nga sanina. Alam ng lahat na dalawa higit sa dalawa ay apat. Kabalo ang tanan nga ang duha dungagan og duha kay upat. Hindi alam ni Tom kung sasama sa kanya si Maria bukas o hindi. Wala kabalo si Tom kung mouban si Maria sa iyaha ugma o dili. Nandito na sila. Naa na sila diri. Siya ay nandito upang matuto. Naa siya diri arong magtuon. Ako ay nagtataka kung bakit para sa ilang mga tao ang mga pusang itim ay nagdadala ng kamalasan. Nagakatingala ko kung ngano para sa ubang mga tawo ang iring nga itom kay nagadala og malas. Si Tom ay nagtuturo ng Pranses sa Boston. Si Tom kay nagatudlo og Pranses sa Boston. Sa tatay ko iyan. Sa akoang amahan kana. Nagawa niya sa wakas. Nahimo niya sa ulahi. Interesado ka ba sa mga bulaklak? Interesado ba ka sa mga bulak? Hindi ko naiintindihan ang salitang ito. May diksyunaryo ka ba? Wala ko kasabot ani nga pulong. Naa ka'y diskyonari? Nang hindi dahil sa hangin at tubig, walang maaaring mabuhay. Kung dili tungod sa hangin ug tubig, wala'y mabuhi. Ang pula ng itlog ay isa sa mga pangunahing pinagkukunan ng bitamina A. Ang pula nga itlog kay usa sa mga gigikanan sa bitamina A. Bakit mo ba ako sinasaktan nang husto? Ngano'ng gipasakitan ko nimo og maayo? Ano iyang sa kamay mo? Unsa kanang naa sa imong kamot? Kailangan mong bumalik bago dumilim. Kinahanglan nimo mobalik bago mongit-ngit. Sumulat sa akin si Jim nakalipas na linggo at sinabi niya na siya ay bumalik may dalawang buwan na. Nagpadal og sulat sa akoa si Jim atong ni-agi nga semana ug niingon siya nga nakabalik na siya duha ka bulan na. Bumalik kami sa aking bahay para mag-hapunan. Nibalik mi sa akong balay arong manihapon. Gusto kitang makalaro ng tenis balang araw. Ganahan ko makadula tika og tenis pag-abot sa panahon. Ikaw ay may isang magandang ideya. Aduna kay usa ka nindot nga ideya. Ako'y may dalawang anak na lalaki, isa sa Tokyo at isa sa Nagoya. aduna koy duha ka anak nga lalaki, si Tokyo ug si Nagoya. Kinuhaan nila ako ng dugo sa ospital. Gikuhaan ko og dugo didto sa balay-tambalanan. Nasaan ang museo? Asa ang museo? Hindi pwede rito. Napakainit ng araw. Dili pwede diri. Init kaayo ang adlaw. Kaylaking aso! Kadako nga iro! Iniligtas niya ako. Gisalba ko niya. Sumusulat siya sa kanyang mga magulang isang beses sa isang buwan. Nagasulat siya sa iyang mga ginikanan ika-isa ssulod sa usa ka bulan. Patayin mo ang ilaw. Palunga ang suga. At ikaw, sino ka? Ug ikaw, kinsa ka? Ako ay si Paulo. Ako si Paulo. Anong dapat kong gawin? Unsa ang akong dapat buhaton? Ang mga batang babaeng iyon ba ay nakapaldang puti? Kato ba nga mga bata nga babae kay nagsuot og saya nga puti? Tapos na ang bakasyon. Humana ang bakasyon. Alam mo ba kung paano ang buhay natin na walang kuryente? Kabalo ba ka kung unsa ang atong kinabuhi kung wala'y kuryente? Huminto na ang tatay sa paninigarilyo. Niundang na ang amahan sa pagpanigarilyo. Si Roger ay nagtatrabaho mula umaga hanggang gabi. Si Roger kay nagatrabaho gikan sa buntag hantod sa gabii. Parang babahing ako...bigyan mo ako ng panyo. Kahatsingon ko... tagai ko og panyo. Gusto niyang makita siya muli. Ganahan siya nga makita siya og usab. Isinasara ko na ang aking tindahan. Ginasirado na nako ang akong tindahan. Gusto niyang kainin ang prutas na ito. Ganahan siya kaunon ni nga prutas. Kumakain ng kahoy ang mga anay. Nagakaon og kahoy ang mga anay. Naiintindihan mo ba ang lahat na kanyang sinasabi? Nakasabot ba ka sa tanan niyang gi-ingon? Si John ang higit na matangkad sa dalawang batang lalaking iyon. Si John ang pinakatangkad kung ikompara atong duha ka bata nga lalake. Sinabi ba nila kung paano? Gina-ingon ba nila kung unsaon? Kinakabahan ako. Ginakulbaan ko. Tatawagan kita pagkarating ko sa istasyon. Tawagan tika pag-abot nako sa istasyon. Kahit kailan hindi kami sasang-ayon. Bisag kanus-a dili kami mo-uyon. Alam mo ba kung kanino ang kotseng iyan? Kabalo ba ka kung kay kinsa kanang sakyanan? Gusto kitang makasama. Ganahan ko maka-uban ka. Mahal ko ang aking asawa. Gihigugma nako ang akong asawa. Sa aling paaralan ka pupunta? Sa asa nga eskwelahan ka padulong? Pagtuturo ng ingles ang kanyang propesyon. Pagtudlo og Ingles ang iyang trabaho. Ay! Sira ang aking kompyuter! Ay! Guba ang akong kompyuter! Pinakita sa amin ng profesora kung paano gamitin ang kompyuter. Gipakita sa amoa sa among profersora kung unsaon pag-gamit og komputer. Natatandaan niyo ba kailan kayong unang kumain sa restawran na ito? Nakahinumdom ba kamo kung kanus-a ang pinaka-una na higayon nga nikaon mo diri nga restawran? Umakyat ka sa bubong. Saka didto sa atop. Gusto kong pumunta sa Estados Unidos balang araw. Ganahan ko maka-adto sa Edtados Unidos pag-abot sa panahon. Dadalhin ka ng bus na ito sa istasyon. Dalhon ka ani nga bus sa istasyon. Kahihinto lamang ng ulan. Bag-o ra niundang ang ulan. Tayo ay maaari nang magsimula. Mamahimo na kitang magsugod. Maaaring basahin ang ruler na ito gamit ang dalawang paraan na magkakaiba. Mamahimong basahon sa duha ka nagkalain-lain nga pamaagi ang kini nga ruler. Matigas ang ulo niya. Gahi siya og ulo. Anong gusto niyong gawin bukas? Unsa ang imong gusto buhaton ugma? Ayaw niyang tanggapin ang inaalok kong biskwit. Dili niya dawaton ang aong gihanyag nga biskwit. Nalaman naming siya ay naaksidente. Nahibal-an namo nga na-aksidente siya. Wala akong kinalaman sa insidenteng iyan. Wala koy kalabotan ana nga aksidenta. Siya ay ipinanganak na Pranses, ngunit ngayon ay isa nang mamamayan ng Estados Unidos. Gipanganak siya sa Pranses, pero karon usa na siya ka lumulupyo sa Estados Unidos. Tikman niyo ito. Tilawi ninyo kini. Alam na niya ngayon kung ano ang ibig kong sabihin. Kabalo na siya karon kung unsa ang akong buot ipasabot. Nakahanap ka ng isang mabait na lalaki. Nakakita ka og usa ka buotan nga lalaki. Hindi nagkaroon ng pinsala ang aming barko sa labanan. Wala nadanyos ang among barko sa giyera. May isang itim na pusa si Tom. Adunay usa ka itom nga iring si Tom. Ang mga estudyante ay hindi masyadong itinataas ang mga kamay. Ang mga magtutuon kay dili kaayo nagataas og kamot. Kailan ka dumating sa bahay? Kanus-a ka niabot sa balay? Akala ko ay alam ko ang lahat. Nagtuo ko nga nakabalo ko sa tanan. Sobrang gusto ko ang tunog ng kanyang pangalan. Ganahan kaayo ko sa tingog sa iyang ngalan. Ako ay nagtataka bakit niya nagawa iyon. Nagapangutana ko sa akong sarili kung nganong nabuhat to niya. Kulang ang pera ko ngayon. Kulang ang akong kwarta karon. Natatakot akong umalis. Nahadlok ko mohawa. Ang mga preso ay pinalaya ng gobernador. Ang mga piniriso kay gipagawas sa gobernador. Hindi ko maakyat ang bundok na ito. Dili nako ni masaka nga bundok. Siya ay nasa telepono. Naa siya sa telepono. May gagawin ka ba biyernes nang hapon? Naa kay buhaton Biyernes sa hapon? Kahit na ikaw ay mayaman, nagdududa akong ikaw ay masaya. Bisag ikaw usa ka datu, nagaduda ko kung malipayon ba ka. Si Jim ay may sombrerong puti sa ulo. Si Jim nagsuot og kalo nga puti. Hindi ko alam paano magpasalamat. Dili ko kabalo unsaon pagpasalamat. Hindi mo kailangang gawin iyan ngayon mismo. Dili nimo kinahanglan nga buhaton kana karon dayon. Ingat! Paririto ang kotse. Pag-amping! Padulong diri ang sakyanan. Ako ay may kapayapaan sa bahay. Naa koy kalinaw sa balay. Itinatago ni Tom ang lahat ng mga liham na sa kanya ay pinadala ng kanyang nanay. Ginatago ni Tom tanan sulat nga gipadala sa iyang inahan. Ang sobrang tangkad niya! Katangkad niya! Umaga na. Ang mga bata ay nag-aagahan. Buntag na. Nagapamahaw ang mga bata. Ako ay isang kusinero. Usa ko ka kusinero. Gusto ko ng servesa. Ganahan ko og servesa. Pinapakain ni Tom ang kanyang aso dalawang beses sa isang araw. Ginapakaon ni Tom ang iyang iro duha ka higayon sa usa ka adlaw. Humingi siya sa akin ng pahintulot para gamitin niya ang telepono. Nananghid siya sa akoa aron gamiton niya ang telepono. Siya ba ay tinawagan mo na? Gitawagan na ba nimo siya? May isang hotel dito. Adunay usa ka hotel diri. Gusto mo bang maging milyonaryo? "Sinong may ayaw?" Gusto ba ka mahimong milyanoryo? Kinsa ba ang dili gusto?" Siya ay nakakapagsalita ng limang mga wika. Kabalo siya mostorya og lima ka linggwahe. Ang kanyang ambisyon ang umudyok sa kanyang magtrabaho nang husto. Ang iyang pangandoy ang nagtulak sa iya nga magtrabaho og maayo. Andito siya! Naa na siya! Ito ang unang beses na inimbitahan ko si Mary. Kini ang unang higayon nga giimbitahan nako si Mary. Sa panahong iyon, ang aking bahay ay ginagawa pa lamang. Kato nga panahon, ang akong balay ginahimo pa lamang. Sa kabila ng kanyang murang edad, siya ay gumawa ng isang magandang trabaho. Bisag bata pa siya, nagahimo siya og nindot nga trabaho. Bakit mo nililinis ang bahay linggo-linggo? Nganong ginalimpyohan nimo ang balay kada semana? Mayroon bang hindi sumasang-ayon sa bagong plano? Naa ba'y dili mo-uyon sa bag-o nga plano? Nais kong kunin ang pagkakataong ito upang pasalamatan ang lahat na nagbigay ng kanilang kooperasyon. Gusto nako kuhaon ang opurtinadad nga makapasalamat ko sa tanan nga nahatag nilang kooperasyon. Napakawalang kabuluhan! Wala'y pulos! Ibaba mo ang baril. I-naog ang pusil. Hindi mo maaaring makuha palagi ang gusto mo. Dili nimo kinahanglan makuha pirmi ang imong gusto. Oo, gusto ko iyan. Oo, ganahan ko ana. Sarado ang tindahan nang pinuntahan ko. Sira ang tindahan katong ni-adto ko. Isang bagay na kailangan mong malaman tungkol sa akin ay ayaw na ayaw kong mag-ehersisyo. Usa ka butang nga kinahanglan nimo mahibal-an mahitungod sa ako kay dili gyud ko ganahan mag-ehersisyo. Sinabi niya sa kanya na susunod siya kahit saan man siya pupunta. Gi-ingon niya sa iyaha nga mosunod siya bisag asa man siya maka-adto. Hinanap kita. Gipangita tika. Siya ay ipinanganak sa Aprika. Gipanganak siya sa Aprika. Si Tom ay isang kilalang pintor. Si Tom kay usa ka ilado nga pintor. Ano ang inihampas nila sa iyo? Unsa ang ilang gihapak sa imo? Dapat maghugas ng kamay bago kumain. Kinahanglan manghugas og kamot bag-o mokaon. Ang mesang ito ay marumi. Kini nga lamesa kay hugaw. Bakit hindi tayo lumipat sa mesang yaon? Ngano dili man ta mobalhin ato nga lamesa? Iyan ang gusali kung saan nagtatrabaho ang aking tatay. Dira nga gambalay nanarbaho ang akong amahan. Kahit kailan hindi kita lolokohin! Bisag kanus-a dili tika ilaron! Sana wala kang sinabi sa kanya tungkol sa plano. Unta wala ka'y gisulti sa iya mahitungod sa plano? Hindi ka Mehikano? Dili ka Mehikano? Oo, ngunit ako ay nakatira ngayon sa Arhentina. Oo, pero diri ko nagpuyo karon sa Arhentina. Iyan ay hindi tama; humingi ka ng paumanhin sa kanya. Sayop kana, pangayo og pasaylo sa iyaha. Ang babae ay mataba. Tambok ang babae. Sasagot sila. Motubag sila. Napakatahimik. Kahilom. Nauubos na ang panahon natin. Mahurot na ang atong mga panahon. Bumili si Tom ng isang trak na gamit na. Nipalit si Tom og usa ka trak nga ginamit na. Si Tom ay ikinulong nila. Gikulong nila si Tom. Siya ang nagpagawa sa kanya niyan. Nagpahimo siya sa iyaha ana. Ang gusto lamang naming gawin ay ang kumain. Ang gusto lamang namo nga buhaton kay ang mokaon. Gusto ko sanang makita ang iyong koleksyon ng mga selyos. Gusto unta nako makit-an ang imong koleksyon sa mga selyo. Paghatian ninyong tatlo ang keyk na iyan. Hati-a ninyo nang tulo ang keyk. Gusto ko lamang makita kung ano ang mangyayari. Gusto lang nako makit-an kung unsa ang mahitabo. Ingatan mo si Tom. Ampingi si Tom. Kahit pagod, nagpatuloy ako sa pagtatrabaho. Bisag kapoy, nagpadayon ko sa pagpanarbaho. Ako ay nalito sa ekspresyon ng kanyang mukha. Nalibog ko sa ekspresyon sa iyang nawong. Ipinapangako ko sa iyo na hindi ko na gagawin iyan muli kahit kailan. Nagasaad ko nga dili na nako na buhaton og usab hantod sa hantod. Naiintindihan ko bakit. Nakasabot ko og ngano. Ang dami kong tanong. Daghan ko og mga pangutana. Niloloko mo ba ako? Gina-ilad ko nimo? Ako ay magtatrabaho buong araw bukas. Magtrabaho ko tibuok adlaw ugmang adlawa. Sa dahilan na hindi ko kayang bayaran ang alkila, humingi ako sa kanya ng tulong. TUngod kay dili na nako kaya bayaran ang renta, nangayo oko og tabang sa iya. Ano ang kinain mo? Unsa ang imong gikaon? Ibebenta ko ang aking bahay. Ibaligya nako ang akong balay. Ang rosas na ito ay maganda. Nindot kini nga rosas. May lindol kahapon. Adunay linog kagahapon. Lumindol kahapon. Naglinog kagahapon. Tumawa ang dalawang batang babae. Nikatawa ang duha ka bata nga babae. Kunin mo iyan. Kuhaa na. Kahit kailan hindi siya bumiyahe sa tren. Bisag kanus-a, dili siya nagasakay sa tren. Sa Internet mo ba nahanap iyan? Sa internet ba na nimo nakit-an? Si Mary ay rispetado ng lahat. Si Mary kay respetado sa tanan. Palagi kong kinikiliti ang paa ng aking bunsong kapatid. Pirmi nako ginagitik ang mga tiil sa akong kinamahuran nga igsuong lalaki. Ikinalungkot niya nang husto ang balita. Gikasubo niya og maayo ang balita. Sa atin ang tagumpay. Sa atoa ang kadaogan! Umuulan noong ako ay pumapasyal kahapon. Niulan katong pagsuroy nako kagahapon. Nais kong manirahan sa Italya. Gusto nako mopuyo sa Italya. Ako ay nasa silid-aklatan. Naa ko karo sa silid-aklatan. Anong kalat! Kagubot! Sinampal ko siya. Gisagpa nako siya. Sinabi sa akin ni Tom na hindi niya nakilala si Mary sa huling pagkikita nila. Niingon si Tom sa akoa nga wala siya nakaila kay Mary katong ulahi nila nga panagkita. Naglalaro ako noong naramdaman ko ang lindol. Nagadula ako katong nakabati ko sa linog. Dumugo ang kanyang sugat. Nagdugo ang iyahang samad. Tuwing siya ay kumakanta, tila siya ay sinasabayan ng lahat ng mga ibon. Samtang siya kay nagakanta, mura siyag ginasabayan sa mga langgam. Madilim na madilim doon sa labas. Pirting ngit-ngita didto sa gawas. Ang daming bulok na mansanas sa buslo. Daghan og lata nga mansanas sa bukag. Magsisimula tayo sa loob ng kalahating oras! Magsugod kita sa sulod sa tunga sa oras. Naiintindihan mo ba siya? Nakasabot ba ka sa iyaha? Naku, ang lamig ngayon. Hala, katugnaw karon. Alagaan mo siyang mabuti, na siya ay gagaling sa madaling panahon. Ampingi siya og maayo aron nga paspas ang iyahang pagka-ayo. Pwede mo bang sabihin ang kaibhan sa pagitan ng isang Hapon at isang Tsino? Mamahimo mo bang masulti ang kalahian sa usa ka Hapon ug sa usa ka Intsik? Kahit na maysakit ako isang buwan na, ginagawa ko ang lahat para gumaling. Bisan pa og aduna koy sakit sulod sa usa ka bulan, ginabuhat gihapon nako ang tanan aron maayo ko. Bumilang ako hanggang 200. Nag-ihap ko hantod duha ka gatos. Ikaw ay dumating sa paaralan kahapon, hindi ba? Niabot ka sa eskwelahan kagahapon, di ba? Siya ay kaibigan mo. Higala nimo siya. Papatayin ako ng aking asawa. Patyon ko sa akong asawa. Ang araw na ito ay napakainit. Kini nga adlaw kay init kaayo. Kwentuhan mo pa kami. Istoryahi pa mi. Parang hindi nag-kokonek ang printer sa kompyuter ko. Murag dili nakakonek ang printer sa akong kompyuter. Anong higit na mahalaga? Unsa ang labaw nga importante? Hindi nagbibigay ng gatas ang aming baka. Wala nagahatag og gatas ang among baka. Ito ang kailangan ko. Mao kini ang akong gikinahanglan. Hindi masyadong nakilala ni Tom si Mary. Wala kaayo nailhan ni Tom si Mary. Wala ako sa pagpupulong. Wala ko nitungha sa panagtapok. May masasamang balita ako para sa iyo. Aduna koy dili maayo nga balta pra sa imoha. Hindi nila alam kung anong gagawin sa kanya. Wala sila kabalo unsa ang buhaton sa iyaha. Wala akong pasensya. Wala nako'y pasensya. Dinilaan niya ang kanyang mga labi. Gitilapan niya ang iyang wait. Itinanggol nila ang kanilang bansa. Gidepensahan nila ang ilang nasud. Ako ay tumalon mula sa kama. Niambak ko gikan sa katre. Huwag kang mag-alala. Ayaw og kaguol. Narinig kong kumukulekta ka rin ng mga selyo. Nahibal-an nako nga nagakolekta pud ka og mga selyo. Hindi lamang tayo ang naniniwalang siya ay ang maysala. Dili lang kita ang nagatuo nga siya ang adunay sala. Marunong ka bang gumawa ng mga plaskards? Hawod ka ba mobuhat og mga plaskards? Gusto ni Tom ng mga ebidensya. Ganahan si Tom makakuha og ebidensya. May bolpen ako. Aduna ko'y bolpen. Sipain mo siya! Sudli siya! Wala kayong ni isang ebidensya. Wala mo'y usa ka pagpamatuod. Higit na mahalaga ang kalusugan kaysa kayamanan. Mas labaw nga importante ang kahimsog kaysa sa ubang butang. Gusto ko sanang pumunta, ngunit wala akong kotse. Gusto unta ko mo-adto, kaso wala ko'y sakyanan. Marami pang gagawin. Daghan pa og buhatunon. Ngunit bakit mo itatago ang iyong pag-ibig mula sa kanya? Pero nganong gilo-im mo ang imong paghigugma para sa iyaha? Ang tao ay namamatay. Ang tao kay mangamatay. Napakalawak ng Karagatang Pasipiko. Lapad kaayo ang Dagat Pasipiko. Napakahaba ng iyong buhok. Taas kaayo ang imong buhok. Buong araw akong nagtrabaho kahapon. Tibuok adlaw ko nagtrabaho kagahapon. Buti pa kaya ay iwan mong mag-isa si Tom. Mas maayo pa siguro biyaan nimo nga mag-inusara si Tom. Kailangan kita rito. Kinahanglan ka diri. Huwag mo siyang parusahan. Ayaw siya paantosa. Wala siyang kasalanan. Wala siya'y sala. Ang bunso kong kapatid na lalaki ay natutulog pa rin. Ang akong kinamanghuran nga igsuong lalaki kay natulog pa gihapon. Nag-aaral kami ng Pranses. Nagatuon kami og Pranses. Ang bahay niya ay malapit sa ilog. Ang iyang balay duol sa sapa. Kayo ay umuunlad. Naga-asenso kamo. Ang hinlalaki ng paa ko ay nag-umpisang magdugo. Ang kumagko sa akong mga tiil kay nagasugod og dugo. Pinuno ni Tom ang kahon ng mga pagkain. Gipuno ni Tom ang mga kahon og mga pagkaon. Hindi pa pumunta rito ang mamang kartero. Wala pa ni-adto diri ang tao nga nagahatod og mga sulat. Pinaputol niya ang kanyang buhok. Ginaputol niya ang iyang buhok. Maaari mo bang i-email iyan? Mamahimo mo ba kanang i-e-mail? Tapos mo na bang basahin ang dyaryo? Humana ba ka'g basa sa mantalaan? Hindi ako sigurado kung kailan ang balik niya. Dili ko makasiguro kung kanus-a siya makabalik. Hindi ko mahanap ang baon ko. Dili nako makit-an ang akong baon. Siya ay may bigat na pitumpung kilo. Siya adunay kabug-atong nga sitenta ka kilos. Bakit kaya ginagawa ni Tom iyan? Ngano kaha ginabuhat kana ni Tom? Paumanhin hindi namin kayo matutulungan. Pasensya pero dili mi makatabang sa inyoha. Pinatay lahat ni Betty. Gipatay tanan ni Betty. Sana ay makahanap na ng solusyon sa AIDS ang mga siyentipiko sa madaling panahon. Unta makakita na og tambal ang mga nag-istudyo nga doktor sa sakit nga AIDS sa mas paspas nga panahon. Pasok ka rito. Sulod ka diri. Wala kami sa bahay kahapon. Wala mi sa balay kagahapon. Gusto niyang makita kang patay. Gusto siya makakita og patay. Siya ay nabulag. Nabuta siya. Siya ay tinawanan ng ibang mga batang lalaki. Gikataw-an siya sa uban nga lalaking bata. Sa Osaka ako ipinanganak. Sa siyudad sa Osaka ako gipanganak. Aling ahas ang pinakamatulin sa buong mundo? Unsa nga bitin ang pinakapaspas mokamang sa tibuok kalibutan? Hindi ko siya napansin. Wala nako siya nabantayan. Hindi ninyo kailangang magpunta sa paaralan ngayon. Dili ninyo kinahanglan moadto sa eskwelahan karon. Ang pulisya ay hindi nakahanap ng kahit anong ebidensya ng kanino man. Ang mga pulis kay wala nakakita og bisag unsa nga butang aron makapagpamatuod nga sila ang naa'y sala. Isang ilog ang humahati sa lungsod. Usa ka sapa ang nagapikas sa siyudad. Oo, tinulungan ako ni Bob. Oo, gitabangan ko ni Bob. Wala kang kahit anong halaman o hayop, hindi ba? Wala ka'y bisag unsa nga tanom o hayop? Ikaw ay nagsusuot ng mamahaling mga hikaw. Nagasuot ka og mahal nga aryos. Paumanhin, huwag kang sumigaw! Mohangyo ko, ayaw lang og siyagit! Magaling magluto ang aking nanay. Hawod magluto ang akong inahan. Kasal pa ba kayo? Kasal ba gihapon mo? Ang mga bagay na nangyari ay nakaraan na. Ang mga panghitabo kay nahuman na. Ang kanyang kapatid na lalaki ay nawala sa lungsod. Nawala ang iyang igsuon nga lalaki sa siyudad. Sa susunod na taon, ang aking kaarawan ay sa isang Linggo. Sa musunod nga tuig, ang akong adlawng natawhan kay naa sa adlaw nga Dominggo. Gusto ni Tom ng reggae. Ganahan si Tom og raggae. Iyan ay nasa kamay ng Diyos. Kana kay anaa sa kamot sa Ginoo. Maaari, pumunta ka rito eksaktong alas 3. Kung maayo, umari ka diri sa eksaktong alas sais Ang Bundok Fuji ay halos apat na beses higit na mataas kaysa sa Bundok Rokko. Ang Mount Fuji hapit upat ka pilo nga mas taas kaysa kanhing Mount Rokko. Alam mo bang tumira nang 10 taon sa Moscow si Julia? Kahibalo ba ka nga si Julia nning puyo sa Moscow ug 10 ka tuig? Kung kaya napakagaling niyang magsalita ng ruso. Mao nga maayo kaayo siya mo storya ug Ruso. Si Antoine Lavoisier ay namatay sa Paris, Pransya. Si Antoine Lavoisier kay ning panaw sa Paris, Pransya. Ano ang dahilan? Unsa ang hinungdan? Ang dahilan ng kanyang sakit sa ngipin ay ang labis na pagkain niya ng matatamis. Ang hinungdan sa iyang sakit sa ngipon mao ang pag kaon niya sa mga tam-is. Kastila ka ba? Kastila ba ka? Hindi, ngunit marunong akong mangastila. Dili, apan makasulti ako sa Kinastila. Wala kang pakialam, hindi ba? Diba wala kay labot. Mahilig siyang gumawa ng tsismis, kaya marami siyang kalaban. Ganahan siya mu buhat ug istorya maong daghan siya ug kontra. Natulog na ako bago pa dumating ang tatay sa bahay. Mihigda na ako sa wala pa mopauli ang akong amahan. Nagluto ako ng talong at itlog para agahan ko. Nagluto ako talong ug itlog alang sa pamahaw. Masarap ang talong kung kakainin mo sabay ang suka. Lami ang talong kung magdungan ka mokaon og suka. May talong bang puti? Aduna bay puti nga talong? Sabi nila na maraming nikotina ang talong. Matod pa nila ang talong adunay daghang nikotina. Hindi siya kumakain nito, diba? Dili diba niya kini gina kaon? Ikuwento mo sa akin kung ano ang nalaman mo. Isulti kanako kung unsa ang imong nahibal-an. Ako ay isang Muslim. Usa ako ka Muslim. Hinahabol ng aso ang pusa at ang daga ay hinahabol ng pusa. Ginagukod sa iro ang iring ug giapas sa ilaga ang iring. Natanggap ko ang kanyang tawag kahapon. Nadawat nako iyang tawag gahapon. Hindi nakayanan ng istruktura ang lindol. Dili makasugakod ang istruktura sa linog. Walang humpay kung magsalita ang mga babae. Wala?y hunong kung magtabi ang mga babaye. Mukhang hindi pintor ang puminta nito. Murag dili pintador ang ni pinta niini. Hindi mo alam kung ano ang mawalan ng pamilya sa isang digmaan. Wala ka nasayod kung unsa ang mamatyan ug usa ka pamilya tungod sa giyera. May hinala akong sangkot siya sa terorismo. Nagduda ako nga naapil siya sa terorismo. Ang hotel na ito ay sa kapatid ng asawa ko. Kini nga hotel iya sa igsoon sa akong bana. Ang hotel na ito ay sa bayaw ko. Kini nga hotel kay iya sa akong bayaw. Hindi ko maandar ang kotse. Dili nako mapaandar ang awto. Iyon ay dahil nagtrabaho ang tatay niya roon. Kana tungod kay nagtrabaho didto ang iyang amahan. Iyon ay hindi bibilhin ng kapatid mo. Kana kay dili paliton sa imong igsoon. Parang bakla siyang gumalaw. Mura siyag bayot mu lihok. Namatay na ang lahat ng mga rebelde. Patay na ang tanan nga mga rebelde. Siya ay ang anak ng aking tiyo ay tiya. Anak siya sa akong uyoan nga iyaan. Pinsan ko siya. Ig agaw nako siya. Gusto ko kung paano sinusulat ng mga Pranses ang salitang "ladybug" sa kanilang wika. Ganahan ko kung giunsa pagsulat sa Pranses ang pulong nga "ladybug" sa ilang sinultian. Tamad akong magtrabaho. Tapulan ko mu trabaho. Mapanganib magpasok sa kampo ng mga kalaban. Kuyaw mosulod sa kampo sa mga kontra. Walang manggang kulay bughaw. Walay manga na asul. Huwag mo kong iwanang mag-isa! Ayaw ako pagbiyai nga nag-inusara! Ang kwarto ko ay may numerong 5. Ang akong kuwarto adunay numero 5. Kailangan mong maging masunurin sa iyong mga magulang. Kinahanglan nga magmasinugtanon ka sa imong ginikanan. Inamin ng magnanakaw ang kanyang ginawang pagnanakaw. Ang kawatan mikumpisal sa pagpangawat. Siya ay umiiwas sa pagkwento tungkol sa pagkamatay ng kanyang asawa. Naglikay siya nga mag-istorya bahin sa pagkamatay sa iyang bana. Ayaw ko ng mga palabas na malulungkot. Dili ko gusto ug mga salida nga masulub-on. Ang sahig ng kubong iyon ay gawa sa kawayan. Ang salog sa payag kay gama sa kawayan. Ang nag-iisang karot sa kusina ay naging ilong ng taong niyebe na aming ginawa. Ang naginusara nga karot sa kusina nahimong ilong sa snowman nga among gihimo. Siya ay umaakit ng mga lalaking mabubuhok. Nagdani siya ug mga laking balahiboon. Ang batang magnanakaw ay hindi nakita muli ng mga pulis. Ang batan-ong kawatan wala na nasakpan sa pulis. Para sa kanya, ang baha ay nagdudulot ng mas kaunting takot kaysa lindol. Alang kaniya, ang baha nagdala ug dili kaayo dakong kahadlok kaysa usa ka linog. Gusto kong basahin ang aklat na iyan kapag matapos mong basahin. Gusto nako basahon nang libroha pagkahuman nimo ug pagbasa. Pumunta ka ba sa Cairo o sa Aleksandrya? Miadto ba ka sa Cairo o Aleksandriya? Dapat mong maging malungkot dahil nasawi ang isa sa iyong mga kaibigan. Kinahanglan maguol ka tungod kay namatay ang usa sa imong mga higala. Hindi ko alam na inuuod na pala ang prutas na iyon bago ko binalatan. Wala nako nahibal-an nga ang prutas gikaon sa wate sa wala pa nako kini panit. Kahit na walang sugat ang prutas na ito, nangangamoy nang sobra. Bisan kung wala?y samad ang kini nga prutas, nanimaho na ug taman. May mga restawran sa loob mismo ng paliparan. Adunay mga restawran sa sulud ra jud sa tugpahanan. Sabi nila may sakit daw siya. Matod nila aduna daw siyay sakit. Ang dagat ay napakaluntian. Lunhaw kaayo ang dagat. Ako ay naniniwala sa pagkakaibigan. Mituo ko sa pakighigala. Humahawak siya ng isang sandok sa kanyang kaliwang kamay. Gigunitan niya ang usa ka kutsara sa iyang wala nga kamot. Siya ay may apat na selpon. Naa siyay upat ka cellphone. Ikaw ay sumusulat at ang mga bata ay sumusulat; lahat kayo ay nakaupo at sumusulat. Nagsulat ka ug nagsulat ang mga bata; tanan kamo naglingkod ug nagsulat. Ang bus ay maraming mga bagay na maaaring masunog. Ang bus adunay daghang mga butang nga mahimong masunog. May nakita akong isang piraso ng papel sa loob ng kwarto. Nakakita ko ug usa ka papel sa sulud sa kwarto. Hindi na nating kailangan pang lumikas sapagkat humupa na ang baha. Dili kinahanglan nga mobakwit kita tungod kay milurang na ang baha. Magiging mahirap kumbinsihin ang may-ari na ibenta ang bahay. Lisud nga makumbinser ang tag-iya nga ibaligya ang balay. Sigurado ako na malalagpasan iyan ni Tom. Sigurado ako nga malampos kana ni Tom. Wala kahit isang guwardiya sa pasukan ng restawran na ito. Wala?y bisan usa nga nagbantay sa entrada sa restawran. Ang daga ay tumakbo sa ilalim ng kama. Nagdagan ang ilaga ilawom sa kama. Ang daigdig ay hugis ng isang narangha. Ang yuta porma og ganghaan. Paano ako makakarating sa su mula rito? Unsaon nako makaadto su gikan dinhi? Si Tomas ang may kasalanan sa lahat ng ito. Si Thomas ang naka sala niining tanan. Ang iingay ng mga sasakyan dito sa amin. Ka banha sa mga awto diri sa amo. Mahina ang mga boses ng mga taong nasa loob ng opisina. Hinay ang tingog sa mga tawo sa sulud sa opisina. Ang Amason ay isang ilog. Ang Amason kay usa ka suba. Palagi siyang dumarating nang maaga. Kanunay siyang moabot og sayo. Ang tinta ng pusit ay maaaring kainin samantala ang tinta ng bolpen ay hindi. Mahimo nga kan-on ang tinta sa pusit apan dili ang tinta sa bolpen. Maghintay ka hanggang ako'y bumalik. Paghulat hangtod nga mubalik ko. Huwag mong galawin ang kutsara at ang basong iyan. Ayaw hilabti na nga kutsara ug baso. Ikinubli niya ang kanyang pangit na mukha. Gitago niya ang iyang maot nga nawong. Si Tom ay may pangit na mukha. Si Tom adunay maot nga nawong. Kapag gusto mong umiyak, umiyak ka. Kung gusto nimo mohilak, hilak ka. Gusto mo bang iwanan iyan nang ganyan? Gusto ba nimo nga biyaan kana nga ingon ana? Ang abokado ay isang prutas. Ang abokado kay usa ka prutas. Magtitimpla ako ng kape. Mag timpla ko ug kape. Nais mo bang mag-iwan ng isang mensahe? "Hindi, salamat." Gusto ba nimo magbilin ug usa ka mensahe? "Dili salamat." Ang ninong ko ang nagbigay sa akin ng pulang damit na iyon. Gihatagan ako sa akong ninong sa pula nga sinina. Tumae ang bata habang ito'y nasa loob ng silid-paaralan. Nalibang ang bata samtang kini naa sa tulunghaan. Napakabaho ng tae mo. Nanimaho ang imong tae. Umihi sa dayaper ang anak mo. Nangihi ang imong anak sa dayaper. Ang aklat na ito ay napakahalaga sa mga estudyante ng agham. Kini nga libro hinungdanon kaayo alang sa mga estudyante sa syensya. Hindi ko alam kung may pandesal din sa ibang bansa. Wala ko nasayud kung aduna bay pandesal sa ubang nasud. Masarap kumain ng pandesal kapag may kape. Lami kan-on ang pandesal nga adunay kape. Maraming pandesal ngayon ay hindi na maalat. Daghang mga pandesal karon dili na parat. Umambag kayo sa Tatoeba. Pag amot sa Tatoeba. Sabihin mo ang katotohanan. Isulti ang tinuod. Maaaring hindi siya masaya. Mahimong dili siya malipayon. Tumulo ang dugo mula sa kanyang sugat. Ni sirit ang dugo sa iyang samad. Ang kalusugang mental ay magkasinhalaga kaysa kalusugang pisikal. Ang kahimsog sa pangisip labi ka hinungdanon kaysa kahimsog sa lawas. Hindi mahilig magluto ang aking kapatid na babae. Dili ganahan magluto akong igsoon nga babae. Hindi ko pa siya hinalik. Wala pa nako siya gihagkan. Wala siyang magagawa kung hindi tumanggap. Wala siyay nahimo gawas sa pagdawat. Bulag ang kanyang isang mata. Nabuta ang iyang usa ka mata. Sinaklolohan siya ng mga bumbero. Ang mga bombero nagluwas kaniya. Hindi na niya minantikilyahan ang ibabaw ng sunog na tinapay. Wala na niya gi mantikilyahan ang ibabaw sa nasunog nga pan. Tulungan mo ako, pakiusap? Tabangi ko palihog. May karayom at sinulid ka ba? Adunay ba kamo usa ka dagum ug hilo? Ang pangungusap na ito ay tama. Husto kini nga tudling-pulong. Nakakapagtataka wala siya rito. Nakurat nga wala siya dinhi. Palagi siyang dumarating sa ganitong oras. Kanunay siyang moabut sa kini nga taknaa. Dapat kang humingi ng tawad sa kanya, at ngayon din. Kinahanglan ka nga mangayo pasaylo kaniya, ug karon usab. Saan mo sila pinakain? Asa nimo sila gina pakaon? Mas gusto kong lumabas kaysa manatili sa loob. Mas buot pa nako nga mogawas kaysa magpabilin sa sulod. Kumain ng ilang bahagi ng hamon si Tom, at pagkatapos itinago ang iba sa ref. Gikaon ni Tom ang pipila ka mga bahin sa hamon, ug pagkahuman gitago ang uban sa ref. Sabay sabay kaming tumayo. Nag dungan mi ug tindog. Kinailangan kong bigyan si Tom ng kaunting tulong. Kinahanglan nako hatagan si Tom ug gamay nga hinabang. Dahan-dahan ka. Hindi kita marinig. Hinay -hinaya lang di ko ka dungog. Hindi ba itim iyan? Dili ba kana itom? Pwede ko bang buksan ang ilaw? Mahimo ba nako ipasiga ang suga? Hali, tayo'y lumangoy. Dali, langoy kita. Pagod na pagod na akong mabuhay. Gikapoy na kaayo ko ma buhi. Wala ni isa sa amin ang nakasagot. Wala ni isa sa amo ang nakatubag. Bakit mo ba hindi naiintindihan? Ngano nga wala ka makasabut? Gusto naming matuto ng ilang mga awit na Kastila. Buot namo maka hibalo ug pipila nga mga kanta sa Espanya. Wala siyang anak. Wala siyay anak. Huminga siya nang malalim. Ni ginhawa siya ug lalom. Takot ka. Na hadlok ka. Ikaw ay natatakot. Ikaw kay nahadlok. Takot kayo sa akin. Nahadlok ka nako. Ang mga hari ay may mahahabang braso. Ang mga hari adunay taas nga bukton. Sa tingin mo ba imposibleng matapos ang trabaho bago mag-alas singko? Sa imong hunahuna imposible nga tapuson ang trabaho sa wala pa'y alas singko? Huwag mong ulitin ang salitang iyan sa loob ng bahay ng Diyos. Ayaw pag-usab kana nga pulong sa sulod sa balay sa Ginoo. Hindi kinailangang pintahin ni Tom ang bakod. Dili kinahanglan pintalan ni Tom ang koral. Iyon ay inalis nila isang linggo pagkatapos niyang pintahin. Kana ilang gikuha usa ka semana pagkahuman sa iyang pagpamintal. Ilan sa mga mag-aaral mo ang nandito? Pila sa imong mga estudyante ang ania dinhi? May dalawang anak na babae sila. Aduna silay duha ka anak nga babaye. Kailangan nating ipagtanggol ang ating bansa kahit ano pang gugulin natin. Kinahanglan nato panalipdan ang atong nasud bisan unsa pa ang atong kinahanglan buhaton. Kapag malaman ng aking mga magulang na pumarito ka, maaari silang gumawa ng bagay na hindi kanais-nais. Kung nahibal-an sa akong mga ginikanan nga mianhi ka, makahimo sila usa ka butang nga dili maayo. Guro ako nang labinlimang taon. Ako usa ka magtutudlo sa kinse ka tuig. Sino si Marco? Kinsa si Marco? Siya ay kapatid ko. Igsuon nako siya. Sa tingin ko okey ang trabaho mo. Sa akong hunahuna okay ra ang imong trabaho. Palagi siyang nakikinig ng balita sa radyo. Kanunay siyang namati sa balita sa radyo. Alam ko anong iniisip mong gawin. Kabalo ko sa imong nahunahunaan buhaton. Ang kapilyang iyan ay itinayo ng mga Kastila ilang siglo na ang nakalipas. Ang kana nga kapilya gitukod sa mga Katsila gatusan na ka tuig ang milabay. Mali ba ako? Nasayop ko? Malamig ang pagkain. Bugnaw ang pagkaon. Ito ang pinakamataas na tore sa bansang Hapon. Kini ang pinakalabing taas nga tore sa nasud Japan. Umikot siya noong narinig niya ang kanyang boses. Ni lingi siya sa dihang nabati niya ang tingog niini. Pahiramin mo ba ako ng steypler? Mahimo ba nimo nga pahulamon ako ug steypler? Humintay kami ng mahabang oras, ngunit siya ay hindi sumipot. Naghulat kami sa dugay nga panahon, apan wala siya mingtungha. Sa edad mong iyan, dapat mas maalam ka. Sa kana nga edad, unta ikaw pa mas labi ka maalamon. Naglaro siya ng tenis buong araw. Nag dula siya ug tenis tibuok adlaw. Ako rin, gusto ko ng damit na iyan. Ako usab, gusto nako ang kana nga sinina. Tumingin siya sa kanya sa salamin. Gitan-aw siya sa salamin. Hinamon ni Tom si Mary sa isang laro ng ahedres. Gi hagit ni Tom si Mary ug dula ug chess. Sa pagkakataong ito, hindi mo matatakasan ang parusa. Ning orasa, dili ka makalikay sa silot. Siya ay isang estudyanteng napakasipag mag-aral. Siya usa ka kugihan mag tuon na estudyante. Ang gumigising nang maaga, madaling yumaman. Ang sayo mu mata, magpadato dayon. Huwag magtrabaho nang labis! Ayaw pa sobra sa trabaho! Pinapasaya ni Marie ang mga bata. Gipalipay ni Marie ang mga bata. Pinatugtog mo si Tom ng gitara. Gipa duyog nimo ug gitara si Tom. Sinasabi ng lahat na sila ay inosente. Giingon sa tanan nga wala silay sala. Natatakot siyang lumangoy. Nahadlok siya molangoy. Bakit hindi mo hanapin sa direktori ng telepono? Ngano nga dili nimo pangitaon ang direktoryo sa telepono? Ang inakala ng lahat ng nasa barko ay lulubog iyon. Ang pag tuo sa mga pasahero sa barko nga nga kini malunod. Siya ay naglalaba ng kotse. Nanghugas siya sa awto. Kumain ng kaunting lugaw ang matanda. Ni kaon ug gamayng lugaw ang tigulang. May diksyunaryo ako. Aduna koy diksyoanryo.. Nakikita ko ang ilaw. Nakitan na nako ang suga. Maaari mo bang ilagay ang mga bagahe sa kotse? Mahimo ba nimo ibutang ang mga bagahe sa awto? Nakilala ko siya kina Tom. Nahimamat nako siya mahitungod ni Tom. Nakilala ko siya sa bahay ni Tom. Nahimamat nako siya sa balay ni Tom. Ako ay pumunta sa su. Ako kay ni adto sa su. Bantayan mo ang bata para sa akin nang saglit. Bantayi ang bata alang nako kadiyot. Sa mismong minutong iyon tumugtog ang kanyang selpon. Ni adtong taknaa mismo ni tingog ang iyang selpon. Ako ay naninigarilyo mula ako'y labing-siyam na taong gulang. Nanigarilyo ako gikan sa nag-edad ako ug napulog siyam ka tuig. Ang matandang mag-asawa ay umupo nang magkatabi. Nagtupad paglingkod ang tigulang nga magtiayon. Hindi nila ibinebenta iyan. Wala nila kana gibaligya. Bakit ang saya-saya mo? Ngano nga nalingaw ka kaayo? Hulaan mo kung sino ang nakita ko sa araw na ito! Tagnaa kung kinsa ang akong nakita karon! Siya ang unang tumulong sa kanya. Siya ang una nga mitabang kaniya. Ano ang bumago sa isip mo? Unsa ang nakapausab sa imong hunahuna? Kung hindi mo magawa ang gusto mo, ginagawa mo ang anong kaya mo. Kung dili nimo buhaton ang gusto nimo, gibuhat lang nimo kutob sa imong mahimo. Kailangan mong maging mas maingat. Kinahanglan nga mag-amping ka. Sila ay dilaw. Sila kay dalag. Patayin natin ang telebisyon. Patayon nato ang telebisyon. Malapit ka ba sa iyong pamilya? Suod ba ka sa imong pamilya? Kailangan naming bilhin sila buhat sa ibang bansa. Kinahanglan nato sila paliton gikan sa gawas sa nasud. Itutulog ko iyan. Ikatulog ko na. Kami ay walang asukal. Wala miy asukar. Ako ay nasa ibang ambulansya. Naa ko sa laing ambulansya. Gumamit siya ng katas ng bulaklak sa paggawa ng sorbetes. Gigamit niya duga sa bulag sa paghimo og ice cream. Bakit ginto ang isa sa mga ngipin ng taong iyon? Ngano bulawan ang usa ka ngipon sa kanang tawhana? Ang sopas na napakaalat ay masama. Ang sabaw nga sobra ka parat makadaot. Labhan mo ang damit sa tubig na may sabon at matatanggal ang mga mantsa. Hugasi ang mga sinina sa tubig nga adunay sabon aron ma kuha ang mga lama. Ang daling mantsahin ang telang ito. Dalia ra sad mahugawan ning panaptona. Hindi, hindi, hindi! Dili, dili,dili! Dapat akong pumili sa pagitan ng dalawang ito. Kinahanglan nga mopili ako taliwala niining duha. Binigay ng sundalo ang kanyang pangalan. Gihatag sa sundalo ang iyang ngalan. Nahulog ang mansanas! Natagak ang mansanas! Bago ko lang natanggap ang iyong mensahe. Bag o ra nako nadawat ang imong mensahe. Ikaw at ako ay matalik na magkakaibigan. Ikaw ug ako labing suod nga managhigala. Kahit anong laro ang nilalaro niya, palagi siyang nananalo. Dili igsapayan kung unsang dula ang iyang dulaon, kanunay siyang nagadaog. Hindi siya marunong magmaneho ng isang kotse. Wala siya kahibalo kung unsaon pag-drayb ang usa ka awto. Ayaw ni Tom na ako ay narito kung narito si Mary. Dili gusto ni Tom nga ania ako kung anaa usab si Mary. Pangako ko na hindi ko sasabihin sa kanino man. Misaad ako nga dili ko isulti bisan kinsa. Gusto niya ng isang kalaro. Gusto niya ang usa ka kadula. Posible na pupunta siya rito bukas. Posible nga ugma siya moanhi. Mas magaling siya sa matematika kaysa akin. Mas maayo siya sa matematika kaysa ako. Maligayang pagdating sa aking bahay. Maayong pag abot sa akong balay. Pinahiram ko ang aking amerikana sa isang kaibigan ng kapatid ko. Gipahulam ko ang akong coat sa usa ka higala sa akong igsoon. Nag-iingay ang mga bata. Nagsinggit ang mga bata. Huwag kang bababa mula sa tren hanggang ito'y hihinto. Ayaw paggawas sa tren hangtod nga mohunong kini. Umabsent siya sa paaralan dahil sa pagkakasakit. Absent siya sa tulunghaan tungod sa sakit. Kapag matunaw ang yelo, ito'y magiging tubig. Kung mutunaw ang ays, mahimo kini nga tubig. Walang kabuluhan ang mga sinasabi mo. Wala?y pulos ang imong gisulti. Sumasakit ang aking lalamunan dahil sa labis na paninigarilyo. Ni sakit sa akong tutunlan tungod sa sobrang panigarilyo. Malapit ba ang hotel sa paliparan? Duol ra ba ang hotel sa paluparan? Ang mga bintana ay tinakpan ng mga bahay ng gagamba. Ang mga bintana sa silingan natabunan na sa mga damang. Alam ni Tom na may naririnig siya. Kahibalo sii Tom nga adunay siyay mga nadunggan. Hindi ako pwede ngayon. Dili ko mahimo karon. Siya ay pumasok sa kwarto nang patakbo. Misulod siya sa kuwarto nga nagdagan. Sumagot ka sa Ingles. Tubag ka ug iningles. Ang kanilang mga ugali ay talagang nakakatawa! Katawanan gyud ang ilang batasan! Lahat ay humahanga kay Henry. Gidayeg sa tanan si Henry. Ang huli niyang sulat ay sa taglagas ng 2010. Ang iyang katapusang sulat kaniadtong tingdagdag pa sa 2010. Wala sa kaalaman ni Tom ang anong nangyari. Wala?y alamag si Tom sa nahitabo. Lahat kami naririto. Tanan mi ania diri. Anong palabas sa 10? Unsay salida sa 10? Itong bagay ay ibinebenta. Gibaligya kini nga butang. Hindi naglalagay ng asukal sa kanyang kape si Tom. Wala gibutngan ni Tom ug asukar iyang kape. Kailangan na lumabas ang mga bata para mag-laro. Ang mga bata kinahanglan nga mogawas aron magdula. Nais kong malaman ang mga detalye. Buot nako mahibal-an ang mga detalye. Palagi akong nagkakamali. Kanunay ako masayop. Nais kong iwan sa kanya ang mahirap na trabahong ito. Gusto nakong biyaan saiya kining hago nga trabaho.. Nakatira ako sa Hyogo. Nagpuyo ko sa Hyogo. Talaga? Tinood ka? May paborito kang manunulat na binabasa mo? Aduna ka bay pinalabi nga manunulat nga imong gibasa? Binuksan ko ang kahon at tumingin sa loob. Giablihan nako ang karton ug ni lili sa sulod. Sila ay pumasyal sa ibang bansa sa unang pagkakataon. Sa una nga higayon nagbiyahe sila sa gawas sa nasud. Bakit pa mabuhay kapag mamamatay man din lang tayo? Ngano nga mabuhi pa kita kung ma hanaw ra gihapon? Mag-ingat ka sa pagtawid ng daan. Pag-amping sa pagtabok sa dalan. Tumingin siya sa kanyang sarili sa salamin. Gitan-aw niya ang iyang kaugalingon sa samin. Binili ko ang aklat na ito noong isang araw. Gipalit nako kini nga libro katong miaging adlaw. Hindi siya seryoso. Dili siya seryuso. Hindi ko kayang magputol ng kuko at magplantsa nang sabay. Dili ako makahingoko samtang namalansa na dungan. Hindi ko matanggal ang mga taghiyawat ko. Dili mawala ang akong bugas. Magsaing ka. Pag lung-ag na. Naniniwala ka pa ba sa mga kwentong tulad nito? Mutoo ka pa ba sa mga istorya nga ingon niini? Tumayo siya sa harapan ng salamin. NI tindog siya sa atubangan sa samin. Bakit napakabango ng trapong hawak mo? Ngano nga mahumot ang trapo nga imong gikuptan? Maraming dayuhan ang pumupunta rito sa bansang Hapon para matuto ng Hapones. Daghan nga dayu ang naga adto sa lungsod sa Hapon para magtuon ug Hapones. Ayaw ko ng inihaw na isda, ano pa kaya ang hilaw na isda. Dili ko ganahan ug inihaw nga isda, unsa pa ang hilaw nga isda. Si Murielle ay taga-Indya. Si Murielle kay lumulupyo sa Indya. Pumunta kami sa likuran ng kotse at saka tumulak. Nangadto kami sa likud nga bahin sa awto ug dayon naglawig. Huwag kang manigarilyo sa loob ng kwartong ito. Ayaw pagpanigarilyo sa sulud sa kwarto. Nagmadali si Ann kaninang umaga. Nagdali si Ann kaganinang buntag. Bakit ang sobrang init? Ngano igang kaayo? Makati ang ilong ko. Katol akong ilong. Kumakati ang mga mata ko. Nangatol ang akong mga mata. Dinidiligan ko ang bakuran. Gina bubuan nako ang tugkaran. Naubos ang aming pagkain. Nahurot ang among pagkaon. Huwag magbasa habang oras ng pagkain. Ayaw pagbasa sa takna sa pagkaon. Nagrereklamo siya palagi. Kanunay siya nagareklamo. Katatanggap ko lang ang balita. Bag o ra nako nadawat ang balita. Kumuha siya ng isang aklat mula sa istante. Gikuha niya ang usa ka libro sa estante. Nakalimutan niyang magdala ng mga damit. Nakalimot siya magdala sinena. Walang pasahero ang namatay sa aksidente. Wala?y pasahero ang ni panaw sa aksidente. Sigurado ka bang tutulungan niya tayo? Sigurado ka nga tabangan ta niya? Hindi ito ang huling tren, hindi ba? Dili kini ang katapusan nga tren, dili ba? Ipahid mo ang ketsap sa pakpak ng manok na nasa platong iyan. Ibutang ang ketchup sa mga pako sa manok sa kanang plato. Magaspang ang mga kamay niya. Gaspang kaayo iyang mga kamot. Mahalimuyak ang bulaklak na iyon ngunit hindi ko pinitas. Humot ang kana nga bulak apan wala ko kini gipunit. Napakapangit ng bulaklak na pinitas mo mula sa hardin. Labihan ka ngil-ad ang bulak nga imong gikuha gikan sa tanaman. Saan patutungo ang butiking may limang binti? Asa man padulong ning tuko nga lima ang tiil? Bakit may limang binti ang butiking ito? Ngano nga kini nga tuko adunay lima nga mga bitiis? Naputol ang buntot ng butiking may limang binti. Na putol ang ikog sa lima ka tiil nga tuko. Gutom pa rin ako. Gigutom pa ko. Marunong siyang mag-ingles, at mag-Pranses din. Kamao siya mu storya ug Ingles, apan kahibaw sad siya ug Pranses. Hindi siya sigurado anong gagawin niya. Wala siya na sayod sa iyang buhaton. Makakagawa ka ba ng mga gamot mula sa laboratoryo? Maka mugna ba ka ug mga tambal gikan sa laboratoryo? Hindi pa ako patay. Wala pa akong mingpanaw. Ang anino ng patpat ay lantad. Klaro kaayo ang anino ug tukog. Pumasyal siya. Ni suroy siya. Hindi niyo dapat basahin ang mga sulat ng iba nang walang pahintulot. Dili nimo basahon ang mga sulat sa uban nga wala?y pagtugot. Ilayo mo ang bata mula sa apoy! Ipahilayo ang bata sa kalayo! Sinabi ko sa mga bata na tumahimik sila, ngunit nagpatuloy lamang ang kanilang pag-iingay. Giingnan nako ang mga bata nga hilum sila, apan nagpadayon ang ilang kasaba. Dapat mo nang matulog ngayon. Kinahanglan ka matog karon. Saan ka nanggaling? Diin ka gikan? Ang saging na kulay berde ay hindi pa hinog nang husto para kainin. Ang mga berdeng saging wala pa nahinog aron kaonon. Nasawi ang mga magulang ko. Namatay akong ginikanan. Kalilipat lamang nila rito noong isang araw. Nibalhin ra sila dinhi katong miaging adlaw. Siya ay bumiyahe mula Boston papuntang San Francisco sa pamamagitan ng Chicago. Nagbiyahe siya gikan sa Bostonpadulong sa San Francisco agi sa Chicago. Ano man ang gawin ko, sinasabi niyang magagawa ko pa nang mas maayos. Bisan unsa ang akong buhaton, giingon niya nga mas maayo ang akong mahimo. Dumating na ba ang mamang kartero? Dumating na ba ang mamang kartero? Kung may sapat na pera lamang ako, binilhin ko na sana ang bag na iyon. Kung adunay pa unta ako igo nga salapi, mapalit ko kana nga bag. Lumakad lamang ako papunta. Naglakaw ra ko. Pwede mong basahin ang anumang aklat na interesante para sa iyo. Mahimo nimong mabasa ang bisan unsang libro nga buot nimo lantawon. Sa totoo lamang, kailangan kitang pasalamatan dahil dito. Sa tinuud lang, kinahanglan nga magpasalamat ako kanimo alang niini. Pwede mo bang mapa-ayos iyan? Mahimo ba nimo kini ayohon? Inalis niya ang mga pinggan sa mesa pagkatapos ng hapunan. Gikuha niya ang mga platso gikan sa lamesa pagkahuman sa panihapon. Siya ba ay pwedeng pumunta sa pulong bukas? Mahimo ba siya mo duaw sa miting ugma? Nagdala ako ng isang dosenang mga kutsara at doble pa ng mga tinidor. Nagdala ako usa ka dosena nga kutsara ug bisan duha nga mga tinidor. Anong gusto mo, tsaa o kape? Unsa ang gusto nimo, tsa o kape? Pwede bang huwag mo gawin iyan? Mahimo ba na dili nimo na buhaton? Hindi ko naiintindihan ang kahit anong salitang kanyang sinasabi. Wala ako makasabut sa bisan unsang mga pulong nga iyang gisulti. Siya mismo ang pumunta roon. Siya mismo ni duaw didto. Kung sakali mang mahuli ako, hindi mo kailangang maghintay sa akin. Kung masakpan ako, dili na nimo ako paabuton. 10% ng mga mamamayan ay nagmula sa bansang Hapon. 10% sa populasyon nag gikan sa nasod Japan. Ang mga batang ito ay lalaki at ang mga iyon ay babae. Kini nga mga bata mga lalaki ug sila mga babaye. May nagnakaw sa lahat ng pera ko. Adunay nangawat sa tanan nakong mga kwarta. Mas masaya na si Tom ngayon na umalis na si Mary. Malipayon na si Tom karon nga ni biya na si Mary. Ang dami kong bulaklak. May pula at may dilaw. Pagka daghan sa akong mga bulak. Adunay pula ug adunay dalag. Tatanggap ka ng isang pabuya dahil sa ikaw ay tumulong. Makadawat ka usa ka ganti alang sa imong tabang. Gusto niya ng mga tigre. Gusto siya ug mga tigre. Gusto kong tiyakin na ikaw ang sinasabi mong ikaw. Gusto nako masiguro nga ikaw ang giingon nimo. Ito'y isang bagay na nakikita natin pero hindi nililinis araw-araw. Kini usa ka butang nga atong nakita apan dili malimpyo matag adlaw. Dapat araw-araw mong linisin ang silid mo. Kinahanglan nimo nga limpyohan ang imong sulud matag adlaw. Ihele mo ang anak mo. Atimana ang imong anak. Ang nakatatandang kapatid ko ay nagnanais na mag-aral sa ibang bansa. Gusto sa among kamagulangan nga magtuon sa gawas sa nasud. Nais kong matuto ng Tsino sa susunod na taon. Gusto kong makakat-on ug Inintsik sa sunod tuig. Mahalaga ang pasaporte sa iyong pagbibiyahe. Mahinungdanon ang mga pasaporte sa imong pagbiyahe. Walang duda siya'y babalik. Wala?y duda nga mubalik siya. Isang kamalasan ang nangyari sa kanya. Usa ka dili maayo nga butang ang nahitabo kaniya. Nakalimutan mo na. Nakalimtan na nimo. Parang hindi ka masyadong masayang makita ako. Morag dili ka kaayo malipayon nga makita ako. Syempre, pwede mong gawin ang anumang nais mo. Bitaw, mahimo nimo ang bisan unsa nga gusto nimo. Bakit kaya gusto mong gawin ang mga ganyang bagay? Ngano nga gusto nimo buhaton ang ingon ana nga mga butang? Walang nakikipag-usap sa akin. Wala?y tawo nga nakighinabi kanako. Hindi ko sinasabing mag-isa kang magpunta. Wala ko giingon nga moadto ka nga mag-inusara. Sigurado ka bang ayaw mong gawin iyon? Sigurado ka nga dili nimo gusto buhaton kana? Kahit anong sabihin mo, hindi magbabago ang isip ko. Bisan unsa ang imong isulti, dili na mausab ang akong hunahuna. Ang mga sapatos na ito ay hindi angkop para gamitin sa pagtatakbo. Kini nga sapatos dili angay alang sa pagdagan. Napakaraming ginagawa ni Tom na hindi siya nanganghalian. Daghan kaayo ang gibuhat ni Tom nga wala siya naniudto. Binigyan niya siya ng maiinom. Gihatagan siya ug ilimnon. Mabuti pang ipagawa mo iyan sa akin para sa iyo. Mas maayongpang ipa buhat mo kana kanako alang kanimo. Tinatangkilik ng mga tinedyer ang kanyang mga aklat. Nalipay ang mga tin-edyer sa iyang mga libro. Ang swerte! Walang nabasag. Ka biwenas! Wala?y nabuak. Ngayon ay umiinom ako ng servesa. Karon nag-inom ako ug usa ka ilimnon. Mananatili ako nang ilang araw sa inyo. Magpabilin ako kaninyo ug pila ka adlaw. Labinlimang taong gulang ako sa retratong ito. Kinse anyos ako sa kini nga litrato. Araw-araw kaming nagtatrabaho maliban ang Linggo. Manarbaho mi adlaw-adlaw gawas sa Domingo. Nais kong magbasa. Gusto nako magbasa. Hindi niya pwedeng gawin ang ganitong klaseng trabaho, kahit siya ay hindi rin. Dili niya mahimo kini nga klase nga trabaho, bisan magdumili siya. Kapag tiningnan mula sa kalawakan, ang ilog ay mukhang isang malaking ahas. Kung tan-awon gikan sa kawanangan, ang suba maora'g usa ka dako nga bitin. May humawak sa akin sa likod. Adunay naghawid sa akong likud. Gagawin ko iyan sa kondisyon na tutulungan mo ako. Buhaton ko kana kung tabangan sad ko nimo. Nagsusuot siya ng salamin. Nagasuot siya ug antipara. Hindi masyadong maganda ang aking pakiramdam. Dili kaayo maayo ang akong pamati. Ikaw ang pinakamatangkad. Ikaw ang pinakalabing taas. Ikaw ang pinakamatangkad sa aming lahat. Ikaw ang labing kataas sa among tanan. Ako ay isang masahista. Ako usa ka manghihilot. Tinalo ako ni Ken sa larong chess. Gilupig ako ni Ken sa dula nga chess. Umupo kami sa gitna ng silid. Nanglingkod kami sa tunga sa kwarto. Makinig ka! Paminaw ka! Napakalutong ng maning ito. Lutong kaayo ning mania. Maraming mga guro ay walang desenteng hanapbuhay kung titingnan ang oras na sila'y nagtatrabaho. Daghang magtutudlo wala?y tarong nga panarbaho kung buot susion ang oras sa ilang pagtrabaho. Kailangan mo ring magpunta roon. Kinahanglan pud nimo magadto didto. Ang aklat na ito ay sa silid-aklatan ng paaralan. Kini nga libro naa sa librarya sa tulunghaan. Ang mga paa niya ay bisibleng nakabakas sa niyebe. Ang iyang mga tiil mahimo?g masubay sa niyebe. Nakadipende ang lahat sa kung ika'y papasa sa eksamen. Kini ang tanan nakasalig kung makapasar ka sa pasulit. Sinubukan niyang tahanin siya, pero nagpatuloy siya sa pag-iyak. Gisulayan niya nga kuptan siya, apan padayon siya nga naghilak. Kumakanta ang tandang tuwing pagsikat ng araw. Ang manok nag-awit sa pagsubang sa adlaw. Ooperahan ang aking tatay. Adunay operasyon ang akong amahan. Ako ay nanood ng TV nang dalawang oras kahapon. Nagtan-aw ako ug TV sulod sa duha ka oras kagahapon. Nawala ang lalaki sa kagubatan. Nawala ang tawo sa kalasangan. Pakasalan mo ako. Pakasli ko. Maaasahan mo ako. Makasalig ka nako. Ayaw ko ng mga pagkaing maaanghang. Dili ko ganahan ug pagkaon nga halang. Pwede ko bang makita anong meron sa ibang mga tsanel? Mahimo ba nako makita kung unsa ang naa sa ubang mga tsanel? Nakinig ako, ngunit wala akong naintindihan. Naminaw ko, apan wala koy nasabtan. Wala akong ideya kung sino siya. Wala ko kabalo kung kinsa siya. Hindi siya nakakuha ng eksamen. Wala siya makakuha sa eksamen. Hindi ako pwedeng magpunta mamayang gabi. Dili ako makaadto karong gabii. Kapag naririnig ko ang awit na iyon, naaalala ko ang mga araw ng aking kabataan. Kung madungog nako kana nga sonata, nahinumduman nako ang mga adlaw sa akong pagkabatan-on. Narinig ko anong sinabi ni Tom kay Mary. Nadungog ko ang gisulti ni Tom kay Mary. Pinatulog ng ina ang kanyang anak. Gipakatulog sa inahan ang iyang anak. Ang mesa ay puno ng alikabok. Ang lamesa puno sa abog. Si Tom ay may maikling buhok. Si Tom adunay mubu nga buhok. May paparating na isang kotse. Adunay umaabot nga awto. Huwag kang mag-alala sa iyong aso. Aalagaan ko siya. Ayaw kabalaka bahin sa imong iro. Ako na atiman sa iya. Kailangan mong matutong mag-bisikleta. Kinahanglan nimo nga mahibal-an ang pag gamit ug bayk. Malayo ang aking bansa sa bansang Hapon. Ang akong nasud layo ra sa Japan. Nag-aral ka ba kahapon? Nagtuon ka gahapon? Mahaba ba o maikli ang daan? Taas ba o mubu ang dalan? Ngayon lamang siya dumating. Nalaman mo ba? Karon ra siya nakaabot. Kamatikod ka? Maaari ko bang kausapin si Mike? Mahimo ba nga makigstorya ako kang Mike? May posporo ka ba? Adunay ba kamo mga posporo? Paumanhin pero hindi ako naninigarilyo. Pasensya apan dili ko naga panigarilyo. Hindi ka ngumingiti. Wala ka nagapahiyom. Hilaw kapag kumakain kami ng isda. Hilaw kung mokaon kami ug isda. Iyan ay nararapat sa akin. Kana ang angay kanako. Kailan kayo ikakasal? Kanus-a mo ikasal? Pahiramin mo ba ako ng iyong bolpen? Ipahulam mo ba kanako ang imong bolpen? Tinawagan mo na ba siya? Gitawag na nimo siya? Pumunta ka na ba sa trabaho sa Linggo? Nakasulod ka na ba sa trabaho niadtong Domingo? Nawala kami ng daan, at ang mas masama pa'y inabutan kami ng ulan. Nawala ang among dalan, ug labi ka daotan, naabtan kami sa ulan. Si Tom ay may ilan pang mga bagay na gagawin bago siya makakaalis. Si Tom adunay pipila pa nga mga butang nga kinahanglan buhaton usa siya mu lakaw. Parang hindi interesado si Tom. Morag dili interesado si Tom. Gaano kadalas ka naliligo sa isang linggo? Kanus-a ka kanunay ka maligo sa usa ka semana? Kahapon pa ako walang ginagawa. Gahapon pako walay gi buhat. Binisitahan ni Tom ang puntod ni Mary. Gibisita ni Tom ang lubnganan ni Maria. Kailangan ko nang umalis. Kinahanglan kong mobiya. Gusto kang makilala ng lahat. Sikat ka! Ang tanan gusto nga mahibal-an ka. Bantogan ka! Ang tatay ko ay may limang kapatid. Ang akong amahan adunay lima ka mga igsoon. Ito ang bibliya ng beysbol. Kini ang bibliya sa baseball. Maraming karunungan ang matatagpuan sa Bibliya. Adunay daghang kaalam ang Bibliya. Isa-isang bumagsak ang mga plano ko. Tagsa-tagsa nga nahugno ang akong mga plano. Dalhin mo ang mga bagahe sa itaas. Kuhaa ang bagahe sa taas. Napanood ko ang pelikulang iyan matagal na panahon na ang nakaraan. Nalantawan ko nana na salida kaniadtong dugay na. Ang mang-aawit ay sikat hindi lamang sa bansang Hapon pati na rin sa Europa. Ang mag-aawit bantugan dili ra sa Japan apan lakip usab sa Europa. Ang dami kong trabahong dapat gawin. Daghan pa kaayo ko ug trabaho nga buluhaton. Sa Mayo ba ako ipinanganak? Natawo ba ako sa Mayo? Niligtas niya tayong lahat. Giluwas niya kitang tanan. Ikinasal niya ang kanyang anak na babae sa isang mayamang lalaki. Gipangasawa niya ang iyang anak nga babaye sa usa ka dato. Alam mo ba ano ang kabisera ng Belgium? Nahibal-an ba nimo kung unsa ang kapital sa Belgium? Nagdesisyon si Jack na kanselahin ang mga reserbasyon. Nakahukom si Jack nga kanselahon ang mga reserbasyon. Ang sinabi mo ay nagpaalala sa akin ng isang kakaibang karanasan nang maraming taon ang nakalipas. Ang imong giingon nagpahinumdom kanako sa usa ka katingad-an nga kasinatian daghang tuig na ang milabay. Patawad talaga, ngunit hindi ako sang-ayon. Pasensya gyud, pero dili ko mosugot. Dadalhin ko sila kay Kate. Ihatod ko sila ila Kate Magluluto ang tatay ko ng isang masarap na pagkain bukas nang umaga. Magluto ang akong amahan ug usa ka lamian nga pagkaon ugma sa buntag. Mas matanda nang dalawang taon si John kaysa sa akin. Mas magulang ug duha ka tuig si John sa ako. Walang problema! Walay problema! Ang daming linta sa aking bukid. Daghang mga linta sa among bungtod. Sisikat muli ang araw sa madaling panahon. Ang adlaw mosubang usab sa dili madugay. Ang lola ko ay nakakapagmaneho ng motorsiklo. Ang akong lola makadrayb og motorsiklo. Sasakay ako ng eroplano papuntang Hanoi bukas. Mosakay ako og ayroplano padulong sa Hanoi ugma. Kinain ni Tom ang kendi mo. Gikaon ni Tom ang imong kendi. Kailangan mo ba ang mga susi? Kinahanglan ba nimo ang mga yabi? Nasa bahay ba si Ken kahapon? Naa ba si Ken sa balay gahapon? May dalawang kotse siya. Naa siyay duha ka awto. Saan mo nakita ang mga babaeng iyon? Asa nimo nakita nang bayhana? Kailangan ko ng isang kutsilyo. Kinahanglan nako ug usa ka kutsilyo. Siya ay kasal na at may dalawang anak. Minyo na siya ug adunay duha ka mga anak. Nangibang bansa ka na ba? Nakaadto ka na ba sa laing nasud? Anong ibibigay mo sa kanya? Unsa imong ihatag sa iya? Ako ay matandang-matanda na para magpunta sa Alemanya. Tigulang na ako aron makaadto sa Alemanya. Kakailanganin kong kanselahin ang aking tagpuan. Kinahanglan kong kanselahon ang akong tigum. Ayaw kong umalis agad. Dili ko gusto nga mobiya dayon. Kapag may kaunting panahon ka pa, gusto sana kitang makausap tungkol sa ilang mga problema. Kung adunay ka gamay nga oras, gusto nako nga makigsulti kanimo bahin sa pipila ka mga problema. Mabuhay ang reyna! Daygon ang rayna! Sumama siya sa kanilang bahay para malaman kung saan siya nakatira. Miadto siya sa ilang balay aron mahibal-an kung diin siya nagpuyo. Ang isang baka ay may isang mahabang buntot. Ang usa ka baka adunay taas nga ikog. Natututo ang tao kapag siya ay nagtuturo. Makasabot ang tawo kung siya nag tudlo. Hindi ko iniisip na may tumira sa bahay na ito nang mahabang taon. Sa akong hunahuna wala?y bisan kinsa nga nagpuyo sa kini nga balay sa daghang mga tuig. Ang sagot ay "oo". Ang tubag mao kay "oo". Walang lunas para sa sakit sa siko. Wala?y tambal sa kasakit sa siko. Sikuin mo siya! Sikoha siya! Siguro mali ang daang tinahak natin. Tingali sayup ang dalan nga atong giagian. Hindi mo kailangang itago ang iyong nararamdaman. Dili nimo kinahanglan itago ang imong gibati. Nasa panganib ba tayo? Nameligro ba kita? May mga barya ka ba sa pitaka mo? Aduna ka bay mga sinsilyo sa imong pitaka? Hindi mukhang matanda si Tom. Dili ingon tigulang ang hulagway ni Tom. Sabihin mo, pupunta ba ang Inay sa istasyon ng tren para maghintay kay Itay? Ingna didto, moadto ba si Mama sa estasyon sa tren aron hulaton si Papa? Mukhang isang turista ka. Mura siya ug turista. Hinihintay ko ang isang sulat mula sa kanya. Naghulat ako ug usa ka sulat gikan kaniya. Makikita mo ang mga batang nagtitinda ng sampaguita sa kalye. Makita nimo ang mga bata nga namaligya ug mga sampaguita sa dalan. Gusto kong kamayan siya. Gusto nako siya duolon ug kamayon. Bakit ka ba sobrang nangangati? May kuto ka siguro? Nganong nangatol ka? Naa guro kay daghang kuto? Bakit mo ginawa iyon? Ngano nga nabuhat to nimo? Buksan ninyo ang pinto. Ablihi ang pultahan. Ano iyong gusto mong gawin? Unsa imong gusto buhaton? Nadapa siya sa sahig. Naumod siya sa salog. Sa una ay parang hindi siya palakaibigan. Sa una dili siya ingon mahigalaon. Hindi ko sila hinele. Wala nako sila gi alamalam. Huwag mong kamutin ang kagat ng lamok. Magiging pula iyan. Ayaw paggisi ang pinaakan sa lamok. Mamula kana. Maging maingat sa paggamit ng posporo! Pag-amping sa paggamit sa mga posporo! Si Mary ay isang bruha. Usa ka barangan si Maria. Huwag iwanan ang TV na nakabukas! Ayaw pasagdi nga nakapasalida ang TV! Pangit ang mga ngipin ng batang lalaki dahil hindi niya sila sinisipilyuhan. Ang bata nga lalaki daot na ang ngipon tungod kay wala niya kini ginasipilyo. Hindi pa luto ang kanin. Wala pa luto ang kan on. Isang minuto na lang, ha? Usa ra ka minuto, ha? Huwag takbo nang takbo. Ayaw sige ug dagan. Baka mabangga mo ang mamahaling estatwang iyan? Basi makabangga ka ug mamahalon nga estatwa? Ang lalaki talaga nila. Ka dagko jud diay nila. Huwag humawak ng kahit ano. Ayaw pag gunit ug bisan unsa. Kailangan kong uminom ng anuman para sa aking sipon. Kinahanglan ko moinom og usa ka butang alang sa akong subaw, Sinong tumutugtog ng piyano? Kinsa ang ni duyog sa piyano? Ibibigay ko sa iyo ang pera bukas. Ihatag ko kanimo ang kwarta ugma. Sa tingin niya ang bughaw ang pinakamagandang kulay. Nagtuo siya nga ang asul ang labing kaayo nga kolor. Maingat na maingat siya, kaya hindi siya madalas nagkakamali. Nag-amping siya kaayo, busa dili siya kanunay masayup. Nakuha ko itong bisikleta nang libre. Nakuha nako kini nga bayk nga libre. Si Tom ang sinong nakakita sa bangkay. Si Tom ang nakakita sa patayng lawas. Walang maiinom si Tom kahapon. Wala?y mainom si Tom kagahapon. Pwede rin ba akong sumama? Mahimo ba ako mouban usab? Bising-bisi ngayon si Melanie. Bisi na kaayo si Melanie karon. Umiinom pa si Melanie ng gatas. Naga-inom pa og gatas si Melanie. Naka-upo ang pusa sa ibabaw ng mesa. Ang iring ni lingkod sa ibabaw sa lamisa. Kaya sinasabihan na kita huwag kang pumunta nang magisa. Mao nga sultihan ko ikaw nga dili mulakaw nga mag-inusara. Ikaw ay sinungaling. Bakakon ka Ang ingay ay nagpanatili sa akin nang gising buong gabi. Ang kasaba nagpabilin kanako sa bug-os nga gabii. Isang kaibigan ko ay tumawag sa akin kagabi. Gitawag ko sa akong usa ka higala kagabii. Anong gandang rosas ito! Pagkanindot niini nga rosas! Hindi kapani-paniwala na walang sinuman ang natabunan ng gumuhong gusali sa lindol kaninang umaga. Dili katuohan nga wala?y natabunan sa nahugno nga bilding sa linog kaganinang buntag. Binati niya ang ginang. Nitahud siya sa babaye. Ako ay may mabahong hininga. Dili maayo ug baho ang akong ginhawaan. Ang tao ay mortal. Mamatay ang tawo. Parang may nangyayaring sobrang kakaiba sa parke. Adunay katingad-hang panghitabo nga nahitabo sa parke Dahil sa gusto niyang magtanong, itinaas niya ang kanyang kamay. Tungod kay gusto niya mangutana, giisa niya ang iyang kamot. Alam na alam ni Tom na si Mary ay nasa ospital. Nahibal-an sa hingpit ni Tom nga si Mary naa sa ospital. Siya mismo ang nagluto sa hapunan. Siya mismo ang nagluto og panihapon. Kapag gusto mong lokohin ang mundo, sabihin mo ang katotohanan. Kung gusto nimo binuangan ang kalibutan, isulti ang kamatuoran. Maigi kong sinulat ang lahat na sinabi ng aking guro. Gisulat nako pag-ayo ang tanan nga giingon sa akong magtutudlo. Nagsimulang magtrabaho ang kanyang asawa dahil sa pangangailangan. Ang iyang bana nagsugod sa pagtrabaho tungod sa panginahanglan. Ganoon siya natuto ng Ingles. Ingon ato siya naka kat-on ug Ingles. Gusto kong mag-aral sa ibang bansa. Gusto ko magtuon sa gawas sa nasud. Plinaplano niyang umpisahan ang kanyang negosyo. Plano niya nga magsugod sa iyang kaugalingon nga negosyo. Mayroon pa bang ibang takot? Aduna ka bang uban pang kahadlok? Kaming lahat ay basa sa pawis. Tanan kaming basa sa singot. Pakidilig ang mga bulaklak. Palihug pagpamobo sa mga tanom na bulak. Siya ay higit sa apatnapu. Siya kay sobra sa kwarenta. Ilang oras ka nagtatrabaho bawat linggo? Pila ka oras ang imong pagtrabaho matag semana? Si Tom ay isang mapagkakatiwalang tao. Si Tom usa ka makasaligan nga tawo. Hindi ko ito sinasabi para sa sarili ko. Wala ko kini gisulti alang sa akong kaugalingon. Nakita ko siya nang ako ay papauwi. Nakita ko siya sa akong pagpauli. Kailangan kong umuwi nang maaga nang kaunti ngayon. Kinahanglan ko nga mopauli og sayo karon. Huwag limuting patayin ang apoy. Ayaw kalimti ug pagpalong sa kalayo. Ang pulong ay magaganap bukas. Ang tigum himuon ugma. Isang lalaki ang sumipot sa pintuan. Usa ka lalaki ang ni abot sa pultahan. Tingnan mo ang bulalakaw na iyon. Tan-awa kana nga bulalakaw. Ang sulat ito ay personal, at ayaw kong basahin ito ng iba. Personal kini nga sulat, ug dili ko gusto nga basahon kini sa uban. Si Ann ay may maraming kaibigan. Si Ann adunay daghang mga higala. Tapos nang linisin ng katulong ang kwarto nang pumasok sa loob si Carol. Na human na ug limpyo sa katabang ang sulod niadtong ni sulod si Carol. Ingat sa aso! Pagbantay sa aso! Kinailangan kong alagaan ang kanyang sanggol. Kinahanglan kong atimanon ang iyang bata. Wala akong pakialam sa kanya. Wala koy paki sa iya. Kung sakaling nais mo pa ng higit na impormasyon, huwag kang magdalawang-isip na tawagan ako. Kung gusto pa nimo ug dugang nga impormasyon, ayaw pag duha duha nga twagan ko. Sawa na ako sa kakakain sa restawran. Na pul an nako mokaon sa mga restawran. Nagplantsa ka na ba ng sariling damit mo? Giplantsa na ba nimo ang imong kaugalingon nga sinina? Wala siyang malay. Wala siyay panimuot. Dinilaan siya ng tuta sa pisngi. Gitilaan siya sa itoy sa aping. Para sa resiping ito, isang sibuyas lamang ang kailangan. Alang sa kini nga resipe, usa ra nga sibuyas ang gikinahanglan. Ilang oras siyang umiyak nang walang hinto. Walay hunong iyang hilak sa pila ka oras. May grabeng problema tayo rito. Aduna kita't dakong problema. Sinabi ko sa kanyang huwag magmaneho nang mabilis. Giingnan nako siya nga dili magdali og drayb. Pinaiyak ko siya. Gipahilak ko siya. Nalunod silang lahat. Nangalumos silang tanan. Ang aso ay nakahiga sa ilalim ng mesa. Ang iro naghigda sa ilawom sa lamesa. Siya ay nakakalangoy nang mas malayo kaysa sa akin. Siya makalangoy nga mas layo pa sa akong mahimo. Siya ay bumiyahe na ang kasama ay isang aso lamang. Usa ra ka iro ang iyang kauban sa byahe. Pinangako mo sa aking aalagan mo sila. Nisaad ka nako nga ampingan nimo sila. Ang pagsusulit ay sa alas 4 ng hapon. Alas 4 sa hapon ang eksam Hindi mo kailangang gawin iyan dito. Dili nimo kinahanglan buhaton kana dinhi. Huwag mo akong tanungin ng mahirap na tanong. Ayaw ako pangutan-a usa ka lisud nga pangutana. Dapat mo siyang pigilin. Kinahanglan nimo siyang pugngan. Natanggap namin ang balita ng inyong kasal. Nadawat namon ang balita sa imong kasal. Ang kailangan niya ay hindi pera, ngunit pag-ibig. Ang iyang kinahanglan dili kwarta, apan gugma. Galit ang nanay ko. Nasuko akong mama. Siya ay masaya na parang hari. Malipayon siya sama sa usa ka hari. Sino ang tagagawa ng telepono? Si Bell o si Meucci? Kinsa ang nag buhat sa telepono? Bell o Meucci? Lumabas kami kahit na napakaginaw. Nanggawas mi bisan bugnaw kaayo. Dahil sa napakaganda ng panahon, pwede ba akong magbukas ng isang bintana? Tungod sa matahum nga panahon, mahimo ba ako mag abli ug usa ka bintana? Ibinaba niya ang kanyang ulo sa hiya. Gipaubos niya ang iyang ulo sa kaulaw. Seryosohin mo ang mga bagay nang higit na kaunti pa. Seryusoha ang mga butang samtang pipila palang kini. Lima hanggang sampung taon pa ang kailangan bago maging handa ang teknolohiya. Moabut pa usa ka lima hangtod napulo ka tuig aron maandam ang teknolohiya. Anong mangyayari sa mga anak natin kapag magsisimula ang isang digmaang nukleyar? Unsa man ang mahinabo sa atong mga anak kung magsugod ang giyera nukleyar? Ipinaliwanag ko ang proseso sa kanya. Gipasabut ko kaniya ang proseso. Nagbukas si Tom ng isang lata ng tuna. Gi abrihan ni Tom ang usa ka lata sa tuna. Ilayo ninyo siya. Ipalayo siya. Sumusuko ako. Dili nako. Kahit na siya ay mayaman, hindi siya masaya. Bisan kung siya adunahan, dili siya malipayon. Magpahinga tayo sa maaninong lugar. Pahulay kita sa usa ka malinawon nga lugar. May anino ba ang mga multo? Aduna bay mga anino ang mga abat? Sigurado kang ayaw mo ng makakain? Sigurado ba nga dili ka gusto mokaon? Walang masama kapag matutulog ka nang gabing-gabi sa Linggo. Walay makadot kung matulog kagtungang gabii sa Domingo Hindi ka dapat umasa sa tulong ng ibang tao. Dili ka angay mosalig sa tabang sa ubang tawo. Tom, ilabas mo kami rito! Tom, pagawasa mi dinhi! May gagawin ka bukas? Aduna ka bay buhaton ugma? Tumawag ka ng sinumang marunong mag-Hapon, pakisuyo. Panawag ug maski kinsang kahibalo mag hapon, palihog. Maligayang pagbabalik. Hanap-hanap ka namin! Maayong pagbalik. Gimingaw kaayo kami kanimo! Hindi siya malupit sa mga hayop. Dili siya mangtas sa mga hayop. Ito ay isang magandang pook para sa pangangaso. Kini usa ka maayong lugar alang sa pagpangayam. Ang pusang ito ay hindi naghahabol ng mga daga. Kini nga iring dili mag gukod sa mga ilaga. Si Tom ay matalik na kaibigan ni Mary. Si Tom mao ang suod nga higala ni Mary. Hindi mo dapat sabihin sa kanya kahit anong may kinalaman sa iyong kasintahan. Dili nimo angay isulti kaniya ang bisan unsa bahin sa imong hinigugma. Ako ay naglalakbay sa malayo, bumibisita sa mga dayuhang bansa, gumagawa ng mga bagay na hindi ko pa nagawa noon. Layo ang akong pagbiyahe, pagbisita sa mga langyaw nga nasud, pagbuhat og mga butang nga wala pa nako mahimo kaniadto. Wala akong alam na kahit ano tungkol sa anong nangyari. Wala koy nahibal-an bahin sa kung unsa ang nahitabo. Anong tren ang sasakyanan mo? Unsang tren ang imong sakyan? Siya ay nagsasalita habang tulog. Naga sulti siya ug maski sa kasamtangan sa pagtulog. Huwag mo na akong kausapin kahit kailan. Ayaw na ko storyaha hangtod sa hangtod. Sa tingin ko ay may kumakatok sa pinto. Sa akong hunahuna adunay nagtuktok sa pultahan. Ano ang pinagkakaabalahan mo sa linggong ito? Unsa man ang imong gika busyhan karong semanaha? Mahirap intindihin ang teorya niya. Lisod sabton iyang teyorya. Sawa na ako sa mga museo, libingan ng mga sining. Gikapoy na ako sa mga museyo, lubnganan sa mga sining. Paumanhin talaga; ang tao na iyong nais na kausapin ay hindi pwede ngayon. Pasensya gyud; ang tawo nga gusto nimo makigsulti dili mahimamat karon. Bakit walang laman na pagkain ang aking ref? Ngano nga wala ma'y sulod pagkaon ang akong ref? Tinulungan ko siyang itaas ang kanyang mga bagahe. Gitabangan nako siya sa pagbayaw sa iyang bagahe. Dumating ako sa bansang Hapon dalawang taong nakaraan. Miabut ako sa Japan duha ka tuig na ang milabay. Ikaw ang itong hindi nakakaintindi. Ikaw ang wala kasabot. Ikaw ba ay may babasahin na kahit ano? Aduna ba kay materyal buot pagabasahon? Nay! Ineestorbo ako ni Hector! Mama! Gihasol ko ni Hector! Maaari bang iwanan mo kami nang saglit? Mahimo ba nimo nga biyaan kami kadiyot? Hindi kami pwedeng mabuhay na walang tubig, kahit ni isang araw. Dili kita mabuhi kung wala?y tubig, bisan sa isa ka adlaw. Alam kong galit ka sa akin. Nahibal-an nako nga gidumtan mo ako. Nakita mo ba sila? Nakaplagan mo ba sila? Walang tao noong siya ay pumasok sa kusina. Wala?y tawo sa pagsulod niya sa kusina. Huwag kang maglaro ng apoy. Ayaw pagdula sa kalayo. Sumisikat ang araw nang mas maaga kapag tag-araw, Sayo sa pagsubang sa adlaw sa ting-init, Ang isdang ito ay may maraming maliliit na buto sa katawan. Kini nga isda adunay daghang gagmay nga mga bukog sa lawas. Kinausap ni Tom ang mga kapitbahay ni Mary at sa kanila'y nagtanong kung alam nila kung saan siya pumunta. Giistorya ni Tom ang mga silingan ni Mary ug sa ilaha nangutana kung kabalo ba sila kung asa sila muadto. Hindi ako pwedeng sumigaw kay Marika. Dili ko makasinggit kay Marika. Siya ay isang bisita na mula sa ibang bansa. Usa siya ka bisita gikan sa laing nasud. Nabibilang si Tom kina John at Mary. Si Tom iya ni John ug Mary. Ang gusaling ito ay malapit nang matapos. Hapit na mahuman ang kini nga bilding Siya ay kumain ng keyk at uminom ng tsaa. Nikaon siya og cake ug miinom og tsa. Parang isang selda ang paaralan. Ang tulunghaan sama sa usa ka selda. Lumipad ang lobo sa langit. Ang lobo milupad sa langit. Sila ay malinis. Limpyo sila. Ang agham ay hindi relihiyon. Ang syensya dili relihiyon. Sana nakinig ako sa kung anong sinabi ng aking nanay. Unta namati ako sa gisulti sa akong inahan. Ang tatay at kapatid ko ay parehong mahilig sa pagsusugal. Ang akong amahan ug igsoon parehas nga mahiligon sa sugal. Hindi natin pwedeng palayain ang mga bilanggo sa araw na ito. Dili nato angay buhian ang mga piniriso karong taknaa. Sana nasa Paris ako. Unta naa ko sa Paris. Dumating ang gabi. Niabot ang gabii. Dumadagdag ka ba ng mga bagong pangungusap sa Tatoeba? Nagdugang ba ka bag-ong mga tudling-pulong sa Tatoeba? Ang tren ay puno ng tao. Ang tren puno sa mga tawo. Dalawang pamilya ang naninirahan sa bahay. Duha ka pamilya ang nagpuyo sa balay. Ako ay kumanan. Ni liko ko sa tuo. Halika rito. Dali ngari. Ang mga paaralan sa Pransiya ay walang pasok ngayong Miyerkules. Ang mga eskuylahan sa Pransya sirado karong Miyerkules. Nasaan ang relo ko? Asa ang akong relo? Mahal ang buhay sa malalaking bahay. Mahal ang kinabuhi sa mga dagku nga balay. Kami ay may dalawang anak na babae. Adunay kami duha ka anak nga babaye. Hindi maayos ang pagkakaputol ng aking buhok. Wala ma putol ug maayo ang akong buhok. Iyon ba ay isang panaginip? Kato ba usa ka damgo? Ako ay may isang tasang plastik. Naa koy usa ka plastik nga tasa. Lahat ay itim at puti sa aking kwarto. Itom ug puti ang tanan sa akong kwarto. Anong pangalan nitong prutas? Unsa ang ngalan sa ani nga prutas? Ang titik ng pambansang awit ng Canada ay unang isinulat sa wikang Pranses. Ang mga liriko sa nasudnon nga awit sa Canada una nga gisulat sa Pranses. Hindi na uso ang pula. Dili na uso ang pula. Pinangako ni Tom na siya ay uuwi nang maaga ngayong gabi. Misaad si Tom nga mopauli siya sayo karong gabii. Isang lindol ay sumira sa gusali. Usa ka linog ang ni guba sa bilding. Siya ay magaling sa fisika. Maayo siya sa pisika. Sa ikalimang araw, ang bibe ay buhay pa rin. Sa ikalimang adlaw, buhi pa ang pato. May isang aklat tungkol sa mga sayaw sa ibabaw ng mesa. Adunay usa ka libro bahin sa mga sayaw sa lamesa. Nagkakamali ka kung iniisip mong siya ay mali. Nasayup ka kung imong gihunahuna nga siya sayup. Nakikita ko ang luha sa iyong mga mata. Nakita nako ang luha sa imong mga mata. Ginusto kong magbalik sa iyong baryo. Gi gusto nako nga mobalik sa inyong baryo. Ang mga mananaliksik ay gumawa ng mga kuting na maaaring magbigay ng ilaw kapag sila ay nasa dilim. Sa tingin ko mali ka. Sa akong hunahuna sayop ka. Nasa panganib ang buhay niya. Nameligro ang iyang kinabuhi. Siya ay ikinasal sa gulang na labimpito. Naminyo siya sa edad nga napulog pito. Ang Lawa ng Poyang ay ang pinakamalaking lawa na may tubig na hindi maalat sa Tsina. Ang lanaw sa Poyang mao ang pinakadako nga lanaw sa tubig-alat sa Tsina. Nakikita ko ang krus na gawa sa ginto. Nakit-an nako ang krus nga hinimo sa bulawan. Ang paaralan ay itinatag noong taong 1650. Ang eskuylahan gitukod sa tuig 1650. Sinipon si Kate. Gi subawan si Kate. Ang Sydney ay malayo mula rito. Layo ang Sydney gikan ngari. Ang pusa ay hindi tao! Ang iring dili tawo! Ikaw ay hindi Hapon. Dili ka Hapon. Ang kanyang lolo ay namatay sa kanser isang taon ang nakaraan. Ang iyang apohan namatay sa kanser kaniadtong miaging tuig. Mali. Mali. Nilagdaan ang kasunduan. Gipirmahan ang kasabutan. Alam mo na gusto ko malaman iyon. Kahibalo ka na gusto nako mahibal-an kana. Kahit ang isang manok na bulag ay nakakahanap ng butil. Bisan ang usa ka buta nga manok nakakaplag ug lugas. May nawalan ng isang pitaka. Adunay na wad an ug pitaka. May dalawang dolyar lamang tayo. Ania laman tay duha ka dolyar. Bigyan mo ako ng isang dolyar para sa libro. Hatagi ako usa ka dolyar alang sa libro. Ang Pangulong Jackson ay umalis pagkatapos ng ilang minuto. Si Presidente Jackson mibiya pagkahuman sa pipila ka minuto. Kung babatayin sa pisikal na anyo, ang dalawang lalaki ay magkaibang-magkaiba. Pinauyon sa pisikal nga panagway, ang duha ka lalaki kay layo ra kaayo. Ang mga papeles ay inihalo sa isang malaking kahon. Ang mga papel gisagol sa usa ka dako nga karton. Pagod ang kanyang mga paa pagkatapos ng isang mahabang araw ng pagtatrabaho. Gikapoy ang iyang mga tiil pagkahuman sa usa ka adlaw nga pagtrabaho. Ang artista ay palaging nagsusuot ng mamahaling mga alahas. Kanunay nagsul-ob ang aktres og mahal nga mga alahas. Iniilawan ng Araw ang lupa. Ang Adlaw nagdan-ag sa yuta. Ako ay bakla. Bayot ko. May kapitbahay ako na isang bakla. Naa koy silingan nga bayot. Bakla ka ba? Bayot ka? Ako ay isang pulis. Usa ako ka pulis. Siya ay nagdesisyong sumubok muli. Nakahukom siya nga mosulay usab. Siya ay nagluluto ng hapunan sa mga oras na iyon. Nagluto siya panihapon atong taknaa. Siya ay dumalo sa pagpupulong. Mitambong siya sa miting. Alam ko na ikaw ay mayaman. Kabalo ko dato ka. Sa loob ng sampung taon, ang ating bayan ay magbabago nang husto. Sa napulo ka tuig, mahinungdanon nga magbag-o ang atong lungsod. Sila ay nag-aalaga ng mga bulaklak sa hardin. Giatiman nila ang mga bulak sa tanaman. Kanino iyan? Kang kinsa kana? Kailangan nating sundin ang mga panuntunan. Kinahanglan nato nga sundon ang mga balaod. Palagi siyang nagrereklamo tungkol sa aking maliit na sweldo. Kanunay siyang nagreklamo bahin sa akong gamay nga suweldo. Ang mga nakatira ay muling bumalik sa lungsod. Ang mga lumulupyo kay namalik sa siyudad. Sinong nagbabantay sa asong ito? Kinsa ang nagbantay sa kini nga iro? Maaari ba kitang istorbohin na isara ang mga bintana? Mahimo ba nako nga mahasol ka sa pagsira sa mga bintana? Ang sulat ba ay dumating na? Naabut na ang sulat? Siya ay tumayo sa likuran ko. Nagtindog siya sa akong likud. Kahit kailan ay hindi ako malaya sa mga alinlangan tungkol sa aking anak. Wala gyud ako makalaya gikan sa mga pagduhaduha bahin sa akong anak. Ito ay isang katotohanan. Kini mao ang kamatuoran. Sa palengke kung saan ako bumili ng mga gulay, pwede ka ring bumili ng mga bulaklak. Sa merkado diin nagpalit ako mga utanon, mahimo ka usab makapalit mga bulak. Si Tom ay kumindat kay Mary. Gi kidhatan ni Tom si Mary. Ako ay kumikindat sa kanya, pero hindi siya nakatingin. Gikidhat ko siya, apan wala siya nagtan-aw. Ako ay isang Pilipino. Pilipino ako. Siya ay namatay sa kanyang kama. Namatay siya sa iyang katre. Ang kabisera ng Hungary ay Budapest. Ang kapital sa Hungary mao ang Budapest. Narito pa ba siya noong ikaw ay dumating? Naa pa ba siya dinhi pag-abot nimo? Sinabi ng doktor sa akin na iwanan ko ang paninigarilyo. Giingnan ako sa doktor nga mo undang na sa pagpanigarilyo. Ito ang aking tanong. Kini ang akong pangutana. Ako ang pinakamagaling. Ako ang pinakamaayo. Huwag na huwag mo itong kalimutan, pakiusap. Ayaw kini kalimti, palihog. Mukhang alam ng kanyang sekretarya ang lihim. Nahibal-an sa iyang sekretarya ang sekreto. Isang krimen ang pagdura sa sahig sa Singapore. Usa ka kalapasan sa balaod ang pag luwa sa salog sa Singapore. Ngayon na nasa edad ka na, may karapatan ka na sa pagboto. Karon nga ikaw anaa na sa hustong edad, aduna kanay katungod sa pagboto. Siya ay pangalawang ina ko. Ikaduha nako siya nga inahan. Wala akong kahit isang butas sa ngipin. Wala koy bisan usa ka lungag sa ngipon. Sino ang nagmamay-ari sa bahay na ito? Kinsa ang tag-iya niini nga balay? Ikaw ay kasimputla ng isang multo. Sama sa abat ang imong ka luspad. Ito ang mga taong nakakita sa pagsabog. Kini ang mga tawo nga nakakita sa pagbuto. May gagawin ka ba bukas nang hapon? Aduna ka bay buhaton ugma sa hapon? Sobrang bata mo para umibig. Bata pa kaayo ka aron mahigugma. Dali-dali silang lumabas. Nagdali-dali silang nanggawas. Siya ay nasaktan nang nahulog siya. Nasakitan siya sa iyang pagka tagak. Punan ang porm gamit ang isang bolpen. Sulati ang porm gamit ang usa ka ballpen. Pinakita niya sa akin ang kanyang album. Gipakita niya sa ako ang iyang album. Magagawa ko iyan nang mag-isa. Ma himo ko ra ni ug inusara. Busog na ako, at hindi na makakain. Nabusog nako, ug dili na nako kaya mukaon pa. Mag-isa si Tom sa Biyernes nang gabi. Nag-inusara si Tom kaniadtong Biyernes sa gabii. Hindi siya kasingganda ng kanyang nanay. Dili siya ingon ka gwapa sa iyang inahan. Ang langit ay puno ng maiitim na ulap. Ang langit napuno sa ngitngit nga mga panganod. Hindi pa ako nakapagdesisyon. Wala pa ako nakadesisyon. Hindi sinabi ni Tom kung ilang pera ang kanyang ginastos. Wala gi saysay ni Tom kung pila gyud iyang nabayran. Naiinis ako sa mga pulitikong ganyan. Mairita ko sa mga pulitiko nga ingon niana. Naglagay ako ng nilagang itlog at kaunting patis sa aking sopas. Gibutang nako ug nilung ag nga itlog ug gamay nga sarsa sa isda sa akong sabaw. May nakita kaming isang pagong sa hardin. Nakakita mi ug usa ka bao sa tanaman. Gusto kong iuwi ang pagong iyon! Gusto nakong dad-on na nga pawikan! Wala akong napansin na kahit ano. Wala koy napansin nga maskin unsa. Sa bansang Hapon, ang klase ay nagsisimula sa Abril. Sa Japan, ang klase magsugod sa Abril. Pwede mo bang ulitin ang sinabi mo? Mahimo ba nimo usab balikon ang imong giingon? Winasak ng lindol ang lumang bahay. Gi guba sa linog ang karaang balay. May kabuluhan ba ang tulang ito para sa iyo? Mahinungdanon ba kini na balak sa imo? Sabay natutulog ang aso at ang pusa sa isang buslo. Ang iro ug iring dungan nga natulog sa usa ka bukag. Bukas ba ang silid-aklatan ng unibersidad sa mga oras na ito? Abli ba ang librarya sa unibersidad sa niining mga orasa? May gusto ka kay Tom, no? Na ibog ka kay Tom, dili ba? May magagandang arkitektura ang mga dayuhang bansa. Ang mga langyaw nga nasud adunay matahum nga arkitektura. Magnanakaw ako. Kawatan ko. Aalis ako kapag nakuha ko ang gamit. Mobiya ko sa pagkuha nako sa gamit. Isumbong mo ako at sasaksakin kita. Isumbong mo ako ug dunggabon ko ikaw. Hawakan mo nang mahigpit ang raketa. Hugti ug kupot ang raket. Ang manggagamot na kanyang pinuntahan ay tanyag. Bantog ang doktor nga iyang giadto. HIndi ako pumunta sa paaralan kahapon. Wala ko nag eskuyla gahapon. Alam mo saan ko mahahanap iyon? Kahibalo ba ka asa ko ni mapangita? Huwag gumawa ng ingay sa loob ng silid-aklatan. Ayaw pagsaba sa sulod sa librarya. Dadating ka na di-kakilala, aalis ka na isang kaibigan. Moabut ka ingon usa ka estranghero, mobiya ka usa ka higala. Anong ginagawa ng ganyang klaseng larawan sa loob ng kuwarto ni Tom? Unsa ang gibuhat sa kana nga klase nga litrato sa kwarto ni Tom? Sa teatro, si Kathy at ang kanyang ina ay nagpalitan ng upuan. Sa sinehan, si Kathy ug ang iyang inahan nag baylo ug mga lingkuranan. Kinumpirmahan niyang iyon ay mga labi ng Titanic. Gikumpirma niya nga kana ang nahabilin sa Titanic. Siya ay umuupo at nagbabasa ng isang libro. Naglingkod siya ug nagbasa ug usa ka libro. Mananatili ako sa bahay sa araw na ito. Magpabilin ako sa balay karon. Malapit nang mag-alas 3 ng hapon. Hapit na mag alas 3 sa hapon. Manirahan kasama ang isang leyon ay mapanganib. Peligro ang mamuyo kauban ang liyon. Tumatanggap ba kayo ng VISA? Naga dawat ba mo ug VISA? Gusto ng mga batang makarinig ng isang nakakatakot na kwento. Gusto sa mga bata nga makadungog ug usa ka makahadlokon nga istorya. Iniwan niya akong naghihintay. Gibiyaan ko niya nga naghulat. Anong ginawa mo sa kotse? Unsa imong gibuhat sa awto? Dumating siya sa bansang Hapon noong siya'y bata. Miabut siya sa Japan kaniadtong bata pa siya. Pwede na ba akong umuwi sa bahay? Mahimo ba ako mopauli karon? Pinangalanan nilang Tom at Jerry ang kanilang mga pusa. Ginganlan nila ang ilang mga iring nga Tom ug Jerry. Dalawang babae ay umaawit. Duha ka mga babaye ang nag-awit. Iyan ay labag sa batas. Supak kana sa balaod. May panahon ka pang makapag-isip tungkol doon. Aduna ka pay panahon sa paghunahuna bahin niana. Ang kulay ng kompyuter ay pula. Pula ang kolor sa kompyuter. Ang kagandahan niya ay umagaw sa kanyang atensyon. Nakakuha sa iyang atensyon ang iyang kaanyag. Ang sugat ay nag-iwan ng peklat sa aking braso. Nag bilin ug peklat ang iyang samad sa bukton. Ang binibining ito ay nagmula sa Rusya. Kini nga batan-ong babaye kay gikan sa Russia. Nasusunog ang bahay! Nasunog ang balay! Nakalimutan ko ang kanyang pangalan. Nakalimtan nako ang iyang ngalan. Binuksan niya nang mabuti ang kanyang bibig. Gibuka niya ang iyang baba. Nawala ng maliit na batang lalaki ang pera na bigay ng kanyang tatay. Nawala sa gamay nga bata ang salapi nga gihatag sa iyang amahan kaniya. Hindi na iyan kakailanganin. Dili na kana kinahanglan. Hindi alam ni Tom ang kaibhan sa pagitan ng Semana Santa at Pasko. Wala hibal-i ni Tom ang kalainan sa Semana Santa ug Pasko. Pinarkehan niya ang kanyang kotse sa isang bakanteng lote. Giparking niya ang iyang awto sa usa ka bakante nga lote. Ito'y huling-huli na para sa kanila. Ulahi na kaayo kini alang kanila. Para sa akin, imposibleng sagutin ang tanong ito. Alang kanako, imposible nga matubag kini nga pangutana. Pumili ka ng isang armas. Pamili ka ug usa ka armas. Magandang gabi. Maayong gabii. May isang aklat ako doon sa kanya, ngunit hindi pa niya iyon sinauli sa akin. Aduna akoy usa ka libro kaniya, apan wala na niya kini giuli sa ako. Nakikita ko ang isang babaeng naka-itim. Nakita ko ang usa ka babaye nga naka itum. Nagbato siya ng isang bato sa lawa. Gilabay niya ang usa ka bato sa lanaw. Sinusubukan nilang kontakin siya. Gipaningkamutan nila nga makontak siya. Sobrang haba ng aking palda. Taas kaayo ang akong sayal. Parang maputla si Tom. May problema ba sa kanya? Luspad ang hitsura ni Tom. Aduna bay problema kaniya? Tulad ko, maraming kaibigan si Lucy. Sama nako, daghang mga higala si Lucy. Kailangan nating bilhin sila mula sa ibang bansa. Kinahanglan nato sila paliton gikan sa gawas sa nasud. Tumakbo kami sa parke. Nidagan mi sa park. Kayo ay nasa Europa! Naa ka sa Europe! Inutusan ako ng manggagamot na manatili sa kama. Gimandoan ako sa doktor nga maghigda ra. Nasaan ang pinakamalapit na bangko? Asa ang pinakaduol nga bangko? Hinding-hindi na ako magkaka-anak na babae. Dili na ako makabaton ug mga anak nga babaye. Sinulat niya ang aklat na ito noong siya ay dalawmpung taong gulang. Gisulat niya kini nga libro sa edad nga baynte anyos. Pinapangako ko sa Diyos na hindi ko pinatay si Tom. Misaad ako sa Diyos nga wala ko patya si Tom. Napakadilim ng salang ito. Ngitngit kaayo kini nga sala. Gusto nila ang wikang Ingles. Gusto nila ang Ingles nga sinultian. Gusto mong sabihin ko sa iyo anong hinihintay ko? Gusto ba nimo nga isulti ko kanimo kung unsa ang akong ginahulat? Wala akong sasabihin sa taong iyan. Wala akoy isulti sa kanang tawhana. Kumain ako kasabay ng aking batang kapatid. Nangaon ko kauban akong manghud. Ang mga ulat panahon ay mahirap na palaging magkatotoo. Ang mga ulat sa panahon lisud nga kanunay matuman. Kailangan ni Tom na dumating sa tanghali. Kinahanglan nga moabut si Tom sa udto. Kahit na ang aksidente ay anim na buwan nang nakalilipas, sumasakit pa rin ang leeg ko. Bisan kung ang aksidente nahitabo unom ka bulan ang milabay, sakit gihapon ang akong liog. Anong binebenta mo? Unsa man ang imong gibaligya? Ang mga baka ay nagbibigay sa atin ng gatas at ang mga manok naman ay itlog. Ang mga baka naghatag kanamo gatas ug ang mga manok nangitlog. Hindi ako sigurado kung ano iyon, ngunit parang putok ng baril. Dili ko sigurado kung unsa kana, apan ingon kini ug usa ka buto sa pusil. Mas maraming keso, mas maraming butas. Daghang keso, daghang buslot. Mas maraming butas, mas kaunting keso. Mas daghang buslot, mas gamay ra ang keso. Kaya: mas maraming keso, mas kaunting keso. Mao nga: daghang keso, mas gamay ra ang keso. Kailangan mong maging mas maingat sa susunod. Kinahanglan nga mag-amping ka sa sunod. Hindi ko alam paano baybayin ang salita. Wala ko kahibalo unsaon pagsulat ang pulong. Hindi mabubuhay ang mga makata nang walang pag-ibig. Ang mga magbabalak dili mabuhi kung wala ang gugma. Ikaw ba ang nag-iwan ng pinto na nakabukas kagabi? Gibiyaan ba nimo nga abli nag pultahan gabii? Walang tubig, walang buhay. Wala?y tubig, wala?y kinabuhi. Dahil sa matinding init ng araw, nasunog ang balat ng kanyang likod. Tungod sa grabe nga kainit sa adlaw, nasunog ang panit sa iyang likud. Pakakasalan mo ba ako? Pakaslan ba ko nimo? Ilang taon ka noong unang nagkaroon ka ng isang nobya? Pilay edad nimo atong una ka naka uyab? Tumakbo siyang dala-dala ang mga itlog. Nagdagan siya dala ang mga itlog. Sa bakuran ay may isang tandang at tatlong inahin. Sa tugkaran adunay usa ka manok ug tulo ka mga Nahulog ang pinggan ng kapatid kong babae sa sahig. Nahulog sa salog ang plato sa akong igsoon. Gusto ni Tom na ang kape niya ay itim. Gusto ni Tom nga itom ang iyang kape. Malapit na akong matapos. Hapit na ko mahuman. Maninirahan ako sa aking tiya sa Kyoto. Mopuyo ko sa akong iyaan sa Kyoto. May tatlong tao sa larawan. Adunay tulo ka mga tawo sa litrato. Patawad, hindi ko inabutan ang tren. Pasensya, wala naki na abtan ang tren. Kailangang manahimik ang mga mag-aaral habang nagkaklase. Ang mga estudyante kinahanglan maghilum sa panahon sa klase. Paghambingin ang estilo ng tatlong titik na iyon. Itandi ang estilo sa tulo ka letra. Alam ko kung saan tayo. Nahibal-an na nako kung diin kami. Sa hardin ko ay may maraming gulay: letsugas, sibuyas, bawang, atbp. Sa akong tanaman daghang mga utanon: letsugas, sibuyas, ahos, ug uban pa. Ako ay naghahapunan pagkatapos ng trabaho. Nanihapon ko pagkahuman sa trabaho. Wala akong kahit kaunting duda. Wala akoy bisan gamay nga pagduha-duha. Pinatay ko ang Diyos. Gipatay ko na ang Ginoo. Isang inahin ay nangitlog sa loob ng aking aparador. Usa ka manok ang nangitlog sa akong aparador. Bumabasa ako para matuto. Naga basa ko aron mas maka kat-on. Kinain si Tom ng isang buwaya. Gikaon si Tom ug usa ka buaya. May sinabi siya sa kanya. Naa siyay gi sulti sa iya. Sa tingin ko oras na para ako'y magsalita. Sa akong hunahuna panahon na nga mu lungtad ako. Makakabahagi ka ba ng pagkain sa iba sa panahon ng kagutuman? Mahimo ba nimo ipaambit ang pagkaon sa uban sa mga panahon sa gutom? Siya ay isang tsuper ng bus. Usa siya ka drayber sa bus. Wala akong pakialam kung ika'y aalis o mananatili. Wala koy labot kung mobiya ka o magpabilin. May ginagawa sila. Aduna silay gibuhat. Hinalikan ko siya sa bibig. Gihagkan ko siya sa labi. Kailangan niyang tumakbo ng napakabilis? Kinahanglan ba siya modagan og ingon paspas? Kakailanganin niyang pumunta riyan. Kinahanglan siya moadto didto. Alam kong ikaw ay magugutom. Kabalo ko nga gutumon ka. Ilang aklat sa tingin mo ang nabasa mo na hanggang ngayon? Pila ka libro ang nabasa na nimo hangtod karon? Pagod na ako sa kakalakad. Gikapoy nakog lakaw. Kailangan ko ng mga kaibigan. Kinahanglan nako ug mga higala. Kahit gaanong magaling ka, palaging may taong higit na magaling kaysa sa iyo. Bisan kung unsa ka ka maayo, kanunay adunay usa nga labi ka maayo kanimo. Ito ay isang lumang aklat. Kini usa ka daan nga libro. Hindi ako sasagot kapag itatanong niya sa akin ang tanong na iyon. Dili ko tubagon kung gipangutana niya ako sa kana nga pangutana. Talagang hindi gumagana iyan. Dili gyud kana magsilbi. May dalawang aso, tatlong pusa at anim na inahin kami. Adunay kami duha ka mga iro, tulo nga mga iring ug unom ka manok. Hindi sila bagay sa isa't isa. Dili sila hinungdan sa matag usa. Umulan nang tatlong beses sa biyahe. Ika tulo nga ni ulan sa biyahe. Hindi naiintindihan ni Tom kung bakit nagalit sa kanya si Mary. Wala masabut ni Tom kung nganong nasuko kaniya si Mary. Paano mo nalalaman? Giunsa nimo pag kabalo. Anong mga gulay ang gusto mo? Unsang mga gulay ang gusto nimo? Hindi ako madamot. Dili ko kuripot. Ang mga leksiyon niya ay talagang nakakayamot. Maka puol jud ni iyang mga leksyon. Ako ay bumibilang hanggang sampu. Ako nagaihap hangtod napulo. Hindi na mauulit. Dili na mausab. Nagamit na ni Tom ang lahat ng mga bala niya. Gigamit ni Tom ang tanan niyang bala. Walang nakakagalaw sa malaking kahon. Walay manghilabot sa dakong karton. Talagang nakakainis... Ngayon ay sumasakit palagi ang ulo ko kung gumagamit ng kompyuter! Makalagot gyud ... Karon kanunay sakit ang akong ulo tungod sa sige nako ug gamit sa computer! Matagal na kitang hindi nakita. Dugay na kita wala na himamat. Ang dami mong pera, at ako wala ni isa. Ka daghan nimo ug kwarta, ug ako wala maski isa. Hindi dumidikit ang pandikit na ito sa plastik. Dili mani mu dikit na papilit kani na papilit dili mu dikit sa plastik. Sino ang batang babaeng iyon na kumakaway sa iyo? Kinsa kadtong bata nga babaye nga nanagad ug ni kaway kanimo? Ang makita siya ay ibigin siya. Ang mahimamat siya kay mahigugma siya. Narinig ko na siya ay bumili ng bagong kompyuter. Nakadungog ko nga nagpalit siya bag-ong kompyuter. Ang layo ng tindahang iyon. Ka layo sad ana nga tindahan. Ipinanganak siya noong 1946, sa ika-19 ng Agosto, sa California. Natawo siya kaniadtong 1946, kaniadtong Agosto 19, sa California. Ang mga elepante ang pangunahing atraksyon ng sirko. Ang mga elepante mao ang nanguna sa pagdani sa sirko. Ang kanyang kapatid na babae at ang asawa ng kapatid na babae niya ay naninirahan sa Canada. Ang iyang igsoon nga babaye ug ang bana sa iyang igsoong babaye nagpuyo sa Canada. Inilagay niya ang kanyang kamay sa aking balikat. Gibutang niya ang iyang kamot sa akong abaga. Anong magandang oras para sa iyo? Unsang maayong oras para kanimo? Kapag mas mataas ang puno, mas mahirap itong akyatin. Kung labi ka taas ang kahoy, mas labi ka lisud katkaton. Ang tumal ng negosyo sa mag araw na ito. Ka hinay sa negosyo karong adlawa. Huwag mong kalimutang isama ako sa mabibilang. Ayaw kalimti nga iapil ako sa ihap. Ang pelikulang iyan ay para sa mga bata. Kana nga salida alang sa mga bata. Sinong nagtuturo sa iyo ng wikang Aleman? Kinsa ang nagtudlo kanimo sa istoryang Aleman? Buntis ba ako? Mabdos ba ko? Tulog ang mga tao kapag sila'y nabubuhay, sila'y gumigising kapag sila'y namamatay. Ang mga tawo nangatulog sa diha nga sila nagpuyo, sila nahigmata sa diha nga sila namatay. Dalhin mo ako ng suka at mantika, pakisuyo. Dad-i ako, suka, ug mantika, palihog. Ang mga Inca ay mga taong relihiyoso. Ang mga Inca mga relihiyoso nga tawo. May kulangot ka sa buhok mo. Naa kay kugmo sa imong buhok. Ito ang pinakamainit na tag-araw na nagkaroon tayo sa loob ng limampung taon. Mao kini ang pinakainit nga ting-init nga natagamtaman nato sulod sa singkwenta ka tuig. Ang aklat na ito ay hindi kasing-interesante kaysa sa aklat na iyon. Kini nga libro dili ingon ka nindot kaysa atong libroha. Si Tom ay nagsusuot ng isang bagong pares ng sapatos. Si Tom nagsul-ob sa usa ka bag-ong pares nga sapatos. Kotse ko ito. Awto nako kini. Bibisitahin tayo bukas ng isang kaibigan mula sa Oregon, si G. Brown. Bisitahon kami ugma sa usa ka higala gikan sa Oregon, si G. Brown. Gisingin mo ako. Pukawa ko. Hindi lang damit ang ibinigay niya sa amin, kundi pati kaunting pera. Gihatagan niya kami dili lamang mga sinina, apan adunay usab gamayng salapi. Oo, pumunta ako roon 2 o 3 beses. Oo, niadto ako didto 2 o 3 ka beses. Saan ang pinakamalapit na museo? Asa ang pinakaduol nga museyo? Hindi pa rin natapos ang digmaan. Wala pa gihapon na human ang giyera. Pagkadating niya sa bahay, naglaro siya ng isang laro sa kompyuter. Pag-abut niya sa balay, nagdula siya sa usa ka dula sa kompyuter. Pumunta siya sa Amerika. Pumunta siya sa Amerika. Narinig ko na pumasa siya sa eksamen. Nakadungog ko nga naka sugakod siya sa exam. Martes ang Araw ng Kalayaan. Martes mao ang Adlaw sa Kagawasan. Nakatanggap ako ng masamang balita mula sa bahay ngayong araw. Nakadawat ako dili maayong balita gikan sa balay karon. Suot niya ang sapatos, ngunit hindi niya suot ang medyas. Nagsul-ob siya og sapatos, apan wala siya nagsul-ob og medyas. Bawal magdikit ng papel sa pader. Gidili ang pagdikit papel sa dingding. Magkakaroon siya ng sanggol sa darating na buwan. Manganakay siya sa umaabot nga mga bulan. Tapos ko nang gawin ang lahat ng aking takdang-aralin at nais kong magpahinga nang saglit. Nahuman nako ang tanan nga buluhaton sa balay ug gusto nako nga mopahulay kadiyot. Palagi siyang natatagalan sa pagpili ng kanyang damit. Kanunay siya maulahi sa pagpili sa iyang sinina. Sumulat si Fred ng isang mahabang sulat sa kanyang nanay. Si Fred nagsulat usa ka taas nga sulat alang sa iyang inahan. Ako sa inyo, mananahimik ako. Kung ako ninyo, mag hilom ko. Pupunta kami sa libingan ngayon na. Mu adto mi sa lubnganan karon dayon. Nakilala siya ng marami sa loob ng teatro. Daghan naka ila niya sa sulod sa teatro. Nagdala sila sa akin ng ilang libro. Gi dad an ko nila ug pila ka libro. Mas nagalit ako dahil tinawanan niya ako. Mas nasuko ko kay gikataw-an ko niya. Sino ang taong ito? Kinsa ning tawhana? Nais kong malaman bakit ganoon ang sinabi niya. Gusto nako mahibal-an kung ngano ingon ato iyang gi ingon. Naligo kami sa putik. Naligo kami sa lapok. Kalbo si Tom. Opaw si Tom. Ilarawan mo sa akin si Tom. Ihulagway kanako Tom. Pahintayin siya nang sandali. Pahulata siya kadiyot. Ang mga manggagamot ay nagliligtas ng mga buhay. Ang mga doktor nagaluwas ug kinabuhi. Ang malungkot na istorya ay nagpaiyak sa amin. Ang masulub-on na istorya ang nagpa hilak kanamo. Gusto ko siya hindi dahil sa siya'y mabait, ngunit dahil siya'y matapat. Ganahan ko niya dili tungod kay buotan siya, apan tungod kay siya matinuoron. Iyon ay mangyayari. Maghitabo kana. Sumulat siya ng isang liham. Nagsulat siya usa ka sulat. Walang nakakapaglutas sa problemang ito. Wala?y makasulbad sa kini nga problema. Hindi palaging nakukuha ni Tom ang kanyang gusto. Dili kanunay makuha ni Tom ang gusto niya. Salamat sa pagtitiwala sa akin. Salamat sa pagsalig nako. Sila ay isa sa amin. Siya kay usa saato. Hindi siya nakapag-aral sa ibang bansa dahil sa kakulangan sa pera. Wala siya nakatuon sa gawas sa nasud tungod sa kakulang sa kwarta. Hindi mo alam kung gaano akong nag-aalala. Wala nimo hibal-an kung unsa ako nabalaka. Trabaho ng mga mag-aaral ang linisin ang kanilang mga silid-aralan. Trabaho sa mga estudyante ang paglimpiyo sa ilang mga classroom. Tumingin ako sa paligid. Ni tan-aw ko sa palibot. Ang kapatid kong babae ay naglalaro ng manika. Ang akong igsoon nga babaye nagdula ug mga manyeka. Oo, may magandang ideya ako. Oo, adua akoy maayong ideya. Nabulag siya. Nabuta siya. Natagpuan nila ang bangkay ng isang sanggol na bagong kapanganak sa loob ng isang freezer. Nakit-an nila ang lawas sa usa ka bag-ong natawo nga bata sa sulod sa usa ka freezer. Anong masasabi ko? Unsa man ang akong masulti? Hindi ko maaaring sabihin sa iyo kung anong dapat mong gawin. Dili ko isulti kanimo kung unsa ang kinahanglan nimo buhaton. Gusto kong sabihin ni Tom sa akin anong ibig sabihin niya doon. Gusto nako isulti ni Tom nako kung unsa ang iyang gipasabut didto. Walang dumating sa araw na ito. Wala?y ning-abut karong adlawa. Siya ay may matitibay na buto at ngipin. Gahi ang iyang bukog ug ngipon. Pinapangarap kong pumunta sa Mexico. Nagdamgo ko nga maka adto sa Mexico. Siya ay may tatlong kapatid na babae: ang isa ay nars, at ang iba ay mga guro. Adunay siya tulo ka igsoong babaye: ang usa nars, ug ang usa magtutudlo. Lumubog kahapon ang isang bapor malapit dito. Usa ka barko ang nalunod duol diari gahapon. Nakalimutan kong dalhin ang aking payong. Nakalimot ko sa pagdala sa akong payong. Sa Paris, sila ay nagsasalita ng Pranses. Sa Paris, Pranses ilang gina sulti. Siya ay ang asawa niya sa ngayon. Asawa niya siya karon. Sana mamatay ka. Unta mamatay ka. Dumating siya na bitbit ang isang malaking kumpol ng bulaklak. Miabut siya nga nagdala usa ka daghang hugpong sa mga bulak. Sa una, hindi ko alam anong gagawin. Sa una, wala ko kabalo kung unsa ang buhaton. Ang agang dumating ni Tom; hindi pa handa si Mary. Sayo nga miabut si Tom; Si Mary dili pa andam. Alam ko ang buong kwento. Kahibalo ko sa tibuuk nga istorya. Walang sakit na diyabetis si Tom. Si Tom wala?y sakit na diabetes. Hindi pa tapos si Tom. Wala pa nahuman si Tom. Hindi tumutulong si Tom. Dili motabang si Tom. Hindi namangha si Tom. Hindi namangha si Tom. Wala si Tom. Wala na si Tom. Posible na nagsasabi siya ng kasinungalingan. Posible nga nagsulti siya bakak. Bakit wala ka sa Boston? Ngano nga wala ka sa Boston? Halos handa na ang hapunan. Hapit na andam ang panihapon. Lahat ng klase ng tao ang naninirahan sa Tokyo. Tanan nga lahi-lahi na mga tawo nagpuyo sa Tokyo. Hindi ko na siya nakita muli. Wala na nako siya nakita pa ug usab. Si Tom ay masuwerte sa buong buhay niya. Swerte si Tom sa tibuok niyang kinabuhi. Namana niya ang bahay. Napanunod niya ang balay. Mabuti pa'y dalhin na kita sa bahay. Maayo pa nga ihatud ko ikaw sa balay. Kung nagsasabi siya ng "mahal kita" palagi, hindi iyon totoo. Kung kanunay niyang giingon nga "gihigugma tika", dili kana tinuud. Sana nakinig ka sa akin. Unta gipamati mo ako. Akala ko hindi mo ako magugustuhan. Nagtuo ko nga dili ko nimo ma ganahan. Nagpaalam ako sa mga bisita. Nananghid na ko sa mga bisita. Bigyan mo ako ng isang tasa ng kape. Hatagi ako usa ka tasa nga kape. Nandito na ang daga! Ania na ang mga ilaga! Tawagin mo ang pusa! Tawga ang iring! Tumira ako sa Sendai nang sampung taon bago dumating sa Tokyo. Nagpuyo ako sa Sendai sa napulo ka tuig sa wala pa moadto sa Tokyo. Hindi kayang bumili ng bagong bisikleta ni Jack. Dili mapalit ang bag-ong bayk ni Jack. Hindi. Ingles ako. Dili. Ingles ko. Hindi ko nakikita ang maliit na kotse. Wala ko makita ang gamay nga awto. Seryoso ako sa trabaho ko. Seryuso ko sa akong trabaho. Kung nais mong malaman paano gamitin ang isang salita, hanapin mo sa diksyunaryong ito. Kung gusto nimo mahibal-an kung unsaon paggamit usa ka pulong, tan-awa kini sa kini nga diksyonaryo. Dumating si Tom dito bago ako. Niabot si Tom diri bago ko. Pwede mong kainin ang natitirang pay. Mahimo nimong kan-on ang nahabilin nga bayad. Maaamo ang mga hayop na ito. Buotan ang kini nga mga hayop. Katatanghalian ko pa lamang. Bag-o ra ko naniudto. Sumunod sa akin ang aso. Gisundan ko sa iro. Mga babae muna. Mga babaye una. Ano ang malaking gusaling iyan sa harap natin? Unsang taas nga bilding ang naa sa atong atubangan? Pakihugas ang inyong kamay. Palihug hugasi ang imong mga kamut. Hindi kita pinapayagang umalis. Dili ko motugot nga mobiya ka. Bumiyahe siya sa buong mundo. Nagbiyahe siya sa tibuuk kalibutan. Sa tingin mo dapat kong pumuntang mag-isa? Sa imong panan-aw angay ba kong mu adto nga nag inosara? Natuto ako ng wikang Pranses, bago pumunta sa Europa. Naka kat on ko ug sinultiang Pranses, sa wala pa moadto sa Europa. Hindi mura kumain dito. Hindi mura kumain dito. Kumusta siya kahapon? Kumusta siya gahapon? Sasabayan kita papuntang paliparan. Mokuyog ko nimo sa airport. Ang daan patungong baryo ay napakalubak. Labihan kabangag ug lubak ang dalan padulong sa barrio. Mahal ang isang piyano. Mahalon ang iyan piyano. Bisitahin mo kami, pakiusap. Duawa mi, palihog. Kumakain sila ng tsokolate. Nagkaon sila og tsokolate. Ikaw ay bumibihis. Nag-ilis ka. Ang anak na babae ng isang hari ay isang prinsesa. Ang anak nga babaye sa usa ka hari kay usa ka prinsesa. Maganda ang kulay berde kay Alice. Si Alice matahum sa kolor berde. Ang tanyag na gusali na Taj Mahal ay nasa bansang Indya. Ang bantog nga Taj Mahal nga bilding naa makita sa India. Natagpuan namin siyang buhay. Nakit-an namo siya nga buhi. Ang karahasan ay tumagal nang dalawang linggo. Ang pagpanlupig milungtad sa duha ka semana. Sinabi ko iyan. Giingon ko na. Maglagay ng kaunting tubig sa paso. Pagbutang gamay nga tubig sa paso. Tumalab ang gamot. Ni epekto ang tambal. Saan mong gustong pumunta? Asa nimo gusto moadto? Sinuri nila ang makina kung may depekto. Gisusi nila ang makina kung adunay mga depekto. Higit na maikli ang kanyang hintuturo kaysa palasingsingan. Ang iyang tudlo sa tudlo mas mubo kaysa sa singsing nga tudlo. Sinabi mo sa mga magulang mo? Gi ingon nimo sa imong mga ginikanan? Walang nakukuha ang sinong nagnanais nang labis. Wala?y maka ambit sa gusto kaayo nila. Ipagtanggol ang sariling bayan ay isa nang kasalanan ngayon? Ang pagpanalipod sa sarili nga nasud kay usa na ka sala karon? Mabaho ba ako? Baho ba ko? Nananghalian ka na ba? Naniudto ka na? Nakilala mo na siya? Nailhan na nimo siya? May aklat ba sa ibabaw ng mesa? Naa bay libro sa igbabaw sa lamesa? Kami ay may dalawang anak na babae at dalawang lalaki. Aduna kami duha ka anak nga babaye ug duha ka anak nga laki. May nagnakaw sa aking payong sa panaderya. Adunay nangawat sa akong payong didto sa panaderya. Palaging nanonood ng TV si Tom. Kanunay nagtan-aw og TV si Tom. Mamimiss din kita. Mingawon sad ko nimo. Heto ang aking blog, na magpapakilala sa akin at maghahayag ukol sa aking pang-araw-araw na buhay. Kini ang akong blog, nga magapaila sa akoa ug mag magpadayag sa akoang pang-adlaw-adlaw nga kinabuhi. Gusto ko ng tokwang mapo, at dalawang mangkok ng kanin. Gusto nako og tokwa nga mapo ug duha ka panaksan sa kan-on. Ilang mangkok ng kanin ang kinain mo? Pila ka panaksan nga kan-on ang gikaon nimo? Hindi mo pwedeng gamitin ang gripong ito. Sira ito. Dili ni nimo pwede gamiton ang gripo. Guba ni. Hugis puno ang keyk. Porma'g puno ang keyk. Akala ko siya ay kapatid ko. Abi nako'g igsoon nako siya. Ilang barbero ang nagtatrabaho sa barberyang ito? Pila ka barbero ang nagatarbaho diria nga barberya? Anong awit ang tinutugtog niya? Unsa nga kanta ang iyang ginapatugtog? Ang iyong tagumpay ay resulta ng iyong kasipagan. Ang imong kadaugan ang resulta sa imong pagkakugihan. Gusto ko na magsalita ka ng wikang Pranses. Gusto ko nga mustorya ka og sinultian nga Pranses. Sinabihan ni Tom si Mary na huwag pumunta roon mag-isa. Giingnan ni Tom si Maria nga dili muadto didto nga siya ra usa. Nandito si Tom bukas. Naa si Tom diri ugma. Pagkatapos ng halos isang buwan, natatandaan ko pa ang salita. Pagkahuman og halos usa ka bulan, nakahinumdum pa ko sa inistoryahan. Pasok sa kotse. Sulod sa sakyanan. Kailangan kong umuwi. Kinahanglan nako nga muoli. Na kay Brid ang pera. Naa kay Brid ang kwarta. Ang bahay ay may tatlong palapag. Ang balay adunay tulo ka andana. Wala akong pakialam sa gastos. Wala koy labot sa gasto. Malaki ang dibdib niya. Dako iyang dughan. Nagsasalita ako ng wikang Pranses sa mga guro ko. Nagastorya ko og sinultian nga Pranses sa akoang mga magtutudlo. Hindi ka ba marunong magsalita nang mahina? Dili ka kabalo mustorya og hinay? Kailangan ko ng nars ngayon. Kinahanglan nako og nars karon. Palagi siyang naglalakad papuntang paaralan. Pirme siya magbaktas paadto og skwelahan. May isang binti lamang si Tom. Naa ray usa ka batiis si Tom. Ang paninigarilyo ay isang masamang kagawian. Ang pagpanigarilyo kay usa ka daotan nga buhat. Ano ang pinakamasarap na prutas sa bansang Hapon? Unsa ang pinakalami nga prutas sa nasud sa Hapon? Sinira mo ang lahat. Giguba nimo ang tanan. Ano ang sinasabi niya sa liham? Unsa iyang gipangstorya sa sulat? Wala akong nabenta sa araw na ito. Wala koy nabaligya karong adlawa. Si Tom ay isang pari. Si Tom kay usa ka pari. Parang hindi masyadong pagod si Tom. Murag wala kaayo gikapoy si Tom. Alam mo kung saan mo ako hahanapin kapag may kailangan ka. Kabalo ka kon asa ko pangitaon kon naa kay kinahanglan. Huwag umiyak. Ayaw og hilak. Siya ay nakapula. Siya kay nakapula. Wala na silang asukal. Wala na silay asukar. Gusto kong malaman kung sino ang sasama sa atin. Gusto nako masayran kon kinsa ang muuban sa atoa. Ang unggoy ay umaakyat sa isang mataas na puno. Ang unggoy kay nikatkat sa usa ka tag-as nga puno. Wala ako ni pera ni kaibigan. Wala koy ni kwarta ni amigo. Naglagay ako ng kaunting gatas sa kape ko. Nagbutang ko og gamay gatas sa akong kape. Papatayin ka nila! Patyon ka nila! Magkano ang ibinayad mo para diyan? Pila imong gibayad para ana? Gusto ni Tom na may magmahal sa kanya. Gusto ni Tom nga naay mohigugma niya. Hindi ito mura, hindi ba? Dili ni barato, di ba? At bakit ko naman gagawin iyon? Ug nganong buhaton man nako to? Siya lamang ang dumating sa parti. Siya ra ang niabot sa parti. Kapag ikaw ay isang mabait na bata, magkakaroon ka ng kendi. Kon ikaw usa ka buotan nga bata, matagaan ka og kendi. Itinayo ni Tom ang sarili niyang bahay. Gipatindog ni Tom ang iyang sarili nga balay. Dumikit ang basang damit sa katawan ko. Nipilit ang basa nga sinina sa akong lawas. Amoy tabako ang kuwarto. Baho og tabako ang kwarto. Kung ang gitarang iyon ay hindi masyadong kamahalan, mabibili ko iyon. Kon kato nga gitara kay di masyado mahal, mapalit nako to. Iniilawan ng Araw ang daigdig. Ginasinagan sa Adlaw ang kalibutan. Hindi alam ni Tom kung bakit hindi siya gusto ni Mary. Wala kabalo si Tom kon ngano di siya gusto ni Mary. Ano ang habol niya? Unsa ang gigukod niya? Kung makatingin ang asong ito sa akin ay parang nais niya akong kainin. Kon makatan-aw ning iro-a sa akoa kay murag gusto ko niya kaonon. Kung may hardin lamang tayo! Kon naa lang tay tanmanan! Gusto mo ang berde o ang asul? Gusto nimo ang lunhaw o bughaw? Kahit ano, pareho lang iyan. Bisan og unsa, parehas ra na. Marunong ka bang mag-Mandarin? Kabalo ba ka mag-Mandarin? Walang kapatid na babae si Ann. Walay lumon nga babaye si Ann. Magsipilyo pagkatapos kumain. Pagsipilyo inig kahuman mokaon. Lahat kami ay nagsasalita ng wikang Pranses. Tanan mi nagastorya og sinultian nga Pranses. Sabihin mo sa kanya na ako ay nangingisda. Ingna siya nga ako kay mangisda. Ako'y nagmamaneho ng kotse. Ako kay naga-drayb og sakyanan. Eto ang mga susi mo. Naa na imong susi. Ayaw ni Tom ng mga aso. Dili ganahan si Tom og iro. Maraming gitara ang may anim na kwerdas. Daghang gitara ang naay unom ka kwerdas. Kami ay mga Arabo. Kami kay mga Arabo. Nagtrabaho sila na parang mga bubuyog. Nagtarbaho sila nga murag mga buyog. Gagawin namin kapag may oras kami. Buhaton namo kon na mi oras. Sa kasamaang palad ay umulan. Sa kasubo kay niulan. Klaro na mali ang lalaki. Klaro nga mali ang laki. Anong ginagawa niya ay ipinagbabawal. Kon unsa iyang ginabuhat kay gibawal. Saan nalaman ni Tom iyon? Asa to nabal-an ni Tom? Maghahanap ako ng trabaho sa Tsina. Mangita ko og tarbaho sa Tsina. Tinanong niya ang propesor nang maraming beses. Gipangutana niya ang propesor og daghan na ka higayon. Hindi ako nakinig ng balita kahapon. Wa ko naminaw sa balita gahapon. Kotse mo ba iyon? Sakyanan nimo to? Kumain ng buwaya si Tom. Nikaon og buaya si Tom. Napakawalang silbi ng tuwalya. Pagka way pulos sa tuwalya. Ibigay mo ang mga iyan sa kanya. Ihatag nang mga na sa iyaha. Ang sabi ay ikakasal si Anne itong Hunyo. Ang ingon kay kakaslon si Anne katong Hunyo. Tama ang sagot mo. Tama imong tubag. Gusto mo ba na tatawag ako ng pulis? Gusto ba nimo nga motawag ko og pulis? Saan man siya magpunta, nagsisinungaling siya. Asa man siya niadto, nangatik siya. Naiintindihan mo ba anong sinasabi ko sa iyo? Nasabtan ba nimo akong mga gipansulti nimo? Gustong-gusto ng mga tao na magsalita nang magsalita. Gusto kaayo sa mga tawo nga magstorya nga magstorya. Sana sinabi mo na magsisimula ang pulong alas 2:30. Unta niingun ka nga magsugod na ang pulong og alas 2:30. Noong ako'y nagising, nasa kotse ako. Katong nagimata ko, naa ko sa sakyanan. Hindi nila ako naiintindihan kapag ako'y nagsasalita sa wikang Pranses. Di ko nila masabtan kon ako kay magstorya sa sinultian nga Pranses. Binasag ng batang babae ang salamin ng bintana. Gibuak sa bata nga babaye ang samin sa bintana. Nagtatanong ako sa sarili kapag dadating ang eroplano sa oras. Ginapangutana nako akoang kaugalingon nga kon moabot ang eroplano sa oras. Ang kailangan mong gawin lamang ay magwalis ng sahig. Ang kinahanglan ra nimo nga buhaton kay manilhig og salog. Sino ang syota ni Tom? Kinsa ang uyab ni Tom? Higit na mura kapag ika'y sasakay ng bus papunta roon. Mas barato pa kon ikaw mosakay og bus paadto didto. Hindi mo alam kung gaano kadaming asukal mayroon ang biskwit na iyan? Wa ka kabalo kon unsa kadaghan nga asukar ang naa diraa nga biskwit? Sa tindahang ito, nagbebenta kami ng kahit ano. Sa kani nga tindahan, nagabaligya kami og bisan unsa. Ang propesor namin ang nagbayad para sa amin lahat. Ang among propesor ang nagbayad para sa amoa tanan. Tahimik! Hilom! Nakikita mo ba ang bituin? Makit-an ba nimo ang mga bituon? Mas malapot ba ang pulot kaysa losyon para sa balat? Mas lapot ba ang pulot kaysa sa losyon para sa kutis? Nakita ko ang tiya ko sa Europa. Nakit-an nako akong iyaan sa Europa. Nagmamaneho nang mabilis na mabilis si Barrichello. Nag-drayb og paspas kaayo si Barrichello. Walang sapat na bangko sa loob ng "conference room". Walay igo nga bangko sa sulod sa "conference room". Pupunta ka ba roon? Moadto pa ba ka didto? Pwede kang pumili kahit ano sa mga iyon. Pwede ka mopili og bisan unsa ato. Kailan magsisimula ang palabas? Kanus-a magsugod ang salida? Babalik siya bukas o sa makalawa. Mobalik siya ugma o sa sunod pa nga adlaw. Paano ako maging isang robot? Ang mga robot ay hindi nananaginip. Unsaon nako mahimo nga usa ka robot? Ang mga robot kay dili nagadamgo. Mahalin mo ang iba gaya ng pagmamahal mo sa sarili! Higugmaa ang uban sama sa imong paghigugma sa imohang sarili. Kailangan mong pumunta roon agad. Kinahanglan nako moadto dayon didto. Hindi ko kasalanan iyan. Di nako na sala. Lalangoy siya bukas? Molangoy siya ugma? Oo. Oo. May bakanteng silid ba kayo para sa gabing ito? Naa moy bakante nga kwarto karong gabhi-ona? Kumain kami ng piniritong karne. Nikaon mi og pinrito nga karne. Babalik siya pagkatapos ng isang oras. Mobalik siya inig human sa usa ka oras. Ang kalapati ay simbolo ng kapayapaan. Ang kalapati kay simbolo sa kalinaw. Ang mga luha ang sandata ng isang bata. Ang mga luha kay ang hinagiban sa usa ka bata. Kilala mo siya sa personal? Kaila nimo siya sa personal? Kailangan mo ba talaga ng isang kotse? Kinahanglan ba gyud nimo og usa ka sakyanan? Alam ko na mahiyain si Tom. Ang nabal-an nako kay maulawon si Tom. Hindi ako gutom. Di ko gutom. Huwag magdala ng kahit anong pagkain sa loob ng laboratoryo. Ayaw pagdala og bisan unsa nga pagkaon sa sulod sa laboratoryo. Huwag kumain sa loob ng laboratoryo. Ayaw og kaon sa sulod sa laboratoryo. Ang panahon ay nagbubura ng maraming alaala. Ang panahon kay nagapawala og daghan nga handumanan. Iyon ay kasintigas ng isang bato. Kato kay parehas ka-gahi sa bato. Nagalit siya sa amin. Nasuko siya sa amoa. Nandito na si Tom, ngunit hindi pa dumating si Bill. Naa na diri si Tom, pero wa pa niabot si Bill. Bakit ka malungkot? Ngano ka magul-anon? Iyan ay isang mapa. Kana kay usa ka mapa. Dalawang bomba ang nahulog sa lungsod. Duha ka bomba ang nahog sa lungsod. Ang tatay ko ay nasa ospital ngayon. Ang akoang tatay kay naa sa ospital ron. Magkano ang radyong ito? Tagpila ning radyo. Inimbitahan nila akong maglaro ng baraha. Giimbitahan ko nila og dula og baraha. Mahal ko siya. Gihigugma nako siya. Anong ibig mong sabihin, "ayaw ko"? Unsay buot pasabot sa "di ko"? Marami akong kaibigan. Daghan ko og amigo. Mga karpintero ang tatay at kapatid kong babae. Mga panday ang amahan og lumon nako nga babaye. Huwag na huwag kayong maglaro sa daan. Ayaw gyud og dula sa dulan. Hindi ako ang nanay ni Tom. Dili ko ang inahan ni Tom. Hinding-hindi magkakaroon ng komunismo habang ako ay nabubuhay. Dili gyud magka-komunismo samtang ako kay buhi pa. Sa lugar na ito naganap ang labanan. Dinhi nga lugar nahitabo ang gubat. Ito ang lugar kung saan naganap ang labanan. Kini mao ang lugar kon asa nahitabo ang gubat. Itim ang pusa. Itom ang iring. Kinakabahan siya sa resulta ng kanyang eksamen. Ginakulbaan siya sa resulta sa iyang eksamen. Ang kadiliman ay ang kawalan ng ilaw. Ang kangitngit kay ang kawad-an sa suga. May aso siya. Naa siyay iro. Sabihin mo sa akin ang totoo. Iingon sa akoa ang tinuod. Iyan ang bolpen na nawala ko kahapon. Kana ang bolpen nga nawala nako gahapon. Gusto mong magpahinga? Gusto nimo magpahulay? Masa akan datang! Ang umaabot! Kinuha ko ang eksamen na iyon sa silid para sa mga pulong. Gikuha nako ang eksamen nga kato para sa mga pulong. Mababa ang mga ulap. Ang mga panganod mubo. Abot-langit ang presyo ng mga lupa sa bansang Hapon. Abot sa langit ang presyo sa mga kalupaan sa nasud sa Hapon. Hindi mawawala ang mga langaw kung saan may pulot. Di mawala ang mga langaw kon asa naay basura. Iyon ay plinano para lumabas na parang isang aksidente. Kato kay giplano aron mogawas nga mura og usa ka aksidente. Ako'y may ginagawa. Naa koy ginabuhat. Hindi madaling matuto ng pisika. Di dali makatuon og pisika. Ang karamihan ng mga pulis ay nawalan ng trabaho. Ang kadaghanan sa mga pulis kay nawad-an og tarbaho. Pumunta kami sa lawa para maligo. Niadto mi sa lawa aron mangaligo. Malaya kang sabihin anong nasa isip mo. Libre ka nga sultion kon unsa naa sa imong hunahuna. Ang mga bote ng servesa ay gawa sa bubog. Ang mga botelya sa servesa kay gihimo gikan sa buak nga baso. Ito ang daan na dinadaanan ko araw-araw. Kini ang dalan nga ginaagi-an nako adlaw-adlaw. Pinag-awayan ng dalawang aso ang buto. Ginaawayan sa duha ka iro ang bukog. Gawin mo ang lahat na kanyang ipapagawa. Himoa ang tanan niya nga ginapabuhat. Sinamahan ng malalakas na hangin ang ulan. Giubanan sa mangkakusog nga hangin ang ulan. Nakita ng pulis ang taong pumatay sa kanya. Nakit-an sa pulis ang tawo nga nipatay sa iyaha. Tinabihan ako ni Ken sa bangko. Gidiktan ko ni Ken sa bangko. Kape lamang ang iniinom ni Tom. Kape ra ang ginainom ni Tom. Lumuwas siya para sa Amerika. Nigawas siya para sa Amerika. Sa tingin mo? Sa pagtuo nimo? Kailangan ko ng masahe. Kinahanglan nako og masahe. Gusto kong ibigin kita habambuhay! Gusto nako higugmaon ka hangtod-hangtod! Hindi tumitigil ang pagdurugo. Wala nihunong og dugo. Alin ang higit na malaki, ang Araw o ang Lupa? Asa ang mas dagko, ang Adlaw o ang Lupa? Sigurado ka na hindi sapat ang pera mo para bilhin iyan? Sigurado ka nga di igo ang kwarta nimo aron paliton na? Kaygandang tanawin. Kanindot nga talan-awon. Ang araw ay tinakpan ng isang kumot ng ulap. Ang adlaw kay gitabunan sa usa ka tabon sa langit. Siya ay natutulog sa isang mamahaling banig. Nagatulog siya sa usa ka mahalon nga banig. Talagang naniniwala ako sa kakayahan mo. Tinuod ng nituo ko sa imohang kapasidad. Binuksan mo ang maling kahon. Giablihan nimo ang mali nga kahon. Nandito lang ako kahapon. Naa pa ko diri gahapon. Umalis siya sa silid pagkapasok ko. Nilakaw siya sa kwarto pagkasulod nako. Bakit hindi kayo pumasok? Ngano wa mo nisulod? Sanay na ako diyan ngayon. Anad na ko ana ron. Tingnan mo ang bundok na iyon. Lantawa to nga bukid. Babalik ako, sabi ni Tom. Mobalik ko, ingon ni Tom. Maging malikhain kayo. Magmamugnaon mo. Umaamoy ako gamit ang aking ilong. Nagasimhot ko gamit akoang ilong. Ang mga dahon ay nagsimulang maging pula't dilaw. Ang mga dahon kay nagsugod na og kapula ug ka dalag. Ako'y dukha. Ako kay pobre. Sino ang minamahal mo? Kinsa imong ginahigugma? Kailangan mo akong turuan ng anong alam mo. Kinahanglan ko nimo tudloan kon unsa imong nabal-an. Ang tatay ko ay nakapaghuli ng tatlong isda kahapon. Ang akong amahan kay nakadakop og tulo ka isda gahapon. Sino ang gustong magsimula? Kinsa ang gusto magsugod? Gusto mo ng maiinom? Gusto mo og ilimnon? Hindi, salamat. Magmamaneho ako. Dili, salamat. Mag-drayb ko. Anong barko ang nakikita mo? Unsa nga barko ang imong nakit-an? Akala ko niloko ako ng aking mga mata. Abi nako nga giloko ko sa akoang mga mata. Ang simbahang ito ay isang napakasikat at napakagandang lugar. Kani nga simbahan kay grabe ka sikat ug grabe ka nindot nga lugar. Si Peter ang aking matalik na kaibigan. Si Peter akoang suod nga amigo. Kailangan kong humiga. Kinahanglan nako mohigda. Nasa ibabaw ng mesa ang diksyunaryo. Naa sa igbabaw sa lamesa ang diksyunaryo. Masaya akong ang mansanas na aking kinakain ay kulay berde. Nalipay ko nga ang mansanas nga akong ginakaon kay kolor lunhaw. Kailangan kong bumili ng pagkain, ngunit wala akong sapat na pera. Kinahanglan nako mopalit og pagkaon, pero wa koy igo nga kwarta. Kailangan ko bang gamitin ang tinta sa pagsusulat? Kinahanglan ba nako gamiton ang tinta sa pagsulat? Pinaplantsahan ko ang aking bestida. Ginapalanstsahan nako akoang sinina. Bakit ang laki ng buwan ngayong gabi? Nganong dako ang bulan karong gabhi-ona? Si Tom ay mas matanda nang kaunti kaysa sa ibang mga estudyante sa klase. Si Tom kay mas tigulang gamay kaysa sa lain nga mga estudyante sa klase. Pupunta kami sa sinehan sa Sabado at pagkatapos sa restawran. Moadto mi sa sinehan sa Sabado ug pagkahuman sa restawran. Ikaw ba iyong umubo? Ikaw ba tong niubo? Doon kung saan ako nakatira, may niyebe sa Enero. Didto kon asa ko nagpuyo, naay niyebe sa Enero. Akyat. Saka. Hindi na kami nagkita simula 2009. Wa na mi nagkita sugod 2009. Matagal na ba iyon? Dugay na ba to? Ako'y may isang asong malaki. Naa koy usa ka iro nga daku. Sumubok siya, at nagawa niya. Nisulay siya, ug nabuhat niya. Sa tingin ko naglalagay ka ng maraming asukal. Sa paguto nalp nagabutang ka og daghan nga asukar. Iyan ay akin. Kana kay akoa. Hindi ko alam kung nasaan ang sa iyo. Wa ko kabalo kon asa ang imuha. Walang nangyari. Walay nahitabo. Hindi siya pwedeng maging isang makata. Di siya pwede mahimong usa ka magbabalak. Nauhaw siya. Giuhaw siya. Ang silid ay pipintahan bukas. Pinturahan ang kwarto ugma. Muntik na ngumiti si Tom. Hapit mongisi si Tom. Siya ay anak-mayaman. Anak siya sa datu. Siya ay anak ng isang mayamang pamilya. Siya kay anak sa usa ka datu nga pamilya. Dalawang beses siyang pinagkamalang espanyola. Duha na ka higayon siya nasaypan nga espanyola. Ang mga damit na iyan ay magkatulad, maliban lamang sa kulay ng mga botones. Kana nga mga sinina kay magkaparehas, gawas sa kolor sa mga botones. Nakita ko siyang hubad. Nakit-an nako siya nga hubo. Si Tom ay isang taga-ulat. Usa ka taga-balita si Tom. Anong sasabihin ko kapag siya ay darating? Unsay iingon nako kon moabot siya? May malaking bahay ka ba? Naa ba kay dagko nga balay? Lumabas ang araw. Nigawas ang adlaw. May dalawang bintana ang silid. Naay duha ka bintana sa kwarto. Mahal ko ang aking wika! Gihigugma nako akong sinultian! Kailangang ayusin ang silyang ito. Kinahanglan nako tarungon ning lingkuranan. Kumakain ka ba ng karne o purong gulay lamang? Nagakaon ba ka og karne o puro nga gulay ra? Bibigyan kita ng ibang pagkakataon. Tagaan ta ka og lain pa nga higayon. Hindi ko alam anong masasabi ko. Wa ko kabalo unsa akong masulti. Paumanhin, pwede niyo bang huwag lagyan ng wasabi ang sushi? Pasensyahi, pwede dili ninyo butngan og wasabi ang sushi? Kukunin ko iyon. Kuhaon nako to. Ang sanggol na iyon ay si Tom. Kato nga bata kay si Tom. Ngunit hindi pa niya alam iyan. Pero wa pa siya nakabalo. Siya ay lumalapit. Nagaduol siya. Gusto ng lahat ang maging maligaya. Gusto sa tanan ang mahimong malipayon. Siya'y kumain ng karne ng baka, ang sagot ng babae. Nikaon siya og karne nga baka, ang tubag sa babaye. Hindi ako pwedeng bumiyahe gamit ang eroplano. Di ko pwede mobiyahe gamit ang eroplano. Mga anak mo ay nasa hardin. Imong mga anak kay naa sa tanmanan. Paminsan pumupunta siya sa trabaho sakay ang kotse. Usahay kay nagaadto siya sa tarbaho sakay ang sakyanan. Ang sabi nina Pedro at Paulo ay mamamatay din tulad ng isang martir. Ang ingon nila Pedro ug Paulo kay mangamatay sad parehas og usa ka martir. Sa ayaw mo o sa hindi, kailangan mong gawin iyan. Gusto man nimo og dili, kinahanglan nimo na buhaton. Magaling at marunong kang mag-Tagalog. Maayo kaayo og kabalo ka mag-Tagalog. Nagkasakit siya noong nakalipas na mga araw. Nasakit siya atong niagi nga mga adlaw. May mukha siyang nakakatawa. Naay siyay nawong nga kataw-anan. Walang laman ang kanyang mga kamay. Walay sulod iyang mga kamot. Sinong tumulong sa iyo? "Si Tom." Kinsay nitabang sa imoha? "Si Tom." Umakyat kami hanggang sa itaas. Nisaka mi hangtod sa taas. Hindi mo pinahiram sa kanya. Wa nimo gipahulam sa iyaha. Huwag tumulak. Ayaw paglawig. Kailangan niya ng pera. Kinahanglan niya og kwarta. Hindi ba siya iyong nakaupo sa bangko? Di ba siya tong naglingkod sa lingkuranan? Siya ay nagtatrabaho ngayon. Nanarbaho siya karon. Naninirahan kayo kasama ang mga magulang ninyo. Nakipuyo mo kauban inyong mga guinikanan. Magkakilala ba kayo? Magkaila ba mo? Mabuti naman ako. Maayo ra man ko. Mas gusto ko ang mansanas kaysa sa dalandan. Mas gusto nako ang mansanas kaysa sa dalandan. Ang abokado ay mayaman sa bitamina E. Ang abokado kay datu sa bitamina E. Kahit kailan hindi ako nanigarilyo. Bisan pa kanus-a wa ko nanigarilyo. Nasa aling baitang ang iyong kapatid na babae? Unsa na nga grado imong lumon nga babaye? Hindi ako naniniwalang uulan bukas. Wa ko nagatuo nga moulan ugma. Nakarinig kami ng isang putok ng baril. Nakadungog mi og usa ka buto sa baril. Kailangan kong kumain. Kinahanglan nako mokaon. Isa lamang ang kanyang mithiin sa buhay: ang magkaroon ng pera. Usa ra ang iyang pangandoy sa kinabuhi: ang maadunay kwarta. Tumakbo si Maria. Nidagan si Maria. Hindi pumunta sa trabaho si Tom noong nakaraang Lunes. Wa niadto og tarbaho si Tom atong niaging Lunes. May marunong bang magsalita ng Hapones dito? Naa bay nakabalo og storya og Hapones diri? Hindi ko pwedeng tanungin ang propesora tungkol diyan. Di nako pwede pangutan-on ang propesora matod ana. Ang mga estudyanteng iyon ay nasa loob ng silid-aralan. Kato nga mga estudyante kay naa sa sulod sa eskwelahan. Pakiusap tanggapin mo ang aking pagdadalamhati! Palihog dawata ang akong kaguol! Kung ako'y isang ibon, lilipad ako patungo sa iyo. Kon ako kay usa ka langgam, molupad ko paadto nimo. Hindi ko ginawa sapagkat ayaw ko. Wa nako gibuhat kay di nako gusto. Nais ko ring malaman. Gusto sad nako masayran. Labis ang pagtatrabaho mo. Grabe imong pagpanarbaho. Ang aklat ay maliit. Ang libro kay gamay. Ibigay mo sa akin ang tasa ng kape! Ihatag sa akoa ang tasa sa kape! Sana hindi ako matatalo. Unta di nako mapildi. Naliligo ako sa banyo. Nagaligo ko sa banyo. Ano kaya ang gagawin mo? Unsa imong kaya nga buhaton? Nawalan siya ng buhay sa aksidente ng kotse. Nawad-an siya og kinabuhi sa aksidente sa sakyanan. Nawala ko ang pasaporte ko! Nawala nako akong pasaporte! Kumakain kayo ng kanin sa bansa ninyo? Nagakaon mo og kan-on sa inyong nasud? Bahay mo ito? Balay nimo ni? Mahal ko ang aking lungsod. Gihigugma nako akong lungsod. Taga-saan ka, Karen? Taga-asa ka, Karen? Napaiyak ang nanay ko dahil diyan. Nakahilak akong inahan tungod ana. Ang kasamahan ko sa kwarto ay masyadong maingay. Ang kauban nako sa kwarto kay samok kaayo. Hindi pa ako kumain ng tanghalian. Wa pa ko nikaon og paniudto. Iwan mo iyan diyan. Biyae na na dira. Totoo bang nilinis mo ang hardin? Tinuod ba nga gilimpyohan nimo ang tanmanan? Kaninong medyas ang mga ito? "Sa aking kapatid na babae." Kay kinsa ni nga mga medyas? "Sa akong igsoon nga baye." May hawak siyang mga bulaklak sa kamay. Naa siyay gigunitan nga mga bulak sa kamot. Madaling matutunan ang Ingles. Dali ra matun-an ang Ingles. Nagtatrabaho tayo sa umaga, at natutulog sa gabi. Nagatarbaho ta sa buntag, ug nagatulog sa gabii. Buhay pa rin ako. Buhi pa gihapon ko. Magdurugo ang kanilang mga ilong. Nagadugo ilang mga ilong. Iniwan niya akong naghihintay nang mahabang panahon. Gibiyaan ko niya nga naghulat og tag-as nga panahon. Walang pasok sa Agosto. Walay klase sa Agosto. Bawat bata ay mayroong kanya-kanyang paraan ng pag-iisip. Kada bata kay naay kanya-kanya nga pamaagi sa paghunahuna. Hinalikan niya ako sa noo. Gihalukan ko niya sa toktok. Gusto niyang gisingin siya ng kanyang asawa nang maaga. Gusto niya pukawon ang iyang asawa og sayo. Naghahanap ako ng sino mang nakakapag-Portuges. Nagahanap ko kon kinsa man ang naga-Portuguese. Nagsimulang walang tao ang mundo, at ganyan din ito magwawakas. Nagsugod nga walay tawo sa kalibutan, ug diri sad ni mahuman. Maraming tao ang sumusubok na bumili ng isang bahay. Daghang mga tawo ang nagasulay og palit sa usa ka balay. Hindi ako pwedeng maniwala sa kanyang sinasabi. Di ko pwede motuo sa iyang mga ginapangsulti. Ang asawa niya ay paririto sa loob ng ilang minuto. Ang iyang asawa kay moanhi diri sa sulod mga pila ka minuto. Nagsisipilyo ako bawat umaga. Nagasipilyo ko kada buntag. Susubukan kong tigilin ang aking paninigarilyo. Sulayan nako nga undangan ang pagsigarilyo. Ano ang kanyang itinatago? Unsa iyang ginatago? Pwede niyang gawin ang anong gustuhin niya? Pwede niya buhaton bisan unsa iyang gusto? Kinausap ko siya. Giistorya nako siya. Anong wala ka? Unsay wala ka? Kumukulo ang kanyang dugo! Nagakulo iyang dugo! Pakihugas ang mga pinggan. Pakihugas sa mga plato. Pakiusap, tandaan na gisingin ako bukas nang alas syete ng umaga. Palihog, timan-e nga pukawon ko ugma og alas syete sa buntag. Sumayaw kami sa musika. Nisayaw mi sa musika. Hubad si Tom. Hubo si Tom. Kalimutan natin iyon. Kalimtan na nato to. Kinailangan ng maraming taon para itayo iyon. Gikinahanglan og daghan nga tuig aron patindogon to. Parang ibon kung kumain si Tom. Murag langgam kon mokaon si Tom. Pumunta siya sa Paris para mag-aral ng sining. Niadto siya sa Paris aron mag-eskwela og sining. Hindi siya nilalamigan. Wa siya gitugnaw. Napakainit ng sopas. Init kaayo ang sopas. Tumalsik ang tubig mula sa sirang gripo. Nipisik ang tubig gikan sa guba nga gripo. Akala ko kayong dalawa ay magkakapatid. Abi nako nga igsoon mong duha. Magkakaroon ka ng ano? Ikaw adunay unsa? Nagmamadali ako. Nagdali ko. Huwag mawalan ng pag-asa, hindi pa nawala ang lahat. Ayaw kawad-i og paghandom, wa pa nawala ang tanan. Napakatangkad ni Tom. Tag-as kaayo si Tom. Gusto mo bang pumunta rito para sa interbyu sa darating na linggo? Gusto ba nimo moanhi diri para sa interbyu sa umaabot nga semana? Iyon ay propesora ko. Propesora nako to. Kunin mo ang buto at ihagis mo sa aso. Kuhaa ang bato og ilabay sa iro. May sakit si David, hindi ba? Naay sakit si David, di ba? Inaamoy ni Mary ang mga bulaklak. Ginasimhot ni Maria ang mga bulak. Bakit tayo lilipat? Nganong mobalhin ta? Subukan mong huwag mabasa sa ulan. Sulayi og dili mabasa sa ulan. Hindi matandaan ni Tom kung saan niya itinago ang mga dokumento. Di mahinumdoman ni Tom kon asa niya gitago ang mga dokumento. Gusto kitang makita bago ka umalis. Gusto ta ka makit-an bago ka molakaw. Susunduin kita alas 8 para pumunta sa "gym". Sundoon ta ka alas 8 aron moadto sa "gym". Nanood ako ng telebisyon. Nitan-aw ko og telebisyon. Ayaw ko sa iyo. Di ko nimo. Sasayaw ka kasama ako? Mosayaw ka kauban ko? Nananghalian ako roon alas onse dahil nagutom ako. Naniudto ko didto og alas onse kay gigutom ko. Ito ang unang pagkakataon na naghintay ako nang ganitong katagal. Kani ang una nga higayon nga naghulat ko og ingun ani ka dugay. Huwag mo silang alalahanin. Ayaw na kabalaka bahin nila. Mabuti ba ang gatas? Maayo ba ang gatas? Sampung taon ay talagang isang mahabang panahon. Napulo ka tuig kay usa gyud ka tag-as nga panahon. May swerte kayo. Naa moy swerte. Naiintindihan namin ang importansya ng pag-aaral. Nasabtan namo ang importansya sa pag-eskwela. Isang napakalakas na lindol ang tumama sa Mehiko itong tag-lagas. Usa ka kusog kaayo nga linog ang niigo sa Mehiko karong tig-lagas. Gawin natin ang sinasabi ni Tom. Himuon nato ang giistorya ni Tom. Kung ako sa iyo, susundan ko siya hanggang sa ang mundo'y magwawakas. Kon ako pa nimo, sundan nako siya hangtod sa ang kalibutan kay mahuman. Maririnig ang kulog nang magdamag. Madunggan ang dalugdog tibuok gabii. Hindi ko nakikita ang hardin mo, ngunit nakikita ko ang akin. Wa nako nakita imong tanmanan, pero makita nako akoa. Kinakain ng bata ang karne. Ginakaon sa bata ang karne. Hindi isda ang mga iyan. Dili isda nang mga na. Gustong matuto ng Griyego ni Emily. Gusto makatuon og Griyego ni Emily. Nakalimutan kong maglagay ng selyo bago ko pinadala ang sulat. Nalimtan nako magbutang og selyo bag-o nako gipadala ang sulat. Ginawa namin ang lahat para sa ikabubuti ng mga anak namin. Gibuhat namo ang tanan para sa kaayuhan sa atong mga anak. Gagawin ko anong gugustuhin mo. Buhaton nako kon unsa imong gustohon. Naramdaman ko na may gumagapang sa likod ko. Nabati nako nga naay nagakamang sa akong likod. Pakiusap, tingnan mo nang mabuti ang aking anak. Palihog, tan-awa og maayo ang akong anak. Nakabukas ang ilaw. Nakaabli ang suga. Nasa banyo si Tom nang dumating si Mary. Naa sa banyo si Tom tong niabot si Maria. Kailangan kong magmadali papuntang klase. Kinahanglan nako magdali paadto sa klase. Magandang umaga. Maayong buntag. Ako ay si Peter. Ako kay si Peter. At ikaw? Anong pangalan mo? Ug ikaw? Unsa imong ngalan? Kinamumunghian ko ang aking pamilya. Nagadumot ko sa akong pamilya. Mukhang may sakit ang aso. Murag naay sakit ang iro. Nakarating ka na ba sa Nara? Nakaadto na ba ka sa Nara? Doon nag-aaral ang kapatid mong babae? Didto naga-eskwela ang igsoon nimo nga baye? Nais kong malaman kung saan nanggaling iyan. Gusto nako mahibal-an kon asa na gikan. Gusto kong manatiling mag-isa. Gusto nako magpabilin nga ako ra. Tatlong araw na akong hindi natutulog. Tulo na ka adlaw ko na wa natulog. Hindi ako nagbibigay ng ikalawang pagkakataon. Di ko nagahatag og ikaduha nga higayon. Hindi ko alam kung alam niya. Wa ko kabalo kon nakabalo siya. Iyon ay nangyari malapit sa bahay. Kato kay nahitabo duol sa balay. Huwag mong batuhin ang aso. Ayaw og batoha ang iro. Ang itlog ay ang pandaigdigang simbolo ng buhay at muling pagkasilang. Ang itlog kay simbolo og kinabuhi para sa tanan ug pagkatawo balik. Mayroon akong ipapakita sa iyo. Naa koy ipakita nimo. Ako ay 17 taong gulang din. Ako kay 17 sad ka tuig. Kaninong pera ito? Kang kinsa ni kwarta? Ang kending ito ay nagkakahalaga ng walumpung sentimos. Kani nga kendi kay tag-80 sentabos. Sa tingin ko iyan ang anong nangyari kay Tom. Sa panan-aw nako kay kana ang nahitabo kay Tom. Ginising niya ako nang maaga. Gipukaw ko niya og sayo. Hindi ako pwedeng sumang-ayon sa iyo tungkol dito. Di ko pwede modapig nimo matod niini. Anong mangyayari kung pipindutin natin ang boton na iyon? Unsay mahitabo kon pindton nato to nga boton? Pinapalakas tayo ng gatas. Ginapakusog ta sa gatas. Ang mundo ay mas mapanganib kaysa sa aking inakala. Ang kalibutan kay mas delikado kaysa sa akong pagtuo. Bumilang kayo mula isa hanggang isang daan. Pag-ihap mo gikan sa uno hangtod sa usa ka gatos. Punuin mo iyan, pakiusap. Punoa na, palihog. Gusto ko na magkaroon si Tom ng isang kopya ng nobela ko. Gusto na nako nga maadunay usa ka kopya si Tom sa akoang nobela. Talon kayo. Lukso mo. Mahal na mahal ko ang panganay na kapatid mong babae. Gihigugma gyud nako ang imong panganay nimo nga igsoon nga baye. Kailangan kong gumising nang maaga bukas; pwede mo akong tawagan alas seis? Kinahanglan nako nga makamata og sayo ugma; pwede ko nimo tawagan alas seis? Dadating si Pavel pagkatapos ng alas dos. Moabot si Pavel pagkahuman og alas dos. Alam kong mahal mo ako. Alam kong gihigugma ko nimo. Hindi ko alam anong nangyari sa iyo. Wa ko kabalo unsa nahitabo sa imoha. Nakasalamin siya. Nakasalamin siya. Kung saan may usok, may apoy. Kon naay aso, naay kayo. Eto ang batang lalaki. Kani ang bata nga laki. Nakatira siya sa isang mansyon. Nagpuyo siya sa usa ka mansyon. Ako ay isang taong maingat. Ako kay usa ka tawo nga maampingon. Pwedeng maghintay tayo nang kaunting sandali pa? Pwede maghulat ta og kadali nalang? Ang mga batang kalalakihan ay may sari-sariling bisikleta sa mga panahong ito. Ang mga bata nga mga laki kay naay sari-sarili nga bisekleta karon nga mga panahona. Akala ko nasa loob ka ng kwarto mo. Abi nakog naa ka sa sulod sa imong kwarto. Gusto ni Mary na mawalan ng kaunting taba, ngunit sa tingin ni Tom hindi niya kailangang gawin iyon. Gusto ni Maria na mawad-an og gamayng taba, pero sa panan-aw ni Tom di niya to kinahanglan nga buhaton. Huwag kang umalis nang walang nakuha. Ayaw og lakaw nga wa kay nakuha. Uuwi ako sa bahay kasama ka. Muuli ko sa balay kauban ka. Alam ni Itay na sinira mo ang relo niya? Kabalo si itay nga giguba nimo iyang relo? Balang araw, makikita mo ako. Puhon, makit-an ko nimo. Ito ang paaralan kung saan siya nagtuturo. Kani ang eskwelahan kon asa siya nagatudlo. Lahat ay nakatingin kay Tom. Ang tanan kay nakatan-aw kay Tom. Hinding-hindi ko kayo pagtataksilan. Dili gyud ta mo traydoron. Isang lalaki ang nabundol sa harap ng bahay ko mismo. Usa ka lalaki ang nabundol sa atubangan sa balay nako mismo. Mag-isa ako noon at hindi ko alam ang gagawin. Usa ra ko sauna ug wa ko kabalo unsa buhaton. May ilang mga hayop na kakaiba sa su. Naay pila ka mga hayop nga katingad-an sa su. Hindi sila interesado sa ibang mga wika. Di sila interesado sa ibang mga wika. Kailangan mong umalis ngayon din. Kinahanglan nimo nga molakaw karon dayun. Isang sanggol ay natutulog sa kuna. Usa ka bata kay natulog sa kuna. Huwag mong sabihin na ako ang nagsabi. Ayaw og ingna nga akong ang nag-ingon. Sinubukan niyang lutasin ang problema, pero wala siyang swerte. Gisulayan niya nga solbahon ang problema, pero wala siyay swerte. Ang pagtuturo sa mga bata ay hindi madali. Ang pagtudlo sa mga bata kay di dali. Binigay namin ang mga aklat sa mag-aaral. Gihatag namo ang mga libro sa mga estudyante. Apat na buwan ko na hindi nakita si Maria. Upat ka bulan ko nga wala nakit-an si Maria. Mabilis siyang matuto. Dali siya makatuon. Bakit kinamumunghian ako ng lahat? Nganong gikontra ko sa tanan? Gaano katagal? Unsa kadugay? Ayaw kong magpustahan. Di ko gusto mopusta? May kapatid na lalaki ka ba, Ana? Naa ba kay igsoon nga laki, Ana? Sa mga pelikulang amerikano, palaging nauunang namamatay ang negro. Sa mga salida nga amerikano, pirme una mamatay ang negro. Kailangan mong mag-aral tulad ng kapatid mong babae. Kinahanglan nimo magtuon parehas sa igsoon nimo nga baye. Mas magaling maglaro ng chess si Tom kaysa sa akin. Mas maayo modula og chess si Tom kaysa sa akoa. Ang isang bundok ay hindi nangangailangang berde. Ang usa ka bukid kay di kinahanglan nga lunhaw. Lahat ay nagsimula sa araw nang ako'y isinilang. Tanan kay nagsugod sa adlaw nga ako kay gipanganak. Sa tingin ko ako'y nababaliw na. Sa panan-aw nako kay naboang na ko. Alam niya anong nararamdaman mo? Kabalo siya sa imong gibati? Saan na po kayo nakatira ngayon? Asa na mo nagpuyo karon? Sino iyong tumawag sa telepono? Kinsa tong nitawag sa telepono? Gusto mong gawin iyan ngayon na? Gusto nimo buhaton na karon dayun? Iyan ay mura. Kana kay barato. Gusto kong makita anong nasa loob. Gusto nako makita unsay naa sa sulod. Bigyan mo ako ng kalahating kilo ng mansanas. Tagae ko og tunga sa kilo nga mansanas. Gusto ninyong sumayaw? Gusto ninyo mosayaw? Hindi ko alam anong gagawin mula ngayon. Wa ko kabalo unsay buhaton sugod karon. Namatay ang matanda kaninang umaga. Namatay ang tigulang ganihang buntag. Dumating ako sa Tokyo tatlong taong nakalipas at mula noon dito na ako nakatira. Niabot ko sa Tokyo tulo ka tuig na niagi ug sugod ato diri na ko nagpuyo. Sigurado akong pareho ang gagawin ni Tom. Sigurado ko nga parehas ang buhaton ni Tom. Kung kaya hindi ako dumating kahapon. Kon kaya wa ko niabot gahapon. Kailan kang natutong magmaneho? Kanus a ka nakabalo mag-drayb? May mga tao kaya na hindi marunong kahit isang salitang Ingles? Naa bay mga tawo nga wa kabalo bisan og usa ka sinultian nga Ingles? Ito ang unang beses na pinawisan ako nang husto. Kani ang una nga higayon nga gipaningot ko og ayo. Ang tanda niyo. Mga tigulang na mo. Humihitit siya ng isang sigarilyo pagkatapos mananghalian. Nagahithit siya og usa ka sigarilyo pagkahuman og paniudto. Ang aksidente ay nagdulot ng maraming kamatayan. Ang aksidente ang hinungdan sa daghan nga kamatayan. Mukhang tinakasan natin ang panganib. Murag gitakasan nato ang kadelikado. Tutulungan ko si Tom. Tabangan nako si Tom. Ang kesong ito ay gawa sa gatas ng kambing. Kani nga keso kay gibuhat sa gatas sa kanding. Kahit isang lapis ay wala siya. Bisan usa ka lapis kay wala siya. May nakikita ka ba? Naa ba kay nakit-an? Hindi ko alam na ganyan ka palang klaseng tao. Wa ko kabalo nga ing-ana diay ka nga klase nga tawo. Kasalanan ba kapag ako'y bakla? Sala ba kon ako kay bayot? Gabi ng Sabado iyon, ay este, Linggo. Gabii to sa Sabado, ay di, Dominggo. Lasing siya. Hubog siya. Hindi ko kayang maniwala diyan. Di nako kaya mutuo ana. Isara mo ang mga mata hanggang sa sasabihin kong buksan. Sirad-e imong mga mata hangtod sa mag-ingon nako nga ablihan. Akala ko kinamumunghian mo si Tom. Abi nako ginadumtan nimo si Tom. Ginagawa ko ang aking takdang-aralin pagkatapos ng klase. Ginabuhat nako akong asaynment pagkahuman sa klase. Sige, iiwanan na kitang mag-isa. Sige, biyaan na ta ka nga ikaw ra. Mukhang musikero siya. Mura siya og musikero. Walang asong mas malaki kaysa dito. Walay iro nga mas dagko pa kaysa niini. Nasa kama ang matanda. Naa sa kama ang tigulang. Amoy masarap ang pagkain. Humot og lami nga pagkaon. Hinding-hindi kita pababayaan. Dili gyud ta ka pasagdan. Marumi ang ref. Hugaw ang ref. Wala siyang ginawang masama. Wala siyay gibuhat nga daotan. Iniiwasan ka ni Tom. Ginalikayan ka ni Tom. Inamin mong mali ka. Giangkon nimo nga mali ka. Mag-isa siyang gumising. Usa ra siya nimata. Naiintindihan lahat ng mga bata. Nasabtan tanan sa mga bata. Tinulungan nila siyang makapunta sa Canada. Gitabangan nila siya nga makaadto og Canada. Sa Nobyembre ang aking kaarawan. Sa Nobyembre akong adlaw nga natawhan. Babalik siya pagkatapos ng tanghalian. Mobalik siya human sa paniudto. Matatagalan ka ba sa pagdating? Dugay ba ka moabot? Buksan mo ang iyong puso. Ablihi imong kasingkasing. Marunong magbasa ng alpabeto si Ginoong Legros nang pabaligtad. Kabalo magbasa og alpabeto si Ginoong Legros og pabaliktad. Nagtawanan ang mga mag-aaral. Nagkinataw-anay ang mga estudyante. Iyan ay hindi masyadong importante. Kana kay di masyado importante. Ang anak kong babae ay may gusto sa pula ng itlog. Ang anak nako nga babaye kay gusto ang pula sa itlog. Ang pusa ay hindi sa akin. Ang iring kay dili akoa. Sila ay may isang buslong puno ng mansanas. Naa silay buslo nga puno sa mansanas. Wala siyang panahong maglaro ng baraha. Wala siyay higayon nga magdula og baraha. Ambabaho nila. Baho kaayo sila. May isang mansanas sa mesa. Naay usa ka mansanas sa lamesa. Sobrang masaya siyang makita siya. Lipay kaayo siya nga makita siya. Lumaki siya malapit sa dagat, ngunit ayaw na ayaw niyang lumangoy. Nidako siya duol sa dagat, pero dili gyud siya molangoy. Hindi pwedeng ihalo ang tubig at langis. Di pwede isagol ang tubig ug lana. Kailangan ninyo ng mga bagong sapatos. Kinahanglan ninyo og bag-o nga sapatos. Kailan ka babalik sa Estados Unidos? Kanus-a ka mobalik sa Estados Unidos? Hindi ko kailangan ng pera ngayon. Di nako kinahanglan og kwarta karon. Nasa bahay sina Tom at Mary sa araw na ito. Naa sa balay sila Tom ug Maria karong adlawa. Sana ay sinunod ko ang mga payo ng doktor. Unta kay gisunod nako ang mga tambag sa doktor. Ako'y nawawala. Maari niyo ba akong tulungan? Nagaka-wala-wala ko. Pwede ba ko ninyo tabagan? Marami pa ring gagawin. Daghan gihapon bulohatonon. Ang aming aso ay narinig naming tumatahol nang magdamag. Ang amoang iro kay nadunggan namo nga samok tibuok gabii. Magandang gabi, mahal kong kaibigan! Maayong gabii, akong pinalanggang higala! Siya'y nagsisinungaling. Nangatik siya! Gaano katagal ang lipad? Unsa kadugay ang paglupad? Pumuntang mangaso ang mga lalaki. Niadto og pangpangayam ang mga laki. Okey lang ba kayong dalawa? Okey lang ba mo duha? Ibigay mo sa akin ang susi. Hatagan sa akoa ang susi. Ang kamatis ay isang gulay, hindi prutas. Ang kamatis kay usa ka gulay, di prutas. Lumapag ang C-47. Mitugpa na ang C-47. Anong ginagawa mo sa Linngo? Unsay ginabuhat nimo sa Dominggo? Siya'y malupit. Isog siya. Alisin mo siya dito. Palakwa siya diri. Kami ay humihinga ng malinis na hangin. Nagaginhawa mi og limpyo nga hangin. Ang tatay niya ay namatay. Namatay iyang amahan. Ako ay nagmula sa Kyoto. Gikan ko sa Kyoto. Ayaw kong mabuhay. Di ko gusto mabuhi. Ano ang iyong gagawin kapag hindi mo magagawa? Unsa imong buhatin kon dili nimo mabuhat? Nawalan ng asawa si Tom. Nawad-an og asawa si Tom. Sinabi ni Tom na siya ay tatlumpung taong gulang. Nag-ingon si Tom nga siya kay 30 ka tuig. Huwag mahuli sa klase muli. Ayaw na og ka-leyt sa klase usab. Ikwento mo sa akin ang istorya. Iistorya sa akoa ang storya. Ito ay isang retrato ng barkong sinakyan ko. Kani kay usa ka retrato sa barko nga akong gisakyan. Huwag kang sumuko! Ayaw og undang! Walang makakapagturo sa isang tao - matututo lamang siya nang mag-isa niya. Walay makatudlo sa usa ka tawo - makakat-on ra siya nga siya ra. Nais kong makita si G. Kosugi. Gusto nako makit-a si G. Kosugi. Ngayon ay ligtas na kayo. Karon kay luwas na mo. Kumuha ng isang taksi si Tom para sa akin. Nikuha og usa ka takos si Tom para sa akoa. Nais kong mag-almusal kasama ka. Gusto nako mamahaw nga kauban ka. Sinusulat ko iyan sa ngalan ng ating mga kaibigang nasawi. Gisulat nako na para sa atoang mga amigo nga nangamatay. Habang ikaw ay narito, ligtas ka. Samtang naa ka diri, luwas ka. Madilim na, kaya umuwi na ako sa bahay. Ngitngit na, maong niuli na ko sa balay. Galit siya sa asawa niya. Nasuko siya sa iyang asawa. Ano ang gustong malaman ng batang babae? Unsa ang gusto mabal-an sa bata nga baye? Ano ang gustong malaman ni Tom? Unsa ang gusto mabal-an ni Tom? Kailan mong huling dinala ang mga bata sa tabing-dagat? Kanus-a nimo huli nga gidala ang mga bata sa baybayon? Iniwan ko ang relo ko sa bahay. Gibilin nako akoang relo sa balay. Magpinsan sina Mary at Jane. Magkatagsa sila Maria ug Jane. Hindi na ako naniniwala sa kanya. Di ko mutuo sa iyaha. Hindi ninyo pwedeng samahan ang pasyente sa oras ng operasyon. Di ninyo pwede ubanan ang pasyente sa oras sa operasyon. Nahihiya talaga ako sa sarili ko dahil sa aking ginawa. Naulaw gyud ko sa akong sarili tungod sa akong gibuhat. Anong gusali iyon? Unsa to nga bilding? Dinala mo na ba ang aso mo sa "beach" na ito? Gidala ba nimo ang imong iro diri nga "beach"? Saan siya pumunta? Asa siya niadto? Gusto ng lahat ng isang reporma sa sistema ng edukasyon. Gusto sa tanan sa usa ka reporma sa sistema sa edukasyon. Sa aling kama mong gustong matulog? Sa unsa nga kama nimo gusto nimo matulog? Sumang-ayon siya sa aking ideya. Nisugot siya sa akong ideya. Tumatalon ang batang babae. Nagalukso-lukso ang bata nga babaye. Pumunta ako sa paliparan para magpaalam sa isang kaibigan. Niadto ko sa airport aron manamilit sa akong usa ka amigo. Nagbabasa ako ng iilang aklat sa anak ko tuwing gabi. Nagabasa ko og pipila ka libro sa akong anak kada gabii. Ang silyang gawa sa plastik ay mura. Ang lingkuranan nga gibuhat gamit ang plastik kay barato. Isulat mo ang alpabeto sa malalaking titik. Sulata ang alpabeto sa dako nga mga letra. Gusto kong magbakasyon sa Poland. Gusto nako magbakasyon sa Poland. Kung gusto mong pumunta, pumunta ka. Kon gusto nimo moadto, adto. Hindi ito bago. Di ni bag-o. Iyan ay mga aklat ko. Kana kay mga libro nako. Kahit kailan ay hindi ako sasang-ayon sa iyo, kahit gaano pang makatuwiran ang iyong mga ideya. Bisan kanus-a pa kay dili ko mouyon sa imo, bisan unsa pa ka makatarunganon ang imohang mga ideya. Tawagan mo ako mamaya, okey? Tawagi ko unya, okey? Sinasayang mo ang oras mo. Giusik ra nimo imong oras. Hindi ko pa nakita ang ganyang klaseng ibon kahit kailan. Wa pa nako ang ingun ana nga klase nga langgam bisan pa ug kanus-a. Ano ang gusto mong malaman tungkol sa aking trabaho? Unsa ang imong mga masayran matod sa akong tarbaho? Kalalaman lamang ni Tom na siya ang tatay ni Mary. Bag-o ra nasayran ni Tom nga siya ang amahan ni Maria. Nangisda ang tatay. Nangisda si tatay. Alam ko na wala akong alam. Kabalo ko na wa ko kabalo. Hindi marunong sumayaw si Tom. Wa kabalo molangoy si Tom. Naging matalik na kaibigan sina Tom at Mary. Nahimong suod nga mag-amigo sila Tom ug Maria. Alam ni Tom ang katotohanan, ngunit hindi niya pinahintulutang malaman ng iba na may alam siya. Kabalo si Tom sa tinuod, pero wa niya gitugot nga mabal-an sa lain nga kabalo siya. Walang sinuman ang may gusto niyan. Walay bisan kinsa ang ganahan ana. Huwag sobrang maniwala. Ayaw kaayo og tuo. Sa tingin ko ay oras na para ipakita ko sa iyo kung paano ang tamang paggawa niyan. Sa panan-aw nako kay oras na para ipakita nako sa imoha kon unsaon ang tama nga pagbuhat ana. Lalakad ako. Molakaw ko. Aalis ako. Molakaw ko. Ang nobya ko ay isang Intsik. Ang akong uyab kay usa ka intsik. Nag-iwan ako ng isang mensahe para sa inyong lahat. Nagbilin ko og usa ka mensahe para sa inyong tanan. Paano namatay si Tom? Giunsa pagkamatay si Tom? Hindi ako marunong magsalita o magsulat sa wikang Pranses. Wa ko kabalo magstorya o magsulat sa sinultian nga Pranses. Hinding-hindi ko kayo sasaktan. Dili ta gyud mo pasakitan. Anong oras aalis ang tren papuntang Boston? Unsa oras molakaw ang tren paadto sa Boston? Dalawang oras na akong nag-aaral. Duha ka oras na ko nag-istudyo. Sila'y nagyakapan. Nag-ginaksanay sila. Siya ay lasinggera. Sige siya og maoy. Napakaganda ng panahon. Nindot kaayo ang panahon. Sila'y naging magkasintahan. Nagkauyab sila. Ang lakas-lakas niya. Kusgan kaayo siya. Magkaka-anak sina Tom at Mary. Magka-aduna og anak sila Tom ug Maria. Kumakain ako ng kahit ano, maliban sa sibuyas. Nagakaon ko og bisan og unsa, gawas sa sibuyas. Biglang naging mapukla ang mukha niya. Kalit namula iyang nawong. Kailangan mo ba ng aming tulong? Kinahanglan ba nimo among tabang? Wala ni isa sa mga kotse ang sa akin. Wa ni usa sa mga kotse ang akoa. Malapit na ang kaarawan ko. Hapit na akong adlaw nga natawhan. Pwede mo ba sabihin sa akin kung bakit mo siya gusto? Pwede ba nimo iingon nganong gusto nimo siya? Huwag maging mahiyain. Ayaw og magmaulawon. Nagising ako nang alas singko. Naggimata ko og alas singko. Dito ba nakatira si Ginoong Pedro? Diri ba nagpuyo si Ginoong Pedro? Hindi ko alam saan ako maghihintay sa kanya. Wa ko kabalo asa ko maghulat sa iya. Ako'y lumalangoy sa karagatan. Ako kay nagalangoy sa kadagatan. Ang problema ay ang bata-bata mo pa. Ang problema kay bata pa kaayo ka. Pwede ba akong umupo sa tabi mo? Pwede ba ko molingkod tapad sa imoha? Nangyari na noon at posibleng mangyari muli. Nahitabo na sauna ug posible nga mahitabo na sad ron. Pwede kang umupo rito. Pwede ka molingkod diri. Isa lamang ang kunin ninyo. Usa ra ang kuhaon ninyo. Hindi masyadong naaarawan ang silid na ito. Di masyado masidlakan sa adlaw kaning kwartoha. Kilala ng buong mundo ang kanyang pangalan. Ilado sa tibuok kalibutan ang iyang pangalan. Mag-uuwi ako ng maraming pagkain. Magdala ko og daghan nga pagkaon. Pwede kong gamitin ang banyo? Pwede nako gamiton ang banyo? Nagkakahalaga ng malaki ang relos na ito. Mahal ning reloha. Pwede mo akong tawagan kahit anong oras. Pwede ko nimo tawagan bisan unsa nga oras. Kopyahin mo ang adres ni Tom para kay Mary. Kopyaha ang adres ni Tom para kay Maria. Ako'y mataba. Tambok ko. Kapag ayaw ng isa, ang dalawa'y hindi mag-aaway. Kon di gusto sa isa, mag-away ang duha. Gusto ko ng kulay na pula. Gusto nako og kolor nga pula. Parang nakakita ng isang multo si Jody. Murag nakakita og usa ka multo si Jody. Ikaw ay kaibigan ko. Amigo ta ka. Hindi mo na nilalaro ang mga laruan na iyan. Wa na nimo gidulaan kanang mga dulaan. Siguro dapat na nating ipamigay ang mga iyan. Siguro angay na nato na ipanghatag. Sino ang nakakita ng isang nawawalang aso? Kinsay nakakita og usa ka nawala nga iro? Naliligo ang tatay ko bago maghapunan. Nagaligo akong amahan bag-o manihapon. Hinuhugas ko ang kamay ko dahil marumi. Ginahugasan nako akong kamot tungod kay hugaw. Una ay gusto kong sabihin mo sa akin paano ka dumating doon. Una kay gusto nako nga iingon nimo sa akoa giunsa nimo pagka-adto didto. Sabihin ninyo sa kanya ang totoo, iyon lang. Ingna ninyo sa iyaha ang tinuod, kana ra. Ako'y naninirahan dito nang maraming taon na. Nagpuyo ko diri og daghan nang mga tuig. Paalam, Sayoko! Manamilit ko, Sayoko! Sa aking pagkaka-alam, siya ay hindi kasal. Sa akong nabal-an, di pa siya kasal. Saan ko kayo matatagpuan? Asa mo makita? Bumisita sa Okinawa ang presidente ng Pransiya. Nibisita sa Okinawa ang presidente sa Pransiya. Kailangan kong sipilyuhin ang aking ngipin. Kinahanglan nako sipilyohan ang akoang ngipon. Kailangan ni Ken na tumakbo nang mabilis. Kinahanglan ni Ken nga modagan og paspas. Maraming bulaklak sa hardin? Daghang bulak sa tanmanan. Kailangan mong ensayuhin ang iyong biyolin araw-araw. Kinahanglan nimo ensayohon ang imong biyolin adlaw-adlaw. Kapag labis kang kumain, tataba ka. Kon grabe ka pakaonon, motambok ka. Walang usok kung walang apoy. Way aso kon way kayo. Kailangang kumpunihin ang bisikletang ito. Kinahanglan ayoson ning bisekleta. Kumuha ng dalawang pasahero ang taksi. Nikuha og duha kabuok nga pasahero ang taksi. May isang langaw sa kisame. Naay usa ka langaw sa kisame. Napakaluma ng mga librong ito. Daan na kaayo ning libroha. Bakit ayaw mo ng pagkain mo? "Sobrang anghang." Nganong di ka gusto sa imong pagkaon? "Grabe ka halang." Ang pangalan ko ay Sally. Ang akong ngalan kay Sally. Marami akong natutunan mula sa iyo. Daghan kaayo ko natun-an gikan sa imoha. Ikinasal ang nanay ko noong siya ay 20 taong gulang. Gikasal akong nanay tong 20 pa lang iyang edad. Ambabata pa nila. Mga bata pa kaayo sila. Ang tubig ng gripo ay mapanganib. Ang tubig sa gripo kay delikado. Lahat ng mga bansa ay may pambansang bandila. Tanan sa mga nasud kay naay mga sarili nga bandila. Ako'y malaya na ngayon. Libre na ko karon. Hindi pinapakain ni Tom ang kanyang aso sa umaga, sa gabi lamang. Wa ni Tom ginapakaon iyang iro sa buntag, sa gabii ra. Hindi ko mahanap si Tom. Umalis na ba siya? Di nako makita si Tom. Nilakaw na ba siya? Nagmukhang galit si Grace. Murag nasuko si Grace. Mas maraming babae kaysa lalaki sa kumpanyang ito. Mas daghang babaye kaysa sa lalaki diri-a nga kompanya. Sasabihin ko sa tatay ko. Iingon nako sa akong amahan. Ang pagtulong at paghimok sa kalaban ay itinuturing pagtataksil. Ang pagtabang ug pagdani sa kalaban kay ginaingon nga pagtraydor. Ika'y isang taksil. Traydor ka. Ako'y nanatili. Nagpabilin ko. Saan siya nanggaling? Asa siya gikan? Nasa simbahan siya ngayon. Naa siya sa simbahan karon. Kinailangan kong mag-overtime kahapon. Gikinahanglan nako mag-overtime gahapon. Oras na para umuwi sa bahay. Oras na aron muoli sa balay. Kinailangan kong gumising nang maaga. Kinahanglan nako mobakod og sayo. Nakita ko siyang tumalon. Nakita nako siya nga nilukso. Labas! Ayaw ko kayong makausap! Gawas! Di ta mo gusto storyahon! Ingat! Amping! Sila'y lumangoy. Nilangoy siya. Malapit ang Pransiya sa Alemanya. Duol ang Pransiya sa Alemanya. Sabihin mo sa ibang paraan. Ingna sa laing pamaagi. Sana ay malakas ang memorya ko. Unta kay kusog memorya nako. Ako'y musikero. Musikero ko. Kakain si Tom pagkarating niya sa bahay. Mokaon si Tom inig abot niya sa balay. Nahihiya si Tom sa kanyang ginawa. Naulaw si Tom sa iyang gibuhat. Ito'y isang ospital. Kani kay usa ka ospital. Taos-puso ko kayong pinasasalamatan. Kinasing-kasing akong pagpasalamat sa inyo. Hindi ko iiwanang bukas ang pinto. Di nako biyaan nga abli ang pultahan. Nabubuhay siyang mag-isa. Nabuhi siya nga nag-inusara. Sa tingin ko'y mali ka. Sa panan-aw nako kay mali ka. Saan nakatira si John? Asa nagpuyo si John? Nakaputi ang nars. Nakaputi ang nars. Lahat ay may halaga. Tanan kay naay importansya. Magagawa ko lahat iyan nang mag-isa. Mahimo nako na tanan nga ako ra. Nakinig siya sa akin nang nakaupo sa silya. Naminaw siya sa akoa tong nakalingkod na siya sa lingkuranan. Alam nila kung sino ka. Kabalo sila kon kinsa ka. Parang ayaw kong magtrabaho. Murag di nako gusto manarbaho. Ano kaya kung pumunta tayo sa sinehan? Unsa kaha kon moadto ta sa sinehan? Maagang gumigising ang aking lolo. Sayo nimata akong lolo. Ipinagbabawal ang pagpaparke rito. Ginabawal ang pag-grahe diri. Hindi mo alam kung gaanong pagod na ako sa lahat ng mga reklamong ito. Wa ka kabalo kon unsa ko kakapoy sa tanan aning reklamoha. Dumating kami sa Lisboa bago ang pagsikat ng araw. Niabot mi sa Lisboa ang pagsinag sa adlaw. Hindi mo alam kung nasaan na siya. Wala ka kabalo kon asa na siya. Si G. Tanaka ay isa sa aming mga kaibigan. Si G. Tanaka kay usa sa amoang mga higala. Gusto kong maniwala diyan. Gusto nako mutuo ana. Pakiulit, pwede? Sobrang ingay na hindi ko naririnig. Pausab, pwede? Banha kaayo nga wa koy nadunggan na nuon. Nagbanta siyang kunin ang lahat ng mayroon ako. Naghulga siya nga kuhaon niya ang tanan nga naa ko. Kumakain ng karne ang leyon. Nagakaon og karne ang leyon. Pupunta sa aming lungsod ang bandang iyon bukas. Moanhi sa among lungsod ang kato nga banda ugma. Lumaki ako sa bahay na iyan. Nidako ko dirang balaya. Nakikita ko sina Dana at Corina. Nakita nako sila Dana ug Corina. Ang mahal nito. Mahal kaayo ni. Pinakain ni Tom ang pusa ng mga kapitbahay habang sila'y wala. Gipakaon ni Tom ang iring sa mga silingan samtang wa sila. Kailan magwawakas? Kanus-a mahuman? Hindi ko alam ano iyan. Wa ko kabalo unsa na. Walang nakapagsabi kung nasaan siya. Walay nakaingon kon asa siya. Tulad ko, alam mo na mamamatay tayo rito. Parehas nako, kabalo ka nga mangamatay na ta diri. Kailangang isauli ang librong ito sa totoong may-ari. Kinahanglan nga iuli kining libroha sa tinuod nga tag-iya. Handa na ba kayo? Andam na ba mo? Sinabi ko sa iyo na hindi gagana. Giingnan ta ka nga di mogana. Kailan mong nais mag-umpisa? Kanus-a nmo gusto magsugod? Hinahanap ko ang isa sa aking mga kaibigan. Ginapangita nako ang usa sa akong mga amigo. Siguro siya'y mali. Sgiuro mali siya. Walang hanggan ang leksiyong ito. Walay katapusan ning leksyona. Tinanong ko siya ng isang mahirap na tanong. Gipangutana nako siya og lisod nga pangutana. Ang selpong iyan ay napakamahal. Kana nga selpon kay mahal kaayo. Sinabi niya sa lahat sa paaralan. Giingon na niya ang tanan sa eskwelahan. Hindi umiinom ng kape si Tom. Di nagainom og kape si Tom. Iyon ay kapitbahay namin. Silingan namo to. Sinong may sumasakit na ngipin ay pupunta sa dentista. Kinsay naa nagasakit nga ngipon kay moadto sa dentista. Siya ay may sulat-kamay na hindi mababasa. Siya kay naay sinulatan nga di mabasa. Hindi ako mahilig sa manok. Di ko hilig og manok. Hindi ko nahahanap ang mga susi ko. Di nako mahanapan ang akong mga susi. Pwede kong hawakan ang buhok mo? Pwede nako magunitan ang buhok nimo? Ang Mercury ay ang pinakamalapit na planeta sa Araw. Ang Mercury ang pinakaduol nga planeta sa Adlaw. Alam mo kung kailan sila darating? Kabalo ba ka kanus-a sila moabot? Sinabi ni Tom na minahal niya si Mary. Giingon ni Tom nga gihigugma niya si Maria. Ako ay taba. Tambok ko. Kakaalis ko lamang sa bahay nang nag-umpisang umulan. Bag-o ra ko nilakaw sa akong balay nga nisugod na og ulan. Nakakabigo kung hindi masabi ang anong gustong sabihin. Makaguol kon di maingon ang gusto nga iingon. Naniniwala siya sa kanya. Nituo siya sa iyaha. Kumain si Tom nang mabilis. Nikaon si Tom og paspas. Gusto mong umalis o manatili sa bahay? Gusto nimo molakaw o magpabilin sa balay? Para sa akin, kahit ano na. Para sa akoa, bisag unsa ra. Nagsitinginan sina Mary at Tom. Nagtinan-away sila Maria ug Tom. Ang bakasyon ay mainam para sa mga taong nababagot sa buong taon. Ang bakasyon ky angay sa mga tawo nga gipanglaay tibuok tuig. Sinabi niya na pwede niyang gawin, ngunit hindi niya sinabi kung paano. Giingon niya nga di niya pwede buhaton, pero wa niya giingon kon unsaon. Naghihintay sila sa balkonahe hanggang titigil ang ulan. Naghulat sila sa balkonahe hangtod nga muhunong ang ulan. Madali ang pagbiyahe sa panahon natin ngayon. Dali ra ang pagbiyahe sa panahon nato karon. Sinasabi ng mga tao na ang krisis ay tapos na. Gina-ingon sa mga tawo nga ang krisis kay human na. Hindi ako ulyanin. Di ko malimtanon. Ang babaeng nakaputi ay nobya ko. Ang baye nga nakaputi kay uyab nako. Huwag kumain na parang baboy. Ayaw og kaon nga murag baboy. Sila ay may sariling kultura. Naa silay sarili nga kultura. Hindi ka sumagot sa akin. Wa ka nitubag sa akoa. Iwanan mo ako nang mag-isa. Biya-e ko nga ako ra. Hindi alam ni Tom kung anong kanyang aabangan. Wa kabalo si Tom kon unsa iyang hulatan. Saan na? Asa na? Nag-atubili ang lahat. Nag-duhaduha ang tanan. Ang dalawang magkapatid ay parehong musikero. Ang duha ka managsuon kay pareho nga musikero. Wala siyang kaibigan. Wala siyay amigo. Gustong maramdaman ng mga tao na sila ay ligtas. Gusto mabati sa mga tawo nga sila luwas. Hinding-hindi ko malilimutan ang iyong kabaitan. Dili gyud nako malimtan ang imong kabuotan. Ang nais ko ay matuto ng pagpipinta sa Paris. Ang gusto nako kay makabalo og pagpinta sa Paris. Hindi madaling magsalita ng isang wikang banyaga. Di dali magsulti og usa ka wika nga banyaga. Nagulantang ang lahat nang nalaman nila na ang babeng alipin ay isang totoong prinsesa. Nakugaan ang tanan inig kabalo nila nga ang babaye nga mutsatsa kay usa ka prinsesa. May nangyaring nakakahiya sa nakaraang linggo. Naay nahitabo nga makaulaw sa niagi nga semana. Ayaw ko na sa iyo. Di na ko nimo. Huwag kang umalis! Ayaw og lakaw! Bukas ang bintana. Abli ang bintana. Sa iyo na ang sukli. Imoha na ang sukli. Hinugas mo lahat? Gihugasan nimo tanan? Bakit ito nangyari? Nganong nahitabo ni? Tingnan mo ito! Tan-awa ni! Ikandado mo ang pinto! Sirado-e ang pultahan! O, aking puso! O, akoang kasingkasing! Siya ay maganda tulad ng isang rosas. Gwapa siya sama sa usa ka rosas. Kumusta ang iyong pamilya? Kumusta ang imong pamilya? Huwag kalimutang magdala ng isang kamera. Ayaw og kalimti nga magdala og usa ka kamera. Hindi ko alam kung magkakaroon ako ng panahon para gawin iyan. Wa ko kabalo kon naa ba koy panahon nga buhaton kana. Kapag pwede ka, sama ka sa amin. Kon pwede ka, uban sa amoa. Tamad ang aking asawa. Tapulan akong asawa. Ang Roma ay nasa Italya. Ang Roma kay naa sa Italya. Kahit na "vegetarian" ang kaibigan ko, hindi ko sinabi sa kanya na may karne ang sopas. Bisan nga "vegetarian" akong amigo, wa nako giingon sa iyaha nga naay karne ang sopas. Matalino siya, ngunit kahit ganyan siya ayaw ko sa kanya. Utokan siya, pero bisan ing-ana siya kay di ko niya. Nasaan ka kagabi? Asa ka gabii? Kapag uulan ng niyebe, hindi makakalipad ang mga eroplano. Kon muulan og niyebe, di makalupad ang mga eroplano. Sinabi niya sa kanya na siya ay masaya. Giingon niya sa iyaha na siya kay malipayon. Mananatili ako rito gaya ng sabi ng bosing ko. Magpabilin ra ko diri sama sa giingon sa akong bossing. Pakiusap, huwag kayong manood ng telebisyon. Palihog, ayaw kamo og tan-aw og telebisyon. Ayaw ko ng tsokolate. Di ko og tsokolate. Noong siya ay nasa aking bahay, tumayo siya nang isang buong oras sa may bintana. Katong naa siya sa akoang balay, nitindog siya og usa ka oras dapit sa bintana. Kailangan nating magmadali. Kinahanglan nato magdali. Interesado ka bang matutuo ng wikang aleman? Interesado ba ka nga makabalo og sinultian nga aleman? Mas mabuti ito. Mas maayo ni. Nagbayad ako sa kanya ng apat na dolyar. Nagbayad ko sa iyaha og upat ka dolyar. Bilisan mo! Kapag hindi ka tatakbo, mahuhuli tayo. Dalii! Kon di ka mudagan, masakpan ta. Hiniram ko itong aklat mula sa kanya. Gihulman nako ning libro gikan sa iyaha. Iyan ay isang magandang balita para sa akin. Kana kay usa ka nindot nga balita para sa akoa. Hoy, madaya iyan. Hoy, tikas na. Sumakit ang ulo niya. Nisakit iyang ulo. Karamihan sa mga babae ay mahilig sa pag-shopping. Kadaghanan sa mga babaye kay hilig og shopping. Paluin mo siya gamit ang walis! Bunali siya gamit sa walis. Sunog, ang sigaw niya. Sunog, iyang gisyagit. Hindi ko pwedeng sabihin sa iyo ang totoo. Di nako pwede iingon sa imoha ang tinuod. Gusto mong sabayan ako sa pananghalian? Gusto ba ko nimo ubanan sa pagpaniudto? Nagawa natin. Nabuhat nato. Gumamit ng katas ng limon imbes na suka. Nigamit og katas sa limon imbis nga suka. Walang maraming sinabi si G. William. Walay daghan nga gisulti si G. William. Isang oso ang sumulat sa istorya. Usa ka oso ang magsulat og istorya. Pulis ka ba? Pulis ba ka? Hindi. Bakit mo tinatanong? Dili. Nganong napangutana nimo? Hulihin ninyo sila bago nila tayo hulihin. Dakpa ninyo bag-o ta nila dakpon. Palaging nagdadala si Maria ng pagkain na higit pa sa kaya niyang kainin. Pirme magdala si Maria og pagkaon nga mas daghan pa sa iyang kaya nga kaonon. Nagtatago ang araw sa likod ng mga ulap. Nagatago daw ang adlaw sa likod sa mga panganod. Basahin mo ang aklat na ito! Basaha ning libroha! Kaunting gutom pa ako. Gutom ko gamay. Gumawa ako ng isang desisyon. Nihimo ko og usa ka desisyon. Umalis ang tao sa lungsod. Nilakaw ang tawo sa lungsod. Tinutulungan nila ang isa't isa. Ginatabangan nila ang usa'g-usa. Wala kaming pasok sa araw na ito. Wala mi klase karong adlawa. Kailangan mong mag-isip nang mabuti bago umoo sa kanya. Kinahanglan nimo mag-hunahuna og maayo ba-o mu-oo sa iyaha. At kung sinabi kong "hindi"? Ug kon giingon nako nga "dili"? Araw-araw akong nanananghalian sa restawran na iyon. Adlaw-adlaw ko naniudto didto nga restawran. Hindi ko pwedeng sabihin sa iyo anong sinabi ni Tom sa akin. Di nako pwede iingon sa imoha ang giingon sa akoa ni Tom. Hindi pwedeng maging totoo ang ganyang mga bagay. Di pwede mahimong tinuod ang mga ing-ana nga mga butang. Payat ako. Niwang ko. Ako'y payat. Ako kay niwang. Kunwari ikaw ay nasesante. Ano ang una-una mong gagawin? Kontahay nawad-an ka'g tarbaho. Unsa imong una nga buhaton? Sasama ka sa amin? Mouban ka sa amoa? Hindi mo magugustuhan ang larong iyan. Di ka maganahan kanang dulaa. Hindi ako nagsasalita ng Kastila. Wa ko nagastorya og Kastila. May kilala ba kayong isang G. Green? Naa ba mo kaila nga usa ka G. Green? Halos puno ang kahong iyan. Halos puno na nga kahoy. Ipinanganak ako roon. Gihimugso ko didto. Alam ko talaga iyan. Kabalo gyud ko ana. Mangangaso ako. Mangangayam ko. Kanino ka sumama? Kay kinsa ka niuban? Ano ang aking kinalaman diyan? Unsay labot nako ana? Pero may nangyaring hindi inaasahan. Pero naay nahitabo nga wa gipaabot. Ang musika ay isang wikang naiintindihan ng lahat ng tao. Ang musika kay usa ka inistoryahan nga masabtan sa tanang tawo. Siya'y umiinom ng isang baso ng tubig kada umaga. Naga-inom siya ig usa ka baso sa tubig kada buntag. Kilala ba kita? Kaila ba ta ka? Dilaw ang mga iyon. Mga dalag to. Ito ay isang leyon. Kani kay usa ka leyon. Hindi ko naintindihan ang ibig sabihin. Di nako masabtan ang buot pasabot. Bibigyan ko ng isang kompyuter ang aking anak na lalaki sa katapusan ng buwan. Tagaan nako og usa ka kompyuter ang akong anak nga laki sa katapusan sa bulan. Kaunti na lamang ang asukal sa garapon. Gamay na lang ang asukar sa garapon. Inakala mo ba na ako'y nagbibiro? Pagtuo ba nimo nangatik ra ko? Ang kalusugan ang lahat sa akin. Ang kahimsog ang tanan sa akoa. Yinakap niya ako nang mahigpit. Gigakos ko niya og taman. Maraming mag-aaral ang hindi pumasok sa araw na ito. Daghang mga estudyante nga wa nisulod karong adlawa. Kahit kailan ang mga balita ay hindi nagsasabi ng totoo at ang katotohanan ay hindi kailanman magiging balita. Bisan pa kanus-a ang mga balita kay di naga-ingon og tinuod ug ang tinuod dili gyud mamahimo nga balita. May garahe ba ang bahay? Naa bay garahe ang balay? Ulitin mo isang beses pa. Utroha kausa pa. Maaari mo ba akong tulungan hanapin ang walet ko? Pwede ba ko nimo tabangan og pangita sa akoang walet? Dapat mong makita para maniwala. Dapat nimo nga makita aron nga mutuo ka. Nakagawian na ng mga sundalo ang panganib. Naandan na sa mga sundalo ang kadelikado. Paumanhin, pero saan na ang mga itlog? Pasayloa, pero asa na ang mga itlog? Sa tingin ko nga. Sa panan-aw gani nako. May nakita akong isang magandang ibon. Naa koy nakit-an nga nindot nga langgam. Gusto kong kausapin ang tito mo. Gusto nako istoryahon ang imong uyoan. Naiintindihan mo ba? Nasabtan ba nimo? Magandang gabi; matulog ka nang mahimbing. Maayong gabii; katog og lawom kaayo. At sa wakas Biyernes na. Biyernes na gyud. Marami ang aking nakain kaninang umaga. Daghan kong nakaon ganihang buntag. Posibleng uulan muli. Posible nga muulan na sad. Darating siya rito sa ilang sandali. Moabot siya diri taod-taod. Kapag hindi siya pupunta, hindi rin ako pupunta. Kon di siya moadto, di sad ko moadto. Ang bata-bata mo pa para bumiyahe nang mag-isa. Bata pa kaayo ka aron mobiyahe nga ikaw ra. Kailangan mong sumama sa akin. Kinahanglan nimo nga mouban nako. Proprotektahin ka niya. Protektahan ka niya. Hindi sumasang-ayon si Tom kay Mary. Wa niuyon si Tom kay Maria. Sino ang nagtatago sa likod ng mga kurtina? Kinsa ang nagtago sa likod sa kurtina? Imbitado ako sa kanyang kasal. Imbitado ko sa iyahang kasal. Ben, ikaw ang maghuhugas ng mga pinggan. Ben, ikaw na og hugas og mga plato. Ako ay isang kaibigan ni Roberts. Ako kay usa ka amigo ni Roberts. Kamukhang-kamukha niya ang kanyang nanay. Kanawong gyud niya iyang nanay. Siya ay may dalawang pusa. Naa siyay duha ka iring. Ang isa ay itim at ang iba ay puti. Ang usa kay itom ug ang uban kay puti. Ako'y may martilyo, at hindi ako natatakot na gamitin ito. Naa koy martilyo, ug wa ko nahadlok nga gamiton kini. Hinalal namin si John para maging kapitan. Gibotohan namo si John aron mahimong kapitan. Nag-aalmusal ka ba sa bahay? Nagapamahaw ba ka sa balay? Ang lalaking iyon ay kumain ng tinapay. Kato nga laki kay nikaon og pan. Alam kong ayaw mo sa akin. Kabalo ko nga di ka nako. May pakialam ka ba sa anong iniisip ng ibang tao tungkol sa iyo? Naa ba kay pakialam sa ginahunahuna sa laing tawo sa imoha? Kumakain ako ng isang mansanas. Nagakaon ko og usa ka mansanas. Kapag nalaman niya ang totoo, sasabihin niya sa atin. Kon nabal-an niya ang tinuod, iingon niya sa atoa. Sumigaw siya ng "layas!" Nisyagit siya og 'layas!" Hindi tayo masyadong nakakasiguro. Di kaayo ta makasiguro. Nilinis ni Tom ang kanyang salamin. Gilimpyohan ni Tom iyang antipara. Tanungin ninyo si Trang kung lalabas siya ngayong gabi. Pangutanaha si Trang kon mogawas siya karong gabii. Dapat kang maging masaya para kay Tom. Angay ka nga malipay para kay Tom. Ang diksyunaryong nasa ibabaw ng mesa ay kay Tom. Ang diksyunaryo sa igbabaw sa lamesa kay kang Tom. Ang laki ng gusaling ito. Dako ning bilding. Akala ko umalis ka. Abi nako nilakaw ka. Lahat ay nangyayari nang may dahilan. Nahitabo ang tanan nga naay rason. Sa bansang Hapon, halos lahat ng pamilya ay may isang "washing machine". Sa nasud nga Hapon, halos tanan pamilya kay naay usa ka "washing machine". Kami'y sumasang-ayon. Niuyon kami. Ang langit ay maulap at uulan. Ang langit kay dug-om ug muulan. Uminom ako ng tubig dahil nauuhaw ako. Niinom ko og tubig kay giuhaw ko. Nasugatan ang lolo ko sa digmaan. Nasamaran ang lolo nako sa gubat. Inalagaan tayo ng ating mga magulang at ngayon tayo naman ang aalaga sa kanila. Gialagaan ta sa atong mga guinikanan ug karon kita na sad ang moalaga sa ilaha. Pumuntang bumili kasama ang kapatid kong lalaki ang nanay ko. Niuban og palit akong igsoon nga laki sa akong inahan. Ano ang nahanap mo? Unsa imong nakit-an? Buhay na buhay ang mga pusa sa gabi. Buhi kaayo ang mga iring sa gabii. Kayraming iba't ibang tao sa Europa. Daghan kaayong lain-lain nga tawo sa Europa. TInanggap ni Tom ang alok ni Mary na sabayan siya sa hapunan. Gidawat ni Tom ang tanyag ni Maria nga ubanan siya sa panihapon. Umawit ka ng kahit ano, pakiusap. Kanta og bisan unsa, palihog. Sino ang babae sa larawan? Kinsa ang babaye sa piktsyur? Sinadya niyang magkamali. Gituyo niya nga mosipyat. Tumigas ang tinapay. Nigahi ang pan. Piniktyuran niya ang magandang tanawin. Gipiktyuran niya ang nindot nga talan-awon. Si Mike ito. Nariyan ba si Hiroshi? Si Mike ni. Naa ba dira si Hiroshi? Umulan nang malakas na malakas mga kalahating oras. Niulan og kusog kaayo mga tunga sa oras. Si Obama lamang ang nakakaalam niyan. Si Obama lang ang nakabalo ana. Hindi kailangang mag-alala ni Tom. Di kinahanglan mabalaka ni Tom. Walang masamang magaganap. Walay maot nga mahitabo. Hinuli ko ang lahat ng mga paruparong iyan. Gidakop nako tanan na nga alibangbang. May dahilan ba ang iyong pagtatanong? Naa bay rason imong pagpangutana? Nakita ko ang lahat ng gusto kong makita. Nakit-an nako tanan ang gusto nako nga makit-an. Ako'y ikakasal sa darating na Linggo. Kaslon nako sa umaabot nga Dominggo. Sinubukan niyang magpakamatay. Gisulayan niya nga magpakamatay. Tayo'y nakatira sa daigdig. Nagpuyo ta sa kalibutan. Tayo'y nakatira sa lupa. Nagpuyo ta sa lupa. Narinig ko ang mga batang kumakanta nang sabay-sabay. Nadunggan nako ang mga bata nga dungan nikanta. Akin na ang mga papeles mo. Akoa na imohang mga papeles. Ipinakilala niya ako sa kanya sa parti. Gipa-ilaila ko niya sa iyaha sa parti. Tulog na tulog ang bata. Tog kaayo ang bata. Ilan pa ang kailangan kong bilangin? Pila pa ang kinahanglan nako nga iphon? Mabilis na tumitibok ang aking puso. Kusog nga nipitik akong kasingkasing. Ang babaeng malungkot at matindi ang pag-iyak ay kinuwento ang kanyang istorya. Ang babaye nga magul-anon ug grabe ang paghilak kay giistorya ang iyang storya. Ang mga magulang ang responsable sa pagpapa-aral ng mga anak nila. Ang mga guinikanan ang responsable sa pagpa-eskwela sa ilang mga anak. Kailangan nating tawagan ang pulisya. Kinahanglan nato tawagan ang pulis. Patawarin niyo kami sa aming mga kasalanan. Pasayloa kami sa among mga sala. May naghahanap sa iyo sa telepono. Naay nangita sa imoha sa telepono. Gusto kong bumalik sa normal ang lahat. Gusto nako mobalik sa normal ang tanan. Nais kong maging normal ulit ang lahat. Gusto nako nga mahimong normal balik ang tanan. May lumabas na isang pusa mula sa ilalim ng mesa. Naay nigawas nga iring gikan sa ilawom sa lamesa. Ilang beses na kitang sinabihan na huwag kausapin si Tom? Pila pa ka-higayon na ta ka giingnan nga di istoryahon si Tom? Hininto ko. Ihunong nako. Hindi niya alam kung ano ang kanyang sasabihin. Wa siya kabalo unsa iyang isulti. Ang init dito. Igang diri. Kahapon ang diyaryo. Gahapon ang diyaryo. Alam mo kung saan ako nakatira? Kabalo ka asa ko nagpuyo. Bumili ako ng isang relos. Nipalit ko og usa ka relo. Kumuha ng isang saging ang unggoy gamit ang patpat. Nikuha og usa ka saging ang unggoy gamit ang sungkod. Mary, ito si David, kapatid ni Joe. Maria, si David ni, igsoon ni Joe. Huwag magsalita kapag puno ang bibig mo. Ayaw og istorya kon puno imong baba. Ang tanghalian ay nasa mesa. Ang paniudto kay naa sa lamesa. Ang lolo ko ang siyang nagkwento sa akin ng istroyang iyan. Ang akong lolo ang nag-istorya sa akoa anang storyaha. Nananaginip si Tom. Nagdamgo si Tom. Wala akong panahon ngayon. Wala koy higayon ron. Gusto ko na umawit ka ng isang awit. Gusto nako nga mokanta ka og usa ka kanta. Pinatanggal ko ang aking ngiping nabubulok. Gipatanggal nako akong ngipon nga nadaot. Napakahigpit ng mga magulang ko. Strikto kaayo akong mga guinikanan. Kumusta ang panahon kahapon? Kumusta ang panahon gahapon? Natutulog pa rin ang aking kapatid na lalaki. Natog gihapon akong igsoon nga laki. Paano pinatay si Tom? Giunsa pagpatay si Tom? Hindi ka pwedeng humindi. Di ka pwede mo-dili. Palagi siyang nagrereklamo tungkol sa pagkain. Pirme siya nagareklamo mahitungod sa pagkaon. Bakit ka sobrang pagod? Nganong gikapoy kaayo ka? Nakakapag-Ingles ako nang kaunti. Naga-Ingles ko gamay. Napakatanda ko na ngayon para maglakad. Tigulang na kaayo ko ron aron magbaktas. Hindi. Ayaw niya ng tubig! Dili. Di siya gusto og tubig! Sa akin ang manikang ito. Akoa ning manika. Naupo siya malapit sa kanya. Nilingkod siya duol sa iyaha. Hindi kami nagkakamali. Dili mi mosipyat. Hindi tayo nagkakamali. Wa ta nisipyat. May pagkain sa ref. Naay pagkaon sa ref. Hinahanap ko ang isang matandang lalaki. Gipangita nako ang usa ka tigulang nga laki. Anong klaseng isda ito? Unsa ni nga klase nga isda? Hindi ako nasiyahan sa ginawa mo. Wa ko nalipay sa imong gibuhat. Diretsong umuwi sa bahay si Mayuko. Niuli diretso sa balay si Mayuko. Sinabayan ko siya sa piyano. Gisabayan nako siya og pyano. Dito ako nakatira. Diri ko nagpuyo. Sasabihin ko sa iyo bago ko makalimutan. Iingon nako sa imoha bag-o nako malimtan. Puno ng masasayang alaala ang kanyang isipan. Puno og malipayon nga mga handumanan ang iyang hunahuna. Sino ang bumato ng bato sa aso ko? Kinsay nipatlag og bato sa akoang iro? Siya ay inaresto nila. Gi-aresto nila siya. Ayaw ko sa mga taong tinititigan ako. Di nako gusto ang mga tawo nga ginatitigan ko. Wala akong masyadong alam tungkol sa Alemanya. Wala koy masyado nabal-an mahitungod sa Alemanya. Ang mga ibon ay lumipad patimog sa paghahanap ng mainit na lugar. Ang mga langgam kay nilupad pa-habagatan sa pagpangita og init nga lugar. Kaya, tama rin pala ako! Mao, tama sad diay ko! Anong oras ka bumabangon sa mga araw na may pasok? Unsa oras ka mobakod sa mga adlaw nga naay klase? Hindi kita iiwanan kasama si Tom. Di ta ka biyaan kauban si Tom. Kumakain siya ng taho sa plastik na baso. Nikaon siya og taho sa plastik nga baso. Sa Kalikasan, pagulung-gulong ang mga bagay. Sa Palibot, nagligid-ligid ang mga butang. Sa tapat ng ilog nakatira sina Maria at Tomas. Sa atubangan sa sapa nagpuyo sila Maria ug Tomas. Kakaunti na ang siyopaw sa kusina. Gamay na lang ang siyopaw sa kusina. Sa kabundukan nakatira ang mga anito. Sa kabukiran nagpuyo ang mga anito. Nakamaskara ang mga tagasayaw sa pista. Nagmaskara ang mga mananayaw sa pista. Nasaan na ang mga kalesa sa bayan? Asa na ang mga kalesa sa lungsod? Naggigitara ang mga bisita. Naggitara ang mga bisita. Gaano kalayo mula dito papuntang susunod na baryo? Unsa kalagyo gikan diri paadto sa sunod nga baryo? Tingnan mo ang bundok na iyon na natatakpan ng niyebe. Lantawa kato nga bukid nga natabunan sa niyebe. Gutom ako kaya kukuha ako ng makakain. Gigutom ko mao mokuha ko og makaon. Siguro siya ay lagpas sesenta. Siguro kay lagpas siya og sitinta. Pinangako niya sa akin na darating siya nang hindi lalagpas sa alas singko. Gisaad niya sa akoa nga moabot siya nga di molagpas og alas singko. Parang isang panaginip. Mura og usa ka damgo. Pumayat ka ba? Niniwang ba ka? Ito ang silid kung saan nagpakamatay ang awtor. Kini ang kwarto kon asa nagpakamatay ang awtor. Peke yan. Peke na. Kailangan ko ng salamin para magbasa. Kinahanglan nako og samin aron magbasa. Mukha siyang asawa ng isang magsasaka. Mura siya og asawa sa usa ka tagabasak. Hindi ako sigurado kung ito'y tama. Dili ko sigurado kon tama kini. Ilang aklat ang binasa mo? Pila ka libro imohang gibasa? Hinding-hindi gagawin ng isang Hapon ang ganyang bagay. Dili gyud mahimo sa usa ka Hapon ang ingun ana nga butang. Hindi akong pwede kumain ng karne. Dili ko pwede mokaon og karne. May isang bahay sa Italya ang tito ko. Naay balay sa Italya akong uyoan. Bababa ang mga presyo. Mubaba ang mga presyo. Sabay silang nag-umpisa. Dungan sila og sugod. Nahulog ang unggoy mula sa puno. Natakdag ang unggoy gikan sa punoan. Ang mga magulang ko ay nagmamahalan. Ang mga guinikanan nako kay nanag-hinigugmaay. May nakita akong isang itim na pusang tumako paloob ng bahay. Naa koy nakita nga usa ka itom nga iring nga nidagan pasulod sa balay. Gumawa ng maraming mali si Tom. Nibuhat og daghang mali si Tom. Ang pagkakatuklas sa kuryente ay nagbago sa ating kasaysayan. Ang pagkadiskubre sa kuryente kay nagbag-o sa atong kasaysayan. Huwag kang magsinungaling sa akin. Ayaw og pamakak sa akoa. Isa sa mga pangunahing produkto ng bansang ito ay ang kape. Usa sa mga pinakauna nga produkto aning nasura kay ang kape. Papalitan ko. Kambyuan nako. Bibili ako ng kamera para sa anak kong babae. Mopalit ko og kamera para sa akong anak nga babaye. Ano ang kahulugan ng salitang ito? Unsay buot pasabot aning sulti-a? Dalawang tao ang nagsasabing nakarinig sila ng isang putok. Duha ka tawo ang nag-ingon nga nakadungog sila og isa ka buto. Masaya ka ba sa bigat mo? Nalipay ba ka sa imong kabug-aton? Nakilala ko siya sa isang tingin. Nailhan nako siya sa usa ka tan-aw. Nakatulog ba ako? Nakatog ba ko? Huwag tumapak sa damuhan! Ayaw og tamak sa sabgutan. Susulat ako ng isang pangungusap sa wikang Aleman. Magsulat ko og usa ka sentens sa panulti-an nga Aleman. Bata ka pa. Bata pa ka. Alam ni Mac kung paano gamitin ang kompyuter na ito. Kabalo si Mac unsaon paggamit aning nga kompyuter. Napakahina ng aking mga ngipin para sa mansanas, ang sabi ng batang lalaki. Hina kaayo akong mga ngipon para sa mansanas, ingon sa bata nga laki. Agad na sumagot si Tom. Nitubag dayun si Tom. Pinangako kong hindi ako magsasabi sa kanya. Gisaad nako nga dili nako iistorya sa iyaha. Hinding-hindi siya umiinom ng gamot para sa sipon. Dili gyud siya nagainom og tambal para sa iyang sip-on. Naniniwala akong isa siyang mabuting tao. Nituo ko nga usa siya ka maayo nga tawo. Isang maliit na dahilan, isang malaking epekto. Usa ka gamay nga rason, usa ka daku nga epekto. Siya ay nagtuturo sa amin ng wikang Ingles. Siya ang nagtudlo sa amoa sa panulti-on nga Ingles. May bangkay sa sala? "Wala, wala ni isang bangkay doon." Naay patay sa sala? "Wala, walay bisan usa ka patay didto." Sumasakay siya ng bus papuntang trabaho? Nagasakay siya og bus padulong sa tarbaho? Takot ako sa mga lindol. Hadlok ko og mga linog. Nakasakay ako sa eroplano limang minutos bago ito lumipad. Nakasakay ko og eroplano lima ka minutos bag-o ni nilupad. May apat na silya malapit sa mesa. Naay upat ka lingkuranan sa lamisa. Pinilit ni Mary na magdala ng payong ang kanyang anak na lalaki. Gipugos ni Maria nga magdala og payong ang iyang anak nga laki. Ipinaghanda kami ni nanay ng tanghalian. Gihandaan mi ni nanay og paniudto. Takot ako sa mga mababangis na hayop. Hadlok ko sa mga isog nga mga hayop. Ay, oo, naaalala ko. Ay, oo nahinumdoman nako. Madalas pumunta sa Boston si Tom. Pirme mag-adto og Boston si Tom. Para gumawa ng isang keyk, kailangan mong gumamit ng itlog, mantikilya at asukal. Pag magbuhat og usa ka keyk, kinahanglan mogamit og itlog, mantikilya ug asukar. Nakita ko siya sa sinehan. Nakit-an nako siya sinehan. Narinig ko na wala na sina Carol at Will. Nadunggan nako nga wala na sila Caril ug Will. Nasa bahay si Tom? Naa sa balay si Tom? Ang sanggol ay natutulog. Ang bata kay natulog. Ang aga aga nilang dumating. Sayo kaayo sila niabot. Sagutin mo ako kapag kinakausap kita. Tubaga ko kon kaistorya ta ka. Pumasok siya sa silid na nakatanggal ang sombrero. Nisulod siya sa kwarto nga nakatanggal ang kalo. Naiintindihan mo ba anong ibig kong sabihin? Nasabtan ba nimo akong buot ipasabot? Ayaw kong uminom ng tsaang malamig. Di ko gusto moinom og tugnaw nga tsaa. Isa akong pasyente. Usa ko ka pasyente. Nagpakuha ng retrato si Tom. Nagpakuha og ritrato si Tom. Pwede na isang libong yen. Pwede na usa ka libo nga yen. Sana mayaman ako. Unta datu ko. Tinanggap niya ang sumang galing sa kanyang lola. Gidawat niya ang suman nga gikan sa iyang lola. Nasaan na ang mga laruan ng mga mabait na bata? Asa na ang mga dulaan sa mga buotan nga mga bata? Kumain kami ng bola-bola sa tabi ng kalye. Nikaon mi og bola-bola sa gilid sa kalsada. Nanininda ng koton kendi sa tapat ng sambahan. Nagatinda og koton kendi sa atubangan sa simbahan. Ito ay isang pang-abay. Kani usa ka pang-abay. May oras ka. Naa kay oras. Kailangan niya ng isang tasa ng asukal. Kinahanglan niya og usa ka sa tasa nga asukar. Ang kaibigan kong si Mike ay nag-aaral ng kimika sa Pamantasan ng Oxford. Ang amigo nako nga si Mike kay nag-eskwela og kimika sa Pamantasan sa Oxford. Paano iyan napunta rito? Naunsa na naadto diri? Bakit? Ngano? Kailangan nating magbasa ng kahit isang aklat kada buwan. Kinahanglan nato magbasa og bisan usa ka libro kada bulan. Lumalangoy ang bata sa malawak na ilog. Nagalangoy ang bata sa daku nga suba. Inimbitahan nila ako para maghapunan. Giimbitahan ko nila aron manihapon. Ipinanganak siyang Hapon. Gitawo siya nga Hapon. Nakalimutan ko ang payong ko. Nalimtan nako akong payong. Tatlong araw na lamang bago ang Pasko. Tulo ka adlaw na lang bag-o mag Pasko. Nahihiya siya sa kahirapan ng kanyang tatay. Naulaw siya sa kapobre sa iyang amahan. Nakaupo ako sa ibabaw ng mesa. Nagalingkod ko sa ibabaw sa lamesa. Naghihintay siyang may interesanteng magaganap. Nagahulat siya nga naay interesado nga butang nga mahitabo. Nakita ko na ang larawang iyan noon. Nakit-an na nako na nga ritrato sauna. Wala na akong pakialam. Wala na koy pakialam. Hindi pwedeng magtagal masyado. Dili pwede nga magdugay kaayo. Nasa mesa sina Maria at Tomas. Kumakain ng tsampurado. Naa sa lamesa sila Maria ug Tomas. Nagakaon og tsampurado. Nagliligo sa ilog ang mga bata ng baryo. Nagaligo sa suba ang mga bata sa baryo. Namamasyal sila sa dalampasigan. Nagsuroy-suroy sila sa baybayon. Bibigyan kita ng sakay kung gusto mo. Tagaan ta ka og sakay kon ganahan ka. Gusto ko ang mga aso mo. Ganahan ko sa imong mga iro. Loko ka. Loko ka. Magiging mabuti ang lahat. Motarong gihapon ang tanan. Nangingisda sila sa ilog na katabi ng baryo. Nagapangisda sila sa suba sa pikas sa baryo. Dahil napakainit, nakabentilador sila sa bahay nila. Tungod kay grabe ka init, nakabentilador sila sa ilang balay. Wala na akong magagawa kung hindi huwag nang isipin ang pagpunta sa labas ng bansa. Wala na koy mabuhat kon dili ayaw na og hunahunaa og adto sa lain nga nasud. Lumalangoy ang batang lalaki kasama ang kanyang mga kaibigan. Nagalangoy ang bata nga laki kauban iyahang mga amigo. Sumulat siya ng isang aklat tungkol sa Tsina. Nisulat siya og usa ka libro tungkol sa Tsina. Ginawa niya iyon para sa kanyang kapatid na babae. Gibuhat niya to para sa iyahang lumon nga baye. Nagtanim sila ng ube sa kanilang hardin. Nagtanom sila og ube sa ilang tanmanan. Hinalo niya ang asukal sa buko dyus. Gihalo niya ang asukar sa buko dyus. Maligayang Pasko! Malipayong Pasko! Maligayang Pasko, mahal ko! Maligayang Pasko, akong pinalangga! Ang mga prutas ay may mga buto sa loob. Ang mga prutas kay naay mga liso sa sulod. Umupo ka riyan. Paglingkod dira. Walang tigil ang pag-ulan. Walay hunong ang ulan. Kinain ni Tom ang lahat ng gusto niyang kainin. Gikaon ni Tom ang tanan sa iyang gusto kaonon. Huwag kang magsalita tungkol sa pamilya ko. Ayaw og istorya tungkol sa akong pamilya. Nagluto ang kusinero para sa pamilya nang maraming taon. Nagluto ang kusinero para sa pamilya og daghan nang mga tuig. Pinagsilbihan ng tagaluto ang pamilya nang maraming taon. Gisilbihan sa tagaluto ang pamilya og daghan nang mga tuig. Marumi ang bata. Hugaw ang bata. Si Alister ang siyang pumatay kay Barbara. Si Alister ang nagpatay kay Barbara. Huwag mong pabayaang mangyari iyon. Ayaw og pasagdi nga mahitabo to. Gusto ko ang bahay nila. Ganahan ko sa ilang balay. Kasintanda ni John ang kapatid kong lalaki. Parehas na ka tigulang si John ug ang lumon nako nga laki. Magkasing-edad si John at ang kapatid kong lalaki. Parehas na og edad si John ug ang lumon nako nga laki. Ang mga baka ay nagbibigay sa atin ng gatas. Ang mga bata kay nagahatag sa atoa og gatas. May dalawang anak na lalaki si John. Naay duha ka anak nga laki si John. Lumipad ang aming eroplano nang eksaktong alas 6 ng gabi. Nlupad ang among eroplano og eksakto alas 6 sa gabii. Ang mga patalastas ang nag-uudyok sa ating bumili ng maluluhong bagay. Ang mga impormasyon nga naga-anyag sa atoa nga mopalit og mahalon nga mga butang. Bagay talaga sa kanya ang maikling buhok. Angay gyud sa iya ang gamay nga buhok. Mabuhay ang Republika! Mabuhay ang Republika! Pinapalo ni Tom si Mary. Ginabunalan ni Tom si Maria. Tinuturuan ako ni Tom ng wikang Pranses. Ginatudloan ko ni Tom og sinulti-an nga Pranses. Mapili ka talaga. Pilian gyud ka. Dumating siya sa Tokyo sa edad na 18. Niabot siya og Tokyo sa edad nga 18. Sang-ayon ako sa lahat ng sinabi mo. Uyon ko sa tanan nga imong gisulti. May dalawang kundisyon ako. Naa koy duha ka kondisyon. Gusto mo ng prutas. Ganahan ka og prutas. May nagmamahal sa ating lahat. Naay nagahigugma sa atong tanan. Patawad, gagawin ko ang kahit ano para makumpuni iyan. Pasayloa, himuon nako tanan para maayo na. Kailan iyon nangyari? Kanus-a to nahitabo? Kailan nangyari ang ano? Kanus-a nahitabo ang unsa? Hindi niya kinain ang lahat ng kakanin. Wala niya gikaon ang tanan nga makaon. Sana sinabi mo sa akin kahapon. Unta giingun nimo sa akoa gahapon. Natutulog ako nang nakatayo. Nagatog ko nga nagatindog. Gaano katagal ka na sa Shanghai? Unsa na ka kadugay sa Shanghai? May malalaking bato sa lupa. Naay daku nga bato sa lupa. Ako ang iyong kambal. Ako ang imohang kambal. Hindi nagbubunga ng pera ang puno, alam mo. Di nagabunga og kwarta ang punoan, kabalo ka. Sabihin mo na lang sa kanya ang totoo. Ingna na lang sa iyaha ang kamatuoran. Ano ang nangyari sa aso mo? Unsay nahitabo sa imong iro? Bakit ka nagsasalita sa kanya na parang siya ay matanda? Ngano naga-istorya ka sa iyaha nga mura siya og tigulang? Gagawin ko ang lahat ng makakaya ko. Himuon nako sa tanan nakong makaya. Tahimik at makinig! Hilom ug paminaw! Nagbulakbol si Tom. Nagpabadlong si Tom. Parang walang kahit sino ang nakaka-alam sa sagot. Murag walay bisan kinsa ang nakabalo sa tubag. Ang ganda sa pakiramdam. Nindot sa pamati. Binili ni Tom ang kamerang ito para sa kanyang sarili, hindi para sa kanyang asawa. Gipalit ni Tom kining kamera para sa iyahang sarili, di para sa iyang asawa. Mas malalakas ang mga leyon kaysa mga lobo. Mas mangkakusog ang mga leyon kaysa sa mga lobo. Bago ang kompyuter. Bag-o ang kompyuter. Maaaring tama si Tom. Pwede nga tama si Tom. Dalhin mo lamang ang pinaka-importante. Dad-a lamang ang pinaka-importante. Huwag lumabas pagkatapos ng dapithapon. Ayaw og gawas inig hapit na ma-gabii. Magkano ang utang ko sa iyo? Pila ang utang nako nimo? Sabihin mo sa akin kung paano niya nakuha iyon. Iingon sa akoa kon giunsa niya og kuha ato. Ang mga asal niya ay hindi tulad ng isang babae. Ang mga pamatasan niya kay di na parehas sa usa ka babaye. Hindi kumakain ng maraming prutas ang tatay ko. Di nagakaon og daghan nga prutas ang amahan nako. Dahil sa kanyang malaking sweldo, nakakabiyahe siya sa ibang bansa taon-taon. Tungod sa iyahang daku nga sweldo, makabyahe siya sa lain-laing nasud kada tuig. Binisita ko ang Hollywood habang ako ay nasa Los Angeles. Gibisita nako ang Hollywood samtang naa ko sa Los Angeles. Siya ay mahirap, pero matapat. Pobre siya, pero di matinuoron. Napakasaya ko. Lipay kaayo ko. Mga kaibigan: isang pamilya kung saan pinipili natin ang mga miyembro. Mga amigo: usa ka pamilya nga ginapili nato ang mga miyembro. Sino ang pangulo? Kinsa ang presidente? Aalis akong papuntang Estados Unidos bukas. Molakaw ko paadto og Estados Unidos ugma. Tanyag ang parkeng ito dahil sa kanyang mga bulaklak. Sikat ning parkeha tungod sa iyang mga bulak. Ang trumpeta ay isang instrumentong pangmusika. Ang trumpeta kay usa ka instrumento nga pangmusika. Ipinagbabawal kitang manigarilyo! Ginabawalan ta ka nga manigarilyo! Naramdaman niya ang init ng araw sa kanyang balat. Nabati niya ang init sa iyang panit. Hindi kumakain ng karne o itlog si Tom. Dili nagakaon og karne o itlog si Tom. Imposible nang lumabas ngayon. Imposible na nga mogawas karon. Ang kaibigan sa kagipitan ay kaibigang tunay. Ang amigo sa kalisod kay amigo nga tinuod. Ang dula ay hango sa totoong mga pangyayari. Ang dula kay gikuha gikan sa tinuod nga mga panghitabo. Sa tuwing pupunta ako sa bahay niya, wala siya. Kada adto nako sa iyang balay, wala siya. Namatay siya ilang araw pagkalipas ng kanyang ika-isandaang kaarawan. Namatay siya pila ka adlaw pagkahuman sa iyang ika-sagatos nga pagselebrar sa iyang pagkatawo. Ikaw ay isang estudyante lamang. Ikaw kay estudyante ra. Pulutin mo ang lapis sa sahig. Kuwaa ang lapis sa bantaw. May nakatingin sa iyo. Naay nagatan-aw nimo. Nakakatawa ka talaga. Kataw-anan gyud ka. Alis! Hawa! Napakahusay nito. Kuyaw kaayo ni. Kailangan niyang pumunta roon bukas. Kinahanglan niya mag-adto didto ugma. Walang Diyos, walang Buddha. Walay Diyos, walay Buddha. Inamin niyang hindi siya marunong mag-Pranses. Giangkon niya nga dili sya kabalo mag-Pranses. Ginaya niya ang mga likha ni van Gogh. Gisundog niya ang mga gibuhat ni Van Gogh. Walang kahit isang mesang bakante sa restawran. Walay bisan usa ka lamesa nga bakante sa restawran. Isulat mo ang iyong apelyido sa ika-apat na linya. Isuwat nimo ang imong apelyido sa ika-upat nga linya. Noong isang araw kasama ko si Carlos at isa niyang kaibigan. Katong usa ka adlaw kauban nako si Carlos ug iyang usa ka amigo. Walang mas mabubuti kaysa riyan. Wala nay mas maayo kaysa sa iya. Pinilit ng mga sundalo ang mga binata na lumahok sa hukbo. Gipugos sa mga sundalo ang mga ulitawo nga moapil sa ila. Pakiusap tandaang patayin ang ilaw bago matulog. Daan nga naandan nga patyon ang suga bag-o matulog. Binasa ko ang aklat hanggang sa pahina 80 kahapon. Gibasa nako ang libro hangtod sa peyj 80 gahapon. Gumawa ako ng isang manika para kay Ann. Nagbuhat ko og usa ka manika para kay Ann. Sinubukan kong magsulat gamit ang kaliwang kamay. Gitistingan nako ug sulat gamit akong tuo nga kamot. Ang kutsilyong ito ay ginagamit sa pagputol ng karne. Kani nga kutsilyo kay gigamit pangputol og karne. Nagkaroon ba ng sapat na pera? Naa ba tama-tama nga kwarta? Pipiliin ko ang mamatay kaysa magnakaw. Pilion nako nga mamatay kaysa sa mangawat. Kailan iyon itinayo? Kanus-a to gibuhat? Ito ba ang susi na hinahanap mo? Kani ba nga susi imong ginapangita? Mas mahal niya si Tom kaysa ako. Mas gihigugma niya si Tom kaysa sa akoa. Narinig ko iyon sa radyo. Nadunggan nako to sa radyo. Walang duda! Walay duda! Kami ay nag-aaral ng wikang Arabo. Nagatuon mi og panulti-ang Arabo. Sino ang may gusto, pwedeng kumuha. Kinsa ang naay gusto, pwede mukuha. Nagtataka ako kung may sakit talaga siya. Natingala ko kon naa ba gyud siyay sakit. Kumakain ng ubas ang aso ko. Nagakaon og parras akoang iro. Tawagan mo ako kung nagiging mapanganib na. Tawagi ko kon delikado na. Hindi ko alam kailan siya pupunta rito. Wa ko nahibalo kanus-a siya moanhi diri. Nasaan ang bahay mo? Asa imong balay? Gustong lumabas ang aso ni Tom. Gusto mogawas ang iro ni Tom. Lahat kami pumasok sa kotse. Tanan mi nisulod sa sakyanan. Huwag kang pumasok sa kwarto ko nang hindi kumakatok! Ayaw og sulod sa kwarto nako nga walay panuktok! Hindi pa ako nakakita ng ganito noon. Wala pa ko nakakita og ing-ani sauna. Sa tingin ko kailangan kong pumasok nang mag-isa. Sa panan-aw nako kinahanglan ko mosulod nga ako ra isa. Nagpanggap siya bilang siya. Nagtakuban siya nga siya. Bakit ayaw mong sumama sa akin sa sinehan? Ngano di man ka mouban sa akoa sa sinehan? Kuba ako. Buktot ko. Matingkad na pula ang dugo. Sinag nga pula ang dugo. Sa iyo ba ang librong ito? Imoha ba ning libro? Simula bukas hindi na ako maninigarilyo. Sugod ugma di na ko manigarilyo. Kamayan mo ako. Kamayi ko. Huwag bumilad sa araw nang matagal. Ayaw og bilad sa adlaw nga dugay. Hindi ko alam anong pinagsasabi mo. Wa ka kabalo sa imong ginapangsulti. May nakita siyang isang barko sa malayo. Naa siyay nakita nga usa ka barko sa lagyo. Sabihin mo sa lahat na uuwi na ako. Igna ang tanan nga mouli nako. Imbestigahan natin. Imbestigahan nato. Hindi Pasko ngayon! Dili Pasko karon! Ang kabayong ito ay may malalaki at magagandang mata. Kani nga kabayo kay mangkadagko ug mangkanindot ang mga mata. Siyempre, may katwiran siya. Siyempre, naa siyay rason. Ang lasang tsokolate ang paborito ko. Ang lasa nga tsokolate akoang paborito. Sino ang nobyo mo? Kinsa ang uyab nimo? Pinagawa niya sa amin ang trabaho. Gipabuhat niya sa amoa ang tarbaho. May kaunting pera na ako ngayon. Naay gamay nga kwarta ko karon. Hindi pa niya binasa ang aklat. Wala pa niya gibasa ang libro. Mahirap magkatotoo ang ganyang klaseng plano. Lisud matinuod ang ingun ana nga klase nga plano. Hindi ako kumakain. Dili ko nagakaon. Nag-aral ng Ingles si Yumi kagabi. Naga-estudyo og Ingles si Yumi gabii. Nagniningning ang mga bituin sa langit. Nagasiga ang mga bituon sa langit. Paano ka aasenso nang walang mabuting edukasyon? Unsaon nimo pag-asenso og wala kay tarong nga edukasyon? Isa siyang sikat na mang-aawit. Usa siya ka sikat nga tagakanta. Ilang taon ang anak mong lalaki? Pilay edad sa imong anak nga laki. Nagsasayang ng maraming pagkain si Tom. Nagakalas og daghan nga pagkaon si Tom. Maghanap tayo ng ibang mapagtataguan. Mangita ta og lahi nga kitaanan. Natumba nang mag-isa ang puno. Natumba og iya ra ang puno. Gusto ko ang lasa ng pakwan. Ganahan ko sa lami sa pakwan. Tumaba ako. Nitambok ko. Nasa Boston ako sa darating na linggo. Naa ko sa Boston sa umaabot nga semana. Gusto mo ba na ilagay ko ito sa mesa? Gusto ba nimo nga ibutang nako ni sa lamesa? Ikinasal kami pagkatapos ng anim na buwan. Gikasal mi pagkahuman sa unom ka bulan. Sinara niya ang kanyang mga mata. Gisarad-an niya ang iyang mga mata. Kainin mo ang sopas mo nang walang ingay. Kaona ang sopas nimo nga walay pagbanha. May araw, ngunit mainit. Naay adlaw, pero init. Akala ko sinabi ko sa iyo na huwag pumunta rito. Abi nako giingon nako sa imoha nga dili mag-anhi dinhi. Bumili ako ng isang pares ng botas. Nipalit ko og usa ka pares sa botas. Nobyo ni Mary si Tom bago niya nakilala si John. Uyab ni Maria si Tom bag-o pa niya nailhan si John. Pinunas ni Tom ang mukha niya. Gipahid ni Tom iyang nawong. Humupa ang bagyo. Nihunong ang bagyo. Pumunta siya sa Londres noong 1970. Niadto siya sa Londres tong 1970. Dumating siya sa paaralan sa tamang oras. Niabot siya sa eskwelahan sa tama nga oras. Ano ang tawag sa ibon na iyan? Unsay tawag anang langgama? Ano ang mga pangunahing pangyayari kahapon? Unsa ang una nga nahitabo kagahapon? Naghihintay ako ng magandang balita mula sa kanila. Nagahulat ko og nindot nga balita gikan sa ilaha. Isinauli mo ang damit dahil maliit talaga, hindi ba? Gibalik nimo ang sinina kay gamay gyud, di ba? Sampung taon na siyang patay. Napo ka tuig na siya patay. Iyon lang ba? Kato lang ba? Mapapagod ka. Kapoyon ka. Mananalo si Tom sa larong ito. Modaog si Tom aning bisyoha. May iilang panulat ako. Naa koy maihap nga pangsulat. Galing sa Tsina ang tsaa. Gikan sa Tsina ang tsaa. Magkukuwento ako sa iyo tungkol sa kanya. Ma-istorya ko sa imoha tungkol sa iyaha. Kasal siya sa isang dentista. Kasado siya sa usa ka dentista. Gabi na talaga, kaya kailangan ko na matulog. Gabii na gyud, kinahanglan na nako matulog. Nahulog nang nahulog ang palaka. Nahog nga nahog ang palaka. Ano ang dapat kong gawin para makinig ka sa akin? Unsa dapat akong himuon para maminaw ka sa akoa? Huwag mong sabihin ang plano natin sa iba. Ayaw og iingon atong plano sa lain. Natapos mo na ba ang takdang-aralin mo? Nahuman na ba nimo imong asaynment? Pero ano ang iyong gagawin kung hindi siya pupunta rito? Pero unsa imong buhaton kon di ka mag-anhi diri? Madali lang sagutin iyon. Dali ra to tubagon. Ano pa kaya ang pwede mong ibigay sa akin na wala pa ako? Unsa pa kaha ang pwede nimo ihatag sa akoa na wala pa ko? Alam niya ang kanyang sariling kasalanan. Kabalo siya sa iyang mismo nga sala. Hindi namin sinasarhan ang aming mga pinto. Di namo ginasarad-an ang among mga pultahan. Sabihin mo sa kanya kung saan siya dapat pumunta. Ingna siya kon asa dapat siya mag-adto. Palaging tumatahol ang aso sa akin. Pirme mo-uma ang iro sa akoa. Kaya tumakbo ako sa restawran ng tatay ko. Maong nidagan ko sa restawran sa akong amahan. Nakita ko ang asong maruming pumasok sa bakuran. Nakit-an nako ang iro nga hugaw nga nisulod sa tanmanan. Mas pipiliin ko ang katas ng pinya kaysa sa katas ng pomelo. Mas pilion pa nako ang katas sa pinya kaysa sa katas sa pomelo. Wala akong bisikleta. Wala koy bisekleta. Gusto mo ba ang San Francisco? Ganahan ka mag San Francisco? Ayaw ko ng mga gusali. Di ko gusto ug mga bilding. Pumupunta siya sa Londres kada buwan. Nagaadto siya og Londres kada bulan. Walang nakatago ang hindi makikita. Walay nakatago nga di makit-an. May higit sa pitong libong wika sa buong mundo. Naay sobra pa ka-pito ka libo nga sinulti-an sa tibuok kalibutan. Tinanong niya ako kung may web cam ako. Gipangutana ko niya kon naa koy web cam. Tinatanggap niya ang mga regalo. Ginadawat niya ang mga regalo. Wala siyang bahay na mapagtitirhan. Wala siyay balay nga mapuy-an. Mahalaga ang iyong pagkakaibigan. Importante inyong panag-amigo. Nagturo siya ng mayayamang babaeng Indiyana. Nagtudlo siya og datu nga mga babaye nga Indiyana. Tinulungan ninyo ako at gusto ko rin kayong tulungan. Gitabangan ko ninyo ug gusto sad nako kamo tabangan. Kita sa mukha niya na nainis siya. Kita sa iyang nawong nga nasuya siya. Ang trahediya ng digmaan ay hindi dapat kalimutan. Ang trahediya sa gubot dili dapat hikalimtan. Kagaya kita noon. Parehas ka nako sauna. Hindi ako nakakasalita ng ibang wika. Di ko nagastorya og lain nga sinulti-an. Hindi sanay si Tom sa buhay sa lungsod. Di anad si Tom sa kinabuhi sa lungsod. Kuntento ka ba sa kasalukuyan mong sweldo? Kontento ba ka sa sweldo nimo karon? Gusto ko makita siyang naghuhubad. Gusto nako makit-an siya nga nagahukas. Bigyan mo siya ng panahon. Tagae siya og higayon. Hindi ko trabaho iyan. Di nako na tarbaho. Wala akong pera. Wala koy kwarta. May umutot. "Hindi ako iyon!" Naay ni-utot. "Dili to ako!" Bumalik siya galing Tsina. Nibalik siya gikan Tsina. Tatanungin kita isa pang muli. Pangutanahon ta ka kaisa nalang. Ang daming itlog sa kahon. Daghang itlog sa kahon. Ngayon ay mas matanda at marunong na siya. Karon kay mas tigulang ug mas kabalo na siya. Nahulog siya at nasaktan ang kanyang binti. Nahog siya ug nasamaran iyang batiis. Nagbabasa siya ng dyaryo kada umaga. Nagabasa siya og dyaryo kada buntag. May nakita akong dalawang lalaking naghahalikan sa pasilyo. Naa koy nakit-an nga duha ka laki nga naghadok sa agi-anan. Kailangan kong alagaan ang mga bata ngayong gabi. Kinahanglan nako atindiron ang mga bata karong gabii. Lahat ng mga kuwento ay interesante. Tanan og storya kay nindot. Nahulog at namatay ang ibon. Nahog og namatay ang langgam. Hindi kita marinig. Di ta ka madunggan. Muntik ko na makalimutan. Hapit nako malimtan. Pinapatawa mo talaga ako. Ginapakatawa gyud ko nimo. Inistorbo namin siya. Giistorbo namo siya. Nagbabasa ang lahat. Nagabasa ang tanan. Gusto ko lamang matulog. Gusto ra nako matulog. Hindi ko alam ang salitang iyan. Wa ko kabalo ana nga pangsulti. Sa atin lamang dalawa; nahulog ba ang loob mo para sa aking kapatid na babae? Sa atoa ra duha; nahog ba imong pagbati sa akong manghod nga baye? Pero ang sansinukob ay walang hanggan. Pero ang paghinigugmaay kay walay katapusan. Nagtatrabaho siya sa gabi. Nagatarbaho siya sa gabii. Ipapaliwanag ko ang lahat mamaya. Iistorya na nako tanan unya. Ikaw ang siyang dapat magdesisyon sa kung anong dapat gawin. Ikaw dapat magdesisyon sa kon unsa dapat buhaton. Natutulog pa siya. Natog pa siya. Wala akong apat na kapatid na babae. Wala koy upat nga lumon nga baye. Hindi ka dapat maging sobrang mapili sa pagkain. Di ka angay mahimong pilian sa pagkaon. Ang kanyang anak na babae ay isang nars. Ang iyang anak nga baye kay usa ka nars. Pinayuhan ako ng doktor na huwag kumain nang sobrang marami. Giingnan ko sa doktor nga dili mokaon og daghan kaayo. Ano ang sasabihin mo para kumbinsihin siyang bumili ng isa? Unsa ang imong iingon aron kombinsihon siya nga mopalit og isa? Hindi ko sinadya! Wa nako tuyoa! Hindi mo palaging naiintindihan. Di nimo pirme masabtan. Ang tren na aking sinakyan ay umalis sa Kyoto nang alas seis, at dumating sa Tokyo nang alas nwebe. Ang tren nga akong gisakyan kay nilakaw sa Kyoto og alas- sais, ug niabot og Tokyo og alas-nwebe. Napagod akong magbasa. Gikapoy ko og basa. Kumakain ka sa silid-aralan? Nagakaon ka sa eskwelahan? May siyam na mga planeta ang araw. Naay siyaw ka mga planeta ang adlaw. Ito ay almusal. Kani kay pamahaw. Masasarap ang kanilang mga keyk. Lami ang ilang mga keyk. Sa tingin mo may magandang panahon tayo bukas? Sa pagtuo ba nimo maayo ang panahon nato ugma? Nagbibiro ka! Nangatik ka! Natatakpan ng putik ang aso mula ulo hanggang paa. Natabunan sa lapok ang iro gikan ulo hangtod sa paa. Ang batang babae iyon na mahaba ang buhok ay si Judy. Kato nga bata nga babaye nga tag-as og buhok kay si Judy. Huwag mo ilagay iyan sa mesa ko. Ayaw na ibutang sa lamesa nako. Natanggap ko ang regalo para sa aking kaarawan. Nadawat nako ang regalo para sa akong adlaw nga natawhan. Masama ang pakiramdam ko kapag gumigising ako sa umaga. Lain sa pamati nako pag bag-o kong mata sa buntag. Bigyan mo ako ng isang dahon ng papel. Tagae ko og usa ka dahon nga papel. Bigyan mo ako ng kopya ng aklat na ito. Tagae ko og kopya ani nga libroha. Hindi tumawag si Tom. Wala nitawag si Tom. Binibigyan niya ang lahat na kanyang hinihingi. Ginatagaan niya ang tanan niya nga ginapangayo. Hindi ko binasa ang bagong nobelang ito, kahit ang kapatid kong babae ay hindi rin. Wala nako gibasa ning bag-o nga nobela, bisan akong lumon nga babaye wala sad. Ang sagot mo'y tama. Ang tubag nimo kay tama. Imposibleng malaman anong mangyayari sa hinaharap. Imposible nga mabal-an nimo ang mahitabo sa umaabot. Takot ako sa kamatayan. Hadlok ko sa kamatayon. Huwag mong gawin ang isang bagay na iyong ikasisi. Ayaw og buhata ang usa ka butang nga imong pagbasulan. Siya si Mei. Nagluluto siya sa kusina. Siya si Mei. Nagaluto siya sa kusina. Maraming kolonya sa Afrika ang Pransiya noon. Daghang kolonya sa Africa ang Pransiya sauna. Ang lalaking iyon ay si Raul. Kato nga laki kay si Raul. Nawala ako sa kagubatan. Nawala ko sa kalasangan. Ang batang lalaki na may isang aklat sa kamay ay pinsan ko. Ang bata nga laki nga naay usa ka libro sa kamot kay katagsa nako. Hinabol ng aso ang pusa. Gigukod sa iro ang iring. Pinatawad ka nila. Gipasaylo ka nila. Hindi ako masaya sa ginawa ko. Wa ko nalipay sa akong gibuhat. Narinig mo ba ang balita? Nadunggan ba nimo ang balita? Dumating sila sa hotel pagkatapos ng takipsilim. Niabot sila sa hotel pagkahuman sa kahaponan. Puno ang tren. Puno na ang tren. Marumi ang plato. Hugaw ang plato. Ang mga magulang ay ninenerbiyos nang kaunti. Ang mga guinikanan kay gikulbaan gamay. Mataas na ang araw nang umalis ako sa kama. Hapit na udto nga nibakod ko sa higdaanan. Wala siyang mga kaibigan para payuhan siya. Wala siyay mga amigo para tagaan siya og adbays. May maraming magagandang babae sa Shanghai kaysa sa Tokyo. Naay daghang gwapa nga mga babaye sa Shanghai kaysa sa Tokyo. Ito ay Copacabana! Kani kay Copacabana! Hindi ito matigas. Di ni gahi. Ang ginagawa niya ay ilegal. Ang gibuhat niya kay ilegal. Ano pang pwede ninyong gawin? Unsa pa inyong pwede nga buhaton? Pwede ba kitang ihatid hanggang sa pintuan? Pwede ba ta ka ihatod hangtod sa pultahan? Sumigaw siya sa kanya, pero hindi niya narinig. Nishagit siya sa iyaha, pero wa siya nadunggan. Naghapunan siya ng isda. Nanihapon siya og isda. Sa susunod, sabihin mo ang totoo. Sunod, iingon na ang tinuod. Niyaya ni Tom si Mary na lumabas. Giagda ni Tom si Maria og gawas. Nawa'y magkatotoo ang aking panaginip. Unta matinuod akong damgo. Hindi ko matandaan saan ko iniwan ang kotse ko. Di nako mahinumdoman asa nako nabilin akong sakyanan. Pagod ako! Gikapoy ko! Hindi kami dumating dahil umulan. Wa mi niabot kay niulan. Maraming salamat sa tulong. Daghang salamat sa tabang. Madaling mapagod si Tom. Dali kapoyon si Tom. Wala akong oras para magbasa. Wala koy oras aron magbasa. Bakit hindi ka tumawag bago pumunta rito? Ngano di ka motawag bag-o moanhi diri? Mapait ang lasa ng gamot. Pait ang lasa sa tambal. Itinaas ng lalaki ang kanyang kamay para magtanong. Gitaas sa laki ang iyang kamot aron mangutana. Mabait na bata si Emi. Buotan nga bata si Emi. Hindi siya marunong magmaneho ng kotse. Wala siya kabalo mo-drayb og sakyanan. Tinitigan niya ang kanyang mga kuko. Gitutokan niya iyang mga kuko. Sobrang bait mo sa akin. Buotan kaayo ka sa akoa. Narinig kong napakayaman niya. Nadunggan nako nga datu kaayo siya. Isang babae ay nagsulat ng 30 aklat tungkol sa kung paano maging masaya, at pagkatapos nagpakamatay. Usa ka babaye kay nagsuwat og 30 ka libro tungkol sa kon unsaon mahimong malipayon, ug human nagpakamatay. Sa tingin mo gusto ko itong gawin? Abi nimo ganahan ko nga himuon ni? Ano ang suot mo? Unsa imong gisuot? Bakit ka bumili ng isang bulaklak? Ngano nipalit ka og usa ka bulak? Ang diksyunaryong ito ay naglalaman ng hindi lalagpas sa 20,000 salita. Kani nga diksyunaryo kay naay sulod nga di molagpas og 20,000 ka storya. Kontra sa diborsyo ang Simbahang Katolika. Di uyon sa diborsyo ng Simbahan nga Katolika. Gusto kong mabuhay. Gusto nako mabuhi. Kami ay ang lahat ng mga sabik na makita ang pelikula. Kami kay ang tanan nga eksayted nga makit-an ang salida. May nararamdaman ka bang sakit sa ibang parte ng katawan? Naa kay nabatian nga sakit sa lain nga parte sa imong lawas? Binilhan ko ang batang babae ng isang suweter. Gipalitan ko ang bata nga baye og usa ka suweter. Panaginip ba ito? Damgo ba ni? Sa natitirang mga salita sa listahan, lima ay pangngalan. Sa mga nabilin nga gipanulat sa listahan, lima ang nawn. Huwag matulog nang nakasindi ang ilaw. Ayaw og katulog nga naay sindi ang suga. Ang pangalan ko ay Ludwig. Akong ngalan kay Ludwig. Napanaginipan niya ang kanyang bahay. Nadamgohan niya iyang balay. Ang pangarap ni Tom ay makapunta sa isang unibersidad sa Inglatera. Ang pangandoy ni Tom kay makaadto sa usa ka unibersidad sa Inglatera. Bagay talaga sa iyo ang kurbatang iyan. Angayan gyud ka anang kurbataha. Napakabata mo pa para magpakasal. Bata pa kaayo ka para magpakasal. Subukan mong hanapin. Tistinga og pangita. Iinumin ko ang kape. Imnon nako ang kape. Nasa tabi lang ang istasyon. Naa ra ko sa tapad sa istasyon. Ayaw ko ng mga nakakatakot na palabas. Di ko ganahan og salida nga kahadlokan. Hindi ako naniniwalang nagdudulot ng kamalasan ang mga pusang itim. Di ko mutuo nga naay dala nga kamalasan ang iring nga itom. Ano ang mapag-uusapan? Unsa ang pag-istoryahan? Walang mali sa iyong sanaysay. Walay mali sa inyong gisulat. Normal lang iyan sa Alemanya. "Talaga?" Normal ra na sa Alemansya? "Tinuod?" Hindi ko alam paano tulungan si Tom. Wa ko kabalo unsaon pagtabang kay Tom. Okey na ako ngayon. Okey na ko karon. Maaaring sumabog iyan. Pwede na mubuto. Alam niyang siya ay nagkamali. Kabalo siya nga na-mali siya. Hindi pwedeng pilitin ang sinuman. Di pwede lugson ang bisan si kinsa. Saan ka pupunta ngayong gabi? Asa ka moadto karong gabii? May kaunting pera ako dito. Naa koy gamay kwarta diri. Si Tom ay isang Muslim. Si Tom kay usa ka Muslim. Tinawagan ko siya kaninang umaga. Gitawagan nako siya ganihang buntag. Pinatay ko ang konde. Gipatay nako ang konde. Hindi ko alam kailan, pero magaganap iyan balang araw. Wa ko kabalo kanus-a, pero mahitabo na usa ka adlaw. Pupunta ako sa Europa sa susunod na linggo. Mag-adt ko sa Europa sunod semana. Pumunta ako sa pinangyarihan ng krimen. Niadto ko sa nahitaboan sa krimen. Sila ay hindi patay. Di pa siya patay. May kompyuter ba sila? Naa ba silay kompyuter? Hilig ko ang pangongolekta ng mga lumang laruan. Hilig nako ang pagkolekta og mga daang dulaan. Walang maniniwala sa tsismis na iyan. Walay mutuo anang tsismisa. Dahil ikaw ay nagsisisi, patatawarin kita. Kay tungod nga nagbasok ka, pasayloon ta ka. Hindi ko siya sinisisi dahil diyan. Wala nako siya gibasol tungod ana. Halos maiyak si Tom. Halos makahilak si Tom. Tawagan mo kami mamayang gabi. Tawagi mi unyang gabii. Uy, saan ka galing? Oy, asa ka gikan? Kinailangan ninyong alagaan si Mary. Kinahanglan ninyo ampingan si Maria. Mas gusto ko ang mainit na tsaa kaysa malamig. Mas ganahan ko og init nga tsaa kaysa sa tugnaw. Hindi na ako pagod. Wa ko gikapoy. Pinakain mo na ang aso? Gipakaon na nimo ang iro? Gusto ko ang amoy ng bagong tinapay. Ganahan ko og humot sa bag-o nga pan. Alam mo ang daan? Kabalo ka sa agi-an? Bawal ito sa karamihan ng mga bansa. Bawal kini sa kadaghanan nga nasud. Huwag mo akong tratuhin na parang isang baliw! Ayaw ko og tratuha nga mura og usa ka boang! Maganda si Inang Kalikasan. Nindot si Inang Kalikasan. May gusto ka bang sabihin sa akin? Naa kay gusto iingon sa akoa? Nakapasa siya sa eksamen. Nakapasar siya sa eksam. Umuulan kagabi. Nag-ulan gabii. Kapag may pera ako, babayaran ko ang utang ko, pero sa ngayon hindi ako makakabayad. Kon naa koy kwarta, bayran nako akong utang, pero di sa ko kabayad karon. Magkano ang orasan na ito? Tagpila ning orasan? Gutom na gutom na gutom na ako. Gigutom na kaayo ko. Hindi na ako nene. Di na ko bata. Binuksan niya ang sobre. Giablihan niya ang sobre. Hindi pa ako nakahanap ng trabaho hanggang ngayon. Wa pa ko kakita og tarbaho hangtod karon. Pasensya na, hindi ako nagpapasok ng mga taong hindi ko kilala. Pasensyahi na, di ko nagapasulod og mga tawo nga wa nako nailhan. Wala akong trabaho. Wala koy tarbaho. Isipin natin ang pinakamalalang pwedeng mangyari. Hunahunaon nato nga ang kinakalalaan nga pwede mahitabo. Armado ang mga sundalo. Armado ang mga sundalo. May tanong ako para sa iyo. Naa koy pangutana para sa imoha. Nasaan na kayo? Asa na mo? Gaano ko man pilitin, hindi ko magawang kalimutan ang halik na iyon. Bisan unsa nako og pugos, di nako mahimo nga hikalimtan tong haluka. Paano mo malaman kung siya'y patay na? Unsaon nimo og kahibalo nga patay na siya? Nalalaglag ang isang dahon. Nahog ang usa ka dahon. Maaaring magkaroon ng ibang lalaki ang asawa mo. Tingali pwede mangabit imong asawa. Ang trabaho nila ay ang bumili ng mga prutas at gulay. Ang ilang tarbaho kay ang mopalit og mga prutas ug gulay. Kailangan kong isauli ang aklat bago dumating ang Sabado. KInahanglan nako iuli ang libro bag-o moabot ang Sabado. Bakit bumili ka ng ibang kotse? Nganong nipalit ka og lain nga sakyanan? Mukhang malakas siya. Mura og kusgan siya. Patawarin ninyo si Tom. Pasayloon ninyo si Tom. Ito ang bandila ng bansang Hapon. Kini ang bandila sa nasud sa Hapon. Siya ay may maliliit na paa. Naa siyay gamay nga lawas. Ang kaaway ng kaibigan mo ay kaibigan mo. Ang kaaway sa imong amigo kay amigo sad nimo. Parang gusto kong uminom ng serbesa. Mura og gusto nako moinom og serbesa. Kung hindi dahil sa araw, hindi tayo mabubuhay. Kon dili tungod sa adlaw, di ta mabuhi. Gusto kong umalis dito! Gusto nako molakaw diri. Ikaw ay isang magandang babae. Ikaw kay usa ka gwapa nga babaye. Siya ay natutulog sa umaga at nagtatrabaho sa gabi. Siya kay matog sa buntag ug nagatarbaho sa gabii. Mga doktor sila. Mga doktor sila. Sa wakas, pumili siya ng ibang kuting. Sa kinauwaihan, nipili siya og lain nga iring. Palagi siyang mapagbigay sa mga nangangailangan. Pirme siya mohatag sa nanginahanglan. Ngayon ang aking ikalabing-anim na kaarawan. Karon mao akong ika-disisayes nga adlaw nga natawhan. Kumikidlat bago kumulog. Naga-kilat bag-o mokulog. Sumulat ako ng isang aklat dalawang taon ang nakakaraan. Nagsulat ko og usa ka libro duha ka tuig na nilabay. Ang wikang Ingles ay naging predominante sa buong mundo sa maraming dahilan. Ang panulti-on nga Ingles kay nahimong dominante sa tibuok kalibutan sa daghan kaayo nga rason. Tatawag ako ng taksi para sa atin. Tawagi ko og taksi para sa atoa. Ganito ang paggamit ng makina. Ing-ani paggamit og makina. Ininit niya ang malamig na sabaw para sa hapunan. Giinit niya ang tugnaw nga sabaw para sa panihapon. Binigyan ko ng kwintas na perlas ang kapatid kong babae para sa kanyang kaarawan. Gitagaan nako og kwintas nga perlas ang akong lumon nga baye para sa iyang adlaw nga natawhan. Nag-uumpisa siyang magtrabaho nang alas-siyete. Nagasugod siya og tarbaho inig ka alas-siyete. Kailangan ko ng isang kahon ng mga pako. Kinahanglan nako og usa ka kahon nga lansang. Hindi ko matandaan kung sino ang unang dumating. Di na nako mahinumdoman kinsa una niabot. Tinamaan si Tom ng isang bola ng golf. Naigo si Tom og usa ka bola sa golf. Ikaw ay isang mahusay na kusinero. Ikaw kay usa ka nindot nga kusinero. Makukuha mo kapag susubukan mo. Makuha nimo kon imong tistingan. Ang ikli. Ka gamay. Tulog ba siya? Natog siya? Isang araw, lumuwas si Elisa ng Madrid. Usa ka adlaw, niadto si Elisa og Madrid. Nakalimutan ko talaga na may pasok ngayon! Nakalimot gyud ko nga naay klase ron! Nagdisisyon si Kenji na maging isang kusinero. Nagdesisyon si Kenji nga mahimong usa ka kusinero. Wala akong nalalaman na kahit ano tungkol sa bansang Hapon. Wala koy nabal-an nga bisan og unsa sa nasud sa Hapon. Hindi lahat ng mga estudyante ang dumalo sa pulong. Di tanan estudyante niadto sa pulong. Bukas, dadalhin kita sa aking palasyo. Ugma, dad-on ta ka sa akong palasyo. Anong gagawin mo kapag may isang milyong dolyar ka? Unsay imong himoon kon naa kay usa ka milyon nga dolyar? Gusto mong magkaroon ng mga anak? Ganahan ka magka-anak? Gusto niyang magpakasal agad. Gusto niya magpakasal dayon. Babayaran niya ang lahat. Bayran niya tanan. Sipilyuhin mo ngipin mo. Sipilyuhi imong ngipon. Tatawagan ko siya mamaya. Tawagan nako siya unya. Uminom ng kape si Tom habang naninigarilyo si Mary. Niinom og kape si Tom samtang naingarilyo si Maria. Binuksan ng sanggol ang bibig. Giablihan sa bata iyang baba. Pinakilala niya ako sa kanyang kapatid na lalaki. Gipaila-ila ko niya sa iyang lumon nga laki. Bakit hindi tayo kumain? Nganong di man ta mokaon? Maawa ka! Malooy ka! Sa pagpasok niya sa kamalig, may nakita siyang isang nawawalang bisikleta. Sa pagsulod niya sa kamalig, naa siyay nakit-an nga nawala nga bisekleta. Bumaba sila ng bus. Ninaog sila sa bus. Katatawag lang sa akin ng pulis. Bag-o ra nitawag sa akoa ang pulis. Sigurado ka bang magpapalagay ka ng tatu? Sigurado ba ka nga magpabutang ka og tatu? Narinig ko pati mga motorista ng taksi ay madalas na nawawala sa Tokyo. Nadunggan nako pati mga motorista sa taksi nga halos pirme mawala sa Tokyo. Hindi ko alam kung bakit ang saya-saya ko sa araw na ito. Wa ko kabalo kon nganong malipayon kaayo ko karong adlaw. Mas malaki ang kotseng ito kaysa sa kotseng iyon. Mas daku ning sakyanan kaysa sa ato nga sakyanan. Hindi posible ang manirahan sa pulong iyan. Di posible nga mopuyo ana nga lupa. Naapektuhan ang kanyang mga baga ng paninigarilyo. Apektado iyang baga tungod sa panigarilyo. Bumili ka ng ilang tokwa pabalik mo sa bahay. Palit og pila ka tokwa pagbalik sa balay. Iniisip kong mag-abroad sa darating na taon. Gihunahuna nako nga mag-abroad sa moabot nga tuig. Ayon sa kanya, hindi siya pupunta rito. Matod niya, di siya moanhi diri. Sumakay si Tom sa kotse at umalis na sila. Nisakay si Tom og sakyanan ug nilakaw na sila. Ipahihiram ko ito sa iyo. Pahulmon ta ka ani. Sobrang hina niya sa matematika. Hinay kaayo siya sa matematika. Ganoon ba ang gusto mo? Ing-ato ba imong gusto? Mas malinaw ang paningin mo kaysa sa akin. Mas klaro ang imong panan-aw kaysa sa akoa. Pwede ko bang makita ang tiket mo? "Oo. Eto." Pwede ba nako makit-an imong tiket? "Oo. Naa ra." Nakuha niya ang kanyang hiling sa wakas. Nakuha niya iyang pangandoy sa kinauwaihan. Anong hindi pumapatay sa iyo ay siyang nagpapalakas sa iyo. Unsay dili mopatay sa imo kay mao ang magpakusog sa imoha. Gusto mong magtrabaho sa METRO?! Ganahan ka magtarbaho sa METRO?! Pumapasok sa paaralan si Hiromi ng limang araw sa isang buwan. Nagaadto sa eskwelahan si Hiromi og lima ka adlaw sa usa ka bulan. Nakita ko siya. Nakit-an nako siya. Meron akong dalawang pusa. Naa koy duha ka iring. Kinse minutos na lang at aalis na ako dito. Kinse minutos na lang molakaw nako diri. Binasa mo ba ang dyaryo ngayon? Gibasa ba nimo ang dyaryo karon? Hindi umuwi sa bahay si Steve. Wala niuli sa balay si Steve. Iyan ay walang kabuluhan. Kana kay way kapuslanan. Sinuswerte si Tom. Giswerte si Tom. Parang gusto kong umiyak. Murag gusto nako mohilak. Dahil doon, nawalan siya ng trabaho. Tungod ato, nawad-an siya og tarbaho. Bilog ang mga bola. Lingin ang mga bola. Habambuhay niyang iibigin ang kanyang asawa. Hangtod-hangtod niya higugmaon iyang asawa. Gaano kalawak ang parke na ito? Unsa kadaku ning parkeha? Hindi kailangan ni Mike na hugasan ang kotse ng kanyang nanay sa araw na ito. Di kinahanglan ni Mike nga hugasan ang sakyanan sa iyang inahan aning adlawa. Maglaro kayo ni Tom. Pagdula mo ni Tom. Tinanong sa akin ng matanda ang oras. Gipangutana sa akoa sa tigulang ang oras. May kaunting posibilidad ng tagumpay. Naay gamay nga posibilidad nga modaog. May kaibigan si Tom na ang nanay ay isang beterinarya. Naay amigo si Tom nga ang inahan kay usa ka beterinarya. Galing siya sa Pransiya. Gikan siya og Pransiya. Wala siyang ibang gawin kung hindi tumawa. Wala siyay laing buhaton kon di ang mokatawa. Lumipad ang isang bubuyog palabas ng bintana. Nilupad ang usa ka buyog paggawas sa bintana. Nandito rin si Tom. Naa sad diri si Tom. Ang wikang kinagisnan ni Tom ay ang Ingles. Ang sinultian nga namathan ni Tom kay Ingles. Mainit ang kape. Init ang kape. Kumusta ang iyong pag-aaral? Kumusta imong pag-eskwela? Bakit hindi ka matulog nang saglit? Ngano di ka matog kadali? Kailangan kong makita! Kinahanglan nako makit-an! Ako'y may isang panaginip. Naa koy usa ka damgo. Malapit na tayo. Duol na ta. Nasa hardin ang tatay ko. Naa sa tanmanan akong amahan. Sanay kaming kumain ng mga pagkaing simple. Anad mi mokaon og pagkaon nga simple ra. Ang Abril ay sinusundan ng Mayo. Gisundan ang Abril og Mayo. Hindi ka nila pwedeng sisantehin. Di ka nila pwede kwaan og panarbaho. Baliw ka ba? Boang ka? Wala ni isang kapatid na babae o lalaki si Tom. Walay ni usa ka lumon nga baye o laki si Tom. Madalas lumilindol sa bansang Hapon. Halos pirme maglinog ang nasud nga Hapon. Halos sirain ng eskandalo ang kanyang karera. Halos gub-on og eskandalo ang iyang tarbaho. Sinong may alam kung ano na ang nangyari sa kanya? Kinsay nahibalo unsa nay nahitabo sa iyaha? Gusto kong makita ang nanay mo. Gusto nako makit-an ang imong inahan. Ang guwapo niya. Gwapo kaayo siya. Pareho pa rin ang sitwasyon. Parehas ra gihapon ang sitwasyon. Gaano kadalas mo siya makita? Pila ka higayon nimo siya makit-an? Mataas ang kanyang sweldo. Daku siya og sweldo. Nabintang siya ng pagsasabi ng hindi totoo. Naapsan siya og pagsulti sa di tinuod. Hindi dapat kainin ang karneng hilaw. Di angay kaonon ang karne nga hilaw. Mas pipiliin ko ang pamamasyal kaysa sa panonood ng palabas. Mas pilion nako ang molaag kaysa sa magtan-aw og salida. Iyon ay mahaba. Kato kay tag-as. Mahaba iyon. Tag-as to. Siya ay kinakabahan at madali siyang matakot. Gikulbaan siya ug dali ra mahadlok. Masyadong mabait si Kyoko para buhatin ang bagahe ko para sa akin. Buotan kaayo si Kyoko aron alsahon ang bagahe nako para sa akoa. Ikaw ang aking iibigin habambuhay. Ikaw akong higugmaon hangtod-hangtod. Ang pulis ay nagpoprotekta sa testigo. Ang pulis ang tigprotekta sa testigos. Huwag paghaluin ang negosyo na may kasiyahan. Ayaw og halo-a ang negosyo nga naay kalipay. Paano kung talagang alam na niya ang lahat ng bagay? Unsaon kon tinuod nga kabalo gyud siya sa tanang butang. Hanggang tatlong kilometro ang papunta doon. Hangtod tulo ka kilometro ang paadto didto. Umiinom ka ng kape? Naga-inom ka og kape? Mabilis ka ring masasanay diyan. Dali ra ka maanad ana. Sino ang mas matangkad, ikaw o si Ken? Kinsa ang mas tag-as, ikaw o si Ken? Malakas ang lalaki. Kusgan ang laki. Bata ang lalaki. Bata ang laki. Siya ang aking guro. Siya akong magtutudlo. Namimiss ko na ang pamilya at bayan ko. Gimingaw nako sa akong pamilya og lungsod. Madilim, kaya tingnan ang dinadaanan. Ngitngit, maong tan-awa ang agi-an. Nililibing ng aming aso ang kanyang mga buto sa hardin. Gilubong sa amoang iro ang iyang mga bukog sa tanmanan. Mag-antay tayo rito hanggang siya'y bumalik. Maghulat ta diri hangtod mobalik siya. Tanghali na. Udto na. punta tayo kanila mark Adto ta ilaha Mark. ano ang mas tama "punta tayo kanila john o punta tayo kina john" Unsa ang mas tama, "Adto ta ilaha John o adto ta ila John"? Isulat ang iyong pangalan at address sa sobreng ito. Isulat inyong ngalan ug address ani nga sobre. Anak kita. Anak ta ka. Nagsimula ang apoy sa kusina. Nagsugod ang kayo sa kusina. Kilala ninyo ang isa't isa? Kaila ninyo ang usa'g-usa? Binabasa ko ang aklat na ito. Gibasa nako ning libroha. Hindi lahat ng bata gusto ng mansanas. Di tanan bata ganahan og mansanas. May isang daang sentimetro sa isang metro. Naay usa ka dalan nga semento sa usa ka metro. Kinain ko ang mga mansanas na berde. Gikaon nako ang mga mansanas nga lunhaw. Handa na kami. Andam na mi. Handa na tayo. Andam na ta. Malusog pa rin siya kahit na matanda na. Himsog gihapon siya bisan og tigulang na. Dadating ako tanghali para sunduin ka. Moabot ko og udto aron sundoon ka. Naaakit siya sa mga babaeng Asyana. Ganahan siya og babaye nga Asyana. Nilabas niya ang isang aklat at nag-umpisang basahin ito. Gipagawas niya ang usa ka libro ug nagsugod og basa niini. Oras na ng tulog. Oras na aron matog. Hindi lamang iyan ang problema. Dili ra kana ang problema. Anong oras ka humiga kahapon? Unsay oras ka nihigda gahapon? Alam kong may nakita akong gumalaw. Kabalo ko nga naa koy nakit-an nga nilihok. Bawal manigarilyo dito. Bawal manigarilyo diri. Gusto naming bumoto. Gusto namo mobuto. Nag-aaral ka ba? Nag-eskwela ka ? Palaging natatalo si Tom. Pirme pildi si Tom. Marunong akong lumangoy. Kabalo ko molangoy. Kung may pera ka diyan, kahit magkano, pahiramin mo ko pakiusap. Kon naa kay kwarta dira, bisan og pila, pahulma ko palihog. Bumili ako ng isang kamera na nagkakahalaga ng 30 dolyares. Nipalit ko pg usa ka kamera nga tag-30 ka dolyar. Sa tingin ko ang dahilan kung bakit napakagaling ni Tom sa Pranses ay dahil nanonood siya ng maraming palabas sa wikang Pranses. Nagtuo ko nga ang rason nganong kuyaw kaayo si Tom sa Pranses kay tungod nagatan-aw siya og daghan nga palabas sa sinultian nga Pranses. Taga-Saitama ako. Taga-Saitama ko. Pinalinis ko ang kwarto ko sa kanya. Gipalimpyohan nako ang kwarto nako sa iyaha. Ang problema sa droga ay pandaigdigan. Ang problema sa drogas kay pangtibuok kalibutan. Hindi na siya mabubuhay nang matagal. Di na siya mabuhi og dugay. Hindi papasok sa loob si Tom. Di mosulod si Tom. Kaaalis lamang ni Inay para mag-shopping. Bag-o ra nilakaw si Inay aron mag-shopping. Umapaw ang ilog dahil sa malakas na ulan. Niapaw ang suba tungod sa kusog nga ulan. Bibigyan kita ng isa pang pagkakataon. Tagaan ta ka og usa ka ka higayon. Mahal ni Peter si Jane. Gihigugma ni Peter si Jane. Ang pag-ibig ay umuusbong mula sa pag-ibig. Ang paghigugma kay nigikan sa gugma. Kung gusto kong mahalin ako ng ibang tao, ako mismo ang unang magmahal. Kon gusto nako nga higugmaon ko sa laing tawo, ako mismo ang una nga mohigugma. Hindi pa niya tapos basahin ang aklat na iyan. Wala pa siya nahuman og basa anang libroha. Tinawag ng guro ang pangalan ng bawat estudyante. Gitawag sa magtutudlo ang ngalan sa kada estudyante. Anong nangyayari diyan sa taas? Unsay nahitabo dira sa taas? Mas mahal ni Jack si Ben kaysa kanyang sarili. Mas gihigugma ni Jack si Ben kaysa sa iyang sarili. Marunong ka ring magsalita ng wikang Pranses? Kabalo sad diay ka magstorya og sinultian nga Pranses? Anong ginawa mo sa aking pitaka? Unsay gibuhat nimo sa akong pitaka? Alam ko ano ang gusto ko. Kabalo ko sa imong gusto. Naniniwala ako na inosente siya. Nituo ko nga inosente siya. Bukas kami bukas. Abli mi ugma. May isang maliit na hardin sa harap ng aking bahay. Naay usa ka gamay nga tanmanan sa atubangan sa akong balay. Sasabihin namin kay Tom. Iingon namo kay Tom. Hindi tatagal ang bagay na ito. Di magdugay ning butanga. Pinuno niya ang baso ng alak. Gipuno niya ang baso og ilimnon. Hahantong siya sa kulungan. Moabot siya og presohan. Kapag tama ka, tama ka. Kon tama ka, tama ka. May isang babaeng taga-Amerika sa klase namin. Naay usa ka babayeng taga-Amerika sa among klase. Napakaganda ng panaginip mo. Nindot kaayo imong damgo. Buong araw nanatiling tahimik si Tom. Tibuok adlaw hilom ra kaayo si Tom. Ang hirap. Lisud kaayo. Huwag mong ipabukas ang anong magagawa mo ngayong araw. Ayaw ipa-ugma ang mga mabuhat nimo karong adlawa. Galit ka ba sa akin dahil napakaikli ng palda ko? Nasuko ba ka sa akoa kay gamay kaayo ko og palda? Nakipagkaibigan ako sa isang estudyanteng banyaga. Nakig-amigo ko sa usa ka estudyante nga dili taga diri. Nagsinungaling ka sa amin! Nangatik ka sa amoa! Ang ingles ay hindi aking katutubong wika. Ang Ingles kay dili akong sinultian. May mapa ka ba? Naa kay mapa? Nawalan ako ng gana. Nawad-an ko og gana. Ako'y isang taga-lungsod. Ako kay usa ka taga-lungsod. Sa madaling salita, siya ay tamad. Sa dali nga storya, tapulan siya. Natatakpan ng niyebe ang buong bansa. Natabunan og niyebe ang tibuok nasud. Talagang ginagalit niya ako. Ginapasuko gyud ko niya. Walang araw at ang buhay ay imposible. Walay adlaw ug ang kinabuhi kay imposible. Wala siyang perang pambili ng bagong kotse. Walay siyay kwarta pangpalit og bag-o nga sakyanan. Inaamin ko na mali ako. Giangkon nako nga mali ko. Biniro niya siya, ngunit hindi siya tumawa. Giatik niya siya, pero wa siya nalipay. Hindi ko hinihingi ang kanilang mga opinyon. Wa nako gipangayo ilang mga opinyon. Siya ay isang matapang na sundalo. Siya usa ka isog nga sundalo. Ang pangalan ko ay Hisashi. Ang ngalan nako kay Hisahi. Siya ang pinakakuripot na tao na aking nakilala. Siya ang pinakakuripot nga tawo nga akong nailhan. Kay alat naman nitong sopas! Asin kaayo ning sopas. Ang aklat na ito ay inilimbag sa Inglatera. Kani nga libro kay giprinta sa Inglatera. Ang aklat niya ay nagbigay sa akin ng inspirasyon. Ang iyang libro kay naghatag sa akoa og inspirasyon. Mas matanda si Nanay kaysa kay Tatay. Mas tigulang pa si Nanay kay Tatay. Sabihin mo kay Tom kung ano ang iyong narinig. Ingna si Tom kon unsa imong nadunggan. Nakapunta ako diyan nang maraming beses. Nakaanha ko dira kapila pa. Ligpitin mo ang kwarto mo ngayon mismo. Limpyohi imong kwarto karon dayon. Ayaw ko ng piniritong isda. Di ko og prito nga isda. Nandito sila. Naa sila diri. Ayaw kong mag-aral. Di ko gusto mag-eskwela. Sa tingin ko mas maganda kang tingnan na may mahabang buhok. Sa panan-aw nako mas gwapa tan-awon ang tag-as og buhok. Ang tanong ay saan bilhin ang aklat na iyan. Ang pangutana kay asa paliton nang libroha. Handa ako kapag handa ka na. Andam ko kon andam na ka. Ikinasal siya para sa pera. Gikasal siya para sa kwarta. Kaninong kaibigan ka? Kang kinsa man ka amigo? Kaibigan ka nino? Amigo ka ni kinsa? Ayaw mong umupo? Di ka gusto molingkod? Hindi ka pinapayagang pumunta diyan sa loob. Wa ka gitugtan og anha dira sa sulod. Binigyan niya ako nitong mga lumang barya. Gitagaan ko niya og daan nga sinsilyo. Natulog kayo. Natog mo. Nakita ko siyang tumatakbo. Nakit-an nako siya nga nidagan. Imposibleng tulungan kita. Imposible nga tabangan ta ka. Sino ang makakapagsabi anong mangyayari sa hinaharap? Kinsa may makaingon unsa ang mahitabo ugma? Sa tingin ko nasa akin ang sagot. Sa panan-aw nako naa sa akoa ang tubag. Pera lamang iyan. Kwarta ra na. May isang pusa sa loob ng bahay ko. Naay usa ka iring sa sulod sa akong balay. Ito'y hindi isang tigre. Kani dili usa ka tigre. Kapag walang tao dito, mag-iwan ka na lang ng isang mensahe. Kon walay tawo diri, pagbilin lang ug usa ka mensahe. Saan nakatayo ang katedral? Asa nabutang ang katedral? Nakaalis na ang tren nang dumating ako sa istasyon. Nilakaw na ang tren inig abot nako sa istasyon. Turuan mo ako ng kaunting kanji, pakiusap. Tudloe ko og gamay nga kanji, palihog. Kinain ng mga daga ang ilang bahagi ng tinapay. Gikaon sa mga ilaga ang pila ka pikas sa pan. Mag-isa niyang ginawa iyon. Siya ra usa ang nagbuhat ato. Si Tom ba isang aktor? Si Tom ba kay usa ka aktor? Isang guro ang tatay ko. Usa ka magtutudlo akong amahan. Ang ginto ay ang hari ng mga hari. Ang bulawan kay ang hari sa mga hari. Maghintay hanggang maging berde ang ilaw. Maghulat hangtod mahimong lunhaw ang ilaw. Wala siyang nobya. Wala siyay uyab. Nakita ko siyang pinagagalitan ng kanyang tatay. Nakit-an nako siya nga gikasuk-an sa iyang amahan. Hindi ka dapat pumunta sa paaralan. Di ka angay moadto og eskwelahan. Puwede siyang magpahinga. Pwede siya magpahulay. Naghingi siya ng maraming pera. Nangayo siya og daghan nga kwarta. Kahapon ang kaarawan ko. Gahapon akong adlaw nga natawhan. Takbo! Dagan! May sakit ako! Naa koy sakit! Natalo ako. Napildi ko. Halika na. Ali na diri. Nahirapan akong pumara ng taksi. Nalisdan ko og para og taksi. Ginagawa ko lamang ang aking trabaho. Gibuhat ra nako akong tarbaho. Ako'y isang batang mahiyain. Ako usa ka bata nga maulawon. Ipinanganak siya sa Estados Unidos at lumaki sa bansang Hapon. Gitawo siya sa Estados Unidos ug nidako siya sa nasud sa Hapon. Marunong ka bang mangabayo? Kabalo ba ka mangabayo? Ayaw na ayaw ko ang mga sinungaling. Di gyud ko ganahan og mga bakakon. Ano nga ang pangalan ng hotel? Unsa gani ngalan sa hotel? Hindi ko matandaan. Di nako mahinumdoman. Maraming salamat sa pag-imbita sa akin. Daghang salamat sa pag-imbita sa akoa. Walang laman ang bote. Walay sulod ang botelya. Basa ang mga aso. Basa ang mga iro. Narinig ko na hinalikan mo ang aking nobya. Nadunggan nako nga gihalokan nimo akong uyab. Gusto ko sana ng pulang mga sapatos. Gusto unta nako og pula nga mga sapatos. May marunong ba ditong magmaneho ng kotse? Naa bay kabalo diri og drayb og sakyanan? Kinagat ako ng aso sa kamay. Gipaak ko og iro sa kamot. Bakit hindi natin makiliti ang ating mga sarili? Nganong di nato magitik atong mga kaugalingon? May ideya ka ba kung paano ito nangyari? Naay ba kay ideya kon naunsa ni nahitabo? Ilang taon ka na? Pila nay edad nimo? Ako'y 16 na taong gulang. Ako kay 16 ka tuig. Bakit hindi mo sinabi sa mga magulang mo? Nganong wala nimo giingon sa imong mga guinikanan? Sila ay nakikinig ng radyo. Naminaw sila sa radyo. Wang ang pangalan ko. Wang ang akong pangalan. Ang lakas ng radyo. Kusog kaayo ang radyo. Pakihinaan. Palihog hinayi. Magkahawak-kamay tayo sa larawang iyan. Naggunitay ta og kamot ani nga ritrato. Bago ka ba rito? Bag-o ra ka diri? Sa totoo lang, ayaw ko ang pagkagupit sa buhok mo. Sa tinuod ra, di ko ganahan sa gupit sa imong buhok. Si Raisa ay kyut. Si Raisa kay kyut. Hindi ako nakatulog ng maayos. Wa ko nakatog og tarong. Ang daan na ito ay magdadala sa iyo patungo sa sentro ng bayan. Kani nga dalan ang magdala sa imoha padulong sa sentro sa lungsod. Lilipad ang eroplano sa loob ng isang oras. Mulupad ang eroplano sa sulod sa usa ka oras. Nagkukulo siya ng tubig para sa tsaa. Nagpakulo siya og tubig para sa tsaa. Ipinanganak ako sa Israel. Gipakatawhan ko sa Israel. Ako'y hindi bulag. Di ko bulag. Salamat sa hapunan. Salamat sa panihapon. Mukha siyang babae. Mura siya og babaye. Dapat humingi tayo ng walis para walisan ang sahig. Dapat nga mangayo ta og silhig aron silhigan ang salog. Hindi natin alam kung makakapunta siya o hindi. Wa ta kabalo kon makaadto ba siya o dili. Napakaraming mapupulang bulaklak sa hardin. Daghan kaayo pula nga bulak sa tanmanan. Hinihingal siya. Gahangos siya. May bangko sa balkonahe. Naay bangko sa balkonahe. Nasa krisis ang Europa. Naa sa krisis ang Europa. Siya'y pumasa sa eksamen. Siya kay nakapasa sa eksam. Nasagasaan ng isang kotse ang kanyang manika. Naligsan og usa ka sakyanan ang iyang manika. Sa tingin ko natatakot sa iyo si Tom. Sa panan-aw nako nahadlok nimo si Tom. Nakatira ang tiyo ko sa Madrid, ang kabisera ng Espanya. Nagpuyo akong uyoan sa Madrid, ang kabisera sa Espansya. Kumain ng maraming gulay. Kaon og daghang gulay. Nagpandesal siya para sa pista. Nagpandesal siya para sa pista. Buko pandan ang gusto ng mga bata sa aming pook. Buko pandan ang ganahan sa mga bata sa among lugar. Walang laman ang mangkok niyang nasa mesa. Way sulod ang panaksan niya nga naa sa lamesa. Pumitas siya ng mga bulaklak sa hardin. Nikuha siya og bulak sa tanmanan. Natatandaan mo ba ang numero ng iyong pasaporte? Nahinumdoman ba nimo ang numero sa imong pasaporte? Ang bahay na may berdeng bubungan ay akin. Ang balay nga naay lunhaw nga atopan kay akoa. Anong oras ka bumangon? Unsa nga oras ka tigbakod? Umiiyak din ang mga payaso. Mohilak sad ang mga payaso. Walang sinuman ay perpekto. Walay bisan kinsa ang perpekto. Walang sinumang perpekto. Walay bisan kinsa nga perpekto. Nanalo kami! Nidaog mi! Umalis na ang tren. Nilakaw na ang tren. Silang lahat ay pinatay ni Betty. Sila tanan kay gipatay ni Betty. Alin dito ang gitara mo? Asa diri imong gitara? Nawa'y magkatotoo ang lahat ng mga pangarap mo! Unta matinuod tanan nimong pangandoy! Hindi mo kailangang mahiya. Di nimo kinahanglan maulaw. Tinakpan ko ang mga tenga ko. Gitabunan nako akong mga dalunggan. Pinaiyak namin siya. Gipahilak namo siya. Kailangan ko ng mga lumang dyaryo pantakip sa pader. Kinahanglan nako ang daan nga dyaryo pantakop sa pader. Tumatambak na ang mga plato sa lababo. Nagatambak na ang mga plato sa lababo. Bakit may gustong pumatay kay Tom? Ngano naay gusto mopatay kay Tom? Wala nang pera ang wallet ko. Wala nay kwarta akong wallet. Hindi niya huhugasan ang mga pinggan. Wala niya gihugasan ang mga plato. Wala akong pakialam anong ginagawa mo sa pera mo. Wala koy pakialam sa kon unsay ginabuhat sa imong kwarta. Sa tingin mo ba'y magugustuhan niya ang aking regalo? Sa panan-aw ba nimo magustuhan niya akoang regalo? Baliw! Boang! Ang aklat na ito ay tungkol sa isang hari na nawalan ng korona. Kani nga libro kay tungkol sa usa ka hari nga nawad-an og korona. OK na ba akong umuwi ngayon? OK na ba muoli ko karon? Kapag ako'y may mga pakpak, lilipad ako patungo sa'yo. Kon ako naay pakpak, molupad ko paadto nimo. Sino 'yan? Kinsa na? Kawawala lamang ng aking bagong walet na itim. Bag-o ra nawala akong bag-o nga walet nga itom. Mas madaling maluto ang sibuyas kaysa patatas. Mas dali maluto ang sibuyas kaysa sa patatas. Ang mga mag-aaral ay binibigyan ng mga aklat ng paaralan. Ang mga estudyante kay gihatagan og mga libro sa eskwelahan. Pakiusap bigyan niyo ako ng makakain. Gutom na gutom na ako. Palihog hatagi ko og makaon. Gutom na kaayo ko. Siya'y mahirap, pero wala siyang pakialam sa pera. Pobre siya, pero wala siyay pakialam sa kwarta. Mali ang ginawa mo. Mali ang imong gibuhat. Ang kasalungat na salita ng mali ay tama Ang kalahian sa mali kay ang tama. Gutom na ako Gutom na ko. Ang aking bunso ay natutulog pa. Ang akong bunso kay natog pa. Ngumiti siya at nagpaalam. Ningisi siya og nilakaw. Mas mahal kita kaysa mahal ka niya. Mas gihigugma ta ka kaysa sa paghigugma niya. Mukhang gulat ang asawa ko. Mura og gikugaan ang akong asawa. Sa kasawiang palad, iyon ay totoo. Sa kadimalas, kato kay tinuod. Isang araw na wala ka ay parang tag-init na walang araw. Usa ka adlaw nga wala ka kay mura og tag-init nga walay adlaw. May kinuha siya mula sa kanyang bulsa. Naa siyay gikuha gikan sa iyang bulsa. May tsansa bang siya'y gagaling? Naay tsansa ba nga siya mamaayo? Nawawala ang pusa ni Lukas. Nawala ang iring ni Lukas. Kinamumunghian ko ang mga kapitbahay ko. Kontra kaayo nako akong silingan. Wala ako roon. Wala ko didto. Hindi mo kilala ang mga kapitbahay mo, 'diba? Wa ka nakaila sa imong mga silingan, di ba? Naku! Hindi ko napansin at naiwan ko ang aking cellphone sa restawran. Ay! Wa nako napansin ug nabilin nako akong cellphone sa restawran. Ipapakilala kita sa aking mga magulang. Ipailaila ta ka sa akong mga guinikanan. Siya ang kapatid na babae ni Pierrot. Siya ang lumon nga baye ni Pierrot. Miyerkules ngayon, diba? Miyerkules ron, di ba? Aling planeta ang pinakamalapit sa Araw? Unsa nga planeta ang pinakaduol sa Adlaw? Napakahaba naman ng pantalong iyan. Halos abot sahig. Perting tag-asa anang pantalon. Halos moabot sa salog. Nagpakamatay si Vincent van Gogh noong 1890. Nagpakamatay si Vincent Van Gogh atong 1890. Sigurado akong papasa sila sa eksam. Sigurado ko nga mopasar sila sa eksam. Tama na ba ang dinadaanan ko? Tama ba ning akong gi-agian? Magkakapareho ang edad nila. Parehas ra ilang edad. Nanamit-babae siya. Nakapang-babaye siya nga sinina. Hiniram ko ang mga iyon sa aklatan ng lungsod. Gihulaman nako to sa librohan sa lungsod. Gusto kitang tulungan. Gusto ta ka tabangan. Ang swerte swerte ninyong tatlo. Swerte kaayo mo tulo. Kailangan mong pumunta nang mag-isa. Kinahanglan nimo moadto og ikaw ra usa. Natagpuan ko ang mga ito. Nakit-an nako ni sila. Klinick ko ang link pero walang nangyari. Gipindot nako ang link pero walay nahitabo. Ang pagpatay ay naganap sa pagitan ng alas 3 at alas 5 ng madaling araw. Ang pagpatay kay nahitabo sa tunga sa alas 3 og alas 5 sa kaadlawon. May dugong bughaw na dumadaloy sa aking mga ugat. Naay dugo nga asul nga nilatay sa akong mga ugat. Helen, pinsan ko. Helen, katagsa nako. Kinailangan kong maglakad papunta roon dahil nasiraan ako ng kotse. Gikinahanglan nako magbaklay paadto didto kay nagub-an ko og sakyanan. Sumulat ako ng iilang kanta noong nakaraang linggo. Nagsulat ko og pila ka kanta katong niagi nga semana. May nakikita akong isang liwanag. Naa koy nakit-an nga kahayag. Magbabayad si Tom sa ginawa niya. Nagbayad si Tom sa iyang gibuhat. Sa pagkaka-alam ko, hindi pa nasulat ang nobela sa wikang Hapon. Sa akong nasayran, wa pa nasulat ang nobela sa sinultian nga Hapon. Kinamumunghian nila ang isa't isa. Nagadumot sila sa usa'g-usa. Alam kong matapat si Juan. Kabalo ko nga matinuoron siya. Sa ilog ay maraming isdang kulay-dalandan. Sa suba kay daghang isda nga kolor kahel. May mga maskara ang mga tao sa bundok na iyon. Naay mga maskara ang mga tawo sa kato nga bukid. Sa loob ng kahon ay tatlong bolang iba-iba ang kulay. Sa sulod sa kahon kay tulo ka bola nga lain-lain ang kolor. Sabi ng prinsipe'y dapat kumain ang magsasaka ng langka. Ingun sa prinsipe kay dapat mokaon ang tagabasak og langka. Ang kalesa nila'y kahoy at ginto. Ang ilang karwahe kay kahoy ug bulawan. May mga naglilimos sa tapat ng batong templo. Naay mga nanglimos sa atubangan sa templo nga bato. Lumalangoy ang mga bata sa ilog sa gubat. Nagalangoy ang mga bata sa suba sa kalasangan. Nagbangka ang mga taong papuntang bangko. Nagbangka ang mga tawo paadto sa bangko. Pakainin mo ang pusa mo ng atay. Pakaona ang iring nimo og atay. May kandelabra sa kalagitnaan ng mga hinayin sa ibabaw ng mesa. Naay kandelabra sa tunga sa mga pagkaon sa lamesa. Umupo ang lalaki sa bangkong kawayan. Nilingkod ang laki sa bangko nga kawayan. Kulay-rosas ang salamin ng bintana sa tapat ng hardin. Kolor-rosas ang samin sa bintana sa atubangan sa tanmanan. Nagluto ang nanay ng pusit sa kusina. Nagluto si nanay og pusit sa kusina. Naaksidente ako. Naaksidente ko. Hindi alam ni Tom paano baybayin ang salitang 'creme brulee'. Wa kabalo si Tom kon unsaon pagbaybay sa pulong nga 'creme brulee'. Ang pangako ay isang pangako. Ang saad kay usa ka saad. Gusto ni Tom na maghintay kami. Gusto ni Tom nga maghulat mi. Nandoon siya sa pulong kahapon. Naa siya sa pulong gahapon. May sampung panulat ako. Naa koy napulo nga panulat. Huwag kang mahiyang maging babae't umiyak ka nang umiyak. Ayaw og kaulaw mahimong babaye ug hilak ra nga hilak. Sa Marte, pula ang lupa. Sa Marte, pula ang lupa. Ang Triton ay isang buwan ng Neptuno. Ang Triton kay usa ka bulan sa Neptuno. Ang ating galaksiyang Daang Magatas ay nasa loob ng Laniakea na malawak na malawak. Ang atong galaksiya nga Agi-an nga Maggatas kay naa sa sulod sa Laniakea nga hastang lapara. Ang Laniakea ay may higit nang 100 000 galaksiya. Ang Laniakea kay hapit mag 100 000 nga galaksiya. Dalawa ang buwan ng Marte. Duha ang bulan sa Marte. Mahigit na 60 buwan ang lumilibot sa Hupiter. Hapit mag 60 ka bulan ang nagalibot sa Hupiter. Walang buwan ang Venus. Walay bulan ang Venus. Walang buwan ang Merkuryo. Walay bulan ang Merkuryo. Ang Sinturon ng mga Asteroyd ay nasa pagitan ng Marte at Hupiter. Ang Sinturon sa mga Asteroyd kay naa sa tunga sa Marte ug Hupiter. Maraming yelo sa ibabaw ng buwang Europa ng Hupiter. Daghang yelo sa ibabaw sa bulan nga Europa sa Hupiter. Sa ilalim ng yelo ay tubig ng dagat sa buwang Europa ng Hupiter. Sa ilawom sa yelo kay tubig sa dagat sa bulang Europa sa Hupiter. Mahigit nang mga 1300 Tiyera ang kasya sa loob ng Hupiter. Hapit mag 1300 ka Tiyera ang masigo sa sulod sa Hupiter. Mahigit nang mga 120 Tiyera ang surpasyong area ng Hupiter. Hapit mag 120 ka Tiyera ang ibabaw nga lugar sa Hupiter. Ang surpasyong presyur sa Hupiter ay mga 20-200 kPa. Ang ibabaw nga presyur sa Hupiter kay mga 20-200 kPa. Ang Titan ay isang buwan ng Saturno. Ang Titan kay usa ka bulan sa Saturno. May mga lawa't ilog na metano sa ibabaw ng buwang Titan ng Saturno. Naay mga lawa ug suba nga metano sa ibabaw sa bulan nga Titan sa Saturno. Masinsin ang himpapawid ng Venus at napakainit. Dasok ang kahanginan sa Venus og hastang inita. Ang Tiyera ay ating planetang asul at berde. Ang Tiyera kay ang atoang planeta nga asul ug lunhaw. Ang Io ay mabulkang buwan ng Hupiter. Ang Io kay usa ka mabulkan nga bulan sa Hupiter. Ang Daang Magatas na ating galaksiya ay may mga 100-400 bilyong bituwin. Ang Agi-an nga Maggatas nga atong galaksiya kay naay 100-400 ka libo nga mga bituon. Ang ating Araw ay isang bituwin sa espasyo. Ang atong Adlaw kay usa ka bituon sa espasyo. Ang eksobiyolohiya ay ang pag-aaral ng buhay sa espasyo. Ang eksobiyolohiya kay estudyo sa kinabuhi sa espasyo. Ang kalkulasyon ng edad ng sansinukob ay mahigit nang 13 bilyong taon. Ang kalkulasyon sa edad sa uniberso kay hapit na og 13 ka libo nga tuig. Mahigit nang 4.5 bilyong taon ang edad ng ating Tiyera. Hapit mag 4.5 ka libo nga tuig ang edad sa atoang Tiyera. May mga malalaking bagyo sa Hupiter. Naay mangkadagko nga bagyo sa Hupiter. Ang Eris at Pluton ay mga duwendeng planeta. Ang Eris ug Pluton kay mga duwende nga mga planeta. Ang Hupiter, Saturno, Urano, at Neptuno ay mga dambuhalang gas na planeta. Ang Hupiter, Saturno, Urano ug Neptuno kay mga dambuhala nga gas nga mga planeta. Ang Hupiter ay ang pinakamalaking planeta sa ating Sistemang Solar. Ang Hupiter kay ang kinadagkoan nga planeta sa atong Sistema nga Solar. Ang Hupiter ay ang pinakamalaking planeta sa ating Sistemang Pang-Araw. Ang Hupiter kay ang kinadagkoan nga planeta sa atong Sistema nga Pang-Adlaw. Walang liwanag na surpasyo ang Hupiter dahil ito ay gradasyon ng gas at likidong hidroheno. Walay kahayag nga surpasyo ang Hupiter kay tungod nga gradasyon kini nga gas ug likido ng hidroheno. Ang mga planetang ekstrasolar ay mga planetang hindi nasa pamilya ng ating Araw o Sol. Ang mga planeta nga ekstrasolar kay mga planeta nga di ka-pamilya sa atoang Araw o Sol. Ang Dakilang Pulang Batik ng Hupiter ay malaking bagyo. Ang Dakila nga Pula nga Batik sa Hupiter kay dagko nga bagyo. Ang Saturno ay may ruwedang lumilibot sa kanya. Ang Saturno kay naay ruweda nga nagalibot sa iyaha. Mahigit nang 150 buwan ang lumilibot sa Saturno. Hapit mag 150 ka bulan ang nagalibot sa Saturno. Mahal ko tatay ko. Gihigugma nako akoang amahan. Sinabi niyang pupunta siya sa Amerika. Giingun niya nga moadto siya sa Amerika. Ang Olympus Mons sa Marte ay malaking bulkan na mas mataas kaysa sa Bundok ng Everest sa ating Tiyera. Ang Olympus Mons sa Marte kay daku nga bulkan nga mas tag-as kaysa sa Bukid sa Everest sa atong Tiyera. Maraming mga buhanging duna sa surpasyo ng Marte. Daghan nga mga balas ang anaa sa surpasyo sa Marte. Ang Valles Marineris ay malalim na mahabang mga sabak sa Marte. Ang Valles Marineris kay lalum nga tag-as nga mga sabak sa Marte. Ang Umaga Vallis ay isang lambak sa Venus. Ang Umaga Vallis kay usa ka lambak sa Venus. Umaga ay lumang Tagalog para sa tawag sa Venus. Umaga ang karaan nga Tagalog nga gitawag sa Venus. Venus ang tala sa umaga. Venus ang bituon sa buntag. Ang Lakshmi Planum ay isang talampas o patag na kataasan sa Venus. Ang Lakshmi Planum kay usa ka talampas o patag sa katag-asan sa Venus. Ang katamtamang surpasyong temperatura sa Venus ay mga 462 ðC. Ang tama-tama nga surpasyo nga temperatura sa Venus kay mga 462 ¡C. Ang temperatura sa surpasyo ng Marte ay ?143 ðC hanggang 35 ðC at katamtamang ?63 ðC. Ang temperatura sa ibabaw sa Marte kay 143 ¡C hangtod sa 35 ¡C ug tama-tama nga na -63 ¡C. Ang katamtamang surpasyong temperatura sa Pluton ay mga 44 K o ?229 ðC. Ang tama-tama nga temperatura sa surpasyo sa Pluton kay mga 44 K o -229 ¡C. Ang katamtamang surpasyong temperatura sa Hupiter ay mga 165 K o ?108.15 ðC. Ang tama-tama nga temperatura sa surpasyo sa Hupiter kay mga 165 K o -108.15 ¡C. Ang Ceres ay duwendeng planetang nasa loob ng Sinturon ng mga Asteroyd. Ang Ceres kay duwende nga planeta nga naa sa sulod sa Sinturon sa mga Asteroyd. Ang Merkuryo, Venus, Tiyera, at Marte ay mga planetang terestriyal ng ating Sistemang Pang-Araw. Ang Mekyryo, Venus, Tiyera ug Marte kay mga planeta nga terestriyal sa atoang Sistema nga Pang-Adlaw. Ang Eris ay duwendeng planetang lampas ng Neptuno at mas malaki kaysa sa Pluton. Ang Eris kay duwende nga planeta nga lagpas sa Neptuno ug mas dagko pa kaysa sa Pluton. Eris ang pinakamalaking duwendeng planetang alam sa ating Sistemang Pang-Araw. Ang Eris ang kinadak-an nga duwende nga planeta nga ilado sa atoang Sistema nga Pang-Adlaw. Ang Makemake at Haumea ay ilang duwendeng planetang lampas ng Neptuno. Ang Makemake ug Haumea kay pipila nga mga duwende nga planeta nga lagpas sa Neptuno. May alam na limang buwan ang Pluton at Charon ang pinakamalaki sa mga ito. Naay ilado nga lima ka bulan ang Pluton ug Charon ang kinadak-an niini. Charon, Nix, Hydra, Kerberos, at Styx ang mga alam na buwan ng Pluton. Charon, Nix, Hydra, Kerberos ug Styx ang mga ilado nga mga bulan sa Pluton. Ang Ulap na Oort ay napakalaking bilog na kaulapan na lampas ng Neptuno at dito binubuo ang mga bilyun-bilyong mga kometa. Ang Panganod nga Oort kay ang kinadak-an nga lingin sa kapanganuran nga lagpas sa Neptuno ug diri gilangkob ang libo ka libo nga mga kometa. May mga ruwedang maninipis na lumilibot sa Neptuno. Naay mga ruweda nga mangkanipis nga nagalibot og Neptuno. Lahat ng mga dambuhalang gas na planeta sa ating Sistemang Pang-Araw ay may mga ruwedang lumilibot, maninipis man o malalaki. Tanan sa mga dagko nga gas nga mga planeta sa atong Sistema nga Pang-Adlaw kay mga ruweda nga nagalibot, nipis man o mga dagko. Ganimedes ang pinakamalaking buwan sa ating Sistemang Pang-Araw at buwan ito ng Hupiter. Ang Ganimedes ang kinadak-an nga bulan sa atong Sistema nga Pang-Adlaw ug bulan kini sa Hupiter. Ganimedes lamang ang alam na buwan na may magnetospera sa ating Sistemang Pang-Araw. Ang Ganimedes ra ang ilado nga bulan nga naay magnestospera sa atong Sistema nga Pang-Adlaw. Ang komposisyon ng buwang Ganimedes ay bato at yelo. Ang komposisyon sa bulan nga Ganimedes kay bato ug yelo. Ang Merkuryo ay pinakaunang planetang lampas ng ating Araw. Ang Merkuryo ang pinakauna nga planeta nga lagpas sa atong Adlaw. Venus ang ika-2 planetang lampas ng ating Araw. Ang Venus ang ika-2 nga planeta lagpas sa atong Adlaw. Tiyera ang ika-3 planetang lampas ng ating Araw. Ang Tiyera ang ika-3 nga planeta lagpas sa atong Adlaw. Marte ang ika-4 planetang lampas ng ating Araw. Ang Marte ang ika-4 nga planeta lagpas sa atong Adlaw. Hupiter ang ika-5 planetang lampas ng ating Araw. Ang Hupiter ang ika-5 nga planeta lagpas sa atong Adlaw. Saturno ang ika-6 planetang lampas ng ating Araw. Ang Saturno ang ika-6 nga planeta lagpas sa atong Adlaw. Urano ang ika-7 planetang lampas ng ating Araw. Ang Urano ang ika-7 nga planeta lagpas sa atong Adlaw. Neptuno ang ika-8 planetang lampas ng ating Araw. Ang Neptuno ang ika-8 nga planeta lagpas sa atong Adlaw. Ang mga suklob na yelong polar sa Marte ay may ilang metrong yelo ng karbon dioksido sa ibabaw ng yelong tubig. Ang mga takup nga yelo nga polar sa Marte kay naay pipila kay metro nga yelo nga karbon nga dioksido sa ibabaw sa yelo nga tubig. Ang Marte ay puno ng mga desyerto o ilang. Ang Marte kay puno og mga desyerto o ilang. Kung tunawin ang suklob na yelong polar sa timog ng Marte, mababaha ang buong surpasyo ng planeta nang mga 11 metrong kailalimang tubig. Kon tunawon ang takup nga yelo nga polar sa habagatan sa Marte, bahaon ang tibuok surpasyo sa planeta og mga 11 ka-metro kalalom sa tubig. Mapula ang surpasyo ng Marte dahil sa kalawang. Pu-pula ang surpasyo sa Marte kay tungod sa kalawang. Mahigit nang 400 aktibong bulkan ang nasa buwang Io ng Hupiter. Hapit nga 400 ka aktibo nga bulkan ang naa sa bulan nga Io sa Hupiter. May interaksiyon ang buwang Io sa magnetospera ng Hupiter. Naay interaksyon ang bulan nga Io sa magnetospera sa Hupiter. Ang buwang Io ng Hupiter ay medyong mas malaki kaysa sa Luna ng ating Tiyera. Ang bulan nga Io sa Hupiter kay mas daku gamay kaysa sa Luna sa atoang Tiyera. Ang kalawakan ng Laniakea ay mga 520 milyong sinag-taon. Ang kawanangan sa Laniakea kay mga 520 ka milyon nga silaw nga tuig. Alpha Centauri ang ating kapitbahay na sistemang pangbituwin na may tatlong bituwing Alpha Centauri A, B, at C. Ang Alpha Centauri ang atoang silingan nga sistema nga pangbituon nga naay tulo ka bituon nga Alpha Centauri A, B ug C. Ang distansiya ng Alpha Centauri sa ating Araw ay mga 4.37 sinag-taon. Ang kalay-on sa Alpha Centauri sa atong Adlaw kay mga 4.37 ka silaw ka mga tuig. Antares ang pulang superhiganteng bituwing mga 883 beses nang radyus ng ating Araw. Ang Antares kay ang pula nga kinahiganti-an nga bituon nga mga 883 ka dak-an ang radyus sa atong Adlaw. Ang atmospera ng Venus ay 96.5 porsiyentong karbon dioksido. Ang atmospera sa Venus kay 96.5 nga porsiyento nga karbon dioksido. 27 ang alam na mga buwan ng Urano at baka mahigit pa. 27 kabuok ang ilado nga mga bulan sa Urano ug basi mas daghan pa. Miranda, Ariel, Umbriel, Titania, at Oberon ang mga malalaking buwan ng Urano. Ang Miranda, Ariel, Umbriel, Titania ug Obreron ang mga dagko nga mga bulan sa Urano. Portia ang isang maliit na buwan ng Urano. Portia ang usa ka gamay nga bulan sa Urano. 14 ang mga alam na buwan ng Neptuno at baka mahigit pa. 14 kabuok ang mga ilado nga bulan sa Neptuno ug basi nga mas daghan pa. Titania ang pinakalaking buwan ng Urano. Ang Titania ang kinadak-an nga bulan sa Urano. Titan ang pinakalaking buwan ng Saturno at makapal ang atmospera nito. Ang Titan ang kinadak-an nga bulan sa Saturno ug baga ang atmospera niini. Sa buwang Titan, may mga duna, ilog, lawa, at dagat. Sa bulan nga Titan, naay mga duna, suba, lawa ug dagat. Ang surpasyo ng buwang Triton ng Neptuno ay yelong nitroheno, yelong tubig, at yelong karbon dioksido. Ang surpasyo sa bulan nga Triton sa Neptuno kay yelo nga nitroheno, yelo nga tubig ug yelo nga karbon dioksido. Oberon ang pinakapulang buwan ng Urano. Ang Oberon ang kinapulahan nga bulan sa Urano. Ang katamtamang surpasyong temperatura sa Urano ay mga 76 K o ?197.2 ðC. Ang tama-tama nga temperatura sa surpasyo sa Urano kay mga 76 K o -197.2 ¡C. Ang katamtamang surpasyong temperatura sa Neptuno ay mga 72 K o ?201 ðC. Ang tama-tama nga temperatura sa surpasyo sa Neptuno kay mga 72 K o 201 ¡C. Ang katamtamang surpasyong temperatura sa Saturno ay mga 134 K o ?139 ðC. Ang tama-tama nga temperatura sa surpasyo sa Saturno kay mga 134 K o -139 ¡C. Kabilangan ang surpasyo ng buwang Triton ng Neptuno ng yelong nitroheno, yelong tubig, at yelong karbon dioksido. Lakip sa surpasyo sa bulan nga Triton sa Neptuno og yelo nga nitroheno, yelo nga tubig ug yelo sa karbon dioksido. Ang artipisyal na grabidad ay maaaring matamo sa mga megastrukturong may rotasyon sa espasyo. Ang artipisyal nga grabidad kay pwede matamo sa mga megastrukturo nga naay rotasyon sa kawanangan. Hindi masyadong alam ang epekto ng mga iba-ibang grabidad sa pagbubuntis. Di masyado ilado ang epekto sa mga lain-lain nga grabidad sa pabguntis. Hindi masyadong alam ang epekto ng mga iba-ibang grabidad sa paglaki ng mga bata. Di masyado ilado ang epekto sa mga lain-lain nga grabidad sa pagdaku sa mga bata. Kabilangan ang mga habitasyon sa espasyo ng iba-ibang hayop at halaman. Lakip nga ang mga habitasyon sa kawanangan sa lain-lain nga hayop ug tanom. Hindi solusyon sa inyong mga problema ang pornograpiya. Di solusyon sa inyohang mga problema ang pornograpiya. Nagdrodroga sila hanggang nawala ang isip nila. Nagadroga sila hangtod sa nawa sila sa ilang mga pangutok. Ang mga anak nila'y may isip ng matatanda. Ang ilang mga anak kay naay panghunahuna nga pang-tigulang. Nagtitibi na lamang sila buong araw. Nagatibi na lang sila tibuok adlaw. Nabuwibuwisit sila't naghihintay ng gera. Nabwisit sila ug nagahulat og gubat. Gusto nilang pag-usapan ang relihiyon. Gusto nila pag-istoryahan ang pulong nga relihiyon. Ang karne ay simbolo ng sekso. Ang karne kay simbolo sa sekso. Wala silang tiwala sa mga tao. Wala silay salig sa mga tawo. Gusto nilang panuurin ang kahirapan ng ibang tao. Gusto nila tan-awon ang kalisud sa laing tawo. Mas mahal nila ang kuwarta kaysa sa tao. Mas gihigugma pa nila ang kwarta kaysa sa tawo. Tinatamad ang maraming tao. Natapulan ang mga tawo. Hindi nila maintindihan kung bakit sila natanda. Dili nila masabtan kon ngano sila nanigulang. Matanda na si Eliza at gusto na niya ang katapusan. Tigulang na si Eliza ug gusto na niya ang kataposan. Nahihirapan silang umintindi ng Budismo. Naglisud sila og sabot sa Budismo. Mas mahal niya ang Buda. Mas gihigugma niya ang Buda. Gusto niyang tumira sa isang bansang Budista. Gusto niya nga magpuyo sa usa ka nasud nga Budista. Ayaw na niyang mag-aral dahil isip niya'y matanda na siya. Di na siya ganahan mag-eskwela tungod kay abi niya tigulang na siya. Kailangan niya ang gamot para sa kanyang sikosis. Kinahanglan niya ang tambal para sa iyang sikosis. Phobos at Deimos ang dalawang buwan ng Marte. Ang Phobos ug Deimos ang duha ka bulan sa Marte. Nagkaroon ng kolonya sa Marte noong mga 2100. Adunay kolonay sa Marte katong mga 2100. Mga limang libong taon ang eksplorasyon at kolonisasyon ng Sistemang Pang-Araw katulad ng pagdidiskubre ng mga Amerika noong mga primitibong panahon. Mga lima ka libo nga tuig ang eksplorasyon ug kolonisasyon sa Sistema nga Pang-Adlaw parehas sa pagdiskubre sa Amerika katong mga primitibo nga mga panahon. Nang takip-silim sa planetang Alabong, kita ang galaksiyang Andromeda sa langit. Pagka-taklap sa gabii sa planeta nga Alabong, makita ang galaksiya nga Andromeda sa kawanangan. Sa mga gubat ng planetang Gonggong ay maraming nakabiting sinag-bunga. Sa mga kalasangan sa planeta nga Gonggong kay daghan mga nakabitay nga bunga sa sanag. Sa isang moradong ilog sa planetang Hughog, si Untong ay nangingisda. Sa usa ka morado nga suba sa planeta nga Hughog, nangisda si Untong. Tatlo ang mata ni Untong at berde ang balat at buhok. Tulo ang mata ni Untong ug lunhaw ang panit ug buhok. Gusto ni Kekong sumakay sa isang sasakyang pangkalawakan. Gusto ni Kekong nga mosakay sa usa ka sakyanan nga pangkawanangan. Gusto ni Totong maglakbay sa sankabituwinan. Gusto ni Totong nga mosuroy sa kawanangan. Galing sa kalawakan si Yoyong at hindi siya taga-Tiyera. Gikan sa galaksiya si Yoyong ug dili siya taga-Tiyera. Hula ng isang sikat na dalub-agham ang pagtamo ng pinakaagang kolonya sa Marte baka sa siglo ng 2100. Gitagna sa usa ka sikat nga eksperto ang pagkakuha sa pinakasayong kolonya sa Marte basin sa siglo nga 2100. Legal ang prostitusyon sa Germany. Legal ang prostitusyon sa Germany. Sa kalawakan ng Laniakea ay baka may maraming bagay na may buhay. Sa galaksiya sa Laniakea kay basin naay daghang butang ang may kinabuhi. Ang buhay sa Tiyera ay basado sa elementong karbon at baka iba sa ibang planeta. Ang kinabuhi sa Tiyera kay basado sa elemento nga karbon ug basin mao sab sa ubang planeta. Sa ibang planeta, baka may buhay na basado sa silikon at hindi sa karbon. Sa ubang planeta, basin anaay kinabuhi nga basado sa silikon ug dili sa karbon. Dambuhala ang Brasil, di ba? Labing kadako gayud sa Brazil, di ba? Di kayo magaling sa sikolohiya. Dili mo maayo sa sikolohiya. Ang lebel ng alam sa sikolohiya ay primitibo pa. Ang lebel sa inyong kaalam sa sikolohiya kay primitibo pa. Panspermia ang teoriya na ang buhay ay galing sa bumagsak na bagay na galing sa kalawakan at galing sa kalawakan ang buhay. Panspermia ang teyorya nga ang kinabuhi nag gikan sa usa ka butang nga natagak gikan sa kawanangan ug gikan sa kawanangan ang kinabuhi. Ang kodswitsing ay ibang bagay sa mga hiram na salita. Ang pag kodswits kay lahi nga butang sa mga huram nga mga pulong Palagi silang nagkokodswits at hindi bagay sa kanila. Kanunay sila nga naga kodswits ug dili sila angayan niini. Kung walang agham, walang kinabukasan. Kung walay syensya, wala gyuy kaugmaon. Sumakay sa isang sasakyang pangkalawakan si Dodong. Misakay sa usa ka sakyanang pang-wanang si Dodong. Nagbiyahe si Dodong sa sankabituwinan. Nagbiyahe si Dodong sa wanang nga daghang bituon. Umalis si Dodong pakalawakan. Mipanaw si Dodong paadto sa kawanangan. Papatayin ako ng mga magulang ko! Mapatay gyud ko sakong amahan ug inahan! Masisiyahan siya kapag marinig niya iyon. Malipay gyud siya kon madungog to niya. Iba ang pananampalataya niya kaysa sa akin. Lahi ang pagtoo niya kumpara sakoa. Naglanding na ang modulong Philae ng Rosetta sa surpasyo ng kometa. Mitugpa na ang modulo nga Philae gikan Rosetta sa lansay sa kometa. Huwag kang maghanap ng apeksiyon mula sa ibang tao at bumili ka na lamang ng pusa. Ayaw pangitaa ang pagbati gikan sa ubang tao ug mas maayong mupalit na lang ka ug iring. Mag-aral kayo ng Budismo o Dao para sa inyong sariling kabutihan. Pagtuon kamo og Budismo o Dao alang sa inyong kaugalingong kaayohan. Bumisita siya sa Taylandiya at sa bandang huli, naging Budista siya. Mibisita siya sa Thailand ug sa kaulahian nahimo siya budista. Nag-aral siya ng Dao para maging parang simpleng driptwud siya. Nagtuon siya og Dao arun siya mahimong sama sa yano nga gapo. Umiinom si Teteng ng hugo ng sampalok. Si Teteng kay gainom og duga sa sampalok. Magaling at naglanding ang Philae ng Rosetta sa kometa dahil mahiwaga ang kometa. Maayo nga mitugpa na ang Philae gikan Rosetta sa kometa tungod kay kahibulongan ang kometa. Ang populasyon ng planetang Sobong ay mga 10 bilyon. Ang populasyon sa planetang ginganlan og Sobong kay naa sa napulo ka bilyon. Ang populasyon ng planetang Tolong ay mga 2 milyon. Ang populasyon sa planetang ginganlan Tolong kay naa sa duha ka milyon. Ibang intelihenteng espesye ang nakatira sa planetang Gurongkong. Lahi nga maalamong klase ang nagpuyo sa planetang Gurongkong. Sa Superklaster ng Tikilong ay may nadiskubreng limang intelihenteng espesye. Sa Superklaster sa Tikilong kay adunay nabatyagan nga lima ka maalamong klase. Propesor si Yeyeng sa eksobiyolohiya sa unibersidad. Propesor si Yeyeng og eksobiyolohiya sa kinatumhaan. Inhenyero sa mga espasyong estruktura si Bingbing. Banalam sa mga espasyong estraktura si Bingbing. Nakatira sa galaksiyang Andromeda. Nagpuyo sa galaksiyang Andromeda. Gumawa ka ng halo-halo para sa akin. Pagbuhat ug halo-halo para sa akoa. Magluto ka ng pritong bangus para sa akin. Pag prito ug bangus para sa akoa. Gumawa ka ng mais kon yelo para sa akin. Pagbuhat ug halo-halo para sa akoa. Gumawa ka ng sago't gulaman para sa akin. Pagbuhat og sago ug gulaman para sa akoa. Pritong isda at buko ang kinain namin sa dalampasigan. Pinirito nga isda ug butong ang among gikaon sa daplin dagat Kalamay at hugo ng kalamansi ang nimeryenda namin sa bahay. Kalamay ug duga sa kalamansiang among esnak sa balay. Kaunti na ang pitsi-pitsi noong narating namin ang bahay ni Dindin. Gamay nalang ang pitsi-pitsi atong sa among pag abot sa balay nil Dindin. Gumamela ang namumulaklak sa hardin sa loob ng kolonya sa Marte. Gumamela ang nagpamiyuos sa tanaman sulod sa kolonya sa Marte. Sampagita ang dinagdag sa mga halaman sa hardin sa loob ng kolonya sa Marte. Sampagita ang gidungag sa mga panid sa tanaman sulod sa kolonya sa Marte. Ang mga hardin sa Marte ay nasa loob ng mga domo na protektado sa labas. Ang mga tanaman sa Marte anaa sa sulod sa domo kung asa protektado kini sa gawas. Nagbarko ang mga inhenyero at propesor sa mga lawang metano ng buwang Titan. Nagbarko ang mga banalam ug propesor sa linawng metano sa buwan nga Titan. Masanay kayo sa mga istoryang makahipotesis. Maanad na kamo sa mga pulong nga makapangagapas. Sa teraporming ng Benus, pinalagnaw ang atmospera at pinataas ang oksiheno at pinababa ang karbon dioksido. Ang teraporming sa Benus, gipalasaw ang atmospera ug gipataas ang oksiheno ug gipababaan ang karbon dioksodo. Kung walang imahinasyon, nagiging kulungan ang utak ng tao. Kung walay handuwaran, mamahimong prisohan ang utok sa tao. Di lahat ng nangyayari ay nangyayari sa daigdig na ito. Dili tanan nahitabo kay nahinabo niining kalibutana. Nag-aaral si Jingjing ng eksobiyolohiya sa Unibersidad ng Sistemang Solar. Nag-eskwela si Jingjing og eksobiyolohiya sa Kinatumhaan sa Sistemang Solar. Sa mga su ng Marte ay mga hayop na galing sa Tiyera. Ang mga su sa marte kay mga kahayopan nga gikan sa Tiyera. Ang karamihan ng mga kolonista sa Marte ay mga Budista. Kadaghanan sa mga kolonista sa Marte kay mga Budista. Mga lotus ang dekorasyon sa mga templo ng Marte. Mga Pagusi ang dekorasyon sa mga agigising sa Marte. Nag-aaral ng mineralohiya si Andong sa Unibersidad ng Marte sa Barsoom. Nag-eskwela og mineralohiya si Andong sa Kinatumhaan sa Marte sa Barsoom. Tagapamahayag si Jetjet ng Diyaryo ng Marte. Si Jetjet usa ka tigpamalita sa diyaryo sa Marte. Ang ospital nitong kolonya sa Marte ay nasa ilalim ng lupa. Ang balay tambalanan diri sa Marte anaa nahimutang sa ilalom sa yuta. Masaya ang mga bata sa pista noong ika-300 anibersaryo ng kolonya ng Marte. Malipayon ang mga bata sa pyesta niadtong ika-300 nga anibersaryo sa kolonya sa Marte. Kain nang kain ang mga masasayang nagpipistahan sa loob ng domo sa Barsoom. Nag sige ug kaon ang mga malipayong nag selebrar sa pyesta sulod sa domo sa Barsoom. Kantahan at tawanan ang mga nagpipista sa loob ng domo sa Barsoom. Nag awit ug nagkatawa ang mga nag selebrar sa pyesta sulod sa domo sa Barsoom. Masaya sila dahil bata pa sila at narito sila sa Barsoom. Malipayon sila tungod kay bata pa sila ug anaa sila Barsoom. Mga Budista ang mga tao sa Barsoom. Mga Budista ang katawhan sa Barsoom. Naging Budista ang kalahati ng mundo. Nahimong Budista ang katunga sa mga katawhan sa kalibutan. Masaya ang mga tao sa Barsoom dahil noong bata pa sila ay Budista na sila. Malipayon ang mga katawhan sa Barsoom tungod Budista na sila sukad paman pagka bata. Nagsiksik ang mga nagpipista sa tabi ng Plaza Burroughs. Nag guot ang mga nag selebrar sa pyesta daplin sa Plaza Burroughs. Gumawa ka ng espasol para sa akin. Pagbuhat ug espasol alang sa akoa. Sa Superklaster ng Bilonggo ay may nadiskubreng mga intelihenteng espesye. Sa Superklaster sa Bilonggo adunay nakaplagang mga maalamong klase. Gusto niyang maging parang simpleng driptwud kaya nag-aral siya ng Dao. Pangandoy niya mahimong sama sa yano nga gapo busa nagtuon siya og Dao. Ang populasyan ng planetang Gandong ay mga dalawang daang libo lamang. Ang kamulupyohan sa planetang Gandong kay aduna lamang duha ka gatos ka libo. Nagkamping ang mga siyentipiko sa gubat ng planetang Wonggong. Nag kamping ang mga sayantipiko sa lasang sa planetang Wonggong. Mas gusto ni Jongjong ang Budismo kaysa sa ibang relihiyon. Mas pangandoy ni Jongjong ang Budismo kaysa sa ubang relihiyon. Ang espesyeng Pinokyo ay matitilos ang ilong at nakatira sila sa planetang Pinokyohan. Ang klaseng Pinokyo kay adunay hait nga ilong ug nagpuyo sa planetang Pinokyohan. Taga-Benus ang pamilya ni Ronron, pero lumaki siya sa Marte. Taga-Benus ang pamilya ni Ronron, apan midako siya sa Marte. Seramik ang bahay ni Benji at kumikislap sa araw. Seramiko ang balay ni Benji nga nagpangidlap sa adlaw. Moradong kanin ang popular na pagkain sa planetang Empong. Morado nga kan-on ang bantog nga pagkaon sa planetang Empong. Kumakanta si Totong ng pinakapopular na kanta sa planetang Imonggo. Gakanta si Totong sa pinaka bantogang kanta sa planetang Imonggo. Gusto nina Totong at Mareng pumunta sa buwang Triton. Pangandoy nila Totong ug Mareng ang muadto sa bulang Triton. Umalis si Totong pakalawakan hanggang Hupiter. Mipanaw si Totong sa wanang hangtod Jupiter. Naging independiyente ang Sistemang Hupiter sa Tiyera mula nang 200 taon ang nakalipas. Nahimong makinaugalingon ang Sistemang Hupiter gikan pa adtong 200 ka tuig nga milabay. Ayokong pumasok sa eskwela. Dili ko gusto mosulod sa eskwela. Naging independiyente ang Marte sa Tiyera mula nang 315 taon ang nakalipas. Nahimong makinaugalingon ang Marte sa Tiyera gikan pa adtong 315 ka tuig nga milabay. Ang populasyon sa labas ng Tiyera ay lumampas ng sa Tiyera mula nang 517 taon ang nakalipas. Ang kamulupyohan sa gawas sa Tiyera kay milampas na sa Tiyera sukad pa man niadtong 517 ka tuig ang milabay. Ang dakilang relihiyon sa Marte ay Budismo. Ang bantogan nga relihiyon sa Marte mao ang Budismo. Nagsasamba ang mga Marsiyano sa kanilang templo. Naga simba ang mga Marsiyano sa ilang templo. Malaking industriya ang paggawa ng berdeng keso sa kolonya sa Buwan. Dako ang industriya sa pagbuhat og lunhaw nga keso sa kolonya sa Bulan. Masasarap ang mga pagkain sa mga restawran sa Barsoom. Lamian ang mga pagkaon sa mga restawran sa Barsoom. Ano ang paborito mong planeta sa Sistemang Solar? Unsa ang imong paboritong planeta sa Sistemang Solar? Hugo ng gumamela ang gusto ni Totong. Gata sa gumamela ang gusto ni Totong. Maraming alagang kambing si Totong sa bukid. Adunay daghang binuhing kanding si Totong sa bukid. Nagkalesa ang mga Budistang papuntang templo nila. Nagkalesa ang mga budista padulong sa ilahang templo Ang Republika ng Maharlika ay Budismo ang relihiyon. Budismo ang relihiyon sa Republika sa Maharlika. Maraming templo sa Republika ng Maharlika. Adunay daghang templo sa Republika sa Maharlika. Sa mga pagitan ng mga lungsod sa Republika ng Maharlika ay mga gubat at bukid. Sa taliwala sa mga lungsod sa Republika sa Maharlika adunay mga lasang ug kabukiran. Gusto niyang kumain ng pitsa sa dalampasigan. Gapangadoy siyang mukaon ug pitsa sa baybayon. Mas gusto niyang kumain ng pitsang may halamang dagat. Mas ganahan siyang mukaon ug pitsa nga adunay guso. Mas masarap ang pitsang may halaan o tahong sa ibabaw. Mas lami ang pitsa nga adunay halaan ug tahong sa babaw. Maraming kabuti ang gusto ni Totong sa kanyang pitsa. Ganahan si Totong ug daghang uhong sa iyang pitsa. Tengang-daga ang gusto ni Totong sa pitsa niya. Dalunggan sa ilaga ang ganahan ni Totong sa iyang pitsa. Pugita ang gusto ni Totong sa pitsa niya. Kugita ang ganahan ni Totong sa iyang pitsa. Kugita ang gusto ni Totong sa pitsa niya. Kugita ang ganahan ni Totong sa iyang pitsa. Tinatandaan ang aksento sa Tagalog dahil karaniwang sinusulat itong walang mga kudlit. Ginatiman-an ang tonada sa Tagalog tungod sa kasagaran kining ginasulat nga walay kudhit. Parang Ruso ang Tagalog dahil karaniwang di sinusulat ang mga kudlit para sa aksento. Susama sa Ruso ang Tagalog tungod kay kasagaran dili ginasulat ang mga kudhit alang sa mga tonada niini. Binati ni Dodong si Totong sa harap ng bahay. Giabi-abi ni Dodong si Totong atubangan sa balay. Maraming olibo ang gusto ni Totong sa pitsa niya. Daghang olibo ang ganahan ni Totong sa iyang pitsa. Hindi palaging nagsasabi ng totoo si Tom. Dili kanunay gasturya ug tinuod si Tom. Maghugas ka ng kamay bago humawak ng pagkain. Pang hugas daan ug kamot bago ka mugunit sa pagkaon. Mayroon bang haykap na galing sa kalawakan? Aduna ba'y haykap na gikan sa kawanangan Sa tingin ko, ang pagpapanuod ng ordinaryong telebisyon ay trabaho. Sa akong panglantaw, ang pagtan-aw og ordinaryong telebisyon usa ka trabaho. Seramik ang bubong ni Totong at kumikislap sa araw. Seramiko ang atop ni Totong nga gapangsidlak sa adlaw. Umiinom ng isang basong sarsaparilya si Enrico. Gainom ug isa ka baso nga sarsaparila si Enrico. Palibot ng kastilyo ay mga maraming halaman. Sa palibot sa kastilyo adunay daghang mga tanom. May mga isla sa dagat. Adunay mga isla sa dagat. Babae kayong takot sa pusa. Mga babae kamo nga hadlukan sa iring. Akala ninyo'y marumi ang buhok ninyo. Nagtuo mo na hugaw ang inyong mga buhok. Nahihinaan ako sa wika ninyo. Nahuyangan ko sa inyong sinultian. Akala ninyo kung sino kayo. Tae lamang. Mura mog mga si kinsa. Tae ra gyud. Takot kayo sa mga pusa. Hadlok kamo ug iring. Nalulungkot kayo dahil sa relihiyon ninyo. Nasubo ko tungod sa inyong relihiyon. Parang lolo ang wika mo. Sama sa tigulang nga lalake ang imong pinulungan. Di kayo masyadong intelihente. Dili kaayo mo maalamon. Di kayo mahal ng Diyos ko. Wala kamo higugmaa sa akong Ginoo. Naiintindihan ng buong daigdig ang wika ko. Nasabtan sa tibuok kalibutan ang akong pinulungan. Ano ba 'yan? Unsa man na? Takot din sa astronomiya? Mahadlokon sab sa astronomiya? Ang buong rasa ninyo'y simbolo lamang ng retribusyon. Ang inyong tibuok kaliwat nagpatimaan lamang og pagsilot. Simbolo lamang. Metapora. Larawan ra. Sambingay. Naging tamad na ang katauhan nila. Nahimong tapulan ang ilang persona. Akala nila'y tao siya. Nagtuo sila nga tao siya. Wala akong manedyer. Ikaw meron. Wala koy magdudumala. Ikaw naa. Inuutusan ka na. Ginasugo naka. May bayad ka? Anaa ba kay bayad? Pangit ang relihiyon ninyo. Ngil-ad ang inyong relihiyon. Naging alila ka na ng mga hayop. Nahimo ka nang sulugoon sa mga hayop. Wala silang tiwala sa katauhan ng daigdig na ito. Wala silay pagsalig sa mga katawhan ani nga kalibutan. Ay, ginagamit nila ang manuwal sa sikolohiya. Ay, ilahang ginagamit ang manwal sa sikolohiya. Di siya tao. Dili siya tao. Pinalaya ni Tom ang ibon. Gibuhian ni Tom ang langgam. Isip mo'y lahat ay trabaho kundi manuod ng telebisyon. Sa imong huna-huna tanan trabaho baylo sa paglantaw ug telebisyon. Isip mo'y lahat ay trabaho puwera sa manuod ng telebisyon. Sa imong huna-huna tanan trabaho gawas sa paglantaw ug telebisyon. Nasasarapan sila sa sarili nilang propaganda. Naganahan sila sa ilang kaugalingong propaganda. Akala nila'y importante ang opinyon ng lahat ng tao, kaya nagpropropaganda sila. Nagtuo sila nga importante ang panahom sa tanang katawhan, mao nang nag propaganda sila. Ang buong daigdig ay parang kulungan, kaya kailangan ang pakalawakan. Ang tibuok kalibutan masusama sa prisohan, busa kinahanglan ang kawanangan. Tingin ko'y di masyadong apektado ang tao ng propaganda nila. Sa akong panglantaw dili kaayo apektado ang tawo sa ilang propaganda. Di makaagham ang propaganda nila dahil di nila sinusukat ang kabisahan. Dili maka-sensya ang ilahang propaganda tungod kay wala nila sukda ang ilang kaalam. Parang mga random ang epek ng propaganda nila. Murag sinalagma ang epekto sa ilahang propaganda. Kung nag-iingles sila'y para silang umiiyak. Kung mamulong silag ingles mura silag gahilak. Wala silang relihiyon. Wala silay relihiyon. Ayaw nilang may relihiyon sila. Dili sila ganahan nga aduna sila'y relihiyon. Matagal na silang nawalan ng relihiyon. Hagbay ra sila nga nawal-an ug relihiyon. Nakabilanggo ang tao sa daigdig na ito, kaya kailangan ang pagsasaliksik sa kalawakan. Piniriso ang mga tao niining kalibutana, maong kinahanglan ang pag panukiduki sa kawanangan. Maraming ilog sa Pransya. Daghang suba sa Pransya. Kumain ka na ba sa isang restawran nang mag-isa? Mikaon na ba ka sa restawran nga ikaw ra isa? Kalungkutan lamang ang gusto ninyo dahil ayaw ninyong magbati. Tungog kay dili man kamo gusto makigdait sa usag-usa kasubo ra gyud ang inyong gipili. Siguro nananagarilyo ka sa tapat ng kompyuter mo. Tingali ga-sigarilyo ka atubangan sa imong kompyuter. Sino ba iyong Tomas at Maria na parati na lamang ninyong pinag-uusapan? Kinsa man diay na si Tomas ug Maria nga pirme Masyado kang relihiyosa. Sobra ka ka relihiyosa. Walang Maria roon sa Hapon dahil iba ang pangalan niya. Walay Maria didto sa Hapon tungod kay lahi ang pangalan nga iyang gigamit. Gusto ninyong maging matanda na. Nangandoy mo nga mamahimo nang edaran. Gusto ninyong may mga obligasyon na parang matanda na. Ganahan mo ug naay mga obligasyon susama sa usa ka edaran. Gusto kayo ng mga kapitbahay ko dahil para kayong matatanda na. Ganahan akong mga silingan ninyo tungod kay mura na kamo ug mga edaran. Basta magpromot kayo ng relihiyong mas mabuti para sa inyo. Basta pagpausbaw kamo ug relihiyon nga mas maayo para sa inyo. Parang di bagay sa inyo na ang tradisyunal ninyong relihiyon. Murag wala na angay sa inyo ang inyuhang naandan nga relihiyon. Ang pagsusulat sa Ingles ay di gamot para sa aburido. Ang pagsulat sa ingles dili mao'y tubag para sa mga nabalaka. Akala ko mayaman ang Europa, hindi pala. Nagtuo ko nga dato ang Europa, dili man diay. Nawala na ang mahiya sa buhay ninyo. Nawagtang na ang kaulaw sa inyong kinabuhi. Nawala na ang salamangka sa buhay ninyo. Nawagtang na ang lingla sa inyong kinabuhi, Nawala na ang madyik sa buhay ninyo. Nawagtang na ang mahika sa inyong kinabuhi. Malungkot sila dahil di nila gusto ang relihiyon nila. Masub-anon sila tungod kay dili nila gusto ang ilahang relihiyon Wala na silang ganang kumain ng mansanas. Wala na silay kahinam mukaon ug mansanas. Umiinom siya ng isang tasa ng tsokolate sa labas ng kastilyong bato. Gainom siya ug isa ka tasa nga tsokolate sa gawas sa iyang kastilyo nga gama sa bato. Naghihintay na lamang sila ng malaking katastrope dahil nabuwibuwisit na sila sa buhay nila. Gahuwat na lamang sila ug ug dakong katalagman tungod kay napul-an na sila sa ilang kinabuhi. Pera, pera, pera na lamang ang iniisip nila. Kwarta, kwarta, kwarta mao nalang ang nasa ilang hunahuna. Naging robot na lamang sila. Nahimo na silang robot. Malungkot sila dahil gusto nilang tumira sa isang malayong bansang mas mayaman. Masub-anon sila tungog nangandoy sila nga mupuyo sa layong lugar diin mas dato. Ayaw nilang isipin ang mga robot-robot. Dili nila gusto huna-hunaon ang mga robot-robot Tinapos niya ang pitsa niya dahil papuntang sentro sila. Iyahang gihurot ang iyahang pitsa tungod kay muadto sila sa sentro. Nagpipintura siya ng tanaw ng bukid sa labas ng kanyang bahay. Nagpintal siya og laraw sa bukid gawas sa iyang balay. May tinik sila sa dibdib nila. Adunay tunok sa ilang mga dughan. May luha ang mga salita nila. Adunay luha ang ilahang mga pulong. Parati silang nakasimangot. Pirme silang nagmug-ot Mas gusto ni Jhong ang Budismo sa lahat ng mga relihiyong pinag-aralan niya. Sa tanan tanang relihiyong nga natun-an ni Jhong mas ganahan gyud siya sa Budismo. Nag-aral si Bing ng mga relihiyong Animista. Nagtuon si Bing og mga relihiyong Animista. Kung mamatay siya, sa ibang lalawigan ng Laniakea ba ang papunta niya? Kon siya mamatay, sa laing probinsya sa Laniakea ba ang padulngan niya? Parang langit ba ang ibang lalawigan ng Laniakea? Sama ba sa langit ang ubang probinsya sa Laniakea? Solidong ilusyon ba ang buong Laniakea? Sumpok nga ilusyon ba ang tibuok Laniakea? Ano ang nasa labas ng Laniakea? Unsa ang naa gawas sa Laniakea? Tipiko ba ang ating lalawigan ng Laniakea? Tipikal ba ang atong Probinsyang Laniakea? Ang katauhan ay mga unggoy pa at nag-eebolb pa. Ang katawhan kay mga unggoy nga padayon nagalambo. Ang katauhan ay mga matsing pa at nag-eebolb pa. Ang katawhan kay mga unggoy nga padayon nagalambo. Tama siya na parang hindi Afghanistan dito. Sakto siya nga dili kini sama sa Afghanistan. Dominante ang kaliwang utak nila. Dominante ang wala nga parte sa ilahang utok. Kontrol ng kaliwang utak ang kanan ng katawan at ng kanang utak ang kaliwa ng katawan. Kontrolado sa wala nga parte sa utok ang tuo nga parte sa utok ug ang tuo nga parte sa utok kontrolado ang wala nga parte sa lawas. Uminom siya ng berdeng tsa sa hardin niyang puno ng gumamela. Nag-inom siya ug lunhaw nga tsa sa hardin niyang napuno og gumamela. Sa Araw ni Zamenhof, maligaya kaming mga Esperantisto. Sa adlaw ni Zamenhof, malipayon kaming mga Esperantisto. Sa Araw ni Zamenhof, kumain ako ng pitsa para sa selebrasyon. Sa adlaw ni Zamenfor, mikaon ako ug pitsa alang sa kasaulogan. Berdeng keso ang nasa loob ng tinapay niya. Lunhaw nga keso ang naa sulod sa iyang pan. Berdeng rosas ang nasa paligid ng hardin ni Bing. Lunhaw nga rosas ang naa sa palibot sa hardin ni Bing. Ang berdeng rosas ay mutasyon. Ang lunhaw nga rosas kay mutasyon. Nag-aaral si Dodong ng Klingon para sa kanyang klase sa dramatika. Nagtuon si Dodong og Klingon alang sa iyang klase sa dramatika. Hindi kailangang magbati araw-araw. Dili kinahanglan nga makig abi-abi kada adaw. Gusto mong magbati nang magbati dahil aburido ka. Ganahan ka nga mag sige og abi-abi tungod kay magul-anon ka. Natutunan ni Ben ang paggawa ng apoy na hindi gamit ang posporo. Nakakat-on si Bensa pagmugna ug kalayo dili pina agi sa posporo. May mali sa calculator na ito. Adunay sayop niini nga igalkulo. Sa tingin ko'y mananatili ako. Sa akong panan-aw magpabilin ako. Ang Burj Khalifa ay ang pangkasalukuyang pinakamataas na gusali sa mundo. Ang Burj Khalifa ang pagkaakaron inilang kinatas-ang dakbalay sa tibuok kalibutan. Mayroong mga isla sa dagat. Adunay mga pulo sa dagat. Talagang naiinggit sila sa mga mas mayaman kaysa sa kanila. Nasina gyud sila sa mga taw nga labaw pang dato kaysa nila. Parang wika ng mga kulubot na ang wika nila. Ang ilahang pinulungan sama sa pinulungan sa mga kulubot. Hindi nila naiintindihan ang ibig sabihin ng kayamanan. Wala nila masabti ang kahulogan sa bahandi. Nalalamigan sila sa mga salita ng wika nila. Nabugnawan sila sa mga pulong sa iyang pinulongan. Ayaw nilang magkaanak at gusto na ang katapusan dahil pagod na pagod na sila. Wala na sila mangandoy nga magkaanak ug ganahan na lang sila mahuman ang tanan tungod kay gikapoy na sila og maayo. Sa gubat ng Wagalang ay mga puno ng sinag-bunga. Sa lasang sa Wagalang adunay mga punoan sa sinag-bunga Magandang umaga! Maayong buntag! Bakit ang lungkot lungkot mo? Nganong masub-anon man ka kaayo? Gusto nilang basahin ang mga obra ni Talakong ng planetang Mimeng. Ganahan sila nga basahon ang buhat ni Talakong nga taga lawangitang Mimeng. Binabasa niya ang mga sulat ni Saratok ng planetang Sengkong. Iyang gina basa ang mga suwat ni Saratok nga taga lawangitang Sengkong. Relihiyoso ang mga tao sa bundok. Relihiyoso ang mga katawhan sa bukid. Nagpuputo si Lina sa kusina. Nag puto si Lina sa kusina. Nagpapandesal si Pedro sa kusina. Nag pandesal si Pedro sa kusina. Nagpapansit si Celeste sa kusina. Nag pansit si Celeste sa kusina. Nag-aadobo si Ben sa kusina. Nag adobo si Ben sa kusina. Nagkukutsinta si Enrico sa kusina. Nag kutsinta si Enrico sa kusina. Nagkakalamay si Nida sa kusina. Nag kalamay si Nida sa kusina. Gumagawa ng nilupak si Wesley sa kusina. Nag gama og nilupak si Wesley sa kusina. Gumagawa ng Sans Rival si Crystal sa kusina. Nag gama ug Sans Rival si Crystal sa kusina. Nagluluto ng bangus si Dindo sa kusina. Nag luto og bangus si Dindo sa kusina. Nagpopolboron si Ebyang sa kusina. Nag polboron si Ebyang sa kusina. Nagleletseplan si Binda sa kusina. Nag letseplan si Binda sa kusina. Gumagawa ng tocino de cielo si Nerria. Nag gama og tocino de cielo si Nerria. Nagsasansribal si Calla sa kusina. Nag sanribal si Calla sa kusina. Gumagawa ng apol dyus si Tria sa kusina. Nag gama og apol dyus si Tria sa kusina. Gumagawa ng pitsi-pitsi si Gina sa kusina. Nag gama og pitsi-pitsi si Gina sa kusina. Nagpapalitaw si Tony sa kusina. Nagpalitaw si Tony sa kusina. Nagsasandwits na lamang si Marco. Nag sandwits na lang si Marco. Naghahamburger si Anna sa restawran. Nag hamburdyer si Anna sa restawran. Nagkakape si Francis sa kapehan. Nangape si Francis sa kapehanan. Nagtsatsa si Mirabel sa tsahan. Nag tsa si Mirabel sa Tsaahanan. Gusto ni Tomas kumain ng kakanin. Gusto ni Tomas mukaon og kakanin. Gusto ni Andres kumain ng nilupak. Gusto ni Andres mukaon og nilupak. Kumakain si Wanda ng kalderetang kambing. Nagkaon si Wanda og kinaldereta nga kanding. Naglolongganisa si Bambam sa kusina. Nag longganisa si Bambam sa kusina. Nagtotosino si Olaf sa kusina. Nag tosino si Olaf sa kusina. Nagtsatsampurado si Ramon sa kusina. Nag champurado si Ramon sa kusina. Naglilitson si Ronny sa hardin. Nag lechon si Ronny sa hardin. Naghahalo-halo si Karl sa kusina. Nag halo-halo si Karl sa kusina. Nagsasalabat si Sandy sa kusina. Nag salabat si Sandy sa kusina Nagha-hotdog si Emma sa kusina. Nag buhat og hotdog si Emma sa kusina. Nagpa-popcorn si Eli sa kusina. Nag buhat og popcorn si Eli sa kusina. Nagso-softdrink si Kyle sa kusina. Nag inom og softdrink si Kyle sa kusina. Nagte-tennis sa likod sina Marta at Lina. Nagduwa og tennis sa likod sila Marta ug Lina. Nagdya-jogging si Jose sa siyudad. Nag jogging si Jose sa dakbayan. Nagsya-shampoo si Mindy sa banyo. Nanyampo si Mindy sa kasilyas. Nagta-taco si Vinny sa restawran. Nagkaon og taco si Teddy sa restawran. Nag-iispageti si Teddy sa restawran. Nagkaon og ispagetti si Teddy sa restawran. Nagdidinuguan si Randy sa kusina. Nag dinuguan si Randy sa kusina. Nagbubuko si Sam sa dalampasigan. Namutong si Sam sa baybay. Nagpupusit si Danny sa dalampasigan. Namusit si Danny sa baybay. Nagkikinilaw sina Wally at Jerry sa dalampasigan. Nagkilaw sila Wally ug Jerry sa baybay. Nagkikilawin sina Wally at Jerry sa dalampasigan. Nagkilawin si Wally ug Jerry sa baybay. Nagtitinapay at kape si Juan sa kusina. Nangkaon og pan ug nangape si Juan sa kusina. Nagkekeso at tinapay si Jenny sa kusina. Nagkaon og pan nga adunay keso si Jenny sa kusina. Nagmamantikilya sa tinapay si Quincy. Naga mantikilya sa pan si Quincy. Nagpi-pizza sina Marisol at Johnny. Nangaon og pizza sila Marisol ug Johnny. Nagsu-sushi sina Taro at Hanako. Nangaon og sushi sila Taro ug Hanako. Nagsa-sashimi si Erwin. Nangkaon og sashimi si Erwin. Nagso-sausage si Rikki. Nagkaon og sausage si Rikki. Nag-eempanada si Luis. Nagkaon og empanada si Luis. Nag-eensaymada si Alex. Nag ensaymada si Alex. Naglalaing si Gabi. Naglaing si Gabi. Nagtsatsampoy si Celia. Nagtsampoy si Celia. Nagtotokwa't baboy si Lester. Nagkaon og tokwa ug babo si Lester. Nagsusuman si Oswaldo. Nag himo uogsuman si Oswaldo. Nagsasapin-sapin si Zoe. Nag himo og sapin-sapin si Zoe. Nagtsitsitsaron si Benny. Nag chicharon si Benny. Nagpapaksiw si Dominic. Nagluto og paksiw si Dominic. Nagkakarate ang mga bata sa garahe. Nag karate ang mga bata sa grahe. Nag-aalmusal si Ken sa kusina. Namahaw si Ken sa kusina. Nagtatanghalian si Ken sa kusina. Naniudto si Ken sa kusina. Naghahapunan si Ken sa kusina. Nanihapon si Ken sa kusina. Nagkekeso si Nikki sa kusina. Nag keso si Nikki sa kusina. Nagpuputo bumbong ang ale sa kalye. Nagabuhat og puto bumbong ang manang sa kalsada. Nagpuputo maya si Nellie sa kusina. Nag puto maya si Nellie sa kusina Nagpuputo Biðan si Penelope sa kusina. Nag puto Bi–an si Penelope sa kusina Nag-aampaw si Tonya sa kusina. Nag ampaw si Tonya sa kusina. Nagsiyosiyopaw si Vincent sa kusina. Nag siopao si Vincent sa kusina. Naniniwala si Vincent sa punsoy. Mutuo si Vincent og punsoy. Naglulumpiya si Katrina sa kusina. Nag lumpia si Katrina sa kusina. Nagtsotsokolate si Antonio sa beranda. Nag tsokolate si Antonio sa beranda. Naggagatas ba si Timmy sa kanyang kape? Naga gatas ba si Timmy sa iyang kape? Nag-aasukal ba si Timmy sa kanyang kape? Naga butang ba og asukal si Timmy sa iyang kape? Nagkakanela si Vincent sa kanyang kape. Naga kanela si Vincent sa iyang kape. Nagsisinamomo si Vincent sa kanyang kape. Naga sinamon si Vincent sa iyang kape. Yatsuhashi ang pasalubong ni Vincent galing sa Hapon. Yatsuhashi ang gasa ni Vincent gikan Hapon. Magaganda ang mga kahon ng Hapon. Maanindot ang mga kahon nga gikan Hapon Magaganda ang mga aklat ng Hapon. Maanindot ang mga libro sa Hapon. Nagsisinangag si Raul sa kusina. Nag sangag si Raul sa kusina. Nagninilagang baka si Mina sa kusina. Nag laga ug baka si Mina sa kusina. Nagtatapa si Oliver sa kusina. Nag tapa si Oliver sa kusina. Nagta-tabasco si Jack sa kanyang omelette. Nag tabasco si Jack sa iyang omelette. Nagrerelyenong talong si Daniel sa kusina. Nag relyeno og talong si Daniel sa kusina. Nagrerelyenong sili si Daniel sa kusina. Nag relyeno og sili si Daniel sa kusina. Nagtutuba ang mga lalaki sa dalampasigan. Nanuba ang mga laki sa sa baybay. Nag-uube sa kusina si Tyler. Nag ube sa kusina si Tyler. Puno ng ube ang plato ni Taro. Napuno sa ube ang plato ni Taro. Nagma-macaroni si Nelia sa kusina. Nag macaroni si Nelia sa kusina. Nagpru-fruit salad si Mel sa kusina. Nag fruit salad si Mel sa kusina. Nagbubuko salad si Mel sa kusina. Nag buko salad si Mel sa kusina. Nag-e-eclair si Clara sa kapeterya. Nag e-eclair si Clara sa kapeterya. Naglilimunada si Rex sa kapeterya. Nag buhat ug dyus gama sa lemonsito si Rex sa kapeterya. Nag-aaysti si Larry sa kapeterya. Nag aysti si Larry sa kapeterya. Nagbabarbekyu si Jeff sa hardin. Nag barbeque si Jeff sa tanaman. Nagko-cotton candy si Nancy sa tapat ng kalye. Naga buhat og cotton kendi si Nancy sa kalsada. Nag-bubble tea si Charlie sa siyudad. Nag bubble tea si Charlie sa dakbayan. Nagkape si Zack sa kapeterya. Nangape si Zack sa kapeterya. Nagseserbesa ang mga barkada ni Duane sa dalampasigan. Nag inom og ilimnong makahubog ang mga amigo ni Duane sa baybay. Nagkekeyk ang mga bisita ni Gina. Nangaon og keyk ang mga bisita ni Gina. Nagbuko pandan salad ang mga bisita ni Gina. Nangaon og buko pandan salad ang mga bisita ni Gina. Nagbiko ang mga bisita ni Gina. Nangaon og biko ang mga bisita ni Gina. Nagkutsinta ang mga bisita ni Gina. Nangaon og kutsinta agng mga bisita ni Gina. Nagpalitaw ang mga bisita ni Gina. Nangaon og palitaw ang mga bisita ni Gina. Nagputo ang mga bisita ni Linda. Nangaon og puto ang mga bisita ni Linda. Nagbuko salad ang mga bisita ni Sally. Nangaon og buko salad ang mga bisita ni Sally. Nagtsampurado ang mga bisita ni Sally. Nangaon og champurado ang mga bisita ni Sally. Nagpitsi-pitsi ang mga bisita ni Wanda. Nangaon og pitsi-pitsi ang mga bisita ni Wanda. Magpalitaw kayo sa kusina! Pangaon mo og palitaw didto sa kusina! Magletseplan kayo sa kusina! Pangaon mo og letseplan didto sa kusina! Magpitsi-pitsi kayo sa kusina! Pangaon mo og pitsi-pitsi didto sa kusina. Magkutsinta kayo sa kusina! Pangaon mo og kutsinta didto sa kusina. Magpansit kayo sa kusina! Pangaon mo og pansit didto sa kusina. Magbuko pandan kayo sa kusina! Pangaon mo og buko pandan didto sa kusina. Magpusit kayo sa kusina! Pangaon mo og pusit didto sa kusina. Magputo muna kayo sa salas! Pangaon usa mo ug puto didto sa sala! Magkape muna kayo sa salas! Pangape usa kamo sa sala! Magtsa muna kayo sa salas! Panginom usa kamo og didto sa sala! Magtsokolate muna kayo sa salas! Panginom usa kamo og tsokolate didto sa sala! Magsalabat muna kayo sa salas! Panginom usa kamo og salabat didto sa sala! Mag-ensaymada muna kayo sa salas! Pangaon usa kamo og ensaymada didto sa sala! Mag-empanada muna kayo sa salas! Pangaon usa kamo og empanada didto sa sala! Magmeryenda muna kayo sa beranda! Pamainit usa kamo didto sa beranda. Mag-calamansi juice muna kayo sa beranda! Panginom usa kamo og dyus sa lemonsito didto sa beranda! Mag-green mango juice muna kayo sa beranda! Panginom usa kamo ug dyus sa hilaw nga mangga didto sa beranda! Mag-bubble tea tayo sa palengke! Manginom ta og bubble tea sa palengke! Mag-bubble tea tayo sa siyudad! Manginom ta og bubble tea sa dakbayan! Magkalamay muna tayo sa salas! Mangaon usa ta og kalamay didto sa sala! Mag-ube cake muna tayo sa salas! Mangaon usa ta og ube keyk didto sa sala! Magsapin-sapin muna kayo sa beranda! Mangaon usa ta og sapin-sapin didto sa beranda! Mag-tocino de cielo muna tayo sa salas! Mangaon usa ta og tocino de cielo didto sa sala! Mag-turrones de casuy muna tayo sa beranda! Mangaon usa ta og turrones de casuy didto sa beranda! Magtamales muna tayo sa beranda! Mangaon usa ta og tamales didto sa beranda! Mag-mango cake muna tayo sa salas! Mangaon usa ta og keyk gama sa mangga didto sa sala! Mag-morcon tayo sa kusina! Mangaon usa ta og morcon didto sa kusina! Mag-embutido muna tayo sa kusina! Mangaon usa ta og embutido didto sa kusina! Mag-taro cake muna tayo sa kusina! Mangaon usa ta og keyk gama sa taro didto sa kusina! Maghalo-halo tayo sa shopping mall! Mangaon ta og halo-halo didto sa mall! Magpilipit at tsokolate muna tayo sa beranda! Mangaon usa ta og pilipit og manginom og tsokolate didto sa beranda! Mas gusto ni Nelia ang pilipit at tsa para sa meryenda. Mas ganahan si Nelia og pilipit ug tsa para sa pamainit. Mas gusto ni Veronica ang pilipit at tsokolate para sa meryenda. Mas ganahan si Veronica og pilipit ug tsa para sa pamainit. Mas gusto ni Terry ang turrones de casuy. Mas ganahan si Terry og turrones de casuy. Mas gusto ni Mork ang pastilyas. Mas ganahan si Mork og pastillas. Mas gusto ni Karl ang queso de bola. Mas ganahan si Karl og keso de bola. Mas gusto ni Drake ang suman. Mas ganahan si Drake og suman. Mas gusto ni Henrik ang tapsilog. Mas ganahan si Henrik og tapsilog. Mas gusto ni Joel ang adosilog. Mas ganahan si Joel og adobosilog. Mas gusto ni Joel ang bacsilog. Mas ganahan si Joel og bacsilog. Mas gusto ni Joel ang bangsilog. Mas ganahan si Joel og bangsilog. Mas gusto ni Joel ang tosilog. Mas ganahan si Joel og tosilog. Mas gusto ni Joel ang longsilog. Mas ganahan si Joel og longsilog. Kumain ng tapsilog si Mark. Mikaon og tapsilog si Mark. Kumain ng bangsilog si Mark. Mikaon og bangsilog si Mark. Kumain ng adosilog si Mark. Mikaon og adosilog si Mark. Kumain ng chosilog si Mark. Mikaon og chosilog si Mark. Kumain ng longsilog si Mark. Mikaon og longsilog si Mark. Nagluto ng tapsilog si Wally. Nagluto og tapsilog si Wally. Nagluto ng bangsilog si Wally. Nagluto og bangsilog si Wally Nagluto ng adosilog si Wally. Nagluto og adosilog si Wally. Nagluto ng chosilog si Wally. Nagluto og chosilog si Wally. Nagluto ng longsilog si Wally. Nagluto og longsilog si Wally. Magluluto ng tapsilog si Quincy. Magluto og tapsilog si Quincy. Magluluto ng bangsilog si Quincy. Magluto og bangsilog si Quincy. Magluluto ng adosilog si Quincy. Magluto og adosilog si Quincy. Magluluto ng chosilog si Quincy. Magluto og chosilog si Quincy. Magluluto ng longsilog si Quincy. Magluto og longsilog si Quincy. Nagluluto ng tapsilog si Josh. Galuto og tapsilog si Josh. Nagluluto ng bangsilog si Josh. Galuto og bangsilog si Josh. Nagluluto ng adosilog si Josh. Galuto og adosilog si Josh. Nagluluto ng chosilog si Josh. Galuto og chosilog si Josh. Nagluluto ng longsilog si Josh. Galuto og longsilog si Josh. Magluto ka ng litsilog. Pagluto og litsilog. Nagluluto si Dexter ng tosilog sa kusina. Galuto si Dexter og tosilog sa kusina. Kumakain si Dexter ng tosilog sa kusina. Gakaon si Dexter og tosilog sa kusina. Mas gusto ni Morgan ang tosilog kaysa sa tapsilog. Mas ganahan si Morgan og tosilog kumpara sa tapsilog. Kumakain si Morgan ng tosilog sa komedor. Gakaon si Morgan og tosilog sa komedor. Kumakain si Morgan ng tosilog sa kakanan. Gakaon si Morgan og tosilog sa kakanan. Kumakain si Morgan ng tosilog sa silid-kainan. Gakaon si Morgan og tosilog sa kan-anan. Kumain si Morgan ng tosilog sa komedor. Gakaon si Morgan og tosilog sa komedor. Umiiyak ang mga lasing sa tabi ng kalye. Mihilak ang mga hubog daplin sa kalsada. Umiiyak ang mga drogista sa tabi ng tindahan. Mihilak ang mga adik daplin sa tindahan. Umiiyak ang matatanda sa paradahan ng awto. Mihilak ang tigulang sa paradahan og sakyanan. Nalalamigan ang mga matatanda sa mga salita ng wika nila. Gibati og kabugnaw ang tigulang sa mga pulong sa iyang pinulongan. Isip nila'y walang kuwenta na ang buhay nila. Huna-huna nila nga walay pulos ang ilang kinabuhi. Nagpaalam na ang mga bata sa mga matatandang galing sa ibang bayan. Nanamilit na ang mga batasa mga tigulang nga gikan sa laing lungsod. Malungkot sila dahil hindi nila magamit ang kanilang guni-guni. Masub-anon sila tungod kay dili nila magamit ang ilahang handuwaran. Malungkot sila dahil parang pobre ang mga salita nila sa kanilang diyalekta. Masub-anon sila tungod kay mura kuno og kabos ang mga pamulong nila sa ilahang dayalekto. Malungkot sila dahil gusto nilang magmukhang mayaman sa tingin ng kanilang kapitbahay. Masub-anon sila tungod kay gusto nila mahimong murag adunahan sa panan-aw sa ilang mga silingan. Magmukhang mayaman ay importante sa kanila dahil tanga sila. Ang mahimong murag adunahan ang importante kanila kay tanga man sila. Naging alila sila ng kanilang sariling mahigpit na emosyon. Nahimo silang ginapos sa ilang kaugalingong higpit nga pagbati. Binato ng tinapay ang matandang humihingi ng limos ngunit nakailag ang matanda. Gilabayan og pan ang tigulang nga nangayo og limos apan naka ikyas kini. Ang pambubuska ay iwasan sa halip, paggalang ang ibigay sa kapwa. Angayan lamang nga atong likayan ang pagpang husga sa atong isig katawo, apan mas labawng maayo nga muhatag kita ug pagtahod. Ang wika ng bansa ay dapat pagyamanin sapagkat ito ay ang kaluluwa ng ating lahi. Ang pinulongan sa atong nasod angay lamang nga palambuon tungod kay kini mao ang kalag sa atong kaliwatan. Kailangan mabatid ng aking mga magulang ang aking mga grado ngayong kapat na ito. Kinahanglan nga mahibal-an sa akong mga ginikanan ang akong mga grado karon nga semestre. Gamitin mo ang iyong guni-guni. Gamita ang imong handurawan. Ang walang guni-guni ay nasa hawla. Ang walay handurawan kay anaa sa tangkaw. Parang ibong nasa hawla ang walang guni-guni. Sama sa langgam nga anaa sa tangkaw ang taw nga walay handurawan. Parang reptilya sa hawla ang walang guni-guni. Sama sa mananap nga nagkamang nga anaa sa tangkaw ang taw nga way handurawan. Napakaimportante ang guni-guni sa araw-araw na buhay. Importante kaayo ang handurawan sa pang adlaw-adlaw nga kinabuhi. Parang mga pirasong mansanas ang mga salita ni Kyle. Sama sa mga bahin sa mansanas ang mga pulong ni Kyle. Parati na lamang silang "Tom" nang "Tom." Sino ba siya? Pirme nalang silang sige og hisgot ni "Tom". Kinsa ba gud na siya Naging dinosawro na ang wika nila. Nahimong dinasawro ang ilang pinulungan. Wala namang kuwenta ang pag-aaral ng kanilang wika. Wala man gihapo'y pulos ang pagtuon sa ilang pinulongan. Maayos ang Sans Rival niya. Maayo ang iyang Sans Rival. Maayos ang sapin-sapin niya. Maayo ang iyang sapin-sapin. Maayos ang siyopaw niya. Maayo ang iyang siyopaw. Maayos ang hopya niya. Maayo ang iyang hopya. Maayos ang salabat niya. Maayo ang iyang salabat. Maayos ang tsokolate niya. Maayo ang iyang tsokolate. Maayos ang keso niya. Maayo ang iyang keso. Maayos ang pilipit niya. Maayo ang iyang pilipit. Maayos ang pandesal niya. Maayo ang iyang pandesal. Maayos ang limunada niya. Maayo ang iyang lemonada. Maayos ang tsampoy niya. Maayo ang iyang tsampoy. Maayos ang tsampurado niya. Maayo ang iyang tsampurado. Maayos ang leche flan niya. Maayo ang iyang leche flan. Maayos ang buko pandan salad niya. Maayo ang iyang buko pandan salad. Maayos ang ube keyk niya. Maayo ang iyang keyk na gama sa ube. Maayos ang mango cake niya. Maayo ang iyang keyk na gama sa mangga. Maayos ang kalamansi dyus niya. Maayo ang iyang dyus nga gama sa lemonsito. Maayos ang buko dyus niya. Maayo ang iyang dyus nga gama sa butong. Maayos ang tsa niya. Maayo ang iyang tsa. Maayos ang kape niya. Maayo ang iyang kape. Maayos ang adobo niya. Maayo ang iyang adobo. Maayos ang sinangag niya. Maayo ang iyang sinangag. Maayos ang nilagang baka niya. Maayo ang iyang nilat-ang baka. Maayos ang kutsinta niya. Maayo ang iyang kutsinta. Kumakain si Vhon ng espasol. Gakaon si Vhon og espasol. Mas gusto ni Vhon ang Bicol Express. Mas ganahan si Vhon og Bicol express. Gumawa si Benny ng espasol. Naghimo si Benny og espasol. Gumagawa si Benny ng espasol. Gahimo si Benny og espasol. Gagawa si Benny ng espasol. Maghimo si Benny og espasol. Paborito ni Vincente ang espasol. Ampay ni Vicente ang espasol. Nasa loob ng taro ang mga espasol. Naa sulod sa taro ang mga espasol. Nasa loob ng tapayan ang mga espasol. Naa suod sa tapayan ang mga espasol. Nasa loob ng banga ang mga espasol. Anaa sulod sa banga ang espasol. Espasol ang pasalubong ni Rikki galing sa probinsiya. Espasol ang maong gasa ni Rikki gikan sa probinsya. Espasol ang espesyalidad ng kanyang sari-sari store. Espasol ang espesyalidad sa iyang sari-sari nga tindahan. Kumakain si Rikki ng espasol sa beranda. Gakaon og espasol si Rikki sa beranda. Niregaluhan ni Vincente ng espasol ang mga bata. Gigasahan ni Rikki og espasol ang mga bata. Pasalubong ni Vincente ang espasol galing sa kanyang biyahe. Gasa ni Vincente ang espasol gikan sa iyang panaw. Espasol na lamang ang gusto ni Vincente sa tindahan ng ale. Espasol na lang ang ganahan ni Vicente sa tindahan sa babaye. Masarap ang buko pandan ni Esmeralda. Lami ang buko pandan ni Esmeralda. Masarap ang sapin-sapin ni Esmeralda. Lami ang sapin-sapin ni Esmeralda. Masarap ang morcon ni Esmeraldo. Lami ang morcon ni Esmeraldo. Masarap ang adobo ni Esmeraldo. Lami ang adobo ni Esmeraldo. Masarap ang pansit ni Esmeraldo. Lami ang pansit ni Esmeraldo. Masarap ang halo-halo ni Esmeraldo. Lami ang halo-halo ni Esmeraldo. Masarap ang sisig ni Esmeralda. Lami ang sisig ni Esmeralda. Masarap ang espasol ni Esmeraldo. Lami ang espasol ni Esmeraldo. Masarap ang tsampurado ni Esmeraldo. Lami ang champurado ni Esmeraldo. Masarap ang ube ni Esmeraldo. Lami ang ube ni Esmeraldo. Isip ni Adil na ang henealohiya ng tao at ang kanyang wika ay talagang hindi konektado. Huna-huna ni Adil nga ang henealohiya sa taw ug ang iyang pinulungan dili gayud konektado. Nagulat si Adil nang nalaman niyang ang kanyang Ruso ay parang Aleman. Nahipugwat si Adil niadtong iyang nabal-an nga ang iyahang Ruso diay sama sa Aleman. Taga-Kazakhstan si Adil pero sa tingin ko'y mukha siyang Hapon. Taga-Kazakhstan si Aadil apan sa akong panan-aw ang iyang hulagway sama sa Hapon. Mestisong Turkiko at Monggoloydo si Adil na Kazakh. Mestiso nga Turkiko ug Monggoloydo si Adil nga Kazakh. Si Yaroslav ay Taga-Ukranya at sabi niya'y inhinyero siya sa barko. Si Yaroslav kay Taga-Ukranya ug siya nagsulti nga usa siya ka banalam sa barko. malaki ang espiritwal ng tao sa diyos Dako ang espiritwal sa tawo ngadto sa Ginoo. Nag-aaral si Yaroslav ng pagsusulat nang akademiko sa Ingles. Nagtuon si Yaroslav sa pagsusuwat og akademiko sa Ingles. Lumaki sina Yaroslav at Adil noong panahon ng Sobyet. Midako sila Yaroslav ug Adil niadtong panahon sa Sobyet. Nabanggit ko ang pelikulang "Solaris" kay Yaroslav. Akong nahisgutan ang salida nga "Solaris" kay Yaroslav. Maraming narating na puwerto si Yaroslav sa trabaho niya sa barko. Daghan ang naabot nga puwerto si Yaroslav tungod sa iyang trabaho sa barko. Iniiwasan ni Yaroslav ang pagbabasa ng pantasya dahil mas gusto niya ang mga drama ni Tolstoi. Ginalikayan ni Yaroslav ang pagbasa og pantasya tungod kay mas ganahan siya sa mga drama ni Tolstoi. Iniiwasan ni Yaroslav ang siyensiyang piksiyon din dahil mas gusto niya ang drama. Ginalikayan usab ni Yaroslav ang siyensiyang piksiyon tungod kay mas ganahan siya og drama. Ang asawa ni Adil ay nagtrabaho sa mga kompyuter na Sobyet sa Kazakhstan. Nagtrabaho ang asawa ni Adil sa mga kompyuter na Sobyet sa Kazakhstan. Ang asawa ni Adil ay matematika sa Sobyet na Kazakhstan. Ang asawa ni Adil kay matematika sa Sobyet na Kazakhstan. Musikolohista si Adil na Kazakh. Si Adil na Kazakh usa ka musikolohista. Subalit si Yaroslav ay inhinyero sa barko, hindi niya gusto ang matematika. Bisan si Yaroslav usa ka banalam sa barko, dili gayod siya ganahan og matematika. Maitim talaga ang buhok ni Yaroslav, pero namumuti na. Itom jud ang buhok ni Yaroslav apan hinay hinay na kining namuti. Nasa Ukranya pa ang pamilya ni Yaroslav na nasa Kanada ngayon. Kasamtangan nga naa sa Ukranya pa ang pamilya ni Yaroslav nga karon anaa sa Kanada. Marunong si Adil tungkol sa mga bagay ng Asya Sentral. Maalamon si Adil bahin sa mga butang sa Sentro sa Asya. Maputi ang lahi ni Yaroslav, pero baka may kaunting lahi siyang Hun noong unang panahon. Puti ang kaliwat ni Yaroslav apan basin aduna siyay gamayng kaliwat nga Hun adtong miaging panahon. Marami pa ang buhok nina Yaroslav at Adil, pero namumuti na. Baga pa ang buhok nila Yaroslav ug Adil apan hinay hinay na kining namuti. Dalubwika si Adil na Kazakh. Si Adil na Kazakh usa ka dalubwika. Gumawa si Adil ng mga musika para sa mga pelikula sa kanyang bansang Kazakhstan. Naghimo si Adil ug mga kanta alang sa mga salida sa iyang nasud nga Kazakhstan. Ang paboritong bansa ni Yaroslav ay ang New Zealand. Ang ampay nga nasud ni Yaroslav mao nag New Zealand. Matatalino sina Yaroslav at Adil na mga Sobyet. Maalamon sila Yaroslav ug Adil nga mga Sobyet. Sabi ni Yaroslav na mas emosyonal ang tao sa Ukranya kaysa sa Kanada. Misulti si Yaroslav nga mas emosyonal ang mga katawhan sa Ukranya kung ika tandi sa mga katawhan sa Kanada. Sabi ni Yaroslav na mas masaya sa Ukranya noong panahon ng Sobyet. Misulti si Yaroslav nga mas malipayon sa Ukranya niadtong panahon sa Sobyet. Sabi ni Yaroslav na mahirap na wika ang Ruso. Misulti si Yaroslav nga lisod ang pinulungang Ruso. Mas alam ni Yaroslav ang wikang Ruso kaysa sa wikang Ukranyano. Mas maalamon si Yaroslav sa pinulungan Ruso kon ika tandi sa pinulugang Ukranyano. Alam ni Adil pareho ang wikang Ruso at Kazakh. Nasayod si Adil sa parehong pinulungang Ruso ug Kazakh. Alam ni Adil na ang Ruso ay wikang Indo-Europeo, katulad ng Ingles. Nasayod si Adil nga ang Ruso pinulungang Indo-Europeo, sama sa Ingles Nag-aral sina Adil at ang asawa niya ng wikang Pranses din bago sila dumating sa Kanada. Nagtuon si Adil ug ang iyang asawa sa pinulungang Pranses bago paman sila miabot sa Kanada. Magaling pareho sina Adil at Yaroslav sa heograpiya. Parehong maayo sa heograpiya sila Adil ug Yaroslav. Masyado namang emosyonal ang mga Europeo. Sobra ka emosyonal ang mga taga Europeo. Araw-araw ang propaganda! Kada-adlaw ang propaganda Tapos na ang leksiyon ninyo sa Ingles para kayo maging Amerikano! Human na ang lugdo ninyo sa Ingles aron kamo mamahimong Amerikano. Napansin kong masyado kayong miserable at iyak nang iyak. Akong nahmatikdan nga labaw kamong makaluluoy ug nag sige ra og hilak. Hindi naman ganoon ang buong mundo. Dili man ingon ana ang tibuok kalibutan. Sa tingin ko, mas mayaman ang Asya kaysa sa Kanluran. Sa akong panan-aw mas adunahan ang Asya kumpara sa Kasadpan. Magulo ang isip ng mga Tagakanluran. Gubot ang mga taga-Kasadpan. Alak nang alak. Sige rakag inom og ilimnong makahubog. Droga nang droga. Sige rakag droga. Sigarilyo nang sigarilyo. Sige rakag panigarilyo. Masarap ang sago't gulaman ni Esmeralda. Lami ang sago ug gulaman ni Esmeralda. Masarap ang litson ni Esmeraldo. Lami ang lechon ni Esmeraldo. Masarap ang hopyang kundol ni Esmeraldo. Lami ang hopya nga kundol ni Esmeraldo. Masarap ang leche flan ni Esmeralda. Lami ang leche flan ni Esmeralda. Masarap ang palitaw na may niyog ni Esmeraldo. Lami ang palitaw nga naay lubi ni Esmeraldo. Masarap ang kalderetang kambing ni Esmeraldo. Lami ang kalderatang kanding ni Esmeraldo. Masarap ang kalamansi dyus ni Esmeralda. Lami ang dyus ni Esmeralda nga gama sa lemonsito. Masarap ang siyopaw ni Esmeraldo. Lami ang siyopaw ni Esmeraldo. Masarap ang ginataan ni Esmeralda. Lami ang ginataan ni Esmeralda. Masarap ang tapsilog ni Esmeraldo. Lami ang tapsilog ni Esmeraldo. Siya ay isang matalinong mag-aaral. Siya usa ka maalamon nga magtutungha. Hindi masarap ang isda. Dili lami ang isda. Sumusulat ako ng libro. Gasuwat ko og libro. Narating na ni Yaroslav ang Ehipto nang ilang beses sa barko. Naabot na ni Yaroslav ang Ehipto sa makadaghan sakay sa barko. Noong isang beses, nagbakasyon ang buong pamilya ni Yaroslav sa Ehipto. Anaay ika-usa nga m bakasyon ang tibuok banay ni Yaroslav sa Ehipto. Nabanggit ko ang Esperantong librong "Akbar" kay Yaroslav. Nahisgutan ko ang Esperantong libro "Akbar" kang Yaroslav. Nabanggit ko kay Yaroslav na ang Esperantong salitang para sa bahay ay "domo" na kahawig sa Ruso. Nahisgot ko kay Yaroslav nga and Esperantong pulong alang sa balay mao ang "domo" nga nasusama sa Ruso. Nabanggit ko kay Yaroslav na ang Esperantong salitang para sa longganisa ay "kolbaso" na kahawig sa Ruso. Nahisgot ko kay Yaroslav nga and Esperantong pulong alang sa longganisa mao ang "kolbaso" nga nasusama sa Ruso. Nabanggit ko kay Yaroslav na ang Esperantong salitang para sa kabayo ay "cevalo" na kahawig sa Pranses. Nahisgot ko kay Yaroslav nga and Esperantong pulong alang sa kabayo mao ang "cevalo" nga nasusama sa Pranses. Nagbabasa si Yaroslav ng istoryang tungkol sa Afghanistan para sa kanyang klaseng Ingles. Gabasa si Yaroslav og mga sugilanon mahitungod sa Afghanistan alang sa iyang klase sa Ingles. May problema si Yaroslav sa kanyang selpon. Anaay problema si Yaroslav sa iyang selpon. Nabanggit ko kay Yaroslav ang pelikulang "Soylent Green" tungkol sa eutanasya. Nahisgot ko kay Yaroslav ang salidang "Soylent Green" nga mahitungod sa eutanasya. Sabi ni Yaroslav na kung minsan sa gera ay merong kanibalismo. Misturya si Yaroslav nga sa gyera usahay adunay kanibalismo. Kulay gris ang dyaket na plastik ni Yaroslav. Gris ang kolor sa tsakita nga plastik ni Yaroslav. Sabi ko kay Yaroslav na narating ko na ang Ehipto para sa bakasyon. Misturya ko kay Yaroslav nga ako nakaabot napud sa Ehipto alang sa pagbakasyon. Sabi ko kay Yaroslav na nagtren ako patimog galing Cairo hanggang Aswan sa Ehipto. Misturya ko kay Yaroslav nga nag tren ko padulong habagatan gikan Cairo hangtod Aswan sa Ehipto. Sabi ko kay Yaroslav na mga hotel ng Pranses ang tinulugan namin sa Ehipto, pero sa kahuli-huli ay hotel na domestiko. Misturya ko kay Yaroslav nga mga hotel sa Pranses ang among gitulogan sa Ehipto, apan sa kaulahian kay hotel domestiko na. Ang layunin ko dati ay makita ang mga piramide at templo sa Ehipto. Ang katuyuan ko kaniadto mao ang makita ang mga piramde ug templo sa Ehipto. Nagandahan ako sa Ehipto noong Disyembre ng 1991. Ako na anyagan sa Ehipto niadtong Desyembre sa 1991. Parang ibang siglo sa Ehipto. Mura ba og lahi nga siglo sa Ehipto. Parang talagang malayo ang Ehipto. Mura gyud og layo ang Ehipto. Parang ibang mundo ang Ehipto. Mura gyud og lahi nga kalibutan ang Ehipto. Ipinagluto ni Esmeraldo ng nilagang baka si Liliana. Gilutoan ni Esmeraldo og nilat-ang baka si Liliana. Nagbiyabiyahe sa Asya ngayon ang anak na lalaki ni Adil. Ga byahe karon sa Asya ang lalaki nga anak ni Adil. Nanunuod si Adil ng soker sa telebisyon. Naglantaw si Adil og soker sa telebisyon. Mahilig si Adil sa soker. Ganahan si Adil og soker. Nabanggit ko kay Adil ang mga lugar na turistiko sa Tokyo. Akong na hisgot kang Adil ang mga ugar na turistiko sa Tokyo. Sabi ko kay Adil na may pista sa Harajuku sa Tokyo bawat linggo. Gi ingon nako kay Adil nga adunay pista sa Harajuko sa Tokyo matag semana. May basar na elektroniko sa Akihabara, sabi ko kay Adil. Adunay basar na elektroniko si Akihabara, akong ingon kang Adil. May mga templo sa Asakusa, sabi ko kay Adil. Adunay mga templo sa Asakusa, akong ingon kang Adil Maganda at makulay ang Tokyo sa gabi, sabi ko kay Adil. Maanindot ug mabulokon ang Tokyo inig ka gabii, akong ingon kang Adil. Masarap ang pagkain sa Tokyo, sabi ko kay Adil. Lami ang pagkaon sa Tokyo, akong ingon kang Adil. Masarap ang keyk na teramisu niya. Lami ang iyang keyk nga teramisu. Masarap ang istroberi keyk niya. Lami ang iyang stroberi keyk. Masarap ang ube keyk niya. Lami ang ube keyk niya. Sa pelikulang "Soylent Green," ang "soylent" ay soy at lentil. Sa salida nga "Soylent Green," ang "soylent" mao ang soy ug lentil. Sa pelikulang "Forbidden Planet," may halimaw na nanggaling sa panaginip ng tao. Sa salida nga "Forbidden Planet" adunay ungo nga gikan sa damgo sa mga tao. Narangha ang paboritong kulay ni Sol. Kahil ang paborito nga kolor ni Sol. Masarap ang bluberi keyk niya. Lami ang iyang bluberi keyk. Isip nila'y ang wikang Ingles ay tungkol lamang sa mga Britaniko at mga Amerikano. Huna-huna nila ang pinulungang Ingles alang lamang sa mga Britaniko ug mga Amerikano. Naisip kong ang planeta nating Tiyera ay para lamang Papua New Guinea. Nahuna-hunaan ko nga ang atong planeta nga Tiyera kay susama ra usab sa Papua New Guinea. Tagalog ngayon ay ang pinakamakalat na wika sa Tiyera at alam ito ng mahigit nang 7.2 bilyong katao. Tagalog karun ang pinaka gubot nga pinulungan sa Tiyera kani nasayran sa sobra 7.2 bilyon nga katawhan Kailan kilalanin ng tao ang "madyik" ng Tagalog na Pandaigdigang Senoglosya? Kanus-a ilhon sa tao nga ang "madyik" sa tagalog mao ang Pangkalibutanong Senoglosya. Anong iniisip ninyo tungkol sa pagsasalin nang makina? Unsa ang inyong huna-huna niining pag balhin sa makina? Nilagyan ni Nina ng asukal ang suman niya. Gibutngan ni Nina og asukal ang iyang suman. Nilagyan ni Nina ng niyog ang palitaw niya. Gibutngan ni Nina og lubi ang iyang palitaw. Nilagyan ni Ninoy ng niyog ang kutsinta niya. Gibutngan ni Ninoy og lubi ang iyang kutsinta. Nilagyan ni Ninoy ng niyog ang puto bumbong niya. Gibutngan ni Ninoy og lubi ang iyang puto bumbong. Nilagyan ni Ninoy ng niyog ang kalamay niya. Gibutngan ni Ninoy og lubi ang iyang kalamay. Sabi ni Adil na noong panahon ng Sobyet, tinatago ng tao sa Kazakhstan ang musikang galing sa Kanluran. Nisturya si Adil na niadtong panahon sa sobyet, ginatipigan sa mga tao sa Kazakstan ang musika nga gikan kasadpan. Ang musikang Kanluranin ay mas presyoso noong panahon ng Sobyet kaysa sa ngayon sa Kazakhstan, sabi ni Adil. Ang musika nga kasadpanon kay mas hamili niadtong panahon sa sobyet kon ikatandi karun sa Kazakhstan, ang sulti ni Adil. Interesado si Adil na Kazakh sa antropolohiya ng Pilipinas ko. Interesado si Adil nga Kazakh sa antropolohiya sa akong Pilipinas. Pinag-usapan namin ni Adil na mga kasing edad ang nanay ko sa mga Beatles. Amoang gi-isturyahan ni Adil nga ang akong inahan ka edad sa mga Beatles. Pinag-usapan namin ni Adil ang mga Australoid sa Pilipinas. Amoang i-sturyahan ni Adil ang mga Australoid sa Pilipinas. Masarap ang pritong saging ni Marisol. Lami ang pinirito nga saging ni Marisol. Masarap ang langkang kendi ni Hal. Lami ang nangka nga kendi ni Hal. Masarap ang tsokolateng kendi ni Dennis. Lami ang tsokolate nga kendi ni Dennis. Masarap ang tsokolateng ayskrim ni Dennis. Lami ang tsokolate nga ayskrim ni Dennis. Sa tingin ko, sana'y palaging magkaiba ang nominatibo at akusatibo sa Aleman at Ruso. Sa akong panan-aw, unta pirmente nga lahi ang nominatibo ug akusatibo sa Aleman ug Ruso. Nagkokomiks si Wendell. Gakomiks si Wendell. Matagal nang hindi nakita ni Wendell si Edwin. Dugay na nga wala makita ni Wendell si Edwin. Nagbibilyar sina Wendell at Edwin sa guesthouse. Gabilyar sila Wendell ug Edwin sa guest house. Tinanong ni Wendell sa akin kung ano ang nakasulat na Hapon sa papel. Gipangutana ko ni Wendell kung unsa ang nakasulat nga Hapon sa papel. Tsokolateng sorbetes ang inorder ni Tammy sa tindahan. Tsokolate nga ayskrim ang gi order ni Tammy sa tindahan. Tsokolateng keyk ang inorder ni Tammy sa tindahan. Tsokolate nga keyk ang gi order ni Tammy sa tindahan. Tsokolateng polboron ang binili ni Tammy sa tindahan. Tsokolate nga polboron ang gipalit ni Tammy sa tindahan. Tsokolateng ensaymada ang binili ni Tammy sa tindahan. Tsokolate nga ensaymada ang gipalit ni Tammy sa tindahan. Tsokolateng barkilyos na may ayskrim ang kinain ni Tammy sa restawran. Tsokolate na barkilyos nga adunay ayskrim ang gikaon ni Tammy sa restawran. Ipinaliwanag ni Chris na dalubwika sa akin na ang mga salitang Ingles sa pangungusap na Tagalog ay parang Kanji sa Hapon, at ang ibang salita naman ay parang Kana sa Hapon. Gipasabot sa akoa ni Chris nga usa ka lingguwista ang mga pulong sa ingles sa kapahayag nga tagalog susama sa Kanji sa Hapon, ug ang ubang pinulungan kay susama sa Kana sa Hapon. Tsokolateng barkilyos ang pasalubong ni Edwin kay Rosalinda. Tsokolate nga barkilyos ang gasa ni Edwin kay Rosalinda. Ubeng barkilyos ang pasalubong ni Edwin kay Imelda. Ube nga barkilyos ang gasa ni Edwin kay Imelda. Tsokolateng gulaman ang eksperimento ni Alessandro. Tsokolate nga gulaman ang basan-basan ni Alessandro. Masarap ang ginawang bibingka ni Marisol. Lami ang hinimo nga bingka ni Marisol. Ampaw ang pasalubong ni Nerria sa mga bata. Ampaw nag gasa ni Nerria sa mga bata. Nakasandalyas si Pedro sa aplaya. Nag sandal si Pedro sa baybay. Magaling ang guni-guni ni Nestor. Hawd ang handurawan ni Nestor. Bibingka ang kinain ni Nellie sa kusina. Bingka ang gikaon ni Nellie sa kusina. Ampaw ang gusto ni Tonya sa tindahan. Ampaw ang ganahan ni Tonya sa tindahan. Nagkandila sila noong hapunan sa lamesa. Nag kandila sila sa lamesa atong panihapon. Nagdyudyus na lamang ang gusto ni Bruce. Dyus na lang ang ganahan ni Bruce. Ano ba ang "balimbing" sa Ingles? Unsa ba ang "balimbing" sa ingles? Meron bang tunay na berdeng keso? Tinuod ba nga adunay lunhaw nga keso? Mas gusto ba nilang magpranses imbes na mag-ingles? Mas naayunan ba nila ang magpranses kaysa mag-ingles? Tatlo na ang opisyal na wika ng ISO, ang Pandaigdigang Pamantayang Organisasyon. Tulo na ang giamhan nga pinulungan sa ISO, ang Pangkalibutanong Panag-ingnang Organisasyon. Sila ay ang Ingles, Pranses, at Ruso. Sila kay Ingles, Pranses, ug Ruso. Mas gusto nila ang Pranses dahil parang komersiyal ng pabango. Mas naayunan nila ang Pranses kay sama kini sa komersiyal sa pahumot. Uminom ka ng sarsaparilya. Pag inom og sarsaparilya. Uminom ka ng salabat. Pag inom og salabat. Uminom ka ng sago't gulaman. Pag inom og sago ug gulaman. Uminom ka ng tsang galing ibang bayan. Pag inom og tsa nga gikan sa lungsod. Uminom ka ng barakong kape. Pag inom og barako nga kape. Uminom ka ng gatas na may malipukon. Pag inom og gatas nga anaay malipukon. Uminom ka ng kapeng may kanela. Pag inom og kape nga anaay kanela. Nandito pa rin ako, na-ipit sa trapik. Naa pa gihapon ko diri, na ipit sa trapik. Magtutulungan tayo para linisin lahat ng kalat na 'yon. Magtabangay ta para malimpyohan to tanan nga kalat. Tumalon si Tom palabas ng sasakyan niya at tumakbo palayo. Niambak si Tom pagawas sa iyang sakyanan og ning dagan palayo. Nagawang maka-alis ni Mary mula sa lumulubog na van. Nakahimo si Mary nga makagawa sa ma unloray nga van. Isa lang ang sinehan sa bayan. Usa ra ang sinehan sa lungsod. Walang nakakaunawa kung bakit nangyayari 'to. Walay nasayod kung ngano kini nahitabo. Mas marami pang panganib ang nag-aabang. Aduna pa'y mas daghang katalagman nag muabot. Wag subukan sa bahay kung ano man ang makikita ninyo. Ayaw sulayi sa panimalay kung unsa man ang inyong mga nakita. Wala kang pakialam. Wala kay labot. Manahimik ka! Paghilom! Hindi ko tatakpan ang pool nila. Dili nako tabunan ang iyahang pool. Iniisip ko kung bakit miniskirt ang suot kapag naglalaro ng tennis. Akong gihuna-huna kon ngano mini skirt ang ginasubl-ob kon magdula og tennis. Pasensya na dahil ang tagal mong naghintay. Pasaylo kung dugay kaayo kang naghulat. Riga ang kabisera ng Latvia. Riga ang kabisera sa Latvia. Gusto mo bang dito ka na lang buong araw? Ganahan ba la nga diri nalang tibuok adlaw? Natuwa ako nu'ng mabalitaan ko. Ako nalipay sa akong nabalitaan. Siguro tama ka. Basin sakto ka. Mas gusto ni Tom ang mga aso kaysa sa mga pusa. Mas ganahan si Tom og mga iro kaysa sa mga iring. Walang may gustong gawin mo 'yan. Walay giganahan nga buhaton nimo na. Malipukon ang tinanim ni Nellie sa mga paligid ng kanyang hardin. Malipukon ang gitanom ni Nellie sa palibot sa iyang tanaman. Hinalo ni Nellie ang malipukon sa harina. Gisagol ni Nellie ang malipukon sa harina. Nilagyan ni Nellie ng malipukon ang mainit na tubig. Gibutangan ni Nellie og malipukon ang init nga tubig. Hinalo ni Nellie ang malipukon sa mainit na gatas. Gisagol ni Nellie ang mlalipukon sa init nga gatas. Nilagyan ng malipukon ni Nellie ang nilutong adobo. Gibutangan ni Nellie og malipukon ang iyang niluto nga adobo. May malipukon ang gulaman ni Cassandra. Anaay malipukon ang gulaman ni Cassandra. Mahilig sa malipukon at kanela si Cassandra. Ganahan og malipukon ug kanela si Cassandra. Kinakain nila ang kalahati ng trigo ng buong mundo. Ilang gikaon ang katunga nga trigo sa tibuok kalibutan. Naglugaw si Mhel sa kusina. Naglugaw si Mhel sa kusina. Nagpuspas si Mhel sa kusina. Nagpuspas si Mhel sa kusina. Nilagyan ni Mhel ng tokwa ang kanyang lugaw. Gibutngan ni Mhel og tokwa ang iyahang lugaw. Nilagyan ni Mhel ng toyo ang kanyang puspas. Gibutngan ni Mhel og toyo ang iyang puspas. Nag-aroskaldo si Mhel sa kusina. Nag-aroskaldo si Mhel sa kusina Nag-aroskaldo sina Jhenna at Mhel sa kusina. Nag-aroskaldo sila Jhenna ug Mhel sa kusina. Naglalagay ng tokwa si Jhenna sa kanyang aroskaldo. Nagbutang og tokwa si Jhenna sa iyang aroskaldo. Bumisita si Benny sa sakahan ng kanyang tiyo. Nibisita si Benny sa basakan sa iyang angkol. Nagbakasyon si Benny sa kanyang tiyong sakahan. Nagbakasyon si Benny sa basakan sa iyang angkol. Nagtaka si Weena kung bakit masyadong marami ang mga simbolo sa wikang Hapon. Natingala si Wenna kung nganong daghan kaayo og simbolo ang anaa sa pinulungang Hapon. Nag-aral ng kaunting sulat ng Hapon si Weena. Nagtuon og gamayng sulat sa Hapon si Weena. Gusto ni Wiener magsulat sa wikang Hapon. Ganahan si Weinner magsulat sa pinulungang Hapon. Marunong si Wiener ng silabaryo ng Hapon. Kabalo si Weiner sa silabaryo sa Hapon. Marunong si Wiener ng kaligrapiya ng Hapon. Kabalo si Weiner sa kaligrapiya sa Hapon. May kanela ang gulaman ni Weena. Anaay kanela ang gulaman ni Weena. Nasarapan si Wiener sa gulaman na may kanela. Nalamian si Weiner sa gulaman nga naay kanela. Gusto ni Wiener ang gulaman na may malipukon. Ganahan si Weiner og gulaman nga anaay malipukon. Gumawa si Wiener ng gulaman na may tsokolate. Ganahan si Weiner og gulaman nga anaay tsokolate. Kumain ng keyk na tsokolate si Wiener sa kapeterya. Nikaon og keyk na tsokolate si Weiner sa kapeterya. Type ko siya! Siya akong type. Ipinagmamalaki ko talaga si Tom. Akoa jud nga ikapanghambog si Tom. Misr ang tawag sa Ehipto sa wikang Arabo. Misr ang tawag sa Ehipto sa pinulungang Arabo. Maliliit ang paa ko kumpara sa iyo. Gagmay akong tiil kon ika tandi sa imo. Masaya ba ang lahat? Malipayon ba ang tanan? Salamat sa mabilis mong pagresponde. Salamat sa imong paspas nga pagtubag. Nag-aaral si Doriða ng Bikolano. Gatuon si Dori–a og Bikolono. Nag-aaral si Lina ng Ilokano. Gatuon si Lina og Ilokano. Nag-aaral si Alicia ng Cebuano. Gatuon si Alicia og Cebuano. Dalawa ang araw sa langit ng daigdig niya, si Malakas at si Maganda. Duha ang adlaw sa langit sa iyang kalibutan, si Malakas ug Maganda. Sa likod ng mga bundok ang dalawang araw na si Malakas at si Maganda. Sa likod sa mga bukid ang duha ka adlaw nga si Malakas ug Maganda. Nasa Malaysia na ang anak ni Adil na Kazakh. Anaa na sa Malaysia ang mga anak ni Adil na Kazakh. Nagbiyabiyahe siya sa Asya. Gabiyahebiyahe siya sa Asya. Kumain si Benny ng tsokolateng barkilyos. Nikaon si Benny og tsokolate nga barkilyos. Kumain si Antonio ng ubeng barkilyos. Nikaon si Antonio og ube nga barkilyos. Dalawa ang buwan sa gabing langit ng daigdig niya, si Mabigat at si Magaan. Duha ang bulan sa kagabhiong langit sa iyang kalibutan, si Mabigat ug Magaan. Hindi mahirap ang italyano. Dili kabos ang mga Italyano. Hinding-hindi ko na siya makikita muli. Dili na gyud nako siya makita pag usab. HInabol ng mga aso si Tom sa kakahuyan. Gigukod sa mga tao si Tom sa lasang. Prinito ko ang isda pagkatapos itong i-marinate. Akong gi prito ang isda human ko ni gi-marinate. Halika, sayaw tayo. Ali, manayaw ta. Berdeng keso ang kinain ni Rodolfo. Lunhaw nga keso ang gikaon ni Rodolfo. Wala silang nakitang mga elepanteng anim ang paa. Wala sila makakita og elepante nga unom ang tiil. Ginamit ni Rodolfo ang goma para sa paglangoy sa dagat. Gigamit ni Rodolfo ang goma aron sa paglangoy sa dagat. Hindi kumakain si Mildred ng kendi. Wala nikaon si Mildred ug kendi. Gumawa si Myrna ng ubeng keyk. Naghimo si Myrna ug ube nga keyk. May mga parol na kulay ubeng nakabitin sa hardin. Anaay mga parol nga kolor ube nga gibitay sa tanaman. May mga pulang parol na nakabitin sa loob ng templo. Anaay mga pula nga parol nga nakasabit sulod sa templo. May berdeng parol na nakabitin sa harap ng kalye. Adunay lunhaw nga parol ang nakasabit atubangan sa kalsada. Sabi ng isang babae, "Para lamang hayop sila!" Nisulti ang isa ka babae, "Mura sila og mga hayop!". Parang nakapalda ang mga lalaki sa bayan ninyo. Mura ba og nakapalda ang inyong mga lalake sa lungsod. Matatanda na ang mga tao sa bayan ninyo. Edaran na ang mga tao sa inyong lungsod. Maraming bakla sa bayan ninyo. Daghang bayot sa inyong lungsod. May luha ang pagsusulat mo. Adunay luha ang imong pagsulat. Mas para kayong babae kaysa sa lalaki. Mas mura mo og babae kaysa lalaki. May mga anito sa mga paligid ng hardin ni Zoe. Anaay mga anito sa palibot sa tanaman ni Zoe. Naniniwala si Zoe sa mga bagay ng anito. Mutuo si Zoe sa mga butang sa anito. Sigurado akong papasa siya sa darating na eksam. Nakasigurado gyud ko nga makapasar siya sa muabotay nga eksam. Ako ay nasa bahay ng kaigiban ko para ipagdiwang ang kaarawan ng kanyang anak. Anaa ko sa balay sakong higala arun sa pagsaulog sa kaadlawan sa iyang anak. Hindi talaga kita maiintindihan. Dili gyud tika masabtan. Nagsinungalin ba siya sa akin? Namakak ba siya sa akoa? Kumakain si Oliver ng talong. Gakaon si Oliver og talong. Paborito ni Oliver ang talong. Ampay ni Oliver ang talong. Kulay ube ang kamiseta ni Oliver. Kolor ube ang sanina ni Oliver. Ube at talong ang tanghalian ni Oliver. Ube ug talong ang paniudto ni Oliver. Kulay ube ang kotse ni Oliver ngayon. Kolor ube ang sakyanan karon ni Oliver. Ubeng keyk ang pabertdey ni Oliver kay Sandy. Ube nga keyk ang pabertdey ni Oliver kang Sandi. Kulay ube ang yoyo ni Oliver. Kolor ube ang yoyo ni Oliver. Tsokolateng keyk ang gusto ni Kyle sa kanyang kaarawan. Tsokolate nga keyk ang gihandom ni Kyle sa iyang kaadlawan. Pulang gumamela ang tinanim ni Bopeep sa kanyang hardin. Pula nga gumamela ang gitanom ni Bopeep sa iyang tanaman. Nagpuntang Tahiti si Bing nang eroplano. Niadto si Tahiti si Bing sakay sa eroplano. Ubeng polboron ang pasalubong ni Luisa sa mga bata. Ube nga polboron ang gasa ni Luisa sa mga bata. Siglong itlog ang kinain ni Leo. Siglo nga itlog ang gikaon ni Leo. Pansit palabok ang gusto ni Arnan. Pansit palabok ang ganahan ni Arnan. Itlog ng pugo ang kasama ng kanyang sopas. Itlog sa pugo ang pares sa iyang sopas. Nilagyan ni Nellie ng itlog ng pugo ang kanyang pansit. Gibutngan ni Nellie og itlog sa pugo ang iyang pansit. Palitaw na may asukal ang hinanda ni Tonya. Palitaw nga naay asukal ang gihanda ni Tonya. Siyopaw na bola-bola ang gusto ni Wanda. Siyopaw na bola-bola ang ganahan ni Wanda. Asadong siyopaw naman ang gusto ni Larry. Og asadong siyopaw ang ganahan ni Larry. Gulaman na may buko at sago ang hinanda ni Ellen. Gulaman nga anaay buko ug sago ang gihanda ni Ellen. Nagpitsa ang pamilya ni Edwin. Nagpitsa ang banay ni Edwin. Natatanaw ko ang dagat at ang ilog. Akong nalantaw ang dagat ug sapa. Siya ba'y may bitbit na kahit anong tipo ng armas? Siya ba nagbitbit sa masking unsang klase nga armas? Nagtitibi si Pedro sa kuwarto niya. Nagtibi si Pedro sa iyahang kwarto. May parke ng mga ibon sa timog ng kanyang siyudad. Anaay parke sa mga langgam sa habagatan sa iyang dakbayan. Kulay abo ang langit ngayon sa siyudad. Kolor abo ang langit karun sa dakbayan. May parkeng puno ng bulaklak sa tabi ng paaralan. Adunay parke nga napuno sa bulak kilid sa skwelahan. Ilang beses na siya sa antigong siyudad. Makadaghan na siya sa karaan nga siyudad. Kumakain si Celia ng sago't gulaman. Gakaon si Celia og sago ug gulaman. Nasira ang tiyan ni Celia pagkatapos niyang kumain ng dalandang galing sa puno. Nadaot ang tiyan ni Celia human siya mikaon og dalandan ng gikan sa punuan. Lumang bahay na may kapis ang bintana ang tinitirhan ni Og. Karaang balay nga anaay kapis ang bintana ang gipuy-an ni Og. Salabat at barkilyos ang kinakain ni Og sa beranda. Salaba ug barkilyos ang ginakaon ni Og sa beranda. Berdeng mangga at bagoong ang kinakain ni Og sa hardin. Hilaw na mangga ug uyap ang ginakaon ni Og sa tanaman. Handa akong gawin ang kahit ano para sa'yo. Andam ko buhaton ang tanan para sa imo. Wala sa loob si Tom. Wala sa sulod si Tom. Mabilis na tumitibok ang puso ko. Paspas nga midukdok ang akong dughan. Dinidiligan ng ulan ang mga bulaklak. Gibisbisan sa ulan ang mga bulak. Ikaw ang pinuno. Ikaw ang lider. Paano magkakaroon ang isdang iyon ng isang butiki sa tiyan? Giunsa man atong isdaa nga nasudlan og butiki ang iyang tiyan? Huwag mong gisingin ang pusang natutulog. Ayaw pukawa ang iring nga natulog. Talagang may mga milagro at naniniwala kami sa mga ito. Tinuod ang milagro ug kami mutuo ani. Gagawin ko ang kahit ano maliban iyon. Buhaton ko ang maski unsa ayaw lang kana. Umiinom si Bernardo ng sarsaparilya sa bote. Gainom si Bernardo ug sarsapilya sa bote. Huwag magtapon ng basura dito. Ayaw paglabay ug basura diri. Kailangan kong matulog bago maghatinggabi. Kinahanglan nako matulog bago mag tungang gabii. Byuda ang isang babaeng namatayan ng asawa. Byuda ang usa ka babae nga namatyan ug bana. Mauna ako. Muuna nako. Kinain ng mga indiyo ang kanyang puso. Gikaon sa mga indiyo ang iyang kasing-kasing. Ang aso ni Tom ay kayumanggi. Ang iro ni Tom kay tabonon. Siya ay bulag, bingi at pipi. Usa sya ka buta, bungol, ug amang. Hindi handa si Tom. Dili andam si Tom. Nag-ispageti si Ana sa restawran sa siyudad. Nag-ispageti si Ana sa restawran sa dakbayan. Nagsarsaparilya si Tony sa tindahan sa tabi. Nagsarapilya si Tony daplin sa tindahan. Simple lamang ang buhay ni Og. Lunsay ra ang pamuyo ni Og. Walang kotse si Og dahil malapit lamang ang trabaho niya. Walay kotse si Og kay duol ra man ang iyang balay sa trabahuan. Maliit na hayop ka dahil malaking-malaki ang sansinukob. Totoo iyon. Gamay ka nga mananap kay arang kadako ang sansinukob. Tinuod ni. Niyog ito. Lubi ni. Gumagawa ang mga tagabukid ng alak mula sa niyog. Gabuhat ang mga tagabukid og bahal. Laman ng buko ang paborito ni Og. Unod sa butong ang paborito ni Og. Buko pay ang mas gustong meryenda ni Og. Pay gama sa butong ang ampay ni Og. Kumakain si Og ng buko pay sa beranda. Gakaon og pay gama sa butong si Og sa beranda. Maraming ibon sa parke ng siyudad. Daghan og langgam ang parke sa dakbayan. May pabrika ako ng alak sa aking nayon. Anaa koy pabrika sa ilimnon sa akong baryo. May tsokolateriya ako sa nayon. Anaa koy tsokolaterya sa akong baryo. May pabrika ako ng artipisyal na bulaklak. Anaa koy pabrika sa artipisyal nga bulak. Sinamahan siya ng kanyang ina. Gikuyogan siya sa iyang inahan. Pwede akong kumuha ng litrato dito? Pwede ba ko mukuha og hulagway? Noong bumalik si Pedro galing Hapon, naging Budista siya. Katong nibalik si Pedro sa Hapon, nahimo siyang Budista. Sa Taylandiya, binisita ni Sandy ang mga templong Budista. Sa taylandiya giduaw ni Sandy ang mga templong Budista. Kumain si Pedro sa tsokolateriya ko sa nayon. Gakaon si Pedro karon sa tsokolateriya sa baryo. Bumili ng keyk si Luis sa pasteleriya ko sa nayon. Nipalit og keyk si Luis sa akong pasteleriya sa akong baryo. Maraming kendi sa pasteleriya ko sa probinsiya. Daghan og kendi sakong pasteleriya sa probinsiya. Mas gusto ko ang itlog ng pugo. Mas ganahan ko og itlog sa pugo. Walang pakialam ang boyfriend ko sa akin. Walay labot ang akong uyab sa akoa. Alak mo 'to. Ilimnon nimo ni. Sa panaderiya ni Rita, nagbebenta siya ng tsokolateng tinapay. Sa panaderya ni Rita, nagbaligya siya og tsokolate nga pan. Ano ang kulay ng daigdig? Unsa ang kolor sa kalibutan? Ang mga ibon ay pula. Ang langgam kay pula. May bagong produkto ako sa aking tsokolateriya sa probinsiya. Anaa koy bago nga produkto sa akong tsokolateriya sa probinsiya. Sa pasteleriya ko, may ubeng barkilyos. Sa akong pasteleriya adunay ube nga barkilyos. Sa pasteleriya ko, may buko pay. Sa akong pasteleriya adunay pay nga gama sa butong. Sa panaderiya ko, may istrobering tinapay. Sa akong panaderiya adunay stroberi na pan. Naiisip ko siya kapag naririnig ko ang awit na 'to. Akong siyang mahuna-hunaan inig ka madungog ko ning kantaha. Uhaw pa rin ako. Giuhaw gihapon ko. Nawa'y matalo mo ang lahat ng ating mga kaaway. Ako naghandom na unta imong mapildi tanan natong kalaban. Tingnan mo ang torreng 'yan sa ibabaw ng burol. Tan-awa na nga tore sa ibabaw sa bungtod. Hindi ka na nag-eenjoy magsulat. Nagtratrabaho ka lamang. Wala ka na nalingaw nga magsulat. Gatrabaho nalang ka. Hindi kayo nahihiya sa kabastusan ninyo? Wala ba mp maulaw sa inyong ka bastos? Hindi pa ako nakatira sa Boston. Wala pa ko nakapuyo sa Boston. Paumanhin sinigawan kita. Pasayloa ko og nashingitan man tika. Mamamatay tayong lahat. Mangamatay tang tanan. Minamahal ko siya. Ako siyang hinigugma. Wala akong pakialam sa iniisip mo. Wala koy labot sa imong gina pang huna-huna. Walang balita na magandang balita. Way balita nga maayong balita. Hindi pinayagan ng doktor ang tatay ko na magbuhat ng mabibigat na bagay. Wala gitugtan sa doktor ang akong akong amahan nga mag-alsa og mga bug-at nga butang. Siya'y tamad at sakim. Siya tapulan ug hakog. Ang tinapay ay gawa sa trigo. Ang pan gi mugna gikan sa trigo. Natatakot ang mga palaka sa mga ahas. Nahadlok ang mga baki sa mga bitin. Kailan magwawakas ang kasakiman ng tao? Kanus-a mahuman ang ka hakog sa mga tao? Bumangon kami nang madaling-araw. Nibakod mi og kadlawng dako. Parang 'di siya masayang makita tayo. Mura man siyag wala malipay nga makita ta. Ang hardinero ang mamamatay-tao. Ang hardinero mao ang mamumuno. Nakatira si Dengdeng sa planetang Bikumbong. Nagpuyo si Dengdeng sa planetang Bikumbong. Nagtanim ng ube si Dengdeng sa kanyang planeta. Nagtanom og ube si Dengdeng sa iyang planeta. Moradong kanin ang kinakain ni Dengdeng sa kanyang planeta. Morado nga bugas ang ginakaon ni Dengdeng sa iyang planeta. Magubat ang planetang Bikumbong ni Dengdeng. Sama sa lasang ang planetang Bikumbong ni Dengdeng. Marakab ang disyertong planeta ni Andong. Makarab ang disyerto nga planeta ni Andong. May sakahan si Andong sa kanyang planeta. Anaay basak si Andong sa iyang planeta. May moradong baboy si Andong sa kanyang sakahan. Anaay morado nga baboy si Andong sa iyang basakan. May sasakyang pangalangaang si Andong para sa kalawakan. Anaay sakyanan nga pangalangaang si Andong para sa kawanangan. Para pumunta sa ibang bituwin, ginagamit ni Andong ang kanyang sasakyang pangalangaang. Para muadto sa ubang bitoon, ginagamit ni Andong ang iyang sakyanan nga pangalangaang. Si Andong ang tsuper ng sasakyang pangalangaang. Si Andong mao ang tagmaneho sa sakyanang pangalangaang. Sa bintana ng sasakyang pangalangaang, kita ni Andong ang mga bituwin. Sa bintana sa sakyanang pangalangaang. makita ni Andong ang mga bitoon. Alam ko anong ginawa ni Tom. Nasayod sa kung unsa ang gibuhat ni Tom. May bagong sasakyang pangkalawakan si Teteng. Adunay bag-ong nga sakyanang pangkawanangan si Teteng. May harding domo si Teteng sa kanyang parte ng kanyang planeta. Anaay tanaman nga domo si Teteng sa iyang pahat sa planeta. May harding lungaw si Teteng sa kanyang parte ng kanyang planeta. Anaay tanaman nga lungaw si Teteng sa iyang pahat sa planeta. May tanim ng ube sa harding domo ni Teteng. Anaay tanom nga ube sa tanaman nga domo ni Teteng. May moradong ubas sa harding lungaw ni Teteng. Anaay morado nga ubas sa tanaman nga lungaw ni Teteng. Kabilangan ang kolonya sa planeta ni Teteng ng mga maraming lungaw. Nahisakop sa kolonya sa planeta ni Teteng nga anaay daghang lungaw. Awading ang tawag sa planeta ni Teteng. Awading ang ngalan sa planeta ni Teteng. Naniniwala ako kay Hesu Kristo. Ako nituo kay Hesu Kristo. Naniniwala ang mga Kristiyano kay Hesu Kristo. Mituo ang mga kristiyano kang Hesu Kristo. Hindi ginto ang lahat na kumikinang. Dili bulawan ang tanan nga gasidlak. Ubeng puto ang kinakain ni Dodong. Ube nga puto ang ginakoan ni Dodong. Moradong saging na galing sa gubat ng kanyang planeta ang paborito ni Dodong. Morado nga saging gikan sa lasang sa iyang planeta ang ampay ni Dodong. Dinala niya ang mga aklat na kailangan ko. Iyang gidala ang mga libro nga akong kinahanglan. May kambal ang nanay ko. Anaay kambal ang akong inahan. sana ikaw ay nasa mabuti din Unta ikaw anaa sab sa maayo. Ang leyon ay ang hari ng kagubatan. Ang leyon mao ang hari sa lasang. Nawalan ako ng malay. Nawal-an ko og kusog. Hinimatay ako. Nakuyapan ko. Malaki ang sala sa bago kong bahay. Dako ang sala sa bago nga balay. Hindi nagawang kontrolin ni Tom ang kanyang galit. Wala nakaya ni Tom pugngan iyang kasuko Kailangan mo ba ng pera? Kinahanglan ba kag kwarta? Ano ba ang gusto mong i-almusal? Unsa imo gusto kaunon pamahaw? Tulad ng inaasahan, di ka nga niya bibiguin. Wala jud ka niya gi sayopn sama sa akong suma Wala akong ginagawa sa ngayon. Wala koy gina buhat sa pagka karon. Nakatira sila sa ibabang palapag. Sa ilalom sila naka puyo Ako si Azeri. Si Azeri ako. Nasa langit ang ibon. Ang mga langgam kay naa sa kalangitan. Wala silang magawa. Wala silay mahimo. Ang pagkatalo natin ngayon ay hindi wala lang. Ang atong kapildihon sa pag ka karon kay dili para sa wala. Naroon rin si Tom. Tuara pd si Tom. Nandoon rin si Tom. Naa didto si Tom. Kung hindi niyo masagot ang tanong, magpatulong kayo sa inyong guro. Ug dili mo katubag sa pangutana, pangatuna mo sa inyong maestro. Kinailangan niyang magtrabaho kahit Linggo. Kinahanglan niya mag trabaho miski Dominggo. Huwag masyadong pilitin, ha? Ayaw kaayo pugsa, ha? Babalik ako sa susunod na Linggo. Mubalik ko sa sunod Dominggo. Unti-unting mas dumadami ang ating nalalaman sa Ingles. Ga anam-anam atong natun-an na Ingles. May dalawang tainga ang tao. Naay duha ka dalunggan ang tao. Nagtatrabaho ang kuya ko sa isang gasolinahan. Akong kuya kay ga trabaho sa gasolinahan. Nakapunta ka na ba ng Kyoto? Naka adto na ba mog Kyoto? Wala siyang magawa kundi tumahimik. Wala siya'y mabuhat kung dili muhilom. Nagkita kami sa simbahan. Sa simbahan kami nag kita. Pumasok siya sa kwarto niya para magpahinga. Nisulod siya sa kwarto aron mag pahulay. Pumasok siya sa kanyang silid para magpahinga. Nisulod siya sa kwarto aron mag pahulay. Sinulat niya ang sarili niyang pangalan. Iyang gi sulat iyang sariling pangalan. Takot siyang mawalan ng pera. Nahadlok siya mawad an ug kwarta. Siya ay takot na mawalan ng salapi. Iyang kahadlokan kay mawad-an ug kwarta Basa pa ang kumot. Basa pa ang habol. Mabagal siyang maglakad. Hinay siya mu baktas. Hindi naman mahalagang pag-alalahan mo pa iyan. Di man na importante aron kabalakhan. Mukhang hindi ka masyadong nakapag-aral para sa pagsusulit. Murag wala kaayo ka nag tuon para sa aton buhatunon. Parang uulan. Murag mag uwan. Mukhang uulan. Kaulanon. Pumasok si Tom sa kuwarto. Nisulod si Tom sa kwarto. Nakalimutan mong patayin ang ilaw. Nakalimot kag patay sa suga. May bato sa loob ng sapatos ko. Naay bato sa sulod sa akong sapatos. Ubeng tinapay ang kinakain ni Andong. Ang gi kaon ni Andong kay tinapay nga naay ube. Nagtanim sa mga sakahan sa planetang Irding ng ube at kamote. Nag tanom sa basakan sa planetang Irding ug ube og kamote. Sa planetang Irding, maraming babuyan ng moradong baboy. Daghan og baboyan or moradong baboy sa planetang Irding. May malaking asyenda si Andong sa planetang Irding. Naay dako na yutaan si Andong sa planetang Irding. Sa planetang Irding, may akuwakultura. Naay isdaan na quary sa planetang Irding. Sa planetang Irding, may pagsasakang pangtubig. Naay pang basak na tubig didto sa planetang Irding. Sa asyenda ni Andong sa planetang Irding, may pagsasakang pangtubig din. Didto sa kayutaan ni Andong sa planetang Irding, adunay pang basak na tubig. Nagkaroon ng bagyo kahapon. Naay bagyo gahapon. Sa tingin mo marunong mangastila si Obama? Panan-aw nimo kahibaw mag Espanyol si Obama? Ano ang tanong mo? Unsay pangutana nimo? Nag-aaral siya nang mabuti. Ga tuo siyag maayo. Kung ako sa'yo mag-aaply ako sa trabaho. Ug ako sa imo, mang-apply kog trabaho. Hindi mo kailangang humingi ng tawad. Di nimo angay mangayo ug pasaylo. Parang hindi masaya si Tom. Murag dili malipayon si Tom. Ang Afrika ay hindi isang bansa. Dili nasud ang Afrika. Nagtamo ng tatlong bala sa katawan si Tom. Na igo ug duha ka bala sa kalawasan si Tom. Nasa panganib si Tom. Delikado si Tom. Mahabang istorya. Taas na storya. Nabago ang buhay ko mula nang nakilala ko siya. Sukad nakaila nako siya, nag bag-o akong kinabuhi. Madaming kakilala si Tom. Daghan ug kaila si Tom. Iginagalang ni Paul ang kanyang mga magulang. Dako ug respeto si Paul sa iyang ginikanan. Hindi masyadong nag-aaral si Monica. Wala kaayo ga tuon si Monica. Nasa kusina si Tom. Naa sa kusina si Tom. Mahilig ako sa pagong. Ganahan ko ug pagong. Kailangan mong bumangon nang alas seis. Kailangan nimo mu mata ug alas sais. Ang maliit na bituing iyon ay ang pinakamaningning. Katong bitoon na gamay ang pinaka hayag. Ang Kristyanismo at ang Islam ay dalawang magkaibang mga relihiyon. Lahi nga relihiyon ang Kristyano ug Islam. Ano ito? Unsa ni? Ano 'to? Saman ni? Ipagpatuloy mo ang magandang gawain! Ipadayon imong maayong buhat! Anong klaseng sensasyon? tanong ng isang nagbabantay ng tindahan. Unsay klase nga sensasyon? Pangutana sa tig bantay ug tindahan. Ano nga ba ang itsura ni Tom? Unsa gyud diay ang nahung ni Tom? Matangkad ba siya? Taas ba sya? Mayroon ba siyang kayumangging buhok? Naa bay pgka bulaw iyang buhok? Sumusuot ba siya ng salamin? Ga sul-ob ba siyag antipara? Ikaw ay magpanggap na hindi mo ako kilala. Pag atik-atik diha nga di ko nimo kaila. Kung gaano man ako ka bobo, mayroon pa ring mas bobo pa sa akin. Ug unsa man ko ka bogo, naa pay mas bogo nako. Kahit sino man siya, wala tayong magagawa kundi ang magtiwala sa kanya. Miski pag kinsa siya, wala tay mabuhat kung dili mag salig sa iyaha. Hindi ko maisip ang aking sarili na pumatay ng isang tao. Dili nako ma huna-hunaan akong sarili nga mu patay ug isip ka tao. Wala ako sa aking katinuan na gumawa ng takdang aralin. Wala ko sa akong saktong pag huna-huna para mag buhat ug buhatunon. Ako ay napapaisip kung ano-anong mga kasabihan ang nasa kanyang utak. Ga huna-huna ko ug unsa ang mga pulong nga naa sa iyang huna-huna. Kumuha ka ba ng pera sa akin, oo o hindi? Ga kuha kag kwarta sa akoa, oo o dili? Pinatay mo ba ang lalaking iyan? Oo o hindi? Imo bang gi patay na nga lalaki? Oo o dili? Hindi rin naman ako interesado gawin ang mga bagay na ganyan. Wala sad koy interest aron buhaton ang mga ana na butang. Isa iyan sa mga pinakaeksklusibong adress Isa na sa pinakaekslusib na adress. Isa iyan sa pinakaeksklusibong adres sa lungsod. Isa na sa pinakaekslusib na adress diri sa atong lugar. Naubos na ang kanyang paglaum/pag-asa. Nahurot na iyang paglaom. Hahanapin kita, Charley. Pangitaon tika, Charley. Hindi mo matatapos ang proyekto. Dili nimo mahuman imong proyekto. Kailangan ko ng bagong gupit. Kailangan nakog bag-ong gupit. Sino ang naglagay ng palaka sa aking kama? Kinsa'y nag butang ug baki sa akong katre? Ang mga Asyano ay kumakain ng bigas. Ga kaon ug bugas ang mga Asyano. Ang mga Italyano ay kumakain ng pasta. Ga kaon ug pasta ang mga Italyano. Talagang kakaiba ang kanyang ilong. Lahi rajod iyang ilong. Alam kong hindi ka niya mahal. Kahibaw ko nga dili ka niya gina higugma Ako ay pupunta doon. Mu adto ko didto. Inaasahan kong mali ka, pero alam kong tama ka. Ga dahom ko nga mali ka, pero kahibaw ko nga tama ka. Inaasahan kong mali ka. Ga dahom ko nga mali ka. Ako ay nahulog sa hagdan at natamaan ang aking ulo. Nahulog ko sa hagdanan ug na igo akong ulo. Pinayagan ko ang aking aso na tumakbo na may kalayaan. Gi padagan nako akong iro nga mu dagan na walay babag. Ang kabataan ay ang pag-asa ng kinabukasan. Ang mga batan-on ang pag-asa sa kaugmaon. Wala siya sa bahay. Wala siyay panimalay. Ayaw kong magsalita sa wika mo. Dili ko ganahan mu istorya sa imo stinoryahan. Sinubukan namin. Gi tistingan namo. Sinaksak ni Mary si Tom. Gi sak-sak ni Mary si Tom. Bakit ka nandiyan? Ngano naa ka dira? Bakit kayo nandiyan? Ngano naa mo dira? Dumating ako sa Tsina. Ni abot ko sa Tsina. Ayaw mo bang sumagot? Dili ka mu tubag? Hindi ko alam kung kailan yun magaganap. Wala ko kahibaw ug kanus-a to mahitabo. Hindi ko alam kung kailan uuwi si Tom. Wala ko kahibaw ug kanus-a mu uli si Tom. Hindi ko alam kung kailan babalik si Tom. Wala ko kahibaw ug kanus-a mu balik si Tom. Hindi ko alam kung kailan kita matutulungan. Wala ko kahibaw ug kanus-a tika matabangan. HIndi ko alam kung kailan mapapalaya ang mga bilanggo. Wala ko kahibaw ug kanus-a mapagawas ang mga priniso. HIndi ko alam kung kailan ako makakabalik sa Boston. Wala ko kahibaw ug kanus-a ko maka balik sa Boston. Hindi ko alam kung kailan nagpakasal si Tom, pero alam ko na nagpakasal siya. Wala ko kabilbaw ug kanus-a na minyo si Tom, pero kabalo ko nga na minyo na siya. Gagamitin mo ba 'yan? Gamiton na nimo? Tinuturuan ako magluto ng aking tatay. Gi tudloan ko sa akong tatay mag luto. Ginagamit mo ba 'yan? Ginagamit na nimo? Sa bahay, lagi siyang nagbabasa nang nakahiga. Sa balay, pirmi siya ga basa nga naka higda. Gusto mo bang magtrabaho? "Hindi." Gusto ba ka mag trabaho? "Dili" Hindi siya pumunta sa lawa. Wala siya ni adto sa lawa. Wala akong paraan para malaman. Wala koy mabuhat aron mahibaw-an. Hindi ako ganoon kagaling sa pagsusulat ng mga kanta. Dili ko ing-ana ka hawod sa pag suwat sa mga kanta. Mayroon kang limang minuto para makapagbihis at bumaba. Aduna kay lima ka minuto aron mag ilis ug mu baba. Nabubo mo ang iyong kape. Nayabo nimo imong kape. Ito ang aking paboritong larawan. Mao ni akong paboriton nga litrato. Nag-aaway ang aking mga magulang. Ga away mi sa akong ginikanan. Ang aking paboritong kulay ay bughaw. Paborito nako na kulay kay bughaw. Kung alam ko yung totoo, sasabihin ko sayo. Kung kahibalo rako sa kamatuoran, ako ng gi ingon sa imo. Mayroong bagong kotse ang aking ama. Naay bag-ong sakyanan akong amahan. Aling bansa ang iyong pinanggagalingan? Asa ka gikan na nasud? Mas maputi pa ang kanyang balat sa niyebe. Mas puti pa iyang panit sa niyebe. Ang kanyang sakit ay dulot ng masamang panahon. Iyang sakit kay tungod sa pangit na panahon. Nasa kanila yung kabayo. Naa sa ila ang kabayo. Tatawagan uli kita. Tawagan tika usab. Nagaalala rin si Tom. Nabalaka pud si Tom. Biro ito, tama? Atik ni, diba? Bansa ang Niue. Nasud and Niue. Paano ko nalaman?! Gi unsa nako pag kahibalo? Gusto kong tulungan mo siya. Ganahan ko nga tabangan nimo siya. Oo, siya si Anthony. Oo, siya si Anthony. Nakita ko yun. Nakita nako to. Anong kinalaman nito kay Tom? Unsay relasyon ani kay Tom? Saan ka magaaral ng Aleman? Asa man ka mag tuon ug Aleman? Walang kuwenta siyang kausapin. Wala siyay pulos ka istorya, Napakagulo ng aking buhok! Grabe ka gubot sa akong buhok. Mabuti talaga tayong magkaibigan. Maayo gyud ta nga pagka-amigo. Gusto ko ng mga aso. Ganahan kog mga iro. Gusto ko yung aso. Ganahan ko atong iro. Gusto ko itong asong ito. Ganahan ko aning iro-a. Gusto ko yung aso mo. Ganahan pud ko atong iro nimo. Gusto ko yung asong yun. Ganahan ko ato nga iro. Gusto ko yung mga aso mo. Ganahan ko atong mga iro nimo. Kumuha ako ng taksi kasi umuulan. Nag kuha ko ug taksi kay nag-ulan. Bakit hindi ka kumakain ng gulay? Ngano di ka mu kaon ug otan? Baliw si Suzan. Buang si Suzan. Nagsinungaling si Tom tungkol sa kanyang grado. Namakak si Tom sa iyang grado. Pinanganak ako noong ika-18 ng Marso 1994. Gipanganak ko atong dise-otse sa Marso 1994. Mas maganda ka kay Marika. Maniwala ka sa akin! Mas gwapa kang Marika. Tuo sa ako. Sa tingin ko gusto ko siya. Sa panan-aw nako, ganahan ko sa iyaha. Nakatulog ang aking kanang kamay. Nakatulog akong tuo nga kamot. Kaya mo ba talagang gawin ito? Kaya jud nimo ni buhaton? Maganda ako kahit ano pang sabihin nila. Gwapa ko miski pag unsa ilang iingon. Nagiipon siya para makabili ng bahay. Ga tigom siya aron makapalit ug balay. Mayroon akong limang mga kaibigan. Naa koy lima nga barkada. Mayroon akong mapa ng mundo. Naa koy mapa sa kalibutan. Ang aking ina ay isa ring guro. Akong mama kay isa pud ka maestra. Manatili kang lasing! Mag pundo ka nga hubog! Hindi niya magugustuhan yun. Di na siya maganahan ana. Nagtatago ka. Ga panago ka. Binagalan niyang maglakad para hindi siya madulas. Iya ng gi hinayan ang iyang pag baktas aron di siya ma i-slide. Sinabi mo na ba sa iyong ina? Gi ingnan na nimo imong mama? Itago mo ang iyong bisikleta. Tago-a imong bike. Mayroon siyang puting ngipin. Naa siya puti nga ngipon. Magandang gabi sa inyong lahat! Maayo gabie sa inyong tanan! Maari ba kitang makausap? Pwede ba tika ma istorya? Puwede ba kitang kausapin? Pwede ba tika storyahon? Ibinoto ko si Tom. Akong gi botar si Tom. Madalas siyang tumugtog ng gitara. Ga tug-tug siyag gitara panagsa. Wala nang nag titiwala sa kanya. Wala nay ga salig sa iyaha. Bumalik ka dito. Balik diri. Ayaw kong magpahinga. Dili ko gusto mag pahuway. Mahina ka. Hinay ka. Nagpakulay ka na ba ng buhok? Nag pa bulaw ka ug buhok? Minahal ni Tom si Mary at minahal ni Mary si Tom. Gihigugma ni Tom si Mary ug gihigugma pd ni Mary si Tom. Gising si Tom noong umuwi si Mary. Mata si Tom katung ni uli si Mary. Ubos na ang aking pasensya. Hurot na akong pasensya. Wala na akong pasensya. Wala na koy pasensya. Kailangan natin lumabas dito. Kinahanglan nato mu gawas diri. Sinong gusto mo kausapin? Kinsa imong gusto ma istorya? Dalhin mo sila sa ospital. Dalaha sila sa ospital. Mukhang pagod si Tom. Murag gikapoy si Tom. Hindi kami ganun. Dili mi ing-ana. Anong gusto mong sabihin? Unsa imong gusto ingnon? Baka matulungan ka ni Tom. Basig matabangan kang Tom. Kailangan natin siyang sagipin. Kinahanglan nato siya luwason. Naghihintay tayong lahat. Ga hulat tang tanan. Matamis ang pulotpukyutan ngunit nanunusok ang bubuyog. Tamis nag pulot pukyutan pero ga panusok ang bubuyog. Mabuting kaibigan si John. Maayo nga pagka amigo si John. Dilikadong mabuhay. Delikado mabuhi. Walang makakapigil sa kanya. Wala'y maka pugong sa iyaha. Sino? Kinsa? Para saan? Para asa? Bakit ako? Ngano ako? Bagalan mo ang iyong paglakad. Hinaya imong pag baktas. Maglakad ka nang mabagal. Pag baktas ug hinay. Paki lakasan. Paki kusog. Bakit hindi? Nganong dili? Tumakbo si Mary. Ni dagan si Mary. Subukan mo ulit. Tistingi usab. Sinong may pakialam? Kinsa ang naay labot? Sumimangot si Tom. Ga mug-ot si Tom. Umusog ka. Isbog ka. Tumabi ka. Sibog ka. Tigilan mo nga ang paninigarilyo. Undangi ang panigarilyo. Tigilan mo ang iyong paninigarilyo. Undangi na imong panigarilyo. Tulungan mo ang iyong sarili. Tabangi imong kaugalingon. Tumawag ka? Ni tawag ka? Sundan mo ako. Sundi ko. Tumawa ako. Ni katawa ko. Labas! Gawas! Lumabas ka! Gawas diha! Sundin mo ako. Sundoga ko. Sumeryoso ka nga. Pag tinarong gud. Sumeryoso ka. Pag tarong. Kumakanta ang mga ibon. Ga kanta ang mga langgam. Lumipas ang mga taon. Nilabay ang mga tuig. Ngumiti siya. Ni ngisi siya. Sinubukan niya. Gi tistingan niya. Alam ko. Kahibaw ko. Ako rin. Ako pud. Nasusunog ang kahoy. Nasunog ang mga kahoy. Huminahon ka. Pag kalma diha. Kumalma ka. Kalma diha. Saluhin mo siya. Sal-a siya. Tumatakbo ka. Ga dagan ka. Nawala si Tom. Nawala si Tom. Tulungan mo ako! Tabangi ko! May nangyari. Naay nahitabo. Naiintindihan ko. Nakasabot ko. Walang namatay. Walay namatay. Umupo ka. Lingkod diha. Tawagan mo ako. Tawagi ko. Nanalo sila. Nadaog sila. Pakawalan mo siya. Buy-e siya. Magintay ka dito. Pag hulat diri, Inimbitahan ko si Jane para sa hapunan. Gi imbitar nako si Jane sa panihapon. Nagpagupit ako ng buhok. Nag pa gupit ko ug buhok. Tinatamad ako. Gina tamad ko. Laban! Laban! Wag kang ganyan. Ayaw pag ana. Nagaway sila. Nag away sila, Anong nangyayari? Unsay nahitabo? Sinong nananalo? Kinsa'y nadaog? Alin yung saakin? Asa akoa diha? Gusto ni Tom lumangoy. Gusto ni Tom mag salom. Huling dumating si Tom. Ulahi na abot si Tom. Diretso lang ang tingin. Diretso lang ang tan-aw. Muntik na akong malunod. Hapit ko malumos. Matangkad si Mary. Taas si Mary. Kadiri ka! Luod ka! Nagkasakit ako. Nag ka sakit ko. Minsan, nananalo ang kasamaan. Usahay, madaog ang mga dili maayo. Mabilis tumakbo si Lynn. Pas-pas mu dagan si Lynn. Lakasan mo yung boses mo. Kusgi imong tingog. Bagalan mo ang iyong paglalakad. Hinaya ang imong pag baktas. Libre ba and mga inumin? Libre ba ang mga ilimnon? Masakit ang aking tiyan. Sakit akong tiyan. Iwanan mo ako! Pasagdi-e ko! May nararamdaman ako. Naa koy nabati. Mayroon akong nararamdaman. Naa koy ginabati. Umaakyat ng mga puno ang mga unggoy. Ni saka ang mga unggoy sa puno. Gumuhit ka ng isang bilog. Pag sulat ug lingin. Maaari kang lumangoy. Pwede ka mu salom. Nagsisinungaling ka. Naga pamakak ka. Wala yun. Wala to. Ano yun? Unsa to? Anong mangyayari? Unsay nahitabo? Anong mayroon? Unsay naa? Magandang umaga sa inyong lahat. Maayong adlaw kaninyong tanan! Nauna tayong dumating. Nauna ta nga naabot. Anong nanakaw? Unsay nakawat? Kumusta kayong lahat? Kamusta mong tanan? Masungit siya. Maldito siya. Mukha siyang maputla. Murag siyag nang luspad. Hugasan mo ang iyong mukha. Hugasi imong nahung. Nilalamig ako. Gina tugnaw ko. Tumawag ka ng ambulansya. Tawag didto ug ambulansya. Binilisan ko umuwi. Gi pas-pasan nakog uli. Bilisan mo, Tom. Paspasi Tom. Magpahinga ka. Pag pahuway. Maganda ka. Gwapa ka. Naging mayaman siya. Nahimo siyang dato. Galit ka ba? Suko ba ka? Naniniwala ako sayo. Ga tuo ko nimo. Bagay sayo ang luntian. Bagay sa imo ang luntian. Ninanais kita. Gusto tika. Kailangan kita. Kinahanglan tika. Mauna ka. Pag una. Mukha kang inip. Mura kag bagot. Kaya mo bang lumangoy? Kahibaw ba ka mu salom? Walang nakakaintindi saakin. Walay nakasabot sa akoa. Mukha kang tanga. Mura kag tanga. Malamig. Tugnaw. Maganda ang buhay. Nindot ang kinabuhi. Kanino ito? Kay kinsa ni? Tumalon ka pababa. Ambak paubos. Sumang-ayon tayo. Mu uyon ta. Maging matapang ka. Pangisog diha. Sumang-ayon ang lahat. Mu uyon tang tanan. Dapat matulog ka na. Dapat matulog naka. Walang tumawa. Walay mu katawa. Nahulog ako. Nahulog ko. Sinong nagreklamo? Kinsay nag reklamo? Nasunog. Na ugdaw. Amuyin mo ito. Simhota ni. Sinong nakakaalala? Kinsay nakahinomdom? Napansin ko. Naka bantay ko. Tulungan mo siya. Tabangi siya, Ang lahat ay tumalon. Ang tanan kay mu ambak. Tumalon ang lahat. Ambak ang tanan. Bumaba ka. Naog ka. Ipaliwanag mo ang iyong sarili. Ipasabot imong kaugalingon. Tanungin mo sila. Pangutan-a sila. Nahimatay ka. Nakuyapan ka. Sumigaw ako. Ni singgit ko. Napakakadiri! Kaluod! Umubo siya. Ni ubo siya. Intay. Huwat. Manatili ka sa loob. Pag pundo diha sa sulod. Ayusin mo 'to. Ayuha kini. Salamat ulit. Salamat usab. Bumahing si Tom. Nihumok si Tom. Wag mong pansinin. Ayaw tagda. Ang sakit. Sakit kaayo. Sumuko siya. Ni surrender siya. Magsalita ka nang mahinhin. Sulti ug hinay. Nandaya ka. Nanikas ka. Nadulas si Tom. Na i-slide si Tom. Sumigaw si Tom. Ni singgit si Tom. Panoorin mo 'to. Lantawa ni. Ikaw magsimula. Sugdi. Nanalo ka. Ni daog ka. Nagiiba ang mga tao. Ga bag-o ang tao. Maaari ba akong lumangoy sa lawa na ito? Pwede ba ko mu salom diri sa lawa? Paumanhin. Pasensya. Hindi ako taga dito. Dili ko taga diri. Pumasok ka. Sulod. Sumang-ayon ako. Ga uyon ako. Huminga nang normal. Hinga nga normal. Napakasarap! Lami kaayo! Magintay ka sa labas. Pag huwat sa gawas. Ipinangako mo. Ni promisa ka. Paalis na ang tren. Palakaw na ang tren. Malapit nang umalis ang tren. Hapit na mu lakaw ang tren. Sinungaling si Tom. Bakakon si Tom. Sinubukan ko. Gi tistingan nako. Hindi nagtagumpay. Wala ni lampos. Gumana. Ni gana. Lumapit si Tom. Ni duol si Tom. Naglakad si Tom. Nag baktas si Tom. Lumalakad si Tom. Naga baktas si Tom. Bumoto si Tom. Ni botar si Tom. Nagboluntaryo si Tom. Nag boluntaryo si Tom. Sinong nagboluntaryo? Kinsay nag boluntaryo? Nagtrabaho si Tom. Nag trabaho si Tom. Sinong sumigaw? Kinsa'y ni singgit? Umuwi ka. Uli didto. Subaybayan mo si Tom. Bantayi si Tom. Panoorin mo si Tom. Lantawa si Tom. Pagkatiwalaan mo si Tom. Saligi si Tom. Isulat mo ang Tom. Isuwat ang Tom. Nadapa si Tom. Nadagma si Tom. Sinubukan ni Tom. Gi tistingan namo. Naiintindihan ni Tom. Nasabtan ni Tom. Hulihin si Tom. Dakpa si Tom. Yakapin mo si Tom Gaksa si Tom. Patawanin mo si Tom. Pakataw-a si Tom. Halikan mo si Tom. Haluki si Tom. Pakawalan mo si Tom. Buy-e si Tom. Iligtas mo si Tom. Salbaha si Tom. Tulungan mo si Tom. Tabangi si Tom. Sinong lumangoy? Kinsay ni salom? Lumangoy si Tom. Ni salom si Tom. Sinong nagsalita? Kinsay nag storya? Nagtuturo si Tom. Naga tudlo si Tom. Sagutin mo si Tom. Tubaga si Tom. Nagsalita si Tom. Nag storya si Tom. Tawagin mo si Tom. Taw'ga si Tom. Tawagan mo si Tom. Tawaga si tom. Nagpawis si Tom. Naningot si Tom. Sinong tumayo? Kinsa'y nio tindog? Tumayo si Tom. Ni tindog si Tom. Sinong sumuko? Kinsa'y ni surrender? Tumakbo si Tom. Ni dagan si Tom. Sinong tumakbo. Kinsay ni dagan? Naalala ni Tom. Naka hinumdom ni Tom. Naaalala ni Tom. Nahinumdoman ni Tom. Sinong nakinig? Kinsay naminaw? Napansin ni Tom. Naka bantay si Tom. Sumunod si Tom. Ni apas si Tom. Nagdasal si Tom. Nag ampo si Tom. Sinong nandaya? Kinsa'y nanikas? Sinong nakatakas? Kinsa ang naka layas? Sinong nakawala? Kinsa ang naka buhi? Tulungan niyo kami. Tabangi mi ninyo. Pumalakpak si Tom. Napalkpak si Tom. Bumoto sila. Ni botar sila. Isipin muli. Huna-hunaa usab. Nakakatulong. Makatabang. Nagintay ako. Ni huwat ko. Nangyari. Nahitabo. Nangyayari. Panghitabo. Nanatili ako. Ni pondo ko. Nakalimutan namin. Nakalimtan namo. Gusto kong matutong mag gitara. Gusto ko maka tuon mu tug-tug ug gitara Kumakain si Luis ng palitaw sa kusina. Ga kaon si Luis og palitaw sa kusina. Nagluluto ng paksiw si Luisa sa kusina. Ga luto og paksiw si Luisa sa kusina. Hiniwalay ni Karl ang mga buto sa laman ng pakwan. Gi bulag ni Karl ang mga bukog sa unod sa pakwan. Nilaga ni Karl ang mga buto ng langka. Gi laga ni Karl ang mga bukog sa langka. Parang mayaman siyang magsalita. Mura siyag dato mu storya. Pumunta siya sa Paris kung saan niya ako unang nakilala. Ni adto siyag Paris kung asa siya una nakaila nako. Maglaro tayo ng taguan. Dula tag taguanay. Masarap ang turones de kasoy sa tindahan ni Dindin. Lami anf turon de kasoy sa tindahan ni Dindin. Marunong gumawa si Dindin ng tocino de cielo. Kabaw mu buhat si Dindin ug tocino de cielo. Nilaga ni Dindin ang balinghoy. Gi laga ni Dindin ang balinghoy. Nasa kusina ni Dindin ang tsokolateng keyk. Naa sa kusina si Dindin and tsokolet na keyk. Mas gusto ni Trixie ang maja blanca. Mas ganahan si Trixie sa maja blanca. Gumawa ng maja blanca si Trixie sa kusina. Nag buhat si Trixie ug maja blanca sa kusina. Sinubo ni Trixie ang isang kutsarita ng maja blanca sa kanyang anak na lalaki. Gi hungit ni Trixie and isa ka kutsarita na maja blanca sa iyang anak na lalake. May mga bahay kubo sa dalampasigan. Naay mga payag sa dagat. May kahon ng espasol si Myrna. Naay espasol na kaon si Myrna. Nagtatabas ng talahib si Rolando sa bukid. Ga tabas ug talahib si Rolando sa bukid. Kakaunti na ang mga taong nagsasalita ng wika niya rito sa Tiyera. Gamay nlaang ang mga tawo nga ga storrya sa lingwahe diri sa Tiyera. Mahilig si Kyle ng pornograpiya. Ganahan si Kyle ug pornograpiya. Hindi komunista ang pamilya ni Wallis. Dili komunista ang pamilya ni Wallis., Masyadong maasim ang mga handa nila para sa mga bisita. Grabe ka aslum ang mga handa nila para sa bisita. Malungkot ang mga tagabaryo dahil umulan nang umulan noong pista nila. Wala nalipay ang mga taga baryo tungod sa sagunsod na ulan tung pista nila. Makulimlim ang langit, at kita ni Alex ang bahay ni Alice. Dag-om ang langit, og kita ni Alex ang balay ni Alice. Sinubo ni Alex ang espasol sa bibig niya. Gi hungit ni Alex ang espasol sa iyang baba. Hindi mahirap ang wikang pinag-aaralan niya, at natutuwa siya. Dili lisod ang lingwahe nga iyang gi tun-an og nalipay siya. Nagdrodroga ang mag-asawa, at malungkot sila. Ga droga ang mag-asawa og dili sila malipayon. Nasa ibang kabanata na ang buhay ni Benny. Nasa lahi nga kapitulo ang kinabuhi ni Benny. Talagang maliit ang tao dahil napakalaki ng sansinukob. Tuod nga gagmay ang tawo kay dako ang kalibutan. Hindi kalagitnaan ang katauhan sa sansinukob. Dili tunga ang mga katawhan sa uniberso. Kumakain ng tocino de cielo si Randy. Ga kaon ug tocino de cielo si Randy. Nilagay ni Randy ang espasol sa plato niya. Gi butang ni Randy ang espasol sa iyang plato. Maraming bahay kubo sa bukid nila. Daghan ang mga payag sa ilang bukid. May bahay kubo si Zelda sa tabi ng dalampasigan. Naay payag si Zelda sa kilid sa dagat. Sa gabi, naglalakad si Zelda sa tabi ng ilog. Sa gabie, ga baktas si Zelda sa kilid sa suba. Nilagyan ni Dindin ang sopas ng bulaklak ng saging. Gi butanagan ni Dindin ang sopag ug bulak sa saging. Tinikman ni Dindin ang maja blanca ni Trixie. Gi tilawan ni Dindin ang maja blanca ni Trixie. Tinikman ni Ronny ang tocino de cielo ni Armando. Gi tilawan ni Ronny ang tocino de cielo ni Armando. Nilagay ni Ronny ang tocino de cielo sa ref sa kusina. Gi butang ni Ronny ang tocino de cielo sa ref sa kusina. Kumakain si Noel ng nilagang suso. Ga kaon si Noel ug gi laga na suso. Nagluluto ng sugpo si Noel sa kusina. Ga luto si Noel ug sugpo sa kusina. Suman ang kinakain ni Joel sa kusina. Suman ang gina kaon ni Joel sa kusina. Tamales sa kusina ang kinakain ni Joel. Tamales sa kusina ang gina kaon ni Joel. Pan de ube ang kinakain ni Joel sa panaderiya. Pan de ube and gina kaon ni Joel sa panaderya. Kalihim ang kinakain ni Joel sa panaderiya. Kalihim ang gina kaon ni Joel sa panaderya. May mga berdeng mangga sa buslo sa beranda. Naay mga mangga na hilaw sa buslo sa beranda. May mga malalaking abokado sa buslo sa garahe. Adunay dagko na abokado sa buslo sa garahe. May mga kulay-kulay na parol na nakabitin sa daan. Adunay klase-klaseng kolor na parol ang nakasabit sa dalan. Talagang aburido ang mga bisita. Tuod gyud nga aburido ang ang mga bisita. Sinunog ng mga trabahador ang talahib sa kampo. Gi daoban sa mga trabahador ang talahib sa kampo. Sumiklab ang talahib sa kampo. Ni siga ang talahib sa kampo. Nabigla si Ronaldo noong nabalitaan niyang nanalo siya sa loteriya. Na kuratan si Ronaldo tung nakabalita siya nga ni daog siya sa lotto. Maraming nahuling isda sa dalampasigang katabi ng nayon. Daghan na isda ang nadakpan sa dagat na tupad sa nayon. Nagprito ng bangus si Perlita sa kusina. Nag prito ug bangus si Perlita sa kusina. Nilagang balinghoy ang kinakain ni Melissa sa almusal. Gi laga na balanghoy ang gikaon ni Melissa sa pamahaw. Nilagang balinghoy ang kinakain ni Melissa sa agahan. Gi laga na balanghoy ang gikaon ni Melissa sa pamahaw. Nagluluto ng sago si Freddy sa kusina. Ga luto ug sago si Freddy sa kusina. Nilagyan ni Freddy ng sago ang baso niya. Gi butangan ni Freddy ug sago ang iyang baso. May kulay-kulay ang sago sa baso ni Freddy. Adunay klase-klaseng kolor na sago ang naa sa baso ni Freddy. Lumangoy ang mga bata sa pisina ni Perla. Ga salom ang mga bata sa pisina ni Perla. Nagdasal nang nagdasal si Eva sa simbahan niya. Nag-ampo nga nag-ampo so Eva sa iyang simbahan. Tsampurado ang agahan ni Tony. Tsampurado ang pamahaw ni Tony. Nag-alaga ng kuneho si Roberto. Nag-alaga ug kuneho si Roberto. Maraming-maraming kuneho sa sakahan ni Roberto. Daghan ug kuneho si Roberto sa basakan. Nag-eksperimento si Roberto ng kalderetang kuneho. Nag-eksperimento si Roberto ug kalderetang kuneho. Nilagyan ng olibo ang kalderetang kuneho ni Roberto. Gi butangan ug olbigo ang kalderetang kuneho ni Roberto. Maraming-maraming olibo ang gusto ni Roberto sa luto niya. Daghan na olibo ang ganahan ni Roberto sa iyang luto. May mga maitim at berdeng olibo sa luto ni Roberto. Adunay itom ug berde nga olibo sa luto ni Roberto. Nasa isang garapa ang mga olibo ni Roberto. Anaa sa isa ka garapa ang mga olibo ni Roberto. Mga berde at itim na olibo ang nasa loob ng garapa ni Roberto. Adunay berde og itom and naa sa sulod sa garapa ni Roberto. Maraming mga garapang puno ng olibo si Roberto. Daghan na garapa nga puno sa olibo si Roberto. Naiyak na naman ang mga bisita. Nakahilak napod ang mga bisita. Talagang naiinggit sila sa wika kong Tagalog. Tuod nga naibog sila sa lingwahe nga Tagalog. Talagang mga inggitero sila. Tuod nga mga inggitero sila. Dumating kang nakakotse, di ba? Ni abot ka nga naka kotse, diba? Anong sinabi nila? Unsay ingon nila? Magsasayaw kayo. Manayaw kamo. Talagang kyut si Nancy, di ba? Tuod na kyut si Nancy, di ba? Gusto nilang mag-ingles ang mga bata. Ganahan sila nga mag iningles ang mga bata. Gusto nila ang Ingles dahil gusto nila ang magulo ang ispeling. Ganahan sila sa Ingles kay ganahan sila sa libog nga ispeling. Gusto nila ang Ingles dahil gusto nila ang magulo ang ortograpiya. Ganahan sila sa Ingle kay gusto nila ug gubot sa ortograpiya. Gusto ni Tony ang kondol na kendi. Ganahan si Tony ug kondol na kendi. Mas masarap ang ubeng polboron ng tindahan nila. Mas lami ang ubeng polboron sa tindahan nila. Ubeng polboron ang gusto ng mga bata. Ube nga polboran ang ganahan sa mga bata. Gumawa ng ubeng polboron si Marita. Nag himo ug ube nga polboron si Marita. Polborong ube ang kinain ni Timmy. Ube nga polboron ang gi kaon ni Timmy. Sapin-sapin ang ginawa ni Sandy. Sapin-sapin ang gibuhat ni Sandy. Ang tao ay parang makina. Ang mga tawo kay mura ug makina. Ang halaman ay parang makina. Ang tanom kay mura ug makina. Ang hayop ay parang makina. Ang hayop kay mura ug makina. Kung may Makina ng Oras ka, pupunta ka ba sa nakaraan o sa kinabukasan? Ug aduna kay makina sa oras, mu balik ka sa sauna o sa ugma? Alam mong hindi natin puwedeng idagdag ang mga wikang iyon sa listahan dahil sa politika. Kahibaw ka nga dili pwede idungag to na lingwahe sa listahan tungod sa politika. Mali ka. Hindi nila akalang "patay na" ako. Sayop ka. Wala sila nag dahom nga "patay" nako. Parang parehong mga babae ang dalawang rasang iyon. Parehas ra nga babaye ang duha ka rasang nato. Masaya kami sa Gabi ng Pangangaluluwa dahil maraming handa. Malipayon kami sa Gabie sa Pangangaluluwa tungod daghan ug handa. Masayang-masaya ang mga bata sa aming bayan nang Gabi ng Pangangaluluwa. Malipayon ang mga bata sa among baryo sa Gabie sa Pangangaluluwa. Parang araw-araw ay Gabi ng Pangangaluluwa sa bayan ni Ricardo. Murag adlaw-adlaw Gabie sa Pangangaluluwa sa baryo ni Ricardo. Sa likod ng bahay nila ay may puno ng kamyas. Sa likod sa ilang balay, naa'y puno sa kamyas. Balinghoy ang kinain ng pamilya sa kanilang agahan. Balanghoy ang gikaon sa pamilya ganinang pamahaw. Masarap ang kamatsili sa bayan ni Nilo. Lami ang kamatsili sa baryo ni Nilo. Kumakain si Liana ng kamatsili. Naga kaon si Liana ug kamatsili. Sino ang lolo at lola sa atin? Di ba, kayo iyon? Kinsa atong lolo og lola? Di ba, kamo? May naiyak na propesorang Amerikana. Naay nihilak na propesorang Amerikana. Hindi nila mas gusto ang Ingles. Naguguluhan sila. Dili sila ganahan ug Ingles. Nalibog sila. May naiyak na Pilipinang ayaw nang magtrabaho. Naay nihilak na Pilipina na di na uyon mag trabaho. Ay naku, naging babae na dito! Hay naku! Nahimo ng babae diri! Umalis ka na! Aburido ka. Hawa diri! Aburido ka. Tumulog ka na! Inaantok ka na! Tulog na diha! Ga duka naka! Hindi ninyo nagustuhan ang Ingles ko. Dili mo ma ganahan sa akoang Ingles. Naging kalaban mo ba ako? Nahimo ba ko nimong kaaway? Wala bang nagmamahal sa inyo? Wala bay nahigugma kanimo? May punong sinigwelas si Jayjay. Adunay puno nga sinigwelas si Jayjay. Ang bintana sa harap ng hardin ay bubog na berde. Ang bintana sa atubangan sa tamnanan kay bubog na berde. May mga rosas na kulay-ube sa hardin ni Noel. Adunay rosas nga kulay ube sa tamnanan ni Noel. Mga punong santol ang nasa palibot ng bahay ni Warren. Adunay santol na puno sa palibot sa balay ni Warren. Naging demonyo na ang mga tao. Nahimong demonyo ang mga tawo. Wala nang mabait na tao. Wala nay buotan na tao. Alam na matagal ang Tagalog. Dugay na nahibal-an ang Tagalog. May mga puno ng kamatsili sa palibot ng bahay ni Erik. Adunay puno sa kamtsili sa palibot sa balay ni Erik. Kumakain ng kamatsili si Myra sa bahay. Naga kaon ug kamatsili si Myra sa balay. May buslong puno ng kamatsili si Eileen. Naay buslong puno sa kamatsili si Eileen. Mas gusto ni Marcel maging bakla. Mas ganahan si Marcel mahimong bayot. Alam na lesbyana si Dora. Kahibaw nga tomboy si Dora. Parehong lesbyana sina Risa at Yolanda. Parehas nga tomboy si Risa og Yolanda. Alam ni Tabitha na lesbyana siya. Kahibaw si Tabitha nga tomboy siya. Matagal nang lesbyana si Tabitha. Dugay na nga tomboy si Tabitha. Nakarating ka na ba sa Paris? Nakaabot na ba ka sa Paris? Wala 'kong kailangan ngayon. Wala koy kinahanglan karon. Nagbihis-babae siya. Nag ilis siya'g binabaye. Nakapambabae siya. Nag binabaye siya ug suot. Nakapunta ka na ba sa Paris? Naka adto na ba ka sa Paris? Hindi ko kailangan ng kahit na ano. Dili nako kinahanglan ang miski unsa. Nagdamit siya ng pang babae. Nag sul-ob siyag pang babae. Kape pa po. Kape pa. Kape pa, pakiusap. Palihog ko, kape pa. Ginutom ako ng maigi. Gi gutom ko ug taman. Mahal kita. Gihigugma tika. Hindi ko 'yðn kasalanan. Dili nako to sala. Hindi ko iyon kasalanan. Dili to nako sala. Alam kong hihindi ka lang. Kahibaw ko nga mu dili raka. Alam kong hihindi ka. Kahibaw ko nga mu dili ka. Takot na takot si Tom. Hadlok kaayo si Tom. Sobrang takot si Tom. Na hadlok ug taman si Tom. Matagal nang lesbiyana si Tabitha. Dugay na nga tomboy si Tabitha. Alam ni Tabitha na lesbiyana siya. Kahibaw si Tabitha nga tomboy siya. Parehong lesbiyana sina Risa at Yolanda. Parehas nga tomboy si Risa og Yolanda. Alam na lesbiyana si Dora. Kahibaw nga tomboy si Dora. Gusto nilang maging bakla ka. Uyon sila na mahimo kang bayot. Inisip ni Marcel na mas masaya ang magiging buhay niya kung bakla siya. Gina huna-huna ni Marcel na mas malipayon ang kinabuhi ug mahimo siyang bayot. Pagulung-gulong ang buhay, katulad ng mga panahon. Pa libog nga pa libog ang kinabuhi, sama sa mga kaugmaon. Gumawa ng maja blanca si Rhea sa bahay ni Luis. Nag buhat ug maja blanca si Rhea sa balay ni Luis. Maja de ube ang paborito ni Sally. Maja de ube ang paborito ni Sally. Tsitsaron ang kinain ni Ricky sa kusina. Tsitsaron ang gi kaon ni Ricky sa kusina. Hinalo ni Maritess ang tsitsaron sa pansit palabok. Gi halo ni Maritess ang tsitsaron sa palabok. Namili ng mga prutas at gulay si Derek. Namili si Derek ug prutas og otan. Mas gusto ni Derek ang kapeng walang bayad. Mas ganahan si Derek ug kape nga walay bayad. Mas gusto ni Johnny maglaro ng putbol. Mas ganahan si Johnny mag dula ug putbol. Nagbabasa si Marisol ng siyensiyang piksiyon. Ga basa ug siyensiyang piksyon si Marisol. Gusto ni Marisol magbasa rin ng pantasya. Ganahan si Marisol magbasa ug mga pantasya. Nilagyan ni Wesley ang eksperimentong karne niya ng tsokolate. Gi butangan ni Wesley ang eksperimentong karne ug tsokolate. Salsa ng istroberi ang nilagay ni Oscar sa kanyang lutong manok. Duga sa istroveri ang gibutang ni Oscar sa iyang gi luto nga manok. Ang lalaking nakita namin kaninang umaga ay si Ginoong Green. Ang lalake nga among nakit-an ganinang buntag kay si Ginoong Gree. May lumabas na pusa galing sa ilalim ng lamisita. Adunay ni gawas nga iring gikan sa ilalom sa lamisita. May pusang lumabas sa ilalim ng lamesa. Naay ni gawas na iring sa ilalom sa lamesa. Walang dahilan para matakot. Walay rason aron mahadlok/ Hindi ito pangungusap. Dili ni silot. Ito ay hindi pangungusap. Kini kay dili silot. Wala nang nakakita sa kaniya sapul pa noon. Walay nay nakakita sa iya sa dugay na panahon. Puwede bang patayin mo ang TV? Mahimo ba nimong patyon ang TV? Hindi ka handa. Dili ka andam. Kumain na ako. Ni kaon nako. Niloko mo lang pala ako. Imo rakong gi uto. Ang titi ang isa sa mga organong pangreproduktibo ng lalaki. Ang oten ang isa sa mga organong pang reproduktibo sa lalaki. Masarap magkape kapag malamig ang panahon. Lami mangape pag bugnaw ang panahon. Gabi na ngunit hindi pa siya makatulog. Gabie na pero di gihapon siya maka tulog. Napaluha siya sa pinapanood niyang malungkot na pelikula. Nakahilak siya sa iyang gi tan aw na masulob-on na palabas. Nabanlian siya ng mainit na sabaw. Gipulihan siya sa init nga sabaw. Natalo ang manok niya. Nawala iyang manok. Uuwi ka ba sa Pasko? Mopauli ka na ba alang sa Pasko? Malakas ang ulan. Kusog ang ulan. Parang naging bakla ka na. Parang naging bakla ka na. Hindi "bakla" ang lahat ng hindi mo naiintindihan. Ang tanan nga dili nimo masabut dili "bayot". Kailangan mo ng mas malaking bokabularyo. Kailangan mo ng mas malaking bokabularyo. Naging takot sila sa Budismo. Nahadlok sila sa Budismo. Di pa nila masyadong naiintindihan ang Budismo. Wala pa nila masabut sa hingpit ang Budismo. Kumain si Marivic ng kotonkendi. Ni kaon ug kotonkendi si Marivic. Kumain si Stella ng ubeng polboron. Ni kaon ug ube nga polboron si Stella. Kumain si Gordon ng turrones de casoy sa siyudad. Ni kaon ug turrones de casoy si Gordon sa siyudad. ' Kumain si Chuck ng buko popsikel. Ni kaon ug buko popsikel si Chuck. Kumain si Chuck ng ice buko. Ni kaon ug ice buko si Chuck. Kumain si Chuck ng ays buko. Ni kaon ug ays buko si Chuck. Kumain si Leia ng santol. Ni kaon ug santol si Leia. Kumain si Amy ng pritong bangus. Ni kaon ug pritong bangus si Amy. Kumain si Leo ng makopa. Ni kaon ug makopa si Leo. Gumawa ng kalihim si Benny. Ni buhat ug kalihim si Benny. Gumawa ng pan de ube si Benny. Nag buhat ug pan de ube si Benny. Kung baga imbes na Tagalog ay nag-ingles na ang mga lumad, hindi na sila Pilipino. Kung baga imbes na Tagalog usa na ka ingles ang mga lumad, Hindi na sila Pilipino. Kung nagtatagalog ang mga Kapampangan, magaling at Pilipinong wika pa rin ang salita, imbes na isang talagang dayuhan. Kung nagtagalog ang mga Kapampangan, hawd ug Pilipinong lingwahe gihapon ang pulong, imbes na usa gyud nga adlaw. Ang sabi ko sa mga lumad, "Ang Tagalog ay Pilipino pa, at ang Ingles ay dayuhan na." Ang giingon ko sa mga lumad, "Ang Tagalog ay Pilipino pa, ug ang Ingles ay dayuhan na." Malalaki ang kanilang mga titi. Dagko ang ilang mga oten. Anong talagang ibig sabihin mo ng "Talagang Hudyo ka"? Unsa gyud ang hinungdan sa imong "Talagang Hudyo ka"? Isip ko'y ang mga taong parating takot ay inutil. Huna-huna ko ang mga tawo nga pirting hadlok kay mga inutil. Kumain ng pitsi-pitsi si Fiona. Ni kaon ug pitsi-pitsi si Fiona. Kare-kare ang kinain ni Emilio. Kare-Kare ang gikaon ni Emilio. Buko pay ang gusto ni Nonong. Buko pay ang ganahan ni Nonong. Buko pie ang gusto ni Nonong. Ganahan si Nonong ug buko pie. Kamusta na si Dina? Kamusta na si Dina? Kumusta na si Dina? Kamusta na si Dina? Kumain ng espasol si Kyle. Ni kaon ug espasol si Kyle. Huwag mong ihugis ang buhay mo sa paghihintay ng malaking gera. Ayaw ilabay imohang kinabuhi mo sa paghulat sa daghang gera. Gumagawa ng nilupak si Oscar. Ni himo ug nilupak si Oscar. Kumakain si Benny ng halo-halo. Naga kaon si Benny ug halo-halo. Mahal ko ang astronomiya. Gihigugma ko ang astronimiya. Natutong maigi ang mga pari ng Maya tungkol sa astronimya. Natutong maigi ang mga pari nga Maya bahin sa astronimya. Eksperto siya sa astronomiya. Eksperto siya sa astronomiya. Agham ng sansinukob ang astronomiya. Agham ng sansinukob ang astronomiya. Agham ng mga bagay ng langit ang astronomiya. Agham nga mga butang sa langit ang astronomiya. Parang interesado siya sa astronomiya. Murag interesado siya sa astronomiya. Ang mga nadiskubre ni Galileo ay iniba ang mukha ng astronomiyang magpakailanman. Ang mga nadiskubre ni Galileo kay gi usab ang nawong sa astronomiyang hangtod sa hangtod. Binubulay na pundador ng modernong astronomiya si Nicolaus Copernicus. Binubulay na pundador sa ulahi nga astronomiya si Nicolaus Copernicus. Nag-aral ng matematika at astronomiya sa Unibersidad ng Krakow si Copernicus. Nag tuon nga matematika ug astronomiya sa Unibersidad ng Krakow si Copernicus. Parehong kasabay na pinakaantigo at pinakamodernong agham ang astronomiya. Parehong kasabay na pinakaantigo ug labing kadaghan agham ang astronomiya. Naging interesado si Nicolaus Copernicus sa astronomiya nang estudyante siya sa unibersidad sa Italya. Nahimong interesado si Nicolaus Copernicus sa astronomiya nga nang estudyante siya sa unibersidad sa Italya. Parang heograpiya ang astronomiya. Mura ug heograpiya ang astronomiya. Dapat parte iyon ng basikong edukasyon nang katulad ng akin. Dapat parte kanang basikong edukasyon nga adunay katulad nako. Gusto niya ang siyensiyang piksiyon. Ganahan siya sa siyensiyang piksyon. Mahal niya ang siyensiyang piksiyon. Gihigugma niya ang siyensiyang piksyon. Mas gusto ko ang siyensiyang piksiyon. Mas ganahan ko sa siyensiyang piksyon. Panatiko siya ng siyensiyang piksiyon. Panatiko siya nga siyensiyang piksyon. Dilaw ang saging. Dilaw ang saging. Masarap ang saging. Lami ang saging. Nagustuhan ni Tomas ang saging. Naganahan si Tom sa saging. Mahal ko ang saging. Gihigugma ko ang saging. May saging kami. Naa mi'y saging. May saging tayo. Aduna tay saging. Hinog na ba ang saging na ito? Hinog ba ni nga saging? Namulok na itong saging. Namulak na kini nga saging. Sino ang umutot? Kinsa nag ni utot? Matamis ang saging. Tam-is ang saging. Saging lamang ang kinain ko. Saging ra akong gi kaon. Meron bang saging? Naa ba'y saging? Mayroon bang saging? Aduna bay saging? Saging ako. Saging ko. Gusto ko ang pritong saging. Ganahan ko ug pritong saging. Gusto ng langaw ang saging. Ganahan ang langaw sa saging. Magtalop nang dalawa sa mga saging. Magtalop nang duha sa mga saging. Di pa hinog ang mga saging na ito. Di pa hinog ang mga saging na kini. Hindi siya pumayag. Wala siya ni sugot. Dumating ako kagabi. Ni abot ko gabie. Ayokong malaman kung ano ang pangalan niya. Di ko gusto makahibaw ug unsa iyang ngalan. Huwag mong kalimutan kung sino ka. Ayaw kalimti ug kinsa ka. Ako ay nakatira sa malayong nayon. Nakapuyo ko sa layo nga baryo. Nakapunta ka na ba sa amin? Naka adto na ba ka sa amoa? Kay bango ng dumaang dalaga! Ka humo sa ni agi nga dalaga! Kay layo ng narating namin. Kalayo sa among naabtan. Sundan mo ang taong iyon. Sundi ng nga tawo. Tagtuyot na naman, tigang ang lupa, tuyo ang bukirin. Tagtuyot napud, tigang ang lupa, tuyo ang bukirin. Sumilong ka muna. Palandong usa. Inabot ako ng malakas na ulan kahapon. Naabtan kog kusog nga uwan gahapon. Busog na busog ako. Busog kaayo ko. Sandali lang kami. Kadali rami. Umiinom ka ng tsa. Inom ug tsaa. Uminom ka ng tsa. Inom ug tsaa. Uminom ka. Inom Anong inumin? Unsay imnon? Umiinom ng kape ako. Ga inom ug kape nako. Uminom tayo. Inom ta. Umiinom ng alak si Tomas. Ga inom ug alak si Tomas. Inumin ang katas na ito. Inuma ang duga ani. Inumin ang gatas mo. Inuma ang imong gatas. Uminom po ng tsa. Inom ug tsaa. Nainom ako ng gatas. Naka inom ko ug gatas. Nainom ang mga elepante ng tubig. Naka inom ko ug tubig sa elepante. Nawala na ang Makina ng Oras! Nawala na ang Makina ng Oras! Nasaan na ang aking makina ng oras? Asa man ang akong time machine? Kung may makina ng oras ka, saan ka pupunta? Kung adunay ka usa ka makina sa oras, asa ka moadto? Napakadilim ng gabi. Ngitngit kaayo sa gabii. Nasaan ang tinapay? Asa man ang tinapay? Masakit ang ngipin ko. Sakit akong ngipon. Alam mo ba kung saan tayo pupunta? Nahibal-an ba nimo kung diin kami moadto? Grabe ang sipon ko ngayon. Grabe ang akong sip-on karon. Nilagnat ako sa pagkabasa ko sa ulan. Gihilantan ko pagkahuman basa sa ulan. Napanaginipan kita kagabi. Nagdamgo ko nimo kagabii. Hinabol ng pusa ang bubuwit. Gigukod sa iring ang ilaga. Natalo ang inihalal kong kandidato para sa pangulo dahil dinaya nila ang resulta ng halalan. Ang akong napili nga kandidato pagka-presidente napildi tungod kay gilimbungan nila ang sangputanan sa piliay. Namili ng boto ang nagwaging gobernador. Ang nagdaog nga gobernador nagboto alang sa boto. Nandaya ang kandidato upang manalo sa eleksiyon. Naglimbong ang kandidato aron modaug sa piliay. Binilisan niya ang paglalakad upang maabotan niya si Gabriela. Gipaspasan niya ang iyang lakaw aron maabot niya ang Gabriela. Malapit na naman ang botohan para sa mga susunod na mamumuno sa bayan. Duol na ang pagboto alang sa sunod nga mga pinuno sa lungsod. Hindi na ako maniniwala pa sa iba. Dili na ko motuo sa uban. Umalis si Tom kaninang alas kuwatro ng umaga. Naghalin si Tom alas kwatro sa aga. Dalawang taon na ang nakaraan sapul nang iwanan niya ako. Duha ka tuig na ang nakalabay sukad nga gibiyaan niya ako. Nagbayad na ako sa iyo. Gibayran na tika. Ang pinakamahalagang organo ng sex ay ang utak. Ang labing hinungdanon nga organo sa pakigsekso mao ang utok. Masaya ako at nalaman kong nasa mabuti siyang kalagayan. Malipayon ko ug nahibal-an nako nga naa siya sa maayong porma. Halika dito. May ipapakita ako sa iyo. Dali ngari. Adunay ako ipakita kanimo. Basa ang tuwalya. Basa ang tualya. Kakaunti ang tao sa dalampasigan. Gamay ra ang mga tawo sa baybayon. Hindi ako nagsisinungaling. Dili ako namakak. Tumapak ka sa timbangan. Pagtunob ka sa timbangan. Hindi dumating ang mga magulang mo, 'di ba? Wala moanhi ang imong ginikanan, dili ba? Kaarawan ko ngayon. Karon ang akong adlawng natawhan. Labing walo ko na. Dise-otso anyos ako. Walang nakakaalam na kaarawan ko ngayon. Wala?y nakahibalo sa akong adlaw?ng natawhan karon. Ikinararangal ko. Gipasidunggan ako. Nahihilo ako. Nalipong ko. Nakapaa siyang naglakad. Naglakaw siya nga nagtiniil. Mabuti na ang aking pakiramdam. Maayo ang akong pamati. Nalulungkot ako. Naguol ko. Para akong hihimatayin. Murag nakuyapan ko. Umuwi ka na at magpalit ng damit. Pauli ug ilisan ang imong sinina. Pakikuha mo nga ako ng kape. Palihug hatagi ko ug kape. Gusto mo ng kape? Gusto nimo kape? Hindi niya napigilan ang maluha. Wala niya mapugngi ang luha. Putangina! Nakalimutan ko ang password ko! Putang ina! Nakalimot ko sa akong password! Hinihingal siyang umakyat ng bundok. Nahingangha siya sa iyang pagsaka sa bukid. Malamang na galit sa akin ang aking kaibigan dahil hindi niya ako kinikibo. Tingali nasuko ang akong higala sa akon nga wala niya ako hilabti. Magaling siyang magpasaring sa Facebook. Maayo siya sa pagsundog sa Facebook. Hindi ako nagdiriwang ng araw ng aking kapanganakan. Wala ko gisaulog ang akong birthday. Simulan na natin. Magsugod na ta. Magrelaks tayo. Relaks ta. Mag-isa akong kumain. Nag-inusara akong nagkaon. Nagpatiwakal siya sa edad na tatlumpo. Naghikog siya sa edad nga traynta. Nahihiya siyang magpasuso sa publiko. Naulaw siya magpasuso sa publiko. Kinakailangan kong pasusuhin ang aking sanggol. Kinahanglan nako magpasuso sa akong bata. Kagigising ko. Nakamata ko. Umaga na pala. Buntag na. Gabi na. Gabie na. Hapon na. Hapon na. Lumulubog na ang araw sa kanluran. Ang adlaw mosalop sa kasadpan. Nawala ko ang relong bigay ng tatay ko. Nawad-an ako sa relo nga gihatag sa akong amahan. Siyam ang buhay ng pusa. Ang iring adunay siyam ka kinabuhi. Bakit mo ginawa ito sa akin? Ngano nga nabuhat mo kini kanako? Sa palagay mo, babalikan kaya nila ako? Sa imong hunahuna mobalik ba sila kanako? Naiintindihan talaga ako ng aking matalik na kaibigan. Nasabtan gyud ko sa akong suod nga higala. Sumisipol siya habang naglalakad. Nagsirit siya samtang naglakaw. Nanganak siya ng kambal. Nanganak siya og kaluha. Iisa ang bayag ni Tom. Ang testicle ni Tom usa ra. Nahihirapan nang tumigas ang titi ni Tom. Ang oten ni Tom migahi nga gahi. Nahihirapan nang tigasan si Tom. Naglisud si Tom ma utgan. Hindi nasarapan si Mary nang una silang magtalik ni Tom. Wala ganahi si Mary kaniadtong una silang nag-kayat ni Tom. Hindi dinugo si Mary sa una nilang pagtatalik ni Tom. Wala nagdugo si Mary sa una nila nga pakigsekso kay Tom. Masarap ang kantot. Lami ang kayat Limampu't dalawang bahagdan ng mga babaing Briton ang mas gusto ang tsokolate kaysa kantot. Singkwentay dos porsyento sa mga kababayen-an sa Britanya ang gusto sa tsokolate kaysa sa pag-kayat Duwag si Tom, takot siya sa sarili niyang anino. Si Tom talawan, nahadlok siya sa kaugalingon niyang anino. Bumalik ka dito, duwag. Balik dinhi, talawan. Sinabi ko kay Tom na isa siyang duwag. Gisultihan ko Tom siya usa ka talawan. Ginawa mong isang hangal ang iyong sarili. Gibuhat nimo ang buang sa imong kaugalingon. May anghit si Tom. Nakapanghupaw si Tom. Masakit pero kailangang limutin na natin ang lahat. Sakit man pero kinahanglan nakong kalimtan ang tanan. Malapit na niyang matapos ang binabasa niyang makapal na aklat. Hapit na niya matapos ang baga nga libro nga iyang gibasa. Tumigil muna siyang mag-aral sa kolehiyo dahil wala na siyang gagastusin. Niundang siya sa pag-adto sa kolehiyo una tungod kay wala siya gasto. Isang linggo nang hindi pinapalitan ni Tom ang kaniyang salawal. Usa ka semana nga wala gibag-o ni Tom ang iyang mga brief. Kinalong niya ang kaniyang anak saka niya isinayawsayaw upang tumigil ang pag-iyak nito. Gigakus niya ang iyang anak ug unya misayaw aron dili na siya makahilak. Ihinehele niya ang maliit niyang anak upang makaturog ito. Giguyod niya sa pagkatulog ang iyang gamay nga anak nga lalaki. Kaunti na lang, matatapos na. Gamay ra, mahuman na. Malapit nang mapuno. Moabot na dayon. Marami ang naani naming palay. Nag-ani kami daghang bugas. Matamis ang nilagang bagong pitas na mais. Tam-is ang bag o nga gi laga nga bag ong ani nga mais. Bakit napakapayat mo na? Nganung niwang ka? Tumaba ka naman. Ni tambok ka. Kay sarap ng hilik ng natutulog na pusa. Kung unsa ka lami ang paghagok sa natulog nga iring Kailan ka maliligo? Kanus-a ka maligo? Kailangang aminin mo muna ang kasalanan mo bago kita patatawarin. Kinahanglan mo una nga ikumpisal ang imong sala sa dili pa nako mapasaylo. Wala akong dapat na ihingi ng kapatawaran. Wala akong dapat na ihingi ng kapatawaran. Wala akong anumang nalalaman sa pinaggagawa ng tatay ko. Wala akong anumang nalalaman sa pinaggagawa ng tatay ko. Bata pa ako nang mangyari ang batas militar sa bansa. Bata pa ako kaniadtong nahitabo ang martial law sa nasud. Upang umunlad ang bayan, disiplina ang kailangan. Upang umunlad ang bayan, disiplina ang kailangan. Pinahirapan muna nila ang bihag bago nila ito pinatay. Gipasakitan nila ang bihag sa wala pa nila siya gipatay. Bawal ang pumuna. Dili gitugotan ang pagsaway. Maganda ang buhay noong panahon ng batas militar sa bansa. Maayo ang kinabuhi sa panahon sa martial law sa nasud. Ilan nang pangulo ng Pilipinas ang nanungkulan bago si Benigno Simeon Aquino III? Pila na ang mga pangulo sa Pilipinas nga nagserbisyo sa wala pa si Benigno Simeon Aquino III? Ang pangunahing layunin niya sa buhay ay ang maging mayaman. Ang iyang panguna nga katuyoan sa kinabuhi mao ang mahimong adunahan. Nasaan ang iyong sandata? Asa imong armas? Nasaan ang iyong kabiyak? Asa ang imong kapikas? Huwag mong paglaruan iyang susi! Ayaw pagdula sa kana nga yawi! Umiinom ng tubig ang mga elepante. Ang mga elepante nag-inom ug tubig. Umiinom ako ng gatas. Miinom ko og gatas. Nagkakape ako. Naa koy kape. Inihahabla sa pandarambong ang mga presidente ng Pilipinas kapag natapos na nila ang kanilang panunungkulan. Ang mga presidente sa Pilipinas gikiha alang sa piracy sa higayon nga mahuman nila ang ilang termino. Tuwing halalan, walang natatalong kandidato sa Pilipinas, nadadaya lamang. Sa matag piliay, wala?y pilde nga kandidato sa Pilipinas, ang pagpanikas ra. Wala akong ganoon kadaming pera na kagaya ng iniisip mo. Wala koy daghang salapi sa imong gihunahuna. Kailangan ko nang matulog. Kinahanglan kong matulog. Matutulog na ako. Matulog na ko. Nabigla si Mary nang malaman niyang nakipagkantutan si Tom sa pinsan nito. Nakurat si Mary pagkahibalo nga nakigsekso si Tom sa iyang ig-agaw. Kapag nakipagkantutan ang isang babae sa unang pagkakataon, napupunit ang kaniyang hymen at siya ay dinudugo. Kapag nakipagkantutan ang isang babae sa unang pagkakataon, napupunit ang kaniyang hymen at siya ay dinudugo. Ang isang posibleng hindi magandang epekto ng pildoras na pangkontraseptibo ay ang pagkawala ng libog. Ang usa ka posible nga epekto sa contraceptive pill mao ang pagkawala sa libido. Pagkatapos naming magkantutan sa puwit ng aking nobya, karaniwang kailangan naming maghugas na mabuti. Pagkahuman nga gihugpaan namon ang asno sa akong hinigugma, kasagaran kinahanglan nga maghugas kami nga maayo. Ang akala ko ay minamahal niya ako, ngunit ang totoo'y ibig lamang niyang makipagkantutan sa akin. Gihunahuna ko nga gihigugma niya ako, apan gusto lang gyud niya nga mangulitawo ako. Sa aking daan pauwi, nakasalubong ako ng magandang dalaga. Sa akong pagpauli, nahimamat nako ang usa ka maanyag nga babaye. Dumadaloy sa aking mga ugat ang dugo ng mga bayani. Ang dugo sa mga bayani nag-agay sa akong mga ugat. Maraming panauhin ang pumunta sa kasal ni Mary. Daghang mga bisita ang nangadto sa kasal ni Maria. Dumating siyang may bitbit ng pinamalengkehan niyang biyas ng baka. Mianhi siya dala ang gibaligya nga paa sa baka. Tayong dalawa ang pupunta. Mangadto ming duha. Pareho tayo ng kapalaran. Pareho kami?g kapalaran. Baunin natin iyang inihaw na hito. Baunon nato ang sinugba nga hito. Sumama akong manligaw. Niadto ko sa ga-panguyab sa akoa, Sila ang mga taong dinidiyos. Sila ang mga tawo nga gipakadiyos. Lupa namin ang kinatayuan ng bahay ni Tom. Yuta namo ang gi tukuran ug balay ni Tom. Magaling mag-araro si Tom. Maayo si Tom sa pagdaro. Nag-ulam kami ng binulanlang na gabi. Nag-alagad kami sa usa ka malimbongong gabii. Isinilang ako sa buwan ng Oktobre. Natawo ko kaniadtong buwan sa Oktubre. Magaganda ang mga kadalagahan nila sa nayon na iyon. Adunay sila mga gwapa nga babaye sa kana nga baryo. Mangga namin ang mga nasa gilid ng kalsada. Mangga namon ang mga sa daplin sa dalan. Ngayon ka lang ba uminom ng alak? Nag-inom ka ra ba og alkohol karon? Ikaw ang nahirang na mamumuno. Ikaw ang gitudlo nga lider. Takot ako sa gagamba. Nahadlok ako sa mga lawalawa. Ikaw ang napiling magtatalumpati. Ikaw ang gipili nga mamumulong. Nasa bahay ako. Naa ko sa balay. Kahapon lang siya pumunta dito. Kagahapon lang siya ning-anhi. Daytoy ti kapintasan a kamera iti pagtagilakuan. Daytoy ti kapintasan a kamera iti pagtagilakuan. Kuwento lamang noong unang panahon ang narinig mong iyan. Nabati na nimo kana nga istorya sa karaan nga mga adlaw. Naligo na ako nang tatlong beses pero naiinitan pa rin ako. Tulo ka beses ako naligo apan igangan gihapon ako. Pumunta ako sa bayan upang maghulog ng liham. Miadto ako sa lungsod aron ihulog ang usa ka sulat. Gutom ako kaya kinain ko ang natirang ulam. Gigutom ako busa gikaon ko ang nahabilin nga pinggan. Gutom na gutom ako kaya inubos ko ang isang kalderong kanin. Gigutom ako kaayo nga nakahurot ako usa ka kolon nga bugas. Napakasarap ng tulog ko kaya hindi ko namalayang naihi ako sa aking higaan. Nakatulog ako nga maayo nga wala ko nahibal-an nga nanahi ako sa akong higdaan. Inaantok ako kapag ganyang alas dos hanggang alas tres ng hapon. Nahinanok ako sa alas dos hangtod tres sa hapon. Nauubos ang pera ko kabibili ng libro. Nahutdan ako salapi aron makapalit usa ka libro. Ipinagyayabang ni Tom ang malaki daw niyang titi. Gipanghambog ni Tom ang bahin sa iyang dakong oten. Maraming naikukuwento si Tom kung ang usapan ay tungkol sa kantutan. Daghan ang gisulti ni Tom bahin sa kayatan. Kakaunti ang bilang ng tamod ni Tom kaya nahihirapan siyang makabuntis. Gamay ra ang tulos na mugawas kay Tom maong dili niya mabuntis si Mary. Hubo't hubad si Tom kung matulog. Wala'y sulob na sanina si Tom kung matulog. Hindi nasiyahan si Mary kahit buong gabi silang nagkantutan ni Tom. Wala nalipay si Mary bisan tibuok gabii siya nakighilawas kay Tom. Nahuli ng pulis sina Tom at Mary na nagkakantutan sa kotse. Nadakpan sa mga pulis si Tom ug Mary nga nakighilawas sa usa'g usa sulod sa sakyanan. Sinulat ni Tom ang kantang iyan tatlong taon na ang nakalipas. Gisulat na ni Tom nga kanta tulo na katuig ang nilabay Pinagupitan ko na ang aking mahabang buhok. Gipagupitan na nako akong taas na buhok. Binunot ko lahat ang buhok sa aking kilikili. Gibunlot na nako tanan buhok sa akong ilok Ginupit ko ang makapal na bulbol ko. Gigupit na nako akong baga na bulbol. Palihim na tinamnan ng mga guwardiya sa paliparan ng isang bala ng .22 ang bag ni Tom. Pasikreto nga gitanoman sa mga gwardiya ug kalibre bayntes dos nga bala sa Balay Tugpahanan ang bag ni Tom. Paulit-ulit nilang sinasabing matuwid daw ang daan ngunit liko-liko naman ito. Kapila nila gibalik ug sulti na maayo ang dalan pero paliko liko diay. May mga puno ng kamatsili sa tabi ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sampalok tapad sa kastilyo. May mga puno ng kamatsili sa likod ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sampalok likod sa kastilyo. May mga puno ng kamatsili sa tabi ng mga bintana ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sampalok tapad sa mga bintana sa kastilyo. May mga puno ng kamatsili sa pagitan ng mga estatwa ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sampalok nga napatungaan sa mga estatwa sa kastilyo. May mga puno ng kamatsili sa burol ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sampalok sa bungtod sa kastilyo. May mga puno ng kamatsili sa tapat ng bakuran ng kastilyo. Adunay mga puno sa sampalok atbang sa nataran sa kastilyo. May mga puno ng kamatsili sa tabi ng bukal ng kastilyo. Adunay mga puno sa sampalok tapad sa sapa sa kastilyo. May mga puno ng sinigwelas sa tabi ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sinegwelas tapad sa kastilyo. May mga puno ng sinigwelas sa tabi ng burol ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sinegwelas tapad sa bungtod sa kastilyo. May mga puno ng sinigwelas sa tabi ng bukal ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sinegwelas tapad sa sapa sa kastilyo. May mga puno ng sinigwelas sa tabi ng bakuran ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sinegwelas tapad sa nataran sa kastilyo. May mga puno ng sinigwelas sa tabi ng estatwa ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sinegwealas tapad sa estatwa sa kastilyo. May mga puno ng sinigwelas sa likod ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sinegwelas likod sa kastilyo. May mga puno ng sinigwelas sa tabi ng mga bintana ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sinegwelas tapad sa bintana sa kastilyo. May mga puno ng sinigwelas sa tabi ng batis ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sinegwelas tapad sa sapa sa kastilyo. May mga puno ng sinigwelas sa burol ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sinegwealas sa bungtod sa kastilyo. May mga puno ng sinigwelas sa pagitan ng mga estatwa ng kastilyo. Adunay mga punoan sa sinegwelas nga natungaan sa estatwa sa kastilyo, Kumain ako nang marami bago ako naglakbay. Nikaon usa kog daghan bago ko mibiyahe. Hindi ako napilit ni Tom na lumagda sa kasulatan. Wala ko napugos ni Tom nga mupirma sa kasabutan. Hindi ako pumunta sa pagpupulong na ipinatawag ni Tom. Wala ko niadto sa gipatawag ni Tom na panagipon. Nagpunta akong mag-aral sa bayan ng Pinili. Niadto kos Lungsod sa Pinili aron mag eskwela. Kahit sampung libong pangungusap lamang ang maidagdag ko bago magtapos ang taon. Bahalag napulo ka libo May lumagot sa tali. Naa'y nibali sa pisi. Binalak ni Tom ang magpatiwakal nang malaman niyang nakikipagkantutan si Mary sa dati nitong kasintahan. Nagbalak si Tom nga maghikog sukad nahibalan niya nga nakighilawas si Mary sa iyang dating nobyo. Nabaliw si Tom dahil binigo ni Mary ang kaniyang pag-ibig. Nabuang si Tom kay nasayaop ni Mary iyang pag-higugma kaniya. Hiniwalayan ni Mary si Tom nang malaman niyang baog ito. Gibulagan ni Mary si Tom pagkahibalo nga baog diay siya. Maliban kay Mary na nobya niya, may iba pang kasintahan si Tom: si John na kapareho niyang lalaki. Gawas kay Mary nga iyahang nobya, naa pa dunay lahi na uyab si Tom: si John na parehas niya lalaki. Nakipaghiwalay si Mary kay Tom nang mapatunayan niyang isa itong biseksual. Nakigbulag si Mary kay Tom apan napamatud-an niini nga isa siya ka biseksual. Hindi na kahihiyan ngayon ang pagiging isang bakla. Dili na ikaulaw karon na panahon ang pagka bayot. Kalimitang ang isang lalaking galit sa bakla ay isa rin lamang nagtatagong bakla. Kasagaran sa mga lalaki nga adunay dako nga kasuko sa mga bayot kay mao say bayot nga gatago lang. Masaya sina Tom at Mary bilang mag-asawa sa kabila ng katotohanang bakla at tomboy sila. Malipayon si Tom ug Mary ingon usa ka magtiayon sa pikas na kamatuoran nga sila kay bayot ug tomboy. Magaling si Tom na magsupsop ng titi. Hawod muchupa ug oten si Tom. Mas gusto ni Mary na kasintahan ang isang bakla. Mas gusto ni Mary na bayot iyang nobyo. Mas gusto ni Mary na kasintahan ang isang tomboy. Mas gusto ni Mary ug uyabna tomboy. Nagkabulutong ako noong bata ako. Nagka samad sama ko atung bata pako. Kaya patpatin si Tom ay dahil marami siyang bulate sa tiyan. Maong payat si Tom kay daghan siyag bitok sa tiyan. Kung may makita ngayong isang magandang babae, hindi mo na mawari kung babai ba talaga ito o isang lalaki. Kung naa moy makita nga gwapang babaye karun na panahon, di na nimo mahibalan kung babaye ba jud o lalake. Iginagalang ko ang karapatan nila bilang tao ang mga bakla, tomboy at nagpalit ng kasarian. Gina respeto nako ang mga karapatan sa mga bayot, tomboy, ug mga nagkambyo ug pagkatao. Hindi pa inililibing ang bangkay niya kahit ilang dekada nang nakaburol ito. Wala pa gilubong ang iyang patay na lawas miskag pila na ka dekada ang nilabay. Hindi naagnas ang bangkay niya kahit ilang dekada na itong nakalibing. Wala na agnas ang iyang patay na lawas miskag pila na ka dekada ni naka lubong. Marasap ang litsong baboy ngunit masyado itong mamanteka at punong puno ng kolesterol. Lami ang litsong baboy pero daghan lang ni ug mantika ug puno sab ug kolesterol. Gustong gusto nilang ihanda ang litsong baboy sa mga piging lalo na sa pista. Gusto kaayo nila ihanda ang litsong baboy sa mga handaan labon nag piesta. Pinakamasarap gawing pinapaitan ang kambing. Lami kaayo himuong pinapaitan ang kambing. Ang tunay na pinapaitan ay mapait sa halip na maasim. Ang tinuod na papaitan kay pait kaysa aslom. Ang pait na ginagamit bilang sangkap sa tunay na pinapaitan ay hindi lamang ang apdo kundi ang pinigang nilalaman ng isaw ng hayup. Ang pait na gigamot pang sagol sa tinuod na papaitan kay dili lang apdo kundili gipuga sad na laman sa hayop. Ang tunay na pinakbet at walang kasamang bunga ng kalabasa. Ang tinuod na pinakbet kay wala'y sagol na bunga sa kalabasa. Ang kaibhan ng dinengdeng sa inabraw ay malimit na karamiha'y mga dahon ng gulay ang nilulutong inabraw. Ang kalahian sa dinengdeng ug sa inabraw kay gamay ra ang sagol na dahon sa gulay sa inabraw. Ang tunay na pinakbet ay bagoong na isda ang inilalagay, hindi ang bagoong na alamang. Ang tinuod na pinakbet kay bagoong sa isda ang sagol ug dii bagoong sa alamang. Nakalalaki ng tiyan ang maraming kinakaing kanin. Makadako ug tiyan ang pagkaon ug daghan. Ang tunay na lalaki ay magaling kumain ng kanin, wala siyang pakialam kung lumaki man ang tiyan niya. Ang tinuod na lalaking kay maayo mukaon ug kanon, wala siyay palabot kung mudako man ang iyahang tiyan. Hindi kapanipaniwala ang mga napapanood sa pelikula at TV. Dili dali katuohan ang mga makita nato sa mga salida ug TV. Nangangarap sila na kapag presidente na ang kanilang kandidato, mariwasa na ang buhay dahil magmumudmod daw ng ginto ang presidente. Nagapangandoy sila na kung mahimo nag presidente ilang kandidato, muanyag na ag ilang kina buhi kay naga wadwad ug bulawan ilang presidente. Hanggang pangako lamang ang isang kandidatong nanghihingi ng boto. Hangtud saad lang ang mga kandidato nga gapangayo ug boto. Anong oras ang byahe mo mamayang gabi? Unsay oras imong biyahe unyang gabii? Anong bus ang sasakyan mong magbibyahe? Unsa nga bus imong sakyan pagbiyahe? Tumaas na ang pamasahe sa bus na papunta sa amin. Nitaas na ang pamasahe krn padulong sa amoa. Naghubad si Mary sa harapan ni Tom. Naghukas si Mary sa atubangan ni Tom. Nakatulogan ni Tom ang pinapanood niyang pelikula. Nakatulog na si Tom sa iyang gitanaw na salida. Tirhan mo ako! Bilini ko! Tumataba si Tom. Nitaba si Tom. Pumapayat si Tom. Namayat si Tom. Malala ang karamdaman ni Tom. Lala na ang sakit ni Tom. Hindi na magagamot ang sakit ni Tom. Di na matambalan ang sakit ni Tom. Halos isang taon nang nakaratay si Tom. Hapit isa na ka tuig naghigda si Tom. Tatawagan kita sa telepono kapag nakarating na ako sa aking patutunguhan. Tawagan ra tika sa telepeno pag naka abot nako sa akong adtuan. Hindi na makayanang iligtas ng mga doktor sa ospital si Tom kaya iniuwi na ito. Di na matabang sa mga doktor sa balay-tambalan si Tom maong giuli nalang nila ni. Kawawa ang mga inosenteng biktima ng mga teroristang nagbomba at namaril sa Paris. Luoy ang mga inosenteng biktima sa pagbomba ug pamaril sa mga terorista sa Paris Masarap kung gayun ang luto niyang pinapaitan kasi kinatas na laman ng bituka ng kambing ang gamit niya. Lami kung ang iyang giluto na papaitan kung pinuga na laman sa kambing iyang gigamit. Libo libo na ang namatay dahil sa terorismo. Kapin libo na ang namatay tungod sa terorismo. Galisin ang ulo ni Tom nang siya ay bata pa. Daghay katol-katol ang ulo ni Tom atung bata pa siya. Malakas ang hilik ni Tom pag tulog. Kusog muhagok si Tom pag matulog. Nahuli na nila ang isa sa mga teroristang nagbomba sa Paris. Nadakpan na nila ang isa sa mga terosita nga nagbomba sa Paris. Inihaw na isda ang inulam namin kaninang tanghali. Giihaw na isda ang among giulam ganinang udto. Hindi lamang sa Paris may mga biktima ng terorismo, marami pa sa Lebanon, Kenya, at iba pang lugar. Dili lang sa Paris ang naay mga biktima sa terorismo, apan apil sad ang Lebanon, Kenya, ug uban pang mga lugar Malaki ang titi ni Tom. Dako ug bunal si Tom. Magaling na makata si Tom. Maayo nga magbabalak si Tom. Parang sa siling labuyo ang titi ni Tom. Mura ra ug sili kadako ang bunal ni Tom. Kay laki ng titi ni Tom. Kadako sa bunal ni Tom. Nakapaglathala na si Tom ng aklat ng kaniyang mga tula. Nakabuhat na si Tom ug libro para sa iyang mga tula. Hindi ako nakakaunawa ng Tagalog. Dili ko makasabot ug Tagalog. Hindi ginalaw ni Tom ang kaniyang pananghalian. Wala gitarog ni Tom ang iyang paniudto. Ayaw maligo ni Tom kaya napakabaho at napakarusing na nito. Dili gusto si Tom maligo maong hugaw ug nanamaho na siya. Maraming nobya si Tom at ipinagyayabang niyang magaling siyang manligaw para lamang mapagtakpan niya ang tunay niyang katauhan bilang isang bisexual. Daghay nobya si Tom ug ginapang hambog niyang anad siya manguyan aron lang tabunan iyang tinuod na pagkatao. Mga gulay lang ang inuulam niya. Mga gulay ra iyang gina ulam. Magaling mag-Ingles si Tom kapag nalalasing. Hawod muistorya ug Inengles si Tom kung hubog. Mahapdi ang puki ni Mary sa unang kantutan nila ni Tom. Nanghapdos ang bulak ni Mary sa unang pakighilawas niya kay Tom. Habulin ng mga babae si Tom. Hitsuraan si Tom Oo naman! Oo uy! Wala ka bang pakialam? Wala ba kay palabot? Sulatan mo si Tom. Suwati si Tom. May mga tanim ng saging sa tabi ng kastilyo. Adunay mga tanom sa saging tapad sa kastilyo. May mga tanim ng saging sa tapat ng mga bintana ng kastilyo. Adunay mga tanom sa saging atbang sa bintana sa kastilyo. May mga tanim ng saging sa tabi ng batis ng kastilyo. Adunay mga tanom sa saging kilid sa sapa sa kastilyo. May mga tanim ng saging sa burol ng kastilyo. Adunay mga tanom sa saging sa bungtod sa kastilyo. May mga tanim ng saging sa paligid ng kastilyo. Adunay mga tanom sa saging palibot sa kastilyo May mga tanim ng saging sa tabi ng tarangkahan ng hardin ng kastilyo. Adunay mga tanom sa saging naa tapad sa ganghaan sa tamnanan sa kastilyo. May mga tanim ng saging sa tarangkahan ng kastilyo. Adunay mga tanom sa saging sa ganghaan sa kastilyo. May mga tanim ng saging sa likod ng kastilyo. Adunay mga tanom sa saging likod sa kastilyo. May mga tanim ng saging sa tabi ng mga estatwa ng kastilyo. Adunay mga tanom sa saging tapad sa mga estatwa sa kastilyo. May mga tanim ng saging sa tabi ng ilog ng kastilyo. Adunay mga tanom na saging tapad sa sapa sa kastilyo. May mga tanim ng saging sa harap ng kastilyo. Adunay mga tanom na saging atbang sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa tabi ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela tapad sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa likod ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela likod sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa burol ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela sa bungtod sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa tabi ng ilog ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela sa sapa sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa tabi ng tarangkahan ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela tapad sa ganghaan sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa hardin ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela sa tamnanan sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa tabi ng mga estatwa ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela tapad sa mga estatwa sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa mga paligid ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela nakapalibot sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa tabi ng bakuran ng kastilyo. Adunat mga tanom na gumamela tapad sa likod-balay sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa tabi ng halamang bakod ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela tapad sa mga tanom sa ganghaan. May mga tanim ng gumamela sa tabi ng batis ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela tapad sa sapa sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa tabi ng bambang ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela tapad sa kanal sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa tabi ng kanal ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela tapad sa kanal sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa likod ng bakuran ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela likod sa likod-balay sa kastilyo. May mga tanim ng gumamela sa puwente ng tubig ng kastilyo. Adunay mga tanom na gumamela sa tulay sa kastilyo. May mga tanim ng gratiles sa tabi ng puwente ng tubig ng kastilyo. Adunay mga tanom sa aratiles tapad sa tulay sa kastilyo. May mga puno ng gratiles sa tabi ng bakuran ng kastilyo. Adunay mga punoan sa aratiles tapad sa liko-balay sa kastilyo. May mga puno ng gratiles sa tabi ng tarangkahan ng kastilyo. Adunay mga punoan sa aratiles sa ganghaan sa kastilyo. May mga puno ng gratiles sa tabi ng mga bintana ng kastilyo. Adunay mga punoan sa aratiles tapad sa bintana sa kastilyo. May mga puno ng gratiles sa tabi ng batis ng kastilyo. Adunay mga punoan sa aratiles tapad sa sapa sa kastilyo. May mga puno ng gratiles sa paligid ng puwente ng tubig ng kastilyo. Adunay mga tanom sa aratiles nga nakapalibot sa tulay sa kastilyo. May mga puno ng gratiles sa tabi ng tulay ng kastilyo. Adunay mga punoan sa aratiles tapad sa tulay. May mga puno ng gratiles sa hardin ng kastilyo. Adunay mga punoan sa aratiles sa tamnanan sa kastilyo. May mga puno ng gratiles sa korte ng kastilyo. Adunay mga punoan sa korte sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa tabi ng kastilyo. Daghan mga paniki ang galupad tapad sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa gubat ng kastilyo. Daghan mga paniki ang galupad sa lasang sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa hardin ng kastilyo. Daghan mga paniki ang galupad sa tamnanan sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa tarangkahan ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad sa ganghaan sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa bakuran ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad sa likod-balay sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad nang gabi. Daghan mga paniki ga lupad basta gabii. Maraming paniki ang lumilipad nang madaling umaga. Daghan mga paniki galupad basta sayo sa kabuntagon. Maraming paniki ang lumilipad sa likod ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad sa likod sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa harap ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad atubangan sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa korte ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad sa korte sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa burol ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad sa buntod sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa bundok ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad sa bukid sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad nang takip-silim. Daghan mga paniki galupad pag hapit na mugabii. Maraming paniki ang lumilipad nang madaling-araw. Daghan mga paniki galupad pag sayo sa buntag. Maraming paniki ang lumilipad nang pagsikat ng araw. Daghan mga paniki galupad pag naa nay adlaw. Maraming paniki ang lumilipad sa dalampasigan ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad sa kilid sa dagat sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa tabing-dagat ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad sa kilid sa dagat sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa aplaya ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad sa may baybayon sa kastilyo. Maraming paniki ang lumilipad sa baybayin ng kastilyo. Daghan mga paniki galupad sa may baybay sa kastilyo. Maraming kalapati ang lumilipad sa korte ng kastilyo. Daghan mga kalapti galupad sa korte sa kastilyo. Maraming kalapati ang lumilipad sa tarangkahan ng kastilyo. Daghan mga kalapti galupad sa korte sa kastilyo. Maraming kalapati ang lumilipad sa hardin ng kastilyo. Daghan mga kalapti galupad sa ganghaan sa kastilyo. Maraming kalapati ang lumilipad sa gubat ng kastilyo. Daghan mga kalapti galupad sa lasang sa kastilyo. Maraming kalapati ang lumilipad sa burol ng kastilyo. Daghan mga kalapati galupad sa bungtod sa kastilyo. Maraming kalapati ang lumilipad sa bundok ng kastilyo. Daghan mga kalapati galupad sa bukid sa kastilyo. Maraming kalapati ang lumilipad sa baybayin ng kastilyo. Daghan mga kalapati galupad sa baybay sa kastilyo. Maraming kalapati ang lumilipad sa tabing-dagat ng kastilyo. Daghan mga kalapati galupad sa kilid sa dagat sa kastilyo. Maraming kalapati ang lumilipad sa dalampasigan ng kastilyo. Daghan mga kalapati galupad sa kilid sa dagat sa kastilyo. Maraming kalapati ang lumilipad sa aplaya ng kastilyo. Daghan mga kalapati galupad sa kilid sa dagat sa kastilyo. Maraming gabyota ang lumilipad sa tabi ng kastilyo. Daghan mga kanaway galupad tapad sa kastilyo. Maraming bako ang lumilipad sa tabi ng kastilyo. Daghan mga bako na langgam ang galupad tapad sa kastilyo. Maraming kanaway ang lumilipad sa tabi ng kastilyo. Daghan mga kannaway nga galupad sa may kastilyo. Maraming bako ang lumilipad sa baybayin ng kastilyo. Daghan mga bako na langgam ang galupad sa baybay sa kastilyo. Maraming bako ang lumilipad sa aplaya ng kastilyo. Daghan mga bako na langgam ang galupad sa baybayon sa kastilyo. Maraming bako ang lumilipad sa dalampasigan ng kastilyo. Daghan mga bako na langgam ang galupad sa kilid sa dagat sa kastilyo. Maraming bako ang lumilipad sa tabing-dagat ng kastilyo. Daghan mga bako na langgam ang galupad sa kilid sa dagat sa kastilyo. Maraming uwak ang lumilipad sa tabi ng kastilyo. Daghan mga uwak galupad tapad sa kastilyo. Maraming uwak ang lumilipad sa korte ng kastilyo. Daghan mga uwak galupad tsa koret sa kastilyo. Maraming uwak ang lumilipad sa hardin ng kastilyo. Daghan mga uwak galupad sa tamnanan sa kastilyo. Maraming uwak ang lumilipad sa burol ng kastilyo. Daghan mga uwak galupad sa bungtod sa kastilyo. Maraming uwak ang lumilipad sa bundok ng kastilyo. Daghan mga uwak glupad sa bukid sa kastilyo. Maraming loro ang lumilipad sa tabi ng kastilyo. Daghan mga loro galupad sa may kastilyo. Maraming loro ang lumilipad sa gubat ng kastilyo. Daghan mga loro galupad sa lasang sa kastilyo. Maraming loro ang lumilipad sa burol ng kastilyo. Daghan mga loro galupad sa bungtod sa kastilyo. Maraming loro ang lumilipad sa bundok ng kastilyo. Daghan mga loro galupad sa bukid sa kastilyo. Maraming loro ang lumilipad sa tarangkahan ng kastilyo. Daghan mga loro galupad sa ganghaan sa kastilyo. Maraming loro ang lumilipad sa bakuran ng kastilyo. Daghan mga loro galupad sa likod-balay sa kastilyo. Maraming loro ang lumilipad sa halamang bakod ng kastilyo. Daghan mga loro galupad sa ganghaan nga naay mga tanom sa kastilyo. Maraming loro ang lumilipad sa hardin ng kastilyo. Daghan mga loro galupad sa tamnanan sa kastilyo. Nagugutom ako. Ginagutom ko. Namimili ng talong si Doria sa palengke. Namalit ug talong si Doria sa palengke. Namimili ng sigarilyas si Doria sa palengke. Namalit ug sigarilyas si Doria sa palengke. Namimili ng pipino si Doria sa palengke. Namalit ug pipino si Doria sa palengke. Namimili ng petsay si Doria sa palengke. Namalit ug petchay si Doria sa palengke. Namimili ng malunggay si Doria sa palengke. Namalit ug malunggay si Doria sa palengke. Namimili ng letsugas si Doria sa palengke. Namalit ug letsugas si Doria sa palengke. Namimili ng patani si Doria sa palengke. Namalit ug batawa si Doria sa palengke. Namimili ng mustasa si Doria sa palengke. Namalit ug mustasa si Doria sa palengke. Namimili ng ampalaya si Doria sa palengke. Namalit ug ampalaya si Doria sa palengke. Namimili ng monggo si Doria sa palengke. Namalit ug monggos si Doria sa palengke. Kinakain nang mabagal ng malaking tao ang maliit na niyog. Gina hinay ug kaon sa dakong tao ang gamay na niyog. Kakainin nang mabagal ng taong malaki ang niyog na maliit. Ginkaonon ug hinay sa dakong tao ang gamay na niyog. Kinakain nang mabilis ng taong malaki ang niyog na maliit. Gina paspasan ug kaon sa dakong tao ug kaon ang gamay na niyog. Kakainin nang mabilis ng taong malaki ang niyog na maliit. Ginakaon ug paspas sa dakong tao ang gamay na niyog. Kumakain ang lalaki ng malaking keyk na puting tsokolate. Nagakaon ug dakong puti na tsokoleyt keyk ang lalake. Kinain ng taong malaki ang niyog na maliit. Gikaon sa dakong tao ang gamay na niyog. Kumain ang taong malaki ng niyog na maliit. Nikaon ang dakong tao ug niyog na gamay. Kumakain nang mabagal ang taong malaki ng niyog na maliit. Nagahinay ug kaon ang dakong tao ug gamay na niyog. Kakain nang mabagal ang taong malaki ng niyog na maliit. Mukaon ug hinay ang dakong tao ug niyog. Kumakain nang mabilis ang taong malaki ng niyog na maliit. Nagakaon ug pinaspas ang dakong tao ug niyog. Kakain nang mabilis ang taong malaki ng niyog na maliit. Gipaspasan ug kaon sa dakong tao ang niyog. Binibigay ng hepe ang bulaklak sa tao. Ginahatag ni hepe ang mga bulak sa katawhan. Binigay ng hepe ang regalo sa tao. Gihatag ni hepe ang regalo sa katawhan. Kinakain ng lalaki ang malaking keyk na puting tsokolate. Ginakaon sa lalaki ang dakong puti na tosokoleyt keyk. Binibigay ng hepe ang kabibe sa tao. Gihatag ni hepe ang taklobo sa katawhan. Kumakain ang mga lalaki ng malaking keyk na puting tsokolate. Nagakaon ang mga lalaki ug dako nga puti na tsokoleyt keyk. Pula ang bulaklak na maliit. Pula ang mga bulak na gagmay. Puti ang kabibeng maliit. Puti ang taklobo na gamay. Kumakain ang mga lalaki ng empanadang isda. Nagakaon ang mga lalake ug empanadang isda. Asul ang bulaklak na maliit. Pug'aw ang bulak na gamay. Morado ang bulaklak na maliit. Ubi ang bulak na gamay. Dilaw ang bulaklak na maliit. Dalag ang bulak na gamay. Itim ang bulaklak na maliit. Itom ang bulak na gamay. Berde ang bulaklak na maliit. Lunhaw ang gamay na bulak. Kulay-abo ang bulaklak na maliit. Abuhon ang gamay na bulak. Puti ang bulaklak na maliit. Puti ang gamay na bulak. Kulay-dalandan ang bulaklak na maliit. Kahelon ang bulak na gamay. Maitim ang bulaklak na maliit. Itomon ang bulak na gamay. Maputla ang bulaklak na maliit. Putlaon ang bulak na gamay. Kulay-ube ang bulaklak na maliit. Ubi'hon ang bulak na gamay. Dilaw ang bulaklak na malaki. Dalag ang bulak na dako. Pula ang bulaklak na malaki. Pula ang bulak na dako. Puti ang bulaklak na malaki. Puti ang bulak na dako. Narangha ang bulaklak na malaki. Kahelon ang bulak na gamay. Kulay-abo ang bulaklak na malaki. Abuhon ang dako na bulak. Asul ang bulaklak na malaki. Pug'aw ang bulak na dako. Marami ang mga libro mo. Daghan imong mga libro. Malaki ang kapihan. Dako ang kapihan. Malungkot ang tao. Masulub-on nga tao. Masaya ang tao. Malipayon nga tao. Matangkad ang tao. Taas nga tao. Pandak ang tao. Pandak nga tao. Naiyak ang tao. Kahilakon nga tao. Natawa ang tao. Nakatawa nga tao. Nakangiti ang tao. Nagpahiyom nga tao. Tumawa! Katawa! Maliit ang kapihan. Gamay ang kapihan. Maliliit ang mga kapihan. Gamay ang mga kapihanan. Nagniyeniyebe sa bayan. Naga esno sa lungsod. Umuulan sa bayan. Nagaulan sa lungsod. Magniyeniyebe sa bayan. Mag esno sa lungsod. Uulan sa bayan. Muulan sa lungsod. Nagniyebe sa bayan. Nag esno sa bayan. Umulan sa bayan. Niulan sa lungsod. Umuulan sa bayang malaki. Nagaulan sa dakong lungsod. Nagniyeniyebe sa bayang malaki. Naga esno sa dakong lungsod. Umuulan sa bayang maliit. Nagaulan sa gamay nga lungsod. Nagniyeniyebe sa bayang maliit. Naga esno sa gamay na lungsod. Kita ko ang malaking oso. Nakita nako ang dakong oso. Kita ko ang osong malaki. Nakita nako ang oso nga dako. Kita ko ang osong malaki ng gubat. Nakita nako ang dakong oso sa lasang. Kita namin ang mga osong malalaki ng gubat. Nakita namo ang dakong oso sa lasang. Kita natin ang mga osong malalaki ng gubat. Nakita nato ang mga oso nga dagko sa lasang. Kita namin ang mga malalaking oso ng gubat. Nakita namo ang mga dagkong oso sa lasang. Kita natin ang mga malalaking oso ng gubat. Nakita nato ang mga dagkong oso sa lasang. May bulaklak sa bahay. Naa'y bulak sa balay. May mga bulaklak sa mga bahay. Naa'y mga bulak sa balay. Kumain ang lalaki ng isda. Nikaon ang lalaki ug isda. Maligayang Pandaigdigang Araw ng Kababaihan. Maayong Pangkalibutang Adlaw sa mga Kababaihan. Hindi lahat ng hindi mo naiintindihan ay "bakla." Dili tanan butang nga wala nimo nasabtan kay "bayot". Kailangan mo ng mas maraming salita dahil parati mong sinasabing "bakla" ang lahat. Kailangan nimog daghan na istorya kay permi nimo gina ingnan ug "bayot" ang tanan. Matapang ang lasa ng mga suka. Isog ang lasa sa mga suka. Ako'y isang profesor ng wikang kastila. Ako'y magtutudlo sa inistoryahang kastila. Gusto ng ibang bayang may sakit kayo nang katulad ng kontra-teknolohiya para maging pobre kayo. Gusto sa ubang lungsod naa sad moy sakit sa kontra-teknolohiya aron mamobre mo. Ang mga bata naman ay hindi kontra-teknolohiya dahil may selpon atbp. Ang mga bata kay dili kontra-teknolohiya kay naa may selpon ug lain pa. Ang mga isip ng digmaang pandaigdig ay para sa mga matatanda na nang katulad noong dekadang 1950. Ang mga huna huna atung gyerang pangkalibutan kay para ras mga tiguwang pareahas atung dekada mil nuebesientos singkwenta. Parang mas maitim ang Ingles kaysa sa Tagalog dahil walang regularidad ang ortograpiya. Murag mas itom ang inengles kaysa tagalog kay walay regularidad ang ortograpiya. Parang mas maitim ang Ingles kaysa sa Tagalog dahil walang regularidad ang ispeling. Murag mas itom ang inengles kaysa tagalog kay walay regularidad ang espeling. Pinanganak si Jhon sa Marte. Natao si John sa Maryte. Pinanganak si Jhon sa Mars. Natao si Jhon sa Mars. Bumisita si Jhon sa Benus para makita niya ang mga tiyo niya. Nibisita si Jhon sa Benus aron makita niya iyang mga uyuan. Bumisita si Jhon sa Venus para makita niya ang mga tiyo niya. Nibisita sa Jhon sa Benus aron makita niya iyang mga uyuan. Sa siyudad ng Barsoom sa Marte nakatira si Jhon. Sa lungsod sa Barsoon sa Marte nagpuyo si Jhon. Binigyan ng mga alyenihena ang mga taga-Tiyera ng lakas ng teleportasyon. Gihatagan sa mga elyenihena ang mga taga-Tiyera ug kusog sa teleportasyon Binigyan ng mga alyenihena ang mga taga-Tiyera ng lakas ng telepatiya. Gihatagan sa mga elyenihena ang mga taga-Tiyera ug kusog sa telepatiya. Binigyan ng mga alyenihena ang mga taga-Tiyera ng lakas ng telekinesis. Gihatagan sa mga elyenihena ang mga taga-Tiyera ug kusog sa telekinesis. Binigyan ng mga alyenihena ang mga taga-Tiyera ng lakas ng artipisyal na grabidad. Gihatagan sa mga elyenihena ang mga taga-Tiyera ug kusog sa artipisyal na grabidad. Binigyan ng mga alyenihena ang mga taga-Tiyera ng lakas ng artipisyal na dagsin. Gihatagan sa mga elyenihena ang mga taga-Tiyera ug kusog sa artipisyal na dagsin. Pupunta ako sa parke. Muadto kos suroyanan. Nagluluto ng sinigang si Leo. Nagaluto ug sinigang si Leo. Nagluluto ng tapsilog si Leo. Nagaluto ug tapsilog si Leo. Nagluluto ng puspas si Leo. Nagaluto ug aruskaldo si Leo. Nagluluto ng lugaw si Leo. Nagaluto ug lugaw si Leo. Nagluluto ng hawot si Leo. Nagaluto ug bulad si Leo. Nagluluto ng sinangag si Leo. Nagaluto ug sinangag si Leo. Nagluluto ng tsampurado si Leo. Nagaluto ug tsamporado si leo. Nagluluto ng pansit si Leo. Nagaluto ug pansit si Leo. Nagluluto ng pansit kanton si Leo. Nagaluto ug pansit kanton si Leo. Nagluluto ng pansit palabok si Leo. Nagaluto ug pansit palabok si Leo. Nagluluto ng pansit buko si Leo. Nagaluto ug pansit buko si Leo. Nagluluto ng nilaga si Leo. Nagaluto ug nilaga si Leo. Nagluluto ng leche flan si Leo. Nagaluto ug leche flan si Leo. Nagluluto ng itlog si Leo. Nagaluto ug itlog si Leo. Nagluluto ng ube si Leo. Nagaluto ug ubi si Leo. Nagluluto ng gabi si Leo. Nagaluto ug gabi si Leo. Nagluluto ng baboy si Leo. Nagaluto ug baboy si Leo. Nagluluto ng karne si Leo. Nagaluto ug karne si Leo. Nagluluto ng longganisa si Leo. Nagaluto ug longganisa si Leo. Nagluluto ng tocino de cielo si Leo. Nagaluto ug tocino de cielo si Leo. Nagluluto ng pinipig si Leo. Nagaluto ug pinipig si Leo. Nagluluto ng suman si Leo. Nagaluto ug suman si Leo. Nagluluto ng tamales si Leo. Nagaluto ug pintos si Leo. Nagluluto ng saging si Leo. Nagaluto ug saging si Leo. Nagluluto ng manok si Leo. Nagaluto ug manok si Leo. Nagluluto ng pating si Leo. Nagaluto ug pating si Leo. Nagluluto ng hipon si Leo. Nagaluto ug pasayan si Leo. Nagluluto ng alimango si Leo. Nagaluto ug kagang si Leo. Nagluluto ng gulay si Leo. Nagaluto ug gulay si Leo. Nagluluto ng kamatis si Leo. Nagaluto ug kamatis si Leo. Nagluluto ng turon si Leo. Nagaluto ug turon si Leo. Nagluluto ng ampalaya si Leo. Nagaluto ug ampalaya si Leo. Nagluluto ng pugo si Leo. Nagaluto ug pugo si Leo. Nagluluto ng itlog ng pugo si Leo. Nagaluto ug itlog sa pugo si Leo. Nagluluto ng palaka si Leo. Nagaluto ug baki si Leo. Nagluluto ng dila ng baka si Leo. Nagaluto ug dila sa baka si Leo. Nagluluto ng baka si Leo. Nagaluto ug baka si Leo. Nagluluto ng mani si Leo. Nagaluto ug mani si Leo. Nagluluto ng kasoy si Leo. Nagaluto ug kasoy si Leo. Nagluluto ng buto ng langka si Leo. Nagaluto ug liso sa nangka si Leo. Nagluluto ng lumpia si Leo. Nagaluto ug lumpia si Leo. Nagluluto ng omelette si Leo. Nagaluto ug tortilya si Leo. Nagluluto ng dila ng pato si Leo. Nagaluto ug dila sa patok si Leo. Nagluluto ng pato si Leo. Nagaluto ug patok si Leo. Nagluluto ng paa ng manok si Leo. Nagaluto ug tiil sa manok si Leo. Nagluluto ng isda si Leo. Nagaluto ug isda si Leo. Nagluluto ng ulo ng isda si Leo. Nagaluto ug ulo sa sida si Leo. Nagluluto ng salmon si Leo. Nagaluto ug salmon si Leo. Nagluluto ng pansit at itlog ng pugo si Leo. Nagaluto ug pansit ug itlog sa pugo si Leo. Nagluluto ng sisig si Leo. Nagaluto ug sisig si Leo. Nagluluto ng sisig at manok si Leo. Nagaluto ug sisig na manok si Leo. Nagluluto ng sisig at saging si Leo. Nagaluto ug sisig ug saging si Leo. Nagluluto ng sisig at leche flan si Leo. Nagaluto ug sisig ug leche flan si Leo. Nagluluto ng sisig at tsampurado si Leo. Nagaluto ug sisig ug tsamporado si Leo. Nagluluto ng sisig at isda si Leo. Nagaluto ug sisig ug isda si Leo. Nagluluto ng sisig at nilaga si Leo. Nagaluto ug sisig ug nilaga si Leo. Nagluluto ng sisig at sinangag si Leo. Nagaluto ug isis ug sinangag si Leo. Nagluluto ng sisig at pansit buko si Leo. Nagaluto ug sisig ug pansit si Leo. Nagluluto ng sisig at pansit palabok si Leo. Nagaluto ug sisig ug pansit palabok si Leo. Nagluluto ng sisig at pansit kanton si Leo. Nagaluto ug sisig ug pansit kanton si Leo. Nagluluto ng tsitsaron si Leo. Nagaluto ug tsitsaron si Leo. Nagluluto ng tsitsaron at tsampurado si Leo. Nagaluto ug tsitsaron ug trsamporado si Leo. Nagluluto ng tsitsaron at itlog si Leo. Nagaluto ug tsitsaron ug iltog si Leo. Nagluluto ng tsitsaron at itlog ng pugo si Leo. Nagaluto ug tsitsaron ug itlog sa pugo si Leo. Nagluluto ng tsitsaron at bihud si Leo. Nagaluto ug tsitsaron ug bihud si Leo. Nagluluto ng tsitsaron at aligi si Leo. Nagaluto ug tsitsaron ug laman sa kagang si Leo. Nagluluto ng tsitsaron at tapsilog si Leo. Nagaluto ug tsitsaron ug tapsilog si Leo. Nagluluto ng tsitsaron at tapa si Leo. Nagaluto ug tsitsaron ug tapa si Leo. Nagluluto ng tsitsaron at tocino si Leo. Nagaluto ug tsitsaron ug tosino si Leo. Nagluluto ng tsitsaron at nilaga si Leo. Nagaluto ug tsitsaron ug nilaga si Leo. Gumagawa ng gulaman si Daniel. Nagabuhat ug gulaman si Daniel. Gumagawa ng halo-halo si Daniel. Nagabuhat ug halo-halo si Daniel. Gumagawa ng maiz con hielo si Daniel. Nagabuhat ug maiz con yelo si Daniel. Gumagawa ng ube si Daniel. Nagabuhat ug ubi si Daniel. Gumagawa ng nilupak si Daniel. Nagabuhat ug nilupak si Daniel. Gumagawa ng kakanin si Daniel. Nagbuhat ug kakanin si Daniel. Gumagawa ng biko si Daniel. Nagbuhat ug biko si Daniel. Gumagawa ng tsokolate si Daniel. Nagbuhat ug tsokoleyt si Daniel. Gumagawa ng sapin-sapin si Daniel. Nagbuhat ug sapin-sapin si Daniel. Gumagawa ng pichi-pichi si Daniel. Nagbuhat ug pichi-pichi si Daniel. Gumagawa ng longganisa si Daniel. Nagbuhat ug longganisa si Daniel. Gumagawa ng leche flan si Daniel. Nagbuhat ug leche flan si Daniel. Gumagawa ng maja blanca si Daniel. Nagbuhat ug maha blanka si Daniel. Gumagawa ng maja de ube si Daniel. Nagbuhatb ug maha de ubi si Daniel. Gumagawa ng pulburon si Daniel. Nagbuhat ug pulburon si Daniel. Gumagawa ng pulburong ube si Daniel. Nagbuhat ug pulburong ubi si Daniel. Gumagawa ng pulburong tsokolate si Daniel. Nagbuhat ug pulburon nga tsokoleyt si Daniel. Gumagawa ng pandesal si Daniel. Nagbuhat ug pandesal si Daniel. Gumagawa ng kalihim si Daniel. Nagbuhat ug pan de pula si Daniel. Gumagawa ng pan de ube si Daniel. Nagbuhat ug pan de ubi si Daniel. Gumagawa ng buko pay si Daniel. Nagbuhat ug buko pay si Daniel. Gumagawa ng buko dyus si Daniel. Nagbuhat ug buko jos si Daniel. Gumagawa ng kalamansi dyus si Daniel. Nagbuhat ug kalamansi jos si Daniel. Gumagawa ng manggang dyus si Daniel. Nagbuhat ug manggang nga jos si Daniel. Gumagawa ng langkang keyk si Daniel. Nagbuhat ug nangka nga keyk si Daniel. Gumagawa ng manggang keyk si Daniel. Nagbuhat ug mangga nga keyk si Daniel. Gumagawa ng tsokolateng keyk si Daniel. Nagbuhat ug tsokoleyt keyk si Daniel. Gumagawa ng ubeng keyk si Daniel. Nagbuhat ug ubi nga keyk si Daniel. Gumagawa ng istrobering keyk si Daniel. Nagbuhat ug istroberi na keyk si Daniel. Gumagawa ng blubering keyk si Daniel. Nagbuhat ug bluberi na keyk si Daniel. Gumagawa ng mint na keyk si Daniel. Nagbuhat ug herbabuena na keyk si Daniel. Ginagatasan ni Tom ang baka. Ginagatasan ni Tom ug gatas ang baka. Sino ang hinahanap niyo? Kinsa inyong ginapangita? Wala akong natutunan ni kahit ano mula sa guro. Wala jud koy natunon miskan unsa pa sa magtutudlo. Tumatawa ang buong grupo. Nagkatawa ang tibuok grupo. Kailangan ng pasensya nitong trabahong ito. Kailangan ug pasensya ni nga trabaho. Kamusta? Kumusta ka? Pumunta ako sa palengke. Muadto ko sa palengke. Dapat akong matulog. Mahimo matulog nako. Dapat tayong matulog. Mahimo matulog nata. Ngayon ay ika-18 ng Hunyo at kaarawan ngayon ni Muriel! Karun ang ika dise otso sa bulan sa hunyo ug ang pagkatao ni Muriel. Maligayang bati, Muiriel! Malipayong adlawng natawhan, Muriel! Dalawampung taon na si Muiriel. Baynte ka tuig na si Muriel. Hindi ko alam. Wala ko kabalo. Wala akong masabi. Wala koy mahisgot. HIndi yun mangyayari. Wala to nahitabo. Tatawag ako bukas pagkauwi ko. Mutawag ko ugma inig uli nako. Hindi, hindi ako! Ikaw! Dili, Dili ako! Ikaw! Sinisipa niya ako! Ginasipa ko niya! Sigurado ka? Siguro ka? Sigurado ka ba? Siguro ba ka? Uy, may paruparo! Uy, alibangbang! Uy, mayroong paruparo! Uy, naa'y alibangbang! Bilis! Pagdali! Pagtanda ko, gusto ko maging hari. Pagkatigulang nako, gusto ko mahimong hari. Paglaki ko, gusto ko maging hari. Pagdako nako, gusto ko mahimong hari. Ang taba ko. Taba ko. Masyado akong mataba. Sobraan rako ka taba. Ano ngayon? Unsa karun? Ano naman? Unsa nasad? Babarilin ko siya. Barilon nako siya. Babae ka kasi. Babae man gud. Bakit mo natanong? Ngano ka nangutana? Gano katagal ka nanatili? Unsa ka kadugay nagpabilin? Ako si Jack. Ako si diay si Jack. Taga saang bansa ka? Taga asa kang nasud gikan? Uy, niebe! Uy, esno! Babalik ako bukas kung kaya ko. Mubalik ko ugma kung kaya nako. HIndi ba tayo dapat maging magkaibigan? Dili ba dapat ta mahimong magka amigo? Bakit mo sinasabi yan sa akin? Ngano nimo na giingon sa ako? Mag-isa lang siya sa bahay. Siya ra isa sa balay. Tinaas niya ang kanyang kamay upang pumara ng taksi. Gitaas niya iyang kamot para mupara ug masakyan. Gustong-gusto ko. Gusto kaayo nako. Ang baho mo masyado. Baho kaayo ka. Parang wala nang nakikinig sa atin. Murag wala'y naminaw sa atoa. Kailangan mong malaman ang iyong kabiguan. Kinahanglan nimo mahibalan kung asa ka nasayup. Pinakanta niya ako. Gipakanta ko niya. Nagaaral ka ng Ingles. Nagatuon kog Inengles. Binili ko ito kahapon. Gipalit nako ni gahapon. Binili ko ito kagabi. Gibili nako ni kagabii. Medyo pagod ako ngayon. Gikapoy ko gamay karun. Mahilig lumangoy si Tom. Ganahan mulangoy si Tom. Mas matangkad ng konti sa akin si Tom. Mas tangkad gamay sa akoa si Tom. Tamad ka! Tapulan ka! Kasi sira ang luma kong akyatan. Sira akong karaan na hagdanan. Punta ka sa Martes, kung posible. Adto karung martes, kung pwede. Masyado akong antok para magmaneho. Katulgon ko para magdrayb. Antok na antok ako para magmaneho. Katulgon kaayo ko para magdrayb. Malamig kahapon. Bugnaw kagahapon. Malamig kagabi. Bugnaw kagabii Naghahanap ako ng bahay. Nagapangita kog balay. HIndi ako makapag-aral sa bahay. Dili ko makatuon sa balay. HIndi ito sa akin. Dili mani ako. Bakit hindi na siya nakikipaglaro sa akin? Ngano wala siya nakigdula nako? Ayusin mo ito. Tarunga ni. Alam ko ang pangalan nilang lahat. Kabalo ko sa ilang mga pangan tanan. Gagawin namin yun. Himuon namo to. Kailangan mong magtrabaho, hindi magisip. Kinahanglan nimo magtrabaho usab dili lang maghuna huna. Asan ang aking bola? Asa ang akoang bola? Gagawin ko kung kaya ko. Buhaton nako kung kaya nako. Walang bumagsak sa aking mga estudyante. Wala'y nabagsak sa akoang mga istudyanti. Nagsasalita ka ba ng Pranses araw-araw? Nagasitorya ba ka ug inistoryahang pransiya kada adlaw? Nagsasayaw sila. Nisayaw sila. Kahit sa kabilang bahay siya nakatira, hindi man lang siya bumati sa amin. Miskan pa ug taga pikas balay ra siya, wala man lang ko niya gi abi-abi. Ako si Edgar Degas. Ako diay si Edgar Degas. Sabihin mo sa akin kung ano ang ginawa mo sa Hawaii. Ingna sa akoa kung unsa imong gibuhat sa Hawaii. Ikuwento mo sa akin kung ano ang ginawa mo sa Hawaii. Istoryahi ko kung unsa imong gibuhat sa Hawaii. Pinanood mo ba yung laro? Gitanaw nimo ang dula? Sigurado ako. Nakasiguro ko. Malapit ang aming paaralan sa istasyon. Duol ra among eskwelahan sa estasyon. Kaya mo ba akong tulungan ng konti? Kaya ba ko nimo tabangan miskag gamay lang? Saan tayo magsisimula? Asa man ta mag sugod? Hindi ka kayang tulungan ni Tom. Dili ka kaya tabangan ni Tom. Naniniwala sila sayo. Nituo sila sa imo. Hindi ka perpekto. Dili ka hingpit. Sa tingin ko hindi pa ako handa. Sa akong pananaw dili pako andam. Mayroon akong mga paltos sa aking mga paa. Naa koy mga paltos sa akong mga tiil. Kita mo ba ang bahay na iyon? Iyon ang aking bahay. Kita ka ana na balay? Akoa ng balay. Alam niya kung paano magsalita at magsulat sa wikang Pranses. Kabalo siya kung unsa ko muistorya ug sinultian pransiya. Marunong siyang magsalita at magsulat sa wikang Pranses. Kabalo siya musulat ug muistorya sa sinultian sa pransiya. Mas matanda siya sayo ng walong taon. Mas tiguwang apko nimo ug otso ka tuig. Ang pagbenta ng mga kotse ang aking negosyo. Ang pag pamaligya ug sakyanan maoy akong negosyo. Lagi akong nagsisipilyo pagkakain ng matatamis na pagkain. Pirme ko manutbras inig human ug kaon ug mga tamis na pagkaon. Anong gusto mong mangyari? Unsa may buot pasabot nimo nga mahitabo? Inggit ka. Nasina ka. May malalaking mata ang mga kuwago. Naay dakong mata ang bahaw. Pinayuhan niya akong pumunta doon. Gitambagan ko niya nga muadto didto. Mabuting estudyante si John. Maayo nga estudyante si John. Alam ni Tom kung anong kailangan mo. Nasayod si tom kung unsa imong kinahanglan. Hindi nila ako paniniwalaan kahit manumpa ako na totoo ito. Di ko nila tuohan miskan pag manumpa ko nga tinuod to. Hindi ko alam kung may oras pa. Wala ko kabalo kung naa pa ba'y oras. Matagal mo na ba siyang kilala? Dugay na ba mo nagkaila? HIndi pa nagsisimula si Mary. Wala pa nagsugod si Mary. Kasing takot ni Tom si Mary. Parehas nahadlok si Tom ug Mary. Hinangaan niya ang aking bagong kotse. Giidolo niya ang akong bagong sakyanan. Gusto mo bang maging aking kasintahan? ? Oo. ? Hindi. ? Siguro. Gusto ba ko nimo mahimong uyab? Oo. Dili. Basig. Inamin ni Tom ang kanyang pagkakamali. Giamin ni Tom ang iyang mha nasayup. Magmadali ka, baka hindi mo maabutan yung bus. Pagdali, basig di nimo maabtan ang bus. Anong oras ka madalas lumabas ng bahay? Unsa ka oras permi mugawas sa inyong balay? Kung pagod siya, hayaan mo siyang matulog. Kung gikapoy siya, pasagdi siya matulog. Baka hindi. Basig dili. Hindi ako guro. Dili ko magtutudlo. Mahal ko ang mga pagong. Palangga nako ang mga pawikan. Pumasok ako sa loob para uminom ng kape. Nisulod ko sa sulod aron muinom ug kape. Yung batang lalaki na pumunta kahapon ay ang aking nakababatang kapatid. Katung bata nga lalaki nga niadto diri gahapon kay akong manghud. Nakita ko yung babae. Nakita nako ang babae. Buksan mo ang iyong aklat sa ika-siyam na pahina. Ablihi imong libro ug adto sa ika neube na panid. Gusto ni Mike ang mga pusa. Ganahan si Mike ug mga iring. Mayroong tore sa tuktok noong bundok. Naa'y torre ibabaw sa bukid. Gawin mo kung anong pinapagawa niya sayo. Buhata kung unsa ang ginapabuhat sa imo. Ang bahay namin ay bahay mo. Ang among balay imo sang balay. Sa aking opinyon, ikaw ay mali. Sa akong hunahuna, ikaw may nasayop. Sa aking opinyon, mali ka. Sa akong hunahuna, sayop ka. Sa tingin ko ginagamit ka nila. Sa akong pananaw igo raka nila gigamit. Layunin kong aralin ang iyong wika. Katuyoan nako magtuon sa inyong sinultian. Ang tanging panahon na nakikipag-usap ka sa akin ay kapag kailangan mo ng pera. Mao lamang na panahon ka makig istorya nako pag panginahanglan ka ug kwarta. Binigyan ko si Tom ng malaking yakap. Gihatag nakog dakong gakos si Tom. Wag mong hayaang gawin ni Tom. Ayaw tugti na buhaton ni Tom. Sigurado ka bang hindi pa tayo nagkita dati? Nakasiguro ba ka na wala pa ta nagkita sauna? Ano ang kabisera ng Haiti? Unsa ang kaulohan sa Haiti? Gusto mo ba talaga ito? Gusto ba jud nimo ni? Narito ang pagbigkas: Di ara ang pag sulti: Una kaming nandito. Nauna mi diri. Sinabi ko sayong wag silang kausapin. Giingna tika nga dili sila istoryahon. Alam kong hindi ka ganoon! Kabalo ko na dili ka ingon ato! Saan natin matatagpuan ang katotohanan? Asa nato makitan ang kamatuoran? Mahal ko ang aking asawa ngunit minsan kailangan kong mapag-isa. Palanggan nako ang akong asawa pero usahay kinahanglan nako mag-inusara. Akala ko gagawa si Tom ng almusal. Abi nakog magbuhat si Tom ug pamahaw. Mag-isa bang nagtrabaho si Tom? Nag inusara ug trabaho si Tom? Iyon ang iyong kagandahan. Mao na ang nakamaayo nimo. Ating batiin ang ating mga bisita. Atong abiabihon ang atong mga bisita. Anong gusto mong kaiinin? Unsa imong gusto kaunon? Anong gusto niyong kaiinin? Unsa inyong gusto kaunon/ Basta pumasok ka. Basta sulod sa. Wala nang kuwenta ang mga ito. Wala ni silay mga pulos. Lumangoy siya patungo sa ibayo. Milangoy siya padulong sa atbang. Siya ang Pranses na ambasador sa Portugal. Siya ang pransiyang tinugyanan sa Portugal. Gusto niya ang mga bughaw na bestida. Gusto niya ang mga pugaw na mga sinina. Nagpalaki siya ng dalawang mga bata. Gipadako niya ang duha ka bata. Hindi sila dadating hanggang bukas. Dili sila muabot hangtud ugma. Isa siyang komedyante. Isa siya ka komedyante. Maglakad ka sa kahabaan ng ilog at makikita mo ang paaralan. Paglakaw sa kataas sa suba aron makita nimo ang eskwelahan. Hindi masyadong kumakain ng karne si Tom. Dili kaayo gakaon ug karne si Tom. Bakit mo ako pinasasalamatan? Ngano ko nimo gi bentaha? Hindi ko alam na marunong pala mag-Pranses si Tom. Wala ko nasayud na kabalo diay si Tom ug sinultian sa pransiya. Kakabalik ko lang Bago rko nakabalik Pakikuwenta nga ulit sa akin. Palihog ko pila ang kinatibuk-an. Huwag mong hawakan ang hindi sayo. Ayaw guniti kung dili imo. Hindi mo magugustahan si Tom. Dili nimo magustuhan si Tom. Wala na tayong asukal. Wala na tay asukar. Ito ang aking mga libro at yun ang kanyang mga libro. Mao ni ang akong mga libro ug mao to iyahang mga libro. Ito ang aking mga aklat at yun ang kanyang mga aklat. Mao ni ang akong mga libro ug mao to iyahang mga libro. Nakita mo na ba sila? Nakitan na ba nimosila? Nagising si Tom. Nakamata si Tom. Bigyan mo ako ng kalahati. Hatagi ko ug katunga. Nakakain ka na ba ng hilaw na mga isda? Nakakaon na ba ka ug hilaw na isda? Handa na si Tom para sayo. Andam na si Tom para nimo. Hindi ko alam na may pakialam ka pala. Wala ko nasayod kung naa pa ba kay palabot. Hindi ko ito susi. Dili na akoang susi. Hindi akin ang susi na ito. Dili mani akoang susi. Umupo si Tom at naghintay. Nilingkod si Tom ug naghulat. Sumasangayon siya sa aking opinyon. Niuyon siya sa akong hunahuna. Hindi ko alam kung paano kita pasasalamatan. Wala ko kabalo kung unsay pamaagi tika pasalamatan. Muntik nang makalimutan ni Tom. Hapit makalimot si Tom. Maaaring umulan ngayong gabi. Basig muulan karung gabii. Inilagay niya ang kahon sa mesa. Gibutang niya ang karton sa lamesa. Marami siyang kilalang tao. Daghan siya'y kaila na tao. Siya ang aking kuya. Siya ang akong magulang. Siya ang aking nakatatandang kapatid. Siya ang akong kinamagulangan. Kailangan kitang tumahimik. Kinahanglan tika pahilumon. May gusto ba si Tom kay Mary? Naa bay'y gusto si Tom kang Mary? Ang aking ama at ang aking kapatid ay nagtatrabaho sa pabrika na ito. Ang akong amahan ug akong igsuon kay diri na pabrika nagtrabaho. Wala ka bang maalala? Wala kay nahinumdoman? Hindi nila maiintindihan. Wala sila nakasabot. Hindi nila naiintindihan. Wala nila nasabtan. Patay na sila. Patay na sila. Hindi alam ni Tom kung nasaan iyon. Wala kabalo si Tom kung asa to. Mukhang galit si Tom. Murag nasuko si Tom. Uulan ngayong hapon. Muulan karung hapon. Nasaan yung libro? Asa ang libro? Nasaan yung aklat? Asa ang libro? Pinauwi ni Tom si Mary. Gipapauli ni Tom si Mary. Alam mo ba kung ano ang apelyido ni Tom? Nasayod ba ka sa apilyedo ni Tom? Parehas silang nanggagaling sa parehong bansa. Parehas sila gikan sa parehang nasod. Alam mo na mahal kita. Kabalo ka gihigugma tika. Kaya kong magrekomenda ng mabuting abugado. Kaya nako mu rekomendar ug maayong abogado. Huwag kalimutan na patayin ang apoy. Ayaw kalimot na patyon ang kalayo. Takot sa apoy ang ibang mga hayop. Hadlok sa kalayo ang uban mananap. Maari mo siyang kausapin. Mahimo nimo siyang istoryahan. Kailangan mong sabihin kay Tom. Dapat nimo isulti kay Tom. Ibalik mo kung saan mo nakuha. Ibalik kung asa nimo nakuha. Kinailangan kong kumuha ng pera. Kinahanglan nako mukuha ug kwarta. Kagabi, nagbasa ako ng libro. Kagabii, nagbasa ko ug libro. Kagabi, nagbasa ako ng aklat. Kagabi, nagbasa ako ng aklat. Naaalala mo ba? Nakahinumdom paka? Pinaniniwalaan kita. Gituohan tika. Sa totoo lang, hindi ko talaga alam. Sa tinuond lang, wala najud ko asayod. Imposible! Imposibel! Hindi! Dili! Alis. Hawa! Labas. Gawas! Pagandam. Paumanhin. Pasayloa ko. Ito. Kani. Lakasan. Kusugi. Nakalimutan nila akong gisingin. Nakalimot silag pukaw nako. Gisingin mo siya. Pukawa siya. Paumanhin... Pasaylo.. Seryoso? Seryoso? Mabuti! Maayo! Tayo! Kanato! Patay? Patay? Hindi kapanipaniwala! Di katuohan! Malamang. Kadaghanan lagmit. Yuko! Duko! Mag-aral! Pagtuon! Kain! Kaon! Marunong ka bang mag-Ingles? Kabalo ba ka mag inengles? Marunong ba kayong mag-Ingles? Kabalo ba mo mag inengles? Ano iyan? Unsa na? Ang lamig. Katugnaw. Mainit ang buhangin. Init ang balas. Kailan? Kanusa? Kailan yun? Kanusa to? Kailan ang almusal? Kanusa ang pamahaw? Paano? Unsaon? Gaano kalalim? Unsa kalawom? Gaano kalaki? Unsa kadako? Halika't tignan mo para sa iyong sarili. Ali ug tanawa para sa imong kaugalingon. Pero bakit? Apan ngano? Talaga? Bakit? Gyud? ngano? Saan? Asa? Halika! Ali! Pasok. Sulod. Walang anuman po. Wala'y problema. Nagtuturo ako. Nagatudlo ko. Magsisimula na ako. Magsugod pako. Nasaan kayo? Asa mo? Hindi ko maiintindihan. Dili nako masabtan. Hindi ko naiintindihan. Wala nako nasabtan. Subukan natin! Sulayan nato! Sumuka ako. Nisuka ko. Nagtatrabaho ako. Nagatrabaho ko. Hindi ko masyadong maiintindihan kung anong pinagusapan nila. wala kaayo ko'y nasabtan sa ilang giistoryahan. Sinong magbabasa ng ganyang kakapal na libro? Kinsay mubasa ug ing ana kabaga na libro? Sinong magbabasa ng ganyang kakapal na aklat? Kinsay mubasa ug ing ana kabaga na libro? Mayroon akong maiingay na mga kapitbahay. Naa koy mga saba na mga silingan. Pinasalamatan ni Tom si Mary para sa kanyang tulong. Gipasalamatan ni Tom si Mary sa iyang natabang. Kailangan nating protektahan ang ating mga sarili. Kinahanglan nato panalipdan ang atong mga sarili. Sugod! Sulong! Ngiti. Pahiyom. Ngumiti ka. Pagpahiyom. Sinubukan mo. Misulay. Sumubok ka. Sulayi. Sinusubukan ko. Ginasulayan. Magsaya ka. Pag malipayon. Magsaya kayo. Pag malipayon mo. Sumisibol ang mga bulaklak. Nanurok na ang mga bulak. Dahandahang magmaneho. Paghinay hinay ug drayb. Sinong may alam? Kinsa'y nakahibalo? Hablutin siya. Gukora siya. Umiyak siya. Naghilak siya. Gising! Pagmata! Gumising ka! Pagmat na! Gumising kayo! Pagmata namo! Mawalang-galang na. Gapanghimaraut ko. Sundan siya. Sundon siya. Nawala siya. Nawala siya. Kumain ng mahinahon. Kalma lang inig kaon. Yakapin mo ako. Gakosa ko. Tigilan iyan. Undangi na. Naiintindihan namin. Nakasabot mi. Wag pansinin si Tom. Ayaw tagda si tom. Kay ganda! Ka gwapa! Kuhanin mo. Kuhaa. Kuhanin niyo. Kuhaa ninyo. Tawagan mo kami. Tawagi mi Tawagan niyo kami. Tawagi mi ninyo. Panoorin ako. Tan-awa. Panoorin mo ako. Tan-awa ko. Panoorin niyo ako. Tan-awa ko ninyo. Gamitin ito. Gamita ni. Gamitin mo ito. Kini ang gamita. Gamitin niyo ito. Mao ni inyong gamiton Wala akong paki-alam kung gaano ka katanda. Wala ko'y palabot kung mas tiguwang paka nako. Wala akong paki-alam kung gaano kayo katanda. Wala ko'y palabot kung unsa ka katiguwang Bumalik ka. Balik. Bumalik kayo. Balik mo. Hindi ko sinabing tutulungan kita. Wala ko'y gisaad na tabangan tika. Sundan kami. Sunda mi. Sundan mo kami. Sunda mi ninyo. Sundan niyo kami. Sunoda mi ninyo. Hindi ko alam kung magkano 'to. Wala ko kabalo kiung tagpila ni. Ayaw ko talagang umalis ka. Dili ko gusto mulakaw ka. Ipakita sa akin. Ipakita sa ako. Ipakita mo sa akin. Ipakita sa akoa. Ipakita niyo sa akin. Ipakita ninyo sa akoa Nagsinungaling si Tom. Namakak si Tom. Umalis si Tom. Nilakaw si Tom. Natalo si Tom. Napildi si Tom. Wala na si Tom. Nawala si Tom. Kumaway si Tom. Nangamay si Tom. Lalangoy ka ba kasama si Tom? Mulangoy ba ka kauban si Tom? Ngumiti si Tom. Nagpahiyom si Tom. Ang bawat tao'y sumigaw. Ang kada katawhan nisinggit. Mayroon bang mga problema na dapat naming malaman? Naa bay problema nga dapat mi masayod? Ang bawat tao'y ngumiti. Ang kada katawhan kay nagpahiyom. Ang bawat tao'y naghintay. Ang kada katawhan kay nag hulat. Natalo kami. Napildi mi. Sa loob ng ilang minuto, nakain na ni Tom ang lahat ng pagkain sa mesa. Sa sulod sa pila ka minuto, nakaon na ni Tom ang tanang pagkaon sa lamesa. Naaalala namin. Nahinumdoman namo. Sumuko kami. Misurender nami. Nag-usap kami. Nakig istorya mi. Naghintay kami. Naghulat mi. Nanalo kami. Nadaog mi. Naghintay si Tom. Naghulat si tom. Higit na maikli ang kanyang hintuturo kaysa sa kanyang palasingsingan. Labaw pang gamay ang iyang panagtudlo nga tudlo kaysa sa iyang tudlong pang singsing. Humihilik si Tom. Nagahagok si Tom. Mukha siyang may sakit na tao. Mura siyag masakiton na tao. Hindi ko na ulit sayo sasabihin. Di na nako ni utruhon ug sukti kanimo. Hindi siya mapapagkatiwalaan. Dili siya kasaligan. Maari mo bang ibigay sa akin ang lokasyon ng tirahan ni To? Mahimo ba nimong mahatag sa akoa ang nahimutangan sa balay ni Tom? Huminga ng malalim si Tom. Niginhawa ug lawom si Tom. Halatang matalino kang bata. Klaro nga maantigo ka na bata. Bumibili sila ng gulay sa pamilihan. Nagapamalit sila ug gulay sa palitanan. Nagbayad si Tom. Nibayad si tom. Tumingin si Tom. Nitanaw si tom. Nakinig si Tom. Naminaw si Tom. Tumawa si Tom. Nikatawa si Tom. Alam ni Tom. Nakahibalo si Tom. Tumalon si Tom. Niambak si Tom. Nakinig ng mabuti sa akin si Tom. Naminaw ug maayo si Tom. Nahimatay si Tom. Nakuyapan si Tom. Nawalan ng malay si Tom. Nawadag kasayoran si Tom. Nakawala si Tom. Nakawala si Tom. Nalunod si Tom. Nalumos si Tom. Nagmaneho si Tom. Nagdrayb si Tom. Nagmamaneho si Tom. Nagadrayb si Tom. Umiinom si Tom. Nagainom si Tom. Nagsayaw si Tom. Nisayaw si Tom. Umiyak si Tom. Nihilak si Tom. Umubo si Tom. Niubo si Tom. Umamin si Tom. Niamin si Tom. Alam ng bawat tao ang aming mga pangalan. Nakabalo ang mga katawhan sa among mga pangalan. Nangdadaya si Tom. Nagapanikas si Tom. Sobrang putla mo. Grabe nimo ka luspad. Nangdaya si Tom. Nanikas si Tom. Tumawag si Tom. Nitawag si Tom. Dumighay si Tom. Nidighay si Tom. Kumurap si Tom. Namilok si Tom. Maari mo bang ipaalam sa akin kapag nakarating na si Tom. Mahimo ba nimo ipahibalo sa ako kung muabot na si Tom. Sumagot si Tom. Nitubag si Tom. Sumasangayon si Tom. Niuyon si Tom. Sumangayon si Tom. Nakauyon si Tom. Gumagana ito. Mugana ni. Mabuti kang tao. Maayo kang tao. Nagsinungaling sila. Nagapamakak sila. Umalis sila. Nihawa sila. Tumawa sila. Nikatawa sila. Nagyakapan sila. Nag gakos sila. Nahulog sila. Nahulog sila. Nakawala sila. Nakatakas sila. Nawala sila. Nawala sila. Nagsayaw sila. Nisayaw sila. Nagsayawan sila. Nagsinayaway sila. Sumayaw sila. Nisayaw sila. Tatlong taon kang mas bata kay Tom. Tulo ka tuig imong kabata kay tom. Nanatili sa bahay si Tom buong araw kahapon. Nagpabilin sa balay si Tom tibuok adlaw. Sinabi ko sa kanya kung ano ang aking nakita. Giingon nako sa iyaha kung unsa akong nakita. Sinabi ko sa kanya kung anong nakita ko. Giingon nako niya kung unsa akong nakita. Tumawag sila. Nitawag sila. Gumagana yoon. Mugana na. Gumana yoon. Nigana to. Nasunog sila. Nasunog sila. Nakatulong iyon. Nakatabang to. Manatili ka dito. Pagpabilin diri. Magsimula kang magsulat. Pagsugod na ug sulat. Simulan ang pagsusulat. Sugdan na ang pagsulat. Simulan ang pagkanta. Sugdi na ang pagkanta. Magsimula kang kumanta. Pagsugod na ug kanta. Simulan ang pagtakbo. Sugdi ang pagdagan. Magsimula kang tumakbo. Pagsugod na ug dagan. Magumpisa ngayon. Magsugod karun. Magsimula dito. Magsugod diri. Simulan ang pagbibilang. Sugdi na ang pagbilang. Magsimula ng pagbibilang. Pagsugod na ug pag bilang. Manatiling alisto. Pagpabiling abtik. Manatiling gising. Pagpabiling mata. Sa tingin ko, parehong nagsisinungaling si Tom at Mary. Sa akong pananaw, parehas nagapangatik si Tom ug Mary. Isa na lang ang mayroon tayo. Isa nalang ang naa ta. Naalala ko ang gabing iyon. Nakahinumdom ko ato nga gabii. Nahain na ang almusal. Niana na ang pamahaw. Nagiwan ako ng nota sa ilalim ng pinto. Nagbilin ko ug sulat ilalom sa pultahan. Mayroong batang lalaki. Naa'y batang lalaki. Mayroong sumigaw. Naa'y nagasinggit. Mayroong nagbago. Naa'y nagbago. Bumalik agad-agad. Nibalik dayun. Ayaw kong mag-alala ka. Dili ko gusto mabalaka ka. Walang nakaintindi. Wala'y nakasabot. Walang nakakaalala. Wala'y naka hinumdom. Walang nakikinig. Wala'y nagapaminaw. Walang may pakialam. Wala'y naa'y palabot. Walang tumawag. Wala'y nagatawag. Walang sumagot. Wala'y naga tubag. Kabisaduhin ito. Pagsaulo-hon nato ni. Hindi naman ako kinabahan. Wala man ko nakulbaan. Patawarin mo kami. Pasayloa mi. Patawarin niyo kami. Pasayloa mi ninyo. Kalimutan si Tom. Kalimtan si Tom. Sundan si Tom. Sunda si Tom. Tapusin ito. Humanon ni. Hanapin si Tom. Pangitaa si Tom. Gusto mo ba ang iyong mga katrabaho? Ganahan ba ka sa imong mga kauban sa trabaho? Lahat ay nagbago. Tanan nagbago. Ang bawat tao'y tumayo. Ang kada katawhan mitindog. Lahat ay nagbabago. Tanan kay magbago. Ang bawat tao'y nanalangin. Ang kada katawhan kay nag ampo. Ang bawat tao'y tumingin. Ang kada katawhan kay mitanaw. Nakatakas ang lahat. Nakatakas ang tanan. Naghintay ang lahat. Naghulat silang tanan Nanatili ang lahat. Nagpabilin silang tanan. Ngumiti ang lahat. Nagphiyom silang tanan. Nagbayad ang lahat. Nibayad silang tanan. Umalis ang lahat. Nihawa silang tanan. Lahat ay umalis. Silang tanan kay nihawa. Alam ng lahat. Nakahibalo ang tanan. Magdala ng pagkain. Modala ug pagkaon. Magdala ka ng pagkain. Pagdala ug pagkaon. Magdala kayo ng pagkain. Pagdala mo ug pagkaon. Magdala ng tulong. Modala ug tabang. Magdala kayo ng tulong. Pagdala ug tabang. Magdala ng ka ng tulong. Pagdala mo ug tabang Magdala ng alak. Modala ug ilimnon. Magdala ka ng alak. Pagdala ug ilimnon. Magdala kayo ng alak. Pagdala mo ug ilimnon. Buhatin ito. Kargaha. Buhatin mo ito. Kargaha ni. Buhatin niyo ito. Bitbita ni ninyo. Magtanong-tanong. Mag sigeg pangutana. Kumindat si Tom. Nangindat si tom. Tumatawa ang lahat. Nangatawa ang tanan. Sulong. Sugod. Sumulong ka. Magpadayon ka. Sumulong kayo. Padayon kamo. Lapit. Duol. Lumapit kayo. Duol mo. Lumapit ka. Duol sa gud. Pumasok kayo. Sulod kamo. Halikayo! Ali mo dire. Pagpalain ka. Panalanginan ka. Nakarinig kami ng putok ng baril. Nakadungog mi ug buto sa pusil. Naliligo ako araw-araw. Adlaw-adlaw mi naga ligo. Hindi ako nagsusuot ng sapatos sa loob ng bahay ko. Dili ko naga sulob ug sapatos sa sulud sa balay Hindi ako nagsusuot ng sapatos sa loob ng aking bahay. Dili ko naga sulob ug sapatos sa sulud sa akoang panimalay. Nangongolekta ng mga lumang barya si Ken. Naga kolekta si Ken ug mga sensillyo. Sinong kumain? Kinsa ang nagkaon? Dumating si Tom. Si Tom niabot. Kakainin mo ba ito? Mokaon ka ani? Mas malaki sa akin si Tom. Mas dako si Tom sa ako. Gusto ni Tom magsalita. Gusto ni Tom mo storya. Salamat sa iyong nakalipas na imbitasyon. Salamat sa imohang miaging inbetasyon. Kaya kong magmaneho ng kotse. Kaya nako mag drayb ug sakyanan. Marunong akong magmaneho. Kamao ko mo drayb. Naiwan ko ang aking susi sa aking kuwarto. Nabilin nako ang akoang yabe sa akoang kwarto. Hinuhugasan ko ang aking mga medyas. Ginahugasan nako akoang mga medyas. Wala akong pagkain sa bahay ko. Wala nako'y pagkaon sa akoang balay. Laging tumatahol ang aso ko. Perme ga uwang ang iro nako. Laging tumatahol ang aking aso. Perme ga uwang ang akoang iro. Parang magkapatid kami ni Tom. Mura mi ug igsuon ni Tom. Nagkamali ako tungkol sa kanya. Namali ko labot sa iya. Masyadong malamig para lumangoy ako. Bugnaw ra kaayo para mo salom ko. Hindi ko inakala na gagawin talaga ni Tom. Wala ko nag dahom na buhaton gyud ni Tom. Ikaw o ako? Ikaw o ako? Nauubusan ng gasul si Tom. Mahutdan na ug gasul si Tom. Bakit sila galit? Ngano nasuko sila? Hindi natin siyang hahayaang mamatay. Dili nato siya pasagdan nga mamatay? Ano sa tingin mong kaya kong gawin para kay Tom? Unsa sa tanaw nimo ang makaya nako buhaton para kay Tom. Nakakita ka na ba ng balena? Nakakita na ba ka ug balyena? Tumatakbo ang ating mundo sa koryente. Naga dagan ang atong kalibutan sa kuryente. Paki sarado ng pinto. Paki sirado sa pultahan. Ito ay isang matandang libro. Kini kay isa ka karaan nga libro. Ito ay isang matandang aklat. kini kay usa ka daan nga basahon. Noong bata ako, wala akong kinakatakutan. Kadtong bata pako, wala koy ginakahadlokan. Dapat kong sabihin kay Tom. Angay nako iingon kay Tom. Pinanganak siya sa ika-19 na siglo. Natawo siya sa ika-dyesinwebe na siglo. Nagbago si Tom. Nagbag-o si Tom. Sinong nahulog? kinsay natagak. Nahulog si Tom. Natagak si Tom. Nagsisinungaling si Tom. Nagapangatik si Tom. Nakikinig si Tom. Nagapaminaw si Tom. Mayroong kaibigan si Tom na nasa bilangguan. Si Tom naay higala sa prisohan. Hindi dapat ginawa ni Tom ang kanyang ginawa. Wala unta gibuhat ni Tom katong iyang gibuhat. Sumuko si Tom. Nisuko na si Tom. Gusto ko lang malaman kung anong nangyari. Gusto nako mahibalan kung unsay nahiatbo. Naglayas si Tom. Milayas si Tom. Binayaran ako ni Tom. Gibayran ko ni Tom. Binato niya yung aso ng bato. Gilabayan niya ang iroo ug bato. Kasal ako. Minyo na ko. Nakahawa ang pagtawa. Makatakod ang katawa. Sa kanya ang bahay na iyon. Iyaha to nga balay. Nakahuli ako ng tatlong isda kahapon. Gahapon nakadakop ko ug tulo ka isda. Imposible yoon para sa akin. Imposible kana alang kanako. Puwede kang umuwi kung gusto mo. Pwede ka mopauli kubng gusto nimo. Naghintay ako ng sampung minuto. Nag hulat ko ug napulo ka minuto. Hinanap namin siya. Gipangita namo siya. Nag-usap sila buong gabi. Nag-istorya sila tibuok gabii. Anong oras ka aalis? Unsang orasa ka mo hawa? Naniniwala si Tom na tama siya. Nagatuo si tom na husto siya. Ayaw kong suportahan si Tom. Dili ko gusto suportahan si Tom. Mayroon kang lagnat. Gihilantan ka. Mayroon siyang bisikleta. Naa siyay biseklita. Magiging mag-isa ako. Mag-inusara ko. Hindi mo ako kailangang pasalamatan. Dili nimo kailangan nga pasalamatan ko. Kailangan namin ng pagkain, mga damit at bahay upang mabuhay. Kinahanglan namo ug pagkaon, mga sinina ug balay aron mabuhi. Nagkatotoo ang pangarap ni Mayuko. Natuman ang pangandoy ni Mayuko. Atras. Balik. Nanuroy Gituyo nimo. Ano ang iyong katutubong wika? Unsa ang imong lumad na sinultian? Hindi ko iyon isinulat. Wala nako to gisulat. Saan ako magsisimula? Asa ko mag sugod? Kahit humingi siya ng tawad, galit pa rin ako. Bisag mangayo pa siya ug pasaylo, nasuko ra gihapon ko. Walang makakaalam. Walay nakahibalo. Maraming tao ang nagsasalita ng Pranses sa Aprika. Daghang tao ang naga sulti ug Pranses sa Aprika. Tahimik siyang tao. Hilumon sya na tao. Namasyal kami kahapon kasama ang mga( anak ko/kaibigan ko.) kaya pag uwi ko pagud na pgud ako. Nanuroy mi gahapon kauban akong mga (anak/higala ko.) maong pag uli nako gikapoy kaayo ko. Nagpahinga lang sandali tapos nagluto para sa hapunan. Nagpahuway lang kadiyot dayon nagluto alang sa panihapon. Bitawan mo siya. Buhii siya! Pakawalan mo siya! Buhii siya! Kamusta, Tom! Kumusta, Tom! Lumipat si Tom sa Australya. Si Tom mibalhin sa Australya. Marami akong naipong pera. Daghan nakog natigom na salapi. Madalas nakukuha ni Mary ang gusto niya. Kanunay makuha ni Mary ang gusto niya. Kakaalis lang ng bus. Mao pay paglarga sa bus. Sino ang nauna sa inyo? Kinsa ang nauna sa inyo? Sino may gusto ng sorbetes? Kinsay ganahan og ice cream? Kailangan ka namin dito ngayon din. Kinahanglan ka namo karon. Siya ay isang napakasamang tao. Siya kay usa ka tawo nga dili maayo. Nasaan ang mag-aaral? Asa ang estudyante? Nasa silid-aralan ang mag-aaral. Naa sa classroom ang estudyante. Subukan natin to. Sulayan nato kini. Di ito matatapos. Dili kini mahuman. Di ko lang talaga alam kung ano sasabihin. Wala lang gyud ko kabalo kung unsa akong isulti. Di ako magugulat. Dili ko matingala. Ayoko nyan. Dili ko ana. Sana makapunta ako ng Japan. Unta makaadto ko sa Japan. Salamat sa iyong paliwanag. Salamat sa imohang pagpasabot. Di maaari! Dili pwede. Tahan na. Hilom na. Maaari ba akong magtanong? Pwede ba ko mangutana? Anong gusto mo? Unsay gusto nimo? Nawala ko ang aking pitaka. Nawala nako akoang pitaka. Tingnan mo ako pag kinakausap kita! Tanawa ko pag gina istoryahan tika! Masakit ang ulo ko. Sakit akong ulo. Sarhan mo ang pinto pag-alis mo. Sirad-i ang pultahan pag mogawas ka. Di ako magpapatalo! Dili ko mag papildi! May klase ako bukas. Naa koy klase ugma. Nawala sya na parang bula. Nawala siyag pinakalit. Wag mo kaming kalimutan! Ayaw mi ug kalimti! Wala akong pakialam. Wala koy labot. Mabuting tao sya. Siya usa ka maayong tawo. Maliligo na ako. Maligo nako. Gusto mong sumama? Gusto ka mo kuyog? Kukunin ko sya. Kuhaon nako siya. Di akin ang mga ito. Dili sila akoa. Ayoko bumagsak sa aking mga pagsusulit. Dili ko gusto nga mapakyas sa akong pasulit. Wala na akong maisip. Wala nakoy mahunahunaan. May pangsulat ka? Naa kay panuwat? Walang duda. Walay pagduha-duha. Akala ko totoo yun. Abi nakog tinuod to. Sukli mo. Kambyo nimo. Pasensya na, wala akong panukli. Pasaylo wala koy pang kambyo. Sino sila? Sila kinsa na? Di ako sang-ayon sa kanya. Dili ko uyon sa iya. Kilala mo sya? Kaila ka sa iya? Pagupit ka na ng buhok. Putli nana imong buhok. Mag-aral kang mabuti. Pagtuon ug tarong. Sino ang hinihintay mo? Kinsa imong gipaabot? Maputla ka. Nang luspad ka. Ipinagmamalaki kita. Gina pang hambog tika. Marunong kang magmaneho ng sasakyan? Kabalo ka mo drayb ug awto? Humingi ka ng tawad. Pangayo ug pasaylo. Nagsinungaling ka sa akin, di ba? Diba namakak man ka sa ako? Bakit ka liban kahapon? Nganong wala ka gahapon? Galingan mo. Tarunga ha. Mahuhuli ka na sa eskwela. Maulahi naka sa eskwelahan. Nahulog mo ang lapis mo. Natagak nimo imong lapis. Hindi ka duwag. Dili ka tanga. Nabasa mo ba lahat? Nabasa ba nimo tanan? Hindi ka nag-iisa. Wala ka nag-inusara. Hindi ka na bata. Dili naka bata. Hindi ka nagbago. Wala ka nag bag-o Bakit di ka makakapunta? Nganong dili ka maka adto? Meron ka bang gusto? Naa kay ganahan? Maaasahan mo si Tom. Makasalig ka kay Tom. Paano kayo nagkakilala? Giunsa ninyo pagkailaila? Itigil mo na ang paninigarilyo. Undangi na kanang sige ug panigarilyo. Masyado kang mareklamo. Reklamador kaayo mo. Bayad po. Bayad nako. Kamusta! kumusta! Pakidalian. pakidali palihug. Para! Diri lang! Tara! Tara! Pagsisisihan niya ito. Iya kining kamahayan. Wala kang mahahanap na iba na gagawa niyan para sa iyo. Wala kay makita na lain nga mo himo ana para sa imo. May sakit ang lolo ko. Naay sakit akong lolo. Nasa taas silang lahat. Naa sila tanan sa taas. Paano niya babayaran ang kanyang mga utang? Unsaon niya pagbayad ang iyang mga utang? Hindi pa magaling ang sugat. Wala pa naayo akong samad. Nandito kami para protektahan ka. Naa rami dire aron panalipudan ka. Nandito kami upang maprotektahan ka. ania kami aron mapanalipdan ka. Kilala ang piyanistang ito para sa kanyang pagkadalubhasa. Kini nga pianista naila sa iyang kahanas. Huwag mo akong lisanin dito sa disyerto! Ayaw kog biyai dinhi sa disyerto! Maaari nilang buksan ang bintana. Pwede nila ablihan ang bintana. Maaari mong buksan ang bintana. Pwede nimo ablihan ang bintana. Maaari niyong buksan ang bintana. Pwede ninyo ablihan ang bintana. Alam nga namin iyon. Kabalo na gane mi ato. Alam nga natin iyon. Kabalo na ta ato. Dumaan kami ng botika bago kami umiwi sa bahay. Ni hapit pami sa botika usa mi ni uli sa balay. Nagbuo sila ng maliit na nayon sa isang isla. Naghimo sila ug usa ka gamay nga baryo sa usa ka isla. Ngumuya ng butas sa pader ang daga. Gi kitkit sa daga ang buslot sa pader Nagasawa siya ng napakagandang babae. Nangasawa siya ug gwapa kaayo nga babaye Maraming salamat, mga kaibigan. Daghang salamat, mga higala. Dalawang taon kang masbata kay Tom. Mas bata kag duha ka tuig kontra kay Tom. Ang taong iyon ay may nunal sa gilid ng kanyang mata. Kana nga tawo adunay alom sa kilid sa iyng mata. Sila ay nakaupo sa mesa. Naglingkod sila sa lamesa Nakaupo sila sa mesa. Nanglingkod sila sa lamesa. Kilala ko ang mga babaeng iyon. Kaila ko atong mga babaye. Ang bilis ng tibok ng aking puso. Ka paspas sa pitik sa akng kasingkasing. Nagpakamatay ba si Tom? Nag hikog ba si Tom? Ito ay kakaiba. kini katingad-an. Iyan ay kakaiba. katingad-an kana. Sino ang tumutugtog ng piano? Kinsa ang nag pa tugtog sa piano. Hindi sila makapag-lakbay dahil may problemang naganap. dili sila madayun ug lakaw kay naay problema nga nahitabo. Hindi sila makapag biyahe dahil may problemang naganap. Dili sila makabiyahe tungod sa usa ka problema nga nahitabo.. Naglabas siya ng isang itlog. Nagpagawas siya ug usa ka itlog. Kinailangan ni Tom na magsimula ulit. Kinahanglan nga magsugod pag-usab si Tom Ito ay libro ni Tony. Kini kay libro ni Tony. Kay Tony ang librong ito. Kay Tony kini na libro. Ito ay aklat ni Tony. Kini ang libro ni Tony. Kay Tony ang aklat na ito. Kini nga libro iya ni Tony. Gusto kong sabihin sa kanya na mahal ko siya. Gusto nako isulti sa iya nga gihigugma ko siya. Dapat mong bitawan ang paninigarilyo at pag-inom. Kinahanglan nga mohunong ka sa pagpanigarilyo ug pag-inom May problema ka ba sa kanila? Adunay ba kay problema sa ila. Maaari kang sumama kung gusto mo. Pwede ka mo kuyog kung gusto nimo. Hindi umamin ng kahit ano si Tom. Wala ni tug-an bisag unsa si Tom. Madalas humiga sa damo ang aking aso. Ang akong iro kanunay nagahigda sa kasagbutan. Nagtatanghalian siya ngayon. Naniudto siya karon. Mayroong malaking apoy kagabi. Adunay usa ka dakong sunog kagabii. Nagmamadali siyang mahabol ang tren. Nagdali-dali siya nga makaapas sa tren. Kaunti na lang ang natitirang kape sa kaldero. Gamay na lang ang nabilin nga kape sa kaldero. Ang Kroasya ay nasa timog-silangang bahagi ng Europa. Ang Croatia kay naa sa habagatan-sidlakang bahin sa Europa. Ang bansang Kroasya ay nasa timog-silangang bahagi ng Europa. Ang Nasud Croatia kay naa sa habagatan-sidlakang bahin sa Europa. Kailangan mong magtrabaho, hindi mag-isip. Kinahanglan nimo magtrabaho, ayaw hunahunaa. Mas maraming pamasko ang natanggap ng aking babaeng kapatid. Mas daghan ug nadawat nga pamasko ang akong iguson nga babaye Mas maraming aginaldo ang natanggap ng aking babaeng kapatid. Ang akong igsoon nakadawat ug daghang mga regalo sa Pasko. Nasa bilangguan na ngayon si Tom. Naa na sa prisohan karon si Tom. Ako ay lubos na bigo. Ako kay medyo na pakyas. Wala nang makakapigil sa akin ngayon. Wala?y makapugong kanako karon. Wala nang asukal. Wala nay asukar. Tumawag ako sayo kagabi upang ibigay ang mabuting balita. Nitawag ko sa imo kagabii aron ihatag sa imo ang maayong balita Tinawagan kita kagabi upang ibigay ang mabuting balita. Gitawagan tika gabii aron ihatag sa imo ang maayong balita. Kailangan ko pa rin ng tulong mo sa paghahanap ng aking mga susi. Kinahanglan nako ang imong tabang sa pagpangita sa akong mga yabi. Gaano kalaki ang iyong pamilya? Unsa kadako imong pamilya? Gusto ko ng kutsilyo. Gusto ko og kutsilyo. Nakakita ako ang isang lobo, isang soro at isang kuneho. Nakita ko ug usa ka lobo, usa ka singgalong ug usa ka koneho. Nakatira ka ba sa Turkey? sa Turkey ba ka nag puyo? Naninirahan ka ba sa Turkey? Nagpuyo ba ka sa Turkey? May nanunuod sayo. Naay nag tanaw sa imo. Malubha ang naging sakit ni Tom. Grabe Nabigo si Tom. Napakyas si Tom. Sobrang asim ng prutas na ito. Grabe ka aslom aning prutasa uy. Napaka asim ng prutas na ito. Aslom kaayo kini nga prutas. Kinailangan naming maglakad pauwi. Kinahanglan namo nga maglakaw pauli. Ang biktima ay namatay sa isang ospital sa Boston. Ang biktima kay namatay sa usa ka hospital sa Boston. Namatay ang biktima sa isang ospital sa Boston. Ang biktima namatay sa usa ka hospital sa Boston. Napakahirap talaga ng buhay minsan. Lisud gyud ang kinabuhi usahay. Sobrang hirap talaga ng buhay minsan. Grabe ka lisud gyud ang kinabuhi usahay. Anong mangyayari kung hindi tayo bigyan ni nanay ng pera? Unsa man ang mahitabo kung dili ta hatagan ug salapi ni mama? Magdamag silang nagsayawan. Nag sayaw sila tibuok gabii. Bago ang mga libro ng estudyanteng ito. Ang mga libro sa estudyante kay bag-o. Bago ang mga aklat ng estudyanteng ito. Ang mga libro sa estudyante kay bag-o. Bago ang mga aklat ng mag-aaral na ito. Bag-o ang mga libro sa mga estudyante. Bago ang mga libro ng mag-aaral na ito. Ang mga libro sa estudyante kay bag-o. Ginawa ko na ang aking takdang-aralin. Nahuman na nako ang akong buluhaton. Lumipad ang mga ibon patimog sa paghahanap ng init. Ni lupad ang mga langgam sa habagatan sa pag pangita ug init. Hindi ako nanunuod ng palabas na iyon. Wala ko ni tanaw ato na salida. Hindi ko pinapanuod ang palabas na iyon. Dili ko naga tanaw ato nga salida. Sinugod nila ang mga kalaban. Gisulong nila ang mga kontra. Ibabalik ko ang libro sa lalong madaling panahon. Ibalik ra nako ang libro sa labing dali na panahon. Ibabalik ko ang aklat sa lalong madaling panahon. ibalik ra nakao ang basahon sa labing dali na panahon. Sinabi niya sa akin ang lahat. Giingon niya tanan sa ako. Naghintay ako sa labas para sa kanya. Nag hulat ko sa gawas para sa iyaha. Bumibili kami ng mga CD. Nagapalit mi ug CD. Sa tingin ko sinadya iyon. Sa tanaw nako iyaha tong gituyo Hindi nangangagat ang mga asong tumatahol. Dili mamaak ang mga iro nga naga uwang. Anong oras siya dumating doon? Unsa sya orasa naabot didto? Magiging doktor siya pag-laki niya. Mahimo na siyang manambalay pag dako niya. Binigyan ko ng diksyunaryo ang aking lalaking kapatid. Gihatagan nakog diksyonaryo ang akoang igsuon nga lake. Mahal ko si Tom. Nahigugma ko kay Tom. Matalino siya. Utokan siya. Bago ito. Bag-o kini. Natalo nanaman sila. Na pildi na pud sila. Natalo ulit sila. Pildi na sad sila. Hindi sila tumakbo. Wala sila ni dagan. Eh ikaw? Ikaw uy? Ginalit nila ako. Gipasuko ko nila. Hindi ako sumisigaw. Wala ko ni singgit. Minahal ko si Tom. Gihigugma nako si Tom. Hindi ako uhaw. Wala ko gi uhaw. Mahal ako ni Tom. Naay paghigugma si Tom sa ako. Minahal ako ni Tom. Gihigugma ko ni Tom. Mayaman ka. Adunahan ka. Ikaw ay mayaman. Ikaw kay adunahan. Hindi ako nagtatrabaho. Dili ko naga trabaho. Hindi ako nagmumukmok. Wala ko nag tanga. Halikan mo ako, Tom. Tom, Haloki ko. Hinalikan ko si Tom. Gihalokan nako si Tom. Niyakap ko si Tom. Gi gakos nako si Tom. Tatawagan kita. Tawagan nako ka. Ako ang nanay ni Tom. Ako ang mama ni Tom. Niyakap ako ni Tom. Gi gakos ko ni Tom. Kumanta siya ng kanta. Ning kanta sya ug kanta. Bumalik ka sa loob. Balik didto sa sulod. Hindi nila ako pinansin. Wala ko nila tagda. Hindi pa ako nakakatulog. Wala pa ko nakatulog. Ako ang asawa ni Tom. Asawa ko ni tom. Tutulungan kita. Tabangan tika. Ito ay mga ibon. Mga langgam kini. Magkapitbahay kami. Silingan ra mi. Magkakapitbahay kami. Magkasilingan ra mi. Walang asin. Walay asin. Kakatapos ko lang. Bag-o ra ko nahuman. Nagulat ako. Nakuratan ko. Nagbibiro lang ako. Nag binuang ra ko. Huwag maging sakim. Ayaw pag binuraot. Hindi ko pa nasubukan. Wala pa nako na sulayan. Asawa ko siya. Siya akong asawa. Hindi ako makatigil. Dili nako mapugngan. Hindi ako sumigaw. Wala ko ni singgit. May nakita ako. Naa koy nakitan. Mahal kita, Tom. Gihigugma ko ikaw, Tom. Hindi ako makapaghintay. Dili nakokahulat. Hawakan mo ang kandila. Kupti ang kandila Naiintindihan kita. Kasabot ko sa imo. Susundan kita. Sundon tika. Magtatanong-tanong ako sa paligid. Mangutana ko sa palibot. Nakakatakot ang pagbabago. Hadlok ang pag bag-o. Sasama ako. Mo uban ko. Papayagan ko ito. Tugotan ko kini. Mayroon akong takdang-aralin. Naa koy asaynment. Ako ay taga Norway. Taga Norway ko. Taga Norway ako. Taga Norway rako. Mahal ko pa rin si Tom. Gihigugma pa nako si Tom. Magugustuhan ako ni Tom. Magustuhan jud ko ni Tom. Gusto ba ako ni Tom? Naka gusto kaha si Tom sa ako? Hindi siya naninigarilyo. Dili sya naga sigarilyo. Kailangan ako dito. Kinahanglan ko diri. Dinala niya ang kanyang aklat. Gidala niya iyang libro. Dinala niya ang kanyang libro. Gidala niya iyang libro. Ikaw ang aking kaibigan. Ikaw ang akong higala. Sira ang panulat. Guba akong pang sulat. Nawalan ako ng hikaw. Nawalaan ko ug ariyos. Hindi ko hinalikan si Tom. Wala nako gi halokan si Tom. Nananaginip ba si Tom? Nagdamgo ba si Tom? Handa ba tayo? Andam na ba ta? Handa na ba tayo? Andam na ba kita Tapos na ba tayo? Humana na ba kita? Umuulan nanaman. Nag-ulan na sad. Umuulan ulit. Ni ulan na pud. Hinalikan ni Tom ang aking kamay. Gi halokan ni Tom ang akong kamot. Talaga? Tinuod gyud? Bumaba ka dito! Naog diri! Umiiyak si Eliza. Naghilak si Eliza. Kumakain ako ng tokwa. Naga kaon ko ug tokwa. Sinuwerte sila. Suwerte sila. Naglakad ako mag-isa. Nag lakaw ko ako ra usa. Gusto ko ang mga pagong. Guato nako ang mga pawikan. Nagsisinungaling siya. Namakak na siya. Nakita ko si Tom doon. Nakitan nako si Tom didto. Mahal ko ang pagtuturo. Gusto nako ang pagtudlo. Nakita kong kumurap si Tom. Nakitan nako si Tom nga nipirat. Bago dito si Tom. Bag-o si Tom dinhi. Kailangan kong umalis. Kinahanglan nako mo lakaw. Sinong tinanong mo? Kinsay gipangutana nimo? Alam kong alam mo. Kabalo ko na kabalo ka. Maaari ba tayong sumayaw? Pwede ba tika makasayaw? Nawala ko ang aking telepono. Nawala nako akoang selpon. Oras na ng pagtulog. Oras na sa pag tulog. Gusto kita. Ganahan ko sa imo. Alam kong nagsinungaling si Tom. Kabalo ko nga namakak ra si Tom. Hindi ginusto ni Tom na pakasalan si Maria. Dili gusto ni Tom nga pakaslan si Maria. Kailangan ka ng pamilya mo. Kinahanglan ka sa imong pamilya. Bakit mahirap ang pagbabago? Nganong lisud ang pag bag-o. Magugustuhan ito ng ating mga apo. Ma ganahan jud ang atong mga apo ani. Ito ay isang luntiang kuwaderno. Kini usa ka berde nga notebook. Hindi naramdaman ni Tom ang lindol. Wala ka ramdam ug linog si Tom. Sa akin ang panulat na ito. Akoa kining pang sulat. Mahilig akong kumuha ng mga litrato. Ganahan ko naga kuha ug mga piktyurs. Si Tom ang bida sa palabas. Si tom ang bida sa salida. Sabihin mo kay Tom na handa na akong umalis. Ingna si Tom nga andam nako mo lakaw. Sinong nagsabi niyan sayo? Kinsay nag ingon ana sa imoha? Alin dito ang sayo? Asa diri imoha? Nagising ako mula sa bangungot. Nakamata ko sa akong damgo. Ang mga bata ay mga bisita. Bisita na ang mga bata. Paano ko malulutas ang problemang ito? Unsaon nako pag sulbad ani nga problema. Lagi silang nag-aaway. Kanunay ra sila naga away. Ang pagong ay walang ngipin. Walay ngipon ang pwaikan. Tinawagan ni Tom si Mary. Gitawagan ni Tom si Mary. Maglilinis ako ng kuwarto ko mamaya. Mag limpyo ko sa akong kwarto unya. Siya ba ay Hapon? Hapon na siya? Maghugas ka ng kamay. Pag hugas didto ug kamot. Kailan magugunaw ang mundo? Kanusa ang katupasan sa kalibutan? Alam ng lahat ang awiting ito. Kabalo silang tanan anang kantaha. Ano ang nangyayari dito? Unsay nahitabo dinhi? Hindi importante kung ilang libro ang iyong nabasa pero kung anong mga libro ang iyong nabasa. Dili hinungdanon kung pila ka mga libro ang imong nabasa apan kung unsang mga libro ang imong nabasa. Nagmamaneho si Tom ng Ford. Naga drayb si Tom. Ginising niya si Tom. Gipukaw niya si Tom. Masyado akong iyakin. Hilakon kaayo ko. Pwede po ba akong makakuha ng mga kupon? Pwede ba ko maka kuha ug kupon? Pagkalabas ng dalawa mula sa simbahan tumunog ang kampana. Paggawas sa duha sa simbahan, nagtingog na ang kampana. Maaring gamitin ang itlog bilang sandata. Ang mga itlog mahimong magamit nga hinagiban. Hindi na naninigarilyo si Tom. Dili naga panigarilyo si Tom. Nakahuli ako ng malaking isda kahapon. Nakadakop ko ug dako nga isda gahapon. Maraming tao nakapila sa linyang yan. Daghang taong nakalinya dha sa linya. Tahimik siya buong araw. Hilom ra siya tibuok adlaw. Kung di tayo mamamadali hindi natin maabutan ang huling tren. Kung wala ta nag dali dili jud nato maabsan ang kinalasan na tren. Mas mabigat siya kaysa sa akin ng sampung kilo. Mas bugat siya kaysa sa akoa ug diyes kilo. Sinisipon daw si Tom. Gi sip-on daw si Tom. Sandali lang. Huwat lang. Di nakasintas ang sapatos mo. Wala naka hikot imong sapatos. Kailangan ko ng bagong bisikleta. Kinahanglan nako ug bag-o nga bisikleta. May pera ako pambili lang niyan. Naa koy salapi pang palit ana. Pakidala si Tom dito. Dalaa sa si Tom diri. Walang kasing-saya ng naglalakbay nang mag-isa. Wala?y mas makalipay sama sa pagbiyahe nga mag-inusara. Kumakain ng tsitsaron si Nestor. Nagakaon si Nestor og tsitsaron. Kumakain ng ube si Nestor. Nagakaon si Nestor og ube. Kumakain ng pandesal si Nestor. Nagakaon si Nestor og pandesal. Kumakain ng tinapay si Nestor. Nagakaon si Nestor og pandesal. Kumakain ng tsokolate si Nestor. Nagakaon si Nestor og tsokolate. Kumakain ng puto si Nestor. Nagakaon si Nestor og puto. Kumakain ng puto bumbong si Nestor. Nagakaon si Nestor og putong bumbong. Kumakain ng ginataan si Nestor. Nagakaon si Nestor og ginataan. Kumakain ng ginataang bilu-bilo si Nestor. Nagakaon si Nestor og ginataang bilu-bilo. Kumakain ng ginataang monggo si Nestor. Nagakaon si Nestor og monggo. Kumakain ng sopas na monggo si Nestor. Nagakaon si Nestor og sopas na monggo. Kumakain ng sotanghon si Nestor. Nagakaon si Nestor og sotanghon. Kumakain ng hopia si Nestor. Nagakaon si Nestor og hopia. Kumakain ng siopao si Nestor. Nagakaon si Nestor og siopao. Kumakain ng pansit palabok si Nestor. Nagakaon si Nestor og pansit palabok. Kumakain ng litson si Nestor. Nagakaon si Nestor og litson. Kumakain ng kalamay si Nestor. Nagakaon si Nestor og kalamay. Kumakain ng biko si Nestor. Nagakaon si Nestor og biko. Kumakain ng lansones si Nestor. Nagakaon si Nestor og lansones. Kumakain ng kutsinta si Nestor. Nagakaon si Nestor og kutsina. Kumakain ng saging si Nestor. Nagakaon si Nestor og saging. Kumakain ng pritong saging si Nestor. Nagakaon si Nestor og gi nga pritong saging. Kumakain ng maja blanca si Nestor. Nagakaon si Nestor og maja blanca. Kumakain ng maja de ube si Nestor. Nagakaon si Nestor og maja de ube. Kumakain ng sinigwelas si Nestor. Nagakaon si Nestor og sinigwelas. Kumakain ng sinigang na baka si Nestor. Nagakaon si Nestor og sinigang na baka. Kumakain ng nilagang baka si Nestor. Nagakaon si Nestor og nilagang baka. Kumakain ng sinangag si Nestor. Nagakaon si Nestor og sinigang. Kumakain ng tsampurado si Nestor. Nagakaon si Nestor og tsampurado. Kumakain ng hawot si Nestor. Nagakaon si Nestor og hawot. Kumakain ng paksiw si Nestor. Nagakaon si Nestor og paksiw. Kumakain ng dinuguan si Nestor. Nagakaon si Nestor og dinuguan. Kumakain ng espasol si Nestor. Nagakaon si Nestor og espasol. Kumakain ng pan de ube si Nestor. Nagakaon si Nestor og pan de ube. Kumakain ng sago si Nestor. Nagakaon si Nestor og sago. Kumakain ng gulaman si Nestor. Nagakaon si Nestor og gulaman. Kumakain ng buko pandan si Nestor. Nagakaon si Nestor og buko pandan. Kumakain ng sago't gulaman si Nestor. Nagakaon si Nestor og sago't gulaman. Kumakain ng adobo si Nestor. Nagakaon si Nestor og adobo. Kumakain ng adobong manok si Nestor. Nagakaon si Nestor og adobong manok. Kumakain ng adobong baboy si Nestor. Nagakaon si Nestor og adobong baboy. Kumakain ng menudo si Nestor. Nagakaon si Nestor og menudo. Kumakain ng morcon si Nestor. Nagakaon si Nestor og morcon. Kumakain ng embutido si Nestor. Nagakaon si Nestor og embutido. Kumakain ng balut si Nestor. Nagakaon si Nestor og balut. Kumakain ng sapin-sapin si Nestor. Nagakaon si Nestor og sapin-sapin. Kumakain ng buko si Nestor. Nagakaon si Nestor og butong. Kumakain ng halo-halo si Nestor. Nagakaon si Nestor og halo-halo. Kumakain ng pansit buko si Nestor. Nagakaon si Nestor og pansit buko. Kumakain ng pansit luglog si Nestor. Nagakaon si Nestor og luglog. Kumakain ng pansit Malabon si Nestor. Nagakaon si Nestor og pansit Malabon. Kumakain ng sisig si Nestor. Nagakaon si Nestor og sisig. Kumain ng buko si Nestor. Nikaon si Nestor og butong. Kumain ng buko pandan si Nestor. Nikaon si Nestor og buko pandan. Kumain ng sisig si Nestor. Nikaon si Nestor og sisig.. Kumain ng litson si Nestor. Nikaon si Nestor og litson. Kumain ng sapin-sapin si Nestor. Nikaon si Nestor og sapin-sapin. Kumain ng tsampurado si Nestor. Nikaon si Nestor og tsampurado. Kumain ng pansit si Nestor. Nikaon si Nestor og pansit. Kumain ng tsokolate si Nestor. Nikaon si Nestor og tsokolate. Kumain ng biko si Nestor. Nikaon si Nestor og biko. Kumain ng suman si Nestor. Nikaon si Nestor og suman. Kumain ng tamales si Nestor. Nikaon si Nestor og tamales. Kumain ng lumpia si Nestor. Nikaon si Nestor og lumpia.. Kumain ng halo-halo si Nestor. Nikaon si Nestor og halo-halo. Kumain ng keyk si Nestor. Nikaon si Nestor og keyk. Kumain ng ube si Nestor. Nikaon si Nestor og ube. Kumain ng pandesal si Nestor. Nikaon si Nestor og pandesa. Kumain ng pan de ube si Nestor. Nikaon si Nestor og pan de ube. Kumain ng adobo si Nestor. Nikaon si Nestor og adobo. Kumain ng adobong manok si Nestor. Nikaon si Nestor og adobong manok. Kumain ng adobong baboy si Nestor. Nikaon si Nestor og adobong baboy. Kumain ng tinapay si Nestor. Nikaon si Nestor og pan. Kumain ng paella si Nestor. Nikaon si Nestor og paella. Kumain ng sorbetes si Nestor. Nikaon si Nestor og ice cream. Kakain ng menudo si Nestor. Mokaon og menudo si Nestor. Kakain ng maiz con hielo si Nestor. Mokaon og mais con yelo si Nestor. Kakain ng kutsinta si Nestor. Mokaon og kutsinta si Nestor. Kakain ng buko si Nestor. Mokaon og butong si Nestor. Kakain ng buko pandan si Nestor. Mokaon og buko pandan si Nestor. Kakain ng sinigwelas si Nestor. Mokaon og sinigwelas si Nestor. Kakain ng pritong saging si Nestor. Mokaon og pritong saging si Nestor. Kakain ng tsampurado si Nestor. Mokaon og tsampurado. Kakain ng hawot si Nestor. Mokaon og hawot si Nestor. Kakain ng nilagang baka si Nestor. Mokaon og nilagang baka si Nestor. Kakain ng sinigang na baka si Nestor. Mokaon og sinigang na baka si Nestor. Kakain ng sinangag si Nestor. Mokaon og sinigang si Nestor. Kakain ng tapa si Nestor. Mokaon og tapa si Nestor. Kakain ng bangus si Nestor. Mokaon og bangus si Nestor. Kakain ng dilis si Nestor. Mokaon og dilis si Nestor. Kakain ng adobo si Nestor. Mokaon og adobo si Nestor. Kakain ng adobong manok si Nestor. Mokaon og adobong manok si Nestpr. Kakain ng adobong baboy si Nestor. Mokaon og adobong baboy si Nestor. Kakain ng biko si Nestor. Mokaon og biko si Nestor. Kakain ng litson si Nestor. Mokaon og litson si Nestor. Kakain ng alimango si Nestor. Mokaon og kasag si Nestor. Kakain ng taba ng talangka si Nestor. Mokaon og taba sa langka si Nestor. Kakain ng hipon si Nestor. Mokaon og pasayan si Nestor. Kakain ng tahong si Nestor. Mokaon og tahong si Nestor. Kakain ng taho si Nestor. Mokaon og taho si Nestor. Gawang kawayan ang kastilyo niya. Ang iyang kastilyo hinimo sa kawayan. Gawang kahoy ang kastilyo niya. Ang iyang kastilyo hinimo sa kahoy. Gawang bato ang kastilyo niya. Ang iyang kastilyo hinimo sa bato. Gawang bakal ang kastilyo niya. Ang iyang kastilyo hinimo sa baso. Gawang bubog ang kastilyo niya. Ang iyang kastilyo hinimo sa bakal. Naging parang buhangin ang mga bituwin sa galaksiya. Nahimo ug balas ang mga bitoon sa galaksiya. Naging parang buhangin ang mga bituwin sa sanlibutan. Nahimo ug balas ang mga bitoon sa kalibutan. Kumakain ng saging si Tomas. Nagakaon ug saging si Tom. Iyan ay hindi magandang rason. Dili na sya nindot nga makatarungan. Naiyak ang mga matsin at unggoy sa gubat. Nang hilak ang mga unggoy sa lasang. Bawal ang aso sa kanyang siyudad. DIli pwede ang iro sa iyang syudad. May puting ibon sa hawla sa hardin. Adunay usa ka puti nga langgam sa hawla sa tanaman. Umiinom si Andres ng isang tsokolate sa tsokolateriya. Si Andrew nag-inom ug usa ka tsokolate sa tsokolate. Naririnig kong malimit ang "Akala mo'y maliit ka." Kanunay kong madungog nga "Giisip nimo nga gamay ka." Hindi nila alam na ang kalawakan ng sansinukob ay talagang-talagang malaking-malaki. Wala sila kabalo nga dako kaayo ang uniberso. Parang isang butil ng buhangin ang ating Tiyera sa dalampasigan. Ang among Tiya sa baybayon sama sa usa ka lugas nga balas. Talagang malaki ang sansinukob, at maliliit ang tao. Dako gyud ang uniberso, ug gamay ang mga tawo. Anong ginawa mo ngayong araw? Unsay gi himo nimo karong adlawa? Humuta sa bugambilya. Humuta sa bugambilya. Naka kita ka sa bugambilya ni Lola? Naka kita ka sa bugambilya ni Lola? Maytag naa tay bugambilya para naay lantawon sa beranda. Maytag naa tay bugambilya para naay lantawon sa beranda. Maaari ba akong humingi ng pabor sa iyo? Pwede ko mangayog pabor sa imo. Walang nagbigay sa akin niyan. Walay nag hatag sa ako ana. Wala akong pupuntahan. Wala koy adtoan. Ang tubig ay buhay. Ang tubig kay kinabuhi. Kumakain si Antonio ng tinutong. Nagakaon si Antonio og tinutong. Kumain si Antonio ng tinutong. Nikaon si Antonio og tunutong. Kakakain si Antonio ng tinutong. Nagakaon si Antonio og tinutong. Nakain si Antonio ng tinutong. Nikaon si Antonio og tunutong. Kakain si Antonio ng tinutong. Mokaon si Antonio og tinutong. Ipinakain si Antonio ng tinutong. Gipakaon si Antonio og tinutong. Ipinakakain si Antonio ng tinutong. Ginapakaon si Antonio og tinutong. Ipakakain si Antonio ng tinutong. Ginapakaon si Antonio og tinutong. Kinainan ni Antonio ang mangkok ng tinutong. Gikaon ni Antonio ang paksanan sa tinutong. Kinakainan ni Antonio ang mangkok ng tinutong. Ginakaunan ni Antonio ang paksanan sa tinutong. Kakainan ni Antonio ang mangkok ng tinutong. Kaunon ni Antonio ang panaksan sa tinutong. Kinain ni Antonio ang tinutong. Gikaon ni Antonio ang tinutong. Kakainin ni Antonio ang tinutong. Kaunon ni Antonio ang tinutong. Kinakain ni Antonio ang tinutong. Ginakaon ni Antonio ang tintuong. Ipinagkain ni Antonio si Celeste ng tinutong. Gipakaon ni Antonio si Celeste og tinutong. Ipagkakain ni Antonio si Celeste ng tinutong. Pakaunon ni Antonio si Celeste og tinutong. Ipinagkakain ni Antonio si Celeste ng tinutong. Ginapakaon ni Antonio si Celeste og tinutong. Ipinangkain ni Antonio ang mangkok ng tinutong. Gipakaon ni Antonio ang panaksan sa tinutong. Ipinangkakain ni Antonio ang mangkok ng tinutong. Ipakaon ni Antonio ang panaksan sa tinutong. Ipangkakain ni Antonio ang mangkok ng tinutong. ipakaon ni Antonio ang panaksan sa tinutong. Gusto mo bang matutong mag-piano? Gusto ka makabalo mag piano? Ang Anchorage ang pinakamalaking siyudad sa Alaska. Ang Anchorage ang kinadak-ang lungsod sa Alaska. Isang sirena si Mary. Usa ka sirena si Mary. Napakaganda ng mga bituin! Nindot kaayo ang mga bituon. Nanonood ng balita si Tom. Nag tanaw ug balita si Tom. Gusto ko lang matulog. Gusto lang nako matulog. Nagtagpo ang kanilang mga mata. Nagtagbo ang ilang mga mata. Nagsimula na ang pelikula. Nag sugod na ang sine. Parang galit sila sa isa't isa. Murag nasuko na sila sa usag-usa. Pareho tayong naguguluhan. Parehas rata nalibog. Bakit naman tayo tutulungan ni Tom? Ngano tabangan man ta ni Tom. Nakita ko siyang naglinis ng kuwarto. Nakitan nako siya nang limpyo og kwarto Ginagawa ko ang takdang-aralin pagkauwi mula sa eskwelahan. Gina himo nako akong mga buluhatong pag uli nako gikan sa eskwelahan. Doon ako makikipagkita sa kanya. Didto nako siya sugaton. Itinatanggi mo ba iyon? Gilimod ba nimo to? Hindi ito mura, no? Dili kini barato, dili ba. Ninakawan niya ako ng pera. Gikawatan kok niya ug salapi. Nakakadiri ka! Kaluod nimo uy. Sino ang kasama mo magdiwang ng Pasko? Kinsay kauban nimo mag saulog sa pasko? May koneksyon ang lahat. Ang matag usa adunay koneksyon. Konektado ang lahat. Konektado ang tanan. Upo! Lingkod! Magkasama silang nagbakasyon. Uban sila nag bakasyon. Hindi pinapakain ng pag-asa ang mga pamilya natin. Ang paglaum dili makapakaon sa atong mga pamilya. Mahalaga ang pamilya. Hinungdanon ang pamilya. Merong sumagot. Naay ni tubag. Sumagot ako. Nitubag ko. Umiinom ako ng isang tasa ng blubering tsa sa tsahan. Nag-inom ako usa ka tasa nga nagbula nga tsaa sa kalan. Ang kuro ng ibang dalubtala ay may septilyong planeta sa ating sansinukob, "1" na may 24 serong karugtong. Usa pa nga syentista naghunahuna nga adunay pito ka planeta sa atong uniberso, ang "1" nga adunay 24 nga mga zero. Magtaro keyk muna tayo sa kusina! Mag luto na ta ug keyk sa kusina. Magkeyk ng mangga muna tayo sa salas! Mag mangga keyk sa ta sa sala! Magkeyk ng ube muna tayo sa salas! Mag ube keyk sa ta sa sala! Maayos ang manggang keyk niya. Maayo ang iyang cake na mangga. Magmanggang keyk muna tayo sa salas! Mag manggang sa ta didto sa sala! Mag-ubeng keyk muna tayo sa salas! Mag ubeng keyk sa ta didto sa sala! Nakatakas ang unggoy. Nakatakas ang unggoy. Nawa'y ang Puwersa ay sumaiyo. Hinaut nga ang Kusug mag-uban kanimo. Nawa'y mapasaiyo ang Puwersa. Hinaut nga ang Kusug mag-uban kanimo. Nang ibang panahon ay magiging mabuti ang lahat, pag-asa natin iyon. Adlaw nga mamaayo ang tanan, gilauman namon kana. Nang mabuti ang lahat ngayon, ilusyon iyon. Maayo ang tanan karon, kana usa ka ilusyon. Walang bansa sa daigdig na ito'y ang pag-ibig ay hindi nagawang manunula ang mga mangingibig. Wala?y nasud dinhi sa kalibutan nga ang gugma wala magbuhat mga magbabalak nga magbabalak. Nililito ako ng sansinukob, at hindi ko maguni-guni na umiiral itong relo at wala siyang relohero. Ginalibug ako sa uniberso, ug dili ko mahunahuna nga adunay kini nga relo ug wala kini relohero. Ako ay parang yaong mga maliliit na bang-bang na nanganganinag dahil mababaw sila. Mura ko ug gagmay nga banger nga nagdan-ag tungod kay mabaw. Nawa'y sumainyo ang Puwersa. Hinaut nga ang Kusug mag-uban kanimo. Nawa'y mapasainyo ang Puwersa. Hinaut nga ang Kusug mag-uban kaninyo. Kakain ba ng melong sorbetes at sariwang tsokolateng keyk? Mokaon ba ka ug melon ice cream ug lab-as nga tsokolateng keyk? Nawa'y sumaiyo ang Puwersa. Hinaut nga ang Kusug mag-uban kanimo .` Mas barako kaysa yaong kay Juan ang kape ko. Ang akong kape mas barato kaysa kang Juan. Kapeng gulaman ang kinakain ni Enrico. Nagkaon si Enrico og kape nga gelatin. Naniniwala sa libreng sekso at pagmamaluho ang relihiyon ni Luis. Ang relihiyon ni Luis nagtuo sa libre nga sekso ug kaluho. Kung talagang dalubtala ang isip mo, walang kuwenta ang magbiyahe simple sa surpasyo ng basketbol na Tiyera ang tawag. Kung nagduhaduha gyud ang imong hunahuna, wala?y hinungdan nga mobiyahe yano sa basketball stadium nga gitawag og Tiyera. Magbulay tungkol sa sariling pag-iral, parte ng kalikasang pagkatao iyon. Hunahunaa kini nga hunahuna samtang nakig-uban ka sa uban. Nilalagyan ni Nestor ng kabuti ang nilulutong sopas. Gibutang ni Nestor ang mga uhong sa giluto nga sabaw. Nilalagyan ni Nestor ng luya ang nilulutong sopas. Gibutang ni Nestor ang luya sa giluto nga sabaw. Nilalagyan ni Nestor ng sili ang nilulutong sopas. Gibutang ni Nestor ang sili sa giluto nga sabaw. Nilalagyan ni Nestor ng kamote ang nilulutong sopas. Gibutang ni Nestor ang kamote sa giluto nga sabaw. Nilalagyan ni Nestor ng kamatis ang nilulutong sopas. Gibutang ni Nestor ang mga kamatis sa giluto nga sabaw. May ube sa loob ng tinapay ni Enrico. Adunay purpura sa sulud sa pan ni Enrico. May ube sa loob ng keyk ni Enrico. Adunay purpura sa sulud sa cake ni Enrico. Tsokolate ang lasa ng ayskrim ni Oscar. Tsokolate ang lasa ng ayskrim ni Oscar. Istroberi ang lasa ng ayskrim ni Rafael. Istroberi ang lasa ng ayskrim ni Rafael. Sana'y kumain tayo sa restawrang Byetnames. Unta mokaon kami sa restawran sa Vietnam. Sana'y kumain tayo sa restawrang Koreano. Unta mokaon kami sa restawran sa Korea. Sana'y kumain tayo sa restawrang Hapon. Unta mokaon kami sa restawran sa Chinese. Sana'y kumain tayo sa restawrang Pranses. Unta mokaon kami sa restwran sa France. Sana'y kumain tayo sa restawrang Aleman. Unta mokaon kami sa restwran sa Germany. Sana'y kumain tayo sa restawrang Intsik. Unta mokaon kami sa restwran sa Intsik. Sana'y kumain tayo sa restawrang Griyego. Unta mokaon kami sa restwran sa Greek. Sana'y kumain tayo sa restawrang Meksikano. Unta mokaon kami sa restwran sa Mexico. Sana'y kumain tayo sa restawrang Italyano. Unta mokaon kami sa restwran sa Italy. Sana'y kumain tayo sa restawrang Brasilyano. Unta mokaon kami sa restwran sa Brazil. Sana'y kumain tayo sa restawrang Portuges. Unta mokaon kami sa restwran sa Portuguese. Sana'y kumain tayo sa restawrang Kastila. Unta mokaon kami sa restwran sa Spain. Sana'y kumain tayo sa restawrang Suweko. Unta mokaon kami sa restwran sa Swedish. Sana'y kumain tayo sa restawrang Danes. Unta mokaon kami sa restwran sa Denmark. Sana'y kumain tayo sa restawrang Hawayano. Unta mokaon kami sa restwran sa Hawaii. Sana'y kumain tayo sa restawrang Taylandes. Unta mokaon kami sa restwran sa Thailand. Sana'y kumain tayo sa restawrang Arabo. Unta mokaon kami sa restwran sa Arabic. Sana'y kumain tayo sa restawrang Ruso. Unta mokaon kami sa restwran sa Russia. Umulan nang magaling sa siyudad niya. Kusog ang ulan sa iyang lungsod. Uulan nang magaling sa siyudad niya. Kusog ang ulan sa iyang lungsod. Umuulan nang magaling sa siyudad niya. Kusog ang ulan sa iyang lungsod. Umulan nang magaling sa kabundukan niya. Maayong miulan sa iyang bukid. Uulan nang magaling sa kabundukan niya. Maayong pag-ulan sa bukid. Berde ang kulay ng buhok ng halimaw. Berde ang kolor sa buhok sa monster. Tumingin kay Antonio ang halimaw. Gitan-aw sa monster si Antonio. Galing sa kabundukan ang halimaw. Ang monster gikan sa bukid. Galing sa karagatan ang halimaw. Ang monster gikan sa dagat. Galing sa disyerto ang halimaw. Ang monster gikan sa disyerto. Galing sa ilog ang halimaw. Ang monster gikan sa sapa. Galing sa gubat ang halimaw. Ang monster gikan sa giyera. Pumunta sa kabundukan ang halimaw. Ang monster mibiya sa bukid. Pumunta sa karagatan ang halimaw. Ang monster mibiya sa dagat. Umalis sa disyerto ang halimaw. Gibiyaan sa monster ang disyerto. Umalis sa ilog ang halimaw. Gibiyaan sa monster ang suba. Umalis sa gubat ang halimaw. Ni hawa sa lasang ang monster. Sa walang pasyensiya, nangyayari ang matagumpay na paggawa nang walang ginagawa. Sa walay pailub, malampuson nga pagbuhat nga wala?y trabaho ang mahitabo. Tatsulok ang mga pinto sa restawran doon. trianggulo ang mga pultahan didto sa restawran. Kuwadrado ang mga pinto sa restawran doon. Kuwadro ang mga pultahan sa restawran. Bilog ang mga pinto sa restawran doon. Lingin ang mga pultahan sa restawran didto. Hindi dapat mag-alala si Sami tungkol kay Layla. Dili kinahanglan mabalaka si Sami bahin kang Layla. Magiging maayos siya. Maayo ra siya. Dapat tumawid tayo nang ilog. Kinahanglan motabok kita sa suba. Ano kaya ang mga kabayo? Unsa ang mga kabayo? Tatsulok ang mga bintana sa restawran doon. trianggulo ang mga bintana didto sa restawran. Kuwadrado ang mga bintana sa restawran doon. Kuwadro ang mga bintana sa restawran. Bilog ang mga bintana sa restawran doon. Lingin ang mga bintana sa restawran didto. Nagbabasa ng libro si Gregorio sa restawran. Nagbasa og libro si Gregorio sa restawran. Nagbabasa ng diyaryo si Gregorio sa kapihan. Gibasa ni Gregorio ang usa ka pamantalaan sa kapihan. Tatsulok ang mga bintana sa kapihan doon. Trianggulo ang mga bintana didto sa kapihan. Kuwadrado ang mga bintana sa kapihan doon. Kuwadrado ang bintana didto sa kapihan. Bilog ang mga bintana sa kapihan doon. Lingin ang mga bintana didto sa kapihan. Tatsulok ang mga pinto sa kapihan doon. Trianggulo ang mga pultahan didto sa kapihan. Bilog ang mga pinto sa kapihan doon. Lingin ang mga pultahan didto sa kapihan. Tatsulok ang mga mesa sa tsokolateriya roon. Trianggulo ang mga lamesa didto sa tsokolaterya. Bilog ang mga mesa sa tsokolateriya roon. Lingin ang mga lamesa didto sa tsokolaterya. Pula ang mga mesa sa tsokolateriya roon. Pula ang mga lamesa sa tsokolaterya. Kulay-ube ang mga mesa sa tsokolateriya roon. Ang mga lamesa sa tsokolate didto purpura. Berde ang mga mesa sa tsokolateriya roon. Ang mga lamesa sa tsokolate didto berde. Kulay-abo ang mga silya sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan sa kapihan didto ubanon. Kulay-ube ang mga silya sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan sa kapihan didto purpura. Kulay-dalandan ang mga silya sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan sa kapihan didto adunay kahel. Kulay-rosas ang mga silya sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan sa kapihan didto adunay rosas. Itim ang mga silya sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan sa kapihan didto itum. Asul ang mga silya sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan sa kapihan didto asul. Dilaw ang mga silya sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan sa kapihan didto adunay dalag. Pula ang mga silya sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan sa kapihan didto pula. Puti ang mga silya sa kapihan doon. Puti ang mga lingkuranan sa kapihan didto. Kulay-tsokolate ang mga silya sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan sa kapihan didto brown. Berde ang mga silya sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan didto sa kapihan kay lunhaw. Kulay-tsokolate ang mga mesa sa kapihan doon. Ang mga lingkuranan didto sa kapihan kay tabunon. Berde ang mga mesa sa kapihan doon. Ang mga lamesa didto sa kapihan kay lunhaw. Kulay-abo ang mga mesa sa kapihan doon. Ang mga lamesa didto sa kapihan kay abohon. Siyano ang mga mesa sa kapihan doon. Ang mga lamesa didto sa kapihan kay siyan. May malaking kuwadradong salamin sa kapihan doon. Naay dakong kuwadrados nga salamin didto sa kapihan. May malaking tatsulok na salamin sa kapihan doon. Naay dakong trianggulo nga salamin didto sa kapihan. May malaking parihabang salamin sa kapihan doon. Naay dakong rektanggulo didto sa kapihan. May malaking bilog na salamin sa kapihan doon. Naay dakong lingin nga salamin didto sa kapihan. May malaking biluhabang salamin sa kapihan doon. Naay dakong pormag itlog nga salamin didto sa kapihan. Kulay-abo ang gilid ng salamin. Ang kilid sa salamin kay kolor abo. Kulay-dalandan ang gilid ng salamin. Kolor kahil ang kilid sa salamin. Kulay-ube ang gilid ng salamin. Kolor bayolet ang kilid sa salamin. Puti ang gilid ng salamin. Kolor puti ang kilid sa salamin. Kulay-tsokolate ang gilid ng salamin. Ang kilid sa salamin kay kolor tabunon. Asul ang gilid ng salamin. Kolor bughaw ang kilid sa salamin. Pula ang gilid ng salamin. Ang kilid sa salamin kay kolor pula. Kulay-abo ang gilid ng malaking biluhabang salamin. Abohon ang kilid sa dako nga murag itlog na salamin. Kulay-ube ang gilid ng malaking biluhabang salamin. Bayolet ang kilid sa dako nga murag itlog na salamin. Kulay-dalandan ang gilid ng malaking biluhabang salamin. Kolor kahil ang kilid sa dako nga mura itlog na salamin. Dilaw ang gilid ng malaking biluhabang salamin. kolor dalag ang kilid sa dako nga murag itlog na salamin. Pula ang gilid ng malaking biluhabang salamin. Pula ang kolor sa dako nga murag itlog na salamin. Kulay-tsokolate ang gilid ng malaking biluhabang salamin. Kolor tabunon ang kilid sa dako nga murag itlog na salamin. Berde ang gilid ng malaking biluhabang salamin. Kolor lunhaw ang kilid sa dako nga murag itlog na salamin. Kulay-abo ang gilid ng bilog na salamin. Abohon ang kolor sa kilid sa lingin nga salamin. Kulay-ube ang gilid ng bilog na salamin. Bayolet ang kilid sa lingin nga salamin. Kulay-kape ang gilid ng bilog na salamin. Kolor tabunon ang kilid sa lingin nga salamin. Bughaw ang gilid ng bilog na salamin. Kolor asul ang kilid sa lingin nga salamin. Berde ang gilid ng bilog na salamin. Kolor lunhaw ang kilid sa lingin nga salamin. Pula at berde ang kumot. Kolor pula og lunhaw ang kolor sa habol. Pula at itim ang kumot. Pula og itum ang kolor sa habol. Pula at dilaw ang kumot. Pula ogdalag ang kolor sa habol. Pula at puti ang kumot. Pula og puti ang kolor sa habol. Pula at kulay-dalandan ang kumot. Pula og kahil ang kolor sa habol. Berde at kulay-abo ang kumot. Lunhaw og abohon ang kolor sa habol. Berde at kulay-tsokolate ang kumot. Lunhaw og tabunon ang kolor sa habol. Berde at biyoleta ang kumot. Lunhaw og bayolet ang kolr sa habol. Berde at puti ang kumot. Lunhaw og puti ang kolor sa habol. Berde at kulay-rosas ang kumot. Lunhaw og rosa ang kolor sa habol. Berde at itim ang kumot. Lunhaw og itum ang kolor sa habol. Berde at kulay-dalandan ang kumot. Lunhaw og kahil ang kolor sa habol. Berde at kulay-kape ang kumot. Lunhaw og tabunon ang kolor sa habol. Berde at lila ang unan. Lungtian og bayolet ang kolor sa habol. Berde at puti ang unan. Lungtiang og puti ang kolor sa habol. Berde at puti ang kurtina. Lungtian og puti ang kolor sa kurtina. Berde at biyoleta ang kurtina. Lungtian og bayolet ang kolor sa kurtina. Berde at bughaw ang kurtina. Lungtian og asul ang kolor sa kurtina. Berde at kulay-kape ang kurtina. Lungtian og tabunon ang kolor sa kurtina. Puti at pula ang kamiseta. Puti og pula ang kolor sa sanina. Puti at berde ang kamiseta. Puti og luntian ang kolor sa sanina. Puti at itim ang kamiseta. Puti og itum ang kolor sa sanina. Berde at pula ang kamiseta. Luntian og pula ang kolor sa sanina. Berde at itim ang kamiseta. Luntian og itum ang kolor sa sanina. Berde at dilaw ang kamiseta. Luntian og dalag ang kolor sa sanina. Berde at kulay-dalandan ang kamiseta. Luntian og kahil ang kolor sa sanina. Berde at kulay-kape ang kamiseta. Luntian og tabunon ang kolor sa sanina. Berde at lila ang kamiseta. Luntian og bayolet ang kolor sa sanina. Berde at kulay-tsokolate ang kamiseta. Luntian og tabunon ang kolor sa sanina. Pula at puti ang baso. Pula og puti ang baso. Pula at dilaw ang baso. Pula og dalag ang baso. Pula at itim ang baso. Pula og itum ang baso. Pula at lila ang baso. Pula og bayolet ang baso. Pula at kayumanggi ang baso. Pula og tabunon ang baso. Berde at pula ang baso. Luntian og pula ang baso. Berde at puti ang baso. Luntian og puti ang baso. Berde at biyoleta ang baso. Luntian og bayolet ang baso. Berde at kulay-tsokolate ang baso. Luntian og tabunon ang baso. Berde at kulay-kape ang baso. Luntian og tabunon ang baso. Kulay-rosas at bughaw ang panuos. Rosa og asul ang baso. Kulay-dalandan at bughaw ang panuos. Rosa og asul ang kolor. Kulay-ube at bughaw ang panuos. Bayolet og asul ang kolor. Biyoleta at bughaw ang panuos. Bayolet og asul ang kolor. Pula at bughaw ang panuos. Pula og asul ang kolor. Pula at itim ang dyaket. Pula og itum ang dyaket. Puti at dilaw ang dyaket. Pula og dalag ang dyaket. Berde at dilaw ang dyaket. Luntian og dalag ang dyaket. Berde at puti ang dyaket. Luntian og puti ang dyaket. Berde at kulay-tsokolate ang dyaket. Luntian og tabunon ang dyaket. Berde at kulay-kape ang dyaket. Luntian og tabunon ang dyaket. Kulay-dayap ang dyaket. Luntian ang dyaket. Berde at puti ang sambalilo. Luntian og puti ang kalo. Berde at bughaw ang sambalilo. Luntian og asula ng kalo. Berde at kulay-tsokolate ang sambalilo. Luntian og tabunon ang kalo. Berde at kulay-kape ang sambalilo. Luntian og tabunon ang kalo. Kita sa labas ng pulang bintana ang kabilugan ng buwan. Kita sa gawas sa pula nga bintana ang takdol nga bulan. Kita sa labas ng kulay-dalandang bintana ang kabilugan ng buwan. Kita sa gawas sa kahil nga bintana ang takdol nga bulan. Kita sa labas ng lilang bintana ang kabilugan ng buwan. Kita sa gawas sa pula nga bintana ang takdol nga bulan. Kita sa labas ng berdeng bintana ang kabilugan ng buwan. Kita sa gawas sa luntian nga bintana ang takdol nga bulan. Kita sa labas ng kulay-kapeng bintana ang kabilugan ng buwan. Kita sa gawas sa tabunon nga bintana ang takdol nga bulan. Puti at itim ang maskara. Puti og itom ang maskara. Puti at dilaw ang maskara. Puti og dalag ang maskara. Puti at pula ang maskara. Puti og pula ang maskara. Puti at kulay-kape ang maskara. Puti og tabunon ang maskara. Puti at kulay-tsokolate ang maskara. Puti og tabunon ang maskara. Puti at kayumanggi ang maskara. Puti og tabunon ang maskara. Puti at lila ang maskara. Puti og bayolet ang maskara. Puti at kulay-ube ang maskara. Puti og bayolet ang maskara. Berde at itim ang maskara. Luntian og puti ang maskara. Berde at puti ang maskara. Luntian og tabunon ang maskara. Berde at kulay-tsokolate ang maskara. Luntian og tabunon ang maskara. Berde at kayumanggi ang maskara. Luntian og tabunon ang maskara. Berde at kulay-kape ang maskara. Luntian og tabunon ang maskara. Ilang episode na ng One Piece yung napanood mo? Pila na ka yugto sa One Piece ang imong natan-aw? Pasensya na di ako nakapagreply sayo kaagad, busy kasi ako. Pasensya na wala ko ka reply nimo dayon, kay nagkapuliki ko. Gusto mo bang pumunta ako ng Japan para makita ka? Ganahan ka moadto ko sa Japan para makitan tika? Ako lang ba ang kaibigan mong hindi Japanese? Ako ra ba ang imong higala nga dili Hapon? Ang pangalan ko ay Tom. Ang akong ngalan kay Tom. Mahal kita! "Mahal din kita!" Gihigugma tika! "Gihigugma pud tika!" Pumupunta si Tom sa bahay ng mga magulang nya tuwing sabado at linggo Si Tom nagaadto sa balay sa iyang mga ginikanan matag katapusan sa semana. HIndi siya dalubhasa sa kasaysayan. Dili siya eksperto sa kasaysayan. Hindi ako makapagbasa dito. Naiinis ako sa sobrang kaliwanagan. Dili nako mabasa kini. Nag lagot ko kay hayag kaayo. Sinubukan ni Tom yakapin si Maria. Gisulayan ni Tom nga gakson si Maria. Kung ako ikaw, hindi ko iyon papansinin. Kung ako ikaw, dili ko kana tagdon. Masaya si Tom. Malipayon si Tom. Si Tom ay masaya. Si Tom kay maliupayon. Hindi kailanman umaalis ng bahay ang aking kaibigan na walang sigarilyo. Ang akong mga higala dili gyud mobiya sa balay nga walay sigarilyo. Huwag bumigong dumating dito sa takdang oras. Ayaw pakyasa nga moanhi dinhi sa husto nga oras. Itinuturi mo ba ang iyong sarili na matatas na mananalita ng Pranses? Giisip ba nimo ang imong kaugalingon nga usa ka larino nga nagsulti sa Pranses. Maaari mo ba akong turuan kung paano iyan gawin? Pwede ko nimo tudloan kung unsaon na pagbuhat? Kawawang pusa! Hindi niya mahuli ang maliksing daga. Kaluoy sa iring! Dili niya madakup ang hidlas nga daga. Mayroon kaming kakaunting pagkakataon na magsalita ng Aleman. Gamay ra ang among oportunidad nga makasulti sa Aleman. Mayroon tayong kakaunting pagkakataon na magsalita ng Aleman. Gamay ra ang atong oportunidad nga makasulti sa Aleman. Sana makapunta ako sa Hapon. Unta makaadto ko sa Japan. Sining ba ito? Arte ba kini? Ang aking tiyuhin ay napakamayaman. Dato kaayo ang akong uyoan. Madaling mabuhol ang sinulid na ito. Kini nga hilo dali nga mahabol. Walang pulang sinulid. Walay pula nga hilo. Hindi magaling magsalita ng Pranses si Juan. Dili hawd mo estorya ug Pranses si Juan. Ekkantu. Pag-awit. Magandang araw. Ikaw ba si Sherlock Holmes? Maayong adlaw. Ikaw ba si Sherlock Holmes? Who will read a book that thick? Kinsa ang mobasa sa usa ka libro nga ingon ana kabaga? Akala ko desperado ka nang gawin iyan. Abi nako desperado na nimo nang buhaton. Ang mga problema sa pagtulog ay tinatawag na insomnia. Ang mga problema sa pagkatulog gitawag nga insomnia. Hindi namin mapigilan na mamangha sa kaniyang talento. Dili namo malikayan nga mahibulong sa iyang talento. Napapagod na ako sa walang-katapusang reklamo mo. Gikapoy na ko sa imong walay katapusan nga mga reklamo. Sinabi ni Tom na hindi niya alam kung saan binili ni Mary ang bisikleta niya. Ingon ni Tom nga wala siya kabalo kung diin gipalit ni Mary ang iyang bayk. Sige lang! Sige ra! Isang beses tumungo si Tom. Ka usa ra ni adto si Tom. Paano nila ginawa iyan? Giunsa na nila pag buhat? Sa kabutihang-palad, walang pasahero na nasaktan. Maayo na lang, wala?y pasahero nga nasakitan. Alam mo ba ang sikreto ng mahabang buhay? Kabalo ba ka unsay sekreto sa taas nga kinabuhi? Tila isang linggong hindi nag-ahit si Tom. Si Tom ingon wala mag-ahit sa usa ka semana. Baka mamatay si Tom. Basig mamatay si Tom. Hindi ko alam kung nasaan iyan. Wala ko kabalo kung asa na dapit. Sabihin mo kay Tom kung bakit hindi ka makakapunta. Ingni si Tom kung nganong dili ka makaadto. Ang tunay kong pangalan ay Tom. Ang tinuod nakong ngalan kay Tom. Puwede mong gawin iyan. Pwede na nimo himuon. Sa tingin mo ba ay malungkot si Tom? Sa tanaw nimo masulub-on si Tom? Hinihintay kita. Gi hulat tika. Sundan mo ako ngayon. Sundi ko karon. Naghahanap lang sila ng dahilan para sisantehin ka. Nangita ra na sila ug pamaagi aron mapahawa ka. Sinadya niya ang kaniyang pagkakamali. Gituyo niya iyahang sayup. Hindi ako makakatigil. Dili nako mapugngan. Bakit ang saya-saya ninyo? Ngano lipay kaayo mo? Kayang magbisikleta ni Bill. Kaya mag bayk ni Bill. Naniniwala ka ba sa ikinukuwento niya? Mo tuo ka sa iyang gipang sulti? Hindi pa pumupunta sa eskwelahan si Tom. Wala pa ni adto si Tom sa eskwelahan. Isang bagay lamang ang nais ko. Usa ra ka gamit akong gusto. Akala mo ba siya ang lalake? Abi nimo siya tong lake? Ginagamit ko ang bolpen na binigay mo sa akin. Gigamit nako ang bolpen na imohang gihatag. Akala niya hindi mo iyon gagawin. Abi niya dili to nimo buhaton. Nakalimutan ba niyang kasintahan ko siya? Nalimtan ba niya na uyab nako siya? Nakalimutan ba nila na kaarawan ko bukas? Nalimtan nila na bertdey nako ugma? Akala namin hindi mo nagustuhan. Abi nako dili nimo magustuhan. Akala nila hindi niya nagustuhan ang regalo. Pagtuo nila na wala ka ganahi sa regalo. Paano mo papalitan iyan? Unsaon nimo pag-ilis ani? Hindi pa ako tapos sa iyo. Wala pa ko nahuman sa imo. Sa tingin ko mahahanap mo siya. Panan-aw nako makit-an nimo siya. Tama ba siya? Husto ba siya? Mabilis siyang magbilang. Paspas siya mag-ihap. Huwag mong ulitin ang sarili mo! Ayaw sublia imong kaugalingon! Akala nila hindi namin nagustuhan. Pagtuo nila wala mi ganahi. Akala namin hindi nila nagustuhan. Pagtuo namo dili sila ganahan. Akala namin kumakanta ka. Pagtuo namo nikanta ka. Akala namin ika'y kumakanta. Nagtuo kami nga nagkanta ka. Akala namin ika'y natutulog. Nagtuo kami nga natulog ka. Akala namin ika'y umiiyak. Nagtuo kami nga naghilak ka. Tumigil ba ang singer sa pagkanta? Mihunong ba sa pagkanta ang mag-aawit? Maaga bang nilisanin ng mga estudyante ang silid-aralan? Sayo ba nga nanggawas ang mga estudyante sa klase? Nakita mo ba anong ginawa nila sa pabo? Nakita ba nimo kung unsa ang ilang gibuhat sa pabo? Umalis ba sa sasakyan ang drayber? Gibiyaan ba sa drayber ang sakyanan? Huminto ba ang kotse sa tapat ng bangko? Mihunong ba ang kotse atbang sa bangko? Nakalimutan ba ng mga batang magsipilyo ng mga ngipin bago sila pumaroon sa kama? Nakalimot ba ang mga bata na manutbras usa muadtog kwarto? Nakalimutan ba nilang bibisitahin ko sila ngayong araw na'to? Nakalimot sila na bisitahon nako sila karong adlawa? Nakalimutan nilang may susi ako para sa pintuang 'yon. Nakalimot sila na naa koy susi atong pultahana. Akala mo ba hindi ako dadating? Abi ba nimo na di ko muabot? Mas malakas ako kesa sa kapatid kong lalaki. Mas kusgan ko kaysa sa akong igsuon nga laki. Ang bolpen na hawak ko ngayon ay hindi sa'yo. Ang bolpen na akong gigunitan karon kay dili imoha. Ang bolpen na ibinigay ko kay Sarah ay pula. Ang bolpen nga akong gihatag kay Sarah kay puwa. Kakakita ko lang ang aklat na binili mo. Bag-o ra nako nakita imong libro nga pinalit. Ang kutsara sa tabi ng tinidor ay marumi. Ang kutsara tapad sa tinidor kay hugaw. Ang kutsara na dinilaan ng aso ay gawa sa plastik. Ang kutsara na gitilapan sa iro kay hinimo sa plastik. Ang pasta na kinain mo'y may napakakonting asin. Ang pasta nga imong gikaon kay gamay ra kaayo ang asin. Ang tubig na ininom ng pusa ay hindi maalat. Ang tubig nga giinom sa iring kay dili parat. Sanay na akong lumakad papuntang trabaho. Anad nako mulakaw padulong trabaho. Sanay na akong kumain ng matatamis. Anad nako mukaon ug mga tam-is. Ideya ng nanay ko 'yan! Ideya na sa akong mama! Wala dito ang sanggol. Wala diri ang bata. Kinakausap niya ang mga halaman. Ginastoryahan niya ang mga tanom. Sinong nagsabi na masama 'to? Kinsay nag ingon nga daotan ni? Kinain ng pating ang prinsesa. Gikaon sa iho ang prinsesa. Taga Sebilya ang asawa niya. Taga Sebilya ang iyang asawa. May mga taong nagsasabi na nilason si Mary. Naay uban tawo nag-ingon nga gihiloan si Mary. Naniniwala ka ba talaga sa salamangka? Gatuo gyod kag madyik? Hindi ko prinito ang donat. Wala nako giprito ang donat. Nakalimutan ba ninyo na ako ang bos dito? Nakalimot ba mo na ako inyong bos diri? Nakalimutan namin na ayaw mo ng pizza. Nakalimot mi nga di diay ka ganahan ug pizza. Puwede muna sa amin si Tom kung gusto niya Pwede diri usa si Tom ug gusto niya. Dumating ang sagot matapos ang tatlong araw. Niabot ang tubag pagkahuman sa tulo ka adlaw. Maghanda-handa ka na. Pagpangandam na. Ito ay bago. Bag-o ni. Nagtatrabaho ako sa Boston. Gatrabaho ko sa Boston. May sira ang aking telebisyon. Naay guba akong telebisyon. Narinig ko na nakatira sa Boston si Tom. Nakadungog ko na nakapuyo sa Boston si Tom. Ganyan ka ba katanga? Ingon niana gayod ka katanga? Nagkasipon si Tom. Gisip-on si Tom. Magaaral lumangoy si Tom ngayong tag-init. Magtuon ug langoy si Tom karong ting-init. Baliw ka. Buang ka. Doble ang edad sakin ni Tom. Doble ang edad nako ni Tom. Gusto ko na magyakapan kayo. Gusto nako mag-ginaksanay mo. Alam mo bang hindi marunong magmaneho si Tom? Kabalo ba ka na di kamao magdrayb si Tom. Isara! Sirad-a! Bakit mo hinayaan si Tom na gawin iyon? Nganong gipasagdan nimo nga buhaton to ni Tom? Alam ba ni Tom na di natin kaya iyan? Kabalo ba si Tom nga di nato na kaya? Wala akong ibang masabi. Wala nakoy laing masulti. Huwag kang lumakad sa ilalim ng hagdan. Ayaw og agi sa ilalom sa hagdanan. Hindi ko alam kung saan magsisimula. Wala nako kabalo asa magsugod. Hindi gumagana ang projector. Dili mugana ang projector. Kailan mo binili iyang relo? Kanus-a nimo na gipalit ang relo? Nabubuhay ng tatlong araw ang paruparo. Mabuhi ra na og tolo ka adlaw ang alibangbang. Nagdesisyon na si Tom. Nakadesisyon na si Tom. Bulag si Tom dati. Buta sauna si Tom. Bulag si Tom noon. Buta si Tom kaniadto. Makakalaboso ka. Prisohon ka. Makukulong ka. Mapriso ka. Hulaan mo lang. Tagnaa lang. Talagang wala akong alam. Wala gyud ko kabalo. Iginigiit ni Tom na siya ay inosente. Giinsistir ni Tom nga wala siyay sala. Huwag mong sabihin kanino man. Ayaw isulti kay bisan kinsa. Ginagawa ni Mary ang mga iniuutos sa kanya. Ginabuhat ni Mary ang mga sugo sa iya. Ang dami nnaman ng trabaho! Kadaghan ba sa buhatonon! Iniintriga nya ako. Giintriga ko niya. Wala man lang natira para tumulong sa paglilinis. Wala man lay nagpabilin para mutabang ug limpyo. Kulay-rosas ang buhangin sa dalampasigan doon. Pingk ang balas didto sa baybayon. Kulay-rosas ang buhangin sa aplaya roon. Pingk ang balas didto sa aplaya. Kulay-rosas ang buhangin sa tabing-dagat doon. Pingk ang balas didto na baybay. Kulay-abo ang buhangin sa dalampasigan doon. Abohon ang balas didto na baybay. Kulay-abo ang buhangin sa aplaya roon. Abohon ang balas didto sa aplaya. Kulay-abo ang buhangin sa tabing-dagat doon. Abohan ang balas didto sa kilid sa dagat. Puti ang buhangin sa dalampasigan doon. Puti ang balas didto sa baybay. Puti ang buhangin sa aplaya roon. Puti ang balas sa didto sa aplaya. Puti ang buhangin sa tabing-dagat doon. Puti ang balas didto sa kilid sa dagat. Gusto mo ba ang brokuli? Ganahan baka ug brokuli? Matangkad ang babae. Tangkad ang babae. Sinusubukan kong magsalin. Nag sulay kog bilin. Haja makar tagay sung kagman. Kinahanglan ang hedkwarter sa Tji Sung Kajma. Nakatulog ako sa gitna ng konsyerto. Naka tulog ko sa tungtunga sa konsyerto. Walang suot na alahas si Layla. Walay suot na alahas si Layla. Buong gabi kaming sumayaw nina Tom. Hangtud gabii mi nanayaw nila Tom. Bumili ng bagong camera si Mary para ipalit sa isang hiniram niya kay Tom at nawala. Nag palit ug bag ong kamera si mary para iilis sa isa ka kamera ni Tom na iyang nawala. Mahirap basahin ang nakasulat. Lisod basahon ang naka sulat. May ubo ka ba o sipon? Naa ba kay ubo o sip-on? Ano ang dahilan ng iyong pagdalaw? Unsa imong rason sa pagbisita? Ano ang ipapangalan mo sa iyong manyika? Unsay ipangalan nimo sa imong manika? Sino ang gagawa ng ano? Kinsay mubuhat sa kuan? Sinundan namin kayo. Gisundan ka namo. Paano ko malalaman na hindi ka nagtatrabaho para kay Tom? Unsaon nako pagkabalo na wala ka nagtrabaho para kay Tom? Binigyan niya siya ng bagong pangalan. Gihatagan siyag bag ong pangalan. Gusto ni Tom ng sagot. Gusto ug tubag si Tom. Hintayin ang berdeng ilaw bago tumawid. Hulata ang berde nga suga bag-o mutabok. Ipinanganak ako noong ika-10 ng Oktubre 1972. Gipanganak ko atong oktubre 10 tuig 1972. Bakit ka nasasabi ng paalam? Nganong niingon kag babye? Naniniwala sila na tapat siya. Nagatuo sila na matinud-anon siya. Ibinili ko siya ng relo. Gipalitan nako siya ug relo. Medyo guwapo si Tom, no? Murag guwapo si Tom,no? Sinong nagsabi sa iyo na bumili ka ng kotse? Kinsay nag ingon sa imo na mupalit kag sakyanan? Bakit ka nagaaral ng Pranses? Nganong nag eskwela kag pranses? Hindi papasa sa eksaminasyon si Mary kung hindi siya tinulungan ni Tom na magaral. Dili maka pasa si Mary sa ilang eksam kung wala siya gitabangan ug tuon ni Tom. Hindi pula ang buhok ni Tom, no? Dili pula ang buhok ni tom, no? Hindi ko gustong gawin iyan. Dili naku na gusto buhaton. Hindi nagkaroon ng pagkakataon si Tom na gawin iyan. Wala nagkahigayon si Tom na buhaton kini. Alam mo ba na ang spaghetti ay tumutubo sa puno ng spaghetti? Kabalo ka na ang spaghetti kay nitubo sa puno sa spaghetti? Kailangan kitang kausapin. Kailangan nako kang maistorya. Dapat makausap kita. Dapat maistorya kita Pumupunta sa moske si Mennad kada linggo. Naga adto sa moske si Mennad kada Domingo. Natutulog pa rin sila sa kani-kanilang mga kuwarto. Natulog gihapon sila sa ilang kuwarto Malakas-lakas si Tom para gawin iyan mag-isa. May pagka kusgan si Tom para buhaton niya kini mag inusara. Nanalo si Tom. Nadaog si Tom. Sabi ni Tom na tapos na siyang gawin iyan. Ingon si Tom na humana niya nag buhat. Maganda sana kung sama-sama tayong nagbiyahe. Nindot unta kung kauban ta ninyo mag biyahe. Saan ka nagpuputol ng puno? Asa ka nagputol ug puno? Alam mong sinabi ni Tom na hindi niya gagawin iyan, 'di ba? kabalo kang giingon ni tom na dili niya na kaya buhaton, di ba? Bayolente si Tom. Bayolente si Tom. Nakapunta ka na ba sa Alemanya? Naka adto naba ka sa Alemanya? Bikolano ako. Bikolano ko. Mukhang pugad ang buhok ko. Murag salag akong buhok. Lumingon ka at ipikit ang mga mata mo. Mulingi ka ug ipiyong imong mga mata. Hindi ko inasahan na makikita kong muli si Tom. Wala ko nag dahum na makita nako usab si Tom. Tumanggap siya ng malaking sahod. Nagdawat siya ug dako nga sweldo. Naku! Ang lamig ngayon. Hala! katugnaw ba karun. Kailangan kong matuto ng Pranses. Kailangan nako makabalo ug Pranses. Malaki na ba ang kuwarto para sa iyo? Dako na ba ang kwarto para sa imo? Hindi ko kayang tumakbo na kasingbilis niya. Dili nako kaya mudangan ug pas-pas kaparehas sa iya. Hindi siya nakukuntento. Wala siya nakuntento. Alam ko na hindi mo magagawa iyan ng walang anumang tulong. Kabalo ko na dili nimo na mabuhat kung walay mutabang na bisang kinsa. Ang ganda ng mundo! Kanindot sa kalibutan! Umuwi pa-Australia si Tom. Ni-uli si tom pa Australia. Ang klase ay mula alas-otso ng umaga hanggang tanghali. Ang klase kay magsugod sa alas-otso sa bunta hantud udto. Hindi handa si Tom na gawin ito. Dili pa andam si Tom na buhaton ni. Nagaral sila sa iisang unibersidad. Nag eskuwela sila sa usa ka eskuwelahan. May nakita ka sa kuwarto? Naa kay nakit-an sa kuwarto? Ba't ka naparito? Nganung naa ka diri? Mayroon dapat akong sasabihin. Naa unta koy iingon. Sino ang may gawa niyan kahapon? Kinsa ang nagbuhat niana gahapon? Sa planeta ni Marlin, mayroong mga higanteng longganisa. Sa planeta ni Marlin, naay mga higante nga soriso. Magaling gumawa ng tsampurado si Lizbeth. Hawod mo buhat ug tsampurado si Lizbeth. Haluhalo ang kinain ni Dylan sa umaga. Haluhalo ang gikaon ganihang buntag ni Dylan. Kumain ang mga bata ng pan de ube. Nikaon ang mga bata ug pan de ube. Naabuhan ang bayan nila dahil sa bulkan. Naabuhan ang ilang baryo tungod sa bulkan. Tilapya at kanin ang kinain ni Vito. Tilapya ug kan-on ang gikaon ganiha ni Vito. Espasol ang niluto ni Vito. Espasol ang giluto ni Vito. Kawayan ang bahay nila. Kawayan ang ilang balay. Kastilyong kawayan ang ginawa ni Vito. Kawayan na kastilyo ang gibuhat ni Vito. May makopa at lansones sa buslo. Naay makopa ug lansones sa buslo. Maraming mga bulkan sa kapuluan. Daghan ug bulkan sa kapupud-an. May mga gumamela sa paligid ng kastilyo. Naay mga gumamela sa kilid sa palasyo. Sa pista, may litson at marami pang pagkain. Sa pista naay litson, ug daghan na pag-kaon. Naghahanap siya ng kawayan para gumawa ng bahay. Nangita siya og kawayan aron himuon og balay. Magaling ang ideya niya tungkol sa kinabukasan. Maayo iyang nahunahunaan mahituod sa umaabot. Magtanim kayo ng ube sa paligid ng bahay. Pagtanom mog ube sa palibot sa balay. Magtanim kayo ng balinghoy sa paligid ng bahay. Pagtanom mog balanghoy palibot sa balay. Maglaga ng balinghoy sa kaserola. Paglutog balanghoy sa kaldero. Maglaga ng ube sa kaserola. Paglutog ube sa kaldero. Naglaga ng balinghoy sa kaserola. Nagluto og balanghoy sa kaldero. Naglaga ng ube sa kaserola. Naglaga og ube sa kaldero. Maglalaga ng balinghoy sa kaserola. Magpabukal og balanghoy sa kaldero. Maglalaga ng ube sa kaserola. Magpabukal og ube sa kaldero. Nilaga niya ang balinghoy sa kusina. Gipabukalan niya ang balanghoy sa kusina. Nilaga niya ang ube sa kusina. Gipabukalan niya ang ube sa kusina. Hinalo niya ang ube sa kaserola. Gihalo niya ang ube sa kaldero. Hinahalo niya ang ube sa kaserola. Ginahalo niya ang ube sa kaldero. Gumawa si Vito ng bahay na kawayan. Nagbuhat og balayng kawayan si Vito. Kawayan ang antigong templo nila. kawayan ilang karaan na templo. Dapat masabihan si Tom na hindi dapat niya iyon gawin. Maignan dapat to si Tom nga dili to buhaton. Maraming bulaklak sa hardin ni Juan. Daghan og bulak sa tanaman ni Juan. May mga alitaptap sa bukid sa gabi. Naay mga aninipot sa bukid taga gabii. May mga kalabaw sa bukid ni Juan. Naay mgaa kabaw sa bukid ni Juan. May mga kambing sa bukid ni Juan. Naay mga kambing sa bukid ni Juan. May mga manok sa bukid ni Juan. Naay mga manok sa bukid ni Juan. May mga baboy sa bukid ni Juan. Naay mga baboy sa bukid ni Juan. May mga baka sa bukid ni Juan. Naay mga baka sa bukid ni Juan. May mga kabayo sa bukid ni Juan. Naay mga kabayo sa bukid ni Juan. May mga aso sa bukid ni Juan. Naay mga iro sa bukid ni Juan. May mga pusa sa bukid ni Juan. Naay mga iring sa bukid ni Juan. May mga gumamela sa hardin ni Juan. Naay mga gumamela sa tanaman ni Juan. May mga rosas sa hardin ni Juan. Naay mga rosas sa tanaman ni Juan. May mga puno ng saging sa hardin ni Juan. Naay mga puno sa saging sa tanaman ni Juan. May mga puno ng mansanas sa hardin ni Juan. Naay mga puno sa mansanas sa tanaman ni Juan. May mga puno ng langka sa hardin ni Juan. Naay mga puno sa langka sa tanaman ni Juan. May mga puno ng mangga sa hardin ni Juan. Naay mga puno sa magga sa tanaman ni Juan. May mga puno ng dalandan sa hardin ni Juan. Naay punuan sa orens sa tanaman ni Juan. May mga puno ng makopa sa hardin ni Juan. Naay mga punuan sa makopa ang tanaman ni Juan. May mga puno ng duhat sa hardin ni Juan. Naay mga punuan sa duhat ang tanaman ni Juan. May mga puno ng peras sa hardin ni Juan. Naay mga punuan sa peras ang tanaman ni Juan. Manatili sa bahay. Magpondo sa balay. Gusto mo bang magkaanak? Gusto ka magka-anak? Sa ika-21 ng Agosto ang kaarawan niya. Sa ika-21 sa Agosto ang iyang adlawng natawhan. Naaasar si Julian sa kaklase niya. Nasamokan si Julian sa iyang klasmet. Windang ang puso ko. Gigisi ang akong kasingkasing. Sino ang gumawa ng opisyal na pook-sapot para sa paaralan? Kinsa ang naghimo sa opisyal nga websayt alang sa eskwelahan? Sumulat ang mga mag-aaral ng sulatroniko para humingi ng pahintulot sa kanilang punong-guro. Ang mga estudyante nagsulat og sulatroniko aron makapangayo pagtugot sa ilang prinsipal. Ginagamit ang salakot para maiwasan ang init ng araw. Gigamit ang salakot aron mapugngan ang kainit sa adlaw. Nagsiksikan ang madla sa maliit na bulwagan sa araw ng pagtatapos ng mga estudyante. Nagdasok ang mga tawo sa gamay nga hawanan sa katapusang adlaw sa klase. Nasa harap ko si Tom sa klase namin sa haynayan. Naa sa akong atubangan si Tom sa among klase sa haynayan. Nasa harap ko si Tom sa klase namin sa biyolohiya. Naa sa akong atubangan si Tom sa among klase sa biyolohiya. Pabugso-bugso ang ulan ngayong buwan ng Agosto. Kusog ang ulan karong Agosto. Naririnig mo ba ang ugong ng mga makina sa pabrika? Nabati ba nimo ang dahunog sa mga makina sa pabrika? Isa ito sa pinakamarikit na takipsilim na natanaw ko. Kini ang usa sa labing pinakanindtot nga kilumkilom nga akong nakita. Marikit itong espada. Matahum kini nga sundang. Marikit ang tanawin. Matahum ang talan-awon. Maganda ang tanawin. Nindot ang talan-awon. Ang ganda niya, 'di ba? Gwapa kay siya nu? Marikit siya, no? Gwapa siya, no? Marikit talaga ang buwan sa taglagas. Nindot gyud ang buwan sa tingdagdag. Maganda ba ako sa tingin mo? Gwapa ko sa imong panan-aw? Masyado akong maganda para sa mundong ito. Gwapa ra kayko aning kalibutana. Hindi ako baliw! Dili ko buang! Siya ang baliw, hindi ako. Siya ang buang, dili ako. Kausap ko ang anino ko. Ka-istorya nako akong anino. Kita ba ang anino ko? Maklaro ba akong anino? Sino ang nauna mong guro sa Pranses? Kinsa ang imong una nga magtutudlo sa Pransya? Dinig ang halakhak ng mga bata mula sa malayo. Dungog kaayo ang katawa sa mga bata gikan sa layo. Paborito kong klase ang haynayan. Haynayan akong paborito sa klase. Marikit ang mga mata niya. Nindot iyang mata. Alin ang mas marikit: sampaguita o ilang-ilang? Hain ang labi ka matahum: sampaguita o ilang-ilang? Bakit mo nilalandi ang baliw? Nganong gina-uwag nimo ang buang? Naiintindihan niya ang hindi maintindihan ng iba, kaya tinagurian siyang baliw. Makasabot siya sa dili masabtan sa uban, maong gitawag siyag buang. Matalino ba siya, o baliw? Utokan na siya? Kinakabahan ka ba? Nakulbaan ka? Sang-ayon ako. Miuyon ko. Nakalimutan ko. Nakalimot ko. Nanalo ako! Nakadaog ko! Nadapa ako. Nadakin-as ko. Pangako ko. Saad nako. Nataranta ako. Naratol ko. May ambag ako. Naa koy natabang. Umamin ako. Nitug-an ko. Humingi ako ng tawad. Nangayo kog pasaylo. Umalis ako. Nihawa ko. Nangako ako. Nagsaad ko. Bagsak ako. Bagsak ko. Natulog ako. Natulog ko. Ngumiti ako. Ningisi ko. Ayaw ko. Dili ko. Nagsinungaling ako. Namangak ko. Tumakbo ako. Nidagan ko. Nanalo ako. Daog ko. Nagbayad ako. Nibayad ko. Naglalangoy ako. Naglangoylangoy ko. Yumuko ako. Niduko ko. Umiyak ako. Nihilak ko. Nagmamaneho ako. Naga-drayb ko. Nagmaneho ako. Nagdrayb ko. Humihilik ako. Nagahagok ko. Tumayo ako. Nitindog ko. Nagsumpa ako. Nanumpa ko. Kumaway ako. Mikaway ko. Sumayaw ako. Nisayaw ko. Tumulong ako. Nitabang ko. Tumalon ako. Niambak ko. Sumunod ako. Nisunod ko. Huminto ako. Niundang ko. Nagdasal ako. Nag-ampo ko. Nag-ahit ako. Nag-ahit ko. Kumindat ako. Mikidhat ko. Humikab ako. Nakahibi ko. Pumikit ako. Nipiyong ko. Nandaya ako. Nanikas ko. Umubo ako. Niubo ko. Tumakas ako. Nitakas ko. Sumimangot ako. Nagmug-ot ko. Nagbayad na ako. Nibayad nako. Nadulas ako. Nadakin-as ko. Tumigil ako. Mihunong ko. Pinagpawisan ako. Gipaningot ko. Nakinig ako. Naminaw ko. Sinong namatay? Kinsay namatay? Sinong nanalo? Kinsay nadaog? Sinong dumating? Kinsay niabot? Sinong may ambag? Kinsay naay natabang? Sino ang hindi sang-ayon? Kinsa ang dili uyon? Sinong nataranta? Kinsay naratol? Sinong tumawag? Kinsay nanawag? Sinong sumagot? Kinsay nitubag? Sinong nanatili? Kinsay nagpabilin? Sinong pumirmi? Kinsa ang naghusay? Sinong tumigil? Kinsay nihunong? Sinong tagumpay? Kinsa ang kalampusan? Sinong naglaho? Kinsa ang nawala? Sinong nagmaneho? Kinsay nagadrayb? Sinong nagbayad? Kinsay nagbayad? Sinong natalo? Kinsay napildi? Sino ang talo? Kinsay pildi? Sinong naghintay? Kinsay gahulat? Sinong nag-antay? Kinsa ang naghulat? Sinong kumindat? Kinsa ang nagpangidhat? Sinong liban? Kinsay wala? Sino ang wala? Kinsay wala? Sino ang nagsulat ng Hamlet? Kinsay nagsulat sa Hamlet? Sino ang nagtayo ng Disneyland? Kinsa ang nagbuhat sa Disneyland? Sino ang nagsira? Kinsay nag-guba? Sinong sumira nito? Kinsay nag guba ani? Sino ang nagtayo? Kinsa ang nagtukod niini? Sino ang gumuhit? Kinsa ang nagdrawing? Sinong susunod? Kinsay sunod? Sinong nagsasalita? Kinsa ang nagsulti? Sino ang mananalo? Kinsa ang madaog? Sino ang pumatay kay Tom? Kinsa ang nagpatay kang Tom? Sinong magbabayad? Kinsay mubayad? Sinong tumawag sa akin? Kinsay nangita sa ako? Sinong nagtitinda nito? Kinsa namaligya ani? Sino si Tom? Kinsa si Tom? Sinong Tom? Kinsay Tom? Sinong tumatawa? Kinsay sigeg katawa? Sinong nagrereklamo? Kinsay gareklamo? Sino pa ang may alam? Kinsa pa ang nakabalo? Sinong may gusto? Kinsay ganahan? Mayroon bang gusto ng tsaa? Naay gusto mag tsaa? Mayroon bang gusto ng gulaman? Naay ganahag gulaman? Sinong nawawala? Kinsay nawala? Sinong una? Kinsay una? Sino nauna? Kinsay nauna? Sino ang may kailangan? Kinsay naay kailangan? Sinong dadalo? Kinsay mangadto? Sinong bibili? Kinsay mamalit? Sinong magluluto? Kinsay magluto? Sinong magmamaneho? Kinsa may magdrayb? Sinong namamatay? Kinsay himalatyon? Sinong nag-aayuno? Kinsa ang nagpuasa? Anong nangyari? Unsay nahitabo? Sayang! Sayang! Anong nawawala? Unsay nangawala. Pambihira! Pastilan! Anong nangyari dito? Unsay nahitabo diri? Anong naganap dito? Unsay nahitabo dinhi? Ano ba talaga ang nangyari? Unsa gyod ang nahitabo? Ano ang pag-ibig? Unsa ang gugma? Anong susunod? Unsay musunod? Ano pagkatapos? Unsay sunod? Ang kalat! Kakalat! Bakit pa? Ngano pa? Lunes ngayon. Lunes karon. Gawin mo sa Lunes. Himua pagka-Lunes. Lunes ba ngayon? Lunes ba karon? Lunes kahapon. Lunes kagahapon. Lunes namatay si Tom. Lunes namatay si Tom. Namatay si Tom noong Lunes. Niadtong Lunes namatay si Tom. Ikaw bahala. Naa ra nimo. Talo ka. Pildi ka. Masipag ka. Kugihan ka. Mali ka. Sayop ka Lasing ka. Hubog ka. Tama ang hula mo. Tama imong hula. Nasa 'yo ang lahat. Naa na sa imo ang tanan. Maaga ka. Sayo ka. Huli ka. Iwit ka. Kailangan mo ito. Kailangan nimo ni. Tama ka. Husto ka. Puti. Puti. Puti siya. Puti siya. Puti ba? Puti? Biglang dumilim ang lahat. Nikalit kangitngit ang tanan. Hinimatay si Tom. Nakuyapan si Tom. Gusto ko ang asul. Gusto nako ang asul. Gusto ko ang bughaw. Gusto nako ang asul. Asul ba? Asul ba kini? Bughaw ba? Asul ba kini? Asul 'yung isa. Asul ng usa. Bughaw 'yung isa. Asul ng usa. Itim ang mga uwak. Itom ang mga uwak. Puti siya dati. Puti siya sauna. Itim siya dati. Itom siya sauna. Pula sila. Pula sila. Bagay sa 'yo ang pula. Angay sa imo ang pula. Bagay sa 'yo ang itim. Angay sa imo ang itom. Pumutla si Tom. Nanluspad si Tom. Puti lahat. Puti tanan. Puti ang lahat. Puti ang tanan. Itim si Tom. Itom si Tom. Gusto ko ang dilaw. Ganahan ko sa dalag. Mas gusto ko ang itim. Mas ganahan ko sa itom. Pula ang dugo. Pula ang dugo. Duwag ka. Talawan ka. Itim 'yung akin. Itom ang ako. Puti si Tom. Puti si Tom. Asul ang langit. Asul ang langit. Bughaw ang langit. Asul ang langit. Namumula ang mukha mo. Namula ang imong nawong. Pula ang kulay nito. Pula ang kolor niini. Puti ang aso ko. Puti ang akong iro. Puti ang mga aso ko. Puti ang akong mga iro. Galing! Makalilisang! Ano pa ba? Unsa pa man? Mayroon pa ba? Naa pa? Makinig ka pa. Paminaw pa. Magsulat ka. Pagsulat. Huwag ka nang magsugal. Ayaw na pagsugal. Tigilan mo ang pagsusugal. Undangi na ang sugal. Tamang-tama. Sakto gyud. Nakakainis! Makalagot! Sige pa. Padayon. Magbasa ka pa. Pagbasa pa. Mabaho manigarilyo. Baho manigarilyo. Tulong! Tabang! Talon. Ambak. Sandali! Hulat! Sandali. Hulat. Bahala na! Sagdi ra! Huwag na. Ayaw na. Dahan dahan! Hinay hinay. Makinig nang mabuti. Paminaw og maayo. Lumuha si Hesus. Nakalhilak si Hesus. Layo! Hawa! Kalimutan mo siya. Kalimta na siya. Ewan. Ambot. Salamat sa Diyos. Salamat Ginoo. Siyempre. Alangan. Siyempre naman. Alangan. Isa pa. Usa pa. Siyempre! Alangan! Siyempre naman! Alangan! Diyan ka lang. Dira lang ka. Kumaliwa. Liko sa wala. Kumanan. Liko sa tuo. Mahusay! Maayo kaayo! Salamat na lang. Salamat na lang. Halikan mo ako. Hagka ko. May tumawag. Naay nitawag. Layas. Layas. Pumili ng isa. Pili og isa. Bumangon. Nibangon. Magtiwala sa akin. Pagsalig sa ako. Basahin mo ito. Basaha ni. Tao po? Ayo? Umiyak si Mama. Nihilak si Mama. Umulan. Nag-ulan. Ang baho. Baho. Pahingi ng tsaa. Panghatag tsaa. Naku! Aguy! Kalimutan mo ako. Kalimta na ko. Lahat panalo. Daog tanan. Nagkibit-balikat si Tom. Mikibo si Tom. Lumuha si Tom. Nakahilak si Tom. Lumuhod si Tom. Niluhod si Tom. Pirma dito. Pirma diri. Pumirma dito. Pagpirma diri. Nag-ahit si Tom. Namalbas si Tom. Usog. Sibog. Alam namin. Kabalo mi. Alam natin. Kabalo ta. Tayo. Tindog. Tumayo. Tindog. Walang nagtanong. Walay nangutana. Napansin ng lahat. Nakapansin tanan. Pahingi ng kape. Panghatag kape. Politiko si Tom. Si Tom usa ka politiko. Kumusta, Tom? Kumusta ka, Tom? Huwag sumuko. Ayaw surender. Kaibigan kita. Higala ta ka. Anong dapat kong dalhin? Unsa dapat akong dal-on. Pusa ba 'yan o aso? Iring na o iro? Nandiyan din ba si Tom? Naa pud dira si Tom? Hindi ko na kaya. Dili na nako kaya. Huwag tumalon! Ayaw ambak. Huwag kang tatalon! Ayawg ambak. Lahat may gusto sa kaniya. Nagkagusto tanan sa iya. Tuyo na ba ang mga medyas ko? Uga na ang mga medyas? Kaya kong tumakbo. Kaya nako mudagan. Mas mahirap ba ang Pranses sa Ingles? Mas lisod ang Pranses sa Ingles? Hubarin mo ang medyas mo. Huboa imong medyas. Nagsisimba ako sa Linggo. Naga simba ko taga domingo. Hindi pa ako nakakakita ng buhay na balyena. Wala pa ko kakitag buhi nga balyena. Magalang si Tom. Matinahuron si Tom. Umiinom ka ba ng serbesa? Nagainom ka og beer? Umiinom ka ba ng beer? Nagainom ka og beer? Alak ba ito? Alkohol ba kini? Bumili siya ng manok. Nipalit siyag manok. Pulis ka ba? Pulis ka? Pulis po ba kayo? Usa ka ka pulis? Nagmamadali ka ba? Nagdali ba ka? Anong oras ngayon? Unsang orasa karon? Nagustuhan mo ba? Ganahan ka? Magpaalam ka. Panamilit na. Kaya mo, hindi ba? Mahimo nimo, dili ba? Tahimik kaming lahat. Hilom ming tanan. Magaling siyang maglangoy. Hawud siya mulangoy. Nagtrabaho ako sa bukid. Nagtrabaho ko sa bukid. Sayang hindi ka makakapunta. Sayang wala ka kaadto. Hindi ko pa rin alam. Wala gihapon ko kabalo. Mataba ba ako sa tingin mo? Taba ko sa imong panan-aw? Natatandaan mo pa ba kami? Nakahinumdom pa ka sa amo? Naaalala mo pa ba kami? Nahinumdoman pa mi nimo? Kumusta tatay mo? Kumusta imong papa? Kumusta ang iyong ama? Kumusta imong amahan? Paabot ng asin. Palihog ko sa asin. Nasa Australia na ang kapatid ko. Tua na sa Australia akong igsuon. Pasok, bukas ang pinto. Dayun,abri ang pultahan. Namamatay ang aso. Sigeg kamatay ang mga iro. Nakakainis talaga. Makalagot gyod. Bakit nagbago ang isip mo? Nganong nag bag-o imong huna-huna? Tingnan ko. Tan-awon nako. Maaari ka nang umuwi. Pwede na ka muuli. Puwede ka nang umuwi. Pwede na ka muuli. Wala akong vodka. Wala koy vodka. Hindi ako mataba. Dili ko tambok. Pumanaw ang lolo ko tatlong taon na nakalipas. Namatay akong lolo tulo ka tuig na ang milabay. Walang gustong tumulong sa amin. Walay gusto mutabang namo. Hindi siya pumasok kahapon dahil may sakit siya. Wala siya nisulod gahapon tungod kay nasakit siya. Gusto ko rin ang mga aso. Ganahan pud kog mga iro. Saan ako tatago? Asa ko mutago? Alam ni Tom na hindi ako nasiyahan. Kabalo si Tom na wala ko nalipay. Mayaman ako, pero hindi ko kasingyaman si Tom. Dato ko,apan Walang pag-uunlad kung walang pakikipag-ugnayan. Walay pag-uswag kung walay pagpakiglabot. Walang progreso kung walang pakikipagkomunikasyon. Walay kalamboan kung walay Alam ni Tom ang nakataya. Kahibalo si Tom kung unsa ang nalangkit. Nauuhaw daw si Tom. Giuhaw daw si Tom. Hindi dapat natin silang pabayaan. Dili dapat nato sila pasagdan. Kailangan na natin itong ayusin. Kinahanglan na nato ning ayuson. Sapat ba ang perang binigay ko sa 'yo? Igo na ba ang salapi nga akong gihatag kanimo? Nahirapan talaga ako sa aklat na 'yun. Naglisud gyud ko ato na libro. Kailangan kong maghanap ng bagong kaibigan. Kinahanglan na nako mangitag bag-ong amiga. Nagtago si Tom sa likod ng kurtina. Nitago sa likod sa kurtina si Tom. Walang marinig si Tom. Walay madunggan si Tom. Ginagawa ko ang kailangan. Ginabuhat nako ang dapat. Nagising ako sa ingay. Nakamata ko sa kasaba. Handa akong tumulong. Andam kong mutabang. Medyo antok din ako. Medyo nahinanok na sab ko. Kailangan niya ang ating tulong. Kinahanglan niya ang atong tabang. Limitado ang mapagpipilian mo. Limitado ang imong kapilian. Gagawin 'yan ni Tom kung kaya. Himuon na ni Tom kung kaya. Nag-usap kami ni Tom kahapon. Nag-istoryahanay mi ni Tom kagahapon. Marunong si Tom. Kabalo si Tom. Magbabakasyon ako sa Australia. Mobakasyon ko sa Australia. Maglalakwatsa ako sa Australia. Maglaaglaag ko sa Australia. Bakit hindi mo ako tinulungan sa pagtatakas? Ngano wala ko nimo gitabangan nga makatakas? May kanser ako sa baga. Naa koy kanser sa baga. Nagpangako ako kay Tom na hindi ko 'yun uulitin. Nag-saad ko kang Tom na May kausap si Tom sa telepono. Naay kaestorya si Tom sa telepono. Iyan ang dahilan kung bakit ako naparito. Mao nang hinungdan niari ko diri. Ayokong lumangoy. Dili ko gusto nga molangoy. Ayaw kong lumangoy. Dili ko gusto nga molangoy. Pupunta ako sa paliparan. Moadto ko sa erport. Nagkaanak si Tom na John ang pangalan. Naay anak si Tom na John ang ngalan. Hindi mahirap gawin. Dili lisod himuon. Hindi 'yan magandang dahilan. Dili na maayong rason. Mahusay na tagaluto ang asawa niya. Ang iyang bana maayong magluto. May pagupitan ba sa hotel? Adunay ba usa ka barber shop sa hotel? Anak mo siya. Anak na nimo? Uuwi ka ba para sa Pasko? Muuli ka sa pasko. Tatlumpung milyon ang halaga. Trayntay milyon nga kantidad. Hindi ba dapat kayo ni Tom ang gagawa? Diba kamo man ni Tom ang maghimo. Tumawa kami. Nangatawa mi. Humihingi kami ng tawad. Nangayo kami pasaylo. Bagsak kami. Bagsak mi. Pumalya kami. Napakyas mi. Sumusuko kami. Muondang nami. Kumain kami. Nangaon mi. Ngumiti kami. Nagngisi mi Naglakad kami. Naglakaw mi. Humikab kami. Nanghuy-ab mi Nagsinungaling kami. Namangak mi. Nagdasal kami. Nag-ampo mi. Nagpalakpakan kami. Namalakpak kami. Tumayo kami. Mitindog kami. Nagtaka kami kung bakit. Natingala kami kung ngano. Magpinsan kami. Mag-igagaw mi. Magpinsan tayo. Mag-igagaw ta. Doktor kami. Doktor kami. Manggagamot kami. Mananambal mi. Gutom kami. Gigutom nami. Nagugutom kami. Gigutom nami. Dapat humingi sila ng tawad. Dapat mangayo silag pasaylo. Dati silang nagtitinda ng itlog. Gabaligya silag itlog sauna. Higit na kilala ka namin kaysa sa kanila. Mas nakaila pami sa imo kaysa sa ila. Hindi sila nagtira ng kahit ano para sa akin. Wala silay gibilin bisag unsa para nako. Nagbihis-payaso sila. Nag sul-ob payaso sila. Hindi nila alam mag-Pranses. Dili sila kabalo mag-Pranses. Hindi nila maintindihan ang Pranses. Dili sila kasabot sa Pranses. Binati nila kami sa Pranses. Gitimbaya nila kami sa Pranses. Guro sila sa Pranses. Maestra sila sa Pranses. Sinabi na nila sa akin. Giingon na nila sa ako. Alam na nila ang katotohanan. Kabalo sila sa kamatuoran. Sabi nila na hindi kaya. Ingon sila dili makaya Napakaganda nila. Ka mga guwapa nila. Nagalit sila. Nangasuko sila. Nakatakas sila sa bintana. Naka ikyas sila sa bintana. Sabi nila, pinatay ni Tom si Mary. Ana sila gipatay ni Tom si Mary. Wala silang kinalaman sa isa't isa. Wala silay kalabot sa matag isa. Sinasayang lang nila ang oras. Ginasayang ra nila ang oras. Kaibigan ko sila sa trabaho. Higala ko sila sa trabaho. Hindi sila magsisinungaling. Dili sila mamakak. Bawal ang aso sa gusaling ito. Bawal ang mga iro diring dapita. Mukhang masarap. Gusto ko siyang tikman. Murag lami. Gusto nako tilawan. Sigurado akong hindi ito kailangan. Sigurado ko nga dili kini kinahanglan. Pakiusap, huwag pakainin ang mga kalapati. Palihug ayaw pakan-a ang mga salampati. Pahiram muna ng aklat mo. Manghulam usa ko sa imong libro. Hindi ako tatagal. Dili ko magdugay. Hindi ko sasayangin ang iyong oras. Dili nako sayangon imong oras. Pasensya na kung naistorbo kita. Pasenya nadisturbo ta ka. Pasensya na sa abala. Pasensya sa kahasol. Parang kakaiba, kung tutuusin. Murag katingad-an, kon buot hunahunaon. Paano ito maiiwasan? Unsaon kini malikayan? Huwag hawakan ang mukha. Ayaw paghikap sa nawong. Lahat mahilig sa laruan. Tanan ganahan og dulaan. Kailangan ko pang manaliksik. Kinahanglan pa nako ang pagdukiduki. Anong inasahan mo na sabihin ko? Unsa man ang imong gipaabut nga isulti nako? Paulit-ulit ang tugtog ng musikang ito. Balik-balik ang tugtog sa kini nga musika. Saan ako puwedeng bumili ng sigarilyo? Asa ko pwede mupalit og sigarilyo? Saan puwedeng bumili ng sigarilyo? Asa pwede mupalit og sigarilyo? Kakaiba ang kilos mo. Lahi imong nilihokan. Hindi ko alam kung tama ang pagsasang-ayon ko. Wala ko kabalo kung husto kini akong pagsugot. Hindi ko alam kung tama ang pagtanggap ko. Wala ko kabalo kung husto kini akong pagdawat. Alam kong humihilik si Tom. Kabalo ko gahagok si Tom. Hindi ba humihilik si Tom? Dili gahagok si tom? Sabi ni Tom sa 'kin, hindi 'yon totoo. Ana si Tom sa ako na dili to tinuod. Dapat mong sabihin kay Tom na mahal mo siya. Kinahanglan nimo isulti kang Tom nga gihigugma nimo siya. Naaalala ko pa noong bata ka pa. Kahinumdom pa ko atong bata pa ka. May nakilala akong kilala ka. Naa koy nakaila nga kaila siya nimo. Wala kaming alam. Wala miy alam. Ayaw ni Tom. Dili si Tom. Kontra si Tom. Supak si Tom niini. Sino ako sa tingin mo? Kinsa ko sa panan-aw nimo. Pumanaw si Tom noong Lunes. Namatay si Tom niadtong lunes. Sana natuto ko ito sa paaralan. Unta natun-an ko ni sa skwelahan. Pag-isipan natin muna. Hunahunaon sa nato. Sa tingin ko, napakamahirap. Panan-aw nako, lisud kaayu. Nagtetren ako papuntang trabaho araw-araw. Gasakay kog tren taga adlaw paadtog trabaho. Mahal ko pa rin si Mary. Gihigugma gihapon nako si Mary. Iniibig ko pa rin si Mary. Ginahigugma gihapon nako si Mary. Alam mo, hindi ba? Kabalo ka diba? Alam mo, no? Kabalo ka no? Hindi sigurado si Tom kung kasya pera niya. Dili sigurado si Tom kung igo iyang kwarta. Mukhang milyonaryo si Tom. Murag milyonaryo si Tom. Namatay siya sa edad na pitumpu. Namatay siya sa edad nga sitenta. Tinanggi ni Tom ang alok sa kaniya. Gisalikway ni Tom ang tanyag sa iyaha. Hindi siya totoo. Dili siya tinuod. Hindi totoo. Dili tinuod. Nagsimulang magbago ng kulay ang mga dahon. Nagsugod nag kabag-o ang kolor sa mga dahon. Saan ako noon? Asa ko sauna? Masasanay ka. Maanad ra ka. Nasasabik si Tom para sa Pasko. Naghinamhinam si Tom alang sa Pasko. Naglakad kami ni Tom. Nangalakaw mi ni Tom. Hindi kita makita. Dili taka makita. Sabay tayo uuwi! Sabay ta muuli. Huwag mo na iyan pag-isipan. Ayaw na kini hunahunaa. Hindi ko talaga alam kung paano ko nagawa. Wala gyud ko kahibalo kung giunsa ko kini pagbuhat. Huwag ka masyadong lumayo. Ayaw kaayog palayo. Huwag ka masyadong lalayo. Ayaw kaayog pagpalayo. May kinumpuning lumang kamalig si Tom. Adunay daan nga kamalig si Tom nga giayo. Kailangan ko ng pahinga. Kinahanglan nako mag pahuway. Nasa kaliwa ang labasan. Naa sa wala ang gawasan. Nasa Australia yata si Tom, pero hindi ako sigurado. Murag tua sa Australia si Tom, apan di ko sigurado. Iyon ba ang sabi ni Tom o hindi? Mao tong giingon ni Tom o dili? Mahilig talaga ako sa matatalino. Ganahan gyud ko sa mga utokan. Puwede kaming maghintay dito kung gusto mo. Pwede ra pud mi maghulat diri kung gusto nimo. Kakaiba ang mga tao rito. Katingad-an ang mga tawo dinhi. Kakaiba ang mga tao roon. Katingad-an ang mga tawo didto. Asin ang inilagay ni Tom sa kape niya imbis na asukal. Asin ang gibutang ni Tom sa iyang kape imbis asukal. Magbubukas ang mga pinto sa kaliwa. Sa wala mag-abli ang mga pultahan. Marunong si Tom mag-ukulele. Kahibalo mag-ukelele si Tom. Tumutugtog si Tom ng ukulele. Gatugtog og ukelele si Tom. Kumain si Tom ng sinangag. Nikaaon si Tom og sinangag. Nagsinangag si Tom. Naglutog sinangag si Tom. Nag-enjoy ba kayo? Nalingaw mo? Papapasukin mo ba ako o hindi? Pasudlon ko nimo o dili? Tatlong oras pala naghintay si Tom. Tulo ka oras diay naghulat si Tom. Baka dapat maghintay ka. Basin dapat maghulat ka. Hindi daw nagpapajama si Tom. Dili daw gapajama si Tom. Puwede po ba akong umupo sa likod? Pwede ko mulingkod sa luyo? Higit isang oras pinahintay si Tom. Kapin usa ka oras naghulat si Tom. Sa tanghali ang tanghalian. Sa udto ang paniudto. Dito ko gustong maghintay. Diri ko gusto maghulat. Pinahintay ako. Gipahulat ko. Wala daw masusuot si Mary. Wala daw masul-ob si Mary. Hindi nakayanan ni Tom ang sakit. Dili makaya ni Tom ang sakit. Puwede akong umupo sa likod. Pwede ko mulingkod sa luyo. Maaari akong umupo sa likod. Pwede ko mulingkod sa luyo. Sinampay ko ang labahin. Gisampay nako ang labhonon. Sinampay ko ang labada. Gisampay nako ang nilabhan. Dapat lahat bumoto. Dapat tanan mobotar. Hindi natin ito matatakasan. Dili nato ni maikyasan. Tumayo si Tom nang nakatalikod sa gusali. Nitindog si Tom nga nakatalikod sa bilding. Doon ka na lang sa likod umupo. Didto nalang ka sa luyo lingkod. Doon ako sa likod uupo. Didto ra ko sa luyo mulingkod. Dapat naghintay tayo. Dapat naghulat ta. Maganda si Mary anuman ang suot niya. Gwapa si Mary bisan unsa iyang suoton. Sana naghintay kayo. Naghulat unta mo. Hindi kita mapapatawad. Dili ta ka mapasaylo. Pagod na pagod si Tom pag-uwi niya. Gikapoy og maayo si Tom pag-uli niya. Pagod na pagod si Tom pagdating niya sa bahay. Gikapoy og maayo si Tom pag-abot niya sa balay. Magboboto kami ngayong araw. Magbotar mi karong adlawa. Matapang kami. Maisugon mi. Sa likod kami umupo. Sa luyo mi nanglingkod. Tatlong taon kami naghintay na mangyari ito. Tulo ka tuig mi naghulat na mahitabo ni. Walang humihilik. Walay gahagok. Tingnan mo ang ginawa ko. Tan awa akong gibuhat. Tao rin kami. Tao sad mi. Hindi kami kumakain ng baboy. Dili mi naga kaon og baboy. Maghihintay na lang yata ako. Maghulat nalang siguro ko. Hindi talaga ako nakatulog dahil humihilik si Tom. Wala gyod ko nakatulog kay naghagok si Tom. Balak kong maghintay. Plano nako maghulat. Puwede bang maghintay dito? Pwede maghulat diri? Subukan mong tumayo. Tistinga daw og tindog. Tayo tayong lahat. Tindog tang tanan. Magsitayo tayong lahat. Manindog tang tanan. Humihilik yata ako. Murag naghagok ko. May karapatan kami. Naa miy katungod. May karapatan tayo. Naa tay katungod. Nakalimutan mo ba talaga 'yung pasaporte mo sa bahay? Nakalimtan gyod nimo imong pasapurti sa balay? Ikaw na magmaneho, Tom. Ikaw na drayb, Tom. Kumindat ba sa 'yo si Tom? Mikidhat si Tom nimo? Lumaho rin si Tom. Nawala pud si Tom. Bigla ring nawala si Tom. Nawala rag kalit si Tom. Palagi bang nananalo si Tom? Permi na madaog si Tom? Akala ko mahuhulog ako sa kama kanina. Abi nakog mahulog ko sa kama ganina. Kailan ka aalis? Kanus-a ka mulakaw. Kailan ka huling kumain? Kanus-a ra ka nag kaon? Kailan ka huling nagkasakit? Kanus-a ang katapusan nga higayon nga ikaw nagsakit? Anong ginawa mo kahapon? Unsay gihimo nimo kagahapon? Kamusta ang biyahe mo? Komosta ang pagbiyahe? Nasa bahay ako kahapon. Naa ko sa balay gahapon. Mas gugustuhin kong manatili sa bahay. Mas ganahan ko magpabilin sa balay. Akala ko'y dadating siya. Abi nakog muabot siya. Hindi ko nabuksan ang pinto. Wala nako na abri ang pultahan. Hindi ako magsisinungaling sa iyo. Wala ko namangak sa imo. Paano ako makakapunta doon? Paunsa ko makaadto didto? Hindi pa ako nakakapag desisyon. Wala pa ko nakadisisyun. Hindi ako mag aalala kung ako sa'yo. Ako nimo dili ko mabalaka. Ang kakwarto ko ay nandito. Naa ang akong kauban sa kuwarto. Ang tren ay dumating sa tamang oras. Ang tren miabut sa husto nga oras. Kumain ako ng tanghalian sa bahay. Nikaon kog paniudto sa balay. Sinabi ko lang kay Tom. Giingon lang nako kay Tom. Bakit sila nag-aaway? Nganong nag-away sila? Alam ko kung anong nasa loob ng kahon. Kabalo ko kung unsay naa sa karton. Hindi ito nakakatulong. Dili ni makatabang. Inimbitahan nya ako sa kanyang bahay. Giimbitahan ko niya sa iyang balay. Naiwan ko ang aking telepono sa sasakyan. Nabilin nako ang telepono sa sakyanan. Inaasahan ko na si Tom ay iiyak. Nagdahom ko na muhilak si Tom. Hindi na kita tatawagan. Dili na tika tawagan. Sabi ni Tom sa akin hindi niya nakita si Mary. Ingon si Tom nako wala niya nakit-an si Mary. Dati kang sundalo, hindi ba? Diba sundalo ka sauna? Alam ko na gusto kang makita ni Tom. Kabalo ko na gusto ka makita ni Tom. Hindi ko ginawa iyon na ako lang mag isa. Wala nako to gibuhat nga ako ra isa. Hinagisan ni Tom ng mansanas si Mary. Gilabayan ni Tom og mansanas si Mary. Nagulat ako na si Tom ay hindi nakakapagsalita ng Pranses. Natingala ko na dili kabalo mag-estorya og Pranses si Tom. Binigyan ako ni Tom ng mansanas. Gihatagan kog mansanas ni Tom. Tinanong ko si Tom kung saan niya nakuha iyon. Gipangutana nako si Tom kung asa to niya nakuha. Hindi iyon ang gustong mangyari ni Tom. Dili kato ang gusto mahitabo ni Tom. Magagawa natin ang anomang magagawa nila. Mabuhat nato ang bisag unsa na mabuhat nila. Sa palagay ko ay nakalimutan na ni Tom kung paano gawin iyon. Sa akong hunahuna nakalimtan na ni Tom kung paunsa to buhaton. Hindi ginusto ni Tom maging bombero. Wala gigusto ni Tom ang mahimong bombero. Nasa Australia dapat ako. Tua dapat ko sa Australia. Sa palagay ko ay maiiwasan natin iyon. Panan-aw nako malikayan nato ni. Sinabi sa akin ni Tom na hindi na niya iyon gagawin kailanman. Niingon si Tom nako na dili na gayod to niya buhaton. Si Tom ay pupunta sa Boston sa susunod na tag-init. Muadto sa Boston si Tom sa sunod na ting-init. Pinagbantaan ako. Gihulga ko. Umalis na si Tom sa bahay ng mga magulang niya. Nihawa na si Tom sa balay sa iyang ginikanan. Ayaw ni Tom ng mga kasalan. Dili ganahan og mga kasal si Tom. Sabi ni Tom natutuwa siya dahil ginawa mo iyon. Ana si Tom nalipay siya sa imong gibuhat. Tatawagan kita sa tanghali. Manawag ko sa imo sa udto. Lumabas ka sa opisina ko. Gawas diri sa akong opisina. Hindi ko alam kung paano ito ipapaliwanag. Wala ko kabalo unsaon ni pag Hindi na kita ulit tatanungin. Dili na tika pangutan-on. Panatilihin mong nakatungo. Ipadayon og duko. Ayaw na namin gawin iyon. Dili na namo to gusto buhaton. Ayaw kong manirahan dito. Dili ko gusto mupuyo diri. Gusto ko marinig kung sino ang nanalo. Gusto nako madunggan kung kinsa ang madaog. Alam ko na hindi ako magaling kumanta. Kabalo ko na dili ko hawud mo kanta. Alam ko kung bakit ginusto mong gawin iyon. Kabalo ko nganong gigusto nimo tog buhat. Alam mo hindi ako kumakain ng karne. Kabalo ka na dili ko nagakaon og karne. Ang kapatid ko ay dating abogado. Abogado akong igsuon sauna. Maghanap ng trabaho. Mangitag trabaho. Anong oras isisilbi ang hapunan? Unsa orasa idalit ang panihapon. Nagawa mo na ba iyon dati? Nabuhat na nimo to sauna? Ayaw kong lumabas. Dili ko gusto mugawas. Mahal ko siya at mahal niya ako. Gihigugma nako siya ug gihigugma ko niya. Ang lahat ay buhay. Tanan kay buhi. Saan mo nakuha itong singsing? Asa nimo ni nakuha ang singsing? Kararating ko lang sa paliparan. Bag-o lang ko naabot sa erport. Kumain talaga ako ng marami. Daghan gyod kog gikaon. Si Tom at ako ay naging magkaibigan. Ako ug si Tom kay managhigala. Kumakain ako ngayon ng hapunan. Nagakaon kog panihapon karon. Pwede ba kitang tawagan mamaya? Pwede taka tawagan unya? Nasa Boston ka ba? Naa ka sa Boston? Nasa iyo ba ang susi? Naa sa imo ang susi? Si Tom ay hindi nanirahan sa ibang bansa. Wala mipuyo si Tom sa ubang nasud. Ang alam ko ay bilyonaryo si Tom. Ang akong nahibal-an bilyonaryo na si Tom. Kailangan kong malaman ang apelyido ni Tom. Kinahanglan nako mahibal-an ang apilyedo ni Tom. Sino ang bagong pinunong tagasanay? Kinsa ang bag-ong lider nga tigbansay? Sinabihan ko si Tom na huwag mag-alala. Giignan nako si Tom na dili mabalaka. Susulat ka ba kay Tom? Mosulat ka kay Tom? Pinuri siya ng kanyang guro. Gidayeg siya sa iyang titser. Hindi nagreklamo si Tom. Wala nagreklamo si Tom. Kinabahan ako. Nakulbaan ko. Kinain ko ng mabilis ang aking tanghalian at bumalik ako sa trabaho. Gipaspasan nakog kaon akong paniudto ug niadto ko sa trabahoan. Hindi ko mahanap si Tom. Dili nako makita si Tom. Hindi ko ito magagawa. Dili nako ni mabuhat. Hindi ko ito magagawa ng mag isa. Dili nako ni mabuhat kung ako lang isa. Pinili ni Tom ang maghintay. Gipili ni Tom na maghulat. Pinili namin ang magmaneho. Gipili namo magdrayb. Si Tom ang pumili ng mga kulay. Si Tom nagpili sa mga kolor. Sino ang pumili ng mga kulay na iyon? Kinsay nagpili ato na mga kolor? Hindi natin kailangan pumili. Dili nato kailangan mupili. Talagang napakahirap pumili ng tamang kulay. Lisud gyod kaayo mamilig tama na kolor. Pinili ni Tom ang manatili. Gipili ni Tom na magpabilin. Pinili ni Tom ang umalis. Gipili ni tom na muhawa. Pinili namin ang isang ito. Kani isa among gipili. Pinili ni Tom ang alak. Bino ang gipili ni Tom. Pinili ko ang maghintay. Gipili nako na maghulat. Pinili ko ang alak. Bino akong gipili. Pinili ko ang magbitiw. Gipili nako na muundang. Ako ang pumili ng mga kulay. Ako nagpili sa kolor. Sino ang pumili ng regalong ito. Kinsay nagpili aning regalo. Pinili ni Tom ang sumbrero. Gipili ni Tom ang kalo. Sino ang pumili ng alak na ito? Kinsay nagpili aning bino? Pinili niya ang pulang damit. Gipili niya ang pula na sinina. Pinili ko ang maling sagot. Gipili nako ang mali na tubag. Pinili ko ang hindi umalis. Gipili nako na dili muhawa. Pinili ni Tom ang maling landas. Gipili ni Tom ang daotang paagi. Pinili ni Tom na gawin iyon. Gipili ni Tom na himuon to. Pinili ko na gawin iyon. Gipili nako na buhaton to. Wala na akong pera. Wala nakoy kwarta. Gising pa si Tom. Mata pa si Tom. Gising ka pa ba? Mata pa ka? Bakit hindi ka sumagot? Nganong wala ka nitubag? Bakit hindi ka umiyak? Nganong wala man ka mihilak? Bakit hindi ka dumating? Nganong wala man ka miabot? Ayaw mo ba ng isa? Dili ka gusto og usa? Ayaw mo ba ng tulong? Dili ka gusto og tabang? Ayaw mo ba ng sopas? Dili ka gusto og sabaw? Ayaw mo ba nito? Dili ka gusto ani? Ayaw mo ba ng asukal? Dili ka gusto og asukar? Ayaw mo ba ng anumang bagay? Dili ka gusto og bisag unsa nga gamit? Ayaw mo ba umalis? Dili ka gusto muhawa? Ayaw mo ba manalo? Dili ka gusto muadaog? Ayaw mo ba tumulong? Dili ka gusto mutabang? Bakit ayaw mo nito? Nganong dili man ka gusto ani? Hindi ako naninigarilyo. Wala ko nagapanigarilyo Hindi ako sang-ayon. Dili ko musogot Hindi ko maalala. Dili nako mahinumduman Maligayang kaarawan, Tom. Maljpayong adlaw nimo, Tom Wag magsalita! Ayaw og storya! Kailan ito matatapos? Kanusa ni mahuman? Kailan siya ipinanganak? Kanusa siya gianak? Hindi ako magtatanong. Dili ko mangutana Hindi ako sasayaw. Dili ko musayaw Hindi ako aalis. Dili ko muhawa Hindi ako tatawa. Dili ko mukatawa Hindi ako babalik. Dili nako mubalik Hindi ako tatakbo. Dili ko mudagan Hindi ako matutulog. Dili ko matug Hindi ako iiyak. Dili ko muhilak Hindi ako lalangoy. Dili ko musalom Hindi ako kakanta. Dili ko mukanta Hindi ako kakain. Dili ko mukaon Hindi ako mananalo. Dili ko mudaog Hindi ako tutulong. Dili ko mutabang Hindi ako maghihintay. Dili ko maghuwat Hindi ako magbabago. Dili nako mag bago Hindi ako susuko. Dili ko mawalan og l Hindi ko kakalimutan iyon. Dili nako to makalimtan Hindi kita sasaktan. Dili tika hilabtan Hindi ko sasabihin kay Tom. Dili nako iingon kay Tom Hindi na ako magtatanong. Dili nako mangutana Hindi ako matatakot. Dili ko mahadlok Hindi kita ipagkakanulo. Dili tika ika uwaw Hindi kita kakalimutan. Dili tika makalimtan Hindi kita papakasalan. Dili tika minyoun Hindi ko na sila kakailanganin. Dili na nako sila kinahanglan Hindi na kita kakailanganin. Dili na tika kinahanglan Hindi ko ito lalagdaan. Dili nako ni pirmahan Hindi ako sasagot sa mga tanong. Dili ko mutubag sa mga pangutana Hindi kita tutulungan. Dili tika tabangan Hindi ka ba masaya? Dili ka lipay? Hindi ba ikaw Tom? Dili ba ikaw to Tom? Hindi ka ba nagugutom? Wala ba ka gigutom Hindi ka ba nauuhaw? Wala baka giuhaw Hindi ka ba dadating? Dili naba ka muabot? Bakit hindi ka magmaneho? Nganong dili man ka mag padagan? Bakit hindi ka pumasok? Nganong wala man ka misulod? Bakit hindi ka makinig? Nganong di man ka maminaw? Bakit hindi ka kumanta? Nganong di man ka mukanta? Bakit hindi ka magsimula? Nganong di man ka mag sugod? Bakit hindi ka tumulong? Nganong di man ka mutabang? Bakit hindi ka mag-aral ng Pranses? Nganong di man ka muskwela og Prances? Bakit hindi mo tanungin si Tom? Nganong di man nimo pangutanon si tom? Bakit hindi mo sa akin sabihin? Nganong dili man nimo iiingon saakoa? Bakit hindi ka gumawa ng paraan? Nganong di man ka muhimog pamaagi? Bakit hindi ka maniwala kay Tom? Nganong di man ka mutou kay tom? Bakit hindi ka maniwala sa amin? Nganong di man ka mutou saamoa? Bakit hindi mo tawagan si Tom? Nganong di man nimo tawgan si Tom? Hindi pa ako kumain. Wala pako mikaon Hindi pa ako nagsimula. Wala pako nagsugod Hindi ko nakalimutan si Tom. Wala nako makalimtan si Tom Hindi kita nakalimutan. Wala tika makalimtan Hindi pa ako naghahapunan. Wala pako mikaon og panihapon Hindi pa ako nananghalian. Wala pako naniudto Hindi ko pa iyon nakikita. Wala pa nako to nakitan Hindi ko pa nakikita si Tom. Wala pa nako makitan si tom Hindi ko pa sinasabi kay Tom. Wala pa nako giingon kay Tom Wala pa akong hinahawakan na anumang bagay. Wala pakoy giguntitan bisag unsa nga butang Hindi pa ako nag-aahit. Wala pako katabas sa bigute Hindi ko pa natatapos iyan. Wala pa nako na nahuman Hindi pa ako natatapos kumain. Wala pako nahuman og kaon Sinabihan ako na tumulong. Giignan ko n mutabang Ginawa ko kung anong sinabi sa akin. Gibuhat nako unsay giingon saakoa Sinabihan ako na makipag-ugnayan sa iyo. Giignan ko na makig tapok sainyoha May nagsabi sa akin na patay na si Tom. Naay nag ingon sakoa nga patay na si Tom May nagsabi sa akin na tumakas si Tom. Naay nag ingon saakoa nga mitakas si Tom Sinabihan ako na umuwi na. Giignan kog muuli na Sino ang naglaro? Kinsa ang midula? Sino ang nagkamali? Kinsay nasipyat? Sino ang tama? Kinsay sakto? Sino ang nakasama mo? Kinsay nakauban nimo? Sino ang umupo dito? Kinsay milingkod dere? Sino ang magnanakaw? Kinsay kawatan? Sino ang nandito kahapon? Kinsay naa dere gahapon? Sino ang kapitan? Kinsay kapitan? Sino ang nagwagi? Kinsay midaog? Sino ang nandoon? "Walang tao." Kinsa ang naa didtoa?Walay tawo Sino ang nakasama ni Tom? Kinsay nakauban ni Tom? Sino ang nasa telepono? Kinsay naa sa telepon? Hindi mo maintindihan? Dili nimo masabtan? Hindi mo alam? Wala ka kasabot? Hindi ka ba lumalangoy? Wala baka ga langoy? Hindi ka ba naniniwala sa akin? Dili ba ka gatou saakoa? Ayaw mo ba ng baseball? Dili baka gustog Baseball? Hindi ka ba naglalaro ng tennis? Wala baka gaduwag Tennis? Hindi pa ako kumakain. Wala pako mikaon Si Tom at ako ay hindi pa kumakain. Si Tom og ako wala pa mikaon Hindi pa ako nag-aalmusal. Wala pako namahaw Hindi pa ako kumakain ng hapunan. Wala pako mikaon og panihapon Hindi pa ako kumakain ng anuman. Wala pako mikaon og bisag unsa Hindi pa ako kumakain ng anuman ngayong araw. Wala pako mikaon bisag unsa karung adlawa Hindi pa ako kumakain ng hapunan ngayong gabi. Wala pako mikaon og panihapon karung gabie Hindi pa rin ako kumakain ng hapunan. Wala gihapon ko nanihapon Tawagan mo siya bukas. Tawagi siya ugma Bumalik ka ulit bukas. Balik dere ugma Hindi ko ginawa iyon. Wala nako to buhati Hindi ko iyon ginawa ng mag-isa. Wala nako to gibuhat og ako ra isa Hindi ko ginawa iyon para kay Tom. Wala nako to gibuhat para kay Tom Alam mo hindi ko ginawa iyon. Kabalo ka wala nako to buhati Hindi ko nagawa iyon ng mabuti. Wala nako mabuhat og maayo Kung anuman iyon, hindi ko iyon ginawa. Kung unsa man to wala nako to gibuhat Sinabi ko sa iyo hindi ko ginawa iyon. Giignan tika na wala nako to buhati Alam mo ba kung paano ito gamitin? Kabalo ka unsaon ni paggamit? Mas gugustuhin kong lumabas. Mas gusto nako mugawas Ayaw ko sa mga elevator. Dili ko ganahan og elevator Hindi ko talaga gusto ang mga manok. Dili jud ko gustog mga manok Hindi ako tumulong. Wala ko mitabang Hindi ko man lang naisip ang ganong posibilidad. Wala nako mahunahunaan na maingato ang resulta Si Tom at ang kaniyang kapatid ay may malaking pagkakaibang personalidad. Si Tom og iyahang igsoun naay dagko na lahing batasan Si Tom at ang kaniyang kapatid ay medyo magkaiba. Si tom og iyahang igsoun kay lahig batasan Si Tom at ang kaniyang kapatid ay may malaking pagkakaiba sa isa't isa. Si tom og iyahang igsoun kay lahig batasan sa usat usa Si Tom at ang kaniyang kapatid ay hindi talaga magkatulad. Si Tom og iyahang manghud mag kalahi jud Numero uno tayo. Ika una ta. Nais ko na magawa iyan ng sarili ko. Buhaton nako sa saakoang kaugalingon Ang bahagi ng bubong ay nahulog. Ang parte sa atob nahagbong Iyan ba kung bakit mo ako inupahan? Mao ng rason maong gi upahan ko nimo? Pwede ko ba iyan subukan? Pwede bako musulay ana? Gusto ko ng mga tahimik na pelikula. Gusto kog mga hilom na palabas Naisip ko si Tom. Nahunahunaan nako si Tom Hindi ko iyan magagawa. Dili nako na mabuhat Hindi ko iyon magagawa. Dili nako to mabuhat Kailanman hindi ka nagtanong. Bisag kanusa wala ka nangutana Hindi mo malalaman. Dili na nimo mahibalan Kailanman ay hindi ka nagbago. Bisag kanusa wala ka mibago Kailanman ay hindi ka tumugon. Bisag kanusa wala ka mituman Kailanman ay hindi ka nakinig. Bisag kanusa wala ka maminaw Kailanman ay hindi ka ngumiti. Bisag kanusa wala ka mingisi Kailanman ay hindi ka tumawa. Bisag kanusa wala ka mikatawa Kailanman ay hindi ka natawa. Bisag kanusa wala nakatawa Kailanman ay hindi ka naniwala sa akin. Bisag kanusa wala ka mitou saakoa Matutulog na ako ngayon. Matug nako karun Matulog na. Matug na Halika dito. Ali dere Pumunta doon. Adto didtoa Saan ka ipinanganak? Asa ka giluwas? Kailan ka ipinanganak? Kanusa ka giluwas? Kailan ang iyong kaarawan? Kanusa imong adlaw sa panganak? Hindi kita gusto. Dili ko nimo Ilang taon ka na? Pilay edad nimo? Gutom na ako! Gigutom nako Ano bang pinagsasabi mo? Unsay gipangingon nimo? Ano bang pinagsasabi mo! Unsay pangyawyaw nimo! Hindi ito mahalaga. Di ni importante. Hindi ito mahalaga! Wala ni pulos Naninigarilyo ka ba? Gapanigarilyo ka? Hindi na ako naninigarilyo. Wala na ko gasigarilyo Alam ni Tom na alam ni Mary. Kabaw si tom na kabaw si mary. Hindi iyan importante ngayon. Wala nay pulos sa karun Hindi iyan mahalaga ngayon. Wala nay pulos sa karun Mukhang masaya. Murag lingaw Gusto ko siyang subukan. Gusto nako siya suwayan Alam ko na hindi sasabihin ni Tom kay Mary. Kabaw ko na dili iingon ni Tom kay Mary. Hindi niya napigilan ang umiyak. Wala niya mapugngan muhilak Huwag mo ito pauulitin. Ayaw na si pausba Inaresto si Tom umaga ng Lunes. Gidakop si Tom buntag tung lunes Inaresto si Tom noong Lunes nang umaga. Gidakop si Tom tung buntag tung lunes Huwag muna mawala ng pag-asa. Ayaw sa kawala og pangdahom Huwag muna ngayon. Ayaw sa karun Huwag mo muna gawin ngayon. Ayaw sa buhata karun Huwag kang humingi ng tulong sa akin. Ayaw pangayog tabang saakoa Huwag kang hihingi ng tulong sa akin. Ayaw pangayo og hinabang saakoa Ayaw ni Tom iyong inalok ko sa kaniya. Dili gusto si tom saakong gihatag Huwag sabihin sa tatay ko. Ayaw isaba saakoang amahan Huwag kang tatanong sa akin kung anong iniisip ni Tom. Ayaw pangutana kung unsay nahunahunaan nako Huwag kulayan ang buhok. Ayaw tintahi ang buhok Huwag mong kulayan ang buhok mo. Ayaw tintahi ang imohang buhok Hindi ka ba naiinitan? Wala baka mainitan? Sumigaw ang lahat. Siyagit ang tanan. Aba! Hala! Ayoko nang pag-usapan. Dili nako gustog storyahan Ayaw ko nang pag-usapan. Dili nako gustog pag storyahan Nakalimutan ka na niya. Nakalimtan naka niya Kinalimutan ka na niya. Gikalimtan naka niya Parang siga siya kumilos. Chuy siya mulihok Hindi nila sasabihin sa iyo ang totoo. Dili nila ignon ang tinoud saimoha Magulo si Tom. Samok si Tom Sa tingin mo ba, mabuti ang napagdesisyunan ni Tom? Sa pananaw nimo, maayo ba ang nahunahunaan ni Tom? Mukhang napakapagod si Tom. Murag nakapoy si Tom Mukhang pagod na pagod si Tom. Murag gikapoy kaayo si Tom Sa tingin ko, masama ang magsinungaling. Sa pananaw nako di maayo ang mamakak Pinagsabihan ni Tom si Mary dahil nahuli siya. Gistoryahan ni Tom si Mary kay nasakpan siya Hindi mo ito gagawin kung nandito si Tom. Di nimo ni buhaton inig naa si Tom Kasingkuripot kaya ni Mary si Tom? Kasingdalo kaha ni Mary si Tom? Kaunti na lang at makalalabas ako. Gagmay nalang makagawas nako Alam kong bata pa masyado si Tom para gawin iyon. Kabalo ko bata pa kaayo si Tom para buhaton to Akala ko halata. Abi nakog naklaro Akala ko halata siya. Abi nakog nasakpan siya May mga may sabi na pinatay siya, 'yung iba ang sabi ay nagpakamatay siya. Naay nag ingon gipatay siya, Naa sad uban gaingon na nag pakamatay kini. Anong oras ka makakauwi? Unsang orasa ka makauli? Anong oras ang uwian mo? Unsay oras inyong ulian? Ang sabi daw ni Tom, nasa labas pa yata si Mary. Ang Ingon ni Tom, Murag naa pa sa gawas si Mary Hindi mo ba alam na sasama sa akin si Tom papuntang Australia? Wala baka kahibaw na muuban si Tom saakoa sa Austrlia? Kay Tom ata ang mga librong iyon. Murag kay Tom ang mga libroha to. Dinala ko 'yung akin. Gidala nako akoa Bakit mo sinabi kay Tom na ako ang nakaisip n'on? Nganong giingon man nimo kay Tom na ako ang nakahunahuna ato? Bakit mo sinabi kay Tom na ideya ko iyon? Nganong giingon nimo na akoa tung hunahuna? Alin 'yung maleta ni Tom? Asa ang maleta ni Tom. Pakiusap, huwag mo na iyan gawin. Palihog ayaw nana buhata Gaano kaya katagal sa tingin mo hanggang matapos natin? Kanusa kaha sa pananaw nimo mahuman nato ni? Puwedeng mamaya mo na lang ako tawagin? Pwede unya nako tawga? Hindi pa nawawalan ng pag-asa si Tom. Wala pa nawalan og pangdahum si Tom. Bakit hindi mo sinabi sa akin kagabi? Nganong wala nimo giingon saakoa gabie? Bakit hindi mo iyan sinabi sa akin kagabi? Nganong wala man nimo na giingon saakoa gabie? Baka hindi nauuhaw si Tom. Basin wala mauhaw si Tom. Dapat yata bumili si Tom ng bagong damit. Murag kinahanglan ni Tom mukumpra og bagong sanina Sabi daw ni Tom na kasal na siya. Ana si Tom nga minyo na siya Hindi alam ni Tom na kailangan niyang pumunta kahapon. Wala kabaw si Tom na kinahanglan niya muadto gahapon Gawin na natin bago mabago pa ang isip ko. Buhaton na nato bago pa mag lahi akong panghunahuna Gets mo ba? Kasabot ka? Magaling siyang lumangoy. Maayo sjya musalom. Kailan mo ako kakausapin? Kanusa ko storyahun? Kung saan-saan na ko naghanap. Bisag asa nako nangjta. Nagbihis si Tom. Nag ilis si Tom. Totoo na nagtuturo siya ng Pranses. Tinoud kini nga gatudlo siyag Pranses. Bawal magtapon ng kahit ano sa bintana. Bawal mag labay og bisag unsa sa bintana. Hanap tayo ng magandang opisina para kay Tom. Mangita tag gwapong opis para kay Tom. Maghanap tayo ng magandang opisina para kay Tom. Pangitaan natog gwapong opisina si Tom. Mayroon ka bang pulang lapis? Naa kay pula nga lapis? May pulang lapis ka ba? Naa ba kay lapis nga pula? Sabi daw ni Tom na gusto mo ring sumama sa amin papuntang Boston. Ana si Tom saamoa nga gusto sad nimo muuban saamoa sa Boston Hindi kami magkaparehong palapag ni Tom. Dilli mi mag ka parehas og salog si Tom. Doktor na ngayon si Tom, hindi ba? Mananambal na kuno si Tom karun?Mao ba? Si Tom ang magpapadala ng mensahe. Si Tom ang mag padala sa suwat. May nagtangkang patayin ako. Naay misuway na patyon ko. Mukhang masaya. Murag lingaw. Sino ang walang ginagawa? Kinsay walay ginabuhat? May babae sa sasakyan ni Tom. Naay bai sa kotse ni Tom. May babae sa kotse ni Tom. Naay bai sa kotse ni Tom. Naghintay kami sa iyo kahapon. Naghuwat mi saimoha gahapon Grabe ang sakit. Grabe kasakit May nakita akong pumasok sa kuwarto. Naa koy nakitan na misulod sa kwarto May nakita akong lalaking pumasok sa silid. Naa koy nakita nga laki misulod sa kwarto Tinulungan ni Tom si Mary na sampayin ang damit. Gitabangan ni Tom si mary ihalay ang mga sanina Si Tom lang ang marunong dito. Si Tom ray kahibaw ana dere. Si Tom lamang ang marunong gumawa nito. Si Tom ray kahibaw mubuhat ana dere. Mayroon ba tayong magagawa? Naa batay mabuhat? May nakita akong gumagalaw doon sa labas. Naa koy nakita galihok didtoa sa gawas Inasahan namin na mag-aantay si Tom. Abi namog maghuwat si Tom. Nakatsinelas si Tom. Nakatsinalas si Tom. Sana pag-isipan mo ito ulit. Unta hunahunaon nimog usab Ayaw ng nanay kong magsuot ng takong. Di gusto akong inahan mag sout og takong. Ayaw ng nanay kong magtakong. Di gusto akong inahan og takong Alam na ni Tom na sinaktan niya si Mary. Kabaw na si Tom na gipasakitan niya si Mary. Sa kaliwang banda ng lansangan kami nagmamaneho. Sa pikas nga baryo mi gamaneho. Paupuin mo si Tom sa likod. Palingkora si Tom sa ulahi Pabayaan mong umupo si Tom sa likod. Pasagdi nga mulingkod sa ulahi si Tom. Nagdududa ako kay Tom. Gaduda ko kay Tom. Naglalakad ba si Tom papuntang eskuwelahan? Gabaktas ba si Tom padung skwelahan? Hindi ba naghintay sa iyo si Tom? Wala ba ka gihuwat ni Tom? Nawala mo na naman ang wallet mo? Nawala nasad nimo imong pitaka? Nawala mo ba na naman ang portamoneda mo? Nawala nasad nimo imohang portameda? Sa likod ba umupo si Tom? Sa ulahi ba milingkod si Tom? Umupo ba si Tom sa likod? Nilingkod ba sa ulahi si Tom? May nakuwento si Tom na nakakatawa. Naay na hisgot si Tom na katawanan. Kakikindat lang ni Tom sa iyo. Mikindat si Tom saimoha Sa kanang banda ng lansangan kami nagmamaneho. Sa wala mi nga dalan ga padagan Huwag kang titingin kung saan-saan habang kausap kita. Ayaw og tanaw sa bisag asa kung kastorya tika. Naghintay si Tom sa sasakyan. Naghuwat si Tom sa sakyanan. Naghintay si Tom sa kotse. Naghuwat si Tom sa kotse Mag-isa naghintay si Tom. Mag inusara naghuwat si Tom Naghintay si Tom nang mag-isa. Naghuwat si Tom siya ra usa Nagpakatotoo si Tom sa akin. Mitugan og tinoud si Tom saakoa. Sinabi ni Tom sa kin ang totoo. Miingon si Tom saakoa og tinoud. Alam na ni Tom na mahal ko si Mary. Kabaw na si Tom na gihigugma nako si Mary. Naghintay pala si Tom. Naghuwat diay si Tom Pasensya na Tom. Pasayloa Ko Tom. Walang naghintay maliban kay Tom. Walay naghulat lain si Tom rajud. Bakit sisisihin si Tom? Nganong sisihun man si Tom? Bakit si Tom ang sisisihin? Nganong si Tom may sisihun? Bakit hindi iyong dalawa? Nganong dili man tung duha? Bakit ganoon? Nganong ingon adto? Bakit ka titigil ngayon? Nganong muundang man ka karun? Bakit nagkaganoon? Nganong naingato man ka? Bakit ako pasasalamatan? Nganong pasalamatan man ko? Ba't ako pasasalamatan? Nganong pasalamatan man ko? Bakit papalitan pa? Nganong ilisdan pa? Bakit hindi ka humingi ng tawad? Nganong di man ka mangayog pasaylo? Bakit pa matatakot? Nganon mahadlok paman? Bakit siya nandito? Nganong naa siya dere? Bakit ka nahuli? Nganong nasakpan man ka? Bakit ka nag-aaral? Nganong gaskwela man ka? Bakit nag-aaral ka? Nganong miskwela man ka? Bakit ka nag-iisa? Nganong ikaw raman usa? Bakit ka pumaroon? Nganong miadto man ka didto? Bakit ka nagsinungaling? Nganong nangatik man ka? Bakit nangyari ito? Nganong nahitabo ni? Bakit ka nagsisinungaling? Nganong nagapangatik man ka? Bakit ka galit? Nganong suko ka? Bakit ka naiinis? Nganong nalagot ka? Bakit umiyak ka? Nganong mihilak man ka? Bakit sila nandito? Nganong naa sila dere? Bakit tayo nandito? Nganong naa man ta dere? Bakit ka natatakot? Nganong nahadlok man? Bakit ka takot? Nganong hadlok ka? Bakit tayo tumatakbo? Nganong Midagan man ta? Bakit ka nandito? Nganong naa man ka dere? Bakit ka tumatawa? Nganong gangisingisi man ka? Bakit ka tumatalon? Nganong gaamambak ka? Bakit ka nauutal? Nganong nabulol man ka? Bakit mali iyan? Nganong di man ni mao? Bakit umiiyak si Tom? Nganong gahilak si Tom? Bakit ka tumigil? Nganong miundang man ka? Bakit ka tumakbo? Nganong midagan man ka? Bakit nasa bahay ka? Nganong naa ka sa balay? Bakit ka tumatanong? Nganong gapangutana ka? Bakit sila umiiyak? Nganong gahilak mana sila? Bakit ito nangyayari? Nganong nahitabo man ni? Bakit tumatago si Tom? Nganong gatago si Tom? Bakit bulong nang bulong ang lahat? Nganong sige hunghung ang tanan? Bakit walang sumasagot? Nganong walay gatubag? Bakit tayo naglalakad? Nganong gabaktas ta? Bakit nakasimangot ka? Nganong nag maoy man ka? Bakit nandito si Tom? Nganong naa dere si Tom? Bakit basa si Tom? Nganong basa mana si Tom? Bakit ka nangingialam? Nganong gapanghilabot ka? Bakit inilipat si Tom? Nganong hibalhin si Tom? Bakit iyan mahalaga? Nganong importante mana? Bakit ka bumubulong? Nganong gahunghung ka? Sino ang nakatuklas ng Amerika? Kinsay nakahunahuna sa Amerika? Sino ang nakadiskubre ng Amerika? Kinsay naka diskubre sa Amerika? Sino ang nakatuklas ng radium? Kinsay nakahunahuna sa Radium? Sino ang may alam n'on? Kinsay kahibaw ato? Sinong tumutulong sa kaniya? Kinsay gatabang saiyaha? Sinong nandiyan? Kinsay naa dira? Sino iyan? Kinsa na? Sino ang nagsabi n'on? Kinsay nagingon ato? Sinong gumawa n'on? Kinsay nagbuhat ato? Sinong mangingialam? Kinsay manghilabot? Sino iyon? Kinsa to? Sinong may gusto n'on? Kinsay gusto ato? Sinong may gusto nito? Kinsay gusto ani? Sinong pupunta? Kinsay muadto? Sinong nandito? Kinsay naa dere? Sinong nagbibiro? Kinsay gaatik? Sinong humihiyaw? Kinsay gasayaw? Sinong sumisigaw? Kinsay gashagit? Sinong nakatayo? Kinsay nakatindog? Sinong mag-uumpisa? kinsay magsugod? Sinong magsisimula? Kinsay muuna? Sino ang magtatagumpay? Kinsay mudaog? Sinong nanonood? Kinsay gatanaw? Sinong nakahanap kay Tom? Kinsay nakakita kay Tom? Sinong bumaril kay Tom? Kinsay nipusil kay Tom? Sinong nagsabi kay Tom? Kinsay nag ingon kay Tom? Sino tayo? Kinsa ta? Sinong bumili n'on? Kinsay nipalit ato? Sinong tumawag sa kanila? Kinsay nitawa sailaha? Sinong tumawag sa iyo? Kinsau nitawag saimoha? Sinong makakaalala? kinsay kahinumdum? Sino bang may pakialam? Kinsay naay labot? Sino ang may kontrol? Kinsay naay kontrol? Sinong makalilimot? Kinsay nakalimot? Sinong makatatanggi? Kinsay makadili? Sinong gumawa nito? Kinsay nibuhat ani? Sinong humalal sa iyo? Kinsay nagpili saimoha? Sinong nakahanap sa kaniya? Kinsay nakakita saiyaha? Sinong nakatagpo sa kaniya? Kinsay nakasugat saiyaha? Sinong nakahanap sa iyo? Kinsay nakakita saimoha? Sinong nakatagpo sa iyo? Kinsay nakakita saimoha? Gets ba? Nasabtan ba? Sinong nasaktan? kinsay nasakitan? Sinong nagpakasal? Kinsay nag minyo? Sinong pinatay? Kinsay gipatay? Sinong napatay? Kinsay napatay? Sinong natamaan? Kinsay naigo? Sinong may oras? Kinsay naa oras? Sinong may ayaw sa iyo? Kinsau dili gusto saimoha? Sino ang nakaimbento ng salamin? Kinsay nakahuhahuna sa samin? Sino ang nakaimbento n'on? Kinsaumy nakahunahuna ato? Sinong naktira dito? Kinsay nag puyo dere? Sino ang nakagawa? Kinsay nakabuhat? Sino ang gumawa? Kinsay nibuhat? Sinong may kailangan ng kompyuter? Kinsay nanihanglan og kompyuter? Sinong nanuntok sa iyo? Kinsay nisumbag saimoha? Sinong kumuwestiyon sa iyo? Kinsay nangutana saimoha? Sinong nagpalaki sa iyo? Kinsay nag padako saimoha? Sinong nakatanggap? Kinsay nakadawat? Sinong nagtanggal? Kinsay naghawa? Sinong nakakita sa iyo? Kinsay nakakita saimoha? Sinong nagsabi sa iyo? Kinsay nag ingon saimoha? Sinong kumuha? Kinsay nag kuha? Sinong nandoon? Kinsay naa didtoa? Sino ang nagsulat? Kinsay nag sulat? Sino ang nagsulat n'on? Kinsay nag sulat ato? Sino ang nagsulat nito? Kinsay nag sulat ani? Sino ang traydor? Kinsay traydor? Sino ang taksil? Kinsay atikon? Sinong gutom? Kinsay gutom? Sinong may gutom? Kinsay naay gutom? Sinong tumatawag? Kinsay gatawag? Sinong may sabi? kinsay nag ingon? Sinong nagsabi? Kinsay nag ingon? Sinong nauuhaw? Kinsay giuhaw? Sinong nagmungkahi n'on? Kinsay naghunahuna ato? Sinong pagod? Kinsay gikapoy? Sinong nalilito? Kinsay nalibog? Sino ang nagbato n'on? Kinsay nag labay ato? Sino ang nakasira? Kinsay nakaguba? Sino ang nagpasya? kinsay naghuna? Sino ang nakahanap nito? Kinsay nakakita ani? Sinong tumulong kay Tom? Kinsay nitabang kay Tom? Sino ang nagsulat ng mga ito? Kinsay nag sulat ani? Sino ang nagdala nito? Kinsay nagbitbit ani? Sino ang umatake sa iyo? Kinsay muatake nimo? Sinong mali? Kinsay taka? Sino ang dapat manalo? Kinsa dapat ang muadaog? Sino ang nagtalaga kay Tom? Kinsa ang nagbutang kay Tom? Sinong tama? Kinsay tama? Sinong nakakita sa akin? Kinsay nakakita saakoa? Sinong bumili nito? Kinsay nipalit ani? Sinong bumaril sa iyo? Kinsay nipusil nimo? Sinong humalik sa iyo? Kinsay nilamutak nimo? Sinong tumulong sa iyo? Kinsay nitabang saimoha? Sinong nagtalaga sa iyo? Kinsay nagbutang saimoha? Sino ang nakaimbento ng dinamita? Kinsay nakahunahuna sa dinamita? Sino ang nagmamaneho? Kinsay gapadagan? Sino ang sumaksak kay Tom? Kinsay midungab kay Tom? Sino ang nagpahintulot nito? Kinsay nag sugot ani? Sino ang pumayag dito? Kinsay nisugot ani? Sinong naniniwala diyan? Kinsay gatuo ana? Sino ba talaga ang may pakialam? Kinsa bajud ang naay labot? Sino ang nakahuli kay Tom? Kinsay nakasakop kay Tom? Sino ba talaga ang may alam? Kinsa bajud ang nakabalo? Sinong makapapansin? Kinsay makabantay? Sino dapat una? Kinsay unahun? Sino ang sumaksak sa iyo? Kinsay nidungab saimoha? Sino ang pinarusa? Kinsay gikasaban? Sinong may gusto kay Tom? Kinsay naibog kay Tom? Sinong may sakit? Kinsay naay sakit? Sino ang kakanta? Kinsay mukanta? Sino ang aawit? Kinsay mukanta? Sino ang nanalo ngayon? Kinsay nadaog karun? Sino ang panalo ngayon? Kinsay nadaog karun? Sinong yumakap kay Tom? Kinsay nigakos kay Tom? Sinong umiiyak? Kinsay nihilak? Sino ang kumakanta? Kinsay gakanta? Sino ang umaawit? Kinsay gamunimuni? Sino ang humihilik? Kinsay gahagok? Sino ang sisisihin mo? Kinsay sisihun nimo? Sinong nakita mo? Kinsay nakitan nimo? Sino ang nabaril? Kinsay napusil? Sinong may tanong? Kinsay naay pangutana? Sinong hindi pupunta? Kinsay dili muadto? Sinong magpapalit sa iyo? Kinsay mupuli saimoha? Sinong nasa taas ngayon? Kinsay naa sa taas karun? Sino ang abogado mo? Kinsay abogado nimo? Sino iyang batang iyan? Kinsa ng bataa na? Sinong iniiwasan mo? Kinsay ginalikayan nimo? Sinong tinatawagan mo? Kinsay ginatawgan nimo? Sinong kasama mo? Kinsay kauban nimo? Sino ang nagturo sa iyo ng Pranses? Kinsay nag tudlo nimo mag Pranses? Sino ang nagsulat ng artikulong ito? Kinsay nagsulat aning butanga ni? Sino-sino ang mga mandarakip? Kinsa kinsa ang mangunguha? Sino iyong inaasahan mo? Kinsay ginaasahan nimo? Sino iyong ipinagtatanggol mo? Kinsay may gipagtanggol nimo? Sino-sino ang mga kapitbahay mo? Kinsa kinsa imong mga tapad balay? Sino ang ipinagtatanggol mo? Kinsa ang ginapagtaggol nimo? Sino ang hindi sumasang-ayon sa atin? Kinsay dili gatugon saatoa? Sino ang hindi sumasang-ayon sa amin? Kinsay dili gatugon saamoa? Sino ang kalaban nila? Kinsay kalaban ato nila? Sino iyong tinatawagan mo? Kinsay ginatawgan nimo? Sino ang mga kaibigan mo? Sino ang mga amigo nimo? Sino iyong mga lalaking iyon? kinsa man tung mga lakiha to? Sinong pumitas ng mais? Kinsay nikupras sa mais? Sino ang kapatid mo? Kinsay igsoun nimo? Kalma lang. Pahuway lang. Makinig. Maminaw. Walang gagalaw! Walah mulihok. Simula. Sugod. Pahingi ng isda. Mangayo kog isda. Pahingi ng karne ng baka. Mangayo kog karne sa kabaw. Pakibuksan. Abrihe Pakiulit po. Pakiusab daw po. Ang saya saya! Kalingaw! Ang galing naman! Kahawud ba! Sige lang. Ge lang. Sige! Ge! Huwag kang aalis. Ayaw og hawa. O tapos? Nya human? Tara. Larga. Tulungan mo ako. Tabangi ko. Tulungan mo naman ako. Tabangi sad tawun ko. Patulong. Patabang. Tumutubo ang mga halaman. Gatubo na ang sagbot. Kainin mo lahat. Kauna na tanan. Punta ka dito, bilis! Adto ka dere, abtik! Pahingi ng karne. Mangayo kog karne. Tumawa siya. Nikatawa siya. Natawa siya. Nakatawa siya. Gets! Sabot! Tumawag ako sa telepono. Nitawag ko sa telepono. Ayokong ayoko talaga ng sushi. Dili jud ko ganahan og sushi. May naririnig akong boses. Naay koy nadungog nga tingog. Sabi ko na nga ba. Ana pa bitaw ko. Pumunta ako roon. Niadto ko didtoa. Mahilig ako sa matatamis. Ganahan kog mga tamis. May tiwala ako sa kaniya. Naa koy salig saiyaha. Mahilig akong magbasa. Ganahan kog mag basa Gumagamit ako ng Twitter. Gagamit kog twitter Nagti-Twitter ako. Ga twitter ko. Pumunta rin ako. Niadto sad ko. Ako rin pumunta. Ako sad niadto ko. Naiintindihan ko iyon. Nasabtan nako to. Mahilig ako sa kabayo. Ganahan ko sa kabayo. Mahilig na mahilig ako sa kabayo. Ganahan kaayo ko sa kabayo. Tinawagan ko siya sa telepono. Gitawgan nako siya sa telepono. Nagbabasa ako. Gabasa ko. Pinatatawaran kita. Ginapahangyo tika. Ginagamit ko ito. Gagamit ko ani. Sinuportahan ko siya. Gatugon ko saiyaha. Sinusuportahan ko siya. Ginatugonan nako siya. Naiinggit ako sa kaniya. Nasuya ko saiyaha. Nalilito ako. Nalibog ko. Kita ko sila. Nakitan nako sila. Nakikita ko sila. Nakitan na nako sila. Sang-ayon na sang-ayon ako. Gatugon kaayo ko. Kahapon ako dumating. Gahapon ko miabot . Dumating ako kahapon. Miabot ko gahapon. Pagod ako. Kapoy ko. May pera ako. Naa koy kwarta. Madalas ako magbasa. Pirme ko gabasa. Mahilig ako sa Ingles. Ganahan ko sa Ingles. Matanda ako. Tiguwang nako. Magaling na ako. Maayo nako. Inosente ako. Boutan ko. Wala akong kasalanan. Wala koy sala. Alam ko na iyon. Kabalo nako ato. Mahilig ako sa pakwan. Ganahan ko sa pakwan. May naaamoy akong dugo. Naa koy nasimot na dugo. Marunong akong mag-Ingles. Kabalo ko mag storyag Ingles. Nakapagsasalita ako ng Ingles. Makastorya kog Ingles. Nagdadasal ako. Gaampo ko. Nauubo ako. Giubo ko. Nanghuhubad ako. Gahubo ko. Nahilo ako. Nalipong ko. Kailangan ko ng kape. Nanihanglan kog kape. Tumatanggap ako ng regalo. Gadawat kog hinatagan. Humingi na ako ng tawad. Nangayo nakog pasaylo. Gusto ko! Ganahan ko! Gusto kong malaman kung bakit gusto mong malaman. Kinahanglan nako mahibalan nganong kinahanglan man nimo mahibalan. Nais kong malaman kung bakit nais mong malaman. Pahibala ko nganong kinahanglan man nimo mahibalan. Mas malaki talaga ang aso ni Tom kaysa sa aso ni Mary. Mas dagko jud ang iro ni Tom kaysa sa iro ni Mary. Nangongolekta ako ng mga aklat. Gakolekta kog libro. Nakaupo ako. Galingkod ko. Nakaupo na ako. Nakakingkod nako. Nagdasal na ako. Gaampo nako. Kadadasal ko lang. Mayra pag ampo nako. Madalas ka ba magdasal? Pirme ba ka gaampo? Gusto mo bang tumaba? Ganahan baka mutambok? Kailangan ko ng umalis. Nihanglan na nako muhawa. Hindi bale. Sagdii. Anong pakialam mo? Unsay labot nimo? Bakit ang tagal mo? Nganong dugay man ka? Hindi kita iniimbitahan. Wala tika gihagad. Hindi kita iimbitahan. Dili tika hagdon. Bakit hindi mo samahan si Mary pauwi? Nganong di man nimo sabayan si Mary pauli? Puwede ba akong umupo sa likod mo? Pwede bako mulingkod saimong likod? Maaari ba akong umupo sa likod mo? Pwede mulingkod ko saimong likoran? Wala talagang may kilala sa akin. Wala juy nakaila nako ay. Bakit hindi ninyo hinintayan si Tom? Nganong wala man ninyo gipaabot si Tom? Ipinagmamalaki namin na taga-Canada kami. Ginadako namo na taga Canada mi. Ipinagmamalaki natin na taga-Canada tayo. Ginapadako namo na taga Canada mi. Paano kaya nakatakas si Tom? Giunsa kaha ni Tom pagsibat? Lahat nakasuot ng guwantes. Tanan kay nakasout og gwantes. Lahat nakaguwantes. Tanan naka gwantes Nakauniporme si Tom. Naka uniporme si Tom. Suot ni Tom ang uniporme niya. Gisout ni tom iyahang uniporme. Ang sabi mo, gustong-gusto mo talaga marinig ang katotohanan. Ana ka, gusto jud kaayo ka maminaw sa kamatouran. Ang sabi mo, gustong-gusto mo talaga mapakinggan ang katotohanan. Ana ka, gusto jud kaayo ka madungan ang kamatouran. Kailangan kong kumain ng mas masustansiyang pagkain. Kinahanglan jud kaayo nako mukaon og maayong pagkaon. Kailangan kong kumain nang mas masustansiya. Kinahanglan nako mukaon og maayong pagkaon. Kung ako ikaw, doon ako maglalakad. Ako ikaw, Didtoa ko magbaktas. Kung ako sa iyo, doon ako maglalakad. Ako pa saimoha, didtoa ko mag baktas. Nakatakong si Mary. Nag takong si Mary. Nakasuot ng takong si Mary. Naka suklob og takong si Mary. Nag almusal ka na ba? Namahaw na ba ka? Ginawa ko ito. Gibuhat nako ni. Sana hindi. Unta dili. Ikaw ang paborito ko. Ikaw akong ganahan. Pupunta ako doon. Muadto ko didtoa. Pagod ka ba? Kapoy ka? May kotse ka ba? Naa bakay taraktarak? Marami ka bang ginagawa? Daghan bakag ginabuhat? Magiging maayos ang lahat. Maayo ra ang tanan. May asawa na ako. Naa nakoy kakuyog. Nakakahiya sa iyo. Makaulaw saimoha. Nakakahiya sa iyo! Makaulaw saimoha uy! Tapos ka na ba? Humana ba ka? Tapos ka na ba, Tom? Humana ba ka Tom? Wala akong pagpipilian. Wala koy pilion. Wala kaming pagpipilian. Wala mi pagpilian. Wala tayong pagpipilian. Wala tay pag pilian. Huwag mo akong tanungin. Ayaw ko pangutana. Huwag mo akong tanungin kung bakit. Ayaw ko pangutana kung ngano. Maaga akong bumangon. Sayo kaayo ko mimata. Huli na ako bumangon. Ulahi nako kamata. Bumangon ako ng alas siyete. Nimata kog mga alas siyete. Mayroon na bang nakaupo rito? Naa nabay naka lingkod dere? Itabi. Idaplin. Itabi! Idaplin uy! Ito ay kasindak-sindak. Makahadlok lage ni ay. Nakita ko na siya dati. Nakitan na nako na siya sauna. Ayos lang sa akin. Maayo ra saakoa. Nagpagupit ako ng buhok kahapon. Nag patupi kog buhok gahapon. Manatiling kalmado. Padayun lng sa pagpuyo. Ano ang nagpapasaya sa iyo? Unsay nagpalipay nimo? Anong ginawa mo? Unsay ginabuhat nimo? Huwag mong sabihin sa akin kung ano ang gagawin. Ayaw igna saakoa unsay buhaton. Nakuha ko na. Naa na saakoa. Nakuha ko na! Naa na saakoa uy! Paano mo ito ginawa? Giunsa nimo ni pagbuhat? Baka pigilan tayo ni Tom. Basin pugnan ta ni Tom. May mga ekonomista na hindi sasang-ayon sa pahayag na iyan. Naay mga ekonomista na dili musogot sa ingon ana. Maingay na humilik si Tom. Saba kaayo naghagok si Tom. Huwag kang magpaaraw nang masyadong matagal. Ayaw pagbulad sa adlaw og dugay. Hindi ako nakatanggi. Wala ko ka likay. Hindi ako makatanggi. Dili ko makalikay. Akala ko makakaalis ako. Abi nakog makahawa ko. Hindi talaga. Dili jud diay. Takot ako. Hadlok ko. Sinasadya ko. Ginatuyo nako. Marunong ka bang magmaneho? Kabaw baka mag padagan? Madali lang! Sayun ra! Marunong ka bang lumangoy? Kabaw baka musalom? Nagagalak akong makilala ka. Lipay ko na makaila ka. Ngayon ang aking kaarawan. Karun akong adlaw. Pumunta ako sa Paris. Niadto ko sa park. Pumunta ako sa Nagasaki. Niadto ko sa nagasaki. Tumulo ang laway ni Tom. Mitulo ang laway ni Tom Dumura si Tom. Niluwa si Tom. Kumanta si Tom. Mikanta si Tom Umawit si Tom. Mikanta si Tom. Nag-ayuno si Tom. Nag hatag si Tom. Umalis agad. Nihawa dayun. Bumalik. Nibalik. Balik. Balik. Tama na ang pagrereklamo. Undangon na sig reklamo. Huwag na magreklamo. Ayaw nag reklamo. Bumulong ako. Nihunghung ko. Lumulutang. Galupad ko. Ulitin. Usba. Hugasan ang lahat. Hugasi ang tanan. Hugasan lahat. Hugasi tanan. Huwag pumanig kaninuman. Ayaw og apil bisag kay kinsa. Huwag kumiling kaninuman. Ayaw og sabat bisag kay kinsa. Walang may alam. Walay naka balo. Mahusay. Hawud. Magaling. Maayo. Walang nababago. Walay nagbago. Humingi ka na lang ng tawad. Pangayo nalang og pasaylo Hindi ako makapaniwala dito. Dili ko katou dere. Hindi ako makapaniwala sa iyo. Dili ko katou saimoha. Hindi ako makapaniwala. Dili ko makatou. Hindi ako makapaniwala! Dili ko makatou uy! May trabaho ako. Naa nakoy binuhatan. Huwag mo akong guluhin! Ayaw ko gubuta uy! Huwag mo akong guluhin. Ayaw ko gubuta. Masaya iyon. Lingaw to. Akala ko masaya iyon. Abi nakog lingaw to. Umalis ka sa dadaanan ko. Hawa saakong agianan. Huwag mo akong hawakan. Ayaw ko guniti. Huwag mo akong hawakan! Ayaw ko guniti uy! Huwag humawak. Ayaw gunit. Huwag iyan hawakan. Ayaw na guniti. Huwag hawakan ang mga ito. Ayaw ni pang guniti. Huwag ito hawakan. Ayaw ni guniti. Kailangan kitang makausap. Kinahanglan tika makastorya. Saan siya nagtatrabaho? Asa siya nagbinuhatan? Hindi ako mabubuhay kung wala ka. Dili ko mabuhi kung wala ka sakon. Hindi ako mabubuhay kung wala siya. Dili ko mabuhi kung wala siya sakon. Sadyang malabo si Tom sa email niya. Murag hanap si Tom saiyang email. Sadyang malabo si Tom sa sulatroniko niya. Murag hanap si Tom saiyang Sulatroniko niya. May radyo nga ako sa bahay, pero ayaw gumana. Naa lage koy radyo kaso di muandar. Kakabili ko lang ng bagong lutong tinapay. Mayra pag palit nakog init nga pan. Itigil iyan. Undanga na. Itigil iyan! Undanga na uy! Ganito naman talaga ako. Ingon ani man jud ko. May ninong akong dating nagtatrabaho sa bangko. Naa koy angkol gatrabaho sauna sa bangko. Nakarating ako sa London. Nakaabot nako sa London. Nakarating ako sa Londres. Nakaabot nako sa Londres. Hindi ko talaga maintindihan kung bakit. Dili jud nako masabtan kung ngano. Nais ko lang kitang batiin ng Maligayang Pasko. Gusto ra nako na batiun tika maayong pasko. Babalik ako sa katapusan ng taon. Mubalik ko katapusan sa tuig. Alam ko na mahirap iyan gawin. Kabalo ko lisud na buhaton. Ayoko ito marinig. Dili ko gusto madungan ni. Ayoko ito mapakinggan. Dili nako ni gusto mapaminaw. Mas matanda ako. Mag guwang ko. Higit na matanda ako. Mas guwang jud ko. Hindi ko inakala na may magkakagusto pala kay Tom. Wala ko gatou na naa diay naibog kay Tom. May pakiramdam ako na hindi iyan totoo. Naa koy paminaw na dili na tinoud. Nakauwi na ako. Kauli nako. Hindi ko batid na sinabi iyan ni Tom. Dili ko makatou na giingon na ni Tom. Alanganin kung mapapatunayan natin iyan. Lisud kung maingon nato na. Binuksan ko ang bote. Giabrihan nako ang bote. Sa tingin ko, makatotohanan si Tom. Sa pananaw nako, Tinoud si Tom. Alam ko na hindi sinadya ni Tom na saktan si Mary. Kabalo ko na wala gitoyu ni Tom na pasakitan si Mary. Alam ko na magaling magmaneho si Tom. Kabalo ko na hawud mag padagan si Tom Marunong pala lumangoy si Tom. Kabalo diay musalom si Tom. Sinabi pala iyon ni Tom. Giingon diay to ni Tom. Hindi pa ako kumakain buong araw. Wala pako nag kaon tibouk adlaw. Sa tingin ko, isa si Tom sa mga nagpasimuno. Sa pananaw nako, usa si Tom sa nag lider. Hindi yata iyan bagay. Murag dili angay. Hindi ako sigurado kung nababagay iyan. Dili ko kahibaw kung angay ba na siya. Bihira ako lumabas kapag Lunes. Usahay rako gagawas inig lunes. Wala akong sinabi, kaya lalong nagalit si Tom. Wala koy giingon, maong mas nasuko si Tom. Ilang araw ako mamamalagi rito. Pila ka adlaw ko mupundo dere. Alam ko na halos magkasing-edad sina Tom at Mary. Kabalo ko na murag mag kasing edad si Tom og Mary. Akala ko nars ka. Abi nakog nars ka. Medyo nagulat lang ako. Nakuratan lang ko. Matagal ako namalagi sa Boston. Dugay ko nag pundo sa Boston. Baka maling petsa ang naisulat mo. Basin mali imong adlaw na nasulat. Sa tingin ko, maling petsa ang naisulat mo. Sa paminaw nako, adlaw akong nasuwat. Hindi ko na yata kailangan pa ng tulong. Murag wala nako nanihanglan og tabang. Sinabi ko iyon kay Tom. Giingon nako to kay Tom. Sinabi ko iyan kay Tom. Giingon nako to kay Tom. Hindi yata sinabi ni Tom kay Mary ang totoo. Murag wala ata giingon ni Tom ang tinoud kay Mary. Sa tingin ko, hindi sinabi ni Tom kay Mary ang totoo. Sa pananaw nako,wala giingon ni Tom ang tinoud kay Mary. Ang hinala ko, balak iyon gawin nina Tom at Mary nang sabay. Ang pagtou nako, basin himuon to ni Tom og Mary sabay sila. Kaya ko ito. Kaya ra nako ni. Sana makapunta ako sa Australia sa susunod na taon. Unta maka adto kog Australia sa musunoray na tuig. Sana makapag-Australia ako sa susunod na taon. Unta maka Australia nako sunod tuiga. Nasaan ka kahapon? Asa ka gahapon? Saan ka pumunta kahapon? Asa ka miadto gahapon? Saan ka pumunta? Asa ka miadto? Saan ka pumupunta? Asa ka gaadto? Hindi ko siya gusto. Dili nako siya naibugan. Nagbibiro ka ba? Nagaatik ka? Binalaan kita. Gi ignan tika. Busog na ako. Busog nako. Tapos na ako. Humana ko. Huwag mo akong abalahin. Ayaw ko samuka. Tapos ka na. Humana ka. Sabihin mo sa akin kung tapos ka na. Igna saakoa kung mana ka. Hindi ito sapat. Kulangon ni. Alam mo ba ang ibig kong sabihin? Kabalo ka unsay pasabot nako? Alam mo ba ang sinasabi ko? Kabalo ka unsay ginaingon nako? Umalis tayo dito. Hawa ta dere. Umalis ka. Hawa dere. Umalis ka! Hawa dere uy! Panatilihin mong sarado ang iyong bibig. Ipadayun na takom imong baba. Panatilihin mong sarado ang iyong bibig! Ipadayun na takom imong baba uy! Bigyang-pansin. Tagai og paminaw. Bigyang-pansin! Gai paminaw uy! Alam ko kung sino ka. Kabalo ko kinsa ka. Kilala kita. Kaila ko nimo. Ipinapangako ko. Ginapatuman nako. Sino ang namamahala dito? Kinsay naga padagan dere? Huwag kang tumingin sa akin. Ayaw og lantaw saakoa. Hindi ko alam iyon. Wala ko kahibaw ato. Nalaman ko iyon. Nakahibaw ko ato. Manatili kung nasaan ka. Pagpundo kung asa man ka. Si Tom ay makaluma. Si Tom kay makadaan. Ako ay makaluma. Ako ay makadaan. Huwag manatili. Ayaw pagpundo. Huwag manatili dito. Ayaw pagpundo dere. Nasaan na tayo? Asa naman ta? Dako doon! Didtoa! Hindi ko alam kung sino siya. Wala ko kaila kinsa na. Hindi ko alam kung sino sila. Wala ko kabalo kinsa sila. Ano ang ginawa niya doon? Unsay gibuhat niya didtoa? Ano ang ginawa niya dito? Unsay gibuhat niya didtoa? Anong ginawa mo doon? Unsay gibuhat nimo didto? Anong ginawa mo, Tom? Unsay gibuhat nimo Tom? Anong ginawa mo dito? Unsay ginabuhat nimo dere? Tingnan mo ako. Tanawa ko. Tumingin siya sa akin. Nitanaw siya saakoa. Ano ang itsura ko? Unsay nawung nako? Ano ang itsura ko, Tom? Unsay nawung nako Tom? Tingnan mo ito. Tanawa ni. Tingnan mo itong larawan. Tanawa ning litrato. Naintindihan mo ba? Nasabtan ba nimo? Gawin mo ang iyong trabaho. Buhata imong binuhatan. Huwag kalimutan. Ayaw kalimti. Huwag kalimutan! Ayaw kalimti uy! Umalis siya. Nihawa siya. Kakaalis lang niya. Mayra paghawa niya. Paano mo gagawin iyon? Unsaon nimo pag buhat ato? Kamusta ang pagpupulong? Unsay balita sa pag tapok-tapok? Ilang oras ang aabutin upang magawa iyon? Pila ka oras ang kinahaglan para mabuhat to? Mayroon ka bang panulat? Naa kay pangsuwat? Ayos ba ang lasa nito? Gama ba ang lasa ani? Kailangan kong bumalik sa bahay. Kinahanglan nako mubalik sa balay. Hindi ko pa alam. Dili pako kabalo. Hindi pa. Dili pa. Kain tayo. Kaon ta. Papasukin mo ako. Pasudla ko. Sino ang kasama mo? Kinsay kauban nimo? Sino ang kasama mo diyan? Kinsay kauban nimo dira? Sino ang sasama sa iyo? Kinsay muuban nimo? Akala ko ay magiging madali ito. Abi nakog sayun ra ni. Anong pinili mong gawin? Unsay gitudlo nimo na buhaton? Sino ang dapat kong dalhin? Kinsay kuyogon nako? Sino ang dapat kong paniwalaan? Kinsay touhan nako? Sino ang naglathala nitong aklat? Kinsay nag suwat aning libroha? Sino ang naglathala nitong libro? Kinsay nag suwat aning libroha? Sinong nakahanap sa bag ko? Kinsay nakakita sakonh bag? Sino ang dapat nating paniwalaan? Kinsau touhan nato? Sino ang dapat naming paniwalaan? Kinsa touhan namo? Sino ang nagpadala nitong liham? Kinsau nag padala aning suwata? Sino-sino ang mga kandidato? Kinsa kinsa ang mga mudagan? Sino-sino iyong mga may kasalanan? Kinsa kinsa ang naay sala? Sino ang arkitekto? Kinsay arkitekto? Sino ang kanilang nanay? Kinsay inahan ana nila? Sino iyong unang nandito? Kinsay nauna dere? Sino iyong unang narito? Kinsay una naabot dere? Para kanino ang mga iyon? Para kang kinsa to? Para kanino ito? Para kang kinsa ni? Sino ang kasama ni Tom? Kinsay kauban ni Tom? Sino ang maniniwala sa akin? Knsay mutou saakoa? Sino ang paniniwalaan mo? Kinsay touhan nimo? Sino ang pinaniniwalaan mo? Kinsay may touhan nimo? Sino ang maysala? Kinsay naay sala? Sino ang ating sisisihin? Kinsay atong pasanginlan? Sino ang sisisihin natin? Kinsay may pasanginlan nato? Sino ang dapat kong tawagan? Kinsay kaha akong tawgan? Sino pa ba ang gumagawa nito? Kinsa pa ba ang nagagama niini? Sino ang pinagkakatiwalaan mo? Kinsa pa ba ang imohang masaligan? Sino ang tinulungan ni Tom? Kinsa ang gitabangan ni Tom? Sino ang kalaban natin? Kinsa ang kontra nato? Sino ang kalaban namin? Kinsa kontra namo? Sino ang ating kalaban? Kinsa ang atong kontra? Sino ang aming kalaban? Kinsa ang among kontra? Sinong mukhang tanga ngayon? Kinsa ang mura og tanga karon? Sino ba talaga ang may alam kung bakit? Kinsa gayod ang nakahibalo kon ngano? Sino ang gumawa ng mga patakarang iyon? Kinsa ang nagmugna kaniadtong mga balaod? Sino ang may gawa niyong mga patakaran? Kinsa ang nagmugma kaniadtong mga balaod? Sino ang pinaparusahan? Kinsa ang gisilotan? Sino ang nagpalaki nitong mga baboy? Kinsa ang nagpadako niining mga baboy? Sino ang magpapalit kay Tom? Kinsa ang mopuli kay Tom? Sino ang nagpatunog ng kampana? Kinsa ang nagbagting sa kampana? Sino ang nagpakalat niyang tsismis? Kinsa ang nagpakalat ana nga estorya/tsismis? Sino ang nagpasimuno? Kinsa ang nagpasiugda? Sino ang mapagkakatiwalaan natin? Kinsa ang masaligan nato? Sino ang ating mapagkakatiwalaan? Kinsa ang atoan masakigan? Sino pa ang gumagamit? Kinsa ang nagagamit? Sino pa ang gumagamit n'on? Kinsa ang nagagamit kaniadto? Sino-sino ang mga testigo? Kinsa ang mga makatestigo? Sino ang sumulat nitong mga kuwento? Kinsa ang nagsulat niining mga estorya? Sinong makapagsisiguro? Kinsa ang makasiguro? Sinong makapagsisigurado? Kinsa ang makasiguro? Sino ba talaga si Tom? Kinsa ba gayod si Tom? Sino ang makakagawa n'on? Kinsa ang mga buhat kaniadto? Sinong dapat kong tanungin? Kinsa ang buot nakong pangutan-on? Sinong kinagat ni Tom? Kinsa ang gipaak ni Tom? Sinong bumugbog sa iyo? Kinsa ang nag kulata sa imoha? Sino ang gusto ni Tom? Kinsa ang gusto ni Tom? Sinong panalo sa halalan? Kinsa ang nadaog sa piniliay? Sinong panalo sa eleksiyon? Kinsa ang nadaog sa piniliay? Paano ko siya makakalimutan? Unsaon nako siya paglimot? Manatiling nakatutok. Padayon sa pagtutok. Bakit mo ako tinititigan? Ngano ko nimo ginatutokan? Huwag mo akong titigan. Ayaw ko og tutoki. Huwag tumitig. Ayaw og tutok. Hindi ko gusto ito. Dili ko ganahan niini. Hindi ko gusto iyan. Dili ko ganahan ana. Hindi ako pupunta. Dili ko moadto. Huwag gumastos ng maraming pera. Dili mogasto og daghang kwarta. Huwag magsalita. Dili moistorya. Isipin ang iyong sariling negosyo. Huna-hunaa ang imohang negosyo. Kalimutan na ito. kalimti na ni. Hindi ako milyonaryo. Dili ko milyonaryo. Hindi pa ako milyonaryo. Dili pa ko milyonaryo. Magiging milyonaryo ako. Mahimo kong milyonaryo. Huwag magtalo. Dili maglalis. Huwag makipagtalo sa akin. Dili makipaglalis nako. Huwag mag-away. Dili may-away. Huwag makipag-away sa akin. Dili makipag-away sa ako. Hindi mo ako kilala. Wala ka kaila nako. Hindi niya ako kilala. Wala siya kaila nako. Gaano kalayo iyon? Unsa to kalayo? Gaano ba iyon kalayo mula dito? Unsa to kalayo gikan diri? Gaano tumagal iyon? Giunsa to pagdugay? Tama ka nga. Tama gayud ka. Syempre hindi. Syempre dili. Syempre hindi! Syempre dili! Kita tayo mamaya. Magkita ta unya. Hindi ko mabuksan ang pinto. Dili nako maablihan ang pultahan. Huwag magsinungaling. Dili mamakak Nakita mo ba si Tom? Nakita ba nimo si Tom? Nakita mo ba siya? Nakita ba nimo siya? Gusto ko siya. Gusto nako siya. Gusto ko sila. Gusto nako sila. Hindi ako iyon. Dili to ako. Hindi ako iyan. Dili na ako. Hindi ko siya mahal. Wala nako siya gihigugma. Galit ako sa kanya. Nasuko ko kaniya. Hindi ako galit sa kanya. Wala ko nasuko kaniya. Nakita mo ba ang telepono ko? Nakita ba nimo ang akoang telepono? Nakita mo ba ang relo ko? Nakita ba nimo ang akoang relo? Nakita mo ba ang pasaporte ko? Nakita ba nimo ang akoang pasaporte? Hindi niya ako gusto. Dili ko niya gusto. Alam kong hindi niya ako gusto. Kahibalo ko na dili ko niya gusto. Bakit ko gagawin iyon? Ngano nako to buhaton? Hindi ko ginawa ito. Dili ako ang nagbuhat niini. / Wala nako ni gibuhat. Hindi ko ginawa iyan. Dili ako nag nagbuhat ana. / Wala nako na gibuhat. Hindi ko nalaman kung sino siya. Wala nako nako nahibaloan kon kinsa siya. Hindi niya nalaman kung sino ako. Wala niya nahibaloan kon kinsa ko. Hindi ko nalaman kung sino sila. Wala nako nahibaloan kon kinsa sila. Wala siya dito. Wala siya diri. Gising ka ba? Nagmata ba ka? Tom, gising ka ba? Tom, nagmata ba ka? Hindi ito kapani-paniwala. Dili kini katoohan. Hindi ito kapani-paniwala! Dili kini katoohan! Huwag mo akong saktan. Ayaw ko pasakiti. Pakiusap huwag mo akong saktan. Palihog ayaw ko pasakiti. Hindi ito gumana. Wala kini nag-andar. Hindi iyan gumana. Wala na nag-andar Huwag magtiwala sa kanya. Ayaw og salig kaniya. Isara ang pinto. Isarado ang pultahan. Isara ang bintana. Isarado ang bintana. Huwag pakawalan. Ayaw og buhii. Hindi ko siya kilala. Wala ko kaila niya. Hindi ko sila kilala. Wala ko kaila nila. Hindi mo ba siya kilala? Wala ba ka kaila niya? / Dili ba nimo siya kaila? Hindi mo ba sila kilala? Wala ba ka kaila nila? / Dili ba nimo sila kaila? Kilala ko siya. Kaila ko niya. Kilala ko sila. Kaila ko sa ilaha. Hindi mo ba naalala? Wala gayod ka nakahinumdom? Bakit hindi mo maalala? Ngano nga dili nimo mahinumdoman? Naalala mo ba ako? Nakahinumdom ba ka nako? Tawagan mo siya. Tawagi siya. Tawagin siya. Tawaga siya. Tawagin sila. Tawaga sila. Tawagan mo sila. Tawagi sila. Ayaw ko sa iyo! Dili ko sa imoha! Anong gagawin mo? Unsa ang imohang buhaton? Huwag tumigil. Ayaw og hunong/undang. Mayroon ka bang lisensya? Aduna ba ka'y lisensya? Mayroon ka bang lisensya para dyan? Aduna ba ka'y lisensya para ana? Tuturuan kita. Tudloan tika. Pasok sa loob. Sulod. Panatilihing tahimik. Kanunayon ang ang paghilom. Manatiling tahimik. Kanunay na maghilom. Makasin. Makasin. Bumalik na ako. Nibalik na ko. Bumalik ako. Nibalik ko. Bumalik na kami. Nibalik na mi. Lumayo ka. Pagpalayo. Buksan ang mga ilaw. Pasigaha ang mga suga. Patayin ang ilaw. Palonga ang suga. Patayin ang mga ilaw. Palonga ang suga. Magbihis. Pag-ilis. Magbihis! Pag-ilis! Hindi ako makakain. Dili ko makakaon. Maglaro tayo. Magula ta. Maglaro tayo! Magdula ta! Maglaro tayo ng basketball. Magdula ta og basketball. Saan ka patungo? Asa ka padulong? Magsimula na tayo! Magsukod na kita! Huwag gumalaw. Ayaw og lihok. Huwag gumalaw! Ayaw og lihok! Kailangan kong umihi. Kinahanglan nako mangihi. Subukan ito. Sulayi ni. Maaari ko bang subukan ito? Mamahimo ba nako ni nga sulayan? Maaari ko bang isukat ito? Mamahimo ba nako ni nga sukodon? Magandang araw. Maayong adlaw. Magandang araw! Maayong adlaw! Magkaroon ka ng magandang araw. Maayong adlaw sa imo! Magmamaneho ako. magmaneho ko. Kailangan ko ng tulong. kinahanglan nako og tabang. Mahal ko ang football. gihigugma nako ang football. Mahal ko ang soccer. gihigugma nako ang soccer. Gusto ko ang football. gusto nako ang football. Hindi madalas ngumiti si Tom, pero minsan naman ngumingiti. Talagsaon lamang mongisi si Tom, apan panagsa mongisi man sad kini. Humihilik kaming dalawa ni Tom. Nagahagok ming duha ni Tom. Hindi ko natitiis ang mga sumisigaw sa kanilang mga anak. Dili nako maantos ang mga naga singka sa ilahang mga anak. Dati mayroon kaming ganoon, pero wala na ngayon. Kaniadto aduna kami ana, apan karon wala na. Nakakandado ang kuwarto ni Tom. Nakakanddado ang kuwarto ni Tom. Nakakandado ang silid ni Tom. Nakakanddado ang kuwarto ni Tom. Mahina si Tom sa wikang Pranses. Dili maayo si Tom sa sinultihan na Pranses. Mahina si Tom sa Pranses. Dili maayo si Tom sa sinultihan na Pranses. Madalas namin iyon gawin noong bata kami. Kanunay namo na ginabuhat kaniadtong mga bata pa mi. Humihilik na si Tom. Nagahagok si Tom. Hindi ko iyan magagawa habang ganito ang kalagayan ngayon. Dili nako na mabuhat samtang in-ani ang kahimtang karon. Tumayo si Tom at nagsalita. Nitindog si Tom og niistorya. Sa ngayon, kailangan nating magtrabaho ngayong weekend. Sa kasamtangan, kinahanglan nato magtrabaho karong katapusan sa semana. Sa ngayon, kailangan nating magtrabaho ngayong Sabado at Linggo. Sa kasamtangan, kinahanglan nato magtrabaho karong katapusan sa Sabado ug Dominggo. Biglang umalis si Tom. Kalit nihawa si Tom. Mahabang-mahaba ang buhok mo dati, hindi ba? Diba taas kaayo imohang buhok kaniadto? Baka hindi kilala ni Tom si Mary. Basi dili kaila ni Tom si Mary. Posibleng hindi kilala ni Tom si Mary. mamahimo nga dili kaila ni Tom si Mary. Tumayo kaming dalawa, at pinanood namin ang nagaganap. Nitindog ming duha ug gitan-aw ang mga panghitabo. Baka kilala ni Tom si Mary. Ngano nga kaila ni Tom si Mary. Posibleng kilala ni Tom si Mary. Mamahimong kaila ni Tom si Mary. Dinig ko ang paghihilik ng ilan sa mga manonood. Nadungog nako ang paghagok sa uban nga nagtan-aw. Nakiupo si Tom kasama ang pamilya niya. Nakilingkod si Tom kauban ang iyang pamilya. Umupo si Tom kasama ang pamilya niya. Nilingkod si Tom uban ang iyang pamilya. Hindi ko malilimutan ang sinabi mo sa akin kagabi. Dili nako malimtan ang imong giingon sa ako kagabii. Taga-Canada silang dalawa. Taga-Canada silang duha. Ano-ano ang maimumungkahi para iwasan ang paghihilik? Unsa ang angay buhaton aron malikayan ang paghagok. Hindi ko na matiis si Tom. Dili nako maantos si Tom. Sa likod kami ni Tom umupo. Sa likod mi nilingkod ni Tom. Umupo kami ni Tom sa likod. Nilingkod mi ni Tom sa likod. Hindi ko kayang magkamali nang ganyan. Dili nako mabuhat na mamali sama ana. Hindi tumagal si Tom. Wala nagdugay si Tom. Gaano katagal balak mong manatili sa pulong ito? Unsa ka dugay ang imong plano na magpuyo niining isla? Gaano katagal balak mong manatili sa islang ito? Unsa ka dugay ang imong plano na magpuyo niining isla? Hindi ko na matandaan ang huling beses natin iyan ginawa. Dili nako makahinumdom kon kanus-a nato na gibuhat ngadtong kaniadto. Natanggalan si Tom sa trabaho dahil sa pagnanakaw. Gitanggal si Tom sa trabaho tungod sa pagpangawat. Ilang kargang labada natapos mo ngayong araw? Pila ka karga sa labahunon ang imohang nahuman karong adlawa? Ilang kargang labahin natapos mo ngayong araw? Pila ka karga sa labahunon ang imohang nahuman karong adlawa? Mabuti sana kung huwag tayo makialam. Mas maayo nga dili kita maglabot-labot. Nakatayo si Tom malapit kay Mary. Nagtindog si Tom duol kay Mary. Hindi kayang makatayo si Tom. Dili kaya ni Tom na motindog. Wala rin akong ibang nakikitang gumagawa niyan. Wala sad koy lain nga nakita nga nagabuhat/naga-gama ana. Dati mayroon kaming tatlong sasakyan. Kaniadto adunay kami tulo ka sayhanan. Hindi bale mangyari man iyan o hindi. Walay apan kon maihitabo man o dili. Gusto ko ring pumunta ng Boston. Gusto sad nako moadto sa Boston. Wala akong kinalaman dito. Wala koy labot niini. Hindi ito mangyayari. Dili ni mahitabo. Paano ka nakarating dito? Giunsa nimo pag-abot diri. Paano ka napunta dito? Giunsa nimo pag-abot diri. Paano niya nalaman? Giunsa niya pagkabalo. Ano ang ibig sabihin nito? Unsa ang pasabot niini? Nagmamakaawa ako sa iyo. Nagpakalooy ko nimo. Hindi ito katanggap-tanggap. Dili ni madawat. Huwag tumawa. Ayaw og katawa. Wala itong katuturan. Wala ni hinungdan. Ginawa ko ang lahat ng makakaya ko. Ginabuhat nako ang akong kaya buhaton. Taga Austria ako. Taga Austria ko. Niluluto ni Karl ang halamang-singaw. Ginaluto ni Karl ang agup-op. May halamang-singaw sa puno. Adunay agup-op sa punoan. Kinakain ng tribu ang halamang-singaw. Ginakaon sa tribu ang agup-op. Niluluto ng tribu ang halamang-singaw. Ginaluto sa tribu ang agup-op. May mga tribung kumakain ng halamang-singaw. Naanaay mga tribu nga nagakaon og agup-op. Nilagay ni Karl ang halamang-singaw sa malaking mangkok. Gibutang ni Karl ang agup-op sa kaldero. Nilagay ni Karl ang halamang-singaw sa maliit na mangkok. Gibutang ni Karl ang agup-op sa gamay nga kaldero. Ginagamit ni Karl ang panginain para mabasa niya ang pook-sapot. Ginagamit ni Karl ang panginain aron mabasa niya ng pook-sapot. Di mabuksan ng panginain ni Karl ang pook-sapot. Dili maablihan ni Karl ang pook-sapot gamit ang panginain. Nagsulat si Karl sa kanyang talasarili. Nagsulat si Karl bahil sa iyang dayari. Lumalaki ang espasyong industriya sa taguyod ng gobyerno. Midako ang lugar pangisdutriya tungod tabang sa gobyerno. Kumakain si Karl ng kasabang keyk sa kapihan. Nagakaon si Karl og cake na balanghoy sa kapihan. May kasabang keyk sa ref. Adunay cake na balanghoy sa ref. May gulaman sa ref. Adunay gulaman sa ref. May puno ng kamatsile sa hardin ni Karl. Adunay puno sa kamatsile sa tanomanan ni Karl. Nag-ani si Karl ng kamatsile sa hardin. Nag-ani si Karl og kamatsile sa tanomanan. Kumakain si Karl ng kalamay sa kusina. Nagkaon si Karl og kalamay sa kusina. Marunong si Gabriela nang gumawa ng kalamay. Kahibalo si Gabriela mogama og kalamay. May kalamay sa ref si Karl. Adunay kalamay sa ref si Karl. May kalamay at kasabang keyk sa ref ni Karl. Adunay kalamay ug cake na balanghoy sa ref ni Karl. May buko pandan sa ref ni Karl. Adunay buko pandan sa ref ni Karl. May bilu-bilo sa ref ni Karl. Adunay bilu-bilo sa ref ni Karl. May haluhalo sa ref ni Karl. Adunay halo-halo sa ref ni Karl. Interesado ako sa maraming mga wika bilang akademikong pampaligtas. Kursonada ko sa lain-laing mga sinultihan aron sa pang akademikong pagtabang. Ang mga wika ay mga kalidoskopyo at mga bintana sa iba-ibang mundo. Ang mga sinultihan kay mga kaladiskopyo ug bintana ngadto sa nagkalain-lain kalibutan. Kuwento sa Ibang Planeta: Sa malayong planeta, may dalawang araw sa bughaw na langit, si Malakas at si Maganda. Estorya sa laing planeta: sa layong planeta, adunay duha ka adlaw sa asul na langit, si Malakas ug si Maganda. Nagtanong ang isang anak sa kanyang ina, "Nanay, bakit may dalawang araw sa langit?" Nangutana ang usa ka anak sa iyang inahan, "Ma, ngano adunay duha ka adlaw sa langit?" Sabi ng ina, "O, anong klaseng tanong iyan? Ilan ang mata mo? Dalawa. Ilan ang kamay mo? Dalawa." Ang tubag sa inahan, "O, unsa mana na klase na pangutana? Pila kabuok imohang mata? Duha. Pila kabuok ang imong kamot? Duha." Sumagot ang anak, "Pero, nanay, isa lamang ho ang ilong ko..." Nitubag ang anak," Apan, ma/nanay, usa lamang ang akoang ilong?" Gumagawa ng pitsi-pitsi ang ina ni Wendell. Naggama og pitsi-pitsi ang inahan ni Wendell. Kumakain si Wendell ng pitsi-pitsi. Nagakaon si Wendell og pitsi-pitsi. Binagyan ni Wendell ng pitsi-pitsi ang pinsan niyang si Erwin. Gihatagan ni Wendell og pitsi-pitsi ang iyang ig-agaw niya nga si Erwin. Sa Taylandiya, may parang kutsintang sa hugis ng makulay na bulaklak. Sa Taylandiya, adunay sama sa porma sa kutsinta na mga mabulok na mga bulak. Sa Taylandiya, may parang suman sa loob ng kawayan. Sa Taylandiya, adunay sama sa suman sa sulod sa kawayan. Sa Suwesya, may dinuguang pankeyk. Sa Suwensiya, adunay dinuguang pankeyk. Sa Alemanya, may dinuguang longganisa. Sa Alemanya, adunay dinuguang longganisa. Mas gusto ni Vhong ang kutsinta kaysa sa pitsi-pitsi. Mas gusto ni Vhong ang kutsina kaysa sa pitsi-pitsi. Mas gusto ni Ziggy ang kalamay kaysa sa kutsinta. Mas gusto ni Zigggy ang kalamay kaysa sa kutsinta. Talagang marunong gumawa ng kalamay si Ziggy. Tinuod nga kahibalo mogama og kalamay si Ziggy Kumakain ng leche flan si Ziggy. Nagakaon og leche flan si Ziggy. Gumagawa ng leche flan si Ziggy. Nagagama og leche flan si Ziggy. Nilagyan ng leche flan ni Ziggy ang keyk. Gibutanang ni Ziggy og leche flan ang keyk. May leche flan sa ibabaw ng keyk ni Ziggy. Adunay leche flan sa ibabaw sa keyk ni Ziggy. Hinati ni Ziggy ang longganisa nang gamit ang kutsilyo. Gitunga ni Ziggy ang longganisa gamit ang kutsilyo. Nilagay ni Ziggy ang longganisa sa kanin niya. Gibutang ni Ziggy ang longganisa sa iyang kan-on. Itlog at longganisa sa kanin ang kinain ni Ziggy. kan-on na adunay itlog ug longganisa ang gikaon ni Ziggy Masarap ang longganisa ni Ziggy. Lami and longganisa ni Ziggy Tapa at longganisa sa pansit ang kinain ni Ziggy. pansit na adunay tapa ug longganisa and gikaon ni Ziggy Tapa at longganisa sa kanin ang kinain ni Ziggy. kan-on na adunay tapa ug longganisa ang gikaon ni Ziggy Kinayod na melon sa tubig na may asukal ang ininom ni Ziggy. Gikagod na melon sa tubig na adunay asukal ang giinom ni Ziggy Tapa at itlog sa kanin ang kinain ni Ziggy. Kan-on na adunay tapa ug itlog ang gikaon ni Ziggy Mag-isang kumain ng buko sa kusina si Ziggy. Nag-inusara lamang si Ziggy na nikaon sa buko nga aduna sa kusina. Leche flan at buko pandan ang gustong kainin ni Ziggy. Leche flan ug buko pandan ang gusto kaunon ni Ziggy. Buko pandan keyk ang gusto ni Ziggy para sa meryenda. Buko pandan ug keyk ang gusto ni Ziggy sa meryenda. Itlog at tinapay na may kape ang almusal ni Ziggy. Itlog ug pan na adunay kape ang pamahaw ni Ziggy. Itlog at kanin nang may kasamang tsokolate sa baso ang almusal ni Ziggy. Itlog ug kan-on nga adunay kauban na tsokolate sa baso and pamahaw ni Ziggy. Itlog at mais ang almusal ni Ziggy. Itlog ug mais ang pamahaw ni Ziggy. Isda at mais ang almusal ni Ziggy. Isda ug mais and pamahaw ni Ziggy. May manggang dyam sa ref ni Ziggy. Adunay mangga na dyan sa ref si Ziggy. May istrobering dyam sa ref ni Ziggy. Adunay istroberi na dyam sa ref si Ziggy. May blubering dyam sa ref ni Ziggy. Adunay bluberi na dyam sa ref si Ziggy. Tagalog ang katutubong wika ko. Tagalong ang akong unang sinultihan. Nagtagal ako sa Hapon. dugay akong lumolupyo sa Hapon. Medyo nakakabasa ako ng ilang wikang Latino bilang ang Kastila, Portuges, Pranses, Italyano, at Katalan, at ng wikang Hapones. dyutay akong makabasa og sinultihan na Latino sama sa Kastila, Portuges, Pranses, Italyano, ug Katalan, pati and sinultihan nga Hapones. Kaunting natutunan ko ang iba pang mga wikang Asyano bilang ang Mandarin, Kantones, Koreano, Taylandes, at Byetnames. Dyutay na akong nakat-onan ang uban pang mga sinultihan sa mga Asyano sama sa Mandarin, Kantones, Koreano, Taylandes, ug Byetmames. Interesado rin ako sa mga wikang indiheno bilang ang Nahuatl, Haida, at Inuktitut. Kursonada usab ako sa mga sinultihan nga Indiheno sama sa Nahuatl, Haida, ug Inuktitut. Natutuwa ako sa mga wikang guni-guning Lojban, Esperanto, at Interlingua. Nalipay ako sa mga sinultihan na buhat-buhat sama sa Lobjban, Esperanto, ug Interlingua. Sang-ayon ako sa Agham, Budismo, at Animismo. Uyon ko sa Agham, Budismo, ug Animismo. Singkretista ako, pero mas para ngang Budista-Animista ako. Singkretista ko, apan mas sama ko sa Budista-Animista. Mahilig ako sa kosmolohiya, magbiyahe, pagkain, kalikasan, anime, wikang guni-guni, at siyensiyang piksiyon. Kursonada ko sa kosmolohiya, sa pag biyahe, sa pagkaon, sa kinaiyahan, sa anime, sinultihan nga guni-guni, ug siyensiyang piksyon. Bahaghari ang naging buhay ko. Ang akong kinabuhi sama sa bangaw. Nasasarapan akong uminom ng tsaang mabula. nalamian ko na moinom og gabula na tsaa. Mahilig akong kumain ng tokwa. Kursonada ko na mokaon og tokwa. Ang mga paborito kong prutas ay ang pakwan, durian, makopa, ume, at langka. Ang akong mga pinakagusto na prutas kay ang pakwan, durian, makopa, ube, ug langgan. Sa lutuing Pilipino, paborito ko ang kaldereta at laing. Sa mga luto na Pilipino, ang akong pinakagusto and kaldereta ug laing. Sa matamis, gusto ko ang ube halaya, espasol, at nata de coco. Sa mga tam-is, gusto nako ang ube halaya, espasol, ug nata de coco. Nararamdaman ko ang espiritwalidad sa kalikasan, parte ng kosmolohiyang mas malawak sa astronomiya. Gibati nako and espiritwalidad sa kinaiyahan, bahin sa kosmolohiya mas mas dako pa sa astronomiya. Ang okupasyon ko sa pangarap ay maging eksobiyolohista o astrobiyolohista. Ang akong pangandoy na pangita kay ang mahimong eksobiyolohista o ang astrobiyolohista. Naniniwala ako sa buhay sa labas ng Tiyera. Nagatuo ako sa kinabuhi sa gawas sa Tiyera. Sa mundong ito, bumisita na ako sa Alemanya, Awstriya, Batikano, Belhika (daan ng tren), Britanya, Ehipto, Espanya, Gresya, Indonesia, Italya, Liechtenstein, Marwekos, Meksiko, Nederlands, Portugal, Pransiya, Singgapur, Suwisa, Taylandiya, Timog Korea, Tsina, at Turkiya. Sa niining kalibutan, nibisita na ko sa Alemanya, Awstriya, Batikano (agianan sa tren), Britanya, Ehipto, Espanya, Gresya, Indonesia, Italya, Liechtenstein, Marwekos, Meksiko, Nederlands, Portugal, Pransiya, Singgapur, Suwisa, Habagatanang Korea, Tsina, ug Turkiya. Tumira na ako sa Estados Unidos, Hapon, Kanada, at Pilipinas na pinanganak ako. Nagpuyo ko sa Estados Unidos, Hapon, Kanada, ug sa Pilipinas ko gipanganak. Gusto ko pang marating ang Awstralya, Brasil, Byetnam, Guatemala, Madagaskar, Pinlandiya, Pranses na Guiana, Pranses na Polinesya, Sri Lanka, Suwesya, Tanzania, Timog Aprika, at Uruguay. (Nakita ko na naman ang mga itong bansa sa pananaw nang satelayt.) Kursonada ko na makaadto sa Awstralya, Brasil, Byetnam, Madagaskar, Pinlandya, Pranses na Polinesya, Sri Lanka, Suwesya, Tanzania, Habagatanong Aprika, ug Uruguay. Apan nakita na nako ang niining mga nasora sa satelayt. Sina Olaf Stapledon, Larry Niven, Isaac Asimov, Piers Anthony, Samuel Delany, Ursula K. Le Guin, at Arthur C. Clarke ang kasali sa mga paborito kong manunulat. Sila Olaf Stapledon, Larry Niven, Isaan Asinov, Piers Anthony, Samuel Delany, Ursula K. Le Guin, ug Arthur C. Clarke and mga lakip sa akong mga pinakagusto na manunulat. Mahilig ako sa piksiyong espekulatibong kabilang ang siyensiyang piksiyon at pantasya. Kursonada ko sa piksyon nga espekulatibo sama sa siyensiyang piksyon ug pantasya. Nadidiskubre ko ang espiritwalidad sa binabasa ko. Akoang Nadiskubrehan ang espiritwalidad sa akong mga ginabasa. Dapat tayong magkita balang araw. Kinahanglan na magkita ta sa umaabot na adlaw. Bumubukadkad ang mga magnolia. Ningbusikad na ang mga magnolia. Lahat kami'y ipinagdarasal ang bansang Hapon. Kaming tanan ginaampo ang nasud nga Hapon. Nakakatulog na kami. Nakatulog na mi. Ipinalalaki mo ang problema. Ginapadako nimo ang suliran. Pinipintahan ni Tom ang kanyang bahay, hindi ba? Ginapinturahan ni Tom and iyahanh balay, di ba? Sinisigawan ni Tom si Mary. Ginasingkahan ni Tom si Mary. Inaantay ni Tom kung ano ang mangyayari. Ginahulat ni Tom kung unsa and mahitabo. Ngayon ako'y nangingisda. Sa kasamtangan ako kay nagapangisda. Si Tom ay nagsusulat sa isang kaibigan. Nagasulat si tom sa iyang higala. Kami'y nagpapalit ng damit. Nagkambyuanay mig sanina. Kami'y pupunta sa kabundukan. Muadto mig lasang Ako'y nagbabasa ng aklat tungkol sa mga hayop. Nagatuon kog basa og libro sa mga manananap Ako'y hindi nag-aaral ng Ingles. wala ko nagatuon og pinulungan sa Iningles Kami'y nag-aantay ng iyong kasagutan. Nagahulat ko sa imong tubag Si Tom ay naglalaro. Nagadula si Tom Darating na ang Taglagas. Muabot na ang pangatagak sa mga dahon Si Tom ay may iniintay na tao. Adunay ginapaabot nga tawo si Tom Binabagabag ako ng aking konsiyensya. Ginahasol ko sa akong konsensya Nananalo ka ba? Nidaog ka? Ang aking mga magulang ay parating nagtatalo. Permi nagalalis akong mga ginikanan Sina Tom at Mary ay parating nagtatalo. Sila Tom Ug Mary sige og Lantugi Si Tom ay nakikipag-away sa kanyang asawa. Ginaaway ni Tom ang iyang asawa Si Tom any nagpaplanong pumirmi rito hanggang sa susunod na Lunes. Nagplano si Tom nga mopuyo diri hantod Lunes Si Tom ang nagpaplanong dumito sa amin hanggang sa susunod na Lunes. Si Tom ngplano nga magpudo diri sa amua hantod Lunes Si Tom ay natutulog sa kanyang silid. Natulog si Tom sa iyang Lawak Nagsisimula nang umulan. Nagsugod na ang ulan Ang sistema ay gumagana. Naga andar ang sistema Ang gamot ay gumagana. Naay epekto ang tambal Sina Tom at Mary ay nakikipagbulungan sa isa't isa. Naghinunghungay si Tom ug iyang asaawa Si Mary ay nakasuot ng hikaw. Nagsuot og Arites si Mary Ang lahat ay nakatingin. Nagtan aw ang tanan Marami-raming tao na ang nag-aantay. Ubay ubay napud ang nagahulat Si Tom ay nagdadalawang-isip. Nagduha duha si Tom Ang lahat ay sinusuri. Gina subay ang tanan Ang pampatulog ay nagkakaroon na ng bisa. Duna nay epekto ang tambal sa pangtulog Ang lahat ay nagdurusa. Gaantos ang tanan Ilang mga pasyente ay nagdurusa. Ubang pasyente gaantos Si Tom ay nag-aaral nang mabuti. Gatuon pag ayo si Tom Ang lahat ay nakatayo. Tanan nagtindog May kumakanta. Adunay nagkanta May ilang tao ang natutulog sa kabilang silid. Adunay nangatulog sapikas lawak Hindi ako makahinga. Dili ko kaginhawa Mayroon akong diyabetes. Naa koy dayabetes Ako ay nagsusuka. GA suka suka ko Ako ay nahihilo. Nalipong ko Ako ay may sakit sa puso. Aduna koy sakit sa akong Kasing kasing Ako ay nagtatae. Gikalibanga ko Ako ay natatakot. Hadlok kaayo ko Ang daan sa kapayapaan ay pagdarasal. Pag ampo lamang ang tubag sa kalinaw Siya ay sumigaw nang nakita niya ang ahas. Nisinggit siya sapagka kita sa halas Kailan ka gumigising? Kanus a ka gamata? Anong oras at saan ako dapat pumunta? Unsay oras ug asa ko dapat muadto? Hindi ako marunong lumangoy. Dili ko kabalong molangoy. Mayroon akong ubo. Naa koy ubo. Mayroon akong lagnat. Naa koy hilanat Ako ay nauuhaw. Giuhaw ko Inaatake siya sa puso. Gitabang siya giatake sa dughan Nalulunod siya! Nalumos siya Nabibilaukan siya! Natuk an ssiya Namamatay na siya. Hapit na siya mamatay Turuan mo akong maging bukas-palad. Tudlui ko nga mahimong matinabangon Turuan mo akong maglingkod. Tudlui kong muserbisyo Nais kong magbigay nang hindi nag-aantay ng kapalit. Gusto Kong muhatag nga walay gihulat nga kambyo Nais kong maglingkod. Gusto nakong moserbisyo Nais kong magmahal. Gusto nakong mahigugma Tumawag ka ng doktor. Tawaging Doktor. Tumawag ka ng nars. Tawagi ang Nars. Dalhin mo siya sa doktor. Dalaa siya sa Doktor. Nasusunog ang sasakyan! Nasunog ang sakyanan. Tumawag ka ng pulis. Tawagi ang pulis. Pupunta ako sa simbahan. Muadto kog simbahan. Pupunta ako sa paaralan. Muadto kog eskuylahan. Matutulog ako. Matulog nako. Agad-agad mo na siyang dalhin sa doktor. Dali naog dala sa Doktor na. Inumin mo ito tatlong beses sa isang araw. Inuma ni katulo sa isa ka adlaw. Ang paninigarilyo ay nakasasama rin sa mga nakapaligid sa iyo. Ang pagpanabako makadaot sa mga kauban nimo sa palibot. Ang paninigarilyo ay masama rin sa mga kasama mo. Ang pagpanabako makadaot sa mga kauban nimo sa palibot. Saklolo! Tabang! Nasusunog ang gusali. Nasunog ang istablisyemento. Gising na. Mata na. Ako ay nasa panganib. Naa ko sa dilikado. Ako ay nagugutom. Gigutom ko. Wala na kaming makain. Wala nami makaon. Wala kaming makuhanan ng malinis na tubig. Wala mi kakuhaan og tubig. Buntis siya. Buros siya. Siya ay buntis. Naburos na siya. Siya ay nakunan. Nakuhaan na siya. Wala kaming kuryente. Wala mikuryente. Wala kaming internet. Wala mi internet. Wala silang mga gamot. Wala siyay mga tambal. Wala kaming mga gamot. Wala mi mga tambal. Ang tubig ay hindi ligtas inumin. Ang tubig dili maayong inumon. Ang kasaba ay maaaring makalason. Makahilo ang balanghoy. Nakalalason iyan. Makahilo na. Nakalalason 'yan. Makahilo na siya. Panatiliing malinis ang iyong bahay. Kanunaya nga hinlo ang inyong panimalay. Kunin lamang ang iyong kailangan. Kadto lang imong tuyo ang kuhaa. Sira na naman ang kompyuter. Nadaot napud ang kumpyoter. Pakainin ang mga nagugutom. pakaonon ang gigutom. Maging laging handa. Kanunay nga andam. Mayroon akong epilepsi. Aduna koy ipelepsi. Kailangan ko ng wheelchair. Nagkinahanglan kog wheel chair. Ako ay bulag. Dili ko kakitta. Ako ay hindi nakakakita. Wala koy makita. Ako ay hindi nakaririnig. Dili ko madunggan. Ako ay bingi sa isang tenga. Bungol akong isa ka dunggan. Hindi ako nakaririnig sa isang tenga. Dili ko kaistorya. Hindi ako nakakasalita. Dili ko kaistorya. Hindi ako nakakabasa o nakakasulat. Dili ko kasulat ug makbasa. Mura ang mga bilihin dito. Barato ang mga palaliton diri. Itigil mo 'yan! Hununga ka na. Masakit 'yan. Sakit na. Ang laki ng simbahang ito. Dakua anang simbahana uy. Maaraw ngayon. Hayag ang adlaw karon. Pwede kitang ihatid kung gusto mo. Ihatod ka nako kung gusto nimo. Balak kong mag-aral sa Australia nang tatlong taon. Nagplano ko nga mutungha sa Autralia sulod sa tulo katuig. Hindi ko alam kung sino ang dapat gumawa nyan. Wala ko masayod kung kinsay angay mulihok ana. Gusto mo bang malaman kung bakit ayaw sa iyo nina Tom at Mary? Gusto ka bang makabalo nganong dili ganahan sila Mary ug Tom nimo? Tinanong ko si Mary kung anong maipapayo niya. Nangutana naku kang Mary kung unsay matambag niya. Gusto kong tumulong. Mutabang unta ko. Magkasingtanda lang kami ni Tom. Manatrato ra mi ni Tom Hindi kinailangan ni Tom na samahan ako. Dili na kinahanglan nga ubanan pa ko ni Tom. Ginawa nina Tom at Mary ang lahat ng hiningi ni John. Gibuhat na nila Mary ug Tom ang tanang gipangayo ni John. Gumawa si Sami ng isa pang bidyo. Nag mugna si Sami og usa pa ka bidyo. Sa tingin ni Tom, hindi nila siya papayagang gawin 'yan. Tan-aw ni Tom dili nila tugtan siya. Huwag mong isipin kung anong sasabihin ng iba. Ayawg huna hunaa ang isulti sa uban. Inantay ko sina Tom at Mary nang tatlong oras, ngunit hindi sila dumating. Tulo ko ka oras gahulat nila Mary ug Tom apan wala sila niabot Hindi kami susuko. Dili mi muatras. Nais ni Tom na dumito ka sa amin. Gusto ni Tom nga mopuyo uban namo. Hindi ko kailangan ng iyong pang-unawa. Wala ko nangayo sa imong pagsabot. Ang talino mo. Ka maayo nimog utok. Ginawa 'yan ni Mary, hindi ba? Si Mary gabuhat ana,noh? Hindi ba't ginawa 'yan ni Mary? Di ba si Mary gabuhat ana? Hindi ko maalala ang kanyang pangalan. Dili nako katimaan sa iyang ngalan. Gusto kong bumalik ka at makipagkita sa akin bukas. Balik ugma aron magkita ta ugma. Alam kong parehong abala sina Tom at Mary. Kabalo ko parehang adunay buluhato sila Tom ug Mary. Hindi ko rin makita. Wala pud ko kabantay. Hindi rin ako makapaniwala. Dili gyud ko katoo. Ayos lang bang pumasok na ako? Makasulod na ko? Bumalik ka rito! Ali sa diri. Ang Pagpapasalamat ay pinalalaya tayo mula sa mga nakalalasong emosyon. Ang pagkamapasalamaton maoy makapukan sa dautang pagbati. Ang Pagpapasalamat ay maaaring makapagpasaya sa iyo. Ang pagtimbaya ug pasalamat maoy makalipay kanimo. Hindi pa tapos ang kwento mo. Wala paka nahuman og saysay. Malalampasan natin ito. Makaya ra nato ni. Ang lahat ng ito ay isang pagsubok sa pananampalataya. Kaninng tanan pagsulay ra kini sa atong tinouhan. Tumigil ang kalesa sa harap ng bahay ni Ariel. Nihunong ang tartanelya sa atubangan ni Ariel. Tumigil ang kalesa sa tapat ng bahay ni Ariel. Nihunong ang tartanelya sa tungod sa balay ni Ariel. Tumigil ang kalesa sa likod ng bahay ni Ariel. Nihunong ang tartanelya sa luyo sa balay ni Ariel. Tumigil ang kalesa sa kalye ng bahay ni Ariel. Nihunong ang tartanelya sa kanto nila Ariel. Tumigil ang kalesa sa kanan ng bahay ni Ariel. Nihunong ang tartanelya sa tuong bahin sa balay ni Ariel. Tumigil ang kalesa sa kaliwa ng bahay ni Ariel. Nihunong ang tartanelya sa walang bahin sa balay ni Ariel. Tumigil ang kalesa sa tabi ng bahay ni Ariel. Nihunong ang tartanelya tapad sa balay ni Ariel. Umalis ang kalesa sa harap ng bahay ni Ariel. Nihawa ang tartanelya sa atubangan sa balay ni Ariel. Nagkalesa si Ariel papuntang palengke. Nagtartanelya si Ariel paingon sa merkado. Nagkalesa si Ariel papuntang dalampasigan. Nagtatanelya si Ariel paingon sa baybayon. Nagkalesa si Ariel papuntang kastilyo. Nagtartanelya si Ariel paingon sa Kastilyo. Nagkalesa si Ariel papuntang palasyo. Nagtartanelya si Ariel paingon sa palasyo. Nagkalesa si Ariel papuntang siyudad. Nagtartanelya si Ariel paingon sa dakbayan. Nagkalesa si Ariel papuntang restawran. Nagtartanelya si Ariel paingon sa restawran. Nagkalesa si Ariel papuntang kapihan. Nagtartanelya si Ariel paingon sa kapehanan. Nagkalesa si Ariel papuntang tsaahan. Natartanelya si Ariel paingon sa Tsaanan. Nagkalesa si Ariel papuntang simbahan. Nagtartanelya si Ariel paingon sa Balay Alampuanan. Nagkalesa si Ariel papuntang templo. Nagtartanelya si Ariel paingon sa templo. Nagkalesa si Ariel papuntang bahay. Nagtartanelya si Ariel paingon sa balay. Nagkalesa si Ariel papuntang tsokolateriya. Nagtartanelya si Ariel painbgon sa sikwatehan. Walang tatalo sa lasa ng bagong-gawang tinapay. Wala nay mulabaw sa templada sa bag ong buhat nga pan. Hindi ka masisisante. Dili ka mataktak. Alam mo ba ang sikretong pormula ni Tom? Nasayod ka ba sa tinaguang pormula nio Tom. Wala siyang kinalaman sa pangyayari. Wala siyay sala sa nahitabo. Ibubuod ko ang lahat. Akong mubuon ang sugilanon sa nahitabo. Ang sabi nina Tom at Mary, sila ay labis na balisa. Ingon nila Tom ug Mary nalibog sila pag ayo. Alam kong sina Tom at Mary ay mausisa. Kabalo ko nga sila Tom ug Mary mapakisayuron. Ang pamilya ni Sami'y mayamang-mayaman. Ang kaliwatan ni Sami mga adunahan. Ayon sa kanya, gusto na niyang umalis sa banda. Nag ingon siya nga kahawaon na siya sa banda. Masakit ang isa sa mga ngipin ko. Kaning isa nako ka ngipon saki tkaayo. Ang isa sa mga kabayo ay nakatakas. Nakaikyas ang isa sa mga kabayo. Maaari ba kitang makausap sa labas nang isang minuto? Makig istorya unta ko nimo dali lang kaayo mga usa ka minuto. Malapit nang sumikat ang araw. Hapit na mubidlisi ang adlaw. Ginawa mo lamang ang kailangan mong gawin. Gibuhat ra nimo angayang buhaton. Bakit ba wala akong boypren? Nganong wala p[aman koy uyab? Kailangan ko ang pirma ni Tom. Kinahanglan nako ang pirma ni Tom. Pinakasalan ni Layla si Fadil dahil sa kanyang pera. Gipakaslan ni Layla c Fadil tungod sa bahandi. Kailangan ni Tom na mag-relaks paminsan-minsan. Angayang mupahulay panaghsa si Tom. Inaayos na ngayon ni Mary ang kanyang silid. Giplastar na ni Mary ang iyang lawak. Sa panahon ng kalungkutan, ang komedi ay namumukadkad. Kung udunay kaguol, maayong magkomedya. Di siya kailanman nagkaroon ng problema sa pagkaing-dagat. Sukad pa sauna, wala siyay angal sa mga pagkaon gikan sa dagat. Maraming naituro si Tom sa akin. Daghang natudlo si Tom kanako. Siya ay nagmumura sa bidyo. Namalikas siya sa bidyo. Gumawa sila ng espesyal na kompyuter at idinikit ito sa kanyang wheelchair. Naghimo sila og dili kasarangang kompyuter dayon gipapilit sa wheelchair. Si Tom ay walang kamuwang-muwang. Wala pa gayoy buot si Tom. Ako ay pangatlo. Ikatulo ko. Mali ang etiketa sa produkto. Dili mao ang etiketa sa produkto. Sino ang nakinabang dyan? Kinsa may nahimulos ana? Sinuri ko ang makina, ayos naman. Akong gisubay ang makina, puslan paman. Magbabago rin ang isip mo. Mausab ra gibhapon imong hunahuna. Ano sa tingin mo? Unsa may tan aw nimo? Kusang loob siyang pumunta sa mga kinauukulan. Kabubut-on niya ang pag adto sa mga hingtundan. Hindi ko masasabing nagulat ako. Dili ko makaingon nga nakuyawanko. Tumaas ang bilang ng depresyon at pagpapakamatay sa nakaraang 10 taon sa Amerika, lalo na sa mga kabataan. Nisaka og mga napulo kaporsyento ang ihap sa depresyon ilabina ang pagpakamatay sa nialabay nga pulo ka tuig. Hindi talaga alam ni Tom kung bakit kailangan nyang gawin 'yan. Wala nasabtan ni Tom nganong iyaha kining himoon. Ang akala ko, walang dine-date si Tom sa ngayon. Abi nakoog walay gipanguyaban siTom karon. I-lock ang inyong pinto. Kandaduhi ang inyohang pultahan. Gumigising ako nang maaga. Sayo pa sa buntag ko nagamata. Mabuti bang tao si Mother Teresa? Ligdong bang tawo si Mother Teresa? Ang mga sinag na ultraviolet ay maaaring magdulot ng kanser sa balat. Ang bidlisi saultraviolet rays mamahimong maoy hinungdan sa Kanser. Lagot na ako. Delikado nako ani. Baka gumana 'yan. Basin muandar pa diay na. Gaano katagal bago mapababa ng flaxseed ang kolesterol? Unsa kadugay muepekto ang flaxseed sa kolesterol? Tulong, hinimatay siya! Tabang Nakuyapan siya. Kailangan natin ang kooperasyon ng lahat upang gumana ito. Kinahanglang magtinabangay ta aron muandar ni Ano ba talagang ibig sabihin ng "flatten the curve"? Unsa gyud ang buot pasabot sa pagpatul-id sa liku. Ang lahat ay pinag-uusapan ang Cloud Computing. Ang tanan naghisgut sa Cloud computing Wala na ba sa uso ang mga USB drive? Dili na ba uso ang USB drive? Pinagpapahalagahan namin ang kalidad. Among gihatagag gibug aton ang kalidad Ikinagulat namin na biglang tumangkad ang aming anak na lalaki. Nukurat mi sakalit nga pagdako sa among anak nga lalaki Pakiusod nga doon nang kaunti. Sibog ra gud gamay Maaari bang dalhin mo ang aking liham sa post opis? Palihug kog dala sa akong sulat sa post opis. Ang isda at karne ay parehong masustansiya, ngunit ang karne ay mas mahal kaysa sa isda. Ang isda ug karne pareha nga mahal apan mas sustansyadoang isda. Binisita ako ng isang matagaal ko nang kaibigan sa aking bahay. Giduaw ko sa akong suod nga higala Dumating ang mga bisita nang tig-da-dalawa at tig-ta-tatlo. Niabot ang mga bisita nga nag puli puli naay tag duha naay tinagtulo. Hindi dumating ang mamimili. Wala niabot ang mamalitay. Hindi dumating ang parokyano. Wala niabot ang mga suki. Ang bilang ng mga bisita ay 20. Bayente kabuok ang ,mga dinapit. Huwag tayong mag-away dahil lang gusto nating mag-away. Dili ta maglalis nga gusto kaayong natong lalison ni. Ang mga mahahalagang punto ng aking argumento ay naipahayag sa mga naunang pahina. Ang mga bug at nga hisgutanan akoa nang nayagyag ganiha pa. Walang makatatalo sa kanya sa isang argumento. Walay mudaog sa iyaha kabahin sa pakiglantugi. Bigla na lang nagbitiw ang tagapangulo. Sa kalit lang nibuhi og pulong ang maghuhukom Hindi mo maaaring talikuran ang iyong tungkulin. Dili hustong nga talikdan ang imong katungdanan Nakaramdam ako ng matinding awa sa mga biktima. Gibati kog tumang kahingawa sa mga biktima Nagpahiram ka ng aklat. Gapauhulam kag aklat Nagpahiram ka ng libro. gapahulam ka og libro Mayroon kang telepono. Aduna kabay telepono. Umiinom ka ng tsaa. Naga inom ka diay og tsa Bilang kasagutan sa iyong hiling, magbibigay kami ng karagdagang diskwento ng 5% sa order na ito. Magpahanyo mi og 5% isip tubag sa imong gihanyo Gusto mo? Naibog ka ani? Hindi ko na lang pinapansin. Wala lang nako ni ginahatagag bili. Malapit na ang Pasko ng Pagkabuhay. Hapit na angpasko sa pagkabanhaw Mahilig ka ba sa matamis? Ganahan ba ka kaayog mga tam.is? Pakituruan ako ng Kanji. Tudlui pagud kog unsaon ang Kanji. Ang hirap basahin ng Kanji. Lisodan kogsabot sa Kanji Maaari bang mahawa ang ibang tao? Makatakod ba na sa ubang tawo? Dahil malamig, gumawa kami ng apoy. Gitugnaw mi mao nga naghaling mi og daob. Sa kabutihang-palad, ang mga pagbabago sa organisasyon ay hindi humantong sa pagtanggal sa trabaho ng mga tauhan. Maayo nalang kay bisan pag nausab ang hisgutanan sa kapunungan naa paghapon ang mga tawo. Huwag nating pabayaang mawala sa atin ang pagkakataong ito. Dilia nato pasagdang wala ang kahigayonon sama niini. Lahat gusto ko. Kining tanan akong kursunadahan. Gusto ko ang lahat ng ito. Kani tanan kursunada ko ini. Pakibigay sa akin ito saka iyong tatlo. Kana akong napilian apil pud nang tulo. Pakibigay iyan sa akin. Itunol pagudna palihug. Kanino ang mga laruang ito? Kinsa ning mga dulaan? Kaninong anak ito? Kinsa ning anak? Maimumungkahi ko ang sumusunod na pagbabago. Akong mapasangat ang mga hisgutanan alang sa kabag uhan Sana sapat ang pagkain natin para sa lahat. Unta igu lang ang mga pagkaon alang sa tanan Sana kasya ang pagkain natin para sa lahat. Hinuat unta igu ra atong pagkaon. Dapat sapat ang pagkain para sa lahat. Unta igu lang ang mga pagkaon alang sa tanan Dapat kasya ang pagkain para sa lahat. Unta igu lang ang mga pagkaon alang sa tanan Sinong nag-iingay? Kinsay alingogngog diha? Sino ang nag-iingay? Kinsay sabaan diha? Bakit ko pa tutulungan si Tom? Nganong mutabang paman ko ni Tom? Nasa kanan ang labasan. Subaya lang sa tuo, diha kamugawas Nasa bandang kanan ang labasan. Naa sa tuo ang gawasanan Ayaw ni Tom na maging magtotroso. Dili ganahan si Tom nga mag gabasero. Bihirang nagkakaroon ng niyebe rito. Walay panahong nag niyebe diri. Hindi madalas magkaroon ng niyebe rito. Walay higayon nganaay niyebe diri Kung hindi ka magmamadali, hindi mo maaabot ang iyong tren. Kung langayan ka dili kakaapas sa Tren Kung hindi ka magmamadali, hindi ka makasasakay sa iyong tren. Kung langayan ka dili ka ksakay sa Tren Nakita ko na iyang mukhang iyan dati. Murag nakaila naman ko nimo sauna pa Huwag nating palipasin ang pagkakataong ito. Dili nato sipyaton ning higayuna ni. Mga mamamayan ng Canada sina Tom at Mary. Taga Canada sila TOM ug Mary. Hindi tatagal ang pagpupulong. Dali rani mahuman ang panangtapok Hindi tatagal ang miting. Dili ni ra ni Magdugay ang pulong pulong Sinusubukan din namin iyon gawin. Gisulayan pud namo ning buhaton Gusto ko rin iyon sana gawin. akua pud tong nahunahunaan ba Namalengke si Mirabel sa bayan. Namalit sa merkado si Maribel. Namalengke si Mirabel sa siyudad. Nilugsong sa Syudad si Maribel aron mamalengke. Namasyal si Mirabel sa palengke. Ning suroy si Maribel sa Palengke. Namili ng saging si Mirabel sa palengke. Namalit og saging sa merkado. Namili ng kamote si Mirabel sa palengke. Namalit og kamote sa merkado Namili ng patatas si Mirabel sa palengke. Namalit og patatas si Maribel sa merkado Namili ng balinghoy si Mirabel sa palengke. Namalitogbalanghoy sa merkado si Maribel Namili ng lukban si Mirabel sa palengke. Namalit og kinhason sa merkado siMAribel Kinukumpuni rin ang aming paliparan. Gina Ayo pa ang among paliparan Ano ngayon ang natutuhan natin? Unsa man atong nasabtan karon? Ano ngayon ang ating natutuhan? Unsa may atong nakat,onan karon? Ano ang natutuhan natin? Unsay atong nasabtan? Anong natutuhan natin? Unsay atong nasabtan? Napakalapit kami ng asawa ko. Duol ra mi sa akong asawa. Pinalakad ko ang aso kahit na umuulan. Akong gipalakaw akong iru bisan nag ulan Sasapat ang pagkain para sa lahat. Igu igu ra ang ang pagkaon alang sa tanan Sapat ang pagkain para sa lahat. Igu ra ang pagkaon alang sa tanan Bumili ako ng aklat dito kahapon. Ni palit kog libro diri gahapon Bumili ako rito ng aklat kahapon. Diri ko nipalit og libro gahapon Madaling gamitin ang telepono ko. Sayon ra gamiton ang akong telepono Totoo bang siyam ang buhay ng pusa? Tinuod bagyud nga siyam ang kinabuhi sa iring? Hindi ko maisasagot ang iyong mga tanong. Dili ko makatubag ana nga pangutana Hindi ko maisasagot ang mga tanong mo. Dili ko makatubag ana nga pangutana Magbibigay ako ng magandang halimbawa. Muhatag kog nindot nga pananglitan Magbibigay ako sa iyo ng magandang halimbawa. Muhatag kog nindot nga pananglitan Magbibigay ako sa iyo ng madaling halimbawa. Muhatag kog sayon nga pananglitan Nandito ako kasi kasintigas kita ng ulo. Naa pud ko diri kay liwat ko nimo gahigulo Nandito ako kasi matigas ang ulo ko tulad mo. Naa pud ko diri kay liwat ko nimo gahigulo Pinalayas kami. Gipahawa mi Hindi kami pinapasok. Wala mi pasudla Hindi kami pinayagang pumasok. Wala mi tuguti nga mossulod Kanina kami nakarating dito. Ganiha pa mi niabot diri Sinubukan naming pumasok sa kusina. Gisulayan namo og sulod sa kusina Isang oras dito naghintay si Tom. usa ka oras nagpaabot diri si Tom Naghintay dito si Tom nang isang oras. Gahulat si Tom diri og mga isa ka oras Nagtanim si Isabela ng mga gumamela sa paligid ng bahay. Nagtanom si Isabela og mga Gumamela sa luyo sa balay. Nagtatanim si Isabela ng mga gumamela sa paligid ng bahay. Natanom og bulak si Isabela sa tibuok palibot sa balay. Magtatanim si Isabela ng mga gumamela sa paligid ng bahay. Magtanom og mga bulak si Isabela sa palibot sa balay. Nagtanim si Isabela ng mga milflores sa paligid ng bahay. Nagtanom si Isabela og mga milflores sa luyo sa balay. Nagtatanim si Isabela ng mga milflores sa paligid ng bahay. Nagatanom og mga milflores sa palibot sa balay. Magtatanim si Isabela ng mga milflores sa paligid ng bahay. Mutanomay si Isabela og milflores sa palibot sa balay. Nagtanim si Isabela ng mga rosas sa paligid ng bahay. Natanom og rosas si Isabela sa tibuok palibot sa balay. Nag-ispageti si Amanda sa kusina. Naghikay og ispagheti si Amanda sa kusina. Nag-iispageti si Amanda sa kusina. Nagahikay og ispagheti si amanda sakusina Mag-iispageti si Amanda sa kusina. Maghikay og ispagheti si Amanda sa ilang kusina Nag-ispageti si Amanda para sa mga bata. Nagahikay og ispagheti si amanda sakusina Nag-iispageti si Amanda para sa mga bata. Nagahikay og ispagheti si amanda sakusina Mag-iispageti si Amanda para sa mga bata. Maghikay og ispagheti si Amanda sa ilang kusina Nag-ispageti si Amanda para sa pista sa kanyang bayan. Naghikay og Ispagheti si Amanda sa kapistahan Nag-tsampurado si Amanda sa kusina. naghikay og samporado si Amanda sa ilang kusina Nag-tsatsampurado si Amanda sa kusina. Nagasamporado si Amanda sa ilang kusina Mag-tsatsampurado si Amanda sa kusina. Maghikay og samporado si Amanda sa ilang kusina Nag-tsampurado si Amanda para sa mga bata. Naghikay og samporado si Amanda alang sa mga bata Nag-tsatsampurado si Amanda para sa mga bata. Nagasamporado si Amanda sa alang sa mga kabataan Mag-tsatsampurado si Amanda para sa mga bata. Maghikay og samporado si Amanda alang sa mga bata. Nag-tsampurado si Amanda para sa pista sa kanyang bayan. Naglutog samporado si Amanda alang sa pista sa ilang Lungsod Nagkakayod ng melon si Dante. Nagkuskus og melon si Dante Nagkakayod ng melon si Dante sa kusina. Nagkuskus og melon si Dante sa kusina Nagkakayod ng melon si Dante sa labas ng bahay. Nagkuskos og melon Dante sa gawas sa balay. Nagkakayod ng melon si Dante sa loob ng bahay. Nagkuskos og melon si Dante sulod sa balay. Nagkakayod ng melon si Dante sa tabi ng bahay. Nagkuskos og butong si Dante. Nagkakayod ng buko si Dante. Nagkuskos og melon si Dante tapad sa balay. Nagkakayod ng buko si Dante sa labas ng bahay. Nagkuskos og butong si Dante gawas sa balay. Nagkakayod ng buko si Dante sa kusina. Nagkuskos og butong si Dante gawas sa balay. Nagkakayod ng buko si Dante sa tabi ng bahay. Nagkuskos og butong si Dante tapad sa balay. Nagkakayod ng buko si Dante sa dalampasigan. Nagkuskos og butong si Dante sa baybayon. Kumain si Zax ng hopyang ube. Nagkaon si Zax og hopia nga ube. Kumakain si Zax ng hopyang ube. Nagakaon si Zax og hopia nga ube. Kakain si Zax ng hopyang ube. Mukaon si Zax oghopi nga ube. Kinain ni Zax ang hopyang ube. Gikaon ni Zax ang hopiang ube. Kinakain ni Zax ang hopyang ube. Ginakaon ni Zax ang hopiang ube. Kakainin ni Zax ang hopyang ube. Kaonon ni Zax ang hopiang ube. Kinain ni Zax ang hopyang baboy. Gikaon ni Zax ang hopiang baboy. Kinakain ni Zax ang hopyang baboy. Ginakaon ni Zax ang hopiang baboy. Kakainin ni Zax ang hopyang baboy. Kaonon ni Zax ang hopiang baboy. Kumain si Zax ng hopyang baboy. Nagkaon si Zax og hopia nga baboy. Kumakain si Zax ng hopyang baboy. Nikaon si Zax og hopia nga baboy. Kakain si Zax ng hopyang baboy. Kaonon ni Zax ang hopia nga baboy. May burðl-burolan sa hardin ng bahay na Kastilain. Adunay buntod buntod balisbisan balay sa nga kastilaon. Kamatsile at duhat sa pangarap ko'y parang gubat. Kamatsile ug lumboy sa akong panumnduman. Gutom pa rin. Gutom pa gihapon. Sa balkon ay may barandilyang bakal at isang baso ng melong may asukal. Balkonahi adunay babag nga bakal ug naay usa ka basong melon nga giasukaran. Kita ang mga punong makopa at isang balot ng hopya. Klaro kaayo ang punoan sa makopa ug usa ka balot nga hopia. Sa mangkok ay bukong mukhang banal. Usa ka bandihadong butong nga balaan. Nagtinapay at manggang dyam si Zax. Pan lang ug mangga nga palaman. si Zax Alam mong naiiba ako. Nasayod kaman nga lahi jud ko. Dalawang araw ng umuulan. Duha na ka adlaw sagunsong ulan. Balang araw pwedeng maglaro ang mga anak natin. Puhon makadula nagyud ang mga anak nato. May natitira pang isang taon sa kontrata nya. Naa pay nabiling usa ka tuig sa iyang kontrata. Sabi ni Tom, hindi daw sya sigurado kung handa syang gawin yun. Matod pa ni Tom, dili pa siya andam aron himoon to. Maraming karir na tumatanggap ng mga babae. Nagkalain laing mga karira nga naga og mga babaye. Nagtinapay at langkang dyam si Zax. Nag pan lang si Zax nga naay palaman nga nangkang jam. Nagkanin at longganisa si Von. Nagkaon ug soriso lang si Von. Nagkakanin at tapa si Alex. Nagkan-on ug tapa lang si Alex. Mga nilagang balinghoy ang hinanda ni Daniel para sa almusal. Nilung-ag nga balanghoy ang gihukad ni Daniel sa pamahaw. Mga nilagang balinghoy ang hinahanda ni Daniel para sa almusal. Nilung-ag nga balanghoy ang gihukad ni Daniel sa pamahaw. Mga nilagang balinghoy ang hahandain ni Daniel para sa almusal. Nilung-ag nga balanghoy ang gihukad ni Daniel sa pamahaw. Ang ibig sabihin ng "hipag" sa wikang Ingles ay "sister-in-law". Ang pasabot sa bayaw sa ininglis kay "sister-in-law". Nabundol ng kotse ang kawawang hayop. Nabaggaan ang makalolooy nga mananap og kotse. Umiiyak ang sanggol na may kabag. Gahilak intawon ang puya kay napanhutan. Napakaganda ng sagisag ng ating watawat. Maanindot kaaayo ang mga ilhanan sa atong bandila. Tuklasin natin ang magagandang tanawin sa Pilipinas. Atong hibal-on ang mga maanindot kaayo nga talan awon sa Pilipinas. Marami pang mga hiwaga ang kulang sa tuklas. Daghan pakaayong mga matalinghagang wala pa madiskubre. Nagbigay ng maraming kaalaman ang kanyang talumpati ukol sa "Global Warming". Naghatag og daghang kahibalo sa iyang gipaambit sa "Global Warming". Kung ayaw mong mapuna, umayos ka. Kung dili ka gustong badlungon,pagtarong. Lumundo ang upuan sa bigat niya. Nahiwi ang lingkuranan sa iyang kabug-at. Namuo ang lumot sa mga bato. Nagpundo ang mga lumot sa bato. Nakatulog nang mahimbing ang sanggol sa duyan. Nakatulog pag ayo ang batang bag-ong natawo sa duyan. Pumasok na ang mga bagong-hakot na empleyado. Nanulod na ang mga bag-ong hakot nga mga trabahante. Ikinatakot ng mga bata ang pagyugyog ng silid dahil sa lindol. Nalisang ang mga bata sa kusog nga pagkauyog sa lawak tungod sa linog. Kailangan nito ng patnubay ng magulang. Nanginahanglan kini og pagmatutu sa ginikanan. Inimbestigahan ng mekaniko ang pag-uga ng bus. Sayron sa mekaniko kung naunsa pagkadaot ang bus. Ikinabahala ng mga mamamayan ang pag-uga ng tulay. Gikabalaka pag ayo sa mga katawhan ang pagkaguba sa tulay. Kinikilabutan ako sa mga kuwento tungkol sa multo. Nanlimbawot akong balahibo sa istorya sa ungo. Malimit na ipinatatalastas sa radyo at telebisyon ang mga babala tungkol sa COVID-19. Perming gipadungog sa mga sibyahanan ang mga pahinumdum sa COVID-19. Gabundok na trabaho ang naghihintay sa akin. Gatapun-og nga trabahuon ang gahulat kanako. Gabundok na labada ang naiwan sa labahan. Gatapun-og nga labhunonn ang gahulat kanako. Bakit malundo na ang upuang ito? Nganpong gubaon naman ning bangkua ni? Bagamat yumaman ang hidhid na tao, nawalan naman siya ng kaibigan. Apan nidatu na ang usa ka tawo, nahanaw man hinoon ang iyang mgahigala. Ugaliing maghugas ng kamay upang makaiwas sa kagaw. Kanunayon ang paghugas sa mga kamot aron malikayan ang kagaw. Simula ng paglaganap ng COVID-19, dumami na ang takot sa kagaw. Sukad atong nikusog ang COVID-19 daghan na ang nahadlok sa kagaw. Naghahanap si Zax ng diksiyunaryo tungkol sa wikang Bikolano. Nangita og diksyonaryo sa pinulangang Bikolano si Zax. Naghahanap si Zax ng diksiyunaryo tungkol sa wikang Ilokano. Nangita og diksyonaryo sa pinulangang Ilokanosi Zax. Naghahanap si Zax ng diksiyunaryo tungkol sa wikang Cebuano. Nangita og diksyonaryo sa pinulungang Cebuano si Zax. May tintang dilaw ang kaligrapiya ni Casper. Dunay tinta nga dalag ang kaligrapiya ni Casper. May tintang kulay-kape ang kaligrapiya ni Casper. Dunay tinta lagom ang kaligrapiya ni Casper. May tintang itim ang kaligrapiya ni Casper. Dunay tintang itom ang kaligrapiya ni Casper. May tintang narangha ang kaligrapiya ni Casper. Dunay tinta nga narangha ang kaligrapiya ni Casper. May tintang pula ang kaligrapiya ni Casper. Dunay tinta nga puwa ang kaligrapiya ni Casper. May tintang kulay-abo ang kaligrapiya ni Casper. Dunay tintang kolor abo ang kaligrapiya ni Casper. May tintang kulay-ube ang kaligrapiya ni Casper. Dunay tintaang kolor ube ni Casper. May tintang asul ang kaligrapiya ni Casper. Dunay tintang asul ang kaligrapiya ni Caasper. May tintang ginto ang kaligrapiya ni Casper. Dunay tinta nga kolor bulawan ang kaligrapiya ni Casper. May tintang berde ang kaligrapiya ni Casper. Dunay tinta nga lunhaw ang kaligrapiya ni Casper. Mataas ang mga talahib sa pook ni Casper. Tag-as ang mga kasagbutan sa lugar ni Casper. Singkamas ang kinain ni Casper. Singkamas ang gikaon ni Casper. Singkamas ang kinakain ni Casper. Singkamas ang ginakaon ni Casper. Singkamas ang kakainin ni Casper. Singkamas ang kaonon ni Casper. May malaking tsandelyer sa sala ni Wesley. Dunay dako nga tsandelyer sa sala ni Wesley. Nagkape si Cindy sa ilalim ng tsandelyer. Gakape si Cindy sa tungod sa tsandelyer. Namumulok na ang mga limon. Nangalata na ang mga limon. Namumulok na ang mga lukbang kulay-rosas. Namumulok na ang mga lukban nga kolor rosas. Parang nagugutom ang mga tao, dahil walang parang "onigiri" ng Hapon dito sa Norteamerika. Murag gigutom na ang mga tawo tungod kay walay "onigiri" sa Hapon diri sa Norte America. Ang Esperanto at Lojban lamang ang kailangan ng mga intelektwal. Ang Esperanto ug Lojban lang ang gikinahanglan sa mga maalamon. Hinalo ni Ariel ang asukal sa tubig na may kinayod na melon. Gisagol ni Ariel ang asukar sa tubig nga naay kinudkod nga melon. Hinalo ni Ariel ang asukal sa tubig na may kinayod na buko. Gisagol ni Ariel ang asukar sa tubig nga naay kinudkod nga butong. Hinalo ni Ariel ang asukal sa tubig na may kinayod na kantalupo. Gisagol ni Ariel ang asukar sa tubig nga naay sagul nga kantalupo. Hinalo ni Ariel ang asukal sa tubig na may kinayod na milong lunti. Gisagol ni Ariel ang asukar sa tubig nga naay milon nga lunhaw. Hinalo ni Ariel ang asukal sa taho. Gisagol ni Ariel ang asukar sa taho. Hinahalo ni Ariel ang asukal sa tubig na may kinayod na milong lunti. Gisagol ni Ariel ang asukar sa tubig nga dunay kinudkod nga milong lunhaw. Hahaluin ni Ariel ang asukal sa tubig na may kinayod na milong lunti. Isagol ni Ariel ang asukar sa tubig nga dunay kinudkod nga milong lunhaw/. Hahaluin ni Ariel ang asukal sa tubig na may kinayod na buko. Isagulay ni Ariel ang asukar sa tubig nga dunay kinudkod nga butong. Nasa kusina si Ariel para magkayod na ng milong lunti. Naa sa kusina si Ariel aron magkudkod og milon nga lunhaw. Mali ka. Hindi iyan ang sinabi ko. Sayop man ka dili man na mao akong ingon. Inakala ng lalaki na hindi na siya magsasalita pa tungkol sa paksa. Abi sa lalaki nga dili na siya musulti mahitungod sa gihisgutan, Saan mo binili 'yang damit na 'yan? Asa ka nipalit ana nga sanina? Kumakain ng biko si Danny. Gakaon og biko si Danny. Kakain ng biko si Danny. Kaon sa biko si Danny. Kumain ng biko si Danny. Nagkaon og biko si Danny. Gumagawa ng biko si Danny. Gabuhat og biko si Danny. Gumawa ng biko si Danny. Nagbuhat og biko si Danny, Gagawa ng biko si Danny. Magbuhat og biko si Danny. Nilagay ni Danny ang biko sa ref. Gisulod ni Danny ang biko sa ref. Nilalagay ni Danny ang biko sa ref. Ginabutang ni Danny ang biko sa ref. Ilalagay ni Danny ang biko sa ref. Isulod ni Danny ang biko sa ref, Pinakain ni Danny ang bata ng biko. Gipakaon n Danny ang bata og biko. Pinapakain ni Danny ang bata ng biko. Ginapakaon ni Danny ang bata og biko. Papakainin ni Danny ang bata ng biko. Pakaon ni Danny ang bata og biko. Sinubuan ni Danny ang bata ng biko. Gihungitan ni Danny ang bata og biko. Sinusubuan ni Danny ang bata ng biko. Ginahungitan ni Danny ang bata og biko. Susubuan ni Danny ang bata ng biko. Hungitan ni Danny ang bata og biko. Sinubuan ng tatay ang bata ng biko. Gihungitan sa amahan ang bata og biko. Sinusubuan ng tatay ang bata ng biko. Ginahungitan sa amahan ang bata og biko. Susubuan ng tatay ang bata ng biko. Hngitan sa amahan ang bata og biko. Pinakain ng tatay ang bata ng biko. Gipakaon sa amahan ang bata og biko. Pinapakain ng tatay ang bata ng biko. Ginapakaon sa amahan ang bata og biko. Papakainin ng tatay ang bata ng biko. Pakaon sa amahan ang bata og biko. Naglalaro ang mga bata sa kalye ng bahay ni Danny. Nagadula ang mga bata sa kanto sa balay ni Danny. Naglaro ang mga bata sa kalye ng bahay ni Danny. Nagdula ang mga bata sa kanto sabalay ni Danny. Maglalaro ang mga bata sa kalye ng bahay ni Danny. Magdula ang mga bata sa kanto sa balay ni Danny. Naglalagari na naman ang mga karpintero. Nag gabas napud ang mga panday. Naiyak na naman ang mga karpintero. Nakahilak napud ang mga panday. Para silang karpintero. Mura silag panday. Lagari nang lagari. Sige lang og gabas. Nakakaduling ang sulat nila. Makalibat iyang sinulatan. Simula ng Pista ng mga Bituwin ang ika-7 ng Hulyo bawat taon. Sugod na sa pista sa mga bituon karong ika-7 sa Hulyo kadatuig. Maligayang Pista ng mga Bituwin, nitong ika-7 ng Hulyo! Maliupayong pista sa mgabituon karong ika-7 sa Hulyo kada tuig. Naging uling na ang utak mo sa trabaho mo. Nahimo na gyud nang uling imong utok sa sigeg trabaho nimo. Nagmukhang uling na kayo! Mahimong namong nawong og murag uling. Uling ang isip mo! Uling kag huna huna. Di kayo nagbabati! Wala pamo nagkauliay. Di na ninyo gusto ang pagkain at kantot! Di na ninyo gusto ang pagkaon ug ang kantot! Di na ninyo gusto ang pagkain at hindot! Di na ninyo gusto ang pagkaon ug ang hindot! Buhay ang ginagawa mo. Kinabuhi imong ginabuhat. Milflores at gumamela ang tinanim ni Quincy sa hardin niya. Milflores ug gumamela ang tinanim ni Quincy sa iyang balisbisan. Milflores at gumamela ang itatanim ni Quincy sa hardin niya. Milflores ug gumamela ang itanumay ni Quincy sa iyang balisbisan. Milflores at gumamela ang tinatanim ni Quincy sa hardin niya. Milflores ug gumamela ang ginatanom ni Quincy sa iyang balisbisan. Kabuhayan ang ginagawa mo. Panginabuhi ang imong ginahimo. Kabuhayan ang nililikha mo. Panginabuhi imong ginahimo. Ang kabuhayan ay ikaw na gumagawa. Ang Panginabuhi ang imong ginabuhat. Ang buhay ay ikaw na gumagawa. Ang kinabuhi mao ikaw ang gamugna. Ang kabuhayan ay ikaw na lumilikha. Ang panginabuhi ikaw ang nagmugna. Ang buhay ay ikaw na lumilikha. Ang kinabuhi mao ikaw ang nagmugna. Kabuhayan ikaw na lumilikha. Panginabuhi ikaw ang gamugna. Kabuhayan ikaw na gumagawa. Panginabuhi ikaw ang nagamugna. Kabuhayan kang gumagawa. Panginabuhi ang imong ginamugna. Kabuhayan kang lumilikha. Panginabuhi ang imong gimugna. Kabuhayan kayong gumagawa. Panginabuhi kamo ang gamugna. Kabuhayan kayong lumilikha. Panginabuhi kamo ang nagmugna. Kabuhayan siyang gumagawa. Panginabuhi iyang ginamugna. Kabuhayan siyang lumilikha. Panginabuhi iyang ginamugna. Kabuhayan silang gumagawa. Panginabuhi sila ang gamugna. Kabuhayan silang lumilikha. Panginabuhi sila ang nagmugna. Kabuhayan tayong gumagawa. Panginabuhi kita ang nagmugna. Kabuhayan tayong lumilikha. Paninabuhi kita ang gamugna. Kabuhayan kaming gumagawa. Panginabuhi kita ang gamugna. Kabuhayan kaming lumilikha. Panginabuhi kita ang nagmugna. Kabuhayan ang taong gumagawa. Panginabuhi kita ang magamugna. Kabuhayan ang taong lumilikha. Panginabuhi ang tawo ang gamugna. Kabuhayan akong gumagawa. Panginabuhi ako ang gamugna. Kabuhayan akong lumilikha. Panginabuhi akong gimugna. Kabuhayan ang sinumang gumagawa. Panginabuhi sa bisan kinsang mugna. Kabuhayan ang sinumang lumilikha. Panginabuhi kang bisan kinsang minugna. Tatawagan kita kapag nakarating na ako ng Boston. Tawagan dayun ka nako kung niabot nako sa Boston. Paano nagawang pakainin ni Tom si Mary niyan? Giunsa pagkaya ni Tom nga pakaonon si Mary ana? Alin ang iyong pipiliin? Asa man ana ang imong pilion? Hindi `yan gagawin ni Tom bukas. Dili na buhaton ni Tom ugma. Nagpasya nang umalis sa trabaho si Tom. Nidesisyon na nga muhawa si Tom sa trabaho. Bakit wala si Tom dito ngayon? Nganong wala man si Tom diri karon? Nakailang serbesa ka na bago ako dumating? Ikapila na diay na nimong inom sa serbesa sa wala pako niabot? Naka-lima o anim lang naman. Ika lima ngadto sa ikaunom paman. Nakailang beer ka na bago ako dumating? Ikapila na na nimong tungab og beer sa wala pako niabot? Dapat parati tayong handa para sa isang lindol. Angayan kanunay andam ta sa muabot nga linog. Dapat lagi tayong handa para sa isang lindol. Angayan nga andam ta permi kung naa linog. Hindi siya pumunta ng Amerika para sa wala. Wala siya ning adto sa America. Walang makasisisi sa iyo sa pagiging takot. Walay si bisan kinsang makabasol nimo sa imong pagtalaw. Hindi ko kailanman sinabing naniwala ako sa kanila. Wala gyud ko nag ingon nga ning too ko ana nila. Wala na akong kagustuhang gawin iyan. Wala nakoy gana pa nga himoon na. Mukhang si Tom ay nababagay dito. Murag nahaum si Tom diri ari. Mas maraming babae kaysa lalaki sa mundo. Mas daghang babaye kumpara sa lalaki sa kalibutan. Sinong nagsabi sa iyo na pumunta rito? Kinsa may nag ingon nimo nga muari ka diri? Bakit `di mo siya iwan? Nganong dili man nimo na siya biyaan? Hindi matanggihan ni Tom ang pakiusap ni Mary. Dili kabalibad si Tom sa hanyo ni Mary. Ang Tokyo ay nasa bansang Japan. Ang Tokyo makit-an sa nasud Japan. Ang Tokyo ay nasa Japan. Ang Tokyo naa sa Japan. Kami'y nanonood. Nanan-aw mi. Ang marunong na tao ay nakikinabang sa kanyang mga pagkakamali. Ang tawong maalamon nahimulos sa iyang mga sayup. Sinusuri ko ang mga pagpipilian. Akong gipanan-aw ang mga pilianan. Laos na ako. Dili na ko banggiitan. Nakasuot ba si Tom ng helmet? Nakasuot ba og Helmet si Tom. Wala akong permiso. Wala ko tuguti. Alam kong mahirap itong tanggapin. Nasayud ko nga lisod ni dawaton. Nais mo bang maging malayang estado ang Catalonia sa pamamagitan ng isang republika? Gusto ba nimo nga gawasnon nasud ang Catalonia pinaagi sa Republika? Masayang pagbati! Malipayong pagtimbaya! Dati ko pang gustong pumunta sa Australya kasama ang aking pamilya. Dugay nako nangandoy nga muadto sa Australya kauban akong pamilya. Hindi pa ako nakaakyat ng Mt. Fuji. Wala pako sukad maka katkat sa Mt. Fuji. Nalinlang kita. Nailad ka nako. Nalito kita. Nalibog ta ka. Ano nga bang nais mong mahanap? Unsa may imong gipangita? Ilang beses na kaming pinasinungalingan. Kapila nami wala tug ani sa tinuod. Hindi mo inakalang kailangan mong gawin ulit `yan, `no? Wala nimo damha nga mautro pa nimo na noh? Hindi ka pa rin ba kumbinsido na si Tom ang gumawa noon? Wala pagayud ka motoo nga si Tom ang nagbuhat sa ingon? Nakauwi ako noong Lunes. Nakauli nako adto pang Lunes. Maraming laruan si Silvestre sa bahay niya. Daghang dulaan si Silvestre sa balay niya. Maraming tinapay si Silvestre sa bahay niya. Daghang pan si Silvestre sa iyang balay. Maraming ilaw si Silvestre sa bahay niya. Daghang suga si Silvestre sa iyang balay. Maraming mesa si Silvestre sa bahay niya. Daghang lamesa si Silvestre sa iyang balay. Maraming silya si Silvestre sa bahay niya. Daghang lingkuranan si Silvestre sa iyang balay. Maraming bintana si Silvestre sa bahay niya. Daghang og bintana si Silvestre sa balay Maraming upuan si Silvestre sa bahay niya. Daghang kalingkuran si Silvestre sa balay niya. Maraming tsinelas si Silvestre sa bahay niya. Daghang tsinelas si Silvestre sa balay niya. Maraming tubig si Silvestre sa bahay niya. Daghang tubig si Silvestre sa balay niya. Maraming gatas si Silvestre sa bahay niya. Daghang gatas si Silvestre sa balay niya. Maraming radyo si Silvestre sa bahay niya. Daghang radyo si Silvestre sa balay niya. Maraming kutsilyo si Silvestre sa bahay niya. Daghang kutsilyo si Silvestre sa balay niya. Maraming peras si Silvestre sa bahay niya. Daghang peras si Silvestre sa balay niya. Maraming mansanas si Silvestre sa bahay niya. Daghang mansanas si Silvestre sa balay niya. Maraming puto si Silvestre sa bahay niya. Daghang puto si Silvestre sa balay niya. Maraming kumot si Silvestre sa bahay niya. Daghang habol si Silvestre sa balay niya. Maraming unan si Silvestre sa bahay niya. Daghang unlan si Silvestre sa balay niya. Maraming salamin si Silvestre sa bahay niya. Daghang samin si Silvestre sa balay niya. Maraming longganisa si Silvestre sa bahay niya. Daghang soriso si Silvestre sa balay niya. Maraming kahon si Silvestre sa bahay niya. Daghang Karton si Silvestre sa balay niya. Maraming gitara si Silvestre sa bahay niya. Daghang gitara si Silvestre sa balay niya. Maraming kawali si Silvestre sa bahay niya. Daghang karahay si Silvestre sa balay niya. Maraming tinidor si Silvestre sa bahay niya. Daghang tinidor si Silvestre sa balay niya. Maraming kutsara si Silvestre sa bahay niya. Daghang kutsara si Silvestre sa balay nila. Maraming atsara si Silvestre sa bahay niya. Daghang atsara si Silvestre sa balay niya. Maraming siyopaw si Silvestre sa bahay niya. Daghang siyopaw si Silvestre sa balay niya. Maraming mantekilya si Silvestre sa bahay niya. Daghang mantekilya si Silvestre sa balay niya. Maraming uling si Silvestre sa bahay niya. Daghang uling si Silvestre sa balay niya. Maraming litrato si Silvestre sa bahay niya. Daghang hulagway si Silvestre sa balay niya. Maraming pintura si Silvestre sa bahay niya. Daghang pintura si Silovestre sa balay niya. Maraming eskultura si Silvestre sa bahay niya. Daghang iskultura si Silvestre sa balay niya. Maraming laruan si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang mga dulaan si Silvestre sa iyang lawak. Maraming mesa si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang mga lamisa si Silvestre sa iyang lawak. Maraming kahon si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang mga karton si Silvestre sa iyang lawak. Maraming tsinelas si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang tsinelas si Silvestre sa iyang lawak.. Maraming sandalyas si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang paniil si Silvestre sa iyang lawak. Maraming unan si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang unlan si Silvestre sa iyang lawak . Maraming kumot si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang habol si Silvestre sa iyang lawak. Maraming mansanas si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang mansanas si Silvestre sa iyang lawak. Maraming peras si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang peras si Silvestre sa iyang lawak. Maraming eskultura si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang iskultura si Silvestre sa iyang lawak. Maraming pintura si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang pintura si Silvestre sa iyang lawak. Maraming ilaw si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang suga si Silvestre sa iyang lawak. Maraming halaman si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang tanom si Sivestre sa iyang lawak. Maraming arte si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang mga paanindot si Silvestre sa iyang lawak. Maraming salamin si Silvestre sa kuwarto niya. Daghang samin si Silvestre sa iyang lawak. Maraming mga bahay sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga balay sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga parke sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga parke sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga ospital sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga ospital sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga klinik sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga klinik sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga restawran sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga restawran sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga tsaahan sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga tsaahan sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga kalesa sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga tartanelya sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga kapihan sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga kapehanan sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga bata sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga kabataan sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga doktor sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga doktor sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga dalub-agham sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga dalub-agham sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga dalubwika sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga dalub-wika sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga inhinyero sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga inhinyero sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga kalye sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga iskina sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga kastilyo sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga kastilya sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga templo sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga templo sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga taksi sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga taxi sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga traysikel sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga traysikel sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga dyipni sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga salakyan sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga nars sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga nars sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga estudyante sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga magtutungha sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga propesor sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga magtutudlo sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga simbahan sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga simbahan sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga palengke sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga palengke sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga gusali sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga establisyemento sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga ilog sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga linaw sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga lawa sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga tubod sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga turista sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga turista sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Esperantista sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Esperantista sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga guro sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Maestra sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Intsik sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga insik sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Amerikano sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Amerkano sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Europeo sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Europeo sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Hapon sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Hapon sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Koreano sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Koreano sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Taylandes sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Taylandes sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Byetnames sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Byetnames sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Mehikano sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga mekaniko sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Kubano sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Kubano sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Pranses sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga pranses sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Ruso sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Ruso sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Aleman sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Aleman sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Aprikano sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Aprikano sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Arabo sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Arabo sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Arabe sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Arabe siyudad ni Silvestre. Maraming mga Hudyo sa siyudad ni Silvestre. Daghang mfga Hudyo sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Katoliko sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Katoliko sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Protestante sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Protestante sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Muslim sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Muslim sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Budista sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Budista sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Taoista sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Taoista sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga Animista sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga Animista sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga tulay sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga tulay sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga kanal sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga kanal sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga parol sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga parol sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga pulis sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga pulis sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga dalubtao sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga dalubtao sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga antropologo sa siyudad ni Silvestre. Daghang ,mga antropologo sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga dalubtala sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga dalubtala sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga artista sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga tigpasundayag sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga eskulturista sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga eskulturista sa siyudad ni Silvestre. Maraming mga kainan sa siyudad ni Silvestre. Daghang mga kan- ana sa siyudad ni Silvestre. Maraming elepante sa parke roon. Daghang mga Elepante didto sa parke. Maraming aso sa parke roon. Daghang mga iru didto sa parke. Maraming pusa sa parke roon. Daghang mga iring didto sa parke. Maraming usa sa parke roon. Daghang binaw didto sa parke. Maraming daga sa parke roon. Daghang ilaga didto sa parke. Maraming ibon sa parke roon. Daghang langgam didto sa parke. Maraming ahas sa parke roon. Daghang halas didto sa parke. Maraming kawayan sa parke roon. Daghang kawayan didto sa parke. Maraming puno sa parke roon. Daghang mga punoan didto sa parke. Maraming talahib sa parke roon. Daghang kasagbutan didto sa parke. Maraming insekto sa parke roon. Daghang mga gagmayng mananap didto sa parke. Maraming langgam sa parke roon. Daghang amigas didto sa parke. Maraming guyam sa parke roon. Daghang guyam didto sa parke. Maraming tigre sa parke roon. Daghang tigre didto sa parke. Maraming ipis sa parke roon. Daghang uk uk didto sa parke. Maraming tutubi sa parke roon. Daghang mga apan apan didto sa parke. Maraming damo sa parke roon. Daghang mga sagbot didto sa parke. Maraming matsing sa parke roon. Daghang aliwas didto sa parke. Maraming tsonggo sa parke roon. Daghang unggoy didto sa parke. Maraming unggoy sa parke roon. Daghang unggoy didto sa parke. Maraming kabayo sa parke roon. Daghang kabayo didto sa parke. Maraming kalesa sa parke roon. Daghang tartanelya didto sa parke. Maraming bata sa parke roon. Daghang bata didto sa parke. Maraming lalaki sa parke roon. Daghang lalaki didto sa parke. Maraming babae sa parke roon. Daghang babae didto sa parke. Maraming lolo sa parke roon. Daghang lolo didto sa parke. Maraming lola sa parke roon. Daghang lola didto sa parke. Maraming Byetnames sa parke roon. Daghang Byetnames didto sa parke. Maraming Taylandes sa parke roon. Daghang Tylandes didto sa parke. Maraming Taoista sa parke roon. Daghang Taoista didto sa parke. Maraming Budista sa parke roon. Daghang Budista didto sa parke. Maraming paniki sa parke roon. Daghang kwaknit didto sa parke. Maraming buriko sa parke roon. Daghang buriko didto sa parke. Maraming asno sa parke roon. Daghang asno didto sa parke. Maraming leon sa parke roon. Daghang leon didto sa parke. Maraming butiki sa parke roon. Daghang butiki didto sa parke. Maraming gorilya sa parke roon. Daghang gorilya didto sa parke. Maraming tuko sa parke roon. Daghang tuko didto sa parke. Maraming buwaya sa parke roon. Daghang buaya didto sa parke. Maraming kobra sa parke roon. Daghang kobra didto sa parke. Maraming hunyango sa parke roon. Daghang mga hunyango didto sa parke. Maraming kalabaw sa parke roon. Daghang kabaw didto sa parke. Maraming kambing sa parke roon. Daghang kanding didto sa parke. Maraming baka sa parke roon. Daghang baka didto sa parke. Maraming baboy sa parke roon. Daghang baboy didto sa parke. Maraming tagak sa parke roon. Daghang tagak didto sa parke. Maraming itik sa parke roon. Daghang itik didto sa parke. Maraming bibi sa parke roon. Daghang bibi didto sa parke. Maraming pato sa parke roon. Daghang pato didto sa parke. Maraming ibong humuhugong sa parke roon. Daghang langgam nga nagdahunog didto sa parke. Nakita ni Silvestre ang ibon sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang lanngam sa parke. Nakita ni Silvestre ang palaka sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang baki sa parke. Nakita ni Silvestre ang elepante sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang elepante sa parke. Nakita ni Silvestre ang kabayo sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang kabayo sa parke. Nakita ni Silvestre ang kastilyo sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang kastilyo sa parke. Nakita ni Silvestre ang kalesa sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang tartanelya sa parke. Nakita ni Silvestre ang gusali sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang establisyemento sa parke. Nakita ni Silvestre ang bahay sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang balay sa parke. Nakita ni Silvestre ang palasyo sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang palasyo didto sa parke. Nakita ni Silvestre ang ahas sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang bitin didto sa parke. Nakita ni Silvestre ang kobra sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang kobra didto sa parke. Nakita ni Silvestre ang insekto sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang gamayng mananap didto sa parke. Nakita ni Silvestre ang pato sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang pato didto sa parke. Nakita ni Silvestre ang tagak sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang tagak didto sa parke. Nakita ni Silvestre ang uwak sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang uwak didto sa parke. Nakita ni Silvestre ang gabyota sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang gabyota didto sa parke. Nakita ni Silvestre ang agila sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang agila sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang pusa sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang iring sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang leon sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang liyon sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang mga puno sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang mga puno-an sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang asno sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang asno sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang halaman sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang tanom sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang mga parol sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang mga parol sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang lawa sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang lim-aw sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang ilog sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang suba sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang damo sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang sagbot sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang talahib sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang kabugangan sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang matsing sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang unggoy sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang unggoy sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang unggoy sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang tsonggo sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang unggoy sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang gorilya sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang gorilya sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang halimaw sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang mangtas sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang Intsik sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang Insek sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang Ruso sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang Ruso sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang Aleman sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang Aleman sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang Europeo sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang Yuropyano sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang Amerikano sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang Amerikano sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang Kastila sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang Katsila sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang Byetnames sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang Byetnames sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang Taylandes sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang Taylandes sa suroyanan. Nakita ni Silvestre ang Pranses sa parke. Nakit-an ni Silvestre ang Pranses sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang ibon sa parke. Makit-an ni Silvestre ang langgam sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang tagak sa parke. Makit-an ni Silvestre ang madre-madre sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang pato sa parke. Makit-an ni Silvestre ang pato sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang baboy sa parke. Makit-an ni Silvestre ang baboy sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang kastilyo sa parke. Makit-an ni Silvestre ang kastilyo sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang lawa sa parke. Makit-an ni Silvestre ang lanaw sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang ilog sa parke. Makit-an ni Silvestre ang suba sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang bahay sa parke. Makit-an ni Silvestre ang balay sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang palasyo sa parke. Makit-an ni Silvestre ang palasyo sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang kawayan sa parke. Makit-an ni Silvestre ang kawayan sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang puno sa parke. Makit-an ni Silvestre ang punuan sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang Intsik sa parke. Makit-an ni Silvestre ang Insek sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang Aleman sa parke. Makit-an ni Silvestre ang Aleman sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang Pranses sa parke. Makit-an ni Silvestre ang Pranses sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang Hapon sa parke. Makit-an ni Silvestre ang Hapon sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang makina sa parke. Makit-an ni Silvestre ang makina sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang tao sa parke. Makit-an ni Silvestre ang tawo sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang doktor sa parke. Makit-an ni Silvestre ang magtatambal sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang nars sa parke. Makit-an ni Silvestre ang nars sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang dalubtala sa parke. Makit-an ni Silvestre ang astronomo sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang dalub-agham sa parke. Makit-an ni Silvestre ang sayantis sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang dalubtao sa parke. Makit-an ni Silvestre ang antropologo sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang asno sa parke. Makit-an ni Silvestre ang asno sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang kabayo sa parke. Makit-an ni Silvestre ang kabayo sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang kalesa sa parke. Makit-an ni Silvestre ang karwahe sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang rosas sa parke. Makit-an ni Silvestre ang rosas sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang gumamela sa parke. Makit-an ni Silvestre ang gumamela sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang milplores sa parke. Makit-an ni Silvestre ang milplores sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang kapihan sa parke. Makit-an ni Silvestre ang kapehan sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang tsaahan sa parke. Makit-an ni Silvestre ang tsaahan sa suroyanan. Makikita ni Silvestre ang kainan sa parke. Makit-an ni Silvestre ang kan-anan sa suroyanan. Nakikita ni Silvestre ang ibon sa parke. Nakita ni Silvestre ang langgam sa suroyanan. Nakikita ni Silvestre ang tagak sa parke. Nakita ni Silvestre ang madre-madre sa suroyanan. Nakikita ni Silvestre ang baboy sa parke. Nakita ni Silvestre ang baboy sa suroyanan. Nakikita ni Silvestre ang palasyo sa parke. Nakita ni Silvestre ang palasyo sa suroyanan. Nakikita ni Silvestre ang kastilyo sa parke. Nakita ni Silvestre ang kastilyo sa suroyanan. Nakikita ni Silvestre ang kalesa sa parke. Nakita ni Silvestre ang karwahe sa suroyanan. Nakikita ni Silvestre ang halaman sa parke. Nakita ni Silvestre ang tanom sa suroyanan. Sabi ng Budistang salawikain, Wala kang mga kaibigan. Ang panultihon nga Budismo nag-ingon, wala kay mga higala. Wala kang mga kalaban. Wala kay kaatbang. Mayroon ka lamang mga guro. Naa ra kay mga magtutudlo. May asul na likido sa bote. May bughaw na likido sa bote. May asul na likido sa malaking bote. Adunay bughaw nga likido sa botelya. May kulay-ubeng likido sa malaking bote. Adunay ubihon nga likido sa dakong botelya. May kulay-rosas na likido sa malaking bote. Adunay rosas nga likido sa dakong botelya. May pulang likido sa malaking bote. Adunay pulang likido sa dakong botelya. May dilaw na likido sa malaking bote. Adunay dalag nga likido sa dakong botelya. May puting likido sa malaking bote. Adunay puti nga likido sa dakong botelya. May berdeng likido sa malaking bote. Adunay lunhaw nga likido sa dakong botelya. Tatoeba: Sapagkat ang isang wika ay higit pa sa kabuuan ng mga salita nito. Tatoeba: Tungod kay ang usa ka sinultian labaw pa sa sumada sa mga pulong niini. Ano ang maaaring gawin laban dito? Unsa ang mahimo batok niini? Si Tom ay darating at ililigtas tayo. Moabut si Tom ug luwason kita. Hindi ko pa rin siya binabayaran. Wala gihapon ko mobayad niya. Ang mga asong ito ay mamamatay-tao. Kini nga mga iro mga mamumuno. Ang mga asong ito ay pumapatay. Kining mga iro-a nagapatay. Ang ulan ay naging niyebe. Ang ulan nahimo?g niyebe. Hindi ba sinasabi sa iyo ng mga tao na kahawig mo si Audrey Hepburn? Wala ba ginasulti sa mga tawo nga kaparehas nimo si Audrey Hepburn? Hindi ba sinasabi sa iyo ng mga tao na kamukha mo si Audrey Hepburn? Wala ba ginasulti sa mga tawo nga kanawng nimo si Audrey Hepburn? Ang pelikulang iyan ay pumatok sa takilya. Ang kana nga salida kay ningsikat sa takilya. Magsisimula ang totoong gawain bukas. Ang tinuud nga trabaho magsugod ugma. Sa kapihan, tanong ni Greg na pastor, "Anong binabasa mo?" Sagot ni Biktor, "Esperanto-Pranses na diksiyonaryo, antigo nang 1936." Sa kapehan, nangutana si pastor Greg, "Unsa ang imong gibasa?"Tubag ni Biktor, "Esperanto-Pranses nga diksyonaryo, antigo niadtong 1936." Si Tom ay nandito sa Australia. Ania si Tom sa Awstralya. Hindi na muli kami manunuluyan sa hotel na yan. Dili na gyud kami magpabilin sa kana nga otel. Ikaw na ang magdedesiyon niyan. Ikaw na ang magbuut ana. Naging hayop na sila. Nahimo na silang mga mananap. Ang mundong ito ay isang maliit na butil lamang ng alikabok. Kini nga kalibutan kay usa ra kalugas nga abog. Tatlong klaseng gatas ang iniinom ko: gatas ng almendras, gatas ng abena, at gatas ng niyog; gusto ko sa umaga, sa tanghali, at sa hapon, at pinasingawan man o may yelo. Tulo ka saring nga gatas ang akong ginainom: gatas nga almendras, gatas nga abena, ug gatas sa lubi. Gusto ko kini sa buntag, sa udto, ug sa hapon, ug kung kini inalisngaw o naay helada. Isip ko'y ang relihiyon ay di pareho ng espiritwalidad na mas malawak sa relihiyon. Sa akong hunahuna ang relihiyon dili parehas sa pagka-espirituhanon nga labi ka lapad kaysa relihiyon. Isip ko'y walang kontradiksiyon sa aking mga ideyang espiritwal at aking mga ideyang makaagham. Sa akong hunahuna wala?y panagsumpaki sa akong mga espirituhanon nga ideya ug akong mga ideya sa syensya. Naniniwala talaga ako sa agham, pero maulap-ulap na Budista at Animista ako. Nagtuo gyud ako sa syensya, apan ako usa ka madag-umon nga Budista ug Animista. Ang buhay ko ay parang bahaghari. Ang akong kinabuhi sama sa usa ka bangaw. Ang espiritwalidad ng tao'y mahabang serendipikong biyahe. Ang pagka-espirituhanon sa tawo usa ka taas nga kalinaw nga biyahe. Saan puwedeng bumili ng libro? Asa mamahimong makapilt og libro? Anong oras ang simula ng eskuwelahan? Unsang oras magsugod ang eskuylahan? Sa mga pader na inaakyatan ng mga baging ay may mga antigong makulay-abong logograma. Sa mga pader nga gisaka sa mga bagon anaay mga antigo nga lainlaig bulok nga mga logograma nga abohon. Sa mga pader na inaakyatan ng mga baging ay may mga antigong kulay-ubeng logograma. Sa mga pader nga gisaka sa mga bagon anaay mga antigo nga lainlaig bulok nga mga logograma nga ubihon. Sa mga pader na inaakyatan ng mga baging ay may mga antigong berdeng logograma. Sa mga pader nga gisaka sa mga bagon anaay mga antigo nga lainlaig bulok nga mga logograma nga lunhaw. Nag-aral si Erwin ng sikolohiya sa Unibersidad ng Marte. Si Erwin kay nagtuon og sikolohiya sa Unibersidad sa Marte. Bumili si Erwin ng mga libro para sa pag-aaral niya ng sikolohiya. Ningpalit si Erwin og mga libro alang sa iyang pagtuon og sikolohiya. Bumibili si Erwin ng mga libro para sa pag-aaral niya ng sikolohiya. Nagapalit si Erwin og mga libro alang sa iyang pagtuon og sikolohiya. Bibili si Erwin ng mga libro para sa pag-aaral niya ng sikolohiya. Mupalit si Erwin og mga libro alang sa iyang pagtuon og sikolohiya. Namili si Erwin ng mga libro para sa pag-aaral niya ng sikolohiya. Namalit si Erwin og mga libro alang sa iyang pagtuon og sikolohiya. Namimili si Erwin ng mga libro para sa pag-aaral niya ng sikolohiya. Ningpalit si Erwin og mga libro alang sa iyang pagtuon og sikolohiya. Mamimili si Erwin ng mga libro para sa pag-aaral niya ng sikolohiya. Mupalit si Erwin og mga libro alang sa iyang pagtuon og sikolohiya. Binili ni Erwin ang mga libro para sa pag-aaral niya ng sikolohiya. Gipalit ni Erwin ang mga libro alang sa iyang pagtuon sa sikolohiya. Binibili ni Erwin ang mga libro para sa pag-aaral niya ng sikolohiya. Ginapalit ni Erwin ang mga libro alang sa iyang pagtuon sa sikolohiya. Bibilhin ni Erwin ang mga libro para sa pag-aaral niya ng sikolohiya. Paliton ni Erwin ang mga libro alang sa iyang pagtuon sa sikolohiya. Ikinakain ang pagod sa gabi. Ginakaon sa kakapoy sa gabii. Ipinangkain ni Edwin ang tinidor. Gigamit ni Edwin ang tinidor sa pagkaon. Kinainan ni Edwin ang plato. Sa plato ningkaon si Edwin. Ikinain ni Edwin ang tiyo niya. Gipakaon ni Edwin ang iyang uyoan. Kumain si Edwin ng tinapay. Ningkaon si Edwin ug pan. Kinain ni Edwin ang tinapay. Gikaon ni Edwin ang pan. Puwede ba ninyong bilisan ang serbisyo? Mamahimo ba nga inyong paspasan ang serbisyo? Dapat kaming umalis nang alas 13 y medya. Kinahanglan namo mulakaw og alas 13 y medya. Alam mong may epekto sa utak. Kabalo ka nga adunay epekto sa utok. Akala ko namili ka noong tanghali. Nagtuo ko nga namalit ka atong udto. Akala nila'y patapos na ang daigdig. Nagtuo sila nga pahuman na ang kalibutan. Iwan mo muna ako. Huwag kang makialam. Biya-e usa ko. Ayaw panghilabot. Ano? Oo, wala. Unsa? Oo, wala. Matibay ang walis, palibhasa'y magkabigkis. Lig-on ang silhig, busa nahugpong. Hangga't makitid ang kumot, matutong mamaluktot. Hangtud nga pig-ot ang habol, pagtuon og tikuko. Mahirap gisingin ang nagtutulog-tulugan. Lisod pukawon ang nagaron-ingnong natug. Pag may tiyaga, may nilaga. Kung adunay katubayan, adunay nilaga. Bagong hari, bagong ugali. Bag-ong hari, bag-ong taras. Kung may tinanim, may aanihin. Kung adunay gitanom, naay anihon. Mahirap mamatay ang masamang damo. Lisod mamatay ang daotan nga sagbot. Huwag kang magtiwala sa di mo kilala. Dili ka musalig sa wala nimo nailhan. Walang naninira sa bakal kundi sariling kalawang. Wala?y makaguba sa bakal gawas sa kaugalingon nga taya niini. Pagkahaba-haba man daw ng prusisyon, sa simbahan din ang tuloy. Bisan kung taas ang prosesyon magpadayon kini sa simbahan. Magsisi ka man at huli wala nang mangyayari. Bisan kung maghinulsol ka ug sa katapusan wala?y mahitabo Ang pagkakataon sa buhay ay madalang dumating. Ang higayon sa kinabuhi talagsa ra moabut. Kapag narito na, ating samantalahin. Kung naa na dinhi, pahimuslan nato. Ang kita sa bula,sa bula rin mawawala. Ang kita sa bula, sa bula sad mawala usab. Daig ng maagap and masipag. Lupig pa sa abtik ang kugihan. Batong pagulong-gulong, di kakapitan ng lumot. Ang nagligid nga bato, dili kapyutan og lumot. Kung pukulin ka ng bato, tinapay ang iganti mo. Kung tirahon ka og bato, pan ang ipanimalos nimo. Huwag magbilang ng sisiw hanggang di pa napipisa ang itlog. Ayaw pag-ihap ang mga piso hangtod nga ang mga itlog wala pa napusa. Batu-bato sa langit, tamaan huwag magagalit. Mga bato sa langit, ang maigo dili masuko. Ang magnanakaw ay galit sa kapwa magnanakaw. Ang kawatan kay nasuko sa kaubang kawatan. Anuman ang gagawin, pitong beses iiipin. Maski unsa man ang buhaton, ikapito hunahunaon. Ang hindi lumingon sa pinanggalingan, hindi makakarating sa paroroonan. Ang dili molingi sa gigikanan, dili makaabut sa padulnganan. Ang kalusugan ay kayamanan. Ang kahimsog kay bahandi. Ang buhay ay parang gulong, minsang nasa ibabaw, minsang nasa ilalim. Ang kinabuhi sama sa usa ka ligid, usahay anaa sa taas, usahay anaa sa ilawom. Ang hindi marunong magmahal sa sariling wika, ay mahigit pa sa mabaho at malansang isda. Ang dili kabalo muhigugma ug kaugalingong sinultian, kay labi nga baho og lansa sa isda. Ang karukhaan ay hindi hadlang sa pagtatagumpay. Ang kakabus dili babag sa kalampusan. Ang palay ay parisan, habang nagkakalaman ay lalong nagpugpugay. Ang humay pananglitan, samtang nagkaunod kay labi nga nagsaulog. Ang umaayaw ay di nagwawagi, ang nagwawagi ay di umaayaw. Ang gabalibad kay dili madaog, samtang ang gadaog kay dili gabalibad. Bihirang masilayan, agad nakakalimutan. Panalagsa makita, makalimtan dayon. Walang tiyaga, walang nilaga. Walay katubayan, walay nilaga. Wala kang masasabunot sa kalbo. Wala kay malunit sa upaw. Kahoy mang babad sa tubig, kapag nadarang sa apoy sapilitang magdirikit. Bisan ang kahoy nga gibabad sa tubig, kung nasunog napugos sa pagdikit. Magsama-sama at malakas, magwatak-watak at babagsak. Pag-uban ug pagmakusganon, pagsabwag ug pagkahulog. Masakit ang katotohanan. Sakit ang kamatuoran. Huli man daw at magaling, naihahabol din. Bisan kung ulahi na ug maayo, mahimo usab kini paggukod. Ang tulog na hipon, tinatangay ng agos. Ang natulog nga hipon, ginabanlas sa agas. Ang pag-aasawa ay hindi biro, 'di tulad ng kanin, Iluluwa lang mapaso. Ang pagpakasal dili usa ka komedya, dili sama sa kan-on, iluwa ra kini kung mapaso. Ang matapat na kaibigan, tunay na maaasahan. Maunongon nga higala, tinuod nga masaligan. Kapag and dagat ay tahimik, asahan mo at malalim. Kung hilom ang dagat, pagdahom nga kini lawom. Pulutin ang mabuti, ang masama ay iwaksi. Kuhaa ang maayo, isalikway ang daotan. Walang lumura sa langit na di sa kanyang mukha nagbalik. Wala?y nitutho sa langit nga wala mibalik sa iyang nawong. Aanhin pa ang damo kung patay na ang kabayo. Unsaon pa ang sagbot kung wala na ang kabayo. Maraming salita, kulang sa gawa. Daghag istorya, walay lihok. Walang palayok na walang kasukat na tungtong. Wala?y kolon nga wala?y saktong lakang. Madaling sabihin, mahirap gawain. Sayon isulti, lisod buhaton. Ubos-ubos biyaya, pagkatapos nakatunganga. Huort-hurot sa grasya, pagtanga pagkahuman. Habang may buhay, may pag-asa. Hantod adunay kinabuhi, adunay paglaom. Ang mabigat ay gumagaan, kung pinagtutulungan. ang bug-at kay mugaan, kung tabangan. Ang lalagyang walang laman ay maingay. Ang butanganang walay sulod kay saba. Lahat ng gubat ay may ahas. Tanan lasang adunay bitin. Bago ka bumati ng sa ibang uling, uling mo muna ang iyong pahirin. Usa ka mamati sa uling sa uban, ang imong uling usa ang pahiri. Naghangad ng kagitna, isang salop ang nawala. Nangandoy og pagpataliwala, usa ka salop ang nawala. Ang lakas ay daig ng paraan. Ang kakusgan kay labaw pa sa paagi. Walang salang hindi pinagbabayaran. Walay sala ang dili bayran. Pananalita'y pilak, ngunit ang katahimikan 'y ginto. Ang pagsulti pilak, apan ang kahilum bulawan. Ang sakit ng kalingkigan, sakit ng buong katawan. Ang kasakit sa tudlo sa till, kasakit sa tibuuk nga lawas. Taga-saan ka? Taga-asa ka? Taga-Batangas ako. Taga-Batangas ko. Gabi ng Pangangaluluwa Gabii sa mga kalag. May Halloween ba sa Pilipinas? Aduna bay Halloween sa Pilipinas? Hindi Halloween. Dili Halloween. May Araw ng Patay sa unang araw ng Nobyembre. Adunay adlaw sa patay sa unang adlaw sa Nobyembre. Kung ganun, ang huling gabi ng Oktubre ay bisperas ng Araw ng Mga Patay. Kung mao, ang katapusang gabii sa Oktubre mao ang bisperas sa Adlaw sa mga Minatay. Anong isusuot mo sa Halloween? Unsa ang imuhang suoton sa Halloween? Kahit ano. Maskig unsa. Baka magdamit akong parang bruha o prinsesa. Mahimo ako magsinina sama sa usa ka barangan ug usa ka prinsisa. Dati nakakatakot ang Halloween dahil sa mga multo, Drakula atbp. Kaniadto makahadlok ang Halloween tungod sa mga ungo, Drakula ug uban pa. Ngayon nakakatuwa, tapos makakakain ka pa ng maraming kendi. Karon makalingaw, unya mahimo ka makakaon daghang karmelitos. Taga-saan siya? Taga-asa siya? Taga-saan sila? Taga-asa sila? Taga-saan po kayo? Taga-asa mo? Taga-Pilipinas ako. Taga-Pilipinos ko. Taga-Amerika ako. Taga-Amerika ko. Taga-saan ka sa Pilipinas? Taga-asa ka sa Pilipinas? Taga-saan ka sa California? Taga-asa ka sa California? Saan sa Texas? Asa sa Texas? Ayaw mong kumain? Dili ka ganahan mokaon? Bakit ayaw mong kumain? Nganong dili ka ganahan mokaon? Wala akong ganang kumain. Wala koy gana mokaon. Sa restawran o sa bahay? Sa restawran o sa balay? Anong gusto mong kainin? Unsa imong ganahang kaonon? Wala bang tinapay? Wala bay pan? Meron bang kanin? Naa bay kan-on? Kain na! Kaon na! Gusto kong uminom ng tsa. Gusto nako muinom og tsa. Ayoko ng kape. Dili ko ganahan og kape. Lagyan mo ng gatas ang kape. Butangi og gatas ang kape. Huwag mo lagyan ng asukal ang kape. Ayaw butangi og asukar ang kape. Uminom ka ba ng tubig? Niinom ba ka og tubig? Gusto ko ng gatas. Gusto ko og gatas. Huwag kang uminom ng alak! Ayaw paginom og ilimnon nga makahubog. Bigyan mo ako ng bir. Hatagi ko og serbesa. Lagyan mo ng yelo. Butangi og helada. Dagdagan mo pa. Dugangi pa. Tama na. Sakto na. Haluan ng kaunting amonya ang tubig na ipanghuhugas sa pinggan at sa mga kalderong mamantika. Pagsagol sa gamay nga amonya sa tubig nga hugasan sa mga plato ug sa mga mantikaon nga kaldero. Malaki ang maitutulong nito sa madaling paglilinis ng mga kagamitan. Kini makatabang og dako sa dali nga paglimpiyo sa mga butang. Anong lulutuin natin ngayon? Unsa atong lutuon karon? Mahirap yatang lutuin ?yan. Murag lisod na lutuon. Gayatin mo ang sibuyas. Tadtara ang bombay. Balatan mo ang bawang. Paniti ang ahus. Meron bang yelo? Aduna bay helada? Wala bang tinidor? Wala bay tinidor? Kailangan ko ng kutsilyo. Kinahanglan nako og kutsilyo. Kumuha ka ng baso. Pagkuha og baso. Marunong ka bang magluto? Kahibalo ba ka magluto? Sino ang magluluto? Kinsa ang magluto? Bulok na ito. Dunot na kini. Itapon mo sa basura. Ilabay sa basura. Itapon mo sa basurahan. Ilabay sa butanganan og basura. Mga kabute na hinahaluan ng luya. Mga kaupas nga gisagulan og luy-a. May binisita ka ba? Naa ba kay giduaw? May bumisita ba sa bahay ninyo? Naa bay ningduaw sa inyong balay? May ilang kapatid ka? Aduna kay pila ka igsoon? May ate ka ba? Naa ba kay igsuon nga baye? May kuya ka ba? Naa ba kay igsuon nga lake? Anong pangalan niya? Unsa ang iyang ngalan? Bunso ka ba? Ikaw ba ang kinamanghuran? Saan nagtatrabaho ang tatay mo? Asa gatrabaho imong amahan? Saan nagtatrabaho ang nanay mo? Asa gatrabaho imong inahan? May alaga ka bang hayop? Naa ba kay binuhi nga mananap? Aso, pusa, ibon o isda? Iro, iring, langgam, og isda. Anong paborito mong pagkain? Unsa ang imong kinaham nga pagka-on? Anong paborito mong hayop? Unsa ang imong kinaham nga mananap? Relihiyon Relihiyon Simbahan Simbahan Kristiyano Kristiyano Katoliko Katoliko Muslim Muslim Dasal Ampo Bibliya Bibliya Mga santo Mga santos Pamahiin Tinuohan Naniniwala ka ba sa Diyos? Gatuo ba ka sa Ginoo? Aba, siyempre! Ay, siyempre! Naniniwala ka ba sa mga pamahiin? Gatuo ba ka sa mga tinuohan? Medyo Gamay Minsan Usahay Ang sakit ng ulo ko. Sakit akong ulo. Mataas na lagnat. Taas nga hilanat. Sakit ng tiyan. Sakit sa tiyan. Kagat ng aso. Paak sa iro. Kagat ng lamok. Paak sa lamok. Nagtatae Nagalibang. Nabalian ng buto Nabali ang bukog. Nagdudugo Nagdugo May lagnat siya. Aduna siyay hilanat. May sakit siya sa puso. Aduna siyay sakit sa dughan. Kailangan ko ng gamot. Kinahanglan nako og tambal. Kailangan niya ng gamot. Kinahanglan niya og tambal. Ano ang petsa ngayon? Unsay petsa karon? Ika-lima ng Agosto ngayon. Ika-lima sa Agosto karon. Ano ang araw ngayon? Unsay adlaw karon? Miyerkules ngayon. Miyerkules. Ipinanganak ako noong ikatlo ng Hunyo, taong 1979. Gipanganak ako niadtong ikatulo sa Hunyo, tuig 1979. Nagbubukas ang mga paaralan sa buwan ng Setyembre. Naga-abre ang mga eskuylahan sa bulan sa Setyembre. Ika-anim ng Pebrero ang anibersaryo ng kasal ko. Ika-unom sa Pebrero ang anibersaryo sa kasal nako. Katapusan ng Hulyo ngayon. Katapusan sa Hulyo karon. Dalawampu?t tatlong araw na lamang ay Pasko na. Kawhaag tulo nga adlaw na lang kay Pasko na. Oktubre ang susunod/darating na buwan. Oktubre ang umabutay nga bulan. Enero ang darating na buwan. Enero ang umabutay nga bulan. Na-miss kita. Gimingaw ko nimo. Sinungaling! Bakakon! Nagseselos ka ba? Nagselos ba ka? Na-miss mo ba ako? Gimingaw ba ka nako? Ang romantiko mo naman! Karomantiko nimo. Pakinggan mo ako. Paminawa ko. Ano sa palagay mo? Unsa sa imong tan-aw? Gusto kong samahan mo ako. Gusto nako nga ubanan ko nimo. Kailangan ko ng romansa. Kinahanglan nako og romansa. Gusto kong patunayan na mahal kita. Gusto nako ipamatuod nga gihigugma tika? Masama ang pakiramdam ko. Dili maayo akong gibati. May sakit ba siya? Naa ba siyay sakit? Masakit. Sakit. Aray! Agay! Saan may ospital? Asa adunay tambalan? Dalhin natin siya sa ospital. Dal-on nato siya sa tambalan. Tumawag ka ng duktor. Panawag og magtatambal. Bilis. Bilisan mo! Dali. Pagdali! Kinagat siya ng aso. Gipaak siya og iro. Huminga ka. Ginhawa. Pahalik. Pahalok. Pahalik sa labi. Pahaloka ko sa ngabil. Ang lambot ng labi mo. Kahumok sa imong ngabil. Gusto kitang halikan. Gusto tika halokan. Bakit ayaw mo akong halikan? Nganong dili ko nimo hagkan? Nagsepilyo ka ba? Nagsepilyo ba ka? Hinalikan mo ba siya? Gihagkan ba nimo siya? Huwag mo siyang halikan. Ayaw siya hagki. Bakit mo siya hinalikan? Nganong gihagkan nimo siya? Huwag mo akong halikan! Ayaw ko hagki! Marami pala kayong paninda dito. Daghan diay mo og baligya dinhi. Anu-anong paninda ninyo? Unsa imong mga baligya? Anong oras magbubukas ang tindahan? Unsang oras mag-abli ang tindahan? Anong oras magsasara? Unsang oras magsirado? May kailangan ako sa tindahan. Aduna koy kinahanglan sa tindahan. Pabili. Papalit. Pabili po ng Coke. Papalita ko og Coke. Pabili ng isa. Papalita ko og usa. Pabili ho ng dalawa. Papalita ko og duha. Tindahang Pilipino Pilipino nga tindahan. Mag-usap tayo. Mag-istorya ta. Pag-usapan natin ito. Istoryahan nato ni. May pakiusap ako. Naa koy hangyo. Salita ng Diyos Pulong sa Ginoo. Magsalita ka! Pag-istorya! Magsalita ka ng Tagalog. Pag-istorya og Tagalog. Hindi ka puwedeng magsalita ng Ingles. Dili ka pwede muistorya og Ingles. Bakit ayaw mong magsalita? Nganong dili ka muistorya? Hindi siya nagsasalita. Dili siya nagaistorya. Sabihin mo sa kanila? Ingni sila... Magsabi ka ng totoo. Pagsulti og tinuod. Anong ibig sabihin mo? Unsa ang imong buot ipasabot? Anong gustong mong sabihin? Unsa imong gusto isulti? Anong gustong mong sabihin sa kanila? Unsa imong gusto isulti sa ila? May kuwento ako. Naa koy istorya. Kuwentuhan mo ako. Istoryahi ko. Mag-kuwentuhan tayo. Mag-istoryahanay ta. Anong ginawa ninyo kagabi? Unsa inyong gibuhat gabii? Nag-kuwentuhan lang? Nag-istoryahanay lang? Ewan ko po. Wala ko kabalo. Salamat sa tulong mo. Salamat sa imong tabang. Salamat po sa tulong ninyo. Salamat sa inyong tabang. Opo. Oo. Oho. Oo. Salamat ho. Salamat. Gusto po ba ninyo ng tsa? Ganahan ba mo og tsa? Anong pong gusto ninyong gawin? Unsa inyong gusto buhaton? Anong pong gusto ninyong kainin? Unsa inyong gusto kaunon? Anong pong gusto ninyong inumin? Unsa inyong gusto imnon? Anong pong gusto ninyong panoorin? Unsa inyong gusto tan-awon? Anong pangalan ng ate mo? Unsay ngalan sa imong igsoon nga baye? Anong pangalan ng kuya mo? Unsay ngalan sa imong igsoon nga laki? Anong pangalan ng kapatid mo? Unsay pangalan sa imong igsoon? Nakuha mo ba ang pangalan niya? Nakuha ba nimo iyang ngalan? Hindi ko alam kung ano ang pangalan niya. Wala ko kabalo kung unsa ang iyang ngalan. Bakit hindi mo kinuha ang pangalan niya? Nganong wala nimo gikuha iyang pangalan? Tandaan mo ang pangalan niya. Timan-e ang iyang ngalan. Isulat mo ang pangalan mo. Isuwat ang imong ngalan. Makinig ka. Paminaw. Nakikinig ka ba? Naminaw ba ka? Pakinggan mo ito. Paminawa ni. Pakinggan mo. Paminawa. Pakinggan mo siya. Paminawa siya. Pakinggan mo ang payo ko. Paminawa ang akong tambag. Pakinggan mo ang huni ng ibon. Paminawa ang huni sa langgam. Pinakinggan mo ba siya? Gipaminaw ba nimo siya? Dapat pinakinggan mo siya. Kinahanglan paminawon nimo siya. Pakinggan mo akong magsalita ng Tagalog. Paminawa ko magistorya og Tagalog. Naglalakbay akong mag-isa. Gabiyahe ko nga mag-inusara. Gusto kong makita ang mga tanawin. Gusto nako makita ang mga talan-awon. Huwag mo akong istorbohin! Ayaw ko tugawa. Huwag mo kaming istorbohin. Ayaw mi tugawa. Magkano ang pasahe? Tagpila ang plete? Sinong niloloko mo? Kinsa imong gibinuangan? Hindi ako tanga. Dili ko tonto. Palitan ng pera. Pagbaylo og kwarta. Gusto kong magpapalit ng pera. Gusto ko magpabaylo og kwarta. Saan pwedeng magpapalit ng pera? Asa mamahimong makapabaylo og kwarta? Saan may bangko? Asa adunay bangko? Nawala ang bag ko. Nawala akong bag. Malayo ba? Layo ba? Saan may banyo? Asa adunay banyo? Magnanakaw! Kawatan! Pulis! Polis! Tulungan n?yo ako. Tabangi ko ninyo. Sino itong nasa litrato? Kinsa ning anaa sa hulagway? Ikaw ba ?to? Ikaw ba kini? Hindi? Hindi ako ?yan. Dili... Dili na ako. Mama ko. Nung bata pa siya. Inahan nako, kaniadtong bata pa siya. Mga kapatid ko. Mga igsuon nako. Papa namin. Amahan namo. Itanim mo ito. Itanom ni. Halaman ba ito? Tanom ba ni? Anong klaseng halaman ito? Unsang klase nga tanom kini? Marami bang puno doon? Daghan ba og punoan didtto? Anong paborito mong bulaklak? Unsa imong pinalabi nga bulak? Gusto mo ba ng rosas? Ganahan ba ka og rosas? Nagtanim sila ng palay. Nagtanom sila og humay. Ang laki ng ani nila. Dako ang ilang ani. Tanggalin mo ang mga tinik. Tanggala ang mga tunok. sa kanan sa tuo sa kaliwa sa wala deretso diretso sa harap ng Sa atubangan sa sa likod sa luyo dito diri doon didto diyan dira sa tabi sa tapad banda doon didtong dapit Malayo. Layo. Malapit. Duol. Nandito ako. Naa ko diri. Nandoon ka ba? Naa ba ka didto? Nandiyan ba siya? Naa ba siya dira? Nakita ko siya doon. Nakit-an nako siya didto. Sa kaliwa mo. Sa imong wala. Sa kanan niya. Sa imong tuo. Sa harap ko. Sa akong atubangan. Sa tabi ng daan. Sa tapad sa dalan. Sa harap ng bahay. Sa atubangan sa balay. Sa likod ng tindahan. Sa luyo sa tindahan. Dumeretso ka lang. Diretso ra. Hanggang sa kanto Hantod sa kanto. Kumaliwa ka. Adto sa wala. Kumanan ka. Adto sa tuo. babae babaye Kailangan ko ng babae. Kinahanglan nako ug babaye. Pinay ka ba? Pinay ba ka? Pilipina ka ba? Pilipina ba ka? Cebuana ka ba? Cebuana ba ka? Bisaya ka ba? Bisaya ba ka? Ang ganda ng buhok mo. Kanindot sa imong buhok. Masakit ang paa niya. Sakit iyang tiil. Ang laki ng ilong niya! Kadako sa iyang ilong! Ang liit naman ng baywang niya! Kagamay sa iyang bat-ang! Ang sakit ng ulo ko! Kasakit sa akong ulo! Magandang Katawan Nindot nga lawas. Maganda ang katawan! Nindot ang lawas! Ang ganda ng katawan mo. Kanindot sa imong lawas. Malusog ang katawan ko. Himsog ang akong lawas. Sinasamba ko ang katawan mo. Ginadayeg nako ang imong lawas. Hubad na katawan. Hubo nga lawas. Grabe ang polusyon sa Maynila. Grabe ang polusyon sa Maynila. Sinira nating lahat ang kalikasan. Giguba natomng tanan ang kinaiyahan. Namatay ang mga puno. Nangamatay ang mga kahoy. Nawala ang mga hayop. Nawala ang mga mananap. Ang Pilipinas ay mayaman sa mga halaman. Ang Pilipinas kay abunda sa mga tanom. Mainit. Init. Maaraw. Tiadlaw. Maulap. Dag-omon. Makulimlim. Malandong. Bumabagyo. Naga-unos. Kumikidlat. Nagakilat. Kumukulog. Nagadalugdog. Umaambon. Nagataligsik. Huwag mo siyang pabayaan. Ayaw siya pasagdi. Huwag mo siyang iwanang mag-isa. Ayaw siya biya-e nga nag-inusara. Huwag mo siyang kurutin. Ayaw siya kusi-a. Huwag mo siyang paluin. Ayaw siya bunali. Huwag mo siyang sampalin. Ayaw siya sagpa-a. Ayokong kurutin mo siya. Dili ko ganahan nga kusi-on nimo siya. Ayokong paluin mo siya. Dili ko ganahan nga bunalan nimo siya. Ayokong sampalin mo siya. Dili ko ganahan nga sagpa-on nimo siya. Bakit may marka siya? Nganong naa siyay lakra? Kinurot mo ba siya? Gikusi ba nimo siya? Pinalo mo ba siya? Gibunalan ba nimo siya? Sinampal mo ba siya? Gisagpa ba nimo siya? Hindi ito puwede. Dili ni pwede. Huwag na huwag mo itong gawin. Ayaw gyud ni buhata. Huwag na huwag mo itong gawin muli. Ayaw gyud ni buhata og usab. Sabihin mo sa akin. Sultihi ko. Nauntog ba ang ulo niya? Napakog ba ang iyang ulo? Nadulas ba siya? Nadakin-as ba siya? Kung may anumang mangyari, tawagan mo ako. Kung adunay mahitabo, sampita ko. Kung may anumang nangyari, sabihin mo sa akin. Kung adunay mahitabo, sultihi ko. Masama ang ekonomiya. Dili maayo ang ekonomiya. Ang hirap ng buhay ngayon. Lisod ang kinabuhi karon. Ang hirap makakuha ng ?credit.? Lisod makakuha og "credit." Hindi makahanap ng ?credit.? Dili makapangita og "credit." Magpatakbo ng ekonomiya Magpadagan og ekonomiya. Hindi marunong magpatakbo ng ekonomiya. Dili kahibalo magpadagan og ekonomiya. Walang ?revenue? ang gobyerno. Walay "revenue" ang gobyerno. Ivana, Daniel personal na namigay ng ayuda sa mga nasalanta ni Ulysses. Ivana, Daniel kinaugalingong nanghatag og ayuda sa mga apektado sa Ulysses.; Ryza Cenon hindi alam na buntis habang nag-aaksyon sa ?Bella Bandida?. Ryza Cenon wala kahibalo nga mamdos samtang nag-akto sa "Bella Bandida." Limang evacuee sa Marikina, tinamaan ng COVID-19. Lima kabakwiter sa Marikina, naigo sa COVID-19. Carla nagluluksa sa pagkamatay ng alagang aso: My heart is broken again. Nagbangotan si Carla sa pagkamatay sa iyang iro: Ang akong kasingkasing naguba pag-usab. Ikaapat na linggo ng Nobyembre, idineklara na ?National Bicycle Day?. Ika-upat nga semana sa Nobyembre, gideklara nga 'National Bicycle Day'. Claudine inoperahan sa kamay: Ang sama ng itsura ko, mukhang may sakit talaga. Claudine gioperahan sa kamot: Dili maayo akong hulagway, murag naa gyud og sakit. John Lloyd sa pagkakaroon ng anak: Ang lupet! Walang kasing saya. John Lloyd sa pagka-adunay anak: Kakuyaw! Walay makatupong sa kalipay. Rachelle Ann buntis na: Hindi ako makapaniwala na magiging mommy na ?ko. Rachelle Ann mabdos na: Dili ko katuo nga mahimo na kong inahan. Mark Bautista tumangging magbida sa BL series: Masyadong wild! Mark Bautista ningdili sa pagbida sa BL series: Labing ihalas! Karla ipinagdasal ang pagdating ni Jam Ignacio; BF may promise kina Daniel. Karla giampo ang pag-abot ni Jam Ignacio; BF adunay saad kina Daniel. Maureen Wroblewitz tinamaan ng COVID: It has been a very scary experience. Maureen Wroblewitz naigo sa COVID: Kini usa kahadlok nga kasinatian. Isa ang patay habang apat na iba pa ang nasugatan matapos na bumagsak ang steel girder sa isang bahagi ng ginagawang Skyway sa East Service Road sa Muntinlupa City nitong Sabado. Isa ang patay habang apat na iba pa ang nasugatan matapos na bumagsak ang steel girder sa isang bahagi ng ginagawang Skyway sa East Service Road sa Muntinlupa City nitong Sabado. Jake Zyrus napa-OMG nang mawala ang dibdib; nag-sorry kay Charice. Jake Zyrus nakaingon og OMG kaniadtong nawala ang dughan; nangayog pasaylo kay Charice. Ivana ang 2021 Tanduay Calendar Girl. Ivana ang babaye sa kalendaryo sa Tanduay, 2021. Rocco Nacino engaged na sa atletang si Melissa Gohing. Rocco Nacino kaslonon na sa magdudula nga si Melissa Gohing. Poe pinatitiyak sa DepEd ang kalidad ng learning modules. Poe ginapaseguro sa DepEd ang kalidad sa modyul sa pagtuon. Bangko Sentral ng Pilipinas may bagong logo. Adunay bag-ong logo ang Bangko Sentral ng Pilipinas. 15,755 sumailalim sa libreng swab test sa Maynila. 15,755 ang gipaubos sa usa ka libre nga swab test sa Maynila. Pagtingin ni Alyana kay Lito nanunumbalik sa ?Ang Probinsyano?. Ang gibati ni Alyana kay Lito kay ningbalik sa 'Ang Probinsyano'. 2 super sikat na personalidad dineadma ng isang kumpanya sa bagong commercial. Ang 2 nga bantog nga mga personalidad sa wala gitagad sa usa ka kompanya sa bag-ong komersyo. May pabor, may hindi. Adunay misugot, adunay dili. Pero wika ng isang netizen sa isyu ng sustento ni Raymart: ?Kayang mag-jowa, suporta sa anak wala?. Apan usa ka netizen ang nagsulti bahin sa isyu sa sustento ni Raymart: 'Makaya sa uyab, suporta sa bata wala'. Bato dela Rosa, nagpositibo sa Covid-19. Bato dela Rosa, nagpasitib sa Covid-19. Paano nga ba ginagawa ang hand-pulled noodles. Ginaunsa ba pag buhat ang pansit nga ginabira gamit ang kamot. Miyembro ng Abu Sayyaf naaresto sa Saluping Island, Basilan. Kaanib sa Abu Sayyaf nadakpan sa Saluping Island, Basilan. Dagdag na 429 na unit ng UV Express, 20 provincial buses papayagang bumiyahe simula Lunes. Dungag nga 429 ka busok nga UV Express, 20 ka pangprobinsya nga mga bus ang sugtang mubiyahe sugod Lunes. Serbisyo ng Globe sa Camarines Norte at Quezon fully-restored na. Serbisyo sa Globe sa Camarines Norte ug Quezon tibuok nga ningbalik na. Vice takot na takot habang bumabagyo sa Balesin: Pero walang-wala ito sa mga kababayan nating nawalan. Vice nahadlok pag-ayo samtang nag-unos sa Balesin: apan dili kini mutupong sa mga kababayan nato nga nawad-an. Angel kontra sa pagbawi ng lisensiya ng guro: Hindi kailangang umabot sa ganu?n. Angel nisupak batok sa pagbakwi sa lisensya sa magtutudlo: Dili kinahanglan nga muabot sa ingon ana. Andrea Torres nagsalita na rin sa paghihiwalay nila ni Derek. Andre Torres ningistorya na batok sa panagbulag nila ni Derek. Willie biktima uli ng fake news, nagsumbong sa NBI: Baka magalit sa akin ang Pangulo. Si Willie usab nabiktima sa peke nga balita, gitug-an sa NBI: Mahimong masuko kanako ang Presidente. Pops nadamay sa hiwalayang Derek at Andrea: Lahat na lang bigyan ng issue?! Pops nadamay sa panagbulag nila Derek ug Andrea: Hatagan ra ang tanan og isyu?! Lovi humugot sa K-Drama para sa bagong project; serye nina Nora at Kyline ibabalik na ng GMA. Nagtinguha si Lovi sa K-Drama alang sa bag-ong proyekto; serye nila Nora ug Kyline ibalik sa GMA. Julia Montes balik sa pag-aaral, gustong magkaroon ng sariling resto. Si Julia Montes nibalik sa pagtuon, gusto nga adunay kaugalingon nga resto. Claudine kinasuhan uli si Raymart; P100k sustento kada buwan waley. Claudine gikasuhan balik si Raymart, walay P100k nga sustento kada bulan. ?$1 billion house tour? ni Buboy sinundan ng bagsik ni Ulysses: May trauma ako sa bagyo-bagyo. Ang '$ 1 bilyon house tour' ni Buboy nga gisundan sa kabangis ni Ulysses: Aduna akoy trauma sa unos. P35M luxury car ni Willie for sale na rin: Kahit kalahati na lang ng presyo. Gibaligya ang kaluho nga awto ni Willie nga P35M: Maski moubus sa katunga sa presyo. Gabby awang-awa kay KC: Umiiyak siya, ayaw ako iwanan. Gabby nalooy kay KC: Naghilak siya, dili niya gusto nga biyaan ko. Catriona nag-react sa ginawang pagpapakilala sa kanya sa 2020 Miss Universe Colombia. Nag-react si Catriona sa pasiuna nga gihimo kaniya sa Miss Miss Universe Colombia sa 2020. Donation drive ni Vice inokray, dapat daw tularan sa Willie: After mong magbakasyon hihingi ka ng donasyon? Ang Donation drive ni Vice kay gibatikos, kinahanglan nga sundogon ni Willie: Pagkahuman nga magbakasyon mangayo ka ba og donasyon Banat ni Derek sa ?tapos na ang tikiman? comment ng basher: Bastos! Hubit ni Derek sa komento nga 'humana ang pagtilaw' sa basher: Bastos! Derek umaming hiwalay na nga sila ni Andrea: Walang third party, please respect us na lang. Giangkon ni Derek nga bulag na sila ni Andrea: Wala?y ikatulo nga partido, palihug irespeto mi. Sexy actress engaged na; nagkadyowa sa gitna ng pandemya? Seksi nga aktres kaslunon na; nagka-uyab sa tunga-tunga sa pandemya. Miss Universe Colombia President nag-sorry kay Catriona: No malice intended. Miss Universe Colombia President nangayo og pasaylo kay Catriona: Walay malisyang gituyo. Kilalang aktor mahilig manulot ng project; director-producer bagong biktima. Nailhang aktor nga hilig manulot og proyekto; direktor-prodyuser bag-ng biktima. Beauty, Julia, Ejay, Maricel sasagutin ang tanong na: ?Paano Ang Pasko?? Beauty, Julia, Ejay, Maricel tubagon na ang pangutanang: 'Paano Ang Pasko?' Zaijian kay Boyette: Napakatapang mo, mahal na mahal kita. Zaijian kay Boyette: Asta nimong isoga, gihigugma tika. Talent fee ni Pacman sa bagong project ido-donate sa mga biktima ng bagyo. Bayranan sa talento ni Pacman sa bag-ong proyekto kay induno sa mga biktima sa unos. James, Nadine Kapamilya pa rin; ka-join sa ABS-CBN Christmas Station ID. James, Nadine Kapamilya gihapon; kauban sa ABS-CBN Christmas Station ID. Jameson, Joao umaming naging ?marupok? habang naka-lockdown. Jameson, Joao ning angkon nga nahimong 'marupok' samtang naglockdown. Alden maraming hugot sa new normal shooting ng GMA Christmas Station ID. Daghan ang gibunot ni Alden sa bag-ong naandan nga pagshooting sa GMA Christmas Station ID. Angelica, Zanjoe ginawang joke ang tungkol sa ?relasyon?. Angelica, Zanjoe gihimong surasura ang batok sa 'relasyon'. Angel kontra sa pagbawi ng lisensiya ng guro: Hindi kailangang umabot sa ganu?n. Angel nisupak batok sa pagbakwi sa lisensya sa magtutudlo: Dili kinahanglan nga muabot sa ingon ana. Hindi ako nagmamagaling at nagmamalinis, hindi rin ako nagyayabang. Wala ko nagpatuo-tuo nga hawud ug nagnilimpyo, apan wala pud ko naghinambog. Labi ng ina ni Angeline na-cremate na: Hanggang sa muling pagkikita, mahal na mahal kong Mama Bob. Ang pintol sa inahan ni Angeline gi-cremate na: Hangtud nga magkita kami pag-usab, gihigugma tika akong Mama Bob. TV host-singer walang kupas ang pagiging late: Hindi pa rin siya nagbabago! TV host-singer dili gyud mapakyas nga maulahi: Wala gihapon siya magbag-o! Tony Labrusca kakaiba ang ?kamandag? sa mga beki. Tony Labrusca way-tumbas ang 'kamandang' sa mga bayot. Kaliwa Dam magdudulot ng pinsala kaysa biyaya, ayon sa isang mambabatas. Ang Kaliwa Dam mao ang hinungdan sa labi pang kadaot kaysa grasya, sumala sa usa ka magbabalaod. Alden walang balak mag-celebrate ng Pasko sa ibang bansa; balik sa lumang tradisyon. Wala?y intensyon si Alden nga saulogon ang Pasko sa gawas sa nasud; balik sa daang tradisyon. Robin kay VP Robredo: Hindi po pikon si PRRD lalo na kung galing sa mga KSP ang banat. Robin kay VP Robredo: Dili dali masuko si PRRD labi na kung gikan sa mga KSP ang mga komento, Catriona nag-react sa ginawang pagpapakilala sa kanya sa 2020 Miss Universe Colombia. Nag-react si Catriona sa pasiuna nga gihimo kaniya sa Miss Miss Universe Colombia sa 2020. Naiisip niyo ba kung ano ang buhay ng mga PBA star players sa loob at labas ng basketball court? Mahanduraw ba ninyo kung unsa ang kinabuhi sa mga magdudula sa PBA sa sulod ug sa gawas sa basketball court? Alamin na ang lahat ng ito mula mismo kina Robert Bolick, James Yap, CJ Perez, Junemar Fajardo, at Jeron Teng kasama si Quinito Henson sa Beyond the Game with the Dean! Hibal-i ang tanan gikan sa Robert Bolick, James Yap, CJ Perez, Junemar Fajardo, ug Jeron Teng kauban si Quinito Henson sa Beyond the Game with the Dean! Oy! Oy! Huwag pakiusap! Ayaw intawon! Hindi pwede! Dili puyde! Lumayas ka! Layas! Lumayas ka. Layas. Mag-ingat ka dito! Pag-ayo-ayo dinhi! Tahimik! Hilom! Tumahimik ka riyan! Hilom diha! Maligayang pagdating! Maayong pag-abot! Bilisan! Pagdali. Punta ka! Ta na! Pumunta ka rito! Tana! Punta ka rito! Mari ka. Patawarin mo ako Pasayloa ko. Napagod ako. Gikapoy ko. Mahal kita. Gihigugma ta ka. Nagugutom ako. Gigutom ko. Kami ay patas. Makiangayon man mi. Mabuti naman kami. Maayo man mi. Dito lang kami. Dia ra mi. Andito kami sa bahay. Nia mi sa balay. Sa dulo kami. Ulahi mi. Kami ay tamarin. Tapolan mi. Kami ay naligaw. Nasaagmi. Mahirap lang kami. Kabos mi. Mayaman kami. Dato mi. Kami ay ligtas. Luwas mi. Palagi kaming nagkakasakit. Masakiton mi. Lumubog kami. Naunlod mi. Kami ay malinis. Himos mi. Kami ay mahina. Huyang mi. Grabe ang araw na'to! Grabeng adlawa! Anong bago? Unsay bag-o? Ano ba tayo? Si kinsa ba kita? Sinong gumawa non? Kinsay mibuhat ato? Sinong may ganon? Kinsay naay ing-ato? Sino yung Tom? Kinsa nang Tom? Sino siya? Kinsa na siya? Sinong tumatawag? Kinsay nanawag? Sino yung nakakita sa akin? Kinsa toy nakakita nako? Sinong naiwan? Kinsay nabilin? Sinong nagsabi? Kinsay misulti? Sino nga 'yon? Kinsa gani to? Sinong sumigaw? Kinsay misiyagit? Sinong andito? Kinsay nia? Sinong susunod? Kinsay sunod? Sino yan? Kinsa na? Umaapoy yung kahoy. Ang kahoy mosilaob. Pumunta ka. Adto kaw. Nagawa mo. Nabuhat mo. Tama ka. Sakto ka. Pwede ka ng umalis. Puyde ka nang mohawa. Mali ka. Sipyat ka. Huwag mag-alala. Ayawg kaguol. Ano na? Unsa na man? Kamusta? Kumusta? Nauuhaw ako. Giuhaw ko. Sino ka? Kinsa diay ka? Kinagat ka ba ng insekto? Gipaak ka ba og insekto? Sigurado ka? Segurado ka? Gusto kong malinawan. Buot ko masayod. Ewan. Ambot. Punta na ako. Moadto na ko. Masayahin ka ba? Malipayon ka ba? Napagod ka? Gikapoy ka? Hinuli siya. Gidakop siya. Mayroon kaming aso. Duna miy iro. Nasaan ka ngayon? Hain ka karon? Nagugutom ka ba? Gigutom ka? Tulungan sana kita? Tabangan ta ka na? Mahal mo ba ako? Imo ba kong gihigugma? Maligayang bagong taon! Bulahang Bag-ong Tuig! Hayaan mo ako! Pasagdi ko! Pakiusap sumali ka sa akin. Palihog nunot kanako. Umusog ka na. Sibog na intawon. May asawa ka ba? Minyo ka ba? Pakonswelo Pahalipay! Karangalan! Pasidungog! Ilang taon ka na? Pilay imong edad? Mayroon akong pusa Duhay akong iring. Pakiusap pakituloy. Padayon palihog. Pakiusap upo. Palihog lingkod. Dalawin mo ako pakiusap. Duawa ko palihog. Hindi sila marunong. Dili sila kabalo. Taga dito ka ba? Taga dinhi ka? Hindi ko gusto ang Kemistri. Dili ko ganahan og Kemistri. Hindi ako doktor. Dili ko doktor. Ano ang iyong kurso? Unsay imong gusto? Anong pangalan mo? Unsay imong ngalan? Masakit ulo ko. Gilabdan ko. Hindi ako natutuwa. Wala ko mahimuot. Pakiusap umalis ka. Palihog hawa. Pakiusap huminto ka riyan. Hunong diha palihog. Sa inyo to? Diiy inyo? Hindi ko maintindihan. Wala ko kasabot. Pakiusap kumuha ka ng taksi. Kuha palihog og taxi. Hali ka rito, nagugutom ako. Ari intawon nga gutom. Huwag ka sanang umalis. Ayaw intawon hawa. Bigyan mo ako ng isa. Tagai kog usa bi. Paki-antay ako. Palihog og hulat nako. Anong ginagawa mo? Nag-unsa ka? Nasaan ka? Dis-a ka? Bakit ka umiyak? Nganong mihilak ka? Babalik lang ako. Mobalik ra ko dayon. Bilisan mo. Pagdali intawon. Paki-ayos ako sa plantsa. Itarong ra ko sa plancha. Tagay pakiusap. Tagay palihog. Pakiusap alis lang. Palihog hawa lang. Ibenta mo iyan sa akin. Ibaligya intawon na ngari nako. Ang ingay ng motor. Kasaba ba sa motor. Mas pinili ni Tom na maghintay. Nakahukom si Tom nga magpaabot. Saan ka pupunta? Asa ka moadto? Nakakapag-ingles ka na? Makainingles ka? Gusto ko masaya ka. Gusto ko malipayon ka. Pakiusap huwag ilagay. Palihog ayawg ibutang. Pakiusap huwag mo akong saktan. Ayaw intawon ko pasakiti. Dumaan kayo sa amin. Hapit intawon namo. Pakiusap huwag na munang kumain. Palihog ayaw usag kaon. Basahin mo ulit pakiusap. Basaha palihog og usob. Hindi ginawa iyon ni Tom ng nag-iisa. Dili to inusarang gibuhat ni Tom. Gaano ka katagal doob? Unsa ka kadugaya didto? Walang may kasalanan sa nangyari. Walay sad-an sa nahitabo. Huwag mo sanang ipaalam kay Tom. Ayaw intawon tug-ani si Tom. Takot siya sa pusa. Mahadlok siyag iring. Wala na talaga akong pera. Wala na jud koy kwarta. Hindi ako maghahapunan. Dili ko makahinapon. Sandali lang. Wetsa. Anong palabas ang pinapanood mo? Asang salidahay imong gitan-aw? Magpapayo ka sa akin. Nagpakitambag ka kanako. Marunong ka? Kamao ka? Wala na akong gusto sa iyo. Wala na koy gusto nimo. Nakatira ako ngayon sa Boston. Napuyo ko ron sa Boston. Andoon ang libro sa mesa. Andoon sa mesa ang libro. Ikaw magdedesisyon niyan. Ikay hukom niana. Kailangan akong pumunta sa palikuran. Kinahanglang moadto ko sa pansayan. Napatay ng mamamana ang usa. Napatay sa tigpana ang lagsaw. Nabilanggo si Tom. Gibilanggo si Tom. Anong ibig mong sabihin? Unsay buot mong ipasabot? Hindi muna ako lalayo. Wala lang usa ko mobiya. May pagtitipon bukas. May tigom ugma. Bakit hindi mo kami dinadalaw? Nganong dili mo man nuon mi duawon? Hindi ako mag-aaral. Dili ko moeskuyla. Salamat. "Walang anuman." Salamat. "Walay sapayan." Bubukas ang bagong tindahan sa susunod na linggo. Sunod semana moabri ang bag-ong tindahan. Hindi ko gusto yung ganito katagal ang pag-aantay. Dili ko gustog ing ana kadugayg pinaabot. Alas 5 ng madaling araw ako gumising. Alas singko sa buntag ko mibangon. Tawag kita pagdating ko ron. Tawgan ta ka inig abot nako didto. Binuksan ng drayber ng bus ang takip. Gibuksan sa drayber sa bus ang lukob. Hindi niya kailangang pumunta sa paaralan. Dili siya kinahanglang moadto sa tunghaan. Ewan kung paano ko sa'yo ipapaalam. Ambot unsaon ta ka pagpahibalo. Hindi ko na alam kung ano pa ang gagawin. Wala na ko masayod unsa pay buhaton. Nagsakay ng apatnapu't walong tripulante. Nagsakay ang kap-atag walo ka tripulante. Magdala ka rito sa taas ng isang timbang yelo. Pagdala diri sa taas og usa ka baldeng hyelo. Magpakabait ka habang wala ako. Pagbinuotan baya samtang wala ko. Gusto ba ng kasintahan mo ng bulaklak? Ganahan ba og bulak ang imong uyab? Gusto ba ng kasintahan mo ng bulaklak? Ganahan ba og bulak ang imong nobya? Hindi sinagot ni Tom ang tanong ni Mary. Wala tubaga ni Tom ang pangutana ni Mary. Mga hindi inaasahang resulta ay inanunsyo. Mga wala damhang linugdangan kadto toy gipahibalo. May masasabi ka bang magandang kainan? May ikasugyot ka bang nindot nga kan-anan? Dinagdagan nila ng babae ang komiti. Gidugangan nila og babaye ang komitiba. Kuntento na siya sa kanyang kasalukuyang sitwasyon. Igo na niya ang kasamtangang kahimtang. Sinabihan ni Tom si Mary tungkol sa nakawan. Gisuginlan ni Tom si Mary bahin sa kawat. Sinabihan ni Tom si Mary tungkol sa krimen. Gisuginlan ni Tom si Mary bahin sa tulis. Hindi natural na pangyayari ang ulan na may asido. Dili kinaiyanhon ang makaluksaw nga ulan. Ang mga bihag ay pakakawalan bukas. Ugma buhan ang mga gipakitaming. Lumilibot ang kuwitis sa buwan. Milibotlibot ang kweti sa bulan. Hindi ko gustong may patalastas dito sa aking pook-sapot. Dili ko gustong may adbertisment dinhi sa akong websayt. Buti pa ihatid kita ng kotse ko hanggang sa inyo. Maayo pang ihatod ta lang hinuon ka ning kotse taman sa inyo. Nagserbisyo ng 30 taon si Tom dahil sa pangalawang antas ng pagpatay. Mialagad og 30 ka tuig si Tom alang sa ikaduhang degri sa pagpatay. Nagkagulo ang mga tao nang ibinalita ito. Nagubot ang mga tawo dihang gibalita to. Nais ni Tom na malaman ni Mary na wala siyang sama ng loob sa kanya. Buot ni Tom masayran ni Mary nga wala siya maitok niini. Nais ni Tom na malaman ni Mary na wala siyang galit sa kanya. Buot ni Tom masayran ni Mary nga wala siyay kaitok niini. Dinala mo ba ang kahon doon sa gusali? Gidala mo na ba ang mga kahon didto sa arkoba? Ang Burj Khalifa ay kasalukuyang pinakamalaking gusali sa buong mundo. Burj Khalifa ang kasamtangang kinahabogang dakbalay sa kalibotan. Ang Burj Khalifa ay kasalukuyang pinakamataas na gusali sa buong mundo. Burj Khalifa ang kasamtangang kinalayogang dakbalay sa tibuok kalibotan. Kailangan kong pumunta sa palikuran. Kinahanglan ko moadto sa kasilyas . Ang Burj Khalifa ang pinamataas ng gusai sa mundo. Ang Burj Khalifa ang pinaka tag-as nga edipisyo sa kalibutan . Hindi ko gusto ang ganitong lenggwahe. Dili ko gusto ning lengwahea . Maraming nauto sa patangang pag-iisip. Daghang nagalgal anang matanga sa panghunahuna . Maraming naniniwalang nilason si Mary? May mga nagtuong gihiloan si Mary . Paano? Unsaon ? Kailan? Kanus-a ? Ilan? Pila ? Paano kayo nahulog sa putikan? Giunsa ninyo pagkahulog sa lim-aw ? May tumulak sa amin. May mituklod namo . Magandang umaga! Maayong buntag ! Madalas sa mga dayuhan ay malalaking sasakyan ang gusto. Sagad sa Kano , dagkong sakyanay ganahan . Tinuruan niya kami ng Ingles. Iya ming gitudloag Iningles . Mayroon kaming aso. Duna miy iro . Ibabalik kasama ang nagpapadala. Iuli kuyog sa nagpadala . Ibabalik sa nagpadala. Iuli nadtos nagpadala . Ngayong araw, nakakita siya ng bagong kakilala sa skwelahan. Karong adlawa , nakakita siyag bag-ong higala sa tunghaan . Ano nalang ang pag-asa ng mga tao kung iilan at kakaunti nalang ang mga mababait. Unsa na man lay paglaom sa katawhan kon pipila lang ug minoriya pa jud niini ray but-an . Maraming tumatanda pero ang katauhan hindi tumatanda. Daghang mitigulang apan wala manigulang . Masipag si tatay. Kugihan si tatay . Mahal kita. Gihigugma ta ka . Wala na akong gusto sa iyo. Wala na koy gusto nimo . Nais kong malaman. Buot ko masayod . Pakonswelo! Pahalipay ! Pagkilala! Karangalan! Ayaw ko ganyan katagal maghintay. Dili ko gustog ing ana kadugayg pinaabot . Bakit ayaw mo kami bisitahin? Nganong dili mo man nuon mi duawon ? Paminsan-minsan lang yan mangyayari. Kuli ra nang mahitabo . Paminsan-minsan lang ako gumawa ng mabuti ngunit wala pa ring silbi. Talagsa lang ko mobuhat og tarong ug wala ra man pud diay pulos . Hindi muna ako lalayo. Wala lang usa ko mobiya . Hindi ko na alam anong gagawin. Wala na ko masayod unsa pay buhaton . Talagang pupunta ako ng Pransya, hindi ko lang alam kailan Moabot ra man jung maadto kog Pransya , wala lang kabalo kanus-a . Hindi ko gusto ang kimika. Hindi ko gusto ang kimika. Kinakailangan ni Tom ang pera. Gikinahanglan ni Tom ang kwarta . Dinakip si Tom nang pumalapit na ang tanghali. Gisikop si Tom pag talimudto . Palitan ko iyan. Bayloan ko na . Kailangang mag gawin si Tom. Kinahanglan may buhaton si Tom . Nagpasya si Tom na maghintay. Nakahukom si Tom nga magpaabot . Bakit pinatay ni Tom si Mary? Nganong gipatay man ni Tom si Mary ? Gibuhat ni Tom suma sa gibahad . Gibuhat ni Tom suma sa gibahad . Sinubukang gawin ni Tom ngunit siya'y nabigo. Gisulayan og buhat ni Tom apan pakyas . Narinig na adik si Tom. Gidungog nga adis adis si Tom . Ako ang makikipag-usap kay Tom. Akoy makighinabi ni Tom . Nakulong si Tom. Gibilanggo si Tom . Yumaman si Tom sa kanyang sariling pagsisikap. Nadato si Tom nga iya rang paningkamot . Si Tom ang nagpasimunong patayin ang kanyang ama. Si Tom ang mipasiugdang patyon ang iyang amahan . Kasalanan ba talagang bakla ako? Krimen ba gud kon bayot ko ? Hindi iyon ginawa ni Tom na mag-isa lamang. Dili to inusarang gibuhat ni Tom . Tinapat lahat ni Tom sa amin. Gikompisal ni Tom kanamo ang tanan. Inalok ni Tom kay Mary ang ikatlong parte ng kanyang napanuod. Gitanyag ni Tom kang Mary ang ikatulong bahin sa iyang mapanunod . Sinabihan ni Tom si Mary tungkol sa pagnanakaw. Gisuginlan ni Tom si Mary bahin sa kawat . Sinabihan ni Tom si Mary tungkol sa krimen. Gisuginlan ni Tom si Mary bahin sa tulis . Pinatalsik ni Tom si Mary. Gipakabasura ni Tom si Mary . Nagserbisyo ng 30 taon si Tom dahil sa pangalawang antas ng pagpatay. Mialagad og 30 ka tuig si Tom alang sa ikaduhang degri sa pagpatay . Anong pangalan mo? Unsay imong ngalan ? Anong ginagawa mo? Nag-unsa ka ? Ano na? Unsa na man ? Makasalita ka sa wikang Ingles? Makainingles ka ? Mayroong kapayapaan sa dagat. May kaislahan sa dagat . Oy! Oy ! Ewan. Ambot . Salamat! Salamat ! Saan ka pupunta? Asa ka moadto ? Mayroon akong pusa. Duhay akong iring . Sa inyo to? Diiy inyo ? Hindi ako mag-aaral. Dili ko moeskuyla . Sino ka pala? Kinsa diay ka ? Hindi ako doktor. Dili ko doktor . Pasensiya na't nahuli ako. Pasayloang naulahi ko . Saan ka? Dis-a ka ? Salamat kaayo. Salamat yamo . Maligayang pagdating! Maayong pag-abot ! Babalik ako agad! Mobalik ra ko dayon . Anong gusto mo? Unsay imong gusto ? Salamat. Salamat . Walang anuman. Walay sapayan . Dito na ako. Ari na ko . Huwag mag-alala. Ayawg kaguol . Layas. Layas . Ano yan? Unsa na ? Ilang taon ka na? Pilay imong edad ? Hindi ko naintindihan. Wala ko kasabot . Sigurado ka? Segurado ka ? Maligayang bagong taon! Bulahang Bag-ong Tuig ! Ang Burj Khalifa ay kasalukuyang pinakamataas na gusali sa buong mundo. Burj Khalifay kasamtangang kinahabogang dakbalay sa kalibotan . Layas! Layas ! Kasal ka ba? Minyo ka ba ? Patawarin mo ako. Pasayloa ko . Bakit ka umiyak? Nganong mihilak ka ? Saan ka ngayon? Hain ka karon ? Magandang umaga! Maayong adlaw ! Masama pakiramdam ko. Gilabdan ko . Bilis. Pagdali . Nagugutom ka ba? Gigutom ka ? Isa, dalawa, tatlo, apat, lima, anim, pito, walo, siyam, sampo. Usa , duha , tulo , upat , lima , unom , pito , walo , siyam , napulo . Pagod ka? Gikapoy ka ? Gumawa ng mabuti sa mga namumuhi sa iyo. Minaayohi nang mga nasilag nimo . Anong gusto mong sabihin? Unsay buot mong ipasabot ? Nauuhaw ako. Giuhaw ko . Maaari ba kitang tulungan? Tabangan ta ka na ? Andoon sa lamesa ang libro. Toa ang libro sa lamesa . Minahal mo ba ako? Imo ba kong gihigugma ? Taga dito ka? Taga dinhi ka ? Punta na ako. Moadto na ko . Mag in Mag-ingat ka dito! Nagugutom ako? Gigutom ko . Anong gagawin mo kung ikaw ang nasa aking sitwasyon? Mag-unsa ka kon ikaw sa akong sitwasyon ? Hindi ako makahapunan. Dili ko makahinapon . Gaano ka katagal doon? Unsa ka kadugaya didto ? Ang kontrasenyas ay Muirriel. Muirriel ang password . Hayaan mo ako! Pasagdi ko ! Wala na talaga akong pera! Wala na jud koy kwarta . Hali na! Ta na ! Tahimik! Hilom ! Tahimik nga diyan! Hilom diha ! Ako ay nakakapag-isip, sa gayon ako ay ako Gihunahuna kong mao , nan mao ko . Lolo mo! Lolo nimo ! Masayahin ka ba? Malipayon ka ba ? Hindi pwede! Dili puyde ! Napagod ako! Gikapoy ko . Ang pangalan ko ay Jack. Jack akong ngalan . Kailangan ko nang pumunta sa palikuran. Kinahanglang moadto ko sa pansayan . Hindi ko mapigilang tumawa. Dili ko kapugngang mokatawa . Noong nakaraang taon lang ako huminto sa pagtatrabaho. Adtong miaging tuig ra kong mipahulay nag trabaho . Pakiusap huwag mong sabihan si Tom. Ayaw intawon tug-ani si Tom . Palagi akong naghahanap ng perpektong bulwagan. Kanunay kong nangita sa hingpit nga balay-pulong . Sapat na siya sa kanyang kasalukuyang sitwasyon. Igo na niya ang kasamtangang kahimtang . Hindi ko alam kung paano ko ito sasabihin. Ambot unsaon ta ka pagpahibalo . Maganda sana kung mayroong isang iskrip na susuriin ang mga pahayag gamit ang tunog, tingnan ang mga pagsasalin gamit ang mga tunog, at puputulin niya ang parehong mga tunog. Maayo unta kon may script nga manusi sa mga pahayag nga may audio , mangita sa mga hubad nga may audio , ug kutayon niya ang duha ka audio files . Gusto mo bang hanapan ko iyan ng solusyon? Ganahan ka bang pangitaan ko nag solusyon ? Umusog ka na. Sibog na intawon . Pakiusap sumunod po kayo sa akin. Palihog nunot kanako . Pakiusap umupo. Palihog lingkod . Pakiusap patuloy. Padayon palihog . Bisitahin mo ako pakiusap. Duawa ko palihog . Wala ako nasisiyahan. Wala ko mahimuot . Pakiusap alis. Palihog hawa . Pakiusap huminto ka riyan. Hunong diha palihog . Pakiusap kumuha ka ng taksi. Kuha palihog og taxi . Pakiusap pumunta ka ditong gutom. Ari intawon nga gutom . Pakiusap hintayin mo ako. Palihog og hulat nako . Huwag ka sanang aalis. Ayaw intawon hawa . Paki-ayos ako sa plantsa. Itarong ra ko sa plancha . Tagay pakiusap. Tagay palihog . Pakiusap, ibenta mo iyan sa akin. Ibaligya intawon na ngari nako . Pakiusap bilisan mo. Pagdali intawon . Pakiusap alis lang. Palihog hawa lang . Kung pwede dumaan kayo dito. Hapit intawon namo . Huwag muna kayong kumain pakiusap. Palihog ayaw usag kaon . Huwag mo akong saktan pakiusap. Ayaw intawon ko pasakiti . Pakiusap huwag mong ilagay. Palihog ayawg ibutang . Gusto ko masaya ka. Gusto ko malipayon ka . Basahin mo ulit pakiusap. Basaha palihog og usob . Pwede ka ng umalis. Puyde ka nang mohawa . Sakto ka. Sakto ka . Nagawa mo. Nabuhat mo . Nagkamali ka. Sipyat ka . Sinong susunod? Kinsay sunod ? Ang kahoy aapoy. Ang kahoy mosilaob . Sino yan? Kinsa na ? Pumunta ka. Adto kaw . Sinong siya? Kinsay nia ? Sinong naiwan? Kinsay nabilin ? Sinong nagsabi? Kinsay misulti ? Sino nga 'yon? Kinsay misiyagit ? Sino nga iyon? Kinsa gani to ? Sinong tumawag? Kinsay nanawag ? Sinoong mayroong ganoon? Kinsay naay ing-ato ? Sino iyang Tom? Kinsa nang Tom ? Sino iyan? Kinsa na siya ? Sino yung nakakita sa akin? Kinsa toy nakakita nako ? Sino ba talaga tayo? Si kinsa ba kita ? Anong bago? Unsay bag-o ? Sinong gumawa non? Kinsay mibuhat ato ? Grabe itong araw! Grabeng adlawa ! Sinta ko. Himos mi . Maselan ka. Huyang mi . Ligtas kami. Luwas mi . Mahirap kami. Kabos mi . Mayaman kami. Dato mi . Masakitin kami. Masakiton mi . Lumubog kami. Naunlod mi . Nandito kami sa bahay. Nia mi sa balay . Nahuli kami. Ulahi mi . Naligaw kami. Nasaagmi . Natamad kami. Tapolan mi . Mabuti naman kami. Maayo man mi . Nandito lang kami. Dia ra mi . Sumasang-ayon kami. Makiangayon man mi . Sumakay ang apatnapu't walong tripulante. Nagsakay ang kap-atag walo ka tripulante . Nagpapayo ka sa akin. Nagpakitambag ka kanako . Siya ay nakamedalyang tanso. Nakamedalya siyag bronse . Binuksan ng drayber ng bus ang takip. Gibuksan sa drayber sa bus ang lukob . Nalimutan ni Tom ang pangalan ko. Nalimtan ni Tom ang ngalan ko . Mag-aral! Pagtuon ! Magbubukas ang bagong tindahan sa susunod na linggo. Sunod semana moabri ang bag-ong tindahan . Binabasa kaya niya. Nagbasa kana siya . Dinala mo ba ang kahon doon sa gusali? Gidala mo na ba ang mga kahon didto sa arkoba ? Saan ka papunta? Asa ka paingon ? Saan ka nanggaling? Asa ka gikan ? Uuwi ako sa bayan kong pinanggalingan bukas. Mouli ko sa akong natawhang lungsod ugma . Masyado akong gutom. Gutom ko kaayo . Masarap ang nilutong ulam ni Nanay. Lami ang gilutong sud-an ni Nanay Natalisod ako sa aking pagtakbo. Sa akong pagdagan nadagma ko . Napakaganda sa aking natahing kurtina. Pagkaanindot sa akong gitahing kurtina . Nabasa ang aking sinampay dahil sa biglang pag-ulan. Nabasa ang akong hinalay kay miulan ug kalit . Sariwang isda ang nabili ko kanina sa palengke. Lab-as ang napalit nakong isda ganina sa merkado . Masyadong mabango ang bulaklak na tinanim namin sa bakuran. Humot kaayo ang bulak nga tinanom sa tugkaran namo . Sinakop at hinanap namin ang aming nawawalang tuta sa buong purok. Nalukop namo ug pinangita sa nawala namong itoy ang tibuok purok . Babyahe kami bukas patungog Cebu. Molarga mi ugma paadto sa Cebu . Umalis nalang si Mario dahil magal dumating ni Dodong Milakaw na lang si Mario kay dugay man ni abot si Dodong . Masyado akong busog sa pananghaliang niluto ni Inday. Nabusog ko ug ayo sa paniudtong gihikay ni Inday . Bumaba ng lungsod kahapon sina Ondoy. Milugsong silang Ondoy gahapon sa lungsod . Bumili ka ng sardinas sa tindahan. Pagpalit didto sa tindahan ug tinapa . Magtatanim ng mais sila tatay sa kabilang bundok. Mananom sila Tatay ug mais sa pikas bukid . Ako'y masyadong nagugutom. Gigutom ko pag-ayo . Wala na akong gusto sa iyo. Wala na ko nakagusto sa imo . Napaisip ako. Nahibulong ko . Ayaw ko ganyan katagal maghintay. Dili ko ganahan mohulat ug ingon ana kadugayon . Bakit hindi mo kami dinadalaw? Ngano man dili mi nimo duawon ? Parang mahirap iyan mangyari. Murag lisod na mahitabo Paminsan-minsan lang ako gagawa ng tama, mahuhulog lang pala na walang silbi. Panalagsa ra sa akong tibuok nga kinabuhi makahimo ko ug maayo , mahulog pa gyud sa wala ' y pulos . Mananatili siyang bilanggo sa loob ng apat na taon. Magpuyo siya sa prisohan sa sunod nga upat ka tuig . Buong araw silang nagtambay sa dalampasigan. Tibuok nga adlaw sila nagpuyo sa baybay . Libo-libong oras ang kinakailangan mo upang gaganahan ka sa paggamit ng banyo upang makapaglinis ng sarili Libu-libo ka oras ang kinahanglan nimo pagpatukar sa banjo aron manihasa ka sa paggamit niini . Ilang oras ang iyong pananatili mo sa opisina para magtrabaho? Pila ka oras imong pagpuyo sa opisina aron magtrabaho ? Ilang oras siya nanatili sa kusina? Pila ka oras siya gapuyo sa kusina ? Sapat ba ang oras na iyong inilalaan para sa iyong mga anak? Igo ba ang oras nga imong ginahatag sa imong mga anak ? Mas maganda ang kanyang kapatid. Mas gwapa niya ang iyang igsuon . Ilagay mo ang iyong imahe sa bubong. Tapti sa imong hulagway ang bongbong . Hindi niya kailangang pumunta sa paaralan. Dili siya kinahanglang moadto sa tunghaan . Hindi siya mapakali kapag andiyan ang kanyang ama. Wala siya mahilunang nia ang iyang amahan . Hindi ko gustong may patalastas dito sa aking pook-sapot. Dili ko gustong may adbertisment dinhi sa akong websayt . Hindi ako ang nagdikit sa libro mo. Dili akoy nagpatapot anang libro mo . Parang totoo rin ang sinabi ng iyong kaibigan. Medyo tinuod pud nang giingon sa higala mo . Hindi nila alam. Dili sila kabalo . Masyado akong napagod kung kaya't natulog ako agad. Gikapoy kaayo ko maong natulog ko dricho . Nagluto kami para kay Sam. Naghikay mi para kang Sam . Higit akong nangungulila sa iyo ngayon. Samot pa kong gimingaw nimo ron . Wala siyang tigil sa pag-iyak. Wala siyay undang og hinilak . Takot akong mag-isa. Hadlok kong mag-inusara . Tumahimik ka nga! Hilom diha oy ! Ikaw na magdesisyon niyan. Ikay hukom niana . Mabuti pang pumunta ka na sa kalsada. Maayo pay adto na dayon ka sa dalan . May naghihintay sa akin. May naghulat nako . Bukas ba sa lahat ang bahay na ito? Bukas ba sa tanan kining dakbalaya ? Gusto ni Tom malaman ni Mary na wala siyang galit nito. Buot ni Tom masayran ni Mary nga wala siya maitok niini . Gusto ni Tom malaman ni Mary na wala siyang galit nito. Buot ni Tom masayran ni Mary nga wala siyay kaitok niini . Mayroon ka bang magandang maii-rekomenda na restawran? May ikasugyot ka bang nindot nga kan-anan ? Ano ba ang inyong ipinagkagulo? Unsay inyong gikagubtan ? Napatay ng mamamana ang usa. Napatay sa tigpana ang lagsaw . Hindi aabot ng isang linggo, magsisimula naman tayo ulit sa pag-aaral. Dili na lang abtan og semana , sugod na pud ta og kat-on . Huwag pakiusap! Ayaw intawon ! Makabasa ako ng wikang Ingles, hindi ko lang alam paano bigkasin. Kabasa kog Iningles , dili lang kalitok . Magdala ka rito sa taas ng isang timbang yelo. Pagdala diri sa taas og usa ka baldeng hyelo . Hindi sinagot ni Tom ang tanong ni Mary. Wala tubaga ni Tom ang pangutana ni Mary . Hindi natural na pangyayari ang ulan na may asido. Dili kinaiyanhon ang makaluksaw nga ulan . Lumibotlibot ang kuwitis sa buwan. Milibotlibot ang kweti sa bulan . Magtrabaho tayo bukas. Manarbaho ta ugma . Tapos na kami mamili. Human na mi og pili . Kinagat ka ba ng insekto? Gipaak ka ba og insekto ? Pagot na ako. Gikapoy na ko . Diyos ko! Simbako ! Minsan tanga ako. Usahay tanga ko . Natangahan ako sa kanya dahil sa matagal na pagsagot. Gitangaan ko niya kay dugay kasabot . Hindi ako makaintindi. Wala ko magkasabot . Malaki ang aming bahay, maliit yung kanila. Dako ang amoang balay , gamay tung ilaha . Saan bahay ang kanila? Haing balaya ang ila ? Patayin kita, ikaw na aso ka! Patyun tikaw , irua ka ! Pupunta ka bukas? Moanhi ka ugma ? Kaganda ng iyong damit! Kanindut nimug sinina ! Iwasiwas ang latigo sa lagaw na nasa talikuran ng kabayo. Wikti sa latigu ang langaw nga naa sa bukobuko sa kabayo . Ibon na umaawit sa mga kakahuyan, Langgam nga nagwitwit sa mga kakahoyan . Wala akong masasabi sa iyong nagawa. Wa koy kawitwitan sa imong agi . Ang nakikipagtsismisan - ay tsinitsismis din. Ang giwitwitan - miwitwit pud . Ang kanyang mga sinasabi ay ay puro lamang sitsit. Ang iyang istorya pulos witwit . Bagong ina ang gusto ko. Bag-ong iroy akong gusto . Hindi kung hindi talaga! Dili ug dili jud ! Nabuhay siyang masayahin. Nabuhi siyang malipayon . Magpakabait ka habang wala ako. Pagbinuotan baya samtang wala ko . Paminsan-minsan lang siya pumupunta. Talagsa ra man to siya moadto . Ang Burj Khalifa ang pinakamataas na gusali sa buong mundo. Burj Khalifa ang kinatas-ang dakbalay sa tibuok kalibotan . Ang Burj Khalifa ay kasalukuyang pinakamataas na gusali sa buong mundo. Burj Khalifa ang kasamtangang kinalayogang dakbalay sa tibuok kalibotan . Ika-ilang presidente ng Pilipinas si PNoy? Ikapilang presidente sa Pilipinas si PNoy ? Mga hindi inaasahang resulta ay inanunsyo. Mga wala damhang linugdangan kadto toy gipahibalo . Binaboy mo lang ako. Gipakababoy lang ko nimo . Nakalagay ang kamay ng asawa sa tiyan ng kanyang misis. Nagbad-ay ang buktun sa bana sa tiyan sa iyang asawa . Nakawala ang baboy sa kanyang tali. Nakabadbad ang baboy sa iyang gihigtan . Sabihan mo ang iyong asawang nambababae. Badlungun nimo ang himabayi nimong bana . Magkano ibayad? Pilay ibayad ? Magbayad sa panginginsulto mo sa akin, Magbayad ka sa imong pag-insultu nako . Nalantad ng ulan ang mga bata. Nagbayang sa ulan ang mga bata . Natakipan na ngayon ang lamesa. Gibayangan na ang lamisa . Agad-agad akong nagbihis dahil may trabaho ako sa bukirin. Bayat ang akong pamisti run kay magtrabaho man ko sa uma . Ang sapatos ko ay gawat-gisi dahil sa aking patuloy na pagsusuot. Nabayat na lang ning akong sapatos sa pagkanunayng ginawi . Huwag paulanan ang semento dahil ito'y mababato. Ayaw paulani ang simintu kay mobato na . Sementuhin ang kalye. Batuhi ang karsada . Makaalis ang mga bilanggo dahil natutulog ang bantay. Namuga ang mga prisu kay natulog ang bantay . Bantayan mo ako ng taksi. Ibantay ko ug taksi ! Ang batang kakalakad lang ay dapat binabantayan. Ang batang bag-o pang molakaw bantayanan kaayo . Kurdon ang itali sa saranggola! Lambo ang ibanting sa tabanug ! Dahil kailangan ko lang ng pera, pinataasan mo agad ang interes. Bantug na mang nagkinahanglan ko ug kwarta patas-an nimo ug tantu . Isang kilalang manggagamot. Bantugan nga mananambal . Hindi nakakagulat na hindi siya nakakapagsalita dahil pipi siya. Bantug rang dili kasulti kay amang diay . Kasiyahan na abot sa puso. Kalipay nga bantuk sa dughan . Huwag kang mag lulong diyan! Ayaw pagpakabuang diha ! Huwag mo akong lolokohin ha! Ayaw kog binuangi , ha ! Baka duwende ang nakatira sa kanilang bahay. Basin ug diwindi nagpuyo didto sa ilang balay . Magsisimula ang buhay kapag matapos na ang takot. Magasugod ang kinabuhi human sa kahadlok . Sana hindi mo makakalimutang isipin na magkapatid tayo. Hinaut nga di makalimot hunahunaon nato nga mag-igsoon ta . Hayaan mo kung hindi babalik ang mga nawala. Pagasagdi - ug kung dili man mahibalik ang mga nangawala . Ipaalbularyo mo nalang yan, kase hindi yan madadala ng doktor. Paarbularyuhi na lang na , kay di mada sa duktur ! Maayos na ang papeles para sa iyong byahe. Ariglado na ang papelis para sa imung byahi . Sino ka nga? Kinsa to gani ka ? Tatlong taon nang nag-aaral ng Pranses si Tom. Motulo ka tuig nang nagtuon si Tom og Pinaranses . Tatlong taon nang nag-aaral ng Pranses si Tom. Motulo ka tuig nang nagtuon si Tom og French . Tayong dalawa ang maghahati nitong pera. Kitang duhay magbahin ining kwartaha . Pasensiya na at ngayon pa kami nagsabing bibista. Pasayloang karong duol na lang hinuon mi nagsulting mobisita . Buti pa ihatid kita ng kotse ko hanggang sa inyo. Maayo pang ihatod ta lang hinuon ka ning kotse taman sa inyo . Dinagdagan nila ng babae ang komiti. Gidugangan nila og babaye ang komitiba . Ipinaglaban ni Martin Luther King Jr ang mga karapatang sibil para sa mga Aprikano-Amerikano sa pamamagitan ng pagtuturo ng hindi karahasan. Pinaagi sa pagtudlo sa pagka dili madinagmalon nakigbisog si Martin Luther King Jr. alang sa katungod nga sibil sa mga Amerkanong may dugong Afrikanhon . Walang makikinig kung hindi sumusunod. Wala maminaw kon dili mosunod . At dahil linggo, matagal akong gumising. Kay dominggo man , dugay ko mibangon . Humilik ako. Naghagok ko . Ang pino ng buhok mo. Pino kaayo kag buhok . Hindi ko makasya sa may leeg and damit na ito. Dili man sibo nako sa liogan ning saninaa . Pinalibutan ng kakahuyan ang maliit na lawa. Gialirongan og kakahoyan kadtong gamayng danaw . Masyado ng gabi nang bumalik siya sa bahay. Gabii na kaayo siyang mibalik sa balay . May matataniman ba tong bahay? May talamanan ba tong balaya ? Binigay sa akin ng pari ang kanyang bendisyon. Gihatag kanako sa kura ang iyang bendisyon . Alas 5 ng madaling araw ako gumising. Alas singko sa buntag ko mibangon . Hindi siya dumating para tumulong, isiping napakahirap naman. Wala siya miari aron pagtabang hinunoa paglisodlisod . Maliban sa walang bayad na pagbubungkal, makahulugan din ang pag-iingat, paglatag, at pagaayos. Gawas sa walay bayad nga pag-ugmad , mahinungdanon pud nga may pag-atiman , pagpakatap , ug pagpaluyo . May timba diyaan sa ilalim ng mesa. Naay bukag ilawom anang lamesa . May pagtitimon bukas. May tigom ugma . Walang may kasalanan sa nangyari. Walay sad-an sa nahitabo . Pahiram ako ng kutsilyo. Pahulama ra kog kutchilyo . Kasakit ng ngipin ko. Kasakit sa akong ngipon . Pupunta talaga ako ng dentista. Moadto jud ko sa dentista . Dumaong ang niyebe sa taas at kaakit-akit tingnan ang kanyang mga buhok. Mitugpa ang snow sa taas ug matahom niyang buhok . Humamog ang bukid sa madaling araw. Mogabun ang bukid sa sayong kabuntagon . Bakit hindi ka nagtawad? Nganong wa ka man mohangyo ? Madaling tumubo ang mga damo kung puputulin lang. Dali rang mutubo ang mga sagbot ug gadhon lang . Nakita niya ako kahapon. Gahapon nakita ko niya . Ang kanyang kahapon ay puno ng masasakit na karanasan. Ang iyang kagahapon puno ug mga masulob-ong handumanan . Sila ang unang umalis ng sagabal sa daan sa impormasyon ng nakakaraming nakatira. Sila ang unang naggahas sa dalan sa kaalam sa mga lapyo nga kaisipan . Pumayag na ang asawang lalaki ngunit ang babae ang ubod ng tanggi. Misugot na ang bana apan ang asawa maoy gahi . Tigas ng ulo, hindi makaintindi. Gahig ulo , di kasabot . Titigas ang katawan kapag ito'y mamamatay. Mogahi ang lawas inigkamatay . Kawitin natin ang bihag ng isda. Atong gahiron ang bubo , Natikman mo na ba itong ulam? Nakatilawan mo na ba ning putahe-a ? Dalawa kase. Duha bitaw . Nagkagulo ang mga tao nang ibinalita ito. Nagubot ang mga tawo dihang gibalita to . Matatakutin siya sa pusa. Mahadlok siyag iring . Mahirap iyan na tanong. Lisod nang pangutanaha . Anong pelikula ang gusto mong panoorin? Asang salidahay imong gitan-aw ? Naglaan si Maria ng isang oras pagpaintindi sa'yo, ngunit hindi mo parin ma intindihan. Naggahin si Maria ' g usa ka oras pagpakigsulti kanimo , pero wala ka makasabot . Madaling araw siya bumalik sa simbahan. Sayo sa pagkabuntag mibalik siya sa simbahan . Kumalat ang apoy dahil hindi ko naagapan ng init. Nakakanat ang kalayo kay wa ko makagahit sa kaingin . Nanghahamon ang babaeng asawa laban sa kerida ng kanyang kinakasama. Nagpanggahit ang asawa nga nakig-away sa babayi sa iyang bana . Ang kumpare ay nakapasyang ibunyag ang nakakalungkot na balita doon sa lalaki. Nakagahum ko pagbutyag sa masulub-ong balita ngadto kanimo . Nakapasya akong ibunyag ang malungkot na balita sa'yo. Nakagahum ang pare pagbutyag sa masulub-ong balita ngadto sa lalaki . Nakakaloka siya, uy! Yawa siya , uy ! Ewan ko sa'yo! Ambot kanimo ! Ilan ang babae mong kapatid? Pilay igsuon mong babaye ? Ilan ang lalaki mong kapatid? Pilay igsuong lalaki ? Nakadesisyon na ako. Nakahukom ko . Naglakad kami papuntag sapa. Nagbaklay mi uyon sa suba . Mabuhay ka sa iyong sariling sikap. Pagbuhi sa imong kinabuhi ! Mag-aalasais na. Mo-alas sais na . Hindi ito asukal. Dili man ni asukal . Gusto mo ba ? Gusto mo ba ? Nakatira si Tom isa isang siyudad. Nanimuyo si Tom sa usa ka sityu . Gusto niyang mapag-isa. Buot niyang mag-inusara . Ipahayag yang sulat. Ipa-express nang sulat . Amihan na talaga. Ting-amihan na gayod . Kung kalamansi ang meron, gawin itong limonada. Kon lemosito ang anaa , himoa kining lemonada . Gigiling sila ng tubo ngayon. Mogaling sila sa tubo run . Manggigiling sila ngayon ng tubo dahil mangyayayat kapag napabayaan ng ilang sandali. Naggaling run sa tubo kay madaot ug taudtaoran . Ang mga katoliko ay hindi sang-ayon sa mga tabletang nakakasama at lumalabag sa kautusan. Gigalongan ang mga Katoliko sa paggawi sa pils . Yakapin mo ang iyong asawa kapag itoy galit. Galusgalosa lang imong asawag masuko . Ito ay ginawa sa Inglatera. Gama ni sa Inglatera . Kung sino man ang nagtali sa kartong ito, sinigurado talagang walang mawawala. Ang naggamat niining kartona naniguro giyud nga way mawala . Dumarami ang mga lumulutang na mga submarino. Nagkadako ang gamaw sa submarino . Maliit ka pa para makinig sa mga usaping pangmatanda. Gamay ka pang mag-apil-apil sa istoryang law-ay . Wala pang nakakabatang kapatid ang aming bunso. Wa pa manghori ang among gamay . Liitan mo lang sa panghihingi. Gamaya rag pangayo ! Ang mananahi ang mismong nagpaliit ng aking damit. Ang sastri maoy migamay sa akong sinina . Nanliit ako sa harap ng aking biyenan. Nagamay ako atubangan sa akong ugangan nga babaye . Bahagyang lumiit ang kanyang mukha dahil sa kanyang sakit. Nagamayot ang iyang nawong sa pagkasakit niya . Mabibilang na lamang ang kliyente ng madayang abogado. Nagkagamay ang klinti sa tikasan nga abogado . Gumawa siya ng matatamis na mga salita upang ibulong sa kanya. Naggambalay siyag matam-is nga mga pulong nga ighuhunghung ngadto niya . Gumamit siya ng tableta upang hindi manganak. Migamit siyag pildoras aron dili manganak . Gagamitin ko ang iyong limang piso. Mogamit ko nimog singko pesos . Napakalikot ng batang ito, iiyak kapang binababa. Gamu kaayong bataa , mohilak ug iboutang . Hindi mapakali ang bata, dahil mayroon itong kabag. Naggamu ang bata kay gibutdan sa tiyan . Sinong gumalaw ng keky, nawala na ito sa hitsura. Kinsay naggam-ul niining kek , nga nawad-an sa hitsara . Ang mga punla ay malalim ang pagkakatanim. Lawum nag gigamutan ang binhi . Lumago ang kanilang negosyo dahil maganda ang pakikitungo. Migamut ang ilang nigosyu kay maoyung pagkadala . Pumutol ka ng rosas! Paugatin ang rosas! Gagana ang aking pagkain kung may daing. Mogana ang akong kaun ug dunay karpa . Sinong nagbalot sa manok ko? Kinsay nagsupot sa akong manok ? Takbo! Dagan ! Tatakbo ako. Modagan ko . Ako'y tatakbo. Ako modagan . Tatakbo ka. Modagan ka . Ikaw tatakbo. Ikaw modagan . Tatakbo sila. Modagan siya . Tatakbo siya. Siya modagan . Tatakbo sila. Modagan sila . Sila'y tatakbo. Sila modagan . Kunin mo nang mga dapit sa sampayan dahil umuulan na. Bukasa ang hinayhay kay mitaligsik na . Pagdating nila doon ka pa tumalikod. Bag-o pa ikaw nga mitalikod pag-abot nila . Maganda siya kapag nakatalikod, pero kapag ito'y humarap, wag nalang! Gwapa siya ug magtalikod , peru ' g mag-atubang , pastilan ! Kasama ba itong basket sa presyo ng prutas? Labot ba ning baskit sa prisyo sa prutas ? Hindi na ako makikialam diyan dahil lalaki pa rin ang sisisihin. Dili lang ko molabut ana kay mo ra magsad-an ang lalaki . Magbantay kayo sa lalaki na 'yan, nanghahawak 'yan ng babae. Pagbantay giyud mo anang lakiha , hilabtanon ra ba nag babayi . Huwag kang makisali sa aming away! Ayaw ' g labutlabot sa among away ! Ang taksi drayber ay may kinalaman sa pagnanakaw. Ang taksi draybir naay kalabotan sa kawat . Matabang ang tubig sa balon na malapit sa dagat. Lad-ang ang tubig sa atabay nga duol sa dagat . Tatabang ang tubig kapag ito'y pinakuluan. Molad-ang ang tubig human pabukala . Ikalat ang mga benta sa banketa. Iladlad ang mga baligya sa asiras ! Lulunok lang siya ng kape agad-agad ng pupunta sa trabaho. Molad-uk lang siyag kapi dayong adtos trabaho . Hindi sapat ang isang bote ng serbesa upang pigilan ang uhaw. Isa ka botelya sa bir dili igong ipugong sa uhaw . Nauuhaw ako. Giuhaw na ko . Sa isang lunok, mauubos ko ang isang baso. Sa usa ka lag-ab mahurot nako ang usa ka baso . Makintab ang sahig sa bahay. Lag-ab ang pagkasalug sa balay . Dumighay sa lubos na pagkabusog. Milag-ab nako sa kabusog . Katotohanan ba eh nasunog naman? Katuohan ba gud na nga lagablab man ? Hindi maayos ang pagkatahi ng kanyang damit. Nalagablab ang pagkatahi sa iyang sinina . Mag-ingat ka dahil ang iyong narinig, iyo'ng ikakaperwisyo! Pagbantay unyag kining imong hidunggan imung ilagablab ! Mabuti at nasa abogado ang tao na'yan, dahil hindi 'yan magpapa-awat. Maayo lang sa abogado nang lagala , kay dili palupig . Sumigaw ang madre at namamaos ang boses sa tulong. Misinggit ang madre ug pakitabang sa lagarat nga tingug . Ang boses ng isang lasing ay napakahirap. Magkalagarat ang tingug sa tawo nga palahubog . Aalis na ako dito sa Pilipinas, ngunit hindi parin ako magaling magsalita ng Cebuano. Lagas na ko dinhi sa Pilipinas , pero wala pa maayo ang akong Cebuano . Kalugin mo ang mansanas para lumagas ang mga bungang dahon. Yugyoga ang mansanitas aron molagas ang mga bonga ug dahun ! Marumi ang likod-bahay dahil sa mga dahong nalalagas. Nagkayamokat ang nataran sa lagas . Saan ka nanggaling? Diin ka hilagasi ? Lumaki ang mga mata ng mga bata nang ito'y kanilang nalaman. Nilagat ang mga mata bata sa kahibolung . Umulan ng bato sa bobong. Milagatak ang mga bato sa bungbong . Kakayanin mo kaya ang aking kalokohan? Makalagbas ka kaha sa akong hinanggaw ? Matagal ako natapos nakatabas dahil marami pa akong tinatabasan dito. Dugay kung kalagbas dinhi kay daghan ko ug gihapithapitan . Susundin ko lahat ng iyong gusto. Tamdon ko ang tanan imong pagmando . Ako'y relihiyosa at natatandaan ko ang mga petsa sa simbahan. Rilihiyosa ko ug matinamdanon sa mga pista sa simbahan . Marahas ka sa lahat! Malditu ka sa tanan ! Ang iniisip ko'y minahal niya ako, pero sa totoo'y pakikipagtalik lang ang sadya. Ang akong gihunahuna nga nahigugma siya kanako , pero sa tinuod ang tuyo makighilawas . Tatakbo ako. Modagan mo . Kayo tatakbo. Kamo modagan . Takbo tayo. Modagan ta . Tayo'y tatakbo. Kita modagan . Tatakbo kami. Modagan mi . Kami'y tatakbo. Kami modagan . Tatakbo ito. Modagan ri . Ito'y tatakbo. Kiri modagan . Tatabok ito. Modagan ni . Minsan naiisip ko, may mga taong hangal sa kadiliman ng gabi. Usahay naghunahuna ko , naay tawo nga stupido mora ' g ngitngit sa tungang-gabii . Ito'y tatakbo. Kini modagan . Tatakbo 'yan. Modagan na . Iyan tatakbo. Kana modagan . Tatakbo 'yun. Modagan to . Iyon tatakbo. Kadto modagan . Tatakbo yun siya. Modagan to siya . Tatakbo na siya. Modagan na siya . Tatakbo ito siya. Modagan ni siya . Tatakbo ito sila. Modagan ni sila . Tatakbo na sila. Modagan na sila . Tatakbo 'yun sila. Modagan to sila . Tatabko 'yun si Joseph. Modagan to si Joseph . Sagad sa mga pelikulang tagalog ang drama. Sagad sa mga salidang Tagalug mga hilakhilak . Tatakbo na si Joseph. Modagan na si Joseph . Tatakbo ito si Joseph. Modagan ni si Joseph . Tatakbo to sila Joseph. Modagan ni sila si Joseph . Tatakbo na sila Joseph. Modagan na sila si Joseph . Natagalan ang masakitin ng limang araw. Gitagalan ang masakiton ug lima ka adlaw . Tatakbo 'yun sila Joseph. Modagan to sila si Joseph . Tatakbo 'yung taong to. Modagan tong tawhana . Tatakbo 'yang taong yan. Modagan nang tawhana . Tatakbo itong tao. Modagan ning tawhana . Tatakbo kase itong mga taong 'to. Modagang ning mga tawhana . Sinapit ng trahedya ang Alemanya ng ito'y nanggubat. Nahiagum sa katalagman ang Alemanya paggubat . Tatakbo 'yang mga taong yan. Modagan nang mga tawhana . Tatakbo iyang sila. Modagan tong mga tawhana . Tatakbo yung tao. Modagan tong tawo . Tatakbo na ang tao. Modagan nang tawo . Tatakbo itong tao. Modagan ning tawo . Tatakbo itong mga tao. Modagan ning mga tawo . Tatakbo nang mga tao. Modagan nang mga tawo . Tatakbo iyong mga tao. Modagan tong mga tawo . Kung magpapalakas ka ng takbo, tutulisin ka ng mga nagpapatupad. Kon manuborno ka , atakehon ka sa mga peryodista . Tatakbo ang tao Modagan ang tawo . Tatakbo ang mga tao Modagan ang mga tawo . Tatakbo si Joseph. Modagan si Joseph . Tatakbo sila Joseph. Modagan sila si Joseph . Tatakbo sina Joseph at Vincent. Modagan sila si Joseph ug Vincent . Sina Joseph at Vincent ay tatakbo. Sila si Joseph ug Vincent ang modagan . Sila Joseph ang tatakbo. Sila si Joseph ang modagan . Si Joseph ang tatakbo. Si Joseph ang modagan . Ang tao ay tatakbo. Ang tawo ang modagan . Ang mga tao ay tatakbo. Ang mga tawo ang modagan . Ang Diyos ang makapangyarihan sa lahat. Ang Dios maoy makagagahum sa ngatanan . Ang Diyos ay andiyan kahit saan. Ang Dios ana-a sa bisan di-in . Doon sana rin ako, kung pwede lang sana. Didto unta ako pod , kun buot ka pa unta . Ilagay ang walis sa lamesa. Ibotang ang silhig sa lamissa . Magkita tayo sa susunod na Miyerkules ng linggo. Makita ta sunod semana sa myerkoles . Wala akong pera. Wala koy kuarta . Tatangalin ko ang kesame. Tangtangon nako ang kisami . Pinalakpakan niya ako. Namakmak siya kanako . Saan ka nangisda noong nakaraang linggo? Diin ka namasol sa miaging semana ? Nananghalian ka na ba? Namiudto ba ka ? Kung dumating ako, nakanakaw na sila. Kun miabot ko ug makawat sila . Ang aming pamilya ay nagsisimba tuwing linggo. Nagsimba among pamilya sa kada Dominggo . Ikaw ang pangangasawahin ni Pedro? Magasawahay ka ni Pedro ? Pasayawin siya! Pasayawa siya ! Kailan ka pa magsasalita ng matino sa Cebuano? Kanus-a man mosulti ka ' g klaro sa Cebuano ? Kailan ka pupunta sa Kiblawan? Kanus-a ka moadto sa Kiblawan ? Doon pa ako sa Munich, mahirap ang trabaho. Sa didto pa ko sa Munich , lisod ang trabaho . Kailan ka ba tatawag sa bangko? Kanus-a ka ba motawag sa bangko ? Kung dadating sila, bigyan ito ng pagkain at hindi pera. Kun moabot sila , hatagi sila ug pagkaon pero dili kuarta ! Sabihan mo ako kung tatawag na ang guro. Ingna ko kun motawag ang magtutudlo . Kailan ka bumili sa iyong awto? Kanus-a ka mipalit sa imong awto ? Umuwi agad ang tatay. Miuli dayon ang amahan . Mahina ang pari kumanta. Hinay ang padre nga mokanta . Magaling ba siya kumanta? Maayo ba siyang mokanta ? Magaling 'yan kumanta si Madeleine. Maayo nga mokanta si Madeleine . Nabugok ang mga gulay sa basket. Nalata ang mga gulay sa bukag . Nanlumo na ako. Nahiubos na ko . Sabihan mo ako sa totoo, Gretchen! Sultihi ra gud ako sa tinuod Gretchen ! Bilhan nga yan si Maria ng libro! Papaliti ra si Maria og libro ! Paupuin ako! Palingkora ko ! Ipabili kay Maria ang libro. Papalita ra si Maria og libro . Nananghalian ka na ba? Naniudto ba ka ? Akala ko minahal mo ako, sa totoo'y pakikipagtalik lang ang gusto. Abi kog nahigugma ka kanako , sa tinuoray iyot ra man diay imong tuyo . Mga nasa isang daang pahayag ang nadagdag. Kapin sa gatosan ka pahayag ang iyang gidugang . Magpapahilot ako. Magpahilot ko . Ipapabili ko kay Jose ang aking asawa ng bulaklak. Papalitan nako ni Jose para sa akong asawa sa mga bulak Ipapabili ko kay Jose ang mga bulaklak para sa aking asawa. Papaliton nako si Jose sa mga bulak para sa akong asawa . Bibili ako ng bulaklak para sa aking asawa. Magpalit ko ug bulak para sa akong asawa . Bumili ako sa palengke ng mga bulaklak para sa aking asawa. Gipalitan nako ang palengke sa mga bulak para sa akong asawa . Binili ko ang plastik na bulaklak para sa aking asawa. Gipalit nako ang plastik sa mga bulak para sa akong asawa . Ibebenta ni Jose ang awto sa aking asawa at sa kano. Ipabaligya ni Jose ang awto sa akong asawa og langyaw . Hindi na ako bumili ng awto, pero nabili ko ang mga bulaklak para sa aking asawa. Wala nako mapalit ang awto , pero napalit nako ang mga bulak para sa akong asawa . Huwag mo ng sabihin kay Joana ha. Ayaw og saba ni Joana ha . Ang ingay ng motor. Kasaba ba sa motor . Nagrenta si Pedro ng bahay. Nag-aban si Pedro ug balay . Bumili ng panloob ang aking asawa. Nagpalit ang akong asawa ug panti . Nagbabasa ang tita sa sala. Nagbasa ang tita sa sala . Hindi pula ang iyong mata. Dili pula ang imong mata . Tara, uwi na tayo. Tana , mamauli na ta . Nasugatan ang aking balikat. Nasamad ang akong abaga . Maraming lakwatsero sa daungan. Daghang bugoy sa pantalan . Lakas-lakasan mo pagkasabi. Kusogkusoga ra pagsulti . Naintindihan mo ba ako ? Nasabtan mo ba ako ? Hinaan mo lang pagkasabi. Hinayhinaya ra pagsulti Bilisan mo pagsabi. Paspasa ra pagsulti . Huwag mong dalian ang sasabihin. Ayaw pagpaspas ug sulti . Huwang mong hinaan ang pananalita. Ayaw paghinay ug sulti . Huwag mong lakasan ang iyong sasabihin. Ayaw pagkusog ug sulti . Saan ka nakatira? Hain ka man nagpuyo ? Saan inyo banda? Hain man dapit ang inyo ? Saan banda ang inyong bahay? Hain man dapit ang inyong balay ? Taga saan ka? Taga-diin ka man ? Ako'y taga Austria. Taga Austria ko . Saan banda ang sa inyo? Hain man dapit ang imo ? Hugasan mo ito. Hugasi ni . Punasan mo ito. Trapohi ni . Magluto ka ng keyk. Pagluto og kik . Maghanda ka na sa mesa. Basiyohi ang lamisa . Magligpit ka na sa mesa. Hipusa na ang lamisa . Akin na ang asin. Ambi ra ang asin . Itapon ang basura. Ilabay ang basura . Linisin ang mga kaldero. Kuskosi ang mga kaldero . Sa parehong panahon dumating ang aswang. Sa samang panahon miabot ang aswang . Noon araw na iyon. Niadtong tungora . Sa hatinggabi ako pumupunta sa dagat. Sa kaadlawon moadto ko sa dagat . Hanggayon ngayon at mamaya. Matag karon og unya . Ikaw bahala. Ikay bahala . Tingnan natin. Tan-awon nato . Maliit pa ang mga anak ko. Gagmay pa ang akong mga bata . Hinay-hintay lang muna. Hulathulat lang usa . Susmaryosep, andiyan ang aking biyenan. Pastilan , naa ang akong ugangan . Madaling sabihin pero mahirap gawin. Sayon sultihon apan lisod buhaton . Siya ang tinuturing kong ama. Ama-ama ko siya . Siya ang tinuturing kong ina. Ina-ina ko siya . Siya ang aking ama. Amahan ko siya . Siya ang aking ina. Inahan ko siya Sila ang aking magulang. Mga ginikanan ko sila . Ako ang kanilang anak, Anak ako nila . Bayaw ko si Anna. Bayaw ko si Anna . Hipag ko si Estrellia . Bilas ko si Estrellia . Panganay ako ni Jonathan. Magulang ako ni Jonathan . Nakakbatang kapatid ako ni Teodulo . Manghud ako ni Teodulo . Lage kang umiinom, pero alam kong hindi ka lasenggero. Palainom ka , pero nakahibalo ko dili ka palahubog . Higit kumulang siyam na libo ang kanyang sweldo ngayon. Kapin kun kulang sa siyam ka libo and iyang sweldo karon . Sabihan mo siya. Ingna siya . Walang swerte. Way swerte . Walang hiya. Way uwaw . Huwag kang lumingon-lingon. Ayaw ' g lingilingi . Hindi na kailangan. Di na kinahanglang . Hali ka. Mari ka . Hali na. Tana ! Sasama ka! Dayon ka ! Hintay lang. Wetsa . Hintay muna. Watsa . Huwag na! Ayna ! Wala yan! Ayni ! Wala to! Ayto ! Iyan ka eh! Mao ka ! Alam mo? Kamao ka ? Demonyo ka! Yawa ra ! Totoo ba! Yati ra ! Totoo ba! Yatis ra ! Mamatay pa ako! Matay pa ko ! Diyos ko! Diyos ko! Diyos ko! Hesus hesus hesus ! Hesus mayrosep! Susmarusep ! Hindi ata. Di baya tingali . Hindi iyan ugali ng mga makikisig. Dili na batasan sa mga Bavarian . Bilis dumaan ng panahon mula kabataan hanggang sa pagtanda. Paspas miagi ang panahon tunga kabatanon og katigulangon . Masarap magluto ang mga asawa. Laming moluto akong asawa . Thilo Sarrazin ang tagasulat ng librong nakapagpagalit sa mga politiko ng Alemanya. Thilo Sarrazin man ang tagsulat sa librong nakapalagot sa mga politiko sa Alemanya . Si Fred ang inyong bagong tutulong. Si Fred ang bag-o ninyong tumatabang . Hindi ko sinundo si Paula. Wala nako sugata si Paula . Kailan pa kaya isasauli ni Kristian ang mga libro? Kanus-a pa iuli ni Kristian ang mga libro ? Nakakalat ang sugat sa ulo ang biktima dahil sa disgrasya. Nakahiagom og mga samad sa ulo ang biktima sa disgrasya . Sabihan mo ako sa iyong sekreto. Iyagyag ko sa imong sekreto . Bweset! Buysit ! Natapon mo ang asin. Nayagyag ka sa asin . Ano pang inaasahan mo? Unsa pay but-on nimo ? Ano pang gusto mong sabihin? Unsay buot nimong isulti ? Binibisita ako ng aking kasintahan araw-araw. Bisitahan ko sa akong uyab matag adlaw . Magbunyi dahil araw mo ngayon. Pagmaya kay adlaw nimo ron . Kalahati lang ang mga bata sa sinehan. Medya lang ang mga bata sa sinihan . Ang natatanging liwanag ng aking asawa ay nakaka-inggit. Ang kaanyag sa akong asawa makaiibug . Ilang taon ka ngayon? Pilay imong idad karon ? Nakatae ako, akala ko'y utot lamang. Nakaigit ko , abi nako ' g utot lang . Kasya ba sapatos mo? Igo ba ang sapatus nimo ? Ano nalang ang gagawin mo kung wala na ako? Magunsa ka man lang ug wa na ko ? Akala mo baliw ako? Abi nimo buang ko ? Mahirap pa sa daga. Timawa pa sa ilaga . Impyerno ang buhay ko kapag kasama kita. Imperno ning akong kinabuhi uban nimo . Sinasabing guguho ang mundo. Ingon sa nahugno ang kalibotan . Kamusta ka? Kumusta ka ? Hindi naman sa inaano kita, pero totoo talaga 'yan. Dili ni ingon sa pag-unsa nimo , pero tinuod giyud na . Naano ka, nababaliw ka na ba? Naunsa ka , nabuang ka ba ? Ano, pupunta tayo o hindi? Unsa , moadto ba ta ug dili ? Sige! Sigi ! Palagi ka lang may sinasabi, pero walang ginagawa. Sigi ka lang og sulti , way buhat . Kamusta? Kumusta ? Nabuntis ko ang aking kasintahan. Nagkapabuntis ko sa akong uyab . Andito siya sa paaralan. Nia siya dinhi sa eskwelahan . Lagyan mo ang kusina nito. Dad-i ang kusina niini . Magdala ka nito sa kusina. Pagdala niini sa kusina . Ibigay mo ito kay Jose sabi ng lalaki. Ihatag kini ni Jose nianang lalaki . Gagawin ko talaga 'yan. Buhaton ko gyud na . Hindi ito akin. Dili man ni akoa . Hala ayaw maniwala. Hala dili raba motoo . Bigyan mo ako ng isa. Tagai kog usa bi . Pinagmamalaki ko ang mga anak kong babae. Nagpagarbo ko sa akong mga anak nga babaye . Malalim ang dagat. Lawom ang dagat . Lumalalim ang dagat. Milawom ang dagat . Lalalim ang dagat. Molawom ang dagat . Lulalim ang dagat. Nalawom ang dagat . Ako'y nagpabuntis sa aking kasintahan. Nagpabuntis ko sa akong uyab . Ako'y nagbubuntis. Nagbuntis ko . Totoo ba? Mao ba ? Magkikita lamang sila sa gabi Magkita sila magabii Nagpapabili sila sa hotel. Nagpagabii sila sa hotel . Maliligo sila gabi-gabi. Maligo sila gabiigabii . Ininom ng bata ang gatas. Giinom sa bata ang katas . Pinainom ko ng gatas ang bata. Giimnan nako ang bata ug katas . Uminom ang bata ng gatas. Naginom ang bata ug katas . Sino ang nagpalakas ng bentilador? Kinsa may nagkusog og patoyok sa bentilador ? Simula ngayon ay hindi mo na ako dadalawin. Kutob karon dili na ka mamisita nako . May asong humahabol. May iro nga naggukod . Madilim nang nagsimula kaming umalis sa bukid. Sulop na sa paggikan namo sa bukid . Nasuntok ko ang bobong dahil sa sobrang inis. Nagpanombag ko sa bungbong sa kapungot . Siguro ang tuluyang pagkabaliw ay minana sa bawat pamilya. Tingali ang pagkabuang sumbanon sa imong pamilyaha . Ngayon tinopak na naman siya ng baliw. Karon gisumpong siya sa iyang kabuang na pod . Mahirap ang buhay! Lisod ang kinabuhi ! Anong nagustuhan mo sa iyong trabaho? Unsa nakagusto ka sa imong trabaho ? Uutangin niyo yan? Inyo ba diay nang otangon ? Ang radyong gawa ng Turkmenistan ang magaling ngayon. Ang mga radiyong ginama sa Turkmenistan maoy hawod karon . Ginalaw naman ako ng aswang. Gibuang ko sa bugsikan . Kamusta si Mary? Kumusta si Mary ? Oh bakit? Ngano man ? Isang himala nalang ang makapagsasalba sa atin. Usa na lang ka tugahala ang makaluwas kanato . Tama! Husto ! Ano nalang ang aking gagawin? Unsa na man akong mahimo ? Nangangapa pa itong dugo ko sa galit. Nagsurok pa ning akong dugo sa kalagot . Nakatira ka ba dito? Nagpuyo ka ba dinhi ? Ako'y taga Davao. Taga Davao ko . Saan ka nakatira? Asa ka nagpuyo ? Ako'y nakatira sa Davao. Nagpuyo ko sa Davao . Tayo'y magkababayan. Paisano ta . Ang pamangkin kong babae ay mahilig ng lalaki. Palakira ang akong pag-umangkon nga babaye . Ako'y walang trabaho hanggang ngayon. Wala ko magtrabaho hangtud karon . Kain tayo hapunan! Manihapon ! Kain tayo pananghalian! Maniudto ! Kain tayo bago magsimula ang umaga! Manimahaw ! Ang pagtatrabaho ay isa lamang sa paraan upang makita ang halaga sa buhay, ngunit hindi ito ang mismong kahulugan. Pamaagi lang ang panarbaho aron may bili ang kinabuhi , apan dili maoy iyang kahulogan . Huwag mo ako idaan sa mga pangiti-ngiti. Ayaw ko hayloag pahiyom . May lason din 'yan. Hilo pud raba na . Ang bitag ay pinangalanang biyaya. Ang paon ginganlan og katahom . Ang bitag ay pinangalanang biyaya, talagang mangangalawit at hindi ito mahuhulaan. Ang paon ginganlan og katahom , mangubit jud raba - dili matagna . Huwag palakihin ang aking atay! Ayaw padak-a ang akong atay ! Hindi makain ng aso ang pinagsasabi ng pari. Dili makakaun og iro ang sinultihan sa padre . Binibitay ang mga aso ngayon. Tinbitay sa iro karon . Nangungusap ang mata ni Anna. Kapayason ug mata si Anna . Puputi nalang ang uwak, hindi talaga ako maniniwala sa'yo. Maputi na lang ang owak , dili gayud ako motuo nimo . Nawa'y pagpalain kayo ng Diyos. Hinaut pa nga Diyos nagapanalangin kaninyo ! Magdasal tayo! Magampo kita ! Salamat sa Diyos! Salamat sa Diyos ! Hintay lamang! Huwat usa ! Saglit lang! Kadiyut lang ! Bahala ka. Bahala ka . Huwag dadapa. Ayaw ' g hapa ! Hindi ako makaintindi ng Tagalog. Dili ko makasabot Tagalog . Magbabayad na kami ng tuka. Bill out na mi ! Magbabayad na kami. Bayad na mi ! Isa pang Pilsen! Pilsen , isa pa ! Isa pa! Isa pa ! Bilhan mo ako ng dalawa kahon ng serbesa! Paliti ko duha ka kaha sa bir ! Ang sobrang pera ay para sa iyo. Ang sobra sa kwarta para kanimo . Sa susunod, lumiko ka sa kanan! Sa sunod liko sa tuo ! Diretso ka nalang! Diretso na lang ! Andito na tayo! Miabot na ta . Lumiko sa kaliwa sa ika-limang daang metro. Sa kinyentos metros liko sa wala ! Talagang nagtatalak si Pedro. Yawyaw kaayo si Pedro . Alam ko, ang pagsisimula ang dulo at katapusan. Nakahibalo ko , kana ang sinugdanan sa kataposan . Kung palagi kong iniisip ang Alemanya, hindi ako makatulog. Kun maghunahuna ko sa karong germany , dili ko makatulog . Ang maagang kamatayan lamang ang hindi napigilan ng pagiging matanda. Ang sayong kamatayon lang napugnan sa katigulangon . Gaya ng makalilisang na hangin, gaya ng malakas na ulan na naanod sa bumabahang luha, gaya sa nakahihilong lupa, at gaya sa malalaking alon na nasira ng pag-asa Sama sa makalisang nga hangin , sama sa kusog nga ulan sa mga naanod sa nagbahang luha , sama sa makalipong nga yuta , sama sa dagkong balud sa mga nagupok natong paglaum . Makinig dahil kakantahan kita, pampawala ng pagkabahala. Paminawa kay awitan tika , pampahupay sa imong kaguol . Pakinggan ang bulong at sigaw ng puso dahil ang buhay ay magsisimula kapag napawi ang takot. Iyan ang patakaran. Kung mapapatunayan, makukulong ka. Og masad-an ka , ipapriso ka . Itong panahong maraming kaguluhan, sana'y hindi malimutang magkakapatid tayong lahat. Kung hindi mapigilan ang pagtuo ng mga luha - hayaan nalang, hayaan nalang kung hindi na babalik ang mga nawala. Ning panahon na sa daghang kagubot hinaut nga di makalimot hunahunaon nato nga mag-igsoon ta . Kung hindi kaya pigilin ang pagtulo ng mga luha - hayaan nalang, hayaan. Kung dili man mapugngan ang pagtulo sa mga luha - pagasagdi nalang , pagasagdi . At kung hindi babalik ang mga nawawala. Ug kung dili man mahibalik ang mga nangawala . Taon-taong konsyerto ang ipinapakita sa Lyon. Tinuig nang concert ipasundayag sa Lyon . Iyan ang patakaran. Mao nay balaod . Wala siyang kasalanan base nitong mga ebidensiya. Wala siyay sala pinasubay ining ebidensiyaha . Basa ang kumot. Basa pa ang habol . Hindi ko to lahat magagawa. Dili ko tanan ni mabuhat . Bata pa ang babae. Bata pa ang babaye . Takot siyang maubusan ng pera. Hadlok siyag mawad-ag kwarta . Natupok ng sunog ang buong lungsod. Naugdaw ang tibuok lungsod sa sunog . Tinupok ng sunog ang buong lungsod. Giugdaw ang tibuok lungsod sa sunog . Pumasok siya sa kanyang kwarto upang makapagpahinga. Misulod siya sa iyang kwarto aron mopahulay . Wala silang magagawa. Wala silay mahimo . Sinulat niya ang kanyang sariling pangalan. Iyang gisulat ang kaugalingon niyang ngalan . Malayo ba rito? Layo ba na diri ? Kada-buwan pinuputal ang aking buhok. Binulan ipaputlan ang akong buhok Araw-araw akong naliligo. Inadlaw maligo ko . Para sa kasiguraduhan ng katawn mo, uminom ka ng tubig sa niyog. Alang sa kasigurohan sa panglawas mo , inum sa tubig sa lubi . Huwag mo akong siguraduhin, dahil hindi mo alam kung paano ako magalit. Ayaw ko ? g siguroa , kay wa ka kahibalo sa akong pagkamadinaoton . Andoon sa himpapawid ang ibon. Toa sa langit ang langgam . Wala silang magagawa, magligpit nalang. Wala siyay mahimo , manghipos na lang . Kailangan niya magtrabaho kahit linggo. Kinahanglan niyang motrabaho bisag dominggo . Marami ka bang ginagawa? Bisi ba mo ? Hindi pa akong nakakitang isdang nakatunganga. Wala pa ko kanita ining matanga sa isda . Marami ba silang ginagawa? Bisi ba sila ? Hoy hindi ah, hindi mataba si Laurie. Dili oy , dili man tambok si Laurie . Sa iyo ba itong libro Mike? Imo ba ning libro Mike ? Hindi siya masyadong magalang. Hinay siyag linaktan . Hindi siya marunong magsalita ng Ingles, eh no? Dili siya kamao moiningles , no ? Hindi masayang lang ang ating mga sakripisyo. Dili masayang lang ang ato karong kaparotan . Nagkita kami sa simbahan. Nagkita mi sa simbahan . Ewan bakit siya sobrang nagalit siya. Ambot nganong naitok uyamot siya . Maliit ang tinapay. Gamatoy ang pan . Pumasok si Tom sa kwarto. Misulod si Tom sa kwarto . Dalawa ang tenga ng tao. Duhay dunggan ang tawo . Tinupok ng sunog ang buong siyudad. Giugdaw ang tibuok dakbayan sa sunog . Andoon si Tom. Toa man didto si Tom . Ako si Azeri . Ako si Azeri . Babalik ako sa susunod na linggo. Mobalik ko inig sunod semana . Nagtatrabaho sa gasolinahan ang aking mga magulang. Nagtrabaho og gasolinahan ang akong magulang . Hindi nila alam na ako'y isang Hapon. Wala sila kabalong Hapon ko . Malayo ba yan dito? Layo ba na gikan diri ? Punta ka. Mari ka . Namali ka ng pagpatay ng ilaw. Nalipat kag palong sa suga . Ano? Unsa ? Hindi marinig ang iyong sinasabi. Dili man madunggan nang imong giyawit . Hindi ko kayang gawin tong trabaho na'to. Dili man ko kahimo aning trabahoa . Nakapunta ka na ba sa Kyoto? Nakaadto ka na bag Kyoto ? Parami ng parami ang marunong magsalita ng Ingles. Inanay og kadaghan ang nahibaloan tang iningles . Kung hindi ninyo alam ang tanong, magpatulong kayo sa inyong guro. Kon dili ninyo masabtan ang pangutana , pagpatabang sa inyong maestra . Maliligo ako. Maligo ko . Uulan daw. Daw moulan . Huwag mong pilitin kung hindi mo magagawa ha. Ayaw pugsa kon dili ka kahimo ha . Napupuno ba kayo nga trabaho? Napuno ba mog trabaho ? Bakit walang tumulong kay Tom? Nganong wala may mitabang kang Tom ? Sumulat si Tom kay Maria. Misulat si Tom kang Maria . Bata ka pa. Bata pa ka . Maaga yan sila maghihiwalay. Nugonang magbulag sila . Nagkasakit ako kung kaya't hindi ako pumunta. Nasakit man ko maong wal ko moadto . May naramdaman si Tom. May nabati si Tom . Kung nagugutom ka, kumain ka Kon gigutom ka , hala kaon . Hindi naman siya ang guro sa espanyol. Dili man na siya maestra og kinatchila . Sino iyang si Mona Lisa? Kinsa man to si Mona Lisa ? Wala siyang hilig sa sining. Wala jud siyay hilig sa diyande . Andiyaan ka pa sa Boston? Naa ka pa bag Boston ? Wala akong bahay na matitirahan. Wala koy balay nga mapuy-an . Wala akong pusa. Wala koy iring . Malayo ba yan dito? Layo ba na nganhi ? Nanalo ka. Midaog ka . Bakit walang tao rito? Nganong walay tawo nganhi ? Tuwing gabi tatakas si Tom. Tungang gabii misibat si Tom . Nakilala ko agad ang iyong boses. Nakaila ko dayon sa imong tingog . Itinayo ang Disneyland noong 1955. 1955 gitukod ang Disneyland . Tag dalawa ang ating mga tenga. Tagurhay dunggan nato . Anong nagawa niya Unsay iyang nabuhat ? Dapat sumunod ka nitong mga pamana. Angay kang mosunod ining mga tamdanan . Ito'y isda. Isda man ni . Gusto kong pagyamanin ang aking pagsasalita ng Bisaya. Buot kong ugmaron ang akong Binisaya . Natuto si Alecia magsalita ng Visaya. Nagkat-on si Alicia magbinisaya . Hindi ako kakain ng karne. Dili ko mokaon og karne . Dadalawin si Helen kada linggo. Matag dominggo si Helen moduaw sa iyong uyoan . Andiyan ka sa balay? Naa ka sa balay ? Patingin daw mukha mo. Daw bi pakit-a ko sa imoha . Ikalimang taon na ako sa paaralang ito. Mokalim-an ka tuig na king tunghaan ta . Kung nasa tamang pag-iisip ka, lumayas ka ngayon agad! Kon buot ka , hala layas karon dayon ! Kahit kasintahan ko'y maraming kaibigan. King nobyo ko daghan og amiga . Huwag mong kalimutag tawagan kami kung andoon ka na sa Kyoto. Ayaw baya kalimot og tawag namo kon toa ka na sa Kyoto . Patingin lang ako sa pasaporte. Pakit-a ra ko sa imong pasaporte . Talagang maliit ang kwartong ito para sayo. Gamaya jud ining kwartoha alang namo . Alam ni Tom sinong kasintahan ni Maria. Nasayod si Tom kinsay uyab ni Maria . Sigupin mo ang iyong sabaw Wan! Higopa nang imong sabaw Wan ! May matandang babae na sinunog sa kamatayan. May tigulang nga babae nga gisunog sa kamatayon . Nakita ko ang aking inang nagtipid ng torta. Nakita ko ang akong inahan nga mitipig sa torta . Nakaihi ang bata. Nakaihi ang bata . Hindi masamang umihi ng naka-upo. Dili baya ngil-ad mangihing magpungko . Nakalulungkot isipin ang kanyang pagkamatay. Makapasubo nako ang maghunahuna sa iyang kamatayon . Nakonsensya si Tom . Nakonsensya si Tom . Hinayaan mo bang bukas ang bintana? Gipasagdan mo bang bukas ang dungawan ? May kotse ka ba? Duna ka bay kotse ? Sumulat si Emilia. Misulat si Emilia . Buong hapon ako naglinis ng bahay. Tibuok hapon kong nanghinlo sa balay . Hindi nila alam na ako'y isang Hapon. Wala sila kabalo nga Hapon ko . Andiyan ang iyong tiket? Naa ang imong ticket ? Hindi ko alam kung saan ang akin. Wala ko kabalo hain ang akoa . Hindi ko alam saan nito ang aking relo. Wala ko kabalo hain ang akong relo . Napuno ako ng kagat ng lamok. Napuno ko og pinaakan sa lamok . Hindi ako sumulat sa kanya. Wala man ko mosulat niya . Magkapatid si Mari at Maki. Manag-igsuon si Mari ug si Maki . Wala bang magagalit kung bubuksan ko 'tong lata? Wala bay masuko kon buksan ko ning lata ? Nakakatawa talaga ito si Mr. Bean. Plamuot jud ni si Mr. Bean . Mayroong trabaho ang lahat kong kapatid. Dunay mga trabaho ang tanan kong igsuon . Kailangan sanang pumunta ako kahapon. Kinahanglan untang miadto ko gahapon . Magbantay, may unggoy. Pagbantay , may aliwas . Tingnan mo iyang bahay na may pulang bungbong. Lantawa ra nang balay nga pula og atop . Si Maria ang nag-ayos sa aking higaan. Si Maria ang nag-areglar sa akong higdaan . Hindi siya guro ng kastila. Dili siya maestra og kinatchila . Hayaan mo siyang gawin iyan. Pasagdi siyang buhaton na . Payat na masyado. Niwang ka kaayo . Hindi kailangang pumunta si Tom sa tindahan. Dili kinahanglang moadto si Tom sa tindahan . Hindi mo ba narinig na tinawag ang pangalan mo? Wala ka ba kadungog nga gitawag ang ngalan mo ? Sinampal ng dalaga ang lalaking nanghawak ng kanyang puwet. Gitamparos sa dalaga ang lalaking mikumot sa iyang sampot . Bumalik ka agad ngayon! Balik intawon karon dayon . Nalason ba ang karne? Gisaktan ba og karne king pagkaona ? Nasaan ang doktor? Hain ang doktor ? Hindi ba pupunta ang ina at ama mo? Dili moari ang amahan ug inahan mo no ? Wala ka na diyaang pakialam. Wala ka anay labot . Nahulog siya sa ilog. Nahulog siya sa suba . Umupo si Tom sa kanyang mesa. Naglingkod si Tom sa iyang desk . Ano ka pagkalaki mo? Unsa man ka inig dako nimo ? Nasaan ang tinapay? Hain ang pan ? Naghahanap ako ng malilipatang bahay. Nangita kog balay . Bakit ka bumili ng bulaklak? Nganong namalit kag bulak ? May mga bisita kahapon sa aming bahay. Dinhay mga tawo gahapon sa among balay . Nakadesisyon ka na kung ibebenta mo ang bahay o hindi? Nakahukom ka na ba kon ibaligya ba nimo o dili ang imong balay ? Huminto ang tren sa Baltimore. Mihunong ang tren sa Baltimore . Nasaan ang aking salamin sa mata? Hain ang akong antyohos ? Gusto naming matuto umawit ng kastila. Buot namong makat-og mga awit nga kinatchila . Malaki ang aking ari. Dako kag lagay . Nakadesisyon ka na kung ibebenta mo ang bahay o hindi? Nakahukom ka na ba kon ibaligya mo ba o dili ang imong balay ? Ang amahan sa akong asawa maoy akong ugangan . Ang amahan sa akong asawa maoy akong ugangan . Patay o buhay pa ba ang maangas? Patay ba o buhi pa ang bagtok ? Meryenda oh! Pamainit o . Nilagnat ang pasyente ngayong hapon. Gihilantan karong hapon ang pasyente . Tinusok sa puso si Tom ng ikatlong beses. Makatulo gidunggab si Tom sa dughan . Sinaksak sa puso si Tom ng ikatlong beses. Makatulo giduslak si Tom sa dughan . Ikatlo tinusok si Tom sa puso. Makatulo dunggaba si Tom sa dughan . Ikatlo sinaksak si Tom sa puso. Makatulo duslaka si Tom sa dughan . Kailangan akong umuwi sa bahay ngayon bago lumubog ang araw at magpagabi. Kinahanglan mauli na ko sa balay karong gabii inig dili pa kaayo ngitngit . Nababaliw silang lahat sayo. Nangabuang sila nimo . Nalagas ang mga dahon. Nalarag ang mga dahon . Nahuhulog ang mga dahon. Nangatagak ang kadahonan . Gusto ng aking ama na sa ibang bansa ako mag-aaral hangga't bata pa ako. Buot sa akong amahan nga sa gawas sa nasud ko moeskwela labon bata pa ko . Hindi talaga si Tom ang paborito kong tao. Dili baya jud si Tom ang kinaham kong tawo . Wala diyaan sa banyo ang gamot kay Tom. Wala didto sa banyo ang igtatambal kang Tom . Wala diyaan sa banyo ang gamot ni Tom. Wala didto sa banyo ang igtatambal ni Tom . Anong lahi mo? Unsay imong kaliwat ? May lahi akong Zamboanggahanon! Kaliwat ko og Zamboanggahanon ! Paano ka nahulog sa lawa? Giunsa nimo pagkahagbong sa lim-aw ? Natulak kaya ako. Gitukmod man gud ko . May nagtulak sa akin. May mitukmod nako . Umupo ka nga. Lingkod kaw . Ikaw ay isang magandang paruparo. Matahom ka nga alibangbang . Paruparo kang maganda. Alibangbang kang matahom . Maliban sa'yo, mahirap kaming lahat. Gawas nimo , kabos ming tanan . Kailangan akong umuwi sa bahay ngayon bago lumubog ang araw at magpagabi. Kinahanglan jud mauli sa balay karong gabhiona sa dili pa kaayo ngitngit . Nagustuhan nila ang isa't isa. Nakaangay sila sa usag-usa . Saan ka sa Austria lumaki? Diin sa Austria ka nagdako ? Nababaliw silang lahat sayo. Nabuang na sila nimo . Ikaw ay isang magandang paruparo. Tahom ka nga alibangbang . Anong oras ka karaniwang umaalis galing sa inyo? Sagad ng drama ang mga pelikulang tagalog. Anong oras ka karaniwang umaalis galing sa inyo? Unsang orasa diay ka sagad mogikan sa iinyoha ? Nag-aral ka? Nagtuon ka ? Hindi mo kailangang mag-aral. Dili nimo kinahanglang magtuon . Maglalakad ka ba o magba-bus? Maglakaw ka ba o mag-bus ? Maging maalam ka tungkol sa mga direksyon. Alisto ka bahin og direksyon . Tinanong ko siya kung puno ba siya ng mga trabaho. Gisukna ko siya kon napuno ba siyag trabahoon . Tinanong ko siya kung puno ba siya ng mga gagawin. Gisukna ko siya kon puno na ba siyag buluhaton . Tinanong ko siya kung puno ba siya ng mga gagawin. Gisukna ko siya kon puno na ba siyag buhatonon . Marami ka bang ginagawa? Bisi ka ba ? Marami kang gagawin? Puno ka ba sa buluhaton ? Puno ka ba ng trabaho? Puno ka ba sa trabaho ? Puno ka ba ng trabaho. Puno ka ba sa trabaho . Puno ka ba ng trabaho. Puno ka bag trabaho . Ingat ka sa trabaho. Ayo ayo sa trabaho ! Para kang malakas, mahina pa lang ang kulo. Mura kag lig-on , huyang man diay to . Mas nasasarapan ako sa maitim na tsaa kaysa sa kape, ngunit ngayon kahit saan sa kanilang dalawa ako malakas uminom. Mas ganahan kadto ko og itom nga tsa kay sa kape , apan karon kusog na ko moinom bisan asa anang duha . Malapit kaming nagbangga ni Tomas. Hapit mi magbangga ni Tomas . Ang mga gumagamit ng Tatoeba ay maaaring tawaging tatoebaeba. Matawag nga tigtatoeba ang mga tiggamit sa Tatoeba . Sobrang lamig ng trato mo sa iyong anak na lalaki. Bugnaw kaayo ka ' g tinagdan sa imong anak nga lalaki . Nanginig ako sa takot. Namugnaw ko sa kahadlok . Anong lasa ng sabaw na ito? Unsa may lami ining sabawa ? Anong lasa nitong sabaw? Unsay lami ining sabawa ? Nababaliw sila sa'yo? Nangaboang sila nimo . Kapag tataas na ang kanyang kilay ay siguradong galit na 'yan. Moinat na gani ang iyang kilay napikal na na . Wala sa banyo ang gamot ni Tom. Wala didto sa banyo ang tambal ni Tom . Nag-away ang mag-asawa. Nagrambol ang magtiayon . Kapag tayo'y umiinom, talagang malalasing. Kada rato ' g inum , mahubog giyud . Pataasin ang upuan. Tasi ang lingkoranan . Talagang nasira ang buong bahay ni Tom. Nahurot jud og kaguba ang balay ni Tom . Ang buong bahay talaga ni Tom ang nawasak. Ang tibuok balay jud ni Tom ang naguba . Nawasak ang buong bahay ni Tom. Tibuok balay jud ni Tom ang naguba . Hindi natin mapilit si Tom sa kanyang hindi gustong mangyari. Dili nato mamandar ni Tom ang dili niya ganahang mahitabo . Nasira lahat ang buong bahay ni Tom. Nahurot jud og kaguba ang tibuok balay ni Tom . Saan na ang aking pitaka? Hain ang akong pitaka ? Balatan mo ang dalandan. Paniti ang orins ! Bihisan mo ang bata! Lampini ang bata ! Huwag mong bilisan ang pagsasalita upang maintindihan ko! Ayaw lamulamoag bungat aron makasabot ko ! Nilamon ng dilim ang matanda. Gilamoy ang tigulang sa kangitngit . Kapag tayo tumatanda na, lalabo talaga ang paningin. Kining magkatigulang na ta , magkahanap ang atong panan-aw . Dumating na ang oras sa paghihiganti. Hingkod na ang panahon sa panimalus . Ako'y napaisip, bakit kaya? Ako nahibulong , ngano ? Huwag mawalan ng pag-asa! Ayaw pakawala ug paglaum ! Huwag kang umihi sa sahig. Ayaw pagihi sa salog ! Alis ng dahan-dahan! Lakaw og hinay ! Bilisan ang paglalakad! Paspas og lakaw ! Anong masasabi mo tungkol diyan? Unsa may imong hunahuna bahin ana ? Binulong ni Lisa sa akin na uutang siya ng pera. Mihunghong si Lisa nako nga mohulam siya ug kwarta . Doble ang bayad kapag dayuhan. Dobli ang bayad basta ilangyaw . Nagdududa ako sa aking sariling abilidad. Dudosu man ko sa akong abilidad . Huwag mo siyang suklamin. Ayaw siya sukmati . Huwag siyang pag-usapan. Ayaw siya suginli . Huwag siyang sabihan. Ayaw siya sultihi . Huwag siya paalamin. Ayaw siya pahibaloa . Walang tatawag sa kanya. Walay mitawag niya . Ginulo nila ako. Gisamok ko nila . Sila'y nanggulo sa akin. Ila kong gisamok . Nanggugulo sila sa akin. Nagsinamok sila nako . Dinakip siya. Gidakop siya . Tinulis siya. Gisikop siya . Hindi siya doktor. Dili siya doktor . Hindi ako mangangamba Dili ko talawan . Hindi bahag buntot ko. Dili ko puti og itlog . Hindi ako matatakutin. dili ko hadlokan . Masakitin ka. Masakiton ka . Nagkasakit ka. Nasakit ka . Sobrang nagkasakit ka. Nagdaot ka . Hindi ako mangloloko. Dili ko taslakan . Sa akin siya. Akoa siya . Hindi ko alam. Wala ko kabalo . Inay. Inay . Akala ko mayroon pang ibang pagkakataon sa paggawa ng mga ito. Abi ko may lain pa kong kahigayonan pagbuhat niini . Pupunta rin ako. Moadto pud ko . Ilan ba lahat ang mga sinasalitang lenggwahe sa Ingles? Pila ba tanan ka pulong sa lengwaheng iningles ? Handa ka na ba? Andam ka ba ? Ako si Azeri. Si Azeri ko . Hindi ko alam. Wala ko masayod . Akala ko mayroon pang ibang pagkakataon sa paggawa ng mga ito. Abi ko may lain pa kong kahigayonan pagbuhat niana . Ilan ba lahat ang mga sinasalitang lenggwahe sa Ingles? Pila ba tanan ka pulong sa sinultihang iningles ? Handa ka na ba? Andam ba ka ? Kumain kayo kapag nagugutom kayo. Kaon kon gigutom mo . Ilan na kayang taong may sariling YouTube akawnt sa buong mundo? Pila na kaha tanan karon ka YouTube nga akawont sa tibuok kalibotan ? Ang loko-loko naghirap umintindi sa mga tugon. Ang amaw maglisod og sabot sa mga tugon Kahit saan ako pupunta talagang nakikita ko ang mga loko-loko. Bisan asa ko motan-aw ang mga amaw lang ang akong nakita . Hindi makapagsalita ang aking ina sa narinig na balita. Naamang akong inahan sa pagkadungog sa balita . Nasabi ko sa aking guro na ako'y tamarin. Naam-am ko pag-ingon sa magtutudlo nga tapulan kaayo ko . Umigting ang aking tenga sa ingat ng babae. Nanagingting sa akong dalonggan ang kasaba sa babaye . Siya ay tagapulis. Tagapolis siya . Ako'y taga Davao. Tagadavao ko . Malalata ang iyong ulo kapag ikaw ay patay na. Ituay imong ulo ingon sa patay ka . Lagyan mo ng tubig ang wiski kung sobrang matapang. Tubigi ang wiski ug isog ra . Madaling matunaw ang sorbetes kapag itoy nasa mainit. Ang sorbete dali molinis sa init . Napahiya ang magnanakaw dahil walang pera sa loob ng bahay. Napalaw ang kawatan kay walay kuarta sa balay . Niloloko ata tayo ng kumpanya sa aircon. Gibinoangan man ta aning kompaniya kay sa irkon . Gising na ang tagapangasiwa. Nagmata na ang manedyer . Nakiliti ang aking ilong. Migilok ang akong ilong . Nakiliti ang aking paa. Naggilok ang akong tiil . Mangloloko siya. Mangingilad sila . Wala bang makakain sa serbesa? Wala bay sumsum sa bir ? Nagmukmok ang babae ng tatlong araw. Nagmukmok ang babaye tulo ka adlaw . Makita rito ang dagat at walang ambon. Makita dinhi ang dagat og walay gabon . Kalokohang pagpapakamatay nang dahil lamang sa mga imigrante. Binuang ang pagpakamatay tungod sa kahadlok sa mga migrante . Anong problema? Unsay problema ? Tambak pa ang trabaho ni Tom sa ngayon, di ka pa niya mapapansin. Puno pa karon sa trabaho si Tom , unya pa ka niya matagad . Kailangan niya bantayan kung ano ang kanyang aawitin. Kinahanglang bantayan niya unsay iyang iyawit . Dalawa ang aking kaibigang nasa labas ng bansa. Duhay akong higalang taga gawas . Anong klase itong mga alak? Unsang matamga ni sa bino ? Lumiliban siya sa klase paminsan-minsan. Absent siya panagsa sa eskuyla . Hihinto tayo sa Butuan at matulog sa Hotel. Maghunong ta sa Butuan og magtulog didto sa Hotel . Sa katapusan ng hapon, nakita ni maria na paparating na ang ilong sa kanilang lugar. Sa kataposan sa hapon , si Maria nakakita nga ang sapa nga nagdagan duol sa ilang lugar . Kailan mo yan tatapusin? Anus-a gud na nimo humana ? Kaya nga! Mao gud ! Patayin ang ilaw! Palunga ang suga ! Ang alam ko, hindi ko alam. Nakahibalo ko , nga wala ko makahibalo . Kahit ano nalang ang iyong pinagsasabi hanggang sa iyong naiisip. Pataka ka lang tubag kutub sa imong mahunahunaan . Bubuksan ang sinong kakatok. Maabrihan kadtong manuktok . Sabi ng aking guro sa Ingles ay basahin ko itong mga libro. Sugyot sa maestra ko og iningles nga pagabasahon ko kining mga libroha . Mayroon akong kaibigang nasa ibang lugar. Duhay higala ko nga gikan sa laing dapit . Nasira lahat ang bahay ni Tom. Nahurot jud kaguba ang kang Tom nga balay . Hindi siya makakapunta dahil maraming ginagawa. Dili siya kaari kay napuno siya og buluhaton . Maliban sayo, mahirap kaming lahat. Gawas nimo , kabus ming tanan . Mag-aral ka. Magtuon ka . Hindi ka kinakailangang mag-aral. Dili kinahanglang magtuon ka . Lalakad ka ba para mag-aral? Magbaktas ka moeskwela ? Andoon siya sa hospital. Toa siya sa ospital . Andito siya! Nia siya ! Malaking impluwensiya sa akin itong dalawa. Dako jud og impluwensya nako tong adlawa . Hindi ka ba nagmamatyag? Wala ka bay pakabana ? Oo talaga! Aw , oo oy ! Habulin ng babae si Tom. Dugokon og babaye si Tom . Mahapdi ang bulaklak ni Mary sa una nilang pagtatalik ni Tom. Nanghapdos ang bisong ni Mary sa unang panaghilawas nilang Tom . Magaling magsalit ng Ingles si Tom kapag nalalasing. Anad moiningles si Tom inig kahubog . Gulay lang ang palagi niya inuulam. Utan ray iyang sigeng isud-an . Maraming kasintahan si Tom at pinagyayabang niyang nasanay na siya sa ganito upang matakpan ang kanyang kabaklaan. Daghang nobya si Tom ug ipanghambog niyang anad siya manguyab aron lang pagtabon sa tinuod nga siya diay bayot . Hindi mahilig si Tom maligo kung kaya't masyado siyang mabaho at maalingasaw. Dili ganahang maligo si Tom maong baho ug nagkamuritching siya kaayo . Hindi ginalaw ni Tom ang kanyang panghapunan. Wala hilabti ni Tom ang iyang paniudto . Hindi ako makaintindi ng Tagalog. Dili ko kasabot og tinagalog . Libo-libong namamatay nang dahil lamang sa panghihimagsik. Linibo nay nangamatay tungod sa pagpanghasi . Masarap ang kanyang pagkaluto ng pinapaitan kung gayon dahil kinatasan niya ito gamit ang kambing. Kon mao na lami ang linutian niya og papaitan kay hinilisan nga tinai sa kanding man diay iyang gamit . Kawawa ang mga inosenteng biktima sa pagpapabomba at pamamaril nga mga terorista sa Paris. Luoy lamang tong mga inosenteng nahiagom sa panghasing pagpamomba ug pagpamusil didto sa Paris . Hindi na madala ng doktor sa hospital si Tom kung kaya't umuwi nalang ito. Dili na matabang sa doktor sa ospital si Tom maong miuli na lang kini . Tatawagan kita kapag makarating na ako sa aking pupuntahan. Tawgan ta ka inig abot nako sa akong adtoan . Taon ng hospital si Tom. Motuig nang naadmit si Tom . Hindi na madala ng gamot ang sakit ni Tom. Dili na matabang og tambal ang sakit ni Tom . Malubha ang sakit ni Tom. Grabe ang sakit ni Tom . Pumayat si Tom. Nagniwang si Tom . Tumaba si Tom. Nanambok si Tom . Takpan mo ako kung ako'y tatawid na. Bakgrawni ako inigtabok nako . Lumayag ang aking ama sa Austria para siguro umasenso. Mitabok ang akong amahan sa Austria pamasin nga moasinso . Tatawagan kita sakaling makarating na ako. Tawgan ta ka inig abot nako didto . Masarap ang litson ngunit masyadong mantikain at punong puno ng kolesterol Lami nang lechon apan lang mantikaon kaayo ug puno og kolesterol . Hindi naagnas ang patay niyang katawan kahit ilang dekada na itong nilibing. Wala madugta ang patay niyang lawas bisan pa pipila ka dekada na ning gilubong . Iginagalang ko ang mga karapatang pantao sa mga bakla, tomboy, at transgender. Gitahod ko ang tawhanon katungod niadtong mga bayot , tomboy , ug transgender . Kung may maganda kang nakita, nalilito pa kung ito ba'y talagang babae o kaya lalaki. Kon may gwapa man gani kang makit-an , kaduhaduhaan pa kon babaye ba gud ni o kaha lalaki . Kung kaya't payat si Tom dahil may bulate sa tiyan. Maong niwang si Tom kay bitokon . Nagkatigdas ako noong bata. Nadalap ko pagkabata . Mas gusto ni Mary magkaroon ng kasintahang tomboy. Mas ganahan si Mary nga ang mauyab tomboy . Mas gusto ni Mary manobya'y bakla. Mas ganahan si Mary nga ang mauyab bayot . Pumunta ako upang mag-aral sa lunsod ng Pinili. Miadto ko aron pag-eskuyla didto sa lungsod sa Pinili . Hindi ako pupunta sa pagititpon na pinapatawag ni Tom. Dili ko moadto sa panagtapok nga gipatawag ni Tom . Hindi nakapilit si Tom magpapirma sa akin ng mga papeles. Wala makapugos si Tom pagpapirma nako sa papeles . Kumain ako muna ng marami bago umalis. Mikaon una ko og daghan usa mipanaw . May puno ng sirwelas diyaan sa gitna ng mga estatwa ng kastilyo. Dihay punoan og seregwelas taliwala sa matag gat-ang sa mga estatuwa sa kastilyo . May mga puno ng sirwelas dito sa bundok ng palasyo. Dihay mga punoan og seregwelas didto sa buntod sa kastilyo . May mga puno ng sirwelas katabi ng mga durungawan sa kastilyo. Dihay mga punoan og seregwelas tapad sa mga dungawan sa kastilyo . May mga puno ng sirwelas katabi ng batis doon sa kastilyo. Dihay mga punoan og seregwelas tapad sa tubod didto sa kastilyo . May mga puno ng sili sa itaas ng kastiylo. Dihay mga punoan og kamanchili didto sa bungtod sa kastilyo . Palihim na nilagyan ng bala sa .22 sa mga guwardiya ay nakabukas na bag ni Tom. Pahiping gibutangbutangan og bala sa .22 sa mga gwardiya sa tugpahanan ang bag ni Tom . Makinig ng mabuti. Pamati og maayo . Pupunta siya ng New York sa susunod na buwan. Moadto siyag New York inig sunod bulan . Nakita ko ito sa ilalim ng higaan. Nakit-an ko ni ilalom sa imong higdaanan . Nainggit ka lang. Nasuya ka lang . Sino namang mag-aalaga sa aking pusa. Kinsa man unyay moatiman sa imong iring . Nalaman kong ang mga salita ay may iba't ibang kahulugan. Nasayran nako nga ang mga pulong naay lain-laing kaholugan . Ang makaganda ito sa nayon ay kahit mainit, malamig ang simoy ng hangin. Ang nakanindot lagi dinhi sa baryo kay bisan og init o tugnaw . Nanalo ka? Nidaog ka ? Ikaw ang nanalo? Ikaw ang nidaog ? Hindi ka ba naglinis ng iyong ngipin? Wala ka bay hingiki ? Sa banyo may timba ng tubig ngunit walang tisyu. Sa kasilyas naay balde nga tubig apan walay papel . Mayroong walong haligi ang kanilang bahay. Adunay walo ka haligi sa ilang balay . Madali 'yan siya paniwalain. Sayon na siya patohuon . Ang kapangyarihan ng salapi ang makakapag-akit sa mga tao. Ang gahum sa salapi nagtental sa mga tawo . Pinaaalahanan ako ni Josef sa aking utang. Si Josef mipahinumdom nako sa akong utang . Naghintay si Martin malapit sa kanilang bahay at may narinig na sipol. Naghulat si Martin duol sa iyang balay diha nga nadungog ang usa ka pagtaghoy . Natakot si Martin sa mga aswang. Nahadlok si Martin sa mga aswang . Ako'y tatlong taon na. Katloan ka tuig ang akong panuigon . Mayaman ang aking ama. Dato ang akong amahan . Gusto ni Tom ang mga pagkaing Bombay. Ganahan si Tom sa pagkaun ng Bombay . Hindi ko pa nakita ang asawa ni Tom. Wala pa ko magkita sa asawa ni Tom . Mayroon akong kaibigang nakatira sa Boston. Duna koy higala nga nagpuyo sa Boston . Gaano ka katagal naghintay?/ Unsa ka dugay naghulat ka ? Masyadong matanda si Tom. Tigulang kaayo si Tom . Nagkakabag ang babae, dahil kumain siya ng sabaw na karne. Nabughat ang babaye , kay nagkaun siya ' g karne sa kabaw . Ang kama ay gumuho sa ilalim ng bigat ni Otto. Miangka ang katre tungod sa kabug-at ni Otto . Ang bigat ni Orlando ay isang daan at apatnapung kilo Nagtimbang si Orlando og mga usa ka gatos og kaupatan ka kilo . Kuripot ang mga lalaking kong kapatid kahit maraming pera. Kuripot kaayo ang akong igsuon nga lalaki bisan ug daghang kwarta . Masyadong maganda, dahil tahimik ka. Maayo kayo , kay hilum ka . Nangungulila ka ba? Mingaw ka ba ? Nangungulila si Tom. Mingaw si Tom . Oo nga, nangungulila ako! Bitaw , mingaw ko ! Nangungulila ako paminsan-minsan. Usahay mora ' g mingaw ko . Nagniningning siya noon, pero ngayon? Sauna maanyag siya , pero karon ? Ang gagawan ni Rosi ng bahay-aliwan. Ang buhatan ni Rosi sa pampaman . DIyos ko, kung buhay pa ang aking ama, iba ang lahat. Ginuo ko , kon buhi pa akong amahan , lain ang tanan . Diyos po! Simba ko ! May telepono si Rosi at alam ko ang kanyang numero. Naay silpon si Rosi ug nakahibalo na ko sa iyang namber . Nagkasipon ako dahil sa aircon. Gisip-on ko tungod sa irkon . Gusto ba ng iyong kasintahan ang mga bulaklak? Giganahan ba sa imong uyab ang mga bulak ? Nag bahay-aliwan nalang si Rosi dahil gusto niya kumita ng madali. Nagpampam lang si Rosi kay gusto siya ug kwartang sayon . Pababain si Pedro. Pakituba si Pedro . Palaging nag-iinom ang lasenggero. Hinginum ang palainum . Sinabihan ako ni Pedro na lasenggero siya. Gisultihan ko ni Pedro nga palahubog siya . Maiiyak ako kung maalala ko ulit ang aming nayon sa bukid. Kahilakon nako kon mahinumdum sa akong baryo sa bukid . Maraming malaking kahoy doon. Daghang dagkong kahoy didto . Uuwi ako sa susunod na taon sa aming nayon. Mopauli ko inig sunod tuig didto sa among baryo . Si Pedro ay ay gaya ng aking kapatid na lalaki kayaman. Sama si Pedro kadato sa akong igsoong nga lalaki . Magdala na kayo ng tubig ni James. Magsaka namo og tubig si James . Sus, nilagyan niya ang baso ng alak. Sus , gisudlan niya ang baso sa serbesa . Sinong kasama mo kainuman ng serbesa? Kinsay gawasan nimo sa bir ? Sinarhan ko ang mga bintana sa taas. Gisirhan nako ang mga bintana sa taas . Maipapabalik ni Rosi ng trabaho si Pedro sa tindahan. Makabalik si Pedro ni Rosi ug trabaho sa tindahan . Lasenggero si Pedro, ngunit matalino at mabait. Palainom si Pedro , apan siya utokan ug buotan . Kahit saan ako pupunta, ako'y sasabay. Bisan asa ko moadto , ako mouban kanako . Ako ay nakatira ngayon sa Boston/ Karon nagpuyo ko sa Boston . Anong ginagawa mo sa taas? Nagunsa ka sa taas ? Anong ginagawa niyo sa taas? Nagunsa mo sa taas ? Nakatira ako sa lungsod, ngunit ang aking mga magulang ay nasa bukid naman. Nagpuyo ko sa siyudad , apan taga bukid ang akong ginikanan . Anong oras na? Unsa nang orasa ? Hindi pwede! Dili puwede ! Demonyo ka! Yawa ka ! Anong oras na? Unsang nang orasa ? Ano ng oras? Unsa nang taknaa ? Nakatira ako ngayon sa Boston. Napuyo ko ron sa Boston . Kahit saan ako pupunta, ako'y sasabay. Bisag asa ko moadto , mouban ko nako . Lasenggero si Pedro, ngunit matalino at mabait. Hinginom si Pedro , apan utokan siya ug buotan . Maipapabalik ni Rosi ng trabaho si Pedro sa tindahan. Makapabalik pagpatrabaho ni Rosi si Pedro sa tindahan . Naiiyak akong isipin ang purok sa bukid. Makahilak kong mahinumdom sa baryo ko sa bukid . Nagsabi si Pedro na lasenggero siya. Misulti nako si Pedro nga palahubog siya . Naging kalapating mababa ang lipad ni Rosi dahil gusto niya ang madaling pera. Nagpakaburikat lang si Rosi kay gustog sayon nga kwarta . Gusto ba ng bulaklak ang iyong kasintahan? Ganahan ba og bulak ang imong uyab ? Gusto ba ng bulaklak ang iyong kasintahan? Ganahan ba og bulak ang imong nobya ? Sumalubong ang aso ni Tom sa akin. Ang iro ni Tom mihasmag kanako . Sumalubong ang dalawang tao. Nagkadasmag duha ka awto . May tarsier sa Bohol. Naay mago sa Bohol . May unggoy sa Mindanao, ngunit may tarsier din sa Bohol. Naay ungkoy sa Mindanao , apan bisan naay mago sa Bohol . Akin itong mga benta, hindi sa iyo. Akoa kining balaya , dili imo . Nagtatrabaho pa siya. Nagtrabaho pa siya . Maliit ang tinapay. Gamay ang pan . Ninakaw ni JIm ang kanyang kamera. Gikawat ni Jim ang iyang kamera . Sino namang gumawa niyang kahon? Kinsa na man naghimo kanang kahon ? Ewan kung anong nangyari sa'yo. Ambot unsay mahitabo nimo . Palitan, palitan ang iyong palda. Elise , ilisi ang imong sayal Walang anuman! Walay sapayan ! Iniihaw ang kambing ng matadero. Giihaw ang kanding sa matadiro . Nag-ihaw ang matadero ng kambing. Nagihaw ang matadero sa kanding . Inihaw ang kambing. Giihaw ang kanding . Batang dalaga nagtrabaho si Rosi sa palasyo. Dalagang bata nagtrabaho si Rosi sa kastilyo . Isang araw umuwi si Rosi galing ng kastilyo at hindi mapawi ang kanyang luha. Isa ka adlaw miuli si Rosi gikan sa kastilyo og naghilak kaayo . Dumaan ang taon at nasanay ako sa ganitong klaseng pamumuhay. Paglabay sa mga tuig naanad ko sa kanang klase sa kinabuhi . Anong klase mga tao sila? Unsa na klase sa mga tao sila na lang ? Masakit na ang aking mata. Sakit na ang akong mga mata . Eksakto ala una na. Pasado ala una na . Naglalaway ang lasing kapag ito'y matutulog. Naglaway ang hubog nga matulog . Marumi ang trabaho ni Bert. Hugaw ang trabaho ni Bert . Halimaw si Tom. Mananap si Tom . Mas maganda ang kapayapaan kaysa sa giyera. Masmaayo ang kalinaw kay sa gira . Nagustuhan nilang manakop ng mga bansa. Giganahan nila ang maggubat sa mga nasod . Kahit saan sila pupunta ang kanilanag regalo sa mga bansa ay kapahamakan at pagtitiis. Bisag diin sila miadto ang ilang regalo sa mga nasod , katalagman ug pag-antos . Hindi sila nangamba sa karapatan at kagandahan ng mga katutubo. Wala mabalaka sila sa katungod ug sa kaayohan sa katawhang lumad . Walang tumawag kay Rosi. Walay mitawag ni Rosi . Mas magandang ang mga relihiyon ay hanapin ang Diyos at hindi sa salapi. Masmaayo kon ang mga relihiyon pagpangita sa Diyos ug dili sa salapi . Pangpasaya! Pagpahalipay ! Iniwan ni Rosi ang kanyang anak sa kanyang ina sa bukid. Gibilin ni Rosi ang iyang anak sa iyang inahan sa bukid . Anak sa labas ang dalawang anak ni Rosi. Anak sa gawas ang duha ka anak ni Rosi . Gawin natin ang dapat bukas. Atong buhaton karon ang ugma Ilabas ang galit sa masikip mong hawla diyaan sa iyong puso. Pagawasa ang kasuko sa huot nga hawla dinha sa imong kasingkasing . Tatlong pung taon akong galing sa Hapon. Pulo ka tuig na nga gikan ko sa hapon . Minsan naiiyak ako, kung magbabasa ng libro. Talagsa makahilak ko , kun magbasa ug libro . Diyaan sa binabasa kong libro, ako'y nakaiyak. Diha nga akong gibasa kanang libro , naghilak ko . Dahil sa aking kapabayaan ay marami akong mali na naipahayag. Gumikan sa akong kadangag daghang sayup sa akong mga kapahayag . Sumungit ang kanyang mukha sa pag-alis ng kanyang asawa. Nagmug-ot ang iyang hitsura kay naglakaw ang iyang asawa . Kumusta ang iyong ama? Kumusta imong amahan ? Ano iyan? Unsa man kana ? Akin itong asawa. Akong asawa kini . Mula sa taong 2010 hanggang ngayong taon ay nakatira ako sa Dipolog. Gikan sa tuig 2010 hangtod karong tuiga nagpuyo ko sa Dipolog . Mabuti na lang! Maayo na lang gani ! Malas talaga masyado! Malas gyod kaayo ! Matubig ang pisngi ni Rosi sa sakit ng kanyang puso. Basa ang aping ni Rosi sa kasakit sa iyang dughan . Hindi noong una na halos araw-araw, gumugulong si Rosi sa labis na kalasingan. Dili sama sa una nga halos kada adlaw , galigid si Rosi pirme sa kahubog . Minsan nalang ang umiinom ang mga matatanda. Talagsa na lang ang tigulang moinom . Pagkarating na namin sa dagat ay roon na kumilimlim. Pagabot namo sa dagat na kilumkilom . Halos nabilaukan ako habang naririnig ang sipol. Halos natuk-an ko samtang ako nadungog ang nagtaghoy . Akala ni Tom kalokohan lang iyon. Abi man gud ni Tom og binuang lang to . Hindi ako nakagalaw dahil sa aking kaba. Wala ko makalihok tungod sa akong kakulba . Mukhang lumiksi agad si Lolo sa paglalakad dahil sa serbesa. Morag kalit nabaskog sa serbesa naglakaw si lolo . Siniguro ni Tom ang bigas pagdating niya sa kanilang baryo. Si Tom mipasalig nga ang bugas samtang miabot sa ilang baryo . Gabi-gabing kumakalog ang bahay dahil sa malakas ang baho ng tunog. Kada gabii gyud mag-uyog ang balay gumikan sa mga lanog sa baho ug bombo . Putang ina ka! Puta ina ka ! Ipakita mo ang iyong mga sinasabi. Ipakita sa buhat ang imong mga pulong ! Ipakita ang iyong dignidad. Ipakita ang imong kaligdung ! Kinain ang mga misyunaryo sa mga dambuhala. Gikaon ang misyonero sa mga tirong . Umiyak ka't kakainin ako ng aso. Hilak aron ipakaun ko nimo sa iro . Ilang buwan na ang tiyan mo? Pila na ka bolan ang imong tiyan ? Papakainin mo ako ng sili? Pakanon ko nimo sa sili . Hindi siya nakipagkilala kay Duterte. Wala siya makig-ilaila ni Duterte . Hindi mangingila ang aking asawa sa aking pagkakaalam. Wala akong asawa moila sa akong kinaadman . Ang mahal ba ng kanyang binayad! Kamahal god sa iyang gibayad ! Tutuparin mo ba ang kasunduan? Tumanon ba nimu ang saad ? Nahuli ang magnanakaw sa aking relo. Nasakpan ang kawatan sa akong relo . Lumaki ang kanyang mata gaya ng tarsier sa sobrang galit. Mibudlat ang iyang mata sama sa tarsier sa kasuko . Dahil sa sobrang galit ay pinunit ng aking kaibigan ang sulat. Sa iyang kalagot gikuniskunis sa akong higala ang sulat . Uy Rosi, nakalimutan mong magbutones sa iyong blusa. Uy Rosi , nakalimot ka og butonis sa imong blusa . Saan na ang regalo ko pasko? Hain na man ang pinaskohan nako ? Alam kong mag-aaway sila ng may-ari. Nakahibalo ko nga magaway sila sa kabilin . Dahil sa may-ari ng lolo na hindi raw madali maghanap ng pera. Tungod sa kabilin ni akong lolo nga dili sayon mangita og kwarta . Kung walang testamento, makukuha lahat ng may-ari. Og walay testamento , makomun ang kabilin . Isa sa mga iniwanan ng kastilyo ay si Rosi. Usa sa mga bibinlan sa kastilyo si Rosi . Nakita kitang umiiyak sa ulan. Nakitan ka nako nga naghilak sa ulan . Hindi pinaniniwalaan ang loko sa iilang mga pulitiko. Dili matuohan ang amaw sa pipila politiko . Labas sa ilang mga salapi, maraming mga dayuhan ang walang puso, walang modo at walang pasensiya. Gawas sa ilang salapi , daghang langyaw walay kasing-kasing , walay batasan og walay pasiyensiya . Lumalala na ang ugali mo! Nagdahan ang batasan nimo ! Nabuntis siya sa ibang lalaki, magpapakasal na ang aking kasintahan. Nabuntis siya sa laing lalaki makigminyo na ang akong trato . Anong problema mo? Unsay suliran mo ? Minalabis si Rosi na maging alila sa kastilyo. Gipaburosan si Rosi pagpayaya sa kastilyo . Sinira ang bintana. Gisiradan ang tamboanan . Sinira ang bintana. Gisiradan ang bintana . Huwag mong sabihing baliw ako! Ayaw pod ingna nga kurukunto ko ! Nagkita kami sa nakaraan kong mahal - pagmamahal lang ang nakakaalam. Nagkita mi sa kanhi kong gugma - hinigugmang ako ray nasayod . Kung halik pa lang ang pagnanakaw ng tingin, kinulong na kita sa aking mga braso. Kon halok pa lang ang pasiplatsipat , gibilanggo na taka ning mga bukton . Wala akong nabasang nobela sa pranses. Wala ko magbasa og nobela sa pranses . Ikinakalat nito ang tsismis na siya ay isang tomboy. May mga sugilun nga midagsang diri nga tomboy siya . Marami sa aming libro ay nobela. Daghan sa among mga libro sugilambong . Wala akong nabasang nobela sa pranses. Wala ko magbasa og sugilambong sa pranses . Maagang kamatayan lamang ang hahadlang sa pagtanda. Sayo nga kamatayon lang magpugong sa katigulangon . Pinariringgan ng bayaw ni Rosi na may malubha siyang sakit. Gipadungogdungog si Rosi ni iyang bayaw nga kulat-ug siya . Nakakainggit ang iyong katamaran. Makasuya man na ang imong katapolan . Sinong nakaubos ng biskwit? Kinsa man gihurot ang mga biskwit ? Totoo, may sasabihin ako sa inyong mga Amerikano! Bitaw , naa koy suliran kaninyong Amerikano ! Tamang pagkaluto lamang nitong mga itlog. Hustong pagkaluto kining itlog . Maligayang pasko! Malipayong pasko ! Malapit na pala ang pasko, hinaing nga mga matatanda. Hapit na man diay pasko , ingon pa sa mga tiguwang . Magpapasko nalang at wala pang pera si Rosi. Mopasko na lang wala pay kwarta si Rosi . Hindi ako demonyo, ngunit noong bata pa ako, kumain ako sa mga "Amerikano". Dili ko tirong , pero kon bata pa ko , magkaun ko sa mga " Amerikano " . Matanda na ako ngunit hindi ako sang-ayon sa madaming mga Amerikano. Tigulang na ko ug wala na ko magana sa kadaghanan sa mga amerikano . Sa tamang oras! Puhon ! Ngayon ay wala pa akong tulugan. Karon wala pa koy tulganan . Totoo baliw ka! Bitaw mini ka ! Walang sigasig daw ang mga kabataan ngayong bagong panahon. Walay kadasig kono ang mga batan-on sa bag-ong panahon . Nayabangan si Rosi nang nakinig ito sa hambog na si Tom. Gihilasan si Rosi nga namati sa hambog ni Tom . Iyang batang iyan ay talagang magsisigaw kapag hindi nabigay angk kanyang gusto. Kanang bataa mosiyagit dayon kon dili tagaan sa gusto . Pinangitan ni Leonor ang tansan ng bote. Gipangit ni Leonor ang tangsan sa botelya . Sino ang binentahan ni Gregor sa awto? Kinsa man ang baligyaan ni Gregor sa awto ? Nilinisan ng kasambahay ang kwarto para sa mga bisita. Limpyohan sa katabang ang kuwarto para sa mga bisita . Sino ang hiniwaan para sa keyk? Kinsa man ang gihiwanan sa cake ? Kinakailangang mayroon harina, askul, at itlog sa pagluluto ng keyk. Magluto ug keyk kinahanglang ta harina , asukal og itlog . Sabihan mo si Tom na sunugin ang damo. Ingna na si Tom nga sunogon ang sagbot . Ipapabalot sa tindera ang librong ito ni Maria. Ipaputos sa tindera kining libro ni Maria . Hindi mo sinabihan si Papa na utusan ang kasambahay na maglinis ng kwarto. Wala moingna si Papa sa katabang sa paglimpyo namo ang kuwarto Hindi ko sasabihin kay Kristian ang panghihiram ko ng awto sa kapitbahay. Dili moingon ko ni Kristian sa paghulam sa awto sa silingan . Anong gusto mong sabihin ko sa kanya? Unsa man ipaingon nimo nako niya ? Kailan pa, matatapos ang aking trabaho? Kanus-a pa man , mahuman ang akong trabaho ? Ipapahulog ni Tom ang sulat. Ipaholug ni Tom ang sulat . Ibebenta ko ang alahas sa mga mambibili. Ibaligya nako ang alahas sa mga pumapalit . Lutuan mo ng sabaw sa bahay. Luto-i ang sabaw sa balay ! Uminom si Maria ng tuba pagkadarating ko. Naginom si Maria ug tuba pagabot nako . Mag-inom ba ako ng alak, doktor? Maginum ba ko serbesa , doktor ? Ewan lang. Ambot lang . Ano na ang iyong tanong? Unsa na man ang imong gipangutana ? Hindi naman apurahan. Dili man dinalian . Maliit lang ang buhay para isipin at pagurin ang sarili sa taong hindi karapat-dapat mabigyan ng isyu buhay. Mubo ra ang kinabuhi para huna-hunaon ug kapoyon ang imong kaugalingon sa taong dili deserving nga maisyu sa imong kinabuhi . Nagtatambak na ang mga gawain. Natapun-ogan sa mga buluhaton . Bumababa ang kanyang palda. Nagkahushos ang iyang sayal . Ang pagsasagawang pagpatay ba sa matanda ang makakapagbigay ba ng malaking kapanatagan? Prosekusyon sa tigulang nga makahatag dakong katagbawan ba ? Ang matanda ay nahatulan sa korte sa kasong pagpatay. Ang tigulang gikonbikto sa korte sa kasong murder . Hindi ako nangangamba. Wa ko mabalaga . Karamihang mga bansa ay kontra sa mga Amerikano. Kasagarang makinasudnon mga antiamerikan . Naalarma ang dalawang tao sa Alemanya dahil sa kanilang nararanasan sa bansa. Nagkaalarma daghang tawo sa Alemanya sa kahimtang sa nasud . Kahit saan ako makokomportable, doon ang aking bahay. Bisan asa maayo ang akong pagbati , didto ang akong banwa . Kinabahan ako. Gikulbaan ko . Nagustuhan kita. Naibog ko nimo . Lahat nalang hahanapan ng mali. Tanan nalang pangitaan nimog sayop . Ako'y nangamba sa iyong pag-alis ng bansa ng hindi nagpapasabi. Naguol ko kay nilangyaw ka nga wala nagpahibawo . Nakakairita ka! Samoka man ka oi ! Ano ngayon? Sani ron ? Inom tayo! Inom ta ! Mag-inom tayo! Maginom ta ! Magpakalasing tayo! Maghubog ta ! Natuyo ang mga gulay sa kusina. Nalawos ang mga gulay sa kusina . Kung maaga pa akong dumating, hindi sana sila aalis. Kun sayo pa ko miabot , dili unta sila molarga . Noong siya ay alkalde pa, binisita niya ang mahirap. Sa mayor pa siya , mibisita siya ang mga pobre . Sabihan mo ako kung tatawag si Rosi. Ingna ko kun si Rosi motawag . Pakinggan mo ako pakiusap. Palihog paminawa ko . Hugasan mo ang iyong mga kamay bago kumain! Panghinaw sa imong kamot usa ka mokaon ! Hugasan ang iyong mga kamay bago ka kumain! Wasche deine HŠnde bevor du isst ! Dito siya bumili ng tinapay. Dinhi nagpalit siya ug pan . Nanganak si Rosi noong nakaraang linggo. Nanganak si Rosi sa miaging semana Ikakasal ka ba kay Tom? Magasawahay ka ba ni Tom ? Ikakasal ka ba kay Tom? Wirst du dich mit Tom vermŠhlen ? Namiesta ka ba noong nakaraang linggo? Namista ka ba sa miaging semana ? Nagsinungaling si Tom sa akin. Namakak si Tom kanako . Ang aming kasambahay ay nanghihilamos sa kanyang mukha kada-umaga. Among katabang nagahilam-os sa iyang nawong kada buntag . Pagkadarating ko'y nag-agahan na sila. Pagabot nako namahaw na sila . Sino ang iyong hinahanap? Kinsa man ang imong gipangita ? Hindi kumupas ang mga pantalon. Wala makupas ang mga pantalon . Masusunog ang kurtina. Masunog ang kurtina . Maganda ba ang aking kurtina? Angay ba kong mangutana ? Gaya sa sinabi ng iba, hindi ito gawa-gawa lamang. Sama sa gisulti sa uban , dili kana buot-buot . Sa likod ng kanyang ngiti ay andiyan ang paglililo.. Luyo sa iyang pahiyom anaa ang pagbudhi . Hindi masarap ang aming pagmamahalan dahil lage kaming nag-aaway. Wala lami ang among relasyon kay magsige na mi ' g away . Matagal nila naintindihan dahil mababaw ang kanilang isip. Dugay silang kasabot kay mabaw ra ' g salabutan Dalawang tao ang napatay matapos masunog ang halos pitumpung bahay sa Davao. Duha ka tawo napaig human masunog ang dul-an kapitoan ka balay sa Davao . Nawasak ang mga bahay. Naugdaw ang mga balay . Maganda ka. Maanyag ka . Magasto ka kung sa Marco Polo pa kayo magpapakasal. Gasto na kaayo kun ang inyong kasal sa Marco Polo . Nakakapangamba ang tubig dahil marumi. Kuyaw ning tubiga kay hogaw . Nakakainteres 'yan. Kana nakaikag . Maligayang pasko at pagkabuhay! Malipayong pasko sa pagkabanhaw ! Maligayang pagdating sa Tatoeba! Maayong pag-abot sa Tatoeba ! Maginaw ang tubig sa lawa. Bugnaw ang tubig sa lanaw . Sinong nakakaalaman sa ating pagmamahalan. Kinsay nasayod sa atong ugma . Nakakaumay itong wala tayong ginagawa. Laay kaayo ning wa tay buhat . Mabait siya, matalino rin at higit sa lahat, maganda. Buotan siya , utokan og labaw sa tanan , gwapa . Hindi siya maaaring ibunyag, magkakatotoo ito kaagad, dahil may dila siyang anghel. Dili siya makabuyag , mahitabo dayon , kay lala ug dila . Magtatalo ka pa ba o maniniwala na lang? Naglalis ka pa ba o pagpatuo ka ba lang ? Kurutin ko iyang ari mo ngayon. Kusion nako imong lagay ron . Wala ng uso ang pagandahan ng katawan dahil mas importante ngayon ang palaging busog. Wala nay uso panindotay ug lawas ang importante busog ta perme . Pinaniniwalaang dalawa hanggang apat na buwang biik ang natagpuang nakatali sa kahoy sa ilog. Duha ka gituohang tulo hangtud upat ka bulan nga baktin ang napalgan gihikot sa kahoy didto sa suba . Inaresto at ikinulong ng pulisya ang dalawang suspek sa pagpatay sa isang manedyer ng bangko. Nahuptan sa kapulisan ug gibalhog sa selda ang duha ka suspek sa pagpatay sa usa ka manager sa bangko . Saan ako makakakuha ng mga pahayag kung hindi sa pahayagan o sa mga talumpati? Taga diin ba ko makakuha sa mga kapahayag kun dili sa mantalaan o sa mga sultihon ? Iniligtas mo ang bata sa nasusunog na bahay. Imong giluwas ang bata sa balay nga nasunog . Humilik ba ako? Naghagok ba ko ? Nagpasya si Duterte sa pagsali. Mihukom si Duterte sa pagapil . Tumingin ako sa direksyon ng bituin sa hilaga. Nagpatanaw ko sa direksyon sa bituon sa amihanan . Dinaig ng aking pagmamahal ang galit ko sa kanya. Milabaw ang akong gugma sa kayugot niya . Nagpapalaki sila ng kayabangan. Nagpalabaw sila sa hambog . Walang makakalampas sa aking pagiging mapagbigay. Way makalabaw sa akong kahingatag . Pero ibibigay ko nalang dahil hambugero. Pero ihatag ko lang kay hambugero . Saging daw. Saging kuno . Kumain ka na ba? Mikaon na ba ka ? Hindi pa ako kumain. Wala pa ko mikaon . Ito siya ang aking kasama. Kini siya ang akong higala . Sinabihan siya ng katotohanan, ngunit hindi siya naniwala. Gitug-anan na siya sa tinuod , wala siya mituo . Binubuhay ito sa mga patay na buhok. Mipabuhi ni sa mga patay nga buhok . Kayo ang bida ngayong linggo. Kamoy bida karong semanaha . Ipagpatuloy niyo 'yang ginagawa. Padayona nang inyong gibuhat . Andito si Gary. Nia si Gary . Ang lalahok ngayong susunod na linggo ay si.... Ang indigon karong sunod semana mao si .... Malayo pa ang bukas, kung kaya't harapin muna ang ngayon. Layo pa ang ugma , maoy atubanga ang karon . Anong ginawa mo ngayong araw? Unsay imo gibuhat karun adlawa ? Masyado pang maaga. Bata pa ang kagabhion . Wala kaming kamag-anak na may amoy. Wala miy baho nga paryente . Nagkakapareha lang ang aming apilyedo. Nagkapariha lang ang among apilyedo . Dumulas ang hinlalaki sa sinuot na medyas. Milusot ang kumagko sa gisiong midiyas . Ang tanging alaala lamang ay ang paraisong nanggaling at hindi tayo kailanman mailalabas. Ang handomanan lamang ang paraiso nga gikan ug dili nga mapalagput kita . Hindi na siya birhen. Wala na siya dalagang ulay . Naubos na ang dalagang birhen sa paraiso. Nahurot na ang mga dalagang ulay sa paraiso . Noon ay pumupunta ang tao sa simbahan upang magkumpisal. Sa una miadto ang mga tawo sa simbahan aron mokumpisal . Ngayon ay susulat sila sa facebook. Karon magsulat sila sa facebook . Lumakas ang ulan. Mibundak ang ulan . Bakit nabasag ang palayok? Nganung nabuak ang kulon ? Sinoong bumasag nito? Kinsay nagbundak niini ? Ano na naman ang kanyang pinapaniniwalaan? Unsa na say iyang gipatuotuo ? Hindi mo natabas ang buto. Wa ka kaagpas sa liso . Bakit nakasimangot ang mukha mo? Ngano man nagbyirnissantu ang imong nawong ? Nagbantay ako sa mga tao. Nagbantay ko sa mga tawo . Nakabantay ako. Nakabantay ko . May kutob ako. Naa koy kutob . Kung makikita niya ang trak ay ilalabas niya ang basura. Kun makita niya ang trak igawas niya ang basura . Nagsalita silang lahat. Nagistoriya sila tanan . Kung makakasakit ako ng damdamin sa aking aking asawa ay magmumukmok siya ng isang linggo. Kun makasakit ko sa akong asawa , magmukmok siya sa usa ka semana . Payag ka bang bibili ako kahit isa? Buot ka ba nga magpalit ko ug bisan unsa ? Kailangan ko ng pera, dahil kailangan ko rin magbayad ng aking ilaw. Nagkinahanglan ko og kwarta , kay kinahanglan ko nga magbayad sa akong kuryente . Tatapusin ko ang aking trabaho upang madaling matapos. Magtiwas ko sa akong trabaho aron mahuman dayon . Naalaala ko kagabi ang iyong sinabi. Nahinumdum ako sa imong gisulti kagabii . Kung gigising si Brunhild ay hindi maganda ang kanyang nararamdaman. Kun mo bangon si Brunhild dili maayo ang iyang gibati . Hindi ako sasaya dahil naiinip ako. Dili ko malingaw kay gilaay ko . Pinatay ni papa ang kuliglig. Gipatay ni tatay ang timus . Naging kalapating mababa ang kanyang lipad dahil gusto niyang kumita ng madali. Nagpampam siya kay gusto siya ug kwartang sayon . Anong kaganapan sa inyong pagdiriwang? Unsa may kalihokan sa inyong pista ? Maganda ang iyong bahay. Nindot ang imong balay . Binuhusan ako ng kanyang galit. Gibohusan ako sa iyang kalagot . Hindi ako nasiyahan at nasasawaan ako. Wala ko malingaw ug gilaay ko . Sa unang pangyayari masakit, sa pangalawang pangyayari'y masarap. Sa unang higayon masakit , sa ikaduhang higayon malami . Naghubad si Martha sa labas ng suot niyang twalya. Naghubo si Martha gawas sa tualya nga gitapis . Ang bisyo ni Rasputin ay tila imoral. Kahilayan daw ang bisyo ni Rasputin . Ang bago kasi wala silang ngipin. Ang mga ba-o kay walay ngipon . Hindi siya umalis - nanatili lamang siya sa bahay. Wala siya molakaw - mipundo ra siya og balay . Dadalhin ko mamaya ang aking aso para makita mo. Dal-on ko unya tong akong iro aron imong makita . Nababaliw ka? Naboang ka ? Huwag kang maglakas-loob na pumunta rito kasama ang asong iyon! Ayaw paghalahala og dala og hayop dinhi ! Wala kami nakapansin. Wala miy nataligam-an . Kinilig si Tom at hindi siya masyado umimik. Manggiulawon si Tom ug dili siya kaayo motingog . Nais ng aking amo na sa eroplano tayo sasakay. Buot sa akong amo nga sa eroplano ta mosakay . Nagmamaneho si Tom ng Ford. Nagamaneho si Tom og Ford . Hindi ito ang mga batas ko. Dili ni mga balaod nako . Ginising niya si Tom. Gipukaw niya si Tom . Hindi pa rin nito sinosolusyunan ang problema. Dili gihapon niini ginasolusyunan ang problema . Iyakin ako masyado. Hilakon kaayo ko . Kilala mo sino sila, diba? Kaila ka kinsa sila , diba ? Palakad-lakad ang babae sa harapan ng bahay. Nagbahis-bahis ang babae atubangan sa balay . Malapit na ang taglamig. Hapit na ang tingtugnaw . Nakita mo ang langit? Kita ka sa langit ? Ang patatas hindi kumakain ng tao. Ang patatas dili mo kaon og tawo ! Maganda naman ang iyong buhok. Maayo raman imong buhok . Ang tubig ang siyang bumubuhay. Ang tubig mao kinabuhi . Hindi ito mura, ito ba? Dili ni barato , no ? Tumawag ka ng pulis! Panawag og pulis ! Ninakawan niya ako ng pera. Gikawatan ko niya ' g kwarta . Ako'y nasusulasok sa'yo! Giluod ko nimo ! Sinong kasama mo magdiriwang ng pasko? Kinsa imong kauban magselebrar sa Pasko ? Konektado ang lahat. Konektado ang tanan . May koneksyon ang lahat. Naay koneksyon ang tanan . Upo! Lingkod ! Umupo. Kalingkod . Magkasama silang magbabakasyon. Nag-uban sila magbakasyon . Hindi pag-asa ang magpapakain sa ating mga pamilya. Dili ginapakaon sa esperansa ang atong mga pamilya . Mahalaga ang pamilya. Importante ang pamilya . Sumagot si Tom. Nitubag si Tom . May sumagot. Naay nitubag . Walang sumagot. Walay nitubag . Sagutin si Tom. Tubaga si Tom . Sumagot ako. Nitubag ko . Anong gagawin mo sa pera? I-unsa man nimo ang kwarta ? Paano ka ba nakasakay rito? Giunsa ba nimo pagsakay dinhi ? Paano ka ba nakasakay rito? Giunsa ba nimo pagsakay dinha ? Anong magagawa ng gulay? Makaunsa man ang gulay ? Malusog na kalusugan ng tao. Mahimsog sa panglawas sa tawo . Gusto niya ang mga tulang kathang-isip lamang. Ganahan siya og balak ka sa fiksyon . Nakita ko ang pag-asang babalik siya. Nakaagni nako ang paglaom nga mahibalik pa siya . Siya ang nag-udyok sa akin hindi dahil sa poot kundi sa panganib. Natukmod ko niya dili tungod sa pagdumot kundili sa kakuyaw . Ang mga bihag ay pakakawalan bukas. Ugma buhan ang mga gipakitaming . Hinalikan ni Tom si Mary sa tsubibo. Gihalukan ni Tom si Mary sa ferris wheel . May nagawa ka ba? Naa ba kay nabuhat ? Huwag umalis. Ayaw og hawa . Huwag umalis. Ayaw ' g hawa . Huwag umalis. Ayaw og lakaw . Huwag umalis. Ayaw ' g lakaw . Ilang taon na ang iyong ama? Pila ' y edad sa imong amahan ? Naluluha ang kanyang mata nang narinig ang balita. Kahilakon siya pagkadungog niya sa balita . Akala niya'y biro lamang ito sa una pa lang. Pagtuo niya ' g komedya ra to sa sugod pa lang . SIno ang iyong abogado? Kinsa imong abogado ? Gaano karami ang dapat kong ibigay sa mga pulubing ito? Quanto devo dar a este mendigo ? Oo, haha. interesado, ano na, sama ka? Ou , haha. pakang . unsa man , uban ka ? Ano iyan? Unsa na? Salamat sa wala. Salamat yamo. Maligayang pasko! Malipayong pasko! Hindi pwede! Dili puwede! Ako ay nakakapag-isip, sa gayon ako ay ako Gihunahuna kong mao, nan mao ko. Ako'y naliligo araw-araw. Inadlaw maligo ko. Nananghalian ka na ba? Namiudto ba ka? Wala akong pera. Wala koy kuarta. Inay. Inay. Ewan ko lang. Ambot lang. Ano ang iyong masasabi tungkol diyan? Unsa may imong hunahuna bahin ana? Siya ay aking ama. Amahan ko siya. Kamusta ka? Kumusta ka? Taga saan ka? Taga-diin ka man? Magandang araw! Maayong buntag! Saan ka ba nakatira? Hain ka man nagpuyo? Saan ka nakatira? Asa ka nagpuyo? Wala akong alam. Wala ko masayod. Akin na ang asin. Ambi ra ang asin. Anong ibig mong sabihin? Unsay buot nimong isulti? Ako'y nagugutom masyado. Gigutom ko pag-ayo. Pagod na ako. Gikapoy na ko. Wala akong pusa. Wala koy iring. Nakatira ka ba rito? Nagpuyo ka ba dinhi? Maganda ka. Maanyag ka. Hintay-hintay lang muna. Hulathulat lang usa. Mahirap pa sa daga. Timawa pa sa ilaga. Ako'y nagdadalawang tao. Nagbuntis ko. Ano ba nag problema mo? Unsay suliran mo? Sige! Sigi! Mag-aral! Pagtuon! Saan ka pupunta? Asa ka paingon? Kung saan ako nagagandahan ng mabuti, ay doon ang aking bahay. Bisan asa maayo ang akong pagbati, didto ang akong banwa. Totoo ba? Mao ba? Huwag magmadali magsalita. Ayaw pagpaspas ug sulti. Maligayang pasko ng pagkabuhay. Malipayong pasko sa pagkabanhaw! Nakakainteres yan Kana nakaikag. Bumuhos ang ulan. Mibundak ang ulan. Titingnan ko. Tan-awon nato. Naintindihan mo ba ako? Nasabtan mo ba ako? Ilang buwan na ba ang dinadala mo? Pila na ka bolan ang imong tiyan? Pinalakpakan niya ako. Namakmak siya kanako. Saan banda ang inyong bahay? Hain man dapit ang inyong balay? Diyos ko! Simba ko! Hindi ko naintindihan. Wala ko magkasabot. Kailan ka bumili ng iyong awto? Kanus-a ka mipalit sa imong awto? Saan ka galing? Asa ka gikan? Alak tayo! Inom ta! Mag-inuman tayo! Maginom ta! Maglasing tayo! Maghubog ta! Walang sigasig daw ang mga kabataan ngayong bagong panahon. Walay kadasig kono ang mga batan-on sa bag-ong panahon. Pangpasaya! Pagpahalipay! Nakalimutan ni Tom ang aking pangalan. Nalimtan ni Tom ang ngalan ko. Magtatrabaho tayo bukas. Manarbaho ta ugma. Sumama ka! Sumama ka! Ang Diyos ang makapangyarihan sa lahat. Ang Dios maoy makagagahum sa ngatanan. Alam ko, iyan ang simula at katapusan. Nakahibalo ko, kana ang sinugdanan sa kataposan. Ang Diyos ay andiyan kahit saan. Ang Dios ana-a sa bisan di-in. Ako ay tatlumpung taong gulang na. Katloan ka tuig ang akong panuigon. Salamat sa Diyos! Salamat sa Diyos! Humilik ba ako? Naghagok ba ko? May kutob ako. Naa koy kutob. Kailangan kong pumunta sa palikuran. Kinahanglan ko moadto sa kasilyas. Bagong aso ang gusto ko. Bag-ong iroy akong gusto. Gagawin ko talaga iyan. Buhaton ko gyud na. Talagang napakamalas. Malas gyod kaayo! Tayo'y magkababayan. Paisano ta. Ako'y nakabantay. Nakabantay ko. Hindi ko gusto ang lenggwaheng ito. Dili ko gusto ning lengwahea. Maraming madadala ang pagkawalang muwang sa pag-iisip. Daghang nagalgal anang matanga sa panghunahuna. Paano? Unsaon? Kailan? Kanus-a? Paano kayo nahulog sa lawa? Giunsa ninyo pagkahulog sa lim-aw? May tumulak sa amin. May mituklod namo. Kadalasan sa mga dayuhan, gusto ng malalaking sasakyan. Sagad sa Kano, dagkong sakyanay ganahan. Tinuruan niya kami ng Ingles. Iya ming gitudloag Iningles. Ngayong araw, nakakita siya ng bagong kaibigan sa paaralan. Karong adlawa, nakakita siyag bag-ong higala sa tunghaan. Ano nalang ang pag-asa ng mga tao kung iilan at kakaunti nalang ang mga mababait. Unsa na man lay paglaom sa katawhan kon pipila lang ug minoriya pa jud niini ray but-an. Masipag si tatay. Kugihan si tatay. Darating din na pupunta ako ng Pransya, hindi ko lang alam kailan. Moabot ra man jung maadto kog Pransya, wala lang kabalo kanus-a. Kailangan ni Tom ng pera. Gikinahanglan ni Tom ang kwarta. Kailangan may gawin si Tom. Kinahanglan may buhaton si Tom. Bakit pinatay ni Tom si Mary? Nganong gipatay man ni Tom si Mary? Inalok ni Tom kay Mary ang ikatlong parte ng kanyang napanuod. Gitanyag ni Tom kang Mary ang ikatulong bahin sa iyang mapanunod. Nagkamedalya siya ng tanso. Nakamedalya siyag bronse. Masyadong mabango ang bulaklak na itinanim namin sa harapan ng bahay. Humot kaayo ang bulak nga tinanom sa tugkaran namo. Umalis nalang si Mario dahil matagal dumating si Dodong. Milakaw na lang si Mario kay dugay man ni abot si Dodong. Bumili ka doon sa tindahan ng sardinas. Pagpalit didto sa tindahan ug tinapa. Napaisip ako. Nahibulong ko. Hindi ko gusto ang maghintay kung ganyan katagal. Dili ko ganahan mohulat ug ingon ana kadugayon. Bakit hindi mo kami dinadalaw? Ngano man dili mi nimo duawon? Ilang oras ang ginugugol mo sa opisina upang magtrabaho? Pila ka oras imong pagpuyo sa opisina aron magtrabaho? Sapat ba ang oras na ibinibigay mo sa iyong mga anak? Igo ba ang oras nga imong ginahatag sa imong mga anak? Mas maganda sa kanya ang kanyang kapatid. Mas gwapa niya ang iyang igsuon. Napagod ako kung kaya't akoy natulog agad. Gikapoy kaayo ko maong natulog ko dricho. Bukas ba sa lahat ang bahay na ito? Bukas ba sa tanan kining dakbalaya? Ano ang inyong pinagkakaguluhan? Unsay inyong gikagubtan? Hindi aabot ng isang linggo, magsisimula naman tayo ulit sa pag-aaral. Dili na lang abtan og semana, sugod na pud ta og kat-on. Makabasa ako ng wikang Ingles, hindi ko lang alam paano bigkasin. Kabasa kog Iningles, dili lang kalitok. Tapos na kaming pumili. Human na mi og pili. Diyos ko! Simbako! Madalas akong sabaw. Usahay tanga ko. Tingin ko sa kanya'y pabaya dahil matagal makaintindi. Gitangaan ko niya kay dugay kasabot. Saang bahay ang kanila? Haing balaya ang ila? Malaki ang aming bahay, maliit yung kanila. Dako ang amoang balay, gamay tung ilaha. Patayin kita, aso ka! Patyun tikaw, irua ka! Pupunta ka bukas? Moanhi ka ugma? Kaganda ng iyong damit! Kanindut nimug sinina! Iwasiwas ang latigo sa lagaw na nasa talikuran ng kabayo. Wikti sa latigu ang langaw nga naa sa bukobuko sa kabayo. Ibon na umaawit sa kakahuyan. Langgam nga nagwitwit sa mga kakahoyan. Wala akong masasabi sa iyong nagawa. Wa koy kawitwitan sa imong agi. Ang nakikipagtsismisan - ay tsinitsismis din. Ang giwitwitan - miwitwit pud. Ang kanyang mga sinasabi ay ay puro lamang sitsit. Ang iyang istorya pulos witwit. Ika-ilang presidente ng Pilipinas si PNoy? Ikapilang presidente sa Pilipinas si PNoy? Pinapababoy mo lang ako. Gipakababoy lang ko nimo. Nakalagay ang kamay ng asawa sa tiyan ng kanyang misis. Nagbad-ay ang buktun sa bana sa tiyan sa iyang asawa. Naalis ang tali ng baboy sa kanyang tinatalian. Nakabadbad ang baboy sa iyang gihigtan. Sabihan mo ang iyong asawang nambababae. Badlungun nimo ang himabayi nimong bana. Magkano ibayad? Pilay ibayad? Magbayad ka sa pag-insulto mo sa akin. Magbayad ka sa imong pag-insultu nako. Naghintay ang mga bata sa ulan. Nagbayang sa ulan ang mga bata. Nakatakda na ang mesa. Gibayangan na ang lamisa. Agad-agad akong nagbihis dahil may trabaho ako sa bukirin. Bayat ang akong pamisti run kay magtrabaho man ko sa uma. Ang sapatos ko ay gawat-gisi dahil sa aking palaging pagsusuot. Ang sapatos ko ay gawat-gisi dahil sa aking palaging pagsusuot. Huwag paulanan ang semento dahil ito'y mababato. Ayaw paulani ang simintu kay mobato na. Sementuhin ang kalsada. Batuhi ang karsada. Makaalis ang mga bilanggo dahil natutulog ang bantay. Namuga ang mga prisu kay natulog ang bantay. Bantayan mo ako ng taksi. Ibantay ko ug taksi! Ang batang kakalakad lang ay dapat binabantayan. Ang batang bag-o pang molakaw bantayanan kaayo. Kurdon ang itali sa saranggola! Lambo ang ibanting sa tabanug! Dahil kailangan ko lang ng pera, pinataasan mo agad ang interes. Bantug na mang nagkinahanglan ko ug kwarta patas-an nimo ug tantu. Isang kilalang manggagamot. Bantugan nga mananambal. Hindi nakakagulat na hindi siya nakakapagsalita dahil pipi siya. Bantug rang dili kasulti kay amang diay. Kasiyahan na abot sa puso. Kalipay nga bantuk sa dughan. Huwag kang magpakabaliw diyaan! Ayaw pagpakabuang diha! Huwag mo akong lokohin, ha! Ayaw kog binuangi, ha! Baka duwende ang nakatira sa kanilang bahay. Basin ug diwindi nagpuyo didto sa ilang balay. Magsisimula ang buhay kapag matapos na ang takot. Magasugod ang kinabuhi human sa kahadlok. Sana hindi makalimutang isipin na magkapatid tayo. Hinaut nga di makalimot hunahunaon nato nga mag-igsoon ta. Hayaan kung hindi man magbabalik ang lahat ng nang iwan. Pagasagdi - ug kung dili man mahibalik ang mga nangawala. Ipaalbularyo mo nalang yan, kase hindi yan madadala ng doktor. Paarbularyuhi na lang na, kay di mada sa duktur! Maayos na ang papeles para sa iyong byahe. Ariglado na ang papelis para sa imung byahi. Humilik ako. Naghagok ko. May basket sa ilalim ng mesa. Naay bukag ilawom anang lamesa. Humamog ang bukid sa madaling araw. Mogabun ang bukid sa sayong kabuntagon. Bakit hindi ka nagmakiusap? Nganong wa ka man mohangyo? Madaling tumubo ang mga damo kung puputulin lang. Dali rang mutubo ang mga sagbot ug gadhon lang. Nakita niya ako kahapon. Gahapon nakita ko niya. Ang kanyang kahapon ay puno ng masasakit na karanasan. Ang iyang kagahapon puno ug mga masulob-ong handumanan. Sila ang unang umalis ng sagabal sa daan sa impormasyon ng nakakaraming nakatira. Sila ang unang naggahas sa dalan sa kaalam sa mga lapyo nga kaisipan. Pumayag na ang asawang lalaki ngunit ang babae ang ubod ng tanggi. Misugot na ang bana apan ang asawa maoy gahi. Tigas ng ulo, hindi makaintindi. Gahig ulo, di kasabot. Titigas ang katawan kapag ito'y mamamatay. Mogahi ang lawas inigkamatay. Kawitin natin ang bihag ng isda. Atong gahiron ang bubo, Nagbigay si Maria ng isang oras upang makipag-usap sa'yo, pero hindi mo naintindihan. Naggahin si Maria'g usa ka oras pagpakigsulti kanimo, pero wala ka makasabot. Madaling araw siya bumalik sa simbahan. Sayo sa pagkabuntag mibalik siya sa simbahan. Kumalat ang apoy dahil hindi ko naagapan ng init. Nakakanat ang kalayo kay wa ko makagahit sa kaingin. Nanghahamon ang asawang babae laban sa kerida ng kanyang kinakasama. Nagpanggahit ang asawa nga nakig-away sa babayi sa iyang bana. Ang kumpare ay nakapasyang ibunyag ang nakakalungkot na balita doon sa lalaki. Nakagahum ang pare pagbutyag sa masulub-ong balita ngadto sa lalaki. Nakapasya akong ibunyag ang malungkot na balita sa'yo. Nakagahum ko pagbutyag sa masulub-ong balita ngadto kanimo. Demonyo siya talaga! Yawa siya, uy! Ewan ko sa'yo! Ambot kanimo! Ako'y nakadesisyon na. Nakahukom ko. Mabuhay ka sa iyong sariling sikap. Pagbuhi sa imong kinabuhi! Sila'y maggigiling ng tubo ngayon. Mogaling sila sa tubo run. Manggigiling sila ngayon ng tubo dahil mangyayayat kapag napabayaan ng ilang sandali. Naggaling run sa tubo kay madaot ug taudtaoran. Ang mga katoliko ay hindi sang-ayon sa mga tabletang nakakasama at lumalabag sa kautusan. Gigalongan ang mga Katoliko sa paggawi sa pils. Yakapin mo ang iyong asawa kapag itoy galit. Galusgalosa lang imong asawag masuko. Ito ay ginawa sa Inglatera. Gama ni sa Inglatera. Kung sino man ang nagtali sa kartong ito, sinigurado talagang walang mawawala. Ang naggamat niining kartona naniguro giyud nga way mawala. Dumarami ang mga lumulutang na mga submarino. Nagkadako ang gamaw sa submarino. Maliit ka pa para makinig sa mga usaping pangmatanda. Gamay ka pang mag-apil-apil sa istoryang law-ay. Hindi pa nabibigyan ng batang kapatid ang aming bunso. Wa pa manghori ang among gamay. Liitan mo lang sa panghihingi. Gamaya rag pangayo! Ang mananahi ang mismong nagpaliit ng aking damit. Ang sastri maoy migamay sa akong sinina. Nanliit ako sa harap ng aking biyenan. Nagamay ako atubangan sa akong ugangan nga babaye. Bahagyang lumiit ang kanyang mukha dahil sa kanyang sakit. Nagamayot ang iyang nawong sa pagkasakit niya. Mabibilang na lamang ang kliyente ng madayang abogado. Nagkagamay ang klinti sa tikasan nga abogado. Gumawa siya ng matatamis na mga salita upang ibulong sa kanya. Naggambalay siyag matam-is nga mga pulong nga ighuhunghung ngadto niya. Gumamit siya ng tableta upang hindi manganak. Migamit siyag pildoras aron dili manganak. Gagamitin ko ang iyong limang piso. Mogamit ko nimog singko pesos. Napakalikot ng batang ito, iiyak kapang binababa. Gamu kaayong bataa, mohilak ug iboutang. Hindi mapakali ang bata, dahil mayroon itong kabag. Naggamu ang bata kay gibutdan sa tiyan. Sinong gumalaw ng keky, nawala na ito sa hitsura. Kinsay naggam-ul niining kek, nga nawad-an sa hitsara. Ang mga punla ay malalim ang pagkakatanim. Lawum nag gigamutan ang binhi. Lumago ang kanilang negosyo dahil maganda ang pakikitungo. Migamut ang ilang nigosyu kay maoyung pagkadala. Pumutol ka ng rosas! Pagamti ang rosas! Gagana ang aking pagkain kung may pangpagana. Mogana ang akong kaun ug dunay karpa. Sinong nagbalot sa aking manok? Kinsay nagsupot sa akong manok? Takbo! Dagan! Tatakbo ako. Modagan ko. Ako'y tatakbo. Ako modagan. Tatakbo ka. Modagan ka. Ikaw tatakbo. Ikaw modagan. Tatakbo sila. Modagan siya. Tatakbo siya. Siya modagan. Tatakbo sila. Modagan sila. Sila'y tatakbo. Sila modagan. Kunin mo nang mga dapit sa sampayan dahil umuulan na. Bukasa ang hinayhay kay mitaligsik na. Pagtalikod mo'y kanilang pagdating. Bag-o pa ikaw nga mitalikod pag-abot nila. Maganda siya kapag nakatalikod, pero kapag ito'y humarap, 'wag nalang! Gwapa siya ug magtalikod, peru'g mag-atubang, pastilan! Kasama ba itong basket sa presyo ng prutas? Labot ba ning baskit sa prisyo sa prutas? Hindi na ako makikialam diyan dahil lalaki pa rin ang sisisihin. Dili lang ko molabut ana kay mo ra magsad-an ang lalaki. Magbantay kayo sa lalaki na 'yan, nanghahawak 'yan ng babae. Pagbantay giyud mo anang lakiha, hilabtanon ra ba nag babayi. Huwag kang makisali sa aming away! Ayaw'g labutlabot sa among away! Ang taksi drayber ay may kinalaman sa pagnanakaw. Ang taksi draybir naay kalabotan sa kawat. Matabang ang tubig sa balon na malapit sa dagat. Lad-ang ang tubig sa atabay nga duol sa dagat. Tatabang ang tubig kapag ito'y pinakuluan. Molad-ang ang tubig human pabukala. Ikalat ang mga benta sa banketa. Iladlad ang mga baligya sa asiras! Lulunok lang siya ng kape agad-agad ng pupunta sa trabaho. Molad-uk lang siyag kapi dayong adtos trabaho. Hindi sapat ang isang bote ng serbesa upang pigilan ang uhaw. Isa ka botelya sa bir dili igong ipugong sa uhaw. Nauuhaw ako. Giuhaw na ko. Sa isang lunok, mauubos ko ang isang baso. Sa usa ka lag-ab mahurot nako ang usa ka baso. Makintab ang sahig sa bahay. Lag-ab ang pagkasalug sa balay. Dumighay sa lubos na pagkabusog. Milag-ab nako sa kabusog. Katotohanan ba eh nasunog naman? Katuohan ba gud na nga lagablab man? Hindi maayos ang pagkatahi ng kanyang damit. Nalagablab ang pagkatahi sa iyang sinina. Mag-ingat ka dahil ang iyong narinig, iyo'ng ikakaperwisyo! Pagbantay unyag kining imong hidunggan imung ilagablab! Mabuti at nasa abogado ang tao na'yan, dahil hindi 'yan magpapa-awat. Maayo lang sa abogado nang lagala, kay dili palupig. Sumigaw ang madre at namamaos ang boses sa tulong. Misinggit ang madre ug pakitabang sa lagarat nga tingug. Ang boses ng isang lasing ay napakahirap. Magkalagarat ang tingug sa tawo nga palahubog. Aalis na ako dito sa Pilipinas, ngunit hindi parin ako magaling magsalita ng Cebuano. Lagas na ko dinhi sa Pilipinas, pero wala pa maayo ang akong Cebuano. Kalugin mo ang mansanas para lumagas ang mga bungang dahon. Yugyoga ang mansanitas aron molagas ang mga bonga ug dahun! Marumi ang likod-bahay dahil sa mga dahong nalalagas. Nagkayamokat ang nataran sa lagas. Saan ka nanggaling? Diin ka hilagasi? Lumaki ang mga mata ng mga bata nang ito'y kanilang nalaman. Nilagat ang mga mata bata sa kahibolung. Umulan ng bato sa bobong. Milagatak ang mga bato sa bungbong. Kakayanin mo kaya ang aking kalokohan? Makalagbas ka kaha sa akong hinanggaw? Matagal ako natapos nakatabas dahil marami pa akong tinatabasan dito. Dugay kung kalagbas dinhi kay daghan ko ug gihapithapitan. Susundin ko lahat ng iyong gusto. Tamdon ko ang tanan imong pagmando. Ako'y relihiyosa at natatandaan ko ang mga petsa sa simbahan. Rilihiyosa ko ug matinamdanon sa mga pista sa simbahan. Marahas ka sa lahat! Malditu ka sa tanan! Ang iniisip ko'y minahal niya ako, pero sa totoo'y pakikipagtalik lang ang sadya. Ang akong gihunahuna nga nahigugma siya kanako, pero sa tinuod ang tuyo makighilawas. Minsa nakakapag-isip ako, may istupido na parang madilim sa hatinggabi. Usahay naghunahuna ko, naay tawo nga stupido mora'g ngitngit sa tungang-gabii. Sagad ng drama ang mga pelikulang tagalog. Sagad sa mga salidang Tagalug mga hilakhilak. Tinagalan ng limang araw ng sakit ang masakitin. Gitagalan ang masakiton ug lima ka adlaw. Sinapit ng trahedya ang Alemanya ng ito'y nanggubat. Nahiagum sa katalagman ang Alemanya paggubat. Kung magpapalakas ka ng takbo, tutulisin ka ng mga nagpapatupad. Kon manuborno ka, atakehon ka sa mga peryodista. Doon din sana ako, kung pwede lang sana. Didto unta ako pod, kun buot ka pa unta. Ilagay ang walis sa mesa. Ibotang ang silhig sa lamissa. Magkikita tayo sa susunod na linggo ng Miyekules. Makita ta sunod semana sa myerkoles. Tatanggalin ko ang kesame. Tangtangon nako ang kisami. Saan ka namingwit noong nakaraang linggo? Diin ka namasol sa miaging semana? Kung pupunta ako'y magnanakaw sila. Kun miabot ko ug makawat sila. Laging nagsisimba nang linggo ang aking pamilya. Nagsimba among pamilya sa kada Dominggo. Ikakasal ka ba kay Pedro? Magasawahay ka ni Pedro? Pasayawin siya! Pasayawa siya! Kailan ka pa magsasalita ng malinaw ng Cebuano? Kanus-a man mosulti ka'g klaro sa Cebuano? Kailan ka pupunta sa Kiblawan? Kanus-a ka moadto sa Kiblawan? Noong ako'y nasa Munich pa, ay mahirap ang trabaho. Sa didto pa ko sa Munich, lisod ang trabaho. Kailan ka ba tatawag sa bangko? Kanus-a ka ba motawag sa bangko? Kung dadating sila, bigyan ito ng pagkain at hindi pera. Kun moabot sila, hatagi sila ug pagkaon pero dili kuarta! Sabihan mo ako kapag tatawag na guro. Ingna ko kun motawag ang magtutudlo. Uuwi agad ang iyong ama. Miuli dayon ang amahan. Mahina kumanta ang Padre. Hinay ang padre nga mokanta. Magaling ba siya kumanta? Maayo ba siyang mokanta? Magaling kumanta si Madeleine. Maayo nga mokanta si Madeleine. Nabulok ang mga gulay sa basket. Nalata ang mga gulay sa bukag. Napanghinaan ako ng loob. Nahiubos na ko. Sabihan mo ako sa totoo Gretchen! Sultihi ra gud ako sa tinuod Gretchen! Bilhan nga yan si Maria ng libro! Papaliti ra si Maria og libro! Paupuin ako! Palingkora ko! Ako'y magpapahilot. Magpahilot ko. Ipapabili ko kay Jose ang mga bulaklak para sa aking asawa. Papaliton nako si Jose sa mga bulak para sa akong asawa. Ako'y bibili ng bulaklak para sa aking asawa. Magpalit ko ug bulak para sa akong asawa. Bumili ako sa palengke ng mga bulaklak para sa aking asawa. Gipalitan nako ang palengke sa mga bulak para sa akong asawa. Binili ko ang plastik na bulaklak para sa aking asawa. Gipalit nako ang plastik sa mga bulak para sa akong asawa. Ipapabenta ni Jose ang awto sa aking asawa at sa kano. Ipapabenta ni Jose ang awto sa aking asawa at sa kano. Hindi na ako bumili ng awto, pero nabili ko ang mga bulaklak para sa aking asawa. Wala nako mapalit ang awto, pero napalit nako ang mga bulak para sa akong asawa. Huwag mo ng sabihin kay Joana ha. Ayaw og saba ni Joana ha. Nagrenta si Pedro ng bahay. Nag-aban si Pedro ug balay. Bumili ng panloob ang aking asawa. Nagpalit ang akong asawa ug panti. Nagbabasa ang tita sa sala. Nagbasa ang tita sa sala. Hindi pula ang iyong mata. Dili pula ang imong mata. Tara, uwi na tayo. Tana, mamauli na ta. Nasugatan ang aking balikat. Nasamad ang akong abaga. Maraming lakwatsero sa daungan. Daghang bugoy sa pantalan. Lakas-lakasan mo pagkasabi. Kusogkusoga ra pagsulti. Bilisan mo lang pagkasabi. Paspasa ra pagsulti. Huwang mong hinaan ang pagsasalita. Ayaw paghinay ug sulti. Huwag mong lakasan ang iyong sasabihin. Ayaw pagkusog ug sulti. Saan inyo banda? Hain man dapit ang inyo? Ako'y taga Austria. Taga Austria ko. Saan inyo banda? Hain man dapit ang imo? Hugasan ito. Hugasi ni. Punasan ito. Trapohi ni. Magluto ka ng keyk. Pagluto og kik. Maghanda ka na sa mesa. Basiyohi ang lamisa. Magligpit ka na sa mesa. Hipusa na ang lamisa. Itapon ang basura. Ilabay ang basura. Linisin ang mga kaldero. Kuskosi ang mga kaldero. Sa parehong panahon dumating ang aswang. Sa samang panahon miabot ang aswang. Noon araw na iyon. Niadtong tungora. Sa hatinggabi ako pumupunta sa dagat. Sa kaadlawon moadto ko sa dagat. Hanggayon ngayon at mamaya. Matag karon og unya. Ikaw bahala. Ikay bahala. Maliit pa ang mga anak ko. Gagmay pa ang akong mga bata. Susmaryosep, andiyan ang aking biyenan. Pastilan, naa ang akong ugangan. Madaling sabihin pero mahirap gawin. Sayon sultihon apan lisod buhaton. Siya ang tinuturing kong ama. Ama-ama ko siya. Siya ang tinuturing kong ina. Ina-ina ko siya. Sila ang aking magulang. Mga ginikanan ko sila. Ako ang kanilang anak, Anak ako nila. Bayaw ko si Anna. Bayaw ko si Anna. Hipag ko si Estrellia . Bilas ko si Estrellia. Panganay ako ni Jonathan. Magulang ako ni Jonathan. Nakakabatang kapatid ako ni Teodulo . Manghud ako ni Teodulo. Lage kang umiinom, pero alam kong hindi ka lasenggero. Palainom ka, pero nakahibalo ko dili ka palahubog. Higit kumulang siyam na libo ang kanyang sweldo ngayon. Kapin kun kulang sa siyam ka libo and iyang sweldo karon. Sabihan mo siya. Ingna siya. Walang swerte. Way swerte. Walang hiya. Way uwaw. Huwag kang lumingon-lingon. Ayaw'g lingilingi. Hindi na kailangan. Di na kinahanglang. Iyan ka eh! Mao ka! Kapal ha! Yati ra! Kapal ha! Yatis ra! Mamatay pa ako! Matay pa ko! Susmaryosep! Susmarusep! Baka hindi ata. Di baya tingali. Hindi iyan ugali ng mga makikisig. Dili na batasan sa mga Bavarian. Bilis dumaan ng panahon mula kabataan hanggang sa pagtanda. Paspas miagi ang panahon tunga kabatanon og katigulangon. Masarap magluto ang mga asawa. Laming moluto akong asawa. Thilo Sarrazin ang tagasulat ng librong nakapagpagalit sa mga politiko ng Alemanya. Thilo Sarrazin man ang tagsulat sa librong nakapalagot sa mga politiko sa Alemanya. Si Fred ang inyong bagong tutulong. Si Fred ang bag-o ninyong tumatabang. Hindi ko sinundo si Paula. Wala nako sugata si Paula. Kailan pa kaya isasauli ni Kristian ang mga libro? Kanus-a pa iuli ni Kristian ang mga libro? Nakakalat ang sugat sa ulo ang biktima dahil sa disgrasya. Nakahiagom og mga samad sa ulo ang biktima sa disgrasya. Sabihan mo ako ng iyong sekreto. Sabihan mo ako ng iyong sekreto. Bweset! Natapon ang asin. Buysit! Nayagyag ka sa asin. Ano pang inaasahan mo? Unsa pay but-on nimo? Binibisita ako ng aking kasintahan araw-araw. Bisitahan ko sa akong uyab matag adlaw. Magbunyi dahil araw mo ngayon. Pagmaya kay adlaw nimo ron. Kalahati lang ang mga bata sa sinehan. Medya lang ang mga bata sa sinihan. Ang natatanging liwanag ng aking asawa ay nakaka-inggit. Ang kaanyag sa akong asawa makaiibug. Ilang taon ka ngayon? Pilay imong idad karon? Nakatae ako, akala ko'y utot lamang. Nakaigit ko, abi nako'g utot lang. Kasya ba sapatos mo? Igo ba ang sapatus nimo? Ano nalang ang gagawin mo kung wala na ako? Magunsa ka man lang ug wa na ko? Akala mo baliw ako? Abi nimo buang ko? Impyerno ang buhay ko kapag kasama kita. Imperno ning akong kinabuhi uban nimo. Sinasabing guguho ang mundo. Ingon sa nahugno ang kalibotan. Hindi ito upang maging masama ang loob mo, pero totoo talaga iyan. Dili ni ingon sa pag-unsa nimo, pero tinuod giyud na. Anong nangyari sa'yo, nababaliw ka na ba? Naunsa ka, nabuang ka ba? Ano, pupunta ba tayo o hindi? Unsa, moadto ba ta ug dili? Palagi ka lang may sinasabi, pero walang ginagawa. Sigi ka lang og sulti, way buhat. Nabuntis ko ang aking kasintahan. Nagkapabuntis ko sa akong uyab. Andito siya sa paaralan. Nia siya dinhi sa eskwelahan. Lagyan mo ang kusina nito. Dad-i ang kusina niini. Magdala ka nito sa kusina. Pagdala niini sa kusina. Ibigay mo ito kay Jose sabi ng mama. Ihatag kini ni Jose nianang lalaki. Hindi ito akin. Dili man ni akoa. Hala ayaw maniwala. Hala dili raba motoo. Pinagmamalaki ko ang mga anak kong babae. Nagpagarbo ko sa akong mga anak nga babaye. Malalim ang dagat. Lawom ang dagat. Lumalalim ang dagat. Milawom ang dagat. Lalalim ang dagat. Molawom ang dagat. Lulalim ang dagat. Nalawom ang dagat. Nabuntis ko ang aking kasintahan. Nagpabuntis ko sa akong uyab. Nagpagabi sila sa hotel. Nagpagabii sila sa hotel. Naliligo sila gabi-gabi. Maligo sila gabiigabii. Ininom ng bata ang gatas. Giinom sa bata ang katas. Pinainom ko ng gatas ang bata. Giimnan nako ang bata ug katas. Uminom ang bata ng gatas. Naginom ang bata ug katas. Sino ang nagpalakas ng bentilador? Kinsa may nagkusog og patoyok sa bentilador? Simula ngayon ay hindi mo na ako dadalawin. Kutob karon dili na ka mamisita nako. May asong humahabol. May iro nga naggukod. Madilim nang nagsimula kaming umalis sa bukid. Sulop na sa paggikan namo sa bukid. Nasuntok ko ang bobong dahil sa sobrang inis. Nagpanombag ko sa bungbong sa kapungot. Siguro ang tuluyang pagkabaliw ay minana sa bawat pamilya. Tingali ang pagkabuang sumbanon sa imong pamilyaha. Ngayon tinopak na naman siya ng baliw. Karon gisumpong siya sa iyang kabuang na pod. Mahirap ang buhay! Lisod ang kinabuhi! Anong nagustuhan mo sa iyong trabaho? Unsa nakagusto ka sa imong trabaho? Uutangin niyo yan? Inyo ba diay nang otangon? Ang radyong gawa ng mga Turkmenistan ang magagaling ngayon. Ang mga radiyong ginama sa Turkmenistan maoy hawod karon. Ginalaw naman ako ng aswang. Gibuang ko sa bugsikan. Sumusurok pa ang aking dugo sa sobrang galit. Nagsurok pa ning akong dugo sa kalagot. Ako'y taga Davao Taga Davao ko. Ako'y nakatira sa Davao. Nagpuyo ko sa Davao. Ang pamangkin kong babae ay mahilig ng lalaki. Palakira ang akong pag-umangkon nga babaye. Hindi ako nagtrabaho hanggang ngayon. Wala ko magtrabaho hangtud karon. Maghapunan tayo! Manihapon! Mananghalian tayo! Maniudto! Almusal tayo! Manimahaw! Ang pagtatrabaho ay isa lamang sa paraan upang makita ang halaga sa buhay, ngunit hindi ito ang mismong kahulugan. Pamaagi lang ang panarbaho aron may bili ang kinabuhi, apan dili maoy iyang kahulogan. Huwag mo ako idaan sa mga pangiti-ngiti. Ayaw ko hayloag pahiyom. May lason din 'yan. Hilo pud raba na. Ang bitag ay pinangalanang biyaya. Ang paon ginganlan og katahom. Ang bitag ay pinangalanang biyaya, talagang mangangalawit at hindi ito mahuhulaan. Ang paon ginganlan og katahom, mangubit jud raba - dili matagna. Huwag palakihin ang aking atay! Ayaw padak-a ang akong atay! Hindi makain ng aso ang pinagsasabi ng pari. Dili makakaun og iro ang sinultihan sa padre. Binibitay ang mga aso ngayon. Tinbitay sa iro karon. Nangungusap ang mata ni Anna. Kapayason ug mata si Anna. Puputi nalang ang uwak, hindi talaga ako maniniwala sa'yo. Maputi na lang ang owak, dili gayud ako motuo nimo. Nawa'y pagpalain kayo ng Diyos. Hinaut pa nga Diyos nagapanalangin kaninyo! Magdasal tayo! Magampo kita! Hintay lamang! Huwat usa! Saglit lang! Kadiyut lang! Bahala ka. Bahala ka. Huwag dadapa. Ayaw'g hapa! Hindi ako makaintindi ng Tagalog. Dili ko makasabot Tagalog. Magbabayad na kami ng tuka. Bill out na mi! Magbabayad na kami. Bayad na mi! Isa pang Pilsen! Pilsen, isa pa! Isa pa! Isa pa! Bilhan mo ako ng dalawa kahon ng serbesa! Paliti ko duha ka kaha sa bir! Ang sobrang pera ay para sa iyo. Ang sobra sa kwarta para kanimo. Sa susunod, lumiko ka sa kanan! Sa sunod liko sa tuo! Diretso ka nalang! Diretso na lang! Andito na tayo! Miabot na ta. Lumiko sa kaliwa sa ika-limang daang metro. Sa kinyentos metros liko sa wala! Talagang nagtatalak si Pedro. Yawyaw kaayo si Pedro. Kung palagi kong iniisip ang Alemanya, hindi ako makatulog. Kun maghunahuna ko sa karong germany, dili ko makatulog. Ang maagang kamatayan lamang ang hindi napigilan ng pagiging matanda. Ang sayong kamatayon lang napugnan sa katigulangon. Ang maagang pagkamatay lamang ang makakapigil sa pagtanda. Sayo nga kamatayon lang magpugong sa katigulangon. Kung mapapatunayan, makukulong ka. Og masad-an ka, ipapriso ka. Itong panahong maraming kaguluhan, sana'y hindi malimutang magkakapatid tayong lahat. Ning panahon na sa daghang kagubot hinaut nga di makalimot hunahunaon nato nga mag-igsoon ta. Kung hindi mapigilan ang pagtuo ng mga luha - hayaan nalang, hayaan nalang kung hindi na babalik ang mga nawala. Kung dili man mapugngan ang pagtulo sa mga luha - pagasagdi nalang, pagasagdi. Ug kung dili man mahibalik ang mga nangawala. Taon-taong konsyerto ang ipinapakita sa Lyon. Tinuig nang concert ipasundayag sa Lyon. Malayo ba rito? Layo ba na diri? Para sa kasiguraduhan ng iyong kalusugan, uminom ka ng tubig sa niyog. Alang sa kasigurohan sa panglawas mo, inum sa tubig sa lubi. Huwag ako, dahil hindi mo alam ang kung gaano ako kasama. Ayaw ko?g siguroa, kay wa ka kahibalo sa akong pagkamadinaoton. Kailangan niyang magtrabaho kahit linggo. Kinahanglan niyang motrabaho bisag dominggo. Hindi nila alam na sa hapon ako. Wala sila kabalong Hapon ko. Bakit walang tumulong kay Tom? Nganong wala may mitabang kang Tom? Sumulat si Tom kay Maria. Misulat si Tom kang Maria. Maaga yan sila maghihiwalay. Nugonang magbulag sila. Nagkasakit ako kung kaya't hindi ako pumunta. Nasakit man ko maong wal ko moadto. Andiyaan ka pa sa Boston? Naa ka pa bag Boston? Wala akong bahay na matirhan. Wala koy balay nga mapuy-an. Bakit walang tao dito? Nganong walay tawo nganhi? Nakilala kita sa iyong boses. Nakaila ko dayon sa imong tingog. Itinayo ang Disneyland noong 1955. 1955 gitukod ang Disneyland. Dapat sumunod ka nitong mga pamana. Angay kang mosunod ining mga tamdanan. Ito'y isda. Isda man ni. Nag-aral si Alicia magsalita ng Cebuano. Nagkat-on si Alicia magbinisaya. Ako'y napuno ng kagat ng lamok. Napuno ko og pinaakan sa lamok. Magkapatid sina Mari at Maki. Manag-igsuon si Mari ug si Maki. Sinampal ng dalaga ang lalaking nanghawak ng kanyang puwet. Gitamparos sa dalaga ang lalaking mikumot sa iyang sampot. Sobrang lamig ng trato mo sa iyong anak na lalaki. Bugnaw kaayo ka'g tinagdan sa imong anak nga lalaki. Nanlamig ako sa takot. Namugnaw ko sa kahadlok. Kapag tatas na 'yang kanyang kilay ay nagagalit na 'yan. Moinat na gani ang iyang kilay napikal na na. Nag-away ang mag-asawa. Nagrambol ang magtiayon. Laging nalalasing sa kanyang bawat inom. Kada rato'g inum, mahubog giyud. Taasan ang upuan. Tasi ang lingkoranan. Buong bahay ni Tom ang nasira. Tibuok balay jud ni Tom ang naguba. Nasaan ang aking pitaka? Hain ang akong pitaka? Balatan ang dalandan. Paniti ang orins! Lagyan ng lampin ang bata. Lampini ang bata! Huwag kang magmadali sa pagsasalita para maintindihan ko. Ayaw lamulamoag bungat aron makasabot ko! Nilamon ng dilim ang matanda. Gilamoy ang tigulang sa kangitngit. Kapag tayo tumatanda na, lalabo talaga ang paningin. Kining magkatigulang na ta, magkahanap ang atong panan-aw. Dumating na ang oras sa paghihiganti. Hingkod na ang panahon sa panimalus. Ako'y napaisip, bakit kaya? Ako nahibulong, ngano? Huwag mawalan ng pag-asa! Ayaw pakawala ug paglaum! Huwag kang umihi sa sahig. Ayaw pagihi sa salog! Alis ng dahan-dahan! Lakaw og hinay! Bilisan ang paglalakad. Paspas og lakaw! Binulong ni Lisa sa akin na uutang siya ng pera. Mihunghong si Lisa nako nga mohulam siya ug kwarta. Doble ang bayad kapag dayuhan. Dobli ang bayad basta ilangyaw. Nagdududa ako sa aking sariling abilidad. Dudosu man ko sa akong abilidad. Huwag siyang paalamin. Ayaw siya pahibaloa. Walang tatawag sa kanya. Walay mitawag niya. Ginulo nila ako. Gisamok ko nila. Sila'y nanggulo sa akin. Nagsinamok sila nako. Hindi puti ang itlog ko. Dili ko puti og itlog. Hindi ako matatakutin. dili ko hadlokan. Kahit saan ako pupunta talagang nakikita ko ang mga loko-loko. Bisan asa ko motan-aw ang mga amaw lang ang akong nakita. Hindi makapagsalita ang aking ina sa narinig na balita. Naamang akong inahan sa pagkadungog sa balita. Nasabi ko sa aking guro na ako'y tamarin. Naam-am ko pag-ingon sa magtutudlo nga tapulan kaayo ko. Umigting ang aking tenga sa ingat ng babae. Nanagingting sa akong dalonggan ang kasaba sa babaye. Siya ay tagapulis. Tagapolis siya. Ako'y taga Davao. Tagadavao ko. Malalata ang iyong ulo kapag ikaw ay patay na. Ituay imong ulo ingon sa patay ka. Lagyan mo ng tubig ang wiski kung sobrang matapang. Tubigi ang wiski ug isog ra. Madaling matunaw ang sorbetes kapag itoy nasa mainit. Ang sorbete dali molinis sa init. Napahiya ang magnanakaw dahil walang pera sa loob ng bahay. Napalaw ang kawatan kay walay kuarta sa balay. Niloloko ata tayo ng kumpanya sa aircon. Gibinoangan man ta aning kompaniya kay sa irkon. Gising na ang tagapangasiwa. Nagmata na ang manedyer. Makati ang aking ilong. Migilok ang akong ilong. Makati ang aking paa. Naggilok ang akong tiil. Manloloko sila. Mangingilad sila. Wala bang makakain sa serbesa? Wala bay sumsum sa bir? Nagmukmok ang babae ng tatlong araw. Nagmukmok ang babaye tulo ka adlaw. Makita rito ang dagat at walang ambon. Makita dinhi ang dagat og walay gabon. Kalokohang pagpapakamatay nang dahil lamang sa mga imigrante. Binuang ang pagpakamatay tungod sa kahadlok sa mga migrante. Hihinto tayo sa Butuan at doon sa Hotel tayo matutulog. Maghunong ta sa Butuan og magtulog didto sa Hotel. Sa katapusan ng hapon, nakita ni maria na paparating na ang ilog sa kanilang lugar. Sa katapusan ng hapon, nakita ni maria na paparating na ang ilog sa kanilang lugar. Kailan mo yan tatapusin? Anus-a gud na nimo humana? Kaya nga! Mao gud! Patayin ang ilaw! Palunga ang suga! Ang alam ko, hindi ko alam. Nakahibalo ko, nga wala ko makahibalo. Nakatira ako sa lungsod, ngunit ang aking mga magulang ay nasa bukid naman. Nagpuyo ko sa siyudad, apan taga bukid ang akong ginikanan. Mahapdi ang bulaklak ni Mary sa una nilang pagtatalik ni Tom. Nanghapdos ang bisong ni Mary sa unang panaghilawas nilang Tom. Tumaba si Tom. Nanambok si Tom. Takpan mo ako kung ako'y tatawid na. Bakgrawni ako inigtabok nako. Lumayag ang aking ama sa Austria para siguro umasenso. Mitabok ang akong amahan sa Austria pamasin nga moasinso. Masarap ang litson ngunit masyadong mantikain at punong puno ng kolesterol Lami nang lechon apan lang mantikaon kaayo ug puno og kolesterol. Hindi naagnas ang patay niyang katawan kahit ilang dekada na itong nilibing. Wala madugta ang patay niyang lawas bisan pa pipila ka dekada na ning gilubong. Iginagalang ko ang mga karapatang pantao sa mga bakla, tomboy, at transgender. Gitahod ko ang tawhanon katungod niadtong mga bayot, tomboy, ug transgender. Kung may maganda kang nakita, nalilito pa kung ito ba'y talagang babae o kaya lalaki. Kon may gwapa man gani kang makit-an, kaduhaduhaan pa kon babaye ba gud ni o kaha lalaki. Kung kaya't payat si Tom dahil may bulate sa tiyan. Maong niwang si Tom kay bitokon. Nagkatigdas ako noong bata. Nadalap ko pagkabata. Mas gusto ni Mary magkaroon ng kasintahang tomboy. Mas ganahan si Mary nga ang mauyab tomboy. Mas gusto ni Mary manobya'y bakla. Mas ganahan si Mary nga ang mauyab bayot. Pumunta ako upang mag-aral sa lunsod ng Pinili. Miadto ko aron pag-eskuyla didto sa lungsod sa Pinili. Hindi ako pupunta sa pagititpon na pinapatawag ni Tom. Dili ko moadto sa panagtapok nga gipatawag ni Tom. Hindi nakapilit si Tom magpapirma sa akin ng mga papeles. Wala makapugos si Tom pagpapirma nako sa papeles. Kumain ako muna ng marami bago umalis. Mikaon una ko og daghan usa mipanaw. May puno ng sirwelas diyaan sa gitna ng mga estatwa ng kastilyo. Dihay punoan og seregwelas taliwala sa matag gat-ang sa mga estatuwa sa kastilyo. May mga puno ng sirwelas dito sa bundok ng palasyo. Dihay mga punoan og seregwelas didto sa buntod sa kastilyo. May mga puno ng sirwelas katabi ng mga durungawan sa kastilyo. Dihay mga punoan og seregwelas tapad sa mga dungawan sa kastilyo. May mga puno ng sirwelas katabi ng batis doon sa kastilyo. Dihay mga punoan og seregwelas tapad sa tubod didto sa kastilyo. May mga puno ng sili sa itaas ng kastiylo. Dihay mga punoan og kamanchili didto sa bungtod sa kastilyo. Palihim na nilagyan ng bala sa .22 sa mga guwardiya ay nakabukas na bag ni Tom. Pahiping gibutangbutangan og bala sa .22 sa mga gwardiya sa tugpahanan ang bag ni Tom. Anong ginagawa mo sa taas? Nagunsa ka sa taas? Anong ginagawa niyo sa taas? Nagunsa mo sa taas? Makinig ng mabuti. Pamati og maayo. Pupunta siya ng New York sa susunod na buwan. Moadto siyag New York inig sunod bulan. Nakita ko ito sa ilalim ng iyong higaan. Nakit-an ko ni ilalom sa imong higdaanan. Naiingit ka lang. Nasuya ka lang. Sino ng mag-aalaga ngayon sa iyong pusa? Kinsa man unyay moatiman sa imong iring. Nalaman kong mayroong iba kahulugan ang mga salita. Nasayran nako nga ang mga pulong naay lain-laing kaholugan. Ang makaganda ito sa nayon ay kahit mainit, malamig ang simoy ng hangin. Ang nakanindot lagi dinhi sa baryo kay bisan og init o tugnaw. Nanalo ka? Ikaw ang nidaog? Nakatira ako ngayon sa Boston. Karon nagpuyo ko sa Boston. Hindi ka ba naglinis ng iyong ngipin? Wala ka bay hingiki? Sa banyo may timba ng tubig ngunit walang tisyu. Sa kasilyas naay balde nga tubig apan walay papel. Mayroong walong haligi ang kanilang bahay. Adunay walo ka haligi sa ilang balay. Madali 'yan siya paniwalain. Sayon na siya patohuon. Ang kapangyarihan ng salapi ang makakapag-akit sa mga tao. Ang gahum sa salapi nagtental sa mga tawo. Pinaaalahanan ako ni Josef sa aking utang. Si Josef mipahinumdom nako sa akong utang. Naghintay si Martin malapit sa kanilang bahay at may narinig na sipol. Naghulat si Martin duol sa iyang balay diha nga nadungog ang usa ka pagtaghoy. Natakot si Martin sa mga aswang. Nahadlok si Martin sa mga aswang. Nagkakabag ang babae, dahil kumain siya ng sabaw na karne. Nabughat ang babaye, kay nagkaun siya'g karne sa kabaw. Ang kama ay gumuho sa ilalim ng bigat ni Otto. Miangka ang katre tungod sa kabug-at ni Otto. Ang bigat ni Orlando ay isang daan at apatnapung kilo Nagtimbang si Orlando og mga usa ka gatos og kaupatan ka kilo. Kuripot ang mga lalaking kong kapatid kahit maraming pera. Kuripot kaayo ang akong igsuon nga lalaki bisan ug daghang kwarta. Nagniningning siya noon, pero ngayon? Sauna maanyag siya, pero karon? Ang gagawan ni Rosi sa bahay-aliwan. Ang buhatan ni Rosi sa pampaman. Diyos ko, kung buhay pa ang aking ama, iba ang lahat. Ginuo ko, kon buhi pa akong amahan, lain ang tanan. May telepono si Rosi at alam ko ang kanyang numero. Naay silpon si Rosi ug nakahibalo na ko sa iyang namber. Nagkasipon ako dahil sa aircon. Gisip-on ko tungod sa irkon. Anong kaganapan sa inyong pagdiriwang? Nagpampam lang si Rosi kay gusto siya ug kwartang sayon. Pababain si Pedro. Pakituba si Pedro. Palaging nag-iinom ang lasenggero. Hinginum ang palainum. Sinabihan ako ni Pedro na lasenggero siya. Gisultihan ko ni Pedro nga palahubog siya. Maiiyak ako kung maalala ko ulit ang aming nayon sa bukid. Kahilakon nako kon mahinumdum sa akong baryo sa bukid. Maraming malaking kahoy doon. Daghang dagkong kahoy didto. Uuwi ako sa susunod na taon sa aming nayon. Mopauli ko inig sunod tuig didto sa among baryo. Si Pedro ay ay gaya ng aking kapatid na lalaki kayaman. Sama si Pedro kadato sa akong igsoong nga lalaki. Magdala na kayo ng tubig ni James. Magsaka namo og tubig si James. Sus, nilagyan niya ang baso ng alak. Sus, gisudlan niya ang baso sa serbesa. Sinong kasama mo kainuman ng serbesa? Kinsay gawasan nimo sa bir? Sinarhan ko ang mga bintana sa taas. Gisirhan nako ang mga bintana sa taas. Maipapabalik ni Rosi ng trabaho si Pedro sa tindahan. Makabalik si Pedro ni Rosi ug trabaho sa tindahan. Lasenggero si Pedro, ngunit matalino at mabait. Palainom si Pedro, apan siya utokan ug buotan. Kahit saan ako pupunta, ako'y sasabay. Bisan asa ko moadto, ako mouban kanako. Demonyo ka! Yawa ka! Sumalubong ang aso ni Tom sa akin. Ang iro ni Tom mihasmag kanako. Sumalubong ang dalawang tao. Nagkadasmag duha ka awto. May tarsier sa Bohol. Naay mago sa Bohol. May unggoy sa Mindanao, ngunit may tarsier din sa Bohol. Naay ungkoy sa Mindanao, apan bisan naay mago sa Bohol. Maliit ang tinapay. Gamay ang pan. Sino namang gumawa niyang kahon? Kinsa na man naghimo kanang kahon? Ewan anong nangyari roon. Ambot unsay mahitabo nimo. Palitan, palitan mo ang iyong palda. Elise, ilisi ang imong sayal Nag-ihaw ang matadero ng kambing. Nagihaw ang matadero sa kanding. Inihaw ang kambing ng matadero. Giihaw ang kanding sa matadiro. Inihaw ang kambing. Giihaw ang kanding. Batang dalaga nagtrabaho si Rosi sa palasyo. Dalagang bata nagtrabaho si Rosi sa kastilyo. Isang araw umuwi si Rosi galing ng kastilyo at hindi mapawi ang kanyang luha. Isa ka adlaw miuli si Rosi gikan sa kastilyo og naghilak kaayo. Dumaan ang taon at nasanay ako sa ganitong klaseng pamumuhay. Paglabay sa mga tuig naanad ko sa kanang klase sa kinabuhi. Anong klase mga tao sila? Unsa na klase sa mga tao sila na lang? Masakit na ang aking mata. Sakit na ang akong mga mata. Eksakto ala una na. Pasado ala una na. Naglalaway ang lasing kapag ito'y matutulog. Naglaway ang hubog nga matulog. Marumi ang trabaho ni Bert. Hugaw ang trabaho ni Bert. Halimaw si Tom. Mananap si Tom. Mas maganda ang kapayapaan kaysa sa giyera. Masmaayo ang kalinaw kay sa gira. Nagustuhan nilang manakop ng mga bansa. Giganahan nila ang maggubat sa mga nasod. Kahit saan sila pupunta ang kanilanag regalo sa mga bansa ay kapahamakan at pagtitiis. Bisag diin sila miadto ang ilang regalo sa mga nasod, katalagman ug pag-antos. Hindi sila nangamba sa karapatan at kagandahan ng mga katutubo. Wala mabalaka sila sa katungod ug sa kaayohan sa katawhang lumad. Walang tumawag kay Rosi. Walay mitawag ni Rosi. Mas magandang ang mga relihiyon ay hanapin ang Diyos at hindi sa salapi. Masmaayo kon ang mga relihiyon pagpangita sa Diyos ug dili sa salapi. Diyaan sa binabasa kong libro, ako'y nakaiyak. Diha nga akong gibasa kanang libro, naghilak ko. Iniwan ni Rosi ang kanyang anak sa kanyang ina sa bukid. Gibilin ni Rosi ang iyang anak sa iyang inahan sa bukid. Anak sa labas ang dalawang anak ni Rosi. Anak sa gawas ang duha ka anak ni Rosi. Tatlong pung taon akong galing sa Hapon. Pulo ka tuig na nga gikan ko sa hapon. Ilabas ang galit sa masikip mong hawla diyaan sa iyong puso. Pagawasa ang kasuko sa huot nga hawla dinha sa imong kasingkasing. Minsan naiiyak ako, kung magbabasa ng libro. Talagsa makahilak ko, kun magbasa ug libro. Dahil sa aking kapabayaan ay marami akong mali na naipahayag. Gumikan sa akong kadangag daghang sayup sa akong mga kapahayag. Sumungit ang kanyang mukha sa pag-alis ng kanyang asawa. Nagmug-ot ang iyang hitsura kay naglakaw ang iyang asawa. Mula sa taong 2010 hanggang ngayong taon ay nakatira ako sa Dipolog. Gikan sa tuig 2010 hangtod karong tuiga nagpuyo ko sa Dipolog. Buti na lang! Maayo na lang gani! Basa ang mukha ni Rosi dahil sa labis nasaktan ang kanyang puso. Basa ang aping ni Rosi sa kasakit sa iyang dughan. Hindi noong una na halos araw-araw, gumugulong si Rosi sa labis na kalasingan. Dili sama sa una nga halos kada adlaw, galigid si Rosi pirme sa kahubog. Minsan nalang ang umiinom ang mga matatanda. Talagsa na lang ang tigulang moinom. Pagkarating na namin sa dagat ay roon na kumilimlim. Pagabot namo sa dagat na kilumkilom. Halos nabilaukan ako habang naririnig ang sipol. Halos natuk-an ko samtang ako nadungog ang nagtaghoy. Akala ni Tom kalokohan lang iyon. Abi man gud ni Tom og binuang lang to. Hindi ako nakagalaw dahil sa aking kaba. Wala ko makalihok tungod sa akong kakulba. Mukhang lumiksi agad si Lolo sa paglalakad dahil sa serbesa. Morag kalit nabaskog sa serbesa naglakaw si lolo. Siniguro ni Tom ang bigas pagdating niya sa kanilang baryo. Si Tom mipasalig nga ang bugas samtang miabot sa ilang baryo. Gabi-gabing kumakalog ang bahay dahil sa malakas ang baho ng tunog. Kada gabii gyud mag-uyog ang balay gumikan sa mga lanog sa baho ug bombo. Putang ina ka! Puta ina ka! Ipakita mo ang iyong mga sinasabi. Ipakita sa buhat ang imong mga pulong! Ipakita ang iyong dignidad. Ipakita ang imong kaligdung! Kinain ang mga misyunaryo sa mga dambuhala. Gikaon ang misyonero sa mga tirong. Umiyak ka't kakainin ako ng aso. Hilak aron ipakaun ko nimo sa iro. Papakainin mo ako ng sili? Pakanon ko nimo sa sili. Hindi siya nakipagkilala kay Duterte. Wala siya makig-ilaila ni Duterte. Hindi mangingila ang aking asawa sa aking pagkakaalam. Wala akong asawa moila sa akong kinaadman. Ang mahal ba ng kanyang binayad! Kamahal god sa iyang gibayad! Tutuparin mo ba ang kasunduan? Tumanon ba nimu ang saad? Nahuli ang magnanakaw sa aking relo. Nasakpan ang kawatan sa akong relo. Lumaki ang kanyang mata gaya ng tarsier sa sobrang galit. Mibudlat ang iyang mata sama sa tarsier sa kasuko. Dahil sa sobrang galit ay pinunit ng aking kaibigan ang sulat. Sa iyang kalagot gikuniskunis sa akong higala ang sulat. Uy Rosi, nakalimutan mong magbutones sa iyong blusa. Uy Rosi, nakalimot ka og butonis sa imong blusa. Saan na ang regalo ko pasko? Hain na man ang pinaskohan nako? Alam kong mag-aaway sila ng may-ari. Nakahibalo ko nga magaway sila sa kabilin. Dahil sa may-ari ng lolo na hindi raw madali maghanap ng pera. Tungod sa kabilin ni akong lolo nga dili sayon mangita og kwarta. Kung walang testamento, makukuha lahat ng may-ari. Og walay testamento, makomun ang kabilin. Isa sa mga iniwanan ng kastilyo ay si Rosi. Usa sa mga bibinlan sa kastilyo si Rosi. Nakita kitang umiiyak sa ulan. Nakitan ka nako nga naghilak sa ulan. Hindi pinaniniwalaan ang loko sa iilang mga pulitiko. Dili matuohan ang amaw sa pipila politiko. Labas sa ilang mga salapi, maraming mga dayuhan ang walang puso, walang modo at walang pasensiya. Gawas sa ilang salapi, daghang langyaw walay kasing-kasing, walay batasan og walay pasiyensiya. Lumalala na ang ugali mo! Nagdahan ang batasan nimo! Nabuntis siya sa ibang lalaki, magpapakasal na ang aking kasintahan. Nabuntis siya sa laing lalaki makigminyo na ang akong trato. Minalabis si Rosi na maging alila sa kastilyo. Gipaburosan si Rosi pagpayaya sa kastilyo. Huwag mong sabihing baliw ako! Ayaw pod ingna nga kurukunto ko! Nagkita kami sa nakaraan kong mahal - pagmamahal lang ang nakakaalam. Nagkita mi sa kanhi kong gugma - hinigugmang ako ray nasayod. Kung halik pa lang ang pagnanakaw ng tingin, kinulong na kita sa aking mga braso. Kon halok pa lang ang pasiplatsipat, gibilanggo na taka ning mga bukton. Wala akong nabasang nobela sa pranses. Wala ko magbasa og nobela sa pranses. Wala akong nabasang nobela sa pranses. Wala ko magbasa og sugilambong sa pranses. Ikinakalat nito ang tsismis na siya ay isang tomboy. May mga sugilun nga midagsang diri nga tomboy siya. Marami sa aming libro ay nobela. Daghan sa among mga libro sugilambong. Maagang kamatayan lamang ang hahadlang sa pagtanda. Hustong pagkaluto kining itlog. Totoo, may sasabihin ako sa inyong mga Amerikano! Bitaw, naa koy suliran kaninyong Amerikano! Sinong nakaubos ng biskwit? Kinsa man gihurot ang mga biskwit? Pinariringgan ng bayaw ni Rosi na may malubha siyang sakit. Gipadungogdungog si Rosi ni iyang bayaw nga kulat-ug siya. Nakakainggit ang iyong katamaran. Makasuya man na ang imong katapolan. Magpapasko nalang at wala pang pera si Rosi. Mopasko na lang wala pay kwarta si Rosi. Malapit na pala ang pasko, hinaing nga mga matatanda. Hapit na man diay pasko, ingon pa sa mga tiguwang. Hindi ako demonyo, ngunit noong bata pa ako, kumain ako sa mga "Amerikano". Dili ko tirong, pero kon bata pa ko, magkaun ko sa mga "Amerikano". Matanda na ako ngunit hindi ako sang-ayon sa madaming mga Amerikano. Tigulang na ko ug wala na ko magana sa kadaghanan sa mga amerikano. Sa tamang oras! Puhon! Ngayon ay wala pa akong tulugan. Karon wala pa koy tulganan. Totoo baliw ka! Bitaw mini ka! Nayabangan si Rosi nang nakinig ito sa hambog na si Tom. Gihilasan si Rosi nga namati sa hambog ni Tom. Iyang batang iyan ay talagang magsisigaw kapag hindi nabigay angk kanyang gusto. Kanang bataa mosiyagit dayon kon dili tagaan sa gusto. Pinangitan ni Leonor ang tansan ng bote. Gipangit ni Leonor ang tangsan sa botelya. Sino ang binentahan ni Gregor sa awto? Kinsa man ang baligyaan ni Gregor sa awto? Nilinisan ng kasambahay ang kwarto para sa mga bisita. Limpyohan sa katabang ang kuwarto para sa mga bisita. Sino ang hiniwaan para sa keyk? Kinsa man ang gihiwanan sa cake? Sabihan mo si Tom na sunugin ang damo. Ingna na si Tom nga sunogon ang sagbot. Ipapabalot sa tindera ang librong ito ni Maria. Ipaputos sa tindera kining libro ni Maria. Hindi ko sasabihin kay Kristian ang panghihiram ko ng awto sa kapitbahay. Dili moingon ko ni Kristian sa paghulam sa awto sa silingan. Anong gusto mong sabihin ko sa kanya? Unsa man ipaingon nimo nako niya? Kailan pa, matatapos ang aking trabaho? Kanus-a pa man, mahuman ang akong trabaho? Ipapahulog ni Tom ang sulat. Ipaholug ni Tom ang sulat. Ibebenta ko ang alahas sa mga mambibili. Ibaligya nako ang alahas sa mga pumapalit. Lutuan mo ng sabaw sa bahay! Luto-i ang sabaw sa balay! Uminom si Maria ng tuba pagkadarating ko. Naginom si Maria ug tuba pagabot nako. Mag-inom ba ako ng alak, doktor? Maginum ba ko serbesa, doktor? Ano na ang iyong itinanong? Unsa na man ang imong gipangutana? Hindi naman apurahan. Dili man dinalian. Maliit lang ang buhay para isipin at pagurin ang sarili sa taong hindi karapat-dapat mabigyan ng isyu buhay. Mubo ra ang kinabuhi para huna-hunaon ug kapoyon ang imong kaugalingon sa taong dili deserving nga maisyu sa imong kinabuhi. Nagtatambak na ang mga gawain. Natapun-ogan sa mga buluhaton. Bumababa ang kanyang palda. Nagkahushos ang iyang sayal. Ang pagsasagawang pagpatay ba sa matanda ang makakapagbigay ba ng malaking kapanatagan? Prosekusyon sa tigulang nga makahatag dakong katagbawan ba? Ang matanda ay nahatulan sa korte sa kasong pagpatay. Ang tigulang gikonbikto sa korte sa kasong murder. Hindi ako nangangamba. Wa ko mabalaga. Karamihang mga bansa ay kontra sa mga Amerikano. Kasagarang makinasudnon mga antiamerikan. Naalarma ang dalawang tao sa Alemanya dahil sa kanilang nararanasan sa bansa. Nagkaalarma daghang tawo sa Alemanya sa kahimtang sa nasud. Nangangamba ako. Gikulbaan ko. Ako'y nalilito sa'yo. Naibog ko nimo. Lahat nalang hinahanapan mo ng mali. Tanan nalang pangitaan nimog sayop. Ako'y nangamba sa iyong pag-alis na walang pasabi. Naguol ko kay nilangyaw ka nga wala nagpahibawo. Nakakainis ka! Samoka man ka oi! Ano na? Sani ron? Natuyo ang mga gulay sa kusina. Nalawos ang mga gulay sa kusina. Kung maaga pa nakarating, maaga rin sana nakaalis. Kun sayo pa ko miabot, dili unta sila molarga. Noong Mayor pa siya ay binibisita niya ang mga mahihirap. Sa mayor pa siya, mibisita siya ang mga pobre. Sabihan mo ako kung si Rosi at tatawag. Ingna ko kun si Rosi motawag. Pakinggan mo ako pakiusap. Palihog paminawa ko. Dito siya banda bumili ng tinapay. Dinhi nagpalit siya ug pan. Namiesta ka ba noong nakaraang linggo? Namista ka ba sa miaging semana? Nagsinungaling si Tom sa akin. Namakak si Tom kanako. Ang aming kasambahay ay nanghihilamos ng kanyang mukha araw-araw. Among katabang nagahilam-os sa iyang nawong kada buntag. Pagkadarating ko'y nag-umagahan na sila. Pagabot nako namahaw na sila. Sino ang iyong hinahanap? Kinsa man ang imong gipangita? Hindi kumupas ang pantalon. Wala makupas ang mga pantalon. Masusunog ang kurtina. Masunog ang kurtina. Dapat ba akong magtanong? Angay ba kong mangutana? Gaya sa sinabi ng iba, hindi ito gawa-gawa lamang. Sama sa gisulti sa uban, dili kana buot-buot. Sa likod ng kanyang ngiti ay andiyan ang paglililo.. Luyo sa iyang pahiyom anaa ang pagbudhi. Hindi masarap ang aming pagmamahalan dahil lage kaming nag-aaway. Wala lami ang among relasyon kay magsige na mi'g away. Matagal nila naintindihan dahil mababaw ang kanilang isip. Dugay silang kasabot kay mabaw ra'g salabutan Dalawang tao ang napatay matapos masunog ang halos pitumpung bahay sa Davao. Duha ka tawo napaig human masunog ang dul-an kapitoan ka balay sa Davao. Nawasak ang mga bahay. Naugdaw ang mga balay. Magasto ka kung sa Marco Polo pa kayo magpapakasal. Gasto na kaayo kun ang inyong kasal sa Marco Polo. Nakakapangamba ang tubig dahil marumi. Kuyaw ning tubiga kay hogaw. Malamig ang tubig sa lawa. Bugnaw ang tubig sa lanaw. Sinong nakakaalaman sa ating pagmamahalan. Kinsay nasayod sa atong ugma. Nakakaumay itong wala tayong ginagawa. Laay kaayo ning wa tay buhat. Mabait siya, matalino rin at higit sa lahat, maganda. Buotan siya, utokan og labaw sa tanan, gwapa. Hindi siya maaaring ibunyag, magkakatotoo ito kaagad, dahil may dila siyang anghel. Dili siya makabuyag, mahitabo dayon, kay lala ug dila. Magtatalo ka pa ba o maniniwala na lang? Naglalis ka pa ba o pagpatuo ka ba lang? Kurutin ko iyang ari mo ngayon. Kusion nako imong lagay ron. Wala ng uso ang pagandahan ng katawan dahil mas importante ngayon ang palaging busog. Wala nay uso panindotay ug lawas ang importante busog ta perme. Pinaniniwalaang dalawa hanggang apat na buwang biik ang natagpuang nakatali sa kahoy sa ilog. Duha ka gituohang tulo hangtud upat ka bulan nga baktin ang napalgan gihikot sa kahoy didto sa suba. Inaresto at ikinulong ng pulisya ang dalawang suspek sa pagpatay sa isang manedyer ng bangko. Nahuptan sa kapulisan ug gibalhog sa selda ang duha ka suspek sa pagpatay sa usa ka manager sa bangko. Saan ako makakakuha ng mga pahayag kung hindi sa pahayagan o sa mga talumpati? Taga diin ba ko makakuha sa mga kapahayag kun dili sa mantalaan o sa mga sultihon? Nagpasya si Duterte sa pagsali. Mihukom si Duterte sa pagapil. Tumingin ako sa direksyon ng bituin sa hilaga. Nagpatanaw ko sa direksyon sa bituon sa amihanan. Dinaig ng aking pagmamahal ang galit ko sa kanya. Milabaw ang akong gugma sa kayugot niya. Nagpapalaki sila ng kayabangan. Nagpalabaw sila sa hambog. Walang makakalampas sa aking pagiging mapagbigay ngunit ibibigay ko nalang dahil mapagmataas. Way makalabaw sa akong kahingatag. Pero ihatag ko lang kay hambugero. Saging daw. Saging kuno. Ito siya ang aking kaibigan. Kini siya ang akong higala. Sinabihan na siya ng katotohanan, hindi pa rin maniwala. Gitug-anan na siya sa tinuod, wala siya mituo. Tumira ito sa mga patay na buhok. Mipabuhi ni sa mga patay nga buhok. Ipagpatuloy niyo iyang ginagawa niyo. Padayona nang inyong gibuhat. Malayo pa ang bukas, kung kaya't harapin muna ang ngayon. Layo pa ang ugma, maoy atubanga ang karon. Maaga pa ang gabi. Bata pa ang kagabhion. Wala kaming kamag-anak na may amoy, parehas lang ang aming apilyedo. Wala miy baho nga paryente. Nagkapariha lang ang among apilyedo. Dumulas ang hinlalaki sa sinuot na medyas. Milusot ang kumagko sa gisiong midiyas. Ang tanging alaala lamang ay ang paraisong nanggaling at hindi tayo kailanman mailalabas. Ang handomanan lamang ang paraiso nga gikan ug dili nga mapalagput kita. Hindi na siya birhen. Wala na siya dalagang ulay. Naubos na ang dalagang birhen sa paraiso. Nahurot na ang mga dalagang ulay sa paraiso. Noon ay pumupunta ang tao sa simbahan upang magpakumpisal ngunit ngayon ay sumusulat nalang sa pamamagitan ng facebook. Sa una miadto ang mga tawo sa simbahan aron mokumpisal. Karon magsulat sila sa facebook. Bakit nabasag ang palayok? Sinoong bumasag nito? Nganung nabuak ang kulon? Kinsay nagbundak niini? Ano na naman ang kanyang pinapaniniwalaan? Unsa na say iyang gipatuotuo? Hindi mo natabas ang buto. Wa ka kaagpas sa liso. Bakit nakasimangot ang mukha mo? Ngano man nagbyirnissantu ang imong nawong? Nagbantay ako sa mga tao. Nagbantay ko sa mga tawo. Kung makikita niya ang trak ay ilalabas niya ang basura. Kun makita niya ang trak igawas niya ang basura. Nagsalita silang lahat. Nagistoriya sila tanan. Kung makakasakit ako ng damdamin sa aking aking asawa ay magmumukmok siya ng isang linggo. Kun makasakit ko sa akong asawa, magmukmok siya sa usa ka semana. Payag ka bang bibili ako kahit isa? Buot ka ba nga magpalit ko ug bisan unsa? Kailangan ko ng pera, dahil kailangan ko rin magbayad ng aking ilaw. Nagkinahanglan ko og kwarta, kay kinahanglan ko nga magbayad sa akong kuryente. Tatapusin ko ang aking trabaho upang madaling matapos. Magtiwas ko sa akong trabaho aron mahuman dayon. Naalaala ko kagabi ang iyong sinabi. Nahinumdum ako sa imong gisulti kagabii. Kung gigising si Brunhild ay hindi maganda ang kanyang nararamdaman. Kun mo bangon si Brunhild dili maayo ang iyang gibati. Hindi ako magiging masaya dahil naiinip na ako. Dili ko malingaw kay gilaay ko. Naging kalapating mababa ang kanyang lipad dahil gusto niyang kumita ng madali. Nagpampam siya kay gusto siya ug kwartang sayon. Anong kaganapan sa inyong pagdiriwang? Unsa may kalihokan sa inyong pista? Maganda ang iyong bahay. Nindot ang imong balay. Binuhusan ako ng kanyang galit. Gibohusan ako sa iyang kalagot. Hindi ako nasiyahan at nasasawaan ako. Wala ko malingaw ug gilaay ko. Sa unang pangyayari masakit, sa pangalawang pangyayari'y masarap. Sa unang higayon masakit, sa ikaduhang higayon malami. Naghubad si Martha sa labas ng suot niyang twalya. Naghubo si Martha gawas sa tualya nga gitapis. Ang bisyo ni Rasputin ay tila imoral. Kahilayan daw ang bisyo ni Rasputin. Nais ng aking amo na sa eroplano tayo sasakay. Buot sa akong amo nga sa eroplano ta mosakay. Kita mo ang langit? Kita ka sa langit? Sinong kasama mo magdiriwang ng pasko? Kinsa imong kauban magselebrar sa Pasko? Anong gagawin mo sa pera? I-unsa man nimo ang kwarta? Paano ka nakasakay rito? Giunsa ba nimo pagsakay dinhi? Paano ka ba nakasakay rito? Giunsa ba nimo pagsakay dinha? Anong magagawa ng gulay? Makaunsa man ang gulay? Malusog na kalusugan ng tao. Mahimsog sa panglawas sa tawo. Ang kontrasenyas ay Muirriel. Muirriel ang password. Hindi na ako makakagusto sa'yo. Wala na ko nakagusto sa imo. Paminsan-minsan lang yan mangyayari. Kuli ra nang mahitabo. Jack ang pangalan ko. Jack akong ngalan. Pasensiya na at ngayon pa kami nagsabing bibista. Pasayloang karong duol na lang hinuon mi nagsulting mobisita. Dalawa talaga kase. Duha bitaw. Ano? Unsa? Wala siyang kasalanan dahil kita rito sa ebidensiya. Wala siyay sala pinasubay ining ebidensiyaha. Hindi naman masebo ang sa may leeg na parte ng aking damit. Dili man sibo nako sa liogan ning saninaa. Malapit na ang tinglamig. Hapit na ang tingtugnaw. Walang makikinig kung hindi sumusunod. Wala maminaw kon dili mosunod. Parang totoo rin ang sinabi ng iyong kaibigan. Medyo tinuod pud nang giingon sa higala mo. Gumawa ng mabuti sa mga namumuhi sa iyo. Minaayohi nang mga nasilag nimo. Dahil linggo, matagal akong gumising. Kay dominggo man, dugay ko mibangon. Nakita ko ang pag-asang babalik siya. Nakaagni nako ang paglaom nga mahibalik pa siya. Ngekngok mo! Lolo nimo! Salamat! Salamat! Isa, dalawa, tatlo, apat, lima, anim, pito, wala, siya, sampo.a Usa, duha, tulo, upat, lima, unom, pito, walo, siyam, napulo. Masyado akong gutom. Gutom ko kaayo. Mananatili siyang bilanggo sa loob ng apat na taon. Magpuyo siya sa prisohan sa sunod nga upat ka tuig. Buong araw silang nagtambay sa dalampasigan. Tibuok nga adlaw sila nagpuyo sa baybay. Libo-libong oras ang kinakailangan mo upang gaganahan ka sa paggamit ng banyo upang makapaglinis ng sarili Libu-libo ka oras ang kinahanglan nimo pagpatukar sa banjo aron manihasa ka sa paggamit niini. Ilang oras ang iyong pananatili mo sa opisina para magtrabaho? Pila ka oras siya gapuyo sa kusina? Maganda sana kung mayroong isang iskrip na susuriin ang mga pahayag gamit ang tunog, tingnan ang mga pagsasalin gamit ang mga tunog, at puputulin niya ang parehong mga tunog. Maayo unta kon may script nga manusi sa mga pahayag nga may audio, mangita sa mga hubad nga may audio, ug kutayon niya ang duha ka audio files. Maligayang pagdating sa Tatoeba! Maayong pag-abot sa Tatoeba! Ilang ang kapatid mong babae? Ilan ang magkapatid na lalaki? Pilay igsuon mong babaye? Pilay igsuong lalaki? Ang Burj Khalifa ang pinakamataas na gusali sa buong mundo. Ang Burj Khalifa ang pinaka tag-as nga edipisyo sa kalibutan. Burj Khalifa ang kasalukuyang pinakamataas na gusali sa buong mundo. Burj Khalifay kasamtangang kinahabogang dakbalay sa kalibotan. Nakatikim ka na ba nitong putahe na ito? Nakatilawan mo na ba ning putahe-a? Sumagot si Tom. Nitubag si Tom. May sumagot. Naay nitubag. Walay sumagot. Walay nitubag. Sagutin si Tom. Tubaga si Tom. Nanalo ka? Nidaog ka? Anong ginawa mo ngayon araw? Unsay imo gibuhat karun adlawa? Magkasama silang magbabakasyon. Nag-uban sila magbakasyon. Sumagot ako. Nitubag ko. Hindi pag-asa ang magpapakain sa ating mga pamilya. Dili ginapakaon sa esperansa ang atong mga pamilya. Bubukas ang mga kakatok. Maabrihan kadtong manuktok. May isla sa dagat. May kaislahan sa dagat. Ang tubig ay ang buhay. Ang tubig mao kinabuhi. Importante ang pamilya. Importante ang pamilya. Walang matanda ngunit hindi pa tumatanda. Daghang mitigulang apan wala manigulang. Isauli na iyan sa nagpadala. Iuli nadtos nagpadala. Isauli kasama sa nagpadala. Iuli kuyog sa nagpadala. May mga naniwalang nilason si Mary. May mga nagtuong gihiloan si Mary. Magkano? Pila? Dinakip si Tom nang pumalapit na ang tanghali. Gisikop si Tom pag talimudto. Ginawa ni Tom laban sa mga pananakot. Gibuhat ni Tom suma sa gibahad. Sinubukang gawin ni Tom ngunit siya'y nabigo. Gisulayan og buhat ni Tom apan pakyas. Naging mayaman si Tom sa kanyang sariling pagsisikap. Nadato si Tom nga iya rang paningkamot. Si Tom ang nangunang patayin ang kanyang ama. Si Tom ang mipasiugdang patyon ang iyang amahan. Binasura ni Tom si Mary. Gipakabasura ni Tom si Mary. Hindi ko mapigilang tumawa. Dili ko kapugngang mokatawa. Uuwi ako sa bayan kong pinanggalingan bukas. Mouli ko sa akong natawhang lungsod ugma. Sa aking pagtakbo, ako'y nadapa. Sa akong pagdagan nadagma ko. Napakaganda ng aking tinahing kurtina. Pagkaanindot sa akong gitahing kurtina. Nabasa ang aking mga sinampay dahil bigla nalang umulan. Nabasa ang akong hinalay kay miulan ug kalit. Sariwa ang nabili kong isda kanina sa palengke. Lab-as ang napalit nakong isda ganina sa merkado. Sinakop at hinanap namin ang aming nawawalang tuta sa buong purok. Nalukop namo ug pinangita sa nawala namong itoy ang tibuok purok. Ako'y sobrang nabusog sa pananghaliang niluto ni Inday. Nabusog ko ug ayo sa paniudtong gihikay ni Inday. Bumaba sila Ondoy kahapon sa lungsod. Milugsong silang Ondoy gahapon sa lungsod. Magtatanim sila Tatay ng mais sa kabilang bukid. Mananom sila Tatay ug mais sa pikas bukid. Ilagay mo ang iyong imahe sa bubong. Tapti sa imong hulagway ang bongbong. Hindi ako ang nagdikit sa libro mo. Dili akoy nagpatapot anang libro mo. Hindi siya tumigil ng pag-iyak. Wala siyay undang og hinilak. Mag naghihintay sa akin. May naghulat nako. Sino ka nga? Kinsa to gani ka? Tatakbo ako. Modagan mo. Kayo tatakbo. Kamo modagan. Tatakbo tayo. Modagan ta. Tayo'y tatakbo. Kita modagan. Tatakbo kami. Modagan mi. Kami'y tatakbo. Kami modagan. Kami'y tatakbo. Modagan ri. Tatakbo ito. Kiri modagan. Ito'y tatakbo. Modagan ni. Tatabok ito. Kini modagan. Tatakbo 'yan. Modagan na. Ito'y tatakbo. Kana modagan. Tatakbo ito. Modagan to. Iyan tatakbo. Kadto modagan. Tatakbo 'yun siya. Modagan to siya. Tatakbo 'yan siya. Modagan na siya. Tatakbo ito siya. Modagan ni siya. Tatakbo 'yan sila. Modagan ni sila. Tatakbo 'yan siya. Modagan na sila. Tatakbo ito sila. Modagan to sila. Tatakbo ito si Joseph. Modagan to si Joseph. Tatakbo na si Joseph. Modagan na si Joseph. Tatakbo ito si Joseph.. Modagan ni si Joseph. Tatakbo ito sila ni Joseph. Modagan ni sila si Joseph. Tatakbo 'yan sila ni Joseph. Modagan na sila si Joseph. Tatakbo iyon sila ni Joseph. Modagan to sila si Joseph. Tatakbo itong mga tao. Modagan tong tawhana. Tatakbo 'yang taong yan. Modagan nang tawhana. Tatakbo itong mga tao. Modagang ning mga tawhana. Tatakbo 'yang mga taong yan. Modagan nang mga tawhana. Tatakbo itong mga tao na to. Modagan tong mga tawhana. Tatakbo 'yung tao. Modagan tong tawo. Tatakbo 'yang tao. Modagan nang tawo. Tatakbo itong tao. Modagan ning tawo. Tatakbo itong mga tao. Modagan ning mga tawo. Tatakbo iyang mga tao. Modagan nang mga tawo. Mga nasa isang daang pahayag ang nadagdag. Kapin sa gatosan ka pahayag ang iyang gidugang. Huwag na! Ayna! Huwag na 'to! Ayni! Huwag na 'yan! Ayto! Ang demonyo naman! Yawa ra! Hesus hesus hesus! Hesus hesus hesus! Huwag mong ipilit kung hindi mo magagawa ha? Ayaw pugsa kon dili ka kahimo ha. Habulin ng babae si Tom. Dugokon og babaye si Tom. Hindi na madadala ng doktor sa ospital si Tom kung kaya't umuwi nalang ito. Dili na matabang sa doktor sa ospital si Tom maong miuli na lang kini. Konektado ang lahat. Konektado ang tanan. May koneksyon ang lahat. Naay koneksyon ang tanan. Ang mga pagong ay walang ngipin. Ang mga ba-o kay walay ngipon. Dadalhin ko mamaya ang aking aso para makita mo. Dal-on ko unya tong akong iro aron imong makita. Nababaliw ka? Naboang ka? Huwag kang maglakas-loob na pumunta rito kasama ang asong iyon! Ayaw paghalahala og dala og hayop dinhi! Ginising niya si Tom. Gipukaw niya si Tom. Pabalik-balik ang babae sa harapan ng bahay. Nagbahis-bahis ang babae atubangan sa balay. Gagaling din ang iyong buhok. Maayo raman imong buhok. Hindi kumakain ng tao ang patatas. Ang patatas dili mo kaon og tawo! Upo! Lingkod! Umupo. Kalingkod. Gaano karami ang dapat kong ibigay sa pulubi na ito? Quanto devo dar a este mendigo? Noong nakaraang taon ako huminto sa pagtratrabaho. Adtong miaging tuig ra kong mipahulay nag trabaho. Patawad at nahuli ako. Pasayloang naulahi ko. Natulak niya ako hindi dahil sa pagkamuhi ngunit kung hind isa pagkabigla. Natukmod ko niya dili tungod sa pagdumot kundili sa kakuyaw. Napaligiran ng kakahuyan ang mga lawa. Gialirongan og kakahoyan kadtong gamayng danaw. Hindi siya dumating para tumulong, isiping napakahirap naman. Wala siya miari aron pagtabang hinunoa paglisodlisod. Iyan ang batas. Mao nay balaod. Tumahimik ka diyan! Hilom diha oy! Dito na ako. Ari na ko. May mga halaman ba itong bahay na ito? May talamanan ba tong balaya? Maliban sa walang bayad na pagbubungkal, makahulugan din ang pag-iingat, paglatag, at pagaayos. Gawas sa walay bayad nga pag-ugmad, mahinungdanon pud nga may pag-atiman, pagpakatap, ug pagpaluyo. Anong gagawin mo kung ikaw ang nasa aking sitwasyon? Mag-unsa ka kon ikaw sa akong sitwasyon? Mahirap ang katanungang iyan. Lisod nang pangutanaha. Palagi akong naghahanap ng perpektong bulwagan. Kanunay kong nangita sa hingpit nga balay-pulong. Hindi kung hindi talaga! Dili ug dili jud! Higit akong nangungulila sa iyo ngayon. Samot pa kong gimingaw nimo ron. Dumaong ang niyebe sa taas at kaakit-akit tingnan ang kanyang mga buhok. Mitugpa ang snow sa taas ug matahom niyang buhok. Paminsan-minsan lang siya pumunta. Talagsa ra man to siya moadto. Tatakbo iyong mga tao. Modagan tong mga tawo. Tatakbo ang tao. Modagan ang tawo. Tatakbo ang mga tao. Modagan ang mga tawo. Tatakbo si Joseph. Modagan si Joseph. Tatakbo sila ni Joseph. Modagan sila si Joseph. Tatakbo sina Joseph at Vincent. Modagan sila si Joseph ug Vincent. Sina Vincent at Joseph ang tatakbo. Sila si Joseph ug Vincent ang modagan. Sina Joseph tatakbo. Sila si Joseph ang modagan. Si Joseph ang tatakbo. Si Joseph ang modagan. Ang tao ang tatakbo. Ang tawo ang modagan. Ang mga tao ang tatakbo. Ang mga tawo ang modagan. Hinalikan siya pagkarinig niya ng balita. Kahilakon siya pagkadungog niya sa balita. Gusto mo ba? Gusto mo ba? Nakakatakot mag-isa. Hadlok kong mag-inusara. Binigay sa akin ng pari ang kanyang bendisyon. Gihatag kanako sa kura ang iyang bendisyon. Hindi siya napakali nang dumating ang kanyang ama. Wala siya mahilunang nia ang iyang amahan. Tatlong taon nang nag-aaral ng Pranses si Tom. Motulo ka tuig nang nagtuon si Tom og Pinaranses. Tatlong taon nang nag-aaral ng Pranses si Tom. Motulo ka tuig nang nagtuon si Tom og French. Pahiram ako ng kutsilyo. Pahulama ra kog kutchilyo. Mapino ang iyong buhok. Pino kaayo kag buhok. Tayong dalawa ang maghahati nitong pera. Kitang duhay magbahin ining kwartaha. Hating gabi na siya bumalik sa bahay. Gabii na kaayo siyang mibalik sa balay. Mabuti pa at pumunta ka na sa kalsada. Maayo pay adto na dayon ka sa dalan. Ang sakit talaga ng aking ngipin. Pupunta talaga ako sa dentista. Kasakit sa akong ngipon. Moadto jud ko sa dentista. Naghanda kami para kay Sam. Naghikay mi para kang Sam. Mahiyain si Tom at hindi siya masyadong nagsasalita. Manggiulawon si Tom ug dili siya kaayo motingog. Burj Khalifa ang pinakamataas na gusali sa buong mundo. Burj Khalifa ang kinatas-ang dakbalay sa tibuok kalibotan. Wala kaming nalalaman. Wala miy nataligam-an. Hindi ito ang mga patakaran ko. Dili ni mga balaod nako. Hindi pa rin ito ang nagbibigay ng solusyon sa problema. Dili gihapon niini ginasolusyunan ang problema. Kilala mo sino sila, diba? Kaila ka kinsa sila, diba? Hinalikan ni Tom si Mary sa tsubibo. Gihalukan ni Tom si Mary sa ferris wheel. Paminsan-minsan lang ako gumawa ng mabuti ngunit wala pa ring silbi. Talagsa lang ko mobuhat og tarong...ug wala ra man pud diay pulos. Paminsan-minsan lang ako gagawa ng tama, mahuhulog lang pala na walang silbi. Panalagsa ra sa akong tibuok nga kinabuhi makahimo ko ug maayo, mahulog pa gyud sa wala'y pulos. Sino ang iyong abogado? Kinsa imong abogado? Nabuhay siyang masaya. Nabuhi siyang malipayon. Binabasa niya iyon. Nagbasa kana siya. Nais kong linangin ang aking pagvivisaya. Buot kong ugmaron ang akong Binisaya. Tumawag ng pulis! Panawag og pulis! Nandiri ako sa'yo! Giluod ko nimo! Hindi ito mura, tama ba? Dili ni barato, no? Ninakawan niya ako ng pera. Gikawatan ko niya'g kwarta. Papalitan ko 'yan. Bayloan ko na. Kakausapin ko si Tom. Akoy makighinabi ni Tom. Magandang umaga rin. Maayong buntag sab. Magandang umaga rin. Maayong buntag pod. Saan ka? Asa ka? Diyaan lang. Diha lang. Diyaan lang. Diha ra. Pupunta ako sa inyong lugar. Moadto ko sa inyong lugar. Pupunta ako sa lugar niyo. Moadto ko sa lugar ninyo. Pupunta ako sa merkado. Moadto ko sa tabu-an. Saan ka galing? Diin ka gikan? Saan ka? Diin ka? Kailan ka dumating? Kanus-a ka niabot? Kailan ka dumating? Kanus-a ka miabot? Mabuti, ikaw? Maayo, ikaw? Mabuti pa rin. Maayo gihapon. Mabuti rin. Maayo pod. Mabuti rin. Maayo sab. Paalam. Babay. Mabuti. Maayo. Maybahay. Tagbalay. Uy, ikaw pala? Uy, ikaw diay. Pasok dito. Dayon ngari. Akyat dito. Saka ngari. Pasok dito. Sulod ngari. Maaari ba akong magpatuloy? Puwedeng modayon? Maaari ba akong pumasok? Puwedeng mosulod? Upo, pakiusap. Lingkod, palihog. Ano ang atin? Unsa may ato? Anong atin? Unsay ato? Umiinom ka ba? Moinom ka ba? Inom tayo. Inom ta. Uuwi pa ako. Mopauli na ko. Madilim na. Ngitngit na. Gabi na. Gabi na. Punta na tayo. Adto na ta. Mauna na ako sayo. Mag-una ko nimo. Magkita na lang tayo ulit. Magkita na lang ta usab. Paulit-ulit na lang. Balik-balik lang. Maraming salamat. Daghang salamat. Salamat masyado. Salamat kaayo. Anong pangalan mo? Unsay ngalan mo? Ilang taon ka na? Pilay edad mo? Taga saan ka? Taga-diin ka? Saan sa Amerika? Diin sa Amerika? Saan sa Amerika? Asa sa Amerika? Saan ka nakatira rito? Diin ka nagpuyo dinhi? Kasal ka na ba? Minyo ka na? Kasal ka na? Minyo na ka? Sino ang iyong mga magulang? Kinsa ang imong mga ginikanan? Buhay pa ba ang iyong mga magulang? Buhi pa ba ang imong mga ginikanan? Ilan ang iyong magkapatid na lalaki at babae? Pila igsoon nimo nga lalaki ug babaye? Ilan ang magkapatid mong lalaki at babae? Pilay igsoon mong lalaki ug babaye? Kapatid mo ba siya? Igsoon mo ba siya? Tatay mo ba siya? Tatay mo ba siya? Nanay mo ba siya? Nanay mo ba siya? Ano ang iyong trabaho? Unsay imong trabaho? Anong trabaho mo? Unsay trabaho nimo? Ako ay nagboluntaryo sa isang korporasyon para sa kapayapaan. Peace Corps Volunteer ako. Ako'y magtratrabaho rito sa loob ng dalawang taon. Magtrabahao ako dinhi sa duha ka tuig. Saglit lang, pwede bang magtanong? Kadyot lang. Puwedeng mangutana? Malapit ba ang simbahan? Duol ba ang simbahan? Anong lugar ito? Unsang lugara 'ni? Anong pangalan ng Unsay ngalan niining karsadaha? Pakiusap akitingin ako sa lugar. Palihog ipakitaa nako ang lugar. Anong sasakyan ko? Unsay sakyan nako? Saan ako sasakay ng jeep? Asa ko mosakay ug dyip? Saan ako bababa? Asa ko manaog? Magkano ang bayad? Pila man ang plete? Ito ba 'yung lugar? Mao ba 'ning lugara? Lumiko sa kaliwa, sa unahan ng may tulay. Liko sa wala, unahan sa taytayan. Lumiko sa kanan, diyaan sa may kanto. Liko sa tuo, diha sa kanto. Malapit sa palengke ang kanilang bahay. Duol sa merkado ang iyang balay. Nasa tapat ng plasa ang simbahan. Naa sa atbang sa plasa ang simbahan. Sa tabi ng munisipyo ang ospital. Sa kilid sa munisipyo ang ospital. Nasa likod ng simbahan ang paaralan. Naa sa likod sa simbahan ang eskuwelahan. Anong gusto mong bilhin, Ma'am? Unsay gusto nimong paliton, ma'am? Ano ang iyong bibilhin, Ma'am? Unsay imong paliton, ma'am? Magkano ito? Tagpila kini? Magkano ito? Tagpila ni? Magkano ang kilo? Tagpila ang kilo? Ang mahal masyado. Kamahal kaayo. Wala na bang tawad? Wala na bay hangyo? Mura lang 'to. Barato na 'ni. Magkano gusto mo? Pilay gusto mo? Magkano gusto mo? Pilay gusto nimo? Piso na lang? Piso na lang? Ibibigay mo ba ang piso? Ikahatag ba nimog piso? Bigyan mo ako ng isang kilo ng patatas. Taga-e ko ug usa ka kilong patatas. Bayad, po. Bayad, o. Sukli mo. Sukli mo. Ano pa. Unsa pa. Mayroon pang iba? Naa pay lain? Mayroon pang iba? Naa pay uban? Sige na. Sige na. Suki. Suki. Tatangap kayo ng tseke? Modawat mo ug tseke? Pwedeng makisali? Puwedeng makapili? Pwedeng sumali? Puwedeng mopili? Patingin ako niyan. Patan-awako ana. Titingnan ko 'yan? Tan-awan ko 'na? Pwedeng sukatin? Puwedeng isukod? Mahigpit at maliit. Hugot-hugot ug gamay. Mahigpit at maliit. Hugot-hugot ug diyutay. Malaki-laki at maliit. Daku-daku ug gamay. Malaki-laki at maliit. Daku-daku ug diyutay. Sakto ito sa akin. Sakto kini nako. Sakto sa akin. Sakto nako. Kukulo ba ito kapag nilalabhan? Mokulo ba ni ug malabhan? Ilang yarda ang kukunin mo ngayon? Pila ka yarda ang kuhaon mo? Pakiusap balutin. Putosa palihog. May plano ang ating grupo na magpulong tayo para sa pagpaplano ng pamilya. May plano ang grupo nato nga magmiting 'ta sa family planning. Gusto namin imbitahin ka upang makapagpahayag tungkol sa pagpaplano ng pamilya. Gusto namon imbitaron ka aron pasultihon bahin sa family planning. Malaki ang aming dangal kung tatangapin mo ang imbitasyon. Dako namong dungog ug dawaton mo ang imbitasyon. Sino ang dadalo sa pagpupulong? Kinsa ang moapil sa miting? May pagpupulong tayo sa Martes. May miting 'ta sa Martes. Mas mabuti kung doon ka. Labing maayo kung tu-a ka. Mag-usap tayo tungkol sa pagpaplano ng pamilya. Mag-estoryahay 'ta bahin sa family planning. Magsisimula ang pagpupulong ng alas otso ng umaga. Magsugod ang miting alas otso sa buntag. Andoon na ang ispiker ng 7:30 ng umaga. Tu-a na ang guest speaker 7:30 sa buntag. Mas mabuti kung doon tayo na tayo agad bago pa dumating ang ispiker. Labing maayo ug tu-a na 'ta una pa moabot ang guest speaker. Makakapunta ka ba? Makaadto ka ba? Magkita lang tayo doon. Magkita na lang 'ta didto. Maghihintay ako sa'yo. Magpaabot ko nimo. May handaan sa bahay ngayong linggo. May hikay sa balay karong Linggo. Gusto kong imbitahin kita. Gusto kong imbitaron ka. Pasamahin ang iyong kapatid na babae. Paubana ang imong igsoon nga babaye. Karamihan sa aming mga kaibigan ay pupunta. Kasagaran/Kadaghanan sa atong mga amigo moadto. Sa ika-10 ng Setyembre, sa ika-lima ng hapon ang handaan. Sa Sept. 10, alas singko sa hapon ang party/hikay. Atin-atin lang 'yan. Inato-ato ra god na. Maghihintay kami sa'yo. Magpaabot 'mi nimo. Pasensiya lang, hindi ako makakapunta dahil marami akong ginagawang trabaho. Pasensya lang, dili ko makaadto kay daghan ko ug trabahoon/buluhaton. Hindi ako makakasigurado sa'yo dahil marami akong ginagawa. Dili ko makasiguro nimo kay daghan ko ug buhaton. Hindi ako makakapunta dahil mayroon akong pagpupulong. Dili ko makaadto kay may miting ko. Sa susunod na lang, susubukan ko sa susunod. Sasunod na lang. Sulayan ko sa sunod. Salamat na lang sa imbitasyon. Salamat na lang sa imbitasyon. Bisitahin niyo kami rito. Magpakita kayo sa amin. Bisitahi mi diri. Pakigkita namo. Malapit na ang una. Hapit una/usa. Samahan, samahan mo ako, pakiusap. Kuyogi/Ubani ko, palihog. Gala/Lalakad tayo. Manuroy/Manlakaw ta. Tara, pupunta tayo. Tana, moadto ta. Magpahinga tayo saglit/ilang sandali lang. Mamahuway ta ug kadiyot/kadali. Pakiusap tulungan mo ako. Palihog tabangi ko. Kahit anong oras. Bisan unsang orasa. Kakain na ba tayo ngayon? Mokaon na ba ta karon? Oo, kanina lang. Oo, kaganiha lang. Kumain tayo. Mangaon ta. Hali na, kumain tayo. Dali, mangaon ta. Handa na ang mesa. Andam na ang lamisa. Handa na ang pagkain. Andam na ang pagkaon. Masarap ang pagkain. Lami ang pagkaon. Kumuha pa pakiusap. Palihog kuha pa. Pakiusap kumuha lang. Palihog kuha lang. Masigla ako. Ganado ko. Wala akong gana. Wala koy gana. Ano ang aming agahan / tanghalian / hapunan? Unsay atong pamahaw/paniudto/panihapon? Tapos na tayo kuman. Tapos na tag kaon. Busog na ako. Busog na 'ko. Tama yan, salamat. Sakto na, salamat. Masarap na pagkain iyon. Maayong pagkaon kadto. Nasaan ang alkalde? Ni-a ba ang meyor? Saan siya pumunta? Hain siya miadto? Magtatagal ba siya? Magdugay kaha siya? Matagal pa ba siya? Dugay pa siya? Anong oras siya babalik? Unsang orasa siya mobalik? Maaari ba akong maghintay / maghintay para sa kanya? Puwede kahang maghulat/maghuwat ko niya? Alam mo ba kung saan siya nakatira? Nahibawo ka ba kung asa siya nag-estar? Kaibigan ko siya at gusto ko siyang makausap. Ako siyang amigo ug gusto ko makig-istorya niya. Mangyaring sabihin na pakisabi na pumunta ako. Palihog ko ug sulti nga mianhi ko /ako. Mangyaring ipaalam sa akin na babalik ako. Palihog ko ug sulti nga mobalik ko. Kailan siya babalik? Kanus-a siya mobalik? Sabihan mo pakiusap na tumawag si. Palihog sultihi nga mitawag si Pakawalan mo ako, okay? Pahuwana ko, puwede? Babalik ka mamaya / ngayong gabi? Mauli ba nimo unyang /karong gabi-i? Mag ingat kayo. Ampingi baya na. Maaari pang hiramin ko ito hanggang gabi? Puwedeng huwamon ko ni hangtud unyang gabi-i? Wala ako niyan. Wala ko ana. Anong oras na? Unsang orasa na? Anong araw na ngayon? Unsang adlawa karon? Lunes ngayon. Lunes karon. Linggo kahapon. Dominggo kahapon. Ano ang petsa ng Biyernes? Unsang petsaha sa Biyernes? Martes bukas Martes ugma. Kailan ang araw mo? Kanus-a ang adlaw nimo? Meryenda na. Ting-meryenda na. Kailan ka sasakay? Kanus-a ka molarga? Kailan ka babalik? Kanus-a ka mobalik? Malamig. Katugnaw. Parang binagyo. Murag bagyuhon. Maraming kahoy na tinamaan ng kidlat. Daghang kahoy nga naigo sa kilat. Maraming tao ang namatay sa lindol. Daghang tawong nangamatay sa linog. Umuulan Nagtaligsik. Malakas ang ulan kahapon. Nag-ulan ug kusog kahapon. Maputik ang kalsada dahil umuula na. Malapok ang karsada kay ting-uwan na. Masyadong mainit kase tag-init na. Alimuot kaayo kay ting-init na. Masyadong mainit sa tag-init. Alimuot kaayo sa ting-init. Napano ka? Naunsa ka? Iba ang nararamdaman ko. Lain ang gibati o paminaw ko. Parang lalagnatin ako. Murag kahilanaton ko. Sumasakit ang lalamunan ko. Sakit ang tutunlan ko. May sakit ako. May sakit ko. Masakit ang aking ngipin. Sakit ang akong ngipon. Masakit ang likod ko/aking likod. Sakit ang likod ko/akong likod. Masakit ang leeg ko. Sakit ang li-og ko. Masakit ang tiyan ko. Sakit ang tiyan ko. Nagtatae ako. Nagkalibang ko. Makati ang aking paa. Katol ang akong tiil. Nilalamig ako. Gitugnaw ko. Sumakit ulo ko. Nalipong ko. Nasusuko ako. Kasukaon ko. May sakit ka ba? May sakit ka ba? Kailan ka pa may sakit? Kanus-aka pa may sakit? May lagnat ka ba? May hilanat ka ba? Masakit ba? Sakit ba? Ano na ang pakiramdam mo ngayon? Unsa na ang paminaw mo karon? Mabuti ba ang iyong pakiramdam? Maayo na ba ang mong pamati? Lagi bang umiiyak ang bata? Nagsige ba ug hilak ang bata? Pakiusap pakiwahak sa bata. Palihog ko ug kupot sa bata. Ipapakita ko. Ipakita nako. Lakihan mo ang iyong bibig. Bukha ang imong baba. I-nganga ang iyong bibig. Nganga ang imong baba. Kailangan ko ang gamot/iniksyon. Kinahanglan ko ang tambal / injection. Inumin mo ang tabletas. Imna ning tabletas. Nguyain. Lamuya. Nguya. Lamya. Lunukin mo na. Tunla na. Inumin ito sa loob ng apat na oras. Tumara ni kada upat ka oras. Maglagay ng kaunti dito araw-araw. Pagbutang ug diyutay niini kada adlaw. Huwag hayaan itong maging marumi. Ayaw pasagdi nga magkahugaw. Huwag hukayin / hukayan. Ayaw ug kawota / kalota. Nauuhaw ako. Na-uhaw ako. Ako'y nauuhaw. Gi-uhaw ko. Ako'y naaantok. Katulgon ko. Ako'y naaantok. Katugon ko. Natamad ako. Gitapul ko. Natatamad ako. Gitamad ko. Bakit matagal ka? Nganong nadugay ka? Ay, sus! Ay, sus! Kasalanan mo. Sala nimo. Dahil sayo. Tungod nimo. Ikaw man gyud. Ikaw man gyud. Huli na. Ulahi na. Huli na. Uwahina. Ang kalat. Ka usik. Masyadong kawawa. Lo-oy kaayo. Nakakahiya. Makauulaw. Nakakahiya! Makauuwaw! Sinabi namin sa iyo Gi-ingnan ta ka. Sinasabi ko pa sayo. Nag-ingon pa ko nimo. Wala kang pakialam. Wa kay labot. Hindi na tama. Dili na mao. Hindi 'yan totoo. Di na tinuod. Walang sira 'yan. Way bale na. Nakakabugnot. Makalagot. Nakasusuklam. Makapungot. Malas Buwisit. Napaka lantad. Bulgar kaayo. Bastos! Bastos! Grabe nakakadiri! Haskang laina! Syempre! Hinuon! Iyan siya. Mao kana. Syempre. Siyempre. Totoo pala? Tinuod di-ay. Salamat Salamat. Walang problema. Way sapayan. Magpaalam ka muna sa mga engkanto. Tabi una. Patawarin mo ako. Pasayloako. Hindi sinasadya. Dili tinuyo. Hindi ko sinasadya. Wala nako tuyo-a. Huwag ka lang magalit. Ayaw lang ug kasuko. Padaanin ako. Paagi-a ko. Wala akong maintindihan. Wa ko kasabot. Teka lang Kadiyot. Madali lang. Kadali lang. Pakiusap ng marahan. Palihog hinaya pagsulti. Mangyaring baguhin. Usba palihog. Una pa. Una pa. Anong sinabi mo? Unsay gisulti mo? Ikaw lamang. Basta ikaw. Kumalma ka lang. Kalma lang. Matamlay. Tapulan. Baliw Buang-buang. Tanga. Tanga. Mayabang. Hambug. Hindi iyan totoo. Dili na tinu-od. Bastos. Bastos. Madumi ang pag-iisip. Hugaw ug huna-huna. Walang hiya! Walay uwaw! Sinungaling! Bakakon! Masyadong matipid. Kuripot! Pasensya na Pasensiya lang. Biyaya ng Diyos. Grasya sa Diyos. Panginoon. Ginoo. Pagpalain ka ng Diyos. Pagbuotsa Diyos. Bahala ka. Bahala na. Paumanhin. Pasensiya. Wala kang magawa. Wa kay mahimo. Sige, magpatuloy ka. Sige, padayon. Sige lang. Sige lang. Kung ano man ngayon. Unsa man karon. Anong susunod? Unsay sunod? Ang ganda ng damit mo. Nindot ang imong sinina. Ang iyong anak ay maganda, malusog. Guapa ang imong anak, himsog kaayo. Ang ganda ng lugar niyo. Nindot ang inyong lugar. Gusto ko dito, malinaw / mapayapa.. Gusto ko dinhi, malinawon / mingaw. Mahusay kang magluto. Maayo ka nga kusinera / kusinero. Mahusay kang magsalita ng Ingles. Maayo ka mosulti ug English. Gusto ko ang iyong ginawa. Ganahon ko niadtong imong gibuhat. Gusto ko yan Gusto ko 'na. Wag nalang. Ayaw na lang. Hayaan mo Pasagdi. Walang kaso / problema. Way kaso/problema. Bahala ka. Ikaw ang bahala . Bakit hindi? Nganong dili? Nagmadali ako. Nagdali ko. Mayroon ba kayong isang barya? May sinsilyo/sinsiyo ka? Yan ba? Ganyan ba? Mao kana?/Ingon ana? Sigurado ka? / Totoo ba? Sigurado ka?/Tinuod ka? Tapos ka na? Tapos ka na? /Human ka na? Hindi pa. Dili pa. Wala/Wala pa. Wala/Wa pa. Kilala / Alam / kilala mo ba siya? Nahibalo/Nahibawo/Nakaila ka niya? Ako 'yan. Ako na. Punta ka rito/Pumunta ka nga rito/Pumunta ka muna. Dali ngari/Dali ra gud/Ngari usa. Sino ang kasama mo? Kinsay kauban/kuyog nimo? Malapit/Malapit na ako/ dito. Du-ol/Dali nako/ngari. Kilala ko siya. Kaila nako siya. Hindi ko matandaan. Wa ko makahinumdom. Nakalimutan ko. Nakalimot ko. Ano ito? Unsa kini? Ano yan? Unsa kana? Ano iyon? Unsa kadto? Kaninong pera ito? Kang kinsang kuwarta na? Baka pa. Basin pa. Marahil Tingali. Akala ko. Abe nako. Sabagay Bisan pa. Sana. Unta. Nakikita mo ba? Kita mo? Sobra sobra na 'yan. Sobra na 'na. Wala ako dun. Dili ko ana. Wala akong oras. Wa koy oras. Huwag Ayaw Huwag kalimutan. Ayaw'g kalimot. Gawin mo nalang. Buhata lang. Gawin mo mag-isa. Buhata sa imong kaugalingon. Gawin mo hangga't makakaya mo. Buhata kutob sa imong mahimo. Itaas itaas / igbaw / ibabaw Sa ibaba Sa ubos. Sa ilalim. Sa silong. tagiliran kiliran Malapit. Duol. Sa loob. Sa sulod. Labas. Gawas. Harap. Atbang. Harapan. Atubangan. Likod. Likod. Malayo sa. Layo sa. Dito Dinhi Diyaan. Diha. Doon. Didto. Sa itaas. Sa taas. Mababa. Ubos. Sa harapan. Atbang. Sa sulok Sa eskina. Ito. Kini. Iyan. Kana. Iyan. Kadto. Sa kaliwa. Sa wala. Lumiko sa kaliwa. Liko sa wala. Pakaliwa. Pawala. Sa kanan/lumiko sa kanan/pakanan. Satu-o/liko sa tu-o/patuo Diretso lang. Diretso lang. Lumipas ang ilang araw. Milabay ang pila ka adlaw. Noong nakaraang ilang araw. Sa miaging pila ka adlaw. Ulit. Utro. Ulit. Usab. Palagi/Paulit-ulit Pirmi/kanunay Sa oras / kadalasan. Sa oras/usahay Sa hindi / hindi pa. Sa dili /di pa Sa nakaraang linggo. Sa miaging semana Noong isang linggo. Niadtong usa ka semana Noong nakaraang linggo. Niadtong milabay nga semana Noong nakaraang taon. Niadtong milabay nga tuig Sino? Kinsa? Kamusta! Kumusta ka! Sinusubukan ko. Ako naningkamot. Ngiti. Pahiyum. Ngumiti ka. Pagpahiyum. Sugod! Sulong! Tumakbo siya. Siya midagan. Yakapin mo ako. Gaksa ko. Nahulog ako. Ako nahulog. Alam ko. Kabalo ko. Talaga? Tinuod? Nanalo kami. Kita midaog. Bakit ako? Nganong ako man? Tawagan mo ako. Tawagi ko. Tawagan mo kami. Tawagi mi. Tawagan niyo kami. Palihug sa pagtawag kanamo. Labas! Gawas! Lumabas ka! Gawas! Alis. Hawa. Umuwi ka. Lakaw sa balay. Tulungan mo ako! Tabangi ko! Tulungan niyo kami. Tabangi kami. Yakapin mo si Tom Gaksa si Tom. Sinubukan ko. Gisulayan nako. Ako rin. Usab kanako. Ipakita sa akin. Ipakita kanako. Ipakita mo sa akin. Ipakita kanako. Ipakita niyo sa akin. Ipakita kanako. Kuhanin mo. Kuhaa. Kuhanin niyo. Kuhaa ninyo. Tumakbo si Tom. Midagan si Tom. Intay. Hulat. Gising! Pagmata! Gumising ka! Pagmata na! Gumising kayo! Pagmata na mo! Natalo kami. Napildi kami. Sinong kumain? Kinsa ang nikaon? Sinong tumakbo. Kinsa ang midagan? Bakit hindi? Nganong dili? Tumatakbo ka. Nagadagan ka. Nanalo ka. Nidaog ka. Tanungin mo sila. Pangutan-a sila. Maging matapang ka. Magmaisugon ka. Tawagin mo si Tom. Tawaga si Tom. Tawagan mo si Tom. Tawagi si Tom. Hanapin si Tom. Pangitaa si Tom. Ayusin mo 'to. Ayusa kini. Ayusin mo ito. Ayusa ni. Ang galing! Maayo kaayo! Hablutin siya. Pagsakmit kaniya. Magpakasaya kayo. Pagmaya mo. Magsaya ka. Pagmaya. Magsaya kayo. Pagmaya kamo. Tulungan mo si Tom. Tabangi si Tom. Gaano kalalim? Unsa ka lalom. Sumang-ayon ako. Miuyon ko. Nanatili ako. Nagpuyo ko. Nagintay ako. Naghulat ko. Nakakatulong. Makatabang. Ang sakit. Kasakit. Halikan mo si Tom. Hagki si Tom. Tara! Tara! Iligtas mo si Tom. Luwasa Tom. Umupo ka. Lingkod. Nanalo sila. Sila midaog. Dumating si Tom. Niabot si Tom. Nahulog si Tom. Nahulog si Tom. Umalis si Tom. Nihawa si Tom. Wala na si Tom. Wala na si Tom. Nagsinungaling si Tom. Namakak si Tom. Nagsisinungaling si Tom. Nagapamakak si Tom. Natalo si Tom. Napildi si Tom. Nagbayad si Tom. Nagbayad si Tom. Lumangoy si Tom. Nilangoy si Tom. Huli ka na. Ulahi na ka. Gamitin ito. Gamita ni. Gamitin mo ito. Gamita ni. Gamitin niyo ito. Gamita ninyo ni. Panoorin ako. Tanawa ko. Panoorin mo ako. Tanawa ko. Panoorin niyo ako. Tanawa ko ninyo. Para saan? Para asa? Sinong nahulog? Kinsa ang nahulog? Sinong lumangoy? Kinsa ang nilangoy? Lumilipad ang mga ibon. Nagalupad ang mga langgam. Pagpalain ka. Panalanginan ka. Huminahon ka. Kalma sa. Kumalma ka. Kalma sa. Hulihin si Tom. Dakpa si Tom. Saluhin mo siya. Sal-a siya. Bumalik ka. Umari ka. Bumalik kayo. Umari kamo. Mawalang-galang na. Tabi. Sundan mo ako. Sundi ko. Sundin mo ako. Sunda ko. Sundan kami. Sunda kami. Sundan mo kami. Sunda kami. Sundan niyo kami. Sunda ninyo kami. Pumasok ka. Sulod. Patawanin mo si Tom. Pakatawa si Tom. Sigurado ako. Sigurado ko. Tumawa ako. Nikatawa ko. Gusto ko. Ganahan ko. Napansin ko. Namatikdan nako. Wag mong pansinin. Ayaw pansina. Mainit ba? Init? Nasunog. Nasunog. Hindi nagtagumpay. Wala molampos. Gumana. Nigana. Malamig. Bugnaw. Ang lamig. Bugnawa. Tumalon ka pababa. Ambak pababa. Subukan natin! Sulayan nato. Umiyak siya. Nihilak siya. Sinubukan niya. Gisulayan niya. Magumpisa ngayon. Sugdi karon. Manatili ka dito. Ikaw magpabilin dinhi. Tigilan iyan. Undangi na. Nahulog sila. Nahulog sila. Umalis sila. Nihawa sila. Nagsinungaling sila. Sila namakak. Umiyak si Tom. Nihilak si Tom. Nagmaneho si Tom. Nagmaneho si Tom. Alam ni Tom. Kabalo si Tom. Nagsalita si Tom. Namulong si Tom. Tumayo si Tom. Nitindog si Tom. Sinubukan ni Tom. Gisulayan ni Tom. Bumoto si Tom. Niboto si Tom. Lumalakad si Tom. Nagalakaw si Tom. Kumaway si Tom. Mikaway si Tom. Pagkatiwalaan mo si Tom. Pagsalig kay Tom. Subukan mo ulit. Sulayi pag-usab. Magintay ka dito. Paghulat diri. Subaybayan mo si Tom. Atngi si Tom. Panoorin mo si Tom. Tanawa si Tom. Sumang-ayon tayo. Uyon kita. Nakalimutan namin. Nalimtan namo. Nag-usap kami. Nagistorya mi. Naghintay kami. Naghulat kami. Anong mayroon? Unsa ang naa? Sinong may pakialam? Kinsa ang naay labot? Sino siya? Kinsa siya? Sinong may alam? Kinsa ang nasayud? Sinong tumayo? Kinsa ang nitindog? Isulat mo ang Tom. Isulat ang Tom. Ikaw magsimula. Ikaw magsugod. Sinubukan mo. Gisulayan nimo. Sumubok ka. Sulayi. Sagutin mo si Tom. Tubaga si Tom. Magtanong-tanong. Pagpangutana. Kumakanta ang mga ibon. Nagakanta ang mga langgam. Magdala ng pagkain. Magdala ug pagkaon. Magdala ka ng pagkain. Pagdala ug pagkaon. Magdala kayo ng pagkain. Pagdala mo ug pagkaon. Magdala ng tulong. Magdala ug tabang. Magdala kayo ng tulong. Pagdala mo ug tabang. Magdala ka ng tulong. Pagdala ug tabang. Magdala ng alak. Magdala ug bino. Magdala ka ng alak. Padala ug bino. Magdala kayo ng alak. Pagdala mo ug bino. Buhatin ito. Alsaha ni. Buhatin mo ito. Alsaha ni. Buhatin niyo ito. Alsaha ninyo ni. Kumain ng mahinahon. Kaon nga kalmado. Sundan si Tom. Sundi si Tom. Sundan siya. Sundi siya. Kalimutan si Tom. Kalimti si Tom. Patawarin mo kami. Pasayloa mi. Patawarin niyo kami. Pasayloa ninyo kami. Umubo siya. Miubo siya. Nagsisinungaling siya. Nagapamakak siya. Matalino siya. Siya manggialamon. Paumanhin. Pasaylo. Nagkasakit ako. Nagkasakit ko. May gusto ako sa iyo. Ganahan ko nimo. Gusto kita. Ganahan ko nimo. Mahal ko si Tom. Gihigugma ko si Tom. Kailangan kita. Kinahanglan tika. Nakita ko yun. Nakita nako kadto. Sumigaw ako. Nisyagit ko. Ninanais kita. Gitinguha nga kita. Matapat ako. Matinud-anon ako. Inaantok ako. Katulgon ko. Wag pansinin si Tom. Ayaw ibaliwala si Tom. Nangyayari. Nagahitabo. Maaga pa. Sayo pa. Mahiya siya. Maulaw siya. Mahangin. Kusog ang hangin. Umusog ka. Sibog. Ngumiti siya. Mipahiyom siya. Amuyin mo ito. Simhuta ni. Atras. Atras. Magsimula dito. Sugdi dinhi. Manatiling alisto. Magpabiling alerto. Manatiling gising. Magtukaw. Umusog ka. Sibog didto. Tumabi ka. Daplin. Gumagana yoon. Nagagana kadto. Bumoto sila. Nibotar sila. Gumagana ito. Nagagana kini. Sumangayon si Tom. Miuyon si Tom. Sumasangayon si Tom. Nagauyon si Tom. Dumighay si Tom. Nidugab si Tom. Tumawag si Tom. Nitawag si Tom. Nangdadaya si Tom. Nagalimbong si Tom. Nagsayaw si Tom. Misayaw si Tom. Umiinom si Tom. Nagainom si Tom. Nagmamaneho si Tom. Nagamaneho si Tom. Tumalon si Tom. Niambak si Tom. Tumingin si Tom. Mitanaw si Tom. Sumunod si Tom. Misunod si Tom. Nagdasal si Tom. Nag-ampo si Tom. Huminga ng malalim si Tom. Niginhawa ug lalom si Tom. Ngumiti si Tom. Mipahiyom si Tom. Humihilik si Tom. Nagahagok si Tom. Nagsalita si Tom. Misulti si Tom. Naghintay si Tom. Naghulat si Tom. Naglakad si Tom. Naglakaw si Tom. Kumindat si Tom. Mikidhat si Tom. Nagtrabaho si Tom. Nagtrabaho si Tom. Panoorin mo 'to. Tanaw niini. Sino siya? Kinsa siya? Sinong nagsalita? Kinsa ang nagastorya? Sinong sumigaw? Kinsa ang nagasinggit? Nasusunog ang kahoy. Nagdilaab nga kahoy. Tumawag ka? Nitawag ka? Galit ka ba? Nasuko ka? Isipin mo ang sarili mo. Hunahunaa sa imong kaugalingon. Lapit. Moduol. Lumapit kayo. Umari kamo. Lumapit ka. Umari ka. Pumasok ka. Sulod. Pasok. Sulod. Pumasok kayo. Sulod kamo. Ulitin mo! Balika kini! Huwag sumigaw. Ayaw ug singgit. Tapusin ito. Humana kini. Sumeryoso ka nga. Pagseryoso pa gud. Sumeryoso ka. Pagseryoso. Nakakalangoy siya. Makalangoy siya. Nagsisinungaling siya. Nagapamakak siya. Mas matangkad ako. Mas taas ko. Nilalamig ako. Ginatugnaw ko. Gusto ko ng mga aso. Ganahan ko ug mga iro. Minahal ko si Tom. Gihigugma ko si Tom. Masyado akong mataba. Tambok kaayo ko. Di maaari! Dili pwede. Nangyari. Nahitabo. Ito ang nagligtas sa akin. Mao kini ang nagluwas kanako. Uminom tayo. Inom ta. Walang pumunta. Walay miadto. Walang nagpunta. Walay bisan unsa miadto. Walang pumunta. Walay miadto. Walang dumating. Walay miabut. Walang namatay. Walay usa nga namatay. Ayos. Sang-ayon ako. Cool. Uyon ko. Pakawalan mo si Tom. Buhii si Tom. Pakawalan mo siya. Buhii siya. Manatili ka sa loob. Pabilin sa sulod. Magpahinga ka. Ikaw kinahanglan nga magpahulay. Nakatulong iyon. Nakatabang kadto. Gumana yoon. Nigana kadto. Ganyan ang buhay! Mao ang kinabuhi. Nasunog sila. Nasunog sila. Tumawag sila. Mitawag sila. Nagsayaw sila. Misayaw sila. Nagsayawan sila. Nagasayaw sila. Sumayaw sila. Nisayaw sila. Nagyakapan sila. Naggakus sila. Isipin muli. Hunahunaa pag-usab. Bago ito. Bago kini. Kumurap si Tom. Nikidhat si Tom. Nagbago si Tom. Nagusab si Tom. Nangdaya si Tom. Nanikas si Tom. Pumalakpak si Tom. Nipalakpak si Tom. Umubo si Tom. Niubo si Tom. Nalunod si Tom. Nalumos si Tom. Nakawala si Tom. Nakagawas si Tom. Nahimatay si Tom. Nakuyapan si Tom. Nawalan ng malay si Tom. Nawadan ug himuot si Tom. Sumimangot si Tom. Ningkusmod si Tom. Tumawa si Tom. Mikatawa si Tom. Nakikinig si Tom. Nagapamati si Tom. Napansin ni Tom. Nakamatikod si Tom. Binayaran ako ni Tom. Gibayaran ko ni Tom. Sumigaw si Tom. Nisiyagit si Tom. Nadulas si Tom. Nahadalin-as si Tom. Bumahing si Tom. Miatsing si Tom. Nagpawis si Tom. Nagasingot si Tom. Nagtuturo si Tom. Nagatudlo si Tom. Nadapa si Tom. Nadagma si Tom. Bagalan mo ang iyong paglakad. Paghinayhinay sa imong paglakaw. Maglakad ka nang mabagal. Paghinay ug lakaw. Naaalala namin. Nahinumdoman namo. Sinong nandaya? Kinsa ang nanlimbong? Sinong nakatakas? Kinsa ang nakaikyas? Sinong nakawala? Kinsa ang nakabuhi? Nandaya ka. Nanlimbong ka. Nahimatay ka. Nakuyapan ka. Nawawala ka ba? Nasaag ba ka? Ayos ka ba? Ayos ba ka? Ayos ka lang ba? Ayos lang ba ka? Kaya mo bang lumangoy? Kaya ba nimo mulangoy? Sulong. Atake. Sumulong ka. Atake. Sumulong kayo. Atake kamo. Halika! Umari ka! Halikayo! Umari kamo! Sang-ayon ka ba? Uyon ba ka? Dahandahang magmaneho. Hinay-hinay sa pagmaneho. Uminom ka. Paginom. Natutulog siya. Nagatulog siya. Masungit siya. Strikta siya. Ang yabang! Pagkamapahitas-on! Ang arogante! Pagkamapahitas-on! Kasal ako. Minyo ko. Nagtatrabaho ako. Nagatrabaho ko. Wala akong pakialam. Wala koy labot. Uminom ako ng gatas. Niinom ko ug gatas. Kakaiba ang pakiramdam ko. Lain ang akong gibati. Niyakap ko si Tom. Gigakus nako si Tom. Hinalikan ko si Tom. Gihalukan nako si Tom. Tumutugtog ako ng piano. Nagatugtog ko ug piano. Naiintindihan ko. Nakasabot ko. Di ako magpapatalo! Dili ko magpapildi. Nakita ko na. Nakita na nako. Ayos ba iyon? Okay ba to? Oras na ng pagtulog. Oras na sa pagtulog. Masyadong malaki. Dako kaayo. Halikan mo ako, Tom. Haluki ko, Tom. Tumutuloy ang buhay. Ang pagpabilin nga buhi. Matangkad si Mary. Taas si Maria. Walang may pakialam. Walay mga kabalaka. Magpakasaya kayo. Paglipay kamo. Pakidalian. Pakidalian. May dumating. Adunay miabut. Magsalita ka nang mahinhin. Pagsulti ug hinayhinay. Tigilan mo nga ang paninigarilyo. Hunong ra gud pagpanigarilyo. Tigilan mo ang iyong paninigarilyo. Hunong na sa imong pagpanigarilyo. Salamat ulit. Salamat pag-usab. Nakawala sila. Nakaikyas sila. Tumawa sila. Sila mikatawa. Sumagot si Tom. Mitubag si Tom. Tumawa si Tom. Mikatawa si Tom. Nakinig si Tom. Naminaw si Tom. Minahal ako ni Tom. Gihigugma ko ni Tom. Mahal ako ni Tom. Gihigugma ko niTom. Sumigaw si Tom. Nisinggit si Tom. Sinungaling si Tom. Bakakon si Tom. Hindi kapanipaniwala! Dili katuohan! Magintay ka sa labas. Paghulat sa gawas. Ano iyan? Unsa na? Sinong nakinig? Kinsa ang naminaw? Lumipas ang mga taon. Milabay ang mga tuig. Mayaman ka. Dato ka. Ikaw ay mayaman. Ikaw kay dato. Mauna ka. Ikaw una. Maaari kang lumangoy. Ikaw mahimo nga mulangoy. Ipinangako mo. Gisaad nimo. Huwag kang magtagal. Ayaw pagdugay. Gumuhit ka ng isang bilog. Pagdibuho og usa ka lingin. Kumain at uminom. Nikaon ug niinom. Sumisibol ang mga bulaklak. Nagaturok ang mga bulak. Hepe ko siya. Boss nako siya. Mukha siyang maputla. Mura siyag luspad. Kailangan niya ng tulong. Kinahanglan niya ug tabang. Tulungan mo ang iyong sarili. Tabangi ang imong kaugalingon. Eh ikaw? Eh ikaw? Kay ganda! Ka maanyag! Napakasarap! Lamian! Bilisan mo, Tom. Pagdali, Tom. Naniniwala ako sayo. Nagatuo ko kanimo. Pinaniniwalaan kita. Nagatuo ko kanimo. Hindi ako makatulog. Dili ko makatulog. Nakita ko nga siya. Nakita jud nako siya. Gusto ko ng mansanas. Ganahan ko ug mansanas. Ginising kita. Gimata tika. Tatawagan kita. Motawag ko kanimo. Dito ako kakain. Dinhi ko mukaon. Kukunin ko sya. Kuhaon nako siya. Ako ang nanay ni Tom. Ako ang inahan ni Tom. Turista ako. Tourist ko. Basta tingnan mo ako. Basta tan-awa ko. Papasukin mo siya. Pasudla siya. Puwede ba akong umuwi na? Mahimo ba ko na muuli na? Kabisaduhin ito. Sag-uloha kini. Walang tumawag. Walay nitawag. Nagiiba ang mga tao. Nagausab ang mga tao. Siya ang tumutulong sa kanya. Siya ang nagatabang kaniya. Simulan ang pagtakbo. Sugdi ang pagdagan. Magsimula kang tumakbo. Sugdi na ug dagan. Simulan ang pagkanta. Sugdi ang pagkanta. Magsimula kang kumanta. Sugdi na ug kanta. Magsimula kang magsulat. Sugdi na ug sulat. Simulan ang pagsusulat. Sugdi ang pagsulat. Kalokohan iyon. Binuang kadto. Puno iyon. Puno kadto. Patay na sila. Sila patay na. Nagyakapan sila. Naggakus sila. Pumalakpak si Tom. Nipalakpak si Tom. Umamin si Tom. Nisulti sa tinood si Tom. Niyakap ako ni Tom. Gigakus ko ni Tom. Naaalala ni Tom. Nahinumduman ni Tom. Kailangan nating siguraduhin. Kinahanglan nato na siguraduhon. Naiintindihan namin. Nasabtan namo. Gusto namin ng kotse. Gusto namo ug sakyanan. Ano yun? Unsa to? Kailan yun? Kanusa to? Kailan ang almusal? Kanusa ang pamahaw? Nasaan ka? Hain ka? Nasaan kayo? Hain kamo? Alin yung saakin? Asa ang akoa? Sino'ng darating? Kinsa ang muabot? Sinong nakakaalala? Kinsa ang nakahinumdom? Sinong nananalo? Kinsa na ang daog? Kanino ito? Kang kinsa kini? Nagsisinungaling ka. Nagapamakak ka. Mukhang bisi ka. Murag bisi ka. Dapat pumunta ka. Kinahanglan nga muadto ka. Malayo ang mararating mo. Halayo ang imong maabtan. Bobo ka! Bogo ka. Bumalik ka dito. Balik dinhi. Bumaba ka dito! Kanaog diri. Uminom ka ng tsa. Inom ug tsa-a. Umalis ang lahat. Mihawa ang tanan. Lahat ay umalis. Ang tanan mihawa. Nagbayad ang lahat. Nagbayad ang tanan. Ang tanan tao mitindog. Ang tanan tao mibarug. Pumila nang dalawang linya. Linyahe ug duha ka linya. Kumain ka na? Nikaon na ka? Naging mayaman siya. Nahimo siyang dato. Mahal niya ang musika. Ginahigugma niya ang musika. Kumanta siya ng kanta. Siya miawit sa awit. Sumuko siya. Siya mitahan. Napakakadiri! Pagkaluod! Gaano iyon kalawak? Unsa kadto ka lapad? Umiinom ako ng kape. Nagainom ko ug kape. Ayaw ko ng mga Lunes. Dili ko ganahan ug mga lunes. Binilisan ko umuwi. Gipaspasan nako ug uli. Gusto ko ang mga kastilyo. Ganahan ko ug mga kastilyo. Gusto ko yung aso. Ganahan ko sa iro. Gusto ko ang mga pagong. Ganahan ko ug mga bao. Mahal ko ang saging. Ginahigugma nako ang saging. Gusto ko ang lasagna. Ganahan ko sa lasagna. Sabi ko'y sarhan ang bunganga mo! Miingon ko siradi na imong baba! Naglakad ako mag-isa. Naglakaw ko nga nag-inusara. Ako ang asawa ni Tom. Asawa ako ni Tom. Kumakain ako ngayon. Nagakaon ko karon. Wala yun. Wala kadto. Iwanan mo ako! Biyai ko! Paki lakasan. Palihug kusgi. Mabilis tumakbo si Lynn. Paspas nga nidagan si Lynn. Maaari ko bang gamitin ito? Mahimo ba ko na mugamit niini? Simple lang ang kalalakihan. Yano lang ang mga lalaki. Walang tumawa. Walay nikatawa. Walang nakikinig. Walay nagapaminaw. Buksan mo ang mata mo. Abrihi ang imuhang mata. Pakiulit nga po? Palihug sa pagusab? Magsayaw ba tayo? Mosayaw ba ta? Maaari ba tayong sumayaw? Mahimo ba kita mosayaw? Dumating siyang mag-isa. Siya naginusara nga niabot. Magaling siyang kumanta. Hawud siya nga mukanta. Simulan ang pagbibilang. Sugdi na ang pagihap. Magsimula ng pagbibilang. Pagasugdan na ang pagihap. Mainit ang tsa. Init ang tsa. Nagtagpo ang mga mata nila. Nagsugat ang ilang mga mata. Nagaway sila. Nagaway sila. Lumapit si Tom. Miduol si Tom. Namagitan si Tom. Nagpatunga si Tom. Naalala ni Tom. Nahinumduman ni Tom. Naiintindihan ni Tom. Nasabtan ni Tom. Nagboluntaryo si Tom. Miboluntaryo si Tom. Hugasan mo ang iyong mukha. Hugasi ang imong nawong. Sumuko kami. Nisurrender mi. Sinong nagreklamo? Kinsa ang nagreklamo? Mukha kang inip. Mura kag gilaay. Wala ka. Wala ka. Libre ba and mga inumin? Libre ba ang mga ilimnun? Tapos na ba tayo? Humana ba kita? Handa ba tayo? Andam ba kita? Handa na ba tayo? Andam na ba kita? Nakakatakot ang pagbabago. Makahahadlok nga kausaban. Bumaba ka. Naog. Ginawa mo ba? Gibuhat ba nimo? Naaalala mo ba? Nahinumduman ba nimo? Huwag maging sakim. Ayaw pagpakahakog. Huwag sobra. Ayaw pasobrae. Inumin ang gatas mo. Inuma ang imong gatas. Alam ng lahat. Ang tanan nahibalo. Sumang-ayon ang lahat. Ang tanan miuyon. Ang bawat tao'y tumingin. Ang tanan tao mitan-aw. Ang bawat tao'y nanalangin. Ang tanan tao nag-ampo. Ang bawat tao'y ngumiti. Ang tanan tao mipahiyom. Ang bawat tao'y naghintay. Ang tanan tao naghulat. Bumalik ka sa loob. Lakaw balik sa sulod. Bagay sayo ang luntian. Bagay sa imuha ang lunhaw. Bumili siya ng sumbrero. Nipalit siya ug kalo. Iniintriga nya ako. Ginaintriga ko niya. Nakatindig siya. Nakatindog siya. Asawa ko siya. Asawa nako siya. Hawakan mo ang kandila. Guniti ang kandila. Anong pakiramdam mo? Unsay imong gibati? Kumusta kayong lahat? Kumusta mong tanan? Paano mo ginawa iyon? Giunsa nimo to pagbuhat? Wala akong masabi. Wala koy masulti. Hindi ako makatigil. Dili ako makahunong. Hindi ako makapaghintay. Dili ko kahulat. Hindi ako sumigaw. Wala ko nisinggit. Mayroon akong takdang-aralin. Naa koy buluhaton. Kailangan kong umalis. Kinahanglan nako muhawa. Hindi pa ako nakakatulog. Wala pa ko nakatulog. Hindi ko pa nasubukan. Wala pa nako nasulayan. Kakatapos ko lang. Mao pay paghuman nako. Alam kong nagsinungaling si Tom. Kabalo ko nga nagapamakak si Tom. Alam kong alam mo. Nasayod ako na nasayod ka. Gusto ko yung asong yun. Gusto nako tung iro na to. Gusto ko itong asong ito. Gusto nako ning iro na ni. Gusto ko yung aso mo. Gusto nako ang imong iro. Nawala ko ang aking telepono. Nawala nako ang akong telepono. Nawala ko ang relo ko. Nawala nako ang akong relo. Mahal ko ang pagtuturo. Gihigugma ko ang pagpanudlo. Mahal kita, Tom. Gihigugma ko ikaw, Tom. Dapat akong matulog. Ako kinahanglan gayud nga matulog. Nakita kong kumurap si Tom. Nakita nako nga nikidhat si Tom. Nakita ko si Tom doon. Nakita nako si Tom didto. May nakita ako. Naa koy nakita. Sa tingin ko OK lang. Sa tanaw nako OK lang. Ibinoto ko si Tom. Giboto nako si Tom. Gusto kong uminom. Gusto nako muinom. Nagulat ako. Natingala ko. Mas gusto kong manatili dito. Mas gusto nako na magpabilin diri. Papayagan ko ito. Sugtan nako ni. Magtatanong-tanong ako sa paligid. Magpangutana ko sa palibot. Tutulungan kita. Tabangan tika. Sasama ako. Mukuyog ko. Susundan kita. Sundan tika. Dayuhan ako. Usa ako ka dumuloong. Nagbibiro lang ako. Nagkomedya lang ko. Kailangan ako dito. Gikinahanglan ko diri. Hindi ako sigurado. Dili ko sigurado. Hindi ako nagmumukmok. Dili ko nagmasulubon. Hindi ako uhaw. Dili ko uhaw. Hindi ako nagtatrabaho. Dili ko nagatrabaho. Hindi ako sumisigaw. Dili ko nagasiyagit. Nananaginip ba si Tom? Nagadamgo ba si Tom. Kontento ba siya? Natagbaw ba siya? Bago ba itong awto? Bago ba kining sakyanan? Maganda ang araw. Matahum ang adlaw. Malaki, di ba? Dako, di ba? Tapusin na natin ito. Humanon na nato ni. Kalimutan na natin. Kalimtan na nato. Hindi matuwid ang buhay. Dili-matarung nga kinabuhi. Malaki ang bahay ko. Dako ang akong balay. Walang sumagot. Walay mitubag. Maupo ka. Lingkod. Isuot mo ang sumbrero mo. Isul-on ang imong kalo. Ang alituntunin ay alituntunin. Ang katuyoan kay katuyoan. Nawala siya. Nawala siya. Matiyaga siyang nagtrabaho. Mapailubon siya nga nagtrabaho. Ayos pa. Ayos pa. Pwedeng mangyari iyon. Pwede nga mahitabo. Mesa iyon. Lamesa kadto. Mesa iyan. Lamesa ka na. Sobra na yan! Igo na kana! Walang asin. Walay asin. Mga ibon ito. Langgam kini. Ginalit nila ako. Sila nakapasuko kanako. Hindi sila tumakbo. Sila wala modalagan. Hindi nila ako pinansin. Sila wala manumbaling kanako. Natalo nanaman sila. Sila napildi sa pag-usab. Natalo ulit sila. Sila napildi sa pag-usab. Sinuwerte sila. Giswerte sila. Nagmamahalan sila. Sila nahigugma sa usag usa. Nawala si Tom. Nawala si Tom. Umiinom ng alak si Tomas. Niinom ug alkoholikong ilimnon si Tomas. Nababalisa si Tom. Wala mahimutang si Tom. Bago dito si Tom. Bago dinhi si Tom. Namamalengke si Tomas. Nagapamalengke si Tomas. Sumuko si Tom. Nitugyan si Tom. Naiintindihan ni Tom. Nasabtan ni Tom. May saging kami. Naa miy saging. May saging tayo. Naa tay saging. Gusto namin ang mga piknik. Gusto namo ang mga piknik. Natagpo namin ang manunulat. Nakita namin ang manunulat. Pinagkanta namin siya. Pinagkanta namin siya. Magkapitbahay kami. Silingan kami. Ano'ng oras na? Unsa nang oras? Anong nanakaw? Unsa ang ginakawat? Sinong tinanong mo? Kinsa ang gipangutana nimo? Sinong sumuko? Kinsa ang nitugyan? Sinong nagboluntaryo? Kinsa ang nagboluntaryo? Palagi kang kumakanta. Kanunay ka nga nagakanta. Parati kang kumakanta. Kanunay ka nga nagakanta. Mukha kang tanga. Sama ka sa usa ka buang-buang. Puwede ang anumang libro. Mamahimo ang bisan unsa nga basahon. Nawawala ba kayong lahat? Nangasaag ba mong tanan? Huminga nang normal. Ginhawa ug normal. Puwede mo bang tawagan siya? Mamahimo ba nimo siyang tawagan? Maghiwa ng patatas. Magad-ad ug patatas. Kilala mo ba siya? Kaila ba ka niya? Nakita mo iyon? Nakita nimo to? Gawin mo ang sinabi ko sa iyo. Buhata ang akong gisulti kaninyo. Itinatanggi mo ba iyon? Ginalimod ba to nimo? Nakatira ka ba rito? Dito ka ba nakatira? Gusto ba ako ni Tom? Gusto ba ko ni Tom? Inumin ang katas na ito. Inuma kini nga duga. Ang lahat ay tumalon. Ang tanan Niambak. Tumalon ang lahat. Niambak ang tanan. Tumatawa ang lahat. Nagakatawa ang tanan. Ngumiti ang lahat. Nagpahiyum ang tanan. Nanatili ang lahat. Nagpabilin ang tanan. Naghintay ang lahat. Ang tanan naghulat. Nakatakas ang lahat. Nakaikyas ang tanan. Ipaliwanag mo ang iyong sarili. Ipasabut ang imong kaugalingon. Bigyan mo ako ng konti. Hatagi ako ug diyutay. Tuloy ka nang wala ako. Palihug dayun nga wala ako. Iabot mo sa akin ang tuwalya ko. Itunol kanako ang akong tuwalya. Ginawa mo ba? Gibuhat ba nimo? Siguro pagod siya. Tingali gikapoy siya. Magkano ito? Tagpila ni? Paano ko malalaman? Unsaon nako pagkabalo? Muntik na akong malunod. Hapit ko malumos. Nakita ko na. Nakita na nako. Gusto ko rin ng keyk. Gusto pud nako ug keyk. Taga-Brasil ako. Taga Brasil ko. Ako ay taga Norway. Ako kay taga Norway. Taga Norway ako. Taga Norway ako. Naniniwala ako sa Diyos. Nagatuo ako sa Diyos. Ayoko nyan. Dili ko ana. Di ko sinadya. Wala nako gituyo. Di ko siya nakita. Wala nako siya nakita. May nararamdaman ako. Naa koy ginabati. Mayroon akong nararamdaman. Naa koy ginabati. Meron akong naisip. Aduna koy nahunahunaan. Gusto ko yung mga aso mo. Ganahan ko sa imong mga iro. Mahal ko ang astronomiya. Ginahigugma nako ang astronomiya. Ginawa ko iyon nang sarili ko. Gibuhat ko kini sa akong kaugalingon. Mahal ko pa rin si Tom. Gihigugma gihapon nako si Tom. Naglalangoy ako araw-araw. Nagalangoy ko adlaw-adlaw. Naiintindihan kita. Makasabot ko kanimo. Babarilin ko siya. Barilon nako siya. Sana meron din ako. Unta naa pud ko. Sasamahan kita. Ubanan tika. Isa akong vegetarian. Usa ako ka vegetarian. Matutulog na ako! Matulog nako. Ipinagmamalaki kita. Garbo ko ikaw. Kailangang labhan. Kinahanglan labhan. Talagang masigla. Tinuod baskog. Iwanan mo ito sa akin. Ibilin kini kanako. Magpalipad tayo ng saranggola. Magpalupad kita ug tabanog. Subukan natin. Sulayan nato. Mag-sushi tayo. Mag-sushi ta. Makikiraan po. Tabi tabi po. Masakit ang aking tiyan. Sakit ang akong tiyan. Natanggal ang kurbata ko. Natanggal ang akong kurbata. Huwag mag-alala. Ayaw kabalaka. Walang nakakaalala. Walay nahinumdom. Walang makakaalam. Walay usa nga masayud. Ayan na naman! Anaa nasad! Tahan na. Tahan na. Lumabas na siya. Nigawas na siya. Dalubhasa siya. Siya usa ka espesyalista. Maaaring hindi siya dumating. Mamahimo nga dili siya muabot. Malimit siyang manigarilyo. Usahay ra siya manigarilyo. Mayroong sumigaw. Adunay misinggit. Patay iyong taong iyon. Patay kadto nga tawo. Makatotohanan iyon. Mura kadto ug tinood. Busog na ang batang lalaki. Busog na ang bata nga laki. Walang laman ang lata. Walay sulod ang lata. Walang duda. Walay duda. Nawala sila. Nawala sila. Lumala ang mga bagay-bagay. Nisamot ang mga butang. Malaki ang isdang ito. Dako kini nga isda. Malaki ang isda. Dako ang isda. Huling dumating si Tom. Ulahi na nga niabot si Tom. Hindi madaling mabigo si Tom. Dili dali mapakyas si Tom. Magugustuhan ako ni Tom. Magustuhan ko ni Tom. Lumiko ka diyan. Liko ka dira. Bagalan mo ang iyong paglalakad. Paghinay-hinay sa imong paglakaw. Nauna tayong dumating. Nauna ta nga niabot. Nagkita kami nung Linggo. Naghimamat kami kaniadtong Domingo. Umupo kami nang pabilog. Milingkod kami nga palingin. Nagmamadali kami. Nagadali kami. Nagmamadali tayo. Nagadali kita. Anong binili mo? Unsay imong gipalit? Anong gusto mo? Unsay imong gusto? Ano ang ginagawa niya? Unsa ang iyang ginabuhat? Ano ba ang "wabi-sabi"? Unsa ang "wabi-sabi"? Anong nakagising sa iyo? Unsa nakamata kanimo? Anong nangyayari? Unsay nahitabo? Anong nais mo? Unsay imong gusto? Saan ako magsisimula? Asa man ko magsugod? Puwede kang pumaroon. Ikaw mahimo moadto. Ang baho mo masyado. Grabe ka kabaho. Dapat matulog ka na. Kinahanglan nga matulog na ka. Ikaw ang may-ari. Ikaw mao ang tag-iya. Bukas ang zipper mo! Abli ang imong zipper. Ang baho ng sapatos mo. Kabaho sa imong sapatos. Di ka ba inaantok? Dili ba ka katulugon? Tumawag ka ng ambulansya. Tawag ug ambulansya. Alam mo ba iyon? Nasayud ba ka? Gusto mo bang pumunta? Gusto ba ka muadto? Huwag mo siyang asahan. Ayaw pagdahom sa iyaha. Tumawa ang lahat. Nikatawa ang tanan. Ang bawat tao'y sumigaw. Ang tanan misinggit. Maghanda ka nang mabilis. Pag-andam sa madali. Sige't magsalita. Sige ug pagsulti. Humingi siya ng pagkain. Nangayo siya ug pagkaon. Hindi siya naninigarilyo. Dili siya nagapanigarilyo. Mahusay siyang bumaril. Maayo siya nga mubaril. Sa malapit lang siya nakatira. Sa duol lang siya nagpuyo. Umupo siya sa kama. Milingkod siya sa ibabaw sa kama. Nag-aaral siya ngayon. Siya nagtuon karon. Ang suwerte mo naman! Ka swerte ba nimo! Suwerte mo naman! Ka swerte ba nimo! Paano ko malalaman? Unsa nga paagi nga ako makabalo? Halos handa na ako. Andam na ko. Hindi ko hinalikan si Tom. Wala nako gihalukan si Tom. Wala akong oras. Ako walay panahon. Masakit ang ulo ko. Sakit ang akong ulo. Nakikinig ako sa musika. Naminaw ko sa musika. Nawalan ako ng hikaw. Nawad-an ako ug ariyos. Nakita ko ang eroplano. Nakita nako ang eroplano. Gusto kong maging mayaman. Gusto nako nga mudato. Buong araw akong wala sa bahay. Tibuok adlaw ko nga wala sa balay. Ginutom ako ng maigi. Ako hingpit gayud nga gigutom. Tinuloy ko ang pagbabasa. Gipadayon nako ang pagbasa. Kukuha ako ng yelo. Mukuha ako ug yelo. Talagang simple. Tinuod nga simple. Pangarap lamang iyon. Pangandoy ra kadto. Panaginip lamang iyon. Damgo ra kadto. Umuulan dito. Nagaulan diri. Maganda ang buhay. Maayo ang kinabuhi. Maganda si Mary. Matahum si Maria. Maari ba kitang makausap? Mahimo ba tika nga maistorya? Puwede ba kitang kausapin? Pwede ba tika nga maistorya? Galit ang aking tiyo. Suko ang akong tiyo. Walang gumalaw. Walay nilihok. Walang kumibo. Walay nitingog. Pakipaliwanag mo nga. Palihug ipasabut ra gud. Dinala niya ang kanyang aklat. Gidala niya ang iyang libro. Dinala niya ang kanyang libro. Gidala niya ang iyang libro. Merong sumagot. Adunay mitubag. Mayroong nagbago. Adunay nausab. Tumayo at maglakad. Tindog ug paglakaw. Ayos lang iyon. Ayos ra kadto. Kakaalis lang ng bus. Mao pay paghawa sa bus. Masarap ang keyk. Lamian ang cake. Nawala na ang pananakit. Nawala na ang pagsakit sakit. Sira ang panulat. Guba ang pluma. Magaling ang presyo. Maayo Kaayo nga presyo. May welga. Adunay welga. Nagustuhan ni Tomas ang saging. Naganahan si Tomas sa saging. Gusto ni Tom magsalita. Gusto ni Tom nga musulti. Subukan mong magmukhang masaya. Sulayi nga nawong ka nga malipayon. Naghihintay tayong lahat. Kita tanan nagahulat. Kay gandang araw! Kanindot nga adlaw. Anong nangyayari? Unsa ang nagahitabo? Ano ang kasiyahan? Unsa ang kalipayon? Anong mangyayari? Unsay mahitabo? Nasaan yung libro? Hain man tong basahon? Nasaan yung aklat? Hain man tong basahon? Maganda ka. Gwapa ka. Ikaw ang tatay ko. Ikaw ang akong amahan. Ikaw ang aking kaibigan. Ikaw mao ang akong higala. Huli ka na. Ulahi na ka. Wala ka. Wala ka. Kadiri ka! Luod ka. Dilaw ang saging. Lunhaw ang saging. Gusto mo ng mansanas? Gusto ka ug mansanas? Gusto mo ng pelikula? Gusto ka ug salida? Wag kang ganyan. Ayaw pag ingana. Lahat ay nagbago. Ang tanan nausab. Lahat ay nagbabago. Ang tanan nagausab. Kumain ka na ba? Nikaon na ba ka? Parang gutom siya. Mura siyag gutom. Mayroon siyang puting ngipin. Siya adunay puti nga ngipon. Dapat galit siya. Kinahanglan nanagdumot siya. Dapat niya akong pasalamatan. Siya kinahanglan nga magpasalamat kanako. Tumigil siyang magdaldal. Siya mihunong ug istorya. Mabuting tao sya. Maayo siya nga tawo. Kamusta ang gabi mo? Kumusta ang imong gabii? Nag-iihaw ako ng isda. Naga-ihaw ko ug isda. Hindi ako guro. Dili ko magtutudlo. Wala akong kotse. Wala koy sakyanan. Wala akong awto. Wala koy awto. Napalakad akong pauwi. Nakalakaw ko pauli. Dapat kong sabihin kay Tom. Kinahanglan gayud nga ako masulti kay Tom. Gusto ko lahat sila. Gusto ko sila sa tanan. Gusto ko ang ilaw ng kandila. Gusto ko ang kahayag sa kandila. Gusto ko ang salamin mo. Ganahan ko sa imong antihos. Maaari akong mamatay bukas. Mamahimo akong mamatay ugma. Namimiss ko na siya. Gimingaw nako niya. Medyo gusto ko siya. Medyo gusto nako siya. Tingin ko darating siya. Tan-aw nako muabot siya. Gusto kong pumunta roon. Gusto nako nga muadto didto. Gusto kong kumanta ka. Gusto nako nga mukanta ka. Tatawagan uli kita. Tawagan tika pagusab. Bumalik na ba siya? Nibalik na ba siya. May asukal ba? Aduna bay asukar? Ito'y maliit na mundo. Kini gagmay nga kalibutan. Umuulan nanaman. Ga-ulan na usab. Umuulan ulit. Ga-ulan na usab. Iwasan ang damo. Likayi ang sagbot. Lakas ang kaalaman. Kalig-on sa kahibalo. Patingin ako. Mahimo ba ako makakita. Puwede na bang magsimulang kumain ako? Mamahimo na na magsugod na kog kaon? Walang nakaintindi. Walay nakasabut. May malalaking mata ang mga kuwago. Adunay dagko nga mata ang ngiw-ngiw. Bumalik agad-agad. Balik dayon. Padalhan mo ako ng postcard. Padali ko ug postcard. Iyak siya ng iyak. Sige lang siya ug hilak. Propesor ko siya. Propesor nako siya. May nangyari. Naay nahitabo. Kumakain ng tinapay ang batang lalaki. Nagakon ug pan ang bata nga lalaki. Lumipad ang uwak. Nilupad ang uwak. Mataas ang alon. Tag-as ang balod. Maliit ang daigdig. Gamay ang kalibutan. Hindi sila takot. Wala sila mahadlok. Aso ni Mary ito. Iro kini ni Maria. Totoo itong kuwento. Tinood kini nga istorya. Hindi ka kayang tulungan ni Tom. Dili ka kayang tabangan ni Tom. Hindi si Tom ang gumawa noon. Dili si Tom ang nagbuhat adto. Nalasing si Tomas. Nahubog si Tomas. Mabaho ang hininga ni Tom. Baho ug gininhawaaan si Tom. Hinalikan ni Tom ang aking kamay. Gihalukan ni Tom ang akong kamot. Gusto ni Tom lumangoy. Gusto ni Tom mulangoy. Natulog kami sa tolda. Natulog kami sa tolda. Di namin papansinin si Tom. Dili namo pansinon si Tom. Kay gandang manika! Pagka anyag nga manika! Ang lakas ng hangin! Kakusog sa hangin. Anong sinasabi mo? Unsa ang imong gina ingon? Kailan ba magsisimula? Kanusa ba magsugod? Saan ka nagsusulat? Asa ka nagasulat? Saan kayo nagsusulat? Asa mo nagasulat? Saan ang dapat nating puntahan? Asa ang dapat nato nga adtuan? Sino sila? Kinsa sila? Bakit ka umiiyak? Nganong naghilak ka? Bakit di ka makakapunta? Nganong dili ka makaadto? Puwede kang mag-aral dito. Pwede ka magtuon dinhi. Maputla ka. Luspad ka. Kailangan mong magpagupit ng buhok. Kinahanglan nimo magpagupit ug buhok. Nahain na ang almusal. Naandam na ang pamahaw. Marunong kang magmaneho ng sasakyan? Kabalo ka magmaneho ug sakyanan? Makakalangoy ka ba? Makalangoy ba ka? Meron kang pangsindi? Naa kay pangsindi? Meron ba kayong mesa? Naa ba moy lamesa? Mag-enjoy sa inyong bakasyon. Mag-enjoy sa inyong bakasyon. Handa na ang lahat. Andam na ang tanan. Minsan, nananalo ang kasamaan. Usahay, madaog ang dautan. Mahalaga ang pamilya. Importante nga pamilya. Madaling mabasag ang bubog. Dali ra mabuak ang bildo. Hindi ka makakaasa sa kanya. Dili ka makasalig sa iyaha. Malakas ang boses niya. Kusog ang tingog niya. Naubos niya ang pera niya. Nahurot niya ang iyang kwarta. Naubusan siya ng pera. Nahutdan siya ug kwarta. Inalis niya ang sombrero niya. Gikuha niya ang iyang kalo. Namula ang mukha niya. Ang iyang nawong namula. Sukli mo. Sukli nimo. Sira-ulo ang mga ideya niya. Buang ang mga ideya niya. Anong pakiramdam mo na? Unsa ang imong gibati? Nagtatalop ako ng mansanas. Ako nga nagapanit ug mansanas. Talagang di ako makalangoy. Dili gayud ako makalangoy. Galing ako sa Olanda. Gikan ako sa Olanda. Hindi ko naiintindihan. Dili ko masabtan. Natutuwa ako sa paglalangoy. Nalingaw ko sa paglangoy. Parang hindi naman kapani-paniwala yan. Kini dili daw katuohan. Gusto ko ang inyong mga salamin. Ganahan ko sa imong mga samin. Gustung-gusto kong naglalaro ng golf. Ganahan kaayo ko magdula ug golf. Kita ko kung paano ka nag-aaral. Nakita nako kung unsa ka magtuon. Ninakaw ko ito kay Tom. Ako kining gikawat kay Tom. Kinausap ko ang mga kaibigan. Ako nakigsulti ngadto sa akong mga higala. Gusto kong kumain ng isteyk. Gusto ko mukaon ug steak. Tatawag ako agad. Motawag ko dayon. Hindi pa ako pagod. Wala pa ko nahago. Hindi ako sigurado. Dili ko sigurado. Nanghiram ako ng sasakyan. Nanghulam ko ug sakyanan. Kababalik ko lang. Mao pay pagbalik nako. Magaling na biyahe iyon. Nindot kadto nga biyahe. Kumulimlim na. Hapit na mugabii. Sulit 'yan. Sulit ka na. Gawin natin itong maikli. Himuon nato ni nga mubo. Bilisan lang natin. Dalian lang nato. Subukan natin to. Sulayan nato kini. Diretso lang ang tingin. Diretso lang ug tan-aw. Puwede bang magdutsa ako? Pwede ko magdutsa. Umaakyat ng mga puno ang mga unggoy. Nagasaka sa kahoy ang mga unggoy. Napakagulo ng aking buhok! Kagubot sa akong buhok. Oras lamang ang magsasabi. Panahon ra ang makasulti. Nagbeyk siya ng keyk. Nagbeyk siya ug keyk. Hindi siya masyadong marunong magluto. Dili kaayo siya kabalo magluto. Tuloy siyang dumaldal. Padayon siya nga naga istorya. Nasa Asya ang Thailand. Naa sa Asya ang Thailand. Nasa Asya ang Siyam. Naa sa Asya ang Siyam. Tumatakbo ang batang lalaki. Nagadagan ang bata nga lalaki. Magaling na tula iyan. Nindot nga tula kana. Uminit ang hangin. Niinit ang hangin. Marumi ang mga daan. Hugaw ang mga dalan. Berde ang mga puno. Green ang mga kahoy. Hindi ito mga salita. Dili kini mga pulong. Hindi nila gusto si Tom. Dili nila gusto si Tom. Nasa kanila yung kabayo. Naa sa ilaha ang mga kabayo. Ito ang anak kong babae. Kini mao ang akong anak nga babaye. Di posible ito. Dili kini posible. Di pa handa si Tomas. Dili pa andam si Tomas. Hindi kami ganun. Dili mi ingon niato. Kaunti na ang oras natin. Gamay na ang oras nato. Anong ginagawa nila? Unsa ang ilang ginabuhat? Anong ibig-sabihin nito? Unsa ang pasabot niini? Ano ang nasa pupitre? Unsa ang naa sa pupitre? Kay gandang mga bulaklak! Ka nindot nga mga bulak. Ano yung ingay na iyon? Unsa kadto nga saba? Anong pinagaalala mo? Unsa imo ginakabalakan? Anong problema mo? Unsa imong problema? Pasaan ka? Asa ka? Saan ka pupunta? Asa ka paingon? Saan iyon nangyari? Diin kini nahitabo? Sino ang titser mo? Kinsa ang imong magtutudlo? Ba't ka sumisigaw? Nganong pagsinggit? Bakit bughaw ang langit? Nganong asul ang langit? Di ka puwedeng lumangoy dito. Dili ka pwede mulangoy dinhi. Alam mo na mahal kita. Nasayud ka nga gihigugma ko ikaw. Mag-aral kang mabuti. Pagtuon pag maayo. Sa puno lumalaki ang mansanas. Sa kahoy nagatubo ang mansanas. Kaya mo ba talagang gawin ito? Kaya ba gyud nimo kini nga buhaton? Meron bang nangyari? Aduna bay nahitabo? Mahilig ka ba sa baseball? Ganahan ba ka ug baseball? Marunong ka bang mag-Ingles? Nahibalo ka ba mag-Iningles? Marunong ba kayong mag-Ingles? Nahibalo ba kamo na mag-Iningles? Meron ka bang gusto? Aduna ba kay gusto? Huwag mong alalahanin. Ayaw kabalaka. Inayos ni tatay ang sasakyan. Giayos ni tatay ang sakyanan. Tumulong ka nang konti, ayos ba? Tabang pud gamay, ayos ba? Tinudla niya ang ibon. Tinudla sa langgam. Masyado siyang maagang dumating. Sayo kaayo siya miabot. Pumunta siya para iligtas ako. Mianhi siya aron iluwas ako. Nagalit siya sa akin. Siya nasuko kanako. Magaling ang mata niya. Maayo kaayo ang iyang mata. Hindi niya sinadyang matamaan ako. Wala niya gituyo nga maigo ako. Magaling siyang magtenis. Hawud siyang magtenis. Parang nagsisinungaling siya. Murag nagapamakak siya. Malakas siyang magsalita. Kusog kaayo siya mag istorya. Pumunta siya sa tindahan. Miadto siya sa tindahan. Mayroon syang puting pusa. Aduna siyay puti nga iring. Gaano kalalim ang lawa? Unsa kalawom ang linaw? Kamusta ang bakasyon mo? Kumusta imong bakasyon? Ayaw kong magpahinga. Dili ko gusto magpahulay. Kailangan kong pumasok sa trabaho. Kinahanglan nako musulod sa trabaho. Gusto ko lang matulog. Gusto lang nako matulog. Kilala ko siyang mabuti. Kaila ko niya pagayo. Nawalan ako ng malay. Nawad-an ko ug pahimuot. Gusto ko ang pritong saging. Ganahan ko sa prito nga saging. Dapat basta umalis na ako. Kinahanglan nga mobiya nako. Kailangan ko pa ng mga kumot. Kinahanglan pa nako ug habol. Isip ko'y naiintindihan ko. Akong hunahuna ako makasabot. Isip ko'y tama ka. Hunahuna ko husto ka. Naglakad akong pataas ng burol. Naglakaw ko pataas sa bungtod. Sana ay ako ay isang ibon. Buot ko unta nga ako usa ka langgam. Ahente ang trabaho ko. Ahente ang akong trabaho. Nagtitinda ang trabaho ko. Pagbaligya ang akong trabaho. Matapat ako. Matinud-anon ako. Hindi ito gumagana. Dili kini nagagana. Maaari ba akong magtanong? Pwede ba ko mangutana? Mahina na ang memorya ko. Luya na ang akong panumdoman. Walang nakipagusap sa akin. Walay nakigsulti kanako. Pakigawa nang mabilis nga. Palihug paspasi sa pagbuhat. Maghintay lang po kayo sandali. Maghulat lang usa mo kadali. Maghintay lang po kayo sandali. Maghulat lang sa usa ka kadali. Mabagal siyang tumakbo. Hinay siya nga midagan. Galit siya sa akin. Nagadumot siya nako. Siya ang pinapangarap kong babae. Siya mao ang akong damgo nga babaye. Walang sabon. Walay sabon. Nasa taas silang lahat. Naa sa taas silang tanan. Ito'y aking bisikleta. Kini ang akong bisikleta. Ito ang pinakamainam na paraan. Kini mao ang labing maayo nga pamaagi. Dapat itong baguhin. Kini kinahanglan nga usabon. Mas marikit ito. Mas maanyag kini. Lasa itong tsaa. Lasa kini nga tsa. Malamig itong dingding. Bugna kining pader. Malamig itong pader. Bugna kining pader. Hindi kumakain ng karne si Tom. Dili nagakaon ug karne si Tom. Nagpriprito ng itlog si Tomas. Nagpriprito ng itlog si Tomas. Nag-iihaw ng karne si Tomas. Nagaihaw ug karne si Tomas. Handa na si Tom para sayo. Andam na si Tom para sa imuha. Nakasuot si Tomas ng sombrero. Nakasuot si Tomas ug kalo. Nagaalala rin si Tom. Nabalaka pagusab si Tom. Manalamin ang ilaw sa tubig. Murag samin sa kahayag ang tubig. Ano'ng binabasa mo? Unsa imong ginabasa? Hindi ka duwag. Dili ka talawan. Malaki ka na. Dako na ka. Huwag kang makialam. Ayaw panghilabot. Humingi ka ng tawad. Pangayo ug pasaylo. Hindi ka makakaalis dito. Dili ka makahawa diri. Malaki ang aso mo. Dako ang imong iro. Meron bang saging? Aduna bay saging? Mayroon bang saging? Aduna bay saging? Magkapareho ba sila? Susama ba sila? Galit ka ba sa akin? Nasuko ka ba kanako? Seryoso ka ba? Seryoso ba ka? Masarap ang saging. Lamian ang saging. Tawagan mo ako sa opisina. Tawagi ko sa opisina. Puwede ko bang buksan ang bintana? Mahimo ba ko nga ablihan ang bintana? Meron kang pangsindi? Aduna kay pangsindi? Kilala mo sya? Kaila ka niya? Meron ka bang kompyuter? Aduna ba kay kompyuter? Huwag kang magtanong ng kahit ano sa akin. Ayaw pangutana ug bisan unsa sa akoa. Wag mo kaming kalimutan! Ayaw ko kalimti. Huwag ninyo akong iwanan! Ayaw ko biya-i! Naghapunan ka na? Nanihapon na ka? Pumarini siya para sunduin ako. Mianhi siya para kuhaon ako. Binigyan niya ako ng halimbawa. Gihatagan ko niya ug ehemplo. Baka totoo ang istorya niya. Tingali tinood ang iyang istorya. Paano ba ako yayaman? Unsaon nako nga mahimong dato? Di ko mahanap ang relo ko. Dili nako makita ang akong relo. Di ko naintindihan ang biro niya. Dili nako masabtan ang iyang komedya. Wala akong nakita. Wala koy nakita. Hindi ko binoto si Tom. Wala nako giboto si Tom. May klase ako bukas. Naa koy klase ugma. Nawala ko ang aking pitaka. Nawala nako ang akong pitaka. Alam kong matalino ka. Nasayud ko nga utukan ka. Gusto kong magtenis. Gusto ko magtenis. Naalala ko ang gabing iyon. Nahinumduman nako to nga kagabhion. Napabahay ako buong araw. Napabahay ako tibuok adlaw. Isip kong di siya paparini. Hunahuna ko nga di siya paparini. Akala ko totoo yun. Nagtuo ko nga tinuod kadto. Mga isang milya ang nilakad ko. Usa ka milya ang akong gilakaw. Gusto kong kumanta. Gusto ko nga mukanta. Walang mawawala sa akin. Walay mawala sa akoa. Nagtataka ako kung sino sila. Natingala ko kung kinsa sila. Di ako takot sa iyo. Dili ko mahadlok sa imo. Hindi ako gawa sa pera. Dili ko hinimo gikan sa salapi. Maaaring umulan ngayong gabi. Mamahimong muulan karong gabii. Malamig kahapon. Bugnaw kagahapon. Paborito kong kanta iyon. Paborito nako nga kanta kadto. Pag-iisipan ko. Hunahunaon nako. Ipagpaliban natin ang hapunan. Dili na nato padayunon ang panihapon. Walang nakakaintindi saakin. Walay nakasabot kanako. Magsindi ka naman ng kandila. Pagpasiga pud ug kandila. Itago mo ang iyong bisikleta. Itago ang imong bisikleta. Naging artista siya. Nahimo siyang aktor. Tumakbo siya pababa ng hagdan. Midagan siya pababa sa hagdanan. Takot siya sa mga aso. Siya nahadlok sa mga iro. Likas siyang mahina. Dili jud siya kusgan. Wala siya sa bahay ngayon. Wala siya sa balay karon. Sori, dapat umalis na ako. Sorry,dapat nibiya na ko. Nagiging palaka ang butete. Mahimo nga baki ang butete. Salamat sa sagot mo. Salamat sa imong tubag. Umiyak ng malakas ang sanggol. Ang bata misinggit sa makusog nga tingog. Bukas ang bukstor. Abli ang bukstor. Bukas ang tindahan ng libro. Abli ang tindahan sa mga libro. Walang anuman. Walay sapayan. Wala silang kotse. Sila walay sakyanan. Biro ito, tama? Joke kini, tama? Husto na ito para sa akin. Tama na kini para sa akoa. Ito ang aking anak-utak. Kini mao ang akong utok bata. Ito ang gusto ko. Kini mao ang gusto ko. Mukhang pagod si Tom. Murag gikapoy si Tom. Di makabasa ng Pranses si Tomas. Dili makabasa ug French si Tomas. Nabigo si Tom. Napakyas si Tom. Mas malaki sa akin si Tom. Mas dako kanako si Tom. Gustong makasigurado ni Tom. Gusto makasiguro ni Tom. Mag-isa bang nagtrabaho si Tom? Mag-inusara bang nagtrabaho si Tom? Nasaan ang banyo? Hain man ang kasilyas? Nasaan ang iba? Hain ang uban? Bakit mo ako pinagsususpetsahan? Nganong imo man kong gina suspetsahan? Bakit naman tayo tutulungan ni Tom? Nganong tabangan man ta ni Tom? Kailangan mong sumipag. Kinahanglan nako magkugi. Galingan mo. Hawda. Nagrekober ka nang mabilis. Dali siya nagrekober. Hindi ka nag-iisa. Wala ka nag inusara. Hinog na ba ang saging na ito? Hinog na ba kini nga saging? Dalhin mo sa akin ang mga magasin. Dad-a kanako ang mga magasin. Puwede ba sa akin ang papel na sako? Pwede ba sa ako ang papel na sako. Puwede ba tayong magsalita nang pribado? Mahimo ba nga kita mosulti sa tago? Puwede mo bang ulitin iyon? Mamahimo mo bang usbon kadto? Dali! Mahuhuli na tayo. Dali! Maulahi na kita. Nabasa mo ba lahat? Nabasa na ba nimo tanan? Naniniwala ka ba sa mga UFO? Nagtuo ba ikaw sa UFO? Naniniwala ka ba sa mga hindi tukoy na lumilipad na bagay? Mosalig ba ikaw sa mga dili sigurado nga nagalupad nga butang? Umiinom ka ba ng berdeng tsa? Nagainom ba ka ug berde nga tsa. Gusto mo nitong kulay? Gusto nimo ni nga kolor? Istorbo ba kung naninigarilyo ako? Istorbo ba kung manigarilyo ako? Nakakapag-Esperanto ka ba? Nakakapag-Esperanto ba ka? Huwag lapitan ang aso. Ayaw pagduol sa iro. Huwag mong sabihin ito sa kung sinuman. Ayaw kini pag-isugilon kang bisan kinsa. Bigyan mo ako ng isa pang pagkakataon. Hatagi ko ug usa pa ka higayon. Bigyan mo rin ako ng gatas. Hatagi pud ko ug gatas. Dumating na ba ang Playt 123? Niabot na ba ang Playt 123? Sinabi mo na ba sa iyong ina? Giingon na ba nimo sa imong inahan? Ayaw niya ng kape. Dili siya ug kape. Naubos niya ang pera niya. Nahurot niya ang iyang kwarta. Tinuloy niyang magbasa ng libro. Gipadayon niya nga magbasa ug libro. Humiga siya sa kama. Mihigda siya sa kama. Iginagalang niya ang kanyang tatay. Ginatahod niya ang iyang amahan. Totoo yata ang istorya niya. Tinood yata ang iyang istorya. Gaanong kataas yang tore? Unsa kahabog ang tore? Gaano kahaba ang tulay? Unsa kataas ang tulay? Nagmamadaling kumain ako ng tanghalian. Ako nagdali mikaon sa akong paniudto. Di ko ginawa para sa iyo. Wala nako ni gibuhat para kanimo. Di ako sang-ayon sa kanya. Dili ko uyon sa iyaha. Ayaw ko ng may asukal. Dili ko gusto nga naay asukar. Napatulog ako nang klase. Napatulog ko sa klase. Meron akong pusa't aso. Ako adunay iring ug iro. Alam ko ang pangalan nilang lahat. Nasayud ako sa ngalan nilang tanan. Gusto ko ang suhang kulay rosas. Gusto ko ang suha nga kolor pink. Pinakagusto ko ang tag-init. Pinakaganahan ko ug tag init. Mahilig akong kumuha ng mga litrato. Mahilig ko magkuha ug litrato. Gumagawa ako ng tanghalian bawat araw. Nagahimo ko ug paniudto adlaw-adlaw. Marami akong naipong pera. Ako adunay daghang natigom nga kwarta. Nakita ko si Tom kanina. Nakita nako si Tom ganiha. Nakipagkamayan ako sa kaniya. Nakipagkamayan ko sa iyaha. Hindi ko uulitin. Dili nako balikon. Hindi ko papayagan ito. Dili nako ni tugutan. Hindi maaari ito. Dili ni pwede. Nagsulat ako ng kanta para sa iyo. misulat ko ang usa ka alawiton alang kanimo. Mamimis ko ang luto mo. Mingawon ko sa imong luto. Sinusubukan kong tandaan. Naningkamot ko sa paghinumdom sa. Nakahanap ako ng isa pang trabaho. Nakakaplag ko ug usa pa ka trabaho. Iminumungkahi ba ni Tom iyon? Gisugyot ba ni Tom kadto? Di ba malinaw na? Dili ba tin-aw na? Di ako magugulat. Dili na ko matingala. Ang bango. Kahumot. Malamig kagabi. Bugnaw gabii. Magsimula na tayo. Magsugod na ta. May sakit ang lola ko. Naay sakit ang akong lola. Wala naman talagang may kasaysayan. Wala ba gayud nga adunay usa ka kasaysayan. Pahingi ng inumin. Panghatag ug ilimnon. Suot niya'y puting sapatos. Nagsul-ob siya ug puti nga sapatos. Tumindig siya sa tabi niya. Siya mitindog tupad kaniya. Dalhin mo ako sa hepe mo. Dad-a ko sa imong boss. Di yata totoo ang balita. Dili yata tinood ang balita. Nakita ang barko. Nakita ang barko. Nakita ang bapor. Nakita ang bapor. Sumisinag ang araw nang maliwanag. Ang adlaw hayag kaayo nga midan-ag. Kumukulong mainit na ang tsa. Nagabukal nga init na ang tsa. Namulok na itong saging. Namulok na kining saging. Kapwa silang naghahangaan. Ang duha pareho nga naghahangaan. Pinigil nila ang musika. Gihunong nila ang musika. Ito'y daang pataas ng burol. Kini dalan nga pataas sa bungtod. Magaling na alak ito. Maayo kini nga bino. Wala si Tomas mapuntahan. Walay maadtoan si Tomas. Kumakain ng saging si Tomas. Nagakon si Tomas ug saging. Nagpapaypay si Tomas ng sarili niya. Nagapaypay si Tomas sa iyang kaugalingon. Sinusubukan ni Tomas ang sapatos. Ginasukod ni Tomas ang sapatos. Gustong malaman ni Tom. Gusto masayud ni Tom. Gusto naming maglaro ng soccer. Gusto namo nga magdula ug soccer. Nakatira kami sa nayon. Nagpuyo kami sa balangay. Hinabol namin ang magnanakaw. Gigukod namo ang mga kawatan. Wala na rin tayong itlog. Wala na usab kitay itlog. Naubusan din tayo ng itlog. Nahutdan sad ta ug itlog. Ano'ng oras ako pupunta? Unsang oras ko muadto? Kailan siya babalik? Kanus-a siya mubalik? Sinong nagtuturo sa iyo ng Pranses? Kinsa nagatudlo kanimo ug French? Kaninong notbuk iyan? Kang kinsa notebook ka na? Kaninong teksbuk ito? Kang kinsa mga libro kini? Kaninong payong ito? Kang kinsa kining payong? Bakit ka bisi ngayon? Nganong busy ka karon? Bakit umiiyak ang beybi? Nganong naghilak ang bata? Gusto niyo po bang umupo? Gusto ba ninyo mulingkod? Gusto mong sumama? Gusto ka mukuyog? Hindi ka makakaasa sa kanya. Dili ka makasalig sa iyaha. Hindi mo yan nasabi sa akin kahit kailan. Wala na nimo naingon sa ako bisan kanusa. Magaling kang mag-ingles. Hawud ka mag-Ingles. Mayroon kang lagnat. Aduna kay hilanat. Hindi mo kailangang magmadali, dagdag niya. Dili nimo kinahanglan nga magdali, dugang pa niya. Takot ka bang mamatay? Mahadlok ka ba nga mamatay? Ako ba ang tinutukoy mo? Ako ba ang buot mo ipasabot? Gumawa ba sila ng sulat? Naghimo ba sila ug sulat? Huwag kang masyadong kumain ng keyk. Ayaw palabi ug kaon sa cake. Huwag mo akong niloloko. Ayaw ko limbongi. May koneksyon ang lahat. Naay koneksyon ang tanan. Konektado ang lahat. Konektado ang tanan. Bigyan mo ako ng isa pang pagkakataon. Hatagi ko ug usa pa ka higayon. Magandang umaga sa inyong lahat. Maayong buntag kaninyong tanan. Di ka pa nagdisisyon? Dili pa ka naghukom? Hindi niya kailangang magtrabaho. Dili niya kinahanglan nga magtrabaho. Hindi na siya galit. Wala na siya nasuko. Tumataba siya. Nagatambok siya. Matangkad siya at guwapo. Taas siya ug guwapo. Palaging malinis ang kuwarto niya. Kanunay nga limpyo ang iyang kwarto. Nakatira sya dito magisa. Nagpuyo siya dinhi nga nag inusara. Mukha siyang doktor. Mura siyag doktor. Pinag-usapan niya ang sarili niya. Siya naghisgot bahin sa iyang kaugalingon. Paano ko ba siya mapipigilan? Unsaon nako siya pagpugong? Paano ka pumupunta sa paaralan? Unsa nga paagi nga kamo moadto sa eskwelahan? Sa tingin ko hindi pa ako handa. Sa tanaw nako dili pa ko andam. May narinig akong ibang tunog. Naa koy nadungog nga lahi nga tingog. Alam kong kyut siya. Ako nasayud nga kyut siya. Dyeli ng ubas ang pinakagusto ko. Dyeli sa ubas ang pinaka gusto nako. Gusto kong mag-aral ng kasaysayan. Gusto nako magtuon ug kasaysayan. Nag-aral ako bago naghapunan. Nagtuon ko bago nanihapon. Palagay ko'y gutom ka. Akong hunahuna gutom ka. Pabalik ako sa isang oras. Pakibalik sa usa ka oras. Nasa iyo na iyon. Naa sa imo na kadto. Medyo pagod ako ngayon. Medyo gikapoy ko karon. Masyado akong antok para magmaneho. Katulugon kaayo ko para magmaneho. Antok na antok ako para magmaneho. Katulugon kaayo ko para magmaneho. Wala bang buwis sa tindahang ito? Walay bay buhis sa kini nga tindahan? Parang hindi umaandar. Murag dili naga larga. Baka magyelo sa susunod na linggo. Basin mag-freeze sa sunod semana. Talaga namang kasalanan mo. Tinuod imong sayop. Nakakatuwang magmasa. Makalingaw magmasa. Iyon ay perpektong numero. Kato perpekto nga numero. Tumalon ka nang pinakamataas na kaya mo. Ambak sa pinakataas nga kaya nimo. Mahahaba ang binti ng kapatid kong babae. Taas ang mga tiil sa akong igsoon nga babaye. Magtalop nang dalawa sa mga saging. Panit sa duha ka saging. Pakibukas ng balutan, nga. Pakibukas sa balutan, nga. Hindi siya masaya lagi. Dili siya kanunay nga malipayon. Sinindihan niya ang ilaw. Gidagkutan niya ang lamparahan. Lumabas siya para maglakad. Nigawas siya para maglakaw. Sori po, puno na kami ngayon. Pasayloa ko, puno na mi karon. Salamat sa pakikinig. Salamat sa pagpaminaw. Pangkaraniwan na iyon. Komon na kadto. Hindi itim ang bulaklak. Dili itom ang bulak. Sa tingin ko sinadya iyon. Hunahuna ko nga gituyo kadto. Sana makapunta ako ng Japan. Unta makaadto ko sa Japan. Sana makapunta ako sa Hapon. Unta makaadto ko sa Japan. Sana nasa pangkat natin siya. Unta naa sa atong grupo siya. Gusto ko ng mapa ng siyudad. Gusto ko og mapa sa siyudad. Babalik ako nang alas 6 y medya. Mubalik ko ug alas 6 traynta. Bubuksan kong kaunti ang bintana. Abrihan nako gamay ang bintana. Wala akong kinatatakutan. Wala koy gikakahadlokan. Nitong mga nakaraang araw, hindi ako mapakali. Kining mga niaging adlaw, dili ko mahimutang. Masaya akong nandito ako. Malipayon ko nga ania ka. Wala kang pakialam doon. Wala kay labot ato. Walang kuwentang pag-iyakan. Walay pulos sa hilnilakay. Magtaksi tayo, ano? Magtaksi ta, di ba? Magpakuha tayo ng litrato. Magpahulagway ta. Maraming batang lalaki ang pumunta sa digmaan. Daghang batan-ong mga lalaki moadto sa gubot. Walang makahanap ng kuweba. Walay makakita sa langub. Wala nang nagtitiwala sa kanya. Wala nay mosalig kaniya. Walang taong makakaalam ng lahat. Walay tao nga makahibalo sa tanan. Walang nakatira sa bahay na ito. Walay nakapuyo niining balaya. Huwag pong magsalita nang napakabilis. Ayaw pagstorya ug paspas. Pakibaba ng radyo. Palihug ug naug sa radyo. Pakigising ako nang alas siyete. Mataha ko inig ala siyete. Sumandal siya sa akin. Siya misandig sa ako. Pilyo ka. Badlungon ka. Responsibilidad mo iyan. Responsibilidad nimo na. Bukas ang kahon at walang laman. Abri ang kahon ug walay sulod. Nasa ilalim ng mesa ang pusa. Naa sa ilalum ang iring. Sinunog ang aso hanggang mamatay ito. Gisunog ang iro hantod sa mamatay kini. Lumagpak na ang mga dahon. Nahulog na ang mga dahon. Nagsasara ang tindahan nang alas onse. Nagasar ang tindahan inig alas onse. Bumalik na ang mga estudyante. Ningbalik na ang mga estudyante. Pinatay ang tubig. Gipalong ang tubig. Walang ulap ngayong araw. Walay panganod karong adlawa. May pag-asa para sa lahat. Adunay paglaum alang sa tanan. Di pa hinog ang mga saging na ito. Dili pa hinog ang mga saging. Pinanuod nila ako sa katahimikan. Nagtan-aw sila kanako sa kahilom. Iniba nitong dalaga ang itsura niya. Giusab niining dalaga ang iyang itsura. Itong libro ay tungkol sa mga bituin. Kini nga libro mahitungod sa mga bituon. Ito'y pisapapeles lamang. Kini pisapapeles lamang. Ito akong kumakain ng saging. Kini ang gakaon sa saging. Di ito matatapos. Dili kini mahuman. Sira itong radyo. Guba ni nga radyo. Lumipat si Tom sa Australya. Nibalhin si Tom sa Australya. Nagbuhos si Tomas ng inumin para sa sarili niya. Gibubo ni Tomas ug ilimnon alang sa iyang kaugalingon. Gusto ni Tomas ng kape. Gusto si Tomas ug kape. Kadalasan, kumakain kami ng isda. Kasagaran, gakaon mi ug isda. Nagwowori kami sa iyong kinabukasan. Nabalaka mi mahitungod sa imong kaugmaon. Oh, ano'ng nangyari sa kanya? Oh, unsa ang nahitabo kaniya? Masarap ang kinain ni Tomas. Lami ang gikaon ni Tomas. Anong lalaruin mo? Unsay imong dulaon? Ano ba ang sinasabi mo? Unsa ang imong giistorya? Ano bang sinasabi mo? Unsa ba imong giistorya? Anong problema mo? Unsay imong problema? Anong paborito mong kulay? Unsay imong paborito nga kolor? Kailan mo binili ang relo? Kanus-a nimo gipalit ang relo? Nasaan ang may botika? Hain man ang botika? Nasaan ang may parmasya? Hain man ang parmasya? Ba't di ka sumama sa akin? Nganong dili ka mouban kanako? Bakit naman hindi sila magiging masaya? Nganong dili sila mahimong malipayon? Masyado kang mareklamo. Sobra ka kareklamador. Dapat sabihin mo na sa akin. Kinahanglan isulti na nimo kanako. Hindi ka nagbago. Wala ka nagbag-o. Nagsinungaling ka sa akin, di ba? Namakak ka kanako, wala ba? Mahuhuli ka na sa eskwela. Maulahi ka sa pageskwela. Kailangan mong mag-almusal. Kinahanglan nimong mamahaw. Itigil mo na ang paninigarilyo. Ihunong na imong pagpanigarilyo. Puwede bang samahan kita? "Bakit hindi?" Mahimo ba ko mouban kaninyo? "Nganong dili?" May asong biglang dumamba sa akin. Adunay iro nga kalit dumamba kanako. Ipinagbibili ninyo ba ang pupitreng lampara dito? Ginabaligya ba ninyo ang pupitreng nga lampara dinhi? Sumunod ka sa akin sa silid. Sunod kanako diri sa akong kiliran. Wala pang limang taong gulang si Cookie. Wala pa sa lima ka tuig ang panuigon si Cookie. Sinundan mo ba ang plano mo? Misunod ba ka sa imong plano? Marikit ba ang wik-end mo? Malipayon ba ang katapusan sa imong semana? Ipinagbibili ninyo ba ang pupitreng lampara dito? Ginabaligya ba ninyo ang pupitreng nga lampara dinhi? Gusto ninyong kumain ng anuman? Gusto ba ninyo mukaon ug bisan unsa? Huwag kang maglakad nang sarili pagka madilim na. Ayaw paglakaw nga nag inusa ra kung ngitngit na. Gusto ng lahat ang kaligayahan. Ang tanan gusto ang kalipay. Ang Pranses ay nagdebelop sa Latin. Ang Pranses ang pagpalambo sa Latin. Makulit siyang magtanong sa akin. Samukan siya sa pagpangutana kanako. Hindi siya nakarating kahapon. Wala siya miabot kagahapon. Nakatira siya nang sarili sa gubat. Siya nagpuyo nga nag inusa ra sa lasang. Nagkunwari siyang doktor. Nagpakaaron-ingnon siya nga doktor. Nagkunwari siyang natutulog. Nagpakaaron-ingnon siya nga natulog. Inilagay niya ang kahon sa mesa. Gibutang niya ang kahon sa ibabaw sa lamesa. Talagang marunong siyang magluto. Tinuod nga kahibalo siya magluto. Pinag-usapan niya ang sakit niya. Siya naghisgot bahin sa iyang sakit. Binato niya yung aso ng bato. Gibato niya ang mga iro. Sinabi niya sa akin ang istorya ng buhay niya. GiIngon niya sa ako ang istorya sa iyang kinabuhi. Nagsasalita siya nang naglalakad siya. Siya namulong samtang siya galakaw. Ito'y malaking mapa ng Alemanya. Kini usa ka dako nga mapa sa Alemanya. Are'y malaking mapa ng Alemanya. Kini usa ka dako nga mapa sa Alemanya. Mahaba ang buhok niya noong lumipas na taon. Taas ang iyang buhok niadtong milabay nga tuig. Hawakan ang bola nang parehong kamay. Guniti ang bola sa duha ka kamot. Bakit ka niya binabaan ng telepono? Nganong ganaugan ka niya ug telepono? Paano mo nakilala siya? Sa unsa nga paagi nimo siya nailhan? Paano ka natuto ng Esperanto? Unsa nga paagi nga makakat-on ka ug Esperanto? Paano mo gusto ang kape mo? Sa unsang paagi gusto nimo buhaton imong kape? Gaano mo sya katagal na gusto? Unsa ka dugay nna nimo siya gusto? Binili ko ito nang sampung dolyar. Gipalit ko kini sa napulo ka mga dolyares. Hindi ko kabisado siya. Wala ko kaila sa iya. Wala akong naiintindihan. Wala koy nasabtan. Nakatulog ako nang nagbabasa. Nakatulog ka samtang gabasa. Namamalengke ako bawat umaga. Nagapamalengke ko sa matag buntag. Mayroon akong maiingay na mga kapitbahay. Ako adunay saba nga silingan. Wala akong kaalam-alam. Ako wala mahibalo sa bisan unsa. Talagang gusto ko itong mga kuwento. Gusto gayud nako ni nga mga istorya. Nagdutsa ako bago mag-almusal. Nagdutsa ko usa mamahaw. Karaniwang nasa kama na ako nang alas nuwebe. Kasagaran naa higdaanan na ko ug alas nwuwebe na. Gusto kong gawin mo agad. Gusto nako nga buhaton dayon nimo ni. Pinanganak ako sa Kyoto noong 1980. Natawo ko sa Kyoto kaniadtong 1980. Magsisimula ako pagdating niya. Magsugod na ko sa iyang pag-abot. Magtatalop ako ng dalandan para sa 'yo. Panitan nako and lemosito alang kaninyo. Ang balita ko nagkasakit ka raw. Nabalitaan nako nga nagkaasakit daw ka. Masipag na estudyante ba siya? Kugihan ba siya nga estudyante? Talagang aksaya ng panahon iyon. Tinuod nga usik-usik ra to sa panahon. Mas madali iyon kaysa sa aking akala. Mas dali kini ??kay sa akong gihunahuna. Umulan buong araw kahapon. Niulan sa tibuok adlaw kagahapon. Napakahangin kahapon. Hangin kaayo kagahapon. Matuto ka mula sa pagkakamali ng iba. Pagkat-on gikan sa sayop sa uban. Magsimula tayo sa ika-10 leksiyon. Magsugod ta sa ika-10 nga leksyon. Isang napkin, nga? Usa ka tisyu, palihog? Ang aking ina ay isa ring guro. Ang akong inahan usa ka magtutudlo. Malaki ang pamilya ng tiyo ko. Dako ang pamilya sa akong uyoan. Walang naniwala sa akin nung una. Walay unagtuo kanako sa una. Isang tasang tsa, nga. Usa ka tasa sa tsa, palihog. Pakipinturahan ang pintong puti. Pakipinturahan ug puti ang pultahan. Kaunting tsa, nga. Gamay ra nga tsa, palihog. Magsuot po kayo ng tsinelas. Palihug magsul-ob tug sinelas. Di nagawa ang Roma sa isang araw. Wala nabuhat sa Roma sa usa ka adlaw. Ang pagbenta ng mga kotse ang aking negosyo. Ang pagbaligya sa sakyanan ang akong negosyo. Wala siyang pensil. Wala siyay lapis. Tinangka niyang mamalengke. Misulay siya sa pag pagpamalengke. Magaling siya sa Pranses. Maayo sa Pranses. Nanginginig siya sa takot. Mikurog siya sa kahadlok. Manganganak siya sa July. Manganak siya sa Hulyo. Sa July siya manganganak. Sa Hulyo siya manganak May tumatawag ng tulong. Adunay gatawag ug tabang. Salamat sa iyong paliwanag. Salamat alang sa imong katin-awan. Natutulog ang pusa sa mesa. Natulog ang iring sa lamesa. Nagsisimula pa lang ang party. Magsugod pa lang parti. Sinira ng ulan ang piknik namin. Giguba sa ang ulan ang among piknik. Maagang umalis ang barko. Sayo nga nilarga ang barko. Malapit ang estasyon ng tren. Duol ang estasyon sa tren. Talagang mahal ang biyahe. Tinuod nga mahal ang biyahe. Hindi pa magaling ang sugat. Dili pa ayo sa mga samad. May limang lapis dito. Adunay lima ka mga lapis dinhi. Mayroong limang lapis dito. Adunay lima ka mga lapis dinhi. Mukhang may mali. Murag adunay sayop. Walang nakaupo rito. Biyaan dinhi. Nagpuyat silang leyt nang nagdadaldalan. Nagbilar sila ug dugay sa pag istorya. Pinili ni Tomas na tumira sa Boston. Gipili ni Tomas nga magpuyo sa Boston. Inasahan na ni Tom na mangyayari ito. Naglaum na si Tom nga kini mahitabo. Walang trabaho si Tomas ngayon. Walay trabaho si Tomas karon. Pinasalamatan ako ni Tom para sa regalo. Gipasalamatan ko ni Tom alang sa regalo. Hindi ako gusto ng mga magulang ni Tom. Dili ko gusto sa ginikanan ni Tom. Sino ang nauna sa inyo? Kinsa ang nauna sa inyo? Aling pangkat ang nakalalamang? Kinsa nga grupo ang mas labaw? Kanino mo gustong magsalita? Kang kinsa nimo buot makigsulti? Sinong sumulat ng libro? Kinsa ang misulat sa basahon? Sino may gusto ng sorbetes? Kinsa gusto ug sorbetes? Bakit mo sinasabi yan sa akin? Nganong moingon kamo nga kanako? Bakit siya umuwi nang maaga? Nganong miuli siya ug sayo? Gusto niyo po bang umupo? Gusto ba ninyo molingkod? Isulat mo ang pangalan at address mo. Isulat ang imong ngalan ug puloy-anan. Maaasahan mo si Tom. Makasaligan nimo si Tom. Bumalik ka bago mag ika-10. Balik ka bago moabot ang alas 10. Makikita mo ang kaibahan. Makit-an nimo ang kalainan. Magkamukha ang lahat niyong bulaklak. Magkaparehas ang tanan ninyong mga bulak. Handa na ba kayo para sa biyahe? Ikaw ba andam alang sa biyahe? Dadalhin mo ba ang kamera mo? Dalhon ba nimo ang kamera nimo? Ayoko ng itlog. Dili ko gusto ug itlog. Puwede mo bang sabihin sa akin kung ano ito? Makahimo ka ba sa pagsulti kanako kon unsa kini? Marunong bang magmaneho ng kotse ang kapatid mong lalaki? Kabalo ba sa magmaneho ug sakyanan imong igsoon nga lalaki? Ipagdrowing mo ako ng bituwin na may pitong dulo. Idibuho ko nimo ug bitoon na adunay pito ka tumoy. Ang bawat indibidwal ay iba. Ang matag indibidwal kay nagka lain-lain. Mahilig sa alak ang mga European. Gusto ug bino ang mga taga Europa. Pangingisda ang libangang paborito ko. Pagpangisda ang akong paborito nga kalingawan. Nakakain ka na ba ng hilaw na isda? Nakakaon na ba ka ug hilaw nga isda? Nakakain ka na ba ng hilaw na mga isda? Nakakaon na ba ka ug hilaw na nga mga isda? Napakinig mo na ba siyang kumanta? Nakadungog na ba ka sa iyang pag-kanta? Eksperto siya sa astronomiya. Eksperto siya sa astronomiya. Gusto niyang magtenis. Gusto niya nga magtenis. Labas at loob niyang alam ang New York. Nasayud siya sa gawas ug sa sulod sa New York. Tumira siyang mag-isa sa gubat. Siya nagpuyo nga nag-inusara sa kakahoyan. Binanggit niya ang pangalan mo sa akin. Iya kang ginganlan kanako. Sarili lang nya iniisip nya. Iyang kaugalingon ra ang iyan gihunahuna. Kumuha siya ng libro sa aklatan. Nikuha siya ug libro ngadto sa librarya. Pinalabas niya ang isang pirasong tsok. Gigawas niya ang usa ka piraso sa tsok. Nakakapagbasa siya ng aklat. Makabasa siya ug libro. Nasugatan siya sa labanan. Nasamdan siya sa gubot. Sumulat siya ng libro tungkol sa porselana. Misulat siya ug libro mahitungod sa porselana. Mas maputi pa ang kanyang balat sa niyebe. Masputi oa iyang pamanit kay sa niyebe. May halagang makita ang bagong pelikula niya. Adunay importante nga makita sa iyang bag-ong pelikula. Madalas siyang pinapagalitan ng asawa niya. Kasagaran ginakasab-an siya sa iyang bana. Paano kayo nagkakilala? Sa unsa nga paagi mo nagkaila? Ilang bulaklak ang binili mo? Pila ka bulak ang gipalit nimo? Gaano pa katagal? Unsa ka dugay? Naparinig ko rin ang kahawig na kuwento. Nadunggan sad nako ang susama nga istorya. Binilhan ko ang kapatid kong babae ng bagong sumbrero. Gipalitan nako ang akong igsoon nga babae ug bagong kalo. Wala akong paki-alam kung gaano ka katanda. Wala koy labot kung unsa ka katigulang. Wala akong paki-alam kung gaano kayo katanda. Wala koy labot kung unsa mo katigulang. Sinundan ko siya sa kaniyang kuwarto. Gisundan nako siya sa iyang kuwarto. Tumanaw ako sa dagat nang ilang oras. Mitan-aw ko sa dagat sa pila ka oras. Alas sais ako gumising nitong umaga. Alas sais ko nagmata ganinang buntag. Magaling ang pandama kong pang-amoy. Maayo akong pagbati sa akong pang simhot. May akses ako sa kanyang laybrari. Aduna koy akses sa iyang librarya. Buong puso kitang minamahal. Tibuok kasingkasing tika nga gihigugma. Nag-order ako ng pizza sa telepono. Nag-order ko ug pizza gamit ang telepono. Nilagyan ko ng gatas ang kape ko. Gibutangan nako ug gatas ang akong kape. Madalang akong makinig sa radyo. Panagsa ra ko maminaw sa radyo. Nakita ko 'yong taong pumasok sa silid. Nakaplagan nako tong tawo nga misulod sa klasehana. Sabi kong umalis siya sa silid. Miingon ko na mopahawa siya sa klasehan. Gusto kong malaman ni Tom ang katotohanan. Gusto ko nga masayud si Tom sa kamatuoran. Nag-isa ako sa silid ng klase. Ako nag inusa ra klasehanan. Gusto kong mag-atend ng parti. Gusto ko mutambong sa parti. Hindi pa ako tapos sa iyo. Wala pa ko nahuman kanimo. Sori, pero di ako puwedeng magtagal. Pasayloa ko, apan di kp pwede magdugay. Kung ako ikaw, hindi ko iyon papansinin. Og ako kanimo, dili ko to tagdon. Sa tingin ko, tama siya. Sa tan-aw nako, tama siya. May buhay ba sa labas na espasyo? Aduna bay kinabuhi sa gawas nga luna? Lahat ito'y sa guni-guni mo. Kining tanan mao ang sa hunahuna nimo. Uulan panigurado. Moulan sigurado ko. Siguradong uulan. Sigurado ko nga moulan. Pinatingin ni Maria sa akin ang sulat. Gipatan-aw ni Maria sa ako ang sulat. Mukhang talagang bata ang titser namin. Kini tan-awon tinuod nga batan-on nga magtutudlo namo. Maglakad kaya tayo sa estasyon? Magalakaw kaha ta sa estasyon? May bulaklak siya sa kamay niya. Adunay siyay bulak sa iyang kamot. Nakita niya ang isang matangkad na lalaki kahapon. Nakita niya ang usa ka tangkad nga lalaki kagahapon. Nagsusulat sya sa kanya linggo linggo. Gasulat siya kaniya matag semana. Turuan mo akong maglaro. Tudloi ko sa pagdula. Masyadong matigas ang yelo para mabiyak. Sobra kagahi ang yelo para mabuak. May sulatan sa kuwartong ito. Adunay sulatanan sa kini nga kuwarto. May bahay sa burol. Adunay usa ka balay sa sa bungtod. Mayroong malaking supermarket. Adunay usa ka dako nga palengke. Pinag-uusapan nila ang musika. Sila makig-istorya mahitungod sa musika. Binigyan ang bawat isa ng pasalubong. Gihatagan ang matag usa ug gasa. Ito ang pinakamainam na paraan. Kini mao ang labing maayo nga paagi. Bago ang mga libro ng estudyanteng ito. Bag-o ang mga libro niining estudyante. Bago ang mga aklat ng estudyanteng ito. Bag-o ang mga libro niining estudyante. Bago ang mga aklat ng mag-aaral na ito. Bag-o ang mga libro niining estudyante. Bago ang mga libro ng mag-aaral na ito. Bag-o ang mga libro niining estudyante. Hindi alam ni Tom kung nasaan iyon. Wala kahibalo si Tom kung asa to. Di matandaan ni Tomas ang pangalan ko. Tomas dili mahinumdom sa akong ngalan. Nakinig ng mabuti sa akin si Tom. Namati pag-ayo kanako si Tom. Si Tom ang bida sa palabas. Si Tom mao ang bituon sa pasundayag Kailangan ka namin dito ngayon din. Kinahanglan ka namo dinhi karon. Ano ang kabisera ng Haiti? Unsa ang kaulohan sa Haiti? Anong gusto mong inumin? Unsa ang imong gustong inumon? Anong paborito mong pabango? Unsa ang imong paborito nga pahumot? Anong paborito mong podcast? Unsa ang inyong paborito nga podcast? Sinong gusto ng mainit na tsokolate? Kinsa gusto og init nga tsokolate? Bakit takot ang mga tao sa iyo? Nganong ang mga tawo mahadlok kanimo? Babagsak kaya siya sa pagsusulit? Mapakyas kaha xa sa pasulit? Ipagbibili mo ba sa akin ang awto mo? Ibaligya ba nimo kanako ang imong sakyanan? Ayos ba ang nayn oklak? Ayos ba ang nayn oklak? Ayos ba ang alas nuwebe? Ayos ba ang alas nuwebe? Gusto mo ba ng isang tasang gatas? Gusto ka sa usa ka copa sa gatas? Hindi ka na bata. Dili ka na bata. Hindi mo pwedeng pitasin ang mga bulaklak. Dili nimo mahimong putulon ang mga bulak. Dapat huwag kang lumabas sa gabi. Kinahanglan dili ka mogawas sa gabii. Pagupit ka na ng buhok. Magpaputol naka og buhok. Dapat dumating ka nang mas maaga. Kinahanglan nga moabot ka sa sayo pa. Labis nang husto ang ginawa mo. Malisud ingon sa gibuhat mo. Isang aso ang nasagasaan ng trak. Usa ka iro ang naligsan sa usa ka trak. Sarhan mo ang pinto pag-alis mo. Isirado ang mga pultahan sa diha nga kamo mobiya. Dapat ko bang ulitin? Angay ba nakong usabon? Nagsasalita ka ba ng Pranses araw-araw? Naga-estorya ba ka ug katsila adlaw-adlaw? Huwag mo kaming tawagan. Kami ang tatawag sa'yo. Ayaw pagtawag kanamo. Kami motawag kaninyo. Huwag mo kalimutang ikandado ang pinto. Ayaw kalimot kandadohan ang pultahan. Nakabiyahe ka na bang palipad? Nakabiyahe na ba nga palupad? Ang isip niya'y bayani siya. Ang hunahuna niya nga siya mao ang bayani. Binigyan niya ang bawat isa ng lapis. Siya mihatag sa matag usa og lapis. Nakatira siya sa kabila ng daan. Siya nakapuyo sa pikas nga dalan. Gusto niyang napuntang teatro. Ganahan siya sa naadtoan niya nga teatro. Nagasawa siya ng napakagandang babae. Siya naminyo sa usa ka maanyag nga babaye. Nanatili siya sa bahay ng tiyahin niya. Siya nagpabilin sa balay sa iyang iyaan. Dinala niya ang kanyang bisikleta sa tindahan. Iyang gidala ang iyang bisikleta ngadto sa tindahan. Nakatanaw siya sa labas ng bintana. Siya mitan-aw gawas sa bintana. Handa na siyang harapin ang kapalaran niya. Siya andam sa pag-atubang sa iyang kapalaran. May binulong siya sa kanya. Adunay gihunghong siya kaniya. Papatayin siya ng amo niya. Siya patayunon sa iyang amo. Sinulat niya itong nobela noong beynte siya. Siya misulat niini nga nobela sa ikakawhaan kaniya. Sa kabila ng ilog ang bahay niya. Tabok sa suba ang balay niya. Sinamahan ko siya sa biyahe. Ako giubanan siya sa biyahe. Isip ko'y mag-aabrod ako. akong hunahuna nga ako mugawas sa nasod Pinasara ko kay Tomas ang pinto. Akong gipasirado kay Tomas ang pultahan. Nakahuli ako ng tatlong isda kahapon. Ako nakadakop og tulo ka isda kagahapon. Hindi ko makuha ang sinabi niya. Wala ko kasabot sa iyang gisulti Hindi ko sinabing tutulungan kita. Wala ko miingon nga tabangan ka nako Ginagawa ko ang takdang-aralin pagkauwi mula sa eskwelahan. Buhaton ko sa mga buluhaton human sa pagbalik gikan sa eskwelahan. Hindi ko alam kung magkano 'to. Ako wala masayud kon pila ang kantidad ato. Ayoko bumagsak sa aking mga pagsusulit. Dili ko gusto mapakyas sa pasulit. Binigyan ko ang kapatid ko ng diksiyunaryo. Akong gihatag sa akong igsoon nga babaye ang usa ka diksiyonaryo. Magaling ang marka ko sa Ingles. Maayo nga marka nako sa Iningles. Gumising akong maaga sa umaga. Sayo ko nga mibangon sa buntag. Wala akong maiidagdag doon. wala koy laing madungag Sana'y hindi kita naaabala. Manghinaut ko nga wala tika mabalda. Di ko lang talaga alam kung ano sasabihin. Ako wala gayud masayud unsay isulti. Mas gusto ko ang siyensiyang piksiyon. Ganahan ko sa siyensyang piksyon Natagpo ko ang kaibigan ko sa kalye. Nakatagbo nako ang akong higala sa dalan. Nagtanim ako ng rosas sa hardin. Gitanom ko ang usa ka rosas tanaman. Nilagay ko ang pera sa kaha de yero. Gibutang ko ang salapi sa kaha. Ayaw ko talagang umalis ka. dili ako gusto nga mobiya ka. Isip ko'y maiintindihan niya ito. akong hunahuna siya makasabot niini. Tingin ko nanganganib ang buhay niya. Tan aw nako peligro ang iyang kinabuhi. Gusto kong magsimula ulit tayo. gusto ko nga magsugod pag-usab. Gusto ko sanang pumunta sa concert. gusto ko unta nga moadto sa konsyerto. Naghintay ako nang matagal. Naghulat ako sa usa ka hataas nga panahon. Pumasok ako sa loob para uminom ng kape. miadto ko sa sulod aron muinom og kape. Maglalabing-pitong taon na ako nang kasunod na linggo. Napulo'g pito katuig na ako sa mosunod nga semana. Sana mas matangkad ako nang kaunti. Unta mas taas-taas ko gamay Hindi ko alam kung ano'ng nangyayari. wala ako mahibalo kon unsa ang nahitabo. Nakakatuwa ang mag-ingles. Nakahimuot ang mag-ingles Malapit nang mag-hapunan. Hapit na ang panihapon. Tanghali na, kaya patayin mo ang telebisyon. Udto na, maong palungon na nimo ang telebisyon. Tingnan mo ako pag kinakausap kita! Ikaw tan-aw kanako kon nakigsulti ko kanimo! Hanapin mo sa diksiyunaryo. Pangitaa ang kini sa diksyonaryo. Mahina siya sa sipnayan. Siya sipnayan maluya. Pakiabot ng mapa ng kalye, nga? Pakiabot sa mapa sa dalan, palihug? Puwede ko bang irekomenda ang ibang otel? Mahimo ba nako irekomend sa laing abtanan? Ang kapayapaan lamang ang makakaligtas ng daigdig. Lamang maluwas sa kalinaw sa kalibutan. Pumunta ka lang kapag gusto mo. Ikaw moadto kon kanus a mo gusto Pakialis nga nitong mga pinggan. Pakihipus sa mga bandehado Di siya sumipot nga. Wala xa nagpakita Tinuyo niya ang kanyang mukha sa tuwalya. Gipauga niya ang iyang nawong sa tualya. Gumawa siya ng kape para sa lahat kami. Siya naghimo og kape alang kanato sa tanan. Gumawa siya ng kape para sa lahat tayo. gihimo niya ang kape alang sa tanan kanato. Nakita niya ang tiyuhin niya sa tindahan. Iyang nakita tindahan sa iyang uyoan. Nag-aaral siya ng Ingles araw-araw. Siya nagtuon og Iningles matag adlaw. Tumira siyang mag-isa sa bahay kubo. Siya nagpuyo nga nag-inusara sa usa ka gamay nga payag. Ang pangyayaring iyon ang nagpasikat sa kanya. Ang maong panghitabo ang nagpasikat sa iyaha Di na umiiyak ang beybi. Wala na mihilak ang bata Magulo ang kuwarto ng mga bata. Kayamukat ang kwarto sa mga bata Napabagsak ang pamahalaan. Napatumba ang gobyerno Ginagamit pa ang lumang orasan. Gigamit sa daan nga orasan. Papuntang Finland ang barko. Paadto ug nasud sa Finland ang sakayan. May baso sa mesa. Adunay baso sa lamesa Wala nang iba pang paliwanag. Walay lain nga mga katin-awan. Nag-aalmusal sila ngayon. Namahaw sila karon Nagulat sila sa balita. Sila natingala sa balita. Gawa sa plastik ang silya. Binuhat sa plastic ang lingkuranan. Gawa sa plastik ang upuan. Binuhat sa plastik nga lingkoranan. Hindi masarap ang prutas na ito. Dili lamian nga bunga. Talagang malamig nitong umaga. Tinuod bugnaw sa buntag. Sa kagitlaan ko, buhay siya. Sa akong kakurat, buhi siya. Muntik nang natabig ni Tomas ang kape niya. Hapit mawakli ni Tomas ang iyang kape. Walang anak sina Tomas at Maria. Walay mga anak si Tomas ug si Maria. Talaga namang mareklamo si Tom. Sa pagkatinuod, querulous Tom. May gustong itanong si Tomas kay Maria. Gusto nga mangutana Tomas kang Maria. Nagtago si Tomas sa ilalim ng kama. Nagtago si Tomas sa ilalum sa higdaanan. Pinasalamatan ni Tom si Mary para sa kanyang tulong. Gipasalamatan ni Tom si Maria oar sa iyang tabang. Paiyak na si Tomas. Pahilak na si Tomas. Bumalik si Tomas sa kanyang bayang sinilangan. Mibalik si Tomas ngadto sa iyang yutang natawhan. Bumalik si Tom sa bayan niyang sinilangan. Mibalik si Tomas ngadto sa iyang yutang natawhan. Hindi na uso ang pantalong velvet. Dili uso ang karsones nga velvet. Gusto naming lumangoy sa karagatan. Gusto namo mulangoy diha sa dagat. Anong tawag ng mga kaibigan mo sa iyo? Unsa ang tawag sa mga higala nimo sa kanimo? Ano'ng klaseng trabaho ang papasukan mo? Unsa nga klase nga trabaho ang imong sudlan? Nasaan po ang banyo? Asa ba ang sa banyo? Saan ka nanuod ng telebisyon? Asa mo nagtan-aw ug telebisyon? Sinong magsasalita ngayong gabi? Kinsa ang magsulti niining gabhiona? Ba't di mo mas maagang sinabi? Nganong wala nimo giingon sa sayo pa? Bakit gusto mong maging nars? Nganong buot nimo nga mamahimong usa ka nars? Bakit ka liban kahapon? Nganong wala ka kagahapon? Siguradong makaaasa ka sa kanya. Sigurado nga masaligan nimo siya. Kumain ka ng anumang gusto mo. Kaon sa bisan unsa nga imong gusto. Gusto mo talagang kumain. Gusto gayud nimo magkaon. Gawin mo na iyan agad. Buhata na na dayon. Dapat maglakad ka lang papunta doon. Kinahanglan nga maglakaw lang ka padulong digto. Tinitingala ka ng lahat. Ginahangad ka sa tanan. Dapat malaman ng magulang mo iyon. Kinahanglan nga masayud ang imong ginikanan ato. May asong sumunod sa akin sa paaralan. Adunay iro nga gasunod kanako sa eskwelahan. Isa pang bote ng alak, po. Isa pa ka botelya sa vino, palihog. Pakibigay ho ang susi sa akin, nga? Pakihatag kanako ang susi, palihog. Sumama ka sa amin kung gusto mo. Uban kanamo og gust ka. Gawa sa kahoy ang bahay ni Kuki. Gama sa kahoy ang balay ni Kuki. Sa umpisa, babasahin ko ito. Sa una, akong gibasa kini. Hindi na niya matiis. Dili na siya maka-antos. Nawala sya na parang bula. Nawala siya sama sa usa ka bula. Patay na siya nang sampung taon na. Patay na siya napulo na ka tuig ang nilabay. Para siyang selebriti. Mura siya ug artista. Pinakatangkad siya sa klase niya. Pinakatangkad siya sa klase nila. Naghagis siya ng bato sa lawa. Iyang gilabay ang usa ka bato ngadto sa linaw. Nilitratuhan niya ang koala. Gikuhaan niya ug hulagway ang koala. Alam niyang hindi siya mananalo. Nasayud siya nga siya dili makadaog. Panatiko siya ng siyensiyang piksiyon. Panatikosiya sa sayntipikong piksiyon. Ang hiling niya ay maging manggagamot. Ang iyan hangyo kay mamahimo siyang doktor. Pupunta ako sa America sa pamamagitan ng eroplano. Ako moadto sa Amerika pinaagi sa eroplano. Nagpapasalamat ako para sa bakasyon. Mapasalamaton ako alang sa mga bakasyon. Talagang interesado ako sa Pranses. Ako tuod nga intersado sa Pranses. Tinanong ko siya tungkol sa bagong libro niya. Gipangutana nako kaniya mahitungod sa iyang bag-ong libro. Hindi ko alam na malakas pala siya uminom. Wala ako mahibalo nga siya kusog moinum. Ayaw kong mamis ang eroplano. Dili ko gusto nga mamis sa eroplano. Di ko gustong basahin itong libro. Dili nako gusto basahon ni nga libro. Hindi ako nagsusuot ng sapatos sa loob ng bahay ko. Dili ko gasul-ob ug sapatos sa sulod balay. Hindi ako nagsusuot ng sapatos sa loob ng aking bahay. Dili ko gasul-ob ug sapatos sa sulod balay. Pakiramdam kong may mali. Paminaw nako nga adunay sayop. Binigyan ko ng diksyunaryo ang aking lalaking kapatid. Gihatagan nako ug diksiyunaro ang akong igsoon nga lalake. May diksiyunaryo ako sa kamay ko. Aduna koy diksiyunaryo sa kamot nako. Wala akong oras na sulatan siya. Wala koy oras nga sulatan siya. Dapat sumagot ako sa sulat na ito. Kinahanglan nga motubag sa kini nga sulat. Gusto ko ang salamin mo. Ganahan ko sa imong mga salamin. Ako mismo ay hindi pa nakakakita ng UFO. Wala pa gayud nakakita ug UFO. Kailangan kong ipaayos ang oboe ko. Kinahanglan nako ipa-ayos akong oboe. Nakita ko 'yong taong pumasok sa silid. Nakaplagan nako nga misulod tong tawo nga sa kuwarto. Inimbitahan niya akong mag-hapunan. Giimbitahan ko niya na manihapon. Sana mabili ko ang gitarang iyan. Unta mapalit nako kanang gitaraha. Sinulatan ko siya araw-araw. Ako misulat kaniya sa adlaw-adlaw. Pasensya na, wala akong panukli. Pasaylu-a, wala ko pangkambyo. Pabalik-balik ang ulan. Nagbalik-balik ang ulan. Aksaya iyon ng oras at pera. Usik-usik to panahon ug salapi. Umiinit na nang umiinit. Nagapainit na ug taman. Magpakuha tayo ng litrato. Magpakuha ta ug hulagway. Interesado si Maria sa politika. Si Maria interesado sa politika. Paggigitara ang hilig ko. Paggigitara ang akong gusto. Nagluluto ng almusal ang nanay ko. Galuto ug pamahaw ang akong inahan. Walang mali sa ating dalawa. Walay sayop sa duha kanato. Wala man lang natira para tumulong sa paglilinis. Wala man lay nahibilin aron sa pagtabang sa paglimpyo. Walang maniniwala sa tsismis na iyon. Walay motuo sa kato nga tsismis. Hindi lahat ay nagtatagumpay sa buhay. Dili tanan makalampos sa kinabuhi. Malapit ang aming paaralan sa istasyon. Duol ang among eskwelahan sa estasyon. Hindi siya mahilig magtakong. Dili siya hilig magtakong. Natupad na niya ang layunin niya. Natuman na iyang mga katuyoan. Talagang takot siya sa mga ahas. Tuod hadlok siya sa mga bitin. Mahigpit niyang hinawakan ang kamay ko. Hugot nga gigunitan. niya akong kamot. Bihira siyang lumabas kapag Linggo. Panagsa ra siya mugawas og Dominggo. Pinalaki siya ng kanyang tiyahin. Gipadako siya sa iyang iyaan. Umiyak yung bata nang ilang oras. Nihilak tong bata sa pipila ka oras. Halos imposibleng gawin 'yan. Hapit imposible na mabuhat na. Napapagod na ang mga bata. Gikapoy na ang mga anak. Lumabas ang palaka sa tubig. Ninggawas ang baki diha sa tubig. Tumigil ang musika nang saglit. Mihunong ang musika kadiyot. Maraming otel sa dawntawn. Daghan ang hotel sa dawntawn. May Picasso sa dingding. Adunay Picasso sa bongbong. May litrato sa dingding. Adunay hulagway sa bongbong. May oras para sa lahat. Adunay oras alang sa tanan. Walang kuwenta siyang kausapin. Walay pulos ang pagpakigsulti kaniya. Malayo pa. Layo pa. Pabor sila sa plano mo. Pabor sila sa plano. Sabi nila'y buhay pa siya. Ingon nila nga siya buhi pa. Kasya ang limampung tao sa bus. Sakto ang kalim-an ka tawo sa bus. Dobleng ibig-sabihin itong salita. Doble ang ginapasabot sa kini nga pulong. Dumating si Tomas nang kalahating oras na maaga. Miabot si Tomas sa katunga sa usa ka oras nga sayo. Di makontrol ni Tomas ang mga anak niya. Dili makontrol ni Tomas ang iyang mga anak. Di masyadong marunong magpranses si Tomas. Dili kaayo kabalo magpranses Thomas. Nakalimutan ni Tom ang numero ni Mary. Nakalimot si Tom sa numero ni Maria. Halos hindi natatalo sa Tom sa chess. Hapit dili mapildi si Tom sa chess. Dayuhan si Tomas sa bayang ito. Langyaw si Tomas langyaw sa kini nga siyudad. Pinadala dito si Tom para pumalit. Gipadala dinhi si Tom aron mopuli. Waiter, pakisingil kami nang hiwa-hiwalay. Silbidor, pakisingil mi nga lain-lain. Sumali kami sa usapan. Ning-apil mi sa panag-istoryahanay. Nagsusuot kami ng uniporme sa aming paaralan. Nagsul-ob mi sa uniporme sa among eskwelahan. Nagpuntang bundok kami para mag-iski. Kami miadto sa sa mga bukid sa-ski. Kailangan nating protektahan ang ating mga sarili. Kinahanglan na protektahan ang atong kaugalingon. Kalilinis lang namin ng mga kubeta. Bag-o ra mi nahuman ug pagpanglimpyo sa mga kasilyas. Anong klaseng libro ang kailangan mo? Unsa nga klase nga libro ang kinahanglan nimo? Anong kinalaman nito kay Tom? Unsa kini sa pagbuhat sa uban Tom? Kailan tayo kakain? Kanus-a kita muka-on? Gutom na ako! Gigutom na ko! Bulok ang amoy nitong pagkain. Dunot ang baho sa iyang pagkaon. Inunahan nila ang aming sasakyan. Giunhan nila ang among sakyanan. Maasim ang mga ubas na ito. Aslom kini nga ubas. Tinawanan nila ang ideya ko. Gikatawan nila ang akong ideya. Natakot sila sa iyo. Nahadlok sila sa imo. Magsasang-ayon sila roon. Mouyon sila didto. Napakakapal ng librong ito. Baga kaayo na basahon. Ito'y marikit na bayan. Kini maanyag nga lungsod. Namatay na yung mga bulaklak. Namatay na kadtong mga bulak. Ang pakiramdam ni Tomas ay bago siyang tao. Ang paminaw ni Tomas kay bago siyang tao. Lumabas si Tomas ng taksi. Nigawas si Tomas sa taksi. Alam ni Tom kung anong kailangan mo. Nahibalo si Tom kon unsay imong kinahanglan. Umupo si Tom at naghintay. Milingkod si Tom ug naghulat. Sinubukan niyang makipag-ugnayan kay Mary. Misulay siya sa pagkontak kay Maria. Lingon ka dito. Lingi dinhi. Nais nating lahat ang kapayapaan. Kita tanan gusto sa kalinaw. Nais naming lahat ang kapayapaan. Gusto namong tanan ug kalinaw. Naghapunan kami sa tiyo ko. Nanihapon mi sa tiyo nako. Bisi ka ba kahapon? Busy ba ka gahapon? Anong gusto mong sabihin? Unsay imong gusto isulti? Ano ang iyong pangalan? Unsa ang imong pangalan? Saan puwedeng mamili ng libro? Diin pwede mamalit ug basahon? Alin dito ang sayo? Asa dinhi ang imuha? Sino ang hinihintay mo? Kinsa ba ang imong ginahulat? Sinong nakatira sa bahay na iyon? Kinsa ang nagpuyo sa kadto nga balay? Bakit mo ako pinasasalamatan? Nganong imo man kong ginapasalamatan? Ba't bumili ka ng bulaklak? Nganong nipalit man ka ug bulak? Ba't nagsisinungaling ang tao? Nganong mamakak ang mga tawo ? Pwede mo ba akong tulungan? Pwede ko nimo tabangan? Di na kayo mga bata. Nga dili mga anak. Nahulog mo ang lapis mo. Nahulog nimo ang imong pluma. Talagang seksi ang mga binti mo. Tinuod nga sexy ang imong mga batiis. Nakalimutan mong patayin ang ilaw. Nalimot ka sa pagpatay sa mga suga. Dapat magtiyaga ka. Kinahanglan nga maningkamot ka. Talagang mabait kayong dalawa. Tinood nga buotan kamong duha. Basong tubig, nga. Baso nga tubig. Magdala ka ng isang balde ng mansanas. Pagdala ug usa ka balde nga mansanas. Tawagan mo ako bago ka umalis. Tawagi ko una ka mulakaw. Marunong ka bang magbilang sa Italian? Kabalo ba ka muihap sa Italyano? Pwede mo ba akong tulungan? Pwede ko nimo tabangan? Pumili ka sa alinmang bolpen na ito. Pili sa bisan asa nga bolpen dinhi. Pumarini ka at magkita tayo bukas. Umari kamo ug magkita ta ugma. Nasaktan ko ba ikaw? Napasakitan ba tika? Huwag kang masyadong kumain ng keyk. Ayaw kaayo palabi ug kaon sa cake. May pangsulat ka? Naa kay pangsulat? Huwag kang magmadaling magpakasal. Ayaw pagdali sa pagminyo. Alam ng bawat tao ang aming mga pangalan. Ang tanan nahibalo sa atong ngalan. Kumain siya ng tinapay na may mantikilya. Nikaon siya sa pan nga adunay mantikilya. Hindi niya sinadyang matamaan ako. Wala niya gituyo nga maigo ko. Ngumiti siyang malapad sa amin. Ningisi siya ug dako sa amoa. May suot siyang sunglasses. Aduna siyay gisul-ob nga sunglasses. Gusto niya ang siyensiyang piksiyon. Siya ganahan sa siyensiyang piksiyon. Tiningnan niya ako sa mukha. Siya mitan-aw kanako diha sa nawong. Mahal niya ang siyensiyang piksiyon. Ginahigugma niya ang siyensiyang piksiyon. Sinenyasan niya silang tumigil. Gisinyasan niya sila nga muhunong. Sinabi niya sa akin kung saan mamalengke. Giingon niya sa akoa kung asa mamalengke. Gusto niya tayong makita ulit. Gusto niya nga makita kita pag-usab. Hanggang sa tuhod ang isnow. Hangtud sa tuhod ang isnow. Noon ay sampung taong gulang lang siya. Kaniadto kay pulo ka tuig lang siya. Talagang bisi siya buong araw. Busy gayud siya tibuok adlaw. Babalik siya bukas. Mubalik siya ugma. Maputlang asul na kurbata ang sinuot niya. Luspad nga asul nga kurbata ang gisuot niya. Tulungan mo akong buhatin ang paketeng ito. Tabangi ko ug alsa ani nga pakete. Paano mo binuksan ang kahon? Giunsa nimo pagabli ang box. Paano mo nabuksan ang kahon? Giunsa nimo naablihan ang box? Paano ang lasa ng sopas? Unsaon ang lasa sa sopas? Gaano katagal ang stopover? Unsa ka dugay ang stopover? Ilang sirwelas ang nandiyan? Pila ka sirwelas ang naa diha? Ang gutom ang pinakamagaling na salsa. Kagutom mao ang labing maayo nga salsahan. Inaamin kong tama siya. Ginaangkon nako nga tama siya. Ayokong humiga. Dili ko muhigda. May narinig akong tumutuktok. Naa koy nadungog nga nagatuktok. Nag-alay ako ng pagkain para sa kanya. Ako mihalad sa usa ka halad-nga alang kaniya. Nagbasa ako ng aklat kagabi. akong gibasa ang usa ka basahon sa miaging gabii. Kagabi, nagbasa ako ng aklat. Sa miaging gabii, ako sa pagbasa sa mga libro. Nakita ko siyang naglinis ng kuwarto. nakita ko siya nga paglimpyo sa lawak. Nagbubus akong paeskuwela. Nagbubus ako paeskuwela. Isip kong magaling na ideya. akong hunahuna maayo nga ideya. Naghintay ako ng sampung minuto. Naghulat ako nga napulo ka minutos. Naglakad ako papunta sa parke. naglakaw ako sa parke. Pupunta ako sa meeting. ako moadto sa mga miting. Bakit kaya niya ginawa iyon? Ngano kaya niya gibuhat kadto? Maliligo na ako. Maligo na ako. Iniisip ko lamang ikaw. Gihunahuna ko lamang ikaw. Wala na akong maisip. Wala na koy mahunahunaan. Dalawang beses na akong nakapunta sa Kyoto. Kaduha ka higayon nako nga nakaadto sa Kyoto. Ganito ba kainit araw-araw? Ing ani ba kainit adlaw-adlaw? Sipi iyon na galing sa libro. Tudling nga gikan sa basahon. Alas 6 na. Alas 6 na. Umasa tayong aandar siya. Magdahum kita nga muandar siya. Bahala na siya. Bahala na siya. Puwede bang akin na itong magasin? Mahimo ba nga ako na kining magasin? Laging tumatahol ang aso ko. Kanunay nga nagapaghot ang akong iro. Walang pipigil sa atin. Walay mupugong kanato. Isa sa atin ang dapat gagawa nito. Usa kanato kinahanglan mubuhat niini. Baka matulungan ka ni Tom. Basin matangan ka ni Tom. Namamatay ang halaman nang walang tubig. Mamatay ang tanum nga walay tubig. Pakilakasan nga ang pagsasalita. Palihug kusgi ang pag istorya. Magaling tagalangoy ang pating. Maayo kaayo nga tagalangoy ang iho. Hindi niya kailangang magtrabaho. Dili niya kinahanglan nga magtrabaho. Nagsusuklay siya ng kaniyang buhok. Nagasudlay siya sa iyahang buhok. Binasa niya ang isang tula sa kanya. Iyang gibasa ang usa ka tula sa iya. Mas maganda ang pagkanta niya kaysa sa kanya. Mas nindot ang pagkanta niya kaysa sa iyaha. Pinakita niya sa kanya ang larawan. Gipakita niya sa iyaha ang hulagway. Bigla siyang tumahimik. Nikalit siya ug hilom. Dinala niya siya sa lawa. Ug iyang gidala siya ngadto sa linaw. Bumaba siya ng hagdan. Mikanaog siya sa hagdan. Sarhan mo ang pinto sa likod mo. Isarado ang pultahan sa imong likod. Natutunaw ang asukal sa tubig. Matunaw ang asukar sa tubig. Kumuha ka lang. Kuha lang. Nagpapatong-patong ang mga bayarin. Nagpatong-patong ang mga bayrunon. Gawa sa kahoy ang pupitre. Gibuhat gikan sa kahoy ang pupitre. Talagang makapal ang gubat. Tinuod nga baga ang kakahuyan. Natutunaw ang ayskrim. Nagkahilis ayskrim. Sarado na ang museo. Sirado na ang museyo. Di akin ang mga ito. Dili ni akoa. Di sila pumalakpak para sa atin. Wala sila nipalakpak para sa atoa. Di sila pumalakpak para sa amin. Wala sila nipalakpak para sa amoa. Ginawa nila ang tama. Ilang gibuhat ang matarung. Ako ang sinisi nila. Ako ang gibasol nila. Umalis sila para magpiknik. Nibiya sila haron magpiknik. Magkasama silang nagbakasyon. Uban sila nga nagbakasyon. Tungkol sa mga bituwin itong libro. Mahitungod sa mga bituon ang kani nga basahon. Tungkol sa mga estrelya itong libro. Mahitungod sa mga estrelya kini nga basahon. Tungkol sa mga tala itong aklat. Mahitungod sa mga bituon ang kani nga basahon. Tungkol sa mga bituin itong aklat. Mahitungod sa mga bituon ang kani nga basahon. Itong libro'y tungkol sa mga bituin. Kini nga libro mahitungod sa mga bituon. Talagang mahusay ang sine. Tinuod nga maayo ang sine. Ginawa ni Tomas ang sinabi sa kanya. Gibuhat ni Tomas ang giingon sa iyaha. Nakatulog si Tom sa klase. Nakatulog si Tom sa klase. Sinulyapan ni Tom ang relo niya. Gitan-aw kadali ni Tomg ang iyang relo. Papunta sa bangko si Tomas. Padulong sa bangko si Tomas. Nanonood ng balita si Tom. Nagatanaw ug balita si Tom. Nagsinungaling si Tom tungkol sa kanyang grado. Namakak si Tom mahitungod sa iyang grado. Nilabas ni Tomas ang basura. Gipagawas ni Tom ang basura. Nagaalala kami sa inyo. Nagguol mi sa inyo. Naubusan tayo ng krema. Nahutdan ta ug krema. Kailangan pa natin ng kape. Kinahanglan pa nato ug kape. Tumakbo kami nang sampung kilometro. Midagan kami ug pulo ka kilometro. Nanood kami ng TV kagabi. Nagtan-aw kami ug TV kagabii. Di mo ba gustong kumain? Dili ba nimo gusto nga mukaon? Dapat kumilos ka nang mas paham. Dapat mulihok ka nga mas paham. Ang numero ng kuwarto ninyo, po. Ang numero sa imong kuwarto ninyo. Nakakatakbong mabilis ang kabayo. Makadagan ug paspas ang kabayo. Anuman ang mangyari, hindi mo malalaman. Bisan unsa ang mahitabo, dili gayud kamo masayud. Libre ka ba nitong weekend? Libre ba ka karong weekend? Nagtitinapay sa hurno. Nagtitinapay sa hudno. Pakuluan ang tubig. Pabukali ang tubig. Puwede mo bang alisin ang bara sa printer? Mamahimo mo ba nga tanggalon ang bara sa printer? Magpalit ng tren sa Shinjuku. Magbaylo sa tren didto sa Shinjuku. Gusto ng mga bata ang frut dyus. Ganahan ang mga bata sa frut dyus. Gusto mo ng kaunting keyk? Gusto ka ug gamay nga keyk? Gusto ba ng tsa ang kaibigan mo? Gusto ba ug tsa ang imong higala? Gusto ng lahat ang malalaking pizza. Gusto sa tanan ang mga dagko nga pizza. Di mabibili ang kaligayahan. Dili mapalit ang kalipay. Sumasangayon siya sa aking opinyon. Siya miuyon sa akong opinyon. Kung sabagay, di kailanman mo malalalaman. Hinuon, bisan kanus-a dili nimo mahibaloan. Bumalik siya bago mag-alas otso. Mibalik siya bago mag-alas otso. Mas mabilis siyang tumakbo kaysa sa akin. Mas paspas siyang midagan kaysa kanako. Magaling ang marka niya sa matematika. Maayo ang grado niya sa matematika. Lumaki siyang naging doktor. Siya mitubo nga mahimong usa ka doktor. Lampas lang siya ng kuwarenta anyos. Siya lang lagpas sa kap-atan ka tuig. Interesado siya sa musika. Siya interesado sa musika. Mahilig siyang maglaro ng football. Ganahan siya magdula ug football. Madalas siyang tumugtog ng gitara. Kanunay siyang gatugtog ug gitara. Nang pasimula ay nilikha ng Dios ang langit at ang lupa. Sa sinugdan gibuhat sa Dios ang mga langit ug ang yuta. At ang lupa ay walang anyo at walang laman; at ang kadiliman ay sumasa ibabaw ng kalaliman; at ang Espiritu ng Dios ay sumasa ibabaw ng tubig. Ug ang yuta awa-aw ug walay sulod; ug ang kangitngit diha sa ibabaw sa nawong sa kahiladman; ug ang Espiritu sa Dios naglihok sa ibabaw sa nawong sa mga tubig. At sinabi ng Dios Magkaroon ng liwanag; at nagkaroon ng liwanag. Ug miingon ang Dios: Mahimo ang kahayag: ug adunay kahayag. At nakita ng Dios ang liwanag na mabuti, at inihiwalay ng Dios ang liwanag sa kadiliman. Ug nakita sa Dios ang kahayag nga kini maayo; ug gilain sa Dios ang kahayag gikan sa kangitngit. At tinawag ng Dios ang liwanag na Araw, at tinawag niya ang kadiliman na Gabi. Ug gihinganlan sa Dios ang kahayag nga Adlaw, ug ang kangitngit gihinganlan niya nga Gabii. At nagkahapon at nagkaumaga ang unang araw. Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, usa ka adlaw. At sinabi ng Dios, magkaroon ng isang kalawakan sa gitna ng tubig, at mahiwalay ang tubig sa kapuwa tubig. Ug miingon ang Dios, mahimo ang usa ka hawan sa taliwala sa mga tubig, ug pagabahinon niini ang mga tubig gikan sa mga tubig. At ginawa ng Dios ang kalawakan, at inihiwalay ang tubig na nasa ilalim ng kalawakan, sa tubig na nasa itaas ng kalawakan: at nagkagayon. Ug gibuhat sa Dios ang hawan ug gilain ang mga tubig nga diha sa ilalum sa hawan gikan sa mga tubig nga diha sa ibabaw sa hawan; ug nahimo kini. At tinawag ng Dios ang kalawakan na Langit. Ug gihinganlan sa Dios ang hawan nga Langit. At nagkahapon at nagkaumaga ang ikalawang araw. Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikaduha. At sinabi ng Dios, Mapisan ang tubig na nasa silong ng langit sa isang dako, at lumitaw ang katuyuan, at nagkagayon. Ug miingon ang Dios: Matingub ang mga tubig nga anaa sa ilalum sa mga langit ngadto sa usa ka dapit ug tumungha ang yuta nga mamala: ug nahimo kini. At tinawag ng Dios ang katuyuan na Lupa, at ang kapisanan ng tubig ay tinawag niyang mga Dagat: at nakita ng Dios na mabuti. Ug ang mamala nga dapit gihinganlan sa Dios nga Yuta; ug ang katilingban sa mga tubig iyang gihinganlan nga mga Dagat: ug nakita sa Dios nga kini maayo. At sinabi ng Dios, Sibulan ang lupa ng damo, pananim na nagkakabinhi, at punong kahoy na namumunga ayon sa kaniyang pagkakahoy, na taglay ang kaniyang binhi sa ibabaw ng lupa, at nagkagayon. Ug miingon ang Dios: Magpaturok ang yuta ug balili, talamnon nga magahatag ug binhi; ug himunga nga mga kahoy nga magahatag ug bunga ingon sa ilang matang diin anaa kaniya ang iyang binhi sa ibabaw sa yuta: ug nahimo kini. At ang lupa ay sinibulan ng damo, pananim na nagkakabinhi, ayon sa kaniyang pagkapananim, at ng punong kahoy na namumunga, na taglay ang kaniyang binhi, ayon sa kaniyang pagkakahoy, at nakita ng Dios na mabuti. Ug ang yuta nagpaturok ug balili, talamnon nga nagahatag ug binhi, ingon sa ilang matang; ug mga kahoy nga nagahatag ug bunga, nga maoy binhi niini, ingon sa ilang matang, ug nakita sa Dios nga kini maayo. At nagkahapon at nagkaumaga ang ikatlong araw. Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikatolo. At sinabi ng Dios, Magkaroon ng mga tanglaw sa kalawakan ng langit upang maghiwalay ng araw sa gabi; at maging pinakatanda, at pinakabahagi ng panahon, ng mga araw at ng mga taon. Ug miingon ang Dios: Mahimo ang mga kahayag sa hawan sa langit aron sa pagbulag sa adlaw gikan sa gabii; ug himoa sila nga alang sa mga ilhanan, ug alang sa mga panahon, ug alang sa mga adlaw ug sa mga katuigan. At maging pinakatanglaw sa kalawakan ng langit, upang tumanglaw sa ibabaw ng lupa: at nagkagayon. Ug himoa sila nga mga kahayag sa hawan sa langit aron sa paghatag ug kahayag sa ibabaw sa yuta: ug nahimo kini. At nilikha ng Dios ang dalawang malaking tanglaw; ang malaking tanglaw ay upang magpuno sa araw, at ang maliit na tanglaw ay upang magpuno sa gabi: nilikha rin niya ang mga bituin. Ug gibuhat sa Dios ang duruha ka dagkung mga kahayag: ang labing dakung kahayag sa paghari sa adlaw ug ang labing diyutay nga kahayag sa paghari sa gabii; gibuhat usab niya ang mga bitoon. At mga inilagay ng Dios sa kalawakan ng langit, upang tumanglaw sa ibabaw ng lupa, Ug gibutang sila sa Dios sa hawan sa langit, aron magaiwag sa ibabaw sa yuta, At upang magpuno sa araw at sa gabi, at upang maghiwalay ng liwanag sa kadiliman: at nakita ng Dios na mabuti. Ug aron sa paghari sa adlaw ug sa gabii, ug aron sa pagbulag sa kahayag gikan sa kangitngit: ug nakita sa Dios nga kini maayo. At nagkahapon at nagkaumaga ang ikaapat na araw. Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikaupat. At sinabi ng Dios, Bukalan ng sagana ang tubig ng mga gumagalaw na kinapal na may buhay, at magsilipad ang mga ibon sa itaas ng lupa sa luwal na kalawakan ng himpapawid. Ug miingon ang Dios: Dumagsang sa mga tubig ang duot sa mga binuhat nga buhi, ug manglupad ang mga langgam sa ibabaw sa yuta diha sa hawan sa langit. At nilikha ng Dios ang malalaking hayop sa dagat, at ang bawat may buhay na kinapal na gumagalaw, na ibinukal na sagana ng tubig, ayon sa kanikaniyang uri at ang lahat na may pakpak na ibon, ayon sa kanikaniyang uri: at nakita ng Dios na mabuti. Ug gibuhat sa Dios ang dagkung mga mananap, ug ang tanang mga binuhat nga buhi nga nagalihok nga mitungha sa mga tubig, ingon sa ilang matang ug ang tagsatagsa ka langgam nga pak-an, ingon sa iyang matang: ug nakita sa Dios nga kini maayo. At mga binasbasan ng Dios, na sinabi, Kayo'y magpalaanakin, at magpakarami, at inyong punuin ang tubig sa mga dagat, at magpakarami ang mga ibon sa lupa. Ug gipanalanginan sila sa Dios, nga nagaingon: Sumanay ug dumaghan kamo, ug pun-on ninyo ang mga tubig sa mga dagat, ug padaghanon ang mga langgam sa yuta. At nagkahapon at nagkaumaga ang ikalimang araw. Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikalima. At sinabi ng Dios, Bukalan ang lupa ng mga may buhay na kinapal, ayon sa kanikaniyang uri ng hayop at ng mga kinapal na umuusad, at ng mga ganid sa lupa, ayon sa kanikaniyang uri: at nagkagayon. Ug miingon ang Dios: Magpatubo ang yuta ug mga binuhat nga buhi ingon sa ilang matang, mga kahayopan, ug mga butang nga nakagamang sa yuta, ug mga mananap sa yuta ingon sa ilang matang: ug nahimo kini. At nilikha ng Dios ang ganid sa lupa ayon sa kaniyang uri, at ang hayop ayon sa kaniyang uri, at ang bawat umuusad sa ibabaw ng lupa ayon sa kanikaniyang uri: at nakita ng Dios na mabuti. Ug gibuhat sa Dios ang mga mananap sa yuta ingon sa ilang matang, ug ang kahayopan ingon sa ilang matang, ug ngatanan nga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta ingon sa ilang matang: ug nakita sa Dios nga kini maayo. At sinabi ng Dios, Lalangin natin ang tao sa ating larawan, ayon sa ating wangis: at magkaroon sila ng kapangyarihan sa mga isda sa dagat, at sa mga ibon sa himpapawid, at sa mga hayop, at sa buong lupa, at sa bawat umuusad, na nagsisiusad sa ibabaw ng lupa. Ug miingon ang Dios: Buhaton nato ang tawo sumala sa atong dagway, ingon sa kasama nato; ug magabuot sila sa mga isda sa dagat, ug sa mga langgam sa kalangitan, ug sa mga kahayopan, ug sa tibook nga yuta, ug sa tanan nga nagakamang sa ibabaw sa yuta. At nilalang ng Dios ang tao ayon sa kaniyang sariling larawan, ayon sa larawan ng Dios siya nilalang; nilalang niya sila na lalake at babae. Ug gibuhat sa Dios ang tawo sa iyang kaugalingong dagway, sa dagway sa Dios gibuhat niya sila, lalake ug babaye iyang gibuhat sila. At sila'y binasbasan ng Dios, at sa kanila'y sinabi ng Dios, Kayo'y magpalaanakin, at magpakarami, at kalatan ninyo ang lupa, at inyong supilin; at magkaroon kayo ng kapangyarihan sa mga isda sa dagat, at sa mga ibon sa himpapawid, at sa bawat hayop na gumagalaw sa ibabaw ng lupa. Ug gipanalanginan sila sa Dios, ug miingon ang Dios kanila: Sumanay ug dumaghan kamo, ug pun-on ninyo ang yuta, ug magagahum kamo niini, ug magbaton kamo sa pagbulot-an sa ibabaw sa mga isda sa dagat, ug sa mga langgam sa kalangitan, ug ibabaw sa tanan nga binuhat nga buhi nga nagalihok sa ibabaw sa yuta. At sinabi ng Dios, Narito, ibinigay ko sa inyo ang bawat pananim na nagkakabinhi, na nasa ibabaw ng balat ng lupa, at ang bawat punong kahoy na may bunga ng punong kahoy na nagkakabinhi; sa inyo'y magiging pagkain: Ug miingon ang Dios: Tan-awa, gihatagan ko kamo sa tanan nga balili nga nagahatag ug binhi, nga anaa sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta, ug sa tanan nga kahoy nga may bunga sa kahoy nga nagahatag ug binhi, aron alang kaninyo kini mahimong kalan-on; At sa bawat hayop sa lupa, at sa bawat ibon sa himpapawid; at sa bawat nagsisiusad sa ibabaw ng lupa na may buhay ay ibinigay ko ang lahat na pananim na sariwa na pinakapagkain; at nagkagayon. Ug sa tanan nga mananap sa yuta, ug sa tanang langgam sa kalangitan, ug sa tanang butang nga nagakamang sa ibabaw sa yuta, nga adunay kinabuhi, gihatag ko ang tanan nga balili nga lunhaw, aron ilang kan-on: ug nahimo kini. At nakita ng Dios ang lahat ng kaniyang nilikha, at, narito, napakabuti. Ug nakita sa Dios ang tanang butang nga iyang gibuhat, ug tan-awa, kini maayo kaayo. At nagkahapon at nagkaumaga ang ikaanim na araw. Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikaunom. At nayari ang langit at ang lupa, at ang lahat na natatanaw sa mga iyon. Ug nahuman ang mga langit ug ang yuta ug ang tibook nga panon kanila. At nang ikapitong araw ay nayari ng Dios ang kaniyang gawang ginawa; at nagpahinga ng ikapitong araw sa madlang gawa niyang ginawa. Ug sa adlaw nga ikapito natapus sa Dios ang buhat nga iyang gihimo; ug mipahulay siya sa adlaw nga ikapito gikan sa tanan niyang mga buhat nga iyang nahimo. At binasbasan ng Dios ang ikapitong araw at kaniyang ipinangilin, sapagkat siyang ipinagpahinga ng Dios sa madlang gawang kaniyang nilikha at ginawa. Ug gipanalanginan sa Dios ang adlaw nga ikapito, ug nagbalaan niini; tungod kay niini nagpahulay siya gikan sa tanan niyang buhat nga gibuhat ug nahimo sa Dios. Ito ang pinangyarihan ng langit at ng lupa, nang likhain noong araw, na gawin ng Panginoong Dios ang lupat langit. Kini mao ang mga sinugdan sa mga langit ug sa yuta, sa pagbuhat kanila, sa adlaw nga si Jehova nga Dios naghimo sa yuta ug sa langit. At wala pa sa lupang kahoy sa parang, at wala pang anomang pananim na tumutubo sa parang: (sapagkat hindi pa pinauulanan ng Panginoong Dios ang lupa) at wala pang taong magbukid ng lupa, Ug wala pay tanum sa kapatagan nga diha sa ibabaw sa yuta, ug wala pay tanum sa kapatagan nga misugod sa pagturok, kay si Jehova nga Dios wala pa magpaulan sa ibabaw sa yuta, ug wala pay tawo nga makauma sa yuta. Ngunit may isang ulap na napaitaas buhat sa lupa at dinilig ang buong ibabaw ng lupa. Apan dihay misaka nga gabon gikan sa yuta nga nagbubo sa tibook nga nawong sa yuta. At nilalang ng Panginoong Dios ang tao sa alabok ng lupa, at hiningahan ang kaniyang mga butas ng ilong ng hininga ng buhay; at ang tao ay naging kaluluwang may buhay. Ug giumol ni Jehova nga Dios ang tawo gikan sa abog sa yuta, ug gihuypan niya sa mga buho sa iyang ilong sa gininhawa sa kinabuhi, ug ang tawo nahimong kalag nga may kinabuhi. At naglagay ang Panginoong Dios ng isang halamanan sa Eden, sa dakong silanganan: at inilagay niya roon ang taong kaniyang nilalang. Ug si Jehova nga Dios nagbuhat ng usa ka tanaman sa silangan sa Eden ug gibutang niya didto ang tawo nga iyang giumol. At pinatubo ng Panginoong Dios sa lupa ang lahat na punong kahoy na nakalulugod sa paningin, at mabubuting kanin; gayon din ang punong kahoy ng buhay sa gitna ng halamanan, at ang punong kahoy ng pagkakilala ng mabuti at masama. Ug nagpaturok si Jehova nga Dios gikan sa yuta sa tanan nga kahoy nga makapahimuot sa igtatan-aw, ug maayo nga kalan-on: ug ang kahoy usab nga sa kinabuhi diha sa taliwala sa tanaman, ug ang kahoy sa pag-ila sa maayo ug sa dautan. At may isang ilog na lumabas sa Eden na dumilig sa halamanan; at mula roo'y nabahagi at nagapat na sanga. Ug migula gikan sa Eden ang usa ka suba sa pagtubig sa tanaman ug gikan didto nabahin kini ug nahimong upat ka mga sanga. Ang pangalan ng una ay Pison: na siyang lumiligid sa buong lupain ng Havilah, na doo'y may ginto; Ang ngalan sa usa Pison: Kini mao ang nagalikos sa tibook nga yuta sa Habila nga didto adunay bulawan. At ang ginto sa lupang yao'y mabuti; mayroon din naman doong bedelio at batong onix. Ug ang bulawan niadtong yutaa maayo: didto usab may bdelio ug onyx nga bato. At ang pangalan ng ikalawang ilog ay Gihon; na siyang lumiligid sa buong lupain ng Cush. Ug ang ngalan sa ikaduha ka suba Gihon: kini mao ang nagalikos sa tibook nga yuta sa Etiopia. At ang pangalan ng ikatlong ilog ay Hiddecel, na siyang umaagos sa tapat ng Asiria. Ug ang ngalan sa ikatolo ka suba Hidekel: kini mao ang nagapadulong ngadto sa atbang sa Asiria. At ang ikaapat na ilog ay ang Eufrates. Ug ang ikaupat ka suba mao ang Eufrates. At kinuha ng Panginoong Dios ang lalake at inilagay sa halamanan ng Eden, upang kaniyang alagaan at ingatan. Ug gikuha ni jehova nga Dios ang tawo ug gibutang siya tanaman sa Eden, aron kini iyang atimanon ug bantayan. At iniutos ng Panginoong Dios sa lalake, na sinabi, Sa lahat ng punong kahoy sa halamanan ay makakakain ka na may kalayaan: Ug si Jehova nga Dios nagsugo sa tawo nga nagaingon: Makakaon ka sa tanan nga kahoy sa tanaman: Datapuwat sa kahoy ng pagkakilala ng mabuti at masama ay huwag kang kakain; sapagkat sa araw na ikaw ay kumain niyaon ay walang pagsalang mamamatay ka. Apan sa kahoy nga sa pag-ila sa maayo ug sa dautan, dili ka magkaon niini; kay sa adlaw nga mokaon ka niini, mamatay ka gayud. At sinabi ng Panginoong Dios, Hindi mabuti na ang lalake ay magisa; siya'y ilalalang ko ng isang katulong niya. Ug miingon si Jehova nga Dios: Dili maayo nga ang tawo mag-inusara; pagabuhatan ko siya ug katabang nga angay kaniya. At nilalang ng Panginoong Dios sa lupa ang lahat ng hayop sa parang at ang lahat ng ibon sa himpapawid; at pinagdadala sa lalake upang maalaman kung anong itatawag niya sa mga iyon: at ang bawat itinawag ng lalake sa bawat kinapal na may buhay ay yaon ang naging pangalan niyaon. Ug giumol ni Jehova nga Dios gikan sa yuta ang tanang mga mananap sa kapatagan, ug ang tanan nga langgam sa kalangitan, ug sila gidala niya kang Adam aron makita niya kong unsaon niya paghingalan kanila: ug ang tanan nga gihinganlan ni Adam sa mga mananap nga buhi, kana mao ang ngalan niini. At pinanganlan ng lalake ang lahat ng mga hayop, at ang mga ibon sa himpapawid, at ang bawat ganid sa parang; datapuwat sa lalake ay walang nasumpungang maging katulong niya. Ug gihatagan ni Adam ug mga ngalan ang tanan nga kahayopan ug ang mga langgam sa kalangitan ug ang tanan nga mga mananap sa kapatagan; apan alang kang Adam walay hingkaplagan nga katabang nga angay kaniya. At hinulugan ng Panginoong Dios ng di kawasang himbing ang lalake, at siya'y natulog: at kinuha ang isa sa kaniyang mga tadyang at pinapaghilom ang laman sa dakong yaon: Ug gipahinanok ni Jehova nga Dios si Adam ug nahakatulog siya; unya mikuha siya ug usa sa iyang mga gusok ug gitakpan niya ang unod sa dapit niini. At ang tadyang na kinuha ng Panginoong Dios sa lalake ay ginawang isang babae, at ito'y dinala niya sa lalake. Ug ang gusok nga gikuha ni Jehova nga Dios gikan sa tawo gibuhat niya nga usa ka babaye, ug iyang gidala siya ngadto sa lalake. At sinabi ng lalake, Ito nga'y buto ng aking mga buto at laman ng aking laman: siya'y tatawaging Babae, sapagkat sa Lalake siya kinuha. Ug miingon si Adam: Kini mao karon ang bukog sa akong mga bukog, ug unod sa akong unod; siya paganganlan nga Babaye, kay gikuha siya gikan sa Lalake. Kayat iiwan ng lalake ang kaniyang ama at ang kaniyang ina, at makikipisan sa kaniyang asawa: at sila'y magiging isang laman. Tungod niini, ang lalake magabiya sa iyang amahan ug sa iyang inahan, ug moipon siya sa iyang asawa, ug sila mahimong usa ka unod. At sila'y kapuwa hubad, ang lalake at ang kaniyang asawa, at sila'y hindi nagkakahiyaan. Ug silang duruha mga hubo, si Adam ug ang iyang asawa, ug sila wala mangaulaw. Ang ahas nga ay lalong tuso kay sa alin man sa mga hayop sa parang na nilikha ng Panginoong Dios. Karon, ang bitin malalangon labi pa kay sa ngatanan nga mga mananap sa kapatagan nga gibuhat ni Jehova nga Dios. At sinabi niya sa babae, Tunay bang sinabi ng Dios, Huwag kayong kakain sa alin mang punong kahoy sa halamanan? Ug nag-ingon siya sa babaye: Diay, nag-ingon ang Dios: Dili kamo makakaon sa tanan nga mga kahoy sa tanaman? At sinabi ng babae sa ahas, Sa bunga ng mga punong kahoy sa halamanan ay makakakain kami: Ug ang babaye mitubag sa bitin: Makakaon kami sa bunga sa mga kahoy sa tanaman: Datapuwat sa bunga ng punong kahoy na nasa gitna ng halamanan ay sinabi ng Dios, Huwag kayong kakain niyaon, ni huwag ninyong hihipuin, baka kayo'y mamatay. Apan sa bunga sa kahoy nga anaa sa taliwala sa tanaman, miingon ang Dios; Dili kamo magkaon niana, bisan maghikap niana, aron kamo dili mamatay. At sinabi ng ahas sa babae, Tunay na hindi kayo mamamatay: Ug ang bitin miingon sa babaye: Dili gayud kamo mamatay. Sapagkat talastas ng Dios na sa araw na kayo'y kumain niyaon ay madidilat nga ang inyong mga mata, at kayo'y magiging parang Dios, na nakakakilala ng mabuti at masama. Kay hingbaloan sa Dios, nga sa adlaw nga kamo mokaon niini mangabuka ang inyong mga mata, ug mahimo kamo nga sama sa Dios, nga manghibalo sa maayo ug sa dautan. At nang makita ng babae, na ang bunga ng punong kahoy ay mabuting kanin, at nakalulugod sa mga mata, at kahoy na mananasa upang magpapantas sa tao, ay pumitas siya ng bunga niyaon at kinain; at binigyan din niya ang kaniyang asawang kasama niya, at ito'y kumain. Ug sa nakita sa babaye nga ang kahoy maayo nga kan-on ug nga kini makalipay sa mga mata, ug nga ang kahoy takus tinguhaon aron makapahimong makinaadmanon sa tawo, mikuha siya sa bunga niini ug mikaon; ug gihatagan usab niya ang iyang bana, kauban niya, ug mikaon siya. At nadilat kapuwa ang kanilang mga mata, at kanilang nakilalang sila'y mga hubad; at sila'y tumahi ng mga dahon ng puno ng igos, at kanilang ginawang panapi. Ug nangabuka ang mga mata nilang duha, ug sila nanghibalo nga sila mga hubo; ug nanagtahi sila sa mga dahon sa higuera, ug nanagbuhat ug mga tapis alang sa ilang kaugalingon. At narinig nila ang tinig ng Panginoong Dios na lumalakad sa halamanan sa kulimlim ng araw: at nagtago ang lalake at ang kaniyang asawa sa harapan ng Panginoong Dios sa pagitan ng mga punong kahoy sa halamanan. Ug hingdunggan nila ang tingog ni Jehova nga Dios nga nagalakaw sa tanaman sa kabugnaw sa adlaw, ug nanagtago ang tawo ug ang iyang asawa gikan sa atubangan ni Jehova nga Dios, sa taliwala sa mga kakahoyan sa tanaman. At tinawag ng Panginoong Dios ang lalake at sa kaniya'y sinabi, Saan ka naroon? Ug si Jehova nga Dios nagtawag sa tawo, ug nag-ingon kaniya: Hain ka? At sinabi niya, Narinig ko ang iyong tinig sa halamanan, at ako'y natakot, sapagkat ako'y hubad; at ako'y nagtago. Ug mitubag siya: Hingdunggan ko ang imong tingog sa tanaman, ug nahadlok ako, kay hubo ako, ug mingtago ako. At sinabi niya, Sinong nagsabi sa iyong ikaw ay hubad? nakakain ka ba ng bunga ng punong kahoy, na iniutos ko sa iyong huwag mong kanin? Ug miingon siya: Kinsa ba ang nag-ingon kanimo nga hubo ikaw? Mikaon ka ba sa kahoy nga gisugo ko kanimo nga dili mo pagakan-on? At sinabi ng lalake, Ang babaing ibinigay mong aking kasamahin, ay siyang nagbigay sa akin ng bunga ng punong kahoy at aking kinain. Ug ang tawo miingon: Ang babaye nga gihatag mo kanako nga akong igauban, siya naghatag kanako sa kahoy, ug mikaon ako. At sinabi ng Panginoong Dios sa babae, Ano itong iyong ginawa? Ug si Jehova nga Dios nag-ingon sa babaye: Unsa kining imong gibuhat? At sinabi ng babae, Dinaya ako ng ahas, at ako'y kumain. Ug nag-ingon ang babaye: Ang bitin naglimbong kanako, ug mikaon ako. At sinabi ng Panginoong Dios sa ahas, Sapagkat ginawa mo ito, ay sumpain ka ng higit sa lahat ng hayop, at ng higit sa bawat ganid sa parang; ang iyong tiyan ang ilalakad mo, at alabok ang iyong kakanin sa lahat ng mga araw ng iyong buhay. Ug si Jehova nga Dios nag-ingon sa bitin: Tungod kay ikaw nagbuhat niini, tinunglo ikaw labi pa kay sa tanan nga mga kahayopan, ug labaw sa tanan nga mga mananap sa kapatagan; sa imong tiyan magakamang ka, ug magakaon ikaw sa abog sa tanan nga mga adlaw sa imong kinabuhi. At papagaalitin ko ikaw at ang babae, at ang iyong binhi at ang kaniyang binhi: ito ang dudurog ng iyong ulo, at ikaw ang dudurog ng kaniyang sakong. Ug ibutang ko ang panagkaaway sa taliwala mo ug sa babaye, ug sa taliwala sa imong kaliwat ug sa iyang kaliwat; siya magasamad sa imong ulo, ug ikaw magasamad sa iyang tikod. Sinabi niya sa babae, Pararamihin kong lubha ang iyong kalumbayan at ang iyong paglilihi; manganganak kang may kahirapan; at sa iyong asawa ay pahihinuhod ang iyong kalooban, at siya'y papapanginoon sa iyo. Nag-ingon siya sa babaye: Pagadaghanon ko sa hilabihan gayud ang imong mga kasakit ug ang imong mga pagpanamkon; ug sa may kasakit ikaw magapanganak ug mga anak; ug ang imong tinguha mao ang pagpangandoy sa imong bana, ug siya magabuot kanimo. At kay Adam ay sinabi, Sapagkat iyong dininig ang tinig ng iyong asawa, at kumain ka ng bunga ng punong kahoy na aking iniutos sa iyo na sinabi, Huwag kang kakain niyaon; sumpain ang lupa dahil sa iyo; kakain ka sa kaniya sa pamamagitan ng iyong pagpapagal sa lahat ng mga araw ng iyong buhay. Ug miingon siya kang Adam: Tungod kay gipatalinghugan mo ang tingog sa imong asawa, ug nagkaon ka sa kahoy nga gisugo ko kanimo sa pag-ingon: Dili ka magkaon niini: tinunglo ang yuta tungod kanimo; pinaagi sa kahago magakaon ka gikan niini sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi. Ang isisibol niyaon sa iyo ay mga tinik at mga dawag; at kakain ka ng pananim sa parang; Kini magapaturok usab kanimo ug mga sampinit ug mga kadyapa; ug magakaon ka sa mga hilamon sa kapatagan. Sa pawis ng iyong mukha ay kakain ka ng tinapay, hanggang sa ikaw ay mauwi sa lupa; sapagkat diyan ka kinuha: sapagkat ikaw ay alabok at sa alabok ka uuwi. Sa singot sa imong nawong magakaon ikaw sa tinapay, hangtud nga mopauli ka sa yuta; tungod kay gikan niini gikuha ikaw; kay abog ka, ug sa abog ikaw mopauli. At tinawag na Eva ng lalake ang kaniyang asawa, sapagkat siya ang naging ina ng lahat ng mga nabubuhay. Ug gihinganlan sa tawo ang ngalan sa iyang asawa si Eva, tungod kay siya mao ang inahan sa ngatanan nga adunay kinabuhi. At iginawa ng Panginoong Dios si Adam at ang kaniyang asawa ng mga kasuutang balat at sila'y dinamitan. Ug si Jehova nga Dios nagbuhat alang kang Adam ug sa iyang asawa mga sinina nga panit, ug iyang gibistihan sila. At sinabi ng Panginoong Dios, Naritot ang tao'y naging parang isa sa atin, na nakakakilala ng mabuti at ng masama; at baka ngayo'y iunat ang kaniyang kamay at pumitas naman ng bunga ng punong kahoy ng buhay, at kumain at mabuhay magpakailan man. Ug miingon si Jehova nga Dios, Ania karon, ang tawo nahimo nga ingon nga usa kanato, sa pagkahibalo sa maayo ug sa dautan; ug karon, tingali unya ituy-od niya ang iyang kamot ug mokuha usab sa kahoy sa kinabuhi, ug mokaon, ug mabuhi sa gihapon. Kaya pinalayas siya ng Panginoong Dios sa halamanan ng Eden, upang kaniyang bukirin ang lupaing pinagkunan sa kaniya. Tungod niini gihinginlan siya ni Jehova nga Dios gikan sa tanaman sa Eden, aron sa pag-uma sa yuta nga gikuhaan kaniya. Ano pat itinaboy ang lalake; at inilagay sa silanganan ng halamanan ng Eden ang mga Querubin at ang isang nagniningas na tabak na umiikot, upang ingatan ang daang patungo sa kahoy ng buhay. Busa gipapahawa niya ang tawo, ug gibutang niya sa may silangan sa tanaman sa Eden ang mga querubin, ug ang siga sa usa ka espada nga nagalisoliso, aron sa pagbantay sa dalan sa kahoy sa kinabuhi. At nakilala ng lalake si Eva na kaniyang asawa; at siya'y naglihi at ipinanganak si Cain, at sinabi, Nagkaanak ako ng lalake sa tulong ng Panginoon. Ang tawo miila kang Eva nga iyang asawa; ug kini nanamkon ug nag-anak kang Cain, ug miingon: Nakabaton ako ug usa ka lalake tungod sa panabang ni Jehova. At sa muli ay ipinanganak ang kaniyang kapatid na si Abel. Ug unya usab nag-anak siya kang Abel nga iyang igsoon. At si Abel ay tagapagalaga ng mga tupa; datapuwat si Cain ay mangbubukid ng lupa. Ug si Abel magbalantay sa mga carnero; apan si Cain mag-uuma sa yuta. At nangyari nang lumalakad ang panahon ay nagdala si Cain ng isang handog na mga bunga ng lupa sa Panginoon. Ug sa nagairog ang panahon, nahitabo nga si Cain nagdala gikan sa mga abut sa yuta usa ka halad kang Jehova. At nagdala rin naman si Abel ng mga panganay ng kaniyang kawan at ng mga taba ng mga yaon. At nilingap ng Panginoon si Abel at ang kaniyang handog: Ug si Abel nagdala usab sa mga panganay sa iyang mga carnero ug sa mga matambok niini ug gitamod ni Jehova si Abel, ug ang iyang halad. Datapuwat hindi nilingap si Cain at ang kaniyang handog. Apan kang Cain ug sa iyang hatad wala siyay pagtamod. At naginit na mainam si Cain, at namanglaw ang kaniyang mukha. Ug nangisog si Cain sa hilabihan gayud, ug nangil-ad ang iyang panagway. At sinabi ng Panginoon kay Cain, Bakit ka naginit? at bakit namanglaw ang iyong mukha? Ug si Jehova miingon kang Cain: Nganong nasuko ikaw, ug nganong nagngil-ad ang imong panagway? Kung ikaw ay gumawa ng mabuti, di ba ikaw mamarapatin? at kung hindi ka gumawa ng mabuti, ay nahahandusay ang kasalanan sa pintuan: at sa iyo'y pahihinuhod ang kaniyang nasa, at ikaw ang papanginoonin niya. Kong maayo ang imong gibuhat, kini dili ba pagadayegon? Ug kong dili ka magbuhat ug maayo, ang sala nagahay-ad sa ganghaan; ug kanimo mamao ang iyang tinguha; apan ikaw magabuot niini. At yao'y sinabi ni Cain sa kaniyang kapatid na kay Abel. Ug namulong si Cain kang Abel nga iyang igsoon. At nangyari, nang sila'y nasa parang ay nagtindig si Cain laban kay Abel na kaniyang kapatid, at siya'y kaniyang pinatay. Ug nahitabo, nga sa didto sila sa kapatagan, si Cain mitindog batok kang Abel nga iyang igsoon, ug iyang gipatay siya. At sinabi ng Panginoon kay Cain, Saan naroon si Abel na iyong kapatid? Ug miingon si Jehova kang Cain, Hain si Abel nga imong igsoon? At sinabi niya, Aywan ko: ako ba'y tagapagbantay sa aking kapatid? Ug mitubag siya, Ambut: magbalantay ba ako sa akong igsoon? At sinabi niya, Anong iyong ginawa? Ug miingon siya, Unsa ang gibuhat mo? Ang tinig ng dugo ng iyong kapatid ay dumadaing sa akin mula sa lupa. Ang tingog sa dugo sa imong igsoon nagatu-aw kanako gikan sa yuta. At ngayo'y sinumpa ka sa lupa na siyang nagbuka ng bibig na tumanggap sa iyong kamay ng dugo ng iyong kapatid. Ug karon tinunglo ikaw sa yuta, nga nagbuka sa iyang baba sa pagdawat sa dugo sa imong igsoon gikan sa imong kamot. Pagbubukid mo ng lupa, ay di na ibibigay mula ngayon sa iyo ang kaniyang lakas; ikaw ay magiging palaboy at hampas-lupa sa lupa. Sa diha nga magauma ikaw sa yuta, dili na kini magahatag kanimo sa iyang kusog; magalaaglaag ug magadumuloong ikaw sa yuta. At sinabi ni Cain sa Panginoon, Ang aking kaparusahan ay higit kaysa mababata ko. Ug miingon si Cain kang Jehova, Ang akong silot labi nang daku kay sa akong mamaantus. Narito, ako'y iyong itinataboy ngayon mula sa ibabaw ng lupa, at sa iyong harapan ay magtatago ako; at ako'y magiging palaboy at hampaslupa; at mangyayari, na sinomang makasumpong sa akin ay papatayin ako. Ania karon ginaabug mo ako niining adlawa gikan sa nawong sa yuta, ug ako magatago gikan sa imong atubangan; magalaaglaag ug magadumuloong ako sa yuta ug mahitabo nga bisan kinsa ang makakita kanako, mopatay kanako. At sinabi sa kaniya ng Panginoon, Dahil dito'y sinomang pumatay kay Cain ay makapitong gagantihan. Ug si Jehova miingon kaniya: Sa tungod niana bisan kinsa nga magapatay kang Cain, ang panimalus ipahamtang kaniya sa pito ka pilo. At nilagyan ng Panginoon ng isang tanda si Cain, baka siya'y sugatan ng sinomang makakasumpong sa kaniya. Ug gibutangan ni Jehova ug patik si Cain aron siya dili pagapatyon ni bisan kinsa nga makakita kaniya. At umalis si Cain sa harapan ng Panginoon at tumahan sa lupain ng Nod, sa silanganan ng Eden. Ug mipahawa si Cain sa atubangan ni Jehova, ug mipuyo sa yuta sa Nod sa silangan sa Eden. At nakilala ni Cain ang kaniyang asawa, at siya'y naglihi at ipinanganak si Enoc: at siya'y nagtayo ng isang bayan at tinawag ang bayan ayon sa pangalan ng kaniyang anak, Enoc. Ug giila ni Cain ang iyang asawa, ug kini siya nanamkon ug nag-anak kang Enoch; ug nagtukod siya ug usa ka lungsod ug gihinganlan niya ang ngalan sa lungsod nga sunod sa ngalan sa iyang anak nga Enoch. At naging anak ni Enoc si Irad; at naging anak ni Irad si Mehujael; at naging anak ni Mehujael si Metusael; at naging anak ni Metusael si Lamec. Ug kang Enoch natawo si Irad, ug si Irad nanganak kang Mehujael, ug si Mehujael nanganak kang Methusael, ug si Methusael nanganak kang Lamech. At si Lamec ay nagasawa ng dalawa; ang pangalan ng isa'y Ada, at ang pangalan ng ikalawa ay Zilla. Ug mikuha si Lamech alang kaniya duruha ka asawa; ang ngalan sa usa mao si Ada, ug ang ngalan sa usa si Zilla. At naging anak ni Ada si Jabal: na siyang naging magulang ng nangagsisitahan sa mga tolda at may mga hayop. Ug si Ada nanganak kang Jabal, nga mao ang amahan sa mga nagapuyo sa mga balongbalong, ug may mga hayup. At ang pangalan ng kaniyang kapatid ay Jubal: na siyang naging magulang ng lahat na tumutugtog ng alpa at ng flauta. Ug ang ngalan sa iyang igsoon mao si Jubal, siya mao ang amahan sa tanan nga mga nagatogtog sa alpa ug sa flauta. At tungkol kay Zilla, ay ipinanganak naman niya si Tubal-Cain na mamamanday ng lahat na kagamitang patalim na tanso at bakal: at ang kapatid na babae ni Tubal-Cain ay si Naama. Ug si Zilla usab nanganak kang Tubal-Cain nga magsasalsal sa tanang galamiton nga tumbaga ug puthaw; ug ang igsoon nga babaye ni Tubal-Cain mao si Naama. At sinabi ni Lamec sa kaniyang mga asawa: Ada at Zilla pakinggan ninyo ang aking tinig: Kayong mga asawa ni Lamec ay makinig ng aking salaysay: Sapagkat pumatay ako ng isang tao, dahil sa ako'y sinugatan, At ng isang binata, dahil sa ako'y hinampas. Ug si Lamech miingon sa iyang mga asawa: Ada ug Zilla, patalinghugi ninyo ang akong tingog; kamo nga mga asawa ni Lamech, patalinghugi ninyo ang akong pakigpulong; kay gipatay ko ang usa ka tawo tungod sa pagsamad kanako ug usa ka batan-on tungod sa pagbun-og kanako: Kung makapitong gagantihan si Cain, tunay na si Lamec ay makapitong pung pito. Kong sa pito ka pilo pagapanimalusan si Cain, si Lamech sa pagkamatuod pagapanimalusan ug kapitoan ug pito ka pilo. At nakilalang muli ni Adam ang kaniyang asawa; at nanganak ng isang lalake, at tinawag ang kaniyang pangalan na Set; sapagkat aniya'y binigyan ako ng Dios ng ibang anak na kahalili ni Abel; sapagkat siya'y pinatay ni Cain. Ug giila pag-usab ni Adam ang iyang asawa, ug kini nanganak ug usa ka anak nga lalake, ug gitawag niya ang iyang ngalan si Seth; kay ang Dios, miingon siya, naga tudlo kanako ug usa ka kaliwat nga ilis ni Abel, nga gipatay ni Cain. At nagkaanak naman si Set ng isang lalake; at tinawag ang kaniyang pangalan na Enos. Ug kang Seth usab natawo ang usa ka anak nga lalake; ug gitawag niya ang iyang ngalan si Enos. Noon ay pinasimulan ng mga tao ang pagtawag sa pangalan ng Panginoon. Unya ang mga tawo nanagsugod sa pagtawag sa ngalan ni Jehova. Ito ang aklat ng mga lahi ni Adam. Kini mao ang basahon sa mga kaliwatan ni Adam. Nang araw na lalangin ng Dios ang tao, sa wangis ng Dios siya nilalang. Sa adlaw nga gibuhat sa Dios ang tawo, sa kasama sa Dios siya gibuhat niya. Lalake at babae silang nilalang; at sila'y binasbasan, at tinawag na Adam ang kanilang pangalan, nang araw na sila'y lalangin. Lalake ug babaye iyang gibuhat sila; ug gipanalanginan sila, ug gitawag niya ang ngalan nila ug Adam sa adlaw sa pagbuhat kanila. At nabuhay si Adam ng isang daan at tatlong pung taon, at nagkaanak ng isang lalaking kaniyang wangis na hawig sa kaniyang larawan; at tinawag ang kaniyang pangalan na Seth. Ug nakadangat si Adam ug usa ka gatus ug katloan ka tuig ug nanganak ug usa ka anak nga lalake nga liwat kaniya, ingon sa iyang dagway, ug nagtawag sa iyang ngalan si Seth. At ang mga naging araw ni Adam, pagkatapos na maipanganak si Set, ay walong daang taon: at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug ang mga adlaw ni Adam, sa human siya manganak kang Seth, walo ka gatus ka tuig; ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ang lahat na araw na ikinabuhay ni Adam ay siyam na raan at tatlong pung taon; at siya'y namatay. Ug ang tanan nga mga adlaw sa kinabuhi ni Adam siyam ka gatus ug katloan ka tuig, ug namatay siya. At nabuhay si Set ng isang daan at limang taon at naging anak niya si Enos. Ug nakadangat si Seth ug usa ka gatus ug lima ka tuig, ug nanganak kang Enos. At nabuhay si Set pagkatapos na maipanganak si Enos ng walong daan at pitong taon; at nagkaanak ng mga lalake at mga babae: Ug si Seth sa human manganak kang Enos, nakadangat ug walo ka gatus ug pito ka tuig; ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ang lahat na naging araw ni Set ay siyam na raan at labing dalawang taon: at siya'y namatay. Ug ang tanan nga mga adlaw ni Seth siyam ka gatus ug napulo ug duha ka tuig, ug namatay siya. At nabuhay si Enos ng siyam na pung taon, at naging anak si Cainan. Ug nakadangat si Enos ug kasiyaman ka tuig ug nanganak kang Cainan. At nabuhay si Enos, pagkatapos na maipanganak si Cainan, ng walong daan at labing limang taon; at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Enos sa human manganak kang Cainan, nakadangat ug walo ka gatus ug napulo ug lima ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ang lahat na naging araw ni Enos ay siyam na raan at limang taon, at siya'y namatay. Ug ang tanan nga mga adlaw ni Enos, siyam ka gatus ug lima ka tuig, ug namatay siya. At nabuhay si Cainan ng pitong pung taon, at naging anak si Mahalaleel. Ug nakadangat si Cainan ug kapitoan ka tuig ug nanganak kang Mahalaleel. At nabuhay si Cainan, pagkatapos na maipanganak si Mahalaleel, ng walong daan at apat na pung taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Cainan sa human manganak kang Mahalaleel, nakadangat ug walo ka gatus ug kap-atan ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ang lahat na naging araw ni Cainan, siyam na raan at sangpung taon, at namatay. Ug ang tanan nga mga adlaw ni Cainan siyam ka gatus ug napulo ka tuig, ug namatay siya. At nabuhay si Mahalaleel ng anim na put limang taon, at naging anak si Jared. Ug si Mahalaleel nakadangat ug kan-uman ug lima ka tuig, ug nanganak kang Jared. At nabuhay si Mahalaleel, pagkatapos na maipanganak si Jared, ng walong daan at tatlong pung taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Mahalaleel sa human manganak kang Jared, nakadangat ug walo ka gatus ug katloan ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ang lahat na naging araw ni Mahalaleel ay walong daan at siyam na put limang taon: at namatay. Ug ang tanan nga mga adlaw ni Mahalaleel, walo ka gatus kasiyaman ug lima ka tuig, ug namatay siya. At nabuhay si Jared ng isang daan at anim na put dalawang taon, at naging anak si Enoc. Ug si Jared nakadangat ug usa ka gatus ug kan-uman ug duha ka tuig, ug nanganak kang Henoch. At nabuhay si Jared, pagkatapos na maipanganak si Enoc, ng walong daang taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Jared, sa human manganak kang Henoch, nakadangat ug walo ka gatus ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ang lahat na naging araw ni Jared ay siyam na raan at anim na put dalawang taon: at namatay. Ug ang tanan nga mga adlaw ni Jared siyam ka gatus kan-uman ug duha ka tuig, ug namatay siya. At nabuhay si Enoc na anim na put limang taon, at naging anak si Matusalem. Ug si Henoch nakadangat ug kan-uman ug lima ka tuig, ug nanganak kang Mathusalam. At lumakad si Enoc na kasama ng Dios, pagkatapos na maipanganak si Matusalem na tatlong daang taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug naglakaw si Henoch kuyog sa Dios sa human siya manganak kang Mathusalam, ug totolo ka gatus ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ang lahat na naging araw ni Enoc ay tatlong daan at anim na put limang taon. Ug ang tanan nga mga adlaw ni Henoch midangat ug totolo ka gatus ug kan-uman ug lima ka tuig. At lumakad si Enoc na kasama ng Dios: at di siya nasumpungan, sapagkat kinuha ng Dios. Ug si Henoch naglakaw uban sa Dios, ug nawala siya, kay gikuha siya sa Dios. At nabuhay si Matusalem ng isang daan at walong put pitong taon; at naging anak si Lamec. Ug nakadangat si Mathusalam ug usa ka gatus kawaloan ug pito ka tuig, ug nanganak kang Lamech. At nabuhay si Matusalem pagkatapos na maipanganak si Lamec, ng pitong daan at walong put dalawang taon; at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Mathusalam, sa human manganak kang Lamech, nakadangat ug pito ka gatus kawaloan ug duha ka tuig; ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ang lahat na naging araw ni Matusalem ay siyam na raan at anim na put siyam na taon: at siya'y namatay. Ug ang tanan nga mga adlaw ni Mathusalam siyam ka gatus kan-uman ug siyam ka tuig, ug namatay siya. At nabuhay si Lamec ng isang daan at walong put dalawang taon, at nagkaanak ng isang lalake. Ug nakadangat si Lamech ug usa ka gatus kawaloan ug duha ka tuig, ug nanganak ug usa ka anak nga lalake. At tinawag ang kaniyang pangalan na Noe, na sinabi, Ito nga ang aaliw sa atin tungkol sa ating gawa at sa pinagpagalan ng ating mga kamay, dahil sa lupang sinumpa ng Panginoon. Ug gitawag niya ang iyang ngalan si Noe nga nagaingon: Kini siya magalipay kanato sa atong buhat, ug sa kabudlay sa atong mga kamot, nga moabut tungod sa yuta nga gitunglo ni Jehova. At nabuhay si Lamec, pagkatapos na maipanganak si Noe, ng limang daan at siyam na put limang taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Lamech sa human siya manganak kang Noe, nakadangat ug lima ka gatus kasiyaman ug lima ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ang lahat na naging araw ni Lamec ay pitong daan at pitong put pitong taon: at namatay. Ug ang tanan nga mga adlaw ni Lamech pito ka gatus kapitoan ug pito ka tuig ug namatay siya. At si Noe ay may limang daang taon: at naging anak ni Noe si Sem, si Cham, at si Japhet. Ug ang panuigon ni Noe lima ka gatus ka tuig, ug nanganak siya kang Sem, Cham, ug Japhet. At nangyari, nang magpasimula na dumami ang mga tao sa balat ng lupa, at mangagkaanak ng mga babae. Ug nahitabo, sa misugod pagdaghan ang mga tawo sa ibabaw sa nawong sa yuta, ug may nangatawo kanila nga mga anak nga babaye. Na nakita ng mga anak ng Dios, na magaganda ang mga anak na babae ng mga tao; at sila'y nangagsikuha ng kanikaniyang asawa sa lahat ng kanilang pinili. Nga sa pagkakita sa mga anak nga lalake sa Dios nga ang mga anak nga babaye sa mga tawo nga sila mga maanyag, nangasawa sila sa tanan nilang napili. At sinabi ng Panginoon, Ang aking Espiritu ay hindi makikipagpunyagi sa tao magpakailan man, sapagkat siya ma'y laman: gayon ma'y magiging isang daan at dalawang pung taon ang kaniyang mga araw. Ug miingon si Jehova: Ang Akong Espiritu dili makiglalis sa gihapon sa tawo, kay siya unod; apan ang iyang mga adlaw magausa ka gatus ug kaluhaan ka tuig. Ang mga higante ay nasa lupa ng mga araw na yaon, at pagkatapos din naman na makasiping ang mga anak ng Dios sa mga anak na babae ng tao, at mangagkaanak sila sa kanila: ang mga ito rin ang naging makapangyarihan nang unang panahon na mga lalaking bantog. Niadtong mga adlawa dihay mga higante sa yuta; ug sa human usab niini sa nahaduol ang mga anak nga lalake sa Dios sa mga anak nga babaye sa mga tawo, ug nanagpanganak sila; kini sila mao ang mga maisug nga tawo sa karaang panahon, ang mga tawo nga bantugan. At nakita ng Panginoon na mabigat ang kasamaan ng tao sa lupa, at ang buong haka ng mga pagiisip ng kaniyang puso ay pawang masama lamang na parati. Ug nakita ni Jehova ang pagkadautan sa tawo sa yuta daku, ug nga ang tanang pagpalandong sa mga hunahuna sa iyang kasingkasing lonlon mga kadautan lamang gihapon. At nagsisi ang Panginoon na kaniyang nilalang ang tao sa lupa, at nalumbay sa kaniyang puso. Ug kini nakapabasul kang Jehova nga gibuhat niya ang tawo sa yuta, ug nakapasubo kini kaniya sa iyang kasingkasing. At sinabi ng Panginoon, Lilipulin ko ang tao na aking nilalang sa ibabaw ng lupa; ang tao at gayon din ang hayop, at ang mga umuusad at ang mga ibon sa himpapawid; sapagkat pinagsisisihan ko na aking nilalang sila. Ug miingon si Jehova: Pagalaglagon ko gikan sa nawong sa yuta ang tawo nga akong gibuhat; sukad sa tawo hangtud sa mga mananap ug hangtud sa mga butang nanagkamang sa yuta, ug sa mga langgam sa kalangitan; kay kini nakapabasul kanako nga gibuhat ko sila. Datapuwat si Noe ay nakasumpong ng biyaya sa mga mata ng Panginoon. Apan si Noe nakakaplag ug kahamuot sa mga mata ni Jehova. Ito ang mga lahi ni Noe. Kini mao ang mga kaliwatan ni Noe. Si Noe ay lalaking matuwid at sakdal noong kapanahunan niya. Si Noe maoy usa ka tawo nga matarung ug hingpit sa iyang mga kaliwatan. Si Noe ay lumalakad na kasama ng Dios. Si Noe nagalakaw uban sa Dios. At nagkaanak si Noe ng tatlong lalake. Ug si Noe nanganak ug totolo ka mga anak nga lalake. Si Sem, si Cham, at si Japhet. Si Sem, si Cham ug si Japhet. At sumama ang lupa sa harap ng Dios, at ang lupa ay napuno ng karahasan. Ug ang yuta dunot sa atubangan sa Dios, ug ang yuta napuno sa mga paglugos. At tiningnan ng Dios ang lupa, at, narito sumama; sapagkat pinasama ng lahat ng tao ang kanilang paglakad sa ibabaw ng lupa. Ug nakita sa Dios ang yuta, ug ania karon, kini nadunot; kay ang tanang unod nagdunot sa ilang dalan sa ibabaw sa yuta. At sinabi ng Dios kay Noe, Ang wakas ng lahat ng tao ay dumating sa harap ko; sapagkat ang lupa ay napuno ng karahasan dahil sa kanila; at, narito, sila'y aking lilipuling kalakip ng lupa. Ug miingon ang Dios kang Noe: Ang katapusan sa tanan nga unod ania na sa atubangan nako, kay ang yuta napuno sa mga paglugos tungod kanila; ug ania karon pagalaglagon ko sila uban sa yuta. Gumawa ka ng isang sasakyang kahoy na gofer; gagawa ka ng mga silid sa sasakyan, at iyong sisiksikan sa loob at sa labas ng sahing. Magbuhat ka ug usa ka arca sa kahoy nga Gopher; magbuhat ka ug mga lawak sa sulod sa arca, ug pagabuliton mo ug salong ang sulod ug gawas. At ganitong paraan gagawin mo: tatlong daang siko ang haba ng sasakyan, limang pung siko ang luwang, at tatlong pung siko ang taas. Ug buhaton mo kini sa ingon niini nga paagi: ang katas-on sa arca totolo ka gatus ka maniko; ang iyang kalapdon kalim-an ka maniko; ug ang iyang kahabugon, katloan ka maniko. Gagawa ka ng isang durungawan sa sasakyan; at wawakasan mo ng isang siko sa dakong itaas; at ang pintuan ng sasakyan ay ilalagay mo sa tagiliran; gagawin mong may lapag na lalong mababa, pangalawa at pangatlo. Magbuhat ka ug usa ka gawang sa arca, ug humanon mo kini sa usa ka maniko ang kahabugon ngadto sa ibabaw; ug ibutang mo sa luyo ang pultahan sa arca, ug buhatan mo ug totolo ka hunta-hunta, nga may salog sa ilalum sa ikaduha ug ikatolong hunta. At ako, narito, ako'y magpapadagsa ng isang baha ng tubig sa ibabaw ng lupa, upang lipulin sa silong ng langit ang lahat ng laman na may hininga ng buhay; ang lahat na nasa lupa ay mangamamatay. Ug ako, ania karon, ako magdala ug lunop sa mga tubig sa ibabaw sa yuta aron sa paglaglag sa tanan nga unod nga adunay gininhawa sa kinabuhi gikan sa ilalum sa langit; ang tanan nga anaa sa yuta mangamatay. Datapuwat pagtitibayin ko ang aking tipan sa iyo; at ikaw ay lululan sa sasakyan, ikaw, at ang iyong mga anak na lalake, at ang iyong asawa, at ang mga asawa ng iyong mga anak na kasama mo. Apan pagabuhaton ko ang akong saad uban kanimo, ug magasulod ka sa arca, ikaw ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang imong asawa ug ang mga asawa sa imong mga anak uban kanimo. At sa bawat nangabubuhay, sa lahat ng laman ay maglululan ka sa loob ng sasakyan ng dalawa sa bawat uri upang maingatan silang buhay, na kasama mo; lalake at babae ang kinakailangan. Ug ang tanang butang nga may kinabuhi sa tanan nga unod, duruha sa tagsa ka dagway isulod mo sa arca, aron mangabuhi sila uban kanimo; kinahanglan sila nga mga lake ug mga baye. Sa mga ibon ayon sa kanikanilang uri, at sa mga hayop ayon sa kanikanilang uri, sa bawat nagsisiusad, ayon sa kanikanilang uri. Sa mga langgam ingon sa ilang matang, ug sa mga vaca ingon sa ilang matang, sa tanang mga mananap nga nagakamang sa yuta ingon sa ilang matang. Dalawa sa bawat uri, ay isasama mo sa iyo, upang maingatan silang buhay. Duruha sa tagsa ka dagway magasulod uban kanimo aron mabuhi sila. At magbaon ka ng lahat na pagkain na kinakain, at imbakin mo sa iyo. Ug magdala ikaw uban kanimo sa tanan nga kalan-on nga ginakaon, ug tigumon mo kini diha kanimo. At magiging pagkain mo at nila. Ug kini mahimo nga kalan-on alang kanimo ug alang kanila. Gayon ginawa ni Noe. Ug kini gibuhat ni Noe. Ayon sa lahat na iniutos sa kaniya ng Dios, ay gayon ang ginawa niya. Gibuhat niya sumala sa tanan nga gisugo sa Dios kaniya. At sinabi ng Panginoon kay Noe, Lumulan ka at ang iyong buong sangbahayan sa sasakyan; sapagkat ikaw ay aking nakitang matuwid sa harap ko sa panahong ito. Ug si Jehova miingon kang Noe: Sumulod ka ug ang tibook mong panimalay sa arca; kay ikaw nakita ko nga matarung sa akong atubangan niining kaliwatana. Sa bawat malinis na hayop ay kukuha ka ng tigpipito, ng lalake at ng kaniyang babae; at sa mga hayop na hindi malinis ay dalawa, ng lalake at ng kaniyang babae; Sa tanan nga mananap nga mahinlo kumuha ka ug tinagpito, ang lake ug ang iyang baye; ug sa mga mananap nga mahugaw, tinagurha; lake ug ang iyang baye. Gayon din naman sa mga ibon sa himpapawid tigpipito, ng lalake at ng babae; upang ingatang binhing buhay sa ibabaw ng buong lupa. Ingon man usab sa mga langgam sa kalangitan sa tinagpito, lake ug baye; aron sa pagbuhi ug kaliwat sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta. Sapagkat pitong araw pa, at pauulanan ko na ang ibabaw ng lupa ng apat na pung araw at apat na pung gabi, at aking lilipulin ang lahat ng may buhay na aking nilikha sa balat ng lupa. Kay moagi pa ang pito ka adlaw ug pagapaulanon ko sa ibabaw sa yuta ug kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii; ug pagalaglagon ko gikan sa nawong sa yuta ang tanan nga gibuhat ko nga may kinabuhi. At ginawa ni Noe ayon sa lahat na iniutos sa kaniya ng Panginoon. Ug gibuhat ni Noe sumala sa tanan nga gisugo ni Jehova kaniya. At may anim na raang taon si Noe nang ang baha ng tubig ay dumagsa sa ibabaw ng lupa. Ug si Noe may unom na ka gatus ka tuig ang panuigon sa paglunop sa mga tubig sa ibabaw sa yuta. At lumulan sa sasakyan si Noe at ang kaniyang mga anak, at ang kaniyang asawa, at ang mga asawa ng kaniyang mga anak, dahil sa tubig ng baha. Ug si Noe ug ang iyang mga anak nga lalake ug ang iyang asawa, ug ang mga asawa sa iyang mga anak uban kaniya mingsulod sa arca, tungod sa mga tubig sa lunop. Sa mga hayop na malinis, at sa mga hayop na hindi malinis, at sa mga ibon at sa bawat umuusad sa ibabaw ng lupa, Sa mga mananap nga mahinlo, ug sa mga mananap nga dili mahinlo, ug sa mga langgam, ug sa tanan nga nagakamang sa yuta, Ay dalawat dalawang dumating kay Noe sa sasakyan, na lalake at babae ayon sa iniutos ng Dios kay Noe. Sa tinagurha nanulod ngadto kang Noe sa arca; lake ug baye, ingon sa gisugo sa Dios kang Noe. At nangyari na pagkaraan ng pitong araw, na ang tubig ng baha ay umapaw sa ibabaw ng lupa. Ug nahitabo nga sa tapus ang pito ka adlaw ang mga tubig sa lunop mingsalanap sa ibabaw sa yuta. Sa ikaanim na raang taon ng buhay ni Noe, nang ikalawang buwan, sa ikalabing pitong araw ng buwan, nang araw ding yaon, ay nangasira ang lahat ng bukal ng lubhang kalaliman, at ang mga durungawan ng langit ay nabuksan. Sa ikaunom ka gatus ka tuig sa kinabuhi ni Noe, sa ikaduha nga bulan, sa ikapulo ug pito ka adlaw sa bulan, niadto gayud nga adlawa nangabuswang ang tanan nga mga tinubdan sa dagku nga kahiladman ug ang mga tamboanan sa mga langit nangaabli. At umulan sa ibabaw ng lupa ng apat na pung araw at apat na pung gabi. Ug dihay ulan sa ibabaw sa yuta sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii. Nang araw ding yaon, ay lumulan sa sasakyan si Noe, at si Sem, at si Cham, at si Japhet, na mga anak ni Noe, at ang asawa ni Noe, at ang tatlong asawa ng kaniyang mga anak na kasama nila. Niadtong adlawa gayud misulod si Noe, si Sem, si Cham, ug si Japhet, mga anak nga lalake ni Noe, ug ang asawa ni Noe, ug ang totolo ka mga asawa sa iyang mga anak, uban kanila sa arca. Sila, at ang bawat hayop gubat ayon sa kanikanilang uri, at lahat ng hayop na maamo ayon sa kanikanilang uri, at bawat umuusad sa ibabaw ng lupa ayon sa kanikanilang uri, at bawat ibon ayon sa kanikanilang uri, lahat ng sarisaring ibon. Sila, ug ang tanan nga mga mananap ingon sa ilang matang, ngatanan nga mga kahayupan ingon sa ilang matang, ug ang tanan nga mga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta ingon sa ilang matang, ug ang tanan nga mga langgam ingon sa ilang matang, ug tanan nga mga nagkalainlaing langgam. At nagsidating kay Noe sa sasakyan na dalawat dalawa, ang lahat ng hayop na may hinga ng buhay. Ug mingsulod sila ngadto kang Noe sa arca sa tinagurha ang tanan nga unod nga may gininhawa sa kinabuhi. At ang mga nagsilulan, ay lumulang lalake at babae, ng lahat na laman, gaya ng iniutos sa kaniya ng Dios: at kinulong siya ng Panginoon. Ug ang mga nanagpanulod, nanulod nga mga lake ug mga baye sa tanan nga unod, ingon sa gisugo sa Dios kaniya; ug gilukban siya ni Jehova. At tumagal ang baha ng apat na pung araw sa ibabaw ng lupa; at lumaki ang tubig at lumutang ang sasakyan, at nataas sa ibabaw ng lupa. Ug miabut ang lunop ug kap-atan ka adlaw sa ibabaw sa yuta; ug mitubo ang mga tubig ug nagapalutaw sa arca, ug kini milutaw sa ibabaw sa yuta. At dumagsa ang tubig at lumaking mainam sa ibabaw ng lupa; at lumutang ang sasakyan sa ibabaw ng tubig. Ug milunop ang mga tubig ug mitubo pagdaku gayud sa ibabaw sa yuta; ug nagtulin ang arca sa ibabaw sa nawong sa mga tubig. At dumagsang lubha ang tubig sa ibabaw ng lupa: at inapawan ang lahat na mataas na bundok na nasa silong ng buong langit. Ug milunop ang mga tubig sa hilabihan gayud sa ibabaw sa yuta, ug gisalanapan ang tanang mga bukid nga hatag-as nga diha sa ilalum sa tibook nga langit. Labing limang siko ang lalim na idinagsa ng tubig; at inapawan ang mga bundok. Napulo ug lima ka maniko ang paglabaw sa mga tubig, ug gilunopan ang mga bukid. At namatay ang lahat ng lamang gumagalaw sa ibabaw ng lupa, ang mga ibon at gayon din ang hayop, at ang hayop gubat, at ang bawat nagsisiusad na umuusad sa ibabaw ng lupa, at ang bawat tao. Ug nangamatay ang tanan nga unod nga nagalihok sa ibabaw sa yuta, maingon sa mga langgam, ingon usab ang mga kahayupan, ug ang mga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta, ug ang tanang mga tawo; Ang bawat may hinga ng diwa ng buhay sa kanilang ilong, lahat na nasa lupang tuyo ay namatay. Ang tanan nga may gininhawa sa espiritu sa kinabuhi sa ilang mga ilong, ang tanan nga didto sa yuta nga mamala, nangamatay. At nilipol ang bawat may buhay na nasa ibabaw ng lupa, ang tao at gayon din ang hayop, at ang mga umuusad at ang mga ibon sa himpapawid; at sila'y nalipol sa lupa: at ang natira lamang, ay si Noe at ang mga kasama niya sa sasakyan. Ug gilaglag ang tanang butang nga may kinabuhi sa ibabaw sa nawong sa yuta, sukad sa tawo hangtud sa kahayupan ug mga butang nga nagakamang sa yuta ug ang mga langgam sa mga langit; nangalaglag sila gikan sa yuta, ug ang nahibilin mao lamang si Noe ug sila nga didto uban kaniya sa arca. At tumagal ang tubig sa ibabaw ng lupa, ng isang daan at limang pung araw. Ug milunop ang mga tubig sa ibabaw sa yuta sa usa ka gatus ug kalim-an ka adlaw. At naalaala ng Dios si Noe, at ang lahat ng may buhay, at ang lahat ng hayop na kasama niya sa sasakyan. Ug nahinumdum ang Dios kang Noe ug sa tanan nga mga mananap ug sa tanang kahayupan nga didto uban kaniya sa arca. At nagpahihip ang Dios ng isang hangin sa ibabaw ng lupa, at humupa ang tubig. Ug gipaagi sa Dios ang usa ka hangin sa ibabaw sa yuta, ug minghubas ang mga tubig. Natakpan din ang mga bukal ng kalaliman at ang mga dungawan ng langit, at napigil ang ulan sa langit. Ug ang mga tinubdan usab sa kahiladman, ug ang mga tamboanan sa langit natakpan, ug ang ulan sa langit napugngan. At humupang patuloy ang tubig sa lupa; at kumati ang tubig pagkaraan ng isang daan at limang pung araw. Ug ang mga tubig sa yuta nagakadiyutay sa walay hunong; ug minghubas ang mga tubig sa miagi na ang usa ka gatus ug kalim-an ka adlaw. At sumadsad ang sasakyan nang ikapitong buwan, nang ikalabing pitong araw ng buwan, sa ibabaw ng mga bundok ng Ararat. Ug nahitungtung ang arca sa bulan nga ikapito, sa ikapulo ug pito ka adlaw sa bulan, sa ibabaw sa kabukiran sa Ararat. At ang tubig ay nagpatuloy ng paghupa hanggang sa ikasangpung buwan: nang ikasangpung buwan, nang unang araw ng buwan, ay nakita ang mga taluktok ng mga bundok. Ug ang mga tubig nagpadayon sa paghubas hangtud sa ikapulo nga bulan: Sa ikapulo nga bulan, sa nahauna nga adlaw sa bulan, nakita na ang mga tumoy sa mga bukid. At nangyari, pagkaraan ng apat na pung araw, na binuksan ni Noe ang dungawan ng sasakyan na kaniyang ginawa. Ug nahitabo nga sa katapusan sa kap-atan ka adlaw giablihan ni Noe ang tamboanan nga iyang gihimo sa arca. At siya'y nagpalipad ng isang uwak, at ito'y nagparoot parito hanggang sa natuyo ang tubig sa lupa. Ug gisugo niya ang uwak nga migikan ug naglibotlibot hangtud ang mga tubig minghubas sa ibabaw sa yuta. At nagpalipad siya ng isang kalapati, upang tingnan kung humupa na ang tubig sa ibabaw ng lupa. Gisugo niya ang salampati gikan kaniya, aron magtan-aw kong ang tubig mihubas na ba sa ibabaw sa nawong sa yuta. Datapuwat hindi nakasumpong ang kalapati ng madapuan ng talampakan ng kaniyang paa, at nagbalik sa kaniya sa sasakyan, sapagkat ang tubig ay nangasa ibabaw pa ng buong lupa: at iniunat ang kaniyang kamay at hinawakan, at ipinasok niya sa sasakyan. Apan ang salampati walay hingkaplagan nga arang katugdonan sa mga lapalapa sa iyang tiil, ug siya mibalik kaniya ngadto sa arca, kay ang mga tubig diha pa sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta, ug siya mituy-od sa iyang kamot, ug midakup niini, ug gisulod niya kini sa arca. At naghintay pa ng muling pitong araw; at muling pinalipad ang kalapati sa labas ng sasakyan. Ug mihulat pa siya ug pito ka adlaw, ug unya gipagula niya pag-usab ang salampati sa arca. At ang kalapati ay nagbalik sa kaniya ng dakong hapon; at, naritot may dalang isang dahong sariwa ng olivo sa tuka. Ug ang salampati mibalik kaniya sa kahaponon, ug ania karon, usa ka dahon nga lunhaw sa olivo diha sa iyang sungo nakutlo. Sa gayon ay naunawa ni Noe na humupa na ang tubig sa lupa. Niini nga pagkaagi nasabut ni Noe nga ang mga tubig mihubas na sa ibabaw sa yuta. At naghintay pang muli siya ng pitong araw; at pinalipad ang kalapati; at hindi na muling nagbalik pa sa kaniya. Ug mihulat pa gayud siya ug pito ka adlaw, ug unya gisugo niya ang salampati, nga wala na mobalik kaniya. At nangyari, nang taong ikaanim na raan at isa, nang unang buwan, nang unang araw ng buwan, ay natuyo ang tubig sa ibabaw ng lupa: at inalis ni Noe ang takip ng sasakyan at tumanaw siya, at, naritot ang ibabaw ng lupa ay tuyo. Ug nahitabo nga sa ikaunom ka gatus ug nahauna nga tuig, sa nabaunang bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan, ang mga tubig minghubas sa ibabaw sa yuta ug gikuha ni Noe ang atop sa arca, ug siya mitan-aw ug ania karon, ang nawong sa yuta namala na. At nang ikalawang buwan nang ikadalawang put pitong araw ng buwan, ay natuyo ang lupa. Ug sa ikaduha nga bulan sa ikakaluhaan ug pito ka adlaw sa bulan namala na ang yuta. At nagsalita ang Dios kay Noe, na sinasabi. Ug nagsulti ang Dios kang Noe nga nagaingon. Lumunsad ka sa sasakyan, ikaw at ang iyong asawa, at ang iyong mga anak, at ang mga asawa ng iyong mga anak na kasama mo. Kumawas ka sa arca, ikaw, ug ang imong asawa, ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang mga asawa sa imong mga anak nga kuyog kanimo. Ilabas mong kasama mo ang bawat may buhay na kasama mo sa lahat ng laman, ang mga ibon, at ang mga hayop, at ang bawat nagsisiusad na umuusad sa ibabaw ng lupa; upang magsipanganak ng sagana sa lupa, at magpalaanakin, at mangagsidami sa ibabaw ng lupa. Ug ipagula mo uban kanimo ang tanan nga mga mananap nga anaa uban kanimo, ang tanan nga unod, ang mga langgam, ug ang kahayupan ug ang tanan nga nanagkamang sa ibabaw sa yuta; aron sila managsanay sa yuta, ug managpamunga ug managdaghan sila sa ibabaw sa yuta. At lumunsad si Noe, at ang kaniyang mga anak, at ang kaniyang asawa, at ang mga asawa ng kaniyang mga anak na kasama niya: Ug mikawas si Noe, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang iyang asawa, ug ang mga asawa sa iyang mga anak uban kaniya. Ang bawat hayop, bawat umuusad, at bawat ibon, anomang gumagalaw sa ibabaw ng lupa ayon sa kanikaniyang angkan ay nangagsilunsad sa sasakyan. Ang tanan nga mga mananap ug ang tanan nga mga nagakamang, ug ang tanan nga mga langgam, bisan unsa nga nagalihok sa ibabaw sa yuta, ingon sa ilang matang, nangawas sa arca. At ipinagtayo ni Noe ng isang dambana ang Panginoon; at kumuha sa lahat na malinis na hayop, at sa lahat na malinis na ibon, at nagalay ng mga handog na susunugin sa ibabaw ng dambana. Ug mitukod si Noe ug usa ka halaran alang kang Jehova, ug mikuha siya sa tanan nga mananap nga malinis, ug sa tanan nga langgam nga malinis, ug mihatag siya ug mga haladnga-sinunog sa halaran. At sinamyo ng Panginoon ang masarap na amoy; at nagsabi ang Panginoon sa sarili, Hindi ko na muling susumpain ang lupa, dahil sa tao, sapagkat ang haka ng puso ng tao ay masama mula sa kaniyang pagkabata; ni hindi ko na muling lilipulin pa ang lahat na nabubuhay na gaya ng aking ginawa. Ug si jehova nakapanimaho sa matam-is nga kahumot. Ug miingon si Jehova sa iyang kasingkasing: Dili ko na pagtunglohon pag-usab ang yuta tungod sa tawo; kay ang tuyo sa kasingkasing sa tawo dautan sukad sa iyang pagkabata; ug dili ko na paglagon pag-usab ang tanan nga butang nga buhi ingon sa gibuhat ko. Samantalang ang lupa ay lumalagi, ay hindi maglilikat ang paghahasik at pagaani, at ang lamig at init, at ang tagaraw at taginaw, at ang araw at gabi. Samtang ania pa ang yuta ang pagtanum ug ang pag-ani, ug ang kabugnaw ug ang kainit, ang ting-adlaw ug ang tingtugnaw, ug ang kaadlawon ug ang kagabhion dili magaundang. At binasbasan ng Dios si Noe at ang kaniyang mga anak, at sa kanila'y sinabi, Kayo'y magpalaanakin, at magpakarami at inyong kalatan ang lupa. Ug gipanalanginan sa Dios si Noe ug ang iyang mga anak, ug miingon kanila: Magmabungaon kamo, ug managdaghan kamo, ug lukpon ninyo ang yuta. At ang takot sa inyo at sindak sa inyo ay mapapasa bawat hayop sa lupa, at sa bawat ibon sa himpapawid; lahat ng umuusad sa lupa, at lahat ng isda sa dagat, ay ibinibigay sa inyong kamay. Ug ang pagkahadlok tungod kaninyo ug ang pagkakulba tungod kaninyo moabut sa ibabaw sa tanan nga mananap sa yuta, ug sa tanan nga langgam sa kalangitan; sa tanan nga nagakamang sa yuta, ug sa tanan nga mga isda sa dagat, sa inyong kamot ginatugyan sila. Bawat gumagalaw na nabubuhay ay magiging pagkain ninyo; gaya ng mga sariwang pananim na lahat ay ibinibigay ko sa inyo. Ang tanang butang nga nagalihok ug buhi mahimong kalan-on alang kaninyo; ingon sa mga utanon ug mga balili gihatag ko kaninyo ang tanan. Ngunit ang lamang may buhay, na siya niyang dugo, ay huwag ninyong kakanin. Apan ang unod uban ang kinabuhi niini, nga mao ang dugo, dili ninyo pagkan-on. At tunay na hihingan ko ng sulit ang inyong dugo, ang dugo ng inyong mga buhay: sa kamay ng bawat ganid ay hihingan ko ng sulit; at sa kamay ng tao, sa kamay ng bawat kapatid ng tao ay hihingan ko ng sulit ang buhay ng tao. Kay sa pagkamatuod gayud, ang dugo sa inyong mga kinabuhi pagapanilngon ko; sa kamot sa tanan nga mga mananap pagapanilngon ko kini; ug sa kamot sa tawo bisan pa sa kamot sa igsoon sa tagsa ka tawo, pagapanilngon ang kinabuhi sa tawo. Ang magbubo ng dugo ng tao, sa pamamagitan ng tao ay mabububo ang kaniyang dugo: sapagkat sa larawan ng Dios nilalang ang tao. Bisan kinsa nga magaula ug dugo sa tawo, tungod sa tawo ang iyang dugo pagaulaon; kay sa dagway sa Dios gibuhat ang tawo. At kayo'y magpalaanakin at magpakarami; magsilago kayo ng sagana sa lupa, at kayo'y magsidami riyan. Ug kamo, managpamunga ug managdaghan kamo; pangliwat kamo sa dagaya gayud sa yuta ug dumaghan kamo diha niana. At nagsalita ang Dios kay Noe, at sa kaniyang mga anak na kasama niya, na sinasabi. Ug misulti ang Dios kang Noe ug sa iyang mga anak nga uban kaniya nga nagaingon. At ako, narito, aking pinagtitibay ang aking tipan sa inyo, at sa inyong binhi na susunod sa inyo. Ug ako, tan-awa, ako magatukod sa akong saad uban kaninyo, ug sa inyong kaliwatan sa ulahi kaninyo. At sa bawat nilikhang may buhay na kasama ninyo, ang mga ibon, ang hayop at bawat ganid sa lupa na kasama ninyo; sa lahat ng lumunsad sa sasakyan pati sa bawat ganid sa lupa. Ug sa tanan nga binuhat nga buhi nga anaa uban kaninyo, sa mga langgam, sa mga mananap ug sa tanan nga hayupan sa yuta nga anaa uban kaninyo; sukad sa tanan nga mga mingkawas sa arca lakip ang tanan nga mananap sa yuta. At aking pagtitibayin ang aking tipan sa inyo; ni hindi ko na lilipulin ang lahat ng laman sa pamamagitan ng tubig ng baha; ni hindi na magkakaroon pa ng bahang gigiba ng lupa. Ug pagatukoron ko ang akong saad uban kaninyo, ug dili na mapoo pag-usab ang tanan nga unod pinaagi sa mga tubig sa lunop; wala na gayud ing lunop nga magalaglag sa yuta. At sinabi ng Dios, Ito ang tanda ng tipang ginawa ko sa inyo, at sa bawat kinapal na may buhay na kasama ninyo sa buong panahon. Ug miingon ang Dios: Kini mao ang timaan sa saad nga akong gitukod sa taliwala nako ug ninyo, ug sa tanan nga binuhat nga buhi nga anaa uban kaninyo, alang sa mga kaliwatan nga dayon. Ang aking bahaghari ay inilalagay ko sa alapaap, at siyang magiging tanda ng tipan ko at ng lupa. Ang akong balangaw igabutang ko diha sa panganod, ug mahimo kini nga usa ka timaan sa saad sa taliwala nako ug sa yuta. At mangyayari, pagka ako'y magbababa ng isang alapaap sa ibabaw ng lupa, na makikita ang bahaghari sa alapaap. Ug mahitabo nga sa diha nga pagapaanhion ko ang dag-um sa ibabaw sa yuta, nga ang balangaw makita sa panganod. At aalalahanin ko ang aking tipan, na inilagda ko sa akin at sa inyo, at sa bawat kinapal na may buhay sa lahat ng laman; at ang tubig ay hindi na magiging bahang lilipol ng lahat ng laman. Ug pagahinumduman ko ang akong saad, nga ania sa taliwala kanako ug kaninyo, ug sa tanan nga binuhat nga buhi sa tibook nga unod; ug ang mga tubig dili na mahimo nga lunop aron pagalaglagon ang tanan nga unod. At ang bahaghari ay pasa sa alapaap, at aking mamasdan, upang aking maalaala, ang walang hanggang tipan ng Dios at ng bawat kinapal na may buhay sa lahat ng lamang nasa ibabaw ng lupa. Ug ang balangaw anha sa panganod; ug pagatan-awon ko kini aron mahinumduman ko ang saad nga dayon sa taliwala sa Dios ug sa tanan nga binuhat nga buhi sa tanang unod nga anaa sa ibabaw sa yuta. At sinabi ng Dios kay Noe, Ito ang tanda ng tipang inilagda ko sa akin at sa lahat ng laman na nasa ibabaw ng lupa. Busa miingon ang Dios kang Noe: Kini mao ang timaan sa saad nga akong gitukod sa taliwala nako ug sa tanan nga unod nga anaa sa ibabaw sa yuta. At ang mga anak ni Noe na nagsilunsad sa sasakyan ay si Sem, at si Cham at si Japhet: at si Cham ay siyang ama ni Canaan. Ug ang mga anak nga lalake ni Noe nga nangawas sa arca mao sila si Sem, si Ham, ug si Japhet; ug si Ham mao ang amahan ni Canaan. Ang tatlong ito ay mga anak ni Noe: at sa mga ito'y nakalatan ang buong lupa. Kining totolo mao ang mga anak nga lalake ni Noe; ug gikan kanila napuno ang tibook nga yuta. At nagpasimula si Noe na maging mangbubukid, at naglagay ng isang ubasan. Ug misugod si Noe sa pag-uma sa yuta, ug mitanum siya ug usa ka parrasan. At uminom ng alak at nalango; at siya'y nahubaran sa loob ng kaniyang tolda. Ug miinum siya sa vino ug nahubog siya, ug nahuboan siya sa sulod sa iyang balongbalong. At si Cham na ama ni Canaan ay nakakita ng kahubaran ng kaniyang ama, at isinaysay sa kaniyang dalawang kapatid na nangasa labas. Ug si Ham nga amahan ni Canaan, nakakita sa pagkahubo sa iyang amahan, ug siya misulti sa iyang duruha ka mga igsoon nga didto sa gawas. At kumuha si Sem at si Japhet ng isang balabal, at isinabalikat nilang dalawa, at lumakad ng paurong, at tinakpan ang kahubaran ng kanilang ama; at ang mukha nila ay patalikod, at hindi nila nakita ang kahubaran ng kanilang ama. Unya si Sem ug si Japhet mikuha ug usa ka bisti, ug kini gibutang nila sa ibabaw sa ilang duha ka mga abaga, ug naglakaw nga nagatalikod, ug gitabon ang pagkahubo sa ilang amahan; ug tinalikod ang ilang mga nawong, ug wala sila makakita sa pagkahubo sa ilang amahan. At nagising si Noe sa kaniyang pagkalango sa alak, at naalaman ang ginawa sa kaniya ng kaniyang bunsong anak. Ug nahigmata si Noe gikan sa iyang vino ug nahibalo siya sa gibuhat kaniya sa iyang anak nga lalake nga kamanghuran. At sinabi, Sumpain si Canaan! Ug miingon siya: Pagtunglohon si Canaan! Siya'y magiging alipin ng mga alipin sa kaniyang mga kapatid. Ulipon sa mga ulipon siya sa iyang mga igsoon. At sinabi niya, Purihin ang Panginoon, ang Dios ni Sem! Ug miingon pa siya: Dalayegon si Jehova, ang Dios ni Sem! At si Canaan ay maging alipin niya. Ug si Canaan mahimong sulogoon niya. Pakapalin ng Dios si Japhet. At matira siya sa mga tolda ni Sem! Pagapauswagon sa Dios si Japhet ug magapuyo siya sa mga balongbalong ni Sem! At si Canaan ay maging alipin niya. Ug si Canaan mahimong iyang ulipon. At nabuhay si Noe pagkaraan ng bahang gumunaw, ng tatlong daan at limang pung taon. Ug nakadangat si Noe sa human na ang lunop totolo ka gatus ug kalim-an ka tuig. At ang lahat ng naging araw ni Noe ay siyam na raan at limang pung taon: at namatay. Ug ang tanan nga mga adlaw ni Noe siyam ka gatus ug kalim-an ka tuig ug namatay siya. Ito nga ang salit saling lahi ng mga anak ni Noe: si Sem, si Cham, at si Japhet: at sila'y nangagkaanak pagkaraan ng bahang gumunaw. Kini mao ang mga kaliwatan sa mga anak nga lalake ni Noe, si Sem, si Ham, ug si Japhet; ug kanila nangatawo ang mga anak nga lalake sa human na ang lunop. Ang mga anak ni Japhet; si Gomer, at si Magog, at si Madai, at si Javan, at si Tubal, at si Meshech, at si Tiras. Ang mga anak nga lalake ni Japhet; si Gomer, si Magog, ug si Madal, ug si Javan, ug si Tubal, ug si Mashech, ug si Tiras. At ang mga anak ni Gomer: si Azkenaz, at si Rifat, at si Togarma. Ug ang mga anak nga lalake ni Gomer: si Ashkenaz, ug si Riphat, ug si Togorma. At ang mga anak ni Javan; si Elisa, at si Tarsis, si Cittim, at si Dodanim. Ug ang mga anak nga lalake ni Javan: si Elisa, ug si Tarsis, si Kittim, ug si Dodanim. Sa mga ito nangabahagi ang mga pulo ng mga bansa, sa kanilang mga lupain, na bawat isa'y ayon sa kanikaniyang wika; ayon sa kanikanilang angkan, sa kanikanilang bansa. Tungod niini kanila gibahinbahin ang kapupud-an sa mga nasud sa ilang mga yuta, ang tagsatagsa sumala sa ilang sinultihan, sumala sa ilang mga panimalay sa ilang mga nasud. At ang mga anak ni Cham; si Cush, at si Mizraim, at si Phut, at si Canaan. Ang mga anak nga lalake ni Ham si Cush, ug si Mizraim, ug si Phut, ug si Canaan. At ang mga anak ni Cush; si Seba, at si Havila, at si Sabta, at si Raama, at si Sabtech: at ang mga anak ni Raama; si Sheba, at si Dedan. Ug ang mga anak nga lalake ni Cush: si Seba, si Havila, ug si Sabta, ug si Raama, ug si Sabtecha. Ug ang mga anak nga lalake ni Raama: si Seba, ug si Dedan. At naging anak ni Cush si Nimrod: siyang napasimulang maging makapangyarihan sa lupa. Ug si Cush nanganak kang Nimrod: kini misugod sa pagkahimo nga gamhanan sa yuta. Siya'y makapangyarihang mangangaso sa harap ng Panginoon kayat karaniwang sabihin: Gaya ni Nimrod, na makapangyarihang mangangaso sa harap ng Panginoon. Siya mao ang tigpangayam nga kusgan sa atubangan ni Jehova; nga tungod niana kini ginaingon: Sama kang Nimrod nga tigpangayam nga kusgan sa atub angan ni Jehova. At ang pinagsimulan ng kaniyang kaharian ay ang Babel, at ang Erech, at ang Accad, at ang Calneh, sa lupain ng Shinar. Ug ang sinugdan sa iyang gingharian ang Babel, ug ang Erech, ug ang Accad, ug ang Calneh sa yuta sa Shinar. Buhat sa lupaing yaon ay napasa Asiria at itinayo ang Ninive, at ang Rehobotir, at ang Calah, Gikan niadtong yutaa miadto siya sa Asiria, ug nagtukod sa Ninive ug sa Rehoboth, ug sa Calah, At ang Ressen, sa pagitan ng Ninive at ng Calah (na siyang malaking bayan). Ug sa Ressen sa taliwala sa Ninive ug sa Calah, (nga mao ang lungsod nga daku). At naging anak ni Mizraim si Ludim, at si Anamim, at si Lehabim, at si Naphtuhim. Ug si Mizraim nanganak kang Ludim, ug Anamim, ug Lehabim, ug Nephtuhim, At si Pathrusim, at si Casluim (na siyang pinagbuhatan ng mga Filisteo), at ang Caphtorim. Ug kang Pathrusim, ug Casluim, (nga mao ang kagikanan sa mga Filistihanon), ug kang Caphtorim. At naging anak ni Canaan si Sidon, na kaniyang panganay, at si Heth. Ug si Canaan nag-anak kang Sidon nga iyang panganay, ug kang Heth, At ang Jebuseo, at ang Amorrheo, at ang Gergeseo; Ug sa Jebusehanon, ug sa Amorrehanon, ug sa Gergesehanon, At ang Heveo, at ang Araceo, at ang Sineo. Ug sa Hevehanon, ug sa Aracehanon, ug sa Sinehanon, At ang Aradio, at ang Samareo at ang Amatheo: at pagkatapos ay kumalat ang mga angkan ng Cananeo. Ug sa Aradihanon, ug sa Samarehanon, ug sa Amatehanon: ug unya nanagpatlaag ang mga kabanayan sa mga Canaanhon. At ang hangganan ng Cananeo ay mula sa Sidon, kung patungo sa Gerar, hanggang sa Gaza; kung patungo sa Sodoma at Gomorra, at Adma, at Zeboim hanggang Lasa. Ug ang utlanan sa mga Canaanhon nagsugod sa Sidon, sa magapaingon ikaw sa Gerar, ngadto sa Gaza, sa magapingon ikaw ngadto sa Sodoma ug sa Gomorra, ug sa Adma, ug sa Zeboim, ngadto sa Lasa. Ito ang mga anak ni Cham, ayon sa kanikanilang angkan, ayon sa kanikanilang wika, sa kanikanilang mga lupain, sa kanilang mga bansa. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Ham, sumala sa ilang mga kabanayan, sumala sa ilang mga sinultihan, sa ilang mga yuta, sa ilang mga nasud. At nagkaroon din naman ng mga anak si Sem, na ama ng lahat ng mga anak ni Heber, na siya ring lalong matandang kapatid ni Japhet. Ug kang Sem, ang amahan sa tanang mga anak ni Heber, ang magulang anak nga lalake ni Japhet, kaniya usab may mga anak nga nangatawo. Ang mga anak ni Sem; si Elam, at si Assur, at si Arphaxad, at si Lud, at si Aram. Ug ang mga anak nga lalake ni Sem: si Elam ug si Assur, ug si Arphaxad, ug si Lud, ug si Aram. At ang mga anak ni Aram: si Uz, at si Hul, at si Gether, at si Mas. Ug ang mga anak nga lalake ni Aram: si Uz, si Hul, ug si Gether, ug si Mas. At naging anak ni Arphaxad si Sala; at naging anak ni Sala si Heber. Ug si Arphaxad nanganak kang Sala, ug si Sala nanganak kang Heber. At nagkaanak si Heber ng dalawang lalake; ang pangalan ng una'y Peleg; sapagkat sa mga araw niya'y nahati ang lupa; at ang pangalan ng kaniyang kapatid ay Joctan. Ug kang Heber nangatawo ang duruha ka mga anak nga lalake: ang ngalan sa usa mao si Peleg, kay sa iyang mga adlaw nabahinbahin ang yuta; ug ang ngalan sa iyang igsoon mao si Joctan. At naging anak ni Joctan si Almodad, at si Sheleph, at si Hazarmavet, at si Jerah; Ug si Joctan nanganak kang Almodad, ug kang Sheleph, ug kang Hazarmaveth, ug kang Jera, At si Hadoram, at si Uzal, at si Dicla. Ug kang Hadoram, ug kang Uzal, ug kang Dicla, At si Obal, at si Abimael, at si Sheba. Ug kang Obal, ug kang Abimael, ug kang Seba, At si Ophir, at si Havila, at si Jobad: lahat ng ito ay mga naging anak ni Joctan. Ug kang Ophir, ug kang Habila, ug kang Jobad: kining tanan mao ang mga anak nga lalake ni Joctan. At ang naging tahanan nila ay mula sa Mesa, kung patungo sa Sephar, na siyang bundok sa silanganan. Ug ang ilang pinuy-anan kutub sa Mesa hangtud ngadto sa molakaw ikaw paingon sa Separ, ang bukid sa sidlakan. Ito ang mga anak ni Sem, ayon sa kanikanilang angkan, ayon sa kanikanilang wika, sa kanikanilang lupain, ayon sa kanikanilang bansa. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Sem sumala sa ilang kabanayan, sumala sa ilang mga sinultihan, diha sa ilang mga yuta, sa ilang mga nasud. Ito ang mga angkan ng mga anak ni Noe, ayon sa kanikanilang lahi, sa kanikanilang bansa: at sa mga ito nangabahagi ang mga bansa pagkatapos ng bahang gumunaw. Kini sila mao ang mga kabanayan sa mga anak nga lalake ni Noe sumala sa ilang mga kaliwatan, sa ilang mga nasud; ug niini kanila gibahinbahin ang mga nasud sa yuta sa human ang lunop. At ang buong lupa ay iisa ang wika at iisa ang salita. Ug ang tibook nga yuta may usa lamang ka sinultihan, ug usa usab ka pinulongan. At nangyari, na, sa kanilang paglalakbay sa silanganan, ay nakasumpong sila ng isang kapatagan sa lupain ng Sinar; at sila'y nanahan doon. Ug nahitabo sa mipanaw sila sa sidlakan, hingkaplagan nila ang usa ka patag sa yuta sa Shinar ug didto mingpuyo sila. At nagsangusapang, Halikayo! tayo'y gumawa ng mga laryo, at ating lutuing mabuti. Ug sila nasig-ingon ang usa ug usa: Umari kamo. Magbuhat kita ug tisa ug pagbahon ta ug maayo. At inari nilang bato ang laryo at ang betun ay inaring argamasa. Ug sila may tisa nga gigamit nga alili sa bato, ug may salong nga alili sa apog. At nagsipagsabi, Halikayo! Ug ming-ingon sila: Umari kamo. Magtayo tayo ng isang bayan natin at ng isang moog, na ang taluktok niyaon ay aabot hanggang sa langit, at magtaglay tayo ng isang ngalan; baka tayo'y mangalat sa ibabaw ng buong lupa. Magbuhat kita alang kanato ug usa ka lungsod ug usa ka torre nga ang iyang ibubungan moabut sa langit, ug kita magbuhat alang kanato ug usa ka ngalan, kay tingali unya kita pagpatlaagon sa halayo sa tibook nga nawong sa yuta. At bumaba ang Panginoon upang tingnan ang bayan at ang moog, na itinayo ng mga anak ng mga tao. Ug nanaug si Jehova sa pagtan-aw sa lungsod, ug sa torre nga gitukod sa mga anak sa mga tawo. At sinabi ng Panginoon, Narito, sila'y iisang bayan at silang lahat ay may isang wika; at ito ang kanilang pinasimulang gawin: at, ngayon nga'y walang makasasawata sa anomang kanilang balaking gawin. Ug miingon si Jehova: Ania karon, sila usa lamang ka lungsod ug may usa lamang ka pinulongan silang tanan, ug kini mao ang ginasugdan nila sa pagbuhat; ug karon walay bisan unsa nga magapugong kanila sa ilang ginahunahuna nga buhaton. Halikayo! tayo'y bumaba at diyan din ay ating guluhin ang kanilang wika, na anopat sila'y huwag magkatalastasan sa kanilang salita. Umari kamo, manganaug kita, ug lahugayon nato ang ilang mga sinultihan, aron sila dili na makasabut sa sinultihan sa usa ug usa. Ganito pinanabog sila ng Panginoon mula riyan, sa ibabaw ng buong lupa; at kanilang iniwan ang pagtatayo ng bayan. Busa, gipapatlaag sila ni Jehova sa halayo ngadto sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta; ug gibiyaan nila ang pagtukod sa lungsod. Kaya ang pangalang itinawag ay Babel; sapagkat doon ginulo ng Panginoon ang wika ng buong lupa: at mula roon ay pinanabog sila ng Panginoon sa ibabaw ng buong lupa. Tungod niini ang ngalan niadto gitawag Babel; kay didto gilahugay ni Jehova ang sinultihan sa tibook nga yuta. Ug gikan didto gipapatlaag sila sa nawong sa tibook nga yuta. Ito ang salit saling lahi ni Sem. May isang daan taon si Sem at naging anak si Arphaxad, dalawang taon pagkatapos ng bahang gumunaw. Kini mao ang mga kaliwatan ni Sem, may panuigon nga usa ka gatus ka tuig, ug nanganak kang Arphaxad, duruha ka tuig sa human ang lunop. At nabuhay si Sem, pagkatapos na maipanganak si Arphaxad, ng limang daang taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Sem, sa human manganak kang Arphaxad, nakadangat ug lima ka gatus ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At nabuhay si Arphaxad, ng tatlong put limang taon, at naging anak si Sala. Ug si Arphaxad nakadangat ug katloan ug lima ka tuig, ug nanganak nga siya kang Sala. At nabuhay si Arphaxad pagkatapos na maipanganak si Sala, ng apat na raan at tatlong taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Arphaxad, sa human manganak kang Sala, nakadangat ug upat ka gatus ug totolo ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At nabuhay si Sala ng tatlong pung taon, at naging anak si Heber. Ug nakadangat si Sala ug katloan ka tuig, ug nanganak siya kang Heber. At nabuhay si Sala pagkatapos na maipanganak si Heber, ng apat na raan at tatlong taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Sala, sa human manganak kang Heber, nakadangat ug upat ka gatus ug totolo ka tuig ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At nabuhay si Heber ng tatlong put apat na taon, at naging anak si Peleg. Ug nakadangat si Heber ug katloan ug upat ka tuig, ug nanganak siya kang Peleg. At nabuhay si Heber pagkatapos na maipanganak si Peleg, ng apat na raan at tatlong pung taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Heber, sa human manganak kang Peleg, nakadangat ug upat ka gatus ug katloan ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At nabuhay si Peleg ng tatlong pung taon, at naging anak si Reu. Ug nakadangat si Peleg ug katloan ka tuig, ug nanganak siya kang Reu. At nabuhay si Peleg pagkatapos na maipanganak si Reu, ng dalawang daan at siyam na taon; at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Peleg, sa human manganak kang Reu, nakadangat ug duha ka gatus ug siyam ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At nabuhay si Reu ng tatlong put dalawang taon, at naging anak si Serug. Ug nakadangat si Reu ug katloan ug duha ka tuig, ug nanganak siya kang Serug. At nabuhay si Reu pagkatapos na maipanganak si Serug, ng dalawang daan at pitong taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Reu, sa human manganak kang Serug, nakadangat ug duha ka gatus ug pito ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At nabuhay si Serug ng tatlong pung taon, at naging anak si Nachor. Ug nakadangat si Serug ug katloan ka tuig, ug nanganak kang Nachor. At nabuhay si Serug pagkatapos maipanganak si Nachor, ng dalawang daang taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Serug, sa human manganak kang Nachor, nakadangat ug duha ka gatus ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At nabuhay si Nachor ng dalawang put siyam na taon, at naging anak si Thare. Ug nakadangat si Nachor ug kaluhaan ug siyam ka tuig, ug nanganak siya kang Tare. At nabuhay si Nachor pagkatapos na maipanganak si Thare, ng isang daan at labing siyam na taon, at nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Nachor, sa human manganak kang Tare, nakadangat ug usa ka gatus ug napulo ug siyam ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At nabuhay si Thare ng pitong pung taon, at naging anak si Abram, si Nachor at si Haran. Ug nakadangat si Tare ug kapitoan ka tuig, ug nanganak siya kang Abram, ug kang Nachor, ug kang Haran. Ito nga ang mga lahi ni Thare. Naging anak ni Thare si Abram, si Nachor, at si Haran; at naging anak ni Haran si Lot. Kini sili mao ang mga kaliwatan ni Tare: si Tare nanganak kang Abram, ug kang Nachor, ug kang Haran; ug si Haran nanganak kang Lot. At namatay si Haran bago namatay ang kaniyang amang si Thare sa lupaing kaniyang tinubuan, sa Ur ng mga Caldeo. Ug namatay si Haran, sa wala pa mamatay ang iyang amahan nga si Tare sa yuta nga iyang natawohan; sa Ur sa mga Caldehanon. At nagsipagasawa si Abram at si Nachor: ang pangalan ng asawa ni Abram ay Sarai; at ang pangalan ng asawa ni Nachor, ay Milca, anak ni Haran, ama ni Milca at ama ni Iscah. Ug nangasawa si Abram ug si Nachor: ang ngalan sa asawa ni Abram mao si Sarai, ug ang ngalan sa asawa ni Nachor, si Milca, anak nga babaye ni Haran, ang amahan ni Milca ug amahan ni Isca. At si Sarai ay baog; siya'y walang anak. Apan si Sarai apuli, walay anak siya. At ipinagsama ni Thare si Abram na kaniyang anak, at si Lot na anak ni Haran, na anak ng kaniyang anak, at si Sarai na kaniyang manugang, asawa ni Abram na kaniyang anak; at samasamang nagsialis sa Ur ng mga Caldeo upang magsipasok sa lupain ng Canaan, at nagsidating sila sa Haran, at nagsitahan doon. Ug gikuha ni Tare si Abram nga iyang anak, ug si Lot nga anak ni Haran, anak nga lalake sa iyang anak nga lalake, ug si Sarai nga iyang umagad, nga asawa ni Abram nga iyang anak nga lalake: ug milakaw sila uban kanila gikan sa Ur sa mga Caldehanon, aron sa pag-adto sa yuta sa Canaan; ug mingdangat sila hangtud sa Haran, ug mipuyo sila didto. At ang mga naging araw ni Thare ay dalawang daan at limang taon: at namatay si Thare sa Haran. Ug ang mga adlaw ni Tare duha ka gatus ug lima ka tuig, ug namatay si Tare sa Haran. Sinabi nga ng Panginoon kay Abram, Umalis ka sa iyong lupain, at sa iyong mga kamaganak, at sa bahay ng iyong ama, na ikaw ay pasa lupaing ituturo ko sa iyo. Ug si Jehova miingon kang Abram: Pahawa ka gikan sa imong yuta, ug gikan sa imong kaubanan, ug sa balay sa imong amahan, ngadto sa yuta nga akong igapakita kanimo. At gagawin kitang isang malaking bansa, at ikaw ay aking pagpapalain, at padadakilain ko ang iyong pangalan; at ikaw ay maging isang kapalaran. Ug akong pagabuhaton kanimo ang usa ka daku nga nasud, ug ikaw pagapanalanginan ko ug pagapadakuon ko ang imong ngalan, ug mahimo ikaw nga usa ka panalangin. At pagpapalain ko ang mga magpapala sa iyo, at susumpain ko ang mga susumpa sa iyo: at pagpapalain sa iyo ang lahat ng angkan sa lupa. Ug pagapanalanginan ko ang mga magapanalangin kanimo, ug ang mga magapanghimaraut kanimo, pagapanghimarauton ko; ug diha kanimo pagapanalanginan ang tanang mga kabanayan sa yuta. Kayat yumaon si Abram, ayon sa sinalita sa kaniya ng Panginoon; at si Lot ay sumama sa kaniya. Mao nga milakaw si Abram, ingon sa gisulti kaniya ni Jehova; ug milakaw uban kaniya si Lot. At si Abram ay may pitong put limang taon, nang umalis sa Haran. Ug si Abram may panuigon nga kapitoan ug lima ka tuig sa pagpahawa niya sa Haran. Isinama ni Abram si Sarai na kaniyang asawa, at si Lot na anak ng kaniyang kapatid, at ang lahat ng pag-aaring kanilang natipon at ang mga taong kanilang nakuha sa Haran; at nagsialis upang pasa lupain ng Canaan; at dumating sa lupain ng Canaan. Ug gidala ni Abram si Sarai nga iyang asawa, ug si Lot nga anak sa iyang igsoon nga lalake ug ang tanang kahimtangan nila nga ilang nahipos, ug ang mga kalag nga ilang natigum sa Haran, ug nanglakaw sila pag-adto sa yuta sa Canaan, ug mingdangat sila sa yuta sa Canaan. At naglakbay sa lupain si Abram hanggang sa dako ng Sichem, hanggang sa punong encina ng More. Ug si Abram milatas niadtong yutaa hangtud sa dapit sa Sichem, hangtud sa usa ka kahoy sa Moreh. At noo'y nasa lupaing yaon ang Cananeo. Ug ang Canaanhon diha pa usab sa yuta. At napakita ang Panginoon kay Abram, at nagsabi, Sa iyong lahi ay ibibigay ko ang lupaing ito: at siya'y nagtayo roon ng isang dambana sa Panginoon na napakita sa kaniya. Ug mipakita si Jehova kang Abram ug miingon kaniya: Sa imong kaliwatan igahatag ko kining yutaa. Ug nagpatindog siya didto ug usa ka halaran alang kang Jehova, nga napakita kaniya. At mula roon ay lumipat siya sa bundok na nasa silanganan ng Bethel, at doon niya itinayo ang kaniyang tolda, na nasa kalunuran ang Bethel, at nasa silanganan ang Hai: at siya'y nagtayo roon ng dambana sa Panginoon, at sinambitla ang pangalan ng Panginoon. Ug mibalhin siya gikan didto ngadto sa usa ka bukid sa silangan sa Bethel, ug gibangon niya ang iyang balongbalong, nga diha ang Bethel sa kasadpan ug ang Hai sa silangan. Ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran alang kang Jehova ug nangaliya sa ngalan ni Jehova. At si Abram ay naglakbay na nagtuloy sa dakong Timugan. Ug si Abram mipanaw padulong kanunay ngadto sa habagatan. At nagkagutom sa lupaing yaon: at bumaba si Abram na nasok sa Egipto, upang manirahan doon; sapagkat mahigpit ang kagutom sa lupain. Ug dihay gutom sa yuta, ug milugsong si Abram ngadto sa Egipto sa paglangyaw didto; kay daku ang gutom sa yuta. At nangyari, nang siya'y malapit nang papasok sa Egipto, ay sinabi niya kay Sarai na kaniyang asawa, Narito, ngayon, talastas kong ikaw ay magandang babae sa tingin. Ug nahitabo nga sa diha nga haduol na siya mosulod sa Egipto, miingon siya kang Sarai nga iyang asawa: Tan-awa, ginaila ko karon nga ikaw babaye nga maanyag nga pagatan-awon. At mangyayari na pag makikita ka ng mga Egipcio, ay kanilang sasabihin, Ito'y kaniyang asawa; at ako'y kanilang papatayin, datapuwat kanilang ililigtas kang buhay. Busa mahitabo nga kong makakita kanimo ang mga Egiptohanon, sila magaingon: Kini mao ang iyang asawa; ug ako pagapatyon nila ug ikaw luwason nila nga buhi. Isinasamo ko sa iyo, na sabihin mong ikaw ay aking kapatid, upang ako'y mapabuti dahil sa iyo, at upang ang kaluluwa ko'y mabuhay dahil sa iyo. Busa karon, umingon ka nga ikaw igsoon ko nga babaye, aron nga ako adunay kaayohan tungod kanimo, ug mabuhi ang akong kalag tungod kanimo. At nangyari, nang pumasok si Abram sa Egipto, nakita ng mga Egipcio, na ang babae ay napakaganda. Ug nahitabo nga, sa pagsulod ni Abram sa Egipto, nakita sa mga Egiptohanon nga ang babaye maanyag kaayo. At nakita siya ng mga prinsipe ni Faraon, at kanilang pinuri siya kay Faraon: at dinala ang babae sa bahay ni Faraon. Ug nakita usab siya sa mga principe ni Faraon, ug gipanagdayeg siya nila kang Faraon; ug gidala ang babaye ngadto sa balay ni Faraon. At pinagpakitaan nito ng magandang loob si Abram dahil sa kaniya: at nagkaroon si Abram ng mga tupa, at ng mga baka, at ng mga asno, at ng mga aliping lalake at mga alilang babae, at ng mga asna, at ng mga kamelyo. Ug siya nagbuhat ug maayo kang Abram tungod kaniya; ug siya may mga carnero, ug mga vaca, ug mga asno, ug mga ulipon nga lalake ug mga binatonan nga babaye, ug mga asno nga baye, ug mga camello. At sinalot ng Panginoon si Faraon at ang kaniyang sangbahayan, ng malaking pagsalot dahil kay Sarai na asawa ni Abram. Apan gihampak ni Jehova si Faraon ug ang iyang panimalay pinaagi sa dagkung mga hampak, tungod kang Sarai nga asawa ni Abram. At tinawag ni Faraon si Abram, at sinabi, Ano itong ginawa mo sa akin? Unya gitawag ni Faraon si Abram, ug siya miingon kaniya: Unsa ba kini nga imong gibuhat kanako? Bakit hindi mo ipinahayag sa akin na siya'y iyong asawa? Ngano man nga wala ka magtug-an kanako nga siya imong asawa? Bakit sinabi mong siya'y aking kapatid? na ano pat siya'y aking kinuha upang maging asawa. Ngano man nga miingon ka, nga siya imong igsoon nga babaye, sa pagkaagi nga siya gikuha ko aron maasawa ko? Ngayon nga'y nariyan ang iyong asawa; siya'y kunin mo at yumaon ka. Busa karon, tan-awa, ang imong asawa, dawata, ug lumakaw ka. At nagbilin si Faraon sa mga tao tungkol sa kaniya: at siya'y kanilang inihatid sa daan, at ang kaniyang asawa, at ang lahat ng kaniyang pag-aari. Unya nagsugo si Faraon sa iyang mga tawo mahatungod kaniya, ug ilang gihatud siya sa dalan, ug ang iyang asawa ug ang tahan nga iya. At umahon sa Timugan si Abram mula sa Egipto, siya at ang kaniyang asawa, at ang lahat ng kaniyang tinatangkilik, at si Lot na kaniyang kasama. Ug si Abram mitungas gikan sa Egipto padulong sa habagatan, siya ug ang iyang asawa, ug ang tanan nga iya, ug uban kaniya si Lot. At si Abram ay totoong mayaman sa hayop, sa pilak, at sa ginto. Ug si Abram dato kaayo sa kahayupan, sa salapi ug sa bulawan. At nagpatuloy si Abram ng kaniyang paglalakbay mula sa Timugan hanggang sa Bethel, hanggang sa dakong kinaroroonan noong una ng kaniyang tolda sa pagitan ng Bethel at ng Hai. Ug siya mipadayon gikan sa habagatan hangtud sa Bethel, hangtud sa dapit nga una nga nahamutangan sa iyang balongbalong, sa taliwala sa Bethel ug Hai. Sa dako ng dambana na kaniyang ginawa roon nang una: at sinambitla doon ni Abram ang pangalan ng Panginoon. Hangtud sa dapit sa halaran nga unang gibuhat niya didto; ug didto si Abram nangaliya sa ngalan ni Jehova. At si Lot man na kinasama ni Abram ay may tupahan at bakahan, at mga tolda. Ug ingon usab si Lot, nga nagalakat uban kang Abram, may mga panon sa carnero ug panon sa vaca, ug mga balongbalong. At sila'y hindi makayanan ng lupain, na sila'y manahan na magkasama: sapagkat napakarami ang kanilang pag-aari, na ano pat hindi maaring manirahang magkasama. Ug ang yuta wala makapaigo kanila, aron nga magapuyo sila nga magakatipon, kay ang ilang mga bahandi daghan, ug dili mahimo nga sila magpuyo nga magatipon. At nagkaroon ng pagtatalo ang mga pastor ng hayop ni Abram at ang mga pastor ng hayop ni Lot. Ug dihay pagkabingkil sa mga magbalantay sa kahayupan ni Abram ug sa mga magbalantay sa kahayupan ni Lot. At ang Cananeo at ang Pherezeo ay naninirahan noon sa lupain. Ug ang Canaanhon ug ang Persehanon nanagpuyo niadtong yutaa. At sinabi ni Abram kay Lot, Ipinamamanhik ko sa iyong huwag magkaroon ng pagtatalo, ikaw at ako, at ang mga pastor mo at mga pastor ko; sapagkat tayo'y magkapatid. Ug si Abram miingon kang Lot: Hinaut unta nga walay pagkabingkil kanimo ug kanako, sa akong magbalantay ug sa imo, kay magsoon kita. Di ba ang buong lupain ay nasa harap mo? Dili ba anaa man ang tibook nga yuta sa atubangan mo? Humiwalay ka nga sa akin, ipinamamanhik ko sa iyo. Ginapakilooy ko kanimo, nga bumulag ka kanako. Kung ikaw ay pasa sa kaliwa, ay pasa sa kanan ako. Kong umadto ka sa wala, ako moadto sa too, Kung ikaw ay pasa sa kanan, ay pasa sa kaliwa ako. Kung ikaw sa too, ako moadto sa wala. At itiningin ni Lot ang kaniyang mga mata, at natanaw niya ang buong kapatagan ng Jordan, na pawang patubigan na magaling sa magkabikabila, kung pasa sa Zoar, bago giniba ng Panginoon ang Sodoma at Gomorra, ay gaya ng halamanan ng Panginoon, gaya ng lupain ng Egipto. Ug gihayat ni Lot ang iyang mga mata, ug nakita niya ang tanan nga Kapatagan sa Jordan, nga kini gibahaan pag-ayo sa tubig, sa wala pa malaglag ni Jehova ang Sodoma ug Gomorra sama sa tanaman ni Jehova, sama sa yuta sa Egipto, kong ikaw moadto paingon sa Zoar. Kayat pinili ni Lot sa kaniya ang buong kapatagan ng Jordan; at si Lot ay naglakbay sa silanganan. Unya gipili ni Lot alang kaniya ang tibook nga Kapatagan sa Jordan; ug mipadulong si Lot sa silangan. At sila'y kapuwa naghiwalay. Ug nanagbulag sila ang usa ug usa. Tumahan si Abram sa lupain ng Canaan; at si Lot ay tumahan sa mga bayan ng kapatagan, at inilipat ang kaniyang tolda hanggang sa Sodoma. Si Abram mipuyo sa yuta sa Canaan, ug si Lot mipuyo sa mga lungsod sa Kapatagan, ug gibalhin niya ang iyang balongbalong hangtud sa Sodoma. Ang mga tao nga sa Sodoma ay masasama at mga makasalanan sa harap ng Panginoon. Karon ang mga tawo sa Sodoma mga dautan ug hilabihan gayud pagkamakasasala batok kang Jehova. At sinabi ng Panginoon kay Abram, pagkatapos na makahiwalay si Lot sa kaniya, Itingin mo ngayon ang iyong mga mata, at tumanaw ka mula sa dakong iyong kinalalagyan, sa dakong hilagaan, at sa dakong timugan, at sa dakong silanganan, at sa dakong kalunuran: Ug si Jehova nag-ingon kang Abram, sa human na si Lot makabulag kaniya: Iyahat karon ang imong mga mata, ug tuman-aw ka sukad sa dapit nga imong hingmutangan ngadto sa amihanan, ug ngadto sa habagatan ug ngadto sa silangan ug ngadto sa kasadpan. Sapagkat ang buong lupaing iyong natatanaw ay ibibigay ko sa iyo, at sa iyong binhi magpakaylan man. Kay ang tanan nga yuta nga imong gitan-aw, igahatag ko kanimo ug sa imong kaliwatan ngadto sa walay katapusan. At gagawin kong parang alabok ng lupa ang iyong binhi: na ano pat kung mabibilang ng sinoman ang alabok ng lupa ay mabibilang nga rin ang iyong binhi. Ug pagabuhaton ko ang imong kaliwatan nga ingon sa abug sa yuta, nga kong adunay tawo nga arang makaisip sa abug sa yuta, ang imong kaliwatan usab arang maisip. Magtindig ka, lakarin mo ang lupain, ang hinabahaba at niluwang-luwang niyan; sapagkat ibibigay ko sa iyo. Tumindog ka, baktasa ang yuta sa iyang gitas-on ug sa iyang kalapdon, kay igahatag ko kini kanimo. At binuhat ni Abram ang kaniyang tolda, at yumaon at tumahan sa mga punong encina ni Mamre na nasa Hebron, at siya'y nagtayo roon ng dambana sa Panginoon. Ug gibalhin ni Abram ang iyang balongbalong, ug miadto ug gipahamutang kini sa kakahoyan sa Mamre, nga atua sa Hebron, ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran alang kang Jehova. At nangyari sa mga kaarawan ni Amraphel, hari sa Sinar, ni Ariok hari sa Elasar, ni Chedorlaomer hari sa Elam, at ni Tidal na hari ng mga Goiim. Ug nahitabo nga sa mga adlaw ni Amraphel, nga hari sa Shinar, si Arioch nga hari sa Elasar, si Chedorlaomer, nga hari sa Ela, ug si Tidal, nga hari sa mga nasud. Na ang mga ito ay nakipagbaka laban kay Bera hari sa Sodoma, at laban kay Birsha hari sa Gomorra, kay Shinab hari sa Adma, at kay Shemeber, hari sa Zeboim, at sa hari sa Bela (na si Zoar). Nga kini sila minggubat batok kang Bera, nga hari sa Sodoma, ug batok kang Birsha, nga hari sa Gomorra, ug batok kang Shinab, nga hari sa Adma, ug batok kang Shemeber, nga hari sa Zeboim, ug batok sa hari sa Bela, (nga mao usab ang Zoar). Lahat ng ito'y nagkatipon sa libis ng Siddim (na siyang Dagat na Alat). Ngatanan kini sila mingtigum sa walog sa Siddim (nga mao ang Dagat nga Maasin). Labingdalawang taong nagsipaglingkod kay Chedorlaomer, at sa ikalabingtatlong taon ay nagsipaghimagsik. Napulo ug duha ka tuig nga nanag-alagad sila kang Chedorlaomer, ug sa ikapulo ug tolo ka tuig mingsukol sila. At sa ikalabingapat na taon ay dumating si Chedorlaomer at ang mga haring kasama niya, at sinaktan ang mga Refaim sa Ashteroth-Carnaim, at ang mga Zuzita sa Ham, at ang mga Emita sa Shave-ciriataim. Ug sa tuig nga ikapulo ug upat miabut si Chedorlaomer, ug ang mga hari nga diha sa iyang bahin, ug gipamatay nila ang mga Raphaibanon sa Ashteroth-Carnaim, ang mga Susihanon sa Ham, ug ang mga Emihanon sa Sabe-Kiriataim. At ang mga Horeo sa kanilang kabundukan ng Seir, hanggang Elparan na nasa tabi ng ilang. Ug ang mga Horehanon sa ilang bukid sa Seir, hangtud sa patag sa El-Paran, nga anaa sa luyo sa kamingawan. At sila'y nangagbalik at nagsiparoon sa Enmispat (na siyang Cades), at kanilang sinaktan ang buong lupain ng mga Amalecita at pati ng mga Amorrheo na nagsisitahan sa Hazezon-tamar. Ug namalik sila ug nangadto sa Emmisphat nga mao ang Cades, ug gilaglag nila ang tanan nga lungsod sa mga Amalecahanon, ug ingon usab ang mga Amorehanon, nga nagpuyo sa Hazezon-Tamar. At nagsilabas ang hari sa Sodoma, at ang hari sa Gomorra, at ang hari sa Adma, at ang hari sa Zeboim, at ang hari sa Bela (na dili ibat si Zoar); at sila'y humanay ng pakikipagbaka laban sa kanila sa libis ng Siddim; Ug minggula ang hari sa Sodoma, ug ang hari sa Gomorra, ug ang hari sa Adma, ug ang hari sa Zeboim, ug ang hari sa Bela, nga mao si Zoar, ug nanagsugo sila sa paggubat batok kanila sa walog sa Siddim: Laban kay Chedorlaomer, hari sa Elam, at kay Tidal na hari ng mga Goiim at kay Amraphel, hari sa Shinar, at kay Arioch, hari sa Elasar; apat na hari laban sa lima. Batok kang Chedorlaomer, nga hari sa Elam, ug kang Tidal, nga hari sa mga nasud, ug kang Amraphel, nga hari sa Shinar, ug kang Arioch, nga hari sa Elasar; upat ka mga hari batok sa lima. At ang libis ng Siddim ay puno ng hukay ng betun; at nagsitakas ang mga hari sa Sodoma at sa Gomorra, at nangahulog doon, at ang natira ay nagsitakas sa kabundukan. Ug ang walog sa Siddim puno sa mga atabay sa asfalto; ug nanagpangalagiw ang hari sa Sodoma, ug ang sa Gomorra, ug nangahulog sila didto; ug ang uban nangalagiw sa bukid. At kanilang sinamsam ang lahat ng pag-aari ng Sodoma at Gomorra, at ang lahat nilang pagkain, at nagsiyaon. Ug gikuha nila ang tanan nga bahandi sa Sodoma ug sa Gomorra, ug ang tanan nila nga mga kalan-on, ug nanglakaw sila. At dinala nila si Lot, na anak ng kapatid ni Abram, na nananahan sa Sodoma at ang kaniyang mga pag-aari at sila'y nagsiyaon. Gidala usab nila si Lot, nga anak sa igsoon ni Abram, nga nagpuyo sa Sodoma, ug ang iyang bahandi ug nanglakaw sila. At dumating ang isang nakatanan, at ibinalita kay Abram na Hebreo; na tumatahan nga sa mga puno ng encina ni Mamre na Amorrheo, kapatid ni Eschol, at kapatid ni Aner; at ang mga ito ay kakampi ni Abram. Ug mianha ang usa sa mga nakakalagiw, ug gipahibalo niya si Abram ang Hebreohanon, nga nagpuyo sa kakahoyan sa Mamre nga iya sa Amorehanon, nga igsoon ni Eschol ug igsoon ni Aner: ug sila mga kadapig ni Abram. At pagkarinig ni Abram, na nabihag ang kaniyang kapatid ay ipinagsama ang kaniyang mga subok na lalake, na mga ipinanganak sa kaniyang bahay, na tatlong daan at labing walo, at kanilang hinabol sila hanggang sa Dan. Ug sa pagkadungog ni Abram nga ang iyang igsoon nahimong binihag, gimandoan niya ang iyang mga binansay nga mga tawo nga nangatawo sa iyang balay, totolo ka gatus ug napulo ug walo ug ilang giapas sila hangtud sa Dan. At sila'y nangagpangkatpangkat sa kinagabihan, laban sa kaaway, siya at ang kaniyang mga alipin, at kanilang sinaktan sila, at hinabol nila sila hanggang sa Hobah, na nasa kaliwa ng Damasco. Ug sila gibahinbahin niya sa kagabhion, siya ug ang iyang mga ulipon nga lalake, ug ilang gipamatay sila, ug giapas sila hangtud sa Hobah nga anaa sa dapit sa wala sa Damasco. At iniuwi niya ang lahat ng pag-aari; at iniuwi rin niya si Lot na kaniyang kapatid, at ang kaniyang mga pag-aari, at gayon din ang mga babae at ang bayan. Ug nabawi niya ang tanan nga mga butang, ug ingon man usab si Lot nga iyang igsoon, ug ang iyang bahandi, ug ingon man usab ang mga babaye, ug ang katawohan. At nilabas na sinalubong siya ng hari sa Sodoma pagkatapos na siya'y magbalik na mula sa pagpatay kay Chedorlaomer, at sa mga haring kasama niya sa libis ng Shave (na siyang libis ng hari). Ug migula ang hari sa Sodoma sa pagsugat kaniya, sa iyang pagpauli gikan sa pagpakadaug kang Chedorlaomer ug sa mga hari sa Sabe, (nga mao ang Walog sa hari). At si Melquisedec, na hari sa Salem, ay naglabas ng tinapay at alak; at siya'y saserdote ng Kataastaasang Dios. Ug unya si Melchisedec, nga hari sa Salem, mikuha ug tinapay ug vino ug siya mao ang sacerdote sa Labing Labaw nga Dios. At binasbasan niya siya na sinabi, Pagpalain si Abram ng Kataastaasang Dios, na may-ari ng langit at ng lupa. Ug siya gipanalanginan niya, ug miingon: Dalayegon si Abram sa Dios nga Labing Labaw, nga tag-iya sa langit ug sa yuta. At purihin ang Kataastaasang Dios, na nagbigay ng iyong mga kaaway sa iyong kamay. Ug dalayegon ang Dios nga Labing Labaw, nga nagtugyan sa imong mga kaaway nganha sa imong kamot. At binigyan siya ni Abram ng ikasangpung bahagi ng buong samsam. Ug si Abram mihatag kaniya sa mga bahin nga ikapulo sa tanan. At sinabi ng hari sa Sodoma kay Abram, Ibigay mo sa akin ang mga tao at kunin mo sa ganang iyo ang mga pag-aari. Unya ang hari sa Sodoma miingon kang Abram: Ihatag mo kanako ang mga tawo, ug kuhaa alang kanimo ang bahandi. At sinabi ni Abram sa hari sa Sodoma, Itinaas ko ang aking kamay sa Panginoong Dios na Kataastaasan, na may ari ng langit at ng lupa. Ug mitubag si Abram sa hari sa Sodoma: Gibayaw ko ang akong kamot kang Jehova, Dios nga Labing Labaw, nga tag-iya sa langit ug sa yuta. Isinumpa kong hindi ako kukuha maging isang sinulid, o maging isang panali ng pangyapak, o ng anomang nauukol sa iyo, baka iyong sabihin, Pinayaman ko si Abram. Nga ako dili mokuha bisan sa usa ka lugas nga hilo ni sa higot sa usa ka sapin ni sa tanan nga mga imo, aron ikaw dili makaingon: Ako ang nagpadato kang Abram. Liban na lamang ang kinain ng mga binata at ang bahagi ng mga lalaking kinasama ko; si Aner, si Eschol, at si Mamre, ay pakunin mo ng kanilang bahagi. Gawas kadto lamang mga gipangaon sa mga batan-on, ug ang bahin sa mga tawo nga ming-uban kanako, si Aner, si Eschol, ug si Mamre, ipadawat kanila ang ilang bahin. Pagkatapos ng mga bagay na ito ay dumating ang salita ng Panginoon kay Abram sa pangitain na nagsasabi, Huwag kang matakot, Abram: ako ang iyong kalasag, at ang iyong ganting pala na lubhang dakila. Sa human niining mga butanga miabut ang pulong ni Jehova kang Abram, sa usa ka panan-awon, nga nagaingon: Dili ka mahadlok, Abram, ako mao ang imong kalasag, ug ang imong daku uyamut nga tumbas. At sinabi ni Abram, Oh Panginoong Dios, anong ibibigay mo sa akin, kung ako'y nabubuhay na walang anak at ang magaari ng aking bahay ay itong taga Damascong si Eliezer? Ug mitubag si Abram: O, Ginoong Jehova, unsay igahatag mo kanako, sa nagatan-aw ka nga ako walay anak, ug ang mahimong sumosunod sa akong panimalay mao man si Eliezer nga Damascohanon? At sinabi ni Abram, Narito, hindi mo ako binigyan ng anak at, naritot isang ipinanganak sa aking bahay ang siyang tagapagmana ko. Ug si Abram miingon: Ania karon, kay wala mo ako hatagi ug kaliwat. Ug, ania karon, ang natawo sa akong panimalay, mahimo nga akong manununod. At, narito, ang salita ng Panginoon ay dumating sa kaniya, na nagsabi, Hindi ang taong ito ang magiging tagapagmana mo; kundi lalabas sa iyong sariling katawan ang magiging tagapagmana mo. Ug, ania karon, ang pulong ni Jehova miabut kaniya, nga nagaingon: Kining tawohana dili mao ang imong manununod, kondili ang nagagikan sa sulod sa imong ginhawaan mao ang imong manununod. At siya'y inilabas at sinabi, Tumingala ka ngayon sa langit, at iyong bilangin ang mga bituin, kung mabibilang mo. Ug iyang gipagula siya ug miingon kaniya: Hangda karon ang langit ug isipa ang mga bitoon, kong arang mo ba sila maisip. At sa kaniya'y sinabi, Magiging ganiyan ang iyong binhi. Ug siya miingon kaniya: Maingon usab niana ang imong kaliwatan. At sumampalataya siya sa Panginoon; at ito'y ibinilang na katuwiran sa kaniya. Ug mitoo siya kang Jehova, ug kini giisip kaniya nga sa pagkamatarung. At sinabi sa kaniya, Ako ang Panginoon na nagpaalis sa iyo sa Ur ng mga Caldeo, upang ibigay sa iyo ang lupaing ito na manahin mo. Ug siya miingon kaniya: Ako mao si Jehova nga nagkuha kanimo sa Ur sa mga Caldehanon aron nga igahatag ko nga imong panulondon kining yutaa. At sinabi niya, Oh Panginoong Dios, paanong pagkakilala ko na aking mamanahin? Ug siya mitubag: Ginoong Jehova, unsay hibaloan ko nga pagapanundon ko kini? At sinabi sa kaniya, Magdala ka rito sa akin ng isang dumalagang bakang tatlong taon ang gulang, at ng isang babaing kambing na tatlong taon ang gulang, at ng isang lalaking tupang tatlong taon ang gulang, at ng isang inakay na batobato at ng isang inakay na kalapati. Ug siya miingon kaniya: Ikuha ako ug usa ka nati nga baye sa vaca, nga totolo na ka tuig, ug usa ka kanding nga baye nga totolo na ka tuig, usa ka tokmo usab, ug usa ka kuyabog sa salampati. At dinala niya ang lahat ng ito sa kaniya, at pinaghati niya sa gitna, at kaniyang pinapagtapattapat ang kalakalahati; datapuwat hindi hinati ang mga ibon. Gikuha kining tanan, ug gipikas niya, ug gibutang niya ang tagsa ka pikas nga giakub sa usa ka pikas, apan wala niya pagpikasa ang mga langgam. At binababa ng mga ibong mangdadagit ang mga bangkay, at binubugaw ni Abram. Ug nanugpa ang mga langgam nga manunukob sa ibabaw sa mga patay, ug giabug sila ni Abram. At nang lulubog na ang araw, ay nakatulog si Abram ng mahimbing; at, narito, ang isang kasindaksindak na malaking kadiliman ay sumakaniya. Ug sa pagkasalop sa adlaw, miabut kang Abram ang usa ka mabug-at nga katulogon; ug, tan-awa, usa ka kakugmat sa dakung kangitngit miabut kaniya. At sinabi ng Dios kay Abram, Tunay na pakatalastasin mo, na ang iyong binhi ay magiging taga ibang bayan sa lupaing hindi kanila, at mangaglilingkod sa mga yaon; at pahihirapang apat na raang taon. Ug miingon siya kang Abram: Sa tinuod gayud hibaloan mo nga ang imong kaliwatan magadumuloong sa usa ka yuta nga dili ila, ug didto sila mag-alagad kanila, ug sila pagasakiton sulod sa upat ka gatus ka tuig: At yaon namang bansang kanilang paglilingkuran ay aking hahatulan: at pagkatapos ay aalis silang may malaking pag-aari. Ug ang nasud usab nga ilang pagaalagaran, pagahukman ko; ug sa human niini mamahawa sila, nga adunay daghang bahandi. Datapuwat ikaw ay payapang pasa sa iyong mga magulang; at ikaw ay malilibing sa mabuting katandaan. Ug ikaw moadto sa imong mga ginikanan nga may pagpakigdait, ug igalubong ka sa pagkatigulang kaayo. At sa ikaapat na salin ng iyong binhi, ay magsisipagbalik rito: sapagkat hindi pa nalulubos ang katampalasanan ng mga Amorrheo. Ug sa ikaupat ka kaliwatan mobalik sila dinhi pag-usab kay ang pagkadautan sa Amorehanon wala pa mapuno hangtud karon. At nangyari, na paglubog ng araw, at pagdilim, na narito, ang isang hurnong umuusok, at ang isang tanglaw na nagniningas na dumaan sa gitna ng mga hinating hayop. Ug nahitabo nga sa pagkasalop na sa adlaw ug mangitngit na, tan-awa, usa ka hudno nga nag-aso ug usa ka sulo nga kalayo, nga miagi sa taliwala sa mga mananap nga pinikas. Nang araw na yaon, ang Panginoon ay nakipagtipan kay Abram, na nagsabi, Sa iyong binhi ibinigay ko ang lupaing ito, mula sa ilog ng Egipto hanggang sa malaking ilog, na ilog Eufrates. Niadtong adlawa nagbuhat si Jehova ug saad kang Abram, sa pag-ingon: Sa imong kaliwatan ihatag ko kining yutaa gikan sa suba sa Egipto hangtud sa suba nga daku, ang suba nga Eufrates: Ang mga Cineo, at ang mga Ceneceo, at ang mga Cedmoneo, Ang mga Cinehanon, ang mga Cenesehanon, ug ang mga Cedmonehanon, At ang mga Heteo, at ang mga Pherezeo, at ang mga Refaim, Ang mga Hetehanon, ang mga Phersehanon, ang mga Raphaitahanon, At ang mga Amorrheo, at ang mga Cananeo, at ang mga Gergeseo, at ang mga Jebuseo. Ang mga Amorehanon, ang mga Canaanhon, ang mga Gergesehanon, ug ang mga Jebusehanon. Si Sarai nga na asawa ni Abram ay hindi nagkaanak sa kaniya; at siya'y may isang alilang babae na taga Egipto, na nagngangalang Agar. Ug si Sarai, nga asawa ni Abram, wala mag-anak kaniya, ug siya may usa ka binatonan nga babaye nga Egiptohanon nga gihinganlan si Agar. At sinabi ni Sarai kay Abram, Narito, ngayon, ako'y hinadlangan ng Panginoon na ako'y magkaanak; ipinamamanhik ko sa iyong sumiping ka sa aking alilang babae; marahil ay magkakaanak ako sa pamamagitan niya. Busa miingon si Sarai kang Abram: Nakita mo na nga ako nahimo ni Jehova nga apuli; mangayo ako kanimo nga dumuol ka sa akong binatonan nga babaye; tingali nga ako makabaton ug mga anak pinaagi kaniya. At dininig ni Abram ang sabi ni Sarai. Ug gipatalinghugan ni Abram ang giingon ni Sarai. At kinuha ni Sarai na asawa ni Abram, si Agar na taga Egipto, na kaniyang alila, pagkaraan ng sangpung taon na makatahan si Abram sa lupain ng Canaan, at ibinigay kay Abram na kaniyang asawa upang maging asawa niya. Ug si Sarai nga asawa ni Abram, nagkuha kang Agar nga iyang binatonan nga Egiptohanon, sa tapus ang napulo ka tuig nga pagpuyo ni Abram sa yuta sa Canaan, ug siya gipaasawa niya kang Abram nga iyang bana. At siya'y sumiping kay Agar, at naglihi: at nang makita niyang siya'y naglihi, ay niwalang halaga niya ang kaniyang panginoong babae sa kaniyang paningin. Ug siya miduol kang Agar, ug siya nanamkon; ug sa pagkakita niya nga nanamkon siya, ang iyang agalon nga babaye ginatan-aw niya uban ang pagtamay. At sinabi ni Sarai kay Abram, Ang aking pagkaapi ay sumaiyo: idinulot ko ang aking alila sa iyong sinapupunan; at nang makita niyang siya'y naglihi, ay niwalan akong kabuluhan sa kaniyang paningin: ang Panginoon ang humatol sa akin at sa iyo. Unya miingon si Sarai kang Abram: Ang akong kaulaw sa ibabaw nimo; akong gihatag ang akong binatonan nga babaye sa imong sabakan, ug sa ginatan-aw niya nga nanamkon siya, nagatan-aw siya kanako uban ang pagtamay; pahukma si Jehova sa taliwala kanako ug kanimo. Datapuwat sinabi ni Abram kay Sarai, Narito, ang iyong alila ay nasa iyong kamay; gawin mo sa kaniya ang iyong minamagaling sa iyong paningin. Apan mitubag si Abram kang Sarai: Tan-awa, ang imong ulipon nga babaye anaa sa imong kamot; buhaton mo kaniya ang ginahunahuna mo nga maayo. At dinuwahagi siya ni Sarai, at si Agar ay tumakas mula sa kaniyang harap. Ug si Sarai nagsakit kaniya pag-ayo ug mikalagiw siya gikan sa iyang atubangan. At nasumpungan siya ng anghel ng Panginoon sa tabi ng isang bukal ng tubig sa ilang, sa bukal na nasa daang patungo sa Shur. Ug hingkaplagan siya sa manolonda ni Jehova sa tupad sa usa ka tuburan sa tubig didto sa kamingawan, nga haduol sa tuburan nga diha sa dalan paingon sa Sur. At sinabi, Agar, alila ni Sarai, saan ka nanggaling? Ug miingon siya: Agar, ulipon ni Sarai, diin ba ikaw gikan? At saan ka paroroon? Ug asa ka ba paingon? At kaniyang sinabi, Ako'y tumatakas mula sa harap ni Sarai na aking panginoon. Ug siya mitubag: Mikalagiw ako gikan sa atubangan ni Sarai nga akong agalon. At sinabi sa kaniya ng anghel ng Panginoon, Magbalik ka sa iyong panginoon, at pahinuhod ka sa kaniyang mga kamay. Ug miingon kaniya ang manolonda ni Jehova: Bumalik ka sa imong agalon nga babaye, ug magpaubos ka sa ilalum sa iyang mga kamot. At sinabi sa kaniya ng anghel ng Panginoon, Pararamihin kong mainam ang iyong binhi, na hindi mabibilang dahil sa karamihan. Miingon usab kaniya ang manolonda ni Jehova: Pagadaghanon ko gayud ang imong kaliwatan, nga kini dili arang maisip tungod sa gidaghanon. At sinabi sa kaniya ng anghel ng Panginoon, Naritot ikaw ay nagdadalang-tao at ikaw ay manganganak ng isang lalake; at ang itatawag mo sa kaniyang ngalan ay Ismael, sapagkat diningig ng Panginoon ang iyong kadalamhatian. Miingon pa gayud ang manolonda ni Jehova: Tan-awa, ikaw nanamkon, ug magaanak ka ug usa ka anak nga lalake, ug pagahinganlan mo ang iyang ngalan Ismael, kay gipatalinghugan ni Jehova ang imong kagul-anan. At siya'y magiging parang asnong bundok sa gitna ng mga tao; ang kaniyang kamay ay magiging laban sa lahat, at ang kamay ng lahat ay laban sa kaniya; at siya'y tatahan sa harap ng lahat niyang mga kapatid. Ug siya mahimong sama sa ihalas nga asno sa taliwala sa mga katawohan; ang iyang kamot batok sa tanan, ug ang mga kamot sa tanang tawo batok usab kaniya, ug sa atubangan sa tanan nga iyang mga igsoon magapuyo siya. At kaniyang tinawagan ang ngalan ng Panginoon na nagsalita sa kaniya, Ikaw ay Dios na nakakakita: sapagkat sinabi niya, Namasdan ko rin ba rito ang likuran niyaong nakakakita sa akin? Unya nangaliya siya kang Jehova nga nakigsulti kaniya: Ikaw mao ang Dios nga nagatan-aw: kay miingon siya: Wala ba usab ako makakita dinhi sa nagatan-aw kanako? Kayat nginalanan ang balong yaon Balon ng Nabubuhay na nakakakita sa akin; naritot ito'y nasa pagitan ng Cades at Bered. Tungod niana gihinganlan niya ang atabay, Beer-Lahai-roi (Atabay nga Buhi), nga nagatan-aw kanako. Tan-awa, anaa siya sa taliwala sa Cades ug sa Bered. At nanganak si Agar ng isang lalake kay Abram at ang itinawag ni Abram, na pangalan sa kaniyang anak na ipinanganak ni Agar, ay Ismael. Ug nanganak si Agar kang Abram ug usa ka anak nga lalake; ug gihinganlan ni Abram ang iyang anak nga lalake, nga gianak ni Agar kaniya, si Ismael. At si Abram ay may walong put anim na taon nang ipanganak si Ismael ni Agar kay Abram. Ug ang panuigon ni Abram kawaloan ug unom ka tuig sa pag-anak ni Agar kang Ismael. At nang si Abram ay may siyam na put siyam na taon, ay napakita ang Panginoon kay Abram, at sa kaniya'y nagsabi, Ako ang Dios na Makapangyarihan sa lahat lumakad ka sa harapan ko, at magpakasakdal ka. Ug sa may panuigon si Abram nga kasiyaman ug siyam ka tuig, mitungha kaniya si Jehova, ug miingon kaniya: Ako mao ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan; lumakaw ka sa atubangan ko, ug magmahingpit ka. At ako'y makikipagtipan sa iyo at ikaw ay aking pararamihing mainam. Ug magabuhat ako ug akong pakigsaad sa taliwala kanako ug kanimo, ug pagpadaghanon ko ikaw sa hilabihan gayud. At nagpatirapa si Abram: at ang Dios ay nakipagusap sa kaniya, na sinasabi, Tungkol sa akin, narito, ang aking tipan ay sumasaiyo, at ikaw ang magiging ama ng maraming bansa. Unya si Abram mihapa, ug ang Dios misulti kaniya nga nagaingon: Mahitungod kanako, tan-awa, ang akong pakigsaad anaa kanimo, mahimo ikaw nga amahan sa daghanan nga mga nasud. At hindi na tatawagin ang pangalan mong Abram, kundi Abraham ang magiging iyong pangalan; sapagkat ikaw ay ginawa kong ama ng maraming bansa. Ug ang imong ngalan dili na paganganlan nga Abram, kondili si Abraham ang imong ngalan, kay ikaw gibuhat ko nga amahan sa daghanan nga mga nasud. At ikaw ay aking gagawing totoong palaanakin at papanggagalingin ko sa iyo ang mga bansa; at magbubuhat sa iyo ang mga hari. Ug ikaw pagapadaghanon ko sa hilabihan gayud, ug magabuhat ako ug mga nasud gikan kanimo, ug mga hari magagikan kanimo. At aking papagtitibayin ang aking tipan sa iyo at sa iyong binhi pagkamatay mo sa buong kalahian nila, na tipang walang hanggan, na ako'y magiging iyong Dios, at ng iyong binhi, pagkamatay mo. Ug pagatukoron ko ang akong pakigsaad sa taliwala kanako ug kanimo, ug sa imong kaliwat sa ulahi nimo ngadto sa ilang mga kaliwatan, sa usa ka pakigsaad nga dayon, aron ako mahimo nga Dios nimo ug sa imong kaliwatan, sa ulahi nimo. At ibibigay ko sa iyo, at sa iyong binhi, pagkamatay mo, ang lupaing iyong mga pinaglakbayan, ang buong lupain ng Canaan, na pag-aaring walang hanggan at ako ang magiging Dios nila. Ug ihatag ko kanimo ug sa imong kaliwatan sa ulahi nimo, ang yuta nga imong pagalangyawan, ang tibook nga yuta sa Canaan aron mahimong panulondon nga dayon; ug ako mao ang mahimo nga ilang Dios. At sinabi pa ng Dios kay Abraham, At tungkol sa iyo, iingatan mo ang aking tipan, iingatan mo at ng iyong binhi pagkamatay mo, sa buong kalahian nila. Miingon usab ang Dios kang Abraham: Ug mahitungod kanimo magabantay ka sa akong pakigsaad, ikaw ug ang imong kaliwatan sa ulahi nimo, ngadto na sa ilang mga kaliwatan. Ito ang aking tipan na inyong iingatan sa akin at sa inyo, at ng iyong binhi, pagkamatay mo; tutuliin ang bawat lalake sa inyo. Kini mao ang akong pakigsaad, nga pagabantayan ninyo sa taliwala kanako ug kanimo ug sa imong kaliwatan nga ulahi kanimo: Pagacircuncidahan ang tanan nga lalake sa taliwala ninyo. At kayo'y tutuliin sa laman ng inyong balat ng masama; at ito ang magiging tanda ng aking tipan sa inyo. Busa, pagacircuncidahan kamo sa unod sa inyong panit, ug kini mao ang timaan sa saad sa taliwala kanako ug kaninyo. At ang may walong araw ay tutuliin sa inyo, ang bawat lalake sa buong kalahian ninyo; ang ipinanganak sa bahay, o ang binili ng salapi sa sinomang taga ibang lupa na hindi sa iyong lahi. Ug siya nga may panuigon nga walo ka adlaw pagacircuncidahan ang tanan nga lalake sa taliwala ninyo ug sa inyong mga kaliwatan, ang natawo sa balay ug ang gipalit sa salapi sa bisan kinsa nga dumuloong nga dili sa imong kaliwatan. Ang ipinanganak sa bahay at ang binili ng iyong salapi, ay dapat tuliin: at ang aking tipan ay sasa iyong laman na pinakatipang walang hanggan. Kinahanglan nga circuncidahan ang natawo sa imong balay; ug ang pinalit sa imong salapi; ug ang akong pakigsaad anha sa inyong unod sa usa ka pakigsaad nga walay katapusan. At ang lalaking hindi tuli, na hindi tinuli ang laman ng kaniyang balat ng masama, ang taong yaon ay mahihiwalay sa kaniyang bayan; sinira niya ang aking tipan. Ug ang lalake nga walay circuncicion nga wala pacircuncidahi niya ang unod sa panit niya, kadtong tawohana pagapapason sa iyang lungsod; siya naglapas sa akong pakigsaad. At sinabi ng Dios kay Abraham, Tungkol kay Sarai na iyong asawa, ay huwag mo nang tatawagin ang kaniyang pangalang Sarai, kundi Sara ang magiging kaniyang pangalan. Miingon usab ang Dios kang Abraham: Mahitungod kang Sarai nga imong asawa, dili mo siya pagahinganlan nga Sarai, kondili si Sara na ang iyang ngalan. At akin siyang pagpapalain, at saka sa kaniya'y bibigyan kita ng anak: oo, siya'y aking pagpapalain, at magiging ina ng mga bansa; ang mga hari ng mga bayan ay magmumula sa kaniya. Ug siya pagapanalanginan ko, ug pagahatagan ko usab ikaw ug anak nga lalake gikan kaniya; oo, siya pagapanalanginan ko, ug siya mahimo nga inahan sa mga nasud; mga hari sa mga kalungsoran magagikan kaniya. Nang magkagayo'y nagpatirapa si Abraham, at nagtawa, at nasabi sa kaniyang sarili, Magkakaanak kaya siya na may isang daang taon na? Unya si Abraham mihapa ug mikatawa, ug miingon sa iyang kasingkasing: Sa lalake nga may panuigon nga usa ka gatus ka tuig matawo pa ba ang anak nga lalake? At manganak pa kaya si Sara na may siyam na pung taon na? Ug si Sara nga may panuigon na nga kasiyaman ka tuig magaanak pa ba? At sinabi ni Abraham sa Dios, Kahimanawari, si Ismael ay mabuhay sa harapan mo! Ug si Abraham miingon sa Dios: O hinaut unta nga si Ismael mabuhi sa atubangan mo! At sinabi ng Dios, Hindi, kundi ang iyong asawang si Sara ay magkakaanak sa iyo; at tatawagin mo ang kaniyang ngalang Isaac; at aking pagtitibayin ang aking tipan sa kaniya ng pinakatipang walang hanggan, sa kaniyang lahi pagkamatay niya. Ug mitubag ang Dios: Dili, apan si Sara nga imong asawa magaanak siya ug usa ka anak nga lalake, ug pagahinganlan mo ang iyang ngalan si Isaac; ug pagatukoron ko ang akong pakigsaad kaniya sa usa ka pakigsaad nga dayon alang sa iyang kaliwatan sa ulahi niya. At tungkol kay Ismael, ay dininig din kita. Naritot aking pinagpala siya, at siya'y aking papagaanakin ng marami, at siya'y aking pararamihin ng di kawasa; labing dalawang prinsipe ang kaniyang magiging anak, at siya'y gagawin kong malaking bansa. Ug mahitungod usab kang Ismael, ikaw gipatalinghugan ko; tan-awa, nga siya ginapanalanginan ko, ug siya pagapabungahon ko, ug pagapadaghanon ko sa hilabihan gayud; sa napulo ug duha ka mga principe magaanak siya, ug pagabuhaton ko kaniya ang usa ka dakung nasud. Ngunit ang aking tipan ay pagtitibayin ko kay Isaac na iaanak sa iyo ni Sara, sa tadhanang araw, sa taong darating. Apan pagatukoron ko ang akong pakigsaad kang Isaac nga igaanak ni Sara kanimo niining panahona sa tuig mga mosunod. At nang matapos na makipagusap sa kaniya, ay napaitaas ang Dios mula sa piling ni Abraham. Ug nahuman ang iyang pagsulti kaniya, ug misaka ang Dios gikan kang Abraham. At ipinagsama ni Abraham si Ismael, na kaniyang anak, at ang lahat na ipinanganak sa kaniyang bahay, at ang lahat ng binili niya ng kaniyang salapi, ang lahat ng lalake sa mga lalaking kasangbahay ni Abraham, at tinuli ang laman ng kanilang balat ng masama ng araw ding yaon, ayon sa sinabi ng Dios sa kaniya. Unya si Abraham mikuha kang Ismael nga iyang anak ug sa tanan nga mga ulipon nga natawo sa iyang balay, ug sa tanan nga mga pinalit sa iyang salapi, ug sa tanan nga lalake nga mga tawo sa balay ni Abraham; ug gicircuncidahan niya ang unod sa ilang panit niadtong maong adlawa, sumala sa giingon kaniya sa Dios. At si Abraham ay may siyam na put siyam na taon, nang tuliin ang laman ng kaniyang balat ng masama. Si Abraham may panuigon na nga kasiyaman ug siyam ka tuig, sa pagcircuncidar niya sa unod sa panit niya. At si Ismael ay may labing tatlong taon, nang tuliin ang laman ng kaniyang balat ng masama. Ug si Ismael nga iyang anak may panuigon na nga napulo ug tolo ka tuig sa pagcircuncidar sa unod sa panit. Nang araw ding yaon tinuli si Abraham, at si Ismael na kaniyang anak. Sa maong adlawa gicircuncidahan si Abraham ug si Ismael nga anak niya. At lahat ng lalaking kasangbahay niya, maging ang mga ipinanganak sa bahay, at ang mga binili ng salapi sa taga ibang lupain, ay pinagtuling kasama niya. Ug ang tanan nga mga lalake sa iyang balay, ang natawo sa iyang balay, ug ang pinalit sa salapi sa dumuloong, gicircuncidahan sila uban kaniya. At napakita ang Panginoon sa kaniya sa mga punong encina ni Mamre, habang siya'y nakaupo sa pintuan ng tolda, ng kainitan ng araw. Ug si Jehova mitungha kang Abraham sa kakahoyan sa Mamre, nga sa naglingkod siya sa pultahan sa iyang balongbalong sa init sa adlaw. At itiningin ang kaniyang mga mata at nagmalas, at, naritot tatlong lalake ay nakatayo sa tabi niya: at pagkakita niya sa kanila, ay tinakbo niya upang sila'y salubungin mula sa pintuan ng tolda, at yumukod siya sa lupa. Ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug mitan-aw siya, ug ania karon, ang totolo ka lalake nga nagtindog sa atubangan niya: ug sa iyang pagkakita kanila, midalagan siya gikan sa pultahan sa iyang balongbalong sa pagtagbo kanila, ug miyukbo siya sa iyang kaugalingon sa yuta. At nagsabi, Panginoon ko, kung ngayo'y nakasumpong ako ng biyaya sa iyong paningin, ay ipinamamanhik ko sa iyo, na huwag mong lagpasan ang iyong lingkod. Ug miingon siya: Ginoo, kong karon hingkaplagan ko ang gracia sa imong atubangan, akong ginapangaliyupo kanimo nga dili mo pagsayloan ang imong ulipon. Itulot mong dalhan kayo rito ng kaunting tubig, at maghugas kayo ng inyong mga paa, at mangagpahinga kayo sa lilim ng kahoy. Magpakuha kita karon ug diyutay nga tubig, ug manghimitiis kamo sa inyong mga tiil, ug magpahulay kamo sa ilalum sa kahoy. At magdadala ako ng isang subong tinapay at inyong palakasin ang inyong puso; at pagkatapos ay magsisipagtuloy kayo: yamang kayo'y naparito sa inyong lingkod. Ug magkuha ako ug usa ka hungit nga tinapay, ug palig-ona ninyo ang inyong kasingkasing; sa human niana magapadayon kamo: kay niana nakaanhi man kamo sa inyong ulipon. At nagsipagsabi, Mangyari ang ayon sa iyong sinabi. Ug sila miingon: Buhata ang ingon sa imong gipamulong. At si Abraham ay nagmadaling napasa tolda ni Sara, at sinabi, Maghanda ka agad ng tatlong takal ng mainam na harina, iyong tapayin at gawin mong mga munting tinapay. Ug si Abraham midali sa paglakaw ngadto sa sulod sa balongbalong ngadto kang Sara, ug miingon kaniya: Kumuha ka pagdali ug totolo ka takus nga harina nga fino, masahon mo ug buhaton mo nga mga tinapay. At tumakbo si Abraham sa bakahan at nagdala ng isang bata at mabuting guya, at ibinigay sa alipin; at siya'y nagmadali, upang lutuin. Ug midalagan si Abraham ngadto sa panon sa mga vaca, ug mikuha siya ug usa ka nati nga vaca nga malomo ug maayo, ug gihatag niya sa sulogoon, ug kini iyang gidali sa paghikay. At siya'y kumuha ng mantekilla, at ng gatas, at ng guyang niluto niya, at inihain sa harapan nila; at siya'y tumayo sa siping nila sa lilim ng punong kahoy; at sila'y nagsikain. Mikuha usab siya ug manteca ug gatas, ug ang nati nga vaca nga gihikay, ug iyang gidulot sa atubangan nila; ug siya nagtindog duol kanila ilalum sa kahoy, ug nangaon sila. At sinabi nila sa kaniya, Saan naroon si Sara na iyong asawa? Ug sila miingon kaniya: Hain ba si Sara nga imong asawa? At sinabi niya Narito, nasa tolda. Ug mitubag siya: Anaa siya sa balongbalong. At sinabi niya, Walang salang di ako babalik sa iyo sa ganitong panahon ng taong darating; at naritot si Sara na iyong asawa ay magkakaanak ng isang lalake. Unya miingon siya: Sa pagkamatuod magabalik ako kanimo kong moabut na ang panahon, ug, tan-awa, si Sara nga imong asawa makabaton sa usa ka anak nga lalake. At narinig ni Sara sa pintuan ng tolda, na nasa likod niya. Ug si Sara nagpatalinghug didto sa pultahan sa balongbalong, nga diha sa iyang likod. Si Abraham at si Sara nga'y matatanda na, at lipas na sa panahon; at tinigilan na si Sara ng kaugalian ng mga babae. Karon si Abraham ug si Sara mga tigulang na, mga tigulang na gayud kaayo: mihunong na kang Sara ang kinaiya sa mga babaye. At nagtawa si Sara sa kaniyang sarili, na sinasabi, Pagkatapos na ako'y tumanda ay magtatamo ako ng kaligayahan, at matanda na rin pati ng panginoon ko? Ug, mikatawa si Sara sa iyang kaugalingon nga nagaingon: Karon hinoon nga ako tigulang na aduna pa ba akoy kalipay, sanglit ang akong ginoo tigulang na man usab? At sinabi ng Panginoon kay Abraham, Bakit tumawa si Sara, na sinasabi, Tunay kayang ako'y manganganak, na matanda na ako? Unya miingon si Jehova kang Abraham: Nganong mikatawa si Sara nga nagaingon: Matuod ba gayud nga ako magaanak, nga ako tigulang na man? May anomang bagay kayang napakahirap sa Panginoon? Sa tadhanang panahon ay babalik ako sa iyo, sa taong darating, at si Sara ay magkakaanak ng isang lalake. Aduna bay mga butang nga makuli sa Dios? Sa panahon nga gitiman-an magabalik ako kanimo, kong moabut na ang panahon, ug si Sara makabaton sa usa ka anak nga lalake. Nang magkagayo'y nagkaila si Sara, na sinasabi, Hindi ako tumawa, sapagkat siya'y natakot. Unya si Sara milimod nga nagaingon: Wala ako magkatawa; kay nahadlok siya. Ngunit sinabi niya, Hindi gayon; kundi ikaw ay tumawa. Ug siya miingon: Dili, kondili nga mikatawa ka gayud. At nangagtindig doon ang mga lalake, at nangagsitingin sa dakong Sodoma; at sinamahan sila ni Abraham, upang ihatid sila sa daan. Ug ang mga tawo mingtindog gikan didto ug minglantaw sila ngadto sa Sodoma, ug si Abraham mikuyog sa paghatud kanila sa dalan. At sinabi ng Panginoon, Ililihim ko ba kay Abraham ang aking gagawin. Ug si Jehova miingon: Pagatagoan ko ba gikan kang Abraham ang akong pagabuhaton. Dangang si Abraham ay tunay na magiging isang bansang malaki at matibay, at pagpapalain sa kaniya ang lahat ng bansa sa lupa? Sanglit si Abraham mamahimo gayud nga usa ka daku ug malig-on nga nasud, ug diha kaniya panalanginan ang tanang mga nasud sa yuta? Sapagkat siya'y aking kinilala, upang siya'y magutos sa kaniyang mga anak at sa kaniyang sangbahayan pagkamatay niya, na maingatan nila ang daan ng Panginoon, na gumawa ng kabanalan, at kahatulan; upang padatnin ng Panginoon, kay Abraham ang kaniyang ipinangako tungkol sa kaniya. Kay siya naila ko, aron magasugo siya sa iyang panimalay sa ulahi niya, aron magabantay sila sa dalan ni Jehova, nga sa pagbuhat sa pagkamatarung ug sa katarungan; aron nga si Jehova makapadala sa ibabaw kang Abraham niadtong ginapamulong mahatungod kaniya. At sinabi ng Panginoon, Sapagkat ang sigaw ng Sodoma at Gomorra ay malakas, at sapagkat ang kasalanan nila ay napakalubha. Ug si Jehova miingon kaniya: Tungod kay ang pagtu-aw sa Sodoma ug Gomorra daku kaayo ug tungod kay ang ilang sala mabug-at sa hilabihan gayud. Ay bababa ako ngayon at titingnan ko kung ginawa nga ang ayon sa sigaw na dumarating hanggang sa akin; at kung hindi ay aking malalaman. Molugsong ako karon ug tan-awon ko kong nahuman ba gayud nila ang ilang bulohaton sumala sa singgit nga miabut kanako, ug kong wala, mahibaloan ko ra. At ang mga lalake ay nagsilayo roon at nagsitungo sa Sodoma datapuwat si Abraham ay nakatayo pa sa harapan ng Panginoon. Unya ang mga tawo mitipas gikan didto ug napaingon sa Sodoma; apan si Abraham nagtindog pa sa atubangan ni Jehova. At lumapit si Abraham, at nagsabi, Ang mga banal ba ay iyong lilipuling kasama ng mga masama? Ug miduol si Abraham, ug miingon kaniya: Pagalaglagon mo ba usab ang mga matarung uban sa mga dautan? Kung sakaling may limang pung banal sa loob ng bayan: lilipulin mo ba, at di mo patatawarin ang dakong yaon, alangalang sa limang pung banal na nasa loob niyaon? Tingali kaha ug adunay kalim-an nga mga matarung sa sulod sa ciudad; pagalaglagon mo ba diay, ug dili mo pagasayloan ang dapit tungod sa kalim-an nga mga matarung nga anaa sa sulod niini? Malayo nawa sa iyo ang paggawa ng ganito, na ang banal ay iyong pataying kasama ng masama, anopat ang banal ay mapara sa masama. Halayo kanimo ang pagbuhat sa ingon niana, nga patyon mo ang mga matarung uban sa mga dautan, ug nga sa ingon niana ang mga matarung magasama sa mga dautan. Malayo nawa ito sa iyo. Kana halayo kanimo. Di ba gagawa ng matuwid ang Hukom ng buong lupa? Dili ba ang Maghuhukom sa tibook nga yuta magabuhat sa matarung? At sinabi ng Panginoon, Kung makasumpong ako sa Sodoma ng limang pung banal sa loob ng bayan, patatawarin ko ang buong dakong yaon, alangalang sa kanila. Ug miingon si Jehova: Kong may hingkaplagan ako sa Sodoma nga kalim-an nga mga matarung sa sulod sa ciudad, pagasayloan ko kining tibook nga dapit tungod kanila. At sumagot si Abraham, at nagsabi, Narito, ngayo'y nangahas akong magsalita sa Panginoon, akong alabok at abo lamang. Ug si Abraham mitubag ug miingon: Ania karon, ako nangako sa pagsulti sa akong Ginoo, bisan ako nga abug ug abo lamang. Kung sakaling magkukulang ng lima sa limang pung banal: lilipulin mo ba, dahil sa limang kulang, ang buong bayan? Tingali kaha ang kalim-an nga mga matarung makulangan ug lima, pagalaglagon mo ba kadto tungod niadtong lima nga nakulang sa tibook nga ciudad? At sinabi niya, Hindi ko lilipulin kung makasumpong ako roon ng apat na put lima. Ug mitubag siya, Dili ko pagalaglagon kadto kong adunay kap-atan ug lima. At siya'y muling nagsalita pa sa kaniya, at nagsabi, Marahil ay may masusumpungang apat na pu. Ug miusab pa siya sa pagsulti kaniya ug miingon: Tingali may hingkaplagan didto nga kap-atan. At sinabi niya, Hindi ko gagawin, alangalang sa apat na pu. Ug mitubag siya, Dili ko pagabuhaton kini tungod lamang sa kap-atan. At sinabi niya, Oh huwag magalit ang Panginoon, at ako'y magsasalita: kung sakaling may masusumpungan doong tatlong pu. Ug miingon siya: Dili unta masuko ang akong Ginoo, ug ako magasulti. Tingali kaha nga didto may makaplagan nga katloan. At sinabi niya, Hindi ko gagawin kung makakasumpong ako roon ng tatlong pu. Ug mitubag siya, Dili ko pagabuhaton kini, kong didto adunay makaplagan nga katloan. At kaniyang sinabi, Narito ngayon, ako'y nangahas na magsalita sa Panginoon. Ug miingon siya: Ania karon, nga nangako ako sa pagsulti sa akong Ginoo. Kung sakaling may masusumpungan doong dalawang pu. Tingali kaha may makaplagan didto nga kaluhaan. At sinabi niya, Hindi ko lilipulin, alangalang sa dalawang pu. Mitubag siya, Dili ko pagalaglagon kadto tungod sa kaluhaan. At sinabi niya, Oh huwag magalit ang Panginoon at magsasalita na lamang akong minsan: kung sakaling may masusumpungan doong sangpu: at sinabi niya, Hindi ko lilipulin, alangalang sa sangpu. Ug siya miingon: Dili unta masuko karon ang akong Ginoo ug magasulti lamang ako sa makausa. Tingali kaha may hingkaplagan didto nga napulo. Mitubag siya: Dili ko pagalaglagon kadto tungod sa napulo. At ang Panginoon ay nagpatuloy, pagkatapos na makipagusap kay Abraham: at si Abraham ay nagbalik sa kaniyang dako. Ug mipadayon sa paglakaw si Jehova sa human siya makigsulti kang Abraham; ug si Abraham mipauli sa iyang dapit. At nagsidating ang dalawang anghel sa Sodoma, nang nagtatakip silim. Ug ming-abut ang duruha ka mga manolonda didto sa Sodoma sa pagkahapon na. At si Lot ay nakaupo sa pintuang-bayan ng Sodoma. Ug si Lot naglingkod sa ganghaan sa Sodoma. At sila'y nakita ni Lot, at nagtindig upang salubungin sila; at iniyukod ang mukha sa lupa. Ug sila hingkit-an ni Lot, ug mitindog siya sa pagdawat kanila, ug mihapa siya sa yuta. At nagsabi, Ngayon nga mga panginoon ko, ipinamamanhik ko sa inyo na kayo'y magsiliko at magsipasok sa bahay ng inyong lingkod, at kayo'y matira sa buong magdamag, at maghugas ng inyong mga paa, at sa madaling araw ay magsipagbangon kayo at magpatuloy ng inyong paglakad. Ug miingon siya: Busa karon, mga ginoo ko, ginapangaliyupo ko kaninyo nga mohapit una kamo sa balay sa inyong ulipon, ug mopabilin kamo sa tibook nga gabii, ug manghimasa kamo sa inyong mga tiil; ug sa pagkabuntag managpamangon kamo, ug managpadayon sa inyong paglakaw. At kanilang sinabi, Hindi, kundi sa langsangan mananahan kami sa buong magdamag. Ug sila mitubag: Dili, kay sa dalan lamang mopahulay kami sa tibook nga gabii. At kaniyang pinakapilit sila; at sila'y nagsiliko, at nagsipasok sa kaniyang bahay; at sila'y kaniyang pinaghandaan, at ipinagluto ng mga tinapay na walang levadura, at nagsikain. Apan siya nagpakilooy pag-ayo kanila, ug sila miuban kaniya, ug mingsulod sila sa iyang balay, ug sila gikombirahan niya, ug nagluto siya ug mga tinapay nga walay levadura, ug nangaon sila. Datapuwat bago nagsihiga, ang bahay ay kinulong ng mga tao sa bayan sa makatuwid baga'y ng mga tao sa Sodoma, na mga binata at gayon din ng mga matanda ng buong bayan sa buong palibot. Ug sa wala pa sila makahigda, ang balay ni Lot gilibutan sa mga tawo sa Sodoma, ang tibook nga lungsod sa tingub, mga batan-on ug mga tigulang. At kanilang tinawagan si Lot, at sinabi sa kaniya, Saan nangaroon ang mga lalaking dumating sa iyo ng gabing ito? Ug nanagtawag sila kang Lot, ug miingon kaniya: Hain ba ang mga tawo nga ming-anhi kanimo karong gabii? Ilabas mo sila sa amin upang kilalanin namin sila. Pagulaa sila nganhi kanamo aron kami makaila kanila. At nilabas sila ni Lot sa pintuan, at isinara ang pinto sa likuran niya. Unya si Lot migula sa pultahan ngadto kanila, ug gitakpan niya ang mga pultahan sa likod niya. At sinabi niya, Ipinamamanhik ko sa inyo, mga kapatid ko, na huwag kayong gumawa ng ganiyang kasamaan. Ug miingon siya: Gipakilooy ko kaninyo, mga igsoon ko, nga dili kamo magbuhat sa hilabihang pagkadautan. Narito, ngayon, may dalawa akong anak na babae, na hindi nakakilala ng lalake; ipinamamanhik ko sa inyo, na sila'y aking ilalabas sa inyo, at gawin ninyo sa kanila ang magalingin ninyo sa inyong paningin: huwag lamang ninyong gawan ng anoman ang mga lalaking ito; yamang sila'y nangasa silong ng aking bubungan. Ania karon, ako adunay duruha ka mga anak nga babaye nga wala pa makaila ug lalake; akong pagulaon sila nganha kaninyo, ug buhaton ninyo kanila ang maayo nga inyong gihunahuna: niini lamang nga mga tawo dili kamo magbuhat ug bisan unsa, kay sila mianhi sa landong sa akong atop. At sinabi nila, Umurong ka! At sinabi pa nila, Ang taong ito'y naparito upang makipamayan, at ibig niyang maging hukom: ngayon nga'y gagawan ka namin ng lalong masama kay sa kanila. Ug sila mingtubag: Pumahawa ka diha. Ug miingon pa sila: Mianhi kini dinhi sa pagpuyo ingon nga usa ka dumuloong, ug siya buot magakinahanglan sa pagkamaghuhukom? Karon among buhaton kanimo ang labing dautan pa kay kanila. At kanilang ipinagtulakan ang lalaking si Lot, at nagsilapit upang sirain ang pintuan. Ug gibuhat nila ang dakung pagpugos sa tawo, bisan pa kang Lot, ug mingduol sila aron sa pagguba sa pultahan. Datapuwat iniunat ng mga lalake ang kanilang kamay at binatak si Lot sa loob ng bahay at kanilang sinarhan ang pintuan. Unya gikab-ut sa mga tawo ang ilang kamot ug gisulod nila si Lot sa balay uban kanila, ug giserhan nila ang pultahan. At ang mga taong nangasa pintuan ng bahay ay mga pinagbulag nila, ang muntit malaki: ano pat sila'y nangayamot sa paghahanap ng pintuan. Ug gibutaan nila ang mga tawo nga diha sa pultahan sa balay, sukad sa labing diyutay hangtud sa labing dagku, sa pagpabuta kanila; ug nangaluya sila sa pagpangita sa pultahan. At sinabi ng mga lalake kay Lot, Mayroon ka pa ritong kamaganakan? Ug miingon ang mga tawo kang Lot: Aduna ba ikaw dinhi ing kauban? Ang iyong mga manugang, at ang iyong mga anak na lalake at babae, at ang lahat ng iyong tinatangkilik sa bayan: ay ipagaalis mo sa dakong ito. Mga umagad nga lalake, ug ang imong mga anak nga babaye, ug ang tanan mga imo sa ciudad, ipagula mo sila niining dapita. Sapagkat aming lilipulin ang dakong ito dahil sa napakalakas ang kanilang sigaw sa harap ng Panginoon; at kami ay sinugo ng Panginoon upang aming lipulin. Kay pagalaglagon namo kining dapita kay ang pagsinggit nila midangat gayud sa atubangan ni Jehova: busa si Jehova nagpaanhi kanamo sa paglaglag niini. At si Lot ay lumabas, at pinagsabihan niya ang kaniyang mga manugang na nagasawa sa kaniyang mga anak na babae, at sinabi, Magtindig kayo, magsialis kayo sa dakong ito; sapagkat gugunawin ng Panginoon ang bayan. Unya migula si Lot, ug nagsulti sa iyang mga umagad nga nagpakaasawa sa iyang mga anak nga babaye, ug siya miingon kanila: Panindog kamo, pahawa kamo niining dapita; kay si Jehova magalaglag niining cundara. Datapuwat ang akala ng kaniyang mga manugang ay nagbibiro siya. Apan alang sa iyang mga umagad, siya maingon sa daw nagatiaw-tiaw kanila. At nang umumaga ay pinapagmadali ng mga anghel si Lot, na sinasabi, Magbangon ka, ipagsama mo ang iyong asawa at ang iyong dalawang anak na babae na narito, baka pati ikaw ay madamay sa parusa sa bayan. Ug sa pagbanagbanag sa kabuntagon, ang mga manolonda midali ngadto kang Lot ug nag-ingon sila; Tumindog ka, kuhaa ang imong asawa ug ang imong duruha ka mga anak nga babaye nga ania dinhi, aron dili ka masunog uban sa pagkadautan sa ciudad. Datapuwat siya'y nagluluwat; at hinawakan ng mga lalake ang kaniyang kamay, at ang kamay ng kaniyang asawa, at ang kamay ng kaniyang dalawang anak na babae; sa habag sa kaniya ng Panginoon: at siya'y kanilang inilabas, at siya'y kanilang inilagay sa labas ng bayan. Apan siya naglanganlangan; ug ang mga tawo mingkupot sa iyang kamot, ug sa kamot sa iyang asawa ug sa mga kamot sa iyang duruha ka mga anak nga babaye, sanglit si Jehova nagmaloloy-on kaniya: ug ilang gidala siya, ug ilang gibutang siya sa gawas sa ciudad. At nangyari, na nang sila'y mailabas na nila, ay sinabi, Itakas mo ang iyong buhay; huwag kang lumingon o huminto man sa buong kapatagan; tumakas ka hanggang sa bundok, baka ikaw ay mamatay. Ug nahitabo nga sa gipagawas na sila, miingon siya: Kumalagiw ka tungod sa imong kinabuhi; dili ka maglingi-lingi sa imong likod ni mohunong ka niining tibook nga Kapatagan; kumalagiw ka paingon sa bukid, aron dili ka masuno. At sinabi sa kanila ni Lot, Huwag ganiyan, panginoon ko: Ug si Lot miingon kanila: O, dili unta mahimo kini, mga ginoo ko; Narito, ngayot ang lingkod mo ay nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin, at pinakalaki mo ang iyong awang ipinakita sa akin sa pagliligtas ng aking buhay; at ako'y di makatatakas sa bundok, baka ako'y abutan ng sama, at ako'y mamatay. Ania karon, ang imong ulipon nakakaplag ug gracia sa imong atubangan, ug gipadaku mo ang imong mahigugmac ng kalolot nga gipakita mo kanako sa paghatag kanako ug kinabuhi; apan dili ako makakalagiw ngadto sa bukid, tingali kaha maalaut ako sa kadaut ug mamatay ako. Narito, ang bayang ito ay malapit takasan at maliit: Oh tulutan mong tumakas ako roon, (di ba yao'y maliit?) at mabubuhay ako. Ania karon, kining ciudara haduol nga kalagiwan, ug kini diyutay man; pagkalagiwa ako didto (dili ba kini diyutay?) ug mabuhi ang akong kalag. At sinabi sa kaniya, Narito, sa bagay mang ito ay pinayagan din kita, na hindi ko gugunawin ang bayang iyong sinalita. Ug siya mitubag kaniya: Tan-awa, gidawat ko usab ang imong gipangayo mahitungod niini, ug dili ko pagalaglagon kining ciudad nga imong gihisgutan. Magmadali ka, tumakas ka roon; sapagkat wala akong magagawa hanggang sa dumating ka roon. Dumali ka, kumalagiw ka didto; kay wala ako ing arang mabuhat hangtud nga moabut ka didto. Kayat ang pangalang itinawag sa bayang yaon ay Zoar. Tungod niana gihinganlan ang ngalan sa ciudad nga Zoar. Ang araw ay nakalitaw na sa lupa nang dumating si Lot sa Zoar. Ang adlaw misidlak sa ibabaw sa yuta, sa pag-abut ni Lot sa Zoar. Nang magkagayo'y nagpaulan ang Panginoon sa Sodoma at Gomorra ng azufre at apoy mula sa Panginoon na buhat sa langit; Unya gipaulan ni Jehova sa Sodoma ug Gomorra ang azufre ug kalayo nga gikan kang Jehova didto sa langit; At ginunaw niya ang mga bayang yaon, at ang buong Kapatagan at ang lahat ng nangananahan sa mga bayang yaon, at ang tumutubo sa lupang yaon. Ug gilaglag niya ang mga ciudad, ug kadtong tibook nga Kapatagan, uban ang tanan nga mga pumoluyo niadtong mga ciudara, ug kadtong nanagtubo sa yuta. Datapuwat ang asawa ni Lot ay lumingon sa likuran ni Lot, at naging haliging asin. Apan ang asawa ni Lot nga didto sa ulahi, milingi sa likod niya, ug nahimo siya nga haligi nga asin. At si Abraham ay sumampang maaga ng kinaumagahan sa dakong kinatayuan niya sa harap ng Panginoon. Ug mitungas si Abraham sa bukid sa dapit diin siya mitindog sa atubangan ni Jehova, At siya'y tumingin sa dakong Sodoma at Gomorra, at sa buong lupain ng Kapatagan, at tumanaw, at narito, ang usok ng lupain ay napaiilanglang na parang usok ng isang hurno. Ug milantaw siya sa dapit sa Sodoma ug sa Gomorra, ug ngadto sa tibook nga yuta niadtong Kapatagan ug nakita niya; ug ania karon, ang aso nagautbo gikan sa yuta, ingon sa aso sa usa ka hudne. At nangyari, na nang gunawin ng Dios ang mga bayan ng Kapatagan, na naalaala ng Dios si Abraham, at pinalabas si Lot, mula sa gitna ng pinaggunawan, nang gunawin ang mga bayan na kinatitirahan ni Lot. Ug nahitabo, nga sa gilaglag sa Dios ang mga ciudad sa Kapatagan, nga nahinumdum ang Dios kang Abraham, ug gipagawas si Lot gikan sa taliwala sa pagkalaglag, sa paglaglag niya sa mga ciudad nga gipuy-an ni Lot. At sumampa si Lot mula sa Zoar at tumira sa bundok, at ang kaniyang dalawang anak na babae na kasama niya; sapagkat siya'y natakot na tumira sa Zoar: at siya'y tumira sa isang yungib, siya at ang kaniyang dalawang anak na babae. Apan si Lot mitungas gikan sa Zoar, ug mipuyo didto sa bukid, ug ang iyang duruha ka mga anak nga babaye uban kaniya; kay nahadlok siya sa pagpuyo sa Zoar, ug mingpuyo siya sa usa ka langub, siya ug ang iyang duruha ka mga anak nga babaye. At sinabi ng panganay sa bunso: Ang ating ama ay matanda, at walang lalake sa lupa na sumiping sa atin, ayon sa ugali ng sangkalupaan. Ug ang magulang miingon sa manghud: Ang atong amahan tigulang na, ug walay lalake sa yuta nga moduol kanato ingon sa nabatasan sa tibook nga yuta. Halika, painumin natin ng alak ang ating ama, at tayo'y sumiping sa kaniya; upang mapalagi natin ang binhi ng ating ama. Umari ka, paimnon ta ug vino ang atong amahan, ug motipon kita paghigda kaniya, aron makahawid kita ug kaliwatan gikan sa atong amahan. At pinainom nila ng alak ang kanilang ama ng gabing yaon: at pumasok ang panganay at sumiping sa kaniyang ama; at hindi naalaman, ng ama nang siya'y mahiga ni nang siya'y magbangon. Ug ilang gipainum ug vino ang ilang amahan niadtong gabhiona; ug misulod ang magulang, ug mikatulog nga ipon sa iyang amahan; apan wala siya manghibalo sa paghigda niya, bisan sa pagbangon niya. At nangyari nang kinabukasan, na sinabi ng panganay sa bunso. Sa adlaw nga misunod miingon ang magulang sa manghud. Narito, ako'y sumiping kagabi sa aking ama; painumin din natin ng alak sa gabing ito; at pumasok ka, at sumiping ka sa kaniya; upang mapalagi natin ang binhi ng ating ama. Tan-awa, mikatulog ako kagabii nga ipon sa akong amahan; paimnon ta usab siya ug vino karong gabii; ug sumulod ka ug motipon pagkatulog uban kaniya, aron nga makahawid kita ug kaliwatan gikan sa atong amahan. At pinainom din nila ng alak ang kanilang ama ng gabing yaon: at nagtindig ang bunso, at sumiping sa ama; at hindi naalaman ng ama nang siya'y mahiga, ni nang siya'y magbangon. Ug ilang gipainum ug vino usab ang ilang amahan niadtong gabhiona; ug mibangon ang manghud ug mitipon pagkatulog kaniya; apan wala siya makamatngon sa paghigda niya, bisan sa pagbangon niya. Sa ganito'y kapuwa nagdalangtao ang mga anak ni Lot sa pamamagitan ng kanilang ama. Niana nanamkon ang duruha ka mga anak nga babaye ni Lot gikan sa ilang amahan. At nanganak ang panganay ng isang lalake, at tinawag ang kaniyang ngalang Moab: na siya ngang ama ng mga Moabita, hanggang sa araw na ito. Ug nanganak ang magulang ug usa ka anak nga lalake, ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Moab, nga mao ang amahan sa mga Moabitanhon hangtud karong adlawa. At ang bunso ay nanganak din ng isang lalake, at tinawag ang kaniyang pangalang Ben-ammi: na siya ngang ama ng mga anak ni Ammon, hanggang ngayon. Ang manghud nanganak usab ug usa ka anak nga lalake, ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Ben-ammi, nga mao ang amahan sa mga Amonihanon hangtud karong adlawa. At mula roon ay naglakbay si Abraham sa dakong lupain ng Timugan, at tumahan sa pagitan ng Cades at Shur; at siya'y nakipamayan sa Gerar. Gikan didto mipanaw si Abraham padulong sa yuta sa Habagatan, ug napahaluna siya sa taliwala sa Cades ug Shur, ug nagpuyo siya nga dumuloong sa Gerar. At sinabi ni Abraham tungkol kay Sara na kaniyang asawa, Siya'y aking kapatid; at si Abimelech na hari sa Gerar, ay nagsugo at kinuha si Sara. Ug miingon si Abraham mahitungod kang Sara nga iyang asawa: Siya akong igsoon nga babaye. Ug si Abimelech nga hari sa Gerar, nagsugo ug nagpakuha kang Sara. Datapuwat naparoon ang Dios kay Abimelech sa panaginip sa gabi, at sa kaniya'y sinabi, Narito, ikaw ay dili ibat isang patay dahil sa babaing iyong kinuha; sapagkat siya'y asawa ng isang lalake. Apan ang Dios miadto kang Abimelech nga sa damgo sa kagabhion ug siya miingon kaniya: Tan-awa, daw patay na ikaw tungod sa babaye nga gikuha mo, kay siya asawa sa usa ka tawo. Ngunit si Abimelech ay hindi pa, nakasisiping sa kaniya: at nagsabi, Panginoon, papatayin mo ba pati ng isang bansang banal? Apan si Abimelech wala pa makadangat haduol kaniya, ug miingon siya: Ginoo, patyon mo ba usab ang nasud nga matarung? Hindi ba siya rin ang nagsabi sa akin, Siya'y aking kapatid? at si Sara man ay nagsabi, Siya'y aking kapatid; sa katapatang loob ng aking puso, at kawalang sala ng aking mga kamay, ay ginawa ko ito. Wala ba siya sa iyang kaugalingon mag-ingon kanako: Siya akong igsoon nga babaye, ug siya usab nag-ingon: Siya akong igsoon nga lalake? S pagkahingpit sa akong kasingkasing, ug sa pagkahinlo sa akong mga kamot gibuhat ko kini. At sinabi sa kaniya ng Dios sa panaginip: Oo, talastas ko, na sa katapatang loob ng iyong puso ay ginawa mo ito, at hinadlangan din naman kita sa pagkakasala ng laban sa akin: kayat hindi ko ipinahintulot sa iyong galawin mo siya. Ug miingon kaniya ang Dios pinaagi sa damgo: Ako usab nahibalo nga sa pagkahingpit sa imong kasingkasing gibuhat mo kini; ug ako usab naghawid kanimo sa pagpakasala batok kanako, ug niini ikaw wala ko tugoti nga magtandog kaniya. Ngayon nga'y isauli mo ang asawa ng lalaking ito; sapagkat siya'y profeta, at ikaw ay ipananalangin niya, at mabubuhay ka. Busa, karon, iuli ang babaye sa iyang bana; kay manalagna siya, ug siya magaampo alang kanimo ug mabuhi ikaw. At kung di mo siya isauli, ay talastasin mong walang pagsalang mamamatay ka, ikaw at ang lahat ng iyo. Ug kong dili mo pag-iuli siya, nasayud ka na nga sa pagkamatuod mamatay ka, uban ang tanang mga imo. At si Abimelech ay bumangong maaga ng kinaumagahan at tinawag ang lahat niyang bataan, at sinabi sa kanilang pakinig ang lahat ng bagay na ito: at ang mga tao'y natakot na mainam. Ug si Abimelech mibangon pagsayo; ug gitawag niya ang tanan niyang mga ulipon, ug gisugilon niya kining tanan nga mga butang sa igdulungog nila; ug nangahadlok ang mga tawo sa hilabihan gayud. Nang magkagayo'y tinawag ni Abimelech si Abraham, at sa kaniya'y sinabi, Anong ginawa mo sa amin? Unya si Abraham gitawag ni Abimelech, ug iyang giingon siya: Unsa ba ang gibuhat mo kanamo? At sa ano ako nagkasala laban sa iyo, na dinalhan mo ako at ang aking kaharian ng isang malaking kasalanan? Ug diin ba makasala ako batok kanimo, nga nagdala man ikaw sa ibabaw nako ug sa ibabaw sa akong gingharian ug labing dakung sala? Ginawan mo ako ng mga gawang di marapat gawin. Gibuhat mo kanako ang dili angay nga imong buhaton. At sinabi ni Abimelech kay Abraham, Anong nakita mo na ginawa mo ang bagay na ito? Ug miingon si Abimelech kang Abraham: Unsa ba ang hingkit-an mo nga nagbuhat man ikaw niini? At sinabi ni Abraham, Sapagkat inisip ko. Tunay na walang takot sa Dios sa dakong ito: at papatayin nila ako dahil sa aking asawa. Ug si Abraham mitubag: Kay naghunahuna ako: Sa pagkatinuod, ang pagkahadlok sa Dios wala niining dapita ug ako pagapatyon nila tungod sa akong asawa. At saka talagang siya'y kapatid ko, na anak ng aking ama, datapuwat hindi anak ng aking ina; at siya'y naging asawa ko: Ug labut pa usab siya gayud akong igsoon nga babaye, anak nga babaye sa akong amahan; apan dili anak nga babaye sa akong inahan, ug siya gipangasawa ko. At nangyari, na nang ako'y palayasin ng Dios sa bahay ng aking ama, na sinabi ko sa kaniya, Ito ang magandang kalooban mo na maipakikita sa akin; sa lahat ng dakong ating datnin, ay sabihin mo tungkol sa akin, Siya'y aking kapatid. Ug nahitabo nga sa gipagula ako sa Dios sa pagsuroysuroy gikan sa balay sa akong amahan, ako miingon kaniya: Kini mao ang kalooy nga imong ipakita kanako, nga sa tanan nga dapit diin kita makaabut mag ingon ka mahitungod kanako, siya akong igsoon nga lalake. At si Abimelech ay kumuha ng mga tupa at mga baka, at mga aliping lalake at babae, at ipinagbibigay kay Abraham, at isinauli sa kaniya si Sara na kaniyang asawa. Unya si Abimelech mikuha ug mga carnero ug mga vaca, ug mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye, ug gihatag niya kang Abraham, ug iyang giuli kaniya si Sara nga iyang asawa. At sinabi ni Abimelech, Narito ang lupain ko ay nasa harapan mo: tumahan ka kung saan mo magalingin. Ug miingon si Abimelech: Ania karon, ang yuta ko anaa sa atubangan mo, pumuyo ka kong hain ang ginahunahuna mo nga maayo. At kay Sara'y sinabi niya, Narito, nagbigay ako ng isang libong putol na pilak sa iyong kapatid: narito, ito sa iyo'y piring sa mga mata ng lahat ng kasama mo; at sa harap ng lahat ay nagbangong puri ka. Ug miingon siya kang Sara: Ania karon, gihatagan ko ug usa ka libo nga salapi ang imong igsoon nga lalake; ania karon, siya mao ang tabil sa imong mga mata, sa tanang kauban nimo; tungod niining tanan ginamatarung ikaw. At nanalangin si Abraham sa Dios; at pinagaling ng Dios si Abimelech, at ang kaniyang asawa, at ang kaniyang mga aliping babae, na ano pat nagkaanak sila. Ug si Abraham nag-ampo sa Dios, ug ang Dios nag-ayo kang Abimelech, ug sa iyang asawa, ug sa iyang mga ulipon nga babaye, ug nanag-anak sila. Sapagkat sinarhang lubos ng Panginoon ang lahat ng bahay-bata sa bahay ni Abimelech, dahil kay Sara, na asawa ni Abraham. Kay giserhan gayud ni Jehova ang tanan nga taguangkan sa panimalay ni Abimelech tungod kang Sara nga asawa ni Abraham. At dumalaw ang Panginoon kay Sara, ayon sa sinabi niya, at ginawa ng Panginoon kay Sara ang ayon sa kaniyang sinalita. Ug si Jehova midu-aw kang Sara, sumala sa gisulti niya, ug gibuhat niya kang Sara sumala sa iyang gipamulong. At si Sara ay naglihi at nagkaanak ng isang lalake kay Abraham sa kaniyang katandaan, sa tadhanang panahong sinabi ng Dios sa kaniya. Ug nanamkon si Sara ug nag-anak siya sa usa ka anak nga lalake kang Abraham sa tigulang na siya: niadtong panahon nga gitagal nga gisulti sa Dios kaniya. At tinawag na Isaac ni Abraham ang ngalan ng kaniyang anak na ipinanganak sa kaniya, na siyang ipinanganak ni Sara. Ug ang iyang anak nga natawo kaniya, nga gianak ni Sara, gihinganlan ni Abraham si Isaac. At tinuli ni Abraham si Isaac ng magkaroon ng walong araw gaya ng iniutos ng Dios sa kaniya. Ug gicircuncidahan ni Abraham ang iyang anak nga lalake nga si Isaac sa may ikawalo na ka adlaw ang kagulangon sumala sa gisugo kaniya sa Dios. At si Abraham ay may isang daang taon, nang sa kaniya'y ipanganak si Isaac na kaniyang anak. Ug si Abraham may usa ka gatus ka tuig ang kagulangon, sa natawo kaniya si Isaac nga iyang anak. At sinabi ni Sara, Pinatawa ako ng Dios, sinomang makarinig ay makikitawa. Ug si Sara miingon: Ang Dios nagpakatawa kanako, aron nga ang tanan nga makadungog, mahikatawa uban kanako. At sinabi niya, Sinong nakapagsabi kay Abraham na si Sara ay magpapasuso ng anak? Ug miingon siya: Kinsay makasulti kang Abraham nga si Sara magapasuso sa mga bata? Sapagkat ako'y nagkaanak sa kaniya ng isang lalake sa kaniyang katandaan. Kay ako nag-anak kaniya sa usa ka anak nga lalake, sa tigulang na siya. At lumaki ang sanggol, at inihiwalay sa suso; at nagpiging ng malaki si Abraham ng araw na ihiwalay sa suso si Isaac. Ug mitubo ang bata ug gilutas siya; ug gibuhat ni Abraham ang usa ka dakung kombira niadtong adlawa sa paglutas kang Isaac. At nakita ni Sara ang anak ni Agar na taga Egipto, na ito'y nagkaanak kay Abraham, na tumutuya sa kaniya. Ug nakita ni Sara nga nagyubit ang anak ni Agar nga Egiptohanon, ang iyang gianak kang Abraham. Kayat sinabi niya kay Abraham, Palayasin mo ang aliping ito at ang kaniyang anak: sapagkat hindi magmamana ang anak ng aliping ito na kahati ng aking anak, sa makatuwid baga'y ni Isaac. Busa miingon siya kang Abraham: Isalikway mo kining ulipon nga babaye ug ang iyang anak, kay ang anak niining ulipon nga babaye dili makapanunod uban sa akong anak, bisan uban kang Isaac. At ang bagay na ito ay naging lubhang mabigat sa paningin ni Abraham dahil sa kaniyang anak. Ug ang maong butang malisud kaayo kang Abraham, tungod sa iyang anak. At sinabi ng Dios kay Abraham, Huwag mong mabigatin ito sa iyong paningin dahil sa iyong alipin; sa lahat na sabihin sa iyo ni Sara, ay makinig ka sa kaniyang tinig, sapagkat kay Isaac tatawagin ang iyong lahi. Ug ang Dios miingon kang Abraham: Ayaw ikalisud sa imong atubangan tungod sa bata nga lalake ug tungod sa imong ulipon nga babaye; sa tanan nga gipamulong ni Sara kanimo patalinghugi ang iyang tingog, kay gikan kang Isaac pagatawgon ang imong mga kaliwat. At ang anak din naman ng alipin ay gagawin kong isang bansa, sapagkat siya'y anak mo. Ug ingon man usab gikan sa anak sa ulipon nga babaye pagahimoon ko ang usa ka nasud, tungod kay siya imong kaliwat. At nagbangong maaga sa kinaumagahan si Abraham, at kumuha ng tinapay at ng isang bangang balat ng tubig, at ibinigay kay Agar, na ipinatong sa kaniyang balikat, at ang bata at siya ay pinapagpaalam. Ug si Abraham mibangon pagsayo sa buntag, ug mikuha ug tinapay ug usa ka sudlanan sa tubig, ug kini gihatag niya kang Agar, ug gipapas-an kaniya ug gihatag kaniya ang bata, ug si Agar gipalakaw niya. At siya'y nagpaalam at naggala sa ilang ng Beerseba. Ug migikan siya, ug nagalaaglaag sa kamingawan sa Beerseba. At naubos ang tubig sa bangang balat, at kaniyang inilapag ang bata sa ilalim ng isa sa mabababang punong kahoy. Ug nahurot ang tubig sa sudlanan, ug gibiyaan niya ang bata sa ilalum sa usa ka kahoy. At yumaon at naupo sa tapat niya, na ang layo ay isang hilagpos ng pana; sapagkat sinabi niya, Huwag kong makita ang kamatayan ng bata. Ug milakaw siya, ug milingkod siya sa iyang atbang, nga nagapahalayo, ingon sa gilay-on sa usa ka pagbuhi sa pana; kay miingon siya: Hinaut unta nga dili ako makatan-aw kong mamatay ang bata. At naupo sa tapat, at naghihiyaw at umiyak. Ug milingkod si Agar sa atbang ug gipatugbaw niya ang iyang tingog ug mihilak siya. At narinig ng Dios ang tinig ng bata; at tinawag ng anghel ng Dios si Agar, mula sa langit, at sa kaniya'y sinabi, Naano ka Agar? Ug hingdunggan sa Dios ang tingog sa bata; ug ang manolonda sa Dios mitawag kang Agar gikan sa langit, ug miingon kaniya: Unsay gibati mo, Agar? Huwag kang matakot; sapagkat narinig ng Dios ang tinig ng bata sa kinalalagyan. Ayaw kahadlok, kay ang Dios nakadungog sa tingog sa bata kong hain siya. Magtindig ka, iyong itayo ang bata, at alalayan mo siya ng iyong kamay; sapagkat siya'y gagawin kong isang bansang malaki. Tumindog ka, sakwata ang bata, ug kupti siya sa imong kamot, kay himoon ko siya nga usa ka dakung nasud. At idinilat ng Dios ang kaniyang mga mata, at siya'y nakakita ng isang balon ng tubig: at naparoon at pinuno ng tubig ang bangang balat, at pinainom ang bata. Ug gibuksan sa Dios ang iyang mga mata, ug hingkit-an niya ang usa ka tuburan sa tubig; ug miadto siya ug gipuno niya ang sudlanan sa tubig, ug gipainum niya ang bata. At ang Dios ay sumabata, at siya'y lumaki; at tumahan sa ilang at naging mamamana. Ug ang Dios nag-uban sa bata; ug nagtubo siya; ug nagpuyo siya sa kamingawan ug samtang nagtubo siya, nahimo siya nga magpapana. At nanahan siya sa ilang ng Paran: at ikinuha siya ng kaniyang ina ng asawa sa lupain ng Egipto. Ug nagpuyo siya sa kamingawan sa Paran; ug ang iyang inahan nagpili alang kaniya ug usa ka asawa gikan sa yuta sa Egipto. At nangyari ng panahong yaon, na si Abimelech, at si Ficol na kapitan ng kaniyang hukbo ay nagsalita kay Abraham, na nagsasabi, Sumasaiyo ang Dios sa lahat mong ginagawa. Ug nahitabo niadtong panahona nga si Abimelech ug si Pichol nga capitan sa iyang kusundalohan nagsulti kang Abraham ug nag-ingon: Ang Dios nagauban sa tanan nga imong ginabuhat. Ngayon nga'y ipanumpa mo sa akin dito alangalang sa Dios, na di ka maglililo sa akin, kahit sa aking anak, kahit sa anak ng aking anak; kundi ayon sa kagandahang loob na ipinakita ko sa iyo, ay gayon ang gagawin mo sa akin, at sa lupaing iyong pinakipamayanan. Busa karon, manumpa ka dinhi kanako tungod sa Dios, nga dili ka magalimbong kanako, ni sa akong anak nga lalake, ni sa akong apo nga lalake; kon dili ingon sa kaayo nga akong gibuhat kanimo, pagabuhaton mo usab kanako, ug ingon man sa yuta nga imong gilangyawan. At sinabi ni Abraham, Susumpa ako. Ug mitubag si Abraham: Ako manumpa. At pinagwikaan ni Abraham si Abimelech dahil sa isang balon ng tubig, na marahas na inalis sa kaniya ng mga bataan ni Abimelech. Ug si Abraham nagbadlong kang Abimelech tungod sa usa ka atabay sa tubig nga sa pinugsanay, gikuha sa mga ulipon ni Abimelech. At sinabi ni Abimelech, Aywan, kung sinong gumawa ng bagay na ito: na di mo man sinabi sa akin, at hindi ko man nabalitaan kundi ngayon. Ug mitubag si Abimelech: Wala ako mahibalo kong kinsa ang nagbuhat niana, wala ka usab magpahibalo kanako, wala usab ako makadungog niana kondili karon lamang adlawa. At kumuha si Abraham ng mga tupa, at mga baka, at ibinigay kay Abimelech; at gumawa silang dalawa ng isang tipan. Ug nagkuha si Abraham ug mga carnero ug mga vaca, ug gihatag niya kang Abimelech, ug silang duruha nagbuhat ug usa ka pakigsaad. At ibinukod ni Abraham ang pitong korderong babae sa kawan. Ug gipinig ni Abraham ang pito ka book nga mga nating carnero nga baye. At sinabi ni Abimelech kay Abraham, Anong kahulugan nitong pitong korderong babae na iyong ibinukod? Ug miingon si Abimelech kang Abraham: Unsa ba ang kahulogan nianang pito ka book nga mga nating carnero nga baye, nga gipinig mo? At kaniyang sinabi, Itong pitong korderong babae ay iyong kukunin sa aking kamay, upang sa akin ay maging patotoo na hinukay ko ang balong ito. Ug siya mitubag: Kanang pito ka book nga mga nating carnero nga baye, pagakuhaon mo sa akong kamot, aron nga sila mahimong saksi nga ako ang mikalot niining atabaya. Kayat tinawag niya ang dakong yaong Beerseba; sapagkat doon sila kapuwa nanumpa. Tungod niini, gihinganlan kadtong dapita ug Beer-seba; kay didto nanagpanumpa silang duha. Sa gayo'y gumawa sila ng isang tipan sa Beerseba: at nagtindig si Abimelech, at si Ficol na kapitan ng kaniyang hukbo at nagsipagbalik sa lupain ng mga Filisteo. Busa nagbuhat sila ug usa ka pakigsaad, sa Beer-seha; ug mitindog si Abimelech ug si Pichol; nga capitan sa kasundalohan; ug namauli sila sa yuta sa mga Filistehanon. At nagtanim si Abraham ng isang punong kahoy na tamaring sa Beerseba, at sinambitla doon ang pangalan ng Panginoong Dios na walang hanggan. Ug nagtanum si Abraham ug usa ka kahoy nga Sambag sa Beer-seba, ug didto nagsangpit siya sa ngalan ni Jehova, Dios nga walay katapusan. At maraming araw na nakipamayan si Abraham sa lupain ng mga Filisteo. Ug mipuyo si Abraham didto sa yuta sa mga Filistehanon sa daghang mga adlaw. At nangyari pagkatapos ng mga bagay na ito, na sinubok ng Dios si Abraham, at sa kaniya'y sinabi, Abraham; at sinabi niya, Narito ako. Ug nahitabo sa human niining mga butanga nga ang Dios nagsulay kang Abraham, ug miingon kaniya: Abraham; ug siya mitubag: Ania ako. At kaniyang sinabi, Kunin mo ngayon ang iyong anak, ang iyong bugtong na anak na si Isaac, na iyong minamahal at pumaroon ka sa lupain ng Moria; at ihain mo siya roong handog na susunugin sa ibabaw ng isa sa mga bundok na aking sasabihin sa iyo. Ug miingon siya: Kuhaon mo karon ang imong anak, ang imong anak nga bugtong, nga imong pinalangga nga mao si Isaac, ug umadto ka sa yuta sa Moria ug siya ihalad mo nga halad-nga sinunog didto sa usa sa mga bukid nga akong igaingon kanimo. At si Abraham ay bumangong maaga, at inihanda ang kaniyang asno, at ipinagsama ang dalawa sa kaniyang mga alila, at si Isaac na kaniyang anak: at nagsibak ng kahoy para sa haing susunugin, at bumangon at naparoon sa dakong sinabi sa kaniya ng Dios. Ug si Abraham mibangon pagsayo sa buntag, ug iyang gisiyahan ang iyang asno, ug nagdala siya uban kaniya duruha ka sulogoong batan-on ug si Isaac nga iyang anak, ug nagbugha ug sugnod alang sa halad-nga-sinunog, ug mitindog siya, ug napaingon sa dapit nga giingon kaniya sa Dios. Nang ikatlong araw ay itiningin ni Abraham ang kaniyang mga mata at natanaw niya ang dakong yaon sa malayo. Sa ikatolo ka adlaw giyahat ni Abraham ang iyang mga mata, ug nakita niya ang dapit sa halayo. At sinabi ni Abraham sa kaniyang mga alila, Maghintay kayo rito sangpu ng asno, at ako at ang bata ay paroroon doon; at kami ay sasamba, at pagbabalikan namin kayo. Ug si Abraham miingon sa iyang mga sulogoon: Humulat kamo dinhi uban sa asno, ug ako ug ang bata moadto kami didto; ug kami mosimba, ug kami mamalik kaninyo. At kinuha ni Abraham ang kahoy ng handog na susunugin, at ipinasan kay Isaac na kaniyang anak; at dinala sa kaniyang kamay ang apoy at ang sundang; at sila'y kapuwa yumaong magkasama. Ug si Abraham mikuha ug sugnod alang sa halad-nga-sinunog, ug gipapas-an niya sa iyang anak; ug siya mikuha ug kalayo ug punyal; ug milakaw silang duha nga nagkuyog. At nagsalita si Isaac kay Abraham na kaniyang ama, na sinabi, Ama ko: at kaniyang sinabi, Narito ako, anak ko. Unya si Isaac misulti kang Abraham nga iyang amahan, ug miingon: Amahan ko. Ug siya mitubag: Ania ako, anak ko. At sinabi, Narito, ang apoy at ang kahoy, ngunit saan naroon ang korderong pinakahandog na susunugin? Ug siya miingon: Ania karon ang kalayo ug ang sugnod, apan hain man ang nating carnero nga igahalad-nga-sinunog? At sinabi ni Abraham, Dios ang maghahanda ng korderong pinakahandog na susunugin, anak ko: ano pat sila'y kapuwa yumaong magkasama. Ug mitubag si Abraham: Ang Dios sa iyang kaugalingon magatagana sa nating carnero nga igahalad-nga-sinunog, anak ko; ug busa nagapadayon sila sa paglakaw nga nanagkuyog. At sila'y dumating sa dakong sa kaniya'y sinabi ng Dios; at nagtayo si Abraham doon ng isang dambana, at inayos ang kahoy, at tinalian si Isaac na kaniyang anak at inilagay sa ibabaw ng dambana, sa ibabaw ng kahoy. Ug miabut sila sa dapit nga giingon kaniya sa Dios; si Abraham mipatindog didto ug usa ka halaran, ug gipahaluna pag-ayo ang kahoy ug gigapus niya si Isaac, nga iyang anak, ug iyang gipahamutang siya sa ibabaw sa sugnod. At iniunat ni Abraham ang kaniyang kamay at hinawakan ang sundang upang patayin ang kaniyang anak. Ug gituy-od ni Abraham ang iyang kamot, ug gikuha niya ang iyang punyal sa pagpatay sa iyang anak. At tinawag siya ng anghel ng Panginoon mula sa langit, at sinabi, Abraham, Abraham. Ug ang manolonda ni Jehova misinggit kaniya gikan sa mga langit, nga nagaingon: Abraham, Abraham. At kaniyang sinabi, Narito ako. Ug siya mitubag: Ania ako. At sa kaniya'y sinabi, Huwag mong buhatin ang iyong kamay sa bata, o gawan man siya ng anoman: sapagkat talastas ko ngayon, na ikaw ay natatakot sa Dios, sa paraang hindi mo itinanggi sa akin ang iyong anak, ang iyong bugtong na anak. Ug nagaingon: Dili mo pagbakyawon ang imong kamot batok sa bata, dili ka magbuhat kaniya bisan unsa; ug karon naila ko nga ikaw nahadlok sa Dios, kay wala ka magdumili sa imong bugtong nga anak kanako. At itiningin ni Abraham ang kaniyang mga mata, at nagmalas, at narito, ang isang tupang lalake, sa dakong likuran niya na huli sa dawag sa kaniyang mga sungay: at pumaroon si Abraham, at kinuha ang tupa, at siyang inihandog na handog na susunugin na inihalili sa kaniyang anak. Unya giyahat ni Abraham ang iyang mga mata ug mitan-aw; ug ania karon, ang usa ka carnero nga lake sa likod, kansang mga sungay nagapus sa kasapinitan. Ug miadto si Abraham, ug gikuha niya ang carnero nga lake ug kini gihalad niya sa halad-nga-sinunog, salili sa iyang anak. At pinanganlan ni Abraham ang dakong yaon, ng Jehova-jireh: gaya ng kasabihan hanggang sa araw na ito: Sa bundok ng Panginoon ay mahahanda. Ug gihinganlan ni Abraham kadtong dapita nga Jehova-Jereh: nga maoy ngalan hangtud karon, sa bukid ni Jehova igaandam kini. At tinawag ng anghel ng Panginoon si Abraham na ikalawa mula sa langit. Ug ang manolonda ni Jehova nagtawag kang Abraham sa ikaduha gikan sa langit. At sinabi, Sa aking sarili ay sumumpa ako, anang Panginoon, sapagkat ginawa mo ito, at hindi mo itinanggi sa akin ang iyong anak, ang iyong bugtong na anak; Ug miingon siya: Tungod sa akong kaugalingon nanumpa ako, nagaingon si Jehova, nga tungod kay gibuhat mo kini, ug wala ka magdumili kanako sa imong anak, sa imong bugtong anak, Na sa pagpapala ay pagpapalain kita, at sa pagpaparami ay pararamihin ko ang iyong binhi, na gaya ng mga bituin sa langit, at gaya ng mga buhangin sa baybayin ng dagat; at kakamtin ng iyong binhi ang pintuang-bayan ng kaniyang mga kaaway. Sa pagpanalangin, ikaw pagapanalanginan ko, ug sa pagpadaghan, pagapadaghanon ko ang imong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug ingon sa balas nga atua sa baybayon sa dagat; ug ang imong kaliwatan manag-iya sa mga ganghaan sa iyang mga kaaway. At pagpapalain sa iyong binhi ang lahat ng bansa sa lupa; sapagkat sinunod mo ang aking tinig. Ug diha sa imong kaliwat mapanalanginan ang tanan nga mga nasud sa yuta, kay gituman mo ang akong tingog. Sa gayo'y nagbalik si Abraham sa kaniyang mga alila, at nagsitindig at samasamang nagsiparoon sa Beerseba; at tumahan si Abraham sa Beerseba. Busa gibalikan ni Abraham ang iyang mga sulogoon, ug nanindog sila ug nanlakaw sa pagtingub padulong sa Beer-seba: ug nagpuyo si Abraham sa Beerseba. At nangyari, pagkatapos ng mga bagay na ito, na ibinalita kay Abraham na sinasabi. Ug nahitabo sa human kining mga butanga, nga gisuginlan si Abraham. Narito, si Milca rin naman ay nagkaroon ng mga anak kay Nahor na iyong kapatid. Ania karon nga si Milca usab nanganak ug mga anak kang Nachor nga imong igsoon. Si Huz ang kaniyang panganay, at si Buz na kaniyang kapatid, at si Kemuel na ama ni Aram. Ug si Huz mao ang iyang panganay, ug si Buz ang iyang igsoon, ug si Kemuel nga amahan ni Aram. Si Chesed din naman, at si Hazo, at si Pildas, at si Jidlaph, at si Bethuel. Ug si Chesed, ug si Hazo, ug si Pildas, ug si Jidlap, ug si Bethuel. At naging anak ni Bethuel si Rebeca. Ug si Bethuel nanganak kang Rebeca. Ang walong ito ay naging anak ni Milca kay Nachor na kapatid ni Abraham. Kini sila nga walo gianak ni Milca kang Nachor, nga igsoon ni Abraham. At ipinanganak din naman ng kaniyang babae na tinatawag na Reuma, si Teba, at si Gaham, at si Taas at si Maacha. Ug ang iyang puyopuyo nga gihinganlan si Reuma, nanganak usab kang Teba, ug kang Gaham, ug kang Taas, ug kang Maacha. At ang buhay ni Sara ay tumagal ng isang daan at dalawang put pitong taon: ito ang naging mga taon ng buhay ni Sara. Ug si Sara nakadangat sa usa ka gatus ug kaluhaan ug pito ka tuig; kini mao ang gidaghanon sa mga tuig sa kinabuhi ni Sara. At namatay si Sara sa Kiriatharba (na siyang Hebron), sa lupain ng Canaan: at naparoon si Abraham na ipinagluksa si Sara at iniyakan. Ug namatay si Sara didto sa Kiriath-arba, nga mao ang Hebron sa yuta sa Canaan; ug miadto si Abraham sa pagbalata tungod kang Sara, ug sa paghilak tungod kaniya. At tumindig si Abraham sa harap ng kaniyang patay, at nagsalita sa mga anak ni Heth, na sinasabi, Ug mitindog si Abraham sa atubangan sa iyang minatay, ug nagsulti siya sa mga anak ni Heth ug miingon: Ako'y tagaibang bayan at nakikipamayan sa inyo: bigyan ninyo ako ng isang pag-aaring libingan sa gitna ninyo, upang aking ilibing ang aking patay, na malingid sa aking paningin. Lumalangyaw ug dumuloong ako sa taliwala ninyo; hatagi ako ninyo ug panulondon nga lubnganan uban kaninyo ug pagalubnganan ko sa akong minatay halayo sa akong mga mata. At ang mga anak ni Heth ay sumagot kay Abraham, na nagsasabi sa kaniya, Ug nanagpanubag ang mga anak ni Heth kang Abraham, ug sila nanag-ingon kaniya: Dinggin mo kami, panginoon ko: ikaw ay prinsipe ng Dios sa gitna namin: sa pinakahirang sa aming mga libingan ay ilibing mo ang iyong patay; wala sa amin na magkakait sa iyo ng kaniyang libingan, upang paglibingan ng iyong patay. Patalinghugi kami, ginoo ko; ikaw mao ang principe sa Dios sa taliwala namo; sa labing maayo sa among mga lubnganan ilubong mo ang imong minatay; walay bisan kinsa kanamo nga magaulang kanimo sa iyang lubnganan, aron nga igalubong mo ang imong minatay. At tumindig si Abraham, at yumukod sa bayan ng lupain, sa mga anak nga ni Heth. Ug si Abraham mitindog, ug miduko siya sa katawohan niadtong yutaa, bisan sa mga anak ni Heth. At nakiusap sa kanila, na sinasabi, Kung kalooban ninyo na aking ilibing ang aking patay na malingid sa aking paningin, ay dinggin ninyo ako, at pamagitanan ninyo ako kay Ephron, na anak ni Zohar, Ug siya misulti kanila nga nagaingon: Kong kamo may kabubut-on nga ako magalubong sa akong minatay bulag sa akong mata, patalinghugi ako ninyo ug hangyoa alang kanako si Ephron, nga anak ni Zohar, Upang ibigay niya sa akin ang yungib ng Macpela, na kaniyang inaari, na nasa hangganan ng kaniyang parang; sa tapat na halaga ay ibigay niya sa akin, upang maging pag-aaring libingan sa gitna ninyo. Aron iyang ihatag kanako ang langub sa Macpela, nga anaa kaniya, nga atua sa kinatumyan sa ibang kapatagan; nga sa bili nga igo ikahatag niya kini kanako, aron maako nga lubnganan diha sa taliwala ninyo. Si Ephron nga ay nakaupo sa gitna ng mga anak ni Heth: at sumagot si Ephron na Hetheo kay Abraham, sa harap ng mga anak ni Heth, na naririnig ng lahat na pumapasok sa pintuan ng bayan, na sinasabi, Karon si Ephron nagalingkod sa taliwala sa mga anak ni Heth; ug mitubag si Ephron nga Hetehanon kang Abraham, nga nadungog sa mga anak ni Heth, bisan sa tanan nga mga nanagpanulod sa ganghaan sa ilang lungsod, ug nag-ingon: Hindi, panginoon ko, dinggin mo ako: ang parang ay ibinibigay ko sa iyo, at ang yungib na naroroon ay ibinibigay ko sa iyo; sa harap ng mga anak ng aking bayan, ay ibinigay ko sa iyo: ilibing mo ang iyong patay. Dili, ginoo ko, patalinghugi ako; ihatag ko kanimo ang kapatagan, ug ihatag ko usab kanimo ang langub nga ania niini; sa atubangan sa mga anak sa akong lungsod ihatag ko kana kanimo; ilubong ang minatay mo. At si Abraham ay yumukod sa harapan ng bayan ng lupain. Ug si Abraham sa iyang kaugalingon miduko sa atubangan sa mga tawo sa maong yuta. At nagsalita kay Ephron sa harap ng bayan ng lupain, na sinasabi, Maanong ako lamang ay iyong pakinggan: ibibigay ko sa iyo ang halaga ng parang; tanggapin mo sa akin, at ililibing ko roon ang aking patay. Ug mitubag siya kang Ephron, sa atubangan sa mga tawo sa maong yuta, nga nagaingon: Kong buot ka, mangayo ako, nga imong patalinghugan ako; ihatag ko ang bili sa kapatagan; dawata kanako, ug ilubong ko didto ang akong minatay. At sumagot si Ephron kay Abraham, na sinasabi sa kaniya, Ug mitubag si Ephron kang Abraham, ug nag-ingon kaniya: Panginoon ko, dinggin mo ako: isang putol ng lupa na ang halaga'y apat na raang siklong pilak: gaano sa akin at sa iyo? ilibing mo nga ang iyong patay. Ginoo ko, patalinghugi ako; ang usa ka yuta nga bili ug upat ka gatus ka siclo nga salapi. Unsa man kana sa taliwala kanimo ug kanako? Busa, ilubong mo ang imong minatay. At dininig ni Abraham si Ephron; at tinimbang ni Abraham kay Ephron ang salaping sinabi, sa harap ng mga anak ni Heth, apat na raang siklong pilak, na karaniwang salapi ng mga mangangalakal. Unya si Abraham miuyon kang Ephron, ug gitimbangan ni Abraham si Ephron ug salapi nga iyang giingon sa nagpatalinghug pa ang mga anak ni Heth, nga upat ka gatus ka siclo nga salapi, salapi nga maoy ginadawat sa mga magpapatigayon. Kayat ang parang ni Ephron na nasa Macpela, na nasa tapat ng Mamre, ang parang at ang yungib na nandoon, at ang lahat ng mga punong kahoy na nasa parang na yaon, na ang nasa buong hangganan niyaon sa palibot, ay pinagtibay Mao nga ang kapatagan ni Ephron nga didto sa Macpela nga diha sa atbang sa Mamre, ang kapatagan ug ang langub nga diha niani, ug ang tanan nga mga kakahoyan nga diha sa kapatagan ug diha sa tanan nga utlanan nga naglibut niini, nasiguro gayud, Kay Abraham na pag-aari sa harap ng mga anak ni Heth, sa harapan ng lahat ng nagsisipasok sa pintuang daan ng kaniyang bayan. Nga iya na kang Abraham aron mapanag-iya niya, sa atubangan sa mga anak ni Heth, ug sa tanan nga mga misulod sa pultahan sa lungsod. At pagkatapos nito ay inilibing ni Abraham si Sara na kaniyang asawa sa yungib ng parang sa Macpela sa tapat ng Mamre (na siyang Hebron) sa lupain ng Canaan. Ug sa human niini si Sara nga iyang asawa gilubong ni Abraham didto sa langub sa kapatagan sa Macpela nga atbang sa Mamre nga mao usab ang Hebron sa yuta sa Canaan. At ang parang at ang yungib na naroroon, ay pinagtibay kay Abraham ng mga anak ni Heth, na pag-aaring libingan niya. Ug ang kapatagan ug ang langub niadtong dapita matuod na nga kang Abraham aron iyang maangkon alang sa usa ka lubnganan nga napalit niya sa mga anak ni Heth. At si Abraham ay matanda na, at lipas na sa panahon: at pinagpala ng Panginoon si Abraham sa lahat ng mga bagay. Ug si Abraham tigulang na, ug hilabihan na gayud pagkatigulang niya; ug si Jehova nagpanalangin kang Abraham sa tanang butang. At sinabi ni Abraham sa kaniyang alilang katiwala, sa pinakamatanda sa kaniyang bahay na namamahala ng lahat niyang tinatangkilik: Ipinamamanhik ko sa iyo na ilagay mo ang iyong kamay sa ilalim ng aking hita. Ug miingon si Abraham sa iyang sulogoon, ang labing tigulang sa iyang balay, nga mao siya ang nagbantay sa tanan nga iya: Ibutang mo, nangaliyupo ako kanimo, ang imong kamot sa ilalum sa akong paa. At ikaw ay aking pasusumpain, alangalang sa Panginoon sa Dios ng langit at Dios ng lupa, na hindi mo papag-aasawahin ang aking anak sa mga anak ng mga Cananeo na siyang aking pinakikitahanan. Ug ikaw papanumpaon ko tungod kang Jehova ang Dios sa mga langit, ang Dios sa yuta, aron dili ka magpili ug usa ka asawa alang sa akong anak nga lalake gikan sa mga anak nga babaye sa mga Canaanhon diin ako magpuyo. Kundi ikaw ay paroroon sa aking lupain, at sa aking kamaganakan, at papag-aasawahin mo roon ang aking anak na si Isaac. Kondili nga umadto ka sa akong yuta ug sa akong kaubanan, ug magakuha ka ug asawa alang sa akong anak nga si Isaac. At sinabi sa kaniya ng lingkod, Sakaling hindi iibigin ng babae na sumama sa akin sa lupaing ito: dapat ko bang ibalik ang anak mo sa lupaing pinanggalingan mo? Ug ang sulogoon mitubag kaniya: Tingali ang babaye dili buot monunot kanako sa pag-anhi niining yutaa. Busa, igabalik ko ba ang imong anak nga lalake ngadto sa yuta nga gigikanan mo? At sinabi sa kaniya ni Abraham, Ingatan mong huwag ibalik doon ang aking anak. Ug si Abraham miingon: Matngonan mo nga dili mo ibalik ang akong anak nga lalake didto. Ang Panginoon, ang Dios ng langit, na kumuha sa akin sa bahay ng aking ama, at sa lupaing aking tinubuan, at sa akin ay nagsalita, at sa akin ay sumumpa, na nagsasabi, Sa iyong binhi, ibibigay ko ang lupaing ito: ay magsusugo siya ng kaniyang anghel sa unahan mo, at papag-aasawahin mo roon ang aking anak. Si Jehova, ang Dios sa mga langit, nga mikuha kanako sa balay sa akong amahan ug sa yuta nga akong natawohan, ug siya nagsulti kanako, ug nanumpa siya kanako, ug nag-ingon: Sa imong kaliwatan igahatag ko kining yutaa, siya magasugo sa iyang manolonda sa atubangan mo, ug ikaw magakuha gikan didto ug asawa alang sa akong anak nga lalake. At kung ang babae ay ayaw sumama sa iyo, ay maliligtas ka rito sa aking sumpa; huwag mo lamang pabalikin ang aking anak doon. Ug kong ang babaye dili buot monunot kanimo makagawas ka niining akong panumpa, apan nga dili mo lamang ibalik didto ang akong anak nga lalake. At inilagay ng alilang katiwala ang kaniyang kamay sa ilalim ng hita ni Abraham na kaniyang panginoon, at sumumpa sa kaniya tungkol sa bagay na ito. Ug ang sulogoon mibutang sa iyang kamot sa ilalum sa paa ni Abraham, nga iyang agalon, ug siya nanumpa kaniya mahitungod niining butanga. At kumuha ang alilang katiwala ng sangpung kamelyo sa mga kamelyo ng kaniyang panginoon, at yumaon; na dala ang pinakamabuti sa lahat ng pag-aari ng kaniyang panginoon: at tumindig at napasa Mesopotamia, sa bayan ni Nachor. Ug ang ulipon mikuha ug napulo ka mga camello, sa mga camello sa iyang agalon, ug milakaw siya; kay sa iyang kabubut-on anaa ang tanan nga mga bahandi sa iyang agalon; ug milakaw, ug miabut siya sa Mesopotamia sa lungsod ni Nachor. At kaniyang pinaluhod ang mga kamelyo sa labas ng bayan, sa tabi ng balon ng tubig, ng dakong palubog na ang araw, na kapanahunan nang paglabas ng mga babae upang umigib ng tubig. Ug gipalubog niya ang mga camello sa gawas sa lungsod, haduol sa usa ka atabay sa tubig, sa takna sa kahaponon, sa takna sa paggula sa mga babaye aron sa pagkalos ug tubig. At sinabi, Oh Panginoon, Dios ng aking panginoong si Abraham, ipinamamanhik ko sa iyong pagkalooban mo ako ng mabuting kapalaran ngayon, at ikaw ay magmagandang loob sa aking panginoong kay Abraham. Ug miingon siya: O Jehova, nga Dios sa akong agalon nga si Abraham, hatagi ako, pangayoon ko kanimo, ug maayong paglakaw karong adlawa, ug kaloy-i ang akong agalon nga si Abraham. Narito, ako'y nakatayo sa tabi ng bukal ng tubig: at ang mga anak na babae ng mga tao sa bayan, ay nagsilabas upang umigib ng tubig. Ania karon, ako nagatindog haduol sa tuburan sa tubig, ug ang mga anak nga babaye sa mga tawo niining lungsora nagapaingon nganhi sa pagkalos ug tubig. At mangyari nga na ang dalagang aking pagsabihan, Ibaba mo, isinasamo ko sa iyo, ang iyong banga upang ako'y uminom; at siya'y magsabi, Uminom ka, at paiinumin ko pati ng iyong mga kamelyo: maging siyang iyong itinalaga sa iyong lingkod na kay Isaac: at sa ganito ay malalaman kong nagmagandang loob ka sa aking panginoon. Ug mahitabo unta nga ang dalaga nga akong pagaingnon: Ipaubos ang imong banga, nangayo ako kanimo, aron nga paimnon mo ako; ug siya motubag unta: Uminum ka, ug pagapaimnon ko usab ang imong mga camello: hinaut unta nga siya mahimo nga imong pinili alang sa imong alagad nga si Isaac; ug sa ingon niini maila ko nga ikaw nagapakita ug kalooy sa akong agalon. At nangyari, na bago natapos ang pananalita niya, ay narito si Rebeca na ipinanganak kay Bethuel, na anak ni Milca, na asawa ni Nachor na kapatid ni Abraham na lumalabas na pasan ang kaniyang banga sa kaniyang balikat. Ug nahitabo nga sa wala pa siya makahuman sa iyang pagsulti, nga, ania karon, si Rebeca, nga gianak ni Bethuel, nga anak nga lalake ni Milca, nga asawa ni Nachor, igsoon nga lalake ni Abraham, migula siya uban ang iyang banga diha sa ibabaw sa iyang abaga. At ang babae ay may magandang anyo, dalaga, na hindi pa nasisipingan ng lalake: at lumusong sa bukal, at pinuno ang kaniyang banga, at umahon. Ug ang dalaga maanyag kaayo nga pagatan-awon, ulay, wala pay lalake nga nakaila kaniya; ug mikanaug siya sa tuburan, ug gipuno niya ang iyang banga, ug misaka siya. At tumakbong sinalubong siya ng alilang katiwala na sinabi, Makikiinom ako ng kaunting tubig sa iyong banga. Ug ang sulogoon midalagan sa pagsugat kaniya, ug miingon: Paimna ako, nangamuyo ako kanimo, ug diyutay nga tubig sa imong banga. At sinabi niya, Uminom ka, panginoon ko: at nagmadaling ibinaba ang banga sa kaniyang kamay, at pinainom siya. Ug siya mitubag: Uminum ka, ginoo ko; ug iyang gidali, ug gipaubos ang iyang banga sa ibabaw sa iyang kamot, ug siya gipainum niya. At pagkatapos na kaniyang mapainom, ay sinabi, Iyiigib ko naman ang iyong mga kamelyo, hanggang sa makainom na lahat. Ug sa human siya paimna, miingon siya: Alang sa imong mga camello usab magakalos ako ug tubig hangtud nga mahuman sila pag-inum. At ibinuhos na dalidali ang kaniyang banga sa inuman, at tumakbong muli sa balon upang umigib at iniigib ang lahat niyang kamelyo. Ug midali siya, ug gibubo niya ang iyang banga sa pasung, ug midalagan siya pag-usab sa atabay sa pagtimba ug tubig, ug mikalos siya alang sa tanan niyang mga camello. At siya'y tinitigan ng lalake; na hindi umiimik, upang maalaman kung pinagpala ng Panginoon ang kaniyang paglalakbay o hindi. Ug ang tawo mitutok kaniya, ug naghilum siya aron sa pag-ila kong si Jehova nagpanalangin kun wala sa iyang panaw. At nangyari, nang makainom ang mga kamelyo, na kumuha ang lalake ng isang singsing na ginto, na may kalahating siklo sa timbang, at dalawang pulsera upang ilagay sa kaniyang mga kamay, na may timbang na sangpung siklong ginto; Ug nahitabo nga sa human makainum ang mga camello, gihatagan siya sa tawo ug usa ka ariyos nga bulawan, nga nagatimbang ug tunga sa siclo, ug duruha ka pulceras alang sa iyang mga kamot nga timbang ug napulo ka siclo nga bulawan, At sinabi, Kaninong anak ka? Ug miingon siya: Kang kinsa ka ba nga anak? Sabihin mo sa akin, ipinamamanhik ko sa iyo. Gipangayo ko kanimo nga itug-an mo kanako. May lugar ba sa bahay ng iyong ama na aming matutuluyan? Aduna bay dapit sa balay sa imong amahan nga aron among kaabutan? At sinabi niya sa kaniya, Anak ako ni Bethuel, na anak ni Milca, na ipinanganak niya kay Nahor. Ug siya mitubag: Ako mao ang anak nga babaye ni Bethuel, nga anak nga lalake ni Milca, nga gianak niya kang Nachor. Sinabi rin niya sa kaniya, Mayroon din naman kaming saganang dayami at pagkain sa hayop, at dakong matutuluyan. Siya nag-ingon pa kaniya: Ingon usab sa among balay kami adunay dagami ug daghan nga kompay, ug dapit alang sa pagpahulay. At lumuhod ang lalake at sumamba sa Panginoon. Ug ang tawo miduko, ug misimba kang Jehova. At siya'y nagsabi, Purihin ang Panginoon, ang Dios ng aking panginoong si Abraham, na hindi inilayo ang kaniyang habag at ang kaniyang pagtatapat, sa aking panginoon: tungkol sa akin, ay pinatnugutan ako ng Panginoon sa daan hanggang sa bahay ng mga kapatid ng aking panginoon. Ug miingon siya: Dalayegon si Jehova, Dios sa akong agalon nga si Abraham, nga wala mahabulag ang iyang mahigugmaong kalolot ug ang iyang kamatuoran sa akong agalon; ug nagamando kanako si Jehova sa dalan sa balay sa mga igsoon sa akong agalon. At tumakbo ang dalaga at isinaysay sa sangbahayan ng kaniyang ina ang ayon sa mga salitang ito. Ug ang dalaga midalagan ug nagpahibalo kanila sa balay sa iyang inahan sumala niining mga pulonga. At mayroon si Rebeca na isang kapatid na nagngangalang Laban: at tinakbo ni Laban ang lalake sa labas, sa bukal. Ug si Rebeca may usa ka igsoon nga lalake nga gihinganlan si Laban, nga midalagan sa gawas padulong sa tawo nga didto sa tuburan. At nangyari, pagkakita ng singsing, at ng mga pulsera sa mga kamay ng kaniyang kapatid, at pagkarinig ng mga salita ni Rebeca na kaniyang kapatid, na sinasabi, Gayon sinalita sa akin ng lalake; na naparoon siya sa lalake; at narito, ito'y nakatayo sa siping ng mga kamelyo, sa bukal. Ug nahitabo nga sa pagpakakita niya sa singsing ug sa mga pulceras sa mga kamot sa iyang igsoon nga babaye ug sa pagpakadungog niya sa mga pulong ni Rebeca nga iyang igsoon nga nagaingon: Mao kini ang gisulti kanako niadtong tawohana; nga siya miadto kaniya, ug ania karon, nga siya didto sa tuburan uban sa mga camello. At sinabi niya, Pumasok ka, pinagpala ng Panginoon; bakit ka nakatayo sa labas? Ug siya miingon kaniya: Umari ka, ikaw nga gipanalanginan ni Jehova; ngano nga ania ka sa gawas? Sapagkat inihanda ko ang bahay, at ang dako ng mga kamelyo. Gihikay ko ang balay ug ang dapit alang sa mga camello. At pumasok ang lalake sa bahay, at kinalagan ang mga kamelyo; at binigyan ni Laban ng dayami at pagkain ang mga kamelyo, at ng tubig upang ipaghugas ng kaniyang mga paa, at ng mga paa ng mga taong kasama niya. Unya ang tawo misulod sa balay, ug gihubaran ni Laban ang mga camello, ug iyang gihatagan sila ug dagami ug kompay, ug tubig sa paghimasa sa iyang mga tiil, ug sa mga tiil sa mga tawo nga ming-uban kaniya. At siya'y hinainan nila ng pagkain: datapuwat kaniyang sinabi, Hindi ako kakain hanggang hindi ko nasasabi ang aking sadya. Ug ilang gidulot sa iyang atubangan ang pagkaon; apan siya miingon: Dili ako mokaon hangtud nga ikasulti ko ang gisugo kanako. At sinabi ni Laban, Magsalita ka. Ug siya miingon kaniya, Isulti mo. At kaniyang sinabi, Alilang katiwala ako ni Abraham. Ug miingon siya: Ako maoy sulogoon ni Abraham. At pinagpalang mainam ng Panginoon ang aking panginoon; at siya'y naging dakila: at siya'y binigyan ng kawan at bakahan, at ng pilak at ng ginto, at ng mga aliping lalake, at babae, at ng mga kamelyo, at ng mga asno. Ug gipanalanginan ni Jehova ang akong agalon sa hilabiban uyamut, ug midaku siya ug siya gihatagan ug mga carnero, ug mga vaca, ug salapi ug bulawan, ug mga sulogoon nga lalake ug mga sulogoon nga babaye, ug mga camello ug mga asno. At si Sara na asawa ng aking panginoon, ay nagkaanak ng lalake sa aking panginoon, nang siya'y matanda na: at siyang pinagbigyan ni Abraham ng kaniyang lahat na inaari. Ug si Sara nga asawa sa akong ginoo nag-anak kaniya sa usa ka anak nga lalake, sa iyang pagkatigulang; ug kaniya gihatag ang tanan nga iyang katigayonan. At pinapanumpa ako ng aking panginoon, na sinasabi, Huwag mong papag-aasawahin ang aking anak sa mga anak na babae ng mga Cananeo na siyang lupaing aking tinatahanan: Ug ako gipapanumpa sa akong agalon nga nag-ingon: Dili ka magpili ug usa ka asawa alang sa akong anak nga lalake gikan sa mga babaye sa mga Canaanhon kang kinsang yuta maoy akong gipuy-an. Kundi paroroon ka sa bahay ng aking ama at sa aking kamaganakan, at papag-aasawahin mo roon ang aking anak. Apan umadto ka sa balay sa akong amahan, ug sa akong kaubanan ug magpili ka ug usa ka asawa alang sa akong anak nga lalake. At sinabi ko sa aking panginoon, Sakaling hindi iibigin ng babaing sumama sa akin. Ug giingon ko ang akong agalon: Tingali ang babaye dili buot mosunod kanako. At kaniyang sinabi sa akin, Ang Panginoon na sa harap niya'y lumalakad ako, ay susuguin niyang kasama mo ang kaniyang anghel, at kaniyang pagpapalain ang iyong lakad, at papag-aasawahin mo ang aking anak sa aking kamaganakan, at sa angkan ng aking ama: Ug siya miingon kanako: Si Jehova, nga sa iyang atubangan naglakaw ako, magapadala sa iyang manolonda kuyog kanimo, ug magapauswag sa imong dalan; nga ikaw magkuha ug usa ka asawa alang sa akong anak nga lalake sa akong kaubanan sa panimalay sa akong amahan. Kung magkagayo'y makakakawala ka sa aking sumpa, pagka ikaw ay dumating sa aking kamaganakan; at kung hindi nila ibigay sa iyo, ay makakakawala ka sa aking sumpa. Unya makagawas ikaw niining pagpanumpa, kong moabut ka sa akong kaubanan; ug kong ikaw dili nila hatagan sa dalaga makagawas ka sa akong pagpanumpa. At dumating ako ng araw na ito, sa bukal, at aking sinabi, Oh Panginoon, na Dios ng aking panginoong si Abraham, kung ngayo'y pinagpapala mo ang aking lakad na nilalakad ko: Ug nakadangat ako karong adlawa didto sa atabay, ug miingon ako: O Jehova, Dios sa akong agalon nga si Abraham, kong ikaw magapauswag sa akong dalan nga akong pagalaktan. Narito, nakatayo ako sa tabi ng bukal ng tubig; at mangyari, na ang dalagang lumabas na umigib na aking pagsasabihan, Makikiinom ako sa iyo ng kaunting tubig sa iyong banga; Ania ako nagatindog duol sa atabay sa tubig ug mahitabo unta nga ang dalaga nga moanhi aron sa pagkalos ug tubig, ug moingon ako kaniya: Hatagi ako, nagaampo ako kanimo, ug madiyutay nga tubig nga ilimnon gikan sa imong banga. At siya'y magsasabi sa akin, Uminom ka, at iyigib ko pati ng iyong mga kamelyo: ay siyang maging babaing itinalaga ng Panginoon sa anak ng aking panginoon. Ug motubag unta siya: Uminum ka ug ingon man usab ang imong mga camello mokuha ako ug tubig; kini mao unta ang babaye nga gitagana sa Dios alang sa anak nga lalake sa akong agalon. At bago ko nasalita sa sarili, narito si Rebeca, na lumalabas na pasan ang kaniyang banga sa kaniyang balikat; at lumusong sa bukal at umigib: at aking sinabi sa kaniya, Makikiinom ako sa iyo. Ug sa wala pa mahuman ang akong pagsulti sa sulod sa akong kasingkasing, ania karon, si Rebeca nga nagadala sa iyang banga sa tubig diha sa iyang abaga, ug nanaug didto sa atabay ug mikalos sa tubig; ug ako nag-ingon: Paimna ako. At dalidali niyang ibinaba ang kaniyang banga sa kaniyang balikat, at nagsabi, Uminom ka, at paiinumin ko pati ng iyong mga kamelyo. Ug midali siya ug gipaubos niya ang iyang banga gikan sa iyang abaga, ug nag-ingon siya: Uminum ka ug paimnon ko usab ang imong mga camello. Sa gayo'y uminom ako, at pinainom niya pati ng mga kamelyo. Ug miinum ako ug gipainum niya usab ang akong mga camello. At siya'y aking tinanong, at aking sinabi, Kaninong anak ka? at kaniyang sinabi, Anak ako ni Bethuel, na anak ni Nachor, na ipinanganak sa kaniya ni Milca: at inilagay ko ang hikaw sa kaniyang ilong, at ang mga pulsera sa kaniyang mga kamay. Ug ako nangutana kaniya, ug miingon: Kang kinsa ba ikaw nga anak? Ug mitubag siya: Anak ni Bethuel nga anak nga lalake ni Nachor nga gianak kaniya ni Milca. Ug gibutang ko ang ariyos sa iyang ilong ug ang mga pulceras sa iyang mga bukton. At aking iniyukod ang aking ulo, at sumamba ako sa Panginoon at pumuri sa Panginoon, na Dios ng aking panginoong si Abraham, na pumatnubay sa akin sa daang matuwid upang kunin ang anak ng kapatid ng aking panginoon, para sa kaniyang anak. Ug miduko ako ug misimba ako kang Jehova ug gidalayeg ko si Jehova, ang Dios sa akong agalon nga si Abraham, nga nagmando kanako sa dalan nga matul-id aron sa pagkuha sa anak nga babaye sa igsoon sa akong agalon aron nga mahimo siya nga asawa sa iyang anak nga lalake. At ngayon, kung inyong mamagandahing loob at mamatapatin sa aking panginoon ay sabihin ninyo sa akin: at kung hindi, ay sabihin din ninyo sa akin; upang pumihit ako sa kanan o sa kaliwa. Nan, karon kong buhaton ninyo ang mahigugmaong kalolot ug pagkamatinumanon sa akong agalon, magpahayag kamo kanako; ug kong dili ugaling, magpahayag kamo kanako, aron ako mosimang ngadto sa kamot nga too kun sa wala. Nang magkagayo'y sumagot si Laban at si Bethuel, at sinabi, Sa Panginoon nagmumula ito: kami ay hindi makapagsasabi sa iyo ng masama o ng mabuti. Unya si Laban ug si Bethuel mingtubag ug ming-ingon sila: Kang Jehova nagagula kini nga butanga, dili kami makahimo sa pagsulti kanimo ug dautan ni maayo. Narito, si Rebeca ay nasa harap mo, dalhin mo, at yumaon ka, at siya'y maging asawa ng anak ng iyong panginoon, na gaya ng sinalita ng Panginoon. Anaa diha si Rebeca sa atubangan mo, dawata siya, ug lumakaw ka ug ipaasawa siya sa anak nga lalake sa imong agalon, ingon sa gipamulong na ni Jehova. At nangyari, na pagkarinig ng alilang katiwala ni Abraham ng kaniyang mga salita, ay nagpatirapa sa lupa sa harap ng Panginoon. Ug nahitabo nga sa nakabati ang sulogoon ni Abraham sa ilang mga pulong, siya sa iyang kaugalingon miyukbo sa yuta kang Jehova. At naglabas ang alilang katiwala ng mga hiyas na pilak at mga hiyas na ginto, at mga damit, at mga ibinigay kay Rebeca: nagbigay rin siya ng mga mahalagang bagay sa kaniyang kapatid na lalake at sa kaniyang ina. Ug ang sulogoon nagkuha sa mga alahas nga salapi, ug mga alahas nga bulawan, ug mga saput ug kini gihatag kang Rebeca; ingon man usab siya mihatag ug mga butang hamili sa iyang igsoon nga lalake ug sa iyang inahan. At nangagsikain at nangagsiinom siya at ang mga taong kasama niya, at doon nagparaan ng magdamag, at sila'y nagsibangon ng umaga at kaniyang sinabi, Suguin ninyo ako sa aking panginoon. Ug sila nangaon ug nanginum, siya ug ang mga tawo nga mingkuyog kaniya, ug minghigda didto sa tibook nga gabii; ug mingbangon sila sa pagkabuntag, ug siya miingon: Papaulia ako ninyo ngadto sa akong agalon. At sinabi ng kaniyang kapatid na lalake, at ng kaniyang ina, Matira ang dalaga sa aming ilang araw, sangpung araw man lamang; pagkatapos ay paroroon siya. Unya mingtubag ang iyang igsoon nga lalake ug ang iyang inahan: Pahulata ang dalaga kanamo sa pila lamang ka adlaw, bisan napulo lamang ka adlaw ug sa human niini makalakaw siya. At sinabi niya sa kanila, Huwag ninyo akong pigilin, yamang pinagpala ng Panginoon ang aking lakad; papagpaalamin na ninyo ako, upang ako'y umuwi sa aking panginoon. Ug siya miingon kanila: Ayaw kamo pagpugong kanako, kay nagatan-aw kamo nga si Jehova nagapanalangin sa akong panaw; papaulia na ako aron moadto ako sa akong agalon. At kanilang sinabi, Tatawagin namin ang dalaga at uusisain namin sa kaniyang bibig. Unya sila mingtubag: Tawgon nato ang dalaga ug atong pangutan-on siya. At kanila ngang tinawag si Rebeca, at kanilang sinabi sa kaniya, Sasama ka ba sa lalaking ito? Ug gitawag nila si Rebeca, ug sila ming-ingon kaniya: Mouban ka ba niining tawohana? At sinabi niya, Sasama ako. Ug siya mitubag: Oo, mouban ako. At kanilang pinapagpaalam si Rebeca na kanilang kapatid, at ang kaniyang yaya, at ang alilang katiwala ni Abraham, at ang kaniyang mga tao. Unya gitugotan nila sa pagpalakaw si Rebeca nga igsoon nila nga babaye, ug ang iyang iwa, ug ang sulogoon ni Abraham ug ang iyang mga tawo, At kanilang binasbasan si Rebeca, at sinabi nila sa kaniya, Kapatid namin, maging ina ka nawa ng yutayuta, at kamtin ng iyong binhi ang pintuang-bayan niyaong mga napopoot sa kanila. Ug gipanalanginan nila si Rebeca, ug sila miingon kaniya: Igsoon namo, mainahan ka unta sa linibolibo, ug ang imong kaliwatan makapanag-iya sa pultahan niadtong nanagdumot kanila. At tumindig si Rebeca, at ang kaniyang mga abay, at nangagsisakay sa mga kamelyo, at nangagsisunod sa lalake; at dinala ng alilang katiwala si Rebeca at yumaon. Unya mitindog si Rebeca ug ang iyang mga sulogoon nga babaye, ug nangabayo sila sa mga camello, ug ming-uban sila sa tawo; ug ang sulogoon nga lalake midawat kang Rebeca ug milakaw siya. At si Isaac ay nanggaling sa daang Beer-lahai-roi; sapagkat siya'y natira sa lupaing Timugan. Ug mianhi si Isaac gikan sa atabay Beer-lahai-roi (atabay niadtong Buhi nga nagatan-aw kanako), kay siya nagpuyo sa yuta sa habagatan. At lumabas si Isaac sa parang upang magmunimuni ng dakong hapon: at kaniyang itiningin ang kaniyang mga mata, at kaniyang nakita, at, narito, may dumarating na mga kamelyo. Ug migula si Isaac sa pagpalandong didto sa kapatagan sa takna sa kahaponon; ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug hingtan-awan niya, ug ania karon, ang mga camello nga nanagpaingon kaniya. Itiningin naman ni Rebeca ang kaniyang mga mata at nang makita niya si Isaac, ay bumaba sa kamelyo. Si Rebeca usab miyahat sa iyang mga mata, ug hingkit-an niya si Isaac, ug mikanaug siya sa camello. At sinabi ni Rebeca sa alilang katiwala, Sino yaong taong naglalakad sa parang na sumasalubong sa atin? Ug nangutana siya sa sulogoon: Kinsa ba kining tawohana nga gikan sa kapatagan nga nagasugat kanato? At sinabi ng alilang katiwala, Yaon ang aking panginoon. Ug ang ulipon mitubag: Kini mao ang akong agalon. At kinuha niya ang kaniyang lambong, at siya'y nagtakip. Unya gikuha niya ang iyang pandong ug nagtabon siya sa iyang kaugalingon. At isinaysay ng alilang katiwala kay Isaac ang lahat ng kaniyang ginawa. Ug ang sulogoon nagsugilon kang Isaac sa tanan nga iyang gibuhat. At dinala siya ni Isaac sa tolda ni Sara na kaniyang ina, at ipinagsama si Rebeca, at naging kaniyang asawa: at kaniya namang sininta: at naaliw si Isaac, pagkamatay ng kaniyang ina. Ug gipasulod siya ni Isaac ngadto sa balongbalong sa iyang inahan nga si Sara, ug gidawat niya si Rebeca ug siya naasawa niya; ug siya gihigugma niya, ug ginalipay si Isaac sa tapus na ang kamatayon sa iyang inahan. At si Abraham ay nagasawa ng iba, at ang pangalan ay Cetura. Ug si Abraham mikuha ug laing asawa, ug ang iyang ngalan mao si Cetura. At naging anak nito sa kaniya si Zimram at si Joksan, at si Medan, at si Midiam, at si Ishbak, at si Sua. Ug siya nanganak kang Zimram, ug kang Joksan, ug kang Medan, ug kang Midiam, ug kang Ishbak, ug kang Sua. At naging anak ni Joksan si Seba at si Dedan. At ang mga anak na lalake ni Dedan, ay si Assurim at si Letusim, at si Leummim. Ug si Joksan nanganak kang Seba, ug kang Dedan. Ug ang mga anak nga lalake ni Dedan mao si Assurim, ug si Letusim ug si Leummin. At ang mga anak ni Midian: si Epha at si Epher, at si Enech, at si Abida, at si Eldaa. Lahat ng ito ay mga anak ni Cetura. Ug ang mga anak nga lalake ni Midiam, si Epha, ug si Epher, ug si Enech, ug si Abida, ug si Eldaa. Ngatanan kini sila maoy mga anak ni Cetura. At ibinigay ni Abraham ang lahat ng kaniyang tinatangkilik kay Isaac. Ug gihatag ni Abraham ang tanan nga iya kang Isaac. Datapuwat ang mga anak ng naging mga babae ni Abraham, ay pinagbibigyan ni Abraham ng mga kaloob; at samantalang nabubuhay pa siya ay mga inilayo niya kay Isaac na kaniyang anak sa dakong silanganan sa lupaing silanganan. Apan ang mga anak nga lalake sa iyang mga puyopuyo gihatagan ni Abraham ug mga gasa; ug sila gipalakaw niya sa halayo kang Isaac nga iyang anak, sa nagpuyo pa siya dapit sa silangan, ngadto sa yuta sa silangan. At ito ang mga araw ng mga taon ng buhay na ikinabuhay ni Abraham, isang daan at pitong put limang taon. Ug kini mao ang mga adlaw sa mga tuig sa kinabuhi ni Abraham nga iyang gikinabuhi; usa ka gatus ug kapitoan ug lima ka tuig. At nalagot ang hininga ni Abraham at namatay sa mabuting katandaan, matanda at puspos ng mga taon; at nalakip sa kaniyang bayan. Ug gitugyan ni Abraham ang espiritu, ug namatay siya sa hilabihang pagkatigulang, usa ka tawong tigulang, ug puno sa mga tuig, ug gitipon siya sa iyang katawohan. At inilibing siya ni Isaac at ni Ismael na kaniyang mga anak sa yungib ng Macpela, sa parang ni Ephron, na anak ni Zohar na Hetheo, na nasa tapat ng Mamre; Ug siya gilubong ni Isaac ug ni Ismael nga iyang mga anak nga lalake didto sa langub sa Macpela, didto sa kapatagan ni Ephron, nga anak nga lalake ni Zoar nga Hetehanon, nga anaa sa atbang sa Mamre; Sa parang na binili ni Abraham sa mga anak ni Heth: doon inilibing si Abraham at si Sara na kaniyang asawa. Ang kapatagan nga gipalit ni Abraham sa mga anak ni Heth: didto gilubong si Abraham, ug si Sara nga iyang asawa. At nangyari, pagkamatay ni Abraham, na pinagpala ng Dios si Isaac na kaniyang anak; at si Isaac ay nanahan sa tabi ng Beer-lahai-roi. Ug nahitabo sa tapus ang kamatayon ni Abraham, nga gipanalanginan sa Dios si Isaac ang iyang anak; ug mipuyo si Isaac sa haduol sa atabay sa Beer-lahai-roi. Ang mga ito nga ang salit saling lahi ni Ismael, anak ni Abraham, na naging anak kay Abraham ni Agar na taga Egipto, na alila ni Sara. Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Ismael, anak nga lalake ni Abraham, nga gianak kaniya ni Agar, nga Egiptohanon, ang ulipon nga babaye ni Sara. At ito ang mga pangalan ng mga anak ni Ismael, ayon sa kanikaniyang lahi: ang panganay ni Ismael ay si Nabaioth; at si Cedar, at si Adbeel, at si Mibsam. Busa kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Ismael, pinaagi sa mga ngalan nila, pinaagi sa ilang mga kaliwatan; ang panganay ni Ismael, si Nabaioth; unya si Cedar ug si Abdeel, ug si Mibsam. At si Misma, at si Duma, at si Maasa. Ug si Misma, ug si Duma, ug si Massa. At si Hadad, at si Tema, si Jetur, si Naphis, at si Cedema. Ug si Hadad, ug si Tema ug si Jetur, ug si Naphis, ug si Cedema. Ito ang mga anak ni Ismael, at ito ang kanikaniyang pangalan, ayon sa kanikaniyang nayon, at ayon sa kanikaniyang hantungan: labing dalawang pangulo ayon sa kanilang bansa. Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Ismael, ug kining mga ngalan nila pinaagi sa ilang mga lungsod, ug sumala sa ilang mga hunonganan napulo ug duha ka mga punoan sumala sa ilang mga panimalay. At ito ang mga naging taon ng buhay ni Ismael, isang daan at tatlong put pitong taon; at nalagot ang hininga at namatay; at siya'y nalakip sa kaniyang bayan. Ug kini mao ang mga tuig sa kinabuhi ni Ismael, usa ka gatus katloan ug pito ka tuig, ug gitugyan niya ang iyang espiritu, ug namatay siya; ug gitipon siya sa iyang lungsod. At nagsisitahan sila mula sa Havila hanggang sa Shur, na natatapat sa Egipto, kung patutungo sa Asiria; siya'y tumahan sa harap ng lahat niyang mga kapatid. Ug nanagpuyo sila gikan sa Havila hangtud sa Shur nga diha sa atbang sa Egipto sa magapadulong ikaw ngadto sa Asiria; ug mipuyo siya sa atbang sa tanan niyang mga igsoon. At ito ang mga salit saling lahi ni Isaac, na anak ni Abraham. Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Isaac nga anak ni Abraham. Naging anak ni Abraham si Isaac. Si Abraham nanganak kang Isaac. At si Isaac ay may apat na pung taon, nang siya'y magasawa kay Rebeca, na anak ni Bethuel na taga Siria sa Padan-aram, kapatid na babae ni Laban na taga Siria. Ug may panuigon si Isaac nga kap-atan ka tuig sa pagpangasawa niya kang Rebeca, nga anak ni Bethuel, nga Aramehanon sa Padan-aram nga igsoon nga babaye ni Laban, nga Aramehanon. At nanalangin si Isaac sa Panginoon dahil sa kaniyang asawa, sapagkat baog; at nadalanginan niya ang Panginoon, at si Rebeca na kaniyang asawa ay naglihi. Ug nangamuyo si Isaac kang Jehova alang sa iyang asawa, tungod kay siya apuli; ug miuyon si Jehova ug nanamkon si Rebeca nga iyang asawa. At nagbubuno ang mga bata sa loob niya; at kaniyang sinabi, Kung ganito'y bakit nabubuhay pa ako? At siya'y yumaong nagsiyasat sa Panginoon. Ug ang mga anak nanagbusog diha sa sulod niya; ug miingon siya: Kong mao kini, ngano nga mabuhi pa ako? Ug siya miadto sa pagpangutana kang Jehova. At sinabi sa kaniya ng Panginoon, Dalawang bansa ay nasa iyong bahay-bata, At dalawang bayan ay papaghihiwalayin mula sa iyong tiyan: At ang isang bayan ay magiging malakas kaysa isang bayan; At ang matanda ay maglilingkod sa bata. Ug si Jehova mitubag kaniya: Adunay duruha ka nasud sa sulod nimo, ug ang duruha ka katawohan pagabahinon gikan sa sulod sa imong ginhawaan; ug ang usa ka katawohan labing malig-on kay sa usa ka katawohan, ug ang magulang magaalagad sa manghud. At nang matupad ang mga araw ng kaniyang kapanganakan, naritot kambal sa kaniyang bahay-bata. Ug sa natuman na ang iyang mga adlaw sa pag-anak, ania karon, dihay kaluha sa iyang taguangkan. At ang unang lumabas ay mapula na buong katawa'y parang mabalahibong damit; at siya'y pinanganlang Esau. Ug ang nahauna nga migula bulagaw, ug ang tibook nga lawas balhiboon ingon sa usa ka bisti nga gisapawan ug balhibo; ug gihinganlan nila ang iyang ngalan si Esau. At pagkatapos ay lumabas ang kaniyang kapatid, at ang kaniyang kamay ay nakakapit sa sakong ni Esau; at ipinangalan sa kaniya ay Jacob: Ug sa ulahi migula ang iyang igsoon nga lalake, nga mikupot ang iyang kamot sa tikod ni Esau; ug gihinganlan ang iyang ngalan si Jacob. At si Isaac ay may anim na pung taon na, nang sila'y ipanganak ni Rebeca. Ug si Isaac may panuigon nga kan-uman ka tuig sa iyang pag-anak kanila. At nagsilaki ang mga bata; at si Esau ay naging maliksi sa pangangaso, lalake sa parang; at si Jacob ay lalaking tahimik, na tumatahan sa mga tolda. Ug ang mga bata nanagtubo, ug si Esau nahimong batid sa pangayam, tawo sa kapatagan: apan si Jacob mao ang tawo nga hilumon nga nagpuyo sa mga balongbalong. Minamahal nga ni Isaac si Esau, sapagkat kumakain ng kaniyang pinangangasuhan: at minamahal ni Rebeca si Jacob. Ug si Esau gihigugma ni Isaac, kay nakakaon siya sa iyang pinangayaman; apan si Rebeca nahigugma kang Jacob. At nagluto si Jacob ng lutuin: at dumating si Esau na galing sa parang, at siya'y nanglalambot. Ug nagluto si Jacob ug sud-an nga sinabawan; ug mipauli si Esau gikan sa kapatagan ug gikapuyan siya. At sinabi ni Esau kay Jacob, Ipinamamanhik ko sa iyo na pakanin mo ako niyaong mapulang lutuin; sapagkat ako'y nanglalambot: kayat tinawag ang pangalan niya na Edom. Ug si Esau miingon kang Jacob; Nangayo ako kanimo nga pakan-on mo ako nianang mapulapula nga linat-an, kay hilabihan nga pagkakapoy ko. Busa gihinganlan ang iyang ngalan si Edom. At sinabi ni Jacob, Ipagbili mo muna sa akin ang iyong pagkapanganay. Ug si Jacob mitubag: Ibaligya mo una kanako niining adlawa ang imong pagkapanganay. At sinabi ni Esau, Narito, ako'y namamatay: at saan ko mapapakinabangan ang pagkapanganay? Unya miingon si Esau: Tan-awa, himalatyon na ako: unsa man ang kapuslanan kanako sa akong pagkapanganay? At sinabi ni Jacob, Isumpa mo muna sa akin; at isinumpa niya sa kaniya: at kaniyang ipinagbili ang kaniyang pagkapanganay kay Jacob. Ug si Jacob miingon: Manumpa ka kanako niining adlawa. Ug siya nanumpa kaniya, ug gibaligya niya kang Jacob ang iyang pagkapanganay. At binigyan ni Jacob si Esau ng tinapay at nilutong lentehas; at siya'y kumain, at uminom, at bumangon at yumaon. Unya si Esau gihatagan ni Jacob sa tinapay ug sa linuto nga mga liso; ug siya mikaon ug miinum, ug mitindog ug milakaw. Gayon niwalang halaga ni Esau ang kaniyang pagkapanganay. Niini gitamay ni Esau ang iyang pagkapanganay. At nagkagutom sa lupain, bukod sa unang pagkakagutom na nangyari ng mga araw ni Abraham. Ug may gutom sa yuta, labut pa sa unang gutom sa mga adlaw ni Abraham. At naparoon si Isaac kay Abimelech, na hari ng mga Filisteo sa Gerar. Ug miadto si Isaac kang Abimelech nga hari sa mga Filistihanon sa Gerar. At napakita ang Panginoon sa kaniya, at nagsabi, Huwag kang bumaba sa Egipto; matira ka sa lupaing aking sasabihin sa iyo. Ug mitungha kaniya si Jehova, ug siya miingon kaniya: Dili ka maglugsong ngadto sa Egipto: pumuyo ka sa yuta nga akong igaingon kanimo. Matira ka sa lupaing ito, at ako'y sasa iyo, at ikaw ay aking pagpapalain; sapagkat sa iyo at sa iyong binhi ay ibibigay ko ang lahat ng lupaing ito, at pagtitibayin ko ang sumpang aking isinumpa kay Abraham na iyong ama. Pumuyo ka niining yutaa, ug ako magauban kanimo, ug ikaw pagapanalanginan ko; kay kanimo ug sa imong kaliwatan, igahatag ko ngatanan kining mga yutaa, ug pagatukoron ko ang panumpa nga gipanumpaan ko kang Abraham nga imong amahan. At aking pararamihin ang iyong binhi na gaya ng mga bituin sa langit, at ibibigay ko sa iyong binhi ang lahat ng lupaing ito: at pagpapalain sa iyong binhi ang lahat ng bansa sa lupa. Ug pagapadaghanon ko ang imong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug igahatag ko sa imong kaliwatan kining tanan nga mga yuta; ug ang tanang mga nasud sa yuta mapanalanginan diha sa imong kaliwat. Sapagkat sinunod ni Abraham ang aking tinig, at ginanap ang aking bilin, ang aking mga utos, ang aking mga palatuntunan at ang aking mga kautusan. Kay nagpatalinghug si Abraham sa akong tingog, ug gibantayan niya ang akong tulomanon, ang akong mga sugo, ang akong mga pamatasan, ug ang akong mga balaod. At tumahan si Isaac sa Gerar. Busa, mipuyo si Isaac sa Gerar. At tinanong siya ng mga taong tagaroon tungkol sa kaniyang asawa; at sinabi niya, Siya'y aking kapatid; sapagkat natakot na sabihin, Siya'y aking asawa: baka ako'y patayin, aniya, ng mga taong tagarito, dahil kay Rebeca; dahil sa siya'y may magandang anyo. Ug ang mga tawo niadtong dapita nanagpangutana kaniya mahatungod sa iyang asawa; ug siya mitubag: Siya akong igsoon nga babaye; kay nahadlok siya sa pag-ingon: Siya akong asawa; kay tingali, matud niya, patyon ako sa mga tawo niining dapita tungod kang Rebeca; kay maanyag siya nga pagatan-awon. At nangyari nang siya'y naroong mahabang panahon, na dumungaw si Abimelech, na hari ng mga Filisteo sa isang durungawan, at tumingin, at naritot si Isaac ay nakikipaglaro kay Rebeca na kaniyang asawa. Ug nahitabo nga, sa nagpuyo siya didto sa daghang mga adlaw, si Abimelech, nga hari sa mga Filistihanon, mitambo sa usa ka tamboanan, ug hingkit-an niya si Isaac nga naglingawlingaw uban kang Rebeca nga iyang asawa. At tinawag ni Abimelech si Isaac, at sa kaniya'y sinabi, Narito, tunay na siya'y iyong asawa: at bakit sinabi mo, Siya'y aking kapatid? Ug gitawag ni Abimelech si Isaac, ug miingon siya: Ania karon, siya mao, sa pagkamatuod, ang imong asawa busa, nganong miingon ka: Siya akong igsoon nga babaye? At sumagot sa kaniya si Isaac, Sapagkat sinabi ko, Baka ako'y mamatay dahil sa kaniya. Ug si Isaac mitubag kaniya, Kay miingon ako, tingali ug mamatay ako tungod kaniya. At sinabi ni Abimelech, Ano itong ginawa mo sa amin? hindi malayong ang sinoman sa bayan ay nakasiping sa iyong asawa, at sa gayon ay pinapagkasala mo kami. Ug si Abimelech miingon: Unsa kining gibuhat mo kanamo? Ang usa sa mga tawo diriyut makatipon paghigda sa imong asawa, ug ikaw mao unta ang magadala ug sala sa ibabaw kanamo. At ibinilin ni Abimelech sa buong bayan, na sinabi, Ang gumalaw sa lalaking ito o sa kaniyang asawa ay tunay na papatayin. Unya si Abimelech nagsugo sa tanan nga mga tawo nga nagaingon: Ang magatandog niining tawohana kun sa iyang asawa, sa pagkamatuod, pagapatyon siya. At si Isaac ay naghasik sa lupaing yaon, at umani siya ng taong yaon, ng tigisang daan at pinagpala siya ng Panginoon. Ug nagpugas si Isaac niadtong yutaa, ug nakapanuig niadtong tuiga ug usa ka gatus ka pilo, kay siya gipanalanginan ni Jehova. At naging dakila ang lalake at lalot lalong naging dakila hanggang sa naging totoong dakila. Ug ang tawo midaku ug nagpadayon sa pagdaku hangtud nga siya nahimo nga labing daku gayud. At siya'y may tinatangkilik na mga kawan, at mga tinatangkilik na mga bakahan, at malaking sangbahayan: at kinainggitan siya ng mga Filisteo. Ug nakapanag-iya siya sa mga panon sa mga carnero, ug nakapanag-iya sa mga panon sa mga vaca, ug daku nga panimalay: Ug nangasina kaniya ang mga Filistihanon. Lahat ng mga balon ngang hinukay ng mga bataan ng kaniyang ama, nang mga kaarawan ni Abraham na kaniyang ama, ay pinagtabunan ng mga Filisteo, na mga pinuno ng lupa. Karon ang tanan nga mga atabay nga gipangalot sa mga binatonan sa iyang amahan nga si Abraham gipanabonan sa mga Filistihanon, ug kini gipanagpuno nila sa yuta. At sinabi ni Abimelech kay Isaac; Humiwalay ka sa amin, sapagkat ikaw ay makapupong matibay kay sa amin. Ug miingon si Abimelech kang Isaac: Pahilayo ka kanamo; kay ikaw labi pa gayud nga gamhanan kay kanamo. At umalis si Isaac doon, at humantong sa libis ng Gerar, at tumahan doon. Ug si Isaac mipahawa didto. Ug gipatindog niya ang iyang mga balongbalong sa walog sa Gerar, ug mipuyo didto. At muling hinukay ni Isaac ang mga balon ng tubig na kanilang hinukay nang mga kaarawan ni Abraham na kaniyang ama; sapagkat pinagtabunan ng mga Filisteo, pagkamatay ni Abraham: at kaniyang mga pinanganlan ng ayon sa mga pangalang inilagay ng kaniyang ama. Ug gikalot pag-usab ni Isaac ang mga atabay sa tubig, nga ilang gikalot sa mga adlaw ni Abraham, nga iyang amahan; kay gitabonan sa mga Filistihanon sa tapus mamatay si Abraham. Ug kini gihinganlan niya ingon sa mga ngalan nga gibutang kanila sa iyang amahan. At humukay sa libis ang mga bataan ni Isaac, at nangakasumpong doon ng isang balon ng tubig na bumubukal. Ug ang mga binatonan ni Isaac nanagkalot didto sa walog, ug hingkaplagan nila didto ang usa ka atabay sa mga tubig nga nagatubod. At nakipagtalo ang mga pastor ni Gerar sa mga pastor ni Isaac, na sinasabi, Amin ang tubig; at kaniyang tinawag ang pangalan ng balon, na Esec; sapagkat ipinakipagkaalit sa kaniya. Ug ang mga magbalantay sa kahayupan sa Gerar nanagpakig-away sa mga magbalantay sa kahayupan ni Isaac, nga nagaingon: Ang tubig amo man. Ug gihinganlan ang atabay Esek, kay sila nakig-away kaniya. At sila'y humukay ng ibang balon; at kanilang pinagtalunan din: at kaniyang tinawag ang pangalan na Sitnah. Ug nagkalot na usab sila ug lain nga atabay, ug nakig-away usab sila tungod niini; ug kini gihinganlan niya Sitnah. At bumunot siya roon, at humukay ng ibang balon; at hindi nila pinagtalunan: at kaniyang tinawag ang pangalan na Rehoboth; at kaniyang sinabi, Sapagkat ngayo'y binigyan tayo ng Panginoon ng kaluwagan, at lalago tayo sa lupain. Ug mipahawa siya didto, ug mikalot ug laing atabay; ug alang niana wala na sila makig-away; ug kini gihinganlan niya Rehoboth, ug miingon siya: Sanglit karon si Jehova mihatag ug dapit alang kanato ug magadaghan kita sa yuta. At mula roon ay umahon siya sa Beerseba. Ug siya mitungas gikan didto padulong sa Beerseba. At napakita sa kaniya ang Panginoon ng gabi ring yaon, at nagsabi, Ako ang Dios ni Abraham na iyong ama: huwag kang matakot, sapagkat ako'y sumasaiyo, at ikaw ay aking pagpapalain, at aking pararamihin ang iyong binhi, alangalang kay Abraham na aking lingkod. Ug mitungha kaniya ang Ginoo niadtong gabhiona, ug miingon: Ako mao ang Dios ni Abraham, nga imong amahan; dili ka mahadlok kay ako magauban kanimo ug ikaw pagapanalanginan ko, ug pagapadaghanon ko ang imong kaliwatan tungod kang Abraham nga akong ulipon. At si Isaac ay nagtayo roon ng isang dambana, at kaniyang sinambitla ang pangalan ng Panginoon, at itinindig niya roon ang kaniyang tolda: at humukay roon ang mga bataan ni Isaac ng isang balon. Ug si Isaac mipatindog didto ug usa ka halaran, ug nangaliya siya sa ngalan ni Jehova; ug gipatindog niya didto ang iyang balongbalong; ug ang mga binatonan ni Isaac nagkalot ug usa ka atabay. Nang magkagayo'y si Abimelech ay naparoon sa kaniya mula sa Gerar, at si Ahuzath na kaniyang kaibigan, at si Phicol na kapitan ng kaniyang hukbo. Unya si Abimelech miadto kaniya gikan sa Gerar ug si Ahussath, nga abyan niya, ug si Pichol, nga capitan sa iyang kasundalohan. At sinabi sa kanila ni Isaac, Bakit kayo naparirito sa akin, dangang kayo'y nangapopoot sa akin at pinalayas ninyo ako sa inyo? Ug miingon kanila si Isaac: Nganong mianhi kamo kanako, sa nakita nga kamo nagadumot kanako, nga gisalikway man gani ninyo ako sa halayo kaninyo? At sinabi nila, Malinaw na aming nakita, na ang Panginoon ay sumasaiyo: at aming sinabi, Magkaroon ng pagsusumpaan tayo, kami at ikaw at makipagtipan kami sa iyo: Ug sila mingtubag: Nakita namo sa dayag gayud nga si Jehova nag-uban kanimo ug nanag-ingon kami: Himoon ta ang usa ka panumpa sa taliwala kanato, bisan sa taliwala kanamo ug kanimo, ug magapakigsaad kami kanimo; Na hindi ka gagawa sa amin ng masama, gaya naman namin na hindi ka namin ginalaw, at wala kaming ginawa sa iyong di mabuti, at pinayaon ka naming payapa: ikaw ngayon ang pinagpala ng Panginoon. Aron dili ka magabuhat ug dautan alang kanamo, maingon nga kami wala magatandog kanimo, ug ingon nga kaming tanan nagbuhat ug maayo alang kanimo, ug ikaw gipagikan namo sa pakigdait; ikaw karon mao ang gibulahan ni Jehova. At pinaghandaan niya sila, at sila'y nagkainan at naginuman. Ug siya nagbuhat ug kombira alang kanila, ug nangaon sila ug nanginum; At sila'y gumising ng madaling araw, at sila'y nagpanumpaan: at sila'y pinagpaalam ni Isaac, at nagsialis na payapa sa kaniya. Ug mingbangon sila sa kaadlawon, ug nanagpanumpa sila ang usa sa usa; ug gipagikan sila ni Isaac, ug sila nanglakat gikan kaniya sa pakigdait. At nangyari, nang araw ding yaon, na nagsidating ang mga bataan ni Isaac, at siya'y binalitaan tungkol sa balon nilang hinukay, at sinabi sa kaniya, Nakasumpong kami ng tubig. Ug niadtong adlawa gayud nahitabo nga miabut ang mga sulogoon ni Isaac, ug nanagsugilon kaniya mahatungod sa atabay nga ilang gikalot ug sila nanag-ingon kaniya: Ang tubig hingkaplagan namo. At tinawag niyang Seba: kayat ang pangalan ng bayang yaon ay Beerseba hanggang ngayon. Ug kini gihinganlan niya ug Seba: tungod niini, ang ngalan niadtong lungsora Beer-seba hangtud niining adlawa. At nang si Esau ay may apat na pung taon ay nagasawa kay Judit, na anak ni Beeri na Heteo, at kay Basemat na anak ni Elon na Heteo: Ug sa may panuigon na si Esau nga kap-atan ka tuig nangasawa siya kang Judith, anak nga babaye ni Beeri, nga Hetehanon, ug kang Basemat, anak nga babaye ni Elon, nga Hetehanon. At sila'y nakasama ng loob kay Isaac at kay Rebeca. Ug kini sila mao ang kapaitan sa kalag alang kang Isaac ug kang Rebeca. At nangyari, nang matanda na si Isaac, at malabo na ang kaniyang mga mata, na ano pat hindi na siya makakita, ay tinawag si Esau na kaniyang anak na panganay, at sinabi sa kaniya, Anak ko: at kaniyang sinabi, Narito ako. Ug nahitabo nga sa natigulang na si Isaac, ug ang iyang mga mata midulom na, sa pagkaagi nga siya nawad-an na sa panan-aw, gitawag niya si Esau, nga iyang anak nga magulang, ug siya miingon kaniya: Anak ko; ug siya mitubag: Ania ako. At sinabi niya, Narito, ako'y matanda, at hindi ko nalalaman ang kaarawan ng aking kamatayan. Ug miingon siya: Tan-awa karon, ako tigulang na, ako wala mahibalo sa adlaw sa akong kamatayon. Ngayon nga'y kunin mo ipinamamanhik ko sa iyo, ang iyong almas, ang iyong lalagyan ng pana, at ang iyong busog, at lumabas ka sa parang, at ihuli mo ako ng usa. Busa karon, ako nangamuyo kanimo, kuhaa ang imong mga hinagiban, ang imong baslayan ug ang imong pana, ug lumakaw ka sa kapatagan ug ipangayam mo ako. At igawa mo ako ng masarap na pagkain, na aking ibig, at dalhin mo rito sa akin, upang ako'y kumain; upang ikaw ay basbasan ko bago ako mamatay. Ug buhatan mo ako ug makaon nga lamian, ingon sa akong higugmaan ug dad-on mo nganhi kanako, ug mokaon ako aron panalanginan ka sa akong kalag, sa dili pa mamatay ako. At pinakikinggan ni Rebeca nang nagsasalita si Isaac kay Esau na kaniyang anak. At naparoon si Esau sa parang upang manghuli ng usa, at upang madala. Ug si Rebeca nagpatalinghug, sa pagsulti ni Isaac kang Esau, nga iyang anak; ug milakaw si Esau sa kapatagan sa pagkuha ug inayaman nga iyang pagadad-on. At isinaysay ni Rebeca kay Jacob na kaniyang anak na sinasabi, Narito, narinig ko ang iyong ama na nagsasalita kay Esau na iyong kapatid, na sinasabi. Ug si Rebeca nagsulti kang Jacob nga iyang anak, nga nagaingon: Ania karon hingdunggan ko sa imong amahan nga nagasulti kang Esau nga imong igsoon nga nagaingon. Dalhan mo ako ng usa, at igawa mo ako ng pagkaing masarap, upang ako'y kumain, at ikaw ay aking basbasan sa harap ng Panginoon, bago ako mamatay. Dad-an mo ako nganhi ug inayaman, ug ibuhat ako ug makaon nga lamian aron makakaon ako, ug panalanginan ikaw sa atubangan ni Jehova sa dili pa mamatay ako. Ngayon nga, anak ko, sundin mo ang aking tinig, ayon sa iniutos ko sa iyo. Busa karon, anak ko, tumana ang akong tingog sumala sa akong isugo kanimo. Pumaroon ka ngayon sa kawan, at dalhin mo rito sa akin ang dalawang mabuting anak ng kambing; at gagawin kong masarap na pagkain sa iyong ama, ayon sa kaniyang ibig. Umadto ka karon sa panon, ug gikan didto dad-an mo ako ug duruha ka book nga mga maayong kanding nga gagmay nga lake, ug sila pagabuhaton ko ug mga sud-an nga lamian alang sa imong amahan, ingon sa iyang higugmaan. At dadalhin mo sa iyong ama, upang kumain, ano pat ikaw ay kaniyang basbasan bago siya mamatay. Ug dad-on mo kini sa imong amahan, aron mokaon siya, sa ingon niana ikaw panalanginan niya sa dili pa mamatay siya. At sinabi ni Jacob kay Rebeca na kaniyang ina, Narito, si Esau na aking kapatid ay taong mabalahibo, at ako'y taong makinis. Ug si Jacob miingon kang Rebeca nga iyang inahan: Ania karon, si Esau nga akong igsoon, balhiboon man nga pagkatawo, ug ako hanglas nga pagkatawo. Marahil ay hihipuin ako ng aking ama, at aariin niya akong parang nagdaraya sa kaniya; at ang aking mahihita ay sumpa at hindi basbas. Tingali unya hikapon ako sa akong amahan, ug ako pagadahumon niya nga malimbongon, ug modangat kanako ang tunglo, ug dili hinoon ang panalangin. At sinabi sa kaniya ng kaniyang ina, Sa akin mapunta ang sumpa sa iyo, anak ko: sundin mo lamang ang aking tinig, at yumaon ka, na dalhin mo sa akin. Ug ang iyang inahan miingon kaniya: Anak ko, kanako mahulog ang tunglo nga mahaanha kanimo; magtuman ka lamang sa akong tingog, ug lumakaw ka, ug kini dad-on mo nganhi kanako. At siya'y yumaon at dinala sa kaniyang ina: at gumawa ang kaniyang ina ng masarap na pagkain, na ibig ng kaniyang ama. Ug siya milakaw, ug mikuha, ug gidala niya kini ngadto sa iyang nahan; ug ang iyang inahan nagbuhat ug makaon nga lamian ingon sa higugmaan sa iyang amahan. At kinuha ni Rebeca ang mainam na damit ni Esau, na kaniyang anak na panganay, na nasa kaniya sa bahay, at isinuot kay Jacob na kaniyang bunsong anak: Ug si Rebeca mikuha sa mga maayong bisti ni Esau nga anak niya nga kamagulangan, nga didto uban kaniya sa iyang balay, ug gibisti niya kang Jacob nga iyang anak nga kamanghuran. At ang mga balat ng mga anak ng kambing ay ibinalot sa kaniyang mga kamay, at sa kinis ng kaniyang leeg. Ug siya gisul-oban sa ibabaw sa iyang mga kamot sa mga panit sa mga nati nga kanding; ug sa ibabaw sa tingkoy sa dapit diin walay buhok. At kaniyang ibinigay ang pagkaing masarap, at ang tinapay na kaniyang inihanda, sa kamay ni Jacob na kaniyang anak. Ug iyang gihatag ang makaon nga lamian ug ang tinapay nga gihikay niya, sa kamot ni Jacob nga iyang anak. At siya'y lumapit sa kaniyang ama, at nagsabi, Ama ko; at sinabi niya: Narito ako; sino ka, anak ko? Ug siya miadto sa iyang amahan, ug miingon siya: Amahan ko; ug siya mitubag: Ania ako; kinsa ba ikaw, anak ko? At sinabi ni Jacob sa kaniyang ama, Ako'y si Esau na iyong panganay; ginawa ko ang ayon sa sinabi mo sa akin: bumangon ka, ipinamamanhik ko sa iyo, maupo ka at kumain ka ng aking usa, upang basbasan ako ng iyong kaluluwa. Ug si Jacob miingon sa iyang amahan: Ako si Esau nga imong panganay; gibuhat ko ang butang sumala sa gisugo mo kanako; bumangon ka karon, nangamuyo ako, lumingkod ka, ug kumaon sa akong inayaman, aron panalanginan mo ako sa imong kalag. At sinabi ni Isaac sa kaniyang anak, Anot kay dali mong nakasumpong, anak ko? At sinabi niya, Sapagkat binigyan ako ng mabuting kapalaran ng Panginoon mong Dios. Ug si Isaac miingon sa iyang anak: Naunsa nga nakakaplag man ikaw niana sa madali, anak ko? Ug siya mitubag: Kay si Jehova nga imong Dios naghatag niini kanako sa madali. At sinabi ni Isaac kay Jacob, Lumapit ka rito, ipinamamanhik ko sa iyo upang hipuin kita, anak ko, kung tunay na ikaw ang aking anak na si Esau o hindi. Ug si Isaac miingon kang Jacob: Dumuol ka karon, nangamuyo ako kanimo, aron ikaw hikapon ko, anak ko, kong ikaw mao ba gayud ang akong anak nga si Esau o dili ba. At lumapit si Jacob kay Isaac na kaniyang ama: at hinipo siya, at sinabi, Ang tinig ay tinig ni Jacob, ngunit ang mga kamay ay mga kamay ni Esau. Ug miduol si Jacob sa iyang amahan nga si Isaac; ug iyang gihikap siya, ug miingon siya: Ang tingog mao ang tingog ni Jacob, apan ang mga kamot mao ang mga kamot ni Esau. At hindi siya nakilala, sapagkat ang kaniyang kamay ay mabalahibo, gaya ng mga kamay ni Esau na kaniyang kapatid: at sa gayo'y binasbasan siya. Ug siya wala makaila kaniya; kay ang iyang mga kamot balhiboon man sama sa mga kamot ni Esau: Ug iyang gipanalanginan siya. At sinabi niya, Ikaw bang tunay ang aking anak na si Esau? Ug miingon siya: Ikaw ba ang akong anak nga si Esau? At sinabi niya, Ako nga. Ug siya mitubag: Ako man. At kaniyang sinabi, Ilapit mo sa akin, at kakain ako ng usa ng aking anak, upang basbasan ka ng aking kaluluwa. Ug miingon siya: Ipaduol kana kanako, mokaon ako sa inayaman sa akong anak, aron magapanalangin kanimo ang akong kalag. At kaniyang inilapit sa kaniya at kumain siya: at siya'y dinalhan niya ng alak, at uminom. Ug ang makaon iyang gipaduol ug mikaon siya; iyang gidad-an usab siya ug vino, ug miinum siya. At sinabi sa kaniya ni Isaac na kaniyang ama, Lumapit ka ngayon at humalik ka sa akin, anak ko. Ug miingon kaniya si Isaac nga iyang amahan: Dumuol ka karon, ug halokan mo ako, anak ko. At siya'y lumapit at humalik siya sa kaniya: at naamoy ng ama ang amoy ng kaniyang mga suot, at siya'y binasbasan, na sinabi, Narito, ang amoy ng aking anak Ay gaya ng amoy ng isang parang na pinagpala ng Panginoon. Ug siya miduol, ug iyang gihalokan siya; ug nakapanimaho si Isaac sa baho sa iyang mga bisti, ug iyang gipanalanginan siya, ug miingon siya: Tan-awa, ang baho sa akong anak. Ingon sa baho sa kapatagan nga gipanalanginan ni Jehova. At bigyan ka ng Dios ng hamog ng langit, At ng taba ng lupa, At ng saganang trigo at alak. Ug, pagahatagan ka sa Dios sa tun-og gikan sa langit. Ug sa mga kinatambokan sa yuta, Ug sa kadagaya sa trigo ug sa duga sa parras. Ang mga bayan ay mangaglingkod nawa sa iyo. At ang mga bansa ay mangagsiyukod sa iyo: Maging panginoon ka nawa ng iyong mga kapatid, At magsiyukod sa iyo ang mga anak ng iyong ina: Sumpain nawa ang mga sumusumpa sa iyo. Magaalagad kanimo ang mga katawohan; Ug ang mga nasud managyukbo kanimo: Magaginoo ikaw sa imong mga igsoon, Ug managyukbo kanimo ang mga anak sa imong inahan: Mga tinunglo ang mga magatunglo kanimo. At maging mapapalad ang mga magpapala sa iyo. Ug pagabulahanon ang mga nagapanalangin kanimo. At nangyari pagkatapos ng pagbabasbas ni Isaac kay Jacob, at bahagya nang kaaalis ni Jacob sa harap ni Isaac na kaniyang ama, ay dumating si Esau na kaniyang kapatid, na galing sa kaniyang panghuhuli. Ug nahitabo nga sa human si Isaac makapanalangin kang Jacob, ug halus ngani makapahawa si Jacob sa atubangan ni Isaac nga iyang amahan, miabut na si Esau nga iyang igsoon gikan sa iyang pagpangayam. At siya ma'y gumawa ng masarap na pagkain, at dinala niya sa kaniyang ama; at sinabi niya sa kaniyang ama, Bumangon ang ama ko, at kumain ng usa ng kaniyang anak, upang basbasan ako ng iyong kaluluwa. Ug siya mibuhat usab ug makaon nga lamian ug iyang gidala sa iyang amahan, ug siya miingon kaniya: Bumangon ka, amahan ko, ug kumaon ka sa inayaman sa imong anak, aron ang imong kalag magapanalangin kanako. At sinabi ni Isaac na kaniyang ama sa kaniya, Sino ka? Ug si Isaac nga iyang amahan miingon kaniya: Kinsa ba ikaw? At kaniyang sinabi, Ako ang iyong anak, ang iyong panganay na si Esau. Ug siya mitubag: Ako mao ang imong anak, ang imong panganay, nga si Esau. At nangilabot na mainam si Isaac, at sinabi, Sino nga yaong kumuha ng usa at dinala sa akin, at ako'y kumain niyaon bago ka dumating, at aking binasbasan siya? oo, at siya'y magiging mapalad! Ug mikurog si Isaac sa hilabihan gayud, ug miingon: Kinsa man diay ang mianhi dinhi, nga mikuha ug inayaman, ug gidala dinhi kanako, ug mikaon ako sa tanan sa wala pa ikaw moabut? Ug siya gipanalanginan ko? Oo, mahimong bulahan siya. Nang marinig ni Esau ang mga salita ng kaniyang ama ay humiyaw ng malakas at ng di kawasang kapanglawan: at sinabi sa kaniyang ama. Basbasan mo ako, ako naman, Oh ama ko. Sa pagkadungog ni Esau sa mga pulong sa iyang amahan, mitu-aw siya sa hilabihang kadaku ug pagkapait nga pagtu-aw, ug miingon sa iyang amahan: Panalanginan mo usab ako, Oh amahan ko. At kaniyang sinabi, Naparito ang iyong kapatid sa pamamagitan ng daya, at kinuha ang basbas sa iyo. Ug siya miingon: Mianhi ang imong igsoon nga adunay limbong, ug mikuha sa imong panalangin. At kaniyang sinabi, Hindi ba matuwid ang pagkatawag sa kaniyang Jacob? sapagkat kaniyang inagawan ako nitong makalawa: kaniyang kinuha ang aking pagkapanganay; at, narito, ngayo'y kinuha ang basbas sa akin. Ug siya miingon: Dili ba maayo nga siya gihinganlan Jacob? kay gilimbongan na niya ako sa nakaduha; gikuha na niya ang akong pagkapanganay; ug, tan-awa, karon gikuha na usab niya ang akong panalangin. At kaniyang sinabi, Hindi mo ba ako ipinaglaan ng basbas. Ug miingon siya: Wala ba ikaw magtago ug panalangin alang kanako? At sumagot si Isaac, at sinabi kay Esau. Narito, inilagay ko siyang panginoon mo, at sa kaniya'y ibinigay kong lingkod ang lahat niyang mga kapatid; at sa trigo at sa bagong alak, ay kinandili ko siya; at sa iyo'y ano ngang magagawa ko ngayon anak ko? Si Isaac mitubag ug miingon kang Esau: Ania karon, gibutang ko siya sa pagkaginoo mo, ug akong gihatag kaniya ang tanan nga iyang mga igsoon nga mga ulipon niya; sa trigo ug sa bag-ong vino nga akong gitagana kaniya. Busa, unsa ang mahimo ko karon kanimo, anak ko? At sinabi ni Esau sa kaniyang ama, Wala ka ba, kundi isa lamang basbas, ama ko? Ug si Esau mitubag sa iyang amahan: Usa ra ba gayud ang imong panalangin, amahan ko? Basbasan mo ako, ako naman, Oh ama ko. Panalangini ako bisan ako usab, amahan ko. At humiyaw si Esau at umiyak. Ug gipatugbaw ni Esau ang iyang tingog ug mihilak siya. At sumagot si Isaac na kaniyang ama, at sinabi sa kaniya, Narito, magiging sadya sa taba ng lupa ang iyong tahanan, At sa hamog ng langit mula sa itaas. Ug si Isaac nga iyang amahan nagsulti, ug miingon kaniya: Ania karon, ang imong puloy-anan atua sa kinatambokan sa yuta, Ug sa tun-og sa mga langit gikan sa itaas. At sa iyong tabak ay mabubuhay ka, at sa iyong kapatid ay maglilingkod ka; At mangyayari na pagka nakalaya ka, Papagpagin mo sa iyong leeg ang pamatok niya. Ug pinaagi sa imong pinuti magakinabuhi ka, ug sa imong igsoon magaalagad ikaw: Ug mahitabo nga sa makagawas ikaw, Nga pagatangtangon mo ang iyang yugo sa imong liog. At kinapootan ni Esau si Jacob, dahil sa basbas na ibinasbas sa kaniya ng kaniyang ama; at sinasabi ni Esau sa sarili, Malapit na ang mga araw ng pagluluksa sa aking ama; kung magkagayo'y papatayin ko si Jacob na aking kapatid. Ug nagdumot si Esau kang Jacob tungod sa panalangin nga gipanalangin kaniya sa iyang amahan, ug miingon siya sa iyang kasingkasing: Haduol na ang mga adlaw sa pagbalata tungod sa akong amahan; unya pagapatyon ko si Jacob nga akong igsoon. At ang mga salita ni Esau na kaniyang panganay ay nangaibalita kay Rebeca; at kaniyang pinasuguan at tinawag si Jacob, na kaniyang bunso at sa kaniya'y sinabi, Narito, ang iyong kapatid na si Esau ay naaaliw tungkol sa iyo, na inaakalang patayin ka. Ug gisuginlan si Rebeca sa mga pulong ni Esau nga iyang anak nga kamagulangan; ug iyang gipasugoan ug gipatawag si Jacob nga anak niya nga kamanghuran, ug giingon siya: Ania karon, si Esau nga imong igsoon naglipay sa iyang kaugalingon mahitungod kanimo nga naninguha sa pagpatay kanimo. Ngayon nga, anak ko, sundin mo ang aking tinig; at bumangon ka, at tumakas ka hanggang kay Laban na aking kapatid, sa Haran. Busa karon, anak ko, tumana ang akong tingog; tumindog ka, ug kumalagiw ka padulong kang Laban, akong igsoon nga lalake sa Haran. At dumoon ka sa kaniyang ilang araw hanggang sa mapawi ang galit ng iyong kapatid. Ug pumuyo ka uban kaniya ug pipila ka adlaw, hangtud nga ang kasuko sa imong igsoon nga lalake, mapuypoy. Hanggang ang galit sa iyo, ng iyong kapatid ay mapawi at malimutan niya ang ginawa mo sa kaniya: kung magkagayo'y pasusuguan kita at ipasusundo kita mula roon. Hangtud nga mapuypoy ang kaligutgut sa imong igsoon batok kanimo, ug nga hikalimtan niya ang imong gibuhat kaniya; unya magasugo ako ug akong paanhion ikaw gikan didto. Bakit kapuwa mawawala kayo sa akin sa isang araw? Ngano nga mawad-an ako kaninyong duruha sa usa ka adlaw? At sinabi ni Rebeca kay Isaac, Ako'y yamot na sa aking buhay, dahil sa mga anak na babae ni Heth: kung si Jacob ay magasawa sa mga anak ni Heth na gaya ng mga ito, ng mga anak ng lupaing ito, ano pang kabuluhan sa akin ng aking buhay? Ug miingon si Rebeca kang Isaac: Napungot ako sa akong kinabuhi tungod sa mga anak nga babaye ni Heth. Kong si Jacob mangasawa sa mga anak nga babaye ni Heth, ingon niining mga anak nga babaye niining yutaa, unsay kapuslanan sa akong kinabuhi? At tinawag ni Isaac si Jacob, at siya'y binasbasan, at siya'y pinagbilinan, na sinabi sa kaniya, Huwag kang magaasawa sa mga anak ng Canaan. Unya gitawag ni Isaac si Jacob, ug iyang gipanalanginan siya, ug nagtugon kaniya ug miingon: Dili ka mangasawa sa mga anak nga babaye sa mga Canaanhon: Tumindig ka, pumaroon ka sa Padan-aram, sa bahay ni Bethuel, na ama ng iyong ina, at magasawa ka roon sa mga anak ni Laban, na kapatid na lalake ng iyong ina. Tumindog ka ug umadto sa Padan-aram, sa balay ni Bethuel nga amahan sa imong inahan, ug mangasawa ka didto gikan sa mga anak nga babaye ni Laban, nga igsoon sa imong inahan. At ikaw ay pagpalain nawa ng Dios na Makapangyarihan sa lahat, at ikaw ay palaguin, at ikaw ay paramihin, upang ikaw ay maging kapisanan ng mga bayan; Ug ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan magapanalangin kanimo, ug magapa-mabugaon kanimo ug magapadaghan kanimo, aron ikaw mahimo nga pundok sa mga katawohan; At ibigay nawa sa iyo ang pagpapala kay Abraham, sa iyo, at sangpu sa iyong binhi; upang iyong ariin ang lupaing iyong pinaglakbayan, na ibinigay ng Dios kay Abraham. Ug ikaw pagahatagan niya sa panalangin ni Abraham, kanimo ug sa imong kaliwatan uban kanimo; aron mapanununod mo ang yuta sa imong mga paglangyaw nga gihatag sa Dios kang Abraham. At pinapagpaalam ni Isaac si Jacob: at naparoon siya sa Padan-aram kay Laban, anak ni Bethuel na taga Siria, na kapatid ni Rebeca, na ina ni Jacob at ni Esau. Ug si Jacob gipalakaw ni Isaac, ug siya miadto sa Padan-aram kang Laban, anak nga lalake ni Bethuel nga Siriahanon, nga igsoon ni Rebeca, nga inahan ni Jacob ug ni Esau. Nakita nga ni Esau na binasbasan ni Isaac si Jacob, at siya'y pinaparoon sa Padan-aram, upang doon magasawa; at nang siya'y basbasan ay ipinagbilin sa kaniya, na sinasabi, Huwag kang magaasawa sa mga anak ng Canaan. Karon nakita ni Esau nga si Isaac nagpanalangin kang Jacob ug iyang gipalakaw siya ngadto sa Padan-aram, sa pagpangasawa; ug nga sa pagpanalangin kaniya, iyang gitugon siya, ug miingon: Dili ka mangasawa sa mga anak nga babaye sa mga Canaanhon; At sumunod si Jacob sa kaniyang ama at sa kaniyang ina, at naparoon sa Padan-aram. Ug nga nagtuman si Jacob sa iyang amahan ug sa iyang inahan, ug miadto siya sa Padan-aram. At nakita ni Esau na hindi nakalulugod ang mga anak ng Canaan kay Isaac na kaniyang ama. Ug nakita ni Esau nga ang mga anak nga babaye nga Canaanhon, wala makapahimuot kang Isaac nga iyang amahan. At naparoon si Esau kay Ismael, at nagasawa kay Mahaleth, anak ni Ismael, na anak ni Abraham, na kapatid na babae ni Nabaioth, bukod pa sa mga asawang mayroon na siya. Ug miadto si Esau kang Ismael, ug nangasawa kang Maalet, anak nga babaye ni Ismael, anak nga lalake ni Abraham, igsoon nga babaye ni Nabiaiot, labut pa sa uban nga iyang mga asawa. At umalis si Jacob sa Beerseba at napasa dakong Haran. Ug si Jacob mipahawa sa Beer-seba, ug miadto padulong sa Haran. At dumating sa isang dako, at nagparaan ng buong gabi roon, sapagkat lumubog na ang araw; at kumuha ng isa sa mga bato sa dakong yaon, at inilagay sa kaniyang ulunan, at nahiga sa dakong yaon upang matulog. Ug mipahulay siya sa usa ka dapit ug mipabilin didto sa tibook nga gabii, kay misalop na ang adlaw; ug mikuha siya ug usa sa mga bato niadtong dapita nga iyang giunlan ug mihigda siya sa pagkatulog niadtong dapita. At nanaginip, at narito, ang isang hagdan, na ang puno ay nasa lupa, at ang dulo ay umaabot sa langit; at narito, ang mga anghel ng Dios na nagmamanhik manaog doon. Ug nagdamgo siya; ug ania karon, may usa ka hagdan nga nagatindog sa yuta, ug ang iyang tumoy miabut sa langit; ug ania karon, ang mga manolonda sa Dios, nga nagasaka ug nagakanaug niini. At, narito, ang Panginoon ay nasa kataastaasan niyaon, at nagsabi, Ako ang Panginoon, ang Dios ni Abraham na iyong ama, at ang Dios ni Isaac: ang lupang kinahihigaan mo ay ibibigay ko sa iyo at sa iyong binhi. Ug ania karon, si Jehova nagatindog sa ibabaw niini, ug miingon siya: Ako mao si Jehova ang Dios ni Abraham, nga imong amahan ug ang Dios ni Isaac; ang yuta nga imong ginahigdaan igahatag ko kanimo, ug sa imong kaliwatan. At ang iyong binhi ay magiging parang alabok sa lupa, at kakalat ka sa kalunuran, at sa silanganan, at sa hilagaan, at sa timugan at sa iyo at sa iyong binhi ay pagpapalain ang lahat ng angkan sa lupa. Ug ang imong kaliwatan mahimong sama sa abug sa yuta, ug mokaylap ka sa kasadpan, ug sa silangan, ug sa amihanan ug sa habagatan; ug diha kanimo ug sa imong kaliwat pagapanalanginan ang tanan nga mga kabanayan sa yuta. At, naritot ako'y sumasa iyo, at iingatan kita saan ka man pumaroon, at pababalikin kita sa lupaing ito sapagkat hindi kita iiwan hanggang hindi ko magawa ang sinalita ko sa iyo. Ug ania karon, ako magauban kanimo, ug ikaw pagabantayan ko sa bisan asa nga imong pagaadtoan, ug ikaw pagapabalikon ko niining yutaa; kay ako dili mobiya kanimo hangtud nga matuman ko ang akong gisulti kanimo. At nagising si Jacob sa kaniyang panaginip, at nagsabi, Tunay na ang Panginoon ay nasa dakong ito, at hindi ko nalalaman. Ug nahigmata si Jacob gikan sa iyang paghikatulog, ug miingon: Sa pagkamatuod si Jehova ania niining dapita ug ako wala mahibalo. At siya'y natakot, at kaniyang sinabi, Kakilakilabot na dako ito! ito'y hindi iba kundi bahay ng Dios, at ito ang pintuan ng langit. Ug nahadlok siya ug miingon: Pagkamakalilisang niining dapita! kini dili lain kondili ang balay sa Dios, ug kini mao gayud ang ganghaan sa langit. At si Jacob ay bumangong maaga ng kinaumagahan, at kinuha ang batong kaniyang inilagay sa ulunan niya, at kaniyang itinayo na pinakaalaala, at kaniyang binuhusan ng langis sa ibabaw. Ug si Jacob mibangon sayo sa pagkabuntag ug gikuha niya ang bato nga iyang giunlanan, ug kini gipatindog niya ingon sa usa ka haligi nga handumanan, ug iyang gibuboan ug lana ang ibabaw niini. At ang ipinangalan niya sa dakong yaon ay Betel: datapuwat ang pangalan ng bayan nang una ay Luz. Ug kadtong dapita gihinganlan niya ug Bethel; apan sa sinugdan ang ngalan niadtong lungsora Luz. At si Jacob ay nagpanata, na sinasabi, Kung sasaakin ang Dios, at ako'y iingatan sa daang ito na aking nilalakaran, at ako'y bibigyan ng tinapay na makakain, at damit na maisusuot. Ug si Jacob naghimo ug usa ka panumpa, nga nagaingon: Kong magauban ang Dios kanako, ug magabantay kanako niining dalana nga akong ginalaktan, ug magahatag kanako ug tinapay nga pagakan-on ug panapton nga igasul-ob. Na ano pat ako'y makabalik na payapa sa bahay ng aking ama, ay ang Panginoon nga ang magiging aking Dios. Sa pagkaagi nga makabalik ako sa pakigdait sa balay sa akong amahan, ug si Jehova mahimo nga akong Dios. At ang batong ito na aking itinayo na pinakaalaala ay magiging bahay ng Dios; at sa lahat ng ibigay mo sa akin ay walang pagsalang ang ikasangpung bahagi ay ibibigay ko sa iyo. Unya kining batoha nga akong gipatindog ingon sa haligi nga handumanan mahimong balay sa Dios; ug sa tanan nga imong igahatag kanako, sa pagkamatuod ang bahin nga ikapulo akong igahatag kanimo. Nang magkagayo'y nagpatuloy si Jacob ng kaniyang paglalakbay, at napasa lupain ng mga anak ng silanganan. Ug si Jacob mipadayon sa iyang paglakat, ug miabut sa yuta sa mga anak sa silangan. At siya'y tumingin, at nakakita ng isang balon sa parang, at narito, may tatlong kawan ng mga tupa na nagpapahinga sa tabi roon: sapagkat sa balong yaon pinaiinom ang mga kawan: at ang batong nasa ibabaw ng labi ng balon ay malaki. Ug mitan-aw siya, ug ania karon, ang usa ka atabay diha sa kapatagan, ug tan-awa, ang totolo ka panon sa mga carnero nga nanglubog duol niini; kay kining atabaya mao ang giimnan sa mga panon: ug usa ka dakung bato didto sa baba sa atabay. At doon nagkakatipon ang lahat ng kawan: at kanilang iginugulong ang batong nasa ibabaw ng labi ng balon, at pinaiinom ang mga tupa, at muling inilalagay ang bato sa ibabaw ng labi ng balon, sa dako niyaon. Ug didto gitigum ang tanang mga panon: ug giligid nila ang bato gikan sa baba sa atabay, ug gipainum nila ang mga carnero, ug giuli nila sa iyang dapit ang bato sa ibabaw sa baba sa atabay. At sinabi sa kanila ni Jacob, Mga kapatid ko, taga saan kayo? Ug si Jacob miingon kanila: Mga igsoon ko, taga-diin ba kamo? At kanilang sinabi, Taga Haran kami. Ug mitubag sila: Taga-Haran kami. At sinabi niya sa kanila, Nakikilala ba ninyo si Laban na anak ni Nachor? Ug siya miingon kanila: Naila ba ninyo si Laban, anak ni Nachor? At kanilang sinabi, Nakikilala namin siya. Ug miingon sila: Kami nakaila kaniya. At sinabi niya sa kanila, Siya ba'y mabuti? At, kanilang sinabi, Siya'y mabuti: at, narito, si Raquel na kaniyang anak ay dumarating na dala ang mga tupa. Ug siya miingon kanila: Maayo ba siya? Ug sila ming-ingon: Maayo man; ug, ania karon, si Raquel iyang anak nga babaye nagapaingon nganhi uban sa mga carnero. At sinabi niya, Narito, maaga pa, ni hindi oras tipunin ang mga hayop: painumin ninyo ang mga tupa, at inyo silang pasabsabin. Ug miingon siya: Tan-awa, hataas pa ang adlaw, ug dili pa panahon sa pagpatigum sa kahayupan; paimna ninyo ang mga carnero, ug lumakaw, ug pasibsiba sila. At kanilang sinabi, Hindi namin magagawa hanggang sa magkatipon ang lahat ng kawan, at igugulong ang bato mula sa labi ng balon; gayon nga aming pinaiinom ang mga tupa. Ug miingon sila: Dili kami makahimo hangtud nga ang tanan nga mga panon matigum, ug ilang maligid ang bato gikan sa ibabaw sa baba sa atabay; unya kami magpainum sa mga carnero. Samantalang nakikipagusap pa siya sa kanila, ay dumating si Raquel na dala ang mga tupa ng kaniyang ama; sapagkat siya ang nagaalaga ng mga iyon. Samtang nagsulti pa siya kanila, miabut si Raquel uban ang mga carnero sa iyang amahan; kay siya mao ang magbalantay niini. At nangyari, nang makita ni Jacob si Raquel na anak ni Laban, na kapatid ng kaniyang ina, at ang mga tupa ni Laban na kapatid ng kaniyang ina, na lumapit si Jacob at iginulong ang bato mula sa labi ng balon, at pinainom ang kawan ni Laban, na kapatid ng kaniyang ina. Ug nahitabo nga sa nakita ni Jacob si Raquel anak nga babaye ni Laban nga igsoon sa iyang inahan, ug ang mga carnero ni Laban nga igsoon nga lalake sa iyang inahan, nga miduol si Jacob, ug giligid niya ang bato gikan sa baba sa atabay, ug gipainum niya ang panon ni Laban, igsoon nga lalake sa iyang inahan. At hinagkan ni Jacob si Raquel; at humiyaw ng malakas at umiyak. Ug si Jacob mihalok kang Raquel, ug gipatugbaw niya ang iyang tingog, ug mihilak siya. At kay Raquel ay sinaysay ni Jacob na siya'y kapatid ni Laban, na kaniyang ama, at anak siya ni Rebeca: at siya'y tumakbo at isinaysay sa kaniyang ama. Ug si Jacob miingon kang Raquel nga siya mao ang igsoon sa iyang amahan, ug siya mao ang anak nga lalake ni Rebeca: ug midalagan siya ug misugilon niini sa iyang amahan. At nangyari, nang marinig ni Laban ang mga balita tungkol kay Jacob, na anak ng kaniyang kapatid, ay tumakbo siya na kaniyang sinalubong, at kaniyang niyakap at kaniyang hinagkan, at kaniyang dinala sa kaniyang bahay. Ug nahitabo nga sa pagkadungog ni Laban sa balita mahitungod kang Jacob, ang anak nga lalake sa iyang igsoon nga babaye, midalagan siya pagsugat kaniya, ug siya gigakus niya, ug gihagkan niya, ug gidala niya sa iyang balay. At isinaysay ni Jacob kay Laban ang lahat ng mga bagay na ito. Ug misugilon siya kang Laban sa tanan niining mga butanga. At sinabi sa kaniya ni Laban, Tunay na ikaw ay aking buto at aking laman. Ug si Laban miingon kaniya: Sa pagkamatuod, ikaw sa akong bukog ug sa akong unod. At dumoon sa kaniyang isang buwan. Ug mipuyo siya uban kaniya sa usa ka bulan. At sinabi ni Laban kay Jacob, Sapagkat ikaw ay aking kapatid ay nararapat ka bang maglingkod sa akin ng walang bayad? Ug si Laban miingon kang Jacob: Tungod kay ikaw akong igsoon, angay na diay nga ikaw magaalagad kanako nga walay bayad? Sabihin mo sa akin kung ano ang magiging kaupahan mo. Umingon ka kanako, pila ba ang imong isuhol? At may dalawang anak na babae si Laban: ang pangalan ng panganay ay Lea, at ang pangalan ng bunso ay Raquel. Ug si Laban adunay duha ka anak nga babaye: ang ngalan sa magulang mao si Lea, ug ang ngalan sa manghud mao si Raquel. At ang mga mata ni Lea ay mapupungay; datapuwat si Raquel ay maganda at kahalihalina. Ug ang mga mata ni Lea malomo man; apan si Raquel maanyag ug madanihon. At sininta ni Jacob si Raquel; at kaniyang sinabi, Paglilingkuran kitang pitong taon dahil kay Raquel na iyong anak na bunso. Ug si Raquel gihigugma ni Jacob; ug miingon siya: Sa pito ka tuig ako magaalagad kanimo tungod kang Raquel nga imong kamanghuran. At sinabi ni Laban, Magaling ang ibigay ko siya sa iyo, kay sa ibigay ko sa iba: matira ka sa akin. Ug miingon si Laban: Labi pa nga maayo nga siya ihatag ko kanimo kay sa akong ihatag siya sa laing tawo: pumuyo ka uban kanako. At naglingkod si Jacob dahil kay Raquel, na pitong taon; at sa kaniya'y naging parang ilang araw, dahil sa pagibig na taglay niya sa kaniya. Ug nagaalagad si Jacob ug pito ka tuig tungod kang Raquel, ug kini ingon lamang sa pipila ka adlaw tungod sa iyang gugma alang kaniya. At sinabi ni Jacob kay Laban, Ibigay mo sa akin ang aking asawa, sapagkat naganap na ang aking mga araw upang ako'y sumiping sa kaniya. Ug si Jacob miingon kang Laban: Ihatag kanako ang akong asawa, kay natuman na ang akong mga adlaw, nga ako makapuyo uban kaniya. At pinisan ni Laban ang lahat ng tao roon at siya'y gumawa ng isang piging. Ug si Laban nagpatigum sa tanang mga tawo niadtong dapita ug gibuhat niya ang usa ka kombira. At nangyari nang kinagabihan, na kaniyang kinuha si Lea na kaniyang anak at dinala niya kay Jacob, at siya'y sumiping sa kaniya. Ug nahitabo nga sa pagkagabii, iyang gikuha si Lea, nga iyang anak nga babaye, ug iyang gidala ngadto kaniya: ug siya miduol kang Lea. At sa kaniyang anak na kay Lea ay ibinigay na pinaka alilang babae ang kaniyang alilang si Zilpa. Ug gihatag ni Laban ang iyang ulipon nga babaye, si Silpa, kang Lea nga iyang anak, ingon nga iyang sulogoon nga babaye. At nangyari, na sa kinaumagahan, naritot si Lea: at kaniyang sinabi kay Laban. Ug sa pagkabuntag na, tan-awa, si Lea man diay; ug miingon siya kang Laban. Ano itong ginawa mo sa akin? Unsa kini nga imong gibuhat kanako? Hindi ba kita pinaglingkuran dahil kay Raquel? Wala ba ako magaalagad kanimo tungod kang Raquel? Bakit mo nga ako dinaya? Ngano man nga gilimbongan mo ako? At sinabi ni Laban, Hindi ginagawa ang ganyan dito sa aming dako, na ibinibigay ang bunso, bago ang panganay. Ug si Laban mitubag: Dili batasan namo ang paghatag sa manghud sa dili pa ang magulang. Tapusin mo ang kaniyang sanglingo, at ibibigay rin naman namin sa iyo ang isa, dahil sa paglilingkod na gagawin mong pitong taon pa, sa akin. Tumanon mo ang semana niining usa, ug igahatag namo kanimo usab ang usa tungod sa imong pag-alagad kanako ug pito pa ka tuig. At gayon ang ginawa ni Jacob, at tinapos niya ang sanglingo nito, at ibinigay ni Laban sa kaniya si Raquel na kaniyang anak na maging asawa niya. Ug gibuhat ni Jacob sa ingon niini, ug gituman ang iyang semana ug iyang gihatag kaniya si Raquel nga iyang anak ingon nga iyang asawa. At sa kaniyang anak na kay Raquel ay ibinigay ni Laban na pinaka alilang babae ang kaniyang alilang si Bilha. Ug gihatag ni Laban kang Raquel nga iyang anak nga babaye si Bilha nga iyang ulipon ingon nga iyang sulogoon nga babaye. At sumiping din naman si Jacob kay Raquel, at kaniya namang inibig si Raquel ng higit kay Lea, at naglingkod siya kay Laban na pitong taon pa. Ug siya miduol pag-usab kang Raquel, ug gihigugma niya si Raquel labi pa kay kang Lea, ug nag-alagad pa gayud kaniya ug pito pa ka tuig. At nakita ng Panginoon na si Lea ay kinapopootan niya, at binuksan ang kaniyang bahay-bata; datapuwat si Raquel ay baog. Ug nakita ni Jehova nga gidumtan si Lea, ug giablihan niya ang iyang taguangkan: apan si Raquel apuli man. At naglihi si Lea, at nanganak ng isang lalake, at tinawag niya ang kaniyang pangalan na Ruben; sapagkat kaniyang sinabi, Sapagkat nilingap ng Panginoon ang aking kapighatian; dahil sa ngayo'y mamahalin ako ng aking asawa. Ug nanamkon si Lea ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug iyang gihinganlan ang iyang ngalan si Ruben: kay miingon siya: Natan-aw na ni Jehova ang akong kasakit; karon tungod niini mahigugma kanako ang akong bana. At naglihi uli, at nanganak ng isang lalake; at nagsabi, Sapagkat narinig ng Panginoon na ako'y kinapopootan ay ibinigay rin naman sa akin ito: at pinanganlan niyang Simeon. Ug nanamkon siya pag-usab, ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug miingon siya: Kay gipatalinghugan ni Jehova nga ako gidumtan, mao nga iyang gihatag kini kanako. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Simeon. At naglihi uli at nanganak ng isang lalake; at nagsabi, Ngayo'y masasama na sa akin ang aking asawa, sapagkat nagkaanak ako sa kaniya ng tatlong lalake: kayat pinanganlan niyang Levi. Ug nanamkon siya pag-usab, ug nag-anak ug usa ka anak nga lalake, ug miingon siya: Karon moipon na ang akong bana kanako, kay giangkan ko siya ug totolo ka mga anak nga lalake, tungod niini gihinganlan ang iyang ngalan si Levi. At muling naglihi at nanganak ng isang lalake, at nagsabi, Ngayo'y aking pupurihin ang Panginoon: kayat pinanganlang Juda; at hindi na nanganak. Ug nanamkon siya pag-usab, ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug miingon siya: Karon magadayeg ako kang Jehova. Tungod niini, gihinganlan ang iyang ngalan si Juda; ug mihunong siya sa pagpanganak. At nang makita ni Raquel, na hindi siya nagkakaanak kay Jacob, ay nainggit si Raquel sa kaniyang kapatid; at sinabi kay Jacob, Bigyan mo ako ng anak, o kung hindi ay mamamatay ako! Ug sa pagtan-aw ni Raquel nga siya wala makahatag ug mga anak kang Jacob, nasina siya sa iyang igsoon nga babaye, ug miingon siya kang Jacob: Hatagi ako ug mga anak, kay kon dili, mamatay ako. At nagningas ang galit ni Jacob laban kay Raquel; at nagsabi, Ako ba'y nasa kalagayan ng Dios, na nagkait sa iyo ng bunga ng bahay-bata? Ug si Jacob nasuko batok kang Raquel, ug miingon siya: Ilis ba ako sa Dios nga nagtungina gikan kanimo sa bunga sa imong tiyan? At sinabi niya, Narito ang aking alilang si Bilha, sumiping ka sa kaniya; upang manganak sa ibabaw ng aking mga tuhod, at magkaroon din naman ako ng anak sa pamamagitan niya. Ug siya miingon: Ania karon, ang akong ulipon nga babaye nga si Bilha; iponan mo sa paghigda siya, aron magaanak siya sa ibabaw sa akong mga tuhod, ug ako makabaton usab ug mga anak gikan kaniya. At ibinigay niyang asawa si Bilha na kaniyang alila: at sinipingan ni Jacob. Ug iyang gihatag kaniya si Bilha nga iyang ulipon aron maasawa, ug si Jacob mitipon sa paghigda kaniya. At naglihi si Bilha, at nagkaanak kay Jacob, ng isang lalake. Ug nanamkon si Bilha, ug nag-anak kang Jacob ug usa ka anak nga lalake. At sinabi ni Raquel, Hinatulan ako ng Dios, at dininig din naman ang aking tinig, at binigyan ako ng anak: kayat pinanganlang Dan. Ug miingon si Raquel: Gihukman ako sa Dios, ug gipatalinghugan usab niya ang akong tingog ug ako gihatagan ug usa ka anak nga lalake. Tungod niini gihinganlan ang iyang ngalan si Dan. At si Bilhang alila ni Raquel ay naglihi uli at ipinanganak ang kaniyang ikalawang anak kay Jacob. Ug nanamkon pag-usab si Bilha, ang ulipon ni Raquel, ug nag-anak siya sa ikaduha ka anak nga lalake kang Jacob. At sinabi ni Raquel, Ako'y nakipagbaka ng malaking pakikipagbaka sa aking kapatid, at ako'y nanaig. Ug miingon si Raquel: Sa pagpakiglayog nga hilabihan nagpakiglayog ako sa akong igsoon nga babaye, ug nakadaug ako. At siya'y pinanganlang Nephtali. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Neptali. Nang makita ni Lea, na siya'y hindi na nanganganak, ay kinuha si Zilpa na kaniyang alila at ibinigay na asawa kay Jacob. Ug sa pagtan-aw ni Lea nga mihunong na siya sa pagpanganak, iyang gikuha si Silpa nga iyang ulipon nga babaye, ug iyang gipaasawa siya kang Jacob. At si Zilpa na alila ni Lea ay nagkaanak ng isang lalake kay Jacob. Ug si Silpa, nga ulipon ni Lea, nag-anak kang Jacob ug usa ka anak nga lalake. At sinabi ni Lea, Kapalaran! at pinanganlang Gad. Ug miingon si Lea: Palaran! Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Gad. At ipinanganak ni Zilpa na alila ni Lea, ang kaniyang ikalawang anak kay Jacob. Ug si Silpa ulipon nga babaye ni Lea, nag-anak ug usa usab ka anak nga lalake kang Jacob. At sinabi ni Lea, Mapalad ako! sapagkat tatawagin akong mapalad ng mga babae: at tinawag niya ang kaniyang pangalan na Aser. Ug miingon si Lea: Malipayon ako! kay ang mga babaye magaingon kanako nga bulahan ako. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Aser. At yumaon si Ruben nang panahon ng paggapas ng trigo, at nakasumpong ng mga mandragoras sa bukid, at dinala sa kaniyang inang kay Lea. Nang magkagayo'y sinabi ni Raquel kay Lea, Ipinamamanhik ko sa iyo na bigyan mo ako ng mga mandragoras ng iyong anak. Ug miadto si Ruben sa panahon sa ting-ani sa trigo, ug nakakaplag siya ug mga mandragora sa kapatagan, ug iyang gidala kini kang Lea nga iyang inahan. Unya miingon si Raquel kang Lea: Hatagi ako, nagapakilooy ako kanimo, sa mga mandragora sa imong anak nga lalake. At kaniyang sinabi, Kakaunti pa bang bagay na iyong kinuha ang aking asawa? at ibig mo pa ring kunin ang mga mandragoras ng aking anak? At sinabi ni Raquel, Kayat sisiping siya sa iyo ngayong gabi, dahil sa mga mandragoras ng iyong anak. Ug siya mitubag kaniya: Diyutay da bang butanga ang pagkuha mo sa akong bana? ug unya kuhaon mo usab ang mga mandragora sa akong anak? Ug miingon si Raquel: Busa makahigda siya uban kanimo karong gabii tungod sa mga mandragora sa imong anak. At si Jacob ay umuwing galing sa bukid ng hapon, at sinalubong siya ni Lea, at sa kaniya'y sinabi, Sa akin ka dapat sumiping; sapagkat tunay na ikaw ay aking inupahan ng mga mandragoras ng aking anak. Ug mipauli si Jacob gikan sa kapatagan sa pagkahapon, ug migula si Lea sa pagsugat kaniya, ug miingon kaniya: Iponi ako sa paghigda, kay sa pagkamatuod gisuholan ko ikaw sa mga mandragora sa akong anak. At sumiping siya sa kaniya ng gabing yaon. Ug siya mitipon sa paghigda kaniya niadtong gabhiona. At dininig ng Dios si Lea. Ug ang Dios nagpatalinghug kang Lea. At siya'y naglihi at kaniyang ipinanganak kay Jacob ang kaniyang ikalimang anak. Ug nanamkon siya, ug gianak niya kang Jacob ang ikalima ka anak nga lalake. At sinabi ni Lea, Ibinigay sa akin ng Dios ang aking kaupahan, sapagkat ibinigay ko ang aking alila sa aking asawa: at kaniyang pinanganlang Issachar. Ug miingon si Lea: Ang Dios naghatag kanako sa akong balus, kay gihatag ko ang akong ulipon nga babaye sa akong bana. Tungod niana gihinganlan ang iyang ngalan si Isakar. At naglihi uli si Lea, at kaniyang ipinanganak ang kaniyang ikaanim na anak kay Jacob. Ug nanamkon si Lea pag-usab, ug gianak niya kang Jacob ang ikaunom ka anak nga lalake. At sinabi ni Lea, Binigyan ako ng Dios ng isang mabuting kaloob; ngayo'y makikisama na sa akin ang aking asawa, sapagkat nagkaanak ako sa kaniya ng anim na lalake. Ug miingon si Lea: Ang Dios naghatag kanako ug usa ka maayong bugay; karon motipon kanako ang akong bana kay giangkan ko siya ug unom ka anak nga lalake. At kaniyang pinanganlang Zabulon. Ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Sabulon. At pagkatapos ay nanganak siya ng babae, at kaniyang pinanganlang Dina. Ug sa ulahi nag-anak siya ug usa ka anak nga babaye, ug gihinganlan ang iyang ngalan si Dina. At naalala ng Dios si Raquel, at dininig ng Dios, at binuksan ang kaniyang bahay-bata. Ug nahanumdum ang Dios kang Raquel, ug iyang gipatalinghugan siya, ug iyang giablihan ang iyang taguangkan. At siya'y naglihi at nanganak ng lalake; at kaniyang sinabi, Inalis ng Dios sa akin ang kakutyaan ko: Ug nanamkon siya, ug nanganak siya ug usa ka anak nga lalake: ug miingon siya: Gikuha sa Dios ang akong kaulaw. At kaniyang tinawag ang pangalan niya na Jose, na sinasabi, Dagdagan pa ako ng Panginoon ng isang anak. Ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Jose, ug nagaingon siya: Si Jehova magadugang kanako ug usa pa ka anak nga lalake. At nangyari, nang maipanganak ni Raquel si Jose, na sinabi ni Jacob kay Laban, Papagpaalamin mo ako upang ako'y makaparoon sa aking dakong tinubuan at sa aking lupain. Ug nahitabo nga sa pag-anak ni Raquel kang Jose, nga si Jacob miingon kang Laban: Papahawaa ako aron ako moadto sa akong kaugalingong pinuy-anan ug sa akong yuta. Ibigay mo sa akin ang aking mga asawa at ang aking mga anak, na siyang kadahilanan ng ipinaglingkod ko sa iyo, at papagpaalamin mo ako: sapagkat talastas mo ang paglilingkod na ipinaglingkod ko sa iyo. Ihatag kanako ang akong mga asawa ug ang akong mga anak, nga tungod kanila nag-alagad ako kanimo, ug tugoti ako sa paglakaw; kay ikaw nahibalo sa mga pag-alagad nga gialagad ko kanimo. At sinabi sa kaniya ni Laban, Kung ako'y nakasumpong ng biyaya sa harap ng iyong mga mata, matira ka: aking napagkilala, na pinagpala ako ng Panginoon dahil sa iyo. Ug si Laban mitubag kaniya: Kong nakakaplag ako karon ug kalooy sa imong mga mata, pabilin ka: kay hingmatngonan ko nga gipanalanginan ako ni Jehova tungod kanimo. At kaniyang sinabi, Sabihin mo sa akin ang iyong kaupahan, at ibibigay ko sa iyo. Ug miingon siya: Itagal mo kanako ang suhol mo, ug ihatag ko kanimo. At sinabi niya sa kaniya, Nalalaman mo kung paanong pinaglingkuran kita, at kung anong lagay ng iyong mga hayop dahil sa akin. Ug siya mitubag kaniya: Ikaw nahibalo kong unsa ang pag-alagad ko kanimo, ug kong unsay kahimtang sa imong kahayupan nga diri kanako. Sapagkat kakaunti ang tinatangkilik mo bago ako dumating, at naging isang karamihan; at pinagpala ka ng Panginoon saan man ako pumihit; at ngayo'y kailan naman ako maghahanda ng sa aking sariling bahay? Kay diriyut pa ang imo, sa wala pa ako mahaanhi, ug misanay sa daku nga panon; ug gipanalanginan ka ni Jehova sa bisan diin ako moadto, ug karon kanus-a man ako magatagana alang usab sa akong kaugalingon nga panimalay? At sa kaniya'y sinabi, Anong ibibigay ko sa iyo? At sinabi ni Jacob, Huwag mo akong bigyan ng anoman: kung ito'y iyong gawin sa akin, ay muli kong papastulin at aalagaan ang iyong kawan. Ug siya miingon: Unsa bay igahatag ko kanimo? Ug mitubag si Jacob: Dili ka maghatag kanako ug bisan unsa; kong buhaton mo kini alang kanako, magabalik ako sa pagpasibsib sa imong mga carnero. Dadaanan ko ang lahat mong kawan ngayon, na aking ihihiwalay doon ang lahat ng batikbatik at may dungis, at ang lahat na maitim sa mga tupa, at ang may dungis at batikbatik sa mga kambing: at siyang magiging aking kaupahan. Moadto ako karon sa tanan mong panon sa mga carnero, nga magalain ako sa tanang kahayupan nga kabang ug sa lain nga bulok, ug sa tanang kahayupan sa bulok nga maitum-itum sa taliwala sa mga carnero, ug sa mga kabang ug sa lain nga bulok sa taliwala sa mga kanding ug gikan niini mao ang akong suhol. Gayon ako sasagutan ng aking katuwiran sa haharapin, pagparito mo, tungkol sa aking kaupahan, na nasa harap mo; yaong lahat na walang batik at walang dungis sa mga kambing, at hindi maitim sa mga tupa, na masusumpungan sa akin, ay maibibilang mong nakaw. Niini magatubag alang kanako ang akong pagkamatarung sa panahon nga moabut kanako ang suhol ko sa atubangan mo: ang tanan nga dili binugkan ni kabang sa mga kanding, ug sa bulok nga maitum-itum sa mga carnero, nga hikaplagan mo kanako pagaisipon mo nga kinawat nako. At sinabi ni Laban, Narito, mangyari nawa ayon sa iyong sabi. Ug miingon si Laban: Tan-awa, matuman unta sumala sa imong gipamulong. At inihiwalay ni Laban ng araw ding yaon ang mga lalaking kambing na may batik at may dungis, at ang lahat ng babaing kambing na may batik at may dungis, lahat ng mayroong kaunting puti, at lahat ng maitim sa mga tupa, at ibinigay sa mga kamay ng kaniyang mga anak; Ug gilain niya niadtong adlawa ang mga lake nga kanding nga binugkan, ug mga kabang, ug ang tanang mga kanding nga baye nga kabang ug sa lain nga bulok, ug ang tanang mga kahayupan nga may diyutay nga kaputi, ug ang tanang mga maitum sa taliwala sa mga carnero, ug gipiyal kini sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake. At siya'y naglakad ng tatlong araw ang pagitan kay Jacob; at pinakain ni Jacob ang nalabi sa mga kawan ni Laban. Ug mipanaw siya sa totolo ka adlaw nga paglakaw sa taliwala niya ug ni Jacob: ug si Jacob nagpasibsib sa nahibilin nga mga panon sa carnero ni Laban. At kumuha si Jacob ng mga sanga ng alamo, at almendro at kastano; at pinagbabakbakan ng mga batik na mapuputi, at kaniyang pinalitaw na gayon ang puti na nasa mga sanga. Ug mikuha si Jacob ug mga magagmay nga sanga nga lunhaw sa alamo ug sa avellano, ug sa castano, ug iyang gipanitan kini sa mga panit nga maputi, ug gihimo nga makita ang kaputi niadtong mga sanga nga magagmay. At kaniyang inilagay ang mga sangang kaniyang binakbakan sa mga bangbang, sa harap ng kawan, sa mga pinagpapainuman; na pinaparoonan ng mga kawan upang uminom; at nangaglilihi pagka nagsisiparoon upang uminom. Ug gibutang niya ang mga sanga nga magagmay nga iyang gipanitan didto sa atbang sa kahayupan sa pasungan nga paimnanan, diin nanagpangadto ang mga panon sa carnero sa pag-inum; ug sila nanamkon sa diha nga nangadto sila sa pag-inum. At nangaglilihi ang mga kawan sa harap ng mga sanga at nanganganak ang mga kawan ng mga may guhit, may batik at may dungis. Ug nanamkon ang mga panon sa carnero sa atubangan sa mga sanga nga magagmay, ug ang mga panon sa carnero nanaganak sa mga carnero nga mga binugkan, mga kabang, ug mga napisikan sa nagakalainlaing mga bulok. At ang mga korderong ito ay inihihiwalay ni Jacob, at inihaharap ang kawan sa dakong may batik, at ang lahat ng maitim sa kawan ni Laban; sa kaniyang ibinukod ang mga kawan niya rin, at hindi isinama sa kawan ni Laban. Ug gilain ni Jacob ang mga nating carnero, ug iyang gipaatubang ang mga nawong sa mga panon sa mga carnero ngadto sa mga kabang ug sa tanan nga maitum sa panon ni Laban. Ug iyang gilain pagbutang ang iyang panon, ug wala itipon niya uban sa mga carnero ni Laban. At nangyari, na kailan mat maglilihi ang mga malakas sa kawan, ay inilalagay ni Jacob ang mga sanga sa harap ng mga mata ng kawan sa mga bangbang, upang sila'y papaglihihin sa gitna ng mga sanga. Ug nahatabo nga sa diha nga manamkon ngani ang mga sundanon nga carnero, ginabutang ni Jacob ang mga sanga nga magagmay sa atubangan sa mga panon sa carnero didto sa mga bato nga kinalutan, aron nga manamkon sila sa taliwala sa mga sangang magagmay. Datapuwat pagka ang kawan ay mahina ay hindi niya inilalagay, kayat ang mahina ay nagiging kay Laban at ang malakas ay kay Jacob. Apan sa manganha ang mga panon sa mga carnero nga maluya, wala niya ibutang kini: mao nga ang mga maluyang carnero iya ni Laban, ug ang mga sundanon iya ni Jacob. At ang lalake ay lumagong mainam; at nagkaroon ng malalaking kawan, at ng mga aliping babae at lalake, at ng mga kamelyo at ng mga asno. Ug midaku ang tawo sa hilabihan gayud, ug dihay daghang mga panon sa mga carnero, ug mga ulipon nga babaye, ug mga ulipon nga lalake, ug mga camello ug mga asno. At narinig ni Jacob ang mga salita ng mga anak ni Laban, na nagsisipagsabi, Kinuha ni Jacob ang lahat ng sa ating ama; at doon sa mga sa ating ama ay tinamo niya ang buong karangalang ito. Ug nadungog niya ang mga pulong sa mga anak nga lalake ni Laban, nga nanag-ingon: Gikuha ni Jacob ang tanan nga iya sa atong amahan; ug niadtong iya sa atong amahan naangkon niya kining tanan nga himaya. At minasdan ni Jacob ang mukha ni Laban, at naritot hindi sumasa kaniyang gaya ng dati. Gitan-aw usab ni Jacob ang nawong ni Laban, ug nakita niya nga dili na sama sa kaniadto. At sinabi ng Panginoon kay Jacob, Magbalik ka sa lupain ng iyong mga magulang, at sa iyong kamaganakan; at ako'y sasaiyo. Ug si Jehova miingon kang Jacob: Bumalik ka sa yuta sa imong mga ginikanan ug sa imong kaubanan, kay ako magauban kanimo. At si Jacob ay nagsugo at tinawag si Raquel at si Lea sa bukid, sa kaniyang kawan, Ug si Jacob nagsugo, ug nagtawag kang Raquel ug kang Lea ngadto sa kapatagan sa iyang mga carnero. At sinabi sa kanila, Nakikita ko ang mukha ng inyong ama, na hindi sumasaakin na gaya ng dati; datapuwat ang Dios ng aking ama ay sumaakin. Ug siya miingon kanila: Ginatan-aw ko nga ang nawong sa inyong amahan dili na ingon sa kaniadto; apan ang Dios sa akong amahan nag-uban kanako. At nalalaman ninyo, na ang aking buong lakas ay ipinaglingkod ko sa inyong ama. Ug kamo nanghibalo nga sa bug-os ko nga kusog nag-alagad ako sa inyong amahan. At dinaya ako ng inyong ama, at binagong makasangpu ang aking kaupahan; datapuwat hindi pinahintulutan siya ng Dios, na gawan ako ng masama. Ug ang inyong amahan naglimbong kanako, ug iyang giilis-ilisan ang akong suhol sa nakapulo: apan ang Dios wala motugot kaniya nga magbuhat siya kanako ug dautan. Kung kaniyang sinabing ganito, Ang mga may batik ang magiging kaupahan mo; kung magkagayo'y nanganganak ang lahat ng kawan ng mga may batik: at kung kaniyang sinabing ganito, Ang mga may guhit ang magiging kaupahan mo; kung magkagayo'y ang lahat ng kawan ay manganganak ng mga may guhit. Kong siya nag-ingon niini: Ang mga kabang mao ang imong suhol, unya ang tanang mga carnero nanag-anak ug mga binugkan; ug kong siya miingon niini: Ang mga kinudlisan mao ang imong suhol, unya ang tanan nga mga panon sa carnero nanag-anak ug mga kinudlisan. Ganito inalis ng Dios ang mga hayop ng inyong ama, at ibinigay sa akin. Sa ingon niini gikuha sa Dios ang kahayupan sa imong amahan, ug iyang gihatag kanako. At nangyari, na sa panahong ang kawan ay naglilihi, ay itiningin ko ang aking mga mata, at nakita ko sa panaginip, at narito, ang mga kambing na lalake na nakatakip sa kawan ay mga may guhit, may batik at may dungis. Ug nahatabo, sa panahon nga ang mga carnero nanagpanamkon giyahat ko ang akong mga mata, ug nakita ko sa usa ka damgo, ug, ania karon, ang mga lake nga nanagtabon sa mga baye, sila mga kinudlisan, mga kabang, ug mga kabangkabang. At sinabi sa akin ng anghel ng Dios, sa panaginip, Jacob: at sinabi ko, Narito ako. Ug ang manolonda sa Dios miingon kanako sa damgo; Jacob; ug ako miingon kaniya: Ania ako. At kaniyang sinabi, Itingin mo ngayon ang iyong mga mata, tingnan mo na ang lahat ng kambing na natatakip sa kawan ay may guhit, may batik at may dungis: sapagkat aking nakita ang lahat na ginagawa sa iyo ni Laban. Ug siya miingon; Iyahat karon ang imong mga mata, ug makita mo ang tanan nga mga lake nga mitabon sa panon sa mga carnero mga kinudlisan, mga binugkan, ug mga kabangkabang, kay nakita ko ang tanan nga gibuhat ni Laban kanimo. Ako ang Dios ng Betel, na doon mo pinahiran ng langis ang batong pinakaalaala, at doon ka gumawa ng panata sa akin: ngayo'y tumindig ka, umalis ka sa lupaing ito, at bumalik ka sa lupaing pinanganakan sa iyo. Ako mao ang Dios sa Bethel, nga didto gidihog mo ang haligi nga handumanan ug didto nagbuhat ka kanako ug usa ka saad; tumindog ka karon, ug pumahawa ka niining yutaa, ug bumalik ka sa yuta nga imong natawohan. At nagsisagot si Raquel at si Lea, at sa kaniya'y sinabi, Mayroon pa ba kaming natitirang bahagi o mana sa bahay ng aming ama? Ug mitubag si Raquel ug si Lea, ug miingon sila kaniya: Kami aduna pa bay bahin kun panulondon sa balay sa among amahan? Hindi ba inaari niya kaming taga ibang bayan? sapagkat ipinagbili niya kami at kaniyang lubos nang kinain ang aming halaga. Dili ba kita giisip niya nga ingon sa mga dumuloong? kay kita gibaligya niya, ug labut pa nakaon ang tanan nga among bili. Sapagkat ang buong kayamanang inalis ng Dios sa aming ama, ay amin yaon at sa aming mga anak: ngayon nga, gawin mo ang lahat ng sinabi sa iyo ng Dios. Kay ang tanan nga bahandi nga gikuha sa Dios gikan sa among amahan, amo man, ug sa among mga anak; busa karon, buhata ang tanan nga giingon sa Dios kanimo. Nang magkagayo'y tumindig si Jacob, at pinasakay sa mga kamello ang kaniyang mga anak at ang kaniyang mga asawa; Unya mitindog si Jacob, ug gipahaluna niya ang iyang mga anak ug ang iyang mga asawa sa ibabaw sa mga camello; At dinala ang kaniyang lahat na hayop, at ang kaniyang buong pag-aaring tinipon, ang hayop na kaniyang napakinabang, na kaniyang tinipon, sa Padan-aram, upang pumaroon kay Isaac na kaniyang ama, sa lupain ng Canaan. Ug iyang gidala ang iyang tanan nga kahayupan, ug ang iyang tanan nga bahandi nga iyang natigum, ang kahayupan nga iyang nasikup nga iyang natigum sa Padan-aram, aron sa pagbalik ngadto kang Isaac nga iyang amahan sa yuta sa Canaan. Si Laban nga ay yumaon upang gupitan ang kaniyang mga tupa: at ninakaw ni Raquel ang mga larawang tinatangkilik ng kaniyang ama. Karon si Laban miadto sa paggunting sa balhibo sa iyang mga carnero; ug gikawat ni Raquel ang mga dios sa iyang amahan. At tumanan si Jacob na di nalalaman ni Laban na taga Siria, sa di niya pagbibigay alam na siya'y tumakas. Ug si Jacob mipahawa sa hilum gikan kang Laban nga Siriahanon, kay niana wala siya magpahibalo nga siya mokalagiw. Ganito tumakas si Jacob sangpu ng buong kaniya; at bumangon at tumawid sa ilog Eufrates, at siya'y tumungo sa bundok ng Gilead. Busa mikalagiw siya, uban ang tanan nga iya, ug mitindog siya ug mitabok sa Suba, ug mipadulong siya ngadto sa bukid sa Galaad. At binalitaan si Laban sa ikatlong araw, na tumakas si Jacob. Ug gisugilon kang Laban sa ikatolo ka adlaw nga si Jacob mikalagiw. At ipinagsama niya ang kaniyang mga kapatid, at hinabol niyang pitong araw; at kaniyang inabutan sa bundok ng Gilead. Unya gikuha niya ang iyang mga igsoon nga uban kaniya ug miapas sa ulahi niya sa panaw nga pito ka adlaw, ug iyang hing-abutan siya sa bukid sa Galaad. At naparoon ang Dios kay Laban na taga Siria, sa panaginip sa gabi, at sa kaniya'y sinabi, Ingatan mong huwag kang magsalita kay Jacob ng mabuti o masama man, Ug gianha sa Dios si Laban nga Siriahanon pinaagi sa damgo niadtong gabhiona, ug miingon kaniya: Magmatngon ka nga dili ka magsulti kang Jacob bisan maayo kun dautan. At inabutan ni Laban si Jacob, At naitirik na ni Jacob ang kaniyang tolda sa bundok; at si Laban sangpu ng kaniyang mga kapatid ay nagtirik din sa bundok ng Gilead. Busa hing-abutan ni Laban si Jacob. Karon gipatindog na ni Jacob ang iyang balongbalong sa bukid, ug gibutang ni Laban uban sa iyang mga igsoon ang iyang balongbalong didto sa bukid sa Galaad. At sinabi ni Laban kay Jacob, Anong ginawa mo na tumanan ka ng di ko nalalaman, at dinala mo ang aking mga anak na parang mangabihag sa tabak? Ug miingon si Laban kang Jacob: Unsay gibuhat nimo nga mikalagiw ka sa hilum, ug gidala mo ang akong mga anak nga babaye ingon sa mga binihag sa pag-awayan? Bakit ka tumakas ng lihim, at tumanan ka sa akin; at hindi mo ipinaalam sa akin, upang ikaw ay napagpaalam kong may sayahan at may awitan, may tambol at may alpa? Ngano nga mikalagiw ka sa tago gayud, ug gikawatan mo ako, ug wala mo ako pahibaloa aron nga ako magapagikan kanimo nga may kalipay, ug mga pag-awit, uban ang tambol ug alpa? At hindi mo man lamang ipinahintulot sa aking humalik sa aking mga anak na lalake at babae? Nga ako wala tugoti nimo sa pagpahalok sa akong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye? Ngayon nga'y gumawa ka ng kamangmangan. Karon gibuhat mo ang binuang gayud. Nasa kapangyarihan ng aking kamay ang gawan ko kayo ng masama: ngunit ang Dios ng inyong ama ay kinausap ako kagabi, na sinasabi, Ingatan mong huwag kang magsalita kay Jacob ng mabuti o masama man. Ania sa gahum sa akong kamot ang pag-among-among kaninyo; apan ang Dios sa inyong amahan nagsulti kanako kagabii, ug nag-ingon: Magmatngon ka nga dili magsulti kang Jacob bisan maayo kun dautan. At ngayon, bagaman iyong inibig yumaon, sapagkat pinagmimithian mong datnin ang bahay ng iyong ama ay bakit mo ninakaw ang aking mga dios? Ug karon bisan molakaw ka na, kay ikaw may tinguha sa pag-adto sa balay sa imong amahan, ngano nga gikawat mo ang akong mga dios? At sumagot si Jacob, at sinabi kay Laban, Sapagkat ako'y natakot: sapagkat sinabi kong baka mo alising sapilitan sa akin ang iyong mga anak. Ug si Jacob mitubag ug miingon kang Laban: Kay nahadlok ako, busa miingon ako: Tingali kaha nga imong kuhaon sa lugos kanako ang imong mga anak nga babaye. Kaya kung kanino mo masumpungan ang iyong mga dios, ay huwag mabuhay: sa harap ng ating mga kapatid ay iyong kilalanin kung anong mayroon akong iyo, at dalhin mo sa iyo. Sa kang kinsa hikaplagan mo ang imong mga dios, dili siya mabuhi: sa atubangan sa among mga igsoon, susiha kong may imo ug kuhaa. Sapagkat hindi nalalaman ni Jacob na si Raquel ang nagnakaw. Si Jacob wala mahibalo nga si Raquel maoy nagkawat niini. At pumasok si Laban sa tolda ni Jacob, at sa tolda ni Lea, at sa tolda ng dalawang alilang babae, datapuwat hindi niya nasumpungan; at lumabas sa tolda ni Lea, at pumasok sa tolda ni Raquel. Ug misulod si Laban sa balongbalong ni Jacob, ug sa balongbalong ni Lea, ug sa balongbalong sa duruha ka ulipon nga babaye, ug kini wala niya hipalgi, ug migula siya sa balongbalong ni Lea, ug miadto siya sa balongbalong ni Raquel. Nakuha nga ni Raquel ang mga larawan, at naisiksik sa mga daladalahan ng kamello at kaniyang inupuan. Karon gikuha ni Raquel ang dios-dios, ug kini gibutang niya sa usa ka silla sa usa ka camello, ug iyang gilingkoran ang ibabaw niini. At inapuhap ni Laban ang buong palibot ng tolda, ngunit hindi niya nasumpungan. Ug gihikap ni Laban ang tibook nga balongbalong, ug wala kini niya hikaplagi. At sinabi niya sa kaniyang ama, Huwag magalit ang aking panginoon na ako'y hindi makatindig sa harap mo; sapagkat ako'y mayroon ng kaugalian ng mga babae. Ug siya miingon sa iyang amahan: Dili ka unta masuko, ginoo ko, kay dili ako makahimo sa pagtindog sa atubangan mo, kay ako ania sa kinaiya sa mga babaye. At kaniyang hinanap, datapuwat hindi masumpungan ang mga larawan. Ug siya nangita, apan wala niya hikaplagi ang mga dios-dios. At naginit si Jacob at nakipagtalo kay Laban, at sumagot si Jacob, at sinabi kay Laban, Ano ang aking sinalangsang at ang aking kasalanan, upang ako'y habulin mong may pagiinit? Ug si Jacob nasuko, ug nakigtinubagay kang Laban; ug mitubag si Jacob, ug miingon kang Laban: Unsa ba ang akong kalapasan? Unsa ba ang akong sala, nga sa hilabihan nga kainit mianhi ka sa pag-apas kanako? Yamang inapuhap mo ang lahat ng aking kasangkapan, anong nasumpungan mong kasangkapan, ng iyong bahay? Busa kay gihikap mo ang tanan ko nga mga ginamiton, unsay hingkaplagan mo sa tanan nga mga bahandi sa imong balay? Ilagay mo rito sa harap ng aking mga kapatid at ng iyong mga kapatid, upang hatulan nila tayong dalawa. Ibutang mo kana dinhi sa atubangan sa akong mga igsoon ug sa mga imo, ug maghukom sila sa taliwala kanato nga duha. Ako'y natira sa iyo nitong dalawang pung taon: ang iyong mga babaing tupa, at ang iyong mga babaing kambing ay hindi nawalan ng kanilang mga anak, at ang mga tupang lalake ng iyong kawan ay hindi ko kinain. Niining kaluhaan ka tuig nga ako nagpuyo uban kanimo, ang imong mga carnero, ug ang imong mga kanding wala gayud mangatagas, wala usab ako makakaon ug carnero nga lake gikan sa imong mga panon. Ang nilapa ng mga ganid ay hindi ko dinala sa iyo; ako ang nagbata ng kawalan; sa aking kamay mo hiningi, maging nanakaw sa araw, o nanakaw sa gabi. Wala ko gayud ikaw hidad-i ug inagaw sa mga mananap nga ihalas; ako ang nagbayad sa mga nangawala niini: gikan sa akong kamot gikinahanglan mo kini, bisan gikawat sa adlaw kun gikawat sa gabii. Ganito nakaraan ako; sa araw ay pinupugnaw ako ng init, at ng lamig sa gabi; at ang pagaantok ay tumatakas sa aking mga mata. Sa ingon niana, sa adlaw napagod ako sa kainit, ug sa kagabhion ang katugnaw; ug ang akong katulogon nangawala sa akong mga mata. Nitong dalawang pung taon ay natira ako sa iyong bahay; pinaglingkuran kitang labing apat na taon dahil sa iyong dalawang anak, at anim na taon dahil sa iyong kawan: at binago mo ang aking kaupahan na makasangpu. Diha ako magpuyo sa imong balay sulod sa kaluhaan ka tuig; napulo ug upat ka tuig ako nag-alagad kanimo tungod sa imong duruha ka mga anak nga babaye, ug unom ka tuig tungod sa imong kahayupan; ug giilisan mo ang suhol ko sa nakapulo. Kung hindi sumaakin ang Dios ng aking ama, ang Dios ni Abraham, at ang Katakutan ni Isaac, ay walang pagsalang palalayasin mo ako ngayong walang dala. Nakita ng Dios ang aking kapighatian, ang kapaguran ng aking mga kamay, at sinaway ka niya kagabi. Kong ang Dios sa akong amahan, ang Dios ni Abraham, ug ang Kahadlok ni Isaac wala pa magauban kanako, sa pagkamatuod igapadala mo ako karon nga hubo. Nakakita ang Dios sa akong kasakit, ug ang kabudlay sa akong mga kamot, ug ikaw gibadlong niya kagabii. At sumagot si Laban at sinabi kay Jacob, Ang mga anak na babaing ito, ay aking mga anak at itong mga anak ay mga anak ko, at ang mga kawan ay mga kawan ko, at ang lahat ng iyong nakikita ay akin: at anong magagawa ko ngayon sa mga anak kong babae, o sa kanilang mga anak na ipinanganak nila? Ug mitubag si Laban, ug miingon kang Jacob: Kining mga babaye mao ang akong mga anak nga babaye, ug ang mga bata mao ang akong mga bata, ug ang mga carnero mao ang akong mga carnero, ug ang tanan nga imong ginatan-aw pulos man ako. Ug unsay arang ko nga buhaton karon niining akong mga anak nga babaye, kun sa ilang mga bata nga ilang gianak? At ngayo'y halika, gumawa tayo ng isang tipan, akot ikaw na maging patotoo sa akin at sa iyo. Busa, umari ka karon, ug magabuhat kita ug pakigsaad, ako ug ikaw; ug kini mao ang saksi sa taliwala kanako ug kanimo. At kumuha si Jacob ng isang bato, at itinindig na pinakaalaala. Unya si Jacob mikuha sa usa ka bato ug kini gipatindog niya ingon nga haligi nga handumanan. At sinabi ni Jacob sa kaniyang mga kapatid, Manguha kayo ng mga bato. Ug miingon si Jacob sa iyang mga kaigsoonan nga lalake: Magtapok kamo ug mga bato. At kumuha sila ng mga bato at kanilang ginawang isang bunton: at sila'y nagkainan doon sa malapit sa bunton. Ug nagtapok sila ug mga bato, ug kini ilang gipundok, ug nangaon sila didto haduol niadtong mohon. At pinanganlan ni Laban na Jegarsahadutha, datapuwat pinanganlan ni Jacob na Galaad. Ug gihinganlan kini ni Laban ug Jegar-Sahadutha: apan gihinganlan ni Jacob ug Galaad. At sinabi ni Laban, Ang buntong ito ay saksi sa akin at sa iyo ngayon. Ug si Laban miingon: Kining pundok mao ang saksi karon sa taliwala kanako ug kanimo. Kayat ang pangalan niya'y tinawag na Galaad. Tungod niana gihinganlan ang ngalan niini ug Galaad. At Mizpa sapagkat kaniyang sinabi, Bantayan ng Panginoon ako at ikaw, pag nagkakahiwalay tayo. Ug Mizpa, kay matud niya: Magabantay si Jehova sa taliwala kanako ug kanimo, kong kita managbulag ang usa ug usa. Kung pahirapan mo ang aking mga anak, o kung magasawa ka sa iba bukod sa aking mga anak, ay wala tayong ibang kasama; tingnan mo, ang Dios ay saksi sa akin at sa iyo. Kong sakiton mo ang akong mga anak nga babaye, ug kong mangasawa ka ug mga asawa labut pa sa akong mga anak nga babaye, walay tawo nga ania sa taliwala kanato; tan-awa, ang Dios mao ang saksi sa taliwala kanako ug kanimo. At sinabi ni Laban kay Jacob, Narito, ang buntong ito at ang batong pinakaalaalang ito, na aking inilagay sa gitna natin. Miingon pa gayud si Laban kang Jacob: Ania karon, kining mohon, ug ania karon kining haligi nga handumanan nga akong gipatindog sa taliwala kanako ug kanimo. Maging saksi ang buntong ito, at saksi ang batong ito, na hindi ko lalagpasan ang buntong ito sa dako mo, at hindi mo lalagpasan ang buntong ito at ang batong pinakaalaalang ito sa pagpapahamak sa amin. Kini nga mohon mao ang saksi ug kining haligi sa handumanan mao ang saksi, nga ako dili molabang nganha kanimo niini nga mohon, nga ikaw dili molabang niining pundok, ug niining haligi nga handumanan aron sa pag-among-among. Ang Dios ni Abraham at ang Dios ni Nachor, ang Dios ng ama nila ay siyang humatol sa atin. Ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Nachor ang Dios sa ilang amahan magahukom sa taliwala kanato. At si Jacob ay sumumpa ng ayon sa Katakutan ng kaniyang amang si Isaac. Ug si Jacob nanumpa tungod sa Kahadlok ni Isaac nga iyang amahan. At naghandog si Jacob ng hain sa bundok, at tinawag ang kaniyang mga kapatid upang magsikain ng tinapay: at sila'y nagsikain ng tinapay, at sila'y nagparaan ng buong gabi sa bundok. Unya si Jacob naghimo ug halad didto sa bukid, ug gitawag niya ang iyang mga kaigsoonan sa pagkaon ug tinapay; ug nangaon sila ug tinapay, ug nangatulog sila niadtong gabhiona sa bukid. At bumangong maaga sa kinaumagahan si Laban, at hinagkan ang kaniyang mga anak na lalake at babae, at pinagbabasbasan: at yumaon at umuwi si Laban. Ug si Laban mibangon pagsayo sa buntag, ug gihalokan niya ang iyang mga anak nga lalake, ang iyang mga anak nga babaye, ug sila gipanalanginan; ug si Laban migikan ug mipauli sa iyang dapit. At ipinagpatuloy ni Jacob ang kaniyang paglakad, at sinalubong siya ng mga anghel ng Dios. Ug si Jacob mipadayon sa iyang paglakat ug gisugat siya sa mga manolonda sa Dios. At sinabi ni Jacob nang makita niya sila, Ito'y hukbo ng Dios: at tinawag niya ang pangalan ng dakong yaon na Mahanaim. Ug si Jacob miingon, sa pagkakita kanila: Kini mao ang panon sa Dios ug gihinganlan niya kadtong dapita Mahanaim. At si Jacob ay nagpasugo sa unahan niya kay Esau, na kaniyang kapatid sa lupain ng Seir, na parang ng Edom. Ug si Jacob nagsugo ug mga sulogoon sa unahan niya ngadto kang Esau nga iyang igsoon didto sa yuta sa Seir, sa kapatagan sa Edom. At inutusan niya sila, na sinasabi, Ganito ninyo sabihin sa aking panginoong kay Esau, Ganito ang sabi ng iyong lingkod na si Jacob, Dumoon ako kay Laban at ako'y natira roon hanggang ngayon. Ug siya nagsugo kanila nga nag-ingon: Mao kini ang igaingon ninyo sa akong ginoo nga si Esau: Mao kini ang giingon sa imong alagad nga si Jacob: Kang Laban nagpuyo ako, ug nadugay ako didto hangtud karon. At mayroon akong mga baka, at mga asno, at mga kawan, at mga aliping lalake at babae: at ako'y nagpasugo upang magbigay alam sa aking panginoon, upang makasumpong ng biyaya sa iyong paningin. Ug ako adunay mga vaca, ug mga asno, ug mga panon sa mga carnero, ug mga binatonan nga lalake ug mga sulogoong babaye, ug nagsugo ako sa pag-ingon sa akong ginoo aron ako mahimut-an sa iyang mga mata. At ang mga sugo ay nagsipagbalik kay Jacob, na nagsipagsabi, Dumating kami sa iyong kapatid na kay Esau, at siya rin naman ay sumasalubong sa iyo, at apat na raang tao ang kasama niya. Ug ang mga sinugo nanagpamalik kang Jacob nga nagaingon: Nakadangat kami sa imong igsoon nga si Esau, ug ingon usab siya moanhi sa pagsugat kanimo, ug uban kaniya ang upat ka gatus ka tawo. Nang magkagayo'y natakot na mainam si Jacob at nahapis at kaniyang binahagi ang bayang kasama niya, at ang mga kawan, at ang mga bakahan, at ang mga kamelyo ng dalawang pulutong. Unya si Jacob nahadlok sa hilabihan gayud ug nagsubo siya; ug gibahinbahin niya ang mga tawo nga diha uban kaniya, ug ang mga panon sa mga carnero ug ang mga vaca, ug ang mga camello, sa duruha ka pundok. At kaniyang sinabi, Kung dumating si Esau sa isang pulutong, at kaniyang saktan, ang pulutong ngang natitira ay tatanan. Ug miingon: Kong umanhi si Esau ug patyon ang usa ka pundok; ang nahabiling pundok makakalagiw. At sinabi ni Jacob, Oh Dios ng aking amang si Abraham, at Dios ng aking amang si Isaac, Oh Panginoon, na nagsabi sa akin, Magbalik ka sa iyong lupain at sa iyong kamaganakan, at gagawan kita ng magaling. Unya miingon si Jacob: O Dios sa akong amahan nga si Abraham ug Dios sa akong amahan nga si Isaac, O Jehova nga miingon kanako: Bumalik ka sa imong yuta ug sa imong kaubanan, ug ikaw buhatan ko ug maayo. Hindi ako marapat sa kababababaan ng lahat ng kaawaan, at ng buong katotohanan na iyong ipinakita sa iyong lingkod: sapagkat dala ko ang aking tungkod, na dinaanan ko ang Jordang ito; at ngayo'y naging dalawang pulutong ako. Ako dili takus sa labing diyutay sa tanan nga mga mahigugmaong kalolot ug sa tanan nga kamatuoran nga imong gipakita sa imong ulipon; kay uban sa akong sungkod milabang ako niining Jordan, ug karon nahimo ako nga duruha na ka pundok. Iligtas mo ako, ipinamamanhik ko sa iyo, sa kamay ng aking kapatid, sa kamay ni Esau; sapagkat ako'y natatakot sa kaniya, baka siya'y dumating at ako'y saktan niya, ang ina pati ng mga anak. Luwasa ako, ginaampo ko kanimo, gikan sa kamot sa akong igsoon, sa kamot ni Esau; kay nahadlok ako kaniya, tingali kaha moanhi siya, ug samaran niya ako, ang inahan uban ang mga anak. At ikaw ang nagsabi, Tunay na ikaw ay gagawan ko ng magaling, at gagawin ko ang iyong binhi na parang buhangin sa dagat, na hindi mabibilang dahil sa karamihan. Ug ikaw gayud usab ang nag-ingon: Sa pagkamatuod gayud ikaw buhatan ko ug maayo, ug pagahimoon ko nga ang imong kaliwatan sama sa balas sa dagat, nga dili arang maisip tungod sa gidaghanon. At siya'y nagparaan doon ng gabing yaon; at kumuha ng mayroon siya na ipagkakaloob kay Esau na kaniyang kapatid. Ug napabilin siya didto niadtong gabhiona ug gikuha niya gikan sa mga butang nga diha sa iyang luyo ang usa ka gasa alang kang Esau nga iyang igsoon. Dalawang daang kambing na babae, at dalawang pung lalaking kambing; dalawang daang tupang babae, at dalawang pung tupang lalake, Duha ka gatus ka book nga kanding nga baye ug kaluhaan ka book nga kanding nga lake, duha ka gatus ka book nga carnero nga baye ug kaluhaan ka book nga carnero nga lake. Tatlong pung kamelyong inahin na pati ng kanilang mga anak; apat na pung baka at sangpung toro, dalawang pung asna at sangpung anak ng mga yaon. Katloan ka gatasan nga camello uban ang ilang mga nati, kap-atan ka book nga vaca nga baye ug napulo ka book nga vaca nga lake, kaluhaan ka book nga asno nga baye ug napulo ka book nga nati. At ipinagbibigay sa kamay ng kaniyang mga bataan, bawat kawan ay bukod; at sinabi sa kaniyang mga bataan, Lumagpas kayo sa unahan ko, at iiwanan ninyo ng isang pagitan ang bawat kawan. Ug kini gitugyan niya sa mga kamot sa iyang mga binatonan, tagsa ka panon sa pinig, ug miingon sa iyang mga binatonan: Umuna kamo kanako, ug nga usa ka panon ipahilayo ninyo sa usa ka panon. At iniutos sa una, na sinasabi, Pagka ikaw ay nasumpungan ni Esau na aking kapatid, at ikaw ay tinanong na sinasabi, Kanino ka? Ug nagsugo siya sa nahauna, nga nagaingon: Kong hisugatan ka ni Esau nga akong igsoon ug iyang pangutan-on ikaw sa pag-ingon: Kang kinsa ikaw? At saan ka paroroon? Ug asa ikaw paingon? At kanino itong nangasa unahan mo. Ug kang kinsa kanang mga nagauna kanimo? Kung magkagayo'y sasabihin mo, Sa iyong lingkod na kay Jacob; isang kaloob nga, na padala sa aking panginoong kay Esau: at, narito, siya'y nasa hulihan din naman namin. Unya umingon ka kaniya: Iya sa imong alagad nga si Jacob; kini mao ang usa ka gasa nga gipadala alang sa akong ginoo nga si Esau; ug nga ania na usab siya karon nagasunod sa ulahi namo. At iniutos din sa ikalawa, at sa ikatlo, at sa lahat ng sumusunod sa mga kawan, na sinasabi, Sa ganitong paraan sasalitain ninyo kay Esau, pagkasumpong ninyo sa kaniya. Ug nagsugo usab siya sa ikaduha, ug mao usab sa ikatolo ug ingon usab sa tanan nga mga nagasunod sa ulahi sa mga panon, nga nagaingon: Niini nga paagiha igasulti ninyo kang Esau kong kamo hisugatan niya. At sasabihin ninyo, Saka, narito, ang iyong lingkod na si Jacob, ay nasa hulihan namin, sapagkat kaniyang sinabi, Paglulubagin ko ang kaniyang galit sa pamamagitan ng kaloob na sumasaunahan ko, at pagkatapos ay makikita ko ang kaniyang mukha; marahil ay tatanggapin niya ako. Ug igaingon ninyo: Labut pa, ania karon, ang imong alagad nga si Jacob nagapaingon nganhi sa ulahi namo. Kay siya miingon: Pagahupayon ko ang iyang kaligutgut tungod sa gasa nga nagauna kanako; ug sa human niini, tan-awon ko ang iyang nawong; ug tingali pagadawaton kaha niya ako ug maayo. Gayon isinaunahan niya ang mga kaloob; at siya'y natira ng gabing yaon sa pulutong. Mao nga ang gasa miuna kaniya, apan siya napabilin niatong gabhiona uban sa panon. At siya'y bumangon ng gabing yaon, at isinama niya ang kaniyang dalawang asawa, at ang kaniyang dalawang alilang babae, at ang kaniyang labing isang anak at tumawid sa tawiran ng Jaboc. Ug mitindog siya niadtong gabhiona, ug gikuha niya ang iyang duruha ka asawa, ug ang iyang duruha ka mga sulogoon nga babaye, ug ang iyang napulo ug usa ka mga anak, ug mitabok sa labanganan sa Jaboc. At sila'y kaniyang isinama at itinawid sa batis, at kaniyang itinawid ang kaniyang tinatangkilik. Busa sila gikuha niya, ug iyang gipatabok sila sa suba, ug gipatabok usab niya ang tanan nga iya. At naiwang magisa si Jacob: at nakipagbuno ang isang lalake sa kaniya, hanggang sa magbukang liwayway. Ug nahabilin si Jacob nga nag-inusara, ug may nakigbugno kaniya nga usa ka tawo hangtud sa pagbanagbanag sa adlaw. At nang makita nitong siya'y hindi manaig sa kaniya ay hinipo ang kasukasuan ng hita niya; at ang kasukasuan ni Jacob ay sinaktan samantalang nakikipagbuno sa kaniya. Ug sa pagkakita niini nga siya dili makabuntog kaniya, gipislit niya ang piyakpiyak sa iyang balat-ang, ug nalisa ang balat-ang ni Jacob, sa diha nga siya nagabugno pa kaniya. At sinabi, Bitawan mo ako, sapagkat nagbubukang liwayway na. Ug siya miingon: Buhii ako kay mahayaghayag na. At kaniyang sinabi, Hindi kita bibitawan hanggang hindi mo ako mabasbasan. Apan mitubag kaniya si Jacob: Dili ko ikaw buhian hangtud nga ako panalanginan mo. At sinabi niya sa kaniya, Ano ang pangalan mo? Ug siya nangutana kaniya: Kinsay imong ngalan? At kaniyang sinabi, Jacob. Ug mitubag siya: Si Jacob. At sinabi niya, Hindi na tatawaging Jacob ang iyong pangalan, kundi Israel; sapagkat ikaw ay nakipagpunyagi sa Dios at sa mga tao, at ikaw ay nanaig. Ug siya miingon: Dili ka na pagahinganlan nga si Jacob, kondili si Israel; kay nakigbugno ka sa Dios, ug sa tawo, ug nakabuntog ka. At siya'y tinanong ni Jacob, at sinabi, Ipinamamanhik ko sa iyong sabihin mo sa akin ang iyong pangalan. Ug nangutana kaniya si Jacob ug miingon: Ginaampo ko kanimo, nga ipahayag mo kanako ang imong ngalan. At kaniyang sinabi, Bakit nagtatanong ka ng aking pangalan? Apan siya mitubag: Kay nganong nangutana ka sa akong ngalan? At siya'y binasbasan doon. Ug siya gipanalanginan niya didto. Naligtas ang aking buhay. Naluwas ang akong kinabuhi. At sinikatan siya ng araw ng siya'y nagdadaan sa Penuel; at siya'y napipilay sa hita niya. Ug gisidlakan siya sa adlaw sa iyang pag-agi sa Peniel, ug nagtangkihod siya tungod sa iyang paa. Kayat hindi kumakain ang mga anak ni Israel ng litid ng balakang na nasa kasukasuan ng hita, hanggang ngayon: sapagkat hinipo ng taong yaon ang kasukasuan ng hita ni Jacob, sa litid ng pigi. Tungod niini dili magakaon ang mga anak sa Israel, hangtud karong adlawa, sa kusog nga mibinhod, nga anaa sa piyakpiyak sa balat-ang: kay naigo si Jacob niini nga bahin sa balat-ang niya sa kusog sa kilid. At itiningin ni Jacob ang kaniyang mga mata at tumingin, at, narito, si Esau ay dumarating, at kasama niya'y apat na raang tao. At kaniyang binahagi ang mga bata kay Lea at kay Raquel, at sa dalawang alilang babae. Ug si Jacob miyahat sa iyang mga mata, ug ania karon, nagapadulong kaniya si Esau, ug ang upat ka gatus ka mga tawo uban kaniya. Ug gibahinbahin niya ang mga bata kang Lea ug kang Raquel ug ang duruha ka sulogoon nga babaye. At inilagay niya ang mga alila na kasama ng kanilang mga anak na pinakapanguna, at si Lea na kasama ng kaniyang mga anak na pinakapangalawa, at si Raquel at si Jose na pinakahuli. Ug gibutang niya ang mga sulogoon nga babaye ug ang ilang mga bata sa unahan; ug gipasunod si Lea ug ang iyang mga bata, ug si Raquel ug si Jose mao ang didto sa ulahi. At siya naman ay lumagpas sa unahan nila, at yumukod sa lupa na makapito, hanggang sa nalapit sa kaniyang kapatid. Ug siya miagi sa atubangan nila, ug miduko siya sa yuta sa nakapito, hangtud nga miabut siya sa iyang igsoon. At tumakbo si Esau na sinalubong siya, at niyakap siya at niyapos siya sa leeg, at hinagkan siya: at nagiyakan. Ug si Esau midalagan sa pagsugat kaniya, ug migakus kaniya ug mipauraray siya sa iyang liog, ug iyang gihalokan siya; ug minghilak sila. At itiningin ni Esau ang mga mata niya, at nakita ang mga babae at ang mga bata, at sinabi, Sino sino itong mga kasama mo? Ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug nakita niya ang mga babaye ug ang mga bata, ug miingon siya: Kinsa ba kini sila nga kuyog mo? At kaniyang sinabi, Ang mga anak na ipinagkaloob ng Dios sa iyong lingkod. Ug siya mitubag: Ang mga bata nga tungod sa gracia gihatag sa Dios sa imong ulipon. Nang magkagayo'y nagsilapit ang mga alilang babae, sila at ang kanilang mga anak, at nagsiyukod. Unya, mingduol ang mga sulogoon nga babaye ug ang ilang mga bata, ug mingduko sila. At lumapit din si Lea at ang kaniyang mga anak, at nagsiyukod: at pagkatapos ay nagsilapit si Jose at si Raquel, at nagsiyukod. Ug mingduol usab si Lea uban sa iyang mga bata ug mingduko sila; ug sa ulahi mingduol si Jose ug si Raquel, ug ingon usab mingduko sila. At kaniyang sinabi, Anong palagay mo sa buong karamihang ito na nasumpungan ko? Ug siya miingon: Unsa bay ipasabut mo tungod niining tibook nga pundok nga hingsugatan ko? At kaniyang sinabi, Nang makasundo ng biyaya sa paningin ng aking panginoon. Ug siya mitubag: Aron mahamut-an ako sa mga mata sa akong ginoo. At sinabi ni Esau, Mayroon akong kasiya; kapatid ko, ariin mo ang iyo. Ug miingon si Esau: Aduna akoy igo, igsoon ko: Pasagdi lamang nga kining ania kanimo, maimo. At sinabi sa kaniya ni Jacob, Hindi, ipinamamanhik ko sa iyo, na kung ngayo'y nakasundo ako ng biyaya sa iyong paningin, ay tanggapin mo nga ang aking kaloob sa aking kamay: yamang nakita ko ang iyong mukha, na gaya ng nakakakita ng mukha ng Dios, at ikaw ay nalugod sa akin. Ug miingon si Jacob: Dili, gipakilooy ko kanimo, kong ako nakakaplag karon ug kahimut-an sa imong mga mata, nan dawata ang akong gasa nga gikan sa akong mga kamot, kay sa nakita ko ang imong nawong, daw nakita ko ang nawong sa Dios, ug ikaw nahimuot kanako. Tanggapin mo, ipinamamanhik ko sa iyo, ang kaloob na dala sa iyo; sapagkat ipinagkaloob sa akin ng Dios, at mayroon ako ng lahat. Dawata, gipakilooy ko kanimo, ang akong gasa nga gidala kanimo, kay ang Dios nalooy kanako, ug kay ako adunay igo. At ipinilit sa kaniya, at kaniyang tinanggap. Ug siya gipugos gayud niya, ug gidawat na lamang niya kini. At kaniyang sinabi, Yumaon tayo at tayo'y lumakad, at ako'y mangunguna sa iyo. Ug siya miingon: Manlakaw kita, ug ako magalakaw sa unahan mo. At sinabi niya sa kaniya, Nalalaman ng aking panginoon na ang mga bata ay mahihina pa at ang mga kawan at ang mga baka ay nagpapasuso: at kung ipagmadali sa isa lamang araw ay mamamatay ang lahat ng kawan. Ug siya miingon kaniya: Ang akong ginoo nahibalo nga ang mga bata mga linghud, ug nga aduna akoy mga carnero ug mga vaca nga bag-ong nanag-anak; ug kong magpalabi sila pagpanglakaw sa usa ka adlaw, mangamatay ang tanan nga mga panon sa carnero. Magpauna ang aking panginoon sa kaniyang lingkod: at ako'y mamamatnubay na dahandahan, ayon sa hakbang ng mga hayop na nasa aking unahan, at ng hakbang ng mga bata, hanggang sa makarating ako sa aking panginoon sa Seir. Umuna ka karon, ginoo ko, sa unahan sa imong ulipon, ug ako magalakaw sa hinayhinay, sumala sa paglakaw sa kahayupan nga nagalakaw sa unahan ko, ug sa lakang sa mga bata hangtud nga makadangat ako sa akong ginoo didto sa Seir. At sinabi ni Esau, Pahintulutan mong iwan ko sa iyo ang ilan sa mga taong kasama ko. At kaniyang sinabi, Ano pang dahil nito? Ug si Esau miingon: Pagabiyaan ko karon ang uban sa akong tawo nga mikuyog kanako. Ug siya miingon: Unsa ba ang kinahanglan niini? Makasundo nawa ako ng biyaya sa paningin ng aking Panginoon. Makakaplag unta ug kahimut-an sa mga mata sa akong Ginoo. Gayon nagbalik si Esau ng araw ding yaon sa kaniyang lakad sa Seir. Mao nga si Esau mipauli niadtong adlawa padulong sa Seir. At si Jacob ay naglakbay sa Succoth, at nagtayo ng isang bahay para sa kaniya, at iginawa niya ng mga balag ang kaniyang hayop: kayat tinawag ang pangalan ng dakong yaon na Succoth. Ug si Jacob migikan padulong sa Succoth, ug nagtukod siya didto sa iyang balay, ug nagbuhat siya ug mga payag alang sa iyang kahayupan. Busa gihinganlan niya ang ngalan niadtong dapita nga Succoth. At dumating si Jacob na payapa sa bayan ng Sichem, na nasa lupain ng Canaan, nang siya'y manggaling sa Padan-aram; at siya'y humantong sa tapat ng bayan. Ug midangat si Jacob sa kalinaw ngadto sa lungsod sa Sichem, nga nahamutang sa Canaan, sa gikan siya sa yuta sa Padan-aram, ug mipahaluna siya sa atubangan sa lungsod. At binili ang pitak ng lupa na pinagtayuan ng kaniyang tolda, sa kamay ng mga anak ni Hamor, na ama ni Sichem, ng isang daang putol na salapi. Ug mipalit siya ug usa ka bahin sa kapatagan didto diin gibuklad niya ang iyang balongbalong, sa kamot sa mga anak ni Hamor, nga amahan ni Sichem, sa usa ka gatus ka book nga salapi. At siya'y nagtindig doon ng isang dambana, at tinawag niyang El-Elohe-Israel. Ug gipatindog niya didto ang usa ka halaran, ug kini gihinganlan niya: Ang Dios, ang Dios ni Israel. At lumabas si Dina na anak ni Lea, na ipinanganak nito kay Jacob, upang tingnan ang mga anak na babae ng lupaing yaon. Ug migula si Dina nga anak ni Lea, nga gianak niya kang Jacob, aron sa pagtan-aw sa mga anak nga babaye niadtong yutaa. At siya'y nakita ni Sichem, anak ni Hamor, na Heveo, na prinsipe sa lupain; at siya'y kinuha at sumiping sa kaniya, at siya'y pinangayupapa. Ug hingkit-an siya ni Sichem, anak nga lalake ni Hamor, nga Hebehanon, nga principe niadtong yutaa, ug siya gikuha niya, ug mitipon siya sa paghigda kaniya ug siya gipakaulawan niya. At inilakip niya ang kaniyang kaluluwa kay Dina, na anak ni Jacob at kaniyang sininta ang dalaga, at nakiusap ng kalugodlugod sa dalaga. Apan ang iyang kalag nahimuot kaayo kang Dina anak nga babaye ni Jacob, ug nahigugma siya sa dalaga, ug nagsulti siya sa kinasingkasing sa batan-on nga babaye. At si Sichem ay nagsalita sa kaniyang amang kay Hamor, na sinabi, Ipakamit mo sa akin ang dalagang ito na maging asawa ko. Ug si Sichem misulti kang Hamor nga iyang amahan, ug nag-ingon: Ikuha ako niining dalagaha aron mahimo nga akong asawa. Nabalitaan nga ni Jacob na dinahas ang kaniyang anak na si Dina; at ang kaniyang mga anak ay nasa kasamahan ng mga hayop niya sa parang: at tumahimik si Jacob hanggang sa sila'y dumating. Karon nakadungog si Jacob nga si Dina anak niya nga babaye gihugawan ni Sichem; ug ang iyang mga anak nga lalake didto sa iyang kahayupan sa kapatagan; ug si Jacob nagpakahilum lamang hangtud nga sila nangabut. At nilabas ni Hamor na ama ni Sichem si Jacob upang makiusap sa kaniya. Ug si Hamor, nga amahan ni Sichem miadto kang Jacob aron sa pagpakigsulti kaniya. At ang mga anak ni Jacob ay nagsiuwi mula sa parang nang kanilang mabalitaan: at nangagdamdam ang mga lalake, at nagningas ang kanilang galit, sapagkat gumawa ng kaululan sa Israel, na sinipingan ang anak ni Jacob; bagay na di nararapat gawin. Ug ang mga anak ni Jacob miabut gikan sa kapatagan sa pagkahibalo nila niini; ug nangasuko ang mga lalake, ug naligutgut sila kay nagbuhat siya ug mangil-ad sa Israel, tungod sa pagpakigtipon niya sa paghigda sa anak nga babaye ni Jacob, buhat nga dili angay nga iyang buhaton. At nakiusap si Hamor sa kanila, na sinasabi, Ang kaluluwa ni Sichem na aking anak ay sumasa iyong anak; ipinamamanhik ko sa inyo na ipagkaloob ninyo sa kaniya na maging asawa niya. Ug si Hamor misulti kanila, ug miingon: Ang kalag sa akong anak nga si Sichem nahigugma kaayo sa imong anak nga babaye; gipakilooy ko kaninyo nga ihatag ninyo siya aron mahimo nga iyang asawa. At magsipagasawa kayo sa amin; ibigay ninyo sa amin ang inyong mga anak na babae, at ibibigay namin sa inyo ang aming mga anak na babae. Ug pagbuhat kamo ug kaminyoon kanamo; ihatag ninyo kanamo ang inyong mga anak nga babaye, ug magkuha kamo sa among mga anak nga babaye. At tatahan kayong kasama namin; at ang lupain ay sasa harap ninyo; tumahan kayo at mangalakal kayo riyan at magkaroon kayo ng mga pag-aari riyan. Ug kamo magapuyo uban kanamo; ug ang yuta anaa sa inyong atubangan; pumuyo ug magpatigayon kamo dinhi, ug dawaton ninyo ang pagkatag-iya niini. At sinabi ni Sichem sa ama ni Dina, at sa mga kapatid niya, Makasundo nawa ako ng biyaya sa inyong mga mata at ang sabihin ninyo sa akin ay aking ibibigay. Si Sichem usab miingon sa iyang amahan ug sa iyang mga igsoon nga lalake: Makakaplag unta ako ug kalomo sa inyong mga mata ug igahatag ko ang igaingon ninyo kanako. Hingin ninyo sa akin ang walang bilang na bigay-kaya at kaloob, at aking ibibigay ayon sa sabihin ninyo sa akin; ipagkaloob lamang ninyo sa akin ang dalaga na maging asawa ko. Dugangi ninyo pagpangayo ug daghang bugay ug mga gasa, ug ako magahatag sumala sa inyong igabungat kanako; apan ihatag ninyo kanako ang dalaga nga akong pangasaw-onon. At nagsisagot na may pagdaraya ang mga anak ni Jacob kay Sichem at kay Hamor na kaniyang ama, at sila'y nagsalitaan, sapagkat kaniyang dinahas si Dina na kanilang kapatid. Ug mingtubag ang mga anak nga lalake ni Jacob kang Sichem ug kang Hamor nga iyang amahan, uban ang limbong kanila; ug nanagsulti sila kay gihugawan si Dina nga ilang igsoon nga babaye. At sinabi niya sa kanila, Hindi namin magagawa ito, na ibigay ang aming kapatid sa isang hindi tuli; sapagkat isang kasiraan ng puri namin. Ug sila miingon kanila: Dili kami makabuhat niini nga butanga sa paghatag sa among igsoon nga babaye sa lalake nga wala circuncidahi; kay alang kanamo kini maka-uulaw. Sa ganitong paraan lamang papayag kami sa inyo: kung kayo'y magiging gaya namin, na mangatuli ang lahat ng lalake sa inyo; Tungod lamang niini nga condicion magatugot kami kaninyo, kong kamo manig-ingon kanamo nga pagacircuncidahan sa taliwala kaninyo ang tanang lalake. Ay ibibigay nga namin sa inyo ang aming mga anak na babae, at makikisama kami sa inyong mga anak na babae, at tatahan kami sa inyo, at tayo'y magiging isa lamang bayan. Unya among igahatag kaninyo ang among mga anak nga babaye, ug kami mokuha sa inyong mga anak nga babaye alang kanamo; ug mopuyo kami uban kaninyo, ug mahimo kita nga usa lamang ka katawohan. Datapuwat kung ayaw ninyo kaming pakinggan, na kayo'y mangatuli; ay dadalhin nga namin ang aming anak na babae at kami ay yayaon. Apan kong kamo dili magpatalinghug kanamo aron nga circuncidahan kamo, nan kuhaon namo ang among anak nga babaye, ug manlakaw kami. At ang kanilang mga salita ay kinalugdan ni Hamor at ni Sichem, na anak ni Hamor. Ug ang ilang mga pulong nakapahimuot kang Hamor ug kang Sichem nga anak nga lalake ni Hamor; At hindi iniliban ng binata ang paggawa niyaon, sapagkat nalugod siya sa anak na babae ni Jacob: at siya ang pinarangalang higit sa buong sangbahayan ng kaniyang ama. Ug ang batan-ong lalake wala maglangan sa pagbuhat niadto, kay ang anak nga babaye ni Jacob nakapahamuot kaniya: ug siya mao ang labing tinamud sa tibook nga panimalay sa iyang amahan. At si Hamor at si Sichem na kaniyang anak ay napasa pintuang-bayan ng kanilang bayan, at sila'y nakiusap sa mga tao sa kanilang bayan. Ug si Hamor ug si Sichem nga iyang anak nga lalake miadto sa ganghaan sa lungsod, ug nakigsulti sila sa mga tawo sa ilang lungsod. Ang mga taong ito ay tahimik sa atin; kayat magsitahan sila sa lupain at magsipangalakal sila riyan; sapagkat narito, ang lupain, ay may malabis na kaluwangan sa kanila; tayo'y makisama sa kanilang mga anak na babae, at ating ibigay sa kanila ang ating mga anak. Kining mga tawohana mga makigdaiton kanato; busa papuy-a sila sa kayutaan, ug magpatigayon sila dinhi; kay, ania karon, ang yuta hilabihan ka halapad alang kanila; pangasaw-on nato ang ilang mga anak nga babaye, ug ipaasawa kanila ang atong mga anak nga babaye. Sa ganito lamang paraan papayagan tayo ng mga taong iyan, sa pagtahan sa atin, na maging isa lamang bayan, kung patuli ang lahat ng lalake sa atin, na gaya naman nila na mga tuli. Apan niining usa lamang ka condicion nga itugot niining mga tawohana nga sila magpuyo uban kanato, aron mahimo kita nga usa ka katawohan kong kita magpacircuncidar sa tanan nga mga lalake, maingon kanila nga mga cinircuncidahan. Di ba magiging atin ang kanilang mga baka at ang kanilang mga pag-aari at ang lahat nilang hayop? Dili ba ang ilang kahayupan ug ang ilang bahandi, ug ang tanan nila nga mananap mamaato? Atin lamang silang payagan, at tatahan sa atin. Makig-uyon lamang kita kanila, ug magapuyo sila uban kanato. At pinakinggan si Hamor at si Sichem na kaniyang anak, ng lahat na lumalabas sa pintuan ng kaniyang bayan; at ang lahat ng lalake ay nagtuli, ang lahat ng lumalabas sa pintuan ng kaniyang bayan. Ug mingtuman kang Hamor ug kang Sichem nga iyang anak ang tanan nga managpanggula sa ganghaan sa lungsod; ug nagpacircuncidar sila sa tanan nga lalake ang tanan nga nanagpanggula sa ganghaan sa iyang lungsod. At nangyari, nang ikatlong araw, nang sila'y nangasasaktan, na ang dalawa sa mga anak ni Jacob, si Simeon at si Levi, na mga kapatid ni Dina, na kumuha ang bawat isa ng kaniyang tabak, at sila'y lihim na pumasok sa bayan, at kanilang pinatay ang lahat ng mga lalake. Ug nahitabo sa ikatolo ka adlaw, sa mibati na sila ug daku kaayo nga kasakit, ang duruha ka mga anak nga lalake ni Jacob, si Simeon ug si Levi, nga mga igsoon nga lalake ni Dina, mikuha ang tagsatagsa sa iyang pinuti, ug nangadto sila sa lungsod nga walay kahadlok gayud, ug gipamatay nila ang tanang mga lalake. At kanilang pinatay si Hamor at si Sichem na kaniyang anak, sa talim ng tabak, at kanilang kinuha si Dina sa bahay ni Sichem, at sila'y nagsialis. Ug si Hamor ug si Sichem nga iyang anak nga lalake gipatay nila sa sulab sa pinuti: ug gikuha nila si Dina sa balay ni Sichem ug nanagpanggula sila. Nagsiparoon ang mga anak ni Jacob sa mga patay, at kanilang sinamsaman ang bayan, sapagkat kanilang dinahas ang kapatid nila. Ang mga anak nga lalake ni Jacob nangadto sa mga nangamatay ug nanagpanulis sila sa lungsod tungod kay gihugawan nila ang ilang igsoon nga babaye. Kinuha nila ang kanilang mga kawan at ang kanilang mga bakahan, at ang kanilang mga asno, at ang nasa bayan, at ang nasa parang; Gikuha nila ang ilang mga panon sa carnero, ug mga vaca, ug ang ilang mga asno, ug ang didto sa lungsod ug ang didto sa kaumahan. At ang kanilang buong yaman, at ang lahat ng kanilang mga anak, at mga asawa, ay dinala nilang bihag at samsam, sa makatuwid baga'y lahat na nasa bahay. Ug ang ilang tanan nga bahandi, ug ang tanan nila nga mga bata, ug ang ilang mga asawa, gidala nila nga bihag ug gikawat nila bisan pa ang tanan nga diha sa balay. At sinabi ni Jacob kay Simeon at kay Levi, Ako'y inyong binagabag, na pinapaging mapagtanim ninyo ako sa mga tumatahan sa lupain, sa mga Cananeo, at sa mga Pherezeo; at akong may kaunting tao, ay magpipisan sila laban sa akin, at ako'y sasaktan nila; at lilipulin ako at ang aking sangbahayan. Unya miingon si Jacob kang Simeon ug kang Levi: Nagpagubut kamo kanako sa pagbuhat kanako nga dinumtan sa mga pumoluyo niining yutaa, ang Canaanhon ug ang Peresehanon; ug duna lamang ako ing diriyut nga mga tawo kong managtingub sila batok kanako, ug pagalaglagon ako ug ang akong panimalay. At kanilang sinabi, Aariin ba niya ang aming kapatid na parang isang patutot? Ug sila mingtubag: Iloon ba diay niya ang among igsoon nga babaye daw ingon sa usa ka bigaon? At sinabi ng Dios kay Jacob, Tumindig ka, umahon ka sa Bethel, at tumahan ka roon; at gumawa ka roon ng isang dambana sa Dios na napakita sa iyo nang ikaw ay tumatakas mula sa harap ng iyong kapatid na si Esau. Ug miingon ang Dios kang Jacob: Tumindog ka ug tumungas sa Bethel, ug magpuyo ka didto, ug magbuhat ka ug usa ka halaran alang sa Dios nga mitungha kanimo sa pagkalagiw mo gikan sa imong igsoon nga si Esau. Nang magkagayo'y sinabi ni Jacob sa kaniyang sangbahayan, at sa lahat niyang kasama. Ihiwalay ninyo ang mga dios ng iba na nangasa inyo, at magpakalinis kayo, at magbago kayo ng inyong mga suot: Unya si Jacob miingon sa iyang panimalay, ug sa tanan nga mga diha uban kaniya: Isalikway ninyo ang laing mga dios nga anaa sa taliwala kaninyo, ug maghinlo kamo, ug ilisan ninyo ang inyong mga bisti. At tayo'y magsitindig at magsisampa tayo sa Bethel; at gagawa ako roon ng dambana sa Dios na sumagot sa akin sa araw ng aking kahapisan, at sumaakin sa daan na aking nilakaran. Ug manindog kita ug manungas kita sa Bethel; ug magabuhat ako didto ug halaran alang sa Dios nga nagtubag kanako sa adlaw sa akong kagul-anan, ug nag-uban siya kanako sa dalan nga akong gilaktan. At kanilang ibinigay kay Jacob ang lahat ng ibang pinaka dios na nasa kamay nila, at ang mga hikaw na nasa kanilang mga tainga; at itinago ni Jacob sa ilalim ng punong encina na malapit sa Sichem. Ug gihatag nila kang Jacob ang tanan nga mga dios nga lain nga diha sa ilang kamot, ug ang mga ariyos nga diha sa ilang dalunggan, ug gitagoan kini ni Jacob sa ilalum sa usa ka kahoy nga encina nga diha sa haduol sa Sichem. At sila'y naglakbay; at ang isang malaking sindak mula sa Dios ay sumabayan na nasa mga palibot nila, at hindi nila hinabol ang mga anak ni Jacob. Ug mingpanaw sila, ug ang kahadlok sa Dios didto sa ibabaw sa mga kalungsoran nga naglibut kanila, ug wala magpadayon sa pag-apas sa mga anak ni Jacob. Sa gayo'y naparoon si Jacob sa Luz, na nasa lupain ng Canaan (na siyang Bethel), siya at ang buong bayang kasama niya. Ug midangat si Jacob sa Luz nga diha sa yuta sa Canaan (kini mao ang Bethel) siya ug ang tibook nga katawohan nga mingkuyog kaniya. At siya'y nagtayo roon ng isang dambana at tinawag niya ang dakong yaon na El-beth-el; sapagkat ang Dios ay napakita sa kaniya roon, nang siya'y tumatakas sa harap ng kaniyang kapatid. Ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran, ug iyang gihinganlan ang dapit El-Bethel, kay didto mitungha kaniya ang Dios sa pagkalagiw niya gikan sa atubangan sa iyang igsoon nga lalake. At namatay si Debora na yaya ni Rebeca, at nalibing sa paanan ng Bethel, sa ilalim ng encina, na ang pangalan ay tinawag na Allon-bacuth. Ug namatay si Debora, nga iwa ni Rebeca, ug gilubong siya sa ubos sa Bethel sa ilalum sa usa ka kahoy nga encina; ug gihinganlan nila ang iyang ngalan Allon-Bacuth (Kahoy sa paghilak). At ang Dios ay napakita uli kay Jacob, nang siya'y manggaling sa Padan-aram, at siya'y pinagpala. Ug ang Dios mitungha pag-usab kang Jacob sa pagbalik niya gikan sa Padan-aram, ug siya gipanalanginan niya. At sinabi sa kaniya ng Dios, Ang pangalan mo'y Jacob; ang pangalan mo'y hindi na tatawagin pang Jacob kundi Israel ang itatawag sa iyo. Ug miingon ang Dios kaniya: Ang imong ngalan si Jacob; dili na pagahinganlan ang imong ngalan nga si Jacob, kondili si Israel na mao ang imong ngalan. At tinawag ang kaniyang pangalan na Israel. Ug siya gihinganlan sa ngalan nga Israel. At sinabi sa kaniya ng Dios, Ako ang Dios na Makapangyarihan sa lahat; ikaw ay lumago at dumami ka; isang bansa at isang kapisanan ng mga bansa ang magmumula sa iyo, at mga hari ay lalabas sa iyong balakang. Ug miingon ang Dios kaniya: Ako mao ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan; magmabungaon ka ug magdaghan ka: usa ka nasud ug pundok sa mga nasud magagikan kanimo, ug ang mga hari magagikan sa imong mga hawak. At ang lupaing ibinigay ko kay Abraham at kay Isaac, ay ibibigay ko sa iyo, at sa iyong lahi pagkamatay mo ay ibibigay ko ang lupain. Ug ang yuta nga gihatag ko kang Abraham ug kang Isaac, igahatag ko kini kanimo, ug sa imong kaliwatan sa ulahi nimo igahatag ko ang yuta. At ang Dios ay napailanglang mula sa tabi niya sa dakong pinakipagusapan sa kaniya. Ug mipahawa ang Dios gikan kaniya sa dapit diin siya nakigsulti kaniya. At si Jacob ay nagtayo ng isang batong pinakaalaala sa dakong pinakipagusapan sa kaniya ng Dios, haliging bato: at binuhusan niya ng isang inuming handog at binuhusan niya ng langis. Ugssi Jacob nag-ugbok ug usa ka haligi nga handumanan sa dapit diin didto siya nakigsulti kaniya, usa ka haligi nga bato; ug iyang gibuboan ug lana ang ibabaw niini. At tinawag ni Jacob na Bethel ang dakong pinakipagusapan sa kaniya ng Dios. Ug kadtong dapita gihinganlan ni Jacob sa ngalan nga Bethel, diin nakigsulti ang Dios kaniya. At sila'y naglakbay mula sa Bethel; at may kalayuan pa upang dumating sa Ephrata: at nagdamdam si Raquel, at siya'y naghihirap sa panganganak. Ug mingpanaw sila gikan sa Bethel, ug may gilay-on pa hangtud sa pag-abut sa Ephrata; ug si Raquel giul-ulan ug may kakuli sa iyang pag-anak. At nangyari, nang siya'y naghihirap sa panganganak, na sinabi sa kaniya ng hilot, Huwag kang matakot, sapagkat magkakaroon ka ng isa pang anak na lalake. Ug nahitabo nga sa may kakuli siya sa iyang pag-anak, miingon kaniya ang mananabang: Dili ka mahadlok, kay makabaton pa ikaw ug usa ka anak nga lalake. At nangyari, nang nalalagot ang kaniyang hininga (sapagkat namatay siya), ay kaniyang pinanganlang Benoni: datapuwat pinanganlan ng kaniyang ama na Benjamin. Ug nahitabo nga sa mihalin ang iyang kalag (kay namatay siya), nga gihinganlan niya ang iyang ngalan Benoni (anak sa akong kagul-anan); apan ang iyang amahan naghingalan kaniya Benjamin (anak sa akong kamot nga too). At namatay si Raquel at inilibing sa daang patungo sa Ephrata (na siyang Bethlehem). Ug namatay si Raquel, ug gilubong siya sa dalan sa Ephrata, nga mao ang Betlehem. At nagtayo si Jacob ng isang batong pinakaalaala sa ibabaw ng kaniyang libingan: na siyang batong pinakaalaala ng libingan ni Raquel hanggang ngayon. Ug gibutangan ni Jacob ug usa ka timaan sa ibabaw sa iyang lubnganan. Kini mao ang haliging handumanan sa lubnganan ni Raquel hangtud karon. At naglakbay si Israel at iniladlad ang kaniyang tolda sa dako pa roon ng moog ng Eder. Ug mipanaw si Israel, ug gibuklad niya ang iyang balongbalong sa unahan sa torre sa Eder. At nangyari, samantalang tumatahan si Israel sa lupaing yaon, na si Ruben ay yumaon at sumiping kay Bilha, na babae ng kaniyang ama; at ito'y nabalitaan ni Israel. Ug nahitabo nga samtang nagapuyo si Israel niadtong yutaa, nga si Ruben miadto ug mitipon paghigda kang Bilha nga puyo-puyo sa iyang amahan; ug hidunggan kini ni Israel. Labing dalawa nga ang anak na lalake ni Jacob. Karon ang mga anak nga lalake ni Israel napulo ug duha. Ang mga anak ni Lea, ay: si Ruben, na panganay ni Jacob, at si Simeon, at si Levi, at si Juda at si Issachar, at si Zabulon. Ang mga anak nga lalake ni Lea: si Ruben nga panganay ni Jacob ug si Simeon, ug si Levi, ug si Juda, ug si Issachar, ug si Zabulon. Ang mga anak ni Raquel, ay: si Jose at si Benjamin: Ang mga anak nga lalake ni Raquel, si Jose ug si Benjamin. At ang mga anak ni Bilha, na alila ni Raquel, ay: si Dan at si Nephtali: Ug ang mga anak nga lalake ni Bilha, nga binatonan ni Raquel, si Dan ug si Nepthali. At ang mga anak ni Zilpa na alilang babae ni Lea, ay: si Gad at si Aser: ito ang mga anak ni Jacob na ipinanganak sa kaniya sa Padan-aram. Ug ang mga anak nga lalake ni Zilpa, nga binatonan ni Lea, si Gad, ug si Aser. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Jacob nga nangatawo kaniya sa Padan-aram. At naparoon si Jacob kay Isaac na kaniyang ama, sa Mamre, sa Kiriat-arba (na siyang Hebron), na doon tumahan si Abraham at si Isaac. Ug miadto si Jacob kang Isaac nga iyang amahan sa Mamre, sa lungsod sa Kiriat-Arba, nga mao ang Hebron, nga didto nanagpuyo si Abraham ug si Isaac. At ang mga naging araw ni Isaac ay isang daan at walong pung taon. Ug ang mga adlaw ni Isaac usa ka gatus ug kawaloan ka tuig. At nalagot ang hininga ni Isaac at namatay, at siya'y nalakip sa kaniyang bayan, matanda at puspos ng mga araw: at inilibing siya ng kaniyang mga anak na si Esau at si Jacob. Ug mihalin ang espiritu ni Isaac, ug namatay siya, ug gitipon siya didto sa iyang katawohan, tigulang ug hupong sa mga adlaw, ug siya gilubong nila ni Esau ug ni Jacob. Ito nga ang mga lahi ni Esau (na siyang Edom). Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Esau, nga mao si Edom. Si Esau ay nagasawa sa mga anak ng Canaan; kay Ada na anak ni Elon na Hethoh, at kay Aholibama, anak ni Ana na anak ni Zibeon na Heveo. Si Esau nagpili ug iyang mga asawa sa mga anak nga babaye nga Canaanhon; kang Ada anak nga babaye ni Elon nga Hetehanon, ug kang Aholibama, anak nga babaye ni Ana, anak nga babaye ni Sibeon, ang Hebehanon. At kay Basemath na anak ni Ismael, na kapatid ni Nabaiot. Ug kang Basemath, anak nga babaye ni Ismael, igsoon nga babaye ni Navaioth. At ipinanganak si Eliphaz ni Ada kay Esau; at ipinanganak ni Basemath si Reuel; Ug si Ada nag-anak kang Esau ug kang Eliphaz; ug si Basemath nag-anak kang Reuel. At ipinanganak ni Aholibama si Jeus, at si Jaalam at si Cora; ito ang mga anak ni Esau, na ipinanganak sa kaniya sa lupain ng Canaan. Ug si Aholibama nanganak kang Jeus, ug kang Jaalam, ug kang Cora. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Esau, nga nangatawo kaniya sa yuta sa Canaan. At dinala ni Esau ang kaniyang mga asawa, at ang kaniyang mga anak na lalake at babae, at ang lahat ng tao sa kaniyang bahay, at ang kaniyang hayop, at ang lahat ng kaniyang kawan, at ang lahat niyang tinatangkilik na kaniyang tinipon sa lupain ng Canaan; at napasa ibang lupaing bukod kay Jacob na kaniyang kapatid. Ug gidala ni Esau ang iyang mga asawa, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang iyang mga anak nga babaye, ug ang tanan nga mga tawo sa iyang balay, ug ang iyang kahayupan, ug ang tanan niya nga mga mananap, ug ang tanan niya nga bahandi, nga iyang natigum didto sa yuta sa Canaan, ug milakaw siya sa laing yuta halayo kang Jacob nga iyang igsoon. Sapagkat ang kanilang pag-aari ay totoong napakalaki para sa kanila na tumahang magkasama at ang lupain na kanilang pinaglakbayan ay hindi makaya sila, sapagkat napakarami ang kanilang hayop. Kay ang ilang bahandi daku da kong mag-usa sila sa pagpuyo, ug ang yuta nga ilang gilangyawan wala makapaigo kanila tungod sa ilang kahayupan. At tumahan si Esau sa bundok ng Seir: si Esau ay siyang Edom. Apan si Esau nagpuyo sa bukid sa Seir; si Esau mao si Edom. At ito ang mga lahi ni Esau, na ama ng mga Edomita sa bundok ng Seir: Kini sila mao ang mga kaliwatan ni Esau, nga amahan sa mga Edomanhon sa bukid sa Seir. Ito ang mga pangalan ng mga anak ni Esau: si Eliphas, na anak ni Ada na asawa ni Esau, si Reuel na anak ni Basemath, na asawa ni Esau. Kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Esau: ni Eliphaz, anak nga lalake ni Ada, nga asawa ni Esau, Reuel, anak nga lalake ni Basemath, nga asawa ni Esau. At ang mga anak ni Eliphaz, ay si Teman, si Omar, si Zepho, si Gatham at si Cenaz. Ug ang mga anak nga lalake ni Eliphaz mao si Teman, si Omar, si Zepho, si Gatam, ug si Cenaz. At si Timna ay babae ni Eliphaz na anak ni Esau; at ipinanganak niya kay Eliphaz si Amalec; ito ang mga anak ni Ada na asawa ni Esau. Ug si Timna mao ang puyopuyo ni Eliphaz, nga anak ni Esau, nga giangkan niya siya kang Amalech. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Ada nga asawa ni Esau. At ito ang mga anak ni Reuel; si Nahat, si Zera, si Samma at si Mizza: ito ang mga anak ni Basemath na asawa ni Esau. Ug ang mga anak nga lalake ni Reuel mao si Nahath, si Zerach, si Samma, ug si Mizza: kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Basemath nga asawa ni Esau. At ito ang mga anak ni Aholibama, na anak ni Ana, na anak ni Zibeon, na asawa ni Esau: at ipinanganak niya kay Esau: si Jeus at si Jaalam at si Cora. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Aholibama, nga asawa ni Esau, anak nga babaye ni Ana, nga mao ang anak nga babaye ni Zibeon: nag-anak siya kang Esau, kang Jeus, kang Jalaam ug kang Cora. Ito ang mga pangulo sa mga anak ni Esau: ang mga anak ni Eliphaz, na panganay ni Esau; ang pangulong Teman, ang pangulong Omar, ang pangulong Zepho, ang pangulong Cenaz. Kini sila mao ang mga pangulo sa mga anak nga lalake ni Esau, mga anak nga lalake ni Eliphaz, nga panganay ni Esau, ang pangulo nga si Teman, ang pangulo nga si Omar, ang pangulo nga si Zepho, ang pangulo nga si Cenaz. Ang pangulong Cora, ang pangulong Gatam, ang pangulong Amalec: ito ang mga pangulong nagmula kay Eliphaz sa lupain ng Edom; ito ang mga anak ni Ada. Ang pangulo nga si Cora, ang pangulo nga si Gatam, ug ang pangulo nga si Amalech: kini sila mao ang mga pangulo ni Eliphaz sa yuta sa Edom: kini mao ang mga anak nga lalake ni Ada. At ito ang mga anak ni Reuel na anak ni Esau; ang pangulong Nahath, ang pangulong Zera, ang pangulong Samma ang pangulong Mizza: ito ang mga pangulong nagmula kay Reuel sa lupain ng Edom; ito ang mga anak ni Basemath, na asawa ni Esau. Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Reuel, anak nga lalake ni Esau: ang pangulo nga si Nahath, ang pangulo nga si Zera, ang pangulo nga si Samma, ug ang pangulo nga si Mizza: kini sila mao ang mga pangulo sa kaliwatan ni Reuel sa yuta sa Edom; kini mao ang mga anak nga lalake gikan kang Basemath, nga asawa ni Esau. At ito ang mga anak ni Aholibama na asawa ni Esau; ang pangulong Jeus, ang pangulong Jaalam, ang pangulong Cora: ito ang mga pangulong nagmula kay Aholibama na anak ni Ana, na asawa ni Esau. Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Aholibama, nga asawa ni Esau: ang pangulo nga si Jeus, ang pangulo nga si Jaalam, ug ang pangulo nga si Cora: kini sila mao ang mga anak nga lalake nga gikan kang Aholibama, nga asawa ni Esau, anak nga babaye ni Ana. Ito ang mga anak ni Esau, at ito ang kanilang mga pangulo: na siyang Edom. Busa kini mao ang mga anak nga lalake ni Esau, ug ang iyang mga pangulo: siya mao si Edom. Ito ang mga anak ni Seir na Horeo, na nagsisitahan sa lupain; si Lotan at si Sobal, at si Zibeon, at si Ana. Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake sa Seir ang Horehanon, nga mga pumoluyo niadtong yutaa: si Lotan, si Sobal, si Zibeon, si Ana. At si Dison, at si Ezer, at si Disan: ito ang mga pangulong nagmula sa mga Horeo, na mga angkan ni Seir sa lupain ng Edom. Si Dison, si Ezer, ug si Disan: kini sila mao ang mga pangulo sa mga Horehanon, mga anak nga lalake ni Seir, sa yuta ni Edon. At ang mga anak ni Lotan, ay si Hori at si Heman; at ang kapatid na babae ni Lotan ay si Timna. Ang mga anak ni Lotan mao si Hori, ug si Heman; ug si Timna mao ang igsoon nga babaye ni Lotan. At ito ang mga anak ni Sobal; si Alvan, at si Manahath, at si Ebal, si Zepho, at si Onam. Ang mga anak ni Sobal mao si Alvan, si Manahath, si Ebal, si Sepho, ug si Onan. At ito ang mga anak ni Zibeon; si Aja at si Ana: ito rin ang si Ana na nakasumpong ng maiinit na bukal sa ilang, nang pinapanginginain ang mga asno ni Zibeon na kaniyang ama. Ug ang mga anak ni Zibeon mao si Aja, ug si Ana. Kini si Ana mao ang nakakaplag sa mga mainit nga tubod sa kamingawan, sa nagpasibsib siya sa mga asno ni Zibeon nga iyang amahan. At ito ang mga anak ni Ana; si Dison at si Aholibama, na anak na babae ni Ana. Ang mga anak ni Ana mao si Dison, ug si Aholibama anak nga babaye ni Ana. At ito ang mga anak ni Dizon: si Hemdan, at si Eshban, at si Ithram, at si Cheran. Ug kini sila mao ang mga anak ni Dison: si Hemdan, si Esban, si Itram, ug si Ceram. Ito ang mga anak ni Ezer: si Bilhan, at si Zaavan at si Acan. Ug kini sila mao ang mga anak ni Eser: si Bilhan, si Saban, ug si Akan. Ito ang mga anak ni Disan: si Huz at si Aran. Ug kini sila mao ang mga anak ni Disan: si Hus ug si Aran. Ito ang mga pangulong nagmula sa mga Horeo; ang pangulong Lotan, ang pangulong Sobal, ang pangulong Zibeon, ang pangulong Ana. Ug kini sila mao ang mga pangulo sa mga Horehanon, si pangulo Lotan, si pangulo Sobal, si pangulo Zibeon, si pangulo Ana. Ang pangulong Dison, ang pangulong Ezer, ang pangulong Disan: ito ang mga pangulong nagmula sa mga Horeo ayon sa kanilang mga pangulo, sa lupain ng Seir. Si pangulo Dison, si pangulo Eser, si pangulo Disan; kini sila mao ang mga pangulo sa mga Horehanon: tungod sa ilang mga pangulo sa yuta sa Seir. At ito ang mga hari na nagsipaghari sa lupain ng Edom bago maghari ang sinomang hari sa angkan ni Israel. Ug kini mao ang mga hari nga nanaghari sa yuta sa Edom, sa wala pa maghari ang usa ka hari sa ibabaw sa mga anak sa Israel. At si Bela na anak ni Beor ay naghari sa Edom; at ang pangalan ng kaniyang bayan ay Dinaba. Si Bela nga anak ni Beor, nga naghari sa Edom: ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Dinaba. At namatay si Bela, at naghari na kahalili niya si Jobab na anak ni Zera, na taga Bozra. Ug namatay si Bela, ug naghari sa iyang dapit si Jobab, anak nga lalake ni Sera, sa Bosra. At namatay si Jobab at naghari na kahalili niya si Husam, na taga lupain ng mga Temaneo. Ug namatay si Jobab, ug naghari sa iyang dapit si Husam, sa yuta ni Teman. At namatay si Husam, at naghari na kahalili niya si Adad, na anak ni Badad, na siya ring sumakit kay Midian sa parang ni Moab: at ang pangalan ng kaniyang bayan ay Avita. Ug namatay si Husam, ug naghari nga ilis niya si Adad, anak nga lalake ni Badad, ang nagsamad kang Midian sa kapatagan sa Moab: ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Abit. At namatay si Adad at naghari na kahalili niya si Samla na taga Masreca. Ug namatay si Adad, ug sa iyang dapit, naghari si Samla, nga Masrecahanon. At namatay si Samla at naghari na kahalili niya si Saul, na taga Rehoboth na tabi ng Ilog. Ug namatay si Samla, ug naghari sa iyang dapit si Saul, Rehobothanon dapit sa suba. At namatay si Saul, at naghari na kahalili niya si Baalanan na anak ni Achbor. Ug namatay si Saul, ug sa iyang dapit naghari si Baalanan, anak nga lalake ni Achbor. At namatay si Baalanan na anak ni Achbor, at naghari na kahalili niya si Adar; at ang pangalan ng kaniyang bayan ay Pau; at ang pangalan ng kaniyang asawa ay Meetabel na anak ni Matred, na anak na babae ni Mezaab. Ug namatay si Baalanan, anak nga lalake ni Achbor, ug naghari si Adar, sa iyang dapit; ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Pau; ug ang ngalan sa iyang asawa si Meetabel, anak nga babaye ni Matred, anak nga babaye ni Mesaab. At ito ang mga pangalan ng mga pangulong nagmula kay Esau, ayon sa kanikaniyang angkan, ayon sa kanikaniyang dako, alinsunod sa kanikaniyang pangalan; ang pangulong Timma, ang pangulong Alva, ang pangulong Jetheth. Ug, kini mao ang mga ngalan sa mga pangulo ni Esau sa laray sa ilang kaliwatan, tungod sa ilang mga dapit, ug sa ilang mga ngalan; ang pangulo nga si Timna, ang pangulo nga si Alva, ang pangulo nga si Jetheth. Ang pangulong Aholibama, ang pangulong Ela, ang pangulong Pinon. Ang pangulo nga si Aholibama, ang pangulo nga si Ela, ang pangulo nga si Pinon. Ang pangulong Cenaz, ang pangulong Teman, ang pangulong Mibzar. Ang pangulo nga si Cenas, ang pangulo nga si Teman, ang pangulo nga si Mibzar. Ang pangulong Magdiel, ang pangulong Hiram. Ang pangulo nga si Magdiel, ug ang pangulo nga si Hiram. Ito ang mga pangulo ni Edom, ayon sa kanikaniyang tahanan sa lupain na kanilang pag-aari. Kini sila mao ang mga pangulo sa Edom sumala sa molupyo sa yuta sa ilang pagpanag-iya. Ito'y si Esau na ama ng mga Edomita. Ang Edom mao gayud si Esau, nga amahan sa mga Idumehanon. At tumahan si Jacob sa lupaing pinangibahang lupain ng kaniyang ama, sa lupain ng Canaan. Ug nagpuyo si Jacob sa yuta nga gipuy-an sa iyang amahan, sa yuta sa Canaan. Ito ang lahi ni Jacob. Si Jose, na may labing pitong taon, ay nagpapastol ng kawan na kasama ng kaniyang mga kapatid; at siya'y batang kasamahan ng mga anak ni Bilha at ng mga anak ni Zilpa, na mga asawa ng kaniyang ama; at ibinalita ni Jose sa kanilang ama ang kasamaan nila. Kini mao ang mga kaliwatan ni Jacob; si Jose sa may panuigon nga napulo ug pito ka tuig, nagpasibsib siya ug mga carnero uban sa iyang mga igsoon nga lalake, ug batan-on siya uban sa mga anak nga lalake ni Bilha ug sa mga anak nga lalake ni Zilpha, nga mga asawa sa iyang amahan; ug si Jose nagdala sa dautan nga taho ngadto sa iyang amahan mahitungod kanila. Minamahal nga ni Israel si Jose ng higit kay sa lahat niyang anak, sapagkat siya ang anak ng kaniyang katandaan: at siya'y iginawa ng isang tunika na may sarisaring kulay. Ug si Jose gihigugma ni Israel nga labaw sa tanan niya nga mga anak, kay siya gianak sa iyang pagkatigulang: ug iyang gibuhatan siya ug usa ka sinina nga sa nagakalainlaing bulok. At nakita ng kaniyang mga kapatid na siya'y minamahal ng kanilang ama ng higit kay sa lahat niyang kapatid; at siya'y kinapootan, at hindi nila mapagsalitaan siya ng payapa. Ug nakita sa iyang mga igsoon nga ang ilang amahan nahigugma kaniya labaw kay sa tanan niya nga mga igsoon; ug sila nagdumot kaniya, ug wala makahimo sa pagsulti kaniya sa makigdaiton gayud. At nanaginip si Jose ng isang panaginip, at isinaysay sa kaniyang mga kapatid: at lalo pa nilang kinapootan siya. Ug si Jose nagdamgo ug usa ka damgo ug gisugilon niya kini sa iyang mga igsoon; ug milabi ang ilang pagdumot kaniya. At sinabi niya sa kanila, pakinggan ninyo, ipinamamanhik ko sa inyo, itong panaginip na aking napanaginip. Ug siya miingon kanila, patalinghugi ninyo karon kining damgo nga akong gidamgo. Sapagkat, narito, tayo'y nagtatali ng mga bigkis ng trigo sa bukid, at, narito, na tumindig ang aking bigkis, at tumuwid din naman at, narito, ang inyong mga bigkis ay napasa palibot at yumukod sa aking bigkis. Kay, ania karon, nagabugkos kita ug mga binangan sa kapatagan, ug tan-awa, ang akong binugkos mitindog ug mituy-od, ug ang inyong mga binugkos ming-alirong, ug mingyukbo kini sa akong binugkos. At sa kaniya'y sinabi ng kaniyang mga kapatid, Maghahari ka ba sa amin? o papapanginoon ka sa amin? Ug mingtubag kaniya ang iyang mga igsoon: Magahari ba diay ikaw kanamo? Kun magaginoo ba diay ikaw kanamo? At lalo pa siyang kinapootan nila dahil sa kaniyang mga panaginip at sa kaniyang mga salita. Ug milabi pa gayud ang ilang pagdumot kaniya tungod sa iyang mga damgo, ug sa iyang mga pulong. At siya'y nanaginip pa ng ibang panaginip, at isinaysay sa kaniyang mga kapatid, at sinabi, Narito, ako'y nanaginip pa ng isang panaginip; at narito, na ang araw, at ang buwan at ang labing isang bituin ay yumukod sa akin. Ug nagdamgo pa gayud siya ug lain na usab nga damgo, ug gisugilon niya kini sa iyang mga igsoon: Ania karon, nagdamgo ako ug lain na usab nga damgo: ug, ania karon, ang adlaw ug ang bulan, ug ang napulo ug usa ka bitoon nanglubod kanako. At kaniyang isinaysay sa kaniyang ama at sa kaniyang mga kapatid; at sinaway siya ng kaniyang ama, at sa kaniya'y sinabi, Anong panaginip itong iyong napanaginip? Ug kini gisugilon niya sa iyang amahan ug sa iyang mga igsoon; ug ang iyang amahan nagbadlong kaniya, ug miingon kaniya: Unsa ba nga damgoha kini nga imong gidamgo? Tunay bang ako at ang iyong ina at ang iyong mga kapatid ay yuyukod sa lupa sa harap mo? Manganhi ba diay kami, ako ug ang imong inahan, ug ang imong mga igsoon sa pagluhod kanimo sa yuta? At ang kaniyang mga kapatid ay nainggit sa kaniya: datapuwat iningatan ng kaniyang ama ang salita sa pagiisip. Ug ang iyang mga igsoon nasina kaniya; apan kini nga pulonga gitagoan sa hunahuna sa iyang amahan. At yumaon ang kaniyang mga kapatid upang magpastol ng kawan ng kanilang ama, sa Sichem. Ug ang iyang mga igsoon nanagpangadto sa pagpasibsib sa kahayupan sa ilang amahan sa Sichem. At sinabi ni Israel kay Jose, Di ba nagpapastol ng kawan sa Sichem ang iyong mga kapatid? Ug miingon si Israel kang Jose. Wala ba magpasibsib ang imong mga igsoon sa mga carnero didto sa Sichem? Halika, at uutusan kita sa kanila. Umari ka, ug sugoon ko ikaw ngadto kanila. At sinabi niya sa kaniya, Narito ako. Ug siya mitubag kaniya: Ania ako. At kaniyang sinabi sa kaniya, Yumaon ka, tingnan mo kung mabuti ang lagay ng iyong mga kapatid, at kung mabuti ang lagay ng kawan; at balitaan mo ako. Ug siya miingon kaniya. Umadto ka karon, tan-awon mo kong maayo ba ang imong mga igsoon, ug kong maayo ba ang kahayupan; ug balitaan mo ako. Gayon sinugo siya mula sa libis ng Hebron, at siya'y naparoon sa Sichem. Niini gipaadto siya gikan sa walog sa Hebron, ug napaingon siya ngadto sa Sichem. At nasumpungan siya ng isang tao, at, narito, na siya'y naggagala sa parang; at siya'y tinanong ng taong yaon, na sinasabi. Ug hingkaplagan siya sa usa ka tawo; ug ania karon, nga nagasalaag siya didto sa kapatagan; ang tawo nangutana kaniya nga nagaingon. Anong hinahanap mo? Unsay ginapangita mo? At kaniyang sinabi, Hinahanap ko ang aking mga kapatid; ipinamamanhik ko sa iyo na sabihin mo sa akin kung saan sila nagpapastol. Ug mitubag siya: Nangita ako sa akong mga igsoon. Ginapangaliyupo ko kanimo, nga suginlan mo ako kong diin nila pasibsiba ang panon. At sinabi ng tao, Nagsialis na sila: sapagkat narinig kong kanilang sinabi, Tayo na sa Dotan. At sinundan ni Jose ang kaniyang mga kapatid, at nasumpungan niya sila sa Dotan. Ug miingon ang tawo: Mingpahawa sila dinhi ug hingdunggan ko sila nga nanag-ingon: Mangadto kita sa Dotham. Ug si Jose misubay sa iyang mga igsoon, ug sila hingkaplagan niya sa Dotham. At kanilang natanawan siya sa malayo, at bago nakalapit sa kanila ay nagbanta sila laban sa kaniya na siya'y patayin. Apan siya hingkit-an nila didto sa halayo, ug sa wala pa siya moabut kanila, nanagsabut sila batok kaniya, sa pagpatay kaniya. At nagsangusapan, Narito, dumarating itong mapanaginipin. Ug nanag-ingon ang usa ug usa kanila: Ania karon, nagapadulong nganhi kining hinamgo. Halikayo ngayon, siya'y ating patayin, at siya'y ating itapon sa isa sa mga balon, at ating sasabihin, Sinakmal siya ng isang masamang hayop: at ating makikita kung anong mangyayari sa kaniyang mga panaginip. Busa, moadto kita ug patyon nato siya ug ihulog nato siya sa usa nianang mga gahong; ug ingnon ta lamang unya: May usa ka mananap nga mapintas mitukob kaniya; ug tan-awon ta, kong unsa ang madangat sa iyang mga damgo. At narinig ni Ruben, at iniligtas siya sa kanilang kamay; at sinabi, Huwag nating kitlin ang kaniyang buhay. Ug nakadungog niini si Ruben, ug siya giluwas niya sa ilang mga kamot, nga nagaingon: Dili nato siya pagpatyon. At sinabi ni Ruben sa kanila, Huwag kayong magbubo ng dugo; itapon ninyo sa balong ito na nasa ilang, datapuwat huwag ninyong pagbuhatan ng kamay; upang iligtas sa kanilang kamay ng mapabalik sa kaniyang ama. Ug miingon kanila si Ruben: Dili kamo magpatulo ug dugo; ihulog siya niining gahong nga anaa sa kamingawan, apan ayaw ninyo pagbakyawa ang kamot batok kaniya. Kini ginaingon niya sa pagluwas kaniya gikan sa ilang mga kamot, aron siya ikabalik sa iyang amahan. At nangyari, nang dumating si Jose sa kaniyang mga kapatid, na hinubdan siya ng kaniyang tunika, ng tunikang may sarisaring kulay na kaniyang suot. Ug nahitabo nga sa pag-abut ni Jose sa iyang mga igsoon, nga gihuboan siya nila sa iyang sinina, sa sinina nga nagkalainlain bulok, nga iyang ginasul-ob. At kanilang sinunggaban, at kanilang itinapon sa balon: at ang balon ay tuyo, walang tubig. Ug siya gidakup ug siya gihulog nila sa gahong; apan ang gahong walay sulod, kay kini walay tubig. At nagsiupo upang kumain ng tinapay, at kanilang itiningin ang kanilang mga mata at tumingin sila, at, narito, ang isang pulutong na mga Ismaelita na nagsisipanggaling sa Gilead sangpu ng kanilang mga kamelyo at may dalang mga pabango, at mga balsamo, at mga mirra, na kanilang dadalhin sa Egipto. Ug nanglingkod sila sa pagkaon sa tinapay, ug giyahat ang ilang mga mata ug nanagtan-aw sila, ug ania karon ang usa ka panon sa mga Ismaelihanon nga nagapadulong kanila gikan sa Galaad uban ang ilang mga camello, nga nagatangkil sa pahumot, haplas ug mirra, nga ginadala nila ngadto sa Egipto. At sinabi ni Juda sa kaniyang mga kapatid. Anong ating mapapakinabang kung ating patayin ang ating kapatid, at ilihim ang kaniyang dugo? Ug si Juda miingon sa iyang mga igsoon: Unsay kapuslanan kong mapatay nato ang atong igsoon ug matago nato ang iyang dugo? Halikayo, at atin siyang ipagbili sa mga Ismaelita, at huwag natin siyang pagbuhatan ng kamay; sapagkat siya'y ating kapatid, atin din laman. Umari kamo, ug ibaligya nato siya niining mga Ismaelihanon, ug dili nato pagbakyawon ang atong mga kamot batok kaniya; kay atong igsoon siya, ato usab nga unod. At dininig siya ng kaniyang mga kapatid. Ug nagpatalinghug kaniya ang iyang mga igsoon. At nagsisipagdaan ang mga mangangalakal na mga Midianita; at kanilang isinampa si Jose sa balon, at ipinagbili nila si Jose sa mga Ismaelita ng dalawang pung putol na pilak. Ug may minglabay nga mga magpapatigayon nga Mediahanon; ug gikuha ug gipasaka nila si Jose, gikan sa gahong; ug ilang gibaligya si Jose sa mga Ismaelihanon, sa kaluhaan ka book nga salapi. At dinala si Jose sa Egipto. Ug ilang gidala si Jose ngadto sa Egipto. At nagbalik si Ruben sa balon; at, narito, na si Jose ay wala sa balon; at kaniyang hinapak ang kaniyang mga suot. Ug mibalik si Ruben sa gahong; ug ania karon, si Jose wala na sa gahong, ug gigisi niya ang iyang mga bisti. At siya'y nagbalik sa kaniyang mga kapatid, at kaniyang sinabi, Wala ang bata; at ako, saan ako paroroon? Ug mibalik siya sa iyang mga igsoon, ug siya miingon kanila: Ang bata wala na: ug ako asa man ako paingon? At kanilang kinuha ang tunika ni Jose, at sila'y pumatay ng isang lalaking kambing, at kanilang inilubog ang tunika sa dugo. Apan gikuha nila ang sinina ni Jose; ug nagpatay sila ug usa ka kanding nga lake, gitunlob nila sa dugo ang sinina. At kanilang ipinadala ang tunikang may sarisaring kulay, at dinala sa kanilang ama; at kanilang sinabi, Ito'y aming nasumpungan: kilalanin mo ngayon, kung tunika ng iyong anak o hindi. Unya gipadala nila ang sinina nga nagkalainlaing bulok, ug kini gidala nila ngadto sa iyang amahan, ug ming-ingon: Kini mao ang among hingkaplagan. Ilha karon kong mao ba kini ang sinina sa imong anak o dili. At kaniyang kinilala, at sinabi, Siya ngang tunika ng aking anak; sinakmal siya ng isang masamang hayop; si Jose ay walang pagsalang nilapa. Ug kini naila niya ug miingon: Mao ang sinina sa akong anak, usa ka mananap nga mapintas mitukob kaniya; sa walay duhaduha giwatas-watas si Jose. At hinapak ni Jacob ang kaniyang mga suot, at kaniyang nilagyan ng magaspang na damit ang kaniyang mga balakang, at tinangisang maraming araw ang kaniyang anak. Ug gigisi ni Jacob ang iyang mga bisti, ug misul-ob sa bisti sa kasubo, ug nagbalata tungod sa iyang anak sulod sa hataas nga mga adlaw. At nagsitindig ang lahat niyang mga anak na lalake at babae upang siya'y aliwin; datapuwat tumanggi siyang maaliw; at kaniyang sinabi, Sapagkat lulusong akong tumatangis sa aking anak hanggang sa Sheol. Ug mingtindog ang tanan niya nga mga anak nga babaye sa paglipay kaniya: apan siya wala bumuot nga pagalipayon, ug siya nagaingon: Kay mokanaug ako ngadto sa lubnganan nga magabalata tungod sa akong anak. At tinangisan siya ng kaniyang ama. Ug mihilak ang iyang amahan tungod kaniya. At ipinagbili siya ng mga Midianita sa Egipto kay Potiphar, puno ni Faraon, na kapitan ng bantay. Ug si Jose gibaligya sa mga Mediahanon didto sa Egipto kang Potiphar, ang sinaligan ni Faraon, ang pangulo sa bantay nga harianon. At nangyari nang panahong yaon, na humiwalay si Juda sa kaniyang mga kapatid, at nagdaan sa isang Adullamita na ang pangalan ay Hira. Ug nahitabo niadtong panahona, nga si Juda milugsong gikan sa iyang mga igsoon, ug miadto sa usa ka lalake nga Ahullamahanon nga ginahinganlan si Hira. At nakita roon ni Juda ang anak na babae ng isang Cananeo, na tinatawag na Sua; at kinuha niya at kaniyang sinipingan. Ug hingkit-an ni Juda didto ang anak nga babaye sa usa ka tawo nga Canaanhon, nga ginganlan si Sua, ug siya gikuha niya, ug siya miduol kaniya. At naglihi, at nanganak ng lalake; at tinawag niya ang kaniyang pangalang Er. Ug siya nanamkon, ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug iyang gihinganlan ang iyang ngalan si Er. At naglihi uli, at nanganak ng lalake; at tinawag niya ang kaniyang pangalang Onan. Ug nanamkon siya sa pag-usab, ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug iyang gihinganlan ang ngalan niya si Onan. At muling naglihi at nanganak ng lalake; at tinawag niya ang kaniyang pangalang Selah: at si Juda ay nasa sa Chezib nang siya'y manganak. Ug miusab sa pagpanganak siya ug usa ka anak nga lalake, ug gihinganlan ang iyang ngalan si Sela. Ug didto si Juda si Chesib sa iyang pag-anak. At pinapag-asawa ni Juda si Er na kaniyang panganay, at ang pangalan niyao'y Thamar. Ug si Juda nagpili ug usa ka asawa alang sa iyang panganay nga si Er, nga ginganlan si Tamar. At si Er, na panganay ni Juda, ay naging masama sa paningin ng Panginoon; at siya'y pinatay ng Panginoon. Ug si Er, ang panganay ni Juda, maoy tawong dautan sa mga mata ni Jehova, ug gikuhaan siya ni Jehova sa kinabuhi. At sinabi ni Juda kay Onan, Sumiping ka sa asawa ng iyong kapatid, at tuparin mo sa kaniya ang tungkulin ng kapatid ng asawa, at ipagbangon mo ng binhi ang iyong kapatid. Unya si Juda miingon kang Onan: Sumulod ka sa asawa sa imong igsoon, ug pagminyo kaniya, ug magbangon ka ug kaliwatan sa imong igsoon. At nalalaman ni Onan na hindi magiging kaniya ang binhi; at nangyari, na pagka sisiping siya sa asawa ng kaniyang kapatid, ay pinatutulo niya sa lupa, nang huwag lamang niyang bigyan ng binhi ang kaniyang kapatid. Ug nahibalo si Onan nga ang kaliwat dili maiya; ug nahitabo nga sa pagduol niya sa asawa sa iyang igsoon iyang giula kini sa yuta, aron sa dili paghatag ug kaliwat sa iyang igsoon nga lalake. At ang bagay na ginawa niya ay masama sa paningin ng Panginoon, at siya'y pinatay rin naman. Ug ang iyang gibuhat nakapasuko sa mga mata ni Jehova, ug ingon man usab gikuhaan siya sa kinabuhi. Nang magkagayo'y sinabi ni Juda kay Thamar na kaniyang manugang na babae: Manatili kang bao sa bahay ng iyong ama, hanggang sa lumaki si Selah na aking anak: sapagkat sinabi niya, Marahil ay hindi siya mamamatay ng gaya ng kaniyang mga kapatid. At yumaon si Thamar at tumahan sa bahay ng kaniyang ama. Ug si Juda miingon kang Tamar nga iyang umagad nga babaye: Magpuyo ka nga balo sa balay sa imong amahan hangtud nga madaku si Sela nga akong anak nga lalake kay miingon siya: Nga tingali siya usab mamatay nga ingon sa iyang mga igsoon. Ug si Tamar milakaw ug mingpuyo sa balay sa iyang amahan. At nagdaan ang maraming araw; at namatay ang anak na babae ni Sua, na asawa ni Juda; at nagaliw si Juda, at umahon sa Timnath sa mga manggugupit sa kaniyang mga tupa, siya at ang kaniyang kaibigang si Hira na Adullamita. Ug sa miagi ang daghang mga adlaw, namatay ang anak nga babaye ni Sua, nga asawa ni Juda; ug si Juda gilipay, ug mitungas sa mga manggugunting sa balahibo sa iyang mga carnero sa Timnat, siya ug ang iyang abyan nga si Hira ang Adullamahanon. At naibalita kay Thamar, na sinasabi, Narito, ang iyong biyanang lalake ay umaahon sa Timnath upang pagupitan ang kaniyang mga tupa. Ug gipahibalo si Tamar nga nagaingon: Ang imong ugangan mitungas sa Timnat sa paggunting sa balhibo sa iyang mga carnero. At siya'y nagalis ng suot pagkabao, at nagtakip ng kaniyang lambong, at pagkapagtakip ay naupo sa pasukan ng Enaim, na nasa daan ng Timnath; sapagkat kaniyang nakikita, na si Selah ay malaki na, at hindi pa siya ibinibigay na asawa. Unya iyang gikuha ang mga bisti sa iyang pagkabalo, ug nagtabon siya ug usa ka pandong, ug iyang giputos ang iyang nawong, ug milingkod siya sa pultahan sa Enaim nga diha sa luyo sa dalan sa Timnat; kay nakita niya nga nagdaku na si Sela, ug siya walay ikahatag nga maasawa niya. Nang makita siya ni Juda ay ipinalagay siyang patutot, sapagkat siya'y nagtakip ng kaniyang mukha. Sa hingkit-an siya ni Juda, naghunahuna siya nga kini usa ka bigaon, kay gitabonan niya ang iyang nawong. At lumapit sa kaniya, sa tabi ng daan, at sinabi, Narito nga, ipinamamanhik ko sa iyo na ako'y pasipingin mo sa iyo: sapagkat hindi niya nakilalang kaniyang manugang. At kaniyang sinabi, Anong ibibigay mo sa akin sa iyong pagsiping sa akin? Ug misimang siya gikan sa dalan, ug miingon siya kaniya: Umari ka gipakilooy ko kanimo nga patiponon ako nimo sa paghigda. Kay wala siya mahibalo nga siya mao ang iyang umagad nga babaye. Ug siya miingon, unsa man ang ihatag mo kanako, aron ikaw makaduol kanako? At kaniyang sinabi, Padadalhan kita ng isang anak ng kambing na mula sa kawan. Ug siya mitubag. Padad-an ko ikaw ug usa ka nati nga kanding nga gikan sa panon. At kaniyang sinabi, Bibigyan mo ba ako ng sangla hanggang sa maipadala mo? Ug siya miingon: Mohatag ka ba kanako ug saad hangtud nga ikaw makapadala niana? At kaniyang sinabi, Anong sangla ang ibibigay ko sa iyo? Unya miingon siya: Unsa ba nga saara ang igahatag ko kanimo? At kaniyang sinabi, Ang iyong singsing, at ang iyong pamigkis, at ang tungkod na dala mo sa kamay. Ug siya mitubag: Ang imong singsing, ug ang imong baklaw, ug ang imong sungkod nga anaa sa imong kamot. At kaniyang ipinagbibigay sa kaniya, at sumiping sa kaniya; at siya'y naglihi sa pamamagitan niya. Ug kini gihatag niya, ug siya miduol kaniya, ug siya nanamkon gikan kaniya. At siya'y bumangon, at yumaon, at siya'y nagalis ng kaniyang lambong, at isinuot ang mga kasuutan ng kaniyang pagkabao. Ug mitindog siya ug milakaw: ug iyang gikuha ang pandong sa ibabaw niya, ug gisul-ob niya ang mga bisti sa iyang pagkabalo. At ipinadala ni Juda ang anak ng kambing sa pamamagitan ng kamay ng kaniyang kaibigan, na Adullamita, upang tanggapin ang sangla sa kamay ng babae: datapuwat hindi niya nasumpungan. Ug gipadala ni Juda ang nati nga kanding gikan sa mga kanding nga baye, sa kamot sa iyang abyan nga Adullamahanon, aron sa pagkuha sa saad gikan sa kamot sa babaye: apan ang babaye wala hikaplagi niya. Nang magkagayo'y kaniyang itinanong sa mga tao sa dakong yaon na sinasabi, Saan nandoon ang patutot na nasa tabi ng daan sa Enaim? At kanilang sinabi, Walang naparitong sinomang patutot. Ug nangutana siya sa mga tawo niadtong dapita, nga nagaingon: Hain ba ang bigaon nga nagpuyo sa daplin sa Enaim? Ug sila miingon kaniya: Wala makapuyo dinhi ang bigaon. At nagbalik siya kay Juda, at sinabi, Hindi ko nasumpungan: at sinabi rin naman ng mga tao sa dakong yaon, Walang naging patutot rito. Unya siya mibalik kang Juda, ug miingon siya: Wala ko hikaplagi siya; ug miingon usab ang mga tawo niadtong dapita: Nga didto wala makapuyo ang bigaon. At sinabi ni Juda, Pabayaang ariin niya, baka tayo'y mapahiya: narito, aking ipinadala itong anak ng kambing at hindi mo siya nasumpungan. Ug si Juda miingon: Ipadawat kaniya kana nga kaniya, aron kita dili mahimong talamayon: tan-awa, akong gipadala kining kanding nga nati, ug wala mo hikaplagi siya. At nangyari, na pagkaraan ng tatlong buwan, humigit kumulang, ay naibalita kay Juda, na sinasabi, Ang iyong manugang na si Thamar ay nagpatutot; at, narito, siya'y buntis sa pakikiapid. Ug nahitabo nga sa katapusan sa ikatolo ka bulan gipahibalo si Juda, nga nagaingon: Si Tamar nga imong umagad nga babaye nakighilawas ug labut pa, siya nanamkon tungod sa pagpakighilawas. At sinabi ni Juda, Siya'y ilabas upang sunugin. Ug si Juda miingon: Kuhaa ninyo siya, ug padaubi siya. Nang siya'y ilabas, ay nagpasabi siya sa kaniyang biyanan. Sa gipaatubang na siya nagsugo siya sa pag-ingon sa iyang ugangan nga lalake. Sa lalaking may-ari ng mga ito, ay nagdalangtao ako: at kaniyang sinabi pang, Ipinamamanhik ko sa iyo, na kilalanin mo kung kanino ang mga ito, ang singsing, ang pamigkis, at ang tungkod. Sa lalake nga tag-iya niining mga butanga nanamkon ako: ug miingon pa siya: Ilha, nagapakilooy ako, kang kinsa kining mga butanga, ang singsing, ug ang baklaw, ug ang sungkod. At nangakilala ni Juda, at sinabi, Siya'y matuwid kay sa akin; sapagkat hindi ko ibinigay sa kaniya si Selah na aking anak. Ug si Juda miila kanila, ug miingon. Siya labing matarung kay kanako, kay siya wala ko ihatag kang Sela nga akong anak nga lalake. At hindi na niya muling sinipingan pa. Ug wala na gayud siya moduol kaniya sa pag-usab. At nangyari, na sa pagdaramdam niya, na, narito, kambal ang nasa kaniyang tiyan. Ug nahitabo nga sa panahon sa iyang pag-anak, tan-awa, dihay duruha sa iyang tiyan. At nangyari, nang nanganganak siya, na inilabas ng isa ang kamay: at hinawakan ng hilot at tinalian sa kamay ng isang sinulid na mapula, na sinasabi, Ito ang unang lumabas. Ug nahatabo, sa pag-anak niya, nga migula ang kamot sa usa, ug gikuptan kini sa mananabang ug gihiktan ang iyang kamot sa usa ka lugas nga hilo nga mapula, nga nagaingon: Kini ang una nga migula. At nangyari, na pagkaurong ng kaniyang kamay, na, narito, ang kaniyang kapatid ang lumabas. At kaniyang sinabi, Bakit nagpumiglas ka? kayat tinawag ang pangalan niyang Phares. Apan nahitabo nga sa gibalik niya pagsulod ang iyang kamot, tan-awa, ang iyang igsoon nga lalake migula: ug siya miingon; Ngano nga gibuhat mo ang pagbuak alang sa imong kaugalingon? Ug iyang gihinganlan ang iyang ngalan si Phares. At pagkatapos ay lumabas ang kaniyang kapatid, na siyang may sinulid na mapula sa kamay: at tinawag na Zara ang kaniyang pangalan. Ug sa ulahi migula ang iyang igsoon nga lalake, ang may lugas sa hilo nga mapula sa iyang kamot, ug iyang gihinganlan ang iyang ngalan si Zara. At ibinaba si Jose sa Egipto; at binili siya ni Potiphar, puno ni Faraon, na kapitan ng bantay, na lalaking taga Egipto, sa kamay ng mga Ismaelita na nagdala sa kaniya roon. Ug gidala si Jose ngadto sa Egipto, ug gipalit siya ni Potiphar, nga usa ka dakung tawo ni Faraon, ang pangulo sa mga bantay nga Egiptohanon, sa kamot sa mga Ismaelihanon nga maoy nagdala kaniya didto. At ang Panginoon ay suma kay Jose, at naging lalaking mapalad; at siya'y nasa bahay ng kaniyang panginoong taga Egipto. Ug si Jehova diha nag-uban kang Jose, sa pagkaagi nga siya nahimong tawo nga mauswagon: ug didto siya sa balay sa iyang agalon nga Egiptohanon. At nakita ng kaniyang panginoon, na ang Panginoon ay sumasakaniya, at ang lahat ng kaniyang ginagawa ay pinagpapala ng Panginoon sa kaniyang kamay. Ug nakita sa iyang agalon nga si Jehova diha nag-uban kaniya, ug gipauswag ni Jehova ang tanan nga iyang ginabuhat sa iyang kamot. At nakasumpong si Jose ng biyaya sa kaniyang paningin, at pinaglingkuran niya siya: at sa kaniya'y ipinamahala niya ang bahay, at ang lahat niyang tinatangkilik ay isinakaniyang kamay. Mao kini nga si Jose nakapahimuot sa iyang mga mata, ug siya nag-alagad kaniya; ug siya gihimo niya nga tinugyanan sa iyang balay, ug gitugyan sa iyang kamot ang tanan niyang katigayonan. At nangyari, na mula sa panahon na siya'y pamahalain sa kaniyang bahay, at sa lahat ng kaniyang tinatangkilik, ay pinagpala ng Panginoon ang bahay ng taga Egiptong yaon dahil kay Jose; at ang pagpapala ng Panginoon ay sumalahat ng kaniyang tinatangkilik, sa bahay at sa parang. Ug nahatabo nga sukad sa pagkahimo niya nga tinugyanan sa iyang balay, ug sa tanan niyang katigayonan, nga gipanalanginan ni Jehova ang balay sa Egiptohanon tungod kang Jose; ug ang panalangin ni Jehova diha sa ibabaw sa tanan nga iyang katigayonan, sa balay ug sa uma. At kaniyang ipinamahala ang lahat niyang tinatangkilik sa kamay ni Jose; at hindi siya nakikialam ng anomang kaniya, liban sa tinapay na kaniyang kinakain. Ug iyang gitugyan ang tanan niyang katigayonan sa kamot ni Jose. Ug siya wala manghibalo kong may diha pa ba kaniya, gawas sa tinapay nga iyang ginakaon. At si Jose ay may magandang pagmumukha at kahalihalina. Ug si Jose matahum ug nawong ug gikahimut-an pag-ayo. At nangyari, pagkatapos ng mga bagay na ito, na tinitigan si Jose ng asawa ng kaniyang panginoon at sinabi, Sipingan mo ako. Ug nahitabo nga sa tapus niining mga butanga, nga ang asawa sa iyang agalon kanunay nga nagtutok sa iyang mga mata kang Jose, ug miingon siya: Umari ka; umipon ka sa paghigda kanako. Datapuwat siya'y tumanggi at sinabi niya sa asawa ng kaniyang panginoon, Narito, ang aking panginoon ay hindi nakikialam sa akin tungkol sa nasa bahay, at lahat ng kaniyang tinatangkilik ay ipinamahala sa aking kamay. Apan siya nagdumili, ug miingon siya sa asawa sa iyang agalon: Tan-awa, nga ang akong agalon wala na magtagad sa mga gisalig niya kanako dinhi sa balay, ug gibutang niya sa akong kamot ang tanan niyang kaugalingon. Walang sinomang dakila kay sa akin sa bahay na ito; walang ipinagkait sa aking anomang bagay, kung di ikaw lamang, sapagkat ikaw ay kaniyang asawa: paano ngang aking magagawa itong malaking kasamaan, at kasalanan laban sa Dios? Siya dili labaw kay kanako niining balaya, ug walay bisan unsa nga butang nga iyang gitungina kanako, gawas kanimo, kay ikaw mao ang iyang asawa. Busa unsaon ko paghimo kining dakung pagkadautan, ug makasala batok sa Dios? At nangyari, na nakikiusap man siya kay Jose araw-araw, ay hindi nakikinig sa kaniya na siya'y sipingan, o pakisamahan. Ug nahatabo nga sa nagasulti siya kang Jose sa adlaw-adlaw, ug siya wala magpatalinghug kaniya aron sa pagtipon sa paghigda kaniya, ni sa pagpuyo uban kaniya. At nangyari nang panahong ito, na siya'y pumasok sa bahay upang gawin niya ang kaniyang gawain at wala sinoman sa mga tao sa bahay doon sa loob. Nahitabo niadtong panahona nga misulod siya sa balay sa pagbuhat sa iyang katungdanan; ug walay bisan kinsa sa mga tawo sa sulod sa balay. At siya'y pinigilan niya sa kaniyang suot, na sinasabi, Sipingan mo ako: at iniwan niya ang kaniyang suot sa kamay niya at tumakas, at lumabas. Ug siya gigunitan niya sa iyang bisti, nga nagaingon: Umari ka; umipon ka sa paghigda kanako. Unya gibiyaan niya ang iyang bisti sa iyang mga kamot, ug mikalagiw siya ug migulan ngadto sa gawas. At nangyari, na pagkakita niyang iniwan ang kaniyang suot sa kamay niya, at tumakas sa labas. Ug nahitabo nga sa nakita niya nga gibiyaan ang iyang bisti sa iyang mga kamot, ug mikalagiw siya sa gawas. Na siya'y tumawag ng mga tao sa kaniyang bahay, at sinalita sa kanila, na sinasabi, Tingnan ninyo, na dinalhan niya tayo ng isang Hebreo, upang tayo'y tuyain; pinasok niya ako upang ako'y sipingan, at ako'y naghihiyaw ng malakas. Nga mitawag siya sa mga tawo sa iyang balay, ug nagsugilon kanila nga nagaingon: Tan-awa ninyo, nga gidad-an kita ug usa ka Hebreohanon, aron sa pagpasipala kanato; kini siya misulod nganhi kanako sa pagtipon sa paghigda, ug ako misinggit sa hataas nga tingog. At nangyari nang marinig niyang ako'y nagtaas ng tinig at naghihiyaw, na iniwan ang kaniyang suot sa aking siping, at tumakas, at lumabas. Ug nahitabo nga sa nadungog niya nga gipatugbaw ko ang tingog ug misinggit ako, nga gibiyaan niya sa luyo ko ang iyang bisti, ug mikalagiw siya ug migula ngadto sa gawas. At kaniyang iningatan ang suot niya sa kaniyang siping, hanggang sa umuwi ang kaniyang panginoon sa kaniyang bahay. Ug iyang gibutang sa luyo niya ang iyang bisti hangtud nga miabut ang iyang agalon sa iyang balay. At sinalita niya sa kaniya ng ayon sa mga salitang ito, na sinasabi, Pinasok ako ng aliping Hebreo na iyong dinala sa atin, upang tuyain ako. Ug iyang gisugilon kaniya sumala niining mga pulonga nga nagaingon: Ang ulipon nga Hebreohanon nga imong gidala dinhi kanamo, misulod nganhi kanako sa pagpakaulaw kanako. At nangyari, na sapagkat nagtaas ako ng aking tinig at ako'y naghihiyaw, ay kaniyang iniwan ang suot niya sa aking siping, at tumakas sa labas. Ug nahitabo nga sa gipatugbaw ko ang akong tingog ug misinggit ako, gibiyaan niya ang iyang bisti sa luyo nako, ug migula siya ngadto sa gawas. At nangyari, na pagkarinig ng kaniyang panginoon ng mga salita na sinalita sa kaniya ng kaniyang asawa, na sinasabi, Ganitong paraan ang ginawa sa akin ng iyong alipin; ay nagalab ang kaniyang galit. Ug nahitabo nga sa hingdunggan niya ang mga pulong nga gisulti sa iyang asawa kaniya, nga nagaingon, Mao kini ang gihimo kanako sa imong ulipon, misilaub ang iyang kaligutgut. At dinala ng kaniyang panginoon si Jose, at inilagay sa bilangguan, sa dakong pinagkukulungan ng mga bilanggo ng hari: at siya'y natira roon sa bilangguan. Ug si Jose gikuha sa iyang agalon, ug gisulod siya sa bilanggoan, dapit nga didto ginabilanggo ang mga binilanggo sa hari, ug siya nahabilin didto sa bilanggoan. Datapuwat ang Panginoon ay suma kay Jose, at iginawad sa kaniya ang awa, at pinagkalooban ng biyaya sa paningin ng katiwala sa bilangguan. Apan si Jehova diha nag-uban kang Jose, ug nagpakita kaniya sa iyang kaayo; ug gihatagan siya ug kahimut-an sa mga mata sa punoan sa bantay sa bilanggoan. At ipinamahala ng katiwala sa bilangguan sa mga kamay ni Jose ang lahat na mga bilanggo na nasa bilangguan; at ang lahat ng ginagawa roon ay siya ang gumagawa. Ug ang tinugyanan sa bantay sa bilanggoan nagtugyan sa kamot ni Jose sa tanan nga mga binilanggo, nga diha sa bilanggoan, ug ang tanan nga ilang gibuhat didto, siya mao ang magbubuhat. Hindi tinitingnan ng katiwala ng bilangguan ang anomang bagay na nasa kaniyang kamay, sapagkat ang Panginoo'y suma kay Jose; at ang kaniyang ginagawa ay pinagpapala ng Panginoon. Ang pangulo sa bantay sa bilanggoan wala magsusi sa bisan unsang butanga nga diha sa iyang kamot; kay si Jehova diha nag-uban kaniya; ug ang iyang ginabuhat, si Jehova maoy nagpatubo. At nangyari, na pagkatapos ng mga bagay na ito, na ang katiwala ng saro ng hari sa Egipto at ang kaniyang magtitinapay ay nangagkasala laban sa kanilang panginoon na hari sa Egipto. Ug nahitabo sa human niining mga butanga, nga ang magbalantay sa vino sa hari sa Egipto, ug ang magbubuhat sa tinapay nakapasuko sa ilang ginoo, ang hari sa Egipto. At naginit si Faraon laban sa kaniyang dalawang tagapamahala, sa puno ng mga katiwala ng saro at sa puno ng mga magtitinapay. Ug nasuko si Faraon batok sa iyang duruha ka tinugyanan, batok sa pangulo sa mga magbalantay sa vino, ug batok sa pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay. At pinagpipiit sa bilangguan, sa bahay ng kapitan ng bantay, sa bilangguang kinabibilangguan ni Jose. Ug sila gipasulod niya nga binilanggo sa balay sa pangulo sa bantay nga harianon, ngadto sa bilanggoan, sa dapit diin si Jose nahibilanggo. At ibinigay ng kapitan ng bantay kay Jose ang pamamahala sa kanila at pinaglingkuran niya sila: at sila'y natirang kaunting panahon sa bilangguan. Ug gitugyan sila sa pangulo sa bantay kang Jose, ug siya nag-alagad kanila; ug nagpadayon nga binilanggo sila sa usa ka panahon. At ang katiwala at ang magtitinapay ng hari sa Egipto na nangabibilango sa bilangguan, ay kapuwa nanaginip ng kanikaniyang panaginip sa isang gabi, na bawat isa ayon sa paliwanag ng kanikaniyang panaginip. Ug silang duruha nanagdamgo ug usa ka damgo sa usa niana ka gabii, tagsatagsa sumala sa hubad sa kahulogan sa iyang damgo, ang magbalantay sa vino ug ang magbubuhat sa tinapay, nga didto ginapus sa bilanggoan. At pinaroonan sila ni Jose sa kinaumagahan, at sila'y tiningnan, at, narito, sila'y mapanglaw. Ug si Jose misulod ngadto kanila sa pagkabuntag ug mitan-aw kanila, ug ania karon, nga nanagsubo sila. At kaniyang tinanong ang mga tagapamahala ni Faraon, na mga kasama niya sa bilangguan sa bahay ng kaniyang panginoon, na sinasabi, Bakit kayo'y mapanglaw ngayon? Ug nangutana siya sa mga tinugyanan ni Faraon nga diha kauban niya sa bilanggoan sa balay sa iyang agalon, nga nagaingon: Unsay hinungdan nga nasubo karon ang inyong mga nawong? At kanilang sinabi sa kaniya, Kami ay nanaginip ng panaginip, at walang sinomang makapagpaliwanag. Ug sila nanagpanubag kaniya: Nagdamgo kami ug usa ka damgo ug walay kinsa nga makahubad. At sinabi sa kanila ni Jose, Hindi ba ukol sa Dios ang mga paliwanag? Ug si Jose miingon kanila: Dili ba iya sa Dios ang paghubad sa kahulogan? Isinasamo ko sa inyo, na inyong saysayin sa akin. Ginapangaliyupo ko kaninyo nga isugilon ninyo kini kanako. At sinaysay ng puno ng mga katiwala ng saro kay Jose ang kaniyang panaginip, at nagsabi sa kaniya, Sa aking panaginip, narito, ang isang puno ng ubas ay nasa harap ko; Ug ang pangulo sa mga magbalantay sa nagsugilon kang Jose sa iyang damgo, nga nagaingon: Sa nagadamgo ako, ania karon, ang usa ka punoan nga parras sa atubangan ko: At sa puno ng ubas, ay may tatlong sanga: at yao'y pawang sumupling, na namulaklak, at ang mga buwig niyaon, ay nangagtaglay ng mga ubas na hinog. Ug sa punoan sa parras adunay totolo ka mga sanga, ug kini ingon sa nagapanalingsing, ug namulak, ug ang iyang mga pinungpung namunga ug mga parras nga hinog. At ang saro ni Faraon ay nasa aking kamay; at kumuha ako ng mga ubas at aking pinagpipiga sa saro ni Faraon, at ibinigay ko ang saro sa kamay ni Faraon. Ug ako nagakupot sa copa ni Faraon, ug nagkuha ako sa mga parras ug gipuga ko kini sa copa ni Faraon, ug gitunol ko ang copa sa kamot ni Faraon. At sinabi ni Jose sa kaniya, Ito ang kapaliwanagan niyaon, ang tatlong sanga ay tatlong araw; Unya miingon kaniya si Jose. Kini mao ang kahulogan niini: ang totolo ka mga sanga mao ang totolo ka adlaw. Sa loob ng tatlong araw ay ititindig ni Faraon ang iyong ulo, at isasauli ka sa iyong katungkulan: at ibibigay mo ang saro ni Faraon sa kaniyang kamay, na gaya ng karaniwang ginagawa mong dati ng ikaw ay kaniyang katiwala. Sulod sa totolo ka adlaw pagabayawon ni Faraon ang imong ulo, ug ikaw igauli niya sa imong bulohaton: ug magatunol ka kang Faraon sa copa, ingon sa gibuhat mo kaniadto sa magtitiing pa ikaw. Datapuwat alalahanin mo ako kung ikaw ay mapabuti na, at isinasamo ko sa iyo, na pagpakitaan mo ako ng kagandahang loob, at banggitin mo ako kay Faraon, at ako'y alisin mo sa bahay na ito. Apan hinumdumi ako kong maayo ang imong madangat, ug nagapangaliyupo ako kanimo, nga malooy ka kanako, ug isulti mo ako kang Faraon, aron ako makuha mo gikan niining balaya. Sapagkat ako'y tunay na ninakaw sa lupain ng mga Hebreo: at dito naman ay wala akong ginawang anoman, upang ako'y ilagay nila sa bilangguan. Kay sa pagkamatuod, gikawat ako sa yuta sa mga Hebreohanon, ug ako walay nahimo tungod niana, aron ako ikabalhog niini nga bilanggoan. Nang makita ng puno ng mga magtitinapay, na mabuti ang kapaliwanagan ay nagsabi kay Jose, Ako'y nanaginip din, at narito, tatlong bakol ng tinapay na mabuti ay nasa ibabaw ng aking ulo. Ug sa nakita sa pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay nga ang hubad sa damgo maayo, miingon siya kang Jose: Ako usab nagdamgo nga ania karon, may totolo ka bukag sa tinapay nga maputi sa ibabaw sa akong ulo. At sa kaibaibabawan ng bakol ay mayroon ng lahat na sarisaring pagkaing niluto para kay Faraon; at kinakain ng mga ibon sa bakol na nasa ibabaw ng aking ulo. Ug sa bukag nga didto sa ibabaw diha ang tanang linuto nga kalan-on alang kang Faraon; ug gikuha sa mga langgam ang mga tinapay sa bukag nga didto sa ibabaw sa akong ulo. At si Jose ay sumagot, at nagsabi, Ito ang kapaliwanagan niyaon; ang tatlong bakol, ay tatlong araw. Unya mitubag si Jose ug miingon: Kini mao ang iyang kahulogan. Ang totolo ka mga bukag mao ang totolo ka adlaw. Sa loob ng tatlo pang araw ay itataas ni Faraon ang iyong ulo, at ibibitin ka sa isang punong kahoy; at kakanin ng mga ibon ang iyong laman. Sa pagkatapus sa totolo ka adlaw ibton ni Faraon ang imong ulo gikan kanimo, ug ikaw ipabitay niya sa usa ka kahoy, ug ang mga langgam magatuka sa imong unod gikan kanimo. At nangyari nang ikatlong araw, na siyang kapanganakan kay Faraon, na gumawa siya ng isang piging sa lahat ng kaniyang lingkod: at itinindig niya ang ulo ng puno ng mga katiwala ng saro, at ang ulo ng puno ng mga magtitinapay. Ug mao nga sa ikatolo ka adlaw, ang adlaw sa pagkatawo ni Faraon, nga naghimo siya ug kombira sa tanan niyang mga alagad: ug gibayaw niya ang ulo sa pangulo sa mga magtitiing, ug ang ulo sa pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay sa taliwala sa iyang mga alagad. At ibinalik niya ang puno ng mga katiwala ng saro sa kaniyang pagkakatiwala ng saro; at ibinigay niya ang saro sa kamay ni Faraon: Ug iyang gipabalik sa iyang katungdanan ang pangulo sa mga magtitiing ug gihatag niya ang copa sa kamot ni Faraon. Datapuwat ang puno ng mga magtitinapay, ay ibinitin sa isang puno ng kahoy: gaya ng ipinaliwanag sa kanila ni Jose. Apan iyang gipabitay ang pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay, ingon sa gipahayag ni Jose kaniya. Gayon ma'y hindi na naalaala si Jose ng puno ng mga katiwala ng saro, kundi nalimutan siya. Apan ang pangulo sa mga magtitiing wala mahinumdum kang Jose, kondili hingkalimtan siya. At nangyari, sa katapusan ng dalawang taong ganap, na si Faraon ay nanaginip: at, narito, na siya'y nakatayo sa tabi ng ilog. Ug nahitabo nga sa ming-agi na gayud ang duha ka tuig, nagdamgo si Faraon ug usa ka damgo. Ug, ania karon, nga didto siya sa haduol sa suba; At, narito may nagsiahon sa ilog na pitong bakang magagandang anyo at matatabang laman; at nanginain sa talahiban. Ug ania karon, gikan sa suba misaka ang pito ka mga vaca nga maanindot sa panagway, ug hilabihan gayud pagkatambok, ug nanagsibsib sila sa mga kabugangan. At, narito, na ibang pitong baka, na nagsiahon sa ilog na nasa likuran nila, mga pangit na anyo, at payat; at nagsihinto roon sa tabi ng mga unang baka, sa tabi ng ilog. Ug ania karon, may laing pito ka mga vaca nga misaka sa ulahi nila gikan sa suba, mangil-ad sa panagway, ug mga maniwang sa unod, ug nanag-urong sila duol sa mga vaca nga mga maanindot didto sa daplin sa suba. At ang pitong bakang magagandang anyo at matataba, ay nilamon ng mga bakang pangit ang anyo at payat. Sa gayo'y nagising si Faraon. Ug ang mga vaca nga mangil-ad sa panagway ug maniwang sa unod, mingsubad sa pito ka mga vaca nga maanindot ug matambok kaayo. Ug nahagmata si Faraon. At siya'y natulog at nanaginip na bilang ikalawa; at, narito may sumupling na pitong uhay na mabibintog at mabubuti, na may isa lamang tangkay. Ug mikatulog siya pag-usab, ug nagdamgo siya sa ikaduha; ug, ania karon, may pito ka uhay nga puno ug maanindot mibuswak kini sa usa lamang ka uhot. At, narito, may pitong uhay na payat at tinutuyo ng hanging silanganan, na nagsitubong kasunod ng mga yaon. Ug ania karon, may pito ka uhay nga gagmay ug nakusokuso sa hangin sa silangan, nga nanagpanggula sa ulah niini. At nilamon ng mga uhay na payat ang pitong uhay na mabibintog at malulusog. At nagising si Faraon, at, narito, isang panaginip. Ug ang pito ka uhay nga gagmay mingsubad sa pito ka uhay nga matambok ug puno. Ug nahagmata si Faraon, ug, tan-awa, nga damgo man diay kadto. At nangyari, sa kinaumagahan, na ang kaniyang diwa ay nagulumihanan at siya'y nagsugo at kaniyang ipinatawag ang lahat ng mago sa Egipto, at ang lahat ng pantas doon: at isinaysay ni Faraon sa kanila ang kaniyang panaginip: datapuwat walang makapagpaliwanag kay Faraon. Ug nahitabo nga sa pagkabuntag naghiwasa ang iyang espiritu; ug nagsugo siya ug gipatawag niya ang tanan nga mga salamangkero sa Egipto, ug ang tanan niya nga mga manggialamon: ug si Faraon nagsugilon kanila sa iyang mga damgo, apan walay bisan kinsa nga nakagsaysay sa kahulogan niini kang Faraon. Nang magkagayo'y nagsalita ang puno ng mga katiwala kay Faraon, na sinasabi, Naaalaala ko sa araw na ito ang aking mga sala. Unya ang pangulo sa mga magtitiing misulti kang Faraon nga nagaingon: Nahinumdum ako karong adlawa sa akong mga sayup. Ngunit si Faraon laban sa kaniyang mga alila, at ibinilanggo ako sa bahay ng kapitan ng bantay, ako at ang puno ng mga magtitinapay. Si Faraon nasuko sa iyang mga alagad, ug ako gibutang niya sa bilanggoan sa balay sa pangulo sa magbalantay, ako ug ang pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay. At nanaginip kami ng panaginip sa isang gabi, ako at siya: kami ay kapuwa nanaginip ayon sa kapaliwanagan ng panaginip ng isat isa sa amin. Ug nagdamgo kami ug usa ka damgo sa maong gabii, ako ug siya: kami nagdamgo, ang tagsatagsa sumala sa pahayag sa kahulogan sa iyang damgo. At nandoong kasama namin ang isang binata, isang Hebreo, na alipin ng kapitan ng bantay; at siya naming pinagsaysayan, at kaniyang ipinaliwanag sa amin ang aming panaginip; ipinaliwanag niya ayon sa panaginip ng bawat isa sa amin. Ug nakaipon kanamo didto ang usa ka batan-on nga Hebreohanon, nga mag-aalagad sa pangulo sa mga bantay; ug siya gisuginlan namo, ug siya nagpahayag kanamo sa kahulogan sa among mga damgo; sa tagsatagsa gipahayag niya ang tagsatagsa ingon sa iyang damgo. At nangyari, na kung paano ang kaniyang pagkapaliwanag sa amin, ay nagkagayon; ako'y pinabalik sa aking katungkulan, at ipinabitin ang isa. Ug nahatabo nga ingon sa iyang gipahayag kanamo, natuman kini; gipabalik ako sa akong katungdanan, ug gipabitay ang usa. Nang magkagayo'y nagsugo si Faraon at ipinatawag si Jose, at siya'y inilabas na madalian sa bilangguan: siya'y nagahit at nagbihis ng suot, at naparoon kay Faraon. Unya si Faraon nagsugo ug gipatawag niya si Jose; ug siya gipagula nila sa madali gikan sa bilanggoan; ug nanghimungot usa siya, ug nag-ilis sa iyang mga bisti, ug miadto kang Faraon. At sinabi ni Faraon kay Jose, Ako'y nanaginip ng isang panaginip, at walang makapagpaliwanag: at nabalitaan kita, na pagkarinig mo ng isang panaginip ay naipaliwanag mo. Ug miingon si Faraon kang Jose: Ako nagdamgo ug usa ka damgo, ug walay bisan kinsa nga nakasaysay sa kahulogan niini; ug nakadungog ako ug balita mahatungod kanimo, nga kong ikaw makadungog ug mga damgo, ikaw makahimo sa pagsaysay sa kahulogan niini. At sumagot si Jose kay Faraon, na sinasabi, Wala sa akin; Dios ang magbibigay ng sagot sa kapayapaan kay Faraon. Ug mitubag si Jose kang Faraon, nga nagaingon: Kini wala kanako; ang Dios mao ang magahatag ug tubag sa pakigdait kang Faraon. At sinalita ni Faraon kay Jose, Sa aking panaginip ay narito, nakatayo ako sa tabi ng ilog. Unya si Faraon miingon kang Jose: Sa akong damgo, ania karon, nga didto ako sa daplin sa suba. At, narito, may nagsiahon sa ilog na pitong bakang matatabang laman at magagandang anyo, at nanginain sa talahiban. Ug ania karon, misaka gikan sa suba ang pito ka vaca nga matambok ug unod ug maanindot sa panagway, ug sila nanagsibsib sa kabugangan. At, narito, may ibang pitong baka na nagsiahon sa likuran nila, mga payat, at napakapangit ang anyo, at payat na kailan ma'y hindi ako nakakita sa buong lupain ng Egipto ng ibang kawangis ng mga yaon sa kapangitan. Ug ania karon, nga may laing pito ka mga vaca nga misaka sa ulahi nila, nga maniwang ug nga mangil-ad kaayo sa panagway, nga hilabihan pagkaniwang nga wala pa ako makakita ug sama niini sa kangil-ad sa tibook nga yuta sa Egipto. At kinain ng mga bakang payat at pangit, ang pitong nauunang bakang matataba. Ug ang mga vaca nga maniwang ug nga mangil-ad, misubad sa nahaunang pito ka vaca nga matambok. At nang kanilang makain, ay hindi man lamang maalaman na sila'y kanilang nakain; kundi ang kanilang anyo ay pangit ding gaya ng una. Ug sa nasubad na nila, dili hiilhan nga nakasubad sila niini, kay mangil-ad man gihapon sila, ingon sa sinugdan. Sa gayo'y nagising ako. Niana nahagmata ako. At nakakita ako sa aking panaginip, at, narito, pitong uhay ay tumataas sa isang tangkay, mapipintog at mabubuti. Ug, nakita ko sa akong damgo ug ania karon, ang pito ka uhay nga mga puno ug maayo mibuswak sa usa ka uhot. At, narito, may pitong uhay na lanta, mga pipi at tinutuyo ng hanging silanganan na nagsitaas na kasunod ng mga yaon: Ug, ania karon, ang laing pito ka uhay nga laya, manipis, ug kinusokuso sa hangin sa silangan, mibuswak sa ulahi niini. At nilamon ng mga uhay na lanta ang pitong uhay na mabubuti: at aking isinaysay sa mga mago: datapuwat walang makapagpahayag niyaon sa akin. Ug ang uhay nga manipis mingsubad sa pito ka mga uhay nga maanindot: ug gisugilon ko kini sa mga manggialamon, apan walay bisan kinsa nga nakagsaysay sa kahulogan kanako niini. At sinabi ni Jose kay Faraon, Ang panaginip ni Faraon ay iisa; ang gagawin ng Dios ay ipinahayag kay Faraon: Ug mitubag si Jose kang Faraon: Ang damgo ni Faraon usa lamang: ang Dios nagpahayag kang Faraon sa haduol na niyang pagabuhaton. Ang pitong bakang mabubuti ay pitong taon; at ang pitong uhay na mabubuti ay pitong taon; ang panaginip ay iisa. Ang pito ka mga vaca nga maanindot mao ang pito ka tuig; ug ang mga uhay nga maanindot mao ang pito ka tuig: ang damgo usa lamang. At ang pitong bakang payat at mga pangit, na nagsiahong kasunod ng mga yaon ay pitong taon, at gayon din ang pitong uhay na tuyo, na pinapaspas ng hanging silanganan; kapuwa magiging pitong taong kagutom. Ug ang pito ka mga vaca nga maniwang ug mangil-ad, nga misaka sa ulahi niini, mao ang pito ka tuig; ug ang pito ka uhay nga walay unod nga kinusokuso sa hangin sa silangan, sila mao ang pito ka tuig nga gutom. Iyan ang bagay na sinalita ko kay Faraon: ang gagawin ng Dios, ipinaalam kay Faraon. Mao kini ang ginasulti ko kang Faraon. Ang haduol nang pagabuhaton sa Dios, ginapakita niya kang Faraon. Narito, dumarating ang pitong taong may malaking kasaganaan sa buong lupain ng Egipto. Ania karon, moabut ang pito ka tuig sa dakung pagkadagaya sa tibook nga yuta sa Egipto. At may dadating, pagkatapos ng mga iyan, na pitong taong kagutom; at malilimutan iyang buong kasaganaan sa lupain ng Egipto; at pupuksain ng kagutom ang lupain. Ug niini sa ulahi moabut ang pito ka tuig nga gutom; ug ang tibook nga pagkadagaya pagahikalimtan sa yuta sa Egipto; ug ang gutom magalaglag sa yuta. At ang kasaganaan ay hindi malalaman sa lupain, dahil sa kagutom na sumusunod; sapagkat magiging napakahigpit. Ug kadtong kadagaya dili na hibaloan tungod sa gutom nga mosunod, nga hilabihan pagkalisud. At kayat pinagibayo ang panaginip kay Faraon na makalawa, ay sapagkat bagay na itinatag ng Dios, at papangyayarihing madali ng Dios. Ug tungod niini ang damgo gihimo sa nakaduha kang Faraon tungod kay ang maong butang gitukod sa Dios, ug nga ang Dios nagadali sa pagbuhat niini. Ngayon nga'y humanap si Faraon ng isang taong matalino at pantas, at ilagay sa lupain ng Egipto. Busa, mangita karon si Faraon ug usa ka tawo nga buotan ug makinaadmanon, ug igabutang siya sa ibabaw sa yuta sa Egipto. Gawing ganito ni Faraon, at maglagay ng mga tagapamahala sa lupain, na paglimahing bahagi ang lupain ng Egipto sa loob ng pitong taon ng kasaganaan. Buhaton kini ni Faraon, ug magbutang siya ug mga magtatan-aw sa ibabaw sa kayutaan ug pagakuhaon, ang ikalima ka bahin sa yuta sa Egipto sulod sa pito ka tuig nga kadagaya. At kanilang tipunin ang lahat ng pagkain nitong mabubuting taon na dumarating, at magkamalig ng trigo sa kapangyarihan ng kamay ni Faraon, na pinakapagkain sa mga bayan at ingatan. Ug ipatigum nila ang tanan nga kalan-on niining maayong tuig nga moabut, ug ang trigo nga moabut tingbon nila sa ilalum sa kamot ni Faraon nga sa kalan-on sa mga kalungsoran; ug kini patipigan mo kanila. At ang pagkain ay kamaligin na itaan sa lupain sa pitong taong kagutom na mangyayari sa lupain ng Egipto; upang huwag mapuksa ang lupain sa kagutom. Ug ang kalan-on patipigan mo alang sa kayutaan, tagana sa pito ka tuig nga gutom nga mahitabo sa yuta sa Egipto; aron ang yuta dili malaglag tungod sa gutom. At ang bagay ay minabuti ng mga mata ni Faraon, at ng mga mata ng kaniyang mga lingkod. Ug ang butang nakapahamuot sa mga mata ni Faraon ug sa mga mata sa iyang mga alagad. At sinabi ni Faraon sa kaniyang mga lingkod, Makakasumpong kaya tayo ng isang gaya nito, na taong kinakasihan ng espiritu ng Dios? Ug si Faraon nagaingon sa iyang mga alagad, Makakaplag ba kaha kita ug usa ka tawo nga ingon niini, nga kaniya anaa ang Espiritu sa Dios? At sinabi ni Faraon kay Jose, Yamang ipinabatid sa iyo ng Dios: ang lahat ng ito, ay walang matalino o pantas na gaya mo: Ug si Faraon miingon kang Jose: Tungod kay ang Dios nagpahibalo kanimo niining tanan, walay bisan kinsa nga buotan ug manggialamon nga sama kanimo. Ikaw ay magpupuno sa aking bahay, at ayon sa iyong salita ay pamamahalaan mo ang aking buong bayan: sa luklukang hari lamang magiging mataas ako sa iyo. Ikaw magagahum sa akong panimalay, ug sumala sa imong pulong magadumala ikaw sa akong tibook nga katawohan. Sa akong trono lamang nga ako labaw kay kanimo. At sinabi ni Faraon kay Jose, Tingnan mo, ikaw ay inilagay ko sa buong lupain ng Egipto. Ug si Faraon miingon kang Jose: Tan-awa, ginabutang ko ikaw sa ibabaw sa tibook nga yuta sa Egipto. At inalis ni Faraon sa kamay niya ang kaniyang tandang singsing at inilagay sa kamay ni Jose, at siya'y sinuutan ng magandang lino at nilagyan siya ng isang kuwintas na ginto sa palibot ng kaniyang leeg; Ug gikuha ni Faraon ang singsing sa iyang kamot, ug gibutang niya sa kamot ni Jose, ug gibistihan siya sa mga panapton nga lino nga labing fino, ug gibutangan siya ug usa ka kolintas nga bulawan sa liog. At siya'y pinasakay niya sa ikalawang karro na tinatangkilik ni Faraon at isinisigaw sa unahan niya. Lumuhod kayo: at inihalal siya na puno sa buong lupain ng Egipto. Ug gipasakay siya sa iyang ikaduha ka carro nga iyang kaugalingon, ug nanagsinggit sila sa atubangan niya: Pangluhod kamo. Ug gibutang siya ibabaw sa tibook nga yuta sa Egipto. At sinabi ni Faraon kay Jose, Ako'y si Faraon, at kung wala ka ay hindi magtataas ang sinomang tao ng kaniyang kamay o ng kaniyang paa sa buong lupain ng Egipto. Ug si Faraon miingon kang Jose: Ako mao si Faraon, gawas kanimo walay tawo nga makapatindog sa iyang kamot kun sa iyang tiil sa tibook nga yuta sa Egipto. At pinanganlan ni Faraon si Jose na Zaphnath-paanea, at ibinigay na asawa sa kaniya si Asenath, na anak ni Potiphera, na saserdote sa On. At lumabas si Jose, sa lupain ng Egipto. Ug si Faraon naghingalan kang Jose, Zaphnath-paaneah, ug gihatag kaniya nga asawa si Asenath, anak nga babaye ni Potipherah, sacerdote sa On. Ug milibod si Jose sa yuta sa Egipto. At si Jose ay may tatlong pung taon nang tumayo sa harap ni Faraon na hari sa Egipto. At si Jose ay umalis sa harap ni Faraon, at nilibot ang buong lupain ng Egipto. Ug si Jose may panuigon na nga katloan ka tuig, sa pag-atubang niya kang Faraon nga hari sa Egipto. Ug si Jose mipahawa sa atubangan ni Faraon, ug milibod sa tibook nga yuta sa Egipto. At sa pitong taong sagana ay nagdulot ang lupa ng sagana. Ug giabut ang yuta niadtong pito ka mga tuig sa kadagaya sa daghanan nga mga tinapok. At tinipon ni Jose ang lahat na pagkain sa pitong taon na tinamo sa lupain ng Egipto: at inimbak ang nangasabing pagkain sa mga bayan; na ang pagkain sa bukid na nasa palibot ng bawat bayan ay inimbak sa bawat kinauukulan ding bayan. Ug gitigum niya sulod sa pito ka tuig ang tanan nga makaon nga diha sa yuta sa Egipto, ug gitigum kini sa mga dapa sa mga kalungsoran; ginabutang niya sa tagsa ka lungsod ang makaon sa kaumahan libot sa maong lungsod. At si Jose ay nagkamalig ng trigo na parang buhangin sa dagat, na napakarami hanggang sa hindi nabilang; sapagkat walang bilang. Ug gitigum ni Jose ang trigo nga ingon sa balas sa dagat, hilabihan pagkadaghan, hangtud nga wala na siya makaihap; kay dili na gayud maihap. At bago dumating ang taong kagutom ay ipinanganak kay Jose ang dalawang lalake, na ipinanganak sa kaniya ni Asenath na anak ni Potiphera, na saserdote sa On. Ug nangatawo kang Jose ang duruha ka anak nga mga lalake sa wala pa umabut ang nahauna nga tuig sa gutom, nga sila gianak kaniya ni Asenath, anak nga babaye ni Potipherah, nga sacerdote sa On. At tinawag ni Jose ang pangalan ng panganay na Manases, sapagkat aniya'y, Ipinalimot ng Dios sa akin ang lahat ng aking kapagalan at ang buong bahay ng aking ama. Ug gihinganlan ni Jose ang ngalan sa panganay si Manases; kay, matud niya, ang Dios nagpahikalimot kanako sa tanan ko nga kahago, ug sa tibook nga panimalay sa akong amahan. At ang ipinangalan sa ikalawa ay Ephraim: Sapagkat ako'y pinalago ng Dios sa lupain ng aking kadalamhatian. Ug ang ngalan sa ikaduha gihinganlan niya si Ephraim: kay ang Dios naghimo kanako nga mabungaon sulod sa yuta sa akong kaguol. At ang pitong taon ng kasaganaan na nagkaroon sa lupain ng Egipto ay natapos. Ug natapus ang pito ka tuig sa kadagaya didto sa yuta sa Egipto. At ang pitong taon ng kagutom ay nagpasimulang dumating, ayon sa sinabi ni Jose: at nagkagutom sa lahat ng lupain; datapuwat sa buong lupain ng Egipto ay may tinapay. Ug misugod sa pag-abut ang pito ka tuig nga gutom, sumala sa giingon ni Jose: ug dihay gutom sa tanan nga kayutaan, apan sa tibook nga yuta sa Egipto dihay tinapay. At nang ang buong lupain ng Egipto ay magutom, ay dumaing ng tinapay ang bayan kay Faraon: at sinabi ni Faraon sa lahat ng mga Egipcio, Pumaroon kayo kay Jose; ang kaniyang sabihin sa inyo ay inyong gawin. Ug sa pagbati ug gutom sa tibook nga yuta sa Egipto, ang katawohan mitu-aw kang Faraon tungod sa makaon. Ug miingon si Faraon sa tanan nga mga Egiptohanon: Pangadto kamo kang Jose; ug buhaton ninyo ang iyang igaingon kaninyo. At ang kagutom ay nasa ibabaw ng buong lupa: at binuksan ni Jose ang lahat ng kamalig at nagbili sa mga Egipcio; at lumala ang kagutom sa lupain ng Egipto. Ug ang gutom milukop na sa tibook nga nawong sa yuta. Unya gibuksan ni Jose ang tanan nga kamalig, ug gibaligyaan niya ang mga Egiptohanon; ug daku uyamut ang gutom sa yuta sa Egipto. At lahat ng mga taga ibang lupain ay nagsiparoon kay Jose upang magsibili ng trigo; sapagkat lumala ang kagutom sa buong lupa. Ug ang tanan nga kayutaan miadto sa Egipto sa pagpamalit ug trigo kang Jose, kay sa tibook nga kayutaan midaku na ang gutom. Nabalitaan nga ni Jacob na may trigo sa Egipto, at sinabi ni Jacob sa kaniyang mga anak, Bakit kayo nangagtitinginan? Karon nakita ni Jacob nga may trigo sa Egipto, ug nag-ingon siya sa iyang mga anak: Nganong nagatinan-away kamo sa usa ug usa? At kaniyang sinabi, Narito, aking narinig na may trigo sa Egipto. Ug nag-ingon siya: Ania karon, nakadungog ako nga sa Egipto adunay trigo. Bumaba kayo roon, at bumili kayo roon ng sa ganang atin, upang tayo'y mabuhay at huwag mamatay. Lumugsong kamo ngadto, ug pumalit kamo ug makaon didto alang kanato, aron kita mabuhi, ug dili mangamatay. At ang sangpung kapatid ni Jose ay bumaba, na bumili ng trigo sa Egipto. Ug ang napulo ka mga magsoon ni Jose milugsong aron sa pagpalit ug trigo gikan sa Egipto. Datapuwat si Benjamin na kapatid ni Jose, ay hindi sinugo ni Jacob na kasama ng kaniyang mga kapatid; sapagkat aniya'y, Baka sakaling may mangyari sa kaniyang anomang kapahamakan. Apan si Benjamin nga igsoon ni Jose wala ipadala ni Jacob uban sa iyang mga igsoon, kay, matud niya, tingali unya may moabut kaniya nga kadautan. At ang mga anak ni Israel ay nagsiparoong bumili, na kasalamuha ng nagsisiparoon: sapagkat nagkakagutom sa lupain ng Canaan. Ug miadto ang mga anak ni Israel aron sa pagpalit ug trigo sa taliwala niadtong uban nga miadto; kay ang gutom didto sa yuta sa Canaan. At si Jose ang tagapamahala sa lupain; siya ang nagbibili ng trigo sa lahat ng mga tao sa lupain: at nagsidating ang mga kapatid ni Jose at nangagpatirapa sa kaniya, na ang kanilang mga mukha ay pasubasob. Ug si Jose maoy gobernador sa yuta; siya mao ang nagbaligya sa kalan-on sa tanang katawohan sa yuta. Ug ang mga igsoong lalake ni Jose nangabut, ug sa ilang kaugalingon mingyukbo kaniya uban ang ilang mga nawong ngadto sa yuta. At nakita ni Jose ang kaniyang mga kapatid, at kaniyang nangakilala, datapuwat siya'y nagkunwaring iba sa kanila, at sila'y kinausap niya ng magilas; at sinabi sa kanila, Saan kayo nagsipanggaling? At sinabi nila, Sa lupain ng Canaan, upang bumili ng pagkain. Ug si Jose nakakita sa iyang mga igsoon, ug siya nakaila kanila; apan siya wala magpaila kanila, ug nagsulti kanila sa mahait, ug nag-ingon kanila: Diin kamo gikan? Sila mingtubag: Gikan sa yuta sa Canaan aron sa pagpalit sa kalan-on. At nakilala ni Jose ang kaniyang mga kapatid, datapuwat hindi nila siya nakilala. Ug si Jose nakaila sa iyang mga igsoon, apan sila wala makaila kaniya. At naalaala ni Jose ang mga panaginip na kaniyang napanaginip, tungkol sa kanila, at sa kanila'y sinabi, Kayo'y mga tiktik; upang tingnan ninyo ang kahubaran ng lupain kaya kayo naparito. Ug nahinumdum si Jose sa mga damgo nga iyang gidamgo mahitungod kanila, ug siya miingon kanila: Kamo mga tiktik; mianhi kamo aron sa pagtan-aw nga walay salipud ang yuta. At kanilang sinabi sa kaniya, Hindi panginoon ko, kundi ang iyong mga lingkod ay nagsiparito upang bumili ng pagkain. Ug sila mitubag kaniya: Dili intawon, ginoo ko; kondili ang imong mga ulipon mianhi sa pagpalit ug makaon. Kaming lahat ay anak ng isa lamang lalake; kami ay mga taong tapat, ang iyong mga lingkod ay hindi mga tiktik. Kaming tanan mga anak nga lalake sa usa ka tawo; kami mga tawo nga matuod: ang imong mga ulipon dili gayud mga tiktik. At kaniyang sinabi sa kanila, Hindi, kungdi upang tingnan ang kahubaran ng lupain kaya kayo naparito. Ug siya miingon kanila: Dili; kondili sa pagtan-aw gayud sa yuta nga walay salipud mianhi kamo. At kanilang sinabi, Kaming iyong mga lingkod ay labing dalawang magkakapatid, na mga anak ng isa lamang lalake sa lupain ng Canaan; at, narito, ang bunso ay nasa aming ama ngayon, at ang isa'y wala na. Ug sila mitubag: Kami nga imong mga ulipon napulo ug duha kami nga mga magsoon, mga anak nga lalake sa usa ka tawo sa Canaan; ug, ania karon, ang kamanghuran niining adlawa atua kauban sa among amahan ug ang usa wala na. At sinabi sa kanila ni Jose, Iyan ang sinasalita ko sa inyo, na aking sinasabi, Kayo'y mga tiktik. Ug si Jose miingon kanila: Mao kana nga giingon ko kamo, sa pag-ingon: Mga tiktik kamo. Dito ko kayo susubukin: alangalang sa buhay ni Faraon ay hindi kayo aalis dito, malibang pumarito ang inyong kapatid na bunso. Tungod niini pagasusihon kamo: Tungod sa kinabuhi ni Faraon, dili kamo makapahawa dinhi, gawas kong mahaanhi dinhi ang inyong kamanghuran nga lalake. Suguin ninyo ang isa sa inyo, na dalhin dito ang inyong kapatid, at kayo'y mangabibilanggo; upang masubok ang inyong mga salita, kung may katotohanan sa inyo: o kung hindi alangalang sa buhay ni Faraon, ay tunay na mga tiktik kayo. Sugoa ang usa kaninyo, ug ipakuha ang inyong igsoon nga lalake; ug pabilin kamo nga mga binilanggo, aron ang inyong mga pulong mapamatud-an, kong adunay kamatuoran kaninyo; kay kong dili, tungod sa kinabuhi ni Faraon kamo mga tiktik gayud. At kaniyang inilagay silang lahat na magkakasama sa bilangguan na tatlong araw. Ug sila gitipon niya nga binantayan sulod sa totolo ka adlaw. At sinabi ni Jose sa kanila sa ikatlong araw, Gawin ninyo ito at mangabuhay kayo; sapagkat natatakot ako sa Dios: Ug sa ikatolo ka adlaw si Jose miingon kanila: Buhaton ninyo kini, ug mabuhi kamo: kay ako mahadlok sa Dios. Kung kayo'y mga taong tapat, ay matira ang isa sa inyong magkakapatid na bilanggo sa bahay na pinagbilangguan sa inyo; datapuwat kayo'y yumaon, magdala kayo ng trigo dahil sa kagutom sa inyong mga bahay. Kong kamo mga tawo nga matuod, pasagdi ninyo nga ang usa sa inyong mga igsoon magapabilin nga binantayan sa balay nga gibilanggoan kaninyo; apan panlakaw kamo, ug dad-on ninyo ang trigo nga alang sa gutom sa inyong mga panimalay. At dalhin ninyo sa akin ang inyong kapatid na bunso; sa ganito'y matototohanan ang inyong mga salita, at hindi kayo mangamamatay. At kanilang ginawang gayon. Ug dad-on ninyo dinhi kanako ang inyong igsoon nga lalake nga kamanghuran; sa ingon niana, pagapamatud-an ang inyong mga pulong, ug dili kamo mangamatay. Ug gibuhat nila ang ingon. At sila'y nagsabisabihan, Katotohanang tayo'y salarin tungkol sa ating kapatid, sapagkat nakita natin ang kahapisan ng kaniyang kaluluwa, nang namamanhik sa atin, at hindi natin siya dininig; kayat dumarating sa atin ang kahapisang ito. Ug nanag-ingon sila ang usa sa usa: Matuod gayud nga kita nakasala batok sa atong igsoon nga lalake, nga niana hingkit-an ta ang kalisdanan sa iyang kalag sa pagpangaliyupo niya kanato, ug wala ta pagpatalinghugi siya tungod niana miabut sa ibabaw kanato kini nga kalisdanan. At si Ruben ay sumagot sa kanila, na nagsasabi, Di ba nagsalita ako sa inyo, na aking sinasabi, Huwag kayong magkasala laban sa bata; at ayaw kayong makinig? kaya naman, narito, ang kaniyang dugo ay nagsasakdal. Ug si Ruben mitubag kanila nga nagaingon: Wala ba ako magsulti kaninyo sa pag-ingon: Ayaw kamo pagpakasala batok sa bata ug kamo wala gayud magpatalinghug? Busa usab, ania karon, ang iyang dugo ginakinahanglan. At hindi nila nalalaman na sila'y pinakikinggan ni Jose; sapagkat may tagapagpaliwanag sa kanila. Ug sila wala manghibalo nga si Jose nakasabut kanila kay dihay maghuhubad sa taliwala nila. At siya'y humiwalay sa kanila, at umiyak; at siya'y bumalik sa kanila, at sila'y kinausap at kinuha sa kanila si Simeon, at siya'y tinalian sa harap ng kanilang mga mata. Ug siya mibulag kanila ug mihilak; sa tapus niini, siya mibalik kanila, ug siya misulti kanila, ug iyang gikuha si Simeon, ug iyang gigapus siya sa atubangan sa ilang mga mata. Nang magkagayo'y ipinagutos ni Jose na punuin ang kanilang mga bayong ng trigo, at ibalik ang salapi ng bawat isa sa kanikaniyang bayong, at sila'y bigyan ng mababaon sa daan: at ginawa sa kanilang gayon. Unya si Jose nagsugo nga pun-on nila ang ilang mga sudlanan sa trigo, ug ipauli ang salapi sa tagsatagsa nga igabutang sa iyang baluyot, ug hatagan sila ug balon alang sa ilang panaw: ug mao kini ang gibuhat kanila. At kanilang pinasanan ng trigo ang kanilang mga asno, at sila'y yumaon mula roon. Ug ilang gilulan ang ilang trigo sa ilang mga asno, ug nanglakaw sila gikan didto. At pagbubukas ng isa ng kaniyang bayong upang bigyan ng pagkain ang kaniyang asno sa tuluyan, ay nakita niya ang kaniyang salapi; at, narito, nasa labi ng kaniyang bayong. Ug sa diha nga ang usa kanila miabli sa iyang baluyot aron sa paghatag ug kompay sa iyang asno didto sa abutanan, hingkit-an niya ang iyang salapi nga diha sa baba sa iyang baluyot. At sinabi niya sa kaniyang mga kapatid, Ang salapi ko ay nasauli; at, narito, nasa aking bayong: at kumutob ang kanilang puso; at nangagtinginan na nanganginginig, na nagsasabihan, Ano itong ginawa ng Dios sa atin? Ug miingon siya sa iyang mga igsoon: Ang salapi ko giuli kanako, ug tan-awa, ania pa sa akong baluyot. Unya nahakugmat ang ilang kasingkasing, ug mingliso sila nga nagakurog ang usa ngadto sa usa kanila, nga nanag-ingon: Unsa ba kini nga gibuhat sa Dios kanato? At sila'y dumating kay Jacob na kanilang ama sa lupain ng Canaan, at isinaysay nila sa kaniya ang lahat na nangyari sa kanila; na sinasabi: Ug mingdangat sila kang Jacob nga ilang amahan sa yuta sa Canaan, ug siya gisuginlan nila sa tanan nga nahitabo kanila, nga nagaingon: Ang lalaking panginoon sa lupaing yaon ay kinausap kami na magilas, at inari kaming mga tiktik sa lupain. Ang tawo, ang ginoo sa yuta, nagsulti kanamo sa mahait gayud, ug kami giisip niya nga mga tiktik niadtong yutaa. At aming sinabi sa kaniya, Kami ay mga taong tapat; hindi kami mga tiktik. Ug kami miingon kaniya: Kami mga tawo nga matuod, dili gayud kami mga tiktik. Kami ay labing dalawang magkakapatid, na mga anak ng aming ama; ang isa'y wala na, at ang bunso ay nasa aming ama ngayon sa lupain ng Canaan. Kami napulo ug duha ka mga magsoon nga mga anak nga lalake sa among amahan; ang usa wala na, ug ang kamanghuran atua karong adlawa sa among amahan sa yuta sa Canaan. At sinabi sa amin ng lalaking yaon, ng panginoon sa lupain, Dito ko makikilala na kayo'y mga taong tapat: magiwan kayo sa akin ng isa sa inyong magkakapatid, at magsipagdala kayo ng trigo dahil sa kagutom sa inyong mga bahay, at kayo'y yumaon. Ug ang tawo, ang ginoo sa yuta miingon kanamo: Niini pagailhon ko kamo nga mga tawo nga matuod: ibilin ninyo kanako ang usa sa inyong mga igsoon, ug dad-a ninyo ang makaon alang sa gutom sa inyong mga panimalay, ug panlakaw kamo. At dalhin ninyo rito sa akin ang inyong kapatid na bunso: kung gayo'y makikilala ko, na kayo'y hindi mga tiktik, kundi kayo'y mga taong tapat: sa ganito'y isasauli ko sa inyo ang inyong kapatid at kayo'y mangangalakal sa lupain. Ug dad-on ninyo nganhi kanako ang inyong igsoon nga kamanghuran, unya masayud ako nga kamo dili mga tiktik, kondili mga tawo nga matuod: sa ingon niini igahatag ko kaninyo ang inyong igsoon, ug magapatigayon kamo sa yuta. At nangyari na pagaalis ng laman ng kanilang mga bayong, na, narito, sa bayong ng bawat isa ay nakalagay ang balot ng kanikaniyang salapi: at nang makita nila at ng kanilang ama ang kanilang mga balot ng salapi, ay nangatakot. Ug nahatabo nga sa gihubo nila ang ilang mga baluyot, ania karon, nga sa baluyot sa tagsatagsa didto ang ilang putos sa salapi: ug sa diha nga sila ug ang ilang amahan nakakita sa ilang mga putos sa salapi, nangahadlok sila. At sinabi sa kanila ng kanilang amang si Jacob, Inalis na ninyo sa akin ang aking mga anak: si Jose ay wala, at si Simeon ay wala, at aalisin pa ninyo si Benjamin: lahat ng bagay na ito ay laban sa akin. Unya ang ilang amahan nga si Jacob miingon kanila: Ginakuha ninyo kanako ang akong mga anak: si Jose nawala na, ug si Simeon wala na usab, ug si Benjamin pagadad-on ninyo; batok kanako kining tanan nga mga butanga. At nagsalita, si Ruben sa kaniyang ama, na sinasabi, Ipapatay mo ang aking dalawang anak kung siya'y hindi ko dalhin sa iyo; ibigay mo sa aking kamay, at siya'y aking ibabalik sa iyo. Ug si Ruben misulti sa iyang amahan nga nagaingon: Pamatyon mo ang akong duruha ka mga anak nga lalake, kong siya dili ko igabalik kanimo; itugyan mo siya sa akong kamot, ug siya igauli ko kanimo. At kaniyang sinabi, Hindi yayaon ang aking anak na kasama ninyo; sapagkat ang kaniyang kapatid ay patay na, at siya lamang ang natitira; kung mangyari sa kaniya ang anomang kapahamakan sa daan na inyong paroroonan, ay pabababain nga ninyo ang aking mga uban sa Sheol na may kapanglawan. Ug siya miingon: Dili molugsong ang akong anak nga lalake uban kaninyo; kay ang iyang igsoon patay na, ug siya na lamang ang nahabilin: ug kong mahitabo kaniya ang kadaut sa dalan nga inyong pagalaktan, unya igatunod ninyo ako nga ubanon, nga puno sa kasakit ngadto sa lubnganan. At ang kagutom ay mahigpit sa lupain. Ug ang gutom midaku sa yuta. At nangyari, nang makain na nila ang trigong kanilang dinala mula sa Egipto, na sinabi sa kanila ng kanilang ama, Kayo'y pumaroong muli, ibili ninyo tayo ng kaunting pagkain. Ug nahitabo nga sa nahurot na nila ug kaon ang ilang trigo nga gidala nila gikan sa Egipto, miingon kanila ang ilang amahan: Bumalik kamo, ug pumalit kamo alang kanato ug diyutay nga makaon. At si Juda ay nagsalita sa kaniya, na sinasabi, Ipinahayag sa aming mahigpit ng lalaking yaon, na sinasabi, Hindi ninyo makikita ang aking mukha, maliban na ipagsama ninyo ang inyong kapatid. Ug mitubag si Juda nga nag-ingon: Ang tawo sa Egipto nagpahayag gayud kanamo nga nag-ingon: Dili na kamo makakita sa akong nawong gawas kong ang inyong igsoon nga lalake mahiuban kaninyo. Kung pasasamahin mo sa amin ang aming kapatid, ay bababa kami, at ibibili ka namin ng pagkain. Kong ipadala mo ang among igsoon uban kanamo, motugbong kami, ug ikaw palitan namo ug makaon: Datapuwat kung hindi mo paparoroonin ay hindi kami bababa: sapagkat sinabi sa amin ng lalaking yaon, Hindi ninyo makikita ang aking mukha, malibang kasama ninyo ang inyong kapatid. Apan kong dili mo siya ipadala, dili kami manugbong; kay ang tawo miingon kanamo: Dili kamo makakita sa akong nawong gawas kong ang inyong igsoon mahiuban kaninyo. At sinabi ni Israel, Bakit ninyo ako ginawan ng masama, na inyong sinabi sa lalake na mayroon pa kayong ibang kapatid? Ug miingon si Israel: Ngano ba nga gibuhatan ako ninyo sa labing dautan, nga nagtug-an kamo sa tawo nga kamo aduna pay usa ka igsoon nga lalake? At kanilang sinabi, Tinanong kami ng buong siyasat, tungkol sa amin, at tungkol sa aming kamaganakan, na sinasabi, Buhay pa ba ang inyong ama? Ug sila mingtubag: Ang tawo nga punoan nangutana kanamo sa dayag tungod kanato, ug tungod sa kaubanan nga nagaingon: Buhi pa ba ang inyong amahan? May iba pa ba kayong kapatid? Kamo aduna pa bay lain nga igsoon nga lalake? At isinaysay namin sa kaniya ayon sa mga salitang ito: saan namin malalaman, kaniyang sasabihin, Ibababa ninyo rito ang inyong kapatid? Ug kami nagpahayag kaniya ingon nianang mga pulonga. Nagpanghibalo ba kami nga siya magaingon: Paanhion ninyo ang inyong igsoon nga lalake? At sinabi ni Juda kay Israel na kaniyang ama. Unya miingon si Juda kang Israel nga iyang amahan. Pasamahin mo sa akin ang bata at kami ay magsisitindig at magsisiyaon; upang tayo'y mabuhay at huwag mamatay, kami, at ikaw, at gayon din ang aming mga bata. Ipadala uban kanako ang bata ug manindog ug mangadto kami, aron mabuhi kita, ug dili kita mangamatay, ug ikaw, ug ang among mga anak nga gagmay. Ako ang mananagot sa kaniya; sa aking kamay hahanapin mo siya; kung hindi ko ibalik sa iyo, at ilagay sa harap mo, ay pasanin ko ang sala magpakailan pa man. Ako maoy mangako kaniya; sa akong kamot mangayo ka ug husay tungod kaniya; nga kong ugaling dili ko siya ikauli kanimo ug ikabutang ko sa imong atubangan, nan sad-an ako batok kanimo sa walay katapusan. Sapagkat kung hindi tayo nagluwat, ay nakapagbalik na kaming makalawa. Nga kong wala pa unta kami maglangan, sa pagkamatuod, nakabalik na unta kami karon sa makaduha. At sinabi sa kanila ng kanilang amang si Israel, Kung gayon, ngayo'y gawin ninyo ito: magdala kayo sa inyong bayong ng mga piling bunga ng lupain, at dalhan ninyo ang lalaking yaon ng kaloob, ng kaunting balsamo at kaunting pulot, pabango, at mirra, mga pile at almendras. Ug si Israel nga ilang amahan, mitubag kanila: Busa, kong mao na gayud kini, nan buhata ninyo; magdala kamo sa labing maayong bunga sulod sa inyong mga sudlanan, ug dad-an ninyo kadtong tawo nga talahuron ug usa ka gasa, diyutay nga balsamo ug diyutay nga dugos, mga pahumot ug mirra, mga nueces ug mga almendra. At magdala kayo ng ibayong halaga ng salapi sa inyong kamay; at ang salaping nabalik sa labi ng inyong mga bayong ay dalhin ninyong muli sa inyong kamay; marahil ay kalituhan. Ug sa inyong kamot magdala kamo ug salapi nga pinilo, ug bitbiton ninyo sa inyong kamot ang inuli nga salapi diha sa mga baba sa inyong mga baluyot: tingali kadto maoy usa ka sayup. Dalhin din ninyo ang inyong kapatid, at magtindig kayo at pumaroon kayong muli sa lalaking yaon. Dad-a usab ninyo ang inyong igsoon nga lalake, ug panindog kamo, ug umadto kamo pag-usab niadtong tawohana. At pagkalooban nawa kayo ng Dios na Makapangyarihan sa lahat ng kaawaan sa harap ng lalaking yaon, upang isauli sa inyo ang inyong isang kapatid at si Benjamin. Ug ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan magahatag ug kalooy kaninyo, sa atubangan niadtong tawohana, aron iyang buhian kaninyo ang usa ninyo ka igsoon nga lalake, ug kini si Benjamin. At kung mawalan ako ng mga anak, ay mawalan ako. Ug kong kamatyan ako sa akong mga anak, nan kamatyan ako. At dinala ng mga lalake ang kaloob na yaon, at ibayong halaga ng salapi ang dinala sa kanilang kamay, at si Benjamin; at nagsipagtindig, at nagsibaba sa Egipto, at nagsiharap kay Jose. Ug mikuha kadtong mga tawo ug gasa, ug gidala sa ilang kamot ang salapi nga pinilo, ug si Benjamin; ug mingtindog sila ug minglugsong sila ngadto sa Egipto, ug nangatubang sila kang Jose. At nang makita ni Jose si Benjamin na kasama nila, ay sinabi niya sa katiwala ng kaniyang bahay: Dalhin mo ang mga lalaking iyan sa bahay, at magpatay ka ng mga hayop, at ihanda mo; sapagkat ang mga lalaking iyan ay magsisipananghaling kasalo ko. Ug sa pagkakita ni Jose kang Benjamin uban kanila, miingon siya sa tinugyanan sa iyang balay: Pasudlon mo sa balay kanang mga tawohana, ug mag-ihaw ka, ug hikayon didto; kay kining mga tawohana maniudto uban kanako. At ginawa ng lalake ang ayon sa iniutos sa kaniya ni Jose; at dinala ng katiwala ang mga lalaking yaon sa bahay ni Jose. Ug gibuhat sa tawo ingon sa gisugo ni Jose, ug gipasulod niadtong tawohana ang mga tawo sa balay ni Jose. At ang mga lalake ay nangatakot, sapagkat sila'y dinala sa bahay ni Jose; kanilang sinabi: Dahil sa salaping isinauli sa ating mga bayong ng una, ay dinala tayo rito; upang hanapan tayo ng dahilan, at tayo'y ibagsak niya, at tayo'y ariin niyang mga alipin, at pati ng atin mga asno. Ug ang mga tawo nangahadlok, kay gipasulod sila sa balay ni Jose ug miingon sila: Tungod sa salapi nga giuli sa atong mga baluyot kaniadto, kita gipasulod nila dinhi, aron siya makakaplag ug higayon batok kanato, ug himoon kita nga mga ulipon ug ang atong mga asno. At sila'y nagsilapit sa katiwala ng bahay ni Jose, at kinausap nila sa pintuan ng bahay. Mingduol sila sa tinugyanan sa balay ni Jose, ug sila nakigsulti kaniya didto sa pultahan sa balay. At sinabi nila, Oh panginoon ko, tunay na kami ay bumaba ng una na bumili ng pagkain. Ug miingon sila: Oh ginoo ko, kami sa pagkamatuod minglugsong sa sinugdan sa pagpalit ug mga makaon. At nangyari, nang dumating kami sa tuluyan, na binuksan namin ang aming mga bayong, at, narito, ang salapi ng bawat isa sa amin ay nasa labi ng kanikaniyang bayong, ang salapi namin sa tunay na timbang: at aming muling dinala sa aming kamay. Ug nahitabo nga sa pag-abut namo sa abutanan, nga giablihan namo ang among mga baluyot, ug, ania karon, ang salapi sa tagsatagsa kanamo diha sa baba sa iyang baluyot, ang among salapi sa takdo gayud nga timbang: ug gibalik namo pagdala kini sa among mga kamot. At nagdala kami ng ibang salapi sa aming kamay upang ibili ng pagkain; hindi namin nalalaman kung sino ang naglagay ng aming salapi sa aming mga bayong. Nagdala usab kami sa among mga kamot ug lain nga salapi aron sa pagpalit ug makaon: kami wala mahibalo kong kinsa ang nagbutang sa among salapi sa among mga baluyot. At kaniyang sinabi, Mapayapa kayo; huwag kayong matakot, ang Dios ninyo at ang Dios ng inyong ama ang nagbigay sa inyo ng kayamanang natatago sa inyong mga bayong: tinanggap ko ang inyong salapi. Ug siya mitubag: Ang pakigdait anaa kaninyo, dili kamo mahadlok; ang inyong Dios ug ang Dios sa inyong amahan naghatag kaninyo ug bahandi sa inyong mga baluyot: ang inyong salapi ania kanako. At inilabas si Simeon sa kanila. Ug si Simeon iyang gidala ngadto kanila. At dinala ng katiwala ang mga lalake sa bahay ni Jose, at sila'y binigyan ng tubig, at nangaghugas ng kanilang mga paa; at binigyan ng pagkain ang kanilang mga asno. Ug gipasulod niadtong tawohana ang mga tawo ngadto sa balay ni Jose: ug sila gihatagan niya ug tubig, ug nanghimitiis sila sa ilang mga tiil ug gihatagan niya ug kompay ang ilang mga asno. At kanilang inihanda ang kaloob sa pagdating ni Jose sa tanghali; sapagkat kanilang narinig na doon sila magsisikain ng tinapay. Ug ilang gitagana ang gasa sa wala pa moabut si Jose sa udto, kay sila nakadungog nga sila mangaon didto ug tinapay. At nang dumating si Jose sa bahay, ay dinala nila sa kaniya sa loob ng bahay, ang kaloob na nasa kanilang kamay, at sila'y nagpatirapa sa harap niya. Ug sa miabut na si Jose sa balay, ug ilang gidala kaniya sa sulod sa balay ang gasa nga diha sa ilang kamot, ug mingyukbo sila kaniya ngadto sa yuta. At sila'y kaniyang tinanong tungkol sa kanilang kalagayan, at sinabi, Wala bang sakit ang inyong ama, ang matanda na inyong sinalita? buhay pa ba? Ug siya nangutana kanila mahitungod sa ilang panglawas, ug miingon siya: Ang inyong amahan, ang tigulang nga giingon ninyo, Maayo ba siya? Buhi pa ba siya? At kanilang sinabi, Walang sakit ang iyong lingkod na aming ama, buhay pa. Ug sila mitubag kaniya: Maayo man ang imong ulipon nga among amahan: buhi pa siya. At sila'y nagsiyukod at nagsigalang. Ug miduko sila ug naghatag sila ug katahuran. At itiningin niya ang kaniyang mga mata, at nakita si Benjamin na kapatid niya, na anak ng kaniyang ina, at sinabi, Ito ba ang inyong kapatid na bunso, na inyong sinalita sa akin? Ug sa giyahat niya ang iyang mga mata nakita niya si Benjamin, igsoon nga lalake niya, anak sa iyang inahan, ug miingon siya: Mao ba kini ang inyong igsoon nga kamanghuran, nga inyong gisugilon kanako? At kaniyang sinabi, Pagpalain ka nawa ng Dios, anak ko. Ug miingon siya: Ang Dios malooy kanimo, anak ko. At nagmadali si Jose; sapagkat nagniningas ang kaniyang loob dahil sa kaniyang kapatid: at humanap ng dakong maiiyakan; at pumasok sa kaniyang silid, at umiyak doon. Unya si Jose midali kay ang iyang kasingkasing nangandoy tungod sa iyang igsoon, ug nangita siya ug dapit sa paghilak: ug misulod siya sa iyang lawak, ug mihilak siya didto. At siya'y naghilamos at lumabas; at nagpigil ng loob, at nagsabi, Maghain kayo ng tinapay. Ug gihilam-usan niya ang iyang nawong, ug migula siya sa gawas, ug gipugngan niya ang iyang kaugalingon, ug miingon siya: Idulot ninyo ang tinapay. At kanilang hinainan siyang bukod, at silang bukod, at ang mga Egipcio na kumakaing kasama niya ay bukod: sapagkat ang mga taga Egipcio ay hindi makakaing kasalo ng mga Hebreo; sapagkat kasuklamsuklam ito sa mga Egipcio. Ug siya gidulotan nila sa laing lamesa, ug sila gidulotan usab sa laing lamesa, ug ang mga Egiptohanon nga nagkaon uban kaniya gilain pagdulot usab: kay ang mga Egiptohanon dili arang makakaon ug tinapay uban sa mga Hebreohanon: kay kana maoy usa ka butang nga mahugaw alang sa mga Egiptohanon. At sila'y nagsiupo sa harap niya, ang panganay ayon sa kaniyang pagkapanganay, at ang bunso ayon sa kaniyang pagkabunso: at ang mga lalake ay nangamamangha na nagtitinginan. Ug nanglingkod sila sa iyang atubangan, ang magulang ingon sa iyang pagkamagulang, ug ang manghud ingon sa iyang pagkamanghud, ug ang mga tawo nanghibulong nga nagtinan-away ang usa ug usa. At sila'y idinampot ni Jose sa harap niya ng mga ulam: datapuwat ang ulam ni Benjamin ay humihigit kay sa mga bahagi ng alin man sa kanila ng makalima. Ug siya mikuha ug mga sud-an sa iyang atubangan nga gipahat kanila: apan ang pahat ni Benjamin lima ka bahin kay sa kang bisan kinsa kanila. At nangaginuman at nangakipagkatuwa sa kaniya. Ug nanginum sila, ug nanagkalipay sila uban kaniya. At kaniyang iniutos sa katiwala ng kaniyang bahay, na sinasabi, Punuin mo ng mga pagkain ang mga bayong ng mga lalaking ito, kung gaano ang kanilang madadala: at ilagay mo ang salapi ng bawat isa sa labi ng kanikaniyang bayong. Ug nagsugo si Jose sa tinugyanan sa iyang balay, nga nagaingon: Pun-a ang mga baluyot niining mga tawohana sa mga makaon, kutob sa arang nila nga madala, ug ibutang ang salapi sa tagsatagsa sa baba sa iyang baluyot. At ilagay mo ang aking saro, ang sarong pilak, sa labi ng bayong ng bunso, at ang salapi ng kaniyang trigo. Ug ibutang mo ang akong copa, ang copa nga salapi, sa baba sa baluyot sa kamanghuran, lakip ang iyang salapi, nga igbabayad sa trigo. At ginawa niya ang ayon sa salita na sinalita ni Jose. Ug gibuhat niya sumala sa pulong nga giingon ni Jose. At pagliliwanag ng kinaumagahan, ay pinapagpaalam ang mga lalake, sila at ang kanilang mga asno. Ug sa pagkabanagbanag sa kabuntagon, ang mga tawo gipalakaw, sila ug ang ilang mga asno. Nang sila'y mangakalabas na sa bayan, at hindi pa sila nalalayo, ay sinabi ni Jose sa katiwala ng kaniyang bahay, Bumangon ka habulin mo ang mga lalake; at pagka sila'y iyong inabutan, ay sabihin mo sa kanila, Bakit iginanti ninyo ay kasamaan sa kabutihan? Ug sa migula sila sa lungsod, nga sa wala pa sila mahalayo, miingon si Jose sa tinugyanan niya: Tumindog ka, ug apason mo kadtong mga tawo; ug kong hiabutan mo sila, ingnon mo sila: Nganong gibaslan ninyo ug dautan ang maayo? Hindi ba ang sarong ito ang iniinuman ng aking panginoon, at tunay na kaniyang ipinanghuhula? Dili ba kini mao ang ginaimnan sa akong agalon, ug tungod niini siya makatagna gayud? Kayo'y gumawa ng masama sa paggawa ng ganiyan. Nagbuhat kamo ug dautan sa pagbuhat sa ingon. At kaniyang inabutan sila, at kaniyang sinalita sa kanila ang mga ito. Ug sila hiabtan niya, ug iyang gisultihan sila niining mga pulonga. At kanilang sinabi sa kaniya, Bakit sinalita ng aking panginoon ang mga salitang ito? Ug sila mingtubag kaniya: Ngano ba nga nagapamulong ang akong ginoo niining mga pulonga? Huwag itulot ng Dios na gumawa ang iyong mga lingkod ng ganiyang bagay. Ipahilayo sa imong mga ulipon ang pagbuhat niining mga butanga. Narito, ang salapi na aming nasumpungan sa labi ng aming mga bayong ay aming isinauli sa iyo mula sa lupain ng Canaan: paano ngang kami ay magnanakaw sa bahay ng iyong panginoon ng pilak o ginto? Ania karon, ang salapi nga among hingkaplagan sa baba sa among mga baluyot, gibalik namo pagdala kanimo gikan sa yuta sa Canaan; busa unsaon man namo sa pagkawat ug salapi bisan bulawan sa balay sa imong agalon? Yaong kasumpungan sa iyong mga lingkod, ay mamatay, at pati kami ay magiging alipin ng aming panginoon. Kong kinsa sa imong mga ulipon nga kaniya hikaplagan ang copa, mamatay siya, ug bisan pa kami mahimong ulipon sa akong ginoo. At kaniyang sinabi, Mangyari nga ang ayon sa inyong mga salita; yaong kasumpungan ay magiging aking alipin; at kayo'y mawawalan ng sala. Ug siya miingon: Karon usab matuman ang inyong mga pulong; kadto siya nga kaniya hikaplagan ang copa kini siya magaalagad kanako, ug kamo dili pakasad-on. Nang magkagayo'y nagmadali sila, at ibinaba ng bawat isa ang kaniyang bayong sa lupa, at binuksan ng bawat isa ang kaniyang bayong. Unya mingdali sila ug mipakanaug ang tagsatagsa sa iyang baluyot sa yuta, ug giablihan sa tagsatagsa ang iyang baluyot. At kaniyang sinaliksik, na pinasimulan sa panganay at niwakasan sa bunso; at nasumpungan ang saro sa bayong ni Benjamin. Ug gipangita niya, ug nagsugod siya sa kamagulangan, ug natapus sa kamanghuran: ug ang copa hingkaplagan sa baluyot ni Benjamin. Nang magkagayo'y kanilang hinapak ang kanilang mga suot, at pinasanan ng bawat isa ang kaniyang asno, at nagsibalik sa bayan. Unya gipanggisi nila ang ilang mga bisti, ug sa tagsatagsa giluwanan niya ang iyang asno, ug namalik sila sa lungsod. At si Juda at ang kaniyang mga kapatid ay dumating sa bahay ni Jose at siya'y nandoon pa, at sila'y nangagpatirapa sa lupa sa harap niya. Ug si Juda ug ang iyang mga igsoon mingdangat sa balay ni Jose; ug didto pa siya, ug minghapa sila sa atubangan niya sa yuta. At sinabi sa kanila ni Jose, Anong gawa itong inyong ginawa? Ug si Jose miingon kanila: Unsa bang buhata kini nga gibuhat ninyo? Hindi ba ninyo nalalaman na ang isang tao na gaya ko ay tunay na makahuhula? Wala ba kamo manghibalo nga tawo nga ingon kanako makahimo sa pagtagna? At sinabi ni Juda: Anong aming sasabihin sa aming panginoon? anong aming sasalitain? o paanong kami ay magpapatotoo? Inilitaw ng Dios ang kasamaan ng iyong mga lingkod: narito, kami ay alipin ng aming panginoon, kami sampu niyaong kinasumpungan ng saro. Unya si Juda miingon: Unsa man ang igaingon namo sa akong ginoo? Unsay among igasulti? Kun unsaon man namo sa pagpakagawas sa sala? Ang pagkadautan sa imong mga ulipon hingkaplagan sa Dios; ania karon, kami mga ulipon sa akong ginoo, kami ug ingon usab kadto siya nga sa iyang kamot hingkaplagan ang copa. At kaniyang sinabi, Huwag nawang itulot ng Dios na ako'y gumawa ng ganiyan; ang taong kinasumpungan ng saro, ay siyang magiging aking alipin; datapuwat tungkol sa inyo ay pumaroon kayong payapa sa inyong ama. Ug siya mitubag: Halayo kanako nga buhaton ko ang ingon: ang tawo nga kaniya hingkaplagan ang copa, siya maulipon ko; apan mahitungod kaninyo, manglakaw kamo sa pakigdait ngadto sa inyong amahan. Nang magkagayo'y lumapit si Juda sa kaniya, at nagsabi, Oh panginoon ko, ipinamamanhik ko sa iyo na papagsalitain ang iyong lingkod, ng isang salita sa mga pakinig ng aking panginoon, at huwag nawang magalab ang iyong loob laban sa iyong lingkod; sapagkat ikaw ay parang si Faraon. Unya si Juda miduol kaniya ug miingon: Oh, ginoo ko, gipangaliyupo ko kanimo nga pasultihon mo ako ug usa ka pulong sa mga igdulungog sa akong ginoo, ug ayaw pagpasilauba ang imong kaligutgut batok sa imong ulipon kay ikaw sama kang Faraon. Tinanong ng aking panginoon ang kaniyang mga lingkod, na sinasabi; Kayo ba'y mayroong ama o kapatid? Ang akong ginoo nangutana sa iyang mga ulipon, nga nagaingon: Aduna ba kamo ing amahan kun igsoon nga lalake? At aming sinabi sa aking panginoon, Kami ay may ama, isang matanda, at isang anak sa kaniyang katandaan, isang munting bata at ang kaniyang kapatid ay namatay, at siya lamang ang naiwan ng kaniyang ina, at minamahal siya ng kaniyang ama. Ug kami mingtubag sa akong ginoo: Aduna kami ing amahan nga tigulang, ug usa ka batan-on nga natawo kaniya sa iyang pagkatigulang, diyutay siya; ug ang iyang usa ka igsoon nga lalake patay na, ug siya na lamang nga usa ra ang nahabilin sa iyang inahan, ug ang iyang amahan nahigugma kaniya. At sinabi mo sa iyong mga lingkod, Dalhin ninyo rito sa akin, upang mamasdan ko siya ng aking mga mata. Ug ikaw miingon sa imong mga ulipon: Dad-a ninyo siya nganhi kanako, aron ako makakita kaniya. At aming sinabi sa aking panginoon, Hindi maiiwan ng bata ang kaniyang ama: sapagkat kung iiwan niya ang kaniyang ama, ay mamamatay ang ama niya. Ug kami ming-ingon sa akong ginoo: Ang batan-on dili arang makabiya sa iyang amahan, kay kong siya mobiya kaniya, ang iyang amahan mamatay. At iyong sinabi sa iyong mga lingkod, Hindi na ninyo makikita ang aking mukha, malibang inyong ipagsamang bumaba ang inyong kapatid na bunso. Ug ikaw miingon sa imong mga ulipon: Kong ang inyong kamanghuran dili makatugbong uban kaninyo, dili na gayud kamo makakita sa akong nawong. At nangyari nang panhikin namin ang inyong lingkod na aking ama, ay aming isinaysay sa kaniya ang mga salita ng aking panginoon. Ug nahitabo nga sa pag-abut namo sa among amahan nga imong ulipon, gisugilon namo kaniya ang mga pulong sa akong ginoo. At sinabi ng aming ama, Pumaroon kayo uli, ibili ninyo tayo ng kaunting pagkain. Ug miingon ang among amahan: Bumalik kamo sa pagpamalit ug diyutay nga makaon. At aming sinabi, Hindi kami makabababa: kung ang aming bunsong kapatid ay kasama namin ay bababa nga kami: sapagkat hindi namin makikita ang mukha ng lalaking yaon, malibang ang aming bunsong kapatid ay kasama namin. Ug kami mingtubag: Dili kami makahimo sa pag-adto; kong ang among igsoon nga lalake nga kamanghuran makauban kanamo, nan moadto kami; kay kami dili arang makakita sa nawong sa tawo, gawas kong makauban kanamo ang among igsoon nga kamanghuran. At sinabi ng iyong lingkod na aming ama sa amin, Inyong talastas na ang aking asawa ay nagkaanak sa akin ng dalawang lalake. Ug ang imong ulipon nga akong amahan nag-ingon kanamo: Kamo nanghibalo nga duruha da ang gianak sa akong asawa alang kanako. At ang isa'y umalis sa akin, at aking sinabi, Tunay na siya'y nalapa; at hindi ko siya nakita mula noon. Ug ang usa nahamulag gikan kanako, ug gunahunahuna ko sa pagkamatuod nga gikuniskunis siya; ug hangtud karon ako wala makakita kaniya. At kung inyong kunin pa ang isang ito sa akin, at may mangyaring sakuna sa kaniya, ay inyong ibababa ang aking uban sa Sheol na may kapanglawan. Ug kong kuhaon usab ninyo kini sa atubangan ko, ug mahitabo kaniya ang kalisdanan, itunod ninyo ang akong mga buhok nga ubanon uban ang kasakit ngadto sa lubnganan. Ngayon nga'y kung ako'y dumating sa iyong lingkod na aking ama, at ang bata ay hindi namin kasama; sapagkat ang kaniyang buhay ay natatali sa buhay ng batang iyan. Busa karon, kong moabut ako sa imong ulipon nga akong amahan, ug dili makauban kanako ang batan-on, sanglit ang iyang kinabuhi nalanggikit sa kalag sa bata. Ay mangyayari nga na pagka kaniyang nakitang ang bata ay di namin kasama, na mamamatay siya: at ibababa sa Sheol na may kapanglawan ng iyong mga lingkod ang mga uban ng iyong lingkod na aming ama. Mahitabo nga kong dili niya makita ang bata uban kanamo, mamatay siya; ug ang imong mga ulipon magatunod sa mga buhok nga ubanon sa imong ulipon nga among amahan, uban ang kasakit ngadto sa lubnganan. Sapagkat ang iyong lingkod ang siyang nanagot sa bata sa aking ama, na nagsasabi: Kung hindi ko siya dalhin sa iyo, ay papasanin ko nga ang kasalanan sa aking ama magpakailan man. Kay ang imong ulipon migikan nga maoy nangako sa bata sa akong amahan nga nagaingon: Kong siya dili ko igabalik kanimo, nan ako ang tagsala sa akong amahan sa walay katapusan. Ngayon nga, ay ipahintulot mo na ang iyong lingkod, aking isinasamo sa iyo, ay maiwan na kahalili ng bata na pinakaalipin ng aking panginoon; at iyong ipahintulot na ang bata ay umahong kasama ng kaniyang mga kapatid. Busa karon, gipangaliyupo ko kanimo, nga mopabilin karon ang imong ulipon, salili sa bata aron sa pagpaulipon sa akong ginoo, ug papaulia ang bata uban sa iyang mga igsoon nga lalake. Sapagkat paanong paroroon ako sa aking ama, at ang bata'y di ko kasama? Kay, unsaon ko man sa pag-adto sa akong amahan kong wala ang bata uban kanako? Baka aking makita pa ang sakunang sasapit sa aking ama. Tingali hinoon ug makatan-aw ako sa kadautan nga mahitabo sa akong amahan. Nang magkagayon ay hindi nakapagpigil si Jose sa harap nilang lahat na nakatayo sa siping niya; at sumigaw, Paalisin ninyo ang lahat ng tao sa aking harap. Unya si Jose wala na makagpugong sa iyang kaugalingon sa atubangan sa tanan nga diha sa iyang luyo, ug siya misinggit: Papahawaa ninyo ang tanan. At walang taong tumayo na kasama niya samantalang si Jose ay napakikilala sa kaniyang mga kapatid. Ug didto wala nay bisan kinsa nga nahabilin samtang si Jose sa iyang kaugalingon nagpaila sa iyang mga igsoong lalake. At siya'y umiyak ng malakas: at narinig ng mga Egipcio, at narinig ng sangbahayan ni Faraon. Ug siya nagminatay sa paghilak; ug nanagpakadungog ang mga Egiptohanon, ug nakadungog usab ang panimalay ni Faraon. At sinabi ni Jose sa kaniyang mga kapatid, Ako'y si Jose; buhay pa ba ang aking ama? At ang kaniyang mga kapatid ay hindi mangakasagot sa kaniya: sapagkat sila'y nagugulumihanan sa kaniyang harap. Ug si Jose miingon sa iyang mga igsoon: Ako mao si Jose; buhi pa ba ang akong amahan? Ug ang iyang mga igsoon wala makahimo sa pagtubag kaniya, ug nangalisang sila sa atubangan niya. At sinabi ni Jose sa kaniyang mga kapatid, Lumapit kayo sa akin, isinasamo ko sa inyo. At sila'y lumapit. At kaniyang sinabi: Ako'y si Jose na inyong kapatid, na inyong ipinagbili upang dalhin sa Egipto. Ug miingon si Jose sa iyang mga igsoong lalake: Dumuol kamo kanako, gipakilooy ko kaninyo. Ug sila mingduol. Ug siya miingon: Ako mao si Jose nga inyong igsoon, nga mao ang inyong gibaligya sa Egipto. At ngayo'y huwag kayong magdalamhati, o magalit man sa inyong sarili na inyo akong ipinagbili rito: sapagkat sinugo ako ng Dios sa unahan ninyo upang magadya ng buhay. Ug karon, ayaw ninyo ikasubo ni ikaguol sa inyong kaugalingon nga ako gibaligya ninyo dinhi, kay ang Dios nagpadala kanako sa pag-una kaninyo aron sa pagbantay sa kinabuhi. Sapagkat may dalawang taon nang ang kagutom ay nasa lupain; at may limang taon pang hindi magkakaroon ng pagbubukid, o pagaani man. Kay niining duha na karon ka tuig nga may gutom dinhi sa yuta, ug may nahabilin pa nga lima ka tuig, nga walay makadaro ni makaani. At sinugo ako ng Dios sa unahan ninyo upang papanatilihin kayong pinakalahi sa lupa, at upang iligtas kayong buhay sa pamamagitan ng dakilang pagliligtas. Ug ang Dios nagpadala kanako sa pag-una kaninyo aron sa pagbantay kaninyo nga mga salin dinhi sa yuta, ug sa pagluwas kaninyo nga buhi pinaagi sa daku nga pagkaluwas. Hindi nga kayo ang nagsugo sa akin dito, kundi ang Dios: at kaniya akong ginawang ama kay Faraon, at panginoon sa buo niyang bahay, at tagapamahala ng buong lupain ng Egipto. Busa karon wala kamo magpadala kanako dinhi, kondili ang Dios; ug siya nagbutang kanako nga amahan kang Faraon ug ginoo sa tibook niya nga panimalay, ug magbubuot sa tibook nga yuta sa Egipto. Magmadali kayo, at pumaroon kayo sa aking ama, at sabihin ninyo sa kaniya: Ganito ang sabi ng iyong anak na si Jose: Ginawa akong panginoon ng Dios sa buong Egipto. Pagdali kamo, umadto kamo sa akong amahan ug iingon ninyo kaniya: Mao kini ang giingon sa imong anak nga si Jose: Ang Dios nagbutang kanako nga ginoo sa tibook nga Egipto. Pumarito ka sa akin, huwag kang magluwat. Umari ka kanako, ayaw pagdugay. At ikaw ay tatahan sa lupain ng Gosen, at malalapit ka sa akin, ikaw at ang iyong mga anak, at ang mga anak ng iyong mga anak, at ang iyong mga kawan, at ang iyong mga bakahan, at ang iyong buong tinatangkilik. Ug magapuyo ka sa yuta sa Gosen, ug magakinabuhi ka sa haduol kanako, ikaw ug ang imong mga anak; ug ang mga anak sa imong mga anak; ang imong mga panon ug ang imong kahayupan, ug ang tanan nga imo. At doo'y kakandilihin kita; sapagkat may limang taong kagutom pa; baka ikaw ay madukha, ikaw at ang iyong sangbahayan, at ang lahat ng iyo. Ug didto pagapakan-on ko ikaw, kay may nahabilin pa nga lima ka tuig sa gutom, tingali unya mahulog ka sa pagkakabus, ikaw ug ang imong panimalay, ug ang tanan nga imo. At, narito, nakikita ng inyong mga mata at ng mga mata ng aking kapatid na si Benjamin, na ang aking bibig ang nagsasalita sa inyo. Ug, ania karon, ang imong mga mata, nakakita ug ang mga mata sa akong igsoon nga si Benjamin, nga ang akong baba mao ang nagasulti kaninyo. At inyong sasaysayin sa aking ama ang aking buong kaluwalhatian sa Egipto, at ang inyong buong nakita; at kayo'y magmamadali at inyong ibababa rito ang aking ama. Busa, ipaila ninyo sa akong amahan ang tibook nga himaya ko sa Egipto ug ang tanan nga inyong nakita; ug dumali kamo ug dad-on ninyo dinhi kanako ang akong amahan. At siya'y humilig sa leeg ng kaniyang kapatid na si Benjamin, at umiyak; at si Benjamin ay umiyak sa ibabaw ng kaniyang leeg. Ug migakus siya sa liog ni Benjamin nga iyang igsoon, ug mihilak siya; ug si Benjamin usab mihilak nga naggakus diha sa iyang liog. At kaniyang hinagkan ang lahat niyang kapatid, at umiyak sa kanila: at pagkatapos ay nakipagsalitaan sa kaniya ang kaniyang mga kapatid. Ug mihalok siya sa tanan niyang mga igsoon nga lalake, ug mihilak tungod kanila ug sa tapus niini nakigsulti kaniya ang iyang mga igsoon. At ang kabantugang yaon ay naibalita sa sangbahayan ni Faraon, na sinasabi, Nagsidating ang mga kapatid ni Jose: at ikinalugod ni Faraon, at ng kaniyang mga lingkod. Ug ang taho mahitungod niini hingdunggan sa balay ni Faraon nga nagaingon: Ang mga igsoon ni Jose miabut. Ug kini nakapahimuot kaayo kang Faraon ug sa iyang mga ulipon. At sinabi ni Faraon kay Jose, Sabihin mo sa iyong mga kapatid, Ito'y gawin ninyo: pasanan ninyo ang inyong mga hayop, at kayo'y yumaon, umuwi sa lupain ng Canaan. Ug miingon si Faraon kang Jose: Ingna ang imong mga igsoon: Buhata ninyo kini; luwanan ninyo ang inyong mga hayupan, ug lumakaw kamo, pauli kamo sa yuta sa Canaan. At dalhin ninyo ang inyong ama at ang inyong mga sangbahayan, at pumarito kayo sa akin: at aking ibibigay sa inyo ang pinakamabuti sa lupain ng Egipto, at kakanin ninyo ang katabaan ng lupain. Ug kuhaa ninyo ang inyong amahan, ug ang inyong mga panimalay, ug umari kamo kanako, ug ako magahatag kaninyo sa labing maayo sa yuta sa Egipto, ug magakaon kamo sa kinatambokan sa yuta. Ngayo'y inuutusan ka, ito'y gawin ninyo; kumuha kayo ng mga kariton sa lupain ng Egipto para sa inyong mga bata, at sa inyong mga asawa, at dalhin ninyo rito ang inyong ama, at kayo'y pumarito. Karon ikaw gisugo; buhata ninyo kini; kumuha kamo gikan sa yuta sa Egipto ug mga sakyanan alang sa inyong mga anak, ug sa inyong mga asawa; ug kuhaa ninyo ang inyong amahan ug umanhi kamo. Huwag din ninyong lingapin ang inyong pag-aari; dahil sa ang buti ng buong lupain ng Egipto ay inyo. Ug ayaw pagtagad sa inyong mga katigayonan, kay ang labing maayo sa tibook nga yuta sa Egipto mainyo. At ginawang gayon ng mga anak ni Israel: at binigyan sila ni Jose ng mga kariton, ayon sa utos ni Faraon, at sila'y binigyan ng mababaon sa daan. Ug mao nga gibuhat kini sa mga anak nga lalake ni Israel: gihatagan sila ni Jose ug mga sakyanan ingon sa sugo ni Faraon, ug sila gihatagan niya ug makaon alang sa ilang panaw. Sa kanilang lahat ay nagbigay siya ng mga pangpalit na bihisan; ngunit kay Benjamin ay nagbigay siya ng tatlong daang putol na pilak, at limang pangpalit na bihisan. Sa tagsatagsa kanila mihatag siya ug mga ilisan nga mga bisti, ug naghatag siya kang Benjamin totolo ka gatus ka book nga salapi, ug lima ka ilisan nga mga bisti. At sa kaniyang ama ay nagpadala siya ng ganitong paraan; sangpung asnong may pasang mabuting mga bagay sa Egipto, at sangpung asna na may pasang trigo at tinapay at pagkain ng kaniyang ama sa daan. Ug sa iyang amahan iyang gipadala kini: napulo ka asno nga lake nga giluwanan sa labing maayo sa Egipto, ug napulo ka asno nga baye nga giluwanan sa trigo, ug tinapay, ug pagkaon alang sa iyang amahan sa dalan. Sa ganito ay kaniyang pinapagpaalam ang kaniyang mga kapatid, at sila'y yumaon: at kaniyang sinabi sa kanila, Huwag kayong magkaaalit sa daan. Busa iyang gipalakaw ang iyang mga igsoon nga lalake, ug nanggikan sila. Ug siya miingon kanila: Magmatngon kamo nga dili kamo manag-away sa dalan. At sila'y sumumpa mula sa Egipto, at naparoon sa lupain ng Canaan, kay Jacob na kanilang ama. Ug mitungas sila gikan sa Egipto, ug miabut sila sa yuta sa Canaan kang Jacob nga ilang amahan, At kanilang isinaysay sa kaniya, na sinasabi, Si Jose ay buhay pa, at siya'y puno sa buong lupain ng Egipto. At ang kaniyang puso ay nanglupaypay, sapagkat di niya pinaniwalaan sila. Ug ilang gisuginlan siya sa mga balita nga nagaingon: Si Jose buhi pa, ug siya mao ang ginoo sa tibook nga yuta sa Egipto. Ug ang iyang kasingkasing naluya, kay siya wala tumoo kanila. At kanilang isinaysay sa kaniya ang lahat ng salita ni Jose, na kaniyang sinabi sa kanila: nang kaniyang makita ang mga karitong ipinadala ni Jose upang dalhin sa kaniya, ay nagsauli ang diwa ni Jacob na kanilang ama. Ug ilang gisugilon kaniya ang tanan nga mga pulong ni Jose nga iyang gisulti kanila; ug sa nakita niya ang mga sakyanan nga gipadala ni Jose aron sa pagdala kaniya, ang espiritu ni Jacob nga ilang amahan nabuhi pag-usab. At sinabi ni Israel, Siya na; si Jose na aking anak ay buhay pa: ako'y paroroon at titingnan ko siya, bago ako mamatay. Unya miingon si Israel: Igo na; si Jose nga akong anak buhi pa diay: ako moadto ug motan-aw kaniya sa dili pa ako mamatay. At si Israel ay naglakbay na dala ang lahat niyang tinatangkilik, at napasa Beerseba, at naghandog ng mga hain sa Dios ng kaniyang amang si Isaac. Ug migikan si Israel uban ang tanan nga iya, ug miabut sa Beer-seba, ug naghalad siya ug mga halad alang sa Dios sa iyang amahan nga si Isaac. At kinausap ng Dios si Israel sa mga panaginip sa gabi, at sinabi, Jacob, Jacob. At sinabi niya, Narito ako: Ug nagsulti ang Dios kang Israel sa mga panan-awon sa gabii, ug miingon siya: Jacob, Jacob! Ug siya mitubag: Ania ako. At kaniyang sinabi, Ako'y Dios, ang Dios ng iyong ama, huwag kang matakot na bumaba sa Egipto: sapagkat doo'y gagawin kitang isang dakilang bansa. Ug siya miingon: Ako mao ang Dios, ang Dios sa imong amahan; dili ka mahadlok sa paglugsong ngadto sa Egipto kay didto ikaw himoon ko nga usa ka dakung nasud. Ako'y bababang kasama mo sa Egipto; at tunay na iaahon kita uli, at ipapatong ni Jose ang kaniyang kamay sa iyong mga mata. Ako molugsong uban kanimo ngadto sa Egipto, ug ako usab magapabalik kanimo: ug si Jose magabutang sa iyang mga kamot sa ibabaw sa imong mga mata. At bumangon si Jacob mula sa Beerseba; at dinala ng mga anak ni Israel si Jacob na kanilang ama, at ang kanilang mga bata, at ang kanilang mga asawa, sa mga kariton na ipinadala ni Faraon kay Jacob. Ug mitindog si Jacob gikan sa Beer-seba; ug gikuha sa mga anak nga lalake ni Israel ang ilang amahan nga si Jacob, ug ang ilang mga anak, ug ang ilang mga asawa, sa mga sakyanan nga gipadala ni Faraon aron sa pagdala kanila. At kanilang dinala ang kanilang mga hayop, at ang kanilang mga pag-aari na kanilang inimpok sa lupain ng Canaan, at na pasa Egipto, si Jacob at ang buong binhi niya na kasama niya. Ug ilang gidala ang ilang kahayupan, ug ang ilang katigayonan nga nahipos sa yuta sa Canaan, ug miadto sila ngadto sa Egipto, si Jacob ug ang tanan niyang kaliwatan uban kaniya. Ang kaniyang mga anak na lalake at babae, at ang mga anak na lalake at babae ng kaniyang mga anak na kasama niya, at ang kaniyang buong binhi ay dinala niyang kasama niya sa Egipto. Ang iyang mga anak nga lalake, ug ang mga anak nga lalake sa iyang mga anak nga lalake uban kaniya; ang iyang mga anak nga babaye, ug ang mga anak nga babaye sa iyang mga anak nga lalake, ug ang tanan niya nga kaliwatan iyang gidala uban kaniya padulong sa Egipto. At ito ang mga pangalan ng mga anak ni Israel, na napasa Egipto, ni Jacob at ng kaniyang mga anak: si Ruben na anak na panganay ni Jacob. Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak ni Israel, nga minglugsong ngadto sa Egipto, si Jacob ug ang iyang mga anak nga lalake: si Ruben ang kamagulangan ni Jacob, At ang mga anak ni Ruben; si Hanoch, at si Phallu, at si Hezron, at si Carmi. Ug ang mga anak nga lalake ni Ruben: Si Hanoh, si Phallu, ug si Hezron, ug si Carmi. At ang mga anak ni Simeon; si Jemuel, at si Jamin, at si Ohad, at si Jachin, at si Zohar, at si Saul na anak ng isang babaing taga Canaan. Ug ang mga anak nga lalake ni Simeon: si Jemuel, ug si Jamin, ug si Ohad, ug si Jakin, ug si Zoar, ug si Saul nga anak nga lalake sa babaye nga Canaanhon. At ang mga anak ni Levi; si Gerson, si Coat at si Merari. Ug ang mga anak nga lalake ni Levi: si Gerson, ug si Coath, ug si Merari. At ang mga anak ni Juda; si Er, at si Onan, at si Sela, at si Phares, at si Zara; ngunit si Er at si Onan ay namatay sa lupain ng Canaan. At ang mga anak ni Phares, si Hezron at si Hamul. Ug ang mga anak nga lalake ni Juda: si Er, ug si Onan, si Sela, ug si Phares, ug si Zara; apan si Er ug si Onan nangamatay sa yuta sa Canaan. Ug ang mga anak nga lalake ni Phares mao si Hezron ug si Hamul. At ang mga anak ni Issachar; si Thola, at si Phua, at si Job, at si Simron. Ug ang mga anak nga lalake ni Issachar: si Tola ug si Phua ug si Job ug si Simron. At ang mga anak ni Zabulon; si Sered; at si Elon, at si Jahleel. Ug ang mga anak nga lalake ni Zabulon: si Sered, ug si Elon, ug si Jahleel. Ito ang mga anak ni Lea, na kaniyang ipinanganak kay Jacob sa Padan-aram, sangpu ng kaniyang anak na babaing si Dina: ang lahat na taong kaniyang mga anak na lalake at babae ay tatlong put tatlo. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Lea, nga iyang gianak kang Jacob sa Padan-aram, ug labut pa sa iyang anak nga babaye nga si Dina: katloan ug tolo ang tanang mga kalag sa iyang mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ang mga anak ni Gad; si Ziphion, at si Aggi, si Suni, at si Ezbon, si Heri, at si Arodi, at si Areli. Ug ang mga anak nga lalake ni Gad: si Ziphion, ug si Aggi, ug si Suni, ug si Ezbon, ug si Heri, ug si Arodi, ug si Areli. At ang mga anak ni Aser; si Jimna; at si Ishua, at si Isui, at si Beria, at si Sera na kanilang kapatid na babae: at ang mga anak ni Beria; si Heber, at si Malchel. Ug ang mga anak nga lalake ni Aser: si Jimna, ug si Ishua, ug si Isusi, ug si Beria, ug si Sera, nga igsoon nga babaye nila. Ang mga anak nga lalake ni Beria: si Heber, ug si Malchiel. Ito ang mga anak ni Zilpa na siyang ibinigay ni Laban kay Lea na kaniyang anak na babae, at ang mga ito ay kaniyang ipinanganak kay Jacob, na labing anim na tao. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Zilpa, nga gihatag ni Laban sa iyang anak nga babaye nga si Lea, ug iyang gianak kini sila kang Jacob; ang tanan napulo ug unom ka kalag. Ang mga anak ni Raquel na asawa ni Jacob; si Jose at si Benjamin. Ug ang mga anak nga lalake ni Raquel, nga asawa ni Jacob: si Jose ug si Benjamin. At kay Jose ay ipinanganak sa lupain ng Egipto si Manases at si Ephraim, na ipinanganak sa kaniya ni Asenath, na anak ni Potiphera na saserdote sa On. Ug ang nangatawo kang Jose sa yuta sa Egipto si Manases ug si Ephraim, ang mga gianak kaniya ni Asenath, nga anak nga babaye ni Potiphera, nga sacerdote sa On. At ang mga anak ni Benjamin; si Bela; at si Becher, at si Asbel, si Gera, at si Naaman, si Ehi, at si Ros, si Muppim, at si Huppim, at si Ard. Ug ang mga anak ni Benjamin mao si Bela, ug si Becher, ug si Asbel, ug si Gera, ug si Naaman, ug si Ehi, ug si Ros, ug si Muppim, si Huppim, ug si Ard. Ito ang mga anak ni Raquel na ipinanganak kay Jacob: lahat ay labing apat. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Raquel nga nangatawo kang Jacob: ang tanan, napulo ug upat ka kalag. At ang mga anak ni Dan; si Husim. Ug ang mga anak nga lalake ni Dan: si Husim. At ang mga anak ni Nephtali; si Jahzeel, at si Guni, at si Jezer, at si Shillem. Ug ang mga anak nga lalake ni Nephtali: si Jahzeel, ug si Guni, ug si Jeser, ug si Shillem. Ito ang mga anak ni Bilha, na siyang ibinigay ni Laban kay Raquel na kaniyang anak, at ang mga ito ang ipinanganak niya kay Jacob; lahat na tao ay pito. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Bilha nga gihatag ni Laban kang Raquel, nga iyang anak nga babaye, ug nag-anak kini siya kang Jacob; ang tanan pito ka kalag. Lahat na tao na sumama kay Jacob sa Egipto, na nagsilabas sa kaniyang mga balakang, bukod pa ang mga asawa ng mga anak ni Jacob, ang lahat na tao ay anim na put anim. Ang tanan nga mga tawo nga miuban kang Jacob padulong sa Egipto nga migikan sa iyang mga hawak nga walay labut ang mga asawa sa mga anak nga lalake ni Jacob, ang tanan nga mga tawo kan-uman ug unom. At ang mga anak ni Jose na ipinanganak sa kaniya sa Egipto, ay dalawang katao; ang lahat na tao sa sangbahayan ni Jacob, na napasa Egipto, ay pitongpu. Ug ang mga anak nga lalake ni Jose nga nangatawo kaniya didto sa Egipto, duruha ka tawo. Ang tanan nga mga kalag sa balay ni Jacob, nga misulod ngadto sa Egipto kapitoan. At pinapagpauna niya si Juda kay Jose, upang ituro ang daan na patungo sa Gosen; at sila'y nagsidating sa lupain ng Gosen. Ug iyang gipauna si Juda ngadto kang Jose, aron siya magtultol sa dalan nga iyang gidulngan ngadto sa Gosen; ug nakadangat sila sa yuta sa Gosen. At inihanda ni Jose ang kaniyang karro, at sumampang sinalubong si Israel na kaniyang ama sa Gosen; at siya'y humarap sa kaniya, at yumakap sa kaniyang leeg, at umiyak sa kaniyang leeg na matagal. Ug gipaandam ni Jose ang iyang sakyanan, ug miadto sa pagdawat kang Israel nga iyang amahan didto sa Gosen; ug siya sa iyang kaugalingon nagpaila kaniya, ug migakus siya sa iyang liog, ug siya mihilak sa ibabaw sa iyang liog sa dugay-dugay gayud. At sinabi ni Israel kay Jose, Ngayo'y mamatay na ako yamang nakita ko na ang iyong mukha, na ikaw ay buhay pa. Unya si Israel miingon kang Jose: Karon buot na ako nga mamatay, kay nakakita na ako sa imong nawong, nga buhi pa man diay ikaw. At sinabi ni Jose sa kaniyang mga kapatid, at sa sangbahayan ng kaniyang ama, Ako'y aahon, at aking sasaysayin kay Faraon, at aking sasabihin sa kaniya. Ug si Jose miingon sa iyang mga igsoon nga lalake ug sa panimalay sa iyang amahan: Moadto ako ug magpahibalo ako kang Faraon, ug magaingon ako kaniya. Ang aking mga kapatid, at ang sangbahayan ng aking ama, na nangasa lupain ng Canaan, ay naparito sa akin. Ang akong mga igsoon nga lalake, ug ang panimalay sa akong amahan nga didto sa yuta sa Canaan mianhi kanako. At ang mga lalake ay mga pastor, sapagkat sila'y naging tagapagalaga ng hayop, at kanilang dinala ang kanilang mga kawan, at ang kanilang mga bakahan, at ang lahat nilang tinatangkilik. Ug ang mga tawo mga magbalantay sa mga carnero, kay sila mga magbalantay sa kahayupan; ug ilang gidala ang ilang mga panon sa mga carnero nila, ug ang ilang mga panon sa mga vaca, ug ang tanan nga ila. At mangyayaring, pagka tatawagin kayo ni Faraon, at sasabihin, Ano ang inyong hanapbuhay? Ug mahitabo kong si Faraon magatawag kaninyo ug magaingon siya: Unsa ba ang inyong pangita sa kinabuhi? Na inyong sasabihin, Ang iyong mga lingkod ay naging tagapagalaga ng hayop mula sa aming pagkabata hanggang ngayon, kami at ang aming mga magulang; upang kayo'y matira sa lupain ng Gosen; sapagkat bawat pastor ay kasuklamsuklam sa mga Egipcio. Nga magaingon kamo: Ang imong mga ulipon mga magbabaton sa kahayupan gikan pa sa among pagkabata hangtud karon, kami ug ang among mga ginikanan: aron makapuyo kamo sa yuta sa Gosen, kay ang mga Egiptohanon nagadumot sa tanan nga magbalantay sa mga carnero. Nang magkagayo'y pumasok si Jose at isinaysay kay Faraon, at sinabi, Ang aking ama, at ang aking mga kapatid, at ang kanilang mga kawan, at ang kanilang mga bakahan, at ang lahat nilang tinatangkilik, ay dumating na mula sa lupain ng Canaan; at, narito, sila'y nasa lupain ng Gosen. Unya si Jose midangat ug nagpahibalo kang Faraon ug miingon siya: Ang akong amahan ug ang akong mga igsoon nga lalake, ug ang ilang mga panon sa carnero ug ang ilang mga panon sa vaca, uban ang tanan nga ila, nangabut na gikan sa yuta sa Canaan, ug ania karon, atua sila sa yuta sa Gosen. At sa kaniyang mga kapatid ay nagsama siya ng limang lalake, at mga iniharap niya kay Faraon. Ug sa iyang mga igsoon nga lalake mikuha siya ug lima sa mga tawo, ug iyang gipaatubang sila sa atubangan ni Faraon. At sinabi ni Faraon sa kaniyang mga kapatid, Ano ang inyong hanapbuhay? At kanilang sinabi kay Faraon, Ang iyong mga lingkod ay mga pastor, kami at gayon din ang aming mga magulang. Ug si Faraon miingon sa iyang mga igsoon: Unsa ba ang inyong pangita sa kinabuhi? Ug sila mingtubag kang Faraon: Ang imong mga ulipon, mga magbalantay sa mga carnero, kami ingon man ang among mga ginikanan. At kanilang sinabi kay Faraon, Upang makipamayan sa bayang ito ay naparito kami; sapagkat walang makain ang mga kawan ng iyong mga lingkod; dahil sa ang kagutom ay mahigpit sa lupain ng Canaan: ngayon nga, ay isinasamo namin sa iyo, na pahintulutan mo na ang iyong mga lingkod ay tumahan sa lupain ng Gosen. Labut pa miingon sila kang Faraon: Sa pagpuyo niining yutaa mianhi kami; kay walay sibsibon alang sa mga panon sa mga carnero sa imong mga ulipon; kay ang gutom daku kaayo sa yuta sa Canaan: busa, gipangaliyupo namo karon kanimo nga makapuyo unta ang imong mga ulipon sa yuta sa Gosen. At sinalita ni Faraon kay Jose, na sinasabi, Ang iyong ama at ang iyong mga kapatid ay naparito sa iyo: Ug si Faraon misulti kang Jose nga nagaingon: Ang imong amahan ug ang imong mga igsoong lalake ming-anhi kanimo. Ang lupain ng Egipto ay nasa harap mo; sa pinakamabuti sa lupain ay patirahin mo ang iyong ama at ang iyong mga kapatid; sa lupain ng Gosen patirahin mo sila: at kung may nakikilala kang mga matalinong lalake sa kanila, ay papamahalain mo sa aking hayop. Ang yuta sa Egipto anaa sa atubangan mo; papuy-on mo sa labing maayong yuta ang imong amahan ug ang imong mga igsoon nga lalake; papuy-on mo sila sa yuta sa Gosen; ug kong makamatngon ka nga sa ilang taliwala adunay mga tawo nga mga masingkamuton ibutang mo sila sa pagkapangulo nga mga magbalantay sa akong mga vaca. At ipinasok ni Jose si Jacob na kaniyang ama, at itinayo niya sa harap ni Faraon, at binasbasan ni Jacob si Faraon. Ug gipasulod ni Jose ang iyang amahan, ug iyang gipaatubang siya sa atubangan ni Faraon; ug si Jacob nanalangin kang Faraon. At sinabi ni Faraon kay Jacob, Ilan ang mga araw ng mga taon ng iyong buhay? Ug miingon si Faraon kang Jacob: Kapid-an na ka mga adlaw sa mga tuig ang imong kinabuhi? At sinabi ni Jacob kay Faraon, Ang mga araw ng mga taon ng aking pakikipamayan ay isang daan at tatlong pung taon; kaunti at masasama ang mga naging araw ng mga taon ng aking buhay, at hindi umabot sa mga araw ng mga taon ng buhay ng aking mga magulang sa mga araw ng kanilang pakikipamayan. Ug si Jacob mitubag kang Faraon: Ang mga adlaw sa mga tuig sa akong paglangyaw-langyaw, usa ka gatus ug katloan ka tuig; diyutay, ug mga dautan ang mga adlaw sa mga tuig sa akong kinabuhi, ug kini wala makakab-ut sa mga adlaw sa mga tuig sa akong mga ginikanan, sa mga adlaw sa kinabuhi sa ilang paglangyaw-langyaw. At binasbasan ni Jacob si Faraon at umalis sa harapan ni Faraon. Ug si Jacob nanalangin kang Faraon, ug mipahawa siya sa atubangan ni Faraon. At itinatag ni Jose ang kaniyang ama, at ang kaniyang mga kapatid, at sila'y binigyan ng pag-aari sa lupain ng Egipto, sa pinakamabuti sa lupain, sa lupain ng Rameses, gaya ng iniutos ni Faraon. Sa ingon niini, gipahaluna ni Jose ang iyang amahan, ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug iyang gihatag kanila ang pagpanag-iya sa yuta sa Egipto sa labing maayo nga yuta, sa yuta sa mga Ramesehanon, ingon sa gisugo ni Faraon. At pinakain ni Jose ng tinapay ang kaniyang ama, at ang kaniyang mga kapatid, at ang buong sangbahayan ng kaniyang ama, ayon sa kanikaniyang sangbahayan. Ug ginapakaon ni Jose ug tinapay ang iyang amahan ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug ang tanan sa panimalay sa iyang amahan, sumala sa ilang mga kabanayan. At walang tinapay sa buong lupain; sapagkat ang kagutom ay totoong malala, na ano pat ang lupain ng Egipto, at ang lupain ng Canaan ay nanglulupaypay dahil sa kagutom. Ug wala nay tinapay sa tibook nga yuta kay ang gutom hilabihan pagkadaku sa pagkaagi nga nagakamatay sa gutom ang yuta sa Egipto ug ang yuta sa Canaan tungod sa gutom. At tinipon ni Jose ang lahat ng salapi na nasumpungan sa lupain ng Egipto, at sa lupain ng Canaan, dahil sa trigong kanilang binibili: at ipinasok ni Jose ang salapi sa bahay ni Faraon. Ug gitigum ni Jose ang tanan nga salapi nga nakita didto sa yuta sa Egipto, ug sa yuta sa Canaan, alang sa trigo nga ilang gipamalit; ug gisulod ni Jose ang salapi sa balay ni Faraon. At nang ang salapi ay maubos na lahat sa lupain ng Egipto, at sa lupain ng Canaan, ay naparoon kay Jose ang lahat ng mga Egipcio, at nagsabi; Bigyan mo kami ng tinapay: sapagkat bakit kami mamamatay sa iyong harap? Ug sa nahurot na ang salapi sa yuta sa Egipto, ug sa yuta sa Canaan, mingdangup ang tanang mga Egiptohanon kang Jose, nga nag-ingon: Hatagi kami ug tinapay: kay nganong mangamatay kami sa atubangan mo? Dahil sa ang aming salapi ay naubos. Tungod kay nahurot na ang among salapi. At sinabi ni Jose, Ibigay ninyo ang inyong mga hayop; at bibigyan ko kayo dahil sa inyong mga hayop; kung naubos na ang salapi. Ug si Jose miingon: Ihatag ninyo ang inyong kahayupan, ug pagahatagan ko kamo ug baylo alang sa inyong kahayupan, kong mahurot na ang salapi. At kanilang dinala ang kanilang mga hayop kay Jose, at binigyan sila ni Jose ng tinapay na pinakapalit sa mga kabayo, at sa mga kawan, at sa mga bakahan, at sa mga asno; at kaniyang pinakain sila ng tinapay na pinakapalit sa kanilang lahat na hayop sa taong yaon. Ug ilang gidala ang ilang kahayupan ngadto kang Jose; ug si Jose mihatag kanila ug mga makaon nga baylo sa mga kabayo, ug alang sa panon sa mga carnero, ug alang sa mga vaca, ug alang sa panon sa mga asno: ug sila ginahatagan niya ug tinapay alang sa tanang kahayupan nila niadtong tuiga. At nang matapos ang taong yaon ay naparoon sila sa kaniya ng ikalawang taon, at kanilang sinabi sa kaniya: Hindi namin ililihim sa aming panginoon, na kung paanong ang aming salapi ay naubos, at ang mga kawan ng hayop ay sa aking panginoon; wala nang naiiwan sa paningin ng aking panginoon kundi ang aming katawan at ang aming mga lupa. Ug sa tapus ang tuig, miadto sila kaniya sa ikaduha nga tuig, ug miingon sila kaniya: Dili kami magatago sa akong ginoo nga ang among salapi sa pagkamatuod nahurot na; ug ang mga panon sa kahayupan iya na sa among ginoo; walay nahabilin sa atubangan sa among ginoo kondili ang among mga lawas ug ang among mga yuta na lamang. Bakit nga kami mamamatay sa harap ng iyong mga mata, kami at ang aming lupa? bilhin mo ng tinapay kami at ang aming lupa at kami at ang aming lupa ay paaalipin kay Faraon: at bigyan mo kami ng binhi, upang kami ay mabuhay, at huwag mamatay, at ang lupa ay huwag masira. Busa ngano ba nga magpakamatay kami sa atubangan sa imong mga mata, kami ingon man ang among yuta? Palita kami ug ang among yuta sa tinapay, ug kami ug ang among yuta maulipon kang Faraon; ug hatagi kami ug binhi aron mabuhi kami, ug kami dili mangamatay ug aron dili mahimong awa-aw ang yuta. Sa ganito'y binili ni Jose ang buong lupain ng Egipto para kay Faraon; sapagkat ipinagbili ng bawat isa sa mga Egipcio ang kaniyang bukid, dahil sa ang kagutom ay totoong mahigpit sa kanila: at ang lupain ay naging kay Faraon. Unya gipalit ni Jose ang tanan nga yuta sa Egipto alang kang Faraon; kay ang mga Egiptohanon namaligya ang tagsatagsa ka tawo sa iyang yuta, kay ang gutom misamut gayud sa ibabaw nila; ug ang yuta midangat nga naiya ni Faraon. At tungkol sa mga tao ay kanilang ibinago sila sa mga bayan mula sa isang dulo ng hanganan ng Egipto hanggang sa kabilang dulo, Ug mahitungod sa katawohan, gihimo niya ang pagbalhin kanila ngadto sa mga kalungsoran gikan sa usa ka tumoy sa katapusang utlanan sa Egipto ngadto sa laing tumoy niini. Ang lupa lamang ng mga saserdote ang hindi niya nabili: sapagkat ang mga saserdote'y may bahagi kay Faraon, at kanilang kinakain ang kanilang bahagi na ibinibigay sa kanila ni Faraon; kaya hindi nila ipinagbili ang kanilang lupa. Ang yuta sa mga sacerdote mao lamang ang wala niya mapalit, tungod kay ang mga sacerdote adunay pahat kang Faraon, ug sila nagakaon sa ilang pahat nga gihatag kanila ni Faraon: tungod niana wala nila ikabaligya ang ilang yuta. Nang magkagayo'y sinabi ni Jose sa bayan: Narito, aking binili kayo ng araw na ito, at ang inyong lupa'y para kay Faraon: narito, ito ang ipangbibinhi ninyo, at inyong hahasikan ang lupa. Unya si Jose miingon sa katawohan: Ania karon, gipalit ko kamo ug ang inyong yuta alang kang Faraon: tan-awa, aniay binhi alang kaninyo, ug magpugas kamo sa yuta. At mangyayari sa pag-aani ay inyong ibibigay ang ikalimang bahagi kay Faraon, at ang apat na bahagi ay sa inyo, sa binhi sa bukid at sa inyong pagkain, at sa inyong mga kasangbahay, at pinakapagkain sa inyong mga bata. Ug mahitabo nga sa panahon sa ting-ani ihatag ninyo ang ikalima ka bahin kang Faraon, ug ang upat ka bahin inyo alang sa inyong binhi sa yuta, ug alang sa inyong kalan-on, ug alang kanila sa inyong mga panimalay, ug aron nga makakaon ang inyong mga anak. At kanilang sinabi, Iyong iniligtas ang aming buhay: makasumpong nawa kami ng biyaya sa paningin ng aking panginoon, at kami ay maging mga alipin ni Faraon. Ug sila mingtubag: Imong giluwas ang among kinabuhi; hatagi kami ug kalomo sa mga mata sa akong ginoo, ug magpaulipon kami kang Faraon. At ginawang kautusan ni Jose sa lupain ng Egipto sa araw na ito, na mapapasa kay Faraon ang ikalimang bahagi, liban lamang ang lupa ng mga saserdote na hindi naging kay Faraon. Ug gihimo ni Jose ang balaod mahatungod sa yuta sa Egipto hangtud karon, nga kang Faraon ang bahin nga ikalima; gawas lamang ang yuta sa mga sacerdote nga wala maiya ni Faraon. At si Israel ay tumahan sa lupain ng Egipto, sa lupain ng Gosen; at sila'y nagkaroon ng mga pag-aari roon, at pawang sagana at totoong dumami. Ug si Israel nagpuyo sa yuta sa Egipto, sa yuta sa Gosen; ug sila nakapanag-iya niana, ug nagmabungaon sila ug nanagdaghan sa hilabihan gayud. At si Jacob ay tumira sa lupain ng Egipto na labing pitong taon; kayat ang mga araw ni Jacob, ang mga taon ng kaniyang buhay, ay isang daan at apat na put pitong taon. Ug si Jacob nagpuyo sa yuta sa Egipto napulo ug pito ka tuig: ug mao kana ang mga adlaw ni Jacob, ang mga tuig sa iyang kinabuhi, nga usa ka gatus kap-atan ug pito ka tuig. At ang panahon ay lumalapit na dapat nang mamatay si Israel: at kaniyang tinawag ang kaniyang anak na si Jose, at sinabi niya sa kaniya, Kung ngayo'y nakasumpong ako ng biyaya sa iyong paningin, ay ilagay mo, isinasamo ko sa iyo, ang iyong kamay sa ilalim ng aking hita, at pagpakitaan mo ako ng kaawaan at katotohanan; isinasamo ko sa iyong huwag mo akong ilibing sa Egipto: Ug nagkahaduol na ang mga adlaw sa pagkamatay ni Israel, ug iyang gitawag si Jose nga iyang anak, ug miingon kaniya: Kong nakakaplag ako karon ug kalomo sa imong mga mata, ginapangaliyupo ko kanimo nga ibutang mo ang imong kamot sa ilalum sa akong paa, ug magbuhat ka kanako sa kalooy ug kamatuoran; ginapangaliyupo ko kanimo nga dili mo ako pag-ilubong sa Egipto. Kundi pagtulog kong kasama ng aking mga magulang ay dadalhin mo ako mula sa Egipto, at ililibing mo ako sa kanilang libingan. Apan sa diha nga matulog na ako uban sa akong mga ginikanan, dad-on mo ako gawas sa Egipto ug ilubong mo ako sa ilang lubnganan. At kaniyang sinabi, Aking gagawin ang gaya ng iyong sabi. Ug siya mitubag: Ako magabuhat ingon sa imong ginaingon. At kaniyang sinabi, Sumumpa ka sa akin: at sumumpa siya sa kaniya. At yumukod si Israel sa ulunan ng higaan. Ug siya miingon: Manumpa ka kanako. Ug siya nanumpa kaniya. Unya si Israel sa iyang kaugalingon miyukbo didto sa ibabaw sa ulohan sa higdaanan. At nangyari, pagkatapos ng mga bagay na ito, na sinabi ng isa kay Jose, Narito, ang iyong ama ay may sakit. Ug nahitabo nga sa human niining mga butanga nga may usa nga miingon kang Jose: Ania karon, masakiton ang imong amahan. At kaniyang ipinagsama ang kaniyang dalawang anak, si Manases at si Ephraim. Ug iyang gidala uban kaniya ang iyang duruha ka anak nga lalake nga si Manases ug si Ephraim. At may nagsaysay kay Jacob, at nagsabi, Narito, pinaparituhan ka ng anak mong si Jose. Ug gipahibalo kini kang Jacob sa pag-ingon: Ania karon, ang imong anak nga si Jose mianhi kanimo. At si Israel ay nagpakalakas at umupo sa higaan. Ug nanlimbasug si Israel sa iyang kaugalingon ug milingkod sa ibabaw sa higdaanan. At sinabi ni Jacob kay Jose, Ang Dios na Makapangyarihan sa lahat ay napakita sa akin sa Luz sa lupain ng Canaan, at binasbasan ako. Ug si Jacob miingon kang Jose: Ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan mitungha kanako didto sa Luz sa yuta sa Canaan, ug siya nanalangin kanako. At sinabi sa akin, Narito, palalaguin kita, at pararamihin kita, at gagawin kitang isang kapisanan ng mga bayan; at aking ibibigay ang lupaing ito sa iyong lahi pagkamatay mo, na pinakaari magpakailan man. Ug siya miingon kanako: Ania karon, ikaw himoon ko nga mabungaon, ug ikaw pagapadaghanon ko ug ikaw himoon nga usa ka panon sa mga katawohan; ug igahatag ko kining yutaa sa imong kaliwatan sa sunod kanimo sa pagkapanulondon nga dayon. At ang iyo ngang dalawang anak na ipinanganak sa iyo sa lupain ng Egipto bago ako naparito sa iyo sa Egipto, ay akin; si Ephraim at si Manases, gaya ni Ruben at ni Simeon ay magiging akin. Ug karon ang imong duruha ka anak nga lalake, si Ephraim ug si Manases, nga nangatawo kanimo sa yuta sa Egipto sa wala pa ako mahianhi kanimo dinhi sa Egipto, mga ako sila; ingon nga si Ruben ug si Simeon mamaako sila. At ang iyong mga anak, na iyong mga naging anak na sumunod sa kanila ay magiging iyo; sila'y tatawagin ayon sa pangalan ng kanilang mga kapatid sa kanilang mana. Ug ang imong mga anak sa ulahi nila imong gipanganak, sila mamaimo; subay sa ngalan sa ilang mga igsoon pagahinganlan sila tungod sa ilang mga panulondon. At tungkol sa akin, nang ako'y dumating mula sa Padan, si Raquel ay namatay sa akin sa lupain ng Canaan sa daan, nang kulang pa ng kaunti upang dumating sa Ephrata: at aking inilibing siya roon sa daan ng Ephrata (na siya ring Bethlehem). Apan mahitungod kanako sa paggikan ko sa Padan-aram, namatay kanako si Raquel sa yuta sa Canaan, sa dalan, sa gilay-on nga dili na kaayo halayo gikan sa Ephrata; ug gilubong ko siya didto sa dalan sa Ephrata, nga mao ang Bethlehem. At nakita ni Israel ang mga anak ni Jose, at sinabi, Sino sino ito? Ug nakita ni Israel ang mga anak nga lalake ni Jose, ug miingon siya: Kinsa ba kini sila? At sinabi ni Jose sa kaniyang ama, Sila'y aking mga anak, na silang mga ibinigay ng Dios sa akin dito. At kaniyang sinabi, Isinasamo ko sa iyo, na iyong dalhin sila rito sa akin, at sila'y aking babasbasan. Ug mitubag si Jose sa iyang amahan: Sila ang mga anak ko nga lalake, nga gihatag sa Dios kanako dinhi. Ug siya miingon: Paduola sila karon kanako, ug akong panalanginan sila. Ang mga mata nga ni Israel ay malabo na dahil sa katandaan, na ano pat hindi na siya makakita. Ug ang mga mata ni Israel lubog na tungod sa katigulangon, mao nga halap na siya. At kaniyang inilapit sila sa kaniya; at sila'y kaniyang hinagkan, at niyakap. Ug sila gipaduol kaniya, ug mihalok siya kanila ug iyang gigakus sila. At sinabi ni Israel kay Jose, Hindi ko akalaing makita ang iyong mukha: at, narito, ipinakita sa akin ng Dios pati ng iyong binhi. Ug miingon si Israel kang Jose: Wala na ako maghunahuna nga makakita pa sa imong nawong: ug ania karon, gipakita sa Dios kanako ang imong kaliwatan usab. At sila'y pinagkuha ni Jose sa pagitan ng kaniyang mga tuhod; at siya'y nagpatirapa sa lupa. Ug sila gikuha ni Jose sa taliwala sa iyang mga tuhod ug mihapa siya sa yuta. At kapuwa dinala ni Jose, si Ephraim sa kaniyang kanang kamay, sa dakong kaliwang kamay ni Israel, at si Manases sa kaniyang kaliwang kamay, sa dakong kanang kamay ni Israel, at inilapit niya sa kaniya. Ug sila nga duruha gikuha ni Jose, si Ephraim sa iyang too, dapit sa wala ni Israel; ug si Manases sa iyang wala, dapit sa too ni Israel; ug sila gipaduol kaniya. At iniunat ni Israel ang kaniyang kanang kamay, at ipinatong sa ulo ni Ephraim, na siyang bunso, at ang kaniyang kaliwang kamay ay sa ulo ni Manases, na pinapatnubayang sadya ang kaniyang mga kamay; sapagkat si Manases ang panganay. Unya gibayaw ni Israel ang iyang kamot nga too, ug gibutang niya sa ibabaw sa ulo ni Ephraim, nga mao ang kamanghuran, ug ang iyang kamot nga wala sa ibabaw sa ulo ni Manases, nga ginapahamutang niya sa tinuyo sa pagpasaylob sa iyang mga kamot, kay si Manases mao ang panganay. At kaniyang binasbasan si Jose, at sinabi, Ang Dios na sa harap niya ay lumakad ang aking mga magulang na si Abraham at si Isaac, ang Dios na nagpakain sa akin sa buong buhay ko hanggang sa araw na ito, Ug gipanalanginan niya si Jose, ug miingon siya: Ang Dios nga sa iyang atubangan, naglakaw ang akong mga ginikanan, si Abraham ug si Isaac, ang Dios nga nagpakaon kanako sa tibook ko nga kinabuhi sa hataas kaayo hangtud niining adlawa. Ang anghel na tumubos sa akin sa buong kasamaan, ay siya nawang magpala sa mga batang ito; at tawagin nawa sila sa aking pangalan, at sa pangalan ng aking mga magulang na si Abraham at si Isaac; at magsidami nawa silang totoo sa ibabaw ng lupa. Ang manolonda nga nagluwas kanako gikan sa tanan nga kadautan, magpanalangin niining mga batan-on: ug pagahinganlan ang akong ngalan kanila, ug ang ngalan sa akong mga ginikanan si Abraham ug si Isaac: ug magpadaghan kanila sa hilabihan gayud, sa taliwala sa yuta. At nang makita ni Jose na ipinatong ng kaniyang ama ang kaniyang kanang kamay sa ulo ni Ephraim, ay minasama niya; at itinaas niya ang kamay ng kaniyang ama, upang ilipat sa ulo ni Manases mula sa ulo ni Ephraim. Ug sa gitan-aw ni Jose nga ang iyang amahan nagbutang sa iyang kamot nga too sa ibabaw sa ulo ni Ephraim, kini wala makapahamuot kaniya; ug gikuptan niya ang kamot sa iyang amahan aron ibalhin niya gikan sa ibabaw sa ulo ni Ephraim ngadto sa ulo ni Manases. At sinabi ni Jose sa kaniyang ama, Hindi ganyan, ama ko: sapagkat ito ang panganay; ipatong mo ang iyong kanang kamay sa kaniyang ulo. Ug miingon si Jose sa iyang amahan: Dili mao, amahan ko, kay kini mao ang panganay, ibutang mo ang imong toong kamot sa ibabaw sa ulo niya. At tumanggi ang kaniyang ama, at sinabi, Talastas ko, anak ko, talastas ko; siya man ay magiging isang bayan, at siya man ay magiging dakila: gayon ma'y ang kaniyang kapatid na bata ay magiging lalong dakila kay sa kaniya, at ang kaniyang binhi ay magiging isang makapal na bansa. Ug ang iyang amahan wala mobuot, ug miingon: Nahibalo ako niini, anak ko, nahibalo ako; siya usab mahimong usa ka katawohan, ug siya usab pagapadaghanon; apan ang iyang manghud nga lalake maoy labing daku kay kaniya, ug ang iyang kaliwatan mahimong usa ka panon sa mga nasud. At kaniyang binasbasan sila ng araw na yaon, na sinasabi Sa iyo magbabasbas ang Israel, na magsasabi, Gawin ka nawa ng Dios na gaya ni Ephraim at gaya ni Manases, at kaniyang ipinagpauna si Ephraim bago si Manases. Ug sila gipanalanginan niya niadtong adlawa, sa pag-ingon: Kanimo magapanalangin si Israel sa pag-ingon: Ibutang sa Dios ikaw ingon kang Ephraim ug ingon kang Manases. Busa, si Ephraim iyang gibutang sa atubangan ni Manases. At sinabi ni Israel kay Jose, Narito, ako'y namamatay: ngunit ang Dios ay sasainyo, at dadalhin kayo uli sa lupain ng inyong mga magulang. Ug miingon si Israel kang Jose: Ania karon, haduol na ako nga mamatay, apan ang Dios magauban kaninyo, ug siya magapabalik kaninyo ngadto sa yuta sa inyong mga ginikanan. Bukod dito'y binigyan kita ng isang bahaging higit kay sa iyong mga kapatid, na aking kinuha ng aking tabak at ng aking busog sa kamay ng Amorrheo. Labut pa, gihatagan ko ikaw ug usa ka bahin nga labaw sa bahin sa imong mga igsoon, nga gikuha ko sa kamot sa Amorehanon pinaagi sa akong espada ug sa akong pana. At tinawag ni Jacob ang kaniyang mga anak, at sinabi, Magpipisan kayo, upang maisaysay ko sa inyo ang mangyayari sa inyo sa mga huling araw. Ug gitawag ni Jacob ang iyang mga anak, ug miingon siya: Pagtigum kamo aron makapahayag ako kaninyo sa mahitabo kaninyo sa ulahi nga mga adlaw. Magpipisan kayo at kayo'y makinig, kayong mga anak ni Jacob; At inyong pakinggan si Israel na inyong ama. Pagtigum kamo, ug patalinghugi ninyo, mga anak ni Jacob; Ug magpatalinghug kamo sa inyong amahan nga si Israel. Ruben, ikaw ang aking panganay, ang aking kapangyarihan, at siyang pasimula ng aking kalakasan; Siyang kasakdalan ng kamahalan, at siyang kasakdalan ng kapangyarihan. Ruben, ikaw mao ang akong panganay, ang akong kalig-on, ug ang sinugdan sa akong kusog; Pangulo sa pagkatakus, pangulo sa gahum. Kumukulong parang tubig na umaawas, hindi ka magtataglay ng kasakdalan, Sapagkat, sumampa ka sa higaan ng iyong ama: Hinamak mo nga; sumampa sa aking higaan. Nagabukal ingon sa tubig, dili ikaw mahimong pangulo; Kay misaka ka sa higdaanan sa imong amahan: Unya gihugawan mo kini; gisaka niya ang akong higdaanan sa kaminyoon. Si Simeon at si Levi ay magkapatid; Mga almas na marahas ang kanilang mga tabak. Si Simeon ug Levi mga magsoon: Mga hinagiban sa linugsanay nga dagku ang ilang mga espada. Oh kaluluwa ko, huwag kang pumasok sa kanilang payo; Sa kanilang kapisanan, ay huwag kang makiisa, kaluwalhatian ko; Sapagkat sa kanilang galit ay pumatay ng tao: At sa kanilang sariling kalooban ay pumutol ng hita ng baka. O kalag ko, dili ka magsulod sa ilang tambag. Sa ilang panagkatigum, himaya ko, dili ka makigtipon; Kay sa ilang kapungot gipatay nila ang usa ka tawo, Ug sa ilang pagka-mapatuyangon gikitingan nila ang vaca. Sumpain ang kanilang galit, sapagkat mabangis; At ang kanilang pagiinit, sapagkat mabagsik. Aking babahagihin sila sa Jacob. At aking pangangalatin sila sa Israel. Tinunglo ang ilang kapungot, kay mapintas gayud: Ug ang ilang kaligutgut, kay mabangis gayud: Ako magapabulag kanila kang Jacob, Ug ako magapapatlaag kanila sa Israel. Juda, ikaw ay pupurihin ng iyong mga kapatid: Ang iyong kamay ay magpapahinga sa leeg ng iyong mga kaaway: Ang mga anak ng iyong ama ay yuyukod sa harap mo. Juda, pagadayegon ka sa imong mga igsoong lalake: Ang imong kamot anha sa liog sa imong mga kaaway; Ang mga anak sa imong amahan managyukbo kanimo. Si Juda'y isang anak ng leon, Mula sa panghuhuli, anak ko umahon ka: Siya'y yumuko, siya'y lumugmok na parang leon; At parang isang leong babae; sinong gigising sa kaniya? Si Juda itoy sa leon: Gikan sa mga tulukbon misaka ka, anak ko: Nga nagtikotkot siya, ug milukso siya ingon sa leon, Ug mao kini ingon sa leon nga baye. Kinsa ang magapukaw niini? Ang setro ay hindi mahihiwalay sa Juda, Ni ang tungkod ng pagkapuno sa pagitan ng kaniyang mga paa, Hanggang sa ang Shiloh ay dumating; At sa kaniya tatalima ang mga bansa. Ang cetro sa gahum dili pagakuhaon kang Juda, Ni ang barras sa pagkapangulo gikan sa taliwala sa iyang mga tiil, Hangtud nga moabut si Shilo; Ug maiya ang pagka-masinulondon sa mga katawohan. Naitatali ang kaniyang batang asno sa puno ng ubas. At ang guya ng kaniyang asno sa puno ng piling ubas; Nilabhan niya ang kaniyang suot sa alak, At ang kaniyang damit sa katas ng ubas. Nga igahigut sa parras ang iyang pollino, Ug sa pinili nga sanga igahigut ang nati sa iyang asno nga baye, Gilabhan sa vino ang iyang mga bisti, Ug sa duga sa parras ang iyang mga bisti: Ang kaniyang mga mata ay mamumula sa alak, At ang kaniyang mga ngipin ay mamumuti sa gatas. Ang iyang mga mata mga mapula sa vino, Ug ang iyang mga ngipon mga maputi sa gatas. Si Zabulon ay tatahan sa daongan ng dagat: At siya'y magiging daongan ng mga sasakyan; At ang kaniyang hangganan ay magiging hanggang Sidon. Si Zabulon magapuyo sa mga dunggoanan sa dagat; Ug siya mahimong dunggoanan sa mga sakayan; Ug ang iyang kautlanan hangtud sa Sidon. Si Issachar ay isang malakas na asno, Na lumulugmok sa gitna ng mga tupahan: Si Issachar, asno nga kusganon, Nga nagalubog sa taliwala sa duha ka toril: At nakakita siya ng dakong pahingahang mabuti, At ng lupang kaayaaya; At kaniyang iniyukod ang kaniyang balikat upang pumasan, At naging aliping mangaatag. Ug hingkit-an niya ang pahulayanan nga maayo, Ug ang yuta nga makapahamuot; Ug gibawog niya ang iyang abaga sa pagpas-an, Ug siya nahimong ulipon nga magbubuhis. Si Dan ay hahatol sa kaniyang bayan, Gaya ng isa sa angkan ni Israel. Si Dan magahukom sa iyang katawohan, Ingon nga usa sa mga banay ni Israel. Si Dan ay magiging ahas sa daan, At ulupong sa landas, Na nangangagat ng mga sakong ng kabayo, Na ano pat nahuhulog sa likuran ang sakay niyaon. Si Dan mahimong sama sa bitin sa ubay sa dalan, Bitin nga malala sa ubay sa agianan. Nga magapaak sa mga tikod sa mga kabayo, Aron ang magakabayo mahulog sa likod. Aking hinintay ang iyong pagliligtas, Oh Panginoon. Sa imong kaluwasan nagahulat ako, Oh, Jehova. Si Gad, ay hahabulin ng isang pulutong: Ngunit siya ang hahabol sa kanila. Kang Gad ang kasundalohan nga langyaw magadusmog kaniya: Apan siya magadusmog sa ilang tikod. Hinggil kay Aser, ay lulusog ang tinapay niya, At gagawa ng masasarap na pagkain. Gikan kang Aser ang iyang tinapay nga matambok, Ug siya magahatag sa mga malami nga pagkaon nga harianon. Si Nephtali ay isang usang babaing kawala: Siya'y nagbabadya ng maririkit na pananalita. Si Nephtali maong lagsaw nga baye nga binuhian, Nga magahatag ug mga pulong nga matahum. Si Jose ay sangang mabunga, Sangang mabunga na nasa tabi ng bukal; Ang kaniyang mga sanga'y gumagapang sa pader. Si Jose mao ang sanga nga mabungaon, Sanga nga mabungaon tupad sa usa ka tuburan; Ang iyang mga salingsing nagatabon sa kuta. Pinamanglaw siya ng mga mamamana, At pinana siya, at inusig siya: Ang mga magpapana nagpaguol kaniya, Ug nagpana kaniya, ug naggukod kaniya. Ngunit ang kaniyang busog ay nanahan sa kalakasan, At pinalakas ang mga bisig ng kaniyang mga kamay, Sa pamamagitan ng mga kamay ng Makapangyarihan ni Jacob, (Na siyang pinagmulan ng pastor, ang bato ng Israel), Apan ang iyang pana nagpabilin sa pagkalig-on, Ug ang mga bukton sa iyang mga kamot nangabaskug, Pinaagi sa mga kamot niadtong kusgan ni Jacob: (Gikan didto mao ang Magbalantay, ug ang Bato ni Israel), Sa pamamagitan nga ng Dios ng iyong ama, na siyang tutulong sa iyo, At sa pamamagitan ng Makapangyarihan sa lahat, na siyang magpapala sa iyo, Ng pagpapala ng langit sa itaas, Pagpapala ng mga kalaliman na nalalagay sa ibaba, Pagpapala ng mga dibdib at ng bahay-bata. Bisan sa Dios sa imong amahan nga magatabang kanimo, Ug sa Makagagahum nga magapanalangin kanimo, Sa mga panalangin nga gikan sa langit sa itaas, Sa mga panalangin sa kahiladman nga anaa sa mga dughan ug sa taguangkan. Ang mga basbas ng iyong ama na humigit sa basbas ng aking mga kanunuan Hanggang sa wakas ng mga burol na walang hanggan: Mangapapasa ulo ni Jose, At sa tuktok ng ulo niya na bukod tangi sa kaniyang mga kapatid. Ang mga panalangin sa imong amahan, Nagalabaw sa mga panalangin sa akong mga ginikanan: Ngadto sa utlanan sa mga kabukiran nga walay katapusan, Moanha sila sa ibabaw sa ulo ni Jose, Ug sa ibabaw sa alimpulo niya nga binulag gikan sa iyang mga igsoon nga lalake. Si Benjamin ay isang lobo na mangaagaw: Sa kinaumagaha'y kaniyang kakanin ang huli, At sa kinahapunan ay kaniyang babahagihin ang samsam. Si Benjamin mao ang lobo nga mangangagaw: Sa buntag mokaon siya sa tulukbon, Ug sa hapon magapahat siya sa mga inagaw. Ang lahat ng ito ang labing dalawang angkan ng Israel: at ito ang sinalita ng ama nila sa kanila, at sila'y binasbasan; bawat isa'y binasbasan ng ayon sa basbas sa kanikaniya, Kini silang tanan mao ang napulo ug duha ka mga banay ni Israel: ug kini mao ang giingon kanila sa ilang amahan, ug gipanalanginan sila; ang tagsatagsa sumala sa panalangin nga iyang gipanalangin kanila. At kaniyang ipinagbilin sa kanila, at sinabi sa kanila: Ako'y malalakip sa aking bayan: ilibing ninyo ako sa kasamahan ng aking mga magulang sa yungib na nasa parang ni Ephron na Hetheo, Ug siya nagsugo kanila, ug miingon kanila: Ako moadto nga igatipon uban sa akong katawohan: ako ilubong ninyo uban sa akong mga ginikanan sa langub nga atua sa kapatagan ni Ephron nga Hetehanon: Sa yungib na nasa parang ng Machpela, na nasa tapat ng Mamre, sa lupain ng Canaan, na binili ni Abraham, na kalakip ng parang kay Ephron na Hetheo, na pinakaaring libingan: Sa langub nga atua sa kapatagan sa Macpela, nga atua sa unahan sa Mamre sa yuta sa Canaan, nga gipahit ni Abraham uban ang maong kapatagan ni Ephron nga Hetehanon, nga sa panulondon nga lubnganan. Na doon nila inilibing si Abraham at si Sara na kaniyang asawa; na doon nila inilibing si Isaac at si Rebeca na kaniyang asawa; at doon ko inilibing si Lea: Didto gilubong nila si Abraham ug si Sara nga iyang asawa: didto gilubong nila si Isaac ug si Rebeca nga iyang asawa; didto man usab gilubong ko si Lea, Sa parang at sa yungib na nandoon na binili sa mga anak ni Heth. Ang kapatagan ug langub nga atua didto nga gipalit gikan sa mga anak ni Heth. At nang matapos si Jacob na makapagbilin sa kaniyang mga anak, ay kaniyang itinaas at itinikom ang kaniyang mga paa sa higaan, at nalagot ang hininga, at nalakip sa kaniyang bayan. Ug sa nakatapus si Jacob sa paghatag ug mga sugo sa iyang mga anak nga lalake, gitikungkong niya ang iyang mga tiil sa higdaanan, ug mitugyan sa iyang espiritu, ug gipaipon uban sa iyang mga katawohan. At yumakap si Jose sa mukha ng kaniyang ama, at umiyak sa ibabaw niya, at hinalikan niya siya. Unya mihalog si Jose sa nawong sa iyang amahan, ug mihilak siya sa ibabaw niya, ug mihalok kaniya. At iniutos ni Jose sa kaniyang mga lingkod na manggagamot, na embalsamahin ang kaniyang ama: at inembalsama ng mga manggagamot si Israel. Ug nagsugo si Jose sa iyang mga alagad nga mananambal nga embalsamahon nila ang iyang amahan ug ang mga mananambal nag-embalsamar kang Israel. At apat na pung araw ang ginanap sa kaniya; sapagkat gayon ginaganap ang mga araw ng pagembalsama; at tinangisan siya ng mga Egipcio ng pitong pung araw. Ug gituman nila alang kaniya ang kap-atan ka adlaw, kay mao kana ang pagtuman sa mga adlaw niadtong mga giembalsamar, ug mihilak alang kaniya ang mga Egiptohanon sa kapitoan ka adlaw. At nang makaraan ang mga araw ng pagiyak sa kaniya ay nagsalita si Jose sa sangbahayan ni Faraon, na sinasabi, Kung ngayo'y nakasumpong ako ng biyaya sa inyong mga mata ay salitain ninyo, isinasamo ko sa inyo, sa mga pakinig ni Faraon, na inyong sabihin, Ug sa miagi na ang mga adlaw sa pagbalata alang kaniya, nagsulti si Jose sa panimalay ni Faraon sa pag-ingon: Kong ako makakaplag karon ug kalomo sa inyong mga mata, ginapangaliyupo ko kaninyo, nga isulti ninyo sa mga igdulungog ni Faraon, sa pag-ingon: Pinanumpa ako ng ama ko, na sinasabi, Narito, ako'y namamatay: sa libingan na aking hinukay sa akin sa lupain ng Canaan, ay doon mo ako ililibing. Ngayon nga'y pahintulutan ninyo akong umahon, isinasamo ko sa inyo, at aking ilibing ang aking ama, at babalik uli ako. Gipapanumpa ako sa akong amahan, sa pag-ingon: Ania karon, mamatay ako; sa akong lubnganan nga akong gikalot alang kanako sa yuta sa Canaan, didto ilubong mo ako. Busa karon ginapangaliyupo ko, nga patungason unta ako aron sa paglubong sa akong amahan, ug mobalik man ako sa pag-usab. At sinabi ni Faraon, Umahon ka, at ilibing mo ang iyong ama, ayon sa kaniyang ipinasumpa sa iyo. Ug si Faraon miingon: Tumungas ka, ug ilubong mo ang imong amahan, sumala sa iyang gipapanumpa kanimo. At umahon si Jose upang ilibing ang kaniyang ama: at kasama niyang umahon ang lahat ng lingkod ni Faraon, ang mga matanda sa kaniyang sangbahayan, at ang lahat na matanda sa lupain ng Egipto; Unya si Jose mitungas sa paglubong sa iyang amahan; ug mitungas uban kaniya ang tanang mga ulipon ni Faraon, ang mga tigulang sa iyang panimalay, ug ang tanan nga mga tigulang sa yuta sa Egipto. At ang buong sangbahayan ni Jose, at ang kaniyang mga kapatid, at ang sangbahayan ng kaniyang ama: ang kanila lamang mga bata, at ang kanilang mga kawan, at ang kanilang bakahan, ang iniwan nila sa lupain ng Gosen. Ug ang tibook nga panimalay ni Jose, ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug ang panimalay sa iyang amahan: mao lamang ang gibilin nila sa yuta sa Gosen ang ilang mga bata, ug ang ilang mga carnero, ug ang ilang mga vaca. At umahong kasama niya ang mga karro at mga nangangabayo: at yao'y naging totoong malaking pulutong. Ug mitungas usab uban kaniya ang mga carro, ug ang mga nanagkabayo; ug nahimo nga usa ka panon nga hilabihan kadaku. At sila'y dumating sa giikan ni Atad, na nasa dako pa roon ng Jordan, at doo'y nanaghoy sila ng malakas at kapaitpait na panaghoy: at kaniyang pinanangisan ang kaniyang ama na pitong araw. Ug midangat sila sa yuta sa Atad nga pagagiukan sa trigo, nga didto sa tabok sa Jordan ug nagminatay sila didto sa hilabihang pagkadaku, ug hilabihang kabug-at nga pagbakho; ug si Jose nagbalata sulod sa pito ka adlaw. At nang makita ng mga nananahan sa lupaing yaon, ng mga Cananeo, ang panaghoy sa giikan ni Atad, ay kanilang sinabi, Ito'y isang kahambalhambal na panaghoy ng mga Egipcio kayat ang pangalang itinawag ay Abel-mizraim, nasa dako pa roon ng Jordan. Ug sa gitan-aw sa mga pumoluyo sa yuta, ang mga Canaanhon, ang paghilak didto sa yuta sa Atad nga pagagiukan sa trigo, miingon sila: Mao kini ang makalilisang nga paghilak sa mga Egiptohanon: tungod niana gihinganlan ang iyang ngalan Abelmizraim nga atua sa tabok sa Jordan. At ginawa sa kaniya ng kaniyang mga anak ang ayon sa iniutos sa kanila. Ug gibuhat sa iyang mga anak nga lalake alang kaniya sumala sa iyang gisugo kanila. Sapagkat dinala siya ng kaniyang mga anak sa lupain ng Canaan, at inilibing siya sa yungib ng Machpela, na binili ni Abraham sangpu ng parang na pinakaaring libingan, kay Ephron na Hetheo, sa tapat ng Mamre. Kay gidala siya sa iyang mga anak ngadto sa yuta sa Canaan, ug siya gilubong nila sa langub sa kapatagan sa Macpela, nga pinalit ni Abraham, uban ang maong kapatagan aron mahimong panulondon nga lubnganan, ni Ephron nga Hetehanon, sa atbang sa Mamre. At bumalik si Jose sa Egipto, siya, at ang kaniyang mga kapatid, at ang lahat na umahong kasama niya sa paglilibing sa kaniyang ama, pagkatapos na mailibing ang kaniyang ama. Ug mibalik si Jose sa Egipto, siya ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug ang tanan nga mga mitungas uban kaniya sa paglubong sa iyang amahan, sa tapus na malubong niya ang iyang amahan. At nang makita ng mga kapatid ni Jose, na ang kanilang ama'y namatay, ay kanilang sinabi, Marahil si Jose ay mapopoot sa atin, at lubos na gagantihin sa atin ang buong kasamaan na ating ginawa sa kaniya. Ug sa pagkakita sa mga igsoon ni Jose nga ang ilang amahan patay na, nanag-ingon sila: Tingali pagadumtan kita ni Jose, ug iyang pabayran kanato ang tanang mga kadautan, nga atong gibuhat kaniya. At ipinasabi nila kay Jose, Iniutos ng iyong ama bago namatay, na sinasabi, Ug gipasugoan nila si Jose sa pag-ingon: Ang imong amahan nagsugo sa wala pa siya mamatay, nga nagaingon: Ganito sasabihin ninyo kay Jose. Ipatawad mo, isinasamo ko sa iyo ngayon, ang pagsalangsang ng iyong mga kapatid, at ang kanilang kasalanan; at ngayon, ay aming isinasamo sa iyo, na ipatawad mo ang mga pagsalangsang ng mga lingkod ng Dios ng iyong ama. At si Jose ay umiyak ng kanilang salitain sa kaniya. Mao kini ang igaingon ninyo kang Jose: Gipangaliyupo ko kaninyo, nga pasayloon mo karon ang pagkadautan sa imong mga igsoon, ug ang ilang sala, kay dautan ang gibuhat nila kanimo. Tungod niini karon gipangaliyupo namo kanimo nga pasayloon mo ang pagkadautan sa mga alagad sa Dios sa imong amahan. Ug si Jose mihilak sa nagasulti pa sila kaniya. At naparoon ang kaniyang mga kapatid naman at nagpatirapa sa harap niya; at kanilang sinabi, Narito, kaming iyong mga lingkod. Ug nangadto usab ang iyang mga igsoong lalake ug nanaghapa sa atubangan niya, ug nanag-ingon sila: Ania karon, kami mga alagad mo. At sinabi ni Jose sa kanila, Huwag kayong matakot, sapagkat nasa kalagayan ba ako ng Dios? Ug si Jose miingon kanila: Ayaw kamo kahadlok: kay ania ba ako sa dapit sa Dios? At tungkol sa inyo ay inyong ipinalagay na kasamaan laban sa akin; ngunit ipinalagay ng Dios na kabutihan upang mangyari ang gaya sa araw na ito, na iligtas ang buhay ng maraming tao. Ug mahitungod kaninyo gihunahuna ninyo ang dautan batok kanako; apan ang tuyo sa Dios alang sa kaayohan, sa ginatan-aw nato karon, nga mao ang pagluwas nga mabuhi ang daghang katawohan. Kaya nga huwag kayong matakot: aking pakakanin kayo at ang inyong mga bata. At kaniyang inaliw sila at kaniyang pinagsalitaan sila na may kagandahang loob. Busa karon ayaw kamo pagkahadlok; ako magapakaon kaninyo, ug sa inyong mga anak. Niini iyang gili pay sila ug nagsulti kanila sa malomo. At si Jose ay tumahan sa Egipto, siya at ang sangbahayan ng kaniyang ama: at si Jose ay nabuhay na isang daan at sangpung taon. Ug mipuyo si Jose sa Egipto, siya ug ang panimalay sa iyang amahan; ug si Jose nakadangat sa usa ka gatus ug napulo ka tuig. At nakita ni Jose ang mga anak ni Ephraim hanggang sa ikatlong salin ng lahi; ang mga anak man ni Machir na anak ni Manases ay ipinanganak sa mga tuhod ni Jose. Ug nakita ni Jose ang mga anak ni Ephraim hangtud sa ikatolo ka kaliwatan, ingon usab ang mga anak nga lalake ni Makir, anak nga lalake ni Manases, nangatawo sila sa sabakan ni Jose. At sinabi ni Jose sa kaniyang mga kapatid: Ako'y namamatay: ngunit tunay na dadalawin kayo ng Dios, at dadalhin kayo mula sa lupaing ito hanggang sa lupain na kaniyang isinumpa kay Abraham, kay Isaac at kay Jacob. Ug si Jose miingon sa iyang mga igsoon nga lalake: Ako mamatay: apan sa pagkamatuod, ang Dios magadu-aw kaninyo, ug magapasaka kaninyo gikan niining yutaa ngadto sa yuta nga gisaad niya kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob. At ipinasumpa ni Jose sa mga anak ni Israel, na sinasabi, Tunay na dadalawin kayo ng Dios, at inyong iaahon ang aking mga buto mula rito. Ug gipapanumpa ni Jose ang mga anak ni Israel, nga nagaingon: Ang Dios sa pagkamatuod magadu-aw kaninyo, ug dad-on ninyo gikan dinhi ang akong mga bukog. Ito nga ang mga pangalan ng mga anak ni Israel, na nagsipasok sa Egipto: (bawat lalake at ang kani-kaniyang sangbahayan ay sumama kay Jacob.) Mao kini ang mga ngalan sa mga anak ni Israel, nga mingsulod sa Egipto; uban kang Jacob misulod ang tagsatagsa kanila uban ang ilang panimalay: Si Ruben, si Simeon, si Levi, at si Juda; Si Ruben, si Simeon, si Levi, ug si Juda; Si Issachar, si Zabulon at si Benjamin; Si Issachar, si Zabulon, ug si Benjamin; Si Dan at si Nephtali, si Gad at si Aser. Si Dan, ug si Nephtali, si Gad, ug si Aser, At lahat ng tao na lumabas sa balakang ni Jacob ay pitong pung tao: at si Jose ay nasa Egipto na. Ug ang tanan nga mga kalag nga nanggula sa balat-ang ni Jacob, kapitoan; ug si Jose didto nang daan sa Egipto. At namatay si Jose, at ang lahat niyang kapatid at ang buong lahing yaon. Ug namatay si Jose, ug ang tanan nga mga igsoon niya, ug ngatanan kadtong kaliwatana. At ang mga anak ni Israel ay lumago, at kumapal na maigi at dumami, at naging totoong makapangyarihan; at ang lupain ay napuno nila. Ug ang mga anak sa Israel nagmabungaon, ug mingtubo sa madagayaon gayud, ug misanay, ug milig-on sa hilabihan gayud; ug napuno nila ang yuta. May bumangon ngang isang bagong hari sa Egipto, na hindi kilala si Jose. Unya mitindog ang usa ka bag-ong hari sa Egipto, nga wala makaila kang Jose. At sinabi niya sa kaniyang bayan, Narito, ang bayan ng mga anak ni Israel ay higit at lalong malakas kay sa atin: Ug siya miingon sa iyang katawohan: Ania karon, ang katawohan sa mga anak sa Israel hilabihan ka daghan ug malig-on pa kay kanato. Hayot tayo'y magpakadunong sa kanila; baka sila'y dumami, at mangyari, na, pagka nagkadigma, ay makisanib pati sila sa ating mga kaaway, at lumaban sa atin, at magsilayas sa lupain. Umari kamo, magmakinaadmanon kita sa pagharung kanila, tingali kong sila magdaghan, ug mahatabo nga moabut ang gubat, kini sila mangipon usab sa atong mga kaaway, ug makig-away batok kanato, ug mopahawa gikan sa yuta. Kayat nangaglagay sila ng mga tagapagpaatag, upang dalamhatiin sila sa atang sa kanila. At kanilang ipinagtayo si Faraon ng mga bayan na kamaligan, na dili ibat ang Phithom at Raamses. Busa sila gibutangan nila ug mga tinugyanan sa buhat, aron sa paglisud kanila diha sa ilang mga lulan. Ug nagpatindog sila kang Faraon ug mga ciudad nga panudlanan sa mga bahandi nga mao ang Pitom ug Raamses: Datapuwat habang dinadalamhati nila sila, ay lalong dumadami at lalong kumakapal. At kinapootan nila ang mga anak ni Israel. Apan, sa labi nga ilang gilisud sila, labi pa usab hinoon nga midaghan sila, ug labi pa nga mitubo sila. Ug sila gisamokan sa mga anak sa Israel. At pinapaglingkod na may kabagsikan ng mga Egipcio ang mga anak ni Israel: Ug ang mga Egiptohanon nag-ulipon sa mapiut gayud sa mga anak sa Israel: At kanilang pinapamuhay sila ng masaklap sa pamamagitan ng mahirap na paglilingkod, sa argamasa at sa laryo, at sa lahat ng sarisaring paglilingkod sa bukid, at sa lahat ng paglilingkod nila na ipinapaglingkod sa kanila, na may kabagsikan. Ug gipait nila ang ilang mga kinabuhi tungod sa mapiut nga pag-alagad, sa pagbuhat ug pinagba nga yuta, ug tisa ug sa tanan nga bulohaton sa uma ug sa tanan nila nga pag-alagad, diin ilang ginapugos sila sa mapiut gayud. At ang hari sa Egipto ay nagsalita sa mga hilot na Hebrea, na ang pangalan ng isa ay Siphra, at ang pangalan ng isa ay Phua: Ug misulti ang hari sa Egipto sa mga mananabang babaye sa mga Hebreohanon nga ang usa kanila ginanganlan si Sipra, ug ang usa si Pua. At kaniyang sinabi, Paghilot ninyo sa mga babaing Hebrea, at pagtingin ninyo sa kanila sa dakong panganganakan; kung lalake, ay papatayin nga ninyo: datapuwat kung babae ay inyong bubuhayin. Ug siya miingon: Sa diha nga manabang kamo sa mga Hebreohanon nga babaye, sa inyong makita sila sa ibabaw sa angkanan nga lantay; kong ang anak lalake, patyon ninyo siya; ug kong ang anak babaye, buhion siya. Datapuwat ang mga hilot ay nangatakot sa Dios at hindi ginawa ang gaya ng iniutos sa kanila ng hari sa Egipto, kundi iniligtas na buhay ang mga batang lalake. Apan ang mga mananabang nangahadlok sa Dios, ug sila wala magbuhat uyon sa gisugo kanila sa hari, kondili ilang giluwas nga buhi ang mga bata nga lalake. At ipinatawag ng hari sa Egipto ang mga hilot, at sinabi sa kanila, Bakit ninyo ginawa ang bagay na ito, at inyong iniligtas na buhay ang mga batang lalake? Ug ang hari sa Egipto nagpatawag sa mga mananabang, ug miingon siya kanila: Ngano nga nagbuhat kamo niini, nga inyong giluwas nga buhi ang mga bata nga lalake? At sinabi ng mga hilot kay Faraon, Sapagkat ang mga babaing Hebrea ay hindi gaya ng mga babaing Egipcia; sapagkat sila'y maliliksi, at nakapanganak na, bago dumating ang hilot sa kanila. Ug ang mga mananabang mitubag kang Faraon: Kay ang mga babaye nga Hebreohanon dili ingon sa mga babaye nga Egiptohanon; kay mga mapiskay sila, ug manganak sila sa dili pa mahiabut ang mananabang. At ang Dios ay gumawa ng mabuti sa mga hilot: at ang bayan ay kumapal, at naging totoong makapangyarihan. Ug ang Dios nagbuhat ug maayo sa mga mananabang: ug ang katawohan nagdaghan, ug nagmakusganon sila sa hilabihan gayud. At nangyari, na sapagkat ang mga hilot ay natakot sa Dios, ay iginawa niya sila ng mga sangbahayan. Ug nahitabo tungod kay ang mga mananabang nahadlok sa Dios, sila gihimo niya nga mga panimalay. At iniutos ni Faraon sa kaniyang buong bayan, na sinasabi, Itatapon ninyo sa ilog bawat lalake na ipanganak, at bawat babae ay ililigtas ninyong buhay. Unya si Faraon nagsugo sa tanan niya nga mga katawohan, nga nagaingon: Itambug ninyo sa suba ang tanan nga bata nga lalake nga matawo, ug ang tanan nga bata nga babaye pagaluwason ninyo nga buhi. At isang lalake sa lipi ni Levi ay yumaon, at nagasawa sa isang anak na babae ng lipi ni Levi. Ug dihay usa ka tawo sa banay ni Levi milakaw ug nangasawa sa usa ka anak nga babaye ni Levi. At ang babae ay naglihi, at nanganak ng isang lalake: at nang kaniyang makita na maganda, ay kaniyang itinagong tatlong buwan. Ug ang babaye nanamkon ug nag-anak ug usa ka anak nga lalake, ug sa pagkakita niya nga siya matahum nga bata, iyang gitagoan siya sa totolo ka bulan. At nang hindi na niya maitatagong malaon ay ikinuha niya ng isang takbang yantok, at pinahiran niya ng betun at ng sahing; at kaniyang isinilid ang bata roon, at inilagay sa katalahiban sa tabi ng ilog. Ug sa wala na siya makahimo sa pagtago kaniya sa dugay, mikuha siya ug usa ka takupis nga banban, ug iyang gibulit ug balaw ug asfalto; ug iyang gipahaluna niini ang bata, ug gibutang niya sa usa ka kabugangan sa daplin sa suba. At tumayo sa malayo ang kaniyang kapatid na babae, upang maalaman ang mangyayari sa bata. Ug sa halayo nagtindog ang iyang igsoon nga babaye sa pagtan-aw sa mahitabo kaniya. At ang anak na babae ni Faraon ay lumusong upang maligo sa ilog; at nagsipaglakad ang kaniyang mga abay sa tabi ng ilog; at kaniyang nakita ang takba sa katalahiban, at ipinakuha sa kaniyang abay. Ug ang anak nga babaye ni Faraon midulhog sa pagkaligo sa suba ug sa nagasuroysuroy ang iyang mga kadalagahan sa daplin sa suba hingkit-an niya ang takupis sa taliwala sa kabugangan ug iyang gisugo ang usa niya ka sulogoon nga babaye sa pagkuha niini. At kaniyang binuksan, at nakita niya ang bata: at narito, ang sanggol ay umiyak. At kaniyang kinaawaan at sinabi, Ito'y isa sa mga anak ng mga Hebreo. Ug giukban kini niya, ug hingkit-an ang bata, ug ania karon, ang bata mihilak. Ug sa nalooy siya kaniya, miingon: Usa kini sa mga bata sa mga Hebreohanon. Nang magkagayo'y sinabi ng kaniyang kapatid na babae sa anak ni Faraon, Yayaon ba ako at itatawag kita ng isang sisiwa sa mga babaing Hebrea, na makapagalaga sa iyo ng batang ito? Unya ang iyang igsoon nga babaye miingon sa anak nga babaye ni Faraon: Molakaw ba ako sa pagtawag kanimo ug usa ka iwa sa mga babaye nga Hebreohanon, aron magapasuso niining bata alang kanimo? At sinabi sa kaniya ng anak ni Faraon, Yumaon ka. At ang dalaga ay yumaon, at tinawag ang ina ng bata. Ug ang anak nga babaye ni Faraon mitubag: Lumakaw ka. Unya milakaw ang dalaga ug gitawag niya ang inahan sa bata. At sinabi ng anak ni Faraon, sa kaniya, Dalhin mo ang batang ito, at alagaan mo sa akin, at bibigyan kita ng iyong kaupahan. At kinuha ng babae ang bata, at inalagaan. Nga kaniya miingon ang anak nga babaye ni Faraon: Dad-a kining bata ug alimahan mo siya alang kanako ug ako magasuhol kanimo. Ug gikuha sa babaye ang bata ug gialimahan kini. At ang bata ay lumaki, at kaniyang dinala sa anak ni Faraon, at siya'y kaniyang inaring anak. At kaniyang pinanganlang Moises, at sinabi, Sapagkat aking sinagip siya sa tubig. Ug sa pagkadaku na sa bata gidala niya ngadto sa anak nga babaye ni Faraon; ug siya nahimo nga iyang anak, ug iyang gihinganlan siya nga Moises, nga nagaingon: Kay siya gikuha ko gikan sa tubig. At nangyari nang mga araw na yaon, ng malaki na si Moises, na kaniyang nilabas ang kaniyang mga kapatid, at minasdan ang atang sa kanila: at kaniyang nakita ang isang Egipcio, na nananakit ng isang Hebreo, na isa sa kaniyang mga kapatid. Ug nahitabo nga niadtong mga adlawa nga sa nadaku na si Moises, milakaw siya ngadto sa iyang mga igsoon, ug mitan-aw sa ilang mga kahago: ug nakita niya ang usa ka Egiptohanon nga nagsamad sa Hebreohanon, usa sa iyang mga igsoon. At siya'y nagmasid sa magkabikabilang dako, at nang siya'y walang makitang tao, ay kaniyang pinatay ang Egipcio at kaniyang tinabunan sa buhanginan. Ug siya mitan-aw dinhi ug didto, ug sa diha nga nakita niya nga walay tawo, iyang gipatay ang Egiptohanon ug iyang gitagoan siya sa balas. At siya'y lumabas ng ikalawang araw, at, narito, na may dalawang lalaking Hebreo, na nagbababag: at kaniyang sinabi roon sa umaapi, Bakit mo sinasaktan ang iyong kasama? Ug milakaw siya sa adlaw nga misunod, ug ania karon, ang duruha ka tawo sa mga Hebreohanon nanag-away, ug miingon siya sa nagbuhat ug dautan: Ngano nga gisamaran mo ang imong isigkatawo? At sinabi niya, Sinong naglagay sa iyong pangulo at hukom sa amin? Iniisip mo bang patayin ako, na gaya ng pagpatay mo sa Egipcio? At natakot si Moises, at nagsabi, Tunay na ang bagay na yaon ay nahayag. Ug siya mitubag: Kinsa ba ang nagbutang kanimo nga principe ug maghuhukom kanamo? nagahunahuna ka ba sa pagpatay kanako ingon sa pagpatay mo sa Egiptohanon? Unya si Moises nahadlok, ug miingon siya: Sa pagkamatuod nga kining butanga nahibaloan. Nang mabalitaan nga ni Faraon ang bagay na ito, ay minithi niyang patayin si Moises. Datapuwat si Moises ay tumakas sa harapan ni Faraon, at tumahan sa lupain ng Madian: at siya'y umupo sa tabi ng isang balon. Ug sa hingdunggan ni Faraon kini nga butanga, naninguha siya sa pagpatay kang Moises: apan si Moises mikalagiw gikan sa atubangan ni Faraon, ug mipuyo siya sa yuta sa Median, ug milingkod siya sa tupad sa usa ka atabay. Ang saserdote nga sa Madian ay may pitong anak na babae: at sila'y naparoon at umigib ng tubig, at kanilang pinuno ang mga inuman upang painumin ang kawan ng kanilang ama. Karon ang sacerdote sa Median adunay pito ka anak nga babaye; ug miadto sila sa pagkalus ug tubig ug nagpuno sa mga pasungan sa pagpainum sa mga carnero sa ilang amahan. At ang mga pastor ay dumating, at sila'y pinalayas: datapuwat si Moises ay tumayo, at sila'y tinulungan, at pinainom ang kanilang kawan. Ug nangabut ang mga magbalantay sa kahayupan, ug nagpapahawa kanila: apan si Moises mitindog, ug mitabang kanila ug mipainum sa ilang mga carnero. At nang sila'y dumating kay Raquel na kanilang ama, ay sinabi niya, Bakit kayo tumindig na madali ngayon? Ug sa pagpauli nila ngadto kang Ragel, Ragel nga amahan nila, miingon siya kanila: Ngano nga nahiuli kamo sa hilabihan ka dali niining adlawa? At kanilang sinabi, Ipinagsanggalang kami ng isang Egipcio sa kamay ng mga pastor, at saka iniigib pa niya kami ng tubig, at pinainom ang kawan. Ug sila mingtubag: Usa ka tawo nga Egiptohanon nga milaban kanamo gikan sa kamot sa mga magbalantay sa carnero, ug labut pa nagkalus siya alang kanamo ug tubig, ug iyang gipainum ang mga carnero. At kaniyang sinabi sa mga anak niya, At saan naroon siya? bakit ninyo iniwan ang lalaking yaon? tawagin ninyo siya upang makakain ng tinapay. Ug siya miingon sa iyang mga anak nga babaye: Ug hain ba siya? Nganong gibiyaan ninyo kadtong tawohana? Tawga ninyo siya aron makakaon ug tinapay. At si Moises ay natuwa na makisuno sa lalaking yaon: at kaniyang pinapag-asawa kay Moises si Zephora na kaniyang anak. Ug si Moises nahimuot sa pagpuyo uban niadtong tawohana: ug iyang gihatag kang Moises ang iyang anak nga babaye nga si Sepora. At nanganak ng isang lalake, at kaniyang pinanganlan ng Gersom; sapagkat kaniyang sinabi, Ako'y nakipamayan sa ibang bayan. Ug kini nag-anak ug usa ka anak nga lalake, ug gitawag ni Moises ang ngalan Gersom: kay miingon siya: Nagdumuloong ako sa laing yuta. At nangyari pagkaraan ng maraming araw na ang hari sa Egipto ay namatay; at ang mga anak ni Israel ay nagbuntong hininga dahil sa pagkaalipin, at sila'y dumaing at ang kanilang daing ay umabot sa Dios dahil sa pagkaalipin. Ug nahatabo nga, sa tapus niadtong daghan nga mga adlaw, namatay ang hari sa Egipto, ug ang mga anak sa Israel nag-agulo tungod sa pagkaulipon, ug nanagtu-aw sila: ug midangat sa Dios ang ilang pagtu-aw tungod sa pagkaulipon. At dininig ng Dios ang kanilang hibik, at naalaala ng Dios ang kaniyang tipan kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob, Ug gidungog sa Dios ang pagbakho nila, ug nahinumdum siya sa iyang tugon kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob. At nilingap ng Dios ang mga anak ni Israel, at sila'y kinilala ng Dios. Ug nakita sa Dios ang mga anak sa Israel, ug ang Dios miila kanila. Inalagaan nga ni Moises ang kawan ni Jethro na kaniyang biyanan, na saserdote sa Madian: at kaniyang pinatnubayan ang kawan sa likuran ng ilang, at napasa bundok ng Dios, sa Horeb. Karon si Moises nagbantay sa panon sa mga carnero ni Jetro nga iyang ugangan, ang sacerdote sa Median; ug siya nagdala sa panon sa mga carnero sa likod sa kamingawan ug miadto sa Horeb, nga bukid sa Dios. At ang anghel ng Panginoon ay napakita sa kaniya, sa isang ningas ng apoy na mula sa gitna ng isang mababang punong kahoy; at siya'y nagmasid, at, narito, ang kahoy ay nagniningas sa apoy, at ang kahoy ay hindi natutupok. Ug nagpakita kaniya ang manolonda ni Jehova sa usa ka siga sa kalayo sa taliwala sa usa ka sapinit. Ug siya mitan-aw, ug ania karon, ang sapinit misiga sa kalayo, ug ang sapinit wala maugdaw. At sinabi ni Moises, Ako'y liliko ngayon, at titingnan ko itong dakilang panoorin, kung bakit ang kahoy ay hindi natutupok. Unya si Moises miingon: Moadto ako karon ug tan-awon ko kining dakung talan-awon, kong unsa ang hinungdan nga ang sapinit wala man masunog. At nang makita ng Panginoon na panonoorin niya, ay tinawag siya ng Dios mula sa gitna ng mababang punong kahoy, at sinabi, Moises, Moises. At kaniyang sinabi, Narito ako. Ug sa nakita ni Jehova, nga moadto siya sa pagtan-aw, ang Dios mitawag kaniya sa taliwala sa sapinit ug miingon: Moises, Moises. Ug siya mitubag: Ania ako. At sinabi, Huwag kang lumapit dito, hubarin mo ang iyong panyapak sa iyong mga paa, sapagkat ang dakong iyong kinatatayuan ay banal na lupa. Ug miingon siya: Dili ka magduol dinhi. Huboa ang imong mga sandalias gikan sa imong mga tiil, kay ang dapit nga imong gitindogan, yuta nga balaan. Bukod dito ay sinabi, Ako ang Dios ng iyong ama ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, at ang Dios ni Jacob. At si Moises nga ay nagtakip ng kaniyang mukha; sapagkat siya'y natakot na tumingin sa Dios. Labut pa miingon: Ako mao ang Dios sa imong amahan, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, ang Dios ni Jacob. Unya si Moises mitabon sa iyang nawong, kay siya nahadlok sa pagtan-aw sa Dios. At sinabi ng Panginoon, Akin ngang nakita ang kadalamhatian ng aking bayan na nasa Egipto, at aking dininig ang kanilang daing dahil sa mga tagapagpaatag sa kanila; sapagkat talastas ko ang kanilang kapanglawan. Ug miingon si Jehova: Nakita ko pag-ayo ang kaguol sa akong katawohan nga atua sa Egipto, ug hingdunggan ko ang ilang pagtu-aw tungod sa ilang tinugyanan sa buhat kay naila ko ang ilang kalisdanan. At ako'y bumaba upang iligtas sila sa kamay ng mga Egipcio at upang sila'y isampa sa isang mabuting lupain at malawak, mula sa lupaing yaon, sa isang lupaing binubukalan ng gatas at pulot sa dako ng Cananeo, at ng Hetheo, at ng Amorrheo, at ng Pherezeo, at ng Heveo at ng Jebuseo. Ug nanaug ako sa pagluwas kanila sa kamot sa mga Egiptohanon, ug sa pagkuha kanila gikan niadtong yutaa ngadto sa usa ka yuta nga maayo ug halapad, sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, sa mga dapit sa Canaanhon, sa Hetehanon, sa Amorehanon, sa Peresehanon, sa Hebehanon ug sa Jebusehanon, At ngayon narito, ang daing ng mga anak ni Israel ay umabot sa akin; saka aking nakita ang kapighatian na ipinipighati sa kanila ng mga Egipcio. Ug karon, tan-awa, ang pagtu-aw sa mga anak sa Israel nagaabut sa akong atubangan: labut pa, nakita ko ang paglupig nga ginalupig kanila sa mga Egiptohanon. Halika nga ngayon, at ikaw ay aking susuguin kay Faraon, upang iyong ilabas sa Egipto ang aking bayan na mga anak ni Israel. Busa, umari ka karon, ug pagasugoon ko ikaw ngadto kang Faraon, aron kuhaon mo ang akong katawohan, ang mga anak sa Israel gikan sa Egipto. At sinabi ni Moises sa Dios, Sino ako, upang pumaroon kay Faraon, at upang ilabas sa Egipto ang mga anak ni Israel? Unya si Moises mitubag sa Dios: Kinsa ba ako, aron ako moadto kang Faraon ug magakuha gikan sa Egipto sa mga anak sa Israel? At kaniyang sinabi, Tunay na ako'y sasaiyo; at ito'y magiging tanda sa iyo, na ikaw ay aking sinugo: pagka iyong nailabas na sa Egipto ang bayan ay maglilingkod kayo sa Dios sa bundok na ito. Ug siya miingon: Sa pagkamatuod ako magauban kanimo, ug kini mao ang timaan alang kanimo nga ikaw akong gisugo: unya ugaling sa makuha mo na kining katawohan gikan sa Egipto, magaalagad kamo sa Dios sa ibabaw niining bukira. At sinabi ni Moises sa Dios, Narito, pagdating ko sa mga anak ni Israel, at sasabihin ko sa kanila, Sinugo ako sa inyo ng Dios ng inyong mga magulang; at sasabihin nila sa akin: Ano ang kaniyang pangalan? anong sasabihin ko sa kanila? Ug miingon si Moises sa Dios: Ania karon, kong ako makadangat sa mga anak sa Israel, ug magaingon ako kanila: Ang Dios sa inyong mga ginikanan nagsugo kanako nganhi kaninyo: ug kong sila mangutana kanako: Kinsa ang iyang ngalan? unsa ang igatubag ko kanila? At sinabi ng Dios kay Moises, AKO YAONG AKO NGA; at kaniyang sinabi, Ganito ang sasabihin mo sa mga anak ni Israel, Sinugo ako sa inyo ni AKO NGA. Ug mitubag ang Dios kang Moises: AKO MAN ANG MAO AKO: Ug miingon siya: Mao kini ang igaingon mo sa mga anak sa Israel: AKO MAN, mao ang nagsugo kanako nganha kaninyo. At sinabi pa ng Dios kay Moises, Ganito ang sasabihin mo sa mga anak ni Israel, Sinugo ako sa inyo ng Panginoon, ng Dios ng inyong mga magulang, ng Dios ni Abraham, ng Dios ni Isaac, at ng Dios ni Jacob: ito ang aking pangalan magpakailan man, at ito ang aking pinakaalaala sa lahat ng mga lahi. Ug labut pa miingon ang Dios kang Moises: Mao kini ang igaingon mo sa mga anak sa Israel: Si Jehova, ang Dios sa inyong mga ginikanan, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac ug ang Dios ni Jacob, nagsugo kanako nganhi kaninyo. Kini mao ang akong ngalan nga sa walay katapusan, kini mao ang handumanan sa tanan nga mga kaliwatan. Yumaon ka at tipunin mo ang mga matanda sa Israel, at sabihin mo sa kanila, Ang Panginoon, ang Dios ng inyong mga magulang, ang Dios ni Abraham, ni Isaac, at ni Jacob; ay napakita sa akin, na nagsasabi, tunay na kayo'y aking dinalaw, at aking nakita ang ginagawa sa inyo sa Egipto. Umadto ka ug tiguma ang mga anciano sa Israel, ug ingnon mo sila: Si Jehova, ang Dios sa inyong mga ginikanan, ang Dios ni Abraham, ni Isaac ug ni Jacob, mitungha kanako nga nagaingon: Sa pagkamatuod gidu-aw ko kamo, ug nakita ko ang ginabuhat kaninyo sa Egipto; At aking sinabi, Aking aalisin kayo sa kapighatian sa Egipto at dadalhin ko kayo, sa lupain ng Cananeo, at ng Hetheo, at ng Amorrheo, at ng Pherezeo, at ng Heveo, at ng Jebuseo, sa isang lupaing binubukalan ng gatas at pulot. Ug nag-ingon ako: Ako magakuha kaninyo sa kalisdanan gikan sa Egipto padulong sa yuta sa Canaanhon ug sa Hetehanon, ug sa Amorehanon, ug sa Persehanon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon ngadto sa usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. At kanilang didinggin ang iyong tinig: at ikaw ay paroroon, ikaw at ang mga matanda sa Israel, sa hari sa Egipto, at inyong sasabihin sa kaniya, Ang Panginoon, ang Dios ng mga Hebreo, ay nakipagtagpo sa amin: at ngayo'y pahintulutan mo kami na maglakbay, na tatlong araw sa ilang, upang kami ay makapaghain sa Panginoon naming Dios. Ug sila magapatalinghug sa imong tingog; ug ikaw moadto ug ang mga anciano sa Israel, sa hari sa Egipto, ug magaingon kamo kaniya: Si Jehova, ang Dios sa mga Hebreohanon, nagpakita kanamo; ug karon paadtoa kami, nangamuyo kami kanimo, sa totolo ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, aron maghalad kami kang Jehova nga among Dios. At talastas ko, na hindi kayo pababayaang yumaon ng hari sa Egipto, kung hindi sa pamamagitan ng isang makapangyarihang kamay. Ug nahibalo ako nga ang hari sa Egipto dili motugot kaninyo sa pagpalakaw, dili, kondili pinaagi sa usa ka kamot nga kusgan. At aking iuunat ang aking kamay, at sasaktan ko ang Egipto ng aking buong kababalaghan na aking gagawin sa gitna niyaon at pagkatapos niyaon ay pahihintulutan niya kayong yumaon. Ug tuy-oron ko ang akong kamot ug pagasamaran ko ang Egipto uban ang tanan ko nga mga katingalahan nga pagabuhaton ko sa taliwala niini, ug sa tapus niana pagatugotan kamo niya sa pagpalakaw. At pagkakalooban ko ang bayang ito ng biyaya sa paningin ng mga Egipcio: ay mangyayari, na pagyaon ninyo, ay hindi kayo yayaong walang dala: Ug ako magahatag niining katawohan ug pagpahimuot sa atubangan sa mga mata sa mga Egiptohanon, ug mahitabo nga sa moadto na kamo, dili kamo magalakaw nga walay mga dala: Kundi bawat babae ay hihingi sa kaniyang kapuwa, at sa tumatahan sa kaniyang bahay, ng mga hiyas na pilak, at mga hiyas na ginto at mga damit: at inyong ipagsusuot sa inyong mga anak na lalake at babae; at inyong sasamsaman ang mga Egipcio. Kondili nga ang tagsatagsa ka babaye magapangayo sa iyang silingan, ug sa humalapit nga babaye sa iyang balay, mga alahas nga salapi, mga alahas nga bulawan, ug mga bisti: nga kana ibutang ninyo sa ibabaw sa inyong mga anak nga lalake, ug sa inyong mga anak nga babaye, ug maagawan ninyo ang mga Egiptohanon. At si Moises ay sumagot at nagsabi, Datapuwat, narito, hindi nila paniniwalaan ako, ni didinggin ang aking tinig sapagkat kanilang sasabihin, Ang Panginoon ay hindi napakita sa iyo. Ug si Moises mitubag ug miingon: Apan ania karon, sila dili motoo kanako, dili usab magapatalinghug sa akong tingog, kay magaingon sila: Wala magpakita kanimo si Jehova. At sinabi sa kaniya ng Panginoon, Ano iyang nasa iyong kamay? At kaniyang sinabi, Isang tungkod. Ug si Jehova miingon: Unsa ba kana nga anaa sa imong kamot? Ug siya mitubag: Usa ka sungkod. At kaniyang sinabi, Ihagis mo sa lupa. At kaniyang inihagis sa lupa, at naging isang ahas; at si Moises ay tumakas sa harap ng ahas. Ug siya miingon kaniya: Ibalibag kana sa yuta. Ug iyang gibalibag sa yuta, ug kadto nahimo nga usa ka bitin: ug si Moises milikay gikan niini. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Iunat mo ang iyong kamay, at sunggaban mo sa buntot: (at kaniyang iniunat ang kaniyang kamay, at kaniyang hinawakan, at naging isang tungkod sa kaniyang kamay). Unya miingon si Jehova kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot ug kupti siya sa ikog (ug iyang gituy-od ang iyang kamot, ug gikuptan niya kini, ug kini nahimong sungkod sa iyang kamot); Upang sila'y maniwala, na ang Dios ng iyong mga magulang, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, at ang Dios ni Jacob ay napakita sa iyo. Aron motoo sila nga nagpakita kanimo si Jehova, ang Dios sa ilang mga ginikanan, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob. At sinabi pa sa kaniya ng Panginoon, Ipasok mo ang iyong kamay, sa iyong sinapupunan. At kaniyang ipinasok ang kamay niya sa kaniyang sinapupunan: at nang kaniyang ilabas, ay narito, ang kaniyang kamay ay may ketong, na maputing parang niebe. Ug si Jehova miingon pa gayud kaniya: Isulod karon sa imong dughan ang imong kamot. Ug gisulod niya ang iyang kamot sa iyang dughan, ug sa iyang gikuha kini, ania karon, ang iyang kamot gisanla ug naputi ingon sa niebe. At kaniyang sinabi, Ipasok mo uli ang iyong kamay sa iyong sinapupunan. (At kaniyang ipinasok uli ang kamay niya sa kaniyang sinapupunan, at nang kaniyang ilabas sa kaniyang sinapupunan, ay narito, nagsauling gaya ng kaniyang dating laman). Ug miingon siya: Ibalik mo sa pagsulod ang imong kamot sa imong dughan. (Ug iyang gibalik sa pagsulod ang iyang kamot sa iyang dughan; ug sa gikuha niya kini gikan sa iyang dughan, ania karon, naulian ingon sa iyang lain nga unod.) At mangyayari, na kung sila'y hindi maniniwala sa iyo, ni makikinig sa tinig ng unang tanda, ay kanilang paniniwalaan ang tinig ng huling tanda. Ug kini mahitabo nga kong sila dili motoo kanimo, ni mamati sa tingog sa una nga ilhanan, sila motoo sa tingog sa ulahi nga ilhanan. At mangyayari na kung sila'y hindi maniniwala sa dalawang tandang ito, ni hindi makikinig sa iyong tinig, ay kukuha ka ng tubig sa ilog, at iyong ibubuhos sa tuyong lupa, at ang tubig na iyong kukunin sa ilog ay magiging dugo sa tuyong lupa. Ug kini mahitabo nga kong sila dili pa gayud motoo niining duha ka mga ilhanan, ni magapatalinghug sa imong tingog, kumuha ka sa mga tubig sa suba, ug ibubo mo sa mamala nga yuta; ug ang tubig nga pagakuhaon mo sa suba mahimo nga dugo sa ibabaw sa mamala nga yuta. At sinabi ni Moises sa Panginoon, Oh Panginoon, ako'y hindi marikit mangusap, kahit ng panahong nakaraan, kahit mula ng magsalita ka sa iyong lingkod: sapagkat ako'y kimi sa pangungusap at umid sa dila. Ug si Moises miingon kang Jehova: Ginoo! dili ako ang tawo nga madanihong mosulti bisan hangtud karon, bisan sukad nga ikaw misulti sa imong ulipon; kay ako mahinay nga mamulong ug yongit sa dila. At sinabi sa kaniya ng Panginoon, Sinong gumawa ng bibig ng tao? o sinong gumawa ng pipi, o bingi, o may paningin, o bulag sa tao? Hindi ba akong Panginoon? Ug si Jehova mitubag kaniya: Kinsa man diay ang nagbuhat sa baba sa tawo? kun kinsa ba ang nagbuhat sa tawo nga mama, kun bungol, kun sa makakita, kun sa buta? Dili ba ako man, si Jehova? Ngayon nga'y yumaon ka, at ako'y sasaiyong bibig, at ituturo ko sa iyo kung ano ang iyong sasalitain. Busa karon lumakaw ka, kay ako magauban sa imong baba, ug magatudlo kanimo kong unsa ang imong igasulti. At kaniyang sinabi, Oh Panginoon, magsugo ka, isinasamo ko sa iyo, sa pamamagitan ng kamay niyaong iyong susuguin. Unya siya miingon: Oh Ginoo! ipadala, nagaampo ako kanimo, pinaagi sa iyang kamot sa imong pagasugoon. At ang galit ng Panginoon ay nagningas laban kay Moises, at kaniyang sinabi, Wala ba si Aarong kapatid mo na Levita? Nalalaman kong siya'y makapagsasalitang mabuti. At saka, narito, siya'y lumalabas upang salubungin ka; at pagkakita niya sa iyo, ay matutuwa sa kaniyang puso. Ug si Jehova nasuko batok kang Moises, ug miingon siya: Wala ba diha ang imong igsoon nga lalake nga si Aaron nga Levihanon? Nahibalo ako nga siya makasulti ug maayo. Ug usab, ania karon, siya moanhi sa pagsugat kanimo, ug kong siya makakita kanimo mahinangop siya sa iyang kasingkasing. At ikaw ay magsasalita sa kaniya, at iyong isasabibig niya ang mga salita; at ako'y sasaiyong bibig at sasakaniyang bibig, at aking ituturo sa inyo, kung ano ang inyong gagawin. Ug ikaw magasulti kaniya, ug magabutang sa mga pulong sa iyang baba ug ako magauban sa imong baba, ug sa iyang baba, ug ako magatudlo kaninyo sa inyong pagabuhaton. At siya ang makikipagusap sa lagay mo sa bayan: at mangyayari na siya'y magiging sa iyo'y bibig, at ikaw ay magiging sa kaniya'y parang Dios. Ug siya mahimo nga imong magsusulti alang kanimo sa atubangan sa katawohan; ug mahitabo nga siya magasilbi nga imong baba, ug ikaw mahimo kaniya ingon sa Dios. At tatangnan mo sa iyong kamay ang tungkod na ito, na iyong ipaggagawa ng mga tanda. Ug ikaw magabitbit niining sungkod sa imong kamot, nga uban niini magabuhat ka ug mga ilhanan. At si Moises ay yumaon, at bumalik kay Jethro na kaniyang biyanan, at nagsabi sa kaniya, Pahintulutan mo akong yumaon, isinasamo ko sa iyo, at bumalik sa aking mga kapatid na nasa Egipto, at titingnan ko, kung sila'y nabubuhay pa. At sinabi ni Jethro kay Moises, Yumaon kang payapa. Ug si Moises milakaw ug mipauli ngadto kang Jetro nga iyang ugangan, ug miingon kaniya: Palakta ako, nagaampo ako kanimo, ug papaulia ako ngadto sa akong mga igsoon nga atua sa Egipto, ug motan-aw ako kong mga buhi pa ba sila. Ug si Jetro miingon kang Moises: Lumakaw ka sa pakigdait. At sinabi ng Panginoon kay Moises sa Madian, Yumaon ka, bumalik ka sa Egipto: sapagkat namatay na ang lahat ng tao, na nagmimithi ng iyong buhay. Ug si Jehova miingon kang Moises didto sa Median: Lumakaw ka, pumauli ngadto sa Egipto, kay nangamatay na ang tanan nga mga nanagtinguha sa imong kinabuhi. At ipinagsama ni Moises ang kaniyang asawa at ang kaniyang mga anak, at kaniyang ipinagsasakay sa isang asno, at siya'y bumalik sa lupain ng Egipto: at tinangnan ni Moises ang tungkod ng Dios sa kaniyang kamay. Unya gikuha ni Moises ang iyang asawa ug ang iyang mga anak nga lalake, ug gipakabayo sila sa usa ka asno, ug mipauli siya sa yuta sa Egipto: ug gibitbit ni Moises ang sungkod sa Dios sa iyang kamot. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Pagkabalik mo sa Egipto, iyong gawin nga sa harap ni Faraon ang lahat ng kababalaghan na aking itiniwala sa iyong kamay: datapuwat aking papagmamatigasin ang kaniyang puso, at hindi niya tutulutang yumaon ang bayan. Ug si Jehova miingon kang Moises: Sa paghibalik mo sa Egipto, tan-awa nga buhaton mo sa atubangan ni Faraon ang tanan nga kahibulongan nga gibutang ko sa imong kamot: apan ako magapagahi sa iyang kasingkasing, ug siya dili motugot sa pagpalakaw sa katawohan. At iyong sasabihin kay Faraon, Ganito ang sabi ng Panginoon, Ang Israel ay aking anak, aking panganay: Ug magaingon ka kang Faraon: Si Jehova nag-ingon niini: Ang Israel akong anak nga lalake, ang akong panganay. At aking sinabi sa iyo, Pahintulutan mong ang aking anak ay yumaon, upang siya'y makapaglingkod sa akin; at ayaw mo siyang payaunin, narito, aking papatayin ang iyong anak, ang iyong panganay. Ug ako nag-ingon kanimo: Tugotan mo sa paglakaw ang akong anak, aron siya mag-alagad kanako; ug ikaw nagdumili sa pagpalakaw kaniya: ania aron, pagapatyon ko ang imong anak nga lalake, ang imong panganay. At nangyari sa daan, sa dakong panuluyanan, na sinalubong ng Panginoon siya, at pinagsikapang patayin siya. Ug nahatabo didto sa dalan sa usa ka balay nga abutanan nga migula si Jehova nga misugat kaniya, ug buot mopatay kaniya. Nang magkagayo'y sumunggab si Sephora ng isang batong matalim, at pinutol ang balat ng masama ng kaniyang anak, at inihagis sa kaniyang paanan; at kaniyang sinabi, Tunay na ikaw sa akin ay isang asawang mabagsik. Unya si Sephora mikuha ug usa ka mahait nga santik, ug giputol niya ang panit sa iyang anak nga lalake, ug gisalibay kini sa tiilan ni Moises nga nagaingon: Sa pagkamatuod ikaw mao ang usa ko ka bana sa dugo. Sa gayo'y kaniyang binitiwan siya. Nang magkagayo'y kaniyang sinabi, Isang asawa kang mabagsik, dahil sa pagtutuli. Tungod niini inyong gitugotan siya sa pagpalakaw. Ug si Sephora miingon: Ikaw mao ang bana sa dugo tungod sa circuncicion. At sinabi ng Panginoon kay Aaron, Pumaroon ka sa ilang na salubungin mo si Moises. At siya'y pumaroon, at nasalubong niya sa bundok ng Dios, at kaniyang hinagkan. Ug si Jehova miingon kang Aaron: Umadto ka sa kamingawan sa pagsugat kang Moises. Ug siya miadto ug misugat kaniya sa bukid sa Dios ug mihalok kaniya. At isinaysay ni Moises kay Aaron ang lahat ng salita ng Panginoon, na ipinagbilin sa kaniyang sabihin, at ang lahat ng tandang ipinagbilin sa kaniyang gawin. Ug si Moises misugilon kang Aaron sa tanan nga mga pulong ni Jehova nga tungod niini gisugo siya, ug sa tanan nga mga ilhanan nga tungod niini gitugyanan siya. At si Moises at si Aaron ay naparoon at tinipon ang lahat ng matanda sa mga anak ni Israel: Ug ming-adto si Moises ug si Aaron, ug nanagtigum sa tanan nga mga anciano sa mga anak sa Israel: At sinalita ni Aaron ang lahat ng salita na sinalita ng Panginoon kay Moises, at ginawa ang mga tanda sa paningin ng bayan. Ug misulti si Aaron sa tanan nga mga pulong nga gisulti ni Jehova kang Moises, ug mibuhat ug mga ilhanan sa atubangan sa mga mata sa katawohan. At ang bayan ay naniwala: at nang kanilang marinig na dinalaw ng Panginoon ang mga anak ni Israel, at kaniyang nakita ang kanilang kapighatian, ay iniyukod nga nila ang kanilang mga ulo at sumamba. Ug ang katawohan mitoo: ug sa pagkadungog nila nga si Jehova midu-aw sa mga anak sa Israel, ug nga nakita niya ang ilang kalisdanan, unya giduko ang ulo ug misimba sila. At pagkatapos nito, si Moises at si Aaron ay nagsipasok, at sinabi kay Faraon, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Bayaan mong ang aking bayan ay yumaon upang ipagdiwang nila ako ng isang kapistahan sa ilang. Ug unya miadto si Moises ug si Aaron kang Faraon, ug sila miingon kaniya: Si Jehova ang Dios sa Israel nagaingon niini: Tugoti ang akong katawohan sa pagpalakaw, sa paghimo ug fiesta alang kanako didto sa kamingawan. At sinabi ni Faraon, Sino ang Panginoon na aking pakikinggan ang kaniyang tinig, upang pahintulutan kong yumaon ang Israel? Hindi ko nakikilala ang Panginoon at saka hindi ko pahihintulutang yumaon ang Israel. Ug si Faraon mitubag: Kinsa ba si Jehova aron magapatalinghug ako sa iyang tingog, ug magatugot ako sa pagpalakaw sa Israel? Ako wala makaila kang Jehova, dili usab ako motugot sa pagpalakaw sa Israel. At kanilang sinabi, Ang Dios ng mga Hebreo ay nakipagtagpo sa amin; pahintulutan mo nga kaming maglakbay na tatlong araw sa ilang, at maghain sa Panginoon naming Dios, baka hulugan niya kami ng salot o ng tabak. Ug sila miingon: Ang Dios sa mga Hebreohanon nakigkita kanamo: nangaliyupo kami kanimo, palakta kami sa totolo ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, ug pahalara kami kang Jehova nga among Dios: aron siya dili moabut sa ibabaw namo nga may kamatay kun espada. At sinabi sa kanila ng hari sa Egipto, Bakit kinakalagan ninyo, Moises at Aaron, ang bayan sa kanilang mga gawain? pumaroon kayo sa mga atang sa inyo. Ug ang hari sa Egipto miingon kanila: Moises ug Aaron, ngano nga ginapahunong ninyo ang katawohan sa ilang bulohaton? Pangadto kamo sa inyong mga palas-anon. At sinabi ni Faraon, Narito, ang mga tao sa lupain ay marami na ngayon, at inyong pinapagpapahinga sila sa mga atang sa kanila. Ug miingon si Faraon: Ania karon, ang katawohan sa yuta daghan na, ug kamo nagpahunong kanila gikan sa ilang mga palas-anon. At ng araw ring yaon ay nagutos si Faraon sa mga tagapagpaatag sa bayan at sa kanilang mga puno, na sinasabi, Ug niadtong maong adlawa nagsugo si Faraon sa mga tinugyanan sa buhat sa katawohan, ug sa ilang mga pangulo nga nagaingon: Huwag na ninyong bibigyan ang bayan, ng dayami sa paggawa ng laryo, na gaya ng dati: sila ang pumaroon at magtipon ng dayami sa ganang kanilang sarili. Dili na kamo maghatag ug dagami sa katawohan alang sa pagbuhat ug tisa ingon sa gihimo hangtud karon; ug pasagdi sila nga maoy moadto ug manguha ug dagami alang kanila. At ang bilang ng mga laryo, na kanilang ginagawang dati ay siya rin ninyong iaatang sa kanila; wala kayong babawasin: sapagkat sila'y mga pagayongayon; kayat sila'y dumadaing, na nagsasabi, Bayaan mo kaming yumaon at maghain sa aming Dios. Ug ang gidaghanon sa mga tisa, nga ilang gibuhat hangtud karon, inyong ipahamutang kanila: ug dili ninyo pagkunhoran kini bisan diyutay; kay sila walay buhat, ug tungod niana nagasinggit sila, nga nagaingon: Palakta kami, ug pahalara sa among Dios. Pabigatin ninyo ang gawain ng mga lalake upang kanilang pagpagalan at huwag nilang pakitunguhan ang mga kabulaanang salita. Pabug-atan pa ang bulohaton sa ibabaw sa mga tawo, aron sila managbuhat niini, ug dili sila managpatalinghug sa mga pulong nga bakak. At ang mga tagapagpaatag sa bayan, ay nagsilabas, at kanilang sinalita sa bayan, na sinasabi, Ganito ang sabi ni Faraon, Hindi ko kayo bibigyan ng dayami. Ug ming-adto ang mga tinugyanan sa buhat sa katawohan, ug ang ilang mga pangulo, ug sila misulti sa katawohan, nga nagaingon: Mao kini ang giingon ni Faraon: Ako dili magahatag kaninyo ug dagami. Yumaon kayo ng inyong sarili, kumuha kayo ng dayami kung saan kayo makakakuha: sapagkat walang babawasin kaunti man sa inyong gawain. Pangadto kamo, ug panguha kamo ug dagami sa dapit diin kamo makakaplag niini, kay bisan diyutay sa inyong buhat dili igakunhod. Kayat ang bayan ay nangalat sa buong lupain ng Egipto, na humahanap ng pinagputulan ng trigo na panghalili sa dayami. Busa ang katawohan mipatlaag sa tibook nga yuta sa Egipto sa pagkuha sa tuod sa trigo nga ilis sa dagami. At hinihigpitan sila ng mga tagapagpaatag, na sinasabi, Tapusin ninyo ang inyong mga gawa, ang inyong gawain sa araw-araw, na gaya nang mayroong kayong dayami. Ug ang mga tinugyanan sa buhat nagpadali kanila, nga nagaingon: Humanon ninyo ang inyong buhat, ang mga tariya ninyo sa adlaw-adlaw, ingon kaniadto sa may dagami kamo. At ang mga pinuno sa mga anak ni Israel na ipinaglalagay sa kanila ng mga tagapagpaatag ni Faraon, ay nangapalo, at sa kanila'y sinabi, Bakit hindi ninyo tinapos ang inyong gawain kahapon at ngayon, sa paggawa ng laryo, na gaya ng dati? Ug ang mga pangulo sa mga anak sa Israel, nga gipamutang sa ibabaw nila sa mga tinugyanan sa buhat ni Faraon, gipanaglatos ug gipanilngan: ngano nga wala kamo magtuman sa inyong tariya sa kagahapon ug sa karong adlawa, ingon sa kaniadto? Nang magkagayo'y ang mga pinuno sa mga anak ni Israel ay naparoon at dumaing kay Faraon, na nagsasabi, Bakit mo ginaganyan ang iyong mga alipin? Unya ang mga pangulo sa mga anak nga lalake sa Israel miadto kang Faraon, ug nanag-agulo kaniya nga nagaingon: Ngano nga nagabuhat ka sa ingon sa imong mga ulipon? Walang anomang dayami, na ibinibigay sa iyong mga alipin, at kanilang sinasabi sa amin, Gumawa kayo ng laryo: at, narito, ang iyong mga alipin ay nangapapalo; ngunit ang sala'y nasa iyong sariling bayan. Walay gihatag nga dagami sa imong mga ulipon, ug labut pa nagaingon sila kanamo: Pagbuhat kamo ug tisa. Ug ania karon, ang imong mga ulipon gipanglatos; apan ang sayop anaa sa imong kaugalingong katawohan. Datapuwat kaniyang sinabi, Kayo'y mga pagayongayon, kayo'y mga pagayongayon: kayat inyong sinasabi, Bayaan mo kaming yumaon at maghain sa Panginoon. Ug siya mitubag kanila: Nagatapul kamo, nagatapul kamo; ug tungod niana, nagaingon kamo: Manlakaw kita ug maghalad kang Jehova. Kayo nga'y yumaon ngayon at gumawa; sapagkat walang anomang dayaming ibibigay sa inyo, at gayon ma'y inyong ibibigay ang bilang ng mga laryo. Busa umadto kamo karon, ug magbuhat; kay walay dagami nga igahatag kaninyo, bisan pa niana inyong tumanon ang gidaghanon sa mga tisa nga gikinahanglan. At nakita ng mga pinuno ng mga anak ni Israel, na sila'y nasa masamang kalagayan, nang sabihin, Walang mababawas na anoman sa inyong mga laryo sa inyong gawain sa araw-araw. Ug ang mga pangulo sa mga anak sa Israel nanagpakakita nga sila diha sa dautang kahimtang, sa tapus kini isulti: Dili gayud kamo pagakunhuran bisan diyutay sa inyong mga tisa, ang inyong tariya sa adlaw-adlaw. At kanilang nasalubong si Moises at si Aaron na nagsitayo sa daan, pagkapanggaling kay Faraon: Ug ilang hingsugatan si Moises ug si Aaron, nga nagtindog sa dalan, sa namauli sila gikan kang Faraon. At sinabi nila sa kanila, Kayo nawa'y tunghan ng Panginoon, at hatulan; sapagkat ang aming katayuan ay ginawa mong nakamumuhi sa mga mata ni Faraon, at sa mga mata ng kaniyang mga lingkod, na naglagay ng tabak sa kanilang kamay upang kami ay patayin. Ug sila ming-ingon kanila: Si Jehova magtan-aw unta sa ibabaw ninyo, ug maghukom; kay gihimo ninyo ang among kaayo nga pagadumtan sa mga mata ni Faraon, ug sa mga mata sa iyang mga sulogoon, sa pagbutang ug espada sa ilang kamot aron sa pagpatay kanamo. At si Moises ay bumalik sa Panginoon, at nagsabi, Panginoon, bakit mo ginawan ng kasamaan ang bayang ito? bakit mo sinugo ako? Ug si Moises mingbalik ngadto kang Jehova, ug miingon: Ginoo, ngano ba nga imong gilisud kining katawohan? Nganong imo ako nga gipadala? Sapagkat mula nang ako'y pumaroon kay Faraon na magsalita sa iyong pangalan, ay kaniyang ginawan ng kasamaan ang bayang ito: at ni hindi mo man iniligtas ang iyong bayan. Kay sukad ako mahiadto kang Faraon sa pagsulti kaniya tungod sa imong ngalan, gidaut niya pag-ayo kining katawohan, ug kining katawohan wala man gayud nimo luwasa. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Ngayo'y iyong makikita kung ano ang gagawin ko kay Faraon, sapagkat sa pamamagitan ng isang malakas na kamay ay payayaunin niya sila, at sa pamamagitan ng isang malakas na kamay ay palalayasin niya sila sa kaniyang lupain. Ug si Jehova miingon kang Moises: Karon makita mo kong unsay buhaton ko kang Faraon: kay pinaagi sa kamot nga kusgan magatugot siya sa pagpalakat kanila, ug sa kamot nga kusgan sila pagaabogon niya ngadto sa gawas sa iyang yuta. At ang Dios ay nagsalita kay Moises, at nagsabi sa kaniya, Ako'y si Jehova. Ug ang Dios misulti kang Moises, ug miingon kaniya: ako si Jehova: At ako'y napakita kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob na Dios na Makapangyarihan sa lahat; ngunit sa pamamagitan ng aking pangalang Jehova, noon ay hindi ako napakilala sa kanila. Ug ako mipakita kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, ingon nga Dios nga Makagagahum sa ngatanan; apan mahatungod sa akong ngalan nga Jehova. ako wala nila hiilhi. At akin ding pinapagtibay ang aking tipan sa kanila na ibibigay ko sa kanila ang lupain ng Canaan, ang lupain ng kanilang pakikipamayan, na kanilang pinakipamayanan. Ug gitukod ko usab ang akong tugon uban kanila, sa paghatag kanila sa yuta sa Canaan, ang yuta sa ilang mga pagpanaw, diin sila nagdumuloong. At bukod dito'y aking narinig ang hibik ng mga anak ni Israel na mga binibinbin ng mga Egipcio sa pagkaalipin; at aking naalaala ang aking tipan. Ug labut pa nadungog ko ang pag-agulo sa mga anak sa Israel, nga ginaulipon sa mga Egiptohanon; ug nahinumduman ko ang akong tugon. Kayat sabihin mo sa mga anak ni Israel, Ako'y si Jehova at aking ilalabas kayo sa ilalim ng mga atang sa mga Egipcio, at aking hahanguin kayo sa pagkaalipin sa kanila, at aking tutubusin kayo na may unat na kamay at may mga dakilang kahatulan: Tungod niini, mag-ingon ka sa mga anak sa Israel: Ako mao si Jehova, ug ako magadala kaninyo sa gawas sa mga mabug-at nga lulan sa mga Egiptohanon, ug pagabawion ko kamo gikan sa kaulipnan nila, ug pagatubson ko kamo uban sa bukton nga tinuy-od, ug uban sa dagkung mga paghukom: At kayo'y aking aariin na pinakabayan ko at ako'y magiging sa inyo'y Dios, at inyong makikilala na ako'y si Jehova ninyong Dios, na naglalabas sa inyo sa ilalim ng mga atang sa mga Egipcio. Ug pagakuhaon ko kamo ingon nga akong katawohan, ug ako mainyong Dios: ug managpakaila kamo nga ako si Jehova nga inyong Dios, nga nagapagula kaninyo gikan sa ilalum sa mga mabug-at nga lulan sa mga Egiptohanon. At aking dadalhin kayo sa lupain, na siyang pinagtaasan ko ng aking kamay na aking ibibigay kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob; at aking ibibigay sa inyo na pinakamana: ako'y si Jehova. Ug pagadad-on ko kamo ngadto sa sulod sa yuta nga gipanumpa ko sa paghatag kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob; ug igahatag ko kini kaninyo nga panulondon: ako mao si Jehova. At sinalitang gayon ni Moises sa mga anak ni Israel; datapuwat hindi sila nakinig kay Moises, dahil sa yamot, at dahil sa mabagsik na pagkaalipin. Ug si Moises misulti sa ingon sa mga anak sa Israel: apan sila wala magpanimati kang Moises tungod sa kataka sa espiritu, ug tungod sa mapintas nga kaulipnan. At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Pumasok ka, salitain mo kay Faraon na hari sa Egipto, na kaniyang pahintulutang umalis sa lupain niya ang mga anak ni Israel. Lakat, sultihi si Faraon, hari sa Egipto, aron magapagula siya sa mga anak sa Israel sa iyang yuta. At si Moises ay nagsalita sa harap ng Panginoon, na sinasabi, Narito ang mga anak ni Israel ay hindi nakinig sa akin; paano ngang si Faraon ay makikinig sa akin, na ako'y may mga labing di tuli? Ug si Moises misulti sa atubangan ni Jehova, nga nagaingon: Tan-awa, ang mga anak sa Israel wala magpanimati kanako; nan unsaon sa pagpanimati ni Faraon kanako, nga ako dili cinircuncidahan ug mga ngabil? At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises at kay Aaron, at pinagbilinan sila hinggil sa mga anak ni Israel, at kay Faraon, na hari sa Egipto, upang ilabas ang mga anak ni Israel sa lupain ng Egipto. Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, ug mihatag kanila ug sugo alang sa mga anak sa Israel, ug kang Faraon, hari sa Egipto, sa pagpagula sa mga anak sa Israel sa yuta sa Egipto. Ito ang mga pangulo sa mga angkan ng kanilang mga magulang; ang mga anak ni Ruben na panganay ni Israel; si Hanoch, at si Phallu, at si Hezron, at si Carmi: ito ang mga angkan ni Ruben. Kini mao ang mga pangulo sa mga panimalay sa ilang mga ginikanan: ang mga anak nga lalake ni Ruben, ang panganay ni Israel; si Hanoc, ug si Palu, si Hezron, ug si Carmi: kini sila mao ang mga banay ni Ruben. At ang mga anak ni Simeon; si Jemuel, at si Jamin, at si Ohad, at si Jachin, at si Zoar, at si Saul na anak sa isang babaing taga Canaan: ito ang mga angkan ni Simeon. Ug ang mga anak nga lalake ni Simeon: si Jemuel, ug si Jamin, ug si Ohad, ug si Jakin, ug si Sohar, ug si Saul ang anak sa usa ka babaye nga Canaanhon; kini mao ang mga banay ni Simeon. At ito ang mga pangalan ng mga anak ni Levi ayon sa kanilang lahi; si Gerson, at si Coath, at si Merari; at ang mga naging taon ng buhay ni Levi ay isang daan at tatlong put pitong taon. Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak ni Levi sumala sa ilang mga kaliwatan; si Gerson, ug si Coath, ug si Merari: ug ang mga tuig sa kinabuhi ni Levi usa ka gatus katloan ug pito ka tuig. Ang mga anak ni Gerson; si Libni at si Shimi, ayon sa kanikanilang angkan. Ang mga anak nga lalake ni Gerson: si Libni, ug si Shimi, sumala sa ilang mga banay. At ang mga anak ni Coath; si Amram, at si Izhar, at si Hebron, at si Uzziel; at ang mga naging taon ng buhay ni Coath ay isang daan at tatlong put tatlong taon. Ug ang mga anak nga lalake ni Coath: si Amram, ug si Isar, ug si Hebron ug si Uriel. Ug ang mga tuig sa kinabuhi ni Coath, usa ka gatus katloan ug totolo ka tuig. At ang mga anak ni Merari; si Mahali at si Musi. Ito ang mga angkan ng mga Levita ayon sa kanilang lahi. Ug ang mga anak nga lalake ni Merari: si Mahali, ug si Musi: kini sila mao ang mga banay ni Levi sumala sa ilang mga kaliwatan. At nagasawa si Amram kay Jochebed na kapatid na babae ng kaniyang ama, at ipinanganak nito sa kaniya si Aaron at si Moises: at ang mga naging taon ng buhay ni Amram ay isang daan at tatlong put pitong taon. Ug si Amram mikuha alang sa pagkaasawa niya kang Jocabed, igsoong babaye sa iyang amahan; ug gianak ni Jocabed kaniya si Aaron ug si Moises. Ug ang tuig sa kinabuhi ni Amram usa ka gatus katloan ug pito ka tuig. At ang mga anak ni Izhar; si Cora, at si Nepheg, at si Zithri. Ug ang mga anak nga lalake ni Isar: Si Cora, ug si Nepheg, ug si Sikri. At ang mga anak ni Uzziel; si Misael, at si Elzaphan, at si Zithri. Ug ang mga anak nga lalake ni Uriel: Si Misael, ug si Elsapan, ug si Sitri. At nagasawa si Aaron kay Elisabeth, na anak ni Aminadab, na kapatid ni Naason; at ipinanganak nito sa kaniya si Nadab at si Abiu, si Eleazar at si Ithamar. Ug si Aaron mikuha sa pagkaasawa niya kang Elisabeth, anak nga babaye ni Aminadab, nga igsoon nga babaye ni Naason; ug gianak ni Elisabeth kaniya si Nadab, ug si Abiu, ug si Eleazar, ug si Ithamar. At ang mga anak ni Cora; si Assir, at si Elcana, at si Abiasaph; ito ang mga angkan ng mga Corita. Ug ang mga anak nga lalake ni Cora: Si Aser ug si Elcana, ug si Abiasap: kini sila mao ang mga panimalay sa mga Corahanon. At si Eleazar na anak ni Aaron, ay nagasawa sa isa sa mga anak ni Phutiel; at ipinanganak niya si Phinees. Ito ang mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga Levita ayon sa kanilang mga angkan. Ug si Eleazar, anak nga lalake ni Aaron, mikuha ug usa niya sa mga anak nga babaye ni Putiel sa pagkaasawa; ug kini mianak kaniya kang Pinees. Kini mao ang mga pangulo sa mga amahan sa mga Levihanon sumala sa ilang mga kabanayan. Ito'y yaong si Aaron at si Moises, na siyang pinagsabihan ng Panginoon. Ilabas ninyo ang mga anak ni Israel sa lupaing Egipto ayon sa kanilang mga hukbo. Kini mao man kadto si Aaron, ug si Moises kang kinsa si Jehova miingon: Kuhaa ang mga anak sa Israel sa yuta sa Egipto sumala sa ilang mga panon. Ito ang mga nagsalita kay Faraon na hari sa Egipto, upang ilabas ang mga anak ni Israel sa Egipto: ang mga ito'y si Moises at si Aaron. Kini mao sila ang nanagsulti kang Faraon nga hari sa Egipto aron sa pagkuha gikan sa Egipto sa mga anak sa Israel. Si Moises ug si Aaron mao kini sila. At nangyari ng araw na magsalita ang Panginoon kay Moises sa lupain ng Egipto, Ug nahitabo sa adlaw nga misulti si Jehova kang Moises sa yuta sa Egipto, Na sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ako nga ang Panginoon; salitain mo kay Faraon na hari sa Egipto, ang lahat ng aking sinasalita sa iyo. Nga si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Ako si Jehova: magsulti ka kang Faraon nga hari sa Egipto sa tanan nga mga butang nga ginasulti ko kanimo. At sinabi ni Moises sa harap ng Panginoon, Narito ako'y may mga labing di tuli, at paanong si Faraon ay makikinig sa akin? Ug si Moises miingon sa atubangan ni Jehova: Ania karon, ako dili cinircuncidahan sa mga ngabil, ug unsaon sa pagpatalinghug ni Faraon kanako. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Tingnan mo, ginawa kitang dios kay Faraon: at si Aaron na iyong kapatid ay magiging iyong propeta. Ug si Jehova miingon kang Moises: Tan-awa, gihimo ko ikaw ingon nga Dios ngadto kang Faraon, ug si Aaron nga imong igsoon mamao ang imong manalagna. Iyong sasalitaing lahat ang aking iniuutos sa iyo: at sasalitain kay Faraon ni Aaron na iyong kapatid upang kaniyang pahintulutan ang mga anak ni Israel ay lumabas sa kaniyang lupain. Magsulti ka sa tanan nga mga butang nga akong igasugo kanimo, ug si Aaron nga imong igsoon magasulti kang Faraon, aron siya motugot sa mga anak sa Israel sa pagpalakaw gikan sa iyang yuta. At aking papagmamatigasin ang puso ni Faraon, at aking pararamihin ang aking mga tanda at ang aking mga kababalaghan sa lupain ng Egipto. Ug pagapagahion ko ang kasingkasing ni Faraon, ug pagapadaghanon ko sa yuta sa Egipto ang akong mga kahibulongan. Ngunit si Faraon ay hindi makikinig sa inyo, at aking ipapatong sa Egipto ang aking kamay at ilalabas ko ang aking mga hukbo, ang aking bayan, na mga anak ni Israel, sa lupaing Egipto sa pamamagitan ng mga dakilang kahatulan. Apan si Faraon dili magapatalinghug kaninyo, ug igabutang ko ang akong kamot sa ibabaw sa Egipto, ug pagakuhaon ko ang akong mga panon, ang akong katawohan, ang mga anak sa Israel, gikan sa yuta sa Egipto pinaagi sa dagkung mga paghukom. At malalaman ng mga taga Egipto na ako ang Panginoon, pagka iniunat ko sa Egipto ang aking kamay, at pagka inilabas ko ang mga anak ni Israel sa gitna nila. Ug manghibalo ang mga Egiptohanon nga ako mao si Jehova, sa diha nga pagatuyoron ko ang akong kamot sa ibabaw sa Egipto ug pagakuhaon ko ang mga anak sa Israel sa taliwala nila. At ginawang gayon ni Moises at ni Aaron: kung paanong iniutos ng Panginoon sa kanila, ay gayon ginawa nila. Ug kini gibuhat ni Moises ug ni Aaron; ingon sa gisugo ni Jehova kanila mao usab ang gibuhat nila. At si Moises ay may walong pung taon gulang, at si Aaron ay may walong put tatlong taong gulang nang sila'y magsalita kay Faraon. Ug may panuigon si Moises nga kawaloan ka tuig, ug si Aaron may panuigon nga kawaloan ug tolo ka tuig, sa misulti sila kang Faraon. At nagsalita ang Panginoon kay Moises at kay Aaron, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron nga nagaingon: Pagsasalita ni Faraon sa inyo, na sasabihin, Magpakita kayo ng isang kababalaghan sa ganang inyo; ay iyo ngang sasabihin kay Aaron: Kunin mo ang iyong tungkod, at ihagis mo sa harap ni Faraon, na magiging isang ahas. Sa diha nga magasulti si Faraon kaninyo nga magaingon: Magpakita kamo ug kahibulongan alang kaninyo, unya mag-ingon ikaw kang Aaron: Kuhaa ang imong sungkod, ug ibalibag sa atubangan ni Faraon, aron kini mahimo nga bitin. At si Moises at si Aaron ay naparoon kay Faraon, at kanilang ginawang gayon gaya ng iniutos ng Panginoon, at inihagis ni Aaron ang kaniyang tungkod sa harap ni Faraon at sa harap ng kaniyang mga lingkod at naging ahas. Ug si Moises ug si Aaron miadto kang Faraon, ug kini gibuhat nila ingon sa gisugo ni Jehova: ug gibalibag ni Aaron ang iyang sungkod sa atubangan ni Faraon ug sa iyang mga alagad, ug kini nahimo nga bitin. Nang magkagayo'y tinawag naman ni Faraon ang mga marunong at ang mga manghuhula, at sila naman na mga mahiko sa Egipto, ay gumawa sa gayon ding paraan ng kanilang mga pag-enkanto. Unya nagpatawag usab si Faraon sa mga makinaadmanon ug sa mga salamangkiro; ug sila usab, ang mga mago sa Egipto, nagbuhat sa mao nga paagi sa ilang mga buhat nga malamaton. Sapagkat inihagis ng bawat isa ang kanikaniyang tungkod, at nangaging ahas: ngunit nilamon ng tungkod ni Aaron ang mga tungkod nila. Kay sila misalibay ang tagsatagsa sa iyang sungkod, ug nahimo usab sila nga mga bitin: apan ang sungkod ni Aaron misubad sa mga sungkod nila. At ang puso ni Faraon ay nagmatigas, at hindi niya dininig sila; gaya ng sinalita ng Panginoon. Ug ang kasingkasing ni Faraon migahi, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Ang puso ni Farao'y nagmatigas, ayaw niyang paalisin ang bayan. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ang kasingkasing ni Faraon migahi, nagdumili siya sa pagpalakaw sa katawohan. Pumaroon ka kay Faraon kinaumagahan; narito, siya'y pasasa tubig; at ikaw ay tatayo sa tabi ng ilog upang matagpuan mo siya; at ang tungkod na naging ahas ay iyong tatangnan sa iyong kamay. Umadto ka kang Faraon sa buntag; ania karon, siya molakaw ngadto sa tubig; ug ikaw magatindog sa daplin sa suba sa pagsugat kaniya, ug ang sungkod nga nahimong bitin, pagabitbiton mo sa imong kamot. At iyong sasabihin sa kaniya, Sinugo ako sa iyo ng Panginoon, ng Dios ng mga Hebreo, na sinasabi, Pahintulutan mong ang aking bayan ay yumaon, upang sila'y makapaglingkod sa akin sa ilang at, narito, hanggang ngayo'y hindi mo dininig. Ug ingnon mo siya: Si Jehova, ang Dios sa mga Hebreohanon, nagsugo kanako nganhi kanimo nga nagaingon: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila makaalagad kanako sa kamingawan; ug, ania karon, ikaw wala pa gihapon magpatalinghug. Ganito ang sabi ng Panginoon, Dito mo makikilala, na ako ang Panginoon: narito, aking papaluin ng tungkod, na nasa aking kamay, ang tubig, na nasa ilog at magiging dugo. Mao kini ang giingon ni Jehova: Niini makaila ikaw nga ako mao si Jehova: ania karon, pagabunalan ko sa sungkod nga ania sa akong kamot ang mga tubig nga anaa sa suba, ug sila mahimo nga dugo: At ang mga isda, na nasa ilog ay mamamatay, at ang ilog ay babaho; at ang mga Egipcio ay masusuklam na uminom ng tubig sa ilog. Ug ang mga isda nga anaa sa suba mangamatay, ug mabaho ang suba, ug pagalud-on ang mga Egiptohanon sa pag-inum sa tubig gikan sa suba. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Sabihin mo kay Aaron, Kunin mo ang iyong tungkod, at iunat mo ang iyong kamay sa tubig sa Egipto, sa kanilang mga ilog, sa kanilang mga bangbang, at sa kanilang mga lawa at sa lahat nilang tipunan ng tubig, upang mga maging dugo; at magkakadugo sa buong lupain ng Egipto, maging sa mga sisidlang kahoy at maging sa mga sisidlang bato. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron: Kupti ang imong sungkod, ug ituy-od ang imong kamot sa ibabaw sa mga tubig sa Egipto, sa ibabaw sa ilang mga suba, sa ibabaw sa ilang mga sapa, ug sa ibabaw sa ilang kadanawan, ug sa ibabaw sa tanan nilang mga tunggo sa tubig, aron mahimo sila nga dugo; ug unya adunay dugo sa tibook nga kayutaan sa Egipto, bisan sa mga tagayan nga kahoy ug bisan sa mga tagayan nga bato. At ginawang gayon ni Moises at ni Aaron, gaya ng iniutos ng Panginoon; at kaniyang itinaas ang tungkod, at pinalo ang tubig, na nasa ilog, sa paningin ni Faraon, at sa paningin ng kaniyang mga lingkod; at ang lahat ng tubig, na nasa ilog ay naging dugo. Ug si Moises ug si Aaron nagbuhat niini ingon sa gisugo ni Jehova; ug mibakyaw siya sa sungkod ug mibunal sa mga tubig nga diha sa suba, sa atubangan ni Faraon, ug sa atubangan sa iyang mga alagad, ug ang tanan nga mga tubig nga diha sa suba nahimo nga dugo. At ang isda, na nasa tubig ay namatay; at ang ilog ay bumaho at ang mga Egipcio ay hindi makainom ng tubig sa ilog; at nagkadugo sa buong lupain ng Egipto. Ug ang mga isda nga diha sa suba nangamatay; ug ang suba naglang-og, ug ang mga Egiptohanon wala makainum sa tubig nga gikan niini: ug ang dugo milukop sa tibook nga yuta sa Egipto. At ang mga mahiko sa Egipto ay gumawa ng gayon din, sa pamamagitan ng kanilang mga enkanto; at ang puso ni Faraon ay nagmatigas, at hindi niya dininig sila; gaya ng sinalita ng Panginoon. Ug ang mga mago sa Egipto mibuhat sa mao nga paagi sa ilang mga lamat: ug ang kasingkasing ni Faraon migahi, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova. At si Faraon ay pumihit at umuwi sa kaniyang bahay, na hindi man lamang nabagbag ang kaniyang puso. Ug si Faraon mibalik ug mipauli sa iyang balay, wala ngani magpanumbaling niini sa iyang kasingkasing. At lahat ng mga Egipcio ay humukay sa palibot ng ilog, upang makasumpong ng tubig na mainom; sapagkat sila'y hindi makainom ng tubig sa ilog. Ug ang tanang Egiptohanon mikalot ug tubig duol sa suba nga pagaimnon, kay sila wala makahimo sa pag-inum sa tubig sa suba. At naganap ang pitong araw, pagkatapos na masalot ng Panginoon ang ilog. Ug natapus ang pito ka adlaw sa human hampaka ni Jehova ang suba. At sinalita ng Panginoon kay Moises, Pasukin mo si Faraon at sabihin mo sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, Tulutan mong yumaon ang aking bayan, upang ako'y mapaglingkuran nila. Ug si Jehova misulti kang Moises: Umadto ka kang Faraon ug ingnon mo siya: Si Jehova nagaingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan, aron sila makaalagad kanako. At kung ayaw mo silang payaunin, ay narito, aking sasalutin ng mga palaka ang inyong buong lupain: Ug kong ikaw dili motugot kanila sa pagpalakaw, ania karon, pagahampakon ko ang tanan mo nga utlanan uban sa mga baki: At ang ilog ay mapupuno ng mga palaka, na magsisiahon at magsisipasok sa iyong bahay, at sa iyong tulugan, at sa iyong higaan, at sa bahay ng iyong mga lingkod, at sa iyong bayan, at sa iyong mga hurno, at sa iyong mga masa ng tinapay. Ug ang suba magpasanay ug panon sa mga baki, nga manaka ug manulod sa imong balay, ug sa sulod sa imong lawak nga higdaanan, ug sa ibabaw sa imong higdaanan, ug sa mga balay sa imong mga alagad, ug sa imong katawohan, ug sa sulod sa imong mga abohan, ug sa imong mga pasungan. At kapuwa aakyatin ng mga palaka ikaw at ang iyong bayan, at lahat ng iyong mga lingkod. Ug ang mga baki manaka sa ibabaw nimo, ug sa ibabaw sa imong katawohan, ug sa ibabaw sa tanan mo nga mga sulogoon. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Sabihin mo kay Aaron, Iunat mo ang iyong kamay pati ng iyong tungkod sa mga ilog, sa mga bangbang, at sa mga lawa, at magpaahon ka ng mga palaka sa lupain ng Egipto. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron: Tuy-ora ang imong kamot uban ang imong sungkod sa ibabaw sa mga suba, sa mga sapa, ug sa mga danawan aron patunghaon ang mga baki sa ibabaw sa yuta sa Egipto. At iniunat ni Aaron ang kaniyang kamay sa tubig sa Egipto; at ang mga palaka ay nagsiahon, at tinakpan ang lupain ng Egipto. Ug si Aaron mibakyaw sa iyang kamot sa ibabaw sa mga tubig sa Egipto, ug mingsaka ang mga baki ug mingtabon sa yuta sa Egipto. At ang mga mahiko ay gumawa ng gayon din sa pamamagitan ng kanilang mga enkanto, at nagpaahon ng mga palaka sa lupain ng Egipto. Ug ang mga mago mibuhat sa mao usab nga paagi sa ilang mga lamat, ug mipatungha ug mga baki sa ibabaw sa yuta sa Egipto. Nang magkagayo'y tinawag ni Faraon si Moises at si Aaron, at sinabi, Manalangin kayo sa Panginoon, na alisin ang mga palaka sa akin, at sa aking bayan; at aking tutulutang yumaon, ang bayan upang sila'y makapaghain sa Panginoon. Unya si Faraon mitawag kang Moises ug kang Aaron, ug miingon kanila: Mag-ampo kamo kang Jehova aron kuhaon niya ang mga baki gikan kanako ug gikan sa akong katawohan; ug magatugot ako sa katawohan sa pagpalakaw, aron makahalad sila kang Jehova. At sinabi ni Moises kay Faraon, Magkaroon ka ng kaluwalhatiang ito sa akin: anong oras isasamo kita, at ang iyong mga lingkod, at ang iyong bayan, upang ang mga palaka ay malipol sa iyo at sa iyong mga bahay, at mangatira na lamang sa ilog? Ug miingon si Moises kang Faraon: Maghimaya ka sa ibabaw nako; anus-a ako magaampo alang kanimo, ug alang sa imong mga ulipon ug alang sa imong katawohan, aron ang mga baki pagalag-lagon gikan kanimo, ug sa imong mga balay, ug magapabilin lamang sila sa suba? At kaniyang sinabi, Sa kinabukasan. At sinabi ni Moises, Mangyayari ayon sa iyong salita: upang iyong maalaman na walang gaya ng Panginoon naming Dios. Ug siya miingon: Ugma. Ug si Moises mitubag: Pagabuhaton sumala sa imong pulong, aron ka makaila nga walay usa nga sama kang Jehova nga among Dios. At ang mga palaka ay magsisialis sa iyo, at sa iyong bahay, at sa iyong mga lingkod, at sa iyong bayan; mangatitira na lamang sa ilog. Ug ang mga baki magapahalayo gikan kanimo ug sa imong mga balay, ug sa imong mga ulipon, ug sa imong katawohan, ug magapabilin lamang sila sa suba. At si Moises at si Aaron ay umalis sa harap ni Faraon: at si Moises ay dumaing sa Panginoon tungkol sa mga palaka na kaniyang dinala kay Faraon. Ug si Moises ug si Aaron mipahawa gikan kang Faraon; ug mituaw si Moises ngadto kang Jehova mahatungod sa pagpadala niya sa mga baki kang Faraon. At ginawa ng Panginoon ayon sa salita ni Moises, at ang mga palaka ay namatay sa mga bahay, sa mga looban at sa mga parang. Ug si Jehova nagbuhat sumala sa pulong ni Moises, ug nangamatay ang mga baki sa mga balay, sa mga natad, ug sa mga uma. At kanilang pinagpisan sa buntonbunton: at ang lupa ay bumaho. Ug ilang gitigum sila sa pinundok, ug ang yuta nabaho. Ngunit nang makita ni Faraon na may pahinga ay pinapagmatigas ang kaniyang puso, at hindi niya dininig sila; gaya ng sinalita ng Panginoon. Apan sa natan-aw ni Faraon nga dihay pahulay, gigahi niya ang iyang kasingkasing, ug wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Sabihin mo kay Aaron: Iunat mo ang iyong tungkod, at paluin mo ang alabok ng lupa, upang maging mga kuto sa lupaing Egipto. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron: Ituy-od ang imong sungkod, ug bunali ang abug sa yuta aron mahimo nga mga kuto sa tibook nga yuta sa Egipto. At kaniyang ginawang gayon; at iniunat ni Aaron ang kaniyang kamay pati ng kaniyang tungkod, at pinalo ang alabok ng lupa, at nagkakuto sa tao at sa hayop; lahat ng alabok ng lupa ay naging mga kuto sa buong lupain ng Egipto. Ug kini gibuhat nila; ug gituy-od ni Aaron ang iyang kamot uban ang iyang sungkod, ug gibunalan ang abug sa yuta ug mitungha ang mga kuto sa ibabaw sa tawo ug ibabaw sa mga mananap: ang tanan nga abug sa yuta nahimo nga mga kuto sa tibook nga yuta sa Egipto. At ang mga mahiko ay gumawa ng gayon sa pamamagitan ng kanilang mga enkanto, upang maglabas ng mga kuto, ngunit hindi nila nagawa: at nagkakuto sa tao at sa hayop. Ug ang mga mago mibuhat usab uban ang ilang mga lamat sa pagpatungha ug mga kuto, apan sila wala makahimo. Ug dihay mga kuto sa ibabaw sa tawo ug ibabaw sa mananap. Nang magkagayo'y sinabi ng mga mahiko kay Faraon, Ito'y daliri ng Dios: at ang puso ni Faraon ay nagmatigas, at hindi niya dininig sila; gaya ng sinalita ng Panginoon. Unya ang mga mago miingon kang Faraon: Kini mao ang tudlo sa Dios. Ug ang kasingkasing ni Faraon migahi, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Bumangon kang maaga sa kinaumagahan, at tumayo ka sa harap ni Faraon; narito, siya'y pasasa tubig, at sabihin mo sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon: Payaunin mo ang aking bayan upang sila'y makapaglingkod sa akin. Ug si Jehova miingon kang Moises: Bumangon ka sayo sa buntag, ug tumindog ka sa atubangan ni Faraon; ania karon, siya moadto sa tubig, ug ingnon mo siya: Si Jehova nag-ingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila magaalagad kanako. Saka kung hindi mo payayaunin ang aking bayan ay magsusugo ako ng pulupulutong na langaw sa iyo, at sa iyong mga lingkod, at sa iyong bayan, at sa loob ng iyong mga bahay: at ang mga bahay ng mga Egipcio ay mapupuno ng pulupulutong na langaw, at gayon din ang lupa na kinaroroonan nila. Kay kong ikaw dili motugot sa pagpalakaw sa akong katawohan, ania karon, ako magapadala ug mga duot sa mga langaw sa ibabaw nimo, ug sa ibabaw sa imong mga ulipon, ug sa ibabaw sa imong katawohan, ug sa sulod sa imong mga balay; ug ang mga balay sa mga Egiptohanon mapuno sa mga duot sa mga langaw, ug usab ang yuta nga ginapuy-an nila. At aking ihihiwalay sa araw na yaon ang lupain ng Gosen, na kinatatahanan ng aking bayan, upang huwag magkaroon doon ng pulupulutong na langaw: ng iyong maalaman na ako ang Panginoon sa gitna ng lupa. Ug niadtong adlawa ibulag ko ang yuta sa Gosen, diin nagapuyo ang akong katawohan, aron walay mga duot sa mga langaw nga makaadto; sa tuyo nga makaila ka nga ako mao si Jehova nga ania sa taliwala sa yuta. At aking paghihiwalayin ang aking bayan at ang iyong bayan: sa kinabukasan mangyayari ang tandang ito. Ug magabutang ako ug usa ka ulang sa taliwala sa akong katawohan ug sa imo. Sa pagkaugma mahitabo kini nga timaan. At ginawang gayon ng Panginoon, at nagsipasok ang mga makapal na pulupulutong na langaw sa bahay ni Faraon, at sa bahay ng kaniyang mga lingkod: at sa buong lupain ng Egipto ay nasisira ang lupa dahil sa mga pulupulutong na langaw. Ug mao kini ang gibuhat ni Jehova: ug may miabut nga hilabihan nga mga duot sa mga langaw sa sulod sa balay ni Faraon, ug sa sulod sa mga balay sa iyang mga alagad, ug sa tibook nga yuta sa Egipto; ug ang yuta nadaut tungod sa mga duot sa mga langaw. At tinawag ni Faraon si Moises at si Aaron, at sinabi, Yumaon kayo, maghain kayo sa inyong Dios sa lupain. Ug si Faraon mitawag kang Moises, ug kang Aaron, ug miingon kanila: Lakaw kamo ug paghalad kamo sa inyong Dios dinhi sa sulod sa yuta. At sinabi ni Moises, Hindi marapat na aming gawing ganyan; sapagkat aming ihahain ang mga kasuklamsuklam ng mga Egipcio, sa Panginoon naming Dios: narito, ihahain ba namin ang kasuklamsuklam ng mga Egipcio sa harap ng kanilang mga mata at di ba nila kami babatuhin? Ug si Moises mitubag: Dili angay nga mao ang among pagabuhaton, kay magahalad kami kang Jehova nga among Dios sa gipakahugaw sa mga Egiptohanon. Ania karon, maghalad ba kami sa gipakahugaw sa mga Egiptohanon sa atubangan sa ilang mga mata ug dili ba kami unya nila pagabatoon? Kami ay yayaong tatlong araw na maglalakbay sa ilang, at maghahain sa Panginoon naming Dios, ayon sa kaniyang iniutos sa amin. Manlakaw kami sa totolo ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, ug maghalad kami kang Jehova nga among Dios, ingon sa iyang igasugo kanamo. At sinabi ni Faraon, Aking payayaunin kayo upang kayo'y makapaghain sa Panginoon ninyong Dios sa ilang; huwag lamang kayong pakakalayo: tuloy idaing ninyo ako. Ug miingon si Faraon: Ako magatugot kaninyo sa pagpalakaw aron kamo maghalad didto sa kamingawan kang Jehova nga inyong Dios, ugaling dili lamang kamo maglakaw ug halayo kaayo: pag-ampo kamo alang kanako. At sinabi ni Moises, Narito iiwan kita, at aking idadalangin sa Panginoon, na ang mga pulupulutong na langaw ay magsialis bukas kay Faraon, sa kaniyang mga lingkod, at sa kaniyang bayan: ngunit huwag nang magdaya pa si Faraon, na huwag na di payaunin ang bayan, upang maghain sa Panginoon. Ug si Moises miingon: Ania karon, mogula ako gikan kanimo, ug magaampo ako kang Jehova nga ang mga duot sa mga langaw mamahawa kang Faraon, ug sa iyang mga alagad, ug sa iyang katawohan ugma: ugaling dili na si Faraon maglimbong sa dili pagtugot sa pagpalakaw sa katawohan sa paghalad kang Jehova. At iniwan ni Moises si Faraon, at nanalangin sa Panginoon. Ug si Moises milakaw gikan kang Faraon ug miampo siya kang Jehova. At ginawa ng Panginoon ang ayon sa salita ni Moises; at inialis niya ang mga pulupulutong na langaw kay Faraon, sa kaniyang mga lingkod, at sa kaniyang bayan; na walang natira kahit isa. Ug si Jehova nagbuhat sumala sa pulong ni Moises; ug gikuha niya ang mga duot sa mga langaw gikan kang Faraon, ug sa iyang mga ulipon, ug sa iyang katawohan; walay usa nga nahabilin. At pinapagmatigas ding muli ni Faraon ang kaniyang puso at hindi pinayaon ang bayan. Apan si Faraon nagpagahi sa iyang kasingkasing niining panahona usab, ug wala siya motugot sa pagpalakaw sa katawohan. Nang magkagayon ay sinabi ng Panginoon kay Moises, Pasukin mo si Faraon, at saysayin mo sa kaniya. Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng mga Hebreo: Payaunin mo ang aking bayan, upang ako'y mapaglingkuran nila. Unya si Jehova miingon kang Moises: Umadto ka kang Faraon, ug ingnon mo siya: Si Jehova ang Dios sa mga Hebreohanon nagaingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan, aron sila makaalagad kanako. Sapagkat kung tatanggihan mong payaunin sila, at sila'y pipigilin mo pa, Kay kong ikaw mosuki sa pagtugot kanila sa pagpalakaw, ug magpugong pa kanila. Ay narito, ang kamay ng Panginoon ay nakapatong sa iyong hayop na nasa parang, nakapatong sa mga kabayo, nakapatong sa mga asno, nakapatong sa mga kamello, nakapatong sa mga bakahan, at nakapatong sa mga kawan; na magkakaroon ng malaking pagkakasalot. Ania karon, ang kamot ni Jehova magapaibabaw sa imong kahayupan nga anaa sa kaumahan, sa mga kabayo, mga asno, mga camello, mga vaca, ug mga carnero: moabut ang kamatay nga hilabihan gayud: At gagawan ng katangian ng Panginoon ang hayop ng Israel at ang hayop ng Egipto: at walang mamamatay sa lahat ng ukol sa mga anak ni Israel. Ug si Jehova magahimo ug kalainan sa taliwala sa kahayupan sa Israel ug sa kahayupan sa Egipto; ug walay mamatay sa tanan nga ila sa mga anak sa Israel. At ang Panginoon ay nagtakda ng panahon, na sinasabi, Bukas ay gagawin ng Panginoon ang bagay na ito sa lupain. Ug si Jehova nagtagal ug panahon nga nagaingon: Ugma pagabuhaton ni Jehova kining butanga dinhi sa yuta. At ginawa ng Panginoon ang bagay na yaon ng kinabukasan, at ang lahat ng hayop sa Egipto ay namatay: ngunit sa hayop ng mga anak ni Israel ay walang namatay kahit isa. Ug sa adlaw nga misunod gibuhat ni Jehova kadto ug nangamatay ang tanan nga kahayupan sa Egipto; apan sa kahayupan sa mga anak sa Israel walay usa nga namatay. At si Faraon ay nagsugo, at narito, walang namatay kahit isa sa kawan ng mga Israelita. Ngunit ang puso ni Faraon ay nagmatigas, at hindi niya pinayaon ang bayan. Ug si Faraon misugo; ug ania karon, nga sa kahayupan sa mga anak sa Israel walay usa nga namatay. Apan ang kasingkasing ni Faraon migahi ug wala niya tugoti sa pagpalakaw ang katawohan. At sinabi ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, Dumakot kayo ng isang dakot na abo sa hurno, at isaboy ni Moises sa himpapawid sa paningin ni Faraon. Ug si Jehova miingon kang Moises ug kang Aaron: Kumuha kamo ug mga kinumkom nga abo gikan sa hudno, ug ipasablig ni Moises paingon sa langit sa atubangan ni Faraon: At magiging durog na alabok sa buong lupain ng Egipto, at magiging bukol na naknakin sa tao, at sa hayop, sa buong lupain ng Egipto. Ug kini mahimong abug sa ibabaw sa tibook nga yuta sa Egipto, ug mahimo nga hubag nga mamuto nga may nana sa tagsatagsa ka tawo, ug sa mananap, sa lukop sa tibook nga yuta sa Egipto. At sila'y kumuha ng abo sa hurno, at tumayo sa harap ni Faraon, at isinaboy ni Moises sa himpapawid; at naging bukol na naknakin sa tao at sa hayop. Ug mikuha sila ug abo gikan sa hudno ug mitindog sila sa atubangan ni Faraon; ug kini gisablig ni Moises paingon sa langit, ug kini nahimong usa ka hubag nga mibuto nga may nana sa ibabaw sa tawo ug sa ibabaw sa mananap. At ang mga mahiko ay hindi makatayo sa harap ni Moises dahil sa mga bukol; sapagkat nagkabukol ang mga mahiko at ang mga Egipcio. Ug ang mga mago wala makahimo sa pagtindog sa atubangan ni Moises tungod sa mga hubag, kay ang mga hubag mitakboy sa mga mago, ug sa tanan nga mga Egiptohanon. At pinapagmatigas ng Panginoon ang puso ni Faraon, at hindi niya dininig sila gaya ng sinalita ng Panginoon kay Moises. Ug gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova kang Moises. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Bumangon kang maaga sa kinaumagahan, at tumayo ka sa harap ni Faraon, at sabihin mo sa kaniya: Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng mga Hebreo: Payaunin mo ang aking bayan, upang ako'y mapaglingkuran nila. Ug si Jehova miingon kang Moises: Bumangon ka sa pagsayo sa buntag, ug tumindog ka sa atubangan ni Faraon, ug ingnon mo siya: Si Jehova ang Dios sa mga Hebreohanon nagaingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila makaalagad kanako. Sapagkat ngayo'y ibubugso ko na ang lahat ng aking salot sa iyong puso, at sa iyong mga lingkod, at sa iyong bayan upang iyong maalaman na walang gaya ko sa buong lupa. Kay ako magapadala niining panahona sa tanan ko nga mga hampak sa ibabaw sa imong kasingkasing sa ibabaw sa imong mga alagad, ug sa ibabaw sa imong katawohan, aron mahibalo ikaw nga walay usa nga sama kanako sa tibook nga yuta. Sapagkat ngayo'y iniunat ko na ang aking kamay, upang salutin kita, at ang iyong bayan, at nawala ka na sa lupa: Kay karon gibakyaw ko ang akong kamot ug gihampak ikaw, ug ang imong katawohan uban ang kamatay, ug ikaw gipabulag na gikan sa yuta. Datapuwat totoong totoo, na dahil dito ay pinatayo kita, upang maipakilala sa iyo ang aking kapangyarihan, at upang ang aking pangalan ay mahayag sa buong lupa. Apan sa pagkamatuod gipapadayon ko ikaw alang niining tuyoa, aron sa pagpakita kanimo sa akong gahum, ug aron ang akong ngalan igasangyaw sa tibook nga yuta. Nagmamalaki ka pa ba laban sa aking bayan, na ayaw mo silang payaunin? Nagpahataas ba ikaw gihapon sa imong kaugalingon batok sa akong katawohan, nga dili mo sila pagatugotan sa pagpalakaw? Narito, bukas, sa ganitong oras, ay magpapaulan ako ng malakas na granizo, na kailan ma'y hindi nagkaroon sa Egipto mula nang araw na itayo hanggang ngayon. Ania karon, ugma niining taknaa magapaulan ako ug hilabihan ka bug-at nga ulan-nga-yelo nga wala pa gayud mahitabo sa Egipto sukad sa adlaw sa iyang pagkatukod hangtud karon. Ngayon nga'y magsugo ka, ipasilong mo ang iyong mga hayop at lahat ng iyong tinatangkilik sa parang; sapagkat bawat tao at hayop na maabutan sa parang, at hindi masisilong, ay lalakpakan ng granizo at mamamatay. Busa karon, magsugo ka, sa pagpahipus sa imong kahayupan, ug sa tanan nga imo nga anaa sa kaumahan; kay ang tagsatagsa ka tawo kun mananap nga makaplagan diha sa uma, ug dili mahipus sa balay ang nga ulan-nga-yelo magabundak sa ibabaw niya, ug mamatay siya. Yaong natakot sa salita ng Panginoon, sa mga lingkod ni Faraon ay nagpauwing madali ng kaniyang mga bataan at ng kaniyang hayop sa mga bahay: Siya nga nahadlok sa pulong ni Jehova sa kinataliwad-an sa mga sulogoon ni Faraon, nagpakalagiw sa iyang mga binatonan ug sa iyang kahayupan ngadto sa mga balay: At yaong nagwalang bahala sa salita ng Panginoon ay nagpabaya ng kaniyang mga bataan at ng kaniyang kawan sa parang. Ug siya nga wala magtagad sa pulong ni Jehova, nagpasagad sa iyang mga binatonan ug sa iyang kahayupan sa uma. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Iunat mo ang iyong kamay sa dakong langit, upang magkaroon ng granizo sa buong lupain ng Egipto, na lumagpak sa tao, at sa hayop, at sa bawat halaman sa parang sa buong lupain ng Egipto. Ug si Jehova miingon kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot ngadto sa langit aron moabut ang ulan-nga-yelo sa tibook nga yuta sa Egipto, sa ibabaw sa mga tawo, ug sa ibabaw sa kamananapan, ug sa ibabaw sa tanan nga balili, sa tibook nga yuta sa Egipto. At iniunat ni Moises ang kaniyang tungkod sa dakong langit; at ang Panginoo'y nagsugo ng kulog at granizo, at may apoy na lumagpak sa lupa; at ang Panginoo'y nagpaulan ng granizo sa lupain ng Egipto. Ug gituy-od ni Moises ang iyang sungkod ngadto sa langit, ug gipadalogdog ni Jehova, ug gipaulan ug ulan-nga-yelo ug ang kalayo midalagan ngadto sa yuta: ug gipaulan ni Jehova ug ulan-nga-yelo sa ibabaw sa yuta sa Egipto. Sa gayo'y nagkaroon ng granizo at apoy, na nagniningning sa granizo, at napakalakas, na kailan ma'y hindi nagkaroon sa buong lupain ng Egipto mula nang maging bansa. Busa, dihay ulan-nga-yelo ug kalayo nga nasagol sa ulan-nga-yelo, nga hilabihan ka daku nga wala pa gayud ing ingon sa tibook nga yuta sa Egipto sukad kini nahimong nasud. At sinalot ng granizo ang buong lupain ng Egipto, ang lahat na nasa parang, maging tao at maging hayop, at sinalot ng granizo ang lahat ng halaman sa parang, at binali ang lahat ng punong kahoy sa parang. Ug ang ulan-nga-yelo mihampak sa tibook nga yuta sa Egipto sa tanan nga diha sa kaumahan, sa mga tawo ug usab sa mga mananap; ug ang ulan-nga-yelo mihampak sa tanan nga balili sa kaumahan, ug mibali sa tanan nga mga kahoy sa yuta. Sa lupain lamang ng Gosen, na kinaroroonan ng mga anak ni Israel, hindi nagkaroon ng granizo. Sa yuta lamang sa Gosen diin nanagpuyo ang mga anak sa Israel walay ulan-nga-yelo. At si Faraon ay nagsugo, at ipinatawag si Moises at si Aaron, at sinabi sa kanila, Ako'y nagkasala ngayon: ang Panginoo'y matuwid; at ako at ang aking bayan ay masama. Ug si Faraon nagsugo sa pagpatawag kang Moises ug kang Aaron, ug miingon kanila: Nakasala ako niining panahona. Si Jehova matarung, ug ako ug ang akong katawohan mga dautan. Dalanginan ninyo ang Panginoon; sapagkat nagkaroon na ng sukat na malalakas na kulog at granizo; at kayo'y aking payayaunin, at di ko na kayo bibinbinin. Pag-ampo kamo kang Jehova; kay igo na kining dagkung mga dalogdog ug ulan-nga-yelo; ug ako magatugot sa pagpalakaw kaninyo, ug kamo dili na magapabilin dinhi. At sinabi ni Moises sa kaniya, Pagkalabas ko sa bayan, ay aking ilalahad ang aking mga kamay sa Panginoon; at ang mga kulog ay titigil, at hindi na magkakaroon pa ng anomang granizo; upang iyong maalaman na ang lupa'y sa Panginoon. Ug si Moises miingon kaniya: Sa labing madali nga ako makagula sa lungsod, pagatuy-oron ko ang akong mga kamot ngadto kang Jehova; ug ang mga dalogdog moundang, ug wala nay ulan-nga-yelo; aron masayud ka nga ang yuta iya ni Jehova. Ngunit tungkol sa iyo at sa iyong mga lingkod, ay nalalaman ko, na di pa kayo matatakot sa Panginoong Dios. Apan mahatungod kanimo, ug sa imong mga alagad, nahibalo ako nga dili pa kamo mahadlok kang Jehova nga Dios. At ang lino at ang cebada ay nasaktan; sapagkat ang cebada ay naguuhay na at ang lino ay namumulaklak na. Ang lino ug ang cebada gipoo, kay ang cebada nagauhay na ug ang lino nagabulak. Datapuwat ang trigo at ang espelta ay hindi nasaktan: sapagkat hindi pa tumutubo. Apan ang trigo ug ang senteno wala pagpohoa, kay sila wala patuboa. At si Moises ay lumabas sa bayan na galing kay Faraon, at inilahad ang kaniyang mga kamay sa Panginoon: at ang mga kulog at ang granizo ay tumigil, at ang ulan ay di na lumagpak sa lupa. Ug si Moises migula sa ciudad gikan kang Faraon, ug gituy-od niya ang iyang mga kamot ngadto kang Jehova, ug ang mga dalogdog ug ang ulan-nga-yelo, miundang ug ang ulan wala na ibubo sa ibabaw sa yuta. At nang makita ni Faraon, na ang ulan, at ang granizo, at ang mga kulog ay tumigil, ay lalong nagkasala pa, at nagmatigas ang kaniyang puso, siya at ang kaniyang mga lingkod. Ug sa pagtan-aw ni Faraon nga ang ulan, ug ang ulan-nga-yelo, ug ang mga dalogdog miundang, siya nagpakasala paglabi, ug nagpatig-a sa iyang kasingkasing, siya ug ang iyang mga alagad. At ang puso ni Farao'y nagmatigas, at hindi niya pinayaon ang mga anak ni Israel; gaya ng sinalita ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises. Ug ang kasingkasing ni Faraon mitig-a, ug siya wala motugot sa pagpalakaw sa mga anak sa Israel, ingon sa gisulti ni Jehova pinaagi kang Moises. At sinabi ng Panginoon kay Moises: Pasukin mo si Faraon, sapagkat aking pinapagmatigas ang kaniyang puso, at ang puso ng kaniyang mga lingkod; upang aking maipakilala itong aking mga tanda sa gitna nila: Ug si Jehova miingon kang Moises: Umadto ka kang Faraon, ay akong gipatig-a ang iyang kasingkasing, ug ang kasingkasing sa iyang mga alagad aron sa paghatag sa taliwala kanila niining akong mga ilhanan. At upang iyong maisaysay sa mga pakinig ng iyong anak, at sa anak ng iyong anak, kung anong mga bagay ang ginawa ko sa Egipto, at ang aking mga tandang ginawa sa gitna nila; upang inyong maalaman, na ako ang Panginoon. Ug aron makasugilon ka sa mga igdulungog sa imong mga anak nila lalake ug sa imong mga apo sa mga butang nga gibuhat ko sa Egipto, ug sa akong mga ilhanan nga gibuhat ko sa taliwala nila, aron manghibalo kamo nga ako mao si Jehova. At pinasok ni Moises at ni Aaron si Faraon at sinabi sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng mga Hebreo, Hanggang kailan tatanggi kang mangayupapa sa harap ko? payaunin mo ang aking bayan, upang ako'y mapaglingkuran nila. Ug miadto si Moises ug si Aaron kang Faraon, ug miingon sila kaniya: Si Jehova ang Dios sa mga Hebreohanon nag-ingon niini. Unsa ba ang kadugayon nga magadumili ka sa pagpaubos sa atubangan ko? Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila magaalagad kanako. O kung tatanggihan mong payaunin ang aking bayan, ay narito, bukas ay magdadala ako ng mga balang sa iyong hangganan: Kay kong magdumili ikaw sa pagtugot kanila sa pagpalakaw, ania karon, ako magapadala ugma ug dulon sa imong mga utlanan. At kanilang tatakpan ang ibabaw ng lupa, na walang makakakita ng ibabaw ng lupa: at kanilang kakanin ang naiwan sa nangaligtas, na itinira sa inyo ng granizo, at kanilang kakanin ang bawat kahoy na itinutubo sa inyo ng parang: Ug magalukop sila sa nawong sa yuta, sa pagkaagi nga ang usa ka tawo dili arang makita sa yuta; ug magakaon sila sa nahabilin niadtong nakagawas nga nahabilin kaninyo sa ulan-nga-yelo; ug magakaon sa tanan nga kahoy nga nagatubo alang kaninyo diha sa kapatagan: At ang inyong mga bahay ay mapupuno, at ang mga bahay ng lahat mong lingkod, at ang mga bahay ng mga Egipcio: na hindi nakita ng inyong mga magulang, mula nang araw na sila'y mapasa lupa hanggang sa araw na ito. At siya'y pumihit at nilisan si Faraon. Ug pagapun-on nila ang imong mga balay, ug ang mga balay sa tanan mo nga mga alagad, ug ang mga balay sa tanan nga mga Egiptohanon, nga wala pa gayud hikit-i sa imong mga ginikanan, bisan sa imong mga apohan sukad nga sila dinhi sa ibabaw sa yuta hangtud karon. Ug mipauli siya ug mibulag kang Faraon. At sinabi sa kaniya ng mga lingkod ni Faraon, Hanggang kailan magiging isang silo sa atin ang taong ito? payaunin mo ang mga taong iyan upang sila'y makapaglingkod sa Panginoon nilang Dios: hindi mo pa ba natatalastas, na ang Egipto'y giba na? Unya ang mga alagad ni Faron miingon kaniya: Hangtud anus-a pa ba kining katawohan mahimo nga usa ka bitik alang kanato? palakta kining mga tawohana aron mag-alagad sila kang Jehova nga ilang Dios; wala pa ba ikaw mahibalo nga ang Egipto nalaglag na? At si Moises at si Aaron ay pinapagbalik kay Faraon, at kaniyang sinabi sa kanila, Kayo'y yumaon, maglingkod kayo sa Panginoon ninyong Dios: datapuwat sino sino yaong magsisiyaon? Ug si Moises ug si Aaron gipatawag pag-usab ni Faraon, ug siya miingon kanila: Panlakaw kamo, mag-alagad kamo kang Jehova nga inyong Dios. Apan kinsa ba sila nga magapanlakaw? At sinabi ni Moises: Kami ay yayaon sangpu ng aming mga bata at sangpu ng mga matanda, sangpu ng aming mga anak na lalake at babae, sangpu ng aming mga kawan at sangpu ng aming mga bakahan, kami ay yayaon; sapagkat kami ay nararapat magdiwang ng isang pista sa Panginoon. Ug si Moises mitubag: Manlakaw kami uban ang among mga bata, ug uban ang among mga tigulang; uban ang among mga anak nga lalake ug uban ang among mga anak nga babaye: uban ang among mga panon sa carnero, ug uban ang among mga vaca manlakaw kami; kay kinahanglan kami maghimo ug fiesta alang kang Jehova. At kaniyang sinabi sa kanila, Sumainyo nawa ang Panginoon, na gaya ng aking pagpapayaon sa inyo, at sa inyong mga bata: magingat kayo; sapagkat ang kasamaan ay nasa harap ninyo. Ug siya miingon kanila: Hinaut unta nga si Jehova magauban kaninyo ingon nga ako magatugot kaninyo sa pagpalakaw ug sa inyong mga bata: tan-awa ninyo kay may kadautan sa atubangan ninyo. Huwag ganyan: yumaon kayong mga lalake, at maglingkod sa Panginoon; sapagkat iyan ang inyong ninanasa. At sila'y pinaalis sa harap ni Faraon. Dili unta mahitabo kini: panlakaw kamo karon, kamong mga lalake, ug mag-alagad kamo kang Jehova: kay kana mao ang inyong tinguha. Ug gipapahawa sila gikan sa atubangan ni Faraon. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Iunat mo ang iyong kamay sa lupain ng Egipto, upang magdala ng mga balang, at bumaba sa lupain ng Egipto, at kumain ng lahat na halaman sa lupain, yaong lahat na iniwan ng granizo. Unya si Jehova miingon kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot sa ibabaw sa yuta sa Egipto sa pagpatungha sa mga dulon aron mosaka sa ibabaw sa kayutaan sa Egipto, ug pagakan-on nila ang tanang mga tanum nga nahabilin sa ulan-nga-yelo. At iniunat ni Moises ang kaniyang tungkod sa lupain ng Egipto, at ang Panginoo'y nagpahihip ng hanging silanganan sa lupain ng buong araw na yaon, at ng buong gabi; at nang maumaga, ang hanging silanganan ay nagdala ng mga balang. Ug gituy-od ni Moises ang iyang sungkod sa ibabaw sa yuta sa Egipto ug si Jehova mingpadala ug usa ka hangin sa sidlakan sa ibabaw sa kayutaan niadtong tibook adlaw, ug niadtong tibook gabii; ug sa pagkabuntag na ang hangin sa sidlakan nagdala ug mga dulon: At ang mga balang ay bumaba sa buong lupain ng Egipto, at nagsipagpahinga sa lahat ng hangganan ng Egipto; totoong napakakapal; bago noon ay hindi nagkaroon ng gayong balang, at hindi na magkakaroon pa, pagkatapos noon, ng gayon. Ug ang mga dulon miulbo sa ibabaw sa tibook nga yuta sa Egipto, ug mipahaluna sa tanan nga mga utlanan sa Egipto; hilabihan gayud ang pagkadaghan nila: 3 sa wala pa sila, wala gayud ing mga dulon nga ingon niini, bisan sa ulahi wala nay makaingon niini. Sapagkat tinakpan ng mga yaon ang balat ng buong lupa, na ano pat ang lupain ay nagdilim; at kinain ang lahat na halaman sa lupain, at ang lahat na bunga ng mga kahoy na iniwan ng granizo; at walang natirang anomang sariwang bagay, maging sa punong kahoy o sa halaman sa parang, sa buong lupain ng Egipto. Kay sila mitabon sa nawong sa tibook nga yuta, ug ingon nga mingitngit ang yuta, ug gikaon nila ang tanan nga balili sa yuta, ug ang tanan nga bunga sa mga kahoy nga gibilin sa ulan-nga-yelo, ug walay nahabilin nga butang lunhaw, bisan sa mga kahoy, bisan sa mga balili sa kapatagan sa tibook nga yuta sa Egipto. Nang magkagayo'y tinawag na madali ni Faraon si Moises at si Aaron, at kaniyang sinabi, Ako'y nagkasala laban sa Panginoon ninyong Dios, at laban sa inyo. Unya si Faraon nagpatawag sa madali kang Moises ug kang Aaron ug siya miingon: Nakasala ako batok kang Jehova nga inyong Dios, ug batok kaninyo. Ngayon nga'y ipatawad mo, isinasamo ko sa iyo, ang aking kasalanan, na ngayon na lamang at idalangin ninyo sa Panginoon ninyong Dios, na kaniya lamang ilayo sa akin ang kamatayang ito. Busa karon, pasayloa, nagapangaliyupo ako kanimo nga pasayloon mo ang akong sala niining makausa na lamang, ug mag-ampo kamo kang Jehova nga inyong Dios nga kuhaon gikan kanako kini na lamang nga kamatayona. At nilisan niya si Faraon, at nanalangin sa Panginoon. Ug mipahawa siya gikan kang Faraon ug nag-ampo kang Jehova. At pinapagbalik ng Panginoon ang isang napakalakas na hanging kalunuran, na siyang nagpaitaas sa mga balang, at tumangay ng mga yaon sa Dagat na Mapula; walang natira kahit isang balang sa buong hangganan ng Egipto. Ug gipabalik ni Jehova ang usa ka hangin gikan sa kasaladpan, nga mikuha sa mga dulon, ug miabog kanila sa Dagat nga Mapula: ug walay mipabilin nga usa ka dulon sa tanan nga utlanan sa Egipto. Datapuwat pinapagmatigas ng Panginoon ang puso ni Faraon, at hindi niya pinayaon ang mga anak ni Israel. Apan gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon, ug wala niya palakta ang mga anak sa Israel. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Iunat mo ang iyong kamay sa dakong langit, upang magdilim sa lupain ng Egipto, ng kadiliman na mahihipo. Ug miingon si Jehova kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot paingon sa langit, aron adunay kangitgit sa ibabaw sa yuta sa Egipto, bisan ang kangitngit nga daw mahikap. At iniunat ni Moises ang kaniyang kamay sa dakong langit; at nagsalimuutan ang dilim sa buong lupain ng Egipto, na tatlong araw; Ug gituy-od ni Moises ang iyang kamot paingon sa langit, ug dihay usa ka mabagang kangitngit sa tibook nga yuta sa Egipto sulod sa totolo ka adlaw. Sila'y hindi nagkikita, at walang tumindig na sinoman sa kinaroroonan sa loob ng tatlong araw; kundi lahat ng mga anak ni Israel ay nagilaw sa kanikaniyang tahanan. Sila wala magkinit-anay ang usa ug usa, walay bisan kinsa nga mitindog gikan sa iyang dapit sa totolo ka adlaw; apan ang tanang mga anak sa Israel dihay kahayag sa ilang kahayag sa ilang mga puloy-anan. At tinawag ni Faraon si Moises, at sinabi, Yumaon kayo, maglingkod kayo sa Panginoon; inyo lamang iwan ang inyong mga kawan at ang inyong mga bakahan; isama rin naman ninyo ang inyong mga bata. Unya si Faraon nagpatawag kang Moises, ug miingon: Panlakaw kamo, ug mag-alagad kamo kang Jehova; ugaling ibilin lamang ang inyong mga carnero ug ang inyong mga vaca; paadtoa usab ang inyong mga bata uban kaninyo. At sinabi ni Moises, ikaw ay nararapat ding magbigay sa aming kamay ng mga hain at mga handog na susunugin, upang aming maihain sa Panginoon naming Dios. Ug si Moises mitubag: Ikaw usab kinahanglan maghatag sa among mga kamot ug mga halad, ug mga halad-nga-sinunog, nga igahalad namo kang Jehova nga among Dios. Ang aming hayop man ay yayaong kasama namin; wala kahit isang paa na maiiwan; sapagkat sa kanila kami nararapat kumuha ng aming ipaglilingkod sa Panginoon naming Dios; at hindi namin nalalaman kung ano ang aming nararapat ipaglingkod sa Panginoon, hanggang sa kami ay dumating doon. Ang among kahayupan magauban usab kanamo; walay mahabilin bisan usa ka koko; kay kanila magkuha kami sa among pag-alagad kang Jehova nga among Dios; ug kami wala mahibalo kong uban sa unsang butanga kinahanglan kami mag-alagad kang Jehova, hangtud nga mahiabut kami didto. Datapuwat pinapagmatigas ng Panginoon ang puso ni Faraon, at hindi niya pinayaon sila. Apan gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon, ug wala siya motugot kanila sa pagpalakaw. At sinabi ni Faraon sa kaniya, Umalis ka sa harap ko, iyong pagingatang huwag mo nang makitang muli ang aking mukha; sapagkat sa araw na iyong makita ang aking mukha ay mamamatay ka. Ug si Faraon miingon kaniya: Pahawa ka kanako: magbantay ka sa imong kaugalingon nga dili ka na makakita sa akong nawong, kay sa adlaw nga makakita ka sa akong nawong, mamatay ka. At sinabi ni Moises, Mabuti ang sabi mo, hindi ko na muling makikita ang iyong mukha. Ug si Moises mitubag: Maayo ang giingon mo: Dili na ako motan-aw pag-usab sa imong nawong. At sinabi ng Panginoon kay Moises, May isang salot pa akong dadalhin kay Faraon at sa Egipto; pagkatapos niyaon ay pahihintulutan niyang kayo'y umalis dito: pagpapahintulot niya sa inyong yumaon, ay tunay na kayo'y samasamang palalayasin niya rito. Ug si Jehova miingon kang Moises: Usa pa ka hampak igapadala ko sa ibabaw ni Faraon, ug sa ibbaw sa Egipto; sa human niana siya magatugot kaninyo sa pagpalakaw gikan dinhi; sa dihanig magatugot na siya sa pagpalakaw kaninyo, sa walay duhaduha igasalikway gayud kamo niya dinhi nga tanan. Magsalita ka ngayon sa pakinig ng bayan, at humingi ang bawat lalake sa kaniyang kapuwa, at bawat babae sa kaniyang kapuwa, ng mga hiyas na pilak, at ng mga hiyas na ginto. Sultihi karon ang katawohan, ug papangayosao sila ang tagsatagsa ka lalake sa iyang silingan nga lalake, ug ang tagsatagsa ka babaye sa iyang silingan nga babaye, ug mga alahas nga salapi ug mga alahas nga bulawan. At pinagbiyayaan ng Panginoon ang bayan, sa paningin ng mga Egipcio. Saka si Moises ay lalaking naging dakila sa lupain ng Egipto, sa paningin ng mga lingkod ni Faraon, at sa paningin ng bayan. Ug si Jehova mihatag sa katawohan ug kahimut-an sa atwubangan sa mga mata sa Egiptohanon. Labut pa si Moises mao ang daku uyamut nga tawo sa yuta sa Egipto, sa mga mata sa mga alagad ni Faraon, ug sa mga mata sa katawohan. At sinabi ni Moises, Ganito ang sinasabi ng Panginoon, Sa may hating gabi ay lalabas ako sa gitna ng Egipto: Ug si Moises miingon: Mao kini ang ginaingon ni Jehova: Sa may tungang gabii molakaw ako sa taliwala sa Egipto; At lahat ng mga panganay sa lupain ng Egipto ay mamamatay, mula sa panganay ni Faraon, na nakaluklok sa kaniyang luklukan, hanggang sa panganay ng aliping babaing nasa likuran ng gilingan; at ang lahat ng mga panganay sa mga hayop. Ug ang tanan nga panganay sa yuta sa Egipto mangamatay, gikan sa panganay ni Faraon, ng nagalingkod sa iyang trono, hangtud sa panganay sa ulipon nga babaye nga anaa sa likod sa galingan; ug ang tanan nga panganay sa kahayupan. At magkakaroon ng malakas na hiyawan sa buong lupain ng Egipto, na hindi nagkaroon ng kaparis, at hindi na magkakaroon pa ng kaparis. Ug moabut ang dakung pagtu-aw sa tibook nga yuta sa Egipto, nga ang ingon niini wala pa gayud mahitabo, ni aduna pay ingon niini nga mahitabo. Datapuwat sa lahat ng anak ng Israel mula sa tao hanggang sa hayop, ay walang maggagalaw kahit isang aso ng kaniyang dila laban sa tao o sa hayop: upang inyong makilala kung paano ang pagkakalagay ng pagkakaiba ng Panginoon sa mga Egipcio at sa Israel. Apan batok sa kang bisan kinisa sa mga anak sa Israel walay bisan usa ka iro nga magalihok sa iyang dila bisan batok s tawo, kun sa nanananp; aron kamo masayud nga si Jehova nagabuhat ug kalainan sa taliwala sa mga Egiptohanon ug sa mga Israelihanon. At bababain ako nitong lahat na iyong lingkod, at magsisiyukod sa akin, na magsasabi, Umalis ka, at ang buong bayan na sumusunod sa iyo: at pagkatapos niyaon ay aalis ako. At siya'y umalis sa harap ni Faraon na may maalab na galit. Ug tanan kining imong mga alagad manglugsong nganhi kanako, ug magayukbo sila sa atubangan ko nga magaingon: Lumakaw ka, ug ang tanang katawohan nga nagasunod kanimo. Ug sa human niini ako molakaw. Ug sa mainit nga kasuko milakaw siya gikan kang Faraon. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Hindi kayo didinggin ni Faraon: upang ang aking mga kababalaghan ay dumami sa lupain ng Egipto. Ug si Jehova miingon kang Moises: Si Faraon dili magapatalinghug kaninyo, aron ang akong mga katingalaban pagapadaghanon sa yuta sa Egipto. At ginawa ni Moises at ni Aaron ang lahat ng mga kababalaghang ito sa harap ni Faraon: at pinapagmatigas ng Panginoon ang puso ni Faraon, at hindi niya pinahintulutan ang mga anak ni Israel ay umalis sa kaniyang lupain. Ug si Moises sug si Aaron nagbuhat niining tanan nga mga kahibulongan sa atubangan ni Faraon: ug si Jehova nagpagahi sa kasingkasing ni Faraon, ug wala siya magpalakaw sa mga anak sa Israel sa gawas sa iyang yuta. At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises at kay Aaron sa lupain ng Egipto, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron sa yuta sa Egipto nga nagaingon; Ang buwang ito'y magiging sa inyo'y pasimula ng mga buwan: siyang magiging unang buwan ng taon sa inyo. Kining bulana mamahimo nga sinugdan sa mga bulan alang kaninyo; mamihimo alang kaninyo nga unang bulan sa tuig. Salitain ninyo sa buong kapisanan ng Israel na inyong sabihin: Sa ikasangpung araw ng buwang ito ay magsisikuha sila sa ganang kanila, bawat lalake, ng isang kordero, ayon sa mga sangbahayan ng kanikanilang mga magulang, isang kordero sa bawat sangbahayan: Magsulti kamo s atibook nga katilingban sa Israel nga magaingon: Sa ikapulo niining bulana sila magakuha ang tagsatagsa ug usa ka nating carnero sumala sa gidaghanon sa mga panimalay sa ilang mga amahan, usa ka nating carnero alang sa usa ka panimalay. At kung ang sangbahayan ay napakakaunti upang kumain ng isang kordero, ay siya nga at ang kaniyang malapit na kapitbahay ay magsasalosalo sa isa ayon sa bilang ng mga tao; ayon sa bawat tao na kumakain gagawin ninyo ang pagbilang, sa kordero. Ug kong ang panimalay diriyut da nga dili makahurot sa pagkaon sa usa ka nating carnero, unya mokuha siya ug ang iyang nsilingan nga sunod sa iyang balay ug usa ka book, sumala sa gidaghanon sa mga tawo; ang tagsatagsa ingon sa iyang makaon mao ang iyang paghimo sa pag-isip sa nating carnero. Ang inyong korderong pipiliin ay yaong walang kapintasan, isang lalake, na iisahing taon: inyong kukunin sa mga tupa, o sa mga kambing: Ang inyong nating carnero, mao ang walay ikasaway, lake, usa ka tuig ang panouigon: pagakuhaon ninyo kini gikan sa mga carnero kun sa mga kanding: At inyong aalagaan hanggang sa ikalabing apat na araw ng buwang ito, at papatayin ng buong kapulungan ng kapisanan ng Israel, sa paglubog ng araw. Ug pagatipigan ninyo kini hangtud sa adlaw nga ikapulo ug upat sa maong bulan; ang tibook nga katilingban sa katawohan sa Israel magaihaw niini sa hapon. At kukuha sila ng dugo niyan, at ilalagay sa dalawang haligi ng pinto at sa itaas ng pintuan, sa mga bahay na kanilang kakainan. Ug magakuha sila sa dugo ug igabutang nila kini sa duruha ka haligi ug sa balabag sa pultahan sa mga balay diin sila magakaon niini. At kanilang kakanin ang laman sa gabing yaon, na inihaw sa apoy, at tinapay na walang lebadura, kakanin nilang kaulam ng mapapait na gulay. Ug niadtong gabhiona magakaon sila sa unod nga siniugba sa kalayo, ug mga tinapay nga walay levadura: uban sa mga utanon nga mapait magakaon sila niini. Huwag ninyong kaning hilaw, o luto man sa tubig, kundi inihaw sa apoy; ang kaniyang ulo pati ng kaniyang mga paa at pati ng kaniyang mga lamang loob. Dili kamo magakaon niini nga hilaw, dili usab linoto sa tubig, kondili sinugba sa kalayo; ang iyang ulo uban ang iyang mga tiil ug ang iyang sulod sa ginhawaan. At huwag kayong magtitira ng anoman niyaon hanggang sa kinaumagahan; kundi yaong matitira niyaon sa kinaumagahan ay inyong susunugin sa apoy. Ug dili kamo magbilin bisan unsa niini hantud sa butag; apan kadto nga mahabilin niini hangtud sa buntag, sunogon ninyo sa kalayo. At ganito ninyo kakanin; may bigkis ang inyong baywang, ang inyong mga pangyapak ay nakasuot sa inyong mga paa, at ang inyong tungkod ay tangnan ninyo sa inyong kamay; at inyong kakaning dalidali; siyang paskua ng Panginoon. Ug mao kini ang pagkaon ninyo kaniya: nga binaksan ang inyong mga hawak, ang inyong mga sapin sa inyong mga tiil, ug ang inyong mga sungkod sa inyong mga kamot; ug magakaon kamo kaniya sa madali gayud: mao kana ang Pasko ni Jehova. Sapagkat ako'y dadaan sa lupain ng Egipto sa gabing yaon, at aking lilipulin ang lahat ng mga panganay sa lupain ng Egipto, maging tao at maging hayop; at gagawa ako ng kahatulan laban sa lahat ng mga dios sa Egipto, ako ang Panginoon. Kay molakaw ako niadtong gabhiona latas sa yuta sa Egipto, ug patyon ko ang tanan nga panganay sa yuta sa Egipto, tawo ug mananap usab: uga magahukom ako batok sa tanan nga mga dios sa Egipto, Ako mao si Jehova. At ang dugo ay magiging sa inyo'y isang tanda sa mga bahay na inyong kinaroroonan: at pagka aking nakita ang dugo, ay lalampasan ko kayo, at walang salot na sasainyo, na papatay sa inyo, pananakit ko sa lupaing Egipto. Ug ang dugo timaan sa mga balay diin kamo magapuyo; ug kong makita ko ang dugo molabay ako sa ibabaw kaninyo, ug walay kamatay nga moabut kaninyo s diha nga patyon ko ang mga panganay sa yuta sa Egipto. At ang araw na ito'y magiging sa inyo'y isang alaala, at inyong ipagdidiwang na pinakapista sa Panginoon; sa buong panahon ng inyong lahi ay inyong ipagdidiwang na pinakapista na bilang tuntunin magpakailan man. Ug kining adlawa mahimong usa ka handumanan alang kaninyo, ug pagasaulogon ninyo ingon nga fiesta kang Jehova: ngadto sa inyong kaliwatan pagasaulogon oninyo kini nga usa ka fiesta pinaagi sa usa ka tulomanon nga walay katapusan. Pitong araw na kakain kayo ng tinapay na walang lebadura; sa unang araw ay inyong ihihiwalay sa inyong mga bahay ang lebadura; sapagkat sinomang kumain ng tinapay na may lebadura mula sa unang araw hanggang sa ikapitong araw ay ihihiwalay sa Israel, ang taong yaon. Pito ka adlaw magakaon kamo ug mga tinapay nga awalay levadura; bisan sa unang adlaw ipahilayo ang levadura sa inyong mga balay; kay bisan kinsa nga mokaon ug sinaktan sa levadura sukad sa nahauna nga adlaw hangtud sa ikapito, kadto nga kalaga pagaputlon gikan sa Israel. At sa unang araw ay magkakaroon kayo ng isang banal na pagkakatipon at sa ikapitong araw man ay magkakaroon ding kayo ng isang banal na pagkakatipon; walang anomang gawa na gagawin sa mga araw na iyan, liban na yaong nararapat kanin ng bawat tao, na siya lamang maaaring gawin ninyo. Ug sa nahauna nga adlaw adunay balaan nga pagkatigum kaninyo, ug ingon usab sa ikapito ka adlaw adunay usa ka b alaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga hulobaton nga pagabuhaton diha kanila, gawas kana nga kinahanglan pagakan-on sa tagsatagsa ka tawo, mao lamang ang mahimo sa pagbuhat ninyo. At iyong ipangingilin ang pista ng tinapay na walang lebadura; sapagkat sa araw ring ito kinuha ko ang inyong mga hukbo sa lupain ng Egipto: kayat inyong ipangingilin ang araw na ito sa buong panahon ng inyong lahi, na bilang tuntunin magpakailan man. Ug pagabantayan ninyo ang fiesta sa tinapay nga walay levadura, kay niining maong adlaw gikuha ko ang inyong mga panon gikan sa yuta Egipto: busa pagasaulogon ninyo kining adlawa sa tanan ninyong kaliwatan pinaagi sa usa ka tulomanon nga walay katapusan. Sa unang buwan ng ikalabing apat na araw ng buwan sa paglubog ng araw ay kakain kayo ng tinapay na walang lebadura, hanggang sa ikadalawang put isang araw ng buwan, sa paglubog ng araw. Sa nahaunang bulan, sa ikapulo ug upat ka adlaw sa bulan, sa hapon, managpangaon kamo ug mga tinapay nga walay levadura, hangtud sa hapon sa adlaw nga ika kalohaan ug usa sa bulan. Pitong araw, na walang masusumpungang lebadura sa inyong mga bahay: sapagkat sinomang kumain niyaong may lebadura, ay ihihiwalay sa kapisanan ng Israel, ang taong yaon, maging taga ibang lupa, o maging ipinanganak sa lupain. Sa pito ka adlaw kinahanglan nga walay hikaplagan nga levadura sa inyong mga balay, kay bisan kinsa nga magkaon niadtong sinaktan sa levadura, bisan siya dumuloong kun natawo sa yuta, kanang kalaga pagaputlon gikan sa katilingban sa Israel, Huwag kayong kakain ng anomang bagay na may lebadura; sa lahat ng inyong mga tahanan ay kakain kayo ng tinapay na walang lebadura. Walay bisan unsa nga butang nga sinaktan ug levadura nga pagakan-on ninyo; sa tanan ninyo nga mga puloy-anan managpangaon kamo ug mga tinapay nga walay levadura. Nang magkagayo'y ipinatawag ni Moises ang lahat ng matanda sa Israel, at sinabi sa kanila, Kayo'y lumabas at kumuha kayo ng mga kordero ayon sa inyo-inyong sangbahayan, at magpatay kayo ng kordero ng paskua. Unya si Moises mitawag sa tsanan nga mga anciano sa Israel, ug miingon siya kanila: Panlakaw kamo, ug pagkuha ug mga nating carnero sumala sa gidaghanon sa inyong mga panimalay, ug patyon ninyo ang Pasko. At kayo'y kukuha ng isang bigkis na hisopo, at inyong babasain sa dugo, na nasa palanggana, at inyong papahiran ng dugo na nasa palanggana, ang itaas ng pinto at ang dalawang haligi ng pinto: at sinoman sa inyo ay huwag lalabas sa pinto ng kaniyang bahay hanggang sa kinaumagahan. Ug magkupot kamo ug usa ka hugpong nga hisopo, ug ituslob ninyo kini sa dugo sa usa ka sudlanan ug hampakon ninyo ang balabag ug ang duruha ka haligi sa dugo nga anaa sa sudlanan; ug walay bisan kinsa kaninyo nga magaggula sa mga pultahan sa iyang balay hangtud sa buntag. Sapagkat ang Panginoon ay daraan upang sugatan ang mga Egipcio; at pagkakita niya ng dugo sa itaas ng pinto at sa dalawang haligi ng pinto, ay lalampasan ng Panginoon ang pintong yaon, at hindi niya papayagan ang manunugat ay pumasok sa inyong mga bahay na sugatan kayo. Kay si Jehova moagi sa pagpatay sa mga Egiptohanon; ug sa makita niya ang dugo sa balabag ug sa duruha ka haligi. si Jehova molabay sa pultahan, ug dili siya magatugot sa maglalaglag nga nga magasulod sa inyong balay sa patay kaninyo. At inyong ipangingilin ang bagay na ito, na pinakatuntunin sa iyo at sa iyong mga anak magpakailan man. Ug pagabantayan ninyo kini nga butangan ingon nga usa ka tulomanon kaninyo ug sa inyong mga anak nga lalake nga walay katapusan. At mangyayaring pagdating ninyo sa lupain na ibibigay sa inyo ng Panginoon, gaya ng kaniyang ipinangako, ay inyong tutuparin ang paglilingkod na ito. Ug mahatabo, nga sa mosulod kamo sa yuta nga igahatag ni Jehova kaninyo sumala sa iyang gisaad, pagasaulogon ninyo kini nga tulomanon. At mangyayaring pagsasabi sa inyo ng inyong mga anak: Anong ibig ninyong sabihin sa paglilingkod na ito? Ug mahatabo, nga sa magaingon kaninyo ang inyong mga anak: Unsa ba ang inyong gipasabut niining tulomanona? Na inyong sasabihin: Siyang paghahain sa paskua ng Panginoon, na kaniyang nilampasan ang mga bahay ng mga anak ni Israel sa Egipto, nang kaniyang sugatan ang mga Egipcio, at iniligtas ang aming mga sangbahayan. At ang bayan ay nagyukod ng ulo at sumamba. Kamo managpanubag: Mao kini ang halad sa Pasko ni Jehova nga milabay ibabaw sa mgsa balay sa mga anak sa Israel didto sa Egipto, sa pagpamatay niya sa mga Egiptohanon, ug ang pagluwas niya sa among mga balay. Unya ang katawohan miduko ug misimba. At ang mga anak ni Israel ay yumaon at ginawang gayon; kung paanong iniutos ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, ay gayong ginawa nila. Ug ang mga anak sa Israel nanlakaw, ug nanagbuhat sa ingon; sumala sa gisugo ni Jehova kang Moises ug kang Aaron, mao ang ilang gibuhat. At nangyari sa hating gabi, na nilipol ng Panginoon ang lahat ng mga panganay sa lupain ng Egipto, mula sa panganay ni Faraon na nakaluklok sa kaniyang luklukan, hanggang sa panganay ng bilanggo na nasa bilangguan; at lahat ng panganay sa mga hayop. Ug nahitabo sa tungang gabii nga si Jehova mipatay sa tanan nga panganay sa yuta sa Egipto, gikan sa panganay ni Faraon nga naglingkod sa iyang trono hangtud sa panganay sa bihag nga anaa sa bilanggoan, ug sa tanan nga panganay sa kahayupan. At si Faraon ay bumangon sa kinagabihan, siya at lahat ng kaniyang mga lingkod, at lahat ng mga Egipcio, at nagkaroon ng isang malakas na hiyawan sa Egipto; sapagkat walang bahay na di mayroong isang patay. Ug mibangon niadtong gabhiona si Faraon, siya ug ang tanan gna mga alagad niya, ug ang tanan gna mga Egiptohanon; ug dihay usa ka dakung pagminatay sa Egipto, kay walay balay nga didto nga walay usa nga namatay. At kaniyang tinawag si Moises at si Aaron sa kinagabihan, at sinabi, Kayo'y bumangon, umalis kayo sa gitna ng aking bayan kayo at sangpu ng mga anak ni Israel; at kayo'y yumaong maglingkod sa Panginoon, gaya ng inyong sinabi. Ug gipatawag niya si Moises ug si Aaron sa gabii ug miingon siya kanila: Bumangon kamo, mamahawa kamo gikan sa taliwala sa akong katawohoan, kamo ug ang mga anak sa Israel, ug panlakaw kamo ug pag-alagad kamo kang Jehova, ingon sa inyong gisulti. Dalhin ninyo kapuwa ang inyong mga kawan at ang inyong mga bakahan, gaya ng inyong sinabi, at kayo'y yumaon: at pagpalain din naman ninyo ako. Dad-a usab ninyo ang inyong mga carnero, ug ang inyong mga vaca, ingon sa inyong gisulti, ug panlakaw kamo; ug panalangini usab ako ninyo. At pinapagmadali ng mga Egipcio, ang bayan, na madaliang pinaalis sila sa lupain; sapagkat kanilang sinabi, Kaming lahat ay patay na. Ug ang mga Egiptohanon nagpilit sa katawohan aron sa madali manggula sila sa yuta; kay sila nanag-ingon: Kami mangamatay nga tanan. At dinala ng bayan ang kanilang masa bago humilab, na nababalot ang kanilang mga masa sa kanikanilang damit sa ibabaw ng kanikanilang balikat. Ug ang katawohan nanagbitbit sa ilang kinumot nga wala pa masahi ug levadura, ang ilang mga pasungan nga masahan giputos sa ilang mga habol sa ibabaw sa ilang mga abaga. At ginawa ng mga anak ni Israel ayon sa salita ni Moises; at sila'y humingi sa mga Egipcio ng mga hiyas na pilak, at mga hiyas na ginto, at mga damit: Ug ang gma anak sa Israel nagbuhat sumala sa pulong ni Moises, nga nagapangayo sa Egiptohanon ug mga alahas nga salapi ug mga alahas nga bulawan, ug mga bisti. At pinagbiyayaan ng Panginoon ang bayan sa paningin ng mga Egipcio, ano pat ibinigay sa kanila anomang hingin nila. At kanilang hinubaran ang mga Egipcio. Ug si Jehova naghatag ug kahamut-an sa sa katawohan sa atwubangan sa mga Egiptohaonon, sa ingon gna gihatagan sila kutob sa ilang gipangayo kanila. Ug ang mga Egiptohanon ilang giagawan. At ang angkan ni Israel ay naglakbay mula sa Rameses hanggang sa Succoth, na may anim na raang libong lalake na naglakad, bukod pa ang mga bata. Ug ang mga anak sa Israel mingpanaw gikan sa Rameses padulong sa Succoth, nga may unom ka gatus ka libo nga mga lalake ang nanaglakaw, gawas sa mga bata. At isang karamihang samasama ang sumampa rin namang kasabay nila; at mga kawan, at mga bakahan, na napakaraming hayop. Ug mipanaw usab uban kanila ang nagakasagul nga panon sa katawohan, ug mga carnero, ug kahayupan gna hilabihan sa daghan. At kanilang nilutong mga munting tinapay na walang lebadura ang masa na kanilang kinuha sa Egipto, sapagkat hindi pa humihilab, sapagkat sila'y itinaboy sa Egipto, at hindi sila nakatigil o nakapaghanda man ng anomang pagkain. Ug nagluto sila ug mga tinapay nga walay levadura sa kinumot nga ilang gidala gikan sa Egiptol; kay kini wala hisakti ug levadura, tungod kay gihinginlan sila sa Egipto, ug wala sila makahimo sa paglangan, ni sa paghikay bisan unsang makaon. Ang pakikipamayan nga ng mga anak ni Israel, na ipinakipamayan nila sa Egipto, ay apat na raan at tatlong pung taon. Karon, ang panahon nga ang mga anak sa Israel mipuyo sa Egipto, upat ka gatus ug katloan ka tuig.. At nangyari sa katapusan ng apat na raan at tatlong pung taon, ng araw ding yaon ay nangyari, na ang lahat ng mga hukbo ng Panginoon ay umalis sa lupain ng Egipto. Ug nahitabo sa katapusan sa upat ka gatus ug katloan ka tuig, bisan sa maong adlaw nahitabo nga ang tanan nga mga panon ni Jehova migula gikan sa yuta sa Egipto. Ito ay isang gabing pangingilin sa Panginoon dahil sa paglalabas niya sa kanila sa lupain ng Egipto: ito ay yaong gabi ng Panginoon na ipangingilin ng lahat ng mga anak ni Israel sa buong panahon ng kanilang lahi. Maoy gabii kini nga pagamahalon alang kang Jehova, tungod sa pagkuha kanila gikan sa yuta sa Egipto. Kini mao ang gabii ni Jehova nga kinahanglan pagabantayan gayud sa tanan nga mga anak sa Israel ug ngadto sa tanan sa ilang mga kaliwatan. At sinabi ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, Ito ang tuntunin sa paskua: walang sinomang taga ibang lupa na kakain niyaon: Ug si Jehova miingon kang Moises ug kang Aaron: Kini mao ang tulomanon sa Pasko. Walay bisan kinsa nga dumuloong nga magakaon gikan kaniya. Datapuwat ang alipin ng bawat lalake na nabili ng salapi, pagkatuli sa kaniya'y makakakain nga niyaon. Apan ang tagsatagsa ka alagad sa tawo, nga pinalit ug salapi, magakaon gikan kaniya sa human mo siya macircuncidahi. Ang nakikipamayan at ang alilang binabayaran ay hindi kakain niyaon. Ang dumuloong ug ang sinuholan dili magakaon gikan kaniya. Sa isang bahay kakanin; huwag kang magdadala ng laman sa labas ng bahay, ni sisira kayo ng kahit isang buto niyaon. Sa usa ka balay adto kini pagakan-a, ug dili ma magdala bisan diyutay sa unod ngadto sa gsawas asa balay, ni magdugmok ka sa iyang bukog. Ipangingilin ng buong kapisanan ng Israel. Ang tibook nga katilingban sa Israel magabantay niini. At pagka ang isang taga ibang lupa ay makikipamayan kasama mo, at mangingilin ng paskua sa Panginoon, ay tuliin lahat ang kaniyang mga lalake at saka siya lumapit at ipangilin: at siya'y magiging parang ipinanganak sa lupain ninyo; datapuwat sinomang di tuli ay hindi makakakain niyaon. Ug diha, nga ang usa ka dumuloong mopuyo uban kanimo, ug buot siya magsaulog sa Pasko kang Jehova, pagcircuncidahan ang iyang tanan nga lalake ug unya paduola siya ug pasauloga niana, ug mahimo siya nga ingon sa usa nga natawo sa maong yuta; apan walay bisan kinsa nga dili cinicuncidahan nga makakaon gikan niini. Isang kautusan magkakaroon sa ipinanganak sa lupain, at sa taga ibang bayan na nakikipamayang kasama ninyo. Usa ka kasugoan mahimo nga alang sa natawo sa yuta, ug alang sa dumuloong nga moabut sa taliwala ninyo. Gayon ginawa ng lahat ng mga anak ni Israel; kung paanong iniutos ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, gayon nila ginawa. Mao kini ang gibuhat sa tanan nga mga anak sa Israel; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises ug kang Aaron, mao usab ang gibuhat nila. At nangyari nang araw ding yaon, na kinuha ng Panginoon ang mga anak ni Israel sa lupain ng Egipto, ayon sa kanilang mga hukbo. Ug nahitabo niadtong maong adlalw gikuha n Jehova ang mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto ingon soa ilang mga panon. At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises nga nagaingon: Pakabanalin mo sa akin ang lahat ng mga panganay, anomang nagbubukas ng bahay-bata sa mga anak ni Israel: maging sa tao at maging sa hayop ay akin. Magbalaan kanako ang tanan nga panganay, bisan unsa nga magabuka sa taguangkan sa taliwa sa mga anak sa Israel, maingon man sa tawo mao usab sa mananap: kana ako man. At sinabi ni Moises sa bayan, Alalahanin ninyo ang araw na ito na inialis ninyo sa Egipto, sa bahay ng pagkaalipin; sapagkat sa pamamagitan ng lakas ng kamay ay hinango kayo ng Panginoon sa dakong ito, wala sinomang kakain ng tinapay na may lebadura. Ug si Moises miingon sa katawohan: Hinumdumi ninyo kining adlawa, nga niini mipahawa kamo gikan sa Egipto, sa balay sa pagkaulipon; kay si Jehova mikuha kaninyo gikan niining dapita pinaagi sa kamot nga kusgan: busa ayaw kamo pagkaon sa tinapay nga may levadura. Sa araw na ito ay umaalis kayo ng buwan ng Abib. Niining adlawa nanggula kamo sa bulan nga Abib: At mangyayari, na pagkadala sa iyo ng Panginoon sa lupain ng Cananeo, at ng Hetheo, at ng Amorrheo, at ng Hebreo, at ng Jebuseo, na kaniyang isinumpa sa iyong mga magulang, na ibibigay sa iyo, na lupang binubukalan ng gatas at pulot ay iyong ipangingilin ang paglilingkod na ito sa buwang ito. Ug mahitabo, nga sa pagpasulod ni Jehova kaninyo sa yuta sa mga Canaanhon, ug sa mga Hetehanon, ug sa mga Amorehanon, ug sa mga Hebehanon, ug sa mga Jebusehanon, nga gipanumpaan niya sa inyong mga ginikanan nga iyang igahatag kaninyo, kadtong usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, nga magasaulog kamo niini nga pag-alagad niining bulana: Pitong araw na kakain ka ng tinapay na walang lebadura, at sa ikapitong araw ay magiging isang kapistahan sa Panginoon. Pito ka adlaw magakaon ka sa tinapay nga walay levadura, ug sa ikapito ka adlaw mao ang fiesta alang kang Jehova. Tinapay na walang lebadura ang kakanin sa loob ng pitong araw, at huwag makakakita sa iyo, ng tinapay na may lebadura, ni makakakita ng lebadura sa iyo, sa lahat ng iyong mga hangganan. Tinapay nga walay levadura maoy pagakan-on sulod sa pito ka adlaw; ug walay tinapay nga may levadura nga makita diha kanimo, ni levadura makita diha kanimo sa tanan mo nga mga utlanan. At sasaysayin mo sa iyong anak sa araw na yaon, na iyong sasabihin: Dahil sa ginawa ng Panginoon sa akin nang ako'y umalis sa Egipto. Ug magsugilon ka niadtong adlawa sa imong anak nga lalake nga magaingon: Kini gibuhat tungod niadto nga gibuhat ni Jehova kanako, sa migula ako gikan sa Egipto. At sa iyo'y magiging pinakatanda sa ibabaw ng iyong kamay, at pinakaalaala sa pagitan ng iyong mga mata, upang ang kautusan ng Panginoon ay sumaiyong bibig: sapagkat sa pamamagitan ng malakas na kamay, ay inalis ka ng Panginoon sa Egipto. Ug kini mahimo kanimo nga usa ka ilhanan sa ibabaw sa imong kamot ug usa ka handumanan sa atubangan sa imong mga mata, aron ang Kasugoan ni Jehova anha sa imong baba; kay tungod sa kamot nga kusgan gikuha ka ni Jehova gikan sa Egipto. Isasagawa mo nga ang palatuntunang ito sa kapanahunan nito taon taon. Busa, ikaw magabantay niini nga tulomanon sa iyang panahon sa tuigtuig. At mangyayari, pagkadala sa iyo ng Panginoon sa lupain ng Cananeo, gaya ng isinumpa sa iyo at sa iyong mga magulang, at pagkabigay niyaon sa iyo, Ug sa pagpasulod ni Jehova kanimo sa yuta sa mga Canaanhon, ingon sa iyang gipanumpa kanimo ug sa imong mga ginikanan, ug sa magahatag siya niana kanimo, Ay ihihiwalay mo para sa Panginoon yaong lahat na nagbubukas ng bahay-bata, at bawat panganay na mayroon ka na mula sa hayop; ang mga lalake, ay sa Panginoon. Pagalainon mo alang kang Jehova ang tanan nga magbuka sa taguangkan; ug ang tanan nga una nga magabuka sa taguangkan sa imong mga mananap; ang mga lake iya kang Jehova. At bawat panganay sa asno ay tutubusin mo ng isang kordero; at kung hindi mo tutubusin, ay iyo ngang babaliin ang kaniyang leeg: at lahat ng mga panganay na lalake sa iyong mga anak ay iyong tutubusin. Ug sa tanan nga panganay sa asno ang usa ka book nga nating carnero mao ang igalukat mo; ug kondili ka magalukat niini, nan punggutan mo kini sa liog: ug sa tanan nga panganay sa tawo sa taliwala sa imong mga anak magatubos ikaw. At mangyayari, na pagtatanong sa iyo ng iyong anak sa panahong darating, na sasabihin, Ano ito? na iyong sasabihin sa kaniya: Sa pamamagitan ng lakas ng kamay ay inilabas tayo ng Panginoon sa Egipto, sa bahay ng pagkaalipin. 9 Ug kong sa panahong umalabut mangutana kanimo ang imong anak nga lalake nga magaingon: Unsa ba kini? Magaingon ikaw kaniya: Pinaagi sa kusog sa kamot, si Jehova nagkuha kanato gikan sa Egipto, sa balay sa pagkaulipon. At nangyari, nang magmatigas si Faraon na hindi kami tulutang yumaon, ay pinatay ng Panginoon ang lahat ng mga panganay sa lupain ng Egipto, ang panganay ng tao at gayon din ang panganay ng hayop: kayat aking inihahain sa Panginoon ang lahat ng nagbubukas ng bahay-bata na mga lalake; ngunit lahat ng panganay ng aking anak ay aking tinutubos. Ug nahitabo nga si Faraon sa halus motugot kanamo sa pagpalakaw, si Jehova nagpatay sa tanan nga panganay sa yuta sa Egipto, gikan sa panganay sa tawo hangtud sa panganay sa kahayupan; busa ako nagahalad alang kang Jehova sa tanan nga panganay nga lake; apan ang tanan nga panganay sa akong mga anak gitubos ko. At magiging pinakatanda sa iyong kamay, at pinakaalaala sa pagitan ng iyong mga mata: sapagkat sa pamamagitan ng lakas ng kamay ay inilabas tayo ng Panginoon sa Egipto. Ug kini mahimo alang kanimo nga usa ka timaan sa ibabaw sa imong kamot, ug ingon nga mga ilhanan sa taliwala sa imong mga mata; tungod kay si Jehova mao ang nagkuha kanato gikan sa Egipto pinaagi sa kamot nga kusgan. At nangyari, nang tulutan ni Faraon na ang bayan ay yumaon, na hindi sila pinatnubayan ng Dios sa daang patungo sa lupain ng mga Filisteo, bagaman malapit; sapagkat sinabi ng Dios, Baka sakaling ang bayan ay magsisi pagkakita ng pagbabaka, at magsipagbalik sa Egipto: Ug nahitabo nga sa mitugot si Faraon sa pagpalakaw sa katawohan, ang Dios wala magdala kanila sa dalan sa yuta sa mga Filistehanon, bisan tuod kadto maoy duol; kay ang Dios nag-ingon: ingali unya ug magbasul ang katawohan kong makakita sila ug gubat, ug mamalik sila ngadto sa Egipto. Kundi pinatnubayan ng Dios ang bayan sa palibot, sa daang patungo sa ilang sa tabi ng Dagat na Mapula: at ang mga anak ni Israel ay sumampang nangakasakbat mula sa lupain ng Egipto. Apan gimandoan sa Dios ang katawohan sa paglibot pinaagi sa kamingawan duol sa dagat nga Mapula. Ug mitungas nga may mga hinagiban ang mga anak sa Israel gawas sa Egipto. At dinala ni Moises ang mga buto ni Jose: sapagkat kaniyang ipinanumpang mahigpit sa mga anak ni Israel, na sinasabi, Tunay na dadalawin kayo ng Dios; at inyong isasampa ang aking mga buto mula rito na kasama ninyo. Gikuha ni Moises uban kaniya ang mga bukog ni Jose: kay nakigpanumpa siya sa mga anak sa Israel nga nagaingon: Ang Dios sa pagkamatuod magadu-aw kaninyo, ug pagadad-on ninyo ang akong mga bukog gikan dinhi kauban ninyo. At sila'y naglakbay mula sa Succoth, at humantong sa Etham, sa hangganan ng ilang. Ug migikan sila sa Sucoth, ug napahamutang sila sa Etham sa daplin sa kamingawan. At ang Panginoon ay nangunguna sa kanila sa araw, sa isang haliging ulap, upang patnubayan sila sa daan; at sa gabi, ay sa isang haliging apoy, upang tanglawan sila; upang sila'y makapaglakad sa araw at sa gabi. Ug si Jehova milakaw nga nag-una kanila sa adlaw pinaagi sa usa ka haligi nga panganod aron sa pagmando kanila sa dalan, ug sa kagabhion pinaagi sa usa ka panganod nga kalayo sa pag-iwag kanila aron sila makalakaw sa adlaw ug sa gabii. Ang haliging ulap sa araw at ang haliging apoy sa gabi ay hindi humihiwalay sa harapan ng bayan. Wala mobulag sa pag-una sa katawohan ang haligi nga panganod sa adlaw, ug ang panganod nga kalayo sa gabii. At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises, na sinasabi, Ug nagsulti si Jehova kang Moises nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, na sila'y bumalik at humantong sa tapat ng Pi-hahiroth, sa pagitan ng Migdol at ng dagat, sa tapat ng Baalzephon: sa tapat niyaon hahantong kayo, sa tabi ng dagat. Sultihan mo ang mga anak sa Israel nga managbalik sila, ug ipahamutang nila ang ilang campo sa dili pa moabut sa Pihahirot, sa taliwala sa Migdol ug sa dagat dapit sa Baal-sepon: sa atubangan niini ipahamutang ninyo ang campo sa haduol sa dagat. At sasabihin ni Faraon tungkol sa mga anak ni Israel: Nangasisilo sila sa lupain, sila'y naliligid ng ilang. Ug si Faraon magaingon mahatungod sa mga anak sa Israel: Nalit-ag sila sa yuta, ang kamingawan naglukob kanila. At aking papagmamatigasin ang puso ni Faraon, at kaniyang hahabulin sila at kayo'y magiimbot ng karangalan kay Faraon, at sa lahat niyang hukbo; at malalaman ng mga Egipcio, na ako ang Panginoon. At kanilang ginawang gayon. Ug pagapagahion ko ang kasingkasing ni Faraon ug iyang apason sila; ug pagahimayaon ako ni Faraon ug sa tanan niya nga kasundalohan, ug manghibalo ang mga Egiptohanon nga ako mao si Jehova. Ug sila nagbuhat sa ingon. At nasabi sa hari sa Egipto, na ang bayan ay tumakas: at ang puso ni Faraon at ng kaniyang mga lingkod ay nagbago tungkol sa bayan, at kanilang sinabi, Ano itong ating ginawa, na ating pinayaon ang Israel, upang huwag na tayong mapaglingkuran? Ug gipahibalo ang hari sa Egipto nga ang katawohan mikalagiw: ug ang kasingkasing ni Faraon ug ang sa iyang mga alagad mibalik batok sa katawohan, ug miingon sila: Unsa kining atong gibuhat nga gitugotan ta ang pagpalakaw sa Israel aron nga dili sila kanato magaalagad? At inihanda ni Faraon ang kaniyang karro, at kaniyang ipinagsama ang kaniyang bayan: Ug giandam niya ang iyang carro, ug gidala niya uban kaniya ang iyang katawohan: At siya'y nagdala ng anim na raang piling karro, at lahat ng mga karro sa Egipto, at ng mga kapitan na namumuno sa lahat ng mga yaon. Ug gidala niya ang unom ka gatus ka carro nga pinili ug ang tanan nga mga carro sa Egipto, ug ang mga pangulo sa ibabaw nilang tanan. At pinapagmatigas ng Panginoon ang puso ni Faraon na hari sa Egipto, at hinabol niya ang mga anak ni Israel, sapagkat ang mga anak ni Israel ay nagsialis na may lubos na pagkakatiwala. Ug gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon nga hari sa Egipto, ug giapas niya ang mga anak sa Israel, kay ang mga anak sa Israel nanggikan nga adunay kamot nga gamhanan. At hinabol sila ng mga Egipcio, ng lahat ng mga kabayo at ng karro ni Faraon, at ng kaniyang mga taong mangangabayo, at ng kaniyang hukbo, at inabutan sila noong nakahantong sa tabi ng dagat, na nasa siping ng Pi-hahirot, sa tapat ng Baal-zefon. Ug giapas sila sa mga Egiptohanon, uban ang tanan nga mga kabayo ug mga carro ni Faraon, ug ang iyang katawohan nga nagakabayo, ug ang iyang kasundalohan, ug sila hing-abutan nila nga nagpahamutang sa campo nga haduol sa dagat, sa luyo sa Pihahirot, sa wala pa moabut sa Baal-sepon. At nang si Faraon ay nalalapit, ay itiningin ng mga anak ni Israel ang kanilang mga mata, at, narito, ang mga Egipcio ay sumusunod sa kanila; at sila'y natakot na mainam: at ang mga anak ni Israel ay humibik sa Panginoon. Ug sa paghiduol ni Faraon, ang mga anak sa Israel nanagyahat sa ilang mga mata, ug ania karon, ang mga Egiptohanon nanagsunod kanila; ug nangahadlok sila pag-ayo, ug nanagtu-aw ang mga anak sa Israel kang Jehova. At kanilang sinabi kay Moises, Dahil ba sa walang libingan sa Egipto, kung kaya dinala mo kami rito upang mamatay sa ilang? bakit ka gumawa ng ganito sa amin, na inilabas mo kami sa Egipto? Ug miingon sila kang Moises: Tungod ba kay walay mga lubnganan sa Egipto, gikuha mo kami aron nga mangamatay kami sa kamingawan? Ngano ba nga nagbuhat ka sa ingon niini kanamo, nga gikuha mo kami sa Egipto? Di ba ito ang sinalita namin sa iyo sa Egipto, na sinasabi, Pabayaan mo kami na makapaglingkod sa mga Egipcio? Sapagkat lalong mabuti sa amin ang maglingkod sa mga Egipcio kay sa kami ay mamatay sa ilang. Dili ba kini mao nga ginasulti namo kanimo sa Egipto nga nagaingon: Pasagdi lamang kami nga magaalagad sa mga Egiptohanon? Kay labing maayo pa kanamo ang pagalagad sa mga Egiptohanon, kay sa mangamatay kami sa kamingawan. At sinabi ni Moises sa bayan, Huwag kayong matakot, tumigil kayo, at tingnan ninyo ang pagliligtas ng Panginoon na gagawin sa inyo ngayon: sapagkat ang mga Egipcio na inyong nakikita ngayon, ay hindi na ninyo uli makikita magpakailan man. Ug si Moises miingon sa katawohan: Ayaw kahadlok; dili kamo maglihok, ug tan-awa ninyo ang kaluwasan ni Jehova, nga iyang pagabuhaton karon kaninyo; kay ang mga Egiptohanon nga inyong hikit-an karon, dili na ninyo hikit-an hangtud sa kahangturan. Ipakikipaglaban kayo ng Panginoon, at kayo'y tatahimik. Si Jehova makig-away alang kaninyo, ug maghilum kamo. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Bakit humihibik ka sa akin? salitain mo sa mga anak ni Israel na sila'y magpatuloy na yumaon. Unya si Jehova miingon kang Moises: Ngano ba nga nagatu-aw ikaw kanako? ingna ang mga anak sa Israel nga magapadayon sila: At itaas mo ang iyong tungkod, at iunat mo ang iyong kamay sa ibabaw ng dagat, at hawiin mo; at ang mga anak ni Israel ay dadaan sa gitna ng dagat sa ibabaw ng lupang tuyo. Ug bakyawon mo ang imong sungkod, ug ituy-od mo ang imong kamot sa ibabaw sa dagat ug iwayon mo kini, ug magasulod ang mga anak sa Israel sa taliwala sa dagat sa yuta nga mamala. At ako, narito, aking papagmamatigasin ang puso ng mga Egipcio at susundan nila sila: at ako'y magiimbot ng karangalan kay Faraon, at sa buo niyang hukbo, sa kaniyang mga karro, at sa kaniyang mga nangangabayo. Ug ako, ania karon, akong pagagahion ang mga kasingkasing sa mga Egiptohanon, ug sila moapas kanila ug ako pagahimayaon ni Faraon, ug sa tibook niya nga kasundalohan, ug sa iyang mga carro, ug sa iyang mga magkakabayo; At malalaman ng mga Egipcio, na ako ang Panginoon, pagka ako ay nakapagimbot ng karangalan kay Faraon, sa kaniyang mga karro, at sa kaniyang mga nangangabayo. Ug manghibalo ang mga Egiptohanon nga ako mao si Jehova, sa pagahimayaon ako ni Faraon, sa iyang mga carro, ug sa iyang mga magkakabayo. At ang anghel ng Dios na nasa unahan ng kampamento ng Israel, ay humiwalay at napasa hulihan nila; at ang haliging ulap ay humiwalay sa harap nila at lumagay sa likod nila: Ug ang manolonda sa Dios nga nagalakaw sa atubangan sa campo sa Israel, mibalhin gikan sa ilang atubangan ug miadto sa ilang likod; ug ang haligi nga panganod, mibalhin gikan sa ilang atubangan, ug napahamutang sa ilang likod. At lumagay sa pagitan ng kampamento ng Egipto at ng kampamento ng Israel; at mayroong ulap at kadiliman, gayon ma'y binigyan sila ng liwanag sa gabi at ang isat isa ay hindi nagkalapit sa buong magdamag. Ug kini miadto sa tunga-tunga sa campo sa mga Egiptohanon ug sa Israel; ug didto miadto ang dagum ug ang kangitngit, apan naghayag sa Israel sa kagabhion: ug ang usa wala moduol sa usa sa tibook nga gabii. At iniunat ni Moises ang kaniyang kamay sa ibabaw ng dagat; at pinaghiwalay ng Panginoon ang dagat sa pamamagitan ng isang malakas na hanging silanganan ng buong magdamag, at ang dagat ay pinapaging tuyong lupa at ang tubig ay nahawi. Ug gituy-od ni Moises ang iyang kamot sa ibabaw sa dagat ug gibuhat ni Jehova ang pagpa-iway sa dagat pinaagi sa kakusog sa hangin sa silangan sa tibook niadtong gabhiona, ug nahimo ang dagat nga yutang mamala ug ang mga tubig nabahin. At ang mga anak ni Israel ay pumasok sa gitna ng dagat sa ibabaw ng tuyong lupa: at ang tubig ay naging isang kuta sa kanila, sa kanilang kanan at sa kanilang kaliwa. Ug ang mga anak sa Israel misulod sa taliwala sa dagat sa yutang mamala, ug nangahimo ang mga tubig nga ingon sa paril sa ilang too ug sa ilang wala: At hinabol sila ng mga Egipcio, at nagsipasok na kasunod nila sa gitna ng dagat, lahat ng mga kabayo ni Faraon, ang kaniyang mga karro, at ang kaniyang mga nangangabayo. Ug ming-agpas kanila ang mga Egiptohanon, nga misunod sa ulahi hangtud sa taliwala sa dagat, ang tanan nga mga kabayo ni Faraon, ug ang iyang mga carro, ug ang iyang mga magkakabayo. At nangyari, sa pagbabantay sa kinaumagahan, na minasdan ng Panginoon ang hukbo ng mga Egipcio sa gitna ng haliging apoy at ulap, at niligalig ang hukbo ng mga Egipcio. Ug nahatabo sa pagbantay sa kabuntagon, nga gitan-aw ni Jehova ang dapit nga hingmutangan sa mga Egiptohanon gikan sa haligi nga kalayo ug sa panganod, ug gigubot niya ang dapit nga hingmutangan sa mga Egiptohanon. At inalisan ng gulong ang kanilang mga karro, na kanilang hinila ng buong hirap: na ano pat sinabi ng mga Egipcio, Tumakas tayo sa harap ng Israel: sapagkat ipinakikipaglaban sila ng Panginoon sa mga Egipcio. Ug iyang gikuha ang mga ligid sa ilang mga carro, ug kini gipanglintuwad nila sa hilabihan gayud. Unya ang mga Egiptohanon miingon: Mangalagiw kita gikan sa atubangan sa Israel, kay si Jehova nagapakig-away alang kanila batok sa mga Egiptohanon. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Iunat mo ang iyong kamay sa dagat, upang ang tubig ay tumabon sa mga Egipcio, sa kanilang mga karro, at sa kanilang mga nangangabayo. Ug si Jehova miingon kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot sa ibabaw sa dagat, aron ang mga tubig managpamalik sa ibabaw sa mga Egiptohanon, sa ibabaw sa ilang mga carro, ug sa ibabaw sa ilang mga magkakabayo. At iniunat ni Moises ang kaniyang kamay sa dagat, at ang dagat ay nagsauli sa kaniyang dating lakas, nang umumaga; at ang mga Egipcio ay nagsitakas, at nilaginlin ng Panginoon ang mga Egipcio sa gitna ng dagat. Ug gituy-od ni Moises ang iyang kamot sa ibabaw sa dagat, ug ang dagat hing-ulian sa iyang kusog sa pagkabuntag, ug ang ug gilaglag ni Jehova ang mga Egiptohanon sa taliwala sa dagat. At ang tubig ay nagsauli, at tinakpan ang mga karro, at ang mga nangangabayo, sa makatuwid baga'y ang buong hukbo ni Faraon na pumasok na sumunod sa kanila sa dagat; walang natira kahit isa sa kanila. Ug namalik ang mga tubig, ug mingsalanap sa mga carro ug sa mga magkakabayo, bisan sa tanan nga kasundalohan ni Faraon nga misunod sa ulahi nila sa dagat; nga walay nahabilin kanila bisan usa. Datapuwat ang mga anak ni Israel ay lumakad sa tuyong lupa sa gitna ng dagat; at ang tubig sa kanila ay naging isang kuta sa kanilang kanan at sa kanilang kaliwa. Apan ang mga anak sa Israel nanagpanlakaw sa ibabaw sa mamala nga yuta sa taliwala sa dagat ug ang mga tubig nangahimong ingon sa paril sa ilang too ug sa ilang wala. Gayon iniligtas ng Panginoon ang Israel ng araw na yaon sa kamay ng mga Egipcio; at nakita ng Israel ang mga Egipcio na mga patay sa tabi ng dagat. Sa ingon niana giluwas ni Jehova ang Israel niadtong adlawa gikan sa kamot sa mga Egiptohanon; ug nakita sa Israel ang mga Egiptohanon nga mga patay sa baybayon sa dagat. At nakita ng Israel ang dakilang gawa, na ginawa ng Panginoon sa mga Egipcio, at ang bayan ay natakot sa Panginoon: at sila'y sumampalataya sa Panginoon at sa kaniyang lingkod na kay Moises. Ug nakita sa Israel kadtong dakung buhat nga gibuhat ni Jehova batok sa mga Egiptohanon; ug ang katawohan nahadlok kang Jehova, ug mingtoo sila kang Jehova ug kang Moises nga iyang alagad. Nang magkagayo'y inawit ni Moises at ng mga anak ni Israel ang awit na ito sa Panginoon, at sinalita, na sinasabi, Ako'y aawit sa Panginoon, sapagkat siya'y nagtagumpay ng kaluwaluwalhati: Ang kabayo at ang sakay niyaon ay kaniyang ibinulusok sa dagat. Unya miawit si Moises, ug ang mga anak sa Israel, niini nga alawiton kang Jehova ug misulti sa pag-ingon: Magaawit ako kang Jehova, kay siya midaug nga mahimayaon. Ginatukmod niya sa dagat ang kabayo ug ang nagkabayo niini. Ang Panginoon ay aking lakas at awit, At siya'y naging aking kaligtasan: Ito'y aking Dios, at siya'y aking pupurihin. Dios ng aking ama, at siya'y aking tatanghalin. Si Jehova mao ang akong kaligonan ug alawiton, Ug nahimo nga akong kaluwasan: Kini mao ang akong Dios, ug ako magadalayeg kaniya: Ang Dios sa akong amahan, ug igapataas ko siya. Ang Panginoo'y isang mangdidigma: Panginoon ang kaniyang pangalan. Si Jehova maoy tawo sa panggubatan; Si Jehova mao ang iyang ngalan. Ang mga karro ni Faraon at ang kaniyang hukbo ay ibinulusok niya sa dagat; At ang kaniyang mga piling kapitan ay ipinaglulubog sa Dagat na Mapula. Ang mga carro ni Faraon ug sa iyang kasundalohan gitukmod niya sa dagat. Ug ang iyang mga pinili nga mga pangulo nangalumos sa Dagat nga Mapula. Ang mga kalaliman ang tumatabon sa kanila: Sila'y lumubog sa mga kalaliman, na parang isang bato. Ang mga kahiladman mingtabon kanila; Nangaunlod sila sa kahiladman ingon sa usa ka bato. Ang iyong kanan, Oh Panginoon, ay maluwalhati sa kapangyarihan. Ang iyong kanan, Oh Panginoon, ay dumudurog ng kaaway. Ang Imong kamot nga too, oh Jehova mahimayaon sa gahum. Ang imong kamot nga too, Oh Jehova, nagadugmok sa kaaway. At sa kalakhan ng iyong karilagan ay ibinubuwal mo yaong bumabangon laban sa iyo: Iyong ipinakikita ang iyong pagiinit, at nililipol silang parang dayami. Ug sa pagkadaku sa imong kagahum imong gilintuwad kadtong mingtindog batok kanimo: Gisugo mo ang imong kaligutgut, kini naglamoy kanila ingon sa mga laya nga dagami. At sa hihip ng iyong ilong ay natitipon ang tubig, Ang mga agos ay nagsilagay na parang isang bunton; Ang mga kalaliman ay namuo sa gitna ng dagat. Sa huyop sa imong mga ilong mingpundok ang mga tubig, Mingtipon-og nga habog ang mga sulog ingon sa usa ka tapok; Ang mga kahiladman mitibook sa kinataliwad-an sa dagat. Sinabi ng kaaway, Aking hahabulin, aking aabutan, magbabahagi ako ng samsam, Ang aking nasa ay masisiyahan sa kanila; Aking bubunutin ang aking tabak, lilipulin sila ng aking kamay. Ang kaaway miingon: Pagalutoson ko, pagaagpason ko, pagabahin-bahinon ko ang mga inagaw, Ang akong tinguha pagatagbawon diha kanila; Pagabakyawon ko ang akong espada, ang kamot ko magalaglag kanila. Ikaw ay nagpahihip ng iyong hangin, at tinabunan sila ng dagat. Sila'y lumubog na parang tingga sa makapangyarihang tubig. Gihuypan mo sila sa imong hangin, ug ang dagat milukot kanila. Minglugdang sila ingon sa tingga sa makusog nga mga tubig. Sinong gaya mo, Oh Panginoon, sa mga dios? Sinong gaya mo, maluwalhati sa kabanalan, Nakasisindak sa pagpuri, na gumagawa ng mga kababalaghan? Kinsa man ang sama kanimo, oh Jehova, sa taliwala sa mga dios? Kinsa man ang sama kanimo, mahimayaon sa pagkabalaan, Kahaladlokan sa mga pagdayeg, magbubuhat sa mga katingalahan? Iyong iniunat ang iyong kanang kamay, Nilamon sila ng lupa. Gituy-od mo ang imong kamot nga too, Ang yuta milamoy kanila. Iyong pinapatnubayan sa iyong awa ang bayan na iyong tinubos: Sa iyong kalakasan ay iyong inihahatid sila sa banal mong tahanan. Ikaw sa imong mahigugmaong-kalolot nagmando niining katawohan, nga imong nabawi: Gitultulan mo sila tungod sa imong kabaskug paingon sa imong balaan nga puloy-anan. Narinig ng mga bayan; at sila'y nanginig: Mga sakit ang kumapit sa mga taga Filistia. Ang mga katawohan nakadungog, ug sila nangurog: Gidakup sa mga kasakit ang mga pumoluyo sa Philistia. Nang magkagayo'y natulig ang mga pangulo sa Edom; Sa matatapang sa Moab, ay panginginig ang sumasakanila: Lahat ng taga Canaan ay nauubos. Unya ang mga pangulo sa Edom nangalisang; Ang mga tawong mabaskug sa Moab gidakup sa pagkurog. Ang tanan nga mga pumoluyo sa Canaan nangahanaw. Sindak at gulat ang suma-sakanila; Sa kadakilaan ng iyong bisig ay nagiging walang kibo sila na parang bato; Hanggang sa ang iyong bayan ay makaraan, Oh Panginoon, Hanggang sa makaraan ang bayang ito na iyong kinamtan. Nahulog sa ibabaw nila ang kahadlok ug kalisang; Tungod sa pagkamakagagahum sa imong bukton nangahilum sila ingon sa usa ka bato, Hangtud nga mingsaylo ang imong katawohan, Oh Jehova, Hangtud nga mingsaylo kini nga katawohan nga imong gipalit. Sila'y iyong papapasukin, at sila'y iyong itatayo sa bundok na iyong pamana, Sa dako, Oh Panginoon, na iyong ginawa sa iyo, upang iyong tahanan, Sa santuario, Oh Panginoon, na itinatag ng iyong mga kamay. Ikaw magapasulod kanila, ug magapahamutang kanila sa bukid sa imong panulondon, Sa dapit nga imong puloy-anan nga imong gitagana, Oh Jehova; Sa balaang puloy-anan, Oh Ginoo, nga gitukod mo sa imong mga kamot. Ang Panginoon ay maghahari magpakailan man. Si Jehova magahari sa mga katuigan nga walay katapusan. Sapagkat ang mga kabayo ni Faraon, ay nagsipasok pati ng kaniyang mga karro at pati ng kaniyang mga nangangabayo sa dagat, at pinapanumbalik ng Panginoon ang tubig ng dagat sa kanila; datapuwat lumakad ang mga anak ni Israel sa tuyong lupa sa gitna ng dagat. Kay ang mga kabayo ni Faraon mingsulod uban sa iyang mga carro, ug uban sa iyang mga katawohang nagakabayo ngadto sa dagat, ug gipabalik ni Jehova ang mga tubig sa dagat sa ibabaw nila; apan ang mga anak sa Israel nanagpanlakaw sa mamala nga yuta sa taliwala sa dagat. At si Miriam na propetisa na kapatid ni Aaron, ay tumangan ng isang pandereta sa kaniyang kamay; at sumunod ang lahat ng mga babae sa kaniya, na may mga pandereta at nagsayawan. Ug si Miriam, ang manalagna nga babaye, nga igsoon ni Aaron mibitbit ug gagmay nga tambol sa iyang kamot, ug ang tanang mga babaye mingsunod kaniya nga may magagmay nga mga tambol ug inubanan sa mga pagsayaw: At sila'y sinagot ni Miriam, Umawit kayo sa Panginoon, sapagkat siya'y nagtagumpay ng kaluwaluwalhati; Ang kabayo at ang sakay niyaon ay ibinulusok niya sa dagat. Ug si Miriam mitubag kanila. Pag-awit kamo kang Jehova, kay siya midaug nga mahimayaon; Gitukmod niya sa dagat ang kabayo ug ang nagkabayo niini. At pinatnubayan ni Moises ang Israel mula sa Dagat na Mapula, at sila'y lumabas sa ilang ng Shur; at sila'y lumakad na tatlong araw sa ilang, at hindi nakasumpong ng tubig. Ug ang Israel gihatud ni Moises gikan sa Dagat nga Mapula, ug milakaw sila padulong sa kamingawan sa Sur; ug nanglakaw sila ug totolo ka adlaw sa kamingawan, ug wala makakaplag ug tubig. At nang sila'y dumating sa Mara, ay hindi sila makainom ng tubig sa Mara, sapagkat mapait: kayat ang pangalang itinawag ay Mara. Ug sa pag-abut nila sa Mara, wala sila makahimo sa pag-inum sa mga tubig sa Mara kay kadto mga mapait; tungod niana gibutangan kini ug ngalan nga Mara. At inupasala ng bayan si Moises, na sinasabi, Anong aming iinumin? Ug ang katawohan nanagbagulbol batok kang Moises, ug miingon: Unsa ba ang atong pagaimnon? At siya'y dumaing sa Panginoon; at pinapagkitaan siya ng Panginoon ng isang puno ng kahoy, at inihagis niya sa tubig, at ang tubig ay tumabang. Doon inatangan niya ng palatuntunan, at ng tagubilin at doon sila sinubok niya; Ug si Moises mitu-aw kang Jehova; ug si Jehova nagpakita kaniya ug usa ka kahoy, ug gihulog niya kini sa mga tubig, ug ang mga tubig nahimong matam-is. Didto sila gihatagan niya ug usa ka tulomanon ug usa ka sulondan, ug didto iyang gisulayan sila; At sinabi, Kung iyong didinggin ng buong sikap ang tinig ng Panginoon mong Dios, at iyong gagawin ang matuwid sa kaniyang mga mata, at iyong didinggin ang kaniyang mga utos, at iyong gaganapin ang lahat niyang mga palatuntunan ay wala akong ilalagay na karamdaman sa iyo, na gaya ng inilagay ko sa mga Egipcio: sapagkat ako ang Panginoon na nagpapagaling sa iyo. Ug miingon siya: Kong magpatalinghug ka sa masingkamuton gayud sa tingog ni Jehova nga imong Dios, ug magabuhat ka niadtong matarung sa iyang mga mata, ug magapatalinghug sa iyang mga sugo, ug magabantay sa tanan niya nga mga tulomanon, walay bisan unsang sakita sa mga gipadala ko sa mga Egiptohanon, nga igapadala ko kanimo; kay ako mao si Jehova nga magaayo kanimo. At sila'y dumating sa Elim, na doo'y mayroong labingdalawang bukal ng tubig, at pitongpung puno ng palma; at sila'y humantong doon sa tabi ng mga tubig. Ug miabut sila sa Elim, nga didto may napulo ug duha ka tinubdan sa tubig, ug kapitoan ka palma; ug napahamutang sila didto sa haduol sa mga tubig. At sila'y naglakbay mula sa Elim, at ang buong kapisanan ng mga anak ni Israel ay dumating sa ilang ng Sin, na nasa pagitan ng Elim at Sinai, nang ikalabing limang araw ng ikalawang buwan, pagkatapos na sila'y makaalis sa lupain ng Egipto. Ug mipanaw sila gikan sa Elim, ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, mingdangat sa kamingawan sa Sin, nga diha sa tungatunga sa Elim ug sa Sinai, sa ikanapulo ug lima nga adlaw sa ikaduha nga bulan sa tapus sila mogula gikan sa yuta sa Egipto. At inupasala ng buong kapisanan ng mga anak ni Israel si Moises at si Aaron sa ilang: Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nanagbagulbol batok kang Moises ug batok kang Aaron didto sa kamingawan; At sinabi sa kanila ng mga anak ni Israel, Namatay na sana kami sa pamamagitan ng kamay ng Panginoon sa lupain ng Egipto, nang kami ay nauupo sa tabi ng mga palyok ng karne, nang kami ay kumakain ng tinapay hanggang sa mabusog; sapagkat kami ay inyong dinala sa ilang na ito, upang patayin ng gutom ang buong kapisanang ito. Ug ming-ingon kanila ang mga anak sa Israel: Apat hinoon namatay kami pinaagi sa kamot ni Jehova didto sa yuta sa Egipto, sa nanaglingkod kami tupad sa mga kolon sa mga unod, sa nanagpangaon kami ug tinapay sa pagkabusog; kay kami gidala ninyo dinhi niining kamingawan, aron sa pagpatay sa kagutom niining tibook nga katilingban. Nang magkagayo'y sinabi ng Panginoon kay Moises, Narito, kayo'y aking pauulanan ng pagkain mula sa langit; at lalabasin at pupulutin ng bayan araw-araw ang bahagi sa bawat araw; upang aking masubok sila, kung sila'y lalakad ng ayon sa aking kautusan, o hindi. Unya si Jehova miingon kang Moises: Ania karon, magapaulan ako ug tinapay gikan sa langit alang kaninyo; ug ang katawohan manggula ug magakuha ug igo nga bahin sa tagsa ka adlaw, aron ako makasulay kanila kong sila magalakaw ba sa akong Kasugoan, o dili. At mangyayari sa ikaanim na araw, na sila'y maghahanda ng kanilang dala, na ibayo ng kanilang pinupulot sa araw-araw. Ug mahitabo nga sa ikaunom ka adlaw manag-andam sila niadtong ilang pagadad-on, ug kini mao ang pilo sa gidaghanon sa gitigum nila adlaw-adlaw. At sinabi ni Moises at ni Aaron sa lahat ng mga anak ni Israel, Sa kinahapunan, ay inyong malalaman, na ang Panginoon ay siyang naglabas sa inyo sa lupain ng Egipto. Ug miingon si Moises ug si Aaron sa tanan nga mga anak sa Israel: Sa pagkagabii, nan manghibalo kamo nga si Jehova ang mikuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto; At sa kinaumagahan, ay inyo ngang makikita ang kaluwalhatian ng Panginoon; sapagkat kaniyang naririnig ang inyong mga pagupasala laban sa Panginoon: at ano kami, na inyo kaming inuupasala? Ug sa pagkabuntag, nan makakita kamo sa himaya ni Jehova; kay niana siya nagapatalinghug sa inyong mga pagbagulbol batok kang Jehova; ug, unsa ba kami, nga nanagbagulbol man kamo batok kanamo? At sinabi ni Moises, Ito'y mangyayari, pagbibigay ng Panginoon sa inyo sa kinahapunan ng karne na makakain, at sa kinaumagahan ng pagkain, na makabubusog; sapagkat naririnig ng Panginoon ang inyong mga pagupasala na inyong iniuupasala laban sa kaniya: at ano kami? ang inyong mga pagupasala ay hindi laban sa amin, kundi laban sa Panginoon. Ug miingon si Moises: Si Jehova magahatag kaninyo sa kagabhion ug unod alang sa pagkaon, ug sa kabuntagon tinapay sa pagkabusog; kay siya nakadungog sa inyong mga bagulbol nga gibagulbol ninyo batok kaniya: ug unsa ba kami? Ang mga pagbagulbol ninyo dili batok kanamo, kondili batok kang Jehova. At sinabi ni Moises kay Aaron, Sabihin mo sa buong kapisanan ng mga anak ni Israel, Lumapit kayo sa harap ng Panginoon; sapagkat kaniyang narinig ang inyong mga pagupasala. Ug miingon si Moises kang Aaron: Ingna ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel: Dumuol kamo sa atubangan ni Jehova, kay siya nakadungog sa inyong mga pagbagulbol. At nangyari, pagkapagsalita ni Aaron sa buong kapisanan ng mga anak ni Israel, na sila'y tumingin sa dakong ilang, at, narito, ang kaluwalhatian ng Panginoon ay lumitaw sa ulap. Ug nahitabo, sa nagsulti si Aaron sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, nga mingtan-aw sila dapit sa kamingawan, ug ania karon, ang himaya ni Jehova, nagpakita didto sa panganod. At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Aking narinig ang mga pagupasala ng mga anak ni Israel: salitain mo sa kanila, na iyong sasabihin, Sa kinahapunan ay kakain kayo ng karne, at sa kinaumagahan, ay magpapakabusog kayo ng tinapay; at inyong makikilala na ako ang Panginoon ninyong Dios. Ako nakadungog sa mga pagbagulbol sa mga anak sa Israel; sultihan mo sila sa pag-ingon: Sa pagkagabii magakaon kamo ug unod, ug sa pagkabuntag pagabusgon kamo sa tinapay; ug manghibalo kamo nga ako mao si Jehova nga inyong Dios. At nangyari sa kinahapunan na ang mga pugo ay nagsiahon at tinakpan ang kampamento at sa kinaumagahan, ay nalalatag sa palibot ng kampamento ang hamog. Ug nahitabo sa pagkagabii, nga mingkayaw ang mga buntog, ug minghugpa sa campo, ug sa pagkabuntag naglukop ang tun-og libut sa campo. At nang paitaas na ang hamog na nalalatag na, narito, sa balat ng ilang ay may munting bagay na mabilog at munti na gaya ng namuong hamog sa ibabaw ng lupa. Ug sa misaka ang tun-og nga naglukop sa campo, ania karon, sa ibabaw sa nawong sa kamingawan dihay usa ka butang nga diyutay ug malingin, diyutay nga ingon sa usa ka tun-og nga tibook sa ibabaw sa yuta. At nang makita ng mga anak ni Israel, ay nagsangusapan, Ano ito? sapagkat hindi nila nalalaman kung ano yaon. At sinabi ni Moises sa kanila, Ito ang pagkain na ibinigay ng Panginoon sa inyo upang kanin. Ug sa pagkakita niini sa mga anak sa Israel, nanag-ingon ang usa ug usa kanila: Unsa ba kini? kay sila wala makaila kong unsa kadto. Ug si Moises miingon kanila: Mao kana ang tinapay nga gihatag ni Jehova kaninyo aron pagkan-on. Ito ang bagay na iniutos ng Panginoon, Pumulot ang bawat tao ayon sa kaniyang kain; isang omer sa bawat ulo, ayon sa bilang ng inyong mga tao, ang kukunin ng bawat tao para sa mga nasa kaniyang tolda. Kini mao ang butang nga gisugo ni Jehova: Pamunit kamo niini ang tagsatagsa ingon sa iyang arang makaon: usa ka Omer sa tagsa ka tawo, sumala sa gidaghanon sa inyong mga tawo, magakuha kamo niini, ang tagsatagsa alang kanila nga atua sa iyang balong-balong. At gayon ginawa ng mga anak ni Israel, at may namulot ng marami, at may kaunti. Ug ang mga anak sa Israel nagbuhat sa ingon: ug nanagpamupho sila ang uban daghan, ug ang uban diriyut da: At nang timbangin sa omer, ang namulot ng marami ay walang higit, at ang namulot ng kaunti ay hindi nagkulang; bawat tao ay pumulot ng ayon sa kaniyang kain. Ug sa diha nga kini gitakus nila sa omer, wala kumapin ang sa nakatigum ug daghan, wala usab magkulang ang sa nakatigum ug diyutay: ang tagsatagsa nagtigum sumala sa makaon niya. At sinabi ni Moises sa kanila, Huwag magtira niyaon ang sinoman ng hanggang sa umaga. Ug si Moises miingon kanila: Walay bisan kinsa nga magasalin niana hangtud ugma sa buntag. Gayon ma'y hindi sila nakinig kay Moises; kungdi ang iba sa kanila ay nagtira niyaon hanggang sa umaga, at inuod at bumaho; at naginit sa kanila si Moises. Apan sila wala managtuman kang Moises; kondili nga ang uban nanagsalin niana hangtud sa pagkabuntag, ug kini giulod, ug nadunot ug nasuko si Moises kanila. At sila'y namumulot tuwing umaga, bawat tao ayon sa kaniyang kain: at pagka ang araw ay umiinit na, ay natutunaw. Ug nanagpamupho sila niana matag-buntag, ang tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang makaon: ug sa pag-init sa adlaw, natunaw kini. At nangyari, na nang ikaanim na araw, ay pumulot sila ng pagkain na ibayo ang dami, dalawang omer sa bawat isa: at lahat ng puno sa kapisanan ay naparoon at nagsaysay kay Moises. Ug nahitabo nga sa ikaunom ka adlaw nanagpamupho sila sa pilo sa gidaghanon sa tinapay, duruha ka omer alang sa tagsatagsa: ug ang tanan nga mga pangulo sa katilingban nangadto ug nanagsugilon kang Moises. At kaniyang sinabi sa kanila, Ito ang sinalita ng Panginoon, Bukas ay takdang kapahingahan, banal na sabbath sa Panginoon: ihawin ninyo ang inyong iihawin, at lutuin ninyo ang inyong lulutuin; at lahat na lalabis ay itago ninyo sa ganang inyo, na inyong itira hanggang sa kinabukasan. Ug siya miingon kanila: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ugma mao ang balaan nga pagpahulay, ang adlaw nga igpapahulay ngadto kang Jehova: ang pagalutoon ninyo, lutoa ninyo karon, ug ang pagalung-agon ninyo lung-aga ninyo karon; ug ang tanan nga makapin kaninyo, tipigan ninyo hangtud ugma sa buntag. At kanilang itinago hanggang sa kinaumagahan, gaya ng iniutos ni Moises: at hindi bumaho, ni nagkaroon ng anomang uod. Ug ilang gitipigan kini hangtud sa pagkabuntag ingon sa gisugo ni Moises; ug kini wala madunot, walay ulod usab niini. At sinabi ni Moises, Kanin ninyo yaon ngayon; sapagkat ngayo'y sabbath na ipinangingilin sa Panginoon: ngayo'y hindi kayo makakasumpong sa parang. Ug miingon si Moises: Kan-a ninyo kana karon, kay karon mao ang adlaw nga igpapahulay ngadto kang Jehova: Karon dili kamo makakaplag niana sa kapatagan. Anim na araw na inyong pupulutin; datapuwat sa ikapitong araw ay sabbath, hindi magkakaroon. Sa unom ka adlaw magapamunit kamo niana; apan sa ikapito ka adlaw nga mao ang adlaw nga igpapahulay, niining adlawa dili makaplagan kini. At nangyari sa ikapitong araw, na lumabas ang iba sa bayan upang mamulot, at walang nasumpungan. Ug nahatabo sa ikapito ka adlaw nga ang uban sa katawohan migula sa pagpamunit, ug sila wala makakaplag. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Hanggang kailan tatanggihan ninyo ganapin ang aking mga utos at ang aking mga kautusan? Ug miingon si Jehova kang Moises: Hangtud ba anus-a nga managdumili kamo sa akong mga sugo ug sa akong mga tulomanon? Tingnan ninyo, na sapagkat ibinigay ng Panginoon sa inyo ang sabbath, kung kayat kaniyang ibinibigay sa inyo sa ikaanim na araw ang pagkain ng sa dalawang araw; matira ang bawat tao sa kaniyang kinaroroonan, huwag umalis ang sinoman sa kaniyang kinaroroonan, sa ikapitong araw. Tan-awa ninyo, kay niana si Jehova naghatag kaninyo sa adlaw nga igpapahulay ug tungod niini siya nagahatag kaninyo sa ikaunom ka adlaw ug tinapay nga alang sa duruha ka adlaw. Magpuyo ang tagsatagsa sa iyang puloy-anan, ug walay bisan kinsa nga magagula gikan sa iyang dapit sa ikapito ka adlaw. Kaya ang bayan ay nagpahinga sa ikapitong araw. Mao nga ang katawohan mingpahulay sa ikapito ka adlaw. At yao'y pinanganlan ng sangbahayan ng Israel na Mana: at kaparis ng buto ng kulantro, maputi; at ang lasa niyaon ay kasinglasa ng manipis na tinapay na may pulot. Ug ang panimalay sa Israel naghingalan niini nga Mana; ug kini maingon sa liso sa culantro, nga maputi; ug ang iyang lami ingon sa tinapay nga manipis nga may dugos. At sinabi ni Moises, Ito ang bagay na iniutos ng Panginoon, Punuin ninyo ang isang omer ng mana, na inyong ingatan sa buong panahon ng inyong mga lahi; upang kanilang makita ang pagkain, na aking ipinakain sa inyo sa ilang nang kayo'y aking ilabas sa lupain ng Egipto. Ug miingon si Moises: Kini mao ang gisugo ni Jehova: Pun-on ninyo ang usa ka omer niini aron pagtipigan ngadto sa inyong mga kaliwatan, aron makakita sila sa tinapay nga akong gipakaon kaninyo didto sa kamingawan, sa pagkuha ko kaninyo gikan sa yuta sa Egipto. At sinabi ni Moises kay Aaron, Kumuha ka ng isang palyok at sidlan mo ng isang omer na puno ng mana, at ilagay mo sa harap ng Panginoon, upang maingatan sa buong panahon ng inyong mga lahi. Ug miingon si Moises kang Aaron: Kumuha ka ug usa ka kolon ug sudlan mo kini ug usa ka omer nga puno sa mana, ug ibutang mo kini sa atubangan ni Jehova, aron matipigan ngadto sa inyong mga kaliwatan. Kung paanong iniutos ng Panginoon kay Moises, ay gayon inilagay ni Aaron sa harap ng Patotoo upang ingatan. Ug kini gibutang ni Aaron sa atubangan sa Pagpamatuod aron kini tipigan, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At ang mga anak ni Israel ay kumain ng mana na apat na pung taon, hanggang sa sila'y dumating sa lupaing tinatahanan; sila'y kumain ng mana hanggang sa sila'y dumating sa mga hangganan ng lupain ng Canaan. Ug nanagpangaon ang mga anak sa Israel sa mana sulod sa kap-atan ka tuig, hangtud nga mingsulod sila sa yuta nga gipuy-an: mana ang gipangaon nila hangtud nga mingdangat sila sa mga utlanan sa yuta sa Canaan. Ang isang omer nga ay ikasangpung bahagi ng isang efa. Ug ang usa ka omer mao ang ikapulo ka bahin sa epha. At ang buong kapisanan ng mga anak ni Israel ay naglakbay mula sa ilang ng Sin, sa kanilang paglalakbay ayon sa utos ng Panginoon, at humantong sa Rephidim: at walang tubig na mainom ang bayan. Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel mingpanaw gikan sa kamingawan sa Sin sa ilang mga pagpanaw, sumala sa sugo ni Jehova, ug gipahamutang nila ang ilang campo sa Repidim: ug didto walay tubig aron makainum ang katawohan. Kayat ang bayan ay nakipagtalo kay Moises, at nagsabi, Bigyan mo kami ng tubig na aming mainom. At sinabi ni Moises sa kanila, Bakit kayo nakikipagtalo sa akin? bakit ninyo tinutukso ang Panginoon? Ug nakiglantugi ang katawohan kang Moises, ug nanag-ingon sila: Hatagi kami ug tubig aron makainum kami. Ug si Moises miingon kanila: Ngano ba nga nakiglantugi man kamo kanako? Ngano ba nga gisulayan ninyo si Jehova? At ang bayan ay nauhaw at inupasala ng bayan si Moises, at sinabi, Bakit mo kami isinampa rito mula sa Egipto, upang patayin mo kami sa uhaw, at ang aming mga anak, at ang aming kawan? Ug ang katawohan giuhaw sa tubig; ug ang katawohan nagbagulbol batok kang Moises, ug miingon: Gidala mo diay kami gikan sa Egipto, aron pagpatyon sa kauhaw, kami ug ang among mga anak ug ang among kahayupan? At si Moises ay dumaing sa Panginoon, na nagsasabi, Anong aking gagawin sa bayang ito? kulang na lamang batuhin nila ako. Unya mitu-aw si Moises kang Jehova nga nagaingon: Unsa ba ang pagabuhaton ko niini nga katawohan? Daw andam na sila sa pagbato kanako. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Dumaan ka sa harap ng bayan, at ipagsama mo ang mga matanda sa Israel; at ang iyong tungkod na iyong ipinalo sa ilog, ay tangnan mo sa iyong kamay, at yumaon ka. Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumabay ka sa atubangan sa katawohan, ug dad-a uban kanimo ang mga anciano sa Israel, ug ang imong sungkod nga imong gilambos sa suba, kupti kini sa imong kamot ug lumakaw ka: Narito, ako'y tatayo sa harap mo roon sa ibabaw ng bato sa Horeb; at iyong papaluin ang bato, at lalabasan ng tubig, upang ang bayan ay makainom. At gayon ginawa ni Moises sa paningin ng mga matanda sa Israel. Ania karon, ako magatindog sa atubangan mo didto sa ibabaw sa bato sa Horeb; ug tugsokon mo ang bato, ug gikan niini motubod ang tubig, aron makainum ang katawohan. Ug mao kini ang gibuhat ni Moises sa atubangan sa mga anciano sa Israel. At tinawag nila ang pangalan ng dakong yaon, na Massah at Meribah, dahil sa pakikipagtalo ng mga anak ni Israel, at dahil sa kanilang tinukso ang Panginoon, na kanilang sinasabi, Ang Panginoon ba'y nasa gitna natin o wala? Ug gihinganlan niya ang ngalan niadtong dapita Masa ug /Meriba tungod sa pagpakiglalis sa mga anak sa Israel, ug kay gisulayan nila si Jehova nga nagaingon: Ania ba si Jehova sa taliwala kanato kun wala ba? Nang magkagayo'y dumating si Amalec, at nakipaglaban sa Israel sa Rephidim. Ug mianha si Amalek ug nakig-away sa Israel didto sa Repidim. At sinabi ni Moises kay Josue, Ipili mo tayo ng mga lalake, at ikaw ay lumabas, lumaban ka kay Amalec; bukas ay tatayo ako sa taluktok ng burol, na aking tangan ang tungkod ng Dios sa aking kamay. Ug miingon si Moises kang Josue: Pagpili gikan kanato ug mga tawo ug gumula ka, magpakig-away ka kang Amalek; ugma motindog ako sa tumoy sa bungtod, ug ang sungkod sa Dios ania sa akong kamot. Gayon ginawa ni Josue, gaya ng sinabi ni Moises sa kaniya, at lumaban kay Amalec: at si Moises, si Aaron at si Hur ay sumampa sa taluktok ng burol. Ug gibuhat ni Josue sumala sa giingon kaniya ni Moises, ug nakig-away kang Amalek; ug si Moises ug si Aaron ug si Hur nanungas sa tumoy sa bungtod. At nangyari, pagka itinataas ni Moises ang kaniyang kamay, ay nananaig ang Israel: at pagka kaniyang ibinababa ang kaniyang kamay, ay nananaig si Amalec. Ug nahatabo, nga sa gibayaw ni Moises ang iyang kamot, midaug ang Israel; apan sa gipaubos niya ang iyang kamot, midaug si Amalek. Datapuwat ang mga kamay ni Moises ay nangalay; at sila'y kumuha ng isang bato, at inilagay sa ibaba, at kaniyang inupuan; at inalalayan ni Aaron at ni Hur ang kaniyang mga kamay, ang isa'y sa isang dako, at ang isa'y sa kabilang dako; at ang kaniyang mga kamay ay nalagi sa itaas hanggang sa paglubog ng araw. Apan ang mga kamot ni Moises nagmabug-at; ug mikuha sila ug usa ka bato, ug gibutang kini sa ilalum niya, ug milingkod siya sa ibabaw niini: ug gisangga ni Aaron ug ni Hur ang iyang mga kamot, ang usa sa usa ka luyo, ug ang usa didto sa pikas: ug ang iyang mga kamot milig-on hangtud nga misalop ang adlaw. At nilito ni Josue si Amalec, at ang kaniyang bayan, sa pamamagitan ng talim ng tabak. Ug gilaglag ni Josue si Amalek ug ang iyang katawohan sa sulab sa pinuti. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Isulat mo ito na pinakaalaala sa isang aklat, at ipagbigay alam mo kay Josue na aking ipalilimot ang pagalaala kay Amalec sa silong ng langit. Ug si Jehova miingon kang Moises: Isulat kini nga usa ka handumanan diha sa usa ka basahon, ug sublion mo sa pagsaysay sa mga igdulungog ni Josue nga panason ko gayud ang handumanan ni Amalek sa ilalum sa langit. At nagtayo si Moises ng isang dambana, at pinanganlang Jehovanissi. Ug si Moises nagpatindog ug usa ka halaran, ug iyang ginganlan kini Jehova-nissi: At kaniyang sinabi, Isinumpa ng Panginoon: ang Panginoon ay makikipagdigma kay Amalec sa buong panahon ng lahi nito. Ug miingon siya: Si Jehova nanumpa, si Jehova adunay pagpakig-away kang Amalek gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan. Si Jethro nga, saserdote sa Madian, biyanan ni Moises, ay nakabalita ng lahat na ginawa ng Dios kay Moises, at sa Israel na kaniyang bayan, kung paanong inilabas ng Panginoon ang Israel sa Egipto. Karon si Jetro, ang sacerdote sa Madian, nga ugangan ni Moises, nakadungog mahatungod sa tanan nga mga butang nga gibuhat sa Dios kang Moises, ug sa Israel nga iyang katawohan, sa unsa nga paagi ang pagkuha ni Jehova sa Israel gikan sa Egipto: At ipinagsama ni Jethro, na biyanan ni Moises, si Sephora na asawa ni Moises, pagkatapos na kaniyang maipadala sa kanilang ama, Ug si Jetro, nga ugangan ni Moises mikuha kang Sepora, asawa ni Moises sa tapus niya pagikana siya, At ang dalawa niyang anak na lalake: na ang pangalan ng isa'y Gersom; sapagkat sinabi ni Moises, Ako'y nakipamayan sa ibang bayan. Ug ang iyang duruha ka mga anak nga lalake; nga ang usa gihinganlan si Gersom; kay miingon siya: Nag-lumalangyaw ako sa yuta nga dili kaugalingon ko: At ang pangalan ng isa'y Elieser; sapagkat kaniyang sinabi, Ang Dios ng aking ama'y naging aking saklolo, at ako'y iniligtas sa tabak ni Faraon; Ug ang ngalan sa usa mao si Elieser, kay miingon siya: Ang Dios sa akong amahan mao ang akong katabang, ug miluwas kanako gikan sa espada ni Faraon: At si Jethro, na biyanan ni Moises, ay dumating, na kasama ang kaniyang mga anak at ang kaniyang asawa, kay Moises sa ilang na kaniyang hinantungan sa tabi ng bundok ng Dios: Ug si Jetro nga ugangan ni Moises, uban sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang asawa midangat kang Moises sa kamingawan nga didto siya mohunong haduol sa bukid sa Dios. At kaniyang ipinasabi kay Moises, Akong iyong biyanang si Jethro ay naparito sa iyo, at ang iyong asawa, at ang kaniyang dalawang anak na kasama niya. Ug miingon siya kang Moises: Ako ang imong ugangan nga si Jetro, ako mianhi kanimo, ug ang imong asawa, ug ang imong duruha ka mga anak nga lalake uban kaniya. At si Moises ay lumabas na sinalubong ang kaniyang biyanan, at kaniyang niyukuran at hinalikan. At sila'y nagtanungang isat isa ng kanilang kalagayan; at sila'y pumasok sa tolda. Ug si Moises migula sa pagsugat sa iyang ugangan, ug miyukbo siya ug siya mihalok kaniya: ug nanagpinangutan-anay ang usa ug usa sa mga kaayohan nila ug misulod sila sa balong-balong. At isinaysay ni Moises sa kaniyang biyanan ang lahat ng ginawa ng Panginoon kay Faraon at sa mga Egipcio dahil sa Israel, ang buong hirap na kanilang naranasan sa daan, at kung paanong iniligtas ng Panginoon sila. Ug gisugilon ni Moises sa iyang ugangan ang tanan nga mga butang nga gibuhat ni Jehova kang Faraon ug sa mga Egiptohanon tungod sa Israel, ug ang tanan nga kakulian nga ilang giagian sa dalan, ug giunsa ang pagluwas kanila ni Jehova. At ikinagalak ni Jethro ang buong kabutihang ginawa ng Panginoon sa Israel, na iniligtas sila sa kamay ng mga Egipcio. Ug nalipay si Jetro sa tanan nga kaayohan nga gibuhat ni Jehova sa Israel, nga iyang giluwas sila gikan sa kamot sa mga Egiptohanon. At sinabi ni Jethro, Purihin ang Panginoon, na nagligtas sa inyo, sa kamay ng mga Egipcio, at sa kamay ni Faraon; na siyang nagligtas sa bayan sa kamay ng mga Egipcio. Ug si Jetro miingon: Bulahan si Jehova, nga nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa mga Egiptohanon, ug gikan sa kamot ni Faraon; nga nagluwas sa katawohan gikan sa ilalum sa kamot sa mga Egiptohanon. Ngayo'y aking natatalastas na ang Panginoon ay lalong dakila kay sa lahat ng mga dios: oo, sa bagay na ipinagpalalo ng mga Egipcio laban sa mga Hebreo. Karon naila ko nga si Jehova labing daku kay sa tanan nga mga dios; oo, niadtong ilang pagpalabilabi batok kanila. At si Jethro, na biyanan ni Moises, ay kumuha ng handog na susunugin at mga hain para sa Dios: at si Aaron ay naparoon, at ang lahat ng mga matanda sa Israel, upang kumain ng tinapay na kasalo ng biyanan ni Moises sa harap ng Dios. Ug si Jetro nga ugangan ni Moises mikuha ug halad-nga-sinunog, ug mga halad alang sa Dios: ug mianha si Aaron ug ang tanan nga mga anciano sa Israel sa pagkaon ug tinapay uban sa ugangan ni Moises sa atubangan sa Dios. At nangyari kinabukasan, na lumuklok si Moises upang hatulan ang bayan: at ang bayan ay tumayo sa palibot ni Moises mula sa umaga hanggang sa hapon. Ug nahatabo nga sa pagkaugma milingkod si Moises sa paghukom sa katawohan; ug ang katawohan mitindog nga nanag-alirong kang Moises gikan sa buntag hangtud sa hapon. At nang makita ng biyanan ni Moises ang lahat ng kaniyang ginagawa sa bayan, ay nagsabi, Anong bagay itong ginagawa mo sa bayan? bakit nauupo kang magisa, at ang buong bayan ay nakatayo sa palibot mo mula sa umaga hanggang sa hapon? Ug sa gitan-aw sa ugangan ni Moises ang tanan nga gibuhat niya sa katawohan, miingon siya: Unsa ba kini nga ginabuhat mo sa katawohan? Ngano nga nagalingkod ka nga ikaw lamang usa ra, ug ang tanan nga katawohan nanag-alirong kanimo gikan sa buntag hangtud sa hapon? At sinabi ni Moises sa kaniyang biyanan, Sapagkat ang bayan ay lumalapit sa akin, upang sumangguni sa Dios. Ug si Moises mitubag sa iyang ugangan: Kay ang katawohan moanhi kanako sa pagpangutana mahitungod sa Dios: Pagka sila'y may usap ay lumapit sa akin; at aking hinahatulang isat isa, at aking ipinakikilala sa kanila ang mga palatuntunan ng Dios, at ang kaniyang mga kautusan. Kong sila, adunay hulosayon, moanhi sila kanako ug ako magahukom sa taliwala sa usa ug usa, ug pahibaloon ko sila sa mga tulomanon sa Dios ug sa iyang mga kasugoan. At sinabi ng biyanan ni Moises sa kaniya, Ang bagay na iyong ginagawa ay hindi mabuti. Unya ang ugangan ni Moises miingon kaniya: Ang butang nga imong ginabuhat dili maayo. Tunay na ikaw ay manghihina, ikaw at ang bayang ito, na nasa iyo: sapagkat ang bagay ay totoong mabigat sa iyo; hindi mo makakayang magisa. Sa pagkamatuod, abuton ka ug kaluya, ikaw ug kining katawohan nga uban kanimo, kay ang hulosayon mabug-at da kaayo alang kanimo; dili ka arang makahimo sa pagbuhat niini nga ikaw lamang usara. Dinggin mo ngayon ang aking tinig; papayuhan kita, at sumaiyo nawa ang Dios: ikaw ang maging tagapagakay sa bayan sa harap ng Dios, at dalhin mo ang mga usap sa Dios: Patalinghugi karon ang akong tingog, pagatambagan ko ikaw ug ang Dios magauban unta kanimo: Tumindog ka alang sa katawohan sa atubangan sa Dios, ug itugyan mo ang mga hulosayon ngadto sa Dios. At ituturo mo sa kanila ang mga palatuntunan, at ang mga kautusan, at ipakikilala mo sa kanila ang daang nararapat lakaran, at ang gawang kanilang nararapat gawin. Ug igatudlo mo kanila ang mga tulomanon ug ang mga kasugoan, ug igapahayag kanila ang dalan nga angay nilang pagalaktan, ug ang bulohaton nga angay nilang pagabuhaton. Bukod dito'y hahanap ka sa buong bayan ng mga taong bihasa, gaya ng matatakutin sa Dios, na mga taong mapagpatotoo, na mga napopoot sa kasakiman; at siyang mga ilagay mo sa kanila, na magpuno sa mga lilibuhin, magpuno sa mga dadaanin, magpuno sa mga lilimangpuin, at magpuno sa mga sasangpuin: Labut pa magaandam ka gikan sa tanan nga katawohan ug mga tawo nga may katakus, mga tawo nga mahadlokon sa Dios, mga tawo sa kamatuoran, nga nagadumot sa ganancia nga dili-matarung; ug ibutang mo kini sila sa ibabaw nila, nga mga pangulo sa mga linibo, mga pangulo sa mga ginatus, mga pangulo sa mga tagkalim-an, ug mga pangulo sa tinagpulo: At pahatulan mo sa kanila ang bayan sa buong panahon: at mangyayari, na bawat malaking usap ay dadalhin nila sa iyo, datapuwat bawat munting usap, ay silasila ang maghahatulan: sa ganyan ay magiging magaan sa iyo, at magpapasan silang katulong mo. Ug sila ang pahukmon sa katawohan sa tanan nga panahon; ug himoon kini nga ang tanang hulosayon nga dagku pagadad-on nila kanimo, ug sila magahukom sa tanang hulosayon nga ginagmay. Niini mamasayon alang kanimo, ug magayayong sila sa lulan uban kanimo. Kung gagawin mo ang bagay na ito, at iuutos sa iyong ganyan ng Dios ay iyo ngang mababata, at ang buong bayan namang ito ay uuwing payapa. Kong pagabuhaton mo kining butanga, ug ang Dios magasugo kanimo niana, nan ikaw arang makalahutay ug ngatanan kini nga katawohan usab makapamauli sa ilang dapit nga may pakigdait. Sa gayon, ay dininig ni Moises ang kaniyang biyanan, at ginawang lahat yaong sinabi. Busa si Moises nagpatalinghug sa tingog sa iyang ugangan, ug gihimo niya ang tanan nga iyang giingon kaniya. At pumili si Moises ng mga lalaking bihasa sa buong Israel, at ginawa niyang pangulo sa bayan, na mga puno ng lilibuhin, mga puno ng dadaanin, mga puno ng lilimangpuin, at mga puno ng sasangpuin. Ug nagpili si Moises ug mga tawo nga may katakus gikan sa tibook nga Israel, ug iyang gibutang sila sa pagkapangulo sa ibabaw sa katawohan, mga pangulo sa mga linibo, mga pangulo sa mga ginatus, mga pangulo sa mga tagkalim-an, ug mga pangulo sa tinagpulo. At kanilang hinatulan ang bayan sa buong panahon: ang mabibigat na usap ay kanilang dinadala kay Moises, datapuwat bawat munting usap ay silasila ang naghahatulan. Ug sila nanaghukom sa katawohan sa tanan nga panahon: ang hulosayon nga malisud ginadala nila kang Moises, ug sila nanaghukom sa tanan nga hulosayon nga ginagmay. At tinulutan ni Moises ang kaniyang biyanan na magpaalam at siya'y umuwi sa sariling lupain. Ug gitugotan ni Moises ang iyang ugangan sa pagpauli, ug milakaw siya paingon sa iyang kaugalingong yuta. Sa ikatlong buwan, pagkatapos na ang mga anak ni Israel ay makaalis sa lupain ng Egipto, ay dumating sila ng araw ding yaon sa ilang ng Sinai. Sa ikatolo ka bulan human ang mga anak sa Israel makagula gikan sa yuta sa Egipto, niadtong maong adlaw mingdangat sila sa kamingawan sa Sinai. At nang sila'y umalis sa Rephidim, at dumating sa ilang ng Sinai, ay humantong sila sa ilang; at doo'y humantong ang Israel sa harap ng bundok. Ug sa nakalakaw sila gikan sa Repidim, ug miabut sila sa kamingawan sa Sinai, mingpahamutang sila sa kamingawan; ug didto ang Israel mingpahaluna sa atubangan sa bukid. At si Moises ay lumapit sa Dios, at tinawag ng Panginoon siya mula sa bundok, na sinasabi, Ganito mo sasabihin sa sangbahayan ni Jacob, at sasaysayin sa mga anak ni Israel. Ug si Moises mitungas ngadto sa Dios, ug si Jehova nagtawag kaniya gikan sa bukid, nga nagaingon: Sa ingon niini ikaw magapamulong sa panimalay ni Jacob, ug sultihi ang mga anak sa Israel: Inyong nakita ang aking ginawa sa mga Egipcio, at kung paanong dinala ko kayo sa mga pakpak ng agila, at kayo'y inilapit ko sa akin din. Kamo nanagpakakita sa gibuhat ko sa mga Egiptohanon, ug giunsa ko pagdala kamo sa ibabaw sa mga pako sa mga agila, ug gidala ko kamo nganhi kanako. Kayat ngayon, kung tunay na inyong susundin ang aking tinig, at iingatan ang aking tipan, ay magiging isang tanging kayamanan nga kayo sa akin, na higit sa lahat ng bayan: sapagkat ang buong lupa ay akin; Busa karon, kong kamo magapatalinghug gayud sa akong tingog, ug magabantay kamo sa akong tugon, nan kamo mamahimo nga akong kaugalingon nga bahandi gikan sa kinataliwad-an sa tanang mga katawohan: kay ang tibook nga yuta, ako man: At kayo'y magiging isang kaharian ng mga saserdote sa akin, at isang banal na bansa. Ito ang mga salita na inyong sasalitaan sa mga anak ni Israel. Ug alang kanako kamo mahimo nga usa ka gingharian sa mga sacerdote, ug usa ka balaan nga nasud. Kini mao ang mga pulong nga igapamulong mo sa mga anak sa Israel. At dumating si Moises at tinawag ang mga matanda sa bayan, at ipinahayag sa harap nila ang lahat ng salitang ito na iniutos ng Panginoon sa kaniya. Ug milugsong si Moises ug gipatawag niya ang mga anciano sa katawohan ug gipahayag niya sa atubangan nila kining tanan nga mga pulong nga gisugo kaniya ni Jehova. At ang buong bayan ay sumagot na magkakaisa, at nagsabi, Yaong lahat na sinalita ng Panginoon ay aming gagawin. At ipinagbigay alam ni Moises ang mga salita ng bayan sa Panginoon. Ug ang tanan nga katawohan nanagdungan sa pagtubag, ug miingon: Ang tanan nga giingon ni Jehova among pagabuhaton. Ug si Moises nagsugilon sa mga pulong sa katawohan ngadto kang Jehova. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Narito ako'y naparirito sa iyo sa isang salimuot na ulap upang marinig ng bayan pagka ako'y magsasalita sa iyo, at paniwalaan ka rin naman nila magpakailan man. At sinalita ni Moises ang mga salita ng bayan sa Panginoon. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ania karon, ako mianhi kanimo sa usa ka mabagang panganod, aron ang katawohan makadungog sa diha nga magasulti ako kanimo, ug motoo usab kanimo sa kanunay. Ug gisugilon ni Moises ang mga pulong sa katawohan ngadto kang Jehova. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Pumaroon ka sa bayan at papagbanalin mo sila ngayon at bukas at labhan nila ang kanilang mga damit, Ug si Jehova miingon kang Moises: Umadto ka sa katawohan ug pagbalaanon mo sila karon ug ugma, ug palabhan mo kanila ang mga bisti nila, At humanda sa ikatlong araw: sapagkat sa ikatlong araw ay bababa ang Panginoon sa paningin ng buong bayan sa ibabaw ng bundok ng Sinai. Ug paandama sila alang sa ikatolo ka adlaw; kay sa ikatolo ka adlaw mokunsad si Jehova nga makita sa tanan nga katawohan sa ibabaw sa bukid sa Sinai. At lalagyan mo ng mga hangganan ang bayan sa palibot, na iyong sasabihin, Magingat kayo, na kayo'y huwag sumampa sa bundok, o sumalang sa hangganan: sinomang sumalang sa bundok ay papatayin na walang pagsala: Ug palibutan mo ug utlanan ang katawohan, sa pag-ingon: Magmatngon kamo sa inyong kaugalingon, nga dili kamo magtungas sa bukid, ni maghikap kamo sa utlanan niini; bisan kinsa nga maghikap sa bukid, pagapatyon gayud. Walang kamay na hihipo sa kaniya, kundi, siya'y tunay na babatuhin, o papanain; maging hayop o tao ay hindi mabubuhay: pagka ang pakakak ay tumunog ng maluwat ay sasampa sila sa bundok. Walay kamot nga magahikap niini, kay pagabatoon siya kun pagapanaon siya; bisan mananap kun tawo, dili siya pagabuhion. Kong ang budyong patunggon sa hataas gayud, managpanungas sila sa bukid. At bumaba si Moises sa bayan mula sa bundok, at pinakabanal ang bayan, at sila'y naglaba ng kanilang mga damit. Ug milugsong si Moises gikan sa bukid padulong sa katawohan, ug gibalaan niya ang katawohan; ug gipanlabhan nila ang ilang mga bisti. At kaniyang sinabi sa bayan, humanda kayo sa ikatlong araw; huwag kayong sumiping sa babae. Ug miingon siya sa katawohan: Panag-andam kamo alang sa ikatolo ka adlaw dili kamo managpanuol sa usa ka babaye. At nangyari ng ikatlong araw, ng umaga, na kumulog at kumidlat, at may isang salimuot na ulap sa ibabaw ng bundok, at ang tunog ng pakakak ay napakalakas; at ang buong bayan na nasa kampamento ay nanginig. Ug nahatabo nga sa ikatolo ka adlaw, sa pagkabuntag, nga may mga dalogdog ug mga kilat, ug ang mabagang panganod diha sa ibabaw sa bukid, ug ang tingog sa budyong nga hilabihan kakusog; ug mikurog ang tanan nga katawohan nga diha sa campo. At inilabas ni Moises ang bayan sa kampamento upang salubungin ang Dios; at sila'y tumayo sa paanan ng bundok. Ug gidala ni Moises ang katawohan gikan sa campo sa pagsugat sa Dios; ug nanindog sila sa ubos sa bukid. At ang buong bundok ng Sinai ay umuusok, sapagkat ang Panginoon ay bumaba sa ibabaw niyaon na nasa apoy: at ang usok niyaon ay napaiilanglang na parang usok ng isang hurno, at ang buong bundok ay umuugang mainam. Ug ang tibook nga bukid sa Sinai miaso, kay si Jehova mikunsad sa ibabaw niini sa kalayo: ug ang aso niini nagautbo ingon sa aso sa usa ka hudno, ug ang tibook nga bukid nauyog sa hilabihan gayud. At nang lumalakas ng lumalakas ang tunog ng pakakak ay nagsasalita si Moises, at sinasagot siya ng Dios sa pamamagitan ng tinig. Ug sa nagaanam ug kakusog ang tingog sa budyong, si Moises misulti, ug ang Dios mitubag kaniya sa usa ka tingog. At ang Panginoon ay bumaba sa ibabaw ng bundok ng Sinai, sa taluktok ng bundok; at tinawag ng Panginoon si Moises sa taluktok ng bundok; at si Moises ay sumampa. Ug si Jehova mikunsad sa ibabaw sa bukid sa Sinai, sa ibabaw sa kinatumyan sa bukid: ug si Jehova nagtawag kang Moises ngadto sa kinatumyan sa bukid; ug si Moises mitungas. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Bumaba ka, pagbilinan mo ang bayan, baka sila'y lumagpas upang makita ang Panginoon, at mamatay ang karamihan sa kanila. Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumugsong ka ug sugoon mo ang katawohan tingali unya molabang sila sa utlanan sa pagtutok kang Jehova, ug mangamatay ang daghanan kanila. At gayon din ang mga saserdote, na lumalapit sa Panginoon ay papagbanalin mo, baka ang Panginoon ay hindi makapagpigil sa kanila. Ug ang mga sacerdote usab nga magaduol kang Jehova, managbalaan sila sa ilang kaugalingon, tingali hinoon si Jehova modasmag kanila. At sinabi ni Moises sa Panginoon, Ang baya'y hindi makasasampa sa bundok ng Sinai: sapagkat iyong pinagbilinan kami, na iyong sinabi, lagyan mo ng hangganan sa palibot ang bundok, at iyong ariing banal. Ug si Moises miingon kang Jehova: Ang katawohan dili arang makatungas sa bukid sa Sinai, kay ikaw nagsugo kanamo nga nagaingon: Magbutang ka ug mga utlanan libut sa bukid, ug magbalaan ka niini. At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Yumaon ka, bumaba ka; at ikaw ay sasampa, ikaw at si Aaron na iyong kasama: ngunit ang mga saserdote at ang bayan ay huwag lumampas sa mga hangganan upang lumapit sa Panginoon, baka siya ay hindi makapagpigil sa kanila. Ug si Jehova miingon kaniya: Lumakaw ka, lumugsong ka, ug tumungas ka ug si Aaron uban kanimo: apan ayaw pagtugoti ang mga sacerdote ug ang katawohan sa paglapas sa utlanan sa pagtungas kang Jehova, tingali unya siya modasmag kanila. Sa gayo'y bumaba si Moises sa bayan at isinaysay sa kanila. Busa si Moises milugsong ngadto sa katawohan ug misulti kanila. At sinalita ng Dios ang lahat ng salitang ito, na sinasabi, Ug ang Dios misulti niining tanan nga mga pulong, nga nagaingon: Ako ang Panginoon mong Dios, na naglabas sa iyo sa lupain ng Egipto, sa bahay ng pagkaalipin. Ako mao si Jehova nga imong Dios, nga nagbawi kanimo gikan sa yuta sa Egipto gikan sa balay sa pagkaulipon. Huwag kang magkakaroon ng ibang mga dios sa harap ko. Dili ka magbaton ug lain nga mga dios sa atubangan ko. Huwag kang gagawa para sa iyo ng larawang inanyuan o ng kawangis man ng anomang anyong nasa itaas sa langit, o ng nasa ibaba sa lupa, o ng nasa tubig sa ilalim ng lupa: Alang kanimo dili ka magbuhat ug usa ka larawan nga linilok bisan sa dagway sa bisan unsang butanga nga atua sa itaas sa langit, kun dinhi sa ilalum sa yuta, kun sa anaa sa tubig sa ilalum sa yuta: Huwag mong yuyukuran sila, o paglingkuran man sila; sapagkat akong Panginoon mong Dios, ay Dios na mapanibughuin, na aking dinadalaw ang katampalasanan ng mga magulang sa mga anak, hanggang sa ikatlo at ikaapat na salin ng lahi ng mga napopoot sa akin; Dili mo iyukbo ang imong kaugalingon kanila, ni mag-alagad kanila; kay ako si Jehova nga imong Dios, mao ang Dios nga abughoan, nga nagadu-aw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak, sa ibabaw sa ikatolo ug sa ibabaw sa ikaupat ka kaliwatan sa mga nagadumot kanako, At pinagpapakitaan ko ng kaawaan ang libolibong umiibig sa akin at tumutupad ng aking mga utos. Ug nagapakita ako sa mahigugmaong kalolot alang sa linibo kanila nga nahigugma kanako, ug nagabantay sa akong mga sugo. Huwag mong babanggitin ang pangalan ng Panginoon mong Dios sa walang kabuluhan; sapagkat hindi aariin ng Panginoong walang sala ang bumanggit ng kaniyang pangalan sa walang kabuluhan. Dili mo paggamiton ang ngalan ni Jehova nga imong Dios sa pasipala; kay si Jehova dili mag-isip nga walay sala niadtong nagagamit sa iyang ngalan sa pasipala. Alalahanin mo ang araw ng sabbath upang ipangilin. Hinumduman mo ang adlaw nga igpapahulay, aron sa pagbalaan niini. Anim na araw na gagawa ka at iyong gagawin ang lahat ng iyong gawain. Sa unom ka adlaw magbuhat ka, ug buhaton mo ang tanan nga imong bulohaton; Ngunit ang ikapitong araw ay sabbath sa Panginoon mong Dios: sa araw na iyan ay huwag kang gagawa ng anomang gawa, ikaw, ni ang iyong anak na lalake ni babae, ni ang iyong aliping lalake ni babae, ni ang iyong baka, ni ang iyong tagaibang lupa na nasa loob ng iyong mga pintuang daan: Apan ang adlaw nga ikapito maoy usa ka adlaw nga igpapahulay alang kang Jehova nga imong Dios. Niining adlawa dili ka magbuhat, ikaw, bisan ang imong anak nga lalake, bisan ang imong anak nga babaye, bisang ang imong sulogoon nga lalake, bisan ang imong sulogoon nga babaye, bisan ang imong kahayupan, bisan ang imong dumuloong nga anaa sa sulod sa imong mga pultahan. Sapagkat sa anim na araw ay ginawa ng Panginoon ang langit at lupa, ang dagat, at lahat ng nangaroon, at nagpahinga sa ikapitong araw; na ano pat pinagpala ng Panginoon ang araw ng sabbath, at pinakabanal. Kay sa unom ka adlaw gibuhat ni Jehova ang langit ug ang yuta, ang dagat, ug ang tanan nga anaa niini, ug mipahulay sa ikapito ka adlaw; busa gipanalanginan ni Jehova ang adlaw nga igpapahulay, ug gibalaan niya kini. Igalang mo ang iyong ama at ang iyong ina: upang ang iyong mga araw ay tumagal sa ibabaw ng lupa na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios. Tahuron mo ang imong amahan ug ang imong inahan, aron magahataas ang imong mga adlaw sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. Huwag kang papatay. Dili ka magpatay. Huwag kang mangangalunya. Dili ka magpanapaw. Huwag kang magnanakaw. Dili ka magpangawat. Huwag kang magbibintang sa iyong kapuwa. Dili ka magsaksi ug bakak batok sa imong isigkatawo. Huwag mong iimbutin ang bahay ng iyong kapuwa, huwag mong iimbutin ang asawa ng iyong kapuwa, ni ang kaniyang aliping lalake o babae, ni ang kaniyang baka, ni ang kaniyang asno, ni anomang bagay ng iyong kapuwa. Dili ka maibug sa balay sa imong isigkatawo; dili ka maibug sa asawa sa imong isigkatawo, ni sa iyang sulogoon nga lalake, ni sa iyang sulogoon nga babaye, ni sa iyang vaca, ni sa iyang asno, ni sa unsang butanga nga iya sa imong isigkatawo. At nakikita ng buong bayan ang mga kulog, at ang mga kidlat, at ang tunog ng pakakak at ang bundok na umuusok: at nang makita ng bayan, ay nanginig sila, at tumayo sa malayo. Ug ang tanan nga katawohan nahibalo nga dihay mga dalogdog ug mga kilat, ug tingog sa budyong, ug sa bukid nga nag-aso; ug sa nakakita ang katawohan niini, mikurog sila, ug nanagpahalayo sila. At sinabi nila kay Moises, Magsalita ka sa amin, at aming didinggin: datapuwat huwag magsalita ang Dios sa amin, baka kami ay mamatay. Ug miingon sila kang Moises: Makigsulti ka kanamo, ug kami magapatalinghug: apan ang Dios ayaw pasultiha kanamo aron kami dili mamatay. At sinabi ni Moises sa bayan, Huwag kayong matakot: sapagkat ang Dios ay naparito upang subukin kayo, at upang ang takot sa kaniya ay sumainyo, upang huwag kayong magkasala. Ug si Moises miingon sa katawohan: Dili kamo mahadlok: kay ang Dios mianhi sa pagsulay kaninyo, ug aron ang pagkahadlok kaniya mahianha sa inyong atubangan aron kamo dili magpakasala. At ang bayan ay tumayo sa malayo, at si Moises ay lumapit sa salimuot na kadiliman na kinaroroonan ng Dios. Ug ang katawohan nanagpanindog sa halayo, ug si Moises miduol sa mabaga nga kangitngit, diin didto ang Dios. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Ganito mo sasabihin sa mga anak ni Israel: Kayo ang nakakita na ako'y nakipagusap sa inyo mula sa langit. Ug si Jehova miingon kang Moises: Sa ingon niini magapamulong ka sa mga anak sa Israel: Kamo sa inyong kaugalingon nakakita nga ako nagsulti kaninyo gikan sa langit. Huwag kayong gagawa ng ibang mga dios na iaagapay sa akin; ng mga dios na pilak, o ng mga dios na ginto, huwag kayong gagawa para sa inyo. Dili kamo magbuhat ug laing dios uban kanako; mga dios nga salapi, kun mga dios nga bulawan, dili kamo magbuhat niini alang kaninyo. Isang dambanang lupa ang inyong gagawin sa akin, at inyong ihahain doon ang inyong mga handog na susunugin, at ang inyong mga handog tungkol sa kapayapaan, ang inyong mga tupa, at ang inyong mga baka sa lahat ng dakong aking ipaaalaala ang aking pangalan, ay paparoonan kita at pagpapalain kita. Usa ka halaran nga yuta pagabuhaton mo alang kanako, ug maghalad ka sa ibabaw niini sa imong mga halad-nga-sinunog, ug ang imong mga halad-sa-pakigdait, ang imong mga carnero, ug ang imong mga vaca: sa bisan diin nga dapit nga didto pagabuhaton ko ang pagpahinumdum sa akong ngalan, moanha ako kanimo, ug pagapanalanginan ko ikaw. At kung igagawa mo ako ng isang dambanang bato, ay huwag mong itatayong may tapyas: sapagkat kung iyong gamitin ang iyong patalim doon, ay iyong nilapastangan yaon. Ug kong magatukod ikaw alang kanako ug usa ka halaran nga bato, dili mo pagtukoron kini sa mga bato nga sinapsapan, kay kong magbakyaw ka sa imong galamiton sa ibabaw niini, gihugawan mo kini. Ni huwag kang sasampa sa aking dambana sa pamamagitan ng mga baytang, upang ang inyong kahubaran ay huwag malitaw sa ibabaw niyaon. Ug dili ka magsaka sa mga ang-ang sa akong halaran, aron dili madayag diha ang imong pagkahubo. Ito nga ang mga hatol na igagawad mo sa harap nila. Karon mao kini ang mga tulomanon nga igapahayag mo kanila. Kung ikaw ay bumili ng isang aliping Hebreo, ay anim na taong maglilingkod siya; at sa ikapito ay aalis siyang laya na walang sauling bayad. Kong magpalit ka ug sulogoon nga Hebreohanon, unom ka tuig magaalagad siya; apan sa ikapito makagawas siya sa pagkaulipon sa walay bayad. Kung siya'y pumasok na magisa, ay aalis na mag-isa: kung may asawa ay aalis nga ang kaniyang asawa na kasama niya. Kong siya mosulod nga usa ra, makagawas siya nga usa ra: Kong siya adunay asawa, nan makagawas siya ug ang iyang asawa uban kaniya. Kung siya'y bigyan ng kaniyang panginoon ng asawa, at magkaanak sa kaniya ng mga lalake, o mga babae; ang asawa at ang kaniyang mga anak ay magiging sa kaniyang panginoon, at siya'y aalis na magisa. Kong ang iyang agalon magahatag kaniya ug asawa, ug ang asawa magaanak kaniya ug mga anak nga lalake kun mga anak nga babaye; ang asawa ug ang iyang mga anak mapanag-iya sa ilang agalon, ug siya makagawas nga usa ra. Datapuwat kung maliwanag na sabihin ng alipin, Aking iniibig ang aking panginoon, ang aking asawa, at ang aking mga anak; ako'y hindi aalis na laya: Apan kong ang alagad magaingon: ako nahagugma sa akong agalon, sa akong asawa ug sa akong mga anak; ako dili mogawas nga walay bayad: Kung magkagayo'y dadalhin siya ng kaniyang panginoon sa Dios, at dadalhin siya sa pinto, o sa haligi ng pinto; at bubutasan ng kaniyang panginoon ang kaniyang tainga ng isang pangbutas; at paglilingkuran niya siya magpakailan man. Nan pagadad-on siya sa iyang agalon ngadto sa Dios, ug pagadad-on siya ngadto sa pultahan kun ngadto sa haligi sa pultahan; ug ang iyang agalon magapalungag sa iyang dalunggan sa hilihod, ug siya maiyang alagad nga sa walay katapusan. At kung ipagbili ng isang lalake ang kaniyang anak na babae na maging alipin, ay hindi siya aalis na gaya ng pagalis ng mga aliping lalake. Ug kong ang usa ka tawo magabaligya sa iyang anak nga babaye sa pagkaulipon, dili makagawas siya ingon sa pagpakagawas sa mga ulipon nga lalake. Kung siya'y hindi makapagpalugod sa kaniyang panginoon, na umayaw magasawa sa kaniya, ay ipatutubos nga niya siya: walang kapangyarihang ipagbili siya sa isang taga ibang lupa, yamang siya'y nadaya. Kong siya dili makapahamuot sa iyang agalon, nga nangasawa kaniya, nan igatugot kaniya nga paglukaton siya; ang pagbaligya niining babaye sa katawohan nga dumuloong wala itugot sa lalake, sa nakita nga gilimbongan niya ang babaye. At kung pinapag-asawa ng bumili sa kaniyang anak na lalake, ay kaniyang ipalalagay siya ng ayon sa kaugalian sa mga anak na babae. Ug kong siya igapaasawa sa iyang anak nga lalake, siya magabuhat alang kaniya ingon nga usa sa mga anak nga babaye. Kung siya'y magasawa sa iba, ang kaniyang pagkain, ang kaniyang damit at ang kaniyang kapangyarihang pagkaasawa ay hindi niya babawasan. Kong siya magapili ug lain nga asawa, dili pag-ibanan ang iyang kalan-on, ang iyang bisti, ang katungdanan sa pagkaminyo. At kung hindi niya gawin ang tatlong bagay na ito sa kaniya ay aalis nga siya na walang bayad, na walang tubos na salapi. Ug kong ang lalake dili makabuhat niining totolo ka mga butang alang sa babaye, nan siya mahagula sa walay bayad. Ang sumakit sa isang tao, na ano pat mamatay ay papataying walang pagsala. Kadtong makasamad sa usa ka tawo sa pagkaagi nga siya mamatay, pagapatyon gayud siya. At kung hindi sinasadya ng isang tao, kundi Dios ang naghulog sa kaniyang kamay; ay lalaanan kita ng isang dako na kaniyang tatakasan. Ug kong ang usa ka tawo dili maghupo kondili nga ang Dios ang mitugyan kaniya sa iyang mga kamot; nan ako magatudlo kanimo ug dapit nga pagakalagiwan niya. At kung magtangka ang sinoman sa kaniyang kapuwa, na pumatay na may daya, ay alisin mo siya sa aking dambana, upang patayin. Ug Kong ang usa ka tawo magapalabilabi batok sa iyang isigkatawo, aron sa pagpatay kaniya sa budhi, kuhaon mo siya gikan sa akong halaran aron mamatay siya. At ang sumakit sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, ay papataying walang pagsala. Ug ang magasamad sa iyang amahan kun sa iyang inahan, pagapatyon gayud siya. At ang magnakaw ng isang tao, at ipagbili, o masumpungan sa kaniyang kamay, ay papataying walang pagsala. Ug siya nga nagakawat ug usa ka tawo, ug nagabaligya kaniya, kun hikaplagan kini sa iyang mga kamot, pagapatyon gayud siya. At ang lumait sa kaniyang ama, o sa kaniyang ina, ay papataying walang pagsala. Ug siya nga magatunglo sa iyang amahan kun sa iyang inahan, pagapatyon gayud siya. At kung may magbabag, at saktan ng isa ang isa, ng bato, o ng kaniyang suntok, at hindi mamatay, kundi mahiga lamang sa banig: Ug kong may mga tawo nga manag-away, ug ang usa magasamad sa usa uban sa bato, kun sa iyang kinomo, ug siya dili mamatay, kondili magahigda siya sa banig; Kung makabangon uli, at makalakad sa tulong ng kaniyang tungkod, ay ligtas nga yaong sumakit sa kaniya; pagbabayaran lamang niya ang panahong nasayang, at kaniyang pagagalinging maigi. Kong makabangon ug makalakaw siya sa gawas nga magasungkod, nan ang nagsamad kaniya makagawas; siya magabayad lamang kaniya sa panahon nga nausik, ug siya pagapatambalan niya hangtud nga mamaayo na gayud. At kung saktan ng sinoman ang kaniyang aliping lalake o babae, ng tungkod at mamatay sa kaniyang kamay; ay parurusahan siyang walang pagsala. Ug kong ang usa ka tawo magasamad sa iyang ulipon nga lalake kun sa iyang ulipon nga babaye uban sa bunal, ug siya mamatay sa ilalum sa iyang kamot, pagasilotan gayud siya. Gayon ma'y kung tumagal ng isang araw o dalawa, ay hindi siya parurusahan: sapagkat siya'y kaniyang salapi. Apan kong kini mabuhi sa usa kun duruha ka adlaw, dili siya pagasilotan, kay siya iyang salapi. At kung may magbabag, at makasakit ng isang babaing buntis, na ano pat makunan, at gayon ma'y walang karamdamang sumunod: ay tunay na papagbabayarin siya, ayon sa iatang sa kaniya ng asawa ng babae; at siya'y magbabayad ng ayon sa ipasiya ng mga hukom. Kong may mga tawo nga manag-away ug makasamad sa usa ka babaye nga nagamabdos, sa pagkaagi nga kini siya makuhaan, ug walay kadaut nga nahitabo, ang nakasamad pagamultahan ingon sa igapahamtang kaniya sa bana sa babaye, ug magabayad siya sumala sa gimbut-an sa mga maghuhukom. Datapuwat kung may anomang karamdamang sumunod, magbabayad ka nga ng buhay kung buhay, Apan kong adunay kadaut nga mahinabo, nan magabayad ka ug kinabuhi tungod sa kinabuhi, Mata kung mata, ngipin kung ngipin, kamay kung kamay, paa kung paa, Mata tungod sa mata, ngipon tungod sa ngipon, kamot tungod sa kamot, tiil tungod sa tiil, Paso kung paso, sugat kung sugat, bugbog kung bugbog. Paso tungod sa paso, samad tungod sa samad, labud tungod sa labud. At kung saktan ng sinoman ang mata ng kaniyang aliping lalake, o ang mata ng kaniyang aliping babae at mabulag, ay kaniyang palalayain dahil sa kaniyang mata. Ug kong ang usa ka tawo makasamad sa mata sa iyang ulipon nga lalake, kun sa mata sa iyang ulipon nga babaye ug mabuta kini, pagabuhian siya sa walay bayad tungod sa iyang mata. At kung kaniyang bungalan ang kaniyang aliping lalake, o babae, ay kaniyang palalayain dahil sa kaniyang ngipin. Ug kong mahingo ang ngipon sa iyang ulipon nga lalake, kun ang ngipon sa iyang ulipon nga babaye, tungod sa iyang ngipon, pagabuhian siya sa walay bayad. At kung ang isang baka ay manuwag ng isang lalake o ng isang babae, na ano pat mamatay, ay babatuhing walang pagsala ang baka at ang kaniyang lama'y hindi kakanin; datapuwat ang may-ari ng baka ay maliligtas. Kong ang usa ka lalake kun usa ka babaye pagasungayon sa usa ka vaca, nga unya mamatay, ang vaca pagabatoon, ug dili pagakan-on ang unod niini; apan ang tag-iya sa vaca pagabuhian. Datapuwat kung ang baka ay dating manunuwag sa panahong nakaraan, at naisumbong na sa may-ari at hindi niya kinulong, na ano pat makamatay ng isang lalake, o isang babae: ay babatuhin ang baka at ang may-ari naman ay papatayin. Apan kong ang maong vaca adunay batasan sa pagsungay sukad pa sa miaging panahon, ug kini gipahibalo na sa tag-iya, ug wala niya pagbantayi, apan kini nakamatay ug lalake kun babaye, ang vaca pagabatoon, ug ang tag-iya niini pagapatyon usab. Kung siya'y atangan ng katubusan ay magbibigay nga siya ng katubusan sa kaniyang buhay anomang iatang sa kaniya. Kong pagapahamtangan siya ug lukat, nan igahatag ang lukat tungod sa iyang kinabuhi sumala sa igapahamtang kaniya: Maging manuwag sa isang anak na lalake o babae man, ay gagawin sa kaniya ayon sa kahatulang ito. Bisan kong kini makasungay ug anak nga lalake kun makasungay ug anak nga babaye, sama niini nga paghukom pagabuhaton kaniya. Kung ang baka ay manuwag sa isang aliping lalake o babae, ay magbabayad ang may-ari ng tatlong pung siklong pilak sa kanilang panginoon, at ang baka ay babatuhin. Kong ang vaca makasungay ug ulipon nga lalake kun ulipon nga babaye, magabayad ug katloan ka siclo nga salapi ang iyang agalon, ug ang vaca pagabatoon. At kung ang sinoman ay magbubukas ng isang balon, o huhukay ng isang balon at hindi tatakpan, at ang isang baka, o ang isang asno ay mahulog sa loob, Ug kong ang usa ka tawo makalukab ug gahong, kun magakalot ug gahong, ug dili niya pagtabonan, ug mahulog didto ang vaca kun asno, Ay sasaulian ng may-ari ng balon; magbabayad siya ng salapi sa may-ari ng mga yaon, at ang patay na hayop ay magiging kaniya. Ang tag-iya sa gahong magabayad niini; magahatag siya ug salapi sa tag-iya niini ug ang namatay nga mananap mamaiya. At kung ang baka ng sinoman ay sumakit sa baka ng iba, na ano pat mamatay; ay kanila ngang ipagbibili ang bakang buhay, at kanilang paghahatiin ang halaga niyaon; at ang patay ay paghahatiin din nila. Ug kong ang vaca sa usa ka tawo makasamad sa vaca sa iyang isigkatawo, sa pagkaagi nga kini mamatay, unya igabaligya nila ang vaca nga buhi, ug pagabahinon nila ang bili niini, ug pagabahinon usab nila ang patay. O kung kilala, na ang baka ay dating manunuwag sa panahong nakaraan, at hindi kinulong ng may-ari; ay tunay ngang magbabayad siya, ng baka kung baka, at ang patay na hayop ay magiging kaniyang sarili. Apan kong hibaloan nga ang vaca nga nakasungay adunay taras sa pagpanungay sukad pa sa miaging panahon, ug ang iyang tag-iya wala magabantay niini, magabayad siya ug vaca tungod sa vaca, ug ang patay maiya. Kung ang isang lalake ay magnakaw ng isang baka, o ng isang tupa at patayin, o ipagbili: ay kaniyang pagbabayaran ng limang baka ang isang baka, at ng apat na tupa ang isang tupa. Kong ang usa ka tawo mangawat ug vaca kun carnero, ug pagaihawon niya kun igabaligya niya, magabayad siya ug lima ka vaca tungod niadtong usa ka vaca, ug upat ka carnero tungod niadtong usa ka carnero. Kung ang isang magnanakaw ay masumpungan, na naninira, at masaktan na ano pat namatay ay hindi aariing mamamataytao ang pumatay. Kong ang kawatan hikaplagan nga nagaguba aron makasulod sa usa ka balay, ug masamaran sa pagkaagi nga mamatay siya, walay pagapakasad-on sa dugo tungod kaniya. Kung sikatan siya ng araw, ay aariin siyang mamamataytao; siya'y dapat magsauli ng kabayaran: kung siya'y wala ay ipagbibili siya dahil sa kaniyang ninakaw. Kong ang adlaw misubang na sa ibabaw niya, ang makapatay sad-an sa pagkamamumuno sa isigkatawo: ang kawatan magauli sa hingpit gayud; kong wala gayud siya, igabaligya siya tungod sa iyang gikawat. Kung ang ninakaw ay masumpungang buhay sa kaniyang kamay, maging baka, o asno, o tupa, ay magbabayad siya ng ibayo. Kong hikaplagan nga buhi ang kinawat sa iyang kamot, bisan vaca, kun asno kun carnero, magabayad siya sa pilo. Kung ang sinoman ay magpastol sa isang bukid, o sa isang ubasan, at pawalan ang kaniyang hayop at pastulin sa bukid ng iba; sa pinakamainam sa kaniyang sariling parang, at sa pinakamainam sa kaniyang sariling ubasan, ay sasaulian niya. Kong ang usa ka tawo magapasibsib sa uma kun parrasan, ug magabuhi sa iyang hayupan, ug kini makasibsib sa uma sa uban; nan magabayad siya gikan sa labing maayo sa iyang uma, ug sa labing maayo sa iyang parrasan. Kung may magningas na apoy, at magtangay ng mga tinik, na ano pat ang mga mandala, o ang mga uhay, o ang bukid ay masunog, ay tunay na magbabayad yaong nagpaningas ng apoy. Kong may sunog ug kini makadangat sa mga tonok, ang pinondok nga uhay kun ang uhay nga nagatindog, kun ang tibook nga uma masunog, ang nagduslit sa kalayo magabayad. Kung ang sinoman ay magpatago sa kaniyang kapuwa ng salapi o pag-aari, at nakawin sa bahay ng taong yaon; kung masumpungan ang magnanakaw, ay magbabayad ng ibayo. Kong ang usa ka tawo magatugyan sa iyang isigkatawo ug salapi kun kataigayonan nga patipigan, ug pagakawaton sa balay niadtong tawohana, kong ang kawatan hikaplagan, magabayad siya sa pilo. Kung hindi masumpungan ang magnanakaw, ay lalapit ang may-ari ng bahay sa Dios, upang maalaman kung hindi niya pinakialaman ang pag-aari ng kaniyang kapuwa. Kong ang kawatan dili hikaplagan, unya ang tag-iya sa balay magaduol sa mga maghuhukom aron pagasusihon kong wala ba niya ibutang ang iyang kamot sa bahandi sa iyang isigkatawo. Sapagkat lahat ng bagay na pagsalangsang, maging sa baka, sa asno, sa tupa, sa damit, o sa anomang bagay na nawala, na may magsabi, Ito nga ay akin; ay dadalhin sa harap ng Dios ang usap ng dalawa; yaong parurusahan ng Dios ay magbabayad ng ibayo sa kaniyang kapuwa. Alang sa tanan nga hulosayon sa paglapas, mahatungod sa vaca, mahatungod sa asno, mahatungod sa carnero, mahatungod sa bisti, kun mahatungod sa bisan unsa nga butang nga nawala, nga ang usa magaingon: Mao kini, ang buruka sa duruha pagadad-on sa atubangan sa mga maghuhukom; ug siya nga pagahukman sa silot sa mga maghuhukom, magabayad sa pilo sa iyang isigkatawo. Kung ang sinoman ay maghabilin sa kaniyang kapuwa ng isang asno, o ng isang baka, o ng isang tupa, o ng anomang hayop; at mamatay, o masasaktan, o maagaw, na walang nakakakitang sinoman: Kong ang usa ka tawo makatugyan sa iyang isigkatawo ug asno, kun vaca, kun carnero, bisan unsa nga mananap nga pagabantayan, ug kini mamatay, kun madaut, kun pagaabugon sa halayo nga walay bisan kinsa nga nakakita niini, Ay pamamagitanan silang dalawa ng pagsumpa sa Panginoon kung hindi niya pinakialaman ang pag-aari ng kaniyang kapuwa; at tatanggapin ng may-ari, at siya'y hindi magsasauli. Ang panumpa ni Jehova magapataliwala kanilang duruha nga wala niya ibutang ang iyang kamot sa bahandi sa iyang isigkatawo: ug ang tag-iya niadto magadawat niana, ug ang usa dili magabayad. Datapuwat kung kaniyang ninakaw sa kaniya ay sasaulian niya ang may-ari niyaon. Apan kong kini gikawat gikan kaniya magabayad siya sa tag-iya niana. Kung nalapa ay dadalhing pinakapatotoo, at hindi sasaulian ang nalapa. Ug kong nakuniskunis kini siya magadala niini aron ikapamatuod, ug dili siya magabayad niadtong nakunis kunis. At kung ang sinoman ay humiram ng anoman sa kaniyang kapuwa, at masaktan, o mamatay, na hindi kaharap ang may-ari, ay walang pagsala na siya'y magsasauli. Ug kong ang usa ka tawo makahulam ug hayup sa iyang isigkatawo, ug kini madaut kun mamatay, nga wala diha ang tag-iya niini kinahanglan nga siya magabayad gayud. Kung ang may-ari niyaon ay kaharap, ay hindi niya sasaulian; kung isang bagay na pinauupahan ay ihuhulog sa kaniyang kaupahan. Kong ang tag-iya diha uban niini, kini dili niya pagabayran: kong kini inabangan, kini nagaadto tungod sa iyang abang. At kung dayain ng isang lalake ang isang dalaga, na hindi pa niya nagiging asawa at kaniyang sipingan, ay tunay na kaniyang ipagbabayad ng bigay-kaya upang maging asawa niya. Ug kong ang usa ka lalake maglimbong sa usa ka ulay nga dili pa kinasal ug motipon sa paghigda kaniya, kinahanglan nga magabayad siya ug bugay aron kini maasawa niya. Kung itangging mainam ng kaniyang ama na ibigay sa kaniya, ay magbabayad siya ng salapi, ayon sa bigay-kaya sa mga dalaga. Kong ang iyang amahan dili gayud mobuot nga ihatag siya sa lalake, siya magabayad ug salapi sumala sa bugay sa mga ulay. Huwag mong babatahing mabuhay ang isang babaing manggagaway. Sa malamaton nga babaye dili ka magtugot nga mabuhi. Sinomang makiapid sa isang hayop ay papataying walang pagsala. Bisan kinsa nga magpakighilawas sa mananap, pagapatyon gayud siya. Yaong maghain sa anomang dios, maliban sa Panginoon lamang, ay lubos na papatayin. Kadtong magahalad sa bisan unsang dios gawas kang Jehova lamang pagalaglagon gayud siya. At ang taga ibang lupa ay huwag mong aapihin, o pipighatiin man; sapagkat kayo'y naging taga ibang lupa sa lupain ng Egipto. Ug sa dumuloong dili ka magpanamastamas, dili mo usab paglupigan siya; kay kamo nanagdumuloong sa yuta sa Egipto. Huwag mong papagdadalamhatiin ang sinomang babaing bao, o ulila. Dili mo pagsakiton ang bisan kinsa nga balo nga babaye kun ang ilo nga bata. Kung iyong dalamhatiin sila sa anomang paraan, at sila'y dumaing sa akin, ay walang pagsala, na aking didinggin ang kanilang daing; Kong ikaw magasakit gayud kanila sa bisan unsang paagi, ug sila magatu-aw gayud kanako, sa pagkamatuod magapatalinghug ako sa ilang pagtu-aw; At ang aking pagiinit ay magaalab, at aking papatayin kayo ng tabak; at ang inyong mga asawa ay magiging mga bao, at ang inyong mga anak ay mga ulila. Ug ang akong kaligutgut magadilaab, ug kamo pagapatyon ko sa espada, ug ang inyong mga asawa mangabalo, ug mangailo ang inyong mga anak. Kung magpautang ka ng salapi sa kanino man sa aking bayan na kasama mo na dukha, huwag kang magpapakamanunubo sa kaniya ni hihingan mo man siya ng tubo. Kong ikaw magapahulam ug salapi sa bisan kinsa sa akong katawohan nga kabus nga anaa uban kanimo, dili ka makigsama sa magpapautang kaniya, ni magapaulos ka kaniya tungod sa tubo. Kung iyong tanggapin sa anoman ang damit ng iyong kapuwa na pinakasangla, ay iyong isasauli sa kaniya bago lumubog ang araw; Kong magadawat ka ug prenda nga bisti sa imong isigkatawo, igauli mo kini kaniya sa dili pa mosalop ang adlaw: Sapagkat iyan ang kaniya lamang pangbihis, siyang kaniyang pangdamit sa kaniyang balat: ano ngang kaniyang ipangtutulog? at mangyayari, na pagka siya'y dumaing sa akin, ay aking didinggin; sapagkat ako'y mapagbiyaya. Kay kini mao lamang ang iyang igatabon, kini mao ang iyang bisti nga igatabon sa iyang panit: unsa man ang pagakatulgan niya? ug mahitabo nga kong siya magatu-aw kanako, unya ako magapatalinghug kaniya, kay ako maloloy-on man. Huwag mong lalapastanganin ang Dios, ni susumpain man ang pinuno sa iyong bayan. Dili mo pagdauton ang mga maghuhukom, dili ka usab magtunglo sa pangulo sa imong katawohan. Huwag kang magmamakupad ng paghahandog ng iyong mga ani, at ng tulo ng iyong mga pigaan. Ang panganay sa iyong mga anak na lalake ay ibibigay mo sa akin. Dili mo paglanganon paghalad sa inunahan sa imong mga abut, ni ang inawas sa imong mga giukanan: igahatag mo kanako ang panganay sa imong mga anak. Gayon din ang gagawin mo sa iyong mga baka, at sa iyong mga tupa: pitong araw na mapapa sa kaniyang ina; sa ikawalong araw ay ibibigay mo sa akin. Mao usab kini ang pagabuhaton mo sa imong mga vaca, ug sa imong mga carnero; pito ka adlaw nga kini magauban sa iyang inahan, ug sa ikawalo ka adlaw, kini igahatag mo kanako. At kayo'y magpapakabanal na tao sa akin: na ano pat huwag kayong kakain ng anomang laman, na nalapa ng ganid sa parang; inyong ihahagis sa mga asno. Ug kamo mahimo nga mga tawo nga balaan alang kanako; busa dili kamo managpangaon ug unod nga kinuniskunis sa mga mananap nga ihalas sa kapatagan; igalabay ninyo kini ngadto sa mga iro. Huwag kang magkakalat ng kasinungalingan: huwag kang makikipagkayari sa masama, na maging saksi kang sinungaling. Dili ka magdawat sa balita nga bakak. Dili mo ipataral ang imong kamot uban sa dautan aron dili mahimong saksi nga bakakon. Huwag kang susunod sa karamihan na gumawa ng masama; ni magbibigay patotoo man sa isang usap, na ang kiling ay sa karamihan upang sirain ang kahatulan: Dili ka magsunod sa usa ka panon sa katawohan sa pagbuhat ug dautan; dili ka usab magsaksi sa usa ka buruka kuyog sa usa ka panon sa katawohan aron sa pagtuis sa katarungan; Ni huwag mo ring kikilingan ang dukha sa kaniyang usap. Ni magdapig ka sa usa ka tawong kabus mahitungod sa iyang buruka; Kung iyong masumpungan ang baka ng iyong kaalit o ang kaniyang asno, na nakawala, ay tunay na ibabalik mo sa kaniya. Kong hikaplagan mo ang vaca sa imong kaaway, kun ang iyang asno nga nahasalaag, dad-on mo gayud kini sa pagbalik ngadto kaniya. Kung iyong makita ang asno ng napopoot sa iyo, na nakalugmok sa ilalim ng kaniyang pasan, at ayaw mo mang alisan ng pasan, ay walang pagsalang iyong tutulungan pati ng may-ari niyaon. Kong makita mo ang asno sa nagadumot kanimo nga napukan sa ilalum sa iyang lulan, ug ikaw andam unta sa paghaw-as niini alang kaniya, niini: haw-asan mo gayud kini uban kaniya. Huwag mong sisirain ang kahatulan ng iyong dukha, sa kaniyang usap. Dili mo pagtuison ang katarungan nga iya sa imong kabus sa iyang buruka. Layuan mo ang bagay na kasinungalingan, at ang walang sala at ang matuwid, ay huwag mong papatayin: sapagkat hindi ko patototohanan ang masama. Magpahilayo ka sa mga buruka nga malimbongon, ug dili ka magpatay sa walay sala ug sa matarung; kay dili ko pagapaka-matarungon ang dautan. At huwag kang tatanggap ng suhol: sapagkat ang suhol ay bumubulag sa mga may paningin, at sinisira ang mga salita ng mga banal. Dili ka magdawat ug hiphip, kay ang hiphip nagabuta sa mga adunay igtatan-aw, ug nagtuis sa mga pulong sa matarung. At ang taga ibang lupa ay huwag mong pipighatiin sapagkat talastas ninyo ang puso ng taga ibang lupa, yamang kayo'y naging mga taga ibang lupa, sa lupain ng Egipto. Ug dili mo lupigan ang dumuloong: kay kamo nanghibalo kong unsa ang kasingkasing sa dumuloong, kay nagdumuloong na kamo sa yuta sa Egipto. Anim na taong hahasikan mo ang iyong lupa at aanihin mo ang bunga niyaon: Ug sa unom ka tuig magapugas ka sa imong yuta, ug magatigum ka sa mga abut niana: Datapuwat sa ikapitong taon ay iyong iiwan at babayaan, upang kumain ang dukha sa iyong bayan: at ang kanilang iwan ay kakanin ng hayop sa bukid. Gayon din ang iyong gagawin sa iyong ubasan at sa iyong olibohan. Apan sa ikapito ka tuig pagabiyaan mo kini nga walay pugas ug pasagdan mo, aron managpangaon ang mga kabus sa imong katawohan; ug unsa ang igabilin nila pagakan-on sa kahayupan sa kapatagan; mao kini ang pagabuhaton mo sa imong parrasan, ug sa imong olivahan. Anim na araw, na iyong gagawin ang iyong gawain, at sa ikapitong araw, ay magpapahinga ka: upang ang iyong baka at ang iyong asno ay makapagpahinga; at ang anak na lalake ng iyong aliping babae, at ang taga ibang lupa ay makapagpahinga. Unom ka adlaw pagabuhaton mo ang imong mga bulohaton, ug sa ikapito ka adlaw mopahulay ikaw; aron makapahulay ang imong vaca, ug ang imong asno ug makapahayahay ang anak nga lalake sa imong ulipon nga babaye, ug ang dumuloong. At lahat ng mga bagay na aking sinabi sa inyo ay inyong ingatan: at huwag ninyong banggitin ang pangalan ng ibang dios, o marinig man sa inyong bibig. Ug sa tanan nga giingon ko kanimo bantayan mo. Ug dili magahisgut sa ngalan sa uban nga mga dios, ni ipadungog kini gikan sa imong baba. Makaitlong magdidiwang ka ng pista sa akin, sa bawat taon. Makatolo sa usa ka tuig magafiesta ikaw alang kanako. Ang pista ng tinapay na walang lebadura ay iyong ipagdidiwang; pitong araw na kakain ka ng tinapay na walang lebadura, gaya ng iniutos ko sa iyo, sa takdang panahon, sa buwan ng Abib (sapagkat niyaon ka umalis sa Egipto); at walang lalapit sa harap ko na walang dala: Ang fiesta sa mga tinapay nga walay levadura pagabantayan mo: pito ka adlaw nga magakaon ka ug mga tinapay nga walay levadura, ingon sa akong gisugo kanimo, sa panahon nga tinudlo sulod sa bulan sa Abib, kay niini migula ka gikan sa Egipto; ug walay bisan kinsa nga mangatubang nga walay dala sa atubangan ko: At ang pista ng pagaani ng mga unang bunga ng iyong kapagalan, na iyong inihasik sa bukid: at ang pista ng pagaani, sa katapusan ng taon, nang pagaani mo ng iyong kapagalan sa bukid. Ug ang fiesta sa ani, ang mga inunahang bunga sa imong mga paghago, nga imong gipugas sa uma; ug ang fiesta sa paghipos sa abut sa katapusan sa tuig, kong ikaw magatigum sa imong kahago sa uma. Makaitlo sa bawat taon na ang lahat na iyong mga lalake ay haharap sa Panginoong Dios. Makatolo sa usa ka tuig mangatubang ang tanan mong lalake sa atubangan sa Ginoo nga si Jehova. Huwag mong ihahandog ang dugo ng hain sa akin, na kasabay ng tinapay na may lebadura; o iiwan mo man ang taba ng aking pista sa buong magdamag hanggang sa kinaumagahan. Dili mo pag-ihalad nga adunay tinapay nga may levadura ang dugo sa akong halad, ni ibilin sa gabii hangtud sa pagkabuntag ang tambok sa giihaw sa akong fiesta. Ang mga pinakauna ng mga unang bunga ng iyong lupa ay iyong ipapasok sa bahay ng Panginoon mong Dios. Huwag mong lulutuin ang batang kambing sa gatas ng kaniyang ina. Ang mga inunahan sa mga unang abut sa imong yuta dad-on mo sa balay ni Jehova nga imong Dios. Dili mo paglat-an ang nating kanding sa gatas sa inahan niini. Narito, aking sinusugo ang isang anghel sa unahan mo, upang ingatan ka sa daan, at upang dalhin ka sa dakong aking inihanda sa iyo. Ania karon, ginasugo ko ang usa ka Manolonda sa atubangan mo, aron sa pagbantay kanimo sa dalan, ug sa pagdala kanimo ngadto sa dapit nga akong gitagana. Magingat kayo sa kaniya, at dinggin ninyo ang kaniyang tinig; huwag ninyong mungkahiin siya: sapagkat hindi niya patatawarin ang inyong pagsalangsang; sapagkat ang aking pangalan ay nasa kaniya. Magbantay kamo sa atubangan niya, ug magpatalinghug kamo sa iyang tingog; dili ninyo pagsuk-on siya; kay siya dili magapasaylo sa inyong paglapas: kay ang akong ngalan anaa kaniya. Datapuwat kung didinggin mong lubos ang kaniyang tinig, at gagawin mo ang lahat ng aking sinasalita; ay magiging kaaway nga ako ng iyong mga kaaway, kaalit ng iyong mga kaalit. Apan kong sa pagkamatuod magapatalinghug ka sa iyang tingog, ug pagabuhaton mo ang tanan nga akong igaingon, nan ako mamahimong kaaway sa imong mga kaaway, ug magabatok ako sa imong mga kabatok. Sapagkat ang aking anghel ay magpapauna sa iyo at dadalhin ka sa Amorrheo, at sa Hetheo at sa Perezeo, at sa Cananeo, at sa Heveo, at sa Jebuseo, at aking lilipulin. Kay ang akong Manolonda magalakaw sa unahan mo, ug pagapasudlon ka niya sa Amorehanon, ug sa Hetahanon, ug sa Persehanon, ug sa Canaanhon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon, ug ako magalaglag kanila. Huwag kang yuyukod sa kanilang mga dios, o maglilingkod man sa mga yaon, o gagawa man ng ayon sa kanilang mga gawa, kundi iyong iwawaksi at iyong pagpuputulputulin ang kanilang mga haligi na pinakaalaala. Dili ka magayukbo sa ilang mga dios, ni mag-alagad kanila, ni magbuhat ingon sa ginabuhat nila; kondili hinoon laglagon mo sila ngatanan, ug panugmokon mo gayud ang ilang mga haligi nga larawan. At inyong paglilingkuran ang Panginoon ninyong Dios, at kaniyang babasbasan ang iyong tinapay at ang iyong tubig; at aking aalisin ang sakit sa gitna mo. Ug manag-alagad kamo kang Jehova nga inyong Dios, ug siya magapanalangin sa imong tinapay, ug sa imong tubig; ug pagakuhaon ko ang sakit gikan sa taliwala mo. Walang babaing makukunan, o magiging baog man, sa iyong lupain: ang bilang ng iyong mga araw ay aking lulubusin. Walay bisan kinsa nga kakuhaan sa iyang anak, ni maapuli diha sa imong yuta; ug pagatumanon ko ang gidaghanon sa imong mga adlaw. Aking susuguin ang sindak sa unahan mo, at aking liligaligin ang buong bayan na iyong paroroonan, at aking patatalikurin sa iyo ang lahat ng iyong mga kaaway. Igapadala ko ang akong kahadlok sa unahan mo, ug pagalisangon ko ang tanan nga katawohan nga imong pagaadtoan, ug pagahimoon ko nga ang tanan mong mga kaaway motalikod kanimo. At aking susuguin ang mga putakti sa unahan mo, na magpapalayas sa Heveo, sa Cananeo at sa Hetheo, sa harap mo. Ug magapadala ako ug tamboboan sa unahan mo nga magaabog sa Hebehanon, ug Canaanhon, ug sa Hetehanon gikan sa atubangan mo. Hindi ko palalayasin sila sa harap mo sa isang taon; baka ang lupa'y maging ilang, at ang mga ganid sa parang ay magsidami laban sa iyo. Dili ko sila papahawaon gikan sa atubangan mo sulod sa usa ka tuig; tingali ang yuta mahimo nga kamingawan ug modaghan ang mga mananap sa kapatagan batok kanimo. Untiunting aking palalayasin sila sa harap mo, hanggang sa ikaw ay kumapal at manahin mo ang lupain. Sa hinayhinay pagaabugon ko sila gikan sa atubangan mo, hangtud nga magadaghan ka, ug magapanunod sa yuta. At aking itatatag ang iyong hangganan na mula sa Dagat na Mapula hanggang sa dagat ng Filistia at mula sa ilang hanggang sa Ilog ng Eufrates: sapagkat aking ibibigay ang mga nananahan sa lupain sa iyong kamay, at iyo silang palalayasin sa harap mo. Ug igabutang ko ang imong utlanan gikan sa dagat nga Mapula hangtud sa dagat sa mga Filistehanon, ug gikan sa kamingawan hangtud sa suba sa Eufrates: kay igabutang ko sa imong mga kamot ang mga pumoluyo sa yuta, ug ikaw magapapahawa kanila gikan sa atubangan mo. Huwag kang makikipagtipan sa kanila, ni sa kanilang mga dios. Dili ka magbuhat ug pakigsaad uban kanila, ni sa ilang mga dios. Sila'y hindi tatahan sa iyong lupain, baka papagkasalahin ka nila laban sa akin: sapagkat kung ikaw ay maglingkod sa kanilang mga dios, ay tunay na magiging silo sa iyo. Sa imong yuta dili sila magapuyo, tingali unya nga ikaw makasala batok kanako; kay kong magaalagad ka sa ilang mga dios: kini gayud mamahimong usa ka lit-ag alang kanimo. At kaniyang sinabi kay Moises, Sumampa ka sa kinaroroonan ng Panginoon, ikaw, at si Aaron, si Nadab, at si Abiu, at pitong pu ng mga matanda sa Israel; at sumamba kayo mula sa malayo: Ug miingon siya kang Moises: Tumungas ka ngadto kang Jehova, ikaw, ug si Aaron, si Nadab, ug si Abiu, ug ang kapitoan ka mga anciano sa Israel: ug managsimba kamo sukad sa halayo. At si Moises lamang ang lalapit sa Panginoon; datapuwat sila'y hindi lalapit; o ang bayan man ay sasampang kasama niya. Ug si Moises lamang usa ra ang makaduol kang Jehova, apan sila dili makaduol ni managtungas ang katawohan uban kaniya. At lumapit si Moises at isinaysay sa bayan ang lahat ng mga salita ng Panginoon, at ang lahat ng mga palatuntunan. At ang buong bayan ay sumagot ng paminsan, at nagsabi, Lahat ng mga salita na sinalita ng Panginoon, ay aming gagawin. Ug si Moises miabut ug gisugilon niya sa katawohan ang tanan nga mga pulong ni Jehova, ug ang tanang mga tulomanon: ug ang tibook nga katawohan mitubag sa usa ka tingog, ug miingon sila: Pagabuhaton namo ang tanang mga pulong nga giingon ni Jehova. At sinulat ni Moises ang lahat ng mga salita ng Panginoon, at bumangon ng maaga sa kinaumagahan, at nagtayo ng isang dambana sa paanan ng bundok, at ng labing dalawang batong pinakaalaala, ayon sa labing dalawang lipi ng Israel. Ug gisulat ni Moises ang tanan nga mga pulong ni Jehova ug mibangon siya sa sayo sa pagkabuntag, ug nagtukod ug usa ka halaran sa kinaubsan sa bukid, ug napulo ug duha ka haligi nga bato, sumala sa napulo ug duha ka banay sa Israel. At kaniyang sinugo ang mga binata ng mga anak ni Israel, na nagsipaghandog ng mga handog na susunugin at nagsipaghain sa Panginoon ng handog na baka tungkol sa kapayapaan. Ug nagsugo siya ug mga batan-ong lalake sa mga anak sa Israel, nga nanaghalad ug mga halad-nga-sinunog ug nanaghalad sila ug mga halad-sa-pakigdait nga mga vaca alang kang Jehova. At kinuha ni Moises ang kalahati ng dugo, at inilagay sa mga tasa; at ang kalahati ng dugo ay iniwisik sa ibabaw ng dambana. Ug gikuha ni Moises ang katunga sa dugo, ug gibutang niya kini sa mga dolang, ug gisablig niya ang katunga sa dugo sa ibabaw sa halaran. At kaniyang kinuha ang aklat ng tipan, at binasa sa pakinig ng bayan: at kanilang sinabi, Lahat ng sinalita ng Panginoon ay aming gagawin, at kami ay magmamasunurin. Ug gikuha niya ang basahon sa tugon, ug gibasa niya sa igdulungog sa katawohan, ug sila miingon: Buhaton namo ang tanang mga butang nga giingon ni Jehova, ug magamatinumanon kami. At kinuha ni Moises ang dugo at iniwisik sa bayan, at sinabi, Narito ang dugo ng tipan, na ipinakipagtipan ng Panginoon sa inyo tungkol sa lahat ng mga salitang ito. Ug gikuha ni Moises ang dugo, ug kini gisablig niya sa ibabaw sa katawohan, ug miingon: Ania karon ang dugo sa tugon, nga gibuhat ni Jehova uban kaninyo mahitungod niining tanan nga mga pulong. Nang magkagayo'y sumampa si Moises, at si Aaron, si Nadab, at si Abiu, at pitongpu ng mga matanda sa Israel: Ug mingtungas si Moises, ug si Aaron, si Nadab ug si Abiu ug ang kapitoan sa mga anciano sa Israel: At kanilang nakita ang Dios ng Israel; at mayroon sa ilalim ng kaniyang mga paa na parang isang yaring lapag na batong zafiro, at paris din ng langit sa kaliwanagan. Ug nakakita sila sa Dios sa Israel; ug diha sa ubos sa iyang mga tiil ang daw ingon sa usa ka salog nga zafiro, ug daw sama sa langit gayud sa iyang katin-aw. At sa mga mahal na tao sa mga anak ni Israel ay hindi niya ipinatong ang kaniyang kamay: at sila'y tumingin sa Dios, at kumain at uminom. Ug wala niya pagtuy-ora ang iyang kamot sa ibabaw sa mga pangulo sa mga anak sa Israel; ug nakakita sila sa Dios, ug nanagpangaon sila ug nanagpanginum. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Sampahin mo ako sa bundok, at dumoon ka: at ikaw ay bibigyan ko ng mga tapyas na bato, at ng kautusan, at ng utos na aking isinulat, upang iyong maituro sa kanila. Ug si Jehova miingon kang Moises: Tumungas ka ngari kanako sa bukid, ug humulat ka didto, ug igahatag ko kanimo ang mga papan nga bato, ug ang Kasugoan, ug ang tulomanon nga gisulat ko aron tudloan mo sila. At tumindig si Moises, at si Josue na kaniyang tagapangasiwa: at si Moises ay sumampa sa bundok ng Dios. Ug mitindog si Moises, ug si Josue nga iyang, ministro; ug si Moises mitungas ngadto sa bukid sa Dios. At kaniyang sinabi sa mga matanda, Hintayin ninyo kami rito hanggang sa kami ay bumalik sa inyo: at, narito si Aaron at si Hur ay kasama ninyo: sinomang magkaroon ng usap ay lumapit sa kanila. Ug miingon siya sa mga anciano: Hulaton ninyo kami dinhi hangtud nga kami mahabalik kaninyo: ug, ania karon, si Aaron ug si Hur ania uban kaninyo: ang adunay hulosayon, umadto kanila. At sumampa si Moises sa bundok at tinakpan ng ulap ang bundok. Unya si Moises mitungas ngadto sa bukid, ug ang panganod mitabon sa bukid. At ang kaluwalhatian ng Panginoon ay nanahan sa ibabaw ng bundok ng Sinai, at tinakpan ng ulap na anim na araw: at sa ikapitong araw ay tinawag niya si Moises sa gitna ng ulap. Ug ang himaya ni Jehova napahamutang sa ibabaw sa bukid sa Sinai, ug ang panganod mitabon niini sulod sa unom ka adlaw; ug sa ikapito ka adlaw nagtawag siya kang Moises gikan sa taliwala sa panganod. At ang anyo ng kaluwalhatian ng Panginoon ay paris ng apoy na manunupok sa ibabaw ng taluktok ng bundok, sa harap ng mga mata ng mga anak ni Israel. Ug ang panagway sa himaya ni Jehova ingon ug usa ka kalayo nga nagaut-ut sa kinatumyan sa bukid, sa mga mata sa mga anak sa Israel. At pumasok si Moises sa gitna ng ulap, at sumampa sa bundok: at si Moises ay natira sa bundok na apat na pung araw at apat na pung gabi. Ug misulod si Moises sa taliwala sa panganod ug mitungas siya ngadto sa bukid: ug didto si Moises sa bukid kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii. At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, na sila'y magdala sa akin ng isang handog: ang bawat tao na maganyak ang puso sa kagandahang loob ay kukunan ninyo ng handog sa akin. Ipamulong mo sa mga anak sa Israel nga magdala sila ug halad alang kanako: gikan sa tanang mga tawo kansang kasingkasing nakapapagbuot kaniya sa kinabubut-on sa paghatag, kuhaon ninyo ang akong halad. At ito ang handog na inyong kukunin sa kanila; ginto, at pilak, at tanso; Ug kini mao ang halad nga kuhaon ninyo gikan kanila: Bulawan, ug salapi ug tumbaga, At kayong bughaw, kulay-ube, at pula, at lino at balahibo ng kambing; Ug azul ug purpura, ug mapula, ug lino nga manipis ug balhibo sa mga kanding, At mga balat ng lalaking tupa na tinina sa pula, at mga balat ng poka, at kahoy na akasia; Ug mga panit sa mga carnero nga tinina sa mapula, ug mga panit sa mananap sa dagat, ug kahoy nga acacia, Langis sa ilawan, mga espesia sa langis na pangpahid, at sa mabangong pangsuob; Lana alang sa suga, mga panakot alang sa lana nga igdidihog, ug alang sa incienso nga mahumot, Mga batong onix, at mga batong pangkalupkop sa efod, at sa pektoral. Mga bato nga onyx, ug mga bato nga igalubong alang sa ephod ug alang sa tabon sa dughan. At kanilang igawa ako ng isang santuario; upang ako'y makatahan sa gitna nila. Ug pabuhaton mo sila ug usa ka balaang puloy-anan alang kanako aron ako magapuyo sa taliwala nila: Ayon sa lahat ng aking ipinakita sa iyo, sa anyo ng tabernakulo at sa anyo ng lahat ng kasangkapan niyaon ay gayon ninyo gagawin. Sumala sa tanan nga ginapakita ko kanimo, ang panig-ingnan sa tabernaculo, ug ang panig-ingnan sa tanan nga mga galamiton niini, mao kini ang pagabuhaton ninyo. At sila'y gagawa ng isang kaban na kahoy na akasia: na may dalawang sikot kalahati ang haba niyaon, at may isang sikot kalahati ang luwang niyaon, at may isang sikot kalahati ang taas niyaon. Ug magbuhat sila ug usa ka arca sa kahoy nga acacia, ang iyang katas-on duruha ka maniko ug tunga, ug ang iyang kalapdon, usa ka maniko ug tunga, ug ang iyang kagantungon usa ka maniko ug tunga. At iyong babalutin ng taganas na ginto; sa loob at sa labas ay iyong babalutin, at igagawa mo sa ibabaw ng isang kornisa sa palibot. Ug pagahal-upan mo kini ug lunsay nga bulawan, sa sulod ug sa gawas pagahal-upan mo kini; ug buhaton mo sa ibabaw niini ang usa ka cornisa nga bulawan nga magalibut niini. At ipagbububo mo ng apat na argolyang ginto, at ipaglalagay mo sa apat na paa niyaon, at dalawang argolya ang mapapasa isang tagiliran niyaon, at dalawang argolya sa kabilang tagiliran niyaon. Ug magpatunaw ka ug upat ka singsing nga bulawan alang niini, nga igabutang mo sa upat ka tiil-tiil niana, duruha ka singsing sa usa ka kilid niini, ug duruha ka singsing sa pikas nga kilid niini. At gagawa ka ng mga pingga na kahoy na akasia at iyong babalutin ng ginto. Ug magbuhat ka ug mga yayongan sa kahoy nga acacia, nga sila hal-upan mo ug bulawan: At iyong isusuot ang mga pingga sa loob ng mga argolya, sa mga tagiliran ng kaban, upang mabuhat ang kaban. Ug igabalhug mo ang mga yayongan sa mga singsing sa mga kiliran sa arca, aron sa ingon niana pagayayongon nila ang arca. Ang mga pingga ay masusuot sa loob ng mga argolya ng kaban: hindi aalisin doon. Ang mga yayongan magapabilin sa sulod sa mga singsing sa arca: dili sila pagakuhaon gikan niana. At iyong isisilid sa kaban ang mga kinalalagdaan ng patotoo na aking ibibigay sa iyo. Ug igabutang mo sa sulod sa arca ang pagpamatuod nga igahatag ko kanimo. At gagawa ka ng isang luklukan ng awa, na taganas na ginto: na may dalawang sikot kalahati ang haba niyaon, at may isang sikot kalahati ang luwang niyaon. Ug magbuhat ka ug usa ka halaran-sa-pagpasig-uli sa lunsay nga bulawan, ug ang iyang gitas-on duruha ka maniko ug tunga, ug ang iyang kasangkaron usa ka maniko ug tunga. At gagawa ka ng dalawang querubing ginto; na yari sa pamukpok iyong gagawin, sa dalawang dulo ng luklukan ng awa. Ug magbuhat ka ug duruha ka mga querubin nga bulawan, sa buhat nga sinalsal pagabuhaton mo kini, diha sa duruha ka tumoy sa halaran-sa-pagpasig-uli. At gawin mo ang isang querubin sa isang dulo, at ang isang querubin sa kabilang dulo: kaputol ng luklukan ng awa, gagawin mo ang mga querubin sa dalawang dulo niyaon. Ug magbuhat ka ug usa ka querubin sa usa ka tumoy, ug usa ka querubin sa lain nga tumoy: sa nayon gayud sa halaran-sa-pagpasig-uli magabuhat ka ug mga querubin sa duruha ka tumoy niini. At ibubuka ng mga querubin ang kanilang pakpak na paitaas, na nilililiman ang luklukan ng awa, ng kanilang mga pakpak, na ang kanilang mukha ay nagkakaharap, sa dakong luklukan ng awa ihaharap ang mga mukha ng mga querubin. Ug ang mga querubin magabuklad sa ilang mga pako sa ibabaw, nga magatabon sa halaran-sa-pagpasig-uli: uban sa ilang mga pako; ang ilang mga nawong magaatubang sa usa ug usa, magatan-aw sa halaran-sa-pagpasig-uli ang mga nawong sa mga querubin. At iyong ilalagay ang luklukan ng awa sa ibabaw ng kaban; at sa loob ng kaban, ay iyong ilalagay ang mga kinalalagdaan ng patotoo, na aking ibibigay sa iyo. Ug ibutang mo ang halaran-sa-pagpasig-uli sa ibabaw sa arca; ug sa sulod sa arca igabutang mo ang pagpamatuod nga igahatag ko kanimo. At diya'y makikipagkita ako sa iyo, at makikipanayam sa iyo mula sa ibabaw ng luklukan ng awa, sa gitna ng dalawang querubin na nangasa ibabaw ng kaban ng patotoo, tungkol sa lahat ng mga bagay na ibibigay ko sa iyong utos sa mga anak ni Israel. Ug didto ako makigtagbo kanimo, ug ako makigsulti kanimo gikan sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli, gikan sa duruha ka querubin nga anaa sa ibabaw sa arca-sa-pagpamatuod, mahatungod sa tanang mga butang nga akong igahatag kanimo nga mao ang mga tulomanon alang sa mga anak sa Israel. At gagawa ka ng isang dulang na kahoy na akasia: na may dalawang siko ang haba niyaon, at isang siko ang luwang niyaon, at isang sikot kalahati ang taas niyaon. Ug magabuhat ka ug usa ka lamesa sa kahoy nga acacia: ug ang gitas-on niini duruha ka maniko, ug usa ka maniko ang kalapdon niini ug ang gantong niini usa ka maniko ug tunga. At iyong babalutin ng taganas na ginto, at igagawa mo ng isang kornisang ginto sa palibot. Ug pagahal-upan mo kini ug lunsay nga bulawan, ug pagabuhatan mo kini ug usa ka cornisa nga bulawan nga maglibut niini. At igagawa mo ng isang gilid na may isang palad ng kamay ang luwang sa palibot, at igagawa mo ng isang kornisang ginto ang palibot ng gilid niyaon. Ug buhatan mo usab ug usa ka kinulit nga ribete nga magalibut, sa kalapdon nga usa ka dapal; ug sa kinulit nga ribete magabuhat ka ug usa ka cornisa nga bulawan nga magalibut niini. At igagawa mo ng apat na argolyang ginto, at ilalagay mo ang mga argolya sa apat na sulok na ukol sa apat na paa niyaon. Ug magbuhat ka alang niini ug upat ka singsing nga bulawan, ug igabutang mo ang mga singsing sa upat ka nasikohan nga anaa sa upat ka tiil niini. Malalapit sa gilid ang mga argolya, sa daraanan ng mga pingga, upang madala ang dulang. Duol sa ngilit sa kinulit nga ribete ibutang mo ang mga singsing nga dapit sa mga yayongan aron sa pagyayong sa lamesa. At gagawin mo ang mga pingga na kahoy na akasia, at iyong babalutin ng ginto, upang ang dulang ay madala ng mga yaon. Ug pagabuhaton mo ang mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug pagahal-upan mo kini ug bulawan, aron ang lamesa pagayayongon uban niini. At gagawa ka ng mga pinggan niyaon, at ng mga kutsara niyaon, at ng mga kopa niyaon, at ng mga tasa niyaon na pagbubuhusan; na iyong gagawing taganas na ginto. Ug pagabuhaton mo ang mga pinggan niini ug ang mga cuchara niini, ug ang mga taklob niini ug ang panaksan nga pagahowaran niini: sa lunsay nga bulawan pagabuhaton mo kini. At ilalagay mo sa dulang ang tinapay na handog sa harap ko na palagi. Ug sa ibabaw sa lamesa magabutang ka ug tinapay-nga-gibutang-sa-atubangan sa Dios sa atubangan ko sa kanunay gayud. At gagawa ka ng isang kandelerong taganas na ginto: yari sa pamukpok gagawin mo ang kandelero, ang tuntungan niyaon, at ang haligi niyaon; ang mga kopa niyaon, ang mga globito niyaon at ang mga bulaklak niyaon ay mga kaputol: Ug magabuhat ka ug usa ka tangkawan nga lunsay bulawan: sa buhat nga sinalsal, pagabuhaton ang tangkawan; bisan ang patinduganan niini, ug ang lawas niini, ang mga copa niini, ang mga dayandayan nga malingin niini, ug ang mga bulak niini himoon nga nayon. At magkakaroon ng anim na sangang lumalabas sa mga tagiliran niyaon; tatlong sanga ng kandelero'y sa isang tagiliran niyaon, at ang tatlong sanga ng kandelero ay sa kabilang tagiliran niyaon: Ug magagula ang unom ka sanga gikan sa mga kiliran niini: totolo ka sanga sa tangkawan sa usa ka luyo niini, ug totolo ka sanga sa tangkawan sa usa usab ka luyo. At magkakaroon ng tatlong kopang anyong bulaklak ng almendro sa isang sanga, isang globito at isang bulaklak; at tatlong kopang anyong bulaklak ng almendro sa kabilang sanga, isang globito at isang bulaklak; at gayon sa anim na sangang lumalabas sa kandelero. Totolo ka copa sa dagway sa bulak sa almendra sa usa ka sanga niini, usa ka dayandayan nga malingin ug usa ka bulak; ug totolo ka copa sa dagway sa bulak sa almendra sa lain nga sanga, usa ka dayandayan nga malingin ug usa ka bulak: busa mao kini ang magagula sa unom ka sanga sa tangkawan. At sa haligi ng kandelero'y magkakaroon ng apat na kopang anyong bulaklak ng almendro, sangpu ng mga globito niyaon, at ng mga bulaklak niyaon: Ug sa tangkawan upat ka copa sa dagway sa bulak sa almendra, ang mga dayandayan nga malingin niini ug ang mga bulak niini. At magkakaroon ng isang globito sa ilalim ng dalawa sa mga sanga, at isang globito sa ilalim ng kabilang dalawa sa mga sanga na kaputol niyaon, at isang globito sa ilalim ng dalawang sangang nalalabi ayon sa anim na sanga na lumalabas sa kandelero. Ug usa ka dayandayan nga malingin sa ilalum sa duruha ka sanga sa mao usab, usa ka dayandayan nga malingin sa ilalum sa uban nga duruha ka sanga sa mao usab, ug usa usab ka dayandayan nga malingin sa ilalum sa uban usab nga duruha ka sanga sa mao usab sa pagkasama alang sa unom ka sanga nga magagula sa tangkawan. Ang magiging mga globito at mga sanga niyaon ay kaputol: kabuoan niyaon ay isa lamang putol na yari sa pamukpok, na taganas na ginto. Ang ilang mga dayandayan nga malingin ug ang ilang sanga himoon nga nayon niini, ang tibook nga butang usa ka bolos nga sinalsal, sa lunsay nga bulawan. At igagawa mo ng kaniyang mga ilawan, na pito: at kanilang sisindihan ang mga ilawan niyaon, upang lumiwanag sa dakong tapat ng kandelero. Ug buhatan mo kini ug pito ka lamparahan, ug sila magadagkot sa lamparahan aron magahayag sa dapit sa atubangan niini: At ang magiging mga gunting at mga pinggan niyaon ay taganas na ginto. Ug ang mga kumpit niini ug ang mga pinggan nga magagmay niini pagabuhaton gikan sa lunsay nga bulawan. Isang talentong taganas na ginto gagawin, sangpu ng lahat ng kasangkapang ito. Ug sa talento sa lunsay nga bulawan pagabuhaton mo kini, uban kining tanan nga mga copa. At ingatan mo, na iyong gawin ayon sa anyo ng mga yaon na ipinakita sa iyo sa bundok. Ug tan-awa, nga buhaton mo sila sumala sa iyang panig-ingnan, nga gipakita ko kanimo didto sa bukid. Bukod dito'y gagawin mo ang tabernakulo na may sangpung tabing; na linong pinili, at bughaw, at kulay-ube, at pula, na may mga querubin na gawa ng bihasang manggagawa, iyong gagawin. Labut pa pagabuhaton mo ang tabenaculo nga adunay napulo ka cortina sa lino nga fino nga linubid, ug azul, ug purpura, ug mapula: uban ang mga querubin nga binuhat sa batid nga magbubuhat, pagabuhaton mo kini. Ang magiging haba ng bawat tabing ay dalawang put walong siko, at ang luwang ng bawat tabing ay apat na siko: lahat ng tabing ay magkakaroon ng isang kasukatan. Ang gitas-on sa usa ka cortina kaluhaan ug walo ka maniko, ug ang gilapdon sa usa ka cortina upat ka maniko: ang tanan nga mga cortina adunay usa lamang ka sukod. Limang tabing ay papagsusugpunging isat isa; at ang ibang limang tabing ay papagsusugpunging isat isa. Ang lima ka cortina pagataputon ang usa sa usa, ug ang lain nga lima ka cortina pagataputon ang usa sa usa. At gagawa ka ng mga presilyang bughaw sa gilid ng isang tabing sa hangganan ng pagkakasugpong, at gayon din gagawin mo sa gilid ng ikalawang tabing na nasa ikalawang pagkakasugpong. Ug pagabuhaton mo ang mga galong sa bulok nga azul sa sidsid sa usa ka cortina, sa daplin sa gitakdoan: ug mao kini ang pagabuhaton mo sa sidsid sa pangulahian nga cortina sa gitakdoan nga ikaduha. Limang pung presilya ang iyong gagawin sa isang tabing, at limang pung presilya ang iyong gagawin sa gilid ng tabing na nasa ikalawang pagkakasugpong; ang mga presilya ay magkakatapat na isat isa. Kalim-an ka galong pagabuhaton mo sa usa ka cortina, ug kalim-an ka galong pagabuhaton mo sa daplin sa cortina nga anaa sa ikaduha nga gitakdoan: ang mga galong manag-atbang ang usa ug usa. At limang pung pangawit na ginto ang iyong gagawin at pagsusugpungin mo ang mga tabing sa pamamagitan ng mga kawit; at magiging isa lamang. Magbuhat ka ug kalim-an ka mga kaw-it nga bulawan, nga niini pagataputon mo ang mga cortina sa usa ug usa pinaagi sa kaw-it ug kini mahimo nga usa ka tabernaculo. At gagawa ka ng mga tabing na balahibo ng kambing na pinaka tolda sa ibabaw ng tabernakulo: labing isang tabing ang iyong gagawin. Ug magabuhat ka ug mga cortina nga balhibo sa mga kanding alang sa usa ka tabon sa ibabaw sa tabernaculo napulo ug usa ka mga cortina ang pagabuhaton mo. Ang magiging haba ng bawat tabing ay tatlong pung siko, at ang luwang ng bawat tabing ay apat na siko: ang labing isang tabing ay magkakaroon ng isang sukat. Ang gitas-on sa usa ka cortina katloan ka maniko, ug ang gilapdon sa usa ka cortina upat ka maniko: ang napulo ug usa ka cortina may usa lamang ka sukod. At iyong papagsusugpungin ang limang tabing, at gayon din ang anim na tabing, at iyong ititiklop ang ikaanim na tabing sa harapan ng tabernakulo. Ug pagataputon mo ang lima ka cortina sa pinig, ug ang unom ka cortina sa pinig, ug pil-on mo ang ikaunom ka cortina sa atubangan sa nawong sa tabernaculo. At limang pung presilya ang iyong gagawin sa tagiliran ng isang tabing na nasa hangganan ng pagkakasugpong, at limang pung presilya sa tagiliran ng ikalawang pagkakasugpong. Ug magbuhat ka ug kalim-an ka galong sa sidsid sa usa ka cortina, sa daplin sa gitakdoan, ug kalim-an ka galong sa sidsid sa ikaduha ka cortina sa lain nga gitakdoan. At gagawa ka ng limang pung pangawit na tanso, at ikakabit mo ang mga pangawit sa mga presilya at pagsusugpungin mo ang tolda upang maging isa. Ug magbuhat ka ug kalim-an ka kaw-it nga tumbaga, nga igasulod mo sa mga galong ug taputon mo ang balong-balong aron mahimo nga usa lamang ka atop. At ang dakong nakalawit na nalalabi sa mga tabing ng tolda, na siyang kalahati ng tabing na nalalabi ay ilalaylay sa likuran ng tabernakulo. Ug ang nagabitay nga mahabilin sa cortina sa balong-balong, nga mao ang katunga sa usa ka cortina nga nahabilin, magabitay sa luyo sa tabernaculo. At ang siko ng isang dako at ang siko ng kabilang dako niyaong nalalabi sa haba ng mga tabing ng tolda, ay ilalaylay sa mga tagiliran ng tabernakulo, sa dakong ito at sa dakong yaon, upang takpan. Ug ang usa ka maniko sa usa ka bahin, ug ang usa ka maniko sa lain nga bahin ang nahabilin sa gitas-on sa mga cortina sa balong-balong, pagabitayon sa ibabaw sa mga kiliran sa tabernaculo sa usa ka bahin ug sa pikas nga bahin, aron sa pagtabon niini. At gagawa ka ng isang pangtakip sa tolda na balat ng lalaking tupa na tininang pula, at isang pangtakip na balat ng poka, sa ibabaw. Ug magbuhat ka ug usa ka tabon alang sa balong-balong sa mga panit sa carnero, nga tinina sa mapula, ug usa ka tabon sa mga panit sa mananap sa dagat nga magatabon sa ibabaw. At igagawa mo ng mga tabla ang tabernakulo, na kahoy na akasia na mga patayo. Magbuhat ka alang sa tabernaculo ug mga tabla sa kahoy nga acacia nga mga matanos. Sangpung siko ang magiging haba ng isang tabla, at isang siko at kalahati ang luwang ng bawat tabla. Ang gitas-on sa tagsatagsa ka tabla tagpulo ka maniko, ug usa ka maniko ug tunga ang gilapdon sa tagsatagsa ka tabla. Dalawang mitsa magkakaroon ang bawat tabla na nagkakasugpong na isat isa: ang gagawin mo sa lahat ng tabla ng tabernakulo. May duruha ka mecha ang tagsatagsa ka tabla nga mahasulod ang usa sa usa; mao kini ang pagabuhaton mo sa tanan nga mga tabla sa tabernaculo. At igagawa mo ng mga tabla ang tabernakulo: dalawang pung tabla sa tagilirang timugan sa dakong timugan. Busa buhaton mo ang mga tabla sa tabernaculo: Kaluhaan ka tabla sa luyo dapit sa habagatan, ngadto sa habagatan. At gagawa ka ng apat na pung tungtungang pilak upang ilagay sa ilalim ng dalawang pung tabla, dalawang tungtungan sa bawat tabla na ukol sa kaniyang dalawang mitsa, at dalawang tungtungan sa ilalim ng ibang tabla na ukol sa kaniyang dalawang mitsa: Ug magbuhat ka ug kap-atan ka tungtunganan nga salapi sa ilalum sa kaluhaan ka tabla; duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla alang sa iyang duruha ka mecha ug duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla alang sa iyang duruha ka mecha. At sa ikalawang tagiliran ng tabernakulo, sa dakong hilagaan, ay dalawang pung tabla: Ug sa ikaduha ka luyo sa tabernaculo, sa dapit sa amihanan, kaluhaan ka tabla; At ang kanilang apat na pung tungtungang pilak; dalawang tungtungan sa ilalim ng isang tabla, at dalawang tungtungan sa ilalim ng kabilang tabla. Ug ang ilang kap-atan ka tungtunganan nga salapi: duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla, ug duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa usab ka tabla. At sa dakong hulihan ng tabernakulo, sa dakong kalunuran ay igagawa mo ng anim na tabla. Ug alang sa pandugo sa tabernaculo sa kasadpan magbuhat ka ug unom ka tabla. At igagawa mo ng dalawang tabla ang mga sulok ng tabernakulo sa dakong hulihan. Ug duruha ka tabla alang sa mga nasikohan sa tabernakulo sa duruha ka pandugo nga katapusan; At pagpapatungin sa dakong ibaba, at gayon din na maugnay sa itaas niyaon sa isang argolya; gayon ang gagawin sa dalawa; para sa dalawang sulok. Ug kini sila pagapiloon sa ubos, ug ingon usab kini sila mahimong tibook sa iyang ibabaw alang sa usa ka singsing. Sa ingon niana kini mao ang duruha; kini alang sa duruha ka nasikohan. At magkakaroon ng walong tabla, at ang kanilang mga tungtungang pilak ay labing anim na tungtungan: dalawang tungtungan sa ilalim ng isang tabla, at dalawang tungtungan sa ilalim ng kabilang tabla. Ug igapahaluna ang walo ka tabla, ug ang ilang mga tungtunganan nga salapi, napulo ug unom ka tungtunganan; duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla, ug duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa usab ka tabla. At gagawa ka ng mga barakilan, na kahoy na akasia; lima sa mga tabla ng isang tagiliran ng tabernakulo; Ug magbuhat ka usab ug yayongan sa kahoy nga acacia; lima alang sa mga tabla sa usa ka luyo sa tabernaculo. At limang barakilan sa mga tabla ng kabilang tagiliran ng tabernakulo, at limang barakilan sa mga tabla ng tagiliran ng tabernakulo sa dakong hulihan, na dakong kalunuran. Ug lima ka yayongan alang sa mga tabla sa usa usab ka kilid sa tabernaculo, ug lima ka yayongan alang sa mga tabla sa usa usab ka kilid sa tabernaculo nga anaa sa kasadpan. At ang gitnang barakilan ay daraan sa kalagitnaan ng mga tabla mula sa isang dulo hanggang sa kabila. Ug ang yayongan sa taliwala magalapus sa mga tabla sukad sa usa ka tumoy ngadto sa usa ka tumoy. At iyong babalutin ng ginto ang mga tabla, at gigintuin mo ang kanilang mga argolya na pagdaraanan ng mga barakilan: at iyong babalutin ng ginto ang mga barakilan. Ug hal-upan mo ang mga tabla ug bulawan, ug buhaton mo ang ilang mga singsing nga bulawan aron igabalhug kanila ang mga yayongan: hal-upan mo usab ang mga yayongan ug bulawan. At iyong itatayo ang tabernakulo ayon sa anyo niyaon, na ipinakita sa iyo sa bundok. Ug pagapatindugon mo ang tabernaculo sumala sa panig-ingnan niini nga gipakita kanimo didto sa bukid. At gagawa ka ng isang lambong na bughaw at kulay-ube, at pula at linong pinili: na may mga querubing mainam ang pagkayari: Ug magbuhat ka usab ug usa ka tabil sa bulok nga azul ug mapula kaayo, ug purpura ug lino nga fino nga linubid: nga may mga querubin nga buhat sa tawo nga batid kaayo, pagabuhaton kini. At iyong isasampay sa apat na haliging akasia na balot ng ginto, na pati ng kanilang mga pangipit ay ginto rin: na nakapatong sa ibabaw ng apat na tungtungang pilak. Ug pagabitayon mo kini sa ibabaw sa upat ka haligi nga acacia, nga hinal-upan ug bulawan; ang iyang mga sab-onganan sa itaas bulawan usab, sa ibabaw sa upat ka tungtunganan nga salapi. At iyong ibibitin ang lambong sa ilalim ng mga pangalawit, at iyong ipapasok doon sa loob ng lambong ang kaban ng patotoo: at paghihiwalayin sa inyo ng lambong ang dakong banal at ang kabanalbanalang dako. Ug pagabitayon mo ang tabil sa ilalum sa mga kaw-itanan, ug pagadad-on mo sa sulod sa tabil ang arca-sa-pagpamatuod: ug ang tabil magaulang kaninyo sa taliwala sa dapit nga balaan ug sa labing balaan. At iyong ilalagay ang luklukan ng awa sa ibabaw ng kaban ng patotoo sa kabanalbanalang dako. Ug igabutang mo ang halaran-sa-pagpasig-uli sa ibabaw sa arca-sa-pagpamatuod, didto sa dapit nga labing balaan. At iyong ilalagay ang dulang sa labas ng lambong, at ang kandelero ay sa tapat ng dulang sa tagiliran ng tabernakulo na dakong timugan: at ang dulang ay ilalagay mo sa dakong hilagaan. Ug igabutang mo ang lamesa sa gawas sa tabil; ug ang tangkawan sa atbang sa lamesa sa kilid sa tabernaculo padulong sa habagatan, ug igabutang mo ang lamesa sa kilid dapit sa amihanan. At igagawa mo ng isang tabing ang pintuan ng tolda na kayong bughaw at kulay-ube, at pula, at linong pinili, na yari ng mangbuburda. Ug pagabuhatan mo ug cortina ang pultahan sa Balong-Balong sa bulok nga azul ug purpura ug mapula ug lino nga fino nga linubid, nga buhat sa magbobolda. At igagawa mo ang tabing ng limang haliging akasia at babalutin mo ng ginto; na ang sima ng mga yaon ay ginto rin: at ipagbububo mo ng limang tungtungan. Ug magbuhat ka alang sa cortina ug lima ka haligi sa kahoy nga acacia, nga pagahal-upan mo kini ug bulawan; ang ilang mga sab-onganan sa itaas bulawan usab; ug magatunaw ka ug lima ka tungtunganan nga tumbaga alang niini. At gagawin mong kahoy ng akasia ang dambana, na limang siko ang haba at limang siko ang luwang; ang dambana ay gagawing parisukat: at ang taas ay magkakaroon ng tatlong siko. Ug magbuhat ka ug halaran sa kahoy nga acacia nga lima ka maniko ang gitas-on ug lima ka maniko ang gilapdon: ang halaran kinahanglan magalaro, ug ang iyang gantong totolo ka maniko. At gagawin mo ang mga anyong sungay sa ibabaw ng apat na sulok niyaon: ang mga anyong sungay ay kaputol din, at iyong babalutin ng tanso. Ug himoon mo ang mga sungay niini sa ibabaw sa upat ka nasikohan: ang mga sungay bahin nga nayon uban niini; ug pagahal-upan mo kini ug tumbaga. At igagawa mo ng kaniyang mga kawa upang magalis ng mga abo, at ng mga pala, at ng mga mangkok, at ng mga pangalawit at ng mga suuban: lahat ng mga kasangkapa'y gagawin mong tanso. Ug pagahimoon mo ang mga banga niini nga pagabutangan sa abo niini, ug ang mga pala niini ug ang mga dagkung panaksan niini, ug ang mga kaw-it niini, ug ang mga bagahan niini: ang tanan nga mga galamiton niini pagabuhaton mo sa tumbaga. At igagawa mo ng isang salang tanso na tila lambat ang yari, at ang ibabaw ng nilambat ay igagawa mo ng apat na argolyang tanso sa apat na sulok niyaon. Ug magbuhat ka alang niini ug usa ka tungtunganan nga linala nga tumbaga; ug sa ibabaw sa tungtunganan nga linala magbuhat ka ug upat ka singsing nga tumbaga sa upat ka nasikohan niini. At ilalagay mo sa ibaba ng gilid ng dambana, sa dakong ibaba, upang ang nilambat ay umabot hanggang sa kalahatian ng dambana. Ug igabutang mo kini sa sulod sa halaran sa ubos; ug magaabut ang linala hangtud sa kinatung-an sa halaran. At igagawa mo ng mga pingga ang dambana, mga pinggang kahoy na akasia at babalutin mo ng tanso. Ug magbuhat ka ug mga yayongan alang sa halaran, mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug hal-upan mo kini ug tumbaga. At ang mga pingga niyao'y isusuot sa mga argolya, at ang mga pingga ay ilalagay sa dalawang tagiliran ng dambana, pagka dinadala. Ug ang mga yayongan niini igabalhug sa mga singsing, ug ang mga yayongan igapahamutang sa duruha ka luyo sa halaran kong pagasakwaton kini. Gagawin mo ang dambana na kuluong sa pamamagitan ng mga tabla kung paano ang ipinakita sa iyo sa bundok, ay gayon gagawin nila. Sa mga tabla pagabuhaton mo ang halaran nga adunay buho: ingon sa gipakita kanimo didto sa bukid, mao ang pagabuhaton mo. At iyong gagawin ang looban ng tabernakulo: sa tagilirang timugan na dakong timugan ay magkakaroon ng mga tabing sa looban na linong pinili, na may isang daang siko ang haba sa isang tagiliran: Ug pagabuhaton mo ang sawang sa tabernaculo alang sa kilid dapit sa habagatan, ang sawang adunay mga cortina sa lino nga fino nga linubid nga may tagsa ka gatus ka maniko ang gitas-on alang sa usa ka kilid. At ang ihahaligi doo'y dalawang pu, at ang mga tungtungan ng mga yaon ay dalawang pu na tanso; ang mga sima ng mga haligi at ang mga pilete niyaon ay pilak. Ug ang mga haligi niini kaluhaan, ug ang mga tungtunganan niini kaluhaan, nga binuhat sa tumbaga: ang mga sab-onganan sa mga haligi ug ang ilang mga tarogo pagahimoon sa salapi. At gayon din sa tagilirang dakong hilagaan, sa kahabaan ay magkakaroon ng mga tabing na may isang daang siko ang haba, at ang mga haligi ng mga yaon ay dalawangpu, at ang mga tungtungan ng mga yaon ay dalawangpu na tanso; ang mga sima ng mga haligi at ang mga pilete ng mga yaon ay pilak. Ug sa mao usab nga pagkaagi alang sa kilid dapit sa amihanan sa kinatas-an, may mga cortina nga tagsa ka gatus ka maniko ang gitas-on, ug ang mga haligi niini kaluhaan, ug ang mga tungtunganan niini nga tumbaga kaluhaan; ang mga sab-onganan sa mga haligi ug ang mga tarogo niini binuhat sa salapi. At sa kaluwangan ng looban sa kalunuran ay magkakaroon ng mga tabing na may limangpung siko: ang haligi ng mga yaon ay sangpu at ang mga tungtungan ng mga yaon ay sangpu. Ug alang sa gilapdon sa sawang sa kilid dapit sa kasapdan may mga tabil nga tagkalim-an ka maniko, ang haligi niini napuno, ug ang tungtunganan niini napulo. At sa kaluwangan ng looban sa dakong silanganan, sa dakong sinisikatan ng araw, ay magkakaroon ng limangpung siko. Ug ang gilapdon sa sawang sa kilid dapit sa silangan, may kalim-an ka maniko. Ang mga tabing sa isang dako ng pintuang-daan ay magkakaroon ng labinglimang siko: ang mga haligi ng mga yaon ay tatlo, at ang mga tungtungan ng mga yaon ay tatlo rin. Ang mga cortina alang sa usa ka kilid sa ganghaan tagpulo ug lima ka maniko, ang mga haligi niini totolo, ug ang tungtunganan niini totolo. At sa kabilang dako'y magkakaroon ng mga tabing na ma'y labing limang siko: ang mga haligi ng mga yao'y tatlo, at ang mga tungtungan ng mga yao'y tatlo. Ug alang sa usa ka kilid may mga cortina nga may tagpulo ug lima ka maniko; ang mga haligi niini totolo, ang mga tungtunganan niini totolo. At sa pintuan ng looban ay magkakaroon ng isang tabing na may dalawang pung siko, na ang kayo'y bughaw, at kulay-ube, at pula, at kayong linong pinili, na yari ng mangbuburda: ang mga haligi ng mga yao'y apat, at ang mga tungtungan ng mga yao'y apat. Ug alang sa pultahan sa sawang ibutang ang usa ka cortina nga kaluhaan ka maniko, nga azul, ug purpura, ug mapula ug lino nga fino nga linubid, nga buhat sa magbobolda; ang mga haligi ug ang tungtunganan niini upat. Lahat ng haligi sa palibot ng looban ay pagsusugpungin ng mga pileteng pilak; ang mga sima ng mga yaon ay pilak, at ang mga tungtungan ng mga yaon ay tanso. Ang tanan nga mga haligi sa sawang nga magalibut pagatarogohan ug salapi: ang mga kaw-itanan niini salapi ug ang mga tungtunganan niini mga tumbaga. Ang haba ng looban ay magkakaroon ng isang daang siko, at ang luwang ay limang pu magpasaan man, at ang taas ay limang siko, kayong linong pinili, at ang mga tuntungan ay tanso. Ang gitas-on sa sawang usa ka gatus ka maniko, ug ang gilapdon kalim-an bisan asa sukda, ug ang iyang gantong lima ka maniko, sa lino nga fino nga linubid, ug ang mga tungtunganan niini, tumbaga. Lahat ng mga kasangkapan ng tabernakulo, sa buong paglilingkod doon, at lahat ng mga tulos niyaon, at lahat ng mga tulos ng looban ay tanso. Ang tanan nga mga kasangkapan sa tabernaculo sa tanan nga pag-alagad niini, ug ang tanan nga mga lagdok niini, ug ang tanan nga mga lagdok niini, ug ang tanan nga mga lagdok sa sawang, mga tumbaga. At iyong iuutos sa mga anak ni Israel na sila'y magdala sa iyo ng taganas na langis ng binayong oliba na pangilawan, upang papagningasing palagi ang ilawan. Ug ikaw magasugo sa mga anak sa Israel nga managdala sila kanimo ug lana nga lunsay sa oliva, nga linubok, alang sa suga, aron pasigaon sa kanunay ang lamparahan. Sa tabernakulo ng kapisanan sa labas ng lambong na nasa harap ng kaban ng patotoo, ay aayusin yaon ni Aaron at ng kaniyang mga anak mula sa hapon hanggang sa umaga sa harap ng Panginoon: magiging palatuntunan sa buong panahon ng kanilang lahi sa ikagagaling ng mga anak ni Israel. Sa balong-balong nga pagatiguman, sa gawas sa tabil nga anaa sa atubangan sa pagpamatuod, si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magabantay niini sa laray gikan sa hapon hangtud sa buntag sa atubangan ni Jehova: kini tulomanon nga walay katapusan tungod sa mga anak sa Israel ngadto sa ilang mga kaliwatan. At ilapit mo sa iyo si Aarong iyong kapatid at ang kaniyang mga anak na kasama niya, mula sa gitna ng mga anak ni Israel, upang makapangasiwa sa akin sa katungkulang saserdote, si Aaron, si Nadab at si Abiu, si Eleazar at si Ithamar, na mga anak ni Aaron. Ug dad-on mo duol kanimo si Aaron nga imong igsoon, ug ang iyang mga anak nga lalake uban kaniya, gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, aron siya magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote, bisan si Aaron, si Nadab ug si Abiu, si Eleasar ug si Itamar, mga anak nga lalake ni Aaron. At igagawa mo ng mga banal na kasuutan si Aarong iyong kapatid sa ikaluluwalhati at ikagaganda. Ug magbuhat ka ug mga bisti nga balaan alang kang Aaron nga imong igsoon, alang sa himaya ug alang sa katahum. At iyong sasalitain sa lahat ng matalino, na aking pinagpupuspos ng diwa ng karunungan, na kanilang gawin ang kasuutan ni Aaron, upang siya'y italaga, na siya'y makapangasiwa sa akin sa katungkulang saserdote. Ug sultihan mo ang tanan nga mga masinabuton ug kasingkasing, sila nga akong gipuno sa espiritu sa kinaadman, aron magbuhat sila sa mga bisti ni Aaron, aron sa pagbalaan kaniya aron siya mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. At ito ang mga kasuutang kanilang gagawin; isang pektoral, at isang epod, at isang balabal, at isang tunika na tinahing guhitguhit na naaanyong pariparisukat, isang mitra at isang pamigkis: at kanilang igagawa ng mga banal na kasuutan si Aarong iyong kapatid, at ang kaniyang mga anak, upang makapangasiwa sa akin sa katungkulang saserdote. Ug mao kini ang mga bisti nga pagabuhaton nila: ang tabon sa dughan, ug ang ephod, ug ang kupo, ug ang bisti nga binoldahan, ang mitra, ug ang bakus. Ug magabuhat sila ug mga bisti nga balaan alang kang Aaron nga imong igsoon, ug sa iyang mga anak nga lalake aron manag-alagad sila kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. At kukuha sila ng ginto, at ng kayong bughaw, at ng kulay-ube, at ng pula, at ng lino. Ug magakuha sila ug bulawan, ug azul ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino nga linubid. At kanilang gagawin ang epod na ginto, at kayong bughaw, at kulay-ube, pula, at linong pinili, na yari ng bihasang mangbuburda. Ug magbuhat sila ug ephod nga bulawan, ug azul, ug purpura ug mapula, ug lino nga fino nga linubid nga buhat sa mga batid nga magbubuhat. Magkakaroon ng dalawang pangbalikat na nagkakasugpong sa dalawang dulo niyaon; upang magkasugpong. Kini butangan ug duruha ka patalay sa abaga nga magatakdo sa duruha ka tumoy aron kini magatakdo. At ang mainam na pagkayaring pamigkis na nasa ibabaw ng epod upang ibigkis, ay gagawing gaya ng pagkayari ng epod at kaputol, na ginto, kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, at linong pinili. Ug ang maayong pagkahabol nga igbubugkos, nga anaa sa ibabaw niini, nga maoy ikabakus niini magasama sa pagbuhat niini ug ang mao gayud nga butang; sa bulawan, sa azul ug sa purpura, ug sa mapula, ug lino nga fino nga linubid. At kukuha ka ng dalawang batong onix, at iyong iuukit na limbag sa ibabaw ng mga yaon ang mga pangalan ng mga anak ni Israel: Ug magakuha ka ug duruha ka bato nga onyx ug ikulit mo kanila ang mga ngalan sa mga anak ni Israel. Anim sa kanilang mga pangalan ay sa isang bato, at ang mga pangalan ng anim na natitira ay sa isang bato, ayon sa kanilang kapanganakan. Ang unom sa ilang mga ngalan ikulit sa usa ka bato, ug ang unom ka ngalan nga nahibilin, ikulit sa usa ka bato, ingon sa natawohan nila. Nayari ng manguukit sa bato, na gaya ng ukit ng isang panatak, iyong iuukit sa dalawang bato, ayon sa mga pangalan ng mga anak ni Israel: iyong gagawing napamumutihan ng mga kalupkop na ginto. Uban sa buhat sa magkukulit sa bato, sama sa pagkulit sa singsing, pagakulitan mo ang duruha ka bato sa mga ngalan sa mga anak ni Israel; buhatan mo sila ug engaste nga bulawan. At iyong ilalagay ang dalawang bato sa ibabaw ng pangbalikat ng epod, upang maging mga batong pinakaalaala sa ikagagaling ng mga anak ni Israel: at papasanin ni Aaron ang kanilang mga pangalan sa harap ng Panginoon, sa ibabaw ng kaniyang dalawang balikat, na pinakaalaala. Ug igabutang mo kadtong duruha ka bato sa ibabaw sa mga bisti dapit sa abaga sa ephod, aron mahimong mga bato nga handumanan sa mga anak ni Israel, ug si Aaron magadala sa mga ngalan nila sa atubangan ni Jehova sa iyang duruha ka abaga alang sa usa ka handumanan; At gagawa ka ng mga kalupkop na ginto: Ug magabuhat ka ug mga engaste nga bulawan, At ng dalawang tanikalang taganas na ginto; parang pisi iyong gagawin na yaring pinili: at iyong ilalapat sa mga kalupkop ang mga tanikalang pinili. Ug duruha ka talikala nga magagmay nga lunsay bulawan; nga kini buhaton mo sa dagway sa sinalapid, ug igataod mo ang mga talikala sa dagway nga sinalapid sa mga engaste. At gagawin mo ang pektoral ng kahatulan, na gawa ng bihasang manggagawa; na gaya ng pagkayari ng epod iyong gagawin; gagawin mo na ginto, na bughaw, at kulay-ube, at pula, at linong pinili. Ug magabuhat ka ug tabon sa dughan alang sa paghukom, nga buhat sa batid nga magbubuhat, sama sa pagkabuhat sa ephod pagabuhaton mo kini sa bulawan, sa azul ug sa purpura, ug sa mapula ug sa lino nga fino nga linubid. Gagawing parisukat at nakatiklop; isang dangkal magkakaroon ang haba niyaon, at isang dangkal ang luwang niyaon. Kini himoon nga maglaro ug pinilo; nga usa ka dangaw ang gitas-on niini ug usa ka dangaw ang gilapdon niini: At iyong kakalupkupan ng mga kalupkop na mga bato, apat na hanay na bato: isang hanay na sardio, topacio, at karbungko ang magiging unang hanay; Ug pagapun-on mo kini sa mga engaste nga bato, sa upat ka laray sa mga bato: usa ka laray sa usa ka bato nga sardio, usa ka bato nga topacio, ug usa ka bato nga carbunclo mao ang nahauna nga laray: At ang ikalawang hanay, ay isang esmeralda, isang zapiro, at isang diamante; Ug ang ikaduha nga laray usa ka esmeralda, usa ka zafiro, ug usa ka diamante. At ang ikatlong hanay ay isang hasinto, isang agata, at isang amatista; Ug ang ikatolo ka laray, usa ka rubi, usa ka agata, ug usa ka amatista: At ang ikaapat na hanay ay isang berilo, isang onix, at isang haspe: pawang pamumutihan ng ginto sa kanilang mga kalupkop. Ug ang ikaupat ka laray, usa ka berilo, usa ka onyx, ug usa ka jaspe: kini igalubong sa bulawan sa ilang mga engaste. At ang mga bato ay iaayos sa mga pangalan ng mga anak ni Israel; labingdalawa, ayon sa mga pangalan nila; gaya ng ukit ng isang panatak, bawat isa'y ayon sa kanilang pangalan, na magiging ukol sa labing dalawang lipi. Ug kadtong mga batoha ingon sa mga ngalan sa mga anak ni Israel, napulo ug duha ingon sa ilang mga ngalan: sama sa mga kulit sa usa ka singsing, ang tagsatagsa sumala sa iyang ngalan, nga himoon kini alang sa napulo ug duha ka banay. At gagawa ka sa ibabaw ng pektoral ng mga tanikalang parang pisi, yaring pinili, na taganas na ginto. Ug magbuhat ka usab sa ibabaw sa tabon sa dughan ug mga talikala nga magagmay nga sama sa pisi nga sinawalo nga lunsay bulawan. At igagawa mo ang ibabaw ng pektoral ng dalawang singsing na ginto, at ilalagay mo ang dalawang singsing sa dalawang sulok ng itaas ng pektoral. Ug magabuhat ka sa tabon sa dughan ug duruha ka singsing nga bulawan ug ang duruha ka singsing igabutang mo sa duruha ka tumoy sa tabon sa dughan. At inyong ilalagay ang dalawang pinising tanikalang ginto sa dalawang singsing sa mga sulok ng pektoral. Ug igabutang mo ang duruha ka sinalapid nga bulawan sa duruha ka limbo sa tabon sa dughan. At ang dalawang dulo ng dalawang tanikala ng pinili ay iyong ilalapat sa dalawang kalupkop, at iyong mga ilalagay sa mga pangbalikat ng epod, sa harapan. Ug ang lain nga duruha ka tumoy sa duruha ka linubid nga sa ibabaw sa duruha ka engaste, ug ibutang mo kini sa mga kilid dapit sa abaga sa ephod sa dapit sa atubangan niini. At gagawa ka ng dalawang singsing na ginto, at mga ilalagay mo sa dalawang sulok ng pektoral sa laylayan niyaon na nasa dakong kabaligtaran ng epod. Ug magbuhat ka ug duruha ka singsing nga bulawan, ug igabutang mo kini sa duruha ka limbo sa tabon sa dughan sa sidsid niini nga dapit sa kilid sa ephod sa dapit sa sulod. At gagawa ka ng dalawang singsing na ginto, at iyong mga ikakapit sa dalawang pangbalikat ng epod, sa dakong ibaba, sa harapan, na malapit sa pagkakasugpong sa ibabaw ng mainam na pagkayaring pamigkis ng epod. Ug magabuhat ka ug duruha ka singsing nga bulawan, ug igabutang mo kini sa duruha ka kilid sa ephod sa ilalum nga dapit sa atubangan, sa atubangan sa iyang tinakdoan sa ibabaw sa maayong pagkahabol nga bakus sa ephod. At kanilang itatali ang pektoral sa pamamagitan ng mga singsing niyaon sa mga singsing ng epod ng isang taling bughaw, upang mamalagi sa ibabaw ng mainam na pagkayaring pamigkis ng epod, at upang ang pektoral ay huwag makalag sa epod. Ug kini magahigut sa tabon sa dughan uban ang mga singsing niini ngadto sa mga singsing sa ephod uban sa usa ka sinawalo nga azul, aron kini anha sa ibabaw sa maayong pagkahabol nga bakus sa ephod, ug aron ang tabon sa dughan dili mahabulag gikan sa ephod. At dadalhin ni Aaron sa kaniyang sinapupunan ang mga pangalan ng mga anak ni Israel na nasa pektoral ng kahatulan pagka siya'y pumapasok sa dakong banal, na pinakaalaala sa harap ng Panginoon, na palagi. Ug pagadad-on ni Aaron ang mga ngalan sa mga anak ni Israel diha sa tabon sa dughan sa paghukom, sa ibabaw sa iyang kasingkasing, kong mosulod siya sa dapit nga labing balaan, alang sa usa ka handumanan sa atubangan ni Jehova sa kanunay. At ilalagay mo sa pektoral ng kahatulan ang Urim at ang Tummim at mga ilalagay sa sinapupunan ni Aaron, pagka siya'y pumapasok sa harap ng Panginoon at dadalhing palagi ni Aaron sa harap ng Panginoon ang kahatulan sa mga anak ni Israel na nasa kaniyang sinapupunan. Ug igabutang mo diha sa tabon sa dughan sa paghukom ang Urim ug ang Thummim; ug kini anha sa ibabaw sa kasingkasing ni Aaron kong mosulod siya sa atubangan ni Jehova; ug si Aaron magadala sa paghukom sa mga anak sa Israel sa ibabaw sa iyang kasingkasing sa atubangan ni Jehova sa kanunay. At gagawin mo ang balabal ng epod na taganas na bughaw. Ug magbuhat ka ug bisti nga hataas nga sa ephod nga lubos azul. At magkakaroon ng isang pinakaleeg sa gitna niyaon: magkakaroon ito ng isang uriang tinahi sa palibot ng pinakaleeg, gaya ng butas ng isang koselete, upang huwag mapunit. Ug kini may usa ka liab alang sa ulo sa taliwala niini; nga adunay usa ka ribete maglibut sa liab nga buhat nga hinabol, ingon sa liab sa usa ka kamisin, aron kini dili magisi. At ang saya niyaon ay igagawa mo ng mga granadang bughaw, at kulay-ube, at pula, sa palibot ng saya niyaon; at ng mga kampanilyang ginto sa gitna ng mga yaon sa palibot: Ug sa iyang mga sidsid buhatan mo ug mga granada, nga azul ug purpura ug mapula sa iyang mga daplin maglibut, ug mga campanilla nga bulawan sa taliwala nila nga maglibut. Isang kampanilyang ginto at isang granada, isang kampanilyang ginto at isang granada sa saya sa ibaba ng balabal sa palibot. Usa ka campanilla nga bulawan ug usa ka granada, usa ka campanilla nga bulawan ug usa ka granada sa mga sidsid sa bisti nga hataas maglibut. At isusuot ni Aaron upang mangasiwa: at ang tunog niyao'y maririnig pagka siya'y pumapasok sa dakong banal sa harap ng Panginoon, at pagka siya'y lumalabas, upang siya'y huwag mamatay. Ug kini anha sa ibabaw ni Aaron kong siya magaalagad; ug hidunggan ang tingog niini kong siya magasulod sa dapit nga balaan sa atubangan ni Jehova, ug sa mogula siya aron siya dili mamatay. At gagawa ka ng isang laminang taganas na ginto, at doo'y isusulat mong ukit na ayon sa ukit ng isang panatak, Banal sa Panginoon. Ug magabuhat ka ug usa ka binakbak nga lunsay bulawan, ug pagakulitan kini sama sa pagkulit sa usa ka singsing, BALAAN KANG JEHOVA. At iyong ilalagay sa isang listong bughaw, at malalagay sa ibabaw ng mitra; sa ibabaw ng harapan ng mitra malalagay. Ug igabutang mo kini sa ibabaw sa usa ka sinawalo nga azul, ug anha kini sa ibabaw sa mitra; sa atubangan sa mitra anha kini. At malalagay sa noo ni Aaron, at dadalhin ni Aaron ang kasamaan ng mga banal na bagay, na pakakabanalin ng mga anak ni Israel sa lahat nilang mga banal na kaloob; at malalagay na palagi sa kaniyang noo, upang tanggapin sa harap ng Panginoon. Ug anha kini sa ibabaw sa agtang ni Aaron, ug si Aaron magadala sa pagkadautan sa mga butang nga balaan, nga pagabalaanon sa mga anak sa Israel diha sa tanan nga ilang mga halad nga balaan; ug kini anha sa ibabaw sa iyang agtang kanunay aron sila pagadawaton sa atubangan ni Jehova. At iyong hahabihin ang kasuutan na anyong parisukat, na lino, at iyong gagawin ang mitra na lino, at iyong gagawin ang pamigkis na yari ng mangbuburda. Ug maghabol ka ug usa ka bisti nga hataas nga lino, ug magbuhat ka ug usa ka mitra nga lino; magbuhat ka usab ug usa ka bakus nga buhat sa magbobolda. At iyong igagawa ang mga anak ni Aaron ng mga kasuutan, at iyong igagawa sila ng mga pamigkis, at iyong igagawa sila ng mga tiara sa ikaluluwalhati at ikagaganda. Ug alang sa mga anak nga lalake ni Aaron magbuhat ka ug mga bisti nga hatag-as; buhatan mo usab sila ug mga bakus, ug himoan mo ug mga bonete alang sa himaya ug katahum. At iyong isusuot kay Aarong iyong kapatid at sa kaniyang mga anak na kasama niya; at iyong papahiran ng langis sila, at iyong itatalaga sila, at iyong papagbanalin sila, upang sila'y makapangasiwa sa akin, sa katungkulang saserdote. Ug isul-ob mo kini kang Aaron nga imong igsoon, ug sa iyang mga anak uban kaniya: ug dihogan mo sila, gahinon mo sila, ug balaanon mo sila, aron sila magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. At iyong igagawa sila ng mga salawal na lino, upang takpan ang laman ng kanilang kahubaran; mula sa mga balakang hanggang sa mga hita aabot. Ug buhatan mo sila ug mga sapaw nga lino sa pagtabon sa ilang pagkahubo; nga magatabon sukad sa mga hawak hangtud sa mga paa. At isusuot ni Aaron at ng kaniyang mga anak, pagka sila'y pumapasok sa tabernakulo ng kapisanan, o pagka sila'y lumalapit sa dambana upang mangasiwa sa dakong banal; upang sila'y huwag magdala ng kasamaan, at huwag mamatay: magiging isang palatuntunang walang hanggan sa kaniya at sa kaniyang binhi pagkamatay niya. Ug igasul-ob kini kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake kong sila mosulod sa balong-balong nga pagatiguman, sa diha nga moduol sila sa halaran aron sa pag-alagad sa dapit nga balaan; aron dili sila magdala ug kadautan, ug mangamatay: Kini mamahimong tulomanon nga walay katapusan alang kaniya ug sa iyang kaliwatan sa ulahi niya. At ito ang bagay na iyong gagawin sa kanila na ibukod sila, upang sila'y mangasiwa sa akin sa katungkulang saserdote: kumuha ka ng isang guyang toro at ng dalawang lalaking tupang walang kapintasan. Ug kini mao ang pagabuhaton mo kanila aron sa pagbalaan kanila, aron sila mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote: Kumuha ka ug usa ka lakeng nati sa vaca, ug duruha ka carnero nga lake nga walay ikasaway, At tinapay na walang lebadura, at mga munting tinapay na walang lebadura na hinaluan ng langis, at mga manipis na tinapay na walang lebadura na pinahiran ng langis: na gagawin mo sa mainam na harina ng trigo. Ug tinapay nga walay levadura, ug mga tinapay nga malingin nga walay levadura nga sinaktan sa lana, ug mga tinapay nga manipis nga walay levadura nga dinihogan ug lana; nga kini pagabuhaton mo gikan sa harina sa trigo: At iyong isisilid sa isang bakol, at dadalhin mo na nasa bakol, sangpu ng toro at ng dalawang tupang lalake. Ug igabutang mo kini sa usa ka bukag, ug dad-on mo kini nga sinulod sa bukag, uban ang lakeng vaca ug ang duruha ka carnerong lake. At si Aaron at ang kaniyang mga anak ay iyong dadalhin sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, at iyong huhugasan sila ng tubig. Ug pagadad-on mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman ug hugasan mo sila sa tubig. At iyong kukunin ang mga kasuutan, at iyong isusuot kay Aaron ang tunika niya, at ang balabal ng epod, at ang epod, at ang pektoral, at bibigkisan mo ng mainam na pagkayaring pamigkis ng epod: Ug kuhaon mo ang mga bisti, ug isul-ob mo kang Aaron ang sinina nga hataas, ug ang kupo sa ephod, ug ang ephod, ug ang tabon sa dughan, ug baksan mo siya sa maayong pagkahabol nga bakus sa ephod. At iyong ipuputong ang mitra sa kaniyang ulo, at ipapatong mo ang banal na korona sa mitra. Ug ibutang mo ang mitra sa ibabaw sa iyang ulo, ug ibutang mo sa ibabaw sa mitra ang purongpurong nga balaan. Saka mo kukunin ang langis na pangpahid, at ibubuhos mo sa ibabaw ng kaniyang ulo, at papahiran mo ng langis siya. Unya kumuha ka sa lana nga igdidihog, ug ibubo mo sa ibabaw sa iyang ulo, ug dihogan mo siya. At iyong dadalhin ang kaniyang mga anak, at susuutan mo ng mga tunika sila. Ug pagadad-on mo ang iyang mga anak nga lalake, ug sul-oban mo sila ug mga bisti. At iyong bibigkisan sila ng mga pamigkis, si Aaron at ang kaniyang mga anak, at itatali mo ang mga tiara sa kanikaniyang ulo: at tatamuhin nila ang pagkasaserdote na pinakapalatuntunang palagi: at iyong papagbabanalin si Aaron at ang kaniyang mga anak. Ug baksan mo sila sa mga bakus, si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ibugkos mo kanila ang mga bonete; ug ila ang pagka-sacerdote tungod sa tulomanon nga walay katapusan: ug pagagahinon mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake alang sa Dios. At iyong dadalhin ang toro sa harap ng tabernakulo ng kapisanan: at ipapatong ni Aaron at ng kaniyang mga anak ang kanilang kamay sa ulo ng toro. Pagadad-on mo ang lakeng vaca sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magabutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng vaca. At iyong papatayin ang toro sa harap ng Panginoon, sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug patyon mo ang lakeng vaca sa atubangan ni Jehova, sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: At kukuha ka ng dugo ng toro, at ilalagay mo ng iyong daliri sa ibabaw ng mga anyong sungay ng dambana; at iyong ibubuhos ang lahat ng dugo sa paanan ng dambana. Ug kumuha ka sa dugo sa lakeng vaca, ug ibutang mo kana sa mga sungay sa halaran pinaagi sa imong tudlo, ug ihuwad mo ang tanang dugo nga nahabilin sa tiilan sa halaran. At kukunin mo ang buong taba na nakababalot sa bituka, at ang mga lamak ng atay, at ang dalawang bato, at ang taba na nasa ibabaw ng mga yaon, at susunugin mo sa ibabaw ng dambana. Ug kuhaon mo ang tanan nga tambok nga nagatabon sa mga tinae ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw niini, ug sunogon mo kini sa ibabaw sa halaran. Datapuwat ang laman ng toro, at ang balat, at ang dumi ay iyong susunugin sa apoy sa labas ng kampamento: handog nga dahil sa kasalanan. Apan sunogon mo sa kalayo sa gawas sa campo ang unod sa lake nga vaca, ug ang panit niini, ug ang tae niini: kini mao ang halad-tungod-sa-sala. Kukunin mo rin ang isang lalaking tupa; at ipapatong ni Aaron at ng kaniyang mga anak ang kanilang kamay sa ulo ng lalaking tupa. Magkuha ka usab usa ug ka carnero nga lake, ug si Aaron, ug ang iyang mg anak nga lalake magabutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa carnero nga lake. At iyong papatayin ang lalaking tupa, at iyong kukunin ang dugo, at iyong iwiwisik sa palibot sa ibabaw ng dambana. Ug patyon mo ang carnero nga lake, ug kuhaon mo ang dugo niini ug isablig mo sa ibabaw sa halaran maglibut. At iyong kakatayin ang tupa at huhugasan mo ang bituka, at ang mga hita, at ipapatong mo sa mga pinagputolputol at sa ulo. Ug hiwaon mo ang carnero nga lake, sumala sa mga hiwa niini, ug hugasan mo ang tinae niini, ug ang mga paa niini ug ibutang mo kini uban sa mga hinimo ug uban sa ulo. At iyong susunugin ang buong tupa sa ibabaw ng dambana: handog na susunugin nga sa Panginoon; pinaka masarap na amoy na handog sa Panginoon, na pinaraan sa apoy. Ug sunogon mo ang tibook nga carnero nga lake sa ibabaw sa halaran: mao kini ang halad-nga-sinunog alang kang Jehova; kini maoy usa ka kahumot, ang halad-nga-gisunog alang kang Jehova. At kukunin mo ang isang tupa; at ipapatong ni Aaron at ng kaniyang mga anak ang kanilang kamay sa ulo ng tupa. Ug kuhaon mo ang lain nga lakeng carnero, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magabutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng carnero: Saka mo papatayin ang tupa, at kukunin mo ang dugo, at ilalagay mo sa pingol ng kanang tainga ni Aaron, at sa pingol ng kanang tainga ng kaniyang mga anak, at sa hinlalaki ng kanilang kanang kamay, at sa hinlalaki ng kanilang kanang paa, at iwiwisik mo ang dugong labis sa ibabaw ng dambana sa palibot. Ug patyon mo ang lakeng carnero, magkuha ka sa iyang dugo, ug ibutang mo sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too ni Aaron, ug sa ibabaw sa langod-ngod sa mga dalunggan nga too sa iyang mga anak nga lalake, ug sa ibabaw sa kumalagko sa mga kamot nga too nila, ug sa ibabaw sa kumalagko sa mga tiil nga too nila, ug igasablig mo ang dugo sa ibabaw sa halaran nga maglibut. At kukuha ka ng dugo na nasa ibabaw ng dambana, at ng langis na pangpahid, at iwiwisik mo kay Aaron, at sa kaniyang mga suot, at sa kaniyang mga anak na kasama niya: at ikapapaging banal niya at ng kaniyang mga suot, at ng kaniyang mga anak, at ng mga suot ng kaniyang mga anak na kasama niya. Ug magakuha ka sa dugo nga anaa sa ibabaw sa halaran, ug sa lana nga igdidihog, ug sabligan mo sa ibabaw ni Aaron, ug sa ibabaw sa iyang mga bisti, ug sa ibabaw sa iyang mga anak nga lalake, ug sa ibabaw sa mga bisti nila, ug siya pagabalaanon, ug ang iyang mga bisti, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake uban kaniya. Kukunin mo rin naman sa lalaking tupa ang taba, at ang matabang buntot, at ang tabang nakababalot sa mga bituka, at ang mga lamak ng atay, at ang dalawang bato, at ang taba na nasa ibabaw ng mga yaon, at ang kanang hita (sapagkat isang lalaking tupa na itinalaga), Unya kuhaon mo ang tambok sa carnero nga lake, ug ang matambok nga ikog, ug ang tambok nga nagatabon sa tinae ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw niini, ug ang bahin sa likod haduol sa abaga nga too: (kay mao kini ang carnero nga lake sa gahin alang sa Dios.) At isang malaking tinapay, at isang munting tinapay na nilangisan, at isang manipis na tinapay sa bakol ng tinapay na walang lebadura na nasa harap ng Panginoon: Ug usa ka book nga tinapay, ug usa ka tinapay na gilanahan, ug usa ka tinapay nga manipis gikan sa bukag sa mga tinapay nga walay levadura nga anaa sa atubangan ni Jehova. At iyong ilalagay ang kabuoan sa mga kamay ni Aaron, at sa mga kamay ng kaniyang mga anak; at iyong mga luluglugin na pinakahandog na niluglog sa harap ng Panginoon. Ug igabutang mo ang tanan sa mga kamot ni Aaron, ug sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake, ug itabyog mo kini alang sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova. At iyong kukunin sa kanilang mga kamay, at iyong susunugin sa dambana sa ibabaw ng handog na susunugin, na pinaka masarap na amoy sa harap ng Panginoon: handog nga sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Ug kuhaon mo gikan sa ilang mga kamot, ug dauban mo kini sa halaran, sa ibabaw sa halad-nga-sinunog, alang sa usa ka kahumot sa atubangan ni Jehova. Kini mao ang halad-nga-sinunog alang kang Jehova. At kukunin mo ang dibdib ng tupa na itinalaga ni Aaron, at luglugin mo na pinakahandog na niluglog sa harap ng Panginoon: at magiging iyong bahagi. Ug kuhaon mo ang dughan sa lakeng carnero nga iya ni Aaron, nga gigahin alang sa Dios, ug pagatabyogon mo kini alang sa pagkahalad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; ug kini mao ang bahin mo. At iyong ihihiwalay ang dibdib ng handog na niluglog, at ang hita ng handog na itinaas, ang niluglog at ang itinaas, ng lalaking tupa na itinalaga na kay Aaron at sa kaniyang mga anak; Ug balaanon mo ang dughan sa halad-nga-tinabyog, ug ang paa sa halad-nga-binayaw nga gitabyog, ug gibayaw gikan sa lakeng carnero nga gigahin alang sa Dios, bisan ang sa kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake; At magiging kay Aaron at sa kaniyang mga anak, na pinaka bahagi magpakailan man, na mula sa mga anak ni Israel: sapagkat isang handog na itinaas: at magiging isang handog na itinaas sa ganang mga anak ni Israel, na kinuha sa kanilang mga hain tungkol sa kapayapaan: na dili ibat kanilang handog ngang itinaas sa Panginoon. Ug maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake nga sa tulomanon nga walay katapusan gikan sa mga anak sa Israel, kay kini mao ang halad-nga-gibayaw, ug pagakuhaon gikan sa mga anak sa Israel gikan sa ilang mga halad-sa-pakigdait, nga ilang halad-nga-gibayaw alang kang Jehova. At ang mga banal na kasuutan ni Aaron ay magiging sa kaniyang mga anak, pagkamatay niya, upang pahiran ng langis sa mga yaon, at upang italaga sa mga yaon. Ug ang mga bisti nga balaan ni Aaron, mamaila sa iyang mga anak nga lalake nga magasunod kaniya, aron pagdihogan sila uban niini, ug aron pagagahinon alang sa Dios uban niini. Pitong araw na isusuot ng anak na magiging saserdote nakahalili niya, pagka siya'y pumapasok sa tabernakulo ng kapisanan upang mangasiwa sa dakong banal. Sa pito ka adlaw ang anak nga lalake mopuli kaniya sa pagka-sacerdote magasul-ob niini, kong mosulod siya sa balong-balong nga pagatiguman, sa pagalagad sa dapit nga balaan. At kukunin mo ang lalaking tupa na itinalaga at lulutuin mo ang kaniyang laman sa dakong banal. Ug pagakuhaon mo ang lakeng carnero nga gigahin alang sa Dios, ug lutoon mo ang iyang unod sa dapit nga balaan. At kakanin ni Aaron at ng kaniyang mga anak ang laman ng tupa, at ang tinapay na nasa bakol sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magakaon sa unod sa lakeng carnero, ug sa tinapay nga anaa sa bukag, sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At kanilang kakanin ang mga bagay na yaon, na ipinangtubos ng sala, upang italaga at pakabanalin sila: datapuwat hindi kakain niyaon ang sinomang taga ibang lupa, sapagkat mga bagay na banal. Ug pagakan-on nila kadtong mga butanga nga kanila gibuhat ang halad sa pagtabon-sa-mga-sala, aron sa paggahin alang sa Dios ug sa pagbalaan kanila, apan ang dumuloong dili magakaon niini tungod kay kini mga balaan. At kung may lumabis sa laman na itinalaga, o sa tinapay, hanggang sa kinaumagahan, ay iyo ngang susunugin sa apoy ang labis: hindi kakanin, sapagkat yao'y banal. Ug kong may diyutay sa unod sa paggahin, kun sa tinapay nga mahasalin hangtud sa pagkabuntag, sunogon mo sa kalayo ang salin: kini dili pagakan-on tungod kay kini balaan. At ganito mo gagawin kay Aaron, at sa kaniyang mga anak, ayon sa lahat na aking iniutos sa iyo: pitong araw na iyong itatalaga sila. Busa mao kini ang pagabuhaton mo kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake ingon sa tanan nga akong gisugo kanimo: sa pito ka adlaw pagagahinon mo kini. At araw-araw ay maghahandog ka ng toro na pinakahandog, dahil sa kasalanan na pinakapangtubos: at iyong lilinisin ang dambana pagka iyong ipinanggagawa ng katubusan yaon; at iyong papahiran ng langis upang pakabanalin. Ug sa matag-adlaw maghalad ka ug lakeng vaca sa halad-tungod-sa-sala alang sa pagtabon-sa-mga-sala, ug pagahinloan mo ang halaran sa diha nga nagbuhat ka ug halad sa pagtabon-sa-sala niini, ug dihogan mo kini aron sa pagbalaan niini. Pitong araw na iyong tutubusin sa sala ang dambana, at iyong pakakabanalin; at ang dambana ay magiging kabanalbanalan; anomang masagi sa dambana ay magiging banal. Sa pito ka adlaw pagabuhaton mo ang halad sa pagtabon-sa-sala alang sa halaran, ug pagabalaanon mo kini, ug ang halaran mamahimo nga labing balaan: bisan unsa nga butanga nga magadapat sa halaran, pakabalaanon. Ito nga ang iyong ihahandog sa ibabaw ng dambana: dalawang kordero ng unang taon araw-araw na palagi. Karon kini mao ang igahalad mo sa ibabaw sa halaran: duruha ka nating carnero nga usa ka tuig ang panuigon sa matag-adlaw, sa kanunay. Ang isang kordero ay iyong ihahandog sa umaga; at ang isang kordero ay iyong ihahandog sa hapon: Ang usa ka nating carnero igahalad mo sa buntag, ug ang usa usab ka nating carnero sa pagkahapon. At kasama ng isang kordero na iyong ihahandog ang ikasangpung bahagi ng isang efa ng mainam na harina na may halong ikaapat na bahagi ng isang hin ng langis na hinalo; at ang ikaapat na bahagi ng isang hin na alak, ay pinakahandog na inumin. Ug uban sa tagsa ka nating carnero usa ka ikapulo ka bahin sa usa ka 40 Usa ka epha 22.97 ka litro. usa ka /hin sa lana nga ginaling: ug ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin nga vino alang sa halad-nga-ilimnon. At ang isang kordero ay iyong ihahandog sa hapon, at iyong gagawin ayon sa handog na harina sa umaga, at ayon sa inuming handog niyaon, na pinaka masarap na amoy, na handog nga sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Ug ang lain nga nating carnero igahalad mo sa pagkahapon, nga pagabuhaton kini ingon sa halad-nga-kalan-on sa buntag, ug ingon sa halad-nga-ilimnon niini alang sa usa ka kahumot; ang halad-nga-sinunog alang kang Jehova. Magiging isang palaging handog na susunugin sa buong panahon ng inyong lahi sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, sa harap ng Panginoon; na aking pakikipagkitaan sa inyo, upang makipagusap ako roon sa iyo. Kini mao ang usa ka halad-nga-sinunog sa kanunay ngadto sa inyong kaliwatan sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova, diin ako makigtagbo kaninyo aron sa pagsulti kanimo didto. At doo'y makikipagtagpo ako sa mga anak ni Israel: at ang Tolda ay pakakabanalin sa pamamagitan ng aking kaluwalhatian. Ug didto makigtagbo ako sa mga anak sa Israel, ug ang Balong-Balong pagabalaanon pinaagi sa akong himaya. At aking pakakabanalin ang tabernakulo ng kapisanan, at ang dambana; si Aaron man at ang kaniyang mga anak ay aking papagbabanalin upang mangasiwa sa akin sa katungkulang saserdote. Ug pagabalaanon ko ang balong-balong nga pagatiguman ug ang halaran; ingon man usab pagabalaanon ko si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake aron sila magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. At ako'y tatahan sa gitna ng mga anak ni Israel, at ako'y magiging kanilang Dios. Ug magapuyo ako sa taliwala sa mga anak sa Israel, ug mamahimo ako nga ilang Dios. At kanilang makikilala, na ako ang Panginoon nilang Dios, na kumuha sa kanila sa lupain ng Egipto, upang ako'y tumahan sa gitna nila: ako ang Panginoon nilang Dios. Ug managpakaila sila nga ako mao si Jehova nga ilang Dios, nga nagkuha kanila gikan sa yuta sa Egipto aron magapuyo ako sa taliwala nila: Ako si Jehova nga ilang Dios. At gagawa ka ng isang dambana na mapagsusunugan ng kamangyan: na kahoy na akasia iyong gagawin. Ug magbuhat ka ug usa ka halaran alang sa pagsunog ug incienso: sa kahoy nga acacia buhaton mo kini. Isang siko magkakaroon ang haba niyaon, at isang siko ang luwang niyaon; parisukat nga: at dalawang siko magkakaroon ang taas niyaon: ang mga anyong sungay niyaon ay kaputol din. Ang gitas-on niini usa ka maniko, ug ang gilapdon niini usa ka maniko: kini magaupat ka laro: ug ang gantong niini duruha ka maniko: ug ang mga sungay niini maganayon sa mao gihapon nga bulos. At iyong babalutin ng taganas na ginto ang ibabaw niyaon, at ang mga tagiliran niyaon sa palibot, at ang mga sungay niyaon; at igagawa mo ng isang kornisang ginto sa palibot. Ug hal-upan mo kini ug lunsayng bulawan, ang ibabaw, ug ang mga bungbong niini maglibut, ug ang mga sungay niini; ug buhatan mo kini ug usa ka cornisa nga bulawan maglibut. At igagawa mo yaon ng dalawang argolyang ginto sa ilalim ng kornisa, sa dakong itaas ng dalawang tagiliran iyong gagawin; at magiging suutan ng mga pingga upang mabuhat. Ug magbuhat ka alang niini ug duruha ka singsing nga bulawan sa ilalum sa cornisa niini; sa duruha ka pandugo sa duruha ka kilid niini pagabuhaton mo aron sa pagsulod sa mga yayongan kong pagadad-on kini. At ang iyong gagawing mga pingga ay kahoy na akasia, at iyong babalutin ng ginto. Ug buhaton mo ang mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug hal-upan mo kini ug bulawan. At iyong ilalagay sa harap ng tabing na nasa siping ng kaban ng patotoo, sa harap ng luklukan ng awa na nasa ibabaw ng kaban ng patotoo, na aking pakikipagtagpuan sa iyo. Ug igabutang mo kini sa atubangan sa tabil nga anaa sa duol sa arca sa pagpamatuod, sa atubangan sa halaran-sa-pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw sa pagpamatuod, nga didto makigtagbo ako kanimo. At magsusunog si Aaron sa ibabaw niyaon ng kamangyan na mababangong espesia: tuwing umaga pagka kaniyang inaayos ang mga ilawan, ay susunugin niya. Si Aaron magasunog sa ibabaw niini ug incienso nga mahumot: sa matagbuntag sa diha nga mag-ayo siya sa mga lamparahan, magsunog siya niana. At pagka sinisindihan ni Aaron ang mga ilawan sa hapon, ay kaniyang susunugin, na isang kamangyang palagi sa harap ng Panginoon, sa buong panahon ng inyong mga lahi. Ug sa diha nga magdagkot si Aaron sa mga lamparahan sa pagkagabii, magsunog usab siya niini: ang incienso nga nagapadayon sa atubangan ni Jehova ngadto sa tibook ninyong mga kaliwatan. Huwag kayong maghahandog ng ibang kamangyan sa ibabaw niyaon, o ng handog na susunugin, o ng handog na harina man: at huwag kayong magbubuhos ng inuming handog sa ibabaw niyaon. Dili kamo maghalad sa ibabaw niini ug incienso nga lain, ni halad-nga sinunog, ni halad-nga-kalan-on; ug dili kamo magyabo sa ibabaw niini ug halad-nga-ilimnon. At si Aaron ay tutubos ng sala sa ibabaw ng mga anyong sungay ng dambana, minsan sa isang taon: kaniyang tutubusin sa sala na minsan sa isang taon, ng dugo ng handog dahil sa kasalanan, sa buong panahon ng inyong mga lahi: kabanal-banalan nga sa Panginoon. Ug sa ibabaw sa iyang mga sungay magabuhat si Aaron ug halad sa pagtabon-sa-sala makausa sa matag-tuig; uban sa dugo sa halad-tungod-sa-sala nga sa mga pagpasig-uli makausa sa matag-tuig magabuhat siya ug halad sa pagtabon-sa-sala alang niini ngadto sa inyong mga kaliwatan. Kini labing balaan alang kang Jehova. At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises, na sinasabi, Ug nagasulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Pagbilang mo sa mga anak ni Israel, ayon sa mga nabilang sa kanila ay magbibigay nga ang bawat isa sa kanila ng katubusan ng kaniyang kaluluwa sa Panginoon, pagka iyong binibilang sila; upang huwag magkaroon ng salot sa gitna nila pagka iyong binibilang sila. Sa diha nga ikaw magkuha sa padron sa mga anak sa Israel ingon sa mga giisip gikan kanila, unya ang tagsatagsa magahatag kang Jehova ug lukat sa iyang kalag, sa diha nga pagaisipon mo sila; aron wala kanilay kamatay sa diha nga ikaw magaisip kanila. Ito ang kanilang ibibigay, bawat maraanan sa kanila na nangabibilang: kalahati ng isang siklo ayon sa siklo ng santuario: (ang isang siklo ay dalawang pung gera): kalahating siklo na pinakahandog sa Panginoon. Niini sila magahatag bisan kinsa nga nagaagi kanila nga ginaisip, tunga sa siclo sumala sa siclo sa balaang puloy-anan. Ang siclo may kaluhaan ka obolo: ang tunga sa siclo mao ang halad alang kang Jehova. Bawat maraanan sa kanila na nangabibilang, mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, ay magbibigay ng handog sa Panginoon. Bisan kinsa nga mahiapil sa pag-isip, gikan sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ngadto sa itaas, magahatag ug halad kang Jehova. Ang mayaman ay hindi magbibigay ng higit, at ang dukha ay hindi magbibigay ng kulang sa kalahating siklo, pagbibigay nila ng handog sa Panginoon, upang ipangtubos sa inyong mga kaluluwa. Ang dato dili magahatag ug labaw, ug ang kabus dili magahatag ug kubos, sa tunga sa siclo, diha nga maghatag sila ug halad kang Jehova, sa paghalad sa halad sa pagtabon-sa-sala alang sa inyong mga kalag. At iyong kukunin sa mga anak ni Israel ang pangtubos na salapi, at iyong gugugulin sa paglilingkod sa tabernakulo ng kapisanan; na maging pinakaalaala sa mga anak ni Israel sa harap ng Panginoon, upang ipangtubos sa inyong mga kaluluwa. Ug pagakuhaon mo ang salapi nga sa pagtabon-sa-sala gikan sa mga anak sa Israel, ug igahatag mo kini nga sa mga kinahanglanon sa balong-balong nga pagatiguman: aron kini mamahimo nga handumanan sa mga anak sa Israel, sa atubangan ni Jehova, aron matabonan ang sala sa inyong mga kalag. At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova nagsulti kang Moises, nga nagaingon: Gagawa ka rin ng isang hugasang tanso, at ang tungtungan ay tanso, upang paghugasan: at iyong ilalagay sa gitna ng tabernakulo ng kapisanan at ng dambana at iyong sisidlan ng tubig. Magbuhat ka usab ug usa ka dolang nga tumbaga, ug ang tungtunganan niini nga tumbaga, sa paghunaw; ug igabutang mo kini sa kinataliwad-an sa balong-balong nga pagatiguman ug sa halaran; ug butangan mo kini ug tubig sa sulod niini. At si Aaron at ang kaniyang mga anak ay maghuhugas doon ng kanilang mga paa: Ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake manghunaw diha sa ilang mga kamot ug manghimasa sa ilang mga tiil; Pagka sila'y pumapasok sa tabernakulo ng kapisanan, ay maghuhugas sila ng tubig, upang sila'y huwag mamatay, o pagka sila'y lumalapit sa dambana na mangasiwa, upang magsunog ng handog na pinaraan sa apoy sa Panginoon. Ug sa diha nga magasulod sila sa balong-balong nga pagatiguman, manghunaw sila sa tubig, aron dili sila mangamatay: kun sa diha nga magaduol sila sa halaran sa pag-alagad, sa pagsunog ug usa ka halad alang kang Jehova nga pinaagi sa kalayo. Gayon sila maghuhugas ng kanilang mga kamay at ng kanilang mga paa upang huwag silang mamatay: at magiging isang palatuntunan magpakailan man sa kanila, sa kaniya at sa kaniyang binhi, sa buong panahon ng kanilang mga lahi. Busa manghunaw sila sa ilang mga kamot ug maghimasa sila sa ilang mga tiil aron dili sila mamatay. Ug mamahimo kini nga tulomanon nga walay katapusan kanila, bisan kaniya ug sa iyang kaliwatan ngadto na sa tanan nga mga kaliwatan. Bukod dito'y nagsalita ang Panginoon kay Moises, na sinasabi, Labut pa si Jehova nagsulti kang Moises, nga nagaingon: Magdala ka rin ng mga pinakamagaling na espesia, ng taganas na mira ay limang daang siklo, at ng mabangong kanela ay kalahati nito, dalawang daan at limang pu; at ng mabangong kalamo ay dalawang daan at limang pu, Magkuha ka usab ug labing mahal nga mga panakot; sa mirra nga nagaagay-ay lima ka gatus ka siclo, ug sa canela nga mahumot ang katunga sa maong gidaghanon nga mao ang duruha ka gatus ug kalim-an ka siclo, ug sa calamo nga mahumot duruha ka gatus ug kalim-an, At ng kasia, limang daan, ayon sa siklo ng santuario, at ng langis ng oliva ay isang hin: Ug sa cacia lima ka gatus, pinasubay sa siclo sa balaang puloy-anan, ug sa lana sa oliva usa ka hin: At iyong gagawing banal na langis na pangpahid, isang pabangong kinatha ng ayon sa katha ng manggagawa ng pabango: siya ngang magiging banal na langis na pangpahid. Ug buhaton mo kini nga lana nga balaan nga igdidihog, ang pahumot, nga binuhat sumala sa kahibalo sa magbubuhat sa mga pahumot: ug kini mamahimo nga lana nga balaan nga igdidihog. At iyong papahiran niyaon ang tabernakulo ng kapisanan, at ang kaban ng patotoo, Ug pagadihogan mo uban niini ang balong-balong nga pagatiguman, ug ang arca-sa-pagpamatuod, At ang dulang, at ang lahat ng mga kasangkapan niyaon, at ang kandelero at ang mga kasangkapan niyaon, at ang dambanang suuban. Ug ang lamesa ug ang tanan nga mga galamiton niini, ug ang tangkawan ug ang tanang mga galamiton niini, ug ang halaran sa incienso, At ang dambana ng handog na susunugin sangpu ng lahat ng mga kasangkapan, at ang hugasan at ang tungtungan. Ug ang halaran sa halad-nga-sinunog, ug ang tanan nga mga galamiton niini, ug ang dolang ug ang gitungtungan niini. At pakabanalin mo upang maging mga kabanalbanalan: lahat ng makahipo sa mga yao'y magiging banal. Ug pagapanalanginan mo kini, aron kini mahimo nga labing balaan: ang tanan nga makadapat kanila pagabalaanon. At iyong papahiran ng langis si Aaron at ang kaniyang mga anak, at iyong papagbabanalin sila, upang sila'y mangasiwa sa akin sa katungkulang saserdote. Ug dihogan mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug pagabalaanon mo sila aron magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. At iyong sasalitain sa mga anak ni Israel, na iyong sasabihin, Ito'y magiging banal na langis na pangpahid sa akin sa buong panahon ng iyong mga lahi. Ug magsulti ka sa mga anak sa Israel nga magaingon: Kini mao ang balaan nga lana nga igdidihog alang kanako ngadto na sa tanan ninyo nga kaliwatan. Sa laman ng tao ay huwag ninyong ibubuhos, ni huwag kayong gagawa ng gaya niyan sa pagkakatha: banal nga at aariin ninyong banal. Sa ibabaw sa unod sa tawo kini dili igabubo, ni magbuhat ka ug sama niana, sumala sa panakot niini: kini balaan, ug kini mamahimo nga balaan alang kaninyo. Sinomang kumatha ng gaya niyan, o sinomang gumamit niyan sa isang taga ibang lupa, ay ihihiwalay sa kaniyang bayan. Bisan kinsa nga magasakot sama niini, ug magabutang niini sa ibabaw sa dumuloong, pagaputlon, siya gikan sa katawohan niya. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Magdala ka ng mababangong espesia, estacte, at onycha, at galbano; mabangong espesia na may taganas na kamangyan: na magkakaisa ng timbang; Ug si Jehova nag-ingon kang Moises: Kumuha ka alang kanimo sa mga mahumot nga panakot, ug sakti, ug onika, ug galbanum; mahumot nga mga panakot uban ang incienso nga lunsay: ngatanan sa sama nga timbang: At iyong gagawing kamangyan, na isang pabangong ayon sa katha ng manggagawa ng pabango, na tinimplahan ng asin, na pulos at banal; Ug magbuhat ka gikan niini ug usa ka incienso nga mahumot, usa ka pahumot nga binuhat sumala sa kahibalo sa magbubuhat sa mga pahumo nga tinimplahan ug asin, lunsay ug balaan. At iyong didikdikin ang iba niyan ng durog na durog at ilalagay mo sa harap ng kaban ng patotoo, sa loob ng tabernakulo ng kapisanan na aking pakikipagtagpuan sa iyo: aariin ninyong kabanalbanalan. Ug galingon mo ang uban niini nga magagmay kaayo, ug ibutang kini sa atubangan sa pagpamatuod sa balong-balong nga pagatiguman nga didto ako makigtagbo kanimo. Kini mamahimo nga labing balaan alang kaninyo. At ang kamangyan na inyong gagawin, ayon sa pagkakatha niyan ay huwag ninyong gagawin para sa inyo: aariin mong banal sa Panginoon. Ug ang incienso nga pagabuhaton mo, sumala sa pagsakot niini dili kamo magbuhat alang sa inyong kaugalingon: kini tungod kaninyo mamahimo nga balaan alang kang Jehova. Sinomang gumawa ng gaya niyan, upang amuyin ay ihihiwalay sa kaniyang bayan. Bisan kinsa nga magabuhat ug sama niana aron sa pagpanimaho niini, pagaputlon siya gikan sa katawohan niya. At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova nagsulti kang Moises, nga nagaingon: Tingnan mo aking tinawag sa pangalan si Bezaleel na anak ni Uri, na anak ni Hur, sa lipi ni Juda: Tan-awa, akong gitawag sa iyang ngalan si Bezaleel, ang anak nga lalake ni Uri, ang anak nga lalake ni Hur, sa banay ni Juda, At aking pinuspos siya ng Espiritu ng Dios, sa karunungan at pagkakilala, at kaalaman, at sa lahat ng sarisaring gawain, Ug gipuno ko siya sa Espiritu sa Dios, sa kaalam, ug sa salabutan, ug sa kahibalo, ug sa tanan nga paagi sa bulohaton, Upang kumatha ng mga gawang kaayaaya, upang gumawa sa ginto, at sa pilak, at sa tanso, Sa pagmugna ug mga maayong bulohaton, sa pagbuhat pinaagi sa bulawan, ug sa salapi, ug sa tumbaga, At upang umukit ng mga batong pangkalupkop, upang gumawa ng mga nililok na kahoy, at upang gumawa sa lahat na sarisaring gawain. Ug sa pagtiltil sa mga bato nga pagatumpion, ug sa pagkulit sa kahoy, sa pagbuhat sa tanan nga nagakalainlain nga mga bulohaton. At ako, narito, aking inihalal na kasama niya si Aholiab, na anak ni Ahisamac sa lipi ni Dan; at sa puso ng lahat na maalam na puso, ay aking isinilid ang karunungan, upang magawa nila ang lahat ng aking iniutos sa iyo: Ug ako, ania karon, akong gipili uban kaniya si Aholiab, ang anak nga lalake ni Ahisamac, sa banay ni Dan; ug diha sa mga kasingkasing nga mga makinaadmanon sa kasingkasing gibutang ko ang kaalam aron pagabuhaton nila ang tanan nga gisugo ko kanimo; Ang tabernakulo ng kapisanan at ang kaban ng patotoo, at ang luklukan ng awa na nasa ibabaw niyaon, at ang lahat ng kasangkapan ng Tolda: Ang balong-balong nga pagatiguman ug ang arca-sa-pagpamatuod, ug ang halaran-sa-pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw niini, ug ang tanan nga mga kasangkapan sa Tabernaculo; At ang dulang at ang mga sisidlan niyaon at ang kandelerong dalisay, sangpu ng lahat na mga sisidlan; at ang dambana ng kamangyan; Ug ang lamesa ug ang iyang mga galamiton, ug ang lunsay nga tangkawan uban ang tanan nga mga galamiton niini, ug ang halaran sa incienso, At ang dambana ng handog na susunugin sangpu ng lahat ng mga sisidlan niyaon, at ang hugasan at ang tungtungan niyaon; Ug ang halaran sa halad-nga-sinunog ug ang tanang mga galamiton niini, ug ang dolang ug ang tungtunganan niini. At ang mga kasuutang mabuting yari, at ang mga banal na kasuutan na pangsuot kay Aarong saserdote, at ang mga kasuutan sa kaniyang mga anak, upang mangasiwa sa katungkulang saserdote; Ug ang maayong pagkabuhat nga mga bisti, ug ang balaan nga mga bisti alang kang Aaron nga sacerdote, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake, sa pag-alagad sa katungdanan sa pagka-sacerdote; At ang langis na pangpahid, at ang kamangyan na mabangong mga kamangyan na itataan sa dakong banal: ayon sa lahat na iniutos ko sa iyo ay kanilang gagawin. Ug ang lana nga igdidihog, ug ang incienso sa mahumot nga panakot alang sa balaang dapit: sumala sa ngatanan nga gisugo ko kanimo, pagabuhaton nila. At ang Panginoo'y nagsalita kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova nagsulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo rin sa mga anak ni Israel, na iyong sabihin, Katotohanang ipangingilin ninyo ang aking mga sabbath; sapagkat isang tanda sa akin at sa inyo sa buong panahon ng inyong mga lahi, upang inyong makilala na ako ang Panginoon na nagpapabanal sa inyo. Sumulti ka usab sa mga anak sa Israel, nga magaingon: Sa pagkamatuod magabantay kamo sa akong mga adlaw nga igpapahulay: kay kini mao ang usa ka timaan sa taliwala nako ug kaninyo sa tanan ninyong mga kaliwatan, aron kamo mahibalo nga ako mao si Jehova nga nagabalaan kaninyo. Inyong ipangingilin ang sabbath nga; sapagkat yao'y pangilin sa inyo: bawat lumapastangan ay walang pagsalang papatayin: sapagkat sinomang gumawa ng anomang gawa sa araw na yaon, ay ihihiwalay ang taong yaon sa kaniyang bayan. Tungod niini pagabantayan ninyo ang adlaw nga igpapahulay, kay kini balaan alang kaninyo; ang magapasipala niini, sa pagkamatuod pagapatyon gayud siya; kay bisan kinsa nga magabuhat ug bisan unsang buhata nga pagahimoon niining adlawa kadtong kalaga pagaputlon gikan sa taliwala sa iyang katawohan. Anim na araw na gagawin ang gawain; datapuwat ang ikapitong araw ay sabbath na takdang kapahingahan, pangilin sa Panginoon: sinomang gumawa ng anomang gawa sa araw ng sabbath, ay walang pagsalang papatayin. Sa unom ka adlaw pagabuhaton ang bulohaton, apan sa adlaw nga ikapito mao ang adlaw sa balaan nga pagpahulay, balaan kang Jehova; bisan kinsa nga magabuhat ug bisan unsang bulohaton sa adlaw nga igpapahulay, siya pagapatyon gayud. Kayat ang mga anak ni Israel ay mangingilin ng sabbath, na tutuparin ang sabbath sa buong panahon ng kanilang mga lahi, na pinakapalaging tipan. Busa ang mga anak sa Israel managbantay sa adlaw nga igpapahulay, sa paglihi sa adlaw nga igpapahulay ngadto sa tanan niyang mga kaliwatan alang sa usa ka tugon nga walay katapusan: Ito'y isang tanda sa akin at sa mga anak ni Israel magpakailan man: sapagkat sa anim na araw ay ginawa ng Panginoon ang langit at lupa, at sa ikapitong araw, ay nagpahinga at naginhawahan. Kini maoy usa ka timaan sa taliwala nako ug sa mga anak sa Israel sa walay katapusan; kay sa unom ka adlaw gibuhat ni Jehova ang langit ug ang yuta, ug sa ikapito ka adlaw mipahulay siya, ug nahamuot. At kaniyang ibinigay kay Moises, pagkatapos na makipagsalitaan sa kaniya sa ibabaw ng bundok ng Sinai, ang dalawang tapyas ng patotoo, na mga tapyas na bato, na sinulatan ng daliri ng Dios. Ug gihatag niya kang Moises sa diha nga nakahuman na siya sa pagpakigsulti kaniya sa bukid sa Sinai, ang duruha ka papan sa pagpamatuod, mga papan nga bato nga gisulatan sa tudlo sa Dios. At nang makita ng bayan na nagluluwat si Moises ng pagpanaog sa bundok, ay nagpipisan ang bayan kay Aaron, at nagsabi sa kaniya, Tumindig ka at igawa mo kami ng mga dios na mangunguna sa amin; sapagkat tungkol sa Moises na ito, na lalaking nagsampa sa amin mula sa lupain ng Egipto, ay hindi namin maalaman kung anong nangyari sa kaniya. Ug sa diha nga nakita sa katawohan nga si Moises nagdugay sa paglugsong gikan sa bukid, ang katawohan nagtigum sa ilang kaugalingon ngadto kang Aaron ug miingon kaniya: Tindog, ug buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo, kay mahitungod niining Moises, kadtong tawo nga nagkuha kanamo gikan sa yuta sa Egipto, kami wala manghibalo kong unsay nahitabo kaniya. At sinabi ni Aaron sa kanila, Alisin ninyo ang mga hikaw na ginto, na nasa tainga ng inyo-inyong asawa, ng inyong mga anak na lalake, at babae, at dalhin ninyo sa akin. Ug si Aaron miingon kanila: Panangtanga ninyo ang mga arios nga bulawan nga anaa sa mga dalunggan sa inyong mga asawa, ug sa inyong mga anak nga lalake, ug sa inyong mga anak nga babaye, ug dad-a kini ninyo ngari kanako. At inalis ng buong bayan ang mga hikaw na ginto na nangasa kanilang mga tainga, at dinala kay Aaron. Ug ang tibook nga katawohan nanangtang sa mga ariyos nga bulawan nga diha sa ilang mga dalunggan, ug gidala kini ngadto kang Aaron. At kaniyang tinanggap sa kanilang kamay, at niyari sa pamamagitan ng isang buril, at ginawang isang guyang binubo, at kanilang sinabi, Ang mga ito ang maging iyong mga dios, Oh Israel, na nagsampa sa iyo mula sa lupain ng Egipto. Ug siya nagdawat niini sa mga kamot nila, ug gikulit kini niya uban sa usa ka silsil, ug gihimo niya kini nga usa ka nating vaca nga tinunaw. Ug miingon sila: Kini sila mao ang imong mga dios, Oh Israel, nga mikuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto! At nang makita ito ni Aaron, ay nagtayo siya ng isang dambana sa harapan niyaon: at itinanyag ni Aaron at sinabi, Bukas ay pista sa Panginoon. Ug sa diha nga si Aaron nakakita niini, nagtukod siya ug usa ka halaran sa atubangan sa nating vaca; ug si Aaron nagmantala, ug miingon: Ugma mao ang fiesta ni Jehova. At sila'y bumangong maaga nang kinabukasan, at naghandog ng mga handog na susunugin, at nagdala ng mga handog tungkol sa kapayapaan; at ang bayan ay umupong kumain at uminom, at tumindig upang magkatuwa. Ug nanagmata sila sa pagsayo sa sunod nga buntag ug nanaghalad sila ug mga halad-nga-sinunog, ug nanagdala sila ug mga halad-sa-pakigdait; ug milingkod ang katawohan sa pagkaon ug sa pag-inum, ug nanagpanindog sila sa pagdula. At sinalita ng Panginoon kay Moises, Yumaon ka, bumaba ka, sapagkat ang iyong bayan, na iyong isinampa mula sa lupain ng Egipto ay nangagsisama: Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumakaw ka, lumugsong ka ngadto sa ubos; kay ang imong katawohan nga gikuha mo gikan sa yuta sa Egipto, nanagdaut sa ilang kaugalingon. Sila'y humiwalay na madali sa daan na aking iniutos sa kanila: sila'y gumawa ng isang guyang binubo, at kanilang sinamba, at kanilang hinainan, at kanilang sinabi, Ang mga ito'y iyong maging mga dios, Oh Israel, na nagsampa sa iyo mula sa lupain ng Egipto. Sila nahisimang sa hinanali gikan sa dalan nga akong gisugo kanila, ug nanagbuhat sila alang kanila ug usa ka nating vaca nga tinunaw, ug nanagsimba sila niini, ug nanaghalad sila niini, ug nanag-ingon: Kini sila mao ang imong mga dios, Oh Israel, nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Aking nakita ang bayang ito, at, narito, isang bayang may matigas na ulo; Ug si Jehova miingon kang Moises: Nakita ko kining katawohan, ug ania karon, kini maoy katawohan nga magahi ug liog. Ngayo'y bayaan mo nga ako upang ang aking pagiinit ay magalab laban sa kanila, at upang aking lipulin sila: at ikaw ay aking gagawing dakilang bansa. Busa karon, pasagdi ako nga magadilaab ang akong kaligutgut batok kanila, ug aron pagaut-uton ko sila, ug ikaw pagabuhaton nga usa ka daku nga nasud. At dumalangin si Moises sa Panginoon niyang Dios, at sinabi, Panginoon, bakit ang iyong pagiinit ay pinapagaalab mo laban sa iyong bayan, na iyong inilabas sa lupain ng Egipto sa pamamagitan ng dakilang kapangyarihan at ng makapangyarihang kamay? Ug si Moises nangamuyo kang Jehova nga iyang Dios, ug nag-ingon: Oh Jehova, ngano ba nga magadilaab ang imong kaligutgut batok sa imong katawohan nga imong gikuha gikan sa yuta sa Egipto uban sa usa ka dakung gahum ug uban sa usa ka kamot nga kusgan? Bakit sasalitain ng mga Egipcio, na sasabihin, Dahil sa kasamaan, inilabas sila upang patayin sila sa mga bundok, at upang lipulin sila sa balat ng lupa? Iurong mo ang iyong mabangis na pagiinit, at pagsisihan mo ang kasamaang ito laban sa iyong bayan. Kay ngano ba nga magasulti ang mga Egiptohanon, nga magaingon: Alang sa kadautan gikuha mo sila aron sa pagpatay kanila dinhi sa mga kabukiran, ug sa pag-ut-ut kanila gikan sa nawong sa yuta? Kuhaa ang kabangis sa imong kasuko ug bumulag ka gikan niining kadautan batok sa imong katawohan. Alalahanin mo si Abraham, si Isaac, at si Israel na iyong mga lingkod, na silang iyong mga sinumpaan sa iyong sarili, at mga pinagsabihan, Aking pararamihin ang inyong binhi na gaya ng mga bituin sa langit, at lahat ng lupaing ito na aking sinalita ay aking ibibigay sa inyong binhi, at kanilang mamanahin magpakailan man. Hinumdumi si Abraham, si Isaac ug si Israel nga imong mga alagad, nga kanila nanumpa ikaw nga sa imong kaugalingon gayud, ug miingon ikaw kanila: Pagapadaghanon ko ang inyong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug kining tibook nga yuta nga akong giingon, akong ihatag sa inyong kaliwatan, ug sila magapanunod niini sa walay katapusan. At pinagsisihan ng Panginoon ang kasamaan na kaniyang sinabing kaniyang gagawin sa kaniyang bayan. Ug si Jehova nagbasul sa kadautan nga iyang giingon nga iyang pagabuhaton unta sa iyang katawohan. At si Moises ay pumihit, at bumaba sa bundok, na dala ang dalawang tapyas ng patotoo sa kaniyang kamay; mga tapyas na may sulat sa dalawang mukha niyaon; sa isang mukha at sa kabilang mukha ay may sulat. Ug si Moises mibalik, ug milugsong gikan sa bukid, nga ginadala sa iyang kamot ang duruha ka papan sa pagpamatuod; ang mga papan nga gisulatan sa iyang duruha ka luyo; sa usa ka luyo ug sa pikas gisulatan kini. At ang mga tapyas ay gawa ng Dios, at ang sulat ay sulat ng Dios, na nakaukit sa mga tapyas. Ug ang mga papan binuhat sa Dios, ug ang sulat mao ang sulat sa Dios, nga gikulit sa ibabaw sa mga papan. At ng marinig ni Josue ang ingay ng bayan na humihiyaw, ay sinabi kay Moises, May ingay ng pagbabaka sa kampamento. Ug sa diha nga si Josue nakadungog sa kagahub sa katawohan, samtang sila nagasinggit, miingon siya kang Moises: Adunay kagahub sa gubat sa dapit sa campo. At kaniyang sinabi, Hindi ingay ng pagtatagumpay, o ingay man ng pagkatalo, kundi ingay ng mga umaawit ang aking naririnig. Ug siya miingon: Dili man mao ang paghugyaw sa mga mananaug, ni mao ang tingog niadtong mga nagatu-aw tungod kay nadaug sila; apan ang kagahub nga ila sa mga nagaambahan maoy nadungog ko. At nangyari paglapit niya sa kampamento, na kaniyang nakita ang guya at ang sayawan; at ang galit ni Moises ay naginit at kaniyang inihagis ang mga tapyas na nasa kaniyang mga kamay at nangasira sa paanan ng bundok. Ug nahitabo kini, nga sa pag-abut niya haduol sa campo, nga nakita niya ang nating vaca, ug ang mga pagsayaw; ug misilaub ang kasuko ni Moises, ug gisalibay niya ang mga papan gikan sa iyang mga kamot, ug nadugmok kini sa lusaran sa bukid. At kaniyang kinuha ang guya na kanilang ginawa, at sinunog ng apoy, at giniling hanggang sa naging alabok, at isinaboy sa ibabaw ng tubig, at ipinainom sa mga anak ni Israel. Ug gikuha niya ang nating vaca nga ilang gibuhat, ug kini gisunog niya sa kalayo, ug kini gigaling niya hangtud nga napulbos, ug gisabwag kini sa ibabaw sa mga tubig ug kini gipainum niya sa mga anak sa Israel. At sinabi ni Moises kay Aaron, Anong ginawa ng bayang ito sa iyo, na dinalhan mo sila ng isang malaking sala? Ug si Moises miingon kang Aaron: Unsa ba ang gibuhat niining katawohan kanimo nga ikaw nagadala man ug usa ka dakung sala sa ibabaw nila? At sinabi ni Aaron, Huwag maginit ang galit ng aking panginoon: iyong kilala ang bayan, na sila'y mahilig sa kasamaan. Ug mitubag si Aaron: Dili unta mosilaub ang kasuko sa akong ginoo; ikaw nakaila sa katawohan, nga sila naandam alang sa kadautan. Sapagkat kanilang sinabi sa akin, Igawa mo kami ng mga dios na mangunguna sa amin: sapagkat tungkol sa Moises na ito, na lalaking nagsampa sa amin mula sa lupain ng Egipto ay hindi namin maalaman kung anong nangyari sa kaniya. Kay sila nanag-ingon kanako: Buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo; kay mahitungod niining Moises, ang tawo nga mikuha kanamo gikan sa Egipto, kami wala manghibalo sa nahitabo kaniya. At aking sinabi sa kanila, Sinomang may ginto, ay magalis; na anopat kanilang ibinigay sa akin: at aking inihagis sa apoy at lumabas ang guyang ito. Ug ako miingon kanila: Bisan kinsa nga adunay bulawan, tangtanga ninyo kana. Ug ilang gihatag kini kanako, ug gibutang ko kini sa kalayo, ug migula kining nating vaca. At nang makita ni Moises na ang bayan ay nakakawala; sapagkat pinabayaan ni Aarong makawala ng maging isang kabiruan sa gitna ng kanilang mga kaaway: Ug sa nakita ni Moises nga ang katawohan nagpatuyang (kay gitugutan sila ni Aaron sa pagpatuyang sa pagkaagi nga naulawan sila sa taliwala sa ilang mga kaaway), Ay tumayo nga si Moises sa pintuang-daan ng kampamento, at nagsabi, Sinomang sa Panginoon ang kiling ay lumapit sa akin. At lahat ng mga anak ni Levi ay nagpipisan sa kaniya. Unya si Moises mitindog sa pultahan sa campo, ug miingon: Kong kinsa ang dapig kang Jehova moari siya kanako. Ug ang tanan nga mga anak ni Levi mitingub ngadto kaniya. At sinabi niya sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel: Ipatong ng bawat lalake ang kaniyang tabak sa kaniyang hita, at yumaon kayong paroot parito sa mga pintuang-daan, sa buong kampamento, at patayin ng bawat lalake ang kaniyang kapatid na lalake, at ng bawat lalake ang kaniyang kasama, at ng bawat lalake ang kaniyang kapuwa. Ug siya miingon kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Magtakin ang tagsatagsa ka tawo sa iyang pinuti diha sa iyang hawak ug pangagi kamo, ug magbalik-balik kamo gikan sa usa ka pultahan ngadto sa usa ka pultahan sa campo, ug patya ninyo ang tagsatagsa sa iyang igsoon, ug ang tagsatagsa sa iyang kauban, ug ang tagsatagsa sa iyang silingan. At ginawa ng mga anak ni Levi ang ayon sa salita ni Moises: at nabuwal sa bayan ng araw na yaon, ang may tatlong libong katao. Ug gibuhat kini sa mga anak ni Levi, sumala sa pulong ni Moises, ug nangapukan sa katawohan niadtong adlawa ang totolo ka libo ka tawo. At sinabi ni Moises, Italaga ninyo ang inyong sarili ngayon sa Panginoon, oo, bawat lalake laban sa kaniyang anak na lalake, at laban sa kaniyang kapatid na lalake, upang kaniyang ipagkaloob sa inyo ang pagpapala sa araw na ito. Ug si Moises miingon: Igahin ang inyong kaugalingon karon kang Jehova, oo, ang tagsatagsa ka tawo batok sa iyang anak nga lalake, ug batok sa iyang igsoon nga lalake; aron siya maghatag kaninyo sa iyang panalangin niining adlawa. At nangyari ng kinabukasan, na sinabi ni Moises sa bayan, Kayo'y nagkasala ng malaking kasalanan: at ngayo'y sasampahin ko ang Panginoon; marahil ay aking matutubos ang inyong kasalanan. Ug nahatabo nga sa adlaw nga misunod, nga si Moises miingon sa katawohan: Nakasala kamo ug usa ka dakung sala: ug karon motungas ako ngadto kang Jehova; tingali magabuhat ako ug halad-sa-pagtabon sa sala alang sa inyong mga sala. At bumalik si Moises sa Panginoon, at nagsabi, Oh, ang bayang ito'y nagkasala ng malaking kasalanan, at gumawa sila ng mga dios na ginto. Ug si Moises mibalik ngadto kang Jehova, ug miingon: Oh, kining katawohan nakasala ug usa ka dakung sala, ug nagbuhat sila ug mga dios nga bulawan. Gayon ma'y ngayon, kung iyong ipatatawad ang kanilang kasalanan; at kung hindi, ay alisin mo ako, isinasamo ko sa iyo, sa iyong aklat na sinulat mo. Apan karon, kong pasayloon mo ang ilang sala--; ug dili ugaling, palaa ako, ginaampo ko kanimo, gikan sa imong basahon nga gisulatan mo. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Ang magkasala laban sa akin ay siya kong aalisin sa aking aklat. Ug si Jehova miingon kang Moises: Bisan kinsa nga nakasala batok kanako, kini siya pagapalaon ko sa akong basahon. At ngayo'y yumaon ka, iyong patnubayan ang bayan sa dakong aking sinalita sa iyo: narito, ang aking anghel ay magpapauna sa iyo: gayon ma'y sa araw na aking dalawin sila ay aking dadalawin ang kanilang kasalanang ipinagkasala nila. Ug lumakaw ka, dad-a kining katawohan didto sa dapit nga akong giingon kanimo. Ania karon, ang akong manolonda magauna kanimo; apan sa adlaw sa akong pagdu-aw, pagaduawon ko ang ilang sala sa ibabaw nila. At sinaktan nga ng Panginoon ang bayan, sapagkat kanilang ginawa ang guya na ginawa ni Aaron. Ug gisamaran ni Jehova ang katawohan, kay nagbuhat sila ug nating vaca, nga gibuhat ni Aaron. At sinalita ng Panginoon kay Moises, Yumaon ka, sumampa ka mula rito, ikaw at ang bayan na iyong isinampa mula sa lupain ng Egipto, na patungo kayo sa lupain na aking isinumpa kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob, na aking sinasabi, Sa iyong binhi ay aking ibibigay. Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumakaw ka, ug tumungas ka gikan dinhi, ikaw ug ang katawohan nga imong gidala gikan sa yuta sa Egipto padulong sa yuta nga akong gipanumpa kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob, nga nagaingon: Sa imong kaliwatan igahatag ko kini. At aking susuguin ang isang anghel sa unahan mo: at aking palalayasin ang Cananeo, ang Amorrheo, at ang Hetheo, at ang Pherezeo, ang Heveo, at ang Jebuseo: Ug ako magpadala sa unahan mo ug usa ka manolonda, ug papahawaon ko ang Canaanhon, ug ang Amorehanon, ug ang Hetehanon ug ang Persehanon ug ang Hebehanon ug ang Jebusehanon: Sa isang lupaing binubukalan ng gatas at pulot: sapagkat hindi ako sasampa sa gitna mo; sapagkat ikaw ay bayang may matigas na ulo; baka ikaw ay aking lipulin sa daan. Ngadto sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos: kay ako dili motungas sa taliwala mo, kay ikaw mao ang katawohan nga magahi ug liog; tingali ug ako magaut-ut kanimo sa dalan. At nang marinig ng bayan ang masasamang balitang ito, ay nanangis sila: at walang taong nagsuot ng kaniyang mga pahiyas. Ug sa diha nga ang katawohan nakadungog niining dautan nga mga balita, nanagbalata sila, ug walay bisan kinsa nga nagbutang sa iyang mga dayandayan. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Sabihin mo sa mga anak ni Israel, Kayo'y isang bayang may matigas na ulo: kung ako'y sumampa sa gitna mo na sangdali, ay lilipulin kita: kayat ngayo'y alisin mo ang iyong mga pahiyas sa iyo upang aking maalaman kung anong aking gagawin sa iyo. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ipamulong mo sa mga anak sa Israel: Kamo mao ang katawohan nga magahi ug liog; kong mosaka ako sa taliwala mo sa makadiyut pagaut-uton ko ikaw: busa tangtanga karon ang imong mga dayandayan gikan kanimo kay ako mahibalo sa akong pagabuhaton kanimo. At ang mga anak ni Israel ay naghubad ng kanilang mga pahiyas mula sa bundok ng Horeb. Ug ang mga anak sa Israel nanagpanangtang sa ilang mga dayandayan sukad sa bukid sa Horeb ngadto sa unahan. Kinaugalian nga ni Moises na dalhin ang tolda at itayo sa labas ng kampamento, na malayo sa kampamento at kaniyang tinawag iyon, Tabernakulo ng kapisanan. At nangyari na bawat magsiyasat sa Panginoon ay lumalabas na pumaparoon sa tabernakulo ng kapisanan, na nasa labas ng kampamento. Karon si Moises nagakanunay sa pagkuha sa balong-balong, ug iyang gipatindog kini sa gawas sa campo, halayo sa campo; ug gihinganlan niya kini ug balong-balong nga pagatiguman; ug nahitabo, nga ang tagsatagsa nga nangita kang Jehova miadto ngadto sa balong-balong nga pagatiguman, nga diha sa gawas sa campo. At nangyari, pagka si Moises ay lumalabas na napasa sa Tolda, na ang buong bayan ay bumabangon at tumatayo, bawat lalake sa pintuan ng kaniyang tolda at pinanonood si Moises hanggang sa makapasok sa Tolda. Ug nahatabo nga sa diha nga si Moises milakaw ngadto sa Balong-Balong ang tibook nga katawohan mibangon ug mitindog ang tagsatagsa sa pultahan sa iyang balong-balong, ug mitan-aw ngadto kang Moises hangtud nga siya misulod sa Balong-Balong. At nangyari, pagka si Moises ay pumapasok sa Tolda ay bumababa ang haliging ulap at tumitigil sa pintuan ng Tolda ang Panginoon ay nakikipagsalitaan kay Moises. Ug nahitabo nga sa diha nga nakasulod na si Moises sa Balong-Balong ang haligi nga panganod mipaubos, ug napahamutang sa pultahan sa Balong-Balong: ug si Jehova misulti kang Moises. At nakikita ng buong bayan ang haliging ulap at tumitigil sa pintuan ng Tolda; at ang buong bayan ay tumitindig at sumasamba, na bawat isa'y sa tabi ng pintuan ng kaniyang tolda. Ug ang tibook nga katawohan nakakita sa haligi nga panganod nga diha sa pultahan sa Balong-Balong ug ang tibook nga katawohan mitindog ug mingsimba, ang tagsatagsa didto sa pultahan sa iyang balong-balong, At nakikipagsalitaan ang Panginoon kay Moises ng mukhaan, gaya ng isang taong nakikipagsalitaan sa kaniyang kaibigan. At siya'y bumabalik uli sa kampamento, datapuwat ang kaniyang tagapangasiwang si Josue, na anak ni Nun, na may kabataan pa, ay hindi umaalis sa Tolda. Ug si Jehova misulti kang Moises sa nawong ug nawong, ingon sa usa ka tawo nga nakigsulti sa iyang higala. Ug mibalik siya ngadto sa campo apan ang iyang alagad nga si Josue, anak nga lalake ni Nun, tawo nga batan-on wala gayud gumula sa Balong-Balong. At sinabi ni Moises sa Panginoon, Tingnan mo, iyong sinasabi sa akin: Isampa mo ang bayang ito: at hindi mo ipinakilala sa akin kung sino yaong susuguin mo na kasama ko. Gayon ma'y iyong sinabi, Aking nakikilala ka sa pangalan, at ikaw rin naman ay nakasumpong ng biyaya sa aking paningin. Ug si Moises miingon kang Jehova: Tan-awa, ikaw nagaingon kanako: Dad-a kining katawohan: ug ikaw wala magpahayag kanako kong kinsa ang pagasugoon mo uban kanako. Apan ikaw miingon: Ako nakaila kanimo pinaagi sa imong ngalan, ug nakakaplag ka usab ug kalomo sa akong mga mata; Ngayon nga, isinasamo ko sa iyo, na kung ako'y nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin, ay ituro mo sa akin ngayon ang iyong mga daan, upang ikaw ay aking makilala, na ano pat ako'y makasumpong ng biyaya sa iyong paningin: at akalain mo, na ang bansang ito ay iyong bayan. Busa karon, ako nagapangaliyupo kanimo kong ako nakakaplag ug kalomo sa imong mga mata, ipahayag mo karon kanako ang imong mga dalan, aron maila ko ikaw, sa tuyo nga makakaplag ako ug kalomo sa imong mga mata: ug palandunga nga kining nasud mao ang imong katawohan. At kaniyang sinabi, Ako'y sasa iyo, at ikaw ay aking bibigyan ng kapahingahan. Ug miingon siya: Ang akong presencia mouban kanimo, ug pagahatagan ko ikaw ug pagpahulay. At sinabi niya sa kaniya, Kung ikaw ay hindi sasa akin ay huwag mo na kaming pasampahin mula rito. Ug siya miingon kaniya: Kong ang imong presencia dili magauban kanako, dili mo kami pagkuhaon dinhi. Sapagkat saan ngayon makikilala na ako'y nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin, ako at ang iyong bayan? hindi ba dahil sa ikaw ay lumalakad na kasama namin, upang kami ay maging bukod, ako at ang iyong bayan, sa lahat ng bayan na nasa balat ng lupa? Kay unsaon man karon sa pag-ila nga ako nakakaplag ug kalomo sa imong mga mata, ako ug ang imong katawohan? dili ba tungod nga ikaw magalakaw uban kanamo; aron kami mahimong katawohan nga mga linain, ako ug ang imong katawohan, gikan sa tanang mga katawohan nga ania sa ibabaw sa nawong sa yuta? At sinabi ng Panginoon kay Moises, Akin ding gagawin ang bagay na ito na iyong sinalita: sapagkat ikaw ay nakasumpong ng biyaya sa aking paningin, at ikaw ay aking nakikilala sa pangalan. Ug si Jehova miingon kang Moises: Pagabuhaton ko usab kini nga butanga nga imong giingon; tungod kay nakakaplag ka ug kalomo sa akong mga mata, ug naila ko ikaw tungod sa imong ngalan. At sinabi ni Moises, Ipakita mo sa akin, idinadalangin ko sa iyo, ang iyong kaluwalhatian. Ug siya miingon: Ginapangaliyupo ko kanimo nga ipakita mo kanako ang imong himaya. At kaniyang sinabi, Aking papangyayarihin ang aking buong kabutihan sa harap mo, at aking itatanyag ang pangalan ng Panginoon sa harap mo; at ako'y magkakaloob ng biyaya sa kanino mang aking ibig pagkalooban, at ako'y magmamaawain sa kanino mang aking ibig kaawaan. Ug siya miingon: Pagapaagion ko ang tanan ko nga kaayohan a atubangan mo ug igamantala ko ang ngalan ni Jehova sa atubangan mo; ug ako magamaloloy-on sa akong pagakaloy-an, ug magapakita ako ug puangod niadtong pagapuangoran ko. At kaniyang sinabi, Hindi mo makikita ang aking mukha: sapagkat hindi maaaring makita ako ng tao at mabuhay. Ug siya miingon: Ikaw dili arang makakita sa akong nawong: kay ang tawo dili makakita sa akong nawong ug mabuhi pa siya. At sinabi ng Panginoon, Narito, may isang dako sa tabi ko, at ikaw ay tatayo sa ibabaw ng batong iyan: Ug si Jehova miingon: Ania karon, adunay dapit haduol kanako, ug ikaw magatindog sa ibabaw sa bato: At mangyayari, na samantalang ang aking kaluwalhatian ay dumadaan, na aking ilalagay ka sa isang bitak ng bato, at tatakpan kita ng aking kamay hanggang sa ako'y makaraan: Ug mahatabo nga samtang ang akong himaya moagi, nga igabutang ko ikaw sa usa ka liki sa bato, ug pagatabonan ko ikaw sa akong kamot hangtud nga mosaylo ako. At aking aalisin ang aking kamay, at iyong makikita ang aking likod: datapuwat ang aking mukha ay hindi makikita. Ug pagakuhaon ko ang akong kamot, ug ikaw makakita sa akong likod: apan ang akong nawong dili hikit-an. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Humugis ka ng dalawang tapyas na bato na gaya ng una: at aking isusulat sa mga tapyas ang mga salita na nasa unang mga tapyas, na iyong sinira. Ug si Jehova miingon kang Moises: Magsapsap ka ug duruha ka papan nga bato ingon sa mga nahauna, ug igasulat ko sa ibabaw nianang mga papan ang mga pulong nga didto sa mga papan nga nahauna nga gibuak mo. At iyong ihanda sa kinaumagahan, at sumampa ka sa kinaumagahan sa bundok ng Sinai at humarap ka roon sa akin sa taluktok ng bundok. Ug mag-andam ka ugma sa buntag ug tumungas ka sa pagkabuntag sa bukid sa Sinai, ug didto umatubang ka kanako sa kinatumyan sa bukid. At sinomang tao ay huwag sasampang kasama mo, o makikita ang sinomang tao sa buong bundok; kahit ang mga kawan at ang mga bakahan ay huwag manginain sa harap ng bundok na yaon. Ug walay tawo nga magatungas uban kanimo; ni tugutan ang bisan kinsang tawo nga hikit-an diha sa tibook nga bukid; ni tugotan ang mga carnero kun ang mga vaca nga magpanibsib sa atubangan sa bukid. At siya'y humugis ng dalawang tapyas na bato na gaya ng una; at bumangon si Moises na maaga sa kinaumagahan, at sumampa sa bundok ng Sinai, gaya ng iniutos ng Panginoon sa kaniya, at kinuha sa kaniyang kamay ang dalawang tapyas na bato. Ug siya nagsapsap ug duruha ka papan nga bato ingon sa nahauna; ug mibangon si Moises pagsayo sa buntag ug mitungas siya haduol sa bukid sa Sinai, ingon sa gisugo kaniya ni Jehova, ug gidala sa iyang kamot ang duruha ka papan nga bato. At ang Panginoon ay bumaba sa ulap, at tumayong kasama niya roon at itinanyag ang pangalan ng Panginoon. Ug si Jehova mikanaug sa panganod ug mitindog siya didto uban kaniya, ug nagmantala sa ngalan ni Jehova. At ang Panginoo'y nagdaan sa harap niya, na itinanyag, Ang Panginoon, ang Panginoong Dios na puspos ng kahabagan at mapagkaloob, banayad sa pagkagalit, at sagana sa kaawaan at katotohanan; Ug si Jehova miagi sa iyang atubangan, ug nagmantala: Si Jehova, si Jehova, usa ka Dios nga maloloy-on, mapuangoron, mahinay sa pagkasuko, ug daku sa mahigugmaong-kalolot ug kamatuoran; Na gumagamit ng kaawaan sa libolibo, na nagpapatawad ng kasamaan, at ng pagsalangsang, at ng kasalanan: at sa anomang paraan ay hindi aariing walang sala ang salarin; na dinadalaw ang kasamaan ng mga ama sa mga anak, at sa mga anak ng mga anak, hanggang sa ikatlo at ika apat na salin. Nagatipig sa mahigugmaong kalolot alang sa linibolibo, ug nagapasaylo sa pagkadautan, ug sa pagkamasukihon ug sa sala, ug nga sa walay bisan unsa nga paagi magapakamatarung sa dautan; nga nagadu-aw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak sa mga anak, sa ibabaw sa ikatolo ug sa ibabaw sa ikaupat nga kaliwatan. At nagmadali si Moises, at itinungo ang kaniyang ulo sa lupa, at sumamba. Ug si Moises midali, ug giduko niya ang iyang ulo ngadto sa yuta ug misimba kaniya; At kaniyang sinabi, Kung ngayo'y nakasumpong ako ng biyaya sa iyong paningin, Oh Panginoon, ay ipahintulot nawa ng Panginoon, isinasamo ko sa iyo, na pasa gitna namin; sapagkat isang bayang may matigas na ulo; at ipatawad mo ang aming kasamaan, at ang aming kasalanan, at ariin mo kaming iyong mana. Ug siya miingon: Kong karon, nakakaplag ako ug kalomo sa imong mga mata, Oh Ginoo umadto unta karon ang Ginoo, ginaampo ko kanimo, sa taliwala namo: kay kini mao ang katawohan nga magahi ug liog; ug pasayloa ang among pagkadautan ug ang among sala, ug dawata kami alang sa imong panulondon. At kaniyang sinabi, Narito, ako'y nakikipagtipan sa harap ng iyong buong bayan at gagawa ako ng mga kababalaghan, na kailan ma'y hindi ginawa sa buong lupa, o sa alin mang bansa: at ang buong bayan sa gitna ng iyong kinaroroonan ay makakakita ng gawa ng Panginoon, sapagkat kakilakilabot na bagay ang aking gagawin sa pamamagitan mo. Ug siya miingon: Ania karon, ako magabuhat ug tugon: sa atubangan sa tibook mo nga katawohan magabuhat ako ug mga katingalahan, kadtong wala mabuhat sa tibook nga yuta, ni sa bisan unsa nga nasud, ug ang tanan nga katawohan nga niini anaa ikaw sa taliwala, makakita sa buhat ni Jehova; kay kini maoy butang nga makalilisang nga akong pagabuhaton kanimo. Tuparin mo ang mga iniutos ko sa iyo sa araw na ito: narito, aking pinalalayas sa harap mo ang Amorrheo, at ang Cananeo, at ang Hetheo, at ang Pherezeo, at ang Jebuseo. Bantayan mo ang akong ginasugo kanimo niining adlawa; ania karon, ako magapapahawa gikan sa atubangan mo sa Amorehanon, ug sa Canaanhon, ug sa Hetehanon ug sa Persehanon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon. Magingat ka, na huwag kang makipagtipan sa mga tumatahan sa lupain na iyong pinaroroonan, baka maging isang silo sa gitna mo: Magmatngon ka sa imong kaugalingon, tingali magbuhat ka ug pakigsaad uban sa mga pumoluyo sa yuta nga imong pagaadtoan; kay tingali kini mahimong bitik sa taliwala mo: Kundi inyong iwawasak ang kanilang mga dambana, at inyong pagpuputolputulin ang kanilang mga haligi at inyong ibubuwal ang kanilang mga Asera. Apan kamo magagun-ob sa ilang mga halaran ug magadugmok kamo sa ilang mga haligi, ug magaporil kamo sa ilang mga kalasangan: Sapagkat hindi ka sasamba sa ibang dios: sapagkat ang Panginoon na ang pangalan ay Mapanibughuin; ay mapanibughuin ngang Dios: (Kay kamo dili magsimba sa lain nga mga dios; kay si Jehova, kinsang ngalan mao ang Abughoan, maoy usa ka Dios nga abughoan); Magingat ka; baka ikaw ay makipagtipan sa mga tumatahan sa lupain, at sila'y sumunod sa kanilang mga dios, at magsipaghain sa kanilang mga dios, at ikaw ay alukin ng isa at kumain ka ng kanilang hain; Tingali ug magbuhat ikaw ug pakigsaad uban sa mga pumoluyo sa yuta; ug sila maghimo sa pagpakighilawas sa pagsunod sa ilang mga dios, ug magahalad sila sa ilang mga dios, ug pagatawgon ka sa usa kanila, ug magakaon ka sa iyang halad: At iyong papag-asawahin ang iyong mga anak na lalake at kanilang mga anak na babae, at ang kanilang mga anak na babae ay sumunod sa kanilang mga dios at pasunurin ang inyong mga anak na sumunod sa kanilang mga dios. Ug ikaw magadala sa ilang mga anak nga babaye ngadto sa imong mga anak nga lalake, ug ang ilang mga anak nga babaye magpakighilawas sa pagsunod sa ilang mga dios, ug ang imong mga anak nga lalake magpakighilawas sa pagsunod sa ilang mga dios. Huwag kang gagawa para sa iyo ng mga dios na binubo. Dili ka magbuhat alang kanimo ug tinunaw nga mga dios. Ang kapistahan ng tinapay na walang lebadura ay iyong ipangingilin. Pitong araw na kakain ka ng tinapay na walang lebadura na gaya ng iniutos ko sa iyo, sa takdang panahon sa buwan ng Abib: sapagkat sa buwan ng Abib, ay umalis ka sa Egipto. Ang fiesta sa mga tinapay nga walay levadura pagabantayan mo: pito ka adlaw magakaon ka sa tinapay nga walay levadura, ingon sa gisugo ko kanimo, sa panahon nga gitagal sa bulan sa Abib kay sa bulan sa Abib migula ka gikan sa Egipto. Yaong lahat na nagbubukas ng bahay-bata ay akin; at gayon din ang lahat ng hayop na lalake, ang panganay ng baka at ng tupa, Ang tanan nga nagabuka sa taguangkan maako; ug ang tanan nga lake sa imong kahayupan, ang mga panganay sa vaca ug sa carnero, At ang panganay ng isang asno ay iyong tutubusin ng isang kordero: at kung hindi mo tutubusin ay iyo ngang babaliin ang kaniyang leeg. Lahat ng panganay sa iyong mga anak ay iyong tutubusin. At walang lalapit sa harapan ko na walang dala. Ug ang panganay sa usa ka asno pagatubson mo pinaagi sa usa ka nating carnero: ug kong kini dili mo pagatubson, pagalunggoan mo ang liog niini. Ang tanan nga panganay sa imong mga anak nga lalake pagatubson ug walay usa nga magpakita sa atubangan ko nga walay dala. Anim na araw na gagawa ka, ngunit sa ikapitong araw ay magpapahinga ka: sa panahon ng pagbubukid at sa pagaani ay magpapahinga ka. Unom ka adlaw magabuhat ka, apan sa ikapito ka adlaw mopahulay ka: sa panahon sa pagdaro ug sa pag-ani mopahulay ka. At iyong ipangingilin ang kapistahan ng mga sanglinggo, ang sa mga unang bunga ng pagaani ng trigo, at ang kapistahan ng pagaani sa katapusan ng taon. Ug magsaulog ka sa fiesta sa mga semana bisan pa ang sa mga inunahan sa ani sa trigo: ug sa fiesta sa pag-ani sa katapusan sa tuig. Makaitlo nga sa isang taon na haharap ang lahat ng iyong mga lalake sa Panginoong Dios, na Dios ng Israel. Makatolo sa sulod sa tuig ang tanan mo nga lalake magapakita sa atubangan sa Ginoong Jehova, ang Dios sa Israel. Sapagkat aking palalayasin ang mga bansa sa harap mo, at aking palalaparin ang iyong mga hangganan: at hindi pagnanasaan ng sinoman ang iyong lupain, pagka ikaw ay pumapanhik na humarap sa Panginoong iyong Dios, na makaitlo sa isang taon. Kay ako magapapahawa sa mga nasud gikan sa imong atubangan, ug pagalaparon ko ang imong mga utlanan: ug walay bisan kinsa nga tawo nga magapaninguha sa imong yuta, kong ikaw motungas sa pagpakita sa atubangan ni Jehova nga imong Dios makatolo sa usa ka tuig. Huwag kang maghahandog ng dugo ng hain sa akin, na kasabay ng tinapay na may lebadura; o magtitira man ng hain sa kapistahan ng paskua hanggang sa kinaumagahan. Dili mo ihalad ang dugo sa akong halad uban sa tinapay nga may levadura; dili usab ang halad sa fiesta sa pasko; mahabilin sukad sa gabii hangtud sa buntag. Ang pinakaunang bunga ng iyong lupa ay iyong dadalhin sa bahay ng Panginoon mong Dios. Huwag mong lulutuin ang batang kambing sa gatas ng kaniyang ina. Ang mga inunahan sa mga unang bunga sa imong yuta dad-on mo sa balay ni Jehova nga imong Dios. Dili mo paglat-an ang nating kanding sa gatas sa inahan niini. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Isulat mo ang mga salitang ito: sapagkat ayon sa tunog ng mga salitang ito, ay nakipagtipan ako sa iyo at sa Israel. Ug si Jehova miingon kang Moises: Isulat mo kini nga mga pulong kay sumala sa kahulogan niining mga pulonga gihimo ko ang tugon uban kanimo, ug uban sa Israel. At siya'y natira doong kasama ng Panginoon, na apat na pung araw at apat na pung gabi; hindi man lamang siya kumain ng tinapay, o uminom man ng tubig. At isinulat ng Panginoon sa mga tapyas ang mga salita ng tipan, ang sangpung utos. Ug siya didto uban kang Jehova kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii; siya wala makakaon ug tinapay, ni makainum ug tubig. Ug gisulat niya sa mga papan ang mga pulong sa tugon, ang napulo ka mga sugo. At nangyari, nang bumaba si Moises sa bundok ng Sinai, na dala ang tapyas na bato ng patotoo sa kamay niya, noong bumaba sa bundok ay hindi nalalaman ni Moises na ang balat ng kaniyang mukha ay nagliliwanag dahil sa pakikipagusap niya sa Dios. Ug nahitabo sa diha nga si Moises milugsong gikan sa bukid sa Sinai uban ang duruha ka papan sa pagpamatuod diha sa iyang kamot, sa diha nga nagalugsong siya gikan sa bukid, si Moises wala manghibalo nga ang panit sa iyang nawong misilaw, tungod sa iyang pagpakigsulti kaniya. At nang makita ni Aaron at ng lahat ng mga anak ni Israel si Moises, narito, ang balat ng kaniyang mukha ay nagliliwanag; at sila'y natakot na lumapit sa kaniya. Sa diha nga si Aaron, ug ang tanan nga mga anak sa Israel nakakita kang Moises, ania karon, ang panit sa iyang nawong misilaw; ug nangahadlok sila sa pagduol kaniya. At tinawag sila ni Moises; at si Aaron at ang lahat ng puno sa Israel ay nagbalik sa kaniya: at si Moises ay nagsalita sa kanila. Ug si Moises nagtawag kanila; ug si Aaron ug ang tanan nga mga pangulo sa katilingban, mibalik ngadto kaniya, ug si Moises nagsulti kanila; At pagkatapos, ang lahat ng mga anak ni Israel ay lumapit; at kaniyang ibinigay sa kanila sa pamamagitan ng utos ang lahat ng salita ng Panginoon na sinalita sa kaniya sa bundok ng Sinai. Ug unya ang tanan nga mga anak sa Israel nanagpanuol ug siya naghatag kanila ingon nga sugo sa tanan nga mga butang nga giingon kaniya ni Jehova didto sa bukid sa Sinai. At pagkapagsalita sa kanila ni Moises ay naglagay siya ng isang lambong sa kaniyang mukha. Ug sa diha nga si Moises nakahuman na sa pagsulti kanila, nagbutang siya ug usa ka pandong sa iyang nawong. Datapuwat pagka si Moises ay pumapasok sa harap ng Panginoon upang makipagsalitaan sa kaniya, ay nagaalis siya ng lambong hanggang siya'y makalabas; at siya'y lumabas at kaniyang sinalita sa mga anak ni Israel ang iniutos sa kaniya; Apan sa diha nga si Moises miadto sa atubangan ni Jehova, sa pagpakigsulti uban kaniya, gikuha niya ang pandong hangtud nga nakapahawa siya; ug mipahawa siya, ug nakigsulti sa mga anak sa Israel mahitungod niadtong gisugo kaniya. At nakita ng mga anak ni Israel ang mukha ni Moises, na ang balat ng mukha ni Moises ay nagliliwanag: at inilagay uli ni Moises ang lambong sa ibabaw ng kaniyang mukha, hanggang sa siya'y makapasok na nakipagsalitaan sa Dios. Ug ang mga anak sa Israel nakakita sa nawong ni Moises, nga ang panit sa nawong ni Moises misilaw; ug si Moises mibutang pag-usab sa tabon sa iyang nawong, hangtud nga misulod siya sa pagpakigsulti uban kaniya. At pinulong ni Moises ang buong kapisanan ng mga anak ni Israel, at sinabi sa kanila, Ito ang mga salita na iniutos ng Panginoon, na inyong gagawin. Ug gitigum ni Moises ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ug miingon kanila: Kini mao ang mga pulong nga gisugo ni Jehova, aron pagabuhaton ninyo kini. Anim na araw na gagawa, datapuwat ang ikapitong araw ay ipangingilin ninyo, isang sabbath na takdang kapahingahan sa Panginoon: sinomang gumawa ng anomang gawa sa araw na iyan ay papatayin. Unom ka adlaw pagabuhaton ang bulohaton, apan sa adlaw nga ikapito may usa ka adlaw nga balaan alang kaninyo, usa ka adlaw sa balaang pagpahulay alang kang Jehova: bisan kinsa nga magabuhat sa bisan unsa nga bulohaton pagapatyon siya. Huwag kayong magpapaningas ng apoy sa inyong buong tahanan sa araw ng sabbath. Kamo dili magahaling ug kalayo sa tanan ninyo nga mga puloy-anan sa adlaw nga igpapahulay. At sinalita ni Moises, sa buong kapisanan ng mga anak ni Israel, na sinasabi, Ito ang bagay na iniutos ng Panginoon, na sinasabi, Ug si Moises misulti sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nga nagaingon: Kini mao ang butang nga gisugo ni Jehova, nga nagaingon: Magsikuha kayo sa inyo ng isang handog na taan sa Panginoon; sinomang may kusang loob, ay magdala ng handog sa Panginoon; ginto, at pilak, at tanso; Magkuha kamo gikan sa taliwala ninyo ug usa ka halad alang kang Jehova; bisan kinsa nga masinugtanon ug kasingkasing, padad-a siya niini ug halad ni Jehova: bulawan, ug salapi, ug tumbaga, At kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, at lino, at balahibo ng kambing; Ug azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino, ug balhibo sa mga kanding. At mga balat ng tupang lalake na tininang pula, at mga balat ng poka, at kahoy na akasia; Ug mga panit sa mga carnero nga tinina sa mapula, ug mga panit sa mga mananap sa dagat, ug kahoy nga acacia. At langis na pangilawan, at mga espesia sa langis na pangpahid, at sa mabangong kamangyan: Ug lana alang sa suga, ug mga panakot nga mahumot alang sa lana nga igdidihog, ug alang sa mahumot nga incienso: At mga batong onix, at mga batong pangkalupkop, na pang-epod, at pangpektoral. Ug mga bato nga onyx, ug mga bato nga igalubong alang sa ephod, ug alang sa tabon sa dughan. At pumarito ang bawat matalino sa inyo, at gawin ang lahat ng iniutos ng Panginoon; Ug ang tagsatagsa ka tawo nga makinaadmanon ug kasingkasing sa taliwala ninyo umanhi, ug magbuhat sa tanan nga mga butang nga gisugo ni Jehova. Ang tabernakulo, ang tolda niyan, at ang takip niyan, ang mga kawit niyan, at ang mga tabla niyan, ang mga barakilan niyan, ang mga haligi niyan, at ang mga tungtungan niyan; Ang tabernaculo, ang balong-balong niini, ug ang tabon niini, ang mga lugpit niini, ug ang mga tabla niini, ang mga yayongan niini, ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini. Ang kaban, at ang mga pingga niyan, ang luklukan ng awa, at ang lambong ng tabing; Ang arca, ug ang mga yayongan niini, ang halaran-sa-pagpasig-uli, ug ang tabil sa balong-balong; Ang dulang at ang mga pingga niyan, at ang lahat ng kasangkapan niyan at ang tinapay na handog; Ang lamesa, ug ang mga yayongan niini, ug ang tanan nga mga kasangkapan niini, ug ang tinapay-nga-gibutang-sa-atubangan sa Dios; Ang kandelero rin naman na pangilaw, at ang mga kasangkapan niyan, at ang mga ilawan niyan, at ang langis na pangilawan; Ang tangkawan usab alang sa suga, ug ang mga kasangkapan niini, ug ang mga lamparahan niini, ug ang lana alang sa suga: At ang dambana ng kamangyan at ang mga pingga niyan, at ang langis na pangpahid, at ang mabangong kamangyan, at ang tabing na pangpintuan sa pintuan ng tabernakulo; Ug ang halaran sa incienso, ug ang mga yayongan niini, ug ang lana nga igdidihog, ug ang mahumot nga incienso, ug ang tabil alang sa pultahan, nga diha sa pultahan sa tabernaculo: Ang dambana ng handog na susunugin, sangpu ng salang tanso niyan, at lahat ng mga kasangkapan niyan, ang hugasan at ang tungtungan niyan; Ang halaran sa halad-nga-sinunog, uban ang linala nga tumbaga niini, ang mga yayongan niini, ug ang tanan nga mga kasangkapan niini, ang dolang uban ang tungtunganan niini: Ang mga tabing sa looban, ang mga haligi niyan, at ang mga tungtungan ng mga iyan, at ang tabing sa pintuan ng looban; Ang mga cortina sa sawang, ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini, ug ang tabil sa ganghaan sa sawang: Ang mga tulos ng tabernakulo, at ang mga tulos ng looban, at ang mga panali ng mga iyan; Ang mga lagdok sa tabernaculo, ug ang mga lagdok sa sawang, ug ang mga pisi niini; Ang mga mainam na yaring kasuutan sa pangangasiwa sa dakong banal, ang mga banal na kasuutan kay Aaron na saserdote, at ang mga kasuutan ng kaniyang mga anak, upang mangasiwa sa katungkulang saserdote. Ang maayong pagkabuhat nga mga bisti, alang sa pag-alagad sa dapit nga balaan, ang mga balaan nga bisti ni Aaron nga sacerdote, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake, aron sa pag-alagad sa katungdanan sa pagka-sacerdote. At ang buong kapisanan ng mga anak ni Israel ay umalis sa harap ni Moises. Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nanlakaw gikan sa atubangan ni Moises. At sila'y lumapit, lahat ng tao na napukaw ang kalooban, at lahat na pinapagkusa ng sariling diwa, at nagdala ng panghandog sa Panginoon, sa gawain sa tabernakulo ng kapisanan, at sa buong ipaglilingkod at sa mga banal na kasuutan. Ug nangadto sila, ang tagsatagsa kinsang kasingkasing nagaagda kaniya, ug ang tagsatagsa kinsang espiritu naghatag kaniya ug kabubut-on, ug nanagdala sa halad ni Jehova alang sa bulohaton sa balong-balong nga pagatiguman, ug alang sa tanan nga kaalagaran niini, ug alang sa mga balaan nga bisti. At sila'y naparoon, mga lalake at mga babae, yaong lahat na nagkaroon ng kusang loob, at nagdala ng mga espile, at ng mga hikaw, at ng mga singsing na panatak, at ng mga pulsera, ng madlang hiyas na ginto; sa makatuwid baga'y lahat na naghandog ng handog na ginto sa Panginoon. Ug nangadto sila, ang mga lalake ug ang mga babaye, sumala sa gidaghanon sa mga kinabubut-ong pagkamasinulondon sa kasingkasing, ug nanagdala ug mga sab-itanan, ug mga ariyos, ug mga singsing sa pagtimaan, ug mga pulceras, ug ang tanan nga hiyas nga bulawan; bisan ang tagsatagsa ka tawo naghalad ug usa ka halad nga bulawan alang kang Jehova. At bawat taong may kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, at lino, at balahibo ng mga kambing, at balat ng mga tupa na tininang pula, at ng mga balat ng poka, ay nangagdala. Ug tagsatagsa ka tawo nga hingkaplagan nga kaniya adunay azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino, ug balhibo sa mga kanding, ug mga panit sa mga carnero nga tinina sa mapula, ug ang mga panit sa mga mananap sa dagat, ginadala niya kini. Ang lahat na naghandog ng handog na pilak at tanso, ay nagdala ng handog sa Panginoon: at lahat ng taong may kahoy na akasia na magagamit sa anomang gawa na paglilingkod ay nagdala. Ang tagsatagsa nga nakahalad ug usa ka halad nga salapi ug tumbaga, nagdala sa halad ni Jehova; ug ang tagsatagsa nga hingkaplagan nga kaniya adunay kahoy nga acacia, nga alang sa tanan nga bulohaton sa pag-alagad nagadala niini. At lahat ng mga babaing matatalino ay nagsihabi ng kanilang mga kamay, at dinala ang kanilang mga hinabi, na kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, at lino. Ug ang tanan nga mga babaye nga 7 makinaadmanon sa kasingkasing nanagkalinyas uban sa ilang mga kamot, ug ginadala nila ang ilang mga nakalinyas, ang azul, ug ang purpura, ang mapula, ug ang lino nga fino. At lahat ng mga babae na napukaw ang kalooban, sa karunungan, ay nagsihabi ng balahibo ng mga kambing. Ug ang tanan nga mga babaye kinsang kasingkasing nagaagda kanila sa kinaadman, nanagkalinyas sila ug mga balhibo sa kanding. At ang mga pinuno ay nagdala ng mga batong onix, at ng mga batong pangkalupkop na gamit sa epod, at sa pektoral; Ug ang mga pangulo nanagdala ug mga bato nga onyx, ug sa mga bato nga igalubong alang sa ephod ug sa bisti nga tabon sa dughan; At ng mga espesia, at ng langis; na pangilawan, at langis na pangpahid, at pangmabangong kamangyan. Ug sa panakot nga mahumot, ug ang lana alang sa suga, ug alang sa lana nga igdidihog, ug alang sa mahumot nga incienso. Ang mga anak ni Israel ay nagdala ng kusang handog sa Panginoon; bawat lalake at babae, na ang puso'y nagkusang nagpadala ng magagamit sa lahat na gawain, na iniutos ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises na gawin. Ang mga anak sa Israel nanagdala ug kinabubut-ong halad alang kang Jehova; tagsatagsa ka lalake ug babaye, kinsang kasingkasing nagaagda kanila sa maayong kabubut-on sa pagdala alang sa tanan nga bulohaton, nga gisugo ni Jehova kanila nga pagabuhaton pinaagi kang Moises. At sinabi ni Moises sa mga anak ni Israel, Tingnan ninyo, tinawag ng Panginoon sa pangalan si Bezaleel na anak ni Uri, na anak ni Hur, sa lipi ni Juda; Ug si Moises miingon sa mga anak sa Israel: Tan-awa, si Jehova nagtawag pinaagi sa ngalan kang Bezaleel, ang anak nga lalake ni Uri, ang anak nga lalake ni Hur, sa banay ni Juda: At kaniyang pinuspos siya ng Espiritu ng Dios, tungkol sa karunungan, sa pagkakilala, at sa kaalaman, at sa lahat ng sarisaring gawain; Ug siya gipuno niya sa Espiritu sa Dios, sa kinaadman, sa salabutan, ug sa kaalam, ug sa tanan nga nagkalainlain nga pagkabatid sa buhat. At upang kumatha ng mga gawang kaayaaya, na gumawa sa ginto, at sa pilak, at sa tanso, Ug sa pagmugna sa mga binatid nga buhat sa pagbuhat pinaagi sa bulawan, ug sa salapi ug sa tumbaga: At sa pagputol ng mga batong pangkalupkop, at sa pagukit sa kahoy, na gumawa sa lahat ng sarisaring maiinam na gawa. Ug sa pagsapsap sa mga bato nga igahal-up, ug sa pagkulit sa kahoy, sa pagbuhat sa tanan nga buhat sa pagkabatid. At isinapuso niya ang katalinuhan, na siya'y makapagturo, siya at gayon din si Aholiab, na anak ni Ahisamac, sa lipi ni Dan. Ug siya nagabutang sa sulod sa iyang kasingkasing aron siya makapanudlo, siya ug si Aholiab, ang anak nga lalake ni Ahisamac, sa banay ni Dan: Sila'y kaniyang pinuspos ng karunungan sa puso upang gumawa ng lahat na sarisaring gawa, ng taga-ukit, at tagakatha, at ng mangbuburda sa kayong bughaw, at sa kulay-ube, sa pula, at sa lino, at ng manghahabi, ng mga gumagawa ng anomang gawain, at ng mga kumakatha ng maiinam na gawa. Sila gipuno niya sa kinaadman sa kasingkasing, sa pagbuhat sa tanan nga bulohaton nga binatid, sa pagkamagkukulit, ug sa pagkabatid nga magbubuhat, ug sa pagkamagbobolda sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula ug sa lino nga fino, ug sa pagkamaghahabol; bisan kanila nga nanagbuhat sa bisan unsa nga binatid nga pagbuhat, ug sila nga nagamugna sa mga binatid nga buhat. At si Bezaleel at si Aholiab ay gagawa, at lahat ng matalino na pinagkalooban ng Panginoon ng karunungan at pagkakilala na maalaman kung paanong paggawa ng lahat ng gawa sa paglilingkod sa santuario, ayon sa lahat ng iniutos ng Panginoon. Ug si Bezaleel ug si Aholiab magabuhat, ug ang tagsatagsa ka tawo nga makinaadmanon sa kasingkasing, nga kaniya gibutang ni Jehova ang kinaadman ug salabutan aron mahibalo kong unsaon sa pagbuhat ang tanan nga bulahaton alang sa pag-alagad sa balaang puloy-anan, sumala sa tanan nga gisugo ni Jehova. At tinawag ni Moises si Bezaleel at si Aholiab, at lahat ng marunong na pinagkalooban ng Panginoon ng karunungan sa puso, lahat ng may pusong napukaw na pumaroon sa gawang gagawin: Ug si Moises nagtawag kang Bezaleel ug kang Aholiab, ug sa tagsatagsa ka tawo, nga makinaadmanon sa kasingkasing, kinsang kasingkasing gibutangan ni Jehova ug kinaadman, bisan ang tagsatagsa ka tawo kinsang kasingkasing nag-agda kaniya aron sa pagduol sa bulohaton, aron sa pagbuhat niini. At kanilang tinanggap kay Moises ang lahat ng handog na dinala ng mga anak ni Israel na magagamit sa gawang paglilingkod sa santuario, upang gawin. At dinalhan pa nila siya ng kusang handog tuwing umaga. Ug gidawat nila gikan kang Moises ang tanan nga halad nga gidala sa mga anak sa Israel alang sa bulohaton sa pag-alagad sa balaang puloy-anan, aron sa pagbuhat niini. Ug sila nagadala pa gayud kaniya ug mga kinabubut-ong halad sa matagbuntag: At nagsidating ang lahat ng mga taong matatalino, na gumagawa ng lahat na gawa, sa santuario, na bawat isa'y mula sa kaniyang gawain na ginagawa; Ug ang tanan nga mga makinaadmanon nga tawo, nga nanagbuhat sa tanan nga bulohaton sa balaang puloy-anan; ming-anhi ang tagsa-tagsa gikan sa bulohaton nga iyang ginabuhat; At sila'y nagsalita kay Moises, na nagsasabi, Ang baya'y nagdadala ng higit kay sa kinakailangan sa gawang paglilingkod, na iniutos gawin ng Panginoon. Ug nanagsulti sila kang Moises nga nagaingon: Ang katawohan nagadala ug daghan pa kay sa kinahanglan alang sa pag-alagad sa bulohaton nga gisugo ni Jehova nga pagabuhaton. At si Moises ay nagbigay utos at itinanyag nila sa buong kampamento na sinasabi, Huwag nang gumawa ang lalake o ang babae man ng anomang gawang handog sa santuario. Na ano pat sinangsala na ang bayan sa pagdadala. Ug si Moises naghatag ug usa ka sugo ug gipamantala kini sa tibook nga campo nga nagaingon: Dili na kinahanglan ang lalake, ni ang babaye nga magabuhat pa ug bulohaton alang sa paghalad sa balaang puloy-anan. Ug sa ingon niini ang katawohan minghunong sa pagdala ug mga halad. Sapagkat ang kagamitan na mayroon sila ay sapat na sa lahat ng gawa na gagawin, at higit pa. Kay ang galamiton nga diha kanila igo alang sa pagbuhat sa tanan nga bulohaton, ug nagakapin pa kaayo. At lahat ng matatalinong lalake sa gumagawa ng gawa, ay gumawa ng tabernakulo na may sangpung tabing, na linong pinili, at kayong bughaw, at kulay-ube, at pula na may mga querubin na niyari ng bihasang manggagawa. Ug ang tanan nga mga tawo nga makinaadmanon sa kasingkasing sa taliwala nila nga nagabuhat sa bulohaton, nanagbuhat sila ug tabernaculo uban sa napulo ka cortina; sa fino nga lino nga linubid, ug azul, ug purpura, ug mapula nga adunay mga querubin, ang buhat sa batid nga magbubuhat, si Bezaleel maoy nagbuhat niini. Ang haba ng bawat tabing ay dalawang put walong siko, at ang luwang ng bawat tabing ay apat na siko: lahat ng tabing ay magkakaisang sukat. Ang gitas-on sa tagsatagsa ka cortina kaluhaan ug walo ka maniko, ug ang gilapdon sa usa ug usa ka cortina, upat ka maniko; ang tanan nga mga tabil adunay usa lamang ka sukod. At pinapagsugpong na isat isa ang limang tabing: at ang ibang limang tabing ay pinapagsugpong na isat isa. Ug siya nagtapak sa lima ka cortina ang usa sa usa: ug lain usab nga lima ka cortina gitapak niya ang usa sa usa. At siya'y gumawa ng mga presilyang bughaw sa gilid ng tabing, sa gilid ng pagkakasugpong: gayon din ang ginawa niya sa gilid ng tabing na nasa dulo ng ikalawang pagkakasugpong. Ug siya nagbuhat ug mga galong nga azul sa ngilit sa usa ka cortina gikan sa ngilit, sa tinakdoan; sa mao usab nga pagkaagi siya nagbuhat sa ngilit sa cortina dapit sa gawas sa ikaduha ka tinakdoan. Limangpung presilya ang ginawa niya sa isang tabing, at limangpung presilya ang ginawa niya sa gilid ng tabing na nasa ikalawang pagkakasugpong: ang mga presilya ay nagkakatapat na isat isa. Kalim-an ka galong gihimo niya sa usa ka cortina, ug kalim-an ka galong gihimo niya sa ngilit sa cortina, nga diha sa ikaduhang tinakdoan; ang mga galong gipahimutang sa atbang sa usa ug usa. At siya'y gumawa ng limangpung kawit na ginto, at pinapagsugpong ang mga tabing na ang isa'y sa isa, sa pamamagitan ng mga kawit: sa gayo'y naging isa ang tabernakulo. Ug siya nagbuhat ug kalim-an ka kaw-it nga bulawan ug gitapak niya ang mga cortina ang usa sa usa pinaagi niining mga kaw-it sa ingon niini natibook ang tabernaculo. At siya'y gumawa ng mga tabing na balahibo ng mga kambing na magagamit sa tolda na nasa ibabaw ng tabernakulo: labing isang tabing ang ginawa niya. Ug siya nagbuhat ug mga cortina nga balhibo sa mga kanding alang sa balong-balong nga diha sa ibabaw sa tabernaculo: napulo ug usa ka cortina ang gibuhat niya. Ang haba ng bawat tabing ay tatlong pung siko, at apat na siko ang luwang ng bawat tabing; ang labing isang tabing ay magkakaisa ng sukat. Ang gitas-on sa usa ug usa ka cortina katloan ka maniko, ug upat ka maniko ang gilapdon sa usa ug usa ka cortina: ang napulo ug usa ka cortina usa lamang ka sukod. At kaniyang pinapagsugpong ang limang tabing at ang anim na tabing ay bukod. Ug gitapak niya paglain ang lima ka cortina sa ilang kaugalingon, ug ang unom ka cortina gitapak usab paglain sa ilang kaugalingon. At siya'y gumawa ng limangpung presilya sa gilid ng unang tabing, sa dulo ng pagkakasugpong, at limangpung presilya ang ginawa niya sa gilid ng tabing na nasa dulo ng ikalawang pagkakasugpong. Ug siya nagbuhat ug kalim-an ka galong sa ngilit sa cortina nga dapit sa gawas sa tinakdoan, ug kalim-an ka galong gibuhat niya sa ngilit dapit sa gawas sa ikaduhang tinakdoan. At siya'y gumawa ng limangpung kawit na tanso ng papagsugpungin ang tolda, upang maging isa. Ug siya nagbuhat ug kalim-an ka kaw-it nga tumbaga aron sa pagtakdo pag-usa sa balong-balong, aron kini matibook. At siya'y gumawa ng isang pantakip sa tolda na balat ng mga tupa na tininang pula, at ng isang takip na balat ng poka sa ibabaw. Ug siya nagbuhat ug usa ka tabon alang sa balong-balong nga mga panit sa carnero nga tinina sa mapula, ug usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat sa ibabaw. At siya'y gumawa ng mga tabla para sa tabernakulo na kahoy na akasia, na pawang patayo. Ug gibuhat niya ang mga tabla sa tabernaculo sa kahoy nga acacia nga matanos. Sangpung siko ang haba ng isang tabla, at isang sikot kalahati ang luwang ng bawat tabla. Napulo ka maniko mao ang gitas-on sa usa ug usa ka tabla, ug usa ka maniko ug tunga ang gilapdon sa usa ug usa ka tabla. Bawat tabla'y mayroong dalawang mitsa na nagkakasugpong na isat isa: gayon ang ginawa niya sa lahat ng tabla ng tabernakulo. Matag-usa ka tabla adunay duruha ka mecha nga ang usa sa unahan sa usa: mao kini ang gibuhat niya sa ngatanan nga mga tabla sa tabernaculo. At kaniyang iginawa ng mga tabla ang tabernakulo; dalawangpung tabla sa tagilirang timugan na dakong timugan: Ug siya nagbuhat sa tanang mga tabla alang sa tabernaculo; kaluhaan ka tabla alang sa kiliran sa habagatan ngadto sa habagatan; At siya'y gumawa ng apat na pung tungtungang pilak sa ilalim ng dalawang pung tabla: dalawang tungtungan sa ilalim ng isang tabla na ukol sa kaniyang dalawang mitsa; at dalawang tungtungan sa ilalim ng isang tabla na ukol sa kaniyang dalawang mitsa. Ug siya nagbuhat ug kap-atan ka ugbokanan nga salapi, sa ilalum sa kaluhaan ka tabla: duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa ka tabla alang sa duruha ka mecha niini, ug duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa usab ka tabla alang sa duruha ka mecha niini. At sa ikalawang tagiliran ng tabernakulo sa dakong hilagaan, ay gumawa siya ng dalawang pung tabla. Ug alang sa ikaduha ka kiliran sa tabernaculo sa dapit sa amihanan, siya nagbuhat ug kaluhaan ka tabla, At ng kanilang apat na pung tungtungang pilak; dalawang tungtungan sa ilalim ng isang tabla, at dalawang tungtungan sa ilalim ng ibang tabla. Ug ang kap-atan ka ugbokanan nga salapi niini: duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa ka tabla, ug duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa usab ka tabla At sa dakong hulihan ng tabernakulo, sa kalunuran ay gumawa siya ng anim na tabla. Ug alang sa bahin sa tabernaculo dapit sa likod paingon sa kasadpan, siya nagbuhat ug unom ka tabla. At dalawang tabla ang ginawa niya sa mga sulok ng tabernakulo sa dakong hulihan. Ug duruha ka tabla ang gibuhat niya alang sa duruha ka nasikohan sa tabernaculo sa bahin nga dapit sa likod. Na mga nasugpong sa tablang nauukol sa dakong ibaba at nauugnay na mainam hanggang sa itaas, sa isang argolya; gayon ginawa niya sa dalawang yaon sa dalawang sulok. Ug kini gitakdo sa ilalum; ug sa mao usab nga paagi natibook sa ibabaw ngadto sa usa ka tuhogan: ug mao kini ang gibuhat sa usa ug usa usab sa duruha ka nasikohan. At mayroong walong tabla, at ang mga tungtungang pilak, ay labing anim na tungtungan; sa ilalim ng bawat tabla ay dalawang tungtungan. Ug adunay walo ka tabla ug ang mga ugbokanan nga salapi niini napulo ug unom ka ugbokanan sa ilalum sa matag-usa ka tabla duruha ka ugbokanan. At siya'y gumawa ng mga barakilan na kahoy na akasia; lima sa mga tabla ng isang tagiliran ng tabernakulo, Ug siya nagbuhat ug mga yayongan sa kahoy nga acacia: lima alang sa mga tabla sa usa ka kiliran sa tabernaculo. At limang barakilan sa mga tabla ng kabilang tagiliran ng tabernakulo, at limang barakilan sa mga tabla ng tabernakulo sa dakong hulihan na dakong kalunuran. Ug lima ka balabag alang sa mga tabla sa usa usab ka kiliran sa tabernaculo ug lima ka balabag alang sa mga tabla sa kiliran sa tabernaculo sa bahin sa likod dapit sa kasadpan. At kaniyang pinaraan ang gitnang barakilan sa gitna ng mga tabla, mula sa isang dulo hanggang sa kabila. Ug gihimo niya nga ang balabag sa taliwala nga molapus sa kinataliwad-an sa mga tabla gikan sa usa ka tumoy ngadto sa usa ka tumoy. At kaniyang binalot ang mga tabla ng ginto, at gininto niya ang kanilang mga argolya na mga daraanan ng mga barakilan, at binalot ang mga barakilan ng ginto. Ug gihal-upan niya ang mga tabla ug bulawan ug gibuhat sa bulawan ang mga singsing niini, nga didto igasul-ob ang balabag: nga gihal-upan usab ug bulawan ang mga balabag. At kaniyang ginawa ang lambong na kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, at linong pinili na may mga querubin na gawa ng bihasang manggagawa. Ug ang cortina gihimo niya nga sa azul ug purpura, ug mapula, ug fino nga lino nga linubid: uban ang mga querubin, ang buhat sa usa ka batid nga magbubuhat, gibuhat niya kini. At kanilang iginawa ng apat na haliging akasia, at pinagbalot ng ginto: ang kanilang mga sima ay ginto rin: at kaniyang mga ipinagbubo ng apat na tungtungang pilak. Ug gibuhatan niya kini ug upat ka haligi sa kahoy nga acacia ug gihal-upan kini ug bulawan, ang mga kaw-it niini nga bulawan; ug nagtunaw alang niini ug upat ka ugbokanan nga salapi. At kaniyang iginawa ng tabing ang pintuan ng Tolda, na kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, linong pinili, na yari ng mangbuburda; Ug siya nagbuhat ug usa ka tabil alang sa pultahan sa Tabernaculo, sa azul, ug purpura, ug mapula, ug fino nga lino nga linubid, nga buhat sa magbobolda. At iginawa niya ng limang haligi sangpu ng kanilang mga sima: at kaniyang binalot ang mga kapitel at ang kanilang mga pilete ng ginto; at ang kanilang limang tungtungan ay tanso. Ug ang lima ka haligi niini uban ang mga kaw-it niini: ug gihal-upan niya ang ulo niini ug ang mga lagdok niini sa bulawan: apan ang lima ka ugbokanan niini gibuhat kini sa tumbaga. At kahoy na akasia ang ginawang kaban ni Bezaleel: na may dalawang sikot kalahati ang haba niyaon, at may isang sikot kalahati ang luwang niyaon, at may isang sikot kalahati ang taas niyaon: Ug si Bezaleel nagbuhat sa arca sa kahoy nga acacia: duruha ka maniko ug tunga mao ang gitas-on niini, ug usa ka maniko ug tunga mao ang gilapdon niini, ug usa ka maniko ug tunga mao ang gantong niini. At kaniyang binalot ng taganas na ginto sa loob at sa labas, at iginawa ng isang kornisang ginto sa palibot. Ug gihal-upan niya kini ug lunsay nga bulawan sa sulod ug sa gawas, ug gibuhatan niya kini ug usa ka cornisa nga bulawan nga maglibut. At ipinagbubo niya ng apat na argolyang ginto, sa apat na sulok niyaon; sa makatuwid baga'y dalawang argolya sa isang tagiliran. Ug siya nagtunaw alang niini, upat ka singsing nga bulawan sa upat ka tiil niini; bisan duruha ka singsing sa usa ka kiliran niini, ug duruha ka singsing sa usa ka luyo niini. At siya'y gumawa ng mga pingga na kahoy na akasia, at pinagbalot ng ginto. Ug siya nagbuhat ug mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug gihal-upan niya kini ug bulawan. At isinuot ang mga pingga sa mga argolya, sa mga tagiliran ng kaban, upang mabuhat ang kaban. Ug gibalhog niya ang mga yayongan sa mga singsing sa mga kiliran sa arca, aron sa pagdala sa arca. At gumawa siya ng isang luklukan ng awa na taganas na ginto: na may dalawang siko at kalahati ang haba, at may isang sikot kalahati ang luwang. Ug siya nagbuhat ug usa ka halaran-sa-pagpasig-uli sa lunsay nga bulawan: duruha ka maniko ug tunga mao ang gitas-on niini, usa ka maniko ug tunga mao ang gilapdon niini. At siya'y gumawa ng dalawang querubing ginto; na niyari niya sa pamukpok sa dalawang dulo ng luklukan ng awa; Ug siya nagbuhat ug duruha ka mga querubin nga bulawan, sa buhat nga sinalsal gibuhat niya kini sa duruha ka tumoy sa halaran-sa-pagpasig-uli. Isang querubin sa isang dulo, at isang querubin sa kabilang dulo: na kaputol ng luklukan ng awa, ginawa niya ang mga querubin sa dalawang dulo. Usa ka querubin sa usa ka tumoy, ug usa ka querubin sa usa ka tumoy: nayon sa halaran-sa-pagpasig-uli gibuhat niya ang mga querubin sa duruha ka tumoy niini. At ibinubuka ng mga querubin ang mga pakpak na paitaas, na nalililiman ng kanilang mga pakpak ang luklukan ng awa, na nagkakaharap ang kanilang mga mukha; sa dakong luklukan ng awa nakaharap ang mga mukha ng mga querubin. Ug ang mga querubin nagabuklad sa ilang mga pako sa ibabaw, nga nagatabon sa halaran-sa-pagpasig-uli uban sa ilang mga pako, ug ang ilang mga nawong nagaatubang sa usa ug usa, nagaatubang sa halaran-sa-pagpasig-uli ang mga nawong sa mga querubin. At ginawa rin niya ang dulang na kahoy na akasia; na may dalawang siko ang haba niyaon, at isang siko ang luwang niyaon, at isang sikot kalahati ang taas niyaon: Ug siya nagbuhat ug lamesa nga kahoy nga acacia: duruha ka maniko mao ang gitas-on niini, ug usa ka maniko mao ang gilapdon niini, ug usa ka maniko ug tunga mao ang gantong niini. At binalot niya ng taganas na ginto, at iginawa niya ng isang kornisang ginto sa palibot. Ug kini gihal-upan niya ug lunsay nga bulawan, ug gibuhatan niya ug usa ka cornisa nga bulawan nga maglibut. At iginawa niya ng isang gilid na may isang kamay ang luwang sa palibot, at iginawa ng isang ginintong kornisa ang gilid sa palibot. Ug gibuhatan niya kini ug usa ka sanipa sa gilapdon nga usa ka dapal maglibut, ug gibuhatan niya ug usa ka bulawan nga cornisa sa sanipa niini sa maglikos. At ipinagbubo ng apat na argolyang ginto, at inilagay ang mga argolya sa apat na sulok na ukol sa apat na paa niyaon. Ug siya nagtunaw alang niini, upat ka singsing nga bulawan, ug gibutang niya kini sa upat ka nasikohan nga mahatungod sa upat ka tiil niini. Malapit sa gilid ang mga argolya, na daraanan ng mga pingga, upang mabuhat ang dulang. Duol sa sanipa diha ang mga singsing, ang dapit sa mga yayongan aron sa pagdala sa lamesa. At ginawa niya ang mga pingga na kahoy na akasia, at pinagbalot ng ginto, upang mabuhat ang dulang. Ug gibuhat niya ang mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug gihal-upan niya kini sa bulawan aron sa pagdala sa lamesa. At ginawa niyang taganas na ginto ang mga kasangkapang nasa ibabaw ng dulang, ang mga pinggan niyaon, at ang mga kutsara niyaon, at ang mga tasa niyaon, at ang mga kopa niyaon, na pagbubuhusan. Ug siya nagbuhat sa mga kasangkapan nga diha sa ibabaw sa lamesa, ang mga pinggan niini, ug ang mga cuchara niini, ug ang mga panaksan niini, ug ang mga kabu nga igabubo niini sa lunsay nga bulawan. At kaniyang ginawa ang kandelero na taganas na ginto: niyari niya sa pamukpuk ang kandelero, ang tungtungan niyaon at ang haligi niyaon; ang mga kopa niyaon, ang mga globito niyaon, at ang mga bulaklak ay kaputol niyaon: Ug gibuhat niya ang tangkawan sa lunsay nga bulawan, sa buhat nga sinalsal gibuhat niya ang tangkawan: ang tiil niini ug ang lawas niini, ug ang mga copa niini, ang mga dayan-dayan niini nga malingin, ug ang mga bulak, niini gihimo nga nayon niini. At may anim na sangang lumalabas sa dalawang tagiliran niyaon; tatlong sanga ng kandelero ay sa isang tagiliran, at tatlong sanga ng kandelero ay sa kabilang tagiliran: Ug adunay unom ka sanga nga nagatuybo gikan sa mga kiliran niini; totolo ka sanga sa tangkawan gikan sa usa ka kiliran niini, ug totolo ka sanga sa tangkawan gikan sa usa usab ka kiliran niini: Tatlong kopang anyong bulaklak ng almendro sa isang sanga, isang globito at isang bulaklak; at tatlong kopang anyong bulaklak ng almendro sa kabilang sanga, isang globito at isang bulaklak; gayon sa anim na sangang lumalabas sa kandelero. Totolo ka copa gibuhat sama sa dagway sa bulak sa almendra diha sa usa ka sanga, usa ka malingin nga dayandayan, ug usa ka bulak; ug totolo ka copa nga gibuhat sama sa dagway sa bulak sa almendras diha sa usa usab ka sanga, usa ka malingin nga dayandayan ug usa ka bulak: ug mao kini ang alang sa unom ka sanga nga nagalabaw gikan sa tangkawan. At sa kandelero'y may apat na kopang anyong bulaklak ng almendro, sangpu ng mga globito niyaon, at ng mga bulaklak niyaon: Ug diha sa tangkawan adunay upat ka copa nga gibuhat sama sa dagway sa mga bulak sa almendras, ang mga malingin nga dayandayan niini, ug ang mga bulak niini; At may isang globito sa ilalim ng dalawa sa mga sanga na kaputol niyaon, at isang globito sa ilalim ng kabilang dalawa sa mga sanga na kaputol niyaon, at isang globito sa ilalim ng dalawang sanga na kaputol niyaon, sapagkat ang anim na sanga ay lumalabas doon. Ug usa ka malingin nga dayandayan sa ilalum sa duruha ka sanga nga nayon niini, ug usa usab ka malingin nga dayandayan sa ilalum sa duruha usab ka sanga nga nayon niini, ug usa usab ka malingin nga dayandayan sa ilalum sa duruha usab ka sanga nga usa nga nayon niini, alang sa unom ka sanga nga nagatuybo gikan niini. Ang mga globito at ang mga sanga ay kaputol ng kandelero: ang kabuoa'y isa lamang putol na yari sa pamukpok, taganas na ginto. Ang mga malingin nga dayandayan niini ug ang mga sanga niini gihimo sa usa lamang nga nayon niini; ang tibook niini maoy usa ka binuhat nga sinalsal sa lunsay nga bulawan, At kaniyang ginawa ang mga ilawan niyaong pito, at ang mga pangipit niyaon, at ang mga pinggan niyaon, na taganas na ginto. Ug ang mga lamparahan nga gibuhat niya, pito, ug ang mga kumpit niini, ug ang ilang mga pinggan nga magagmay niini nga lunsay nga bulawan. Na isang talento na taganas na ginto ginawa niya, at ang lahat ng mga kasangkapan niyaon. Sa usa ka talento nga lunsay nga bulawan, gibuhat niya kini, ug ang tanan nga mga kasangkapan niini. At kaniyang ginawa ang dambanang suuban na kahoy na akasia: isang siko ang haba niyaon, at isang siko ang luwang niyaon, parisukat at dalawang siko ang taas niyaon; ang mga anyong sungay niyaon ay kaputol din. Ug gibuhat niya ang halaran sa incienso sa kahoy nga acacia: usa ka maniko mao ang gitas-on niini, ug usa ka maniko mao ang gilapdon niini, ug maglaro; ug duruha ka maniko mao ang gantong niini, ang mga sungay nayon niini. At kaniyang binalot ng taganas na ginto ang ibabaw niyaon, at ang mga tagiliran niyaon sa palibot, at ang mga anyong sungay niyaon: at kaniyang iginawa ng isang kornisang ginto sa palibot. Ug gihal-upan niya kini sa lunsay nga bulawan, ang ibabaw niini ug ang mga bongbong niini maglibut, ug ang mga sungay niini: ug gibuhatan niya kini ug usa ka cornisa nga bulawan maglibut. At iginawa niya ng dalawang gintong argolya sa ilalim ng kornisa, sa dakong itaas ng dalawang panig, sa ibabaw ng dalawang panig, na pagsusuutan ng mga pingga upang mabuhat. Ug siya nagbuhat alang niini ug duruha ka singsing nga bulawan sa ilalum sa cornisa niini sa duruha ka nasikohan niini, sa duruha ka kiliran niini, mga dapit alang sa mga yayongan sa pagdala niini. At kaniyang ginawa ang mga pingga na kahoy na akasia, at mga binalot na ginto. Ug gibuhat niya ang mga yayongan sa kahoy nga acacia ug gihal-upan niya kini ug bulawan. At kaniyang ginawa ang banal na langis na pangpahid, at ang taganas na kamangyan na mainam na pabango ayon sa katha ng manggagawa ng pabango. Ug gibuhat niya ang lana nga balaan nga igdidihog, ug ang lunsay nga incienso sa mahumot nga mga panakot nga buhat sa magbubuhat sa mahumot. At kaniyang ginawa ang dambanang pagsusunugan ng handog na kahoy na akasia: limang siko ang haba niyaon, at limang siko ang luwang niyaon, parisukat; at tatlong siko ang taas niyaon. Ug gibuhat niya ang halaran sa halad-nga-sinunog sa kahoy nga acacia: lima ka maniko mao ang gitas-on niini, ug lima ka maniko ang gilapdon niini maglaro, ug totolo ka maniko ang gantong niini. At kaniyang ginawa ang mga anyong sungay niyaon sa ibabaw ng apat na sulok niyaon; ang mga anyong sungay niyaon ay kaputol din: at kaniyang binalot ng tanso. Ug gibuhat niya ang iyang mga sungay niini sa ibabaw sa upat ka nasikohan niini; ang mga sungay niini nayon sa usa ka bolos uban niini ug gihal-upan niya kini ug tumbaga. At kaniyang ginawa ang lahat ng mga kasangkapan ng dambana: ang mga kawa, at ang mga pala, at ang mga mangkok, ang mga pangalawit, at ang mga suuban lahat ng kasangkapan ay kaniyang ginawang tanso. Ug gibuhat niya ang tanan nga mga kasangkapan sa halaran: ang mga kawa, ug ang mga pala, ug ang mga dolang, ug ang mga kaw-it, ug ang mga sangga sa kalayo: ang tanan nga mga kasangkapan niini gibuhat niya sa tumbaga. At kaniyang iginawa ang dambana ng isang salang tanso na ayos lambat, sa ibaba ng gilid ng dambana sa palibot niyaon, sa dakong ibaba, na umaabot hanggang sa kalahatian ng dambana. Ug nagbuhat siya alang sa halaran ug tungtunganan nga linala nga tumbaga, sa ilalum sa sanipa sa libut niini dapit sa ubos hangtud sa tunga sa halaran. At siya'y nagbubo ng apat na argolya para sa apat na sulok ng pinakasalang tanso, sa mga dakong susuutan ng mga pingga. Ug siya nagtunaw ug upat ka singsing alang sa upat ka tumoy sa tungtunganan nga linala nga tumbaga, nga maoy dapit sa mga yayongan. At ginawa niya ang mga pingga na kahoy na akasia, at pinagbalot ng tanso. Ug gibuhat niya ang mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug gihal-upan kini niya ug tumbaga. At kaniyang isinuot ang mga pingga sa mga argolya na nasa mga tagiliran ng dambana, upang mabuhat; ginawa niya ang dambana na kuluong sa pamamagitan ng mga tabla. Ug gibalhog niya ang mga yayongan sa mga singsing nga diha niini sa mga kiliran sa halaran, aron sa pagdala niana tungod niini: gihimo kini niya nga adunay lungag uban sa mga tabla. At kaniyang ginawa ang hugasan na tanso, at ang tungtungan niyao'y tanso, na niyari sa mga salamin ang tanso ng mga tagapaglingkod na babae na naglilingkod sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug gibuhat niya ang dolang nga tumbaga, ug ang tungtunganan niini mga tumbaga, sa mga salamin sa mga babaye nga mag-alagad nga nagatigum sa pag-alagad sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At kaniyang ginawa ang looban, sa tagilirang timugan na dakong timugan, ang tabing ng looban ay mga linong pinili na may isang daang siko: Ug gibuhat niya ang sawang, alang sa dapit sa habagatan paingon sa habagatan, ang mga cortina sa sawang nga lino nga fino nga linubid, usa ka gatus ka maniko. Ang mga haligi ng mga yao'y dalawangpu, at ang mga tungtungan ay dalawangpu, tanso; ang mga sima ng mga haligi at ang mga pilete ay pilak. Ang mga haligi niini kaluhaan, uban ang ugbokanan niini kaluhaan, nga hinimo sa tumbaga: ang mga sab-onganan sa mga haligi, ug ang mga tarogo niini, nga salapi. At sa dakong hilagaan ay may isang daang siko, ang mga haligi ay dalawangpu, at ang mga tungtungan ay dalawangpu, tanso; ang mga sima ng mga haligi at ang mga pilete ay pilak. Ug alang sa dapit sa amihanan usa ka gatus ka maniko: ang mga haligi niini kaluhaan, ug ang mga ugbokanan niini kaluhaan nga binuhat sa tumbaga. Ang mga ugbokanan sa mga haligi, ug ang mga tarogo, nga binuhat sa salapi. At sa tagilirang kalunuran, may mga tabing na may limangpung siko, ang mga haligi ay sangpu, at ang mga tungtungan ay sangpu; ang mga sima ng mga haligi at ang mga pilete ay pilak. Ug alang sa dapit sa kasadpan adunay mga tabil nga tagkalim-an ka maniko: ang haligi niini, napulo, ug ang napulo ka ugbokanan niini: ang mga sab-onganan sa mga haligi, ug ang mga tarogo niini, nga binuhat sa salapi. At sa tagilirang silanganan na dakong silanganan ay may limangpung siko. Ug alang sa dapit sa silangan, paingon sa timogan, kalim-an ka maniko. Ang mga tabing sa isang dako ng pintuang-daan ay may labinglimang siko; ang mga haligi ay tatlo, at ang mga tungtungan ay tatlo; Ang mga tabil alang sa usa ka kilid sa pultahan tagpulo ug lima ka maniko; ang haligi niini totolo, ug ang mga ugbokanan niini, totolo. At gayon din sa kabilang dako: sa dakong ito at sa dakong yaon ng pintuang daan ng looban ay may mga tabing na tiglalabing limang siko; ang mga haligi niyaon, ay tatlo, at ang mga tungtungan niyaon ay tatlo. Ug mao man usab ang alang sa usa ka kilid niining dapita ug niadtong dapita ug niadtong dapita sa pultahan sa sawang, ang mga tabil tagpulo ug lima ka maniko; ang mga haligi niini totolo, ug ang mga ugbokanan niini totolo. Lahat ng mga tabing ng looban sa palibot, ay linong pinili. Ang tanan nga mga tabil sa sawang, mga lino nga fino nga linubid. At ang mga tungtungan para sa mga haligi ay tanso: ang mga sima ng mga haligi at ang mga pilete ay pilak; at ang mga balot ng mga kapitel ay pilak; at ang lahat ng haligi ng looban ay napipiletehan ng pilak. Ug ang mga ugbokanan sa mga haligi binuhat sa tumbaga; ang mga sab-onganan sa mga haligi, ug ang mga tarogo niini binuhat sa salapi: ug ang mga hal-up sa mga sab-onganan niini binuhat sa salapi: ug ang tanan nga mga haligi sa sawang adunay mga tarogo nga salapi. At ang tabing sa pintuang daan ng looban ay yari ng mangbuburda, na kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, at linong pinili: at may dalawangpung siko ang haba, at ang taas sa luwang ay may limang siko, na kabagay ng mga tabing sa looban. Ug ang tabil sa pultahan sa sawang maoy buhat sa magbobolda, binuhat sa azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino nga linubid; ang gitas-on kaluhaan ka maniko, ug ang kahabogon sa gilapdon lima ka maniko, sama sa tabil sa sawang. At ang mga haligi ay apat, at ang mga tungtungan ay apat, tanso; ang mga sima ay pilak, at ang mga balot ng kapitel, at ang mga pilete ay pilak. Ug upat ang mga haligi niini, ug upat ang mga ugbokanan nga tumbaga; ug ang mga tabon sa mga ulo niini, ug ang ilang mga tarogo, salapi. At lahat ng mga tulos ng tabernakulo, at ng looban sa palibot, ay tanso. Ug ang tanan nga mga lagdok sa tabernaculo, ug sa sawang maglibut, mga tumbaga. Ito ang mga bilang ng mga bagay sa tabernakulo, sa makatuwid baga'y sa tabernakulo ng patotoo, gaya ng binilang nila, ayon sa utos ni Moises para sa paglilingkod ng mga Levita sa pamamagitan ni Ithamar na anak ni Aaron na saserdote. Mao kini ang tanang mga butang alang sa tabernaculo, bisan sa tabernaculo sa pagpamatuod, nga giisip sumala sa sugo ni Moises pinaagi sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote, alang sa pag-alagad sa mga Levihanon. At ginawa ni Bezaleel na anak ni Uri, na anak ni Hur, sa lipi ni Juda, yaong lahat na iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug si Bezaleel, ang anak nga lalake ni Uri, ang anak nga lalake ni Hur, sa banay ni Juda, maoy nagbuhat sa tanan nga mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises. At kasama niya si Aholiab, na anak ni Ahisamac, sa lipi ni Dan, na tagapagukit, at bihasang manggagawa, at mangbuburda sa bughaw at sa kulay-ube, at sa pula, at sa lino. Ug uban kaniya si Ahiliab, ang anak nga lalake ni Ahisamach, sa banay ni Dan, nga usa ka magkukulit, ug batid nga magbubuhat ug magbobolda sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula, ug sa lino nga fino. Lahat ng ginto na ginamit sa gagawin sa buong gawain sa santuario, sa makatuwid baga'y ang gintong handog ay dalawangput siyam na talento, at pitong daan at tatlongpung siklo, ayon sa siklo ng santuario. Ang tanan nga bulawan nga gigamit sa bulohaton, sa tanan nga bulohaton sa balaang puloy-anan, bisan ang bulawan sa halad, kaluhaan ug siyam ka talento, ug pito ka gatus ug katloan ka siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan. At ang pilak niyaong mga nabilang sa kapisanan ay isang daang talento, at isang libot pitong daan at pitongput limang siklo, ayon sa siklo ng santuario: Ug ang ilang salapi nga naisip gikan sa katilingban, usa ka gatus ka talento, ug usa ka libo pito ka gatus kapitoan ug lima ka siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan. Na tigisang beka bawat ulo, samakatuwid, kalahati ng isang siklo, ayon sa siklo ng santuario, sa bawat isa na nasanib sa mga nabilang, magmula sa dalawangpung taong gulang na patanda, sa anim na raan at tatlong libo at limang daan at limangpung lalake. Usa ka beka sa tagsa ka ulo, sa ato pa, tunga sa siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan, kay ang tanan nga miagi kanila ginaisip gikan sa panuigon nga kaluhaan ka tuig ug ngadto sa itaas, may unom ka gatus ka libo ug totolo ka libo ug lima ka gatus ug kalim-an. At ang isang daang talentong pilak ay ginamit sa pagbububo ng mga tungtungan ng santuario, at ng mga tungtungan ng mga haligi ng lambong; isang daang tungtungan sa isang daang talento, isang talento sa bawat tungtungan. Ug ang usa ka gatus ka talento nga salapi gitunaw nga mga ugbokanan sa balaang puloy-anan, ug mga ugbokanan sa mga haligi sa tabil; usa ka gatus ka ugbokanan sa usa ka gatus ka talento, usa ka talento sa usa ka ugbokanan. At sa isang libot pitong daan at pitong put limang siklo, ay naigawa ng sima ang mga haligi at binalot ang mga kapitel, at iginawa ng mga pilete. Ug sa usa ka libo pito ka gatus kapitoan ug lima ka siclo gibuhat niya nga mga kaw-it alang sa mga haligi, ug gihal-upan niya ang mga ulo niini, ug iyang gibuhatan kini ug mga tarogo. At ang tansong handog ay pitongpung talento, at dalawang libo at apat na raang siklo. Ug ang tumbaga nga halad may kapitoan ka talento, ug duruha ka libo upat ka gatus ka siclo. At siyang ipinaggawa ng mga tungtungan sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, at ng dambanang tanso, at ng salang tanso niyaon, at ng lahat ng kasangkapan ng dambana, Kini maoy iyang gibuhat nga mga ubokanan alang sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug halaran nga tumbaga, ug linala nga tumbaga, ug ang tanan nga mga galamiton sa halaran, At ng mga tungtungan ng looban sa palibot, at ng mga tungtungan ng pintuan ng looban, at ng lahat ng mga tulos ng dampa, at ng lahat ng mga tulos ng looban sa palibot. Ug ang mga ugbokanan sa sawang maglibut, ug ang mga ugbokanan sa pultahan sa sawang, ug ang tanan nga mga lagdok sa tabernaculo, ug ang tanan nga mga lagdok sa sawang maglibut. At sa kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, ay gumawa sila ng mga kasuutang mainam ang pagkayari upang gamitin sa pangangasiwa sa dakong banal, at ginawang mga banal na kasuutan kay Aaron; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug sa azul, ug purpura, ug mapula, gibuhat nila ang matahum nga mga bisti aron sa pag-alagad sa dapit nga balaan; ug gibuhat nila ang mga bisti nga balaan alang kang Aaron, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang ginawa ang epod na ginto, na kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, at linong pinili. Ug gibuhat niya ang ephod sa bulawan, ug sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula, ug sa lino nga fino nga linubid; At kanilang pinukpok ang ginto na pinanipis na pahaba at pinutol na ginawang kawad na ginto, upang itahi sa kayong bughaw, at sa kulay-ube, at sa pula, at sa lino na gawa ng bihasang manggagawa. Ug gibakbak nila ang mga pinalid nga manipis nga bulawan, ug gitabastabas nila sama sa mga hilo aron sa paghabol niini sa taliwala sa azul, ug sa taliwala sa purpura, ug sa taliwala sa mapula, ug sa taliwala sa lino nga fino, nga buhat sa batid nga mamumuhat: Kanilang iginawa ng mga pangbalikat, na nagkakasugpong: sa dalawang dulo ay nagkakasugpong. Kini gibuhatan nila ug mga patay-tay alang niini, nga sinumpay, ug natibook sa duruha ka kiliran sa tumoy niini. At ang mainam na pagkayaring pamigkis, na nasa ibabaw ng epod upang ibigkis, ay kaputol at gaya ng pagkayari ng epod; na ginto, at kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, linong pinili; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug ang bakus nga sinawalo nga maayong pagkabuhat nga diha sa ibabaw niini, nga igbabakus, sa mao ra nga butang ug sama niini nga pagkabuhat: sa bulawan, sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula, sa lino nga fino nga linubid; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kanilang ginawa ang mga batong onix na pinamutihan ng kalupkop na ginto, na ayos ukit ng isang panatak, ayon sa mga pangalan ng mga anak ni Israel. Ug gililokan nila ang mga bato nga onyx nga linibutan sa mga engaste nga bulawan, nga gililokan ingon sa pagkalilok ca singsing nga patik, nga adunay mga ngalan sumala sa mga anak ni Israel: At kaniyang inilagay sa ibabaw ng pangbalikat ng epod upang maging mga batong pinakaalaala sa ikagagaling ng mga anak ni Israel; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug kini gibutang niya sa mga patay-tay sa ephod, ingon nga mga bato nga handumanan sa mga anak ni Israel; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang ginawa ang pektoral, na gawa ng bihasang manggagawa, gaya ng pagkayari ng epod; na ginto, at kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, at linong pinili. Ug siya naghimo ug tabon sa dughan nga binuhat sa batid nga mamumuhat, ingon sa pagbuhat sa ephod; sa bulawan, sa azul, sa purpura, ug sa mapula, ug sa fino nga lino nga linubid, Parisukat; kanilang ginawang nakatiklop ang pektoral: isang dangkal ang luwang niyaon, pagka nakatiklop. Kini maglaro man: ang tabon sa dughan gihimo nila nga pinilo: ang gitas-on niini usa ka dangaw, ug usa ka dangaw ang gilapdon niini, nga napilo. At kanilang kinalupkupan ng apat na hanay na sarisaring bato: isang hanay ay sardio, topacio, at karbungko na siyang unang hanay. Ug ilang gibutang niini ang upat ka laray nga mga bato. Sa nahauna nga laray, mao ang sardio, topacio, ug usa ka carbunclo kini mao ang nahauna nga laray. At ang ikalawang hanay, ay isang esmeralda, isang zafiro, at isang diamante. Sa ikaduha ka laray, usa ka esmeralda, usa ka zafiro, ug usa ka diamante. At ang ikatlong hanay, ay isang jacinto, isang agata, at isang ametista. Sa ikatolo ka laray, usa ka jacinto, usa ka agata, ug usa ka amatista. At ang ikaapat na hanay ay isang berilo, isang onix, at isang jaspe; na mga natatakpan ng mga pamuting ginto sa kanilang mga pagkakakalupkop. Ug sa ikaupat ka laray, usa ka berilo, usa ka onyx, ug usa ka jaspe: kini ginalibutan ug engaste nga bulawan sa ilang mga laray. At ang mga bato ay ayon sa mga pangalan ng mga anak ni Israel, labingdalawa, ayon sa kanilang mga pangalan; na ayos ukit ng isang panatak; bawat isa'y ayon sa kaniyang pangalan, na ukol sa labingdalawang lipi. Ug ang maong mga bato gibutang sumala sa mga ngalan sa ma anak ni Israel, napulo ug duha, sumala sa mga ngalan nila; ingon sa mga lilok sa singsing nga patik, ang tagsatagsa sumala sa ngalan niini, alang sa napulo ug duha ka banay. At kanilang iginawa ang pektoral ng mga tanikalang parang tirintas na ayos pinili na taganas na ginto. Ug nanagbuhat sila sa ibabaw sa tabon sa dughan sa mga talikala nga magagmay sama sa sinawalo, sa pisi nga sinalapid sa lunsay nga bulawan. At sila'y gumawa ng dalawang pangkalupkop na ginto, at ng dalawang singsing na ginto; at inilagay ang dalawang singsing sa dalawang dulo ng pektoral. Ug nagbuhat sila ug duruha ka engaste nga bulawan ug ang duruha ka singsing nga bulawan, ug gibutang ang duruha ka singsing sa duruha ka tumoy sa tabon sa dughan. At kanilang ikinabit ang dalawang tanikalang pinili na ginto sa dalawang singsing sa mga sulok ng pektoral. Ug gibutang nila ang duruha ka sinalapid nga bulawan niadtong duruha ka singsing sa mga tumoy sa tabon sa dughan. At ang ibang dalawang dulo ng dalawang tanikalang ayos singsing ay kanilang ikinabit sa dalawang pangkalupkop, at mga ikinabit sa mga pangbalikat ng epod sa dakong harapan niyaon. Ug ang laing duruha ka tumoy sa duruha ka sinalapid nga pisi sa gibutang nila sa ibabaw sa duruha ka engaste ug gibutang nila sa ibabaw sa patay-tay sa ephod sa dapit sa atubangan niini. At sila'y gumawa ng ibang dalawang singsing na ginto, at mga inilagay sa dalawang sulok ng pektoral sa gilid niyaon, na nasa dakong kabaligtaran ng epod. Ug nagbuhat sila ug duruha ka singsing nga bulawan, nga gibutang nila sa duruha ka tumoy sa tabon sa dughan, sa sidsid niini, sa bahin sa ubos sa ephod, ngadto sa sulod. At sila'y gumawa ng dalawang singsing na ginto, at mga ikinabit sa dalawang pangbalikat ng epod sa dakong ibaba, sa may harapan, na malapit sa pagkakasugpong, sa ibabaw ng mainam na pagkayaring pamigkis ng epod. Ug nagbuhat sila ug duruha ka singsing nga bulawan, ug gibutang nila sa duruha ka patay-tay sa ephod, sa ilalum nga dapit sa atubangan, sa unahan sa iyang tinakdoan sa ibabaw sa bakus sa ephod. At kanilang itinali ang pektoral sa pamamagitan ng mga singsing, sa mga singsing ng epod ng isang panaling bughaw upang mamalagi sa ibabaw ng mainam na pagkayaring pamigkis ng epod; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gihigut nila ang tabon sa dughan sa mga singsing niini ngadto sa mga singsing sa ephod nga adunay usa ka pisi nga azul, aron kini anha sa ibabaw sa maayong pagkabuhat nga bakus sa maong ephod ug aron dili matangtang ang tabon sa dughan gikan sa ephod, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang ginawa ang balabal ng epod na yari ng manghahabi, na taganas na bughaw; Ug gibuhat niya ang kupo sa ephod nga buhat sa maghahabol, nga lubos azul; At ang butas ng balabal ay nasa gitna niyaon na gaya ng leeg ng isang koselete, na may isang uriang tinahi sa palibot ng pinakaleeg upang huwag mapunit. Ug ang liab sa taliwala niini, ingon sa liab sa usa ka kamisin nga may ribite sa paglibut sa liab aron kini dili magisi. At kanilang ginawan ang mga ribete ng balabal ng mga granadang kayong bughaw, at kulay-ube, at pula, at linong pinili. Ug gibuhatan nila ug mga dagway sa granada ang mga sidsid sa kupo nga azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga linubid. At sila'y gumawa ng mga kampanilyang taganas na ginto, at inilagay ang mga kampanilya sa pagitan ng mga granada sa ibabaw ng ribete ng balabal sa palibot, sa pagitan ng mga granada; Ug nanagbuhat sila ug mga campanilla sa lunsay nga bulawan ug ang maong campanilla gibutang nila sa taliwala sa mga granada sa sidsid sa kupo sa paglibut niini, sa taliwala sa mga granada; Isang kampanilya at isang granada, isang kampanilya at isang granada, sa ibabaw ng ribete ng balabal sa palibot, upang ipangasiwa gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Usa ka campanilla ug usa ka granada, usa ka campanilla ug usa ka granada, sa paglibut sa mga sidsid sa kupo sa pag-alagad; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kanilang ginawa ang mga tunika na lino na yaring hinabi para kay Aaron, at sa kaniyang mga anak, Ug gibuhat nila ang mga sinina nga hatag-as nga lino nga fino nga buhat sa maghahabol alang kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake. At ang mitra na lino, at ang mga mainam na tiara na lino, at ang mga salawal na lino na kayong pinili na lino, Ug ang mitra nga lino nga fino, ug ang bonete nga lino nga fino, ug ang mga sapaw nga lino nga fino nga linubid, At ang bigkis na linong pinili, at kayong bughaw at kulay-ube, at pula, na gawa ng mangbuburda; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug ang bakus nga lino nga fino nga linubid, ug azul, ug purpura, ug mapula nga buhat sa magbobolda; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kanilang ginawa ang lamina ng banal na korona na taganas na ginto, at sinulatan ng isang titik na ayos ukit ng isang panatak, Banal sa Panginoon. Ug nagbuhat sila ug diadema sa purongpurong nga balaan sa lunsay nga bulawan, ug kini ilang gisulatan ug sinulat nga sama sa linilok sa usa ka singsing nga patik: BALAAN KANG JEHOVA. At kanilang tinalian ng isang panaling bughaw, upang ilapat sa ibabaw ng mitra; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug niini gibutang nila ang usa ka sinawalo nga azul aron kini ibutang sa ibabaw sa mitra; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. Gayon natapos ang buong gawa sa tabernakulo ng kapisanan: at ginawa ng mga anak ni Israel ayon sa buong iniutos ng Panginoon kay Moises: gayon ginawa nila. Sa ingon niana nahuman ang tanan nga bulohaton sa tabernaculo sa balong-balong nga papatiguman: ug ang mga anak sa Israel nanagbuhat ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises; sa ingon niana sila nanagbuhat. At kanilang dinala ang tabernakulo kay Moises, ang Tolda at ang lahat ng mga kasangkapan niyaon, ang mga kawit, ang mga tabla, ang mga barakilan, at ang mga haligi, at ang mga tungtungan; Ug gidala nila ang tabernaculo ngadto kang Moises, ang Balong-Balong ug ang tanang mga galamiton niini; ang mga kaw-it niini, ang mga tabla niini, ang mga yayongan niini, ug ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini; At ang takip na mga balat ng mga tupa na tinina sa pula, at ang takip na balat ng mga poka, at ang lambong ng tabing; Ug ang tabon nga mga panit sa mga lakeng carnero nga tinina sa mapula, ug ang tabon nga mga panit sa mga mananap sa dagat, ug ang tabil sa pabiyon: Ang kaban ng patotoo at ang mga pingga niyaon, at ang luklukan ng awa; Ang arca sa pagpamatuod, ug ang mga yayongan niini, ug ang halaran-sa-pagpasig-uli; Ang dulang, lahat ng mga sisidlan niyaon, at ang tinapay na handog; Ang lamesa, ang tanan nga mga galamiton niini ug ang tinapay nga gipamutang sa atubangan sa Dios; Ang dalisay na kandelero, ang mga ilawan niyaon, ang mga ilawan na inayos, at lahat ng mga sisidlan niyaon, at ang langis na pangilawan; Ang tangkawan nga lunsay, ang iyang mga lamparahan niini: bisan ang mga suga nga kinahanglan ipahamutang sa pagkasunodsunod, ug ang tanan nga mga galamiton niini: ug ang lana nga alang sa suga: At ang dambanang ginto, at ang langis na pangpahid, ang mabangong kamangyan, at ang tabing na gamit sa pintuan ng Tolda; Ug ang halaran nga bulawan, ug ang lana nga igdidihog, ug ang mahumot nga incienso, ug ang tabil nga sa pultahan sa Balong-Balong; Ang dambanang tanso, at ang pinakasalang tanso, ang mga pingga at ang lahat ng mga sisidlan niyaon, ang hugasan at ang tungtungan; Ang halaran nga tumbaga, uban ang iyang mga linala nga tumbaga niini; ang mga yayongan niini, ug ang tanang mga galamiton niini; ug ang dolang ug ang iyang tungtunganan: Ang mga tabing ng looban, ang mga haligi, at ang mga tungtungan at ang tabing na pangpintuang-daan ng looban, ang mga panali, at ang mga tulos, at lahat ng mga kasangkapan sa paglilingkod sa tabernakulo, na gamit sa tabernakulo ng kapisanan; Ang mga cortina sa sawang ug ang iyang mga haligi, ug ang iyang mga ugbokanan, ug ang pabiyon alang sa pultahan sa sawang, ug ang iyang mga sinawalo nga pisi, ug ang iyang mga lagdok, ug ang tanan nga mga galamiton sa pag-alagad sa tabernaculo alang sa balong-balong nga pagatiguman; Ang maiinam na pagkayaring kasuutan na gamit sa pangangasiwa sa dakong banal, at ang mga banal na kasuutan para kay Aaron na saserdote, at ang mga kasuutan ng kaniyang mga anak, upang mangasiwa sa katungkulang saserdote. Ang matahum nga mga bisti sa pag-alagad didto sa dapit nga balaan, ug ang mga balaan nga bisti ni Aaron nga sacerdote, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake aron sa pag-alagad sa katungdanan sa pagkasacerdote. Ayon sa lahat na iniutos ng Panginoon kay Moises, ay gayon ginawa ng mga anak ni Israel ang lahat ng gawa. Sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises, mao kini ang gibuhat sa mga anak sa Israel sa tanan nga mga buhat. At nakita ni Moises ang lahat ng gawain, at, narito, kanilang nagawa na kung paanong iniutos ng Panginoon ay gayon nila ginawa: at pinagbabasbasan ni Moises. Ug nakita ni Moises ang tanang buhat, ug ania karon, nga gibuhat nila kini ingon sa gisugo ni Jehova; 4 ug sila gipanalanginan ni Moises. At sinalita ng Panginoon kay Moises na sinasabi, Unya si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon. Sa unang araw ng unang buwan ay iyong itatayo ang tabernakulo ng kapisanan. Sa nahauna nga adlaw sa nahauna nga bulan patindugon mo ang tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman. At iyong isisilid doon ang kaban ng patotoo, at iyong tatabingan ang kaban ng lambong. Ug igabutang mo niini ang arca sa pagpamatuod, ug pasalipdan mo ang arca sa tabil. At iyong ipapasok ang dulang, at iyong aayusin ang mga bagay na nasa ibabaw niyaon; at iyong ipapasok ang kandelero at iyong sisindihan ang mga ilawan niyaon. Ug igapasulod mo ang lamesa, ug pangatagon mo ang mga butang nga nahaluna niini; igapasulod mo usab ang tangkawan, ug dagkutan mo ang mga lamparahan niana. At iyong ilalagay ang dambanang ginto para sa kamangyan sa harap ng kaban ng patotoo, at ilalagay mo ang tabing ng pintuan sa tabernakulo. Ug igabutang mo ang halaran nga bulawan alang sa incienso sa atubangan sa arca sa pagpamatuod, ug ibutang mo ang pabiyon sa pultahan sa tabernaculo. At iyong ilalagay ang dambanang pagsusunugan ng handog sa harap ng pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug igabutang mo ang halaran sa halad-nga-sinunog sa atubangan sa pultahan sa tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman. At iyong ilalagay ang hugasan sa pagitan ng tabernakulo at ng dambana, at iyong sisidlan ng tubig. Ug igabutang mo ang dolang sa taliwala sa balong-balong nga pagatiguman ug sa halaran, ug niini magabutang ka ug tubig, At iyong ilalagay ang looban sa palibot, at ibibitin mo ang tabing sa pintuang daan ng looban. Ug ibutang mo ang sawang sa paglibut ug igabitay mo ang pabiyon sa pultahan sa sawang. At kukuha ka ng langis na pangpahid, at papahiran mo ang tabernakulo, at lahat na nandoon, at iyong pakakabanalin, at lahat ng kasangkapan niyaon: at magiging banal. Ug kuhaon mo ang lana nga igdidihog ug dihogan mo ang tabernaculo ug ang tanan nga anaa niini, ug pagapakabalaanon mo kini uban ang tanang mga galamiton niini: ug kini mabalaan. At iyong papahiran ng langis ang dambanang pagsusunugan ng handog, at ang lahat ng kasangkapan, at iyong pakakabanalin ang dambana: at ang dambana ay magiging kabanalbanalan. Ug pagadihogan mo ang halaran sa halad-nga-sinunog ug ang tanan niini nga mga galamiton, ug balaanon mo ang halaran; ug ang halaran mahimo nga labing balaan gayud. At iyong papahiran din naman ng langis ang hugasan at ang tungtungan, at iyong pakakabanalin. Ug dihogan mo ang dolang ug ang tungtunganan, ug balaanon mo kini. At iyong dadalhin si Aaron at ang kaniyang mga anak sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, at iyong paliliguan ng tubig. Ug pagadad-on mo si Aaron, ug ang iyang mga anak nga lalake ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug pagahunawan mo sila ug tubig. At iyong isusuot kay Aaron ang mga banal na kasuutan; at iyong papahiran ng langis siya, at iyong papagbanalin siya, upang siya'y makapangasiwa sa akin sa katungkulang saserdote. Ug pagabistihan mo si Aaron sa mga bisti nga balaan, ug pagadihogan mo siya, ug pagabalaanon mo siya, aron siya mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. At iyong dadalhin ang kaniyang mga anak, at iyong susuutan sila ng mga kasuutan: Ug pagadad-on mo ang iyang mga anak nga lalake, ug pagabistihan mo sila. At iyong papahiran ng langis sila gaya ng iyong pagkapahid sa kanilang ama, upang sila'y makapangasiwa sa akin sa katungkulang saserdote, at ang pagpapahid sa kanila ay maging sa kanila'y pinakatanda ng walang hanggang pagka-saserdote sa buong panahon ng kanilang lahi. Ug pagadihogan mo sila, ingon sa pagdihog mo sa ilang amahan, aron sila mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote; ug ang ilang dihog mahimong pagka-sacerdote nga walay katapusan ngadto sa ilang mga kaliwatan. Gayon ginawa ni Moises, ayon sa lahat ng iniutos ng Panginoon sa kaniya, ay gayong ginawa niya. Sa ingon niana gibuhat kini ni Moises: ingon sa tanan nga gisugo kaniya ni Jehova, mao nga iyang gibuhat kini. At nangyari sa unang buwan nang ikalawang taon nang unang araw ng buwan, na ang tabernakulo'y itinayo. Ug nahitabo sa nahaunang bulan, sa ikaduha ka tuig, nga ang tabernaculo gipatindog na. At itinayo ni Moises ang tabernakulo, at inilagay ang mga tungtungan, at ipinatong ang mga malaking tabla, at isinuot ang mga barakilan, at itinayo ang mga haligi niyaon. Ug gipatindog ni Moises ang tabernaculo, ug gipahamutang niya ang iyang mga patinduganan, ug gibutang niya ang mga tabla niini, ug gibutang niya ang iyang mga balabag, ug gipamangon niya ang mga haligi niini. At kaniyang inunat ang tolda sa ibabaw ng tabernakulo, at kaniyang inilagay ang takip ng tabernakulo sa itaas ng ibabaw niyaon; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gibuklad niya ang balong-balong sa ibabaw sa tabernaculo, ug gibutang niya ang tabon sa balong-balong sa ibabaw niini; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang kinuha at inilagay ang mga tabla ng patotoo sa loob ng kaban, at kaniyang inilagay ang mga pingga sa kaban, at kaniyang inilagay ang luklukan ng awa sa itaas ng ibabaw ng kaban: Ug gikuha niya, ug gibutang niya ang pagpamatuod ngadto sa sulod sa arca; ug gibutang niya ang mga yayongan sa arca: ug gibutang niya ang halaran-sa-pagpasig-uli sa ibabaw gayud sa arca. At kaniyang ipinasok ang kaban sa tabernakulo, at inayos ang lambong ng tabing, at tinabingan ang kaban ng patotoo: gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gisulod niya ang arca ngadto sa tabernaculo, ug gibitay niya ang tabil sa pabiyon, ug gitabilan niya ang arca sa pagpamatuod, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang inilagay ang dulang sa loob ng tabernakulo ng kapisanan, sa dakong hilagaan ng tabernakulo, sa labas ng lambong. Ug gibutang niya ang lamesa sa balong-balong nga pagatiguman, sa luyo nga naamihanan sa tabernaculo, nahagawas sa tabil. At kaniyang inayos ang tinapay sa ibabaw ng dulang sa harap ng Panginoon, gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gipangatag niya ang mga tinapay sa ibabaw niya sa atubangan ni Jehova, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang inilagay ang kandelero sa tabernakulo ng kapisanan, sa tapat ng dulang, sa tagilirang timugan ng tabernakulo. Ug gibutang niya ang tangkawan sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman atbang sa lamesa sa kiliran sa tabernaculo padulong sa habagatan. At kaniyang sinindihan ang mga ilawan sa harap ng Panginoon; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gidagkutan niya ang mga suga sa atubangan ni Jehova, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang inilagay ang dambanang ginto sa loob ng tabernakulo ng kapisanan sa harap ng lambong. Ug gibutang niya ang halaran nga bulawan sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan sa tabil. At siya'y nagsunog doon ng kamangyan na mabangong espesia; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug sa ibabaw niini nagsunog siya ug incienso nga mahumot, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang inilagay ang tabing ng pintuan sa tabernakulo. Ug gibutang niya ang cortina sa pultahan didto sa tabernaculo. At kaniyang inilagay ang dambanang pagsusunugan ng handog sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, at pinaghandugan ng handog na susunugin, at ng handog na harina; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gipahamutang niya ang halaran sa halad-nga-sinunog sa pultahan sa tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman, ug naghalad sa ibabaw niini sa halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang inilagay ang hugasan sa pagitan ng tabernakulo, ng kapisanan at ng dambana, at sinidlan ng tubig upang paghugasan. Ug gibutang niya ang dolang sa taliwala sa balong-balong nga pagatiguman ug sa halaran, ug iyang gibutangan kini ug tubig nga hulunawan. At si Moises at si Aaron at ang kaniyang mga anak, ay nagsipaghugas doon ng kanilang mga kamay at ng kanilang mga paa; Ug si Moises ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nanagpanghunaw niini sa ilang mga kamot ug nanghimasa sa ilang mga tiil; Pagka sila'y pumapasok sa tabernakulo ng kapisanan, at pagka sila'y lumalapit sa dambana ay naghuhugas sila: gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Sa pagsulod nila sa balong-balong nga pagatiguman, ug sa nanagpanuol sila sa halaran, nanghunaw sila ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang inilagay ang looban sa palibot ng tabernakulo at ng dambana, at iniayos ang tabing ng pintuang daan ng looban. Gayon tinapos ni Moises ang gawain. Ug gipatindog niya ang sawang sa paglibut sa tabernaculo ug sa halaran, ug gibutang niya ang cortina sa pultahan sa sawang. Ug niini natibawas ni Moises ang bulohaton. Nang magkagayo'y tinakpan ng ulap ang tabernakulo ng kapisanan, at pinuno ng Panginoon ng kaluwalhatian ang tabernakulo. Unya ang panganod mitabon sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang himaya ni Jehova mipuno sa tabernaculo. At si Moises ay hindi makapasok sa tabernakulo ng kapisanan, sapagkat lumagay sa ibabaw niyaon ang ulap, at pinuspos ng Panginoon ng kaluwalhatian ang tabernakulo. Ug si Moises wala makahimo sa pagsulod sa balong-balong nga pagatiguman, kay ang panganod nagapabilin sa ibabaw niini ug ang himaya ni Jehova nakapuno niini. At pagka ang ulap ay napaiitaas mula sa tabernakulo, ay nagpapatuloy ang mga anak ni Israel sa kanilang buong paglalakbay: Ug sa gibayaw na ang panganod sa tabernaculo, ang mga anak sa Israel nagapadayon sa tanan nila nga panaw. Datapuwat kung ang ulap ay hindi napaiitaas, ay hindi nga sila naglalakbay hanggang sa araw na napaiitaas. Apan kong ang panganod wala pagbayawa, nan wala magpadayon sa panaw, hangtud sa adlaw nga kini gibayaw. At tinawag ng Panginoon si Moises at sinalita sa kaniya mula sa tabernakulo ng kapisanan, na sinasabi, Ug si Moises gitawag ni Jehova, ug nakigsulti kaniya gikan sa balong-balong nga pagatiguman nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel at sabihin mo sa kanila, Pagka ang sinoman sa inyo ay naghahandog ng alay sa Panginoon, ang ihahandog ninyong alay ay galing sa mga hayop, sa mga bakahan at sa kawan. Magsulti ka sa mga anak sa Israel, ug ingna sila: Sa diha nga ang uban kaninyo magadala ug halad ngadto kang Jehova, magabuhat kamo sa inyong halad, gikan sa kahayupan, bisan sa mga vaca, ug gikan sa panon sa carnero. Kung ang kaniyang alay ay handog na susunugin na kinuha sa bakahan, ang ihahandog niya'y isang lalake na walang kapintasan: sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan ihahandog niya, upang tanggapin sa harap ng Panginoon. Kong ang iyang halad maoy halad-nga-sinunog nga gikan sa mga vaca, igahalad niya ang lake nga walay ikasaway; magahalad siya didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman aron siya pagadawaton sa atubangan ni Jehova. At ipapatong niya ang kaniyang kamay sa ulo ng handog na susunugin; at tatanggapin sa ikagagaling niya, upang gumawa ng pakikipagkasundo sa kaniya. Ug iyang igabutang ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa halad-nga-sinunog; ug kana pagadawaton alang kaniya aron sa pagtabon-sa-sala alang kaniya. At kaniyang papatayin ang guyang toro sa harap ng Panginoon: at ang mga anak ni Aaron, ang mga saserdote, ay siyang mangaghaharap ng dugo at iwiwisik ang dugo sa palibot ng dambana na nasa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug siya magapatay sa lakeng vaca sa atubangan ni Jehova; ug ang mga sacerdote nga mga anak ni Aaron, magahalad sa dugo, ug magasablig sa dugo sa libut sa ibabaw sa halaran, nga diha sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, At lalaplapin ang handog na susunugin, at kakatayin. Ug pagapanitan niya ang halad-nga-sinunog, ug kini hiwa-hiwaon sa iyang mga bahin. At ang mga anak ni Aaron na saserdote ay magsisipaglagay ng apoy sa ibabaw ng dambana, at magsisipagayos ng kahoy sa apoy; Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote magabutang ug kalayo sa ibabaw sa halaran, ug magabalay ug sugnod sa ibabaw sa kalayo. At aayusin ng mga anak ni Aaron, na mga saserdote, ang mga pinagputolputol, ang ulo, at ang taba, sa kahoy na nakapatong sa apoy na nasa ibabaw ng dambana: Ug ang mga sacerdote, nga mga anak nga lalake ni Aaron, magapahimutang sa mga bahin, sa ulo ug sa tambok, sa ibabaw sa sugnod diha sa ibabaw sa kalayo, nga anaa sa ibabaw sa halaran. Datapuwat ang mga lamang loob at ang mga paa, ay huhugasan niya ng tubig. At susunugin ng saserdote ang kabuoan sa ibabaw ng dambana na pinakahandog na susunugin, isang handog nga na pinaraan sa apoy na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Apan hugasan niya sa tubig ang mga sulod sa lawas ug ang mga paa niini. Ug ang sacerdote magasunog sa tibook sa ibabaw sa halaran, nga usa ka halad-nga-sinumog, usa ka halad nga pinaagi sa kalayo, nga sa usa ka kahumot alang kang Jehova. At kung ang kaniyang alay ay kinuha sa kawan, sa mga tupa, o sa mga kambing, na pinakahandog na susunugin; ang kaniyang ihahandog ay isang lalaking walang kapintasan. Ug kong ang iyang halad gikan sa kahayupan, sa mga carnero, kun sa mga kanding, alang sa halad-nga-sinunog, ang lake nga walay ikasaway maoy igahalad niya. At kaniyang papatayin sa dakong hilagaan ng dambana, sa harap ng Panginoon: at iwiwisik ng mga anak ni Aaron, na mga saserdote, ang dugo niyaon sa ibabaw ng dambana sa palibot. Ug kini patyon niya sa luyo sa halaran dapit sa amihanan sa atubangan ni Jehova; ug ang mga sacerdote nga mga anak ni Aaron, magasablig sa dugo niini sa ibabaw libut sa halaran. At kaniyang kakatayin pati ang ulo, at ang taba; at mga iaayos ng saserdote sa ibabaw ng kahoy na nasa apoy sa ibabaw ng dambana; Ug siya magabahinbahin niini sa iyang mga bahin, uban ang iyang ulo ug ang iyang tambok; ug ang sacerdote maoy magabalay niini sa ibabaw sa sugnod diha sa ibabaw sa kalayo, nga anaa sa ibabaw sa halaran: Datapuwat ang mga lamang loob at ang mga paa ay huhugasan ng tubig. At ihahandog ng saserdote ang kabuoan, at susunugin sa dambana: isa ngang handog na susunugin na isang handog na pinaraan sa apoy na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Apan pagahugasan niya sa tubig ang bahin nga sa sulod sa lawas ug ang mga paa: ug igahalad sa sacerdote ang tibook, ug pagasunogon kini niya sa ibabaw sa halaran; kini mao ang halad-nga-sinunog, halad nga pinaagi sa kalayo, usa ka kahumot alang kang Jehova. At kung ang kaniyang alay sa Panginoon ay handog na susunugin na mga ibon, ang ihahandog nga niyang alay ay mga batobato o mga inakay ng kalapati. Ug kong ang iyang halad-nga-sinunog nga kang Jehova, maoy halad-nga-sinunog nga mga langgam, nan igahalad niya nga iyang halad-nga-sinunog ang gikan sa mga tokmo kun sa mga kuyabog sa salampati. At dadalhin ng saserdote sa dambana, at pupugutan ng ulo yaon, at susunugin sa ibabaw ng dambana; at ang dugo'y pipigain sa tabi ng dambana: Ug ang sacerdote magahalad niini sa ibabaw sa halaran, ug magakuha sa ulo niini, ug magasunog niini diha sa halaran; ug ang dugo niini pagapug-on sa ibabaw sa kiliran sa halaran. At aalisin niya ang butsi pati ang mga balahibo, at ihahagis sa tabi ng dambana, sa dakong silanganan, sa kinalalagyan ng mga abo: Ug iyang kuhaon ang pabalonan ug ang mga balhibo niini, ug isalibay niya sa haduol sa halaran, dapit sa silangan, sa dapit sa mga abo. At babaakin na hahawakan sa mga pakpak, datapuwat hindi pakakahatiin. At susunugin ng saserdote sa ibabaw ng dambana, sa ibabaw ng kahoy na nasa apoy: isa ngang handog na susunugin, na isang handog na pinaraan sa apoy na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Ug iyang pagabuk-on kini tungod sa iyang mga pako. apan dili pagabahinon kini sa duruha. Ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran, sa ibabaw sa sugnod nga diha sa kalayo, kini mao ang halad-nga-sinunog, halad nga pinaagi sa kalayo, usa ka kahumot alang kang Jehova. At pagka ang sinoman ay maghahandog sa Panginoon ng alay na handog na harina, ay mainam na harina ang kaniyang iaalay; at kaniyang bubuhusan ng langis, at lalagyan ng kamangyan: Ug sa diha nga adunay tawo nga magahalad ug halad-nga-kalan-on alang kang Jehova, maoy igahalad niya ang harina nga fino; ug ang ibabaw niini pagabuboan ug lana, ug magabutang siya sa ibabaw niini ug incienso: At dadalhin niya sa mga saserdote, na mga anak ni Aaron; at siya'y kukuha ng isang dakot na mainam na harina at ng langis, sangpu ng buong kamangyan niyaon. At susunugin ng saserdote sa ibabaw ng dambana na pinakaalaala, na isang handog nga na pinaraan sa apoy na pinakamasarap na amoy sa Panginoon: Ug kini pagadad-on niya sa mga sacerdote, nga mga anak nga lalake ni Aaron; ug gikan niini ang sacerdote magakuha sa iyang hakop sa harina nga fino, ug sa iyang lana uban ang tanan nga incienso niini. Ug kini pagasunogon sa sacerdote ingon nga handumanan niini sa ibabaw sa halaran, halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova. At ang kalabisan sa handog na harina ay mapapasa kay Aaron at sa kaniyang mga anak: kabanalbanalang bagay nga sa mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Ug ang salin sa halad-nga-kalan-on maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake; kini mao ang butang nga labing balaan sa mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. At pagka ikaw ay maghahandog ng alay na handog na harina na luto sa hurno, ay mga munting tinapay na walang lebadura ang iaalay mo na mainam na harina, na hinaluan ng langis, o mga manipis na tinapay na walang lebadura, na hinaluan ng langis. Ug sa diha nga ikaw magahalad ug usa ka halad-nga-kalan-on nga linuto sa hudno, maoy igahalad mo ang mga tinapay sa harina nga fino nga walay levadura, nga sinaktan sa lana, kun mga tinapay nga manipis nga walay levadura nga dinihogan sa lana. At kung ang iyong alay ay handog na harina, na luto sa kawali, ay mainam na harina ang iaalay mo na walang lebadura, na hinaluan ng langis. Apan kong ang imong halad-nga-kalan-on linuto sa kalaha, maoy igahalad mo ang harina nga fino nga walay levadura, nga sinaktan sa lana. Iyong pagpuputolputulin, at bubuhusan mo ng langis: isa ngang handog na harina. Kini tipiktipikon mo, ug buboan ug lana sa ibabaw niini: mao kini ang halad-nga-kalan-on. At kung ang iyong alay ay handog na harina na luto sa kawaling bakal, ay yari sa mainam na harina na may langis ang iaalay mo. Ug kong ang imong halad-nga-kalan-on mao ang halad nga linuto sa kalaha pagahimoon kini sa harina nga fino nga may lana. At dadalhin mo sa Panginoon ang handog na harina na yari sa mga bagay na ito: at ihaharap sa saserdote at dadalhin niya sa dambana. Ug dad-on mo kang Jehova ang halad-nga-kalan-on nga hinimo niining mga butanga, ug kini ihatag mo sa sacerdote ug siya magadala niini ngadto sa halaran. At kukuha ang saserdote ng handog na harina, na pinakaalaala rin niyaon, at susunugin sa ibabaw ng dambana: handog ngang pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Ug ang sacerdote magkuha gikan niadto nga halad-nga-kalan-on, sa handumanan niini, ug pagasunogon kini sa ibabaw sa halaran: halad nga pinaagi sa kalayo, ang usa ka kahumot alang kang Jehova. At ang kalabisan sa handog na harina ay mapapasa kay Aaron at sa kaniyang mga anak; kabanalbanalang bagay nga sa mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Ug ang nahasalin sa halad-nga-kalan-on maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: kini mao ang butang nga labing balaan sa mga halad nga pinaagi sa kalayo kang Jehova. Walang handog na harina na ihahandog kayo sa Panginoon, na magkakalebadura: sapagkat huwag kayong magsusunog ng anomang lebadura ni ng anomang pulot na pinaka handog, sa Panginoon, na pinaraan sa apoy. Walay bisan unsa nga halad-nga-kalan-on nga igahalad ninyo kang Jehova, nga pagahimoon uban ang levadura: kay walay bisan unsang butanga nga may levadura, nga may dugos, nga pagasunogon nga halad alang kang Jehova. Bilang pinakaalay na mga pangunang bunga ihahandog ninyo sa Panginoon: ngunit hindi sasampa sa dambana na parang masarap na amoy. Mahitungod sa halad sa mga inunahan sa mga abut, maghalad kamo kanila alang kang Jehova: apan sila dili pagasunogon sa ibabaw sa halaran ingon sa usa ka kahumto. At titimplahan mo ng asin ang lahat ng alay na iyong handog na harina, ni huwag mong titiising magkulang sa iyong handog na harina ng asin ng tipan ng iyong Dios: lahat ng alay mo'y ihahandog mong may asin. Ug ang tanan nga halad sa imong halad-nga-kalan-on timplahan mo sa asin; ug dili mo pakulangan ang asin sa tugon sa imong Dios gikan sa imong halad-nga-kalan-on; sa tanan nga halad mo magahalad ka ug asin. At kung maghahandog ka sa Panginoon ng handog na harina na pangunang bunga, ay ihahandog mong pinakahandog na harina ng iyong pangunang bunga ay sinangag sa apoy, mga murang butil na pinipi. Ug kong maghalad ka alang kang Jehova ug halad-nga-kalan-on sa mga inunahan sa abut, maoy igahalad mo ingon nga halad-nga-kalan-on sa imong mga inunahan sa abut ang mga lugas nga anaa sa uhay nga sinanglag sa kalayo, nga dinugmok gikan sa lunhaw nga uhay. At bubuhusan mo ng langis yaon, at lalagyan mo sa ibabaw ng kamangyan: yaon nga'y handog na harina. Ug butangan mo ug lana ang ibabaw niini, ug butangan mo sa incienso ang ibabaw niini: kini mao ang halad-nga-kalan-on. At susunugin ng saserdote na nakaalaala niyaon, ang bahagi ng butil na pinipi at ang bahagi ng langis, pati ng buong kamangyan niyaon: handog nga sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Ug ang sacerdote magasunog sa handumanan niini, nga bahin sa lugas nga dinugmok ug bahin sa lana niini, uban ang tanan nga incienso niini; kini mao ang halad nga pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. At kung ang kanilang alay ay haing mga handog tungkol sa kapayapaan; kung ang ihahandog niya ay sa bakahan maging lalake o babae, ay ihahandog niya na walang kapintasan sa harap ng Panginoon. Kong ang iyang halad mao ang mga halad-sa-pakigdait; kong siya magahalad gikan sa panon sa mga vaca, bisan lake kun baye, maoy igahalad niya ang walay ikasaway sa atubangan ni Jehova. At kaniyang ipapatong ang kamay niya sa ulo ng kaniyang alay, at papatayin sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan: at iwiwisik ng mga anak ni Aaron, na mga saserdote, ang dugo sa ibabaw ng dambana, sa palibot. Ug ang iyang kamot igabutang niya sa ibabaw sa ulo sa iyang halad, ug pagapatyon niya kana didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang mga sacerdote, nga mga anak nga lalake ni Aaron, magasablig sa dugo libut sa ibabaw sa halaran. At kaniyang ihahandog hinggil sa haing mga handog tungkol sa kapayapaan, na pinakahandog sa Panginoon na pinaraan sa apoy; ang tabang nakatatakip ng lamang loob at lahat ng tabang nasa ibabaw ng lamang loob, Ug magahalad siya gikan sa mga halad-sa-pakigdait, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova; ang tambok nga nagaputos sa mga tinae, ug ang tanan nga tambok nga anaa sa ibabaw sa mga sulod sa lawas. At ang dalawang bato at ang tabang nasa ibabaw ng mga yaon, ang nasa siping ng mga balakang, at ang lamad na nasa ibabaw ng atay ay kaniyang aalisin na kalakip ng mga bato. Ug ang duruha ka amimislon ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug sa ibabaw sa mga taludtod, ug habol-habol sa atay, nga uban sa mga amimislon, pagakuhaon niya. At susunugin ng mga anak ni Aaron sa dambana, sa ibabaw ng handog na susunugin na nasa ibabaw ng kahoy na nakapatong sa apoy; handog ngang pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron magasunog niini ibabaw sa halaran, sa halad-nga-sinunog nga anaa ibabaw sa sugnod nga anaa sa ibabaw sa kalayo; kini mao ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova. At kung ang kaniyang alay sa Panginoon na pinakahaing mga handog tungkol sa kapayapaan ay kinuha sa kawan; maging lalake o babae, ay ihahandog niya na walang kapintasan. Apan kong ang iyang halad nga sa halad-sa-pakigdait alang kang Jehova kinuha sa panon sa kahayupan; bisan lake kun baye, igahalad niya kini nga walay ikasaway. Kung isang kordero ang kaniyang ihahandog na pinakaalay niya, ay ihahandog nga niya sa harap ng Panginoon: Kong siya maghalad ug nating carnero alang sa iyang halad, igahalad kini niya sa atubangan ni Jehova. At kaniyang ipapatong ang kamay niya sa ulo ng kaniyang alay, at papatayin sa harap ng tabernakulo ng kapisanan: at iwiwisik ng mga anak ni Aaron ang dugo niyaon sa ibabaw ng dambana sa palibot. Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa iyang halad, ug kini pagapatyon niya sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang mga anak nga lalake ni Aaron magasablig sa dugo niini libut sa ibabaw sa halaran. At kaniyang ihahandog hinggil sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan ay isang handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy; ang taba niyaon, ang buong matabang buntot, ay aalisin niya sa siping ng gulugod; at ang tabang nakatatakip ng lamang loob, at ang lahat ng tabang nasa ibabaw ng lamang loob. Ug gikan sa halad sa mga halad-sa-pakigdait magahalad siya sa halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova; ang tambok niini, ang tibook ikog nga matambok, pagakuhaon niya sa gamut sa taludtod, ug ang tambok nga nagaputos sa mga tinae, ug ang tanan nga tambok nga anaa sa sulod sa lawas, At ang dalawang bato, at ang tabang nasa ibabaw niyaon, na malapit sa mga balakang, at ang lamad na nasa ibabaw ng atay, ay aalisin niya na kalakip ng mga bato. Ingon usab ang duruha ka amimislon ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug ang anaa sa ibabaw sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa ibabaw sa atay, nga uban sa mga amimislon pagakuhaon niya. At susunugin ng saserdote sa ibabaw ng dambana: pagkaing handog nga sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran: kalan-on kini nga hinalad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. At kung kambing ang kaniyang alay ay ihahandog nga niya sa harap ng Panginoon: Ug kong kanding ang iyang halad, nan igahalad niya kini sa atubangan ni Jehova. At ipapatong niya ang kaniyang kamay sa ulo niyaon, at papatayin yaon sa harap ng tabernakulo ng kapisanan: at iwiwisik ng mga anak ni Aaron ang dugo sa ibabaw ng dambana sa palibot. Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo niini, ug pagapatyon niya kini sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang mga anak nga lalake ni Aaron magasablig sa iyang dugo libut sa ibabaw sa halaran. At ang ihahandog niya roon na kaniyang alay, na pinakahandog sa Panginoon, na pinaraan sa apoy; ang tabang nakatatakip ng lamang loob, lahat ng tabang nasa ibabaw ng lamang loob, Ug magahalad siya gikan niini sa iyang halad, nga mao ang halad nga hinimo sa kalayo alang kang Jehova; ug ang tambok nga nagaputos sa mga tinae, ug ang tanan nga tambok nga anaa sa sulod sa lawas, At ang dalawang bato, at ang tabang nasa ibabaw, na malapit sa mga balakang, at ang lamad na nasa ibabaw ng atay, ay aalisin niya na kalakip ng mga bato. Ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug ang anaa sa ibabaw sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa atay uban ang mga amimislon pagakuhaon niya. At mga susunugin ng saserdote sa ibabaw ng dambana; pagkaing handog nga na pinaraan sa apoy na pinakamasarap na amoy: lahat ng taba ay sa Panginoon. Ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran; kini mao ang kalan-on sa halad nga hinalad nga pinaagi sa kalayo; ingon nga usa ka kahumot alang kang Jehova. Ang tanan nga tambok iya ni Jehova. Magiging palatuntunang palagi sa buong panahon ng inyong lahi, sa lahat ng inyong tahanan na hindi kayo kakain ng taba ni dugo man. Kini maoy tulomanon nga dayon sa inyong mga kaliwatan, sa tanan ninyo nga mga puloy-anan, aron walay tambok bisan dugo nga pagakan-on ninyo. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, na iyong sabihin, Kung ang sinoman ay magkakasala ng hindi sinasadya sa alin man sa mga bagay na iniutos ng Panginoon na huwag gawin, at gagawin ng sinoman sa kanila; Sultihi ang mga anak sa Israel sa pag-ingon. Kong ang usa ka tawo makasala sa walay pagpanghibalo sa bisan unsa sa mga sugo ni Jehova tungod sa mga butang nga dili angay buhaton, ug magabuhat hinoon sa usa niini; Kung ang pinahirang saserdote ang magkasala ng gayon na magdala ng sala sa bayan, ay maghahandog nga siya sa Panginoon dahil sa kaniyang kasalanan na ipinagkasala, ng isang guyang toro, na walang kapintasan, na pinakahandog dahil sa kasalanan. Kong ang sacerdote nga dinihog makasala sa pagkaagi nga mahiangin sa pagpakasala ang katawohan, nan pahalara siya kang Jehova tungod sa iyang sala nga nabuhat, ug usa ka lakeng nati sa vaca nga walay ikasaway alang sa halad-tungod-sa-sala. At dadalhin niya ang toro sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan sa harap ng Panginoon: at ipapatong niya ang kaniyang kamay sa ulo ng toro, at papatayin ang toro sa harap ng Panginoon. Ug pagadad-on niya ang vaca nga lake ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova, ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng vaca, ug pagapatyon niya kini sa atubangan ni Jehova. At ang pinahiran ng langis na saserdote ay kukuha ng dugo ng toro, at dadalhin sa tabernakulo ng kapisanan: Ug ang sacerdote nga dihihog magakuha gikan niadtong dugo sa lakeng vaca, ug dad-on niya kini sa balong-balong nga pagatiguman. At ilulubog ng saserdote ang kaniyang daliri sa dugo, at magwiwisik na makapito ng dugo sa harap ng Panginoon, sa tapat ng tabing ng santuario. Ang sacerdote magatuslob sa iyang tudlo sa dugo, ug magasablig siya niadtong dugo sa makapito sa atubangan ni Jehova, atbang sa tabil sa dapit nga balaang puloy-anan. At ang saserdote ay maglalagay ng dugong yaon sa ibabaw ng mga anyong sungay ng dambana ng mabangong kamangyan sa harap ng Panginoon, na nasa tabernakulo ng kapisanan: at lahat ng dugo ng toro ay ibubuhos sa paanan ng dambanang pagsusunugan ng handog na nasa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug ang sacerdote magabutang sa dugo sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa incienso nga mahumot, nga anaa sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova: ug igayabo niya ang tanan nga dugo sa lakeng vaca diha sa tungtunganan sa halaran sa halad-nga-sinunog, nga anaa sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At aalisin ang lahat ng taba ng toro na handog dahil sa kasalanan; ang tabang nakakatakip sa lamang loob, at ang lahat ng tabang nasa ibabaw ng lamang loob, Ug pagakuhaon niya gikan sa lakeng vaca nga halad-tungod-sa-sala ang tanan nga tambok, ang tambok nga nagaputos sa nga tinae, ug ang tanan nga anaa sa sulod sa ginhawaan, At ang dalawang bato at ang tabang nasa ibabaw, na malapit sa mga balakang, at ang lamad na nasa ibabaw ng atay, ay aalisin na kalakip ng mga bato, Ug ang duruha ka mga amimislon ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug ang anaa sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa ibabaw sa atay uban ang mga amimislon pagakuhaon niya, Na gaya ng pagaalis ng sa toro na hain na mga handog tungkol sa kapayapaan: at susunugin ng saserdote sa ibabaw ng dambanang pagsusunugan ng handog. Maingon sa pagkuha niini gikan sa vaca nga lake sa mga halad-sa-pakigdait; ug ang sacerdote magasunog kanila sa ibabaw sa halaran sa halad-nga-sinunog. At ang balat ng toro at ang buong laman pati ng ulo at ng mga hita, at ng lamang loob, at ng dumi, Ug ang panit sa lakeng vaca, ug ang tanan nga unod, uban ang iyang ulo, ug ang iyang mga paa, ug ang iyang tae, Sa makatuwid baga'y ang buong toro ay ilalabas niya sa labas ng kampamento sa isang dakong malinis, na pinagtatapunan ng mga abo, at doon susunugin sa apoy sa ibabaw ng kahoy: sa pinagtatapunan ng mga abo susunugin yaon. Bisan ang tibook nga lakeng vaca pagadad-on niya ngadto sa gawas sa campo, ngadto sa usa ka dapit nga mahinlo, didto diin ginasalibay ang mga abo, ug pagasunogon kini sa kalayo sa ibabaw sa sugnod: didto diin ginasalibay ang mga abo pagasunogon kini. At kung ang buong kapisanan ng Israel ay magkasala, at ang bagay ay malihim sa mga mata ng kapulungan, at sila'y nakagawa ng anoman sa mga bagay na iniutos ng Panginoon na huwag gawin, at naging salarin; Ug kong ang tibook nga katilingban sa Israel mangasayup, ug ang sayup ginatago sa mga mata sa katilingban, ug nakagbuhat sila sa bisan unsa batok sa usa sa mga butang nga gidil ni Jehova, ug mga sad-an sila; Pagka nakilala ang kasalanan ng kanilang ipinagkasala, ay maghahandog nga ang kapisanan ng isang guyang toro na pinakahandog dahil sa kasalanan, at dadalhin sa harap ng tabernakulo ng kapisanan. Sa diha nga mahibaloan na ang sala diin sila nanagpakasala, ang katilingban magahalad ug usa ka lakeng nati sa vaca tungod-sa-sala ug pagadad-on nila kini ngadto sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman. At ipapatong ng mga matanda ng kapulungan, ang kanilang kamay sa ulo ng toro sa harap ng Panginoon: at papatayin ang toro sa harap ng Panginoon. Ug ang mga anciano sa katilingban managbutang sa ilang kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng vaca sa atubangan ni Jehova; ug sa atubangan ni Jehova pagapatyon nila kadtong lakeng vaca. At ang saserdoteng pinahiran ng langis ay magdadala ng dugo ng toro sa tabernakulo ng kapisanan: Ug ang sacerdote nga dinihog magadala sa dugo sa lakeng vaca ngadto sa balong-balong nga pagatiguman. At ilulubog ng saserdote ang kaniyang daliri sa dugo, at iwiwisik na makapito sa harap ng Panginoon, sa harap ng tabing. Ug ang sacerdote magatuslob sa iyang tudlo sa maong dugo, ug magasablig niini sa makapito sa atubangan ni Jehova sa atbang sa tabil. At maglalagay siya ng dugo sa ibabaw ng mga anyong sungay ng dambana na nasa harap ng Panginoon, na nasa tabernakulo ng kapisanan, at ang lahat ng dugo ay ibubuhos niya sa paanan ng dambanang pagsusunugan ng handog na nasa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug siya magabutang niadtong dugoa sa ibabaw sa mga sungay sa halaran nga anaa sa atubangan ni Jehova sa balong-balong nga pagatiguman, ug igabubo niya ang tanan nga dugo sa tungtunganan sa halaran sa halad-nga-sinunog, nga anaa sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At aalisin niya ang lahat ng taba niyaon, at susunugin niya sa ibabaw ng dambana. Ug iyang pagakuhaon niini ang tanan nga tambok ug iyang pagasunogon kini sa ibabaw sa halaran. Gayon ang gagawin niya sa toro; kung paano ang ginawa niya sa torong handog dahil sa kasalanan, ay gayon gagawin niya rito: at itutubos sa kanila ng saserdote, at patatawarin sila. Sa ingon niana pagabuhaton niya niadtong lakeng vaca ang iyang gibuhat niadtong lakeng vaca sa halad-tungod-sa-sala mao usab ang iyang pagabuhaton niini; ang sacerdote magahimo ug halad sa pagtabon-sa-sala alang kanila, ug pagapasayloon sila. At ilalabas niya ang toro sa kampamento, at susunugin niya, na gaya ng pagkasunog sa unang toro: handog nga dahil sa kasalanan ng kapisanan. Ug pagadad-on niya ang lakeng vaca sa gawas sa campo, ug kini pagasunogon niya ingon sa pagsunog niya sa nahauna nga lakeng vaca; kini mao ang halad-tungod-sa-sala alang sa katilingban. Pagka ang isang pinuno ay nagkasala, at nakagawa ng hindi sinasadya sa alinman sa lahat ng bagay na iniutos ng Panginoon niyang Dios na huwag gawin, at siya'y naging salarin; Kong makasala ang pangulo ug sa walay pagpanghibalo mahimo niya ang bisan usa sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova nga iyang Dios nga dili pagabuhaton, ug sad-an siya; Kung maipakilala sa kaniya ang kasalanan niyang ipinagkasala, ay magdadala siya ng pinakaalay niya na isang lalaking kambing na walang kapintasan; Kong ang iyang sala, diin nakasala siya gipahibalo kaniya, magadala siya sa iyang halad nga usa ka kanding nga lake nga walay ikasaway. At ipapatong niya ang kaniyang kamay sa ulo ng kambing, at papatayin niya sa dakong pinagpapatayan ng handog na susunugin sa harap ng Panginoon: handog nga dahil sa kasalanan. Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa kanding nga lake, ug kini pagapatyon niya sa dapit diin ginapatay ang halad-nga-sinunog sa atubangan ni Jehova; kini maoy halad-tungod-sa-sala. At dadampot ang saserdote sa pamamagitan ng kaniyang daliri, ng dugo ng handog dahil sa kasalanan at ilalagay sa ibabaw ng mga anyong sungay ng dambanang pagsusunugan ng handog, at ang dugo'y ibubuhos sa paanan ng dambanang pagsusunugan ng handog. Ug ang sacerdote magakuha niadtong dugo sa halad-tungod-sa-sala pinaagi sa iyang tudlo, ug igabutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa halad-nga-sinunog; ug igabubo niya ang dugo niini diha sa tungtunganan sa halaran sa halad-nga-sinunog. At ang lahat ng taba niyaon ay susunugin niya sa dambana, na gaya ng taba ng hain na mga handog tungkol sa kapayapaan: at itutubos sa kaniya ng saserdote tungkol sa kaniyang kasalanan, at siya'y patatawarin. Ug pagasunogon niya ang tanan nga tambok niini sa ibabaw sa halaran, ingon sa tambok sa halad-sa-pakigdait; ug ang sacerdote magahimo ug halad sa pagtabon-sa-sala alang kaniya mahitungod sa iyang sala, ug pagapasayloon siya. At kung ang sinomang karaniwang tao sa bayan ay magkasala ng hindi sinasadya, sa paggawa sa alinman sa mga bagay na iniutos ng Panginoon na huwag gawin, at maging makasalanan; Ug kong ang usa sa mga pumoluyo sa lungsod makasala sa walay pagpanghibalo, nga nakabuhat siya ug bisan unsa sa mga butang nga gidili ni Jehova, nga dili angay pagabuhaton, ug sad-an siya; Kung maipakilala sa kaniya ang kasalanan niyang pinagkasalahan, ay magdadala siya ng pinakaalay niya na isang babaing kambing na walang kapintasan, na dahil sa kaniyang kasalanang pinagkasalahan niya. Kong ang iyang sala nga iyang nabuhat, gipahibalo kaniya, nan magadala siya sa iyang halad ug usa ka kanding, usa ka baye nga walay ikasaway tungod sa iyang sala nga nabuhat. At ipapatong niya ang kaniyang kamay sa ulo ng handog dahil sa kasalanan, at papatayin ang handog dahil sa kasalanan sa lagayan ng pagsusunugan ng handog. Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa halad-tungod-sa-sala, ug kini pagapatyon niya sa dapit sa halaran-nga-sinunog. At dadampot ang saserdote sa pamamagitan ng kaniyang daliri ng dugo at ilalagay sa ibabaw ng mga anyong sungay ng dambanang pagsusunugan ng handog, at ang lahat ng dugo niyaon ay ibubuhos niya sa paanan ng dambana. Ug ang sacerdote magakuha niadtong dugo pinaagi sa iyang tudlo ug igabutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa halad-nga-sinunog; ug igabubo niya ang tanan nga dugo niini diha sa tungtunganan sa halaran. At ang lahat ng taba niyaon ay kaniyang aalisin, na gaya ng pagaalis ng taba sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan; at susunugin ng saserdote sa dambana na pinakamasarap na amoy sa Panginoon; at itutubos sa kaniya ng saserdote, at siya'y patatawarin. Ug iyang pagakuhaon gikan niini ang tanang tambok, sama sa pagkuha sa tambok sa halad-sa-pakigdait; ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran ingon nga usa ka kahumo alang kang Jehova: ug kini maoy pagabuhaton sa sacerdote aron sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug pagapasayloon siya. At kung kordero ang kaniyang dalhing pinakaalay na bilang handog dahil sa kasalanan, ay babaing walang kapintasan ang dadalhin niya. Ug kong magadala siya ug nating carnero ingon nga iyang halad alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala, baye nga walay ikasaway maoy pagadad-on niya: At ipapatong niya ang kaniyang kamay sa ulo ng handog dahil sa kasalanan, at papatayin na pinakahandog dahil sa kasalanan, sa pinagpapatayan ng handog na susunugin. Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa halad-tungod-sa-sala, ug kini pagapatyon niya, ingon nga halad-tungod-sa-sala sa dapit diin ginapatay ang halad-nga-sinunog. At dadampot ang saserdote sa pamamagitan ng kaniyang daliri ng dugo ng handog dahil sa kasalanan, at ilalagay sa ibabaw ng mga anyong sungay ng dambanang pagsusunugan ng handog, at ang lahat ng dugo ay ibubuhos niya sa paanan ng dambana: Ug ang sacerdote magakuha sa dugo sa halad-tungod-sa-sala pinaagi sa iyang tudlo, ug igabutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa halad-nga-sinunog; ug igabubo niya ang tanan nga dugo diha sa tungtunganan sa halaran. At ang lahat ng taba ay kaniyang aalisin, gaya ng pagkaalis ng taba sa kordero na hain na mga handog tungkol sa kapayapaan; at susunugin ng saserdote sa dambana, sa ibabaw ng mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy: at itutubos sa kaniya ng saserdote tungkol sa kasalanan na kaniyang pinagkasalahan; at siya'y patatawarin. Ug iyang pagakuhaon gikan niini ang tanan nga tambok, sama sa pagkuha sa tambok sa halad-sa-pakigdait; ug sila pagasunogon sa sacerdote sa halaran sama sa halad-nga-sinunog alang kang Jehova; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa usa ka pagtabon-sa-sala mahitungod sa iyang sala nga iyang nabuhat, ug pagapasayloon siya. At kung ang sinoman ay magkasala, sa pagkarinig niya ng tinig ng pautos, sa paraang siya'y saksi maging kaniyang nakita o nalaman, kung hindi niya ihayag, ay siya nga ang magtataglay ng kasamaan niya. Ug kong adunay tawo nga makasala, nga niana siya nakadungog sa tingog sa panumpa, nga siya gayud maoy saksi kay nakakita kun nanghibalo siya, kong siya dili mosulti niini, nan siya magapas-an sa iyang sala. O kung ang sinoman ay nakahipo ng alinmang bagay na karumaldumal, maging bangkay ng ganid na karumaldumal, o ng bangkay na hayop na karumaldumal, o ng bangkay ng umuusad na karumaldumal, at nalihim sa kaniya, at siya'y maging karumaldumal, ay magiging makasalanan nga siya: O kong may tawo nga makahikap sa bisan unsang butanga nga mahugaw, sa lawas nga patay sa mananap nga mahugaw, kun sa lawas nga patay sa vaca nga mahugaw, kun sa lawas nga patay sa mga mananap nga nagakamang nga mahugaw, ug kini wala niya mahibaloi, ug siya nga mahugaw, nan masad-an siya. O kung siya'y nakahipo ng karumaldumal ng tao, maging anomang karumaldumal niyaon na ikinapaging karumaldumal niya, at nalihim sa kaniya; pagka nalaman niya ay magiging makasalanan nga siya: O kong makahikap siya sa kahugawan sa tawo sa bisan unsa nga kahugaw nga maoy nagahugaw kaniya, ug siya wala mahibalo niana, kong sa ulahi mahibaloan niya, nan masad-an siya. O kung ang sinoma'y sumumpa ng kaniyang mga labi ng walang dilidili na gumawa ng masama o gumawa ng mabuti, maging anoman na sinasalita ng tao na walang dilidili na kaakbay ang sumpa, at sa kaniya'y nalihim; pagka nalaman niya yaon, ay magiging makasalanan nga siya sa isa sa mga bagay na ito: O kong may tawo mahinayak sa pagpanumpa ug mamulong sa iyang mga ngabil sa pagbuhat ug dautan, kun sa pagbuhat ug maayo, sa bisan unsang mga butanga nga ang tawo mahinayak sa pagpamulong uban ang panumpa, ug kini wala mahibaloi niya, kong sa ulahi masabut niya, nan sad-an siya sa usa niining mga butanga. At mangyayari, na pagka siya'y magiging makasalanan sa isa sa mga bagay na ito, ay kaniyang isasaysay yaong kaniyang ipinagkasala: Ug mahitabo nga kong makasala siya sa usa niining mga butanga, igasugid niya kadto diin siya nakasala. At dadalhin niya sa Panginoon ang handog niya dahil sa pagkakasala, dahil sa kasalanang pinagkasalahan niya, ay isang babae na kinuha sa kawan, isang kordero o isang kambing na pinakahandog dahil sa kasalanan; at itutubos sa kaniya ng saserdote tungkol sa kaniyang kasalanan. Ug ang iyang halad-tungod-sa-paglapas pagadad-on niya kang Jehova tungod sa iyang sala nga iyang nabuhat, usa ka baye, gikan sa mga panon, nating carnero kun kanding, alang sa halad-tungod-sa-sala; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa pagtabon-sa-sala mahitungod sa iyang sala. At kung ang kaniyang kaya ay hindi sapat upang magdala ng isang kordero, ay magdadala nga siya sa Panginoon, na pinakahandog niya sa pagkakasala, dahil sa ipinagkasala niya, ng dalawang batobato o ng dalawang inakay ng kalapati: ang isa'y pinakahandog dahil sa kasalanan at ang isa'y pinakahandog na susunugin. Ug kong ang iyang kapanguhaan dili makaabut sa pagdala ug usa ka nating carnero, nan makadala siya tungod sa iyang paglapas nga iyang nabuhat, duruha ka tukmo, kun duruha ka kuyabog alang kang Jehova: ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog. At sila'y dadalhin niya sa saserdote, na ang ihahandog nito na pinakahandog dahil sa kasalanan, ay ang una at pupugutin ang ulo sa leeg, ngunit hindi papaghihiwalaying bigla: Ug kini pagadad-on niya ngadto sa sacerdote, nga maoy magahalad pag-una niana sa halad-tungod-sa-sala, ug iyang lubagon ang ulo niini gikan sa iyang liog, apan dili niya bulagbulagon ang mga bahin niini: At magwiwisik siya ng dugo ng handog dahil sa kasalanan sa ibabaw ng gilid ng dambana; at ang labis sa dugo ay pipigain sa paanan ng dambana: handog nga dahil sa kasalanan. Ug igasablig niya ang dugo sa halad-tungod-sa-sala diha sa kiliran sa halaran ug ang nahabilin sa dugo pagapug-on niya diha sa tungtunganan sa halaran: kini mao ang halad-tungod-sa-sala. At ihahandog niya ang ikalawa na pinakahandog na susunugin ayon sa alituntunin: at itutubos sa kaniya ng saserdote tungkol sa kaniyang kasalanan na kaniyang pinagkasalahan, at siya'y patatawarin. Ug ang usa pagabuhaton niya nga halad-nga-sinunog, sumala sa tulomanon; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa pagtabon-sa-sala mahitungod sa iyang sala nga nabuhat, ug pagapasayloon siya. Datapuwat kung ang kaniyang kaya ay hindi sapat upang magdala ng dalawang batobato, o ng dalawang inakay ng kalapati, ay magdadala nga siya ng ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam na harina, na pinakahandog dahil sa kasalanan niya; hindi niya lalagyan ng langis ni bubuhusan man niya ng kamangyan; sapagkat handog dahil sa kasalanan. Apan kong ang iyang kapanguhaan dili makaabut sa pagdala ug duruha ka tukmo kun duruha ka kuyabog sa salampati, nan siya magadala sa iyang halad alang niadtong iyang gikasad-an, sa ikapulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino, alang sa halad-tungod-sa-sala. Dili siya magbutang ug lana sa ibabaw niini ni magbutang siya ug incienso sa ibabaw niini, kay kini mao ang halad-tungod-sa-sala. At dadalhin niya sa saserdote, at ang saserdote ay kukuha ng kaniyang dakot sa pinaka alaala niyaon, na susunugin sa dambana; na gaya ng mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy: handog nga dahil sa kasalanan. Ug kini pagadad-on niya ngadto sa sacerdote, ug ang sacerdote magadawat sa iyang hakop niini, ingon nga handumanan niini, ug kini pagasunogon niya sa halaran subay sa mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova: kini mao ang halad-tungod-sa-sala. At itutubos sa kaniya ng saserdote, tungkol sa kasalanan na kaniyang pinagkasalahan sa alinman sa mga bagay na ito, at siya'y patatawarin: at ang labis ay mapapasa saserdote, gaya ng handog na harina. Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya sa iyang sala nga nabuhat batok sa usa niining mga butanga; ug siya pagapasayloon; ug ang salin mamaiya sa sacerdote, sama sa halad-nga-kalan-on. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug nagsulti pa si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Kung ang sinoman ay makasuway at magkasala ng di sinasadya sa mga banal na bagay ng Panginoon; ay magdadala nga siya sa Panginoon ng handog dahil sa pagkakasala na isang tupang lalaking walang kapintasan na kinuha sa kawan, ayon sa iyong pagkahalaga sa siklong pilak, ayon sa siklo ng santuario na pinakahandog dahil sa pagkakasala: Kong adunay tawo nga makalapas, ug makasala siya sa walay pag-panghibalo sa mga butang nga gipakabalaan kang Jehova, nan magadala siya sa iyang halad-sa-paglapas ngadto kang Jehova, usa ka carnero nga lake nga walay ikasaway gikan sa panon, sumala sa imong pagpabili pinaagi sa mga siclo nga salapi sumala sa siclo sa balaang puloy-anan sa halad-tungod-sa-paglapas. At isasauli niya yaong kaniyang nadaya sa banal na bagay, at magdaragdag pa ng ikalimang bahagi, at ibibigay niya sa saserdote: at itutubos sa kaniya ng saserdote sa pamamagitan ng lalaking tupang handog dahil sa pagkakasala; at siya'y patatawarin. Ug pagaulian niya ang bili niadtong gibuhatan niya sa pagpakasala diha sa butang nga balaan, ug igadugang niini ang ikalima ka bahin, ug igahatag niya sa sacerdote; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa pagtabon-sa-sala sa carnerong lake sa halad-tungod-sa-paglapas, ug siya pagapasayloon. At kung ang sinoman ay magkasala, at gumawa ng alin man sa mga bagay na iniutos ng Panginoon na huwag gawin; bagamat hindi niya nalalaman, makasalanan din siya at magtataglay siya ng kaniyang kasamaan. Ug kong may usa nga makasala, ug makabuhat sa bisan unsa niadtong mga butanga nga ginadili sa sugo ni Jehova, bisan wala siya mahibalo, niana nakasala siya, ug magapas-an siya sa iyang sala. At siya'y magdadala sa saserdote ng isang tupang lalake na walang kapintasan na kinuha sa kawan ayon sa iyong pagkahalaga na pinakahandog dahil sa pagkakasala; at itutubos sa kaniya ng saserdote, tungkol sa bagay na pinagkamalian niya ng di sinasadya, at hindi niya nalalaman, at siya'y patatawarin. Ug magadala siya ngadto sa sacerdote sa usa ka carnerong lake nga walay ikasaway gikan sa panon, ingon sa imong pagpabili alang sa halad-tungod-sa-paglapas, ug ang sacerdote magabuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya sa iyang sayup nga nabuhat tungod sa walay pagpanghibalo, ug siya pagapasayloon. Yaon nga'y handog dahil sa pagkakasala: tunay ngang siya'y makasalanan sa harap ng Panginoon. Mao kini ang halad-tungod-sa-paglapas; sa pagkatinuod gayud siya sad-an sa atubangan ni Jehova. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Kung ang sinoman ay magkasala, at sumuway sa Panginoon, na magbulaan sa kaniyang kapuwa tungkol sa isang habilin, o sa isang sanla, o sa nakaw, o pumighati sa kaniyang kapuwa, Kong adunay usa ka tawo nga makasala ug magabuhat ug paglapas batok kang Jehova, ug makalimbong sa iyang isigkatawo tungod sa gipatipigan kaniya kun gibilin, kun makapangawat kun makapanlupig sa iyang isigkatawo; O nakasumpong ng nawala, at ipagkaila at sumumpa ng kasinungalingan; sa alin man sa lahat ng ito na ginawa ng tao ng pinagkakasalahan: Kun makakaplag siya sa nawala, ug makalimod siya niana ug makapanumpa siya sa bakak; sa bisan unsa niining tanang mga butanga nga mabuhat sa tawo, makasala siya niana; Ay mangyayari nga, na kung siya'y nagkasala at naging salarin, na isasauli niya ang ninakaw, o ang nakuha sa pagpighati, o ang habiling inihabilin sa kaniya, o ang bagay na nawala sa kaniyang nasumpungan, Unya mahitabo kini nga, kong nakasala siya, ug sad-an gayud, nga igauli niya kadtong iyang gikawat, kun kadtong mga naangkon niya pinaagi sa pagpanlupig kun ang butang nga gipatipigan kaniya, kun ang nawala nga hingkaplagan niya, O anomang bagay na kaniyang sinumpaan ng kabulaanan; na isasauli niyang buo, at daragdagan pa niya ng ikalimang bahagi niyaon: sa may-ari ibibigay niya sa araw na pagkasumpong sa kaniya na siya'y may kasalanan. Kun bisan unsang butanga nga iyang gipanumpaan sa bakak; igauli niya ang tanan gayud, ug iyang dugangan sa ikalima ka bahin nga labaw pa niini, ug ang tag-iya pagabayran niya, sa adlaw nga hipalgan siya nga nakasala. At dadalhin niya sa Panginoon ang kaniyang handog dahil sa pagkakasala, isang tupang lalake na walang kapintasan na kinuha sa kawan, ayon sa iyong pagkahalaga, at ibibigay sa saserdote na pinakahandog dahil sa pagkakasala: Ug magadala siya sa iyang halad-tungod-sa-paglapas ngadto kang Jehova, ug usa ka carnero nga lake nga walay ikasaway gikan sa panon, sumala sa imong pagpabili, alang sa halad-tungod-sa-paglapas ngadto sa sacerdote: At itutubos sa kaniya ng saserdote sa harap ng Panginoon; at siya'y patatawarin tungkol sa alin mang kaniyang nagawa, na kaniyang pinagkasalahan. Ug ang sacerdote magabuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya sa atubangan ni Jehova, ug makadangat siya sa pasaylo sa bisan unsa sa tanang mga butang nga tungod niana nakasala siya. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Misulti pa si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Iutos mo kay Aaron at sa kaniyang mga anak, na iyong sabihin, Ito ang kautusan tungkol sa handog na susunugin: ang handog na susunugin ay malalagay sa ibabaw ng pinagsusunugan sa ibabaw ng dambana, buong gabi hanggang umaga; at ang apoy sa dambana ay papananatilihing nagniningas doon. Sugoon mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nga nagaingon: Kini mao ang balaod sa halad nga sinunog: ang halad-nga-sinunog pagasunogon sa ibabaw sa halaran sa tibook nga gabii hangtud sa buntag, ug ang kalayo sa halaran magadilaab niini. At isusuot ng saserdote ang kaniyang kasuutang lino, at ang kaniyang mga salawal na kayong lino at itatakip niya sa kaniyang katawan; at dadamputin niya ang mga abo ng handog na susunugin na sinunog sa apoy sa ibabaw ng dambana, at ilalagay niya sa tabi ng dambana. Ang sacerdote magasul-ob sa iyang bisti nga lino, ug magabisti siya ug mga sapaw nga lino sa ibabaw sa iyang unod: ug siya magahipos sa mga abo sa kalayo nga nag-ut-ut sa halad-nga-sinunog sa halaran, ug kini igabutang niya sa haduol sa halaran. At maghuhubad siya ng kaniyang mga suot, at magbibihis ng ibang mga kasuutan, at ilalabas ang mga abo sa labas ng kampamento sa isang dakong malinis. Unya huboon niya ang iyang mga bisti, ug magasul-ob siya ug lain nga mga bisti, ug pagadad-on niya ang mga abo sa gawas sa campo ngadto sa dapit nga mahinlo. At ang apoy sa ibabaw ng dambana ay papananatilihing nagniningas doon, hindi papatayin; at ang saserdote ay magsusunog ng kahoy sa ibabaw niyaon tuwing umaga: at aayusin niya sa ibabaw niyaon ang handog na susunugin, at susunugin sa ibabaw niyaon ang taba ng mga handog tungkol sa kapayapaan. Ug ang kalayo sa ibabaw sa halaran pagapulawon sa ibabaw niini, dili pagapalungon ug ang sacerdote magabutang niini ug sugnod sa buntagbuntag; ug pagasuhayon niya sa ibabaw niini ang halad-nga-sinunog, ug iyang pagasunogon sa ibabaw sa halaran ang mga tambok sa mga halad-sa-pakigdait. Ang apoy ay papananatilihing nagniningas sa ibabaw ng dambana; hindi papatayin. Ang kalayo magapulaw sa kanunay gayud sa ibabaw sa halaran; kini dili pagapalungon. At ito ang kautusan tungkol sa handog na harina: ihahandog ng mga anak ni Aaron sa harap ng Panginoon, sa harap ng dambana. Ug kini mao ang balaod sa halad-nga-kalan-on nga igahalad sa mga anak nga lalake ni Aaron sa atubangan ni Jehova, sa atubangan sa halaran. At kukuha siya niyaon ng kaniyang dakot, ng mainam na harina sa handog na harina, at ng langis niyaon, at ng lahat na kamangyan, na nasa ibabaw ng handog na harina, at kaniyang susunugin sa ibabaw ng dambana, na pinakamasarap na amoy, na alaala niyaon sa Panginoon. Ug gikan niini siya magakuha ug usa ka hakup, sa harina nga fino sa halad-nga-kalan-on, ug sa lana niini, ug ang tanan nga incienso nga anaa sa ibabaw sa halad-nga-kalan-on, ug pagasunogon niya sa ibabaw sa halaran ingon nga usa ka kahumot nga handumanan niini, alang kang Jehova. At ang labis sa handog ay kakanin ni Aaron at ng kaniyang mga anak: walang lebadurang kakanin sa dakong banal; sa looban ng tabernakulo ng kapisanan kakanin nila. Ug ang salin niini pagakan-on ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake; kini pagakan-on nga walay levadura diha sa dapit nga balaan; sa sawang sa balong-balong nga pagatiguman, kini pagakan-on nila. Hindi lulutuing may lebadura. Aking ibinigay sa kanilang pinakabahagi nila, sa mga handog sa akin na pinaraan sa apoy; kabanalbanalang bagay nga, na gaya ng handog dahil sa kasalanan, at gaya ng handog dahil sa pagkakasala. Kini dili pagalutoon nga may levadura. Kini gihatag kanila ingon nga ilang pahat gikan sa akong mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo; kini mao ang butang nga labing balaan, sama sa halad-tungod-sa-sala, ug sama sa halad-tungod-sa-paglapas. Bawat lalake sa mga anak ni Aaron ay kakain niyaon na pinakabahagi nila magpakailan man, sa buong panahon ng inyong lahi, sa mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy; sinomang humipo ng mga iyan ay magiging banal. Ang tanang mga lalake sa mga anak ni Aaron magakaon niini, ingon nga iyang pahat sa walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan, gikan sa mga halad ni Jehova nga gihalad pinaagi sa kalayo; ang tanan nga makahikap kanila pagbalaanon. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Ito ang alay ni Aaron at ng kaniyang mga anak na kanilang ihahandog sa Panginoon sa araw na siya'y pahiran ng langis; ang ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam na harina, na pinakahandog na harina magpakailan man, ang kalahati ay sa umaga at ang kalahati ay sa hapon. Kini mao ang halad ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, nga igahalad nila kang Jehova, sa adlaw nga siya madihogan; ang ikapulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino alang sa halad-nga-kalan-on nga dayon; ang katunga niini sa buntag ug ang katunga niini sa hapon. Sa kawali ihahandang may langis; pagkatigmak niyaon dadalhin mo: lutong putolputol na ihaharap mo ang handog na harina na pinaka masarap na amoy sa Panginoon. Sa kalaha nga adunay lana; pagahikayon kini; sa diha nga matumog na, dad-on mo kini, ang mga tinipak nga linuto nga halad-nga-kalan-on igahalad mo kang Jehova ingon nga usa ka kahumot. At ang saserdoteng pinahiran ng langis na mahahalili sa kaniya, na mula sa gitna ng kaniyang mga anak ay maghahandog niyaon: ayon sa palatuntunang walang hanggan ay susunuging lahat sa Panginoon. Ug ang sacerdote nga pagadihogan nga ilis ni Aaron gikan sa iyang mga anak nga lalake maoy magahalad; pinaagi sa usa ka balaod nga walay katapusan pagasunogon kini nga tibook alang kang Jehova. At bawat handog na harina ng saserdote ay susunuging lahat: hindi kakanin. Ug ang tanan nga halad-nga-kalan-on sa sacerdote pagasunogon gayud; ug dili pagakan-on. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo kay Aaron at sa kaniyang mga anak, na sabihin, Ito ang kautusan tungkol sa handog dahil sa kasalanan: sa dakong pinagpapatayan ng handog na susunugin ay doon papatayin ang handog dahil sa kasalanan, sa harap ng Panginoon; kabanalbanalang bagay nga. Sultihi si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, sa pag-ingon: Kini mao ang balaod sa halad-tungod-sa-sala; sa dapit diin didto pagapatyon ang halad-nga-sinunog, didto pagapatyon ang halad-tungod-sa-sala sa atubangan ni Jehova: kini mao ang butang nga labing balaan. Ang saserdoteng maghandog niyaon dahil sa kasalanan ay kakain niyaon: sa dakong banal kakanin, sa looban ng tabernakulo ng kapisanan. Ang sacerdote nga magahalad niini tungod sa sala, mokaon niini; sa dapit nga balaan pagakan-on kini, sa sawang sa tabernaculo nga pagatiguman. Anomang humipo ng laman niyaon ay magiging banal: at pagka pumilansik ang dugo sa alin mang damit, ay lalabhan mo yaong napilansikan sa dakong banal. Ang tanan nga makahikap sa iyang unod, pagabalaanon; ug kong mahasablig ang iyang dugo sa ibabaw sa bisti, pagabalaanon mo kadtong nahasabligan didto sa dapit nga balaan. Datapuwat ang sisidlang lupa na pinaglutuan ay babasagin: at kung niluto sa sisidlang tanso ay lilinisin at babanlawan ng tubig. Apan ang kolon nga lutoanan niana 9 pagabuk-on ug kong pagalutoon kini sa sudlanan nga tumbaga, pagahinisan ug hugasan sa tubig. Bawat lalake sa mga saserdote ay kakain niyaon: bagay ngang kabanalbanalan. Ang tanan nga lalake sa mga sacerdote mokaon niini; kini maoy butang nga labing balaan. At hindi kakanin ang anomang handog dahil sa kasalanan, kung may dugo niyao'y ipinasok sa tabernakulo ng kapisanan upang ipangtubos sa dakong banal: sa apoy nga susunugin. Ug dili pagakan-on ang bisan unsa nga halad-tungod-sa-sala, nga niini ang dugo gidala niya ngadto sa balong-balong nga pagatiguman aron buhaton ang pagtabon-sa-sala didto sa dapit nga balaan; kini pagasunogon sa kalayo. At ito ang kautusan tungkol sa handog dahil sa pagkakasala: bagay ngang kabanalbanalan. Ug mao kini ang balaod sa halad-tungod-sa-paglapas: kini mao ang labing balaan. Sa dakong pinagpapatayan ng handog na susunugin ay doon papatayin ang handog dahil sa pagkakasala: at ang dugo niyao'y iwiwisik niya sa ibabaw ng dambana hanggang sa palibot. Sa dapit diin ginapatay nila ang halad-nga-sinunog, pagapatyon nila ang halad-tungod-sa-paglapas; ug ang dugo niini igasablig sa paglibut ibabaw sa halaran: At siya'y maghahandog niyaon ng lahat ng taba niyaon; ang buntot na mataba at ang tabang nakatatakip sa lamang loob, Ug gikan niini igahalad niya ang tanan nga tambok ang tambok nga ikog, ug ang tambok nga nagatabon sa mga tinae. At ang dalawang bato at ang tabang nasa ibabaw ng mga yaon, ang nasa siping ng mga balakang, at ang lamad na nasa ibabaw ng atay, ay kaniyang aalisin na kalakip ng mga bato: Ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw niini, nga anaa sa ibabaw sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa atay, uban ang mga amimislon pagakuhaon niya. At susunugin ng saserdote sa ibabaw ng dambana na pinakahandog sa Panginoon na pinaraan sa apoy; handog nga dahil sa pagkakasala. Ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran alang sa halad pinaagi sa kalayo alang kang Jehova: Kini maoy halad-tungod-sa-paglapas. Bawat lalake sa mga saserdote ay kakain niyaon; sa dakong banal kakanin yaon: bagay ngang kabanalbanalan. l Ang tanan nga lalake sa taliwala sa mga sacerdote magakaon niini: pagakan-on kini sa dapit nga balaan; kini maoy butang nga labing balaan. Kung paano ang handog dahil sa kasalanan ay gayon ang handog dahil sa pagkakasala: ang dalawa'y may isang kautusan: mapapasa saserdoteng tumutubos. Maingon sa halad-tungod-sa-sala, mao man usab sa halad-tungod-sa-paglapas; sila may usa lamang ka balaod alang kanila: ang sacerdote nga magabuhat sa pagtabon-sa-sala uban niini, maoy makabaton niini. At ang saserdoteng naghahandog ng handog na susunugin ng sinomang tao, ay siyang magtatangkilik ng balat ng handog na susunugin na inihandog. Ug ang sacerdote nga magahalad ug halad-nga-sinunog bisan kinsa, ang mao nga sacerdote makapanag-iya sa panit sa halad-nga-sinunog nga gihalad niya. At bawat handog na harina na niluto sa hurno, at yaong lahat na pinagyaman sa kawaling bakal at sa kawaling lupa, ay mapapasa saserdote na naghahandog. Ug ang tanang halad-nga-kalan-on nga pagalutoon pinaagi sa hudno, ug ang tanan nga pagalutoon pinaagi sa kalaha, ug ang sa tatso, maiya sa sacerdote nga magahalad niini. At bawat handog na harina na hinaluan ng langis o tuyo, ay mapapasa lahat ng anak ni Aaron; sa isa na gaya sa iba. Ug ang tanang halad-nga-kalan-on nga sinaktan sa lana, kun mamala, mapanag-iya sa tanang mga anak nga lalake ni Aaron, maingon sa usa, mao man sa usa. At ito ang kautusan hinggil sa haing mga handog tungkol sa kapayapaan, na ihahandog sa Panginoon: Ug kini mao ang balaod sa mga halad-sa-pakigdait nga igahalad ni bisan kinsa kang Jehova. Kung ihahandog niya na pinaka pasalamat, ay ihahandog nga niyang kalakip ng haing pasalamat ang mga munting tinapay na walang lebadura na hinaluan ng langis, at ang mga manipis na tinapay na walang lebadura na pinahiran ng langis, at ang mainam na harina na munting tinapay na hinaluan ng langis. Kong siya maghalad niini sa paghimo sa halad-sa-pasalamat, nan magahalad siya sa halad-sa-pasalamat sa mga tinapay nga walay levadura nga sinaktan sa lana, ug sa tinapay nga manipis nga walay levadura nga dinihogan sa lana, ug sa mga torta nga sinaktan sa lana ug sa harina nga fino nga natumog. Kalakip ng munting tinapay na walang lebadura kaniyang ihahandog ang alay niya, na kalakip ng haing mga handog tungkol sa kapayapaan na pinaka pasalamat. Uban sa tinapay nga manipis nga may levadura igahalad niya ang iyang halad uban sa iyang mga halad-sa-pakigdait alang sa pasalamat. At maghahandog ng isa niyaon na kaakbay ng bawat alay na pinakahandog na itinaas sa Panginoon; mapapasa saserdoteng magwiwisik ng dugo ng mga handog tungkol sa kapayapaan. Ug gikan niini magahalad siya ug usa ka bahin gikan sa tanang halad nga gituboy kang Jehova; ug kini maiya sa sacerdote nga nagasablig sa dugo sa mga halad-sa-pakigdait. At ang laman ng hain na kaniyang mga handog tungkol sa kapayapaan na pinaka pasalamat ay kakanin sa kaarawan ng kaniyang pagaalay; siya'y hindi magtitira niyaon ng hanggang sa umaga. Ug ang unod sa halad sa iyang halad-sa-pakigdait, alang sa mga pasalamat pagakan-on sa adlaw sa iyang paghalad: dili siya magbilin sa bisan unsa gikan niana hangtud sa pagkaugma. Ngunit kung ang hain ng kaniyang alay ay sa pagtupad ng isang panata, o kusang handog, ay kaniyang makakain sa araw na kaniyang ihandog ang kaniyang hain: at sa kinaumagahan man ay kaniyang makakain ang labis: Apan kong ang halad sa iyang halad mao ang usa ka sinaad, kun halad nga kinabubut-on, kini pagakan-on niya sa adlaw sa iyang paghalad; ug ang mahabilin pagkan-on niya sa adlaw nga mosunod: Datapuwat ang lumabis sa laman ng hain hanggang sa ikatlong araw ay susunugin sa apoy. Apan ang mahabilin sa unod nga halad nga sa ikatolo ka adlaw, pagasunogon sa kalayo. At kung kanin sa ikatlong araw ang anomang bahagi ng laman ng haing kaniyang mga handog tungkol sa kapayapaan ay hindi tatanggapin, at hindi man maipatutungkol doon sa naghahandog niyaon: aariing kasuklamsuklam, at ang taong kumain niyaon ay magtataglay ng kaniyang kasamaan. Ug kong may bisan unsa sa unod sa halad sa iyang halad-sa-pakigdait pagakan-on sa ikatolo ka adlaw, ang igahalad dili pagadawaton, ni pagaisipon kini nga iya sa naghalad; paga-isipon kini nga dulomtanan, ug ang tawo nga magakaon niini, magadala sa iyang sala. At ang lamang masagi sa anomang bagay na karumaldumal ay hindi kakanin; yao'y susunugin sa apoy. At tungkol sa lamang hindi nahawa, lahat ng taong malinis ay makakakain niyaon. Ug ang unod nga magadapat sa bisan unsa nga mahugaw, dili pagakan-on; pagasunogon kini sa kalayo. Ug mahitungod sa unod, ang tanang mahinlo makakaon niining unora. Ngunit ang taong kumain ng laman ng haing mga handog tungkol sa kapayapaan na ukol sa Panginoon, na taglay niya ang kaniyang karumihan, ay ihihiwalay ang taong yaon sa kaniyang bayan. Apan ang tawo nga magakaon sa unod sa mga halad-sa-pakigdait, nga iya ni Jehova, nga anaa sa iyang pagkamahugaw, kadtong tawohana pagaputlon gikan sa iyang katawohan. At pagka ang sinoman ay nakahipo ng anomang maruming bagay, ng dumi ng tao, o ng hayop na karumaldumal, o ng alin mang kasuklamsuklam, at kumain ng laman ng haing mga handog tungkol sa kapayapaan na ukol sa Panginoon, ay ihihiwalay ang taong yaon sa kaniyang bayan. Ug sa diha nga ang tawo nga magahikap sa bisan unsa nga butanga nga mahugaw, ang kahugaw sa tawo, kun sa mananap nga mahugaw, kun sa bisan unsa nga dulomtanan nga mahugaw, ug magakaon siya unod sa mga halad-sa-pakigdait, nga iya ni Jehova, kadtong tawohana pagaputlon gikan sa iyang katawohan. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Iyong salitain sa mga anak ni Israel, na sabihin, Huwag kayong kakain ng taba ng baka, ng tupa, o ng kambing. Sultihi ang mga anak sa Israel, sa pag-ingon: Dili kamo magkaon ug bisan unsa nga tambok sa vaca, bisan sa carnero, bisan sa kanding. At ang taba ng namatay sa kaniyang sarili, at ang taba ng nilapa ng ganid, ay magagamit sa alin mang kagamitan: ngunit sa anomang paraan ay huwag ninyong kakanin. Ang tambok sa mananap nga namatay nga wala pagtuyoa, ug ang tambok sa gipahit sa mga mananap nga mapintas, mahimong andamon alang sa bisan unsa sa lain nga paggamit, apan dili gayud kamo managpangaon niini. Sapagkat sinomang kumain ng taba ng hayop na yaon na inihahandog ng mga tao sa Panginoon, na handog na pinaraan sa apoy, ay ihihiwalay sa kaniyang bayan ang taong kumain. Kay bisan kinsa nga mokaon sa tambok sa mananap, nga ginahalad alang kang Jehova sa halad-nga-sinunog, ang tawo nga mokaon niana pagaputlon gikan sa iyang katawohan. At huwag kayong kakain sa anomang paraan ng dugo sa lahat ng inyong tahanan, maging sa ibon o sa hayop. Ug dili kamo magkaon sa bisan unsa nga dugo, bisan sa dugo sa langgam kun sa mananap, diha sa tanan ninyo nga mga puloy-anan. Sinomang taong kumain ng alin mang dugo, ay ihihiwalay sa kaniyang bayan ang taong yaon. Bisan kinsa nga tawohana nga mokaon ug bisan unsa nga dugo, kadtong kalaga pagaputlon gikan sa iyang katawohan. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises nga nagaingon: Iyong salitain sa mga anak ng Israel na sabihin, Ang naghahandog sa Panginoon ng hain niyang mga handog tungkol sa kapayapaan ay magdadala sa Panginoon ng kaniyang alay sa hain niyang mga handog tungkol sa kapayapaan; Sultihi ang mga anak sa Israel nga magaingon: Ang magahalad ug halad sa iyang mga halad-sa-pakigdait ngadto kang Jehova, pagadad-on niya ang iyang halad gikan sa mga halad-sa-pakigdait ngadto kang Jehova: Na dadalhin ng kaniyang sariling mga kamay sa Panginoon ang mga handog na pinaraan sa apoy; ang taba pati ng dibdib ay dadalhin niya, upang ang dibdib ay alugin na pinakahandog na inalog sa harap ng Panginoon. Pagadad-on sa iyang kaugalingong mga kamot ang mga halad nga pagasunogon alang kang Jehova; nga pagadad-on niya ang tambok sa dughan; aron ang dughan igatabyog alang sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova. At susunugin ng saserdote ang taba sa ibabaw ng dambana: datapuwat ang dibdib ay mapapasa kay Aaron at sa kaniyang mga anak. Ug ang tambok pagasunogon sa sacerdote diha sa halaran; apan ang dughan maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake. At ibibigay ninyo sa saserdote na pinakahandog na itinaas, ang hitang kanan sa mga haing inyong mga handog tungkol sa kapayapaan. Ug ang toong paa ihatag ninyo sa sacerdote ingon nga halad nga pagbayawon gikan sa mga halad sa inyong mga halad-sa-pakigdait. Yaong sa mga anak ni Aaron na naghahandog ng dugo ng mga handog tungkol sa kapayapaan at ng taba, ay mapapasa kaniya ang kanang hita, na pinaka bahagi niya. Ang usa sa mga anak nga lalake ni Aaron nga magahalad sa dugo sa mga halad-sa-pakigdait, ug sa tambok maiya nga bahin ang paa nga too. Sapagkat aking kinuha sa mga anak ni Israel, sa kanilang mga haing mga handog tungkol sa kapayapaan, ang dibdib na inalog at ang hitang itinaas, at aking ibinigay kay Aaron na saserdote at sa kaniyang mga anak, na karampatang bahagi nila magpakailan man, sa ganang mga anak ni Israel. Kay gikuha ko sa mga anak sa Israel gikan sa mga halad-sa-pakigdait ang dughan nga ginatabyog, ug ang paa nga ginabayaw sa halad, ug gihatag ko kini kang Aaron nga sacerdote ug sa iyang mga anak nga lalake sa pagkatulomanon nga walay katapusan sa mga anak sa Israel. Ito ang nauukol sa pahid na langis ni Aaron at sa pahid na langis ng kaniyang mga anak, sa mga handog na pinaraan sa apoy sa Panginoon, sa araw na iniharap sila, upang mangasiwa sa Panginoon sa katungkulang saserdote; Kini mao ang bahin sa pagdihog ni Aaron, ug ang pagdihog sa iyang mga anak nga lalake, ang bahin nila gikan sa mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, sa adlaw sa iyang paghalad niini aron sila mag-alagad kang Jehova sa katungdanan sa pagkaministro; Na iniutos ng Panginoon sa kanila'y ibibigay para sa mga anak ni Israel sa araw na kaniyang pinahiran sila. Karampatang bahagi nga nila magpakailan man, sa buong panahon ng kanilang lahi. Nga gisugo ni Jehova nga igahatag kanila sa mga anak sa Israel, sa adlaw nga siya gidihogan nila. Kini mao ang tulomanon nga walay katapusan sa ilang mga kaliwatan. Ito ang kautusan tungkol sa handog na susunugin, sa handog na harina, at sa handog dahil sa kasalanan, at sa handog dahil sa pagkakasala, at sa pagtatalaga, at sa haing mga handog tungkol sa kapayapaan. Kini mao ang balaod sa halad nga-sinunog, sa halad-nga-kalan-on, ug sa halad-tungod-sa-sala, ug sa halad-sa-paglapas, ug sa pagbalaan, ug ang paghalad sa mga halad-sa-pakigdait: Na iniutos ng Panginoon kay Moises sa bundok ng Sinai, nang araw na iniutos sa mga anak ni Israel na kanilang ihandog ang kanilang mga alay sa Panginoon sa ilang ng Sinai. Nga gisugo ni Jehova kang Moises didto sa bukid sa Sinai, sa adlaw nga nagsugo siya sa mga anak sa Israel, nga managhalad sila sa ilang mga halad alang kang Jehova didto sa kamingawan sa Sinai. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Dalhin mo si Aaron at pati ng kaniyang mga anak, at ang mga kasuutan, at ang langis na pangpahid, at ang torong handog dahil sa kasalanan, at ang dalawang tupang lalake, at ang bakol ng mga tinapay na walang lebadura: Kuhaa si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake uban kaniya, ug ang mga bisti, ug ang lana nga igdidihog ug ang vaca nga lake nga alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang duruha ka carnero nga lake ug ang bukag sa mga tinapay nga walay levadura; At pulungin mo ang buong kapisanan sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug tigumon mo ang tibook nga katilingban didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At ginawa ni Moises ayon sa iniutos sa kaniya ng Panginoon; at nagpupulong ang kapisanan sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug gibuhat ni Moises ingon sa gisugo ni Jehova kaniya; ug gitigum niya ang katilingban didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At sinabi ni Moises sa kapisanan, Ito ang ipinagawa ng Panginoon. Ug miingon si Moises sa katilingban: Kini mao ang gisugo ni Jehova nga pagabuhaton. At dinala ni Moises si Aaron at ang kaniyang mga anak, at hinugasan ng tubig. Unya gidala ni Moises si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug sila gidigo niya sa tubig. At isinuot sa kaniya ang kasuutan, at binigkisan ng pamigkis, at ibinalabal sa kaniya ang balabal, at sa kaniya'y ipinatong ang epod, at ibinigkis sa kaniya ang pamigkis ng epod na mainam ang pagkayari, at tinalian nito. Ug iyang gisul-oban siya sa sinina, ug gibaksan niya ug bakus, ug gibistihan siya sa kupo, ug gisul-oban siya sa ephod ug iyang gibaksan sa maanindot nga pagkahabol nga bakus sa ephod ug kini gilikus kaniya. At ipinatong sa kaniya ang pektoral: at inilagay sa loob ng pektoral ang Urim at ang Thummim. Ug siya gisul-oban niya sa tabon sa dughan, ug kaniya iyang gibutang ang urim ug ang Thummim. At ipinatong ang mitra sa kaniyang ulo; at ipinatong sa mitra sa harap, ang laminang ginto, ang banal na putong; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gibutang niya ang mitra sa ibabaw sa iyang ulo, ug sa ibabaw sa mitra, sa atubangan, gibutang niya ang bangot nga bulawan, ang purongpurong nga balaan; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kinuha ni Moises ang langis na pang-pahid, at pinahiran ang tabernakulo, at ang lahat ng nandoon, ay pinapaging banal. Ug mikuha si Moises sa lana nga igdidihog, ug gidihogan niya ang tabernaculo, ug ang tanang mga butang nga diha niana, ug gibalaan sila. At winisikan niya niyaon ang ibabaw ng dambana na makapito, at pinahiran ng langis ang dambana at ang lahat ng kasangkapan niyaon, at ang hugasan at ang tungtungan niyaon, upang ariing banal. Ug kini gisablig sa ibabaw sa halaran sa nakapito, ug gidihogan niya ang halaran ug ang tanang mga copa niini ug ang hugasanan ug ang tungtunganan niini, aron sa pagbalaan kanila. At binuhusan ng langis na pang-pahid ang ulo ni Aaron, at pinahiran niya ng langis siya upang papagbanalin. Ug gibuboan niya sa lana nga igdidihog ang ibabaw sa ulo ni Aaron, ug gidihogan niya, aron sa pagbalaan kaniya. At pinalapit ni Moises ang mga anak ni Aaron, at sila'y sinuutan ng mga kasuutan, at binigkisan ng mga pamigkis, at itinali sa kanilang ulo ang mga tiara; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gidala ni Moises ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug gisul-oban sila ug mga sinina ug gibaksan sila sa mga bakus, ug sila gipurongan ug panapton, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kaniyang inilapit ang torong handog dahil sa kasalanan: at ipinatong ni Aaron at ng kaniyang mga anak ang mga kamay nila sa ulo ng torong handog dahil sa kasalanan. Ug gidala niya ang vaca nga lake sa halad-tungod-sa-sala, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nanagbutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa vaca nga lake nga alang sa halad-tungod-sa-sala. At pinatay niya; at kumuha si Moises ng dugo at ipinahid ng kaniyang daliri sa ibabaw ng mga anyong sungay ng dambana sa palibot, at nilinis ang dambana, at ang dugo'y ibinuhos sa tungtungan ng dambana, at inaring banal upang pagtubusan. Ug kini gipatay niya: ug gikuha ni Moises ang dugo, ug gibutang sa paglibut sa sungay sa halaran sa iyang tudlo, ug giputli niya ang halaran; ug gibubo niya ang uban nga dugo sa tungtunganan sa halaran, ug kini gibalaan niya aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang niini. At kinuha niya ang lahat ng taba na nasa ibabaw ng mga lamang loob, at ang lamad ng atay, at ang dalawang bato, at ang taba ng mga yaon, at sinunog ni Moises sa ibabaw ng dambana. Ug gikuha niya ang tanan nga tambok nga diha sa ibabaw sa mga tinae, ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok niini; ug kini gisunog ni Moises sa ibabaw sa halaran. Datapuwat ang toro, at ang balat, at ang laman, at ang dumi, ay sinunog niya sa apoy sa labas ng kampamento; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Apan ang lakeng vaca ug ang panit niini, ug ang unod niini, ug ang tae niini, iyang gisunog sa kalayo sa gawas sa campo; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At iniharap niya ang tupang lalake na handog na susunugin: at ipinatong ni Aaron at ng kaniyang mga anak ang mga kamay nila sa ulo ng tupa. Ug gihalad niya ang carnero nga lake sa halad-nga-sinunog, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake gibutang nila ang ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa carnero nga lake. At kaniyang pinatay yaon: at iniwisik ni Moises ang dugo sa ibabaw ng dambana sa palibot. Ug kini gipatay niya; ug gisablig ni Moises ang dugo sa paglibut sa ibabaw sa halaran. At kinatay niya ang tupa; at sinunog ni Moises ang ulo, at ang mga putolputol, at ang taba. Ug gihiwa-hiwa ang carnero nga lake; ug gisunog ni Moises ang ulo ug ang mga bahin, ug ang tambok. At kaniyang hinugasan sa tubig ang lamang loob at ang mga paa; at sinunog ni Moises ang buong tupa sa ibabaw ng dambana; handog na susunugin nga na pinakamasarap na amoy: handog nga sa Panginoon na pinaraan sa apoy; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gihugasan niya sa tubig ang mga paa, ug gisunog ni Moises ang tibook nga carnero nga lake sa ibabaw sa halaran: kadto maoy halad-nga-sinunog alang sa usa ka kahumot; kadto maoy halad nga gihalad pinaagi sa kalayo kang Jehova; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At iniharap niya ang ikalawang tupa, ang tupa na itinatalaga: at ipinatong ni Aaron at ng kaniyang mga anak ang kanilang mga kamay sa ulo ng tupa. Ug gihalad niya ang usa usab ka carnero nga lake, ang carnero sa pagkabalaan, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake gibutang nila ang ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng carnero: At kaniyang pinatay yaon; at kumuha si Moises ng dugo niyaon, at inilagay sa pingol ng kanang tainga ni Aaron, at sa daliring hinlalaki ng kaniyang kanang kamay, at sa daliring hinlalaki ng kaniyang kanang paa. Ug kini gipatay niya; ug mikuha si Moises sa dugo niini, ug gibutang niya sa langod-ngod sa dalunggan nga too ni Aaron, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too. At pinaharap niya ang mga anak ni Aaron, at nilagyan ni Moises ng dugong yaon sa pingol ng kanilang kanang tainga, at sa daliring hinlalaki ng kanang kamay nila, at sa daliring hinlalaki ng kanang paa nila: at iniwisik ni Moises ang dugo sa ibabaw ng dambana sa palibot. Unya gidala niya ang mga anak nga lalake ni Aaron; ug gibutangan ni Moises sa dugo sa langod-ngod sa ilang mga dalunggan nga too, ug sa ibabaw sa mga kumalagko sa ilang mga kamot nga too, ug sa ibabaw sa mga kumalagko sa ilang mga tiil nga too; ug gisablig ni Moises ang dugo sa paglibut sa ibabaw sa halaran. At kinuha niya ang taba, at ang matabang buntot, at ang lahat ng tabang nasa ibabaw ng lamang loob, at ang lamad ng atay, at ang dalawang bato, at ang taba ng mga yaon, at ang kanang hita: Ug gikuha niya ang tambok ug ang ikog nga matambok, ug ang tanan nga tambok nga diha sa ibabaw sa mga tinae, ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok niini, ug ang paa nga too: At sa bakol ng tinapay na walang lebadura na inilagay sa harap ng Panginoon, ay kumuha siya ng isang munting tinapay na walang lebadura, at ng isang munting tinapay na nilangisan at ng isang manipis na tinapay, at ipinaglalagay sa ibabaw ng taba at sa ibabaw ng kanang hita: Ug gikan sa bukag sa mga tinapay nga walay levadura nga diha sa atubangan ni Jehova, mikuha siya ug usa ka tinapay nga malingin nga walay levadura, ug usa ka tinapay nga malingin nga gilanahan, ug usa ka manipis nga tinapay, ug kini gibutang niya ibabaw sa tambok, ug sa ibabaw sa paa nga too. At inilagay na lahat sa mga kamay ni Aaron at sa mga kamay ng kaniyang mga anak, at pinagaalog na pinakahandog na inalog sa harap ng Panginoon. Ug gibutang niya ang tanan sa mga kamot ni Aaron, ug sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake, ug kini gitabyog niya: sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova. At kinuha ni Moises sa kanilang mga kamay, at sinunog sa dambana sa ibabaw ng handog na susunugin: mga talagang pinakamasarap na amoy: handog nga sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Ug gikuha ni Moises kadtong mga butanga gikan sa ilang mga kamot, ug kini gisunog niya sa halaran sa halad-nga-sinunog: kini mao ang usa ka paghalad nga gigahin alang sa Dios alang sa usa ka kahumot: kadto mao ang halad-nga-gisunog alang kang Jehova. At kinuha ni Moises ang dibdib at inalog na pinakahandog na inalog sa harap ng Panginoon: ito ang bahagi ni Moises sa tupang itinalaga; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gikuha ni Moises ang dughan, ug kini gitabyog niya, sa pagkahalad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova: kadto mao ang bahin ni Moises, sa carnero nga lake sa paghalad nga gigahin alang sa Dios; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At kumuha si Moises ng langis na pang-pahid, at ng dugong nasa ibabaw ng dambana, at iniwisik kay Aaron, sa kaniyang mga suot, at sa kaniyang mga anak, at sa mga suot ng kaniyang mga anak na kasama niya; at pinapaging banal si Aaron at ang kaniyang mga suot, at ang kaniyang mga anak at ang mga suot ng kaniyang mga anak na kasama niya. Unya mikuha si Moises sa lana nga igdidihog, ug sa dugo nga diha sa ibabaw sa halaran, ug iyang gisabligan si Aaron, ang ibabaw sa iyang mga bisti, ug ang ibabaw sa iyang mga anak nga lalake, ug ang ibabaw sa mga bisti sa iyang mga anak nga lalake uban kaniya; ug gibalaan niya si Aaron ug ang iyang mga bisti, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake, uban kaniya. At sinabi ni Moises kay Aaron at sa kaniyang mga anak, Pakuluan ninyo ang laman sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan: at doon ninyo kanin, at ang tinapay na nasa bakol ng itinatalaga, ayon sa iniutos ko, na sinasabi, Kakanin ni Aaron at ng kaniyang mga anak. Ug miingon si Moises kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: Lutoa ninyo ang unod didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman; ug kan-on ninyo kini didto uban sa tinapay nga anaa sa bukag sa mga paghalad nga gigahin alang sa Dios, ingon sa akong gisugo nga nagaingon: Si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magakaon niini. At ang labis sa laman at sa tinapay ay susunugin ninyo sa apoy. Ug kadtong mahasalin sa unod ug sa tinapay, pagasunogon ninyo sa kalayo. At sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan ay huwag kayong lalabas na pitong araw, hanggang sa maganap ang mga kaarawan ng inyong pagtalaga: sapagkat pitong araw na kayo'y matatalaga. Dili kamo manggula sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sulod sa pito ka adlaw, hangtud nga matuman ang mga adlaw sa paghalad sa paggahin alang sa Dios kaninyo: kay sa pito ka adlaw pagapanalanginan kamo. Kung paano ang ginawa sa araw na ito, ay gayon ang iniutos ng Panginoon na gawin upang itubos sa inyo. Ingon sa gihimo niining adlawa, mao ang gisugo ni Jehova nga pagabuhaton, aron sa pagtabon-sa-sala alang kaninyo. At sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan ay matitira kayo gabit araw na pitong araw, at inyong tutuparin ang kautusan ng Panginoon, upang huwag kayong mamatay: sapagkat gayon ang iniutos ko. Ug sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman magpuyo kamo sa adlaw ug sa gabii sulod sa pito ka adlaw, ug magbantay kamo sa sugo ni Jehova, aron kamo dili mamatay; kay mao kini ang Piyang gisugo kanako. At ginawa ni Aaron at ng kaniyang mga anak ang lahat na iniutos ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises. Ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nanagbuhat sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova pinaagi kang Moises. At nangyari sa ikawalong araw, na tinawag ni Moises si Aaron at ang kaniyang mga anak, at ang mga matanda sa Israel; Ug nahitabo sa adlaw nga ikawalo, nga si Moises nagtawag kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake ug sa mga anciano sa Israel. At sinabi niya kay Aaron, Magdala ka ng isang guyang toro, na handog dahil sa kasalanan at isang tupang lalake na handog na susunugin, na kapuwa walang kapintasan, at ihandog mo sa harap ng Panginoon. Ug miingon siya kang Aaron: Kumuha ka gikan sa mga panon usa ka nating vaca nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka carnero nga lake alang sa halad-nga-sinunog, kadtong walay ikasaway, ug ihalad mo sila sa atubangan ni Jehova. At sa mga anak ni Israel ay sasalitain mo, na sasabihin, Kumuha kayo ng isang kambing na lalake na handog dahil sa kasalanan; at ng isang guyang baka, at ng isang kordero, na kapuwa na may gulang na isang taon, at walang kapintasan, na handog na susunugin; Ug sa mga anak sa Israel magasulti ka, nga magaingon: Kumuha kamo ug usa ka lake nga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ug usa ka nating vaca nga lake ug usa ka nating carnero, kining duruha nga may tagsa ka tuig ang panuigon, nga walay ikasaway alang sa halad-nga-sinunog; At ng isang toro at ng isang tupang lalake na mga handog tungkol sa kapayapaan, upang ihain sa harap ng Panginoon, at ng isang handog na harina na hinaluan ng langis: sapagkat napakikita sa inyo ngayon ang Panginoon. Ug usa ka vaca ug usa ka carnero nga lake alang sa mga halad-sa-pakigdait, nga pagapatyon ug ihalad ninyo sa atubangan ni Jehova; ug usa ka halad-nga-kalan-on nga sinaktan sa lana: kay si Jehova magapakita karon kaninyo. At kanilang dinala sa harap ng tabernakulo ng kapisanan ang iniutos ni Moises: at lumapit doon ang buong kapisanan, at tumayo sa harap ng Panginoon. Ug gidala nila ang gisugo ni Moises sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman; ug miabut ang tibook nga katilingban ug nanagpahamutang sa atubangan ni Jehova. At sinabi ni Moises, Ito ang iniutos ng Panginoon na gawin ninyo: at lilitaw sa inyo ang kaluwalhatian ng Panginoon. Unya si Moises miingon: Kini mao ang gisugo ni Jehova nga kinahanglan buhaton ninyo, ug ang himaya ni Jehova magapakita nganha kaninyo. At sinabi ni Moises kay Aaron, Lumapit ka sa dambana, at ihandog mo ang iyong handog dahil sa kasalanan, at ang iyong handog na susunugin, at itubos mo sa iyong sarili at sa bayan: at ihandog mo ang alay ng bayan, at itubos mo sa kanila; gaya ng iniutos ng Panginoon. Ug miingon si Moises kang Aaron: Dumuol ka sa halaran, ug buhaton mo ang imong halad-tungod-sa-sala, ug imong halad-nga-sinunog ug buhaton mo ang pagtabon alang sa imong sala, ug alang sa sala sa katawohan: buhaton mo usab ang halad sa katawohan, ug buhaton mo ang pagtabon-sa-sala alang kanila ingon sa gisugo ni Jehova. Lumapit nga si Aaron sa dambana at pinatay ang guyang handog dahil sa kasalanan, na yao'y para sa kaniya. Busa si Aaron miduol sa halaran; ug gipatay niya ang iyang nating vaca nga lake nga halad-tungod-sa-sala sa iyang kaugalingon. At iniharap ng mga anak ni Aaron sa kaniya ang dugo: at itinubog niya ang kaniyang daliri sa dugo, at ipinahid sa ibabaw ng mga anyong sungay ng dambana at ang dugong labis ay ibinuhos sa tungtungan ng dambana: Ug ang dugo gidala sa mga anak nga lalake ni Aaron ngadto kaniya; ug iyang gituslob ang iyang tudlo sa dugo, ug gibutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran, ug gihuwad niya ang uban nga dugo diha sa tungtunganan sa halaran. Datapuwat ang taba at ang mga bato, at ang lamad na nasa atay ng handog dahil sa kasalanan, ay sinunog niya sa ibabaw ng dambana; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Apan ang tambok ug ang mga amimislon, ug ang habol-habol nga gikan sa atay sa halad-tungod-sa-sala, iyang gisunog kini sa ibabaw sa halaran: ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At ang laman at ang balat ay sinunog niya sa apoy sa labas ng kampamento. Ug ang unod ug ang panit iyang gisunog sa kalayo didto sa gawas sa campo. At pinatay niya ang handog na susunugin; at ibinigay sa kaniya ng mga anak ni Aaron ang dugo, at kaniyang iniwisik sa ibabaw ng palibot ng dambana. Ug gipatay niya ang halad-nga-sinunog; ug ang dugo gitunol kaniya sa mga anak nga lalake ni Aaron, ug iyang gisablig paglibut sa ibabaw sa halaran. At kaniyang ibinigay sa kaniya ang handog na susunugin, na isaisang putol, at ang ulo: at sinunog niya sa ibabaw ng dambana. Ug ilang gitunol kaniya ang halad-nga-sinunog, sa tinagsa ka hiwa, ug ang ulo: ug iyang gisunog kini sa ibabaw sa halaran. At kaniyang hinugasan ang lamang loob at ang mga paa at sinunog sa ibabaw ng handog na susunugin sa ibabaw ng dambana. Ug iyang gihugasan ang mga tinae ug ang mga paa, ug gisunog kini tungod sa halad-nga-sinunog sa ibabaw sa halaran. At iniharap niya ang alay ng bayan; at kinuha ang kambing na handog dahil sa kasalanan na para sa bayan, at pinatay at inihandog dahil sa kasalanan, na gaya ng una. Ug gihalad niya ang halad sa katawohan, ug gikuha niya ang lake nga kanding nga mao ang sa halad-tungod-sa-sala sa katawohan, ug gipatay kini, ingon sa nahauna. At iniharap niya ang handog na susunugin, at inihandog ayon sa palatuntunan. Ug gihalad niya ang halad-nga-sinunog, ug gihalad niya sumala sa tulomanon. At iniharap niya ang handog na harina, at kumuha ng isang dakot, at sinunog sa ibabaw ng dambana, bukod sa handog na susunugin sa umaga. Ug iyang gihalad ang halad-nga-kalan-on, ug mihakup siya gikan niini, ug gisunog niya kini sa ibabaw sa halaran, labut pa sa halad-nga-sinunog sa buntag. Kaniyang pinatay rin ang toro at ang tupang lalake na haing mga handog tungkol sa kapayapaan, na para sa bayan: at ibinigay ng mga anak ni Aaron sa kaniya ang dugo, at kaniyang iniwisik sa ibabaw ng dambana hanggang sa palibot. Gipatay usab niya ang vaca nga lake ug ang carnero nga lake nga sa mga halad-sa-pakigdait, nga mao ang sa katawohan: ug ang dugo gitunol kaniya sa mga anak nga lalake ni Aaron, nga iyang gisablig paglibut sa ibabaw sa halaran. At ang taba ng toro at ng tupang lalake, ang matabang buntot at ang tabang nakatakip sa lamang loob, at ang mga bato, at ang lamad ng atay. Ug ang mga tambok sa vaca, ug sa lakeng carnero, ang ikog nga matambok, ug kadtong nagatabon sa mga sulod sa ginhawaan, ug ang mga amimislon, ug ang habol-habol sa atay: At kanilang inilagay ang mga taba sa ibabaw ng mga dibdib, at kaniyang sinunog ang taba sa ibabaw ng dambana: Ug gibutang nila ang mga tambok sa ibabaw sa mga dughan, ug iyang gisunog ang mga tambok sa ibabaw sa halaran: At ang mga dibdib at ang kanang hita ay inalog ni Aaron na pinakahandog na inalog sa harap ng Panginoon; gaya ng iniutos ni Moises. Apan ang mga dughan, uban ang paa nga too, gitabyog kini ni Aaron ingon nga halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At itinaas ni Aaron ang kaniyang mga kamay sa dakong bayan at binasbasan niya; at bumaba siya na mula sa paghahandog ng handog dahil sa kasalanan, at ng handog na susunugin, at ng mga handog tungkol sa kapayapaan. Ug gibayaw ni Aaron ang iyang mga kamot dapit sa katawohan ug iyang gipanalanginan sila: ug mikanaug siya human sa paghalad sa halad-tungod-sa-sala, ug sa halad-nga-sinunog, ug sa mga halad-sa-pakigdait. At pumasok si Moises at si Aaron sa tabernakulo ng kapisanan, at sila'y lumabas, at binasbasan ang bayan: at lumitaw ang kaluwalhatian ng Panginoon sa buong bayan. Ug misulod si Moises ug si Aaron sa balong-balong nga pagatiguman; ug nanggula sila ug gipanalanginan ang katawohan: ug ang himaya ni Jehova nagpakita sa tibook nga katawohan. At may lumabas na apoy sa harap ng Panginoon, at sinunog sa ibabaw ng dambana ang handog na susunugin at ang taba: at nang makita yaon ng buong bayan, ay nagsigawan at nangagpatirapa. Ug migula ang kalayo gikan sa atubangan ni Jehova, ug giut-ut ang halad-nga-sinunog ug ang mga tambok sa ibabaw sa halaran; ug sa pagtan-aw niini sa tibook nga katawohan, nanagdayeg sila ug nanaghapa sila. At si Nadab at si Abiu, na mga anak ni Aaron, ay kumuha ang bawat isa sa kanila ng kanikaniyang suuban, at sinidlan nila ng apoy, at pinatungan ng kamangyan, at sila'y naghandog sa harap ng Panginoon ng ibang apoy na hindi iniutos niya sa kanila. Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron, si Nadab ug si Abiu, ang tagsatagsa kanila mikuha sa iyang incensario, ug gibutangan nila ug kalayo kini, ug ang ibabaw niini gibutangan nila ug incienso, ug nanaghalad sila sa atubangan ni Jehova sa lain nga kalayo, nga wala gayud niya ikasugo kanila. At sa harap ng Panginoon ay may lumabas na apoy, at sinupok sila; at namatay sila sa harap ng Panginoon. Ug may migula nga kalayo gikan sa atubangan ni Jehova, nga milamoy kanila, ug nangamatay sila sa atubangan ni Jehova. Nang magkagayo'y sinabi ni Moises kay Aaron, Ito ang sinalita ng Panginoon, na sinasabi, Ako'y babanalin ng mga lumalapit sa akin, at sa harap ng buong bayan ay luluwalhatiin ako. At si Aaron ay hindi umimik. Unya miingon si Moises kang Aaron: Kini mao ang gisulti ni Jehova, nga nagaingon: Pagabalaanon ako diha kanila sa mga moduol kanako, ug sa atubangan sa tibook nga katawohan pagahimayoan ako. Ug si Aaron mihilum. At tinawag ni Moises si Misael at si Elzaphan, na mga anak ni Uziel na amain ni Aaron, at sa kanila'y sinabi, Magsilapit kayo, ilabas ninyo ang inyong mga kapatid sa kampamento mula sa harap ng santuario. Ug nagtawag si Moises kang Misael, ug kang Elsaphan, nga mga anak nga lalake ni Ursiel, nga uyoan ni Aaron, ug miingon kanila: Dumuol kamo ug dad-on ninyo ang inyong mga igsoon gikan sa atubangan sa dapit nga balaang puloy-anan ngadto sa gawas sa campo. Sa gayo'y lumapit sila, at kanilang binuhat sa kanilang mga kasuutan na inilabas sa kampamento, gaya ng sinabi ni Moises. Busa sila mingduol, ug gidala sila uban ang ilang mga sinina ngadto sa gawas sa campo, ingon sa giingon ni Moises.` At sinabi ni Moises kay Aaron, at kay Eleazar at kay Itamar na kaniyang mga anak, Huwag ninyong ilugay ang buhok ng inyong ulo, o hapakin man ninyo ang inyong bihisan; upang huwag kayong mamatay at ng siya'y huwag magalit laban sa buong kapisanan: kundi ang inyong mga kapatid, ang buong sangbahayan ni Israel ay tumaghoy sa apoy na pinapagalab ng Panginoon. Ug si Moises miingon kang Aaron, ug kang Eleazar, ug kang Ithamar, nga iyang mga anak nga lalake: Dili ninyo pagpadunghayon ang mga buhok sa inyong mga ulo, dili usab ninyo paggision ang inyong mga bisti, aron kamo dili mamatay, aron dili usab moabut ang kaligutgut sa ibabaw sa tibook nga katilingban: apan ang inyong mga igsoon, ang tibook nga balay sa Israel, managbakho sa sunog nga gibuhat ni Jehova. At huwag kayong lalabas sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, baka kayo'y mamatay: sapagkat ang langis na pang-pahid ng Panginoon ay nasa ulo ninyo. At kanilang ginawa ayon sa salita ni Moises. Ug dili manggula sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, aron kamo dili mamatay; kay ang lana nga igdidihog ni Jehova anaa sa ibabaw kaninyo. Ug sila nanagbuhat sumala sa pulong ni Moises. At sinalita ng Panginoon kay Aaron, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Aaron, nga nagaingon: Huwag iinom ng alak o ng matapang na inumin man, ikaw o ang iyong mga anak man, pagka kayo'y papasok sa tabernakulo ng kapisanan, upang kayo'y huwag mamatay: magiging palatuntunang walang hanggan sa buong panahon ng inyong mga lahi: Ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo, dili kamo manag-inum ug vino bisan ilimnon nga maisug kong kamo magasulod sa balong-balong nga pagatiguman, aron kamo dili mamatay: kini usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan. At upang inyong malagyan ng pagkakaiba ang banal at ang karaniwan, at ang karumaldumal at ang malinis: Ug aron maila ninyo ang kalainan sa balaan ug sa dili balaan, ug ang kalainan sa mahugaw ug sa mahinlo. At upang inyong maituro sa mga anak ni Israel ang lahat ng palatuntunang sa kanila'y sinalita ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises. Ug aron tudloan ninyo ang mga anak sa Israel sa tanang kabalaoran nga giingon kanila ni Jehova pinaagi kang Moises. At sinalita ni Moises kay Aaron, at kay Eleazar at kay Ithamar, na mga natitira niyang anak, Kunin ninyo ang handog na harina na lumabis sa mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy, at inyong kaning walang lebadura sa tabi ng dambana; sapagkat kabanalbanalan; Ug si Moises miingon kang Aaron ug kang Eleazar, ug kang Ithamar, nga mga anak niya nga lalake nga nahabilin: Kumuha kamo ug halad-nga-kalan-on nga nahabilin sa mga halad-nga-gisunog kang Jehova, ug kini kan-on ninyo nga walay levadura sa haduol sa halaran, kay kini mao ang butang nga labing balaan. At inyong kakanin sa dakong banal, sapagkat karampatang bahagi ninyo, at karampatang bahagi ng inyong mga anak, sa mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy: sapagkat gayon iniutos sa akin. Ug kini pagakan-on ninyo sulod sa dapit nga balaan: kay kini mao ang imong bahin ug ang bahin sa imong mga anak nga lalake gikan sa mga halad-nga-sinunog alang kang Jehova: kay mao kini ang gisugo kanako. At ang dibdib na inalog at ang hita na itinaas, ay kakanin ninyo sa dakong malinis, kakanin mo at ng iyong mga anak na lalake at babae na kasama mo: sapagkat yamang karampatang bahagi mo at karampatang bahagi ng iyong mga anak na ibinigay sa inyo sa mga hain ng mga anak ni Israel. Ug magakaon kamo sa dughan sa ginatabyog ug sa paa nga ginabayaw diha sa usa ka dapit nga mahinlo, ikaw ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang imong mga anak nga babaye uban kanimo; kay sila gihatag ingon nga imong bahin, ug ila sa imong mga anak nga lalake, gikan sa mga halad-sa-pakigdait sa mga anak sa Israel. Ang hita na itinaas, at ang dibdib na inalog ay kanilang dadalhin na kalakip ng mga handog na pinaraan sa apoy, na mga taba upang alugin na pinakahandog na inalog sa harap ng Panginoon: at mapapasa iyo, at sa iyong mga anak na kasama mo, na karampatang bahagi ninyo magpakailan man; gaya ng iniutos ng Panginoon. Pagadad-on nila ang paa nga pagabayawon, ug ang dughan nga pagatabyogon uban sa mga halad sa mga tambok nga hinimo pinaagi sa kalayo, aron pagatabyogon siya ingon nga halad-nga-pagatabyogon sa atubangan ni Jehova: ug kini mahimo nga imong bahin nga walay katapusan ug ila sa imong mga anak nga lalake uban kanimo; ingon sa gisugo ni Jehova. At hinanap ni Moises ng buong sikap ang kambing na handog dahil sa kasalanan, at, narito, sinunog: at nagalit kay Eleazer at kay Ithamar na mga anak ni Aaron na natira na sinasabi, Ug sa makugihon gayud nangayo si Moises ug kanding sa halad-tungod-sa-sala, ug ania karon, kini nasunog: ug nasuko si Moises batok kang Eleazar ug batok kang Ithamar, mga anak nga lalake ni Aaron nga nanghibilin, nga nagaingon: Bakit hindi ninyo kinain ang handog dahil sa kasalanan sa dakong santuario, yamang kabanalbanalang bagay at sa inyo'y ibinigay upang dalhin ang kasamaan ng kapisanan na itubos sa kanila sa harap ng Panginoon? Ngano nga wala man ninyo kan-a ang halad-tungod-sa-sala diha sa sulod sa balaang puloy-anan, sa nakita ninyo nga kini mao ang labing balaan, ug iyang gihatag kini kaninyo aron sa pagdala sa pagkadautan sa katilingban aron sa pagtabon-sa-sala alang kanila sa atubangan ni Jehova? Narito, hindi ipinasok ang dugo niyaon sa loob ng santuario; nararapat sana ninyong kanin sa santuario, gaya ng iniutos ko. Ania karon, ang dugo niini wala isulod sa balaang puloy-anan; katungdanan gayud ninyo nga kan-on ninyo unta didto sa sulod sa balaang puloy-anan, ingon sa akong gisugo. At sinalita ni Aaron kay Moises, Narito, kanilang inihandog ng araw na ito ang kanilang handog dahil sa kasalanan, at ang kanilang handog na susunugin sa harap ng Panginoon; at sa akin ay nangyari ang mga ganyang bagay na gaya ng mga ito: at kung ako nga'y nakakain ng handog dahil sa kasalanan ngayon, kalulugdan ba kaya ako ng Panginoon? Ug misulti si Aaron kang Moises: Ania karon, nanaghalad sila sa ilang halad-tungod-sa-sala, ug sa ilang halad-nga-sinunog sa atubangan ni Jehova: apan nahitabo kanako kining mga butanga; busa kong nakakaon pa unta ako karon sa halad-tungod-sa-sala, pagadawaton ba kini ni Jehova? At nang marinig ni Moises, ay nakalugod sa kaniyang paningin. Ug sa pagkadungog ni Moises niini, nakapahimuot kini sa iyang mga mata. At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, na sa kanila'y sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon kanila: Inyong salitain sa mga anak ni Israel, na inyong sabihin, Ito ang mga bagay na may buhay na inyong makakain sa lahat ng mga hayop na nasa lupa. Isulti ninyo sa mga anak sa Israel nga magaingon: Kini mao ang mga buhing butang nga mahimo nga pagakan-on ninyo, gikan sa tanang mga mananap nga anaa sa ibabaw sa yuta. Alinmang may hati ang paa na baak at ngumunguya, sa mga hayop, ay inyong makakain. Kadtong tanan nga may kuko nga pikas, ug may tiil nga buak, ug nagapangusap, sa taliwala sa mga mananap, kini maoy mahimong kan-on ninyo. Gayon ma'y huwag ninyong kakanin ang mga ito sa mga ngumunguya o doon sa mga may hati ang paa: ang kamelyo, sapagkat ngumunguya, ngunit walang hati ang paa, karumaldumal nga sa inyo. Apan sa mga nagapangusap, kun sa mga may kuko nga pikas dili ninyo pagakan-on kini: ang camello, kay bisan pa nga kini nagapangusap, kini walay tiil nga pikas: mahugaw siya alang kaninyo; At ang koneho, sapagkat ngumunguya, datapuwat walang hati ang paa, karumaldumal nga sa inyo. Ug ang conejo, kay nagapangusap, apan walay kuko nga pikas: mahugaw kini alang kaninyo. At ang liebre; sapagkat ngumunguya datapuwat walang hati ang paa, karumaldumal nga sa inyo. Ang liebre, kay nagapangusap apan walay kuko nga pikas: mahugaw kini alang kaninyo; At ang baboy, sapagkat may hati ang paa at baak, datapuwat hindi ngumunguya, karumaldumal nga sa inyo. Ang baboy, kay kini may kuko nga pikas ug may tiil nga buak apan wala magapangusap: mahugaw kini alang kaninyo. Huwag kayong kakain ng laman ng mga iyan, at ang bangkay ng mga yaon ay huwag ninyong hihipuin; mga karumaldumal nga sa inyo. Sa unod niini dili kamo magkaon, ug dili kamo maghikap sa mga lawas nga patay niini: mahugaw kini alang kaninyo. Ang mga ito'y inyong makakain sa mga nasa tubig: alin mang may mga palikpik at mga kaliskis sa tubig, sa mga dagat at sa mga ilog, ay makakain ninyo. Sa mga nagapuyo sa tubig, kini maoy makaon ninyo: ang bisan unsa nga may mga kapay ug mga hingbis nga anaa sa mga tubig, sa dagat, ug sa mga suba: kini mahimong kan-on ninyo. At lahat ng walang palikpik at kaliskis sa mga dagat, at sa mga ilog, at sa lahat ng mga gumagalaw sa tubig, at sa lahat ng may buhay sa tubig, ay pawang karumaldumal nga sa inyo. Ug ang tanan nga walay kapay ug walay mga hingbis, diha sa mga dagat, ug sa mga suba, ug sa tanang mga mananap nga nagapuyo sa mga tubig, dulumtanan kini alang kaninyo, At magiging karumaldumal sa inyo; huwag kayong kakain ng laman ng mga iyan, at ang bangkay ng mga iyan ay aariin ninyong karumaldumal. Ug kini mahimong dulumtanan alang kaninyo. Sa ilang unod dili kamo mangaon, ug ang lawas nga patay niini, pagabatonan ninyo nga dulumtanan. Anomang walang palikpik at kaliskis sa tubig ay magiging karumaldumal sa inyo. Bisan unsa nga walay mga kapay ug walay mga hingbis diha sa mga tubig, kini dulumtanan alang kaninyo. At sa mga ibon ay aariin ninyong karumaldumal ang mga ito; hindi kakanin, mga karumaldumal nga; ang agila, ang agilang dumudurog ng mga buto, at ang agilang dagat: Ug sa mga langgam kini pagabatonan nga dulumtanan alang kaninyo; dili kamo magkaon niini, kay kini dulumtanan: ang agila, ang magdudugmok sa bukog, ang esmerehon, At ang lawin, at ang limbas, ayon sa kaniyang pagkalimbas; Ang banog, ug ang buitre ingon sa iyang matang, Lahat ng uwak ayon sa kaniyang pagkauwak; Ang tanan nga uwak ingon sa iyang matang; At ang avestruz, at ang chotacabras at ang gaviota, at ang gavilan ayon sa kaniyang pagkagavilan; Ang abestros, ug ang mananagit sa gabii, ug ang laro, ug ang manaol ingon sa ilang matang, At ang maliit na kuwago, at ang somormuho, at ang malaking kuwago; Ug ang bukaw, ug ang gamaw, ug lapay, At ang kuwagong tila may sungay at ang pelikano, at ang buitre; Ug ang kalamon, ug ang pelicano, ug ang langgam nga mananagit, At ang ciguena, ang tagak ayon sa kaniyang pagkatagak; at ang abubilla, at ang kabagkabag. Ug ang herodion, ug ang tabon ingon sa iyang matang, ug ang abubilya, ug ang kabog. Lahat na may pakpak na umuusad na lumalakad na may apat na paa ay marumi nga sa inyo. Ang tanan nga mananap nga nagakamang sa yuta nga pak-an nga magalakaw sa upat ka tiil, kini, dulumtanan alang kaninyo. Gayon man, ang mga ito'y inyong makakain sa lahat ng may pakpak na umuusad na may apat na paa, ang mga may dalawang paang mahaba, bukod pa sa kanilang mga paa, upang kanilang ipanglukso sa lupa; Apan kini mahimong kan-on ninyo sa tanan nga mananap nga nagakamang sa yuta nga pak-an nga nagalakaw sa upat ka tiil, nga adunay mga paa labut pa sa ilang mga tiil aron sa paglukso sa ibabaw sa yuta; Sa kanila'y makakain ninyo ang mga ito: ang balang ayon sa kaniyang pagkabalang, at ang lukton ayon sa kaniyang pagkalukton, at ang kuliglig lupa ayon sa kaniyang pagkakuliglig, at ang tipaklong ayon sa kaniyang pagkatipaklong. Makakaon kamo kanila: ang dulon ingon sa iyang matang, ug ang alasiw-siw ingon sa iyang matang, ug ang gangis ingon sa iyang matang, ug ang lukton ingon sa iyang matang. Datapuwat lahat na may pakpak na umuusad na mayroong apat na paa, ay kasuklamsuklam nga sa inyo. Ang tanan nga mananap nga nagakamang sa yuta nga pak-an, nga adunay upat ka tiil, kini dulumtanan alang kaninyo. At sa mga ito ay magiging karumaldumal kayo: sinomang humipo ng bangkay ng mga iyan ay magiging karumaldumal hanggang sa hapon: Ug tungod niining mga butanga, mahimong mahugaw kamo: bisan kinsa nga makahikap sa ilang mga lawas nga patay, mamahugaw siya hangtud sa hapon. At sinomang bumuhat ng bangkay ng mga iyan, ay maglalaba ng kaniyang mga suot, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug bisan kinsa nga magadala sa ilang mga lawas nga patay, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. Bawat hayop na may hati ang paa na hindi baak, o hindi ngumunguya, ay karumaldumal sa inyo: bawat humipo sa mga iyan ay magiging karumaldumal. Ang tanan nga mananap nga kukhan, apan walay kuko nga pikas ug dili magapangusap, kini mahugaw alang kaninyo: bisan kinsa nga magahikap niini mamahugaw siya. At anomang inilalakad ang kaniyang pangamot sa lahat ng hayop na inilalakad ang apat na paa, ay karumaldumal nga sa inyo: sinomang humipo ng bangkay ng mga iyan ay magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug ang bisan unsa nga nagalakaw sa lapalapa sa tiil, kini mahugaw alang kaninyo: bisan kinsa nga maghikap sa mga lawas nga patay niini, mamahugaw siya hangtud sa hapon. At ang bumuhat ng bangkay ng mga iyan, ay maglalaba ng kaniyang mga suot, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon: mga karumaldumal nga sa inyo. Ug ang magadala sa mga lawas nga patay niini, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon: mahugaw sila alang kaninyo. At ang mga ito'y karumaldumal sa inyo, sa mga umuusad na nagsisiusad, sa ibabaw ng lupa: ang bubwit, at ang daga, at ang bayawak ayon sa kaniyang pagkabayawak; Ug kini sila mao ang mga mahugaw alang kaninyo sa taliwala sa mga mananap nga nagakamang sa yuta nga mokamang sa ibabaw sa yuta: ang milo, ug ang ilaga ug ang halo ingon sa ilang matang, At ang tuko, at ang buwaya, at ang butiki, at ang bubuli at ang hunyango. Ug ang tuko, ug ang banghitaw, ug ang taluto, ug ang tabili, ug ang chameleon. Ang mga ito'y karumaldumal sa inyo sa lahat ng umuusad: sinomang mangakahipo sa mga iyan pagka ang mga iyan ay patay, ay magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Kini mao ang mahugaw alang kaninyo sa taliwala sa tanang mga mananap nga nagakamang sa yuta: bisan kinsa nga makahikap niini kong kini mga patay, mamahugaw siya hangtud sa hapon. At yaong lahat na kabagsakan ng mga iyan, pagka patay, ay magiging karumaldumal nga: maging alin mang kasangkapan kahoy, o bihisan, o balat, o supot, alin mang kasangkapang ginagamit sa anomang gawa, sa tubig dapat ilubog, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon; kung magkagayo'y magiging malinis. Ug bisan unsa nga mahulogan sa usa kanila sa human mamatay, mamahugaw kini, bisan unsa kong sudlanan nga kahoy, kun bisti, kun panit kun baluyot: bisan unsa nga ginamiton nga ginabuhat sa bulohaton, igasugmaw kini sa tubig, ug mamahugaw kini hangtud sa hapon; unya mamahinlo na kini. At bawat sisidlang lupa na kahulugan ng mga iyan, lahat ng nalalaman doon ay magiging karumaldumal, at yao'y inyong babasagin. Ug ang tanan nga sudlanan nga yuta nga sa sulod niana mahulog ang usa niini, ang tanan nga anaa diha mamahugaw, ug pagabuakon ninyo ang sudlanan. Lahat ng pagkain na makakain na kabuhusan ng tubig, ay magiging karumaldumal; at lahat ng inuming maiinom na masilid sa alin man sa mga gayong sisidlang lupa, ay magiging karumaldumal. Ang tanan nga kalan-on nga ginakaon ninyo, nga ang ibabaw niana matuloan ug tubig mamahugaw kana; ang tanan nga ilimnon nga ginainum gikan nianang tanan nga mga sudlanan mamahugaw. At lahat na kahulugan ng anomang bahagi ng bangkay ng mga yaon ay magiging karumaldumal; maging hurno o kalan ng mga palyok, ay babasagin: mga karumaldumal nga at magiging karumaldumal sa inyo. Ug tanan kadtong mahulogan sa ibabaw ug diyutay gikan sa lawas nga patay, kini mamahugaw; bisan ang hudno kun ang mga hudnong magagmay: kini pagabuk-on; kini mamahugaw, ug mamahugaw alang kaninyo. Gayon ma'y ang isang bukal o ang isang balon, na tipunan ng tubig, ay magiging malinis: datapuwat ang masagi ng bangkay ng mga yaon ay magiging karumaldumal. Apan ang tinubdan kun atabay nga didto may daghang tubig mamahinlo: apan ang nakadapat sa mga lawas niini nga patay mamahugaw. At kung mahulugan ng kanilang bangkay ang alin mang binhing panhasik na ihahasik, ay malinis. Ug kong mahulog ang ilang mga lawas nga patay sa ibabaw sa bisan unsa nga binhi nga igpupugas, mahinlo kini. Ngunit kung nabasa ang binhi at mahulugan ng bangkay ng mga yaon, ay magiging karumaldumal sa inyo. Apan kong butangan ug tubig ang binhi, ug mahulogan kini sa ilang lawas nga patay, mamahugaw kini alang kaninyo. At kung ang anomang hayop na inyong makakain ay mamatay; ang makahipo ng bangkay niyaon ay magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug kong ang usa ka mananap sa angay nga pagakan-on ninyo mamatay, ang makahikap sa lawas niini nga patay, mamahugaw siya hangtud sa hapon. At ang kumain ng bangkay niyaon ay maglalaba ng kaniyang suot, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon: gayon din ang bumuhat ng bangkay niyaon, ay maglalaba ng kaniyang suot, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug ang magakaon sa lawas nga patay niini, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon: ingon usab ang magakuha sa iyang lawas nga patay, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At bawat umuusad na nagsisiusad sa ibabaw ng lupa, ay karumaldumal; hindi kakanin. Ug ang tanan nga mananap nga mokamang nga nagakamang sa yuta, mahugaw: kini dili pagakan-on. Lahat ng lumalakad ng kaniyang tiyan, at lahat ng lumalakad ng apat na paa o mayroong maraming paa, sa lahat ng bagay na umuusad sa ibabaw ng lupa, ay huwag ninyong kakanin; sapagkat mga karumaldumal nga. Ang tanan nga magakamang pinaagi sa iyang tiyan, ug ang tanan nga magalakaw pinaagi sa upat ka tiil, kun ang tanan nga adunay daghang mga tiil, bisan ang tanan nga mananap nga mokamang nga nagakamang sa yuta, dili kamo mangaon niana, kay kini dulumtanan. Huwag kayong magpakarumal sa anomang umuusad, o huwag kayong magpakalinis man sa mga iyan, na anopat huwag kayong mangahawa riyan, Dili ninyo pagahimoon nga dulumtanan ang inyong mga kaugalingon sa bisan unsa nga mananap nga mokamang nga nagakamang, dili usab kamo magpahugaw tungod kanila, aron dili usab kamo mabuling tungod kanila. Sapagkat ako ang Panginoon ninyong Dios: magpakabanal nga kayo at kayo'y maging mga banal; sapagkat ako'y banal: ni huwag kayong magpakahawa sa anomang umuusad na gumagalaw sa ibabaw ng lupa. Kay ako mao man si Jehova nga inyong Dios: busa, balaanon ninyo ang inyong kaugalingon. ug magbalaan kamo, kay ako balaan man: dili ninyo paghugawan ang inyong mga lawas sa bisan unsa nga mananap nga mokamang nga nagalihok sa ibabaw sa yuta. Sapagkat ako ang Panginoon na nagsampa sa inyo mula sa lupain ng Egipto, upang ako'y inyong maging Dios: kayo nga'y magpakabanal, sapagkat ako'y banal. Kay ako si Jehova nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto aron nga mahimong Dios ninyo: busa magbalaan kamo, kay ako balaan man. Ito ang kautusan tungkol sa hayop, at sa ibon, at sa lahat na may buhay na gumagalaw sa tubig, at sa lahat ng nilikha na umuusad sa ibabaw ng lupa; Kini mao ang balaod sa mga mananap, ug sa mga langgam, ug sa tanan nga buhi nga nagalihok sa mga tubig, ug sa tanan nga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta; Upang lagyan ninyo ng pagkakaiba ang karumaldumal at ang malinis, at ang may buhay na makakain at ang may buhay na hindi makakain. Sa pagbuhat ug kalainan sa taliwala sa mahugaw ug sa mahinlo, ug nga sa taliwala sa mga mananap nga buhi nga arang makaon, ug ang mga mananap nga buhi nga dili arang makaon. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, na iyong sabihin, Kung ang babae ay maglihi, at manganak ng isang lalake, ay magiging karumaldumal na pitong araw; ayon sa mga araw ng karumihan ng kaniyang sakit, ay magiging karumaldumal. Sultihi ang mga anak sa Israel, sa pag-ingon: Ang babaye kong manamkon ug mag-anak ug lalake, nan mamahugaw siya sulod sa pito ka adlaw; ingon sa mga adlaw sa iyang pagkahugaw tungod sa iyang sakit nga binulan, mamahugaw siya. At sa ikawalong araw ay tutuliin ang bata sa laman ng kaniyang balat ng masama. Ug sa ikawalo ka adlaw pagcircuncidahan ang unod sa yamis sa bata. At siya'y mananatiling tatlong put tatlong araw na maglilinis ng kaniyang dugo; huwag siyang hihipo ng anomang bagay na banal, o papasok man sa santuario, hanggang sa matupad ang mga araw ng kaniyang paglilinis. Ug ang inahan magapabilin sulod sa katloan ug tolo ka adlaw sa dugo sa iyang pagpaputli; siya dili magahikap sa bisan unsang butanga nga balaan, dili usab makaadto sa balaang puloy-anan, hangtud nga matuman ang mga adlaw sa pagputli kaniya. Ngunit kung manganak siya ng babae, ay magiging karumaldumal nga siya na dalawang linggo, ayon sa kaniyang karumihan: at mananatiling anim na put anim na araw na maglilinis ng kaniyang dugo. Apan kong magaanak siya ug babaye, nan mamahugaw siya sulod sa duruha ka semana, ingon sa iyang pagkahugaw, ug sa kan-uman ug unom ka adlaw magpadayon siya sa dugo sa iyang pagpaputli. At pagkaganap niya ng mga araw ng kaniyang paglilinis, maging sa anak na lalake o sa anak na babae, ay magdadala siya ng isang kordero ng unang taon, na pinakahandog na susunugin, at isang inakay ng kalapati o isang batobato na pinakahandog dahil sa kasalanan, sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, sa saserdote; Ug kong ang mga adlaw sa pagpaputli kaniya matuman na tungod sa anak nga lalake kun tungod sa anak nga babaye, magadala siya ug usa ka nating carnero nga may usa ka tuig ang panuigon alang sa halad-nga-sinunog, ug usa ka kuyabog nga salampati kun usa ka tokmo alang sa halad-tungod-sa-sala, ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ngadto sa sacerdote. At kaniyang ihahandog sa harap ng Panginoon, at itutubos sa kaniya; at siya'y malilinis sa agas ng kaniyang dugo. Ito ang kautusan tungkol sa nanganak ng lalake o ng babae. Ug siya magahalad niini sa atubangan ni Jehova, ug magabuhat ug halad sa pagtabon-sa-sala alang kaniya; ug mamahinlo siya gikan sa pagpangagi sa iyang dugo. Kini mao ang kasugoan alang kaniya nga magaanak ug lalake kun babaye. At kung ang kaniyang kaya ay hindi sapat upang magdala ng kordero, ay kukuha nga siya ng dalawang batobato o ng dalawang inakay ng kalapati; ang isa'y pinakahandog na susunugin at ang isa'y pinakahandog dahil sa kasalanan: at itutubos sa kaniya ng saserdote, at siya'y magiging malinis. Ug kong ang iyang kahimtang dili makaabut sa pagdala sa usa ka nating carnero, nan magadala siya ug duruha ka tokmo kun duruha ka kuyabog sa salampati, ang usa alang sa halad-nga-sinunog, ug ang usa sa halad-tungod-sa-sala: ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug mamahinlo siya. At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: Pagka ang sinomang tao ay nagkaroon sa balat ng kaniyang laman, ng pamamaga, o langib, o pantal na makintab at naging salot na ketong sa balat ng kaniyang laman, ay dadalhin nga siya kay Aaron na saserdote, o sa isa sa kaniyang mga anak na saserdote: Kong ang tawo adunay hubag sa panit sa iyang unod, kun kugan, kun dagta nga maputi, ug kini mahimong sakit nga sanla sa panit sa iyang unod, nan pagadad-on siya ngadto kang Aaron nga sacerdote, kun sa usa sa mga sacerdote nga iyang mga anak: At titingnan ng saserdote ang tila salot na nasa balat ng kaniyang laman: at kung ang balahibo sa tila salot ay pumuti, at makitang ang sugat ay malalim kay sa balat ng kaniyang laman, ay salot na ketong nga: at siya'y mamasdan ng saserdote at ipakikilala siyang karumaldumal. Ug ang sacerdote magahiling sa sakit sa panit sa unod: kong ang balhibo sa sakit naputi, ug kong ang panagway sa sakit labing halalum kay sa panit sa iyang unod; nan kini mao ang sakit nga sanla; ug ang sacerdote magahiling kaniya ug magapahibalo nga siya mahugaw. At kung ang pantal na makintab ay maputi sa balat ng kaniyang laman, at makitang hindi malalim kaysa balat, at ang balahibo niyaon ay hindi pumuti, ay kukulungin ng saserdote ang may tila salot na pitong araw. Ug kong ang maputi nga dagta maputi diha sa panit sa iyang unod, ug ang panagway niini anaa gayud lamang sa panit, ug ang wala magputi ang iyang balhibo, nan kadtong may sakit pagalukban sa sacerdote sulod sa pito ka adlaw: At titingnan siya ng saserdote sa ikapitong araw: at, narito, kung makitang ang tila salot ay tumigil, at hindi kumalat ang tila salot sa balat, ay kukulungin uli siya ng saserdote na pitong araw: Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling kaniya; ug, ania karon, kong sa iyang paghunahuna ang sakit nagahunong, ug kini wala magalakaw sa panit, nan ang sacerdote magalukob kaniya pag-usab sulod sa pito ka adlaw. At titingnan siya uli ng saserdote sa ikapitong araw: at, narito, kung makitang ang tila salot ay namutla, at ang tila salot ay hindi kumalat sa balat, ay ipakikilalang malinis siya ng saserdote: langib yaon; at kaniyang lalabhan ang kaniyang suot, at magiging malinis. Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling kaniya sa pag-usab; ug, ania karon, kong daw miitum ang sakit, ug nga wala makatakod sa panit, unya ang sacerdote magapahibalo nga siya mahinlo; nga kini kugan lamang; pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug siya mahinlo. Datapuwat kung ang langib ay kumakalat sa balat, pagkatapos na siya'y makapakita sa saserdote upang siya'y linisin, ay pakikita siya uli sa saserdote: Apan kong magatubo ang kugan sa panit, sa human makapakita sa sacerdote aron sa pagpahinlo kaniya, magpakita siya pag-usab sa sacerdote. At titingnan siya ng saserdote; at, narito, kung ang langib ay kumakalat sa balat, ay ipakikilala ng saserdote na karumaldumal: ketong nga yaon. Ug magahiling niini ang sacerdote; ug, ania karon, kong ang kugan magatubo sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kay kini sanla. Pagka nagkaroon ng tila salot na ketong ang sinomang tao, ay dadalhin siya sa saserdote; Kong adunay sakit nga sanla sa usa ka tawo, nan pagadad-on siya ngadto sa sacerdote; At titingnan siya ng saserdote; at, narito, kung makitang may pamamaga na maputi sa balat, na pumuti ang balahibo, at may matigas na lamang buhay sa pamamaga, Ug ang sacerdote magahiling kaniya; ug, ania karon, kong may hubag nga maputi sa panit ug kana nagpaputi sa balhibo, ug may unod nga buhi ug mapula sa hubag, Ay malaong ketong nga sa balat ng kaniyang laman, at ipakikilala ng saserdote na siya'y karumaldumal; hindi siya kukulungin; sapagkat siya'y karumaldumal. Kana maoy usa ka sanla nga dugay na kaayo sa panit sa iyang unod; ug ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw kadto siya, ug siya dili pagalukban niya, kay siya mahugaw. At kung kumalat ang ketong sa balat, at matakpan ng ketong ang buong balat ng may tila salot, mula sa ulo hanggang sa kaniyang mga paa, sa buong maaabot ng paningin ng saserdote; Ug kong gumula ang sanla nga nagakalukop sa panit, ug ang sanla nagatabon sa tibook nga panit sa masakiton, gikan sa iyang ulo hangtud sa iyang mga tiil, sumala sa pagtan-aw sa sacerdote; At titingnan nga siya ng saserdote; at, narito, kung makitang ang ketong ay kumalat sa buong laman niya, ay ipakikilalang malinis ang may tila salot: pumuting lahat: siya'y malinis. Nan ang sacerdote magahiling kaniya, ug, ania karon, kong ang sanla mitabon sa tibook niya nga unod, siya magapahibalo kaniya nga mahinlo kadto nga masakiton: nga mibalik pagputi nga tanan siya, ug siya mahinlo. Datapuwat sa alin mang araw na makitaan siya ng lamang buhay, ay magiging karumaldumal siya. Apan sa adlaw nga magapakita kaniya ang unod nga buhi, mamahugaw siya. At titingnan ng saserdote ang lamang buhay, at ipakikilala siyang karumaldumal: ang lamang buhay ay karumaldumal: ketong nga. Ug ang sacerdote magahiling sa unod nga buhi, ug magpahibalo nga mahugaw siya. Mahugaw ang unod nga buhi, nga mao ang sanla. O kung magbago uli ang lamang buhay at pumuti, ay lalapit nga siya sa saserdote; O kong ang unod nga buhi magailis, ug magaputi, unya moadto siya sa sacerdote. At titingnan siya ng saserdote: at, narito, kung pumuti ang tila salot ay ipakikilalang malinis ng saserdote ang may tila salot: siya'y malinis. Ug ang sacerdote magahiling kaniya; ug, ania karon, kong ang sakit miputi, ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo ang adunay sakait, ug siya mahinlo. At kung magkaroon sa balat ng laman ng isang bukol at gumaling, Ug kong ang unod sa iyang panit, adunay hubag, ug kini mialim na, At humalili sa bukol ay isang pamamaga na maputi, o isang pantal na makintab, na namumulang puti, ay ipakikita sa saserdote; Ug mahitabo nga sa dapit sa hubag may kabang nga maputi nga diyutay nga mapula-pula, igapakita kini sa sacerdote; At titingnan ng saserdote; at, narito, kung makitang tila impis kaysa balat, at ang balahibo niyaon ay tila pumuti, ay ipakikilala ng saserdote na karumaldumal: salot na ketong yaon; lumitaw sa bukol. ug ang sacerdote magahiling niini, ug, ania karon, kong ang panagway niini anaa sa ubos sa iyang panit, ug ang iyang balhibo miputi, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini mao ang sakit nga sanla nga nagagikan sa hubag. Datapuwat kung pagtingin ng saserdote, ay makitang walang balahibong puti yaon, o hindi impis man kay sa balat, kungdi namutla, ay kukulungin ng saserdote siya na pitong araw. Ug kong ang sacerdote magahiling niini, ug, ania karon, dili magapakita kaniya ang balhibo nga maputi, ug nga kini wala modulot sa ilalum sa panit, kondili nga maitum-itum lamang: nan ang sacerdote magalukob kaniya sulod sa pito ka adlaw. At kung kumalat sa balat, ay ipakikilala ng saserdote na karumaldumal: salot nga yaon. Ug kong kini magalakaw sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini maoy usa ka sakit. Ngunit kung ang pantal na makintab ay tumigil sa kaniyang kinaroroonan, at hindi kumalat, ay piklat nga ng bukol; at ipakikilala ng saserdote na malinis siya. Apan kong ang kabang nga maputi nga anaa sa iyang dapit, wala magadaghan, nan kini kugan sa hubag; ug ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya. O pagka nagkaroon sa balat ng laman, ng paso ng apoy, at ang lamang paso ay naging tila pantal na makintab, na namumulang puti, o maputi; O kong ang unod adunay paso sa kalayo sa iyang panit, ug ang unod nga buhi nga napaso adunay kabang nga maputi, mapula-pula kun maputi; At titingnan nga ng saserdote: at, narito, kung makitang ang buhok ay pumuti sa pantal na makintab, at tila mandin malalim kaysa balat; ay ketong nga na lumitaw sa paso: at ipakikilala ng saserdote na karumaldumal; salot na ketong nga yaon. Nan, ang sacerdote magahiling niini; ug, ania karon, kong ang balhibo mipputi sa pagkakabang, ug ang panagway niana lalum kay sa panit, kana mao ang sanla nga migula sa napasoan; ug ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini mao ang sakit nga sanla. Ngunit kung pagtingin ng saserdote, at, narito, kung makita ngang sa pantal na makintab ay walang balahibong maputi, at hindi impis kaysa balat, kungdi namutla; ay kukulungin nga siya ng saserdote na pitong araw. Apan kong ang sacerdote magahiling niini, ug, ania karon, ang balhibo dili magapakita sa kabang nga maputi, dili halalum kay sa panit, kondili nga maitum-itum, nan ang sacerdote magalukob kaniya sulod sa pito ka adlaw: At titingnan siya ng saserdote sa ikapitong araw: kung kumalat sa balat, ay ipakikilala ng saserdote na karumaldumal: salot na ketong nga yaon. Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling kaniya: kong kini nagalakaw sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini mao ang sakit nga sanla. At kung ang pantal na makintab ay tumigil sa kaniyang kinaroroonan at hindi kumalat sa balat, kungdi pumutla, ay pamamaga ng paso yaon, at ipakikilala ng saserdote na malinis: sapagkat piklat ng paso yaon. Ug kong ang kabang magapabilin sa iyang dapit, ug wala magalakaw sa panit, kondili nga maitum-itum, kini mao ang hubag sa paso, ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya: kay kini timaan man sa paso. At kung ang sinomang lalake o babae ay mayroong tila salot sa ulo o sa baba, Ug sa diha nga ang usa ka lalake kun babaye may usa ka sakit sa ulo kun sa solang, Ay titingnan nga ng saserdote ang tila salot: at, narito, kung makitang tila malalim kaysa balat, at yao'y may buhok na naninilaw na manipis, ay ipakikilala ng saserdote na karumaldumal: tina nga, ketong nga yaon sa ulo o sa baba. Nan ang sacerdote magahiling sa sakit; ug, ania karon, kong ang panagway niana lalum kay sa panit, ug ang balhibo niya magabulagaw ug diyutay, unya ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya; kini mao ang pono, mao ang sanla sa ulo kun sa solang. At kung makita ng saserdote ang tila salot na tina, at, narito, tila hindi malalim kaysa balat, at walang buhok na maitim yaon, ay kukulungin ng saserdote na pitong araw ang may tila salot na tina; Apan kong ang sacerdote magahiling sa sakit sa pono, ug, ania karon, ang panagway daw dili halalum kaayo kay sa panit, wala usab kaniya ing balhibo nga maitum, nan ang sacerdote magalukob sa masakiton sa pono sulod sa pito ka adlaw. At sa ikapitong araw ay titingnan ng saserdote ang tila salot; at, narito, kung makita ngang hindi kumalat ang tina, at walang buhok na naninilaw, at tila ang tina ay hindi malalim kaysa balat, Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling sa sakit; ug, ania karon, kong ang pono daw wala magalakaw, ug niini walay balhibo nga bulagaw, ug ang panagway niini nga pono daw dili labi kalalum kay sa panit, Ay aahitan nga, datapuwat hindi aahitan ang kinaroroonan ng tina; at ipakukulong ng saserdote ang may tina ng muling pitong araw: Nan siya pagahimunotan nila, apan dili nila pagaagilan ang dapit sa pono, ug ang sacerdote magalukob sa adunay pono, sulod sa pito pa ka adlaw: At titingnan ng saserdote ang tina sa ikapitong araw: at, narito, kung makitang hindi kumalat ang tina sa balat, at tila hindi malalim kaysa balat; ay ipakikilala nga ng saserdote na malinis at siya'y maglalaba ng kaniyang suot at magiging malinis. Ug sa ikapito ka adlaw magahiling ang sacerdote sa pono; ug, ania karon, kong ang pono wala magadaghan sa panit, ug ang panagway niana dili magahalalum kay sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya, ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahinlo siya. Ngunit kung ang tina ay kumalat sa balat, pagkatapos ng kaniyang paglilinis; Apan kong ang pono nagaanam-anam ug lakat sa panit sa human na sa iyang pagkahinlo, Ay titingnan nga ng saserdote: at, narito, kung makitang kumalat sa balat ang tina ay hindi hahanapin ng saserdote ang buhok na maninilaw; siya'y karumaldumal. Nan ang sacerdote magahiling kaniya; ug, ania karon, kong ang pono magadaghan sa panit, ang sacerdote magapangita na sa balhibo nga bulagaw, siya mahugaw. Datapuwat kung sa kaniyang paningin ay tumigil ang tina at may tumubong buhok na itim; ay gumaling ang tina, siya'y malinis: at ipakikilalang malinis siya ng saserdote. Apan kong ginahunahuna niya nga ang pono nagahunong, ug nga miturok kaniya ang balhibo nga maitum, ang pono maayo na, siya mahinlo, ug ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya. At pagka ang isang lalake o babae ay nagkaroon sa balat ng kaniyang laman ng nangingintab na pantal, ng makikintab na pantal na puti; Ug kong may usa ka lalake kun babaye, nga may mga kabang nga maputi diha sa panit sa iyang unod, bisan masihag nga maputi nga mga kabang; Ay titingnan nga ng saserdote: at, narito, kung makitang ang nangingintab na pantal sa balat ng kaniyang laman ay namumutimuti; yao'y buni na sumibol sa balat; siya'y malinis. Ang sacerdote magahiling niini; ug, ania karon, kong ang masihag nga kabang diha sa panit sa ilang unod magapakita nga lubog nga pagkaputi, nan kana, mao ang alap-ap nga migula sa panit; siya mahinlo. At kung ang sinoman ay malugunan ng buhok, ay kalbo gayon ma'y malinis. Ug kong ang buhok sa usa ka lalake mangalarot, nan upaw siya, apan siya mahinlo. At kung sa dakong harapan ng ulo nalugunan ng buhok, ay kalbo yaon sa noo gayon ma'y malinis. Ug kong ang buhok dapit sa iyang agtang mangalarot, upawon siya sa atubangan, apan siya mahinlo. Datapuwat kung sa kakalbuhan, sa ulo o sa noo ay magkaroon ng tila salot ng namumulang maputi; ay ketong na sumibol sa kaniyang kakalbuhan ng ulo o sa kaniyang kakalbuhan ng noo. Apan kong diha sa naupawan kun sa naupawan sa agtang may sakit nga maputi nga mapula-pula, mao kana ang sanla nga migula sa iyang upaw kun sa iyang upawon nga agtang. Kung magkagayo'y titingnan siya ng saserdote: at, narito, kung ang pamamaga ng tila salot ay namumulamula ng maputi sa kaniyang kakalbuhan ng ulo o sa kaniyang kakalbuhan ng noo, gaya ng anyo ng ketong sa balat ng kaniyang laman; Unya ang sacerdote magahiling kaniya, ug, ania karon, kong magapakita ang hubag sa sakit nga maputi nga mapula-pula, sa iyang naupawan, kun sa iyang naupawan nga agtang, ingon sa panagway sa sanla sa panit sa unod; Ay ketongin siya, siya'y karumaldumal ipakikilala siya ng saserdote na tunay na karumaldumal; nasa kaniyang ulo ang salot niya. Sanlahon siya, mahugaw siya: ang sacerdote magapahibalo gayud nga mahugaw siya; sa iyang ulo adunay sakit. At pupunitin ng may ketong na kinaroroonan ng salot, ang kaniyang mga suot at ang buhok ng kaniyang ulo ay ilulugay, at siya'y magtatakip ng kaniyang nguso, at maghihihiyaw. Karumaldumal, karumaldumal. Ug ang sanlahon nga kaniya anaa ang sakit, ang iyang mga bisti pagagision ug ang buhok sa iyang ulo mangadunghay, ug pagatabonan niya ang iyang ngabil nga nahaibabaw, ug magasinggit siya: Mahugaw, mahugaw. Sa buong panahong siya'y karoonan ng salot, ay magiging karumaldumal; siya'y karumaldumal: siya'y tatahang bukod; sa labas ng kampamento malalagay ang kaniyang tahanan. Sa tibook nga panahon nga ang sakit anaa kaniya, mamahugaw siya; dili mahinlo siya: magapuyo siya nga mag-inusara; sa gawas sa campo atua ang iyang puloy-anan; Ang suot na kinaroroonan ng ketong, maging kasuutang balahibo ng tupa o kasuutang lino; Ug ang bisti usab nga adunay sakit nga sanla, kun sa bisti nga balhibo, kun sa bisti nga lino; Maging nasa paayon o maging nasa pahalang; ng lino o ng balahibo ng tupa; maging sa balat o sa alin mang yaring balat; Kun sa lindog, kun sa hulog nga lino kun sa balhibo; kun sa panit, kun sa bisan unsa nga hinimo sa panit; Kung ang tila salot ay namemerde o namumula sa kasuutan, o sa balat, maging sa paayon, o maging sa pahalang, o sa alin mang kasangkapang balat; ay salot na ketong nga at ipakikita sa saserdote, Kong ang sakit malunhaw, kun mapula-pula diha sa bisti kun sa panit, kun sa lindog, kun sa hulog, kun sa bisan unsa nga dapit sa panit; kini mao ang sakit nga sanla, ug igapakita siya ngadto sa sacerdote. At titingnan ng saserdote ang tila salot, at ipatatago ng pitong araw ang bagay na may tila salot: Ug ang sacerdote magahiling sa sakit, ug pagalukban niya kadtong gitakbuyan sa sakit sulod sa pito ka adlaw. At titingnan ang bagay na may tila salot, sa ikapitong araw: kung kumalat ang tila salot sa kasuutan, maging sa paayon, o sa pahalang, o sa balat, o alin mang ginagawa sa balat, ay ketong na ngumangatngat ang gayon tila salot; yao'y karumaldumal. Ug sa ikapito ka adlaw pagahilngon niya ang sakit: kong ang sakit nagdaghan diha sa bisti, kun sa lindog, kun sa hulog, kun sa panit, kun sa bisan unsa nga pagagamitan sa panit; nga anaa ang maong lama sa sakit; kay mao ang sanla nga magkukutkut: kini mahugaw. At kaniyang susunugin ang kasuutan, maging paayon, at maging pahalang ng balahibo ng tupa o lino o sa alin mang kasangkapang balat na kinaroroonan ng salot; sapagkat yao'y ketong na ngumangatngat, yao'y susunugin sa apoy. Ug pagasunogon niya ang bisti, kun lindog kun hulog nga balhibo, kun lino, kun bisan unsa nga bulohaton sa mga panit nga anaa ang maong lama sa sakit; kay mao ang sanla nga magkukutkut: pagasunogon sa kalayo. At kung pagtingin ng saserdote, at, narito, kung makita ngang hindi kumalat ang salot sa kasuutan, maging sa paayon man, o sa pahalang man, o sa alin mang kasangkapang balat; Ug kong ang sacerdote magahiling, ug, ania karon, dili makita ang lama sa sakit nga naglakaw sa bisti kun sa lindog, kun sa hulog, kun sa bisan unsa nga panit; Ay palalabhan nga ng saserdote yaong kinaroroonan ng salot, at ipatatago pa ng pitong araw: Nan ang sacerdote magasugo nga hugasan nila ang butang nga gitaptan sa lama sa sakit, ug siya pagalukban pag-usab sulod sa pito ka adlaw. At titingnan ng saserdote ang bagay na may salot, pagkatapos na malabhan: at, narito, kung makitang ang salot ay hindi nagbago ang kulay, at hindi kumalat ang salot, yao'y karumaldumal; susunugin mo sa apoy: isang ngatngat nga, maging ang nanisnis ay nasa karayagan o nasa kabaligtaran. Ug ang sacerdote magahiling sa tapus na mahugasi ang lama sa sakit; ug, ania karon, kong ang lama sa sakit wala magbalhin sa iyang dagway, ug kini wala magdaghan, nan kini mahugaw; pagasunogon mo kini sa kalayo; kini makutkuton, kong ang iyang pagkangil-ad anaa sa sulod kun sa gawas. At kung pagtingin ng saserdote, at, narito, kung makita ngang namutla ang dakong may salot pagkatapos na malabhan, ay hahapakin sa kasuutan, o sa balat, o sa paayon, o sa pahalang: Apan kong ang sacerdote magahiling, ug, ania karon, ang lama sa sakit maitum-itum, sa tapus na mahugasi, nan pagakuhaon kini gikan sa bisti, kun sa panit, kun sa lindog, kun sa hulog. At kung muling lumitaw sa kasuutang yaon, maging sa paayon, o sa pahalang, o sa alin mang yari sa balat, ay muling sumisibol: susunugin mo sa apoy yaong kinaroroonan ng salot. Ug kong makita pa kini diha sa bisti, bisan sa lindog, kun sa hulog kun sa bisan unsa nga bahin sa mga panit, nan kini magaturok pag-usab; pagasunogon mo sa kalayo kadtong gitaptan sa lama sa sakit. At ang kasuutan, maging sa paayon, o sa pahalang, o sa alin mang yari sa balat, na iyong labhan, at maalis ang salot, ay lalabhan ngang ikalawa, at magiging malinis. Ug ang bisti, kun ang lindog, kun ang hulog, kun bisan unsang butanga nga panit, nga pagalabhan mo, kong makuha niini ang lama sa sakit, nan pagalabhan sa ikaduha, ug unya mamahinlo kini. Ito ang kautusan tungkol sa salot na ketong sa kasuutang balahibo ng tupa o lino, maging sa paayon, o sa pahalang, o sa alin mang yari sa balat, upang ipakilalang malinis, o upang ipakilalang karumaldumal. Kini mao ang kasugoan sa sakit nga sanla diha sa bisti nga balhibo, kun sa lino, kun sa bisan unsa nga lindog, kun sa hulog, kun sa bisan unsa nga butanga mga panit, aron ipahibalo kini nga mahinlo kun ipahibalo nga mahugaw. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Ito ang magiging kautusan tungkol sa may ketong, sa kaarawan ng kaniyang paglilinis, siya'y dadalhin sa saserdote: Kini mao ang kasugoan sa sanlahon sa adlaw sa paghinlo kaniya: Pagadad-on siya ngadto sa sacerdote. At ang saserdote ay lalabas sa kampamento; at titingnan ng saserdote, at, narito, kung ang salot na ketong ay gumaling sa may ketong; Ug ang sacerdote mogula sa campo: ug ang sacerdote magahiling; ug, ania karon, kong ang sakit nga sanla mamaayo sa sanlahon, Ay ipagutos nga ng saserdote na ikuha siya na lilinisin, ng dalawang ibong malinis na buhay, at kahoy na cedro, at grana, at hisopo; Nan, ang sacerdote magasugo niadtong pagahinloan sa pagkuha alang sa iyang kaugalingon ug duruha ka langgam nga buhi nga mahinlo, ug kahoy nga cedro, ug mapula ug hisopo; At ipaguutos ng saserdote, na patayin ang isa sa mga ibon, sa isang sisidlang lupa sa ibabaw ng tubig na umaagos. Ug ang sacerdote magasugo sa pagpatay sa usa sa mga langgam diha sa usa ka sudlanan nga yuta sa ibabaw sa nagaagay nga tubig. Tungkol sa ibong buhay, ay kaniyang kukunin at ang kahoy na cedro, at ang grana at ang hisopo, at babasain pati ng ibong buhay, sa dugo ng ibong pinatay sa ibabaw ng tubig na umaagos: Mahitungod sa langgam nga buhi, kini kuhaon niya, ug ang kahoy nga cedro, ug ang mapula, ug ang hisopo, ug kini sila ituslob niya, ug ang langgam nga buhi, sa dugo sa langgam nga gipatay sa ibabaw sa nagaagay nga tubig. At iwiwisik niya na makapito doon sa kaniya na lilinisin sa ketong, at ipakikilalang malinis, at pawawalan ang ibong buhay sa kalawakan ng parang. Ug siya magasablig sa makapito sa ibabaw sa sanlahon nga pagahinloan sa sanla, ug siya magapahibalo kaniya sa pagkahinlo na: ug pagabuhian ang langgam nga buhi ngadto sa kapatagan nga hawan. At siya na lilinisin ay maglalaba ng kaniyang mga suot, at magaahit ng lahat niyang buhok, at maliligo sa tubig; at magiging malinis: at pagkatapos ay papasok sa kampamento, datapuwat tatahan sa labas ng kaniyang tolda na pitong araw. Ug kadtong pagahinloan, magalaba sa iyang mga bisti, ug kiskison niya ang tanan niya nga buhok, ug maligo siya sa tubig, ug mamahinlo siya; ug sa human niana mosulod siya sa campo, ug mopuyo siya sa gawas sa iyang balong-balong sulod sa pito ka adlaw. At mangyayaring sa ikapitong araw, ay muling magaahit ng lahat niyang buhok, sa kaniyang ulo, at sa kaniyang baba, at sa kaniyang kilay, na anopat aahitin niya ang lahat niyang buhok; at kaniyang lalabhan ang kaniyang mga suot, at kaniyang paliliguan ang kaniyang laman sa tubig, at magiging malinis. Ug sa ikapito ka adlaw mao pa ang pagkiskis niya sa tanang buhok sa iyang ulo, ug ang iyang bungot ug ang mga kilay sa iyang mga mata; sa katapusan gayud, pagakiskison niya ang tanan niyang balhibo, ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug pagahugasan niya ang iyang unod sa tubig, ug mamahinlo siya. At sa ikawalong araw ay kukuha siya ng dalawang korderong lalake na walang kapintasan, at ng isang korderong babae ng unang taon na walang kapintasan, at ng isang handog na harina na tatlong ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam na harina na hinaluan ng langis, at ng isang log na langis. Ug sa ikawalo ka adlaw magakuha siya ug duruha ka nating carnero nga lake nga walay ikasaway, ug usa ka nating carnero nga baye nga usa ka tuig ang panuigon nga walay ikasaway: ug totolo sa napulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino alang sa halad-nga-kalan-on nga sinaktan sa lana, ug ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana. At ihaharap ang taong lilinisin ng saserdoteng naglilinis sa kaniya, at gayon din ang mga bagay na yaon, sa harap ng Panginoon, sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan: Ug ang sacerdote nga nagaputli kaniya magapahamutang kaniya nga pagahinloan, ug niadtong mga butanga sa atubangan ni Jehova sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At kukuha ang saserdote ng isa sa mga korderong lalake at ihahandog na pinakahandog sa pagkakasala, at ng log ng langis, at aalugin na pinakahandog na inalog sa harap ng Panginoon: Ug ang sacerdote magakuha sa usa sa mga nating carnero nga lake, ug kini igahalad niya tungod-sa-paglapas, uban sa ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana, ug igatabyog kini ingon sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova. At papatayin ang korderong lalake sa pinagpapatayan ng handog dahil sa kasalanan at ng handog na susunugin, sa dako ng santuario: sapagkat kung paanong ang handog dahil sa kasalanan ay sa saserdote, gayon din ang handog dahil sa pagkakasala; bagay ngang kabanalbanalan: Ug pagapatyon niya ang nating carnero nga lake sa dapit diin ginapatay ang halad-tungod-sa-sala, ug ang halad-nga-sinunog, sa balaang puloy-anan: kay maingon nga iya man usab sa sacerdote ang halad-tungod-sa-sala, mao usab ang halad-tungod-sa-paglapas iya sa sacerdote: kini mao ang labing balaan. At ang saserdote ay kukuha sa dugo ng handog dahil sa pagkakasala, at ilalagay ng saserdote sa pingol ng kanang tainga niyaong lilinisin, at sa daliring hinlalaki ng kaniyang kanang kamay, at sa daliring hinlalaki ng kaniyang kanang paa; Ug ang sacerdote magakuha sa dugo sa halad-tungod-sa-paglapas ug ang sacerdote magabutang sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too. At kukuha ang saserdote sa log ng langis, at ibubuhos sa ibabaw ng palad ng kaniyang kaliwang kamay: Ug ang sacerdote magakuha sa ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana, ug igabubo niya sa palad sa iyang kaugalingong kamot nga wala; At itutubog ng saserdote ang kanang daliri niya sa langis na nasa kaniyang kaliwang kamay, at magwiwisik siyang makapito ng langis ng kaniyang daliri sa harap ng Panginoon: Ug igatuslob sa sacerdote ang iyang tudlo nga too sa lana nga anaa sa iyang kamot nga wala, ug magasablig siya sa lana sa iyang tudlo sa makapito sa atubangan ni Jehova. At sa lumabis sa langis na nasa kaniyang kamay, ay maglalagay ang saserdote sa ibabaw ng pingol ng kanang tainga niyaong lilinisin, at sa daliring hinlalaki ng kaniyang kanang kamay at sa daliring hinlalaki ng kaniyang kanang paa, sa ibabaw ng dugo ng dahil sa pagkakasala: Ug ang mahabilin sa lana nga diha sa iyang kamot, igabutang sa sacerdote sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan, sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too, sa ibabaw sa dugo sa hald-tungod-sa-paglapas. At ang labis sa langis na nasa kamay ng saserdote, ay ilalagay nito sa ulo niyaong lilinisin: at itutubos sa kaniya ng saserdote sa harap ng Panginoon. Ug ang mahabilin sa lana nga anaa sa iyang kamot, igabutang niya sa ibabaw sa ulo niadtong pagahinloan: ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya sa atubangan ni Jehova. At ihahandog ng saserdote ang handog dahil sa kasalanan, at itutubos sa kaniya, na lilinisin dahil sa kaniyang karumihan; at pagkatapos ay papatayin ang handog na susunugin: Ug ang sacerdote magahalad sa halad-tungod-sa-sala, ug magabuhat siya ug pagtabon-sa-sala alang niadtong pagahinloan tungod sa iyang pagkahugaw, ug sa human niini pagapatyon niya ang halad-nga-sinunog; At ihahandog ng saserdote ang handog na susunugin at ang handog na harina sa ibabaw ng dambana: at itutubos sa kaniya ng saserdote, at siya'y magiging malinis. Ug igahalad sa sacerdote ang halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on didto sa ibabaw sa halaran. Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug mamahinlo siya. At kung siya'y dukha at ang kaniyang kaya ay hindi aabot, ay kukuha nga siya ng isang korderong lalake na handog dahil sa pagkakasala, na aalugin upang itubos sa kaniya, at ng ikasampung bahagi ng isang epa na mainam na harina, na hinaluan ng langis na pinakahandog na harina, at ng isang log ng langis; Ug kong siya makalolooy, ug dili makaabut sa igo, unya magakuha siya ug usa ka nating carnero nga lake aron igahalad ingon nga halad-nga-tinabyog tungod-sa-paglapas, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug usa sa napulo ka bahin sa usa ka epha nga harina nga sinaktan sa lana, nga sa halad-nga-kalan-on, ug usa sa ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana; At ng dalawang batobato o ng dalawang inakay ng kalapati, kung alin ang aabutin ng kaniyang kaya; at ang isa'y magiging handog dahil sa kasalanan, at ang isa'y handog na susunugin. Ug duruha ka tukmo kun duruha ka kuyabog, nga arang niya maabut; ug ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog. At sa ikawalong araw ay kaniyang dadalhin sa saserdote sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan upang gamitin sa kaniyang paglilinis sa harap ng Panginoon. Ug sa ikawalo ka adlaw kini pagadad-on niya, ngadto sa sacerdote alang sa pagpaputi ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova. At kukunin ng saserdote ang korderong handog dahil sa pagkakasala at ang log ng langis, at aalugin ng saserdote na pinakahandog na inalog sa harap ng Panginoon. Ug ang sacerdote magakuha sa nating carnero sa halad-tungod-sa-pag-lapas, ug ang ikatolo ka bahin sa usa ka litro sa lana, ug ang sacerdote magatabyog niini ingon nga halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova. At kaniyang papatayin ang korderong handog dahil sa pagkakasala, at kukuha ang saserdote ng dugo ng handog dahil sa pagkakasala, at ilalagay sa pingol ng kanang tainga niyaong lilinisin, at sa daliring hinlalaki ng kaniyang kanang kamay, at sa daliring hinlalaki ng kaniyang kanang paa: Ug pagapatyon niya ang nating carnero sa halad-tungod-sa-paglapas, ug ang sacerdote magakuha sa dugo sa halad-tungod-sa-paglapas, ug igabutang niya sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too. At magbubuhos ang saserdote ng langis sa ibabaw ng palad ng kaniyang kaliwang kamay: Ug ang sacerdote magabubo sa lana sa ibabaw sa palad sa iyang kamot nga wala; At makapitong magwiwisik ang saserdote ng kaniyang kanang daliri, ng langis na nasa kaniyang kaliwang kamay, sa harap ng Panginoon: Ug sa iyang tudlo nga too ang sacerdote magasablig sa lana nga anaa sa iyang kamot nga wala, sa makapito sa atubangan ni Jehova: At maglalagay ang saserdote ng langis na nasa kaniyang kamay, sa pingol ng kanang tainga niyaong lilinisin, at sa daliring hinlalaki ng kaniyang kanang kamay, at sa daliring hinlalaki ng kaniyang kanang paa, sa ibabaw ng pinaglagyan ng dugong handog dahil sa pagkakasala: Ug ang sacerdote magabutang sa lana nga anaa sa iyang kamot sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too, sa dapit sa dugo sa halad-tungod-sa-paglapas: At ang labis ng langis na nasa kamay ng saserdote ay ilalagay niya sa ulo niyaong lilinisin, upang itubos sa kaniya sa harap ng Panginoon. Ug ang nahasalin sa lana nga anaa sa kamot sa sacerdote, igabutang niya sa ibabaw sa ulo niadtong pagahinloan, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya sa atubangan ni Jehova. At kaniyang ihahandog ang isa sa mga batobato o sa mga inakay ng kalapati, kung alin ang kaniyang kaya; Ingon usab igahalad niya ang usa sa mga tukmo kun sa mga kuyabog sa salampati, nga arang niya maabut, Kung alin ang abutin ng kaniyang kaya, na ang isa'y handog dahil sa kasalanan, at ang isa'y handog na susunugin, pati ng handog na harina: at itutubos ng saserdote doon sa malilinis sa harap ng Panginoon. Bisan ang arang niya maabut, ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa usab alang sa halad-nga-sinunog, uban sa halad-nga-kalan-on: ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang niadtong pagahinloan sa atubangan ni Jehova. Ito ang kautusan tungkol sa may salot na ketong, na ang kaniyang kaya ay hindi abot sa nauukol sa kaniyang paglilinis. Kini mao ang kasugoan tungod niadtong adunay sakit sa sanla, nga dili makaabut sa pagdala sa ginatudlo alang sa iyang pagkahinlo, At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: Pagka kayo'y nakapasok na sa lupain ng Canaan, na ibibigay kong pag-aari sa inyo, at ako'y naglagay ng salot na ketong sa alin mang bahay sa lupain ninyong inaari; Sa inyong pagsulod sa yuta sa Canaan, nga akong gihatag kaninyo aron kamo makapanag-iya niini, ug gibutang ko ang sakit sa sanla sa usa ka balay sa yuta nga inyong napanag-iya; Ay yayaon ang may-ari ng bahay at magbibigay alam sa saserdote, na sasabihin, Tila mandin mayroong parang salot sa bahay: Unya ang tag-iya sa balay, moadto, ug magapahibalo sa sacerdote nga magaingon: Alang kanako daw adunay usa ka hampak sa sakit nga mitungha sa akong panimalay. At ipaguutos ng saserdote na alisan ng laman ang bahay bago pumasok ang saserdote na kilalanin ang tila salot, upang ang lahat na nasa bahay ay huwag mahawa: at pagkatapos ay papasok ang saserdote upang tingnan ang bahay: Ug magasugo ang sacerdote aron biyaan niya ang balay sa dili pa mosulod ang sacerdote sa pagtan-aw sa sakit, aron ang tanang atua sa balay dili isipon nga mahugaw, ug sa human niini, ang sacerdote mosulod sa paghiling sa balay: At titingnan ang salot, at kung makita ngang ang tila salot ay nasa mga panig ng bahay na may ukit na namemerde, o namumula at tila malalim kaysa panig; Ug magahiling siya sa sakit: ug, ania karon, kong hikit-an ang mga lama sa sakit diha sa mga bungbong sa balay, uban ang mga boho-boho nga malunhaw-lunhaw, kun mapula-pula ug ang panagway labing ilalum kay sa bungbong; Ay lalabas nga ang saserdote sa bahay hanggang sa pintuan ng bahay at ipasasara ang bahay na pitong araw: Nan, ang sacerdote mogula sa balay padulong sa pultahan sa balay, ug pagalukban niya ang balay sulod sa pito ka adlaw. At babalik ang saserdote sa ikapitong araw, at titingnan: at, narito, kung makita ngang kumalat ang salot sa mga panig ng bahay; Ug sa ikapito ka adlaw mobalik ang sacerdote, ug magahiling: ug, ania karon, kong ang sakit nagatubo sa mga bungbong sa balay, Ay ipaguutos nga ng saserdote na bunutin ang mga batong kinaroonan ng tila salot at ipatatapon sa labas ng bayan sa dakong karumaldumal: Nan magasugo ang sacerdote aron paglangkaton nila ang mga bato diin anaa ang lama sa sakit ug igasalibay kini sa gawas sa lungsod, sa dapit nga mahugaw. At ipakakayas ang palibot ng loob ng bahay, at ang argamasang inalis na kinayas ay itatapon sa labas ng bayan sa dakong karumaldumal: Ug siya magasugo nga libuton pagkiskis ang sulod sa balay, ug ang abug nga nangakuha sa ilang pagkiskis igasalibay sa gawas sa lungsod, didto sa dapit nga mahugaw. At magsisikuha ng ibang mga bato, at ihahalili sa mga batong yaon, at magsisikuha ng ibang argamasa at siyang ihahaplos sa mga panig ng bahay. Ug sila magakuha ug laing mga bato, ug ilang igabutang kini sa dapit nga gikuhaan sa mga bato; ug magakuha sila ug lain nga tisa, ug hulipan nila ang balay. At kung muling bumalik ang tila salot, at sumibol sa bahay, pagkatapos na mabunot ang mga bato; at pagkatapos makayas ang bahay, at pagkatapos na mahaplusan ng argamasa; Ug kong ang sakit magabalik ug moturok niadtong balaya, sa tapus kuhaa niya ang mga bato, ug sa tapus kiskisi niya ang balay, ug sa tapus mahulipi niya; Ay papasok nga ang saserdote at titingnan, at, narito, kung makita ngang ang salot ay kumalat sa bahay ay ketong na nakakahawa sa bahay; ito'y karumaldumal. Unya ang sacerdote mosulod ug magahiling; ug, ania karon, kong daw nagalakaw ang sakit didto sa balay, sanla nga magakukut niadtong balaya: kini mahugaw. At gigibain niya ang bahay na yaon, ang mga bato at ang mga kahoy, at ang lahat ng argamasa ng bahay; ay dadalhin sa labas ng bayan sa dakong karumaldumal. Ug pagagun-obon ang maong balay, ang mga bato niini, ug ang mga kahoy niini, ug ang tanang tisa sa balay; ug pagadad-on kini ngadto sa gawas sa lungsod sa dapit nga mahugaw. Bukod dito'y ang pumasok sa bahay na yaon ng buong panahong nasasara ay magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Labut pa kadtong mosulod niadtong balaya sa tanan nga adlaw nga sa ginapalukban kini, mahugaw siya hangtud sa hapon. At ang mahiga sa bahay na yaon ay maglalaba ng kaniyang mga suot; at ang kumain sa bahay na yaon ay maglalaba ng kaniyang mga suot. Ug ang makahigda niadtong balaya, pagalabhan niya ang iyang mga bisti; ang mokaon usab sulod niadtong balaya, pagalabhan niya ang iyang bisti. At kung papasok ang saserdote, at, narito, kung hindi nga kumalat ang salot sa bahay, pagkatapos na nahaplusan ng argamasa; ay ipakikilala nga ng saserdote na malinis ang bahay, sapagkat gumaling sa salot. Ug kong mosulod ang sacerdote ug magahiling, ug, ania karon, makita ang sakit nga wala magalakaw sa balay sa tapus kini mahulipi; nan ang sacerdote magapahibalo nga ang balay mahinlo, kay ang sakit naayo na. At upang linisin ang bahay ay kukuha ng dalawang ibon, at ng kahoy na cedro, at ng grana, at ng hisopo: Ug aron sa paghinlo sa balay, magkuha siya ug duruha ka book nga langgam, ug kahoy nga cedro, ug mapula, ug hisopo, At papatayin ang isa sa mga ibon sa isang sisidlang lupa sa ibabaw ng tubig na umaagos: Ug pagapatyon niya ang usa sa mga langgam sa usa ka tadyaw nga yuta sa ibabaw sa nagaagay nga tubig. At kukunin niya ang kahoy na cedro, at ang hisopo, at ang grana, at ang ibong buhay, at babasain sa dugo ng ibong pinatay, at sa tubig na umaagos, at wiwisikang makapito ang bahay: Ug pagakuptan niya ang kahoy nga cedro, ug ang hisopo, ug ang mapula, ug ang langgam nga buhi, ug ituslob sila sa dugo sa langgam nga gipatay, ug diha sa nagaagay nga tubig, ug pagasabligan ang balay sa makapito. At kaniyang lilinisin ng dugo ng ibon ang bahay at ng agos ng tubig, at ng ibong buhay at ng kahoy na cedro, at ng hisopo, at ng grana: Ug magaulay siya sa balay pinaagi sa dugo sa langgam, ug sa nagaagay nga tubig, ug sa langgam nga buhi, ug sa kahoy nga cedro, ug sa hisopo ug sa mapula: Datapuwat pawawalan ang ibong buhay sa labas ng bayan, sa kalawakan ng parang: gayon tutubusin ang bahay: at magiging malinis. Apan pagabuhian niya ang langgam nga buhi sa gawas sa lungsod ngadto sa ibabaw sa kapatagan; mao kini ang pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa balay, ug kini mamahinlo. Ito ang kautusan tungkol sa sarisaring salot na ketong at sa tina, Kini mao ang kasugoan mahatungod sa tanan nga sanla ug sa pono, At sa ketong ng suot, at ng bahay. Ug sa sanla sa bisti ug sa balay, At sa pamamaga at sa langib, at sa pantal na makintab: Ug mahatungod sa hubag, ug sa kugan, ug sa kabang nga maputi; Upang ituro kung kailan karumaldumal, at kung kailan malinis: ito ang kautusan tungkol sa ketong. Aron sa pagtudlo sa diha nga kini mahugaw na, ug sa diha nga kini mahinlo na. Kini mao ang kasugoan mahatungod sa sanla. At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: Salitain ninyo sa mga anak ni Israel, at inyong sabihin sa kanila, Pagka ang sinomang tao ay inagasan sa kaniyang laman, ay magiging karumaldumal siya dahil sa kaniyang agas. Magsulti kamo sa mga anak sa Israel, ug sila ingnon ninyo: Bisan kinsa nga lalake nga ang iyang hugaw nagapangagi sa iyang unod, tungod sa nagapangagi kaniya, mahugaw siya. At ito ang magiging kaniyang karumalan sa kaniyang agas: maging ang kaniyang laman ay balungan dahil sa kaniyang agas, o ang kaniyang laman ay masarhan dahil sa kaniyang agas, ay kaniyang karumalan nga. Ug kini mao ang iyang pagkahugaw sa nagapangagi kaniya: kong ang iyang unod magatolo tungod sa iyang nagapangagi, kun ang iyang unod nagpikot tungod sa nagapangagi, kini mao ang iyang kahugaw. Bawat higaang mahigan ng inaagasan ay magiging karumaldumal: at bawat bagay na kaniyang kaupuan, ay magiging karumaldumal. Ang tanang higdaanan nga pagahigdaan sa ginapangagian mamahugaw man, ug ang tanang butang nga pagalingkoran niya, mamahugaw. At sinomang tao na makahipo ng kaniyang higaan ay maglalaba ng kaniyang mga damit, at maliligo siya sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug bisan kinsa nga makahikap sa iyang higdaanan, pagalabhan niya ang iyang mga bisti; maligo usab siya, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At ang maupo sa anomang bagay na kaupuan ng inaagasan ay maglalaba ng kaniyang mga damit, at maliligo siya sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug ang nagalingkod sa ibabaw niadtong lingkoranan sa ginapangagian pagalabhan niya ang iyang mga bisti, maligo usab siya ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At ang humipo ng laman niyaong inaagasan ay maglalaba ng kaniyang mga damit at maliligo siya sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ingon usab ang makahikap sa unod sa ginapangagian pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At kung ang inaagasan ay makalura sa taong malinis, ay maglalaba nga siya ng kaniyang mga damit, at maliligo siya sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug kong kadtong ginapangagian makapangluwa sa tawong mahinlo, nan siya magalaba sa iyang mga bisti, ug siya maligo sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At alin mang siya na kasakyan ng inaagasan, ay magiging karumaldumal. Ug ang tanan nga silla sa kabayo nga malingkoran sa ginapangagian kini mamahugaw. At ang alin mang taong humipo ng alinmang bagay na napalagay sa ilalim niyaon, ay magiging karumaldumal hanggang sa hapon: at ang magdala ng mga bagay na yaon ay maglalaba ng kaniyang mga damit at maliligo siya sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug bisan kinsa nga makahikap sa bisan unsang butanga nga didto sa ilalum niya, mamahugaw siya hangtud sa hapon; ug ang magadala niining mga butanga, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At yaong lahat na mahipo ng inaagasan na hindi nakapaghugas ng kaniyang mga kamay sa tubig, ay maglalaba nga rin ng kaniyang mga damit, at maliligo siya sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug ang tanan nga mahikapan sa ginapangagian ug dili manghunaw sa tubig sa iyang mga kamot, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At ang sisidlang lupa na mahipo ng inaagasan, ay babasagin: at ang lahat ng kasangkapang kahoy ay babanlawan sa tubig. Ug ang sudlanan nga yuta nga mahikapan sa ginapangagian pagabuk-on; ug ang tanan nga sudlanan nga kahoy pagahugasan sa tubig. At kung ang inaagasan ay gumaling sa kaniyang agas, ay bibilang siya ng pitong araw sa kaniyang paglilinis, at maglalaba ng kaniyang mga damit; at paliliguan din niya ang kaniyang laman sa tubig na umaagos, at magiging malinis. Ug kong kadtong giagasan sa iyang nagapangagi mahinloan, nan pagaisipon ang pito ka adlaw alang sa iyang kaugalingon sa paghinlo kaniya, ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti; ug pagahugasan niya ang iyang unod sa tubig nga buhi, ug mamahinlo siya. At sa ikawalong araw ay magdadala siya ng dalawang batobato, o ng dalawang inakay ng kalapati, at ihaharap niya sa harap ng Panginoon sa pasukan ng tabernakulo ng kapisanan, at ibibigay niya sa saserdote. Ug sa ikawalo ka adlaw magkuha siya ug duruha ka tukmo, kun duruha ka kuyabog nga salampati, ug umadto siya sa atubangan ni Jehova sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug kini igahatag niya sa sacerdote. At ihahandog ng saserdote, na ang isa'y handog dahil sa kasalanan, at ang isa'y handog na susunugin; at itutubos sa kaniya ng saserdote sa harap ng Panginoon, dahil sa kaniyang agas. Ug ang sacerdote magahalad niini, ang usa ka book alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog: ug ang sacerdote magabuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya tungod sa iyang nagapangagi sa atubangan ni Jehova. At kung ang sinomang tao ay labasan ng binhi ng pakikiapid, ay paliliguan nga niya ng tubig ang buong kaniyang laman, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug kong ang tawo giawasan sa iyang binhi, nan pagahugasan niya sa tubig ang tanan niya nga unod, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At lahat ng damit at lahat ng balat na kinaroonan ng binhi ng pakikiapid, ay lalabhan sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang hapon. Ug ang tanan nga bisti kun ang tanan nga panit diin anaa ang binhi nga miagas, pagahugasan niya sa tubig ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. Ang babae rin namang sinipingan ng lalaking mayroong binhi ng pakikiapid, ay maliligo sila kapuwa sa tubig, at magiging karumaldumal sila hanggang sa hapon. Ang babaye usab nga kaniya ang lalake adunay pagkahiusa sa binhi, silang duruha mangaligo sa tubig, ug mamahugaw sila hangtud sa hapon. At kung ang babae ay agasan na ang umaagas sa kaniyang laman ay dugo, ay mapapasa kaniyang karumihan siyang pitong araw: at lahat ng humipo sa kaniya ay magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug kong ang babaye pagaagasan ug ang iyang miagas sa iyang unod mao ang dugo, sulod sa pito ka adlaw mamahugaw siya: ug bisan kinsa nga magatandug kaniya, mamahugaw siya hangtud sa hapon. At bawat kaniyang kahigaan sa panahon ng kaniyang karumihan, ay magiging karumaldumal: bawat din namang kaupuan niya ay magiging karumaldumal. Ug ang tanan nga iyang pagahigdaan sa iyang pagkahugaw, mamahugaw man: ingon usab ang tanan nga pagalingkoran niya mamahugaw. At sinomang humipo ng kaniyang higaan ay maglalaba ng kaniyang mga damit, at maliligo sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug bisan kinsa nga makahikap sa higdaanan sa babaye, pagalabhan niya ang iyang mga bisti; ug maligo sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At ang sinomang humipo ng alin mang bagay na kaniyang kaupuan ay maglalaba ng kaniyang mga damit, at maliligo siya sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug bisan kinsa nga makahikap sa bisan unsa nga kasangkapan nga iyang ginalingkoran, pagalabhan niya ang iyang mga bisti; maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At kung may nasa higaan o nasa anomang bagay na kinaupuan niya, ay magiging karumaldumal hanggang sa hapon ang humipo niyaon. Ug kong makahikap siya sa higdaanan, kun sa lingkoranan nga ginalingkoran niya, ang makahikap niini mamahugaw siya hangtud sa hapon. At kung ang sinomang lalake ay sumiping sa kaniya, at mapasa lalake ang karumihan niya, ay magiging karumaldumal ito na pitong araw; at bawat higaang kaniyang hihigaan ay magiging karumaldumal. Ug kong adunay tawo nga motipon sa paghigda kaniya, ug ang iyang pagkamahugaw anaa sa ibabaw niya, ang tawo mamahugaw sulod sa pito ka adlaw, ug ang tanang migdaanan nga gihigdaan niya, mamahugaw. At kung ang isang babae ay agasan ng kaniyang dugo ng maraming araw sa di kapanahunan ng kaniyang karumihan, o kung agasan sa dako pa roon ng panahon ng kaniyang karumihan; buong panahon ng agas ng kaniyang karumalan ay magiging para ng mga araw ng kaniyang karumihan: siya'y karumaldumal nga. Ug kong ang babaye may talinugo sa daghan nga mga adlaw, nga gawas na sa panahon sa iyang binulan nga kinaiya, ang tanang mga adlaw sa iyang pagkahugaw mahisama sa mga adlaw sa pagkamahugaw: mamahugaw siya ingon sa mga adlaw sa iyang pagkamahugaw. Bawat higaan na kaniyang hinihigan buong panahon ng kaniyang agas, ay magiging sa kaniya'y gaya ng higaan ng kaniyang karumihan; at bawat bagay na kaniyang kaupuan, ay magiging karumaldumal, na gaya ng karumalan ng kaniyang karumihan. Ang tanan nga higdaanan nga gihigdaan sa tibook nga panahon sa iyang talinugo, mahisama sa higdaanan sa iyang nabatasang talinugo; ug ang tanan nga ginalingkoran niya, mamahugaw, ingon sa pagkamahugaw sa iyang nabatasang kinaiya. At sinomang humipo ng mga bagay na yaon ay magiging karumaldumal, at maglalaba ng kaniyang mga damit, at maliligo siya sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon. Ug bisan kinsa nga makahikap nianang mga butanga, mamahugaw siya; ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. Datapuwat kung siya'y gumaling sa kaniyang agas, ay bibilang siya ng pitong araw, at pagkatapos niyaon ay magiging malinis siya. Apan kong maulay na siya sa iyang talinugo, magaisip siya ug pito ka adlaw, ug sa human niana mamahinlo siya. At sa ikawalong araw ay kukuha siya ng dalawang batobato o ng dalawang inakay ng kalapati, at dadalhin niya sa saserdote sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug sa ikawalo ka adlaw magakuha siya alang kaniya ug duruha ka tukmo, kun duruha ka kuyabog sa salampati, ug pagadad-on niya kini sa sacerdote sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: At ihahandog ng saserdote ang isa na handog dahil sa kasalanan, at ang isa'y handog na susunugin; at itutubos sa kaniya ng saserdote sa harap ng Panginoon, dahil sa agas ng kaniyang karumihan. Ug ang sacerdote magahalad sa usa ka book alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog, ug ang sacerdote magahimo sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, sa atubangan ni Jehova sa iyang pagkamahugaw sa iyang talinugo. Ganito ihihiwalay ninyo ang mga anak ni Israel sa kanilang karumalan; upang huwag mangamatay sa kanilang karumalan, kung kanilang ihawa ang aking tabernakulo na nasa gitna nila. Sa ingon niana pagapabulagon mo ang mga anak sa Israel gikan sa ilang pagkahugaw, aron sila dili mangamatay sa ilang pagkamahugaw, sa diha nga ilang pagahugawan ang akong tabernaculo nga anaa sa taliwala nila. Ito ang kautusan tungkol sa inaagasan, at sa nilalabasan ng binhi ng pakikiapid, na ikinarurumal; Kini mao ang kasugoan alang niadtong ginatalinug-an, ug alang niadtong ginaagasan sa binhi sa pagkaagi nga mahugaw siya tungod niana; At sa babaing may sakit ng kaniyang karumihan, at sa inaagasan, sa lalake at sa babae, at doon sa sumisiping sa babaing karumaldumal. Ug mahitungod sa babaye nga mag-antus sa iyang pagkamahugaw, ug mahatungod sa ginaagasan sa iyang binhi, sa lalake ug sa babaye, ug kaniya nga magakatulog uban sa babaye nga mahugaw. At sinalita ng Panginoon kay Moises, pagkamatay ng dalawang anak ni Aaron, noong nagsilapit sa harap ng Panginoon, at namatay; Ug si Jehova misulti kang Moises sa tapus mangamatay ang duruha ka anak nga lalake ni Aaron, sa diha nga mingduol sila sa atubangan ni Jehova, ug nangamatay; At sinabi ng Panginoon kay Moises, Salitain mo kay Aaron na iyong kapatid na huwag pumasok tuwina sa dakong banal, sa loob ng tabing, sa harap ng luklukan ng awa na nasa ibabaw ng kaban; upang siya'y huwag mamatay: sapagkat ako'y pakikitang nasa ulap sa ibabaw ng luklukan ng awa. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron nga imong igsoon nga lalake nga sa tanan nga panahon dili siya magsulod sa dapit nga balaan, sa sulod sa tabil, sa atubangan sa halaran sa pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw sa arca; aron dili siya mamatay; kay ako motungha diha sa panganod sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli. Ganito papasok nga si Aaron sa loob ng dakong banal, may dalang isang guyang toro na handog dahil sa kasalanan, at isang tupang lalake na handog na susunugin. Nga niini mosulod si Aaron sa dapit nga labing balaan: uban ang usa ka nating vaca nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka lakeng carnero alang sa halad-nga-sinunog. Siya'y magsusuot ng kasuutang banal, na lino at ng salawal na lino sa kaniyang laman, at magbibigkis siya ng pamigkis na lino, at ang mitra na lino ay kaniyang isusuot: ito ang mga bihisang banal; at paliliguan niya ang kaniyang laman sa tubig at pawang isusuot niya. Ang sinina nga balaan nga lino igasul-ob niya, ug sa ibabaw sa iyang unod aduna siya ing mga sapaw nga lino, ug pagabaksan siya sa bakus nga lino; ug sa mitra nga lino pagasul-oban siya: kini mao ang balaan nga mga bisti: ug pagadigoon niya ang iyang unod sa tubig, ug kini igabisti niya. At siya'y kukuha sa kapisanan ng mga anak ni Israel, ng dalawang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan, at ng isang tupang lalake na pinakahandog na susunugin. Ug sa katilingban sa mga anak sa Israel, magakuha siya ug duruha ka lake nga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka lakeng carnero alang sa halad-nga-sinunog. At ihaharap ni Aaron ang toro na handog dahil sa kasalanan na patungkol sa kaniyang sarili, at itutubos niya sa kaniya at sa kaniyang sangbahayan. Ug igahalad ni Aaron ang lakeng vaca alang sa halad-tungod-sa-sala, nga alang sa iyang kaugalingon, ug magabuhat siya ug pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa iyang panimalay. At kukunin niya ang dalawang kambing at ilalagay niya sa harap ng Panginoon sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug pagakuhaon niya ang duruha nga kanding, ug igapahamutang niya kini sa atubangan ni Jehova diha sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At pagsasapalaran ni Aaron ang dalawang kambing; ang isang kapalaran ay sa Panginoon at ang isang kapalaran ay kay Azazel. Ug pagapapalaran ni Aaron ang duruha ka kanding; ang usa ka palad alang kang Jehova, ug ang usa usab ka palad alang kang Azazel. At ihaharap ni Aaron ang kambing na kinahulugan ng kapalaran sa Panginoon, at ihahandog na pinakahandog dahil sa kasalanan. Ug igahalad ni Aaron ang kanding nga sa ibabaw niini nahulog ang palad alang kang Jehova, ug igahalad niya kini nga alang sa halad-tungod-sa-sala. Ngunit ang kambing na kinahulugan ng kapalaran kay Azazel ay ilalagay na buhay sa harap ng Panginoon, upang itubos sa kaniya, at payaunin kay Azazel sa ilang. Apan ang kanding, nga niini mahulog ang palad alang kang Azazel, igapahamutang kini nga buhi sa atubangan ni Jehova, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug sa pagpalakaw kaniya tungod kang Azazel ngadto sa kamingawan. At ihaharap ni Aaron ang toro na handog dahil sa kasalanan, na patungkol sa kaniyang sarili, at itutubos sa kaniyang sarili at sa kaniyang sangbahayan, at papatayin ang toro na handog dahil sa kasalanan na patungkol sa kaniyang sarili: Ug igahalad ni Aaron ang lakeng vaca nga mao ang halad-tungod-sa-sala alang kaniya, ug pagabuhaton niya ang pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa iyang panimalay, ug pagapatyon niya ang lakeng vaca nga mao ang halad-tungod-sa-sala nga alang sa iyang kaugalingon. At kukuha siya mula sa dambana na nasa harap ng Panginoon ng isang suuban na puno ng mga baga; at kukuha ng dalawang dakot ng masarap na kamangyan na totoong dikdik, at kaniyang dadalhin sa loob ng tabing: Ug siya magakuha ug incensario nga puno sa mga baga sa kalayo gikan sa halaran sa atubangan ni Jehova, ug sa iyang mga hakup sa incienso nga mahumot, nga pinulpog nga fino, ug iyang pagadad-on kini sa sulod sa tabil: At ilalagay niya ang kamangyan sa ibabaw ng apoy sa harap ng Panginoon, upang ang mga usok ng kamangyan ay tumakip sa luklukan ng awa na nasa ibabaw ng kaban ng patoo, upang huwag siyang mamatay: Ug igabutang niya ang incienso sa ibabaw sa kalayo sa atubangan ni Jehova, aron ang panganod sa incienso magatabon sa halaran-sa-pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw sa pagpamatuod, aron siya dili mamatay. At siya'y kukuha ng dugo ng toro at iwiwisik ng kaniyang daliri sa ibabaw ng luklukan ng awa, sa dakong silanganan: at sa harap ng luklukan ng awa ay iwiwisik niyang makapito ng kaniyang daliri ang dugo. Ug magakuha siya sa dugo sa lakeng vaca, ug aron igasablig niya kini sa iyang tudlo sa dapit sa halaran-sa-pagpasig-uli sa kiliran sa silangan: ug dapit sa atbang sa halaran-sa-pagpasig-uli magasablig siya ug makapito niadtong dugo sa iyang tudlo. Kung magkagayo'y papatayin niya ang kambing na handog dahil sa kasalanan, na patungkol sa bayan, at dadalhin ang dugo niyaon sa loob ng tabing, at ang gagawin sa dugo niyaon ay gaya ng ginawa sa dugo ng toro, at iwiwisik sa ibabaw ng luklukan ng awa at sa harap ng luklukan ng awa: Unya pagapatyon niya ang kanding nga alang sa halad-tungod-sa-sala, nga alang sa katawohan, ug dad-on niya ang dugo ngadto sa sulod sa tabil; ug buhaton niya sa dugo niini ang ingon sa iyang gibuhat sa dugo sa lakeng vaca, ug igasablig kini sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli ug sa atubangan sa halaran-sa-pagpasig-uli; At itutubos niya sa dakong banal dahil sa mga karumalan ng mga anak ni Israel, at dahil sa kanilang mga pagsalangsang, sa makatuwid baga'y sa lahat nilang kasalanan: at gayon ang kaniyang gagawin sa tabernakulo ng kapisanan na nasa kanila, sa gitna ng kanilang mga karumalan, Ug pagabuhaton niya ang pagtabon-sa-sala sa dapit nga balaan, tungod sa mga kahugawan sa mga anak sa Israel, ug tungod sa ilang mga paglapas, ug sa tanan nila nga mga sala: sa maong pagkaagi magabuhat usab siya alang sa balong-balong nga pagatiguman, nga nagapuyo sa taliwala nila sa kinataliwad-an sa ilang mga kahugawan. At huwag magkakaroon ng sinomang tao sa tabernakulo pagka siya'y papasok upang itubos sa loob ng dakong banal, hanggang sa lumabas siya, at matubos ang sarili, at ang kaniyang kasangbahay, at ang buong kapisanan ng Israel. Ug walay bisan kinsa nga tawo sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman kong siya mosulod sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala didto sa dapit nga balaan, hangtud nga siya makagula, ug nga mabuhat niya ang pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa iyang panimalay, ug alang sa tibook nga katilingban sa Israel. At lalabas siya sa dambana na nasa harap ng Panginoon, at itutubos sa ito; at kukuha ng dugo ng toro, at ng dugo ng kambing, at ilalagay sa ibabaw ng mga anyong sungay ng dambana sa palibot. Ug mogula siya ngadto sa halaran nga anaa sa atubangan ni Jehova, ug magabuhat siya sa pagtabon-sa-sala alang niini, ug magakuha siya sa dugo sa lakeng vaca, ug sa dugo sa kanding, ug iyang ilibut pagbutang kini sa ibabaw sa mga sungay sa halaran. At makapitong magwiwisik siya ng dugo sa dambana ng kaniyang daliri, at lilinisin at babanalin dahil sa mga karumalan ng mga anak ni Israel. Ug sa makapito magasablig siya sa ibabaw niini sa dugo nga anaa sa iyang tudlo, ug magahinlo niini, ug magabalaan niini gikan sa mga kahugawan sa mga anak sa Israel. At pagkatapos matubos niya ang dakong banal, at ang tabernakulo ng kapisanan, at ang dambana, ay ihahandog ang kambing na buhay: Ug sa tapus siya makabuhat sa pagtabon-sa-sala didto sa dapit nga balaan, ug sa balong-balong nga pagatiguman, ug sa halaran, igahalad niya ang kanding nga buhi: At ipapatong ni Aaron ang kaniyang dalawang kamay sa ulo ng kambing na buhay, at isasaysay sa ibabaw niyaon ang lahat ng mga kasamaan ng mga anak ni Israel, at lahat ng kanilang mga pagsalangsang, lahat nga ng kanilang mga kasalanan; at ilalagay niya sa ulo ng kambing, at ipadadala sa ilang sa pamamagitan ng kamay ng isang taong handa: Ug igabutang ni Aaron ang duruha ka kamot niya sa ibabaw sa ulo sa kanding nga buhi, ug igasugid niya sa ibabaw niini ang tanan nga kasal-anan sa mga anak sa Israel, ug ang tanan nila nga mga paglapas, bisan pa ang tanan nila nga mga sala; ug kini igabutang niya sa ibabaw sa ulo sa kanding, ug igapadala kini ngadto sa kamingawan pinaagi sa kamot sa usa ka tawo nga tinudlo alang niini. At dadalhin ng kambing ang lahat ng mga kasamaan nila, sa lupaing hindi tinatahanan: at pawawalan niya ang kambing sa ilang. Ug kadtong kanding magadala sa ibabaw niya sa ilang tanan nga kasal-anan ngadto sa yuta nga awa-aw; ug pagabuhian niya ang kanding ngadto sa kamingawan. At papasok si Aaron sa tabernakulo ng kapisanan, at maghuhubad ng mga suot na lino, na isinuot niya nang siya'y pumasok sa dakong banal, at iiwan niya roon: Ug si Aaron moadto sa balong-balong nga pagatiguman, ug hukason niya ang mga bisti nga lino, nga iyang gisul-ob sa pagsulod niya sa dapit nga balaan, ug kini igabilin niya didto. At paliliguan niya ang kaniyang laman sa tubig, sa isang dakong banal, at magsusuot ng kaniyang mga suot, at lalabas, at ihahandog ang kaniyang handog na susunugin at ang handog na susunugin ng bayan, at itutubos sa kaniyang sarili at sa bayan. Unya pagadigoon niya ang iyang unod sa tubig sa dapit nga balaan, ug igasul-ob niya ang iyang mga bisti, ug mogula siya, ug igahalad niya ang iyang halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-sinunog sa katawohan, ug magabuhat siya ug pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa katawohan. At susunugin sa ibabaw ng dambana ang taba ng handog dahil sa kasalanan. Ug pagasunogon niya ang tambok sa halad-tungod-sa-sala sa ibabaw sa halaran. At yaong nagpakawala ng kambing na ukol kay Azazel, ay maglalaba ng kaniyang mga suot at maliligo ang kaniyang laman sa tubig, at pagkatapos ay papasok siya sa kampamento. Ug ang magabuhi sa kanding alang kang Azazel, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, pagadigoon usab niya sa tubig ang iyang unod, ug sa human niana mosulod siya sa campo. At ang toro na handog dahil sa kasalanan at ang kambing na handog dahil sa kasalanan, na ang dugo ay dinala sa loob ng dakong banal upang itubos, ay ilalabas, sa kampamento; at susunugin nila sa apoy ang mga balat ng mga yaon, at ang laman at ang dumi. Ug pagadad-on niya sa gawas sa campo ang lakeng vaca sa halad-tungod-sa-sala, ug ang kanding sa halad-tungod-sa-sala, kansang dugo ginasablig aron sa paghimo sa pagtabon-sa-sala sa dapit nga balaan: ug ilang pagasunogon sa kalayo ang ilang mga panit, ug ang ilang mga unod, ug ang ilang tae. At ang magsusunog ay maglalaba ng kaniyang mga suot, at maliligo ang kaniyang laman sa tubig, at pagkatapos, ay papasok siya sa kampamento. Ug ang magasunog niini, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, pagadigoon usab niya ang iyang unod sa tubig, ug sa human niana mosulod siya sa campo. At ito'y magiging palatuntunan magpakailan man sa inyo: sa ikapitong buwan nang ikasangpung araw ng buwan, ay pagdadalamhatiin ninyo ang inyong mga kaluluwa, at anomang gawain ay huwag gagawa ang tubo sa lupain, ni ang taga ibang bayan na nakikipamayan sa inyo: Pagahuptan ninyo kini ingon nga balaod nga walay katapusan: sa bulan nga ikapito, sa ikapulo ka adlaw sa bulan, pagasakiton ninyo ang inyong mga kalag, ug walay bisan unsa nga bulohaton nga pagabuhaton ninyo, bisan ang molupyo, bisan ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo: Sapagkat sa araw na ito gagawin ang pagtubos sa inyo upang linisin kayo; sa lahat ng inyong mga kasalanan ay magiging malinis kayo sa harap ng Panginoon. Kay niining adlawa pagabuhaton ang pagtabon-sa-sala alang kaninyo aron sa paghinlo kaninyo; mamahinlo kamo gikan sa tanan ninyo nga mga sala sa atubangan ni Jehova. Sabbath nga na takdang kapahingahan sa inyo, at papagdadalamhatiin ninyo ang inyong mga kaluluwa; ito'y palatuntunang magpakailan man. Kini maoy usa ka adlaw nga igpapahulay sa balaan nga pahulay alang kaninyo, ug pagasakiton ninyo ang inyong mga kalag; kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan. At ang saserdote na papahiran at itatalaga upang maging saserdote na kahalili ng kaniyang ama, ay siyang tutubos at magsusuot ng mga kasuutang lino, na mga banal ngang kasuutan: Ug ang sacerdote nga pagadihogan, ug nga pagapanalanginan aron mahimo nga sacerdote nga ilis sa iyang amahan, magahimo sa pagtabon-sa-sala ug magabisti siya sa mga bisti nga lino, bisan ang mga bisti nga balaan: At tutubusin niya ang banal na santuario, at tutubusin niya ang tabernakulo ng kapisanan, at ang dambana; at tutubusin niya ang mga saserdote at ang buong bayan ng kapisanan. Ug buhaton niya ang pagtabon-sa-sala sa balaang puloy-anan, ug magabuhat siya sa pagtabon-sa-sala alang sa balong-balong nga pagatiguman, ug alang sa halaran; ug magabuhat siya sa pagtabon-sa-sala alang sa mga sacerdote, ug alang sa tibook nga katawohan sa katilingban. At ito'y magiging palatuntunang walang hanggan sa inyo; na tubusin ang mga anak ni Israel, dahil sa lahat nilang mga kasalanan, ng minsan sa isang taon. At ginawa niya ayon sa iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug kini pagahuptan ninyo nga balaod nga walay katapusan, sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa mga anak sa Israel tungod sa tanan nila nga mga sala, sa makausa sulod sa tuig. Ug gibuhat niya ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Iyong salitain kay Aaron, at sa kaniyang mga anak, at sa lahat ng mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Ito ang iniutos ng Panginoon, na sinasabi, Isulti kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, ug sa tanan nga mga anak sa Israel, ug ingnon mo sila: Kini mao ang gisugo ni Jehova, nga nagaingon: Sinomang tao sa sangbahayan ni Israel, na pumatay ng baka, o kordero, o kambing sa loob ng kampamento, o pumatay sa labas ng kampamento, Bisan Kinsa nga tawohana sa balay sa Israel nga magapatay ug vaca kun nating carnero, kun kanding sa sulod sa campo, kun sa gawas, didto sa campo, At hindi dinala sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, upang ihandog na pinaka alay sa Panginoon, sa harap ng tabernakulo ng Panginoon: ay dugo ang ipararatang sa taong yaon; siya'y nagbubo ng dugo; at ang taong yaon: ay ihihiwalay sa kaniyang bayan: Ug wala niya madala kini ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, aron sa paghalad niini ingon nga halad alang kang Jehova sa atubangan sa tabernaculo ni Jehova: ang dugo pagaisipon batok niadtong tawohana: nag-ula siya ug dugo; ug kadtong tawohana pagaputlon gikan sa taliwala sa iyang katawohan: Upang ang mga anak ni Israel ay magdala ng kanilang mga hain, na inihahain sa kalawakan ng parang, sa makatuwid baga'y upang kanilang dalhin sa Panginoon, sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, sa saserdote, at ihain sa Panginoon na mga pinakahandog tungkol sa kapayapaan. Aron ang mga anak sa Israel managdala sa ilang mga halad nga ilang gihalad didto sa kapatagan, bisan nga sila magadala niini ngadto kang Jehova, ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ngadto sa sacerdote, ug kini ihalad nila ingon nga mga halad-sa-pakigdait alang kang Jehova. At iwiwisik ng saserdote ang dugo sa ibabaw ng dambana ng Panginoon, sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, at susunugin ang taba na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Ug ang sacerdote magasablig sa dugo sa ibabaw sa halaran ni Jehova diha sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug pagasunogon ang tambok ingon nga usa ka kahumot alang kang Jehova. At huwag na nilang ihahain ang kanilang mga hain sa mga kambing na lalake na kanilang pinanaligan. Magiging palatuntunan nga magpakailan man sa kanila sa buong panahon ng kanilang lahi. Ug dili na gayud sila managhalad sa ilang mga halad ngadto sa mga panulay, nga ilang gisunod aron sa pagpakighilawas. Kini pagahuptan nila ingon nga balaod nga walay katapusan ngadto sa ilang mga kaliwatan. At sasabihin mo sa kanila, Sinomang tao sa sangbahayan ni Israel, o sa mga taga ibang bayan na nakikipamayan sa kanila, na naghandog ng handog na susunugin o hain, Ug igaingon mo kanila: Bisan kinsa nga tawohana sa balay sa Israel kun sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila nga magahalad ug halad-nga-sinunog kun halad, At hindi dinala sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, upang ihain sa Panginoon: ay ihihiwalay nga ang taong yaon sa kaniyang bayan. Ug dili niya pagadad-on kini ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, aron sa paghalad niini alang kang Jehova; kadtong tawohana pagaputlon gikan sa iyang katawohan. At sinomang tao sa sangbahayan ni Israel o sa mga taga ibang bayan na nakikipamayan sa kanila, na kumain ng anomang dugo, ay aking itititig ang aking mukha laban sa taong yaon na kumain ng dugo, at ihihiwalay ko sa kaniyang bayan. Ug bisan kinsa nga tawohana``` sa balay sa Israel, kun sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila, nga magakaon sa bisan unsa nga paagi sa dugo, ako magabutang sa akong nawong batok niadtong kalaga nga magakaon ug dugo, ug pagaputlon ko siya gikan sa taliwala sa iyang katawohan. Sapagkat ang buhay ng laman ay nasa dugo; at aking ibinigay sa inyo sa ibabaw ng dambana upang itubos sa inyong mga kaluluwa: sapagkat ang dugo'y siyang tumutubos dahil sa buhay. Kay ang kinabuhi sa unod anaa sa dugo; ug ako naghatag kaninyo niana aron sa pagtabon-sa-sala sa inyong mga kalag sa ibabaw sa halaran: kay ang dugo mao ang nagahimo sa pagtabon-sa-sala, tungod sa kinabuhi. Kayat aking sinabi sa mga anak ni Israel, Sinoman sa inyo ay huwag kakain ng dugo, ni ang taga ibang bayan na nakikipamayan sa inyo ay huwag kakain ng dugo. Busa, giingon ko sa mga anak sa Israel: Walay bisan kinsa nga kalaga diha kaninyo nga magakaon ug dugo, ni ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo magakaon ug dugo. At sinomang tao sa mga anak ni Israel, o sa mga taga ibang bayan na nakikipamayan sa kanila na manghuli ng hayop o ng ibon na makakain; ay ibubuhos niya ang dugo niyaon at tatabunan ng lupa. Ug bisan kinsa nga tawohana sa mga anak sa Israel, kun sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila, nga magapangayan ug mananap kun langgam nga mahimong kan-on; pagaulaon niya ang dugo niini, ug pagatabonan kini sa abug. Sapagkat tungkol sa buhay ng lahat ng laman, ang dugo nga niyan ay gaya rin ng buhay niyan. Kayat sinabi ko sa mga anak ni Israel, Huwag kayong kakain ng dugo ng anomang laman: sapagkat ang buhay ng buong laman ay ang kaniyang dugo: sinomang kumain niyan ay ihihiwalay. Kay mahitungod sa kinabuhi sa tanan nga unod, ang kinabuhi niini anaa sa dugo: busa, giingon ko sa mga anak sa Israel: Dili gayud kamo magkaon sa dugo sa bisan unsa nga unod, kay ang kinabuhi sa tanan nga unod mao ang dugo niini bisan kinsa nga magakaon niini pagaputlon siya. At yaong lahat na kumain ng namamatay sa sarili o nilapa ng mga ganid, maging sa mga tubo sa lupain o sa mga taga ibang bayan, ay maglalaba ng kaniyang mga damit, at maliligo sa tubig, at magiging karumaldumal hanggang sa hapon: kung magkagayon ay magiging malinis. Ug bisan kinsa nga kalaga nga magakaon niadtong namatay sa iyang kaugalingon, kun gilapa-lapa sa mananap nga mapintas, bisan siya molupyo kun dumuloong, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa iyang kaugalingon sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon: unya mamahinlo siya. Datapuwat kung di niya labhan, ni paliguan ang kaniyang laman, ay tataglayin nga niya ang kaniyang kasamaan. Apan kong siya dili magalaba niini, ni magahugas sa iyang unod, nan pagadad-on niya ang iyang kasal-anan. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Ako ang Panginoon ninyong Dios. Sumulti ka sa mga anak sa Israel, ug ipamulong kini kanila: Ako si Jehova nga inyong Dios. Huwag kayong gagawa ng gaya ng ginawa sa lupain ng Egipto na inyong tinahanan: at huwag din kayong gagawa ng gaya ng ginagawa sa lupain ng Canaan, na pinagdadalhan ko sa inyo: ni huwag kayong lalakad ng ayon sa mga palatuntunan nila. Dili kamo magbuhat sumala sa ginabuhat nila sa yuta sa Egipto diin magpuyo kamo; ug dili kamo magbuhat sumala sa ginabuhat nila sa yuta sa Canaan, nga didto ako magadala kaninyo; dili usab kamo managgawi sa ilang kabalaoran. Tutuparin ninyo ang aking mga kahatulan, at iingatan ninyo ang aking mga palatuntunan, na inyong lalakaran: ako ang Panginoon ninyong Dios. Ang akong mga tulomanon pagabuhaton ninyo, ug ang akong kabalaoran pagabantayan ninyo nga magalakaw kamo niini. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. Tutuparin nga ninyo ang aking mga palatuntunan at ang aking mga kahatulan: na ikabubuhay ng mga taong magsisitupad: ako ang Panginoon. Busa ang akong kabalaoran ug ang akong mga tulomanon pagabantayan ninyo, nga kong pagabuhaton sa usa ka tawo, mabuhi siya kanila. Ako mao si Jehova. Huwag lalapit ang sinoman sa inyo sa kanino man sa kaniyang kamaganak na malapit, upang ilitaw ang kaniyang kahubaran: ako ang Panginoon. Walay bisan kinsa kaninyo nga magaduol sa bisan kinsa nga haduol nga kabanayan, aron sa pagbukas sa ilang pagkabuho. Ako mao si Jehova. Ang kahubaran ng iyong ama, o ang kahubaran ng iyong ina ay huwag mong ililitaw: siya'y iyong ina; huwag mong ililitaw ang kahubaran niya. Ang pagkahubo sa imong amahan, bisan ang pagkahubo sa imong inahan, dili mo pagbuksan: siya mao ang imong inahan; dili mo pagbuksan ang iyang pagkahubo. Ang kahubaran ng asawa ng iyong ama ay huwag mong ililitaw: yaon nga'y kahubaran ng iyong ama. Ang pagkahubo sa asawa sa imong amahan dili mo pagbuksan; kini mao ang pagkahubo sa imong amahan. Ang kahubaran ng iyong kapatid na babae, na anak ng iyong ama o anak ng iyong ina, maging ipinanganak sa sarili o sa ibang bayan, ay huwag mong ililitaw ang kahubaran nila. Ang pagkahubo sa imong igsoon nga babaye, ang anak nga babaye sa imong amahan, kun ang anak nga babaye sa imong imahan, nga natawo sa balay kun natawo sa gawas, bisan ang ilang pagkahubo dili mo pagbuksan. Ang kahubaran ng anak na babae ng iyong anak na lalake, o ng anak na babae ng iyong anak na babae, ay huwag mong ililitaw ang kahubaran nila: sapagkat ang kahubaran nila ay kahubaran mo rin. Ang pagkahubo sa anak nga babaye sa imong anak nga lalake, kun sa anak nga babaye sa imong anak nga babaye, bisan ang ilang pagkahubo dili mo pagbuksan: kay ang ilang pagkahubo mao ang imong pagkahubo. Ang kahubaran ng anak ng babae ng asawa ng iyong ama, na naging anak sa iyong ama, siya'y kapatid mo, huwag mong ililitaw ang kahubaran niya. Ang pagkahubo sa anak nga babaye sa asawa sa imong amahan, nga gianak sa imong amahan, siya mao ang imong igsoon nga babaye, ang iyang pagkahubo dili mo pagbuksan. Ang kahubaran ng kapatid na babae ng iyong ama ay huwag mong ililitaw: siya'y kamaganak na malapit ng iyong ama. Ang pagkahubo sa igsoon nga babaye sa imong amahan dili mo pagbuksan: siya mao ang duol nga kabanayan sa imong amahan. Ang kahubaran ng kapatid na babae ng iyong ina ay huwag mong ililitaw: sapagkat siya'y kamaganak na malapit ng iyong ina. Ang pagkahubo sa igsoon nga babaye sa imong inahan dili mo pagbuksan: kay siya mao ang duol nga kabanayan sa imong inahan. Ang kahubaran ng kapatid na lalake ng iyong ama ay huwag mong ililitaw, sa asawa niya ay huwag kang sisiping: siya'y iyong ali. Ang pagkahubo sa igsoon nga lalake sa imong amahan dili mo pagbuksan: dili ka magduol sa iyang asawa; siya mao ang imong iyaan. Ang kahubaran ng iyong manugang na babae ay huwag mong ililitaw: siya'y asawa ng iyong anak; ang kahubaran niya ay huwag mong ililitaw. Ang pagkahubo sa imong umagad nga babaye dili mo pagbuksan: siya mao ang asawa sa imong anak nga lalake; dili mo pagbuksan ang iyang pagkahubo. Ang kahubaran ng asawa ng iyong kapatid na lalake ay huwag mong ililitaw: kahubaran nga ng iyong kapatid na lalake. Ang pagkahubo sa asawa sa imong igsoon nga lalake dili mo pagbuksan: kini mao ang pagkahubo sa imong igsoon nga lalake. Ang kahubaran ng isang babae at ng kaniyang anak na babae ay huwag mong ililitaw; huwag mong pakikisamahan ang anak na babae ng kaniyang anak na lalake o ang anak na babae ng kaniyang anak na babae, upang ilitaw ang kaniyang kahubaran; sila'y kamaganak na malapit: kasamaan nga. Ang pagkahubo sa usa ka babaye ug sa iyang anak nga babaye dili mo pagbuksan; dili ka magkuha sa anak nga babaye sa iyang anak nga lalake, kun sa anak nga babaye sa iyang anak nga babaye aron sa pagbukas sa iyang pagkahubo: sila mga duol nga kabanayan; kini dautan gayud. At huwag kang makikisama sa isang babaing kalakip ng kaniyang kapatid, na magiging kaagaw niya, na iyong ililitaw ang kahubaran nito, bukod sa kahubaran niyaon, sa buong buhay niya. Ug dili ka magkuha ug asawa nga uban gayud ang iyang igsoon nga babaye aron pagabuhaton siya nga kailog, sa pagbukas sa iyang pagkahubo, labut pa sa usa sa iyang tibook kinabuhi. At huwag kang sisiping sa isang babae na ililitaw ang kahubaran niya habang siya'y marumi sa kaniyang karumalan. Ug dili ka magduol sa babaye aron sa pagbukas sa iyang pagkahubo samtang gibutag pa siya tungod sa iyang pagkahugaw. At huwag kang sisiping sa asawa ng iyong kapuwa, na magpapakadumi sa kaniya. Ug dili ka makighilawas sa asawa sa imong isigkatawo, sa paghugaw sa imong kaugalingon uban kaniya. At huwag kang magbibigay ng iyong binhi, na iyong palilipatin kay Moloch sa pamamagitan ng apoy; ni huwag mong lalapastanganin ang pangalan ng iyong Dios: ako ang Panginoon. Ug dili ka maghatag sa imong binhi aron nga igapaagi sila sa kalayo ngadto kang Moloch; dili mo paghugawan ang ngalan sa imong Dios. Ako mao si Jehova. Huwag kang sisiping sa lalake ng gaya sa babae: karumaldumal nga. Dili ka maghigda tipon sa lalake, sama sa paghigda tipon sa babaye: kini gidumtan sa Dios. At huwag kang sisiping sa anomang hayop na magpapakadumi riyan: ni ang babae ay huwag lalagay sa harap ng hayop upang pasiping: kahalayhalay nga. Bisan sa unsa nga mananap dili ka makighiusa sa pagbuling sa imong kaugalingon niini: ug walay bisan kinsa nga babaye nga magatindog sa atubangan sa mananap aron sa pagpakighiusa niini: kini mao ang kasamok. Huwag kayong magpakarumi sa alin man sa mga bagay na ito; sapagkat lahat ng ito ay nangadumhan ang mga bansang aking palayasin sa harap ninyo: Sa bisan unsa niini nga butanga ayaw kamo pagbuling sa inyong kaugalingon: kay niining tanan nga mga butanga gihugawan ang mga nasud nga akong gihinginlan gikan sa atubangan ninyo. At nadumhan ang lupain: kayat aking dinadalaw ang kasamaang iyan diyan, at ang lupain din ang nagluluwa sa mga tumatahan diyan. Ug ang yuta nahugawan; busa ako nagadu-aw sa iyang pagkadautan sa ibabaw niya, ug ang yuta misuka sa iyang mga pumoluyo. Inyo ngang iingatan ang aking mga palatuntunan, at ang aking mga kahatulan, at huwag kayong gagawa ng anoman sa mga karumaldumal na ito; maging ang mga tubo sa lupain o ang mga taga ibang bayan man na nakikipamayan sa inyo: Busa, kamo magabantay sa akong kabalaoran ug sa akong mga tulomanon, ug dili kamo magbuhat ug bisan unsa niining tanan nga mga dulumtanan, bisan ang pumoluyo, bisan ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo, (Sapagkat ang lahat ng karumaldumal na ito, ay ginawa ng mga tao sa lupaing iyan, na mga una kaysa inyo; at ang lupain ay nadumhan); (Kay ngatanan kining mga dulumtanan gibuhat sa mga tawo sa yuta, nga mao sila ang nanghiuna kaninyo, ug ang yuta nahugawan): Upang huwag naman kayong iluwa ng lupain, sa pagkahawa ninyo, na gaya ng pagluluwa sa bansang nagsitahan ng una kaysa inyo. Aron ang yuta dili magasuka kaninyo usab, sa nahugawan kini ninyo, ingon nga misuka kini sa nasud nga nahiuna kaninyo. Sapagkat yaong lahat na gumawa ng alin man sa mga kahalayang ito, sa makatuwid baga'y ang mga taong magsigawa ng gayon ay ihihiwalay sa kanilang bayan. Kay bisan kinsa nga magabuhat sa bisan unsa niining tanan nga mga dulumtanan, bisan ang mga kalag nga magabuhat niini, pagaputlon sila gikan sa taliwala sa ilang katawohan. Kaya ingatan ninyo ang aking bilin, na huwag kayong gumawa ng alin man sa mga karumaldumal na kaugaliang ito na kanilang ginawa ng una bago kayo, at huwag kayong magpakarumal sa mga iyan: ako ang Panginoon ninyong Dios. Busa, magabantay kamo sa akong katungdanan nga dili magbuhat kamo sa bisan unsa niining batasana nga takus dumtan, nga nabuhat nila nga nanghiuna kaninyo, ug dili kamo maghugaw sa inyong kaugalingon niining mga butanga. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa buong kapisanan ng mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Kayo'y magpakabanal; sapagkat akong Panginoon ninyong Dios ay banal. Isulti mo sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Kamo mahimong balaan; kay ako, nga mao si Jehova nga inyong Dios balaan man. Matatakot ang bawat isa sa inyo, sa kaniyang ina at sa kaniyang ama, at ipangingilin ninyo ang aking mga sabbath: ako ang Panginoon ninyong Dios. Kamo nga tagsatagsa magakahadlok sa iyang inahan ug sa iyang amahan, ug ang akong mga adlaw nga igpapahulay pagabantayan ninyo. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. Huwag ninyong babalikan ang mga diosdiosan, ni huwag kayong gagawa para sa inyo ng mga dios na binubo: ako ang Panginoon ninyong Dios. Ayaw kamo pagliso ngadto sa mga larawan, ug dili usab kamo magbuhat alang kaninyo ug mga dios nga tinunaw: Ako mao si Jehova nga inyong Dios. At pagka kayo'y maghahandog sa Panginoon ng hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay inyong ihahandog upang kayo'y tanggapin. Ug sa diha nga magahalad kamo ug halad-sa-pagkigdait ngadto kang Jehova, magahalad kamo niini aron kamo dawaton niya. Sa araw ding ihandog ay kakanin, at sa kinabukasan: at kung may labis hanggang sa ikatlong araw ay susunugin sa apoy. Pagakan-on kana sa maong adlaw sa inyong paghalad, ug sa mosunod nga adlaw: ug kong may mahabilin hangtud sa ikatolo ka adlaw, pagasunogon kini sa kalayo. At kung kanin sa anomang paraan sa ikatlong araw, ay karumaldumal nga; ito'y hindi tatanggapin: Ug kong pagakan-on gayud kini sa ikatolo ka adlaw, kini mahimong dulumtanan; ug kini dili pagadawaton. Kundi yaong kumain ay siyang magtataglay ng kaniyang kasamaan; sapagkat nilapastangan niya ang banal na bagay ng Panginoon: at ihihiwalay ang gayong tao sa kaniyang bayan. Apan ang tagsatagsa nga magakaon niana, magadala sa iyang sala, kay nagpasipala siya sa butang nga balaan ni Jehova: ug kadtong kalaga pagaputlon gikan sa iyang katawohan. At pagka gagapas kayo ng mga uhay sa inyong lupain, ay huwag ninyong pakakagapasin ang mga sulok ng inyong bukid, ni huwag ninyong pamulutan ang inyong lupang ginapasan. Ug sa diha nga mangutlo kamo sa uhay sa inyong yuta, dili mo paghutdan pagkutlo ang daplin sa imong uma, dili ka usab manghagdaw sa imong yuta nga gianihan. At huwag ninyong sisimutin ang inyong ubasan, ni huwag ninyong pupulutin ang bungang nahulog sa inyong ubasan; sa dukha at sa taga ibang bayan, pababayaan ninyo: ako ang Panginoon ninyong Dios. Ug dili mo hagdawan ang imong parrasan, dili ka usab mamunit sa mga bunga nga nahulog sa imong parrasan; ibilin mo kini alang sa mga kabus ug sa dumuloong: Ako mao si Jehova. Huwag kayong magnanakaw; ni magdadaya, ni magsisinungaling ang sinoman sa iba. Dili kamo mangawat, ni maglimbong kamo, ni magbinakakay ang usa ug usa kaninyo. At huwag kayong susumpa ng di totoo sa aking pangalan, na anopat lapastanganin ninyo ang pangalan ng inyong Dios; ako ang Panginoon. Dili kamo magpanumpa sa akong ngalan sa bakak, dili mo usab pagpasipalahan ang ngalan sa imong Dios: Ako mao si Jehova. Huwag kayong pipighati sa inyong kapuwa, o magnanakaw man sa kaniya: ang bayad ng isang mag-aaraw ay huwag matitira sa inyo ng buong gabi hanggang sa umaga. Dili mo paglupigan ang imong isigkatawo, ni pagkawatan mo siya. Dili mo paghawiran ang suhol sa mamomoo sa tibook nga gabii hangtud sa buntag. Huwag ninyong lalaitin ang bingi, ni maglalagay ng katitisuran sa harap ng bulag, kundi katatakutan ninyo ang inyong Dios: ako ang Panginoon. Dili ka magtunglo sa bungol, ni magbutang ka ug kapangdolan sa atubangan sa buta; apan magakahadlok ka sa imong Dios: Ako mao si Jehova. Huwag kayong gagawa ng kalikuan sa paghatol: huwag kayong magtatangi ng pagkatao ng dukha, ni huwag ninyong pararangalan ang pagkatao ng makapangyarihan: kundi hahatulan ninyo ng katuwiran ang inyong kapuwa. Dili ka magbuhat ug pagkadili-matarung sa paghukom: dili ka magpasulabi sa kabus, ni palabihon mo ang tawo nga gamhanan: kondili sa pagkamatarung maghukom ka sa imong isigkatawo. Huwag kayong maghahatid dumapit sa inyong bayan, ni titindig laban sa dugo ng inyong kapuwa: ako ang Panginoon. Dili ka magsuroy-suroy sa paglibak sa taliwala sa imong katawohan; ni magpanghimaraut batok sa dugo sa imong isigkatawo. Ako mao si Jehova. Huwag ninyong kapopootan ang inyong kapatid sa inyong puso; tunay na inyong sasawayin ang inyong kapuwa, at huwag kayong magtaglay ng kasalanan dahil sa kaniya. Dili ka magdumot sa imong igsoon nga lalake diha sa imong kasingkasing: sa pagkatinuod, magbadlong ka sa imong isigkatawo, ug dili magpadala ug sala tungod kaniya. Huwag kayong manghihiganti o magtatanim laban sa mga anak ng inyong bayan, kungdi iibigin ninyo ang inyong kapuwa na gaya ng sa inyong sarili: ako ang Panginoon. Dili ka magpanimalus, ni magbaton ug pagdumot batok sa mga anak sa imong katawohan: kondili hinoon higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon. Ako mao si Jehova. Iingatan ninyo ang aking mga palatuntunan. Huwag ninyong pagaasawahin ang dalawang hayop ninyong magkaiba; huwag kayong maghahasik sa inyong bukid ng dalawang magkaibang binhi; ni damit na hinabi na may magkahalong dalawang magkaibang kayo ay huwag kayong magsusuot. Ang akong kabalaoran pagabantayan ninyo. Dili mo itugot ang imong mga hayup sa pagpaliwat ug lainlain nga matang: ang imong uma dili mo pagpugasan ug duha ka matang sa mga binhi: ni magsul-ob ka ug mga saput nga adunay duha ka mga butang nga gisakot paghabol. At kung ang sinomang lalake ay sumiping sa isang babaing aliping may asawa, na hindi pa natutubos, o hindi pa man nabibigyan ng kalayaan; ay kapuwa parurusahan; hindi sila papatayin, sapagkat siya'y hindi laya. Ug bisan kinsang tawohana nga magapakighilawas sa usa ka babaye, kadtong babaye nga ulipon, nga kalaslon sa usa ka bana ug wala gayud malukat, ni mahatagan siya sa kagawasan; silang duruha pagasilotan, dili sila pagapatyon kay ang babaye dili luwas. At kaniyang dadalhin sa Panginoon ang kaniyang handog dahil sa pagkakasala, sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, sa makatuwid baga'y isang tupang lalake na pinakahandog dahil sa pagkakasala: Ug siya magadala ngadto kang Jehova, sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug usa ka lakeng carnero alang sa halad-tungod-sa-paglapas. At itutubos sa kaniya ng saserdote sa pamamagitan ng tupang handog dahil sa pagkakasala sa harap ng Panginoon, dahil sa kaniyang kasalanan niyang pinagkasalahan: at ipatatawad sa kaniya ang kasalanan niyang kaniyang pinagkasalahan. Ug ang sacerdote maghimo pagtabon-sa-sala alang kaniya pinaagi sa paggawi sa lakeng carnero nga sa halad-tungod-sa-paglapas sa atubangan ni Jehova alang sa iyang sala nga nabuhat niya: ug pagapasayloon kaniya ang sala nga nabuhat niya. At pagka kayo'y papasok sa lupain, at nakapagtanim na kayo ng sarisaring punong kahoy na pagkain, ay aariin ninyo ang bunga niyaon na parang hindi sa tuli: tatlong taong aariin ninyong parang hindi sa tuli; hindi kakanin. Ug sa makasulod na kamo sa yuta, ug makatanum na kamo sa tanan nga matang sa kahoy nga makaon, nan pagaisipon ninyo ang bunga niini ingon nga mao ang ilang pagka-walay-circuncicion alang kaninyo: sa totolo ka tuig kini ingon sa dili cinircuncidahan alang kaninyo: ang bunga niini dili pagakan-on. Datapuwat sa ikaapat na taon, ang lahat ng bunga niyaon ay magiging banal na pinaka papuri sa Panginoon. Apan sa ikaupat ka tuig ang tanan nga bunga niini mabalaan pinaagi sa paghatag sa pagdayeg kang Jehova. At sa ikalimang taon ay kakain kayo ng bunga niyaon upang papagbungahin sa inyo: ako ang Panginoon ninyong Dios. Ug sa ikalima ka tuig pagakan-on ninyo ang bunga niini, aron kini modugang alang kaninyo ang bunga niini. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. Huwag kayong kakain ng anomang may dugo: ni huwag kayong mag-eenkanto ni magpapamahiin. Dili kamo magkaon bisan unsang butanga uban ang dugo: ni magdiwata kamo, ni magapanagna kamo sa paglimbong. Huwag ninyong gugupitin ng pabilog ang mga buhok sa palibot ng inyong ulo, ni huwag mong sisirain ang mga dulo ng iyong balbas. Dili ninyo pagtobtoban aron molingin ang mga nasikohan sa inyong buhok sa ulo, ni pagadauton mo ang mga nasikohan sa imong bungot. Huwag ninyong kukudlitan ang inyong laman dahil sa namatay: ni huwag ninyong lilimbagan ang inyong laman ng anomang tanda; ako ang Panginoon. Ug dili ninyo pagsamaran ang inyong unod tungod sa usa ka minatay, ni magpatik kamo kaninyo ug bisan unsa nga mga timaan. Ako mao si Jehova. Huwag mong hahamakin ang iyong anak na babae, na siya'y iyong pagmamasamaing babae: baka ang lupain ay malugmok sa pakikiapid, at mapuno ang lupain ng kasamaan. Dili mo pagbulingan ang imong anak nga babaye, sa pagbuhat kaniya nga bigaon: aron dili mahimong bigaon ang yuta, ug ang yuta malukop sa kadautan. Ipangingilin ninyo ang aking mga sabbath, at igagalang ninyo ang aking santuario: ako ang Panginoon. Ang akong mga adlaw nga igpapahulay pagabantayan ninyo, ug ang akong balaang puloy-anan pagatahuron ninyo. Ako mao si Jehova. Huwag ninyong babalikan ang mga inaalihan ng masasamang espiritu ni ang mga mangkukulam: huwag ninyong hanapin na magpakahawa sa kanila: ako ang Panginoon ninyong Dios. Dili kamo magliso ngadto kanila nga espiritista, ni ngadto sa mga salamangkiro; dili kamo magpangita kanila aron kamo mahugawan pinaagi nila. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. Titindig kayo sa harap ng may uban at igagalang ninyo ang mukha ng matanda, at katatakutan ninyo ang inyong Dios: ako ang Panginoon. Sa atubangan sa ulo nga ubanon magtindog ka, ug pagatahuron mo ang nawong sa tawo nga tigulang, ug kahadlokan mo ang Dios. Ako mao si Jehova. At kung ang isang taga ibang bayan ay nakikipamayan na kasama ninyo sa inyong lupain, ay huwag ninyong gagawan ng masama. Ug kong ang usa ka dumuloong magpuyo ipon kanimo sa inyong yuta dili kamo magbuhat ug dautan kaniya. Ang taga ibang bayan na nakikipamayan na kasama ninyo, ay inyong aariing tubo sa lupain, at iibigin ninyo na gaya ng sa inyong sarili; sapagkat naging taga ibang bayan kayo sa lupain ng Egipto: ako ang Panginoon ninyong Dios. Ang dumuloong nga nagapuyo uban kaninyo pagahimoon ninyo ingon sa molupyo sa taliwala ninyo, ug higugmaon mo siya ingon sa imong kaugalingon; kay naglumalangyaw kamo sa yuta sa Egipto. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. Huwag kayong gagawa ng kalikuan sa paghatol, sa pagsukat, sa pagtimbang, o sa pagtakal. Dili kamo magbuhat sa pagkadili-matarung sa paghukom, sa mga sukod sa gitas-on, sa gibug-aton, kun sa gidaghanon. Timbangang matuwid, panimbang na matuwid, epa na matuwid at hin na matuwid ang aariin ninyo: ako ang Panginoon ninyong Dios na naglabas sa inyo sa lupain ng Egipto. Managbaton kamo ug mga timbangan nga matarung, mga bato sa timbangan nga matarung, ang epha nga matarung, ug hin nga matarung. Ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto. At inyong iingatan ang lahat ng aking palatuntunan, at ang lahat ng aking kahatulan, at inyong isasagawa: ako ang Panginoon. Ug pagabantayan ninyo ang tanan ko nga kabalaoran ug ang akong tanan nga mga tulumanon ug buhaton inyo kini. Ako mao si Jehova. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Bukod dito'y sasabihin mo rin sa mga anak ni Israel, Sinomang tao sa mga anak ni Israel, o sa mga taga ibang bayan na nakikipamayan sa Israel, na magbigay ng kaniyang binhi kay Moloch; ay papataying walang pagsala; siya'y babatuhin ng mga bato ng mga tao ng lupain. Labut pa igapamulong mo sa mga anak sa Israel: Bisan kinsa siya sa mga anak sa Israel, kun sa mga dumuloong nga nagpuyo sa Israel, nga magahatag gikan sa iyang binhi kang Moloch, sa pagkamatuod gayud, pagapatyon siya: ang katawohan sa yuta managlabay kaniya ug mga bato. Akin ding itititig ang aking mukha laban sa taong yaon, at akin siyang ihihiwalay sa kaniyang bayan: sapagkat binigyan niya ng kaniyang binhi si Moloch, upang ihawa ang aking santuario, at lapastanganin ang aking banal na pangalan. Ug igabutang ko ang akong nawong batok sa maong tawo, ug pagaputlon ko siya gikan sa taliwala sa iyang katawohan; kay gihatag niya gikan sa iyang binhi kang Moloch, sa paghugaw sa akong balaan nga puloy-anan, ug sa pagbuling sa akong balaan nga ngalan. At kung ilingid ng bayan sa lupain sa paraang anoman ang kanilang mga mata sa taong yaon, pagka nagbibigay ng kaniyang binhi kay Moloch, at hindi papatayin: Ug kong ang mga tawo sa yuta magatago gayud sa ilang mga mata gikan niadtong tawohana, sa nagahatag siya gikan sa iyang binhi kang Moloch, ug sila dili mopatay kaniya; Ay itititig ko nga ang aking mukha laban sa taong yaon, at laban sa kaniyang sangbahayan, at ihihiwalay ko sa kanilang bayan, siya at lahat ng manalig na sumunod sa kaniya, na nanalig kay Moloch. Nan ako magabutang sa akong nawong batok niadtong tawohana, ug batok sa iyang panimalay, ug siya pagaputlon ko, ug ang tanan nga nanagpakighilawas uban kaniya, sa pagpakig hilawas kang Moloch gikan sa ilang katawohan. At ang taong magbalik sa inaalihan ng masamang espiritu at sa mga mangkukulam, upang manalig sa mga yaon ay itititig ko ang aking mukha laban sa taong yaon, at ihihiwalay ko siya sa kaniyang bayan. Ug ang kalag nga magaliso ngadto niadtong mga espiritista kun sa mga salamangkiro aron sa pagpakighilawas sunod kanila, ako magabutang sa akong nawong batok niadtong kalaga, ug pagaputlon siya gikan sa taliwala sa Piyang katawohan. Magpakabanal nga kayo at kayo'y maging banal; sapagkat ako ang Panginoon ninyong Dios. Busa pagbalaan kamo, ug magbalaan kamo, kay ako si Jehova mao ang inyong Dios. At iingatan ninyo ang aking mga palatuntunan, at inyong isasagawa: ako ang Panginoon na nagpapabanal sa inyo. Ug pagabantayan ninyo ang akong kabalaoran, ug buhaton ninyo kini. Ako mao si Jehova nga nagabalaan kaninyo. Sapagkat bawat isa na lumalait sa kaniyang ama o sa kaniyang ina ay papatayin na walang pagsala: kaniyang nilait ang kaniyang ama o ang kaniyang ina: mabububo ang kaniyang dugo sa kaniya. Kay ang tanan nga nagasulti sa pasipala batok sa iyang amahan kun batok sa iyang inahan, sa pagkamatuod gayud pagapatyon siya: gipasipad-an niya ang iyang amahan kun ang iyang inahan: ang iyang dugo anaa sa ibabaw niya. Ang lalake na mangalunya sa asawa ng iba, sa makatuwid baga'y yaong mangalunya sa asawa ng kaniyang kapuwa, ay papatayin na walang pagsala ang nangangalunya at ang napakalunya. Ug ang tawo nga manapaw sa asawa sa laing tawo, bisan kadtong nagapanapaw sa asawa sa iyang isigkatawo, sa pagkamatuod gayud pagapatyon ang mananapaw nga lalake ug ang mananapaw nga babaye. At ang lalaking sumiping sa asawa ng kaniyang ama, ay kahubaran ng kaniyang ama ang kaniyang inilitaw: kapuwa sila papatayin na walang pagsala; mabububo ang dugo nila sa kanila. Ug ang tawo nga mohigda ipon sa asawa sa iyang amahan nagabukas sa pagkahubo sa iyang amahan: silang duruha sa pagkamatuod gayud pagapatyon: ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila. At kung ang isang lalake ay sumiping sa kaniyang manugang, ay kapuwa sila papatayin; sila'y gumawa ng kahalayhalay; mabububo ang kanilang dugo sa kanila. Kong ang usa ka tawo motipon sa paghigda sa iyang umagad nga babaye, silang duruha sa pagkamatuod gayud pagapatyon; nanagbuhat sila ug kagubot: ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila. At kung ang isang lalake ay sumiping sa kapuwa lalake, na gaya ng pagsiping sa babae: ay kapuwa sila nagkasala ng karumaldumal: sila'y papatayin na walang pagsala: mabububo ang kanilang dugo sa kanila. Kong ang usa ka tawo mohigda ipon sa lalake, ingon nga siya babaye, silang duruha nagbuhat ug dulumtanan: silang duruha sa pagkamatuod gayud pagapatyon; ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila. At kung ang isang lalake ay magasawa sa isang babae at sa kaniyang ina, ay kasamaan; susunugin sa apoy kapuwa siya at sila; upang huwag magkaroon ng kasamaan sa inyo. Ug kong ang usa ka tawo mangasawa sa usa ka babaye ug sa inahan niya, kini maoy usa ka dautan; sila pagasunogon sa kalayo, siya ug silang tanan; aron walay kadautan sa taliwala ninyo. At kung ang isang lalake ay makiapid sa hayop, ay papatayin na walang pagsala: at papatayin din ninyo ang hayop. Ug kong ang usa ka tawo makighilawas sa usa ka mananap, sa pagkamatuod gayud pagapatyon siya, ug pagapatyon ninyo ang mananap. At kung ang isang babae ay lumapit sa alin mang hayop at pasiping ay papatayin mo ang babae at ang hayop: sila'y papatayin na walang pagsala; mabububo ang kanilang dugo sa kanila. Ug kong ang usa ka babaye moduol sa usa ka mananap sa pagpakighiusa kaniya, ang babaye ug ang mananap pagapatyon mo: sila sa pagkamatuod gayud pagapatyon; ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila; At kung kunin ng isang lalake ang kaniyang kapatid na babae, na anak ng kaniyang ama o anak ng kaniyang ina, at kaniyang makita ang kaniyang kahubaran, at makita ng babae ang kahubaran niya: ay bagay na kahalayhalay nga; at sila'y ihihiwalay sa paningin ng mga anak ng kanilang bayan: ang kahubaran ng kaniyang kapatid na babae ay inilitaw niya; kaniyang tataglayin ang kasamaan niya. Ug kong ang usa ka tawo magakuha sa iyang igsoon nga babaye, anak nga babaye sa iyang amahan, kun anak nga babaye sa iyang inahan, ug hikit-an niya ang pagkahubo sa babaye, ug ang babaye makakita sa pagkahubo sa lalake, ang maong butang maka-uulaw; ug pagaputlon sila gikan sa mga mata sa mga anak sa ilang katawohan: kay gibuksan niya ang pagkahubo sa iyang igsoon nga babaye; pagadad-on niya ang iyang kadautan. At kung ang isang lalake ay sumiping sa isang babaing may karumalan, at ilitaw ang kahubaran niya; ay kaniyang hinubdan ang agas niya, at siya naman ay lumitaw ng agas ng kaniyang dugo: at sila'y kapuwa ihihiwalay sa kanilang bayan. Ug kong ang usa ka tawo mohigda ipon sa babaye nga adunay iyang sakit nga binulan, ug magabukas siya sa iyang pagkahubo; ang tinubdan iyang gibuksan, ug iyang gibuksan ang tinubdan sa iyang dugo: silang duruha pagaputlon gikan sa taliwala sa ilang katawohan. At huwag mong ililitaw ang kahubaran ng kapatid na babae ng iyong ina, ni ng kapatid na babae ng iyong ama: sapagkat hinubdan niya ang kaniyang kamaganak na malapit: kapuwa magtataglay ng kanilang kasamaan. Ug dili mo pagbuksan ang kahubo sa igsoon nga babaye sa imong inahan, kun sa igsoon nga babaye sa imong amahan; kay gibuksan niya ang iyang kaubanan: ang ilang pagkadautan pagadad-on nila. At kung ang isang lalake ay sumiping sa asawa ng kaniyang amain ay kaniyang inilitaw ang kahubaran ng kaniyang amain: tataglayin nila ang kanilang kasalanan; mamamatay silang walang anak. Ug kong ang usa ka tawo mohigda ipon sa asawa sa iyang uyoan, gibuksan niya ang pagkahubo sa iyang uyoan: ang ilang sala pagadad-on nila; mangamatay sila nga wlay mga anak. At kung ang isang lalake ay makisama sa asawa ng kaniyang kapatid na lalake, ay kahalayan: kaniyang inilitaw ang kahubaran ng kaniyang kapatid na lalake; mabubuhay silang walang anak. Ug kong ang usa ka tawo magakuha sa asawa sa iyang igsoon nga lalke, kini mahugaw; ang pagkahubo sa iyang igsoon nga lalake gibuksan niya; sila magawalay mga anak. Ingatan nga ninyo ang lahat ng aking mga palatuntunan at ang lahat ng aking mga kahatulan, at inyong isasagawa: upang huwag kayong iluwa ng lupain na aking pinagdadalhan sa inyo na inyong tatahanan. Busa pagabantayn ninyo ang tanan ko nga kabalaoran, ug ang tanan ko nga mg tulomanon, ug kini buhaton ninyo; aron ang yuta nga akong pagada-an kaninyo diin kamo mopuyo, dili magasuka kaninyo. At huwag kayong lalakad ng ayon sa mga kaugalian ng mga bansang aking palalayasin sa harap ninyo: sapagkat ang lahat ng kasamaang ito ay ginawa nila, at kaya ko kinapopootan. Ug dili kamo maglakaw sa mga ginabatasan sa mga tawo nga gisalikway ko gikan sa inyong atubangan: kay ilang gibuhat kining tanan nga mga butanga ug tungod niini gidumtan ko sila. Datapuwat sa inyo'y aking sinabi, Mamanahin ninyo ang lupain nila, at ibibigay ko sa inyo upang inyong manahin, na isang lupaing binubukalan ng gatas at pulot: ako ang Panginoon ninyong Dios na ibinukod ko kayo sa mga bayan. Apan kaninyo nag-ingon ako: Kamo makapanunod sa ialng yuta, ug ako magahatag kaninyo niana, aron makapanag-iya kamo nianang usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. Ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagpabulag kaninyo gikan sa mga katawohan. Inyo ngang lalagyan ng pagkakaiba ang hayop na malinis at ang karumaldumal, at ang ibong karumaldumal at ang malinis: at huwag ninyong gagawing karumaldumal ang inyong pagkatao, sa hayop o sa ibon, o sa anomang bagay na umuusad sa lupa, na inihiwalay ko sa inyo palibhasa'y mga karumaldumal. Busa, kamo magabuhat ug kalainan sa mananap nga mahinlo ug sa mahugaw, ug sa langgam nga mahugaw ug sa mahinlo: ug dili ninyo himoong dulumtanan ang inyong mga kalag tungod sa mga mananap, ni tungod sa mga langgam, ni tungod sa bisan unsa nga nagaduot sa yuta, nga igapabulag ko kaninyo ingon nga mahugaw. At kayo'y magpapakabanal sa akin: sapagkat akong, Panginoon, ay banal, at kayo'y ibinukod ko sa mga bayan, upang kayo'y maging akin. Ug magabalaan kamo alang kanako: kay ako, si Jehova balaan man, ug gipabulag ko kamo gikan sa mga katawohan aron mamaako kamo. Ang isang lalake rin naman o kaya'y ang isang babae na inaalihan ng masamang espiritu, o mangkukulam, ay papatayin na walang pagsala, sila'y babatuhin ng mga bato: mabububo ang kanilang dugo sa kanila. Ang usa ka lalake usab kun usa ka babaye nga espiritista, kun siya nga slamangkiro, sila sa pagkamatuod gayud pagapatyon; pagalabayon sila sa mga bato; ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Salitain mo sa mga saserdote na mga anak ni Aaron, at sabihin mo sa kanila, Sinoman ay huwag magpakahawa ng dahil sa patay, sa gitna ng kaniyang bayan, Ug si Jehova miingon kang Moises: Isulti mo sa mga sacerdote, ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug ipamulong mo kanila: Walay bisan kinsa nga magahugaw sa iyang kaugalingon tungod sa usa ka minatay sa taliwala sa iyang katawohan; Maliban sa kamaganak na malapit, sa kaniyang ina at sa kaniyang ama at sa kaniyang anak na lalake at babae, at sa kaniyang kapatid na lalake, Gawas sa iyang kaubanan sa haduol kaniya, tungod sa iyang inahan, ug tungod sa iyang amahan, ug, tungod sa iyang anak nga lalake, ug tungod sa iyang anak nga babaye, ug tungod sa iyang igsoon nga lalake, At sa kaniyang kapatid na dalaga, na malapit sa kaniya, na walang asawa, ay maaring magpakahawa siya. Ug alang sa iyang igsoon nga babaye nga ulay, nga haduol kaniya, nga wala makapamana; tungod kaniya makahugaw siya sa iyang kaugalingon. Yamang puno sa kaniyang bayan, ay huwag siyang magpapakahawa na magpapakarumi. Dili siya magahugaw sa iyang kaugalingon kay siya pangulo sa iyang katawohan, nga sa paghimong bastos sa iyang kaugalingon. Huwag nilang kakalbuhin ang kanilang ulo, o gugupitin man ang dulo ng kanilang balbas, o kukudlitan man ang kanilang laman. Dili sila magapaupaw sa ilang ulo ni mag-agil sa nasikuhan sa ilang bungot, ni magasamad sila sa ilang unod. Sila'y magpakabanal sa kanilang Dios, at huwag nilang lalapastanganin ang pangalan ng kanilang Dios: sapagkat sila ang naghahandog ng mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy, na tinapay ng kanilang Dios, kayat sila'y magpapakabanal. Magabalaan sila ngadto sa atubangan sa ilang Dios, ug dili nila pagapasipalahan ang ngalan sa ilang Dios; kay ang mga halad ni Jehova nga hinimo pinaagi sa kalayo, ang tinapay sa ilang Dios, ginahalad nila: busa magabalaan sila. Huwag silang makikisama sa patutot o lapastangan, ni makikisama sa babaing inihiwalay ng kaniyang asawa: sapagkat ang saserdote ay banal sa kaniyang Dios. Dili sila magapangasawa sa usa ka babaye nga bigaon, kun nabuongan sa dungog: ni mangasawa sila sa usa ka babaye nga gibiyaan sa iyang bana: kay ang sacerdote balaan alang sa iyang Dios. Papagbabanalin mo nga siya; sapagkat siya ang naghahandog ng tinapay ng inyong Dios: siya'y magiging banal sa inyo; sapagkat akong Panginoon nagpapaging banal sa inyo ay banal. Busa magabalaan ka kaniya kay ang tinapay sa imong Dios, ginahalad niya: magabalaan siya alang kanimo. kay ako, si Jehova, nga nagapabalaan kaninyo, balaan man. At kung ang anak na babae ng isang saserdote ay magpakarumi sa pagpapatutot, ay kaniyang binigyan ng kahihiyan ang kaniyang ama: siya'y susunugin sa apoy. Ug ang anak nga babaye sa bisan kinsa nga sacerdote, kong buongan niya ang iyang dungog sa pagpakighilawas, nagapabastos siya sa iyang amahan; pagasunogon siya sa kalayo. At ang pangulong saserdote sa kanilang magkakapatid, na binuhusan ang ulo ng langis na pang-pahid, at itinalaga, upang makapagbihis ng mga banal na bihisan ay huwag maglulugay ng buhok ng kaniyang ulo ni huwag hahapakin ang kaniyang mga suot; Ug ang labawng sacerdote sa taliwala sa iyang mga igsoon, kinsang ibabaw sa ulo gibuboan ug lana nga igdidihog, ug nga gipanalanginan siya sa pagsul-ob sa mga bisti, dili niya pag-padunghayon ang buhok sa iyang ulo, ni paggision ang iyang mga bisti; Ni papasok sa kinaroroonan ng bangkay nino man, ni magpapakahawa dahil sa kaniyang ama, o dahil sa kaniyang ina; Ni mag-adto siya ngadto sa bisan kinsa nga tawong patay, ni maghugaw siya sa iyang kaugalingon tungod sa iyang amahan kun tungod sa iyang inahan; Ni lalabas sa santuario, ni lalapastanganin ang santuario ng kaniyang Dios; sapagkat ang talaga na langis na pang-pahid ng kaniyang Dios ay nasa ulo niya: ako ang Panginoon. Ni magagula siya sa balaang puloy-anan, ni paghugawan niya ang balaang puloy-anan sa iyang Dios; kay ang purongpurong sa lana nga igdidihog sa iyang Dios anaa sa ibabaw niya. Ako mao si Jehova. At siya'y magaasawa sa isang dalagang malinis. Ug mangasawa siya sa babaye sa iyang pagkaulay. Sa bao o inihiwalay, sa lamas o patutot ay huwag siyang magaasawa; kundi sa isang dalagang malinis sa kaniyang sariling bayan magaasawa siya. Usa ka balo nga babaye, kun usa ka babaye nga biniyaan, kun usa ka babaye nga nabuongan sa dungog, kun bigaon, niini kanila dili siya mangasawa: apan mangasawa siya ug ulay gikan sa iyang katawohan. At huwag niyang dudumhan ang kaniyang mga binhi sa gitna ng kaniyang bayan: sapagkat ako ang Panginoon na nagpapaging banal sa kaniya. Ug dili siya magpabastos sa iyang kaliwatan sa taliwala sa iyang katawohan: kay ako mao si Jehova nga nagabalaan kaniya. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Iyong salitain kay Aaron, na iyong sasabihin, Sinoman sa iyong mga binhi, sa buong panahon ng kaniyang lahi, na magkaroon ng anomang kapintasan, ay huwag lumapit na maghandog ng tinapay ng kaniyang Dios. Sultihan mo si Aaron, sa pag-ingon: Bisan kinsa sa imong kaliwatan ngadto sa ilang mga kaliwatan nga adunay ikasaway, dili siya magduol sa paghalad ug tinapay sa iyang Dios. Sapagkat sinomang magkaroon ng kapintasan ay huwag lalapit; maging ang taong bulag, o pilay, o magkaroon ng ilong na ungod, o ang mayroong kuntil, Kay bisan kinsa nga tawohana nga adunay ikasaway, siya dili magaduol: usa ka tawong buta, kun piang, kun kadtong may ilong nga pislaton, kun bisan unsa nga kapin sa kinaiya, O ang taong magkaroon ng paang bali o kamay na bali, Kun usa ka tawo nga adunay bali sa tiil, kun bali sa kamot, O taong kuba, o unano, o magkaroon ng kapintasan sa kaniyang mata, o galisin, o langibin, o luslusin: Kun buktot, kun enano, kun adunay biti sa mata, kun tawo nga nukaon, kun may bon-i, kun tawo nga gituntonan; Walang tao sa binhi ni Aaron na saserdote, na magkaroon ng kapintasan, na lalapit upang magharap ng mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy: siya'y may kapintasan; siya'y huwag lalapit na magharap ng tinapay ng kaniyang Dios. Walay bisan kinsa sa kaliwatan ni Aaron nga sacerdote nga may ikasaway, nga magaduol siya sa paghalad ug mga halad nga pinaagi sa kalayo kang Jehova. May ikasaway kaniya: dili siya magaduol sa paghalad ug tinapay sa iyang Dios. Kaniyang kakanin ang tinapay ng kaniyang Dios, ang pinakabanal at ang mga bagay na banal: Sa tinapay sa iyang Dios sa dapit nga labing balaan, ug sa dapit nga balaan, magakaon siya; Hindi lamang siya papasok sa loob ng tabing, o lalapit man sa dambana, sapagkat may kapintasan siya; upang huwag niyang lapastanganin ang aking mga santuario: sapagkat ako ang Panginoon na nagpapaging banal sa kanila. Apan dili siya magasulod ngadto sa sulod sa tabil, ni makaduol siya sa halaran, kay adunay ikasaway kaniya: ug aron dili pagapasipalahan niya ang akong mga balaan nga puloy-anan, kay ako mao si Jehova nga nagabalaan kanila. Gayon sinalita ni Moises kay Aaron at sa kaniyang mga anak, at sa lahat ng mga anak ni Israel. Busa si Moises misulti niini kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake, ug sa tanan nga mga anak sa Israel. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo kay Aaron at sa kaniyang mga anak na sila'y magsihiwalay sa mga banal na bagay ng mga anak ni Israel, na ikinagiging banal nila sa akin, at huwag nilang lapastanganin ang aking banal na pangalan: ako ang Panginoon. Ipamulong mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, nga managlain sila sa mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel, nga ilang gibalaan alang kanako, ug nga dili nila pagpasipalahan ang akong balaan nga ngalan. Ako mao si Jehova. Sabihin mo sa kanila, Sinomang lalake sa lahat ng inyong binhi sa buong panahon ng inyong lahi, na lumapit sa mga banal na bagay na ikinagiging banal ng mga anak ni Israel sa Panginoon, na taglay ang kaniyang karumihan, ay ihihiwalay ang taong iyon sa harap ko: ako ang Panginoon. Ingnon mo sila: Bisan kinsa sa tanan ninyong kaliwatan ngadto sa inyong mga kaliwatan, nga moduol sa mga butang nga balaan nga gibalaan sa mga anak sa Israel alang kang Jehova, kadtong adunay pagkahugaw sa ibabaw niya, kadtong kalaga pagaputlon gikan sa atubangan ko. Ako mao si Jehova. Sinomang lalake sa binhi ni Aaron na may ketong o may agas; ay hindi kakain ng mga banal na bagay hanggang siya'y malinis. At ang humipo ng alin mang bagay na karumaldumal dahil sa patay, o lalaking nilabasan ng binhi nito; Bisan kinsa nga tawohana sa kaliwatan ni Aaron, nga sanlahon, kun giagasan dili siya makakaon sa mga butang nga balaan hangtud nga siya mahinlo. Ug bisan kinsa nga magahikap sa bisan unsang butanga nga mahugaw tungod sa minatay, kun usa ka tawo nga giagasan sa binhi; O sinomang humipo ng anomang umuusad na makapagpaparumi, o lalaking makakahawa dahil sa alin mang karumihan niya; Kun bisan kinsa nga makahikap sa bisan unsa nga mananap nga mokamang, nga makapahugaw kaniya, kun usa ka tawo nga gikan kaniya mitakod ang pagkahugaw sa bisan unsa nga pagkahugaw nga nabatonan niya: Ang lalaking humipo ng gayon ay magiging karumaldumal hanggang sa hapon, at hindi kakain ng mga banal na bagay maliban na maligo siya sa tubig. Ang kalag nga magahikap niana, mamahugaw hangtud sa hapon, ug siya dili magakaon sa mga butang nga balaan gawas sa madigo na ang iyang unod sa tubig. At pagkalubog ng araw, ay magiging malinis siya; at pagkatapos ay makakakain ng mga banal na bagay, sapagkat siya niyang tinapay. Ug sa matunod na ang adlaw, mamahinlo siya; ug unya makakaon na siya sa mga butang nga balaan, kay kini mao man ang iyang tinapay. Yaong bagay na namatay sa sarili, o nilapa ng mga ganid, ay huwag niyang kakanin, na makapagpapahawa sa kaniya: ako ang Panginoon. Kadtong mamatay sa iyang kaugalingon, kun gilapa-lapa sa mga mananap dili pagakan-on niya aron sa paghugaw kaniya. Ako mao si Jehova. Iingatan nga nila ang aking bilin, baka sila'y magkasala sa paraang iyan, at kanilang ikamatay, kung kanilang lapastanganin: ako ang Panginoon na nagpapaging banal sa kanila. Busa pagabantayan nila ang akong katungdanan tingali hinoon ug makasala sila tungod niini, ug mangamatay sila niana, kong ilang pagapasipalahan kini: ako mao si Jehova nga nagabalaan kanila. Hindi makakakain ang sinomang taga ibang bayan ng banal na bagay: sinomang nakikipanuluyan sa saserdote, o aliping upahan niya ay hindi makakakain ng banal na bagay. Walay bisan kinsa nga dumuloong nga magakaon sa butang nga balaan; ang usa ka humalapit sa sacerdote, kun usa ka mamomoo, dili magakaon sa butang nga balaan. Ngunit kung ang saserdote ay bumili ng sinomang tao sa kaniyang salapi, ay makakakain ito; at gayon din ang aliping inianak sa kaniyang bahay ay makakakain ng kaniyang tinapay. Apan ang tawo nga mapalit sa sacerdote sa iyang salapi, kini magakaon niana ug ang mangatawo sulod sa iyang balay: kini sila magakaon sa iyang tinapay. At kung ang isang anak na babae ng saserdote ay magasawa sa isang taga ibang bayan, ay hindi makakakain sa handog na itinaas sa mga banal na bagay. Apan kong ang anak nga babaye sa usa ka sacerdote maminyo sa usa ka tawo nga dumuloong, ang babaye dili magakaon sa halad-nga-binayaw gikan sa mga butang nga balaan. Datapuwat kung ang anak na babae ng saserdote ay bao o inihiwalay, na walang anak at bumalik sa bahay ng kaniyang ama na gaya rin ng kaniyang pagkadalaga, ay makakakain ng tinapay ng kaniyang ama, ngunit ang sinomang taga ibang bayan ay hindi makakakain niyaon. Apan kong ang anak nga babaye sa sacerdote balo ugaling, kun biniyaan sa bana, ug walay anak, ug igabalik siya sa balay sa iyang amahan, ingon sa iyang pagkabatan-on, magakaon siya sa tinapay sa iyang amahan; apan walay bisan kinsa nga dumuloong nga magakaon niini. At kung ang sinomang lalake ay magkamaling kumain ng banal na bagay, ay kaniyang daragdagan pa nga ng ikalimang bahagi yaon, at ibibigay niya sa saserdote ang banal na bagay. Ug kong ang usa ka tawo magakaon sa mga butang nga balaan sa walay pagpanghibalo, nan igadugang niini ang ikalima ka bahin, ug magahatag siya sa sacerdote sa butang nga balaan. At huwag nilang dudumhan ang mga banal na bagay ng mga anak ni Israel, na inihahandog sa Panginoon; Ug sila dili magpasipala sa mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel nga gihalad nila alang kang Jehova. At gayon papasanin ang kasamaan ng nagtataglay ng sala, pagka kanilang kinakain ang kanilang mga banal na bagay: sapagkat ako ang Panginoon na nagpapaging banal sa kanila. Aron nga tungod niana pagpas-anon nila ang pagkadautan nga nagadala sa sala, sa diha nga magakaon sila sa mga butang nga balaan: kay ako si Jehova mao ang nagabalaan kanila. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo kay Aaron at sa kaniyang mga anak, at sa lahat ng mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Sinoman sa sangbahayan ni Israel, o sa mga taga ibang bayan sa Israel, na maghahandog ng kaniyang alay, maging anomang panata nila, o maging anomang kusang handog nila, na kanilang inihahandog sa Panginoon na pinakahandog na susunugin; Isulti mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, ug sa tanan nga mga anak sa Israel, ug ingnon mo sila: Bisan kinsa nga tawohana sa balay sa Israel kun sa mga dumuloong sa Israel, nga magahalad sa iyang halad tungod sa tanan niyang mga saad, kun tungod sa tanan niyang mga halad nga kinabubut-on, nga igahalad nila kang Jehova ingon nga halad-nga-sinunog. Upang kayo'y tanggapin, ang inyong ihahandog ay lalaking hayop na walang kapintasan, sa mga baka, sa mga tupa, o sa mga kambing. Aron pagadawaton kamo, magahalad kamo ug lake nga walay ikasaway gikan sa mga vaca, gikan sa mga carnero kun gikan sa mga kanding, Datapuwat alin mang may kapintasan, ay huwag ninyong ihahandog; sapagkat hindi tatanggapin sa inyo. Apan ngatanan kadto nga may ikasaway, dili igahalad ninyo, kay kini dili pagadawaton alang kaninyo: At sinomang maghandog sa Panginoon ng haing handog tungkol sa kapayapaan, sa pagtupad ng isang panata o kaya'y kusang handog, na mula sa bakahan o sa kawan ay kinakailangang sakdal, upang tanggapin; anomang kapintasan ay huwag magkakaroon. Ug bisan kinsa nga magahalad ug mga halad-sa-pakigdait alang kang Jehova, sa pagtuman ug usa ka panaad, kun magahalad sa halad-nga-kinabubut-on gikan sa panon sa vaca, kun sa panon sa carnero, kinahanglan nga kana hingpit aron pagadawaton; kinahanglan nga walay ikasaway. Bulag, o may bali, o may hiwa, o may sugat, o galisin, o malangib, ay huwag ninyong ihahandog ang mga ito sa Panginoon, ni huwag kayong maghahandog sa Panginoon ng mga iyan na pinaraan sa apoy sa ibabaw ng dambana. Kadtong buta, kun bali, kun pungkol, kun kalunggohon, kun nukaon, kun may kugan, kini ayaw pag-ihalad kang Jehova, ni gikan kanila magbutang kamo sa halad nga pinaagi sa kalayo sa halaran alang kang Jehova. Maging toro o tupa na may anomang kuntil o kulang sa kaniyang sangkap ng katawan, ay maihahandog mo na handog mo na kusa, datapuwat sa panata ay hindi tatanggapin. Bisan ang vaca nga lake kun nating carnero nga adunay kapin nga bahin kun kulangan sa iyang mga bahin, kana mahimo mo sa paghalad sa halad-nga-kinabubut-on; apan alang sa panaad kana dili pagadawaton. Yaong niluluslusan, o napisa, o nabasag, o naputol ay huwag ninyong ihahandog sa Panginoon; ni huwag kayong gagawa ng ganyan sa inyong lupain. Dili kamo maghalad alang kang Jehova niadtong may mga itlog nga nangapangos, kun napigsat, kun nadugmok, kun samad-samaron, dili ninyo pag-ihalad ngadto kang Jehova, bisan didto sa inyong yuta dili ninyo kini igahalad. Ni mula sa kamay ng taga ibang lupa ay huwag ninyong ihahandog na pinakatinapay ng inyong Dios ang alin mang mga hayop na ito: sapagkat taglay nila ang kanilang karumhan, may kapintasan sa mga iyan: hindi tatanggapin sa inyo. Bisan gikan sa kamot sa usa ka dumuloong dili ninyo igahalad ang tinapay sa inyong Dios niining tanan nga mga butanga; kay ang ilang pagkadunot anaa kanila; niini kanila adunay ikasaway, dili sila madawat alang kaninyo. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Pagka may ipinanganak, na baka, o tupa, o kambing ay mapapasa kaniyang ina ngang pitong araw; at mula sa ikawalong araw hanggang sa haharapin ay tatanggaping alay sa Panginoon na handog na pinaraan sa apoy. Sa diha nga ang usa ka vaca nga lake, kun ang usa ka carnero, kun usa ka kanding, kong ipanganak, nan sa pito ka adlaw magasuso kini sa iyang inahan: ug sukad sa ikawalo ka adlaw pagadawaton kini alang sa halad sa usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. At maging baka o tupa ay huwag ninyong papatayin sa isang araw siya at ang kaniyang anak. Ug bisan ang vaca nga baye kun ang carnero nga baye, dili pagpatyon ninyo kini ug ang nati niini sulod sa usa ka adlaw. At pagka kayo'y maghahandog ng haing pasalamat sa Panginoon, ay inyong ihahain upang kayo'y tanggapin. Ug sa diha nga magahalad kamo ug halad-sa-mga-pasalamat kang Jehova, ihalad ninyo kini aron kamo madawat niya. Sa araw ding iyan kakanin; huwag kayong magtitira ng anoman niyan hanggang sa umaga: ako ang Panginoon. Sa maong adlaw pagakan-on kini; walay igabilin gikan niini hangtud sa pagkabuntag. Ako mao si Jehova. Kayat inyong iingatan ang aking mga utos, at inyong tutuparin: ako ang Panginoon. Busa pagabantayan ninyo ang akong mga sugo ug buhaton ninyo sila. Ako mao si Jehova. At huwag ninyong lalapastanganin ang aking banal na pangalan; kundi ako'y sasambahin sa gitna ng mga anak ni Israel: ako ang Panginoon na nagpapaging banal sa inyo, Ug dili ninyo pagapasipalahan ang akong balaan nga ngalan, kondili ako pagabalaanon sa taliwala sa mga anak sa Israel. Ako mao si Jehova nga nagabalaan kaninyo, Na naglabas sa inyo sa lupain ng Egipto, upang ako'y maging inyong Dios: ako ang Panginoon. Nga mao ang nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto aron nga mainyong Dios. Ako mao si Jehova. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel at sabihin mo sa kanila, ang mga takdang kapistahan sa Panginoon, na inyong itatanyag na mga banal na pagpupulong, ay mga ito nga ang aking mga takdang kapistahan. Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Ang tinudlo nga mga fiesta ni Jehova, nga igamantala ninyo ingon nga balaan nga mga pagkatigum, bisan kini mao ang akong mga fiesta nga tinudlo. Anim na araw na gagawa: datapuwat sa ikapitong araw ay sabbath na takdang kapahingahan, siyang banal na pagpupulong; anomang gawa ay huwag ninyong gagawin: isang sabbath sa Panginoon sa lahat ng inyong tahanan. Sa unom ka adlaw pagabuhaton ang mga bulohaton: apan sa ikapito ka adlaw maoy usa ka adlaw nga igpapahulay sa balaan nga pagpahulay, ang pagkatigum nga balaan: walay bisan unsa nga bulohaton nga pagabuhaton ninyo kini mao ang usa ka adlaw nga igpapahulay alang kang Jehova sa tanan ninyo nga mga puloy-anan. Ito ang mga takdang kapistahan sa Panginoon ng mga banal na pagpupulong na inyong itatanyag sa takdang panahon. Kini mao ang tinudlo nga mga fiesta ni Jehova, bisan ang mga pagkatigum nga balaan, nga igamantala ninyo sa ilang tinudlo nga panahon. Sa unang buwan, nang ikalabing apat na araw ng buwan, sa paglubog ng araw, ay paskua sa Panginoon. Sa nahaunang bulan, sa ikapulo ug upat ka adlaw sa bulan, sa taliwala sa duruha ka hapon, mao ang pasko ni Jehova. At nang ikalabing limang araw ng buwang iyan, ay kapistahan ng tinapay na walang lebadura sa Panginoon: pitong araw na kakain kayo ng tinapay na walang lebadura. Ug sa ikapulo ug lima ka adlaw niining bulana mao ang fiesta sa mga tinapay nga walay levadura alang kang Jehova: pito ka adlaw magakaon kamo sa mga tinapay nga walay levadura. Sa unang araw ay magkakaroon ng banal na pagpupulong: anomang gawang paglilingkod ay huwag ninyong gagawin. Sa nahauna nga adlaw kamo adunay usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo. Kundi maghahandog kayo sa Panginoon na pitong araw ng handog na pinaraan sa apoy; sa ikapitong araw ay magkakaroon ng banal na pagpupulong anomang gawang paglilingkod ay huwag ninyong gagawin. Apan maghalad kamo kang Jehova sa halad-nga-ginasunog sulod sa pito ka adlaw; sa ikapito ka adlaw mao ang usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga pagabuhaton ninyo sa inalagad. At sinalita ng Panginoon kay Moises na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Pagka kayo'y nakapasok sa lupain na ibibigay ko sa inyo, at inyong nagapas na ang ani niyaon, ay magdadala nga kayo sa saserdote ng bigkis na pinaka pangunang bunga ng inyong paggapas: Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Sa pagsulod ninyo sa yuta nga akong ihatag kaninyo, ug magaani kamo sa abut niini, nan magadala kamo ngadto sa sacerdote ug usa ka binangan nga inunahan sa mga unang bunga sa inyong pag-ani; At aalugin niya ang bigkis sa harap ng Panginoon upang tanggapin sa ganang inyo: sa kinabukasan pagkatapos ng sabbath aalugin ng saserdote. Ug itabyog niya ang binangan sa atubangan ni Jehova, aron kini pagadawaton alang kaninyo. Sa pagkaugma sa tapus ang adlaw nga igpapahulay ang sacerdote magatabyog niana. At sa araw na inyong alugin ang bigkis, ay maghahandog kayo ng isang korderong lalake ng unang taon, na walang kapintasan, na pinakahandog na susunugin sa Panginoon. Ug sa adlaw nga igatabyog ninyo ang binangan, magahalad kamo ug usa ka lakeng carnero nga usa ka tuig ang panuigon nga walay ikasaway, alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova. At ang handog na harina niyaon ay magiging dalawang ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam na harina na hinaluan ng langis, handog nga sa Panginoon na pinaraan sa apoy na pinakamasarap na amoy: at ang pinakahandog na inumin niyaon ay alak, na ikaapat na bahagi ng isang hin. Ug ang halad-nga-kalan-on niini mao ang duruha sa napulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino nga sinaktan sa lana, halad nga pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, alang sa usa ka kahumot; ug ang halad-nga-ilimnon, mao ang vino ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin. At huwag kayong kakain ng tinapay, ni trigong sinangag, ni uhay na bago, hanggang sa araw na ito, hanggang sa inyong madala ang alay sa inyong Dios: siyang palatuntunan magpakailan man sa buong panahon ng inyong lahi, sa lahat ng inyong mga tahanan. Ug kamo dili magakaon ug tinapay, ni lugas nga sinanglag, ni uhay nga hilaw, hangtud niining maong adlaw, hangtud nga makahalad kamo sa halad sa inyong Dios: kini mao ang usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan sa tanan ninyo nga puloy-anan, At kayo'y bibilang sa inyo mula sa kinabukasan ng sabbath mula sa araw na inyong dalhin ang bigkis na handog na inalog: magiging pitong sabbath na ganap. Ug manag-isip kamo alang kaninyo sukad sa adlaw nga mosunod sa adlaw nga igpapahulay, sukad sa adlaw nga managdala kamo sa binangan sa halad-nga-tinabyog; hangtud nga matangkod ang pito ka adlaw nga igpapahulay: Sa makatuwid baga'y hanggang sa kinabukasan ng ikapitong sabbath, bibilang kayo ng limang pung araw; at maghahandog kayo ng bagong handog na harina sa Panginoon. Manag-isip kamo ug kalim-an ka adlaw hangtud sa adlaw nga mosunod sa ikapito ka adlaw nga igpapahulay: ug unya managhalad kamo ug bag-o nga halad-nga-kalan-on alang kang Jehova. Sa inyong mga tahanan ay magdadala kayo ng dalawang tinapay na aalugin na may dalawang ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam na harina, at lulutuin na may levadura na pinaka pangunang bunga sa Panginoon. Gikan sa inyong mga puloy-anan managdala kamo ug duruha ka tinapay nga sa halad-nga-tinabyog, nga mao ang duruha sa napulo ka bahin sa usa ka epha; kini hinimo sa harina nga fino nga linuto nga adunay levadura, nga sa mga inunahan alang kang Jehova,` At ihaharap ninyo ang tinapay na kalakip ng pitong kordero ng unang taon na walang kapintasan, at ng isang guyang toro at ng dalawang tupang lalake: mga handog sa Panginoon na susunugin, na kalakip ng kanilang handog na harina, at ng kanilang mga handog na inumin, handog nga na pinaraan sa apoy na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Ug magahalad kamo sa tinapay uban sa pito ka nating carnero nga usa ka tuig ang panuigon, nga walay ikasaway, ug usa ka lakeng vaca nga nati, ug duruha ka lakeng carnero; kini mao ang halad-nga-sinunog alang kang Jehova, uban sa ilang halad-nga-kalan-on ug sa ilang mga halad-nga-ilimnon; bisan ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, alang sa usa ka kahumot kang Jehova. At maghahandog kayo ng isang lalaking kambing na pinakahandog dahil sa kasalanan, at ng dalawang korderong lalake ng unang taon na haing mga handog tungkol sa kapayapaan. Ug managhalad kamo ug usa ka lakeng kanding sa halad-tungod-sa-sala, ug duruha ka lakeng nati sa carnero nga usa ka tuig ang panuigon, alang sa mga halad-sa-pakigdait. At aalugin ng saserdote pati ng tinapay ng mga unang bunga, na pinakahandog na inalog sa harap ng Panginoon, na kalakip ng dalawang kordero: ang mga tinapay ay magiging itinalaga sa Panginoon na ukol sa saserdote. Ug ang sacerdote magatabyog niini sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova uban ang tinapay sa mga inunahan; ug ang duruha ka nating carnero: kini mao ang butang bga balaan kang Jehova alang sa sacerdote. At inyong ihahayag sa araw ding iyan; magiging banal na pagpupulong nga sa inyo; kayo'y huwag gagawa ng anomang gawang paglilingkod: siyang palatuntunan sa lahat ng inyong mga tahanan, sa buong panahon ng inyong lahi. Ug himoon ninyo ang pagmantala niining maong adlaw; may usa ka balaan nga pagkatigum alang kaninyo: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo: kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan sa sulod sa tanang mga puloy-anan, ngadto sa inyong mga kaliwatan. At pagka inyong aanihin ang ani sa inyong lupain, ay huwag ninyong pakakaanihin ang mga sulok ng inyong bukid, ni pamulutan ang inyong naanihan: sa dukha at sa taga ibang lupa inyong ititira: ako ang Panginoon ninyong Dios. Ug sa magaani kamo sa abut sa inyong yuta, dili mo paghutdon sa pag-ani ang daplin sa imong uma, ni paghagdawan mo ang imong ani: ibilin mo kini alang sa mga kabus ug alang sa dumuloong. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, na iyong sabihin, Sa ikapitong buwan, sa unang araw ng buwan, ay magkakaroon kayo ng takdang kapahingahan, na pinakaalaalang may tunog ng mga pakakak banal na pagpupulong nga. Isulti mo sa mga anak sa Israel, nga magaingon: Sa ikapito nga bulan, sa nahauna nga adlaw sa bulan mao ang usa ka balaan nga pagpahulay alang kaninyo, usa ka handumanan sa paghuyop sa mga trompeta, usa ka balaan nga pagkatigum. Kayo'y huwag gagawa ng anomang gawang paglilingkod: at kayo'y maghahandog ng handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo; ug managhalad kamo ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Gayon ma'y sa ikasangpung araw nitong ikapitong buwan ay araw ng pagtubos: magiging sa inyo'y banal na pagpupulong, at papagdadalamhatiin ninyo ang inyong mga kaluluwa; at maghahandog kayo ng handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Apan sa ikapulo ka adlaw niining bulana nga ikapito mao ang adlaw sa pagtabon-sa-sala: kini mao ang balaan nga pagkatigum, ug sakiton ninyo ang inyong mga kalag; ug magahalad kamo ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. At huwag kayong gagawa ng anomang gawa sa araw ding iyan: sapagkat araw ng pagtubos, upang itubos sa inyo sa harap ng Panginoon ninyong Dios. Ug kamo dili managbuhat ug bisan unsang bulohaton niining adlawa; kay kini mao ang adlaw sa pagtabon-sa-sala, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaninyo sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios. Sapagkat sinomang tao na hindi magdalamhati sa araw ding iyan ay ihihiwalay sa kaniyang bayan. Kay bisan unsa nga kalaga nga dili magapasakit sa iyang kaugalingon niining adlawa, pagaputlon siya gikan sa iyang katawohan. At sinomang tao na gumawa ng anomang gawa sa araw ding iyan ay pupuksain ko ang taong yaon sa kaniyang bayan. Ug bisan unsang kalaga nga magabuhat ug bisan unsa nga bulohaton niining adlawa, pagalaglagon ko kana gikan sa taliwala sa iyang katawohan. Kayo'y huwag gagawa ng anomang gawa: siyang palatuntunan magpakailan man sa buong panahon ng inyong lahi sa lahat ng inyong mga tahanan. Kamo dili magbuhat ug bisan unsa nga bulohaton kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa tanan ninyo nga kaliwatan sa inyong tanan nga mga puloy-anan. Magiging sabbath na takdang kapahingahan sa inyo, at inyong pagdadalamhatiin ang inyong mga kaluluwa sa ikasiyam na araw ng buwan sa hapon, mula sa pagkalubog ng araw hanggang sa muling pagkalubog ng araw ay ipangingilin ninyo ang inyong sabbath. Kini alang kaninyo mao ang adlaw nga igpapahulay sa balaan nga pahulay, ug managpasakit kamo sa inyong mga kalag: sa hapon, sa ikasiyam ka adlaw sa bulan, gikan sa hapon hangtud sa hapon, magabantay kamo sa inyong adlaw nga igpapahulay. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Iyong salitain sa mga anak ni Israel, na sabihin, Sa ikalabing limang araw ng ikapitong buwang ito ay kapistahan ng mga balag na pitong araw sa Panginoon. Isulti mo sa mga anak sa Israel, nga magaingon: Sa ikapulo ug lima ka adlaw niining ikapito ka bulan mao ang fiesta sa mga tabernaculo kang Jehova sulod sa pito ka adlaw. Sa unang araw ay magkakaroon ng banal na pagpupulong; kayo'y huwag gagawa ng anomang gawang paglilingkod. Sa nahauna nga adlaw adunay usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo. Pitong araw na maghahandog kayo sa Panginoon ng handog na pinaraan sa apoy; sa ikawalong araw ay magkakaroon kayo ng banal na pagpupulong; at kayo'y maghahandog sa Panginoon ng handog na pinaraan sa apoy; siyang pinaka dakilang kapulungan; huwag kayong gagawa ng anomang gawang paglilingkod. Pito ka adlaw magahalad kamo ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova: sa ikawalo ka adlaw kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; ug kamo magahalad ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova: kini mao ang pagkatigum nga katapusan; kamo dili magabuhat sa bisan unsa nga bulohaton nga inalagad. Ito ang mga takdang kapistahan sa Panginoon, na inyong itatanyag na mga banal na pagpupulong, upang maghandog sa Panginoon ng handog na pinaraan sa apoy, ng handog na susunugin, at ng handog na harina, ng hain, at ng mga handog na inumin na bawat isa ay sa kaniyang sariling kaarawan: Kini mao ang mga fiesta nga tinudlo ni Jehova nga inyong igamantala nga mabalaan nga mga pagkatigum, aron sa paghalad ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, usa ka halad-nga-sinunog, ug usa ka halad-nga-kalan-on, usa ka halad, ug mga halad-nga-ilimnon, ang tagsa ka halad sa iyang kaugalingon nga adlaw, Bukod sa mga sabbath sa Panginoon, at bukod sa inyong mga kaloob, at bukod sa lahat ng inyong mga panata, at bukod sa lahat ng inyong mga handog na kusa na inyong ibinibigay sa Panginoon. Labut pa sa mga adlaw nga igpapahulay ni Jehova, ug labut pa sa inyong mga hatag, ug labut pa sa tanang mga panaad ninyo, ug labut pa sa tanan ninyong mga halad-nga-kinabubut-on nga igahatag ninyo kang Jehova. Gayon ma'y sa ikalabing limang araw ng ikapitong buwan, pagka inyong natipon ang bunga ng lupain, ay magdidiwang kayo sa Panginoon ng kapistahang pitong araw: ang unang araw ay magiging takdang kapahingahan, at ang ikawalong araw ay magiging takdang kapahingahan. Apan sa ikapulo ug lima ka adlaw sa ikapito ka bulan, sa diha nga makatigum kamo ug bunga sa yuta, bantayan ninyo ang fiesta ni Jehova sulod sa pito ka adlaw sa nahauna nga adlaw maoy usa ka pahulay nga balaan, ug sa ikawalo ka adlaw mao ang usa ka pahulay nga balaan. At magdadala kayo sa unang araw ng bunga ng magagandang punong kahoy, ng mga sanga ng mga palma, at ng mga sanga ng mayayabong na punong kahoy, at ng mga sause ng batis; at kayo'y magpapakagalak sa harap ng Panginoon ninyong Dios, na pitong araw. Ug sa nahauna nga adlaw magakuha kamo ug mga bulig nga adunay bunga sa kahoy nga maanindot, mga sanga sa mga palma, ug mga sanga sa mga kakahoyan nga masiut, ug mga tangbo sa sapa, ug magakalipay kamo sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios sulod sa pito ka adlaw. At inyong ipangingiling isang kapistahan sa Panginoon na pitong araw sa bawat taon: siyang palatuntunan magpakailan man sa buong panahon ng inyong lahi: sa ikapitong buwan ay ipagdidiwang ninyo ang kapistahang ito. Ug magbuhat kamo ug fiesta alang kang Jehova sulod sa pito ka adlaw sa tagsa ka tuig: kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan: sa ikapito ka bulan pagabuhaton ninyo kini. Kayo'y tatahan sa mga balag na pitong araw; yaong lahat ng tubo sa Israel ay tatahan sa mga balag: Sa mga payag magapuyo kamo sulod sa pito ka adlaw: ang tanan nga natawo sa Israel magapuyo sa mga payag: Upang maalaman ng inyong mga lahi na sa mga balag pinatahan ko ang mga anak ni Israel, nang aking ilabas sa lupain ng Egipto: ako ang Panginoon ninyong Dios. Aron manghibalo ang inyong mga kaliwatan nga sa mga payag gipapuyo ko ang mga anak sa Israel, sa pagkuha ko kanila gikan sa yuta sa Egipto. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. At ipinakilala ni Moises sa mga anak ni Israel ang mga takdang kapistahan sa Panginoon. Ug gisulti ni Moises sa mga anak sa Israel ang mga fiesta nga tinudlo ni Jehova. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Iutos mo sa mga anak ni Israel na dalhan ka ng langis na dalisay na oliva, na hinalo para sa ilawan, upang laging papagliyabin ang ilawan. Magsugo ka sa mga anak sa Israel nga magadala sila ug lunsay nga lana sa mga oliva nga ginaling, alang sa suga, aron ang lamparahan magasiga sa kanunay. Sa labas ng tabing ng kaban ng patotoo sa tabernakulo ng kapisanan, ay aayusing palagi ni Aaron, mula sa hapon hanggang sa umaga sa harap ng Panginoon: siyang palatuntunan magpakailan man sa buong panahon ng inyong lahi. Sa gawas sa tabil sa pagpamatuod, sa balong-balong nga pagatiguman, si Aaron magaandam niini sukad sa hapon hangtud sa pagkabuntag sa atubangan ni Jehova sa kanunay; kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan. Kanyang aayusin lagi ang mga ilawan sa ibabaw ng kandelerong dalisay sa harap ng Panginoon. Igabutang niya nga tinalay ang mga lamparahan sa ibabaw sa lunsay nga tangkawan sa atubangan ni Jehova. At kukuha ka ng mainam na harina, at magluluto ka niyan ng labing dalawang munting tinapay: tigdadalawang ikasampung bahagi ng isang epa ang bawat munting tinapay. Ug magakuha ka ug harina nga fino, ug magaluto ka niini ug napulo ug duha ka tinapay; ang tagsa ka tinapay tagurha sa ikapulo ka bahin sa usa ka epha. At ilalagay mong dalawang hanay, anim sa bawat hanay, sa ibabaw ng dulang na dalisay sa harap ng Panginoon. Ug igabutang mo kini sa duruha ka lumbay, unom sa tagsa ka lumbay, sa ibabaw sa lunsay nga lamesa sa atubangan ni Jehova. At maglalagay ka sa bawat hanay ng dalisay na kamangyan, upang ito'y maging paalaala na tinapay, na handog nga sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Ug pagabutangan mo ug incienso nga lunsay ang ibabaw sa tagsa ka lumbay, aron nga kini alang sa tinapay maoy usa ka handumanan, bisan ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. Sa bawat sabbath ay aayusing palagi ang tinapay sa harap ng Panginoon; sa ganang mga anak ni Israel, na pinakatipang walang hanggan. Sa matag-adlaw nga igpapahulay kini igabutang niya nga linumbay sa atubangan ni Jehova sa kanunay; kini alang sa mga anak sa Israel, ingon nga usa ka tugon nga walay katapusan. At magiging kay Aaron at sa kaniyang mga anak; at kanilang kakanin sa dakong banal: sapagkat kabanalbanalang bagay sa kaniya sa mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy sa pamamagitan ng palatuntunang walang hanggan. Ug kini mapanag-iya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: ug sila magakaon niini didto sa dapit nga balaan; kay kini maoy butang nga labing balaan alang kaniya gikan sa mga halad ni Jehova nga hinimo pinaagi sa kalayo sa usa ka balaod nga walay katapusan. At ang anak na lalake ng isang babaing, Israelita na ang ama'y Egipcio, ay napasa gitna ng mga anak ni Israel: at nagbabag sa gitna ng kampamento ang anak ng babaing Israelita at ang isang lalake ni Israel. Ug ang anak nga lalake sa usa ka babaye nga Israelhanon, kinsang anahan maoy usa ka Egiptohanon, mikuyog sa mga anak sa Israel; ug ang anak nga lalake sa Israelhanon nga babaye ug ang usa ka lalake sa Israel nanag-away didto sa campo. At nilapastangan ng anak ng babaing Israelita ang Pangalan, at nilait: at siya'y kanilang dinala kay Moises, at ang pangalan ng kaniyang ina ay Selomith, na anak ni Dribi sa lipi ni Dan. Ug ang anak nga lalake sa babaye nga Israelhanon nagpasipala sa Ngalan ug gitunglo niini; siya gidala nila ngadto kang Moises. Ug ang iyang inahan ginahinganlan si Selomit, anak nga babaye ni Debri, sa banay ni Dan. At siya'y kanilang inilagay sa bilangguan hanggang sa ang hatol ay ipahayag sa kanila ng bibig ng Panginoon. Ug siya gibutang nila sa bilanggoan, aron kini igapahayag kanila pinaagi sa pulong ni Jehova. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Dalhin mo ang mapaglait sa labas ng kampamento; at ang lahat ng nakarinig sa kaniya ay magpatong ng kanilang mga kamay sa kaniyang ulo, at pagbatuhanan siya ng buong kapisanan. Dad-a kadtong mapasipalahon ngadto sa gawas sa campo; ug kadtong tanan nga nakadungog kaniya, papahamutanga sa ilang mga kamot sa ibabaw sa iyang ulo, ug ipabato siya sa tibook nga katilingban. At sasalitain mo sa mga anak ni Israel, na iyong sasabihin, Sinomang mapanungayaw sa kaniyang Dios ay magpapasan ng kaniyang sala. Ug sultihan mo ang mga anak sa Israel sa pag-ingon: Bisan kinsa nga magsulti ug pasipala batok sa iyang Dios, magdala siya sa iyang sala. At ang lumapastangan sa pangalan ng Panginoon ay papataying walang pagsala; walang pagsalang pagbabatuhanan siya ng buong kapisanan: maging taga ibang lupa o maging tubo sa lupain, ay papatayin pagka lumapastangan sa Pangalan ng Panginoon. Ug kadtong magapasipala sa ngalan ni Jehova, pagapatyon gayud: ang tibook nga katilingban magabato kaniya: maingon ang sa dumuloong, mao usab ang sa molupyo, kong pagapasipalahan niya ang ngalan ni Jehova, pagapatyon gayud siya. At ang manakit ng malubha sa kanino mang tao, ay papataying walang pagsala; Ug siya nga makasamad nga ikamatay sa bisan kinsa nga tawohana, pagapatyon gayud siya. At ang manakit ng malubha sa isang hayop ay magpapalit: hayop kung hayop. Ug ang makasamad nga ikamatay sa usa ka hayup, pagaulian kini niya, kinabuhi sa kinabuhi. At kung ang sinoman ay makasakit sa kaniyang kapuwa: ayon sa ginawa niya ay gayon ang gagawin sa kaniya; Ug kong ang usa ka tawo makadaut sa iyang isigkatawo, ingon sa iyang gibuhat, mao usab ang pagabuhaton kaniya: Bugbog kung bugbog, mata kung mata, ngipin kung ngipin: ayon sa kaniyang pagkasakit sa tao, ay gayon din ang gagawin sa kaniya. Bali sa bali, mata sa mata, ngipon sa ngipon; ingon nga nakadaut siya sa usa ka tawo, mao kini usab ang pagabuhaton kaniya. At ang pumatay ng isang hayop ay magpapalit, at ang pumatay sa isang tao ay papatayin. Ang makamatay sa usa ka hayup, pagaulian kini niya; apan ang makamatay sa usa ka tawo, pagapatyon gayud siya. Magkakaroon kayo ng isa lamang kautusan sa taga ibang bayan, na gaya sa tubo sa lupain: sapagkat ako ang Panginoon ninyong Dios. Usa lamang ang inyong lagda sa katul-iran, maingon ang sa dumuloong mao usab ang sa pumoluyo: kay ako mao si Jehova nga inyong Dios. At nagsalita si Moises sa mga anak ni Israel at siya na nanglait ay inilabas nila sa kampamento, at siya'y pinagbatuhanan ng mga bato. At ginawa ng mga anak ni Israel, ayon sa iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug misulti si Moises sa mga anak sa Israel; ug ilang gidala kadtong mapasipalahon sa Dios didto sa gawas sa campo, ug siya gibato nila sa mga bato. Ug ang mga anak sa Israel nanagbuhat ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At sinalita ng Panginoon kay Moises sa bundok ng Sinai, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa bukid sa Sinai, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Pagpasok ninyo sa lupain na ibibigay ko sa inyo, ay mangingilin ng isang sabbath sa Panginoon ang lupain. Sultihan mo ang mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Sa inyong pagsulod sa yuta nga gihatag ko kaninyo, nan ang yuta magabantay sa usa ka pagpahulay alang kang Jehova. Anim na taong hahasikan mo ang iyong bukid, at anim na taong kakapunin mo ang iyong ubasan, at titipunin mo ang bunga ng mga iyan; Sa unom ka tuig magapugas ka sa imong yuta, ug sa unom ka tuig magakapon ka sa imong parrasan ug magapupo sa mga bunga niini; Datapuwat sa ikapitong taon ay magiging sabbath na takdang kapahingahan sa lupain, sabbath sa Panginoon: huwag mong hahasikan ang iyong bukid, ni kakapunin ang iyong ubasan. Apan sa ikapito ka tuig maoy usa ka tuig nga igpapahulay sa pahulay nga balaan alang sa yuta, usa ka pahulay ngadto kang Jehova: dili mo pagpugsan ang imong yuta, ni magakapon ka sa imong parrasan. Yaong tumubo sa sarili sa iyong inaanihan ay huwag mong aanihin, at ang mga ubas ng iyong ubasan na hindi nakapon ay huwag mong titipunin: magiging taong takdang kapahingahan sa lupain. Kadtong moturok sa imong yuta gikan sa iyang kaugalingon, dili mo pag-anihon, ug ang mga parras sa imong parrasan nga wala mahinloi, dili mo pagpupoon: kini mao ang tuig sa balaan nga pahulay alang sa yuta. At ang bunga sa sabbath ng lupain ay magiging pagkain sa inyo; sa iyo, at sa iyong aliping lalake at babae, at sa iyong aliping upahan, at sa taga ibang bayan na nakikipamayan sa iyo; Ug ang tuig sa pagpahulay sa yuta mamahimo nga kalan-on ninyo; alang kanimo, ug sa imong alagad nga lalake, ug sa imong alagad nga babaye, ug sa imong ulipon nga lalake, ug sa imong dumuloong nga magapuyo uban kanimo. At sa iyong mga baka at sa mga hayop na nasa iyong lupain ay magiging pagkain ang lahat ng bunga ng mga iyan. Ug sa imong mga vaca ug sa kamananapan nga anaa sa imong yuta, ang tanan nga bunga niini mamahimo nga kalan-on. At bibilang ka ng pitong sabbath ng taon, makapitong pitong taon; at magiging sa iyo'y mga araw ng pitong sabbath ng mga taon, sa makatuwid baga'y apat na put siyam na taon. Ug mag-isip ka ug pito ka mga pagpahulay nga mga tuig alang kanimo, makapito piloa ang pito ka tuig; ug niana ang mga adlaw sa pito ka mga pagpahulay sa mga tuig, mahimo kanimo nga kap-atan ug siyam ka tuig. Kung magkagayo'y maguutos ka na lumibot sa bayan ang pakakak na matunog sa ikasangpung araw ng ika pitong buwan; sa araw ng pagtubos patutunugin ninyo ang pakakak sa buong lupain ninyo. Unya igapalibud mo ang trompeta nga makusog sa ikapulo ka adlaw sa ikapito ka bulan; sa adlaw sa pagtabon-sa-sala, igapalibud ninyo ang trompeta ngadto sa tibook ninyong yuta. At ipangingilin ninyo ang ikalimang pung taon, at ihahayag ninyo sa buong lupain ang kalayaan sa lahat na tumatahan sa lupain: iya'y magiging kapistahan ng jubileo sa inyo; at bawat isa sa inyo ay babalik sa kaniyang pag-aari, at bawat isa'y babalik sa kaniyang sangbahayan. Ug pagabalaanon ninyo ang ikakalim-an ka tuig, ug igamantala ninyo ang kagawasan ngadto sa tibook nga yuta alang sa tanang mga pumoluyo niini: kini mamao ang tinghugyaw alang kaninyo; ug managbalik kamo ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang kaugalingong yuta, ug ang tagsatagsa magbalik sa iyang panimalay. Magiging kapistahan ng jubileo nga sa inyo ang ikalimang pung taon: huwag ninyong hahasikan ni aanihin ang tumubo sa kaniyang sarili, ni titipunin ang mga ubas ng ubasan na hindi nakapon. Kadtong tuig nga ikakalim-an mamao ang tinghugyaw alang kaninyo: dili kamo managpugas ni mag-ani kamo sa moturok sa iyang kaugalingon diha sa yuta, ni magapupo kamo sa parras sa parrasan niini nga wala mahinloi. Sapagkat kapistahan ng jubileo; magiging banal sa inyo: kakanin ninyo ang bunga niyan sa bukid. Kay mao kini ang tinghugyaw: kini balaan alang kaninyo: ang abut sa yuta pagakan-on ninyo. Sa taong ito ng jubileo, ay babalik kayo, bawat isa sa kaniyang pag-aari. Niining tuiga sa tinghugyaw mamauli kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang kaugalingong yuta. At kung ikaw ay magbili ng anoman sa iyong kapuwa o bumili ng anoman sa kamay ng iyong kapuwa, ay huwag kayong magdadayaan. Ug kong magabaligya ikaw ug bisan unsa sa imong isigkatawo, kun magapalit ikaw sa imong isigkatawo, dili kamo maglimbong ang usa ug usa. Ayon sa bilang ng taon pagkatapos ng jubileo, ay bibilhin mo sa iyong kapuwa, ayon sa bilang ng taon ng pagaani, ay kaniyang ipagbibili sa iyo. Sumala sa gidaghanon sa mga tuig sa human na ang tinghugyaw magapalit ka gikan sa imong isigkatawo; sumala sa gidaghanon sa mga tuig sa mga abut nga igabaligya niya kanimo. Ayon sa dami ng mga taon, ay daragdagan mo ang halaga niyan, at ayon sa kakauntian ng mga taon, ay babawasan mo ang halaga niyan; sapagkat ganyang bilang ng ani ang kaniyang ipagbibili sa iyo. Sumala sa gidaghanon sa mga tuig pagadugangan mo ang bili niini, ug sumala sa pagkadiyutay sa mga tuig pagakunhoran mo ang bili niini; tungod sa gidaghanon sa mga abut nga iyang gibaligya kanimo. At huwag kayong magdadayaan; kundi matatakot kayo sa inyong Dios: sapagkat ako ang Panginoon ninyong Dios. Ug kamo dili maglimbongay ang usa ug usa; kondili magakahadlok ka sa imong Dios, kay ako mao si Jehova nga inyong Dios. Kayat inyong tutuparin ang aking mga palatuntunan, at inyong iingatan ang aking mga kahatulan at inyong isasagawa at tatahan kayong tiwasay sa lupain. Busa, pagabuhaton ninyo ang akong kabalaoran, ug bantayan ninyo ang akong mga tulomanon, ug buhaton ninyo sila; ug magapuyo kamo sa yuta nga gawas sa kadautan. At ang lupain ay magbubunga, at kakain kayo hanggang sa mabusog at tatahan kayong tiwasay doon. Ug ang yuta magahatag sa iyang abut, ug magakaon kamo hangtud sa pagkabusog, ug magapuyo kamo niini nga gawas sa kadautan. At kung sasabihin ninyo, Anong aming kakanin sa ikapitong taon? narito, hindi kami maghahasik ni magtitipon ng aming mga bunga: Ug kong moingon kamo: Unsa man ang among pagakan-on sa ikapito ka tuig? ania karon, kami dili makapugas, dili usab makaani sa among mga abut: At aking igagawad ang aking pagpapala sa inyo sa ikaanim na taon, at magbubunga ng kasya sa tatlong taon. Unya magapadala ako sa akong panalangin kaninyo sa ikaunom ka tuig, ug kini magapamunga alang sa totolo ka tuig. At maghahasik kayo sa ikawalong taon, at kakain kayo ng dating kinamalig na mga bunga hanggang sa ikasiyam na taon, hanggang sa dumating ang pagbubunga ng ikawalo ay kakain kayo ng dating kinamalig. Ug managpugas kamo sa ikawalo ka tuig, ug magakaon kamo sa mga bunga, sa daan nga abut; hangtud sa tuig nga ikasiyam, hangtud nga moabut ang iyang abut, magakaon pa kamo sa daan nga abut. At ang lupain ay hindi maipagbibili ng magpakailan man; sapagkat akin ang lupain: sapagkat kayo'y taga ibang bayan at makikipamayang kasama ko. Ug ang yuta dili igabaligya nga sa walay katapusan, kay ang yuta ako man: kay kamo mga lumalangyaw, ug mga dumuloong uban kanako. At sa buong lupain na iyong pag-aari ay magkakaloob kayo ng pangtubos sa lupain. Ug sa tanan nga yuta nga inyong kaugalingon, magahatag kamo sa paglukat sa yuta. Kung ang iyong kapatid ay maghirap, at ipagbili ang anoman sa kaniyang pag-aari, ay paroroon ang kaniyang kamaganak na pinakamalapit sa kaniya, at tutubusin ang ipinagbili ng kaniyang kapatid. Kong ang imong igsoon mahimong kabus, ug magabaligya ug diyutay niadtong iya na nga kaugalingong yuta, nan moanha ang iyang labing duol nga kabanayan, ug pagalukaton niya ang gibaligya sa iyang igsoon. At kung ang taong yaon ay walang manunubos, at siya'y yumaman at nakasumpong ng kasapatan upang matubos yaon; Ug kong ang tawo walay usa nga maglukat niana, ug mamahimo siya nga adunahan, ug makakaplag siya ug igo nga sa iyang paglakat niana, Ay kaniyang bilangin ang mga taon pagkatapos na kaniyang naipagbili, at isasauli ang labis sa taong kaniyang pinagbilhan; at babalik siya sa kaniyang pag-aari. Nan pagaisipon niya ang mga tuig sa paghibaligya niana, ug ipauli niya ang kapin ngadto sa tawo nga iyang gibaligyaan, ug magauli siya ngadto sa iyang kaugalingong yuta. Ngunit kung siya'y walang kasapatan, upang maibalik niya sa kaniya, ang ipinagbili ay matitira nga sa kapangyarihan ng bumili hanggang sa taon ng jubileo; at sa jubileo ay maaalis sa kapangyarihan niyaon, at ang may-ari ay babalik sa kaniyang pag-aari. Apan kong siya dili makaabut sa igo aron kini maulian niya sa pagpalit, nan ang iyang gibaligya mahabilin sa kamot sa magpapalit niini hangtud sa tuig sa tinghugyaw: ug sa tinghuyaw kini mahigawas kaniya, ug siya mopauli ngadto sa iyang kaugalingong yuta. At kung ang isang tao ay magbili ng bahay na tahanan sa nakukutaang bayan ay matutubos niya sa loob ng isang buong taon pagkatapos na maipagbili; sapagkat isang buong taon ang kaniyang matuwid ng pagtubos. Ug kong usa ka tawo magabaligya ug balay nga puloy-anan sa lungsod nga pinarel, nan siya may gahum sa paglukat niini sulod sa tibook nga tuig sa tapus kini ikabaligya; kay sa tibook nga tuig may katungod siya sa paglukat niini. At kung hindi matubos sa loob ng isang buong taon, ang bahay na nasa nakukutaang bayan ay lalagi magpakailan man, na pag-aari niyaong bumili, sa buong panahon ng kaniyang lahi: hindi maaalis sa kaniya sa jubileo. Ug kong kini dili malukat sulod sa tibook nga usa ka tuig, nan ang balay nga atua sa lungsod nga pinarel magpabilin nga sa gihapon niadtong nakapalit niini, ngadto sa iyang mga kaliwatan: kini dili mahigawas sa panahon sa tinghugyaw. Ngunit ang mga bahay sa mga nayon na walang kuta sa palibot, ay aariing para ng sa mga bukirin sa lupain: kanilang matutubos; at sa jubileo ay magsisialis. Apan ang mga balay didto sa mga balangay nga wala libuti ug kuta, pagaisipon nga ingon sa mga uma sa gawas sa lungsod: kini mahimo nga lukaton, ug mahigawas sila sa tinghugyaw. Gayon ma'y sa mga bayan ng mga Levita, kailan ma'y maaaring matubos ng mga Levita ang mga bahay sa mga bayan ng kanilang pag-aari. Apan ang mga lungsod sa mga Levihanon, ang mga balay sa mga lungsod nga naangkon nila, mahimong lukaton sa mga Levihanon sa bisan unsang panahona. At kung ang isa sa mga Levita ay tumubos, ang bahay na ipinagbili at ang bayang kaniyang pag-aari, ay maaalis sa jubileo, sapagkat ang mga bahay sa mga bayan ng mga Levita ay kanilang pag-aari sa gitna ng mga anak ni Israel. Ug kong ang magalukat niini, usa man sa mga Levihanon, nan ang balay nga gibaligya, ug ang lungsod nga iyang kaugalingon mahigawas sa panahon sa tinghugyaw: kay ang mga balay sa mga lungsod sa mga Levihanon kaugalingon man nila sa taliwala sa mga anak sa Israel. Datapuwat ang mga bukid sa palibot ng mga bayan nila, ay hindi maipagbibili, sapagkat pag-aari nila magpakailan man. Apan ang yuta sa mga pasibsibanan sa ilang mga kalungsoran dili mahimo nga ikabaligya; kay kini mao ang mga butang nga ilang kaugalingon nga dayon. At kung maghirap ang iyong kapatid at manglupaypay sa iyong siping, ay iyo siyang aalalayan na patutuluyin mo, na manunuluyan sa iyong parang taga ibang bayan at nakikipamayan. Ug kong ang imong igsoon mahimong kabus, ug modangup siya kanimo, nan tabangan mo siya: magapuyo siya uban kanimo ingon sa usa ka lumalangyaw ug dumuloong. Huwag kang kukuha sa kaniya ng patubo o pakinabang, kundi matakot ka sa iyong Dios: patuluyin mo ang iyong kapatid. Dili ka magdawat ug tubo gikan kaniya, bisan dugang: kondili hinoon mahadlok ka sa imong Dios; aron ang imong igsoon magapuyo uban kanimo. Ang iyong salapi ay huwag mong ibibigay sa kaniya na may patubo, ni ibibigay mo sa kaniya na may pakinabang ang iyong pagkain. Dili ka maghatag kaniya sa imong salapi tungod sa tubo, ni maghatag ka kaniya sa imong kalan-on tungod sa iyang idugang. Ako ang Panginoon ninyong Dios, na inilabas ko kayo sa lupain ng Egipto, upang ibigay ko sa inyo ang lupain ng Canaan, at ako'y maging inyong Dios. Ako mao si Jehova nga imong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, aron sa paghatag kaninyo sa yuta sa Canaan, ug aron mahimo nga inyong Dios. At kung ang iyong kapatid na kasama mo ay maghirap at pabili siya sa iyo: ay huwag mo siyang papaglilingkuring parang alipin; Ug kong ang imong igsoon nga anaa kanimo, mahimong kabus, ug ibaligya niya ang iyang kaugalingon kanimo, dili mo siya paalagaron ingon sa ulipon. Ipalalagay mo siyang parang lingkod na upahan at parang nakikipamayan; hanggang sa taon ng jubileo ay maglilingkod siya sa iyo: Ingon sa sinuholan nga sulogoon, ingon sa usa ka dumuloong, magapuyo siya uban kanimo; hangtud sa tuig sa tinghugyaw magaalagad siya kanimo: Kung magkagayo'y aalis siya sa iyo, siya at ang kaniyang mga anak na kasama niya, at babalik sa kaniyang sariling sangbahayan, at babalik sa pag-aari ng kaniyang mga magulang. Unya siya mopahawa kanimo, siya ug ang iyang mga anak uban kaniya, ug mopauli siya sa iyang kaugalingong panimalay, ug sa kaugalingong yuta sa iyang amahan mopauli siya. Sapagkat sila'y aking mga lingkod, na aking inilabas sa lupain ng Egipto; sila'y hindi maipagbibiling parang mga alipin. Kay akong mga alagad sila, nga gikuha ko sila gikan sa yuta sa Egipto: sila dili igabaligya sama sa mga ulipon. Huwag kang papapanginoon sa kaniya na may kabagsikan; kundi ikaw ay matatakot sa iyong Dios. Dili ka magpakaagalon kaniya nga may kagahi, kondili magkahadlok ka sa imong Dios. At tungkol sa iyong mga aliping lalake at babae na magkakaroon ka; sa mga bansang nasa palibot ninyo, ay makabibili kayo sa kanila ng mga aliping lalake at babae. Ug mahitungod sa imong mga ulipon nga lalake, ug sa imong mga ulipon nga babaye, nga imong pagabatonan; gikan sa mga nasud nga nagalibut kanimo, gikan kanila magpalit kamo ug mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye. Saka sa mga anak ng mga taga ibang lupa na nakikipamayan sa inyo, sa mga ito'y makabibili kayo, at sa kanilang mga sangbahayan na nasa inyo, na mga ipinanganak nila sa inyong lupain: at magiging inyong pag-aari. Labut pa, magapalit usab kamo sa mga anak sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo, ug sa ilang mga kabanayan nga anaa uban kaninyo, nga nangatawo sa inyong yuta; ug sila mamahimo nga inyong kaugalingon. At inyong iiwang pinakapamana sa inyong mga anak pagkamatay ninyo, na pinakapag-aari; sa mga iyan kukuha kayo ng inyong mga alipin magpakailan man: ngunit sa inyong mga kapatid na mga anak ni Israel ay huwag kayong magpapanginoonan na may kabagsikan. Ug sila himoon ninyo nga sa usa ka kabilin alang sa inyong mga anak sa ulahi ninyo, nga ilang mapanag-iya: gikan kanila kuhaon ninyo ang inyong mga ulipon nga sa walay katapusan; apan sa ibabaw sa inyong mga igsoon, ang mga sa Israel, dili kamo magpakaagalon nga may kagahi, ang tagsatagsa sa ibabaw sa usa ug usa. At kung ang taga ibang lupa o ang nakikipamayan na kasama mo ay yumaman, at ang iyong kapatid ay maghirap sa siping niya, at pabili sa taga ibang bayan o nakikipamayan sa iyo o sa sinomang kasangbahay ng taga ibang lupa; Ug kong usa ka lumalangyaw kun dumuloong nga anaa uban kanimo, mahimong dato, ug ang imong igsoon sa kiliran niya mahimong kabus, ug igabaligya niya ang iyang kaugalingon sa lumalangyaw kun sa dumuloong nga anaa kanimo, kun sa kaliwatan sa panimalay sa dumuloong; Pagkatapos na siya'y maipagbili ay kaniyang matutubos: isa sa kaniyang mga kapatid ay makatutubos sa kaniya: Sa human mabaligya siya, mahimo nga pagalukaton siya: ang usa sa iyang mga igsoon makalukat kaniya: O ang kaniyang amain o ang anak ng kaniyang amain ay makatutubos sa kaniya; o sinomang kamaganak na malapit niya sa kaniyang sangbahayan ay makatutubos sa kaniya; o kung yumaman siya ay makatutubos siya sa kaniyang sarili. Kun ang iyang uyoan, kun ang anak sa iyang uyoan makalukat kaniya, kun ang bisan kinsa nga duol nga kauban sa iyang kabanayan makalukat kaniya; o kong siya mahimong adunahan, siya gayud makalukat sa iyang kaugalingon. At kaniyang bibilangan yaong bumili sa kaniya, mula sa taong bilhin siya hanggang sa taon ng jubileo: at ang halaga ng pagkabili sa kaniya ay magiging ayon sa bilang ng mga taon; at gagawin sa kaniya ay ayon sa panahon ng isang lingkod na upahan. Ug siya makighusay uban kaniya nga nakapalit sukad sa tuig sa pagbaligya niya sa iyang kaugalingon hangtud sa tuig sa tinghugyaw: ug ang bili sa iyang pagbaligya himoon sumala sa gidaghanon sa mga tuig; pagabuhaton kaniya sumala sa panahon sa usa ka sulogoon nga sinuholan. Kung maraming taon pa ang kulang niya, ayon sa dami ng mga iyan, ay isasauli ang halaga ng kaniyang pagkatubos sa kaniya na salaping sa kaniya'y ibinili. Kong may daghan pa nga mga tuig, sumala niini igauli niya ang bili sa iyang lukat gikan sa salapi nga maoy gipalit kaniya. At kung kaunti ang mga taong nagkukulang hanggang sa taon ng jubileo ay ibibilang sa kaniya; ayon sa kaniyang mga taon na nagkukulang ay isasauli ang halaga ng kaniyang katubusan. Ug kong mahabilin ang pipila lamang ka mga tuig hangtud sa tuig sa tinghugyaw, nan siya makighusay uban kaniya; ug igauli niya ang iyang lukat ingon sa iyang mga tuig. Kung paano ang alilang may bayad sa taon-taon, ay gayon matitira sa kaniya: siya'y huwag papapanginoon sa kaniya na may kabagsikan sa iyong paningin. Ingon sa usa ka sulogoon nga magadawat ug suhol sa tinuig mamao siya uban kaniya: siya dili magapakaagalon kaniya nga may kagahi, sa atubangan sa imong mga mata. At kung hindi siya tubusin sa mga paraang ito, ay aalis siya sa taon ng jubileo, siya at ang kaniyang mga anak na kasama niya. Apan kong siya dili pagalukaton nianang mga paagiha, nan sa tuig sa tinghugyaw makagawas siya, siya ug ang iyang mga anak uban kaniya. Sapagkat sa akin ang mga anak ni Israel ay mga lingkod; sila'y aking mga lingkod na aking inilabas sa lupain ng Egipto: ako ang Panginoon ninyong Dios. Kay alang kanako ang mga anak sa Israel mao ang mga alagad; sila mao ang mga alagad ko, nga gikuha ko gikan sa yuta sa Egipto. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. Huwag kayong gagawa para sa inyo ng mga diosdiosan, ni magtatayo kayo ng larawang inanyuan o haligi, ni huwag kayong maglalagay ng batong inanyuan sa inyong lupain, upang inyong yukuran yaon: sapagkat ako ang Panginoon ninyong Dios. Dili kamo magbuhat alang kaninyo ug mga dios-dios, ni magpatindog kamo ug larawan nga linilok, kun larawan nga bato, ni magbutang kamo ug bato nga sinilsilan diha sa inyong yuta aron magyukbo kamo niini: kay ako mao si Jehova nga inyong Dios. Inyong ipangingilin ang aking mga sabbath, at inyong igagalang ang aking santuario: ako ang Panginoon. Pagabantayan ninyo ang akong mga adlaw nga igpapahulay, ug magbaton kamo ug kataha sa akong balaan nga puloy-anan ako mao si Jehova. Kung lalakad kayo ng ayon sa aking mga palatuntunan at iingatan ninyo ang aking mga utos, at inyong tutuparin: Kong magalakaw kamo sa akong kabalaoran, ug pagabantayan ninyo ang akong mga sugo, ug pagabuhaton ninyo sila; Ay maglalagpak nga ako ng ulan sa kapanahunan, at ang lupain ay pakikinabangan, at ang mga kahoy sa parang ay magbubunga. Nan ako magahatag kaninyo sa mga ulan sa ilang panahon, ug ang yuta magahatag sa iyang mga abut, ug ang mga kahoy sa kapatagan magahatag sa ilang bunga. At ang inyong paggiik ay aabot hanggang sa pagaani ng mga ubas, at ang pagaani ng ubas ay aabot sa paghahasik: at kakanin ninyo ang inyong pagkain na sagana, at tatahan kayong tiwasay sa inyong lupain. Ug ang inyong paggiuk magadangat kaninyo sa pagpamupo, ug ang pagpamupo magadangat sa tingpugas; ugmagakaon kamo sa inyong tinapay sa pagkabusog, ug magapuyo kamo nga walay kadautan diha sa inyong yuta: At magbibigay ako ng kapayapaan sa lupain, at mahihiga kayo, at walang katatakutan kayo: at aking papawiin sa lupain ang mababangis na hayop, ni hindi dadaanan ang inyong lupain sa tabak. Ug magahatag ako ug pakigdait diha sa yuta; ug magakatulog kamo, ug walay bisan kinsa nga magahadlok kaninyo, ug pagabuhaton ko ang pagkuha sa dautan nga mga mananap gikan sa inyong yuta, ug dili magalabay sa inyong kayutaan ang espada: At hahabulin ninyo ang inyong mga kaaway, at mangabubuwal sa harap ninyo sa tabak. Ug magalutos kamo sa inyong mga kaaway, ug mangapukan sila tungod sa espada sa atubangan ninyo. At lima sa inyo'y hahabol sa isang daan, at isang daan sa inyo'y hahabol sa sangpung libo: at ang inyong mga kaaway ay mangabubuwal sa tabak sa harap ninyo. Ug ang lima kaninyo, magalutos sa usa ka gatus, ug ang usa ka gatus magalutos na napulo ka libo, ug ang inyong mga kaaway magapukan sa espada sa inyong atubangan. At lilingapin ko kayo, at palalaguin ko kayo, at pararamihin ko kayo; at papagtitibayin ko ang aking tipan sa inyo. Ug ako magatagad kaninyo, ug kamo pabungahon ko, ug kamo padaghanon ko, ug pagatukoron ko ang akong tugon uban kaninyo: At kakanin ninyo ang malaong kinamalig, at inyong ilalabas ang luma dahil sa bago. Ug magakaon kamo sa daan nga abut nga dugay nga tinipigan, ug habwaon ninyo ang daan tungod kay adunay bag-o; At ilalagay ko ang aking tabernakulo sa gitna ninyo: at hindi ko kayo kapopootan. Ug igabutang ko ang akong tabernaculo sa taliwala ninyo, ug ang akong kalag dili magadumot kaninyo: At lalakad ako sa gitna ninyo at ako'y magiging inyong Dios, at kayo'y magiging aking bayan. Ug magalakaw ako sa taliwala ninyo, ug ako mamao ang inyong Dios, ug kamo mamao ang akong katawohan. Ako ang Panginoon ninyong Dios, na naglabas sa inyo sa lupain ng Egipto, upang huwag kayong maging mga alipin nila; at sinira ko ang mga kahoy ng inyong pamatok, at pinalakad ko kayo ng mga ulong matuwid. Ako mao si Jehova nga inyong Dios nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, aron kamo dili maulipon nila; ug gibunggo ko ang barra sa inyong yugo, ug kamo gipalakaw ko sa pagtarung. Ngunit kung hindi ninyo pakikinggan ako, at hindi ninyo tutuparin ang lahat ng mga utos na ito; Apan kong kamo dili magapatalinghug kanako, ug dili pagabuhaton ninyo kining tanang mga sugo, At kung inyong tatanggihan ang aking mga palatuntunan, at kasusuklaman nga ninyo ang aking mga hatol, na anopat hindi ninyo tutuparin ang lahat ng aking mga utos, kundi inyong sisirain ang aking tipan; Ug kong isalikway ninyo ang akong kabalaoran, ug ang inyong kalag magatamay sa akong mga tulomanon, sa pagkaagi nga dili pagabuhaton ninyo ang akong tanang mga sugo, kondili magalapas kamo sa akong tugon, Ay gagawin ko naman ito sa inyo; ilalagay ko sa gitna ninyo ang sindak, at pagkatuyo, at ang lagnat na uubos sa mga mata, at magpapalupaypay sa kaluluwa: at maghahasik kayo ng inyong binhi na walang kabuluhan, sapagkat kakanin ng inyong mga kaaway. Ako usab magabuhat kaninyo niini: ako magapadala kaninyo ug kalisang, tesis ug hilanat, nga magaut-ut sa mga mata, ug pagasakiton ang kalag; ug magapugas kamo nga kawang lamang sa inyong binhi, kay ang inyong mga kaaway magakaon niini: At itititig ko ang aking mukha laban sa inyo, at kayo'y masasaktan sa harap ng inyong mga kaaway: kayo'y pagpupunuan ng mga napopoot sa inyo; at kayo'y tatakas nang walang humahabol sa inyo. Ug igabutang ko ang akong nawong batok kaninyo, ug mangasamad kamo sa atubangan sa inyong mga kaaway; ug ang mga nagadumot kaninyo, magapakaagalon sila kaninyo, ug mangalagiw kamo nga walay bisan kinsa nga magalutos kaninyo. At kung sa mga bagay na ito man ay hindi ninyo ako pakinggan, ay parurusahan ko kayong makapito pa, dahil sa inyong mga kasalanan. Ug kong nianang mga butanga dili pa kamo magapatalinghug kanako, nan ako magacastigo kaninyo sa makapito pa tungod sa inyong mga sala: At sisirain ko ang kahambugan ng inyong kapangyarihan; at gagawin kong parang bakal ang inyong langit at parang tanso ang inyong lupa: Ug pagalumpagon ko ang garbo sa inyong gahum, ug pagahimoon ko ang inyong langit ingon sa puthaw, ug ang inyong yuta ingon sa tumbaga; At gugugulin ninyo ang inyong kalakasan ng walang kabuluhan; sapagkat hindi ibibigay sa inyo ng inyong lupain ang kaniyang bunga ni ng kahoy sa parang ang kaniyang bunga. Ug ang inyong kusog mamausik sa walay pulos; kay ang inyong yuta dili magahatag sa iyang abut, ni ang mga kahoy sa yuta magahatag sa ilang bunga. At kung kayo'y sasalangsang sa akin, at hindi ninyo ako didinggin; ay dadalhan ko kayo ng makapito ang higit ng salot ayon sa inyong mga kasalanan. Ug kong magalakaw kamo nga batok kanako, ug kamo dili magapatalinghug kanako, pagadugangan ko ug pito ka pilo ang mga hampak sumala sa inyong mga sala. At susuguin ko sa inyo ang mga halimaw sa parang, ng samsaman kayo ng inyong mga anak, at papatayin ang inyong mga hayop, at kayo'y pakakauntiin sa bilang; at mangungulila ang inyong mga lakad. Ang mga mananap nga mapintas igapadala ko sa inyong taliwala, nga magaagaw sa inyong mga anak gikan kaninyo, ug pagalaglagon nila ang inyong kahayupan; ug magakadiyutay ang inyong gidaghanon, ug ang inyong mga dalan mamahimong kamingawan. At kung sa mga bagay mang ito ay hindi pa kayo magbago sa akin, kundi sasalangsang kayo sa akin: Ug kong tungod niining mga butanga dili kamo magmatngon kanako, kondili hinoon magalakaw kamo batok kanako; At lalakad din naman ako ng laban sa inyo, at sasaktan ko kayo, ng makapito pa dahil sa inyong mga kasalanan: Nan ako magagawi batok kaninyo, ug ako, ako gayud magahampak kaninyo sa pito ka pilo tungod sa inyong mga sala: At pararatingin ko sa inyo ang tabak na gaganap ng higanti ng tipan; at kayo'y matitipon sa loob ng inyong mga bayan: at pararatingin ko ang salot sa gitna ninyo; at kayo'y mabibigay sa kamay ng kaaway. Ug pagadad-an ko kamo ug espada nga magapanimalus sa paglalis sa akong tugon; ug pagatigumon kamo sa inyong mga lungsod; ug ako magapadala ug kamatay sa taliwala ninyo, ug igatugyan kamo sa kamot sa kaaway. Pagka masisira ko ang tungkod ninyong tinapay, ang sangpung babae ay magluluto ng inyong tinapay sa isa lamang hurno, at sa inyo'y isasauli sa timbang ang inyong tinapay: at kayo'y kakain at hindi kayo mangabubusog. Kong madugmok ko ang pala sa tinapay, magaluto ang napulo ka babaye sa inyong tinapay sa usa ka hudno, ug igabalik nila kaninyo ang inyong tinapay sumala sa timbang; ug magakaon kamo ug dili kamo mabusog. At kung sa lahat ng ito ay hindi ninyo ako pakikinggan, kundi kayo'y sasalangsang sa akin; Ug kong niining tanan dili pa kamo magpatalinghug kanako, kondili managgawi kamo batok kanako; Ay sasalangsang ako sa inyo na may kapusukan; at parurusahan ko kayong makapito pa dahil sa inyong mga kasalanan. Nan, ako magagawi batok kaninyo nga adunay kaligutgut; ug ako magacastigo kaninyo usab sa pito ka pilo tungod sa inyong mga sala. At kakanin ninyo ang laman ng inyong mga anak na lalake, at ang mga laman ng inyong mga anak na babae ay inyong kakanin. Ug kamo magakaon sa unod sa inyong mga anak nga lalake, ug magakaon sa unod sa inyong mga anak nga babaye. At sisirain ko ang inyong matataas na dako, at aking wawasakin ang inyong mga larawang araw, at itatapon ko ang inyong mga bangkay sa mga katawan ng inyong mga diosdiosan; at kapopootan kayo ng aking kaluluwa. Ug pagalaglagon ko ang inyong mga hatag-as nga dapit, ug pagaputlon ko ang inyong mga larawan-sa-adlaw ug igabutang ko ang inyong mga lawas nga patay sa ibabaw sa inyong mga dios-dios; ug ang akong kalag magadumot kaninyo: At gagawin kong giba ang inyong mga bayan, at gigibain ko ang inyong mga santuario, at hindi ko na sasamyuin ang amoy ng inyong mga may amoy na masarap. Ug ang inyong mga lungsod himoon ko nga kamingawan, ug pagalaglagon ko ang inyong mga balaang puloy-anan, ug dili ako magapanimaho sa kahumot sa inyong pahumot. At gagawin kong ilang ang lupain: at pagtatakhan ng inyong mga kaaway na tumatahan doon. Pagalaglagon ko usab ang yuta, ug mahibulong ang inyong mga kaaway nga magapuyo niini. At kayo'y aking pangangalatin sa mga bansa, at pagbubunutan ko kayo ng tabak sa hulihan ninyo: at ang inyong lupain ay magiging isang ilang, at ang inyong mga bayan ay magiging sira. Ug kamo pagpapatlaagon ko sa taliwala sa mga nasud, ug ibton ko ang espada sa ulahi ninyo: ug ang inyong yuta mangatumpag, ug mangalaglag ang inyong mga lungsod. Kung magkagayo'y magagalak ang lupain sa kaniyang mga sabbath, habang nahahandusay na sira, at kayo'y mapapasa lupain ng inyong mga kaaway; ang lupain nga ay magpapahinga, at magagalak sa kaniyang mga sabbath. Unya ang yuta mahiagum sa iyang mga tuig nga igpapahulay samtang nga kini nagahigda nga biniyaan, ug kamo anha sa yuta sa inyong mga kaaway; bisan unya magapahulay ang yuta; ug mahiagum sa iyang mga tuig nga igpapahulay. Habang nahahandusay na sira ay magkakaroon ng kapahingahan, sa makatuwid baga'y ang hindi ipinagpahinga sa inyong mga sabbath, nang kayo'y nagsisitahan doon. Samtang nagahigda kini nga biniyaan, kini may pahulay bisan ang pahulay nga wala niya mahiagumi sa inyong mga tuig nga igpapahulay sa nagpuyo pa kamo niana. At tungkol sa mga matitira sa inyo, ay sisidlan ko ng takot sa kanilang puso, sa mga lupain ng kaniyang mga kaaway: at hahabulin sila ng kalatis ng isang dahong nalalaglag; at sila'y tatakas na parang tumatakas sa tabak; at sila'y mabubuwal nang walang humahabol sa kanila. Ug mahitungod sa mga nahabilin kaninyo, pagapaluyahon ko ang ilang mga kasingkasing didto sa yuta sa ilang mga kaaway; ug ang kinanaas sa usa ka dahon magalutos kanila; ug mangalagiw sila ingon sa usa nga mokalagiw gikan sa espada, ug mangapukan sila bisan walay magalutos kanila. At mangagkakatisuran sila na parang nasa harap ng tabak, kahit walang humahabol: at hindi kayo makatatayo sa harap ng inyong mga kaaway. Ug manghipangdol ang usa ibabaw sa usa kanila, daw ingon ug anaa sila sa atubangan sa espada, bisan sa walay nagalutos kanila; dili kamo arang makasukol sa atubangan sa inyong mga kaaway. At mamamatay kayo sa gitna ng mga bansa, at sasakmalin kayo ng lupain ng inyong mga kaaway. Ug mangalaglag kamo sa taliwala sa mga nasud, ug ang yuta sa inyong mga kaaway magalamoy kaninyo. At ang mga matitira sa inyo ay magsisipanglupaypay sa kanilang kasamaan sa mga lupain ng inyong mga kaaway; at sa mga kasamaan naman ng kanilang mga magulang ay magsisipanglupaypay na kasama nila. Ug ang mga mahabilin kaninyo magaanam ug kahunos diha sa ilang pagkadautan didto sa mga yuta sa inyong mga kaaway; ug tungod usab sa pagkadautan sa ilang mga amahan magaanam ug kahunos sila uban kanila. At kanilang isasaysay ang kanilang kasamaan, at ang kasamaan ng kanilang mga magulang, sa ang kanilang pagsalangsang na isinalangsang laban sa akin, sapagkat sila'y lumakad naman ng laban sa akin. Ug igasugid nila ang ilang pagkadautan, ug ang pagkadautan sa ilang mga amahan, tungod sa ilang paglapas nga ilang gipakasala batok kanako: ug kay managgawi usab sila batok kanako, Ako naman ay lumakad ng laban sa kanila, at sila'y aking dinala sa lupain ng kanilang mga kaaway: kung magpapakababa nga ang kanilang mga pusong hindi tuli, at kanilang tatanggapin ang parusa sa kanilang kasamaan; Ako usab naggawi batok kanila, ug gisulod ko sila sa yuta sa ilang mga kaaway: ug unya kong managpaubos sila sa ilang kasingkasing nga walay circuncicion, ug pag-angkonon nila ang silot tungod sa ilang sala, Ay aalalahanin ko nga ang aking tipan kay Jacob; at ang akin ding tipan kay Isaac, at gayon din ang aking tipan kay Abraham ay aking aalalahanin; at aking aalalahanin ang lupain. Nan mahinumdum ako sa akong tugon uban kang Jacob, ug ingon usab mahinumdum ako sa akong tugon uban kang Isaac ug ingon usab sa akong tugon uban kang Abraham: ug mahinumdum ako sa yuta. Ang lupain naman ay pababayaan nila, at magagalak sa kaniyang mga sabbath, samantalang nahahandusay na sira na wala sila; at kanilang tatanggapin ang kaparusahan ng kanilang kasamaan: sapagkat kanilang tinanggihan ang aking mga hatol, at kinapootan ng kanilang kaluluwa ang aking mga palatuntunan. Ang yuta usab mabiyaan nila, ug mahiagum sa iyang mga tuig nga igpapahulay, samtang nga kini nagahigda nga biniyaan nga mawad-an kanila; ug pagadawaton nila ang silot sa ilang pagkadautan; kay ilang gisalikway ang akong mga tulomanon, ug ang kalag nila nagdumot sa akong kabalaoran. At sa lahat mang ito, pagka sila'y nasa lupain ng kanilang mga kaaway ay hindi ko sila itatakuwil, ni kapopootan ko sila na sila'y aking lubos na lilipulin, at aking sisirain ang aking tipan sa kanila: sapagkat ako ang Panginoon nilang Dios: Ug bisan pa niining tanan, nga sa atua sila sa yuta sa ilang mga kaaway, ako dili magasikway kanila, ni magadumot ako kanila, aron sa paglaglag kanila gayud, ug sa paglapas sa akong tugon kanila; kay ako mao si Jehova nga ilang Dios; Kundi aalalahanin ko alangalang sa kanila ang tipan ng kanilang mga magulang, na aking inilabas sa lupain ng Egipto, sa paningin ng mga bansa, upang ako'y maging kanilang Dios: ako ang Panginoon. Kondili, tungod kanila, mahinumdum ako sa tugon uban sa ilang mga amahan nga akong gikuha gikan sa yuta sa Egipto sa mga mata sa mga nasud, aron ako mahimong Dios nila: ako mao si Jehova. Ito ang mga palatuntunan at ang mga hatol at ang mga kautusang ginawa ng Panginoon sa kaniyang sarili at sa mga anak ni Israel sa bundok ng Sinai sa pamamagitan ni Moises. Kini mao ang kabalaoran ug mga tulomanon ug kasugoan nga gitukod ni Jehova sa taliwala niya ug sa mga anak sa Israel didto sa bukid sa Sinai pinaagi kang Moises. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Pagka ang sinoman ay tutupad ng panata ayon sa iyong inihalaga, ay magiging sa Panginoon ang mga tao. Isulti mo sa mga anak sa Israel ug ipamulong mo kanila: Sa diha nga ang usa ka tawo magabuhat ug linain nga panaad kang Jehova, ang mga tawo mao ang alang kang Jehova sumala sa imong pagbana-bana: At ang iyong inihalaga tungkol sa lalake, na mula sa may dalawang pung taong gulang hanggang sa may anim na pu, ay limang pung siklong pilak, ang iyong ihahalaga ayon sa siklo ng santuario. Ang imong pagbana-bana mao ang sa mga lalake nga sukad sa kaluhaan ka tuig hangtud sa kan-uman ka tuig, bisan ang panuigon sa imong pagbana-bana nga mao ang kalim-an ka siclo nga salapi ingon sa siclo sa balaang puloy-anan. At kung tungkol sa babae tatlong pung siklo ang ihahalaga mo. Ug kong siya babaye, nan ang imong pagbana-bana mao ang katloan ka siclo. At kung mula sa may limang taon hanggang sa may dalawang pung taon, ay dalawang pung siklo, ang ihahalaga mo sa lalake at sa babae ay sangpung siklo. Ug kong sukad sa lima ka tuig hangtud sa kaluhaan ka tuig ang panuigon, nan ang imong pagbana-bana mao kini, ang sa lalake, kaluhaan ka siclo, ug ang sa babaye napulo ka siclo, At kung mula sa may isang buwan hanggang sa may limang taon ay limang siklong pilak ang iyong ihahalaga sa lalake at sa babae ay tatlong siklong pilak ang iyong ihahalaga. Ug kong sukad sa usa ka bulan hangtud sa lima ka tuig ang panuigon, nan ang imong pagbana-bana mao kini, sa lalake, lima ka siclo nga salapi; ug sa babaye ang imong pagbana-bana mao ang tolo ka siclo nga salapi. At kung sa may anim na pung taon na patanda; kung lalake, ay labing limang siklo ang iyong ihahalaga, at sa babae ay sangpung siklo. Ug kong sukad sa kan-uman ka tuig ang panuigon ngadto sa ibabaw, kong siya lalake, ang imong pagbana-bana mao ang napulo ug lima ka siclo ug alang sa babaye napulo ka siclo. Ngunit kung kapos ng ikababayad sa iyong inihalaga, ay pahaharapin mo siya sa harap ng saserdote, at hahalagahan siya ng saserdote; ayon sa ikakakaya ng may panata, ay siyang ihahalaga sa kaniya ng saserdote. Apan kong siya labing kabus kay sa imong pagbana-bana, unya magpakita siya sa atubangan sa sacerdote, ug ang sacerdote magabutang kaniya ug bili: sumala sa hiarangan niadtong nagpanaad, ang sacerdote magapahamtang kaniya ug bili. At kung hayop na ihahandog na alay sa Panginoon, lahat na ibibigay niyaon ng sinoman sa Panginoon ay magiging banal. Ug kong mananap ang igahalad sa mga tawo alang kang Jehova, ang tanan nga igahatag sa tawo ngadto kang Jehova mahimong balaan. Huwag niyang babaguhin o papalitan ang mabuti ng masama o ang masama ng mabuti: at kung sa anomang paraan ay palitan ang isang hayop ng iba, ay magiging kapuwa banal yaon at ang kapalit niyaon. Kini dili pagausbon niya, ni pagailisan, ang maayo sa dautan kun ang dautan sa maayo: ug kong pagabayloan ang usa ka mananap sa laing mananap, nan kini ug ang hinatag nga giilis mahimong balaan. At kung yao'y anomang hayop na karumaldumal na sa hindi maihahandog na alay sa Panginoon, ay ilalagay nga niya ang hayop sa harap ng saserdote: Ug kong kini mananap nga mahugaw, nga dili angay nga ihalad ingon sa halad kang Jehova, unya ang mananap iyang igabutang sa atubangan sa sacerdote; At hahalagahan ng saserdote, maging mabuti o masama: ayon sa inihalaga ng saserdote ay magiging gayon. Ug ang sacerdote magapabili niini kun maayo ba kun dautan ba; ingon nga ikaw nga sacerdote magapabili niini, mamao kini. Datapuwat kung tunay na kaniyang tutubusin, ay magdadagdag nga siya ng ikalimang bahagi niyaon sa inihalaga mo. Apan kong kini pagatubson gayud niya, nan igadugang nila ang ikalima ka bahin sa imong pagbana-bana. At pagka ang sinoman ay magtatalaga ng kaniyang bahay upang maging banal sa Panginoon, ay hahalagahan nga ng saserdote, kung mabuti o masama: ayon sa ihahalaga ng saserdote ay magiging gayon. Ug sa diha nga ang usa ka tawo magabalaan sa iyang balay nga balaanon kang Jehova, nan ang sacerdote magapabili niini, kun maayo ba kun dautan ba: ingon sa pagbili sa sacerdote niini mamao kini. At kung tutubusin ng nagtalaga ang kaniyang bahay, ay magdadagdag nga ng ikalimang bahagi ng salapi na inihalaga mo roon, at magiging kaniya. Apan kong ang magabalaan niini molukat sa iyang balay, nan magadugang siya sa ikalima ka bahin sa salapi sa imong pagpabili niini, ug kini mamaiya. At kung ang sinoman ay magtatalaga sa Panginoon ng bahagi ng bukid na kaniyang pag-aari, ay ayon sa hasik doon ang iyong ihahalaga nga: ang hasik na isang omer na cebada ay hahalagahan ng limang pung siklong pilak. Ug sa diha nga ang usa ka tawo magabalaan sa yuta nga iyang kaugalingon kang Jehova, nan ang imong pagbana-bana ipasikad sa iyang pugas niini: ang pugas nga usa ka omer sa cebada pagabilihan sa tag-kalim-an ka siclo nga salapi. Kung itatalaga niya ang kaniyang bukid mula sa taon ng jubileo, ay magiging ayon sa iyong inihalaga. Ug kong pagabalaanon niya ang iyang yuta sukad sa tuig sa tinghugyaw, sumala sa imong pagbana-bana, mamao kini. Datapuwat kung italaga niya ang kaniyang bukid pagkatapos ng jubileo, ay bibilangan sa kaniya ng saserdote ng salapi ayon sa mga taong natitira hanggang sa taon ng jubileo at bababaan ang iyong inihalaga. Apan kong sa human na ang tinghugyaw magabalaan siya sa iyang yuta, nan ang sacerdote magahusay kaniya sa salapi, sumala sa mga tuig nga mahabilin hangtud sa tuig sa tinghugyaw; ug pagakunhoran kini sa imong pagbana-bana. At kung tutubusin ng nagtalaga ng bukid ay magdadagdag ng ikalimang bahagi ng salaping iyong inihalaga roon, at mapapasa kaniya. Ug kong ang nagbalaan sa yuta buot gayud molukat niini, nan magadugang siya sa ikalima ka bahin sa salapi sa imong pagbana-bana niini, ug kini mahabilin alang kaniya. At kung hindi niya tutubusin ang bukid, o kung ipinagbili niya ang bukid sa ibang tao ay hindi na niya matutubos: Ug kong siya dili molukat sa yuta, kun ang yuta gikabaligya sa laing tawo, dili na gayud malukat kini: Kundi ang bukid pagka naalis sa jubileo, ay magiging banal sa Panginoon, na parang bukid na itinalaga: ang kapangyarihan doon ay mapapasa saserdote. Apan sa diha nga makagawas na ang yuta sa tinghugyaw pagabalaanon kini kang Jehova, ingon nga yuta nga hinalad; ang sacerdote mao ang makapanag-iya niini. At kung ang sinoman ay magtalaga sa Panginoon ng bukid na binili, na hindi sa bukid na kaniyang pag-aari; Ug kong pagabalaanon niya kini kang Jehova ang yuta nga iyang gipalit, nga dili sa yuta nga iyang panulondon; Ay ibibilang nga sa kaniya ng saserdote ang halaga ng iyong inihalaga hanggang sa taon ng jubileo, at babayaran niya ang iyong inihalaga ng araw ding iyon, na parang banal na bagay sa Panginoon. Nan ang sacerdote magaisip nga alang kaniya sa bili sa imong pagbana-bana ngadto sa tuig sa tinghugyaw: ug niadtong adlawa magahatag siya sa imong pagbana-bana ingon nga usa ka butang nga balaan alang kang Jehova. Sa taon ng jubileo ay mababalik ang bukid doon sa kaniyang binilhan, doon sa kinararapatan ng pag-aari ng lupa. Sa tuig sa tinghugyaw igauli niya ang yuta niadtong iyang gipalitan, nga mao ang tag-iya sa yuta. At ang buo mong ihahalaga ay magiging ayon sa siklo ng santuario: dalawang pung gera ang isang siklo. Ug ang tanan nga imong pagpabili ipasikad sa siclo sa balaang puloyanan; ang siclo adunay kaluhaan ka obolo. Ang panganay lamang sa mga hayop na iniukol ang pagkapanganay sa Panginoon, ang hindi maitatalaga ninoman; maging baka o tupa, ay ukol sa Panginoon. Kadto lamang nga panganay sa taliwala sa mga mananap, nga tungod sa pagkapanganay iya ni Jehova, walay bisan kinsa nga tawo nga magabalaan niini; bisan vaca, kun carnero, kini iya ni Jehova. At kung hayop na karumaldumal, ay kaniyang tutubusin nga yaon sa iyong inihalaga at idadagdag pa niya ang ikalimang bahagi niyaon; o kung hindi tutubusin ay ipagbibili ayon sa iyong inihalaga. Ug kong gikan sa mga mananap nga mahugaw, nan pagalukaton nila ingon sa imong pagbana-bana, ug madugang niini sa ikalima ka bahin ug kondili nila pagalukaton, nan igabaligya ingon sa imong pagbana-bana. Gayon ma'y walang bagay na itinalaga, na itatalaga ninoman sa Panginoon, sa lahat ng sariling kaniya, maging sa tao o sa hayop, o sa bukid na kaniyang pag-aari, ay maipagbibili o matutubos: bawat bagay na itinalaga ay kabanalbanalan sa Panginoon. Apan, walay bisan unsa nga butang nga hinalad, nga igahalad sa usa ka tawo kang Jehova gikan sa tanan nga iya, bisan sa tawo, kun sa mga mananap, kun sa mga yuta nga iyang kaugalingon nga igabaligya kun pagalukaton. Ang tanan nga hinalad maoy butang nga labing balaan kang Jehova. Walang itinalaga na itatalaga ng mga tao, ay matutubos: papataying walang pagsala. Walay bisan kinsa nga hinalad, nga igahalad gikan sa mga tawo, nga pagalukaton; pagapatyon gayud siya. At lahat na ikasangpung bahagi ng lupain, maging sa binhi ng lupain, o sa bunga ng punong kahoy ay sa Panginoon: magiging banal sa Panginoon. Ug ang tanan nga ikapulo sa yuta, maingon man ang sa binhi sa yuta, mao usab ang sa bunga sa mga kahoy, iya ni Jehova: kini maoy butang nga balaan alang kang Jehova. At kung ang sinoman ay tutubos ng alin mang bahagi ng kaniyang ikasangpung bahagi ay idagdag niya roon ang ikalimang bahagi niyaon. Ug kong adunay buot magalukat ug diyutay sa iyang ikapulo, igadugang niya niini ang ikalima ka bahin. At lahat ng ikasangpung bahagi sa bakahan o sa kawan, anomang madaan sa tungkod, ay magiging banal sa Panginoon ang ikasangpung bahagi. Ug ang tanan nga ikapulo sa mga vaca kun sa mga carnero, bisan unsa nga moagi sa ilalum sa sungkod, ang ikapulo niini pagabalaanon ngadto kang Jehova. Huwag niyang sisiyasatin kung mabuti o masama, ni huwag niyang papalitan: at kung sa anomang paraan ay palitan niya, ay kapuwa magiging banal; hindi matutubos. Dili siya magasusi kong maayo ba kun dautan ba; ni pagailisan kini niya: ug kong pagailisan gayud kini niya, nan ang iyang iilis ug ang pagailisan mamahimong balaan; kini dili pagalukaton. At ang Panginoon ay nagsalita kay Moises sa ilang ng Sinai sa tabernakulo ng kapisanan, nang unang araw ng ikalawang buwan, sa ikalawang taon pagkatapos na makaalis sila sa lupain ng Egipto, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises didto sa kamingawan sa Sinai, sulod sa balong-balong nga pagatiguman, sa nahauna nga adlaw sa bulan nga ikaduha sa ikaduha ka tuig tapus sa ilang paggikan sa yuta sa Egipto, nga nagaingon: Bilangin mo ang buong kapisanan ng mga anak ni Israel, ayon sa mga angkan nila, ayon sa mga sangbahayan ng kanikanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, bawat lalake ayon sa dami ng mga ulo nila; Magkuha kamo ug padron sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, ang tagsatagsa ka lalake pinaagi sa mga ulo nila; Mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa Israel sa pakikibaka, na bibilangin ninyo at ni Aaron sila ayon sa kanilang mga hukbo. Sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan sa Israel: Ikaw ug si Aaron mag-isip kanila pinaagi sa ilang mga panon. At magsasama kayo ng isang lalake ng bawat lipi; na bawat isa'y pangulo sa sangbahayan ng kaniyang mga magulang. Ug uban kaninyo may usa ka tawo gikan sa tagsatagsa ka banay; ang tagsatagsa ka pangulo sa balay sa iyang amahan. At ito ang mga pangalan ng mga lalake na sasama sa inyo. Sa lipi ni Ruben: si Elisur na anak ni Sedeur. Ug kini mao ang mga ngalan sa mga tawo nga magatindog uban kaninyo. Kang Ruben: si Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur. Sa lipi ni Simeon; si Selumiel na anak ni Zurisaddai. Kang Simeon: Si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai. Sa lipi ni Juda; si Naason na anak ni Aminadab. Kang Juda: Si Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab. Sa lipi ni Issachar; si Nathanael na anak ni Suar. Kang Issachar: Si Nathanael, ang anak nga lalake ni Suar. Sa lipi ni Zabulon; si Eliab na anak ni Helon. Kang Zabulon: Si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon. Sa mga anak ni Jose: sa lipi ni Ephraim; si Elisama na anak ni Ammiud: sa lipi ni Manases; si Gamaliel na anak ni Pedasur. Sa mga anak ni Jose: sa kang Ephraim: si Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud; kang Manases: Si Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedasur. Sa lipi ni Benjamin; si Abidan na anak ni Gedeon. Kang Benjamin: Si Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeon. Sa lipi ni Dan; si Ahiezer na anak ni Ammisaddai. Kang Dan: Si Ahiezer, ang anak nga lalake ni Ammisaddai. Sa lipi ni Aser; si Phegiel na anak ni Ocran. Kang Aser: Si Phegiel, ang anak nga lalake ni Ocran. Sa lipi ni Gad; si Eliasaph na anak ni Deuel. Kang Gad: Si Eliasaph, ang anak nga lalake ni Dehuel. Sa lipi ni Nephtali; si Ahira na anak ni Enan. Kang Nephtali: Si Ahira, ang anak nga lalake ni Enan. Ito ang mga tinawag sa kapisanan, na mga prinsipe sa mga lipi ng kanikanilang mga magulang; sila ang mga pangulo ng libolibong taga Israel. Kini sila mao ang mga gitawag sa katilingban, nga mga principe sa mga banay sa ilang mga amahan; sila mao ang pangulo sa mga linibo sa Israel. At dinala ni Moises at ni Aaron ang mga lalaking ito na nasaysay sa pamamagitan ng kanikaniyang pangalan: Ug gikuha ni Moises ug ni Aaron kining mga tawohana nga gihisgutan pinaagi sa ilang mga ngalan; At kanilang pinisan ang buong kapisanan nang unang araw ng ikalawang buwan; at kanilang sinaysay ang kanikaniyang kanunuan ayon sa kanikanilang angkan, sangayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, ayon sa dami ng mga ulo nila. Ug gitigum nila ang tibook nga katilingban sa nahauna nga adlaw sa bulan nga ikaduha; ug gipahayag nila pinaagi sa ilang mga kaliwat, subay sa ilang kabanayan, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, pinaagi sa mga ulo nila. Kung paanong iniutos ng Panginoon kay Moises, ay gayon niya binilang sa ilang ng Sinai. Ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises, mao nga sila giisip didto sa kamingawan sa Sinai. At ang mga anak ni Ruben, na panganay ni Israel, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, sangayon sa dami ng kanilang mga ulo, bawat lalake mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Ug ang mga anak ni Ruben, ang panganay ni Israel, ang ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, pinaagi sa mga ulo nila, ang tagsatagsa ka lalake sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Ruben, ay apat na put anim na libo at limang daan. Kadtong mga naisip gikan kanila sa banay ni Ruben, kap-atan ug unom ka libo ug lima ka gatus. Sa mga anak ni Simeon, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ay nangabilang sa kanila, ayon sa bilang ng mga pangalan, sangayon sa dami ng mga ulo nila, bawat lalaking mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Sa mga anak ni Simeon pinaagi sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, kadtong naisip kanila sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, pinaagi sa mga ulo nila, ang tagsatagsa ka lalake sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanang makahimo sa pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Simeon, ay limang put siyam na libo at tatlong daan. Kadtong mga naisip kanila, sa banay ni Simeon, kalim-am ug siyam ka libo ug tolo ka gatus. Sa mga anak ni Gad, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka, Sa mga anak ni Gad, pinaagi sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Gad, ay apat na put limang libo at anim na raan at limang pu. Kadtong mga naisip kanila, sa banay ni Gad, kap-atan ug lima ka libo, unom ka gatus ug kalim-an. Sa mga anak ni Juda, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Sa mga anak ni Juda, sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig, ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Juda, ay pitong put apat na libo at anim na raan. Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Juda, kapitoan ug upat ka libo ug unom ka gatus. Sa mga anak ni Issachar, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Sa mga anak ni Issachar, sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Issachar, ay limang put apat na libo at apat na raan. Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Issachar, kalim-an ug upat ka libo, ug upat ka gatus. Sa mga anak ni Zabulon, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Sa mga anak ni Zabulon sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa ilang mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Zabulon, ay limang put pitong libo at apat na raan. Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Zabulon, kalim-an ug pito ka libo ug upat ka gatus. Sa mga anak ni Jose, sa mga anak ni Ephraim, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Sa mga anak ni Jose: sa mga anak ni Ephraim, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimaly, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makamo sa pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila sa lipi ni Ephraim, ay apat na pung libo at limang daan. Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Ephraim, kap-atan ka libo ug lima ka gatus. Sa mga anak ni Manases, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Sa mga anak ni Manases, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Manases, ay tatlong put dalawang libo at dalawang daan. Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Manases, katloan ug duha ka libo ug duha ka gatus. Sa mga anak ni Benjamin, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Sa mga anak ni Benjamin, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa katloan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Benjamin, ay tatlong put limang libo at apat na raan. Kadtong mga naisip, kanila sa banay ni Benjamin, katloan ug lima ka libo ug upat ka gatus. Sa mga anak ni Dan, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Sa mga anak ni Dan, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa katloan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Dan, ay anim na put dalawang libo at pitong daan. Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Dan kan-uman ug duha ka libo ug pito ka gatus. Sa mga anak ni Aser, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Sa mga anak ni Aser, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Aser, ay apat na put isang libo at limang daan. Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Aser kap-atan ug usa ka libo ug lima ka gatus. Sa mga anak ni Nephtali, ang kanilang mga lahi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa bilang ng mga pangalan, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng makalalabas sa pakikibaka; Sa mga anak ni Nephtali, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; Ay nangabilang sa kanila, sa lipi ni Nephtali, ay limang put tatlong libo at apat na raan. Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Nephtali, kalim-an ug tolo ka libo ug upat ka gatus. Ito ang nangabilang na binilang ni Moises at ni Aaron at ng labing dalawang lalake, na mga pangulo sa Israel: na bawat isa sa kanila'y sa sangbahayan ng kanikaniyang mga magulang. Kini sila mao ang naisip, nga giisip ni Moises ug ni Aaron, ug ang mga principe sa Israel, nga napulo ug duha, usa sa tagsatagsa ka balay sa ilang mga amahan. Kayat lahat ng nangabilang sa mga anak ni Israel, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, na mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, lahat ng sa Israel ay makalalabas sa pakikibaka: Busa, silang tanan nga naisip sa mga anak sa Israel, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan sa Israel; Lahat ng nangabilang ay anim na raan at tatlong libo at limang daan at limang pu. Bisan ang tanang mga naisip mikabat sa unom ka gatus ka libo ug tolo ka libo, lima ka gatus ug kalim-an. Datapuwat ang mga Levita ayon sa lipi ng kanilang mga magulang ay hindi ibinilang sa kanila. Apan ang mga Levihanon wala pag-isipa sa taliwala nila ingon sa banay sa ilang mga amahan. Sapagkat sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Kay misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Ang lipi lamang ni Levi ang hindi mo bibilangin, ni di mo ilalahok ang bilang nila sa mga anak ni Israel: Mao lamang ang banay ni Levi ang dili mo pag-isipon, dili ka usab mag-isip kanila sa taliwala sa mga anak sa Israel; Kundi ipamamahala mo sa mga Levita ang tabernakulo ng patotoo, at ang lahat ng kasangkapan niyaon, at ang lahat ng nauukol doon; kanilang dadalhin ang tabernakulo, at ang lahat ng kasangkapan niyaon; at kanilang pangangasiwaan at sila'y hahantong sa palibot ng tabernakulo. Apan itudlo mo ang mga Levihanon sa tabernaculo sa pagpamatuod, ug sa ibabaw sa tanang mga galamiton niini, ug sa ibabaw sa tanang mga butang nga nahatungod niini; pagadad-on nila ang tabernaculo, ug ang tanang mga galamiton niini, ug sila magaalagad niini, ug magapahamutang sila libut sa tabernaculo. At pagka ililipat ang tabernakulo ay pagtatanggaltanggalin ng mga Levita: at pagka itatayo ang tabernakulo ay paguugnay-ugnayin ng mga Levita: at ang taga ibang bayan na lumapit ay papatayin. Ug sa diha nga ang tabernaculo pagikanon na, ang mga Levihanon maoy magabungkag niini; ug kong ang tabernaculo pahunongon, ang mga Levihanon magapatukod niini; ug ang dumuloong nga mahiduol niini pagapatyon. At ang mga anak ni Israel ay magtatayo ng kanilang mga tolda, na bawat lalake ay sa kaniyang sariling kampamento at bawat lalake ay sa siping ng kaniyang sariling watawat ayon sa kanilang mga hukbo. Ug ang mga anak sa Israel magapahaluna sa ilang mga balong-balong, ang tagsatagsa ka tawo sa iyang bahin, ug ang tagsatagsa haduol sa iyang kaugalingong bandila sumala sa ilang mga pundok; Datapuwat ang mga Levita ay magsisitayo sa palibot ng tabernakulo ng patotoo, upang huwag magtaglay ng galit sa kapisanan ng mga anak ni Israel: at ang mga Levita ay mamahala ng tabernakulo ng patotoo. Apan ang mga Levihanon magapahaluna libut sa tabernaculo sa pagpamatuod, aron walay kaligutgut sa ibabaw sa katilingban sa mga anak sa Israel: ug ang mga Levihanon maoy magabantay sa sugo sa tabernaculo sa pagpamatuod. Gayon ginawa ng mga anak ni Israel; ayon sa lahat na iniutos ng Panginoon kay Moises, ay gayon nila ginawa. Sa ingon niana gibuhat sa mga anak sa Israel sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises: mao nga kini ilang gibuhat. At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: Ang mga anak ni Israel ay magsisitayo bawat lalake sa siping ng kaniyang sariling watawat, na may tanda ng mga sangbahayan ng kaniyang mga magulang: sa tapat ng tabernakulo ng kapisanan ay tatayo sila sa palibot. Ang mga anak sa Israel magapahamutang ang tagsatagsa ka tawo haduol sa iyang kaugaligong bandila, uban sa mga timaan sa mga balay sa ilang amahan; atbang sa balong-balong nga pagatiguman sa katilingban magapahamutang sila nga maglibut. At yaong tatayo sa dakong silanganan, sa dakong sinisikatan ng araw, ay ang mga sa watawat ng kampamento ng Juda, ayon sa kanilang mga hukbo: at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Juda ay si Naason na anak ni Aminadab. Ug kadtong magapahamutang dapit sa timugan sa silangan mao ang bandila sa kasundalohan ni Juda, sumala sa ilang mga panon; ug ang principe sa mga anak ni Juda mao si Naason ang anak nga lalake ni Aminadab. At ang kaniyang hukbo, at yaong nangabilang sa kanila ay pitong put apat na libo at anim na raan. Ug ang iyang mga panon ug kadtong naisip uban kanila, kapitoan ug upat ka libo ug unom ka gatus. At yaong magsisitayo sa siping niya ay ang lipi ni Issachar: at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Issachar ay si Nathanael na anak ni Suar. Ug kadtong magapahaluna sunod kaniya mao ang banay ni Issachar: ug ang principe sa mga anak ni Issachar, si Nathanael, ang anak nga lalake ni Suar. At ang kaniyang hukbo, at ang nangabilang niyaon ay limang put apat na libo at apat na raan. Ug ang iyang panon, ug kadtong naisip niini, kalim-an ug upat ka libo ug upat ka gatus. At ang lipi ni Zabulon: at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Zabulon, ay si Eliab na anak ni Helon: Ug ang banay ni Zabulon: ang principe sa mga anak ni Zabulon mao si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon. At ang kaniyang hukbo, at ang nangabilang niyaon, ay limang put pitong libo at apat na raan. Ug ang iyang panon, ug kadtong naisip niini, kalim-an ug pito ka libo ug upat ka gatus. Lahat ng nangabilang sa kampamento ng Juda ay isang daan at walong put anim na libo at apat na raan, ayon sa kanilang mga hukbo. Sila ang unang magsisisulong. Ang tanan nga naisip sa panon ni Juda, usa ka gatus kawaloan ug unom ka libo ug upat ka gatus, sumala sa ilang mga bahin. Sila maoy manlakaw pag-una. Sa dakong timugan, ay malalagay ang watawat ng kampamento ng Ruben, ayon sa kanilang mga hukbo: at ang magiging prinsipe ng mga anak ni Ruben, ay si Elisur na anak ni Sedeur. Ang bandila sa panon ni Ruben dapit sa habagatan, sumala sa ilang mga panon: ug ang principe sa mga anak ni Ruben, si Elizur, ang anak nga lalake ni Sedeur. At ang kaniyang hukbo at ang nangabilang niyaon, ay apat na put anim na libo at limang daan. Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip niini, kap-atan ug unom ka libo ug lima ka gatus. At yaong tatayo sa siping niya ay ang lipi ni Simeon: at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Simeon ay si Selumiel na anak ni Zurisaddai. Ug kadtong magapahaluna sunod kaniya mao ang banay ni Simeon; ug ang principe sa mga anak ni Simeon, si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurishaddai. At ang kaniyang hukbo at yaong nangabilang sa kanila, ay limang put siyam na libo at tatlong daan: Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip uban niini, kalim-an ug siyam ka libo ug tolo ka gatus. At ang lipi ni Gad: at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Gad ay si Eliasaph na anak ni Rehuel: Ug ang banay ni Gad: ug ang principe sa mga anak ni Gad, si Eliasaph, ang anak nga lalake ni Dehuel. At ang kaniyang hukbo, at yaong nangabilang sa kanila, ay apat na put limang libo at anim na raan at limang pu. Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip niini, kap-atan ug lima ka libo unom ka gatus ug kalim-an. Lahat ng nangabilang sa kampamento ng Ruben ay isang daan at limang put isang libo at apat na raan at limang pu, ayon sa kanilang mga hukbo. At sila ang pangalawang magsisisulong. Ang tanan nga naisip sa campo ni Ruben may usa ka gatus kalim-an ug usa ka libo ug upat ka gatus ug kalim-an, sumala sa ilang mga panon. Ug sila maoy manlakaw pagsunod. Kung magkagayon, ang tabernakulo ng kapisanan ay susulong na kaakbay ng kampamento ng mga Levita sa gitna ng mga kampamento: ayon sa kanilang pagkahantong, ay gayon sila magsisisulong, na bawat lalake ay sa kanikaniyang sariling dako, sa siping ng kanilang mga watawat. Unya ang balong-balong nga pagatiguman pagikanon sa unahan, uban sa campo sa mga Levihanon diha sa taliwala sa mga campo; ingon sa ilang pagpahaluna, mao kini nga manlakaw sila, ang tagsatagsa sa iyang dapit, haduol sa ilang mga bandila. Sa dakong kalunuran ay malalagay ang watawat ng kampamento ng Ephraim, ayon sa kanilang mga hukbo: at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Ephraim ay si Elisama na anak ni Ammiud. Sa dapit sa kasaladpan mao ang bandila sa campo ni Ephraim sumala sa ilang mga panon: ug ang principe sa mga anak ni Ephraim, si Elishama, ang anak nga lalake ni Ammihud. At ang kaniyang hukbo, at yaong nangabilang sa kanila ay apat na pung libo at limang daan. Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip kanila, kap-atan ka libo ug lima ka gatus. At sa siping niya ay malalagay ang lipi ni Manases at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Manases ay si Gamaliel na anak ni Pedasur. Ug sunod kaniya mao ang banay ni Manases: ug ang principe sa mga anak ni Manases, si Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedashur. At ang kaniyang hukbo, at yaong nangabilang sa kanila ay tatlong put dalawang libo at dalawang daan: Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip kanila, katloan ug duha ka libo ug duha ka gatus: At ang lipi ni Benjamin: at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Benjamin, ay si Abidan na anak ni Gedeon. Ug ang banay ni Benjamin, ug ang principe sa mga anak ni Benjamin, si Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeon. At ang kaniyang hukbo, at yaong nangabilang sa kanila, ay tatlong put limang libo at apat na raan. Ug ang iyang panon; ug kadtong mga naisip kanila, katloan ug lima ka libo ug upat ka gatus. Yaong lahat na nangabilang sa kampamento ng Ephraim ay isang daan at walong libo at isang daan, ayon sa kanilang mga hukbo. At sila ang pangatlong magsisisulong. Ang tanang mga naisip sa panon ni Ephraim, usa ka gatus ug walo ka libo ug usa ka gatus, sumala sa ilang mga panon. Ug manlakaw sila sa ikatolo. Sa dakong hilagaan ay malalagay ang watawat ng kampamento ng Dan, ayon sa kanilang mga hukbo: at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Dan, ay si Ahiezer na anak ni Ammisaddai. Sa dapit sa amihanan mao ang bandila sa campo ni Dan sumala sa ilang mga panon: ug ang principe sa mga anak ni Dan, mao si Ahiezer, ang anak nga lalake ni Ammishaddai. At ang kanilang hukbo, at yaong nangabilang sa kanila ay anim na put dalawang libo at pitong daan. Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip kanila, may kan-uman ug duha ka libo ug pito ka gatus. At yaong hahantong sa siping niya ay ang lipi ni Aser: at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Aser ay si Phegiel na anak ni Ocran: Ug kadtong magapahaluna sunod kaniya mao ang banay ni Aser: ug ang principe sa mga anak ni Aser, mao si Phegiel, ang anak nga lalake ni Ocran. At ang kaniyang hukbo, at yaong nangabilang sa kanila ay apat na put isang libo at limang daan. Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip kanila, may kap-atan ug usa la libo ug lima ka gatus. At ang lipi ni Nephtali: at ang magiging prinsipe sa mga anak ni Nephtali ay si Ahira na anak ni Enan. Ug ang banay ni Nephtali: ug ang principe sa mga anak ni Nephtali, mao si Ahira, ang anak nga lalake ni Enan. At ang kaniyang hukbo at yaong nangabilang sa kanila ay limang put tatlong libo at apat na raan. Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip kanila, may kalim-an ug tolo ka libo ug upat ka gatus. Yaong lahat na nangabilang sa kampamento ng Dan, ay isang daan at limang put pitong libo at anim na raan. Sila ang magsisisulong na huli, ayon sa kanilang mga watawat. Tanan kadtong mga naisip sa campo ni Dan, may usa ka gatus kalim-an ug pito ka libo, ug unom ka gatus. Sila manlakaw sa katapusan, sa ulahi pinaagi sa ilang mga bandila. Ito ang nangabilang sa mga anak ni Israel, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang: yaong lahat na nangabilang sa mga kampamento, ayon sa kanilang mga hukbo, ay anim na raan at tatlong libo at limang daan at limang pu. Kini sila mao ang naisip sa mga anak sa Israel pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan: ang tanang mga naisip sa mga campo sumala sa ilang mga panon, may unom ka gatus ka libo ug tolo ka libo ug lima ka gatus ug kalim-an. Datapuwat ang mga Levita ay hindi ibinilang sa mga anak ni Israel: gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Apan ang mga Levihanon wala pag-isipa sa taliwala sa mga anak sa Israel, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. Gayon ginawa ng mga anak ni Israel; ayon sa lahat ng iniutos ng Panginoon kay Moises ay gayon sila humantong sa siping ng kanilang mga watawat, at gayon sila nagsisulong, na bawat isa'y ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Sa ingon niana ang mga anak sa Israel nagbuhat sumala sa tanan nga gisugo ni Jehova kang Moises; niini nagpahamutang sila pinaagi sa ilang mga bandila, ug mao kini nga nanagpanlakaw ang tagsatagsa pinaagi sa ilang panimalay, sumala sa mga panimalay sa ilang mga amahan. At ito ang mga lahi ni Aaron at ni Moises, nang araw na magsalita ang Panginoon kay Moises sa bundok ng Sinai. Karon kini mao ang mga kaliwatan ni Aaron ug ni Moises, sa adlaw nga si Jehova misulti kang Moises didto sa bukid sa Sinai. At ito ang mga pangalan ng mga anak ni Aaron: si Nadab ang panganay, at si Abiu, si Eleazar, at si Ithamar. Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Aaron: si Nadab ang panganay; ug si Abiu, si Eleazar, ug si Ithamar. Ito ang mga pangalan ng mga anak ni Aaron, na mga saserdote na pinahiran ng langis, na itinalaga upang mangasiwa sa katungkulang saserdote. Kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Aaron, ang mga sacerdote nga gidihogan, nga iyang gigahin aron sa pag-alagad sa pagka-sacerdote. At si Nadab at si Abiu ay nangamatay sa harap ng Panginoon, nang sila'y maghandog ng ibang apoy sa harap ng Panginoon, sa ilang ng Sinai, at sila'y hindi nagkaanak: at si Eleazar at si Ithamar ay nangasiwa sa katungkulang saserdote sa harap ni Aaron na kanilang ama. Ug si Nadab ug si Abiu nangamatay sa atubangan ni Jehova, sa paghalad nila ug kalayo nga lain sa atubangan ni Jehova didto sa kamingawan sa Sinai, ug sila walay mga anak; ug si Eleazar ug si Ithamar nanag-alagad sa katapusan sa pagka-sacerdote sa atubangan ni Aaron nga ilang amahan. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Ilapit mo ang lipi ni Levi, at ilagay mo sila sa harap ni Aaron na saserdote, upang pangasiwaan nila siya. Dad-on mo ang banay ni Levi, ug ipahamutang mo sila sa atubangan ni Aaron, ang sacerdote, aron sila mag-alagad kaniya. At kanilang gaganapin ang kaniyang katungkulan, at ang katungkulan ng buong kapisanan sa harap ng tabernakulo ng kapisanan upang isagawa ang paglilingkod sa tabernakulo. Ug sila magabantay sa ilang katungdanan, ug ang katungdanan sa tibook nga katilingban sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman, aron sa pagbuhat sa pag-alagad sa tabernaculo. At kanilang iingatan ang lahat ng kasangkapan ng tabernakulo ng kapisanan at ang katungkulan ng mga anak ni Israel upang isagawa ang paglilingkod sa tabernakulo. Ug bantayan nila ang tanang mga galamiton sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang ginatugyan kanila sa mga anak sa Israel sa pagbuhat sa pag-alagad sa tabernaculo. At iyong ibibigay ang mga Levita kay Aaron at sa kaniyang mga anak: sila'y tunay na ibinigay sa kaniya sa ganang mga anak ni Israel. Ug ihatag mo ang mga Levihanon kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: sila gihatag gayud tungod sa mga anak sa Israel. At iyong ihahalal si Aaron at ang kaniyang mga anak, at kanilang gaganapin ang kanilang pagkasaserdote: at ang taga ibang bayan na lumapit ay papatayin. Ug tudloan mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug sila managbantay sa ilang pagka-sacerdote; ug ang dumuloong nga mahaduol pagapatyon siya. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: At tungkol sa akin, narito, aking kinuha ang mga Levita sa gitna ng mga anak ni Israel sa halip ng mga panganay na nagbubukas ng bahay-bata sa mga anak ni Israel: at ang mga Levita ay magiging akin: Ug ako, ania karon, gikuha ko ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, nga salili sa tanang mga panganay nga nagabuka sa taguangkan sa taliwala sa mga anak sa Israel; ug ang mga Levihanon mamaako. Sapagkat lahat ng mga panganay ay sa akin; sapagkat nang araw na aking lipulin ang lahat ng mga panganay sa lupain ng Egipto ay aking pinapagingbanal sa akin, ang lahat ng mga panganay sa Israel, maging tao at maging hayop: sila'y magiging akin; ako ang Panginoon. Kay ang tanang mga panganay ako man; sa adlaw sa pagpamatay ko sa tanang mga panganay didto sa yuta sa Egipto, akong gipakabalaan alang kanako ang tanang mga panganay diha sa Israel, maingon sa mga tawo, mao man usab sa mga mananap; sila mamaako. Ako mao si Jehova. At sinalita ng Panginoon kay Moises sa ilang ng Sinai, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa kamingawan sa Sinai, nga nagaingon: Bilangin mo ang mga anak ni Levi, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ayon sa kanilang mga angkan: bawat lalake na mula sa isang buwang gulang na patanda ay bibilangin mo. Isipon mo ang anak ni Levi pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan pinaagi sa ilang mga panimalay: nga pagaisipon mo ang tanang mga lalake sukad sa usa pa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas. At sila'y binilang ni Moises ayon sa salita ng Panginoon, gaya ng iniutos sa kaniya. Ug giisip ni Moises sila sumala sa gisugo ni Jehova kaniya. At ito ang mga naging anak ni Levi ayon sa kanilang mga pangalan: si Gerson, at si Coath, at si Merari. Ug kini mao ang mga anak nga lalake ni Levi sa ilang mga ngalan: Si Gerson, ug si Coath, ug si Merari. At ito ang mga pangalan ng mga anak ni Gerson ayon sa kanilang mga angkan: si Libni at si Simei. Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Gerson, pinaagi sa ilang mga panimalay: Si Libni, ug si Shimei. At ang mga anak ni Coath ayon sa kanilang mga angkan, ay si Amram, at si Izhar, si Hebron, at si Uzziel. Ug ang mga anak nga lalake ni Coath pinaagi sa ilang mga panimalay: Si Amran, ug si Izhar, ug si Hebron, ug si Uzziel. At ang mga anak ni Merari ayon sa kanilang mga angkan; ay si Mahali at si Musi. Ito ang mga angkan ng mga Levita ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Ug ang mga anak nga lalake ni Merari pinaagi sa ilang mga panimalay: si Mahali, ug si Musi. Kini mao ang mga panimalay sa mga Levihanon, sumala sa mga balay sa ilang mga amahan. Kay Gerson galing ang angkan ng mga Libnita, at ang angkan ng mga Simeita: ito ang mga angkan ng mga Gersonita. Kang Gerson mao ang panimalay no Libni, ang panimalay ni Shimei: kini mao ang mga panimalay ni Gerson. Yaong nangabilang sa kanila, ayon sa bilang ng lahat ng mga lalake, mula sa isang buwang gulang na patanda, ay pitong libo at limang daan ang nangabilang sa kanila. Kadtong mga naisip kanila sumala sa tanang mga lalake sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, bisan kadtong mga naisip kanila, may pito ka libo ug lima ka gatus. Ang mga angkan ng mga Gersonita ay hahantong sa likuran ng tabernakulo sa dakong kalunuran. Ang mga panimalay ni Gerson magapahamutang sa ilang mga balong-balong sa likod sa tabernaculo, dapit sa kanawayan. At ang magiging prinsipe sa sangbahayan ng mga magulang ng mga Gersonita ay si Eliasaph na anak ni Lael. Ug ang principe sa balay sa amahan sa mga Gersonhon, mao si Eliasaph, ang anak nga lalake ni Lael. At ang magiging katungkulan ng mga anak ni Gerson sa tabernakulo ng kapisanan ay ang tabernakulo, at ang Tolda, ang takip niyaon at ang tabing sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, Ug ang katungdanan sa mga anak nga lalake ni Gerson sa balong-balong nga pagatiguman mao ang tabernaculo, ug ang Balong-balong, ug ang tabon niini, ug ang cortina sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At ang mga tabing ng looban at ang tabing sa pintuan ng looban na nasa palibot ng tabernakulo at sa palibot ng dambana, at ang mga tali niyaon na naukol sa buong paglilingkod doon. Ug ang mga pabiyon sa sawang, ug ang cortina sa pultahan sa sawang, nga haduol sa tabernaculo, ug sa halaran, maglibut: ug ang tanang mga sinawalong pisi niini alang sa tanan nga paggamit niana. At kay Coath ang angkan ng mga Amramita at ang angkan ng mga Izharita, at ang angkan ng mga Hebronita, at ang angkan ng mga Uzzielita: ito ang mga angkan ng mga Coathita. Ug kang Coath, ang panimalay sa mga Amramhanon, ug ang panimalay sa mga Izeharihanon, ug ang panimalay sa mga Hebronhon, ug ang panimalay sa mga Uzzielanon: kini mao ang mga panimalay nga Coathhanon. Ayon sa bilang ng lahat na mga lalake, mula sa isang buwang gulang na patanda, ay may walong libo at anim na raang nangamamahala ng katungkulan sa santuario. Sumala sa gidaghanon sa tanang mga lalake sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, may walo ka libo ug unom ka gatus nga nagabantay sa balaang puloy-anan. Ang mga angkan ng mga anak ni Coath ay magsisihantong sa tagiliran ng tabernakulo, sa dakong timugan. Ang panimalay sa mga anak nga lalake ni Coath magapahaluna sa kiliran sa tabernaculo ngadto sa habagatan: At ang magiging prinsipe sa sangbahayan ng mga magulang ng mga angkan ng mga Coathita ay si Elisaphan na anak ni Uzziel. Ug ang principe sa balay sa amahan sa mga panimalay ni Coath, mao si Elisapan, ang anak nga lalake ni Uzziel. At ang magiging katungkulan nila ay ang kaban, at ang dulang, at ang kandelero, at ang mga dambana, at ang mga kasangkapan ng santuario na kanilang pinangangasiwaan, at ang tabing at ang lahat ng paglilingkod doon. Ug ang ilang katungdanan mao ang arca, ug ang lamesa, ug ang tangkawan, ug ang mga halaran, ug ang mga kasangkapan sa balaang puloy-anan nga pinaagi niini sila manag-alagad, ug ang cortina, ug ang tanan nga galamiton niini. At si Eleazar na anak ni Aaron na saserdote ay siyang magiging prinsipe ng mga prinsipe ng mga Levita at mamamahala sa mga may katungkulan sa santuario. Ug ang labaw sa mga principe sa mga Levihanon, mao si Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote; siya magatan-aw kanila nga magabantay sa balaang puloy-anan. Kay Merari ang angkan ng mga Mahalita at angkan ng mga Musita: ito ang mga angkan ni Merari. Kang Merari, ang panimalay nga Mahalihanon, ug ang panimalay nga Musihanon: kini mao ang mga panimalay ni Merari. At yaong nangabilang sa kanila, ayon sa bilang ng lahat na mga lalake, mula sa isang buwang gulang na patanda, ay anim na libo at dalawang daan. Ug kadtong mga naisip kanila sumala sa gidaghanon sa tanang mga lalake, sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, may unom ka libo ug duruha ka gatus. At ang magiging prinsipe sa sangbahayan ng mga magulang ng mga angkan ni Merari ay si Suriel na anak ni Abihail: sila'y magsisihantong sa tagiliran ng tabernakulo sa dakong hilagaan. Ug ang principe sa balay sa amahan sa mga panimalay ni Merari, mao si Zuriel, ang anak nga lalake ni Abihail, sila magapahamutang sa kiliran sa tabernaculo ngadto amihanan. At ang magiging katungkulan ng mga anak ni Merari, ay ang mga tabla ng tabernakulo, at ang mga barakilan, at ang mga haligi, at ang mga tungtungan, at ang lahat ng kasangkapan, at lahat ng paglilingkod doon; Ug ang natudlo nga katungdanan sa mga anak nga lalake ni Merari, mao ang pagbantay sa mga tabla sa tabernaculo, ug ang mga yayongan niini, ug ang mga haligi niini; ug ang mga ugbokanan, ug ang tanang mga galamiton, sa tibook nga pag-alagad niana. At ang mga haligi sa palibot ng looban, at ang mga tungtungan, at ang mga tulos, at ang mga tali ng mga yaon. Ug ang mga haligi nga maglibut sa sawang, ug ang ilang mga ugbokanan, ug ang ilang mga lagdok, ug ang ilang mga sinawalong pisi. At yaong lahat na hahantong sa harap ng tabernakulo sa dakong silanganan, sa harap ng tabernakulo ng kapisanan, sa dakong sinisikatan ng araw, ay si Moises, at si Aaron, at ang kaniyang mga anak na mamamahala ng katungkulan sa santuario, upang ganapin ang pamamahala ng mga anak ni Israel: at ang taga ibang bayan na lumapit ay papatayin. Ug kadtong magapahamutang sa atubangan sa tabernaculo dapit sa silangan, sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman paingon ngadto sa silangan, mao si Moises ug si Aaron, ug ang iyang mga anak nga lalake, nga magabantay sa balaang puloy-anan, alang sa mga anak sa Israel; ug ang dumuloong nga moduol, pagapatyon siya. Yaong lahat na nangabilang sa mga Levita na binilang ni Moises at ni Aaron sa utos ng Panginoon ayon sa kanilang mga angkan, lahat ng lalake mula sa isang buwang gulang na patanda, ay dalawang put dalawang libo. Ang tanang mga naisip sa mga Levihanon nga giisip ni Moises ug ni Aaron, ingon sa sugo ni Jehova, pinaagi sa ilang mga panimalay, ang tanang mga lalake sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, may kaluhaan ug duha ka libo. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Bilangin mo ang lahat ng mga lalaking panganay sa mga anak ni Israel mula sa isang buwang gulang na patanda, at iguhit mo ang bilang ng kanilang mga pangalan. Ug si Jehova miingon kang Moises: Isipon mo ang tanang mga panganay nga lalake sa mga anak sa Israel sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, ug isipon mo ang ilang mga ngalan. At iuukol mo sa akin ang mga Levita (ako ang Panginoon) sa halip ng lahat ng mga panganay sa mga anak ni Israel; at ang mga hayop ng mga Levita sa halip ng lahat ng mga panganay sa mga hayop ng mga anak ni Israel. Ug kuhaon mo ang mga Levihanon alang kanako (ako mao si Jehova) nga salili sa tanang mga panganay sa mga anak sa Israel: ug ang kahayupan sa mga Levihanon nga salili sa tanang panganay sa kahayupan sa mga anak sa Israel. At binilang ni Moises, gaya ng iniutos sa kaniya ng Panginoon, ang lahat ng mga panganay sa mga anak ni Israel. Ug giisip ni Moises, ingon sa gisugo ni Jehova kaniya, ang tanang mga panganay sa mga anak sa Israel. At lahat ng mga panganay na lalake ayon sa bilang ng mga pangalan, mula sa isang buwang gulang na patanda, doon sa nangabilang sa kanila, ay dalawang put dalawang libo at dalawang daan at pitong put tatlo. Ug ang tanang mga panganay nga lalake, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, niadtong mga naisip kanila, may kaluhaan ug duha ka libo duha ka gatus kapitoan ug tolo. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Kunin mo ang mga Levita sa halip ng lahat na mga panganay sa mga anak ni Israel, at ang mga hayop ng mga Levita sa halip ng kanilang mga hayop: at ang mga Levita ay magiging akin; ako ang Panginoon. Kuhaon mo ang mga Levihanon nga salili sa tanang mga panganay sa mga anak sa Israel, ug ang kahayupan sa mga Levihanon nga salili sa ilang kahayupan, ug ang mga Levihanon mamaako: Ako mao si Jehova. At sa ikatutubos sa dalawang daan at pitong put tatlong panganay ng mga anak ni Israel na higit sa bilang ng mga Levita, Ug alang sa pagkalukat sa duruha ka gatus ug kapitoan ug tolo, sa mga panganay sa mga anak sa Israel, nga milabaw sa gidaghanon sa mga Levihanon, Ay kukuha ka ng limang siklo sa bawat isa ayon sa ulo; ayon sa siklo ng santuario kukunin mo (isang siklo ay dalawang pung gera): Magakuha ka ug lima ka siclo sa tagsatagsa ka tawo pinaagi sa ulo; subay sa siclo sa balaang puloy-anan magakuha ka niini, `ang siclo adunay kaluhaan ka obolo`: At ibibigay mo kay Aaron at sa kaniyang mga anak ang salaping ikatutubos na humigit sa bilang nila. Ug ihatag mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake ang salapi nga kapin nila tungod sa mga lukat. At kinuha ni Moises ang salaping pangtubos sa mga labis na humigit sa mga natubos ng mga Levita: Ug gikuha ni Moises ang salapi-ngalukat gikan kanila nga may kapin ug sa ibabaw nila nga gilukat pinaagi sa mga Levihanon: Mula sa mga panganay ng mga anak ni Israel kinuha niya ang salapi; isang libo at tatlong daan at anim na put limang siklo, ayon sa siklo ng santuario: Gikan sa mga panganay sa mga anak sa Israel gikuha niya ang salapi, usa ka libo totolo ka gatus kan-uman ug lima ka siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan. At ibinigay ni Moises kay Aaron at sa kaniyang mga anak ang salaping pangtubos ayon sa salita ng Panginoon, gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gihatag ni Moises ang salapi-ngalukat kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, sumala sa pulong ni Jehova, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: Ayusin ninyo ang bilang ng mga anak ni Coath, sa gitna ng mga anak ni Levi, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Kumuha ka ug padron sa mga anak nga lalake ni Coath sa taliwala sa mga anak nga lalake ni Levi, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan: Mula sa tatlong pung taong gulang hanggang sa limang pung taong gulang, lahat ng pumapasok sa paglilingkod, upang gumawa ng gawain sa tabernakulo ng kapisanan. Sukad sa katloan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas hangtud sa kalim-an ka tuig ang panuigon; ang tanan nga mosulod aron sa pag-alagad sa pagbuhat sa bulohaton sa balong-balong nga pagatiguman. Ito ang paglilingkod ng mga anak ni Coath sa tabernakulo ng kapisanan, sa mga bagay na kabanalbanalan: Kini mao ang katungdanan sa mga anak nga lalake ni Coath sa balong-balong nga pagatiguman, mahitungod sa mga butang nga labing balaan: Pagka ang kampamento ay isusulong, ay papasok si Aaron sa loob, at ang kaniyang mga anak, at kanilang ibababa ang lambong ng tabing, at kanilang tatakpan niyaon ang kaban ng patotoo: Sa diha nga pagikanon na ang katawohan si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake mosulod ug panangtangon nila ang tabil sa pabiyon ug kini itabon nila sa arca sa pagpamatuod: At kanilang ilalagay sa ibabaw ang isang takip na balat ng foka at kanilang lalatagan ang ibabaw ng isang kayong taganas na bughaw, at kanilang ilalagay ang mga pingga niyaon. Ug igatabon nila sa ibabaw niini ang tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug buklaron nila sa ibabaw niini ang tabon nga lubos azul, ug igabutang nila ang mga yayongan niini. At sa ibabaw ng dulang ng tinapay na handog ay maglalatag sila ng isang kayong bughaw, at kanilang ilalagay sa ibabaw nito ang mga pinggan, at ang mga sandok, at ang mga mangkok, at ang mga tasa upang buhusan; at ang namamalaging tinapay ay malalagay sa ibabaw niyaon. Ug sa ibabaw sa lamesa sa tinapay-nga-gipahamutang-sa-atubangan sa Dios buklaron nila ang panapton nga azul, ug igabutang nila sa ibabaw niini ang mga pinggan, ug ang mga cuchara, ug ang mga panaksan, ug ang mga copa nga gamiton sa pagyabo: ug ang tinapay magakanunay diha sa ibabaw niini. At kanilang lalatagan ang ibabaw ng mga yaon ng kayong pula, at kanilang tatakpan ito ng isang panakip na balat ng foka, at kanilang ilalagay ang mga pingga. Ug buklaron nila sa ibabaw niini ang tabon nga mapula, ug pagatabonan nila kini sa tabon sa panit sa mga mananap sa dagat, ug igabutang nila niini ang mga yayongan; At kukuha sila ng isang kayong bughaw at kanilang tatakpan ang kandelerong pangtanglaw at ang mga ilawan, at ang mga gunting, at ang mga pinggan, at ang lahat ng sisidlan ng langis niyaon, na kanilang pinangangasiwaan: Ug magakuha sila ug usa ka panapton nga azul ug pagatabonan ang tangkawan sa suga; ug ang mga lamparahan niini, ug ang mga kumpit niini, ug ang mga pinggan nga magagmay niini, ug ang tanang mga sudlanan sa lana nga ginagamit, nga pinaagi niini manag-alagad sila. At kanilang ilalagay, pati ang lahat ng kasangkapan niyaon sa loob ng isang takip na balat ng foka, at kanilang ilalagay sa ibabaw ng isang patungan. Ug igabutang nila kini ug ang tanang mga sudlanan niini sulod sa usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igapahamutang kini sa ibabaw sa mga talabon. At ang ibabaw ng dambanang ginto ay kanilang lalatagan ng isang kayong bughaw, at kanilang tatakpan ng isang panakip na balat ng foka, at kanilang ilalagay ang mga pingga niyaon: Ug sa ibabaw sa halaran nga bulawan, igabuklad nila ang panapton nga azul, ug pagatabonan nila kini sa tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igabalhog nila ang mga yayongan niini: At kanilang kukunin ang lahat ng mga kasangkapan na ukol sa pangangasiwa na ipinangangasiwa nila sa santuario, at kanilang ilalagay sa isang kayong bughaw, at kanilang tatakpan ng isang panakip na balat ng foka, at kanilang ipapatong sa patungan. Ug pagakuhaon nila ang tanang mga galamiton sa pag-alagad nga ginagamit nila sa balaang puloy-anan, ug igabutang kini sa usa ka panapton nga azul ug pagatabonan nila sa usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igapahamutang kini sa ibabaw sa mga talabon. At kanilang aalisin ang mga abo sa dambana at kanilang lalatagan ng isang kayong kulay ube. Ug pagakuhaon nila ang abo gikan sa halaran, ug igabuklad nila sa ibabaw niini ang usa ka panapton nga purpura: At kanilang ipapatong doon ang lahat ng mga kasangkapan na kanilang ipinangangasiwa sa palibot ng dambana, ang suuban at ang mga pangipit, at ang mga pala at ang mga mangkok, lahat ng mga kasangkapan ng dambana; at kanilang lalatagan ng isang panakip na balat ng foka, at kanilang ilalagay ang mga pingga niyaon. Ug igabutang nila sa ibabaw niini ang tanang mga galamiton sa pag-alagad mahitungod niini: ang mga bagahan, ang mga kaw-it, ug ang mga pala ug ang mga dagkung panaksan, ang tanang mga galamiton sa halaran; ug igabuklad nila sa ibabaw niini ang usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igabutang ang mga yayongan niana. At pagka si Aaron at ang kaniyang mga anak ay nakatapos na makapagtakip sa santuario at sa buong kasangkapan ng santuario, kailan mat isusulong ang kampamento: ay magsisilapit pagkatapos ang mga anak ni Koath upang kanilang buhatin yaon: datapuwat huwag silang hihipo sa santuario, baka sila'y mamatay. Ang mga bagay na ito ay siyang pasanin ng mga anak ni Coath sa tabernakulo ng kapisanan. Ug sa human si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake makatabon sa balaang puloy-anan, sa tanang mga galamiton sa balaang puloy-anan, sa diha nga balhinon sa unahan ang campo; sa human niini, ang mga anak nga lalake ni Coath moadto aron sa pagdala niini: apan sila dili magahikap sa balaang puloy-anan aron sila dili mamatay. Kini mao ang mga dad-onon sa mga anak nga lalake ni Coath sa balong-balong nga pagatiguman. At ang magiging katungkulan ni Eleazar na anak ni Aaron na saserdote, ay ang langis sa ilawan, at ang mabangong kamangyan, at ang palaging handog na harina, at ang langis na pang-pahid, at ang pagiingat ng buong tabernakulo at ng lahat na nandoon, ang santuario at ang mga kasangkapan niyaon. Ug ang katungdanan ni Eleazar ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote, mao ang pag-atiman sa lana alang sa suga ug ang mahumot nga incienso, ug ang mapadayonong halad-nga-kalan-on, ug ang pag-atiman sa lana nga igdidihog: ang katungdanan sa tibook nga tabernaculo ug sa tanan nga anaa niini, mao ang balaang puloy-anan, ug ang mga galamiton niini. At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: Huwag ninyong ihiwalay ang lipi ng mga angkan ng mga Coathita sa gitna ng mga Levita. Dili ninyo pag-ipalaglag ang banay sa mga panimalay ni Coath gikan sa taliwala sa mga Levihanon; Kundi gawin ninyo sa kanila ang ganito, upang sila'y mabuhay at huwag mamatay, paglapit nila sa mga kabanalbanalang bagay: si Aaron at ang kaniyang mga anak ay paparoon at ituturo sa bawat isa ang kanikaniyang paglilingkod at ang kanikaniyang pasanin: Apan kini buhaton ninyo aron sila mabuhi, ug dili mamatay, sa diha nga sila moduol sa mga butang nga labing balaan: si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake manulod, ug magabutang kanila sa tagsatagsa sa iyang katungdanan ug sa iyang lulan. Ngunit sila'y huwag magsisipasok upang tingnan ang santuario kahit sandali man, baka sila'y mamatay. Apan dili sila magasulod sa pagtan-aw sa balaang puloy-anan, bisan sa daklit lamang, aron sila dili mamatay. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Aayusin mo rin ang bilang ng mga anak ni Gerson, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang ayon sa kanilang mga angkan; Kumuha ka usab ug padron, pinaagi sa mga anak nga lalake ni Gerson, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, pinaagi sa ilang mga panimalay. Mula sa tatlong pung taong gulang hanggang sa limang pung taong gulang ay bibilangin mo sila; yaong lahat na pumapasok na nangangasiwa sa paglilingkod upang gawin ang gawain sa tabernakulo ng kapisanan. Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas hangtud sa kalim-an ka tuig pagaisipon mo sila; ang tanan nga mosulod sa pagtambong sa pag-alagad sa pagtuman sa bulohaton sulod sa balong-balong nga pagatiguman. Ito ang paglilingkod ng mga angkan ng mga Gersonita, sa paglilingkod at sa pagdadala ng mga pasanin: Kini mao ang katungdanan sa mga panimalay ni Gerson, sa pag-alagad ug sa pagdala sa mga lulan: Dadalhin nila ang mga tabing ng tabernakulo, at ang tabernakulo ng kapisanan, ang takip niyaon, at ang panakip na balat ng foka na nasa ibabaw nito, at ang tabing sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan; Pagadad-on nila ang mga tabil sa tabernaculo, ug ang balong-balong nga pagatiguman, ang tabon niini, ug ang tabon nga panit sa mga mananap sa dagat nga anaa sa ibabaw niini, ug ang pabiyon sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, At ang mga tabing sa looban, at ang tabing sa pintuang-daan ng looban na nasa siping ng tabernakulo, at ng dambana, at ang mga tali ng mga yaon, at ang lahat ng kasangkapan sa kanilang paglilingkod at ang lahat na marapat na gawin sa mga yaon ay kanilang ipaglilingkod. Ug ang mga cortina sa sawang, ug ang tabil sa pultahan sa sawang, nga anaa sa haduol sa tabernaculo ug sa halaran maglibut ug ang mga sinawalo nga pisi, ug ang tanang mga galamiton sa pag-alagad, ug ang tanan nga pagabuhaton uban niini: diha niana magaalagad sila: Mapapasa kapangyarihan ni Aaron at ng kaniyang mga anak ang buong paglilingkod ng mga anak ng mga Gersonita sa buong kanilang pasanin, at sa buong kanilang paglilingkod: at inyong ituturo sa kanila ang mga nauukol sa kanilang buong pasanin. Sa sugo ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake mamao ang tanan nga pag-alagad sa mga anak nga lalake ni Gerson, sa tanan nila nga katungdanan, ug sa tibook nila nga pag-alagad; ug igatugyan ninyo kanila ang pagbantay sa tanan nila nga katungdanan. Ito ang paglilingkod ng mga angkan ng mga Gersonita sa tabernakulo ng kapisanan: at ang katungkulan nila ay mapapasa ilalim ng pamamahala ni Ithamar na anak ni Aaron na saserdote. Kini mao ang pag-alagad sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Gerson sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang katungdanan nila diha sa ilalum sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote: Tungkol sa mga anak ni Merari, ay bibilangin mo sila ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang; Mahitungod sa mga anak nga lalake ni Merari, pagaisipon mo sila pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan. Mula sa tatlong pung taong gulang na patanda hanggang sa limang pung taong gulang ay iyong bibilangin sila, lahat na pumapasok sa paglilingkod, upang gawin ang gawain sa tabernakulo ng kapisanan. Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas bisan hangtud sa kalim-an ka tuig pagaisipon mo sila: ang tanan nga mosulod sa pag-alagad aron sa paghimo sa bulohaton sa balong-balong nga pagatiguman. At ito ang katungkulan sa kanilang pasanin ayon sa buong paglilingkod nila sa tabernakulo ng kapisanan: ang mga tabla ng tabernakulo, at ang mga barakilan, at ang mga haligi, at ang mga tungtungan; Ug kini mao ang katungdanan sa ilang lulan sumala sa tanan nga pag-alagad nila sa balong-balong nga pagatiguman: ang mga tabla sa tabernaculo, ug ang mga sablayan niini, ug ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini. At ang mga haligi sa palibot ng looban, at ang mga tungtungan, at ang mga tulos, at ang mga tali pati ng lahat ng kasangkapan at ng buong paglilingkod: at ayon sa pangalan, ay ituturo mo sa kanila ang mga kasangkapan na katungkulan sa kanilang pasanin. Ug ang mga haligi sa sawang maglibut, ug ang ilang mga ugbokanan, ug ang ilang mga lagdok, ug ang ilang mga sinawalo nga pisi, uban ang tanang mga kasangkapan nila, ug ang tanan nga pag-alagad niini; ug pagaisipon ninyo pinaagi sa ilang mga ngalan ang tanang galamiton sa katungdanan sa ilang lulan. Ito ang paglilingkod ng mga angkan ng mga anak ni Merari ayon sa buong paglilingkod nila sa tabernakulo ng kapisanan, sa ilalim ng pamamahala ni Ithamar na anak ni Aaron na saserdote. Kini mao ang pag-alagad sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Merari, sumala sa tanan nila nga pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman, ilalum sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote. At binilang ni Moises at ni Aaron, at ng mga prinsipe ng kapisanan ang mga anak ng mga Coathita ayon sa kanilang mga angkan, at ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, Ug si Moises ug si Aaron, ug ang mga principe sa katilingban nanag-isip sa mga anak ni Coath pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan. Mula sa tatlong pung taong gulang na patanda hanggang sa limang pung taong gulang, ang bawat isa na pumapasok sa paglilingkod, upang gumawa sa tabernakulo ng kapisanan; Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig; ang tanan nga misulod sa pag-alagad aron sa paghimo sa bulohaton didto sa balong-balong nga pagatiguman. At yaong nangabilang sa kanila ayon sa kanilang mga angkan, ay dalawang libo at pitong daan at limangpu. Ug kadtong mga naisip kanila pinaagi sa ilang mga panimalay may duha ka libo pito ka gatus ug kalim-an. Ito ang nangabilang sa mga angkan ng mga Coathita, lahat ng nagsisipaglingkod sa tabernakulo ng kapisanan na binilang ni Moises at ni Aaron, ayon sa utos ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises. Kini sila mao ang mga naisip sa mga panimalay ni Coath, ang tanan nga nag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman, nga giisip ni Moises ug ni Aaron, sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises. At yaong nangabilang sa mga anak ni Gerson, ang kanilang mga angkan, at ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, Ug kadtong mga naisip sa mga anak nga lalake ni Gerson pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan. Mula sa tatlong pung taong gulang na patanda hanggang sa limang pung taong gulang, bawat isa na pumapasok sa paglilingkod upang gumawa sa tabernakulo ng kapisanan. Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas, bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig, ang tagsatagsa nga misulod sa pag-alagad, alang sa pagbuhat sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman, Sa makatuwid baga'y ang nangabilang sa kanila, ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ay dalawang libo at anim na raan at tatlong pu. Bisan kadtong mga naisip kanila pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga ginikanan, may duha ka libo unom ka gatus ug katloan. Ito ang nangabilang sa mga angkan ng mga anak ni Gerson, sa lahat ng naglingkod sa tabernakulo ng kapisanan, na binilang ni Moises at ni Aaron, ayon sa utos ng Panginoon. Kini sila mao ang mga naisip sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Gerson, ang tanan nga nag-alagad sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman nga giisip ni Moises ug ni Aaron sumala sa sugo ni Jehova. At ang nangabilang sa mga angkan ng mga anak ni Merari ayon sa kanilang mga angkan, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Ug kadtong mga naisip sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Merari, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan. Mula sa tatlong pung taong gulang na patanda hanggang sa limang pung taong gulang, bawat isa na pumapasok sa paglilingkod, upang gumawa sa tabernakulo ng kapisanan, Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas, bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig, ang tagsatagsa nga misulod sa pag-alagad aron sa paghimo sa bulohaton sulod sa balong-balong nga pagatiguman. Sa makatuwid baga'y yaong lahat na nangabilang sa kanila ayon sa kanilang mga angkan, ay tatlong libo at dalawang daan. Bisan kadtong mga naisip pinaagi sa ilang mga panimalay, totolo ka libo ug duha ka gatus. Ito ang nangabilang sa mga angkan ng mga anak ni Merari na binilang ni Moises at ni Aaron, ayon sa utos ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises. Kini sila mao ang mga naisip sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Merari, nga naisip ni Moises ug ni Aaron, sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises. Yaong lahat na nangabilang sa mga Levita, na binilang ni Moises at ni Aaron at ng mga prinsipe sa Israel, ayon sa kanilang mga angkan, at ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, Kadtong tanang mga naisip sa mga Levihanon, nga giisip ni Moises ug ni Aaron ug sa mga principe sa Israel, pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, Mula sa tatlong pung taong gulang na patanda hanggang sa limang pung taong gulang, bawat isa na pumapasok upang gumawa ng gawang paglilingkod, at ng gawang pagdadala ng mga pasanin sa tabernakulo ng kapisanan, Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas, bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig, ang tagsatagsa nga misulod sa pag-alagad aron sa pagbuhat, ug sa buhat sa pagdala sa mga lulan sa balong-balong nga pagatiguman. Sa makatuwid baga'y yaong nangabilang sa kanila, ay walong libo at limang daan at walong pu. Bisan kadtong mga naisip kanila walo ka libo lima ka gatus ug kawaloan. Ayon sa utos ng Panginoon ay nangabilang sa pamamagitan ni Moises, bawat isa ayon sa kaniyang paglilingkod, at ayon sa kaniyang pasanin: ganito niya binilang sila gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Sumala sa sugo ni Jehova giisip sila pinaagi kang Moises: ang tagsatagsa sumala sa iyang katungdanan, ug sumala sa iyang lulan, mao nga giisip sila niya ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Iutos mo sa mga anak ni Israel na ilabas sa kampamento ang bawat may ketong, at bawat inaagasan, at ang sinomang karumaldumal sa pagkahipo sa patay: Isugo mo sa mga anak sa Israel nga papahawaon nila sa campo ang tanan nga sanlahon, ug ang tanang mga gipangagian sa mahugaw, ug ang tanan nga nabuling tungod sa minatay: Lalake at babae ay kapuwa ninyo ilalabas, sa labas ng kampamento ilalagay ninyo sila; upang huwag nilang ihawa ang kanilang kampamento na aking tinatahanan sa gitna. Silang duruha, ang lalake ug ang babaye, papahawaon ninyo sila, sa gawas sa campo ibutang ninyo sila; aron dili mahugawan ang ilang campo diha sa taliwala diin ako nagapuyo. At ginawang gayon ng mga anak ni Israel, at inilabas sa labas ng kampamento: kung paanong sinalita ng Panginoon kay Moises ay gayon ginawa ng mga anak ni Israel. Ug kini gibuhat sa mga anak sa Israel, ug ilang gipapahawa sila gikan sa campo: ingon sa gipamulong ni Jehova kang Moises, mao nga gibuhat kini sa mga anak sa Israel. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, Pagka ang isang lalake o babae ay nakagawa ng anomang kasalanan na nagagawa ng mga tao, na sumasalangsang laban sa Panginoon at ang gayong tao ay naging salarin; Isulti mo sa mga anak sa Israel: Sa diha nga ang lalake kun ang babaye makabuhat ug bisan unsa nga sala nga gibuhat sa mga tawo, aron sa paglapas batok kang Jehova, ug kana nga kalaga sad-an man; Ay kaniyang isusulit nga ang kaniyang kasalanang nagawa: at kaniyang pagbabayarang lubos ang kaniyang sala, at dadagdagan pa niya ng ikalimang bahagi at ibibigay sa pinagkasalahan. Nan, magasugid siya sa iyang sala nga iyang nahimo: ug pagaulian niya ang tanan gayud tungod sa iyang sala, ug kini pun-an niya sa ikalima ka bahin, ug igahatag niadtong iyang gipakasad-an. Datapuwat kung ang lalake ay walang kamaganak na mapagbabayaran ng sala, ay mapapasa saserdote ang kabayaran ng sala na handog sa Panginoon, bukod sa tupang lalaking pinakatubos na ipangtutubos sa kaniya. Apan kong ang tawo walay kaubanan nga pagahatagan sa inuli tungod sa sala, ang igauli tungod sa sala nga gihimo alang kang Jehova, mamaiya sa sacerdote; labut pa sa carnero nga lake sa pagtabon-sa-sala, nga tungod niana gihimo ang pagtabon-sa-sala alang kaniya. At ang bawat handog na itinaas sa lahat ng bagay na banal ng mga anak ni Israel, na kanilang ihaharap sa saserdote ay magiging kaniya. Ug ang tagsatagsa ka halad-nga-binayaw sa tanang mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel, nga gihatag sa sacerdote, mamaiya kini. At ang mga bagay na banal ng bawat lalake ay magiging kaniya: ang ibigay ng sinomang tao sa saserdote ay magiging kaniya. Ug ang tagsatagsa ka butang nga ginabalaan sa tagsatagsa ka tawo, mamaiya kini: bisan unsa nga igahatag sa tawo sa sacerdote, kini mamaiya sa sacerdote. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Kung ang asawa ng sinomang lalake ay malilisya, at sasalangsang sa kaniya, Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Kong ang asawa ni bisan kinsa nga tawo mahiligas ug magabuhat ug sala batok kaniya, At ang ibang lalake ay sisiping sa kaniya, at ito'y makukubli sa mga mata ng kaniyang asawa at ang bagay ay malilihim, at ang babae ay madudumhan at walang saksi laban sa kaniya, o hindi man matututop siya sa pagkakasala; Ug ang usa ka tawo makahigda ipon kaniya sa pagpakighilawas, ug ang iyang bana wala makakita niana, ug natago pa kana, ug siya nahugawan gayud, ug walay saksi batok kaniya, ug siya wala hisakpi sa pagbuhat; At ang diwa ng paninibugho ay sasakaniya, at siya'y maninibugho sa kaniyang asawa at siya'y madudumhan: o kung sasakaniya ang diwa ng paninibugho at siya'y maninibugho sa kaniyang asawa, at ito'y hindi madudumhan: Ug moabut sa ibabaw niya ang espiritu sa pangabugho, ug siya magapangabugho sa iyang asawa, ug nahugawan siya: o kong moabut sa ibabaw niya ang espiritu sa pagpangabugho, ug magapangabugho siya sa iyang asawa, siya nga wala mahugawi: Ay dadalhin nga ng lalake sa saserdote ang kaniyang asawa, at ipagdadala ng alay ng babae ng ikasangpung bahagi ng isang epa ng harina ng sebada: hindi niya bubuhusan ng langis o lalagyan man ng kamangyan; sapagkat handog na harina tungkol sa paninibugho, handog na harinang alaala na nagpapaalaala ng kasalanan. Nan dad-on sa bana ang iyang asawa ngadto sa sacerdote, ug siya magdala sa iyang halad alang kaniya, nga mao ang ikapulo ka bahin sa usa ka epha nga harina sa cebada; siya dili magabubo ug lana sa ibabaw niini, ni magabutang ug incienso sa ibabaw niini: kay kini halad-nga-kalan-on sa pangabugho, halad-nga-kalan-on sa paghinumdum, sa pagpahinumdum sa sala. At ilalapit ng saserdote ang babae, at pahaharapin sa Panginoon: Ug ang sacerdote magadala kaniya sa haduol, ug magapahaluna kaniya sa atubangan ni Jehova. At ang saserdote ay kukuha ng banal na tubig sa isang sisidlang lupa: at sa alabok na nasa lapag ng tabernakulo ay dadampot ang saserdote, at ilalagay sa tubig: Ug ang sacerdote magakuha ug tubig nga balaan sa usa ka saro: ug ang sacerdote magakuha sa abug nga anaa sa salog sa tabernaculo ug igabutang kini sa tubig. At pahaharapin ng saserdote ang babae sa Panginoon, at ipalulugay ang buhok ng babae, at ilalagay ang handog na harina na alaala sa kaniyang mga kamay, na handog na harina tungkol sa paninibugho: at tatangnan ng saserdote sa kamay ang mapapait na tubig na nagbubugso ng sumpa: Ug ang sacerdote magapahamutang sa babaye sa atubangan ni Jehova, ug padunghayon ang buhok sa ulo sa babaye, ug igabutang sa iyang kamot ang halad-nga-kalan-on alang sa handumanan, nga mao ang halad-nga-kalan-on sa pangabugho: ug sa kamot sa sacerdote anaa ang mga tubig nga mapait nga maoy hinungdan sa pagtunglo. At siya'y papanunumpain ng saserdote, at sasabihin sa babae, Kung walang sumiping sa iyo na ibang lalake, at kung di ka nalisya sa karumihan, sa isang hindi mo asawa, ay maligtas ka nga sa mapapait na tubig na ito na nagbubugso ng sumpa: Ug ang asawa papanumpaon sa sacerdote, ug magaingon sa babaye: Kong walay bisan kinsa nga tawo nga nakakatulog uban kanimo, ug kong wala ka pa mahiligas ngadto sa kahugawan, sanglit anaa sa pagbulot-an sa imong bana, maluwas ka unta gikan niining mga tubig nga mapait nga maoy hinungdan sa pagtunglo. Datapuwat kung ikaw ay tunay na nalisya sa iba na di mo asawa, at kung ikaw ay nadumhan, at ibang lalake ay sumiping sa iyo, bukod sa iyong asawa: Apan kong ikaw mibulag sa imong bana, sanglit anaa ka sa pagbulot-an sa imong bana, ug kong ikaw nahugawan, ug ang usa ka lalake nakahigda uban kanimo, labut pa sa imong bana: Ay panunumpain nga ng saserdote ang babae ng panunumpang sumpa, at sasabihin ng saserdote sa babae, Ilagay ka ng Panginoon na pinakasumpa at pinakapula sa gitna ng iyong bayan, kung papanglumuhin ng Panginoon ang iyong hita at pamagain ang iyong tiyan; Unya ang sacerdote magapapanumpa sa babaye uban sa panumpa nga panunglo, ug ang sacerdote magaingon sa babaye: Si Jehova magabuhat kanimo ug panunglo, ug sa panumpa sa taliwala sa imong katawohan, sa diha nga pagahulogon ni Jehova ang imong paa, ug ang imong lawas mohupong: At ang tubig na ito na nagbubugso ng sumpa ay tatalab sa iyong tiyan, at ang iyong katawan ay pamamagain at ang iyong hita ay panglulumuhin. At ang babae ay magsasabi, Siya nawa, Siya nawa. Ug kining tubiga nga nagahatag ug panunglo mosulod sa imong kalawasan, ug mopahupong sa imong lawas ug magahulog sa imong paa. Ug ang babaye magaingon: Hinaut unta, hinaut unta. At isusulat ng saserdote ang mga sumpang ito sa isang aklat, at kaniyang buburahin sa mapait na tubig: Ug ang sacerdote magasulat niining mga panunglo sa usa ka basahon, ug palaon niya kini ngadto sa mga tubig nga mapait. At kaniyang ipaiinom sa babae ang mapait na tubig ng nagbubugso ng sumpa at tatalab sa kaniya ang tubig na nagbubugso ng sumpa, at magiging mapait. Ug igapainum niya sa babaye ang mga tubig nga mapait nga nagadala ug panunglo; ug ang mga tubig nga nagadala ug panunglo mosulod kaniya ug mahimong mapait. At kukunin ng saserdote sa kamay ng babae ang handog na harina tungkol sa paninibugho at kaniyang aalugin ang handog na harina sa harap ng Panginoon, at dadalhin sa dambana: Ug pagakuhaon sa sacerdote gikan sa kamot sa babaye ang halad-nga-kalan-on sa pangabugho, ug igatabyog niya nga halad-nga-kalan-on sa atubangan ni Jehova, ug pagadad-on kini ngadto sa halaran: At ang saserdote ay kukuha ng isang dakot ng handog na harina na pinakaalaala niyaon at susunugin sa ibabaw ng dambana, at pagkatapos ay ipaiinom sa babae ang tubig. Ug ang sacerdote magakuha ug usa ka hakup sa halad-nga-kalan-on ingon nga handumanan niana, ug pagasunogon kini sa ibabaw sa halaran, ug sa human niini, ang babaye paimnon sa tubig. At pagka napainom na siya ng tubig, ay mangyayari na kung siya'y nadumhan, at siya'y sumalangsang sa kaniyang asawa, na ang tubig na nagbubugso ng sumpa ay tatalab sa kaniya at magiging mapait, at ang kaniyang katawan ay mamamaga at ang kaniyang hita ay manglulumo: at ang babae ay magiging sumpa sa gitna ng kaniyang bayan. Ug sa diha nga ikapainum na kaniya ang tubig, unya mahitabo nga kong siya nahugaw, ug nakabuhat siya ug paglapas batok sa iyang bana, nan ang tubig nga nagadala ug panunglo, mosulod kaniya ug mahimong mapait, ug ang iyang lawas mohupong, ug mahulog ang iyang paa, ug ang babaye mahimong usa ka tinunglo sa taliwala sa iyang katawohan. At kung ang babae ay hindi nadumhan, kundi malinis; ay magiging laya nga at magdadalang-tao. Ug kong ang babaye wala mahugawi kondili nga mahinlo, unya siya maluwas, ug manamkon siya. Ito ang kautusan tungkol sa paninibugho, pagka ang isang babae ay nalilisiya sa lalaking di niya asawa, at nadumhan; Kini mao ang kasugoan sa pangabugho, sa diha nga ang asawa, sanglit anaa sa pagbulot-an sa bana, mahiligas siya, ug mahugawan siya; O pagka ang diwa ng paninibugho ay sumasaisang lalake, at naninibugho sa kaniyang asawa; ay pahaharapin nga ang babae sa Panginoon at gagawin ng saserdote sa kaniya ang buong kautusang ito. O sa diha nga moabut sa tawo ang espiritu sa pangabugho, ug siya mangabugho sa iyang asawa; nan pagapatindugon niya ang iyang asawa sa atubangan ni Jehova, ug pagabuhaton sa sacerdote kaniya ang tanan nga kasugoan. At ang lalake ay maliligtas sa kasamaan, at ang babae ay siyang magdadala ng kaniyang kasamaan. Ug ang lalake mahigawas sa pagkadautan, ug kadtong babayehana magadala sa pagkadautan. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Pagka ang sinomang lalake o babae ay gagawa ng isang tanging panata, ng panata ng isang Nazareo, upang tumalaga sa Panginoon: Isulti mo sa mga anak sa Israel ug ipamulong mo kanila: Sa diha nga ang lalake kun ang babaye, magabuhat ug linaing saad, sa saad sa Nazareo, aron sa paggahin sa iyang kaugalingon alang kang Jehova, Ay hihiwalay siya sa alak at sa matapang na inumin; siya'y hindi iinom ng suka ng alak, o tubang nakalalasing, ni iinom man ng anomang katas na galing sa ubas o kakain man ng sariwang ubas o pasas. Kinahanglan mobulag siya gikan sa vino, ug sa ilimnon nga maisug; siya dili moinum sa suka sa vino, bisan suka sa ilimnon nga maisug, dili usab siya magainum ug bisan unsa nga duga sa parras; ni magakaon sa parras nga lab-as bisan binulad. Sa lahat ng araw ng kaniyang pagkatalaga ay hindi siya kakain ng anomang bagay na ibinubunga ng puno ng ubas, magmula sa mga butil hanggang sa balat. Sa tanan nga adlaw sa iyang pagka-Nazareo siya dili magkaon bisan unsa nga binuhat gikan sa parras, sukad sa unod hangtud sa panit sa bunga. Sa lahat ng araw ng kaniyang pagkatalaga ay walang pang-ahit na daraan sa ibabaw ng kaniyang ulo: hanggang sa matupad ang mga araw na kaniyang itinalaga sa Panginoon, ay magpapakabanal siya; kaniyang pababayaang humaba ang buhok ng kaniyang ulo. Sa tanan nga adlaw sa iyang pagsaad sa pagkabinulag walay navaja nga makaagi sa ibabaw sa iyang ulo, hangtud nga matuman ang mga adlaw sa paggahin sa iyang kaugalingon alang kang Jehova, magabalaan siya; pasagdan niya nga motubo ang mga hugpong sa bohok sa iyang ulo. Sa lahat ng araw ng kaniyang pagtalaga sa Panginoon, ay huwag siyang lalapit sa patay na katawan. Sa tanan nga mga adlaw nga mibulag siya sa iyang kaugalingon alang kang Jehova, dili siya magaduol sa lawas nga patay. Siya'y huwag magpapakarumi sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, o sa kaniyang kapatid na lalake, o babae, pagka sila'y namatay: sapagkat ang pagtalaga niya sa Dios, ay sumasa kaniyang ulo. Dili pagahugawan niya ang iyang kaugalingon tungod sa iyang amahan, kun tungod sa iyang inahan, tungod sa iyang igsoon nga lalake, kun tungod sa iyang igsoon nga babaye, sa diha nga sila mangamatay; kay ang paggahin niya sa iyang kaugalingon alang sa Dios anaa sa ibabaw sa iyang ulo. Sa lahat ng araw ng kaniyang pagtalaga, ay banal siya sa Panginoon. Sa tanan nga adlaw sa iyang pagkabinulag, balaan siya alang kang Jehova. At kung ang sinoman ay biglang mamatay sa kaniyang siping, at mahawa ang ulo ng kaniyang pagkatalaga: ay aahitan nga niya ang kaniyang ulo sa araw ng paglilinis, sa ikapitong araw ay aahitan niya ito. Ug kong adunay tawo nga mamatay sa labing hinanali sa haduol niya, ug nagahugaw siya sa ulo sa iyang pagkabinulag alang sa Dios; nan sa adlaw sa iyang pagkaputli pagakiskisan niya ang iyang ulo, sa ikapito ka adlaw pagakiskisan niya kini. At sa ikawalong araw ay magdadala siya ng dalawang batobato o dalawang inakay ng kalapati sa saserdote, sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug sa ikawalo ka adlaw magadala siya ug duruha ka tukmo kun duruha ka kuyabog sa salampati ngadto sa sacerdote sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, At ihahandog ng saserdote ang isa na pinakahandog dahil sa kasalanan, at ang isa'y pinakahandog na susunugin at itutubos sa kaniya, sapagkat siya'y nagkasala dahil sa patay, at babanalin ang kaniyang ulo sa araw ding yaon. Ug ang sacerdote magahalad sa usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog: ug magbuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, kay niana nakasala siya tungod sa minatay, ug pagabalaanon ang iyang ulo niadto gayud nga adlawa. At itatalaga niya sa Panginoon ang mga araw ng kaniyang pagkatalaga, at siya'y magdadala ng isang korderong lalake ng unang taon na pinakahandog dahil sa pagkakasala: datapuwat ang mga unang araw ay mawawalan ng kabuluhan, sapagkat ang kaniyang pagkatalaga ay nadumhan. Ug iyang igahin kang Jehova ang mga adlaw sa iyang pagkabinulag, ug magadala siya ug usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-tungod-sa-paglapas: apan ang unang mga adlaw pagawad-on, kay nabulingan ang iyang pagkabinulag. At ito ang kautusan tungkol sa Nazareo, pagka natupad na ang mga araw ng kaniyang pagkatalaga: siya'y dadalhin sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan; Ug kini mao ang kasugoan sa Nazareo sa diha nga matuman ang mga adlaw sa iyang pagkabinulag: pagadad-on siya ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: At kaniyang ihahandog ang kaniyang alay sa Panginoon, na isang korderong lalake ng unang taon na walang kapintasan, na pinakahandog na susunugin, at isang korderong babae ng unang taon na walang kapintasan na pinakahandog dahil sa kasalanan at isang tupang lalake na walang kapintasan na pinakahandog tungkol sa kapayapaan, Ug igahalad niya ang iyang halad kang Jehova, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway alang sa halad-nga-sinunog, ug usa ka bayeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka lakeng carnero nga walay ikasaway alang sa halad-sa-pakig-dait: At isang bakol na tinapay na walang lebadura, mga munting tinapay ng mainam na harina na hinaluan ng langis at mga manipis na tinapay na walang lebadura na pinahiran ng langis, at ang handog na harina niyaon at ang mga handog na inumin niyaon. Ug usa ka bukag sa tinapay nga walay levadura, tinapay nga malingin sa harina nga sinaktan sa lana, ug mga tinapay nga manipis nga dinihogan sa lana, ug ang iyang halad-nga-kalan-on, ug ang iyang mga halad-nga-ilimnon. At ihaharap ng saserdote yaon sa harapan ng Panginoon, at ihahandog ang kaniyang handog dahil sa kasalanan at ang kaniyang handog na susunugin: Ug ang sacerdote magahalad niini sa atubangan ni Jehova, ug magahalad sa iyang halad-tungod-sa-sala, ug sa iyang halad-nga sinunog: At kaniyang ihahandog sa Panginoon ang tupang lalake na pinaka-hain na handog tungkol sa kapayapaan na kalakip ng bakol ng mga tinapay na walang lebadura: ihahandog din ng saserdote ang handog na harina niyaon at ang handog na inumin niyaon. Ug igahalad niya ang lakeng carnero alang sa mga halad-sa-pakigdait kang Jehova, uban ang bukag sa tinapay nga walay levadura; ang sacerdote magahalad usab sa halad-nga-kalan-on ug sa mga halad-nga-ilimnon niini. At ang Nazareo ay magaahit ng ulo sa kaniyang pagkatalaga sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan at kaniyang dadamputin ang buhok ng ulo ng kaniyang pagkatalaga at ilalagay sa ibabaw ng apoy na nasa ilalim ng hain na handog tungkol sa kapayapaan. Ug ang Nazareo magapaalot sa ulo sa iyang pagkabinulag didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug kuhaon niya ang mga buhok sa ulo sa iyang pagkabinulag, ug igabutang kini didto sa kalayo nga anaa sa ilalum sa mga halad-sa-pakigdait. At kukunin ng saserdote ang lutong balikat ng tupa, at isang munting tinapay na walang lebadura sa bakol, at isang manipis na tinapay na walang lebadura, at ilalagay sa mga kamay ng Nazareo, pagkatapos na makapagahit ng ulo ng kaniyang pagkatalaga: Ug ang sacerdote magakuha sa linuto nga abaga sa lakeng carnero, ug sa usa ka book nga malingin nga tinapay nga walay levadura gikan sa bukag, ug usa ka book nga manipis nga tinapay nga walay levadura, ug igabutang kini sa ibabaw sa mga kamot sa Nazareo, human siya makakiskis sa ulo sa iyang pagkabinulag: At aalugin ng saserdote na pinakahandog na inalog sa harapan ng Panginoon; ito'y banal sa saserdote, pati ng dibdib na inalog at ng hitang itinaas; at pagkatapos nito'y ang Nazareo ay makaiinom ng alak. Ug ang sacerdote, magatabyog niini, alang sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; kini mao ang butang nga balaan alang sa sacerdote, inubanan sa dughan nga tinabyog, ug sa paa nga gibayaw; ug sa human niini, makainum ug vino ang Nazareo. Ito ang kautusan tungkol sa Nazareo na nagpanata, at tungkol sa kaniyang alay sa Panginoon dahil sa kaniyang pagtalaga, bukod pa sa aabutin ng kaniyang mga kaya: ayon sa kaniyang panata na kaniyang ipinanata, ay gayon niya dapat gagawin, ayon sa kautusan tungkol sa kaniyang pagkatalaga. Kini mao ang kasugoan sa Nazareo nga magasaad, ug sa iyang halad kang Jehova tungod sa iyang pagkabinulag, gawas pa niadtong iyang hiarangan; sumala sa saad nga iyang gisaad, aron siya magabuhat gayud sa lagda sa kasugoan sa iyang pagkabinulag. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo kay Aaron at sa kaniyang mga anak, na sasabihin, Sa ganitong paraan babasbasan ninyo ang mga anak ni Israel; inyong sasabihin sa kanila: Isulti mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, sa pag-ingon: Sa ingon niini nga paagi kamo magapanalangin sa mga anak sa Israel: Kamo magaingon kanila: Pagpalain ka nawa ng Panginoon at ingatan ka: Si Jehova magapanalangin kanimo; ug magabantay kanimo: Paliwanagin nawa ng Panginoon ang kaniyang mukha sa iyo, at mahabag sa iyo: Pagapasidlakon ni Jehova ang iyang nawong sa ibabaw kanimo, ug magamaloloy-on kanimo: Ilingap nawa ng Panginoon ang kaniyang mukha sa iyo, at bigyan ka ng kapayapaan. Igapaibabaw ni Jehova ang iyang nawong kanimo, ug magahatag kanimo sa pakigdait. Gayon nila ilalagay ang aking pangalan sa mga anak ni Israel; at aking pagpapalain sila. Sa ingon niana igabutang nila ang akong ngalan sa ibabaw sa mga anak sa Israel, ug akong pagapanalanginan sila. At nangyari ng araw na matapos ni Moises na maitayo ang tabernakulo, at mapahiran ng langis at mapaging banal, pati ng lahat ng kasangkapan niyaon, at ang dambana pati ng lahat na kasangkapan niyaon, at mapahiran ng langis at mapaging banal; Ug nahatabo sa adlaw sa human patinduga ni Moises ang tabernaculo ug nadihogan kini ug nabalaan kini, ug ang tanang mga galamiton niini; ug gidihogan ug gibalaan ang halaran ug ang tanang mga sudlanan niana; Na naghandog ang mga prinsipe sa Israel, ang mga pangulo sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Ito ang mga prinsipe sa mga lipi, ito ang mga namamahala roon sa nangabilang: Nga ang mga principe sa Israel, ang mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan naghalad. Kini mao ang mga principe sa mga banay, mao kini sila ang diha sa ibabaw niadtong mga naisip. At kanilang dinala ang kanilang alay sa harap ng Panginoon, anim na karitong may takip, at labing dalawang baka; isang kariton sa bawat dalawa sa mga prinsipe, at sa bawat isa'y isang baka: at kanilang iniharap sa harapan ng tabernakulo. Ug nanagdala sila sa ilang mga halad sa atubangan ni Jehova, unom ka carromata nga tinabonan, ug napulo ug duha ka mga vaca; sa tagurha ka principe, usa ka carromata, ug ang tagsatagsa usa ka vaca; nga ilang gihatag kini sa atubangan sa tabernaculo. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Tanggapin mo sa kanila, upang sila'y gumawa ng paglilingkod sa tabernakulo ng kapisanan, at ibibigay mo sa mga Levita, sa bawat lalake ang ayon sa kanikaniyang paglilingkod. Dawata kini gikan kanila aron kini pagagamiton sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman: ug igahatag mo kini sa mga Levihanon, sa tagsatagsa sumala sa iyang pag-alagad. At tinanggap ni Moises ang mga kariton at ang mga baka, at ibinigay sa mga Levita. Ug gidawat ni Moises ang mga carromata ug ang mga vaca, ug gihatag kini sa mga Levihanon. Dalawang kariton at apat na baka ay ibinigay niya sa mga anak ni Gerson, ayon sa kanilang paglilingkod: Duruha ka carromata ug upat ka vaca, gihatag niya sa mga anak nga lalake ni Gerson sumala sa ilang pag-alagad. At apat na kariton at walong baka ay kaniyang ibinigay sa mga anak ni Merari, ayon sa kanilang paglilingkod, sa ilalim ng pamamahala ni Ithamar na anak ni Aaron na saserdote. Ug upat ka carromata ug walo ka vaca, gihatag niya sa mga anak nga lalake ni Merari sumala sa ilang pag-alagad sa ilalum sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote. Ngunit sa mga anak ni Coath ay walang ibinigay siya: sapagkat ang paglilingkod sa santuario ay nauukol sa kanila; kanilang pinapasan sa kanilang mga balikat. Apan sa mga anak nga lalake ni Coath wala siya maghatag kay ang pag-alagad sa balaang puloy-anan mao ang ilang bahin, sila magpas-an niini sa ibabaw sa ilang mga abaga. At ang mga prinsipe ay naghandog sa pagtatalaga sa dambana noong araw na pahiran ng langis, sa makatuwid baga'y ang mga prinsipe ay naghandog ng kanilang alay sa harap ng dambana. Ug ang mga principe nanaghalad alang sa pagpahanungod sa halaran sa adlaw nga kini gidihogan, bisan ang mga principe nanaghalad sa ilang halad sa atubangan sa halaran. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Sila'y maghahandog ng kanilang alay, na bawat prinsipe'y sa kaniyang kaarawan, sa pagtatalaga sa dambana. Ug si Jehova miingon kang Moises: Managhalad sila sa ilang halad, ang tagsatagsa ka principe sa iyang adlaw, alang sa halad sa pagpahanungod sa halaran. At ang naghandog ng kaniyang alay nang unang araw ay si Naason na anak ni Aminadab sa lipi ni Juda: Ug ang naghalad sa iyang halad sa nahauna nga adlaw mao si Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab, sa banay ni Juda. At ang kaniyang alay ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyaon ay isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Ug ang iyang halad usa ka pinggan nga salapi, nga usa ka gatus ug katloan ka siclo, ang gibug-aton ug usa ka panaksan nga salapi nga kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; ang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on: Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo, na puno ng kamangyan, Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo, nga puno sa incienso. Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating lake sa vaca, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng carnero nga nati nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog. Isang lalake sa mga kambing na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding, alang sa halad-tungod-sa-sala. At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake, at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Naason na anak ni Aminadab. Ug alang sa halad sa halad-sa-pakigdait duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding, lima ka lakeng carnero nga usa ka tuig ang kagulangon: Kini mao ang halad ni Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab. Nang ikalawang araw, si Nathanael na anak ni Suar, na prinsipe ni Issachar ay naghandog: Sa ikaduha ka adlaw naghalad si Nathanael, ang anak nga lalake ni Zuar principe ni Issachar: Kaniyang inihandog na pinakaalay niya, ay isang pinggang pilak na ang bigat ay isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Naghalad siya alang sa iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi sa kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on. Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo na puno ng kamangyan; Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo, nga puno sa incienso; Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating lake sa vaca, usa ka lakeng carnero, usa ka lakeng carnero nga nati nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog; Isang lalaking kambing na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala. At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake, at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Nathanael na anak ni Suar. Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Nathanael, ang anak nga lalake ni Zuar. Nang ikatlong araw ay si Eliab na anak ni Helon, na prinsipe sa mga anak ni Zabulon: Sa ikatolo ka adlaw, si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon, principe sa mga anak ni Zabulon: Ang kaniyang alay, ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyaon ay isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Ang iyang halad usa ka pinggan nga salapi nga usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi sa kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaan puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo, na puno ng kamangyan; Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo, nga puno sa incienso; Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog: Isang lalake sa mga kambing, na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake, at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Eliab na anak ni Helon. Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Eliab, ang anak nga lalake ni Helon. Nang ikaapat na araw ay si Elisur na anak ni Sedeur, na prinsipe sa mga anak ni Ruben: Sa ikaupat ka adlaw, si Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur, principe sa mga anak ni Ruben: Ang kaniyang alay ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyaon ay isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina. Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo, na puno ng kamangyan; Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo nga puno sa incienso: Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating lake sa vaca, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog: Isang lalaking kambing na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake, at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Elisur na anak ni Sedeur. Ug alang sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur. Nang ikalimang araw ay si Selumiel na anak ni Zurisaddai, na prinsipe sa mga anak ni Simeon: Sa ikalima ka adlaw, si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai, principe sa mga anak ni Simeon: Ang kaniyang alay ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyaon ay isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo na puno ng kamangyan. Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo, nga puno sa incienso; Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating lake sa vaca, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog; Isang kambing na lalake, na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Selumiel na anak ni Zurisaddai. Ug alang sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka lake nga kanding, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai. Nang ikaanim na araw ay si Eliasaph na anak ni Dehuel, na prinsipe sa mga anak ni Gad: Sa ikaunom ka adlaw, si Eliasap, ang anak nga lalake ni Dehuel, principe sa mga anak ni Gad: Ang kaniyang alay ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyaon ay isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Ang iyang halad usa ka pinggan nga salapi, nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo, na puno ng kamangyan; Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo nga puno sa incienso; Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulang-on alang sa halad-nga-sinunog; Isang lalake sa mga kambing na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake, at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Eliasaph na anak ni Dehuel. Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka lake nga kanding, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Eliasap, ang anak nga lalake ni Dehuel. Nang ikapitong araw ay si Elisama na anak ni Ammiud, na prinsipe sa mga anak ni Ephraim: Sa ikapito ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Ephraim, si Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud: Ang kaniyang alay ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyaon ay isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang a halad-nga-kalan-on; Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo, na puno ng kamangyan; Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo nga puno sa incienso; Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon na handog na susunugin; Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog; Isang lalake sa mga kambing na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lakeng kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake, at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Elisama na anak ni Ammiud. Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud. Nang ikawalong araw ay si Gamaliel na anak ni Pedasur, na prinsipe sa mga anak ni Manases: Sa ikawalo ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Manases, si Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedasur: Ang kaniyang alay ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyaon ay isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo, na puno ng kamangyan; Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo, nga puno sa incienso; Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog; Isang lalake sa mga kambing na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake, at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Gamaliel na anak ni Pedasur. Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedasur. Nang ikasiyam na araw ay si Abidan, na anak ni Gedeon, na prinsipe sa mga anak ni Benjamin: Sa ikasiyam ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Benjamin, si Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeoni: Ang kaniyang alay ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyao'y isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi, nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo, na puno ng kamangyan; Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo, nga puno sa incienso; Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog; Isang lalake sa mga kambing na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake, at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Abidan na anak ni Gedeon. Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeoni: Nang ikasangpung araw ay si Ahiezer na anak ni Ammisaddai, na prinsipe sa mga anak ni Dan: Sa ikapulo ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Dan, si Ahieser, ang anak nga lalake ni Amisaddai: Ang kaniyang alay ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyao'y isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo, na puno ng kamangyan; Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo, nga puno sa incienso; Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog; Isang lalake sa mga kambing na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake, at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Ahiezer na anak ni Ammisaddai. Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Ahieser, ang anak nga lalake ni Amisaddai. Nang ikalabing isang araw ay si Pagiel na Anak ni Ocran, na prinsipe sa mga anak ni Aser: Sa ikanapulo ug usa ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Aser, si Pagiel, ang anak nga lalake ni Ocran: Ang kaniyang alay ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyao'y isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo, na puno ng kamangyan; Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo, nga puno sa incienso Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog; Isang lalake sa mga kambing, na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala: At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, at limang kambing na lalake, at limang korderong lalake, ng unang taon: ito ang alay ni Pagiel na anak ni Ocran. Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Pagiel, ang anak nga lalake ni Ocran. Nang ikalabing dalawang araw ay si Ahira na anak ni Enan, na prinsipe sa mga anak ni Nephtali: Sa ikanapulo ug duha ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Nephtali, si Ahira, ang anak nga lalake ni Enan: Ang kaniyang alay ay isang pinggang pilak, na ang bigat niyao'y isang daan at tatlong pung siklo, isang mangkok na pilak na ang bigat ay pitong pung siklo, ayon sa siklo ng santuario; kapuwa puno ng mainam na harina na hinaluan ng langis, na pinakahandog na harina; Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan: silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on: Isang kutsarang ginto na ang bigat ay sangpung siklo, na puno ng kamangyan; Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo, nga puno sa incienso; Isang guyang toro, isang tupang lalake, isang korderong lalake ng unang taon, na handog na susunugin; Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog; Isang lalake sa mga kambing, na handog dahil sa kasalanan; Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; At sa hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang baka, limang tupang lalake, limang kambing na lalake, at limang korderong lalake ng unang taon: ito ang alay ni Ahira na anak ni Enan. Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; kini mao ang halad ni Ahira, ang anak nga lalake ni Enan. Ito ang pagtatalaga ng dambana nang araw na pahiran ng langis ng mga prinsipe sa Israel: labing dalawang pinggang pilak, labing dalawang mangkok na pilak, labing dalawang kutsarang ginto: Kini mao ang halad-sa-pagpahinungod sa halaran, sa adlaw nga gidihogan kini, sa mga principe sa Israel napulo ug duha ka pinggan nga salapi, napulo ug duha ka panaksan nga salapi, napulo ug duha ka cuchara nga bulawan; Na bawat pinggang pilak ay isang daan at tatlong pung siklo ang bigat, at bawat mangkok ay pitong pu: lahat ng pilak ng mga sisidlan ay dalawang libo at apat na raang siklo, ayon sa siklo ng santuario; Tagsa ka pinggan nga salapi may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, tagsa ka panaksan may kapitoan, ang tanan nga salapi sa mga galamiton, duruha ka libo ug upat ka gatus, ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan: Ang labing dalawang kutsarang ginto, na puno ng kamangyan, na ang bigat ay sangpung siklo bawat isa, ayon sa siklo ng santuario; lahat ng ginto ng mga kutsara, ay isang daan at dalawang pung siklo: Ang napulo ug duha ka cuchara nga bulawan, nga puno sa incienso, nga may gibug-aton nga napulo ka siclo ang tagsatagsa, sumala sa siclo sa balaang puloy-anan; ang tanang bulawan sa mga cuchara, may usa ka gatus ug kaluhaan ka siclo; Lahat ng mga baka na handog na susunugin ay labing dalawang toro, ang mga tupang lalake ay labing dalawa, ang mga korderong lalake ng unang taon ay labing dalawa, at ang mga handog na harina niyaon; at ang mga kambing na lalake na handog dahil sa kasalanan ay labing dalawa: Ang tanan nga vaca alang sa halad-nga-sinunog, may napulo ug duha ka lakeng vaca, napulo ug duha ka lakeng carnero, napulo ug duha ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, ug ang ilang halad-nga-kalan-on; ug napulo ug duha ka mga lake sa mga kanding nga alang sa halad-tungod-sa-sala; At lahat ng mga baka na pinaka-hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, ay dalawang put apat na toro, ang mga tupang lalake ay anim na pu, ang mga kambing na lalake ay anim na pu, ang mga korderong lalake ng unang taon ay anim na pu. Ito ang pagtatalaga sa dambana pagkatapos na mapahiran ng langis. Ug ang tanan nga vaca alang sa mga halad-sa-pakigdait, kaluhaan ug upat ka lakeng vaca, kan-uman ka lakeng carnero, kan-uman ka kanding nga lake, kan-uman ka lakeng nati sa mga carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon. Kini mao ang halad-sa-pagpahinungod alang sa halaran sa tapus na nga kini gidihogan. At nang si Moises ay pumasok sa tabernakulo ng kapisanan, upang makipagsalitaan sa kaniya, ay narinig nga niya ang tinig na nagsasalita sa kaniya, mula sa itaas ng luklukan ng awa na nasa ibabaw ng kaban ng patotoo, na nasa gitna ng dalawang querubin: at siya'y nagsalita sa kaniya. Ug sa pagsulod ni Moises sa balong-balong nga pagatiguman aron sa pagpakigsulti kaniya, unya iyang hindunggan ang Tingog nga nagsulti kaniya gikan sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli nga diha sa ibabaw sa arca-sa-pagpamatuod gikan sa taliwala sa duruha ka mga querubin: ug siya nakigsulti kaniya. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo kay Aaron, at sabihin mo sa kaniya, Pagsisindi mo ng mga ilawan, ay iyong papagliliwanagin ang pitong ilawan sa harap ng kandelero. Isulti mo kang Aaron ug ipamulong mo kaniya: Sa diha nga magdagkot ka sa mga lamparahan, ang pito ka mga lamparahan magahayag diha sa atubangan sa tangkawan. At ginawang gayon ni Aaron: kaniyang sinindihan ang mga ilawan upang magliwanag sa harap ng kandelero, gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug si Aaron nagbuhat sa ingon; nga gidagkotan niya ang lamparahan diha sa atubangan sa tangkawan aron mohayag kini, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At ito ang pagkayari ng kandelero, gintong niyari sa pamukpok; mula sa tungtungan niyaon hanggang sa mga bulaklak niyaon ay yari sa pamukpok: ayon sa anyo na ipinakita ng Panginoon kay Moises, ay gayon niya ginawa ang kandelero. Ug kini mao ang pagkabuhat sa tangkawan: sa bulawan nga sinalsal; sukad sa tungtunganan niini hangtud sa iyang mga bulak niini, buhat nga sinalsal: sumalas sa panig-ingnan nga gipakita ni Jehova kang Moises, sa ingon niana, gibuhat niya ang tangkawan. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Kunin mo ang mga Levita sa gitna ng mga anak ni Israel at linisin mo sila. Kuhaa ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, ug hinloi sila. At ganito ang gagawin mo sa kanila, upang linisin sila: iwisik mo sa kanila ang tubig na panglinis ng sala, at kanilang paraanin ang pang-ahit sa buong laman nila, at labhan nila ang kanilang mga suot, at sila'y magpakalinis. Ug mao kini ang pagabuhaton mo sa paghinlo kanila: isablig sa ibabaw nila ang tubig sa paghinlo, ug pakiskisan mo kanila sa navaja ang ilang tibook nga unod, ug palabhi kanila ang ilang mga bisti, ug maghinlo sila sa ilang kaugalingon. Kung magkagayo'y pakunin mo sila ng isang guyang toro at ng handog na harina niyaon, na mainam na harina na hinaluan ng langis, at kukuha ka ng ibang guyang toro na handog dahil sa kasalanan. Unya magakuha sila ug usa ka lakeng nati sa vaca, ug ang halad-nga-kalan-on niini, fino nga harina nga sinaktan sa lana; ug magakuha ka ug lain nga lakeng nati sa vaca alang sa halad-tungod-sa-sala. At ihaharap mo ang mga Levita sa harap ng tabernakulo ng kapisanan at pipisanin mo ang buong kapisanan ng mga anak ni Israel: Ug ihalad mo ang mga Levihanon sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman: ug pundokon mo ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel: At ihaharap mo ang mga Levita sa harap ng Panginoon. At ipapatong ng mga anak ni Israel ang kanilang mga kamay sa mga Levita: Ug ihalad mo ang mga Levihanon sa atubangan ni Jehova. Ug magabutang ang mga anak sa Israel sa ilang mga kamot ibabaw sa mga Levihanon; At ihahandog ni Aaron ang mga Levita sa harap ng Panginoon na pinakahandog, na inalog sa ganang mga anak ni Israel upang kanilang gawin ang paglilingkod sa Panginoon. Ug magahalad si Aaron sa mga Levihanon sa atubangan ni Jehova ingon sa halad-nga-tinabyog alang sa mga anak sa Israel, aron maangkon nila ang buhat sa pag-alagad kang Jehova. At ipapatong ng mga Levita ang kanilang mga kamay sa mga ulo ng mga guyang toro: at ihandog mo ang isa na pinakahandog dahil sa kasalanan, at ang isa'y pinakahandog na susunugin sa Panginoon, upang itubos sa mga Levita. Ug ang mga Levihanon magapahamutang sa ilang mga kamot ibabaw sa mga ulo sa mga lakeng vaca: ug igahalad mo ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog, alang kang Jehova, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa mga Levihanon. At patayuin mo ang mga Levita sa harap ni Aaron at sa harap ng kaniyang mga anak, at ihahandog mo ang mga yaon na pinakahandog na inalog sa Panginoon. Ug pagapahamutangon mo ang mga Levihanon sa atubangan ni Aaron, ug sa atubangan sa iyang mga anak nga lalake, ug igahalad mo sila ingon sa halad-nga-tinabyog alang kang Jehova. Ganito mo ihihiwalay ang mga Levita sa gitna ng mga anak ni Israel: at ang mga Levita ay magiging akin. Sa ingon niana pagagahinon mo ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel; ug ang mga Levihanon mamahimo nga ako. At pagkatapos nito ay magsisipasok ang mga Levita, upang gawin ang paglilingkod sa tabernakulo ng kapisanan at iyo silang lilinisin, at ihahandog mo na pinakahandog na inalog. Ug sa human niana, ang mga Levihanon mosulod sa pag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman: ug pagahinloan mo sila, ug igahalad mo sila ingon sa halad-nga-tinabyog: Sapagkat sila'y buong nabigay sa akin sa gitna ng mga anak ni Israel; na kinuha ko silang kapalit ng lahat ng nagsisipagbukas ng bahay-bata, ng mga panganay sa lahat ng mga anak ni Israel. Kay gihatag mo sila kanako sa bug-os gayud gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel; nga nga salili sa tanan niadtong nagabuka sa taguangkan, bisan ang mga panganay sa tanang mga anak sa Israel, akong gikuha sila alang kanako. Sapagkat lahat ng mga panganay sa gitna ng mga anak ni Israel ay akin, maging tao at maging hayop: nang araw na aking lipulin ang lahat ng mga panganay sa lupain ng Egipto, ay aking pinapagingbanal para sa akin. Kay ang tanang panganay sa mga anak sa Israel, ako man, maingon sa tawo mao man usab sa mananap: sukad sa adlaw nga gipatay ko ang tanang panganay sa yuta sa Egipto, gibalaan ko sila alang sa akong kaugalingon. At aking kinuha ang mga Levita na kapalit ng lahat ng mga panganay sa gitna ng mga anak ni Israel. Ug gikuha ko ang mga Levihanon nga salili gikan sa tanang mga panganay sa mga anak sa Israel. At aking ibinigay ang mga Levita na pinaka kaloob kay Aaron at sa kaniyang mga anak mula sa gitna ng mga anak ni Israel upang gawin nila ang paglilingkod sa mga anak ni Israel sa tabernakulo ng kapisanan, at upang magsigawa ng pangtubos sa mga anak ni Israel, upang huwag magkaroon ng salot sa gitna ng mga anak ni Israel, pagka ang mga anak ni Israel, ay lumalapit sa santuario. Ug akong gihatag ang mga Levihanon ingon sa hatag kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, aron magabuhat sila sa pag-alagad sa mga anak sa Israel sa balong-balong nga pagatiguman, ug buhaton nila nga matabonan ang sala sa mga anak sa Israel; aron nga walay kamatay sa taliwala sa mga anak sa Israel, sa diha nga magaduol ang mga anak sa Israel sa balaang puloy-anan. Ganito ang ginawa ni Moises, at ni Aaron, at ng buong kapisanan ng mga anak ni Israel sa mga Levita: ayon sa lahat ng iniutos ng Panginoon kay Moises tungkol sa mga Levita, ay gayon ginawa ng mga anak ni Israel sa kanila. Sa ingon niana nagbuhat si Moises ug si Aaron, ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, alang sa mga Levihanon: sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises mahatungod sa mga Levihanon, mao kini ang gibuhat kanila sa mga anak sa Israel. At ang mga Levita ay nagsipaglinis ng kanilang sarili sa kasalanan, at nagsipaglaba ng kanilang mga damit; at inihandog ni Aaron sila na pinakahandog na inalog sa harap ng Panginoon; at si Aaron ay naggawa ng pangtubos sa kanila upang linisin sila. Ug ang mga Levihanon nanaghinlo sa ilang kaugalingon gikan sa sala, ug gipanglabhan nila ang ilang mga bisti: ug gihalad ni Aaron sila ingon sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; ug nagbuhat si Aaron ug pagtabon-sa-sala alang kanila aron sa pag-ulay kanila. At pagkatapos niyaon ay nagsipasok ang mga Levita upang gawin ang kanilang paglilingkod sa tabernakulo ng kapisanan sa harap ni Aaron at sa harap ng kaniyang mga anak: kung paano ang iniutos ng Panginoon kay Moises tungkol sa mga Levita, ay gayon ang ginawa nila sa kanila. Ug sa human niana mingsulod ang mga Levihanon aron sa pagbuhat sa ilang pag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Aaron, ug sa atubangan sa iyang mga anak nga lalake: ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises mahatungod sa mga Levihanon, mao nga gibuhat nila kini alang kanila. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises nga nagaingon: Ito ang nauukol sa mga Levita: mula sa dalawang put limang taong gulang na patanda, ay papasok upang maglingkod sa gawa ng tabernakulo ng kapisanan. Kini mao ang ilang katungdanan sa mga Levihanon: sukad sa kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas magasulod sila sa paghimo sa ilang katungdanan sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman: At mula sa limang pung taong gulang ay titigil sila sa paglilingkod sa gawain at hindi na sila maglilingkod; Ug sukad sa panuigon nga kalim-an ka tuig mohunong sila sa pagbuhat sa pag-alagad, ug dili na gayud sila magaalagad, Ngunit sila'y mangangasiwa ng kanilang mga kapatid sa tabernakulo ng kapisanan, upang ingatan ang katungkulan, at sila'y walang gagawing paglilingkod. Gayon ang gagawin mo sa mga Levita tungkol sa kanilang mga katungkulan. Kondili magaalagad sila uban sa ilang mga igsoon sulod sa balong-balong nga pagatiguman, sa pagbantay sa katungdanan ug dili sa pag-alagad. Mao kini ang pagabuhaton mo sa mga Levihanon mahatungod sa ilang katungdanan. At sinalita ng Panginoon kay Moises sa ilang ng Sinai, sa unang buwan ng ikalawang taon pagkatapos na sila'y makaalis sa lupain ng Egipto, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises didto sa kamingawan sa Sinai, sa nahauna nga bulan, sa ikaduha nga tuig sa tapus sa ilang paggikan sa yuta sa Egipto, nga nagaingon: Bukod sa rito ay ipagdiwang ng mga anak ni Israel ang paskua sa kaniyang kaukulang panahon. Labut pa, papasauloga ang mga anak sa Israel sa pasko sa natudlong panahon niini. Sa ikalabing apat na araw ng buwang ito, sa paglubog ng araw ay inyong ipagdidiwang sa kaniyang kaukulang panahon: ayon sa lahat na palatuntunan niyaon, at ayon sa lahat ng ayos niyaon, ay inyong ipagdidiwang. Sa ikanapulo ug upat ka adlaw niining bulana, sa hapon, pagasaulogon ninyo kini sa natudlong panahon niini: sumala sa tanang kabalaoran niini, ug sumala sa tanang mga tulomanon niini, pagasaulogon ninyo kini. At si Moises ay nagsalita sa mga anak ni Israel upang ipagdiwang ang paskua. Ug misulti si Moises sa mga anak sa Israel aron nga pagasaulogon nila ang pasko. At kanilang ipinagdiwang ang paskua nang unang buwan, sa ikalabing apat na araw ng buwan, sa paglubog ng araw, sa ilang ng Sinai: ayon sa lahat na iniutos ng Panginoon kay Moises, ay gayon ginawa ng mga anak ni Israel. Ug gisaulog nila ang pasko sa nahaunang bulan, sa ikanapulo ug upat nga adlaw sa bulan, sa hapon, didto sa kamingawan sa Sinai: sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises, mao nga gibuhat sa mga anak sa Israel. At may mga lalake na mga marurumi dahil sa bangkay ng isang tao, na anopat hindi nila naipagdiwang ang paskua nang araw na yaon; at nagsiharap sila kay Moises at kay Aaron nang araw na yaon: Ug dihay ubang mga tawo nga mahugaw tungod sa lawas sa minatay ug wala sila makahimo sa pagbuhat sa pasko niadtong adlawa: ug miadto sila sa atubangan ni Moises ug sa atubangan ni Aaron niadtong adlawa. At ang mga lalaking yaon ay nagsipagsabi sa kanila, Kami ay mga marumi dahil sa bangkay ng isang tao: bakit kami ay masasansala na anopat kami ay huwag maghandog ng alay sa Panginoon sa kaniyang kaukulang panahon na kasama ng mga anak ni Israel? Ug kadtong mga tawohana nanag-ingon kaniya: Kami mga mahugaw tungod sa lawas sa minatay; ngano man nga did-an kami sa paghalad ug halad alang kang Jehova sa iyang natudlong panahon sa taliwala sa mga anak sa Israel? At sinabi ni Moises sa kanila, Maghintay kayo; upang aking marinig ang ipaguutos ng Panginoon tungkol sa inyo. Ug si Moises mitubag kanila. Maghulat kamo, aron nga magapatalinghug ako kong unsay sugo ni Jehova mahitungod kaninyo. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, na iyong sabihin, Kung ang sinomang tao sa inyo o sa inyong salit saling lahi ay maging marumi dahil sa isang bangkay, o masumpungan sa isang malayong paglalakbay, ay kaniyang ipagdidiwang din ang paskua sa Panginoon: Isulti mo sa mga anak sa Israel, sa pag-ingon: Kong bisan kinsa kaninyo kun sa inyong mga kaliwatan, nga mamahugaw tungod sa lawas sa minatay, kun anaa sa pagpanaw sa halayo, apan siya magasaulog sa pasko alang kang Jehova. Sa ikalawang buwan nang ikalabing apat na araw sa paglubog ng araw, ay kanilang ipagdidiwang; kanilang kakanin na may mga tinapay na walang lebadura at mga gulay na mapait: Sa ikaduha ka bulan, sa ikanapulo ug upat ka adlaw, sa hapon, managsaulog sila niana; uban ang mga tinapay nga walay levadura ug ang mga utanon nga mapait pagakan-on nila kana; Wala silang ititira niyaon hanggang sa kinaumagahan, ni sisira ng buto niyaon: ayon sa buong palatuntunan ng paskua ay kanilang ipagdidiwang. Dili sila magasalin niini hangtud sa buntag, ni magabunggo sa bukog niana; sumala sa tibook nga balaod sa pasko pagasaulogon nila kana. Datapuwat ang lalaking malinis, at wala sa paglalakbay, at hindi magdiwang ng paskua, ay ihihiwalay ang taong yaon, sa kaniyang bayan; sapagkat siya'y hindi naghandog ng alay sa Panginoon sa kaukulang panahon, ang taong yaon ay magtataglay ng kaniyang kasalanan. Apan ang tawo nga mahinlo, ug wala sa iyang paglangyaw, kong magbiya siya sa pagsaulog sa pasko, kana nga kalaga pagaputlon gikan sa iyang katawohan; tungod kay wala siya maghalad sa iyang halad alang kang Jehova sa natudlong panahon niini, kana nga tawohana magadala sa iyang sala. At kung ang isang taga ibang bayan ay makikipamayan sa inyo, at ipagdidiwang ang paskua sa Panginoon; ayon sa palatuntunan ng paskua, at ayon sa ayos, ay gayon gagawin niya; kayo'y magkakaroon ng isang palatuntunan, maging sa taga ibang lupa, at maging sa ipinanganak sa lupain. Ug kong magpuyo sa taliwala ninyo ang usa ka dumuloong, ug magasaulog sa pasko alang kang Jehova; sumala sa balaod sa pasko ug sumala sa tulomanon niana, nan pagabuhaton niya kini: usa lamang ang inyong balaod, alang sa dumuloong, ug alang kaniya nga natawo sa yuta. At nang araw na ang tabernakulo ay itayo, ay tinakpan ng ulap ang tabernakulo, sa makatuwid baga'y ang tabernakulo ng patotoo: at sa paglubog ng araw ay nasa ibabaw ng tabernakulo na parang anyong apoy hanggang sa kinaumagahan. Ug sa adlaw nga ang tabernaculo gipatindog, ang panganod mitabon sa tabernaculo, bisan sa balong-balong sa pagpamatuod: ug sa hapon diha sa ibabaw sa tabernaculo nga ingon sa dagway sa kalayo, hangtud sa pagkabuntag. Gayon namalagi: ang ulap ang tumakip doon, at ang anyong apoy sa gabi. Mao kini sa kanunay: ang panganod mitabon niini, ug ang dagway sa kalayo sa pagkagabii. At kailan pa man ang ulap ay napaitaas mula sa ibabaw ng Tolda ay naglakbay nga pagkatapos ang mga anak ni Israel: at sa dakong tigilan ng ulap ay doon humantong ang mga anak ni Israel. Ug sa diha nga ang panganod mopataas gikan sa ibabaw sa Balong-Balong, unya sa tapus niana ang mga anak sa Israel managpanlakaw: ug sa dapit diin ang panganod mohunong, didto magapahaluna sa campo ang mga anak sa Israel. Sa utos ng Panginoon ay nagsisipaglakbay ang mga anak ni Israel, at sa utos ng Panginoon ay humantong sila: kung gaano kalaon ang itigil ng ulap sa ibabaw ng tabernakulo, ay siya nilang ipina-nanatili sa kampamento. Sa sugo ni Jehova ang mga anak sa Israel managpanlakaw, ug sa sugo ni Jehova magapahaluna sila sa campo: samtang ang panganod magapabilin diha sa ibabaw sa tabernaculo, sila magapabilin sa campo. At pagka ang ulap ay tumigil sa ibabaw ng tabernakulo na maluwat, ay iningatan ng mga anak ni Israel ang bilin ng Panginoon at hindi naglalakbay. Ug sa diha nga ang panganod mohunong sa ibabaw sa tabernaculo sa daghang mga adlaw, nan ang mga anak sa Israel magabantay sa sugo ni Jehova, ug dili managpanlakaw. At kung minsan ay nananatiling ilang araw sa ibabaw ng tabernakulo ang ulap; ayon nga sa utos ng Panginoon ay tumitira sila sa mga tolda at ayon sa utos ng Panginoon ay naglakbay sila. Ug usahay ang panganod diha sa ibabaw sa tabernaculo sa pipila ka adlaw; unya sumala sa sugo ni Jehova magapuyo sila sa campo, ug sumala sa sugo ni Jehova managpanlakaw sila. At kung minsan ang ulap ay nananatili mula sa hapon hanggang sa kinaumagahan; at pagka ang ulap ay napaitaas sa kinaumagahan, ay naglakbay sila: maging araw maging gabi, na ang ulap ay paitaas, ay naglakbay sila. Ug usahay ang panganod mopabilin sukad sa hapon hangtud sa pagkabuntag; ug kong ang panganod magapataas sa pagkabuntag, sila manlakaw: kun kini mopadayon sa adlaw ug sa gabii, sa diha nga mopataas ang panganod, sila manlakaw. Maging dalawang araw o isang buwan, o isang taon na nakatigil ang ulap sa ibabaw ng tabernakulo, na manatili sa ibabaw niyaon, ay tumitira ang mga anak ni Israel sa mga tolda at hindi naglakbay: datapuwat pagtaas ay naglakbay sila. Bisan kong duruha ka adlaw kun usa ka bulan, kun usa ka tuig nga ang panganod maghunong pa sa ibabaw sa tabernaculo, nga magpabilin sa ibabaw niini, ang mga anak sa Israel magapabilin sa campo, ug dili manlakaw; apan kong kini igapataas, sila managpanlakaw. Sa utos ng Panginoon ay humantong sila, at sa utos ng Panginoon ay naglakbay sila; kanilang iningatan ang bilin ng Panginoon, sa utos ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises. Sa sugo ni Jehova managpahaluna sila sa campo, ug sa sugo ni Jehova managpanlakaw sila; sila magabantay sa sugo ni Jehova, sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Gumawa ka ng dalawang pakakak na pilak; yari sa pamukpok gagawin mo: at iyong gagamitin sa pagtawag sa kapisanan, at sa paglalakbay ng mga kampamento. Magbuhat ka ug duruha ka trompeta nga salapi; nga sinalsal buhaton mo kini, ug gamiton mo kini alang sa pagtawag sa katilingban, ug alang sa pagpalakaw sa katilingban. At pagka kanilang hihipan, ay magpipisan sa iyo ang buong kapisanan sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug sa diha nga pagapatunggon nila kini, ang tibook nga katilingban magatigum ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At kung kanilang hihipan ang isa lamang, ang mga prinsipe nga, ang mga pangulo sa mga libolibong taga Israel, ay magpipisan sa iyo. Ug kong pagapatunggon nila sa makausa, unya managtigum kanimo ang mga principe, ang mga pangulo sa mga linibo sa Israel. At paghihip ninyo ng hudyat, ay magsisisulong ang mga kampamento na nasa dakong silanganan. Ug sa diha nga pagapatunggon ninyo ang pagpagubok, ang mga katilingban nga anaa mahamutang dapit sa kiliran sa silangan managpadayon sa ilang panaw. At paghihip ninyo ng hudyat na ikalawa, ay magsisisulong ang mga kampamento na nasa dakong timugan: sila'y hihihip ng isang hudyat para sa kanilang paglalakbay. Ug sa diha nga pagapatunggon ninyo ang pagpagubok nga ikaduha, ang mga katilingban nga anaa mahamutang dapit sa habagatan managpadayon sa ilang panaw: Sila nanagpatunog sa pagpagubok alang sa ilang mga panaw. Datapuwat pagka ang kapisanan ay magpipisan ay hihihip kayo, ngunit huwag ninyong patutunuging ayon sa hudyat. Apan sa diha nga pagatigumon ang katilingban, pagapatunggon ninyo ang trompeta, apan dili sa tingog sa pagpagubok. At ang mga anak ni Aaron, ang mga saserdote, ay magsisihihip ng mga pakakak; at magiging palatuntunan sa inyo magpakailan man sa buong panahon ng inyong mga lahi. Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron, ang mga sacerdote, managpatunog sa mga trompeta, ug kini mamao ang balaod nga walay katapusan alang sa inyong mga kaliwatan. At pagka makikipagbaka kayo sa inyong lupain laban sa kaaway na sa inyo'y pumipighati, ay inyo ngang patutunugin ang hudyat ng pakakak; at kayo'y aalalahanin sa harap ng Panginoon ninyong Dios, at kayo'y maliligtas sa inyong mga kaaway. Ug sa diha nga kamo moadto sa panggubatan sa inyong yuta batok sa kaaway nga nagadaugdaug kaninyo, pagapatunggon ninyo ang pagpagubok sa mga trompeta, ug kamo pagahinumduman sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios, ug maluwas kamo gikan sa inyong mga kaaway. Gayon sa kaarawan ng inyong kasayahan, at sa inyong mga takdang kapistahan, at sa mga pasimula ng inyong mga buwan, ay inyong hihipan ang mga pakakak sa ibabaw ng inyong mga handog na susunugin, at sa ibabaw ng mga hain ng inyong mga handog tungkol sa kapayapaan; at sa inyo'y magiging alaala sa harap ng inyong Dios: ako ang Panginoon ninyong Dios. Maingon man usab sa adlaw sa inyong kalipay ug sa inyong tinudlong mga fiesta ug sa mga sinugdan sa inyong mga bulan, pagapatunggon ninyo ang mga trompeta ibabaw sa inyong mga halad-nga-sinunog ug sa ibabaw sa mga halad sa inyong mga halad-sa-pakigdait; ug sila mahimo alang kaninyo nga handumanan sa atubangan sa inyong Dios; ako mao si Jehova nga inyong Dios. At nangyari sa ikalawang taon, nang ikalawang buwan, nang ikadalawang pung araw ng buwan, na ang ulap ay napaitaas mula sa tabernakulo ng patotoo. Ug nahatabo niadtong ikaduha nga tuig, sa bulan nga ikaduha, sa ikakaluhaan ka adlaw sa bulan, nga ang panganod gipataas gikan sa tabernaculo-sa-pagpamatuod. At ang mga anak ni Israel ay nagsisulong, ayon sa kanilang mga paglalakbay mula sa ilang ng Sinai; at ang ulap ay tumahan sa ilang ng Paran. Ug nanagpanlakaw sa unahan ang mga anak sa Israel sumala sa ilang mga pagpanaw gikan sa kamingawan sa Sinai; ug ang panganod mipabilin sa kamingawan sa Paran. At kanilang pinasimulan ang kanilang paglalakbay ayon sa utos ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises. Ug una sa tanan sila nanagpanlakaw sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises. At unang sumulong ang watawat ng kampamento ng mga anak ni Juda ayon sa kanilang mga hukbo; at nangungulo sa kaniyang hukbo si Naason na anak ni Aminadab. Ug una sa tanan ang bandila sa campo sa mga anak ni Juda minglakaw sa unahan, sumala sa ilang mga panon: ug sa ibabaw sa iyang panon mao si Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab. At nangungulo sa hukbo ng lipi ng mga anak ni Issachar, si Nathanael na anak ni Suar. Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Issachar, mao si Natanael, ang anak nga lalake ni Zuar. At nangungulo sa hukbo ng lipi ng mga anak ni Zebulon, si Eliab na anak ni Helon. Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Zabulon, mao si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon. At ang tabernakulo ay tinanggal at ang mga anak ni Gerson at ang mga anak ni Merari, na mga may dala ng tabernakulo ay nagsisulong. Ug ang tabernaculo gitangtang, ug ang mga anak nga lalake ni Gerson, ug ang mga anak nga lalake ni Merari, nga nanagdala sa tabernaculo, nanagpanlakaw ngadto sa unahan. At ang watawat ng kampamento ng Ruben ay sumulong ayon sa kanilang mga hukbo: at nangungulo sa kaniyang hukbo si Elisur na anak ni Sedeur. Ug ang bandila sa campo ni Ruben gipalakaw sa unahan sumala sa ilang mga panon: ug ibabaw sa iyang panon mao si Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur. At nangungulo sa hukbo ng lipi ng mga anak ni Simeon si Selumiel na anak ni Zurisaddai. Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Simeon, mao si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai. At nangungulo sa hukbo ng lipi ng mga anak ni Gad, si Eliasaph na anak ni Dehuel. Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Gad, mao si Eliasap, ang anak nga lalake ni Dehuel. At ang mga Coathita ay nagsisulong na dala ang santuario: at itinayo ng iba ang tabernakulo samantalang ang mga ito'y nagsisidating. Ug ang mga Coathihanon gipalakaw nga nanagdala sa balaang puloy-anan; ug ang uban nanagpatindog sa tabernaculo alang sa ilang pag-abut. At ang watawat ng kampamento ng mga anak ni Ephraim ay nagsisulong ayon sa kanilang mga hukbo: at nangungulo sa kaniyang hukbo si Elisama na anak ni Ammiud. Ug ang bandila sa campo sa mga anak ni Ephraim minglakaw sa unahan sumala sa ilang mga panon: ug ibabaw sa iyang panon mao si Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud. At nangungulo sa hukbo ng lipi ng mga anak ni Manases, si Gamaliel na anak ni Pedasur. Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Manases, mao si Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedasur. At nangungulo sa hukbo ng lipi ng mga anak ni Benjamin, si Abidan na anak ni Gedeon. Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Benjamin, mao si Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeoni. At ang watawat ng kampamento ng mga anak ni Dan na siyang nasa hulihan ng lahat ng mga kampamento ay nagsisulong ayon sa kanilang mga hukbo: at nangungulo sa kaniyang hukbo si Ahiezer na anak ni Ammisaddai. Ug ang bandila sa campo sa mga anak ni Dan, nga mao ang kinatapusan sa tanang mga campo, minglakaw sa unahan sumala sa ilang mga panon: ug ibabaw sa iyang panon mao si Ahieser, ang anak nga lalake ni Amisaddai. At nangungulo sa hukbo ng lipi ng mga anak ni Aser si Phegiel na anak ni Ocran. Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Aser, mao si Pagiel, ang anak nga lalake ni Ocran. At nangungulo sa hukbo ng lipi ng mga anak ni Nephtali si Ahira na anak ni Enan. Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Nephtali, mao si Aira, ang anak ni Nephtali, mao si Aira, ang anak nga lalake ni Enan. Ganito ang mga paglalakbay ng mga anak ni Israel, ayon sa kanilang mga hukbo; at sila'y nagsisulong. Kadto mao ang pagpanaw sa mga anak sa Israel sumala sa ilang mga panon; ug sila nanagpanlakaw sa unahan. At si Moises ay nagsabi kay Hobab na anak ni Rehuel na Madianita, biyanan ni Moises: Kami ay naglalakbay sa dakong sinabi ng Panginoon, Aking ibibigay sa inyo: sumama ka sa amin at gagawan ka namin ng mabuti: sapagkat ang Panginoon ay nagsalita ng mabuti tungkol sa Israel. Ug si Moises miingon kang Hobab, ang anak nga lalake ni Rehuel, ang Madianhon, nga ugangan ni Moises: Kami milakaw ngadto sa dapit nga giingon ni Jehova: Igahatag ko kini kaninyo: umuban ka kanamo, ug magabuhat kami ug maayo kanimo; kay si Jehova nagsulti ug maayo mahatungod sa Israel. At sinabi niya sa kaniya, Ako'y hindi paroroon; kundi ako'y babalik sa aking sariling lupain, at sa aking kamaganakan. Ug siya mitubag kaniya: Ako dili moadto, kondili mopahawa ngadto sa akong yuta, ug sa akong mga kaubanan. At sinabi ni Moises, Huwag mo kaming iwan, ipinamamanhik ko sa iyo; sapagkat nalalaman mo kung paanong hahantong kami sa ilang, at ikaw ay maaari sa aming pinakamata. Ug siya miingon: Nagaampo kami kanimo, nga dili mo kami biyaan, kay ikaw nahibalo sa among pagpahamutang sa campo didto sa kamingawan, ug ikaw alang kanamo mao ang salili sa mga mata. At mangyayari, na kung ikaw ay sasama sa amin, oo, mangyayari, na anomang mabuting gagawin ng Panginoon sa amin, ay siya rin naming gagawin sa iyo. Ug mahatabo nga, kong ikaw mouban kanamo, oo, mahitabo nga, bisan unsa nga kaayohan nga pagabuhaton kanamo ni Jehova, pagabuhaton namo ang maong kaayohan kanimo. At sila'y nagsisulong mula sa bundok ng Panginoon ng tatlong araw na paglalakbay; at ang kaban ng tipan ng Panginoon ay nasa unahan nila ng tatlong araw nilang paglalakbay, upang ihanap sila ng dakong kanilang mapagpapahingahan. Ug mipanaw sila sa unahan gikan sa bukid ni Jehova sulod sa totolo ka adlaw nga paglakaw; ug ang arca sa tugon ni Jehova, nag-una kanila sa paglakaw sulod sa totolo ka adlaw nga panaw, sa pagpangita ug dapit nga kapahulayan alang kanila. At ang ulap ng Panginoon ay nasa itaas nila sa araw, pagka sila'y sumulong mula sa kampamento. Ug ang panganod ni Jehova diha sa ibabaw nila sa adlaw, sa diha nga migikan sila sa campo. At nangyari pagka ang kaban ay isinulong na sinabi ni Moises, Bumangon ka, Oh Panginoon, at mangalat ang mga kaaway mo, at magsitakas sa harap mo ang nangapopoot sa iyo. Ug nahatabo nga, sa migikan ang arca, nga si Moises miingon: Tumindog ka, Oh Jehova, ug himoa nga ang imong mga kaaway magakatibulaag; ug himoa nga kadtong mga nanagdumot kanimo mangalagiw gikan sa imong atubangan. At pagka inilapag ay kaniyang sinabi, Bumalik ka, Oh Panginoon sa mga laksang libolibong Israelita. Ug sa diha nga kini ikapahamutang, siya miingon: Bumalik ka, Oh Jehova, ngadto sa napulo ka libo sa mga linibo sa Israel. At ang bayan ay naging parang mapag-upasala na nagsalita ng masasama sa pakinig ng Panginoon: at nang marinig ng Panginoon ay nagningas ang kaniyang galit; at ang apoy ng Panginoon ay sumunog sa gitna nila, at sinupok ang kahulihulihang bahagi ng kampamento. Ug ang katawohan nga mga bagulbolan, nga nagasulti ug dautan sa mga igdulungog ni Jehova: ug sa diha nga nakadungog si Jehova niini, misilaub ang iyang kaligutgut, ug gipasiga kanila ang kalayo ni Jehova, ug milamoy sa kinatumyan nga bahin sa campo. At ang bayan ay humibik kay Moises; at si Moises ay nanalangin sa Panginoon at ang apoy ay namatay. Ug ang katawohan mingtu-aw kang Moises, ug si Moises, nag-ampo kang Jehova, ug napalong ang kalayo. At ang pangalan ng dakong yaon ay tinawag na Tabera: sapagkat ang apoy ng Panginoon ay sumunog sa gitna nila. Ug ang ngalan niadtong dapita mao ang Tabera, kay ang kalayo ni Jehova misunog sa taliwala nila. At ang halohalong karamihan na nasa gitna nila ay nahulog sa kasakiman: at ang mga anak ni Israel naman ay muling umiyak at nagsabi, Sino ang magbibigay sa atin ng karneng makakain? Ug ang nagkalainlaing panon sa katawohan nga diha sa taliwala nila nagpakighilawas sa hilabihan gayud: ug ang mga anak sa Israel nanagpanghilak sa pag-usab, ug miingon: Kinsa man ang magahatag kanato ug pagkaon nga unod? Ating naaalaala ang isda, na ating kinakain sa Egipto na walang bayad; ang mga pipino, at ang mga milon, at ang mga puero, at ang mga sibuyas, at ang bawang: Nahinumdum kita sa isda nga gikaon nato didto sa Egipto sa walay bayad; sa mga pepino, ug sa mga melon, ug sa mga bawang, ug sa mga sibuyas, ug sa mga ahos. Ngunit ngayo'y ang ating kaluluwa ay natutuyo; walang kaanoanoman: sa ating harapan ay walang anoman kundi ang manang ito. Apan karon ang atong kalag nagamala: walay bisan unsa gayud, gawas niini nga mana nga pagatan-awon. At ang mana ay gaya ng butil ng culantro, at ang kulay niyaon ay gaya ng kulay ng bdelio. Ug ang mana ingon sa liso sa culantro, ug ang iyang hulagway ingon sa hulagway sa bdelio. Ang bayan ay dumadaan sa palibot, at pinupulot yaon, at kanilang ginigiling sa mga gilingan, o kanilang dinidikdik sa mga lusong, at kanilang niluluto sa mga palyok, at ginagawa nilang munting tinapay at ang lasa ay gaya ng lasa ng bagong langis. Ang katawohan nanagbulag-bulag, ug nanagpamunit niini, ug ginagaling nila kini sa mga galingan, kun ginalubok nila kini sa mga lusong; ug ginaluto nila kini sa mga kolon, ug nanagbuhat sila gikan niini ug mga tinapay: ug ang lami niini ingon sa lami sa lana nga bag-o. At pagka ang hamog ay nahuhulog sa ibabaw ng kampamento sa gabi, ang mana ay nahuhulog. Ug sa diha nga ang yamog nangahulog sa ibabaw sa campo sa kagabhion, ang mana nahulog sa ibabaw niini. At narinig ni Moises ang pag-iiyakan ng bayan sa kanikaniyang sangbahayan, na bawat lalake ay nasa pintuan ng kaniyang tolda; at ang galit ng Panginoon ay nagningas na mainam; at sumama ang loob ni Moises. Ug nabati ni Moises ang mga dinangoyngoy sa katawohan ngadto sa ilang mga banay, tagsatagsa ka tawo diha sa pultahan sa iyang balong-balong: ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub sa hilabihan gayud; ug si Moises wala mahimuot niini. At sinabi ni Moises sa Panginoon, Bakit mo ginawan ng masama ang iyong lingkod? at bakit hindi ako nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin, na iyong iniatang sa akin ang pasan ng buong bayang ito. Ug si Moises miingon kang Jehova: Ngano man nga nagbuhat ka ug dautan sa imong ulipon? ug ngano nga wala ako makakaplag ug kalomo sa imong mga mata, nga gibutang mo ang lulan niining tibook katawohan sa ibabaw nako? Akin ba kayang ipinaglihi ang buong bayang ito? ipinanganak ko ba upang iyong sabihin sa akin, Kandungin mo sila sa iyong kandungan, na gaya ng nag-aalagang magulang na kinakandong ang kaniyang batang pasusuhin, sa lupain na iyong isinumpa sa kanilang mga magulang? Gipanamkon ko ba kining tibook nga katawohan? ug nanganak ba ako kanila aron magaingon ka kanako: Dad-a sila sa imong sabakan, ingon sa nagaalima nga amahan nga nagadala sa bata nga masuso, ngadto sa yuta nga gipanumpa mo sa ilang mga ginikanan? Saan ako kukuha ng karne upang ibigay sa buong bayang ito? sapagkat sila'y umiyak sa akin, na nagsisipagsabi, Bigyan mo kami ng karneng aming makain. Asa man ako ug unod nga arang ikahatag ko niining tibook nga katawohan? kay nanagdangoyngoy sila ngari kanako, nga nagaingon: Hatagi kami ug unod aron among pagakan-on. Hindi ko kayang dalhing magisa ang buong bayang ito, sapagkat totoong mabigat sa akin. Dili ako arang makadala nga usa ra niining tibook nga katawohan, kay hilabihan kabug-at kini alang kanako. At kung ako'y ginagawan mo ng ganito ay patayin mo na ako, ipinamamanhik ko sa iyo, kung ako'y nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin; at huwag ko nang makita ang aking kahirapan. Ug kong mao kini ang pagabuhaton mo kanako, patya ako; ginapangaliyupo ko kanimo, gikan sa imong kamot, kong ako nakakaplag ug kalomo sa imong mga mata; ug ayaw ako pakitaa sa akong pagkaalaut. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Pisanin mo sa akin ang pitong pung lalake sa mga matanda sa Israel, sa iyong mga nalalaman na mga matanda sa bayan at mga nangungulo sa kanila; at dalhin mo sa tabernakulo ng kapisanan, upang sila'y makatayo roon na kasama mo. Ug si Jehova miingon kang Moises: Tigumon mo alang kanako ang kapitoan ka tawo sa mga anciano sa Israel, nga imong hing-ilhan nga mga anciano sa katawohan ug mga pangulo ibabaw kanila; ug dad-on mo sila ngadto sa balong-balong nga pagatiguman, aron magatindog sila didto uban kanimo. At ako'y bababa at makikipag-usap sa iyo doon; at ako'y kukuha sa Espiritung sumasaiyo at aking isasalin sa kanila; at kanilang dadalhin ang pasan ng bayan na kasama mo, upang huwag mong dalhing magisa. Ug ako mokunsad ug makigsulti kanimo didto; ug ako magakuha sa Espiritu nga anaa kanimo, ug kini igabutang ko kanila; ug sila magadala sa lulan sa katawohan uban kanimo, aron dili ka magpas-an niini nga mag-inusara lamang. At sabihin mo sa bayan, Magpakabanal kayo, para sa kinabukasan, at kayo'y magsisikain ng karne: sapagkat kayo'y nagsisiiyak sa pakinig ng Panginoon, na sinasabi, Sinong magbibigay sa amin ng karne na aming makakain? sapagkat maigi kahit nang nasa Egipto: dahil dito bibigyan kayo ng Panginoon ng karne at kakain kayo. Ug magapamulong ka sa katawohan: Managbalaan kamo alang sa pagkaugma, ug magakaon kamo ug unod: kay nanagdangoyngoy kamo sa igdulungog ni Jehova nga nagaingon. Kinsa man ang magahatag kanato ug pagkaon nga unod? kay labing maayo kanato sa didto pa kita sa Egipto; busa si Jehova magahatag kaninyo ug unod ug magakaon kamo. Hindi ninyo kakaning isang araw, ni dalawang araw, ni limang araw, ni sangpung araw, ni dalawang pung araw; Dili kamo magakaon sulod sa usa ka adlaw ni sa duruha ka adlaw, ni sa lima ka adlaw ni sa napulo ka adlaw ni sa kaluhaan ka adlaw. Kundi isang buong buwan, hanggang sa lumabas sa inyong mga ilong, at inyong kasuyaan: sapagkat inyong itinakuwil ang Panginoon na nasa gitna ninyo, at kayo'y umiyak sa harap niya, na nagsasabi, Bakit kami nakaalis sa Egipto? Kondili sa usa ka bulan gayud, hangtud nga kini manggula sa inyong mga ilong, ug lud-on kamo niini; tungod kay nagsalikway kamo kang Jehova, nga anaa sa taliwala ninyo, ug nanagdangoyngoy kamo sa atubangan niya, nga nagaingon: Ngano man nga nanggula kita gikan sa Egipto? At sinabi ni Moises, Ang bayan na kinaroroonan ko, ay anim na raang libong katao na nakatayo; at iyong sinabi, Akin silang bibigyan ng karne na kanilang makakain sa buong buwan. Ug miingon si Moises: Ang katawohan nga sa taliwala kanila anaa ako: unom ka gatus ka libo nga nagalakaw: ug ikaw nagaingon: Pagahatagan ko sila ug unod, aron magakaon sila sulod sa usa ka bulan. Papatayin ba kaya ang mga kawan at mga bakahan, upang magkasya sa kanila? o ang lahat ng isda sa dagat at titipunin sa kanila upang magkasya sa kanila? Pagaihawan ba sila ug mga panon sa mga carnero ug mga vaca aron sa pagbusog kanila? kun pagatigumon ba alang kanila ang tanang mga isda sa dagat aron sa pagbusog kanila? At sinabi ng Panginoon kay Moises, Umikli na ba kaya ang kamay ng Panginoon? ngayo'y makikita mo kung ang aking salita ay matutupad sa iyo o hindi. Ug si Jehova miingon kang Moises: Naputol ba ang kamot ni Jehova? karon tan-awon mo kong mahatabo kanimo ang akong gipamulong o dili. At si Moises ay lumabas, at isinaysay sa bayan ang mga salita ng Panginoon: at siya'y nagpisan ng pitong pung lalake sa mga matanda sa bayan at kaniyang pinatayo sa palibot ng Tolda. Ug migula si Moises, ug gisulti niya sa katawohan ang mga pulong ni Jehova: ug gitigum niya ang kapitoan ka mga lalake sa mga anciano sa katawohan, ug sila gipahamutang niya sa paglibut sa Balong-Balong. At ang Panginoon ay bumaba sa ulap, at nagsalita sa kaniya; at kumuha sa Espiritung sumasakaniya at isinalin sa pitong pung matanda: at nangyari, na nang sumakanila ang Espiritu, ay nanganghula, ngunit hindi na sila umulit. Ug si Jehova mikunsad sa panganod, ug misulti kaniya, ug mikuha sa Espiritu nga diha sa ibabaw niya, ug gibutang kini sa kapitoan ka mga anciano; ug nahatabo, nga sa mipabilin ang Espiritu diha sa ibabaw nila, nanagpanagna sila apan wala na sila managpadayon. Ngunit naiwan ang dalawang lalake sa kampamento, na ang pangalan ng isa ay Eldad, at ang pangalan ng isa ay Medad: at ang Espiritu ay sumasakanila; at sila'y kabilang sa nangasulat, ngunit hindi nagsilabas sa Tolda: at sila'y nanghula sa kampamento. Apan dihay duruha ka tawo nga mipabilin sa campo, ang ngalan sa usa mao si Eldad, ug ang ngalan sa usa mao si Medad: ug ang Espiritu mipabilin diha sa ibabaw kanila; ug sila uban niadtong mga nahisulat, apan sila wala mangadto didto sa Balong-Balong; ug sila nanagpanagna sa sulod sa campo. At tumakbo ang isang binata, at isinaysay kay Moises, at sinabi, Si Eldad at si Medad ay nanghuhula sa kampamento. Ug midalagan ang usa ka batanong lalake, ug nagpahibalo kang Moises, ug miingon: si Eldad ug si Medad nanagpanagna sa sulod sa campo. At si Josue na anak ni Nun, na tagapangasiwa ni Moises, na isa sa kaniyang mga piling lalake, ay sumagot at nagsabi, Panginoon kong Moises, pagbawalan mo sila. Ug si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, nga ministro ni Moises, usa sa iyang mga pinili nga tawo, mitubag ug miingon: Ginoo ko nga Moises, did-an mo sila. At sinabi ni Moises sa kaniya, Ikaw ba'y may paninibugho sa akin? ibigin nawa na ang buong bayan ng Panginoon ay maging propeta na isakanila ng Panginoon ang kaniyang Espiritu! Ug si Moises mitubag kaniya: Nangabugho ba ikaw alang kanako? hinaut unta nga ang tibook nga katawohan ni Jehova mga manalagna, nga igabutang ni Jehova ang iyang Espiritu sa ibabaw nila! At naparoon si Moises sa kampamento, siya at ang mga matanda sa Israel. Ug si Moises mipasulod kaniya ngadto sa campo, siya ug ang mga anciano sa Israel. At lumabas ang isang hanging galing sa Panginoon, at nagdala ng mga pugo na mula sa dagat, at pinalapag sa kampamento na may isang araw lakarin sa dakong ito, at isang araw lakarin sa kabilang dako sa palibot ng kampamento, at nagsilipad na may dalawang siko ang taas sa balat ng lupa. Ug dihay migula nga usa ka hangin nga gikan kang Jehova, ug nagdala ug mga buntog nga gikan sa dagat, ug gipaatak sila sa ibabaw sa campo: maingon sa usa ka adlaw nga lakaw niining kilirana, ug usa ka adlaw nga lakaw sa usa ka kiliran, maglibut sa campo, ug maingon sa duruha ka maniko ibabaw sa nawong sa yuta. At ang bayan ay nangakatindig ng buong araw na yaon at ng buong gabi, at ng buong ikalawang araw, at nagsipanghuli ng mga pugo; yaong kaunti ang napisan ay nakapisan ng sangpung homer: at kanilang ikinalat para sa kanila sa buong palibot ng kampamento. Ug ang katawohan mibangon sulod sa tibook niadtong adlawa, ug sulod sa tibook nga gabii, ug sulod sa tibook nga adlaw nga misunod, ug nanagpanguha sa mga buntog: siya nga nakapamunit sa labing diyutay nakapamunit ug napulo ka omer; ug kini gikatag nila sa tanang dapit alang sa ilang kaugalingon nga maglibut sa campo. Samantalang ang karne ay nasa kanilang mga ngipin pa, na hindi pa nila nangunguya ay nagningas laban sa bayan ang galit ng Panginoon at sinaktan ng Panginoon ang bayan ng isang salot na di kawasa. Samtang ang unod diha pa sa taliwala sa ilang mga ngipon, sa wala pa kini mausap, ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa katawohan ug gipatay ni Jehova ang katawohan pinaagi sa labing daku nga hampak. At ang pangalan ng dakong yaon ay tinawag na Kibroth-hattaavah; sapagkat doon inilibing nila ang bayang sakim. Ug ang ngalan niadtong dapita mao ang Kibroth-hataaba, tungod kay didto gilubong nila ang katawohan nga nanagkaibug. Mula sa Kibroth-hattaavah ay naglakbay ang bayan na patungo sa Haseroth; at sila'y tumira sa Haseroth. Gikan sa Kibroth-hataaba ang katawohan mipanaw padulong sa Haseroth, ug mipuyo sila didto sa Haseroth. At si Miriam at si Aaron ay nagsalitaan laban kay Moises tungkol sa pagkapagasawa niya sa isang babaing Cusita: sapagkat siya'y nag-asawa sa isang babaing Cusita. Ug nanagsulti si Miriam ug si Aaron batok kang Moises tungod sa babaye nga Etiopiahanon nga iyang gipangasawa; kay siya nangasawa sa babaye nga Etiopiahanon. At kanilang sinabi, Ang Panginoon ba'y kay Moises lamang nakipagsalitaan? hindi ba nakipagsalitaan din naman sa atin? At narinig ng Panginoon. Ug miingon sila: Kang Moises ba lamang nakigsulti si Jehova: wala ba usab siya makigsulti kanamo? Ug si Jehova nakadungog niini. Ang lalake ngang si Moises ay totoong maamong loob, na higit kay sa lahat ng lalaking nasa ibabaw ng lupa. Karon ang tawo nga si Moises mapinaubsanon kaayo, labaw kay sa tanang mga tawo sa ibabaw sa yuta. At sinalita agad ng Panginoon kay Moises, at kay Aaron, at kay Miriam, Lumabas kayong tatlo sa tabernakulo ng kapisanan. At silang tatlo ay lumabas. Ug si Jehova misulti sa hinanali kang Moises, ug kang Aaron ug kang Miriam: Umari kamong totolo sa balong-balong nga pagatiguman. Ug nangadto silang totolo. At ang Panginoon ay bumaba sa isang tila haliging ulap, at tumayo sa pintuan ng Tolda, at tinawag si Aaron at si Miriam: at sila'y kapuwa lumabas. Ug si Jehova mikunsad sa usa ka haligi nga panganod, ug mibarog diha sa pultahan sa Balong-Balong ug nagtawag kang Aaron ug kang Miriam; ug nangadto silang duruha. At kaniyang sinabi, Dinggin ninyo ngayon ang aking mga salita: kung mayroon sa gitna ninyo na isang propeta, akong Panginoon ay pakikilala sa kaniya sa pangitain, na kakausapin ko siya sa panaginip. Ug siya miingon: Patalinghugi ninyo karon ang akong mga pulong: kong adunay usa ka manalagna sa taliwala ninyo, ako sa Jehova magapakita kaniya sa usa ka panan-awon, ako makigsulti kaniya pinaagi sa usa ka damgo. Ang aking lingkod na si Moises ay hindi gayon; siya'y tapat sa aking buong buhay: Si Moises nga akong alagad dili sama niini; siya matinumanon sa tibook ko nga balay: Sa kaniya'y makikipag-usap ako ng bibig, sa bibig, ng maliwanag, at hindi sa malabong salitaan; at ang anyo ng Panginoon ay kaniyang makikita: bakit nga hindi kayo natakot na magsalita laban sa aking lingkod, laban kay Moises? Uban kaniya makigsulti ako kaniya sa baba ug baba bisan sa dayag, ug dili pinaagi sa mangitngit nga mga pulong; ug makita niya ang dagway ni Jehova; busa ngano nga kamo walay kahadlok sa pagsulti batok sa akong alagad, batok kang Moises? At ang galit ng Panginoon ay nagningas laban sa kanila; at siya'y umalis. Ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok kanila; ug mipahawa siya. At ang ulap ay lumayo sa Tolda; at narito, si Miriam ay nagkaketong, na pumuting gaya ng niebe; at tiningnan ni Aaron si Miriam, at narito, siya'y nagkaketong. Ug ang panganod mipahawa gikan sa ibabaw sa Balong-Balong, ug, ania karon, si Miriam nahimong sanlahon, maputi nga ingon sa nieve; ug si Aaron mitan-aw kang Miriam ug, ania karon, siya gisanla. At sinabi ni Aaron kay Moises, Oh panginoon ko, isinasamo ko sa iyo na huwag mong iparatang ang kasalanan sa amin, sapagkat ginawa namin na may kamangmangan, at sapagkat kami ay nagkasala. Ug si Aaron miingon kang Moises: Oh, ginoo ko, ayaw ibutang, ginapangaliyupo ko kanimo, sa ibabaw namo ang sala kay kana sa pagkabuang gayud nabuhat namo, ug tungod niana nakasala kami. Huwag mong itulot sa kaniya, isinasamo ko sa iyo, na maging parang isang patay na tunaw ang kalahati ng kaniyang laman paglabas sa tiyan ng kaniyang ina. Ayaw siya, ginapangaliyupo ko kanimo, ipanig-ingon sa patay, kinsang unod hapit nang maut-ut sa paggula niya sa tiyan sa iyang inahan. At humibik si Moises sa Panginoon, na sinasabi, Pagalingin mo siya, Oh Dios, ipinamamanhik ko sa iyo. Ug mitu-aw si Moises kang Jehova, nga nagaingon: Nangaliyupo ako kanimo, oh Dios, nga ayohon mo siya. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Kung siya'y niluran ng kaniyang ama sa kaniyang mukha, hindi ba siya mahihiyang pitong araw? kulungin siyang pitong araw sa labas ng kampamento, at pagkatapos ay madadala siyang muli sa loob. Ug si Jehova miingon kang Moises: Kong ang iyang amahan nagluwa sa iyang nawong, dili ba siya angay nga maulaw sulod sa pito ka adlaw? papahawaa siya ngadto sa gawas sa campo sulod sa pito ka adlaw, ug sa tapus niana makatipon siya sa pag-usab. At si Miriam ay kinulong na pitong araw sa labas ng kampamento: at ang bayan ay hindi naglakbay hanggang si Miriam ay nadalang muli sa loob. Ug si Miriam gipapahawa gawas sa campo sulod sa pito ka adlaw ug ang katawohan wala makapanaw hangtud nga si Miriam gipasulod sa pag-usab. At pagkatapos nito ay naglakbay ang bayan mula sa Haseroth, at humantong sa ilang ng Paran. Ug sa human niini ang katawohan mipanaw gikan sa Haseroth, ug mipahaluna sa ilang campo didto sa kamingawan sa Paran. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Magsugo ka ng mga lalake na makakapaniktik sa lupain ng Canaan, na aking ibibigay sa mga anak ni Israel: isang lalake sa bawat isa sa mga lipi ng kanilang mga magulang ay susuguin ninyo, na bawat isa'y prinsipe sa kanila. Magpadala ka ug mga tawo, aron sila maniid sa yuta sa Canaan, nga gihatag ko sa mga anak sa Israel: gikan sa tagsa ka banay sa ilang mga ginikanan magpadala kamo ug usa ka tawo, tagsatagsa maoy usa ka principe sa taliwala nila. At sinugo sila ni Moises mula sa ilang ng Paran ayon sa utos ng Panginoon: silang lahat ay mga lalaking pangulo sa mga anak ni Israel. Ug si Moises nagpadala kanila gikan sa kamingawan sa Paran sumala sa gisugo ni Jehova, silang tanan mga pangulo sa mga anak sa Israel. At ito ang kanilang mga pangalan: sa lipi ni Ruben, ay si Sammua na anak ni Zaccur. Kini mao ang ilang mga ngalan: Sa banay ni Ruben, mao si Sammua, ang anak nga lalake ni Saccur. Sa lipi ni Simeon, ay si Saphat na anak ni Huri. Sa banay ni Simeon, mao si Safat, ang anak nga lalake ni Huri. Sa lipi ni Juda, ay si Caleb na anak ni Jephone. Sa banay ni Juda, mao si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone. Sa lipi ni Issachar, ay si Igal na anak ni Jose. Sa banay ni Issachar, mao si Igal, ang anak nga lalake ni Joseph. Sa lipi ni Efraim, ay si Oseas na anak ni Nun. Sa banay ni Ephraim, mao si Oseas, ang anak nga lalake ni Nun. Sa lipi ni Benjamin, ay si Palti na anak ni Raphu. Sa banay ni Benjamin, mao si Palti ang anak nga lalake ni Raphu. Sa lipi ni Zabulon, ay si Gaddiel na anak ni Sodi. Sa banay ni Zabulon, mao si Gaddiel, ang anak nga lalake ni Sodi. Sa lipi ni Jose, sa makatuwid baga'y sa lipi ni Manases, ay si Gaddi na anak ni Susi. Sa banay ni Jose, sa banay ni Manases, mao si Gaddi, ang anak nga lalake ni Susi. Sa lipi ni Dan, ay si Ammiel na anak ni Gemalli. Sa banay ni Dan, mao si Ammiel, ang anak nga lalake ni Gemali. Sa lipi ni Aser, ay si Sethur, na anak ni Michael. Sa banay ni Aser, mao si Setur, ang anak nga lalake ni Michael. Sa lipi ni Nephtali, ay si Nahabi na anak ni Vapsi. Sa banay ni Nephtali, mao si Nahabi, ang anak nga lalake ni Bapsi. Sa lipi ni Gad, ay si Geuel na anak ni Machi. Sa banay ni Gad, mao si Geuel, ang anak nga lalake ni Maki. Ito ang mga pangalan ng mga lalake na sinugo ni Moises upang tiktikan ang lupain. At tinawag ni Moises na Josue ang anak ni Nun na si Oseas. Kini mao ang mga ngalan sa mga tawo nga gipadala ni Moises sa pagpaniid sa yuta. Ug si Moises nagtawag kang Oseas, ang anak nga lalake ni Nun Josue. At sinugo sila ni Moises upang tiktikan ang lupain ng Canaan, at sinabi sa kanila, Sumampa kayo rito sa dakong Timugan at umakyat kayo sa mga bundok: Ug gipadala sila ni Moises sa pagpaniid sa yuta sa Canaan, ug miingon kanila: Tumungas kamo dinhi dapit sa habagatan, ng tumungas kamo ngadto sa kabukiran. At tingnan ninyo ang lupain, kung ano; at ang bayan na tumatahan doon, kung sila'y malakas o mahina, kung sila'y kaunti o marami; Ug tan-awon ninyo ang yuta kong unsa kana; ug ang katawohan nga nagapuyo niana, kong sila mga malig-on ba kun mahuyang, kong diriyut sila, kun daghan; At kung ano ang lupain na kanilang tinatahanan, kung mabuti o masama; at kung ano ang mga bayan na kanilang tinatahanan, kung sa mga kampamento, o sa mga nakukutaan; Ug unsa ang yuta nga ginapuy-an nila kong kini maayo ba kun dautan; ug ang maong mga lungsod nga ginapuy-an nila, kong sa campo ba kun sa kuta; At kung ano ang lupain, kung mataba o payat, kung mayroong kahoy o wala. At magpakatapang kayo, at magdala kayo rito ng bunga ng lupain. Ngayon ang panahon ay panahon ng mga unang hinog na ubas. Ug kong unsa ang yuta, matambok ba kun kal-anan, kong didto adunay kakahuyan kun wala. Ug magmadasigon kamo, ug magdala kamo sa bunga sa kayutaan. Karon nga panahona mao ang panahon sa mga nahauna nga mga parras. Sila nga'y umakyat, at kanilang tiniktikan ang lupain mula sa ilang ng Zin hanggang sa Rehob, sa pagpasok sa Emath. Busa sila mitungas, ug gipanid-an nila ang yuta gikan sa kamingawan sa Zin ngadto sa Rehob, hangtud sa ganghaan sa Emath. At sila'y umakyat sa dakong Timugan, at sila'y dumating sa Hebron; at si Aimen, si Sesai at si Talmai, na mga anak ni Anac, ay nangaroon. (Ngayon ang Hebron ay natayong pitong taon bago ang Zoan sa Egipto). Ug mitungas sila dapit sa habagatan, ug midangat sila hangtud sa Hebron; ug didto nanagpuyo si Aiman, ug si Sesai, ug si Talmai, ang mga anak ni Anac. (Karon ang Hebron natukod sa pito, ka tuig nga una pa kay sa Soan didto sa Egipto). At sila'y dumating sa libis ng Escol, at sila'y pumutol doon ng isang sangang may isang kumpol na ubas, at dinala sa isang pingga ng dalawa; sila'y nagdala rin ng mga granada, at mga igos. Ug midangat sila hangtud sa walog sa Escol, ug didto miputol sila ug usa ka sanga uban ang usa ka bugway nga parras, ug giyayongan nila kini sa usa ka sungkod nga gidala sa duruha ka tawo; nanagdala usab sila ug mga granada ug sa mga igos. Ang dakong yaon ay tinawag na libis ng Escol, dahil sa kumpol na kinitil ng mga anak ni Israel doon. Kadtong dapita gihinganlan nila ug walog sa Escol, tungod sa bugway sa parras, nga giputol didto sa mga anak sa Israel. At sila'y nagbalik pagkatiktik sa lupain, sa katapusan ng apat na pung araw. Ug namauli sila gikan sa pagpaniid sa yuta sa tapus ang kap-atan ka adlaw. At sila'y nagsiyaon at nagsiparoon kay Moises, at kay Aaron at sa buong kapisanan ng mga anak ni Israel, sa ilang ng Paran, sa Cades; at kanilang binigyang sagot sila, at ang buong kapisanan, at kanilang ipinakita sa kanila ang bunga ng lupain. Ug sila minglakaw, ug mingadto kang Moises, ug kang Aaron, ug sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ngadto sa kamingawan sa Paran, ngadto sa Cades; ug nanagdala sa taho ngadto kanila, ug sa tibook nga katilingban, ug gipakita nila ang bunga sa maong yuta. At kanilang isinaysay sa kaniya, at sinabi, Kami ay dumating sa lupaing yaong pinaparoonan mo sa amin, at tunay na binubukalan ng gatas at pulot; at ito ang bunga niyaon. Ug sila nanagsugilon kaniya, ug nanag-ingon: Midangat kami sa yuta, nga imong gipaadtoan kanamo; ug sa pagkatinuod, kini nagapaagay sa gatas ug dugos; ug kini mao ang bunga niini. Gayon man ang bayan na tumitira sa lupaing yaon ay malakas, at ang mga bayan ay nakukutaan, at napakalalaki: at saka aming nakita ang mga anak ni Anac doon. Apan ang katawohan nga nagapuyo niadtong yutaa mga kusgan, ug ang mga kalungsoran mga malig-on ug mga dagku gayud: ug labut pa nakita namo didto ang mga anak ni Anac. Si Amalec ay tumatahan sa lupain ng Timugan: at ang Hetheo, at ang Jebuseo, at ang Amorrheo ay tumatahan sa mga bundok: at ang Cananeo ay tumatahan sa tabi ng dagat, at sa mga pangpang ng Jordan. Si Amalek nagapuyo sa yuta dapit sa Habagatan, ug ang Hetehanon ug ang Jebusehanon ug ang Amorehanon nagapuyo sa yuta sa kabungtoran; ug ang Canaanhon nagapuyo haduol sa dagat, ug sa daplin sa kiliran sa Jordan. At pinatahimik ni Caleb ang bayan sa harapan ni Moises, at sinabi, Ating akyating paminsan, at ating ariin; sapagkat kaya nating lupigin. Ug gipahilum ni Caleb ang katawohan sa atubangan ni Moises, ug miingon: Manungas kita gilayon, ug managiya niini; kay kita makahimo kaayo sa pagdaug niana. Ngunit sinabi ng mga lalaking nagsiakyat na kasama niya, Hindi tayo makaaakyat laban sa bayan; sapagkat sila'y malakas kay sa atin. Apan ang mga tawo nga mingtungas uban kaniya ming-ingon: Dili kita makahimo sa pagtungas batok niadto nga katawohan; kay sila labi pang kusgan kay kanato. At sila'y nagdala ng masamang balita tungkol sa lupaing kanilang tiniktikan, sa mga anak ni Israel, na sinasabi, Ang lupain na aming pinaroonan upang tiktikan ay isang lupain na kinakain ang mga tumatahan doon; at lahat ng bayan na aming nakita roon, ay mga taong malalaki. Ug sila nanagdala ug dautang taho mahitungod sa yuta nga ilang gipanid-an ngadto sa mga anak sa Israel, nga naga-ingon: Ang yuta nga among hiagian sa pagpaniid, mao ang yuta nga magalamoy sa mga pumoluyo niana; ug ang tanang mga tawo nga among nakita didto maoy mga tawo nga hatag-as kaayo. At doo'y aming nakita ang mga Nefilim, ang mga anak ni Anac, na mula sa mga Nefilim: at kami sa aming sariling paningin ay naging parang mga balang, at gayon din kami sa kanilang paningin. Ug didto nakita namo ang mga higante, ang mga anak nga lalake ni Anac, nga kagikan sa mga higante; ug kami sa among pagtan-aw, daw ingon sa mga dulon lamang: ug mao man kami sa ilang pagtan-aw kanamo. At ang buong kapisanan ay naglakas ng kanilang tinig, at humiyaw; at ang bayan ay umiyak ng gabing yaon. Ug ang tibook nga katilingban mipatugbaw sa ilang tingog; ug nanagsinggit; ug ang katawohan minghilak niadtong gabhiona. At inupasala ng lahat ng mga anak ni Israel si Moises at si Aaron: at sinabi sa kanila ng buong kapisanan, Nangamatay na sana tayo sa lupain ng Egipto! o kaya'y nangamatay na sana tayo sa ilang na ito! Ug ang tanang mga anak sa Israel nanagbagulbol batok kang Moises, ug batok kang Aaron: ug ang tibook nga katilingban miingon kanila: Apat hinoon nangamatay kami didto sa yuta sa Egipto! o maayo pa unta kong nangamatay kami niining kamingawan! At bakit kaya tayo dinala ng Panginoon sa lupaing ito, upang tayo'y mabuwal sa tabak? Ang ating mga asawa at ang ating mga anak ay magiging mga huli: hindi ba magaling sa atin na tayo'y magbalik sa Egipto? Ug ngano man nga gidala kami ni Jehova niining yutaa, aron mangapukan pinaagi sa espada? Ang among mga asawa ug ang among mga anak mamahimo nga tulokbonon dili ba labi pang maayo kanamo nga mamalik ngadto sa Egipto? At nag-sangusapan sila, Tayo'y maglagay ng isang kapitan at tayo'y magbalik sa Egipto. Ug nanag-ingon ang usa sa usa: Magbuhat kita ug usa ka capitan, ug mamalik kita ngadto sa Egipto. Nang magkagayon, si Moises at si Aaron ay nagpatirapa sa harap ng buong kapulungan na kapisanan ng mga anak ni Israel. Unya si Moises ug si Aaron mihapa sa atubangan sa tibook nga pagkatigum sa katilingban sa mga anak sa Israel. At hinapak ni Josue na anak ni Nun, at ni Caleb na anak ni Jephone, na mga kasamang tumiktik sa lupain, ang kanilang mga suot: Ug si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, sila kauban niadtong mga nanagpaniid sa yuta nanagpanggisi sa ilang mga bisti: At sinalita nila sa buong kapisanan ng mga anak ni Israel, na sinasabi, Ang lupain na aming dinaanan upang tiktikan ay isang napakainam na lupain. Ug nanagsulti sila sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Ang yuta diin kami miagi sa pagpanud, mao ang yuta nga hilabihan gayud pagkaayo. Kung kalulugdan tayo ng Panginoon ay dadalhin nga niya tayo sa lupaing yaon, at ibibigay niya sa atin; na yao'y lupaing binubukalan ng gatas at pulot. Kong si Jehova nahamuot kanato, sa ingon niana siya magapasulod kanato niining yutaa ug kini igahatag niya kanato; usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. Huwag lamang kayong manghimagsik laban sa Panginoon, ni matakot sa bayan ng lupaing yaon, sapagkat sila'y tinapay sa atin; ang kaniyang kalinga ay inilayo sa kanila, at ang Panginoon ay sumasaatin: huwag kayong matakot sa kanila. Nga dili lamang unta kamo magmalalison batok kang Jehova, ni mahadlok sa katawohan mahitungod niining yutaa; kay sila ang tinapay alang kanato; ang ilang mga salipdanan kuhaon gikan sa ibabaw nila, ug si Jehova uban kanato ayaw kahadloki sila. Datapuwat tinangka ng buong kapisanan na pagbatuhanan sila. At ang kaluwalhatian ng Panginoon ay lumitaw sa tabernakulo ng kapisanan sa lahat ng mga anak ni Israel. Apan ang tibook katilingban nangayo sa pagsalibay kanila ug mga bato. Ug ang himaya ni Jehova nagpakita diha sa balong-balong nga pagatiguman ngadto sa tanan nga mga anak sa Israel. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Hanggang kailan hahamakin ako ng bayang ito? at hanggang kailan hindi sila mananampalataya sa akin, sa lahat ng mga tanda na aking ginawa sa kanila? Ug si Jehova miingon kang Moises: Hangtud anus-a nga magatamay kanako kining katawohan? ug hangtud anus-a nga sila dili motuo kanako, tungod sa tanang mga ilhanan nga akong gibuhat sa taliwala nila? Aking sasaktan sila ng salot, at hindi ko sila pamamanahan at gagawin kita na isang bansang malaki at matibay kay sa kanila. Ako magapatay kanila uban ang hampak sa kamatay, ug sila akong isalikway aron dili makapanunod, ug pagabuhaton ko ikaw nga usa ka nasud nga labi pang daku ug labi pang kusgan kay kanila. At sinabi ni Moises sa Panginoon, Kung gayo'y mababalitaan ng mga taga Egipto; sapagkat isinampa mo ang bayang ito ng iyong kapangyarihan sa gitna nila; Ug si Moises miingon kang Jehova: Unya makadungog niini ang mga Egiptohanon, kay sa taliwala nila gikuha mo kining katawohan sa imong pagkalig-on. At kanilang sasaysayin sa mga tumatahan sa lupaing ito. Kanilang nabalitaan na ikaw Panginoon, ay nasa gitna ng bayang ito; sapagkat ikaw Panginoon, ay napakita ng mukhaan, at ang iyong ulap ay nakatindig sa ibabaw ng mga yaon, at ikaw ay nangunguna sa kanila, sa isang haliging ulap sa araw, at sa isang haliging apoy sa gabi. Ug isugilon nila kini sa mga pumoluyo niining yutaa; nga sila nakadungog nga ikaw, oh Jehova, anaa sa taliwala niining katawohan; nga sa nawong ug nawong nakita ikaw, oh Jehova, ug ang imong panganod nagabarog sa ibabaw nila, ug sa adlaw ikaw nagalakaw sa pag-una kanila sa usa ka haligi nga panganod, ug sa kagabhion sa usa ka haligi nga kalayo: Kung iyong papatayin nga ang bayang ito na parang isang tao, ay magsasalita nga ang mga bansang nakabalita ng iyong kabantugan na sasabihin, Karon kong imong pamatyon kining katawohan ingon sa usa ka tawo, nan unya ang mga nasud nga makadungog sa imong kadungganan managsulti, nga magaingon: Sapagkat hindi madadala ng Panginoon ang bayang ito sa lupain, na kaniyang isinumpa sa kanila, kayat kaniyang pinatay sila sa ilang. Tungod kay dili makahimo si Jehova sa pagpasulod niining katawohan ngadto sa yuta nga iyang gipanumpa kanila, busa iyang gipatay sila diha sa kamingawan. At ngayon, idinadalangin ko sa iyo, na itulot mo na ang kapangyarihan ng Panginoon ay maging dakila, ayon sa iyong sinalita, na sinasabi, Ug karon, nagaampo ako kanimo, nga mahimong daku ang gahum sa Ginoo, sumala sa imong gipamulong, nga nagaingon: Ang Panginoon ay banayad sa pagkagalit at sagana sa kaawaan, na nagpapatawad ng kasamaan at ng pagsalangsang; at sa anomang paraan ay hindi aariing walang muang ang may sala, na dinadalaw ang kasamaan ng mga ama sa mga anak sa ikatlo at sa ikaapat na salin ng lahi. Si Jehova mahinay sa kasuko ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot, nga nagapsaylo sa pagkadautan ug sa paglapas; ug nga dili gayud magapakamatarung sa tawong sad-an, nga nagadu-aw siya sa kadautan sa mga amahan, ibabaw sa mga anak, ibabaw sa ikatolo ug ibabaw sa ikaupat nga kaliwatan. Ipatawad mo, isinasamo ko sa iyo, ang kasamaan ng bayang ito ayon sa kalakhan ng iyong kaawaan, at ayon sa iyong pagkapatawad sa bayang ito, mula sa Egipto hanggang ngayon. Pasayloon mo, nangaliyupo ako kanimo, ang kadautan niining katawohan sumala sa pagkadaku sa imong mahigugmaong-kalolot, ug sumala sa pagpasaylo mo niining katawohan; sukad sa Egipto bisan hangtud karon. At sinabi ng Panginoon, Aking pinatawad ayon sa iyong salita: Ug si Jehova miingon: Ako nagpasaylo kanila sumala sa imong pulong: Ngunit tunay, na kung paanong ako'y buhay at kung paanong mapupuspos ng kaluwalhatian ng Panginoon ang buong lupa: Apan sa pagkamatuod gayud, samtang ako buhi, ug samtang ang himaya ni Jehova nagapuno sa tibook kayutaan; Sapagkat ang lahat ng taong yaon na nakakita ng aking kaluwalhatian at ng aking mga tanda, na aking ginawa sa Egipto at sa ilang ay tinukso pa rin ako nitong makasangpu, at hindi dininig ang aking tinig; Tungod kay kadtong tanang mga tawo nga nakakita sa akong himaya, ug sa akong mga ilhanan, nga akong gibuhat didto sa Egipto, ug didto sa kamingawan, bisan pa niana nagsulay kanako niini sa napulo ka pilo, ug wala managpatalinghug sa akong tingog; Tunay na hindi nila makikita ang lupain na aking isinumpa sa kanilang mga magulang, ni sinoman sa kanila na humamak sa akin ay hindi makakakita: Sa pagkamatuod gayud dili sila makakita sa yuta nga gipanumpa ko sa ilang mga amahan, ni bisan kinsa kanila nga nagtamay kanako nga makakita niini: Kundi ang aking lingkod na si Caleb, sapagkat siya'y nagtaglay ng ibang diwa at siya'y sumunod na lubos sa akin, ay aking dadalhin siya sa lupain na kaniyang pinaroonan; at aariin ng kaniyang lahi. Apan ang akong alagad nga si Caleb, kay anaa kaniya ang lain nga espiritu, ug sa pagkahingpit nagsunod kanako, pagapasudlon ko siya ngadto sa yuta diin siya mosulod, ug ang iyang kaliwatan magapanag-iya niini. Ngayon nga'y ang mga Amalecita at ang mga Cananeo ay tumatahan sa libis: bukas ay magbalik kayo at kayo'y pasa ilang sa daang patungo sa Dagat na Mapula. Karon, ang Amalekahanon ug ang Canaanhon nanagpuyo diha sa walog; ugma bumalaik kamo ug umadto ngadto sa kamingawan pinaagi sa dalan ngadto sa Dagat nga Mapula. At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: Hanggang kailan titiisin ko ang masamang kapisanang ito, na naguupasala laban sa akin? Aking narinig ang mga pag-upasala ng mga anak ni Israel na kanilang inuupasala laban sa akin. Hangtud anus-a nga magaantus ako niining mangil-ad nga katilingban nga nagabagulbol batok kanako? Nabati ko ang mga pagbagulbol sa mga anak sa Israel, nga ilang gibagulbol batok kanako. Sabihin mo sa kanila, Ako'y buhay, sabi ng Panginoon, tunay na kung paano ang sinalita ninyo sa aking pakinig ay gayon ang gagawin ko sa inyo: Ipamulong mo kanila: Samtang ako buhi, nagaingon si Jehova, sa pagkamatuod gayud ingon sa inyong gisulti sa akong mga igdulungog, mao ang pagabuhaton ko kaninyo: Ang inyong mga bangkay ay mangabubuwal sa ilang na ito; at yaong lahat na nangabilang sa inyo ayon sa inyong kabuoan ng bilang, mula sa dalawang pung taong gulang na patanda na nag-upasala laban sa akin, Niini nga kamingawan mangapukan ang inyong mga lawas nga patay; ug ang tanang mga naisip kaninyo, sumala sa tanan ninyong gidaghanon, gikan sa kaluhaan ka tuig ang kagulangon ug ngadto sa itaas, kadto nga nanagbagulbol batok kanako, Ay tunay na hindi kayo papasok sa lupaing pinagtaasan ko ng aking kamay, na patatahanan ko sana sa inyo, maliban si Caleb na anak ni Jephone, at si Josue na anak ni Nun. Sa pagkamatuod gayud dili kamo makadangat ngadto sa yuta, sumala sa akong gipanumpa nga kamo makapuyo didto, gawas kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, ug kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun. Ngunit ang inyong mga bata, na inyong sinabing magiging mga huli ay aking papapasukin, at kanilang makikilala ang lupain na inyong itinakuwil. Apan ang inyong mga bata nga gagmay, nga inyong giingon nga mao sila ang mga tulokbonon, ako magapasulod kanila, ug sila mahibalo sa yuta nga inyong gisalikway. Ngunit tungkol sa inyo, ang inyong mga bangkay ay mangabubuwal sa ilang na ito. Apan alang kaninyo, ang inyong mga lawas nga patay mangapukan dinhi sa kamingawan. At ang inyong mga anak ay magiging gala sa ilang na apat na pung taon, at kanilang tataglayin ang inyong pakikiapid, hanggang sa ang inyong mga bangkay ay matunaw sa ilang. Ug ang inyong mga anak mahimong mga libud-suroy sa kamingawan sulod sa kapatan ka tuig, ug magadala sa inyong mga pagpakighilawas, hangtud nga ang inyong mga lawas nga patay mangaut-ut diha sa kamingawan. Ayon sa bilang ng mga araw na inyong itiniktik sa lupain, sa makatuwid baga'y apat na pung araw, sa bawat araw ay isang taon, ay inyong tataglayin ang inyong mga kasamaan, na apat na pung taon, at inyong makikilala ang pagsira ko ng kapangakuan. Ingon sa gidaghanon sa mga adlaw, sa inyong pagpaniid sa yuta, bisan sa kap-atan ka adlaw nga inyong gipaniiran kini, magadala kamo sa inyong kadautan sulod sa kap-atan ka tuig, maingon nga ang tagsa ka adlaw magaisip sa tagsa ka tuig, ug pagailhon ninyo ang akong pagtalikod. Akong Panginoon ang nagsalita, tunay na ito'y aking gagawin sa buong masamang kapisanang ito, na nagpipisan laban sa akin: sa ilang na ito matutunaw sila, at diyan sila mamamatay. Ako, si Jehova, nagsulti: Sa pagkamatuod gayud mao kini ang pagabuhaton ko niining tibook katilingban nga dautan, nga nanagtingub sa pagbatok kanako: dinhi sa kamingawan mangaut-ut sila, ug didto sila mangamatay. At ang mga lalake, na sinugo ni Moises upang tumiktik ng lupain, na nagsipagbalik, at nagpaupasala ng buong kapisanan laban sa kaniya sa paghahatid ng masamang balita laban sa lupain, Ug ang mga tawo nga gisugo ni Moises sa pagpaniid sa yuta, nga nanghibalik, ug nagaagda sa tibook nga katilingban sa pagbagulbol batok kaniya, pinaagi sa pagdala ug dautang taho batok sa yuta, Sa makatuwid baga'y ang mga taong yaon na nagsipaghatid ng masamang balita ng lupain, ay nangamatay sa salot sa harap ng Panginoon. Bisan kadtong mga tawo nga nanagdala ug dautang taho mahatungod sa yuta, nangamatay pinaagi sa hampak sa atubangan ni Jehova. Ngunit si Josue na anak ni Nun, at si Caleb na anak ni Jephone, ay naiwang buhay sa mga taong yaon na nagsiparoong tumiktik ng lupain. Apan si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, nga kauban niadtong mga tawo nga miadto sa pagpaniid sa yuta, nanghibilin nga mga buhi. At sinaysay ni Moises ang mga salitang ito sa lahat ng mga anak ni Israel: at ang bayan ay tumaghoy na mainam. Ug si Moises misugilon niining mga pulonga sa tanang mga anak sa Israel: ug ang katawohan nanagbalata sa hilabihan. At sila'y bumangong maaga sa kinaumagahan, at umakyat sila sa taluktok ng bundok, na sinasabi, Narito kami, at kami ay aakyat sa dakong ipinangako ng Panginoon: sapagkat kami ay nagkasala. Ug sila mibangon sa pagsayo sa pagkabuntag, ug mitungas sila sa kinatumyan sa bukid, nga nagaingon: Ania kita karon dinhi, ug motungas ngadto sa dapit nga gisaad ni Jehova: kay nakasala kita. At sinabi ni Moises, Bakit sinasalangsang ninyo ngayon ang utos ng Panginoon, sa bagay ay hindi ninyo ikasusulong? Ug si Moises miingon: Ngano nga ginalapas ninyo ang sugo ni Jehova, sa pagtan-aw nga kini dili mouswag? Huwag kayong umakyat, sapagkat ang Panginoon ay wala sa gitna ninyo; upang huwag kayong masaktan sa harap ng inyong mga kaaway. Dili kamo manungas, kay si Jehova wala sa taliwala ninyo; aron dili kamo pagapatyon sa atubangan sa inyong mga kaaway. Sapagkat nandoon ang mga Amalecita at ang mga Cananeo sa harap ninyo, at kayo'y mangabubuwal sa tabak: sapagkat kayo'y humiwalay sa pagsunod sa Panginoon, kayat ang Panginoon ay wala sa inyo. Kay ang Amalekahanon, ug ang Canaanhon anaa sa atubangan ninyo ug mangapukan kamo sa espada: tungod kay mitalikod kamo gikan sa pagsunod kang Jehova, busa si Jehova dili magauban kaninyo. Ngunit sila'y nagpumilit umakyat sa taluktok ng bundok: gayon ma'y ang kaban ng tipan ng Panginoon, at si Moises ay hindi nagsilabas sa kampamento. Apan sila nanagpadayon sa pagtungas ngadto sa kinatumyan sa bukid: bisan pa niana ang arca sa tugon ni Jehova, ug ni Moises, wala mobulag sa campo. Nang magkagayon ang mga Amalecita ay bumaba at ang mga Cananeo na tumatahan sa bundok na yaon, ay sinaktan sila at nilupig silang hinabol, hanggang sa Horma. Unya ang Amalekahanon nanlugsong ug ang Canaanhon nga nagpuyo niadtong bukira, ug mipatay kanila, ug minglaglag kanila, bisan hangtud ngadto sa Horma. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Pagpasok ninyo sa lupain na inyong mga tahanan, na aking ibibigay sa inyo, Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Sa diha nga makasulod na kamo sa yuta nga inyong kapuy-an nga akong gihatag kaninyo, At maghahandog kayo sa Panginoon ng pinaraan sa apoy na handog na susunugin, o ng hain upang tumupad ng panata, o ng kusang handog, o sa inyong mga takdang kapistahan, upang gawing masarap na amoy sa Panginoon, na mula sa bakahan, o mula sa kawan: Ug magabuhat kamo ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, usa ka halad-nga-sinunog, kun usa ka halad, aron sa pagtuman sa usa ka panaad, kun ingon sa usa ka halad-nga-kinabutbut-on, kun sa inyong natudlong mga fiesta, aron sa pagbuhat sa usa ka kahumot alang kang Jehova, gikan sa mga vaca kun gikan sa mga carnero; Kung gayon ay maghandog sa Panginoon yaong maghahandog ng alay ng isang handog na harina, na ikasangpung bahagi ng isang efa ng mainam na harina na hinaluan ng ikaapat na bahagi ng isang hin ng langis: Unya siya nga magahalad sa iyang halad alang kang Jehova magadala siya sa halad-nga-kalan-on sa usa ka ikanapulo ka bahin sa epha sa fino nga harina, nga sinaktan sa ikaupat ka bahin sa usa ka hin nga lana; At ng alak na inuming handog, na ikaapat na bahagi ng isang hin, ang iyong ihahanda na kalakip ng handog na susunugin, o ng hain, sa bawat kordero. Ug vino alang sa halad-nga-ilimnon, ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin, pagabuhaton mo uban sa halad-nga-sinunog, kun alang sa halad, alang sa tagsatagsa ka nating carnero. O kung isang tupang lalake, ay iyong ihahanda na pinakahandog na harina, ang dalawang ikasangpung bahagi ng isang efa ng mainam na harina na hinaluan ng ikatlong bahagi ng isang hin ng langis: Kun alang sa usa ka lakeng carnero, ikaw magabuhat alang sa halad-nga-kalan-on, duruha sa ikanapulo ka bahin sa epha sa fino nga harina, nga sinaktan sa usa sa ikatolo ka bahin sa hin nga lana; At bilang pinakainuming handog ay iyong ihahandog ang ikatlong bahagi ng isang hin ng alak na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Ug alang sa halad-nga-ilimnon, igahalad mo ang usa sa ikatolo ka bahin sa hin nga vino, sa usa ka kahumot alang kang Jehova. At pagka maghahanda ka ng isang toro na handog na susunugin, o upang ihain, sa katuparan ng isang panata, o upang mga handog sa Panginoon tungkol sa kapayapaan; Ug sa diha nga magahalad ikaw sa usa ka lakeng vaca alang sa halad-nga-sinunog, kun alang sa usa ka halad, aron sa pagtuman sa usa ka panaad, kun alang sa mga halad-sa-pakigdait alang kang Jehova; Ay kaniyang ihahandog nga na kalakip ng toro ang isang handog na harina na tatlong ikasangpung bahagi ng isang efa ng mainam na harina na hinaluan ng kalahating hin ng langis. Unya magahalad siya uban sa lakeng vaca, usa ka halad-nga-kalan-on sa totolo ka napulo ka bahin sa epha sa fino nga harina nga sinaktan sa tunga sa usa ka hin nga lana: At iyong ihahandog na pinakainuming handog ay kalahating hin ng alak na pinakahandog na pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Ug alang sa halad-nga-ilimnon magahalad ka ug tunga sa hin nga vino, alang sa halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, alang sa usa ka kahumot kang Jehova. Gayon gagawin sa bawat toro, o sa bawat tupang lalake, o sa bawat korderong lalake, o sa mga anak ng kambing. Mao kini ang pagabuhaton sa tagsa ka vaca nga lake, kun sa tagsa ka lakeng carnero, kun alang sa tagsa ka lakeng nati sa carnero, kun sa mga nati sa kanding. Ayon sa bilang ng inyong ihahanda, ay gayon ninyong gagawin sa bawat isa ayon sa kanilang bilang. Sumala sa gidaghanon nga pagaandamon ninyo, mao man ang pagabuhaton ninyo sa tagsatagsa sumala sa ilang gidaghanon. Lahat ng tubo sa lupain ay gagawa ng mga bagay na ito sa ganitong paraan, sa paghahandog ng handog na pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Ang tanan nga natawo sa yuta nga pinuy-anan magabuhat niining mga butanga subay niining lagda, sa paghalad ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova. At kung ang isang taga ibang bayan ay makipamayang kasama ninyo, o sinomang nasa gitna ninyo sa buong panahon ng inyong mga lahi, at maghahandog ng handog na pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy sa Panginoon; ay kaniyang gagawin ang gaya ng inyong ginagawa. Ug kong magapuyo uban kanimo ang usa ka dumuloong, kun bisan kinsa nga anaa sa taliwala, ninyo ngadto sa inyong mga kaliwatan, ug magahalad ug usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova; ingon sa inyong pagabuhaton, mao man ang iyang pagabuhaton. Sa kapisanan ay magkakaroon ng isang palatuntunan sa inyo, at sa taga ibang bayan na nakikipamayan sa inyo, isang palatuntunan magpakailan man sa buong panahon ng inyong mga lahi: kung paano kayo, ay magiging gayon din ang taga ibang bayan sa harap ng Panginoon. Alang sa katilingban, adunay usa lamang ka balaod alang kaninyo, ug alang sa dumuloong nga nagapuyo uban kaninyo, usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan: ingon kaninyo, mao man usab ang usa ka lumalangyaw sa atubangan ni Jehova. Isang kautusan at isang ayos ay magkakaroon sa inyo, at sa taga ibang bayan sa nakikipamayan sa inyo. Usa ka kasugoan ug usa ka tulomanon alang kaninyo, ug alang sa usa ka dumuloong nga nagapuyo uban kaninyo. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Pagpasok ninyo sa lupaing aking pinagdadalhan sa inyo, Isulti mo sa mga anak sa Israel ug ipamulong mo kanila: Sa pag-abut ninyo sa yuta nga akong pagadad-an kaninyo, Ay mangyayari nga, na pagkain ninyo ng tinapay sa lupain, ay maghahandog kayo ng isang handog na itinaas sa Panginoon. Nan mamao kini, nga kong magakaon kamo sa tinapay niadtong yutaa, magahalad kamo ug halad-nga-binayaw alang kang Jehova. Sa pinaka una sa inyong masang harina ay maghahandog kayo ng isang munting tinapay na pinakahandog na itinaas: kung paano ninyo ginagawa ang handog na itinaas tungkol sa giikan, ay gayon ninyo itataas ito. Sa nahauna sa inyong minasa, magahalad kamo ug usa ka tinapay alang sa usa ka halad-nga-binayaw: ingon sa halad-nga-binayaw sa giukanan, mao kini ang igahalad ninyo. Sa pinaka una sa inyong masang harina ay magbibigay kayo sa Panginoon ng isang handog na itinaas sa buong panahon ng inyong mga lahi. Sa nahauna sa inyong mga minasa igahatag ninyo kini alang kang Jehova, alang sa usa ka halad-nga-binayaw ngadto sa inyong mga kaliwatan. At pagka kayo'y nagkamali, at hindi ninyo tinupad ang lahat ng utos na ito, na sinalita ng Panginoon kay Moises, Ug kong masayup kamo ug dili kamo managbantay niining tanang mga sugo, nga gisulti ni Jehova kang Moises, Sa makatuwid baga'y lahat ng iniutos ng Panginoon sa inyo sa pamamagitan ni Moises, mula sa araw na lagdaan kayo ng utos ng Panginoon, at sa haharapin sa buong panahon ng inyong mga lahi; Bisan sa tanang mga butang nga gisugo kaninyo ni Jehova pinaagi kang Moises, sukad pa sa adlaw nga si Jehova nagsugo, ug nagapadayon ngadto sa inyong mga kaliwatan; Ay mangyayari nga na kung magkasala ng walang malay, na hindi nalalaman ng kapisanan, na ang buong kapisanan ay maghahandog ng isang guyang toro na pinakahandog na susunugin, na pinakamasarap na amoy sa Panginoon, na kalakip ng handog na harina niyaon at inuming handog niyaon, ayon sa ayos, at isang lalaking kambing na pinakahandog dahil sa kasalanan. Nan mamao kini, nga kong kini nabuhat sa walay pagpanghibalo, sa wala mahibaloi sa katilingban, nga ang tibook nga katilingan magahalad ug usa ka vaca nga lake sa usa ka halad-nga-sinunog, alang sa usa ka kahumot kang Jehova, uban ang halad-nga-kalan-on, ug ang halad-nga-ilimnon niana, sumala sa tulomanon, ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala. At itutubos ng saserdote sa buong kapisanan ng mga anak ni Israel, at sila'y patatawarin; sapagkat isang kamalian, at kanilang dinala ang kanilang alay, na handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy, at ang kanilang handog dahil sa kasalanan sa harap ng Panginoon, dahil sa kanilang kamalian: Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ug sila pagapasayloon; kay kadto maoy usa ka sayup, ug sila nanagdala sa ilang halad, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, ug ang ilang halad-tungod-sa-sala sa atubangan ni Jehova, alang sa ilang sayup: At ang buong kapisanan ng mga anak ni Israel ay patatawarin at ang taga ibang bayan na nakikipamayan sa kanila; sapagkat tungkol sa buong bayang nakagawa ng walang malay. Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel pagapasayloon, ug ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila; kay mahitungod sa tibook nga katawohan kini gibuhat nga wala tuyoa. At kung ang isang tao ay nagkasala ng walang malay, ay maghahandog nga siya ng isang kambing na babae ng unang taon na pinakahandog dahil sa kasalanan. Ug kong usa ka tawo makasala sa walay pagpanghibalo, nan magahalad siya ug usa ka kanding nga baye nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-tungod-sa-sala. At itutubos ng saserdote sa taong nagkamali, kung tunay na siya'y nagkasala ng walang malay sa harap ng Panginoon, upang itubos sa kaniya; at siya'y patatawarin. Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang niadtong kalag nga nasayup, sa diha nga nakasala siya sa walay pagpanghibalo, sa atubangan ni Jehova, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya; ug siya pagapasayloon. Kayo'y magkakaroon ng isang kautusan sa kaniya na nagkasala ng walang malay, sa kaniya na ipinanganak sa gitna ng mga anak ni Israel, at sa taga ibang bayan na nakikipamayan sa kanila. May usa lamang kamo ka kasugoan alang kaniya nga nagabuhat ug bisan unsang kasaypanan sa walay pagpanghibalo, alang kaniya nga natawo sa yutang pinuy-anan sa taliwala sa mga anak sa Israel, ug alang sa dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila. Ngunit ang tao na makagawa ng anoman ng buong kapusukan, maging tubo sa lupain o taga ibang lupa, ay lumapastangan sa Panginoon; at ang taong yaon ay ihihiwalay sa gitna ng kaniyang bayan. Apan ang kalag nga nagabuhat sa bisan unsang kasaypanan uban sa pagkawalay-pagpanumbaling, bisan siya natawo sa yutang pinuy-anan sa mga anak sa Israel, kun usa ka lumalangyaw, kanang kalaga nagapasipala kang Jehova; ug kanang kalaga pagaputlon gikan sa taliwala sa iyang katawohan. Sapagkat kaniyang hinamak ang salita ng Panginoon, at kaniyang sinira ang kaniyang utos; ang taong yaon ay lubos na ihihiwalay, ang kaniyang kasamaan ay tataglayin niya. Tungod kay iyang gitamay ang pulong ni Jehova, ug gilapas niya ang iyang sugo, kanang kalaga pagaputlon gayud; ang iyang kadautan anha sa ibabaw niya. At samantalang ang mga anak ni Israel ay nangasa ilang, ay nakasumpong sila ng isang lalake na namumulot ng kahoy sa araw ng sabbath. Ug samtang ang mga anak sa Israel didto pa sa kamingawan, nakakaplag sila ug usa ka tawo nga namunit ug igsusugnod sa adlaw nga igpapahulay. At silang nakasumpong sa kaniya na namumulot ng kahoy, ay dinala siya kay Moises, at kay Aaron, at sa buong kapisanan. Ug sila nga nakakaplag kaniya nga nagapamunit ug igsusugnod, mingdala kaniya ngadto kang Moises ug kang Aaron, ug ngadto sa tibook nga katilingban. At kanilang inilagay siya sa bilangguan, sapagkat hindi pa ipinahahayag kung ano ang gagawin sa kaniya. Ug siya gibutang nila sa bilanggoan, tungod kay wala pa ipahayag kong unsay pagabuhaton mahitungod kaniya. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Ang lalake ay walang pagsalang papatayin; babatuhin siya ng buong kapisanan sa labas ng kampamento. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ang tawo kinahanglan nga pagapatyon gayud: ang tibook nga katilingban magabato kaniya sa mga bato didto sa gawas sa campo. At inilabas siya ng buong kapisanan sa kampamento at kanilang binato siya hanggang sa mamatay ng mga bato; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug ang tibook nga katilingban nagdala kaniya didto sa gawas sa campo, ug mingbato kaniya sa mga bato hangtud sa kamatayon; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila na sila'y gumawa ng mga tirintas sa mga laylayan ng kanilang mga damit sa buong panahon ng kanilang mga lahi, at kanilang patungan ang tirintas ng bawat laylayan ng isang panaling bughaw. Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug hangyoa sila nga managbuhat sila ug mga borlas sa mga sidsid sa ilang mga bisti ngadto sa ilang mga kaliwatan, ug magabutang sila sa tagsatagsa ka borlas sa mga sidsid ug usa ka sinawalo nga azul. At sa inyo'y magiging isang tirintas, upang inyong mamasdan, at inyong maalaala ang lahat ng mga utos ng Panginoon, at inyong tuparin; at upang huwag kayong sumunod sa inyong sariling puso at sa inyong sariling mga mata, na siya ninyong ipinangaapid. Ug kini mamao ang alang kaninyo nga usa ka borlas, nga inyong matan-aw kini, ug mahanumdum kamo sa tanang mga sugo ni Jehova, ug aron sa pagbuhat kanila; ug aron nga dili kamo magsunod sa inyong kasingkasing, ug sa inyong mga mata, sa tapus niini kamo magagamit kanila aron sa pagpakighilawas. Upang inyong maalaala at gawin ang lahat ng aking mga utos, at maging banal kayo sa inyong Dios. Nga aron kamo mahanumdum ug magabuhat sa tanan ko nga mga sugo, ug magabalaan kamo sa inyong Dios. Ako ang Panginoon ninyong Dios, na naglabas sa inyo sa lupain ng Egipto, upang maging inyong Dios: ako ang Panginoon ninyong Dios. Ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, aron nga mahimong Dios ninyo: Ako mao si Jehova nga inyong Dios. Si Core nga na anak ni Ishar, na anak ni Coath, na anak ni Levi sangpu ni Dathan at ni Abiram na mga anak ni Eliab, at si Hon na anak ni Peleth, na mga anak ni Ruben, ay nagsikuha ng mga tao: Karon si Core, ang anak nga lalake ni Isar, ang anak nga lalake ni Coath, ang anak nga lalake ni Levi, kauban ni Dathan ug ni Abiram, ang mga anak nga lalake ni Eliab, ug ni On, ang anak nga lalake ni Pelet, sa mga anak nga lalake ni Ruben, nagkuha ug mga tawo: At sila'y tumindig sa harap ni Moises, na kasama ng ilang mga anak ni Israel, na dalawang daan at limang pung prinsipe sa kapisanan na tinawag sa kapulungan na mga lalaking bantog: Ug sila mingtindog sa atubangan ni Moises uban sa pipila ka mga anak sa Israel, duruha ka gatus ug kalim-an ka mga principe sa katilingban, mga gitawag sa katilingban, mga tawo nga bantugan; At sila'y nagpupulong laban kay Moises at laban kay Aaron, at sinabi nila sa kanila, Kayo'y kumukuha ng malabis sa inyo, dangang ang buong kapisanan ay banal, bawat isa sa kanila, at ang Panginoon ay nasa gitna nila: bakit nga kayo'y magmamataas sa kapisanan ng Panginoon? Ug nanaghiusa sila sa pagtingub sa pagbatok kang Moises, ug sa pagbatok kang Aaron, ug ming-ingon kanila: Hilabihan ang gahum nga inyong gikuha alang sa inyong kaugalingon, sa natan-aw ninyo nga ang tibook nga katilingban balaan, tagsatagsa kanila, ug si Jehova anaa sa ilang taliwala: busa, ngano nga nagapahataas kamo sa inyong kaugalingon ibabaw sa katilingban ni Jehova? At nang marinig ni Moises, ay nagpatirapa. Ug sa diha nga nabati kini ni Moises, mihapa siya: At sinalita niya kay Core at sa kaniyang buong pulutong, na sinasabi, Sa kinaumagahan ay ipakikilala ng Panginoon kung sino ang kaniya, at kung sino ang banal, at kung sino ang palalapitin niya sa kaniya: sa makatuwid baga'y ang piliin ay siyang kaniyang palalapitin sa kaniya. Ug misulti siya kang Core, ug sa tanan niyang ginsakpan, nga nagaingon: Sa pagkabuntag si Jehova magapahayag kong kinsa ang mga iya, ug kong kinsa ang balaan, ug magaaghat kaniya sa pagpahaduol ngadto kaniya: bisan siya nga iyang pagapilion igapahiduol siya ngadto kaniya. Ito'y inyong gawin; kumuha kayo ng mga suuban, si Core at ang kaniyang buong pulutong; Kini inyong pagabuhaton: Magkuha kamo ug mga incensario, si Core, ug ang tanan niya nga ginsakupan; At lagyan ninyo ng apoy at patungan ninyo ng kamangyan bukas sa harap ng Panginoon: at mangyayari na ang tao na piliin ng Panginoon, ay siyang banal: kayo'y kumukuha ng malabis sa inyo, kayong mga anak ni Levi. Ug butangan ninyo ug kalayo kini, ug butangan ninyo ug incienso sa ibabaw niini sa atubangan ni Jehova sa pagkaugma: ug mamao kini, nga ang tawo nga ginapili ni Jehova, siya mabalaan: hilabihan ang gahum nga inyong gikuha alang sa inyong kaugalingon, kamong mga anak nga lalake ni Levi. At sinabi ni Moises kay Core, Dinggin ninyo ngayon, kayong mga anak ni Levi: Ug si Moises miingon kang Core: Patalinghugi karon, kamong mga anak nga lalake ni Levi: Minumunting bagay pa ba ninyo na kayo'y ibinukod ng Dios ng Israel sa kapisanan ng Israel, upang ilapit niya kayo sa kaniya, upang gawin ninyo ang paglilingkod sa tabernakulo ng Panginoon, at upang kayo'y tumayo sa harap ng kapisanan na mangasiwa sa kanila; Ingon nga daw diyutay kini nga butang alang kaninyo, nga ang Dios sa Israel nga nagagahin kaninyo gikan sa katilingban sa Israel, sa pagdala kaninyo haduol ngadto kaniya, sa pagbuhat sa pag-alagad sa tabernaculo ni Jehova, ug sa pagbarog sa atubangan sa katilingban sa pag-alagad kanila; At inilapit ka niya sangpu ng lahat ng iyong mga kapatid na mga anak ni Levi? at hangarin din naman ninyo ang pagkasaserdote? Ug nga siya nagdala kanimo sa haduol, ug ang tanan mong mga igsoon, ang mga anak nga lalake ni Levi uban kanimo? ug nagtinguha usab kamo sa pagka-sacerdote? Kayat ikaw at ang iyong buong pulutong ay napipisan laban sa Panginoon: at si Aaron, ano ngat siya'y inyong inupasala? Busa, ikaw ug ang tanan mong ginsakupan nanaghiusa sa pagtingub batok kang Jehova: ug si Aaron, unsa ba siya nga nagabagulbol man kamo batok kaniya? At ipinatawag ni Moises si Dathan at si Abiram, na mga anak ni Eliab: at kanilang sinabi, Hindi kami sasampa: Ug si Moises nagpasugo sa pagtawag kang Dathan ug kang Abiram, ang mga anak nga lalake ni Eliab: ug sila ming-ingon: Dili kami mangadto. Munting bagay pa ba na kami ay iyong pinasampa sa isang lupain na binubukalan ng gatas at pulot, upang kami ay patayin sa ilang, kundi napapanginoon ka pa mandin sa amin? Diyutay ba lamang kini nga butang nga gidala mo kami gikan sa usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, aron sa pagpatay kanamo didto sa kamingawan, kondili nga magahimo ka sa imong kaugalingon nga principe ibabaw namo? Bukod dito'y hindi mo kami dinala sa isang lupain na binubukalan ng gatas at pulot, ni binigyan mo kami ng manang bukid at mga ubasan: dudukitin mo ba ang mga mata ng mga taong ito? hindi kami sasampa. Labut pa niini, ikaw wala magdala kanamo ngadto sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, ni magahatag kanamo ug panulondon sa kaumahan ug sa kaparrasan: pagaluskon mo ba ang mga mata niining mga tawohana? Dili kami mangadto. At si Moises ay nag-init na mainam, at sinabi sa Panginoon, Huwag mong pagpitaganan ang kanilang handog: ako'y hindi kumuha ng isang asno sa kanila ni gumawa ng masama sa kanino man sa kanila. Ug hilabihan nga kasuko ni Moises ug miingon kang Jehova: Dili ka unta magatan-aw sa ilang halad: walay usa ka asno nga gikuha ko gikan kanila, ni makadaut ako sa usa kanila. At sinabi ni Moises kay Core, Humarap ka at ang iyong buong kapisanan sa Panginoon, ikaw, at sila, at si Aaron, bukas: Ug si Moises miingon kang Core: Kinahanglan nga ikaw ug ang tanan nimong ginsakupan moduol sa atubangan ni Jehova, ikaw, ug silang tanan, ug si Aaron, sa pagkaugma: At kumuha ang bawat isa ng kaniyang suuban, at lagyan ninyo ng kamangyan, at dalhin ninyo sa harap ng Panginoon, na bawat isa'y magdala ng kaniyang suuban, na dalawang daan at limang pung suuban; ikaw naman at si Aaron, bawat isa sa inyo'y may kaniyang suuban. Ug ang tagsatagsa magkuha sa iyang incensario, ug butangan kini ug incienso, ug dad-on sa tagsatagsa ang iyang incensario sa atubangan ni Jehova, duruha ka gatus ug kalim-an ka mga incensario; ikaw usab, ug si Aaron, ang tagsatagsa sa iyang incensario. At kinuha ng bawat isa ang kaniyang suuban, at kanilang nilagyan ng apoy at kanilang pinatungan ng kamangyan, at sila'y tumayo sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan na kasama ni Moises at ni Aaron. Ug ang tagsatagsa mikuha sa iyang incensario, ug gibutangan nila kini ug kalayo, ug gibutangan ug incienso sa ibabaw niini, ug nanagbarog sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman kauban ni Moises ug ni Aaron. At pinisan ni Core ang buong kapisanan laban sa kanila sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan: at ang kaluwalhatian ng Panginoon ay lumitaw sa buong kapisanan. Ug si Core mitigum sa tibook nga katilingban batok kanila nga didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: ug ang himaya ni Jehova mipakita sa tibook nga katilingban. At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: Humiwalay kayo sa gitna ng kapisanang ito, upang aking lipulin sila sa isang sangdali. Pahalayo kamo gikan sa kinataliwad-an niining katilingban, aron nga pagaut-uton ko sila sa dili madugay. At sila'y nagpatirapa, at nagsabi, Oh Dios, na Dios ng mga diwa ng lahat ng laman, sa pagkakasala ba ng isang tao ay magagalit ka sa buong kapisanan? Ug sila minghapa, ug nanag-ingon: Oh Dios, ang Dios sa mga espiritu sa tanan nga unod, makasala ba ang usa ka tawo, ug maligutgut ba ikaw sa tibook nga katilingban? At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa kapisanan na iyong sabihin, Lumayo kayo sa palibot ng tabernakulo ni Core, ni Dathan, at ni Abiram. Isulti sa tibook nga katilingban, sa pag-ingon: Pahalayo kamo gikan sa inyong paglibut sa tabernaculo ni Core, ni Dathan, ug ni Abiram. At si Moises ay tumayo at naparoon kay Dathan at kay Abiram; at ang mga matanda sa Israel ay sumunod sa kaniya. Ug si Moises mitindog ug miadto kang Dathan ug kang Abiram; ug ang mga anciano sa Israel mingsunod kaniya. At sinalita ni Moises sa kapisanan na sinasabi, Magsilayo kayo, isinasamo ko sa inyo, sa mga tolda ng masasamang taong ito, at huwag kayong humipo ng anomang bagay nila, baka kayo'y mamatay sa lahat nilang kasalanan. Ug siya misulti sa tibook nga katilingban, sa pag-ingon: Pahawa, nangaliyupo ako kanimo, gikan sa mga balong-balong niining mga tawong dautan, ug dili kamo maghikap sa bisan unsa nga butang nga ila, aron dili kamo maut-ut diha sa tanan nilang kasalanan. Gayon sila nagsilayo sa tabernakulo ni Core, ni Dathan, at ni Abiram sa lahat ng dako: at si Dathan at si Abiram ay nagsilabas, at nagsitayo sa pintuan ng kanilang mga tolda, at ang kanilang mga asawa, at ang kanilang mga anak, at ang kanilang bata. Busa nanagpanindog sila gikan sa tabernaculo ni Core, ni Dathan, ug ni Abiram, sa tagsatagsa ka kiliran: ug si Dathan ug si Abiram minggula, ug mingbarog sa pultahan sa ilang mga balong-balong, ug ang ilang mga asawa, ug ang ilang mga anak nga lalake, ug ang ilang mga kabataan. At sinabi ni Moises, Dito ninyo makikilala na ako'y sinugo ng Panginoon na gawin ang lahat ng mga gawang ito; sapagkat hindi kinatha ng aking sariling pagiisip. Ug si Moises miingon: Niini maila ninyo nga si Jehova nagsugo kanako aron magabuhat ako niining mga butanga; kay wala ko buhata kini gikan sa akong kaugalingong hunahuna. Kung ang mga taong ito ay mamatay sa karaniwang kamatayan ng lahat ng tao, o kung sila'y dalawin ayon sa karaniwang pagdalaw sa lahat ng tao; ay hindi nga ako sinugo ng Panginoon. Kong kining mga tawohana mangamatay sa kamatayon sa tanang tawo, o kong sila pagadu-awon sa samang kaagi sa tanang mga tawo, sa ingon niana si Jehova wala magsugo kanako. Ngunit kung ang Panginoon ay lumikha ng isang bagong bagay, na anopat ibuka ng lupa ang kaniyang bibig, at sila'y lamunin, sangpu ng buong nauukol sa kanila, at sila'y ibabang mga buhay sa Sheol; ay inyo ngang mapagkikilala na minungkahi ng mga taong ito ang Panginoon. Apan kong si Jehova magabuhat ug usa ka bag-ong butang, ug ang yuta magabuka sa iyang baba, ug magalamoy kanila uban ang tanang mga butang nila, ug sila manganaug nga buhi ngadto sa Sheol; unya kamo mangasayud nga kining mga tawohana nanagtamay kang Jehova. At nangyari, na pagkatapos na masalita niya ang lahat ng salitang ito, na ang lupa na nasa ilalim nila ay bumuka: Ug nahatabo sa pagkahuman niya pagsulti niining tanang mga pulong, nga nabuka ang yuta nga diha sa ilalum nila: At ibinuka ng lupa ang kaniyang bibig at nilamon sila, at ang kanilang mga sangbahayan, at ang lahat ng lalake na nauukol kay Core, at lahat ng kanilang pag-aari. Ug mibuka ang yuta sa iyang baba ug milamoy kanila, ug sa ilang mga panimalay, ug sa tanan nga tawo nga iya ni Core, ug sa tanan nilang mga butang. Na anopat sila at lahat ng nauukol sa kanila, ay nababang buhay sa Sheol: at sila'y pinagtikuman ng lupa, at sila'y nalipol sa gitna ng kapisanan. Busa sila, ug ang tanang mga butang nga ila, nanganaug nga buhi ngadto sa Sheol; ug mitabon ang yuta kanila, ug nangahanaw sila gikan sa kinataliwad-an sa katilingban. At ang buong Israel na nasa palibot nila ay tumakas sa hiyaw nila; sapagkat kanilang sinabi, Baka pati tayo'y lamunin ng lupa. Ug ang tibook nga Israel nga diha sa libut nila, nanagpangalagiw sa pagpakabati sa singgit nila: kay sila nanag-ingon: Tingali unya magalamoy kanamo ang yuta. At apoy ang lumabas na mula sa Panginoon, at nilamon ang dalawang daan at limang pung lalake na naghandog ng kamangyan. Ug migula ang kalayo gikan kang Jehova, ug milamoy sa duruha ka gatus ug kalim-an ka tawo nga nanaghalad sa incienso. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo kay Eleazar na anak ni Aaron na saserdote, na kaniyang kunin ang mga suuban sa sunog, at magkalat ng apoy doon; sapagkat mga banal yaon; Isulti mo kang Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, ang sacerdote, nga panguhaon niya ang mga incensario gikan sa taliwala sa nasunogan, ug igakatag mo ang kalayo ngadto sa unahan; kay sila balaan, Pati ng mga suuban ng mga makasalanang ito laban sa kanilang sariling buhay, at gawin mo sa kanilang mga laminang pinukpok na pinaka pangtakip sa dambana: sapagkat kanilang inihandog sa harap ng Panginoon: kayat mga banal: at magiging isang tanda sa mga anak ni Israel. Bisan ang mga incensario niining mga makasasala batok sa ilang mga kinabuhi; ug sila mahimo nga mga sinalsal nga galamiton alang sa usa ka tabon sa halaran: kay ilang gihalad sila sa atubangan ni Jehova; sa ingon niana mga balaan sila; ug sila mamahimo nga ilhanan alang sa mga anak sa Israel. At kinuha ni Eleazar na saserdote ang mga tansong suuban na inihandog ng mga nasunog; at kanilang pinukpok na ginawang pinaka pangtakip sa dambana: Ug si Eleazar ang sacerdote mikuha sa mga tumbaga nga incensario, nga gihalaran sa mga nangasunog; ug ilang gisalsal kini alang sa usa ka tabon sa halaran, Upang maging pinakaalaala sa mga anak ni Israel, upang sinomang ibang tao na hindi sa mga anak ni Aaron ay huwag lumapit na magsunog ng kamangyan sa harap ng Panginoon; upang huwag magaya kay Core at sa kaniyang mga kasama: gaya ng sinalita ng Panginoon sa kaniya sa pamamagitan ni Moises. Aron mahimong handumanan alang sa mga anak sa Israel, nga sa katapusan walay bisan kinsa nga dumuloong, nga dili sa kaliwatan ni Aaron, nga magaduol sa paghalad ug incienso sa atubangan ni Jehova; aron siya dili mahasama kang Core, ug sa iyang ginsakupan: ingon sa gisulti ni Jehova kanila pinaagi kang Moises. Datapuwat sa kinabukasan ay inupasala ng buong kapisanan ng mga anak ni Israel si Moises at si Aaron, na sinasabi, Inyong pinatay ang bayan ng Panginoon. Apan sa pagkaugma ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel mingbagulbol batok kang Moises ug kang Aaron, nga nanag-ingon: Gipatay ninyo ang katawohan ni Jehova. At nangyari, nang magpipisan ang kapisanan laban kay Moises at laban kay Aaron, na sila'y tumingin sa dako ng tabernakulo ng kapisanan; at, narito, tinakpan ng ulap at ang kaluwalhatian ng Panginoon ay lumitaw. Ug nahatabo kini nga sa pagkatigum sa katilingban batok kang Moises ug batok kang Aaron, nga mingtan-aw sila patunong sa balong-balong nga pagatiguman: ug, ania karon, ang panganod mitabon niini, ug ang himaya ni Jehova mipakita. At si Moises at si Aaron ay naparoon sa tapat ng tabernakulo ng kapisanan. Ug si Moises ug si Aaron nangadto dapit sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Lumayo kayo sa gitna ng kapisanang ito, upang aking lipulin sila sa isang sangdali. Pahalayo kamo gikan sa kinataliwad-an niining katilingban, aron pagaut-uton ko sila sa usa ka pagpamilok. At sila'y nagpatirapa. Ug minghapa sila. At sinabi ni Moises kay Aaron, Kunin mo ang iyong suuban, at lagyan mo ng apoy mula sa dambana at patungan ng kamangyan, at dalhin mong madali sa kapisanan, at itubos mo sa kanila: sapagkat may galit na lumabas sa harap ng Panginoon; ang salot ay nagpapasimula na. Ug miingon si Moises kang Aaron: Kuhaa ang imong incensario, ug butangan mo kini ug kalayo nga gikan sa halaran, butangan mo ug incienso ang ibabaw niini; ug dad-a sa pagdali ngadto sa katilingban, ug pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kanila: kay adunay kaligutgut nga migula gikan kang Jehova; ang hampak misugod na. At kinuha ni Aaron gaya ng sinalita ni Moises, at siya'y tumakbo sa gitna ng kapulungan; at, narito, ang salot ay nagpasimula sa gitna ng bayan; at siya'y naglagay ng kamangyan at itinubos sa bayan. Ug gikuha ni Aaron ang incensario, ingon sa gisulti ni Moises, ug midalagan ngadto sa taliwala sa katilingban; ug, ania karon, ang hampak misugod na sa taliwala sa katawohan; ug gibutang niya ang incienso ug nagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang sa katawohan. At siya'y tumayo sa gitna ng mga patay at ng mga buhay; at ang salot ay tumigil. Ug mibarog siya sa kinataliwad-an sa mga minatay ug sa mga buhi; ug ang hampak mihunong Ang nangamatay nga sa salot ay labing apat na libo at pitong daan, bukod pa yaong nangamatay dahil kay Core. Karon kadtong mga nangamatay pinaagi sa hampak may napulo ug upat ka libo ug pito ka gatus, labut pa sa mga nangamatay tungod sa hitabo kang Core. At si Aaron ay nagbalik kay Moises sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan: at ang salot ay tumigil. Ug mibalik si Aaron ngadto kang Moises nga didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: ug ang kamatay mihunong. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at kumuha ka sa kanila ng mga tungkod, isa sa bawat sangbahayan ng mga magulang; sa lahat nilang mga prinsipe ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, labing dalawang tungkod: isulat mo ang pangalan ng bawat isa sa kaniyang tungkod. Ipamulong mo sa mga anak sa Israel, ug kuhaan mo sila ug mga sungkod, usa alang sa tagsatagsa ka balay sa iyang amahan, sa tanang mga principe sumala sa balay sa ilang mga amahan, napulo ug duha ka mga sungkod: isulat mo ang ngalan sa tagsatagsa ibabaw sa iyang sungkod. At isusulat mo ang pangalan ni Aaron sa tungkod ni Levi: sapagkat isa lamang tungkod magkakaroon sa bawat pangulo sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Ug igasulat mo ang ngalan ni Aaron sa ibabaw sa sungkod ni Levi; kay adunay usa ka sungkod alang sa tagsatagsa ka pangulo sa mga panimalay sa ilang mga amahan. At iyong ilalagay sa tabernakulo ng kapisanan sa harap ng patotoo, na aking pinakikipagkitaan sa inyo. Ug igabutang mo sila sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan sa pagpamatuod, diin ako makigtagbo kaninyo. At mangyayari na ang lalaking aking pipiliin, ay mamumulaklak ang kaniyang tungkod: at aking ipatitigil sa akin, ang mga pag-upasala ng mga anak ni Israel, na kanilang iniupasala laban sa inyo. Ug mahatabo nga ang sungkod niadtong tawo nga akong pagapilion manalingsing: ug pahunongon ko gikan kanako ang mga pagbagulbol sa mga anak sa Israel, nga ilang ginabagulbol batok kaninyo. At si Moises ay nagsalita sa mga anak ni Israel, at ang lahat nilang mga prinsipe ay nagbigay sa kaniya ng tungkod, na bawat pangulo ay isa, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, labing dalawang tungkod: at ang tungkod ni Aaron ay nasa gitna ng kanilang mga tungkod. Ug si Moises misulti sa mga anak sa Israel: ug ang tanan nilang mga principe mihatag kaniya ug mga sungkod, alang sa tagsatagsa ka principe usa ka sungkod, sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, bisan pa napulo ug duha ka mga sungkod: ug ang sungkod ni Aaron diha sa taliwala sa ilang mga sungkod. At inilagay ni Moises ang mga tungkod sa harap ng Panginoon sa tabernakulo ng patotoo; Ug gibutang ni Moises ang mga sungkod sa atubangan ni Jehova sa balong-balong sa pagpamatuod. At nangyari nang kinabukasan, na si Moises ay pumasok sa tabernakulo ng patotoo; at, narito, na ang tungkod ni Aaron sa sangbahayan ni Levi ay namulaklak at nagkaroon ng mga hinog na almendras. Ug nahatabo sa pagkaugma, nga misulod si Moises ngadto sa balong-balong sa pagpamatuod; ug, ania karon, ang sungkod ni Aaron alang sa balay ni Levi nanalingsing, ug mitubo ang mga putot, ug namuskad ang mga bulak, ug namunga ug mga hinog nga almendras. At mula sa harap ng Panginoon ay inilabas ni Moises ang lahat ng tungkod sa lahat ng mga anak ni Israel: at kanilang pinagmalas, at kinuha ng bawat lalake ang kaniyang tungkod. Ug si Moises nagdala sa tanang mga sungkod gikan sa atubangan ni Jehova ngadto sa mga anak sa Israel; ug sila mingtan-aw, ug mingkuha ang tagsatagsa ka tawo sa iyang sungkod: At sinabi ng Panginoon kay Moises, Ibalik mo ang tungkod ni Aaron sa harap ng patotoo, upang ingatang pinakatanda laban sa mga anak ng panghihimagsik; upang iyong wakasan ang kanilang mga pag-upasala laban sa akin, upang huwag silang mamatay. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ibalik sa pagbutang ang sungkod ni Aaron sa atubangan sa pagpamatuod, aron kini tipigan alang sa usa ka handumanan batok sa mga anak sa pagsukol; aron sila dili mamatay. Gayon ginawa ni Moises: kung paanong iniutos ng Panginoon sa kaniya, ay gayon niya ginawa. Sa ingon niana gibuhat ni Moises: ingon sa gisugo ni Jehova kaniya, mao nga kini gibuhat niya. At sinalita ng mga anak ni Israel kay Moises, na sinasabi, Narito, kami ay mga patay, kami ay napahamak, kaming lahat ay napahamak. Ug ang mga anak sa Israel misulti kang Moises, nga nagaingon: Ania karon, kami mangahanaw, kami mangausik, kaming tanan mangausik. Lahat ng lumalapit, na lumalapit sa tabernakulo ng Panginoon, ay namamatay: kami bang lahat ay malilipol? Ang tagsatagsa nga magapahaduol, nga mopahaduol ngadto sa tabernaculo ni Jehova, mamatay: mangamatay ba diay kaming tanan? At sinabi ng Panginoon kay Aaron, Ikaw at ang iyong mga anak at ang sangbahayan ng iyong mga magulang na kasama mo ay magtataglay ng kasamaan ng santuario: at ikaw at ang iyong mga anak na kasama mo ay magtataglay ng kasamaan ng inyong pagkasaserdote. Ug si Jehova miingon kang Aaron: Ikaw ug ang imong mga anak nga lalake ug ang balay sa imong mga amahan uban kanimo magadala sa sala sa balaang puloy-anan: ug ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo magadala sa sala sa inyong pagkasacerdote. At ang iyong mga kapatid naman, ang lipi ni Levi, ang lipi ng iyong ama, ay palalapitin mo sa iyo upang sila'y lumakip sa iyo at mangasiwa sa iyo: ngunit ikaw at ang iyong mga anak na kasama mo, ay lalagay sa harap ng tabernakulo ng patotoo. Ug ang imong mga igsoon nga lalake usab, ang banay ni Levi, ang banay sa imong amahan, dad-on mo sila sa duol uban kanimo, aron mahidugtong sila kanimo, ug mag-alagad sila kanimo: apan ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo magaalagad sa atubangan sa balong-balong sa pagpamatuod. At kanilang iingatan ang iyong katungkulan, at ang katungkulan ng buong tolda: huwag lamang silang lalapit sa mga kasangkapan ng santuario ni sa dambana, upang huwag silang mamatay, ni maging kayo. Ug magabantay sila sa imong sugo, ug ang katungdanan mahitungod sa tibook nga balong-balong: mao lamang nga dili sila magduol sa mga galamiton sa balaang puluy-anan ug ngadto sa halaran, aron sila dili mamatay, ni sila ni kamo. At sila'y lalakip sa iyo, at mag-iingat ng katungkulan sa tabernakulo ng kapisanan, sa buong paglilingkod sa tolda: at sinomang taga ibang lupa ay huwag lalapit sa inyo. Ug igadugtong sila nganha kanimo, ug magabantay sila sa katungdanan sa balong-balong nga pagatiguman sa tanan nga mga pag-alagad sa Balong-Balong: ug ang usa ka dumuloong dili magaduol nganha kaninyo. At inyong iingatan ang katungkulan ng santuario, at ang katungkulan ng dambana; upang huwag nang magkaroon pa ng kagalitan sa mga anak ni Israel. Ug bantayan ninyo ang katungdanan sa dapit sa balaang puloy-anan, ug ang katungdanan sa halaran, aron walay moabut nga kaligutgut usab sa ibabaw sa mga anak sa Israel. At ako, narito, aking pinili ang inyong mga kapatid na mga Levita sa gitna ng mga anak ni Israel: sa inyo sila ay isang kaloob, na bigay sa Panginoon, upang gawin ang paglilingkod sa tabernakulo ng kapisanan. Ug ako, ania karon, akong gikuha ang inyong mga igsoon ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel: kaninyo sila maoy usa ka gasa nga gihatag ngadto kang Jehova, sa buhat sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman. At iingatan mo at ng iyong mga anak na kasama mo at ang inyong pagkasaserdote sa bawat bagay ng dambana; at doon sa nasa loob ng tabing; at kayo'y maglilingkod: aking ibinibigay sa inyo ang pagkasaserdote na parang isang paglilingkod na kaloob: at ang taga ibang lupa na lumapit ay papatayin. Ug ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo, magabantay sa inyong pagkasacerdote alang sa tagsatagsa ka butang sa halaran, alang niana nga anaa sa sulod sa tabil; ug magaalagad kamo: Ako nagahatag kaninyo sa pagkasacerdote ingon nga pag-alagad nga gasa: ug ang dumuloong nga moduol pagapatyon. At sinalita ng Panginoon kay Aaron, At ako'y, narito, aking ibinigay sa iyo ang katungkulan sa mga handog na itinaas sa aking, lahat ng mga banal na bagay ng mga anak ni Israel; aking ibinigay sa iyo dahil sa pagpapahid, at sa iyong mga anak na marapat na bahagi ninyo, magpakailan man. Ug si Jehova misulti kang Aaron: Ug ako, ania karon, ako naghatag kanimo sa katungdanan sa pagbantay sa akong mga halad-nga-binayaw, bisan sa tanang mga butang nga gibalaan sa mga anak sa Israel; nganha kanimo gihatag ko kini tungod sa hinungdan sa pagdihog, ug ngadto sa imong mga anak nga lalake, ingon nga usa ka pahat nga walay katapusan. Ito'y magiging iyo sa mga pinakabanal na bagay, na hindi pinaraan sa apoy: bawat alay nila, bawat handog na harina nila, at bawat handog nila dahil sa kasalanan, at bawat handog nila dahil sa pagkakasala na kanilang ihahandog sa akin, ay magiging pinaka banal sa iyo at sa iyong mga anak. Kini mamaimo gikan sa labing balaan nga mga butang, nga nahagawas sa kalayo; ang tagsatagsa ka halad nila, bisan ang tagsatagsa ka halad-nga-kalan-on nila, ug ang tagsatagsa ka halad-tungod-sa-sala nila, ug ang tagsatagsa ka halad-sa-paglapas nila, nga ilang igahatag kanako, mamahimong labing balaan alang kanimo, ug alang sa imong mga anak nga lalake. Gaya ng mga kabanalbanalang bagay ay kakain ka ng mga iyan: bawat lalake ay kakain niyaon magiging banal na bagay sa iyo. Ingon nga sa mga butang nga labing balaan magakaon ikaw niini; ang tanan nga lalake magakaon niini; kini maoy butang nga balaan alang kanimo. At ito ay iyo; ang handog na itinaas na kanilang kaloob, sa makatuwid baga'y ang lahat ng mga handog na inalog ng mga anak ni Israel: aking ibinigay sa iyo, at sa iyong mga anak na lalake at babae na kasama mo na marapat na bahagi magpakailan man: bawat malinis sa iyong bahay ay kakain niyaon. Ug kini imo man: ang halad-nga-binayaw sa ilang mga hatag, bisan ang tanang mga halad-nga-tinabyog sa mga anak sa Israel: kini gihatag ko kanimo ug sa imong anak nga lalake, ug sa imong mga anak nga babaye uban kanimo, sa usa ka pahat nga walay katapusan; ang tanan nga mahinlo sa imong balay magakaon niini. Lahat ng pinakamainam sa langis, at lahat ng pinakamainam sa alak, at sa trigo, ang mga pinakaunang bunga ng mga yaon na kanilang ibibigay sa Panginoon, ay ibibigay ko sa iyo. Ang tanan nga labing maayo sa lana, ug ang tanan nga labing maayo sa duga sa parras, ug ang sa trigo, ang mga inunahan niadtong ilang gihatag kang Jehova, kanimo gihatag ko kini. Ang mga unang hinog na bunga ng lahat na nasa kanilang lupain, na kanilang dinadala sa Panginoon, ay magiging iyo; bawat malinis sa iyong bahay ay kakain niyaon. Ang mga inunhang hinog nga bunga sa tanang mga butang sa yuta nila, nga pagadad-on nila kang Jehova, imo man sila: ang tagsatagsa nga mahinlo diha sa imong balay, magakaon niini. Lahat ng mga bagay na natatalaga sa Israel ay magiging iyo. Ang tanan nga gipahinungod tungod sa panaad sa Israel maimo man. Lahat ng mga bagay na nagbubukas ng bahay-bata, sa lahat ng laman na kanilang inihahandog sa Panginoon, sa mga tao at gayon din sa mga hayop, ay magiging iyo: gayon man ang panganay sa tao ay tunay na iyong tutubusin, at ang panganay sa maruruming hayop ay iyong tutubusin. Ang tanan nga magabuka sa taguangkan sa tanan nga unod nga igahalad nila kang Jehova; maingon sa mga tawo ug sa mga mananap, maimo man: bisan pa niana pagalukaton mo gayud ang panganay sa tawo: ug ang panganay sa mananap nga mahugaw pagalukaton mo. At yaong mga matutubos sa kanila, mula sa isang buwang gulang ay iyong tutubusin, ayon sa iyong pagkahalaga, ng limang siklong pilak, ayon sa siklo ng santuario (na dalawang pung gera). Ug kadtong pagalukaton mo gikan kanimo mao ang may kagulangon nga gikan sa usa ka bulan, pagalukaton mo, sumala sa imong pagpabili, sa salapi nga lima ka siclo sa siclo sa balaang puloy-anan, (nga mao ang kaluhaan ka obolo). Ngunit ang panganay ng baka, o ang panganay ng tupa, o ang panganay ng kambing ay huwag mong tutubusin; mga banal: iyong iwiwisik ang kanilang dugo sa ibabaw ng dambana, at iyong susunugin ang kanilang taba na pinakahandog na pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Apan ang panganay sa vaca, kun ang panganay sa carnero, kun ang panganay sa kanding, dili mo paglukaton, mga balaan nila: ang dugo nila igasablig mo sa ibabaw sa halaran, ug pagasunogon mo ang tambok nila alang sa halad-nga-sinunog nga usa ka kahumot kang Jehova. At ang laman nila ay magiging iyo, gaya ng dibdib na inalog at gaya ng kanang hita ay magiging iyo. Ug ang unod niini maimo man: ingon man ang dughan-nga-tinabyog, ug ingon man ang paa nga too maimo. Lahat ng mga handog na itinaas sa mga banal na bagay na ihahandog ng mga anak ni Israel sa Panginoon, ay aking ibinigay sa iyo, at sa iyong mga anak na lalake at babae na kasama mo, na marapat na bahagi magpakailan man: tipan ng asin magpakailan man sa harap ng Panginoon sa iyo, at sa iyong binhi na kasama mo. Ang tanang mga halad-nga-binayaw sa mga butang nga balaan, nga gihalad sa mga anak sa Israel kang Jehova, akong gihatag kanimo, ug sa imong mga anak nga lalake, ug ang sa imong mga anak nga babaye uban kanimo, ingon nga pahat nga walay katapusan: kini maoy usa ka tugon sa asin nga walay katapusan sa atubangan ni Jehova alang kanimo, ug sa imong kaliwatan uban kanimo. At sinabi ng Panginoon kay Aaron, Huwag kang magkakaroon ng mana sa kanilang lupain, ni magkakaroon ka ng anomang bahagi sa gitna nila. Ug si Jehova miingon kang Aaron: Sa ilang yuta ikaw walay panulondon, bisan sa taliwala nila wala ka ing pahat. Ako ang iyong bahagi at ang iyong mana sa gitna ng mga anak ni Israel. Ako mao ang imong pahat ug ang imong panulondon sa taliwala sa mga anak sa Israel. At sa mga anak ni Levi, ay narito, aking ibinigay ang lahat ng ikasangpung bahagi sa Israel na pinakamana, na ganti sa kanilang paglilingkod na kanilang ipinaglilingkod, sa makatuwid baga'y sa paglilingkod sa tabernakulo ng kapisanan. Ug ania karon, gihatag ko sa mga anak ni Levi ang tanang mga ikapulo sa Israel alang sa pagkapanulondon, nga tumbas sa ilang pag-alagad, bisan sa pag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman. At sa haharapin ay huwag lalapit ang mga anak ni Israel sa tabernakulo ng kapisanan, baka sila'y magtaglay ng kasalanan, at mamatay. Ug sukad karon dili magaduol ang mga anak sa Israel sa balong-balong nga pagatiguman, aron sila dili magadala sa sala ug mangamatay. Ngunit gagawin ng mga Levita ang paglilingkod ng tabernakulo ng kapisanan; at kanilang tataglayin ang kanilang kasamaan: ito'y magiging palatuntunan magpakailan man sa buong panahon ng inyong mga lahi, at sa gitna ng mga anak ni Israel ay hindi sila magkakaroon ng mana. Apan ang mga Levihanon magabuhat sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman, ug sila magadala sa ilang pagkadautan: kini mao ang balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan; ug sila dili magaangkon sa panulondon sa taliwala sa mga anak sa Israel. Sapagkat ang ikasangpung bahagi ng tinatangkilik ng mga anak ni Israel na kanilang ihahandog na pinakahandog na itinaas sa Panginoon, ay aking ibinigay sa mga Levita na pinakamana: kayat aking sinabi sa kanila, Sa gitna ng mga anak ni Israel ay hindi sila magkakaroon ng mana. Kay ang ikapulo sa mga anak sa Israel nga ilang gihalad ingon sa halad-nga-binayaw kang Jehova, akong gihatag nga panulondon sa mga Levihanon: tungod niana giingon ko kanila: sa taliwala sa mga anak sa Israel, sila walay panulondon. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon Bukod dito'y sasalitain mo sa mga Levita, at sasabihin mo sa kanila, Pagkuha ninyo sa mga anak ni Israel ng ikasangpung bahagi na aking ibinigay sa inyo mula sa kanila na inyong pinakamana, ay inyong ihahandog nga na pinakahandog na itinaas sa Panginoon, ang ikasangpung bahagi ng ikasangpung bahagi. Labut pa, igasulti mo sa mga Levihanon, ug igapamulong mo kanila: Kong magakuha kamo gikan sa mga anak sa Israel sa mga ikapulo nga akong gihatag kaninyo gikan kanila sa pagkapanulondon ninyo, magahatag kamo gikan niini ug halad-nga-tinabyog kang Jehova ang ikapulo sa mga ikapulo. At ang inyong handog na itinaas ay ibibilang sa inyo, na parang trigo ng giikan at ng kasaganaan ng pisaan ng ubas. Ug pagaisipon kaninyo ang inyong halad-nga-binayaw, ingon sa mga trigo sa dapit nga pagagiukan, ug ingon sa pagkapuno sa dapit nga pug-anan sa mga parras. Ganito rin kayo maghahandog ng handog na itinaas sa Panginoon sa inyong buong ikasangpung bahagi, na inyong tinatanggap sa mga anak ni Israel; at ganito ibibigay ninyo ang handog na itinaas sa Panginoon kay Aaron na saserdote. Mao kini usab managhalad kamo ug halad-nga-binayaw ngadto kang Jehova sa tanan ninyo nga mga ikapulo, nga madawat sa mga anak sa Israel; ug igahatag ninyo ang halad-nga-binayaw ni Jehova kang Aaron, ang sacerdote. Sa lahat ng inyong natanggap na kaloob ay inyong ihahandog ang bawat handog na itinaas sa Panginoon, ang lahat ng pinakamainam niyaon, sa makatuwid baga'y ang banal na bahagi niyaon. Gikan sa tagsatagsa ninyo ka hatag magahalad kamo ug tagsatagsa ka halad-nga-binayaw kang Jehova; gikan sa tanan nga labing maayo niini igahalad ninyo bisan ang bahin niini nga binalaan. Kayat iyong sasabihin sa kanila, Pagka inyong naitaas ang pinakamainam sa handog, ay ibibilang nga sa mga Levita, na parang bunga ng giikan, at parang pakinabang sa pisaan ng ubas. Busa magaingon ka kanila: sa diha nga magahalad kamo sa labing maayo nila, nan pagaisipon kini alang sa mga Levihanon ingon nga tubo sa dapit nga pagagiukan, ug ingon nga tubo sa dapit nga pug-anan sa mga parras. At inyong kakanin saat saan man, ninyo at ng inyong mga kasangbahay: sapagkat kabayaran sa inyo, na ganti sa inyong paglilingkod sa tabernakulo ng kapisanan. Ug magakaon kamo niini sa bisan diin nga dapit, kamo ug ang inyong panimalay: kay kini maoy inyong tumbas sa inyong pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman. At hindi kayo magtataglay ng kasalanan dahil dito, pagka inyong naitaas ang pinakamainam sa mga yaon: at huwag ninyong lalapastanganin ang mga banal na bagay ng mga anak ni Israel, upang huwag kayong mamatay. Ug sa diha nga magabayaw kamo gikan sa labing maayo niini, dili kamo magadala sa sala tungod niini ug dili ninyo paghugawan ang mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel, aron dili kamo mamatay. At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: Ito ang palatuntunan ng kautusan na iniutos ng Panginoon, na sinasabi, Salitain mo sa mga anak ni Israel, na sila'y magdala sa iyo ng isang mapulang guyang bakang babae, na walang kapintasan, na walang dungis, na hindi pa napapatungan ng pamatok. Kini mao ang balaod sa kasugoan nga gitudlo ni Jehova, nga nagaingon: Isulti sa mga anak sa Israel nga magdala sila kanimo ug usa ka dumalaga nga vaca nga mapula, nga walay dagta, nga kaniya walay ikasaway, nga sa ibabaw niya wala pa masangoni ug yugo: At ibibigay ninyo kay Eleazar na saserdote, at kaniyang ilalabas sa kampamento at papatayin ng isa sa kaniyang harapan: Ug igahatag ninyo siya kang Eleazar nga sacerdote, ug siya magadala kaniya sa gawas sa campo; ug usa magapatay kaniya sa iyang atubangan. At si Eleazar na saserdote ay dadampot ng dugo sa pamamagitan ng kaniyang daliri, at magwiwisik ng dugo na makapito sa dakong harap ng tabernakulo ng kapisanan: Ug magakuha si Eleazar nga sacerdote sa dugo niya sa iyang tudlo, ug magasablig sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman sa dugo niya sa makapito. At susunugin ng isa sa paningin niya ang guyang bakang babae; ang balat niyaon at ang laman niyaon, at ang dugo niyaon, sangpu ng dumi niyaon, ay susunugin niya: Ug usa ang magasunog sa dumalaga nga vaca sa atubangan sa iyang mga mata, ang panit niya, ug ang unod niya, ug ang dugo niya, uban ang iyang tae pagasunogon niya. At ang saserdote ay kukuha ng kahoy na sedro, at ng isopo, at ng kulay grana, at ihahagis sa gitna ng pinagsusunugan sa guyang bakang babae. Unya magakuha ang sacerdote ug kahoy nga cedro, ug hisopo, ug mapula, ug igabutang niya sa taliwala sa kalayo nga nagasunog sa dumalaga nga vaca. Saka lalabhan ng saserdote ang kaniyang mga suot at kaniyang paliliguan ang kaniyang laman sa tubig, at pagkatapos ay papasok siya sa kampamento at ang saserdote ay magiging marumi hanggang sa hapon. Unya ang sacerdote magalaba sa iyang mga bisti, ug pagahugasan niya ang iyang unod sa tubig, ug sa human niini mosulod siya sa campo; ug mamahugaw ang sacerdote hangtud sa hapon. At yaong sumunog sa baka ay maglalaba ng kaniyang mga suot sa tubig at kaniyang paliliguan ang kaniyang laman sa tubig, at magiging marumi hanggang sa hapon. Ug siya nga nagasunog niini, magalaba sa iyang mga bisti sa tubig, pagahugasan sa tubig ang iyang unod, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. At pupulutin ng isang taong malinis ang mga abo ng guyang bakang babae at ilalagay sa labas ng kampamento sa isang dakong malinis; at iingatan ukol sa kapisanan ng mga anak ni Israel na pinaka tubig para sa karumihan: handog nga dahil sa kasalanan. Ang tawo nga mahinlo magatigum sa mga abo sa dumalaga nga vaca ug igabutang niya sa gawas sa campo sa dapit nga mahinlo, ug kana pagatipigan alang sa katilingban sa mga anak sa Israel alang sa tubig sa pagkabinulag: kini mao ang usa ka halad-tungod-sa-sala. At yaong pumulot ng mga abo ng guyang bakang babae ay maglalaba ng kaniyang mga suot, at magiging marumi hanggang sa hapon; at sa mga anak ni Israel at sa taga ibang bayan na nakikipamayan sa kanila, ay magiging isang palatuntunan magpakailan man. Ug ang nagatigum sa mga abo sa dumalaga nga vaca magalaba sa iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon: ug mamao kini alang sa mga anak sa Israel, ug sa dumuloong nga nagapanlangyaw sa taliwala nila, sa balaod nga walay katapusan. Ang makahipo ng bangkay ng sinomang tao, ay magiging marumi na pitong araw: Ang makahikap sa lawas nga patay ni bisan kinsa nga tawohana pito ka adlaw mamahugaw siya. Ang gayon ay maglilinis sa pamamagitan ng tubig na yaon sa ikatlong araw, at sa ikapitong araw ay magiging malinis: ngunit kung siya'y hindi maglinis sa ikatlong araw, ay hindi nga siya magiging malinis sa ikapitong araw. Kini pagaputlian sa ikatolo ka adlaw niining tubiga, ug sa ikapito ka adlaw mamahinlo siya; apan kong sa ikatolo ka adlaw dili siya magapaputli, sa ingon niana dili siya mamahinlo sa ikapito ka adlaw. Sinomang humipo ng patay, ng bangkay ng taong patay, at hindi maglilinis, ay ihahawa ang tabernakulo ng Panginoon; at ang taong yaon ay ihihiwalay sa Israel: sapagkat ang tubig para sa karumihan ay hindi iniwisik sa kaniya, siya'y magiging marumi; ang kaniyang karumihan ay sumasakaniya pa. Bisan kinsa nga makahikap sa minatay sa lawas sa tawo nga namatay ug dili siya magapaputli, nagahugaw siya sa tabernaculo ni Jehova; ug kadtong kalaga pagaputlon gikan sa Israel: tungod kay ang tubig sa pagkabinulag wala ikasablig sa ibabaw niya, mamahugaw siya, ug ang iyang pagkahugaw anaa sa ibabaw niya. Ito ang kautusan pagka ang isang tao ay namamatay sa isang tolda: lahat na pumapasok sa tolda at lahat na nasa tolda ay magiging maruming pitong araw. Kini mao ang kasugoan sa diha nga ang usa mamatay sulod sa balong-balong: bisan kinsa nga magasulod sa balong-balong ug ang tanan nga anaa sa balong-balong, mahugaw sa pito ka adlaw. At bawat sisidlang bukas na walang takip na nakatali roon, ay marumi. Ug ang tagsatagsa ka galamiton nga sa ibabaw niini walay tabon nga mohaum gayud, mahugaw man. At sinomang humipo sa luwal na parang ng alin mang pinatay ng tabak, o ng bangkay, o ng buto ng tao, o ng libingan, ay magiging maruming pitong araw. Ug bisan kinsa nga anaa sa kapatagan makahikap sa gipatay pinaagi sa hinagiban, kun makahikap sa lawas nga patay, kun sa bukog sa usa ka tawo, kun sa lubnganan, mamahugaw siya sulod sa pito ka adlaw. At sa taong marumi, ay kukuha sila ng mga abo sa sunog niyang handog dahil sa kasalanan, sa mga yaon ay ilalagay ang tubig na buhay sa isang sisidlan. Ug alang sa mahugaw magakuha sila sa abo sa gisunog sa halad-tungod-sa-sala; ug pagabuboan nila kini ug tubig nga nagaagay sinulod sa usa ka sudlanan: At isang malinis na tao ay kukuha ng isopo, at itutubog sa tubig at iwiwisik sa tolda at sa lahat ng kasangkapan, at sa mga taong nandoon, at sa humipo ng buto, o ng bangkay, o ng patay, o ng libingan: Ug ang usa ka tawo nga mahinlo magakuha ug hisopo, ug igatuslob niya sa tubig, ug igasablig sa ibabaw sa balong-balong, ug sa ibabaw sa tanang mga ginamiton, ug sa ibabaw sa mga tawo nga atua didto, ug sa ibabaw niadtong mihikap sa bukog, kun sa gipatay, kun sa minatay, kun sa lubnganan: At iwiwisik ng taong malinis sa marumi sa ikatlong araw, at sa ikapitong araw: at lilinisin niya siya sa ikapitong araw; at siya'y maglalaba ng kaniyang mga suot, at maliligo sa tubig at magiging malinis sa hapon. Ug ang tawo nga mahinlo magasablig sa ibabaw sa mahugaw sa ikatolo, ug sa ikapito ka adlaw: ug sa ikapito ka adlaw: magapaputli, ug magalaba siya sa iyang mga bisti, ug maligo sa tubig, ug mamahinlo sa hapon. Ngunit ang taong magiging marumi, at hindi maglilinis, ay ihihiwalay ang taong yaon sa gitna ng kapulungan, sapagkat kaniyang inihawa ang santuario ng Panginoon: ang tubig para sa karumihan ay hindi nawisik sa kaniya; siya'y marumi. Apan sa tawo nga mamahugaw, ug dili magpaputli sa iyang kaugalingon, ang maong kalag pagaputlon sa taliwala sa katilingban, tungod kay gihugawan niya ang balaang puloy-anan ni Jehova: wala ikasablig sa ibabaw niya ang tubig sa pagkabinulag: mahugaw man siya. At ito'y magiging isang palatuntunan magpakailan man sa kanila: at yaong nagwiwisik ng tubig para sa karumihan, ay maglalaba ng kaniyang mga suot; at yaong humipo ng tubig para sa karumihan ay magiging marumi hanggang sa hapon. Ug kini mao ang balaod nga dayon kanila: ug ang magasablig sa tubig sa pagkabinulag, magalaba siya sa iyang mga bisti, ug ang magahikap sa tubig sa pagkabinulag mamahugaw siya hangtud sa hapon. At anomang hipuin ng taong marumi ay magiging marumi; at ang taong humipo niyaon ay magiging marumi hanggang sa hapon. Ug bisan unsa nga mahikap sa tawong mahugaw, mahugaw man: ug ang kalag nga makahikap niini, mamahugaw hangtud sa hapon. At ang mga anak ni Israel, sa makatuwid baga'y ang buong kapisanan ay nagsipasok sa ilang ng Zin nang unang buwan: at ang bayan ay tumahan sa Cades; at si Miriam ay namatay doon, at inilibing doon. Ug ang mga anak sa Israel, bisan ang tibook katilingban, mingdangat sa kamingawan sa Zin sa bulan nga nahauna: ug ang katawohan nagpahamutang sa Cades; ug didto namatay si Miriam, ug gilubong didto. At walang tubig na mainom ang kapisanan; at sila'y nagpulong laban kay Moises at laban kay Aaron. Ug walay tubig alang sa katilingban, ug sila nanagtigum pagtingub batok kang Moises ug batok kang Aaron. At sinisi ng bayan si Moises, at nagsipagsalita, na sinasabi, Ibigin sana na kami ay nangamatay, nang mamatay ang aming mga kapatid sa harap ng Panginoon! Ug nagpakiglalis ang katawohan kang Moises, ug mingsulti sa pag-ingon: Agad pa unta nga nangamatay kami sa pagkamatay sa among mga igsoon sa atubangan ni Jehova. At bakit ninyo dinala ang kapulungan ng Panginoon sa ilang na ito, upang mamatay rito, kami at ang aming mga hayop? Ug ngano nga gipaanhi ninyo ang katilingban ni Jehova niini nga kamingawan, aron mangamatay kami dinhi ug ang among mga mananap? At bakit ninyo kami pinasampa mula sa Egipto, upang dalhin kami sa masamang dakong ito? hindi dakong bukirin, o ng igos; o ng ubasan, o ng mga granada; at wala kahit tubig na mainom. Ug ngano nga gipatungas mo kami gikan sa Egipto aron sa pagdala kanamo niining dautan nga dapit? Kini dili mao ang dapit alang sa uma, kun sa mga higuera, kun sa mga parras, kun sa mga granada: wala gani bisan tubig nga sa pag-inum. At si Moises at si Aaron ay umalis sa harap ng kapulungan at napasa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, at nangagpatirapa: at ang kaluwalhatian ng Panginoon ay lumitaw sa kanila. Ug si Moises ug si Aaron gikan sa atubangan sa katilingban miadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug minghapa sila, ug ang himaya ni Jehova napadayag kanila. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Hawakan mo ang tungkod, at pisanin mo ang kapisanan, pisanin mo at ni Aaron na iyong kapatid, at magsalita kayo sa bato sa harap ng kanilang mga mata, na ibibigay niyaon ang kaniyang tubig; at ikukuha mo sila ng tubig sa bato: sa ganito paiinumin mo ang kapisanan at ang kanilang mga hayop. Gamita ang sungkod, ug tiguma ang katilingban, ikaw ug si Aaron nga imong igsoon nga lalake, ug magsulti kamo sa bato sa atubangan sa ilang mga mata, aron kini magahatag sa iyang tubig; ug magakuha ikaw alang kanila ug tubig gikan sa bato; ug paimnun mo ang katilingban, ug ang ilang mga kahayupan. At kinuha ni Moises ang tungkod sa harap ng Panginoon, na gaya ng iniutos sa kaniya. Ug gikuha ni Moises ang sungkod gikan sa atubangan ni Jehova, sumala sa iyang gisugo kaniya. At pinisan ni Moises at ni Aaron ang kapulungan sa harap ng bato, at kaniyang sinabi sa kanila, Makinig kayo ngayon, mga mapanghimagsik, ikukuha ba namin kayo ng tubig sa batong ito? Gitigum ni Moises ug ni Aaron ang katilingban sa atubangan sa bato, ug siya miingon kanila: Patalinghug karon kamo, mga malalison; makapaagay ba kami ug mga tubig alang kaninyo gikan niining batoha? At itinaas ni Moises ang kaniyang kamay, at pinalong makalawa ang bato ng kaniyang tungkod: at ang tubig ay lumabas na sagana, at ang kapisanan ay uminom at ang kanilang mga hayop. Ug gibakyaw ni Moises ang iyang kamot, ug gibunalan ang bato, sa iyang sungkod sa nakaduha: ug miagay ang daghanang mga tubig, ug miinum ang katilingban ug ang ilang kahayupan. At sinabi ng Panginoon kay Moises at kay Aaron, Sapagkat hindi kayo sumampalataya sa akin upang ipakilala ninyong banal ako sa mga mata ng mga anak ni Israel, kayat hindi ninyo dadalhin ang kapisanang ito sa lupain na aking ibinigay sa kanila. Ug si Jehova miingon kang Moises ug kang Aaron: Tungod kay wala kamo tumoo kanako, aron sa pagbalaan kanako sa mga mata sa mga anak sa Israel, tungod niana dili ninyo igasulod kini nga katilingban sa yuta nga akong gihatag kanila. Ito ang tubig ng Meriba; sapagkat sinisi ng mga anak ni Israel ang Panginoon, at siya'y napakilalang banal sa kanila. Kini mao ang mga tubig sa Meriba; tungod kay nagpakiglalis ang mga anak sa Israel batok kang Jehova, ug siya gipakabalaan diha kanila. At si Moises ay nagutos ng mga sugo sa hari sa Edom mula sa Cades, na ipinasabi, Ganito, ang sabi ng iyong kapatid na Israelita, Talastas mo ang buong kahirapan na dumating sa amin: Ug si Moises nagsugo ug mga sulogoon ngadto sa hari sa Edom gikan sa Cades: Mao kini ang ginaingon ni Israel nga imong igsoon nga lalake: Ikaw nanghibalo sa tanan nga kahago nga miabut kanamo. Kung paanong ang aming mga magulang ay bumaba sa Egipto, at kami ay tumahan sa Egipto na malaong panahon, at inalipusta ng mga Egipcio kami at ang aming mga magulang: Nga ang among mga amahan mingtugbong sa Egipto, ug nagpuyo kami sa Egipto sa hataas nga panahon, ug ang mga Egiptohanon, nagdaugdaug kanamo ug sa among mga amahan. At nang kami ay dumaing sa Panginoon ay dininig niya ang aming tinig, at nagsugo siya ng isang anghel, at inilabas kami sa Egipto: at, narito, kami ay nasa Cades, na isang bayan na nasa dulo ng iyong hangganan: Ug sa mitu-aw kami kang Jehova, nagpatalinghug siya sa among tingog, ug nagsugo sa usa ka manolonda, ug gikuha niya kami sa Egipto: ug ania kami dinhi sa Cades, lungsod sa katapusan sa imong utlanan. Isinasamo ko sa iyo, na paraanin mo kami, sa iyong lupain: hindi kami dadaan sa kabukiran o sa ubasan, ni di kami iinom ng tubig sa mga balon: kami ay manunuwid sa maluwang na lansangan, hindi kami liliko sa dakong kanan ni sa dakong kaliwa man hanggang sa maraanan namin ang iyong hangganan. Nangaliyupo ako nga paagion mo kami sa imong yuta; dili kami moagi sa daruhan, ni sa parrasan, ni moinum ug mga tubig sa mga atabay; sa dalan sa hari magalakaw kami; kami dili moliso sa too ni sa wala, hangtud nga kami makaagi sa imong utlanan. At sinabi ni Edom sa kaniya, Huwag kang magdadaan sa aking lupain, baka kita'y salubungin ng tabak. Ug si Edom mitubag kaniya: Dili ka moagi sa akong kayutaan, aron ako dili mogula uban sa espada batok kanimo. At sinabi ng mga anak ni Israel sa kaniya, Kami ay aahon sa lansangan: at kung kami ay uminom ng iyong tubig, ako at ang aking mga hayop, ay pagbabayaran ko ang halaga: pahintulutan mo lamang ako na makaraan ng aking mga paa na walang anoman. Ug ang mga anak sa Israel miingon kaniya: Sa dalan magalakaw kami; ug kong makainum kami sa imong mga tubig, ako ug ang akong kahayupan, unya magahatag ako ug bili niana: tugoti lamang ako, nga walay pagbuhat ug lain nga butang moagi ako sa tiniil. At kaniyang sinabi, Huwag kang magdadaan. Ug siya miingon: Dili ka makaagi. At si Edom ay lumabas laban sa kaniya na may dalang maraming tao, at may malakas na kamay. Ug migula si Edom batok kaniya uban ang daghan nga katawohan, ug sa kamot nga kusgan. Ganito tumanggi si Edom na paraanin ang Israel sa kaniyang hangganan: kayat ang Israel ay lumayo sa kaniya. Mao nga si Edom nagdumili sa pagpaagi sa Israel sa iyang utlanan ug mipalayo ang Israel gikan kaniya. At sila'y naglakbay mula sa Cades: at ang mga anak ni Israel, sa makatuwid baga'y ang buong kapisanan, ay napasa bundok ng Hor. Ug mingpanaw sila gikan sa Cades: Ug ang mga anak sa Israel, bisan ang tibook nga katilingban, mingdangat sa bukid sa Hor. At sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Aaron sa bundok ng Hor, sa tabi ng hangganan ng lupain ng Edom, na sinasabi. Ug si Jehova nagsulti kang Moises ug kang Aaron didto sa bukid sa Hor sa mga utlanan sa yuta ni Edom, nga nagaingon. Si Aaron ay malalakip sa kaniyang bayan: sapagkat siya'y hindi makapapasok sa lupain na aking ibinigay sa mga anak ni Israel, sapagkat kayo'y nagsipanghimagsik laban sa aking salita sa tubig ng Meriba. Si Aaron pagapaipunon sa iyang katawohan, kay dili siya makasulod sa yuta nga akong gihatag sa mga anak sa Israel, tungod kay nagmasukihon kamo sa akong pulong sa mga tubig sa Meriba. Dalhin mo si Aaron at si Eleazar na kaniyang anak, at isampa mo sila sa bundok ng Hor. Kuhaa si Aaron ug si Eleazar nga iyang anak nga lalake ug patungason mo sila sa bukid sa Hor, At hubaran mo si Aaron ng kaniyang mga suot at isuot mo kay Eleazar na kaniyang anak: at si Aaron ay malalakip sa kaniyang bayan, at doon siya mamamatay. Ug huboon mo kang Aaron ang iyang mga bisti, ug ibisti mo sila kang Eleazar nga iyang anak nga lalake; ug si Aaron pagapaipunon sa sa iyang katawohan, ug didto mamatay siya. At ginawa ni Moises gaya ng iniutos ng Panginoon: at sila'y sumampa sa bundok ng Hor sa paningin ng buong kapisanan. Ug si Moises nagbuhat ingon sa gisugo kaniya ni Jehova: ug nanungas sila sa bukid sa Hor sa mga mata sa tibook nga katilingban. At hinubaran ni Moises si Aaron, ng kaniyang mga suot, at isinuot kay Eleazar na kaniyang anak; at namatay si Aaron doon sa taluktok ng bundok: at si Moises at si Eleazar ay bumaba sa bundok. Ug si Moises naghubo kang Aaron sa iyang mga bisti, ug iyang gibisti sila kang Eleazar nga iyang anak nga lalake: ug si Aaron namatay didto sa kinatumyan sa bukid, ug si Moises ug si Eleazar nanglugsong gikan sa bukid. At nang makita ng buong kapisanan na si Aaron ay namatay, ay kanilang tinangisan si Aaron na tatlong pung araw, sa makatuwid baga'y ng buong sangbahayan ni Israel. Ug sa pagkakita sa tibook nga katilingban nga si Aaron namatay nanagbalata sila alang kang Aaron sa katloan ka adlaw, bisan ang tibook nga panimalay sa Israel. At ang Cananeo, na hari sa Arad, na tumatahan sa Timugan ay nakabalita na ang Israel ay dumating sa daan ng Atarim; at nilabanan niya ang Israel at binihag ang iba sa kanila. Ug sa nakadungog ang Canaanhon, ang hari sa Arad nga nagpuyo sa habagatan, nga nagapaingon nganhi ang Israel sa dalan sa mga magpapaniid, nakig-away siya batok sa Israel, ug nakuha ang uban kanila nga bihag. At ang Israel ay nanata sa Panginoon, at nagsabi, Kung tunay na ibibigay mo ang bayang ito sa aking kamay, ay aking lubos na gigibain nga ang kanilang mga bayan. Ug ang Israel nagbuhat ug saad kang Jehova ug miingon: Sa pagkamatuod, kong itugyan mo kining katawohan sa akong kamot, pagagub-on ko ang ilang mga kalungsoran. At dininig ng Panginoon ang tinig ng Israel, at ibinigay ang Cananeo sa kanila, at kanilang lubos na nilipol sila at ang kanilang mga bayan: at ang ipinangalan sa dakong yaon ay Horma. Ug si Jehova nagpatalinghug sa tingog sa Israel, ug gitugyan ang Canaanhon, ug iyang gibungkag sila ug ang ilang mga kalungsoran; ug ginganlan ang ngalan niadtong dapita Horma. At sila'y naglakbay mula sa bundok ng Hor na napasa daang patungo sa Dagat na Mapula upang lumiko sa lupain ng Edom; at ang damdamin ng bayan ay nainip dahil sa daan. Ug mingpanaw sila gikan sa bukid sa Hor, sa dalan sa Dagat nga Mapula, sa paglibut sa yuta sa Edom, ug nangaluya ang kalag sa katawohan tungod sa dalan. At ang bayan ay nagsalita laban sa Dios at laban kay Moises: Bakit ninyo kami pinasampa mula sa Egipto, upang mamatay sa ilang? sapagkat walang tinapay at walang tubig; at ang aming kaluluwa ay nasusuya na sa manang ito. Ug nagsulti ang katawohan batok sa Dios ug batok kang Moises: Ngano man nga gipatungas ninyo kami gikan sa Egipto, aron mangamatay kami niining kamingawan: Kay walay tinapay ug walay tubig ug ang among kalag giluod niining tinapaya nga hilabihan kagaan. At ang Panginoon ay nagsugo ng mababangis na ahas sa gitna ng bayan, at kanilang kinagat ang bayan: at maraming tao sa Israel ay namatay. Ug ang katawohan gipadad-an ni Jehova ug mga bitin nga mapintas, ug sila nagpamahit sa katawohan: ug nangamatay ang daghan nga katawohan sa Israel. At ang bayan ay naparoon kay Moises, at nagsabi, Kami ay nagkasala, sapagkat kami ay nagsalita laban sa Panginoon, at laban sa iyo; idalangin mo sa Panginoon, na kaniyang alisin sa amin ang mga ahas. At idinalangin ni Moises ang bayan. Ug ang katawohan ming-adto kang Moises, ug nanag-ingon: Nakasala kami tungod kay kami nagsulti batok kang Jehova ug batok kanimo. Mag-ampo ka kang Jehova, nga kuhaon niya kanamo kining mga bitina. Ug si Moises nag-ampo tungod sa katawohan. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Gumawa ka ng isang mabagsik na ahas at ipatong mo sa isang tikin: at mangyayari, na bawat taong makagat, ay mabubuhay pag tumingin doon. Ug si Jehova miingon kang Moises: Magbuhat ka ug usa ka bitin nga mapintas; ug kini ibutang mo sa ibabaw sa usa ka bandila; ug mahitabo nga bisan kinsa nga pahiton, sa diha nga motan-aw niini, mabuhi siya. At si Moises ay gumawa ng isang ahas na tanso at ipinatong sa isang tikin: at nangyari, na pag may nakagat ng ahas ay nabubuhay pagtingin sa ahas na tanso, Ug si Moises nagbuhat ug usa ka bitin nga tumbaga, ug gibutang niya sa ibabaw sa bandila. Ug mahatabo nga kong adunay bitin nga makapahit sa bisan kang kinsa, sa diha nga siya makatan-aw sa bitin nga tumbaga, mabuhi siya. At ang mga anak ni Israel ay naglakbay, at humantong sa Oboth. Ug mingpanaw ang mga anak sa Israel ug nagpahaluna sa campo sa Oboth. At sila'y naglakbay mula sa Oboth, at humantong sa Ije-abarim sa ilang na nasa tapat ng Moab, sa dakong sinisikatan ng araw. Ug mingpanaw sila sa Oboth, ug nagpahaluna sa Iye-abarim, sa kamingawan, nga anaa sa atubangan sa Moab, sa ginasubangan sa adlaw. Mula roon ay naglakbay sila, at humantong sa libis ng Zared. Gikan didto, mingpanaw sila ug nagpahaluna sa walog sa Sared. Mula roon ay naglakbay sila, at humantong sa kabilang ibayo ng Arnon, na nasa ilang na lumalabas sa hangganan ng mga Amorrheo: sapagkat ang Arnon ay hangganan ng Moab, na nasa pagitan ng Moab at ng mga Amorrheo. Gikan didto mingpanaw sila, ug nagpahamutang sa tabok sa Arnon, nga diha sa kamingawan, nga migula sa utlanan sa Amorehanon; kay ang Arnon mao ang utlanan sa Moab, sa taliwala sa Moab ug sa Amorehanon. Kayat sinasabi sa aklat ng Mga Pakikipagbaka ng Panginoon, Ang Vaheb ay sa Sufa, At ang mga libis ng Arnon, Busa ginaingon sa basahon sa mga Pagpanggubat ni Jehova: Vaheb sa Supa, Ug sa mga walog sa Arnon, At ang kiling ng mga libis Na kumikiling sa dakong tahanan ng Ar, At humihilig sa hangganan ng Moab. Ug ang banghilig sa mga walog Nga nagadulhog ngadto sa puloyanan sa Ar, Ug nagahanayhay sa ibabaw sa utlanan sa Moab. At mula roon, ay napasa Beer sila, na siyang balong pinagsabihan ng Panginoon kay Moises, Pisanin mo ang bayan at aking bibigyan sila ng tubig. Ug gikan didto sila mingpanaw ngadto sa Beer: nga mao ang atabay nga giingon ni Jehova kang Moises: Pundoka ang katawohan, ug pagahatagan ko sila ug tubig. Nang magkagayo'y inawit ng Israel ang awit na ito: Bumalong ka, Oh balon; awitan ninyo siya; Unya miawit ang Israel niini nga alawiton: Saka, Oh atabay; kaniya panagawit kamo: Siyang balong hinukay ng mga prinsipe, Na pinalalim ng mga mahal sa bayan, Ng setro at ng kanilang mga tungkod. At mula sa ilang, sila'y napasa Mathana. Ang atabay nga gikalot sa mga principe, Gipalalum kini sa mga kadagkuan sa katawohan, Uban sa magbubuhat sa kasugoan, ug sa ilang mga sungkod. Matana; At mula sa Mathana ay napasa Nahaliel: at mula sa Nahaliel ay napasa Bamoth; Ug gikan sa Matana ngadto sa Nahaliel, ug gikan sa Nahaliel ngadto sa Bamoth; At mula sa Bamoth ay napasa libis na nasa bukid ng Moab, sa taluktok ng Pisga, na patungo sa ilang. Ug gikan sa Bamoth ngadto sa walog nga diha sa kaumahan sa Moab, ngadto sa tumoy sa Pisga, nga nagalantaw ngadto sa ubos sa kamingawan. At ang Israel ay nagutos ng mga sugo kay Sehon, na hari ng mga Amorrheo, na sinasabi, Ug ang Israel nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Sihon ang hari sa mga Amorehanon, nga nagaingon: Paraanin mo ako sa iyong lupain: kami ay hindi liliko sa bukid, ni sa ubasan; kami ay hindi iinom ng tubig ng mga balon: kami ay magdadaan sa maluwang na lansangan, hanggang sa aming maraanan ang iyong hangganan. Tugoti ako nga moagi sa imong yuta: kami dili mosimang ngadto sa kaumahan, kun ngadto sa kaparrasan; kami dili moinum sa tubig sa mga atabay: Kami magalakaw nga moagi sa dalan sa hari, hangtud nga kami makaagi sa imong utlanan. At hindi ipinahintulot paraanin ni Sehon ang Israel sa kaniyang hangganan: kungdi pinisan ni Sehon ang kaniyang buong bayan, at lumabas sa ilang laban sa Israel at dumating hanggang Jahaz: at nilabanan ang Israel. Ug si Sihon wala tumugot sa Israel sa pag-agi sa iyang utlanan: apan si Sihon nagtigum sa tibook niyang katawohan, ug migula batok sa Israel ngadto sa kamingawan, ug miabut sa Jahas; ug nakig-away siya batok sa Israel. At sinaktan siya ng Israel ng talim ng tabak, at inari ang kaniyang lupain mula sa Arnon hanggang Jaboc, hanggang sa mga anak ni Ammon: sapagkat ang hangganan ng mga anak ni Ammon ay matibay. Ug ang Israel nagsamad kaniya uban sa sulab sa espada, ug gipanag-iya ang iyang yuta gikan sa Arnon ngadto sa Jaboc, bisan hangtud sa mga anak sa Ammon; kay ang utlanan sa mga anak sa Ammon malig-on. At sinakop ng Israel ang lahat ng mga bayang ito: at ang Israel ay tumahan sa lahat ng mga bayan ng mga Amorrheo, sa Hesbon at sa lahat ng mga bayan niyaon. Ug ang Israel nagkuha niining tanang mga lungsod: ug ang Israel mipuyo niining tanang mga lungsod sa mga Amorehanon: didto sa Hesbon, ug sa tanang mga balangay niini. Sapagkat ang Hesbon ay siyang bayan ni Sehon na hari ng mga Amorrheo, na siyang nakipaglaban sa unang hari sa Moab, at sumakop ng buong lupain niyaon sa kaniyang kamay hanggang sa Arnon. Kay ang Hesbon mao ang lungsod ni Sihon ang hari sa mga Amorehanon, nga nagpakiggubat batok sa unang hari sa Moab, ug nagkuha sa tanan niyang kayutaan gikan sa iyang kamot, bisan hangtud sa Arnon. Kayat yaong mga nagsasalita ng mga kawikaan ay nagsasabi, Halina kayo sa Hesbon, Itayo at itatag ang bayan ni Sehon: Tungod niini sila nga nagasulti sa mga sanglitanan nag-ingon: Umari kamo sa Hesbon; Itugo nga ang lungsod sa Hesbon pagatukoron ug lig-onon: Sapagkat may isang apoy na lumabas sa Hesbon, Isang liyab na mula sa bayan ni Sehon: Na sumupok sa Ar ng Moab, Sa mga panginoon sa matataas na dako ng Arnon. Kay ang kalayo migula sa Hesbon, Usa ka siga gikan sa lungsod sa Sihon: Kini nag-ut-ut sa Ar sa Moab, Ang mga harianon sa mga hatag-as nga dapit sa Arnon. Sa aba mo, Moab! Ikaw ay napahamak, Oh bayan ni Chemos: Na nagpagala ng kaniyang mga anak na lalake, At ipinabihag ang kaniyang mga anak na babae, Kay Sehon na hari ng mga Amorrheo. Alaut kanimo, Moab! Ikaw gilaglag, Oh katawohan sa Cemos: Siya naghatag sa iyang mga anak nga lalake ingon nga mga kagiw, Ug sa iyang mga anak nga babaye ngadto sa pagkabinihag, Ngadto kang Sihon hari sa mga Amorehanon. Aming pinana sila; ang Hesbon ay namatay hanggang sa Dibon, At aming iniwasak hanggang Nopha, Na umaabot hanggang Medeba. Kami nagpana kanila; ang Hesbon nalaglag bisan hangtud sa Dibon, Ug kami naglumpag bisan hangtud sa Nopa, Nga miabut hangtud sa Medeba. Ganito tumahan ang Israel sa lupain ng mga Amorrheo. Ingon niini mipuyo ang Israel didto sa yuta sa mga Amorehanon. At si Moises ay nagsugo upang tumiktik sa Jazer, at kanilang sinakop ang mga bayan niyaon at pinalayas nila ang mga Amorrheo na nandoon. Ug si Moises nagpadala ug mga tawo sa pagpaniid sa Jaser; ug ilang naagaw ang mga kalungsoran niini, ug nagpapahawa sa mga Amorehanon nga nanagpuyo didto. At sila'y lumiko at umahon sa daan ng Basan: at si Og na hari sa Basan ay lumabas laban sa kanila, siya at ang buong bayan niya, upang makipagbaka sa Edrei. Ug sila namalik ug mingtungas sa dalan sa Basan: ug si Og ang hari sa Basan migula batok kanila, siya ug ang tanan niyang katawohan, sa pagpakig-away didto sa Edrei. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Huwag mo siyang katakutan; sapagkat aking ibinigay siya sa iyong kamay, at ang buong bayan niya, at ang kaniyang lupain, at iyong gagawin sa kaniya ang gaya ng iyong ginawa kay Sehon na hari ng mga Amorrheo, na tumahan sa Hesbon. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ayaw kahadlok kaniya: kay ako nagtugyan na kaniya nganha sa imong kamot, ug ang tanan niyang katawohan, ug ang iyang kayutaan; ug ikaw magabuhat kaniya ingon sa imong gibuhat ngadto kang Sihon ang hari sa mga Amorehanon, nga nagpuyo sa Hesbon. Gayon nila sinaktan siya, at ang kaniyang mga anak, at ang buong bayan niya hanggang sa walang natira sa kaniya: at kanilang inari ang kaniyang lupain. Busa sila mingdasmag kaniya, ug sa iyang mga anak nga lalake ug sa tanan niyang katawohan, hangtud nga walay usa nga nahibilin kaniya: ug sila nanag-iya sa iyang kayutaan. At ang mga anak ni Israel ay naglakbay at humantong sa mga kapatagan ng Moab sa dako roon ng Jordan na nasa tapat ng Jerico. Ug minglakaw ang mga anak sa Israel ug napahaluna sa mga kapatagan sa Moab, unahan sa Jordan paingon sa Jerico. At nakita ni Balac na anak ni Zippor ang lahat ng ginawa ng Israel sa mga Amorrheo. Ug nakita ni Balac, ang anak nga lalake ni Zippor, sa tanan nga gibuhat sa Amorehanon. At ang Moab ay natakot na mainam sa bayan, sapagkat sila'y marami: at ang Moab ay nagulumihanan dahil sa mga anak ni Israel. Ug si Moab nahadlok kaayo tungod sa katawohan, kay daghan sila; ug naguol si Moab tungod sa mga anak sa Israel. At sinabi ng Moab sa mga matanda sa Madian, Ngayon ay hihimuran ng karamihang ito yaong lahat na nasa palibot natin, gaya ng baka na humihimod sa damo sa parang. At si Balac na anak ni Zippor, ay hari sa Moab ng panahong yaon. Ug miingon si Moab sa mga anciano sa Madian: Karon kining katawohan magatilap sa tanan nga mga nagalibut kanato, ingon sa vaca nga nagatilap sa balili sa kapatagan. Ug si Balac, anak nga lalake ni Zippor, mao ang hari niadtong pahahona sa Moab. At siya'y nagutos ng mga sugo kay Balaam na anak ni Beor, hanggang sa Pethor na nasa tabi ng ilog, hanggang sa lupain ng mga anak ng kaniyang bayan, upang tawagin siya, na sabihin, Narito, may isang bayan na lumabas mula sa Egipto: narito, kanilang tinatakpan ang ibabaw ng lupa, at sila'y nangakatayo laban sa akin: Ug siya nagsugo ug mga sulogoon kang Balaam, anak nga lalake ni Beor sa Petor, nga anaa haduol sa suba sa yuta sa mga anak sa iyang katawohan, sa pagtawag kaniya, nga nagaingon: Ania karon, usa ka katawohan nga minggula gikan sa Egipto: ania karon, minglukop sila sa nawong sa yuta, ug nagapuyo sila sa atubangan nako. Parito ka ngayon, isinasamo ko sa iyo, na sumpain mo sa akin ang bayang ito; sapagkat sila'y totoong makapangyarihan kay sa akin; marahil ako'y mananaig, na aming masasaktan sila, at aking silang mapalalayas sa lupain; sapagkat talastas ko na ang iyong pinagpapala ay mapalad at ang iyong sinusumpa ay mapapasama. Busa umari ka karon, nangaliyupo ako kanimo, itunglo mo ako niining katawohan; kay sila labing malig-on kay kanako; basin pa lamang makadaug ako, aron kita makadasmag kanila ug ako magapapahawa kanila sa yuta: kay ako nahibalo nga ang imong gipanalanginan, nabulahan sila; ug ang imong gitunglo, nahimong alaut. At ang mga matanda sa Moab at ang mga matanda sa Madian, ay nagsiparoon na dala sa kanilang kamay ang mga ganting pala sa panghuhula; at sila'y dumating kay Balaam at sinalita nila sa kaniya ang mga salita ni Balac. Ug nangadto ang mga anciano sa Moab ug ang mga anciano sa Madian, nga may mga gasa sa pagtagna nga malimbongon sa ilang kamot; ug midangat sila kang Balaam, ug giingon nila kaniya ang mga pulong ni Balac. At kaniyang sinabi sa kanila, Dito na kayo tumuloy ngayong gabi, at bibigyan ko kayo ng kasagutan, kung ano ang sasalitain ng Panginoon sa akin; at ang mga prinsipe sa Moab ay tumuloy na kasama ni Balaam. Ug siya miingon kanila: Pahulay kamo dinhi karon nga gabii, ug igasugilon ko kaninyo ang mga pulong nga igasulti kanako ni Jehova. Ug ang mga principe sa Moab nagpabilin uban kang Balaam. At ang Dios ay naparoon kay Balaam, at nagsabi, Sinong mga tao itong kasama mo? Ug mianha ang Dios kang Balaam, ug miingon: Unsa ba kini nga mga tawohana nga anaa uban kanimo? At sinabi ni Balaam sa Dios, Si Balac, na anak ni Zippor, hari sa Moab, ay nagpasugo sa akin, na sinasabi, Ug si Balaam mitubag sa Dios: Si Balac ang anak nga lalake ni Zippor, nga hari sa Moab, nagpadala kanako, nga nagaingon: Narito, ang bayan na lumabas sa Egipto, ay tumatakip sa ibabaw ng lupa: ngayo'y parito ka, sumpain mo sila sa akin; marahil ako'y makababaka sa kanila, at sila'y aking mapalalayas. Ania karon, kining katawohan nga minggula gikan sa Egipto, minglukop sa nawong sa yuta: karon umari ka ug tungloha sila alang kanako; basin na lamang ako makahimo sa pagpakig-away batok kanila ug sa pagpapahawa kanila. At sinabi ng Dios kay Balaam, Huwag kang paroroong kasama nila; huwag mong susumpain ang bayan; sapagkat sila'y pinagpala. Ug miingon ang Dios kang Balaam: Dili ka mag-uban kanila; dili ka magtunglo sa katawohan, kay gipanalanginan sila. At si Balaam ay bumangon nang kinaumagahan, at sinabi sa mga prinsipe ni Balac, Yumaon kayo sa inyong lupain: sapagkat ipinagkait ng Panginoon ang pahintulot na ako'y pumaroong kasama ninyo. Ug si Balaam mibangon sa buntag, ug miingon sa mga principe ni Balac: Pamauli kamo sa inyong yuta, kay si Jehova dili motugot nga ako magauban kaninyo. At ang mga prinsipe sa Moab ay bumangon, at sila'y naparoon kay Balac, at nagsabi, Si Balaam ay tumangging pumarito na kasama namin. Ug ang mga principe sa Moab mitindog ug nangadto kang Balac, ug nanag-ingon: Si Balaam wala bumuot sa pag-uban kanamo. At si Balac ay nagsugong muli ng marami pang prinsipe, at lalong mga mahal kay sa kanila. Ug si Balac nagsugo pag-usab ug daghan pa nga mga principe ug labing mga dungganan pa kay kanila. At sila'y naparoon kay Balaam at nagsabi sa kaniya, Ganito ang sabi ni Balac na anak ni Zippor, Isinasamo ko sa iyo, na ang anomang bagay huwag mong tulutan na makaabala sa iyo sa pagparito mo sa akin: Ug sila ming-adto kang Balaam ug miingon kaniya: Mao kini ang ginaingon ni Balac nga anak ni Zippor: Ginaampo ko kanimo, nga dili mo itugot nga bisan unsa mga mag-ulang sa imong pag-anhi kanako. Sapagkat ikaw ay aking papupurihan ng mga dakilang karangalan, at anomang sabihin mo sa akin ay gagawin ko: parito ka nga, isinasamo ko sa iyo, na sumpain mo sa akin ang bayang ito. Kay pagapasidunggan ko ikaw ug labihan ka daku nga dungog, ug pagabuhaton ko ang tanan nga imong igaingon kanako: busa umari ka karon, itunglo mo ako niining katawohan. At si Balaam ay sumagot at nagsabi sa mga lingkod ni Balac, Kahit ibigay sa akin ni Balac ang kaniyang bahay na puno ng pilak at ginto, ay hindi ko masasalangsang ang salita ng Panginoon kong Dios, na ako'y gumawa ng kulang o higit. Ug si Balaam mitubag ug miingon sa mga ulipon ni Balac: Kong igahatag ni Balac kanako ang iyang balay nga puno sa salapi ug bulawan dili ko mahimo ang paglapas sa pulong ni Jehova nga akong Dios, aron sa pagbuhat ug butang nga diyutay kun daku. Ngayon nga, isinasamo ko sa inyo, na tumuloy rin kayo rito ngayong gabi, upang aking maalaman kung ano ang sasalitain pa ng Panginoon sa akin. Busa gipangaliyupo ko kaninyo karon nga pahulay kamo dinhi karong gabii karon ako mahibalo nga unsa pay pulong ni Jehova kanako. At ang Dios ay naparoon kay Balaam nang kinagabihan, at nagsabi sa kaniya, Kung ang mga taong iyan ay nagsiparito, upang tawagin ka ay bumangon ka, sumama ka sa kanila: ngunit ang salita lamang na aking sasalitain sa iyo, ay siya mong gagawin. Ug mianha ang Dios kang Balaam sa gabii, ug miingon kaniya: Kong manganhi ang mga tawo sa pagtawag kanimo, tumindog ka ug umuban ka kanila: apan magabuhat ka lamang sa akong igaingon kanimo. At si Balaam ay bumangon nang kinaumagahan, at siniyahan ang kaniyang asno, at sumama sa mga prinsipe sa Moab. Ug si Balaam mibangon sa pagkabuntag, ug gisiyahan niya ang iyang asna, ug miuban sa mga principe sa Moab. At ang galit ng Dios ay nagningas sapagkat siya'y naparoon: at ang anghel ng Panginoon ay lumagay sa daan na pinaka kalaban niya. Ug ang kaligutgut sa Dios misilaub kay miadto siya: ug ang manolonda ni Jehova mipahaluna sa iyang kaugalingon didto sa dalan sa pagkakaaway batok kaniya. Siya nga'y nakasakay sa kaniyang asno at ang kaniyang dalawang alipin ay kasama niya. Karon siya nagakabayo sa iyang asna, ug ang iyang duruha ka sulogoon diha uban kaniya. At nakita ng asno ang anghel ng Panginoon na nakatayo sa daan, na hawak ang kaniyang bunot na tabak: at ang asno ay lumiko sa daan, at napasa parang. Ug ang asna nakakita sa manolonda ni Jehova, nga diha sa dalan nga may espada nga linaas sa iyang kamot; ug mitipas ang asna sa dalan, ug miadto sa uma. At pinalo ni Balaam ang asno, upang ibalik siya sa daan. Unya gibunalan ni Balaam ang asna aron sa pagpabalik kaniya sa dalan. Nang magkagayo'y tumayo ang anghel ng Panginoon sa isang makipot na daan sa pagitan ng mga ubasan, na ang isang bakod ay sumasadako rito, at ang isang bakod ay sumasadakong yaon. Unya ang manolonda ni Jehova mitindog sa usa ka agianan nga masigpit sa kaparrasan nga may kuta sa usa ka luyo ug sa pikas. At nakita ng asno ang anghel ng Panginoon, at siya'y inipit sa bakod, at naipit ang paa ni Balaam sa bakod: at kaniyang pinalo uli ang asno. Ug nakakita ang asna sa manolonda ni Jehova ug midap-ig siya sa kuta, ug gipiit niya batok sa kuta ang tiil ni Balaam; ug giusban niya sa pagbunal siya. At ang anghel ng Panginoon ay nagpauna uli at tumayo sa isang makipot na dako na walang daan lilikuan kahit sa kanan ni sa kaliwa. Ug ang manolonda ni Jehova milakaw sa unahan, ug mitindog sa usa ka dapit nga masigpit, nga walay dalan nga arang tipasan bisan sa dapit sa too bisan sa dapit sa wala. At nakita ng asno ang anghel ng Panginoon, at siya'y nalugmok sa ilalim ni Balaam: at ang galit ni Balaam ay nagningas, at kaniyang pinalo ang asno ng kaniyang tungkod. Ug nakakita ang asna sa manolonda ni Jehova, ug milubog siya sa ilalum ni Balaam: ug misilaub ang kasuko ni Balaam, ug gibunalan niya ang asna sa iyang sungkod. At ibinuka ng Panginoon ang bibig ng asno, at nagsabi kay Balaam, Ano ang ginawa ko sa iyo, na ako'y pinalo mo nitong makaitlo? Ug gibuka ni Jehova ang baba sa asna, ug siya miingon kang Balaam: Unsa bay nabuhat ko kanimo nga gibunalan mo man ako niini sa makatolo? At sinabi ni Balaam sa asno, Sapagkat tinuya mo ako: mayroon sana ako sa aking kamay na isang tabak, pinatay disin kita ngayon. Ug si Balaam miingon sa asna; Kay gitiaw-tiawan mo ako: maayo pa unta kong may espada sa akong kamot, kay karon gipatay ko na unta ikaw. At sinabi ng asno kay Balaam, Di ba ako'y iyong asno na iyong sinakyan sa buong buhay mo hanggang sa araw na ito? Ug ang asna miingon kang Balaam: Dili ba ako imo nga asna, sa ibabaw ko nagkabayo ka sukad nga ikaw nagahupot kanako hangtud niining adlawa? Gumawa ba kaya ako kailan man ng ganito sa iyo? Nagbatasan ba ako sa pagbuhat ug ingon niini kanimo? At kaniyang sinabi, Hindi. Ug siya miingon kaniya: Dili. Nang magkagayo'y idinilat ng Panginoon ang mga mata ni Balaam, at kaniyang nakita ang anghel ng Panginoon na nakatayo sa daan, na hawak ang kaniyang bunot na tabak: at kaniyang iniyukod ang kaniyang ulo, at nagpatirapa. Unya gibuka ni Jehova ang mga mata ni Balaam, ug nakakita siya sa manolonda ni Jehova nga nagtindog sa dalan, nga may espada nga linaas sa iyang kamot. Ug siya miyukbo ug miduko. At sinabi sa kaniya ng anghel ng Panginoon, Bakit mo pinalo ang iyong asno nitong makaitlo? Ug ang manolonda ni Jehova miingon kaniya: Ngano nga gibunalan mo ang imong asna niini sa makatolo? Narito, ako'y naparito na pinaka kalaban, sapagkat ang iyong lakad ay masama sa harap ko. Ania karon, ako migula sa pagbatok kanimo, kay ang imong dalan mangil-ad sa atubangan ko. At nakita ako ng asno, at lumiko sa harap ko nitong makaitlo: kundi siya lumihis sa harap ko, ay tunay na ngayon ay napatay kita, at nailigtas ang kaniyang buhay. Ug ang asna nakakita kanako ug mitipas siya sa atubangan ko sa nakatolo na karon; kong siya wala motipas gikan kanako, karon sa pagkamatuod gipatay ko unta ikaw, ug gibuhian ko unta siya. At sinabi ni Balaam sa anghel ng Panginoon, Ako'y nagkasala; sapagkat hindi ko nalamang ikaw ay nakatayo sa daan laban sa akin: ngayon nga, kung inaakala mong masama, ay babalik ako uli. Ug si Balaam miingon sa manolonda ni Jehova: Nakasala ako: kay ako wala mahibalo nga ikaw nagatindog sa dalan sa unahan nako; busa karon kong kini wala makapahamuot kanimo, mobalik ako pag-usab. At sinabi ng anghel ng Panginoon kay Balaam, Sumama ka sa mga tao: ngunit ang salita lamang na aking sasalitain sa iyo, ang siyang sasalitain mo. Ug ang manolonda ni Jehova miingon kang Balaam: Umuban ka sa mga tawo apan ang pulong lamang nga igapamulong ko kanimo, kana maoy igasulti mo. Sa gayon ay sumama si Balaam sa mga prinsipe ni Balac. Mao nga si Balaam miuban sa mga principe ni Balac. At nang mabalitaan ni Balac na si Balaam ay dumarating, ay lumabas upang kaniyang salubungin siya sa bayan ng Moab, na nasa hangganan ng Arnon, na siyang katapusang bahagi ng hangganan. Ug sa pagkadungog ni Balac nga si Balaam nagapaingon nganha, migula siya sa pagsugat kaniya ngadto sa lungsod sa Moab, nga diha sa utlanan sa Arnon, nga mao ang tumoy sa mga utlanan. At sinabi ni Balac kay Balaam, Di ba ikaw ay aking pinaparoonang dalidali upang tawagin ka? bakit nga hindi ka naparito sa akin? hindi ba tunay na mapapupurihan kita? Ug si Balac miingon kang Balaam: Wala ba ako magpasugo kanimo sa pagtawag kanimo? ngano nga wala ka umahi kanako? dili ba ako makahimo sa pagpasidungog kanimo? At sinabi ni Balaam kay Balac, Narito, ako'y naparito sa iyo: mayroon ba ako ngayong anomang kapangyarihan na makapagsalita ng anomang bagay? Ug si Balaam miingon kang Balac: Ania karon, ako mianhi kanimo: duna ba akoy gahum sa pagsulti ug bisan unsa nga butang? Ang salitang ilagay ng Dios sa aking bibig, yaon ang aking sasalitain. Ang pulong nga igabutang sa Dios sa akong baba, kana igasulti ko. At si Balaam ay sumama kay Balac, at sila'y naparoon sa Chiriath-huzoth. Ug miuban si Balaam kang Balac, ug miadto sila sa lungsod sa Chiriath-Husot. At naghain si Balac, ng mga baka at mga tupa, at ipinadala kay Balaam, at sa mga prinsipe na kasama niya. Ug si Balac naghalad ug mga vaca ug mga carnero, ug gipadala niya kang Balaam ug sa mga principe nga uban kaniya. At nangyari nang kinaumagahan, na isinama ni Balac si Balaam at isinampa siya sa matataas na dako ni Baal, at kaniyang nakita mula roon ang katapustapusang bahagi ng bayan. Ug nahitabo sa pagkabuntag nga si Balac nagdala kang Balaam, ug gipatungas niya sa mga hatag-as nga dapit ni Baal ug sukad didto nakita niya ang kinatumyan nga bahin sa panon sa katawohan. At sinabi ni Balaam kay Balac, Ipagtayo mo ako rito ng pitong dambana, at ipaghanda mo ako rito ng pitong toro at ng pitong tupang lalake. Ug si Balaam miingon kang Balac: Tukoran mo ako dinhi ug pito ka halaran, ug tagan-an mo ako dinhi ug pito ka lakeng vaca ug pito ka lakeng carnero. At ginawa ni Balac gaya ng sinalita ni Balaam; at si Balac at si Balaam ay naghandog sa bawat dambana ng isang toro at ng isang tupang lalake. Ug si Balac nagbuhat sumala sa giingon ni Balaam; ug si Balac ug si Balaam nanaghalad sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero. At sinabi ni Balaam kay Balac, Tumayo ka sa tabi ng iyong handog na susunugin, at ako'y yayaon; marahil ang Panginoon ay paririto na sasalubungin ako: at anomang bagay na kaniyang ipakita sa akin ay aking sasaysayin sa iyo. At siya'y naparoon sa isang dakong mataas na walang tanim. Ug si Balaam miingon kang Balac: Tumindog ka haduol sa imong halad-nga-sinunog, ug ako moadto: basin na lamang si Jehova moanhi sa pagpakighibalag kanako; ug bisan unsa nga iyang igapakita kanako, ako magatug-an kanimo. Ug siya miadto sa usa ka kal-anan nga bukid. At sinalubong ng Dios si Balaam: at sinabi niya sa kaniya, Aking inihanda ang pitong dambana, at aking inihandog ang isang toro at ang isang tupang lalake sa bawat dambana. Ug ang Dios nakighibalag kang Balaam: ug siya miingon kaniya: Ako nag-andam ug pito ka halaran, ug ako naghalad ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran. At nilagyan ng Panginoon ng salita ang bibig ni Balaam, at sinabi: Bumalik ka kay Balac, at ganito ang iyong sasalitain. Ug si Jehova nagbutang ug pulong diha sa baba ni Balaam, ug miingon: Bumalik ka ngadto kang Balac, ug mao kini ang igasulti mo. At siya'y bumalik sa kaniya, at, narito, siya'y nakatayo sa tabi ng kaniyang handog na susunugin, siya at ang lahat ng mga prinsipe sa Moab. Ug siya mibalik ngadto kaniya, ug, ania karon, siya nagatindog haduol sa iyang halad-nga-sinunog, siya, ug ang tanang mga principe sa Moab. At kaniyang ibinadya ang kaniyang talinhaga, at sinabi, Mula sa Aram ay dinala ako rito ni Balac, Niyang hari sa Moab, na mula sa mga bundok ng Silanganan: Parito ka, sumpain mo sa akin ang Jacob. At parito ka, laitin mo ang Israel. Ug siya migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Gikan sa Aram si Balac nagdala kanako, Ang hari sa Moab gikan sa mga kabukiran sa Sidlakan: Umari ka, hagita ang Israel Paanong aking susumpain ang hindi sinumpa ng Dios? At paanong aking lalaitin ang hindi nilait ng Panginoon? Unsaon ko pagtunglo, kadtong wala pagtungloha sa Dios? Ug unsaon ko paghagit sa kasuko, niadtong wala paghagita ni Jehova? Sapagkat mula sa taluktok ng mga bato ay aking nakikita siya, At mula sa mga burol ay akin siyang natatanawan: Narito, siya'y isang bayang tatahang magisa, At hindi ibinibilang sa gitna ng mga bansa. Kay gikan sa kinatumyan sa mga kapangpangan ako nakakita kaniya, Ug gikan sa mga kabungtoran ako nakatan-aw kaniya Ania karon, kana maoy usa ka katawohan nga nagpuyo nga naginusara, Ug dili pagaisipon uban sa mga nasud. Sinong makabibilang ng alabok ng Jacob, O ng bilang ng ikaapat na bahagi ng Israel? Mamatay nawa ako ng kamatayan ng matuwid, At ang aking wakas ay magiging gaya nawa ng kaniya! Kinsa ba ang makaisip sa abug ni Jacob, Kun mag-isip sa ikaupat ka bahin sa Israel? Tugoti ako nga mamatay sa kamatayon sa matarung, Ug himoa nga ang akong katapusan mahisama sa iya! At sinabi ni Balac kay Balaam, Anong ginawa mo sa akin? Ipinagsama kita upang sumpain mo ang aking mga kaaway, at, narito, iyong pinagpala silang totoo. Ug si Balac miingon kang Balaam: Unsa ang imong gibuhat kanako? Ako nagkuha kanimo aron sa pagtunglo sa akong mga kaaway, ug, ania karon, ikaw nagpanalangin kanila gayud. At siya'y sumagot, at nagsabi, Hindi ba nararapat na aking pagingatang salitain yaong isinasa bibig ko ng Panginoon? Ug siya mitubag ug miingon: Kinahanglan ba nga dili ako magatagad sa pagsulti niadtong gibutang ni Jehova sa akong baba? At sinabi sa kaniya ni Balac, Isinasamo ko sa iyo, na sumama ka sa akin sa ibang dako, na iyong pagkakakitaan sa kanila; ang iyo lamang makikita ay ang kahulihulihang bahagi nila, at hindi mo makikita silang lahat: at sumpain mo sila sa akin mula roon. Ug si Balac miingon kaniya: Umari ka, ako nagapangliyupo kanimo, uban kanako ngadto sa laing dapit, nga gikan didto ikaw makakita kanila; ikaw makakita lamang sa kinatapusang bahin nila, ug dili ka makakita kanilang tanan: ug itunglo ako kanila gikan didto. At dinala niya siya sa parang ng Sophim, sa taluktok ng Pisga, at nagtayo roon ng pitong dambana, at naghandog ng isang toro, at ng isang tupang lalake sa bawat dambana. Ug siya nagdala kaniya ngadto sa kaumahan sa Sophim, ngadto sa kinatumyan sa Pisga, ug nagtukod didto ug pito ka halaran, ug naghalad ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran. At kaniyang sinabi kay Balac, Tumayo ka rito sa tabi ng iyong handog na susunugin, samantalang aking sinasalubong ang Panginoon doon. Ug siya miingon kang Balac: Tumindog ka dinhi haduol sa imong halad-nga-sinunog, samtang ako makighibalag kang Jehova didto sa unahan. At sinalubong ng Panginoon si Balaam, at pinapagsalita siya ng salita sa kaniyang bibig, at sinabi, bumalik ka kay Balac, at ganito ang iyong sasalitain. Ug si Jehova nakighibalag kang Balaam, ug nagbutang ug pulong diha sa baba niya, ug miingon: Bumalik ka ngadto kang Balac, ug mao kini ang imong igasulti. At siya'y naparoon sa kaniya, at, narito, siya'y nakatayo sa tabi ng kaniyang handog na susunugin, at ang mga prinsipe sa Moab na kasama niya. At sinabi sa kaniya ni Balac, Anong sinalita ng Panginoon? Ug siya midangat ngadto kaniya, ug, ania karon, siya nagatindog haduol sa iyang halad-nga-sinunog, ug ang mga principe sa Moab uban kaniya. Ug si Balac miingon kaniya: Unsa ang gipamulong ni Jehova? At kaniyang ibinadya ang kaniyang talinghaga, at sinabi, Tumindig ka, Balac, at iyong dinggin; Makinig ka sa akin, ikaw anak ni Zippor: Ug siya migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Tumindog ka, Balac, ug magpatalinghug; Patalinghugi ako, ikaw anak nga lalake ni Zippor; Ang Dios ay hindi tao na magsisinungaling, Ni anak ng tao na magsisisi; Sinabi ba niya, at hindi niya gagawin? Ang Dios dili usa ka tawo, nga siya magbakak; Ni anak sa tawo, nga siya magahinulsol; Siya nagsulti, ug dili ba siya magabuhat niana? O sinalita ba niya, at hindi niya isasagawa? Kun siya nakapamulong, ug dili niya kana pagatumanon? Narito, ako'y tumanggap ng utos na magpala: At kaniyang pinagpala, at hindi ko na mababago. Ania karon, ako nakadawat ug sugo sa pagpanalangin: Ug siya nagpanalangin, ug ako dili makausab niana. Wala siyang nakitang kasamaan sa Jacob, Ni wala siyang nakitang kasamaan sa Israel: Ang Panginoon niyang Dios ay sumasa kaniya, At ang sigaw ng hari ay nasa gitna nila. Siya wala makakita ug kadautan diha kang Jacob; Ni nakakaplag siya ug pagkamasupilon diha sa Israel: Si Jehova nga iyang Dios nagauban kaniya; Ug ang singgit sa usa ka hari anaa sa taliwala nila. Dios ang naglalabas sa kanila sa Egipto; Siya'y may lakas na gaya ng mabangis na toro. Ang Dios maoy nagdala kanila gikan sa Egipto; Siya may kusog nga ingon sa vaca nga ihalas. Tunay na walang enkanto laban sa Jacob, Ni panghuhula laban sa Israel: Ngayo'y sasabihin tungkol sa Jacob at sa Israel, Anong ginawa ng Dios! Sa pagkamatuod walay pagdiwata uban kang Jacob; Ni adunay pagpanagna nga malimbungon uban sa Israel: Karon igaingon mahitungod kang Jacob ug sa Israel, Unsa ba ang nabuhat sa Dios! Narito, ang bayan ay tumitindig na parang isang leong babae, At parang isang leon na nagpakataas: Siya'y hindi mahihiga hanggang sa makakain ng huli, At makainom ng dugo ng napatay. Ania karon, ang katawohan nanindog ingon sa usa ka leon nga baye, Ug ingon sa usa ka leon mituyhakaw siya sa iyang kaugalingn: Ug siya dili mohigda hangtud nga siya makakaon sa tukbonon, Ug makainum sa dugo sa mga gipamatay. At sinabi ni Balac kay Balaam, Ni huwag mo silang pakasumpain ni pakapagpalain. Ug si Balac miingon kang Balaam: Ayaw gayud sila pagtungloha, ni magpanalangin ka gayud kanila. Ngunit si Balaam ay sumagot at nagsabi kay Balac, Di ba isinaysay ko sa iyo, na sinasabi, Yaong lahat na sinasalita ng Panginoon, ay siya kong nararapat gawin? Apan si Balaam mitubag ug miingon kang Balac: Wala ba ako magsugilon kanimo, nga nagaingon: Ang tanan nga gipamulong ni Jehova, kana kinahanglan akong pagabuhaton? At sinabi ni Balac kay Balaam, Halika ngayon, ipagsasama kita sa ibang dako; marahil ay kalulugdan ng Dios na iyong sumpain sila sa akin mula roon. Ug si Balac miingon kang Balaam: Umari ka karon, ko magadala kanimo ngadto sa laing dapit; basin pa lamang kini magapahimuot sa Dios nga ikaw magatunglo kanila tungod kanako gikan didto. At ipinagsama ni Balac si Balaam sa taluktok ng Peor, na nakatungo sa ilang. Ug si Balac nagdala kang Balaam ngadto sa kinatumyan sa Peor, nga nagaambo ngadto sa kamingawan. At sinabi ni Balaam kay Balac, Ipagtayo mo ako rito ng pitong dambana, at ipaghanda mo ako rito ng pitong toro at ng pitong tupang lalake. Ug si Balaam miingon kang Balac: Tukuri ako dinhi ug pito ka halaran, ug andami ako dinhi ug pito ka lakeng vaca ug pito ka lakeng carnero. At ginawa ni Balac gaya ng sinabi ni Balaam, at naghandog ng isang toro at ng isang tupang lalake sa bawat dambana. Ug si Balac naghimo sumala sa giingon ni Balaam, ug naghalad ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran. At nang makita ni Balaam na kinalugdan ng Panginoon na pagpalain ang Israel, ay hindi naparoon na gaya ng una na kumita ng pamahiin, kundi kaniyang itinitig ang kaniyang mukha sa dakong ilang. Ug sa nakita ni Balaam nga kini nakapahamuot kang Jehova nga magapanalangin sa Israel, siya wala umadto ingon sa ubang mga panahon, sa pagpangita ug mga diwata, kondili nga giatubang niya ang iyang nawong padulong ngadto sa kamingawan. At itinaas ni Balaam ang kaniyang mga mata, at kaniyang nakita ang Israel na tumatahan ayon sa kanilang mga lipi; at ang Espiritu ng Dios ay sumakaniya. Ug giyahat ni Balaam ang iyang mga mata, ug nakita niya ang Israel nga nagapuyo sumala sa ilang mga banay; ug ang Espiritu sa Dios mianha sa ibabaw niya. At kaniyang ibinadya ang kaniyang talinhaga, at sinabi, Si Balaam na anak ni Beor ay nagsabi, At ang lalaking napikit ang mga mata ay nagsabi; Ug migamit siya sa iyang sambingay, ug miingon: Si Balaam ang anak nga lalake ni Beor miingon; Ug ang tawo kansang mata gipiyong miingon: Siya'y nagsabi na nakarinig ng mga salita ng Dios, Na nakakita ng pangitain ng Makapangyarihan sa lahat, Na nalulugmok at nakadilat ang kaniyang mga mata: Siya miingon, ang nakadungog sa mga pulong sa Dios, Nga nakakita sa panan-awon sa Makagagahum sa ngatanan, Nga nagakahulog, ug samtang ang iyang mga mata nabuka: Pagka iinam ng iyong mga tolda, Oh Jacob, Ang iyong mga tabernakulo, Oh Israel! Hilabihan kaanindot sa imong mga balong-balong, Oh Jacob, Ang imong mga tabernaculo, Oh Israel! Gaya ng mga libis na nalalatag, Gaya ng mga halamanan sa tabi ng ilog, Gaya ng linaloes na itinanim ng Panginoon, Gaya ng mga puno ng sedro sa siping ng tubig. Ingon sa mga walog sila gipangatag, Ingon sa mga tanaman sa daplin sa kiliran sa suba, Ingon sa mga linaloes nga tinanum ni Jehova, Ingon sa mga cedro sa daplin sa mga tubig. Tubig ay aagos mula sa kaniyang pang-igib, At ang kaniyang binhi ay matatatag sa maraming tubig, At ang kaniyang hari ay tataas ng higit kay Agag, At ang kaniyang kaharian ay mababantog. Gikan sa ilang mga timba magaagay ang tubig, Ug ang iyang binhi mahulog sa daghang mga tubig, Ug ang iyang hari labaw pa kay kang Agag, Ug ang iyang gingharian pagabayawon. Dios ang naglalabas sa kaniya sa Egipto; May lakas na gaya ng mabangis na toro: Kaniyang lalamunin ang mga bansa na kaniyang mga kaaway, At kaniyang pagwawaraywarayin ang kanilang mga buto. Ang Dios magakuha kaniya gikan sa Egipto; Siya adunay kusog nga ingon sa vaca nga ihalas: Magalamoy siya sa mga nasud nga iyang mga kaaway, Ug magadugmok sa ilang mga bukog hangtud sa pagkapulpog. At palalagpasan sila ng kaniyang mga pana. Ug pagalagbasan sila sa iyang mga udyong. Siya'y yumuko, siya'y lumugmok na parang leon, At parang isang leong babae; sinong gigising sa kaniya? Pagpalain nawa yaong lahat na nagpapala sa iyo, At sumpain yaong lahat na sumusumpa sa iyo. Siya mipauraray, siya mihigda ingon sa usa ka leon, Ug ingon sa usa ka baye nga leon; kinsa ang magapukaw kaniya? Bulahan ang tagsatagsa nga magapanalangin kanimo, Ug tinunglo ang tagsatagsa nga magatunglo kanimo. At ang galit ni Balac ay nagningas laban kay Balaam, at pinaghampas niya ang kaniyang mga kamay; at sinabi ni Balac kay Balaam, Tinawag kita upang iyong sumpain ang aking mga kaaway, at, narito, iyong binasbasan totoo sila nitong makaitlo. Ug ang kaligutgut ni Balac misilaub batok kang Balaam, ug mipakpak siya sa iyang mga kamot; ug si Balac miingon kang Balaam: Mitawag ako kanimo aron sa pagtunglo sa akong mga kaaway, ug, ania karon, ikaw nagpanalangin kanila niining totolo ka higayon. Ngayon nga ay tumakas ka sa iyong sariling dako: aking inisip na itaas kita sa dakilang karangalan; ngunit, narito, pinigil ka ng Panginoon sa karangalan. Busa kumalagiw ka karon sa imong dapit: Ako naghunahuna nga pasidunggan ko ikaw; apan, ania karon, si Jehova nagdumili kanimo sa kadungganan. At sinabi ni Balaam kay Balac, Di ba sinalita ko rin sa iyong mga sugo na iyong sinugo sa akin, na sinasabi, Ug si Balaam miingon kang Balac: Wala ba ako magsulti usab sa imong mga sulogoon nga imong gipaanhi kanako, nga nagaingon: Kahit ibigay sa akin ni Balac ang kaniyang bahay na puno ng pilak at ginto, ay hindi ko masasalangsang ang salita ng Panginoon, na gumawa ako ng mabuti o masama sa aking sariling akala; kung ano nga ang salitain ng Panginoon, ay siya kong sasalitain? Kong si Balac maghatag kanako sa iyang balay nga puno sa salapi ug bulawan, ako dili arang makalapas sa pulong ni Jehova, aron sa pagbuhat ug maayo ni dautan gikan sa akong kaugalingon nga hunahuna; kong unsa ang igasulti ni Jehova, kana igaingon ko? At ngayon, narito, ako'y paroroon sa aking bayan: parito ka nga, at aking ipahahayag sa iyo ang gagawin ng bayang ito sa iyong bayan sa mga huling araw. Ug karon, ania, ako moadto sa akong katawohan: umari ka, ug ikaw pagapahibaloon ko kong unsay pagabuhaton niining katawohan sa imong katawohan sa ulabing mga adlaw. At kaniyang ibinadya ang kaniyang talinhaga, at sinabi, Nagsabi si Balaam na anak ni Beor, At ang lalaking napikit ang mga mata ay nagsabi; Ug migamit siya sa iyang sambingay, ug miingon: Si Balaam ang anak nga lalake ni Beor miingon, Ug ang tawo kansang mata gipiyong miingon; Siya'y nagsabi, na nakarinig ng mga salita ng Dios, At nakaalam ng karunungan ng Kataastaasan, Na siyang nakakita ng pangitain ng Makapangyarihan sa lahat, Na nalulugmok at nakadilat ang kaniyang mga mata: Siya miingon, ang nakadungog sa mga pulong sa Dios, Ug nahibalo sa kinaadman sa Hataas Uyamut, Nga nakakita sa panan-awon sa Makagagahum sa ngatanan, Nga nagakahulog, ug samtang ang iyang mga mata nabuka: Aking makikita siya, ngunit hindi ngayon; Aking mapagmamasdan siya, ngunit hindi sa malapit: Lalabas ang isang bituin sa Jacob, At may isang setro na lilitaw sa Israel, At sasaktan ang mga sulok ng Moab, At lilipulin ang lahat ng mga anak ng kaguluhan. Nakita ko siya, apan dili karon; Akong natan-aw siya, apan dili sa haduol: Adunay moabut nga bitoon gikan kang Jacob, Ug magatindog ang cetro gikan sa Israel, Ug magapatay latas sa mga nasikohan sa Moab, Ug magalaglag sa tanang mga anak nga lalake sa kaguliyang. At ang Edom ay magiging pag-aari niya. Ang Seir man ay magiging pag-aari niya, na siyang dating kaniyang mga kaaway; Samantalang ang Israel ay magpapakatapang. Ug ang Edom mahimong yuta nga mapanag-iya, Ang Seir mahimo usab yuta nga mapanag-iya, sa iyang mga kaaway; Samtang ang Israel magagawi sa pagkaisug gayud. At mula sa Jacob ay magkakaroon ng isang may kapangyarihan, At gigibain niya sa bayan ang nalalabi. Ug gikan kang Jacob adunay usa nga makagagahum, Ug magalaglag sa nanghibilin gikan sa lungsod. At kaniyang minasdan ang Amalec, at ibinadya ang kaniyang talinhaga, at sinabi, Ang Amalec ay siyang dating panguna sa mga bansa; Ngunit ang kaniyang huling wakas ay mapupuksa. Ug siya mitan-aw kang Amalek, ug migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Si Amalek mao ang usa sa mga nasud: Apan ang iyang kaulahian modangat sa pagkalaglag. At kaniyang minasdan ang Cineo, at ibinadya ang kaniyang talinhaga, at sinabi, Matibay ang iyong dakong tahanan, At ang iyong pugad ay nalalapag sa malaking bato. Ug siya mitan-aw sa Cinehanon, ug migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Malig-on ang imong puloy-anan, Ug ang imong salag napahamutang sulod sa bato. Gayon ma'y mawawasak ang Cain, Hanggang sa ikaw ay madalang bihag ng Assur. Bisan pa niana ang Cinehanon igasalikway, Hangtud nga si Asur magadala kanimo sa pagkabinihag. At kaniyang ibinadya ang kaniyang talinhaga, at sinabi, Ay! sinong mabubuhay pagka ginawa ng Dios ito? Ug siya migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Pagkaalaut, kinsa ang mabuhi sa diha nga pagabuhaton sa Dios kining mga butanga? Datapuwat ang mga sasakyan ay manggagaling sa baybayin ng Cittim. At kanilang pagdadalamhatiin ang Assur, at kanilang pagdadalamhatiin ang Eber, At siya man ay mapupuksa. Apan mangabut ang mga sakyanan gikan sa baybayon sa Cittim, Ug pagagul-on nila ang Asur, ug pagagul-on nila ang Eber; Ug siya usab modangat sa pagkalaglag. At si Balaam ay tumindig, at yumaon at bumalik sa kaniyang sariling dako: at si Balac naman ay yumaon ng kaniyang lakad. Ug mitindog si Balaam, ug milakaw, ug mibalik ngadto sa iyang dapit; ug maingon man usab si Balac milakaw sa iyang dalan. At ang Israel ay tumahan sa Sittim, at ang bayan ay nagpasimulang magkasala ng pakikiapid sa mga anak na babae ng Moab: Ug mipuyo ang Israel sa Sitim; ug ang katawohan mingsugod sa pagpakighilawas uban sa mga anak nga babaye ni Moab: Sapagkat kanilang tinawag ang bayan sa mga hain sa kanilang mga dios; at ang bayan ay kumain at yumukod sa kanilang mga dios. Kay ilang gitawag ang katawohan ngadto sa mga halad sa ilang mga dios; ug ang katawohan mingkaon, ug mingyukbo sa ilang mga dios. At ang Israel ay nakilakip sa diosdiosang Baal-peor; at ang galit ng Panginoon ay nagningas laban sa Israel. Ug ang Israel mikuyog sa iyang kaugalingon ngadto kang Baal-Peor: ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa Israel. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Ipagsama mo ang lahat ng pangulo sa bayan at bitayin mo sila sa Panginoon sa harap ng araw, upang ang maningas na galit ng Panginoon ay mapawi sa Israel. Ug si Jehova miingon kang Moises: Kuhaon mo ang tanang mga dagkung tawo sa katawohan, ug sila bitayon mo kang Jehova sa atubangan sa nawong sa adlaw, aron ang mabangis nga kaligutgut ni Jehova magapahalayo gikan sa Israel. At sinabi ni Moises sa mga hukom sa Israel, Patayin ng bawat isa sa inyo yaong mga nakilakip sa diosdiosang Baal-peor. Ug si Moises miingon sa mga maghuhukom sa Israel: Pamatyon ninyo ang tanan nga mingtipon ngadto kang Baal-Peor, ang tagsatagsa sa iyang kaugalingong tawo. At, narito, isa sa mga anak ni Israel ay naparoon at nagdala sa kaniyang mga kapatid ng isang babaing Madianita sa paningin ni Moises, at sa paningin ng buong kapisanan ng mga anak ni Israel, samantalang sila'y umiiyak sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Ug ania karon, usa sa mga anak sa Israel miabut ug nagdala sa usa ka babaye nga Madianhon ngadto sa iyang mga igsoon, diha sa mga mata ni Moises, ug diha sa mga mata sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, samtang sila nanagbakho pa didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At nang makita ni Phinees, na anak ni Eleazar, na anak ni Aaron na saserdote, ay tumindig siya sa gitna ng kapisanan, at humawak ng isang sibat sa kaniyang kamay; Ug sa nakita siya ni Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote, mitindog siya sa taliwala sa katilingban ug mikuha ug usa ka bangkaw sa iyang kamot; At siya'y naparoon sa likod ng lalaking Israelita sa loob ng tolda, at kapuwa niya sinaksak, ang lalaking Israelita at ang babae sa kaniyang tiyan. Ug misunod siya sa paglakaw niadtong tawo sa Israel ngadto sa pabiyon, ug giduslak niya silang duruha, ang tawo sa Israel, ug ang babaye nga Madianhon nga gilapsan sa iyang lawas. Sa gayon ang salot ay natigil sa mga anak ni Israel. Sa ingon niana mihunong ang kamatay sa mga anak sa Israel. At yaong nangamatay sa salot ay dalawang put apat na libo. Ug kadtong mga nangamatay pinaagi sa hampak may kaluhaan ug upat ka libo. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Pinawi ni Phinees na anak ni Eleazar, na anak ni Aaron na saserdote, ang aking galit sa mga anak ni Israel, sa paraang siya'y nagsikap dahil sa aking pagsisikap sa kanila, na anopat hindi ko nilipol ang mga anak ni Israel sa aking sikap. Si Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote, nagpahilayo sa akong kaligutgut gikan sa mga anak sa Israel, nga niana siya nangabugho uban sa akong pangabugho sa taliwala nila, sa ingon niana mao nga wala ko pag-ut-uta ang mga anak sa Israel sa akong pagpangabugho. Kayat sabihin mo, Narito, ako'y nakikipagtipan sa kaniya tungkol sa kapayapaan: Busa iingon mo: Ania karon, nagahatag ako kaniya sa akong tugon sa pakigdait. At magiging kaniya, at sa kaniyang binhi pagkamatay niya, ang tipan ng pagkasaserdoteng walang hanggan; sapagkat siya'y nagsikap sa kaniyang Dios, at tumubos sa mga anak ni Israel. Ug kini mahimo alang kaniya, ug sa iyang kaliwat nga mosunod kaniya, ang tugon sa pagka-sacerdote nga walay katapusan; tungod kay siya adunay kasilag alang sa Dios, ug nagbuhat ug pagtabon sa sala alang sa mga anak sa Israel. Ang pangalan nga ng lalaking Israelita na napatay, na pinatay na kalakip ng babaing Madianita ay Zimri na anak ni Salu, na prinsipe sa isang sangbahayan ng mga magulang sa mga Simeonita. Karon ang ngalan niadtong tawo sa Israel nga gipatay, siya nga gipatay uban sa babaye nga Madianhon, mao si Simri, ang anak nga lalake ni Salu, usa ka principe sa usa ka balay sa amahan sa taliwala sa banay ni Simeon. At ang pangalan ng babaing Madianita na napatay ay Cozbi, na anak ni Zur; siya'y prinsipe sa bayan ng isang sangbahayan ng mga magulang sa Madian. Ug ang ngalan sa babaye nga Madianhon nga gipatay, mao si Cozbi, ang anak nga babaye ni Zur; si Cozbi punoan sa katawohan sa usa ka panimalay sa Madian. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Bagabagin ninyo ang mga Madianita, at inyong saktan sila: Sakiton ninyo ang mga Madianhon, ug pamatyon ninyo sila; Sapagkat kanilang binagabag kayo ng kanilang mga lalang na kanilang ipinangdaya sa inyo sa bagay ng Peor, at sa bagay ni Cozbi, na anak na babae ng prinsipe sa Madian, na kanilang kapatid na namatay nang kaarawan ng salot dahil sa Peor. Kay sila nanagpalagut kaninyo uban sa ilang mga lalang, nga pinaagi niini sila nanaglimbong kaninyo mahatungod sa butang ni Peor, ug mahatungod sa butang ni Cozbi, ang anak nga babaye sa principe sa Madian, ilang igsoon nga babaye, nga gipatay sa adlaw sa kamatay mahitungod sa butang ni Peor. At nangyari, pagkatapos ng salot, na sinalita ng Panginoon kay Moises at kay Eleazar na anak ni Aaron na saserdote, na sinasabi, Ug nahatabo sa human na ang kamatay, nga si Jehova misulti kang Moises, ug kang Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, ang sacerdote, nga nagaingon: Bilangin mo ang buong kapisanan ng mga anak ni Israel mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, yaong lahat na makalalabas sa Israel sa pakikibaka. Isipon mo ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, ang tanan nga makahimo sa pag-adto ngadto sa panggubatan alang sa Israel. At si Moises at si Eleazar na saserdote ay nakipagsalitaan sa kanila sa mga kapatagan ng Moab sa siping ng Jordan sa Jerico, na sinasabi, Ug si Moises ug si Eleazar ang sacerdote misulti kanila didto sa mga kapatagan sa Moab haduol sa Jordan sa Jerico, nga nagaingon: Bilangin ninyo ang bayan, mula sa dalawang pung taong gulang na patanda; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises at sa mga anak ni Israel, na lumabas sa lupain ng Egipto. Isipon mo ang katawohan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises ug sa mga anak sa Israel, nga migula gikan sa yuta sa Egipto. Si Ruben ang panganay ni Israel: ang mga anak ni Ruben; kay Hanoc, ang angkan ng mga Hanocitas; kay Phallu, ang angkan ng mga Palluita: Si Ruben, ang panganay ni Israel: ang mga anak nga lalake ni Ruben: kang Hanoc, mao ang panimalay sa mga Hanochanon; kang Palu, mao ang panimalay sa mga Paluhanon; Kay Hesron, ang angkan ng mga Hesronita; kay Carmi, ang angkan ng mga Carmita. Gikan kang Hesron, mao ang panimalay sa mga Hesronhanon; kang Carmi, mao ang panimalay sa mga Carmihanon. Ito ang mga angkan ng mga Rubenita: at yaong nangabilang sa kanila, ay apat na put tatlong libo at pitong daan at tatlong pu. Kini mao ang mga panimalay sa mga Rubenhanon; ug sila nga mga naisip may kap-atan ug tolo ka libo pito ka gatus ug katloan. At ang mga anak ni Phallu; ay si Eliab. Ug ang anak nga lalake ni Palu: si Eliab. At ang mga anak ni Eliab; ay si Nemuel, at si Dathan, at si Abiram. Ito yaong Dathan at Abiram, na tinawag sa kapisanan na siya ngang nagsilaban kay Moises at kay Aaron, sa pulutong ni Core, nang sila'y lumaban sa Panginoon; Ug ang mga anak nga lalake ni Eliab: si Nemuel, ug si Dathan, ug si Abiram. Kini si Dathan, ug si Abiram mao sila ang mga gitawag sa katilingban, nga mingsukol batok kang Moises ug batok kang Aaron diha sa ginsakupan ni Core, sa diha nga mingsukol sila batok kang Jehova. At ibinuka ng lupain ang kaniyang bibig, at nilamon sila pati ni Core, nang mamatay ang pulutong na yaon; noong panahong lamunin ng apoy ang dalawang daan at limang pung tao, at sila'y naging isang tanda. Ug ang yuta mibuka sa iyang baba, ug milamoy kanila lakip kang Core, sa diha nga ang ginasakupan niya nangamatay; sa diha nga ang kalayo milamoy sa duruha ka gatus ug kalim-an ka tawo, ug sila nahimo nga usa ka ilhanan. Gayon ma'y hindi namatay ang mga anak ni Core. Bisan pa niana, ang mga anak nga lalake ni Core wala mangamatay. Ang mga anak ni Simeon ayon sa kanilang mga angkan; kay Nemuel, ang angkan ng mga Nemuelita: kay Jamin, ang angkan ng mga Jaminita: kay Jachin, ang angkan ng mga Jachinita; Ang mga anak nga lalake ni Simeon sunod sa ilang mga panimalay: kang Nemuel, ang panimalay sa mga Nemuelhanon; kang Jamin, mao ang panimalay sa mga Jaminhanon: kang Jachin, mao ang panimalay sa mga Jachinhanon; Kay Zera, ang angkan ng mga Zeraita; kay Saul, ang angkan ng mga Saulita. Kang Zera, mao ang panimalay sa mga Zerahanon; kang Saul, mao ang panimalay sa mga Saulhanon. Ito ang mga angkan ng mga Simeonita, dalawang put dalawang libo at dalawang daan. Kini mao ang mga panimalay sa mga Simeonhon, kaluhaan ug duha ka libo ug duruha ka gatus. Ang mga anak ni Gad ayon sa kaniyang mga angkan; kay Zephon, ang angkan ng mga Zephonita; kay Aggi, ang angkan ng mga Aggita; kay Suni, ang angkan ng mga Sunita; Ang mga anak nga lalake ni Gad sunod sa ilang mga panimalay: kang Zepon, mao ang panimalay sa mga Zepohanon; kang Haggi, mao ang panimalay sa mga Haggihanon; kang Suni, mao ang panimalay sa mga Sunihanon: Kay Ozni, ang angkan ng mga Oznita; kay Eri, ang angkan ng mga Erita; Kang Ozni, mao ang panimalay sa mga Oznihanon; kang Eri, mao ang panimalay sa mga Arihanon; Kay Arod, ang angkan ng mga Arodita; kay Areli, ang angkan ng mga Arelita. Kang Arodi, mao ang panimalay sa mga Arodihanon; kang Areli, mao ang panimalay sa mga Arelihanon. Ito ang mga angkan ng mga anak ni Gad ayon sa nangabilang sa kanila apat na pung libo at limang daan. Kini mao ang mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Gad; sumala niadtong mga naisip kanila, may kapatan ka libo ug lima ka gatus. Ang mga anak ni Juda, ay si Er at si Onan; at si Er at si Onan ay nangamatay sa lupain ng Canaan. Ang mga anak nga lalake ni Juda: si Er ug si Onan; ug si Er ug si Onan nangamatay didto sa yuta sa Canaan. At ang mga anak ni Juda ayon sa kaniyang mga angkan: kay Sela, ang angkan ng mga Selaita; kay Phares, ang angkan ng mga Pharesita; kay Zera, ang angkan ng mga Zeraita. Ug ang mga anak nga lalake ni Juda sunod sa ilang mga panimalay mao kini: kang Sela, mao ang panimalay sa mga Selahanon; kang Phares, mao ang panimalay sa mga Phareshanon; kang Zera, mao ang panimalay sa mga Zerahanon. At ang mga naging anak ni Phares: kay Hesron, ang angkan ng mga Hesronita; kay Hamul, ang angkan ng mga Hamulita. Ug ang mga anak nga lalake ni Phares mao kini: kang Hesron, mao ang panimalay sa mga Hesrohanon; kang Hamul, mao ang panimalay sa mga Hamulahanon. Ito ang mga angkan ni Juda ayon sa nangabilang sa kanila, pitong put anim na libo at limang daan. Kini mao ang mga panimalay ni Juda sumala niadtong mga naisip kanila, may kapitoan ug unom ka libo ug lima ka gatus. Ang mga anak ni Issachar ayon sa kanilang mga angkan: kay Thola, ang angkan ng mga Tholaita; kay Pua, ang angkan ng mga Puanita; Ang mga anak nga lalake ni Issachar sunod sa ilang mga panimalay: kang Tola, mao ang panimalay sa mga Tolahanon; kang Pua, mao ang panimalay sa mga Puahanon; Kay Jasub, ang angkan ng mga Jasubita; kay Simron, ang angkan ng mga Simronita. Kang Jasub, mao ang panimalay sa mga Jasubihanon; kang Simron, mao ang panimalay sa mga Simronhanon. Ito ang mga angkan ni Issachar ayon sa nangabilang sa kanila, anim na put apat na libo at tatlong daan. Kini mao ang mga panimalay ni Isacchar sumala niadtong mga naisip kanila, may kan-uman ug upat ka libo ug totolo ka gatus. Ang mga anak ni Zabulon ayon sa kanilang mga angkan: kay Sered, ang angkan ng mga Seredita: kay Elon, ang angkan ng mga Elonita: kay Jalel, ang angkan ng mga Jalelita. Ang mga anak nga lalake ni Zabulon sunod sa ilang mga panimalay: kang Sered, mao ang panimalay sa mga Seredihanon; kang Elon, mao ang panimalay sa mga Elonhon; kang Jalel, mao ang panimalay sa mga Jalelhanon. Ito ang mga angkan ng mga Zebulonita ayon sa nangabilang sa kanila, anim na pung libo at limang daan. Kini mao ang mga panimalay sa mga Zabulonhon sumala niadtong mga naisip kanila, may kan-uman ka libo ug lima ka gatus. Ang mga anak ni Jose ayon sa kanilang mga angkan: si Manases at si Ephraim. Ang mga anak nga lalake ni Jose sunod sa ilang mga panimalay: si Manases ug si Ephraim. Ang mga anak ni Manases: kay Machir, ang angkan ng mga Machirita: at naging anak ni Machir si Galaad: kay Galaad, ang angkan ng mga Galaadita. Ang mga anak nga lalake ni Manases: kang Machir, mao ang panimalay sa mga Machirhanon; ug si Machir nag-anak kang Galaad: kang Galaad, mao ang panimalay sa mga Galaadhanon. Ito ang mga anak ni Galaad: kay Jezer, ang angkan ng mga Jezerita: kay Helec, ang angkan ng mga Helecita; Kini mao ang mga anak nga lalake ni Galaad: kang Jezer, mao ang panimalay sa mga Jezerhanon; kang Helec, mao ang panimalay sa mga Helechanon: At kay Asriel, ang angkan ng mga Asrielita: at kay Sechem, ang angkan ng mga Sechemita: Ug sa kang Arsiel, mao ang panimalay sa mga Arsielhanon; ug sa kang Sechem, mao ang panimalay sa mga Sechemhanon; At kay Semida, ang angkan ng mga Semidaita: at kay Hepher, ang angkan ng mga Hepherita. Ug sa kang Semida, mao ang panimalay sa mga Semidahanon; ug sa kang Hepher, mao ang panimalay sa mga Hepherhanon. At si Salphaad na anak ni Hepher ay hindi nagkaanak ng lalake, kundi mga babae: at ang mga pangalan ng mga anak na babae ni Salphaad ay Maala, at Noa, Hogla, Milca, at Tirsa. Ug si Salphaad, ang anak nga lalake ni Hepher walay mga anak nga lalake, kondili mga babaye: ug ang mga ngalan sa mga anak nga babaye ni Salphaad, mao si Maala, ug si Noa, si Hogla, si Milca, ug si Tirsa. Ito ang mga angkan ni Manases; at yaong nangabilang sa kanila, ay limang pu at dalawang libo at pitong daan. Kini mao ang mga panimalay ni Manases; ug ang mga naisip kanila may kalim-an ug duha ka libo ug pito ka gatus. Ito ang mga anak ni Ephraim ayon sa kanilang mga angkan: kay Suthala, ang angkan ng mga Suthalaita: kay Becher, ang angkan ng mga Becherita: kay Tahan, ang angkan ng mga Tahanita. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Ephraim sunod sa ilang mga panimalay: kang Suthala, mao ang panimalay sa mga Suthalahanon; kang Becher, mao ang panimalay sa mga Becherhanon; kang Tahan, mao ang panimalay sa mga Tahanhanon. At ito ang mga anak ni Suthala: kay Heran, ang angkan ng mga Heranita. Ug kini mao ang mga anak nga lalake ni Suthala: kang Heran, mao ang panimalay sa mga Heranhanon. Ito ang mga angkan ng mga anak ni Ephraim ayon sa nangabilang sa kanila, tatlong put dalawang libo at limang daan. Kini mao ang mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Ephraim sumala niadtong mga naisip kanila, may katloan ug duruha ka libo ug lima ka gatus. Ito ang mga anak ni Jose, ayon sa kanilang mga angkan. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Jose sunod sa ilang mga panimalay. Ang mga anak ni Benjamin ayon sa kanilang mga angkan: kay Bela, ang angkan ng mga Belaita; kay Asbel, ang angkan ng mga Asbelita: kay Achiram, ang angkan ng mga Achiramita; Ang mga anak nga lalake ni Benjamin sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Bela, mao ang panimalay sa mga Belahanon; sa kang Asbel, mao ang panimalay sa mga Asbelhanon; sa kang Achiram, mao ang panimalay sa mga Achiramhanon; Kay Supham ang angkan ng mga Suphamita; kay Hupham, ang angkan ng mga Huphamita. Sa kang Supham, mao ang panimalay sa mga Suphamhanon; sa kang Hupham, mao ang panimalay sa mga Huphamhanon. At ang mga anak ni Bela ay si Ard at si Naaman: kay Ard, ang angkan ng mga Ardita: kay Naaman, ang angkan ng mga Naamanita. Ug ang mga anak nga lalake ni Bela mao si Ard ug si Naaman sa kang Ard, mao ang panimalay sa mga Ardhanon; sa kang Naaman, mao ang panimalay sa mga Naamanhanon. Ito ang mga anak ni Benjamin ayon sa kanilang mga angkan; at yaong nangabilang sa kanila ay apat na put limang libo at anim na raan. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Benjamin sunod sa ilang mga panimalay; ug sila nga mga naisip kanila, may kap-atan ug lima ka libo ug unom ka gatus. Ito ang mga anak ni Dan ayon sa kanilang mga angkan: kay Suham, ang angkan ng mga Suhamita. Ito ang mga angkan ni Dan ayon sa kanilang mga angkan. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Dan sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Suham, mao ang panimalay sa mga Suhamhanon. Kini mao ang mga panimalay ni Dan sunod sa ilang mga panimalay. Lahat ng mga angkan ng mga Suhamita, ayon sa nangabilang sa kanila, ay anim na put apat na libo at apat na raan. Ang tanang mga panimalay sa mga Suhamhanon, sumala niadtong mga naisip kanila, may kan-uman ug upat ka libo ug upat ka gatus. Ang anak ni Aser ayon sa kanilang mga angkan: kay Imna, ang angkan ng mga Imnaita: kay Issui, ang angkan ng mga Issuita, kay Beria, ang angkan ng mga Beriaita. Ang mga anak nga lalake ni Aser sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Imna, mao ang panimalay sa mga Imnahanon; sa kang Issui, mao ang panimalay sa mga Issuihanon; sa kang Beria, mao ang panimalay sa mga Beriahanon. Sa mga anak ni Beria: kay Heber, ang angkan ng mga Heberita; kay Malchiel ang angkan ng mga Malchielita. Sa mga anak nga lalake ni Beria: sa kang Heber, mao ang panimalay sa mga Heberhanon; sa kang Malchiel, mao ang panimalay sa mga Malchielhanon. At ang pangalan ng anak na babae ni Aser ay si Sera. Ug ang ngalan sa anak nga babaye ni Aser mao si Sera. Ito ang mga angkan ng mga anak ni Aser ayon sa nangabilang sa kanila, limang put tatlong libo at apat na raan. Kini mao ang mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Aser sumala niadtong mga naisip kanila, may kalim-an ug totolo ka libo ug upat ka gatus. Ang mga anak ni Nephtali ayon sa kanilang mga angkan: kay Jahzeel ang angkan ng mga Jahzeelita: kay Guni, ang angkan ng mga Gunita. Ang mga anak nga lalake ni Naphtali sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Jaseel, mao ang panimalay sa mga Jaseelhanon; sa kang Gani, mao ang panimalay sa mga Ganihanon; Kay Jeser, ang angkan ng mga Jeserita: kay Sillem, ang angkan ng mga Sillemita. Sa kang Jeser, mao ang panimalay sa mga Jeserhanon; sa kang Silem, mao ang panimalay sa mga Silemhanon. Ito ang mga angkan ni Nephtali ayon sa kanilang mga angkan: at yaong nangabilang sa kanila, ay apat na put limang libo at apat na raan. Kini mao ang mga panimalay ni Naphtali sumala sa ilang mga panimalay; ug sila nga mga naisip kanila, may kap-atan ug lima ka libo ug upat ka gatus. Ito yaong nangabilang sa angkan ni Israel, anim na raan at isang libo at pitong daan at tatlong pu. Kini mao sila nga mga naisip sa mga anak sa Israel, may unom ka gatus ka libo ug usa ka libo pito ka gatus ug katloan. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Sa mga ito babahagihin ang lupain na pinakamana ayon sa bilang ng mga pangalan. Dinhi niini ang yuta pagabahinon alang sa usa ka panulondon sumala sa gidaghanon sa mga ngalan. Sa marami ay magbibigay kayo ng maraming mana, at sa kaunti ay magbibigay kayo ng kaunting mana: ang bawat isa ayon sa mga bilang sa kaniya ay bibigyan ng kaniyang mana. Sa may daghan ihatag mo ang labing daku nga panulondon, ug sa may diriyut, ang labing diyutay nga panulondon: alang sa tagsatagsa sumala niadtong mga naisip kaniya igahatag ang iyang panulondon. Gayon ma'y babahagihin ang lupain sa pamamagitan ng sapalaran: ayon sa mga pangalan ng mga lipi ng kanilang mga magulang ay kanilang mamanahin. Bisan pa niana, ang yuta pagabahinon pinaagi sa pagpapalad: sumala sa mga ngalan sa mga banay sa ilang mga amahan, sila magapanunod niini. Ayon sa sapalaran babahagihin ang kanilang mana, alinsunod sa dami o kaunti. Sumala sa mahaigo sa palad pagabahinon ang ilang panulondon sa taliwala sa may daghan ug sa may diriyut. Ito yaong nangabilang sa mga Levita ayon sa kanilang mga angkan: kay Gerson, ang angkan ng mga Gersonita: kay Coath, ang angkan ng mga Coathita: kay Merari, ang angkan ng mga Merarita. Ug kini mao ang mga naisip sa mga Levihanon sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Gerson, mao ang panimalay sa mga Gersonhon; sa kang Coath, mao ang panimalay sa mga Coathihanon; sa kang Merari, mao ang panimalay sa mga Merarihanon. Ito ang mga angkan ni Levi: ang angkan ng mga Libnita, ang angkan ng mga Hebronita, ang angkan ng mga Mahalita, ang angkan ng mga Musita, ang angkan ng mga Corita. At naging anak ni Coath si Amram. Kini mao ang mga panimalay ni Levi: ang panimalay sa mga Levihanon, ang panimalay sa mga Hebronhanon, ang panimalay sa mga Mahalhanon, ang panimalay sa mga Musihanon, ang panimalay sa mga Corihanon. Ug si Coath nag-anak kang Amram. At ang pangalan ng asawa ni Amram ay Jochabed, na anak na babae ni Levi, na ipinanganak kay Levi sa Egipto: at ipinanganak niya kay Amram si Aaron at si Moises, at si Miriam na kapatid nila. Ug ang ngalan sa asawa ni Amram mao si Jacobed, ang anak nga babaye ni Levi, siya nga natawo kang Levi didto sa Egipto: ug siya nag-anak gikan kang Amram kang Aaron ug kang Moises, ug kang Miriam nga ilang igsoong babaye. At naging anak ni Aaron si Nadad at si Abiu, si Eleazar at si Ithamar. Ug kang Aaron nangatawo si Nadab ug si Abiu, si Eleazar ug si Ithamar. At si Nadab at si Abiu ay namatay nang sila'y maghandog ng ibang apoy sa harap ng Panginoon. Ug si Nadab ug si Abiu nangamatay, sa diha nga mihalad sila ug kalayo nga lain sa atubangan ni Jehova. At yaong nangabilang sa kanila ay dalawang put tatlong libo, lahat ng lalake mula sa isang buwang gulang na patanda: sapagkat sila'y hindi nangabilang sa mga anak ni Israel, sapagkat sila'y hindi binigyan ng mana sa gitna ng mga anak ni Israel. Ug sila nga mga naisip kanila may kaluhaan ug totolo ka libo, tagsatagsa ka lalake sukad sa usa ka bulan ang kagulangon ug ngadto sa itaas: kay sila wala maisip lakip sa mga anak sa Israel, tungod kay wala panulondon nga gihatag kanila nga lakip sa mga anak sa Israel. Ito yaong nangabilang ni Moises at ni Eleazar na saserdote, na bumilang ng mga anak ni Israel sa mga kapatagan ng Moab sa siping ng Jordan sa Jerico. Kini mao ang mga naisip ni Moises ug ni Eleazar, ang sacerdote, nga nag-isip sa mga anak sa Israel didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan didto sa Jerico. Ngunit sa mga ito ay walang tao sa kanila, na ibinilang ni Moises at ni Aaron na saserdote, na bumilang ng mga anak ni Israel sa ilang ng Sinai. Apan sa kinataliwad-an nila walay bisan usa ka tawo sa mga naisip ni Moises ug ni Aaron, ang sacerdote, sa diha nga sila nanag-isip sa mga anak sa Israel didto sa kamingawan sa Sinai. Sapagkat sinabi ng Panginoon tungkol sa kanila, Sila'y mamamatay na walang pagsala sa ilang. At walang natira kahit isang tao sa kanila, liban kay Caleb na anak ni Jephone, at kay Josue na anak ni Nun. Kay si Jehova miingon mahitungod kanila: Sila sa pagkamatuod gayud mangamatay sa kamingawan. Ug walay nahabilin nga usa ka tawo kanila, gawas kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, ug kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun. Nang magkagayo'y nagsilapit ang mga anak na babae ni Salphaad, na anak ni Hepher, na anak ni Galaad, na anak ni Machir, na anak ni Manases, sa mga angkan ni Manases, na anak ni Jose; at ito ang mga pangalan ng kaniyang mga anak: Maala, at Noa, at Hogla, at Milca, at Tirsa. Unya miduol ang mga anak nga babaye ni Salphaad ang anak nga lalake ni Hepher, ang anak nga lalake ni Galaad, ang anak nga lalake ni Machir, ang anak nga lalake ni Manases, sa mga panimalay ni Manases nga anak nga lalake ni Jose; ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga babaye: si Maala, si Noa, ug si Hogla, ug si Milca, ug si Tirsa. At sila'y nagsitayo sa harap ni Moises, at sa harap ni Eleazar na saserdote, at sa harap ng mga prinsipe at ng buong kapisanan, sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan, na sinasabi, Ug mitindog sila sa atubangan ni Moises, ug sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa atubangan sa mga principe ug sa tibook nga katilingban, didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, nga nagaingon: Ang aming ama ay namatay sa ilang, at siya'y hindi kasama ng nagpipisang magkakasama laban sa Panginoon, sa pulutong ni Core: kundi siya'y namatay sa kaniyang sariling kasalanan; at hindi nagkaanak ng lalake. Ang among amahan namatay didto sa kamingawan, ug siya wala mahilakip sa ginsakupan nila nga nagtigum sa ilang kaugalingon sa paghiusa sa pagbatok kang Jehova, sulod sa ginsakupan ni Core: apan siya namatay sa iyang kaugalingong sala; ug siya walay mga anak nga lalake. Bakit ang pangalan ng aming ama ay aalisin sa angkan niya, sapagkat siya'y hindi nagkaanak ng lalake? Bigyan ninyo kami ng pag-aari sa gitna ng mga kapatid ng aming ama. Ngano bang pagakuhaon ang ngalan sa among amahan gikan sa taliwala sa iyang panimalay, tungod na lamang kay siya walay mga anak nga lalake? Ihatag kanamo ang usa ka panulondon lakip sa kaigsoonan nga lalake sa among amahan. At dinala ni Moises ang kanilang usap sa harap ng Panginoon. Ug gidala ni Moises ang ilang gipangayo sa atubangan ni Jehova. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Ang mga anak na babae ni Salphaad ay nagsasalita ng matuwid: bibigyan mo nga sila ng isang pag-aari na pinakamana sa gitna ng mga kapatid ng kanilang ama; at iyong isasalin ang mana ng kanilang ama sa kanila. Ang mga anak nga babaye ni Salphaad nanagsulti sa matarung: sa pagkatinuod ihatag mo kanila ang usa ka pagpanag-iya sa usa ka panulondon sa taliwala sa ilang kaigsoonan ang lalake sa ilang amahan; ug kanila pagabalhinon mo ang panulondon sa ilang amahan. At iyong sasalitain sa mga anak ni Israel, na iyong sasabihin, Kung ang isang lalake ay mamatay, at walang anak na lalake, ay inyo ngang isasalin ang kaniyang mana sa kaniyang anak na babae. Ug sa mga anak sa Israel magasulti ka, nga magaingon: Kong ang usa ka tawo mamatay, ug walay anak nga lalake, sa ingon niana pagabalhinon ninyo ang iyang panulondon ngadto sa iyang anak nga babaye. At kung siya'y walang anak na babae, ay inyo ngang ibibigay ang kaniyang mana sa kaniyang mga kapatid. Ug kong siya walay anak nga babaye, nan ihatag ninyo ang iyang panulondon ngadto sa iyang mga igsoon nga lalake. At kung siya'y walang kapatid, ay inyo ngang ibibigay ang kaniyang mana sa mga kapatid ng kaniyang ama. Ug kong siya walay kaigsoonan nga lalake, nan igahatag ninyo ang iyang panulondon ngadto sa kaigsoonan nga lalake sa iyang amahan. At kung ang kaniyang ama ay walang kapatid, ay inyo ngang ibibigay ang kaniyang mana sa kaniyang kamaganak na pinakamalapit sa kaniya sa kaniyang angkan, at kaniyang aariin: at sa mga anak ni Israel ay magiging isang palatuntunan ng kahatulan, gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug kong ang iyang amahan walay kaigsoonan nga lalake, nan igahatag ninyo ang iyang panulondon ngadto sa iyang kaubanan nga labing haduol kaniya sa iyang panimalay, ug siya ang magapanag-iya niini: ug kini mahimong tulomanon ug mga sugo alang sa mga anak sa Israel, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Sumampa ka sa bundok na ito ng Abarim, at tanawin mo ang lupain na aking ibinigay sa mga anak ni Israel. Ug si Jehova miingon kang Moises: Tumungas ka niining bukira sa Abarim, ug tuman-aw ka sa yuta nga akong gihatag sa mga anak sa Israel. At pagkakita mo niyaon ay malalakip ka rin naman sa iyong bayan, na gaya ng pagkalakip ni Aaron na iyong kapatid: Ug sa diha nga makita mo na kini, igaipon ka usab ngadto sa imong katawohan, ingon sa pagkaipon ni Aaron nga imong igsoon; Sapagkat kayo'y nanghimagsik laban sa aking salita sa ilang ng Zin, sa pakikipagtalo ng kapisanan, na ipakilala ninyong banal ako sa harap ng mga mata nila sa tubig. (Ito ang tubig ng Meriba sa Cades sa ilang ng Zin.) Tungod kay nagmalalison ka batok sa akong pulong didto sa kamingawan sa Sin, sa diha nga nakigsupak ang katilingban, nga ikaw magbalaan unta kanako didto sa mga tubig sa atubangan sa ilang mga mata. (Kini mao ang mga tubig sa Meriba sa Cades didto sa kamingawan sa Sin). At sinalita ni Moises sa Panginoon, na sinasabi, Ug si Moises misulti kang Jehova, nga nagaingon: Maghalal ang Panginoon, ang Dios ng mga diwa ng lahat ng laman, ng isang lalake sa kapisanan, Himoon unta ni Jehova, ang Dios sa mga espiritu sa tanan nga unod, ang pagtudlo sa usa ka tawo nga magadumala ibabaw sa katilingban, Na makalalabas sa harap nila, at makapapasok sa harap nila, at makapaglalabas sa kanila, at makapagpapasok sa kanila; upang ang kapisanan ng Panginoon ay huwag maging parang mga tupa na walang pastor. Siya nga mogula sa atubangan nila, ug siya nga mosulod sa atubangan nila, ug siya nga magauna kanila sa paggula, ug siya nga magadala kanila sa pagpasulod; aron ang katilingban ni Jehova dili maingon sa mga carnero nga walay magbalantay. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Ipagsama mo si Josue na anak ni Nun, isang lalake na kinakasihan ng Espiritu, at ipatong mo ang iyong kamay sa kaniya; Ug si Jehova miingon kang Moises: Dad-a si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, usa ka tawo nga kaniya anaa ang Espiritu, ug ipandong ang imong kamot sa ibabaw niya; At iharap mo siya kay Eleazar na saserdote, at sa buong kapisanan; at pagbilinan mo siya sa kanilang paningin. Ug ipahamutang mo siya sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa tibook nga katilingban; ug hatagi siya sa katungdanan diha nga magatan-aw sila. At lalagyan mo siya ng iyong karangalan upang sundin siya ng buong kapisanan ng mga anak ni Israel. Ug magabutang ka sa imong kadungganan sa ibabaw niya, aron nga ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel magatuman kaniya. At siya'y tatayo sa harap ni Eleazar na saserdote, na siyang maguusisa tungkol sa kaniya, ng hatol ng Urim sa harap ng Panginoon: sa kaniyang salita, ay lalabas sila, at sa kaniyang salita, ay papasok sila, siya at ang lahat ng mga anak ni Israel na kasama niya, sa makatuwid baga'y ang buong kapisanan. Ug siya magabarog sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, nga pinaagi kaniya siya magpakitambag alang sa paghukom sa Urim sa atubangan ni Jehova: sa iyang pulong manggula sila, ug sa iyang pulong manulod sila, maingon man siya ug ang tanang mga anak sa Israel uban kaniya, bisan ang tibook nga katilingban. At ginawa ni Moises gaya ng iniutos ng Panginoon sa kaniya: at kaniyang ipinagsama si Josue, at kaniyang iniharap kay Eleazar na saserdote, at sa buong kapisanan: Ug gibuhat ni Moises ingon sa gisugo ni Jehova kaniya; ug iyang gikuha si Josue, ug gipahamutang siya sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa atubangan sa tibook nga katilingban: At kaniyang ipinatong ang mga kamay niya sa kaniya, at pinagbilinan niya siya, gaya ng sinalita ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises. Ug sa ibabaw niya iyang gipandongan siya sa iyang mga kamot, ug gihatagan siya sa usa ka katungdanan, ingon sa gisulti ni Jehova pinaagi kang Moises. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: Iutos mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Ang alay sa akin, ang aking pagkain na pinakahandog sa akin na pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy sa akin, ay inyong pagiingatang ihandog sa akin sa ukol na kapanahunan. Sugoa ang mga anak sa Israel, ug ingna sila: Ang akong halad, ang akong tinapay alang sa akong mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kanako, pagabantayan ninyo sa paghalad alang kanako sulod sa ilang natudlong panahon. At iyong sasabihin sa kanila, Ito ang handog na pinaraan sa apoy na inyong ihahandog sa Panginoon; mga korderong lalake ng unang taon na walang kapintasan, dalawa araw-araw, na pinakapalaging handog na susunugin. Ug mag-ingon ka kanila: Kini mao ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo nga igahalad ninyo kang Jehova: mga nating lake sa carnero nga walay ikasaway nga may usa ka tuig ang kagulangon, duruha sa matag-adlaw, alang sa usa ka halad-nga-sinunog nga dayon. Ang isang kordero ay iyong ihahandog sa umaga, at ang isang kordero ay iyong ihahandog sa paglubog ng araw; Ang usa ka nating carnero igahalad mo sa buntag, ug ang usa usab ka nating carnero igahalad mo sa hapon; At ang ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam na harina na pinakahandog na harina, na hinaluan ng ikaapat na bahagi ng isang hin ng langis na hinalo. Ug ang ikanapulo ka bahin sa usa ka epha sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, nga sinaktan sa ikaupat ka bahin sa hin sa lana nga binatil. Isang palaging handog na susunugin, na iniutos sa bundok ng Sinai na pinakamasarap na amoy, handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Kini maoy usa ka dayon nga halad-nga-sinunog, nga gitukod didto sa bukid sa Sinai alang sa usa ka kahumot, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo ngadto kang Jehova. At ang pinakahandog na inumin niyaon, ay ang ikaapat na bahagi ng isang hin sa isang kordero: sa dakong banal magbubuhos ka ng handog na inumin na pinaka mainam na alak para sa Panginoon. Ug ang halad-nga-ilimnon niini, mao ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin alang sa usa ka nating carnero: sa dapit nga balaan magabubo ka ug halad-nga-ilimnon sa maisug nga ilimnon alang kang Jehova. At ang isang kordero, ay iyong ihahandog sa paglubog ng araw: gaya ng handog na harina sa umaga, at gaya ng handog na inumin niyaon, ay iyong ihahandog, isang handog na pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy sa Panginoon. Ug ang lain nga nating carnero igahalad mo sa pagkahapon: ingon sa halad-nga-kalan-on nga gihalad sa buntag, ug ingon sa halad-nga-ilimnon nga gihalad niini, igahalad mo kini, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot ngadto kang Jehova. At sa araw ng sabbath ay dalawang korderong lalake ng unang taon na walang kapintasan, at dalawang ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam na harina, na pinakahandog na harina na hinaluan ng langis, at ang handog na inumin niyaon: Ug sa adlaw nga igpapahulay duruha ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway, ug duruha sa ikanapulo ka bahin sa usa ka epha sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, sinaktan sa lana, ug sa halad-nga-ilimnon niini: Ito ang handog na susunugin sa bawat sabbath, bukod pa sa palaging handog na susunugin, at ang inuming handog niyaon. Kini mao ang halad-nga-sinunog alang sa matag-adlaw nga igpapahulay, labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-ilimnon niini. At sa mga pasimula ng inyong mga buwan ay maghahandog kayo ng handog na susunugin sa Panginoon; dalawang guyang toro at isang tupang lalake, pitong korderong lalake ng unang taon, na walang kapintasan; Ug sa mga sinugdan sa inyong mga bulan kamo magahalad ug usa ka halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova: duruha ka lakeng vaca, ug usa ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; At tatlong ikasangpung bahagi ng isang epa ng mainam na harina na pinakahandog na harina, na hinaluan ng langis, para sa bawat toro; at dalawang ikasangpung bahagi ng mainam na harina na pinakahandog na harina, na hinaluan ng langis para sa isang tupang lalake; Ug totolo sa ikanapulo ka bahin sa usa ka epha sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, nga sinaktan sa lana, alang sa tagsa ka lakeng vaca; ug duruha sa ikanapulo ka bahin sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, nga sinaktan sa lana, alang sa lain nga lakeng carnero; At isang ikasangpung bahagi ng mainam na harina, na hinaluan ng langis na pinakahandog na harina para sa bawat kordero; pinakahandog na susunugin na pinakamasarap na amoy, handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Ug usa sa ikanapulo ka bahin sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa usa ka halad-nga-kalan-on sa tagsatagsa ka nating carnero; alang sa usa ka halad-nga-sinunog sa usa ka kahumot, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. At ang magiging handog na inumin ng mga yaon ay kalahati ng isang hin ng alak sa toro, at ang ikatlong bahagi ng isang hin ay sa tupang lalake, at ang ikaapat na bahagi ng isang hin ay sa kordero: ito ang handog na susunugin sa bawat buwan sa lahat ng buwan ng taon. Ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon pagahimoon sa tunga sa hin nga vino sa usa ka lakeng vaca, ug ang ikatolo ka bahin sa usa ka hin alang sa usa ka lakeng carnero, ug ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin sa usa ka nating carnero: kini mao ang halad-nga-sinunog sa matag-bulan ngadto sa mga bulan sa tuig. At isang kambing na lalake na pinakahandog sa Panginoon dahil sa kasalanan; ihahandog ito bukod pa sa palaging handog na susunugin, at sa inuming handog niyaon. Ug usa ka lake nga kanding alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala ngadto kang Jehova; kini igahalad labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-ilimnon niini. At sa unang buwan, sa ikalabing apat na araw ng buwan, ay paskua ng Panginoon. Ug sa nahauna nga bulan, sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan, mao ang pasko ni Jehova. At sa ikalabing limang araw ng buwang ito ay magkakaroon ng isang pista; pitong araw na kakain kayo ng tinapay na walang lebadura. Ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw niining bulana maoy usa ka fiest: sulod sa pito ka adlaw pagakan-on ang tinapay nga walay levadura. Sa unang araw ay magkakaroon kayo ng isang banal na pagpipisan; huwag kayong gagawa ng anomang gawang paglilingkod: Sa nahauna nga adlaw maoy usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo; Kundi maghahandog kayo sa Panginoon ng isang handog na pinaraan sa apoy, na pinakahandog na susunugin; dalawang guyang toro, at isang lalaking tupa, at pitong korderong lalake ng unang taon; na mga walang kapintasan: Apan kamo magahalad ug usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, usa ka halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova: duruha ka nating lake sa vaca, ug usa ka lakeng carnero, ug pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; kini alang kaninyo mga walay ikasaway; At ang handog na harina ng mga yaon, na mainam na harina na hinaluan ng langis: tatlong ikasangpung bahagi ang inyong ihahandog para sa isang toro, at dalawang ikasangpung bahagi para sa tupang lalake; Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana: totolo ka ikanapulo ka bahin kamo magahalad alang sa usa ka lakeng vaca, ug duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng carnero; At isang ikasangpung bahagi ang iyong ihahandog para sa bawat kordero sa pitong kordero; Usa sa ikanapulo ka bahin ikaw magahalad alang sa tagsatagsa ka nating carnero gikan sa pito ka mga nating carnero; At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan, upang itubos sa inyo. Ug usa ka lakeng kanding alang sa halad-tungod-sa-sala, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaninyo. Inyong ihahandog ang mga ito bukod pa sa handog na susunugin sa umaga, na pinakapalaging handog na susunugin, Imong igahalad kini labut pa sa halad-nga-sinunog nga pagahimoon sa buntag, nga mao ang dayon nga halad-nga-sinunog. Ganitong paraan ihahandog ninyo araw-araw, sa loob ng pitong araw, ang pagkain na handog na pinaraan sa apoy, na pinakamasarap na amoy sa Panginoon: ihahandog ito bukod pa sa palaging handog na susunugin, at sa inuming handog niyaon. Sa ingon niining paagiha, magahalad kamo sa matag-adlaw, sulod sa pito ka adlaw, ang tinapay sa halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot ngadto kang Jehova: kini igahalad labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-ilimnon niini. At sa ikapitong araw ay magkakaroon kayo ng isang banal na pagpipisan; huwag kayong gagawa ng anomang gawang paglilingkod. Ug sa ikapito ka adlaw kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo. Gayon din sa araw ng mga unang bunga, na paghahandog ninyo ng isang bagong handog na harina sa Panginoon sa inyong pista ng mga sanglinggo, ay magkakaroon kayo ng isang banal na pagpipisan; huwag kayong gagawa ng anomang gawang paglilingkod: Maingon man usab sa adlaw sa inunahang mga bunga, sa diha nga magahalad kamo ug bag-o nga halad-nga-kalan-on alang kang Jehova sa inyong fiesta sa mga semana, may usa ka balaan nga pagkatigum kamo; walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo; Kundi kayo'y maghahandog ng isang handog na susunugin na pinakamasarap na amoy sa Panginoon; dalawang guyang toro, isang tupang lalake, at pitong korderong lalake ng unang taon; Apan magahalad kamo ug usa ka halad-nga-sinunog alang kang Jehova duruha ka nating lake sa vaca, usa ka nating carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; At ang handog na harina ng mga yaon, na mainam na harina na hinaluan ng langis, ay tatlong ikasangpung bahagi para sa bawat toro, dalawang ikasangpung bahagi sa isang tupang lalake, Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsa ka lakeng vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa usa ka lakeng carnero, Isang ikasangpung bahagi sa bawat kordero sa pitong kordero; Usa sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka nating carnero gikan sa pito ka mga nating carnero; Isang kambing na lalake upang itubos sa inyo. Usa ka kanding nga lake, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaninyo. Bukod pa sa palaging handog na susunugin, at sa handog na harina niyaon, ay inyong ihahandog ang mga yaon (yaong mga walang kapintasan sa inyo), at ang mga inuming handog ng mga yaon. Labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on niini, kini igahalad ninyo (sila alang kaninyo mga walay ikasaway), ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon. At sa ikapitong buwan, sa unang araw ng buwan, ay magkakaroon kayo ng isang banal na pagpipisan; huwag kayong gagawa ng anomang gawang paglilingkod; isang araw ngang sa inyo'y paghihip ng mga pakakak. Ug sa ikapito ka bulan sa nahauna nga adlaw sa bulan, may usa ka balaan nga pagkatigum kamo, walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo: kini mao ang adlaw sa paghuyop sa mga trompeta alang kaninyo. At kayo'y maghahandog ng isang handog na susunugin na pinakamasarap na amoy sa Panginoon, ng isang guyang toro, isang tupang lalake, pitong korderong lalake ng unang taon na walang kapintasan; Ug magahalad kamo ug halad-nga-sinunog sa usa ka kahumot alang kang Jehova: usa ka nating lake sa vaca, usa ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; At ang handog na harina ng mga yaon, na mainam na harina, na hinaluan ng langis, ay tatlong ikasangpung bahagi sa toro, dalawang ikasangpung bahagi sa lalaking tupa, Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng carnero, At isang ikasangpung bahagi sa bawat kordero sa pitong kordero: Ug usa sa ikanapulo ka bahin sa tagsatagsa ka nating carnero gikan sa pito ka mga nating carnero; At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan upang itubos sa inyo: Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaninyo. Bukod pa sa handog na susunugin sa bagong buwan, at sa handog na harina niyaon, at sa palaging handog na susunugin at sa handog na harina niyaon, at sa mga inuming handog niyaon, ayon sa kanilang palatuntunan, na pinakamasarap na amoy, na handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy. Labut pa sa halad-nga-sinunog sa bag-ong bulan, ug sa halad-nga-kalan-on niini, ug ang dayon nga halad-nga-sinunog ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug sa ilang mga halad-nga-ilimnon, sumala sa ilang mga tulomanon, alang sa usa ka kahumot, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. At sa ikasangpung araw nitong ikapitong buwan, ay magkakaroon kayo ng isang banal na pagpipisan; at inyong pagdadalamhatiin ang inyong mga kaluluwa; huwag kayong gagawa ng anomang gawa: Ug sa ikanapulo ka adlaw niining bulan nga ikapito, kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; ug magpakasakit kamo sa inyong mga kalag: kamo dili magbuhat ug bisan unsa nga bulohaton. Kundi kayo'y maghahandog sa Panginoon ng isang handog na susunugin na pinakamasarap na amoy; isang guyang toro, isang tupang lalake, pitong korderong lalake ng unang taon: na mga walang kapintasan sa inyo: Apan magahalad kamo ug usa ka halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova sa usa ka kahumot: usa ka nating lake sa vaca, usa ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini alang kaninyo mga walay ikasaway; At ang handog na harina ng mga yaon, na mainam na harina na hinaluan ng langis, ay tatlong ikasangpung bahagi sa toro, dalawang ikasangpung bahagi sa isang tupang lalake, Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa usa ka lakeng carnero, Isang ikasangpung bahagi sa bawat kordero sa pitong kordero: Usa sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka nating carnero sa pito ka nating carnero: Isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan, bukod pa sa handog dahil sa kasalanan na pangtubos at sa palaging handog na susunugin, at sa handog na harina, at sa mga inuming handog ng mga yaon. Usa ka kanding nga lake alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala; labut pa sa halad-tungod-sa-sala sa pagtabon-sa-sala, ug sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon. At sa ikalabing limang araw ng ikapitong buwan, ay magkakaroon kayo ng isang banal na pagpipisan; huwag kayong gagawa ng anomang gawang paglilingkod, at mangingilin kayong pitong araw sa Panginoon: Ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa bulan nga ikapito kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; kamo dili magabuhat ug bisan unsa nga bulohaton nga inalagad, ug magafiesta kamo alang kang Jehova sulod sa pito ka adlaw. At maghahandog kayo ng isang handog na susunugin, na pinakahandog na pinaraan sa apoy na pinakamasarap na amoy sa Panginoon: labing tatlong guyang toro, dalawang tupang lalake, labing apat na korderong lalake ng unang taon: na mga walang kapintasan: Ug kamo magahald ug usa ka halad-nga-sinunog, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova; napulo ug tolo ka nating lake sa vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; sila mga walay ikasaway; At ang handog na harina ng mga yaon, na mainam na harina na hinaluan ng langis, ay tatlong ikasangpung bahagi sa bawat toro sa labing tatlong toro, dalawang ikasangpung bahagi sa bawat tupang lalake sa dalawang tupang lalake, Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka lake sa vaca sa napulo ug tolo ka mga lake sa vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsa ka lakeng carnero sa duruha ka lakeng carnero. At isang ikasangpung bahagi sa bawat kordero sa labing apat na kordero Ug usa sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka nating carnero sa napulo ug upat ka mga nating carnero; At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan; bukod pa sa palaging handog na susunugin, at sa handog na harina niyaon at sa inuming handog niyaon. Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, sa halad-nga-kalan-on, ug ang halad-nga-ilimnon niini. At sa ikalawang araw ay maghahandog kayo ng labing dalawang guyang toro, dalawang tupang lalake, labing apat na korderong lalake ng unang taon na walang kapintasan: Ug sa ikaduha ka adlaw, magahalad kamo ug napulo ug duha ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka kanding nga lake nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; At ang handog na harina ng mga yaon, at ang mga inuming handog para sa mga toro, sa mga tupang lalake, at sa mga kordero ayon sa bilang ng mga yaon, alinsunod sa palatuntunan: Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa gidaghanon, sunod sumala sa gidaghanon, sunod sa ilang tulomanon; At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan; bukod pa sa palaging handog na susunugin, at sa handog na harina, at sa mga inuming handog ng mga yaon. Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; abut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on niini, ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon. At sa ikatlong araw ay labing isang toro, dalawang tupang lalake, labing apat na korderong lalake ng unang taon na walang kapintasan; Ug sa ikatolo ka adlaw, napulo ug usa ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; At ang handog na harina ng mga yaon at ang mga inuming handog para sa mga toro, sa mga tupang lalake, at sa mga kordero ayon sa kanilang bilang, alinsunod sa palatuntunan. Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, sunod sa tulomanon; At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan; bukod pa sa palaging handog na susunugin, at sa handog na harina niyaon, at sa inuming handog niyaon. Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini. At sa ikaapat na araw ay sangpung toro, dalawang tupang lalake, labing apat na korderong lalake ng unang taon na walang kapintasan: Ug sa ikaupat ka adlaw, napulo ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; Ang handog na harina ng mga yaon at ang mga inuming handog para sa mga toro, sa mga tupang lalake, at sa mga kordero ayon sa kanilang bilang, alinsunod sa palatuntunan: Ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon; At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan; bukod pa sa palaging handog na susunugin, sa handog na harina niyaon, at sa inuming handog niyaon. Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini. At sa ikalimang araw ay siyam na toro, dalawang tupang lalake, labing apat na korderong lalake ng unang taon na walang kapintasan: Ug sa ikalima ka adlaw, siyam ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; At ang handog na harina ng mga yaon at ang mga inuming handog para sa mga toro, sa mga tupang lalake, at sa mga kordero, ayon sa kanilang bilang, alinsunod sa palatuntunan: Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon; At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan; bukod pa sa palaging handog na susunugin, at sa handog na harina niyaon, at sa handog na inumin niyaon. Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini. At sa ikaanim na araw, ay walong toro, dalawang tupang lalake, labing apat na korderong lalake ng unang taon na walang kapintasan: Ug sa ikaunom ka adlaw, walo ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; At ang handog na harina ng mga yaon at ang mga inuming handog para sa mga toro, sa mga tupang lalake at sa mga kordero, ayon sa kanilang bilang, alinsunod sa palatuntunan: Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon; At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan: bukod pa sa palaging handog na susunugin, sa handog na harina niyaon, at sa mga inuming handog niyaon, Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang mga halad-nga-ilimnon niini. At sa ikapitong araw ay pitong toro, dalawang tupang lalake, labing apat na korderong lalake ng unang taon na walang kapintasan: Ug sa ikapito ka adlaw, pito ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; At ang handog na harina ng mga yaon, at ang mga inuming handog para sa mga toro, sa mga tupang lalake, at sa mga kordero, ayon sa kanilang bilang, alinsunod sa palatuntunan: Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon; At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan; bukod pa sa palaging handog na susunugin, sa handog na harina niyaon, at sa inuming handog niyaon. Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini. Sa ikawalong araw, ay magkakaroon kayo ng isang takdang pagpupulong; huwag kayong gagawa ng anomang gawang paglilingkod; Ang sa ikawalo ka adlaw kamo may balaan nga pagtigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo; Kundi kayo'y maghahandog ng isang handog na susunugin, na isang handog na pinaraan sa apoy na pinakamasarap na amoy sa Panginoon: isang toro, isang tupang lalake, pitong korderong lalake ng unang taon, na walang kapintasan: Apan magahalad kamo sa usa ka halad-nga-sinunog, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova: usa ka lakeng vaca, us ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; Ang handog na harina ng mga yaon at ang mga inuming handog para sa toro, sa lalaking tupa, at sa mga kordero, ayon sa kanilang bilang alinsunod sa palatuntunan: Ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa lakeng vaca, alang sa lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon: At isang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan; bukod pa sa palaging handog na susunugin, at sa handog na harina niyaon, at sa inuming handog niyaon. Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini. Ang mga ito ay inyong ihahandog sa Panginoon sa inyong mga takdang kapistahan, bukod pa sa inyong mga panata, at sa inyong mga kusang handog, na mga pinakahandog ninyong susunugin, at ang inyong mga pinakahandog na harina, at ang inyong mga pinakainuming handog, at ang inyong mga pinakahandog tungkol sa kapayapaan. Kining mga butanga mao ang igahalad ninyo kang Jehova sa inyong tinudlo nga mga fiesta, labut pa sa inyong mga saad, ug sa inyong mga halad-nga-kinabubut-on, alang sa inyong mga halad-nga-sinunog, ug alang asa inyong mga halad-nga-kalan-on, ug alang sa inyong mga halad-nga-ilimnon, ug alang sa inyong mga halad-sa-pakigdait. At isinaysay ni Moises sa mga anak ni Israel, ayon sa lahat ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug si Moises misugilon sa mga anak sa Israel sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises. At sinalita ni Moises sa mga pangulo ng mga lipi ng mga anak ni Israel, na sinasabi, Ito ang bagay na iniutos ng Panginoon. Ug misulti si Moises sa mga pangulo sa mga banay sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Kini mao ang butang nga gisugo ni Jehova. Pagka ang isang lalake ay nagpanata ng isang panata sa Panginoon, o sumumpa ng isang sumpa, na itinali ang kaniyang kaluluwa sa isang gampanin, ay huwag niyang sisirain ang kaniyang salita, kaniyang gaganapin ayon sa lahat ng binuka ng kaniyang bibig. Sa diha nga ang tawo magasaad ug usa ka saad kang Jehova, kun magapanumpa ug usa ka panumpa nga magahigot sa iyang kalag uban sa usa ka katungdanan, dili niya pagalapason ang iyang pulong: pagabuhaton niya sumala sa tanan nga mogula sa iyang baba. Pagka ang isang babae naman ay nagpanata ng isang panata sa Panginoon, at itinali ang kaniyang sarili sa isang gampanin, sa bahay ng kaniyang ama, sa kaniyang kadalagahan; Ingon man usab sa diha nga ang babaye magasaad ug usa ka saad kang Jehova, ug magahigot sa iyang kaugalingon sa usa ka katungdanan, sanglit siya anaa sa balay sa iyang amahan sa iyang pagkabatan-on. At narinig ng kaniyang ama ang kaniyang panata, at ang kaniyang gampanin na kaniyang itinali sa kaniyang kaluluwa, at ang kaniyang ama ay hindi umimik sa kaniya: ay lahat nga niyang panata ay magkakabisa, at ang bawat tali na kaniyang itinali sa kaniyang kaluluwa ay magkakabisa. Ug ang iyang amahan makadungog sa iyang saad, ug sa iyang katungdanan nga gihigot sa iyang kalag, ug ang iyang amahan magahilum mahitungod kaniya: nan ang tanang mga panaad niya magapadayon, ug ang tanan nga katungdanan nga nagahigot sa iyang kalag, magapadayon. Ngunit kung sawayin siya ng kaniyang ama sa araw na marinig; alin man sa kaniyang panata, o sa kaniyang gampanin na kaniyang itinali sa kaniyang kaluluwa ay hindi magkabisa: at patatawarin siya ng Panginoon, sapagkat sinaway siya ng kaniyang ama. Apan kong ang iyang amahan magapugong kaniya sa adlaw nga siya makadungog, walay bisan usa sa iyang mga saad, kun sa iyang mga katungdanan nga gihigot niya sa iyang kalag, magapadayon: ug si Jehova magapasaylo kaniya kay ang iyang amahan nagpugong kaniya. At kung siya'y may asawa at magpanata o magbitiw na walang dilidili sa kaniyang labi ng anomang gampanin na kaniyang itinali sa kaniyang kaluluwa; Ug kong siya may bana, samtang ang iyang mga saad anaa sa ibabaw niya, kun sa hinanali nakasulti sa iyang mga ngabil, sa butang nga gihigot niya sa iyang kalag, At marinig ng kaniyang asawa, at hindi umimik sa kaniya sa araw na marinig yaon: ay magkakabisa nga ang kaniyang mga panata, at ang kaniyang mga gampanin na kaniyang itinali sa kaniyang kaluluwa ay magkakabisa. Ug ang iyang bana makadungog niini, ug magahilum siya mahitungod kaniya sa adlaw nga siya makadungog niini, nan ang iyang mga saad magapadayon, ug ang iyang mga katungdanan nga gihigot niya sa iyang kalag, magapadayon. Ngunit kung sawayin siya ng kaniyang asawa sa araw na marinig yaon; ay mawawalan ng kabuluhan ang kaniyang panata na itinali niya sa kaniya at ang nabitawang pangako ng kaniyang mga labi na ipinanali niya sa kaniyang kaluluwa: at patatawarin siya ng Panginoon. Apan kong ang iyang bana magapugong kaniya sa adlaw nga siya makadungog niini, nan dili magapadayon ang saad nga iyang gisaad sa ibabaw niya, ug sa hinanali nakasulti siya sa iyang mga ngabil, sa butang nga gihigot niya sa iyang kalag: ug si Jehova magapasaylo kaniya. Ngunit ang panata ng isang babaing bao, o ng isang hiniwalayan ng asawa, ay magkakabisa sa bawat bagay na kaniyang itinali sa kaniyang kaluluwa. Apan ang saad sa babaye nga balo, kun sa babaye nga biniyaan sa bana, bisan ang tanang butang nga gihigot niya sa iyang kalag, magapadayon batok kaniya. At kung siya'y nagpanata sa bahay ng kaniyang asawa, o kaniyang tinalian ang kaniyang kaluluwa ng isang gampanin na kaakbay ng isang sumpa, Ug kong magbuhat siya ug saad diha sa balay sa iyang bana, kun gihigtan niya ang iyang kalag sa katungdanan sa pagpanumpa, At narinig ng kaniyang asawa, at hindi umimik sa kaniya, at hindi sinaway siya; ay magkakabisa ang lahat niyang panata, at bawat gampanin na kaniyang itinali sa kaniyang kaluluwa ay magkakabisa. Ug ang iyang bana nakadungog niana ug siya mihilum kaniya, ug wala magdumili: unya ang tanang mga saad niya magadayon, ug ang tanan nga mga katungdanan nga gihigot niya sa iyang kalag magapadayon. Ngunit kung niwalan ng kabuluhan ng kaniyang asawa sa araw na marinig, ay hindi magkakabisa ang anomang bagay na binitiwan ng kaniyang mga labi tungkol sa kaniyang mga panata o tungkol sa tali ng kaniyang kaluluwa: niwalan ng kabuluhan ng kaniyang asawa; at patatawarin siya ng Panginoon. Apan kong ang iyang bana maghimo niini nga walay-bili ug walaypulos sa adlaw sa pagkadungog niya, nan ang tanan nga minggula sa iyang mga ngabil mahatungod sa iyang mga panaad kun mahatungod sa katungdanan sa iyang kalag, dili magapadayon: ang iyang bana naghimo niini nga walay-pulos, ug si Jehova magapasaylo kaniya. Bawat panata o bawat gampaning inakbayan ng sumpa, na makapagpapadalamhati ng kaluluwa, ay mabibigyang bisa ng kaniyang asawa, o mapawawalan ng kabuluhan ng kaniyang asawa. Ang tanan nga panaad, ug ang tanan nga panumpa nga nagahigot sa pagpasubo sa kalag, mapalig-on sa iyang bana, kun ang iyang bana magahimo niana nga walay-pulos. Ngunit kung ang kaniyang asawa ay hindi umimik sa kaniya sa araw-araw; ay binigyan nga ng bisa ang lahat niyang panata, o ang lahat niyang gampaning taglay niya: kaniyang binigyan bisa, sapagkat hindi umimik nang araw na kaniyang marinig. Apan kong ang iyang bana magahilum sa bug-os kaniya sa adlaw-adlaw, sa ingon niana miuyon siya sa tanang mga panaad niya, kun sa tanang mga katungdanan nga diha sa ibabaw niya: siya nagapalig-on niana, tungod kay mihilum kaniya sa adlaw nga siya nakadungog niana. Ngunit kung kaniyang pawawalan ng kabuluhan pagkatapos na kaniyang marinig, ay tataglayin nga niya ang kasamaan ng kaniyang asawa. Apan kong siya magahimo niana nga walay-bili ug walay-pulos sa human na niya hidunggi kana, nan ang bana Ito ang mga palatuntunan na iniutos ng Panginoon kay Moises, sa magasawa at sa magama samantalang ang anak na dalaga ay nasa bahay ng kaniyang ama. Kini mao ang mga tulomanon nga gisugo ni Jehova kang Moises sa taliwala sa usa ka tawo ug sa iyang asawa, sa taliwala sa amahan ug sa iyang anak nga babaye nga anaa pa sa iyang pagkabatan-on sa balay sa iyang amahan. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Ipanghiganti mo ang mga anak ni Israel sa mga Madianita; pagkatapos nito'y malalakip ka sa iyong bayan. Buhaton mo ang panimalus sa mga anak sa Israel mahatungod sa mga Madianhon; sa human niini igatipon ka ngadto sa imong katawohan. At sinalita ni Moises sa bayan, na sinasabi, Magsipagsakbat kayong mga lalake na humanda sa pakikibaka, upang magsiyaon sila laban sa Madian, upang isagawa ang panghihiganti ng Panginoon sa Madian. Ug si Moises misulti sa katawohan, nga nagaingon: Sangkapa ninyo sa mga hinagiban ang mga tawo nga gikan sa inyong taliwala alang sa gubat aron mangadto sila batok sa Madian sa pagtuman sa panimalus ni Jehova sa Madian. Sa bawat lipi ay isang libo, sa lahat ng mga lipi ng Israel, ang susuguin ninyo sa pakikibaka. Usa ka libo gikan sa tagsatagsa ka banay sa tanang kabanayan sa mga anak sa Israel, paadtoan ninyo sa gubat. Sa gayo'y sinugo sa libolibong Israelita, ang isang libo sa bawat lipi, na labing dalawang libo ngang nasasakbatan sa pakikibaka. Busa didtoy nahatag gikan sa mga linibo sa Israel, usa ka libo gikan sa tagsatagsa ka banay, napulo ug duha ka libo ang nasangkapan alang sa gubat. At sinugo sila ni Moises, sa pakikibaka, isang libo sa bawat lipi, sila at si Phinees na anak ni Eleazar na saserdote, sa pakikibaka, na may mga kasangkapan ng santuario, at may mga pakakak na panghudyat sa kaniyang kamay. Ug si Moises nagpadala kanila: usa ka libo gikan sa tagsatagsa ka banay, ngadto sa gubat, sila ug si Pinees ang anak nga lalake ni Eleazar ang sacerdote, miadto sa gubat uban ang mga kasangkapan sa balaang puloy-anan, ug ang mga trompeta alang sa pagpagubok diha sa iyang kamot. At binaka nila ang Madian, gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises; at kanilang pinatay ang bawat lalake. Ug nakiggubat sila batok sa Madian, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises, ug gipatay nila ang tanan nga lalake. At pinatay nila ang mga hari sa Madian na kasama ng mga napatay: si Evi at si Recem, at si Zur, at si Hur, at si Reba, limang hari sa Madian: si Balaam man na anak ni Beor ay kanilang pinatay ng tabak. Ug napatay nila uban sa ilang mga gipamatay ang mga hari sa Madian: si Ebi, ug si Resem, ug si Sur, ug si Hur, ug si Reba, ang lima ka hari sa Madian: si Balaam usab ang anak nga lalake ni Beor, gipatay nila pinaagi sa espada. At binihag ng mga anak ng Israel ang mga babae sa Madian at ang kanilang mga bata; at ang lahat nilang mga hayop at ang lahat nilang mga kawan, at ang lahat nilang pag-aari ay kanilang sinamsam. Ug ang mga anak sa Israel nanagdala ug mga binihag sa mga babaye sa Madian, ug ang ilang mga bata nga magagmay, ug ang tanan nilang mga vaca, ug ang tanan nila nga mga panon, ug ang tanan nila nga bahandi, gidala nila nga mga inagaw. At ang lahat nilang mga bayan sa mga dakong kanilang tinatahanan at ang lahat nilang mga tolda ay kanilang sinunog sa apoy. Ug ang tanan nila nga kalungsoran sa mga dapit diin sila magpuyo, ug ang tanan nilang mga campo, ilang gisunog sa kalayo. At kanilang dinala ang lahat ng kanilang nakuha, at ang lahat ng kanilang nasamsam, maging sa tao at maging sa hayop. Ug gidala nila nga tanan nga inagaw, ug ang tanan nga dinakup maingon sa mga tawo mao man sa mga mananap, At kanilang dinala ang mga bihag, ang nasamsam at ang nahuli, kay Moises, at kay Eleazar na saserdote, at sa kapisanan ng mga anak ni Israel, na nasa kampamento sa mga kapatagan ng Moab, na nasa tabi ng Jordan sa Jerico. Ug gidala nila ang mga binihag ug ang mga dinakup ug ang mga inagaw ngadto kang Moises ug kang Eleazar ang sacerdote, ug ngadto sa katilingban sa mga anak sa Israel, ngadto sa campo sa mga kapatagan sa Moab, nga didto sa haduol sa Jordan sa Jerico. At si Moises at si Eleazar na saserdote, at ang lahat ng mga prinsipe sa kapisanan, ay nagsilabas na sinalubong sila sa labas ng kampamento. Ug si Moises ug si Eleazar ang sacerdote, ug ang tanang mga principe sa katilingban migula sa pagsugat kanila didto sa gawas sa campo. At si Moises ay nag-init sa mga pinuno ng hukbo, sa mga kapitan ng libolibo at sa mga kapitan ng daandaan, na nagsipanggaling sa pakikipagbaka. Ug si Moises nasuko sa mga pangulo sa kasundalohan, sa mga capitan sa mga linibo ug sa mga capitan sa mga ginatus, nga namauli gikan sa pag-alagad sa gubat. At sinabi ni Moises sa kanila, Iniligtas ba ninyo na buhay ang lahat ng mga babae? Ug si Moises miingon kanila: Giluwas ba ninyo nga buhi ang tanang mga babaye? Narito, sila'y naging sanhi, sa payo ni Balaam, upang ang mga anak ni Israel ay sumalangsang laban sa Panginoon sa bagay ng Peor, at kayat nagkasalot sa kapisanan ng Panginoon. Ania karon, kini sila naghatag ug hinungdan sa mga anak sa Israel, tungod sa tambag ni Balaam, sa paglapas batok kang Jehova mahitungod sa mga butang ni Peor; ug sa ingon niana dihay kamatay sa kinataliwadaon sa katilingban ni Jehova. Ngayon nga ay patayin ninyo ang lahat ng mga batang lalake at patayin ninyo ang bawat babae na nasipingan ng lalake. Busa karon, pamatyon ninyo ang tanang mga lalake nga anaa sa taliwala sa mga bata, ug pamatyon ninyo ang tanan nga babaye nga nakaila ug lalake pinaagi sa paghigda uban kaniya. Ngunit ang lahat ng batang babae na hindi pa nasisipingan ng lalake ay buhayin ninyo upang mapasa inyo. Apan ang tanang mga bata nga babaye nga wala makaila sa lalake pinaagi sa paghigda uban kaniya igabilin ninyo sila nga buhi alang sa inyong kaugalingon. At matira kayo sa labas ng kampamento na pitong araw: sinoman sa inyo na nakamatay ng sinomang tao, at sinoman sa inyo na nakahipo ng anomang pinatay, ay maglilinis kayo sa ikatlong araw at sa ikapitong araw, kayo at ang inyong mga bihag. Ug kamo magapabilin didto sa gawas sa campo sulod sa pito da adlaw: ug bisan kinsa kaninyo nga nakapatay sa bisan kinsa nga tawo, ug bisan kinsa nga nakahikap ug patay, magaulay kamo sa inyong kaugalingon sa ikatolo ug sa ikapito ka adlaw, kamo ug ang inyong mga binihag. At tungkol sa bawat kasuutan, at sa lahat ng yari sa balat, at sa lahat ng yari sa balahibo ng kambing, at sa lahat ng bagay na yari sa kahoy, ay pakalinisin ninyo. Ug mahitungod sa tagsatagsa ka bisti, ug ang tanan nga hinimo sa panit, ug ang tanan nga binuhat sa balhibo sa kanding ug tanang mga butang nga hinimo sa kahoy pagaulayon ninyo sa inyong kaugalingon. At sinabi ni Eleazar na saserdote sa mga lalake ng hukbo na nagsiparoon sa pakikipagbaka, Ito ang palatuntunan ng kautusan na iniutos ng Panginoon kay Moises: Ug si Eleazar, ang sacerdote miingon sa mga tawo sa gubat nga miadto sa gubat: Kini mao ang tulomanon sa kasugoan nga gisugo ni Jehova kang Moises. Gayon ma'y ang ginto at ang pilak, ang tanso, ang bakal, ang lata, at ang tingga, Apan ang bulawan, ug ang salapi, ang tumbaga, ang puthaw, ang estano, ug ang tingga: Bawat bagay na hindi naaano sa apoy, ay inyong pararaanin sa apoy, at magiging malinis; gayon ma'y inyong lilinisin ng tubig para sa karumihan: at ang lahat na hindi nakatatagal sa apoy, ay inyong pararaanin sa tubig. Ang tanan nga butang nga makasukol sa kalayo pagapaagihon ninyo sa kalayo, ug mamahinlo kini bisan pa niana kini pagaulayon uban sa tubig tungod sa kahugawan: apan ang tanan nga dili makasukol sa kalayo pagapaagion ninyo sa tubig. At inyong lalabhan ang inyong mga damit sa ikapitong araw, at kayo'y magiging malinis, at pagkatapos nito'y makapapasok kayo sa kampamento. Ug kamo magalaba sa inyong mga bisti sa ikapito ka adlaw, ug kamo mamahinlo; ug sa human niana magasulod kamo sa campo. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Bilangin mo ang samsam na nakuha sa tao at gayon din sa hayop, ninyo at ni Eleazar na saserdote, at ng mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ng kapisanan: Paghimo ug tandaan sa mga dinakpan, maingon sa mga tawo mao man sa mga mananap, ikaw, ug si Eleazar, ang sacerdote, ug ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa katilingban; At hatiin mo ang samsam ng dalawa; sa mga lalaking mangbabaka na nagsilabas sa pakikipagbaka, at sa buong kapisanan: Ug pagabahinon mo sa duruha ka bahin ang mga dinakpan sa taliwala sa mga tawo nga batid sa gubat, nga miadto sa gubat, ug sa tibook nga katilingban. Bigyan mo ng buwis ang Panginoon sa mga lalaking mangdidigma na nagsilabas sa pakikipagbaka: isang tao sa bawat limang daan, sa mga tao at gayon din sa mga hayop, at sa mga asno at sa mga kawan: Ug magahatag ka ug buhis kang Jehova gikan sa mga tawo sa gubat, nga miadto sa gubat: usa ka kalag sa lima ka gatus, maingon sa mga tawo ingon sa mga vaca, sa mga asno, ug sa mga carnero. Sa kalahating nauukol sa kanila, ay kukunin mo at ibibigay mo kay Eleazar na saserdote na pinakahandog na itinaas sa Panginoon. Sa katunga nila magakuha kamo: ug igahatag mo kang Eleazar, ang sacerdote alang sa halad-nga-tinabyog kang Jehova: At sa kalahati na nauukol sa mga anak ni Israel, ay kunin mo ang isang nakuha sa bawat limang pu, sa mga tao, sa mga bata, sa mga asno, at sa mga kawan, sa lahat ng hayop at ibigay mo sa mga Levita, na namamahala sa tabernakulo ng Panginoon. Ug mahatungod sa katunga nga alang sa mga anak sa Israel magakuha ka ug usa sa matag-kalim-an sa mga tawo, sa mga vaca, sa mga asno, ug sa mga carnero, sa tanan nga kahayupan, ug igahatag mo sila sa mga Levihanon nga nagahupot sa pagbantay sa tabernaculo ni Jehova. At ginawa ni Moises at ni Eleazar na saserdote, gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug nanagbuhat si Moises ug si Eleazar ang sacerdote ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. Ang nabihag nga bukod pa sa nasamsam ng mga taong nakipagbaka, ay anim na raan at pitong put limang libong tupa, Ug karon ang inagaw, ug ang nahasalin sa binihag nga gikuha sa mga tawo sa pag-awayan, unom ka gatus ka libo ug kapitoan ka libo ug lima ka libo ka carnero, At pitong put dalawang libong baka, Ug kapitoan ug duha ka libo ka vaca. Anim na put isang libong asno, Ug kan-uman ug usa ka libo ka asno. At tatlong put dalawang libong tao sa lahat, sa mga babae na hindi pa nasisipingan ng lalake. Ug katloan ug duha ka libo ka tawo ang tanan, sa mga babaye nga wala makaila ug lalake, pinaagi sa paghigda uban kaniya. At ang kalahati, na siyang bahagi niyaong mga nagsilabas sa pakikipagbaka ay umaabot sa bilang na tatlong daan at tatlong put pitong libo at limang daang tupa: Ug ang katunga, ang bahin sa mga miadto sa pag-awayan, ang gidaghanon tolo ka gatus ka libo katloan ka libo ug pito ka libo ug lima ka gatus ka carnero. At ang buwis na tupa sa Panginoon, ay anim na raan at pitong put lima. Ug ang buhis nga kang Jehova sa mga carnero, unom ka gatus kapitoan ug lima. At ang mga baka ay tatlong put anim na libo; na ang buwis sa Panginoon ay pitong put dalawa. Ug sa mga vaca, katloan ug unom ka libo: ug ang buhis nga kang Jehova, kapitoan ug duha. At ang mga asno ay tatlong pung libo at limang daan; na ang buwis sa Panginoon ay anim na put isa. Ug sa mga asno, katloan ka libo ug lima ka gatus niini ang mga buhis nga kang Jehova, kapitoan ug usa. At ang mga asno ay labing anim na libo; na ang buwis sa Panginoon ay tatlong put dalawang tao. Ug sa mga tawo, napulo ug unom ka libo: ug kanila ang buhis nga kang Jehova, katloan ug duha ka tawo. At ibinigay ni Moises ang buwis, na ukol sa handog na itinaas sa Panginoon, kay Eleazar na saserdote, gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug gihatag ni Moises ang buhis, tungod sa halad-nga-binayaw kang Jehova, kang Eleazar nga sacerdote ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At ang kalahati ay sa mga anak ni Israel, na inihiwalay ni Moises sa mga taong nakipagbaka Ug sa katunga nga sa mga anak sa Israel, nga gibahin ni Moises sa mga tawo nga miadto sa pag-awayan. (Siya ngang kalahati na nauukol sa kapisanan ay tatlong daan at tatlong put pitong libo at limang daang tupa, (Karon ang katunga sa mga carnero nga sa katilingban tolo ka gatus ka libo, katloan ka libo ug pito ka libo ug lima ka gatus: At tatlong put anim na libong baka, Ug sa mga vaca, katloan ug unom ka libo: At tatlong pung libot limang daang asno, Ug sa mga asno, katloan ka libo ug lima ka gatus: At labing anim na libong tao), Ug sa mga tawo, napulo ug unom ka libo): At sa kalahati nga na nauukol sa mga anak ni Israel, ay kinuha ni Moises ang isa sa bawat limang pu, sa tao at gayon din sa hayop, at ibinigay sa mga Levita, na namamahala sa tabernakulo ng Panginoon; gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Bisan, sa katunga nga alang sa mga anak sa Israel, mikuha si Moises ug usa ka tagsa ka kalim-an maingon sa mga tawo ingon man sa mga mananap, ug gihatag sila sa mga Levihanon nga nagahupot sa pagbantay sa tabernaculo ni Jehova ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At ang mga pinuno na namamahala sa libolibo ng hukbo, ang mga kapitan ng libolibo, at ang mga kapitan ng daandaan ay nangagsilapit kay Moises: Ug mingduol kang Moises ang mga pangulo niadtong kasundalohan, ang mga capitan sa mga linibo ug ang mga capitan sa mga ginatus ka sundalo. At sinabi nila kay Moises, Binilang ng iyong mga lingkod ang mga lalaking mangdidigma na nasa aming kapangyarihan, at walang kulang kahit isa man sa amin. Ug miingon sila kang Moises: Ang imong mga ulipon nanag-isip sa gidaghanon sa mga tawo sa pag-awayan nga diha sa among gahum ug walay bisan usa ka tawo nga nakulang kanamo. At aming dinala na pinakaalay sa Panginoon, ang nakuha ng bawat lalake, na mga hiyas na ginto, mga tanikala sa bukongbukong, at mga pulsera, mga singsing na pinaka tanda, mga hikaw, at mga kuwintas sa leeg upang itubos sa aming mga kaluluwa sa harap ng Panginoon. Ug naghalad kami kang Jehova sa halad, sa bisan unsa nga nakuha sa tagsatagsa sa mga alahas nga bulawan, mga baklaw sa kamot, mga pulceras, mga singsing, mga ariyos, ug mga talikala, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa atong kalag sa atubangan ni Jehova. At kinuha ni Moises at ni Eleazar na saserdote ang ginto nila, lahat ng hiyas na dalisay. Ug si Moises ug ang sacerdote nga si Eleazar midawat sa bulawan gikan kanila bisan sa tanan nga alahas nga linilok. At ang buong gintong handog na itinaas, na kanilang inihandog sa Panginoon, ng mga kapitan ng libolibo, at ng mga kapitan ng daandaan, ay labing anim na libo at pitong daan at limang pung siklo. Ug ang tanan nga buhaton sa halad-nga-binayaw nga ilang gihalad kang Jehova, gikan sa mga capitan sa mga linibo, ug sa mga capitan sa mga ginatus ka sundalo, napulo ug unom ka libo ug pito ka gatus ug kalim-an ka siclo. (Sapagkat ang mga lalake na nakipagbaka ay naguwi ng samsam, na bawat isa ay may sariling dala.) (Kay ang mga tawo sa panggubatan nanguha sa inagaw, tagsatagsa alang sa iyang kaugalingon). At kinuha ni Moises at ni Eleazar na saserdote ang ginto ng mga kapitan ng libolibo at ng daandaan, at isinilid sa tabernakulo ng kapisanan, pinakaalaala sa mga anak ni Israel sa harap ng Panginoon. Ug gikuha ni Moises ug sa sacerdote nga si Eleazar ang bulawan sa mga capitan sa mga linibo, ug sa mga capitan sa mga ginatus ka sundalo, ug gidala nila ngadto sa balong-balong nga pagatiguman, alang sa usa ka handumanan sa mga anak sa Israel sa atubangan ni Jehova. Ang mga anak nga ni Ruben, at ang mga anak ni Gad ay mayroong napakaraming hayop: at nang kanilang makita ang lupain ng Jazer, at ang lupain ng Galaad, na, narito, ang dako ay minagaling nilang dako sa hayop, Karon ang mga anak ni Ruben ug ang mga anak ni Gad may usa ka hilabihan ka dakung panon sa kahayupan: ug sa diha nga nakita nila ang yuta sa Jazer, ug ang yuta sa Galaad, nga, ania karon, ang dapit maoy usa ka dapit alang sa kahayupan; Ay lumapit at nagsalita ang mga anak ni Gad at ang mga anak ni Ruben kay Moises, at kay Eleazar na saserdote, at sa mga prinsipe ng kapisanan na sinasabi, Ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben ming-adto ug mingsulti kang Moises, ug kang Eleazar, ang sacerdote, ug sa mga principe sa katilingban, nga nagaingon: Ang Ataroth, at ang Dibon, at ang Jazer, at ang Nimra, at ang Hesbon, at ang Eleale, at ang Saban, at ang Nebo, at ang Beon, Ang Ataroth, ug Dibon, ug Jazer, ug Nimra, ug Hesbon, ug Eleale, ug Saban, ug Nebo, ug Beon. Na lupaing sinaktan ng Panginoon sa harap ng kapisanan ng Israel, ay lupaing mabuti sa hayop, at ang iyong mga lingkod ay may mga hayop. Ang yuta nga gihampak ni Jehova sa atubangan sa katilingban sa Israel, maoy usa ka yuta alang sa kahayupan; ug ang imong sulogoon adunay kahayupan. At sinabi nila, Kung kami ay nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin, ay ibigay mong pinakaari ang lupaing ito sa iyong mga lingkod; at huwag mo kaming paraanin sa Jordan. Ug sila miingon: Kong kami nakakaplag ug kalooy sa imong mga mata, itugot nga kining yutaa ihatag ngadto sa imong mga sulogoon aron mapanag-iya nila; ayaw kami pagdad-a ngadto sa tabok sa Jordan. At sinabi ni Moises sa mga anak ni Gad, at sa mga anak ni Ruben, Paroroon ba ang inyong mga kapatid sa pakikipagbaka, at kayo'y mauupo rito? Ug si Moises miingon sa mga anak ni Gad ug sa mga anak ni Ruben: Mangadto ba sa gubat ang inyong mga kaigsoonan, ug kamo magalingkod lamang dinhi? At bakit pinapanghihina ninyo ang loob ng mga anak ni Israel, na huwag magpatuloy sa lupain na ibinigay ng Panginoon sa kanila? Ug ngano nga magapaluya kamo sa kasingkasing sa mga anak sa Israel gikan sa tinguha sa pagtabok sa Jordan ngadto sa yuta nga gihatag ni Jehova kanila? Ganyan ang ginawa ng inyong mga magulang nang sila'y aking suguin, mula sa Cades-barnea upang tiktikan ang lupain. Mao kini ang gibuhat sa inyong mga amahan, sa diha nga ako nagpadala kanila gikan sa Cades-barnea aron sa pagtan-aw sa yuta. Sapagkat nang sila'y makasampa sa libis ng Eskol at matiktikan ang lupain, ay kanilang pinapanghina ang loob ng mga anak ni Israel upang huwag pumasok sa lupain na ibinigay ng Panginoon sa kanila. Kay sa diha nga sila ming-adto hangtud sa walog sa Escol, ug nakatan-aw sa yuta, ilang gipaluya ang kasingkasing sa mga anak sa Israel, aron sila dili magasulod sa yuta nga gihatag ni Jehova kanila. At ang galit ng Panginoon ay nagningas nang araw na yaon, at siya'y sumumpa na sinasabi, Ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub niadtong adlawa, ug siya nanumpa, nga nagaingon: Tunay na walang taong lumabas sa Egipto, mula sa dalawang pung taong gulang na patanda, ay makakakita ng lupain na aking isinumpa kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob; sapagkat sila'y hindi lubos na sumunod sa akin: Sa pagkamatuod walay bisan kinsa sa mga tawo nga mingtungas gikan sa Egipto, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, nga makakita sa yuta nga akong gipanumpa kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob; tungod kay sila wala magasunod kanako sa bug-os: Liban si Caleb na anak ni Jephone na Cenezeo, at si Josue na anak ni Nun: sapagkat sila'y sumunod na lubos sa Panginoon. Gawas kang Caleb ang anak nga lalake ni Jephone, ang Cenesehanon, ug kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun; tungod kay sila mingsunod kang Jehova sa bug-os gayud. At ang galit ng Panginoon ay nagningas laban sa Israel, at kaniyang pinagala sila sa ilang, na apat na pung taon hanggang sa ang buong lahing yaon na gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, ay nalipol. Ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug gihimo niya nga sila magalibodlibod nga magabalik-balik sa kamingawan sulod sa kap-atan ka tuig, hangtud nga ang tanang kaliwatan nga nagabuhat ug dautan sa atubangan sa mga mata ni Jehova mangaut-ut. At, narito, kayo'y nagsipagtindig na kahalili ng inyong mga magulang, supling ng mga taong makasalanan, upang dagdagan pa ninyo ang mabangis na galit ng Panginoon sa Israel. Ug, ania karon, kamo nanagpamangon nga ilis sa inyong mga amahan, nga dugang sa mga tawong makasasala, aron sa pagdugang pa sa kaligutgut ni Jehova ngadto sa Israel. Sapagkat kung kayo'y lumihis ng pagsunod sa kaniya ay kaniyang iiwang muli sila sa ilang; at inyong lilipulin ang buong bayang ito. Kay kong kamo managbiya gikan sa pagsunod kaniya, siya magabiya pa kanila pag-usab sa kamingawan; ug kamo magalaglag niining tanan nga katawohan. At sila'y nagsilapit sa kaniya, at nagsabi, Gagawa kami rito ng mga kulungan sa aming mga hayop, at ng mga bayan sa aming mga bata: Ug sila nanagpanuol kaniya, ug miingon: Kami magatukod ug mga toril dinhi alang sa among kahayupan, ug mga lungsod alang sa among mga kabataan: Ngunit kami ay magsisipagalmas upang magpauna sa mga anak ni Israel hanggang sa aming maipasok sa kanilang dakong karoroonan: at ang aming mga bata ay magsisitahan sa mga bayang nakukutaan dahil sa mga nagsisitahan sa lupain. Apan kami magaandam nga sangkap sa hinagiban aron sa paglakaw una sa mga anak sa Israel, hangtud nga madala namo sila ngadto sa ilang dapit: ug ang among mga kabataan magapuyo sa mga kalungsoran nga may malig-ong salipdanan tungod sa mga pumopuyo sa yuta. Kami ay hindi magsisibalik sa aming mga bahay, hanggang sa ang mga anak ni Israel ay magari bawat isa ng kaniyang sariling pag-aari. Dili kami mamauli sa among mga kabalayan, hangtud nga ang mga anak sa Israel makapanunod ang tagsatagsa ka tawo sa iyang panulondon. Sapagkat hindi kami makikimana sa kanila sa kabilang ibayo ng Jordan, at sa dako pa roon; sapagkat tinaglay na namin ang aming mana rito sa dakong silanganan ng Jordan. Kay kami dili magapanunod uban kanila didto sa tabok sa Jordan, ug sa unahan; tungod kay ang among panulondon nahatag kanamo dinhi niining taboka sa Jordan dapit ngadto sa silangan. At sinabi ni Moises sa kanila, Kung gagawin ninyo ang bagay na ito; kung kayo'y magsisipagalmas upang pumaroon sa harap ng Panginoon sa pakikipagbaka, Ug si Moises miingon kanila: Kong pagabuhaton ninyo kining butanga, kong kamo managsankap sa hinagiban aron sa paglakaw sa atubangan ni Jehova ngadto sa gubat, At bawat may almas sa inyo ay daraan sa Jordan sa harap ng Panginoon, hanggang sa kaniyang mapalayas ang kaniyang mga kaaway sa harap niya. Ug ang tagsatagsa ka tawo kaninyo nga sangkap sa hinagiban motabok sa Jordan sa atubangan ni Jehova, hangtud nga mapapahawa niya ang iyang mga kaaway gikan sa iyang atubangan, At ang lupain ay mapasuko sa harap ng Panginoon: ay makababalik nga kayo pagkatapos, at hindi kayo magiging salarin sa Panginoon, at sa Israel; at ang lupaing ito ay magiging inyong pag-aari sa harap ng Panginoon. Ug ang yuta masakop na sa atubangan ni Jehova; unya sa human niini mamauli kamo, ug kamo mawalay sala ngadto kang Jehova, ug ngadto sa Israel; ug kining yutaa mamahimo nga kaugalingon alang kaninyo sa pagpanag-iya sa atubangan ni Jehova. Ngunit kung hindi ninyo gagawing ganito ay, narito, kayo'y nagkasala laban sa Panginoon: at talastasin ninyo na aabutin kayo ng inyong kasalanan. Apan kong kini dili ninyo pagabuhaton, ania karon, kamo nakasala batok kang Jehova; ug sa pagkamatuod hipalgan ikaw sa imong sala. Igawa ninyo ng mga siyudad ang inyong mga bata, at ng mga kulungan ang inyong mga tupa; at isagawa ninyo ang nabuka sa inyong bibig. Pagtukod kamo ug mga kalungsoran alang kaninyo ug sa inyong mga kabataan, ug mga toril alang sa inyong mga carnero; ug buhata kadtong tanan nga nanagpanggula gikan sa inyong baba. At sinalita ng mga anak ni Gad at ng mga anak ni Ruben kay Moises, na sinasabi, Isasagawa ng iyong mga lingkod ang gaya ng iniutos ng aking panginoon. Ug ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben mingsulti kang Moises, nga nagaingon: Ang imong mga sulogoon magabuhat sumala sa ginasugo sa akong ginoo. Ang aming mga bata, ang aming mga asawa, ang aming kawan at ang aming buong bakahan ay matitira riyan sa mga bayan ng Galaad: Ang among mga kabataan, ang among mga asawa, ang among mga panon sa carnero, ug ang tanan namong kahayupan, magapuyo sa mga kalungsoran sa Galaad, Ngunit ang iyong mga lingkod ay magsisitawid, bawat lalake na may almas sa pakikipagbaka, sa harap ng Panginoon upang makipagbaka, gaya ng sinabi ng aking panginoon. Apan ang imong mga sulogoon moagi, ang tagsatagsa ka tawo nga sangkap sa hinagiban alang sa gubat, sa atubangan ni Jehova ngadto sa gubat, sumala sa gipamulong sa akong ginoo. Sa gayo'y ipinagbilin sila ni Moises kay Eleazar na saserdote, at kay Josue na anak ni Nun, at sa mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga lipi ng mga anak ni Israel. Busa si Moises naghatag ug sugo kang Eleazar ang sacerdote, ug kang Josue ang anak nga lalake ni Nun, ug sa mga pangulo sa mga amahan sa mga panimalay sa mga anak sa Israel. At sinabi sa kanila ni Moises, Kung ang mga anak ni Gad at ang mga anak ni Ruben ay magsisitawid na kasama ninyo sa Jordan, ang lahat ng lalake na may almas sa pakikipagbaka, sa harap ng Panginoon, at kung ang lupain ay mapasuko sa harap ninyo: ay ibibigay nga ninyo sa kanila na pinakaari ang lupain ng Galaad. Ug si Moises miingon kanila: Kong ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben moagi uban kaninyo ngadto sa tabok sa Jordan, tagsatagsa ka tawo nga sangkap sa hinagiban sa gubat, sa atubangan ni Jehova, ug ang yuta ikapasakop na sa inyong atubangan; nan igahatag ninyo kanila ang yuta sa Galaad aron panag-iyahon nila. Ngunit kung sila'y hindi tatawid na kasama ninyo na may almas, ay magkakaroon sila ng pag-aari na kasama ninyo sa lupain ng Canaan. Apan kong sila dili motabok uban kaninyo nga sangkap sa hinagiban, sila magapanag-iya sa yuta sa taliwala ninyo didto sa yuta sa Canaan. At ang mga anak ni Gad at ang mga anak ni Ruben ay nagsisagot, na nangagsasabi, Kung paano ang sinabi ng Panginoon sa iyong mga lingkod ay gayon ang gagawin namin, Ug ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben mingtubag, nga nagaingon: Ingon sa gipamulong ni Jehova sa imong mga sulogoon, mao man ang among pagabuhaton. Kami ay tatawid na may almas sa harap ng Panginoon sa lupain ng Canaan, at ang magiging pag-aari naming mana ay sa dakong ito ng Jordan. Moagi kami nga sangkap sa hinagiban sa atubangan ni Jehova ngadto sa yuta sa Canaan, ug ang gipanag-iya namo nga sa among panulondon magapabilin uban kanamo sa unahan sa Jordan. At ibinigay ni Moises sa kanila, sa mga anak ni Gad, at sa mga anak ni Ruben, at sa kalahati ng lipi ni Manases na anak ni Jose, ang kaharian ni Sehon na hari ng mga Amorrheo, at ang kaharian ni Og na hari sa Basan, ang lupain ayon sa mga bayan niyaon, sa loob ng mga hangganan niyaon, sa makatuwid baga'y ang mga bayan sa palibot ng lupain. Ug si Moises naghatag ngadto kanila, bisan ngadto sa mga anak ni Gad, ug ngadto sa mga anak ni Ruben, ug ngadto sa katunga-nga-banay ni Manases, ang anak nga lalake ni Jose, ang gingharian ni Sihon hari sa mga Amorehanon, ug ang gingharian ni Og hari sa Basan, ang yuta, sumala sa mga kalungsoran niini uban ang mga utlanan bisan ang mga kalungsoran sa yuta nga nagalibut. At itinayo ng mga anak ni Gad ang Dibon, at ang Ataroth, at ang Aroer, Ug ang mga anak ni Gad nagtukod sa Dibon, ug sa Ataroth, ug sa Aroer, At ang Ataroth-sophan, at ang Jazer, at ang Jogbaa, Ug sa Atroth-sophan, ug sa Jazer, ug sa Jogbaa, At ang Beth-nimra at ang Bet-haran: na mga bayang nakukutaan, at kulungan din naman ng mga tupa. Ug sa Beth-nimra, ug sa Beth-haran: mga kalungsoran nga linig-onan, ug mga toril alang sa mga carnero. At itinayo naman ng mga anak ni Ruben ang Hesbon, at ang Eleale, at ang Ciriathaim, Ug ang mga anak ni Ruben nanagtukod sa Hesbon, ug sa Eleale, ug sa Kiriathaim, At ang Nebo, at ang Baal-meon, (na ang pangalan ng mga yaon ay binago,) at ang Sibma: at nilagyan ng ibang mga pangalan ang mga bayan na kanilang itinayo. Ug sa Nebo, ug sa Baalmeon, (ang mga ngalan niini gipangilisan,) ug sa Sibma: ug nanaghatag sila ug laing mga ngalan sa mga kalungsoran nga ilang gitukod. At ang mga anak ni Machir na anak ni Manases ay nagsiparoon sa Galaad, at kanilang sinakop, at pinalayas ang mga Amorrheo na nandoon. Ug ang mga anak ni Machir, anak nga lalake ni Manases miadto sa Galaad, ug nagkuha niini, ug giagawan ang mga Amorehanon nga nanagpuyo didto. At ibinigay ni Moises ang Galaad kay Machir na anak ni Manases; at kaniyang tinahanan. Ug si Moises naghatag sa Galaad ngadto kang Machir ang anak nga lalake ni Manases; ug siya mipuyo didto. At si Jair na anak ni Manases ay naparoon at sinakop ang mga bayan niyaon at tinawag na Havoth-jair. Ug si Jair, ang anak nga lalake ni Manases miadto ug nagkuha sa mga kalungsoran nga gagmay niana, ug ginganlan kini ug Haboth-jair. At si Noba ay naparoon at sinakop ang Kenath, at ang mga nayon niyaon, at tinawag na Noba, ayon sa kaniyang sariling pangalan. Ug si Noba miadto ug nagkuha sa Kenath, ug ang mga balangay niini, ug ginganlan kini ug Noba, sunod sa iyang kaugalingon nga ngalan. Ito ang mga paglalakbay ng mga anak ni Israel, nang sila'y magsilabas sa lupain ng Egipto, ayon sa kanilang mga hukbo sa ilalim ng kapangyarihan ni Moises at ni Aaron. Kini mao ang mga pagpanaw sa mga anak sa Israel, sa diha nga nanggula sila gikan sa yuta sa Egipto pinaagi sa ilang mga panon ilalum sa kamot ni Moises ug ni Aaron. At isinulat ni Moises ang kanilang mga pagyao ayon sa kanilang mga paglalakbay alinsunod sa utos ng Panginoon: at ito ang kanilang mga paglalakbay ayon sa kanilang mga pagyao. Ug si Moises nagsulat sa tanan nilang mga paglakaw sa paggula sumala sa ilang mga pagpanaw tungod sa sugo ni Jehova: ug kini mao ang ilang mga pagpanaw sumala sa ilang mga paglakaw sa pagpanggula. At sila'y nagsipaglakbay mula sa Rameses nang unang buwan, nang ikalabing limang araw ng unang buwan; nang kinabukasan pagkatapos ng paskua ay nagsialis ang mga anak ni Israel na may kamay na nakataas sa paningin ng lahat ng mga taga Egipto, Ug sila mingpanaw gikan sa Rameses sa nahaunang bulan, sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa nahaunang bulan; sa pagkaugma human sa pasko ang mga anak sa Israel nanagpanggula uban ang binayaw nga kamot sa atubangan sa mga mata sa mga Egiptohanon, Samantalang inililibing ng mga taga Egipto ang lahat ng kanilang panganay, na nilipol ng Panginoon sa gitna nila: na pati ng kanilang mga dios ay hinatulan ng Panginoon. Samtang ang mga Egiptohanon nanaglubong sa tanan nilang mga panganay, nga gipamatay ni Jehova sa taliwala nila: sa ibabaw sa ilang mga dios si Jehova nagahimo usab ug mga paghukom. At ang mga anak ni Israel ay naglakbay mula sa Rameses at humantong sa Succoth. Ug ang mga anak sa Israel mingpanaw gikan sa Rameses, ug mingpahaluna sa Succoth. At sila'y naglakbay mula sa Succoth at humantong sa Etham na nasa gilid ng ilang. Ug mingpanaw sila gikan sa Succoth, ug mingpahaluna sa Etham, nga didto sa daplin sa kamingawan. At sila'y naglakbay mula sa Etham, at lumiko sa Pi-hahiroth, na nasa tapat ng Baal-sephon: at humantong sa tapat ng Migdol. Ug mingpanaw sila gikan sa Etham, ug namalik ngadto sa Pi-hahiroth, nga diha sa atbang sa Baalsepon; ug ming pahaluna sila atbang sa Migdol. At sila'y naglakbay mula sa tapat ng Hahiroth, at nagsipagdaan sa gitna ng dagat hanggang sa ilang: at sila'y naglakbay na tatlong araw sa ilang ng Etham at humantong sa Mara. Ug sila mingpanaw gikan sa atbang sa Pi-hahiroth, ug minglabang sa taliwala sa dagat ngadto sa kamingawan: ug nanlakaw sila sa panaw nga tolo ka adlaw sa kamingawan sa Etham, ug mingpahaluna sa Mara. At sila'y naglakbay mula sa Mara, at dumating sa Elim: at sa Elim ay may labing dalawang bukal ng tubig at pitong pung puno ng palma; at sila'y humantong doon. Ug sila mingpanaw gikan sa Mara, ug ming-abut didto sa Elim: ug didto sa Elim may napulo ug duha ka tinubdan sa tubig, ug kapitoan ka mga palma; ug sila mingpahaluna didto. At sila'y naglakbay mula sa Elim, at humantong sa tabi ng Dagat na Mapula. Ug sila mingpanaw gikan sa Elim, ug mingpahaluna sa daplin sa Dagat nga Mapula. At sila'y naglakbay mula sa Dagat na Mapula, at humantong sa ilang ng Zin. Ug sila mingpanaw gikan sa Dagat nga Mapula, ug mingpahaluna didto sa kamingawan sa Zin. At sila'y naglakbay mula sa ilang ng Zin, at humantong sa Dophca. Ug sila mingpanaw gikan sa kamingawan sa Zin, ug mingpahaluna didto sa Dopka. At sila'y naglakbay mula sa Dophca, at humantong sa Alus. Ug sila mingpanaw gikan sa Dopka, ug mingpahaluna didto sa Alus. At sila'y naglakbay mula sa Alus, at humantong sa Rephidim, na doon, nga walang tubig na mainom ang bayan. Ug sila mingpanaw gikan sa Alus, ug mingpahaluna didto sa Repidim, diin walay tubig nga mainum sa katawohan. At sila'y naglakbay mula sa Rephidim, at humantong sa ilang ng Sinai. Ug sila mingpanaw gikan sa Repidim, ug mingpahaluna didto sa kamingawan sa Sinai. At sila'y naglakbay mula sa ilang ng Sinai, at humantong sa Kibroth-hataava. Ug sila mingpanaw gikan sa kamingawan sa Sinai, ug mingpahaluna didto sa Kibroth-hataava At sila'y naglakbay mula sa Kibroth-hataava, at humantong sa Haseroth. Ug sila mingpanaw gikan sa Kibroth-hataava, ug mingpahaluna sa Haseroth. At sila'y naglakbay mula sa Haseroth, at humantong sa Ritma. Ug sila mingpanaw gikan sa Haseroth, ug mingpahaluna sa Ritma. At sila'y naglakbay mula sa Ritma, at humantong sa Rimmon-peres. Ug sila mingpanaw gikan sa Ritma, ug mingpahaluna sa Rimmon-peres. At sila'y naglakbay mula sa Rimmon-peres, at humantong sa Libna. Ug sila mingpanaw gikan sa Rimmon-peres, ug mingpahaluna sa Libna. At sila'y naglakbay mula sa Libna, at humantong sa Rissa. Ug sila mingpanaw gikan sa Libna, ug mingpahaluna sa Rissa. At sila'y naglakbay mula sa Rissa, at humantong sa Ceelatha. Ug sila mingpanaw gikan sa Rissa, ug mingpahaluna sa Ceelatha. At sila'y naglakbay mula sa Ceelatha at humantong sa bundok ng Sepher. Ug sila mingpanaw gikan sa Ceelatha, ug mingpahaluna didto sa bukid sa Sepher. At sila'y naglakbay mula sa bundok ng Sepher, at humantong sa Harada. Ug sila mingpanaw gikan sa bukid sa Sepher, ug mingpahaluna sa Harada. At sila'y naglakbay mula sa Harada, at humantong sa Maceloth. Ug sila mingpanaw gikan sa Harada, ug mingpahaluna sa Maceloth. At sila'y naglakbay mula sa Maceloth, at humantong sa Tahath. Ug sila mingpanaw gikan sa Maceloth, ug mingpahaluna sa Tahath. At sila'y naglakbay mula sa Tahath at humantong sa Tara. Ug sila mingpanaw gikan sa Tahath, ug mingpahaluna sa Tera. At sila'y naglakbay mula sa Tara, at humantong sa Mithca. Ug sila mingpanaw gikan sa Tera, ug mingpahaluna sa Mithca. At sila'y naglakbay mula sa Mithca, at humantong sa Hasmona. Ug sila mingpanaw gikan sa Mithca, ug mingpahaluna sa Hasmona. At sila'y naglakbay mula sa Hasmona, at humantong sa Moseroth. Ug sila mingpanaw gikan sa Hasmona, ug mingpahaluna sa Moseroth. At sila'y naglakbay mula sa Moseroth, at humantong sa Bene-jaacan. Ug sila mingpanaw gikan sa Moseroth, ug mingpahaluna sa Bene-jaakan. At sila'y naglakbay mula sa Bene-jaacan, at humantong sa Horhagidgad. Ug sila mingpanaw gikan sa Bene-jaakan, ug mingpahaluna sa Horhaguidgad. At sila'y naglakbay mula sa Horhagidgad at humantong sa Jotbatha. Ug sila mingpanaw gikan sa Horhaguidgad, ug mingpahaluna sa Jotbatha. At sila'y naglakbay mula sa Jotbatha, at humantong sa Abrona. Ug sila mingpanaw gikan sa Jotbatha, ug mingpahaluna sa Abrona. At sila'y naglakbay mula sa Abrona, at humantong sa Esion-geber. Ug sila mingpanaw gikan sa Abrona, ug mingpahaluna sa Esion-geber. At sila'y naglakbay mula sa Esion-geber, at humantong sa ilang ng Zin (na siya ring Cades). Ug sila mingpanaw gikan sa Esion-geber, ug mingpahaluna didto sa kamingawan sa Zin (nga mao ang Cades). At sila'y naglakbay mula sa Cades, at humantong sa bundok ng Hor, sa gilid ng lupain ng Edom. Ug sila mingpanaw gikan sa Cades, ug mingpahaluna sa bukid sa Hor, didto sa daplin sa mga kayutaan sa Edom. At si Aaron na saserdote ay sumampa sa bundok ng Hor sa utos ng Panginoon, at namatay roon, sa ikaapat na pung taon, pagkaalis ng mga anak ni Israel sa lupain ng Egipto, sa ikalimang buwan, nang unang araw ng buwan. Ug si Aaron ang sacerdote mitungas ngadto sa bukid sa Hor tungod sa sugo ni Jehova, ug siya namatay didto, sa ika kap-atan ka tuig sa human ang mga anak sa Israel makagula gikan sa yuta sa Egipto, sa ikalima ka bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan. At si Aaron ay may isang daan at dalawang put tatlong taon nang siya'y mamatay sa bundok ng Hor. Ug si Aaron may usa ka gatus ug kaluhaan ug tolo ka tuig ang panuigon sa iyang pagkamatay didto sa bukid sa Hor. At ang Cananeo na hari sa Arad, na tumatahan sa Timugan, sa lupain ng Canaan, ay nakarinig ng pagdating ng mga anak ni Israel. Ug ang Canaanhon, ang hari sa Arad, nga nagapuyo sa Habagatar sa yuta sa Canaan, nakadungog mahitungod sa pag-abut sa mga anak sa Israel. At sila'y naglakbay mula sa bundok ng Hor, at humantong sa Salmona. Ug sila mingpanaw gikan sa bukid sa Hor, ug mingpahaluna sa Salmona. At sila'y naglakbay mula sa Salmona, at humantong sa Phunon. Ug sila mingpanaw gikan sa Salmona, ug mingpahaluna sa Punon. At sila'y naglakbay mula sa Phunon, at humantong sa Oboth. Ug sila mingpanaw gikan sa Punon, ug mingpahaluna sa Oboth. At sila'y naglakbay mula sa Oboth, at humantong sa Igeabarim, sa hangganan ng Moab. Ug sila mingpanaw gikan sa Oboth, ug mingpahaluna sa Ihe-abarim, didto sa utlanan sa Moab. At sila'y naglakbay mula sa Igeabarim, at humantong sa Dibon-gad. Ug sila mingpanaw gikan sa Ihe-abarim, ug mingpahaluna sa Dibongad. At sila'y naglakbay mula sa Dibon-gad, at humantong sa Almon-diblathaim. Ug sila mingpanaw gikan sa Dibon-gad, ug mingpahaluna sa Almon-diblataim. At sila'y naglakbay mula sa Almon-diblathaim, at humantong sa mga bundok ng Abarim, sa harap ng Nebo. Ug sila mingpanaw gikan sa Almon-diblataim, ug mingpahaluna didto sa kabukiran sa Abarim, atbang sa Nebo. At sila'y naglakbay mula sa mga bundok ng Abarim, at humantong sa mga kapatagan ng Moab, sa tabi ng Jordan, sa tapat ng Jerico. Ug sila mingpanaw gikan sa kabukiran sa Abarim, ug mingpahaluna didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan didto sa Jerico. At sila'y humantong sa tabi ng Jordan, mula sa Beth-jesimoth hanggang sa Abel-sitim, sa mga kapatagan ng Moab. Ug sila mingpahaluna haduol sa Jordan, sukad sa Bethjesimot bisan hangtud ngadto sa Abel-sitim didto sa kapatagan sa Moab. At sinalita ng Panginoon kay Moises sa mga kapatagan ng Moab sa tabi ng Jordan, sa tapat ng Jerico, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan sa Jerico, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Pagtawid ninyo sa Jordan sa lupain ng Canaan, Isulti mo ngadto sa mga anak sa Israel, ug ipamulong kanila: Sa diha nga kamo manabok sa Jordan ngadto sa yuta sa Canaan, Ay inyo ngang palalayasin ang lahat ng nananahan sa lupain sa harap ninyo, at inyong sisirain ang lahat ng kanilang mga batong tinapyasan, at inyong sisirain ang lahat ng kanilang mga larawang binubo, at inyong gigibain ang lahat ng kanilang mga mataas na dako: Unya kamo magpapahawa sa tanang mga pumoluyo sa yuta gikan sa atubangan ninyo, ug magadugmok sa tanan nilang mga larawan nga bato, ug sa tanan nilang mga tinunaw nga larawan, ug magagun-ob sa tanan nilang hatag-as nga mga dapit: At inyong ariin ang lupain, at tatahan kayo roon: sapagkat sa inyo ibinigay ko ang lupain upang ariin. Ug kamo magapanag-iya sa yuta, ug magapuyo diha; kay nganha kaninyo gihatag ko na ang yuta aron magapanag-iya kamo niana. At inyong aariin ang lupain sa sapalaran ayon sa inyong mga angkan; sa marami ay magbibigay kayo ng maraming mana, at sa kaunti ay magbibigay kayo ng kaunting mana: kung kanino mahulog ang palad sa bawat isa, ay yaon ang magiging kaniya; ayon sa mga lipi ng inyong mga magulang ay inyong mamanahin. Ug kamo magapanunod sa yuta pinaagi sa pagpapalad sumala sa inyong mga panimalay; sa may daghan igahatag mo ang labing daku nga panulondon, ug sa may diyutay ikaw magahatag sa labing diyutay nga panulondon: bisan asa mahulog ang kapalaran sa bisan kinsa nga tawo, kadto mamao ang iya; sumala sa mga kabanayan sa inyong mga amahan kamo magapanunod. Ngunit kung hindi ninyo palalayasin ang mga nananahanan sa lupain sa harap ninyo; ay magiging parang mga tibo nga sa inyong mga mata, at parang mga tinik sa inyong mga tagiliran ang mga ititira ninyo sa kanila, at kanilang babagabagin kayo sa lupain na inyong tinatahanan. Apan kong kamo dili magapapahawa sa mga pumoluyo sa yuta gikan sa inyong atubangan, nan kadtong inyong gitugotan nga magapabilin gikan kanila mamahimong ingon sa mga puling sa inyong mga mata, ug ingon sa mga tunok diha sa inyong mga kilid, ug sila magasamok kaninyo sa yuta diin kamo magapuyo. At mangyayari, na kung ano ang iniisip kong gawin sa kanila, ay gayon ang gagawin ko sa inyo. Ug mahitabo, nga, ingon sa akong ginahunahuna nga pagabuhaton ngadto kanila, mao ang akong pagabuhaton nganha kaninyo. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Iutos mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Pagpasok ninyo sa lupain ng Canaan, (na ito ang lupaing mahuhulog sa inyo na pinakamana, ang lupain ng Canaan ayon sa mga hangganan niyaon), Sugoa ang mga anak sa Israel, ug ipamulong ngadto kanila: Sa diha nga kamo makasulod na sa yuta sa Canaan (kini mao ang yuta nga mahulog ngadto kaninyo alang sa usa ka panulondon, bisan ang yuta sa Canaan sumala sa mga utlanan niana), At inyong hahantungan ang dakong timugan mula sa ilang ng Zin hanggang sa gilid ng Edom, at ang inyong hangganang timugan ay magiging mula sa dulo ng Dagat na Alat sa dakong silanganan: Unya ang inyong dapit sa habagatan magagikan sa kamingawan sa Zin ngadto sa pag-ubay sa Edom, ug ang inyong utlanan sa habagatan magagikan sa kinatumyan sa Dagat nga Asin padulong sa silangan; At ang inyong hangganan ay paliko sa dakong timugan sa sampahan ng Acrabbim, at patuloy hanggang sa Zin: at ang mga labasan niyaon ay magiging sa dakong timugan ng Cades-barnea; at mula rito ay pasampa sa Hasar-addar, at patuloy sa Asmon: Ug ang inyong utlanan magalibut padulong sa amihanan sa tungasan sa Acrabim, ug moagi nga magaubay sa Zin; ug ang mga gul-anan niini magapaingon ngadto sa habagatan sa Cades-barnea; ug kini magapadulong ngadto sa Hasar-adar, ug moagi ngadto ubay sa Asmon; At ang hangganan ay paliko mula sa Asmon hanggang sa batis ng Egipto, at ang magiging mga labasan niyaon ay sa dagat. Ug ang utlanan moliko sa paglibut gikan sa Asmon ngadto sa sapa sa Egipto, ug ang mga gul-anan niini magapadulong sa dagat. At ang magiging inyong hangganang kalunuran ay ang malaking dagat at ang baybayin niyaon: ito ang magiging inyong hangganang kalunuran. Ug alang sa utlanan dapit sa kasadpan, mamainyo ang dakung dagat ug ang utlanan niini: kini mamao ang inyong utlanan dapit sa kasadpan. At ito ang magiging inyong hangganang hilagaan mula sa malaking dagat ay inyong gagawing palatandaan ang bundok ng Hor: Ug kini mamao ang inyong utlanan dapit sa amihanan: gikan sa dakung dagat pagatiman-an ninyo alang kaninyo ang bukid sa Hor; Mula sa bundok ng Hor ay inyong gagawing palatandaan ang pasukan ng Hamath; at ang magiging mga labasan ng hangganan ay sa Sedad; Gikan sa bukid sa Hor pagatiman-an ninyo hangtud ngadto sa agianan sa pagsulod sa Hamath; ug ang mga gul-anan sa utlanan adto sa Sedad; At ang magiging hangganan ay palabas sa Ziphron, at ang magiging mga labasan niyaon, ay ang Hasar-enan: ito ang magiging inyong hangganang hilagaan. Ug ang utlanan magapadulong ngadto sa Zipon, ug ang mga gul-anan niini adto sa Hasar-enan: kini mao ang inyong utlanan dapit sa amihanan. At inyong gagawing palatandaan ang inyong hangganang silanganan mula sa Hasar-enan hanggang Sepham: Ug pagatiman-an ninyo ang inyong utlanan dapit sa silangan gikan sa Hasar-enan ngadto sa Sepam; At ang hangganan ay pababa mula sa Sepham hanggang sa Ribla, sa dakong silanganan ng Ain; at ang hangganan ay pababa at abot hanggang sa gilid ng dagat ng Cinnereth sa dakong silanganan: Ug ang utlanan molugsong gikan sa Sepam ngadto sa Ribla, sa silangan dapit sa kilid sa Ain; ug ang utlanan molugsong, ug moabut ngadto sa daplin sa dagat sa Cinneret pudulong ngadto sa silangan; At ang hangganan ay pababa sa Jordan, at ang magiging mga labasan niyaon ay abot sa Dagat na Alat: ito ang magiging inyong lupain, ayon sa mga hangganan niyaon sa palibot. Ug ang utlanan molugsong ngadto sa Jordan, ug ang mga gul-anan niini adto sa Dagat nga Asin. Kini mamao ang inyong yuta sumala sa mga utlanan niini nga nagalibut. At iniutos ni Moises sa mga anak ni Israel, na sinasabi, Ito ang lupain na inyong mamanahin sa pamamagitan ng sapalaran, na iniutos ng Panginoon na ibigay sa siyam na lipi, at sa kalahating lipi; Ug si Moises nagsugo sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Kini mao ang yuta nga inyong pagapanundon pinaagi sa pagpapalad, nga gisugo ni Jehova sa paghatag ngadto sa siyam ka banay, ug sa katunga-nga-banay: Sapagkat ang lipi ng mga anak ni Ruben ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, at ang lipi ng mga anak ni Gad ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, ay nagsitanggap na, at gayon din naman ang kalahating lipi ni Manases ay nagsitanggap na ng kanilang mana: Kay ang banay sa mga anak ni Ruben sumala sa mga kabalayan sa ilang mga amahan, ug ang banay sa mga anak ni Gad sumala sa kabalayan sa ilang mga amahan, nakadawat na, ug ang katunga-nga-banay ni Manases nakadawat na, sa ilang panulondon: Ang dalawang lipi na ito, at ang kalahating lipi ay nagsitanggap na ng kanilang mana sa dako roon ng Jordan sa dakong silanganan ng Jerico, sa dakong sinisikatan ng araw. Ang duha ka banay ug ang katunga-nga-banay nakadawat na sa ilang panulondon didto sa unahan sa Jordan sa Jerico padulong ngadto sa silangan, paingon sa subanganan sa adlaw. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Ito ang mga pangalan ng mga lalake na magbabahagi ng lupain sa inyo na pinakamana: si Eleazar na saserdote, at si Josue na anak ni Nun. Kini mao ang mga ngalan sa mga tawo nga magabahin sa yuta nganha kaninyo alang sa panulondon: Si Eleazar ang sacerdote, ug si Josue ang anak nga lalake ni Nun. At maglalagay kayo ng isang prinsipe sa bawat lipi, upang magbahagi ng lupain na pinakamana. Ug magakuha kamo ug usa ka principe sa tagsatagsa ka banay, aron sa pagbahin sa yuta alang sa panulondon. At ito ang mga pangalan ng mga lalake: sa lipi ni Juda, ay si Caleb na anak ni Jephone. Ug kini mao ang mga ngalan sa mga tawo: Sa banay, ni Juda, si Caleb ang anak nga lalake ni Jephone. At sa lipi ng mga anak ni Simeon, ay si Samuel na anak ni Ammiud. Ug sa banay sa mga anak ni Simeon, si Samuel ang anak nga lalake ni Amiud. Sa lipi ni Benjamin, ay si Elidad na anak ni Chislon. Sa banay ni Benjamin, si Elidad ang anak nga lalake ni Kislon. At sa lipi ng mga anak ni Dan, ay ang prinsipe Bucci na anak ni Jogli. Sa banay sa mga anak ni Dan usa ka principe, sa Daniel ang anak nga lalake ni Jogli. Sa mga anak ni Jose: sa lipi ng mga anak ni Manases, ay ang prinsipe Haniel na anak ni Ephod: Sa mga anak ni Jose: sa banay sa mga anak ni Manases usa ka principe, si Haniel ang anak nga lalake ni Epod. At sa lipi ng mga anak ni Ephraim, ay ang prinsipe Chemuel na anak ni Siphtan. Ug sa banay sa mga anak ni Ephraim usa ka principe, si Chemuel ang anak nga lalake ni Sipthan. At sa lipi ng mga anak ni Zabulon, ay ang prinsipe Elisaphan na anak ni Pharnach. Ug sa banay sa mga anak ni Zabulon usa ka principe, si Elisapan ang anak nga lalake ni Pharnach. At sa lipi ng mga anak ni Issachar, ay ang prinsipe Paltiel na anak ni Azan. Ug sa banay sa mga anak ni Issachar usa ka principe, si Paltiel, ang anak nga lalake ni Asan. At sa lipi ng mga anak ni Aser, ay ang prinsipe Ahiud na anak ni Selomi. Ug sa banay sa mga anak ni Aser usa ka principe, si Ahiud ang anak nga lalake ni Selomi. At sa lipi ng mga anak ni Nephtali, ay ang prinsipe Pedael na anak ni Ammiud. Ug sa banay sa mga anak ni Neptali usa ka principe, si Pedael, ang anak nga lalake ni Ammiud. Ito yaong mga inutusan ng Panginoon na bumahagi ng mana sa mga anak ni Israel sa lupain ng Canaan. Mao kini sila ang gisugo ni Jehova sa pagbahin sa panulondon ngadto sa mga anak sa Israel didto sa yuta sa Canaan. At sinalita ng Panginoon kay Moises sa mga kapatagan ng Moab sa tabi ng Jordan sa Jerico, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan dapit sa Jerico, nga nagaingon: Iutos mo sa mga anak ni Israel, na kanilang bigyan ang mga Levita sa mana na kanilang pag-aari, ng mga bayan na matahanan; at ang mga pastulan sa palibot ng mga bayang yaon ay ibibigay ninyo sa mga Levita, Sugoa ang mga anak sa Israel, nga ilang ihatag ngadto sa mga Levihanon gikan sa panulondon nga ilang napanag-iya mga lungsod nga pagapuy-an nila; ug mga kaumahan alang sa mga kalungsoran nga nagalibut kanila igahatag ninyo ngadto sa mga Levihanon. At mapapasa kanila ang mga bayan upang tahanan; at ang kanilang mga pastulan ay sa kanilang mga kawan, at sa kanilang mga pag-aari, at sa lahat nilang mga hayop. Ug niining mga kalungsoran magapuyo sila; ug ang ilang mga kaumahan mahimong alang sa ilang kahayupan, ug alang sa ilang katigayonan, ug alang sa tanan nila nga mga mananap. At ang mga pastulan sa mga bayan, na inyong ibibigay sa mga Levita, ay isang libong siko sa palibot mula sa kuta ng bayan hanggang sa dakong labas. Ug ang mga kaumahan sa mga kalungsoran, nga inyong igahatag ngadto sa mga Levihanon, magagikan sa kuta sa lungsod ug paingon sa gawas usa ka libo ka maniko magalibut. At ang inyong susukatin sa labas ng bayan sa dakong silanganan ay dalawang libong siko, at sa dakong timugan ay dalawang libong siko, at sa dakong kalunuran ay dalawang libong siko, at sa dakong hilagaan ay dalawang libong siko, na ang bayan ay sa gitna. Ito ang magiging sa kanila'y mga pastulan sa mga bayan. Ug magasukod kamo sa gawas sa lungsod alang sa kiliran dapit sa silangan duruha ka libo ka maniko, ug alang sa kiliran dapit sa habagatan duruha ka libo ka maniko, ug alang sa kiliran dapit sa kasapdan duruha ka libo ka maniko, ug alang sa kiliran dapit sa amihanan duruha ka libo ka maniko, ang lungsod anaa sa taliwala. Kini mamao ang alang kanila ang kaumahan sa mga kalungsoran. At ang mga bayan na inyong ibibigay sa mga Levita ay ang anim na bayan na ampunan, na siya ninyong ibibigay na matatakasan ng nakamatay ng tao: at bukod sa rito ay magbibigay kayo ng apat na put dalawang bayan. Ug ang mga kalungsoran nga inyong igahatag ngadto sa mga Levihanon, kini mamahimong unom ka lungsod nga dalangpanan, nga inyong igahatag alang niadtong nakapatay sa isigkatawo aron makadangop siya ngadto: ug labut pa niana kanila igahatag ninyo ang kap-atan ug duha ka lungsod. Lahat ng mga bayan na inyong ibibigay sa mga Levita ay apat na put walong bayan: inyong ibibigay sangpu ng kanilang mga pastulan. Ang tanang mga kalungsoran nga inyong igahatag ngadto sa mga Levihanon mamahimong kap-atan ug walo ka lungsod; kini igahatag ninyo uban ang mga kaumahan niini. At tungkol sa mga bayan na pag-aari ng mga anak ni Israel na inyong ibibigay ay kukuha kayo ng marami sa marami; at sa kaunti ay kukuha kayo ng kaunti: bawat isa ayon sa kaniyang mana na kaniyang minamana ay magbibigay sa kaniyang mga bayan sa mga Levita. Ug mahitungod sa mga kalungsoran nga inyong igahatag gikan sa napanag-iya sa mga anak sa Israel, gikan sa daghan magakuha kamo ug daghan; ug gikan sa diriyut magakuha kamo ug diriyut: ang tagsatagsa sumala sa iyang panulondon nga iyang napanunod magahatag gikan sa iyang mga kalungsoran ngadto sa mga Levihanon. At sinalita ng Panginoon kay Moises, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Salitain mo sa mga anak ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Pagkaraan ninyo ng Jordan sa lupain ng Canaan, Isulti sa mga anak sa Israel, ug iingon kanila: Sa diha nga kamo magatabok sa Jordan ngadto sa yuta sa Canaan, Ay pipili nga kayo ng mga bayan na maging mga bayang ampunan sa inyo, upang ang nakamatay ng tao na pumatay ng sinomang tao na hindi sinasadya, ay makatakas doon. Nan magatudlo kamo ug mga kalungsoran nga mahimong mga lungsod nga dalangpanan alang kaninyo, aron ang mamumuno nga makapatay nga wala tuyoa sa bisan kinsa nga tawo makadangop didto. At ang mga bayang yaong ay magiging sa inyo'y pinaka ampunan laban sa manghihiganti; upang ang nakamatay ay huwag mamatay, hanggang sa maitayo sa kapisanan na hatulan. Ug ang mga kalungsoran mamahimo alang kaninyo nga dalangpanan gikan sa magpapanimalus, aron ang mamumuno dili mamatay, hangtud nga siya magatindog sa atubangan sa katilingban aron pagahukman. At ang mga bayan na inyong ibibigay ay anim na bayang ampunan sa inyo. Ug ang mga kalungsoran nga inyong igahatag mamahimong alang kaninyo unom ka lungsod nga dalangpanan. Magbibigay kayo ng tatlong bayan sa dako roon ng Jordan, at tatlong bayan ang ibibigay ninyo sa lupain ng Canaan; siyang magiging mga bayang ampunan. Kamo magahatag ug tolo ka lungsod sa unahan sa Jordan, ug tolo ka lungod ang igahatag ninyo didto sa yuta sa Canaan; kini mamahimong mga kalungsoran nga dalangpanan. Sa mga anak ni Israel, at sa taga ibang lupa, at sa makikipamayan sa kanila ay magiging ampunan ang anim na bayang ito: upang ang bawat nakamatay ng sinomang tao, na hindi sinasadya, ay makatakas doon. Alang sa mga anak sa Israel, ug alang sa mga dumuloong, ug alang sa mga humalapit nga anaa sa taliwala nila, mamahimo kining unom ka lungsod nga mga lungsod nga dalangpanan; aron nga ang tagsatagsa nga makapatay sa bisan kinsa nga tawo nga wala tuyoa makadangop didto. Ngunit kung kaniyang saktan ang kaniyang kapuwa ng isang kasangkapang bakal, na ano pat namatay, siya nga'y mamamatay tao; ang mamamatay tao ay walang pagsalang papatayin. Apan kong siya makasamad kaniya pinaagi sa usa ka galamiton nga puthaw, nga sa ingon niana namatay siya, siya nga nakasamad maoy usa ka mamumuno: ang mamumuno sa pagkamatuod pagapatyon gayud. At kung kaniyang saktan ng isang batong tangan niya sa kamay na ikamamatay ng isang tao, at namatay nga, mamamatay tao siya: ang mamamatay tao ay walang pagsalang papatayin. Ug kong siya makasamad kaniya pinaagi sa usa ka bato nga diha sa iyang kamot, nga igong makamatay sa usa ka tawo, ug siya namatay, siya nga nakasamad maoy usa ka mamumuno: ang mamumuno sa pagkamatuod pagapatyon gayud. O kung kaniyang saktan ng isang almas na kahoy na tangan niya sa kamay na ikamamatay ng tao, at namatay nga, ay mamamatay tao siya: ang mamamatay tao ay walang pagsalang papatayin. O kong siya makasamad kaniya uban sa usa ka hinagiban, nga kahoy nga diha sa iyang kamot, nga igong makamatay sa usa ka tawo, ug siya namatay, ang nakasamad maoy usa ka mamumuno: ang mamumuno sa pagkamatuod pagapatyon gayud. Ang manghihiganti sa dugo ay siyang papatay sa pumatay: pagka nasumpungan niya ay kaniyang papatayin. Ang magpapanimalus sa dugo mao gayud siya ang magapatay sa mamumuno: sa diha nga ihibalag niya siya, siya nga magpapanimalus magapatay kaniya. At kung kaniyang itinulak sa kapootan, o kaniyang hinagis na binanta, ano pat siya'y namatay; Ug kong siya makatukmod kaniya tungod sa pagdumot, kun magalabay kaniya, nga may pagbanhig, nga sa ingon niana mamatay siya, O sa pakikipagkaalit ay sinaktan niya ng kaniyang kamay, na ano pat siya'y namatay: siya na sumakit ay walang pagsalang papatayin; siya'y mamamatay tao: ang manghihiganti sa dugo ay siyang papatay sa pumatay, pagka nasumpungan niya. Kun tungod sa pagdumot siya makasamad kaniya pinaagi sa iyang kamot, nga sa ingon niana siya mamatay; siya nga magsamad kaniya pagapatyon gayud; siya maoy usa ka mamumuno: ang magpapanimalus sa dugo magapatay sa mamumuno, sa diha nga ihibalag niya siya. Ngunit kung sa kabiglaanan ay kaniyang maitulak na walang pakikipagkaalit, o mahagisan niya ng anomang bagay na hindi binanta, Apan kong siya makatukmod kaniya sa kalit nga walay pagdumot, kun makalabay kaniya bisan unsa sa walay pagbanhig, O ng anomang bato na ikamamatay ng tao, na hindi niya nakikita at kaniyang maihagis sa kaniya, na ano pat namatay at hindi niya kaaway, at hindi niya pinagaakalaan ng masama: Kun pinaagi sa bisan unsang bato, nga igong makamatay sa usa ka tawo, sa walay pagpakakita kaniya, ug maglabay niini sa ibabaw niya, nga sa ingon niana siya mamatay, ug siya dili niya kaaway, ni nagapangita sa pagdaut kaniya; Kung gayo'y ang kapisanan ang siyang hahatol sa sumakit at sa manghihiganti sa dugo, ayon sa mga kahatulang ito: Unya ang katilingban magahukom sa taliwala sa nakasamad ug sa magapanimalus sa dugo sumala niining mga tulomanon; At ililigtas ng kapisanan ang nakamatay sa kamay ng manghihiganti sa dugo, at siya'y pababalikin ng kapisanan sa kaniyang bayang ampunan, na kaniyang tinakasan: at siya'y tatahan doon hanggang sa pagkamatay ng pangulong saserdote, na pinahiran ng banal na langis. Ug ang katilingban magaluwas sa mamumuno gikan sa kamot sa magapanimalus sa dugo, ug ang katilingban magapahiuli kaniya ngadto sa iyang lungsod nga dalangpanan, diin siya modangop: ug siya magapuyo didto hangtud sa kamatayon sa labawng sacerdote, nga gidihogan uban sa lana nga balaan. Ngunit kung ang nakamatay ay lumabas sa anomang dahilan, sa hangganan ng kaniyang bayang ampunan, na kaniyang tinakasan; Apan kong ang mamumuno sa bisan unsang panahona molakaw ngadto sa unahan sa utlanan sa lungsod nga dalangpanan, diin siya modangop, At masumpungan siya ng manghihiganti sa dugo sa labas ng hangganan ng kaniyang bayang ampunan, at patayin ng manghihiganti sa dugo ang nakamatay, ay hindi siya magiging salarin sa dugo, Ug ang magpapanimalus sa dugo makakaplag kaniya didto sa gawas sa utlanan sa iyang lungsod nga dalangpanan, ug ang magpapanimalus sa dugo magpatay sa mamumuno; siya dili pagapakasad-on tungod sa dugo, Sapagkat siya'y nararapat na tumira sa kaniyang bayang ampunan, hanggang sa pagkamatay ng dakilang saserdote: ngunit pagkamatay ng dakilang saserdote ang nakamatay ay makababalik sa lupain ng kaniyang pag-aari. Tungod kay siya nga mamumuno magapabilin man gayud unta sa sulod sa lungsod nga iyang dalangpanan hangtud sa kamatayon sa labawng sacerdote: apan tapus sa kamatayon sa labawng sacerdote ang mamumuno mopauli ngadto sa yuta nga iyang kaugalingon. At ang mga bagay na ito ay magiging isang palatuntunan sa kahatulan sa inyo, sa buong panahon ng inyong mga lahi sa lahat ng inyong mga tahanan. Ug kining mga butanga mamahimong alang sa usa ka batasan ug tulomanon nganha kaninyo ngadto sa tanan ninyong mga kaliwatan sa tanan ninyong mga puloy-anan. Sinomang pumatay sa kaninoman, ay papatayin ang pumatay sa patotoo ng mga saksi: ngunit ang isang saksi ay hindi makapagpapatotoo laban sa kaninomang tao upang patayin. Bisan kinsa nga magapatay sa bisan kinsa nga tawo, ang mamumuno pagapatyon tungod sa pulong nga nagagikan sa baba sa mga saksi: apan ang usa lamang ka saksi dili magasaksi batok sa bisan kinsang tawo aron siya mamatay. Bukod sa rito, huwag kayong tatanggap ng suhol sa buhay ng pumatay na nagiging salarin sa pagpapatay: kundi siya'y walang pagsalang papatayin. Labut pa dili kamo magdawat ug lukat alang sa kinabuhi sa usa ka mamumuno, nga sad-an tungod sa kamatayon: apan siya sa pagkamatuod pagapatyon gayud. At huwag kayong tatanggap ng suhol sa kaninomang tumakas sa kaniyang bayang ampunan, upang bumalik na manahan sa kaniyang lupain, hanggang sa pagkamatay ng dakilang saserdote. Ug dili kamo magdawat ug lukat alang kaniya nga midangop ngadto sa iyang lungsod nga dalangpanan, aron siya makabalik pag-usab sa pagpuyo sa yuta niya, hangtud sa kamatayon sa sacerdote. Kayat huwag ninyong dudumhan ang lupain na inyong kinaroroonan; sapagkat ang dugo ay nagpaparumi ng lupain: at walang paglilinis na magagawa sa lupa dahil sa dugo na nabubo doon, kundi sa pamamagitan ng dugo niyaong nagbubo. Busa dili ninyo paghugawan ang yuta diin anaa kamo: kay ang dugo, kini nagahugaw sa yuta; ug walay paghinlo nga arang mahimo alang sa yuta tungod sa dugo nga maula diha, kondili pinaagi sa dugo niadtong magaula niana. At huwag ninyong dudumhan ang lupain na inyong tinatahanan, na ako'y tumahan sa gitna niyan: sapagkat akong Panginoon ay tumatahan sa gitna ng mga anak ni Israel. Ug dili mo pagahugawan ang yuta diin kamo magapuyo, nga sa taliwala niana ako nagapuyo: kay ako, si Jehova, nagapuyo diha sa kinataliwad-an sa mga anak sa Israel. At ang mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ng mga anak ni Galaad, na anak ni Machir, na anak ni Manases, sa mga angkan ng mga anak ni Jose, ay nagsilapit, at nagsalita sa harap ni Moises at sa harap ng mga prinsipe, na mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga anak ni Israel: Ug ang mga pangulo sa mga kabalayan sa mga amahan sa panimalay sa mga anak ni Galaad, ang anak nga lalake ni Machir, ang anak nga lalake ni Manases, sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Jose, nanagpanuol, ug misulti sa atubangan ni Moises, ug sa atubangan sa mga principe, sa mga pangulo sa mga kabalayan sa mga amahan sa mga anak sa Israel: At sinabi nila, Ang Panginoon ay nagutos sa aking panginoon na ibigay sa sapalaran ang lupain na pinakamana sa mga anak ni Israel: at inutusan din naman ng Panginoon ang aking panginoon na ibigay ang mana ni Salphaad na aming kapatid sa kaniyang mga anak na babae. Ug sila miingon: Si Jehova nagsugo sa akong ginoo sa paghatag sa yuta alang sa panulondon pinaagi sa pagpapalad ngadto sa mga anak sa Israel: ug ang akong ginoo gisugo ni Jehova sa paghatag sa panulondon ni Salpaad nga among igsoon nga lalake ngadto sa iyang mga anak nga babaye. At kung sila'y magasawa sa kaninoman sa mga anak ng ibang mga lipi ng mga anak ni Israel ay aalisin nga ang mana nila na mula sa mana ng aming mga magulang, at sa idaragdag sa mana ng lipi na kinauukulan nila: sa gayo'y aalisin sa manang naukol sa amin. Ug kong sila mangaminyo sa bisan kinsang anak nga lalake sa mga kabanayan nga lain kay sa mga anak sa Israel, nan ang ilang panulondon pagakuhaon gikan sa panulondon sa atong mga amahan, ug igadugang ngadto sa panulondon sa banay diin sila mahisakop: busa kini pagakuhaon gikan sa pagpapalad sa atong panulondon. At pagjujubileo ng mga anak ni Israel, ay idaragdag nga ang kanilang mana sa mana ng lipi na kanilang kinaukulan: sa gayo'y ang kanilang mana ay aalisin sa mana ng lipi ng aming mga magulang. Ug sa diha nga ang tinghugyaw sa mga anak sa Israel moabut na, nan ang ilang panulondon igadugang ngadto sa panulondom sa banay diin sila mahasakup: busa ang ilang panulondon pagakuhaon gikan sa panulondon sa atong mga amahan. At iniutos ni Moises sa mga anak ni Israel ayon sa salita ng Panginoon na sinasabi, Ang lipi ng mga anak ni Jose ay nagsasalita ng matuwid. Ug si Moises nagsugo sa mga anak sa Israel sumala sa pulong ni Jehova, nga nagaingon: Ang banay sa mga anak nga lalake ni Jose nagasulti sa matarung. Ito ang bagay na iniutos ng Panginoon tungkol sa mga anak na babae ni Salphaad, na sinasabi, Magasawa sila sa kaninomang kanilang magalingin; ngunit sa angkan ng lipi lamang ng kanilang ama magasawa sila. Mao kini ang butang nga gisugo ni Jehova mahitungod sa mga anak nga babaye ni Salpaad, nga nagaingon: Pasagdi sila nga managminyo kang bisan kinsa nga ilang gihunahuna nga labing maayo; ngadto lamang sa panimalay sa ilang amahan pagaminyo-on sila. Sa gayon ay hindi magkakalipatlipat ang mana ng mga anak ni Israel sa ibat ibang lipi: sapagkat ang mga anak ni Israel ay masasanib bawat isa sa mana ng lipi ng kaniyang mga magulang. Busa walay panulondon sa mga anak sa Israel nga pagabalhinon gikan sa usa ka banay ngadto sa usa ka banay; kay ang mga anak sa Israel magapabilin ang tagsatagsa diha sa iyang panulondon sa banay sa iyang mga amahan. At bawat anak na babae na nagaari sa anomang lipi ng mga anak ni Israel ay magasawa sa isa ng angkan ng lipi ng kaniyang ama, upang ang mga anak ni Israel ay magmana bawat isa ng mana ng kaniyang mga magulang. Ug ang tagsatagsa ka anak nga babaye, nga nakapanag-iya ug usa ka panulondon sa bisan diin nga banay sa mga anak sa Israel, maasawa sa usa ka lalake sa panimalay sa banay sa iyang amahan aron ang mga anak sa Israel magabaton ang tagsatagsa ka tawo sa panulondon sa iyang mga amahan. Sa gayon ay hindi magkakalipatlipat ang mana sa ibang lipi; sapagkat ang mga lipi ng mga anak ni Israel ay masasanib bawat isa sa kaniyang sariling mana. Busa walay panulondon nga pagabalhinon gikan sa usa ka banay ngadto sa laing banay; kay ang mga banay sa mga anak sa Israel magapabilin ang tagsatagsa diha sa iyang kaugalingon panulondon. Kung paanong iniutos ng Panginoon kay Moises, ay gayong ginawa ng mga anak na babae ni Salphaad: Bisan ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises, mao man ang gibuhat sa mga anak nga babaye ni Salpaad: Sapagkat si Maala, si Tirsa, si Holga, at si Milca, at si Noa, na mga anak na babae ni Salphaad ay nagsipagasawa sa mga anak ng mga kapatid ng kanilang ama. Kay si Maala si Tirsa, ug si Holga, ug si Milca, ug si Noa, ang mga anak nga babaye ni Salpaad, nangaminyo ngadto sa mga anak nga lalake sa igsoon nga lalake sa ilang amahan. Sila'y nag-asawa sa mga angkan ng mga anak ni Manases na anak ni Jose; at ang kanilang mana ay naiwan sa lipi ng angkan ng ama nila. Sila nangaminyo ngadto sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Manases ang anak nga lalake ni Jose; ug ang ilang panulondon nagapabilin diha sa banay sa panimalay sa ilang amahan. Ito ang mga salita na sinalita ni Moises sa buong Israel sa dako roon ng Jordan sa ilang, sa Araba na katapat ng Suph, sa pagitan ng Paran, at ng Thopel, at ng Laban, at ng Haseroth, at ng Di-zahab. Kini mao ang mga pulong nga gisulti ni Moises sa tibook Israel sa unahan sa Jordan didto sa kamingawan, didto sa Arabah, atbang sa Dagat nga Patay sa kinataliwad-an sa Paran, ug sa Topel, ug sa Laban, ug sa Jaseroth ug sa Dizahab. Labing isang araw na lakbayin mula sa Horeb kung dadaan ng bundok ng Seir hanggang sa Cades-barnea. Adunay napulo ug usa ka adlaw nga panaw gikan sa Horeb, sa dalan sa bukid sa Seir hangtud sa Cades-barnea. At nangyari nang ikaapat na pung taon, nang ikalabing isang buwan, nang unang araw ng buwan, na nagsalita si Moises sa mga anak ni Israel, tungkol sa lahat na ibinigay sa kaniyang utos ng Panginoon sa kanila; Ug nahatabo nga sa ikakap-atan ka tuig, sa ikanapulo ug usa ka bulan, sa nahauna nga adlaw sa bulan, si Moises misulti sa mga anak sa Israel sumala sa tanan nga gihatag ni Jehova kaniya ingon nga sugo alang kanila; Pagkatapos na kaniyang masaktan si Sehon na hari ng mga Amorrheo, na tumatahan sa Hesbon, at si Og na hari sa Basan, na tumatahan sa Astarot sa Edrei: Sa human mapatay niya si Sihon, ang hari sa mga Amorehanon, nga nagapuyo sa Hesbon, ug si Og, ang hari sa Basan, nga nagapuyo sa Astaroth sa Edrei. Sa dako roon ng Jordan, sa lupain ng Moab, pinasimulan ni Moises na ipinahayag ang kautusang ito, na sinasabi, Sa unahan sa Jordan sa yuta sa Moab, misugod si Moises sa pagpahayag niini nga Kasugoan, nga nagaingon: Ang Panginoon nating Dios ay nagsalita sa atin sa Horeb, na nagsasabi, Kayo'y nakatahan ng malaon sa bundok na ito: Si Jehova nga atong Dios misulti kanato didto sa Horeb, nga nagaingon: Kamo nakapuyo sa hataas na nga panahon niining bukira: Pumihit kayo, at kayo'y maglakbay, at kayo'y pumaroon sa lupaing maburol ng mga Amorrheo, at sa lahat ng mga dakong malapit, sa Araba, sa lupaing maburol, at sa mababang lupain, at sa Timugan, at sa baybayin ng dagat, sa lupain ng mga Cananeo at sa Lebano, hanggang sa malaking ilog, na ilog Eufrates. Pamalik kamo ug panggikan kamo ug umadto kamo ngadto sa bukid sa mga Amorehanon, ug sa tanan niya nga ginsakpan sa Arabah, sa bukid ug sa mga walog, ug sa habagatan, ug sa baybayon sa dagat, sa yuta sa mga Canaanhon, ug ngadto sa Libano, hangtud sa dakung suba, ang suba nga Eufrates. Narito, aking inilagay ang lupain sa harap ninyo: inyong pasukin at ariin ang lupain na isinumpa ng Panginoon sa inyong mga magulang, kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob, na ibibigay sa kanila at sa kanilang binhi pagkamatay nila. Ania karon, akong gigahin ang yuta sa atubangan ninyo: sumulod kamo, ug panagiyahon ninyo ang yuta nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, nga igahatag kanila, ug sa ilang kaliwatan sa ulahi nila. At ako'y nagsalita sa inyo nang panahong yaon na sinasabi, Hindi ko madadalang magisa kayo: Ug niadtong panahona misulti ako kaninyo, nga nagaingon: Ako dili makahimo sa pagdala kaninyo nga mag-inusara. Pinarami kayo ng Panginoon ninyong Dios, at, narito, kayo sa araw na ito ay gaya ng mga bituin sa langit sa karamihan. Si Jehova ang inyong Dios nagpadaghan kaninyo, ug ania karon, kamo niining adlawa sama sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon. Kayo nawa'y dagdagan ng Panginoon, ng Dios ng inyong mga magulang, ng makalibo pa sa dami ninyo ngayon, at kayo nawa'y pagpalain, na gaya ng ipinangako niya sa inyo! Si Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, magahimo kaninyo nga usa ka libo ka pilo sa inyong gidaghanon karon, ug magapanalangin kaninyo, ingon sa iyang gisaad kaninyo! Paanong madadala kong magisa ang inyong ligalig, at ang inyong pasan, at ang inyong pagkakaalitan? Unsaon ko pagdala nga mag-inusara sa inyong mga kasamok ug sa inyong mga lulan ug sa inyong mga pagbingkil? Kumuha kayo sa inyo ng mga lalaking pantas, at nakakaalam, at kilala, ayon sa inyong mga lipi, at sila'y aking gagawing pangulo sa inyo. Pagpili kamo gikan kaninyo, sumala sa inyong mga banay, mga tawo nga manggialamon, ug mga masinabuton, ug mga dungganon, ug igabutang ko sila sa pagkapunoan ninyo. At kayo'y sumagot sa akin at nagsabi, Ang bagay na iyong sinalita ay mabuting gawin namin. Ug kamo mingtubag kanako, ug nagaingon: Ang mga butang nga imong gipamulong maayo nga among pagabuhaton. Sa gayo'y kinuha ko sa inyo ang mga pangulo ng inyong mga lipi, na mga taong pantas, at kilala, at akin silang ginawang pangulo sa inyo, na mga punong kawal ng libolibo, at mga punong kawal ng mga daandaan, at mga punong kawal ng mga limangpu-limangpu, at mga punong kawal ng mga sangpu-sangpu, at mga pinuno ayon sa inyong mga lipi. Busa gikuha ko ang mga kadagkuan sa inyong mga banay, mga tawo nga manggialamon ug mga dungganon ug gibutang ko sila nga mga punoan ninyo, mga punoan sa mga linibo, ug mga punoan sa mga ginatus, ug mga punoan sa mga kinalim-an, mga punoan sa tinagpulo, ug mga magbubuot sumala sa inyong mga banay. At aking pinagbilinan ang inyong mga hukom nang panahong yaon na sinasabi, Inyong dinggin ang mga usap ng inyong mga kapatid, at inyong hatulan ng matuwid ang tao at ang kaniyang kapatid, at ang taga ibang lupa na kasama niya. Ug nagsugo ako sa inyong mga maghuhukom niadtong panahona, nga nagaingon: Magpatalinghug kamo sa taliwala sa inyong mga igsoon, maghukom kamo sa minatarung, sa taliwala sa tawo ug sa iyang igsoon nga lalake kun sa dumuloong nga uban kaniya. Huwag kayong magtatangi ng tao sa kahatulan; inyong didinggin ang maliliit, na gaya ng malaki: huwag kayong matatakot sa mukha ng tao; sapagkat ang kahatulan ay sa Dios: at ang usap na napakahirap sa inyo, ay inyong dadalhin sa akin, at aking didinggin. Dili kamo magpili ug tawo sa inyong paghukom, managpatalinghug kamo sa gagmay sama sa dagku: dili kamo mahadlok sa nawong sa tawo, kay ang paghukom iya sa Dios: ug ang hulusayon nga malisud kaninyo dad-on ninyo kanako, ug ako magapatalinghug niini. At aking iniutos sa inyo nang panahong yaon ang lahat ng mga bagay na inyong dapat gagawin. Ug nagsugo ako kaninyo niadtong panahona sa tanang mga butang nga inyong pagabuhaton. At tayo ay naglakbay mula sa Horeb at ating tinahak yaong buong malawak at kakilakilabot na ilang na inyong nakita, sa daang patungo sa lupaing maburol ng mga Amorrheo, na gaya ng iniutos ng Panginoon nating Dios sa atin, at tayo'y dumating sa Cades-barnea. Ug mingpanaw kita gikan sa Horeb, ug minglatas niadtong tanan nga dagku ug makalilisang nga kamingawan, nga inyong nakita didto sa dalan sa bukid sa mga Amorehanon, maingon nga si Jehova nga atong Dios nagsugo kanato, ug ming-abut kita sa Cades-barnea. At aking sinabi sa inyo, Inyong narating ang lupaing maburol ng mga Amorrheo na ibinibigay sa atin ng Panginoon nating Dios. Ug miingon ako kaninyo: Mingdangat kamo sa bukid sa mga Amorehanon nga gihatag ni Jehova nga atong Dios kanato. Narito, inilalagay ng Panginoon ninyong Dios ang lupain sa harap mo: sampahin mo, ariin mo, na gaya ng sinalita sa iyo ng Panginoon, ng Dios ng iyong mga magulang; huwag kang matakot, ni manglupaypay. Ania karon, si Jehova nga imong Dios naggahin sa yuta sa atubangan mo: tumungas ka, ug panag-iyahon mo kini, maingon nga si Jehova ang Dios sa inyong mga amahan, nag-ingon kanimo: Dili kamo mahadlok, dili usab kamo maluya. At kayo'y lumapit sa akin, bawat isa sa inyo, at nagsabi, Tayo'y magsugo ng mga lalake sa unahan natin, upang kanilang kilalanin ang lupain para sa atin, at magbigay alam sa atin ng daang ating marapat sampahan, at ng mga bayang ating daratnin. Ug mingduol kamong tanan kanako, ang tagsatagsa kaninyo ug nanag-ingon: Magsugo kita ug mga tawo una kanato nga mosusi alang kanato sa yuta, ug sa pagbalik magasaysay sila kanato sa dalan nga atong pagalaktan, ug sa mga kalungsoran nga atong pagaadtoan. At ang bagay na yaon ay inakala kong magaling: at ako'y kumuha ng labing dalawang lalake sa inyo, na isang lalake sa bawat lipi. Ug ang butang nakapahimuot kanako pag-ayo; ug mikuha ako ug napulo ug duha ka mga tawo gikan kaninyo, usa ka tawo sa tagsatagsa ka banay: At sila'y pumihit at sumampa sa bundok, at dumating hanggang sa libis ng Escol, at kanilang tiniktikan. Ug minglakaw sila ug mingtungas ngadto sa bukid, ug mingdangat sila ngadto sa walog sa Escol, ug mingpaniid niini. At sila'y nagbitbit ng bunga ng lupain sa kanilang mga kamay, at kanilang ipinanaog sa atin, at sila'y nagdala ng kasagutan at nagsabi, Mabuting lupain ang ibinibigay sa atin ng Panginoon nating Dios. Ug mingkuha sila ug bunga sa kayutaan sa ilang mga kamot ug gidala kini kanato, ug nanagsugilon sila kanato, ug nanag-ingon: Kini maayong yuta nga gihatag kanato ni Jehova nga atong Dios. Gayon ma'y hindi kayo umakyat, kundi nanghimagsik kayo laban sa utos ng Panginoon ninyong Dios. Apan wala kamo motungas, kondili nanagmalalison kamo sa sugo ni Jehova nga inyong Dios: At kayo'y dumaing sa inyong mga tolda, at inyong sinabi, Sapagkat kinapootan tayo ng Panginoon, ay inilabas tayo sa lupain ng Egipto, upang tayo'y ibigay sa kamay ng mga Amorrheo, upang tayo'y lipulin. Ug nanagbagulbol kamo sa inyong mga balong-balong ug nagaingon: Kay gidumtan kita ni Jehova, nga gikuha niya kita gikan sa yuta sa Egipto, aron sa pagtugyan kanato ngadto sa kamot sa mga Amorehanon aron sa paglaglag kanato. Saan tayo sasampa? pinapanglupaypay ng ating mga kapatid ang ating puso, na sinasabi, Ang mga tao ay malalaki at matataas kay sa atin; ang mga bayan ay malalaki at nakukutaan ng hanggang sa himpapawid; at bukod dito'y aming nakita roon ang mga anak ng mga Anaceo. Asa man kita motungas? Ang atong mga igsoon nagpaluya sa atong kasingkasing, nga nagaingon. Ang mga tawo mga labing dagku ug labing hatag-as kay kanato; ang mga kalungsoran dagku ug kinutaan hangtud sa langit, ug labut pa nakita namo didto ang mga anak sa mga higante. Nang magkagayo'y sinabi ko sa inyo, Huwag kayong mangilabot ni matakot sa kanila. Unya miingon ako kaninyo: Dili kamo malisang, dili usab kamo mahadlok kanila. Ang Panginoon ninyong Dios, na nangunguna sa inyo, ay kaniyang ipakikipaglaban kayo, ayon sa lahat ng kaniyang ginawa sa Egipto dahil sa inyo sa harap ng inyong mga mata; Si Jehova, ang inyong Dios, maoy magauna kaninyo, siya makig-away alang kaninyo, ingon sa tanang mga butang nga gibuhat niya alang kaninyo didto sa Egipto sa atubangan sa inyong mga mata, At sa ilang, na inyong kinakitaan kung paanong dinala ka ng Panginoon ninyong Dios, na gaya ng pagdadala ng tao sa kaniyang anak, sa buong daang inyong nilakaran hanggang sa dumating kayo sa dakong ito. Ug sa kamingawan, diin nakita mo nga si Jehova nga imong Dios nagdala kanimo, ingon sa usa ka tawo nga nagdala sa iyang anak nga lalake sa tanan nga dalan sa inyong gilaktan, hangtud nga mingdangat kamo niining dapita. Gayon ma'y sa bagay na ito, ay hindi kayo sumampalataya sa Panginoon ninyong Dios, Bisan pa niining butanga wala kamo managtoo kang Jehova nga inyong Dios, Na nagpauna sa inyo sa daan, upang ihanap kayo ng dakong mapagtatayuan ng inyong mga tolda, na nasa apoy pagka gabi, upang ituro sa inyo kung saang daan kayo dadaan, at nasa ulap pagka araw. Nga nag-una kaninyo sa dalan, aron sa pagsusi sa dapit kong asa kamo magapahaluna sa inyong mga balong-balong, pinaagi sa kalayo sa gabii, aron sa pagpakita kaninyo sa dalan nga inyong pagalaktan, ug pinaagi sa panganod sa adlaw. At narinig ng Panginoon ang tinig ng inyong mga salita, at nag-init, at sumumpa, na nagsasabi, Ug nakadungog si Jehova sa tingog sa inyong mga pulong, ug nasuko ug nanumpa siya, nga nagaingon: Tunay na hindi makikita ng isa man nitong mga taong masamang lahi ang mabuting lupain na aking isinumpang ibigay sa inyong mga magulang, Sa pagkamatuod walay usa niining mga tawo, niining dautan nga kaliwatan nga makakita sa yuta nga maayo nga gipanumpa ko nga igahatag sa inyong mga amahan. Liban si Caleb na anak ni Jephone; at siya ang makakakita; at sa kaniya ko ibibigay ang lupain na kaniyang tinuntungan, at sa kaniyang mga anak: sapagkat siya'y lubos na sumunod sa Panginoon. Gawas kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone: siya makakita niana, ug kaniya ihatag ko ang yuta nga iyang gitumban, ug sa iyang mga anak, kay hingpit ang iyang pagsunod kang Jehova. Ang Panginoon ay nagalit din sa akin, dahil sa inyo, na nagsasabi, Ikaw man ay hindi papasok doon: Ug batok usab kanako nasuko si Jehova tungod kaninyo, nga nagaingon: Ikaw usab dili makasulod didto: Si Josue na anak ni Nun, na nakatayo sa harap mo, ay siyang papasok doon: palakasin mo ang kaniyang loob; sapagkat kaniyang ipamamana sa Israel. Si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, nga nagatindog sa imong atubangan, siya makasulod didto: magdasig ka kaniya; kay siya magapapanunod niana sa Israel. Bukod dito'y ang inyong mga bata, na inyong sinasabing magiging bihag, at ang inyong mga anak na sa araw na ito ay hindi nakakaalam ng mabuti o ng masama, ay sila ang papasok doon, at sa kanila'y aking ibibigay, at kanilang aariin. Labut pa ang inyong mga bata, nga matud ninyo mahimong tukbonon; ug ang inyong mga anak nga dili karon mahibalo sa maayo kun dautan, sila makasulod didto, ug kanila ihatag ko kini, ug sila makapanag-iya niini. Ngunit tungkol sa inyo, ay bumalik kayo, at maglakbay kayo sa ilang sa daang patungo sa Dagat na Mapula. Apan mahitungod kaninyo, pamalik kamo ug panggikan kamo padulong ngadto sa kamingawan sa dalan paingon sa Dagat nga Mapula. Nang magkagayo'y sumagot kayo at sinabi ninyo sa akin, Kami ay nagkasala laban sa Panginoon, kami ay sasampa at lalaban, ayon sa buong iniutos sa amin ng Panginoon naming Dios. At nagsipagsakbat bawat isa sa inyo ng kanikaniyang sandata na pangdigma, at kayo'y nagmadaling sumampa sa bundok. Unya mingtubag kamo ug nanag-ingon kanako: Nakasala kami batok kang Jehova, motungas ug makig-away kami, sumala sa tanan nga gisugo kanamo ni Jehova nga among Dios. Ug nanagsangkap kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang mga hinagiban sa pag-awayan, ug nanag-andam kamo sa pagtungas sa kabukiran. At sinabi sa akin ng Panginoon, Sabihin mo sa kanila, Huwag kayong sumampa, ni lumaban; sapagkat ako'y wala sa inyo; baka kayo'y masugatan sa harap ng inyong mga kaaway. Ug si Jehova miingon kanako: Ipamulong mo kanila: Dili kamo motungas ni makig-away, kay ako wala sa inyong taliwala; tingali unya pamatyon kamo sa atubangan sa inyong mga kaaway. Gayon sinalita ko sa inyo, at hindi ninyo dininig; kundi kayo'y nanghimagsik laban sa utos ng Panginoon, at naghambog at umakyat sa bundok. Unya ako misulti kaninyo, ug wala kamo magpatalinghug; hinonoa minglalis kamo sa sugo ni Jehova, ug nanagmapahitas-on ug mingtungas kamo ngadto sa kabukiran. At ang mga Amorrheo na tumatahan sa bundok na yaon, ay nagsilabas na laban sa inyo, at kayo'y hinabol, na gaya ng ginagawa ng mga pukyutan, at kayo'y tinalo sa Seir, hanggang sa Horma. Ug minggula ang mga Amorehanon, nga nagpuyo niadtong bukira sa pagsugat kaninyo, milutos kaninyo, ingon sa ginabuhat sa mga putyokan, ug nagpuspus kaninyo gikan sa Seir, hangtud sa Horma. At kayo'y bumalik at umiyak sa harap ng Panginoon; ngunit hindi dininig ng Panginoon ang inyong tinig, ni pinakinggan kayo. Ug mingbalik kamo ug minghilak kamo sa atubangan ni Jehova; apan si Jehova wala magpatalinghug sa inyong tingog, wala usab siya mamati kaninyo. Sa gayon, ay natira kayong malaon sa Cades, ayon sa mga araw na inyong itinira roon. Unya didto kamo sa Cades sa daghang mga adlaw, sumala sa mga adlaw sa inyong pagpuyo didto. Nang magkagayo'y pumihit tayo, at lumakad tayo sa ilang na daang patungo sa Dagat na Mapula, gaya ng sinalita sa akin ng Panginoon; at tayo'y malaong lumigid sa bundok ng Seir. Unya mingbalik kita ug minggikan kita padulong sa kamingawan sa dalan paingon sa Dagat nga Mapula, sumala sa giingon ni Jehova kanako ug gilibut nato ang bukid sa Seir sa daghang mga adlaw. At ang Panginoon ay nagsalita sa akin, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kanako, nga nagaingon: Malaon na ninyong naligid ang bundok na ito: lumiko kayo sa dakong hilagaan. Igo na ang paglibut ninyo niining bukira, patunong kamo ngadto sa amihanan. At iutos mo sa bayan, na iyong sabihin, Kayo'y dadaan sa hangganan ng inyong mga kapatid na mga anak ni Esau, na tumatahan sa Seir; at sila'y matatakot sa inyo. Magsipagingat nga kayong mabuti: Ug sugoon mo ang katawohan, sa pag-ingon: Molatas kamo sa utlanan sa inyong mga igsoon ang mga anak ni Esau, nga nagpuyo sa Seir, ug sila mangahadlok kaninyo. Busa magbantay kamo pag-ayo: Huwag kayong makipagkaalit sa kanila; sapagkat hindi ko ibibigay sa inyo ang kanilang lupain, kahit ang natutungtungan ng talampakan ng isang paa: sapagkat ibinigay ko kay Esau, na pinakaari ang bundok ng Seir. Dili kamo makig-away kanila; kay dili ko ihatag kaninyo ang ilang yuta, dili, bisan pa ang pagtunob sa lapalapa sa tiil; kay gihatag ko na kang Esau ang bukid sa Seir ingon nga panulondon. Kayo'y bibili sa kanila ng pagkain sa pamamagitan ng salapi, upang kayo'y makakain; at kayo'y bibili rin sa kanila ng tubig sa pamamagitan ng salapi, upang kayo'y makainom. Sa salapi mopalit kamo kanila ug kalan-on, aron kamo makakaon; ug sa salapi mopalit usab kamo kanila ug tubig aron kamo makainum; Sapagkat pinagpala ka ng Panginoon mong Dios, sa lahat ng gawa ng iyong kamay; kaniyang natalastas ang iyong paglalakbay dito sa malawak na ilang; sa loob nitong apat na pung taon ay sumaiyo ang Panginoon mong Dios; ikaw ay di kinulang ng anoman. Kay si Jehova nga imong Dios nagpanalangin kanimo sa tanan nga bulohaton sa imong kamot: siya nahibalo niining dakung kamingawan: niining kap-atan ka tuig si Jehova nga imong Dios nag-uban kanimo; walay bisan unsa nga nakulang kanimo. Gayon tayo nagdaan sa ating mga kapatid, na mga anak ni Esau, na tumatahan sa Seir, mula sa daan ng Araba, mula sa Elath at mula sa Esion-geber. At tayo'y bumalik at nagdaan sa ilang ng Moab. Busa giagian nato gikan sa atong mga igsoon, ang mga anak ni Esau, nga nagpuyo sa Seir gikan sa dalan sa Arabah gikan sa Elat ug gikan sa Eslon-geber. Ug mingbalik kita ug ming-agi sa dalan sa kamingawan sa Moab. At sinabi sa akin ng Panginoon, Huwag mong kaalitin ang Moab, ni kakalabanin sila sa digma; sapagkat hindi kita bibigyan sa kaniyang lupain ng pinakaari; sapagkat aking ibinigay na pinakaari ang Ar sa mga anak ni Lot. Ug si Jehova miingon kanako: Dili ka magsamok kang Moab, dili ka usab makig-away kanila, kay dili ko ihatag kanimo ang pagpanag-iya sa iyang yuta, kay ako nang gihatag ang Ar nga panulondon sa mga anak ni Lot. (Ang mga Emimeo ay nanahan doon noong una, bayang malaki, at marami, at matataas na gaya ng mga Anaceo: (Ang mga Emimenhon nagpuyo, niini kaniadto, katawohan nga daku, ug daghan, ug hatag-as ingon sa mga higante; Ang mga ito man ay ibinilang na mga Rephaim, na gaya ng mga Anaceo; ngunit tinatawag silang Emimeo ng mga Moabita. Kini sila usab naisip ingon nga mga Refeimhanon sama sa mga Anachanon; apan ang mga Moabhanon nagangalan kanila ug mga Emumehanon. Ang mga Hereo man ay tumahan sa Seir noong una, ngunit ang mga anak ni Esau ay humalili sa kanila; at nalipol sila ng mga ito sa harap din nila, at tumahan na kahalili nila; gaya ng ginawa ng Israel sa lupaing kaniyang pag-aari, na ibinigay ng Panginoon sa kanila.) Ug sa Seir nagpuyo kaniadto ang mga Horhanon, apan gipulihan sila sa mga anak ni Esau ug ilang gilaglag sila sa atubangan nila, ug nagpuyo sila sa dapit puli kanila, ingon sa gibuhat sa Israel sa yuta nga panulondon nga gihatag kanila ni Jehova). Ngayon, tumindig kayo, at tumawid kayo sa batis ng Zered. At tayo'y tumawid sa batis ng Zered. Karon, manindog kamo, miingon ako, ug umagi kamo sa sapa sa Sered. Ug ming-agi kita sa sapa sa Sered. At ang mga araw na ating ipinaglakad mula sa Cades-barnea hanggang sa tayo'y nakarating sa batis ng Zered, ay tatlong put walong taon, hanggang sa ang buong lahi ng mga lalaking mangdidigma ay nalipol sa gitna ng kampamento, gaya ng isinumpa sa kanila ng Panginoon. Ug sa mga adlaw nga nanglakaw kita gikan sa Cades-barnea hangtud sa atong pag-abut sa sapa sa Sered, katloan ug walo ka tuig; hangtud nga nahurot ang tanan nga kaliwatan sa mga tawo sa panggubatan gikan sa taliwala sa campo sumala sa gipanumpa kanila ni Jehova. Bukod dito'y ang kamay ng Panginoon ay naging laban sa kanila, upang lipulin sila sa gitna ng kampamento, hanggang sa sila'y nalipol. Labut pa ang kamot ni Jehova diha batok kanila aron sa paglaglag kanila gikan sa taliwala sa campo, hangtud nga nahurot sila. Kayat nangyari, nang malipol at mamatay sa gitna ng bayan ang lahat ng lalaking mangdidigma. Busa nahitabo nga, sa pagkahurot ug sa pagkamatay sa tanan nga mga tawo sa panggubatan sa taliwala sa katawohan, Ay sinalita sa akin ng Panginoon, na sinasabi, Si Jehova misulti kanako, nga nagaingon: Ikaw ay dadaan sa araw na ito sa Ar, na hangganan ng Moab: Ikaw moagi niining adlawa sa Ar, ang utlanan sa Moab. At pagka ikaw ay matatapat sa mga anak ni Ammon, ay huwag kang manampalasan sa kanila ni makipagtalo sa kanila: sapagkat hindi ko ibibigay sa iyo na pinakaari ang lupain ng mga anak ni Ammon: sapagkat aking ibinigay na pinakaari sa mga anak ni Lot. Ug sa magakahaduol ka sa atubangan sa mga anak sa Ammon; dili mo sila pagsamukon, dili ka usab maghilabut kanila; kay dili ko ihatag kanimo ang pagpanag-iya sa yuta sa mga anak sa Ammon; kay gihatag ko na kini nga panulondon sa mga anak ni Lot. (Yaon man ay ibinilang na lupain ng mga Rephaim: ang mga Rephaim ang tumatahan doon noong una; ngunit tinawag na mga Zomzommeo ng mga Ammonita; (Kini usab naisip nga yuta sa mga Refeimhanon; si Refeim nagpuyo didto sa unang panahon; ug sila gihinganlan sa mga Ammonhon, mga Zomzomehanon. Bayang malaki at marami at matataas na gaya ng mga Anaceo; ngunit nilipol sila ng Panginoon sa harap nila; at sila'y humalili sa kanila, at tumahang kahalili nila: Usa ka katawohan nga daku, ug daghan, ug hatag-as ingon sa mga Anachanon, apan si Jehova naglaglag kanila sa atubangan sa mga Ammonhon, ug sila ming-ilis kanila, ug nagpuyo sila sa dapit puli kanila: Gaya ng ginawa ng Panginoon sa mga anak ni Esau, na tumatahan sa Seir, nang kaniyang lipulin ang mga Horeo sa harap nila; at sila'y humalili sa kanila, at tumahang kahalili nila hanggang sa araw na ito: Ingon sa gibuhat niya sa mga anak ni Esau nga nagpuyo sa Seir, sa diha nga gilaglag niya ang mga Horhanon, sa ilang atubangan, ug sila ming-ilis kanila, ug mingpuyo sila sa dapit puli kanila hangtud karon. At ang mga Heveo na nangagsitahan sa mga nayon hanggang sa Gaza, ay nilipol ng mga Caftoreo na nangagmula sa Caftor, at tumahang kahalili nila.) Ug sa mga Avehanon, nga nagpuyo sa Haserim hangtud sa Gaza, ang mga Caftorhanon nga minggula sa Caftor naglaglag kanila, ug mingpuyo sila nga ilis kanila). Magsitindig kayo, kayo'y maglakbay, at magdaan kayo sa libis ng Arnon: narito, aking ibinigay sa iyong kamay si Sehon na Amorrheo, na hari sa Hesbon, at ang kaniyang lupain: pasimulan mong ariin, at kalabanin mo siya sa digma. Panindog kamo, panggikan kamo, ug manlabang kamo sa sapa sa Arnon: ania karon, gihatag ko sa imong kamot si Sihon, nga Amorehanon, ang hari sa Hesbon, ug ang iyang yuta; sugdi ninyo ang pagpanag-iya niini, ug magpakig-away kamo batok kaniya sa gubat. Sa araw na ito ay pasisimulan kong ilagay sa mga bayang nangasa silong ng buong langit, ang sindak sa iyo at ang takot sa iyo, na maririnig nila ang iyong kabantugan, at magsisipanginig, at mangahahapis, dahil sa iyo. Niining adlawa magsugod ako sa pagbutang sa imong kahadlok, ug sa imong kalisang sa ibabaw sa mga katawohan nga anaa sa ilalum sa tibook nga langit; nga makadungog sa imong kabantug, ug magakurog ug magaguol tungod kanimo. At ako'y nagsugo ng mga sugo mula sa ilang ng Cademoth kay Sehon na hari sa Hesbon na may mapayapang pananalita, na sinasabi, Ug nagsugo ako ug mga maniniid gikan sa kamingawan sa Cedemoth ngadto kang Sihon, ang hari sa Hesbon, uban ang mga pulong sa pakigdait, nga nagaingon: Paraanin mo ako sa iyong lupain: sa daan lamang ako lalakad, hindi ako liliko maging sa kanan ni sa kaliwa. Tugoti nga moagi ako sa imong yuta: magalakaw ako sa dalan, dili ako motipas ngadto sa too ni sa wala; Pagbibilhan mo ako ng pagkain sa salapi, upang makakain ako, at bibigyan mo ako ng tubig sa salapi, upang makainom ako; paraanin mo lamang ako ng aking mga paa; Magabaligya ikaw kanako ug kalan-on nga baylo sa salapi, aron ako makakaon; ug magahatag ikaw kanako ug tubig nga baylo sa salapi, aron ako makainum; paagia lamang ako nga magalakaw. Gaya ng ginawa sa akin ng mga anak ni Esau, na tumatahan sa Seir, at ng mga Moabita na tumatahan sa Ar; hanggang sa makatawid ako sa Jordan, sa lupaing sa amin ay ibinibigay ng Panginoon naming Dios. Ingon sa gibuhat kanako sa mga anak ni Esau nga nagpuyo sa Seir; ug sa mga Moabhanon, nga nagpuyo sa Ar; hangtud nga motabok ako sa Jordan ngadto sa yuta nga gihatag kanato ni Jehova nga atong Dios. Ngunit ayaw tayong paraanin ni Sehon na hari sa Hesbon sa lupa niya; sapagkat pinapagmatigas ng Panginoon mong Dios ang kaniyang diwa, at pinapagmatigas ang kaniyang puso, upang maibigay siya sa iyong kamay gaya sa araw na ito. Apan si Sihon nga hari sa Hesbon wala bumuot nga moagi kami sa kayutaan niya; kay si Jehova nga imong Dios nagpatig-a sa iyang espiritu, ug nagpatig-a sa iyang kasingkasing aron sa pagtugyan kaniya sa imong kamot ingon niining adlawa. At sinabi sa akin ng Panginoon, Narito, aking pinasimulang ibigay sa harap mo si Sehon at ang kaniyang lupain: pasimulan mong ariin upang iyong mamana ang kaniyang lupain. Ug miingon kanako si Jehova: Ania karon, misugod ako sa paghatag sa atubangan mo kang Sihon ug sa iyang yuta: magsugod ka sa pagpanag-iya aron mapanunod mo ang iyang yuta. Nang magkagayo'y lumabas si Sehon laban sa atin, siya at ang buong bayan niya, sa pakikipagbaka sa Jahaz. Ug misugat si Sihon kanato, siya ug ang tibook niya nga katawohan aron sa pagpakig-away didto sa Jaas. At ibinigay siya ng Panginoon nating Dios sa harap natin; at ating sinaktan siya, at ang kaniyang mga anak at ang kaniyang buong bayan. Ug si Jehova nga atong Dios nagtugyan kaniya sa atong atubangan; ug siya gipatay ta ug ang iyang mga anak nga lalake ug ang tibook niya nga katawohan. At ating sinakop ang lahat niyang mga bayan nang panahong yaon, at ating lubos na nilipol ang bawat bayan na tinatahanan, sangpu ng mga babae at ng mga bata; wala tayong itinira: Ug niadtong panahona gikuha ta ang tanan niyang mga kalungsoran, ug gilaglag ta ang tanan nga mga lungsod nga may nagpuyo, lakip ang mga babaye ug mga bata: walay bisan usa nga gibilin ta. Ang mga hayop lamang ang dinalang pinakasamsam, sangpu ng mga nasamsam sa mga bayan na ating sinakop. Kondili ang kahayupan lamang ang atong gikuha alang sa atong kaugalingon, uban ang mga inagaw sa kalungsoran nga atong naagaw. Mula sa Aroer na nasa tabi ng libis ng Arnon at mula sa bayan na nasa libis, hanggang sa Galaad, ay wala tayong minataas na bayan: ibinigay na lahat sa harap natin ng Panginoon nating Dios: Gikan sa Aroer, nga anaa sa duol sa daplin sa sapa sa Arnon, ug sa lungsod nga anaa sa walog hangtud sa Galaad, walay lungsod nga hataas da alang kanato; tanan sila gitugyan ni Jehova nga atong Dios sa atong atubangan. Sa lupain lamang ng mga anak ni Ammon hindi ka lumapit; sa buong pangpang ng ilog Jaboc at sa mga bayan ng lupaing maburol, at saan man na ipinagbawal sa atin ng Panginoon nating Dios. Sa yuta lamang sa mga anak sa Ammon nga wala ka makadangat; ang tanan nga anaa sa daplin sa sapa sa Jaboc, ug ang mga lungsod sa kabukiran, ug bisan sa unsang dapita nga kanato gidili ni Jehova nga atong Dios. Nang magkagayo'y pumihit tayo, at ating sinampa ang daang patungo sa Basan: at si Og na hari sa Basan ay lumabas laban sa atin, siya at ang buong bayan niya, sa pakikipagbaka sa Edrei. Unya mingbalik kita, ug mingtungas sa dalan ngadto sa Basan: ug migula sa pagsugat kanato si Og, ang hari sa Basan, siya ug ang tibook niya nga katawohan, sa pagpakig-away didto sa Edrei. At sinabi sa akin ng Panginoon, Huwag mong katakutan siya, sapagkat aking ibinigay sa iyong kamay siya, at ang kaniyang buong bayan, at ang kaniyang lupain; at iyong gagawin sa kaniya ang gaya ng iyong ginawa kay Sehon na hari ng mga Amorrheo, na tumahan sa Hesbon. Ug miingon kanako si Jehova: Dili ka mahadlok kaniya kay sa imong kamot gitugyan ko siya ug ang tibook niya nga katawohan, ug ang iyang yuta; ug pagabuhaton mo kaniya ingon sa gibuhat mo kang Sihon, ang hari sa mga Amorehanon nga nagpuyo sa Hesbon. Gayon din ibinigay ng Panginoon nating Dios sa ating kamay si Og, na hari sa Basan, at ang buong bayan niya; at ating sinaktan siya hanggang sa walang natira sa kaniya. Busa si Jehova nga atong Dios nagtugyan usab kang Og, sa atong mga kamot ang hari sa Basan, ug ang tanan nga katawohan niya; ug siya gipatay ta hangtud nga walay nahabilin kaniya bisan usa. At ating sinakop ang lahat niyang mga bayan nang panahong yaon; walang bayan na di sinakop natin sa kanila; anim na pung bayan ang buong lupain ng Argob, ang kaharian ni Og, sa Basan. Ug gikuha ta ang tanan niyang kalungsoran niadtong panahona: walay nahabilin nga lungsod nga wala nato kuhaa gikan kanila; kan-uman ka lungsod, ang tibook nga yuta sa Argob, ang gingharian ni Og sa Basan. Ang lahat ng ito'y mga bayang nakukutaan ng matataas na kuta, na may mga pintuang-bayan at mga halang; bukod pa ang napakaraming mga bayan na walang kuta. Kining tanang mga lungsod nga gilig-onan sa hatag-as nga mga kuta, mga pultahan ug mga balabag; labut pa sa daghan kaayo nga kalungsoran nga walay kuta. At ating lubos na nilipol, na gaya ng ating ginawa kay Sehon na hari sa Hesbon, na lubos nating nilipol bawat bayan na tinatahanan, sangpu ng mga babae at ng mga bata. Ug gilaglag ta gayud sila, ingon sa gibuhat ta kang Sihon nga hari sa Hesbon, nga gilaglag gayud ang tanan nga ciudad nga dihay nagpuyo, lakip ang mga babaye, ug ang mga bata. Ngunit ang madlang kawan at ang nasamsam sa mga bayan ay ating dinala. Apan gikuha ta alang kanato ang tanan nga kahayupan ug ang mga inagaw sa mga kalungsoran. At ating sinakop ang lupain nang panahong yaon sa kamay ng dalawang hari ng mga Amorrheo na nasa dako roon ng Jordan, mula sa libis ng Arnon hanggang sa bundok ng Hermon; Gikuha ta usab niadtong panahona ang yuta gikan sa kamot sa duruha ka hari nga Amorehanon nga nagpuyo sa unahan sa Jordan, gikan sa walog sa Arnon hangtud sa bukid sa Hermon. (Na siyang Hermon ay tinatawag ng mga taga Sidon na Sirion, at tinatawag ng mga Amorrheo na Senir): (Ang maong Hermon ginganlan sa mga Sidonihanon ug Sirion, ug sa mga Amorehanon, Senir), Lahat ng mga bayan ng kapatagan, at ang buong Galaad, at ang buong Basan, hanggang Salcha at Edrei, na mga bayan ng kaharian ni Og sa Basan. Ang tanan nga mga kalungsoran sa kapatagan, ug ang tibook nga Galaad ug ang tibook nga Basan hangtud sa Salka, ug Edrei, mga lungsod sa gingharian ni Og sa Basan. (Sapagkat si Og lamang na hari sa Basan ang nalalabi sa natira sa mga Rephaim; narito, ang kaniyang higaan ay higaang bakal; wala ba ito sa Rabbath ng mga anak ni Ammon? siyam na siko ang haba niyaon at apat na siko ang luwang niyaon, ayon sa siko ng isang lalake). (Kay si Og lamang ang hari sa Basan maoy nahabilin sa mga salin sa mga Refeimhanon; ania karon, ang iyang higdaanan, usa ka higdaanan nga puthaw, wala ba diha sa Raba sa mga anak sa Ammon? ang gitas-on niini siyam ka maniko, ug ang iyang gilapdon upat ka maniko, sa maniko sa lalake). At ang lupaing ito'y ating sinakop na pinakaari nang panahong yaon; mula sa Aroer, na nasa tabi ng libis ng Arnon, at kalahati ng lupaing maburol ng Galaad, at ang mga bayan niyaon, ay aking ibinigay sa mga Rubenita at sa mga Gadita: Ug kining yutaa among gipanag-iya niadtong panahona gikan sa Aroer, nga diha sa walog sa Arnon, ug ang katunga sa bukid sa Galaad, ug ang iyang mga kalungsoran, gihatag ko sa mga Rubenhanon ug sa mga Gadahanon: At ang labis ng Galaad, at ang buong Basan, na kaharian ni Og, ay aking ibinigay sa kalahating lipi ni Manases; ang buong lupain ng Argob, sa makatuwid baga'y ang buong Basan. (Siya ring tinatawag na lupain ng mga Rephaim. Ug ang nahasalin sa Galaad, ug ang tibook Basan, ang gingharian ni Og, gihatag ko sa katunga nga banay ni Manases; ang tibook nga yuta sa Argob, bisan ang tibook Basan. (Kini gihinganlan ang yuta ni Refeim. Sinakop ni Jair na anak ni Manases ang buong lupain ng Argob, hanggang sa hangganan ng mga Gessureo at ng mga Machateo; at mga tinawag niya ng Basan ayon sa kaniyang pangalang Havot-jair hanggang sa araw na ito.) Si Jair, ang anak nga lalake ni Manases, nagkuha sa tibook nga yuta sa Argob hangtud sa utlanan sa mga Geurihanon, ug sa mga Maakatihanon, ug gihinganlan sila, bisan ang Basan sunod sa iyang ngalan, Habot-Jair, hangtud niining adlawa). At aking ibinigay ang Galaad kay Machir. Ug kang Machir gihatag ko ang Galaad. At sa mga Rubenita at sa mga Gadita ay aking ibinigay ang mula sa Galaad hanggang sa libis ng Arnon, na siyang kalahatian ng libis, na pinaka hangganan niyaon hanggang sa ilog Jaboc, na siyang hangganan ng mga anak ni Ammon; Ug sa mga Rubenhanon ug sa mga Gadahanon gihatag ko ang gikan sa Galaad hangtud sa walog sa Arnon, ang taliwala sa walog, ug ang utlanan niini, hangtud sa sapa sa Jaboc, nga mao ang utlanan sa mga anak ni Ammon: Pati ng Araba at ng Jordan at ng hangganan niyaon, mula sa Cinereth hanggang sa Dagat ng Araba na Dagat na Alat, sa ibaba ng gulod ng Pisga sa dakong silanganan. Ingon man usab ang Arabah, ug ang Jordan, ug ang utlanan niini, sukad sa Cinereth hangtud sa dagat sa Arabah, ang Dagat nga Asin, ubos sa mga bakilid sa Pisga sa timogan. At kayo'y aking inutusan nang panahong yaon, na sinasabi, Ibinigay sa inyo ng Panginoon ninyong Dios ang lupaing ito upang ariin: kayo'y daraang may sakbat sa harap ng inyong mga kapatid na mga anak ni Israel, lahat ng taong matapang. Ug niadtong panahona nagsugo ako kaninyo, nga nagaingon: Si Jehova nga inyong Dios mihatag kaninyo niining yutaa aron panag-iyahon ninyo kini; molatas kamo nga sangkap sa hinagiban sa atubangan sa inyong mga igsoon ang mga anak sa Israel, ang tanang mga tawong maisug. Ngunit ang inyong mga asawa at ang inyong mga bata, at ang inyong mga hayop, (aking talastas na kayo'y mayroong maraming hayop), ay mangatitira sa inyong mga bayan na aking ibinigay sa inyo; Apan ang inyong mga asawa, ug ang inyong mga anak, ug ang inyong kahayupan (nahibalo ako nga adunay daghan kamo nga kahayupan), magapabilin sa inyong mga lungsod, nga akong gihatag kaninyo, Hanggang sa bigyan ng Panginoon ng kapahingahan ang inyong mga kapatid, na gaya ninyo, at kanilang ariin naman ang lupain na ibinigay sa kanila ng Panginoon ninyong Dios, sa dako roon ng Jordan; kung magkagayon ay babalik ang bawat lalake sa inyo sa kaniyang pag-aari, na aking ibinigay sa inyo. Hangtud nga mihatag si Jehova ug kapahulayan sa inyong mga igsoon, sama sa paghatag kaninyo, ug magapanag-iya usab sila sa yuta nga gihatag kanila ni Jehova nga inyong Dios sa tabok sa Jordan; unya pumauli kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang panulondon nga akong gihatag kaninyo, At aking iniutos kay Josue nang panahong yaon, na sinasabi, Nakita ng iyong mga mata ang lahat ng ginawa ng Panginoon mong Dios sa dalawang haring ito; gayon ang gagawin ng Panginoon sa lahat ng mga kahariang iyong daraanan. Ug niadtong panahona nagsugo ako kang Josue, nga nagaingon: Ang imong mga mata nakakita sa tanan nga gibuhat ni Jehova nga imong Dios niadtong duruha ka hari: mao kana ang pagabuhaton ni Jehova sa tanan nga mga gingharian nga imong pagaagian. Huwag kayong matakot sa kanila: sapagkat ipinakikipaglaban kayo ng Panginoon ninyong Dios. Dili kamo mahadlok kanila; kay si Jehova nga imong Dios, siya mao ang magapakig-away alang kaninyo. At ako'y dumalangin sa Panginoon nang panahong yaon, na sinasabi, Ug nag-ampo ako kang Jehova niadtong panahona, nga nagaingon: Oh Panginoong Dios, iyong minulang ipinakilala sa iyong lingkod ang iyong kadakilaan at ang iyong kamay na makapangyarihan: ano ngang Dios sa langit o sa lupa ang makagagawa ng ayon sa iyong mga gawa, at ayon sa iyong mga makapangyarihang kilos? Oh, Ginoong Jehova: ikaw nagsugod sa pagpahayag sa imong ulipon sa imong pagkadaku, ug sa imong kamot nga kusgan; kay unsa ba nga dios ang anaa sa langit kun sa yuta nga makabuhat sumala sa imong mga gibuhat ug sumala sa imong dagkung mga buhat? Paraanin mo nga ako, isinasamo ko sa iyo, at aking makita ang mabuting lupain na nasa dako roon ng Jordan, yaong mainam na bundok, at ang Libano. Paagia ako, nagaampo ako kanimo, ug magatan-aw ako niadtong yuta nga maayo, nga anaa sa tabok sa Jordan, niadtong maayong bukid, ug sa Libano. Ngunit ang Panginoon ay nagalit sa akin dahil sa inyo, at hindi ako dininig; at sinabi sa akin ng Panginoon, Siya na; huwag ka nang magsalita pa sa akin ng tungkol sa bagay na ito. Apan si Jehova nasuko batok kanako tungod kaninyo, ug wala magpatalinghug kanako; ug miingon si Jehova kanako: Igo na kanimo, dili ka na magsulti kanako mahitungod niining butanga. Sumampa ka sa taluktok ng Pisga at ilingap mo ang iyong mga mata sa dakong kalunuran, at sa dakong hilagaan, at sa dakong timugan, at sa dakong silanganan, at masdan mo ng iyong mga mata; sapagkat hindi ka makatatawid sa Jordang ito. Tumungas ka sa tagaytay sa Pisga, ug iyahat ang imong mga mata ngadto sa kasadpan ug ngadto sa amihanan ug ngadto sa habagatan ug ngadto sa subangan, ug itan-aw ang imong mga mata; kay dili ka makalabang niining Jordan. Ngunit pagbilinan mo si Josue, at palakasin mo ang kaniyang loob at palakasin mo siya: sapagkat siya'y daraan sa harap ng bayang ito, at kaniyang ipamamana sa kanila ang lupain na iyong makikita. Apan sugoon mo si Josue, ug dasiga siya, ug lig-ona siya; kay siya moadto nga magauna niining katawohan, ug himoon niya nga sila magapanunod sa yuta nga imong makita. Sa gayo'y tumahan tayo sa libis, na nasa tapat ng Beth-peor. Busa nanghunong kami didto sa walog sa atbang sa Beth-peor. At ngayon, Oh Israel, dinggin mo ang mga palatuntunan at ang mga kahatulan, na aking itinuturo sa inyo, upang sundin ninyo; upang kayo'y mabuhay, at pumasok, at inyong ariin ang lupain na ibinibigay sa inyo ng Panginoon, ng Dios ng inyong mga magulang. Ug karon, oh Israel, magpatalinghug ka sa kabalaoran, ug mga tulomanon, nga akong ginatudlo kaninyo nga inyong pagabuhaton; aron mabuhi kamo, ug mosulod ug manag-iya kamo sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan. Huwag ninyong daragdagan ni babawasan ang salita na aking iniuutos sa inyo, upang inyong maingatan ang mga utos ng Panginoon ninyong Dios na aking iniuutos sa inyo. Dili kamo magadugang sa pulong nga akong gisugo kaninyo, ni pagkunhoran ninyo kini, aron pagabantayan ninyo ang mga sugo ni Jehova nga inyong Dios nga akong gisugo kaninyo. Nakita ng inyong mga mata ang ginawa ng Panginoon tungkol kay Baal-peor, sapagkat lahat ng mga tao na sumunod kay Baal-peor, ay nilipol ng Panginoon mong Dios sa gitna mo. Ang inyong mga mata nakakita kong unsa ang gibuhat ni Jehova tungod sa Baal-peor; kay ang tanang mga tawo nga mingsunod kang Baal-peor, gilaglag ni Jehova nga imong Dios gikan sa taliwala ninyo: Ngunit kayong umayon sa Panginoon ninyong Dios ay nangabubuhay pa ang bawat isa sa inyo sa araw na ito. Apan kamo mingpabilin kang Jehova nga inyong Dios, mga buhi kamong tanan niining adlawa. Narito, aking tinuruan kayo ng mga palatuntunan at ng mga kahatulan, na gaya ng iniutos sa akin ng Panginoon kong Dios upang inyong gawing gayon sa gitna ng lupain na inyong paroroonan upang ariin. Ania karon, ako nagtudlo kaninyo ug kabalaoran ug mga tulomanon, ingon sa gisugo kanako ni Jehova nga akong Dios, aron mao ang inyong pagabuhaton sa taliwala sa yuta diin kamo magasulod sa pagpanag-iya niini. Ingatan nga ninyo at inyong isagawa; sapagkat ito ang inyong karunungan at ang inyong kaalaman sa paningin ng mga tao, na makakarinig ng mga palatuntunang ito, at magsasabi, Tunay na ang dakilang bansang ito ay isang pantas at maalam na bayan. Busa bantayan, ug buhaton ninyo sila; kay kini mao ang inyong kinaadman ug salabutan sa mga mata sa katawohan, nga nakadungog niining tanan nga kabalaoran, ug magaingon: Sa pagkamatuod gayud kining dakung nasud maoy usa ka makinaadmanon ug masinabutong katawohan. Sapagkat anong dakilang bansa nga ang may dios na napakalapit sa kanila, na gaya ng Panginoon nating Dios kailan man tayo'y tumawag sa kaniya? Kay hain ang nasud nga daku nga adunay usa ka dios nga haduol gayud kanila sama kang Jehova nga atong Dios nga ania kanato bisan anus-a kita makatawag kaniya? At anong dakilang bansa nga, ang may mga palatuntunan at mga kahatulang napaka-tuwid na gaya ng buong kautusang ito, na aking inilalagda sa harap ninyo sa araw na ito? Ug unsa ang nasud nga daku nga may kabalaoran ug mga tulomanon nga ingon kamatarung niining tibook nga Kasugoan nga ginabutang ko niining adlawa sa atubangan ninyo? Magingat ka lamang sa iyong sarili, at ingatan mo ang iyong kaluluwa ng buong sikap, baka iyong malimutan ang mga bagay na nakita ng iyong mga mata, at baka mangahiwalay sa iyong puso ang lahat ng araw ng iyong buhay; kundi iyong ipakilala sa iyong mga anak at sa mga anak ng iyong mga anak; Magmatngon ka lamang, ug bantayan mo ang imong kalag sa masingkamuton, kay tingali lamang unya mahakalimot ka sa mga butang nga hingkit-an sa imong mga mata, ug tingali lamang unya mobulag sila sa imong kasingkasing sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi: apan igatudlo mo sila sa imong mga anak, ug sa mga anak sa imong mga anak; Yaong araw na ikaw ay tumayo sa harap ng Panginoon mong Dios sa Horeb, nang sabihin sa akin ng Panginoon, Papagpisanin mo sa akin ang bayan, at aking iparirinig sa kanila ang aking mga salita, upang sila'y magaral na matakot sa akin sa lahat ng araw na kanilang ikabubuhay sa ibabaw ng lupa, at upang kanilang maituro sa kanilang mga anak. Sa adlaw nga nagtindog ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa Horeb, sa nag-ingon si Jehova kanako: Tigumon mo kanako ang katawohan ug papatalinghugon ko sila sa akong mga pulong, aron sila magatoon sa pagkahadlok kanako sa tanang mga adlaw nga magakinabuhi sila sa ibabaw sa yuta: nga magatudlo sila sa ilang mga kabataan. At kayo'y lumapit at tumayo sa ibaba ng bundok; at ang bundok ay nagningas sa apoy hanggang sa kaibuturan ng langit, sangpu ng kadiliman, ulap, at salisalimuot na kadiliman. Ug mingduol kamo ug mingpahamutang kamo sa lusaran sa bukid; ug ang bukid midilaab sa kalayo hangtud sa tunga-tunga sa mga langit, nga may kangitngit, dag-um ug mabagang kangitngit. At ang Panginoo'y nagsalita sa inyo mula sa gitna ng apoy; inyong narinig ang tinig ng mga salita, ngunit wala kayong anyong nakita; ang inyo lamang narinig ay isang tinig. Ug misulti si Jehova kaninyo gikan sa taliwala sa kalayo: hidunggan ninyo ang tingog sa mga pulong, apan kamo wala makakita ug dagway, nakadungog lamang kamo ug tingog. At kaniyang ipinahayag sa inyo ang kaniyang tipan, na kaniyang iniutos sa inyong ganapin, sa makatuwid baga'y ang sangpung utos; at kaniyang isinulat sa dalawang tapyas na bato. Ug siya mipahayag kaninyo sa tugon nga iyang gisugo kaninyo sa pagtuman, bisan ang napulo ka sugo; ug iyang gisulat kini sa duruha ka papan nga bato. At iniutos sa akin ng Panginoon nang panahong yaon, na turuan ko kayo ng mga palatuntunan at mga kahatulan, upang inyong mangagawa sa lupaing inyong paroroonan upang ariin. Ug si Jehova nagsugo kanako niadtong panahona sa pagtudlo kaninyo sa kabalaoran ug mga tulomanon, aron pagabuhaton ninyo sila sa yuta nga pagaadtoan ninyo aron sa pagpanag-iya niini. Ingatan nga ninyong mabuti ang inyong sarili; sapagkat wala kayong nakitang anomang anyo nang araw na magsalita ang Panginoon sa inyo sa Horeb mula sa gitna ng apoy: Busa bantayan ninyo pag-ayo ang inyong nga kaugalingon; kay walay bisan unsa nga dagway nga hingkit-an ninyo sa adlaw nga nakigsulti kaninyo sa Horeb si Jehova sa taliwala sa kalayo; Baka kayo'y mangagpakasama, at kayo'y gumawa sa inyo ng isang larawang inanyuan na kawangis ng alin mang larawan, na kahawig ng lalake o babae, Aron dili kamo mangadaut sa inyong kaugalingon, ug dili kamo magbuhat ug linilok nga larawan sa bisan unsang dagwaya, sa panagway sa lalake kun sa babaye. Na kahawig ng anomang hayop na nasa lupa, na kahawig ng anomang ibong may pakpak na lumilipad sa himpapawid, Sa panagway sa bisan unsang mananapa nga ania sa yuta, sa bisan unsang langgama nga adunay pako nga nagalupad sa kalangitan; Na kahawig ng anomang bagay na umuusad sa lupa, na kahawig ng anomang isda na nasa tubig sa ilalim ng lupa: Sa panagway sa bisan unsang mananapa nga nagakamang sa yuta, ang sa panagway sa bisan unsang isdaa nga anaa sa tubig sa ilalum sa yuta; At baka iyong itingin ang iyong mga mata sa langit, at kung iyong makita ang araw at ang buwan, at ang mga bituin, sangpu ng buong natatanaw sa langit, ay mabuyo ka at iyong sambahin, at paglingkuran, na binahagi ng Panginoon ninyong Dios sa lahat ng mga bayan na nasa silong ng buong langit. Ug tingali unya nga sa pagyahat mo sa imong mga mata sa langit, ug hingkit-an mo ang adlaw, ug ang bulan, ug ang mga bitoon, bisan ang tibook nga panon sa langit, mabihag ka sa pagsimba kanila, ug sa pag-alagad kanila, nga gihatag ni Jehova nga imong Dios alang sa tanan nga nasud sa ilalum sa tibook nga langit. Ngunit kinuha kayo ng Panginoon, at hinango kayo sa hurnong bakal, sa Egipto, upang kayo'y maging sa kaniya'y isang bayang mana, gaya sa araw na ito. Apan si Jehova nagkuha kaninyo, ug nagpagula kaninyo gikan sa hudno nga puthaw, gikan sa Egipto, aron mahimo kamo nga katawohan niya sa panulondon, maingon niining adlawa. Bukod dito'y nagalit sa akin ang Panginoon dahil sa inyo, at sumumpa na ako'y hindi tatawid sa Jordan, at hindi ako papasok sa mabuting lupaing yaon, na ibinigay ng Panginoon mong Dios sa iyo na pinakamana: Labut pa si Jehova nasuko kanako tungod kaninyo, ug nanumpa siya nga dili ako makatabok ngadto sa Jordan, ug ako dili usab makasulod sa maayong yuta nga gihatag ni Jehova nga imong Dios kanimo alang sa usa ka panulondon. Kundi ako'y nararapat mamatay sa lupaing ito, ako'y hindi nararapat tumawid sa Jordan: ngunit kayo'y tatawid, at inyong aariin ang mabuting lupaing yaon. Apan kinahanglan nga ako magapakamatay niining yutaa; dili ako motabok ngadto sa Jordan: apan kamo motabok ug magapanag-iya kamo niadtong maayong yuta. Mangagingat nga kayo, baka inyong malimutan ang tipan ng Panginoon ninyong Dios, na kaniyang pinagtibay sa inyo, at kayo'y gumawa ng larawang inanyuan na kahawig ng anomang bagay na ipinagbawal sa iyo ng Panginoon mong Dios. Bantayan ninyo aron dili kamo mahakalimot sa tugon ni Jehova nga inyong Dios, nga gibuhat niya uban kaninyo, ug magabuhat kamo alang kaninyo ug linilok nga larawan sa dagway sa bisan nga butang nga gidili kanimo ni Jehova nga imong Dios. Sapagkat ang Panginoon mong Dios ay isang apoy na mamumugnaw, mapanibughuing Dios nga. Kay si Jehova nga imong Dios mao ang kalayo nga nagaut-ut, Dios nga abughoan. Pagka ikaw ay nagkaanak at nagkaanak ang inyong mga anak, at nagluwat kayo ng malaon sa lupaing yaon, at nagpakasama kayo, at gumawa kayo ng larawang inanyuan na kahawig ng anomang bagay, at gumawa kayo ng masama sa paningin ng Panginoon mong Dios, upang mungkahiin ninyo siya sa kagalitan: Sa diha nga ikaw magaanak ug mga anak, ug mga apo, ug madugay na kamo sa yuta, ug mangadaut kamo sa inyong kaugalingon, ug magabuhat kamo ug linilok nga larawan kun dagway sa bisan unsang butanga, ug magabuhat kamo ug dautan sa mga mata ni Jehova nga imong Dios, aron sa paghagit sa pagpasuko kaniya; Ay aking tinatawag ang langit at ang lupa upang sumaksi laban sa inyo sa araw na ito, na kayo'y malilipol na madali na walang pagsala sa lupain na inyong tinutungo ng pagdadaan sa Jordan, upang ariin: hindi ninyo mapatatagal doon ang inyong mga araw, kundi kayo'y lubos na malilipol. Tawgon ko ang langit ug ang yuta aron sa pagsaksi batok kaninyo niining adlawa, nga sa madali mangamatay gayud kamo sa ibabaw sa yuta nga gitabok ninyo ang Jordan sa pagpanag-iya niini; dili kamo makapuyo niini ug hataas nga mga adlaw, kondili pagalaglagon gayud kamo. At pangangalatin kayo ng Panginoon sa mga bayan, at kayo'y malalabing kaunti sa bilang sa gitna ng mga bansa, na pagdadalhan sa inyo ng Panginoon. Ug si Jehova magapatibulaag kaninyo sa taliwala sa katawohan, ug mahabilin kamo nga diriyut nga gidaghanon sa taliwala sa mga nasud, sa dapit diin pagadad-on kamo ni Jehova. At doo'y maglilingkod kayo sa mga dios, na yari ng mga kamay ng mga tao, kahoy at bato na hindi nangakakakita, ni nangakakarinig, ni nangakakakain, ni nangakakaamoy. Ug didto magaalagad kamo sa mga dios nga buhat sa mga kamot sa mga tawo, sa kahoy ug sa bato, nga dili makakita, dili usab makadungog, dili usab makakaon, dili usab makapanimaho. Ngunit mula roon ay iyong hahanapin ang Panginoon mong Dios, at iyong masusumpungan, kung iyong hahanapin siya ng buo mong puso at ng buo mong kaluluwa. Apan gikan didto magapangita kamo kang Jehova nga imong Dios, ug makakaplag ka kaniya, sa diha nga pangitaon mo siya sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag. Pagka ikaw ay nasa kapighatian, at ang lahat ng mga bagay na ito ay dumating sa iyo sa mga huling araw, ay magbabalik loob ka sa Panginoon mong Dios, at iyong didinggin ang kaniyang tinig. Sa diha nga anaa ikaw sa kalisdanan, ug modangat kanimo tanan kining mga butanga, sa ulahing mga adlaw mobalik ka kang Jehova, nga imong Dios, ug magapatalinghug ka sa iyang tingog; Sapagkat ang Panginoon mong Dios ay maawaing Dios; hindi ka niya pababayaan, ni lilipulin ka niya ni kalilimutan ang tipan sa iyong mga magulang na kaniyang isinumpa sa kanila. Kay si Jehova nga imong Dios, maloloy-on nga Dios; dili siya mobiya kanimo, dili usab magalaglag kanimo, dili usab mahikalimot sa iyang tugon sa inyong mga amahan nga iyang gipanumpa kanila. Sapagkat ipagtanong mo nga sa mga araw na nagdaan, na nangauna sa iyo, mula nang araw na lalangin ng Dios ang tao sa ibabaw ng lupa, at mula sa isang hangganan ng langit hanggang sa kabila, kung nagkaroon ng gaya ng dakilang bagay na ito, o may narinig na gaya nito? Kay pangutana karon mahitungod sa mga panahon nga ming-agi, nga diha kaniadto kanimo, sukad sa adlaw nga gibuhat sa Dios ang tawo sa ibabaw sa yuta, ug gikan sa usa ka tumoy sa langit ngadto sa lain, kong diha bay bisan unsang butang nga sama niining dakung butang, kun hindunggan nga ingon niini? Narinig ba kaya kailan man ng mga tao ang tinig ng Dios na nagsalita sa gitna ng apoy, gaya ng narinig mo, at nabuhay? May katawohan ba nga nakadungog sa tingog sa Dios nga nagsulti gikan sa taliwala sa kalayo, ingon sa imong hidunggan, ug nabuhi? O may Dios kaya na nagsikap na yumaon at sumakop ng isang bansa sa gitna ng ibang bansa, sa pamamagitan ng mga tukso, ng mga tanda, at ng mga kababalaghan, at ng pagbabaka, at ng makapangyarihang kamay, at ng unat na bisig, at ng mga malaking kakilabutan ayon sa lahat na ginawa ng Panginoon mong Dios sa iyo sa Egipto, sa harap ng iyong mga mata? Kun naghana ba ang Dios sa pag-adto ug sa pagkuha alang kaniya ug usa ka nasud, gikan sa taliwala sa lain nga nasud, pinaagi sa mga pagsulay, pinaagi sa mga timaan, pinaagi sa mga katingalahan, ug pinaagi sa gubat, ug pinaagi sa kamot nga kusgan, ug sa bukton nga ginatuy-od, ug dagku nga mga kakugmat, ingon sa mga butang nga gibuhat kaninyo ni Jehova nga inyong Dios didto sa Egipto sa atubangan sa inyong mga mata? Sa iyo ipinakita ito, upang iyong makilala na ang Panginoon ay siyang Dios; wala nang iba liban sa kaniya. Kanimo gipahayag aron ka mahibalo nga si Jehova siya Dios; wala nay lain gawas kaniya. Mula sa langit ay ipinarinig niya sa iyo ang kaniyang tinig, upang kaniyang turuan ka; at sa ibabaw ng lupa ay kaniyang ipinakita sa iyo ang kaniyang dakilang apoy, at iyong narinig ang kaniyang mga salita sa gitna ng apoy. Gikan sa langit gipadungog ka sa iyang tingog, aron siya makagtudlo kanimo: ug sa ibabaw sa yuta gipakita niya kanimo ang iyang dakung kalayo: ug nakadungog ka sa iyang mga pulong gikan sa taliwala sa kalayo. At sapagkat kaniyang inibig ang iyong mga magulang, kaya kaniyang pinili ang kaniyang binhi pagkatapos nila, at inilabas ka niya sa Egipto ng kaniyang pagharap, ng kaniyang dakilang kapangyarihan; Ug tungod kay siya nahagugma sa imong mga amahan, busa nagpili siya sa ilang kaliwatan sa ulahi kanila: nagpagula kanimo uban kaniya gikan sa Egipto, ug uban sa iyang dakung gahum. Upang palayasin sa harap mo ang mga bansang lalong malalaki at lalong makapangyarihan kay sa iyo, upang ikaw ay kaniyang papasukin, na ibigay sa iyo na pinakamana ang kanilang lupain, gaya sa araw na ito. Aron sa pagpapahawa gikan sa atubangan mo sa mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan kay kanimo; ug aron sa pagpasulod kanimo, ug sa paghatag kanimo sa ilang yuta alang sa usa ka panulondon sa ingon niining adlawa. Talastasin mo nga sa araw na ito at isapuso mo, na ang Panginoon ay siyang Dios sa itaas sa langit at sa ibaba sa lupa; wala nang iba pa. Hibaloi niining adlawa, ug ipahaluna mo sa imong kasingkasing nga si Jehova siya Dios sa itaas sa langit; ug dinhi sa ubos, sa ibabaw sa yuta; wala nay lain. At iyong iingatan ang kaniyang mga palatuntunan at ang kaniyang mga utos, na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito, upang ikabuti mo, at ng iyong mga anak pagkamatay mo, at upang iyong mapalaon ang iyong mga araw sa ibabaw ng lupaing yaon, na ibinigay sa iyo magpakailan man ng Panginoon mong Dios. Ug bantayan mo ang iyang kabalaoran, ug ang iyang mga sugo nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, aron magamaayo kanimo ug sa imong mga anak nga sunod kanimo, ug aron pagahatas-on mo ang imong mga adlaw sa yuta, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa walay katapusan. Nang magkagayo'y inihiwalay ni Moises ang tatlong bayan sa dako roon ng Jordan sa dakong sinisikatan ng araw; Unya si Moises nagpinig ug totolo ka ciudad sa unahan sa Jordan paingon sa subangan sa adlaw. Upang ang nakamatay ng tao ay tumakas doon, na nakamatay sa kaniyang kapuwa na hindi sinasadya, at hindi niya kinapopootan nang panahong nakaraan; at sa pagtakas sa isa sa mga bayang ito ay mabuhay siya: Aron mokalagiw didto ang makapatay ug tawo, nga makapatay nga dili tinuyo sa iyang isigkatawo, ug wala magadumot kaniya sa panahon nga miagi; ug nga sa pagkalagiw niya sa usa niining mga ciudad mabuhi siya: Sa makatuwid baga'y sa Beser, sa ilang, sa kapatagang lupa, na ukol sa mga Rubenita; at sa Ramoth sa Galaad, na ukol sa mga Gadita; at sa Golan sa Basan, na ukol sa mga Manasita. Ang Beser sa kamingawan, sa yuta sa kapatagan, alang sa mga Rubenhanon; ug ang Ramoth sa Galaad, alang sa mga Gadihanon; ug ang Golan sa Basan, alang sa mga Manaseshanon. At ito ang kautusang sinalaysay ni Moises sa harap ng mga anak ni Israel: Ug kini mao ang Kasugoan nga gipahayag ni Moises sa atubangan sa mga anak sa Israel: Ito ang mga patotoo, at ang mga palatuntunan, at ang mga kahatulan, na sinalita ni Moises sa mga anak ni Israel, nang sila'y lumabas sa Egipto; Kini mao ang mga pagpamatuod ug ang kabalaoran, ug ang mga tulomanon, nga gipahibalo ni Moises sa mga anak sa Israel sa nakapahawa na sila gikan sa Egipto. Sa dako pa roon ng Jordan, sa libis na nasa tapat ng Beth-peor, sa lupain ni Sehon na hari ng mga Amorrheo na tumatahan sa Hesbon, na siyang sinaktan ni Moises at ng mga anak ni Israel, nang sila'y umalis sa Egipto; Sa unahan sa Jordan sa walog sa atbang sa Beth-peor, sa yuta ni Sihon, hari sa mga Amorehanon, nga nagpuyo sa Hesbon, nga gilaglag ni Moises ug sa mga anak sa Israel, sa paglakaw nila gikan sa Egipto. At kanilang sinakop ang kaniyang lupain na pinakaari, at ang lupain ni Og na hari sa Basan, ang dalawang hari ng mga Amorrheo, na nangasa dako pa roon ng Jordan sa dakong sinisikatan ng araw; Ug iyang gipanag-iya ang yuta niya ug ang yuta ni Og, nga hari sa Basan; ang duha ka hari sa mga Amorehanon nga didto sa unahan sa Jordan patunong ngadto sa subangan sa adlaw; Mula sa Aroer na nasa hangganan ng libis ng Arnon, hanggang sa bundok ng Sion (na siya ring Hermon), Sukad sa Aroer nga diha sa daplin sa walog sa Arnon, bisan ngadto sa bukid sa Sion, (nga mao ang Hermon): At ang buong Araba sa dako roon ng Jordan sa dakong silanganan, hanggang sa dagat ng Araba sa ibaba ng gulod ng Pisga. Ug ang tibook nga Arabah nga unahan sa Jordan dapit sa timogan hangtud sa Dagat sa Arabah sa ilalum sa mga banghilig sa Pisga. At tinawag ni Moises ang buong Israel, at sinabi sa kanila, Dinggin mo, Oh Israel, ang mga palatuntunan at mga kahatulan na aking sinalita sa inyong mga pakinig sa araw na ito, upang matutunan ninyo sila, at ingatan at isagawa sila. Ug mitawag si Moises ngadto sa tibook Israel, ug miingon kanila: Patalinghug ka, O Israel, sa kabalaoran ug sa mga tulomanon nga akong igasaysay sa inyong mga igdulungog niining adlawa aron magtoon kamo kanila, ug magabantay aron sa pagbuhat kanila. Ang Panginoong ating Dios ay nakipagtipan sa atin sa Horeb. Si Jehova nga atong Dios nagbuhat ug tugon kanato didto sa Horeb. Hindi pinagtibay ng Panginoon ang tipang ito sa ating mga magulang, kundi sa atin, sa atin ngang nangariritong lahat na buhay sa araw na ito. Dili sa atong mga amahan gibuhat ni Jehova kini nga tugon, kondili kanato, bisan kanato, nga tanan nga ania dinhi nga mga buhi niining adlawa. Sinalita ng Panginoon sa inyo ng mukhaan sa bundok mula sa gitna ng apoy Sa inatubangay misulti si Jehova kaninyo didto sa bukid gikan sa taliwala sa kalayo. (Ako'y tumayo sa pagitan ng Panginoon at ninyo nang panahong yaon, upang ipatalastas sa inyo ang salita ng Panginoon: sapagkat kayo'y natatakot dahil sa apoy, at hindi kayo sumampa sa bundok;) na sinasabi, (Mitindog ako sa taliwala ni Jehova ug kaninyo niadtong panahona, aron sa pagpakita kaninyo sa pulong ni Jehova: kay nangahadlok kamo tungod sa kalayo, ug wala kamo motungas sa bukid), nga nagaingon: Ako ang Panginoon mong Dios na naglabas sa iyo sa lupain ng Egipto, sa bahay ng pagkaalipin. Ako si Jehova nga imong Dios nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto sa balay sa pagkaulipon. Huwag kang magkakaroon ng ibang mga Dios sa harap ko. Dili ka magbaton ug laing mga dios sa atubangan ko. Huwag kang gagawa para sa iyo ng larawang inanyuan na kawangis ng anomang anyong nasa itaas sa langit, o ng nasa ibaba sa lupa, o ng nasa tubig sa ilalim ng lupa: Dili ka magbuhat alang kanimo ug linilok nga larawan, ni sa bisan unsa nga dagway sa bisan unsa nga butang nga atua sa ibabaw sa langit, kun sa ilalum sa yuta, kun sa tubig sa ilalum sa yuta: Huwag mong yuyukuran sila o paglilingkuran man sila: sapagkat akong Panginoon mong Dios ay mapanibughuing Dios, na aking dinadalaw ang kasamaan ng mga magulang sa mga anak, sa ikatlo at sa ikaapat na salin ng nangapopoot sa akin; Dili mo iyukbo ang imong kaugalingon kanila, ni mag-alagad kanila, kay ako si Jehova nga imong Dios, mao ang Dios nga abughoan, nga nagadu-aw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak, ug sa ibabaw sa ikatolo ug sa ikaupat nga kaliwatan sa mga nagadumot kanako. At pinagpapakitaan ko ng kaawaan ang libolibong umiibig sa akin at tumutupad ng aking mga utos. Ug nagapakita ako sa mahigugmaong-kalolot sa mga linibo sa mga nahigugma kanako, ug nagabantay sa akong mga sugo. Huwag mong babanggitin ang pangalan ng Panginoon mong Dios sa walang kabuluhan; sapagkat hindi aariin ng Panginoon na walang sala ang bumanggit ng kaniyang pangalan sa walang kabuluhan. Dili mo paggamiton sa pasipala ang ngalan ni Jehova nga imong Dios: kay dili pagaisipon ni Jehova nga walay sala ang magagamit sa iyang ngalan sa pasipala. Iyong ipagdiwang ang araw ng sabbath, upang ipangilin, gaya ng iniuutos sa iyo ng Panginoon mong Dios. Bantayan mo ang adlaw nga igpapahulay aron sa pagbalaan niini, ingon sa gisugo kanimo ni Jehova nga imong Dios. Anim na araw na gagawa ka, at iyong gagawin ang lahat ng iyong gawain: Magabuhat ka sa unom ka adlaw, ug buhaton mo ang tanan mo nga bulohaton. Ngunit ang ikapitong araw ay sabbath sa Panginoon mong Dios: sa araw na iyan ay huwag kang gagawa ng anomang gawa, ikaw, ni ang iyong anak na lalake ni babae, ni ang iyong aliping lalake ni babae, ni ang iyong baka, ni ang iyong asno, ni anoman sa iyong hayop, ni ang iyong taga ibang lupa na nasa loob ng iyong mga pintuang-daan; upang ang iyong aliping lalake at babae ay makapagpahingang gaya mo. Apan ang ikapito ka adlaw, adlaw nga igpapahulay alang kang Jehova nga imong Dios: niini dili ka magbuhat sa bisan unsa nga bulohaton, ikaw, bisan ang imong mga anak nga lalake, bisan ang imong anak nga babaye, bisan ang imong sulogoon nga lalake, bisan ang imong sulogoon nga babaye, bisan ang imong vaca, bisan ang imong asno, bisan unsa sa imong kahayupan, bisan ang imong lumalangyaw nga anaa sa sulod sa imong ganghaan aron magapahulay ang imong sulogoon nga lalake, ug ang imong sulogoon nga babaye ingon kanimo. At iyong aalalahanin na ikaw ay naging alipin sa lupain ng Egipto, at ikaw ay inilabas ng Panginoon mong Dios doon sa pamamagitan ng isang makapangyarihang kamay at unat na bisig: kayat iniutos sa iyo ng Panginoon mong Dios, na ipangilin mo ang araw ng sabbath. Ug hinumdumi nga naulipon ka sa yuta sa Egipto, ug nga si Jehova nga imong Dios nagkuha kanimo gikan didto pinaagi sa kamot nga kusgan, ug bukton nga tinuy-od tungod niana si Jehova nga imong Dios nagsugo kanimo nga bantayan mo ang adlaw nga igpapahulay. Igalang mo ang iyong ama at ang iyong ina, gaya ng iniutos sa iyo ng Panginoon mong Dios: upang ang iyong mga araw ay lumawig at upang ikabuti mo sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios. Tahuron mo ang imong amahan ug ang imong inahan, ingon sa gisugo kanimo ni Jehova nga imong Dios; aron pagalugwayan ang imong mga adlaw, ug aron magamaayo kini kanimo didto sa yuta nga igahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. Huwag kang papatay. Dili ka magpatay. Ni mangangalunya. Dili ka usab manapaw. Ni magnanakaw. Dili ka usab mangawat. Ni sasaksi sa di katotohanan laban sa iyong kapuwa. Dili ka usab magsaksi sa bakak batok sa imong isigkatawo. Ni huwag mong iimbutin ang asawa ng iyong kapuwa; ni huwag mong pagnanasaan ang bahay ng iyong kapuwa, ang kaniyang bukid, ni ang kaniyang aliping lalake, o babae, ni ang kaniyang baka, ni ang kaniyang asno, ni anomang bagay ng iyong kapuwa. Dili ka usab maibug sa asawa sa imong isigkatawo; dili ka usab maibug sa balay sa imong isigkatawo, ni sa iyang yuta, ni sa iyang sulogoon nga lalake, ni sa iyang sulogoon nga babaye, ni sa iyang vaca, ni sa iyang asno, ni sa bisan unsang butanga nga iya sa imong isigkatawo. Ang mga salitang ito ay sinalita ng Panginoon sa buong kapisanan ninyo sa bundok mula sa gitna ng apoy, sa ulap, at sa salisalimuot na kadiliman, ng malakas na tinig: at hindi na niya dinagdagan pa. At kaniyang isinulat sa dalawang tapyas na bato, at ibinigay sa akin. Kini nga mga pulonga gisulti ni Jehova sa tibook ninyong katilingban didto sa bukid, gikan sa taliwala sa kalayo, sa dag-um, ug sa mabaga nga kangitngit, uban sa dakung tingog; ug wala na niya pagpun-i. Ug kini gisulat niya sa duruha ka papan nga bato, ug iyang gihatag sila kanako. At nangyari, nang inyong marinig ang tinig mula sa gitna ng kadiliman, samantalang ang bundok ay nagliliyab sa apoy, ay lumapit kayo sa akin, sa makatuwid baga'y ang lahat ng mga pangulo sa inyong mga lipi, at ang inyong mga matanda; Ug nahitabo, sa diha nga gipatalinghugan ninyo ang tingog gikan sa taliwala sa kangitngit, samtang ang bukid nagasiga sa kalayo, nga miduol kamo kanako, ug ang tanan nga mga pangulo sa inyong mga banay, ug ang inyong mga anciano; At inyong sinabi, Narito, ipinakita sa amin ng Panginoon nating Dios ang kaniyang kaluwalhatian at ang kaniyang kadakilaan, at aming narinig ang kaniyang tinig mula sa gitna ng apoy: aming nakita sa araw na ito, na ang Dios ay nakikipag-usap sa tao, at siya'y buhay. Ug miingon kamo: Ania karon, si Jehova nga atong Dios nagpakita kanato sa iyang himaya ug sa iyang pagkadaku, ug hindunggan ta ang iyang tingog gikan sa taliwala sa kalayo: nakita nato niining adlawa nga ang Dios nagsulti sa tawo ug siya buhi. Ngayon nga, bakit kami mamamatay? sapagkat pupugnawin kami ng dakilang apoy na ito: kung marinig pa namin ang tinig ng Panginoon nating Dios, ay mamamatay nga kami. Busa karon ngano nga mangamatay kita? Kay kining dakung kalayo magaut-ut kanato; kong magabalik kita sa pagpatalinghug pa sa tingog ni Jehova nga atong Dios, nan mangamatay kita. Sapagkat sino sa lahat ng laman na nakarinig ng tinig ng buhay na Dios na nagsasalita mula sa gitna ng apoy, na gaya namin, at nabuhay? Kay, kinsa ba diha sa tanan nga unod, nga nakapatalinghug sa tingog sa Dios nga buhi nga nagasulti gikan sa taliwala sa kalayo, ingon kanato, ug nabuhi? Lumapit ka, at iyong pakinggan ang lahat ng sasabihin ng Panginoon nating Dios: at iyong salitain sa amin, yaong lahat na sasalitain sa iyo ng Panginoon nating Dios; at aming didinggin, at gagawin. Dumuol ka, ug patalinghugi ang tanang mga butang nga igasulti ni Jehova nga atong Dios; ug isulti mo kanamo ang tanan nga igapamulong kanimo ni Jehova nga atong Dios; ug kami magapatalinghug ug magabuhat niana. At narinig ng Panginoon ang tinig ng inyong mga salita, nang kayo'y magsalita sa akin; at sinabi ng Panginoon sa akin, Aking narinig ang tinig ng mga salita ng bayang ito, na kanilang sinalita sa iyo; mabuti ang kanilang pagkasabi ng lahat na kanilang sinalita. Ug nadungog ni Jehova ang tingog sa inyong mga pulong, sa pagsulti ninyo kanako; ug si Jehova miingon kanako: Nadungog ko ang tingog sa mga pulong niining katawohan, nga ilang gisulti kanimo: maayo ang ilang pagkasulti niadtong tanan nga ilang gipamulong. Oh mamalagi nawa sa kanila ang kaloobang ito, na sila'y matakot sa akin, at kanilang ingatan kailan man ang lahat ng aking mga utos upang ikabuti nila at pati ng kanilang mga anak magpakailan man! Oh, nga unta kanila ang kasingkasing nga mangahadlok sila kanako, ug magabantay kanunay sa tanan ko mga sugo, aron mamaayo alang kanila, ug sa ilang mga anak sa walay katapusan! Yumaon ka, sabihin mo sa kanila, Magsibalik kayo sa inyong mga tolda. Umadto ka ug ipamulong mo kanila: Pamauli kamo sa inyong mga balong-balong. Ngunit tungkol sa iyo, matira ka rito sa akin, at aking sasalitain sa iyo ang lahat ng utos, at ang mga palatuntunan, at ang mga kahatulan, na iyong ituturo sa kanila, upang kanilang gawin sa lupain na aking ibinibigay sa kanila upang ariin. Apan mahitungod kanimo, tumindog ka dinhi tupad kanako, ug igaingon ko kanimo ang tanan nga mga sugo, ug ang kabalaoran, ug ang mga tulomanon nga igatudlo mo kanila, aron nga pagabuhaton nila didto sa yuta nga gihatag ko kanila aron sa pagpanag-iya niini. Inyo ngang isagawa na gaya ng iniutos sa inyo ng Panginoon ninyong Dios: huwag kayong liliko sa kanan o sa kaliwa. Busa magabantay kamo sa pagbuhat sumala sa gisugo kaninyo ni Jehova nga inyong Dios; dili kamo motipas ngadto sa too ni ngadto sa wala: Kayo'y lalakad ng buong lakad na iniutos sa inyo ng Panginoon ninyong Dios, upang kayo'y mabuhay, at upang ikabuti ninyo, at upang inyong mapalawig ang inyong mga araw sa lupain na inyong aariin. Magalakaw kamo sa tanan nga dalan nga gisugo kaninyo ni Jehova nga inyong Dios, aron mabuhi kamo, ug mamaayo kini kaninyo, ug aron pagalugwayan ninyo ang inyong mga adlaw sa yuta nga inyong pagapanag-iyahon. Ito nga ang utos, ang mga palatuntunan, at ang mga kahatulan, na iniutos ng Panginoon ninyong Dios na ituro sa inyo, upang inyong magawa sa lupaing inyong paroroonan upang ariin: Karon kini mao ang sugo, kabalaoran, ug mga tulomanon, nga gisugo ni Jehova nga inyong Dios nga igatudlo kaninyo, aron pagabuhaton ninyo kini didto sa yuta nga pagaadtoan ninyo aron sa pagpanag-iya niini: Na ikaw ay matakot sa Panginoon mong Dios, na iyong ingatan ang lahat niyang mga palatuntunan at ang kaniyang mga utos, na aking iniutos sa iyo, sa iyo, at sa iyong anak, at sa anak ng iyong anak sa lahat ng araw ng iyong buhay; at upang ang iyong mga araw ay lumawig. Aron mahadlok ka kang Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa tanan niya nga kabalaoran, ug sa iyang mga sugo, nga akong gisugo kanimo, ikaw, ug ang imong anak nga lalake, ug ang anak nga lalake sa imong anak nga lalake, sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi; ug aron ang imong mga adlaw pagalugwayan. Dinggin mo nga, Oh Israel, at iyong isagawa upang ikabuti mo, at upang kayo'y dumaming maigi, na gaya ng ipinangako sa iyo ng Panginoon, ng Dios ng iyong mga magulang, sa lupaing binubukalan ng gatas at pulot. Busa patalinghugi, Oh Israel, ug tinguhaa ang pagbuhat niini; aron mamaayo kini alang kanimo, ug aron pagapadaghanon kamo gayud, ingon sa gisaad kanimo ni Jehova, ang Dios sa imong mga amahan, didto sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. Dinggin mo, Oh Israel: ang Panginoon nating Dios ay isang Panginoon: Magpatalinghug ka, Oh Israel: Si Jehova nga atong Dios, maoy usa lamang ka Jehova; At iyong iibigin ang Panginoon mong Dios ng iyong buong puso, at ng iyong buong kaluluwa, at ng iyong buong lakas. Ug higugmaon mo si Jehova nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, ug sa bug-os mong gahum. At ang mga salitang ito, na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito, ay sasa iyong puso; Ug kining mga pulonga, nga gisugo ko niining adlawa, magapaibabaw sa imong kasingkasing: At iyong ituturo ng buong sikap sa iyong mga anak, at iyong sasalitain tungkol sa kanila pagka ikaw ay nakaupo sa iyong bahay, at pagka ikaw ay lumakad sa daan, at pagka ikaw ay nahihiga at pagka ikaw ay bumabangon. Ug igatudlo mo kini sa dakung kakugi sa imong mga anak, ug magasulti ka mahitungod niini sa magalingkod ikaw sa imong balay, ug sa magalakaw ikaw sa dalan, ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon. At iyong itatali na pinakatanda sa iyong kamay at mga magiging pinakatali sa iyong noo. Ug ihigot mo kini nga timaan sa imong kamot, ug mamahimo kini nga mga timaan sa agtang sa tunga sa imong mga mata; At iyong isusulat sa itaas ng pintuan ng iyong bahay at sa iyong mga pintuan-daan. Ug igasulat mo kini sa mga haligi-sa-pultahan sa imong balay, ug sa imong mga ganghaan. At mangyayari, pagka ipapasok ka ng Panginoon mong Dios sa lupain na kaniyang isinumpa sa iyong mga magulang, kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob, upang ibigay sa iyo; na may malalaki at mabubuting bayan na hindi mo itinayo, Ug mahitabo, sa diha nga si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa yuta nga gipanumpa niya sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, sa paghatag kanimo, ug mga dagku ug matahum nga mga ciudad nga wala mo matukod, At mga bahay na puno ng lahat na mabubuting bagay, na hindi mo pinuno, at mga balong hukay na hindi mo hinukay, mga ubasan at mga puno ng olibo, na hindi mo itinanim, at iyong kakanin at ikaw ay mabubusog; Ug mga balay nga nadasuk sa tanang mga maayong butang, nga wala nimo pagapun-a, ug mga atabay nga kinalotan nga wala mo pagkalota, mga kaparasan ug kaolivahan nga wala mo pagtamni; magakaon ka ug mabusog; At magingat ka nga, baka iyong malimutan ang Panginoon, na naglabas sa iyo sa lupain ng Egipto, sa bahay ng pagkaalipin. Unya magabantay ka aron dili ka mahikalimot kang Jehova nga nagpagula kanimo gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa kaulipnan. Ikaw ay matakot sa Panginoon mong Dios; at sa kaniya'y maglilingkod ka, at sa pamamagitan lamang ng kaniyang pangalan susumpa ka. Kahadloki si Jehova nga imong Dios; ug kaniya mag-alagad ka, ug tungod sa iyang ngalan magapanumpa ka. Huwag kang susunod sa ibang mga dios, sa mga dios ng mga bansang nasa palibot mo; Dili kamo magasunod sa nagakalainlaing mga dios, sa mga dios sa mga katawohan nga nagalibut kaninyo: Sapagkat ang Panginoon mong Dios na nasa gitna mo, ay isang mapanibughuing Dios; baka ang galit ng Panginoon mong Dios ay magalab laban sa iyo, at ikaw ay kaniyang lipulin sa ibabaw ng lupa. Kay si Jehova nga imong Dios sa taliwala nimo maoy Dios nga abughoan: tingali unya ang kapungot ni Jehova nga imong Dios mosilaub batok kanimo, ug siya magalaglag kanimo gikan sa nawong sa yuta. Huwag ninyong tutuksuhin ang Panginoon ninyong Dios, gaya ng tuksuhin ninyo siya sa Massah. Dili kamo magtintal kang Jehova nga inyong Dios, ingon sa inyong pagtintal kaniya didto sa Massa. Inyong iingatan ng buong sikap ang mga utos ng Panginoon ninyong Dios, at ang kaniyang mga patotoo, at ang kaniyang mga palatuntunan, na kaniyang iniutos sa iyo. Magabantay kamo nga masingkamuton gayud sa mga sugo ni Jehova nga inyong Dios, ug sa iyang mga pagpamatuod, ug sa iyang kabalaoran, nga gisugo niya kanimo. At iyong gagawin ang matuwid at mabuti sa paningin ng Panginoon: upang ikabuti mo, at upang iyong mapasok at ariin ang mabuting lupain na isinumpa ng Panginoon sa iyong mga magulang, Ug buhaton mo ang matarung ug maayo diha sa mga mata ni Jehova; aron mamaayo alang kanimo, ug nga magasulod ikaw ug manag-iya sa yuta nga maayo nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan, Upang palayasin ang lahat ng iyong mga kaaway sa harap mo, gaya ng sinalita ng Panginoon. Aron sa pagsalikway sa tanan nimo nga mga kaaway gikan sa atubangan mo, ingon sa gipamulong ni Jehova. Pagka tatanungin ka ng iyong anak sa panahong darating, na sasabihin: Anong kahulugan ng mga patotoo, at ng mga palatuntunan, at ng mga kahatulan, na iniutos sa inyo ng Panginoon nating Dios? Sa diha nga sa panahon nga umalabut mangutana kanimo ang imong anal nga lalake nga magaingon: Unsa ba ang mga kahulogan sa mga pagpamatuod, ug kabalaoran, ug mga tulomanon nga gisugo kaninyo ni Jehova nga atong Dios? Ay iyo ngang sasabihin sa iyong anak: Kami ay naging mga alipin ni Faraon sa Egipto, at inilabas kami ng Panginoon sa Egipto sa pamamagitan ng makapangyarihang kamay. Unya magaingon ikaw sa imong anak nga lalake. Kami naulipon ni Faraon didto sa Egipto: ug si Jehova nagkuha kanamo gikan sa Egipto pinaagi sa kamot nga kusgan; At ang Panginoon ay nagpakita ng mga tanda at ng mga kababalaghan, dakila at panggiba, sa Egipto, kay Faraon, at sa kaniyang buong sangbahayan, sa harap ng aming mga mata: Ug si Jehova mipakita ug mga timaan ug mga katingalahan, dagku ug malaglagon didto sa Egipto, kang Faraon, ug sa tibook niya nga balay sa atubangan sa among mga mata; At kami ay inilabas niya roon, na kaniyang ipinasok kami rito, upang ibigay sa amin ang lupain na kaniyang isinumpa sa ating mga magulang. Ug kami gikuha niya gikan didto, aron sa pagdala kanamo nganhi sa paghatag kanamo sa yuta nga gipanumpa niya sa atong mga amahan. At iniutos ng Panginoon sa amin na gawin ang lahat ng mga palatuntunang ito, na matakot sa Panginoon nating Dios, sa ikabubuti natin kailan man, upang ingatan niya tayong buhay, gaya sa araw na ito. Ug si Jehova nagsugo kanamo sa pagbuhat niining tanan nga kabalaoran, ug sa pagkahadlok kang Jehova nga atong Dios, alang kanunay sa among kaayohan, aron nga magahatag siya ug kinabuhi kanamo maingon karon. At siya'y magiging katuwiran sa atin, kung ating isagawa ang buong utos na ito sa harap ng Panginoon nating Dios, gaya ng iniutos niya sa atin. Ug kini mamahimong pagkamatarung alang kanamo kong pagabantayan namo ang pagtuman niining tibook nga sugo sa atubangan ni Jehova nga atong Dios, ingon sa iyang gisugo kanamo. Pagka ipapasok ka ng Panginoon mong Dios sa lupain na iyong pinaroroonan upang ariin, at palalayasin ang maraming bansa sa harap mo, ang Hetheo, at ang Gergeseo at ang Amorrheo, at ang Cananeo, at ang Pherezeo, at ang Heveo, at ang Jebuseo, na pitong bansang lalong malalaki at mga lalong makapangyarihan kay sa iyo; Sa diha nga si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa yuta nga imong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini, ug magapapahawa sa daghan nga mga nasud gikan sa imong atubangan, sa Hetehanon, sa Gergesehanon, ug sa Amorehanon, ug sa Canaanhon, ug sa Peresehanon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon, ang pito ka mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan kay kanimo; At pagka sila'y ibibigay sa harap mo ng Panginoon mong Dios, at iyong sasaktan sila; ay lubos mo ngang lilipulin sila; huwag kang makikipagtipan sa kanila, ni huwag mong pagpakitaan ng kaawaan sila: Ug sa diha nga si Jehova nga imong Dios magatugyan kanila sa atubangan nimo, ug pagapatyon mo sila, unya pagalaglagon mo gayud sila; dili ka magabuhat ug pakigsaad uban kanila, dili ka usab magapakita ug kalooy kanila; Ni magaasawa sa kanila; ang iyong anak na babae ay huwag mong papag-aasawahin sa kaniyang anak na lalake, ni ang kaniyang anak na babae, ay huwag mong papag-aasawahin sa iyong anak na lalake. Ug dili ka magabuhat ug mga pagminyo uban kanila; dili ka magahatag sa anak nga babaye sa iyang anak nga lalake, dili ka usab magakuha sa iyang anak nga babaye nga alang sa imong anak nga lalake. Sapagkat kaniyang ihihiwalay ang iyong anak na lalake sa pagsunod sa akin, upang sila'y maglingkod sa ibang mga dios: sa gayo'y magaalab ang galit ng Panginoon laban sa iyo, at kaniyang lilipulin kang madali. Kay siya magapasalaag sa imong anak nga lalake gikan sa pagsunod kanako, aron mag-alagad sila sa lain nga mga dios, sa ingon niana ang kapungot ni Jehova mosilaub batok kaninyo, ug siya magalaglag kanimo sa madali. Kundi ganito ang inyong gagawin sa kanila; inyong igigiba ang kanilang mga dambana, at inyong pagpuputolputulin ang kanilang mga haligi na pinakaalaala at inyong ibubuwal ang kanilang mga Asera, at inyong susunugin sa apoy ang kanilang mga larawang inanyuan. Apan ang pagabuhaton nimo ingon niini kanila: pagagub-on ninyo ang ilang mga halaran, ug pagadugmokon; ninyo ang ilang mga larawan, ug pagaputlon ninyo ang ilang kakahoyan, ug sunogon ninyo sa kalayo ang ilang mga linilok nga larawan. Sapagkat ikaw ay isang banal na bayan sa Panginoon mong Dios; pinili ka ng Panginoon mong Dios upang maging bayan sa kaniyang sariling pag-aari, na higit sa lahat ng mga bayan na nasa ibabaw ng balat ng lupa. Kay ikaw mao ang katawohan nga balaan alang kang Jehova nga imong Dios: si Jehova nga imong Dios nagpili kanimo aron nga mahimo ikaw nga usa ka katawohan nga iyang panag-iyahon, labi kay sa tanan nga mga katawohan nga ania sa ibabaw sa nawong sa yuta. Hindi kayo inibig ng Panginoon, ni pinili kayo ng dahil sa kayo'y marami sa bilang kay sa alin mang bayan; sapagkat kayo ang pinakamaliit sa lahat ng mga bayan: Si Jehova wala mahigugma kaninyo, ni magpili kaninyo, tungod kay kamo labing daghan kay sa tanang mga katawohan; kay kamo mao ang labing diyutay sa tanang mga katawohan: Kundi dahil sa inibig kayo ng Panginoon, at dahil sa kaniyang tinupad ang sumpa na kaniyang isinumpa sa inyong mga magulang, ay inilabas kayo ng Panginoon sa pamamagitan ng makapangyarihang kamay at tinubos kayo sa bahay ng pagkaalipin, mula sa kamay ni Faraon na hari sa Egipto. Apan tungod kay si Jehova nahagugma kaninyo, ug tungod kay buot niya pagabantayan ang panumpa nga gipanumpa niya sa inyong mga amahan, mao nga gikuha kamo ni Jehova pinaagi sa kamot nga kusgan, ug gitubos niya kamo gikan sa balay sa kaulipnan, gikan sa kamot ni Faraon nga hari sa Egipto. Talastasin mo nga, na ang Panginoon ninyong Dios, ay siyang Dios: ang tapat na Dios, na nag-iingat ng tipan at naggagawad ng kagandahang-loob sa mga umiibig sa kaniya, at tumutupad ng kaniyang mga utos, hanggang sa isang libong salin ng lahi; Busa hibaloi, nga si Jehova nga imong Dios, siya mao ang Dios, ang Dios nga matinumanon, nga nagabantay sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot alang niadtong mga nahagugma kaniya ug nagabantay sa iyang mga sugo ngadto sa usa ka libo kaliwatan, At pinanghihigantihan sa kanilang mukha, ang mga napopoot sa kaniya, upang lipulin: siya'y hindi magpapaliban doon sa napopoot sa kaniya, kaniyang panghihigantihan sa kaniya ring mukha. Ug nagatumbas niadtong mga nanagdumot kaniya sa ilang nawong, sa paglaglag kanila: siya dili magalangan niadtong nagadumot kaniya, siya magatumbas kaniya sa iyang nawong. Iyo ngang iingatan ang utos, at ang mga palatuntunan, at ang mga kahatulan, na aking iniutos sa iyo sa araw na ito, na iyong ganapin. Busa bantayan nimo ang sugo, ug ang kabalaoran, ug ang mga tulomanon nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, nga pagatumanon mo sila. At mangyayari, na sapagkat iyong dininig ang mga kahatulang ito, at iyong tinutupad at iyong ginaganap, ay tutuparin sa iyo ng Panginoon mong Dios ang tipan, at igagawad ang kagandahang-loob, na kaniyang isinumpa sa iyong mga magulang: Ug mahitabo nga tungod kay nagapatalinghug kamo niining mga tulomanon, ug nagabantay ug nagabuhat kanila; si Jehova nga imong Dios magabantay uban kanimo sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot nga gipanumpa niya sa imong mga amahan: At kaniyang iibigin ka, at pagpapalain ka, at padadamihin ka: kaniya rin namang pagpapalain ang bunga ng iyong katawan, at ang bunga ng iyong lupa, ang iyong trigo, at ang iyong alak, at ang iyong langis, ang karagdagan ng iyong mga bakahan, at ang mga guya ng iyong kawan sa lupain na kaniyang isinumpa sa iyong mga magulang, upang ibigay sa iyo. Ug siya mahigugma kanimo, ug magapanalangin kanimo ug magapadaghan kanimo; ug magapanalangin usab siya sa bunga sa imong lawas, ug sa bunga sa imong yuta, ug sa imong liso, ug sa imong vino nga bag-o, ug sa imong lana, ang dugang sa imong mga vaca, ug sa mga nati sa panon sa imong carnero, sa yuta nga gipanumpa niya sa imong mga amahan nga ihatag kanimo. Magiging mapalad ka kay sa lahat ng mga bayan: walang magiging baog na babae o lalake sa inyo o sa inyong mga hayop. Mabulahan ikaw labi kay sa tanan nga mga katawohan; walay lalake bisan babaye nga apuli sa taliwala ninyo, kun sa imong kahayupan. At ilalayo sa iyo ng Panginoon ang lahat ng sakit: at wala siyang ihuhulog sa inyo sa masamang sakit sa Egipto, na iyong nalalaman, kundi ihuhulog niya sa lahat ng nangapopoot sa iyo. Ug pagakuhaon ni Jehova gikan kanimo ang tanan nga balatian; ug walay bisan unsa sa dautan nga hampak sa Egipto nga hibaloan nimo, nga igabutang niya sa ibabaw nimo, kondili hinonoa igabutang niya kini sa ibabaw sa tanang mga magadumot kanimo. At iyong lilipulin ang lahat ng mga bayan na ibibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios; ang iyong mata ay huwag mahahabag sa kanila; ni huwag kang maglilingkod sa kanilang mga dios; sapagkat magiging isang silo sa iyo. Ug pagaut-uton nimo ang tanang mga katawohan nga igatugyan kanimo ni Jehova nga imong Dios: dili sila pagakaloy-an sa imong mata, dili ka usab magaalagad sa ilang mga dios; kay kana mamahimong lit-ag alang kanimo. Kung iyong sasabihin sa iyong puso, Ang mga bansang ito ay higit kay sa akin; paanong aking makakamtan sila? Kong magaingon ka sa imong kasingkasing: kining mga nasud labing daghan pa kay kanako, unsaon ko sa pag-agaw kanila? Huwag kang matatakot sa kanila; iyong aalalahaning mabuti ang ginawa ng Panginoon mong Dios kay Faraon, at sa buong Egipto. Dili ka mahadlok kanila; hinumduman mo ug maayo ang gibuhat ni Jehova nga imong Dios kang Faraon ug sa tibook nga Egipto. Ang mga dakilang tukso na nakita ng iyong mga mata, at ang mga tanda, at ang mga kababalaghan, at ang makapangyarihang kamay, at ang unat na bisig, na ipinaglabas sa iyo ng Panginoon mong Dios: ay gayon ang gagawin ng Panginoon mong Dios sa lahat ng mga bayan na iyong kinatatakutan. Ang mga dagkung pagsulay nga nakita sa imong mga mata, ug ang mga timaan ug mga kahibulongan, ug ang kamot nga kusgan, ug ang bukton nga gituy-od, nga pinaagi niini gipagula ikaw ni Jehova nga imong Dios: ingon niini ang pagabuhaton ni Jehova nga imong Dios sa tanang mga katawohan nga imong gikahadlokan. Bukod dito'y susuguin sa kanila ng Panginoon mong Dios ang malaking putakti hanggang sa ang nangaiiwan, at nangagtatago ay mamatay sa harap mo. Labut pa, magapadala si Jehova nga imong Dios ug mga tamboboan sa taliwala nila, hangtud sila nga mga mahabilin, ug ang mga managtago mangawala gikan sa atubangan mo. Huwag kang masisindak sa kanila; sapagkat ang Panginoon mong Dios ay nasa gitna mo, dakilang Dios at kakilakilabot. Dili ka mahadlok kanila, kay si Jehova nga imong Dios, anaa sa taliwala nimo, ang Dios nga daku ug makalilisang. At itataboy na untiunti ng Panginoon mong Dios ang mga bansang yaon sa harap mo: hindi mo malilipol silang paminsan, baka ang mga hayop sa parang ay kumapal sa iyo. Ug si Jehova nga imong Dios magapapahawa niadtong mga nasud gikan sa atubangan nimo sa hinayhinay: dili ka magalaglag kanila sa dihadiha, aron dili modaghan ang mga mananap sa kapatagan nga magadugang batok kanimo. Kundi ibibigay sila ng Panginoon mong Dios sa harap mo, at pagtataglayin sila ng isang malaking kalituhan hanggang sa sila'y mangalipol. Apan si Jehova nga imong Dios magatugyan kanila nganha kanimo, ug siya magabungkag kanila uban sa dakung kapildihon, hangtud nga malaglag sila. At kaniyang ibibigay ang kanilang mga hari sa iyong kamay, at iyong papawiin ang kanilang pangalan sa silong ng langit: walang lalaking makatatayo doon sa harap mo, hanggang sa iyong malipol sila. Ug iyang igatugyan ang ilang mga hari sa imong kamot, ug pagalaglagon mo ang ngalan nila gikan sa ilalum sa langit: walay bisan kinsa nga tawo nga makaasdang kanimo hangtud nga malaglag mo sila. Ang mga larawang inanyuan na kanilang mga dios ay iyong susunugin sa apoy: huwag mong iimbutin ang pilak o ang ginto na nasa mga yaon, ni huwag mong kukunin para sa iyo, baka sa iyo'y maging silo: sapagkat ito'y isang karumaldumal sa Panginoon mong Dios. Ang mga linilok nga larawan sa ilang mga dios pagasunogon mo sa kalayo; dili mo kaibgan ang salapi, bisan ang bulawan nga anaa kanila, dili ka usab magkuha niini alang kanimo, aron nga dili ka malit-ag tungod niini; kay kini maoy usa ka dulumtanan alang kang Jehova nga imong Dios. At huwag kang magpapasok ng karumaldumal sa iyong bahay, at baka ikaw ay maging itinalaga na gaya niyaon: iyong lubos na kapopootan at iyong lubos na kasusuklaman, sapagkat itinalagang bagay. Ug dili ka magapasulod ug usa ka dulumtanan sa imong balay, ug mahimo nga usa ka butang nga pinahanungod sa pagkalaglag nga sama niini: pagadumtan mo gayud kini, ug isipon mo kini gayud nga makaluod; kay kini pinahanungod sa pagkalaglag. Ang lahat ng utos na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito ay inyong isasagawa, upang kayo'y mangabuhay at dumami, at inyong mapasok at ariin ang lupain na isinumpa ng Panginoon sa inyong mga magulang. Magsingkamot kamo sa pagtuman sa tibook nga sugo nga gisugo ko kaninyo niining adlawa, aron mabuhi kamo ug pagapadaghanon kamo, ug mosulod kamo ug manag-iya sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan. At iyong aalalahanin ang buong paraan na ipinatnubay sa iyo ng Panginoon mong Dios nitong apat na pung taon sa ilang, upang kaniyang mapangumbaba ka, at subukin ka, na maalaman kung ano ang nasa iyong puso, kung iyong gaganapin ang kaniyang mga utos o hindi. Ug hinumduman mo ang tanan nga dalan nga gidad-an kanimo ni Jehova nga imong Dios niining kap-atan ka tuig didto sa kamingawan, aron ikaw pagapaubson niya, sa pagsulay kanimo, aron sa paghibalo sa anaa sa imong kasingkasing, kong buot ka magtuman sa iyang mga sugo, kun dili. At ikaw ay pinapangumbaba niya, at pinapagdamdam ka niya ng gutom, at pinakain ka niya ng mana, na hindi mo nakilala, ni nakilala ng iyong mga magulang; upang kaniyang maipakilala sa iyo na hindi lamang sa tinapay nabubuhay ang tao, kundi sa bawat bagay na nagmumula sa bibig ng Panginoon. Ug ikaw gipaubos niya, ug gipaantus niya sa kagutom, ug gipakaon ikaw niya sa mana, nga wala mo biilhi, bisan ang imong mga amahan wala makaila, aron sa pagpahibalo kanimo nga ang tawo dili mabuhi sa tinapay lamang, kondili sa tagsatagsa ka butang nga magagula gikan sa baba ni Jehova: mabuhi ang tawo. Ang iyong suot ay hindi naluma sa iyo, ni hindi namaga ang iyong paa nitong apat na pung taon. Ang imong bisti wala gayud madaan sa ibabaw mo, ni naghubag ang tiil mo sulod sa kap-atan ka tuig. At iyong pagmunimuniin sa iyong puso, na kung paanong pinarurusahan ng tao ang kaniyang anak, ay gayon pinarurusahan ka ng Panginoon mong Dios. Ug palandunga sa imong kasingkasing, nga ingon sa tawo nga magacastigo sa iyang anak nga lalake, mao usab si Jehova nga imong Dios magcastigo kanimo. At iyong tutuparin ang mga utos ng Panginoon mong Dios, na lumakad ka sa kaniyang mga daan, at matakot ka sa kaniya. Ug bantayan mo ang mga sugo ni Jehova nga imong Dios, sa paglakaw sa iyang mga dalan, ug sa pagkahadlok kaniya. Sapagkat dinala ka ng Panginoon mong Dios sa isang mabuting lupain, na lupain ng mga batis ng tubig, ng mga bukal at ng mga kalaliman, na bumubukal sa mga libis at mga bundok. Kay si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa maayong yuta, yuta sa mga sapa sa tubig, sa mga tubod, ug sa mga alimbukad nga nagaagay ngadto sa mga walog ug sa mga bukid: Lupain ng trigo at ng sebada at ng puno ng ubas at ng mga puno ng igos, at ng mga granada; lupain ng mga puno ng olibo at ng pulot: Yuta sa trigo ug sa cebada, ug sa mga parras, ug sa mga higuera, ug sa mga granada; yuta sa mga kahoyng oliva ug sa dugos: Lupain na kakainan mo ng tinapay na di kapos, na walang magkukulang sa iyo roon; lupain na ang mga bato ay bakal, at ang kaniyang mga burol ay makukunan mo ng tanso. Yuta diin magakaon ka ug tinapay sa walay pagkakulang, kaniya walay makulang kanimo: yuta nga ang iyang mga bato puthaw, ug gikan sa iyang mga bukid makakutkot ikaw ug tumbaga. At kakain ka, at mabubusog ka, at iyong pupurihin ang Panginoon mong Dios dahil sa mabuting lupain na kaniyang ibinigay sa iyo. Ug magakaon ka, ug mabusog, ug magadayeg ikaw kang Jehova nga imong Dios tungod sa maayong yuta nga iyang gihatag kanimo. Magingat ka na baka iyong malimutan ang Panginoon mong Dios, sa hindi mo pagtupad ng kaniyang mga utos, at ng kaniyang mga kahatulan, at ng kaniyang mga palatuntunan, na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito: Magmatngon ka aron dili ikaw mahikalimot kang Jehova nga imong Dios, sa dili pagtuman sa iyang mga sugo ug sa iyang mga tulomanon ug sa iyang kabalaoran, nga ginasugo ko kanimo niining adlawa; Baka pagka ikaw ay nakakain at nabusog, at nakapagtayo ng mabubuting bahay, at iyong natahanan; Tingali unya, nga kong ikaw makakaon ug mabusog na, ug makatukod ikaw ug matahum nga mga balay ug makapuyo niini; At pagka ang iyong mga bakahan at ang iyong mga kawan ay dumami at ang iyong pilak at ang iyong ginto ay dumami at ang lahat ng tinatangkilik mo ay dumami; Ug kong ang imong mga panon sa mga vaca ug ang imong mga panon sa carnero modaghan, ug ang imong salapi ug ang imong bulawan modaghan, ug ang tanan nga imo modaghan; Ay magmataas ang iyong puso, at iyong malimutan ang Panginoon mong Dios, na naglabas sa iyo sa lupain ng Egipto, sa bahay ng pagkaalipin; Unya ang imong kasingkasing magmapahitas-on, ug mahikalimot ka kang Jehova nga imong Dios nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa pagkaulipon: Na siyang pumatnubay sa iyo sa malaki at kakilakilabot na ilang na tinatahanan ng mga makamandag na ahas at mga alakdan, at uhaw na lupa, na walang tubig; na siyang naglabas sa iyo ng tubig mula sa batong pingkian; Nga nagmando kanimo sa usa ka daku ug makalilisang nga kamingawan, diin dihay mga bitin nga mapintas ug mga tanga, ug yuta sa kauhaw diin walay tubig; nga nagkuha ug tubig alang kanimo gikan sa bato nga santikan: Na siyang nagpakain sa iyo ng mana sa ilang, na hindi nakilala ng iyong mga magulang; upang kaniyang mapangumbaba ka, at kaniyang subukin ka, na pabutihin ka sa iyong wakas: Nga nagpakaon kanimo sa mana didto sa kamingawan, nga wala hiilhi sa imong mga amahan; aron unta ikaw pagpaubson niya, ug aron siya magsulay kanimo, sa pagbuhat ug maayo kanimo sa imong kaulahian. At baka iyong sabihin sa iyong puso, Ang aking kapangyarihan at ang lakas ng aking kamay ang siyang nagbigay sa akin ng kayamanang ito. Ug aron dili ka magaingon sa imong kasingkasing: Ang akong gahum ug ang kabaskug sa akong kamot maoy naghatag kanako niini nga bahandi. Kundi iyong aalalahanin ang Panginoon mong Dios, sapagkat siya ang nagbigay sa iyo ng kapangyarihan upang magkaroon ka ng kayamanan; upang kaniyang papagtibayin ang kaniyang tipan na kaniyang isinumpa sa iyong mga magulang, gaya nga sa araw na ito. Apan hinumdumi si Jehova nga imong Dios kay siya maoy nagahatag kanimo sa gahum sa pagbaton sa mga bahandi, aron malig-on niya ang iyang tugon nga gipanumpa niya sa imong mga amahan, ingon niining adlawa. At mangyayari, na kung iyong kalilimutan ang Panginoon mong Dios, at ikaw ay susunod sa ibang mga dios, at iyong paglilingkuran sila, at iyong sasambahin sila ay aking pinatototohanan laban sa inyo sa araw na ito, na kayo'y tunay na malilipol. Ug mahitabo, kong hikalimtan mo si Jehova nga imong Dios, ug magasunod ka sa lain nga mga dios, ug ikaw magaalagad kanila, ug kanila magasimba ikaw, nagapamatuod ako batok kaninyo niining adlawa nga sa pagkamatuod mangawala kamo. Kung paano ang bansang nililipol ng Panginoon sa harap ninyo, ay gayon kayo malilipol; sapagkat hindi ninyo dininig ang tinig ng Panginoon ninyong Dios. Sama sa mga nasud nga pagalaglagon ni Jehova sa inyong atubangan, sa mao nga pagkaagi kamo mangawala; kay kamo wala magpatalinghug sa tingog ni Jehova nga inyong Dios. Dinggin mo, Oh Israel, ikaw ay tatawid sa Jordan sa araw na ito, upang iyong pasukin na ariin ang mga bansang lalong dakila at lalong makapangyarihan kay sa iyo, na mga bayang malaki at nakukutaan hanggang sa himpapawid, Magpatalinghug ka, Oh Israel: ikaw motabok niining adlawa sa Jordan aron sa pagsulod sa pag-agaw ug mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan kay kanimo, mga ciudad nga dagku ug kinutaan hangtud sa langit, Isang bayang malaki at mataas ng mga anak ng Anaceo, na iyong nakikilala, at tungkol sa kanila ay narinig mong sinasabi, Sinong makatatayo sa harap ng mga anak ni Anac? Usa ka katawohan nga dagku ug hatag-as, mga anak sa higante nga inyong hiilhan, nga tungod kanila nakadungog ikaw sa ginaingon. Kinsa ba ang makatindog sa atubangan sa mga anak sa higante? Talastasin mo nga sa araw na ito, na ang Panginoon mong Dios ay siyang mangunguna sa iyo na parang mamumugnaw na apoy; kaniyang lilipulin sila, at kaniyang payuyukurin sila sa harap mo; sa gayo'y iyong mapalalayas sila, at iyong malilipol silang madali, na gaya ng sinalita sa iyo ng Panginoon. Busa, hibaloi niiing adlawa, nga si Jehova nga imong Dios magauna kanimo sa pagtabok ingon sa kalayo nga magaut-ut; magalaglag siya kanila, ug pagapaubson niya sa imong atubangan; ug sama niini, magapapahawa ka kanila, ug magalaglag ka kanila sa madali, sumala sa gisulti ni Jehova kanimo. Huwag kang magsasalita sa iyong puso, pagkatapos na mapalayas sila ng Panginoon mong Dios sa harap mo, na iyong sasabihin, Dahil sa aking katuwiran ay ipinasok ako ng Panginoon upang ariin ang lupaing ito; na dahil sa kasamaan ng mga bansang ito ay pinalalayas ng Panginoon sila sa harap mo. Dili ka magsulti gikan sa imong kasingkasing, sa tapus si Jehova magasalikway kanila gikan sa imong atubangan, nga magaingon: Tungod sa akong pagkamatarung gipasulod ako ni Jehova sa pagpanag-iya niining yutaa; busa tungod sa pagkadautan niining mga nasud ginasalikway sila ni Jehova sa imong atubangan. Hindi dahil sa iyong katuwiran o dahil sa pagtatapat ng iyong loob ay iyong pinapasok upang ariin ang kanilang lupain: kundi dahil sa kasamaan ng mga bansang ito ay pinalalayas sila ng Panginoong Dios sa harap mo, at upang kaniyang papagtibayin ang salita na isinumpa ng Panginoon sa iyong mga magulang kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob. Dili tungod sa imong pagkamatarung, ni tungod sa pagkatul-id sa imong kasingkasing, makasulod ka sa pagpanag-iya sa yuta nila; kondili tungod sa pagkadautan niining mga nasud nga si Jehova nga imong Dios nagasalikway kanila gikan sa imong atubangan, aron matukod niya ang pulong nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob. Talastasin mo nga na hindi ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios ang mabuting lupaing ito upang ariin ng dahil sa iyong katuwiran; sapagkat ikaw ay isang bayang matigas ang ulo. Busa, hibaloi nga dili tungod sa imong pagkamatarung nagahatag kanimo si Jehova niining maayong yuta aron sa pagpanag-iya niini: kay ikaw maoy usa ka katawohan nga masukihon. Alalahanin mo, huwag mong kalimutan, kung paanong minungkahi mo sa galit ang Panginoon mong Dios sa ilang: mula nang araw na kayo'y umalis sa lupain ng Egipto, hanggang sa kayo'y dumating sa dakong ito ay naging mapanghimagsik kayo laban sa Panginoon. Hinumduman mo, dili ka mahikalimot, kong giunsa mo paghagit sa kaligutgut si Jehova nga imong Dios didto sa kamingawan: gikan sa adlaw nga migikan ka sa yuta sa Egipto hangtud nga misulod kamo niining dapita, nagmasuklanon kamo batok kang Jehova. Gayon din sa Horeb na inyong minungkahi ang Panginoon sa galit, at ang Panginoon ay nagalit sa inyo na kayo sana'y lilipulin. Ug didto sa Horeb usab naghagit kamo kang Jehova sa kaligutgut ug nasuko si Jehova batok kaninyo ngadto sa paglaglag kaninyo Nang ako'y sumampa sa bundok upang tanggapin ang mga tapyas na bato, sa makatuwid baga'y ang mga tapyas ng tipan na ginawa ng Panginoon sa inyo, ay natira nga ako sa bundok na apat na pung araw at apat na pung gabi; hindi ako kumain ng tinapay ni uminom ng tubig. Sa pagtungas ko sa bukid sa pagdawat sa mga papan nga bato, bisan sa mga papan sa tugon nga gibuhat ni Jehova uban kaninyo, didto mipabilin ako sa bukid sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii; ako wala mokaon ug tinapay ni moinum ug tubig; At ibinigay sa akin ng Panginoon ang dalawang tapyas na bato na sinulatan ng daliri ng Dios; at sa mga yao'y nasusulat ang ayon sa lahat ng mga salita na sinalita ng Panginoon sa inyo sa bundok mula sa gitna ng apoy nang araw ng kapulungan. Ug gihatag ni Jehova kanako ang duruha ka papan nga bato nga sinulatan sa tudlo sa Dios; ug kanila nahasulat ingon sa tanan nga mga pulong mga gisulti ni Jehova kaninyo didto sa bukid gikan sa taliwala sa kalayo sa adlaw sa pagkatigum. At nangyari sa katapusan ng apat na pung araw at apat na pung gabi, na ibinigay sa akin ng Panginoon ang dalawang tapyas na bato, sa makatuwid baga'y ang mga tapyas ng tipan. Ug nahitabo nga sa katapusan sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii, gihatag ni Jehova kanako ang duruha ka papan nga bato, bisan ang mga papan sa tugon. At sinabi ng Panginoon sa akin, Tumindig ka, manaog kang madali rito; sapagkat ang iyong bayan na iyong inilabas sa Egipto ay nangagpakasama; sila'y madaling lumihis sa daang aking iniutos sa kanila; sila'y nagsigawa para sa kanila ng isang larawang binubo. Ug si Jehova miingon kanako: Tumindog ka, ug lumugsong sa madali gikan dinhi, kay ang imong katawohan nga imong gikuha gikan sa Egipto naghimo ug dautan sa ilang kaugalingon; sa madali mingbulag sila sa dalan nga akong gisugo kanila: nagbuhat sila alang kanila ug usa ka larawan nga tinunaw. Bukod dito'y sinalita sa akin ng Panginoon, na sinasabi, Aking nakita ang bayang ito, at, narito, isang bayang matigas ang ulo: Labut pa misulti kanako si Jehova, nga nagaingon: Nakita ko kining katawohan, ug, ania karon, kini usa ka katawohan nga masukihon: Bayaan mo ako na aking lipulin sila, at aking pawiin ang kanilang pangalan sa silong ng langit; at gagawin kita na isang bansang lalong makapangyarihan at lalong malaki kay sa kanila. Pasagdi ako, nga pagalaglagon ko sila, ug pagapalaon ko ang ilang ngalan gikan sa ilalum sa langit: pagabuhaton ko ikaw nga usa ka nasud nga labing kusgan ug labing daghan pa kay kanila. Sa gayo'y pumihit ako at bumaba ako mula sa bundok, at ang bundok ay nagniningas sa apoy, at ang dalawang tapyas ng tipan ay nasa aking dalawang kamay. Busa mipauli ako ug milugsong gikan sa bukid, ug ang bukid, nagdilaab sa kalayo; ug ang duruha ka papan sa tugon diha sa akong mga kamot. At tumingin ako, at, narito, kayo'y nakapagkasala na laban sa Panginoon ninyong Dios: kayo'y nagsigawa para sa inyo ng isang guyang binubo: kayo'y lumihis na madali sa daan na iniutos sa inyo ng Panginoon. Ug mitan-aw ako, ug ania karon, nakasala kamo batok kang Jehova nga inyong Dios; nagbuhat kamo ug usa ka nating vaca nga tinunaw; mibulag kamo sa madali gikan sa dalan nga gisugo ni Jehova kaninyo. At aking tinangnan ang dalawang tapyas, at aking inihagis sa aking dalawang kamay, at aking iniwalat sa harap ng inyong mga mata. Ug gikuptan ko ang duruha ka papan ug akong gisalibay sila gikan sa akong duruha ka kamot, ug gidugmok ko sila sa atubangan sa inyong mga mata. At ako'y nagpatirapa sa harap ng Panginoon, gaya ng una, na apat na pung araw at apat na pung gabi; hindi ako kumain ng tinapay ni uminom ng tubig; dahil sa inyong buong kasalanan na inyong ipinagkasala sa paggawa ninyo ng masama sa paningin ng Panginoon na minungkahi ninyo siya sa galit; Ug mihapa ako sa atubangan ni Jehova, sama sa una, sa kap-atan ka adlaw ug sa kap-atan ka gabii; wala ako mokaon ug tinapay ni moinum ug tubig; tungod sa tanan ninyo nga sala nga inyong gibuhat, tungod sa imong pagbuhat ug dautan sa mga mata ni Jehova aron sa pagpasuko kaniya. Sapagkat natatakot ako dahil sa galit at maningas na poot, na ikinayamot ng Panginoon sa inyo, na lilipulin sana kayo. Ngunit dininig din naman ako noon ng Panginoon. Kay nahadlok ako sa kasuko ug sa kapungot nga gibatonan ni Jehova batok kaninyo ngadto sa paglaglag kaninyo. Apan si Jehova nagpatalinghug kanako niadtong panahona usab. At ang Panginoo'y totoong nagalit kay Aaron na siya sana'y papatayin: at akin din namang idinalangin si Aaron nang panahon ding yaon. Batok kang Aaron nasuko si Jehova sa hilabihan gayud ngadto sa paglaglag kaniya: ug nag-ampo usab ako alang kang Aaron niadtong panahona. At aking kinuha ang inyong kasalanan, ang guyang inyong ginawa, at aking sinunog sa apoy, at aking niyapakan, na dinurog na mainam, hanggang sa naging durog na parang alabok; at aking inihagis ang alabok niyaon sa batis na umaagos mula sa bundok. Ug gikuha ko ang inyong sala, ang nating vaca nga inyong gibuhat, ug gisunog ko kini sa kalayo, ug gitipaktipak ko, nga giligis hangtud nga nadugmok pag-ayo, hangtud nga nahimong fino sama sa abug: ug gisalibay ko ang abug niini ngadto sa sapa nga nagaagay gikan sa bukid. At sa Tabera, at sa Massa, at sa Kibroth-hataa-vah, ay inyong minungkahi ang Panginoon sa galit. Ug didto sa Tabera ug sa Massa ug sa Kibroth-hataavah naghagit kamo sa kasuko ni Jehova. At nang suguin kayo ng Panginoon mula sa Cades-barnea, na sabihin, Sumampa kayo at ariin ninyo ang lupain na ibinigay ko sa inyo; kayo nga'y nanghimagsik laban sa utos ng Panginoon ninyong Dios, at hindi ninyo pinanampalatayanan siya, ni dininig ang kaniyang tinig. Ug sa gisugo kamo ni Jehova gikan sa Cades-barnea, nga nagaingon: Panungas kamo ug panag-iyaha ninyo ang yuta nga akong gihatag kaninyo, nagmasukihon usab kamo sa sugo ni Jehova nga inyong Dios, ug kamo wala managtoo, wala usab kamo managtuman sa iyang tingog. Kayo'y naging mapanghimagsik laban sa Panginoon, mula nang araw na kayo'y aking makilala. Nagmasukihon kamo kang Jehova sukad sa adlaw nga nakaila ako kaninyo. Sa gayo'y nagpatirapa ako sa harap ng Panginoon na apat na pung araw at apat na pung gabi na ako'y nagpatirapa, sapagkat sinabi ng Panginoon, na kaniyang lilipulin kayo. Busa mihapa ako sa atubangan ni Jehova sulod sa kap-atan ka adlaw ug sa kap-atan ka gabii, nga didto ako mihapa, kay miingon si Jehova nga pagalaglagon niya kamo. At aking ipinanalangin sa Panginoon, at sinabi, Oh Panginoong Dios, huwag mong lipulin ang iyong bayan at ang iyong mana, na iyong tinubos ng iyong kadakilaan na iyong inilabas sa Egipto ng makapangyarihang kamay. Ug nag-ampo ako kang Jehova, ug miingon: Oh Ginoong Jehova, dili mo paglaglagon ang imong katawohan ug ang imong panulondon nga imong giluwas pinaagi sa imong pagkamakagagahum, nga imong gikuha gikan sa Egipto pinaagi sa kamot nga kusgan. Alalahanin mo ang iyong mga lingkod, si Abraham, si Isaac, at si Jacob; huwag mong masdan ang pagmamatigas ng bayang ito, ni ang kasamaan nila, ni ang kasalanan nila: Hinumdumi ang imong mga ulipon, si Abraham, si Isaac ug si Jacob, dili ka magatan-aw sa kagahi niining katawohan bisan sa ilang pagkadautan, bisan sa ilang sala. Baka sabihin ng mga taga lupaing pinaglabasan mo sa amin: Sapagkat hindi sila naipasok ng Panginoon sa lupain na ipinangako sa kanila, at sa kapootan niya sa kanila, ay inilabas sila upang patayin sa ilang. Tingali lamang unya ang yuta diin kami imong gikuha, magaingon: Tungod kay si Jehova wala makahimo sa pagdala ngadto sa yuta nga iyang gisaad kanila, ug tungod kay siya nagadumot kanila, iyang gidala sila ngadto aron sa pagpatay kanila sa kamingawan. Gayon man sila'y iyong bayan at iyong mana, na iyong inilabas ng iyong dakilang kapangyarihan at ng iyong unat na bisig. Apan sila imong katawohan ug imong kabilin nga imong gikuha sa imong dakung gahum ug sa imong bukton nga tinuy-od. Nang panahong yaon ay sinabi ng Panginoon sa akin, Humugis ka ng dalawang tapyas na bato, na gaya ng una, at sampahin mo ako sa bundok, at gumawa ka ng isang kaban na kahoy; Niadtong panahona si Jehova miingon kanako: Magtil-til ka ug duruha ka papan nga bato sama sa nahauna, ug sumaka ka ngari kanako sa bukid, ug magbuhat ka ug usa ka arca nga kahoy: At aking isusulat sa mga tapyas ang mga salita na nasa unang mga tapyas na iyong binasag, at iyong isisilid ang mga iyan sa kaban. Ug igasulat ko niadtong mga papana ang mga pulong nga didto sa nahaunang mga papan nga gibuak; ug isulod mo sila sa arca. Sa gayo'y gumawa ako ng isang kaban na kahoy na akasia, at ako'y humugis ng dalawang tapyas na bato na gaya ng una, at ako'y sumampa sa bundok na aking dala sa aking kamay ang dalawang tapyas. Busa nagbuhat ako ug arca sa kahoy nga acacia, ug nagtil-til ako ug duruha ka papan nga bato sama sa nahauna ug misaka ako ngadto sa bukid nga nagbit-bit sa duruha ka papan. At kaniyang isinulat sa mga tapyas, ang ayon sa unang sulat, ang sangpung utos na sinalita ng Panginoon sa inyo sa bundok mula sa gitna ng apoy nang kaarawan ng kapulungan: at ang mga yaon ay ibinigay sa akin ng Panginoon. Ug gisulatan niya ang mga papan sumala sa nahasulat sa nahauna, ang napulo ka mga sugo nga gisulti ni Jehova kaninyo didto sa bukid gikan sa taliwala sa kalayo, sa adlaw sa pagkatigum; ug kini gihatag kanako ni Jehova. At ako'y pumihit at bumaba mula sa bundok, at aking isinilid ang mga tapyas sa kaban na aking ginawa, at nangandoon, na gaya ng iniutos sa akin ng Panginoon. Ug mipauli, ug milugsong ako gikan sa bukid, ug gisulod ko ang mga papan didto sa arca nga akong gibuhat; ug didto atua sila ingon sa gisugo ni Jehova kanako. (At ang mga anak ni Israel ay naglakbay mula sa Beerot Bene-ja-acan hanggang sa Mosera: doon namatay si Aaron, at doon siya inilibing; at si Eleazar na kaniyang anak ay nangasiwa sa katungkulang saserdote na kahalili niya. (Ug mipanaw ang mga anak sa Israel gikan sa Beeroth-bene-jaacam ngadto sa Mosera. Didto namatay si Aaron, ug didto gilubong siya; ug salili kaniya ang iyang anak nga lalake nga si Eleazar nagtuman sa pagka-sacerdote. Mula roon ay naglakbay sila hanggang Gudgod; at mula sa Gudgod hanggang sa Jotbatha, na lupain ng mga batis ng tubig. Gikan didto mipanaw sila padulong sa Gudgoda, ug gikan sa Gudgoda ngadto sa Jotbath, yuta sa kasapaan sa mga tubig. Nang panahong yaon ay inihiwalay ng Panginoon ang lipi ni Levi, upang magdala ng kaban ng tipan ng Panginoon, upang tumayo sa harap ng Panginoon na mangasiwa sa kaniya, at upang magbasbas sa kaniyang pangalan hanggang sa araw na ito. Niadtong panahona gilain ni Jehova ang banay ni Levi, aron magadala sa arca sa tugon ni Jehova aron sa pagtindog sa atubangan ni Jehova sa pag-alagad kaniya, ug aron sa pagpanalangin sa iyang ngalan hangtud niining adlawa. Kayat ang Levi ay walang bahagi ni mana sa kasamahan ng kaniyang mga kapatid; ang Panginoo'y siyang kaniyang mana, ayon sa sinalita ng Panginoon mong Dios sa kaniya.) Tungod niini si Levi walay bahin, ni panulondon uban sa iyang mga igsoon: si Jehova mao ang iyang panulondon, sumala sa gisulti ni Jehova nga imong Dios kaniya). At ako'y nalabi sa bundok, gaya ng una, na apat na pung araw at apat na pung gabi; at ako'y dininig din noon ng Panginoon; hindi ka lilipulin ng Panginoon. Ug mipabilin ako didto sa bukid, ingon sa nahaunang higayon, kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii, ug si Jehova nagpatalinghug usab kanako niadtong panahona; si Jehova walay tinguha sa paglaglag kanimo. At sinabi ng Panginoon sa akin, Tumindig ka, lumakad ka na manguna sa bayan; at sila'y papasok at kanilang aariin ang lupain, na aking isinumpa sa kanilang mga magulang upang ibigay sa kanila. Ug si Jehova miingon kanako: Tumindog ka, lumakaw ka sa atubangan sa katawohan; ug mosulod sila ug manag-iya sa yuta nga akong gipanumpa sa ilang mga amahan, nga akong ihatag kanila. At ngayon, Israel, ano ang hinihingi sa iyo ng Panginoon mong Dios, kundi matakot ka sa Panginoon mong Dios, lumakad ka sa lahat ng kaniyang mga daan, at ibigin mo siya, at paglingkuran mo ang Panginoon mong Dios, ng buong puso mo at ng buong kaluluwa mo. Ug karon, Israel, unsa ang gikinahanglan ni Jehova nga imong Dios kanimo, kondili ang pagkahadlok kang Jehova nga imong Dios, ang paglakaw sa tanang mga dalan niya, ug ang paghigugma kaniya, ug ang pag-alagad kang Jehova nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, Na ganapin mo ang mga utos ng Panginoon, at ang kaniyang mga palatuntunan, na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito sa iyong ikabubuti? Ang pagbantay sa mga sugo ni Jehova ug sa iyang kabalaoran, nga akong ginasugo kanimo niining adlawa alang sa imong kaayohan? Narito, sa Panginoon mong Dios nauukol ang langit, at ang langit ng mga langit, ang lupa, sangpu ng lahat na nangariyan. Ania karon, iya ni Jehova nga imong Dios ang langit ug ang langit sa mga langit, ang yuta, uban ang tanan nga anaa kaniya. Ang Panginoon ay nagkaroon lamang ng hilig sa iyong mga magulang na ibigin sila, at kaniyang pinili ang kanilang binhi pagkamatay nila, sa makatuwid baga'y kayo, sa lahat ng mga bayan na gaya ng nakikita sa araw na ito. Mao lamang nga si Jehova nahimuot sa imong mga amahan sa paghigugma kanila; ug nagpili siya sa ilang kaliwatan gikan kanila, bisan kaninyo sa taliwala sa tanang mga katawohan, maingon niining adlawa. Tuliin nga ninyo ang balat ng inyong puso, at huwag ninyong papagmatigasin ang inyong ulo. Busa circuncidahon ninyo ang yamis sa inyong kasingkasing ug dili na kamo magmasukihon. Sapagkat ang Panginoon ninyong Dios, ay siyang Dios ng mga dios, at Panginoon ng mga panginoon, siyang dakilang Dios, siyang makapangyarihan at siyang kakilakilabot, na hindi nagtatangi ng tao ni tumatanggap ng suhol. Kay si Jehova nga inyong Dios, siya Dios sa mga dios, ug Ginoo sa mga ginoo, ang daku nga Dios, ang makagagahum, ug ang makalilisang nga walay pinalabi sa mga tawo, dili usab modawat ug hiphip: Kaniyang hinahatulan ng matuwid ang ulila at babaing bao, at iniibig ang taga ibang lupa, na binibigyan niya ng pagkain at kasuutan. Siya nagabuhat ug katarungan alang sa mga ilo ug sa balo nga babaye, ug nahigugma sa dumuloong, pinaagi sa paghatag kaniya ug tinapay ug bisti. Ibigin nga ninyo ang taga ibang lupa: sapagkat kayo'y naging taga ibang lupa sa lupain ng Egipto. Busa higugmaon ninyo ang dumuloong; kay mga dumuloong kamo didto sa yuta sa Egipto. Katatakutan mo ang Panginoon mong Dios; sa kaniya'y maglilingkod ka, at sa kaniya'y lalakip ka, at sa pamamagitan ng kaniyang pangalan susumpa ka. Mahadlok ka kang Jehova nga imong Dios; kaniya mag-alagad ikaw; kaniya makighiusa ka, ug pinaagi sa iyang ngalan manumpa ka. Siya ang iyong kapurihan, at siya ang iyong Dios, na iginawa ka niya nitong mga dakila at kakilakilabot na mga bagay, na nakita ng iyong mga mata. Siya mao ang imong pagdayeg, ug siya mao ang imong Dios, nga nagbuhat alang kanimo niining dagku ug makalilisang nga mga butang, nga nakita sa imong mga mata. Ang iyong mga magulang ay lumusong sa Egipto na may pitong pung tao; at ngayo'y ginawa ka ng Panginoon mong Dios na gaya ng mga bituin sa langit ang dami. Ang imong mga amahan milugsong ngadto sa Egipto, nga may kapitoan ka kalag; ug karon si Jehova nga imong Dios naghimo kanimo nga ingon sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon. Kayat iyong iibigin ang Panginoon mong Dios, at iyong susundin ang kaniyang bilin, at ang kaniyang mga palatuntunan, at ang kaniyang mga kahatulan, at ang kaniyang mga utos kailan man. Busa higugmaon mo si Jehova nga imong Dios, ug bantayan mo ang iyang katungdanan, ug ang iyang kabalaoran, ug ang iyang mga tulomanon, ug ang iyang mga sugo, sa kanunay. At talastasin ninyo sa araw na ito: sapagkat hindi ko sinasalita sa inyong mga anak na hindi nangakakilala, at hindi nangakakita ng parusa ng Panginoon ninyong Dios ng kaniyang kadakilaan, ng kaniyang makapangyarihang kamay at ng kaniyang unat na bisig, Ug hibaloi ninyo niining adlawa; kay ako wala makigsulti sa inyong mga anak nga wala manghibalo, ug nga wala makakita sa castigo ni Jehova nga inyong Dios, sa iyang pagkadaku, sa iyang kamot nga kusgan, ug sa iyang tinuy-od nga bukton, At ng kaniyang mga tanda, at ng kaniyang mga gawa, na kaniyang ginawa sa gitna ng Egipto kay Faraon na hari sa Egipto, at sa kaniyang buong lupain; Ug sa iyang mga ilhanan, ug sa iyang mga buhat nga gibuhat sa taliwala sa Egipto, kang Faraon nga hari sa Egipto, ug sa tibook nga yuta niya. At ang kaniyang ginawa sa hukbo ng Egipto, sa kanilang mga kabayo, at sa kanilang mga karo; kung paanong tinakpan niya sila ng tubig ng Dagat na Mapula nang kanilang habulin kayo, at kung paanong nilipol sila ng Panginoon sa araw na ito; Ug sa gibuhat niya sa kasundalohan sa Egipto, sa ilang mga kabayo, ug sa ilang mga carro; kong giunsa niya ang pagpatubo sa Dagat nga Mapula sa ibabaw nila, sa nanagsunod sila kaninyo, ug kong giunsa ni Jehova ang paglaglag kanila hangtud niining adlawa; At kung ano ang kaniyang ginawa sa inyo sa ilang hanggang sa dumating kayo sa dakong ito; Ug kong unsa ang gibuhat niya kaninyo didto sa kamingawan hangtud nga miabut kamo niining dapita: At kung ano ang kaniyang ginawa kay Dathan at kay Abiram, na mga anak ni Eliab, na anak ni Ruben; kung paanong ibinuka ng lupa ang kaniyang bibig, at nilamon sila, at ang kanilang mga sangbahayan, at ang kanilang mga tolda, at bawat bagay na may buhay na sa kanila'y sumusunod sa gitna ng buong Israel: Ug kong unsa ang gibuhat niya kang Dathan ug kang Abiram, mga anak nga lalake ni Eliab, anak nga lalake ni Ruben; giunsa pagbuka sa yuta ang iyang vaca ug sa paglamoy kanila ug sa ilang mga panimalay, ug sa ilang mga balong-balong ug ang tagsatagsa ka butang buhi nga misunod kanila, sa taliwala sa tibook nga Israel: Ngunit nakita ng inyong mga mata ang lahat ng dakilang gawa ng Panginoon na kaniyang ginawa. Apan ang inyong mga mata nakakita sa tanan nga mga dagkung buhat nga gihimo ni Jehova. Kayat inyong susundin ang buong utos na aking iniuutos sa inyo sa araw na ito, upang kayo'y lumakas at kayo'y pumasok at ariin ninyo ang lupain, na inyong tatawirin upang ariin; Busa bantayan ninyo ang tanan nga mga sugo nga akong gisugo kanimo niining adlawa, aron magmakusganon kamo, ug mosulod kamo ug manag-iya sa yuta nga inyong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini: At upang inyong maparami ang inyong mga araw sa ibabaw ng lupain na isinumpa ng Panginoon sa inyong mga magulang na ibibigay sa kanila at sa kanilang binhi na lupaing binubukalan ng gatas at pulot. Ug aron nga pagalugwayan ang mga adlaw ninyo sa ibabaw sa yuta, nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan nga ihatag kanila ug sa kaliwatan nila, yuta nga nagaagay sa gatas ug dugos. Sapagkat ang lupain na iyong pinaroroonan upang ariin, ay hindi gaya ng lupain ng Egipto, na inyong pinanggalingan, na doo'y nagtatanim ka ng iyong binhi, at iyong dinidilig ng iyong paa, na parang taniman ng mga gulay; Kay ang yuta nga inyong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini, dili sama sa yuta sa Egipto, diin kamo nagagikan, diin nagpugas ka sa imong binhi, ug nagbubo ka pinaagi sa imong tiil, sama sa tanaman sa bunglayon. Kundi ang lupain, na inyong tatawirin upang ariin, ay lupaing maburol at malibis, at dinidilig ng tubig ng ulan sa langit: Apan ang yuta nga inyong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini, maoy yuta sa kabungtoran, ug sa kawalogan, ug nagainum sa tubig nga gikan sa ulan sa langit. Lupaing inaalagaan ng Panginoon mong Dios, at ang mga mata ng Panginoon mong Dios ay nandoong lagi, mula sa pasimula ng taon hanggang sa katapusan ng taon. Yuta nga ginabantayan ni Jehova nga imong Dios; ang mga mata ni Jehova nga imong Dios kanunay nga anaa sa ibabaw niya, sukad sa sinugdan sa tuig bisan hangtud sa katapusan sa tuig. At mangyayari, na kung inyong didingging maigi ang aking mga utos na aking iniuutos sa inyo sa araw na ito, na ibigin ang Panginoon ninyong Dios at siya'y paglingkuran ng buo ninyong puso, at ang buo ninyong kaluluwa, Ug mahatabo nga kong magapatalinghug kamo sa masingkamuton gayud sa akong mga sugo, nga akong gisugo kaninyo niining adlawa, ang paghigugma kang Jehova nga inyong Dios, ug ang pag-alagad kaniya sa bug-os ninyo nga kasingkasing ug sa bug-os ninyo nga kalag, Ay ibibigay ko ang ulan ng inyong lupain sa kaniyang kapanahunan, ang una at huling ulan upang iyong makamalig ang iyong trigo, at ang iyong alak, at ang iyong langis. Ako magahatag ug ulan sa inyong yuta sa iyang panahon, ang nahauna ug ang katapusan nga ulan, aron magatiguum ikaw sa imong trigo, ug sa imong bag-ong vino, ug sa imong lana. At aking bibigyan ng damo ang iyong mga hayop sa iyong mga bukid, at ikaw ay kakain at mabubusog. Ug magahatag ako ug balili sa imong kaumahan alang sa imong kakayupan; ug magakaon ka ug mabusog. Mangagingat kayo, baka ang inyong puso ay madaya, at kayo'y maligaw, at maglingkod sa ibang mga dios, at sumamba sa kanila; Magbantay kamo sa inyong kaugalingon aron ang inyong kasingkasing dili malimbongan, ug kamo mahibulag ug magaalagad sa lain nga mga dios, ug magasimba kanila: At ang galit ng Panginoon ay magalab laban sa inyo, at kaniyang sarhan ang langit, upang huwag magkaroon ng ulan, at ang lupa'y huwag magbigay ng kaniyang bunga; at kayo'y malipol na madali sa mabuting lupain na ibinibigay sa inyo ng Panginoon. Ug ang kaligutgut ni Jehova mosilaub batok kaninyo ug iyang pagalukban ang mga langit aron walay ulan, ug ang yuta dili magahatag sa iyang bunga, ug mangawala kamo sa madali gikan sa maayong yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova. Kayat inyong ilalagak itong aking mga salita sa inyong puso, at sa inyong kaluluwa; at inyong itatali na pinakatanda sa inyong kamay at magiging pinakatali sa inyong noo. Busa ibutang ninyo kining akong mga pulong sa inyong kasingkasing ug sa inyong kalag; ug ihigot ninyo sila ingon nga timaan sa inyong kamot, ug mahimo sila nga mga timaan sa agtang sa tunga sa imong mga mata. At inyong ituturo sa inyong mga anak, na inyong sasalitain sa kanila, pagka ikaw ay nauupo sa iyong bahay, at pagka ikaw ay lumalakad sa daan, at pagka ikaw ay nahihiga, at pagka ikaw ay bumabangon. Ug kini igatudlo ninyo sa inyong mga anak, nga magasulti tungod kanila, kong magalingkod ikaw sa imong balay, ug kong molakaw ikaw sa dalan, ug kong mohigda ikaw ug kong mobangon ikaw: At iyong isusulat sa itaas ng pintuan ng iyong bahay, at sa iyong mga pintuang-daan: Ug kini igasulat mo sa mga haligi-sa-pultahan sa imong balay, ug sa imong mga ganghaan; Upang ang inyong mga araw ay dumami at ang mga araw ng inyong mga anak, sa lupain na isinumpa ng Panginoon sa inyong mga magulang na ibibigay sa kanila, gaya ng mga araw ng langit sa ibabaw ng lupa. Aron pagapadaghanon ang inyong mga adlaw, ug ang mga adlaw sa inyong mga anak, didto sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan nga ihatag kanila, sama sa mga adlaw sa mga langit sa ibabaw sa yuta. Sapagkat kung inyong susunding masikap ang buong utos na ito na aking iniuutos sa inyo upang gawin, na ibigin ang Panginoon ninyong Dios, lumakad sa lahat ng kaniyang daan, at makilakip sa kaniya: Kay kong magabantay kamo nga masingkamuton niining tanan nga mga sugo nga akong gisugo kaninyo, aron pagatumanon ninyo; sa paghigugma kang Jehova nga inyong Dios, sa paglakaw sa tanan nga mga dalan niya, ug sa pagpakighiusa kaniya; Ay palalayasin nga ng Panginoon ang lahat ng mga bansang ito sa harap ninyo, at kayo'y magaari ng mga bansang lalong malaki at lalong makapangyarihan kay sa inyo. Unya si Jehova magapapahawa niining tanang mga nasud gikan sa atubangan ninyo: ug magahingilin kamo ug mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan pa kay kaninyo. Bawat dakong tutuntungan ng talampakan ng inyong paa ay magiging inyo: mula sa ilang, at sa Libano, mula sa ilog, sa ilog Eufrates, hanggang sa dagat kalunuran ay magiging inyong hangganan. Ang tanan nga dapit nga pagatumban sa lapalapa sa inyong mga tiil mamainyo: gikan sa kamingawan, ug sa Libano, gikan sa suba, ang suba sa Eufrates, hangtud sa dagat nga katapusan mao ang inyong utlanan. Walang lalaking makatatayo sa harap ninyo: sisidlan ng Panginoon ninyong Dios ng takot sa inyo at ng sindak sa inyo sa ibabaw ng buong lupain na inyong tutuntungan, gaya ng kaniyang sinalita sa inyo. Walay bisan kinsa nga tawo nga makaasdang sa atubangan ninyo: si Jehova nga inyong Dios magabutang sa kalisang ug kahadlok kaninyo sa ibabaw sa tibook nga nawong sa yuta nga inyong pagatumban sumala sa iyang giingon kaninyo. Narito, inilalagay ko sa harap ninyo sa araw na ito ang pagpapala at ang sumpa; Ania karon, ako nagabutang sa atubangan ninyo niining adlawa sa panalangin ug sa tunglo: Ang pagpapala, kung inyong didinggin ang mga utos ng Panginoon ninyong Dios, na aking iniutos sa inyo sa araw na ito; Ang panalangin, kong pagapatalinghugan ninyo ang mga sugo ni Jehova nga inyong Dios, nga akong ginatudlo kaninyo niining adlawa: At ang sumpa, kung hindi ninyo didinggin ang mga utos ng Panginoon ninyong Dios, kundi kayo lilihis sa daan na aking iniuutos sa inyo sa araw na ito, upang sumunod sa ibang mga dios, na hindi ninyo nangakilala. Ug ang tunglo, kong kamo dili magpatalinghug sa mga sugo ni Jehova nga inyong Dios, kondili motipas hinoon kamo gikan sa dalan nga ginasugo ko kaninyo niining adlawa, aron sa pagsunod sa lain nga mga dios nga wala ninyo hiilhi. At mangyayari, na pagka ikaw ay ipapasok ng Panginoon mong Dios sa lupain na iyong pinaroroonan upang ariin, na iyong ilalagay ang pagpapala sa bundok ng Gerizim, at ang sumpa sa bundok ng Ebal. Ug mahitabo nga kong si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa yuta nga inyong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini, nga igabutang mo ang panalangin sa ibabaw sa bukid sa Gerisim, ug ang tunglo sa ibabaw sa bukid sa Ebal: Di ba sila'y nasa dako pa roon ng Jordan, sa dakong nilulubugan ng araw, sa lupain ng mga Cananeo na tumatahan sa Araba, sa tapat ng Gilgal na kasiping ng mga encina sa More? Dili ba sila atua sa unahan sa Jordan, sa likod dapit sa dalan sa kasadpan, sa yuta sa mga Canaanhon, nga nagapuyo sa yuta sa Arabah nga atbang sa Gilgal, haduol sa kakahuyan nga roble sa More? Sapagkat kayo'y tatawid sa Jordan upang inyong pasukin na ariin ang lupain na ibinibigay sa inyo ng Panginoon ninyong Dios, at inyong aariin, at tatahan kayo roon. Kay kamo motabok sa Jordan aron sa pag-adto sa pagpanag-iya sa yuta nga gihatag ni Jehova nga inyong Dios kaninyo, ug manag-iya kamo niini ug kamo magapuyo niini. At inyong isasagawa ang lahat ng mga palatuntunan at mga kahatulan na aking iginagawad sa inyo sa araw na ito. Ug magasingkamot kamo sa pagbuhat sa tanang kabalaoran ug sa mga tulomanon nga akong gipahayag sa atubangan ninyo niining adlawa. Ito ang mga palatuntunan at mga kahatulan na inyong isasagawa sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon, ng Dios ng iyong mga magulang upang ariin, sa lahat ng mga araw na inyong ikabubuhay sa ibabaw ng lupa. Kini mao ang kabalaoran ug mga tulomanon nga pagasingkamotan ninyo sa pagbuhat sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, aron nga manag-iya kamo niini, sa tanang mga adlaw nga kamo buhi sa ibabaw sa yuta. Tunay na gigibain ninyo ang lahat ng mga dako, na pinaglilingkuran sa kanilang dios ng mga bansang inyong aariin, sa ibabaw ng matataas na bundok, at sa ibabaw ng mga burol, at sa lilim ng bawat punong kahoy na sariwa: Pagalaglagon gayud ninyo ang tanang mga dapit diin ang mga nasud nga inyong pagapapahawaon, nanag-alagad sa ilang mga dios, sa ibabaw sa hatag-as nga kabukiran, ug sa ibabaw sa kabungtoran, ug sa ilalum sa tagsatagsa ka kahoy nga lunhaw; At iyong iwawasak ang kanilang mga dambana, at inyong pagpuputol-putulin ang kanilang mga haliging pinakaalaala, at susunugin ang kanilang mga Asera sa apoy; at inyong ibubuwal ang mga larawang inanyuan na kanilang mga dios; at inyong papawiin ang kanilang pangalan sa dakong yaon. Ug pagagub-on ninyo ang ilang mga halaran, ug dugmokon ninyo ang ilang mga haliging bato, ug ang ilang Asherim pagasunogon ninyo sa kalayo: ug pagaputlon ninyo ang linilok nga larawan sa ilang mga dios, ug pagalaglagon ninyo ang ilang ngalan gikan niadtong dapita. Huwag kayong gagawa ng ganito sa Panginoon ninyong Dios. Dili kamo magbuhat niana kang Jehova nga inyong Dios. Kundi sa dakong pipiliin ng Panginoon ninyong Dios sa lahat ng inyong mga lipi na paglalagyan ng kaniyang pangalan, sa makatuwid baga'y sa kaniyang tahanan ay inyong hahanapin, at doon kayo paroroon: Apan sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga inyong Dios gikan sa tanan ninyong mga banay, aron butangan ninyo sa iyang ngalan, bisan ngadto sa iyang puloy-anan kamo managpangita ug didto mangadto kamo: At doon ninyo dadalhin ang inyong mga handog na susunugin, at ang inyong mga hain, at ang inyong mga ikasangpung bahagi, at ang handog na itataas ng inyong kamay, at ang inyong mga panata, at ang inyong mga kusang handog, at ang mga panganay sa inyong mga bakahan at sa inyong mga kawan: Ug didto pagadad-on ninyo ang inyong mga halad-nga-sinunog, ug ang inyong mga halad, ug ang inyong mga ikapulo, ug ang halad-nga-binayaw sa inyong mga kamot, ug ang inyong mga panaad, ug ang inyong mga halad-nga-kinabubut-on, ug ang mga panganay sa inyong mga vaca ug sa inyong mga carnero. At doon kayo kakain sa harap ng Panginoon ninyong Dios, at kayo'y mangagagalak sa lahat na kalagyan ng inyong kamay, kayo at ang inyong mga sangbahayan kung saan ka pinagpala ng Panginoon mong Dios. Ug didto magakaon kamo sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios, ug managkalipay kamo sa tanang butang makuptan sa inyong kamot, kamo ug ang inyong panimalay, si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo. Huwag ninyong gagawin ang ayon sa lahat ng mga bagay na ating ginagawa dito sa araw na ito, na ang magalingin ng bawat isa sa kaniyang paningin; Dili kamo magabuhat sunod sa tanang mga butang nga ginabuhat nato dinhi niining adlawa, ang tagsatagsa ka tawo sa bisan unsa nga matarung sa iyang kaugalingong mga mata. Sapagkat hindi pa kayo nakararating sa kapahingahan at sa mana, na ibinibigay sa iyo ng Panginoon ninyong Dios. Kay wala pa kamo makadangat sa kapahulayan ug sa panulondon nga gihatag ni Jehova nga imong Dios kanimo. Datapuwat pagtawid ninyo ng Jordan, at pagtahan sa lupain na ipinamamana sa inyo ng Panginoon ninyong Dios, at pagkabigay niya sa inyo ng kapahingahan sa lahat ng inyong mga kaaway sa palibot, na ano pat kayo'y tumahang tiwasay; Apan sa motabok na kamo sa Jordan, ug mopuyo sa yuta nga igapanunod kaninyo ni Jehova nga inyong Dios, ug magahatag na siya kaninyo ug kapahulayan sa tanan ninyong mga kaaway nga nagalibut, aron magapuyo kamo nga walay kabilinggan; Ay mangyayari nga, na ang dakong pipiliin ng Panginoon ninyong Dios na patatahanan sa kaniyang pangalan ay doon ninyo dadalhin ang lahat na aking iniuutos sa inyo; ang inyong mga handog na susunugin, at ang inyong mga hain, ang inyong mga ikasangpung bahagi, at ang handog na itataas ng inyong kamay, at ang lahat ng inyong piling panata na inyong ipinananata sa Panginoon: Unya mahitabo nga sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga inyong Dios aron sa pagpapuyo didto sa iyang ngalan, didto pagadad-on ninyo ang tanan nga ginasugo ko kaninyo; ang inyong mga halad-nga-sinunog, ug ang inyong mga halad, ang inyong mga ikapulo, ug ang mga halad-nga-binayaw sa inyong mga kamot, ug ang tanan ninyong mga pinili nga panaad nga inyong igasaad kang Jehova; At kayo'y magagalak sa harap ng Panginoon ninyong Dios, kayo at ang inyong mga anak na lalake at babae, at ang inyong mga aliping lalake at babae, at ang Levita na nasa loob ng inyong mga pintuang-daan, sapagkat siya'y walang bahagi ni mana na kasama ninyo. Ug managkalipay kamo sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios, kamo, ug ang inyong mga anak nga lalake, ug ang inyong mga anak nga babaye, ug ang inyong mga ulipon nga lalake ug ang inyong mga ulipon nga babaye, ug ang Levihanon nga nahisulod sa inyong mga ganghaan: sanglit kay siya walay bahin bisan sa panulondon uban kaninyo. Magingat ka na huwag mong ihahandog ang iyong handog na susunugin sa alinmang dakong iyong makikita: Magbantay ka sa imong kaugalingon nga dili ka maghalad sa imong halad-nga-sinunog sa tagsatagsa ka dapit nga makita mo; Kundi sa dakong pipiliin ng Panginoon sa isa sa iyong mga lipi ay doon mo ihahandog ang iyong mga handog na susunugin, at doon mo gagawin ang lahat na aking iniuutos sa iyo. Kondili sa dapit nga pagapilion ni Jehova sa usa sa imong mga banay, didto magahalad ikaw sa imong mga halad-nga-sinunog, ug didto pagabuhaton nimo ang tanan nga gisugo ko kanimo. Gayon ma'y makapapatay ka at makakakain ka ng karne sa loob ng lahat ng iyong mga pintuang-daan, ayon sa buong nasa ng iyong kaluluwa, ayon sa pagpapala ng Panginoon mong Dios na kaniyang ibinigay sa iyo: ang marumi at ang malinis ay makakakain niyaon, gaya ng maliit na usa, at gaya ng malaking usa. Bisan pa niana, makaihaw ka ug makakaon sa unod sulod sa tanan mo nga mga ganghaan, ingon sa tanang gitinguha sa imong kalag, sumala sa panalangin ni Jehova nga imong Dios nga iyang gihatag kanimo; ang mahugaw ug ang mahinlo makakaon niini, ingon sa unod sa korzo ug ingon sa unod sa ciervo: Huwag lamang ninyong kakanin ang dugo; iyong ibubuhos sa lupa na parang tubig. Ugaling dili ka magakaon sa dugo; igayabo mo kini sa ibabaw sa yuta sama sa tubig. Hindi mo makakain sa loob ng iyong mga pintuang-daan ang ikasangpung bahagi ng iyong trigo, o ng iyong alak, o ng iyong langis, o ng mga panganay sa iyong bakahan o sa iyong kawan, ni anoman sa iyong mga panata na iyong ipananata, ni ang iyong mga kusang handog, ni ang handog na itataas ng iyong kamay: Dili ka usab makakaon sulod sa imong mga ganghaan sa ikapulo sa imong trigo, kun sa imong bag-o nga vino, kun sa imong lana, kun sa mga inunahan sa imong mga vaca, kun sa imong mga carnero, kun sa imong mga panaad nga gisaad nimo, ni sa imong halad-nga-kinabubut-on, ni sa halad-nga-binayaw sa imong kamot: Kundi iyong kakanin sa harap ng Panginoon mong Dios sa dakong pipiliin ng Panginoon mong Dios, kakanin mo, at ng iyong anak na lalake at babae, at ng iyong aliping lalake at babae, at ng Levita na nasa loob ng iyong mga pintuang-daan: at kagagalakan mo sa harap ng Panginoon mong Dios, ang lahat ng kalagyan ng iyong kamay. Apan sa atubangan ni Jehova nga imong Dios magakaon ikaw kanila sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios, ikaw, ug ang imong anak nga lalake, ug ang imong anak nga babaye, ug ang imong ulipon nga lalake, ug ang imong ulipon nga babaye, ug ang Levihanon nga nahisulod sa imong mga ganghaan; ug magkalipay ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot. Ingatan mong huwag mong pabayaan ang Levita samantalang nabubuhay ka sa iyong lupain. Magbantay ka sa imong kaugalingon nga dili ka mobiya sa Levihanon sulod sa panahon nga ikaw nagapuyo sa yuta. Pagka palalakihin ng Panginoon mong Dios ang iyong hangganan, gaya ng kaniyang ipinangako sa iyo, at iyong sasabihin, Ako'y kakain ng karne, sapagkat nasa mong kumain ng karne; ay makakakain ka ng karne, ayon sa buong nasa mo. Sa diha nga pagapadakuon ni Jehova nga imong Dios ang imong utlanan ingon sa iyang gisaad kanimo, ug ikaw magaingon: Mokaon ako ug unod, kay naibug ang imong kalag sa pagkaon ug unod, sunod sa bug-os nga kaibug sa imong kalag kumaon ka ug unod. Kung ang dakong pipiliin ng Panginoon mong Dios na paglalagyan ng kaniyang pangalan ay totoong malayo sa iyo, ay papatay ka nga sa iyong bakahan at sa iyong kawan, na ibinigay sa iyo ng Panginoon, gaya ng iniutos ko sa iyo, at makakakain ka sa loob ng iyong mga pintuang-daan, ayon sa buong nasa mo. Kong halayo kanimo ang dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios aron pagabutangan sa iyang ngalan, magaihaw ka sa imong mga vaca ug sa imong mga carnero, nga gihatag ni Jehova kanimo, ingon sa gisugo ko kanimo, ug magakaon ka sa sulod sa imong mga ganghaan sunod sa bug-os nga tinguha sa imong kalag. Kung paano ang pagkain sa maliit at malaking usa, ay gayon kakanin; ang marumi at ang malinis ay kapuwang makakakain niyaon. Ingon nga ginakaon ang korzo ug ang ciervo, ingon usab magakaon niini ikaw; ang mahugaw ug ang mahinlo makakaon usab niini. Lamang ay pagtibayin mong hindi mo kakanin ang dugo: sapagkat ang dugo ay siyang buhay; at huwag mong kakanin ang buhay na kasama ng laman. Mao lamang nga magbantay ka sa dili pagkaon sa dugo: kay ang dugo mao ang kinabuhi; ug dili ka magakaon sa kinabuhi uban sa iyang unod. Huwag mong kakanin yaon; iyong ibubuhos sa ibabaw ng lupa na parang tubig. Dili ka magakaon niini; igayabo mo kini sa yuta sama sa tubig. Huwag mong kakanin yaon; upang ikabuti mo, at ng iyong mga anak pagkamatay mo, kung iyong gagawin ang matuwid sa paningin ng Panginoon. Dili ka magakaon niini; aron nga kini mamaayo alang kanimo, ug sa imong mga anak sa ulahi nimo, kong ikaw magabuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova. Ang iyo lamang mga itinalagang bagay na tinatangkilik mo, at ang iyong mga panata, ang iyong dadalhin, at yayaon ka sa dakong pipiliin ng Panginoon: Ugaling ang mga butang nga balaan nga anaa kanimo ug ang imong mga panaad, pagadad-on mo ug umadto ka sa dapit nga pagapilion ni Jehova; At iyong ihahandog ang iyong mga handog na susunugin, ang laman at ang dugo, sa ibabaw ng dambana ng Panginoon mong Dios: at ang dugo ng iyong mga hain ay ibubuhos sa ibabaw ng dambana ng Panginoon mong Dios; at iyong kakanin ang karne. Ug magahalad ikaw sa imong mga halad nga sinunog, ang unod ug ang dugo, sa ibabaw sa halaran ni Jehova nga imong Dios; ug ang dugo sa imong halad igabubo sa ibabaw sa halaran ni Jehova nga imong Dios, ug ikaw magakaon sa unod. Iyong sundin at dinggin ang lahat ng mga salitang ito na iniuutos ko sa iyo, upang magpakailan man ay ikabuti mo, at ng iyong mga anak pagkamatay mo, pagka iyong ginawa ang mabuti at matuwid sa paningin ng Panginoon mong Dios. Bantayan ug patalinghugan mo kining tanan nga mga pulong nga akong ginasugo kanimo, aron nga kini mamaayo alang kanimo, ug sa imong mga anak sa ulahi nimo sa walay katapusan, sa diha nga magabuhat ikaw sa maayo ug sa matarung diha sa mga mata ni Jehova nga imong Dios. Pagka naihiwalay ng Panginoon mong Dios sa harap mo, ang mga bansa na iyong pinapasok upang ariin, at iyong halinhan sila, at nakatahan ka sa kanilang lupain, Sa diha nga pagalaglagon ni Jehova nga imong Dios sa atubangan nimo ang mga nasud nga imong pagaadtoan, aron sa paghingilin kanila, ug mahinginlan mo na sila, ug magapuyo ikaw sa yuta nila; Ay magingat ka na huwag masilong sumunod sa kanila, pagkatapos na sila'y malipol sa harap mo; at huwag kang magusisa ng tungkol sa kanilang mga dios, na magsabi, Paanong naglilingkod ang mga bansang ito sa kanilang mga dios? na gayon din ang gagawin ko. Magbantay ka nga dili ikaw mamabitik sa pagsunod kanila sa tapus na malaglag sila gikan sa atubangan nimo; ug nga dili ka mangutana mahatungod sa ilang mga dios, nga magaingon: Unsaon niining mga nasud sa pag-alagad sa ilang mga dios? sa ingon usab niini ang akong pagabuhaton. Huwag mong gagawing gayon sa Panginoon mong Dios: sapagkat bawat karumaldumal sa Panginoon, na kaniyang kinapopootan, ay kanilang ginagawa sa kanilang mga dios; sapagkat pati ng kanilang mga anak na lalake at babae ay kanilang sinusunog sa apoy sa kanilang mga dios. Dili ka magabuhat sa ingon niini kang Jehova nga imong Dios; kay ang tagsatagsa ka dulumtanan kang Jehova nga iyang gikaligutgutan ilang gibuhat sa ilang mga dios; kay bisan ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang anak nga babaye nanagsunog sila sa kalayo alang sa ilang mga dios. Kung anong bagay ang iniuutos ko sa iyo, ay siya mong isasagawa: huwag mong dadagdagan, ni babawasan. Bisan unsang butanga nga gisugo ko kaninyo, nga pagabuhaton ninyo; dili mo pagadugangan, ni pagakunhoran mo usab gikan niini. Kung may bumangon sa gitna mo na isang manghuhula, o isang mapanaginipin ng mga panaginip, at kaniyang bigyan ka ng isang tanda o kababalaghan, Kong may motindog sa taliwala mo nga usa ka manalagna, kun usa ka magdadamgo sa mga damgo, ug siya magahatag kanimo ug ilhanan kun katingalahan. At ang tanda o ang kababalaghan ay mangyari, na kaniyang pagsalitaan ka, na sabihin, Sumunod tayo sa ibang mga dios, na hindi mo nakikilala, at ating paglingkuran sila; Ug mahatabo, ang ilhanan kun ang katingalahan nga iyang gisulti kanimo, nga nagaingon: Mosunod kita sa lain nga mga dios nga wala pa nimo hiilhi, ug kita manag-alagad kanila: Ay huwag mong didinggin ang mga salita ng manghuhulang yaon, o ng mapanaginiping yaon ng mga panaginip: sapagkat sinusubok kayo ng Panginoon ninyong Dios, upang maalaman kung iniibig ninyo ang Panginoon ninyong Dios ng inyong buong puso at ng inyong buong kaluluwa. Dili ka magapatalinghug sa mga pulong niana nga manalagnaa, kun niana nga magdadamgo sa mga damgo: kay si Jehova nga inyong Dios magasulay kaninyo, aron sa paghibalo kong nahagugma ba kamo kang Jehova nga inyong Dios sa bug-os ninyo nga kasingkasing, ug sa bug-os ninyo nga kalag. Kayo'y lalakad ayon sa Panginoon ninyong Dios, at matatakot sa kaniya, at gaganap ng kaniyang mga utos, at susunod sa kaniyang tinig at maglilingkod sa kaniya at lalakip sa kaniya. Magalakaw kamo sugod kang Jehova nga inyong Dios, ug kaniya mangahadlok kamo, ug magabantay sa iyang mga sugo, ug magasugot sa iyang tingog, ug kamo magaalagad kaniya, ug managhiusa ngadto kaniya. At ang manghuhulang yaon o ang mapanaginiping yaon ng mga panaginip, ay papatayin, sapagkat siya'y nagsalita ng panghihimagsik laban sa Panginoon ninyong Dios na naglabas sa inyo sa lupain ng Egipto, at tumubos sa iyo sa bahay ng pagkaalipin, upang iligaw ka sa daan na iniutos sa iyong lakaran mo ng Panginoon mong Dios. Ganito mo aalisin ang kasamaan sa gitna mo. Ug ang maong manalagna kun ang maong magdadamgo sa mga damgo pagapatyon; tungod kay siya nagsulti sa pagkasukihan batok kang Jehova nga inyong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, ug naglukat kanimo sa balay sa pagkaulipon, aron sa pagpatipas kanimo sa dalan nga gipalaktan kanimo ni Jehova nga imong Dios. Sa ingon niini magakuha ikaw sa dautan gikan sa taliwala nimo. Kung ang inyong kapatid na lalake, na anak ng iyong ina, o ang iyong anak na lalake o babae, o ang asawa ng iyong sinapupunan, o ang iyong kaibigan, na parang iyong sariling kaluluwa, ay humimok sa iyo ng lihim, na magsabi, Tayo'y yumaon at maglingkod sa ibang mga dios, na hindi mo nakilala, ninyo o ng iyong mga magulang; Kong ang imong igsoon nga lalake, ang anak nga lalake sa imong inahan, kun ang anak mong lalake, kun ang anak mong babaye, kun ang asawa sa imong dughan, kun ang imong abyan nga maingon sa imong kalag magahaylo kanimo sa tago, nga magaingon: Mangadto kita ug mag-alagad sa lain nga mga dios, nga wala nimo hiilhi, ikaw, ni ang imong mga ginikanan; Sa mga dios ng mga bayan na nasa palibot ninyo na malapit sa iyo, o malayo sa iyo, mula sa isang dulo ng lupa hanggang sa kabilang dulo ng lupa; Sa mga dios sa katawohan nga anaa nagalibut kaninyo, nga haduol kanimo kun halayo kanimo, gikan sa usa ka kinatumyan sa yuta hangtud sa usa usab ka kinatumyan sa yuta; Ay huwag mong papayagan siya ni didinggin siya; ni huwag mong kahahabagan siya ng iyong mata, ni patatawarin, ni ikukubli: Dili ka mouyon kaniya, ni magpatalinghug ikaw kaniya; ni ang imong mata malooy kaniya ni magagawas ka kaniya; Kundi papatayin mo nga; ang iyong kamay ang mangunguna sa kaniya upang patayin siya, at pagkatapos ay ang kamay ng buong bayan. Kondili hinonoa pagapatyon mo gayud siya; ang imong kamot mao ang mahauna sa ibabaw niya aron sa pagpatay kaniya, ug unya ang kamot sa tibook nga katawohan. At iyong babatuhin siya ng mga bato upang siya'y mamatay, sapagkat kaniyang pinagsikapang ihiwalay ka sa Panginoon mong Dios, na naglabas sa iyo sa lupain ng Egipto, sa bahay ng pagkaalipin. Ug pagabatoon mo siya sa mga bato hangtud nga siya mamatay, tungod kay nagtinguha siya sa pagpabulag kanimo gikan kang Jehova nga imong Dios, nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa pagkaulipon: At maririnig ng buong Israel, at matatakot, at hindi na gagawa ng anomang kasamaan pa na gaya nito sa gitna mo. Ug ang tibook nga Israel magapatalinghug, ug mahadlok, ug dili na magabuhat sa bisan unsa nga dautan nga sama niini nga ania sa taliwala nimo. Kung iyong maririnig saysayin ang tungkol sa isa sa iyong mga bayan, na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios upang tumahan ka roon, na sasabihin. Kong makadungog ka ug paghisgut mahitungod sa usa sa imong mga ciudad, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios aron imong pagapuy-an, nga nagaingon: Ilang hamak na tao ay nagsialis sa gitna mo, at iniligaw ang mga nananahan sa kanilang bayan, na sinasabi, Tayo'y yumaon at maglingkod sa ibang mga dios, na hindi ninyo nangakilala; May dautang mga tawo nanggula gikan sa taliwala nimo, ug nagpatipas sa mga pumoluyo sa ilang ciudad, nga nagaingon: Mangadto kita ug mag-alagad sa lain nga mga dios, nga wala ninyo hiilhi; Ay iyo ngang sisiyasatin at uusisain, at itatanong na mainam; at, narito, kung magkatotoo at ang bagay ay tunay, na nagawa sa gitna mo ang gayong karumaldumal; Unya magasusi ikaw ug magapangita ug magapangutana nga masingkamuton; ug, ania karon, kong kini kamatuoran ug ang butang matuod, nga ang maong kahugawan nahimo sa taliwala nimo: Iyo ngang susugatan ng talim ng tabak, ang mga nananahan sa bayang yaon, na iyong lubos na lilipulin, at ang lahat na nandoon at ang mga hayop doon ay iyong lilipulin ng talim ng tabak. Sa walay duhaduha pagapatyon mo gayud sa sulab sa pinuti ang mga pumoluyo niadtong ciudara, nga pagalaglagono siya sa hingpit gayud, ug ang tanan nga anaa kaniya, ug ang kahayupan nila, sa sulab sa pinuti: At iyong titipunin ang buong nasamsam doon, sa gitna ng lansangan niyaon, at iyong susunugin sa apoy ang bayan, at ang buong nasamsam doon, na bawat putol, ay sa Panginoon mong Dios; at magiging isang bunton ng dumi magpakailan man; hindi na muling matatayo. Ug pagatigumon mo ang inagaw nga tanan kaniya ngadto sa taliwala sa iyang dalan, ug pagasunogon mo sa kalayo ang ciudad, ug ang tanan nga inagaw didto tagsatagsa gayud; ngadto kang Jehova nga imong Dios: ug mamahimo kini nga usa ka tipun-og nga walay katapusan; kini dili na pagapatindogon pag-usab: At huwag kang magsasagi ng bagay na itinalaga sa iyong kamay: upang talikdan ng Panginoon ang kabagsikan ng kaniyang galit, at pagpakitaan ka niya ng kaawaan, at mahabag sa iyo at paramihin ka, na gaya ng isinumpa niya sa iyong mga magulang; Ug walay motapot sa imong kamot sa butang nga gipanghimaraut; aron si Jehova magapahalayo gikan sa kapungot sa iyang kaligutgut, ug magapakita kaninyo ug kalooy, ug may puangod sa ibabaw nimo, ug magapadaghan kanimo sumala sa gipanumpa niya sa imong mga amahan. Pagka iyong didinggin ang tinig ng Panginoon mong Dios, na iyong gaganapin ang lahat ng kaniyang mga utos na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito, na iyong gagawin ang matuwid sa paningin ng Panginoon mong Dios. Sa diha nga magapatalinghug ikaw sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa tanan niya nga mga sugo nga akong gisugo kaninyo niining adlawa, aron sa pagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova nga imong Dios. Kayo'y mga anak ng Panginoon ninyong Dios: huwag kayong magkukudlit, ni magpapakakalbo sa pagitan ng inyong mga mata, ng dahil sa patay. Kamo mao ang mga anak ni Jehova nga inyong Dios, dili kamo magasamad sa inyong kaugalingon, ni magapakiskis kamo sa taliwala sa inyong mga mata tungod sa patay: Sapagkat ikaw ay isang banal na bayan sa Panginoon mong Dios, at ikaw ay pinili ng Panginoon upang maging bayan sa kaniyang sariling pag-aari, na higit sa lahat ng mga bayan na nasa ibabaw ng balat ng lupa. Kay ikaw mao ang usa ka katawohan nga balaan ni Jehova nga imong Dios, ug si Jehova nagpili kanimo, aron mahimo nga usa ka katawohan nga maangkon alang sa iyang kaugalingon ibabaw sa tanan nga mga katawohan nga anaa sa ibabaw sa nawong sa yuta. Huwag kang kakain ng anomang karumaldumal na bagay. Dili ikaw magakaon sa bisan unsa nga butang nga dulumtanan. Ito ang mga hayop na inyong makakain: ang baka, ang tupa, at ang kambing, Kini mao ang mga mananap nga pagakan-on ninyo: Ang vaca, ang carnero, ug ang kanding, Ang malaking usa, at ang maliit na usa, at ang lalaking usa, at ang mabangis na kambing, at ang pigargo, at ang antilope, at ang gamuza. Ang ciervo, ug ang corzo, ug ang lagsaw, ug ang oso, unicornio, ug ang vaca nga ihalas, ug ang kanding nga ihalas. At bawat hayop na may hati ang paa, at baak, at ngumunguya sa mga hayop, ay inyong makakain. Ug ang tagsatagsa ka mananap nga nabahin ang koko ug nagbaton sa koko nga napikas sa duha, ug ang nagapangusap sa kinaon, sa taliwala sa mga mananap, kana pagakan-on ninyo. Gayon ma'y ang mga ito ay hindi kakanin sa mga ngumunguya, o sa baak ang paa: ang kamelyo, at ang liebre, at ang coneho, sapagkat sila'y ngumunguya, ngunit walang hati ang paa; mga marumi sa inyo; Bisan pa niana, kini dili ninyo pagakan-on niadtong mga nagapangusap sa kinaon, kun sa mga adunay koko nga pikas: camello, ang liebre, ug ang conejo, kay nagapangusap sa kinaon sila, apan dili pikas ang koko, mga mahugaw kini alang kaninyo. At ang baboy, sapagkat may hating paa, ngunit hindi ngumunguya, ito'y marumi sa inyo: ang laman nila'y huwag ninyong kakanin, at ang kanilang bangkay ay huwag hihipuin. Ug ang baboy, kay pikas ang koko, apan wala magausap sa kinaon, mahugaw kini alang kaninyo: sa unod nila niini dili kamo magakaon, dili usab kamo maghikap sa ilang mga lawas nga patay. At ang mga ito'y inyong makakain sa lahat ng nasa tubig: anomang may mga kaliskis at mga palikpik, ay inyong makakain: Sa tanan nga anaa sa tubig kini pagakan-on ninyo: ang tanan nga adunay kapay ug hingbis pagakan-on ninyo; At anomang walang kaliskis at palikpik, ay huwag ninyong kakanin; marumi nga ito sa inyo. Ug ang bisan unsa nga walay kapay ug hingbis dili kamo magakaon: mahugaw kini alang kaninyo. Sa lahat ng ibong malinis ay makakakain kayo. Sa tanang mga mahinlo nga langgam magakaon kamo. Ngunit ang mga ito'y hindi ninyo makakain: ang aguila, at ang aguilang dumudurog ng mga buto, at ang aguilang dagat; Apan kini mao ang mga dili ninyo pagakan-on: ang agila ug ang azor ug ang agila sa dagat, At ang ixio, at ang halkon, at ang lawin ayon sa kaniyang pagkalawin; Ug ang ixio, ug ang buitre, ug ang banog ingon sa iyang matang, At lahat na uwak ayon sa kanilang pagkauwak; Ug ang tagsatagsa ka owak; ingon sa iyang matang, At ang avestruz, at ang chotacabras, at ang graviota, at ang lawin ayon sa kaniyang pagkalawin; Ug ang bukaw, ug ang lechuza, ug ang cuclillo, ug ang banog ingon sa iyang matang, Ang munting kuwago, at ang malaking kuwago, at ang kuwagong tila may sungay; Ug ang gamayng ngiw-ngiw, ug ang dakung ngiw-ngiw, ug ang ngiw-ngiw nga tarungan, At ang pelikano, at ang buitre, at ang somormuho; Ug ang somormujo, ug ang calamon, ug ang corvejon, At ang ciguena at ang tagak, ayon sa kanilang pagkatagak; at ang abubilla, at ang kabagkabag. Ug ang ciguena, ug ang lapay ingon sa iyang matang, ug ang abubilla, ug ang kabog, At lahat ng may pakpak na umuusad, ay marumi sa inyo: hindi kakanin. Ug ang tanan nga nagakamang nga pak-an, sila mga mahugaw alang kaninyo: dili kini pagakan-on. Sa lahat ng ibong malinis ay kayo'y makakakain. Ang tanan nga langgam nga mahinlo pagakan-on ninyo. Huwag kayong kakain ng anomang bagay na namatay sa sarili: iyong maibibigay sa taga ibang bayang nasa loob ng iyong mga pintuang-daan, upang kaniyang kanin; o iyong maipagbibili sa taga ibang bayan: sapagkat ikaw ay isang banal na bayan sa Panginoon mong Dios. Huwag mong lulutuin ang guyang kambing sa gatas ng kaniyang ina. Dili kamo magkaon sa bisan unsa nga mamatay sa iyang kaugalingon: mahimo nga imong ihatag kini sa dumuloong nga nahisulod sa imong mga ganghaan, aron iyang kan-on; kun ibaligya mo siya sa dumuloong: kay ikaw usa ka katawohan nga balaan kang Jehova nga imong Dios. Dili mo pagalutoon ang nating kanding sa gatas sa iyang inahan. Iyo ngang pagsasangpuing bahagi ang lahat na bunga ng iyong binhi na nanggagaling taontaon sa iyong bukid. Kinahanglan gayud nga pagalainon mo ang ikapulo ka bahin sa tanan nga abut sa imong binhi, kanang nagagikan sa imong baul tuigtuig. At iyong kakanin sa harap ng Panginoon mong Dios, sa dakong kaniyang pipiliin na patatahanan sa kaniyang pangalan, ang ikasangpung bahagi ng iyong trigo, ng iyong alak at ng iyong langis, at ang mga panganay sa iyong bakahan at sa iyong kawan; upang magaral kang matakot sa Panginoon mong Dios na palagi. Ug magakaon ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, sa dapit nga iyang pagapilion aron pagapapuy-on didto ang iyang ngalan, ang ikapulo sa imong abut, sa imong bag-ong vino, ug sa imong lana, ug ang mga panganay sa imong panon sa vaca ug sa panon sa imong carnero; aron makakat-on ikaw sa pagkahadlok kang Jehova nga imong Dios kanunay. At kung ang daan ay totoong mahaba sa ganang iyo, na ano pat hindi mo madadala, sapagkat totoong malayo sa iyo ang dako, na pipiliin ng Panginoon mong Dios na paglalagyan ng kaniyang pangalan, pagka ikaw ay pagpapalain ng Panginoon mong Dios: Ug kong ang dalan hilabihan da kahalayo alang kanimo aron ikaw dili arang makadala niini tungod kay halayo kanimo ang dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios aron sa pagbutang didto sa iyang ngalan, sa diha nga magapanalangin kanimo si Jehova nga imong Dios; Ay iyo ngang sasalapiin, at iyong itatali ang salapi sa iyong kamay at paroroon ka sa dakong pipiliin ng Panginoon mong Dios: Unya igabaligya mo kini ug igahigot mo ang salapi sa imong kamot, ug umadto ka sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios: At iyong gugulin ang salapi sa anomang nasain mo sa mga baka, o sa mga tupa, o sa alak, o sa matapang na inumin, o sa anomang nasain ng iyong kaluluwa: at iyong kakanin doon sa harap ng Panginoon mong Dios, at ikaw ay magagalak, ikaw at ang iyong sangbahayan; Ug igahatag mo ang salapi alang sa bisan unsa nga gitinguha sa imong kalag, alang sa mga vaca, kun alang sa mga carnero, kun alang sa vino, kun alang sa ilimnon nga maisug, kun alang sa bisan unsa nga butang nga ginapangayo sa imong kalag kanimo; ug didto magakaon ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, ug magakalipay ka, ikaw ug ang imong panimalay. At ang Levita na nasa loob ng iyong mga pintuang-daan, ay huwag mong pababayaan: sapagkat siya'y walang bahagi ni mana na kasama mo. Ug dili mo pagabiyaan ang Levihanon nga nagapuyo sa sulod sa imong mga ganghaan, kay siya walay bahin kun panulondon uban kanimo. Sa katapusan ng bawat tatlong taon ay iyong kukunin ang buong ikasangpung bahagi ng iyong bunga ng taong yaon, at iyong ilalagay sa loob ng iyong mga pintuang-daan: Sa katapusan sa matag-tolo ka tuig, magadala ka sa tanan nga ikapulo sa imong mga abut sa maong tuig, ug tigumon mo didto sa sulod sa imong mga ganghaan; At ang Levita, sapagkat siya'y walang bahagi ni mana na kasama mo, at ang taga ibang bayan, at ang ulila, at ang babaing bao, na nangasa loob ng iyong mga pintuang-daan, ay magsisiparoon at magsisikain at mangabubusog; upang pagpalain ka ng Panginoon mong Dios sa lahat ng gawa ng iyong kamay sa iyong ginagawa. Ug ang Levihanon, sanglit siya walay bahin, kun panulondon uban kanimo, ug ang dumuloong, ug ang ilo, ug ang balo nga babaye, nga nahisakup sa imong mga ganghaan, moanha ug magakaon ug mangabusog; aron si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot nga ginabuhat mo. Sa katapusan ng bawat pitong taon ay magpapatawad ka ng iyong mga pautang. Sa katapusan sa matag-pito ka tuig magapasaylo ka. At ito ang paraan ng pagpapatawad: bawat may pautang ay magpapatawad ng kaniyang ipinautang sa kaniyang kapuwa; huwag niyang sisingilin sa kaniyang kapuwa, at sa kaniyang kapatid; sapagkat ang pagpapatawad ng Panginoon ay ipinahayag. Ug kini mao ang paagi sa pagpasaylo: Ang tagsatagsa ka hing-utangan magapasaylo sa nautang kaniya sa iyang silingan; dili na niya pagapaninglon kini sa iyang silingan ug sa iyang igsoon; tungod kay gimantala na ang pasaylo ni Jehova. Sa isang taga ibang lupa ay iyong masisingil; ngunit anomang tinatangkilik mo na nasa iyong kapatid ay ipatatawad ng iyong kamay. Sa dumuloong magapabayad ikaw; apan sa bisan unsa nga imo nga anaa sa imong igsoon, pagapasayloon sa imong kamot. Ngunit hindi magkakadukha sa iyo (sapagkat pagpapalain ka nga ng Panginoon sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios na pinakamana upang iyong ariin), Bisan pa niini walay kabus uban kanimo (kay si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo gayud sa yuta nga gihatag kanimo alang sa usa ka pagkapanulondon aron magpanag-iya ka niini), Kung iyong didinggin lamang na masikap ang tinig ng Panginoon mong Dios, na isagawa ang buong utos na ito na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito. Kong magapatalinghug ka lamang nga masingkamuton sa tingog ni Jehova nga imong Dios, aron sa pagbantay sa pagtuman niining tibook nga sugo nga akong ginasugo kanimo niining adlawa. Sapagkat pagpapalain ka ng Panginoon mong Dios, na gaya ng ipinangako niya sa iyo: at ikaw ay magpapautang sa maraming bansa, ngunit hindi ka mangungutang; at ikaw ay magpupuno sa maraming bansa, ngunit hindi ka nila pagpupunuan. Kay si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo, ingon sa iyang gisaad kanimo, ug magapahulam ka sa daghan nga mga nasud, apan dili ikaw magahulam; ug magaginoo ka sa daghang mga nasud, apan kanimo dili sila magaginoo. Kung magkaroon sa iyo ng isang dukha, na isa sa iyong mga kapatid, na nasa loob ng iyong mga pintuang-daan sa iyong lupaing ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, ay huwag mong pagmamatigasin ang iyong puso, ni pagtitikuman ng iyong kamay ang iyong dukhang kapatid: Kong diha kanimo may tawong kabus, usa sa imong mga igsoon, sa sulod sa bisan unsa sa imong mga ganghaan diha sa imong yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, dili mo pagapagahion ang imong kasingkasing, kun pagakomkomon ang imong kamot gikan sa imong igsoon nga kabus; Kundi iyo ngang bubukhin ang iyong kamay sa kaniya, at iyo ngang pauutangin siya ng sapat sa kaniyang kailangan sa kaniyang kinakailangan. Hinonoa pagabuklaron mo kaniya ang imong kamot, ug magatabang ka kaniya sa igo sa iyang kinahanglan sa butang nga iyang gitinguha. Pagingatan mong huwag magkaroon ng masamang pagiisip sa iyong puso, na iyong sabihin, Ang ikapitong taon, na taon ng pagpapatawad, ay malapit na; at ang iyong mata'y magmasama laban sa iyong dukhang kapatid at hindi mo siya bigyan; at siya'y dumaing sa Panginoon laban sa iyo, at maging kasalanan sa iyo. Magbantay ka nga wala sa imong kasingkasing ang mangil-ad nga hunahuna, nga magaingon: Haduol na ang tuig nga ikapito, ang tuig sa pagpasaylo; ug ang imong mata magadautan batok sa imong igsoon nga kabus, ug dili ka maghatag kaniya bisan siya magatu-aw kang Jehova batok kanimo ug kini mahimong sala nimo. Siya nga'y bibigyan mo, at ang iyong puso'y huwag magdamdam pagka binibigyan mo siya; sapagkat dahil sa bagay na ito'y pagpapalain ka ng Panginoon mong Dios sa lahat ng iyong gawa, at sa lahat ng hipuin ng iyong kamay. Sa walay duhaduha magahatag ikaw kaniya, ug ang imong kasingkasing dili magasubo sa diha nga magahatag ka kaniya: tungod kay mahitungod niining buhata magapanalangin kanimo si Jehova nga imong Dios sa tanan mong buhat, ug sa tanan nga pagabutangan sa imong kamot. Sapagkat hindi mawawalan ng dukha sa lupain kailan man: kayat aking iniutos sa iyo, na aking sinasabi, Bubukhin mo nga ang iyong kamay sa iyong kapatid, sa nagkakailangan sa iyo, at sa dukha mo, sa iyong lupain. Kay dili mawala ang mga kabus gikan sa yuta; tungod niana, nagasugo ako kanimo, nga nagaingon: Pagabuklaron mo ang imong kamot sa imong igsoon, sa nagkinahanglan kanimo, ug sa imong kabus, diha sa imong yuta. Kung ang iyong kapatid, na Hebreong lalake o babae, ay ipagbili sa iyo, at maglingkod sa iyong anim na taon; sa ikapitong taon nga ay iyong papagpapaalaming laya sa iyo. Kong igabaligya kanimo ang imong igsoon, usa ka Hebreohanon nga lalake, kun usa ka Hebreohanon nga babaye, ug magaalagad kanimo ug unom ka tuig; unya sa ikapito ka tuig pagapagawason mo siya nga dili ulipon. At pagka iyong papagpapaalaming laya sa iyo, ay huwag mo siyang papagpapaalaming walang dala: Ug sa diha nga pagapagawason mo siya gikan kanimo nga dili ulipon, dili mo siya papahawaon nga walay dala. Iyo siyang papagbabaunin na may kasaganaan ng bunga ng iyong kawan, at ng iyong giikan, at ng iyong pisaan ng ubas, kung paano ang ipinagpala sa iyo ng Panginoon mong Dios, ay bibigyan mo siya. Pagahatagan mo siya nga madagayaon gikan sa imong mga carnero, ug gikan sa imong giokanan, ug gikan sa dapit nga pagapug-anan sa mga ubas; ingon sa pagpanalangin ni Jehova kanimo, pagahatagan mo siya. At iyong aalalahanin na ikaw ay alipin sa lupain ng Egipto, at tinubos ka ng Panginoon mong Dios: kayat iniuutos ko sa iyo ngayon ang bagay na ito. Ug hinumduman mo nga naulipon ka didto sa yuta sa Egipto, ug si Jehova nga imong Dios naglukat kanimo: busa ginasugo ko kini kanimo niining adlawa. At mangyayari, na kung sabihin niya sa iyo, Hindi ako aalis sa iyo; sapagkat iniibig ka niya at ang iyong bahay, sapagkat kinalulugdan mo siya; Ug mahatabo nga kong siya magaingon kanimo: Dili ako mopahawa gikan kanimo: tungod kay nahigugma siya kanimo: ug sa imong balay, tungod kay maayo siya kanimo; At kukuha ka nga ng isang pangbutas at ibutas mo sa kaniyang tainga sa pintuan, at siya'y magiging iyong alipin magpakailan man. At sa iyong aliping babae man ay gayon din ang iyong gagawin. Unya ikaw magakuha ug usa ka hilihod, ug ihilihod mo kini sa iyang dalunggan ngadto sa pultahan, ug siya maulipon nimo sa walay katapusan. Mao usab kini ang pagabuhaton nimo sa imong binatonan nga babaye. Huwag mong mamabigatin, pagka iyong papagpapaalaming laya sa iyo: sapagkat ibayo ng kaupahang magpapaupa ang kaniyang ipinaglingkod sa iyo sa anim na taon: at pagpapalain ka ng Panginoon mong Dios sa lahat ng iyong ginagawa. Dili kini malisud alang kanimo, sa diha nga magahatag ka kaniya sa iyang kagawasan gikan kanimo; kay sa duruha ka pilo sa suhol sa sinuholan siya nag-alagad kanimo ug unom ka tuig: ug si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo sa tanan nga imong pagabuhaton. Lahat ng panganay na lalake na ipinanganak sa iyong bakahan, at sa iyong kawan ay iyong itatalaga sa Panginoon mong Dios: huwag mong pagagawin ang panganay ng iyong baka, ni huwag mong gugupitan ang panganay ng iyong kawan. Pagabalaanon mo alang kang Jehova nga imong Dios ang tanan nga mga panganay nga lake sa imong mga vaca ug sa imong mga carnero; dili ka magabuhat uban sa mga panganay nga lake sa imong mga vaca, ni pagaguntingan mo ang panganay nga lake sa imong mga carnero. Iyong kakanin sa harap ng Panginoon mong Dios taontaon sa dakong pipiliin ng Panginoon, kakanin mo, at ng iyong mga sangbahayan. Magakaon ka niini sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa tuigtuig, sa dapit nga pagapilion ni Jehova, ikaw ug ang imong panimalay. At kung may anomang kapintasan, na pilay o bulag, anomang masamang kapintasan, ay huwag mong ihahain sa Panginoon mong Dios. Ug kong adunay ikasaway kaniya, ingon nga siya buta kun piang, kun bisan unsa nga kulang, dili mo siya pag-ihalad kang Jehova nga imong Dios. Iyong kakanin sa loob ng iyong mga pintuang-daan: ang marumi at ang malinis ay kapuwa kakain, na gaya ng maliit na usa at gaya ng malaking usa. Magakaon ka niini sa sulod sa imong mga ganghaan: ang mahugaw ug ang mahinlo magakaon niini nga managsama ingon sa usa ka corzo ug ingon sa usa ka lagsaw. Huwag mo lamang kakanin ang dugo niyaon; iyong ibubuhos sa ibabaw ng lupa na parang tubig. Mao lamang nga dili mo pagakan-on ang dugo niini; igayabo mo kini sa ibabaw sa yuta ingon sa tubig. Magdidiwang ka sa buwan ng Abib, at ipangingilin ang paskua sa Panginoon mong Dios: sapagkat sa buwan ng Abib inilabas ka ng Panginoon mong Dios sa Egipto sa gabi. Saulogon mo ang bulan sa Abib, ug bantayi ang pasko alang kang Jehova nga imong Dios: kay sa bulan sa Abib. gikuha ikaw ni Jehova nga imong Dios gikan sa Egipto sa gabii. At iyong ihahain ang paskua sa Panginoon mong Dios, ang sa kawan at sa bakahan, sa dakong pipiliin ng Panginoon na patatahanan sa kaniyang pangalan. Ug maghalad ka sa pasko kang Jehova nga imong Dios, gikan sa mga carnero ug gikan sa mga vaca; sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga papuy-an sa iyang ngalan. Huwag kang kakain sa paskua ng tinapay na may lebadura; pitong araw na kakanin mo sa paskua ang tinapay na walang lebadura, ang tinapay ng pagkapighati; sapagkat umalis kang madalian sa lupain ng Egipto: upang iyong maalaala ang araw na inialis mo sa lupain ng Egipto sa lahat ng mga araw ng iyong buhay. Dili ka magkaon uban niini ug tinapay nga adunay levadura; sa pito ka adlaw magakaon ka uban kaniya ug tinapay nga walay levadura, bisan tinapay sa kaguol, kay sa madali migula ka gikan sa yuta sa Egipto, aron nga mahinumdum ka sa adlaw nga migula ka gikan sa yuta sa Egipto sa tanan nga mga adlaw sa imong kinabuhi. At pitong araw na walang makikitang lebadura sa iyo, sa lahat ng iyong mga hangganan; ni sa anomang karne na iyong ihahain sa unang araw sa paglubog ng araw ay walang maiiwan sa buong gabi, hanggang sa umaga; Ug walay levadura nga hikit-an uban kanimo sa tibook mo nga utlanan sa pito ka adlaw; ni sa unod nga imong pagaihawon sa hapon sa nahaunang adlaw, nga igabilin sa tibook gabii hangtud sa pagkabuntag. Hindi mo maihahain ang paskua sa loob ng alin man sa iyong mga pintuang-daan, na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios: Dili ka makahalad sa pasko sa bisan diin sulod sa imong mga ganghaan nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios; Kundi sa dakong pipiliin ng Panginoon mong Dios na patatahanan sa kaniyang pangalan, ay doon mo ihahain ang paskua sa pagtatakip silim, sa paglubog ng araw, sa panahon na iyong inialis sa Egipto. Kondili sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios, aron pagapuy-an sa iyang ngalan, magahalad ka sa pasko sa hapon sa pagkatunod sa adlaw, sa panahon nga migula ka gikan sa Egipto. At iyong iihawin at kakanin sa dakong pipiliin ng Panginoon mong Dios; at ikaw ay babalik sa kinaumagahan, at uuwi sa iyong mga tolda. Ug igasugba mo siya ug pagakan-on mo sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios: ug sa pagkabuntag bumalik ka ug pumauli sa imong mga balong-balong. Anim na araw na kakain ka ng tinapay na walang lebadura: at sa ikapitong araw ay magkakaroon ka ng takdang pagpupulong sa Panginoon mong Dios: huwag kang gagawa ng anomang gawa sa araw na iyan. Sa unom ka adlaw magakaon ka ug mga tinapay nga walay levadura, ug sa ikapito ka adlaw mao ang balaan nga pagkatigum kang Jehova nga imong Dios: dili ka magbuhat ug bulohaton niana. Pitong sanglinggo ang iyong bibilangin sa iyo: mula sa iyong pagpapasimulang isuot ang panggapas sa mga nakatayong trigo ay magpapasimula kang bumilang ng pitong sanglinggo. Pito ka semana pagaisipon mo alang kanimo: sukad nga magasugod ang paggalab sa mga uhay magasugod sa pag-isip sa pito ka semana. At iyong ipagdidiwang ang kapistahan ng mga sanglinggo sa Panginoon mong Dios na may dulot ng kusang handog ng iyong kamay, na iyong ibibigay, ayon sa ipinagpala sa iyo ng Panginoon mong Dios: Ug magabantay ka ug fiesta sa mga semana kang Jehova nga imong Dios uban ang halad-nga-kinabubut-on sa imong kamot nga imong igahatag, ingon sa gipanalangin kanimo ni Jehova nga imong Dios. At ikaw ay magagalak sa harap ng Panginoon mong Dios, ikaw at ang iyong anak na lalake at babae, at ang iyong aliping lalake at babae, at ang Levita na nasa loob ng iyong mga pintuang-daan, at ang taga ibang bayan, at ang ulila, at ang babaing bao, na nasa gitna mo, sa dakong pipiliin ng Panginoon mong Dios na patatahanan sa kaniyang pangalan. Ug magakalipay ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, ikaw, ug ang imong anak nga lalake, ug ang imong anak nga babaye, ug ang imong ulipon nga lalake, ug ang imong ulipon nga babaye, ug ang Levihanon nga anaa sa sulod sa imong mga ganghaan ug ang dumuloong, ug ang ilo sa amahan ug ang balo nga babaye, nga anaa sa taliwala mo, sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios aron pagapapuy-an sa iyang ngalan. At iyong aalalahanin na ikaw ay naging alipin sa Egipto: at iyong gaganapin at gagawin ang mga palatuntunang ito. Ug hinumduman mo nga naulipon ka sa Egipto: ug magbantay ka ug pagatumanon mo kini nga kabalaoran. Iyong ipagdidiwang na pitong araw ang kapistahan ng mga tabernakulo, pagkatapos na makamalig mo ang aning mula sa iyong giikan at sa iyong pisaan ng ubas: Magbantay ka sa fiesta sa mga tabernaculo sa pito ka adlaw, sa human mabuhat mo ang pag-ani sa imong panuig ug sa imong dapit nga pagapug-anan sa mga ubas. At ikaw ay magagalak sa iyong pagpipista, ikaw, at ang iyong anak na lalake at babae, at ang iyong aliping lalake at babae, at ang Levita, at ang taga ibang bayan, at ang ulila, at ang babaing bao, na nasa loob ng iyong mga pintuang-daan. Ug magakalipay ka sa imong fiesta, ikaw, ug ang imong anak nga lalake, ug ang imong anak nga babaye ug ang imong ulipon nga lalake, ug ang imong ulipon nga babaye, ug ang Levihanon, ug ang dumuloong, ug ang ilo sa amahan, ug ang balo nga babaye nga anaa sa sulod sa imong mga ganghaan. Pitong araw na ipagdidiwang mo ang pista sa Panginoon mong Dios sa dakong pipiliin ng Panginoon: sapagkat pagpapalain ka ng Panginoon mong Dios sa lahat ng iyong kinikita, at sa lahat ng gawa ng iyong mga kamay, at ikaw ay lubos na magagalak. Sulod sa pito ka adlaw pagabuhaton mo ang fiesta kang Jehova nga imong Dios sa dapit nga pagapilion ni Jehova; kay magapanalangin kanimo si Jehova nga imong Dios sa tanan mong mga abut ug sa tanan nga buhat sa imong mga kamot, ug magamalipayon ka gayud. Makaitlo sa isang taon na ang iyong mga lalake ay magsisiharap sa Panginoon mong Dios, sa dakong kaniyang pipiliin; sa kapistahan ng tinapay na walang lebadura, at sa kapistahan ng mga sanglinggo, at sa kapistahan ng mga tabernakulo: at huwag silang haharap na walang dala sa Panginoon: Sa makatolo sa usa ka tuig ang tanan mong mga lalake magapakita sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, sa dapit nga pagapilion niya; sa fiesta sa mga tinapay nga walay levadura ug sa fiesta sa mga semana, ug sa fiesta sa mga tabernaculo. Ug dili ka magapakita nga walay dala sa atubangan ni Jehova: Bawat lalake ay magbibigay ng kaniyang kaya, ayon sa pagpapala na ibinigay sa iyo ng Panginoon mong Dios. Ang tagsatagsa ka tawo magahatag sa iyang hing-arangan, ingon sa panalangin ni Jehova nga imong Dios nga gihatag kanimo. Maghahalal ka sa iyo ng mga hukom at ng mga pinuno sa lahat ng iyong mga pintuang-daan, na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, ayon sa iyong mga lipi: at sila'y hahatol sa bayan ng matuwid na paghatol. Mga maghuhukom ug mga punoan sa lungsod igabutang mo sa tanan mo nga mga ganghaan nga igahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sumala sa imong mga banay; ug sila magahukom sa katawohan sa matarung nga paghukom. Huwag kang magliliko ng paghatol; huwag kang tatangi ng mga pagkatao: ni kukuha ng suhol; sapagkat ang suhol ay bumubulag ng mga mata ng marunong, at nagliliko ng mga salita ng matuwid. Dili mo tuison ang katarungan; dili ka magpili ug mga tawo; dili ka usab magdawat ug hiphip; kay ang hiphip nagabuta sa mga mata sa mga makinaadmanon, ug nagabalit-ad sa mga pulong sa mga tawong matarung. Susundin mo ang tunay na katuwidtuwiran, upang mabuhay ka at manahin mo ang lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios. Kadto lamang matarung ang imong pagsundon, aron mabuhi ka, ug magapanunod ka sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. Huwag kang magtatanim sa iyo ng Asera ng anomang kahoy sa siping ng dambana ng Panginoon mong Dios, na gagawin mo para sa iyo. Dili ka magtanum ug kakahoyan sa bisan unsa nga kahoy nga haligi tupad sa halaran ni Jehova nga imong Dios nga imong pagabuhaton alang kanimo. Ni magtatayo ka para sa iyo ng pinakaalaalang haligi; na kinapopootan ng Panginoon mong Dios. Dili ka usab magpatindog ug larawan alang kanimo; nga ginadumtan ni Jehova nga imong Dios. Huwag kang maghahain sa Panginoon mong Dios ng baka o tupa, na may dungis o anomang kapintasan; sapagkat yao'y isang karumaldumal sa Panginoon mong Dios. Dili ka maghalad kang Jehova nga imong Dios ug vaca kun carnero, nga adunay ikasaway, kun bisan unsa nga dautan, kay kana butang nga dulumtanan kang Jehova nga imong Dios. Kung may masusumpungan sa gitna mo, sa loob ng alin man sa iyong mga pintuang-daan, na ibinigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, ang lalake o babae na gumagawa ng kasamaan sa paningin ng Panginoon mong Dios, sa pagsalangsang sa kaniyang tipan, Kong may hikaplagan sa taliwala mo sa sulod sa bisan unsa sa imong mga ganghaan nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, lalake kun babaye, nga nagabuhat sa dautan sa mga mata ni Jehova nga imong Dios, sa paglapas sa iyang tugon, At yumaon at naglingkod sa ibang mga dios, at sumamba sa kanila, o sa araw, o sa buwan, o sa anomang natatanaw sa langit na hindi ko iniutos; Ug miadto ug mialagad sa laing mga dios, ug misimba kanila, kun sa adlaw kun sa bulan, kun sa bisan unsa sa panon sa langit, nga wala ko isugo, At maisaysay sa iyo, at iyong mabalitaan; ay iyo ngang sisiyasating masikap; at, narito, kung totoo, at ang bagay ay tunay, na ang gayong karumaldumal ay nagawa sa Israel, Ug igapahibalo kanimo, ug ikaw nakadungog niini; unya, magasusi ikaw nga masingkamuton, ug, ania karon, kong kini matuod, ug ang butang tinuod, nga ang maong dulumtanan ginabuhat diha sa Israel, Ay iyo ngang ilalabas ang lalake o babaing yaon, na gumawa nitong bagay na kasamaan, sa iyong mga pintuang-daan, sa makatuwid baga'y ang lalake o babae; at iyong babatuhin sila ng mga bato, hanggang sila'y mamatay. Unya pagadad-on mo kanang lalake kun kanang babaye, nga nagbuhat niining dautan nga butang, ngadto sa imong mga ganghaan, ang lalake kun ang babaye, ug pagabun-on mo sila sa mga bato hangtud nga mamatay. Sa bibig ng dalawang saksi, o ng tatlong saksi ay papatayin ang dapat mamatay; sa bibig ng isang saksi ay hindi siya papatayin. Tungod sa pulong sa duruha ka mga saksi, kun sa totolo ka mga saksi, pagapatyon ang kinahanglan mamatay; dili siya mamatay tungod sa pulong sa usa lamang ka saksi. Ang kamay ng mga saksi ay siyang unang papatay sa kaniya at pagkatapos ang kamay ng buong bayan. Ganito mo aalisin ang kasamaan sa gitna mo. Ang mga kamot sa mga saksi mao ang una nga idapat kaniya sa pagpatay kaniya, ug sa human niini, ang mga kamot sa tanan nga katawohan. Busa pagakuhaon mo ang dautan sa taliwala mo. Kung magkakaroon ng totoong mahirap na bagay sa iyo sa paghatol, na dugot dugo, usap at usap, at bugbog at bugbog, na bagay na pagkakaalit sa loob ng iyong mga pintuang-daan, ikaw nga'y titindig at sasampa sa dakong pipiliin ng Panginoon mong Dios; Kong may moabut nga butang nga malisud kanimo sa paghukom, sa taliwala sa dugo ug dugo, sa taliwala sa hangyo ug hangyo, ug sa taliwala sa bunal ug bunal, sa mga butang sa pagkalalis sa sulod sa imong mga ganghaan, unya motindog ka, ug moadto ka sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios; At ikaw ay paroroon sa mga saserdote na mga Levita, at sa magiging hukom sa mga araw na yaon: at iyong sisiyasatin; at kanilang ipakikilala sa iyo ang hatol ng kahatulan. Ug moadto ka sa mga sacerdote nga Levihanon, ug sa maghuhukom niadtong mga adlawa, ug magapangutana ka; ug ilang igatudlo kanimo ang sentencia sa paghukom. At iyong gagawin ayon sa tinig ng hatol, na kanilang ipakikilala sa iyo mula sa dakong yaon na pipiliin ng Panginoon; at iyong isasagawa ayon sa lahat na kanilang ituturo sa iyo: Ug pagabuhaton mo sumala sa hukom nga igatudlo nila kanimo nga gikan niadtong dapit nga pagapilion ni Jehova; ug pagamatngonan mo ang pagbuhat sumala sa tanan nga ilang igatudlo kanimo: Ayon sa tinig ng kautusan na kanilang ituturo sa iyo, at ayon sa kahatulan na kanilang isasaysay sa iyo, ay gagawin mo: huwag kang liliko sa hatol na kanilang ipakikilala sa iyo, maging sa kanan o sa kaliwa man. Ingon sa kahulogan sa Kasugoan nga ilang igatudlo kanimo, ug ingon sa paghukom nga ilang igaingon kaninyo, pagabuhaton mo; dili ka motipas gikan sa hukom nga ilang igapahayag kanimo, bisan sa too, bisan sa wala. At ang tao na gumawa ng pagpapalalo, sa di pakikinig sa saserdote na tumatayo upang mangasiwa doon sa harap ng Panginoon mong Dios, o sa hukom, ay papatayin nga ang taong yaon: at iyong aalisin ang kasamaan sa Israel. Ug ang tawo nga palabilabihon, nga dili magatuman sa sacerdote nga anaa sa pag-alagad didto sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, kun sa maghuhukom, bisan pa ang maong tawo mamatay: ug pagakuhaon mo ang dautan sa Israel. At maririnig ng buong bayan at matatakot, at di na gagawa pa ng pagpapalalo. Ug ang tibook nga katawohan magapatalinghug, ug mahadlok ug dili na magapalabilabi. Pagka ikaw ay dumating sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, at iyong aariin, at iyong tatahanan; at iyong sasabihin, Ako'y maglalagay ng isang hari sa akin gaya ng lahat ng mga bansang nasa palibot ko; Kong mahiabut ka na sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, ug magatag-iya niini ug magapuyo niini, ug moingon: Magabutang ako ug hari sa ibabaw nako, sama sa tanan nga mga nasud nga nagalibut kanako; Ay ilalagay mo ngang hari sa iyo, yaong pipiliin ng Panginoon mong Dios: na isa sa iyong mga kapatid ang ilalagay mong hari sa iyo: hindi mo mailalagay sa iyo ang isang taga ibang bayan, na hindi mo kapatid. Sa walay duhaduha igabutang mo nga hari sa ibabaw mo ang pagapilion ni Jehova nga imong Dios; usa gikan sa imong mga igsoon nga lalake maoy imong ibutang nga hari sa ibabaw mo: dili ka magbutang sa ibabaw mo ug tawo nga dumuloong, nga dili imong igsoon nga lalake. Huwag lamang siyang magpaparami ng mga kabayo, ni pababalikin niya ang bayan sa Egipto, upang siya'y makapagparami ng mga kabayo: sapagkat sinabi sa inyo ng Panginoon, Huwag na ninyong babalikan mula ngayon ang daang yaon. Apan dili siya magapadaghan ug mga kabayo alang kaniya, ni pabalikon niya ang katawohan ngadto sa Egipto aron sa pagpadaghan ug mga kabayo; kay si Jehova nag-ingon kaninyo; Dili na kamo mobalik pag-usab nianang dalana. Ni huwag siyang magpaparami ng mga asawa, upang huwag maligaw ang kaniyang puso: ni huwag siyang magpaparami ng pilak at ginto. Ni magadaghan siya ug mga asawa aron ang iyang kasingkasing dili mobulag: dili usab siya magapadaghan pag-ayo alang kaniya sa salapi ug bulawan. At mangyayari, na pagka siya'y luluklok sa luklukan ng kaniyang kaharian, ay kaniyang susulatin ang isang salin ng kautusang ito sa isang aklat, na nasa harap ng mga saserdote na mga Levita: Ug mahatabo, nga kong magalingkod siya sa trono sa iyang gingharian, nga magasulat siya alang kaniya ug usa ka hulad niini nga Kasugoan sa basahon, gikan sa nahimutangan sa atubangan sa mga sacerdote nga Levihanon: At mamamalagi sa kaniya, at kaniyang babasahin sa lahat ng mga araw ng kaniyang buhay: upang siya'y magaral na matakot sa Panginoon niyang Dios, upang isagawa ang lahat ng mga salita ng kautusang ito at ng mga palatuntunang ito; Ug kini magauban kaniya ug magabasa siya niini sa tanan nga adlaw sa iyang kinabuhi; aron mahibalo siya sa pagkahadlok kang Jehova nga iyang Dios, aron sa pagbantay sa tanan nga mga pulong niining Kasugoan, ug niining kabalaoran aron sa pagbuhat kanila. Upang ang kaniyang puso ay huwag magmataas sa kaniyang mga kapatid at siya'y huwag maligaw sa utos, maging sa kanan, o sa kaliwa: upang kaniyang maparami ang kaniyang mga araw sa kaniyang kaharian, niya, at ng kaniyang mga anak sa gitna ng Israel. Aron dili niya pagbayawon ang iyang kasingkasing sa ibabaw sa iyang mga igsoon, ug nga dili siya motipas sa sugo, ngadto sa too, bisan sa wala, sa tuyo nga pagapakahataason ang iyang mga adlaw sa iyang gingharian, siya ug iyang mga anak, sa taliwala sa Israel. Ang mga saserdote na mga Levita, ang buong lipi ni Levi, ay hindi magkakaroon ng bahagi ni mana na kasama ng Israel; sila'y kakain ng mga handog sa Panginoon na pinaraan sa apoy, at ng kaniyang mana. Ang mga sacerdote nga Levihanon, ang tanan nga banay ni Levi, walay bahin bisan panulondon uban kang Israel: magakaon sila sa mga halad kang Jehova nga hinimo pinaagi sa kalayo, ug sa iyang panulondon. At sila'y hindi magkakaroon ng mana na kasama ng kanilang mga kapatid; ang Panginoon ang kanilang mana, gaya ng sinalita niya sa kanila. Ug sila walay panulondon sa taliwala sa ilang mga igsoon; si Jehova mao ang ilang panulondon, ingon sa iyang gisulti kanila. At ito ang magiging karampatan ng mga saserdote sa bayan, sa kanila na naghahandog ng hain, maging baka o tupa, na kanilang ibibigay sa saserdote ang balikat, at ang dalawang pisngi, at ang sikmura. Ug kini mao ang bahin sa mga sacerdote gikan sa katawohan, gikan sa mga magahalad sa halad, bisan vaca kun carnero, nga igahatag nila sa sacerdote ang abaga, ug ang mga apapangig, ug ang tungol. Ang mga unang bunga ng iyong trigo, ng iyong alak, at ng iyong langis, at ang unang balahibo ng iyong mga tupa, ay ibibigay mo sa kaniya. Ang unang mga abut sa imong mga trigo, ug sa imong bag-ong vino, ug sa imong mga lana, ug ang una sa mga balhibo sa imong mga carnero igahatag mo kaniya: Sapagkat pinili siya ng Panginoon mong Dios sa lahat ng iyong mga lipi, upang tumayong mangasiwa sa pangalan ng Panginoon, siya at ang kaniyang mga anak magpakailan man. Kay gipili siya ni Jehova nga imong Dios gikan sa tanan mong mga banay aron nga magatindog kini sa pag-alagad sa ngalan ni Jehova, siya ug ang iyang mga anak nga lalake nga sa walay katapusan. At kung ang isang Levita ay umalis sa alinman sa iyong mga pintuang-daan ng buong Israel na kaniyang pinakikipamayanan at pumaroon ng buong nasa ng kaniyang kaluluwa sa dakong pipiliin ng Panginoon; Ug kong ang Levihanon magagikan sa usa sa imong mga ganghaan sa tibook Israel, diin siya magalangyaw, ug moabut siya nga adunay bug-os nga tinguha sa iyang kalag ngadto sa dapit nga pagapilion ni Jehova; Ay mangangasiwa nga siya sa pangalan ng Panginoon niyang Dios, na gaya ng ginagawa ng lahat ng kaniyang mga kapatid na mga Levita, na tumatayo roon sa harap ng Panginoon. Unya magaalagad siya sa ngalan ni Jehova nga iyang Dios, ingon man ang tanan niyang mga igsoon nga lalake nga mga Levihanon nga nagatindog didto sa atubangan ni Jehova. Sila'y magkakaroon ng magkakaparehong bahagi na kakanin, bukod sa magmumula sa pinagbilhan sa pamana ng kaniyang ama. Magabaton sila ug samang bahin nga pagakan-on, labut sa gikan sa pagbaligya sa iyang katigayonan. Pagpasok mo sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, ay huwag kang magaaral gumawa ng ayon sa mga karumaldumal ng mga bansang yaon. Sa makaabut ka na sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, dili ka magtoon sa pagbuhat ingon sa mga kangil-ad niadtong mga nasud. Huwag makakasumpong sa iyo ng sinomang nagpaparaan sa apoy ng kaniyang anak na lalake o babae, o nanghuhula o nagmamasid ng mga pamahiin o enkantador, o manggagaway, Dili hikaplagan uban kanimo ang bisan kinsa nga magpaagi sa iyang anak nga lalake kun anak nga babaye sa kalayo, usa nga nagagamit sa pagtagna, usa nga nagapanghimalad, kun anting-antingan, kun diwatahan; O enkantador ng mga ahas, o nakikipagsanggunian sa mga masamang espiritu, o mahiko, o sumasangguni sa mga patay. Kun magwiwili, kun magpapakitambag sa mga kailang espiritu, kun mag-iila nga malalangon, kun magpapangutana sa mga minatay. Sapagkat sinomang gumagawa ng mga bagay na ito ay karumaldumal sa Panginoon: at dahil sa mga karumaldumal na ito ay pinalalayas sila ng Panginoon mong Dios sa harap mo. Kay dulumtanan alang kang Jehova ang bisan kinsa nga magabuhat niining mga butanga: ug tungod niining mga dulumtanan gisalikway sila ni Jehova nga imong Dios sa imong atubangan. Ikaw ay magpapakasakdal sa Panginoon mong Dios. Magmahingpit ikaw uban kang Jehova nga imong Dios. Sapagkat ang mga bansang ito, na iyong aariin, ay nakikinig sa kanila na nagmamasid ng mga pamahiin, at sa mga manghuhula: ngunit tungkol sa iyo, ay hindi pumayag ang Panginoon mong Dios na gawin mo. Kay kining mga nasud, nga imong pagaagawon nagapatalinghug sa mga nanagpanagna ug sa mga diwatahan; apan mahitungod kanimo, si Jehova nga imong Dios wala magtugot kanimo sa pagbuhat niini. Palilitawin sa iyo ng Panginoon mong Dios ang isang propeta sa gitna mo, sa iyong mga kapatid, na gaya ko; sa kaniya kayo makikinig; Si Jehova nga imong Dios magapatindog alang kanimo gikan sa imong taliwala, sa imong mga igsoon, usa ka manalagna nga sama kanako; kaniya magpatalinghug kamo; Ayon sa lahat ng iyong ninasa sa Panginoon mong Dios sa Horeb, sa araw ng kapulungan, na sinasabi, Huwag mong iparinig uli sa akin ang tinig ng Panginoon kong Dios, ni ipakita pa sa akin itong dakilang apoy, upang huwag akong mamatay. Sumala sa tanan nga imong gipangayo kang Jehova nga imong Dios sa Horeb sa sadlaw sa pagkatigum, nga nagaingon: Ayaw na ako pagpadungga sa tingog ni Jehova nga akong Dios, ayaw na usab ako pagpakitaa niining dakung kalayo, aron dili ako mamatay. At sinabi ng Panginoon sa akin, Mabuti ang kanilang pagkasabi ng kanilang salitain. Ug si Jehova miingon kanako: Maayo ang ilang pagpanubag sa ilang gisulti. Aking palilitawin sa kanila ang isang propeta sa gitna ng kanilang mga kapatid, na gaya mo; at aking ilalagay ang aking mga salita sa bibig niya, at kaniyang sasalitain sa kanila ang lahat ng aking iuutos sa kaniya. Magapatindog ako kanila sa taliwala sa ilang mga igsoon, usa ka manalagna nga sama kanimo; ug igabutang ko ang akong mga pulong sa iyang baba ug siya magasulti kanila sa tanan nga igasugo ko kaniya. At mangyayari, na sinomang hindi makikinig sa aking mga salita na kaniyang sasalitain sa aking pangalan, ay aking sisiyasatin yaon sa kaniya. Ug mahitabo nga bisan kinsa nga dili magapatalinghug sa akong mga pulong nga iyang igasulti sa akong ngalan, akong pagapanilngon kini kaniya. Ngunit ang propeta na magsasalita ng salitang may pagpapalalo sa aking pangalan, na hindi ko iniutos sa kaniyang salitain o magsasalita sa pangalan ng ibang mga dios, ay papatayin nga ang propetang yaon. Apan ang manalagna nga magapangahas pagsulti ug pulong sa akong ngalan, nga wala ko pagasugoa sa pagsulti, kun magsulti sa ngalan sa uban nga mga dios, ang mao nga manalagna mamatay. At kung iyong sasabihin sa iyong puso: Paanong malalaman namin ang salita na hindi sinalita ng Panginoon? Ug kong mag-ingon ka sa imong kasingkasing: Unsaon namo pag-ila sa pulong nga wala igasulti ni Jehova? Pagka ang isang propeta ay nagsasalita sa pangalan ng Panginoon, kung ang bagay na sinasabi ay hindi sumunod ni mangyari, ay hindi sinalita ng Panginoon ang bagay na yaon: ang propetang yaon ay nagsalita ng kahambugan, huwag mong katatakutan siya. Sa magsulti ang usa ka manalagna sa ngalan ni Jehova, kong ang butang dili matuman ni mahitabo, mao kana ang butang nga wala isulti ni Jehova; ang manalagna nagapangahas sa pagsulti niini, dili ka mahadlok kaniya. Pagka ihihiwalay ng Panginoon mong Dios ang mga bansa, na lupaing ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, at hahalili ka sa kanila, at iyong tatahanan ang kanilang mga bayan, at ang kanilang mga bahay; Kong pagalaglagon ni Jehova nga imong Dios ang mga nasud, kang kansang yuta ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, ug ikaw magapanunod kanila, ug magapuyo ka sa ilang mga ciudad, ug sa ilang mga balay; Ay maghihiwalay ka para sa iyo ng tatlong bayan sa gitna ng iyong lupain, na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios upang ariin. Magapinig ka ug totolo ka ciudad alang kanimo sa taliwala sa imong yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios aron sa pagpanag-iya kaniya. Ikaw ay maghahanda sa iyo ng daan, at pagtatluhin mong bahagi ang mga hangganan ng iyong lupain, na ipinamamana sa iyo ng Panginoon mong Dios, upang matakasan ng bawat nakamatay tao. Mag-andam ka alang kanimo sa dalan; ug pagabahinon mo sa totolo ka bahin ang mga utlanan sa imong yuta nga ipapanunod kanimo ni Jehova nga imong Dios, aron ang tanan nga makapatay ug tawo makakalagiw didto. At ito ang bagay ng nakamatay tao, na tatakas doon at mabubuhay: sinomang makapatay sa kaniyang kapuwa ng di sinasadya, at hindi niya kinapopootan ng panahong nakaraan; Ug kini mao ang kahimtang sa makapatay ug tawo nga magakalagiw didto, ug mabuhi: ang magapatay sa iyang isigkatawo sa dili tinuyo, ug wala magadumot kaniya sa miagi nga panahon: Gaya ng isang tao na yumaon sa gubat na kasama ang kaniyang kapuwa upang pumutol ng kahoy, at sa kamay niya na pumapalakol upang pumutol ng kahoy, ay humagpos ang patalim sa tatangnan, at bumagsak sa kaniyang kapuwa, na anopat mamatay; ay tatakas siya sa isa sa mga bayang yaon at siya'y mabubuhay: Maingon nga kong usa ka tawo moadto sa lasang uban sa iyang isigkatawo sa pagputol ug sugnod, ug sa magapangusog siya sa iyang kamot sa wasay aron sa pagputol sa kahoy, mahuso ang puthaw sa tumoy, ug makaigo sa iyang isigkatawo, ug mamatay kini; kadto siya mokalagiw padulong sa usa niining mga ciudara, ug mabuhi siya: Baka habulin ng tagapanghiganti sa dugo ang nakamatay, samantalang ang puso'y nagaalab, at siya'y kaniyang abutan, sapagkat ang daan ay mahaba, at siya'y saktan ng malubha; na siya'y di marapat patayin, sapagkat hindi niya kinapopootan nang panahong nakaraan. Aron ang magapanimalus sa dugo dili magapangita sa nakapatay, samtang magadaku sa kapungot ang iyang kasingkasing, ug hiabutan niya siya, tungod kay halayo ang dalan, ug iyang pagapatyon siya; bisan dili siya angay sa kamatayon, tungod kay wala siya magdumot kaniya sa miagi nga panahon. Kayat iniuutos ko sa iyo, na sinasabi, Maghihiwalay ka para sa iyo ng tatlong bayan. Busa ako nagasugo kanimo nga nagaingon: Totolo ka ciudad pagalainon mo alang kanimo. At kung palakihin ng Panginoon mong Dios ang iyong hangganan gaya ng kaniyang isinumpa sa iyong mga magulang, at ibigay niya sa iyo ang buong lupain na kaniyang ipinangakong ibibigay sa iyong mga magulang; Ug kong pagapadak-on ni Jehova nga imong Dios ang imong utlanan ingon sa iyang gipanumpa sa imong mga amahan, ug igahatag niya kanimo ang tanan nga yuta nga gisaad niya sa imong mga amahan nga iyang igahatag; Kung iyong isasagawa ang buong utos na ito, na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito, na ibigin ang Panginoon mong Dios, at lumakad kailan man sa kaniyang mga daan; ay magdadagdag ka pa nga ng tatlong bayan sa iyo, bukod sa tatlong ito: Kong pagabantayan mo kining tanan nga mga sugo nga ginatudlo ko kanimo niining adlawa, aron sa pagbuhat kanila, sa paghigugma kang Jehova nga imong Dios, ug sa paglakaw sa iyang mga dalan sa tanan nga adlaw; unya magadugang ka ug totolo ka ciudad alang kanimo, labut pa niining totolo: Upang huwag mabubo ang dugong walang sala sa gitna ng iyong lupain, na ibinibigay sa iyo na pinakamana ng Panginoon mong Dios, at sa gayo'y maging salarin ka sa iyo. Aron dili pagaulaan ug dugo sa walay sala ang taliwala sa imong yuta, nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios tungod sa pagkapanulondon, ug ingon niana ang dugo anha sa ibabaw mo. Ngunit kung ang sinoman ay mapoot sa kaniyang kapuwa, at pag-abangan niya siya, at siya'y tumindig laban sa kaniya, at saktan niya siya ng malubha, na anopat mamatay; at siya'y tumakas sa isa sa mga bayang ito: Apan kong adunay tawo nga magadumot sa iyang isigkatawo, ug nagahupo kaniya, ug magatindog batok kaniya, ug magasamad kaniya sa kamatayon sa pagkaagi nga mamatay siya, ug kini mokalagiw padulong sa usa niining mga ciudad; Ay magsusugo nga ang mga matanda sa kaniyang bayan at kukunin siya roon, at ibibigay siya sa kamay ng tagapanghiganti sa dugo, upang siya'y mamatay. Unya ang mga anciano sa iyang ciudad magasugo ug magapakuha kaniya gikan didto, ug magatugyan kaniya sa kamot sa magpapanimalus sa dugo aron mamatay siya, Ang iyong mata'y huwag mahahabag sa kaniya; kundi aalisin mo sa Israel ang dugong walang sala, upang ikabuti mo. Dili magakalooy kaniya ang imong mata; kondili pagakuhaon mo sa Israel ang sala sa dugo nga walay sala, aron mamaayo kini alang kanimo. Huwag mong babaguhin ang lindero ng iyong kapuwa, na kanilang inilagay ng una, sa iyong mana na iyong mamanahin, sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios upang ariin. Dili mo pagbalhinon ang utlanan sa imong isigkatawo nga gibutang sa mga karaan, sa imong panulondon nga imong pagapanundon sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa pagpanag-iya niini. Isang saksi ay huwag titindig laban sa kanino man sa anomang kasamaan, o sa anomang kasalanang kaniyang pinagkasalahan: sa bibig ng dalawang saksi, o sa bibig ng tatlong saksi ay pagtitibayin ang usap. Dili magapulos ang usa ka saksi batok sa bisan unsa nga kadautan kun bisan unsa nga sala, sa bisan unsa nga sala nga mabuhat niya: sa pulong sa duruha ka saksi kun sa pulong sa totolo ka saksi magagikan ang husay. Kung ang isang sinungaling na saksi ay tumindig laban sa kanino man upang sumaksi laban sa kaniya ng isang masamang gawa, Kong ang usa ka saksi nga bakakon magatindog batok kang bisan kinsa nga tawo aron sa pagsaksi batok kaniya sa dautang buhat, Ang dalawang taong naguusapin ay tatayo sa harap ng Panginoon, sa harap ng mga saserdote at ng mga magiging hukom sa mga araw na yaon; Unya ang duruha ka tawo nga magabatok mangatubang sa atubangan ni Jehova, sa atubangan sa mga sacerdote ug mga maghuhukom niadtong mga adlawa: At sisiyasating masikap ng mga hukom: at, narito, kung ang saksi ay saksing sinungaling, at sumaksi ng kasinungalingan laban sa kaniyang kapatid; Ug ang mga maghuhukom magasukit ug maayo; ug, ania karon, kong makita nga bakakon kadtong saksiha, ug nagsaksi siya sa bakak gayud batok sa iyang igsoon; Ay gagawin mo nga sa kaniya, ang gaya ng kaniyang inisip gawin sa kaniyang kapatid: sa gayo'y iyong aalisin ang kasamaan sa gitna mo. Pagabuhaton mo kaniya ingon sa iyang gihunahuna nga pagabuhaton niya sa iyang igsoon, ug ingon niini pagakuhaon mo ang dautan sa imong taliwala. At maririnig niyaong mga natitira at matatakot, at hindi na sila magkakamit pa ng gayong kasamaan sa gitna mo. Ug ang mga mahabilin magapatalinghug, ug mangahadlok, ug gikan dinhi dili na sila magausab sa pagbuhat ug usa ka butang nga dautan nga ingon niini sa taliwala nimo. At ang iyong mata'y huwag mahahabag: buhay kung buhay, mata kung mata, ngipin kung ngipin, kamay kung kamay, paa kung paa. Ug dili magakalooy ang imong mga mata; ang kinabuhi magabayad sa kinabuhi, ang mata sa mata, ang ngipon sa ngipon, ang kamot sa kamot, ang tiil sa tiil. Pagka ikaw ay lalabas upang makibaka laban sa iyong mga kaaway at makakita ka ng mga kabayo, at mga karo, at ng isang bayang higit kay sa iyo, ay huwag kang matatakot sa kanila: sapagkat ang Panginoon mong Dios ay sumasaiyo, na siyang naglabas sa iyo sa lupain ng Egipto. Sa diha nga moadto ka sa pagpanggubat batok sa imong mga kaaway, ug makakita ug mga kabayo, ug mga carro, ug usa ka katawohan nga labaw kay kanimo, dili ka mahadlok kanila; kay si Jehova nga imong Dios nagauban kanimo, ang nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto. At mangyayari paglapit ninyo sa pakikibaka, na ang saserdote ay lalapit at magsasalita sa bayan. Ug mahitabo, nga sa magakaduol kamo sa gubat, moabut ang sacerdote ug magasulti sa katawohan, At magsasabi sa kanila, Dinggin mo, Oh Israel, kayo'y lumapit sa araw na ito sa pakikibaka laban sa inyong mga kaaway: huwag manglupaypay ang inyong puso; huwag kayong matakot, ni manginig, ni maduwag dahil sa kanila. Ug magaingon kanila: Patalinghug ka, Israel, kamo magatingub karon sa pagpanggubat batok sa inyong mga kaaway; dili pagpaluyahon ang inyong kasingkasing; dili kamo mahadlok, ni mangurog, ni mangalisang sa atubangan nila; Sapagkat ang Panginoon ninyong Dios ay siyang yumayaong kasama ninyo, upang ipakipaglaban kayo sa inyong mga kaaway, upang kayo'y iligtas. Kay si Jehova nga inyong Dios magalakaw uban kaninyo sa pagpakig-away alang kaninyo batok sa inyong mga kaaway, aron sa pagluwas kaninyo. At ang mga pinuno ay magsasalita sa bayan, na sasabihin, Sinong tao ang nagtayo ng isang bagong bahay, at hindi pa niya natatalagahan? siya'y yumaon at bumalik sa kaniyang bahay, baka siya'y mamatay sa pakikibaka at ibang tao ang magtalaga. Ug ang mga punoan sa mga sundalo magasulti sa katawohan nga magaingon: Kinsa bang tawohana ang nakatukod ug balay nga bag-o, ug wala magpahanungod niini? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya kong siya mamatay sa panggubatan, ug laing tawo ang magpahanungod niini. At sinong lalake ang may itinanim na isang ubasan at hindi pa niya napapakinabangan ang bunga niyaon? siya'y yumaon at bumalik sa kaniyang bahay, baka siya'y mamatay sa pakikibaka at ibang lalake ang makinabang ng bunga niyaon. Kinsa ba ang nakatanum ug usa ka parasan ug wala makapahimulos sa bunga niini? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya kong siya mamatay sa panggubatan, ug laing tawo ang magapahimulos sa bunga niana. At sinong lalake ang nagasawa sa isang babae at di pa niya nakukuha? siya'y yumaon at bumalik sa kaniyang bahay, baka siya'y mamatay sa pakikibaka, at ibang lalake ang kumuha sa kaniyang asawa. Ug kinsa ba ang nakapakasal sa usa ka babaye, ug wala siya makadawat kaniya? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya kong siya mamatay sa panggubatan, ug laing tawo ang makadawat kaniya. At muling magsasalita ang mga puno sa bayan, at kanilang sasabihin, Sinong lalake ang matatakutin at mahinang loob? siya'y yumaon at bumalik sa kaniyang bahay, baka ang puso ng kaniyang mga kapatid ay manglupaypay na gaya ng kaniyang puso. Ug ang punoan sa mga sundalo managsulti pa sa katawohan, ug magaingon sila: Kinsa ba ang tawo nga mahadlokon ug maluya ug kasingkasing? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya matunaw ang kasingkasing sa iyang mga igsoon ingon sa iyang kasingkasing. At mangyayari, pagka ang mga pinuno ay natapos nang makapanalita sa bayan, na sila'y maghahalal ng mga kapitan ng mga hukbo sa unahan ng bayan. Ug mahitabo nga kong ang mga punoan sa mga sundalo makahuman na sa pagsulti sa katawohan, magabutang sila ug mga pangulo sa mga kasundalohan sa pagmando sa katawohan. Pagka ikaw ay lalapit sa isang bayan upang makipaglaban, ay iyo ngang ihahayag ang kapayapaan doon. Sa diha nga magakahaduol ka sa usa ka ciudad aron sa pagpakig-away batok niini, unya igapahibalo mo ang pakigdait niini. At mangyayari, na kung sagutin ka ng kapayapaan, at pagbuksan ka, ay mangyayari nga, na ang buong bayang masusumpungan sa loob ay magiging sakop mo, at maglilingkod sa iyo. Ug mahitabo nga kong kini motubag kanimo ug pakigdait, ug magaabli alang kanimo, ang tanan nga mga tawo nga hikaplagan sa sulod, mahimong mga sakup nimo, ug magaalagad kanimo. At kung ayaw makipagpayapaan sa iyo, kundi makikipagbaka laban sa iyo, ay kukubkubin mo nga siya: Ug kong kini dili magahimo ug pakigdait kanimo, kondili magapakiggubat batok kanimo, unya pagalikosan mo kini. At pagka ibinigay ng Panginoon mong Dios sa iyong kamay ay iyong susugatan ang bawat lalake niyaon ng talim ng tabak: Unya kong si Jehova nga imong Dios magatugyan niini sa imong kamot, pagapatyon mo ang tagsatagsa ka lalake niya uban sa sulab sa pinuti: Ngunit ang mga babae, at ang mga bata, at ang mga hayop, at ang buong nasa bayan, pati ng buong nasamsam doon, ay kukunin mong pinakasamsam; at kakanin mo ang samsam sa iyong mga kaaway na ibinigay sa iyo ng Panginoon mong Dios. Apan ang mga babaye, ug ang mga bata, ug ang kahayupan, ug ang tanan nga anaa sa ciudad, bisan ang tanan nga mga inagaw kanila, pagakuhaon mo nga alang kanimo: ug pagakan-on mo ang inagaw sa imong mga kaaway, nga gitugyan kanimo ni Jehova nga imong Dios. Gayon ang iyong gagawin sa lahat ng bayang totoong malayo sa iyo, na hindi sa mga bayan ng mga bansang ito. Mao kini ang pagabuhaton mo sa tanan nga mga ciudad nga atua sa labing halayo kanimo, nga dili mga ciudad niining mga nasud. Ngunit sa mga bayan ng mga taong ito na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios na pinakamana, ay huwag kang magtitira ng may buhay sa anomang bagay na humihinga: Apan sa mga ciudad niining mga katawohan nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa usa ka panulondon, walay pagapagawason mo nga buhi sa bisan unsang butanga nga nagaginhawa; Kundi iyong lilipulin sila; ang Hetheo, at ang Amorrheo, ang Cananeo, at ang Pherezeo, ang Heveo, at ang Jebuseo; gaya ng iniutos sa iyo ng Panginoon mong Dios. Hinonoa pagalaglagon mo sila gayud: ang mga Hetehanon, ug ang mga Amorehanon, ug ang mga Canaanhon, ug ang mga Peresehanon, ug ang mga Hebehanon, ug ang mga Jebusehanon; ingon sa gisugo kanimo ni Jehova nga imong Dios; Upang huwag kayong turuan nilang gumawa ng ayon sa lahat nilang karumaldumal, na kanilang ginawa sa kanilang mga dios; na anopat kayo'y magkasala laban sa Panginoon ninyong Dios. Aron sila dili makatudlo kaninyo sa pagbuhat sa ilang mga dulumtanan, nga ilang ginabuhat sa ilang mga dios, ug kamo makasala batok kang Jehova nga inyong Dios. Pagka iyong kukubkubing mahabang panahon ang isang bayan sa pakikibaka upang sakupin, ay huwag mong sisirain ang mga punong kahoy niyaon, na pagbubuhatan ng palakol; sapagkat makakain mo, at huwag mong ipagbububuwal; sapagkat tao ba ang kahoy sa parang na kukubkubin mo? Sa diha nga magalikos ka sa usa ka ciudad sa hataas nga panahon sa pagpakig-away batok niini, aron sa pagkuha niini, dili mo pagputlon ang iyang kakahoyan pinaagi sa pagbakyaw kanila sa wasay; kay kanila makakaon ka, ug dili mo sila pagaputlon; kay ang kahoy sa kapatagan tawo ba aron pagalikosan? Ang mga punong kahoy lamang na iyong kilala na hindi mga kahoy na nakakain, ang iyong sisirain at ibubuwal; at iyong itatayong mga kuta laban sa bayang nakikibaka sa iyo, hanggang sa maibuwal mo. Ugaling ang mga kahoy nga imong hibaloan nga dili kahoy alang sa pagkaon, pagalaglagon ug pagaputlon mo sila; ug pagatukoron mo ang mga bantayanan batok sa ciudad nga magapakig-away batok kanimo, hangtud nga kini mapukan. Kung may masumpungang pinatay sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios upang ariin, na nabubulagta sa parang, at hindi maalaman kung sinong sumugat sa kaniya: Kong adunay usa ka tawo nga hikaplagan nga gipatay didto sa yuta nga gihatag ni Jehova nga imong Dios kanimo sa pagpanag-iya niini, nga magahay-ad sa baul, ug wala hibaloi kong kinsa ang nagpatay kaniya; Ay lalabas nga ang iyong mga matanda at ang iyong mga hukom, at kanilang susukatin ang layo ng mga bayang nasa palibot ng pinatay: Unya ang imong mga anciano ug ang imong mga maghuhukom manggula, ug magasukod sila hangtud sa mga ciudad nga nagalibut kaniya nga gipatay; At mangyayari, na ang mga matanda sa bayang yaon, na bayang malapit sa pinatay, ay kukuha ng isang dumalagang baka sa bakahan, na hindi pa nagagamit at hindi pa nakakapagpasan ng pamatok; Ug mamao kini nga ang ciudad nga labing haduol sa gipatay nga tawo bisan ang mga anciano niadtong ciudara nga labing haduol sa gipatay, magakuha gikan sa panon, ug usa ka vaca nga dumalaga nga wala pa magamit, ug wala masangoni ug yugo; At ibababa ng mga matanda ang dumalagang baka sa isang libis na may agos ng tubig, na di pa nabubukid, ni nahahasikan, at babaliin ang leeg ng dumalagang baka doon sa libis: Ug ang mga anciano niadtong ciudara magadala sa vaca nga dumalaga ngadto sa usa ka walog nga may nagaagay nga tubig, nga wala pa gayud madaro, ni hipugasi, ug ilang lunggoan sa liog ang vaca nga dumalaga didto sa walog. At ang mga saserdote na mga anak ni Levi ay lalapit, sapagkat sila ang pinili ng Panginoon mong Dios na mangasiwa sa kaniya, at bumasbas sa pangalan ng Panginoon; at ayon sa kanilang salita ay pasisiyahan ang bawat pagkakaalit at bawat awayan: Ug managpanuol ang mga sacerdote, ang mga anak nga lalake ni Levi; kay kanila nagpili si Jehova nga imong Dios aron sila magaalagad kaniya, ug sa pagpanalangin sa ngalan ni Jehova; ug sumala sa ilang pulong pagahukman ang tagsatagsa ka paglalis ug ang tagsatagsa ka pagbunal. At lahat ng mga matanda sa bayang yaon, na malapit sa pinatay, ay maghuhugas ng kanilang kamay sa ibabaw ng dumalagang baka na binali ang leeg sa libis: Ug ang tanan nga mga anciano niadtong ciudara nga labing haduol sa gipatay nga tawo, manghunaw sa ilang mga kamot sa ibabaw sa vaca nga dumalaga nga gilunggoan sa liog didto sa walog; At sila'y sasagot at sasabihin, Ang aming kamay ay hindi nagbubo ng dugong ito, ni nakita ng aming mga mata. Ug magaasoy sila sa matuod ug magaingon: Ang among mga kamot wala mag-ula niining dugoa, ni ang among mga mata nakakita niana. Patawarin mo, Oh Panginoon, ang iyong bayang Israel, na iyong tinubos, at huwag mong tikising matira sa gitna ng iyong bayang Israel, ang dugong walang sala. At ang dugo'y ipatatawad sa kanila. Pasayloa ang sala sa imong katawohan nga Israel, nga gitubos mo, Oh Jehova, ug dili mo pag-itugot ang dugo nga walay sala nga magapabilin sa taliwala sa imong katawohan nga Israel. Ug ang dugo pagapasayloon kanila. Gayon mo aalisin ang dugong walang sala sa gitna mo, pagka iyong gagawin ang matuwid sa paningin ng Panginoon. Sa ingon niini ihiklin mo ang dugo nga walay sala gikan sa imong taliwala, kong magabuhat ka niadtong matarung sa mga mata ni Jehova. Pagka ikaw ay lalabas upang makipagbaka laban sa iyong mga kaaway, at ibibigay sila ng Panginoon mong Dios sa iyong mga kamay, at dadalhin mo silang bihag, Sa diha nga moadto ka sa paggubat batok sa imong mga kaaway, ug si Jiehova nga imong Dios magatugyan kanila sa imong mga kamot, ug pagakuhaon mo sila nga binihag, At makakakita ka sa mga bihag ng isang magandang babae, at magkaroon ka ng nasa sa kaniya, at iibigin mo siyang kuning asawa, Ug makakita ka sa taliwala sa mga binihag ug usa ka babaye nga maanyag, ug maibug ka kaniya, ug magakuha ka kaniya aron pangasaw-on; Ay iyo nga siyang dadalhin sa iyong bahay; at kaniyang aahitan ang kaniyang ulo, at gugupitin ang kaniyang mga kuko; Dad-on mo siya sa imong balay; ug siya magakiskis sa iyang ulo, ug pagaputlan niya ang iyang mga koko; At kaniyang huhubarin ang suot na pagkabihag sa kaniya, at matitira sa iyong bahay, at iiyakan ang kaniyang ama at ang kaniyang ina na isang buong buwan: at pagkatapos noo'y sisiping ka sa kaniya, at ikaw ay magiging asawa niya, at siya'y magiging iyong asawa. Ug pagahuboon niya ang bisti sa iyang pagkabinihag, ug magapabilin siya sa imong balay; ug magabakho siya mahitungod sa iyang amahan ug sa iyang inahan sulod sa usa ka bulan: ug sa human niadto moduol ka kaniya, ug ikaw mahimong iyang bana, ug siya mahimo nga imong asawa. At mangyayari, na kung di mo kalugdan siya, ay iyo ngang pababayaan siyang yumaon kung saan niya ibig; ngunit huwag mo siyang ipagbibili ng salapi, huwag mo siyang aalipinin, sapagkat iyong pinangayupapa siya. Ug mamao kini nga kong ikaw dili mahimuot kaniya, tugutan mo siya kong asa siya padulong; apan dili mo siya ibaligya tungod sa salapi, dili mo usab siya isipon nga ulipon kay gipakaulawan mo siya. Kung ang isang lalake ay may dalawang asawa, na ang isa'y sinisinta, at ang isa'y kinapopootan, at kapuwa magkaanak sa kaniya, ang sinisinta at ang kinapopootan; at kung ang maging panganay ay sa kinapopootan: Kong ang usa ka tawo adunay duruha ka asawa, ang usa hinigugma, ug ang usa gidumtan, ug sila nga duha manag-anak kaniya ug mga anak, ang hinigugma ug ang gidumtan; ug kong ang anak nga lalake nga panganay maiya niadtong gidumtan; Ay mangyayari nga sa araw na kaniyang pagmanahin ang kaniyang mga anak ng kaniyang tinatangkilik, ay hindi niya magagawang panganay ang anak ng sinisinta na higit kay sa anak ng kinapopootan, na siyang panganay; Unya mao kini nga sa adlaw nga pagabuhaton niya ang pagpapanunod sa iyang mga anak nga lalake sa iyang bahandi, dili niya ikahatag ang katarungan sa pagkapanganay sa mga anak nga lalake sa hinigugma sa pagkapinalabi sa anak nga lalake sa gidumtan nga mao ang panganay; Kundi kaniyang kikilalaning panganay, ang anak ng kinapopootan sa pamamagitan ng pagbibigay sa kaniya ng dalawang bahagi sa buong kaniyang tinatangkilik; sapagkat siya ang pasimula ng kaniyang lakas; ang karapatan nga ng pagkapanganay ay kaniya. Kondili ang anak nga lalake sa gidumtan pagailhon niya nga panganay, pinaagi sa paghatag kaniya ug duruha ka bahin sa tanan nga hikaplagan nga iya: kay kadto mao ang sinugdan sa iyang kusog, ang katungod sa pagkapanganay iya man. Kung ang isang lalake ay may matigas na loob at mapanghimagsik na anak, na ayaw makinig ng tinig ng kaniyang ama, o ng tinig ng kaniyang ina, at bagaman kanilang parusahan siya ay ayaw makinig sa kanila: Kong may tawo nga adunay anak nga lalake nga sukihan ug malalison, nga dili magatuman sa tingog sa iyang amahan, kun sa tingog sa iyang inahan, ug bisan ilang ginacastigo siya, dili siya magatuman kanila. Ay hahawakan nga ng kaniyang ama at ng kaniyang ina at dadalhin sa mga matanda sa kaniyang bayan, at sa pintuang-bayan ng kaniyang pook; Unya magakupot kaniya ang iyang amahan ug ang iyang inahan, ug magadala kaniya ngadto sa mga anciano sa iyang ciudad ug sa ganghaan sa iyang dapit; At kanilang sasabihin sa mga matanda sa kaniyang bayan. Itong aming anak ay matigas na loob at mapanghimagsik, na ayaw niyang dinggin ang aming tinig; siya'y may masamang pamumuhay, at manglalasing. Ug magaingon sila sa mga anciano sa ciudad: Kining among anak nga lalake sukihan ug malalison, dili siya buot magatuman sa among tingog; siya ulitan ug palahubog. At babatuhin siya ng mga bato, ng lahat ng mga lalake sa kaniyang bayan upang siya'y mamatay: gayon mo aalisin ang kasamaan sa gitna mo; at maririnig ng buong Israel, at matatakot. Ug ang tanan nga mga tawo sa iyang ciudad magabuno kaniya ug mga bato, ngadto sa kamatayon, niini pagakuhaon mo ang dautan gikan sa taliwala mo; ug ang tibook nga Israel magapatalinghug ug mahadlok. Kung ang isang lalake ay magkasala ng kasalanang marapat sa kamatayan, at siya'y patayin, at iyong ibitin siya sa isang punong kahoy; Ug kong may tawo nga makasala ug usa ka sala nga angay sa kamatayon, ug nga siya pagapatyon, ug pagabitayon mo siya sa usa nga kahoy; Ay huwag maiiwan buong gabi ang kaniyang bangkay sa punong kahoy, kundi walang pagsalang siya'y iyong ililibing sa araw ding yaon; sapagkat ang bitin ay sinumpa ng Dios; upang huwag mong ihawa ang iyong lupa na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, na ipinamana. Ang iyang lawas dili magapabilin sa kahoy sa tibook nga gabii, apan sa pagkatinuod gayud igalubong mo siya nianang maong adlaw; kay siya nga gibitay tinunglo sa Dios; aron nga dili mo paghugawan ang imong yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon. Huwag mong makikitang naliligaw ang baka ng iyong kapatid o ang kaniyang tupa, at ikaw ay magkukubli sa mga yaon: iyo ngang ibabalik sa iyong kapatid. Dili mo pagtan-awon ang vaca sa imong igsoon kun ang iyang carnero nga mahisalaag, ug magalikay ikaw kanila; kinahanglan nga dad-on mo kini pagbalik ngadto sa imong igsoon. At kung ang iyong kapatid ay hindi malapit sa iyo, o kung hindi mo siya nakikilala, ay iyo ngang iuuwi sa iyong bahay, at mapapasaiyo hanggang sa hanapin ng iyong kapatid, at iyong isasauli sa kaniya. Ug kong ang imong igsoon dili haduol kanimo, kun wala ka makaila kaniya, pagadad-on mo ang nawala ngadto sa imong balay, ug diha kana kanimo hangtud nga ang imong igsoon magapangita niana, ug igauli mo kana kaniya. At gayon ang iyong gagawin sa kaniyang asno; at gayon ang iyong gagawin sa kaniyang damit, at gayon ang iyong gagawin sa bawat nawalang bagay ng iyong kapatid, na nawala sa kaniya at iyong nasumpungan: huwag kang magkukubli. Ug mao kini ang pagabuhaton mo sa iyang asno; ug mao kini ang pagabuhaton mo sa iyang bisti; ug mao kini ang pagabuhaton mo sa tanang nangawala nga butang sa imong igsoon, nga nawala kaniya, nga imong hikaplagan: dili ka magalikay sa imong kaugalingon. Huwag mong makikitang napahiga sa daan ang asno ng iyong kapatid o ang kaniyang baka at ikaw ay magkukubli sa mga yaon; iyo ngang tutulungan siya upang itindig sila uli. Dili mo pagtan-awon ang asno sa imong igsoon kun ang iyang vaca nga mapukan sa dalan, ug maglikay ka gikan niini; tabangan mo gayud siya sa pagbangon niini. Ang babae ay huwag mananamit ng nauukol sa lalake, ni ang lalake ay magsusuot ng pananamit ng babae; sapagkat sinomang gumagawa ng mga bagay na ito ay karumaldumal sa Panginoon mong Dios. Ang babaye dili magsul-ob ug bisti nga iya sa lalake, ni ang lalake magsul-ob sa bisti nga iya sa babaye; kay bisan kinsa nga magabuhat niining mga butanga, dulumtanan kang Jehova nga imong Dios. Kung ang isang pugad ng ibon ay magkataong masumpungan mo sa daan, sa anomang punong kahoy, o sa lupa, na may mga inakay, o mga itlog at humahalimhim ang inahin sa mga inakay, o sa mga itlog, ay huwag mong kukunin ang inahin na kasama ng mga inakay: Kong makakaplag ka sa dalan, sa bisan unsang kahoya kun sa ibabaw sa yuta, usa ka salag sa langgam nga adunay kuyabog, kun sa mga itlog, ug ang inahan nagaloob sa ibabaw sa mga kuyabog kun sa ibabaw sa mga itlog, dili mo pagkuhaon ang inahan uban sa mga kuyabog: Sa anomang paraan, ay iyong pawawalan ang inahin, ngunit ang inakay ay makukuha mong sa iyo; upang ikabuti mo at upang tumagal ang iyong mga araw. Paluparon mo gayud ang inahan, apan ang mga kuyabog mahimo nga pagakuhaon mo alang kanimo; aron magalakaw ug maayo kanimo, ug pahalugwayan ang imong mga adlaw. Pagka ikaw ay magtatayo ng isang bagong bahay, ay igagawa mo nga ng isang halang ang iyong bubungan, upang huwag kang magtaglay ng sala ng dugo sa iyong bahay, kung ang sinomang tao ay mahulog mula roon. Kong magtukod ka ug balay nga bag-o, magbuhat ka ug sandigan sa imong azotea, aron ikaw dili magbutang ug dugo sa imong balay, kong gikan niini may mahulog nga tawo. Huwag mong tatamnan ang iyong ubasan ng dalawang magkaibang binhi: baka ang buong bunga ay masira, ang binhi na iyong inihasik at ang bunga ng ubasan. Dili ka magpugas sa imong parrasan sa duha ka nagakalainlain nga binhi, kay sa ingon niana madaut ang tibook nga abut, ang binhi nga imong gipugas, ug ang bunga sa parrasan. Huwag kang mag-aararo na may isang baka at isang asno na magkatuwang. Dili ka magpaipon sa vaca ug sa asno sa pagdaro. Huwag kang magbibihis ng magkahalong kayo, ng lana at lino na magkasama. Dili ka magbisti sa nagkasagol nga saput, sa balhibo ug sa lino. Gagawa ka sa iyo ng mga tirintas sa apat na laylayan ng iyong balabal, na ipinangbabalabal mo sa iyo. Buhatan mo ug mga borlas ang upat ka sidsid sa imong kupo nga hataas nga igatabon mo sa imong kaugalingon. Kung ang sinoman ay magasawa, at sumiping sa kaniya, at kaniyang kapootan siya, Kong may tawo nga magapili ug asawa, ug moduol kaniya, ug unya magadumot kaniya, At kaniyang bintangan ng mga kahiyahiyang bagay, at ikalat ang isang masamang dangal niya, at sabihin, Aking kinuha ang babaing ito, at nang sipingan ko siya, ay hindi ko nasumpungan sa kaniya ang mga tanda ng pagka donselya: Ug magabutangbutang kaniya ug maka-uulaw nga mga butang, ug magabutyag ug dautan nga ngalan kaniya, ug magaingon: Kini gipangasawa ko, ug miduol ako kaniya, ug wala ko hikaplagi kaniya ang mga ilhanan sa pagkaulay; Kung magkagayo'y ang ama ng dalaga at ang kaniyang ina ay kukuha at maglalabas ng mga tanda ng pagka donselya ng dalaga sa harap ng mga matanda sa bayan, sa pintuang-bayan; Unya ang amahan sa batan-on nga babaye ug ang iyang inahan magakuha ug magadala ug mga timaan sa pagkaulay sa dalaga ngadto sa mga anciano sa ciudad diha sa ganghaan. At sasabihin ng ama ng dalaga sa mga matanda, Ibinigay ko ang aking anak sa lalaking ito na maging asawa at kaniyang kinapootan siya; Ug ang amahan sa batan-on nga babaye magaingon sa mga anciano: Akong gihatag ang akong anak nga babaye niining tawohana aron maasawa, ug siya nagadumot kaniya; At, narito, kaniyang binibintangan ng mga kahiyahiyang bagay, na sinasabi, Hindi ko nasumpungan sa iyong anak ang mga tanda ng pagka donselya: at gayon ma'y ito ang mga tanda ng pagka donselya ng aking anak. At kanilang ilaladlad ang kasuutan sa harap ng matatanda sa bayan. Ug, ania karon, siya nagabutang-butang kaniya ug mga maka-uulaw nga mga butang nga nagaingon: Wala ko hikaplagi sa imong anak nga babaye ang ilhanan sa pagkaulay; apan ania ang mga timaan sa pagkaulay sa akong anak nga babaye. Ug pagabuklaron nila ang bisti sa atubangan sa mga anciano sa lungsod: At kukunin ng mga matanda sa bayang yaon ang lalake at parurusahan siya; Unya ang mga anciano sa lungsod magakuha sa lalake ug ilang pagacastigohon siya. At kanilang sisingilin siya ng isang daang siklong pilak at ibibigay sa ama ng dalaga sapagkat kaniyang ikinalat ang isang masamang dangal ng isang donselya sa Israel: at siya'y magiging kaniyang asawa; hindi niya mapalalayas siya sa lahat ng kaniyang kaarawan. Ug ilang pagamultahan siya sa usa ka gatus ka book nga salapi, ug igahatag nila sa amahan sa batan-on nga babaye, kay gibutyag niya ang dautan nga dungog sa ulay sa Israel: ug iyang pagadawaton siya nga asawa, ug dili niya isikway siya sa tanan nga mga adlaw niya. Ngunit kung ang bagay na ito ay totoo na ang mga tanda ng pagka donselya ay hindi masumpungan sa dalaga; Apan kong kini matuod nga wala siya makakaplag sa timaan sa pagkaulay sa batan-on nga babaye; Ay kanila ngang ilalabas ang dalaga sa pintuan ng bahay ng kaniyang ama, at babatuhin siya ng mga bato, ng mga lalake sa kaniyang bayan upang siya'y mamatay: sapagkat nagkasala siya ng kaululan sa Israel, na nagpatutot sa bahay ng kaniyang ama: gayon mo aalisin ang kasamaan sa gitna mo. Unya pagadad-on nila ang batan-on nga babaye ngadto sa pultahan sa balay sa iyang amahan, ug magalabay kaniya sa mga bato hangtud sa kamatayon ang mga tawo sa iyang lungsod, kay nagbuhat siya ug mangil-ad sa Israel nga nagapakighilawas siya sa balay sa iyang amahan: mao kini ang pagkuha mo sa dautan gikan sa taliwala mo. Kung ang isang lalake ay masumpungan, na sumisiping sa isang babaing may asawa, ay kapuwa nga sila papatayin, ang lalake na sumiping sa babae, at ang babae: gayon mo aalisin ang kasamaan sa Israel. Kong may tawo nga hidakpan nga mihigda ipon sa usa ka babaye nga minyo sa usa ka bana, silang duruha mangamatay, ang lalake nga mihigda ipon sa babaye, ug ang babaye: mao kini ang pagkuha mo sa dautan gikan sa Israel: Kung ang isang dalagang magaasawa sa isang lalake, at masumpungan siya ng isang lalake sa bayan, at sumiping sa kaniya; Kong adunay batan-on nga babayeng ulay nga kaslononsa usa ka pamanhonon, ug ang usa ka lalake makahibalag kaniya sa lungsod, ug mohigda ipon kaniya; Ay inyo ngang ilalabas kapuwa sila sa pintuan ng bayang yaon, at inyong babatuhin sila ng mga bato upang sila'y mamatay; ang babae, sapagkat di siya sumigaw, ay nasa bayan; at ang lalake, sapagkat pinangayupapa ang asawa ng kaniyang kapuwa: gayon mo aalisin ang kasamaan sa gitna mo. Nan pagadad-on ninyo silang duruha sa pultahan niadtong lungsora, ug pagalabayon ninyo sila sa mga bato hangtud sa kamatayon; ang batan-on nga babaye kay wala siya magsinggit nga diha man siya sa lungsod, ug ang lalake kay nagpakaulaw siya sa asawa sa iyang isigkatawo: mao kini ang pagkuha mo sa dautan gikan sa taliwala mo. Ngunit kung masumpungan sa parang ng lalake ang isang dalagang magaasawa, at dahasin ng lalake siya, at sumiping sa kaniya; ang lalake nga lamang na sumiping sa kaniya ang papatayin: Apan kong ang tawo makakaplag didto sa kapatagan ug usa ka batan-on nga babaye nga kaslonon, ug ang tawo magalugos kaniya, ug mohigda ipon kaniya; niini ang lalake lamang ang mamatay kay mihigda siya ipon kaniya: Ngunit sa babae ay huwag kang gagawa ng anoman, wala sa babaing yaon ang anomang kasalanang marapat ikamatay: sapagkat gaya ng kung ang isang lalake ay bumabangon laban sa kaniyang kapuwa, at pinapatay niya siya, ay gayon din ang bagay na ito: Apan sa batan-on nga babaye wala ka ing pagabuhaton: walay sayup ang batan-on nga babaye nga angay sa kamatayon: kay ingon nga may tawo nga magatindog batok sa iyang isigkatawo, ug magapatay kaniya, mao usab kini sama niana. Sapagkat nasumpungan niya siya sa parang, ang dalagang magaasawa ay sumigaw, at walang magligtas sa kaniya. Kay iyang hingkaplagan siya sa kapatagan, ug misinggit ang batan-on nga babaye nga kaslonon ug walay bisan kinsa nga nakatabang kaniya. Kung masumpungan ng isang lalake ang isang dalagang donselya na hindi pa naipangangako, at ihiga niya siya, at sipingan niya siya, at sila'y masumpungan; Kong may tawo nga makakaplag ug batan-on nga babaye nga ulay, nga dili kaslonon, ug magkupot kaniya, ug mohigda ipon kaniya, ug hingkaplagan sila, Ang lalake nga na sumiping sa kaniya ay magbibigay sa ama ng babae ng limang pung siklong pilak, at siya'y magiging kaniyang asawa, sapagkat kaniyang pinangayupapa siya; hindi niya mapalalayas sa lahat ng kaniyang kaarawan. Nan ang lalake nga mihigda ipon kaniya magahatag sa amahan sa batan-on nga babaye ug kalim-an ka book nga salapi, ug siya mahimong asawa niya kay iyang gipakaulawan siya; dili niya isalikway siya sa tanan niya nga mga adlaw. Huwag kukunin ng isang lalake ang asawa ng kaniyang ama, at huwag ililitaw ang balabal ng kaniyang ama. Ang tawo dili magakuha sa asawa sa iyang amahan, ug dili usab magabukas sa tampi sa iyang amahan. Ang nasaktan sa mga iklog, o ang may lihim na sangkap na putol ng katawan ay hindi makapapasok sa kapisanan ng Panginoon. Ang nasamaran sa itlog kun naputlan sa kinatawo dili magasulod sa katilingban ni Jehova. Isang anak sa ligaw ay huwag papasok sa kapisanan ng Panginoon; hanggang sa ikasangpung salin ng lahi ay walang sa kaniya'y makapapasok sa kapisanan ng Panginoon. Ang anak sa dili kinasal dili magasulod sa katilingban ni Jehova: bisan hangtud sa ikapulo ka kaliwatan dili sila magasulod sa katilingban ni Jehova. Huwag papasok ang isang Ammonita o Moabita sa kapulungan ng Panginoon; hanggang sa ikasangpung salin ng lahi ay walang nauukol sa kanila na makapapasok magpakailan man sa kapisanan ng Panginoon: Ang Ammonihanon, bisan ang Moabihanon dili makasulod sa katilingban ni Jehova; bisan hangtud sa ikapulo nga kaliwatan dili usab sila makasulod sa katilingban ni Jehova nga sa walay katapusan: Sapagkat hindi kayo sinalubong nila ng tinapay at ng tubig sa daan, nang kayo'y umalis sa Egipto; at sapagkat kanilang inupahan laban sa iyo si Balaam na anak ni Beor mula sa Pethor ng Mesopotamia upang sumpain ka. Kay sila nanagtagbo kaninyo nga walay tinapay ug tubig sa dalan, sa paggikan ninyo sa Egipto, ug kay nagsuhol sila batok kanimo kang Balaam, anak nga lalake ni Beor sa Petor sa Mesopotamia, aron siya nga magapanunglo kanimo. Gayon ma'y hindi dininig ng Panginoon mong Dios si Balaam; kundi pinapaging pagpapala ng Panginoon mong Dios, ang sumpa sa iyo; sapagkat iniibig ka ng Panginoon mong Dios. Apan si Jehova nga imong Dios dili buot magapatalinghug kang Balaam, kondili gibalhin ni Jehova nga imong Dios ang tunglo sa pagkapanalangin alang kanimo, kay si Jehova nga imong Dios nahagugma kanimo. Huwag mong hahanapin ang kanilang kapayapaan o ang kanilang ikasusulong sa lahat ng iyong araw magpakailan man. Dili mo pagtinguhaon ang ilang pakigdait bisan ang ilang kaayohan sa tanan mong mga adlaw nga sa walay katapusan. Huwag mong kasusuklaman ang Idumeo; sapagkat siya'y iyong kapatid: huwag mong kasusuklaman ang taga Egipto; sapagkat ikaw ay nakipamayan sa kaniyang lupain. Dili ka magdumot sa Idumeahanon, kay siya imong igsoon: dili ka magdumot sa Egiptohanon, kay nagdumuloong ka sa iyang yuta. Ang mga anak ng ikatlong salin ng lahi nila na ipinanganak sa kanila ay makapapasok sa kapisanan ng Panginoon. Ang mga anak nga mangatawo kanila sa ikatolo ka kaliwatan makasulod sa katilingban ni Jehova. Pagka ikaw ay lalabas sa kampamento laban sa iyong mga kaaway, ay magbabawa ka nga sa iyo sa bawat masamang bagay. Sa moadto ka sa kapatagan batok sa imong mga kaaway, maglikay ka sa tanang dautan nga butang. Kung magkaroon sa iyo ng sinomang lalake, na hindi malinis dahil sa anomang nangyari sa kaniya ng kinagabihan, ay lalabas nga sa kampamento, hindi siya papasok sa kampamento: Kong adunay adunay bisan kinsa nga dili mahinlo tungod sa nahitabo kaniya sa gabii, nan mopahawa siya sa campo, siya dili magasulod sa campo. Ngunit mangyayari kinahapunan, na siya'y maliligo sa tubig: at pagka ang araw ay nakalubog na, ay papasok siya sa kampamento. Apan sa moabut na ang kahaponon magahugas siya sa tubig, ug kong mosalup na ang adlaw mosulod siya sa campo. Ikaw ay magkakaroon naman, ng isang pook sa labas ng kampamento, na iyong lalabasan: Magabaton ka ug usa ka dapit usab nga gawas sa campo, ug moadto ka didto sa gawas. At ikaw ay magkakaroon din ng isang pala sa kasamahan ng iyong mga kasangkapan; at mangyayari, na pagka ikaw ay palilikod sa labas ay huhukay ka, at ikaw ay babalik at tatabunan mo ang ipinalikod mo: Ug magabaton ka ug dosdos uban sa imong mga hinagiban, ug mamao nga kong magalingkod ikaw didto sa gawas, magakalot ka kaniya, ug unya mobalik ikaw ug magatabon sa nagagikan kanimo: Sapagkat ang Panginoon mong Dios ay lumalakad sa gitna ng iyong kampamento, upang iligtas ka, at ibigay ang iyong mga kaaway sa harap mo; kayat ang iyong kampamento ay magiging banal: upang huwag siyang makakita ng anomang maruming bagay sa iyo, at baka humiwalay sa iyo. Kay si Jehova nga imong Dios magalakaw sa taliwala sa imong campo aron sa pagluwas kanimo, ug aron sa pagtugyan nganha kanimo sa imong mga kaaway: aron sa ingon niana ang imong campo mabalaan aron dili siya makakita ug mahugaw nga butang kanimo, ug motalikod kanimo. Huwag mong ibibigay sa kaniyang panginoon ang isang aliping nagtanan sa kaniyang panginoon na napasa iyo: Dili mo pag-iuli sa iyang agalon ang ulipon nga mikalagiw nganha kanimo gikan sa iyang agalon: Siya'y tatahang kasama mo, sa gitna mo, sa dakong kaniyang pipiliin sa loob ng isa sa iyong mga pintuang-daan na kaniyang magalingin: huwag mo siyang pipighatiin. Magapuyo siya uban kanimo sa imong taliwala, sa dapit nga pagapilion niya sa usa sa imong mga ganghaan, diin siya mahimuot sa pagpuyo, dili mo siya pagdaugdaugon. Huwag kang magkakaroon ng masamang babae sa mga anak ng Israel, ni magkakaroon ng sodomita sa mga anak ng Israel. Walay bisan kinsa nga magbigaon sa mga anak nga babaye sa Israel, walay bisan kinsa nga magsodomanhon sa mga anak nga lalake sa Israel. Huwag mong dadalhin ang bayad sa isang masamang babae, o ang kaupahan sa isang aso, sa bahay ng Panginoon mong Dios sa anomang panata: sapagkat ang mga ito ay kapuwa karumaldumal sa Panginoon mong Dios. Dili ka magdala ug suhol sa bigaon, bisan suhol sa iro, ngadto sa balay ni Jehova nga imong Dios tungod sa bisan unsa nga panaad; kay bisan kining duha dulumtanan alang kang Jehova nga imong Dios. Huwag kang magpapahiram na may tubo sa iyong kapatid; tubo ng salapi, tubo ng kakanin, tubo ng anomang bagay na ipinahihiram na may tubo: Dili ka magpahulam nga may patubo sa imong igsoon; patubo sa salapi; bisan patubo sa makaon, bisan patubo sa bisan unsang butanga nga papahulaman nga may patubo. Sa isang taga ibang lupa ay makapagpapahiram ka na may tubo; ngunit sa iyong kapatid ay huwag kang magpapahiram na may tubo: upang pagpalain ka ng Panginoon mong Dios sa lahat ng pagpapatungan mo ng iyong kamay, sa lupain na iyong pinapasok upang ariin. Sa dumuloong makapahulam ka nga may patubo, apan sa imong igsoon dili ka magpahulam nga may patubo, aron magapanalangin kanimo si Jehova nga imong Dios sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot, sa ibabaw sa yuta nga imong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini. Pagka ikaw ay magpapanata ng isang panata sa Panginoon mong Dios, ay huwag kang magluluwat ng pagtupad: sapagkat walang pagsalang uusisain sa iyo ng Panginoon mong Dios; at magiging kasalanan sa iyo. Sa diha nga magapanaad ka ug saad kang Jehova nga imong Dios, dili ka maglangan sa pagbayad niana; kay sa pagkamatuod gayud si Jehova nga imong Dios magapaningil niini kanimo; ug mahimo kining sala nimo. Ngunit kung ikaw ay magbawang manata, ay hindi magiging kasalanan, sa iyo: Apan kong magapugong ka sa panaad dili kini mahimong sala nimo. Ang nabuka sa iyong mga labi ay iyong gaganapin at gagawin; ayon sa iyong ipinanata sa Panginoon mong Dios, na isang kusang handog, na ipinangako mo ng iyong bibig. Ang ginapamulong sa imong mga ngabil matngonan mo ug buhaton; ingon sa imong gisaad kang Jehova nga imong Dios, usa ka halad sa kinabubut-on, nga imong gisaad pinaagi sa imong baba. Pagka ikaw ay pumasok sa ubasan ng iyong kapuwa, ay makakakain ka nga ng mga ubas sa iyong kagustuhan hanggang sa ikaw ay mabusog; ngunit huwag kang maglalagay sa iyong sisidlan. Sa magasulod ka sa kaparrasan sa imong isigkatawo, nan makakaon ka ug mga parras hangtud sa pagkatagbaw sa imong tinguha; apan dili ka magbutang bisan unsa sa imong panudlanan. Pagka ikaw ay pumasok sa nangakatayong trigo ng iyong kapuwa, ay makikitil mo nga ng iyong kamay ang mga uhay; ngunit huwag mong gagalawin ng karit ang nakatayong trigo ng iyong kapuwa. Sa duha nga mosulod ka sa anihon sa imong isigkatawo, makakutlo ka ug mga uhay sa imong kamot; apan dili ka magagamit ug galab sa anihon sa imong isigkatawo. Pagka ang isang lalake ay kumuha ng isang babae at pinakasalan, ay mangyayari nga, na kung ang babae ay hindi kalugdan ng kaniyang mga mata, sapagkat kinasumpungan niya ng isang kahiyahiyang bagay, ay lalagda siya ng isang kasulatan ng paghihiwalay, at ibibigay niya sa kaniyang kamay, at papagpapaalamin niya siya sa kaniyang bahay. Sa diha nga ang tawo magapili ug asawa ug mangasawa kaniya, siya dili moayon kaniya tungod kay nakakaplag siya kaniya ug butang nga dili maputli, magasulat siya kaniya ug sulat sa pagpakigbulag, ug igahatag niya sa iyang kamot, ug pagapagulaon niya siya sa iyang balay. At pagkaalis niya sa bahay ng lalake, ay makayayaon siya at makapagaasawa sa ibang lalake. Ug sa mahigula na siya sa iyang balay, makalakaw siya ug mahimong asawa sa lain nga lalake. At kung kapootan siya ng huling asawa, at lagdaan siya ng isang kasulatan ng paghihiwalay, at ibigay sa kaniyang kamay, at papagpaalamin siya sa kaniyang bahay; o kung mamatay ang huling asawa, na kumuha sa kaniya upang maging asawa niya; Ug kong ang ulahi nga bana masilag kaniya, ug magasulat kaniya ug sulat sa pagpakigbulag, ug igahatag niya kini sa iyang kamot, ug iyang pagapagulaon siya sa iyang balay; o kong mamatay ang ulahi nga lalake nga mikuha kaniya aron maiyang asawa, Hindi na siya makukuhang muling maging asawa ng kaniyang unang asawa na humiwalay sa kaniya, pagkatapos na kaniyang mapangayupapa siya; sapagkat yao'y karumaldumal sa harap ng Panginoon: at huwag mong papagkakasalahin ang lupain na ibinibigay na pinakamana sa iyo ng Panginoon mong Dios. Ang iyang unang bana nga nagpagula kaniya dili magkuha kaniya pag-usab aron nga kini maasawa niya, sa human na siya mahugawi; kay kini dulumtanan sa atubangan ni Jehova; ug dili mo hatagan ug higayon sa pagpakasala ang yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon. Pagka ang isang lalake ay bagong kasal, ay huwag lalabas na sasama sa hukbo ni mamamahala ng anomang katungkulan; siya'y magiging laya sa bahay na isang taon at kaniyang pasasayahin ang kaniyang asawa na kaniyang kinuha. Sa diha nga nagapili ang tawo ug bag-ong asawa, dili siya magaadto sa pagpanggubat, dili usab siya hatagan ug gahum sa bisan unsang bulohaton: magapuyo siya sa iyang balay nga walay katungdanan sa usa ka tuig, ug maglipay sa iyang asawa nga iyang gipili. Walang taong kukuha ng gilingan o ng batong nasa itaas ng gilingan na pinakasangla: sapagkat parang kaniyang kinuhang pinakasangla ang buhay ng tao. Walay tawo nga magaprenda sa galingan, bisan sa ligsanan sa galingan: kay kini maoy pagprenda sa kinabuhi. Kung ang sinoman ay masumpungang nagnanakaw ng sinoman sa kaniyang mga kapatid, sa mga anak ni Israel, at kaniyang inalipin siya, o ipinagbili siya; ang magnanakaw ngang yaon ay papatayin: gayon mo aalisin ang kasamaan sa gitna mo. Kong may tawo nga hikaplagan nga mangawat sa bisan kinsa sa iyang igsoon sa mga anak sa Israel, ug pagapatigayonon niya siya ingon nga ulipon, kun iyang igabaligya siya; ang maong kawatan mamatay, niini nga paagi pagkuhaon mo ang dautan sa taliwala mo. Magingat ka sa salot na ketong, na iyong isagawang masikap at gawin ang ayon sa lahat na ituturo sa iyo ng mga saserdote na mga Levita: kung paanong iniutos ko sa kanila ay gayon mo isasagawa. Magmatngon ka sa sakit sa sanla, nga pagapanid-an mo sa pagkasingkamut gayud, ug pagabuhaton mo ingon sa tanan nga igatudlo kaninyo sa mga sacerdote nga Levihanon magmatngon kamo sa pagbuhat sumala sa akong gisugo kanila. Alalahanin mo ang ginawa ng Panginoon mong Dios kay Miriam sa daan nang kayo'y lumalabas sa Egipto. Hinumduman mo ang gibuhat ni Jehova nga imong Dios kang Miriam sa dalan sa tapus na kamo mipahawa sa Egipto. Pagka ikaw ay magpapahiram sa iyong kapuwa ng anomang bagay na hiram, ay huwag kang papasok sa kaniyang bahay upang kumuha ng kaniyang sangla. Sa diha nga magapahulam ka sa imong isigkatawo sa bisan unsang paagi sa paghulam, dili ka magsulod sa iyang balay sa pagkuha kaniya ug prenda. Ikaw ay tatayo sa labas, at ang taong iyong pinahihiram ay maglalabas ng sangla sa iyo. Maghulat ka sa gawas, ug ang tawo nga imong pahulamon magadala sa prenda kanimo ngadto sa gawas. At kung siya'y taong mahirap ay huwag kang matutulog na may sangla niya: Ug kong kining tawohana kabus dili ka magkatulog uban sa iyang prenda. Iyo ngang isasauli sa kaniya ang sangla paglubog ng araw, upang siya'y matulog sa kaniyang damit, at pagpalain ka: at magiging katuwiran mo sa harap ng Panginoon mong Dios. Kinahanglan gayud nga igauli mo kaniya ang prenda sa dili pa mosalop ang adlaw, aron matulog siya sa iyang bisti, ug magapanalangin kanimo: ug kini mamao ang pagkamatarung alang kanimo sa atubangan ni Jehova nga imong Dios. Huwag mong pipighatiin ang isang nagpapaupang dukha at salat, maging siya'y sa iyong mga kapatid, o sa mga iyong taga ibang bayan na nangasa iyong bayan sa loob ng iyong mga pintuang-daan: Dili mo pagdaugdaugon ang mamomoo nga kabus ug adunay kinahanglan, bisan siya usa sa imong mga igsoon, bisan sa mga dumuloong nga anaa sa imong yuta sulod sa imong mga ganghaan: Sa kaniyang kaarawan ay ibibigay mo sa kaniya ang kaniyang kaupahan, ni huwag lulubugan ng araw (sapagkat siya'y mahirap, at siyang inaasahan ng kaniyang puso); baka siya'y dumaing sa Panginoon laban sa iyo at maging kasalanan sa iyo. Sa iyang adlaw magahatag ka kaniya sa iyang suhol, ug dili pagapasalopan sa adlaw kini (kay siya kabus, ug ang iyang kasingkasing nagatinguha alang sa iyang kinabuhi); kay tingali unya magatu-aw siya batok kanimo kang Jehova, mahimong sala kini kanimo. Hindi papatayin ang mga magulang dahil sa mga anak, ni ang mga anak ay papatayin dahil sa mga magulang; bawat tao'y papatayin dahil sa kaniyang sariling kasalanan. Ang mga amahan dili pagapatyon tungod sa mga anak, ni ang mga anak pagapatyon tungod sa mga amahan; ang tagsatagsa pagapatyon tungod sa iyang kaugalingong sala. Huwag mong ililiko ang matuwid ng taga ibang bayan, ni ng ulila; ni huwag mong kukuning sangla ang damit ng babaing bao: Dili mo balit-aron ang katarungan nga angay sa lumalangyaw, kun sa mga ilo; dili ka usab magdawat sa bisti sa balo nga babaye ingon nga prenda: Kundi aalalahanin mo na ikaw ay naging alipin sa Egipto, at tinubos ka ng Panginoon mong Dios mula roon: kayat iniuutos ko sa iyong gawin mo ang bagay na ito. Apan hinumduman mo nga naulipon ka didto sa Egipto, ug gikan didto gibawi ka ni Jehova nga imong Dios; busa nagasugo ako kanimo sa pagbuhat niini. Pagka iyong aanihin ang iyong ani sa bukid, at nakalimot ka ng isang bigkis sa bukid, ay huwag mong pagbabalikang kunin: magiging sa taga ibang lupa, sa ulila, at sa babaing bao: upang pagpalain ka ng Panginoon mong Dios sa lahat ng gawa ng iyong mga kamay. Sa diha nga magaani ka sa imong mga uhay sa imong uma, ug nahikalimot ka sa usa ka bugkos nga uhay didto sa uma dili ka magbalik sa pagkuha niana; kini iya sa dumulong, sa ilo, ug sa balo nga babaye; aron pagapanalanginan ka ni Jehova nga imong Dios sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot. Pagka iyong papaspasan ang iyong puno ng olibo, ay huwag mong pagbabalikan ang mga nalagpasan; magiging sa taga ibang bayan, sa ulila, at sa babaing bao. Sa diha nga magauyog ka sa imong mga oliva dili mo paghagdawan ang mga sanga pag-usab: kini alang na sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye. Pagka ikaw ay namimitas sa iyong ubasan, ay huwag mong pupulutin ang nasa likuran mo; magiging sa taga ibang bayan, sa ulila, at sa babaing bao. Sa diha nga magapamupo ka sa mga bunga sa imong parrasan dili mo paghagdawan pag-usab; kini alang sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye. At iyong aalalahanin na naging alipin ka sa lupain ng Egipto: kayat iniuutos ko sa iyong gawin ang bagay na ito. Ug pagahinumduman mo nga naulipon ka sa yuta didto sa Egipto: busa ginasugo ko ikaw nga buhaton mo kini. Kung magkaroon ng pagkakaalit ang mga tao, at sila'y dumating sa hukuman, at sila'y hatulan ng mga hukom; ay kanila ngang mamatuwirin ang may matuwid at hahatulan ang salarin: Kong adunay paglalis sa taliwala sa mga tawo, ug mangadto sila sa paghukom, ug mga maghuhukom magahukom kanila, pagabuhian nila ang matarung, ug pagahukman nila sa silot ang dautan. At mangyayari, na kung ang salarin ay marapat paluin, ay padadapain siya ng hukom sa lupa, at papaluin sa kaniyang harap, ayon sa kaniyang sala na may bilang, Ug mahitabo nga kong ang dautang tawo angay nga pagahampakon, nga ang maghuhukom magapaubo kaniya ug iyang ipahampak siya sa iyang atubangan, sumala sa iyang pagkadautan, sa pila ka isip. Apat na pung palo ang maibibigay niya sa kaniya, huwag niyang lalagpasan: baka kung siya'y lumagpas, at paluin niya ng higit sa mga ito ng maraming palo, ay maging hamak nga sa iyo ang iyong kapatid. Iyang pagalatuson siya ug kap-atan ka hampak, dili siya magapalabaw niini; tingali kong siya magahampak nga kapin niini, unya ang imong igsoon madautan nga pagatan-awon sa atubangan mo. Huwag mong lalagyan ng pugong ang baka pagka gumigiik. Dili mo pagbutangan ug busal ang baba sa vaca kong magagiuk kini sa trigo. Kung ang magkapatid ay tumahang magkasama, at isa sa kanila'y mamatay, at walang anak, ang asawa ng patay ay huwag magaasawa ng iba sa labas: ang kapatid ng kaniyang asawa ay sisiping sa kaniya, at kukunin siya niyang asawa, at tutuparin sa kaniya ang tungkulin ng pagkakapatid ng asawa. Kong ang mga managsoon magatingub sa pagpuyo, ug mamatay ang usa kanila, ug walay anak, ang asawa sa namatay dili makapamana sa gawas sa lalake nga dumuloong: ang igsoon sa iyang bana moadto kaniya ug mangasawa kaniya, ug magabuhat siya sa katungdanan ingon nga igsoon sa bana niya. At mangyayari, na ang panganay na kaniyang ipanganganak ay hahalili sa pangalan ng kaniyang kapatid na namatay, upang ang kaniyang pangalan ay huwag mapawi sa Israel. Ug mahitabo nga ang panganay nga lalake nga igapanganak niya, magabangon sa ngalan sa iyang igsoon nga namatay, aron ang ngalan niini dili mapala sa Israel. At kung ayaw kunin ng lalake ang asawa ng kaniyang kapatid, ay sasampa nga ang asawa ng kaniyang kapatid sa pintuang-bayan sa mga matanda, at sasabihin, Ang kapatid ng aking asawa ay tumatangging itindig ang pangalan ng kaniyang kapatid sa Israel; ayaw niyang tuparin sa akin ang tungkulin ng pagkakapatid ng asawa. Ug kong ang tawo dili buot magadawat sa asawa sa iyang igsoon, unya moadto ang asawa sa iyang igsoon sa pultahan ngadto sa mga anciano, ug magaingon siya: Ang igsoon nga lalake sa akong bana dili buot magabangon pag-usab alang sa iyang igsoon ug ngalan sa Israel; siya dili buot magpakigkaubanan kanako. Kung magkagayo'y tatawagin siya ng mga matanda sa kaniyang bayan at pangungusapan siya: at kung siya'y tumayo at sabihin niya, Ayaw kong kunin siya; Unya ang mga anciano sa iyang lungsod magapaanha kaniya, ug magapakigsulti kaniya: ug kong siya motingog ug moingon: Ako dili buot magadawat kaniya. Ang asawa nga ng kapatid ay paroroon sa kaniya sa harap ng mga matanda at huhubarin ang panyapak niya sa kaniyang mga paa, at luluran siya sa mukha; at siya'y sasagot at sasabihin, Ganyan ang gagawin sa lalake, na ayaw magtayo ng sangbahayan ng kaniyang kapatid. Nan moduol kaniya ang asawa sa iyang igsoon sa atubangan sa mga anciano, ug magabadbad sa iyang sapin sa iyang tiil, ug magaluwa sa iyang nawong ug mosulti ug magaingon: Mao kini ang pagabuhaton sa tawo nga dili magatukod sa balay sa iyang igsoon nga lalake. At ang kaniyang pangala'y tatawagin sa Israel, Ang bahay ng hinubaran ng panyapak. Ug ang iyang ngalan pagahinganlan sa Israel: Ang balay sa binadbaran sa sapin. Pag may dalawang lalaking nag-away, at ang asawa ng isa ay lumapit upang iligtas ang kaniyang asawa sa kamay ng nananakit sa kaniya, at iniunat niya ang kaniyang kamay at hinawakan niya ang mga sangkap na lihim: Sa diha nga manag-away ang mga tawo sa usa ug usa, ug moabut ang asawa sa usa aron sa pagluwas sa iyang bana gikan sa kamot sa magasamad kaniya, ug igakuot niya ang iyang kamot, ug iyang pagakuhaon siya pinaagi sa mga butang tinago; Ay iyo ngang puputulin ang kaniyang kamay; ang iyong mata'y huwag manghihinayang. Unya pagaputlon mo ang iyang kamot: ang imong mata dili magakalooy kaniya. Huwag kang magkakaroon sa iyong supot ng ibat ibang panimbang, ng isang malaki at ng isang maliit. Dili ka magbaton diha sa imong puntil sa nagakalainlain nga timbang, dagku ug gagmay. Huwag kang magkakaroon sa iyong bahay ng ibat ibang takalan, ng isang malaki at ng isang maliit. Dili ka magbaton diha sa imong balay sa taksanan nga nagkalainlain, dagku ug gagmay. Isang tunay at tapat na takalan magkakaroon ka; isang tunay at tapat na takalan magkakaroon ka: upang ang iyong mga araw ay tumagal sa ibabaw ng lupaing ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios. Magabaton ka ug timbangan nga hingpit ug matarung: magabaton ka ug taksanan nga hingpit ug matarung: aron pahalugwayan ang imong mga adlaw sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. Sapagkat yaong lahat na gumagawa ng gayong mga bagay, sa makatuwid baga'y yaong lahat ng gumagawa ng di matuwid ay kasuklamsuklam sa Panginoon mong Dios. Kadtong tanan nga magabuhat nianang mga butanga, bisan kinsa nga magabuhat ug dili matarung, maoy usa ka dulumtanan alang kang Jehova nga imong Dios. Alalahanin mo ang ginawa sa iyo ng Amalec sa daan nang ikaw ay lumabas sa Egipto; Hinumduman mo ang gibuhat ni Amalec kanimo sa dalan, sa paggikan ninyo sa Egipto: Na kung paanong sinalubong ka niya sa daan, at sinaktan niya ang mga kahulihulihan sa iyo, yaong lahat na mahina sa hulihan mo, nang ikaw ay pagod at pagal; at siya'y hindi natakot sa Dios. Nga siya misugat kanimo sa dalan, ug naglaglag sa ulahi nga panon sa mga sundalo, sa tanan nga mga mahuyang sa ulahi nimo, sa diha nga gikapuyan ka ug gibudlay; ug wala siya mahadlok sa Dios. Kayat mangyayari, na pagka binigyan ka ng Panginoon mong Dios ng kapahingahan sa lahat ng iyong mga kaaway sa palibot, sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios na pinakamana upang ariin, ay iyong papawiin ang pagalaala sa Amalec sa silong ng langit; huwag mong lilimutin. Busa mahitabo, sa diha nga si Jehova nga imong Dios makahatag na kanimo sa kapahulayan gikan sa imong mga kaaway nga nagalibut, sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon aron magapanag-iya niini, nga pagapalaon mo ang handumanan ni Amalec gikan sa ilalum sa langit: dili ka mahikalimot. At mangyayari, pagka nakapasok ka sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios na pinakamana, at iyong inaari, at iyong tinatahanan; Ug mahitabo, sa diha nga makasulod ka na sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon, ug magapanag-iya niini ug magapuyo niana: Na iyong kukunin ang mga una sa lahat ng bunga ng lupain, na iyong mga pipitasin sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios: at iyong isisilid sa isang buslo, at ikaw ay paroroon sa dakong pipiliin ng Panginoon mong Dios, na patatahanan sa kaniyang pangalan: Nga magakuha ka sa una sa tanan nga mga bunga sa yuta, nga imong makuha nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, ug igabutang mo kini sa usa ka bukag, ug moadto ka sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios, aron pagapapuy-on niya didto ang iyang ngalan. At paroroon ka sa saserdote sa mga araw na yaon, at sasabihin mo sa kaniya, Aking ipinahahayag sa araw na ito sa Panginoon mong Dios, na ako'y nasok sa lupain na isinumpa ng Panginoon sa aming mga magulang, upang ibigay sa amin. Ug umadto ka sa sacerdote nga masacerdote niadtong mga adlawa, ug magaingon ka kaniya: Magasugid karon ako kang Jehova nga imong Dios, nga misulod ako sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa atong mga amahan nga igahatag kanato: At kukunin ng saserdote ang buslo sa iyong kamay at ilalagay sa harap ng dambana ng Panginoon mong Dios. Ug ang sacerdote magakuha sa bukag gikan sa imong kamot, ug igabutang kini sa atubangan sa halaran ni Jehova nga imong Dios. At ikaw ay sasagot, at magsasabi sa harap ng Panginoon mong Dios, Isang taga Siria na kamunti nang mamatay ang aking ama; siyang bumaba sa Egipto, at nakipamayan doon, na kaunti sa bilang; at doo'y naging isang bansang malaki, makapangyarihan, at makapal: Ug magatubag ka ug magaingon sa atubangan ni Jehova nga imong Dios: Usa ka Siriahanon nga andam sa pagkawala mao ang akong amahan, ug milugsong siya ngadto sa Egipto, ug mipuyo didto, diriyut lamang ug didto nahimong usa ka nasud, daku, kusgan ug daghan: At kami ay tinampalasan ng mga taga Egipto, at pinighati kami at inatangan kami ng isang mabigat na pagkaalipin: Ug ang mga Egiptohanon nanagbuhat ug dautan kanamo, ug nagsakit kanamo, ug nagbutang sa ibabaw kanamo sa mapait nga pagkaulipon: At kami ay dumaing sa Panginoon, sa Dios ng aming mga magulang at dininig ng Panginoon ang aming tinig, at nakita ang aming kadalamhatian, at ang aming gawa, at ang aming kapighatian; Ug mitu-aw kami kang Jehova, ang Dios sa among mga amahan; ug nagpatalinghug si Jehova sa among tingog, ug nakakita sa among kalisud, ug sa among kahago ug sa pagdaugdaug kanamo: At inilabas kami ng Panginoon sa Egipto ng kamay na makapangyarihan, at ng unat na bisig, at ng malaking kakilabutan, at ng mga tanda, at ng mga kababalaghan: Ug gikuha kami ni Jehova gikan sa Egipto nga adunay kamot nga kusgan, ug sa bukton nga tinuy-od ug may dakung pagkamakalilisang, ug may mga ilhanan, ug may mga katingalahan; At kaniyang dinala kami sa lupaing ito, at ibinigay sa amin ang lupaing binubukalan ng gatas at pulot. Ug kami gidala niya niining dapita, ug naghatag kanamo niining yutaa, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. At ngayon, narito, aking dala ang mga una sa bunga ng lupa, na ibinigay mo sa akin, Oh Panginoon. At iyong ilalapag sa harap ng Panginoon mong Dios, at sasamba ka sa harap ng Panginoon mong Dios: Ug karon, tan-awa, nagdala ako sa una nga bunga sa yuta nga gihatag mo kanako, oh Jehova. Ug igabutang mo kini sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, ug magasimba ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios: At magagalak ka sa lahat ng magaling na ibinigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, at sa iyong sangbahayan, ikaw, at ang Levita, at ang taga ibang lupa na nasa gitna mo. Ug magakalipay ka sa tanan nga kaayohan nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, ug sa imong balay; ikaw, ug ang Levihanon, ug ang dumuloong nga anaa sa taliwala nimo. Pagkatapos mo ng pagbibigay ng buong ikasangpung bahagi ng iyong pakinabang sa ikatlong taon, na siyang taon ng pagbibigay ng ikasangpung bahagi, ay magbibigay ka nga rin sa Levita, sa taga ibang lupa, sa ulila, at sa babaing bao, upang sila'y makakain sa loob ng iyong mga pintuang-daan, at mabusog; Sa mahuman mo ang paghatag sa ikapulo sa tanan nga ikapulo sa imong mga bunga sa ikatolo ka tuig, nga mao ang tuig sa ikapulo, unya igahatag mo usab sa Levihanon, sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye, aron sila magakaon sa sulod sa imong mga ganghaan, ug mangabusog sila; At iyong sasabihin sa harap ng Panginoon mong Dios, Aking inalis ang mga pinapaging banal na bagay sa aking bahay, at akin ding ibinigay sa Levita, at sa taga ibang lupa, sa ulila at sa babaing bao, ayon sa iyong madlang utos na iyong iniutos sa akin: hindi ko sinalangsang ang anoman sa iyong mga utos, ni kinalimutan ko: Unya magaingon ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios: Gipagawas ko sa akong balay ang mga ginapakabalaan nga mga butang, ug ingon man usab gihatag ko sila sa Levihanon, ug sa dumuloong, ug sa ilo, ug sa babaye nga balo, sumala sa tanan mong mga sugo nga imong gisugo kanako; wala ako maglapas sa imong mga sugo, wala usab ako mahikalimot kanila. Hindi ko kinain sa aking pagluluksa, ni inilabas ko nang ako'y marumi, ni ibinigay ko upang gamitin sa patay: aking dininig ang tinig ng Panginoon kong Dios; aking ginawa ayon sa buong iniutos mo sa akin. Ako wala makakaon niini sa akong pagbangutan, wala ko usab kini isalikway, sanglit mahugaw, wala ko usab ihatag alang sa minatay: nagpatalinghug ako sa tingog ni Jehova nga akong Dios, nagbuhat ako sumala sa tanan nga gisugo mo kanako. Tumungo ka mula sa iyong banal na tahanan, mula sa langit, at pagpalain mo ang iyong bayang Israel, at ang lupa na iyong ibinigay sa amin, gaya ng iyong isinumpa sa aming mga magulang, na isang lupang binubukalan ng gatas at pulot. Tumambo ka gikan sa imong balaang, puloy-anan gikan sa langit, ug panalanginan mo ang imong katawohan nga Israel, ug ang yuta nga imong gihatag kanamo, ingon nga imong gipanumpa sa among mga amahan, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. Sa araw na ito ay iniuutos sa iyo ng Panginoon mong Dios, na tuparin mo ang mga palatuntunan at mga hatol na ito: iyo ngang gaganapin at tutuparin ng iyong buong puso, at ng iyong buong kaluluwa. Si Jehova nga imong Dios nagasugo kanimo niining adlawa sa pagbuhat sa kabalaoran ug mga tulomanon; busa singkamutan mo ang pagbantay ug pagbuhat niini sa bug-os mo nga kasingkasing ug sa bug-os mo nga kalag. Iyong ipinahayag sa araw na ito na ang Panginoo'y iyong Dios, at ikaw ay lalakad sa kaniyang mga daan, at iyong gaganapin ang kaniyang mga palatuntunan, at ang kaniyang mga utos, at ang kaniyang mga hatol, at iyong didinggin ang kaniyang tinig: Gipamatud-an mo si Jehova niining adlawa nga Dios, ug magalakaw ka sa iyang mga dalan, ug magabantay sa iyang kabalaoran, ug sa iyang mga sugo, ug sa iyang mga tulomanon, ug magapatalinghug sa iyang tingog: At inihayag ka ng Panginoon sa araw na ito, na maging isang bayan sa kaniyang sariling pag-aari, gaya ng ipinangako niya sa iyo, upang iyong ganapin ang lahat ng kaniyang utos; Ug si Jehova nagpamatuod niining adlawa nga ikaw mao ang katawohan alang kaniya, ingon sa iyang saad kanimo, ug nga magbantay ka sa tanan nga mga sugo niya; At upang itaas ka sa lahat ng bansa na kaniyang nilikha, sa ikapupuri, at sa ikababantog, at sa ikararangal; at upang ikaw ay maging isang banal na bayan sa Panginoon mong Dios, gaya ng kaniyang sinabi. Ug sa pagbutang kanimo nga ibabaw sa tanan nga mga nasud nga iyang gibuhat, sa pagdayeg, ug sa ngalan, ug sa kadungganan; ug nga ikaw mahimong balaan nga katawohan kang Jehova nga imong Dios, ingon sa iyang giingon kanimo. At si Moises at ang mga matanda sa Israel ay nagutos sa bayan, na sinasabi, Ganapin mo ang lahat ng utos na iniuutos ko sa iyo sa araw na ito. Ug si Moises ug ang mga anciano sa Israel nagsugo sa katawohan, nga nagaingon: Bantayan ninyo ang tanang mga sugo nga akong ginatudlo kaninyo niining adlawa. At mangyayaring sa araw na iyong tatawirin ang Jordan na patungo sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, ay maglalagay ka ng malalaking bato, at iyong tatapalan ng argamasa; Ug mahitabo, nga sa adlaw nga motabok kamo sa Jordan padulong sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, magapatindog ka ug mga bato nga dagku, nga pagabuliton mo sila sa apog. At iyong isusulat sa mga ito ang lahat ng mga salita ng kautusang ito, pagka iyong naraanan; upang iyong mapasok ang lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, na isang lupaing binubukalan ng gatas at pulot, na gaya ng ipinangako sa iyo ng Panginoon, ng Dios ng iyong mga magulang. Ug igasulat mo kanila ang tanang mga pulong niini nga Kasugoan, sa makatabok na kamo; aron sa pagsulod sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova nga imong Dios, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, ingon sa saad kanimo ni Jehova nga Dios sa imong mga amahan. At mangyayari na pagtawid mo ng Jordan, na iyong ilalagay ang mga batong ito, na iniuutos ko sa iyo sa araw na ito, sa bundok ng Ebal, at iyong tatapalan ng argamasa. Ug mahitabo sa diha nga makatabok na kamo sa Jordan, nga pagapatindogon ninyo kining bato nga akong ginasugo kaninyo niining adlawa, sa bukid sa Ebal, ug pagabuliton mo sila sa apog. At doo'y magtatayo ka ng isang dambana sa Panginoon mong Dios, ng isang dambana na mga bato; huwag mong pagbubuhatan ang mga ito ng kasangkapang bakal. Ug didto magabuhat ka ug halaran alang kang Jehova nga imong Dios, halaran nga bato: dili ka magbakyaw ug galamiton nga puthaw sa ibabaw nila: Iyong itatayo na buong bato ang dambana ng Panginoon mong Dios, at maghahandog ka roon ng mga handog na susunugin, sa Panginoon mong Dios. Sa mga bato nga tibook pagabuhaton mo ang halaran ni Jehova nga imong Dios, ug magahalad ka sa ibabaw niya ug halad-nga-sinunog kang Jehova nga imong Dios: At ikaw ay maghahain ng mga handog tungkol sa kapayapaan, at iyong kakanin doon; at ikaw ay magagalak sa harap ng Panginoon mong Dios; Ug magahalad ka ug mga halad-sa-pakigdait, ug magakaon ka didto; ug magakalipay ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios. At iyong isusulat na malinaw sa mga batong yaon, ang lahat ng mga salita ng kautusang ito. Ug igasulat mo sa mga bato ang tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan nga labing matin-aw. At si Moises at ang mga saserdote na ang mga Levita ay nagsalita sa buong Israel, na sinasabi, Tumahimik ka at dinggin mo, Oh Israel; sa araw na ito ay naging bayan ka ng Panginoon mong Dios. Ug si Moises, ug ang mga sacerdote nga mga Levihanon, nagsulti sa tibook nga Israel, nga nagaingon: Maghilum ka, ug magpatalinghug, Oh Israel: niining adlawa mahimo ka nga katawohan ni Jehova nga imong Dios. Iyo ngang susundin ang tinig ng Panginoon mong Dios, at tutuparin mo ang kaniyang mga utos at ang kaniyang mga palatuntunan na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito. Busa magapatalinghug ka sa tingog ni Jehova nga imong Dios, ug magatuman ka sa iyang mga sugo ug sa iyang kabalaoran, nga akong ginasugo kanimo niining adlawa. At ibinilin ni Moises sa bayan nang araw ding yaon, na sinasabi, Ug nagsugo si Moises sa katawohan niadtong adlawa nga nagaingon: Ang mga ito'y tatayo sa ibabaw ng bundok ng Gerizim, upang basbasan ang bayan, pagka inyong naraanan na ang Jordan; ang Simeon, at ang Levi, at ang Juda, at ang Issachar at ang Jose, at ang Benjamin: Kini sila magapuyo sa ibabaw sa bukid sa Gerizim aron sa pagpanalangin sa katawohan sa human na makatabok kamo sa Jordan: si Simeon, ug si Levi, ug si Juda, ug si Issachar, ug si Jose, ug si Benjamin. At ang mga ito'y tatayo sa ibabaw ng bundok ng Ebal upang sumumpa; ang Ruben, ang Gad, at ang Aser, at ang Zabulon, ang Dan, at ang Nephtali. Ug kini sila magatindog sa ibabaw sa bukid sa Ebal alang sa pagtunglo: si Ruben, si Gad, ug si Aser, ug si Zabulon, si Dan ug si Nephtali. At ang mga Levita ay sasagot, at magsasabi ng malakas na tinig sa lahat ng mga lalake sa Israel. Ug magasulti ang mga Levihanon, ug magaingon sila sa tanan nga tawo sa Israel sa hataas nga tingog: Sumpain ang taong gumagawa ng larawang inanyuan o binubo, bagay na karumaldumal sa Panginoon, na gawa ng mga kamay ng manggagawa, at inilagay sa dakong lihim. At ang buong bayan ay sasagot at magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang tawo nga magabuhat ug larawan nga linilok kun tinunaw, butang nga dulumtanan alang kang Jehova, ang buhat sa kamot sa malalangon, ug nga igabutang kini sa tago! Ug ang tibook nga katawohan magatubag ug magaingon: Hinaut unta! Sumpain yaong sumira ng puri sa kaniyang ama o sa kaniyang ina. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang dili magatahud sa iyang amahan kun sa iyang inahan! Ug magaingon ang tibook katawohan: Hinaut unta! Sumpain yaong bumago ng muhon ng kaniyang kapuwa. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang magabalhin sa utlanan sa iyang isigkatawo! Ug magaingon ang tibook katawohan: Hinaut unta! Sumpain yaong magligaw ng bulag sa daan. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang magapasalaag sa buta sa dalan! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! Sumpain yaong magliko ng matuwid ng taga ibang bayan, ng ulila at ng babaing bao. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang magabalit-ad sa katul-iran nga angay sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! Sumpain yaong sumiping sa asawa ng kaniyang ama; sapagkat kaniyang inilitaw ang balabal ng kaniyang ama. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang magahigda ipon sa asawa sa iyang amahan; kay nagbukas siya sa tampi sa iyang amahan! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! Sumpain yaong sumiping sa alinmang hayop. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang motipon paghigda sa bisan unsa nga mananap! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! Sumpain yaong sumiping sa kaniyang kapatid na babae, sa anak ng kaniyang ama, o sa anak na babae ng kaniyang ina. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang motipon paghigda sa iyang igsoon nga babaye, anak nga babaye sa iyang amahan, kun anak nga babaye sa iyang inahan. Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! Sumpain yaong sumiping sa kaniyang biyanan. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang motipon paghigda sa iyang ugangan nga babaye! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! Sumpain yaong sumakit ng lihim sa kaniyang kapuwa. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang magasamad sa iyang isigkatawo sa tago gayud! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! Sumpain yaong tumanggap ng suhol upang pumatay ng isang taong walang sala. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang magadawat ug hiphip aron sa pagpatay sa usa ka tawo nga walay sala! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! Sumpain yaong hindi umayon sa mga salita ng kautusang ito upang gawin. At ang buong bayan ay magsasabi, Siya nawa. Tinunglo ang dili magauyon sa mga pulong niini nga Kasugoan aron sa pagtuman kanila! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! At mangyayaring kung iyong didingging masikap ang tinig ng Panginoon mong Dios, upang isagawa ang lahat niyang utos na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito, ay itataas ka ng Panginoon mong Dios sa lahat ng mga bansa sa lupa: Ug mahitabo nga kong magapatalinghug ka sa masingkamuton gayud sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga sugo niya nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, nga si Jehova nga imong Dios magabayaw kanimo ibabaw sa tanan nga mga nasud sa yuta: At ang lahat ng pagpapalang ito ay darating sa iyo at aabot sa iyo, kung iyong didinggin ang tinig ng Panginoon mong Dios. Ug kining tanang mga panalangin moabut kanimo ug modangat kanimo kong patalinghugan mo ang tingog ni Jehova nga imong Dios. Magiging mapalad ka sa bayan, at magiging mapalad ka sa parang. Mabulahan ikaw dinhi sa lungsod, ug mabulahan ikaw sa kaumahan. Magiging mapalad ang bunga ng iyong katawan, at ang bunga ng iyong lupa, at ang bunga ng iyong mga hayop, ang karagdagan sa iyong bakahan at ang mga anak ng iyong kawan. Mabulahan ang bunga sa imong lawas, ug ang bunga sa imong yuta, ug ang bunga sa imong mga mananap, ang abut sa imong mga vaca, ug ang mga nati sa imong panon sa mga carnero. Magiging mapalad ang iyong buslo at ang iyong palayok. Mabulahan ang imong alat ug ang imong dolang nga masahan. Magiging mapalad ka sa iyong pagpasok, at magiging mapalad ka sa iyong paglabas. Mabulahan ka sa imong pagsulod, ug mabulahan ka sa imong paggula. Pasasaktan ng Panginoon sa harap mo ang iyong mga kaaway na nagbabangon laban sa iyo: sila'y lalabas laban sa iyo sa isang daan at tatakas sa harap mo sa pitong daan. Igapalaglag ni Jehova sa imong atubangan ang imong mga kaaway nga magatindog batok kanimo: manggula sila batok kanimo sa usa ka dalan, sa pito ka dalan mokalagiw sila gikan kanimo. Igagawad sa iyo ng Panginoon ang kaniyang pagpapala sa iyong mga kamalig, at sa lahat ng pagpatungan mo ng iyong kamay at pagpapalain ka niya sa lupain na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios. Igapadala ni Jehova ang panalangin kanimo sa imong mga dapa, ug sa tanan nga pagabutangan mo sa imong kamot; ug siya magapanalangin kanimo sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. Itatatag ka ng Panginoon na isang banal na bayan sa kaniya, gaya ng kaniyang isinumpa sa iyo; kung iyong gaganapin ang mga utos ng Panginoon mong Dios, at lalakad ka sa kaniyang mga daan. Magapalig-on kanimo si Jehova aron mahimo ka nga katawohan nga balaan alang kaniya, ingon sa gipanumpa niya kanimo, kong pagabantayan mo ang mga sugo ni Jehova nga imong Dios, ug magalakaw ka sa iyang mga dalan. At makikita ng lahat ng mga bayan sa lupa, na ikaw ay tinawag sa pamamagitan ng pangalan ng Panginoon at sila'y matatakot sa iyo. Ug ang tanan nga mga katawohan sa yuta makakita nga ikaw ginatawag tungod sa ngalan ni Jehova; ug sila mangahadlok kanimo. At ikaw ay pasasaganain ng Panginoon, sa ikabubuti mo, sa bunga ng iyong katawan, at sa bunga ng iyong mga hayop, at sa bunga ng iyong lupa, sa lupain na isinumpa ng Panginoon sa iyong mga magulang upang ibigay sa iyo. Ug si Jehova magapadaghan uyamut kanimo sa mga butang nga maayo, sa bunga sa imong lawas, ug sa bunga sa imong kahayupan, ug sa mga bunga sa imong yuta, sa kayutaan nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan nga igahatag niya kanimo. Bubuksan ng Panginoon sa iyo ang kaniyang mabuting kayamanan, ang langit, upang ibigay ang ulan sa iyong lupain sa kapanahunan, at upang pagpalain ang buong gawa ng iyong kamay; at ikaw ay magpapahiram sa maraming bansa, at ikaw ay hindi hihiram. Pagabuksan ni Jehova alang kanimo ang iyang bililhong tipiganan ang mga langit, aron sa paghatag ug ulan alang sa imong yuta sa panahon niini, ug aron sa pagpanalangin sa tanan nga buhat sa imong kamot; ug magapahulam ka sa daghan nga mga nasud, ug dili ka manghulam. At gagawin ka ng Panginoon na ulo at hindi buntot, at ikaw ay magiging sa ibabaw lamang, at hindi ka mapapasailalim; kung iyong didinggin ang mga utos ng Panginoon mong Dios, na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito, na iyong sundin at gawin; Ug si Jehova magahimo kanimo nga ulo, ug dili ang ikog; ug ikaw maibabaw lamang, ug ikaw dili mailalum; kong ikaw magapatalinghug sa mga sugo ni Jehova nga imong Dios, nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, aron pagabantayan ug pagatumanon sila, At huwag kang lilihis sa anoman sa mga salita na aking iniuutos sa inyo sa araw na ito, sa kanan o sa kaliwa, upang sumunod sa ibang mga dios na paglilingkuran sila. Ug dili ka motipas gikan sa tanan nga mga pulong nga ginasugo ko kaninyo niining adlawa, ngadto sa too ni sa wala, aron sa pagsunod sa ulahi sa lain nga mga dios aron sa pag-alagad kanila. Ngunit mangyayari, na kung hindi mo didinggin ang tinig ng Panginoon mong Dios, na isasagawa ang lahat ng kaniyang mga utos at ang kaniyang palatuntunan na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito, na ang lahat ng sumpang ito ay darating sa iyo at aabot sa iyo. Apan mahitabo nga kong ikaw dili magapatalinghug sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa pagbuhat sa tanan niyang mga sugo ug sa iyang kabalaoran, nga akong ginasugo kaninyo niining adlawa, nga kining tanan nga mga panunglo moabut kanimo ug modangat kanimo. Susumpain ka sa bayan, at susumpain ka sa parang. Matinunglo ikaw didto sa lungsod, ug matinunglo ikaw didto sa kaumahan: Susumpain ang iyong buslo at ang iyong palayok. Matinunglo ang imong alat ug ang imong dolang nga masahan. Susumpain ang bunga ng iyong katawan, at ang bunga ng iyong lupa, ang karagdagan ng iyong bakahan at ang mga anak ng iyong kawan. Matinunglo ang bunga sa imong lawas, ug ang bunga sa imong yuta, ug ang nati sa imong mga vaca, ug ang mga nati sa panon sa imong mga carnero; Susumpain ka sa iyong pagpasok, at susumpain ka sa iyong paglabas. Matinunglo ikaw sa imong pagsulod, ug matinunglo ikaw sa imong paggula. Ibubugso ng Panginoon sa iyo ang sumpa, ang kalituhan, at ang saway, sa lahat ng pagpapatungan ng iyong kamay na iyong gagawin, hanggang sa ikaw ay mabuwal, at hanggang sa ikaw ay malipol na madali; dahil sa kasamaan ng iyong mga gawa, na sa gayo'y pinabayaan mo ako. Ug igapadala ni Jehova batok kanimo ang panunglo, ang kalisud ug ang pagbadlong, sa tanan nga pagabuhaton sa imong kamot, hangtud nga malaglag ikaw, ug hangtud nga mawala ka sa madali; tungod sa pagkadautan sa imong mga buhat, nga tungod niana ako gibiyaan mo. Ikakapit sa iyo ng Panginoon ang salot hanggang sa maubos ka sa lupa, na iyong pinapasok upang ariin. Si Jehova magahimo nga magapabilin kanimo ang kamatay hangtud nga malaglag ka sa yuta nga imong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini. Sasalutin ka ng Panginoon ng sakit na tuyo, at ng lagnat, at ng pamamaga, at ng nagaapoy na init, at ng tabak, at ng salot ng hangin, at ng sakit sa pagani; at kanilang hahabulin ka hanggang sa ikaw ay malipol. Si Jehova magahampak kanimo sa tisis, ug sa hilanat, ug sa hubag, ug sa kainit nga daw kalayo, ug sa espada, ug sa kaguol nga hinanali, ug sakit sa mga tanum, ug magalutos sila kanimo, hangtud nga mawala ka. At ang iyong langit na nasa itaas ng iyong ulo, ay magiging tanso, at ang lupa na nasa ilalim mo ay magiging bakal. Ug ang imong langit nga anaa sa ibabaw sa imong ulo, mahimo nga tumbaga, ug ang yuta nga anaa sa ilalum mo mahimo nga puthaw. Ang ipauulan ng Panginoon sa iyong lupa ay abo at alabok; mula sa langit ay bababa sa iyo, hanggang sa ikaw ay magiba. Pagahimoon ni Jehova ang ulan sa imong yuta nga abug ug abo: gikan sa langit moulan kini sa ibabaw mo hangtud nga malaglag ka. Pasasaktan ka ng Panginoon sa harap ng iyong mga kaaway; ikaw ay lalabas sa isang daan laban sa kanila, at tatakas sa pitong daan sa harap nila: at ikaw ay papagpaparoot parituhin sa lahat ng mga kaharian sa lupa. Igapahampak ka ni Jehova sa atubangan sa imong mga kaaway; batok kanila mogula ka sa usa ka dalan, ug gikan kanila mokalagiw ikaw sa pito ka dalan; ug igatugpo-tugpo ka sa taliwala sa tanan nga mga gingharian sa yuta. At ang iyong bangkay ay magiging pagkain sa lahat ng mga ibon sa himpapawid, at sa mga hayop sa lupa; at walang taong bubugaw sa kanila. Ug ang imong minatay mahimong kalan-on sa tanang mga langgam sa mga langit, ug sa mga mananap sa yuta; ug walay bisan kinsa nga magahadlok kanila. Sasalutin ka ng Panginoon ng bukol sa Egipto, at ng mga grano, at ng kati, at ng galis, na hindi mapagagaling. Si Jehova magahampak kanimo sa mga sakit sa Egipto, ug sa mga hubag ug sa mga nuka, ug sa makatol, nga dili ka gayud maayo. Sasaktan ka ng Panginoon ng pagkaulol, at ng pagkabulag, at ng pagkagulat ng puso; Si Jehova magahampak kanimo sa pagkabuang, ug sa pagkabuta, ug sa pagkakugang sa kasingkasing; At ikaw ay magaapuhap sa katanghaliang tapat na gaya ng bulag na nagaapuhap sa kadiliman, at hindi ka giginhawa sa iyong mga lakad: at ikaw ay mapipighati at sasamsaman kailan man, at walang taong magliligtas sa iyo. Ug mahisukarap ikaw sa udtong tutuk, ingon sa buta nga mahisukarap sa mangitngit, ug dili ka magauswag sa imong mga dalan: ug pagadaugdaugon ug pagakawatan ka lamang sa kanunay, ug walay bisan kinsa nga magaluwas kanimo. Ikaw ay magaasawa, at ibang lalake ang sisiping sa kaniya: ikaw ay magtatayo ng isang bahay, at hindi mo tatahanan: ikaw ay maguubasan, at hindi mo mapapakinabangan ang bunga niyaon. Magapangasawa ka, ug lain nga lalake ang motipon sa paghigda kaniya: Magabuhat ka ug balay, ug dili ka makapuyo niini: magatanum ka, ug parrasan ug dili ka makapahimulos sa iyang bunga. Ang iyong baka ay papatayin sa harap ng iyong mga mata, at hindi mo makakain yaon; ang iyong asno ay aagawin sa harap ng iyong mukha, at hindi na masasauli sa iyo: ang iyong tupa ay mabibigay sa iyong mga kaaway, at walang magliligtas sa iyo. Ang imong vaca pagapatyon sa atubangan sa imong mga mata, ug ikaw dili makakaon niini: ang imong asno pagailogon sa atubangan mo, ug kini dili igauli kanimo: ang imong mga carnero igahatag ngadto sa imong mga carnero igahatag ngadto sa imong mga kaaway, ug ikaw walay bisan kinsa nga magaluwas kanimo. Ang iyong mga anak na lalake at babae ay magbibigay sa ibang bayan; at ang iyong mga mata ay titingin, at mangangalay ng paghihintay sa kanila sa buong araw: at ang iyong kamay ay walang magagawa. Ang imong mga anak nga lalake ug ang imong mga anak nga babaye igatugyan ngadto sa usa ka lain nga katawohan; ug ang imong mga mata magatan-aw, ug mangaluya tungod sa paghandum kanila sa tibook nga adlaw: ug mawalay bisan unsa sa gahum sa imong kamot. Ang bunga ng iyong lupa, at lahat ng iyong gawa ay kakanin ng bansang di mo nakikilala; at ikaw ay mapipighati at magigipit na palagi: Ang bunga sa imong yuta, ug ang tanan mong buhat pagakan-on sa nasud nga wala mo hiilhi; ug ikaw pagasakiton lamang ug pagayatakan sa kanunay; Na anopat ikaw ay mauulol dahil sa makikita ng paningin ng iyong mga mata. Sa ingon niana mabuang ka tungod sa talan-awon nga makita mo sa imong mga mata. Sasaktan ka ng Panginoon sa mga tuhod at sa mga hita, ng isang masamang bukol na hindi mo mapagagaling, mula sa talampakan ng iyong paa hanggang sa bao ng iyong ulo. Pagasamaran ikaw ni Jehova diha sa imong mga tuhod, ug sa mga paa, sa usa ka dautan nga hubag, nga dili mo arang mamaayo; sukad sa lapalapa sa imong tiil hangtud sa imong alimpolo. Dadalhin ka ng Panginoon, at ang iyong haring ilalagay mo sa iyo, sa isang bansang hindi mo nakilala, ninyo ng iyong mga magulang at doo'y maglilingkod ka sa ibang mga dios, na kahoy at bato. Si Jehova magadala kanimo, ug sa imong hari nga imong igabutang sa ibabaw mo, ngadto sa nasud nga wala mo hiilhi, ikaw, bisan ang imong mga amahan; ug didto magaalagad ka sa lain nga mga dios, sa kahoy ug sa bato. At ikaw ay magiging isang kamanghaan, isang kawikaan, at isang kabiruan sa lahat ng bayang pagdadalhan sa iyo ng Panginoon. Ug ikaw mahimo nga makapatingala, usa ka sanglitanan, ug usa ka pagya sa tanan nga mga katawohan, diin pagadad-on ikaw ni Jehova. Kukuha ka ng maraming binhi sa bukid, at kaunti ang iyong titipunin; sapagkat uubusin ng balang. Magadala ka ug daghan nga binhi ngadto sa uma, ug magatigum ka ug diyutay; kay ang dulon magaut-ut niini. Ikaw ay maguubasan at iyong aalagaan, ngunit ni hindi ka iinom ng alak, ni mamimitas ng ubas; sapagkat kakanin yaon ng uod. Magatanum ka sa mga parrasan ug magagalam ka niini, apan dili ka makainum sa vino, ni makapupo sa parras; kay ang ulod magakaon kanila. Magkakaroon ka ng mga puno ng olibo sa lahat ng iyong mga hangganan, ngunit hindi ka magpapahid ng langis; sapagkat ang iyong olibo ay malalagasan ng buko. Magabaton ka ug mga kahoy nga oliva sa tanan mo nga mga utlanan, apan dili ka magadihog sa imong kaugalingon sa lana, kay ang imong oliva magatagak sa iyang bunga. Ikaw ay magkakaanak ng mga lalake at mga babae, ngunit sila'y hindi magiging iyo; sapagkat sila'y yayaon sa pagkabihag. Manganak ka ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye, apan sila dili maimo kay mangabihag sila. Lahat ng iyong puno ng kahoy at bunga ng iyong lupa ay aariin ng balang. Ang tanan mo nga kakahoyan ug ang bunga sa imong yuta pagapanagiyahon sa dulon. Ang taga ibang lupa na nasa gitna mo ay tataas ng higit at higit sa iyo, at ikaw ay pababa ng pababa ng pababa. Ang dumuloong nga anaa sa imong taliwala magauswag sa ibabaw mo nga magakataas, ug ikaw magakaanam ug us-os. Siya'y magpapahiram sa iyo, at ikaw ay hindi makapagpapahiram sa kaniya: siya'y magiging ulo, at ikaw ay magiging buntot. Siya magapahulam kanimo, ug ikaw dili makapahulam kaniya: siya mahimong ulo, ug ikaw mahimong ikog. At lahat ng mga sumpang ito ay darating sa iyo at hahabulin ka, at aabutan ka, hanggang sa magiba ka; sapagkat hindi mo dininig ang tinig ng Panginoon mong Dios, upang tuparin ang kaniyang mga utos at ang kaniyang mga palatuntunan na kaniyang iniutos sa iyo: Ug kining tanang mga panunglo moabut kanimo, ug magalutos kanimo, ug modangat kanimo, hangtud nga ikaw malaglag; tungod kay wala ka magpatalinghug sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang kabalaoran, nga iyang gisugo kanimo: At ang mga yao'y magiging isang tanda at isang kababalaghan sa iyo, at sa iyong lahi magpakailan man: Ug alang kanimo mahimo sila nga timaan ug kahibulongan, ug sa imong kaliwatan nga walay katapusan. Sapagkat hindi ka naglingkod sa Panginoon mong Dios na may kagalakan, at may kasayahan ng puso, dahil sa kasaganaan ng lahat ng mga bagay: Tungod kay wala ka mag-alagad kang Jehova nga imong Dios uban sa kalipay, ug uban sa kahinangup sa kasingkasing, tungod sa kadagaya sa tanan nga mga butang; Kayat maglilingkod ka sa iyong mga kaaway na susuguin ng Panginoon laban sa iyo, na may gutom, at uhaw, at kahubaran, at sa kakulangan ng lahat ng mga bagay: at lalagyan ka niya ng isang pamatok na bakal sa iyong leeg hanggang sa maibuwal ka niya. Busa magaalagad ka sa imong mga kaaway nga ipadala ni Jehova batok kanimo, sa kagutom, ug sa kauhaw, ug sa kahubo, ug sa pagkakulang sa tanan nga mga butang: ug siya magabutang ug yugo nga puthaw sa imong liog, hangtud nga ikaw malaglag niya. Magdadala ang Panginoon ng isang bansang laban sa iyo mula sa malayo, mula sa katapusan ng lupa, na gaya ng lumilipad ang aguila; isang bansang ang wika'y hindi mo nababatid; Magadala si Jehova batok kanimo ug nasud gikan sa halayo, gikan sa kinatumyan sa yuta, nga magalupad ingon sa agila, usa ka nasud kansang sinultihan dili mo masabut; Bansang mukhang mabangis, na hindi igagalang ang pagkatao ng matanda, ni magpapakundangan sa bata: Usa ka nasud nga mapintas ug nawong, nga walay tahud sa tigulang, dili usab magapakita ug kalooy sa batan-on. At kaniyang kakanin ang anak ng iyong hayop at ang bunga ng iyong lupa, hanggang sa maibuwal ka; na wala ring matitira sa iyong trigo, alak, o langis, ng karagdagan ng iyong bakahan, o ng anak ng iyong kawan, hanggang sa ikaw ay maipalipol. Ug magakaon sa bunga sa imong kahayupan, ug sa bunga sa imong yuta, hangtud nga malaglag ka; ug dili ka pagabinlan niya ug trigo, bag-ong vino, kun lana, bisan sa abut sa imong mga vaca, bisan sa nati sa mga panon sa imong mga carnero, hangtud nga ikaw malaglag nila. At kaniyang kukubkubin ka sa lahat ng iyong mga pintuang-daan, hanggang sa ang iyong mataas at nakababakod na kuta ay malagpak, na siyang iyong inaasahan, sa iyong buong lupain; at kaniyang kukubkubin ka sa lahat ng iyong mga pintuang-bayan sa iyong buong lupain, na ibinibigay sa iyo ng Panginoon mong Dios. Ug sila magalikos kanimo sa tanan mong mga ganghaan, hangtud nga mapukan ang imong mga hatag-as ug ginapalig-on nga mga kuta nga imong ginasaligan sa tibook mo nga yuta: ug sila magalikos kanimo sa tanan mong mga ganghaan sa tibook mong yuta, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. At kakain ka ng bunga ng iyong sariling katawan, ng laman ng iyong mga anak na lalake at babae, na ibinigay sa iyo ng Panginoon mong Dios, sa pagkakubkob at sa kagipitan, na igigipit sa iyo ng iyong mga kaaway. Ug magakaon ka sa bunga sa imong kaugalingong lawas, sa unod sa imong mga anak nga lalake, ug sa imong mga anak nga babaye, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa panahon sa paglikos kanimo ug sa kalisud nga igapaguol kanimo sa imong mga kaaway. Ang lalaking mahabagin sa gitna mo, at totoong maramdamin, ay magiging masama ang kaniyang mata sa kaniyang kapatid, at sa asawa ng kaniyang sinapupunan, at sa labis sa kaniyang mga anak na ititira: Ang tawo nga malomo kaninyo, ug ang labing mahuyang, ang iyang mata magamangil-ad alang sa iyang igsoon, ug alang sa asawa sa iyang dughan, ug alang sa mahabilin sa iyang mga anak nga mahabilin kaniya; Na anopat hindi niya ibibigay sa kaninoman sa kanila ang laman ng kaniyang mga anak na kaniyang kakanin, sapagkat walang natira sa kaniya, sa pagkubkob at sa kagipitan na igigipit sa iyo ng iyong mga kaaway sa lahat ng iyong mga pintuang-bayan. Aron siya dili magahatag sa usa kanila sa unod sa iyang mga anak nga iyang pagakan-on, kay walay nahabilin kaniya, sa panahon sa pag-atang, ug sa kaguol nga igaguol kanimo sa imong kaaway sa tanan mo nga mga ganghaan. Ang mahabagin at maramdaming babae sa gitna mo, na hindi pa natitikmang itungtong ang talampakan ng kaniyang paa sa lupa dahil sa kahinhinan at pagkamahabagin, ay magiging masama ang kaniyang mata sa asawa ng kaniyang sinapupunan, at sa kaniyang anak na lalake, at babae; Ang malomo ug ang maluya nga babaye sa taliwala ninyo, nga dili gayud motunob sa lapalapa sa iyang tiil sa ibabaw sa yuta tungod sa pagkalomo ug pagkaluya, ang iyang mata magamangil-ad alang sa bana sa iyang dughan, ug alang sa iyang anak nga lalake, ug alang sa iyang anak nga babaye, At sa kaniyang sanggol na lumalabas sa pagitan ng kaniyang mga paa at sa kaniyang mga anak na kaniyang ipanganganak; sapagkat kaniyang kakanin ng lihim sila dahil sa kakulangan ng lahat ng mga bagay, sa pagkubkob at sa kagipitan, na igigipit sa iyo ng iyong mga kaaway sa iyong mga pintuang-bayan. Ug alang sa iyang bata nga nagagula sa taliwala sa iyang mga tiil, ug alang sa iyang mga anak nga igaanak niya; kay sila pagakan-on niya sa tago tungod sa pagkakulang sa tanang mga butang, sa paglikos kanimo ug sa kaguol nga ipaguol kanimo sa imong kaaway sa imong mga ganghaan. Kung hindi mo isasagawa ang lahat ng mga salita ng kautusang ito na nasusulat sa aklat na ito, upang ikaw ay matakot dito sa maluwalhati at kakilakilabot na pangalang, Ang Panginoon Mong Dios. Kong ikaw dili magbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan nga nahasulat niini nga basahon, nga pagakahadlokan mo kining ngalan nga mahimayaon ug makalilisang nga ngalan, SI JEHOVA NGA IMONG DIOS; Kung magkagayo'y gagawin ng Panginoon na kamanghamangha ang salot sa iyo, at ang salot sa iyong binhi, malaking salot, at totoong malaon, at kakilakilabot na sakit, at totoong malaon. Unya pagahimoon ni Jehova nga makapatingala gayud ang imong mga kamatay, ug ang mga kamatay sa imong kaliwatan, bisan pa ang mga kamatay nga dagku, ug mga tagdugay nga molungtad, ug mga sakit nga dautan ug mga tagdugay. At kaniyang pararatingin uli sa iyo ang lahat ng mga sakit sa Egipto, na iyong kinatakutan at kakapit sa iyo. Ug iyang pagapabalikon kanimo ang tanan nga mga sakit sa Egipto, nga imong gikahadlokan; ug sila motakboy kanimo. Bawat sakit din naman, at bawat salot, na hindi nasusulat sa aklat ng kautusang ito'y pararatingin nga sa iyo ng Panginoon, hanggang sa ikaw ay maibuwal. Ingon man usab ang tanan nga sakit, ug ang tanan nga kaguol, nga wala mahasulat sa basahon niini nga Kasugoan, igapadala sila ni Jehova kanimo, hangtud nga malaglag ikaw. At kayo'y malalabing kaunti sa bilang, pagkatapos na kayo'y naging gaya ng mga bituin sa langit sa karamihan; sapagkat hindi ninyo dininig ang tinig ng Panginoon mong Dios. Ug magapabilin kamo nga diyutay ang gidaghanon, samtang kaniadto sama kamo sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon; tungod kay wala ka magtuman sa tingog ni Jehova nga imong Dios. At mangyayari, na kung paanong ang Panginoon ay nagagalak sa inyo na gawin kayong mabuti at paramihin kayo: ay gayon magagalak ang Panginoon sa inyo na ipalipol kayo, at ibuwal kayo; at kayo'y palalayasin sa lupa na inyong pinapasok upang ariin. Ug mahitabo nga ingon nga si Jehova nalipay tungod kaninyo sa pagbuhat kaninyo ug kaayohan, ug sa pagpadaghan kaninyo, mao usab nga malipay si Jehova kaninyo sa pagpalumpag kaninyo, ug sa paglaglag kaninyo: ug pagalukahon kamo gikan sa ibabaw sa yuta, nga inyong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini. At pangangalatin ka ng Panginoon sa lahat ng mga bayan, mula sa isang dulo ng lupa hanggang sa kabilang dulo ng lupa; at doo'y maglilingkod ka sa ibang mga dios, na hindi mo nakilala, ninyo ng inyong mga magulang, sa makatuwid baga'y sa mga dios na kahoy at bato. Ug si Jehova magapatlaag kanimo sa taliwala sa tanang mga katawohan, gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa usa usab ka tumoy sa yuta: ug didto magaalagad ka sa lain nga mga dios nga wala mo hiilhi, ikaw, bisan ang imong mga amahan, bisan kahoy ug bato. At sa gitna ng mga bansang ito ay hindi ka makakasumpong ng ginhawa, at mawawalan ng kapahingahan ang talampakan ng iyong paa: kundi bibigyan ka ng Panginoon doon ng sikdo ng puso, at pangangalumata, at panglalambot ng kaluluwa: Ug sa taliwala niining maong mga nasud dili ka makakaplag ug kasayon, ug didto dili makakaplagan, ang kapahulayan sa lapalapa sa imong tiil: apan didto pagahatagan ka ni Jehova ug kasingkasing nga mahadlokon, ug pagluya sa mga mata, ug pagkahunos sa kalag: At ang iyong buhay ay mabibitin sa pagaalinglangan sa harap mo; at ikaw ay matatakot gabit araw, at mawawalan ng katiwalaan ang iyong buhay. Ug ang imong kinabuhi magabitay sa pagduhaduha sa atubangan mo; ug mahadlok ikaw sa gabii ug sa adlaw, ug ikaw walay katinoan sa imong kinabuhi. Sa kinaumagaha'y iyong sasabihin, Kahi manawari ay gumabi na! at sa kinagabiha'y iyong sasabihin, Kahi manawari ay umumaga na! dahil sa takot ng iyong puso na iyong ikatatakot, at dahil sa paningin ng iyong mga mata na iyong ikakikita. Sa pagkabuntag magaingon ka: Maayo unta kong mahapon na! Ug sa hapon magaingon ka: Maayo unta kong mabuntag na! tungod sa kalisang sa imong kasingkasing nga imong kahadlokan, ug tungod sa talan-awon nga makita mo sa imong mga mata. At pababalikin ka ng Panginoon sa Egipto sa pamamagitan ng sasakyan, sa daan na aking sinabi sa iyo, Hindi mo na uli makikita; at doo'y pabibili kayo sa inyong mga kaaway na pinaka aliping lalake, at babae, at walang taong bibili sa inyo. Ug pagapabalikon ka ni Jehova ngadto sa Egipto sa sakayan, pinaagi sa dalan nga giingon ko kanimo: Dili na gayud nimo kini makita pag-usab; ug didto magabaligya kamo sa inyong kaugalingon ngadto sa inyong mga kaaway ingon nga mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye, ug walay tawo nga magapalit kaninyo. Ito ang mga salita ng tipan na iniutos ng Panginoon kay Moises na gawin sa mga anak ni Israel sa lupain ng Moab, bukod sa tipang kaniyang ginawa sa kanila sa Horeb. Kini mao ang mga pulong sa tugon nga gisugo ni Jehova kang Moises aron himoon uban sa mga anak sa Israel didto sa yuta sa Moab, labut pa sa tugon nga iyang gihimo uban kanila didto sa Horeb. At tinawag ni Moises ang buong Israel, at sinabi sa kanila, Inyong nakita yaong lahat na ginawa ng Panginoon sa harap ng inyong mga mata sa lupain ng Egipto, kay Faraon at sa lahat ng kaniyang lingkod at kaniyang buong lupain; Ug nagtawag si Moises sa tibook nga Israel, ug miingon kanila: Kamo nanagpakakita sa tanan nga gibuhat ni Jehova sa atubangan sa inyong mga mata sa yuta sa Egipto kang Faraon, ug sa tanan niya nga mga ulipon, ug sa tibook nga yuta niya; Ang mga dakilang tukso na nakita ng iyong mga mata, ang mga tanda, at yaong mga dakilang kababalaghan: Ang mga dagku nga pagsulay nga hingkit-an sa imong mga mata, ang mga timaan, ug kadtong dagkung mga katingalahan: Ngunit hindi kayo binigyan ng Panginoon ng pusong ikakikilala at ng mga matang ikakikita, at ng mga pakinig na ikaririnig, hanggang sa araw na ito. Apan si Jehova wala maghatag kaninyo ug kasingkasing sa pagsabut, ug mga mata aron sa pagtan-aw, ug mga igdulungog sa pagpatalinghug, hangtud karong adlawa. At aking pinatnubayan kayong apat na pung taon sa ilang: ang inyong mga damit ay hindi naluma sa inyo, at ang iyong panyapak ay hindi naluma sa iyong paa. Ug gidala ko kamo sulod sa kap-atan ka tuig sa kamingawan: ang inyong mga bisti wala mangadaan sa ibabaw ninyo, ug ang imong sapin wala mangadaan sa imong tiil. Hindi kayo kumain ng tinapay, ni uminom ng alak o inuming nakalalasing: upang inyong makilala na ako ang Panginoon ninyong Dios. Wala kamo makakaon ug tinapay, wala usab kamo makainum ug vino kun ilimnon nga maisug, aron manghibalo kamo nga ako mao si Jehova nga inyong Dios. At nang kayo'y dumating sa dakong ito, ay lumabas si Sehon na hari sa Hesbon at si Og na hari sa Basan, laban sa atin sa pakikibaka, at ating sinugatan sila; Ug sa ming-abut kamo niining dapita, si Sihon nga hari sa Hesbon, ug si Og nga hari sa Basan, minggula batok kanato sa pagpakig-away, ug gisamaran ta sila: At ating sinakop ang kanilang lupain at ating ibinigay na pinaka mana sa mga Rubenita, at sa mga Gadita, at sa kalahating lipi ni Manases. Ug gikuha nato ang yuta nila, ug gihatag nato kini sa pagkapanulondon kang Ruben, ug kang Gad, ug sa katunga nga banay ni Manases. Ganapin nga ninyo ang mga salita ng tipang ito, at inyong gawin, upang kayo'y guminhawa sa lahat ng inyong ginagawa. Busa pagabantayan ninyo ang mga pulong niini nga tugon, ug buhaton ninyo sila, aron mouswag kamo sa tanan nga pagabuhaton ninyo. Kayo'y tumatayong lahat sa araw na ito, sa harap ng Panginoon ninyong Dios; ang inyong mga pangulo, ang inyong mga lipi, ang inyong mga matanda, at ang inyong mga puno, sa makatuwid baga'y lahat ng mga lalake sa Israel, Kamong tanan nagatindog niining adlawa sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios; ang inyong mga pangulo, ang inyong mga banay, ang inyong mga anciano, ug ang inyong mga punoan, bisan pa ang tanan nga mga lalake sa Israel, Ang inyong mga bata, ang inyong mga asawa at ang iyong taga ibang lupa na nasa gitna ng iyong mga kampamento mula sa iyong mangangahoy hanggang sa iyong mananalok: Ang inyong mga bata, ang inyong mga asawa, ug ang imong mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala sa imong campo, sukad sa magpuputol sa imong sugnod hangtud sa magkukuha sa imong mga tubig; Upang ikaw ay pumasok sa tipan ng Panginoon mong Dios, at sa kaniyang sumpa na ginagawa sa iyo ng Panginoon mong Dios sa araw na ito: Aron ikaw mosulod sa tugon ni Jehova nga imong Dios, ug sa panumpa niya, nga gibuhat ni Jehova nga imong Dios uban kanimo niining adlawa; Upang kaniyang itatag ka sa araw na ito na isang bayan, at upang siya'y maging iyong Dios, na gaya ng kaniyang sinalita sa iyo, at gaya ng kaniyang isinumpa sa iyong mga magulang, kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob. Aron nga siya magapalig-on kanimo niining adlawa ingon nga usa ka katawohan alang sa iyang kaugalingon, ug aron siya mamao ang Dios nimo sumala sa iyang pagsulti kanimo, ug ingon nga siya nanumpa sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob. At hindi lamang sa inyo ginagawa ko ang tipang ito at ang sumpang ito; Dili kay uban kaninyo lamang nagahimo ako niini nga tugon ug niini nga panumpa, Kundi doon sa nakatayo ritong kasama natin sa araw na ito sa harap ng Panginoon nating Dios, at gayon din sa hindi natin kasama sa araw na ito: Apan uban kaniya nga ania nagatambong karon uban kanato sa atubangan ni Jehova nga atong Dios, ug ingon man sa mga wala dinhi karon uban kanato niining adlawa, (Sapagkat talastas ninyo kung paanong tumahan tayo sa lupain ng Egipto; at kung paanong tayo'y pumasok sa gitna ng mga bansang inyong dinaanan; (Kay kamo nanghibalo kong unsa ang pagpuyo nato sa yuta sa Egipto, ug kong unsa ang giagian nato sa taliwala sa mga nasud nga inyong giagian; At inyong nakita ang kanilang mga karumaldumal, at ang kanilang mga idolo, na kahoy at bato, pilak at ginto na nasa gitna nila:) Ug inyong nakita ang ilang mga kahugawan, ug ang ilang mga larawan, kahoy ug bato, salapi ug bulawan, nga anaa uban kanila); Baka magkaroon sa gitna ninyo ng lalake, o babae, o angkan, o lipi, na ang puso'y humiwalay sa araw na ito, sa Panginoon nating Dios, na yumaong maglingkod sa mga dios ng mga bansang yaon; baka magkaroon sa gitna ninyo ng isang ugat na nagbubunga ng nakakalason at ng ajenjo; Tingali unya sa taliwala ninyo adunay lalake, kun babaye, kun panimalay, kun banay, kinsang kasingkasing motalikod gikan kang Jehova nga atong Dios, aron sa pag-adto sa pag-alagad sa mga dios niadtong mga nasud; tingali unya kaninyo adunay gamot nga makahilo, ug ajenjo; At mangyari, na pagka kaniyang narinig ang mga salita ng sumpang ito, na kaniyang basbasan ang kaniyang sarili sa kaniyang puso, na magsabi, Ako'y magkakaroon ng kapayapaan, bagaman ako'y lumalakad sa pagmamatigas ng aking puso upang ilakip ang paglalasing sa kauhawan: Ug mahitabo, nga sa makadungog siya sa mga pulong niini nga panunglo, siya sa iyang kaugalingon magapanalangin sa iyang kaugalingon sulod sa iyang kasingkasing nga magaingon: Makabaton ako ug pakigdait, bisan ako nagalakaw sa katig-a sa akong kasingkasing, aron sa paglaglag sa nagaumog uban sa uga. Ay hindi siya patatawarin ng Panginoon, kundi ang galit nga ng Panginoon at ang kaniyang paninibugho ay maguusok laban sa taong yaon, at ang lahat ng sumpa na nasusulat sa aklat na ito ay hihilig sa kaniya, at papawiin ng Panginoon ang kaniyang pangalan sa silong ng langit. Si Jehova dili magapasaylo kaniya, hinonoa ang kapungot ni Jehova ug ang iyang abugho magautbo batok sa maong tawo, ug ang tanan nga panunglo nga gisulat niini nga basahon magatungtong sa ibabaw niya, ug pagapalaon ni Jehova ang iyang ngalan gikan sa ilalum sa langit. At ihihiwalay siya ng Panginoon sa lahat ng mga lipi sa Israel sa kasamaan, ayon sa lahat ng mga sumpa ng tipan na nasusulat sa aklat na ito ng kautusan. Ug pagapinigon siya ni Jehova ngadto sa dautan gikan sa tanan nga mga banay sa Israel sumala sa tanan nga pagpanunglo niini nga tugon nga gisulat niini nga basahon sa Kasugoan. At ang mga lahing darating, ang inyong mga anak na magsisibangon pagkamatay ninyo, at ang taga ibang bayan na magmumula sa malayong lupain, ay magsasabi, pagka nakita nila ang mga salot ng lupaing yaon, at ang sakit na inilagay ng Panginoon, na ipinagkasakit; Ug ang kaliwatan nga umaabut, ang inyong mga anak nga mosunod sa ulahi ninyo, ug ang dumuloong nga moabut gikan sa halayo nga mga yuta, magaingon: Sa diha nga makakita sila sa mga kagul-anan niining yutaa, ug sa mga sakit nila nga gipadala ni Jehova kanila; At ang buong lupaing yaon ay asupre, at asin, at sunog, na hindi nahahasikan, at walang ibubunga, ni walang tumutubong damo, na gaya ng nangyari sa pagkagiba ng Sodoma at Gomorra, Adma at Seboim, na giniba ng Panginoon sa kaniyang kagalitan at sa kaniyang maningas na pagiinit; Ug nga ang tibook nga yuta niini azufre, ug asin, ug nagadilaab, nga wala pagpugasi, wala usab magapamunga, wala usab magaturok niini, bisan unsa nga balili, sama sa pagkalaglag sa Sodoma ug sa Gomorra, sa Adma ug sa Seboim, nga gilaglag ni Jehova sa iyang kapungot, ug sa iyang kaligutgut): Na anopat lahat ng mga bansa ay magsasabi, Bakit ginawa ito ng Panginoon sa lupaing ito? ano ang kahulugan ng init nitong malaking kagalitan? Bisan ang tanan nga nasud magaingon: Nganong gibuhat kini ni Jehova niining yutaa? Unsa ang kahulogan sa hilabihan ka kainit niini nga kapungot? Kung magkagayo'y sasabihin ng mga tao, Sapagkat kanilang pinabayaan ang tipan ng Panginoon, ng Dios ng kanilang mga magulang, na kaniyang ginawa sa kanila, nang kaniyang kunin sila sa lupain ng Egipto; Unya motubag ang mga tawo: Tungod kay gibiyaan nila ang tugon ni Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, nga gibuhat niya uban kanila sa pagkuha niya kanila gikan sa yuta sa Egipto; At sila'y yumaon at naglingkod sa ibang mga dios, at sinamba nila, na mga dios na hindi nila nakilala, at hindi niya ibinigay sa kanila: Ug nangadto sila ug nanag-alagad sa lain nga mga dios, ug nanagsimba kanila; mga dios nga wala nila hiilhi, ug nga wala niya ihatag kanila: Kayat ang galit ng Panginoon ay nagalab laban sa lupaing ito, upang dalhin sa kaniya ang buong sumpa na nasusulat sa aklat na ito: Busa misilaub ang kapungot ni Jehova batok niining yutaa, aron sa pagdala sa ibabaw niini sa tanan nga mga panunglo nga nahasulat niini nga basahon; At sila'y binunot ng Panginoon sa kanilang lupain, sa kagalitan, at sa pagiinit, at sa malaking pagkagalit, at sila'y itinaboy sa ibang lupain gaya sa araw na ito. Ug sa kasuko, ug sa kapungot, ug sa dakung kaligutgut, giluka sila ni Jehova sa ilang yuta; ug iyang gitambog sila sa lain nga yuta, ingon niining adlawa. Ang mga bagay na lihim ay nauukol sa Panginoon nating Dios: ngunit ang mga bagay na hayag ay nauukol sa atin at sa ating mga anak magpakailan man, upang ating magawa ang lahat ng mga salita ng kautusang ito. Ang mga butang nga tinago iya ni Jehova nga atong Dios; apan ang mga butang nga ginapahayag mao ang ato ug sa atong mga anak nga sa gihapon, aron nga pagatumanon ta ang tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan. At mangyayari, na pagka ang lahat ng mga bagay na ito ay darating sa iyo, ang pagpapala at ang sumpa na inilagay ko sa harap mo, at iyong mga didilidilihin sa gitna ng lahat ng mga bansa na pinagtabuyan sa iyo ng Panginoon mong Dios. Ug mahitabo nga sa diha nga moabut kanimo kining tanan nga mga butang, ang panalangin ug ang panunglo nga gibutang ko sa atubangan mo, mahinumdum ka kanila sa taliwala sa tanan nga nasud diin giabog ikaw ni Jehova nga imong Dios, At magbabalik ka sa Panginoon mong Dios, at iyong susundin ang kaniyang tinig ayon sa lahat na iniuutos ko sa iyo sa araw na ito, ninyo at ng iyong mga anak, ng iyong buong puso at ng iyong buong kaluluwa; Ug magabalik ka kang Jehova nga imong Dios, ug magatuman ka sa iyang tingog ingon sa tanan nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, ikaw ug ang imong mga anak, sa bug-os mo nga kasingkasing, ug sa bug-os mo nga kalag; Ay babawiin nga ng Panginoon mong Dios ang iyong pagkabihag, at mahahabag sa iyo, at ibabalik, at titipunin ka sa lahat ng mga bayang pinagkalatan sa iyo ng Panginoon mong Dios. Nga unya si Jehova nga imong Dios, magapabalik kanimo gikan sa imong pagkabihag, ug malooy kanimo, ug magausab siya sa pagtigum kanimo gikan sa tanan nga mga katawohan diin ikaw patlaaga ni Jehova nga imong Dios. Kung ang bihag sa iyo ay nasa kaduluduluhang bahagi ng langit, mula roo'y titipunin ka ng Panginoon mong Dios, at mula roo'y kukunin ka. Kong may bisan kinsa sa imong mga sinalikway makadangat hangtud sa mga kinatumyan nga dapit sa langit, gikan didto pagatigumon ka ni Jehova nga imong Dios, ug gikan didto pagakuhaon ka niya: At dadalhin ka ng Panginoon mong Dios sa lupain na inari ng iyong mga magulang, at iyong aariin, at gagawan ka niya ng mabuti at pararamihin ka niya ng higit kay sa iyong mga magulang. Ug pagapabalikon ka ni Jehova nga imong Dios ngadto sa yuta nga gipanunod sa imong mga amahan, ug magapanag-iya ka niana; ug siya magabuhat ug maayo kanimo, ug magapadaghan kanimo labaw pa kay sa imong mga amahan. At tutuliin ng Panginoon mong Dios ang iyong puso, at ang puso ng iyong binhi, upang ibigin mo ang Panginoon mong Dios ng iyong buong puso, at ng iyong buong kaluluwa, upang ikaw ay mabuhay. Ug pagacircuncidahon ni Jehova nga imong Dios ang imong kasingkasing, ug ang kasingkasing sa imong kaliwatan, aron sa paghigugma kang Jehova nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mo nga kalag, aron mabuhi ka. At lahat ng mga sumpang ito ng Panginoon mong Dios ay isasa iyong mga kaaway at sa kanila na nangapopoot sa iyo, na nagsiusig sa iyo. Ug igabutang ni Jehova nga imong Dios kining tanan nga mga panunglo sa ibabaw sa imong mga kaaway, ug sa ibabaw sa tanan nga nagadumot kanimo, nga nanaglutos kanimo. At ikaw ay babalik at susunod sa tinig ng Panginoon, at iyong gagawin ang lahat ng kaniyang mga utos na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito. Ug magabalik ka ug magasugot sa tingog ni Jehova, ug magabuhat sa tanan niyang mga sugo nga akong ginasugo kanimo niining adlawa. At pasasaganain ka ng Panginoon mong Dios sa lahat ng gawa ng iyong kamay, sa bunga ng iyong katawan, at sa anak ng iyong bakahan, at sa bunga ng iyong lupa, sa ikabubuti: sapagkat pagagalakin ka uli ng Panginoon, sa ikabubuti mo, gaya ng kaniyang iginalak sa iyong mga magulang: Ug si Jehova nga imong Dios magapadagaya sa tanan nga buhat sa imong mga kamot, sa bunga sa imong lawas, sa bunga sa imong kahayupan, ug sa bunga sa imong yuta, nga sa imong kaayohan: kay si Jehova magabalik sa pagkalipay kanimo nga sa kaayohan, sama sa iyang pagkalipay ibabaw sa imong mga amahan; Kung iyong susundin ang tinig ng Panginoon mong Dios, upang tuparin mo ang kaniyang mga utos at ang kaniyang mga palatuntunan na nasusulat sa aklat na ito ng kautusan; kung ikaw ay manunumbalik sa Panginoon mong Dios ng iyong buong puso, at ng iyong buong kaluluwa. Ug kong magapatalinghug ka sa tingog ni Jehova nga imong Dios, aron sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang kabalaoran nga nahasulat niini nga basahon sa Kasugoan; kong ikaw magabalik kang Jehova nga imong Dios, sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mo nga kalag. Sapagkat ang utos na ito na aking iniuutos sa iyo sa araw na ito, ay hindi totoong mabigat sa iyo, ni malayo. Kay kining sugoa, nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, dili kini makuli kanimo, dili usab halayo: Wala sa langit, upang huwag mong sabihin, Sinong sasampa sa langit para sa atin, at magdadala niyaon sa atin, at magpaparinig sa atin, upang ating magawa? Wala kini sa langit, aron magaingon ka: Kinsa ba ang mosaka alang kanato sa langit, ug magadala niini dinhi kanato, ug magapatalinghug kanato niini, aron nga atong pagatumanon kini? Ni wala sa dako roon ng dagat, upang huwag mong sabihin, Sino ang daraan sa dagat para sa atin, at magdadala niyaon sa atin, at magpaparinig sa atin, upang ating magawa? Ug wala kini sa tabok sa dagat aron nga magaingon ka: Kinsa ba ang motabok alang kanato sa dagat, ug magadala niini dinhi kanato, ug magapapatalinghug niini kanato aron atong pagatumanon? Kundi ang salita ay totoong malapit sa iyo, sa iyong bibig, at sa iyong puso, upang iyong magawa. Apan haduol gayud kanimo ang pulong, sa imong baba, ug sa imong kasingkasing, aron tumanon mo siya. Tingnan mo, na inilagay ko sa harap mo sa araw na ito ang buhay at ang kabutihan, at ang kamatayan at ang kasamaan; Tan-awa, gibutang ko karon sa atubangan mo ang kinabuhi ug ang kaayohan, ang kamatayon ug ang kadautan; Na iniuutos ko sa iyo sa araw na ito na ibigin mo ang Panginoon mong Dios, na lumakad ka sa kaniyang mga daan, at tuparin mo ang kaniyang mga utos, at ang kaniyang mga palatuntunan, at ang kaniyang mga kahatulan, upang ikaw ay mabuhay at dumami, at upang pagpalain ka ng Panginoon mong Dios sa lupain na iyong pinapasok upang ariin. Niana nagasugo ako kanimo niining adlawa nga higugmaon mo si Jehova nga imong Dios, nga magalakaw ka sa iyang mga dalan, ug magabantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang kabalaoran, ug sa iyang mga tulomanon, aron mabuhi ka ug modaghan, ug nga si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo sa yuta nga pagasudlan mo aron sa pagpanag-iya niini. Ngunit kung ang iyong puso ay lumiko, at hindi mo didinggin, kundi maliligaw ka at sasamba ka sa ibang mga Dios, at maglilingkod ka sa kanila; Apan kong ang imong kasingkasing mobulag, ug dili ka magapatalinghug, kondili mahisalaag, ug magasimba sa lain nga mga dios, ug magaalagad kanila; Ay aking pinatutunayan sa inyo sa araw na ito, na kayo'y tunay na malilipol; hindi ninyo palalaunin ang inyong mga araw sa ibabaw ng lupain na inyong ipinagtatawid ng Jordan, upang pumasok na ariin. Gipamatuod ko karon kanimo, nga sa pagkamatuod mangahanaw kamo: dili ninyo pagalugwayan ang inyong mga adlaw sa ibabaw sa yuta nga imong pagaadtoan tabok sa Jordan sa pagpanag-iya kaniya. Aking tinatawag ang langit at ang lupa na pinakasaksi laban sa inyo sa araw na ito, na aking ilagay sa harap mo ang buhay at ang kamatayan, ang pagpapala at ang sumpa; kayat piliin mo ang buhay, upang ikaw ay mabuhay, ikaw at ang iyong binhi; Gisangpit ko ang langit ug yuta sa pagsaksi batok kaninyo niining adlawa, nga gibutang ko sa imong atubangan ang kinabuhi ug ang kamatayon, ang panalangin ug ang tunglo: busa pilia ang kinabuhi, aron mabuhi ikaw, ikaw ug ang imong kaliwatan; Na iyong ibigin ang Panginoon mong Dios, na sundin ang kaniyang tinig, at lumakip sa kaniya: sapagkat siya ang iyong buhay, at ang kalaunan ng iyong mga araw; upang matahanan mo ang lupain na isinumpa ng Panginoon sa iyong mga magulang, kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob, na ibibigay sa kanila. Sa paghigugma kang Jehova nga imong Dios; sa pagsugot sa iyang tingog, ug sa pagtaput kaniya; kay siya mao ang imong kinabuhi, ug ang gitas-on sa imong mga adlaw; aron nga magapuyo ka sa ibabaw sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob aron ihatag kanila. At si Moises ay yumaon at sinalita ang mga salitang ito sa buong Israel. Ug miadto si Moises, ug misulti niining mga pulonga sa tanan nga Israel. At kaniyang sinabi sa kanila, Ako'y may isang daan at dalawang pung taon sa araw na ito; hindi na ako makapaglalabas at pumasok; at sinabi ng Panginoon sa akin, Huwag kang tatawid sa Jordang ito. Ug miingon siya kanila: Sa panuigon nga usa ka gatus ug kaluhaan ka tuig ako niining adlawa; dili na ako arang makagula bisan makasulod: ug si Jehova nag-ingon kanako: Dili ka makatabok niining Jordan. Magpapauna ang Panginoon mong Dios at kaniyang lilipulin ang mga bansang ito sa harap mo, at iyong aariin: si Josue ay magpapauna sa iyo, gaya ng sinalita ng Panginoon. Si Jehova nga imong Dios, siya magauna kanimo, siya magalaglag ni ini nga mga nasud gikan sa atubangan mo, ug sila pagaagawan mo: si Josue mao ang magalakaw sa unahan mo sumala sa gipamulong ni Jehova. At gagawin sa kanila ng Panginoon ang gaya ng ginawa kay Sehon, at kay Og, na mga hari ng mga Amorrheo, at sa kanilang lupain na kaniyang nilipol. Ug pagabuhaton ni Jehova kanila ingon sa gibuhat niya kang Sihon, ug kang Og, mga hari sa mga Amorehanon, ug sa yuta nila sa mga gilaglag niya. At ibibigay sila ng Panginoon sa harap mo, at iyong gagawin sa kanila ang ayon sa buong utos na aking iniutos sa iyo. Ug igatugyan sila ni Jehova sa atubangan ninyo, ug buhaton ninyo kanila ingon sa tanan nga sugo nga gisugo ko kaninyo. Kayo'y magpakalakas at magpakatapang, huwag kayong matakot, ni mangilabot sa kanila; sapagkat ang Panginoon mong Dios ay siyang yumayaong kasama mo; hindi ka niya iiwan ni pababayaan ka niya. Magmakusganon kamo ug magmadasigon kamo; dili kamo malisang kanila, ug dili kamo mahadlok kanila: kay si Jehova nga imong Dios mao ang magauban kanimo; dili ka pasagdan niya, ni pagabiyaan ikaw niya. At tinawag ni Moises si Josue at sinabi sa kaniya sa paningin ng buong Israel, Ikaw ay magpakalakas at magpakatapang: sapagkat ikaw ay yayaong kasama ng bayang ito sa lupain na isinumpa ng Panginoon sa kanilang mga magulang na ibibigay sa kanila; at iyong ipamamana sa kanila. Ug mitawag si Moises kang Josue, ug miingon kaniya sa atubangan sa tibook nga Israel: Magmakusganon ka, ug magmadasigon ka: kay ikaw maoy mosulod uban niining katawohan sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa ilang mga amahan aron igahatag kanila, ug ikaw magapapanunod kanila. At ang Panginoon, ay siyang nagpapauna sa iyo; siya'y sasa iyo, hindi ka niya iiwan, ni pababayaan ka: ikaw ay huwag matatakot ni manglulupaypay. Ug si Jehova mao ang magauna kanimo; siya magauban kanimo, ikaw dili niya pasagdan, ni pagabiyaan ka niya: dili ka mahadlok, dili ka magmaluya. At isinulat ni Moises ang kautusang ito, at ibinigay sa mga saserdote na mga anak ni Levi, na silang nagdadala ng kaban ng tipan ng Panginoon, at sa lahat ng matanda sa Israel. Ug gisulat ni Moises kini nga Kasugoan, ug gihatag niya sa mga sacerdote, mga anak ni Levi nga nanagdala sa arca sa tugon ni Jehova, ug sa tanan nga mga anciano sa Israel. At iniutos sa kanila ni Moises, na sinabi, Sa katapusan ng bawat pitong taon, sa takdang panahon ng taon ng pagtubos, sa kapistahan ng mga balag, Ug si Moises nagsugo kanila nga nagaingon: Sa tapus sa matag-pito ka tuig, sa panahong tinudlo sa tuig sa pagpasaylo, sa fiesta sa mga tabernaculo, Pagdating ng buong Israel upang pakita sa harap ng Panginoon mong Dios sa dakong kaniyang pipiliin ay iyong babasahin ang kautusang ito sa harap ng buong Israel sa kanilang pakinig. Sa moduol ang tibook nga Israel sa pagpangatubang sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa dapit nga iyang pagapilion, pagabasahon mo kini nga Kasugoan sa atubangan sa tibook nga Israel sa mga igdulungog nila. Pisanin mo ang bayan, ang mga lalake at mga babae at mga bata, at ang iyong taga ibang lupa na nasa loob ng iyong mga pintuang-daan, upang kanilang marinig, at upang kanilang pagaralan, at matakot sa Panginoon mong Dios, at isagawa ang lahat ng mga salita ng kautusang ito; Pagatigumon mo ang katawohan, ang mga lalake ug ang mga babaye, ug ang mga bata ug ang imong dumuloong nga anaa sa sulod sa imong mga ganghaan, aron nga managpatalinghug sila, ug managtoo sila, ug mangahadlok kang Jehova nga inyong Dios, ug magbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan; At upang ang kanilang mga anak, na hindi nakakilala, ay makarinig at magaral na matakot sa Panginoon ninyong Dios, habang kayo'y nabubuhay sa lupain na inyong pinaroroonan, na inyong itinatawid ng Jordan upang ariin. Ug nga ang ilang mga anak, nga wala mahibalo, managpatalinghug, ug managtoon sa pagkahadlok kang Jehova nga inyong Dios, sa tanan nga adlaw nga magapuyo kamo sa ibabaw sa yuta, nga inyong pagaadtoan sa tabok sa Jordan, aron sa pagpanag-iya niini. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Narito, ang iyong mga araw na ikamamatay ay nalalapit: tawagin mo si Josue, at magsiharap kayo sa tabernakulo ng kapisanan upang siya'y aking mapagbilinan. At si Moises at si Josue ay yumaon at humarap sa tabernakulo ng kapisanan. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ania karon, nagakahaduol na ang imong mga adlaw nga ikaw mamatay: tawgon mo si Josue, ug mangadto kamo sa tabernaculo nga tigumanan aron ako magahatag kaniya sa katungdanan. Ug nangadto sila si Moises ug si Josue, ug mingpakita sila sa tabernaculo sa mga tigumanan. At ang Panginoon ay napakita sa Tolda, sa isang tila haliging ulap; at ang tila haliging ulap ay tumayo sa pintuan ng tabernakulo. Ug mitungha si Jehova didto sa Balong-Balong, pinaagi sa haligi nga panganod: ug ang haligi nga panganod nagpahaluna sa ibabaw sa pultahan sa Balong-Balong. At sinabi ng Panginoon kay Moises, Narito, ikaw ay matutulog na kasama ng iyong mga magulang; at ang bayang ito'y babangon, at sasamba sa kakaibang mga dios sa lupain, na kanilang pinaroroonan upang sumagitna nila, at ako'y pababayaan, at sisirain ang aking tipan na aking ipinakipagtipan sa kanila. Ug si Jehova miingon kang Moises: Ania karon, ikaw matulog uban sa imong mga amahan; ug kini nga katawohan motindog, ug makighilawas sunod sa lain nga mga dios sa yuta, nga ilang pagaadtoan sa pagpuyo sa taliwala nila, ug sila mobiya kanako, ug magabungkag sa akong tugon nga gibuhat ko uban kanila. Kung magkagayo'y ang aking galit ay magaalab laban sa kanila sa araw na yaon, at aking pababayaan sila, at aking ikukubli ang aking mukha sa kanila, at sila'y sasakmalin, at maraming kasamaan at kabagabagan ang darating sa kanila; na anopat kanilang sasabihin sa araw na yaon, Hindi ba ang mga kasamaang ito ay dumating sa atin dahil sa ang ating Dios ay wala sa gitna natin? Unya ang akong kapungot magadilaab batok kanila niadtong adlawa, ug ako mobiya kanila, ug pagatagoon ko ang akong nawong kanila, ug pagaut-uton sila, ug daghan nga kadautan ug mga kagul-anan ang moabut kanila; nga magaingon sila niadtong adlawa: Wala ba hikaplagi kanato kining mga kadautana kay wala ang atong Dios sa taliwala nato? At ikukubli ko nga ang aking mukha sa araw na yaon dahil sa buong kasamaang kanilang ginawa, sa paraang sila'y pumihit sa ibang mga dios. Ug pagatagoon ko sa pagkamatuod gayud ang akong nawong niadtong adlawa, tungod sa dautan nga ilang pagabuhaton, tungod kay mibalik sila sa laing mga dios. Ngayon nga'y sulatin ninyo sa ganang inyo ang awit na ito, at ituro mo sa mga anak ni Israel: ilagay mo sa kanilang mga bibig, upang ang awit na ito'y maging saksi sa akin laban sa mga anak ni Israel. Busa karon isulat ninyo kini nga alawiton alang kaninyo, ug itudlo mo sa mga anak sa Israel: ibutang mo kini sa ilang mga baba, aron kini nga alawiton mahimong saksi nako batok sa mga anak sa Israel. Sapagkat pagka sila'y naipasok ko na sa lupain na aking isinumpa sa kanilang mga magulang, na binubukalan ng gatas at pulot, at sila'y nakakain at nabusog at tumaba; ay pipihit nga sila sa ibang mga dios, at paglilingkuran nila, at ako'y lalabagin nila, at sisirain ang aking tipan. Kay sa ako nang mapasulod sila sa yuta nga gipanumpa ko sa ilang mga amahan, nga nagapaagay sa gatas ug dugos, ug sa makakaon na sila ug mabusog, ug manambok; unya managbalik sila sa lain nga mga dios, ug magaalagad kanila, ug magatamay kanako, ug magabungkag sa akong tugon. At mangyayari na pagka ang maraming kasamaan at kabagabagan ay dumating sa kanila, ay magpapatotoo ang awit na ito sa harap nila na pinakasaksi; sapagkat hindi malilimutan ng mga bibig ng kanilang binhi; sapagkat talastas ko ang kanilang iniisip na kanilang inaakala ngayon pa, bago ko sila ipasok sa lupain na isinumpa ko. Ug mahatabo nga sa moabut kanila ang daghang mga kadautan ug mga kagul-anan, kining alawiton magapamatuod sa ilang atubangan ingon nga saksi; kay dili pagahikalimtan kini sa baba sa ilang kaliwatan: kay ako nahibalo sa ilang hunahuna nga ilang batonan niining adlawa, sa wala pa sila madala nako ngadto sa yuta nga gipanumpa ko. Kayat isinulat ni Moises ang awit na ito nang araw ding yaon, at itinuro sa mga anak ni Israel. Busa gisulat ni Moises kini nga alawiton niadto nga adlawa, ug iyang gitudlo sa mga anak sa Israel. At kaniyang pinagbilinan si Josue na anak ni Nun, at sinabi, Ikaw ay magpakalakas at magpakatapang: sapagkat iyong ipapasok ang mga anak ni Israel sa lupain na isinumpa ko sa kanila; at ako'y sasa iyo. Ug mihatag siya ug katungdanan kang Josue nga anak nga lalake ni Nun, ug miingon: Magmakusganon ka, ug magmadasigon, kay ikaw magadala sa mga anak sa Israel sa yuta nga gipanumpa ko kanila, ug ako magauban kanimo. At nangyari, nang matapos ni Moises na masulat ang mga salita ng kautusang ito sa isang aklat, hanggang sa natapos, Ug nahitabo sa pagkahuman ni Moises pagsulat sa mga pulong niini nga Kasugoan sa usa ka basahon, hangtud kini nahuman, Na nagutos si Moises sa mga Levita, na may dala ng kaban ng tipan ng Panginoon, na sinasabi, Nga misugo si Moises sa mga Levihanon nga nanagdala sa arca sa tugon ni Jehova, nga nagaingon: Kunin ninyo ang aklat na ito ng kautusan at ilagay ninyo sa siping ng kaban ng tipan ng Panginoon ninyong Dios, upang doo'y maging pinakasaksi laban sa iyo. Kuhaa ninyo kini nga basahon sa Kasugoan, ug kini ibutang ninyo sa kiliran sa arca sa tugon ni Jehova nga inyong Dios, aron kini adto didto alang sa pagkasaksi batok kanimo; Sapagkat talastas ko ang iyong panghihimagsik, at ang iyong matigas na ulo: narito, nabubuhay pa akong kasama ninyo, sa araw na ito, kayo'y naging mapanghimagsik laban sa Panginoon: at gaano pa kaya pagkamatay ko? Kay naila ko ang imong pagsuki, ug ang imong kagahi ug liog: ania karon, samtang nga ako buhi pa uban kaninyo karong adlawa, nagamasukihon kamo batok kang Jehova; ug unsa ka labi pa gayud niini sa human sa akong kamatayon? Pulungin mo ang mga matanda sa iyong mga lipi at ang inyong mga pinuno upang masalita ko ang mga salitang ito sa kanilang pakinig, at matawag ang langit at ang lupa na pinakasaksi laban sa kanila. Tiguma alang kanako ang tanan nga mga anciano sa inyong mga punoan, aron igasulti ko sa ilang mga igdulungog kining mga pulonga, ug sangpiton ang langit ug yuta sa pagsaksi batok kanila. Sapagkat talastas ko na pagkamatay ko, kayo'y mangagsisisama at mangaliligaw sa daan na aking itinuro sa inyo; at ang kasamaan ay sasapit sa inyo sa mga huling araw; sapagkat inyong gagawin yaong masama sa paningin ng Panginoon, upang ipamungkahi niya kayo sa kagalitan sa pamamagitan ng mga gawa ng inyong mga kamay. Kay nahibalo ako nga sa human sa akong kamatayon magahugaw kamo sa hilabihan gayud sa inyong kaugalingon, ug magapahalayo kamo sa dalan nga akong gisugo kaninyo; ug moabut kaninyo ang dautan sa ulahi nga mga adlaw, tungod kay magabuhat kamo ug dautan sa mga mata ni Jehova, sa pagpasuko kaniya tungod sa buhat sa inyong mga kamot. At sinalita ni Moises sa pakinig ng buong kapisanan ng Israel ang mga salita ng awit na ito, hanggang sa natapos. Ug gisulti ni Moises sa mga igdulungog sa tanan nga katilingban sa Israel ang mga pulong niini nga alawiton, hangtud nga nahuman sila. Makinig kayo, mga langit, at ako'y magsasalita, At pakinggan ng lupa ang mga salita ng aking bibig. Magpatalinghug kamo, mga langit, ug magasulti ako: Ug papatalinghuga ang yuta sa mga pulong sa akong baba. Ang aking aral ay papatak na parang ulan; Ang aking salita ay bababa na parang hamog; Gaya ng ambon sa malambot na damo, At gaya ng mahinang ambon sa gugulayin: Magatolo ingon sa ulan ang akong pagtolon-an; Magadaligdig ingon sa yamog ang akong pagsulti, Ingon sa talisik sa ibabaw sa linghud nga bunglayon, Ug ingon sa mga alindahaw sa ibabaw sa balili: Sapagkat aking ihahayag ang pangalan ng Panginoon: Dakilain ninyo ang ating Dios. Kay igamantala ko ang ngalan ni Jehova. Pakadakuon ninyo ang atong Dios. Siya ang Bato, ang kaniyang gawa ay sakdal; Sapagkat lahat niyang daan ay kahatulan: Isang Dios na tapat at walang kasamaan, Matuwid at banal siya. Ang Bato ang iyang buhat hingpit man; Kay ang tanan niya nga mga dalan mga matul-id: Dios sa pagkamatinumanon, ug walay kasal-anan: Siya matarung ug matul-id. Sila'y nagpakasama, sila'y hindi kaniyang mga anak, itong kanilang kapintasan; Mga tampalasan at likong lahi. Sila nagpakigsandurot nga mahugaw kanila; dili sila iyang mga anak, kini ilang buling; Sila usa ka kaliwatan nga baliko ug mangil-ad. Ganyan ba ninyo ginaganti ang Panginoon, O mangmang na bayan at hindi pantas? Hindi ba siya ang iyong ama na tumangkilik sa iyo? Kaniyang nilalang ka, at itinatag ka. Mao ba kini ang igabayad ninyo kang Jehova, Oh katawohan nga buang ug burong? Dili ba mao siya ang imong amahan nga nagpalit kanimo? Siya ang nagbuhat kanimo, ug siya ang nagpalig-on kanimo. Alalahanin mo ang mga araw ng una, Isipin mo ang mga taon ng lahit lahi: Itanong mo sa iyong ama at kaniyang ibabalita sa iyo; Sa iyong mga matanda, at kanilang sasaysayin sa iyo. Hinumduman mo ang mga adlaw sa kanhi, Palandunga ninyo ang mga tuig sa daghang kaliwatan; Pangutana sa imong amahan, ug siya magapahayag kanimo; Sa imong mga anciano, ug sila mag-ingon kanimo. Nang ibigay ng Kataastaasan sa mga bansa ang kanilang mana, Nang kaniyang ihiwalay ang mga anak ng tao, Kaniyang inilagay ang mga hangganan ng mga bayan Ayon sa bilang ng mga anak ni Israel. Sa gihatag sa Hataas Uyamut sa mga nasud ang ilang panulondon, Sa pagbahinbahin niya sa mga anak sa mga tawo, Gibutang niya ang mga utlanan sa mga katawohan, Sumala sa gidaghanon sa mga anak sa Israel. Sapagkat ang bahagi ng Panginoon ay ang kaniyang bayan; Si Jacob ang bahaging mana niya. Kay ang bahin ni Jehova mao ang iyang katawohan; Si Jacob mao ang pahat sa iyang panulondon. Kaniyang nasumpungan sa isang ilang sa lupain, At sa kapanglawan ng isang umuungal na ilang; Kaniyang kinanlungan sa palibot, kaniyang nilingap, Kaniyang iningatang parang salamin ng kaniyang mata: Iyang hikaplagan siya didto sa yuta sa kamingawan, Ug sa haw-ang kamingawan nga makalilisang; Siya nagalibut kanila sa libut, siya nagamatuto kaniya. Iyang gibantayan siya ingon sa kalimutaw sa iyang mata. Parang aguila na kumikilos ng kaniyang pugad, Na yumuyungyong sa kaniyang mga inakay, Kaniyang ibinubuka ang kaniyang mga pakpak, kaniyang kinukuha, Kaniyang dinadala sa ibabaw ng kaniyang mga pakpak: Ingon sa agila nga nagapukaw sa iyang salag, Nga nagalupadlupad sa ibabaw sa iyang mga kuyabog, Ginabuklad niya ang iyang mga pako, iyang ginakuha sila. Iyang gidala sila sa ibabaw sa iyang mga pako. Ang Panginoon na magisa ang pumatnubay sa kaniya, At walang ibang dios na kasama siya. Si Jehova lamang ang nagmando kaniya, Ug wala kaniya ing lain nga dios. Ipinaari sa kaniya ang matataas na dako ng lupa, At siya'y kumain ng tubo sa bukid; At kaniyang pinahitit ng pulot na mula sa bato, At ng langis na mula sa batong pinkian; Iyang gipasakay siya sa ibabaw sa mga kinatas-an sa yuta, Ug mikaon siya sa mga bunga sa kapatagan; Ug gibuhat niya nga magasuyop siya ug dugos gikan sa bato nga dagku, Ug gikan sa magahi nga santikan; Ng mantika ng baka, at gatas ng tupa, Na may taba ng mga kordero, At ng mga tupang lalake sa Basan, at mga kambing, Na may taba ng mga butil ng trigo; At sa katas ng ubas ay uminom ka ng alak. Mantequilla sa mga panon sa vaca ug gatas gikan sa mga carnero; Nga adunay tambok sa mga nating carnero, Ug mga lakeng carnero sa kaliwatan sa Basan, ug mga kanding, Uban sa labing fino nga trigo; Ug sa duga sa parras ginainum mo ang vino, Ngunit tumaba si Jeshurun, at tumutol: Ikaw ay tumataba, ikaw ay lumalapad, ikaw ay naging makinis: Nang magkagayo'y kaniyang pinabayaan ang Dios na lumalang sa kaniya, At niwalang kabuluhan ang Bato na kaniyang kaligtasan. Apan misupang si Jeshurum, ug nanindak: Mitambok ka, misupang ka, mitago ka; Unya mibiya siya sa Dios nga nagbuhat kaniya, Ug gitamay niya ang Bato sa iyang kaluwasan. Siya'y kinilos nila sa paninibugho sa ibang mga dios, Sa pamamagitan ng mga karumaldumal, minungkahi nila siya sa kagalitan. Nagpaabugho sila kaniya tungod sa lain nga mga dios; Nagpasuko sila kaniya sa mga dulumtanan. Kanilang inihain sa mga demonio, na hindi Dios, Sa mga dios na hindi nila nakilala, Sa mga bagong dios, na kalilitaw pa lamang, Na hindi kinatakutan ng inyong mga magulang. Nanaghalad sila sa mga yawa, nga dili man Dios Sa mga dios nga wala nila hiilhi, Sa mga bag-ong dios nga miabut sa dili pa dugay, Nga wala kahadloki sa inyong mga amahan. Sa Batong nanganak sa iyo, ay nagwalang bahala ka, At iyong kinalimutan ang Dios na lumalang sa iyo. Sa Bato nga nagbuhat kanimo nahikalimot ka; Ug nahikalimot ka sa Dios nga naghatag kanimo sa pagkatawo. At nakita ng Panginoon, at kinayamutan sila, Dahil sa pamumungkahi ng kaniyang mga anak na lalake at babae. Ug si Jehova nakakita niini ug napungot kanila, Tungod sa kasuko sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga anak nga babaye. At kaniyang sinabi, Aking ikukubli ang aking mukha sa kanila, Aking titingnan kung anong mangyayari sa kanilang wakas; Sapagkat sila'y isang napakasamang lahi, Na mga anak na walang pagtatapat. Ug miingon siya: Pagatagoon ko gikan kanila ang akong nawong, Pagatan-awon ko kong unsa ang ilang kaulahian: Kay sila maoy kaliwatan nga masukihon kaayo, Mga anak nga walay pagkamatinumanon. Kinilos nila ako sa paninibugho doon sa hindi Dios; Kanilang minungkahi ako sa galit sa kanilang mga walang kabuluhan: At akin silang kikilusin sa paninibugho sa mga hindi bayan: Aking ipamumungkahi sila sa galit, sa pamamagitan ng isang mangmang na bansa. Sila nanagpaabugho kanako tungod sa dili Dios; Nanagpasuko sila kanako tungod sa ilang mga parayeg; Ug dasigon ko sila sa pagpangabugho niadtong dili katawohan, Sa mga nasud nga buangbuang pagapasuk-on ko sila. Sapagkat may apoy na nagalab sa aking galit, At nagniningas hanggang sa Sheol, At lalamunin ang lupa sangpu ng tubo nito, At paniningasan ng apoy ang mga tungtungan ng mga bundok. Kay may kalayo nga magadilaab sa akong kapungot, Ug magadilaab hangtud sa kahiladman sa Sheol; Ug magalamoy sa yuta ug sa iyang mga bunga. Ug pagasunogon ang mga patukoranan sa mga bukid Aking dadaganan sila ng mga kasamaan; Aking gugugulin ang aking busog sa kanila: Ako magapundok ug mga kadautan sa ibabaw nila; Igabutang ko kanila ang akong mga udyong. Sila'y mangapupugnaw sa gutom, at lalamunin ng maningas na init, At ng mapait na pagkalipol; At ang mga ngipin ng mga hayop ay susunugin ko sa kanila, Sangpu ng kamandag ng nangagsisiusad sa alabok. Pagaut-uton sila sa gutom, ug pagalamyon sila sa nagadilaab nga kainit Ug sa mapait nga pagkalaglag; Ug ang mga ngipon sa mga mananap igapadala ko kanila. Uban ang kalala sa mga butang nga nagakamang sa yuta. Sa labas ay pipighatiin ng tabak. At sa mga silid ay kakilabutan; Malilipol kapuwa ang binata at dalaga, Ang sanggol sangpu ng lalaking may uban. Sa gawas magalaglag ang espada, Ug sa mga sulod anaa ang kalisang, Magalaglag sa ulitawo ingon man sa dalaga, Sa nagasuso ingon usab sa tawo nga tigulang: Aking sinabi, Aking pangangalatin sila sa malayo, Aking papaglilikatin sa mga tao ang alaala sa kanila; Miingon ako: Pagatibulaagon ko sila hangtud sa halayo: Pagapahunogon ko sa taliwala sa mga tawo ang handumanan nila. Kundi aking kinatatakutan ang mungkahi ng kaaway; Baka ang kanilang mga kalaban ay humatol ng mali, Baka kanilang sabihin, Ang aming kamay ay tanghal, At hindi ginawa ng Panginoon ang lahat ng ito. Kong dili pa lamang ako mahadlok sa kaligutgut sa kaaway. Tingali unya ang ilang mga kabatok magahukom sa sayop, Tingali unya ug magaingon sila; Ang atong kamot hataas, Ug si Jehova wala magbuhat niining tanan. Sapagkat sila'y bansang salat sa payo, At walang kaalaman sa kanila. Kay sila usa ka nasud nga nawad-an sa mga pagtambag, Ug wala kanila ang salabutan. Oh kung sila'y mga pantas, na kanilang tinalastas ito, Kung nababatid nila ang kanilang wakas! Oh makinaadmanon unta sila, nga mahibaloan nila kini, Ug nga palandungon nila ang ilang kaulahian! Kung paanong hahabulin ng isa ang isang libo, At ang dalawa'y magpapatakas sa sangpung libo, Malibang ipagbili sila ng kanilang Bato, At ibigay sila ng Panginoon? Unsaon sa usa paglutos sa usa ka libo, Ug sa duruha pagpakalagiw sa napulo ka libo, Gawas kong ang ilang Bato nagabaligya kanila, Ug si Jehova nagtugyan kanila? Sapagkat ang kanilang bato ay hindi gaya ng ating Bato, Kahit ang ating mga kaaway man ang maging mga hukom. Kay ang ilang bato dili ingon sa atong Bato, Ug niini ang atong mga kaaway sa ilang kaugalingon mao ang mga maghuhukom. Sapagkat ang kanilang puno ng ubas ay mga puno ng ubas sa Sodoma, At sa mga parang ng Gomorra: Ang kanilang ubas ay ubas ng apdo, Ang kanilang mga buwig ay mapait: Kay ang ilang parras, parras sa Sodoma, Ug sa mga kaumahan sa Gomorrah: Ang ilang mga parras, mga parras nga makahilo. Ang ilang mga binulig, mga mapait. Ang kanilang alak ay kamandag ng mga dragon, At mabagsik na kamandag ng mga ahas. Ang ilang vino hilo man sa mga dragon, Ug hilo nga mabangis sa mga malala nga sawa. Di ba ito'y natatago sa akin, Na natatatakan sa aking mga kayamanan? Kay wala ko ba kini tipigi kanako, Nga pinatikan sa taliwala sa akong mga bahandi? Ang panghihiganti ay akin, at gayon din ang gantingpala, Sa panahon na madudulas ang kanilang mga paa: Sapagkat ang araw ng kanilang pagdadalita ay nalalapit, At ang mga bagay na darating sa kanila ay mangagmamadali. Ako ang panimalus, ug bayad, Sa panahon nga ang ilang tiil mahadalin-as: Kay ang adlaw sa ilang kagul-anan haduol na, Ug ang mga butang nga mahitabo kanila magadali, Sapagkat hahatulan ng Panginoon ang kaniyang bayan, At magsisisi dahil sa kaniyang mga lingkod; Pagka kaniyang nakitang ang kanilang kapangyarihan ay nawala, At wala ng natitira na natatakpan o naiwan. Kay si Jehova magahukom sa iyang katawohan, Ug magabasul sa iyang kaugalingon tungod sa iyang mga ulipon, Sa makita niya nga ang ilang kusog nawala, Ug walay mahibilin, bisan binilanggo kun atua sa gawas. At kaniyang sasabihin, Saan nandoon ang kanilang mga dios, Ang bato na siya nilang pinanganlungan; Ug magaingon siya: Hain man ang ilang mga dios, Ang bato nga ilang ginadangpan; Yaong mga kumakain ng taba ng kanilang mga hain, At umiinom ng alak ng kanilang inuming handog? Bumangon sila at tumulong sa inyo, At sila'y maging pagkupkop sa inyo. Nga nagkaon sa tambok sa ilang mga halad, Ug miinum sa vino sa ilang halad-nga-ilimnon? Patindoga sila ug patabanga kaninyo, Mamahimo unta sila nga inyong panalipod. Tingnan ninyo ngayon, na ako, sa makatuwid baga'y ako nga, At walang dios sa akin: Ako'y pumapatay, at ako'y bumubuhay; Ako'y ang sumusugat, at ako'y ang nagpapagaling: At walang makaliligtas sa aking kamay. Tan-awa ninyo, karon nga Ako, Ako mao, Walay dios uban kanako: Ako magapatay, ug ako magapabuhi, Ako magasamad ug ako magaayo. Ug walay arang mamaluwas gawas sa akong kamot. Sapagkat aking itinataas ang aking kamay sa langit, At aking sinasabi, Buhay ako magpakailan man, Kay pagabayawon ko ang akong kamot ngadto sa langit, Ug magaingon: Ingon nga ako mabuhi nga sa walay katapusan, Kung aking ihahasa ang aking makintab na tabak, At ang aking kamay ay hahawak ng kahatulan; Aking ibibigay ang aking panghihiganti sa aking mga kaaway, At aking gagantihan yaong nangapopoot sa akin. Kong pagabairon ko ang akong masulaw nga espada, Ug ang akong kamot magakupot sa paghukom; Ako magapakanaug sa pagpanimalus sa akong mga kaaway, Ug magabayad ako sa mga nagadumot kanako: At aking lalanguin ng dugo ang aking tunod, At ang aking tabak ay sasakmal ng laman; Sa dugo ng patay at ng mga bihag, Mula sa ulo ng mga pangulo ng kaaway. Pagahubgon ko sa dugo ang akong mga udyong, Ug ang akong espada magalamoy ug unod: Sa dugo sa mga patay ug sa mga bihag, Gikan sa ulo sa mga magamando sa kaaway. Mangagalak kayo, O mga bansa, na kasama ng kaniyang bayan; Sapagkat ipanghihiganti ang dugo ng kaniyang mga lingkod, At manghihiganti sa kaniyang mga kaalit, At patatawarin ang kaniyang lupain, ang kaniyang bayan. Magakalipay kamo, oh mga nasud, uban sa iyang katawohan: Kay siya magapanimalus sa dugo sa iyang mga ulipon, Ug igapakanaug niya ang pagpanimalus sa iyang mga kabatok, Ug magapala sa sala sa iyang yuta, alang sa iyang katawohan. At si Moises ay naparoon at sinalita ang lahat ng mga salita ng awit na ito sa pakinig ng bayan, siya, at si Josue na anak ni Nun. Ug miduol si Moises, ug gisulti niya ang tanan nga mga pulong niini nga alawiton sa igdulungog sa katawohan, siya ug si Hoshea ang anak nga lalake ni Nun. At tinapos ni Moises na salitain ang lahat ng mga salitang ito sa buong Israel: Ug nahuman ni Moises ang pagsulti niining tanan nga mga pulong sa tibook Israel; At kaniyang sinabi sa kanila, Ilagak ninyo ang inyong puso sa lahat ng mga salita na aking pinatototohanan sa inyo sa araw na ito, na inyong iuutos sa inyong mga anak upang isagawa ang lahat ng mga salita ng kautusang ito. Ug miingon siya kanila: Ibutang ninyo ang inyong kasingkasing sa tanan nga mga pulong nga ginapamatuod ko kaninyo niining adlawa nga igasugo ninyo sa inyong mga anak nga pagasingkamutan nila sa pagbuhat, bisan ang tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan; Sapagkat ito'y hindi hamak na bagay sa inyo; sapagkat inyong kabuhayan, at sa bagay na ito ay inyong palalaunin ang inyong ipinagtatawid ng Jordan upang ariin. Kay kini dili butang nga walay pulos alang kaninyo; kay kini mao ang inyong kinabuhi, ug tungod niining butanga pagalugwayan ninyo ang inyong mga adlaw sa ibabaw sa yuta nga inyong pagaadtoan diin motabok kamo sa Jordan aron sa pagpanag-iya niini. At sinalita ng Panginoon kay Moises nang araw ding yaon, na sinasabi, Ug misulti si Jehova kang Moises niadtong adlawa, nga nagaingon; Sumampa ka sa bundok na ito ng Abarim, sa bundok ng Nebo na nasa lupain ng Moab, na nasa tapat ng Jerico; at masdan mo ang lupain ng Canaan, na aking ibinibigay sa mga anak ni Israel, na pinakaari: Tumungas ka niining bukira sa Abarim, sa bukid sa Nebo, nga anaa sa yuta sa Moab, nga anaa sa atbang sa Jerico; ug tan-awa ang yuta sa Canaan, nga akong gihatag aron mapanag-iya sa mga anak sa Israel; At mamatay ka sa bundok na iyong sinasampa, at malakip ka sa iyong bayan, gaya ni Aaron na iyong kapatid na namatay sa bundok ng Hor, at nalakip sa kaniyang bayan: Ug mamatay ka sa bukid nga diin ikaw motungas, ug igaipon ka sa imong katawohan, ingon nga namatay si Aaron nga imong igsoon nga lalake sa Hor, ug giipon sa iyang katawohan. Sapagkat kayo'y sumalansang laban sa akin sa gitna ng mga anak ni Israel sa tubig ng Meriba ng Cades, sa ilang ng Zin; sapagkat hindi ninyo ako inaring banal sa gitna ng mga anak ni Israel. Kay minglapas kamo batok kanako sa taliwala sa mga anak sa Israel sa mga tubig sa Meriba sa Cades, didto sa kamingawan sa Zin, kay ako wala ninyo pagbalaana sa taliwala sa mga anak sa Israel. Sapagkat iyong matatanaw ang lupain sa harap mo; ngunit doo'y hindi ka makapapasok, sa lupain na aking ibinibigay sa mga anak ni Israel. Kay makita mo ang yuta sa atubangan mo; apan dili ka makasulod didto sa yuta nga gihatag ko sa mga anak sa Israel. At ito ang basbas na ibinasbas ni Moises, tao ng Dios, sa mga anak ni Israel bago siya namatay. Ug mao kini ang panalangin nga gipanalangin ni Moises, ang tawo sa Dios, sa mga anak sa Israel sa wala pa siya mamatay. At kaniyang sinabi, Ang Panginoo'y nanggaling sa Sinai, At bumangon mula sa Seir na patungo sa kanila; Siya'y lumiwanag mula sa bundok ng Paran, At siya'y nanggaling sa laksa-laksa ng mga banal: Sa kaniyang kanan, ay may hawak na isang mahigpit na kautusan sa kanila. Ug siya miingon: Si Jehova miabut gikan sa Sinai, Ug gikan sa Seir siya mitindog diha kanila; Misilaw siya gikan sa bukid sa Paran, Ug mianhi siya gikan sa napulo ka libo ka mga balaan: Sa iyang kamot nga too diha ang masiga nga Kasugoan alang kanila. Oot kaniyang iniibig ang bayan: Lahat ng kaniyang mga banal ay nasa iyong kamay: At sila'y umupo sa iyong paanan; Na bawat isa'y tatanggap ng iyong mga salita. Sa pagkamatuod gayud, gihigugma niya ang katawohan; Ang tanan niya nga balaan anaa sa imong kamot: Ug sila minglingkod sa imong mga tiilan; Managdawat ang tagsatagsa sa imong mga pulong; Si Moises ay nagutos sa atin ng isang kautusan, Na mana sa kapisanan ng Jacob. Kasugoan ang gisugo kanato ni Moises, x Usa ka panulondon alang sa katilingban ni Jacob. At siya'y hari sa Jeshurun, Nang magkatipon ang mga pangulo ng bayan, Sangpu ng lahat ng mga lipi ni Israel. Ug siya hari sa Jesurun, Sa pagkatigum sa mga pangulo sa katawohan, Ang tanang mga banay sa Israel nanagtigum. Mabuhay nawa ang Ruben, at huwag mamatay; Gayon ma'y kumaunti nawa ang kaniyang mga tao. Himoa nga mabuhi unta si Ruben ug dili mamatay; Ug dili unta magkadiyut ang iyang mga lalake. At ito ang basbas sa Juda; at kaniyang sinabi, Dinggin mo, Panginoon, ang tinig ng Juda, At padatnin mo sa kaniyang bayan: Sukat na sa kaniya ang kaniyang mga kamay; At ikaw ay maging tulong laban sa kaniyang mga kaalit. Ug kini mao ang panalangin kang Juda, ug siya miingon: Patalinghugi, oh Jehova, ang tingog ni Juda. Ug dad-on mo siya sa iyang katawohan: Kauban sa iyang mga kamot nagpakigbisug siya alang sa iyang kaugalingon; Ug ikaw mahimong tabang batok sa iyang kaaway. At tungkol sa Levi ay kaniyang sinabi, Ang iyong Thummim at ang iyong Urim ay sumaiyong banal, Na siyang iyong sinubok sa Massa, Na siya mong kinatunggali sa tubig ng Meriba; Ug mahitungod kang Levi miingon siya; Ang imong Thummim ug ang imong Urim uban sa imong balaanon. Nga imong gisulayan didto sa Massa, Nga imong gipakig-away didto sa mga tubig sa Meriba: Na siyang nagsabi tungkol sa kaniyang ama, at tungkol sa kaniyang ina, Hindi ko siya nakita; Ni kinilala niya ang kaniyang mga kapatid, Ni kinilala niya ang kaniyang sariling mga anak; Sapagkat kanilang sinunod ang iyong salita, At ginaganap ang iyong tipan. Ang nag-ingon mahitungod sa iyang amahan ug sa iyang inahan, Wala gayud ako makakita kaniya; Wala usab siya makaila sa iyang mga igsoon, Wala usab siya makaila sa iyang kaugalingong mga anak: Tungod kay sila nagbantay sa imong pulong, Ug nagatuman sila sa imong tugon. Sila'y magtuturo sa Jacob ng iyong mga kahatulan, At ng iyong mga kautusan, sa Israel; Sila'y maglalagay ng kamangyan sa harap mo, At ng buong handog na susunugin sa ibabaw ng iyong dambana. Sila magatudlo sa imong mga tulomanon kang Jacob, Ug sa imong Kasugoan sa Israel Magabutang sila ug incienso sa atubangan mo, Ug tibook nga halad-nga-sinunog sa ibabaw sa halaran mo. Basbasan mo, Panginoon, ang kaniyang tinatangkilik, At tanggapin mo ang gawa ng kaniyang mga kamay; Saktan mo ang mga balakang niyaong nagsisibangon laban sa kaniya, At niyaong nangapopoot sa kaniya, upang sila'y huwag bumangon uli. Panalangini, Oh Jehova, ang iyang katigayonan, Ug dawata ang buhat sa iyang mga kamot. Samari ang mga hawak niadtong manindog batok kaniya, Ug sa nanagdumot kaniya aron nga dili na sila managtindog. Tungkol sa Benjamin, ay kaniyang sinabi, Ang minamahal ng Panginoon ay tatahang ligtas sa siping niya; Siya'y kakanlungan niya buong araw, At siya'y mananahan sa pagitan ng kaniyang mga balikat. Mahitungod kang Benjamin miingon siya: Ang hinigugma ni Jehova magapuyo nga walay kabilinggan sa haduol niya: Iyang pagasalipdan siya sulod sa tibook adlaw, Ug sa taliwala sa iyang mga abaga magapuyo siya. At tungkol sa Jose ay kaniyang sinabi, Pagpalain nawa ng Panginoon ang kaniyang lupain, Sa mga mahalagang bagay ng langit, sa hamog, At sa kalaliman na nasa ilalim niya, Ug mahitungod kang Jose miingon siya: Pagabulahanon ni Jehova ang iyang yuta. Tungod sa mga butang nga mahal sa mga langit, tungod sa yamog. Ug tungod sa kahiladman nga sa ilalum nagapahulay, At sa mga mahalagang bagay na pinatubo ng araw, At sa mga mahalagang bagay na pinatubo ng buwan, Ug tungod sa mga butang nga bililhon sa mga bunga sa adlaw, Ug tungod sa mga butang nga bililhon sa pagtubo sa bulan, At sa pinakamarikit na mga bagay ng matandang bundok, At sa mga mahalagang bagay ng mga burol na walang hanggan, Ug tungod sa dagkung butang sa mga kabukiran nga karaan, Ug tungod sa mga butang nga bililhon sa mga bungtod nga walay katapusan, At sa mga mahalagang bagay ng lupa at ng kapunuan niyaon, At ang mabuting kalooban niyaong tumahan sa mababang punong kahoy: Sumaulo nawa ni Jose ang kapalaran, At sa tuktok ng ulo niya na hiwalay sa kaniyang mga kapatid. Ug tungod sa mga butang nga bililhon sa yuta ug sa iyang pagkapuno, Ug sa sa maayong kabubut-on sa nanagpuyo sa sapinit. Himoa nga ang panalangin moabut sa ibabaw sa ulo ni Jose, Ug sa ibabaw sa alimpolo sa linain sa iyang mga igsoon. Ang panganay ng kaniyang baka, na may kamahalan; At ang mga sungay niyaon ay parang mga sungay ng mabangis na toro: Siya niyang ipantutulak sa mga bayan, lahat sa kanila, kahit na nasa mga hangganan ng lupa: At sila ang laksa-laksa ng Ephraim, At sila ang libolibo ng Manases. Ang kahalangdon iya ingon sa panganay sa iyang mga vaca; Ug ang iyang mga sungay, mga sungay sa vaca nga ihalas: Uban niini igatulod niya ang katawohan nga tanan hangtud sa mga kinatumyan sa yuta: Ug kini sila mao ang napulo ka libo ni Ephraim, Ug kini sila mao ang mga linibo ni Manases. At tungkol sa Zabulon ay kaniyang sinabi, Magalak ka, Zabulon, sa iyong paglabas; At ikaw, Issachar, sa iyong mga tolda. Ug mahitungod kang Zabulon miingon siya: Maglipay ka, Zabulon, sa imong paggula: Ug ikaw Issachar, sa imong mga balong-balong. Kanilang tatawagin ang mga bayan sa bundok; Doo'y maghahandog sila ng mga hain ng katuwiran: Sapagkat kanilang hihititin ang mga kasaganaan ng mga dagat, At ang natatagong kayamanan sa buhanginan. Pagatawgon nila ang katawohan ngadto sa bukid; Didto magahalad sila ug mga halad sa pagkamatarung; Tungod kay pagasuyopon nila ang kadagaya sa mga dagat, Ug ang mga bahandi nga tinago sa baybayon. At tungkol sa Gad, ay kaniyang sinabi, Pagpalain yaong magpalaki sa Gad: Siya'y tumatahan parang isang leona, At dudurog ng bisig, sangpu ng bao ng ulo. Ug mahitungod kang Gad miingon siya: Bulahan ang nagapadaku kang Gad, Nga ingon sa leon nga baye nagapuyo siya, Ug magagilis siya sa butkon, oo, sa alimpolo sa ulo. At kaniyang inagap ang unang bahagi para sa kaniya, Sapagkat doon natago ang bahagi ng gumagawa ng kautusan; At siya'y pumaroong kasama ng mga pangulo ng bayan, Kaniyang isinagawa ang katuwiran ng Panginoon, At ang kaniyang mga kahatulan sa Israel. Ug siya nagtagana sa bahin nga nahauna alang sa iyang kaugalingon, Kay didto usa ka bahin gitagana alang sa magbubuhat sa kasugoan; Ug mianhi siya uban sa mga pangulo sa katawohan; Gibuhat niya ang pagkamatarung ni Jehova, Ug ang iyang tulomanon uban sa Israel. At tungkol sa Dan ay kaniyang sinabi, Ang Dan ay anak ng leon, Na lumukso mula sa Basan. Ug mahitungod kang Dan miingon siya: Si Dan, anak sa leon: Nga magalukso sukad sa Basan. At tungkol sa Nephtali ay kaniyang sinabi, Oh Nephtali, busog ng lingap, At puspos ng pagpapala ng Panginoon: Ariin mo ang kalunuran at ang timugan. Ug mahitungod kang Nephtali miingon siya: Oh Nephtali, nabusog sa pagpalangga, Ug puno sa panalangin ni Jehova, Magtag-iya ka sa kasadpan ug habagatan, At tungkol sa Aser ay kaniyang sinabi, Pagpalain nawa sa mga anak ang Aser, Mahalin nawa siya ng kaniyang mga kapatid, At ilubog ang kaniyang paa sa langis. Ug mahitungod kang Aser miingon siya: Pagabulahanon si Aser sa mga anak; Himoa nga kahimut-an siya sa iyang mga igsoon. Ug ipahumod niya sa lana ang iyang tiil. Ang iyong mga halang ay magiging bakal at tanso; At kung paano ang iyong mga kaarawan ay magkagayon nawa ang iyong lakas. Puthaw ug tumbaga ang imong salipdanan; Ug ingon sa imong mga adlaw mamao ang imong kusog. Walang gaya ng Dios, Oh Jeshurun, Na sumasakay sa langit dahil sa pagtulong sa iyo, At sa himpapawid dahil sa kaniyang karangalan. Walay lain nga ingon sa Dios, Oh Jeshurun, Nga nagatungtong sa ibabaw sa mga langit alang sa imong tabang, Ug sa iyang pagpadaku sa ibabaw sa mga langit. Ang walang hanggang Dios ay iyong dakong tahanan, At sa ibaba'y ang walang hanggang mga bisig: At kaniyang itinutulak sa harap mo ang kaaway, At sinabi, Lansagin mo. Ang walay katapusan nga Dios mao ang imong puloy-anan nga dapit, Ug dinhi sa ilalum ang mga bukton nga walay katapusan Ug siya magasikway sa imong kaaway sa atubangan mo, Ug miingon: Laglagon mo sila, At ang Israel ay tumatahang tiwala, Ang bukal ng Jacob na nagiisa, Sa isang lupain ng trigo at alak; Oot, ang kaniyang mga langit ay nagbababa ng hamog. Ug ang Israel magapuyo nga walay kabilinggan, Tuburan ni Jacob lamang. Sa yuta sa trigo ug bag-ong vino Sa pagkamatuod ang iyang mga langit magahulog ug yamog. Maginhawa ka, Oh Israel: Sino ang gaya mo, bayang iniligtas ng Panginoon, Ng kalasag na iyong tulong, At siyang tabak ng iyong karangalan! At ang iyong mga kaaway ay susuko sa iyo: At ikaw ay tutungtong sa kanilang mga matataas na dako. Bulahan ikaw, oh Israel. Kinsa ba ang ingon kanimo, katawohan nga giluwas ni Jehova, Ang taming sa imong panabang, Ug ang espada sa imong pagkahalangdon! Ug ang imong mga kaaway magapailalum kanimo. Ug ikaw magatunob sa ilang hataas nga mga dapit. At sumampa si Moises mula sa mga kapatagan ng Moab sa bundok ng Nebo, sa taluktok ng Pisga, na nasa tapat ng Jerico. At itinuro ng Panginoon ang buong lupain ng Galaad hanggang sa Dan, Ug si Moises mitungas gikan sa mga kapatagan sa Moab ngadto sa bukid sa Nebo paingon sa kinatumyan sa Pisga, nga atbang sa Jerico Ug gipakita kaniya ni Jehova ang tibook nga yuta sa Galaad hangtud sa Dan, At ang buong Nephtali at ang lupain ng Ephraim at ng Manases, at ang buong lupain ng Juda hanggang sa dagat kalunuran, Ug ang tibook Nephtali, ug ang yuta sa Ephraim ug sa Manases, ug ang tibook nga yuta sa Juda hangtud sa dagat sa kanawayan. At ang Timugan at ang Kapatagan ng libis ng Jerico na bayan ng mga puno ng palma hanggang sa Soar. Ug ang Habagatan, ug ang Kapatagan sa walog sa Jerico, ang lungsod sa mga palma ngadto sa Zoar At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Ito ang lupain na aking isinumpa kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob, na sinasabi, Aking ibibigay sa iyong binhi: aking pinatingnan sa iyo ng iyong mga mata, ngunit hindi ka daraan doon. Ug miingon kaniya si Jehova: Kini mao ang yuta nga gipanumpa ko kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, sa pag-ingon: Sa imong kaliwat kini igahatag ko. Gipatan-aw ko ikaw sa imong mga mata, apan dili ka makadangat didto. Sa gayo'y si Moises na lingkod ng Panginoon ay namatay roon sa lupain ng Moab ayon sa salita ng Panginoon. Busa si Moises, ang alagad ni Jehova namatay didto sa yuta sa Moab, sumala sa pulong ni Jehova. At kaniyang inilibing siya sa libis sa lupain ng Moab na nasa tapat ng Beth-peor; ngunit sinomang tao ay hindi nakaaalam ng libingan niya hanggang sa araw na ito. Ug iyang gilubong siya sa walog sa yuta sa Moab, atbang sa Beth-peor; apan walay tawo nga nanghibalo sa iyang lubnganan hangtud niining adlawa. At si Moises ay may isang daan at dalawang pung taong gulang nang siya'y mamatay: ang kaniyang mata'y hindi lumabo, ni ang kaniyang talagang lakas ay humina. Ug si Moises may panuigon nga usa ka gatus ug kaluhaan ka tuig sa pagkamatay niya. Ang iyang mga mata wala gayud mongitngit, ug ang iyang kusog wala usab magluya. At iniyakan ng mga anak ni Israel si Moises sa mga kapatagan ng Moab, na tatlong pung araw: sa gayon, natapos ang mga araw ng pagtangis sa pagluluksa kay Moises. Ug nanagpanghilak ang mga anak sa Israel tungod kang Moises didto sa mga kapatagan sa Moab sulod sa katloan ka adlaw mao nga ang mga adlaw sa paghilak sa pagbangutan kang Moises natapus, At si Josue na anak ni Nun ay napuspos ng diwa ng karunungan: sapagkat ipinatong ni Moises ang kaniyang mga kamay sa kaniya; at dininig siya ng mga anak ni Israel, at ginawa nila ang gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Ug si Josue, nga anak ni Nun, nahupngan sa espiritu sa kaalam kay si Moises nagtapion sa iyang mga kamot sa ibabaw niya, ug ang mga anak sa Israel nanagpatalinghug kaniya ug nanagbuhat sila ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At wala pang bumangong propeta sa Israel na gaya ni Moises, na kilala ng Panginoon sa mukhaan, Ug wala na gayud ing mitindog nga manalagna sa Israel ingon kang Moises, nga naila ni Jehova sa nawong ug nawong, Sa lahat ng mga tanda at mga kababalaghan na iniutos ng Panginoon gawin sa lupain ng Egipto kay Faraon at sa lahat ng kaniyang mga lingkod, at sa kaniyang buong lupain, Sa tanan nga mga ilhanan ug mga katingalahan nga gipadala kaniya ni Jehova sa pagbuhat sa yuta sa Egipto, kang Faraon, ug sa tanan niya nga mga sulogoon, ug sa tibook niya nga yuta, Nangyari nga pagkamatay ni Moises na lingkod ng Panginoon, na ang Panginoon ay nagsalita kay Josue na anak ni Nun na tagapangasiwa ni Moises, na sinasabi, Karon nahitabo sa tapus ang kamatayon ni Moises, ang alagad ni Jehova: nga si Jehova misulti kang Josue, ang anak ni Nun, ang ministro ni Moises, nga nagaingon: Si Moises na aking lingkod ay patay na; ngayon nga'y tumindig ka, tumawid ka sa Jordang ito, ikaw, at ang buong bayang ito, hanggang sa lupain na aking ibinibigay sa kanila, sa makatuwid baga'y sa mga anak ni Israel. Si Moises, ang akong alagad, patay na; busa karon, bumangon ka ug tumabok niining Jordan, ikaw ug kining tibook katawohan, ngadto sa yuta nga akong igahatag kanila, bisan ngadto sa mga anak sa Israel. Bawat dakong tuntungan ng talampakan ng inyong paa, ay naibigay ko na sa inyo, gaya ng sinalita ko kay Moises. Ang tanang dapit nga pagatumban sa lapalapa sa inyong tiil kana gihatag ko kaninyo sumala sa gipamulong ko kang Moises. Mula sa ilang, at ang Libanong ito, hanggang sa malaking ilog, na ilog Eufrates, buong lupain ng mga Hetheo, at hanggang sa malaking dagat sa dakong nilulubugan ng araw, ay magiging inyong hangganan. Gikan sa kamingawan, ug niining Libano, bisan ngadto sa dakung suba, ang suba sa Eufrates, ang tanang yuta sa mga Hetehanon, ug ngadto na gayud sa dakung dagat dapit sa pagasalopan sa adlaw, maoy utlanan ninyo. Walang makatatayong sinomang tao sa harap mo sa lahat ng mga araw ng iyong buhay: kung paanong ako'y suma kay Moises, ay gayon ako sasa iyo: hindi kita iiwan ni pababayaan kita. Walay bisan kinsang tawo nga arang makasukol kanimo sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi: ingon nga ako nag-uban kang Moises, mao man magauban ako kanimo; ikaw dili ko kawangon, ni biyaan ko ikaw. Magpakalakas ka at magpakatapang na mabuti: sapagkat iyong ipamamana sa bayang ito ang lupain na aking isinumpa sa kanilang mga magulang na ibibigay sa kanila. Magmakusganon ka ug magmaisug ka: kay pinaagi kanimo kining katawohan makapanunod sa yuta nga akong gisaad sa ilang mga amahan nga akong ihatag kanila. Magpakalakas ka lamang at magpakatapang na mabuti, na isagawa mo ang ayon sa buong kautusan na iniutos sa iyo ni Moises na aking lingkod: huwag kang liliko sa kanan o sa kaliwa, upang ikaw ay magtamo ng mabuting kawakasan saan ka man pumaroon. Magmabaskugon ka lamang ug magmaisug gayud, sa pag-atiman sa pagbuhat sumala sa tanang balaod nga gisugo kanimo ni Moises nga akong alagad: ayaw pagtipas ngadto sa too ni ngadto sa wala gikan niana, aron magmauswagon ka bisan asa ka paingon. Ang aklat na ito ng kautusan ay huwag mahihiwalay sa iyong bibig, kundi iyong pagbubulayan araw at gabi, upang iyong masunod na gawin ang ayon sa lahat na nakasulat dito: sapagkat kung magkagayo'y iyong pagiginhawahin ang iyong lakad, at kung magkagayo'y magtatamo ka ng mabuting kawakasan. Ayaw pag-ibulag kining basahon sa Kasugalan sa imong baba; hinonoa magpalandung ka niana sa adlaw ug sa gabii, aron himatngonan mo sa pagbuhat sumala sa tanan nga gisulat dinha: kay sa ingon niana ikaw magmauswagon sa imong panaw, ug unya makab-ut mo ang kauswagan. Hindi ba kita inutusan? Ikaw ay magpakalakas at magpakatapang na mabuti; huwag kang matakot, ni manglupaypay: sapagkat ang Panginoon mong Dios ay sumasa iyo saan ka man pumaroon. Wala ko ba ikaw sugoa? Magmakusganon ka ug magmaisug: ayaw pagkahadlok ug dili ka magmaluya; kay si Jehova nga imong Dios, magauban kanimo bisan asa ikaw paingon. Nang magkagayo'y nagutos si Josue sa mga pinunong bayan, na sinasabi, Unya si Josue nagsugo sa mga punoan sa katawohan, nga nagaingon: Kayo'y magdaan sa gitna ng kampamento, at magutos sa bayan, na sabihin, Maghanda kayo ng baon; sapagkat sa loob ng tatlong araw ay tatawid kayo sa Jordang ito, upang yumaong ariin ang lupain, na ibinibigay sa inyo ng Panginoon ninyong Dios upang ariin. Umagi kamo sa taliwala sa campo, ug sugoa ang katawohan, sa pag-ingon: Pangandam kamo ug mga makaon; kay sulod sa totolo ka adlaw manabok kamo niining Jordan, sa pagsulod aron sa pagpanag-iya sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova nga inyong Dios aron inyong panag-iyahon kini. At sa mga Rubenita, at sa mga Gadita, at sa kalahating lipi ni Manases, ay nagsalita si Josue, na sinasabi, Ug sa mga Rubenhanon, ug sa mga Gadahanon, ug sa katunga sa banay ni Manases, si Josue misulti, nga nagaingon: Alalahanin ninyo ang salita na iniutos sa inyo ni Moises na lingkod ng Panginoon, na sinasabi, Binibigyan kayo ng kapahingahan ng Panginoon ninyong Dios, at ibibigay sa inyo ang lupaing ito. Hinumdumi ninyo ang pulong nga gipamulong ni Moises, nga alagad ni Jehova, sa iyang pagsugo kaninyo, nga nagaingon: Si Jehova nga inyong Dios, mihatag kaninyo ug pahulay ug magahatag kaninyo niining yutaa. Ang inyong mga asawa, ang inyong mga bata, at ang inyong mga hayop ay tatahan sa lupain na ibinigay sa inyo ni Moises sa dako roon ng Jordan; ngunit kayo'y tatawid na may sandata sa harap ng inyong mga kapatid, kayong lahat na makapangyarihang lalaking matapang, at tutulong sa kanila; Ang inyong mga asawa, ang inyong mga anak nga magagmay, ug ang inyong kahayupan, magapabilin sa yuta nga gihatag ni Moises kaninyo, sa unahan sa Jordan: apan kamo mag-una sa inyong mga igsoon, nga sangkap sa hinagiban ang tanang tawo nga mga maisug nga, ug magatabang kanila; Hanggang sa mabigyan ng kapahingahan ng Panginoon ang inyong mga kapatid, na gaya ninyo, at kanila namang maari ang lupaing ibinibigay sa kanila ng Panginoon ninyong Dios: kung magkagayo'y babalik kayo sa lupain na inyong ari, at inyong aariin, yaong ibinigay sa inyo ni Moises na lingkod ng Panginoon sa dako roon ng Jordan sa dakong sinisikatan ng araw. Hangtud nga si Jehova magahatag sa inyong mga igsoon ug pahulay, ingon nga naghatag siya kaninyo, napanag-iya nila usab ang yuta nga gihatag kanila ni Jehova nga inyong Dios: unya mobalik kamo sa yuta nga inyong napanag-iya, ug magpanag-iya niining yutaa, nga gihatag kaninyo ni Moises nga alagad ni Jehova, niining dapita sa unahan sa Jordan, padulong sa silangan sa adlaw. At sila'y sumagot kay Josue, na sinasabi, Lahat ng iyong iniutos sa amin ay aming gagawin, at saan mo man kami suguin ay paroroon kami. Ug sila mingtubag kang Josue, nga nagaingon: Ang tanan nga imong gisugo kanamo among pagabuhaton, ug bisan asa kami nimo sugoa kami moadto. Kung paanong aming dininig si Moises sa lahat ng mga bagay, ay gayon ka namin didinggin: sumaiyo lamang ang Panginoon mong Dios, na gaya kay Moises. Ingon nga kami nagpatalinghug kang Moises sa tanang butang, sa maong paagi usab magapatalinghug kami kanimo; nga magauban lamang kanimo si Jehova nga imong Dios, ingon sa pag-uban niya kang Moises. Sinomang manghihimagsik laban sa iyong utos, at hindi makikinig ng iyong mga salita sa lahat ng iyong iniuutos sa kaniya, ay ipapapatay: magpakalakas ka lamang at magpakatapang na mabuti. Bisan kinsa kadtong mosuki sa imong sugo, ug dili magpatalinghug sa imong mga pulong sa tanan nga imong igasugo kaniya, siya pagapatyon; magmakusganon ka lamang ug magmaisug. At si Josue na anak ni Nun ay nagsugong lihim mula sa Sittim ng dalawang lalake na pinakatiktik, na sinasabi, Yumaon kayo na inyong kilalanin ang lupain, at ang Jerico. At sila'y yumaon at pumasok sa isang bahay ng isang patutot na ang pangalan ay Rahab, at nakituloy doon. Ug si Josue ang anak ni Nun, nagsugo gikan sa Sittim duha ka tawo aron sa pagsusi sa mahilum nga pagpaagi, nga nagaingon: Lakaw kamo, tan-awa ang yuta, ug ang Jerico. Sila nanglakaw ug nahiabut sa balay sa usa ka babaye nga bigaon, nga ginabinganlan si Rahab, ug namuyo didto. At ito'y nasaysay sa hari sa Jerico, na sinasabi, Narito, may mga lalake, sa mga anak ni Israel na pumasok dito ngayong gabi upang kilalanin ang lupain. Ug gisuginlan ang hari sa Jerico sa pag-ingon: Ania karon, may mga tawo sa mga anak sa Israel, nga nanulod dinhi aron sa pagsusi sa yuta. At ang hari sa Jerico ay nagsugo kay Rahab, na sinasabi, Ilabas mo ang mga lalake na naparito sa iyo, na pumasok sa iyong bahay; sapagkat sila'y naparito upang kilalanin ang buong lupain. Ug ang hari sa Jerico nagpasugo kang Rahab, nga nagaingon: Pagulaa ang mga tawo nga nangabut kanimo, nga nanulod sa imong balay; kay ming-anhi sila aron sa pagsusi sa yuta. At ipinagsama ng babae ang dalawang lalake at ikinubli, at sinabi niya, Oo, ang mga lalake ay naparito sa akin, ngunit hindi ko talastas kung sila'y taga saan: Ug ang babaye mikuha sa duha ka tawo, ug iyang gitagoan sila; ug miingon siya: Matuod, dihay mga tawo nga ming-anhi kanako, apan wala ako mahibalo kong diin sila gikan: At nangyari, sa may oras ng pagsasara ng pintuang-bayan, nang madilim na, na ang mga lalake ay lumabas; hindi ko talastas kung saan naparoon ang mga lalaking yaon; habulin ninyong madali sila; sapagkat inyo silang aabutan. Ug nahitabo nga sa pagtak-op sa ganghaan sa diha nga mangitngit na, nga ang mga tawo nanggula; kong diin sila paingon ako wala masayud: agpasa sila ninyo dayon; kay sila hiabutan pa ninyo. Ngunit kaniyang isinampa sila sa bubungan, at ikinubli sa mga puno ng lino, na kaniyang inilagay na maayos sa bubungan. Apan iyang gidala sila sa atop sa balay, ug gitagoan sila sa mga dagami nga lino, nga iyang gihapnig sa ibabaw sa atop. At hinabol ng mga tao sila sa daan na patungo sa Jordan hanggang sa mga tawiran: at pagkalabas ng humabol sa kanila, ay kanilang sinarhan ang pintuang-bayan. Ug ang mga tawo nangapas kanila sa alagian padulong sa Jordan hangtud sa labanganan; ug sa diha nga nanghigula na ang nanagsunod kanila, gitakpan nila ang ganghaan. At bago sila nahiga, ay sinampa niya sila sa bubungan. Ug sa wala pa sila manghigda, siya misaka sa atop ngadto kanila; At sinabi niya sa mga lalake, Talastas ko na ibinigay sa inyo ng Panginoon ang lupain, at dinatnan kami ng pangingilabot sa inyo at ang lahat na nananahan sa lupain ay nauupos sa harap ninyo. Ug miingon siya sa mga tawo: Ako nahibalo nga si Jehova naghatag kaninyo sa yuta, ug nga ang kahadlok kaninyo misantup kanamo, ug nga ang mga pumopuyo sa tibook nga yuta hingpugdawan tungod kaninyo. Sapagkat aming nabalitaan kung paanong tinuyo ng Panginoon ang tubig sa Dagat na Mapula sa harap ninyo, nang kayo'y lumabas sa Egipto; at kung ano ang inyong ginawa sa dalawang hari ng mga Amorrheo, na nangasa dako roon ng Jordan, kay Sehon at kay Og, na inyong lubos na pinuksa. Kay kami nakadungog kong giunsa ni Jehova pagpamala ang mga tubig sa Dagat nga Mapula sa inyong atubangan, sa diha nga nanggula kamo gikan sa Egipto; ug unsa ang inyong gibuhat sa duha ka hari nga Amorehanon, nga didto sa tabok sa Jordan, ug kang Sihon ug kang Og, nga inyong gipanglaglag gayud. At pagkabalita namin, ay nanglumo ang aming puso, ni walang diwa na naiwan sa kanino mang tao, dahil sa inyo; sapagkat ang Panginoon ninyong Dios, ay siyang Dios sa langit sa itaas, at sa lupa sa ibaba. Ug sa pagkabati namo niining mga butanga, nangatunaw ang among mga kasingkasing; ug wala na usab ing espiritu nga napabilin sa kang bisan kinsa nga tawo tungod kaninyo, kay si Jehova nga inyong Dios, siya ang Dios sa langit sa kahitas-an, ug dinhi sa ilalum sa yuta. Ngayon nga, isinasamo ko sa inyo, sumumpa kayo sa akin sa pangalan ng Panginoon, na kung paanong ako'y nagmagandang loob sa inyo ay magmamagandang loob naman kayo sa sangbahayan ng aking magulang, at bibigyan ninyo ako ng tunay na tanda; Busa karon, gihangyo ko kamo nga manumpa kamo kanako sa ngalan ni Jehova, nga sanglit ako nalooy kaninyo, ingon man usab kamo magkalooy sa panimalay sa akong amahan; ug hatagi ako ug usa ka matuod nga ilhanan; At inyong ililigtas na buhay ang aking ama, at ang aking ina, at ang aking mga kapatid na lalake at babae, at ang lahat nilang tinatangkilik, at inyong ililigtas ang aming mga buhay sa kamatayan. Ug nga inyong luwason nga buhi ang akong amahan, ug ang akong inahan, ug ang akong mga igsoong lalake, ug mga igsoong babaye, ug ang tanan nga ilang gibatonan; ug luwasa ang among kinabuhi gikan sa kamatayon. At sinabi ng mga lalake sa kaniya, Ang aming buhay ay ilalagak namin sa inyo, kung hindi ninyo ihahayag itong aming pakay; at mangyayari, na pagka ibinigay sa amin ng Panginoon ang lupain, kami ay magmamagandang loob at magtatapat sa inyo. Ug ang mga tawo nag-ingon kaniya: Ang among mga kinabuhi alang kanimo kong dili ninyo imantala kining among bulohaton; ug mahitabo nga kong ihatag na unya ni Jehova ang yuta kanamo makigsandurot kami kanimo nga maloloy-on ug maminatud-on. Nang magkagayo'y kaniyang pinababa sila sa pamamagitan ng isang lubid sa dungawan: sapagkat ang kaniyang bahay ay nasa kuta ng bayan, at siya'y tumatahan sa kuta. Unya iyang gitunton sila sa usa ka pisi gikan sa tamboanan, kay ang iyang balay diha sa ibabaw sa daplin sa kuta, ug nagpuyo siya sa ibabaw sa kuta. At sinabi niya sa kanila, Pumaroon kayo sa bundok, baka kayo'y abutan ng manghahabol sa inyo; at kayo'y magkubli roon na tatlong araw, hanggang sa magsibalik ang mga manghahabol: at pagkatapos ay makayayaon kayo ng inyong lakad. Ug siya miingon kanila: Lumakaw kamo ngadto sa bukid kay tingali unya hikit-an kamo sa nanagpangita kaninyo; managtago kamo didto sulod sa tolo ka adlaw, hangtud nga mamauli ang mga nanagpangita kaninyo; ug unya makapadayon kamo sa inyong dalan. At sinabi ng mga lalake sa kaniya, Kami ay hindi magpapakasala sa sumpang ito, na iyong ipinasumpa sa amin. Ug ang mga tawo miingon kaniya: Kami walay sala niining imong panumpa nga imong gipanumpa kanamo. Narito, pagka kami ay pumasok sa lupain, ay iyong itatali itong panaling pula sa dungawan na iyong pinagpababaan sa amin: at iyong pipisanin sa iyo sa loob ng bahay ang iyong ama, at ang iyong ina, at ang iyong mga kapatid, at ang buong sangbahayan ng iyong ama. Ania karon, Sa diha nga kami manulod na niining yutaa, kining pulang pisi nga imong gigamit aron sa imong pagtunton kanamo, ihigot mo sa imong tamboanan; ug pagatigumon mo sa imong balay ang imong amahan, ug ang imong inahan, ug ang imong mga igsoon ug ang tanang butang sa balay sa imong amahan. At mangyayari, na sinomang lalabas sa mga pintuan ng iyong bahay sa lansangan, ay mabububo sa kaniyang ulo ang kaniyang dugo at hindi namin magiging kasalanan: at sinomang kasama mo sa bahay ay mahuhulog sa aming ulo ang dugo niya, kung may magbuhat sa kaniya ng kamay. Ug mahinabo nga bisan kinsa ang mogula sa pultahan sa imong balay ug moadto sa dalan, ang iyang dugo maanha sa iyang ulo, ug kami walay sala: ug bisan kinsa nga anaa uban kanimo sa balay, ang iyang dugo maania sa among ulo kong pagahilabtan siya. Ngunit kung iyong ihayag itong aming pakay, ay hindi namin ipagkakasala ang pagkapanumpa sa iyo, na iyong ipinapanumpa sa amin. Apan kong ikaw magamantala niining among bulohaton, kami maga-walay sala sa imong panumpa nga gipanumpa kanamo. At kaniyang sinabi, Ayon sa inyong mga salita, ay siya nawang mangyari. At kaniyang pinapagpaalam sila at sila'y yumaon: at kaniyang itinali ang panaling pula sa dungawan. Ug siya miingon: Sumala sa imong mga pulong pagatumanon kini; ug iya silang gipalakaw, ug gilayon sila namahawa: ug ang pisi nga mapula gihigot niya sa tamboanan. At sila'y yumaon at naparoon sa bundok, at tumahan doon na tatlong araw, hanggang sa nagsibalik ang mga manghahabol; at hinanap sila ng mga manghahabol sa lahat ng daan, ngunit hindi sila nasumpungan. Ug sila nanlakaw, ug miadto sa bukid, ug napabilin didto totolo ka adlaw, hangtud nga namauli ang nanagpangita kanila; ug ang mga nanaggukod kanila nangita kanila sa ilang giagian, apan sila wala hikaplagi. Nang magkagayo'y nagsibalik ang dalawang lalake at bumaba sa bundok, at tumawid at naparoon kay Josue na anak ni Nun; at kanilang isinaysay sa kaniya ang lahat na nangyari sa kanila. Unya namauli ang duha ka tawo, nanlugsong gikan sa bukid, ug nanabok, ug nangadto kang Josue, ang anak ni Nun; ug sila nagsugilon kaniya sa tanang nahitabo kanila. At kanilang sinabi kay Josue, Tunay na ibinigay ng Panginoon sa ating mga kamay ang buong lupain; at bukod dito'y nangliliit ang lahat na nananahan sa lupain sa harap natin. Ug sila ming-ingon kang Josue: Matuod gayud nga ang tibook yuta gihatag ni Jehova kanato; ug labut pa, ang tanang pumoluyo didto nangatunaw sa atubangan namo. At bumangong maaga si Josue sa kinaumagahan; at sila'y umalis sa Sittim at napasa Jordan, siya at ang lahat na mga anak ni Israel; at sila'y tumigil doon bago sila tumawid. Ug si Josue mibangon sayo sa kabuntagon; ug mingpahawa sila sa Sitim ug nangadto sa Jordan, siya ug ang tanang mga anak sa Israel, ug namuyo sila didto sa wala pa manabok. At nangyari pagkatapos ng tatlong araw, na ang mga pinuno ay napasa gitna ng kampamento; Ug nahitabo nga sa nangagi na ang totolo ka adlaw, ang mga punoan nanulod sa taliwala sa campo; At sila'y nagutos sa bayan, na sinasabi, Pagka inyong nakita ang kaban ng tipan ng Panginoon ninyong Dios, at dinadala ng mga saserdote na Levita, ay kikilos nga kayo sa inyong dako at susunod doon. Ug sila nanagsugo sa katawohan, nga nagaingon: Kong hilantawan ninyo ang arca sa tugon ni Jehova, nga inyong Dios, ug ang mga sacerdote nga Levihanon nga nanagyayong kaniya, mamahawa kamo sa inyong dapit ug mosunod niana. Gayon ma'y magkakapagitan sa inyo at sa kaban ng may dalawang libong siko ang sukat: huwag ninyong lapitan, upang alamin ang daan na inyong marapat paroonan; sapagkat hindi pa ninyo nararaanan ang daang ito ng una. Apan kinahanglan nga may luna sa taliwala ninyo ug niana, nga may duha ka libo ka maniko ang gilay-on: ayaw pagpaduol niana aron mahibalo kamo sa dalan nga inyong pagalaktan; kay wala ninyo kini hiagii kaniadto. At sinabi ni Josue sa bayan, Magpakabanal kayo; sapagkat bukas ay gagawa ng mga kababalaghan ang Panginoon sa inyo. Ug si Josue miingon sa katawohan: Magputli kamo sa inyong kaugalingon; kay ugma si Jehova magbuhat ug mga katingalahan sa inyong taliwala. At nagsalita si Josue sa mga saserdote, na sinasabi, Buhatin ninyo ang kaban ng tipan at magpauna kayo sa bayan. At kanilang binuhat ang kaban ng tipan, at nagpauna sa bayan. Ug si Josue misulti sa mga sacerdote, nga nagaingon: Kuhaa ang arca sa tugon ug umagi kamo sa atubangan sa katawohan; ug gidala nila ang arca sa tugon ug nag-una sa katawohan. At sinabi ng Panginoon kay Josue, Sa araw na ito ay pasisimulan kong padakilain ka sa paningin ng buong Israel, upang kanilang makilala, na kung paanong ako'y suma kay Moises ay gayon ako sasaiyo. Ug si Jehova miingon kang Josue: Niining adlawa sugdan ko ang pagpadaku kanimo sa atubangan sa tanang taga-Israel, aron ilang hibaloan nga ingon nga ako nag-uban kang Moises, magauban usab ako kanimo. At iyong uutusan ang mga saserdote na nagdadala ng kaban ng tipan, na iyong sasabihin, Pagka kayo'y dumating sa tabi ng tubig ng Jordan, ay tumigil kayo sa Jordan. Ug sugoon mo ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa tugon sa pag-ingon: Kong mahiabut kamo sa daplin sa mga tubig sa Jordan, mohunong kamo ug motindog sa Jordan. At sinabi ni Josue sa mga anak ni Israel, Magsilapit kayo at dinggin ninyo ang mga salita ng Panginoon ninyong Dios. Ug si Josue namulong sa mga anak sa Israel: Umari kamo diri, ug patalinghugi ang mga pulong ni Jehova nga inyong Dios. At sinabi ni Josue, Sa ganito ay inyong makikilala na ang buhay na Dios ay nasa gitna ninyo, at walang pagsalang kaniyang itataboy sa harap ninyo ang Cananeo, at ang Hetheo, at ang Heveo, at ang Pherezeo, at ang Gergeseo, at ang Amorrheo, at ang Jebuseo. Ug si Josue miingon: Sukad karon hibaloan ninyo nga ang buhing Dios anaa uban kaninyo, ug sa walay duhaduha siya magapapahawa gikan kaninyo sa mga Canaanhon, ug sa mga Hetehanon, ug sa mga Hevehanon, ug sa mga Peresehanon, ug sa mga Gergesehanon, ug sa mga Amorehanon, ug sa mga Jebusehanon. Narito, ang kaban ng tipan ng Panginoon ng buong lupa ay nagpapauna sa inyo sa Jordan. Ania karon, ang arca sa tugon ni Jehova Ginoo sa tibook nga kalibutan, moagi sa inyong atubangan ngadto sa Jordan. Ngayon nga ay kumuha kayo ng labing dalawang lalake sa mga lipi ni Israel, na isang lalake sa bawat lipi. Busa karon kumuha kamo ug napulo ug duha ka tawo gikan sa mga banay sa Israel, usa ka tawo sa matag-banay. At mangyayari, na pagka ang mga talampakan ng mga paa ng mga saserdote na nagdadala ng kaban ng Panginoon, ng Panginoon ng buong lupa, ay titigil sa tubig ng Jordan, na ang tubig ng Jordan ay mahahawi, sa makatuwid baga'y ang tubig na bumababang mula sa itaas; at magiisang bunton. Ug mahanabo nga sa paghidapat sa katubigan sa Jordan sa mga lapalapa sa tiil sa mga sacerdote nga nanagyayong sa arca ni Jehova, ang Ginoo sa tibook nga yuta, ang mga tubig sa Jordan mahabulag, bisan ang mga tubig nga manaug gikan sa ilaya; ug sila mohunong diha sa usa ka pundok. At nangyari nang umalis ang bayan sa kanilang mga tolda, upang tumawid sa Jordan, ay nasa unahan ng bayan ang mga saserdote na nagdadala ng kaban ng tipan; Ug nahitabo, nga sa namahawa na ang mga tawo sa ilang mga balongbalong, aron sa pagtabok sa Jordan, ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa tugon, sanglit sila nanag-una sa katawohan, At nang dumating sa Jordan ang mga may dala ng kaban, at ang mga paa ng mga saserdote na nagdadala ng kaban ay nabasa sa gilid ng tubig, (sapagkat inaapawan ng Jordan ang lahat niyang pangpang sa buong panahon ng pagaani,) Ug sa nangabut na sa Jordan ang mga nanagyayong sa arca, ug ang mga tiil sa mga sacerdote nanghituslob na didto sa daplin sa suba (kay ang Jordan moawas man sa tanan niyang mga daplin sa panahon sa ting-ani), Na ang tubig na bumababang mula sa itaas ay tumigil, at nagisang bunton na malayo sa kanila, sa Adam, na bayang nasa tabi ng Sarethan: at yaong nagsisibaba sa dagat ng Araba, na Dagat na Alat ay lubos na nahawi: at ang bayan ay tumawid sa tapat ng Jerico. Nga ang mga tubig nga miabut gikan sa ilaya mihunong ug mialsa sa usa ka pundok, halayo kaayo didto sa Adam, ang lungsod nga anaa tupad sa Sarethan; ug kadtong mga nagapadulong sa dagat sa kapatagan, bisan ang Dagat nga Asin, nahabulag; ug ang mga tawo nanabok laktod ngadto sa Jerico. At ang mga saserdote na nagdadala ng kaban ng tipan ng Panginoon ay tumayong panatag sa tuyong lupa sa gitna ng Jordan; at ang buong Israel ay dumaan sa tuyong lupa, hanggang sa nakatawid na lubos sa Jordan ang buong bansa. Ug ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa tugon ni Jehova, nanagpanindog nga malig-on sa yuta nga mamala sa taliwala sa Jordan; ug ang tibook Israel mingtabok sa yutang mamala, hangtud ang tibook nasud nahurot paglabang sa Jordan. At nangyari nang nakatawid na lubos sa Jordan ang buong bansa, na ang Panginoon ay nagsalita kay Josue, na nagsasabi, Ug nahitabo, nga sa nakaagi na ang tibook nga nasud sa Jordan, si Jehova namulong kang Josue, nga nagaingon: Kumuha ka ng labing dalawang lalake sa bayan, na isa sa bawat lipi, Magkuha ka ug napulo ug duha ka tawo gikan sa katawohan, tagsa ka tawo sa usa ka banay. At iutos ninyo sa kanila, na sabihin, Kumuha kayo mula rito sa gitna ng Jordan, mula sa dakong tinatayuang matatag ng mga paa ng mga saserdote, ng labing dalawang bato, at dalhin ninyo, at ilapag ninyo sa tigilang dako, na inyong tutuluyan sa gabing ito. Ug magsugo ka kanila, nga magaingon: Kumuha kamo sa taliwala sa Jordan, sa dapit diin nagtindog nga walay lihok ang mga tiil sa mga sacerdote, napulo ug duha ka bato, ug dad-a ninyo, ug ibutang sa dapit nga inyong pagahigdaan karong gabii. Nang magkagayo'y tinawag ni Josue ang labing dalawang lalake, na kaniyang inihanda sa mga anak ni Israel, na isang lalake sa bawat lipi. Unya gikuha ni Josue ang napulo ug duha ka tawo nga iyang giandan sa mga anak sa Israel, usa ka tawo sa matag-banay: At sinabi ni Josue sa kanila, Dumaan kayo sa harap ng kaban ng Panginoon ninyong Dios sa gitna ng Jordan, at pasanin ng bawat isa sa inyo ang isang bato sa kaniyang balikat, ayon sa bilang ng mga lipi ng mga anak ni Israel; Ug si Josue miingon kanila: Lumatas kamo una sa arca ni Jehova nga inyong Dios, ngadto sa taliwala sa Jordan, ug ang tagsatagsa kaninyo kumuha ug pumas-an ug usa ka bato sa iyang abaga, sumala sa gidaghanon sa mga banay sa mga anak sa Israel: Upang ito'y maging pinaka tanda sa gitna ninyo, na pagka itinanong ng inyong mga anak sa panahong darating, na sasabihin, Anong kahulugan sa inyo ng mga batong ito? Aron kini maoy mahimong ilhanan sa taliwala ninyo nga sa mangutana ang inyong mga anak sa panahon nga umaabut, nga magaingon: Unsay kahulogan niining mga batoha? At inyo ngang sasabihin sa kanila, Sapagkat ang tubig ng Jordan ay nahawi sa harap ng kaban ng tipan ng Panginoon; nang magdaan yaon sa Jordan, ay nahawi ang tubig sa Jordan: at ang mga batong ito ay magiging pinaka alaala sa mga anak ni Israel magpakailan man. Unya tubagon ninyo sila: Tungod kay ang mga tubig sa Jordan nabahin sa duruha sa atubangan sa arca sa tugon ni Jehova; sa pag-agi niana sa Jordan, ang mga tubig sa Jordan nabahin; ug kining mga batoha maoy handumanan sa mga anak sa Israel sa walay katapusan. At ginawang gayon ng mga anak ni Israel gaya ng iniutos ni Josue, at pumasan ng labing dalawang bato mula sa gitna ng Jordan, gaya ng sinalita ng Panginoon kay Josue, ayon sa bilang ng mga lipi ng mga anak ni Israel; at kanilang dinala sa dakong kanilang tutuluyan, at inilapag doon. Ug ang mga anak sa Israel nagbuhat sumala sa gisugo kanila ni Josue, ug nanagkuha ug napulo ug duha ka bato sa kinataliwad-an sa Jordan, sumala sa gipamulong ni Jehova kang Josue, sumala sa gidaghanon sa mga banay sa mga anak sa Israel; ug gidala nila ngadto sa dapit nga ilang gihigdaan, ug didto ilang gipahamutang kini. At si Josue ay nagpabunton ng labing dalawang bato sa gitna ng Jordan, sa dakong tinayuan ng mga saserdote na nagdadala ng kaban ng tipan: at nangandoon, hanggang sa araw na ito. Ug si Josue nagpatindog sa napulo ug duha ka bato sa kinataliwad-an sa Jordan, sa dapit nga ginatindogan sa tiil sa mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa tugon: ug kini atua nagatindog gihapon didto hangtud niining adlawa. Sapagkat ang mga saserdote na nagdadala ng kaban ay tumayo sa gitna ng Jordan, hanggang sa natapos ang bawat bagay na iniutos ng Panginoon kay Josue na salitain sa bayan, ayon sa buong iniutos ni Moises kay Josue: at ang bayan ay nagmadali at tumawid. Kay ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca nanagtindog sa kinataliwad-an sa Jordan, hangtud nga nahimo ang tagsatagsa ka butang nga gisugo ni Jehova kang Josue nga ipasulti sa mga tawo, sumala sa tanang gisugo ni Moises kang Josue: ug ang mga tawo nanagdali ug nanabok. At nangyari nang nakatawid na lubos ang buong bayan, na ang kaban ng Panginoon ay itinawid at ang mga saserdote sa harap ng bayan. Ug nahitabo, nga sa nahurot na ang mga tawo pagtabok, gitabok usab ang arca ni Jehova, ug ang mga sacerdote, sa atubangan sa katawohan. At ang mga anak ni Ruben, at ang mga anak ni Gad, at ang kalahati ni Manases, ay dumaang may sandata sa harap ng mga anak ni Israel, gaya ng salita ni Moises sa kanila: Ug ang mga anak ni Ruben, ug ang mga anak ni Gad, ug ang katunga nga banay ni Manases, nanabok nga sangkap sa hinagiban, una sa mga anak sa Israel, sumala sa gisulti kanila ni Moises. May apat na pung libo na nasasakbatang handa sa pakikidigma ang dumaan sa harap ng Panginoon na patungo sa pakikibaka, sa mga kapatagan ng Jerico. May duol sa kap-atan ka libo nga sangkap sa hinagiban nga andam sa gubat, nanabok sa atubangan ni Jehova, ngadto sa panggubatan, ngadto sa mga kapatagan sa Jerico. Nang araw na yaon ay pinadakila ng Panginoon si Josue sa paningin ng buong Israel; at sila'y natakot sa kaniya, gaya ng kanilang pagkatakot kay Moises, sa lahat ng mga araw ng kaniyang buhay. Niadtong adlawa, sa atubangan sa tibook Israel, si Jehova nagpadaku kang Josue; ug sila nangahadlok kang Josue, ingon sa ilang pagkahadlok kang Moises sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi. At ang Panginoon ay nagsalita kay Josue, na sinasabi, Ug si Jehova namulong kang Josue, nga nag-ingon: Iutos mo sa mga saserdote na nagdadala ng kaban ng patotoo, na sila'y sumampa mula sa Jordan. Sugoa ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa pagpamatuod nga tumakas sila gikan sa Jordan. Nagutos nga si Josue sa mga saserdote, na sinasabi, Umahon kayo mula sa Jordan. Busa si Josue nagsugo sa mga sacerdote, nga nagaingon: Tumakas kamo gikan sa Jordan. At nangyari, nang umahon mula sa gitna ng Jordan ang mga saserdote na nagdadala ng kaban ng tipan ng Panginoon, at nang matungtong sa tuyong lupa ang mga talampakan ng mga paa ng mga saserdote, na ang tubig ng Jordan ay nanauli sa kanilang dako, at umapaw sa pangpang na gaya ng dati. Ug nahitabo, sa diha nga ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa tugon ni Jehova, nakatakas na gikan sa kinataliwad-an sa Jordan, ug ang mga lapalapa sa mga tiil niining mga sacerdote nahitunob na sa yutang mamala, ang mga tubig sa Jordan namalik sa ilang kaugalingong dapit, ug ming-awas sa iyang mga daplin, ingon sa kaniadto. At ang bayan ay umahon mula sa Jordan nang ikasangpung araw ng unang buwan, at humantong sa Gilgal, sa hangganang silanganan ng Jerico. Ug ang katawohan nanakas sa Jordan, sa ikapulo nga adlaw sa nahaunang bulan, ug namuyo sa Gilgal, sa utlanan nga dapit sa silangan sa Jerico. At yaong labing dalawang bato, na kanilang kinuha sa Jordan, ay ibinunton ni Josue sa Gilgal. Ug kadtong napulo ug duha ka bato, nga ilang gikuha sa Jordan, gipahaluna ni Josue didto sa Gilgal. At siya'y nagsalita sa mga anak ni Israel, na sinasabi, Pagka itatanong ng inyong mga anak sa kanilang mga magulang sa panahong darating, na sasabihin, Anong kahulugan ng mga batong ito? Ug namulong si Josue sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Sa diha nga ang inyong mga anak mangutana sa ilang amahan, nga magaingon: Unsa bay kahulogan niining mga batoha? Ay inyo ngang ipatatalastas sa mga anak ninyo, na sasabihin, Ang Israel ay tumawid sa Jordang ito sa tuyong lupa. Nan suginlan ninyo ang inyong mga anak, sa pag-ingon: Ang Israel mitabok niining Jordan sa yutang mamala. Sapagkat tinuyo ng Panginoon ninyong Dios ang tubig ng Jordan sa harap ninyo, hanggang sa kayo'y nakatawid, gaya ng ginawa ng Panginoon ninyong Dios sa Dagat na Mapula, na kaniyang tinuyo sa harap namin, hanggang sa kami ay nakatawid; Kay si Jehova nga inyong Dios, nagmala sa katubigan sa Jordan sa inyong atubangan, hangtud nga kamo nakatabok, ingon sa gihimo ni Jehova nga inyong Dios, sa Dagat nga Mapula, nga iyang gimala sa atong atubangan hangtud nga kita nakatabok; Upang makilala ng lahat na mga bayan sa lupa ang kamay ng Panginoon, na makapangyarihan; upang sila'y matakot sa Panginoon ninyong Dios magpakailan man. Aron ang tanang mga katawohan sa kalibutan makaila sa kamot ni Jehova, nga kana makagagahum; aron nga kamo managkahadlok kang Jehova nga inyong Dios sa walay katapusan. At nangyari, nang mabalitaan ng lahat ng mga hari ng mga Amorrheo na nasa dako roon ng Jordan sa dakong kalunuran, at ng lahat ng mga hari ng mga Cananeo, na nangasa tabi ng dagat, kung paanong tinuyo ng Panginoon ang tubig ng Jordan sa harap ng mga anak ni Israel, hanggang sa kami ay nangakatawid, na nanglumo ang kanilang puso, at sila'y nawalan ng loob dahil sa mga anak ni Israel. Ug nahitabo, nga sa nakadungog ang mga hari sa mga Amorehanon, nga didto sa luyo sa Jordan paingon sa kasadpan, ug ang tanang mga hari sa mga Canaanhon nga didto duol sa dagat, nanagpakadungog kong giunsa ni Jehova pagmala ang mga tubig sa Jordan sa atubangan sa mga anak sa Israel, hangtud nga kami nakatabok na, ang ilang mga kasingkasing nangatunaw ug wala na usab kanila ang espiritu, tungod sa mga anak sa Israel. Nang panahong yaon ay sinabi ng Panginoon kay Josue, Gumawa ka ng mga sundang na pinkiang bato at tuliin mo uli na ikalawa ang mga anak ni Israel. Niadtong panahona si Jehova miingon kang Josue: Magbuhat ka ug mahait nga mga cuchillo, ug circuncidahon pag-usab ang mga anak sa Israel, sa ikaduha, At gumawa si Josue ng mga sundang na pinkiang bato, at tinuli ang mga anak ni Israel sa burol ng mga balat ng masama. Ug si Josue nagbuhat alang kaniya ug mga cuchillo nga santik ug gicircuncidahan niya ang mga anak sa Israel, didto sa Gibeatnaaraloth. At ito ang dahil na itinuli ni Josue: ang buong bayan na lumabas mula sa Egipto, na mga lalake, lahat na lalaking pangdigma, ay namatay sa ilang sa daan, pagkatapos na sila'y makalabas na mula sa Egipto. Mao kini ang hinungdan nga si Josue nagcircuncidar: ang tanang mga tawo nga nanggula gikan sa Egipto, ang mga lalake, ingon man ang mga manggugubat, nangamatay sa dalan sa kamingawan, tapus sila makagula gikan sa Egipto. Sapagkat ang buong bayan na lumabas ay mga tuli; ngunit ang buong bayan na ipinanganak sa ilang sa daan pagkalabas sa Egipto, ay hindi tuli. Kay ang tanang mga tawo nga nanggula pulos gicircuncidahan: apan kadtong tanan nga didto matawo sa ilang pagpanlakaw sa kamingawan, gikan sa Egipto, wala nila circuncidahi. Sapagkat ang mga anak ni Israel ay lumakad na apat na pung taon sa ilang, hanggang sa ang buong bansa, sa makatuwid baga'y ang mga lalaking pangdigma na lumabas mula sa Egipto, ay nalipol, sapagkat hindi nila dininig ang tinig ng Panginoon: na siyang sinumpaan ng Panginoon na hindi niya ipakikita sa kanila ang lupain na isinumpa ng Panginoon sa kanilang mga magulang na ibibigay sa atin, na lupaing binubukalan ng gatas at pulot. Kay ang mga anak sa Israel mingpanaw sulod sa kap-atan ka tuig sa kamingawan hangtud ang tibook nga nasud bisan ang mga tawo nga manggugubat nga nanggula sa Egipto, nangahurot, kay sila wala magpatalinghug sa tingog ni Jehova kanila si Jehova nanumpa nga sila dili niya pakitaon sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa ilang mga amahan nga iyang ihatag kanato, usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. At ang kanilang mga anak na kaniyang ibinangong kahalili nila, ay pinagtuli ni Josue, sapagkat mga hindi tuli, sapagkat hindi nila tinuli sila sa daan. Ug ang ilang mga anak nga iyang gisapnay ilis kanila, sila gicircuncidahan ni Josue: kay sila dili sinircuncidahan, kay sila wala man circuncidahi nila sa dalan. At nangyari nang kanilang matuli ang buong bansa, na tumahan sila sa kanilang mga dako sa kampamento hanggang sa sila'y magsigaling. Ug nahitabo, nga sa diha nga nahuman na circuncidahi ang tibook nasud, nga sila namuyo sa ilang mga puloy-anan sa campo hangtud nga sila nangaayo na. At sinabi ng Panginoon kay Josue, Sa araw na ito ay inalis ko sa inyo ang pagdusta ng Egipto. Kayat ang pangalan ng dakong yaon ay tinawag na Gilgal hanggang sa araw na ito. Ug si Jehova namulong kang Josue: Niining adlawa gisalikway ko na ang mga pagtamay sa Egipto kaninyo sa Tungod niini ang ngalan sa dapit ginatawag nga Gilgal; hangtud niining adlawa. At ang mga anak ni Israel ay humantong sa Gilgal; at kanilang ipinagdiwang ang paskua nang ikalabing apat na araw ng buwan sa kinahapunan sa mga kapatagan ng Jerico. Ug ang mga anak sa Israel nanagpuyo sa Gilgal, ug sa hapon sa ikapulo ug upat ka adlaw sa maong bulan, nagsaulog sila sa pasko didto sa kapatagan sa Jerico. At sila'y kumain ng imbak na trigo ng lupain sa kinabukasan pagkatapos ng paskua, ng mga tinapay na walang lebadura, at ng sinangag na trigo, sa araw ding yaon. Ug sa pagkaugma human ang pasko, nangaon sila sa abut sa yuta, mga tinapay nga walay levadura ug mga sinanglag nga mga trigo, sa maong adlawa gayud. At ang mana ay naglikat nang kinabukasan, pagkatapos na sila'y makakain ng imbak na trigo ng lupain; at hindi naman nagkaroon pa ng mana ang mga anak ni Israel; kundi sila'y kumain ng bunga ng lupain ng Canaan ng taong yaon. Ug sa sunod nga adlaw sa nakasugod na sila pagkaon sa abut sa yuta, ang mana mihunong: ug ang mga anak sa Israel wala na ing mana: ug niadtong tuiga nangaon sila sa abut sa yuta sa Canaan. At nangyari, nang si Josue ay malapit sa Jerico, na kaniyang itiningin ang kaniyang mga mata at tumingin, at, narito, nakatayo ang isang lalake sa tapat niya na may kaniyang tabak sa kaniyang kamay na bunot: at si Josue ay naparoon sa kaniya, at sinabi sa kaniya, Ikaw ba'y sa amin, o sa aming mga kaaway? Ug nahitabo, nga sa didto si Josue duol sa Jerico, nga siya miyahat sa iyang mga mata ug mitan-aw, ug ania karon, sa iyang atubangan may usa ka tawo nga nagtindog ug nagbitbit sa iyang kamot ug usa ka espada nga hinuso sa sakob; ug si Josue miduol kaniya, ug miingon kaniya: Kadapig ba ikaw namo kun sa among mga kaaway? At kaniyang sinabi, Hindi; kundi ako'y naparito ng parang prinsipe ng hukbo ng Panginoon. At si Josue ay nagpatirapa sa lupa at sumamba, at nagsabi sa kaniya, Anong sabi ng aking panginoon sa kaniyang lingkod? Ug siya miingon: Dili; apan ingon nga principe sa panon sa kasundalohan ni Jehova, mianhi ako karon. Ug si Josue mihapa sa yuta ug misimba, ug miingon kaniya: Unsa ba ang isulti sa akong agalon alang sa iyang sulogoon? At sinabi ng prinsipe ng hukbo ng Panginoon kay Josue, Hubarin mo ang iyong panyapak sa iyong paa; sapagkat ang dakong iyong kinatatayuan ay banal. At ginawang gayon ni Josue. Ug ang principe sa panon sa kasundalohan ni Jehova miingon kang Josue: Kuhaa ang sapin sa imong tiil, kay ang dapit nga imong gitindogan, yuta nga balaan man. Ug si Josue nagtuman. Ang Jerico nga ay lubos na nakukubkob dahil sa mga anak ni Israel: walang nakalalabas, at walang nakapapasok. Karon ang Jerico tinakpan na pag-ayo tungod sa mga anak sa Israel: walay nakagula ug wala usab ing nakasulod. At sinabi ng Panginoon kay Josue, Tingnan mo, aking ibinigay sa iyong kamay ang Jerico, at ang hari niyaon, at ang mga makapangyarihang lalaking matapang. Ug si Jehova miingon kang Josue: Tan-awa, gihatag ko na sa imong kamot ang Jerico, ingon man ang iyang hari, ug ang mga tawong maisug. At iyong liligirin ang bayan, lahat ng mga lalaking pangdigma, na liligid na minsan sa bayan. Ganito mo gagawin na anim na araw. Ug magalibut kamo sa ciudad, ang tanang mga tawo nga manggugubat magalibut kamo sa ciudad sa makausa. Sa ingon niini buhaton kini ninyo sulod sa unom ka adlaw. At pitong saserdote sa unahan ng kaban ay magdadala ng pitong pakakak na mga sungay ng tupa: at sa ikapitong araw ay inyong liligiring makapito ang bayan, at ang mga saserdote ay hihipan ang mga pakakak. Ug pito ka mga sacerdote managdala ug pito ka mga trompeta nga sungay sa lakeng carnero nga mag-una sa arca; ug sa ikapito ka adlaw managlibut kamo sa ciudad sa makapito, ug ang mga sacerdote managpatunog sa mga trompeta. At mangyayari, na pagka hinipan nila ng matagal ang sungay ng tupa, at pagka inyong narinig ang tunog ng pakakak, ay hihiyaw ng malakas ang buong bayan; at ang kuta ng bayan ay guguho, at ang bayan ay sasampa ang bawat isa'y tapatan sa harap niya. Ug mahitabo, nga, sa diha nga sila magapatingog sa hataas nga pagpalanog sa trompeta sa sungay sa lakeng carnero, ug sa diha nga kamo makadungog sa tingog sa trompeta, ang tibook katawohan managsinggit sa makusog nga pagsinggit; ug ang paril sa ciudad mangatumpag sa pagkapatag gayud, ug ang katawohan manaka sa itaas tagsatagsa ka tawo magasunod sa tawo dayon ngadto sa unahan. At tinawag ni Josue na anak ni Nun ang mga saserdote, at sinabi sa kanila, Buhatin ninyo ang kaban ng tipan, at magdala ang pitong saserdote ng pitong pakakak na mga sungay ng tupa sa unahan ng kaban ng Panginoon. Ug si Josue ang anak nga lalake ni Nun, mitawag sa mga sacerdote, ug miingon kanila: Kuhaa ang arca sa tugon, ug ang pito ka mga sacerdote padad-a ug mga trompeta nga sungay sa carnero nga magauna sa arca ni Jehova. At kaniyang sinabi sa bayan, Magpauna kayo, at ligirin ninyo ang bayan, at papagpaunahin ninyo ang mga lalaking may sandata sa unahan ng kaban ng Panginoon. Ug sila ming-ingon sa katawohan: Padayon kamo, ug libutan ninyo ang ciudad, ug ang mga tawo nga sangkap sa hinagiban paunha sa arca ni Jehova. At nangyari, na pagkapagsalita ni Josue sa bayan, ay nagpauna sa Panginoon ang pitong saserdote na may tangang pitong pakakak na mga sungay ng tupa, at humihip ng mga pakakak; at ang kaban ng tipan ng Panginoon ay sumusunod sa kanila. Ug tuod man; sa pagsulti ni Josue sa katawohan, ang pito ka mga sacerdote nga nanagdala ug pito ka mga trompeta nga sungay sa carnero sa atubangan ni Jehova, mingpadayon, ug nagpatunog sa ilang trompeta, ug ang arca sa tugon ni Jehova nagsunod kanila. At ang mga lalaking may sandata ay nagpauna sa mga saserdote na humihihip ng mga pakakak, at ang bantay likod ay sumusunod sa kaban, na ang mga saserdote ay humihip ng mga pakakak habang sila'y yumayaon. Ug ang mga tawo nga sangkap sa hinagiban nanag-una sa mga sacerdote nga nagapatunog sa trompeta, ug ang pangulahian nagasunod sa arca; ang mga sacerdote nagapatunog sa ilang mga trompeta sa nagalakaw sila. At iniutos ni Josue sa bayan, na sinasabi, Huwag kayong hihiyaw, ni huwag ninyong iparirinig ang inyong tinig, ni huwag magbubuka ang inyong bibig ng anomang salita, hanggang sa araw na aking sabihing kayo'y humiyaw; kung magkagayo'y hihiyaw kayo. Ug si Josue nagsugo sa katawohan, nga nag-ingon: Dili kamo magsinggit, ni ipadungog ninyo ang inyong tingog, ni magpagula kamo bisan usa ka pulong sa inyong mga baba, hangtud nga modangat ang adlaw nga isugo ko kaninyo ang pagpasinggit; unya maninggit kamo. Sa gayo'y kaniyang iniligid sa bayan ang kaban ng Panginoon, na lumigid na minsan: at sila'y nasok sa kampamento, at tumigil sa kampamento. Busa iyang gipalibut ang arca ni Jehova sa ciudad, nga nagalibut niini sa makausa; ug sila nangadto sa campo, ug namuyo sila sa campo. At si Josue ay bumangong maaga sa kinaumagahan, at binuhat ng mga saserdote ang kaban ng Panginoon. Ug si Josue misayo pagbangon sa pagkabuntag ug ang mga sacerdote nagyayong sa arca ni Jehova. At ang pitong saserdote na may tangang pitong pakakak na mga sungay ng tupa sa unahan ng kaban ng Panginoon ay yumaon na patuloy, at humihihip ng mga pakakak: at ang mga lalaking may sandata ay nagpauna sa kanila; at ang bantay likod ay sumusunod sa kaban ng Panginoon, na ang mga saserdote ay humihihip ng mga pakakak habang sila'y yumayaon. Ug ang pito ka mga sacerdote nga nanagdala sa pito ka trompeta nga sungay sa carnero nanag-una sa arca ni Jehova nagapadayon gihapon, ug nagpatunog sa mga trompeta; ug nag-una kanila ang mga tawo nga sangkap sa hinagiban: ug ang pangulahian nagsunod sa arca ni Jehova: ang mga sacerdote nagapatunog sa mga trompeta sa nagalakaw sila. At sa ikalawang araw ay kanilang niligid na minsan ang bayan, at nagsibalik sa kampamento: kanilang ginawang gayon na anim na araw. Ug sa ikaduhang adlaw minglibut sila sa ciudad sa makausa, ug namalik ngadto sa campo: gihimo nila kini sulod sa unom ka adlaw. At nangyari nang ikapitong araw, na sila'y bumangong maaga sa pagbubukang liwayway, at niligid ang bayan ng gayon ding paraan na makapito: nang araw lamang na yaon kanilang niligid ang bayan na makapito. Ug nahitabo sa ikapito ka adlaw nga sila namangon pagsayo sa pagbanagbanag, ug minglibut sa ciudad sa makapito sa ingon gihapon nga pagkaagi; ugaling niadtong adlawa minglibut sila sa ciudad sa nakapito. At nangyari, sa ikapito, nang humihip ng mga pakakak ang mga saserdote, ay sinabi ni Josue sa bayan, Humiyaw kayo; sapagkat ibinigay na ng Panginoon sa inyo ang bayan. Ug nahitabo sa ikapito na, sa pagpatunog sa mga sacerdote sa mga trompeta, si Josue misulti sa katawohan: Suminggit kamo; kay si Jehova naghatag kaninyo sa ciudad. At ang bayan ay matatalaga sa Panginoon, yaon at ang lahat na tumatahan doon: si Rahab na patutot lamang ang mabubuhay, siya at ang lahat na kasama niya sa bahay, sapagkat kaniyang ikinubli ang mga sugo na ating sinugo. Ug ang ciudad pagalaglagon, bisan kana ug ang tanang mga butang nga anaa kaniya, tungod kang Jehova: si Rahab lamang, ang bigaon, ang mabuhi, siya ug ang tanan nga uban kaniya sa balay, tungod kay gitagoan niya ang mga sinugo nga atong gisugo. At kayo, sa anomang paraan ay magsipagingat sa itinalagang bagay; baka pagka naitalaga na sa inyo ay kumuha kayo sa itinalagang bagay; sa gayo'y inyong ipasusumpa ang kampamento ng Israel, at inyong babagabagin. Apan mahatungod kaninyo, magpahalayo lamang kamo sa mga laglagonong butang, kay tingali unya kong sa paglaglag ninyo niana, makuha ninyo ang butang nga pagalaglagon; sa ingon niana inyong himong tinunglo ang campo sa Israel, ug magasamok kaniya. Ngunit lahat na pilak, at ginto, at mga sisidlang tanso at bakal, ay banal sa Panginoon: pawang ipapasok sa silid ng kayamanan ng Panginoon. Apan ang tanang salapi, ug bulawan, ug tanang mga sudlanan nga tumbaga ug puthaw, gipakabalaan alang kang Jehova: igasulod kana sa tipiganan sa bahandi ni Jehova. Sa gayo'y humiyaw ang bayan, at ang mga saserdote ay humihip ng mga pakakak: at nangyari nang marinig ng bayan ang tunog ng pakakak na ang bayan ay humiyaw ng malakas, at ang kuta ay gumuho, na ano pat ang bayan ay sumampang nasok sa siyudad, na bawat isa'y matuwid na nagpatuloy, at kanilang sinakop ang bayan. Busa ang katawohan naninggit, ug ang mga sacerdote nanagpatunog sa mga trompeta; ug nahitabo nga sa pagkadungog sa katawohan sa tingog sa trompeta, nga ang katawohan naninggit sa usa ka makusog nga tingog, ug ang kuta nagun-ob nga nahapla; sa pagkaagi nga ang mga tawo mingsulod sa ciudad, tagsatagsa ka tawo dayon ngadto sa iyang unahan, ug ilang gikuha ang ciudad. At kanilang lubos na nilipol ng talim ng tabak ang lahat na nasa bayan, ang lalake at gayon din ang babae, ang binata at gayon din ang matanda, at ang baka, at ang tupa, at ang asno. Ug ang tanan nga diha sa ciudad, lalake ug babaye, bata ug tigulang, mga vacang lake, carnero ug asno, ilang gihurot paglaglag sa sulab sa pinuti. At sinabi ni Josue sa dalawang lalaking tumiktik sa lupain, Pumasok kayo sa bahay ng patutot, at ilabas ninyo roon ang babae, at ang lahat niyang tinatangkilik, na gaya ng inyong isinumpa sa kaniya. Ug si Josue miingon sa duha ka tawo nga nagsusi sa yuta: Lakaw sa balay sa bigaon, ug pagul-a ang babaye, ug ang tanan nga anaa sa iyang balay, sumala sa inyong gipanumpa kaniya. At ang mga binata na mga tiktik ay pumasok, at inilabas si Rahab, at ang kaniyang ama, at ang kaniyang ina, at ang kaniyang mga kapatid, at lahat ng kaniyang tinatangkilik; lahat niyang kamaganakan naman ay kanilang inilabas; at kanilang inilagay sila sa labas ng kampamento ng Israel. Ug ang mga batan-on nga magsususi mingsulod ug gidala sa gawas si Rahab ug ang iyang amahan, ug ang iyang inahan, ug ang iyang mga igsoon ug ang tanan nga iya; gipagula usab nila ang tanan niyang mga kabanayan; ug sila gibutang nila sa gawas sa campo sa Israel. At kanilang sinunog ng apoy ang bayan, at lahat na nandoon: ang pilak lamang, at ang ginto, at ang mga sisidlang tanso at bakal, ang kanilang ipinasok sa silid ng kayamanan ng bahay ng Panginoon. Ug ang ciudad ug ang tanang mga butang nga dinha kaniya ilang gisunog sa kalayo; ang salapi lamang ug bulawan, ug mga sudlanan nga tumbaga ug puthaw maoy ilang gibutang sa tipiganan sa bahandi sa balay ni Jehova. Ngunit si Rahab na patutot at ang sangbahayan ng kaniyang ama, at ang lahat niyang tinatangkilik, ay iniligtas na buhay ni Josue; at siya'y tumahan sa gitna ng Israel, hanggang sa araw na ito; sapagkat kaniyang ikinubli ang mga sugo na sinugo ni Josue upang tumiktik sa Jerico. Apan si Rahab, ang bigaon, ug ang tanan nga didto sa sulod sa balay sa iyang amahan, ug ang tanan nga iya, giluwas nga buhi ni Josue; ug hangtud niining adlawa siya nagapuyo sa kinataliwad-an sa Israel, tungod kay gitagoan man niya ang mga sinugo nga gipaadto ni Josue sa pagsusi sa Jerico. At binilinan sila ni Josue sa pamamagitan ng sumpa nang panahong yaon, na sinasabi, Sumpain ang lalake sa harap ng Panginoon, na magbangon at magtayo nitong bayan ng Jerico; kaniyang inilagay ang tatagang-baon niyaon sa kamatayan ng kaniyang panganay, at kaniyang itatayo ang mga pintuang-bayan niyaon sa kamatayan ng kaniyang bunso. Ug niadtong panahona, sila gipapanumpa ni Josue sa pag-ingon: Tinunglo sa atubangan ni Jehova ang tawo nga magabangon ug magaugbok niining ciudad sa Jerico: iyang igaugbok ang tukoranan niana uban ang kapildihon sa iyang anak nga kamagulangan, ug igapatindog niya ang mga ganghaan niana uban ang kapildihon sa iyang anak nga kamanghuran. Sa gayo'y ang Panginoon ay sumama kay Josue; at ang kaniyang kabantugan ay lumaganap sa buong lupain. Busa si Jehova nagauban kang Josue: ug ang iyang kabantug nasangyaw sa tibook nga yuta. Ngunit ang mga anak ni Israel ay nakagawa ng pagsalangsang sa itinalagang bagay: sapagkat si Achan na anak ni Carmi, na anak ni Zabdi, na anak ni Zera, sa lipi ni Juda; ay kumuha sa itinalagang bagay, at ang galit ng Panginoon ay nagningas laban sa mga anak ni Israel. Apan ang mga anak sa Israel nakasala sa butang nga linaglag; kay si Achan, ang anak ni Carmi, ang anak ni /Zabdi, ang anak ni Zera, sa banay ni Juda, mikuha sa tanang butang nga linaglag: ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa mga anak sa Israel. At mula sa Jerico ay nagsugo si Josue ng mga lalake sa Hai na nasa siping ng Beth-aven, sa dakong silanganan ng Beth-el, at nagsalita sa kanila, na nagsasabi, Sumampa kayo at tiktikan ninyo ang lupain. At ang mga lalake ay yumaon at tiniktikan ang Hai. Ug si Josue nagsugo ug mga tawo gikan sa Jerico ngadto sa Ai, nga tupad sa Beth-aven, dapit sa silangan sa Beth-el, ug misulti kanila, nga nagaingon: Umadto kamo ug susiha ang yuta. Ug ang mga tawo nangadto ug mingsusi sa Ai. At sila'y nagsibalik kay Josue, at sinabi sa kaniya, Huwag sumampa ang buong bayan, kundi sumampa lamang ang dalawa o tatlong libong lalake at sugatan ang Hai; huwag mong pagurin ang buong bayan doon; sapagkat sila'y kakaunti. Ug namalik sila didto kang Josue ug miingon kaniya: Ayaw pagpaadtoa ang tanang mga tawo; apan duruha kun totolo ka libo lamang ang paadtoa sa pagkuha sa Ai; dili kinahanglan nga hagoon ang tanang tawo didto; kay sila diyutay ra. Sa gayo'y sumampa roon sa bayan ay may tatlong libong lalake: at sila'y tumakas sa harap ng mga lalake sa Hai. Busa may ming-adto nga duol sa totolo ka libo ka mga tawo; ug sila nangalagiw sa atubangan sa mga tawo sa Ai. At ang mga lalake sa Hai ay sumakit sa kanila ng may tatlong put anim na lalake; at hinabol nila sila mula sa harap ng pintuang-bayan hanggang sa Sebarim, at sinaktan sila sa babaan: at ang mga puso ng mga tao ay nanglumo, at naging parang tubig. Ug ang mga tawo sa Ai nakapatay kanila duolan sa katloan ug unom ka tawo; ug ilang gipanaglutos sila gikan sa ganghaan ngadto sa Sebarim, ug gipatay sila sa lugsonganan; ug ang mga kasingkasing sa mga tawo nangatunaw, ug nahisama sa tubig. At hinapak ni Josue ang kaniyang mga suot, at nagpatirapa sa lupa sa harap ng kaban ng Panginoon hanggang sa kinahapunan, siya at ang mga matanda ng Israel; at sila'y nagsipagbuhos ng alabok sa kanilang ulo. Ug gigisi ni Josue ang iyang mga bisti ug mihapa sa yuta sa atubangan sa arca ni Jehova hangtud sa kahaponon, siya ug ang mga anciano sa Israel; ug gibutangan nila ug abug ang ilang mga ulo. At sinabi ni Josue, Ay, Oh Panginoong Dios, bakit mo pinatawid ang bayang ito sa Jordan, upang ibigay kami sa kamay ng mga Amorrheo, na ipalipol kami? nakatigil sana kaming masaya at nakatahan sa dakong yaon ng Jordan! Ug si Josue miingon: Alaut, Oh Jehova nga Ginoo, ngano pa ugod nga kining katawohan imong gidala dinhi sa tabok sa Jordan aron sa pagtugyan kanamo ngadto sa kamot sa mga Amorehanon, aron sa pagpawala kanamo? maayo pa unta kong natagbaw lamang kami ug mingpuyo didto sa pikas nga daplin sa Jordan! Oh Panginoon, anong aking sasabihin pagkatapos na ang mga anak ng Israel ay makatalikod sa harap ng kanilang mga kaaway! Oh Ginoo, unsa ang arang ko ikapamulong sa tapus na nga ang Israel mitalikod sa iyang kaaway! Sapagkat mababalitaan ng mga Cananeo at ng lahat na nananahan sa lupain, at kami ay kukubkubin at ihihiwalay ang aming pangalan sa lupa: at ano ang iyong gagawin sa iyong dakilang pangalan? Kay ang mga Canaanhon ug ang tanang mga pumoluyo sa yuta makadungog niini, ug magalibut unya kanamo, ug magapanas sa among ngalan sa ibabaw sa yuta: ug unsaon na man nimo ang ngalan mong gamhanan? At sinabi ng Panginoon kay Josue, Bumangon ka; bakit ka nagpatirapa ng ganito? Ug si Jehova miingon kang Josue: Tumindog ka; ngano nga naghapa ka sa ingon niana? Ang Israel ay nagkasala; oo, kanilang sinalangsang din ang aking tipan na aking iniutos sa kanila; oo, sila'y kumuha rin sa itinalagang bagay, at nagnakaw rin, at nagbulaan din; at sila'y naglagay rin sa kanilang sariling daladalahan. Ang Israel nakasala; oo, ug nakalapas ngani sila sa akong tugon nga akong gisugo kanila; oo, ilang gihilabtan ang butang nga linaglag, ug sila nangawat usab, ug nagalimod usab, ug ngani kini gipangluklok nila sa ilang kaugalingong putos. Kayat ang mga anak ni Israel ay hindi makatatayo sa harap ng kanilang mga kaaway; sila'y tumalikod sa harap ng kanilang mga kaaway, sapagkat sila'y naging sinumpa: ako'y hindi na sasa inyo pa, maliban sa inyong sirain ang itinalagang bagay sa gitna ninyo. Sa tungod niini ang mga anak sa Israel dili makatindog sa atubangan sa ilang mga kaaway; manalagan sila gikan sa ilang mga kaaway, tungod kay sila nahimong tinunglo; dili na ako magauban kaninyo, gawas kong isalikway ninyo kanang linaglag nga butang gikan sa taliwala ninyo. Bumangon ka, papagbanalin mo ang bayan, at sabihin mo, Mangagpakabanal kayo sa kinabukasan: sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, May itinalagang bagay sa gitna mo, Oh Israel: ikaw ay hindi makatatayo sa harap ng iyong mga kaaway, hanggang sa inyong alisin ang itinalagang bagay sa gitna ninyo. Tindog, putlion mo ang katawohan, ug moingon ka: Managputli kamo alang sa ugma: kay mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, anaay butang nga linaglag sa diha sa taliwala nimo, Oh, Israel; ikaw dili makatindog sa atubangan sa imong kaaway, hangtud nga kuhaon mo gikan kaninyo ang butang nga linaglag. Sa kinaumagahan nga ay lalapit kayo ayon sa inyong mga lipi: at mangyayari, na ang lipi na pipiliin ng Panginoon ay lalapit ayon sa mga angkan: at ang angkan na pipiliin ng Panginoon ay lalapit ayon sa mga sangbahayan; at ang sangbahayan na pipiliin ng Panginoon ay lalapit bawat lalake. Busa ugma sa buntag kamo pagadad-on sumala sa inyong mga banay: ug mamao nga ang banay nga pagakuhaon ni Jehova moduol sumala sa ilang panimalay; ug ang panimalay nga pagakuhaon ni Jehova moduol sumala sa iyang sulod-balay; ug ang sulod-balay nga pagakuhaon sumala sa tinagsa ka tawo. At mangyayari, na ang makunan ng itinalagang bagay ay susunugin sa apoy, siya at ang lahat niyang tinatangkilik: sapagkat kaniyang sinalangsang ang tipan ng Panginoon, at sapagkat siya'y gumawa ng kaululan sa Israel. Ug mahinabo, nga kadtong makuha nga may butang nga linaglag pagasunogon sa kalayo, siya ug ang tanan nga iya; tungod kay siya nakasala sa tugon ni Jehova ug tungod kay naghimo siya ug binuang diha sa Israel. Sa gayo'y bumangong maaga si Josue sa kinaumagahan, at inilapit ang Israel ayon sa kanilang mga lipi: at ang lipi ni Juda ay napili: Busa si Josue misayo sa pagbangon sa pagkaugma, ug iyang gitigum ang tanang mga banay sa Israel; ug ang banay ni Juda maoy gikuha: At kaniyang inilapit ang angkan ni Juda; at napili ang angkan ng mga Zeraita: at kaniyang inilapit ang angkan ng mga Zeraita na bawat lalake; at si Zabdi ay napili: Ug iyang gipaduo ang panimalay ni Juda; ug iyang gikuha ang panimalay sa mga Zerahanon: ug gipaduol niya ang tagsatagsa ka tawo sa panimalay sa mga Zerahanon; ug si Zabdi maoy gikuha. At kaniyang inilapit ang kaniyang sangbahayan bawat lalake: at si Achan, na anak ni Carmi, na anak ni Zabdi, na anak ni Zera, sa lipi ni Juda, ay napili. Ug gidala ang tagsatagsa ka tawo sa iyang sulod-balay: ug si Achan, ang anak ni Carmi, ang anak ni Zabdi, ang anak ni Zera, sa banay ni Juda maoy gikuha. At sinabi ni Josue kay Achan, Anak ko, isinasamo ko sa iyo, na iyong luwalhatiin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, at magpahayag ka sa kaniya; at ipahayag mo sa akin ngayon kung ano ang iyong ginawa; huwag kang maglihim sa akin. Ug si Josue miingon kang Achan: Anak ko, ihangyo ko kanimo, nga maghatag ka ug himaya kang Jehova, ang Dios sa Israel, ug magsugid ka kaniya; ug sultihi ako karon kong unsa ang imong nabuhat; ayaw ilimod kini kanako. At sumagot si Achan kay Josue, at sinabi, Sa katotohanan ay nagkasala ako laban sa Panginoon, sa Dios ng Israel, at ganitot ganito ang aking ginawa: Ug si Achan mitubag kang Josue, ug miingon: Sa pagkamatuod, ako nakasala batok kang Jehova, ang Dios sa Israel, ug ang akong nabuhat mao kini ug mao kini: Nang aking makita sa samsam ang mainam na balabal na yaring Babilonia, at ang dalawang daang siklong pilak, at ang isang dila na ginto, na limang pung siklo ang timbang, ay akin ngang inimbot, at aking kinuha; at, narito, nangakukubli sa lupa sa gitna ng aking tolda, at ang pilak ay nasa ilalim niyaon. Sa pagkakita nako sakot sa mga inagaw sa usa ka maayong capa nga buhat sa Babilonia, ug duha ka gatus ka siclo nga salapi, ug usa ka sisip nga bulawan nga kalim-an ka siclo ang gibug-aton, unya akong gikaibgan sila ug akong gikuha; ug, ania karon, kana atua sa taliwala sa akong balong-balong linubong sa yuta, ug ang salapi sa ilalum niana. Sa gayo'y nagsugo si Josue ng mga sugo at kanilang tinakbo ang tolda; at, narito, nakakubli sa kaniyang tolda, at ang pilak ay nasa ilalim niyaon. Busa si Josue nagpaadto ug mga sinugo, ug nanalagan sila didto sa balong-balong: ug, ania karon, didto tuod gitagoan sa iyang balong-balong, ug ang salapi sa ilalum niini. At kanilang kinuha sa gitna ng tolda, at dinala kay Josue, at sa lahat ng mga anak ni Israel; at kanilang inilapag sa harap ng Panginoon. Ug kini gipanagkuha nila gikan sa taliwala sa balong-balong ug gipanagdala nila kini ngadto kang Josue, ug ngadto sa mga anak sa Israel; ug ilang gibutang sa atubangan ni Jehova. At kinuha ni Josue, at ng buong Israel na kasama niya, si Achan na anak ni Zera at ang pilak, at ang balabal, at ang dila na ginto, at ang kaniyang mga anak na lalake at babae, at ang kaniyang mga baka, at ang kaniyang mga asno, at ang kaniyang mga tupa, at ang kaniyang tolda, at ang lahat niyang tinatangkilik: at kanilang isinampa sa libis ng Achor. Ug si Josue, ug kuyog kaniya ang tibook Israel, mingkuha kang Achan, ang anak ni Zera, ug sa iyang salapi, ug sa capa, ug sa book nga bulawan, ug sa iyang mga anak nga lalake, ug sa iyang mga anak nga babaye, ug sa iyang mga vaca, ug sa iyang mga asno, ug sa iyang mga carnero, ug sa iyang balong-balong, ug sa tanan nga dinha kaniya; ug ilang gidala sila ngadto sa walog sa Achor. At sinabi ni Josue, Bakit mo kami binagabag? babagabagin ka sa araw na ito ng Panginoon. At binato siya ng mga bato ng buong Israel; at sinunog nila sila sa apoy, at binato sila ng mga bato. Ug si Josue miingon: Ngano nga imo kaming gisamok? Si Jehova magasamok kanimo karong adlawa. Ug gipanagbato siya sa tibook nga Israel; ug ilang gisunog sila sa kalayo, ug gipanagbato sa mga bato. At kanilang binuntunan siya ng malaking bunton na mga bato, hanggang sa araw na ito; at ang Panginoon ay nagpigil ng kabangisan ng kaniyang galit. Kayat ang pangalan ng dakong yaon ay tinawag na, Ang libis ng Achor, hanggang sa araw na ito. Ug sa ibabaw niya gitapok ang daghang mga bato, ug anaa hangtud niining adlawa. Ug si Jehova mibiya sa kabangis sa iyang kasuko. Tungod niana, hangtud niining adlawa, ang ngalan niadtong dapita gitawag. Ang Walog sa Achor. At sinabi ng Panginoon kay Josue, Huwag kang matakot, ni manglumo: ipagsama mo ang buong bayang pangdigma, at bumangon ka, na sumampa ka sa Hai: tingnan mo, aking ibinigay sa iyong kamay ang hari sa Hai, at ang kaniyang bayan, at ang kaniyang siyudad, at ang kaniyang lupain; Ug si Jehova miingon kang Josue: Ayaw kahadlok, dili ka magmaluya: dad-a ang tanan mo nga katawohan nga iggugubat, ug tumindog ka ug umadto sa Ai: tan-awa, gihatag ko sa imong kamot ang hari sa Ai, ug ang iyang katawohan, ug ang iyang ciudad, ug ang iyang yuta; At iyong gagawin sa Hai at sa kaniyang hari ang gaya ng iyong ginawa sa Jerico at sa kaniyang hari: ang samsam lamang doon, at ang mga hayop niyaon, ang iyong kukunin na pinakasamsam ninyo: lagyan mo ng mga bakay ang bayan sa likuran. Ug pagabuhaton mo sa Ai ug sa iyang hari ingon sa gibuhat mo sa Jerico ug sa iyang hari: mao lamang nga ang mga butang nga inyong maagaw ug ang panon sa mga vaca, inyong pagakuhaon alang kaninyo: Magbutang ka ug banhiganan sa luyo sa ciudad. Sa gayo'y bumangon si Josue, at ang buong bayang pangdigma, upang sumampa sa Hai: at pumili si Josue ng tatlong pung libong lalake, na mga makapangyarihang lalaking matapang, at sinugo ng kinagabihan. Busa si Josue mibangon, ug ingon man ang tibook katawohan nga iggugubat, aron sa pag-adto sa Ai: ug si Josue nagpili ug katloan ka libo ka mga tawo, ang mga tawong maisug, ug iyang gipalakaw sila sa gabii. At iniutos niya sa kanila, na sinasabi, Narito, kayo'y babakay laban sa bayan, sa likuran ng bayan: huwag kayong lumayong totoo sa bayan kundi humanda kayo; Ug iyang gisugo sila nga nagaingon: Ania karon, kamo magapasalipod sa banhiganan batok sa ciudad, sa luyo sa ciudad; ayaw pagpahalayo sa ciudad, kondili manag-andam kamo ngatanan; At ako, at ang buong bayan na kasama ko ay lalapit sa bayan. At mangyayari, na pagka sila'y lumabas laban sa amin gaya ng una, ay tatakas kami sa harap nila; Ug ako, ug ang tibook katawohan nga ania uban kanako, moduol ngadto sa ciudad. Ug mahitabo, sa diha nga mogula sila sa pag-asdang kanato, ingon sa una, nga mangalagiw kita gikan sa ilang atubangan; At sila'y lalabas na susunod sa amin, hanggang sa aming mailayo sila sa bayan, sapagkat kanilang sasabihin, Sila'y tumatakas sa harap natin, na gaya ng una; gayon kami tatakas sa harap nila: Ug sila mogukod kanato, hangtud nga madala nato sila gikan sa ciudad; kay moingon unya sila: Nangalagiw sila gikan sa atong atubangan, sama sa una: busa mangalagiw kita gikan sa atubangan nila; At kayo'y babangon sa pagbakay, at inyong aariin ang bayan: sapagkat ibibigay ng Panginoon ninyong Dios sa inyong kamay. Ug manindog kamo gikan sa inyong banhiganan, ug agawon ninyo ang ciudad: kay si Jehova nga inyong Dios, magahatag niana sa inyong kamot. At mangyayari, na pagka inyong nasakop ang bayan, ay inyong sisilaban ng apoy ang bayan; ayon sa salita ng Panginoon ay inyong gagawin: narito, aking iniutos sa inyo. Ug mamao kini, sa diha nga maagaw na ninyo ang ciudad, inyo kanang sunogon; pagabuhaton ninyo sumala sa pulong ni Jehova: matngoni, ako nagsugo kaninyo. At pinapagpaalam sila ni Josue: at sila'y yumaon sa pagbakay, at lumagay sa pagitan ng Beth-el at ng Hai, sa dakong kalunuran ng Hai: ngunit si Josue ay tumigil ng gabing yaon sa gitna ng bayan. Ug si Josue nagapaadto kanila; ug sila nangadto sa banhiganan, ug nanghunong sila sa taliwala sa Beth-el ug Ai, dapit sa kasadpan sa Ai: apan niadtong gabhiona, si Josue mipahulay ipon sa katawohan. At si Josue ay bumangong maaga sa kinaumagahan, at binilang ang bayan, at sumampa siya at ang mga matanda ng Israel, sa unahan ng bayan, sa Hai. Ug si Josue mibangon sayo sa buntag, ug gitapok ang katawohan ug mitungas, siya ug ang tanang mga anciano sa Israel, nga nanag-una sa katawohan padulong sa Ai. At ang buong bayan, sa makatuwid baga'y ang mga taong pangdigma na kinasama niya, ay sumampa, at lumapit, at naparoon sa harap ng bayan, at humantong sa dakong hilagaan ng Hai: mayroon ngang isang libis sa pagitan niya at ng Hai. Ug ang tibook nga katawohan, bisan ang mga tawo nga iggugubat nga uban kaniya, nangadto ug miduol sa ciudad, ug nanghunong dapit sa Amihanan sa Ai: ug didto may usa ka walog sa taliwala niya ug sa Ai. At siya'y kumuha ng may limang libong lalake at inilagay niya silang bakay sa pagitan ng Beth-el at ng Hai sa dakong kalunuran ng bayan. Ug midala siya ug duolan sa lima ka libo ka tawo ug iyang gipabanhig sa taliwala sa Bethel ug sa Ai, dapit sa kasadpan sa ciudad. Gayon inilagay nila ang bayan, ang buong hukbo na nasa hilagaan ng bayan, at ang kanilang mga bakay na nasa kalunuran ng bayan; at si Josue ay naparoon ng gabing yaon sa gitna ng libis. Busa ilang gipahaluna ang katawohan, bisan ang tibook nga pundok nga didto dapit sa amihanan sa ciudad, ug kadtong nanagbanhig dapit sa kasadpan sa ciudad; ug si Josue miadto niadtong gabhiona sa kinataliwad-an sa walog. At nangyari, nang makita ng hari sa Hai, na sila'y nagmadali at bumangong maaga, at ang mga lalake sa bayan ay lumabas laban sa Israel upang makipagbaka, siya at ang kaniyang buong bayan, sa kapanahunang takda, sa harap ng Araba, ngunit hindi niya talastas na may bakay laban sa kaniya sa likuran ng bayan. Ug nahitabo, sa pagkakita sa hari sa Ai niini, nagdali-dali sila ug mibangon sa pagsayo, ug ang mga tawo sa ciudad miadto sa pagpakig-away batok sa Israel, siya ug ang tibook niyang katawohan, sa takna nga gikasabutan, sa atbang sa Arabah; apan wala mahibalo siya nga may nanagbanhig batok kaniya sa luyo sa ciudad. At ginawa ni Josue at ng buong Israel na parang sila'y nadaig sa harap nila, at tumakas sa daan na ilang. Ug si Josue ug ang tibook Israel naghimo ingon sa nadaug sila sa ilang atubangan ug nangalagiw nga miagi sa kamingawan. At ang lahat ng mga tao na nasa bayan ay pinisan upang humabol sa kanila: at kanilang hinabol si Josue, at nangalayo sa bayan. Ug ang tibook katawohan nga diha sa ciudad gipanawag aron sa paggukod kanila: ug ilang gigukod si Josue ug silang tanan nahilayo gikan sa ciudad. At walang lalake na naiwan sa Hai o sa Beth-el, na hindi humabol sa Israel: at kanilang iniwang bukas ang bayan, at hinabol ang Israel. Ug walay bisan usa ka tawo nga nahabilin sa Ai kun sa Bethel, nga wala mogukod sa Israel: ang ciudad ilang gibiyaan nga binuksan ug minggukod sila sa Israel. At sinabi ng Panginoon kay Josue, Iunat mo ang sibat na nasa iyong kamay sa dakong Hai; sapagkat aking ibibigay sa iyong kamay. At iniunat ni Josue ang sibat na nasa kaniyang kamay sa dakong bayan. Ug si Jehova miingon kang Josue: Ilabog ang bangkaw nga anaa sa imong kamot patunong sa Ai; kay ihatag ko kana sa imong kamot. Ug gilabog ni Josue ang bangkaw nga diha sa iyang kamot patunong sa ciudad. At ang bakay ay bumangong bigla sa kanilang dako, at sila'y tumakbo pagkaunat niya ng kaniyang kamay, at pumasok sa bayan at sinakop at sila'y nagmadali at sinilaban ang bayan. Ug ang nanagbanhig mingdali sa pagbangon gikan sa ilang dapit, ug nanalagan diha-diha sa paglabog niya sa iyang kamot, ug mingsulod sa ciudad ug ilang giagaw kini; ug sila mingdali-dali ug gisunog nila ang ciudad. At nang lumingon ang mga lalake sa Hai sa likuran nila, ay kanilang nakita, at, narito, ang usok ng bayan ay napaiilanglang sa langit, at wala silang kapangyarihan na makatakas sa daang ito o sa daang yaon: at ang bayan na tumakas sa ilang ay pumihit sa mga manghahabol. Ug sa diha nga ang mga tawo sa Ai nanglingi sa ilang luyo nakita nila, ug, ania karon, ang aso sa ciudad nagautbo ngadto sa langit ug nawad-an sila sa gahum sa pagkalagiw paingon nganhi kun paingon ngadto: ug ang mga tawo nga nangalagiw ngadto sa kamingawan namalik sa paglutos sa mga nanaggukod. At nang makita ni Josue at ng buong Israel na nasakop ng bakay ang bayan at ang usok ng bayan ay napaiilanglang, ay nagsibalik nga uli sila at pinatay ang mga lalake sa Hai. Ug unya sa pagkakita ni Josue ug sa tibook Israel nga ang mga nagbanhig nakaagaw na sa ciudad, ug nga ang aso sa ciudad nag-utbo na, sila namalik pag-usab ug gipatay nila ang mga tawo sa Ai. At ang iba'y lumabas sa bayan laban sa kanila, na anopat sila'y nasa gitna ng Israel, na ang iba'y sa dakong ito, at ang iba'y sa dakong yaon: at sinaktan nila sila, na anopat wala silang iniwan sa kanila na nalabi o nakatanan. Ug ang uban nanggula sa ciudad batok kanila; busa sila nahataliwala sa Israel; ang uban dinhing dapita ug ang uban didtong dapita; ug ilang gipanagpatay sila ug busa kanila walay nahabilin kun nahakalagiw. At ang hari sa Hai ay hinuli nilang buhay, at dinala nila siya kay Josue. Ug ang hari sa Ai ilang gidala nga buhi ug gidala siya ngadto kang Josue. At nangyari, nang matapos ng Israel na mapatay sa parang ang lahat ng mga taga Hai, sa ilang na kanilang pinaghabulan sa kanila, at mangabuwal sa pamamagitan ng talim ng tabak, hanggang sa nalipol nila sila, ay bumalik ang buong Israel sa Hai, at sinugatan ng talim ng tabak. Ug nahitabo, sa diha nga ang Israel miundang na sa pagpatay sa tanang pumoluyo sa Ai didto sa campo, sa kamingawan diin sila gipanglutos nila, ug silang tanan nangapukan sa sulab sa pinuti hangtud nga sila nangahurot, nga ang tibook Israel namalik ngadto sa Ai ug gipatay usab nila pinaagi sa sulab sa pinuti. At ang lahat na nabuwal ng araw na yaon, lalake at gayon din ang babae ay labing dalawang libo, lahat ng mga tao sa Hai. Ug ang tanan nga nangama ay niadtong adlawa, mga lalake ug mga babaye, may napulo ug duha ka libo, bisan ang tanang mga tawo sa Ai. Sapagkat hindi iniurong ni Josue ang kaniyang kamay na kaniyang ipinag-unat ng sibat hanggang sa kaniyang nalipol na lubos ang lahat ng mga taga Hai. Kay wala kuhaa ni Josue ang iyang kamot, nga iyang gilabog sa bangkaw hangtud nga nahurot pagkalaglag ang tanang pumoluyo sa Ai. Ang hayop lamang at ang samsam sa bayan na yaon ang kinuha ng Israel na pinakasamsam, ayon sa salita ng Panginoon na kaniyang iniutos kay Josue. Ang mga panon lamang sa vaca ug ang mga inagaw niadtong ciudara mao ang gipangdala sa mga Israelhanon alang sa ilang kaugalingon, sumala sa pulong ni Jehova nga iyang gisugo kang Josue. Gayon sinunog ni Josue ang Hai, at pinapaging isang bunton magpakailan man na isang kagibaan, hanggang sa araw na ito. Busa gisunog ni Josue ang Ai, ug gihimong usa ka tinapok nga walay katapusan, bisan usa ka binayaan hangtud niining mga adlawa. At ibinitin niya ang hari sa Hai sa isang punong kahoy hanggang sa kinahapunan: at sa paglubog ng araw ay iniutos ni Josue, at ibinaba nila ang kaniyang bangkay sa punong kahoy at inihagis sa pasukan ng pintuan ng bayan, at binuntunan ng malaking bunton ng mga bato, hanggang sa araw na ito. Ug iyang gibitay ang hari sa Ai sa ibabaw sa usa ka kahoy hangtud sa kahaponon: ug sa pagkasalop sa adlaw si Josue nagsugo ug gikuha nila ang iyang lawas gikan sa kahoy, ug gibutang sa alagianan sa ganghaan sa ciudad, ug nagpatindog didto ug usa ka dakung pot-ong sa mga bato hangtud niining mga adlawa. Nang magkagayo'y ipinagtayo ni Josue ng isang dambana ang Panginoon, ang Dios ng Israel, sa bundok ng Ebal, Unya nagtukod si Josue ug usa ka halaran didto sa bukid sa Ebal alang kang Jehova, ang Dios sa Israel. Gaya ng iniutos ni Moises na lingkod ng Panginoon, sa mga anak ni Israel, gaya ng nakasulat sa aklat ng kautusan ni Moises, na isang dambana na hindi hinitsurahang mga bato, na hindi pinagbuhatan ng sinomang tao ng bakal: at kanilang pinaghandugan sa Panginoon ng mga handog na susunugin, at pinaghainan ng mga handog tungkol sa kapayapaan. Ingon sa gisugo ni Moises nga alagad ni Jehova, sa mga anak sa Israel, sumala sa nahasulat sa basahon sa balaod ni Moises, usa ka halaran sa mga bato nga dili hininloan, nga sa ibabaw niana wala pay tawo nga nakasakwat sa puthaw: ug sa ibabaw niadto naghalad sila ug mga halad-nga-sinunog alang kang Jehova, ug hinalad nga mga halad-sa-pakigdait. At siya'y sumulat doon sa mga bato ng isang salin ng kautusan ni Moises na kaniyang sinulat, sa harap ng mga anak ni Israel. Ug sa ibabaw sa mga bato nagsulat siya ug usa ka hulad sa Kasugoan ni Moises nga iyang gisulat, sa atubangan sa mga anak sa Israel. At ang buong Israel, at ang kanilang mga matanda at mga pinuno at ang kanilang mga hukom, ay tumayo sa dakong ito ng kaban at sa dakong yaon sa harap ng mga saserdote na mga Levita, na nagdadala ng kaban ng tipan ng Panginoon ang mga taga ibang lupa na gaya rin ng mga taga-roon; kalahati nila ay sa harap ng bundok ng Gerizim at kalahati nila ay sa harap ng bundok ng Ebal; gaya ng iniutos ni Moises na lingkod ng Panginoon, na kanilang basbasan muna ang bayan ng Israel. Ug ang tibook nga Israel, ingon man ang ilang mga anciano ug mga punoan; ug ang ilang mga maghuhukom, nanagtindog niining daplina ug niadtong daplina sa arca unahan sa mga sacerdote, ang mga Levihanon nga nanagyayong sa arca sa tugon ni Jehova, ang dumuloong ingon man ang mga molupyo; ang katunga kanila sa atbang sa bukid sa Geresim, ug ang katunga kanila sa atbang sa bukid sa Ebal; sumala sa gisugo ni Moises, ang alagad ni Jehova, kaniadto sa sinugdan, nga ilang panalanginan ang katawohan sa Israel. At pagkatapos ay kaniyang binasa ang lahat ng mga salita ng kautusan, ang pagpapala at ang sumpa, ayon sa lahat na nakasulat sa aklat ng kautusan. Ug unya iyang gibasa ang tanang mga pulong sa Kasugoan ang panalangin ug ang tunglo, sumala sa tanang nga nahisulat sa basahon sa Kasugoan. Walang salita sa lahat na iniutos ni Moises na hindi binasa ni Josue sa harap ng buong kapulungan ng Israel at ng mga babae, at ng mga bata, at ng mga taga ibang lupa na nakikipamayan sa kanila. Walay usa ka pulong nga gisugo ni Moises, nga wala basaha ni Josue sa atubangan sa tibook katilingban sa Israel, ug sa mga babaye, ug sa mga gagmay nga mga kabataan ug sa mga dumuloong nga diha kanila. At nangyari, nang mabalitaan ng lahat ng hari na nangasa dako roon ng Jordan sa lupaing maburol, at sa mga kapatagan, at sa lahat ng baybayin ng malaking dagat sa tapat ng Libano, ng Hetheo, at ng Amorrheo, ng Cananeo, ng Pherezeo, ng Heveo, at ng Jebuseo; Ug nahitabo sa pagkadungog niini sa tanang mga hari nga diha sa unahan sa Jordan, sa kabungtoran ug sa kapatagan; ug sa tanang kabaybayonan sa Dakung Dagat atbang sa Libano, ang Hetehanon, ang Amorehanon, ang Canaanhon, ang Peresehanon, ug ang Hebehanon, ang Jebusehanon, nakadungog mahitungod niini; Ay nagpipisan upang labanan si Josue at ang Israel, na may pagkakaisa. Nga sila nanaghiusa sa pagtigum aron sa pagpakig-away batok kang Josue ug sa mga Israelihanon, Ngunit nang mabalitaan ng mga taga Gabaon ang ginawa ni Josue sa Jerico at sa Hai, Apan sa diha nga ang mga pumoluyo sa Gabaon nakadungog sa gibuhat ni Josue sa Jerico ug sa Ai, Ay gumawa naman silang may katusuhan at yumaon at nagpakunwaring sila'y mga sugo, at nagpasan ng mga lumang bayong sa kanilang mga asno at mga sisidlang balat ng alak na luma, at punit at tinahi; Gihimo usab nila ang buhat nga malimbongon gayud; ug sila ming-adto ug nagpakatinugyanan, ug nagbutang sa mga daang sako sa ibabaw sa ilang mga asno, ug mga daang panit nga sudlanan sa vino, dunot ug gisi, At mga tagpi-tagping pangyapak na nakasuot sa kanilang mga paa, at ng mga lumang bihisan na suot nila; at ang lahat na tinapay na kanilang baon ay tuyo at inaamag. Ug ang mga daan ug tinapakan nga mga sapin nga ilang gisul-ob sa ilang mga tiil, ug mga bisting dunot ang ilang gisapot; ug ang tanang tinapay sa ilang balon mga magahi ug giagop-op na. At sila'y nagsiparoon kay Josue sa kampamento sa Gilgal, at nangagsabi sa kaniya at sa mga lalake ng Israel, Kami ay mula sa malayong lupain: ngayon nga'y makipagtipan kayo sa amin. Ug nangadto sila kang Josue ngadto sa campo sa Gilgal, ug miingon kaniya, ug sa mga Israelihanon: Kami nanganhi gikan sa halayo nga dapit; busa karon, maghimo kamo ug usa ka pakigsaad uban kanimo. At sinabi ng mga lalake ng Israel sa mga Heveo, Marahil kayo'y nananahang kasama namin; at paanong kami ay makikipagtipan sa inyo? Ug ang mga tawo sa Israel miingon sa mga Hebehanon: Kong pananglitan kamo mopuyo ipon kanamo; ug unsaon namo sa paghimo ug usa ka pakigsaad uban kaninyo? At kanilang sinabi kay Josue, Kami ay iyong mga lingkod. At sinabi ni Josue sa kanila, Sino kayo at mula saan kayo? Ug nanag-ingon sila kang Josue: Kami ang inyong mga ulipon: Ug si Josue miingon kanila: Kinsa ba kamo? ug diin ba kamo gikan? At sinabi nila sa kaniya, Mula sa totoong malayong lupain ang iyong mga lingkod, dahil sa pangalan ng Panginoon mong Dios: sapagkat aming nabalitaan ang kabantugan niya, at ang lahat niyang ginawa sa Egipto, Ug sila miingon kaniya: Gikan sa halayo kaayong yuta ang imong mga sulogoon nanganhi tungod sa ngalan ni Jehova nga imong Dios: kay nabati namo ang iyang kabantug, ug ang iyang gihimo sa Egipto, At lahat ng kaniyang ginawa sa dalawang hari ng mga Amorrheo, na nasa dako roon ng Jordan, kay Sehon na hari sa Hesbon, at kay Og, na hari sa Basan, na nasa Astaroth. Ug ang tanan nga iyang gibuhat sa duruha ka hari sa mga Amorehanon, nga didto sa luyo sa Jordan, kang Sihon nga hari sa Hesbon, ug kang Og nga hari sa Basan, nga didto sa Astaroth. At ang aming mga matanda at ang lahat na tagaroon sa aming lupain ay nagsalita sa amin, na sinasabi, Magbaon kayo sa inyong kamay ng maipaglalakbay, at yumaon kayo na salubungin ninyo sila, at inyong sabihin sa kanila, Kami ay inyong mga lingkod: at ngayo'y makipagtipan kayo sa amin. Ug ang among mga anciano ug ang tanang pumoluyo sa among yuta namulong kanamo, nga nagaingon: Managbalon kamo sa inyong panaw ug hibalagon ninyo sila ug ingnon sila: Kami ang inyong sulogoon: ug karon maghimo kamo uban kanamo ug usa ka pakigsaad. Itong aming tinapay ay kinuha naming mainit na pinakabaon namin mula sa aming mga bahay nang araw na kami ay lumabas na patungo sa inyo; ngunit ngayon, narito, tuyo at inaamag: Kining among tinapay mainit pa nga among gidala nga balon sa adlaw nga kami nanggula sa among balay sa pag-anhi kaninyo: apan karon, tan-awa, mala na ug giagop-op na: At ang mga sisidlang balat ng alak na ito na aming pinuno ay bago; at, narito, mga hapak: at itong aming mga bihisan at aming mga pangyapak ay naluma dahil sa totoong mahabang paglalakbay. Ug kining mga panit sa vino nga among gipuno, mga bag-o; ug, ania karon, mga gisi na, ug kining among bisti ug mga sapin nangahimong daan tungod sa hataas nga panaw. At kumuha ang mga tao sa Israel ng kanilang baon, at hindi humingi ng payo sa bibig ng Panginoon. Ug ang mga tawo mingkuha sa ilang balon, ug wala mangayo ug tambag gikan sa baba ni Jehova. At si Josue ay nakipagpayapaan sa kanila at nakipagtipan sa kanila, na pabayaan silang mabuhay: at ang mga prinsipe ng kapisanan ay sumumpa sa kanila. Ug si Josue nakigdait kanila, ug naghimo ug pakigsaad uban kanila, aron pasagdan sila nga buhi sila: ug ang mga principe sa katilingban nanumpa uban kanila. At nangyari, sa katapusan ng tatlong araw, pagkatapos na sila'y makapagtipanan sa kanila, na kanilang nabalitaan na sila'y kanilang kalapit bayan, at sila'y nananahang kasama nila. Ug nahitabo, sa tapus ang totolo ka adlaw sa human sila makabuhat sa pakigsaad uban kanila, nga ilang nadungog nga kini ila rang silingan, ug nga sila nagapuyo ipon kanila. At ang mga anak ni Israel ay naglakbay, at naparoon sa kanilang mga bayan sa ikatlong araw. Ang kanila ngang mga bayan ay Gabaon, Caphira, at Beeroth, at Kiriath-jearim. Ug ang mga anak sa Israel mingpanaw, ug nangadto sa ilang mga ciudad sa ikatolo ka adlaw. Karon ang ilang mga ciudad mao ang Gabaon ug ang Caphira, ug ang Beeroth, ug ang Chiriath-jearim. At hindi sila sinaktan ng mga anak ni Israel, sapagkat ang mga prinsipe ng kapisanan ay sumumpa sa kanila sa pangalan ng Panginoon, ng Dios ng Israel. At inupasala ng buong kapisanan ang mga prinsipe. Ug ang mga anak sa Israel wala magpatay kanila, kay ang mga principe sa ilang katilingban nakapanumpa na uban kanila, sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel. Ug ang tibook katilingban nanagbagulbol batok sa mga principe. Ngunit sinabi ng lahat ng mga prinsipe sa buong kapisanan, Kami ay sumumpa sa kanila sa pangalan ng Panginoon, ng Dios ng Israel: ngayon nga'y hindi natin magagalaw sila. Apan ang tanang mga principe miingon sa tibook katilingban: Nakapanumpa na kita kanila sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel: busa dili na lamang nato sila hilabtan. Ito ang ating gagawin sa kanila at sila'y ating pababayaang mabuhay; baka ang pagiinit ay sumaatin dahil sa sumpa na ating isinumpa sa kanila. Kini mao ang among buhaton kanila, ug atong pasagdan sila nga buhi: kay tingali unya ang kasuko mahulog kanato, tungod sa panumpa nga atong gipanumpa kanila. At sinabi ng mga prinsipe sa kanila, Pabayaan silang mabuhay: sa gayo'y sila'y naging mamumutol ng kahoy at mananalok ng tubig sa buong kapisanan; gaya ng sinalita ng mga prinsipe sa kanila. Ug ang mga principe miingon kanila; Atong pasagdan sila nga buhi: busa nahimo silang mangangahoy ug mga makakalus sa tubig sa tibook nga katilingban, sumala sa gipamulong sa mga principe kanila. At ipinatawag sila ni Josue, at nagsalita siya sa kanila, na sinasabi, Bakit kayo'y nagdaya sa amin na nagsasabi, Kami ay totoong malayo sa inyo; dangang nananahan kayong kasama namin? Ug si Josue nagpatawag kanila ug namulong kanila, nga nagaingon: Ngano nga naglimbong kamo kanamo, sa pag-ingon: Kami halayo kaayo kaninyo: Nga kamo nagpuyo man sa taliwala namo? Ngayon nga'y sumpain kayo, at hindi mawawalan sa inyo kailan man ng mga alipin, ng mamumutol ng kahoy at gayon din ng mananalok ng tubig sa bahay ng aking Dios. Busa karon mga tinunglo na kamo, ug walay bisan kinsa kaninyo nga dili mahimong ulipon, mga mangangahoy ug mga magkakalus sa tubig sa balay sa akong Dios. At sila'y sumagot kay Josue, at nagsabi, Sapagkat tunay na nasaysay sa iyong mga lingkod, kung paanong iniutos ng Panginoon ninyong Dios kay Moises na kaniyang lingkod na ibibigay sa inyo ang buong lupain, at inyong lilipulin ang lahat na nananahan sa lupain sa harap ninyo; kayat ikinatakot naming mainam ang aming buhay dahil sa inyo, at aming ginawa ang bagay na ito. Ug sila mingtubag kang Josue, ug miingon: Kay sa pagkatinuod gisugilon man sa imong mga sulogoon, nga si Jehova, nga imong Dios, nagsugo kang Moises nga iyang alagad, sa paghatag kaninyo niining tibook yuta, ug sa paglaglag sa tanang pumoloyo sa yuta gikan sa inyong atubangan; busa nangahadlok kami kaayo tungod sa among kinabuhi tungod kaninyo, ug mao nga naghimo kami niining butanga. At ngayon, narito, kami ay nasa iyong kamay: kung ano ang inaakala mong mabuti at matuwid na gawin sa amin, ay gawin mo. Ug karon, tan-awa, ania na kami sa inyong mga kamot: sumala sa inyong gihunahuna nga maayo ug matarung nga imong pagabuhaton kanamo, buhata. At gayon ang ginawa niya sa kanila, at iniligtas niya sila sa kamay ng mga anak ni Israel, na hindi sila pinatay. Ug mao nga iyang gihimo kanila ang ingon niini; ug iyang giluwas sila gikan sa kamot sa mga anak sa Israel, nga sila dili patyon nila. At ginawa sila ni Josue nang araw na yaon na mga mamumutol ng kahoy at mga mananalok ng tubig sa kapisanan, at sa dambana ng Panginoon, hanggang sa araw na ito, sa dakong kaniyang pipiliin. Ug niadtong adlawa, sila gihimo ni Josue nga mga mangangahoy ug mga magkakalus sa tubig alang sa katilingban, ug alang sa halaran ni Jehova, sa dapit nga iyang hipilian, hangtud niining adlawa. Nangyari nga, nang mabalitaan ni Adoni-sedec na hari sa Jerusalem na kung paanong nasakop ni Josue ang Hari at nagibang lubos (na kung paanong kaniyang ginawa sa Jerico at sa hari niyaon, gayon ang kaniyang ginawa sa Hai at sa hari niyaon), at kung paanong nakipagpayapaan sa kanila ang mga taga Gabaon, at nangasa gitna nila; Karon nahitabo nga si Adonisedec, ang hari sa Jerusalem, nakadungog kong giunsa ni Josue ang pagkuha sa Ai, ug sa pagkalaglag gayud pag-ayo niini (sumala sa iyang gibuhat sa Jerico ug sa iyang hari, mao usab ang gibuhat niya sa Ai ug sa iyang hari), ug kong giunsa sa mga pumoluyo sa Gabaon ang pagbuhat sa pakigdait uban sa mga Israelihanon, ug ming-ipon na kanila; Ay natakot silang mainam, sapagkat ang Gabaon ay malaking bayan na gaya ng isa sa mga bayan ng hari, at sapagkat lalong malaki kay sa Hai, at ang lahat na lalake roon ay mga makapangyarihan. Nga sila nangahadlok gayud tungod kay ang Gabaon mao man ang usa ka ciudad nga daku, ingon nga usa man sa mga harianong ciudad, ug labing daku kay sa Ai, ug ang tanang mga tawo didto mga gamhanan. Kayat si Adoni-sedec na hari sa Jerusalem ay nagsugo kay Oham na hari sa Hebron, at kay Phiream na hari sa Jarmuth, at kay Japhia, na hari sa Lachis, at kay Debir na hari sa Eglon na ipinasasabi, Busa si Adonisedec, ang hari sa Jerusalem nagpasugo kang Oham, hari sa Hebron, ug kang Piream, hari sa Jarmut, ug kang Japia, hari sa Lachis, ug kang Debir, hari sa Eglon. nga nagaingon: Sampahin ninyo ako at inyong tulungan ako, at saktan natin ang Gabaon: sapagkat nakipagpayapaan kay Josue at sa mga anak ni Israel. Umari kamo kanako, ug tabangi ako, ug awayon ta ang Gabaon; kay kana nagpakigdait kang Josue ug sa mga anak sa Israel. Kayat ang limang hari ng mga Amorrheo, ang hari sa Jerusalem, ang hari sa Hebron, ang hari sa Jarmuth, ang hari sa Lachis, ang hari sa Eglon, ay nagpipisan at sumampa, sila at ang lahat nilang hukbo, at humantong laban sa Gabaon, at nakipagdigma laban doon. Busa ang lima ka mga hari sa mga Amorehanon, ang hari sa Jerusalem, ang hari sa Hebron, ang hari sa Jarmut, ang hari sa Lachis ug ang hari sa Eglon, nanagtigum sa ilang kaugalingon, ug nangadto, sila ug ang tanan nilang mga panon sa kasundalohan, ug nanagpahaluna sa atbang sa Gabaon ug nakiggubat batok kaniya. At ang mga tao sa Gabaon ay nagsugo kay Josue sa kampamento sa Gilgal, na sinasabi, Huwag mong papanlambutin ang iyong kamay sa iyong mga lingkod; sampahin mo kaming madali, at iligtas mo kami, at tulungan mo kami: sapagkat ang lahat ng mga hari ng mga Amorrheo na nangananahan sa lupaing maburol ay nagpipisan laban sa amin. Ug ang mga tawo sa Gabaon nagpasugo kang Josue ngadto sa campo sa Gilgal, nga nagaingon: Ayaw pag-ipahalayo ang imong kamot gikan sa imong mga ulipon; umari ka kanamo sa pagdali, ug luwasa kami, ug tabangi kami, kay ang tanang mga hari sa mga Amorehanon nga namuyo sa mga kabungtoran nanagtigum batok kanamo. Sa gayo'y sumampa si Josue mula sa Gilgal, siya at ang buong bayang pangdigma na kasama niya, at ang lahat ng mga makapangyarihang lalake na matatapang. Busa si Josue mitungas, gikan sa Gilgal, siya ug ang tibook katawohan sa panggubatan uban kaniya, ug ang tanang mga tawo nga mga maisug kaayo. At sinabi ng Panginoon kay Josue, Huwag mo silang katakutan: sapagkat aking ibinigay sila sa iyong mga kamay; walang lalake roon sa kanila na tatayo sa harap mo. Ug si Jehova miingon kang Josue: Ayaw kahadloki sila: kay gihatag ko na sila sa imong mga kamot; walay bisan usa ka tawo kanila nga makasukol kanimo. Si Josue nga ay naparoong bigla sa kanila; siya'y sumampa mula sa Gilgal buong gabi. Busa si Josue miadto kanila dihadiha; kay siya mitungas sa tibook nga gabii gikan sa Gilgal. At nilito sila ng Panginoon sa harap ng Israel, at kaniyang pinatay sila ng malaking pagpatay sa Gabaon, at hinabol niya sila sa daan na sampahan sa Beth-horon, at sinaktan niya sila hanggang sa Azeca, at sa Maceda. Ug sila gigubot ni Jehova diha sa atubangan sa Israel, ug iyang gipatay sila sa usa ka dakung kamatay didto sa Gabaon, ug gigukod sila ngadto sa tungasan sa Beth-oron, ug gilaglag sila hangtud sa Azeca ug ngadto sa Maceda. At nangyari, na habang tumatakas sa harap ng Israel samantalang sila'y nasa babaan sa Beth-horon, na binagsakan sila ng Panginoon sa Azeca ng mga malaking bato na mula sa langit, at sila'y namatay: sila'y higit na namatayan sa pamamagitan ng mga batong granizo kay sa pinatay ng mga anak ni Israel sa pamamagitan ng tabak. Ug nahitabo, sa diha nga sila nangalagiw gikan sa atubangan sa tibook Israel, sa diha pa sila sa lugsonganan sa Beth-oron, nga si Jehova nagpaatak sa dagkung bato gikan sa langit sa ibabaw nila hangtud sa Azeca ug sila nangamatay: labing daghan kanila ang nangamatay sa ulan-sa-yelo-nga-bato kay sa mga napatay sa mga anak sa Israel pinaagi sa ilang mga pinuti. Nang magkagayo'y nagsalita si Josue sa Panginoon nang araw na ibinigay ng Panginoon ang mga Amorrheo sa harap ng mga anak ni Israel; at kaniyang sinabi sa paningin ng Israel, Araw, tumigil ka sa Gabaon; At ikaw, Buwan, sa libis ng Ajalon. Unya misulti si Josue kang Jehova sa adlaw nga si Jehova mitugyan sa mga Amorehanon sa mga anak sa Israel; ug miingon siya sa atubangan sa Israel: Adlaw, humonong ka sa ibabaw sa Gabaon; Ug ikaw, Bulan, sa walog sa Ajalon. At ang araw ay tumigil, at ang buwan ay huminto, Hanggang sa ang bansa ay nakapanghiganti sa kaniyang mga kaaway. Hindi ba ito nakasulat sa aklat ni Jasher? At ang araw ay tumigil sa gitna ng langit, at hindi nagmadaling lumubog sa isang buong araw. Ug ang Adlaw mihunong, ug ang Bulan wala lumakaw, Hangtud ang nasud nakabalus sa ilang mga kaaway. At hindi nagkaroon ng araw na gaya niyaon bago nangyari yaon o pagkatapos niyaon, na ang Panginoon ay nakinig sa tinig ng tao: sapagkat ipinakipaglaban ng Panginoon ang Israel. Ug walay adlaw nga sama niana, sa una kun sa ulahi niya, nga si Jehova nagpatalinghug sa tingog sa tawo: kay si Jehova nakig-away alang kang Israel. At si Josue ay bumalik at ang buong Israel na kasama niya, sa kampamento sa Gilgal. Ug si Josue mipauli ug ang tibook Israel uban kaniya, ngadto sa campo sa Gilgal. At ang limang haring ito ay tumakas at nagsipagkubli sa yungib sa Maceda. Ug kining lima ka mga hari nangalagiw, ug nanago sa langub sa Maceda. At nasaysay kay Josue, na sinasabi, Ang limang hari ay nasumpungan, na nakatago sa yungib sa Maceda. Ug gisugilon kang Josue nga nagaingon: Ang lima ka mga hari hingkaplagan nga nanagtago didto sa langub sa Maceda. At sinabi ni Josue, Maggulong kayo ng mga malaking bato sa bunganga ng yungib, at maglagay kayo ng mga lalake roon upang magbantay sa kanila: Ug si Josue miingon: Paligira ang mga dagkung bato ngadto sa baba sa langub, ug butangi ug mga tawo haduol niini nga makabantay kanila. Ngunit huwag kayong magsitigil; inyong habulin ang inyong mga kaaway, at inyong sasaktan ang kahulihulihan sa kanila; huwag ninyong tiising pumasok, sa kanilang mga bayan: sapagkat ibinigay sila ng Panginoon ninyong Dios sa inyong kamay. Apan ayaw kamo paglangan; sunda ang inyong mga kaaway, ug patyon ang kinaulahian kanila; ayaw sila pagpasudla sa ilang mga ciudad: kay si Jehova nga inyong Dios naghatag na kanila sa inyong kamot. At nangyari, nang makatapos si Josue at ang mga anak ni Israel ng pagpatay ng malaking pagpatay sa kanila, hanggang sa nangalipol at ang labi na natira sa kanila ay pumasok sa mga nakukutaang bayan, Ug nahatabo, sa ming-undang si Josue ug ang mga anak sa Israel sa pagpamatay kanila sa dakung kamatay, hangtud nga sila nangahurot ug ang salin nga nahabilin kanila nakasulod na ngadto sa mga ciudad nga kinutaan, Na ang buong bayan ay bumalik sa kampamento kay Josue sa Maceda na tiwasay: walang maggalaw ng kaniyang dila laban sa kaninoman sa mga anak ni Israel. Nga ang tibook katawohan namauli sa campo ngadto kang Josue didto sa Maceda sa kalinaw: wala may nanulti batok sa mga anak sa Israel. Nang magkagayo'y sinabi ni Josue, Inyong buksan ang bunganga ng yungib, at inyong ilabas sa akin ang limang haring iyan sa yungib. Unya miingon si Josue: Ukbi ang baba sa langub ug paggulaa kanang lima ka mga hari ngari kanako gikan sa langub. At kanilang ginawang gayon, at inilabas ang limang haring yaon mula sa yungib, ang hari sa Jerusalem, ang hari sa Hebron, ang hari sa Jarmuth, ang hari sa Lachis, ang hari sa Eglon. Ug gihimo nila ug gipagula kadtong lima ka mga hari ngadto kaniya gikan sa langub, ang hari sa Jerusalem, ang hari sa Hebron, ang hari sa Jerimoth, ang hari sa Lachis, ug ang hari sa Eglon. At nangyari, nang kanilang ilabas ang mga haring yaon kay Josue na ipinatawag ni Josue ang lahat na lalake sa Israel, at sinabi sa mga pinuno ng mga lalaking mangdidigma na sumama sa kaniya, Lumapit kayo, ilagay ninyo ang inyong mga paa sa mga leeg ng mga haring ito. At sila'y lumapit at inilagay ang kanilang mga paa sa mga leeg ng mga yaon. Ug nahitabo sa diha nga gipagula na kadtong lima ka mga hari ngadto kang Josue, nga si Josue mitawag sa tanang mga tawo sa Israel, ug miingon sa mga pangulo sa mga tawo sa pag-awayan nga uban kaniya: Dumuol kamo, ug ibutang ninyo ang inyong mga tiil sa mga liog niining lima ka mga hari. Ug mingduol sila ug gibutang ang ilang mga tiil sa liog nila. At sinabi ni Josue sa kanila, Huwag kayong matakot, ni manglupaypay; kayo'y magpakalakas at magpakatapang na maigi: sapagkat ganito ang gagawin ng Panginoon sa lahat ninyong mga kaaway na inyong kinakalaban. Ug si Josue miingon kanila: Ayaw kahadlok, ayaw kaluya; magmabaskugon kamo ug magmaisugon kamo: kay ingon niana ang pagabuhaton ni Jehova sa tanan ninyong mga kaaway nga inyong pagaawayon. At pagkatapos ay sinaktan sila ni Josue, at ipinapatay sila, at ibinitin sila sa limang puno ng kahoy; at sila'y nangabitin sa mga puno ng kahoy hanggang sa kinahapunan. Ug unya gitigbas sila ni Josue, ug gipatay sila, ug gibitay sila sa ibabaw sa lima ka kahoy: ug nanagbitay sila sa ibabaw sa mga kahoy hangtud sa kahaponon. At nangyari sa paglubog ng araw, na si Josue ay nagutos at kanilang ibinaba sa mga punong kahoy, at kanilang inihagis sa yungib na kanilang pinagtaguan, at kanilang nilagyan ng mga malaking bato ang bunganga ng yungib hanggang sa araw na ito. Ug nahatabo sa panahon sa pagsalop sa adlaw, nga si Josue misugo ug gikuha sila gikan sa mga kahoy ug gitambog sila ngadto sa langub nga ilang gitagoan, ug dihay gibutang nga dagkung mga bato sa baba sa langub hangtud niining adlawa. At sinakop ni Josue ang Maceda nang araw na yaon, at sinugatan ng talim ng tabak, at ang hari niyaon; kaniyang lubos silang nilipol at ang lahat na tao na nandoon, wala siyang iniwang nalabi: at kaniyang ginawa sa hari sa Maceda ang gaya ng kaniyang ginawa sa hari ng Jerico. Ug nakuha ni Josue ang Maceda niadtong adlawa, ug iyang gipatay pinaagi sa sulab sa iyang pinuti ang hari didto, ug sila gilaglag gayud niya ug ang tanang kalag nga diha niana; ug walay mausa nga iyang gibilin; ug gihimo niya sa hari sa Maceda ingon sa gibuhat niya sa hari sa Jerico. At si Josue ay dumaan mula sa Maceda, at ang buong Israel na kasama niya, hanggang sa Libna, at lumaban sa Libna: Ug si Josue milabay gikan sa Maceda, ug ang tibook Israel kuyog kaniya, ngadto sa Libna, ug gigubat ang Libna: At ibinigay rin ng Panginoon, sangpu ng hari niyaon, sa kamay ng Israel; at kaniyang sinugatan ng talim ng tabak, at ang lahat na tao na nandoon; wala siyang iniwan doon; at kaniyang ginawa sa hari niyaon ang gaya ng kaniyang ginawa sa hari sa Jerico. Ug si Jehova naghatag usab niini, ingon man ang hari niana, ngadto sa kamot sa Israel; ug iyang gitigbas kini sa pinuti, ug ang tanang mga kalag nga didto; walay mausa nga iyang gibilin didto; ug gihimo niya sa hari niini sama sa iyang gihimo sa hari sa Jerico. At dumaan si Josue mula sa Libna, at ang buong Israel na kasama niya, hanggang sa Lachis, at humantong laban doon, at lumaban doon. Ug si Josue milabay gikan sa Libna, ug ang tibook Israel kuyog kaniya, ngadto sa Lachis, ug mingpahaluna didto, ug gigubat niya: At ibinigay ng Panginoon ang Lachis sa kamay ng Israel at kaniyang sinakop sa ikalawang araw, at sinugatan ng talim ng tabak, at ang lahat na tao na nandoon, ayon sa lahat na ginawa niya sa Libna. Ug ang Lachis gihatag ni Jehova sa kamot sa Israel; ug gikuha niya kini sa ikaduhang adlaw, ug gitigbas niya pinaagi sa sulab sa pinuti, ug ang tanang mga kalag nga didto, sumala sa tanan nga iyang gibuhat sa Libna. Nang magkagayo'y sumampa si Horam na hari sa Gezer upang tulungan ang Lachis; at sinaktan ni Josue siya at ang kaniyang bayan, hanggang sa walang iniwan siya. Ug unya si Horam, ang hari sa Gezer, mitungas sa pagtabang sa Lachis; ug si Josue nagpatay kaniya ug sa iyang katawohan hangtud nga wala nay nahabilin kanila. At dumaan si Josue mula sa Lachis, at ang buong Israel na kasama niya, hanggang sa Eglon; at sila'y humantong laban doon, at nakipaglaban doon; Ug si Josue milabay gikan sa Lachis ug ang tibook Israel uban kaniya ngadto sa Eglon; ug sa atbang niadto mingpahaluna sila, ug ilang gigubat kadto. At kanilang sinakop nang araw na yaon, at sinugatan ng talim ng tabak, at ang lahat na tao na nandoon ay kaniyang lubos na nilipol nang araw na yaon, ayon sa lahat niyang ginawa sa Lachis. Ug ilang gikuha kadto niadtong adlawa; ug gitigbas kadto pinaagi sa sulab sa iyang pinuti; ug ang tanang mga kalag nga didto niadtong adlawa iyang gihurot paglalag sumala sa iyang gibuhat sa Lachis. At sumampa si Josue mula sa Eglon, at ang buong Israel na kasama niya, hanggang sa Hebron; at sila'y nakipaglaban doon: Ug si Josue mitungas gikan sa Eglon, ug ang tibook Israel kuyog kaniya ngadto sa Hebron; ug ilang giaway kadto; At kanilang sinakop, at sinugatan ng talim ng tabak, at ang hari niyaon, at ang lahat ng mga bayan niyaon, at ang lahat na tao na nandoon; wala siyang iniwang nalabi, ayon sa lahat niyang ginawa sa Eglon; kundi kaniyang lubos na nilipol, at ang lahat na tao na nandoon. Ug ilang gikuha kini, ug gitigbas pinaagi sa sulab sa pinuti ug ang hari niini ug ang tanang mga ciudad niini, ug ang tanang mga kalag nga diha niini; walay mausa nga iyang gibilin sumala sa iyang gibuhat didto sa Eglon: apan iyang gilaglag gayud kini ug ang tanang mga kalag nga diha niini. At si Josue at ang buong Israel na kasama niya ay bumalik sa Debir; at nakipaglaban doon: Ug si Josue mibalik, ug ang tibook Israel kuyog kaniya ngadto sa Debir ug nakig-away batok niini: At kaniyang sinakop at ang hari niyaon, at ang lahat ng mga bayan niyaon; at kanilang sinugatan ng talim ng tabak at lubos na nilipol ang lahat na tao na nandoon: wala siyang iniwang nalabi: kung paano ang kaniyang ginawa sa Hebron, ay gayon ang kaniyang ginawa sa Debir, at sa hari niyaon; gaya ng kaniyang ginawa sa Libna at sa hari niyaon. Ug iyang gikuha kini, ug ang hari niini ug ang tanang mga ciudad niini; ug ilang gitigbas sila sa sulab sa pinuti, ug gihurot pagpanglaglag ang tanang mga kalag nga diha niini; walay mausa nga gibilin niya: sumala sa iyang gibuhat sa Hebron, iyang gibuhat usab sa Debir ug sa hari niini; ingon sa iyang gibuhat usab sa Libna ug sa iyang hari niini. Ganito sinaktan ni Josue ang buong lupain, ang lupaing maburol, at ang Timugan, at ang mababang lupain, at ang mga tagudtod, at ang lahat ng hari niyaon; wala siyang iniwang nalabi: kundi kaniyang lubos na nilipol ang lahat na humihinga, gaya ng iniutos ng Panginoon ng Dios ng Israel. Busa gilaglag ni Josue ang tibook nga yuta, ang dapit sa kabungtoran, ug ang Habagatan, ug ang kapatagan, ug ang kawalogan, ug ang tanan nilang mga hari: walay gibilin niya, kondili gilaglag gayud niya ang tanan nga nagaginhawa, sumala sa gisugo ni Jehova, ang Dios sa Israel. At sinaktan sila ni Josue mula sa Cades-barnea hanggang sa Gaza, at ang buong lupain ng Gosen, hanggang sa Gabaon. Ug si Josue naglaglag kanila gikan sa Cades-barnea hangtud sa Gaza, ug ang tanang kayutaan sa Gosen, hangtud sa Gabaon. At ang lahat ng mga haring ito at ang kanilang lupain ay sinakop ni Josue na paminsan, sapagkat ipinakipaglaban ng Panginoon, ng Dios ng Israel. Ug ang tanang mga hari ug ang ilang mga yuta gikuha ni Josue sa makausa kay si Jehova, ang Dios sa Israel, nakig-away alang sa Israel. At si Josue at ang buong Israel na kasama niya ay bumalik sa kampamento sa Gilgal. Ug si Josue mibalik, ug ang tibook Israel uban kaniya ngadto sa campo sa Gilgal. At nangyari nang mabalitaan ni Jabin na hari sa Hasor, na siya'y nagsugo kay Jobab na hari sa Madon, at sa hari sa Simron, at sa hari sa Achsaph, Ug nahitabo, sa nakadungog niini si Jabin ang hari sa Hasor, nga siya nagpaadto ngadto kang Jobab, hari sa Madon, ug ngadto sa hari sa Simron, ug ngadto sa hari sa Achsaph, At sa mga hari na nangasa hilagaan, sa lupaing maburol, at sa Araba sa timugan ng Cinneroth at sa mababang lupain, at sa mga kaitaasan ng Dor sa kalunuran, Ug ngadto sa mga hari nga didto sa amihanan, sa kabungtoran, ug sa Araba dapit sa habagatan sa Cinnerot, ug didto sa kapatagan ug sa mga kinahataasan sa Dor dapit sa kasadpan, Sa Cananeo sa silanganan at sa kalunuran at sa Amorrheo, at sa Hetheo, at sa Pherezeo, at sa Jebuseo sa lupaing maburol, at sa Heveo sa ibaba ng Hermon, sa lupain ng Mizpa. Ngadto sa Canaanhon sa silangan ug sa kasadpan, ug sa Amorehanon, ug sa Hetehanon, ug sa Peresehanon, ug sa Jebusehanon sa kabungtoran, ug sa Hebehanon sa ilalum sa Hermon sa yuta sa Mispa. At sila'y lumabas, sila at ang kanilang mga hukbo na kasama nila, maraming tao, na gaya nga ng mga buhangin na nasa baybayin ng dagat sa karamihan, na may mga kabayo at mga karo na totoong marami. Ug sila nanggula, sila ug ang tanang mga panon sa kasundalohan uban kanila, daghang mga tawo, sama sa gidaghanon sa balas nga anaa sa kabaybayonan, uban ang mga kabayo ug mga carro nga daghan kaayo. At ang lahat ng mga haring ito ay nagpipisan; at sila'y naparoon at humantong na magkakasama sa tubig ng Merom, upang makipaglaban sa Israel. Ug kining tanang mga hari nanagkatigum; ug sila nangadto nga mingpahaluna sa katubigan sa Merom, sa pagpakig-away batok sa Israel. At sinabi ng Panginoon kay Josue, Huwag kang matakot ng dahil sa kanila; sapagkat bukas sa ganitong oras ay ibibigay ko silang lahat na patay sa harap ng Israel: inyong pipilayan ang kanilang mga kabayo, at sisilaban ng apoy ang kanilang mga karo. Ug si Jehova namulong kang Josue: Ayaw kahadlok tungod kanila; kay ugma niining panahona igahatag ko nga patay silang tanan sa atubangan sa Israel: Ikaw magakiting sa ilang mga kabayo ug magasunog sa ilang mga carro sa kalayo. Sa gayo'y biglang naparoon si Josue, at ang buong bayang pangdigma na kasama niya, laban sa kanila sa tabi ng tubig ng Merom, at dumaluhong sila sa kanila. Busa si Josue miadto, ug kuyog kaniya ang iyang tanang katawohan-nga-iggugubat, ug dihadiha ming-asdang kanila didto sa katubigan sa Merom. At ibinigay sila ng Panginoon sa kamay ng Israel, at sinaktan nila, at hinabol nila sila hanggang sa malaking Sidon, at hanggang sa Misrephoth-maim, at hanggang sa libis ng Mizpa, sa dakong silanganan; at sinaktan nila sila hanggang sa wala silang iniwan sa kanila nalabi. Ug sila gitugyan ni Jehova sa kamot sa Israel, ug ilang gipamatay sila, ug gigukod sila ngadto sa bantugang Sidon, ug ngadto sa Misrepotmayim, ug ngadto sa walog sa Mispa padulong ngadto sa silangan; ug ilang gipanigbas sila hangtud nga walay nanghibilin. At ginawa ni Josue sa kanila ang gaya ng iniutos ng Panginoon sa kaniya; kaniyang pinilayan ang kanilang mga kabayo, at sinilaban ng apoy ang kanilang mga karo. Ug si Josue nagbuhat kanila sumala sa gisugo ni Jehova kaniya: iyang gipangitingan ang ilang mga kabayo, ug gisunog sa kalayo ang ilang mga carro. At bumalik si Josue nang panahong yaon at sinakop ang Hasor, at sinugatan ng tabak ang hari niyaon: sapagkat ang Hasor ng una ay pangulo ng lahat ng mga kahariang yaon. Ug niadtong panahona misibug si Josue ug gikuha niya ang Hasor, ug gitigbas pinaagi sa pinuti ang hari didto: kay ang Hasor kaniadto maoy pangulo sa tanan niadtong mga gingharian. At kanilang sinugatan ng talim ng tabak ang lahat na tao na nandoon, na kanilang lubos na nilipol: walang naiwan na may hininga, at kaniyang sinilaban ng apoy ang Hasor. Ug gipanigbas nila sa sulab sa pinuti ang tanan nga may kinabuhi didto, gipoo gayud ang tanan; walay mausa nga nagginhawa nga nahabilin: ug iyang gisunog ang Hasor sa kalayo. At ang lahat ng mga bayan ng mga haring yaon at ang lahat ng mga hari ng mga yaon ay sinakop ni Josue, at sinugatan niya sila ng talim ng tabak at lubos na nilipol sila; gaya ng iniutos ni Moises na lingkod ng Panginoon. Ug ang tanang mga ciudad niadtong mga haria, ug ang tanang mga hari nila, gikuha ni Josue, ug gitigbas niya sa sulab sa pinuti, ug gihurot sila gayud paglaglag; ingon sa gisugo ni Moises, ang alagad ni Jehova. Ngunit tungkol sa mga bayang natatayo sa kanilang mga bunton, ay walang sinunog ang Israel sa mga yaon, liban sa Hasor lamang, na sinunog ni Josue. Apan mahitungod sa mga ciudad nga nagbarog sa ilang mga bungtod, wala sunoga sa mga Israelihanon; gawas sa Asor lamang; kana maoy gisunog ni Josue. At ang lahat na samsam sa mga bayang ito at ang mga hayop ay kinuha ng mga anak ni Israel na pinakasamsam para sa kanilang sarili; ngunit ang bawat tao ay sinugatan nila ng talim ng tabak hanggang sa kanilang nalipol sila, ni hindi nagiwan sila ng anomang may hininga. Ug ang tanang mga butang nga nanghibilin niining mga ciudara, ug ang mga panon sa vaca, ang mga anak sa Israel nanguha niini alang sa pagkainagaw ngadto sa ilang kaugalingon; apan ang tagsatagsa ka tawo ilang gitigbas sa sulab sa pinuti hangtud nga nalaglag sila, ug walay bisan usa nga nagginhawa nga ilang gibilin. Kung paanong nagutos ang Panginoon kay Moises na kaniyang lingkod, ay gayon nagutos si Moises kay Josue: at gayon ang ginawa ni Josue; wala siyang iniwang hindi yari sa lahat na iniutos ng Panginoon kay Moises. Ingon nga si Jehova nagsugo kang Moises nga iyang alagad, busa nagsugo usab si Moises kang Josue: ug ingon man gibuhat ni Josue; ang tanan nga gisugo ni Jehova kang Moises, walay bisan unsa nga wala niya buhata, Sa gayo'y sinakop ni Josue ang buong lupaing yaon, ang lupaing maburol, at ang buong Timugan, at ang buong lupain ng Gosen, at ang mababang lupain, at ang Araba, at ang lupaing maburol ng Israel, at ang mababang lupain niyaon; Busa gikuha ni Josue kadtong tibook yuta, ang sa kabungtoran, ang tanan nga anaa sa habagatan, ug ang tibook yuta sa Gosen, ug ang kapatagan, ug ang Araba, ug ang kabungtoran sa Israel, ug ang kapatagan niana. Mula sa bundok ng Halac na paahon sa Seir, hanggang sa Baal-gad sa libis ng Libano sa ibaba ng bundok Hermon: at kinuha niya ang lahat nilang hari, at sinaktan niya sila at ipinapatay niya sila. Sukad sa bukid sa Halac nga nagapadulong ngadto sa Seir, ug ngadto na gayud sa Baal-gad, sa walog sa Libano ubos sa bukid sa Hermon: ug ang tanan nilang mga hari iyang gikuha ug gitigbas sila ngadto sa kamatayon. Si Josue ay nakipagdigmang malaong panahon sa lahat ng mga haring yaon. Si Josue dugay nang nagpakiggubat uban niadtong tanan nga mga hari. Walang bayan na nakipagpayapaan sa mga anak ni Israel, liban ang mga Heveo na mga taga Gabaon: kanilang kinuhang lahat sa pakikipagbaka. Walay usa ka ciudad nga nagpakigdait sa mga anak sa Israel gawas sa mga Hebehanon, ang mga pumoluyo sa Gabaon: ilang nakuha ang tanan pinaagi sa gubat. Sapagkat inakala nga ng Panginoon na papagmatigasin ang kanilang puso, upang pumaroon laban sa Israel sa pakikipagbaka, upang kanilang malipol silang lubos, na huwag silang magtamo ng biyaya, kundi kaniyang malipol sila, gaya ng iniutos ng Panginoon kay Moises. Kay gikan man kang Jehova ang pagkagahi sa ilang mga kasingkasing, sa pagpakig-away batok sa Israel, aron iyang malaglag gayud sila, aron sila dili kaloy-an, kondili aron siya magalaglag kanila ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. At naparoon si Josue nang panahong yaon at nilipol ang mga Anaceo mula sa lupaing maburol, sa Hebron, sa Debir, sa Anab, at sa buong lupaing maburol ng Juda, at sa buong lupaing maburol ng Israel: nilipol silang lubos ni Josue sangpu ng kanilang mga bayan. Ug si Josue miabut niadtong panahona, ug iyang gilaglag ang Anachanon gikan sa kabungtoran, gikan sa Hebron, gikan sa Debir, gikan sa Anab ug gikan sa tibook nga kabungtoran sa Juda ug gikan sa tibook kabungtoran sa Israel: si Josue naglaglag gayud kanila uban sa ilang mga ciudad. Walang naiwan sa mga Anaceo sa lupain ng mga anak ni Israel: sa Gaza, sa Gath, at sa Asdod lamang, nagiwan siya ng ilan. Walay nahabilin sa mga Anachanon sa yuta sa mga anak sa Israel: sa Gaza lamang, sa Gath ug sa Asdod, ang may pipila nga nahabilin. Gayon sinakop ni Josue ang buong lupain ayon sa lahat na sinalita ng Panginoon kay Moises; at ibinigay ni Josue na pinakamana sa Israel, ayon sa kanilang pagkakabahagi sangayon sa kanilang mga lipi. At ang lupain ay nagpahinga sa pakikipagdigma. Busa gikuha ni Josue ang tibook nga yuta sumala sa tanang gisulti ni Jehova kang Moises; ug si Josue mihatag niana ingon nga kabilin sa mga Israelihanon sumala sa ilang mga bahin pinaagi sa ilang mga banay. Ug ang yuta nakapahulay gikan sa gubat. Ang mga ito nga ang mga hari sa lupain na sinaktan ng mga anak ni Israel, at inari ang kanilang lupain sa dako roon ng Jordan na dakong sinisikatan ng araw mula sa libis ng Arnon hanggang sa bundok ng Hermon, at ng buong Araba na dakong silanganan: Karon mao kini ang mga hari sa yuta, nga gilaglag sa mga anak sa Israel, ug nagbaton sa ilang yuta sa unahan sa Jordan ngadto sa silanganan sa adlaw, gikan sa walog sa Arnon, ngadto sa bukid sa Hermon, ug ang tanang Araba ngadto sa silangan. Si Sehon na hari ng mga Amorrheo, na nanahan sa Hesbon at nagpuno mula sa Aroer, na nasa tabi ng libis ng Arnon at ang bayan na nasa gitna ng libis, at ang kalahati ng Galaad, hanggang sa ilog Jaboc, na hangganan ng mga anak ni Ammon; Si Sihon, ang hari sa mga Amorehanon nga nagpuyo sa Hesbon ug naghari sukad sa Aroer, nga anaa sa daplin sa walog sa Arnon, ug ang ciudad nga anaa sa kinataliwad-an sa walog ug ang katunga sa Galaad, ingon man ngadto sa suba sa Jaboc ang utlanan sa mga anak sa Ammon; At ang Araba hanggang sa dagat ng Cinneroth, na dakong silanganan, at hanggang sa dagat ng Araba, Dagat na Alat, na dakong silanganan, na daang patungo sa Beth-jesimoth; at sa timugan sa ilalim ng mga tagudtod ng Pisga: Ug ang Araba ngadto sa dagat sa Cinneroth, padulong ngadto sa silangan ug ngadto sa dagat nga Maasgad, dapit sa silangan, ang dalan padulong ngadto sa Beth-Jesimoth; ug sa habagatan ubos sa banghilig sa Pisga: At ang hangganan ni Og na hari sa Basan, sa nalabi ng mga Rephaim na nanahan sa Astaroth at sa Edrei, Ug ang utlanan ni Og, hari sa Basan, nga nahabilin sa mga Rapehanon nga nagpuyo sa Astaroth ug sa Edrei, At nagpuno sa bundok ng Hermon, at sa Salca, at sa buong Basan, hanggang sa hangganan ng mga Gessureo at ng mga Maachateo, at ng kalahati ng Galaad, na hangganan ni Sehon na hari sa Hesbon. Ug naghari sa bukid sa Hermon ug sa Salea, ug sa tibook nga Basan ngadto sa utlanan sa mga Gesurehanon ug sa mga Maachatehanon, ug katunga sa Galaad, ang utlanan ni Sihon, hari sa Hesbon. Sinaktan sila ni Moises na lingkod ng Panginoon at ng mga anak ni Israel: at ibinigay ni Moises na lingkod ng Panginoon na pinakaari sa mga Rubenita, at sa mga Gadita, at sa kalahating lipi ni Manases. Si Moises, ang alagad ni Jehova ug ang mga anak sa Israel, naglaglag kanila; ug si Moises, ang alagad ni Jehova, mihatag niana alang sa usa ka panulondon ngadto sa mga Rubenhanon, ug sa mga Gadhanon, ug sa katunga nga banay ni Manases. At ang mga ito'y ang mga hari ng lupain na sinaktan ni Josue at ng mga anak ni Israel sa dako roon ng Jordan na dakong kalunuran, mula sa Baal-gad na libis ng Libano hanggang sa bundok ng Halac, na pasampa sa Seir (at ibinigay ni Josue na pinakaari sa mga lipi ng Israel ayon sa kanilang pagkakabahagi; Ug kini mao ang mga hari nga gilaglag ni Josue ug sa mga anak sa Israel unahan sa Jordan padulong ngadto sa kasadpan, sukad sa Baal-gad nga didto sa walog sa Libano ngadto sa bukid sa Halac, nga nagapadulong ngadto sa Seir (ug si Josue mihatag niini sa mga banay sa Israel aron sa pagpanag-iya kanila sumala sa ilang mga pagkabahin; Sa lupaing maburol, at sa mababang lupain, at sa Araba, at sa mga tagudtod, at sa ilang, at sa Timugan; ang Hatheo, ang Amorrheo, at ang Cananeo, ang Pherezeo, ang Heveo, at ang Jebuseo); Didto sa kabungtoran, ug didto sa kapatagan, ug didto sa Araba, ug didto sa mga banghilig, ug didto sa kamingawan, ug didto sa Habagatan; ang Hetehanon, ang Amorehanon, ang Canaanhon, ang Peresehanon, ang Hebehanon, ug ang Jebusehanon): Ang hari sa Jerico, isa; ang hari sa Hai na nasa tabi ng Beth-el, isa; Ang hari sa Jerico, usa; ang hari sa Ai, nga tupad sa Beth-el, usa; Ang hari sa Jerusalem, isa; ang hari sa Hebron, isa. Ang hari sa Jerusalem, usa; ang hari sa Hebron, usa; Ang hari sa Jarmuth, isa; ang hari sa Lachis, isa; Ang hari sa Jeremoth, usa; ang hari sa Lachis, usa; Ang hari sa Eglon, isa; ang hari sa Gezer, isa; Ang hari sa Eglon, usa; ang hari sa Gezer, usa; Ang hari sa Debir, isa; ang hari sa Geder, isa; Ang hari sa Debir, usa; ang hari sa Gedir, usa; Ang hari sa Horma, isa; ang hari sa Arad, isa; Ang hari sa Horma, usa; ang hari sa Arad, usa; Ang hari sa Libna, isa; ang hari sa Adullam, isa; Ang hari sa Libna, usa; ang hari sa Adullam, usa; Ang hari sa Maceda, isa; ang hari sa Beth-el, isa; Ang hari sa Maceda, usa; ang hari sa Beth-el, usa; Ang hari sa Tappua, isa; ang hari sa Hepher, isa; Ang hari sa Tappua, usa; ang hari sa Hepher, usa; Ang hari sa Aphec, isa; ang hari sa Lasaron, isa; Ang hari sa Aphec, usa; ang hari sa Lasaron, usa; Ang hari sa Madon, isa; ang hari sa Hasor, isa; Ang hari sa Madon, usa; ang hari sa Hasor, usa; Ang hari sa Simron-meron, isa; ang hari sa Achsaph, isa; Ang hari sa Simron-meron, usa; ang hari sa Achsaph, usa; Ang hari sa Taanach, isa; ang hari sa Megiddo, isa; Ang hari sa Taanach, usa; ang hari sa Megiddo, usa; Ang hari sa Chedes, isa; ang hari sa Jocneam sa Carmel, isa; Ang hari sa Chedes, usa; ang hari sa Jocneam nga didto sa Carmel, usa; Ang hari sa Dor sa kaitaasan ng Dor, isa; ang hari ng mga bansa sa Gilgal, isa; Ang hari sa Dor sa kinahataasan sa Dor, usa; ang hari sa Goiim nga didto sa Gilgal, usa; Ang hari sa Tirsa, isa; lahat ng hari ay tatlong put isa; Ang hari sa Tirsa, usa; ang tanang mga hari may katloan ug usa. Si Josue nga'y matanda at puspos ng mga taon; at sinabi ng Panginoon sa kaniya, Ikaw ay matanda at puspos ng mga taon, at may nalalabi pang totoong maraming lupain na aariin. Karon si Josue tigulang na ug hataas na ang iyang panuigon; ug si Jehova miingon kaniya: Ikaw tigulang na ug hataas na kaayo ang imong panuigon, ug daghan pa uyamut ang yuta nga panag-iyahon. Ito ang lupain na nalalabi pa: ang lahat na lupain ng mga Filisteo, at ang lahat na Gessureo: Mao kini ang yuta nga nahibilin pa: ang tanang dapit sa mga Filistehanon ug ang tanang mga Gesurehanon; Mula sa Sihor na nasa tapat ng Egipto, hanggang sa hangganan ng Accaron na dakong hilagaan, na nabilang sa mga Cananeo: ang limang pangulo ng mga Filisteo, ang mga Gazeo, ang mga Asdodeo, ang mga Ascaloneo, ang mga Getheo, ang mga Accaronneo; gayon din ang mga Heveo, Sukad sa Sihor, nga anaa unahan sa Egipto, bisan pa hangtud ngadto sa utlanan sa Accaron, dapit sa amihanan, nga gibana-bana nga sa mga Canaanhon; ang lima ka principe sa mga Filistehanon; ang mga Gazahanon, ug ang mga Asdodihanon, ang mga Ascalonhanon, ang mga Getehanon, ug ang mga Accaronithanon; ug ingon man ang mga Abeosnon, Sa dakong timugan: ang lahat na lupain ng mga Cananeo, at ang Mehara, na nauukol sa mga Sidonio hanggang sa Aphec, na hangganan ng mga Amorrheo; Dapit sa habagatan; ang tibook yuta sa mga Canaanhon, ug ang Meara nga sakup sa mga Sidonhanon, ngadto sa Aphec, ngadto sa utlanan sa mga Amorehanon; At ang lupain ng mga Gebalita at ang buong Libano, sa dakong sinisikatan ng araw, mula sa Baal-gad, sa ibaba ng bundok Hermon hanggang sa pasukan sa Hamat: Ug ang yuta sa mga Gibleohanon, ug ang tibook Libano, ngadto dapit sa silangan sa adlaw, gikan sa Baal-gad ubos sa bukid sa Hermon ngadto sa pagsulod sa Hamath; Ang lahat ng taga lupaing maburol mula sa Libano hanggang sa Misrephoth-maim, sa makatuwid baga'y lahat ng mga Sidonio; sila'y aking itataboy mula sa harap ng mga anak ni Israel: iyo lamang bahagihin sa Israel na pinakamana, gaya ng iniutos ko sa iyo. Ang tanang pumoluyo sa kabungtoran sukad sa Libano ngadto sa Misrepothmaim, ang tanang mga Sidonhanon; sila pagahinginlan ko gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel; bahinon mo kana lamang alang sa Israel ingon nga panulondon, sumala sa akong gisugo kanimo. Iyo ngang bahagihin ang lupaing ito na pinakamana sa siyam na lipi, at sa kalahating lipi ni Manases. Busa, karon, bahinon mo kining yutaa ingon nga panulondon alang sa siyam ka banay ug sa katunga nga banay ni Manases. Sa kaniya'y tinanggap ng mga Rubenita at ng mga Gadita, ang kanilang mana, na ibinigay sa kanila ni Moises, sa dako roon ng Jordan na dakong silanganan gaya ng ibinigay sa kanila ni Moises na lingkod ng Panginoon; Uban kaniya ang mga Rubenhanon ug ang mga Gadhanon nakadawat sa ilang panulondon nga gihatag kanila ni Moises, unahan sa Jordan dapit sa silangan, sumala sa gihatag kanila ni Moises, ang alagad ni Jehova: Mula sa Aroer na nasa tabi ng libis ng Arnon, at ang bayan na nasa gitna ng libis, at ng buong kapatagan ng Medeba hanggang sa Dibon: Sukad sa Aroer, nga anaa sa kinadaplinan sa walog sa Arnon, ug ang ciudad nga anaa sa taliwala sa walog, ug ang tibook patag sa Madeba ngadto sa Dibon; At ang lahat na bayan ni Sehon na hari ng mga Amorrheo, na naghahari sa Hesbon hanggang sa hangganan ng mga anak ni Ammon; Ug ang tanang mga ciudad ni Sihon, hari sa mga Amorehanon, nga nagahari sa Hesbon, ngadto sa utlanan sa mga anak sa Ammon; At ang Galaad, at ang hangganan ng mga Gessureo at ng mga Maachateo at ang buong bundok ng Hermon, at ang buong Basan hanggang sa Salca; Ug ang Galaad, ug ang utlanan sa mga Gesurehanon ug sa mga Maacatehanon, ug ang tibook nga bukid sa Hermon, ug ang tibook Basan ngadto sa Salcha; Ang buong kaharian ni Og sa Basan, na naghari sa Astaroth at sa Edrei (na siyang naiwang labi sa mga Rephaim); sapagkat sinaktan ang mga ito ni Moises at mga itinaboy. Ang tibook gingharian ni Og, sa Basan, nga naghari sa Astaroth ug sa Edrei (kini maoy nahibilin sa mga nahasalin sa mga Rephaimhanon); kay kini sila gilaglag ni Moises ug gipapahawa. Gayon ma'y hindi itinaboy ng mga anak ni Israel ang mga Gessureo, ni ang mga Maachateo; kundi ang Gessureo at ang Maachateo ay tumahan sa gitna ng Israel hanggang sa araw na ito. Apan ang mga anak sa Israel wala magapapahawa sa mga Gesurehanon, ni sa mga Maacathihanon: apan si Gesur ug si Maacath nagpuyo sa kinataliwad-an sa Israel, hangtud niining adlawa. Ang lipi lamang ni Levi ang hindi niya binigyan ng mana; ang mga handog sa Panginoon, sa Dios ng Israel na pinaraan sa apoy ay siyang kaniyang mana, gaya ng sinalita niya sa kaniya. Sa banay lamang ni Levi nga siya wala maghatag ug panulondon; ang mga halad ni Jehova, ang Dios sa Israel, nga ginahimo pinaagi sa kalayo, mao ang iyang panulondon, sumala sa iyang gipamulong kaniya. At nagbigay si Moises sa lipi ng mga anak ni Ruben ng ayon sa kanilang mga angkan. Ug si Moises naghatag sa banay sa mga anak ni Ruben sumala sa ilang mga panimalay. At ang kanilang hangganan ay mula sa Aroer, na nasa tabi ng libis ng Arnon, at ang bayang nasa gitna ng libis, at ang buong kapatagan sa tabi ng Medeba; Ug ang ilang utlanan nanukad gikan sa Aroer nga anaa sa kinadaplinan sa walog sa Arnon, ug ang ciudad nga anaa sa kinataliwad-an sa walog, ug ang tibook patag haduol sa Medeba; Ang Hesbon at ang lahat ng mga bayan niyaon na nasa kapatagan; ang Dibon at ang Bamoth-baal, at ang Beth-baal-meon; Ang Hesbon, ug ang tanan niyang mga ciudad nga anaa sa patag; ug ang Dibon, ug ang Bamoth-baal, ug ang Beth-baal-meon, At ang Jaas, at ang Ced-demoth, at ang Mephaath; Ug ang Jaas, ug ang Keddemoth, ug ang Mephaath, At ang Chiriataim, at ang Sibma, at ang Zereth-shahar, sa bundok ng libis; Ug ang Chiriataim, ug ang Sibma, ug ang Zereth-shahar nga anaa sa bukid sa walog, At ang Beth-peor, at ang mga tagudtod ng Pisga, at ng Beth-jesimoth; Ug ang Beth-peor, ug ang mga banghilig sa Pisga, ug ang Beth-jesimoth. At ang lahat ng mga bayan sa kapatagan at ang buong kaharian ni Sehon na hari ng mga Amorrheo na naghari sa Hesbon, na siyang sinaktan ni Moises na gayon din ang mga pinuno sa Madian, si Hevi, si Recem, at si Sur, at si Hur, at si Reba, na mga prinsipe ni Sehon, na tumahan sa lupain. Ug ang tanang mga ciudad sa patag, ug ang tibook nga gingharian ni Sihon, hari sa mga Amorehanon, nga nagahari sa Hesbon, nga gidaug ni Moises uban ang mga pangulo sa Madian, nga si Evi, ug si Recem, ug si Sur, ug si Jur, ug si Reba, mga principe ni Sihon nga nagpuyo sa yuta. Si Balaam man na anak ni Beor na manghuhula, ay pinatay ng mga anak ni Israel ng tabak sa gitna ng nalabi sa kanilang nangapatay. Si Balaam usab ang anak nga lalake ni Beor, ang magtatagna nga bakakon, gipatay sa mga anak sa Israel uban sa tanang mga gipatay nila. At ang hangganan ng mga anak ni Ruben ay ang Jordan, at ang hangganan niyaon. Ito ang mana ng mga anak ni Ruben ayon sa kanilang mga angkan, ang mga bayan at ang mga nayon niyaon. Ug ang utlanan sa mga anak ni Ruben mao ang Jordan, ug ang uban pang utlanan niini. Kini mao ang panulondon sa mga anak ni Ruben sumala sa ilang mga panimalay, ang mga ciudad ug ang mga kalungsoran didto. At si Moises ay nagbigay sa lipi ni Gad, sa mga anak ni Gad, ng ayon sa kanilang mga angkan. Ug si Moises naghatag sa banay ni Gad, sa mga anak ni Gad sumala sa ilang mga panimalay. At ang kanilang hangganan ay ang Jacer, at ang lahat na bayan ng Galaad, at ang kalahati ng lupain ng mga anak ni Ammon hanggang sa Aroer na nasa tapat ng Rabba; Ug ang ilang utlanan mao ang Jaser, ug ang tanang mga ciudad sa Galaad, ug ang katunga sa yuta sa mga anak sa Ammon ngadto sa Aroer nga anaa sa atbang sa Rabba; At mula sa Hesbon hanggang sa Ramathmizpe, at sa Betonim; at mula sa Mahanaim hanggang sa hangganan ng Debir. Ug sukad sa Hesbon ngadto sa Ramath-mispe, ug Betonim: ug sukad sa Mahanaim ngadto sa utlanan sa Debir; At sa libis, ang Beth-aram, at ang Beth-nimra, at ang Sucoth, at ang Saphon, na labis ng kaharian ni Sehon na hari sa Hesbon, ang Jordan at ang hangganan niyaon, hanggang sa kaduluduluhang bahagi ng dagat ng Cinnereth, sa dako roon ng Jordan na dakong silanganan. Ug diha sa walog, ang Beth-aram, ang Beth-nimra, ug ang Sucoth, ug ang Saphon, ang salin sa gingharian ni Sehon, ang hari sa Hesbon, ang Jordan ug ang utlanan niini, ngadto sa kinatapusang bahin gayud sa dagat sa Cinnereth unahan sa Jordan ngadto sa silangan. Ito ang mana ng mga anak ni Gad ayon sa kanilang mga angkan, ang mga bayan at ang mga nayon niyaon. Kini mao ang panulondon sa mga anak ni Gad, sumala sa ilang mga panimalay, ang mga ciudad ug ang mga kalungsoran didto. At si Moises ay nagbigay ng mana sa kalahating lipi ni Manases: at yao'y sa kalahating lipi ng mga anak ni Manases ayon sa kanilang mga angkan. Ug si Moises naghatag ug panulondon sa tunga nga banay ni Manases: ug kadto alang sa katunga nga banay sa mga anak ni Manases, sumala sa ilang mga panimalay. At ang kanilang hangganan ay mula sa Mahanaim, ang buong Basan, ang buong kaharian ni Og na hari sa Basan at ang lahat ng mga bayan ng Jair na nasa Basan, anim na pung bayan. Ug ang ilang utlanan nagasukad sa Mahanaim, ang tibook Basan, ang tibook gingharian ni Og, hari sa Basan, ug ang tanang mga kalungsoran sa Jair, nga atua sa Basan, may kan-uman ka mga ciudad: At ang kalahati ng Galaad at ang Astaroth at ang Edrei, ang mga bayan ng kaharian ni Og sa Basan, ay sa mga anak ni Machir na anak ni Manases, sa makatuwid baga'y sa kalahati ng mga anak ni Machir ayon sa kanilang mga angkan. Ug ang katunga sa Galaad, ug ang Astaroth, ug ang Edrei, ang mga ciudad sa gingharian ni Og, didto sa Basan, alang sa mga anak ni Machir, ang anak nga lalake ni Manases, bisan alang sa katunga sa mga anak ni Machir sumala sa ilang mga panimalay. Ito ang mga mana na binahagi ni Moises sa mga kapatagan ng Moab, sa dako roon ng Jordan sa Jerico, na dakong silanganan. Kini mao ang mga panulondon nga gibahinbahin ni Moises sa mga kapatagan sa Moab unahan sa Jordan sa Jerico, ngadto sa silangan. Ngunit sa lipi ni Levi ay walang ibinigay si Moises na mana: ang Panginoon, ang Dios ng Israel ay siyang kanilang mana, gaya ng kaniyang sinalita sa kanila. Apan alang sa banay ni Levi wala magnatag si Moises ug panulondon: si Jehova, ang Dios sa Israel, mao ang ilang panulondon, sumala sa iyang gisulti kanila. At ito ang mga mana na sinakop ng mga anak ni Israel sa lupain ng Canaan, na binahagi sa kanila ni Eleazar na saserdote, at ni Josue na anak ni Nun, at ng mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ng mga lipi ng mga anak ni Israel, Ug kini mao ang mga panulondon nga gihatag sa mga anak sa Israel sa yuta sa Canaan nga gibahin-bahin ni Eleazar, nga sacerdote, ug ni Josue, ang anak nga lalake ni Nun; ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga banay sa mga anak sa Israel nga gipanagbahin-bahin kanila. Sa pamamagitan ng sapalaran ng kanilang mana, gaya ng iniutos ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises, sa siyam na lipi, at sa kalahating lipi. Sumala sa kapalaran sa ilang panulondon, ingon sa gisugo ni Jehova pinaagi kang Moises, alang sa siyam ka mga banay, ug alang sa katunga nga banay. Sapagkat nabigyan na ni Moises ng mana ang dalawang lipi at ang kalahating lipi sa dako roon ng Jordan: ngunit sa mga Levita ay wala siyang ibinigay na mana sa kanila. Kay si Moises naghatag sa panulondon sa duruha ka banay ug sa katunga nga banay unahan sa Jordan: apan sa mga Levihanon, siya walay gikahatagan sa panulondon. Sapagkat ang mga anak ni Jose ay naging dalawang lipi ang Manases at ang Ephraim: at hindi sila nagbigay ng bahagi sa mga Levita sa lupain, liban ang mga bayan na matahanan, pati ng mga nayon niyaon sa kanilang hayop at sa kanilang pag-aari. Kay ang mga anak ni Jose may duruha ka banay, ang Manases ug ang Ephraim; ug sila wala maghatag ug bahin sa yuta sa mga Levihanon, gawas sa mga ciudad nga ilang pagapuy-an, ug ang mga patag nga sibsibanan sa ilang panon nga vaca ug alang sa ilang kabuhian. Kung paano iniutos ng Panginoon kay Moises, ay gayon ang ginawa ng mga anak ni Israel, at kanilang binahagi ang lupain. Maingon nga gisugo ni Jehova kang Moises, gihimo sa mga anak sa Israel; ug gibahin nila ang yuta. Nang magkagayo'y lumapit ang mga anak ni Juda kay Josue sa Gilgal: at sinabi sa kaniya ni Caleb na anak ni Jephone na Cenezeo, Iyong talastas ang bagay na sinalita ng Panginoon kay Moises na lalake ng Dios, tungkol sa akin at tungkol sa iyo sa Cades-barnea. Unya ang mga anak ni Juda ming-duol ngadto kang Josue didto sa Gilgal: ug si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, nga Cenehanon, miingon kaniya: Nasayud ikaw sa butang nga gisulti ni Jehova kang Moises, nga tawo sa Dios, mahitungod kanako ug kanimo didto sa Cades-barnea. Ako'y may apat na pung taon nang ako'y suguin ni Moises na lingkod ng Panginoon mula sa Cades-barnea upang tiktikan ang lupain; at aking dinalhan ng sagot siya ng gaya ng nasa aking puso. Kap-atan ka tuig ang akong panuigon sa pagpadala ni Moises kanako, ang alagad ni Jehova, gikan sa Cades-barnea aron sa pagsusi sa yuta: ug ako nagsugilon kaniya sumala sa diha sa akong kasingkasing. Gayon ma'y pinapanglumo ng mga kapatid na kasama ko ang puso ng bayan: ngunit ako'y lubos na sumunod sa Panginoon kong Dios. Ugaling kay ang akong mga igsoon nga kuyog nako, nagpatunaw sa mga kasingkasing sa katawohan; apan ako, misunod nga hingpit kang Jehova nga akong Dios. At si Moises ay sumumpa nang araw na yaon, na nagsasabi, Tunay na ang lupain na tinuntungan ng iyong paa ay magiging isang mana sa iyo at sa iyong mga anak magpakailan man, sapagkat sumunod kang lubos sa Panginoon kong Dios. Ug si Moises nanumpa niadtong adlawa, nga nagaingon: Sa pagkamatuod, ang yuta nga gitumban sa imong tiil mahimo nga imong panulondon kanimo ug sa imong mga anak, sa walay katapusan, kay ikaw misunod nga hingpit kang Jehova nga akong Dios. At ngayon, narito, iningatan akong buhay ng Panginoon, gaya ng kaniyang sinalita, nitong apat na put limang taon, mula nang panahon na salitain ng Panginoon ang salitang ito kay Moises, samantalang lumalakad ang Israel sa ilang; at ngayon, narito, sa araw na ito ako'y may walong put limang taon na. Ug karon, tan-awa, si Jehova nagbuhi kanako, ingon sa iyang gipamulong, niining kap-atan ug lima ka tuig sukad sa panahon nga si Jehova misulti kang Moises niining mga pulonga sa diha nga nagpanaw pa ang Israel didto sa kamingawan: ug karon, tan-awa, niining adlawa ako kawaloan ug lima ka tuig na ang panuigon. Gayon ma'y malakas pa ako sa araw na ito na gaya nang araw na suguin ako ni Moises: kung paano nga ang lakas ko noon, ay gayon ang lakas ko ngayon, sa pakikidigma, at gayon din sa paglalabas pumasok. Sa gihapon ako mabaskug karon sama sa adlaw sa pagsugo ni Moises kanako: sumala sa akong kusog kaniadto, mao usab ang akong kusog karon, alang sa gubat, ug sa paggula, ug sa pagsulod. Ngayon nga'y ibigay mo sa akin ang lupaing maburol na ito na sinalita ng Panginoon nang araw na yaon: sapagkat iyong nabalitaan nang araw na yaon kung paanong nariyan ang mga Anaceo, at mga bayang malalaki at nakukutaan: marahil ay sasa akin ang Panginoon, at akin silang maitataboy na gaya ng sinalita ng Panginoon. Busa karon, ihatag kanako kining dapit sa kabungtoran, nga gihisgutan ni Jehova niadtong adlawa; kay nadungog mo man niadtong adlawa nga didto ang mga Anachanon ug ang mga ciudad nga dagku ug linig-onan; tingali unya nga si Jehova magauban kanako ug pagapapahawaon ko sila, sumala sa gipamulong ni Jehova. At binasbasan siya ni Josue at kaniyang ibinigay ang Hebron kay Caleb na Anak ni Jephone, na pinakaari niya. Ug gipanalanginan siya ni Josue; ug gihatag niya ang Hebron kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, ingon nga iyang panulondon. Kayat ang Hebron ay naging mana ni Caleb na anak ni Jephone na Cenezeo hanggang sa araw na ito; sapagkat kaniyang lubos na sinunod ang Panginoon, ang Dios ng Israel. Busa ang Hebron nahimong panulondon ni Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, ang Cenehanon, hangtud niining adlawa; tungod kay siya nagsunod nga hingpit kang Jehova, ang Dios sa Israel. Ang pangalan nga ng Hebron nang una ay Chiriath-arba; na siyang Arba na pinaka malaking lalake sa mga Anaceo. At ang lupain ay nagpahinga sa pakikidigma. Karon ang ngalan sa Hebron sa unang panahon mao ang Chiriat-arba; kining Arba mao ang labing bantug nga tawo sa mga Anachanon. Ug ang yuta nakapahulay na gikan sa gubat. At naging kapalaran ng lipi ng mga anak ni Juda ayon sa kanilang mga angkan ay hanggang sa hangganan ng Edom; hanggang sa ilang ng Zin na dakong timugan, sa kahulihulihang bahagi ng timugan. Ug ang bahin alang sa banay sa mga anak ni Juda, sumala sa ilang mga panimalay, mao ang haduol sa utlanan sa Edom ngadto sa kamingawan sa Zin dapit sa habagatan, sa labing kinahabagatan gayud. At ang kanilang hangganang timugan ay mula sa kahulihulihang bahagi ng Dagat na Alat, mula sa dagat-dagatan na nakaharap sa dakong timugan: Ug ang utlanan sa habagatan nagasugod gikan sa kinatumyang dapit sa Dagat nga Maasgad sukad sa look nga nagabantaaw sa habagatan; At palabas sa dakong timugan ng pagsampa sa Acrabim, at patuloy sa Zin at pasampa sa timugan ng Cades-barnea, at patuloy sa Hezron, at pasampa sa Addar, at paliko sa Carca: Ug kana nagapaingon ngadto sa habagatan sa sakaon sa Acrabim ug nagapaingon ngadto sa Zin, ug nagatungas dapit sa habagatan sa Cades-barnea, ug milabay sa duol sa Hezron, ug nagatungas ngadto sa Adar, ug mingsaliko ngadto sa Carca; At patuloy sa Azmon, at palabas sa batis ng Egipto, at ang mga labasan ng hangganan ay sa dagat: ito ang magiging inyong hangganang timugan. Ug kini nagapaingon ngadto sa Asmon, ug minggula ngadto sa sapa sa Egipto; ug ang mga gulaanan gikan sa utlanan diha sa dagat: kini mao ang imong utlanan dapit sa habagatan. At ang hangganang silanganan ay ang Dagat na Alat, hanggang sa katapusan ng Jordan. At ang hangganan ng hilagaang dako ay mula sa dagat-dagatan ng dagat na nasa katapusan ng Jordan: Ug ang utlanan dapit sa silangan mao ang Dagat nga Maasgad, ngadto sa kinatapusan sa Jordan. Ug ang utlanan dapit sa amihanan nanukad sa look sa dagat sa katapusan sa Jordan. At pasampa ang hangganan sa Beth-hogla, at patuloy sa hilagaan ng Beth-araba; at ang hangganan ay pasampa sa bato ni Bohan na anak ni Ruben: Ug ang utlanan mitungas ngadto sa Beth-hogla ug milabay duol sa amihanan sa Beth-araba; ug ang utlanan mitungas ngadto sa bato ni Bohan, ang anak nga lalake ni Ruben; At ang hangganan ay pasampa sa Debir mula sa libis ng Achor, at gayon sa dakong hilagaang paharap sa dakong Gilgal, na nasa tapat ng pagsampa sa Adumin, na nasa dakong timugan ng ilog: at ang hangganan ay patuloy sa tubig ng En-semes, at ang mga labasan niyaon ay sa En-rogel: Ug ang utlanan mitungas sa Debir sukad sa walog sa Achor ug nagapadayon padulong ngadto sa amihanan, nga nagbantaaw paingon ngadto sa Gilgal nga anaa sa tungasan atbang sa Adumim nga anaa sa habagatan daplin sa suba; ug ang utlanan milabay ngadto sa mga tubig sa Ensemes ug ang mga gulaanan niana duol sa Enrogel; At ang hangganan ay pasampa sa libis ng anak ni Hinnom hanggang sa dako ng Jebuseo na dakong timugan (na siya ring Jerusalem): at ang hangganan ay pasampa sa taluktok ng bundok na dumudoon sa harap ng libis ng Hinnom na dakong kalunuran, na sa kahulihulihang bahagi ng libis ng Rephaim na dakong hilagaan: Ug ang utlanan mitungas duol sa walog sa anak nga lalake ni Hinom ngadto sa daplin sa Jebusehanon paingon ngadto sa habagatan (kini mao ang Jerusalem); ug ang utlanan nagatungas ngadto sa kinatumyan sa bukid nga nagatindog atbang sa walog sa Hinom dapit sa kasadpan, nga anaa sa labing kinatumyan sa walog sa Rephaim paingon ngadto sa amihanan. At ang hangganan ay paabot mula sa taluktok ng bundok hanggang sa bukal ng tubig ng Nephtoa, at palabas sa mga bayan ng bundok ng Ephron, at ang hangganan ay paabot sa Baala (na siya ring Chiriath-jearim): Ug ang utlanan nagatuy-od sukad sa tumoy sa bukid ngadto sa tuburan sa mga tubig sa Nephtoa ug migula ngadto sa mga ciudad sa bukid sa Epron; ug ang utlanan nagatuy-od ngadto sa Baala (kini mao ang Chiriat-jearim); At ang hangganan ay paliko mula sa Baala sa dakong kalunuran sa bundok ng Seir, at patuloy sa tabi ng bundok Jearim sa hilagaan (na siya ring Chesalon), at pababa sa Beth-semes at patuloy sa Timna. Ug ang utlanan miliko sukad sa Baala paingon ngadto sa kasadpan ngadto sa bukid sa Seir, ug milabay ngadto sa daplin sa bukid sa Jearim dapit sa amihanan; (kini mao ang Chesalon), ug milugsong ngadto sa Beth-semes, ug miagi ubay sa Timna; At ang hangganan ay palabas sa siping ng Ecron na dakong hilagaan; at ang hangganan ay paabot sa Sicheron, at patuloy sa bundok ng Baala, at palabas sa Jabneel; at ang mga labasan ng hangganan ay sa dagat. Ug ang utlanan migula ngadto sa daplin sa Ecron paingon ngadto sa amihanan; ug ang utlanan mituy-od ngadto sa Sicheron ug milabay duol sa bukid sa Baala ug migula sa Jabneel; ug ang mga gulaanan niini nga utlanan diha sa dagat. At ang hangganang kalunuran ay ang malaking dagat, at ang hangganan niyaon. Ito ang hangganan ng mga anak ni Juda sa palibot, ayon sa kanilang mga angkan. Ug ang utlanan sa kasadpan napaingon ngadto sa dagat nga daku ug ang utlanan niini. Kini mao ang utlanan sa mga anak ni Juda nga nagalibut sumala sa ilang mga panimalay. At kay Caleb na anak ni Jephone ay nagbigay siya ng isang bahagi sa gitna ng mga anak ni Juda, ayon sa utos ng Panginoon kay Josue, sa makatuwid baga'y ang Chiriath-arba, na siyang Arba na ama ni Anac (na siya ring Hebron). Ug kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, mihatag siya ug usa ka bahin sa mga anak ni Juda sumala sa sugo ni Jehova kang Josue ingon man sa Chiriat-arba, ug kining Arba mao ang amahan ni Anac, (kini mao si Hebron). At pinalayas ni Caleb mula roon ang tatlong anak ni Anac: si Sesai, si Aiman at si Talmai, na mga anak ni Anac. Ug si Caleb nagpapahawa gikan didto sa totolo ka mga anak nga lalake ni Anac: si Sesai, ug si Aiman, ug si Talmay, ang mga anak nga lalake ni Anac. At siya'y sumampa mula roon laban sa mga taga Debir: ang pangalan nga ng Debir nang una ay Chiriath-sepher. Ug gikan didto mitungas siya ngadto sa mga pumoluyo sa Debir: ug ang ngalan sa Debir kaniadto mao ang Chiriath-seper. At sinabi ni Caleb, Ang sumakit sa Chiriath-sepher at sumakop, sa kaniya ko papagaasawahin si Axa na aking anak na babae. Ug si Caleb miingon: Ang modaug sa Chiriath-seper, ug mokuha niana, kaniya akong igahatag ang akong anak nga babaye nga si Axa aron iyang maasawa. At sinakop ni Othoniel na anak ni Cenez, na kapatid ni Caleb: at pinapagasawa niya sa kaniya si Axa na kaniyang anak na babae. Ug si Othoniel, ang anak nga lalake ni Cenes, ang igsoon nga lalake ni Caleb, mikuha niana; ug iyang gihatag kaniya ang iyang anak nga babaye nga si Axa sa pagpaasawa. At nangyari, nang si Axa ay malakip sa kaniya, na kinilos nito siya na humingi sa kaniyang ama ng isang parang: at siya'y bumaba sa kaniyang asno, at sinabi ni Caleb sa kaniya, Anong ibig mo? Ug nahatabo, nga sa miadto na siya kaniya, siya nagtambag kaniya, nga mangayo ug usa ka uma gikan sa iyang amahan: ug siya nanaug sa iyang asno; ug si Caleb miingon kaniya: Unsay tuyo mo? At kaniyang sinabi, Pagpalain mo ako; sapagkat inilagay mo ako sa lupaing Timugan, ay bigyan mo rin ako ng mga bukal ng tubig. At ibinigay niya sa kaniya ang mga bukal sa itaas at ang mga bukal sa ibaba. Ug mitubag siya: Hatagi ako ug panalangin; kay naghatag ka kanako sa yuta sa habagatan, hatagi usab ako ug mga tuburan sa tubig. Ug gihatagan siya sa mga tubod sa itaas ug sa mga tubod sa ubos. Ito ang mana ng lipi ng mga anak ni Juda ayon sa kanilang mga angkan. Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Juda sumala sa ilang mga panimalay. At ang mga kaduluduluhang bayan ng lipi ng mga anak ni Juda sa dako ng hangganan ng Edom sa timugan ay Cabseel, at Eder, at Jagur, Ug ang kinatapusang mga ciudad sa banay sa mga anak ni Juda paingon ngadto sa utlanan sa Edom diha sa habagatan mao ang Kabseel, ug ang Eder, ug ang Jagur, At Cina, at Dimona, at Adada, Ug ang Sina, ug ang Dimona, ug ang Adada, At Cedes, at Asor, at Itnan, Ug ang Cedes, ug ang Asor, ug ang Itnan, At Ziph, at Telem, at Bealoth, Ug ang Ziph, ug ang Telem, ug ang Bealoth, At Asor-hadatta, at Cheriothhesron (na siya ring Asor), Ug ang Asor-hadatta, ug ang Cherioth-hesron (nga mao ang Asor), Amam, at Sema, at Molada, Ang Amam, ug ang Sema, ug ang Molada, At Asar-gadda, at Hesmon, at Beth-pelet, Ug ang Asar-gadda, ug ang Hesmom, ug ang Beth-pelet, At Hasar-sual, at Beer-seba, at Bizotia, Ug ang Hasar-sual, ug ang Beer-seba, ug ang Bisotia, Baala, at Iim, at Esem, Ug ang Baala, ug ang Iim, ug ang Esem, At Eltolad, at Cesil, at Horma, Ug ang Eltolad, ug ang Cesil, ug ang Horma, At Siclag, at Madmanna, at Sansana, Ug ang Siclag, ug ang Madmanna, ug ang Sansana, At Lebaoth at Silim, at Ain at Rimmon: lahat ng mga bayan ay dalawang put siyam, pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang Lebaoth, ug ang Silim, ug ang Ain, ug ang Rimmon: ang ta nang mga ciudad, may kaluhaan ug siyam, lakip ang ilang mga balangay. Sa mababang lupain: Estaol, at Sorea, at Asena, Ang diha sa kapatagan mao ang Estaol, ug ang Sorea, ug ang Asena, At Zanoa, at En-gannim, Tappua, at En-am, Ug ang Sanoa, ug ang Engannim, ug ang Tappua, ug ang Enam, Jarmuth at Adullam, Socho at Aceca, Ug ang Jerimoth, ug ang Adullam, ug ang Socho, ug ang Aceca, At Saraim at Adithaim, at Gedera at Gederothaim; labing apat na bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang Saraim, ug ang Aditaim; ug ang Gedera, ug ang Gederotaim; napulo ug upat ka mga ciudad lakip ang ilang mga balangay. Senan, at Hadasa, at Migdalgad; Ang Senan, ug ang Hadasa, ug ang Migdalgad, At Dilan, at Mizpe, at Jocteel, Ug ang Dilan, ug ang Mizpa, ug ang Jocteel, Lachis, at Boscat, at Eglon, Ang Lachis, ug ang Boscath, ug ang Eglon, At Cabon, at Lamas, at Chitlis; Ug ang Cabon, ug ang Lamas, ug ang Chitlis. At Gederoth, at Beth-dagon, at Naama at Maceda: labing anim na bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang Gederoh, ang Beth-dagon, ug ang Naama, ug ang Maceda; napulo ug unom ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Libna, at Ether, at Asan, Ang Libna, ug ang Eter, ug ang Asan, At Jiphta, at Asna, at Nesib, Ug ang Jiphta, ug ang Asna, ug ang Nesib, At Ceila, at Achzib, at Maresa; siyam na bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang Ceila, ug ang Achsib, ug ang Maresa; siyam ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay: Ecron at ang mga bayan niyaon, at ang mga nayon niyaon: Ang Ecron, lakip ang iyang mga lungsod ug mga balangay; Mula sa Ecron hanggang sa dagat, lahat na nasa siping ng Asdod pati ng mga nayon ng mga yaon. Sukad sa Ecron hangtud sa dagat, ang tanan nga anaa sa daplin sa Asdod lakip ang ilang mga balangay; Asdod, ang mga bayan niyaon at ang mga nayon niyaon, Gaza, ang mga bayan niyaon at ang mga nayon niyaon; hanggang sa batis ng Egipto, at ang malaking dagat at ang hangganan niyaon. Ang Asdod, lakip ang iyang mga lungsod ug mga balangay; ang Gasa, lakip ang iyang mga lungsod ug mga balangay: ngadto sa sapa sa Egipto, ug sa dakung dagat ug ang utlanan niini. At sa lupaing maburol, Samir, at Jattir, at Soco, Ug sa kabungtoran, ang Samir, ug ang Jatir, ug ang Sucoth, At Danna, at Chiriat-sanna (na siyang Debir), Ug ang Dana, ug ang Chiriat-sana (nga mao ang Debir), At Anab, at Estemo, at Anim; Ug ang Anab, ug ang Estemo, ug ang Anim, At Gosen, at Olon, at Gilo: labing isang bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang Gosen, ug ang Olon, ug ang Gilo; napulo ug usa ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Arab, at Dumah, at Esan, Ang Arab, ug ang Dumah, ug ang Esan, At Janum, at Beth-tappua, at Apheca: Ug ang Janum, ug ang Beth-pua, ug ang Apheca, At Humta, at Chiriath-arba (na siyang Hebron), at Sior; siyam na bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang Humta, ug ang Chiriat-arba (nga mao ang Hebron), ug ang Sior; siyam ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Maon, Carmel, at Ziph, at Juta, Ang Maon, ug ang Carmel, ug ang Ziph, ug ang Juta, At Izreel, at Jocdeam, at Zanoa, Ug ang Jesreel, ug ang Jocdeam, ug ang Sanoa, Cain, Gibea, at Timna: sangpung bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ang Cain, ang Gibea, ug ang Timnah; may napulo ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Halhul, Beth-zur, at Gedor. Ang Hal-hul, ug ang Bethpur, ug Gedor, At Maarath, at Beth-anoth, at Eltecon; anim na bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang Maarat, ug Beth-anoth ug Eltekon; unom ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Chiriath-baal (na siyang Chiriath-jearim), at Rabba: dalawang bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ang Ciriath-baal (nga mao ang Chiriath-jearim), ug ang Rabba; duruha ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Sa ilang; Beth-araba, Middin, at Sechacha; Diha sa kamingawan, ang Beth-araba, ang Midin, ug ang Sechacha. At Nibsan, at ang Bayan ng Asin, at En-gedi: anim na bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang Nibsan, ug ang ciudad sa Zin, ug ang Engedi; may unom ka mga ciudad lakip ang ilang mga balangay. At tungkol sa mga Jebuseo na mga taga Jerusalem ay hindi napalayas ng mga anak ni Juda: kundi ang mga Jebuseo ay nanahang kasama ng mga anak ni Juda sa Jerusalem hanggang sa araw na ito. Ug mahitungod sa mga Jebusehanon, ang mga pumoluyo sa Jerusalem, ang mga anak ni Juda wala makapapahawa kanila: apan ang Jebusehanon nagpuyo ipon sa mga anak ni Juda sa Jerusalem hangtud niining adlawa. At ang kapalaran ng mga anak ni Jose ay nagmula sa Jordan sa Jerico, sa tubig ng Jerico sa dakong silanganan, hanggang sa ilang na pasampa, mula sa Jerico at patuloy sa lupaing maburol hanggang sa Beth-el; Ug ang nahulog sa palad sa mga anak ni Jose, gikan sa Jordan sa Jerico sa mga tubig sa Jerico dapit sa silangan, bisan pa ang kamingawan, nga nagatungas gikan sa Jerico ngadto sa kabungtoran ug dayon na sa Beth-el: At palabas mula sa Beth-el na patungo sa Luz at patuloy sa hangganan ng mga Archita na patungo sa Ataroth; Ug gikan sa Beth-el napaingon ngadto sa Luz, ug milabay dapit sa utlanan sa mga Arkianhon sa Ataroth; At pababa sa dakong kalunuran sa hangganan ng mga Japhleteo, hanggang sa hangganan ng Beth-horon sa ibaba, hanggang sa Gezer: at ang mga labasan niyaon ay sa dagat. Ug kana milugsong ngadto sa kasadpan sa utlanan sa mga Hapletanon, ngadto sa utlanan sa Beth-oron, ang kinaubsan, ug ngadto sa Gezer; ug ang mga gulaanan didto napaingon ngadto sa dagat. At kinuha ang kanilang mana ng mga anak ni Jose, ng Manases, at ng Ephraim. Ug ang mga anak ni Jose, si Manases ug si Ephraim mingkuha sa ilang mga panulondon. At ang hangganan ng mga anak ni Ephraim ayon sa kanilang mga angkan ay ito: ang hangganan ng kanilang mana na dakong silanganan ay Ataroth-addar, hanggang sa Beth-horon sa itaas: Ug ang utlanan sa mga anak ni Ephraim sumala sa ilang mga panimalay mao kini: ang utlanan sa ilang panulondon paingon ngadto sa silangan, mao ang Ataroth-addar, ngadto sa Beth-oron ang nahataas; At ang hangganan ay palabas sa dakong kalunuran sa Michmetat, sa hilagaan; at ang hangganan ay paliko sa dakong silanganan hanggang sa Tanath-silo at patuloy sa silanganan ng Janoa: Ug ang utlanan nagpadayon ngadto sa kasadpan didto sa Michmetath dapit sa amihanan; ug ang utlanan misaliko paingon sa silangan ngadto sa Taanath-silo, ug milabay niana dapit sa silangan sa Janoa; At pababa mula sa Janoa na patungo sa Ataroth at sa Naara, at abot hanggang sa Jerico, at palabas sa Jordan. Ug kana milugsong gikan sa Janoa ngadto sa Ataroth, ug sa Naarar, ug miabut ngadto sa Jerico, ug minggula didto sa Jordan. Mula sa Tappua ay patuloy ang hangganan sa dakong kalunuran sa batis ng Cana: at ang labasan niyaon ay sa dagat. Ito ang mana ng lipi ng mga anak ni Ephraim ayon sa kanilang mga angkan, Sukad sa Tappua ang utlanan napaingon ngadto sa kasadpan ngadto sa sapa sa Cana; ug ang mga gulaanan didto padulong ngadto sa dagat. Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Ephraim sumala sa ilang mga panimalay: Pati ng mga bayan na inihiwalay sa mga anak ni Ephraim sa gitna ng mana ng mga anak ni Manases, lahat ng mga bayan na kalakip ng mga nayon ng mga yaon. Lakip ang mga ciudad nga nahabahin alang sa mga anak ni Ephraim sa kinataliwad-an sa panulondon sa mga anak ni Manases, ang tanang mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. At hindi nila pinalayas ang mga Cananeo na nananahan sa Gezer: kundi ang mga Cananeo ay nanahan sa gitna ng Ephraim hanggang sa araw na ito, at naging mga alilang tagapagatag. Ug wala nila papahawaa ang mga Canaanhon nga namuyo didto sa Geser; apan ang mga Canaanhon namuyo sa kinataliwad-an sa Ephraim hangtud niining adlawa, ug nahimong mga ulipon sa pagbuhat sa mga bulohaton sa pintakasi. At ito ang kapalaran ng lipi ni Manases; sapagkat siya ang panganay ni Jose. Tungkol kay Machir na panganay ni Manases, na ama ni Galaad, sapagkat siya'y lalaking mangdidigma, ay kaniya ngang tinangkilik ang Galaad at ang Basan. Ug kini mao ang nahulog sa palad sa banay ni Manases; kay siya ang kamagulangan nga anak nga lalake ni Jose. Mahitungod kang Machir, ang kamagulangan ni Manases, ang amahan ni Galaad, tungod kay siya usa ka tawo sa gubat, busa naiya ang Galaad ug ang Basan. At ang napasa ibang mga anak ni Manases ayon sa kanilang mga angkan, sa mga anak ng Abiezer, at sa mga anak ng Helec, at sa mga anak ng Esriel, at sa mga anak ng Sichem, at sa mga anak ng Hepher, at sa mga anak ng Semida; ang mga ito ang mga anak na lalake ni Manases na anak ni Jose, ayon sa kanilang mga angkan. Busa ang maong bahin alang sa ubang mga anak ni Manases, sumala sa ilang mga panimalay; alang sa mga anak ni Helec, ug alang sa mga anak ni Esriel, ug alang sa mga anak ni Sichem, ug alang sa mga anak ni Heper, ug alang sa mga anak ni Semida; kini mao ang mga anak nga lalake ni Manases, ug ang anak nga lalake ni Jose, sumala sa ilang mga panimalay. Ngunit si Salphaad na anak ni Hepher, na anak ni Galaad na anak ni Machir, na anak ni Manases, ay hindi nagkaroon ng mga anak na lalake kundi mga babae: at ito ang mga pangalan ng kaniyang mga anak: Maala, at Noa, Hogla, Milcha, at Tirsa. Apan si Salpaad, anak nga lalake ni Heper, ang anak nga lalake ni Galaad, ang anak nga lalake ni Machir, ang anak nga lalake ni Manases, walay mga anak nga lalake, kondili mga babaye: ug kini mao ang mga ngalan sa iyang mga anak nga babaye: Maala, ug Noa, Hogla, Milcha, ug Tirsa. At sila'y lumapit sa harap ni Eleazar na saserdote at sa harap ni Josue na anak ni Nun, at sa harap ng mga prinsipe, na sinasabi, Iniutos ng Panginoon kay Moises na bigyan kami ng mana sa gitna ng aming mga kapatid: kayat ayon sa utos ng Panginoon ay binigyan niya sila ng mana sa gitna ng mga kapatid ng kanilang ama. Ug mingduol sila sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa atubangan ni Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug sa atubangan sa mga principe, nga nagaingon: Si Jehova nagsugo kang Moises sa paghatag kanamo ug panulondon uban sa among mga igsoon: busa sumala sa sugo ni Jehova iyang gihatagan sila ug panulondon uban sa mga igsoon sa ilang amahan. At nahulog ang sangpung bahagi kay Manases, bukod sa lupain ng Galaad at ang Basan, na nasa dako roon ng Jordan; Ug may napulo ka bahin nga nabahin kang Manases, labut pa sa yuta sa Galaad ug sa Basan, nga anaa sa unahan sa Jordan; Sapagkat ang mga anak na babae ni Manases ay nagkaroon ng mana sa gitna ng kaniyang mga anak; at ang lupain ng Galaad ay ukol sa nalabi sa mga anak ni Manases. Tungod kay ang mga anak nga babaye ni Manases may mga panulondon uban sa iyang mga anak nga lalake. Ug ang yuta sa Galaad naangkon sa uban nga mga anak nga lalake ni Manases. At ang hangganan ng Manases ay mula sa Aser hanggang sa Michmetat, na nasa tapat ng Sichem; at ang hangganan ay patuloy sa kanan, hanggang sa mga taga En-tappua. Ug ang utlanan ni Manases magsukad sa Aser ngadto sa Mikmetath, nga anaa sa atbang sa Sichem; ug ang utlanand mipaingon ngadto sa too, ngadto sa mga namuyo sa Entappua. Ang lupain ng Tappua ay ukol sa Manases: ngunit ang Tappua sa hangganan ng Manases ay ukol sa mga anak ni Ephraim. Ang yuta sa Tapua sakup ni Manases; apan ang Tapua sa utlanan ni Manases, nahisakup sa mga anak ni Ephraim. At ang hangganan ay pababa hanggang sa batis ng Cana, na dakong timugan ng batis: ang mga bayang ito ay ukol sa Ephraim sa gitna ng mga bayan ng Manases: at ang hangganan ng Manases ay nasa dakong hilagaan ng batis, at ang labasan niyaon ay sa dagat; Ug ang utlanan milugsong ngadto sa sapa sa Cana, paingon ngadto sa habagatan sa suba; kining mga ciudara nahisakup sa Ephraim diha sa mga ciudad ni Manases: ug ang utlanan ni Manases anaa sa amihanan nga daplin sa sapa ug ang mga gulaanan didto napaingon ngadto sa dagat. Ang dakong timugan ay ang sa Ephraim, at ang dakong hilagaan ay ang sa Manases, at ang dagat ay hangganan niyaon; at abot sa Aser sa hilagaan at sa Issachar sa silanganan. Dapit sa habagatan kang Ephraim ug ang dapit sa amihanan kang Manases, ug ang dagat maoy iyang utlanan; ug sila nangabut ngadto sa Aser dapit sa amihanan, ug ngadto sa Isacchar dapit sa silangan. At tinatangkilik ng Manases sa Issachar at sa Aser ang Beth-san at ang mga nayon niyaon, at ang Ibleam at ang mga nayon niyaon, at ang mga taga Dor, at ang mga nayon niyaon, at ang mga taga En-dor at ang mga nayon niyaon, at ang mga taga Taanach at ang mga nayon niyaon, at ang mga taga Megiddo, at ang mga nayon niyaon, ang tatlong kaitaasan. Ug sa Isacchar ug sa Aser iya ni Manases ang Beth-sean ug ang iyang mga lungsod, ug ang Ibleam ug ang iyang mga lungsod, ug ang mga pumoluyo sa Dor ug ang iyang mga lungsod, ug ang mga pumoluyo sa Endor, ug ang iyang mga lungsod, ug ang mga pumoluyo sa Taanach ug ang iyang mga lungsod, ug ang mga pumoluyo sa Megiddo ug ang iyang mga lungsod bisan ang totolo ka mga kahitas-an. Gayon ma'y hindi napalayas ng mga anak ni Manases ang mga taga-roon sa mga bayang yaon; kundi ang mga Cananeo ay nanahan sa lupaing yaon. Apan ang mga anak ni Manases wala makapapahawa sa mga pumoluyo niadtong mga ciudara; ang mga Canaanhon mopuyo hinoon niadtong yutaa. At nangyari, nang ang mga anak ni Israel ay lumakas, na kanilang inilagay ang mga Cananeo sa pagaatag, at hindi nila lubos na pinalayas. Ug nahitabo nga sa makusganon na ang mga anak sa Israel, ilang gibutang ang mga Canaanhon sa mga bulohaton sa pintakasi, ug wala nila sila papahawaa. At ang mga anak ni Jose ay nagsalita kay Josue, na sinasabi, Bakit ang ibinigay mo sa akin ay isang kapalaran at isang bahagi lamang na pinakamana, dangang malaking bayan ako, sapagkat pinagpala ako hanggang ngayon ng Panginoon? Ug ang mga anak ni Jose misulti kang Josue, nga nagaingon: Nganong gihatagan mo ako ug usa ka pahat ug usa ka bahin ingon nga panulondon, sa nagatan-aw ka nga ako usa ka dakung katawohan, kay si Jehova nagpanalangin kanako sa ingon niini hangtud karon? At sinabi ni Josue sa kanila, Kung ikaw ay malaking bayan, sumampa ka sa gubat, at iyong malalawag doon sa iyong sarili ang lupain ng mga Pherezeo at ng mga Rephaim; yamang ang lupaing maburol ng Ephraim ay totoong makipot sa ganang iyo. Ug si Josue miingon kanila: Kong ikaw usa ka dakung katawohan, umadto kamo sa kakahoyan ug magapamutol didto alang kanimo sa yuta sa mga Peresehanon ug sa mga Raphaimnon, sanglit ang mga kabungtoran sa Ephraim sigpit ra kaayo alang kanimo. At sinabi ng mga anak ni Jose, Ang lupaing maburol ay hindi sukat sa amin; at ang lahat ng mga Cananeo na tumatahan sa lupain ng libis ay may mga karong bakal, sila na tumatahan sa Beth-san at sa mga nayon niyaon, at gayon din sila na nasa libis ng Jezreel. Ug ang mga anak ni Josue miingon: Ang kabungtoran dili igo alang kanamo; ug ang tibook Canaanhon nga namuyo sa walog may mga carro nga puthaw, sila nga namuyo sa Beth-sean ug sa iyang mga lungsod, ug sila namuyo sa walog sa Jesreel. At si Josue ay nagsalita sa sangbahayan ni Jose, ni Ephraim at ni Manases, na sinasabi, Ikaw ay malaking bayan, at may dakilang kapangyarihan: hindi marapat sa iyo ang isang kapalaran lamang: Ug si Josue misulti sa balay ni Josue, kang Ephraim ug kang Manases, nga nagaingon: Ikaw usa ka dakung katawohan, ug may dakung gahum; dili kay usa lamang ka bahin ang mamaimo: Kundi ang lupaing maburol ay magiging iyo; sapagkat bagaman isang gubat ay iyong malalawag, at ang labasan niyaon ay magiging iyo, sapagkat iyong palalayasin ang mga Cananeo, bagaman sila'y may mga karong bakal, at bagaman sila'y matibay. Apan ang mga kabungtoran mamaimo; kay bisan matuod nga kana kakahoyan, putla kana, ug ang tanang gulaanan niana mamaimo; kay imong pagapapahawaon ang mga Canaanhon, ug bisan sila may mga carrong puthaw, ug bisan sila mga kusgan. At ang buong kapisanan ng mga anak ni Israel ay nagpupulong sa Silo, at itinayo ang tabernakulo ng kapisanan doon: at ang lupain ay sumuko sa harap nila. Ug ang tibook mga katilingban sa mga anak sa Israel nanagtigum didto sa Silo, ug nanagtukod sila didto sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang yuta sa ilang atubangan nasakup na nila. At nalabi sa mga anak ni Israel ay pitong lipi na hindi pa nababahaginan ng kanilang mana. Ug may nahibilin sa taliwala sa mga anak sa Israel nga pito ka mga banay nga wala pa makabahin sa ilang panulondon. At sinabi ni Josue sa mga anak ni Israel, Hanggang kailan magpapakatamad kayo upang pasukin ninyong ariin ang lupain na ibinigay sa inyo ng Panginoon, ng Dios ng inyong mga magulang? Ug si Josue miingon sa mga anak sa Israel: Unsa pa ang kadugayon sa inyong katapol sa pagpanag-iya sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan? Maghalal kayo sa inyo ng tatlong lalake sa bawat lipi: at aking susuguin, at sila'y babangon at lalakad sa lupain, at iguguhit ayon sa kanilang mana; at sila'y paririto sa akin. Magtudlo kamo alang kaninyo ug totolo ka tawo sa tagsa ka banay; ug akong sugoon sila, ug sila manindog ug manuroy sa kayutaan, ug mosaysay kanila sumala sa ilang panulondon: Ug sila moari kanako. At kanilang babahagihin ng pitong bahagi: ang Juda ay mananahan sa hangganan niyaon na dakong timugan, at ang sangbahayan ni Jose ay mananahan sa kanilang hangganan sa dakong hilagaan. Ug pagabahinon nila kini sa pito ka bahin: si Juda magapuyo sa sulod sa iyang utlanan dapit sa habagatan, ug ang balay ni Jose magapuyo sa sakup sa ilang utlanan dapit sa amihanan. At inyong iguguhit ang lupain ng pitong bahagi, at inyong dadalhin ang pagkaguhit dito sa akin: at aking ipagsasapalaran dito sa inyo sa harap ng Panginoon natin Dios; Ug magabahin kamo sa yuta sa pito ka bahin, ug dad-a ang plano dinhi kanako; ug magapapalad ako dinhi alang kaninyo sa atubangan ni Jehova nga atong Dios. Sapagkat ang mga Levita ay walang bahagi sa gitna ninyo; sapagkat ang pagkasaserdote sa Panginoon ay siyang kanilang mana: at ang Gad, at ang Ruben at ang kalahating lipi ni Manases ay tumanggap na ng kanilang mana sa dako roon ng Jordan na dakong silanganan, na ibinigay sa kanila ni Moises na lingkod ng Panginoon. Kay ang mga Levihanon walay bahin diha sa taliwala ninyo; kay ang pagka-sacerdote ni Jehova mao ang ilang panulondon: Ug si Gad ug si Ruben ug ang katunga nga banay ni Manases nakadawat na sa ilang panulondon sa unahan sa Jordan dapit sa silangan, nga gihatag kanila ni Moises, ang alagad ni Jehova. At ang mga lalake ay tumindig at yumaon: at ibinilin sa kanila ni Josue na yumaong iguhit ang lupain, na sinasabi, Yumaon kayo at lakarin ninyo ang lupain at iguhit ninyo at bumalik kayo sa akin, at aking ipagsasapalaran sa inyo dito sa harap ng Panginoon sa Silo. Ug ang mga tawo nanindog ug nangadto: ug si Josue nagpahamatngon kanila, nga ming-adto sa pagbahin sa yuta nga nagaingon: Lakaw kamo ug suroyon ninyo ang yuta, ug bahina kana, ug bumalik ngari kanako, ug ako magapapalad alang kaninyo sa atubangan ni Jehova dinhi sa Silo. At ang mga lalake ay yumaon at nilakad ang lupain, at iginuhit sa isang aklat ayon sa mga bayan na pitong bahagi, at sila'y naparoon kay Josue sa kampamento sa Silo. Ug ang mga tawo nangadto ug minglatas sa yuta, ug nagbahin niini pinaagi sa pito ka mga ciudad ngadto sa pito ka bahin diha sa usa ka basahon; ug sila ming-adto kang Josue didto sa campo sa Silo. At ipinagsapalaran ni Josue sa kanila sa Silo sa harap ng Panginoon; at binahagi roon ni Josue ang lupain sa mga anak ni Israel ayon sa kanilang mga bahagi. Ug si Josue nagpapalad alang kanila sa Shilo sa atubangan ni Jehova: ug didto nagbahin si Josue sa yuta alang sa mga anak sa Israel sumala sa ilang pagkabinahin. At ang kapalaran ng lipi ng mga anak ni Benjamin ay lumabas ayon sa kanilang mga angkan: at ang hangganan ng kanilang kapalaran ay palabas sa pagitan ng mga anak ni Juda at ng mga anak ni Jose. Ug ang bahin sa banay sa mga anak ni Benjamin migula sumala sa ilang mga panimalay: ug ang utlanan sa ilang bahin nag-agi sa taliwala sa mga anak ni Juda ug sa mga anak ni Jose. At ang kanilang hangganan sa hilagaang sulok ay mula sa Jordan; at ang hangganan ay pasampa sa dako ng Jerico sa hilagaan, at pasampa sa lupaing maburol na dakong kalunuran; at ang labasan niyaon ay sa ilang ng Beth-aven. Ug ang ilang utlanan sa bahin nga dapit sa amihanan nagasugod sa Jordan; ug ang utlanan miabut ngadto sa Jerico sa pikas nga dapit sa amihanan, ug mipadayon sa kabungtoran dapit sa kasadpan; ug ang mga gulaanan didto mao ang kamingawan sa Beth-aven. At ang hangganan ay patuloy mula roon hanggang sa Luz, sa dako ng Luz (na siyang Beth-el), na dakong timugan; at ang hangganan ay pababa sa Ataroth-addar, sa tabi ng bundok na dumudoon sa timugan ng Beth-horon sa ibaba. Ug kutob didto ang utlanan mipadayon ngadto sa Luz, sa kiliran sa Luz (nga mao ang Beth-el), paingon ngadto sa habagatan; ug ang utlanan milugsong ngadto sa Ataroth-adar duol sa bukid nga anaa sa habagatan sa Beth-oron, ang kinaubsan. At ang hangganan ay patuloy at paliko sa kalunurang sulok na dakong timugan mula sa bundok na nakalatag sa harap ng Beth-horon na dakong timugan, at ang mga labasan niyaon ay sa Chiriath-baal (na siyang Chiriath-jearim), na bayan ng mga anak ni Juda: ito ang kalunurang sulok. Ug ang utlanan miabut didto ug miliko sa kasadpan paingon ngadto sa habagatan, sukad sa bukid nga nahamutang sa atbang sa Beth-oron paingon ngadto sa habagatan; ug ang mga gulaanan didto mao ang Chiriath-abaal, (nga mao ang Chiriath-jearim), usa ka ciudad sa mga anak ni Juda kini mao ang dapit nga diha sa kasadpan. At ang timugang sulok ay mula sa kahulihulihang bahagi ng Chiriath-jearim at ang hangganan ay palabas sa dakong kalunuran, at palabas sa bukal ng tubig ng Nephtoa: Ug ang dapit sa habagatan gikan sa kinatumyang bahin sa Chiriath-jearim; ug ang utlanan mipadulong ngadto sa kasadpan ug migula ngadto sa tuburan sa mga katubigan sa Nephtoa; At ang hangganan ay pababa sa kahulihulihang bahagi ng bundok na nakalatag sa harap ng libis ng anak ni Hinnom, na nasa libis ng Rephaim na dakong hilagaan; at pababa sa libis ni Hinnom, sa dako ng Jebuseo na dakong timugan at pababa sa En-rogel; Ug ang utlanan milugsong ngadto sa kinatapusang dapit sa bukid nga diha sa atbang sa walog sa anak nga lalake ni Hinnom, nga anaa sa walog sa Rephaim dapit sa amihanan; ug milugsong kana ngadto sa walog sa Hinnom, sa daplin sa Jebusehanon paingon ngadto sa Habagatan, ug milogsong ngadto sa Enrogel; At paabot sa hilagaan at palabas sa En-semes, at palabas sa Geliloth na nasa tapat ng pagsampa sa Adummim; at pababa sa bato ng Bohan na anak ni Ruben, Kini mipadayon paingon ngadto sa amihanan ug migula ngadto sa Ensemes, ug migula ngadto sa Geliloth nga anaa sa atbang sa tungasan sa Adumim; ug milugsong ngadto sa bato ni Bohan, ang anak nga lalake ni Ruben; At patuloy sa tagiliran na tapat ng Araba sa dakong hilagaan, at pababa sa Araba; Ug milabay kini sa daplin nga atbang sa Araba dapit sa amihanan, ug milugsong ngadto sa Araba; At ang hangganan ay patuloy sa tabi ng Beth-hogla na dakong hilagaan, at ang labasan ng hangganan ay sa hilagaang dagat-dagatan ng Dagat na Alat, sa timugang dulo ng Jordan; ito ang timugang hangganan. Ug ang utlanan milabay ngadto sa daplin sa Beth-holga paingon ngadto sa amihanan; ug ang mga gulaanan sa utlanan, didto sa amihanan nga look sa Dagat nga Maasgad, sa habagatan sa kinatumyan sa Jordan: kini mao ang utlanan sa habagatan. At ang Jordan ay hangganan niyaon sa sulok na silanganan. Ito ang mana ng mga anak ni Benjamin ayon sa mga hangganan niyaon sa palibot, ayon sa kanilang mga angkan. Ug ang Jordan mao ang utlanan niana sa silangang dapit. Kini mao ang panulondon sa mga anak ni Benjamin, nga gilibutan sa mga utlanan, sumala sa ilang mga panimalay. Ang mga bayan nga ng lipi ng mga anak ni Benjamin ayon sa kanilang mga angkan ay Jerico, at Beth-hogla, at Emec-casis: Karon ang mga ciudad sa banay sa mga anak ni Benjamin, sumala sa ilang mga panimalay, mao ang Jerico ug Beth-holga ug Emek-keziz, At Beth-araba, at Samaraim, at Beth-el, Ug Beth-araba, ug Semaraim, ug Beth-el. At Avim, at Para, at Ophra, Ug Abim, ug Para ug Opra, At Cephar-hammonai, at Ophni, at Gaba, labing dalawang bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug Ceparhaamoni, ug Opni, ug Geba, napulo ug duha ka mga ciudad, ug ang ilang mga balangay. Gabaon, at Rama, at Beeroth, Ang Gebeon, ug Rama, ug Beeroth, At Mizpe, at Chephira, at Moza; Ug Mizpa, ug Kipera, ug Mosa, At Recoem, at Irpeel, at Tarala; Ug Rekem, ug Irpeel, ug Tarala, At Sela, Eleph, at Jebus (na siyang Jerusalem), Gibeath, at Chiriath; labing apat na bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ito ang mana ng mga anak ni Benjamin ayon sa kanilang mga angkan. Ug Sela, Elep, ug ang Jebuseohanon (nga mao ang Jerusalem), ang Gibeath, ug Chiriath, napulo ug upat ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Kini mao ang panulondon sa mga anak ni Benjamin, sumala sa ilang mga panimalay. At ang ikalawang kapalaran ay napasa Simeon, sa lipi ng mga anak ng Simeon ayon sa kanilang mga angkan: at ang kanilang mana ay nasa gitna ng mana ng mga anak ni Juda. Ang ikaduhang palad migula alang kang Simeon bisan sa banay sa mga anak ni Simeon sumala sa ilang mga panimalay: ug ang ilang panulondon diha sa kinataliwad-an sa panulondon sa mga anak ni Juda. At kanilang tinamo na pinakamana ang Beerseba, o Seba, at Molada; Ug diha kanila ang Beer-sheba, kun Sheba, ingon nga ilang panulondon, ug ang Molada, At Hasar-sual, at Bala, at Esem; Ug ang Hasarsual, ug Bala, ug Esem, At Heltolad, at Betul, at Horma; Ug Heltolad, ug Bethual, ug Horma. At Siclag, at Beth-marchaboth, at Hasarsusa, Ug Siclag, ug Beth-marchabot, ug Hasarsusa. At Beth-lebaoth, at Saruhen: labing tatlong bayan pati ng mga nayon niyaon: Ug Beth-labaoth, ug Saruhen; napulo ug tolo ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay: Ain, Rimmon, at Eter, at Asan, apat na bayan pati ng mga nayon niyaon: Ang Ain, Remon, ug Ether, ug Asan; upat ka mga lungsod, lakip ang ilang mga balangay. At ang lahat ng mga nayon na nasa palibot ng mga bayang ito hanggang sa Baalathbeer, Ramat ng Timugan. Ito ang mana ng lipi ng mga anak ni Simeon ayon sa kanilang mga angkan. Ug ang tanang mga balangay nga naglibut niining mga ciudara hangtud sa Baalath-beer, Rama dapit sa habagatan. Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Simeon, sumala sa ilang mga panimalay. Mula sa bahagi ng mga anak ni Juda ang mana ng mga anak ni Simeon: sapagkat ang bahagi ng mga anak ni Juda ay totoong marami sa ganang kanila; kayat ang mga anak ni Simeon ay nagkaroon ng mana sa gitna ng kanilang mana. Gikan sa palad sa mga anak ni Juda mao ang panulondon sa mga anak ni Simeon; kay ang bahin sa mga anak ni Juda daku ra alang kanila: busa ang mga anak ni Simeon may panulondon nga anaa sa kinataliwad-an sa ilang panulondon; At ang ikatlong kapalaran ay napasa mga anak ni Zabulon ayon sa kanilang mga angkan. At ang hangganan ng kanilang mana ay hanggang sa Sarid: Ug ang ikatolo ka palad migula nga naigo alang sa mga anak ni Zabulon, sumala sa ilang mga panimalay. Ug ang utlanan sa ilang panulondon miabut ngadto sa Sarid; At ang kanilang hangganan ay pasampa sa dakong kalunuran sa Merala, at abot sa Dabbeseth at mula roo'y abot sa batis na nasa harap ng Jocneam, Ug ang ilang utlanan mitungas paingon ngadto sa kasadpan, ngadto sa Marala, ug miabut didto sa Dab-beseth; ug kini miabut ngadto sa sapa nga atbang sa Jocneam; At paliko mula sa Sarid sa dakong silanganan na dakong sinisikatan ng araw hanggang sa hangganan ng Chisiloth-tabor, at palabas sa Dabrath, at pasampa sa Japhia; Ug miliko sukad sa Sarid paingon ngadto sa silangan ngadto sa sidlakan sa adlaw, ngadto sa utlanan sa Chisloth-tabor; ug kini migula ngadto sa Dabrath, ug mitungas ngadto sa Japhia; At mula roon ay patuloy sa dakong silanganan sa Gith-hepher, sa Ittakazin; at palabas sa Rimmon na luwal hanggang sa Nea: Ug sukad (didto kini miagi paingon sa silangan ngadto sa Githepher, ngadto sa Itta-kazin, ug migula sa Rimmon, nga mituy-od ngadto sa Nea; At ang hangganan ay paliko sa hilagaan na patungo sa Hanaton: at ang labasan niyaon ay sa libis ng Iphta-el; Ug ang utlanan misaliko niini paingon ngadto sa amihanan ngadto sa Hanaton; ug ang mga gulaanan niini didto sa walog sa Iphta-el; At sa Catah, at sa Naalal, at sa Simron, at sa Ideala, at sa Bethlehem: labing dalawang bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang Catah, ug ang Naalal, ug ang Simron, ug ang Idealo ug ang Beth-lehem: napulo ug duha ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Ito ang mana ng mga anak ni Zabulon ayon sa kanilang mga angkan, ang mga bayang ito pati ng mga nayon ng mga ito. Kini mao ang panulondon sa mga anak ni Zabulon, sumala sa ilang mga panimalay, niining mga ciudara lakip ang ilang mga balangay. Ang ikaapat na kapalaran ay napasa Issachar, sa mga anak ni Issachar ayon sa kanilang mga angkan. Ang ikaupat ka palad migula alang kang Isacchar, sa mga anak ni Isacchar, sumala sa ilang mga panimalay. At ang kanilang hangganan ay hanggang sa Izreel, at Chesulloth, at Sunem, Ug ang ilang utlanan mao ang paingon ngadto sa Jezreel, ug sa Chesulloth, ug sa Sunem. At Hapharaim, at Sion, at Anaarath, Ug sa Hapharaim, ug sa Sion, ug sa Anarath, At Rabbit, at Chision, at Ebes, Ug sa Rabith, ug sa Sision, ug sa Ebeg, At Rameth, at En-gannim, at En-hadda, at Beth-passes, Ug sa Remeth, ug sa Enganim, ug sa Enhada, ug sa Beth-pases, At ang hangganan ay abot sa Tabor, at Sahasim, at sa Beth-semes; at ang mga labasan ng hangganan ng mga yaon ay sa Jordan: labing anim na bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang utlanan midangat sa Tabor, ug sa Sahasima, ug sa Beth-semes, ug ang gulaanan sa ilang utlanan didto sa Jordan: napulo ug unom ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Ito ang mana ng lipi ng mga anak ni Issachar ayon sa kanilang mga angkan, ang mga bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Isacchar, sumala sa ilang mga panimalay; ang mga ciudad lakip ang ilang mga balangay. At ang ikalimang kapalaran ay napasa lipi ng mga anak ni Aser ayon sa kanilang mga angkan. Ug ang ikalima ka palad migula alang sa banay sa mga anak ni Aser, sumala sa ilang mga panimalay. At ang kanilang hangganan ay Helchat, at Hali, at Beten, at Axaph, Ug ang ilang utlanan mao ang Heichat, ug ang Hali, ug ang Bethen, ug ang Axap, At Alammelec, at Amead, at Miseal; at abot sa Carmel na dakong kalunuran at sa Sihorlibnath; Ug ang Alamelek, ug ang Amead, ug ang Miseal; ug kini midangat ngadto sa Carmel, paingon ngadto sa kasadpan, ug ngadto sa Sior-libnath; At paliko sa dakong sinisikatan ng araw sa Beth-dagon, at abot sa Zabulon, at sa libis ng Iphta-el na dakong hilagaan sa Beth-emec at Nehiel; at palabas sa Cabul sa kaliwa. Ug misaliko ngadto sa silangan sa adlaw paingon ngadto sa Beth-dagon, ug midangat ngadto sa Zabulon, ug sa walog sa Iphta-el, paingon ngadto sa amihanan ngadto sa Beth-emek ug Neiel; ug mipadayon kini sa wala ngadto sa Calbul, At Hebron, at Rehob, at Hammon, at Cana, hanggang sa malaking Sidon, Ug sa Ebron, ug sa Roeb, ug sa Hammon, ug sa Cana, hangtud sa dakung Sidon; At ang hangganan ay paliko sa Rama, at sa bayang nakukutaan ng Tiro; at ang hangganan ay paliko sa Hosa, at ang mga labasan niyaon ay sa dagat mula sa lupain ni Achzib; Ug ang utlanan misaliko ngadto sa Rama, ug sa linig-onang ciudad sa Tiro; ug ang utlanan misaliko ngadto sa Hosa; ug ang mga gulaanan niini didto sa Dagat, sa purok sa Achzib; Gayon din ang Umma, at Aphek, at Rehob: dalawang put dalawang bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ingon man usab ang Umma, ug ang Aphec, ug ang Rahob: kaluhaan ug duha ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Ito ang mana ng lipi ng mga anak ni Aser ayon sa kanilang mga angkan, ang mga bayang ito pati ng mga nayon ng mga ito. Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Aser, sumala sa ilang mga panimalay; kining mga ciudara lakip ang ilang mga balangay. Ang ikaanim na kapalaran ay napasa mga anak ni Nephtali, sa mga anak ni Nephtali ayon sa kanilang mga angkan. Ang ikaunom nga palad migula alang sa mga anak ni Nephtali, bisan sa mga anak ni Nephtali sumala sa ilang mga panimalay. At ang kanilang hangganan ay mula sa Heleph, mula sa encina sa Saananim, at sa Adamineceb, at sa Jabneel, hanggang sa Lacum; at ang mga labasan niyaon ay sa Jordan; Ug ang ilang utlanan misugod sa Heleph sukad sa encina sa Allonsaananim, ug sa Adam-neceb, ug sa Jabneel, ngadto sa Lacum; ug ang gulaanan niini didto sa Jordan; At ang hangganan ay paliko sa dakong kalunuran sa Aznot-tabor, at palabas sa Hucuca mula roon; at abot sa Zabulon sa timugan, at abot sa Aser sa kalunuran, at sa Juda sa Jordan na dakong sinisikatan ng araw. Ug ang utlanan misaliko sa kasadpan ngadto sa Asnoth-tabor, ug gikan didto mipadayon ngadto sa Hukoka; ug midangat ngadto sa Zabulon, sa habagatan, ug midangat ngadto sa Aser sa kasadpan, ug sa Juda diha sa Jordan, paingon ngadto sa silangan sa adlaw. At ang mga bayang nakukutaan ay Siddim, Ser, at Hamath, Raccath, at Cinneret, Ug ang mga linig-onang mga ciudad, mao ang Sidim, ang Ser, ug ang Hamath, ang Rakath, ug ang Sinereth, At Adama, at Rama, at Asor, Ug ang Adama, ug ang Rama, ug ang Hasor, At Cedes, at Edrei, at En-hasor, Ug ang Cades, ug ang Edrei, ug ang Enhasor, At Iron, at Migdalel, Horem, at Beth-anath, at Beth-semes: labing siyam na bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ug ang Iron, ug ang Migdalel, ug ang Horem, ug ang Beth-anath, ug ang Beth-semes: napulo ug siyam ka mga ciudad lakip ang ilang mga balangay. Ito ang mana ng lipi, ng mga anak ni Nephtali ayon sa kanilang mga angkan, ang mga bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Nephtali, sumala sa ilang mga panimalay, ang mga ciudad lakip ang ilang mga balangay. Ang ikapitong kapalaran ay napasa lipi ng mga anak ni Dan ayon sa kanilang mga angkan. ug ang ikapito ka bahin migula alang sa banay sa mga anak ni Dan sumala sa ilang mga panimalay. At ang hangganan ng kanilang mana ay Sora, at Estaol, at Ir-semes, Ug ang utlanan sa ilang panulondon mao ang Sora, ug ang Estaol, ug ang Ir-semes, At Saalabin, at Ailon, at Jeth-la, Ug ang Saalabin, ug ang Aialon, ug ang Itla, At Elon, at Timnath, at Ecron, Ug ang Elon, ug ang Timnah, ug ang Ekron, At Elteche, at Gibbethon, at Baalat, Ug ang Elteke, ug ang Gibethon, ug ang Baalath, At Jehul, at Bene-berac, at Gatrimmon, Ug ang Jehud, ug ang Beneberak, ug ang Gath-rimmon, At Me-jarcon, at Raccon pati ng hangganan sa tapat ng Joppa. Ug ang Me-jarkon, ug ang Rakon, lakip ang utlanan nga atbang sa Joppe. At ang hangganan ng mga anak ni Dan ay palabas sa dako roon ng mga yaon; sapagkat ang mga anak ni Dan ay sumampa at bumaka laban sa Lesem, at sinakop at sinugatan ng talim ng tabak, at inari at tumahan doon, at tinawag ang Lesem, na Dan, ayon sa pangalan ni Dan, na kanilang ama. Ug ang utlanan sa mga anak ni Dan gipalatas sa unahan nila, kay ang mga anak ni Dan nangadto ug nakiggubat batok sa Lesem, ug nakuha kini, ug gitigbas kini sa sulab sa pinuti, ug gipanag-iya kini, ug namuyo didto, ug ang Lesem gihinganlan Dan, kinuha sa ngalan ni Dan nga ilang amahan. Ito ang mana ng lipi ng mga anak ni Dan ayon sa kanilang mga angkan, ang mga bayang ito pati ng mga nayon ng mga yaon. Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Dan sumala sa ilang mga panimalay, kining mga ciudad lakip ang ilang mga balangay. Gayon kanilang tinapos ang pagbabahagi ng lupain na pinakamana ayon sa mga hangganan niyaon; at binigyan ng mga anak ni Israel ng mana si Josue na anak ni Nun sa gitna nila: Busa gitapus nila ang pagbahinbahin sa yuta nga panulondon tungod sa mga utlanan didto; ug ang mga anak sa Israel, minghatag ug usa ka panulondon kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun, sa kinataliwad-an nila. Ayon sa utos ng Panginoon ay kanilang ibinigay sa kaniya ang bayang kaniyang hiningi, ang Timnath-sera sa lupaing maburol ng Ephraim: at kaniyang itinayo ang bayan at tumahan doon. Ingon sa sugo ni Jehova, ilang gihatag kaniya ang ciudad nga iyang gipangayo, nga mao ang Timnath-sera, sa kabungtoran sa Ephraim: ug gitukod niya ang ciudad, ug mipuyo didto. Ito ang mga mana na binahagi ni Eleazar na saserdote at ni Josue na anak ni Nun, at ng mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ng mga lipi ng mga anak ni Israel na pinakamana, sa pamamagitan ng pagsasapalaran sa Silo sa harap ng Panginoon sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Gayon nila niwakasan ang pagbabahagi ng lupain. Kini mao ang mga panulondon nga gibahin-bahin pinaagi sa rifa ni Eleazar nga sacerdote, ug ni Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga banay sa mga anak sa Israel, didto sa Silo, sa atubangan ni Jehova, sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. Busa gitapus nila ang pagbahinbahin sa yuta. At ang Panginoon ay nagsalita kay Josue, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Josue, nga nagaingon: Magsalita ka sa mga anak ni Israel, na sabihin mo, Italaga ninyo sa inyo ang mga bayang ampunan, na aking sinalita sa inyo sa pamamagitan ni Moises: Sultihan mo ang mga anak sa Israel, sa pag-ingon: Magpili kamo sa mga ciudad nga dalangpanan, sumala sa akong gipamulong kaninyo pinaagi kang Moises, Upang matakasan ng nakamatay, na nakapatay sa sinoman na hindi sinasadya at hindi kusa: at magiging ampunan ninyo laban sa manghihiganti sa dugo. Nga ang mamumuno nga makabuno kang bisan kinsang tawo, tungod sa kasayup ug dili tinuyo, makahimo sa pagdangup didto: ug kini mao ang inyong dalangpanan gikan sa magpapanimalus sa dugo. At siya'y tatakas sa isa sa mga bayang yaon, at tatayo sa pasukan ng pintuan ng bayan, at magsasaysay sa mga pakinig ng mga matanda sa bayang yaon; at kanilang kukunin siya sa bayan na ipagsasama nila, at bibigyan nila siya ng isang dako, upang siya'y tumahan sa gitna nila. Ug mokalagiw siya ngadto sa usa nianang mga ciudara, ug motindog sa ganghaan sa ciudad, ug sa mga igdulungog sa mga anciano nianang ciudara siya magapahayag sa iyang katarungan; ug ilang pagadad-on siya ngadto sa ciudad diha kanila, ug hatagan siya ug dapit nga iyang kapuy-an ipon kanila. At kung siya'y habulin ng manghihiganti sa dugo, hindi nga nila ibibigay ang nakamatay sa kaniyang kamay; sapagkat kaniyang napatay ang kaniyang kapuwa na hindi sinasadya, at hindi niya kinapootan nang una. Ug kong ang magpapanimalus sa dugo magapangita kaniya, nan dili gayud nila ihatag ang nakabuno ngadto sa iyang kamot; tungod kay iyang gipatay ang iyang igsoon sa dili tinuyo ug wala man magdumot kaniya sa unang panahon. At siya'y tatahan sa bayang yaon, hanggang sa siya'y tumayo sa harap ng kapisanan upang hatulan, hanggang sa pagkamatay ng pangulong saserdote, na nalalagay sa mga araw na yaon: kung magkagayo'y uuwi ang nakamatay, at paroroon sa kaniyang sariling bayan, at sa kaniyang sariling bahay, hanggang sa pinagmulan niyang bayan na tinakasan. Ug siya magapuyo nianang ciudara hangtud nga motindog siya sa atubangan sa katilingban aron pagahukman hangtud sa kamatayon sa labawng sacerdote niadtong mga adlawa; unya ang mamumuno mopauli ug moadto sa iyang kaugalingong ciudad ug sa iyang kaugalingong balay, ug ngadto sa ciudad diin siya makakalagiw. At kanilang ibinukod ang Cedes sa Galilea sa lupaing maburol ng Nepthali, at ang Sichem sa lupaing maburol ng Ephraim, at ang Chiriath-arba (na siyang Hebron) sa lupaing maburol ng Juda. Ug ilang gipili ang Cades, sa Galilea, sa kabungtoran sa Nephtali, ug ang Sechem, sa kabungtoran sa Ephraim, ug ang Chiriath-arba (nga mao ang Hebron), sa kabungtoran sa Juda. At sa dako roon ng Jordan sa Jerico na dakong silanganan, ay kaniyang itinalaga ang Beser sa ilang sa kapatagan, mula sa lipi ni Ruben, at ang Ramoth sa Galaad na mula sa lipi ni Gad, at ang Gaulon sa Basan na mula sa lipi ni Manases. Ug sa unahan sa Jordan sa Jerico paingon ngadto sa silangan, ilang gipili ang Beser nga anaa sa kamingawan sa patag sa banay ni Ruben, ug ang Ramoth sakup sa Galaad sa banay ni Gad, ug ang Golan sa Basan sa banay ni Manases. Ito ang mga itinalagang bayan sa lahat ng mga anak ni Israel, at sa taga ibang lupa na tumatahan sa gitna nila, na sinomang makamatay ng sinomang tao, na hindi sinasadya, ay makatakas doon, at huwag mapatay ng kamay ng manghihiganti sa dugo, hanggang hindi nahaharap sa kapisanan. Kini mao ang mga piniling ciudad alang sa tanang mga anak sa Israel ug alang sa mga dumuloong nga mopuyo ipon kanila, nga bisan kinsa ang makapatay sa bisan kinsang tawo sa dili-tinuyo, makadangup didto, ug dili mamatay sa kamot sa magpapanimalus sa dugo hangtud nga makatindog siya sa atubangan sa katilingban. Nang magkagayo'y lumapit ang mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ng mga Levita kay Eleazar na saserdote, at kay Josue na anak ni Nun at sa mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ng mga lipi ng mga anak ni Israel; Unya mingduol ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga Levihanon, ngadto kang Eleazar nga sacerdote, ug ngadto kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug ngadto sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga banay sa mga anak sa Israel. At sila'y nagsalita sa kanila sa Silo, sa lupain ng Canaan, na sinasabi, Ang Panginoon ay nagutos sa pamamagitan ni Moises, na bigyan kami ng mga bayan na matatahanan, pati ng mga nayon niyaon para sa aming hayop. Ug sila mingsulti kanila didto sa Silo sa yuta sa Canaan, nga nagaingon: Si nagsugo pinaagi kang Moises sa paghatag kanamo ug mga ciudad nga among kapuy-an lakip ang mga sibsibanan sa among mga panon sa vaca. At sa kanilang mana ay ibinigay ng mga anak ni Israel sa mga Levita, ayon sa utos ng Panginoon, ang mga bayang ito pati ng mga nayon ng mga ito. Ug ang mga anak sa Israel minghatag sa mga Levihanon sa ilang panulondon sumala sa gisugo ni Jehova, niining mga ciudara lakip ang ilang mga sibsibanan. At ang kapalarang ukol sa mga angkan ng mga Coathita ay lumabas; at ang mga anak ni Aaron na saserdote, na kabilang sa mga Levita, ay nagtamo sa pamamagitan ng sapalaran sa lipi ni Juda, at sa lipi ng mga Simeonita, at sa lipi ni Benjamin, ng labing tatlong bayan. Ug ang bahin nahulog alang sa mga panimalay sa mga Coathihanon: ug ang mga anak ni Aaron, ang sacerdote, sa mga Levihanon, pinaagi sa rifa, may napulo ug tolo ka mga ciudad gikan sa banay ni Juda, ug gikan sa banay sa mga Simeonhon, ug gikan sa banay sa mga Benjaminhon. At ang nalabi sa mga anak ni Coath ay nagtamo sa pamamagitan ng sapalaran sa mga angkan ng lipi ni Ephraim, at sa lipi ni Dan, at sa kalahating lipi ni Manases, ng sangpung bayan. Ug ang nahabilin sa mga anak ni Coath, pinaagi sa rifa, may napulo ka mga ciudad gikan sa mga panimalay sa banay ni Ephraim ug gikan sa banay ni Dan, ug gikan sa katunga-nga-banay ni Manases. At ang mga anak ni Gerson ay nagtamo sa pamamagitan ng sapalaran sa mga angkan ng lipi ni Issachar, at sa lipi ni Aser, at sa lipi ni Nephtali, at sa kalahating lipi ni Manases sa Basan, ng labing tatlong bayan. Ug ang mga anak ni Gerson pinaagi sa rifa, may napulo ug tolo ka mga ciudad gikan sa mga panimalay sa banay ni Isacchar, ug gikan sa banay ni Aser, ug gikan sa banay ni Nephtali, ug gikan sa katunga-nga-banay ni Manases sa Basan. Ang mga anak ni Merari ayon sa kanilang mga angkan ay nagtamo sa lipi ni Ruben, at sa lipi ni Gad, at sa lipi ni Zabulon, ng labing dalawang bayan. Ang mga anak ni Merari sumala sa ilang mga panimalay, pinaagi sa rifa, may napulo ug duha ka mga ciudad gikan sa banay ni Ruben, ug gikan sa banay ni Gad, ug gikan sa banay ni Zabulon. At ibinigay ng mga anak ni Israel sa mga Levita sa pamamagitan ng sapalaran ang mga bayang ito pati ng mga nayon nito, gaya ng iniutos ng Panginoon sa pamamagitan ni Moises. Ug ang mga anak sa Israel pinaagi sa pagpapalad, minghatag sa mga Levihanon niining mga ciudara lakip ang ilang mga sibsibanan ingon sa gisugo ni Jehova pinaagi kang Moises. At sa lipi ng mga anak ni Juda, at sa lipi ng mga anak ni Simeon, ay kanilang ibinigay ang mga bayang ito na nabanggit sa pangalan: Ug minghatag sila gikan sa banay sa mga anak ni Juda, ug gikan sa banay sa mga anak ni Simeon, niining mga ciudara nga dinhi gipadayag sumala sa ilang ngalan: At pawang sa mga anak ni Aaron, sa mga angkan ng mga Coathita, na mga anak ni Levi: sapagkat sa kanila ang unang kapalaran. Ug kini gibahin sa mga anak ni Aaron, sa mga panimalay sa mga Coathihanon, nga maoy mga anak ni Levi; kay ang ila maoy unang bahin. At ibinigay nila sa kanila ang Chiriath-arba, na siyang Arba na ama ni Anac, (na siya ring Hebron,) sa lupaing maburol ng Juda, pati ng mga nayon niyaon sa palibot. Ug sila minghatag kanila sa Chiriath-arba, kining Arba, mao ang amahan ni Anac, (nga mao ang Hebron), sa kabungtoran sa Juda lakip ang mga sibsibanan nga naglibut niini. Ngunit ang mga parang ng bayan, at ang mga nayon, ay ibinigay nila kay Caleb na anak ni Jephone na pinakaari niya. Apan ang mga kaumahan sa ciudad ug ang mga balangay didto gihatag nila kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, alang sa iyang pagpanag-iya. At sa mga anak ni Aaron na saserdote ay ibinigay nila ang Hebron pati ng mga nayon niyaon, ang bayang ampunan na ukol sa nakamatay, at ang Libna pati ng mga nayon niyaon; Ug sa mga anak ni Aaron nga sacerdote, ilang gihatag ang Hebron lakip ang iyang mga sibsibanan, ang ciudad nga dalangpanan sa makabuno, ug ang Libna lakip ang iyang mga sibsibanan. At ang Jattir pati ng mga nayon niyaon, at ang Estemoa, pati ng mga nayon niyaon. Ug ang Jatir lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Estemoa lakip ang iyang mga sibsibanan. At ang Helon pati ng mga nayon niyaon, at ang Debir pati ng mga nayon niyaon; Ug ang Holon lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Debir lakip ang iyang mga sibsibanan, At ang Ain pati ng mga nayon niyaon, at ang Jutta pati ng mga nayon niyaon, at ang Beth-semes pati ng mga nayon niyaon; siyam na bayan sa dalawang liping yaon. Ug ang Ain lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Jutaa lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Beth-semes lakip ang iyang mga sibsibanan; siyam ka mga ciudad gikan niadtong duruha ka mga banay. At sa lipi ni Benjamin, ang Gabaon pati ng mga nayon niyaon, ang Geba pati ng mga nayon niyaon; Ug gikan sa banay ni Benjamin, ang Gabaon lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Geba lakip ang iyang mga sibsibanan, Ang Anathoth pati ng mga nayon niyaon, at ang Almon pati ng mga nayon niyaon; apat na bayan. Ang Anathoth lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Almon lakip ang iyang mga sibsibanan: upat ka mga ciudad. Lahat ng mga bayan ng mga anak ni Aaron na saserdote ay labing tatlong bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ang tanang mga ciudad sa mga anak ni Aaron, ang mga sacerdote, napulo ug tolo ka mga ciudad lakip ang ilang mga sibsibanan, At tinamo ng mga angkan ng mga anak ni Coath, na mga Levita, sa makatuwid baga'y ang nangalabi sa mga anak ni Coath, ang mga bayan na kanilang kapalaran sa lipi ni Ephraim. Ug ang mga panimalay sa mga anak ni Coath, ang mga Levihanon, ang mga nanghibilin sa mga anak ni Coath, may mga ciudad sila pinaagi sa pagpapalad gikan sa banay ni Ephraim. At ibinigay nila sa kanila ang Sichem pati ng mga nayon niyaon sa lupaing maburol ng Ephraim, na bayang ampunan na ukol sa nakamatay, at ang Geser pati ng mga nayon niyaon. Ug ilang gihatag kanila ang Sichem lakip ang iyang mga sibsibanan didto sa kabungtoran sa Ephraim, ang ciudad nga dalangpanan sa mamumuno, ug ang Geser lakip ang iyang mga sibsibanan, At ang Kibsaim pati ng mga nayon niyaon, at ang Beth-horon pati ng mga nayon niyaon; apat na bayan. Ug ang Kibsaim lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Bethoron lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad. At sa lipi ni Dan, ang Eltheco pati ng mga nayon niyaon, ang Gibbethon pati ng mga nayon niyaon; Ug gikan sa banay ni Dan, ang Eltheco lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Gibethon lakip ang iyang mga sibsibanan, Ang Ailon pati ng mga nayon niyaon; ang Gath-rimmon pati ng mga nayon niyaon; apat na bayan. Ang Ayalon lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Gathrimon lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad. At sa kalahating lipi ni Manases, ang Taanach pati ng mga nayon niyaon; at ang Gath-rimmon pati ng mga nayon niyaon; dalawang bayan. Ug gikan sa katunga-nga-banay ni Manases, ang Taanak lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Gathrimon lakip ang iyang mga sibsibanan; duruha ka mga ciudad. Lahat na bayan sa mga angkan ng nangalabi sa mga anak ni Coath ay sangpu pati ng mga nayon niyaon. Ang tanang mga ciudad sa uban nga mga panimalay sa mga anak ni Coath napulo lakip ang ilang mga sibsibanan. At sa mga anak ni Gerson, sa mga angkan ng mga Levita, ay ibinigay sa kanila sa kalahating lipi ni Manases ang Gaulon sa Basan pati ng mga nayon niyaon, ang bayang ampunan na ukol sa nakamatay; at ang Be-estera pati ng mga nayon niyaon; dalawang bayan. Ug alang sa mga anak ni Gerson, sa panimalay nga Levihanon, gikan sa katunga-nga-banay ni Manases, ilang gihatag ang Golan sa Basan lakip ang iyang mga sibsibanan, ang ciudad nga dalangpanan sa mamumuno, ug ang Beestera lakip ang iyang mga sibsibanan; duruha ka mga ciudad. At sa lipi ni Issachar, ang Cesion pati ng mga nayon niyaon, ang Dabereth pati ng mga nayon niyaon; Ug gikan sa banay ni Isacchar, ang Sision lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Daberat lakip ang iyang mga sibsibanan, Ang Jarmuth pati ng mga nayon niyaon, ang En-gannim pati ng mga nayon niyaon: apat na bayan. Ang Jarmuth lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Enganim lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad. At sa lipi ni Aser, ang Miseal pati ng mga nayon niyaon, ang Abdon pati ng mga nayon niyaon; Ug gikan sa banay ni Aser, ang Miseal lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Abdon lakip ang iyang mga sibsibanan, Ang Helchath pati ng mga nayon niyaon, ang Rehob pati ng mga nayon niyaon; apat na bayan. Ang Helkath, lakip ang iyang mga sibsibanan; ug ang Rehob lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad. At sa lipi ni Nephtali ang bayang ampunan na ukol sa nakamatay, ang Cedes sa Galilea pati ng mga nayon niyaon, at ang Hammoth-dor pati ng mga nayon niyaon, at ang Cartan pati ng mga nayon niyaon; tatlong bayan. Ug gikan sa banay ni Nepthali ang Cades sa Galilea, lakip ang iyang mga sibsibanan, ang ciudad nga dalangpanan sa mamumuno, ug ang Hammoth-dor lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Kartan lakip ang iyang mga sibsibanan, totolo ka mga ciudad. Lahat na bayan ng mga Gersonita ayon sa kanilang mga angkan ay labing tatlong bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ang tanang mga ciudad sa mga Gersonhon, sumala sa ilang mga panimalay napulo ug tolo ka mga ciudad lakip ang ilang mga sibsibanan. At sa mga angkan ng mga anak ni Merari, na nalabi sa mga Levita, sa lipi ni Zabulon, ang Jocneam pati ng mga nayon niyaon, at ang Kartha pati ng mga nayon niyaon, Ug sa mga panimalay sa mga anak ni Merari, ang nahibilin sa mga Levihanon, gikan sa banay ni Zabulon, ang Jocneam lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Kartan lakip ang iyang mga sibsibanan. Ang Dimna pati ng mga nayon niyaon, ang Naalal pati ng mga nayon niyaon; apat na bayan. Ang Dimnah lakip ang iyang sibsibanan, ang Naalal lakip ang iyang mga sibsibanan, upat ka mga ciudad. At sa lipi ni Ruben; ang Beser pati ng mga nayon niyaon, at ang Jasa pati ng mga nayon niyaon. Ug gikan sa banay ni Ruben, ang Beser lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Jaas lakip ang iyang mga sibsibanan, Ang Cedemoth pati ng mga nayon niyaon, at ang Mephaat pati ng mga nayon niyaon; apat na bayan. Ang Cedemoth lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Mephaath lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad. At sa lipi ni Gad ang bayang ampunan na ukol sa nakamatay, ang Ramoth sa Galaad pati ng mga nayon niyaon, ang Mahanaim pati ng mga nayon niyaon; Ug gikan sa banay ni Gad, ang Ramoth sa Galaad lakip ang iyang mga sibsibanan, ang ciudad nga dalangpanan sa mamumuno, ug ang Mahanaim lakip ang iyang mga sibsibanan, Ang Hesbon pati ng mga nayon niyaon, at ang Jacer pati ng mga nayon niyaon, apat na bayang lahat. Ang Hesbon lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Jaser lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad ang tanan. Lahat ng mga ito ay mga bayan ng mga anak ni Merari ayon sa kanilang mga angkan, sa makatuwid baga'y ang nalabi sa mga angkan ng mga Levita; at ang kanilang kapalaran ay labing dalawang bayan. Kining tanan mao ang mga ciudad sa mga anak ni Merari sumala sa ilang mga panimalay, bisan ang mga nahibilin sa mga Levihanon; ug ang ilang bahin may napulo ug duha ka mga ciudad. Lahat na bayan ng mga Levita sa gitna ng mga pag-aari ng mga anak ni Israel ay apat na put walong bayan pati ng mga nayon ng mga yaon. Ang tanang mga ciudad sa mga Levihanon sa kinataliwad-an sa mga kaugalingong yuta sa mga anak sa Israel, may kap-atan, ug walo ka mga ciudad lakip ang ilang mga sibsibanan. Ang mga bayang ito ay kalakip bawat isa ang mga nayon nito sa palibot ng mga yaon: gayon sa lahat ng mga bayang ito. Kining mga ciudara may lakip nga mga sibsibanan nga naglibut kanila: busa mao kini ang matuod mahitungod niining tanang mga ciudara. Sa gayo'y ibinigay ng Panginoon sa Israel ang boong lupain na kaniyang isinumpa na ibibigay sa kanilang mga magulang: at kanilang inari at tumahan doon. Busa si Jehova mihatag sa Israel sa tanang yuta nga iyang gipanumpa nga ihatag sa ilang mga amahan; ug ilang gibatunan ug gipuy-an kini. At binigyan sila ng kapahingahan ng Panginoon sa palibot, ayon sa lahat ng kaniyang isinumpa sa kanilang mga magulang: at walang tumayong isang lalake sa lahat ng kanilang mga kaaway sa harap nila; ibinigay ng Panginoon ang lahat nilang mga kaaway sa kanilang kamay. Ug si Jehova mihatag kanila ug pahulay sumala sa tanan nga iyang gipanumpa sa ilang mga amahan: ug walay bisan usa ka tawo sa ilang mga kaaway nga mitindog sa ilang atubangan: ang tanan nilang mga kaaway gitugyan ni Jehova sa ilang mga kamot. Walang nagkulang na isang mabuting bagay na sinalita ng Panginoon sa sangbahayan ng Israel, lahat ay nangyari. Walay butang nga nakawang sa mga maayong butang nga gipamulong ni Jehova alang sa balay sa Israel; ang tanan nangatuman. Tinawag nga ni Josue ang mga Rubenita, at ang mga Gadita, at ang kalahating lipi ni Manases, Unya gitawag ni Josue ang mga Rubenhanon, ug ang mga Gadhanon, ug ang katunga-nga-banay ni Manases. At sinabi sa kanila, Inyong iningatan ang lahat na iniutos sa inyo ni Moises na lingkod ng Panginoon, at inyong dininig ang aking tinig sa lahat na aking iniutos sa inyo; Ug miingon kanila: Natuman ninyo ang tanang mga gisugo kaninyo ni Moises, ang alagad ni Jehova, ug kamo nagpatalinghug sa akong tingog sa tanan nga akong gisugo kaninyo: Hindi ninyo iniwan ang inyong mga kapatid na malaong panahon hanggang sa araw na ito, kundi inyong iningatan ang bilin na utos ng Panginoon ninyong Dios. Wala ninyo biyai ang inyong mga igsoon niining daghang mga adlaw hangtud niining adlawa, apan nagtuman kamo sa gitugon sa sugo ni Jehova nga inyong Dios. At ngayo'y binigyan ng kapahingahan ng Panginoon ninyong Dios ang inyong mga kapatid, gaya ng sinalita niya sa kanila: kayat ngayo'y pumihit kayo at yumaon kayo sa inyong mga tolda sa lupain na inyong ari, na ibinigay sa inyo ni Moises na lingkod ng Panginoon sa dako roon ng Jordan. Ug karon si Jehova nga inyong Dios, naghatag ug pahulay sa inyong mga igsoon ingon sa iyang gisulti kanila: busa bumalik kamo ug umadto kamo sa inyong mga balong-balong ngadto sa yuta nga inyong napanag-iya, nga gihatag ni Moises, ang alagad ni Jehova, sa unahan sa Jordan. Ingatan lamang ninyong mainam na gawin ang utos at ang kautusan na iniutos sa inyo ni Moises na lingkod ng Panginoon, na ibigin ang Panginoon ninyong Dios, at lumakad sa lahat niyang mga daan, at ingatan ang kaniyang mga utos, at lumakip sa kaniya, at maglingkod sa kaniya ng boo ninyong puso at ng boo ninyong kaluluwa. Magtamod lamang kamo pag-ayo sa pagbuhat sa sugo ug sa balaod, nga gisugo kaninyo ni Moises nga alagad ni Jehova, sa paghigugma kang Jehova nga inyong Dios, ug sa paglakaw sa tanan niyang mga dalan, ug sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa pagpakig-ipon kaniya, ug sa pag-alagad kaniya sa bug-os ninyong kasingkasing ug sa bug-os ninyong kalag. Gayon sila binasbasan ni Josue at pinagpaalam sila: at sila'y umuwi sa kanilang mga tolda. Busa si Josue nagpanalangin kanila, ug nagpalakaw kanila; ug nangadto sila sa ilang mga balong-balong. Ibinigay nga ni Moises sa kalahating lipi ni Manases ang mana sa Basan: ngunit ang kalahating lipi ay binigyan ni Josue sa gitna ng kanilang mga kapatid sa dako rito ng Jordan na dakong kalunuran. Bukod dito'y nang papagpaalamin sila ni Josue na pauwiin sa kanilang mga tolda, ay binasbasan sila, Karon, si Moises mihatag ug usa ka panulondon didto sa Basan, sa usa sa katunga-nga-banay ni Manases; apan sa usang katunga-nga-banay, mihatag si Josue ug panulondon didto ipon sa ilang mga igsoon, unahan sa Jordan dapit sa kasadpan. Labut pa, sa gipalakat na sila ni Josue ngadto sa ilang mga balong-balong, iyang gipanalanginan sila, At sinalita sa kanila, na sinasabi, Kayo'y bumalik na may maraming kayamanan sa inyong mga tolda, at may maraming hayop, may pilak, at may ginto, at may tanso, at may bakal, at may maraming kasuutan: magbahagi kayo sa inyong mga kapatid ng samsam sa inyong mga kaaway. Ug misulti kanila, nga nagaingon: Pumauli kamo uban sa daghanang bahandi ngadto sa inyong mga balong-balong, uban ang daghan uyamut nga panon sa vaca, uban ang salapi, ug uban ang bulawan, ug uban ang tumbaga, ug uban ang puthaw, ug uban ang daghan uyamut nga saput; bahinbahina ninyo ang mga inagaw sa inyong mga kaaway alang sa inyong mga kaigsoonan. At ang mga anak ni Ruben, at ang mga anak ni Gad, at ang kalahating lipi ni Manases ay nagsibalik na humiwalay sa mga anak ni Israel mula sa Silo, na nasa lupain ng Canaan, upang pumaroon sa lupain ng Galaad, sa lupain ng kanilang ari na kanilang inari, ayon sa utos ng Panginoon, sa pamamagitan ni Moises. Ug ang mga anak ni Ruben ug ang mga anak ni Gad, ug ang katunga-nga-banay ni Manases, namauli, ug namulag gikan sa mga anak sa Israel didto sa Silo, nga anaa sa yuta sa Canaan, aron sa pag-adto sa yuta sa Galaad, ngadto sa yuta nilang kaugalingon, diin kini mapanag-iya nila sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises. At nang sila'y dumating sa may lupain ng Jordan, na nasa lupain ng Canaan, ang mga anak ni Ruben, at ang mga anak ni Gad, at ang kalahating lipi ni Manases ay nagtayo roon ng dambana sa tabi ng Jordan, isang malaking dambana na matatanaw. Ug sa paghiadto nila sa dapit haduol sa Jordan nga maoy yuta sa Canaan, ang mga anak ni Ruben, ug ang mga anak ni Gad, ug ang katunga-nga-banay ni Manases, nanagtukod didto ug usa ka halaran haduol sa Jordan, usa ka dakung halaran nga pagatan-awon. At narinig ng mga anak ni Israel, na sinabi, Narito, ang mga anak ni Ruben, ang mga anak ni Gad, at ang kalahating lipi ni Manases ay nagtayo ng isang dambana sa tapat ng lupain ng Canaan sa may lupain ng Jordan, sa dako na nauukol sa mga anak ni Israel. Ug ang mga anak sa Israel nakadungog nga giingon: Ania karon, ang mga anak ni Ruben, ug ang mga anak ni Gad, ug ang katunga-nga-banay ni Manases, nanagtukod ug usa ka halaran sa atubangan gayud sa yuta sa Canaan, sa dapit nga haduol sa Jordan, sa pikas nga sakup sa mga anak sa Israel. At nang marinig ng mga anak ni Israel, ay nagpipisan sa Silo ang buong kapisanan ng mga anak ni Israel, upang sumampa laban sa kanila na makipagdigma. Ug sa pagpakabati sa mga anak sa Israel niini, ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nagtigum didto sa Silo aron sa pag-adto ug sa pagpakig-away batok kanila. At sinugo ng mga anak ni Israel sa mga anak ni Ruben, at sa mga anak ni Gad, at sa kalahating lipi ni Manases, sa lupain ng Galaad, si Phinees na anak ni Eleazar na saserdote; Ug ang mga anak sa Israel nagpaadto kang Pinees, ang anak nga lalake ni Eleazar nga sacerdote, ngadto sa mga anak ni Ruben, ug sa mga anak ni Gad ug sa katunga-nga-banay ni Manases, didto sa Galaad. At kasama niya ay sangpung prinsipe, na isang prinsipe sa sangbahayan ng mga magulang sa bawat isa sa mga lipi ng Israel; at bawat isa sa kanila'y pangulo sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang sa mga libolibo sa Israel. Ug kuyog kaniya ang napulo ka mga principe: usa ka principe sa balay sa usa ka amahan alang sa tagsatagsa ka mga banay sa Israel; ug sila, ang tagsatagsa kanila, pangulo sa mga balay sa mga amahan sa taliwala sa mga linibo sa Israel. At sila'y naparoon sa mga anak ni Ruben, at sa mga anak ni Gad, at sa kalahating lipi ni Manases sa lupain ng Galaad, at sinalita nila sa kanila na sinasabi, Ug sila nangadto sa mga anak ni Ruben, ug sa mga anak ni Gad, ug sa katunga-nga-banay ni Manases, didto sa yuta sa Galaad, ug sila nakigsulti kanila, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng buong kapisanan ng Panginoon, Anong pagsalangsang ito na inyong ginawa laban sa Dios ng Israel, na humiwalay sa araw na ito sa pagsunod sa Panginoon, sa inyong pagtatayo para sa inyo ng isang dambana, upang manghimagsik sa araw na ito laban sa Panginoon? Kini mao ang gipamulong sa tibook nga katilingban ni Jehova: Unsa nga kalapasan kining inyong gibuhat batok sa Dios sa Israel sa pagtalikod ninyo niining adlawa sa pagsunod kang Jehova, sa paagi nga nagtukod kamo alang kaninyo ug usa ka halaran aron sa pagsuki niining adlawa batok kang Jehova? Napakaliit ba sa ganang atin ang kasamaan ng Peor, na hindi natin nilinis hanggang sa araw na ito, bagaman dumating ang salot sa kapisanan ng Panginoon, Dili pa ba igo kanato ang sala ni Peor, nga bisan hangtud niining adlawa wala pa ngani kita makapanghinlo niana, bisan pa ang katilingban gipadad-an ug sakit ni Jehova? Upang kayo'y humiwalay sa araw na ito sa pagsunod sa Panginoon? at mangyayari na sapagkat kayo'y nanghihimagsik ngayon laban sa Panginoon ay magiinit siya bukas sa buong kapisanan ng Israel. Nga mingsuki gayud kamo niining adlawa sa pagsunod kang Jehova? ug mahitabo, nga kong kamo managsuki niining adlawa kang Jehova, ugma masuko siya sa tibook nga katilingban sa Israel. Gayon man, kung ang lupain na inyong ari ay maging marumi, lumipat nga kayo sa lupain na ari ng Panginoon, na kinatahanan ng tabernakulo ng Panginoon, at kumuha kayo ng ari sa gitna namin: ngunit huwag kayong manghimagsik laban sa Panginoon, ni manghimagsik laban sa amin, sa pagtatayo ng isang dambana bukod sa dambana ng Panginoon nating Dios. Apan kong ang yuta nga inyong naangkon dili malinis, nan tumabok kamo ngadto sa yuta nga iya ni Jehova diin ang kang Jehova nga tabernaculo nagabarug, ug manag-iya kamo sa taliwala kanamo; apan ayaw pagsukol batok kang Jehova, ni magsukol kamo batok kanamo, sa pagbuhat sa usa ka halaran alang kaninyo, gawas sa halaran ni Jehova nga atong Dios. Hindi ba si Achan na anak ni Zera ay nagkasala ng pagsalangsang sa itinalagang bagay, at ang pagiinit ay nahulog sa buong kapisanan ng Israel? at ang taong yaon ay hindi namatay na magisa sa kaniyang kasamaan. Wala ba si Achan, ang anak nga lalake ni Zera makasala sa butang nga linaglag, ug ang tibook nga katilingban sa Israel mahiagum sa kasuko ni Jehova? Ug dili kay kana rang tawohana ang namatay sa iyang sala. Nang magkagayo'y sumagot ang mga anak ni Ruben, at ang mga anak ni Gad, at ang kalahating lipi ni Manases, at nagsalita sa mga pangulo ng mga libolibo sa Israel. Unya ang mga anak ni Ruben, ug ang mga anak ni Gad, ug ang katunga-nga-banay ni Manases mingtubag ug mingsulti sa mga pangulo sa mga linibo sa Israel: Ang Makapangyarihan, ang Dios, ang Panginoon, ang Makapangyarihan, ang Dios, ang Panginoon, ay siyang nakatatalastas; at matatalastas ng Israel; kung panghihimagsik nga o kung pagsalangsang laban sa Panginoon, (huwag mo kaming iligtas sa araw na ito,) Ang Usa nga Makagagahum, ang Dios, si Jehova, ang usa nga Makagagahum, ang Dios, si Jehova, siya nasayud; ug sa Israel siya masayud: kong kini tungod ba sa pagsuki, kun sa pagpakasala ba batok kang Jehova (dili mo ba kami luwason niining adlawa), Na kami ay nagtayo para sa amin ng isang dambana upang humiwalay sa pagsunod sa Panginoon; o kung paghandugan ng mga handog na susunugin o ng handog na harina, o kung paghandugan ng mga hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, siyasatin nga ng Panginoon; Nga nagtukod man kami alang kanamo ug usa ka halaran aron dili sa pagsunod namo kang Jehova; kun sa paghalad hinoon sa ibabaw niini sa halad-nga-sinunog, kun sa halad-nga-kalan-on, kun sa paghalad sa mga halad-sa-pakigdait, si Jehova lamang ang papangayoa niana; At kung hindi namin ginawang maingat ito, at inakala, na sabihin. Marahil sa panahong darating ay masasalita ng inyong mga anak, na sasabihin, Anong ipakikialam ninyo sa Panginoon, sa Dios ng Israel? Ug kong wala namo buhata kini, uban ang maayong pagbantay ug tinguha, nga nagaingon: Sa panahon nga umalabut ang inyong mga anak magaingon sa among mga anak: Unsay labut ninyo kang Jehova, ang Dios sa Israel? Sapagkat ginawang hangganan ng Panginoon ang Jordan sa pagitan namin at ninyo, ninyong mga anak ni Ruben at mga anak ni Gad: kayo'y walang bahagi sa Panginoon: sa gayo'y patitigilin ng inyong mga anak ang aming mga anak sa pagkatakot sa Panginoon. Kay si Jehova naghimo sa Jordan nga usa ka utlanan sa taliwala kanamo ug kaninyo, kamo nga mga anak ni Ruben ug mga anak ni Gad; kamo walay bahin kang Jehova; busa ang inyong mga anak makapahunong kaha sa among mga anak sa pagkahadlok kang Jehova. Kayat aming sinabi, Maghanda tayo na magtayo para sa atin ng isang dambana, hindi upang sa handog na susunugin, ni sa hain man: Busa, kami miingon: Mangandam kita karon sa pagtukod ug usa ka halaran dili alang sa halad-nga-sinunog, dili usab alang sa halad: Kundi magiging saksi sa pagitan namin at ninyo, at sa pagitan ng ating mga lahi pagkamatay natin, upang aming magawa ang paglilingkod sa Panginoon sa harap niya ng aming mga handog na susunugin at ng aming mga hain at ng aming mga handog tungkol sa kapayapaan; upang huwag masabi ng inyong mga anak sa aming mga anak sa panahong darating, Kayo'y walang bahagi sa Panginoon. Apan kini usa ka magapamatuod sa taliwala kanamo ug kaninyo ug sa taliwala sa atong mga kaliwatan nga sunod kanato nga kami makaalagad kang Jehova sa iyang atubangan uban ang among mga halad-nga-sinunog, ug ang among mga halad, ug ang among mga halad-sa-pakigdait; nga ang inyong mga anak dili makaingon sa among mga anak sa umalabut nga adlaw: Wala kamo ing bahin kang Jehova. Kayat sinabi namin, Mangyayari na pagka kanilang sasabihing gayon sa amin o sa aming lahi sa panahong darating, ay aming sasabihin, Narito ang anyo ng dambana ng Panginoon na ginawa ng aming mga magulang, hindi upang sa handog na susunugin, ni sa hain: kundi isang saksi sa pagitan namin at ninyo. Busa, ming-ingon kami: Kana mahanabo, nga kong sila moingon kanamo kun sa among mga kaliwatan sa umalabut nga mga adlaw, nga kami mosulti: Tan-awa, ang sumbanan sa halaran ni Jehova nga gihimo sa among mga amahan, dili alang sa mga halad-nga-sinunog, ni alang sa paghalad; apan alang sa usa ka pagpamatuod sa taliwala kanamo ug kaninyo. Malayo nawa sa amin na kami ay manghimagsik laban sa Panginoon, at humiwalay sa araw na ito sa pagsunod sa Panginoon sa pagtatayo ng isang dambana para sa handog na susunugin, para sa handog na harina, o para sa hain bukod sa dambana ng Panginoon nating Dios na nasa harap ng kaniyang tabernakulo. Ipahalayo kana kanamo nga kami mosukol batok kang Jehova, ug motalikod niining adlawa gikan sa pagsunod kang Jehova, sa pagtukod ug usa ka halaran alang sa halad-nga-sinunog, alang sa halad-nga-kalan-on, ug kun alang sa paghalad gawas sa halaran ni Jehova nga atong Dios nga anaa sa atubangan sa iyang tabernaculo. At nang marinig ni Phinees na saserdote, at ng mga prinsipe ng kapisanan ng mga pangulo ng mga libolibo ng Israel na kasama niya, ang mga salita na sinalita ng mga anak ni Ruben, at ng mga anak ni Gad, at ng mga anak ni Manases, ay nakalugod na mabuti sa kanila. Ug sa diha nga si Pinees, ang sacerdote, ug ang mga principe sa katilingban, bisan ang mga pangulo sa linibo sa Israel, nga uban kaniya, nakadungog sa mga pulong nga gisulti sa mga anak ni Ruben, ug sa mga anak ni Gad, ug sa mga anak ni Manases, kini nakapahimuot kanila pag-ayo. At sinabi ni Phinees na anak ni Eleazar na saserdote sa mga anak ni Ruben, at sa mga anak ni Gad, at sa mga anak ni Manases, Sa araw na ito ay talastas namin, na ang Panginoon ay nasa gitna natin, sapagkat kayo'y hindi nagkasala ng pagsalangsang na ito laban sa Panginoon: inyo ngang iniligtas ang mga anak ni Israel sa kamay ng Panginoon. Ug si Pinees, ang anak nga lalake ni Eleazar nga sacerdote, misulti sa mga anak ni Ruben, ug sa mga anak ni Gad, ug sa mga anak ni Manases: Niining adlawa nahibalo kita nga si Jehova ania sa taliwala nato tungod kay wala kamo magabuhat niining salaa batok kang Jehova: karon, giluwas ninyo ang mga anak sa Israel gikan sa mga kamot ni Jehova. At si Phinees na anak ni Eleazar na saserdote at ang mga prinsipe, ay nagsibalik na mula sa mga anak ni Ruben, at mula sa mga anak ni Gad, sa lupain ng Galaad, na tumungo sa lupain ng Canaan, sa mga anak ni Israel, at binigyan nilang sagot. Ug si Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar nga sacerdote, ug ang mga principe namauli gikan sa mga anak ni Ruben, ug gikan sa mga anak ni Gad, gikan sa yuta sa Galaad, ngadto sa yuta sa Canaan, sa mga anak sa Israel, ug gisuginlan sila sa pag-usab. At ang bagay ay nakalugod sa mga anak ni Israel; at pinuri ng mga anak ni Israel ang Dios at hindi na nagsalita pa ng pagsampa laban sa kanila na bumaka na gibain ang lupain na kinatatahanan ng mga anak ni Ruben at ng mga anak ni Gad. Ug kining butanga nakalipay sa mga anak sa Israel; ug ang mga anak sa Israel nanagdayeg sa Dios, ug wala na mosulti mahitungod sa pagpaadto batok kanila sa pagpakig-away, sa paglaglag sa yuta nga gipuy-an sa mga anak ni Ruben ug sa mga anak ni Gad. At ang dambana ay tinawag na Ed ng mga anak ni Ruben at ng mga anak ni Gad: Sapagkat anila, saksi sa pagitan natin, na ang Panginoon ay Dios. Ug ang mga anak ni Ruben ug ang mga anak ni Gad naghingalan sa halaran nga Ed: kay sila namulong: Kini usa ka saksi sa taliwala nato nga si Jehova maoy Dios. At nangyari pagkaraan ng maraming araw, nang mabigyan ng Panginoon ng kapahingahan ang Israel sa lahat nilang mga kaaway sa palibot, at si Josue ay matanda na at puspos ng mga taon; Ug nahitabo sa tapus ang daghang mga adlaw sa diha nga si Jehova naghatag ug kalinaw sa Israel gikan sa tanang mga kaaway nga naglibut kanila, ug si Josue tigulang na ug hataas kaayo ang iyang panuigon; Na tinawag ni Josue ang buong Israel, ang kanilang mga matanda, at ang kanilang mga pangulo, at ang kanilang mga hukom at ang kanilang mga pinuno, at sinabi sa kanila, Ako'y matanda na at puspos ng mga taon: Nga gitawag ni Josue ang tibook nga Israel, ang ilang mga anciano, ug ang ilang mga pangulo, ug ang ilang mga maghuhukom, ug ang ilang mga punoan, ug misulti kanila: Ako tigulang na ug hataas na ang panuigon: At inyong nakita ang lahat na ginawa ng Panginoon ninyong Dios sa lahat ng bansang ito dahil sa inyo; sapagkat ipinakipaglaban kayo ng Panginoon ninyong Dios. Ug nakita ninyo ang tanan nga gihimo ni Jehova nga inyong Dios, niining tanang mga nasud tungod kaninyo; kay si Jehova nga inyong Dios, siya mao ang nakig-away alang kaninyo. Narito, aking binahagi sa inyo ang mga bansang ito na nangalabi, upang maging mana sa inyong mga lipi, mula sa Jordan pati ng lahat na bansa na aking inihiwalay, hanggang sa malaking dagat na dakong nilulubugan ng araw. Ania karon, ako nga gibahin-bahin kaninyo kining mga nasud nga nahibilin aron nga mahimong panulondon sa inyong mga banay, sukad sa Jordan lakip ang tanang mga nasud nga akong gilaglag ngadto sa Dakung Dagat, paingon ngadto sa kasadpan sa adlaw. At itataboy sila ng Panginoon ninyong Dios mula sa harap ninyo, at palalayasin sila sa inyong paningin, at inyong aariin ang kanilang lupain na gaya ng sinalita ng Panginoon ninyong Dios sa inyo. Ug si Jehova nga inyong Dios magatukmod kanila gikan sa inyong atubangan, ug magapapahawa kanila gikan sa inyong atubangan; ug kamo manag-iya sa yuta sumala sa gisulti kaninyo ni Jehova nga inyong Dios. Kayat kayo'y magpakatapang na mabuti na ingatan at gawin ang lahat na nakasulat sa aklat ng kautusan ni Moises na huwag kayong lumiko sa kanan o sa kaliwa; Busa magmaisug kamo kaayo sa pagbantay ug sa pagtuman sa tanan nga nahasulat sa basahon sa Kasugoan ni Moises, nga dili kamo motipas sa too kun sa wala gikan niana; Na huwag kayong pumasok sa mga bansang ito, sa mga ito na nangalalabi sa gitna ninyo; huwag din ninyong banggitin ang pangalan ng kanilang mga dios, ni magpasumpa sa pangalan ng mga yaon, ni maglingkod sa mga yaon, ni yumukod sa mga yaon: Nga dili kamo makigtipon niining mga nasud nga nahabilin sa taliwala ninyo; ni maghisgut sa ngalan sa ilang mga dios, dili usab maghimo sa panumpa tungod kanila, dili usab mag-alagad kanila, dili usab kamo magyukbo sa inyong kaugalingon kanila: Kundi lumakip kayo sa Panginoon ninyong Dios, na gaya ng inyong ginawa hanggang sa araw na ito. Apan pakigtipon kamo kang Jehova nga inyong Dios, ingon sa inyong gibuhat hangtud niining adlawa. Sapagkat pinalayas ng Panginoon sa harap ninyo ang mga malaking bansa at malakas: ngunit tungkol sa inyo, ay walang tao na tumayo sa harap ninyo hanggang sa araw na ito. Kay si Jehova nagpapahawa gikan sa inyong atubangan sa mga nasud nga dagku ug malig-on: apan, mahitungod kaninyo, walay tawo hangtud niining adlawa, nga nakatindog sa inyong atubangan. Isang lalake sa inyo ay hahabol sa isang libo: sapagkat ipinakikipaglaban kayo ng Panginoon ninyong Dios, gaya ng sinalita niya sa inyo. Usa ka tawo kaninyo molutos ug usa ka libo; kay si Jehova nga inyong Dios, siya mao ang makig-away alang kaninyo ingon sa iyang gipamulong kaninyo. Magpakaingat nga kayong mabuti sa inyong sarili, na inyong ibigin ang Panginoon ninyong Dios. Tungod niini bantayan ninyo pag-ayo ang inyong kaugalingon, nga higugmaon ninyo si Jehova nga inyong Dios. Kung inyo ngang tatalikuran sa anomang paraan at lalakip sa nangalabi sa mga bansang ito, sa mga ito na nangalabi sa gitna ninyo, at kayo'y magaasawa sa kanila, at kayo'y lalakip sa kanila, at sila sa inyo: Sa laing bahin, kong kamo mosukwahi gayud ug makigtipon sa mga nahabilin niining mga nasud, bisan niining nahabilin sa taliwala ninyo, ug makigtipon kanila, ug umadto kanila, ug sila kaninyo; Ay tatalastasin ninyong lubos na hindi pa palalayasin ng Panginoon ninyong Dios ang mga bansang ito sa inyong paningin: kundi sila'y magiging silo at lalang sa inyo, at panghampas sa inyong tagiliran at mga tinik sa inyong mga mata hanggang sa kayo'y malipol dito sa mabuting lupain na ibinigay sa inyo ng Panginoon ninyong Dios. Hibaloi sa pagkatinuod nga si Jehova nga inyong Dios dili na magapapahawa niining mga nasud gikan sa inyong mga pagtan-aw; apan sila mahimong bitik ug lit-ag alang kaninyo, ug usa ka lapdus sa inyong mga kilid ug mga tunok sa inyong mga mata hangtud nga kamo mahanaw niining maayong yuta nga kaninyo gihatag ni Jehova nga inyong Dios. At, narito, sa araw na ito ay yumayaon ako sa lakad ng buong lupa: at inyong talastas sa inyong buong puso at sa inyong buong kaluluwa na walang bagay na nagkulang sa lahat na mga mabuting bagay na sinalita ng Panginoon ninyong Dios tungkol sa inyo; lahat ay nangyari sa inyo, wala kahit isang bagay na nagkulang. Ug, ania karon, niining adlawa ako moadto sa dalan sa tibook nga kayutaan: ug kamo mahibalo sa bug-os ninyong mga kasingkasing ug sa bug-os ninyong mga kalag, nga walay usa ka butang nga nakawang sa tanang mga maayong butang nga gisulti ni Jehova, nga inyong Dios, mahitungod kaninyo: tanan nahitabo kaninyo, walay usa ka butang niana nga nakawang. At mangyayari, na kung paanong ang lahat ng mga mabuting bagay ay nangyari sa inyo na sinalita sa inyo ng Panginoon ninyong Dios, ay gayon dadalhin ng Panginoon sa inyo ang lahat ng mga masamang bagay, hanggang sa kayo'y malipol niya dito sa mabuting lupain na ibinigay sa inyo ng Panginoon ninyong Dios. Ug mahitabo, ingon nga ang tanang mga maayong butang nga gisulti ni Jehova nga inyong Dios, mingdangat kaninyo, sa ingon usab si Jehova magadala diha kaninyo sa tanang dautang mga butang, hangtud nga malaglag kamo niya niining maayong yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova, nga inyong Dios. Pagka inyong sinalangsang ang tipan ng Panginoon ninyong Dios, na kaniyang iniutos sa inyo, at yumaon at naglingkod sa ibang mga dios at yumukod sa mga yaon; ang galit nga ng Panginoon ay magaalab laban sa inyo, at kayo'y malilipol na madali sa mabuting lupain na kaniyang ibinigay sa inyo. Sa diha nga makalapas kamo sa tugon ni Jehova nga inyong Dios, nga iyang gisugo kaninyo, ug moadto ug mag-alagad sa laing dios, ug moyukbo kamo kanila; nan ang kasuko ni Jehova mosilaub batok kaninyo, ug kamo mangawagtang sa pagdali gikan niining maayong yuta nga iyang gihatag kaninyo. At pinisan ni Josue ang lahat ng mga lipi ng Israel sa Sichem, at tinawag ang mga matanda ng Israel at ang kanilang mga pangulo, at ang kanilang mga hukom, at ang kanilang mga pinuno; at sila'y nagsiharap sa Dios. Ug si Josue nagtigum sa tanang kabanayan sa Israel didto sa Sechem, ug nagtawag sa mga anciano sa Israel: ug sa ilang mga pangulo, ug sa ilang mga maghuhukom, ug sa ilang mga punoan; ug sila mingtugyan sa ilang kaugalingon sa atubangan sa Dios. At sinabi ni Josue sa buong bayan, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Ang inyong mga magulang ay tumahan nang unang panahon sa dako roon ng Ilog, na dili ibat si Thare, na ama ni Abraham at ama ni Nachor: at sila'y naglingkod sa ibang mga dios. Ug si Josue miingon sa tibook nga katawohan: Mao kini ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ang inyong mga amahan nagpuyo sa unang panahon sa unahan sa Suba, bisan si Terah, amahan ni Abraham, ug ang amahan ni Nahor: ug sila nanag-alagad ug laing mga dios. At kinuha ko ang inyong amang si Abraham mula sa dako roon ng Ilog at pinatnubayan ko siya sa buong lupain ng Canaan, at pinarami ko ang kaniyang binhi at ibinigay ko sa kaniya si Isaac. Ug gikuha ko ang inyong amahan nga si Abraham gikan sa tapon sa Suba ug giagak ko siya sa pagpapanaw sa tibook nga yuta sa Canaan, ug gipadaghan ko ang iyang kaliwat, ug gihatag ko kaniya si Isaac. At ibinigay ko kay Isaac si Jacob at si Esau: at ibinigay ko kay Esau ang bundok ng Seir upang ariin; at si Jacob at ang kaniyang mga anak ay bumabang pumasok sa Egipto. Ug gihatag ko kang Isaac si Jacob ug si Esau: ug gihatag ko kang Esau ang bukid sa Seir aron nga panag-iyahon niya; ug si Jacob ug ang iyang mga anak minglugsong ngadto sa Egipto. At aking sinugo si Moises at si Aaron, at sinalot ko ang Egipto, ayon sa aking ginawa sa gitna niyaon: at pagkatapos ay inilabas ko kayo. Ug gipaadto ko si Moises ug si Aaron, ug gisilotan ko ang Egipto sumala sa akong gibuhat sa kinataliwad-an didto: ug sa tapus, gidala ko kamo ngadto sa gawas. At inilabas ko ang inyong mga magulang sa Egipto: at kayo'y naparoon sa dagat; at hinabol ng mga taga Egipto ang inyong mga magulang, ng mga karo at ng mga nangangabayo hanggang sa Dagat na Mapula. Ug gidala ko ang inyong mga amahan ngadto sa gawas sa Egipto: ug kamo ming-adto sa dagat; ug ang mga Egiptohanon minggukod sa inyong mga amahan uban ang mga carro ug ang mga nangabayo ngadto sa Dagat nga Mapula. At nang sila'y dumaing sa Panginoon ay nilagyan niya ng kadiliman ang pagitan ninyo at ang mga taga Egipto, at itinabon ang dagat sa kanila, at tinakpan sila; at nakita ng inyong mga mata kung ano ang aking ginawa sa Egipto at kayo'y tumahan sa ilang na malaon. Ug sa mingtu-aw sila ngadto kang Jehova, gibutangan niya ug kangitngit ang taliwala ninyo ug sa mga Egiptohanon, ug gipatubo ang dagat labaw kanila ug gitabonan sila: ug ang inyong mga mata nakakita sa akong gibuhat didto sa Egipto: ug kamo nagpuyo sa kamingawan sa daghang mga adlaw. At ipinasok ko kayo sa lupain ng mga Amorrheo, na tumatahan sa dako roon ng Jordan, at sila'y nakipagbaka sa inyo; at ibinigay ko sila sa inyong kamay, at inyong inari ang kanilang lupain: at nilipol ko sila sa harap ninyo. Ug gidala ko kamo ngadto sa yuta sa mga Amorehanon nga namuyo sa unahan sa Jordan ug sila nakig-away batok kaninyo; ug gihatag ko sila sa inyong mga kamot ug gikuha ninyo ang ilang yuta: ug giwagtang ko sila diha sa inyong atubangan. Nang magkagayo'y tumindig si Balac na anak ni Zippor, na hari sa Moab, at dumigma laban sa Israel; at siya'y nagsugo at tinawag si Balaam na anak ni Beor, upang sumpain kayo: Unya si Balak, ang anak nga lalake ni Sipeo nga hari sa Moab, mitindog ug nakig-away batok sa Israel ug iyang gipaadto ug gipatawag si Baalam, ang anak nga lalake ni Beor, aron sa paghimaraut kaninyo; Ngunit hindi ko dininig si Balaam; kayat binasbasan nga niya kayo: gayon iniligtas ko kayo sa kaniyang kamay. Apan wala ako mamati kang Baalam; sa ingon niana siya nagpanalangin kaninyo sa gihapon: busa gipagawas ko kamo gikan sa iyang kamot. At kayo'y tumawid sa Jordan at dumating sa Jerico: at ang mga tao sa Jerico ay nakipaglaban sa inyo, ang Amorrheo, at ang Pherezeo, at ang Cananeo, at ang Hetheo, at ang Gergeseo, ang Heveo, at ang Jebuseo, at ibinigay ko sila sa inyong kamay. Ug mingtabok kamo sa Jordan ug ming-adto sa Jerico; ug ang mga tawo sa Jerico nakig-away batok kaninyo, ang Amorehanon, ug ang Peresehanon, ug ang Canaanhon, ug ang Hetehanon ug ang Gergesehanon, ug ang Hevehanon ug ang Jebusehanon: ug gitugyan ko sila sa inyong mga kamot. At sinugo ko ang malalaking putakti sa unahan ninyo, na siyang nagtaboy sa kanila sa harap ninyo, sa makatuwid baga'y sa dalawang hari ng mga Amorrheo: hindi sa pamamagitan ng inyong tabak, ni ng inyong busog. Ug gipaadto ko ang tambuboan sa inyong atubangan nga maoy nagpapahawa kanila gikan kaninyo, bisan pa ang duruha ka hari sa mga Amorehanon; dili pinaagi sa inyong espada, dili usab pinaagi sa inyong pana. At aking binigyan kayo ng lupain na hindi ninyo binukid, at ng mga bayang hindi ninyo itinayo, at inyong tinatahanan; at mga ubasan at mga olibohan na hindi ninyo itinanim ay inyong kinakain. Ug gihatagan ko kamo sa usa ka yuta diin wala kamo manag-uma ug mga ciudad nga wala ninyo tukora, ug mingpuyo kamo didto; sa mga uma nga tinamnan sa mga parras ug mga oliva nga dili kamo ang nagtanum, nangaon kamo. Ngayon nga ay matakot kayo sa Panginoon, at paglingkuran ninyo siya sa pagtatapat at sa katotohanan: at inyong alisin ang mga dios na mga pinaglingkuran ng inyong mga magulang sa dako roon ng Ilog at sa Egipto; at inyong paglingkuran ang Panginoon. Busa karon kahadloki ninyo si Jehova, ug sa kinasingkasing ug sa kamatuoran alagaron ninyo siya: ug isalikway ang mga dios nga ginaalagaran sa inyong mga amahan sa unahan sa Suba ug sa Egipto; ug mag-alagad kamo kang Jehova. At kung inaakala ninyong masama na maglingkod sa Panginoon, ay piliin ninyo sa araw na ito kung sino ang inyong paglilingkuran; kung ang mga dios ng inyong mga magulang na pinaglingkuran sa dako roon ng Ilog, o ang dios ng mga Amorrheo na ang lupain nila ay inyong tinatahanan: ngunit sa ganang akin at ng aking sangbahayan ay maglilingkod kami sa Panginoon. Ug kong daw dautan kaninyo ang pag-alagad kang Jehova, magpili kamo niining adlawa kong kinsa ang inyong alagaron; kong ang mga dios ba nga gialagaran sa inyong mga amahan didto sa unahan sa Suba, kun ang mga dios ba sa mga Amorehanon, kang kinsang yuta inyong gipuy-an: apan alang kanako ug sa akong balay, kami magaalagad kang Jehova. At ang bayan ay sumagot at nagsabi, Malayo nawa sa amin na aming pabayaan ang Panginoon sa paglilingkod sa ibang mga dios: Ug ang katawohan mingtubag ug ming-ingon: Ipahalayo kana kanamo nga kami mobiya kang Jehova aron sa pag-alagad ug laing dios; Sapagkat ang Panginoon nating Dios ay siyang nagsampa sa atin at sa ating mga magulang mula sa lupain ng Egipto, mula sa bahay ng pagkaalipin, at siyang gumawa ng mga dakilang tandang yaon sa ating paningin, at iningatan tayo sa lahat ng daan na ating pinaroonan, at sa gitna ng lahat ng mga bayan na ating dinaanan: Kay si Jehova nga among Dios, siya mao ang nagkuha kanato ug sa atong mga amahan gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa pagkaulipon, ug siya maoy naghimo niadtong dagkung mga ilhanan sa atong mga mata, ug nagbantay kanato sa tanang dalan nga atong giagian ug sa taliwala sa tanang mga katawohan sa kang kinsang kinataliwad-an kita ming-agi; At itinaboy ng Panginoon sa harap natin ang lahat ng mga bayan, ang mga Amorrheo na tumahan sa lupain: kayat kami ay maglilingkod din sa Panginoon; sapagkat siya'y ating Dios. Ug si Jehova nagpapahawa sa tanang mga katawohan gikan sa atong atubangan, bisan ang mga Amorehanon nga nanagpuyo: busa kami usab magaalagad kang Jehova; kay siya mao ang among Dios. At sinabi ni Josue sa bayan, Kayo'y hindi makapaglilingkod sa Panginoon; sapagkat siya'y isang banal na Dios; siya'y mapanibughuing Dios; hindi niya ipatatawad ang inyong pagsalangsang ni ang inyong mga kasalanan. Ug si Josue miingon sa katawohan: Dili kamo makaalagad kang Jehova; kay siya mao ang usa ka balaan nga Dios; siya maoy usa ka Dios nga abughoan; siya dili mopasaylo sa inyong mga kalapasan, bisan sa inyong mga kasal-anan. Kung inyong pabayaan ang Panginoon, at maglingkod sa ibang mga dios: ay hihiwalay nga siya at gagawan kayo ng kasamaan at lilipulin kayo pagkatapos na kaniyang nagawan kayo ng mabuti. Kong kamo mobiya kang Jehova ug moalagad ug laing mga dios, siya motalikod ug magabuhat kaninyo sa dautan, ug magaut-ut kaninyo, sa tapus nga siya makabuhat kaninyo ug maayo. At sinabi ng bayan kay Josue, Hindi: kundi kami ay maglilingkod sa Panginoon. Ug ang katawohan miingon kang Josue: Dili; apan kami magaalgad kang Jehova. At sinabi ni Josue sa bayan, Kayo'y mga saksi laban sa inyong sarili na inyong pinili sa inyo ang Panginoon, upang paglingkuran siya. At sinabi nila, Kami ay mga saksi. Ug si Josue namulong sa katawohan: Kamo ang mga saksi batok sa inyong kaugalingon nga kamo nagpili kang Jehova, sa pag-alagad kaniya. Ug sila ming-ingon: Kami mga saksi. Ngayon nga'y alisin ninyo, sabi niya, ang ibang mga dios na nasa gitna ninyo at ikiling ninyo ang inyong puso sa Panginoon, na Dios ng Israel. Busa karon, isalikway ninyo, miingon siya, ang laing mga dios nga anaa kaninyo, ug ihatag ang inyong kasingkasing kang Jehova, ang Dios sa Israel. At sinabi ng bayan kay Josue, Ang Panginoon nating Dios ay aming paglilingkuran, at ang kaniyang tinig ay aming didinggin. Ug ang katawohan namulong kang Josue: Kang Jehova nga among Dios kami magaalagad ug sa iyang tingog kami magapatalinghug. Sa gayo'y nakipagtipan si Josue sa bayan nang araw na yaon, at nilagdaan niya sila ng palatuntunan at ng ayos sa Sichem. Busa si Josue niadto gayud nga adlawa, naghimo ug usa ka tugon uban sa katawohan, ug naghatag kanila ug usa ka balaod ug usa ka tulomanon didto sa Sichem. At sinulat ni Josue ang mga salitang ito sa aklat ng kautusan ng Dios; at siya'y kumuha ng malaking bato, at inilagay sa lilim ng encina na nasa tabi ng santuario ng Panginoon. Ug si Josue nagsulat niining mga pulonga diha sa basahon sa Kasugoan sa Dios; ug siya mikuha ug usa ka dakung bato ug gibutang kini sa ilalum sa usa ka encina nga haduol sa balaang puloy-anan ni Jehova. At sinabi ni Josue sa buong bayan, Narito, ang batong ito ay magiging saksi laban sa atin, sapagkat narinig nito ang lahat ng mga salita ng Panginoon, na kaniyang sinalita sa atin: ito nga'y magiging saksi laban sa inyo, baka ninyo itakuwil ang inyong Dios. Ug si Josue miingon, sa tibook katawohan: Ania karon, kining batoha maoy mahimong usa ka saksi batok kanato; kay kini nakadungog sa tanang mga pulong ni Jehova nga iyang gisulti kanato: busa kini maoy usa ka saksi batok kaninyo, kay tingali unya inyong ilimod ang inyong Dios. Sa gayo'y pinapagpaalam ni Josue ang bayan, bawat isa sa kaniyang mana. Busa gipapauli ni Josue ang katawohan, ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang panulondon. At nangyari, pagkatapos ng mga bagay na ito, na si Josue, na anak ni Nun na lingkod ng Panginoon, ay namatay na may isang daan at sangpung taon ang gulang. Ug nahitabo sa tapus kining mga butanga nga si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ang alagad ni Jehova, namatay, nga may usa na ka gatus ug napulo ka tuig ang panuigon. At inilibing nila siya sa hangganan ng kaniyang mana sa Timnath-sera, na nasa lupaing maburol ng Ephraim sa hilagaan ng bundok ng Gaas. Ug ilang gilubong siya diha sa utlanan sa iyang panulondon sa Timnath-sera nga anaa sa kabungtoran sa Ephraim dapit sa amihanan sa bukid sa Gaas. At naglingkod ang Israel sa Panginoon sa lahat ng mga araw ni Josue, at sa lahat ng mga araw ng mga matandang natirang nabuhay kay Josue at nakilala ang lahat na gawa ng Panginoon, na kaniyang ginawa sa Israel. Ug ang Israel nag-alagad kang Jehova sa tanang mga adlaw ni Josue, ug ang tanang mga adlaw sa mga anciano nga nanagsunod kang Josue ug nanghibalo sa tanang buhat ni Jehova nga iyang gihimo alang sa Israel. At ang mga buto ni Jose, na isinampa ng mga anak ni Israel mula sa Egipto ay inilibing nila sa Sichem, sa putol ng lupa na binili ni Jacob sa mga anak ni Hemor na ama ni Sichem ng isang daang putol na salapi: at mga naging mana ng mga anak ni Jose. Ug ang mga bukog ni Josue nga gipanagdala sa mga anak sa Israel gikan sa Egipto, gilubong nila sa Sichem, sa bahin nga yuta nga gipalit ni Jacob sa mga anak nga lalake ni Hamor, ang amahan ni Sichem, sa usa ka gatus ka book nga salapi: ug sila nahimong panulondon sa mga anak ni Jose. At nangyari, pagkamatay ni Josue, na itinanong ng mga anak ni Israel sa Panginoon, na sinasabi, Sino ang unang sasampa sa amin laban sa mga Cananeo, upang lumaban sa kanila? Ug nahitabo sa human ang kamatayon ni Josue, nga ang mga anak sa Israel nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Kinsa man ang motungas alang kanamo sa pag-una batok sa mga Canaanhon, sa pagpakig-away batok kanila? At sinabi ng Panginoon, Ang Juda ang sasampa: narito, aking ibinigay ang lupain sa kaniyang kamay. Ug si Jehova miingon: Si Juda ang motungas: ania karon, gitugyan ko ang yuta sa iyang kamot. At sinabi ng Juda sa Simeon na kaniyang kapatid, Sumampa kang kasama ko sa aking kapalaran, upang ating kalabanin ang mga Cananeo; at ako nama'y sasama sa iyong kapalaran. Sa gayo'y yumaon ang Simeon na kasama niya. Ug si Juda miingon kang Simeon nga iyang igsoon: Umuban ka kanako sa akong bahin, aron makig-away kita, batok sa mga Canaanhon; ug sa mao usab ako mouban kanimo sa imong bahin. Busa si Simeon miuban kaniya. At sumampa ang Juda; at ibinigay ng Panginoon ang mga Cananeo, at ang mga Pherezeo sa kanilang kamay: at sinaktan nila sa kanila sa Bezec ay sangpung libong lalake. Busa si Juda miadto; ug si Jehova nagtugyan sa mga Canaanhon ug sa mga Peresehanon ngadto sa ilang kamot: ug sila nagpatay kanila didto sa Bezec sa napulo ka libo ka tawo. At kanilang nasumpungan si Adoni-bezec sa Bezec: at siya'y nilabanan nila, at kanilang sinaktan ang mga Cananeo at ang mga Pherezeo. Ug didto hipalgan nila si Adoni-bezec sa Bezec, ug sila nakig-away batok kaniya, ug ilang gidasmagan ang mga Canaanhon ug ang mga Peresehanon. Ngunit tumakas si Adoni-bezec; at kanilang hinabol siya, at hinuli siya, at pinutol nila ang mga daliring hinlalaki ng kaniyang kamay at paa. Apan si Adoni-bezec mikalagiw; ug siya giapas nila, ug gidakup siya, ug giputol ang iyang kumalagko sa kamot ug ang mga kumalagko sa tiil. At sinabi ni Adoni-bezec, Pitong pung hari, na mga may putol ng kanilang mga hinlalaki sa kamay at sa paa ay namulot ng kanilang pagkain sa ilalim ng aking dulang: kung paano ang aking ginawa ay gayon ako pinaghigantihan ng Dios. At dinala nila siya sa Jerusalem, at siya'y namatay roon. Ug si Adoni-bezec miingon: Kapitoan ka hari ang gipamutlan sa ilang mga kumalagko sa kamot ug sa tiil, nanagpanguha sa ilang makaon sa ilalum sa akong lamesa. Sumala sa akong nabuhat, mao usab ang gibalus sa Dios kanako. Ug siya gidala nila sa Jerusalem, ug siya namatay didto. At ang mga anak ni Juda ay lumaban sa Jerusalem, at sinakop at sinugatan ng talim ng tabak, at sinilaban ng apoy ang bayan. Ug ang mga anak ni Juda nakig-away batok sa Jerusalem, ug naagaw kini, ug gitigbas kini sa sulab sa pinuti ug gisunog ang ciudad. At pagkatapos, ang mga anak ni Juda ay lumusong na lumaban sa mga Cananeo na tumatahan sa mga lupaing maburol, at sa Timugan, at sa mababang lupa. Ug unya minglugsong ang mga anak ni Juda aron sa pagpakig-away batok sa Canaanhon nga nanagpuyo sa kabungtoran, ug sa habagatan, ug sa kapatagan. At ang Juda'y yumaon laban sa mga Cananeo na tumatahan sa Hebron (ang pangalan ng Hebron nang una ay Chiriath-arba:) at kanilang sinaktan ang Sesai, at ang Ahiman, at ang Talmai. Ug si Juda miadto batok sa mga Canaanhon nga nanagpuyo sa Hebron (karon ang ngalan sa Hebron sa unang panahon mao ang Chiriat-arba); ug ilang gidasmagan si Sesai, ug si Ahiman, ug si Talmai. At mula roo'y yumaon laban sa mga taga Debir. (Ang pangalan nga ng Debir nang una ay Chiriath-sepher.) Ug gikan didto miadto siya batok sa mga pumoluyo sa Debir. (Ang ngalan sa Debir sa unang panahon mao ang Chiriat-sepher). At sinabi ni Caleb, Ang sumakit sa Chiriath-sepher at sumakop niyaon, ay doon ko papagaasawahin si Axa na aking anak. Ug si Caleb miingon: Ang modasmag sa Chiriath-sepher ug makakuha niana, kaniya ihatag ko si Axa nga akong anak nga babaye aron ipaasawa. At si Othoniel na anak ni Cenez, kapatid na bata ni Caleb, ay siyang sumakop: at pinapag-asawa nito sa kaniya si Axa na kaniyang anak. Ug si Othoniel, ang anak nga lalake ni Cenez, ang manghud ni Caleb, mikuha niana; ug gihatag niya kaniya si Axa iyang anak nga babaye aron ipaasawa. At nangyari, nang makipisan si Axa, na kaniyang kinilos siya na humingi sa kaniyang ama ng isang bukid: at siya'y bumaba sa kaniyang asno, at sinabi ni Caleb sa kaniya, Anong ibig mo? Ug nahitabo nga sa diha nga siya miadto na kaniya, nga siya nagaaghat kaniya sa pagpangayo sa iyang amahan ug usa ka uma: ug nanaug siya sa iyang asno; ug si Caleb miingon kaniya: Unsay tuyo mo? At sinabi ni Axa sa kaniya, Bigyan mo ako ng isang kaloob; sapagkat inilagay mo ako sa lupain na Timugan, bigyan mo naman ako ng mga bukal ng tubig. At ibinigay ni Caleb sa kaniya ang mga bukal sa itaas, at ang mga bukal sa ibaba. Ug siya miingon kaniya: Hatagi ako ug usa ka panalangin; kay ikaw nagpahamutang kanako sa yuta sa habagatan, hatagi usab ako ug mga tuburan sa tubig. Ug si Caleb naghatag kaniya sa mga tuburan sa dapit sa ibabaw ug sa mga tuburan sa dapit sa ubos. At ang mga anak ni Cineo, na bayaw ni Moises ay umahon sa bayan ng mga puno ng palma na kasama ng mga anak ni Juda sa ilang ng Juda, na nasa timugan ng Arad; at sila'y naparoon at nagsitahang kasama ng bayan. Ug ang mga anak sa Cinehanon, ang bayaw nga lalake ni Moises, minggula gikan sa ciudad sa mga palma uban sa mga anak ni Juda, ngadto sa kamingawan sa Juda nga atua sa habagatan sa Arad; ug sila nangadto nga nanagpuyo ipon sa katawohan. At ang Juda'y yumaong kasama ng Simeon na kaniyang kapatid, at kanilang sinaktan ang mga Cananeo na nagsisitahan sa Sephath at lubos na pinuksa. At ang pangalan ng bayan ay tinawag na Horma. Ug si Juda miadto uban ni Simeon, nga iyang igsoon nga lalake ug ilang gidasmagan ang mga Canaanhon nga nanagpuyo sa Sephath, ug kini gilaglag gayud nila. Ug ang ngalan sa ciudad gitawag nga Horma. Sinakop rin naman ng Juda ang Gaza pati ng hangganan niyaon at ang Ascalon pati ng hangganan niyaon, at ang Ecron pati ng hangganan niyaon. Ingon usab gikuha ni Juda ang Gaza lakip ang utlanan niini, ug ang Ascalon lakip ang utlanan niini, ug ang Ecron lakip ang utlanan niini. At ang Panginoon ay sumasa Juda; at kaniyang pinalayas ang mga taga lupaing maburol; sapagkat hindi niya mapalayas ang mga nananahan sa libis, dahil sa sila'y may mga karong bakal. Ug si Jehova nag-uban kang Juda, ug gipapahawa niya ngadto sa gawas ang mga nanagpuyo sa kabungtoran; kay siya wala makapapahawa sa mga nanagpuyo sa walog, kay sila may mga carro nga puthaw. At kanilang ibinigay ang Hebron kay Caleb, gaya ng sinalita ni Moises: at kaniyang pinalayas doon ang tatlong anak ni Anac. Ug gihatag nila ang Hebron kang Caleb, sumala sa gipamulong ni Moises: ug gipapahawa niya gikan didto ang totolo ka mga anak nga lalake ni Anac. At hindi pinalayas ng mga anak ni Benjamin ang mga Jebuseo na tumatahan sa Jerusalem: kundi ang mga Jebuseo ay nagsitahang kasama ng mga anak ni Benjamin sa Jerusalem hanggang sa araw na ito. Ug ang mga anak ni Benjamin wala magpapahawa sa mga Jebusehanon nga nanagpuyo sa Jerusalem: apan ang mga Jebusehanon nanagpuyo ipon sa mga anak ni Benjamin didto sa Jerusalem hangtud niining adlawa. At ang sangbahayan ni Jose, sila'y umahon din laban sa Beth-el: at ang Panginoon ay sumakanila. Ug ang balay ni Jose, sila usab ming-adto batok sa Beth-el: ug si Jehova nag-uban kanila. At ang sangbahayan ni Jose, ay nagsugo upang tiktikan ang Beth-el. (Ang pangalan nga ng bayan nang una ay Luz.) Ug ang balay ni Jose nagsugo sa pagpaniid sa Beth-el. (Karon ang ngalan sa ciudad sa unang panahon mao ang Luz). At nakita ng mga bakay ang isang lalake na lumalabas sa bayan at kanilang sinabi sa kaniya, Ituro mo sa amin, isinasamo namin sa iyo ang pasukan sa bayan at kahahabagan ka namin. Ug ang mga magbalantay nakakita sa usa ka tawo nga migula sa ciudad, ug sila nag-ingon kaniya: Tudloi kami, nagahangyo kami kanimo, sa agianan sa pagsulod ngadto sa ciudad ug magakalooy kami kanimo. At itinuro niya sa kanila ang pasukan sa bayan, at kanilang sinugatan ng talim ng tabak ang bayan ngunit pinayaon ang lalake at ang madlang sangbahayan niya. Ug iyang gitudloan sila sa agianan sa pagsulod sa ciudad, ug ilang gidasmagan ang ciudad sa sulab sa pinuti; apan ilang gipagawas ang tawo lakip ang tanan niyang panimalay. At ang lalake ay pumasok sa lupain ng mga Hetheo, at nagtayo ng isang bayan, at tinawag ang pangalan niyaon na Luz: na siyang pangalan niyaon hanggang sa araw na ito. Ug ang tawo miadto sa yuta sa mga Hetehanon, ug nagtukod ug usa ka ciudad, ug gitawag ang ngalan niini nga Luz nga maoy ngalan niana hangtud niining adlawa. At hindi pinalayas ng Manases ang mga taga Beth-sean at ang mga bayan niyaon, ni ang mga taga Taanach at ang mga bayan niyaon, ni ang mga taga Dor at ang mga bayan niyaon, ni ang mga taga Ibleam at ang mga bayan niyaon, ni ang mga taga Megiddo at ang mga bayan niyaon: kundi ang mga Cananeo ay nagsitahan sa lupaing yaon. Ug si Manases wala magpapahawa sa mga nanagpuyo sa Beth-sean ug sa mga balangay niini, ni sa mga nanagpuyo sa Taanac ug sa mga balangay niini, ni sa mga nanagpuyo sa Ibleam ug sa mga balangay niini, ni sa mga nanagpuyo sa Megiddo ug sa mga balangay niini, apan ang mga Canaanhon mingpuyo niadtong yutaa. At nangyari, nang lumakas ang Israel, na kanilang pinapagatag ang mga Cananeo, at hindi nila lubos na pinalayas. Ug nahitabo sa diha nga ang Israel napun-an na sa kusog, nga ilang gibutang ang mga Canaanhon sa bulohaton sa pintakasi, ug wala gayud sila papahawaa. At hindi pinalayas ni Ephraim ang mga Cananeo na tumatahan sa Gezer; kundi ang mga Cananeo ay nagsitahan sa Gezer sa gitna nila. Ug si Ephraim wala magpapahawa sa mga Canaanhon nga nanagpuyo sa Gezer; apan ang mga Canaanhon nagpuyo ipon kanila diha sa Gezer. Hindi pinalayas ni Zabulon ang mga nananahan sa Chitron, ni ang mga nananahan sa Naalol; kundi ang mga Cananeo ay nagsitahan sa gitna nila, at naging mga tagapagpaatag. Si Zabulon wala magpapahawa sa mga nanagpuyo sa Chitron, ni sa mga nanagpuyo sa Naalol; apan ang mga Canaanhon nanagpuyo ipon kanila ug gibutang nila sa bulohaton sa pintakasi. Hindi pinalayas ng Aser ang mga taga Acho, ni ang mga taga Sidon, ni ang taga Ahlab, ni ang taga Achzib, ni ang taga Helba, ni ang taga Aphec, ni ang taga Rehob: Si Azer wala magpapahawa sa mga pumoluyo sa Acho, ni sa mga pumoluyo sa Sidon, ni sa Ahlab, ni sa Achzib, ni ang sa Helba, ni ang sa Aphec, ni ang sa Rehod; Kundi ang mga Aserita ay nagsitahang kasama ng mga Cananeo, na mga taga lupaing yaon: sapagkat hindi nila pinalayas sila. Apan ang mga Aserihanon nanagpuyo sa taliwala sa mga Canaanhon, ang mga molupyo sa yuta; kay wala nila sila papahawaa. Hindi pinalayas ng Nephtali ang mga nananahan sa Beth-semes, ni ang mga nananahan sa Beth-anath; kundi siya'y tumahan sa gitna ng mga Cananeo, na nagsisitahan sa lupaing yaon: gayon ma'y ang mga nananahan sa Beth-semes at nananahan sa Beth-anath ay naging mga tagapagpaatag sa kaniya. Si Nephtali wala magpapahawa sa mga molupyo sa Beth-semes, ni sa pumoluyo sa Beth-anath; apan siya nagpuyo ipon sa mga Canaanhon, ang mga molupyo sa yuta: bisan pa ang mga molupyo s Beth-semes ug sa Beth-anath; gibutang nila sa bulohaton sa pintakasi. At piniit ng mga Amorrheo ang mga anak ni Dan sa mga lupaing maburol; sapagkat ayaw nilang payagang sila'y lumusong sa libis; Ug ang mga Amorehanon nagpugos sa mga anak ni Dan ngadto sa dapit sa kabungtoran: kay wala sila magatugot kanila sa pag-adto sa walog: Ngunit inibig ng mga Amorrheo na tumahan sa bundok ng Heres, sa Ajalon, at sa Saalbin: gayon ma'y nanaig ang kamay ng sangbahayan ni Jose, na anopat sila'y naging mga tagapagpaatag. Apan ang mga Amorehanon buot magpuyo sa bukid sa Heres, sa Ajalon ug sa Salbim: apan ang kamot sa balay ni Jose midaug, busa sila gibutang sa bulohaton sa pintakasi. At ang hangganan ng mga Amorrheo ay mula sa sampahan ng Acrabim, buhat sa batuhan, at paitaas. Ug ang utlanan sa mga Amorehanon nagasugod sa tungasan sa Acrabim sukad sa bato ug ngadto sa itaas. At sumampa ang anghel ng Panginoon sa Bochim mula sa Gilgal. At kaniyang sinabi, Kayo'y pinaahon ko mula sa Egipto, at dinala ko kayo sa lupain na aking isinumpa sa inyong mga magulang; at sinabi ko, Kailan ma'y hindi ko sisirain ang aking tipan sa inyo: Ug ang manolonda ni Jehova mitungas gikan sa Gilgal ngadto sa Bochim. Ug siya miingon: Ako nagpagula kaninyo gikan sa Egipto, ug nagdala kaninyo ngadto sa yuta nga akong gipanumpa sa inyong mga amahan; ug ako nag-ingon: Dili ko gayud paglapason ang akong tugon uban kaninyo. At huwag kayong makikipagtipan sa mga taga lupaing ito; inyong iwawasak ang kanilang mga dambana. Ngunit hindi ninyo dininig ang aking tinig: bakit ginawa ninyo ito? Ug dili kamo maghimo ug pakigsaad uban sa mga molupyo niining yutaa, gun-obon ninyo ang ilang mga halaran. Apan kamo wala mamati sa akong tingog: nganong gibuhat ninyo kini? Kayat aking sinabi rin, Hindi ko sila palalayasin sa harap ninyo; kundi sila'y magiging parang mga tinik sa inyong mga tagiliran, at ang kanilang mga dios ay magiging silo sa inyo. Sa ingon niini ako usab miingon: Ako dili magpapahawa kanila gikan sa inyong atubangan: apan sila mahimo nga ingon sa mga tunok sa inyong mga kilid ug ang ilang mga dios maoy usa ka lit-ag kaninyo. At nangyari, pagkasalita ng anghel ng Panginoon ng mga salitang ito sa lahat ng mga anak ni Israel, na inilakas ng bayan ang kanilang tinig at umiyak. Ug nahitabo sa diha nga ang manolonda ni Jehova namulong niining mga pulonga sa tanang mga anak sa Israel nga ang katawohan mingpatugbaw sa ilang tingog ug nanghilak. At kanilang tinawag ang pangalan ng dakong yaon na Bochim; at sila'y naghain doon sa Panginoon. Ug gitawag nila ang ngalan niadtong dapita Bochim: ug didto nanaghalad sila kang Jehova. Nang mapayaon nga ni Josue ang bayan, pumaroon ang mga anak ni Israel, bawat isa, sa kaniyang mana, upang ariin ang lupa. Karon sa diha nga gipagula ni Josue ang katawohan, ang mga anak sa Israel ming-adto ang tagsatagsa ka tawo sa iyang panulondon aron sa pagpanag-iya sa yuta. At naglingkod ang bayan sa Panginoon sa lahat ng mga araw ni Josue, at sa lahat ng mga araw ng mga matandang natirang nabuhay kay Josue, na nakakita ng mga dakilang gawa ng Panginoon, na kaniyang ginawa sa Israel. Ug ang katawohan nag-alagad kang Jehova sa tanang mga adlaw ni Josue, ug sa tanang mga adlaw sa mga anciano nga nangabuhi ug dugay sa sunod ni Josue, nga nanagpakita sa mga dagkung buhat ni Jehova nga iyang gihimo alang sa Israel. At si Josue na anak ni Nun, na lingkod ng Panginoon, ay namatay, na may isang daan at sangpung taon ang gulang. Ug si Josue ang anak nga lalake ni Nun, ang ulipon ni Jehova, namatay nga may usa ka gatus ug napulo ka tuig ang panuigon. At kanilang inilibing siya sa hangganan ng kaniyang mana, sa Timnath-heres, sa lupaing maburol ng Ephraim, sa hilagaan ng bundok Gaas. Ug ilang gilubong siya sa utlanan sa iyang panulondon sa Timnathsera, didto dapit sa kabungtoran sa Ephraim, sa amihanan sa bukid sa Gaas. At ang buong lahing yaon ay nalakip din sa kanilang mga magulang; at doo'y may ibang lahing bumangon pagkamatay nila, na hindi nakilala ang Panginoon, ni ang mga gawa na kaniyang ginawa sa Israel. Ug usab ang tanan nianang kaliwatana gitipon ngadto sa ilang mga amahan: ug didto mitungha ang laing kaliwatan sunod kanila, nga wala managpakaila kang Jehova, ni sa iyang buhat nga iyang gihimo alang sa Israel. At ginawa ng mga anak ni Israel ang masama sa paningin ng Panginoon, at naglingkod sa mga Baal: Ug ang mga anak sa Israel naghimo niadtong dautan sa mga mata ni Jehova, ug nanag-alagad sa mga Baal. At kanilang pinabayaan ang Panginoon, ang Dios ng kanilang mga magulang, na naglabas sa kanila sa lupain ng Egipto, at sumunod sa ibang mga dios, sa mga dios ng mga bayan na nasa palibot nila, at sila'y yumukod sa mga yaon: at kanilang minungkahi ang Panginoon sa galit. Ug ilang gibiyaan si Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan nga nagdala kanila gikan sa yuta sa Egipto, ug nanagsunod sa laing mga dios, sa mga dios sa mga katawohan nga naglibut kanila, ug nanagyukbo sa ilang kaugalingon ngadto kanila: ug ilang gihagit si Jehova sa kasuko. At kanilang pinabayaan ang Panginoon, at naglingkod kay Baal at kay Astaroth. Ug ilang gibiyaan si Jehova, ug nanag-alagad kang Baal ug kang Astaroth. At ang galit ng Panginoon ay nagalab laban sa Israel, at kaniyang ibinigay sila sa kamay ng mga mangloloob na lumoob sa kanila; at kaniyang ipinagbili sila sa mga kamay ng kanilang mga kaaway sa palibot, na anopat sila'y hindi makatayong maluwat sa harap ng kanilang mga kaaway. Ug ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug siya naghatag kanila ngadto sa mga kamot sa mga mangangagaw nga nanagpangagaw kanila: ug iyang gibaligya sila ngadto sa mga kamot sa ilang mga kaaway nga naglibut, aron dili na sila makatindog sa atubangan sa ilang mga kaaway. Saan man sila yumaon, ang kamay ng Panginoon ay laban sa kanila sa ikasasama nila, gaya ng sinalita ng Panginoon, at gaya ng isinumpa sa kanila ng Panginoon: sila'y nagipit na mainam. Bisan diin sila mangadto, ang kamot ni Jehova batok kanila alang sa kadautan, sumala sa giingon ni Jehova, ug sumala sa gipanumpa ni Jehova kanila: ug sila diha sa mapait nga kalisdanan. At nagbangon ang Panginoon ng mga hukom, na nagligtas sa kanila sa kamay niyaong mga lumoloob sa kanila. Ug si Jehova nagpatindog ug mga maghuhukom nga nagluwas kanila gikan sa kamot niadtong mga nanagpangagaw kanila. At gayon ma'y hindi nila dininig ang kanilang mga hukom: sapagkat sila'y sumamba sa ibang mga dios, at kanilang niyukuran ang mga yaon: sila'y nagpakaligaw na madali sa daan na nilakaran ng kanilang mga magulang, na sumunod ng mga utos ng Panginoon; ngunit hindi sila gumawa ng gayon. Ug bisan pa niana wala gayud sila mamati sa ilang mga maghuhukom: kay sila nakighilawas sa pagsunod sa ubang mga dios, ug nagyukbo sila sa ilang kaugalingon ngadto kanila: sa hinanali nahisimang sila gikan sa dalan diin ang ilang mga ginikanan naglakat, nga nanagtuman sa mga sugo ni Jehova; apan kini wala nila himoa. At nang ipagbangon sila ng Panginoon ng mga hukom, ang Panginoon ay suma hukom, at iniligtas sila sa kamay ng kanilang mga kaaway sa lahat ng mga araw ng hukom: sapagkat nagsisi ang Panginoon dahil sa kanilang daing, dahil doon sa mga pumighati sa kanila at nagpakalupit sa kanila. Ug sa diha nga si Jehova nagpatindog kanila ug mga maghuhukom, unya si Jehova nagauban sa maghuhukom, ug nagluwas kanila gikan sa kamot sa ilang mga kaaway sa tanang mga adlaw sa maghuhukom: kay kini nakapabasul kang Jehova tungod sa ilang mga pag-agulo tungod kanila nga nanagdaugdaug ug nanagsakit kanila. Ngunit nangyari pagkamatay ng hukom, na sila'y tumalikod at lalong sumama kay sa kanilang mga magulang sa pagsunod sa ibang mga dios, upang maglingkod sa kanila, at yumukod sa kanila; sila'y hindi naglikat sa kanilang mga gawa, ni sa kanilang tampalasang lakad. Apan nahitabo sa diha nga ang maghuhukom patay na, nga sila mingbalik, ug nanaghimo sa labi pang mangil-ad kay sa ilang mga amahan sa pagsunod sa ilang mga dios, sa pag-alagad kanila ug sa pagyukbo ngadto kanila; sila wala humunong sa ilang mga buhat, ni sa ilang dalan nga masukihon. At ang galit ng Panginoon ay nagalab laban sa Israel; at kaniyang sinabi, Sapagkat sinalangsang ng bansang ito ang aking tipan na aking iniutos sa kanilang mga magulang, at hindi dininig ang aking tinig; Ug ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa Israel; ug siya miingon: Tungod kay kining nasura nakalapas sa akong tugon nga akong gisugo sa ilang mga amahan, ug wala managpamati sa akong tingog; Hindi ko na naman palalayasin pa sa harap nila ang sinoman ng mga bansang iniwan ni Josue nang siya'y mamatay; Ako usab sukad karon dili magapapahawa gikan sa atubangan nila bisan unsa sa mga nasud nga gibiyaan ni Josue sa iyang pagkamatay. Upang sa pamamagitan nila'y aking masubok ang Israel, kung kanilang susundin o hindi ang daan ng Panginoon upang lakaran nila, na gaya ng inilakad ng kanilang mga magulang. Aron pinaagi kanila ako makasulay sa Israel kong sila magabantay ba kun dili sa dalan ni Jehova sa paglakaw subay niana, ingon sa pagbantay sa ilang mga amahan. Kayat iniwan ng Panginoon ang mga bansang yaon, na hindi niya pinalayas silang biglaan; ni ibinigay sila sa kamay ni Josue. Busa si Jehova mibiya sa maong mga nasud, sa walay pagpapahawa kanila sa dinalidali, ni ihatag niya sila ngadto sa kamot ni Josue. Ito nga ang mga bansang iniwan ng Panginoon, upang subukin ang Israel sa pamamagitan nila, sa makatuwid baga'y sa mga hindi nakaalam ng mga pagbabaka sa Canaan; Karon kini mao ang mga nasud nga gibilin ni Jehova aron sa pagsulay sa Israel pinaagi kanila, bisan ingon sa gidaghanon sa Israel nga wala mahibalo sa tanang mga gubat sa Canaan; Nang maalaman man lamang yaon ng mga salit saling lahi ng mga anak ni Israel, upang turuan sila ng pakikibaka, yaon man lamang nang una'y hindi nakaalam: Aron lamang nga ang mga kaliwatan sa mga anak sa Israel mahibalo sa pagtudlo kanila sa gubat, bisan niadtong sa unang panahon walay nanghibalo bisan unsa mahitungod niini: Ang nangabanggit ay ang limang pangulo ng mga Filisteo at ang lahat ng mga Cananeo, at ang mga Sidonio, at ang mga Heveo, na tumatahan sa bundok ng Libano, mula sa bundok ng Baal-hermon hanggang sa pasukan ng Hamath. Nga mao ang lima ka mga pangulo sa mga Philistehanon, ug sa tanang mga Canaanhon, ug sa mga Sidohihanon, ug sa mga Hebehanon nga nanagpuyo sa bukid sa Libano, sukad sa bukid sa Baal-hermon ngadto sa agianan sa pagsulod sa Hamath. At sila nga upang subukin ang Israel sa pamamagitan nila, na maalaman kung kanilang didinggin ang mga utos ng Panginoon, na kaniyang iniutos sa kanilang mga magulang sa pamamagitan ni Moises. Ug sila gibilin sa pagsulay sa Israel pinaagi kanila, aron sa paghibalo kong sila manimati sa mga sugo ni Jehova, nga iyang gisugo sa ilang mga amahan pinaagi kang Moises. At ang mga anak ni Israel ay tumahan sa gitna ng mga Cananeo, ng Hetheo, at ng Amorrheo, at ng Pherezeo, at ng Heveo, at ng Jebuseo: Ug ang mga anak sa Israel nanagpuyo sa taliwala sa mga Canaanhon, sa mga Hetehanon, ug sa mga Amorehanon, ug sa mga Peresehanon, ug sa mga Hebehanon, ug sa mga Jebusehanon. At kinuha nila ang kanilang mga anak na babae upang maging mga asawa nila, at ibinigay ang kanilang sariling mga anak na babae sa kanilang mga anak na lalake, at naglingkod sa kanilang mga dios. Ug sila mikuha sa ilang mga anak nga babaye nga ilang gipangasawa, ug gihatag nila ang ilang kaugalingong mga anak nga babaye sa ilang mga anak nga lalake ug nanag-alagad sa ilang mga dios. At ginawa ng mga anak ni Israel ang masama sa paningin ng Panginoon, at nilimot ang Panginoon nilang Dios, at naglingkod sa mga Baal at sa mga Aseroth. Ug ang mga anak sa Israel nanaghimo niadtong dautan sa mga mata ni Jehova, ug nahikalimut kang Jehova nga ilang Dios, ug nanag-alagad sa mga Baal ug sa mga Asherim. Kayat ang galit ng Panginoon ay nagalab laban sa Israel, at kaniyang ipinagbili sila sa kamay ni Chusan-risathaim, na hari sa Mesopotamia: at ang mga anak ni Israel ay naglingkod kay Chusan-risathaim na walong taon. Tungod niini ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug iyang gibaligya sila ngadto sa kamot ni Chusan-risathaim, hari sa Mesopotamia: ug ang mga anak sa Israel nag-alagad kang Chusan-risathaim sa walo ka tuig. At nang dumaing sa Panginoon ang mga anak ni Israel ay nagbangon ang Panginoon ng isang tagapagligtas sa mga anak ni Israel, na siyang nagligtas sa kanila, sa makatuwid baga'y si Othoniel na anak ni Cenaz, na kapatid na bata ni Caleb. Ug sa diha nga ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova, si Jehova nagpatindog ug usa ka manluluwas sa mga anak sa Israel, nga nagluwas kanila, nga mao si Othoniel, ang anak nga lalake ni Cenez, ang manghud nga lalake ni Caleb. At ang Espiritu ng Panginoon ay sumakaniya, at siya'y naghukom sa Israel; at siya'y lumabas na nakibaka, at ibinigay ng Panginoon si Chusan-risathaim na hari sa Mesopotamia sa kaniyang kamay: at ang kaniyang kamay ay nanaig laban kay Chusan-risathaim. Ug ang Espiritu ni Jehova mikunsad kaniya, ug siya namaghuhukom sa Israel; ug siya miadto sa pagpakiggubat, ug si Jehova nagtugyan kang Chusan-risathaim, hari sa Mesopotamia, ngadto sa iyang kamot ug ang iyang kamot nakadaug batok kang Chusan-risathaim. At nagpahinga ang lupain na apat na pung taon. At si Othoniel na anak ni Cenaz ay namatay. Ug ang yuta nakapahulay sa kap-atan ka tuig. Ug si Othoniel ang anak nga lalake ni Cenez namatay. At ginawang muli ng mga anak ni Israel ang masama sa paningin ng Panginoon: at pinatibay ng Panginoon si Eglon na hari sa Moab laban sa Israel, sapagkat kanilang ginawa ang masama sa paningin ng Panginoon. Ug ang mga anak sa Israel naghimo pag-usab niadtong dautan sa mga mata ni Jehova: ug si Jehova nagpalig-on kang Eglon, ang hari sa Moab batok sa Israel, tungod kay naghimo sila niadtong dautan sa panan-aw ni Jehova. At kaniyang tinipon ang mga anak ni Ammon at ni Amalec; at siya'y yumaon at sinaktan niya ang Israel, at kanilang inari ang bayan ng mga puno ng palma. Ug siya nagtigum ngadto kaniya sa mga anak sa Ammon ug ni Amalec; ug iyang giadto ug gihampak ang Israel ug ilang naagaw ang ciudad sa mga palma. At ang mga anak ni Israel ay naglingkod kay Eglon na labing walong taon. Ug ang mga anak sa Israel nag-alagad kang Eglon, ang hari sa Moab napulo ug walo ka tuig. Ngunit nang dumaing ang mga anak ni Israel sa Panginoon, ibinangon sa kanila ng Panginoon ang isang tagapagligtas, si Aod na anak ni Gera, ang Benjamita, na isang lalaking kaliwete. At ang mga anak ni Israel, ay nagpadala ng isang kaloob sa pamamagitan niya kay Eglon na hari sa Moab. Apan sa diha nga ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova, si Jehova nagpatindog kanila ug usa ka manluluwas, si Aod, ang anak nga lalake ni Gera, ang Benjamitanhon usa ka tawo nga walhon. Ug ang mga anak sa Israel nagpadala ug buhis ngadto kang Eglon, ang hari sa Moab pinaagi kaniya. At si Aod ay gumawa ng isang tabak na may dalawang talim, na may isang siko ang haba; at kaniyang ibinigkis sa loob ng kaniyang suot, sa kaniyang dakong kanang hita. Ug si Aod nagbuhat alang kaniya usa ka pinuti nga may duha ka sulab, usa ka maniko ang gitas-on; ug iyang gitakin kini sa ilalum sa iyang saput sa toong hawak. At kaniyang inihandog ang kaloob kay Eglon na hari sa Moab: at si Eglon ay lalaking napakataba. Ug siya nagtanyag sa buhis ngadto kang Eglon, hari sa Moab: karon si Eglon maoy usa ka matambok kaayo nga tawo. At nang siya'y matapos makapaghandog ng kaloob, ay pinapagpaalam niya ang mga tao na nagdala ng kaloob. Ug sa diha nga siya nakatapus na sa paghatag sa buhis, iyang gipapahawa ang katawohan nga nagdala sa buhis. Ngunit siya nga ay bumalik mula sa tibagan ng bato na nasa piling ng Gilgal, at nagsabi, Ako'y may isang pasugong lihim sa iyo, Oh hari. At kaniyang sinabi, Tumahimik ka. At yaong lahat na nakatayo sa siping niya, ay umalis sa harap niya. Apan siya sa iyang kaugalingon mitalikod gikan sa mga larawan nga didto sa Gilgal, ug miingon: Ako dunay usa ka tinago nga sugo alang kanimo, Oh hari. Ug siya miingon: Paghilum. Ug ang tanan nga nagatindog duol kaniya namahawa gikan kaniya. At si Aod ay naparoon sa kaniya; at siya'y nakaupong magisa sa kaniyang kabahayan na pangtaginit. At sinabi ni Aod, Ako'y may dalang pasugo sa iyo na mula sa Dios. At siya'y tumindig sa kaniyang upuan. Ug si Aod miadto kaniya; ug siya naglingkod nga walay uban diha sa mabugnaw nga lawak nga diha sa itaas. Ug si Aod miingon: Ako adunay usa ka mensaje gikan sa Dios nganha kanimo. Ug siya mitindog gikan sa iyang lingkoranan. At inilabas ni Aod ang kaniyang kaliwang kamay, at binunot ang tabak mula sa kaniyang kanang hita, at isinaksak sa kaniyang tiyan: Ug si Aod mibakyaw sa iyang walang kamot, ug gikuha ang pinuti gikan sa iyang toong hawak, ug gidunggab sa iyang lawas: At pati ng puluhan ay sumuot na kasunod ng talim; at natikom ang taba sa tabak, sapagkat hindi niya binunot ang tabak sa kaniyang tiyan; at lumabas sa likod. Ug ang puloan usab naipo sunod sa sulab; ug ang tambok mitabon sa sulab kay wala man niya ibta ang pinuti sa iyang lawas; ug kini milapus sa likod. Nang magkagayo'y lumabas si Aod sa pintuan, at sinarhan niya siya sa mga pintuan ng kabahayan, at pinagtatrangkahan. Unya si Aod miadto ngadto sa pantawan ug gitakpan ang mga pultahan sa lawak sa itaas tungod kaniya ug giyawihan kini. Nang makalabas nga siya ay dumating ang kaniyang mga alila; at kanilang nakita, at, narito, ang mga pintuan ng kabahayan ay nakakandaduhan; at kanilang sinabi, Walang pagsalang kaniyang tinatakpan ang kaniyang mga paa sa kaniyang silid na pangtaginit. Karon sa diha nga nakagula na siya ang iyang mga sulogoon ming-abut; ug ilang nakita, ug ania karon, ang mga pultahan sa kinatas-ang lawak giyawihan; ug sila miingon: Sa pagkatinuod siya nagatabon sa iyang mga tiil sa kinatas-ang lawak. At sila'y nangaghintay hanggang sa sila'y nangapahiya; at, narito, hindi niya binuksan ang mga pintuan ng kabahayan: kayat sila'y kumuha ng susi, at binuksan; at, narito, ang kanilang panginoon, ay nakabulagtang patay sa lupa. Ug sila naghulat hangtud nga sila nangalibog; ug ania karon, wala niya ablihi ang mga pultahan sa kinatas-ang lawak; sa ingon niana ilang gikuha ang yawi ug giablihan kini, ug ania karon, ang ilang agalon napukan nga patay sa yuta. At tumakas si Aod samantalang sila'y nangaghihintay, at siya'y dumaan sa dako roon ng tibagan ng bato at tumakas hanggang sa Seirath. Ug si Aod mikalagiw sa diha nga sila naghunong pa, ug miagi sa likod sa mga larawan, ug mikalagiw ngadto sa Seirata. At nangyari, pagdating niya, ay kaniyang hinipan ang pakakak sa lupaing maburol ng Ephraim, at ang mga anak ni Israel ay nagsilusong na kasama niya mula sa lupaing maburol, at siya'y sa unahan nila. Ug nahitabo sa diha nga nahiabut siya, nga siya mihuyop ug usa ka trompeta didto sa kabungtoran sa Ephraim: ug ang mga anak sa Israel minglugsong uban kaniya gikan sa kabungtoran, ug siya ang nag-una kanila. At kaniyang sinabi sa kanila, Sumunod kayo sa akin; sapagkat ibinigay ng Panginoon ang inyong mga kaaway na mga Moabita sa inyong kamay. At sila'y nagsilusong na kasunod niya, at sinakop ang mga tawiran sa Jordan laban sa mga Moabita, at hindi nila pinayagang tumawid doon ang sinomang tao. Ug siya miingon kanila: Sumunod kamo kanako: kay si Jehova naghatag sa inyong mga kaaway ang Moabihanon nganha sa inyong kamot. Ug sila minglugsong nunot kaniya ug ilang gikuha ang mga labanganan sa Jordan batok sa mga Moabihanon, ug walay bisan kinsa nga tawo gipatabok. At sila'y sumakit sa Moab nang panahong yaon ng may sangpung libong lalake, bawat lalaking may loob, at bawat lalaking may tapang; at doo'y walang nakatakas na lalake. Ug sa ilang gipatay nga mga Moabihanon niadtong panahona may napulo ka libo ka tawo, ang tanan nga mga supang, ug ang tanang mga tawo nga maisug; ug walay usa ka tawo nga nakagawas. Gayon napasuko ang Moab nang araw na yaon, sa ilalim ng kapangyarihan ng kamay ng Israel: at ang lupa'y nagpahingang walong pung taon. Busa ang Moab gidaug niadtong adlawa ilalum sa kamot sa Israel. Ug ang yuta nakapahulay kawaloan ka tuig. At pagkatapos niya'y si Samgar, na anak ni Anat, ay siyang nanakit sa mga Filisteo, ng anim na raang lalake, sa pamamagitan ng panundot sa baka: at kaniya ring iniligtas ang Israel. Ug sunod kaniya mao si Shamgar, ang anak nga lalake ni Anath; nga nakamatay sa mga Philistehanon unom ka gatus ka tawo pinaagi sa usa ka igtutugsok sa vaca: ug siya usab nagluwas sa Israel. At ginawa uli ng mga anak ni Israel ang masama sa paningin ng Panginoon, nang mamatay si Aod. Ug ang mga anak sa Israel naghimo pag-usab niadtong dautan sa mga mata ni Jehova, sa diha nga si Aod namatay na. At ipinagbili sila ng Panginoon sa kamay ni Jabin na hari sa Canaan, na naghahari sa Asor; na ang puno sa hukbong yaon ay si Sisara, na siyang tumatahan sa Haroseth ng mga bansa. Ug si Jehova nagbaligya kanila sa kamot ni Jabin, hari sa Canaan, nga nagahari sa Azor; nga ang capitan sa iyang panon sa kasundalohan mao si Sisara, nga nagpuyo sa Haroseth sa mga Gentil. At dumaing ang mga anak ni Israel sa Panginoon: sapagkat siya'y may siyam na raan na karong bakal; at dalawang pung taong pinighati niyang mainam ang mga anak ni Israel. Ug ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova: kay siya adunay siyam ka gatus nga carrong puthaw; ug sa kaluhaan ka tuig siya nagdaugdaug sa hilabihan gayud sa mga anak sa Israel. Si Debora nga, na propetisa, asawa ni Lapidoth, ay naghukom sa Israel nang panahong yaon. Karon si Debora, usa ka manalagna nga babaye, ang asawa ni Lapidoth, nagmaghuhukom sa Israel niadtong panahona. At siya'y tumahan sa ilalim ng puno ng palma ni Debora, sa pagitan ng Rama at Beth-el, sa lupaing maburol ng Ephraim; at sinampa siya ng mga anak ni Israel upang pahatol. Ug siya nagpuyo ilalum sa kahoyng palma ni Debora sa kintaliwad-an sa Rama ug Beth-el diha sa dapit sa kabungtoran sa Ephraim: ug ang mga anak sa Israel mingtungas ngadto kaniya aron hukman. At kaniyang ipinatawag si Barac, na anak ni Abinoam mula sa Cedes-nephtali, at sinabi sa kaniya, Hindi ba ang Panginoon, ang Dios ng Israel, ay nagutos na sinasabi, Yumaon ka, at pumaroon ka sa bundok ng Tabor, at magsama ka ng sangpung libong lalake sa mga anak ni Nephtali at sa mga anak ni Zabulon? Ug siya nagpakuha ug nagpatawag kang Barac ang anak nga lalake ni Abinaom gikan sa Cades-nephtali, ug miingon kaniya: Wala ba si Jehova, ang Dios sa Israel, magsugo sa pag-ingon: Lakaw ug moadto sa bukid sa Tabor, ug pagdala uban kanimo napulo ka libo ka tawo sa mga anak ni Nephtali ug sa mga anak ni Zabulon? At aking isusulong sa iyo sa ilog Cison, si Sisara, na puno sa hukbo ni Jabin, pati ng kaniyang mga karo at ng kaniyang karamihan; at aking ibibigay siya sa iyong kamay. Ug ako nagpaduol kanimo, didto sa suba sa Cison, si Sisara ang capitan sa mga kasundalohan ni Jabin uban ang iyang mga carro ug ang iyang panon; ug ako nga igahatag siya nganha sa imong kamot. At sinabi ni Barac sa kaniya, Kung ikaw ay sasama sa akin ay paroroon nga ako: ngunit kung hindi ka sasama sa akin, ay hindi ako paroroon. Ug si Barac miingon kaniya: Kong ikaw mouban kanako, sa ingon niana moadto ako; apan kong ikaw dili mouban kanako, ako dili moadto. At kaniyang sinabi, Walang pagsalang sasama ako sa iyo: gayon ma'y ang lakad na iyong ipagpapatuloy ay hindi magiging sa iyong kapurihan; sapagkat ipagbibili ng Panginoon si Sisara sa kamay ng isang babae. At si Debora ay tumindig at sumama kay Barac sa Cedes. Ug siya miingon: Ako sa pagkatinuod mouban kanimo, bisan pa nga ang panaw nga imong pagahimoon dili alang sa imong kadungganan; kay si Jehova magabaligya kang Sisara ngadto sa kamot sa usa ka babaye. Ug si Debora mitindog, ug mikuyog kang Barac ngadto sa Cades. At tinawag ni Barac ang Zabulon at ang Nephtali na magkasama sa Cedes; at doo'y umahon ang sangpung libong lalake na kasunod niya: at si Debora ay umahong kasama niya. Ug si Barac nagtawag kang Zabulon ug kang Nephtali sa paghiusa ngadto sa Cades; ug may napulo ka libo ka tawo nga nangadto sa iyang mga tiil: ug si Debora mitungas uban kaniya. Si Heber nga na Cineo ay humiwalay sa mga Cineo, sa makatuwid baga'y sa mga anak ni Hobab, na biyanan ni Moises, at itinayo ang kaniyang tolda hanggang sa encina sa Zaananim, na nasa siping ng Cedes. Ug si Heber ang Cinehanon mibulag gikan sa mga Cinehanon, bisan gikan sa mga anak ni Hobab, ang bayaw nga lalake ni Moises, ug nagpatindog sa iyang balong-balong sama sa kalayoon sa kahoy nga encina sa Zaan-anim nga tupad sa Cades. At kanilang isinaysay kay Sisara na si Barac na anak ni Abinoam ay umahon sa bundok ng Tabor. Ug sila nagbalita kang Sisara nga si Barac, ang anak nga lalake ni Abinoam mitungas ngadto sa bukid sa Tabor. At pinapagpisang magkakasama ni Sisara ang lahat niyang mga karo, na siyam na raang karong bakal, at ang buong bayan na kasama niya, mula sa Haroseth ng mga bansa hanggang sa ilog Cison. Ug si Sisara nagpatigum sa tanan niyang mga carro, bisan ang siyam ka gatus ka carro nga puthaw, ug lakip ang katawohan nga uban kaniya, sukad sa Haroseth sa mga Gentil ngadto sa suba sa Cison. At sinabi ni Debora kay Barac, Tumindig ka; sapagkat ito ang araw na ibinigay ng Panginoon si Sisara sa iyong kamay: hindi ba lumabas ang Panginoon sa harap mo? Sa gayo'y lumusong si Barac mula sa bundok ng Tabor, at sangpung libong lalake ang kasunod niya. Ug si Debora miingon kang Barac: Tindog; kay kini mao ang adlaw nga si Jehova nagtugyan kang Sisara nganha sa imong kamot: wala ba si Jehova mag-una kanimo? Busa si Barac milugsong gikan sa bukid sa Tabor, ug ang napulo ka libo ka tawo nga nagsunod kaniya. At nilansag ng Panginoon si Sisara, at lahat ng mga karo niya, at ang buong hukbo niya, ng talim ng tabak sa harap ni Barac; at lumunsad si Sisara sa kaniyang karo, at tumakas na tumakbo. Ug si Jehova midaug kang Sisara, ug sa iyang mga carro ug sa tanan niyang mga kasundalohan pinaagi sa sulab sa iyang pinuti sa atubangan ni Barac; ug si Sisara mikawas sa iyang carro, ug mikalagiw nga nagtiniil. Ngunit hinabol ni Barac ang mga karo, at ang hukbo, hanggang sa Haroseth ng mga bansa: at ang buong hukbo ni Sisara ay nahulog sa talim ng tabak; walang lalaking nalabi. Apan si Barac miapas sa mga carro ug sa mga panon ngadto sa Haroseth sa mga Gentil: ug ang tanang panon ni Sisara nahulog sa sulab sa pinuti; walay usa ka tawo nga nahabilin. Gayon ma'y tumakas si Sisara na tumakbo sa tolda ni Jael na asawa ni Heber na Cineo; sapagkat may kapayapaan si Jabin na hari sa Asor at ang sangbahayan ni Heber na Cineo. Apan si Sisara nakadalagan ngadto sa balong-balong ni Jael, ang asawa ni Heber nga Cinehanon: kay may pakigdait sa kinataliwad-an ni Jabin ang hari sa Asor ug sa balay ni Heber nga Cinehanon. At sinalubong ni Jael si Sisara, at sinabi sa kaniya, Lumiko ka, panginoon ko, lumiko ka rito sa akin: huwag kang matakot. At siya'y lumiko sa kaniya sa loob ng tolda, at siya'y tinalukbungan niya ng isang banig. Ug si Jael migula aron sa pagsugat kang Sisara ug miingon kaniya: Sulod dinhi, ginoo ko, atubang kanako; ayaw kahadlok, ug siya misulod ngadto kaniya sa balong-balong ug siya gitabonan niya sa panapton nga balhibo. At sinabi niya sa kaniya, Isinasamo ko sa iyo na bigyan mo ako ng kaunting tubig na mainom; sapagkat ako'y nauuhaw. At binuksan niya ang isang balat na sisidlan ng gatas, at pinainom niya siya, at tinakpan siya. Ug siya miingon kaniya: Hatagi ako, nagapakilooy ako kanimo, ug madiyutay nga tubig nga ilimnon; kay giuhaw ako. Ug siya nag-abli ug usa ka botella sa gatas ug gipainum siya ug iyang gitabonan. At sinabi ni Sisara sa kaniya, Tumayo ka sa pintuan ng tolda, at mangyayari, na pagka ang sinoman ay darating at magtatanong sa iyo, at magsasabi, May tao ba riyan? na iyong sasabihin, Wala. Ug iyang giingon siya: Magtindog ka sa pultahan sa balong-balong ug kong mahitabo nga may usa ka tawo moanhi ug mangutana kanimo ug magaingon: Ania bay tawo dinhi? nga ikaw mamulong sa pag-ingon: Wala. Nang magkagayo'y kumuha si Jael na asawa ni Heber ng isang tulos ng tolda, at kumuha ng isang pamukpok sa kaniyang kamay at naparoong dahandahan sa kaniya, at itinusok ang tulos sa kaniyang pilipisan, at pinalagpasan siya hanggang sa lupa; sapagkat siya'y nakatulog ng mahimbing; sa gayo'y nanglupaypay siya at namatay. Unya si Jael, ang asawa ni Heber mikuha ug usa ka lagdok sa balong-balong ug nagbitbit usa ka pakang sa iyang kamot, ug naghinay sa pag-adto kaniya, ug gibugsok ang lagdok sa iyang dungan-dungan, ug kana milapos ngadto sa yuta; kay siya nahinanok sa iyang pagkatulog; busa siya gipunawan ug namatay. At, narito, sa paraang hinahabol ni Barac si Sisara, ay lumabas si Jael na sinalubong siya, at sinabi sa kaniya: Parito ka, at ituturo ko sa iyo ang lalake na iyong hinahanap. At siya'y naparoon sa kaniya, at, narito, si Sisara ay nakabulagtang patay, at ang tulos ay nasa kaniyang ulo. Ug, ania karon, sa diha nga si Barac nag-apas kang Sisara, si Jael migula sa pagsugat kaniya, ug miingon kaniya: Umari ka, ug tudloan ko ikaw sa tawo nga imong gipangita. Ug siya miadto kaniya, ug, ania karon, si Sisara naghigda nga patay, ug ang lagdok nagatarok sa iyang dungan-dungan. Gayon pinasuko ng Dios nang araw na yaon si Jabin na hari sa Canaan sa harap ng mga anak ni Israel. Busa ang Dios niadtong adlawa nagdaug kang Jabin, ang hari sa Canaan, sa atubangan sa mga anak sa Israel. At nanaig ang kamay ng mga anak ni Israel ng higit at higit laban kay Jabin na hari sa Canaan, hanggang sa naigiba nila si Jabin na hari sa Canaan. Ug ang kamot sa mga anak sa Israel midugang pa sa pagdaug batok kang Jabin ang hari sa Canaan hangtud nga ilang nalaglag si Jabin, ang hari sa Canaan. Nang magkagayo'y umawit si Debora at si Barac na anak ni Abinoam nang araw na yaon, na sinasabi, Unya miawit si Debora ug si Barac, ang anak nga lalake ni Abinoam niadtong adlawa, sa pag-ingon: Sapagkat namatnubay ang mga tagapatnubay sa Israel, Sapagkat ang bayan ay humandog na kusa, Purihin ninyo ang Panginoon. Kay ang mga pangulo nag-una sa Israel, Kay ang katawohan sa kinabubuton naghalad sa ilang kaugalingon, Dayegon ninyo si Jehova. Dinggin ninyo, Oh ninyong mga hari; pakinggan ninyo, Oh ninyong mga prinsipe; Ako, ako'y aawit sa Panginoon, Ako'y aawit ng pagpupuri sa Panginoon, na Dios ng Israel. Pamati, Oh kamo mga kaharian; patalinghug kamo, Oh mga principe; Ako, bisan ako, moawit kang Jehova; Ako moawit ug pagdayeg kang Jehova, ang Dios sa Israel. Panginoon, nang ikaw ay lumabas sa Seir, Nang ikaw ay yumaon mula sa bukid ng Edom, Ang lupa'y nayanig, ang langit naman ay pumatak, Oo, ang mga alapaap ay nagpatak ng tubig. Jehova, sa diha nga ikaw miadto gikan sa Seir, Sa diha nga ikaw nagalakaw sa kapatagan sa Edom, Ang yuta mikurog, ang mga kalangitan usab mingtolo, Oo, ang mga panganod nagpatulo sa tubig. Ang mga bundok ay humuho sa harap ng Panginoon, Pati yaong Sinai, sa harap ng Panginoon, ng Dios ng Israel. Ang mga bukid nangauyog sa presencia ni Jehova, Bisan pa kadtong Sinai sa presencia ni Jehova, ang Dios sa Israel. Sa mga kaarawan ni Samgar na anak ni Anat, Sa mga kaarawan ni Jael, ang mga paglalakbay ay naglikat, At ang mga manglalakbay ay bumagtas sa mga lihis na landas. Sa mga adlaw ni Samgar anak nga lalake ni Anath, Sa mga adlaw ni Jael ang mga dalan wala magamit, Ug ang mga magpapanaw nangagi sa mga alagianang baliko. Ang mga pinuno ay naglikat sa Israel, sila'y naglikat, Hanggang sa akong si Debora, ay bumangon, Na ako'y bumangon na isang ina sa Israel. Ang mga pangulo nanghunong sa Israel, sila nanghunong, Hangtud nga ako si Debora mitindog, Nga ako mitindog ang usa ka inahan sa Israel. Sila'y nagsipili ng mga bagong dios; Nang magkagayo'y nagkaroon ng digma sa mga pintuang-bayan: May nakita kayang kalasag o sibat sa apat na pung libo sa Israel? Nagpili sila ug bag-ong mga dios; Unya may gubat sa mga ganghaan; Diha bay usa ka taming kun bangkaw nga nakita Sa taliwala sa kap-atan ka libo sa Israel? Ang aking puso ay nasa mga gobernador sa Israel, Na nagsihandog na kusa sa bayan; Purihin ninyo ang Panginoon! Ang akong kasingkasing atua sa mga gobernador sa Israel, Nga naghatag sa ilang kaugalingon sa kinabubut-on sa taliwala sa katawohan. Dayega ninyo si Jehova, Saysayin ninyo, ninyong mga nakasakay sa mapuputing asno, Ninyong nangakaupo sa maiinam na latag, At ninyong nangagsisilakad sa daan. Isugid kini, kamo nga nangabayo sa puti nga mga asno, Kamo nga nagalingkod sa mahal nga alfombra, Ug kamo nga nagalakat dapit sa alagianan. Malayo sa ingay ng mga manghuhutok, sa mga dakong igiban ng tubig, Doon sila magpapanibagong magsanay sa mga matuwid na gawa ng Panginoon, Ng mga matuwid na gawa ng kaniyang pagpupuno sa Israel. Bumaba nga ang bayan ng Panginoon sa mga pintuang-bayan. Halayo gikan sa kagahub sa mga magpapana, sa mga dapit nga kalusanan ug tubig, Didto sila magsubay-subay sa mga matarung nga buhat ni Jehova. Bisan ang mga matarung nga buhat sa iyang paghari sa Israel. Unya ang katawohan ni Jehova nangadto sa mga ganghaan. Gumising ka, gumising ka, Debora; gumising ka, gumising ka, bumigkas ka ng awit: Bumangon ka, Barac, at ihatid mo ang iyong mga bihag, ikaw na anak ni Abinoam. Pagmata, pagmata, Debora; Pagmata, pagmata, ipamulong ang usa ka awit: Tindog, Barac, ug dad-a ang imong mga binihag, ikaw anak nga lalake ni Abinoam. Nagsibaba nga ang nalabi sa mga mahal, at ang bayan; Ang Panginoon ay bumaba dahil sa akin laban sa mga makapangyarihan. Unya nanaug ang salin sa mga dungganon ug ang katawohan; Si Jehova nanaug alang kanako batok sa mabaskug. Sa Ephraim nangagmula silang nasa Amalec ang ugat; Sa likuran mo, ay ang Benjamin, na kasama ng iyong mga bayan; Sa Machir nangagmula ang mga gobernador, At sa Zabulon yaong nangaghahawak ng tungkod ng pagpupuno. Gikan sa Ephraim nanaug sila kang kansang gamut anaa kang Amalec; Sunod kanimo, Benjamin, sa taliwala sa imong katawohan; Gikan sa Machir migula ang mga gobernador, Ug gikan sa Zabulon sila nga nanagdala sa sungkod sa pangulo sa gubat. At ang mga prinsipe sa Issachar ay kasama ni Debora; Na kung paano si Issachar ay gayon si Barac, Sa libis nagsisubasob sa kaniyang paanan. Sa tabi ng mga agusan ng tubig ng Ruben ay nagkaroon ng mga dakilang pasiya ng puso. Ug ang mga principe ni Isacchar diha uban kang Debora; Sumala kang Isacchar, ingon man si Barac; Ngadto sa walog sila mingdalagan sa iyang mga tiil. Tupad sa mga katubigan ni Ruben may dagkung mga katuyoan sa kasingkasing. Bakit ka nakaupo sa gitna ng mga kulungan ng tupa, Upang makinig ba ng mga tawag sa mga kawan? Sa agusan ng tubig ng Ruben Nagkaroon ng mga dakilang pasiya ng puso. Nganong naglingkod ka sa taliwala sa mga torril sa carnero, Sa pagpamati sa mga pagbudyong sa mga panon? Sa mga katubigan ni Ruben Adunay dagkung mga pagsusi sa kasingkasing. Ang Galaad ay tumahan sa dako roon ng Jordan: At ang Dan, bakit siya'y natira sa mga sasakyan sa tubig? Ang Aser ay nanatili sa mga baybayin ng dagat, At nanahan sa kaniyang mga daong. Si Galaad nagpuyo sa unahan sa Jordan: Ug si Dan, nganong nagpabilin siya sa mga sakayan? Si Aser naglingkod gihapon sa dunggoanan sa dagat, Ug nagpuyo sa tupad sa iyang mga sapa. Ang Zabulon ay isang bayan na isinapanganib ang kanilang buhay sa ikamamatay, At ang Nephtali, ay sa matataas na dako ng bukiran. Si Zabulon maoy katawohan nga nagpasagad sa ilang kinabuhi ngadto sa kamatayon, Ug si Nephtali, ibabaw sa hataas nga mga dapit sa kaumahan. Ang mga hari ay nagsiparito at nagsilaban; Nang magkagayo'y nagsilaban ang mga hari ng Canaan, Sa Taanach na nasa tabi ng tubig sa Megiddo: Sila'y hindi nagdala ng mga pakinabang na salapi. Ang mga hari mianhi ug nakigaway; Unya nakig-away ang mga hari sa Canaan, Sa Taanac tupad sa mga katubigan sa Megiddo: Sila wala magkuha sa ganancia nga salapi. Ang mga bituin ay nakipaglaban mula sa langit, Sa kanilang paglakad sila'y nakipaglaban kay Sisara. Gikan sa langit nakig-away ang mga bitoon, Gikan sa ilang mga agianan sila nakig-away batok kang Sisara. Tinangay sila ng ilog Cison, Ng matandang ilog na yaon, ng ilog Cison. Oh kaluluwa ko, lumakad kang may lakas. Ang suba sa Cison mibanlas kanila sa halayo, Kadtong karaan nga suba, ang suba sa Cison. Oh kalag ko, lumakaw ka, uban ang kalig-on. Nang magkagayo'y nagsiyabag ang mga kuko ng mga kabayo, Dahil sa mga pagdamba, sa pagdamba ng kanilang mga malakas. Unya ang mga koko sa kabayo nanagtunob Tungod sa mga pagsinta sa mga sininta sa ilang mga makusog nga kabayo. Sumpain ninyo si Meroz, sabi ng anghel ng Panginoon, Sumpain ninyo ng kapaitpaitan ang mga tagaroon sa kaniya; Sapagkat sila'y hindi naparoon na tumulong sa Panginoon, Na tumulong sa Panginoon, laban sa mga makapangyarihan. Tungloha ninyo si Meroz, miingon ang manolonda ni Jehova, Tungloha ninyo sa mapait gayud ang mga molupyo niini, Tungod kay wala sila moanhi sa pagtabang kang Jehova, Sa pagtabang kang Jehova batok sa mga mabaskug. Pagpalain sa lahat ng babae si Jael, Ang asawa ni Heber na Cineo, Pagpalain siya sa lahat ng babae sa tolda. Bulahan labaw sa tanang mga babaye si Jael, Ang asawa ni Heber ang Cinehanon; Bulahan siya labaw sa mga babaye sa balong-balong. Siya'y humingi ng tubig, at binigyan niya ng gatas; Kaniyang binigyan siya ng mantekilya sa pinggang mahal. Siya nangayo sa tubig, ug siya gihatagan niya ug gatas; Siya nagdala kaniya ug mantequilla sa harianong pinggan. Kaniyang hinawakan ng kaniyang kamay ang tulos, At ng kaniyang kanang kamay ang pamukpok ng mga manggagawa; At sa pamamagitan ng pamukpok ay kaniyang sinaktan si Sisara, pinalagpasan niya sa kaniyang ulo, Oo, kaniyang tinarakan at pinalagpasan ang kaniyang pilipisan. Gibutang niya ang iyang kamot sa lagdok sa balong-balong, Ug ang iyang too nga kamot sa pakang sa mamomoo; Ug uban sa pakang iyang gipatay si Sisara, iyang gipatay nga gipalapsan ang ulo niya; Oo, iyang gipalagbasan ug gilagdokan lapus sa iyang dungan-dungan. Sa kaniyang paanan ay nasubasob, siya'y nabuwal, siya'y nalugmok: Sa kaniyang paanan siya'y nasubasob, siya'y nabuwal. Kung saan siya sumubasob, doon siya nalugmok na patay. Sa iyang mga tiil siya midungo, siya natumba, siya mihigda; Sa iyang mga tiil siya midungo, siya natumba: Din siya midungo didto siya napukan nga patay. Sa dungawan ay sumungaw, at sumigaw; Ang ina ni Sisara ay humiyaw mula sa mga silahia: Bakit kaya ang kaniyang karo ay nagluluwat ng pagdating? Bakit kaya bumabagal ang mga gulong ng kaniyang mga karo? Sa tamboanan siya mitambo ug misinggit, Ang inahan ni Sisara nagsinggit lahus sa rejas. Ngano nga ang iyang carro nadugay sa pag-uli nganhi? Nganong nalangan ang mga ligid sa iyang carro? Ang kaniyang mga pantas na babae ay sumagot sa kaniya, Oo, siya'y nagbalik ng sagot sa kaniyang sarili, Ang iyang maalamong mga babaye mingtubag kaniya, Oo siya mitubag sa iyang kaugalingon, Hindi ba sila nakasumpong, hindi ba nila binahagi ang samsam? Isang dalaga, dalawang dalaga sa bawat lalake; Kay Sisara ay samsam na damit na may sarisaring kulay, Samsam na sarisaring kulay ang pagkaburda, Na sarisaring kulay, na burda sa dalawang tagiliran, Na suot sa leeg ng mga bihag? Wala ba nila hikaplagi, wala ba nila mabahin ang inagaw? Usa ka dalaga, duha ka dalaga sa matag-usa ka tawo; Kang Sisara usa ka inagaw nga bisting tinina, Usa ka inagaw nga mga bisting tinina nga binoldahan, Mga tininang binoldahan nga bisti sa luyogluyo sa liab sa inagaw? Gayon malipol ang lahat ng iyong mga kaaway, Oh Panginoon: Ngunit yaong mga umiibig sa kaniya ay maging parang araw pagka lumalabas sa kaniyang kalakasan. At ang lupain ay nagpahinga na apat na pung taon. Sa ingon niini laglaga ang tanan mong mga kaaway, Oh Jehova: Apan himoa sila ang nahigugma kaniya ingon sa adlaw, sa nagasalig kini sa iyang kakusog. Ug ang yuta nakapahulay sa kapatan ka tuig. At ginawa ng mga anak ni Israel yaong masama sa paningin ng Panginoon: at ibinigay sila ng Panginoon sa kamay ng Madian na pitong taon. Ug ang mga anak sa Israel naghimo niadtong dautan sa mga mata ni Jehova; ug si Jehova nagtugyan kanila ngadto sa kamot ni Madian sa pito ka tuig. At ang kamay ng Madian ay nanaig laban sa Israel: at dahil sa Madian ay gumawa ang mga anak ni Israel ng mga kutang nangasa bundok, at ng mga yungib, at ng mga dakong matibay. Ug ang kamot ni Madian nakadaug batok sa Israel; ug tungod kang Madian ang mga anak sa Israel naghimo alang kanila ug mga lungib nga atua sa kabukiran, ug sa mga langub ug sa mga malig-ong salipdanan. At ganito ang nangyari, noong ang Israel ay nakapaghasik, na nagsiahon ang mga Madianita, at ang mga Amalecita, at ang mga anak sa silanganan; sila'y nagsiahon laban sa kanila; Ug mao kini, sa diha nga ang Israel nagpugas, nga ang mga Madianhon ming-anha, ug ang mga Amalecanhon, ug ang mga anak sa silangan; sila ming-abut batok kanila; At sila'y humantong laban sa kanila, at kanilang sinira ang bunga ng lupa, hanggang sa sila'y dumating sa Gaza, at wala silang iniwang anoman sa Israel, maging tupa, o baka man, o asno man. Ug sila nagpahaluna batok kanila ug gidaut nila ang mga abut sa yuta hangtud nga ikaw makaabut sa Gaza ug walay gisalin nga makaon sa Israel, ni carnero, ni vaca, ni asno. Sapagkat sila'y nagsiahong dala nila ang kanilang kawan at ang kanilang mga tolda; at sila'y nagsipasok na parang balang sa karamihan; sila at ang kanilang mga kamelyo ay walang bilang: at kanilang pinasok ang lupain upang gibain. Kay sila ming-adto uban ang ilang panon nga vaca ug ang ilang mga balong-balong; sila ming-adto sama sa mga dulon sa gidaghanon; sila ug ang ilang mga camello dili maisip: ug sila mingsulod sa yuta aron sa paglaglag niini. At ang Israel ay huminang totoo dahil sa Madian; at ang mga anak ni Israel ay dumaing sa Panginoon. Ug ang Israel nahiunlod sa hilabihan tungod sa Madian, ug ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova. At nangyari, nang dumaing sa Panginoon ang mga anak ni Israel, dahil sa Madian. Ug nahitabo sa diha nga ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova tungod kang Madian, Ay nagsugo ang Panginoon ng isang propeta sa mga anak ni Israel: at kaniyang sinabi sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon ng Dios ng Israel, Kayo'y aking iniahon mula sa Egipto, at inilabas ko kayo sa bahay ng pagkaalipin; Nga si Jehova nagpadala ug usa ka manalagna ngadto sa mga anak sa Israel; ug siya miingon kanila: Ingon niini nagsulti si Jehova, ang Dios sa Israel: Ako nagkuha kaninyo gikan sa Egipto, ug nagkuha kaninyo gikan sa balay sa pagkaulipon; At pinapaging laya ko kayo sa kamay ng mga taga Egipto, at sa kamay ng mga pumipighati sa inyo, at aking pinalayas sila sa harap ninyo, at ibinigay ko sa inyo ang kanilang lupain; Ug ako nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa mga Egiptohanon, ug sa kamot sa tanan nga nanaglupig kaninyo, ug nagpapahawa kanila gikan sa inyong atubangan, ug naghatag kaninyo sa ilang yuta; At aking sinabi sa inyo, Ako ang Panginoon ninyong Dios; kayo'y huwag matatakot sa mga dios ng mga Amorrheo, na siyang lupaing inyong tinatahanan: ngunit hindi ninyo dininig ang aking tinig. Ug ako nag-ingon kaninyo: Ako mao si Jehova nga inyong Dios; dili kamo mahadlok sa mga dios sa mga Amorehanon, sa kang kansang yuta nagapuyo kamo. Apan kamo wala mamati sa akong tingog. At ang anghel ng Panginoon ay naparoon at umupo sa ilalim ng encina na nasa Ophra, na kay Joas na Abiezerita: at ang kaniyang anak na si Gedeon ay pumapalo ng trigo sa ubasan, upang itago sa mga Madianita. Ug ang manolonda ni Jehova miabut ug naglingkod sa ilalum sa kahoy nga encina nga didto sa Ophra, nga sakup sa kang Joas ang Abiezertanhon: ug ang iyang anak nga lalake nga si Gedeon nagagiuk sa trigo sa pulog-anan sa vino, aron sa pagtago niana gikan sa mga Madianhon. At napakita ang anghel ng Panginoon sa kaniya, at sinabi sa kaniya, Ang Panginoo'y sumasaiyo, ikaw lalaking makapangyarihang may tapang. Ug ang manolonda ni Jehova nagpakita kaniya, ug miingon kaniya: Si Jehova nagauban kanimo, ikaw makusganong tawo sa kaisug. At sinabi ni Gedeon sa kaniya, Oh Panginoon ko, kung ang Panginoon ay sumasaamin, bakit nga ang lahat ng ito ay sumapit sa amin? at saan naroon ang lahat niyang kababalaghang gawa na isinaysay sa amin ng aming mga magulang, na sinasabi, Hindi ba tayo iniahon ng Panginoon mula sa Egipto? ngunit ngayo'y hiniwalayan kami ng Panginoon at ibinigay kami sa kamay ng Madian. Ug si Gedeon miingon kaniya: Oh Ginoo ko, kong si Jehova nagauban kanamo ngano man lagi nga kining tanan nahitabo kanamo? Ug hain na man ang tanan niyang mga katingalahang buhat nga gisugilon kanamo sa among mga amahan, nga nagaingon: Wala ba si Jehova magkuha kanamo gikan sa Egipto? Apan karon si Jehova nagsalikway kanamo ug nagtugyan kanamo ngadto sa kamot ni Madian. At tiningnan siya ng Panginoon, at sinabi, Yumaon ka sa kalakasan mong ito, at iligtas mo ang Israel sa kamay ng Madian: hindi ba kita sinugo? Ug si Jehova mitan-aw kaniya, ug miingon: Lumakaw ka pinaagi niining imong kusog ug luwasa ang Israel gikan sa kamot sa Madian: Wala ba ako magsugo kanimo? At sinabi niya sa kaniya, Oh Panginoon, paanong ililigtas ko ang Israel? narito, ang aking angkan ay siyang pinakadukha sa Manases, at ako ang pinakamaliit sa bahay sangbahayan ng aking ama. Ug siya miingon kaniya: Oh Ginoo, unsaon nako ang pagluwas sa Israel? Ania karon, ang akong panimalay maoy labing kabus sa Manases, ug ako mao ang labing diyutay sa balay sa akong amahan. At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Walang pagsalang ako'y sasaiyo; at iyong sasaktan ang mga Madianita na parang isang lalake. Ug si Jehova miingon kaniya: Sa pagkatinuod, ako mouban kanimo ug ikaw magadaug sa mga Madianhon ingon sa usa ka tawo. At sinabi niya sa kaniya, Kung ngayo'y nakasumpong ako ng biyaya sa iyong paningin, ay bigyan mo nga ako ng isang tanda, na ikaw ang nakikipagusap sa akin. Ug siya miingon kaniya: Kong karon ako nakakaplag ug kahamut-an sa imong mga mata, nan pakitaa ako ug usa ka ilhanan nga mao ikaw ang nakigsulti kanako. Isinasamo ko sa iyo na huwag kang umalis dito, hanggang sa ako'y parito sa iyo, at ilabas ko ang aking handog, at ilapag ko sa harap mo. At kaniyang sinabi, Ako'y maghihintay hanggang sa ikaw ay bumalik. Ayaw paggikan dinhi, nagahangyo ako kanimo, hangtud nga ako moanhi kanimo, ug magadala sa akong gasa, ug magabutang niini sa imong atubangan. Ug siya miingon: Ako mopabilin hangtud nga ikaw mobalik pag-usab. At si Gedeon ay pumasok, at naglutong madali ng isang anak ng kambing, at ng isang efa ng harina, ng mga munting tinapay na walang lebadura: inilagay ang karne sa isang buslo, at kaniyang inilagay ang sabaw sa isang palyok, at inilabas sa kaniya sa ilalim ng encina, at inihain. Ug si Gedeon misulod ug nag-andam usa ka nating kanding ug tinapay nga walay levadura sa usa ka epha nga harina: ang unod iyang gisulod sa usa ka bukag, ug iyang gisulod ang sabaw sa usa ka kolon, ug iyang gidala kini sa gawas ngadto kaniya sa ilalum sa kahoy nga encina ug gihatag kini. At sinabi ng anghel ng Dios sa kaniya, Kunin mo ang karne at ang mga munting tinapay na walang lebadura at ipatong mo sa batong ito at ibuhos mo ang sabaw. At kaniyang ginawang gayon. Ug ang manolonda sa Dios miingon kaniya: Kuhaa ang unod ug ang tinapay nga walay levadura, ug ibutang kana sa ibabaw niining bato ug ibubo mo ang sabaw. Ug iyang gihimo kini. Nang magkagayo'y iniunat ng anghel ng Panginoon ang dulo ng tungkod, na nasa kaniyang kamay, at sinalang ang karne at ang mga munting tinapay na walang lebadura; at napailanglang ang apoy sa bato, at pinugnaw ang karne at ang mga munting tinapay na walang lebadura; at ang anghel ng Panginoon ay nawala sa kaniyang paningin. Unya ang manolonda ni Jehova nagbutang sa tumoy sa iyang sungkod nga diha sa iyang kamot, ug gitandog ang unod ug ang mga tinapay nga walay levadura; ug dihay migula nga kalayo gikan sa bato ug misunog sa unod ug sa mga tinapay nga walay levadura; ug ang manolonda ni Jehova nawala gikan sa iyang mga mata. At nakita ni Gedeon na siya ang anghel ng Panginoon; at sinabi ni Gedeon, Aba, Oh Panginoon Dios! sapagkat aking nakita ang anghel ng Panginoon na mukhaan. Ug si Gedeon nakakita nga siya mao ang manolonda ni Jehova; ug si Gedeon miingon: Alaut ako, Oh Ginoong Jehova! Tungod kay ako nakakita sa manolonda ni Jehova nawong ug nawong. At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Kapayapaan ang sumaiyo; huwag kang matakot: hindi ka mamamatay. Ug si Jehova miingon kaniya: Ang pakigdait kanimo; ayaw kahadlok; ikaw dili mamatay. Nang magkagayo'y nagtayo roon si Gedeon ng isang dambana sa Panginoon, at tinawag na Jehova-salom: hanggang sa araw na ito ay nasa sa Ophra pa ng mga Abiezerita. Unya si Gedeon nagtukod ug usa ka halaran didto kang Jehova ug ginganlan kini ug Jehova-shalom: hangtud niining adlawa atua pa kini sa Ophra sa mga Abiezertanhon: At nangyari nang gabi ring yaon, na sinabi ng Panginoon sa kaniya, Kunin mo ang toro ng iyong ama, ang ikalawang toro na may pitong taong katandaan, at iwasak mo ang dambana ni Baal na tinatangkilik ng iyong ama, at putulin mo ang Asera na nasa siping niyaon. Ug nahitabo sa maong gabii nga si Jehova miingon kaniya: Dad-a ang torong vaca sa imong amahan, kadtong ikaduha ka torong vaca nga pito ka tuig ang kagulangon, ug pukana ang halaran ni Baal nga anaa sa imong amahan, ug putla ang Ashera nga anaa tupad niini. At ipagtayo mo, sa isang paraang maayos ng isang dambana ang Panginoon mong Dios sa taluktok nitong matibay na dako; at kunin mo ang ikalawang toro, at maghandog ka ng isang handog na susunugin sangpu ng kahoy ng Asera na iyong puputulin. Ug pagtukod usa ka halaran kang Jehova nga imong Dios sa ibabaw sa kinatumyan niining kuta, sa paagi nga linaray, ug kuhaa ang ikaduha ka torong vaca, ug paghalad ug usa ka halad-nga-sinunog, uban sa kahoy sa Ashera nga imong gipuril. Nang magkagayo'y kumuha si Gedeon ng sangpung lalake sa kaniyang mga bataan, at ginawa ang ayon sa sinalita ng Panginoon sa kaniya: at nangyari, na sapagkat siya'y natakot sa sangbahayan ng kaniyang ama at sa mga lalake sa bayan, kayat hindi niya nagawa sa araw ay kaniyang ginawa sa gabi. Unya si Gedeon mikuha ug napulo ka tawo sa iyang mga sulogoon, ug nagbuhat sumala sa gisulti ni Jehova kaniya: ug nahitabo, tungod sa iyang kahadlok sa panimalay sa iyang amahan ug sa mga tawo sa ciudad, mao nga wala siya makahimo niana sa adlaw, nga iyang gihimo kini sa gabii. At nang bumangong maaga ang mga lalake sa bayan ng kinaumagahan narito, ang dambana ni Baal ay wasak, at ang Asera na nasa siping niyaon ay putol, at ang ikalawang toro ay inihandog sa dambana na itinayo. Ug sa diha nga misayo pagmata sa buntag ang mga tawo sa ciudad, ania karon, ang halaran ni Baal nabungkag na, ug ang Ashera nga tupad niana gipuril, ug ang ikaduha ka torong vaca gihalad sa ibabaw sa halaran nga gitukod. At sila'y nangagsalitaan, Sino ang gumawa ng bagay na ito? At nang kanilang usisain at itanong ay kanilang sinabi, Ginawa ni Gedeon na anak ni Joas ang bagay na ito. Ug sila nanag-ingon sa usa ug usa: Kinsay naghimo niining butanga? Ug sa diha nga sila nagsusi ug nangutana, sila miingon: Si Gedeon ang anak nga lalake ni Joas maoy naghimo niining butanga. Nang magkagayo'y sinabi kay Joas ng mga lalake sa bayan, Ilabas mo ang iyong anak upang siya'y mamatay: sapagkat kaniyang iniwasak ang dambana ni Baal, at sapagkat kaniyang pinutol ang Asera na nasa siping niyaon. Unya ang mga tawo sa ciudad nanag-ingon kang Joas: Ipagula ang imong anak nga lalake aron siya mamatay, tungod kay gibungkag niya ang halaran ni Baal, ug tungod kay gipuril niya ang Ashera nga tupad niini. At sinabi ni Joas sa lahat na nakatayong laban sa kaniya, Ipagsasanggalang ba ninyo si Baal? o ililigtas ba ninyo siya? yaong magsasanggalang sa kaniya ay papatayin samantalang umaga pa; kung siya'y dios ay magsanggalang siya sa kaniyang sarili, sapagkat may nagwasak ng kaniyang dambana. Ug si Joas miingon kanilang tanan nga nanagtindog batok kaniya: Makig-away kamo alang kang Baal? Kun inyo ba nga luwason siya? Siya nga makig-away alang niini ipapatay ninyo siya samtang buntag pa: Kong siya ugaling usa ka dios, paawaya siya alang sa iyang kaugalingon, tungod kay dunay usa nga nagbungkag sa iyang halaran. Kayat nang araw na yaon ay tinawag siyang Jerobaal, na sinasabi, Magsanggalang si Baal laban sa kaniya, sapagkat iniwasak niya ang kaniyang dambana. Busa niadtong adlawa siya gitawag nga si Jerobaal, nga nagaingon: Paawaya si Baal batok kaniya, tungod kay iyang gigun-ob ang iyang halaran. Nang magkagayo'y lahat ng mga Madianita, at mga Amalecita at mga anak sa silanganan ay nagpulong; at sila'y nagtuloy at humantong sa libis ng Jezreel. Unya ang tanang mga Madianhon ug ang mga Amalecanhon ug ang mga anak sa silangan nanaghiusa sa pagtigum, ug sila nangadto ug nanagpahaluna sa walog sa Jezreel. Ngunit ang Espiritu ng Panginoon ay suma kay Gedeon; at humihip siya ng isang pakakak; at ang mga Abiezerita ay nangagkapisan sa kaniya. Apan ang espiritu ni Jehova mikunsad kang Gedeon; ug iyang gipatingog ang usa ka trompeta; ug ang Abiezer naghiusa pagtapok sunod kaniya. At nagsugo ng mga sugo sa buong Manases; at sila man ay nangakipisan sa kaniya: at siya'y nagsugo ng mga sugo sa Aser, at sa Zabulon, at sa Nephtali, at sila'y umahong sumalubong sa kanila. Ug nagpadala siya ug mga sulogoon sa tibook Manases; ug sila usab nanagtigum sunod kaniya; ug iyang gipadad-an ug mga sulogoon ngadto sa Aser, ug ngadto sa Zabulon, ug ngadto sa Nephtali; ug sila ming-adto sa pagpakigkita kanila. At sinabi ni Gedeon sa Dios, Kung iyong ililigtas ang Israel sa pamamagitan ng aking kamay, gaya ng iyong sinalita. Ug si Gedeon miingon sa Dios: Kong ikaw magaluwas sa Israel pinaagi sa akong kamot, ingon sa imong gipamulong, Narito, aking ilalagay ang isang balat na lana sa giikan; kung dumoon lamang sa balat ang hamog, at maging tuyo ang buong lupa, ay malalaman ko nga na iyong ililigtas ang Israel sa pamamagitan ng aking kamay, gaya ng iyong sinalita. Ania karon, ako magabutang usa ka balhibo sa carnero sa ibabaw sa giukan; kong ang tun-og anaa sa ibabaw sa balhibo lamang; ug kong ang tanang yuta mamala, nan mahibaloan ko nga ikaw moluwas sa Israel pinaagi sa akong kamot, sumala sa imong gipamulong. At nagkagayon: sapagkat siya'y bumangong maaga ng kinaumagahan, at hinigpit ang buong balat, at piniga ang hamog sa balat, na isang tasang malaki ng tubig. Ug kini nahitabo; kay siya mibangon pagsayo sa pagkaugma ug gipuga ang balhibong tanan, ug napuga ang tun-og nga diha sa balhibo, usa ka panaksan nga tubig. At sinabi ni Gedeon sa Dios, Huwag magalab ang iyong galit laban sa akin, at magsasalita na lamang ako ng minsan pa: isinasamo ko sa iyo na ipasubok mo pa sa aking minsan sa pamamagitan ng balat: tuyuin mo ngayon ang balat lamang, at sa buong lupa ay magkaroon ng hamog. Ug si Gedeon miingon sa Dios: Dili unta mosilaub ang imong kasuko batok kanako, ug ako mamulong makausa na lamang karon; tugoti ako sa pagbuhat usa ka pagsulay, ako nagaampo kanimo, nga niining makausa na lamang pinaagi sa balhibo; himoa nga mamala ang ibabaw lamang sa balhibo, ug sa ibabaw sa tanang yuta maadunay tun-og. At ginawang gayon ng Dios nang gabing yaon: sapagkat natuyo ang balat lamang, at nagkaroon ng hamog sa buong lupa. Ug ang Dios naghimo niini niadtong gabhiona; kay nagmala ang ibabaw sa balhibo lamang, ug may tun-og sa ibabaw sa tanang yuta. Nang magkagayo'y si Jerobaal na siyang Gedeon, at ang buong bayan na kasama niya ay bumangong maaga, at humantong sa bukal ng Harod: at ang kampamento ng Madian ay nasa dakong hilagaan nila, sa dako roon ng Moreh, sa libis. Unya si Jerobaal, nga mao si Gedeon, ug ang tanang tawo nga ming-uban kaniya mingsayo pagbangon, ug nagpahaluna tupad sa tuburan sa Harod: ug ang campo sa Madian didto dapit sa amihanan nila, tupad sa bungtod sa More, didto sa walog. At sinabi ng Panginoon kay Gedeon, Ang bayang kasama mo ay totoong marami sa akin upang aking ibigay ang mga Madianita sa kanilang kamay, baka ang Israel ay magmalaki laban sa akin, na sabihin, Aking sariling kamay ang nagligtas sa akin. Ug si Jehova miingon kang Gedeon: Ang katawohan nga anaa uban kanimo daghan ra kaayo alang kanako aron sa pagtugyan sa mga Madianhon ngadto sa ilang kamot, tingali unya ang Israel magapagarbo sa ilang kaugalingon batok kanako, nga magaingon: Ang akong kaugalingong kamot maoy nakaluwas kanako. Kayat ngayo'y yumaon ka, ipagpatawag mo sa mga pakinig ng bayan, na iyong sabihin, Sinomang matatakutin at mapanginig, ay bumalik at pumihit mula sa bundok ng Galaad. At bumalik sa bayan ang dalawang put dalawang libo; at naiwan ang sangpung libo. Busa karon, isangyaw mo sa mga igdulungog sa katawohan, sa pag-ingon. Bisan kinsa ang napun-an sa kahadlok ug nangurog, pumauli siya ug pumahawa gikan sa bukid sa Galaad. Ug may mingpauli sa katawohan nga kaluhaan ug duha ka libo; ug may nahibilin nga napulo ka libo. At sinabi ng Panginoon kay Gedeon, Ang bayan ay totoong marami pa; palusungin mo sila sa tubig, at doo'y aking susubukin sila sa iyo: at mangyayari, na sinomang aking sabihin sa iyo, Ito'y sumama sa iyo, yaon sumama sa iyo; at sa sinomang sabihin ko sa iyo, Ito'y huwag sumama sa iyo, yao'y huwag sumama sa iyo. Ug si Jehova miingon kang Gedeon: Ang katawohan daghan pa kaayo; dad-a sila ngadto sa tubig, ug sila sulayan ko didto alang kanimo: ug mahitabo nga kinsa kadtong akong igaingon kanimo: Kini makakuyog kanimo, ang mao makauban kanimo: ug tungod kang bisan kinsa ako magaingon kanimo: Kini dili makauban kanimo, ang mao dili makauban kanimo. Sa gayo'y kaniyang inilusong ang bayan sa tubig: at sinabi ng Panginoon kay Gedeon, Bawat humimod sa tubig ng kaniyang dila, gaya ng paghimod ng aso, ay iyong ihihiwalay: gayon din ang bawat yumukong lumuhod upang uminom. Busa iyang gidala ang katawohan ngadto sa tubig: ug si Jehova miingon kang Gedeon: Ang tagsatagsa nga mga magatilap sa tubig sa iyang dila ingon sa pagtilap sa iro, pinigon mo siya; mao usab ang tagsatagsa nga moluhod sa pag-inum. At ang bilang ng mga humimod, na inilalagay ang kanilang kamay sa kanilang bibig, ay tatlong daang lalake: ngunit ang buong labis ng bayan ay yumukong lumuhod upang uminom ng tubig. Ug ang gidaghanon niadtong mga mingtilap, nga nagabutang sa ilang kamot sa ilang baba, may totolo ka gatus ka tawo: apan ang uban sa katawohan nangluhod sa pag-inum sa tubig. At sinabi ng Panginoon kay Gedeon, Sa pamamagitan ng tatlong daang lalake na humimod ay ililigtas ko kayo, at ibibigay ko ang mga Madianita sa iyong kamay: at pabayaan mong ang buong bayan ay yumaon bawat isa sa kanikaniyang dako. Ug si Jehova miingon kang Gedeon: Pinaagi niining totolo ka gatus ka tawo nga mingtilap ako magaluwas kanimo, ug magahatag sa mga Madianhon nganha sa imong kamot: ug ang tibook nga katawohan papaulia ang tagsatagsa ka tawo sa iyang kaugalingong dapit. Sa gayo'y nagbaon ang bayan sa kanilang kamay ng mga pagkain at ng kanilang mga pakakak: at kaniyang sinugo ang lahat ng mga lalake sa Israel na bawat isa ay umuwi sa kanikaniyang tolda, ngunit pinigil ang tatlong daang lalake: at ang kampamento ng Madian ay nasa ibaba niya sa libis. Busa ang katawohan nanagdala ug mga kalan-on sa ilang kamot, ug ang ilang mga trompeta; ug iyang gipalakaw ang tanang mga tawo sa Israel ang tagsatagsa ngadto sa iyang balong-balong, apan gihawiran ang totolo ka gatus ka tawo: ug ang campo sa Madian didto sa ubos kaniya sa walog. At nangyari nang gabi ring yaon, na sinabi ng Panginoon sa kaniya, Bumangon ka, lusungin mo ang kampamento; sapagkat aking ibinigay sa iyong kamay. Ug nahitabo sa maong gabii nga si Jehova miingon kaniya: Tumindog ka, lumugsong ka ngadto sa campo; kay gihatag ko na kana nganha sa imong kamot. Ngunit kung ikaw ay natatakot na lumusong, ay lumusong ka sa kampamento na kasama ni Phara na iyong lingkod. Apan kong ikaw mahadlok sa paglugsong, umadto ka uban kang Pura nga imong sulogoon ngadto sa campo: At iyong maririnig kung ano ang kanilang sinasabi, at pagkatapos ang iyong mga kamay ay lalakas na lumusong sa kampamento. Nang magkagayo'y lumusong siyang kasama si Phara na kaniyang lingkod sa pinakahangganan ng mga lalaking may sakbat na nangasa kampamento. Ug ikaw makadungog unsay ilang isulti; ug unya ang imong mga kamot magmakusanon sa paglugsong ngadto sa campo. Unya milugsong siya uban kang Pura nga iyang sulogoon ngadto sa kinagawasan gayud nga dapit sa mga tawo nga may hinagiban nga diha sa campo. At ang mga Madianita at ang mga Amalecita at ang lahat ng mga anak sa silanganan ay nalalatag sa libis na parang balang dahil sa karamihan; at ang kanilang mga kamelyo ay walang bilang, na gaya ng buhangin na nasa tabi ng dagat dahil sa karamihan. Ug ang mga Madianhon ug ang Amalecanhon ug ang tanan nga mga anak sa silangan nanagpahaluna sa walog ingon sa mga dulon sa gidaghanon; ug ang ilang mga camello dili maisip ingon sa balas nga anaa sa baybayon sa gidaghanon. At nang dumating si Gedeon, narito, may isang lalake na nagsasaysay ng isang panaginip sa kaniyang kasama, at kaniyang sinabi, Nanaginip ako ng isang panaginip; at, narito, isang munting tinapay na sebada, ay gumulong hanggang sa kampamento ng Madian, at umabot sa tolda, at tinamaan yaon ng malakas na tuloy bumagsak, at natiwarik, na ang tolda'y lumagpak. Ug sa diha nga nahiabut sa Gedeon, ania karon, didtoy usa ka tawo nagasugilon ug usa ka damgo sa iyang kauban, ug siya miingon: Ania karon, ako nagdamgo ug usa ka damgo; ug ania karon, usa ka tinapay sa cebada naligid ngadto sa campo sa Madian, ug nahiabut ngadto sa balong-balong, ug nahibangga kini mao nga ang balong-balong mihapla. At sumagot ang kaniyang kasama, at nagsabi, Ito'y hindi iba, kundi ang tabak ni Gedeon, na anak ni Joas, isang lalaking Israelita, na ibinigay ng Dios sa kaniyang kamay ang Madian at ang buong hukbo niya. Ug ang iyang kauban mitubag ug miingon: Kini dili lain kondili ang espada ni Gedeon ang anak nga lalake ni Joas, usa ka tawo sa Israel: ngadto sa iyang kamot gitugyan sa Dios ang Madian ug ang tanan niyang panon. At nangyari, nang marinig ni Gedeon ang salaysay tungkol sa panaginip, at ang pagkapaliwanag niyaon, na siya'y sumamba; at siya'y bumalik sa kampamento ng Israel, at sinabi, Tumindig kayo; sapagkat ibinigay ng Panginoon sa inyong kamay ang hukbo ng Madian. Ug nahitabo kini nga sa diha nga si Gedeon nakadungog sa pagsugilon sa damgo ug sa hubad niana, nga siya misimba, ug mibalik siya ngadto sa campo sa Israel, ug miingon: Tumindog kamo kay si Jehova nagtugyan nganha sa inyong kamot sa panon sa Madian. At binahagi niya ang tatlong daang lalake ng tatlong pulutong, at kaniyang nilagyan ang mga kamay nilang lahat ng mga pakakak, at mga bangang walang laman at mga sulo sa loob ng mga banga. Ug gibahin niya ang totolo ka gatus ka tawo sa totolo ka pundok ug gibutang niya diha sa mga kamot nilang tanan ang mga trompeta, ug mga tibod nga walay sulod lakip ang mga sulo sa sulod sa mga tibod. At kaniyang sinabi sa kanila, Masdan ninyo ako, at inyong parisan: at, narito, pagka ako'y dumating sa pinakahuling bahagi ng kampamento, ay mangyayari, na kung anong aking gawin ay siya ninyong gagawin. Ug siya miingon kanila: Tan-awa ako ninyo, ug buhaton ninyo ang ingon niini: ug ania karon, kong ako moadto sa kinagawasang dapit sa campo, ug mao kini, nga ingon sa akong buhaton, buhaton usab ninyo. Pagka ako'y hihihip ng pakakak, ako at lahat na kasama ko, ay humihip nga naman kayo ng mga pakakak, sa buong palibot ng buong kampamento, at sabihin ninyo, Ang tabak ng Panginoon at ni Gedeon. Kong ako magahuyop sa trompeta, ako ug ang tanan nga mouban kanako, nan huypa usab ninyo ang mga trompeta sa tanang daplin sa campo ug mag-ingon: Alang kang Jehova ug kang Gedeon. Sa gayo'y si Gedeon, at ang isang daang lalake na kasama niya ay napasa pinakahuling bahagi ng kampamento sa pasimula ng pagbabantay sa hating gabi, ng halos kahahalili lamang ng bantay: at sila'y humihip ng mga pakakak, at kanilang binasag ang mga banga na nasa kanilang mga kamay. Busa si Gedeon, ug ang usa ka gatus ka tawo nga iyang kauban ming-adto sa kinagawasang dapit sa campo sa sinugdan sa pagtukaw sa tungang gabii sa diha nga bag-o pa lamang nga nahaluna ang bantay: ug ilang gihuyop ang mga trompeta, ug gibuak ang mga tibod nga diha sa ilang mga kamot. At hinipan ng tatlong pulutong ang mga pakakak, at binasag ang mga banga, at itinaas ang mga sulo sa kanilang kaliwang kamay, at ang mga pakakak sa kanilang kanang kamay na kanilang hinihipan, at sila'y naghiyawan, Ang tabak ng Panginoon at ni Gedeon. Ug ang totolo ka panon minghuyop sa mga trompeta, ug mingbuak sa mga tibod, ug nagbibit sa mga sulo sa ilang mga kamot nga wala, ug ang mga trompeta sa ilang mga kamot nga too aron sa paghuyop niini; ug sila misinggit: Ang espada ni Jehova ug ni Gedeon. At sila'y nangakatayo, bawat isa, sa kaniyang dako sa palibot ng kampamento: at ang buong hukbo ay tumakbo; at sila'y sumigaw at pinatakas nila. Ug sila nanindog ang tagsatagsa ka tawo sa iyang dapit libut sa campo; ug ang tanang panon nanalagan, ug sila naninggit, ug nakapalagiw kanila. At hinipan nila ang tatlong daang pakakak at inilagay ng Panginoon ang tabak ng bawat isa laban sa kaniyang kasama, at laban sa buong hukbo: at tumakas ang hukbo hanggang sa Beth-sitta sa dakong Cerera, hanggang sa hangganan ni Abelmehola, sa siping ng Tabbat. Ug ilang gihuyop ang totolo ka gatus ka mga trompeta, ug si Jehova nagabutang sa tagsatagsa ka espada sa mga tawo batok sa iyang masigkauban ug batok sa tibook nga panon; ug ang panon mikalagiw hangtud sa Beth-sitta paingon sa Cerera, hangtud sa utlanan sa Abel-mehola tupad sa Tabbat. At ang mga lalake ng Israel ay nagpipisan, ang sa Nephtali, at ang sa Aser, at sa buong Manases, at hinabol ang Madian. Ug ang mga tawo sa Israel nanag-usa pagtapok gikan sa Nephtali, ug gikan sa Aser, ug gikan sa tibook nga Manases, ug minglutos kang Madian. At nagsugo si Gedeon ng mga sugo sa buong lupaing maburol ng Ephraim, na sinasabi, Lusungin ninyo ang Madian, at agapan ninyo ang tubig, hanggang sa Beth-bara, at ang Jordan. Sa gayo'y ang lahat ng mga lalake ng Ephraim ay nagkapisan, at inagapan ang tubig hanggang sa Beth-bara, at ang Jordan. Ug si Gedeon nagpadala ug mga sinugo ngadto sa tibook nga dapit sa kabungtoran sa Ephraim, nga nagaingon: Lumugsong kamo batok sa Madian, ug kuhaa gikan kanila ang mga tubig hangtud sa Beth-bara, bisan pa sa Jordan. Busa ang tanang tawo sa Ephraim naghiusa pagtigum, ug nagkuha sa mga tubig hangtud sa Beth-bara, lakip ang Jordan. At kanilang hinuli ang dalawang prinsipe sa Madian, si Oreb at si Zeeb: at kanilang pinatay si Oreb sa batuhan ni Oreb at si Zeeb ay kanilang pinatay sa pisaan ng ubas ni Zeeb, at hinabol ang Madian: at kanilang dinala ang mga ulo ni Oreb at ni Zeeb kay Gedeon sa dako roon ng Jordan. Ug nabihag nila ang duha mga principe sa Madian, si Oreb ug si Zeeb; ug ilang gipatay si Oreb didto sa bato sa Oreb, ug si Zeeb ilang gipatay didto sa pulog-anan sa vino sa Zeeb, ug giapas ang Madian; ug ilang gidala ang mga ulo ni Oreb ug ni Zeeb ngadto kang Gedeon unahan sa Jordan. At sinabi ng mga lalake ng Ephraim sa kaniya, Bakit ginawa mo sa amin ang ganyan, na hindi mo kami tinawag nang ikaw ay yumaong makipaglaban sa Madian? At siya'y pinagwikaan nilang mainam. Ug ang mga tawo sa Ephraim miingon kaniya: Nganong nagbuhat ka kanamo sa ingon, nga ikaw wala magtawag kanamo diha nga ikaw miadto sa pagpakig-away sa mga Madianhon? Ug siya gikasab-an nila sa hilabihan gayud. At sinabi niya sa kanila, Ano ang aking ginawa ngayon na paris ng inyo? Di ba mainam ang pagsimot ng ubas ng Ephraim kay sa pagaani ng sa Abiezer? Ug siya miingon kanila: Unsa man karon ang akong nabuhat sa pagpakigtanding kaninyo? Dili ba ang paghipos sa mga parras sa Ephraim labi pang maayo kay sa pagpangani sa Abiezer? Ibinigay ng Dios sa inyong kamay ang mga prinsipe sa Madian, si Oreb, at si Zeeb, at ano ang aking magagawa na paris ng inyo? Nang magkagayo'y ang kanilang galit sa kaniya ay lumamig, nang kaniyang sabihin yaon. Ang Dios nagtugyan nganha sa inyong kamot sa mga principe sa Madian, si Oreb ug si Zeeb: ug unsay akong hing-arangan sa pagbuhat sa pakigtanding kaninyo? Unya ang ilang kasuko alang kaniya napuypuy sa pag-ingon niya niini. At si Gedeon ay dumating sa Jordan, at siya'y tumawid, siya, at ang tatlong daang lalake na mga kasama niya, mga pagod na, ay humahabol pa. Ug si Gedeon nahiabut sa Jordan, ug milabang siya, ug ang totolo ka gatus ka tawo nga iyang kauban, nangaluya, apan nanaggukod. At sinabi niya sa mga lalake sa Succoth, Isinasamo ko sa inyo na bigyan ninyo ng mga tinapay ang bayan na sumusunod sa akin; sapagkat sila'y mga pagod, at aking hinahabol si Zeba at si Zalmunna, na mga hari sa Madian. Ug siya miingon sa mga tawo sa Succoth: Hatagi ako, nagahangyo ako kaninyo, ug mga tinapay alang sa katawohan nga nanagsunod kanako; kay sila nangaluya, ug ako nagagukod kang Zeba ug kang Zalmunna, ang mga hari sa Madian. At sinabi ng mga prinsipe sa Succoth, Nasa iyo na bang kamay ngayon ang mga kamay ni Zeba at ni Zalmunna, upang bigyan namin ng tinapay ang iyong hukbo? Ug ang mga principe sa Succoth ming-ingon: Ang mga kamot ni Zeba ug Zalmunna anaa ba karon sa imong kamot, aron kami mohatag ug tinapay sa imong mga sundalo? At sinabi ni Gedeon, Kaya, pagka ibinigay ng Panginoon, si Zeba at si Zalmunna sa aking kamay, ay akin ngang gagalusan ang inyong laman ng mga tinik sa ilang at ng mga dawag. Ug si Gedeon miingon: Tungod niini sa diha nga si Jehova nagtugyan kang Zeba ug kang Zalmunna sa akong kamot, unya pagasamaran ko ang inyong unod tungod sa mga katunokan sa kamingawan ug tungod sa mga sapinit. At inahon niya mula roon ang Penuel, at siya'y nagsalita sa kanila ng gayon din: at sinagot siya ng mga lalake sa Penuel na gaya ng isinagot ng mga lalake sa Succoth. Ug mitungas siya gikan didto ngadto sa Penuel, ug misulti kanila sa maong paagi; ug ang mga tawo sa Penuel mingtubag kaniya sama sa pagtubag sa mga tawo sa Succoth. At sinalita niya naman sa mga lalake sa Penuel, na sinasabi, Pagbabalik kong payapa, ay aking ilalagpak ang moog na ito. Ug siya misulti usab sa mga tawo sa Penuel, nga nagaingon: Sa diha nga ako mahibalik dinhi pag-usab sa pakigdait, akong gun-obon kining torreha. Ngayo'y si Zeba at si Zalmunna ay nasa Carcor, at ang kanilang mga hukbo na kasama nila, na may labing limang libong lalake, yaong lahat na nalabi sa buong hukbo ng mga anak sa silanganan: sapagkat nabuwal ang isang daan at dalawang pung libong lalake na humahawak ng tabak. Karon si Zeba ug si Zalmunna didto na sa Carcor, ug ang ilang mga panon uban kanila, duolan sa napulo ug lima ka libo ka tawo, ang tanan nga nahasalin sa tibook nga panon sa mga anak sa silangan; kay may napukan nga usa ka gatus ug kaluhaan ka libo ka tawo nga ming-ibut sa pinuti. At si Gedeon ay umahon sa daan ng mga tumatahan sa mga tolda sa silanganan ng Noba at Jogbea, at sinaktan ang hukbo; sapagkat ang hukbo ay tiwasay. Ug si Gedeon mitungas nga miagi sa mga nanagpuyo sa mga balong-balong sa silangan sa Noba ug Jogbea, ug gidasmagan ang panon; kay ang panon may panalipod. At si Zeba at si Zalmunna ay tumakas; at kaniyang hinabol sila: at kaniyang hinuli ang dalawang hari sa Madian, na si Zeba at si Zalmunna, at nalito ang buong hukbo. Ug si Zeeb ug Zalmunna mingkalagiw; ug iyang gigukod sila: ug iyang gidakup ang duha ka hari sa Madian, si Zeba ug si Zalmunna, ug gidaug ang tibook nga panon. At tinalikdan ni Gedeon na anak ni Joas ang pagbabaka, mula sa sampahan sa Heres. Ug si Gedeon ang anak nga lalake ni Joas nahiuli gikan sa gubat gikan sa tungasan sa Heres. At hinuli niya ang isang may kabataan sa mga lalake sa Succoth, at nagusisa siya sa kaniya: at ipinaalam sa kaniya ang mga prinsipe sa Succoth, at ang mga matanda niyaon na pitong put pitong lalake. Ug iyang nadakpan ang usa ka batan-on nga lalake sa mga tawo sa Succoth, ug nangutana kaniya; ug iyang gipaila kaniya ang mga principe sa Succoth, ug ang mga anciano didto, nga kapitoan ug pito ka tawo. At sila'y naparoon sa mga lalake sa Succoth, at sinabi, Narito si Zeba at si Zalmunna, na tungkol sa kanila, ay inyo akong tinuya na inyong sinasabi, Nasa iyo na bang kamay ngayon ang mga kamay ni Zeba at ni Zalmunna, upang bigyan namin ng tinapay ang iyong mga lalake na mga pagod? Ug siya miadto sa mga tawo sa Succoth, ug miingon: Ania karon, si Zeba ug si Zalmunna nga tungod kanila kamo nagayubit kanako sa pag-ingon: Ang mga kamot ni Zeba ug ni Zalmunna karon anaa na ba sa imong kamot, aron kami mohatag ug tinapay sa inyong mga tawo nga nangaluya? At kaniyang kinuha ang mga matanda sa bayan, at mga tinik sa ilang at mga dawag, at sa pamamagitan ng mga yaon ay kaniyang tinuruan ang mga lalake sa Succoth. Ug gidala niya ang mga anciano sa ciudad, ug ang mga tunok sa kamingawan ug ang mga sapinit, ug uban niini iyang gitudloan ang mga tawo sa Succoth. At kaniyang inilagpak ang moog ng Penuel, at pinatay ang mga lalake sa bayan. Ug iyang giguba ang torre sa Penuel, ug gipatay ang mga tawo sa ciudad. Nang magkagayo'y kaniyang sinabi kay Zeba at kay Zalmunna. Anong mga lalake yaong inyong pinatay sa Tabor? At sila'y sumagot, Kung ano ikaw ay gayon sila; bawat isa'y nahuhuwad sa mga anak ng isang hari. Unya miingon siya kang Zeba ug Zalmunna: Unsang mga tawohana sila nga inyong gipatay sa Tabor? Ug sila mingtubag: Sama kanimo, mao sila; ang tagsatagsa sama sa mga anak sa usa ka hari. At kaniyang sinabi, Sila'y aking mga kapatid, na mga anak ng aking ina: buhay ang Panginoon, kung inyong iniligtas sana silang buhay, disin hindi ko kayo papatayin. Ug siya miingon: Sila akong mga igsoon ang mga anak nga lalake sa akong inahan: ingon nga si Jehova buhi, kong giluwas pa ninyo sila nga buhi, dili ko unta kamo patyon. At sinabi niya kay Jether na kaniyang panganay, Bangon, at patayin mo sila. Ngunit ang bata'y hindi humawak ng tabak: sapagkat siya'y natakot, dahil sa siya'y bata pa. Ug siya miingon kang Jeter, ang iyang kamagulangan: Tindog, patya sila. Apan ang batan-on wala moibut sa iyang pinuti kay siya nahadlok kay siya batan-on pa. Nang magkagayo'y sinabi ni Zeba at ni Zalmunna, Bumangon ka, at daluhungin mo kami: sapagkat kung paano ang pagkalalake ay gayon ang kaniyang lakas. At bumangon si Gedeon, at pinatay si Zeba at si Zalmunna, at kinuha ang mga pahiyas na may anyong kalahating buwan na nasa mga leeg ng kanilang mga kamelyo. Unya si Zeba ug si Zalmunna ming-ingon; Tumindog ka, ug dasmagi kami; kay unsa ang tawo mao usab ang iyang kusog. Ug si Gedeon mitindog, ug gipatay si Zeba ug si Zalmunna, ug gikuha ang mga dayandayan nga daw pikas nga bulan nga diha sa liog sa ilang mga camello. Nang magkagayo'y sinabi ng mga lalake ng Israel kay Gedeon, Magpuno ka sa amin ngayon, ikaw at ang iyong anak, sapagkat iniligtas mo kami sa kamay ng Madian. Unya ang mga tawo sa Israel miingon kang Gedeon: Maghari ka kanamo, ikaw ug ang imong anak nga lalake, ug ang anak nga lalake sa imong anak usab, kay ikaw ang nagluwas kanamo gikan sa kamot sa Madian. At sinabi ni Gedeon sa kanila, Hindi ako magpupuno sa inyo, o magpupuno man ang aking anak sa inyo: ang Panginoon ang magpupuno sa inyo. Ug si Gedeon miingon kanila: Ako dili maghari kaninyo, ni ang akong anak magahari kaninyo: si Jehova ang magahari kaninyo. At sinabi ni Gedeon sa kanila, Hangad ko ang isang kahilingan sa inyo, na bigyan ako ng bawat isa sa inyo ng mga hikaw na kaniyang samsam. (Sapagkat sila'y may mga gintong hikaw, dahil sa sila'y mga Ismaelita.) Ug si Gedeon miingon kanila: Ako magahimo ug usa ka hangyo kaninyo, nga ihatag ninyo kanako sa tagsatagsa ka tawo ang mga ariyos nga iyang inagaw. (Kay sila may bulawang ariyos tungod kay sila mga Ismaelhanon.) At sumagot sila, Ibibigay namin ng buong pagibig. At sila'y naglatag ng isang balabal, at inilagay roon ng bawat isa ang mga hikaw na kaniyang samsam. Ug sila mingtubag: Kami sa kinabubut-on mohatag niini. Ug nagbuklad sila sa panapton ug giitsa didto sa tagsatagsa ang mga ariyos nga iyang inagaw. At ang timbang ng mga gintong hikaw na kaniyang hiniling, ay isang libo at pitong daang siklong ginto; bukod pa ang mga pahiyas na may anyong kalahating buwan, at ang mga hikaw at ang mga damit na morado na suot ng mga hari sa Madian, at bukod pa ang mga tanikala na nangasa leeg ng mga kamelyo. Ug ang gibug-aton sa bulawan nga mga ariyos nga iyang napangayo may usa ka libo ug pito ka gatus ka siclo sa bulawan; labut pa ang mga dayan-dayan nga daw bulan, ug mga kulintas, ug ang mga panapton nga purpura nga gusul-ob sa hari sa Madian, ug labut pa sa mga talikala nga gibugkos sa mga liog sa ilang mga camello. At ginawang epod ni Gedeon at inilagay sa kaniyang bayan, sa makatuwid baga'y sa Ophra: at ang buong Israel ay naparoroon na sumasamba sa kaniya roon: at siyang naging ikinasilo ni Gedeon at ng kaniyang sangbahayan. Ug si Gedeon naghimo ug usa ka ephod gikan niini ug gibutang kini sa iyang ciudad sa Ophra: ug ang tibook Israel nagpakighilawas niana didto; ug kini nahimong lit-ag kang Gedeon ug sa iyang balay. Gayon napasuko ang Madian sa harap ng mga anak ni Israel, at hindi na nila itinaas pa ang kanilang ulo. At ang lupain ay nagpahingang apat na pung taon sa mga araw ni Gedeon. Busa ang Madian, nadaug sa atubangan sa mga anak sa Israel, ug wala na nila patoyhakawa ang ilang mga ulo. Ug ang yuta may pahulay sulod sa kap-atan ka tuig sa mga adlaw ni Gedeon. At si Jerobaal na anak ni Joas ay yumaon at tumahan sa kaniyang sariling bahay. Ug si Jerobaal ang anak nga lalake ni Joas milakaw ug mipuyo sa kaugalingon niyang balay. At nagkaroon si Gedeon ng pitong pung anak na lumabas sa kaniyang mga balakang: sapagkat siya'y mayroong maraming asawa. Ug si Gedeon may kapitoan ka anak nga lalake nga gianak sa iyang lawas; kay siya daghan ug mga asawa. At ang kaniyang babae na nasa Sichem ay nagkaanak naman sa kaniya ng isang lalake, at kaniyang tinawag ang pangalan na Abimelech. Ug ang iyang puyo-puyo nga didto sa Sichem, siya usab nanganak kaniya ug usa ka anak nga lalake ug iyang ginganlan nga si Abimelech. At namatay si Gedeon na anak ni Joas na may mabuting katandaan at inilibing sa libingan ni Joas na kaniyang ama, sa Ophra ng mga Abiezerita. Ug si Gedeon ang anak nga lalake ni Joas namatay sa panuigon nga tigulang na kaayo, ug gilubong sa lubnganan ni Joas nga iyang amahan, sa Ophra sa mga Abiezertanhon. At nangyari, pagkamatay ni Gedeon, na ang mga anak ni Israel ay bumalik at sumamba sa mga Baal, at ginawang kanilang dios ang Baal-berith. Ug nahitabo nga sa diha nga si Gedeon namatay na, nga ang mga anak sa Israel mingbalik pag-usab sa pagpakighilawas sunod sa mga Baal, ug gihimo si Baal-berith nga ilang dios. At hindi naalaala ng mga anak ni Israel ang Panginoon nilang Dios, na siyang nagpapaging laya sa kanila sa kamay ng lahat nilang mga kaaway sa buong palibot: Ug ang mga anak sa Israel wala mahanumdum kang Jehova nga ilang Dios, nga nagluwas kanila gikan sa kamot sa tanan nilang mga kaaway sa bisan diin nga dapit; O gumanti man lamang ng kagandahang loob sa sangbahayan ni Jerobaal, na siyang Gedeon ayon sa lahat ng kabutihan na kaniyang ipinakita sa Israel. Ni magpakita sila ug kalolot sa balay ni Jerobaal, nga mao si Gedeon, sumala sa tanang kaayo nga iyang gipakita sa Israel. At si Abimelech na anak ni Jerobaal ay napasa Sichem, sa mga kapatid ng kaniyang ina, at nagsalita sa kanila, at sa lahat ng angkan ng sangbahayan ng ama ng kaniyang ina, na nagsasabi, Ug si Abimelech ang anak nga lalake ni Jerobaal miadto sa Sichem ngadto sa mga igsoon sa iyang inahan, ug nakigsulti kanila, ug sa tibook nga panimalay sa balay sa amahan sa iyang inahan, nga nagaingon: Isinasamo ko sa inyo na inyong salitain sa mga pakinig ng lahat ng mga lalake sa Sichem, Kung ano ang magaling sa inyo, na lahat na anak ni Jerobaal na pitong pung lalake ay magpuno sa inyo, o isa ang magpuno sa inyo? alalahanin din naman ninyo na ako ay inyong buto at inyong laman. Sumulti ka, naghangyo ako kanimo, sa mga igdulungog sa tanang mga tawo sa Sichem, kong labi bang maayo alang kanimo nga ang tanang mga anak nga lalake ni Jerobaal, nga kapitoan ka tawo magahari kaninyo, kun usa ra ka tawo ang magahari kaninyo? Hinumdumi usab nga ako inyong bukog ug inyong unod. At tungkol sa kaniya ay sinalita ng mga kapatid ng ina niya, sa mga pakinig ng lahat ng mga lalake sa Sichem ang lahat ng mga salitang ito at ang kanilang puso ay kumiling na sumunod kay Abimelech, sapagkat kanilang sinabi, Siya'y ating kapatid. Ug ang mga kagisoonan sa iyang inahan naghisgut kaniya sa mga igdulungog sa tanang mga tawo sa Sichem niining mga pulonga: ug ang ilang mga kasingkasing nahilig sa pagsunod kang Abimelech; kay sila nanag-ingon: Siya atong igsoon. At nagbigay sila ng pitong pung putol na pilak, mula sa bahay ng Baal-berith, na siyang iniupa ni Abimelech sa mga taong hampas lupa at mga palaboy, na siyang mga sumunod sa kaniya. Ug gihatagan siya nila ug kapitoan ka buok nga salapi sa balay ni Baal-berith, nga tungod niini si Abimelech misuhol sa mga tawo nga walay pulos ug kawang, nga mingnunot kaniya. At siya'y naparoon sa bahay ng kaniyang ama sa Ophra, at pinatay ang kaniyang mga kapatid na mga anak ni Jerobaal, na pitong pung katao, sa ibabaw ng isang bato: ngunit si Jotham na bunsong anak ni Jerobaal ay nalabi; sapagkat siya'y nagtago. Ug miadto siya sa balay sa iyang amahan sa Ophra, ug iyang gipatay ang mga kaigsoonan ang mga anak nga lalake ni Jerobaal, nga kapitoan ka tawo sa ibabaw sa usa ka bato: apan si Jotham ang kamanghuran nga anak nga lalake ni Jerobaal, nahabilin; kay siya mitago man sa iyang kaugalingon. At lahat ng mga lalake sa Sichem ay nagpupulong at ang buong sangbahayan ni Millo, at yumaon at ginawang hari si Abimelech sa tabi ng encina ng haliging nasa Sichem. Ug ang tanang tawo sa Sichem nanagkatigum sa ilang kaugalingon, ug ang tanang balay ni Millo, ug miadto ug naghimo kang Abimelech nga hari, tupad sa kahoy nga encina sa haliging kuta nga diha sa Sichem. At nang kanilang saysayin kay Jotham, siya'y yumaon at tumayo sa taluktok ng bundok Gerizim, at inilakas ang kaniyang tinig, at sumigaw, at sinabi sa kanila, Dinggin ninyo ako, ninyong mga lalake sa Sichem, upang dinggin kayo ng Dios. Ug sa diha nga ilang gisugilon kini kang Jotham, siya miadto ug mitindog sa kinatumyan sa bukid sa Gerizim, ug mipatugbaw siya sa iyang tingog, ug misinggit, ug miingon kanila: Pamati kamo kanako, kamo nga mga tawo sa Sichem, aron ang Dios mamati kaninyo. Ang mga puno ng kahoy ay naghalal ng hari na minsan; at kanilang sinabi sa puno ng olibo, Maghari ka sa amin. Ang mga kahoy minggula sa usa ka panahon sa pagdihog ug usa ka hari sa ibabaw nila; ug sila miingon sa kahoy nga olivo: Maghari ka sa ibabaw namo. Ngunit sinabi ng puno ng olibo sa kanila, Akin bang iiwan ang aking katabaan, na siyang sa akin ay nakapagpaparangal sa Dios at sa tao, at makipagindayunan sa mga puno ng kahoy? Apan ang kahoy nga olivo miingon kanila: Biyaan ko ba ang akong katambok, nga niana gitahod nila ang Dios ug ang tawo, ug moadto sa paglubaylubay ngadto-nganhi sa ibabaw sa mga kahoy? At sinabi ng mga punong kahoy sa puno ng igos, Halika, at maghari ka sa amin. Ug ang mga kahoy miingon sa higuera: Umari ka, ug maghari sa ibabaw namo. Ngunit sinabi ng puno ng igos sa kanila, Akin bang iiwan ang aking katamisan, at ang aking mabuting bunga, at yayaong makipagindayunan sa mga puno ng kahoy? Apan ang higuera miingon kanila: Biyaan ko ba ang akong katam-is, ug ang akong maayong bunga ug magalubay-lubay ngadto-nganhi sa ibabaw sa mga kahoy? At sinabi ng mga puno ng kahoy sa puno ng ubas, Halika, at maghari ka sa amin. Ug ang mga kahoy miingon sa parras: Umari ka, ug maghari sa ibabaw namo. At sinabi ng puno ng ubas sa kanila, Akin bang iiwan ang aking alak, na nagpapasaya sa Dios at sa tao, at yayaong makipagindayunan sa mga puno ng kahoy? Ug ang parras miingon kanila: Biyaan ko ba ang akong bag-ong vino, nga makalipay sa Dios ug sa tawo, ug moadto sa paglubay-lubay ngadto-nganhi sa ibabaw sa mga kahoy? Nang magkagayo'y sinabi ng lahat ng mga puno ng kahoy sa dawag, Halika, at maghari ka sa amin. Unya miingon ang tanang mga kahoy sa sapinit: Umari ka, ug maghari sa ibabaw namo. At sinabi ng dawag sa mga puno ng kahoy, Kung tunay na ako'y inyong inihahalal na hari ninyo, pumarito nga kayo at manganlong kayo sa aking lilim: at kung hindi ay labasan ng apoy ang dawag at pugnawin ang mga sedro ng Libano. Ug ang sapinit miingon sa mga kahoy: Kong sa pagkatinuod dihogon ako nga hari sa ibabaw ninyo, nan umari kamo ug pumasilong sa akong landong; ug kong dili, nan pagulaa ang kalayo gikan sa sapinit ug molamoy sa tanang kahoy nga cedro sa Libano. Ngayon nga'y kung tapat at matuwid mong ginawang hari si Abimelech, at kung gumawa kayo ng mabuti kay Jerobaal at sa kaniyang sangbahayan, at kayo'y gumawa sa kaniya ng ayon sa marapat sa kaniyang mga kamay; Busa karon, kong nagbuhat kamo sa tinuod ug matarung, sa ingon niana nga naghimo kamo kang Abimelech nga hari, ug kong kamo nagbuhat sa alang kang Jerobaal ug sa iyang balay, ug nahimo kaniya sumala sa mga may katakus sa iyang mga kamot; (Sapagkat ipinakipaglaban kayo ng aking ama at inihadlang ang kaniyang buhay, at pinapaging laya kayo sa kamay ni Madian: (Kay ang akong amahan nakig-away alang kaninyo, ug giasdang ang iyang kinabuhi, ug nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa Madian: At kayo'y bumangon laban sa sangbahayan ng aking ama sa araw na ito, at pinatay ninyo ang kaniyang mga anak, na pitong pung lalake, sa ibabaw ng isang bato, at ginawa ninyong hari si Abimelech, na anak ng kaniyang aliping babae, sa mga lalake sa Sichem, sapagkat siya'y inyong kapatid;) Ug kamo nanindog batok sa balay sa akong amahan niining adlawa, ug nagpatay sa iyang mga anak nga lalake, kapitoan ka tawo sa ibabaw sa usa ka bato, ug nanaghimo kang Abimelech, ang anak nga lalake sa iyang sulogoon nga babaye, nga hari ibabaw sa mga tawo sa Sichem, tungod kay siya inyong igsoon nga lalake); Kung tapat nga at matuwid na kayo'y gumanti kay Jerobaal at sa kaniyang sangbahayan sa araw na ito, magalak nga kayo kay Abimelech at magalak naman siya sa inyo: Nan, kong kamo nanagbuhat sa minatuod ug minatarung alang kang Jerobaal, ug lakip sa iyang balay niining adlawa, nan managkalipay kamo kang Abimelech, ug palipaya siya usab diha kaninyo: Ngunit kung hindi ay labasan ng apoy si Abimelech, at pugnawin ang mga lalake sa Sichem, at ang sangbahayan ni Millo, at labasan ng apoy ang mga lalake sa Sichem, at ang sangbahayan ni Millo, at pugnawin si Abimelech. Apan kong dili, ipagula ang kalayo gikan kang Abimelech, ug lamyon ang mga tawo sa Sichem, ug ang balay ni Millo; ug pagulaon ang kalayo gikan sa mga tawo sa Sichem, ug sa balay ni Millo, ug lamyon si Abimelech. At si Jotham ay tumakbong umalis, at tumakas, at napasa Beer, at tumahan doon, dahil sa takot kay Abimelech na kaniyang kapatid. Ug si Jotham midalagan ug mikalagiw, ug miadto sa Beer, ug mipuyo didto, kay nahadlok kang Abimelech nga iyang igsoong lalake. At si Abimelech ay naging prinsipe sa Israel na tatlong taon. Ug si Abimelech nahimong principe ibabaw sa Israel tolo ka tuig. At nagsugo ang Dios ng isang masamang espiritu kay Abimelech at sa mga lalake sa Sichem; at ang mga lalake sa Sichem ay naglilo kay Abimelech. Ug ang Dios nagpadala ug usa ka dautang espiritu sa taliwala ni Abimelech ug sa mga tawo sa Sichem; ug ang mga tawo sa Sichem nagmaluibon kang Abimelech: Upang ang dahas na ginawa sa pitong pung anak ni Jerobaal ay dumating, at upang ang kanilang dugo ay malagpak kay Abimelech na kanilang kapatid, na siyang pumatay sa kanila, at sa mga lalake sa Sichem, na nagpalakas ng kaniyang mga kamay upang patayin ang kaniyang mga kapatid. Sa pagkaagi nga ang kapintas nga nahimo batok sa kapitoan ka anak ni Jerobaal mahiabut, ug ang ilang dugo mahulog sa ibabaw ni Abimelech nga ilang igsoon nga lalake, nga maoy nagpatay kanila, ug sa ibabaw sa mga tawo sa Sichem, nga nagpalig-on sa iyang kamot aron sa pagpatay sa iyang igsoon nga lalake. At binakayan siya ng mga lalake sa Sichem sa mga taluktok ng mga bundukin, at kanilang pinagnakawan yaong lahat na dumaan sa daang yaon na malapit sa kanila; at naibalita kay Abimelech. Ug ang mga tawo sa Sichem nagsugo ug mga magbabahig alang kaniya sa mga tumoy sa mga kabukiran, ug gitulis nila ang tanan nga nangagi niadtong dapita duol kanila: ug gisugilon kana kang Abimelech. At dumating si Gaal na anak ni Ebed na kasama ng kaniyang mga kapatid, at dumaan sa Sichem: at inilagak ng mga lalake sa Sichem ang kanilang tiwala sa kaniya. Ug si Gaal ang anak nga lalake ni Ebed miabut kuyog sa iyang mga igsoon, ug miadto sa Sichem; ug ang mga tawo sa Sichem naghatag sa ilang pagsalig kaniya. At sila'y lumabas sa bukid, at namitas sa kanilang mga ubasan, at pinisa, at nagpapista, at napasa bahay ng kanilang dios, at nagkainan at naginuman, at sinumpa si Abimelech. Ug ming-adto sila sa kapatagan ug naghipos sa ilang mga parrasan, ug gipigsan ang mga parras, ug nanagfiesta, ug ming-adto sa balay sa ilang dios ug nangaon ug nanag-inum, ug nanagtunglo kang Abimelech. At sinabi ni Gaal na anak ni Ebed, Sino si Abimelech at sino si Sichem, upang, aming paglingkuran siya? hindi ba siya ang anak ni Jerobaal? at si Zebul ay kaniyang pinuno? Maglingkod kayo sa mga lalake ni Hamor na ama ni Sichem: ngunit bakit kami maglilingkod sa kaniya? Ug si Gaal ang anak nga lalake ni Ebed miingon: Kinsa ba si Abimelech, ug kinsa si Sichem, nga maga-alagad kita kaniya? Dili ba siya ang anak nga lalake ni Jerobaal? ug si Zebul ang iyang tinugyanan? Mag-alagad kamo sa mga tawo ni Hamor ang amahan ni Sichem: apan nganong magaalagad kita kaniya? At kahi manawari ang bayang ito'y mapasa ilalim ng aking kamay. Kung magkagayo'y aking hahalinhan si Abimelech. At kaniyang sinabi kay Abimelech, Dagdagan mo ang iyong kawal at lumabas ka. Ug kong kining katawohan mahailalum pa unta sa akong kamot! unya papahawaon ko si Abimelech. Ug siya miingon kang Abimelech: Padaghanon mo ang imong kasundalohan, ug gumula. At nang marinig ni Zebul na puno ng bayan ang mga salita ni Gaal na anak ni Ebed, ay nagalab ang kaniyang galit. Ug sa diha nga si Zebul ang punoan sa ciudad nakadungog sa mga pulong ni Gaal anak nga lalake ni Ebed, ang iyang kasuko misilaub. At lihim na nagsugo siya ng mga sugo kay Abimelech, na nagsabi, Narito, si Gaal na anak ni Ebed at ang kaniyang mga kapatid ay naparoon sa Sichem; at, narito, kanilang pinilit ang bayan laban sa iyo. Ug nagpadala siya ug mga sulogoon ngadto kang Abimelech sa paagi nga malimbongon, nga nagaingon: Ania karon, si Gaal ang anak nga lalake ni Ebed ug ang iyang mga kaigsoonan ming-ari sa Sichem; ug ania karon, ilang gipugos ang ciudad sa pag-apil batok kanimo. Ngayon nga'y bumangon ka sa gabi, ikaw at ang bayan na kasama mo, at bakayan mo sa bukid: Busa karon, sa ingon niini, bumangon ka sa gabii, ikaw ug ang katawohan nga anaa uban kanimo, ug magbanhig diha sa kaumahan: At mangyayari, na sa kinaumagahan, pagsikat ng araw, ay babangon kang maaga, at isasalakay mo ang bayan: at, narito, pagka siya at ang bayan na kasama niya ay lumabas laban sa iyo, ay magagawa mo nga sa kanila ang magalingin mo. Ug mahitabo, nga sa pagkabuntag, dihadiha sa pagsilang sa adlaw ikaw mobangon sa pagsayo ug sulongon ang ciudad, ug ania karon, sa diha nga siya ug ang katawohan nga anaa uban kaniya manggula batok kanimo, nan ikaw ang mahibalo sa imong buhaton kanila sumala sa kahigayonan nga imong makita. At bumangon si Abimelech, at ang buong bayan na kasama niya, sa kinagabihan at sinalakay nila ang Sichem, na sila'y apat na pulutong. Ug si Abimelech mibangon, ug ang tanang katawohan nga didto uban kaniya sa gabii, ug sila nanagbanhig batok kang Sichem sa upat ka mga panon. At lumabas si Gaal na anak ni Ebed, at tumayo sa pasukan ng pintuang-bayan; at si Abimelech ay bumangon sa pagbakay at ang bayan na kasama niya. Ug si Gaal ang anak nga lalake ni Ebed migula, ug mitindog sa agianan sa ganghaan sa ciudad: ug si Abimelech mibangon, ug ang katawohan nga iyang uban gikan sa banhiganan. At nang makita ni Gaal ang bayan, ay kaniyang sinabi kay Zebul, Narito, bumababa ang bayan mula sa taluktuk ng mga bundok. At sinabi ni Zebul sa kaniya, Iyong nakikita'y mga lilim ng mga bundukin, na parang mga lalake. Ug sa pagkakita ni Gaal sa katawohan, siya miingon kang Zebul: Ania karon, adunay mga tawo nga nanlugsong gikan sa mga tumoy sa kabukiran. Ug si Zebul miingon kaniya: Ikaw nakakita sa mga anino sa mga bukid daw ingon sa mga tawo. At nagsalita uli si Gaal, at nagsabi, Tignan mo, bumababa ang bayan sa kalagitnaan ng lupain, at isang pulutung ay dumarating sa daan ng encina ng Meonenim. Ug si Gaal misulti pag-usab ug miingon: Ania karon, adunay mga tawo nga nanglugsong duol sa taliwala sa yuta, ug usa ka panon nangagi duol sa kahoy nga encina sa Meonenim. Nang magkagayo'y sinabi ni Zebul sa kaniya, Saan nandoon ngayon ang iyong bibig, na iyong ipinagsabi, Sino si Abimelech upang tayo'y maglingkod sa kaniya? hindi ba ito ang bayan na iyong niwalan ng kabuluhan? lumabas ka ngayon at lumaban sa kanila. Unya miingon si Zebul kaniya: Hain man karon ang imong baba nga miingon ka: Kinsa ba si Abimelech nga kita magaalagad kaniya? Dili ba kini mao ang katawohan nga imong gitamay? Gumula ka karon, ako nagahangyo, ug makig-away ka kanila, At lumabas si Gaal sa harap ng mga lalake sa Sichem, at lumaban kay Abimelech. Ug si Gaal migula nga una sa mga tawo sa Sichem, ug nakig-away kang Abimelech. At hinabol ni Abimelech siya, at siya'y tumakas sa harap niya, at nabuwal ang maraming sugatan hanggang sa pasukan ng pintuang-bayan. Ug si Abimelech migukod kaniya, ug siya mikalagiw gikan sa iyang atubangan ug daghan nga nangapukan nga samaran bisan hangtud sa agianan sa ganghaan. At si Abimelech ay tumahan sa Aruma: at pinalayas ni Zebul si Gaal at ang kaniyang mga kapatid, upang sila'y huwag tumahan sa Sichem. Ug si Abimelech mipuyo sa Aruma: ug gipapahawa ni Zebul si Gaal ug ang iyang mga kaigsoonan, aron dili sila managpuyo sa Sichem. At nangyari nang kinaumagahan, na ang baya'y lumabas sa parang; at kanilang isinaysay kay Abimelech. Ug nahitabo sa pagkabuntag nga ang katawohan miadto ngadto sa kapatagan; ug ilang gisuginlan si Abimelech. At kaniyang kinuha ang bayan, at binahagi niya ng tatlong pulutong, at bumakay sa parang; at siya'y tumingin, at narito, ang bayan ay lumabas sa kabayanan; at siya'y bumangon laban sa kanila, at sila'y sinaktan niya. Ug iyang gikuha ang katawohan, ug gibahin sila sa totolo ka panon, ug nanag-atang sa kapatagan; ug siya mitan-aw, ug ania karon ang katawohan migula sa ciudad: ug mitindog siya batok kanila ug midasmag kanila. At si Abimelech at ang mga pulutong na kasama niya ay nagsidaluhong at nagsitayo sa pasukan ng pintuan ng bayan: at ang dalawang pulutong ay nagsidaluhong doon sa lahat ng nasa bukid, at sila'y sinaktan nila. Ug si Abimelech, ug ang mga panon nga didto uban kaniya mingdasdas ug nanagtindog sa agianan sa ganghaan sa ciudad; ug ang duha ka panon mingdasdas sa tanan nga diha sa kapatagan ug gidaug sila. At lumaban si Abimelech sa bayan nang buong araw na yaon; at sinakop ang bayan, at pinatay ang bayan na nasa loob niyaon: at iginiba ang kabayanan at hinasikan ng asin. Ug si Abimelech, nakig-away batok sa ciudad tibook nianang adlawa; ug nakuha niya ang ciudad, ug gipamatay ang katawohan nga diha sa sulod: ug iyang gigun-ob ang ciudad, ug gisabulakan kini ug asin. At nang mabalitaan yaon ng lahat ng mga lalake sa moog ng Sichem, ay pumasok sila sa kuta ng bahay ng El-berith. Ug sa diha nga ang tanang mga tawo sa torre sa Sichem nakadungog niini, didto sila mingsulod sa malig-on nga salipdanan sa balay ni El-berith. At nasaysay kay Abimelech, na ang lahat ng mga tao sa moog ng Sichem ay nagpipisan. Ug sa gisugilon kini kang Abimelech nga ang tanang mga tawo sa torre sa Sichem nanaghiusa pagtapok. At umahon si Abimelech sa bundok ng Salmon, siya at ang buong bayan na kasama niya; at sumunggab si Abimelech ng isang palakol sa kaniyang kamay, at pumutol ng isang sanga sa mga kahoy at itinaas, at ipinasan sa kaniyang balikat: at sinabi niya sa bayan na kasama niya, Kung ano ang makita ninyo na gawin ko, magmadali kayo, at gawin ninyo ang aking ginawa. Ug si Abimelech miadto sa bukid sa Salmon, siya ug ang tanang mga tawo nga didto uban kaniya; ug si Abimelech midala ug usa ka wasay, ug miputol ug usa ka sanga sa mga kahoy, ug gikuha niya ug gibutang sa iyang abaga: ug siya miingon sa katawohan nga didto uban kaniya: Unsay inyong nakita nga akong gibuhat, pagdali, ug buhata sumala sa akong gibuhat. At ang buong bayan ay pumutol na gayon din ang bawat lalake ng kanikaniyang sanga, at sumunod kay Abimelech, at ipinaglalagay sa kuta, at sinilaban ang kuta sa pamamagitan niyaon; na ano pat ang lahat ng mga lalake sa moog ng Sichem ay namatay rin, na may isang libong lalake at babae. Ug ang tibook katawohan usab nanagputol ang tagsatagsa sa iyang palongpong ug minunot kang Abimelech, ug ilang gibutang kini sa salipdanan ug gidauban ang salipdanan; busa ang tanang tawo sa torre sa Sichem nangamatay usab, duol sa usa ka libo ka lalake ug babaye. Nang magkagayo'y naparoon si Abimelech sa Thebes, at humantong ng laban sa Thebes, at sinakop. Unya miadto si Abimelech sa Thebes, ug nagpahaluna batok sa Thebes ug nakuha kini. Ngunit may isang matibay na moog sa loob ng bayan, at doo'y nagsitakas ang lahat na lalake at babae at ang lahat na nasa bayan, at sinarhan, at nagsisampa sa bubungan ng moog. Apan may usa ka malig-on nga torre sulod sa ciudad, ug didto nangalagiw ang tanang mga lalake ug babaye, ug silang tanan sa ciudad ug nanagsira sila didto sa sulod, ug nangadto sila sa atop sa torre. At naparoon si Abimelech sa moog, at lumaban, at lumapit sa pintuan ng moog, upang sunugin ng apoy. Ug si Abimelech miadto sa torre, ug nakig-away batok niana ug miduol dapit sa pultahan aron sa pagsunog niana sa kalayo. At hinagis ng isang babae, ng isang pangibabaw na bato ng gilingan ang ulo ni Abimelech at nabasag ang kaniyang bungo. Ug may usa ka babaye nga mihulog ug usa ka bato sa galingan sa ulo ni Abimelech, ug nabuak ang iyang bagolbagol. Nang magkagayo'y tinawag niyang madali ang bataang kaniyang tagadala ng almas, at sinabi niya sa kaniya, Kunin mo ang iyong tabak, at patayin mo ako, upang huwag sabihin tungkol sa akin ng mga tao, Isang babae ang pumatay sa kaniya. At pinalagpasan siya ng kaniyang bataan, at siya'y namatay. Diha-diha gitawag niya ang batan-ong lalake nga magdadala sa iyang hinagiban ug miingon: Ibta ang imong pinuti, ug patya ako, aron ang mga tawo dili mosulti mahitungod kanako: Usa ka babaye ang nagpatay kaniya. Ug ang iyang batan-ong lalake midunggab kaniya, ug namatay siya. At nang makita ng Israel na namatay si Abimelech, ay yumaon ang bawat lalake sa kanikaniyang dako. Ug sa diha nga ang mga tawo sa Israel nakakita nga si Abimelech namatay na, sila namahawa ang tagsatagsa ngadto sa iyang dapit. Ganito pinaghigantihan ng Dios ang kasamaan ni Abimelech, na kaniyang ginawa sa kaniyang ama, sa pagpatay ng kaniyang pitong pung kapatid: Sa ingon niini, ang Dios nagbalus sa pagkadautan ni Abimelech nga iyang gibuhat sa iyang amahan sa pagpatay sa iyang kapitoan ka mga igsoon; At ang buong kasamaan ng mga lalake sa Sichem ay pinaghigantihan ng Dios sa kanilang mga ulo: at dumating sa kanila ang sumpa ni Jotham na anak ni Jerobaal. Ug ang tanang pagkadautan sa mga tawo sa Sichem gibalusan sa Dios sa ibabaw sa ilang mga ulo, ug kanila midangat ang pagtunglo ni Jotham ang anak nga lalake ni Jerobaal. At pagkamatay ni Abimelech ay bumangon doon, upang magligtas sa Israel, si Tola na anak ni Pua, na anak ni Dodo, na lalake ng Issachar; at siya'y tumahan sa Samir sa lupaing maburol ng Ephraim. Ug sunod kang Abimelech dihay mitindog aron sa pagluwas sa Israel, si Tola, ang anak nga lalake ni Pua, anak nga lalake ni Dodo, usa ka tawo sa Issachar; ug siya nagpuyo sa Samir sa mga kabukiran sa Ephraim. At siya'y naghukom sa Israel na dalawang put tatlong taon; at namatay, at inilibing sa Samir. Ug siya nagmaghuhukom sa Israel sa kaluhaan ug tolo ka tuig, ug namatay ug gilubong sa Samir. At pagkamatay niya'y bumangon si Jair, na Galaadita; at siya'y naghukom sa Israel na dalawang put dalawang taon. Ug sunod kaniya mitindog si Jair, ang Galaadihanon; ug siya nagmaghuhukom sa Israel sa kaluhaan ug duha ka tuig. At siya'y may tatlong pung anak na sumasakay sa tatlong pung asno, at sila'y may tatlong pung bayan na tinatawag na Havot-jair hanggang sa araw na ito, na nangasa lupain ng Galaad. Ug siya dunay katloan ka anak nga lalake nga nanagkabayo sa katloan ka nating asno, ug sila adunay katloan ka ciudad nga ginanganlan ug Havoth-Jair hangtud niining adlawa, nga anaa sa yuta sa Galaad. At namatay si Jair, at inilibing sa Camon. Ug si Jair namatay, ug gilubong sa Camon. At ginawa uli ng mga anak ni Israel ang kasamaan sa paningin ng Panginoon, at naglingkod sa mga Baal, at kay Astaroth, at sa mga dios sa Siria, at sa mga dios sa Sidon, at sa mga dios sa Moab, at sa mga dios ng mga anak ni Ammon, at sa mga dios ng mga Filisteo; at pinabayaan nila ang Panginoon, at hindi naglingkod sa kaniya. Ug ang mga anak sa Israel nagbuhat pag-usab niadtong dautan sa mga mata ni Jehova, ug ming-alagad sa mga Baal, ug sa mga Astaroth, ug sa mga dios sa Siria, ug sa mga dios sa Sidon, ug sa mga dios sa Moab, ug sa mga dios sa mga anak sa Ammon, ug sa mga dios sa mga Filistehanon; ug ilang gibiyaan si Jehova, ug wala mag-alagad kaniya. At ang galit ng Panginoon ay nagalab laban sa Israel, at ipinagbili niya sila sa kamay ng mga Filisteo, at sa kamay ng mga anak ni Ammon. Ug ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug iyang gibaligya sila ngadto sa kamot sa mga Filistehanon, ug ngadto sa kamot sa mga anak sa Ammon. At kanilang pinahirapan at pinighati ang mga anak ni Israel nang taong yaon: labing walong taong pinighati ang lahat ng mga anak ni Israel na nangasa dako roon ng Jordan sa lupain ng mga Amorrheo, na nasa Galaad. Ug sila nagsamok ug nagdaugdaug sa mga anak sa Israel niadtong tuiga: sa napulo ug walo ka tuig sila nagdaugdaug sa tanang mga anak sa Israel nga didto sa unahan sa Jordan sa yuta sa mga Amorehanon, nga didto sa Galaad. At ang mga anak ni Ammon ay tumawid sa Jordan upang lumaban naman sa Juda, at sa Benjamin, at sa sangbahayan ni Ephraim; na ano pat ang Israel ay totoong pinapaghinagpis. Ug ang mga anak sa Ammon mingtabok sa Jordan aron sa pagpakig-away batok sa Juda, ug batok sa Benjamin ug batok sa balay ni Ephraim; busa ang Israel nag-antus sa mapait nga kagul-anan. At dumaing ang mga anak ni Israel sa Panginoon, na sinasabi, Kami ay nagkasala laban sa iyo, sapagkat aming pinabayaan ang aming Dios, at kami ay naglingkod sa mga Baal. Ug ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova, nga nanag-ingon: Kami nakasala batok kanimo tungod kay gibiyaan namo ang among Dios, ug nagaalagad sa mga Baal. At sinabi ng Panginoon sa mga anak ni Israel, Di ba pinapaging laya ko kayo sa mga taga Egipto, at sa mga Amorrheo, sa mga anak ni Ammon, at sa mga Filisteo? Ug si Jehova miingon sa mga anak sa Israel: Wala ba ako magluwas kaninyo gikan sa mga Egiptohanon, ug gikan sa mga Amorehanon, gikan sa mga anak sa Ammon, ug gikan sa mga Filistehanon? Ang mga Sidonio man, at ang mga Amalecita, at ang mga Maonita ay pumighati rin sa iyo; at kayo'y dumaing sa akin, at pinapaging laya ko kayo sa kanilang mga kamay. Sa mga Sidonianhon usab, ug sa mga Amalecanhon, ug sa mga Maonhanon, nanagdaugdaug kaninyo; ug kamo mingtu-aw kanako, ug giluwas ko kamo gikan sa ilang kamot. Gayon ma'y pinabayaan ninyo ako, at kayo'y naglingkod sa ibang mga dios: kayat hindi ko na kayo palalayain. Bisan pa niini, kamo mingbiya kanako, ug nag-alagad sa laing dios: sa ingon niini dili na ako magaluwas kaninyo. Kayo'y yumaon at dumaing sa mga dios na inyong pinili; palayain kayo nila sa panahon ng inyong kapighatian. Panlakaw kamo, ug sangpita ang mga dios nga inyong gipili; paluwasa sila kaninyo sa panahon sa inyong kagul-anan. At sinabi ng mga anak ni Israel sa Panginoon, Kami ay nagkasala: gawin mo sa amin anomang iyong mabutihin; isinasamo namin sa iyo, na iligtas mo lamang kami sa araw na ito. Ug ang mga anak sa Israel miingon kang Jehova: Kami nakasala; buhata kanamo ang bisan unsang maayo kanimo; luwasa lamang kami, niining adlawa, kami nangamuyo kanimo. At kanilang inihiwalay ang mga dios ng iba sa kanila, at naglingkod sa Panginoon: at ang kaniyang kaluluwa ay nagdalamhati dahil sa karalitaan ng Israel. Ug gisalikway nila ang laing mga dios gikan sa taliwala nila, ug nanag-alagad kang Jehova; ug ang iyang kalag nagsubo tungod sa kaalaut sa Israel. Nang magkagayon ang mga anak ni Ammon ay nagpipisan, at humantong sa Galaad. At ang mga anak ni Israel ay nagpipisan, at humantong sa Mizpa. Unya ang mga anak sa Ammon nagkatigum, ug nagpahaluna sa Galaad. Ug ang mga anak sa Israel nanaghiusa pagkatapok ug nanagpahaluna sa Mizpa. At ang bayan, at ang mga prinsipe sa Galaad, ay nagsangusapan, Sinong tao ang magpapasimulang lumaban sa mga anak ni Ammon? siya'y magiging pangulo ng lahat na taga Galaad. Ug ang katawohan, ang mga principe sa Galaad, miingon sa usa ug usa: Kinsang tawohana siya nga mosugod sa pagpakig-away batok sa mga anak sa Ammon? Siya mahimong pangulo sa tanang mga molupyo sa Galaad. Si Jephte nga na Galaadita ay lalaking makapangyarihang may tapang, at siya'y anak ng isang patutot: at si Jephte ay naging anak ni Galaad. Karon si Jephte ang Galaadnon maoy usa ka gamhanang tawo sa kaisug, ug anak sa usa ka bigaon: ug si Galaad nanganak kang Jephte. At ang asawa ni Galaad ay nagkaanak sa kaniya ng mga lalake; at nang magsilaki ang mga anak ng kaniyang asawa ay kanilang pinalayas si Jephte, at sinabi nila sa kaniya, Ikaw ay hindi magmamana sa sangbahayan ng aming ama; sapagkat ikaw ay anak ng ibang babae. Ug ang asawa ni Galaad nanganak kaniya ug mga anak nga lalake; ug sa diha nga nadagku na ang mga anak nga lalake sa iyang asawa ilang gihinginlan si Jephte, ug miingon kaniya: Ikaw dili makapanunod sa balay sa among amahan; kay ikaw anak nga lalake sa laing babaye. Nang magkagayo'y tumakas si Jephte sa harap ng kaniyang mga kapatid, at tumahan sa lupain ng Tob: at doo'y nakipisan kay Jephte ang mga lalaking walang kabuluhan, at nagsilabas na kasama niya. Unya si Jephte mikalagiw gikan sa iyang mga kaigsoonan, ug mipuyo sa yuta sa Tob: ug didto nanagtigum kang Jephte ang mga kauban nga dautan, ug nanguban sila kaniya. At nangyari pagkaraan ng ilang panahon, na ang mga anak ni Ammon ay nakipagdigma sa Israel. Ug nahitabo sa wala madugay nga ang mga anak sa Ammon naghimo ug pakiggubat batok sa Israel. At nangyari, nang lumaban ang mga anak ni Ammon sa Israel, na ang mga matanda sa Galaad ay naparoon upang sunduin si Jephte mula sa lupain ng Tob: Ug mao kadto, nga, sa diha nga ang mga anak sa Ammon naghimo ug pakiggubat batok sa Israel, ang mga anciano sa Galaad miadto sa pagkuha kang Jephte gikan sa yuta sa Tob; At kanilang sinabi kay Jephte, Halikat ikaw ay maging aming pinuno, upang kami ay makalaban sa mga anak ni Ammon. Ug sila ming-ingon kang Jephte: Umari ka ug ikaw mapangulo namo aron kami makigaway sa mga anak sa Ammon. At sinabi ni Jephte sa mga matanda sa Galaad, Di ba kayo'y napoot sa akin at pinalayas ninyo ako sa bahay ng aking ama? at bakit kayo'y naparito sa akin ngayon, pagka kayo'y nasa paghihinagpis? Ug si Jephte miingon sa mga anciano sa Galaad: Wala ba kamo maligutgut kanako, ug maghingilin kanako gikan sa balay sa akong amahan? Ug nganong nanganhi kamo kanako karon sa diha nga anaa kamo sa kalisud? At sinabi ng mga matanda sa Galaad kay Jephte, Kayat kami ay bumabalik sa iyo ngayon, upang ikaw ay makasama namin, at makipaglaban sa mga anak ni Ammon, at ikaw ay magiging pangulo naming lahat na taga Galaad. Ug ang mga anciano sa Galaad miingon kang Jephte: Sa ingon niini kami namalik na kanimo karon, aron ikaw mouban kanamo, ug makig-away sa mga anak sa Ammon; ug ikaw mamahimo nga among pangulo sa tanan nga nagpuyo sa Galaad: At sinabi ni Jephte sa mga matanda sa Galaad, Kung pauuwiin ninyo ako upang makipaglaban sa mga anak ni Ammon, at ibigay ng Panginoon sila sa harap ko, magiging pangulo ba ninyo ako? Ug si Jephte miingon sa mga anciano sa Galaad: Kong kamo magadala kanako pag-usab sa akong balay aron sa pag-away batok sa mga anak sa Ammon, ug si Jehova magatugyan kanila sa atubangan ko: Mahimo ba ako nga inyong pangulo? At sinabi ng mga matanda sa Galaad kay Jephte, Ang Panginoon ang maging saksi natin: tunay na ayon sa iyong salita ay siya naming gagawin. Ug ang mga anciano sa Galaad miingon kang Jephte: Si Jehova maoy magamatuod sa taliwala kanato; sa pagkatinuod sumala sa imong pulong mao man ang among pagabuhaton. Nang magkagayo'y si Jephte ay yumaong kasama ng mga matanda sa Galaad, at ginawa nila siyang pangulo at pinuno: at sinalita ni Jephte sa Mizpa ang lahat ng kaniyang salita sa harap ng Panginoon. Unya si Jephte miadto kuyog sa mga anciano sa Galaad ug ang katawohan naghimo kaniya nga pangulo ug magbubot sa ibabaw kanila: ug si Jephte namulong sa tanan niyang mga pulong sa atubangan ni Jehova sa Mizpa. At nagsugo si Jephte ng mga sugo sa hari ng mga anak ni Ammon, na nagsasabi, Anong ipinakikialam mo sa akin, na ikaw ay naparito sa akin upang lumaban sa aking lupain? Ug si Jephte nagpadala ug mga sulogoon ngadto sa hari sa anak sa Ammon, nga nagaingon: Unsay imong labut kanako, nga ikaw mianhi sa pagpakig-away batok sa akong yuta? At isinagot ng hari ng mga anak ni Ammon sa mga sugo ni Jephte, Sapagkat sinakop ng Israel ang aking lupain, nang siya'y umahong galing sa Egipto, mula sa Arnon hanggang sa Jaboc, at hanggang sa Jordan: kayat ngayo'y ibalik mo ng payapa ang mga lupaing yaon. Ug ang hari sa mga anak sa Ammon mitubag sa mga sulogoon ni Jephte: Tungod kay ang Israel mikuha sa akong yuta sa diha nga siya mianhi gikan sa Egipto, gikan sa Arnon bisan hangtud sa Jaboc, ug ngadto sa Jordan. Busa karon, sa ingon niini iuli kadtong mga yutaa pag-usab sa kalinaw. At nagsugo uli si Jephte ng mga sugo sa hari ng mga anak ni Ammon: Ug si Jephte nagpadala sa mga sulogoon pag-usab ngadto sa hari sa mga anak sa Ammon; At kaniyang sinabi sa kaniya, Ganito ang sabi ni Jephte, Hindi sumakop ang Israel ng lupain ng Moab, o ng lupain ng mga anak ni Ammon; Ug siya miingon kaniya: Sa maong pagkaagi namulong si Jephte: Wala kuhaa sa Israel ang yuta sa Moab, ni ang yuta sa mga anak sa Ammon; Kundi nang sila'y umahon mula sa Egipto, at ang Israel ay naglakad sa ilang hanggang sa Dagat na Mapula, at napasa Cades: Apan sa diha nga ming-anhi sila gikan sa Egipto, ug nga ang Israel miagi sa kamingawan ngadto sa Dagat nga Mapula, ug miabut sa Cades; Nagsugo nga ang Israel ng mga sugo sa hari sa Edom, na nagsasabi, Isinasamo ko sa iyong paraanin mo ako sa iyong lupain: ngunit hindi dininig ng hari sa Edom. At gayon din nagsugo siya sa hari sa Moab; ngunit ayaw siya: at ang Israel ay tumahan sa Cades: Unya ang Israel nagpadala ug mga sulogoon ngadto sa hari sa Edom, nga nagaingon: Tuguti ako, naghangyo ako kanimo, sa pag-agi sa imong yuta. Apan ang hari sa Edom wala mamati. Ug sa maong pagkaagi siya nagpadala ngadto sa hari sa Moab; apan siya wala bumuot; ug ang Israel mipuyo sa Cades. Nang magkagayo'y naglakad sila sa ilang, at lumiko sa lupain ng Edom, at sa lupain ng Moab, at napasa dakong silanganan ng lupain ng Moab, at sila'y humantong sa kabilang dako ng Arnon; ngunit hindi sila pumasok sa hangganan ng Moab, sapagkat ang Arnon ay siyang hangganan ng Moab. Unya sila minglatas sa kamingawan, ug minglibut sa yuta sa Edom, ug sa yuta sa Moab, ug ming-abut nga miagi duol sa silangan nga utlanan sa yuta sa Moab, ug mingpahamutang sa laing pikas sa Arnon; apan wala sila moanhi sa sulod sa utlanan sa Moab kay ang Arnon maoy utlanan sa Moab. At nagsugo ang Israel ng mga sugo kay Sehon na hari ng mga Amorrheo, na hari sa Hesbon; at sinabi ng Israel sa kaniya, Isinasamo namin sa iyo na paraanin mo kami sa iyong lupain hanggang sa aking dako. Ug ang Israel nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Sihon, hari sa mga Amorehanon, ang hari sa Hesbon; ug ang Israel miingon kaniya: Paagia kami, nagahangyo kami kanimo, latas sa imong yuta ngadto sa akong dapit. Ngunit si Sehon ay hindi tumiwala sa Israel upang paraanin sa kaniyang hangganan: kundi pinisan ni Sehon ang kaniyang buong bayan, at humantong sa Jaas, at lumaban sa Israel. Apan si Sihon wala sumalig sa Israel sa pagpaagi sulod sa iyang utlanan; hinonoa si Sihon nagtapok sa tanan niyang katawohan ug nagpahaluna sa Jaas, ug nakig-away batok sa Israel. At ibinigay ng Panginoon, ng Dios ng Israel si Sehon, at ang kaniyang buong bayan sa kamay ng Israel, at sinaktan nila sila: sa gayo'y inari ng Israel ang buong lupain ng mga Amorrheo, na mga tagaroon sa lupaing yaon. Ug si Jehova, ang Dios sa Israel, nagtugyan kang Sihon ug ang tanan niyang katawohan ngadto sa kamot sa Israel, ug ilang gidasmagan sila: busa ang Israel nagpanag-iya sa tanan nga yuta sa mga Amorehanon nga nanagpuyo niadtong yutaa. At kanilang inari ang buong hangganan ng mga Amorrheo, mula sa Arnon hanggang sa Jaboc, at mula sa ilang hanggang sa Jordan. Ug ilang gipanag-iya ang tanan nga utlanan sa mga Amorehanon sukad sa Arnon bisan hangtud sa Jaboc, ug sukad sa kamingawan bisan hangtud ngadto sa Jordan. Ngayon nga'y inalisan ng ari ng Panginoon, ng Dios ng Israel ang mga Amorrheo sa harap ng bayang Israel, at iyo bang aariin ang mga iyan? Busa karon si Jehova, ang Dios sa Israel, naghingilin sa mga Amorehanon sa atubangan sa iyang katawohan nga Israel, ug buot ba ikaw nga magpanag-iya niana? Hindi mo ba aariin ang ibinigay sa iyo ni Chemos na iyong dios upang ariin? Sinoman ngang inalisan ng ari ng Panginoon naming Dios sa harap namin, ay aming aariin. Dili mo ba panag-iyahon kadtong gihatag kanimo ni Chemos nga imong dios sa pagpanag-iya? Busa bisan kinsa nga pagahinginlan ni Jehova nga among Dios gikan sa among atubangan, kanila magapanag-iya kami. At ngayo'y gagaling ka pa ba sa anomang paraan kay Balac na anak ni Zippor, na hari sa Moab? siya ba'y nakipagkaalit kailan man sa Israel o lumaban kaya sa kanila? Ug karon ikaw maarang-arang pa ba kay kang Barac ang anak nga lalake ni Zipor, ang hari sa Moab? Nanlimbasug ba siya batok sa Israel kun nakig-away ba siya batok kanila? Samantalang ang Israel ay tumatahan sa Hesbon at sa mga bayan nito, at sa Aroer at sa mga bayan nito, at sa lahat ng mga bayang nangasa tabi ng Arnon, na tatlong daang taon; bakit hindi ninyo binawi nang panahong yaon? Samtang ang Israel nagpuyo pa sa Hesbon ug mga lungsod niini, ug sa Aroer ug sa mga lungsod niini, ug sa tanang mga ciudad nga anaa duol sa daplin sa Arnon totolo ka gatus ka tuig; busa nganong wala ninyo bawia sila sulod nianang panahona? Ako nga'y hindi nagkasala laban sa iyo, kundi ikaw ang gumawa ng masama sa pakikipagdigma mo sa akin: ang Panginoon, ang Hukom, ay maging hukom sa araw na ito sa mga anak ni Israel at sa mga anak ni Ammon. Ako sa ingon niini, wala makasala batok kanimo, apan ikaw nakabuhat ug kadautan kanako sa pagpakiggubat batok kanako: Si Jehova, ang Maghuhukom, maoy magahukom niining adlawa sa taliwala sa mga anak sa Israel ug sa mga anak sa Ammon. Ngunit hindi dininig ng hari ng mga anak ni Ammon ang mga salita ni Jephte na ipinaalam sa kaniya. Apan ang hari sa mga anak sa Ammon wala mamati sa mga pulong ni Jephte nga iyang gipadala kaniya. Nang magkagayo'y ang Espiritu ng Panginoon ay suma kay Jephte, at siya'y nagdaan ng Galaad at Manases, at nagdaan sa Mizpa ng Galaad, at mula sa Mizpa ng Galaad ay nagdaan siya sa mga anak ni Ammon. Unya ang Espiritu ni Jehova mikunsad kang Jephte, ug miagi siya sa Galaad ug Manases, ug miagi sa Mizpa sa Galaad, ug gikan sa Mizpa sa Galaad siya miagi ngadto sa mga anak sa Ammon. At nagpanata si Jephte ng isang panata sa Panginoon, at nagsabi, Kung tunay na iyong ibibigay ang mga anak ni Ammon sa aking kamay, Ug si Jephte nagsaad ug usa ka panaad kang Jehova, ug miingon: Kong sa pagkatinuod ikaw magatugyan sa mga anak sa Ammon nganhi sa akong kamot. Ay mangyayari nga, na sinomang lumabas na sumalubong sa akin sa mga pintuan ng aking bahay, pagbalik kong payapa na galing sa mga anak ni Ammon, ay magiging sa Panginoon, at aking ihahandog na pinakahandog na susunugin. Nan kini mamao gayud, nga bisan unsa nga mogula sa pultahan sa akong balay sa pagsugat kanako, sa diha nga ako magapauli sa kalinaw gikan sa mga anak sa Ammon, kana maiya ni Jehova, ug ako magahalad niana alang sa usa ka halad-nga-sinunog. Sa gayo'y nagdaan si Jephte sa mga anak ni Ammon upang lumaban sa kanila; at sila'y ibinigay ng Panginoon sa kaniyang kamay. Busa si Jephte miadto sa mga anak sa Ammon aron sa pagpakig-away batok kanila; ug si Jehova nagtugyan kanila ngadto sa iyang kamot. At sila'y sinaktan niya ng di kawasang pagpatay mula sa Aroer hanggang sa Minnith, na may dalawang pung bayan, at hanggang sa Abelkeramim. Sa gayo'y sumuko ang mga anak ni Ammon sa mga anak ni Israel. Ug gilaglag sila niya sukad sa Aroer hangtud nga midangat ka sa Minnith, bisan pa may kaluhaan ka ciudad ug ngadto sa Abel-queramim uban ang daku kaayong pagpamatay. Busa ang mga anak sa Ammon nalupigan sa atubangan sa mga anak sa Israel. At si Jephte ay naparoon sa Mizpa sa kaniyang bahay; at, narito, ang kaniyang anak na babae ay lumalabas na sinasalubong siya ng pandereta at ng sayaw: at siya ang kaniyang bugtong na anak: liban sa kaniya'y wala na siyang anak na lalake o babae man. Ug si Jephte miabut sa Mizpa ngadto sa iyang balay; ug ania karon, ang iyang anak nga babaye migula sa pagsugat kaniya uban ang mga tulonggon ug mga pagsayaw: ug siya mao lamang ang iyang anak; gawas kaniya, siya walay anak nga lalake ni anak nga babaye. At nangyari, pagkakita niya sa kaniya, na kaniyang hinapak ang kaniyang damit, at sinabi, Sa aba ko, aking anak! pinapakumbaba mo akong lubos, at ikaw ay isa sa mga bumabagabag sa akin: sapagkat aking ibinuka ang aking bibig sa Panginoon, at hindi na ako makapanumbalik. Ug nahitabo, sa diha nga siya na kakita kaniya, nga iyang gigisi ang iyang mga saput, ug miingon: Alaut ako, anak ko nga babaye! gipaubos mo gayud ako, ug ikaw maoy usa niadto kanila nga nagasamok kanako; kay gibungat ko ang akong baba kang Jehova, ug ako dili na makasibug. At sinabi niya sa kaniya, Ama ko, iyong ibinuka ang iyong bibig sa Panginoon; gawin mo sa akin ang ayon sa ipinangusap ng iyong bibig; yamang ipinanghiganti ka ng Panginoon sa iyong mga kaaway, sa makatuwid baga'y sa mga anak ni Ammon. Ug siya miingon kaniya: Amahan ko, ikaw nagbungat sa imong baba kang Jehova; buhata kanako sumala niadtong migula sa imong baba, kay ingon nga si Jehova nanimalus alang kanimo sa imong mga kaaway, bisan sa mga anak sa Ammon. At sinabi niya sa kaniyang ama, Ipagawa mo ang bagay na ito sa akin: pahintulutan mo lamang akong dalawang buwan, upang ako'y humayot yumaon sa mga bundukin at aking itangis ang aking pagkadalaga, ako at ang aking mga kasama. Ug siya miingon sa iyang amahan: Pasagdi nga buhaton kining butanga kanako: pasagdi ako nga mag-inusara sa duha ka bulan, aron ako mopahawa ug moadto sa kabukiran, ug magbakho sa akong pagkaulay, ako ug ang akong mga kauban. At kaniyang sinabi, Yumaon ka. At pinapagpaalam niya siyang dalawang buwan: at siya'y yumaon, siya at ang kaniyang mga kasama, at itinangis ang kaniyang pagkadalaga sa mga bundukin. Ug siya miingon: Lakaw. Ug siya nagpapahawa kaniya sa duruha ka bulan: ug siya milakaw, siya ug ang iyang mga kauban, ug nagbakho sa iyang pagkaulay sa ibabaw sa kabukiran. At nangyari, sa katapusan ng dalawang buwan, na siya'y nagbalik sa kaniyang ama, na ginawa sa kaniya ang ayon sa kaniyang panata na kaniyang ipinanata: at siya'y hindi nasipingan ng lalake. At naging kaugalian sa Israel, Ug nahitabo nga sa katapusan sa duruha ka bulan, siya mipauli ngadto sa iyang amahan, nga naghimo kaniya sumala sa iyang panaad nga iyang gisaad: ug siya wala makaila ug lalake. Ug kadto maoy usa ka batasan sa Israel, Na ipinagdidiwang taon taon ng mga anak na babae ng Israel ang anak ni Jephte na Galaadita, na apat na araw sa isang taon. Nga ang mga anak nga babaye sa Israel magaadtoan tuigtuig sa pagpasidungog sa anak nga babaye ni Jephte ang Galaadhanon sa upat ka adlaw sulod sa usa ka tuig. At ang mga lalake ng Ephraim ay nagpipisan at nagdaan sa dakong hilagaan: at sinabi nila kay Jephte, Bakit ka nagpatuloy na lumaban sa mga anak ni Ammon, at hindi mo kami tinawag upang yumaong kasama mo? susunugin ka namin pati ng iyong bahay. Ug ang mga tawo sa Ephraim nagkatigum, ug miadto sa dapit sa amihanan; ug sila miingon kang Jephte: Nganong miagi ka aron sa pagpakig-away batok sa mga anak sa Ammon, ug wala magsangpit kanamo sa pagpakig-adto uban kanimo? Sunogon namo ang imong balay uban sa kalayo sa ibabaw nimo. At sinabi ni Jephte sa kanila, Ako at ang aking bayan ay totoong nakipaglaban sa mga anak ni Ammon; at nang tawagan ko kayo ay hindi ninyo ako iniligtas sa kanilang kamay. Ug si Jephte miingon kanila: Ako ug ang akong katawohan nahimutang sa dakung kagubot batok sa mga anak sa Ammon; ug sa diha nga ako nagtawag kaninyo, ako wala ninyo luwasa gikan sa ilang kamot. At nang makita ko na ako'y hindi ninyo iniligtas ay aking inilagak ang aking buhay sa aking kamay, at ako'y nagdaan laban sa mga anak ni Ammon, at sila'y ibinigay ng Panginoon sa aking kamay: bakit nga inahon ninyo ako sa araw na ito, upang makipaglaban sa akin? Ug sa diha nga ako nakakita nga ako wala ninyo luwasa. gibutang ko ang akong kinabuhi sa akong kamot, ug miadto batok sa mga anak sa Ammon, ug si Jehova nagtugyan kanila nganhi sa akong kamot: ngano man sa ingon niini nga nanganhi kamo kanako niining adlawa, aron sa pagpakig-away batok kanako? Nang magkagayo'y pinisan ni Jephte ang mga lalake sa Galaad, at nakipaglaban sa Ephraim; at sinaktan ng mga lalake ng Galaad ang Ephraim, sapagkat kanilang sinabi, Kayo'y mga tanan sa Ephraim, kayong mga Galaadita, sa gitna ng Ephraim, at sa gitna ng Manases. Unya si Jephte nagtigum sa tanang mga tawo sa Galaad, ug nakig-away batok kang Ephraim; ug ang mga tawo sa Galaad, nagdaug sa Ephraim, tungod kay sila miingon: Kamo ang mga nangalagiw sa Ephraim, kamo mga Galaadhanon, sa kinataliwad-an sa Ephraim, ug sa kinataliwad-an sa Manases. At sinakop ng mga Galaadita ang mga tawiran sa Jordan sa dako ng mga Ephraimita. At nangyari, na pagkasinabi ng mga tanan sa Ephraim na, Paraanin mo ako, ay sinasabi ng mga lalake ng Galaad sa kaniya, Ikaw ba'y Ephraimita? Kung kaniyang sabihin, Hindi; Ug ang Galaadhanon minglabang sa Jordan batok sa mga Ephraimnon. Ug mao kadto, nga sa diha nga bisan kinsa sa mga kagiw sa Ephraim miingon: Paagia ako, ang mga tawo sa Galaad miingon kaniya: Ephraimnon ba ikaw? Kong siya moingon: Dili; Ay sinabi nga nila sa kaniya, Sabihin mong Shiboleth; at sinasabi niya, Shiboleth; sapagkat hindi matumpakang sabihing matuwid; kung magkagayo'y kanilang hinuhuli, at pinapatay sa mga tawiran ng Jordan: at nahulog nang panahong yaon sa Ephraim ay apat na put dalawang libo. Unya miingon sila kaniya: Ipamulong mo karon ang Shiboleth; ug siya miingon: Siboleth; kay dili siya makalitok ug maayo: unya siya gikuptan nila ug gipatay siya didto sa labanganan sa Jordan. Ug may nangapukan niadtong panahona sa Ephraim kap-atan ug duha ka libo. At naghukom si Jephte sa Israel na anim na taon. Nang magkagayo'y namatay si Jephte na Galaadita, at inilibing sa isang bayan ng Galaad. Ug si Jephte nagmaghuhukom sa Israel sa unom ka tuig. Unya namatay si Jephte ang Galaadhanon, ug gilubong sa usa sa mga ciudad sa Galaad. At pagkamatay niya, si Ibzan na taga Bethlehem ang naghukom sa Israel. Ug sunod kaniya si Ibzan sa Beth-lehem nagmaghuhukom sa Israel. At siya'y nagkaanak ng tatlong pung lalake, at ang tatlong pung anak na babae ay kaniyang ipinadala sa ibang bayan, at tatlong pung anak na babae ay kaniyang ipinasok mula sa ibang bayan para sa kaniyang mga anak na lalake. At naghukom siya sa Israel na pitong taon. Ug siya may katloan ka mga anak nga lalake; ug katloan ka mga anak nga babaye nga iyang gipadala sa gawas, ug katloan ka mga anak nga babaye nga iyang gipasulod gikan sa gawas alang sa iyang mga anak nga lalake. Ug siya nagmaghuhukom sa Israel sa pito ka tuig. At si Ibzan ay namatay, at inilibing sa Bethlehem. Ug si Ibzan namatay, ug gilubong didto sa Beth-lehem. At pagkamatay niya, si Elon na Zabulonita ang naghukom sa Israel; at naghukom siya sa Israel na sangpung taon. Ug ang sunod kaniya si Elon ang taga-Zabulon nagmaghuhukom sa Israel; ug siya nagmaghuhukom sa Israel sa napulo ka tuig. At si Elon na Zabulonita ay namatay, at inilibing sa Ajalon sa lupain ng Zabulon. Ug si Elon ang taga-Zabulon namatay, ug gilubong didto sa Ajalon sa yuta ni Zabulon. At pagkamatay niya, si Abdon na anak ni Hillel na Piratonita ang naghukom sa Israel. Ug ang sunod kaniya si Abdon ang anak nga lalake ni Hillel ang taga-Piraton nagmaghuhukom sa Israel. At siya'y nagkaroon ng apat na pung anak at tatlong pung apo na sumasakay sa pitong pung asno: at siya'y naghukom sa Israel na walong taon. Ug siya may kap-atan ka anak nga lalake ug katloan ka lalakeng anak sa mga anak nga lalake, nga nangabayo sa kapitoan ka asno: ug siya nagmaghuhukom sa Israel walo ka tuig. At si Abdon na anak ni Hillel na Piratonita ay namatay, at inilibing sa Piraton sa lupain ng Ephraim, sa lupaing maburol ng mga Amalecita. Ug si Abdon ang anak nga lalake ni Hillel ang taga-Piraton namatay, ug gilubong didto sa Piraton sa yuta sa Ephraim, sa dapit sa kabungtoran sa mga Amalecahanon. At ang mga anak ni Israel ay gumawa uli ng kasamaan sa paningin ng Panginoon; at ibinigay ng Panginoon sila na apat na pung taon sa kamay ng mga Filisteo. Ug ang mga anak sa Israel nanagbuhat pag-usab niadtong dautan diha sa pagtan-aw ni Jehova; ug si Jehova nagtugyan kanila ngadto sa kamot sa mga Filistehanon sa kap-atan ka tuig. At may isang lalake sa Sora sa angkan ng mga Danita, na ang pangala'y Manoa; at ang kaniyang asawa ay baog, at hindi nagkaanak. Ug dihay usa ka tawo sa Zora sa panimalay sa mga taga-Dan, kansang ngalan mao si Manoa; ug ang iyang asawa apuli, ug wala manganak. At napakita ang anghel ng Panginoon sa babae, at nagsabi sa kaniya, Narito ngayon, ikaw ay baog at hindi ka nagkakaanak: ngunit ikaw ay maglilihi at manganganak ng isang lalake. Ug ang manolonda ni Jehova nagpakita sa babaye, ug miingon kaniya: Ania karon, ikaw apuli, ug wala manganak; apan ikaw manamkon, ug manganak ug usa ka lalake. Ngayon nga'y magingat ka, isinasamo ko sa iyo, at huwag kang uminom ng alak o ng inuming nakalalasing, at huwag kang kumain ng anomang maruming bagay: Busa karon, magmatngon ka, ako nagahangyo kanimo, ug ayaw pag-inum sa vino ni maisug nga ilimnon, ug ayaw pagkaon sa mga mahugaw nga butang. Sapagkat, narito, ikaw ay maglilihi at manganganak ng isang lalake; at walang pangahit na daraan sa kaniyang ulo: sapagkat ang bata ay magiging Nazareo sa Dios, mula sa tiyan: at kaniyang pasisimulang iligtas ang Israel sa kamay ng mga Filisteo. Kay, ania karon, ikaw manamkon. ug manganak ug usa ka anak nga lalake; ug walay navaja nga modapat sa iyang ulo; kay ang bata usa ka Nazareo ngadto sa Dios gikan sa tiyan: ug siya ang magsugod sa pagluwas sa Israel gikan sa kamot sa mga Filistehanon. Nang magkagayo'y ang babae'y yumaon at isinaysay sa kaniyang asawa, na sinasabi, Isang lalake ng Dios ay naparito sa akin, at ang kaniyang anyo ay gaya ng anyo ng anghel ng Dios, na kakilakilabot: at hindi ko natanong siya kung siya'y taga saan, ni kaya'y sinaysay niya sa akin ang kaniyang pangalan: Unya ang babaye miadto ug nagsugilon sa iyang bana, nga nagaingon: Usa ka tawo sa Dios mianhi kanako, ug ang iyang dagway sama sa dagway sa manolonda sa Dios, makalilisang kaayo; ug ako wala mangutana kaniya kong diin siya gikan, ni magtug-an siya kanako sa iyang ngalan: Ngunit sinabi niya sa akin, Narito, ikaw ay maglilihi, at manganganak ng isang lalake; at ngayo'y huwag kang uminom ng alak o ng inuming nakalalasing man, at huwag kang kumain ng anomang maruming bagay: sapagkat ang bata'y magiging Nazareo sa Dios mula sa tiyan hanggang sa araw ng kaniyang kamatayan. Apan siya miingon kanako: Ania karon, ikaw manamkon, ug manganak ug usa ka anak nga lalake; ug karon ayaw pag-inum sa vino, ni sa maisug nga ilimnon ug ayaw pagkaon sa mahugaw nga butang; kay ang bata mahimong usa ka Nazareo ngadto sa Dios sukad sa tiyan hangtud sa adlaw sa iyang kamatayon. Nang magkagayo'y nanalangin si Manoa sa Panginoon, at sinabi niya, Isinasamo ko sa iyo, Oh Panginoon, na pabalikin mo uli ang lalake ng Dios na iyong sinugo sa amin, at ituro sa amin kung ano ang aming gagawin sa bata na ipanganganak. Unya si Manoa nagpakilooy kang Jehova, ug miingon: Oh, Ginoo, ako nagaampo kanimo, himoa nga ang tawo sa Dios nga imong gipadala makaanhi kanamo pag-usab, ug tudloi kami kong unsay buhaton namo sa bata nga matawo. At dininig ng Dios ang tinig ni Manoa; at nagbalik ang anghel ng Dios sa babae habang siya'y nakaupo sa bukid: ngunit si Manoa na kaniyang asawa ay hindi niya kasama. Ug ang Dios nagpatalinghug sa tingog ni Manoa; ug ang manolonda sa Dios mianha pag-usab nganha sa babaye sa naglingkod siya didto sa kapatagan; apan si Manoa nga iyang bana wala mahauban kaniya. At nagmadali ang babae, at tumakbo, at isinaysay sa kaniyang asawa, at sinabi sa kaniya, Narito, ang lalake ay napakita sa akin, yaong naparito sa akin ng ibang araw. Ug ang babaye nagdali, ug midalagan ug nagsugilon sa iyang bana, ug miingon kaniya: Ania karon, ang tawo mipakita kanako, kadtong mianhi kanako kaniadto sa usa ka adlaw. At bumangon si Manoa, at sumunod sa kaniyang asawa, at naparoon sa lalake, at sinabi sa kaniya, Ikaw ba ang lalake na nagsalita sa babaing ito? At kaniyang sinabi, Ako nga. Ug si Manoa mitindog, ug misunod sa iyang asawa, ug miduol sa tawo, ug miingon kaniya: Ikaw ba ang tawo nga nakigsulti sa babaye? ug siya miingon: Mao ako. At sinabi ni Manoa, Mano nawa'y mangyari ang iyong mga salita: ano ang ipagpapagawa sa bata, at paanong aming gagawin sa kaniya? Ug si Manoa miingon: Karon himoa nga matuman ang imong mga pulong: unsa ba ang tulomanon alang sa bata, ug unsaon namo ang pagmatuto kaniya? At sinabi ng anghel ng Panginoon kay Manoa, Sa lahat ng aking sinabi sa babae ay magingat siya. Ug ang manolonda ni Jehova miingon kang Manoa: sa tanan nga akong giingon sa babaye pabantaya siya. Siya'y hindi makakakain ng anomang bagay na nanggagaling sa ubasan, ni uminom man lamang ng alak ni ng inuming nakalalasing, ni kumain man ng anomang maruming bagay; lahat ng iniutos ko sa kaniya ay sundin niya. Siya dili makakaon sa bisan unsang butanga nga gikan sa parras, ni paimnon siya sa vino kun sa maisug nga ilimnon, ni pakan-on mo sa bisan unsang butang nga mahugaw; ang tanan nga akong gisugo kaniya patumana siya. At sinabi ni Manoa sa anghel ng Panginoon, Isinasamo ko sa iyo na ikaw ay aming mapigil, upang maipagluto ka namin ng isang anak ng kambing. Ug si Manoa miingon sa manolonda ni Jehova: Nagahangyo ako kanimo, tugoti kami sa paghawid kanimo, aron kami makaandam ug usa ka nating kanding alang kanimo. At sinabi ng anghel ng Panginoon kay Manoa, Bagaman ako'y iyong pigilin, hindi ako kakain ng iyong pagkain: at kung ikaw ay maghahanda ng handog na susunugin, ay iyong nararapat ihandog sa Panginoon. Sapagkat hindi naalaman ni Manoa na siya'y anghel ng Panginoon. Ug ang manolonda ni Jehova miingon kang Manoa: Bisan pa nga imo akong hawiran, ako dili mokaon sa imong tinapay; ug kong ikaw maghimo ug usa ka halad-nga-sinunog, maghalad ka niana ngadto kang Jehova. Kay si Manoa wala makapanghibalo nga siya mao ang manolonda ni Jehova. At sinabi ni Manoa sa anghel ng Panginoon, Ano ang iyong pangalan, upang pangyayari ng iyong mga salita ay mabigyan ka namin ng karangalan? Ug si Manoa miingon sa manolonda ni Jehova: Kinsay imong ngalan, aron nga, kong ang imong pulong mamatuman magapasidungog kami kanimo? At sinabi ng anghel ng Panginoon sa kaniya, Bakit mo itinatanong ang aking pangalan, dangang kagilagilalas? Ug ang manolonda ni Jehova miingon kaniya: Nganong nangutana ikaw sa akong ngalan, sa nagatan-aw ka nga kini kahibulongan? Sa gayo'y kumuha si Manoa ng isang anak ng kambing pati ng handog na harina, at inihandog sa Panginoon sa ibabaw ng bato: at gumawa ng kamanghamangha ang anghel, at minasdan ni Manoa at ng kaniyang asawa. Busa si Manoa mikuha sa nating kanding uban sa halad-nga-kalan-on ug naghalad niana sa ibabaw sa bato ngadto kang Jehova: ug ang manolonda nagbuhat nga katingalahan gayud; ug si Manoa ug ang iyang asawa mitan-aw. Sapagkat nangyari, nang umilanglang sa langit ang alab mula sa dambana, na ang anghel ng Panginoon ay napailanglang sa alab ng dambana: at minasdan ni Manoa at ng kaniyang asawa; at sila'y nangapasubasob sa lupa. Kay nahitabo sa diha nga ang siga mituybo ngadto sa langit gikan sa halaran, nga ang manolonda ni Jehova mikayab diha sa siga sa halaran: ug si Manoa ug ang iyang asawa mitan-aw: ug sila nanghapa sa yuta. Ngunit hindi na napakita ang anghel ng Panginoon kay Manoa o sa kaniyang asawa. Nang magkagayo'y naalaman ni Manoa na siya'y anghel ng Panginoon. Apan ang manolonda ni Jehova wala na magpakita kang Manoa kun sa iyang asawa. Unya si Manoa nahibalo nga siya mao ang manolonda ni Jehova. At sinabi ni Manoa sa kaniyang asawa, Walang pagsalang tayo'y mamamatay, sapagkat ating nakita ang Dios. Ug si Manoa miingon sa iyang asawa: Kita mangamatay gayud, tungod kay kita nakakita sa Dios. Ngunit sinabi ng asawa niya sa kaniya, Kung nalulugod ang Panginoon na patayin tayo, hindi sana niya tinanggap ang handog na sinunog at ang handog na harina sa ating kamay, ni ipinakita man sa atin ang lahat ng mga bagay na ito ni nasaysay man sa panahong ito, ang mga bagay na gaya nito. Apan ang iyang asawa miingon kaniya: Kong si Jehova nahimuot pa sa pagpatay kanato, dili siya unta modawat sa usa ka halad-nga-sinunog ug usa ka halad-nga-kalan-on sa atong kamot, ni magpakita siya kanato niining tanan nga mga butang, ni mosugilon niining panahona sa maong mga butang sama niini. At nanganak ang babae ng isang lalake, at tinawag ang kaniyang pangalan na Samson. At ang bata'y lumaki, at pinagpala ng Panginoon. Ug ang babaye nanganak ug usa ka anak nga lalake, ug gitawag ang iyang ngalan Samson. Ug ang bata mitubo, ug si Jehova nagpanalangin kaniya. At pinasimulang kinilos siya ng Espiritu ng Panginoon sa Mahanedan, sa pagitan ng Sora at Esthaol. Ug ang Espiritu ni Jehova nagasugod sa paglihok kaniya sa campo ni Dan sa taliwala sa Zora ug Esthaol. At lumusong si Samson sa Timnah, at nakita ang isang babae sa Timnah sa mga anak ng mga Filisteo. Ug si Samson milugsong ngadto sa Timnah, ug nakakita sa usa ka babaye sa Timnah sa mga anak nga babaye sa mga Filistehanon. At siya'y umahon, at isinaysay sa kaniyang ama at sa kaniyang ina, at sinabi, Aking nakita ang isang babae sa Timnah, sa mga anak ng mga Filisteo: ngayon nga'y papagasawahin ninyo ako sa kaniya. Ug siya mitungas, ug nasugilon sa iyang amahan ug sa iyang inahan, ug nag-ingon: Ako nakakita ug usa ka babaye sa Timnah sa mga anak nga babaye sa mga Filistehanon: busa karon, kuhaa siya alang kanako aron maasawa ko. Nang magkagayo'y sinabi ng kaniyang ama at ng kaniyang ina sa kaniya, Wala na bang babae sa mga anak ng iyong kapatid, o sa aking buong bayan, na ikaw ay yayaong magaasawa sa mga di tuling Filisteo? At sinabi ni Samson sa kaniyang ama, Papag-asawahin mo ako sa kaniya; sapagkat siya'y lubhang nakalulugod sa akin. Unya ang iyang amahan ug ang iyang inahan ming-ingon kaniya: Wala ba gayud ing usa ka babaye sa taliwala sa mga anak nga babaye sa imong mga kaigsoonan, kun sa taliwala sa tanan ko nga katawohan, nga ikaw moadto pa sa pagkuha ug usa ka asawa sa mga walay circuncicion nga Filistehanon? Ug si Samson miingon sa iyang amahan: Kuhaa siya alang kanako; kay siya nakapahimuot kaayo kanako. Ngunit hindi naalaman ng kaniyang ama at ng kaniyang ina, na kalooban ng Panginoon; sapagkat siya'y humahanap ng pagkakataon laban sa mga Filisteo. Nang panahong yaon nga'y nagpupuno ang mga Filisteo sa Israel. Apan ang iyang amahan ug ang iyang inahan wala mahibalo nga kadto kang Jehova; kay siya nangita ug usa ka higayon batok sa mga Filistehanon. Karon niadtong panahona ang mga Filistehanon naghari ibabaw sa Israel. Nang magkagayo'y lumusong si Samson, at ang kaniyang ama, at ang kaniyang ina, sa Timnah, at naparoon sa ubasan ng Timnah: at, narito, isang batang leon ay umuungal laban sa kaniya, Unya si Samson milugsong, ug ang iyang amahan ug ang iyang inahan, ngadto sa Timnah, ug nahiabut sa mga kaparrasan sa Timnah; ug ania karon, usa ka nati nga leon mingulob batok kaniya. At ang Espiritu ng Panginoon ay makapangyarihang sumakaniya, at nilamuray niya siya na parang naglamuray ng isang batang kambing, at siya'y walang anoman sa kaniyang kamay; ngunit hindi niya sinaysay sa kaniyang ama o sa kaniyang ina kung ano ang kaniyang ginawa. Ug ang Espiritu ni Jehova mikunsad kaniya sa pagkamakusganon, ug iyang gigisi kini ingon nga daw siya nagagisi sa usa ka nating kanding; ug siya walay dala nga bisan unsa sa iyang kamot: apan wala niya suginli ang iyang amahan kun ang iyang inahan sa iyang gibuhat. At siya'y lumusong at nakipagusap sa babae, at siya'y lubhang nakalulugod kay Samson. Ug milugsong siya ug nakigsulti sa babaye; ug ang babaye nakapahimuot kaayo kang Samson. At pagkaraan ng sandali ay bumalik siya upang kunin niya siya, at siya'y lumiko upang tingnan ang patay na leon: at, narito, may isang kawan ng pukyutan sa loob ng bangkay ng leon, at pulot-pukyutan. Ug sa wala madugay, siya mibalik aron sa pagkuha kaniya; ug siya misimang aron sa pagtan-aw sa patay nga leon: ug, ania karon, may usa ka panon sa mga putyokan diha sa lawas sa leon, ug may dugos. At kaniyang dinala sa kaniyang kamay at yumaon, na kinakain niya samantalang siya'y yumayaon, at siya'y naparoon sa kaniyang ama at ina, at ibinigay sa kanila, at kanilang kinain; ngunit hindi niya sinaysay sa kanila na kaniyang kinuha ang pulot sa bangkay ng leon. Ug iyang gipunit kini sa iyang mga kamot, ug mipadayon, nga nagakaon samtang nga siya nagalakaw. Ug siya miadto sa iyang amahan ug inahan, ug gihatag ngadto kanila, ug sila nanagpangaon, apan siya wala magsugilon kanila nga ang iyang dugos kinuha niya gikan sa lawas sa leon. At nilusong ng kaniyang ama ang babae: at gumawa si Samson ng isang kasayahan doon; sapagkat kinaugaliang ginagawang gayon ng mga binata. Ug ang iyang amahan milugsong ngadto sa babaye: ug si Samson naghimo didto ug usa ka fiesta; kay mao kini ang naandan sa pagbuhat sa mga batan-on nga lalake. At nangyari, pagkakita nila sa kaniya, na sila'y nagdala ng tatlong pung kasama, upang maging kasama niya. Ug nahitabo, sa diha nga ilang nakita siya, sila nagdala ug katloan ka kauban kuyog kaniya. At sinabi ni Samson sa kanila, Pagbubugtungan ko kayo: kung maisaysay ninyo sa akin sa loob ng pitong araw na kasayahan, at inyong maturingan, ay bibigyan ko nga kayo ng tatlong pung kasuutang lino at tatlong pung bihisan: Ug si Samson miingon kanila: Tugoti ako karon sa paghimo ug usa ka tigmo kaninyo: kong kamo makatug-an niana kanako sulod sa pito ka adlaw sa pagfiesta ug makatagna niana, nan, hatagan ko kamo ug katloan ka sinina ug katloan ka ilisan sa bisti. Ngunit kung hindi ninyo maisaysay sa akin, ay bibigyan nga ninyo ako ng tatlong pung kasuutang lino at ng tatlong pung bihisan. At kanilang sinabi sa kaniya, Ipagbadya mo ang iyong bugtong, upang aming marinig. Apan kong dili ninyo mahimo ang pagtug-an niana kanako, nan kamo magahatag kanako ug katloan ka sinina ug katloan ka ilisan sa bisti. Ug sila nag-ingon kaniya: Ipagula ang imong tigmo aron hidunggan namo kana. At sinabi niya sa kanila, Sa mangangain ay lumabas ang pagkain, At sa malakas ay lumabas ang katamisan. At hindi nila maisaysay sa tatlong araw. Ug siya miingon kanila: Gikan sa magkakaon migula ang kalan-on, Ug gikan sa kusganon migula ang katam-is. Ug sila wala makahimo sa paghubad sa tigmo sulod sa totolo ka adlaw. At nangyari, nang ikapitong araw, na kanilang sinabi sa asawa ni Samson, Dayain mo ang iyong asawa, upang maisaysay niya sa amin ang bugtong, baka ikaw ay sunugin namin at ang sangbahayan ng iyong ama: inanyayahan ba ninyo kami upang papaghirapin? di ba gayon? Ug nahitabo nga sa ikapito ka adlaw sila miingon sa asawa ni Samson: Ulo-ulohi ang imong bana aron siya makatug-an kanamo sa tigmo, aron dili sunogon namo ikaw ug ang balay sa imong amahan sa kalayo: gipatawag ba kami nimo aron sakmitan mo kami? Dili ba kini matuod? At umiyak ang asawa ni Samson sa harap niya, at nagsabi, Kinapopootan mo lamang ako, at hindi mo ako iniibig: ikaw ay nagbugtong ng isang bugtong sa mga anak ng aking bayan, at hindi mo isinaysay sa akin. At sinabi niya sa kaniya, Narito, hindi ko isinaysay sa aking ama, o sa aking ina man, at akin bang sasaysayin sa iyo? Ug ang asawa ni Samson mihilak sa iyang atubangan, ug miingon: Ikaw nagadumot gayud kanako, ug wala mahigugma kanako: ikaw nagpagula ug usa ka tigmo ngadto sa mga anak sa akong katawohan, ug wala magsugilon niini kanako. Ug siya miingon kaniya: Ania karon, ako wala magsugilon niini sa akong amahan bisan sa akong inahan, ug magasugilon ba ako kanimo? At umiyak siya sa harap niya na pitong araw, habang hindi natapos ang kanilang kasayahan: at nangyari nang ikapitong araw, na isinaysay niya sa kaniya, sapagkat pinilit niya siya: at isinaysay niya ang bugtong sa mga anak ng kaniyang bayan. Ug siya mihilak sa iyang atubangan pito ka adlaw sa diha nga ang ilang fiesta nagakatapus na: ug nahitabo sa ikapito ka adlaw, nga siya misugilon na kaniya tungod kay gilugos man gayud siya pag-ayo; ug iyang gisugilon ang tigmo ngadto sa mga anak sa iyang katawohan. At sinabi ng mga lalake sa bayan kay Samson nang ikapitong araw bago lumubog ang araw. Alin kaya ang lalong matamis kay sa pulot? at ano pa kaya ang lalong malakas kay sa leon? At sinabi niya sa kanila. Kung hindi kayo nag-araro ng aking dumalaga, Hindi sana ninyo naturingan ang aking bugtong. Ug ang mga tawo sa ciudad miingon kaniya sa ikapito ka adlaw, sa wala pa ang adlaw mosalop: Unsay matam-is pa kay sa dugos? Ug unsay labi pang kusgan kay sa usa ka leon? Ug siya miingon kanila: Kong wala pa kamo magdaro uban sa akong dumalaga nga vaca; Wala unta ninyo hikaplagi ang akong tigmo. At ang Espiritu ng Panginoon ay makapangyarihang sumakaniya, at siya'y lumusong sa Ascalon, at pumatay ng tatlong pung lalake sa kanila, at kinuha ang samsam sa kanila, at ibinigay ang mga bihisan sa mga nakaturing ng bugtong at ang kaniyang galit ay nagalab, at siya'y umahon sa bahay ng kaniyang ama. Ug ang Espiritu ni Jehova mikunsad kaniya sa pagkamakusganon, ug milugsong siya ngadto sa Ascalon, ug gipatay niya ang katloan ka tawo kanila, ug gikuha ang ilang inagaw ug gihatag nga mga ilisan nga saput kanila nga nakapahayag sa tigmo. Ug ang iyang kasuko misilaub, ug miadto siya sa balay sa iyang amahan. Ngunit ang asawa ni Samson ay ibinigay sa kaniyang kasama, na siya niyang inaaring parang kaniyang kaibigan. Apan ang asawa ni Samson gihatag ngadto sa iyang kauban, nga iyang giila nga higala. Ngunit nangyari pagkatapos ng sangdaling panahon, sa panahon ng pagaani ng trigo, na dumalaw si Samson na may dalang isang anak ng kambing sa kaniyang asawa; at kaniyang sinabi, Aking papasukin ang aking asawa sa loob ng silid. Ngunit ayaw papasukin siya ng kaniyang biyanang lalake. Apan nahatabo sa wala madugay, nga panahon sa pag-ani sa trigo, nga si Samson midu-aw sa iyang asawa, dinala ang usa ka nating kanding; ug siya miingon: Sudlon ko ang akong asawa sa lawak. Apan ang iyang amahan wala motugot kaniya sa pagpasulod. At sinabi ng kaniyang biyanang lalake, Aking tunay na inisip na iyong lubos na kinapootan siya; kayat aking ibinigay siya sa iyong kasama: di ba ang kaniyang kapatid na bata ay maganda kay sa kaniya? Isinasamo ko sa iyo na kunin mong kahalili niya. Ug ang iyang amahan miingon: Ako sa pagkatinuod nagahunahuna nga ikaw nagadumot gayud kaniya; busa gihatag ko siya sa imong kauban: dili ba ang iyang manghud nga babaye labi pang maambong kay kaniya? Kuhaa siya, ako nagahangyo kanimo, iilis kaniya. At sinabi ni Samson sa kanila, Ngayon ay wala akong ipagkakasala sa mga Filisteo, kung gawan ko man sila ng kasamaan. Ug si Samson miingon kanila: Niining panahona ako walay sala sa mga Filistehanon, kong ako magahimo kanila ug dautan. At yumaon si Samson at humuli ng tatlong daang zorra at kumuha ng mga sigsig at pinag-kabitkabit ang mga buntot, at nilagyan ng isang sigsig sa gitna ng pagitan ng bawat dalawang buntot. Ug si Samson milakaw ug midakup ug totolo ka gatus nga irong ihalas, ug mikuhag mga agipo ug gisumpot ang tagurha ka ikog ug gibutangn sa taliwala sa duruha ka ikog ug usa ka agipo. At nang kaniyang masulsulan ang mga sigsig, ay kaniyang binitiwan sa nakatayong trigo ng mga Filisteo at sinunog kapuwa ang mga mangdala at ang nakatayong trigo, at gayon din ang mga olibohan. Ug sa diha nga gipasiga na niya ang agipo iyang gibuhian sila ngadto sa mga nanagtindog pa nga alanihon sa mga Pilistehanon, ug nasunog ang tinapok nga inani ug ang nagatindog nga anihon, ug lakip usab ang mga kaolivahan. Nang magkagayo'y sinabi ng mga Filisteo, Sinong gumawa nito? At kanilang sinabi, Si Samson na manugang ni Timnateo, sapagkat kaniyang kinuha ang asawa niya at ibinigay sa kaniyang kasama. At sumampa ang mga Filisteo, at sinunog ang babae at ang kaniyang ama. Unya ang mga Filistehanon ming-ingon: Kinsay naghimo niini? Ug sila miingon: Si Samson ang masamong sa taga-Timnah, tungod kay iyang gikuha ang iyang gihatag sa iyang kauban. Ug ang mga Filistehanon mingtungas, ug gisunog ang babaye, ug ang iyang amahan sa kalayo. At sinabi ni Samson sa kanila, Kung ginawa ninyo ang ganito ay walang pagsalang aking igaganti sa inyo; at pagkatapos ay magtitigil ako. Ug si Samson miingon kanila: Kong kamo magabuhat niining paagiha, sa pagkatinuod ako magapanimalus kaninyo, ug sa tapus niana ako mohunong. At sinaktan niya sila, sa hita at sasapnan ng di kawasang pagpatay: at siya'y bumaba at tumahan sa isang guwang ng bato ng Etam. Ug iyang gisamaran sila sa hawak ug sa paa sa dakung kamatay: ug milugsong siya ug mipuyo sa liki sa pangpang sa Etam. Nang magkagayo'y nagsisampa ang mga Filisteo, at humantong sa Juda, at nagsikalat sa Lehi. Unya ang mga Filistehanon mingtungas ug nagpahaluna sa Juda ug nagbulagbulag sila sa Lehi. At sinabi ng mga lalake sa Juda, Bakit kayo nagsisampa laban sa amin? At kanilang sinabi, Upang gapusin si Samson kung kayat kami ay nagsisampa upang gawin sa kaniya ang gaya ng ginawa niya sa amin. Ug ang mga tawo sa Juda ming-ingon: Nganong nanungas kamo batok kanamo? Ug sila ming-ingon: Aron sa paggapus kang Samson kami ming-anhi, sa pagbuhat kaniya sumala sa iyang gibuhat kanamo. Nang magkagayo'y ang tatlong libong lalake sa Juda ay nagsilusong sa guwang ng bato ng Etam, at sinabi kay Samson, Hindi mo ba nalalaman na ang mga Filisteo ay nagpupuno sa atin? ano nga itong ginawa mo sa amin? At sinabi niya sa kanila, Kung paano ang ginawa nila sa akin ay gayon ang ginawa ko sa kanila. Unya totolo ka libo ka tawo sa Juda minglugsong ngadto sa liki sa pangpang sa bato sa Etam, ug ming-ingon kang Samson: wala ka ba mahibalo nga ang mga Filistehanon maoy mga magbubuot sa ibabaw nato? Unsa man kining imong gibuhat kanamo? Ug siya miingon kanila: Sumala sa ilang gibuhat kanako, mao usab ang akong gibuhat kanila. At sinabi nila sa kaniya, Kami ay nagsilusong upang gapusin ka, upang maibigay ka namin sa kamay ng mga Filisteo. At sinabi ni Samson sa kanila, Sumumpa kayo sa akin, na hindi kayo ang dadaluhong sa akin. Ug sila ming-ingon kaniya: Kami mianhi sa paggapus kanimo aron ikatugyan ikaw namo sa kamot sa mga Filistehanon. Ug si Samson miingon kanila Panumpa kanako nga kamo sa inyong kaugalingon dili magpatay kanako. At sinalita nila sa kaniya, Hindi kundi gagapusin ka lamang namin, at ibibigay sa kanilang kamay: ngunit tunay na hindi ka namin papatayin. At kanilang ginapos siya ng dalawang bagong lubid, at iniahon mula sa bato. Ug sila namulong kaniya nga nagaingon: Dili; apan gapuson ka gayud namo, ug itugyan ka ngadto sa ilang kamot: apan sa pagkatinuod dili ikaw namo patyon. Ug ilang gigapus siya sa duha ka bag-ong pisi ug gidala siya gikan sa pangpang. Nang siya'y dumating sa Lehi, ang mga Filisteo ay naghihiyawan samantalang sinasalubong nila siya: at ang Espiritu ng Panginoon ay makapangyarihang sumakaniya, at ang mga lubid na nasa kaniyang mga bisig ay naging parang lino na nasupok sa apoy, at ang kaniyang mga tali ay nalaglag sa kaniyang mga kamay. Sa paghiadto niya sa Lehi, ang mga Filistehanon naninggit sa pagsugat kaniya: ug ang Espiritu ni Jehova mikunsad sa makusganon kaniya, ug ang mga gapus nga diha sa iyang bukton nahimo nga ingon sa lino nga nasunog sa kalayo, ug ang iyang mga bugkos nangahulog gikan sa iyang mga kamot. At siya'y nakasumpong ng isang bagong panga ng asno, at iniunat ang kaniyang kamay, at kinuha, at ipinanakit sa isang libong lalake. Ug siya nakakita ug usa ka bag-ong bukog sa apapangig sa asno, ug gituy-od niya ang iyang kamot ug gikuha kini ug gipatay ang usa ka libo ka tawo pinaagi niini. At sinabi ni Samson, Sa pamamagitan ng panga ng isang asno, ay nagkabuntonbunton, Sa pamamagitan ng panga ng isang asno ay nanakit ako ng isang libong lalake. Ug si Samson miingon: Uban sa bukog sa apapangig sa usa ka asno, mga pundok sa ibabaw sa mga pinundok, Uban sa apapangig sa usa ka asno nakapatay ako ug usa ka libo ka tawo. At nangyari, pagkatapos niyang makapagsalita, na kaniyang inihagis ang panga na nasa kaniyang kamay, at ang dakong yao'y tinawag na Ramath-lehi. Ug nahitabo sa pagkatapus niya ug pamulong nga iyang gisalibay ang bukog sa apapangig gikan sa iyang kamot; ug kadtong dapita gitawag nga Ramath-lehi. At siya'y nauhaw na mainam at tumawag sa Panginoon, at sinabi, Iyong ibinigay itong dakilang kaligtasan sa kamay ng iyong lingkod: at ngayo'y mamamatay ako dahil sa uhaw at mahuhulog sa kamay ng mga hindi tuli. Ug giuhaw siya ug daku, ug misangpit kang Jehova, ug miingon: Ikaw ang nagahatag niining dakung kaluwasan pinaagi sa kamot sa imong ulipon; ug karon mamatay ako sa kauhaw ug mahulog sa kamot sa mga walay circuncicion. Ngunit binuksan ng Dios ang isang guwang na nasa Lehi, at nilabasan ng tubig yaon; at nang siya'y makainom, ang kaniyang diwa ay nanumbalik, at siya'y nabuhay: kayat ang pangalan niyaon ay tinawag na En-haccore, na nasa Lehi hanggang sa araw na ito. Apan ang Dios nagpikas sa lungagang dapit sa Lehi ug minggula ang tubig didto; ug sa pag-inum niya, ang iyang espiritu nahiuhan, ug siya napiskay; busa ang ngalan niadto ginatawag En-haccore, nga anaa sa Lehi hangtud niining adlawa. At siya'y naghukom sa Israel sa mga kaarawan ng mga Filisteo, ng dalawang pung taon. Ug siya nagmaghuhukom sa Israel sa adlaw sa mga Filistehanon sa kaluhaan ka tuig. At naparoon si Samson sa Gaza, at nakakita roon ng isang patutot at sinipingan. Ug si Samson miadto sa Gaza, ug nakakita didto ug usa ka bigaon ug mitipon kaniya: At ibinalita sa mga taga Gaza na sinasabi, Si Samson ay naparito. At kanilang kinulong siya, at binakayan siya buong gabi sa pintuang-bayan, at tahimik buong gabi, na sinasabi, Maghintay tayo hanggang magbukang liwayway, saka natin patayin siya. Ug kini gisugilon sa mga taga-Gaza, sa pag-ingon: Si Samson nahianhi ug ilang gilibutan siya, ug gibanhigan siya sa tibook gabii sa ganghaan sa ciudad, ug naghilum sa tibook gabii, nga nagaingon: Paabuton ta usa hangtud sa kabuntagon, unya patyon ta siya. At si Samson ay humiga hanggang hating gabi, at bumangon sa hating gabi at humawak sa mga pinto ng pintuang-bayan, at sa dalawang haligi, at kapuwa binunot, pati ng sikang, at pinasan sa kaniyang mga balikat, at isinampa sa taluktok ng bundok na nasa tapat ng Hebron. Ug si Samson natulog hangtud sa tungang gabii, ug mibangon sa tungang gabii; ug gikuptan ang mga takop sa ganghaan sa ciudad, ug ang duha ka haligi, ug giibut ang tanang tarogo, ug gipas-an sila, ug gidala ngadto sa tumoy sa bukid tupad sa Hebron. At nangyari pagkatapos, na siya'y suminta sa isang babae sa libis ng Sorec, na ang pangala'y Dalila. Ug unya nahitabo sa human niini, nga siya nahagugma sa usa ka babaye sa walog sa Sorec, kansang ngalan mao si Dalila. At inahon ng mga pangulo ng mga Filisteo ang babae, at sinabi sa kaniya: Dayain mo siya, at tingnan mo kung saan naroon ang kaniyang dakilang kalakasan, at sa anong paraan mananaig kami laban sa kaniya upang aming matalian at mapighati siya: at bibigyan ka ng bawat isa sa amin ng isang libot isang daang putol na pilak. Ug ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon ming-adto kaniya, ug miingon kaniya: Ulo-ulohi siya, ug tan-awa hain dapit ang iyang dakung kusog, ug tungod sa unsang paagi makadaug kita batok kaniya, aron atong magapus siya sa pagsakit kaniya: ug magahatag kami kanimo tagsatagsa kanamo napulo ug usa ka gatus ka book nga salapi. At sinabi ni Dalila kay Samson, Saysayin mo sa akin, isinasamo ko sa iyo, kung saan naroon ang iyong dakilang kalakasan, at kung paanong matatalian ka upang pighatiin ka. Ug si Dalila miingon kang Samson: Suginli ako, nagahangyo ako kanimo, diin gikan ang imong dakung kusog, ug asa ikaw pagagapusa aron sa pagsakit kanimo. At sinabi ni Samson sa kaniya, Kung tatalian nila ako ng pitong sariwang yantok na kailan man ay hindi natuyo, ay hihina ako, at ako'y magiging gaya ng alinmang tao. Ug si Samson miingon kaniya: Kong gapuson ako sa pito ka malunhaw nga balagon nga wala pa mamala, unya mahimo ako nga maluya, ug maingon na lamang sa ubang tawo. Nang magkagayo'y nagdala ang mga pangulo ng mga Filisteo sa kaniya ng pitong sariwang yantok na hindi pa natutuyo, at ipinagtali niya sa kaniya. Unya ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon nagdala ngadto kaniya pito ka malunhaw nga balagon nga wala pa mamala, ug siya gigapus niini sa babaye. Ngayo'y may mga bakay na sa silid sa loob. At sinabi niya sa kaniya, Narito na sa iyo ang mga Filisteo, Samson. At kaniyang pinatid ang mga yantok, na tulad sa taling estopa pagka nadidikitan ng apoy. Sa gayo'y hindi naalaman ang kaniyang lakas. Karon si Dalila may magbabanhig nga nagahupo sa sulod, ug siya miingon kaniya: Samson, ang mga Filistehanon anaa kanimo. Ug iyang gipamugto ang mga balagon ingon sa lubid nga lanot nga nabugto kong mahisaghid sa kalayo. Busa ang iyang kusog wala mahibaloi. At sinabi ni Dalila kay Samson, Narito, pinaglaruan mo ako, at pinagbulaanan mo ako: isinasamo ko ngayon sa iyo na saysayin mo sa akin kung paano matatalian ka. Ug si Dalila miingon kang Samson: Ania karon, ikaw nagbugalbugal kanako, ug nagsugilon kanako sa mga bakak: karon suginli ako, nagahangyo ako kanimo, sa unsang paagi ikaw arang magapus. At sinabi niya sa kaniya, Kung tatalian lamang nila ako ng mga bagong lubid na hindi pa nagagamit, ay hihina nga ako at magiging gaya ng alinmang tao. Ug siya miingon kaniya: Kong gapuson lamang ako nila sa mga bag-ong pisi nga wala pa magamit, nan, ako maluya, ug maingon na lamang sa ubang tawo. Sa gayo'y kumuha si Dalila ng mga bagong lubid, at itinali sa kaniya, at sinabi sa kaniya, Narito na sa iyo ang mga Filisteo, Samson. At ang mga bakay ay nangasa silid sa loob. At pawang pinatid niya sa kaniyang mga bisig na parang sinulid. Busa si Dalila mikuhag mga pising bag-o ug gigapus siya ug miingon kaniya: Samson, ang mga Filistehanon anaa kanimo. Ug ang magbabanhig naghupo sa sulod. Ug kini gipamugto niya sa iyang mga bukton sama sa hilo. At sinabi ni Dalila kay Samson, Hanggang dito'y pinaglaruan mo ako, at pinagbulaanan mo ako: saysayin mo sa akin kung paanong matatalian ka. At sinabi niya sa kaniya, Kung iyong hahabihin ang pitong tirintas sa aking ulo ng hinabing kayo. Ug si Dalila miingon kang Samson: Hangtud karon ikaw nagabugalbugal kanako, ug nagabakak kanako: suginli ako kong sa unsang paagi ikaw arang magapus. Ug iyang giingon siya: Kong salapiron mo ang pito ka pungpong nga buhok sa akong ulo uban sa hinan-ay. At kaniyang pinagtibay ng tulos, at sinabi sa kaniya, Narito na sa iyo ang mga Filisteo, Samson. At siya'y gumising sa kaniyang pagkakatulog, at binunot ang tulos ng panghabi, at ang hinabi. Ug iyang gituhog kini sa lagdok, ug miingon kaniya: Samson, ang mga Filistehanon anaa kanimo. Ug siya nahagmata sa iyang pagkatulog, ug giibut ang lagdok nga tinaud ug ang hinan-ay. At sinabi niya sa kaniya, Bakit nasasabi mo, na iniibig kita, sa bagay ang iyong puso ay hindi sumasaakin? pinaglaruan mo akong makaitlo, at hindi mo isinaysay sa akin kung saan nagpapahinga ang iyong dakilang kalakasan. Ug siya miingon kaniya: Unsaon nimo sa pag-ingon: Ako nahigugma kanimo, kong ang imong kasingkasing wala kanako? Ikaw nagabugalbugal kanako sa nakatolo, ug wala magsugilon kanako kong hain ang daku mong kusog magpuyo. At nangyari, nang kaniyang igiit araw araw, at kaniyang ipilit sa kaniya, na ang kaniyang loob ay naligalig sa ikamamatay. Ug nahitabo sa diha nga sa adlaw-adlaw si Dalila nagpilit kaniya pinaagi sa iyang mga pulong, ug naglukmay kaniya sa ingon nga ang iyang kalag nasubo ngadto sa kamatayon. At isinaysay niya sa kaniya ang kaniyang buong taglayin sa kaniyang puso, at sinabi sa kaniya, Walang pangahit na nagdaan sa aking ulo; sapagkat ako'y naging Nazareo sa Dios mula sa tiyan ng aking ina: kung ako'y ahitan, hihiwalay nga sa akin ang aking lakas, at ako'y hihina, at magiging gaya ng alinmang tao. Ug si Samson nakasugilon kaniya sa bug-os niyang kasingkasing ug miingon kaniya: Wala pay navaja nga nakaagi sa akong ulo; kay ako usa ka Nazareo ngadto sa Dios sukad sa tiyan sa akong inahan; kong ako makiskisan, unya ang akong kusog mobulag gikan kanako, ug ako maluya, ug mahimong ingon sa ubang tawo. At nang makita ni Dalila na sinaysay sa kaniya, ang buong taglayin niya sa kaniyang puso, ay nagsugo siya at tinawag ang mga pangulo ng mga Filisteo, na sinasabi, Ahunin pa ninyong minsan, sapagkat sinaysay niya sa akin ang buong taglayin niya sa kaniyang puso. Nang magkagayo'y inahon siya ng mga pangulo ng mga Filisteo, at nagdala ng salapi sa kanilang kamay. Ug sa pagtan-aw ni Dalila nga gisuginlan siya sa bug-os niyang kasingkasing, iyang gipasugoan ug gipatawag ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon, nga nagaingon: Umari na kamo diri sa makausa pa kay iya na akong gisuginlan sa bug-os niyang kasingkasing. Unya ang mga pangulo sa mga Filistehanon nangadto kaniya, ug gidala ang salapi sa ilang kamot. At pinatulog niya siya sa kaniyang mga tuhod; at nagpatawag siya ng isang lalake, at inahit ang pitong tirintas sa kaniyang ulo; at pinasimulan niyang pighatiin siya, at ang kaniyang lakas ay nawala. Ug siya gipakatulog niya sa iyang mga tuhod; ug nagpatawag siya sa usa ka tawo, ug giputol ang pito ka pongpong sa buhok sa iyang ulo; ug nagasugod na siya sa pagsakit kaniya, ug ang iyang kusog mibulag kaniya. At sinabi niya, Narito na sa iyo ang mga Filisteo, Samson. At siya'y gumising sa kaniyang pagkakatulog, at sinabi, Ako'y lalabas na gaya ng dati, at ako'y magpupumiglas. Ngunit hindi niya talos na ang Panginoo'y humiwalay sa kaniya. Ug siya miingon: Samson, ang mga Filistehanon anaa kanimo. Ug siya nahigmata sa iyang pagkatulog ug miingon: Ako mogula ingon sa unang panahon ug magaluwas sa akong kaugalingon. Apan siya wala mahibalo nga si Jehova mibiya kaniya. At hinuli ng mga Filisteo, at dinukit ang kaniyang mga mata; at inilusong nila sa Gaza, at tinalian siya ng mga pangaw na tanso; at siya'y gumiling sa bilangguan. Ug ang mga Filistehanon nangupot kaniya ug gisulok ang iyang mga mata; ug ilang gidala siya ngadto sa Gaza, ug gigapus siya sa talikala nga tumbaga; ug siya nagagaling didto sa bilanggoan. Gayon ma'y nagpasimulang tumubo uli ang buhok ng kaniyang ulo, pagkatapos na siya'y maahitan. Apan bisan pa niana ang buhok sa iyang ulo nagsugod sa pagtubo pag-usab sa tapus siya gikiyasan. At nagpipisan ang mga pangulo ng mga Filisteo upang maghandog ng isang dakilang hain kay Dagon na kanilang dios, at mangagalak: sapagkat kanilang sinabi, Ibinigay ng ating dios si Samson na ating kaaway sa ating kamay. Ug ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon nanagtigum aron sa paghimo ug usa ka dakung halad kang Dagon nga ilang dios, ug aron sa paglipay: Kay sila miingon: Ang atong dios nagtugyan kang Samson, nga atong kaaway sa atong kamot. At nang makita siya ng bayan, ay kanilang pinuri ang kanilang dios: sapagkat kanilang sinabi, Ibinigay ng ating dios sa ating kamay ang ating kaaway, at ang mangwawasak sa ating lupain, na pumatay sa marami sa atin. Ug sa pagkakita kaniya sa katawohan; sila mingdayeg sa ilang dios; kay sila miingon. Ang atong dios nagtugyan sa atong kamot sa atong kaaway, ug magagun-ob sa atong yuta nga nakapatay sa daghan kanato. At nangyari, nang masayahan ang kanilang puso, na kanilang sinabi, Tawagin si Samson, upang siya'y ating mapaglaruan. At tinawag nga si Samson mula sa bilangguan; at siya'y pinaglaruan nila. At kanilang inilagay sa pagitan ng mga haligi: Ug nahitabo sa diha nga ang ilang mga kasingkasing nagmalipayon, nga sila miingon: Tawga si Samson, aron maghimo kanato ug kalingawan. Ug ilang gitawag si Samson gikan sa bilanggoan nga balay; ug naghimo siya ug kalingawan sa atubangan nila. Ug ilang gibutang siya sa taliwala sa mga haligi. At sinabi ni Samson sa bata na umaakay sa kaniya sa kamay, Ipahipo mo sa akin ang mga haliging pumipigil ng bahay, upang aking mangahiligan. Ug si Samson miingon sa bata nga nagkupot kaniya sa iyang kamot: Pasagdi ako nga makahikap ako sa mga haligi nga gipahalunaan sa balay, aron makasandig ako kanila. Ang bahay nga ay puno ng mga lalake at babae, at ang lahat ng mga pangulo ng mga Filisteo ay nandoon; at sa bubungan ay may tatlong libong lalake at babae, na nanonood samantalang pinaglalaruan si Samson. Ug ang balay napuno sa mga lalake ug mga babaye; ug ang tanang mga kadagkuan sa mga Filistehanon didto; ug may totolo ka libo ka mga lalake ug mga babaye nga didto sa ibabaw sa atop nga nanan-aw sa diha nga si Samson naghimo ug kalingawan. At tumawag si Samson sa Panginoon, at sinabi, Oh Panginoong Dios, idinadalangin ko sa iyo na alalahanin mo ako, at idinadalangin ko sa iyong palakasin mo ako, na minsan na lamang, Oh Dios, upang maiganti kong paminsan sa mga Filisteo ang aking dalawang mata. Ug si Samson misangpit kang Jehova, ug miingon: Oh Ginoong Jehova, hinumdumi ako, ako nagahangyo kanimo, ug baskuga ako, ako nagahangyo kanimo, niini lamang makausa, Oh Dios, aron ako sa makausa makabalus sa Filistehanon tungod sa duha ko ka mga mata. At si Samson ay pumigil sa dalawang gitnang haligi na pumipigil ng bahay, at isinuhay sa mga yaon, ang isa sa kaniyang kanang kamay, at ang isa'y sa kaniyang kaliwa. Ug si Samson mikupot sa duha ka kinataliwad-ang haligi diin ang balay gipahaluna, ug gisandigan sila ang usa sa iyang toong kamot ug ang usa sa iyang wala. At sinabi ni Samson, Mamatay nawa akong kasama ng mga Filisteo, At iniubos niya ang kaniyang buong lakas; at ang bahay ay bumagsak sa mga pangulo, at sa buong bayan na nandoon sa loob. Sa gayo'y ang nangamatay na kaniyang pinatay sa kaniyang kamatayan ay higit kay sa pinatay niya sa kaniyang kabuhayan. Ug si Samson miingon: Magpakamatay ako uban sa mga Filistehanon. Ug siya miduko uban ang tibook niyang kusog; ug ang balay nahugno sa ibabaw sa mga kadagkuan ug sa katawohan nga didto sa sulod. Busa ang mga tawo nga iyang napatay sa iyang pagkamatay labi pang daghan kay kanila nga iyang gipatay sa buhi pa siya. Nang magkagayo'y lumusong ang kaniyang mga kapatid at ang buong sangbahayan ng kaniyang ama, at kinuha siya, at iniahon siya, at inilibing siya sa pagitan ng Sora at Esthaol sa libingan ni Manoa na kaniyang ama. At siya'y naghukom sa Israel na dalawang pung taon. Unya ang iyang mga kaigsoonan ug ang tibook balay sa iyang amahan nanglugsong, ug gikuha siya, ug gidala siya pagtungas, ug gilubong siya sa taliwala sa Sora ug Esthaol sa lubnganan ni Manoa nga iyang amahan. Ug siya nagmaghuhukom sa Israel kaluhaan ka tuig. At may isang lalake sa lupaing maburol ng Ephraim, na ang pangala'y Michas. Ug may usa ka tawo sa kabungtoran sa Ephraim, nga ginganlan si Michas. At sinabi niya sa kaniyang ina, Ang isang libo at isang daang putol na pilak na kinuha sa iyo, na siyang ikinapagtungayaw mo, at sinalita mo rin sa aking mga pakinig, narito, ang pilak ay nasa akin; aking kinuha. At sinabi ng kaniyang ina, Pagpalain nawa ng Panginoon ang aking anak. Ug siya miingon sa iyang inahan: Ang napulo ug usa ka gatus ka book nga salapi nga gikuha gikan kanimo, nga mahitungod niana ikaw namulong ug usa ka tunglo, ug misulti usab ikaw niana sa akong mga igdulungog: Ania karon, ang salapi ania kanako, gikuha ko kini. Ug ang iyang inahan miingon: Bulahanon unta ni Jehova ang akong anak. At isinauli niya ang isang libo at isang daang putol na pilak sa kaniyang ina, at sinabi ng kaniyang ina, Aking tunay na itinalaga ng aking kamay ang pilak na ito sa Panginoon, na ukol sa aking anak, upang igawa ng isang larawang inanyuan at ng isang larawang binubo: kaya ngayo'y isasauli ko sa iyo. Ug iyang giuli ang napulo ug usa ka gatus ka book nga salapi sa iyang inahan; ug ang iyang inahan miingon: Ako sa pagkatinuod nagahalad sa salapi kang Jehova gikan sa akong kamot alang sa akong anak, aron buhaton nga larawan nga linilok ug larawan nga tinunaw; busa karon akong iuli kini kanimo. At nang kaniyang isauli ang salapi sa kaniyang ina, ay kinuha ng kaniyang ina ang dalawang daang putol na pilak na ibinigay sa mga mangbububo, na siyang gumawa ng isang larawang inanyuan at ng isang larawang binubo: at nasa bahay ni Michas. Ug sa diha nga siya nag-uli sa salapi sa iyang inahan, ang iyang inahan mikuha ug duha ka gatus ka book nga salapi, ug gihatag sa maghuhulma nga nagbuhat gikan niini ug kinulit nga larawan ug hinulma nga larawan: ug kini didto sa balay ni Michas. At ang lalaking si Michas ay nagkaroon ng isang bahay ng mga dios, at siya'y gumawa ng isang epod at mga terap at itinalaga ang isa ng kaniyang mga anak, na maging kaniyang saserdote. Ug ang tawo nga si Michas may usa ka balay sa mga dios, ug naghimo siya ug usa ka ephod ug tawo-tawo ug naggahin ug usa sa iyang mga anak nga lalake nga maoy nahimong iyang sacerdote. Nang mga araw na yaon ay walang hari sa Israel: bawat tao'y gumagawa ng minamatuwid niya sa kaniyang sariling mga mata. Niadtong mga adlawa walay hari sa Israel: ug ang tagsatagsa ka tawo nagbuhat sa matarung diha sa iyang kaugalingong mga mata. At may isa namang may kabataan sa Bethlehem-juda, sa angkan ni Juda; na isang Levita; at siya'y nakikipamayan doon. Ug may usa ka batan-on gikan sa Beth-lehem sa Juda, sa banay ni Juda, nga usa ka Levihanon; ug siya mipuyo didto. At ang lalake ay umalis sa bayan, sa Bethlehem-juda, upang makipamayan kung saan siya makakasumpong ng matutuluyan: at siya'y naparoon sa lupaing maburol ng Ephraim, sa bahay ni Michas habang siya'y naglalakbay. Ug ang tawo mipahawa gikan sa ciudad gawas sa Beth-lehem sa Juda, aron sa pagpahaluna kong diin siya makakaplag ug dapit: ug nahiadto siya sa kabungtoran sa Ephraim sa balay ni Michas, sa iyang pagpanaw. At sinabi ni Michas sa kaniya, Saan ka nanggaling? At sinabi niya sa kaniya, Ako'y Levita sa Bethlehem-juda, at ako'y yayaong makikipamayan kung saan ako makasumpong ng matutuluyan. Ug si Michas miingon kaniya: Diin ikaw gikan? Ug siya miingon kaniya: Ako usa ka Levihanon sa Beth-lehem sa Juda, ug ako moadto sa pagpuyo diin ako makakaplag ug usa ka dapit. At sinabi ni Michas sa kaniya, Tumahan ka sa akin, at ikaw ay maging sa akin ay isang ama at isang saserdote, at bibigyan kita ng sangpung putol na pilak isang taon, at ng bihisan, at ng iyong pagkain. Sa gayo'y ang Levita ay pumasok. Ug si Michas miingon kaniya: Pumuyo ka kanako, ug mahimo ka nga usa ka amahan kanako, ug usa ka sacerdote, ug hatagan ko ikaw ug napulo ka book nga salapi sa matag-tuig, ug usa ka ilisan nga saput ug imong mga makaon. Busa ang Levihanon misulod. At ang Levita ay nakipagkasundong tumahang kasama ng lalake: at ang binata sa kaniya'y parang isa sa kaniyang mga anak. Ug ang Levihanon nahamuot sa pagpuyo uban sa tawo; ug ang batan-ong lalake giila niya ingon sa usa sa iyang mga anak nga lalake. At itinalaga ni Michas ang Levita, at ang binata ay naging kaniyang saserdote, at nasa bahay ni Michas. Ug gigahin ni Michas alang sa Dios ang Levihanon ug ang batan-on nahimo nga iyang sacerdote, ug didto siya sa balay ni Michas. Nang magkagayo'y sinabi ni Michas, Ngayo'y talastas ko, na gagawan ako ng mabuti ng Panginoon, yamang ako'y may isang Levita na pinakasaserdote ko. Unya miingon si Michas: Karon nahibalo ako nga si Jehova mobuhat kanako sa maayo, samtang nga ako adunay usa ka Levihanon nga akong sacerdote. Nang mga araw na yaon ay walang hari sa Israel: at nang panahong yaon ay humahanap ang lipi ng mga Danita, ng isang mana na matatahanan; sapagkat hanggang sa araw na yaon, ay hindi nahuhulog sa mga lipi ng Israel ang kanilang mana. Niadtong mga adlawa walay hari sa Israel: ug niadtong mga adlawa ang banay sa mga taga-Dan nagpangita sa usa ka panulondon aron puy-an; kay hangtud niadtong adlawa ang ilang panulondon wala mabahin kanila sa taliwala sa tanang kabanayan sa Israel. At ang mga anak ni Dan ay nagsugo ng limang lalake ng kanilang angkan, sa kanilang kabuoang bilang, ng mga lalaking may tapang, na mula sa Sora, at sa Esthaol, upang tiktikan ang lupain, at kilalanin; at sinabi nila sa kanila, Kayo'y yumaon, at inyong kilalanin ang lupain. At sila'y naparoon sa lupaing maburol ng Ephraim, sa bahay ni Michas, at tumuloy roon. Ug ang mga anak ni Dan nagsugo sa ilang panimalay lima ka tawo gikan sa ilang tibook nga gidaghanon, mga tawo sa kaisug, gikan sa Sora, ug gikan sa Esthaol, aron sa pagpaniid sa yuta ug sa pagsusi niini; ug sila miingon kanila: Lakaw, susiha ang yuta, ug miadto sila sa kabungtoran sa Ephraim, ngadto sa balay ni Michas, ug mingpahulay didto. Nang sila'y malapit sa bahay ni Michas, ay nakilala nila ang tinig ng binatang Levita: at sila'y lumiko roon, at sinabi nila sa kaniya, Sinong nagdala sa iyo rito? at ano ang iyong ginagawa sa dakong ito? at anong mayroon ka rito? Sa diha nga nahiduol na sila sa balay ni Michas nailhan nila ang tingog sa batan-ong lalake nga Levihanon; ug mitipas sila ug giingon siya: Kinsa ang nagdala kanimo dinhi? Ug unsay imong gibuhat niining dapita? Ug unsay ania kanimo dinhi? At sinabi niya sa kanila, Ganitot ganito ang ginawa sa akin ni Michas, at kaniyang kinayaring upahan ako, at ako'y naging kaniyang saserdote. Ug siya miingon kanila: Niini ug nianang paagiha si Michas nakigsabut kanako, ug iya akong gisuholan, ug ako nahimong sacerdote niya. At sinabi nila sa kaniya, Isinasamo namin sa iyo na usisain mo sa Dios, upang aming maalaman, kung ang aming lakad ay papalarin. Ug sila miingon kaniya: Pangayo ug pakisambag sa Dios, kami nagahangyo kanimo, aron kami manghibalo kong ang dalan sa among pagpanaw magmauswagon ba. At sinabi ng saserdote sa kanila, Yumaon kayong payapa: nasa harap ng Panginoon ang daang inyong nilalakaran. Ug ang sacerdote miingon kanila: Lakaw sa kalinaw: sa atubangan ni Jehova mao ang inyong dalan diin kamo magpanaw. Nang magkagayo'y lumakad ang limang lalake at dumating sa Lais, at nakita ang bayan na naroon, kung paanong sila'y tumatahan sa katiwasayan, na gaya ng mga Sidonio, na tahimik at tiwasay: sapagkat wala sa lupain na nagaaring may kapangyarihan na makapagbibigay kahihiyan sa alin mang bagay, at malayo sa mga Sidonio, at walang pagkikipagkasundo sa kaninoman. Unya ang lima ka tawo mingpahawa ug ming-adto sa Lais, ug nakakita sa katawohan nga diha sa sulod, kong giunsa nila pagpuyo sa malig-on, ingon sa kahimtang sa mga taga-Sidon, malinaw ug malig-on; kay walay usa didto niadtong yutaa nga nagabaton sa gahum nga makabutang kanila sa kaulaw sa bisan unsa, ug sila halayo sa mga taga-Sidon, ug walay pagpakigsandurot sa bisan kinsang tawo. At sila'y naparoon sa kanilang mga kapatid sa Sora at Esthaol: at sinabi ng kanilang mga kapatid sa kanila, Ano kayo? Ug sila ming-adto sa ilang kaigsoonan sa Sora ug Esthaol: ug ang ilang mga kaigsoonan ming-ingon kanila: Unsay inyong isulti? At kanilang sinabi, Kayo'y bumangon at tayo'y umahon laban sa kanila: sapagkat aming nakita ang lupain, at, narito, napakabuti: at natatamad ba kayo? huwag kayong magmakupad na yumaon at pumasok upang ariin ang lupain. Ug sila miingon: Manindog, ug mangadto kita batok kanila; kay nakita namo ang yuta, ug, ania karon, maayo kaayo: ug kamo wala ba manglihok? Ayaw pagtapol sa pag-adto ug sa pagsulod aron sa pagpanag-iya sa yuta. Paglakad ninyo'y darating kayo sa isang bayang tiwasay, at ang lupain ay malaki: sapagkat ibinigay ng Dios sa inyong kamay, isang dakong walang kakailanganing anomang bagay na nasa lupa. Sa diha nga kamo moadto mahaanha kamo sa usa ka katawohan nga malig-on, ug ang yuta daku; kay ang Dios naghatag niana sa inyong kamot, usa ka dapit diin walay makulang sa bisan unsang butang sa kalibutan. At umalis mula roon ang ilan sa angkan ng mga Danita, mula sa Sora at sa Esthaol, na anim na raang lalake na may sandata ng mga kasakbatan na pangdigma. Ug may nangadto gikan sa panimalay sa mga taga-Dan, gikan sa Sora ug Esthaol, unom ka gatus ka tawo nga nasangkap sa mga hinagiban sa gubat. At sila'y yumaon, at humantong sa Chiriath-jearim, sa Juda; kayat kanilang tinawag ang dakong yaon na Mahane-dan hanggang sa araw na ito: narito, ito'y nasa likod ng Chiriath-jearim. Ug sila mingtungas ug mingpahaluna sa Chiriath-jearim, sa Juda; tungod niana nga hinungdan, gitawag nila kadtong dapita nga Mahanedan hangtud niining adlawa; ania karon, kadto anaa sa luyo sa Chiriath-jearim. At sila'y nagdaan doon hanggang sa lupaing maburol ng Ephraim, at naparoon sa bahay ni Michas. Ug sila nangagi gikan didto ngadto sa kabungtoran sa Ephraim, ug nahiabut sa balay ni Michas. Nang magkagayo'y sumagot ang limang lalake na tumiktik ng lupain ng Lais, at sinabi sa kanilang mga kapatid, Nalalaman ba ninyo na mayroon sa mga bahay na ito na isang epod, at mga terap, at isang larawang inanyuan, at isang larawang binubo? ngayon nga'y akalain ninyo ang marapat ninyong gawin. Unya mingtubag ang lima ka tawo nga ming-adto aron sa pagsusi sa yuta sa Lais, ug miingon sa ilang mga igsoon: Wala ba kamo mahibalo nga ania niining mga balaya ang usa ka ephod ug tawo-tawo, ug usa ka linilok nga larawan, ug usa ka hinulmang larawan? Busa karon magpalandong kamo kong unsa ang inyong pagabuhaton. At sila'y lumiko roon, at naparoon sa bahay ng binatang Levita, sa makatuwid baga'y hanggang sa bahay ni Michas, at tinanong nila siya ng kaniyang kalagayan. Ug minghapit sila didto, ug ming-abut sa balay sa batan-ong lalake nga Levihanon, bisan sa balay ni Michas, ug nangumosta kaniya kong maayo ba siya. At ang anim na raang lalake na may sandata ng kanilang mga kasakbatan na pangdigma, na pawang mga anak ni Dan, ay nagsitayo sa pasukan ng pintuang-bayan. Ug ang unom ka gatus ka tawo nga sangkap sa ilang mga hinagiban sa panag-awayan, nga mao ang mga anak ni Dan, nanagtindog didto sa ganghaan. At ang limang lalake na yumaong tumiktik ng lupain ay nagsiahon at pumasok doon, at kinuha ang larawang inanyuan, at ang epod, at ang mga terap, at ang larawang binubo, at ang saserdote ay nakatayo sa pasukan ng pintuang-bayan na kasama ng anim na raang lalake na may sandata ng kanilang mga kasakbatang pangdigma. Ug ang lima ka tawo nga ming-adto sa pagsusi sa yuta mingsaka, ug mingsulod didto, ug gikuha ang linilok nga larawan, ug ang ephod, ug ang tawo-tawo, ug ang larawan nga tinunaw: ug ang sacerdote nagtindog didto sa ganghaan uban ang unom ka gatus ka tawo nga sangkap sa mga hinagiban sa gubat. At nang pumasok ang mga ito sa bahay ni Michas, at makuha ang larawang inanyuan, ang epod, at ang mga terap, at ang larawang binubo, ay sinabi ng saserdote sa kanila, Ano ang inyong gagawin? Ug sa diha nga kini nanulod sa balay ni Michas, ug gikuha ang linilok nga larawan, ang ephod, ug ang tawo-tawo, ug ang larawan nga tinunaw, ang sacerdote miingon kanila: Unsay gibuhat ninyo? At sinabi nila sa kaniya, Pumayapa ka, itakip mo ang iyong kamay sa iyong bibig at sumama ka sa amin, at maging ama at saserdote ka namin: magaling ba kaya sa iyo ang maging saserdote sa bahay ng isang lalake o maging saserdote sa isang lipi at sa isang angkan sa Israel? Ug sila miingon kaniya: Hilum ka, ibutang ang imong kamot sa imong baba, ug numunot ka kanamo, ug magpakaamahan ka kanamo ug magpakasacerdote: labi bang maayo kanimo nga ikaw mahimong sacerdote sa balay sa usa ka tawo, kun sacerdote ba sa usa ka banay, ug usa ka panimalay sa Israel? At natuwa ang puso ng saserdote, at kaniyang kinuha ang epod, at ang mga terap, at ang larawang inanyuan, at yumaon sa gitna ng bayan. Ug ang kasingkasing sa sacerdote nagmalipayon, ug gikuha niya ang ephod, ug ang tawo-tawo, ug ang linilok nga larawan, ug miadto sa kinataliwad-an sa katawohan. Sa gayo'y bumalik sila, at yumaon, at inilagay ang mga bata at ang kawan, at ang mga daladalahan, sa unahan nila. Busa sila mingtalikod ug nanlakat, ug gipauna kanila ang mga magagmay ug ang mga panon nga vaca ug ang mga kasangkapan. Nang sila'y malayo na sa bahay ni Michas, ang mga lalaking nasa mga bahay na kalapit ng bahay ni Michas ay nagpipisan at inabot ang mga anak ni Dan. Sa diha nga halayo na sila sa balay ni Michas, ang mga tawo nga didto sa kabalayan haduol sa balay ni Michas nanagkatigum, ug nahaapas sa mga anak ni Dan. At kaniyang sinigawan ang mga anak ni Dan. At inilingon nila ang kanilang mga mukha, at sinabi kay Michas, Anong mayroon ka, na ikaw ay nagpisan ng ganyang pulutong? Ug miawhag sila sa mga anak ni Dan. Ug ilang gilingi ang ilang mga nawong, ug miingon kang Michas: Unsay nakaingon kanimo nga ikaw mianhi kuyog nianang pundoka? At kaniyang sinabi, Inyong kinuha ang aking mga dios na aking ginawa, at ang saserdote, at kayo'y yumaon, at ano pang mayroon ako? at bakit nga sasabihin ninyo sa akin, Anong mayroon ka? Ug siya miingon: Inyong gikuha ang akong mga dios nga akong gibuhat, ug ang sacerdote, ug nanlakaw kamo, ug unsa pa may ako? Ug ngano lagi nga moingon kamo kanako: unsay nakaingon kanimo? At sinabi ng mga anak ni Dan sa kaniya, Huwag ng marinig ang iyong tinig, baka daluhungin ka ng mga mapusok na kasama, at iyong iwala ang iyong buhay, pati ng buhay ng iyong sangbahayan. Ug ang mga anak ni Dan miingon kaniya: Ayaw pag-ipadungog ang imong tingog kanamo, tingali may mga tawong uban nga masuko nga modasmag kanimo, ug ikaw mawad-an sa imong kinabuhi uban sa mga kinabuhi sa sulod sa imong balay. At ipinagpatuloy ng mga anak ni Dan ang kanilang lakad: at nang makita ni Michas na sila'y totoong malakas kay sa kaniya, ay bumalik at umuwi sa kaniyang bahay. Ug ang mga anak ni Dan minglakaw: ug sa pagtan-aw ni Michas nga sila kusgan da kaayo batok kaniya siya mitalikod ug mibalik sa iyang balay. At kanilang kinuha ang ginawa ni Michas, at ang saserdote na kaniyang tinatangkilik, at naparoon sa Lais, sa bayang tahimik at tiwasay, at sinaktan nila ng talim ng tabak: at sinunog nila ang bayan. Ug ilang gikuha kadtong mga gibuhat ni Michas, ug ang sacerdote nga diha kaniya, ug ming-adto sa Lais, ngadto sa katawohan nga malinaw ug malig-on, ug mitigbas kanila sa sulab sa pinuti; ug ilang gisunog ang ciudad sa kalayo. At walang magligtas, sapagkat malayo sa Sidon, at sila'y walang pakikipagkasundo sa kanino man, at nasa libis na lumalaganap sa dakong Bethrehob. At kanilang itinayo ang bayan, at tinahanan nila. Ug walay manluluwas kay halayo man gikan sa Sidon, ug sila walay pakigsandurot sa ubang tawo; ug kini atua sa walog nga duol sa Beth-rehob. Ug ilang gitukod ang ciudad ug ilang gipuy-an kini. At kanilang tinawag na Dan ang pangalan ng bayan, ayon sa pangalan ni Dan na kanilang ama na ipinanganak sa Israel: gayon ma'y ang pangalan ng bayan nang una ay Lais. Ug ilang ginganlan ang ciudad nga Dan, sumala sa ngalan ni Dan ang ilang amahan, nga natawo kang Israel; apan ang ngalan sa ciudad Lais gayud sa sinugdan. At itinayo sa kanilang sarili ng mga anak ni Dan ang larawang inanyuan: at si Jonathan na anak ni Gerson, na anak ni Moises, siya at ang kaniyang mga anak ay siyang mga saserdote sa lipi ng mga Danita hanggang sa araw ng pagkabihag sa lupain. Ug ang mga anak ni Dan nagpatindog alang sa ilang kaugalingon sa linilok nga larawan; ug si Jonathan ang anak nga lalake ni Gerson, ang anak nga lalake ni Moises, siya ug ang iyang mga anak nga lalake nahimong mga sacerdote sa banay sa mga taga-Dan hangtud sa adlaw sa pagka-agaw sa yuta. Gayon nila itinayo ang larawang inanyuan ni Michas na kaniyang ginawa, sa buong panahon na ang bahay ng Dios ay nasa Silo. Busa ilang gipatindog ang linilok nga larawan ni Michas nga iyang gibuhat, sa tanang panahon nga ang balay sa Dios didto sa Silo. At nangyari nang mga araw na yaon, nang walang hari sa Israel, na may isang Levita na nakikipamayan sa malayong dako ng lupaing maburol ng Ephraim, na kumuha ng babae mula sa Bethlehem-juda. Ug nahitabo niadtong mga adlawa, sa diha nga walay hari sa Israel, nga may usa ka Levihanon nga nagpuyo sa unahang daplin sa kabungtoran sa Ephraim nga mikuha alang kaniya usa ka puyopuyo gikan sa Beth-lehem sa Juda. At ang kaniyang babae ay nagpatutot at iniwan siya na napasa bahay ng kaniyang ama sa Bethlehem-juda, at dumoon sa loob ng apat na buwan. Ug ang iyang puyopuyo may lalake gawas kaniya, ug mibulag gikan kaniya ngadto sa balay sa iyang amahan sa Beth-lehem sa Juda, ug didto siya sulod sa upat ka bulan. At ang kaniyang asawa ay yumaon at sumunod sa kaniya, upang makiusap na maigi sa kaniya, na ibalik siya, na kasama ang kaniyang bataan, at dalawang magkatuwang na asno: at ipinasok siya ng babae sa bahay ng kaniyang ama: at nang makita siya ng ama ng babae, ay galak na sinalubong siya. Ug ang iyang bana mitindog, ug miapas kaniya, sa pagsulti ug minaayo kaniya aron sa pagpabalik kaniya, uban kaniya ang iyang sulogoon ug duha ka asno: ug siya gidala sa babaye ngadto sa balay sa iyang amahan; ug sa pagkakita kaniya sa amahan sa babaye siya nagmalipayon sa pagpakighimamat kaniya. At pinigil siya ng kaniyang biyanan, ng ama ng babae; at siya'y tumahang kasama niya na tatlong araw: sa gayo'y sila'y nagkainan at naginuman, at tumuloy roon. Ug ang iyang ugangan nga lalake, ang amahan sa babaye, naghawid kaniya; ug nagpabilin siya uban kaniya totolo ka adlaw: busa sila nangaon ug nanginum ug nanghigda didto. At nangyari nang ikaapat na araw, na sila'y bumangong maaga ng kinaumagahan, at siya'y bumangon upang yumaon: at sinabi ng ama ng babae sa kaniyang manugang, Palakasin mo muna ang iyong puso ng isang subong tinapay, at pagkatapos ay ipagpatuloy ninyo ang inyong lakad. Ug nahitabo sa ikaupat ka adlaw, nga sila mingbangon ug sayo sa pagkabuntag, ug siya mitindog sa paglakaw: ug ang amahan sa babaye miingon sa iyang umagad: Lig-ona ang imong kasingkasing sa diyutay nga tinapay, ug unya molakaw kamo sa inyong dalan. Sa gayo'y naupo sila, at kumain at uminom silang dalawa: at sinabi ng ama ng babae sa lalake, Isinasamo ko sa iyo na magsaya ka, at magpahinga sa buong gabi, at matuwa ang iyong puso. Busa sila nanglingkod ug nangaon ug nanginum silang duha: ug ang amahan sa babaye miingon sa tawo: Ikalipay, ako nagahangyo kanimo, ang pagpabilin sa tibook nga gabii ug lipaya ang imong kasingkasing. At ang lalake ay bumangon upang umalis; ngunit pinilit siya ng kaniyang biyanan; at siya'y tumigil uli roon. Ug ang tawo mitindog aron molakaw; apan ang iyang ugangan nga lalake milukmay kaniya, ug siya mihigda didto pag-usab. At siya'y bumangong maaga sa kinaumagahan nang ikalimang araw upang yumaon; at sinabi ng ama ng babae, Isinasamo ko sa iyong palakasin mo muna ang iyong puso, at maghintay ka hanggang sa kumulimlim ang araw; at sila'y kumain, silang dalawa. Ug siya mibangon ug sayo sa pagkabuntag sayo sa ikalima na ka adlaw aron molakat; ug ang amahan sa babaye miingon: Lig-ona ang imong kasingkasing, ako nagahangyo kanimo, ug pabilin dinhi hangtud sa pagkapalis sa adlaw; ug silang duha nangaon. At nang tumindig ang lalake upang yumaon, siya, at ang kaniyang babae, at ang kaniyang bataan, ay sinabi ng kaniyang biyanan, na ama ng kaniyang babae, sa kaniya, Narito, ngayo'y ang araw ay gumagabi na, isinasamo ko sa inyong magpahinga sa buong gabi: narito, ang araw ay nananaw; tumigil dito, upang ang iyong puso ay sumaya; at bukas ay yumaon kayong maaga sa inyong paglakad, upang makauwi ka. Ug sa pagtindog sa tawo aron molakat, siya ug ang iyang puyopuyo ug ang iyang sulogoon, ug ang ugangan niya nga lalake, ang amahan sa babaye, miingon kaniya: Ania karon, karon ang adlaw nagakagabii na, ako magahangyo kanimo, nga mopabilin kamo sa tibook gabii: Ania karon, ang adlaw sumasalop, humigda kamo dinhi, aron ang imong kasingkasing magmalipayon; ug ugma panlakaw kamo ug sayo aron kamo mamauli. Ngunit hindi na inibig ng lalake na magpahinga roon nang gabing yaon, kundi siya'y tumindig at yumaon at tinapat ang Jebus (na siyang Jerusalem): at may dala siyang dalawang magkatuwang na asno na gayak; ang kaniyang babae ay kasama rin niya. Apan ang tawo wala mopabilin niadtong gabhiona, apan siya mitindog ug migikan ug miabut atbang sa Jebus (kini mao ang Jerusalem): ug may dala siyang duha ka asno nga siniyahan; ang iyang puyopuyo usab kuyog kaniya. Nang sila'y nasa tabi na ng Jebus, ang araw ay nananaw; at sinabi ng bataan sa kaniyang panginoon, Isinasamo ko sa iyo na halina, at tayo'y lumiko sa bayang ito ng mga Jebuseo, at tumigil dito. Sa duol na sila sa Jebus ang adlaw nagakahapon na kaayo; ug ang sulogoon miingon sa iyang agalon: Umari ka, ako nagahangyo kanimo, ug humapit kita niana nga ciudad sa Jebusehanon, ug mopahulay didto. At sinabi ng kaniyang panginoon sa kaniya, Hindi tayo liliko sa bayan ng iba, na hindi sa mga anak ni Israel; kundi dadaan tayo sa Gabaa. Ug ang iyang agalon miingon kaniya: Dili kita mohapit sa ciudad sa usa ka dumuloong, nga dili sa mga anak sa Israel; apan moadto kita sa Gabaa. At sinabi niya sa kaniyang alipin, Halina at tayo'y lumapit sa isa sa mga dakong ito; at tayo'y titigil sa Gabaa o sa Rama. Ug siya miingon sa iyang sulogoon: Umari ka, ug pahiduol kita sa usa niining mga dapita; ug mohigda kita sa Gabaa kun sa Rama. Sa gayo'y nagdaan sila at nagpatuloy ng kanilang paglakad; at nilubugan sila ng araw sa malapit sa Gabaa, na nauukol sa Benjamin. Busa mingpadayon sila ug nanlakaw sa ilang dalan; ug nasalopan sila sa adlaw duol sa Gabaa, nga sakop ni Benjamin. At sila'y lumiko roon, upang pumasok na tumigil sa Gabaa: at sila'y pumasok, at naupo sila sa lansangan ng bayan: sapagkat walang taong magpatuloy sa kanila. Ug minghapit sila didto sa paghigda sa Gabaa; ug misulod siya, ug milingkod siya sa dalan sa ciudad; kay walay tawo nga midapit kanila sa pagpahigda sa balay. At, narito, may umuwing isang matandang lalake na galing sa kaniyang paggawa sa bukid sa paglubog ng araw; ang lalake nga'y taga lupaing maburol ng Ephraim, at nakikipamayan sa Gabaa; ngunit ang mga tao sa dakong yaon ay mga Benjamita. Ug ania karon, may usa ka tawong tigulang nga miabut gikan sa iyang buhat sa uma sa pagkahapon: karon kadtong tawo gikan sa kabungtoran sa Ephraim, ug siya mipuyo sa Gabaa; apan ang mga tawo sa maong dapit mga Benjaminhon. At itiningin niya ang kaniyang mga mata, at nakita niya ang naglalakbay sa lansangan ng bayan; at sinabi ng matandang lalake, Saan ka paroroon? at saan ka nanggaling? Ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug nakakita sa lumalangyaw nga tawo sa dalan sa ciudad; ug ang tawong tigulang miingon: Asa ka paingon? ug diin ka gikan? At sinabi niya sa kaniya, Kami ay nagdadaang mula sa Bethlehem-juda na patungo sa malayong dako ng lupaing maburol ng Ephraim; tagaroon ako at ako'y naparon sa Bethlehem-juda: at ako'y pasasabahay ng Panginoon; at walang taong magpatuloy sa akin. Ug siya miingon kaniya: Kami nangagi dinhi gikan sa Beth-lehem sa Juda ngadto sa kinalay-an nga dapit sa Ephraim: ako gikan didto ug ako miadto sa Beth-lehem sa Juda ug ako moadto karon sa balay ni Jehova; ug walay tawo nga midala kanako sa iyang balay. Gayon man ay may dayami at damo para sa aming mga asno; at may tinapay at alak naman para sa akin, at sa iyong lingkod na babae, at sa batang kasama ng iyong mga lingkod: walang kakulangang anomang bagay, Apan adunay kompay ug, pagkaon andam sa among mga asno; ug may tinapay ug vino usab alang kanako, ug sa imong sulogoon nga babaye, ug sa batan-ong lalake nga uban sa imong mga sulogoon; walay kulang sa bisan unsang butang. At sinabi ng matandang lalake, Kapayapaan nawa ang sumaiyo; sa anomang paraa'y pabayaan mo sa akin ang lahat ng iyong mga kailangan: at huwag ka lamang tumigil sa lansangan. Ug ang tawong tigulang miingon: Ang pakigdait anaa kanimo; apan isalig kanako ang tanan mong kinahanglan; ayaw lamang paghigda sa dalan. Sa gayo'y kaniyang ipinasok sa kaniyang bahay, at binigyan ng pagkain ang mga asno: at sila'y naghugas ng kanilang mga paa, at nagkainan at naginuman. Busa iyang gidala siya sa iyang balay, ug gihatagan ang mga asno ug kompay; ug sila nanghimasaw sa ilang mga tiil, ug nanagpangaon ug nanagpanginum. Nang nangatutuwa na ang kanilang mga puso, narito, ang mga lalake sa bayan, na ilang hamak na tao, ay kinubkob ang bahay sa palibot, na hinahampas ang pintuan; at sila'y nagsalita sa may-ari ng bahay, sa matanda, na sinasabi, Ilabas mo ang lalake na pumasok sa iyong bahay upang makilala namin siya. Sa didto sila sa paglipay sa ilang mga kasingkasing, ania karon, ang mga tawo sa ciudad, pipila sa mga dautang tawo nanaglibut sa balay, nga nagabunal sa pultahan; ug ilang gisultihan ang pangulo sa balay, ang tawong tigulang nga nagaingon: Pagul-a ang tawo nga nahiabut sa imong balay, aron makaila kami kaniya. At lumabas sa kanila ang lalake, ang may-ari ng bahay, at sinabi sa kanila, Huwag, mga kapatid ko, isinasamo ko sa inyong huwag kayong gumawa ng ganiyang kasamaan; yamang ang lalaking ito'y pumasok sa aking bahay, ay huwag ninyong gawin ang kaululang ito. Ug ang tawo, ang pangulo sa balay, miadto kanila sa gawas, ug miingon kanila: Dili, mga kaigsoonan ko, ako nagahangyo kaninyo, ayaw kamo pagbuhat sa hilabihang pagkadautan; sanglit nga kining tawohana nahiabut sa akong balay, ayaw pagbuhata kining binuanga. Narito, nandito ang aking anak na dalaga, at ang kaniyang babae; akin silang ilalabas ngayon, at pangayupapain ninyo sila, at gawin ninyo sa kanila ang magalingin ninyo sa kanila: ngunit sa lalaking ito ay huwag kayong gumawa ng anomang masama. Ania karon, ania man ang akong anak nga babaye nga usa ka dalaga, ug ang iyang puyopuyo; sila akong dad-on sa gawas karon, ug panamastamasan ninyo sila, ug buhata kanila sumala sa maayo kaninyo; apan niining tawohana ayaw gayud ninyo pagbuhata kining binuanga. Ngunit hindi siya dininig ng mga lalake: sa gayo'y hinawakan ng lalake ang kaniyang babae at inilabas sa kanila: at sinipingan nila siya, at hinalay buong gabi hanggang sa kinaumagahan; at nang magbukang liwayway, ay pinayaon nila siya. Apan ang mga tawo wala mamati kaniya: busa gikuha sa tawo ang iyang puyopuyo, ug gidala siya sa gawas ngadto kanila; ug sila nakaila kaniya, ug ilang giabusahan siya sulod sa tibook gabii hangtud sa kabuntagon: ug sa pagkabanagbanag na, siya gibuhian nila. Nang magkagayo'y dumating ang babae, pagbubukang liwayway, at nabuwal sa pintuan ng bahay ng lalake, na kinaroroonan ng kaniyang panginoon, hanggang sa lumiwanag. Unya nahiabut ang babaye sa pagbanagbanag sa adlaw, ug napukan sa pultahan sa balay sa tawo nga didto ang iyang agalon hangtud nga mihayag na. At bumangon ang kaniyang panginoon ng kinaumagahan, at ibinukas ang mga pinto ng bahay, at lumabas na nagpatuloy ng kaniyang lakad: at, narito, ang babae na kaniyang kinakasama ay nakabuwal sa pintuan ng bahay, na ang kaniyang mga kamay ay nasa tayuan. Ug ang iyang agalon mibangon sa pagkabuntag, ug nangabli sa mga pultahan sa balay, ug migula sa pagpadayon sa panaw; ug ania karon, ang babaye nga iyang puyopuyo napukan sa pultahan sa balay, ug ang iyang mga kamot diha sa lusaranan. At sinabi niya sa kaniya, Bumangon ka, at tayo na; ngunit walang sumagot: nang magkagayo'y kaniyang isinakay sa asno; at ang lalake ay bumangon, at napasa kaniyang dako. Ug siya miingon kaniya: Tindog, ug mangadto na kita; apan walay mitubag; unya siya gitungtong niya sa ibabaw sa asno; ug ang tawo mitindog, ug midangat sa iyang dapit. At nang siya'y pumasok sa kaniyang bahay, ay kumuha siya ng isang sundang, at itinaga sa kaniyang babae, at pinagputolputol siya ayon sa kaniyang buto, ng labing dalawang putol; at ipinadala siya sa lahat ng hangganan ng Israel. Ug sa paghisulod niya sa iyang balay, siya mikuha sa usa ka cuchillo ug gikuptan ang iyang puyopuyo ug iyang gihiwa-hiwa siya sumala sa iyang kabukogan sa napulo ug duha ka bahin, ug gipadala siya ngadto sa tanang mga utlanan sa purok sa Israel. At nangyari, na lahat ng nakakita ay nagsabi, Walang ganitong gawang ginawa o nakita man mula sa araw na umahon ang mga anak ni Israel na mula sa lupain ng Egipto hanggang sa araw na ito: kayo'y magdilidili, pumayo, at magsalita. Ug mao kadto, nga ang tanan nga nakakita niana miingon: wala pa gayud mahitabo ang ingon nga buhat ni makita sukad sa adlaw sa paghigula sa mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto hangtud niining adlawa: palandunga kini; pakitambag, ug sumulti kamo. Nang magkagayo'y lumabas ang lahat ng mga anak ni Israel, at ang kapisanan ay nagpisang gaya ng isang tao sa Panginoon sa Mizpa, mula sa Dan hanggang sa Beer-seba, na kalakip ng lupain ng Galaad. Unya ang tanang mga anak sa Israel minggula, ug ang kapunongan gitapok ingon sa usa ka tawo, sukad sa Dan bisan hangtud Beer-sheba, lakip ang yuta sa Galaad, ngadto kang Jehova sa Mizpa. At nagsiharap ang mga pinuno ng buong bayan, sa makatuwid baga'y ng lahat ng mga lipi ng Israel, sa kapulungan ng bayan ng Dios, na apat na raang libong lalake na humahawak ng tabak. Ug ang mga pangulo sa tibook nga katawohan, sa tanang mga kabanayan sa Israel, nanagpakita sa ilang mga kaugalingon sa katiguman sa katawohan sa Dios, upat ka gatus ka libo ka tawo nga nagtiniil nga nanag-ibut sa pinuti. (Nabalitaan nga ng mga anak ni Benjamin na umahon ang mga anak ni Israel sa Mizpa.) At sinabi ng mga anak ni Israel, Saysayin ninyo sa amin kung bakit ang kasamaang ito ay nangyari? (Karon ang mga anak ni Benjamin nakadungog nga ang mga anak sa Israel nanagpangadto sa Mizpa.) Ug ang mga anak sa Israel ming-ingon: Suginli kami, sa unsang paagiha nga kining kadautan nahitabo? At ang Levita, ang asawa ng babaing pinatay, ay sumagot at kaniyang sinabi, Ako'y naparoon sa Gabaa na ukol sa Benjamin, ako at ang aking babae upang tumigil. Ug ang Levihanon, ang bana sa babaye nga gipatay, mitubag ug miingon: Ako nahiadto sa Gabaa nga sakup ni Benjamin, ako ug ang akong puyopuyo, sa paghigda. At bumangon ang mga lalake sa Gabaa laban sa akin, at kinubkob ang bahay sa palibot laban sa akin nang kinagabihan; ako'y kanilang pinagakalaang patayin, at kanilang dinahas ang aking babae, at siya'y namatay. Ug ang mga tawo sa Gabaa mingtindog batok kanako, ug mingsulong kanako, libut sa balay niadtong gabii; sila naghunahuna sa pagpatay kanako, ug ang akong puyopuyo ilang gilugos, ug siya namatay. At aking kinuha ang aking babae, at aking pinagputolputol, at ipinadala ko sa buong lupain ng mana ng Israel: sapagkat sila'y nagkasala ng kalibugan at ng kaululan sa Israel. Ug akong gikuha ang akong puyopuyo ug gihiwa-hiwa, ug gipadala kini sa tibook nga yuta nga panulondon sa Israel; kay gibuhat nila ang kaulag ug binuang dinhi sa Israel. Narito, kayong mga anak ni Israel, kayong lahat, ibigay ninyo rito ang inyong payo at pasiya. Tan-awa, kamong mga anak sa Israel, kamong tanan, ihatag dinhi ang inyong tambag ug hunahuna. At ang buong bayan ay bumangong parang isang tao, na nagsasabi, Hindi na babalik ang sinoman sa amin sa kaniyang tolda, ni uuwi man ang sinoman sa amin sa kaniyang bahay. Ug ang tibook nga katawohan nanindog sama sa usa ka tawo nga nanag-ingon: Walay bisan kinsa kanato nga moadto sa iyang balong-balong, ni may kinsa kanato nga moadto sa iyang balay. Kundi ngayo'y ito ang bagay na aming gagawin sa Gabaa; magsisiahon kami laban sa kaniya na aming pagsasapalaran; Apan karon kini mao ang butang nga atong pagabuhaton sa Gabaa: moadto kita batok niini pinaagi sa rifa. At magsisikuha kami ng sangpung lalake sa isang daan, sa lahat ng mga lipi ng Israel, at isang daan sa isang libo, at isang libo sa sangpung libo, upang ipagbaon ng pagkain ang bayan, upang kanilang gawin pagparoon nila sa Gabaa ng Benjamin ang ayon sa buong kaululang kanilang ginawa sa Israel. Ug mokuha kita ug napulo ka tawo gikan sa tagsa ka gatus sa tanang mga banay sa Israel, ug usa ka gatus sa usa ka libo, ug usa ka libo gikan sa napulo ka libo, aron sa pagdala sa mga balon alang sa katawohan, kana magbuhat sila sa diha nga moadto sila sa Gabaa sa Benjamin, sumala sa tanang binuang nga ilang gibuhat dinhi sa Israel. Sa gayo'y nagpipisan ang lahat ng mga lalake ng Israel laban sa bayang yaon, na nagtibay na magkakapisang parang isang tao. Busa ang tanang mga tawo sa Israel nanagtigum batok sa ciudad nga nahugpong ingon sa usa ka tawo. At nagsugo ang mga lipi ng Israel ng mga lalake sa buong lipi ng Benjamin, na sinasabi, Anong kasamaan ito na nangyari sa gitna ninyo? Ug ang mga banay sa Israel nagsugo ug mga tawo ngadto sa tibook banay ni Benjamin, nga nagaingon: Unsa kining kadautan nga nahitabo diha kaninyo? Ngayon nga'y ibigay ninyo ang mga lalake, ang mga hamak na tao, na nasa Gabaa, upang aming patayin sila, at alisin ang kasamaan sa Israel. Ngunit hindi dininig ng mga anak ni Benjamin ang tinig ng kanilang mga kapatid na mga anak ni Israel. Busa karon, itugyan ang mga tawo, ang mga dautang tawo, nga anaa sa Gabaa, aron sila pagapatyon namo, ug ikapahalayo ang dautan sa Israel. Apan ang Benjamin wala mamati sa tingog sa ilang mga igsoon, ang mga anak sa Israel. At nagpisan ang mga anak ni Benjamin sa mga bayang patungo sa Gabaa, upang lumabas na makibaka laban sa mga anak ni Israel. Ug ang mga anak ni Benjamin nanagtigum gikan sa mga ciudad ngadto sa Gabaa, sa paggula sa pagpakig-away batok sa mga anak sa Israel. At ang mga anak ni Benjamin ay binilang nang araw na yaon sa mga bayan, na dalawang put anim na libong lalake na humahawak ng tabak, bukod pa ang mga tumatahan sa Gabaa na binilang, na pitong daang piling lalake. Ug ang mga anak ni Benjamin giihap niadtong adlawa gikan sa mga ciudad kaluhaan ug unom ka libo ka tawo nga nanag-ibut sa pinuti, labut pa sa mga molupyo sa Gabaa, nga naisip nga pito ka gatus ka tawo nga pinili. Sa kabuoan ng bayang ito ay may pitong daang piling lalake na kaliwete: na bawat isa'y nakapagpapahilagpos ng pagpapatama ng bato sa isang buhok, at hindi sumasala. Sa taliwala niining tibook nga katawohan may pito ka gatus nga piniling mga tawo nga pulos walhon; ang tagsatagsa makalambuyog sa bato sa kalapdon sa usa ka lugas nga buhok, ug dili masayup. At binilang ang mga lalake sa Israel, bukod pa ang sa Benjamin, ay apat na raang libong lalake na humahawak ng tabak: lahat ng mga ito ay mga lalaking mangdidigma. Ug ang mga tawo sa Israel, labut pa sa Benjamin, giihap nga upat ka gatus ka libo ka tawo nga nanag-ibut sa pinuti; kining tanan mga tawo sa gubat. At bumangon ang mga anak ni Israel, at nagsiahon sa Beth-el upang sumangguni sa Dios; at kanilang sinabi, Sino ang unang aahon sa amin upang makibaka laban sa mga anak ni Benjamin? At sinabi ng Panginoon, Ang Juda ang unang aahon. Ug ang mga anak sa Israel nanindog, ug nangadto sa Beth-el, ug nangayo sa pakitambag sa Dios; ug sila ming-ingon: Kinsa ang moadto alang kanamo pag-una sa pagpakig-away batok sa mga anak ni Benjamin? Ug si Jehova miingon: ang Juda ang moadto pag-una. At nagsibangon ang mga anak ni Israel sa kinaumagahan, at humantong laban sa Gabaa. Ug ang mga anak sa Israel mingbangon sa pagkabuntag ug nagpahaluna batok sa Gabaa. At lumabas ang mga lalake ng Israel upang makibaka laban sa Benjamin; at humanay ang mga lalake ng Israel sa Gabaa, sa pakikibaka laban sa kanila. Ug ang mga tawo sa Israel nangadto sa pagpakig-away batok kang Benjamin; ug ang mga tawo sa Israel nagpahaluna sa pag-away nga nagtalay batok kanila didto sa Gabaa. At lumabas ang mga anak ni Benjamin sa Gabaa at ibinuwal sa lupa sa mga Israelita sa araw na yaon ay dalawang put dalawang libong lalake. Ug ang mga anak ni Benjamin nanggula gikan sa Gabaa; ug gilaglag ngadto sa yuta ang mga taga-Israel niadtong adlawa kaluhaan ug duha ka libo ka tawo. At ang bayan, ang mga lalake ng Israel, ay nagpakatapang, at humanay uli sa pakikibaka sa dakong kanilang hinanayan nang unang araw. Ug ang katawohan, ang mga tawo sa Israel, nanagpadasig sa ilang kaugalingon, ug gihimo ang pag-away sa pag-usab nga nagtalay sa dapit diin sila magtalay sa nahauna nga adlaw. At nagsiahon ang mga anak ni Israel, at nagsiiyak sa harap ng Panginoon hanggang sa kinahapunan; at sila'y sumangguni sa Panginoon, na sinasabi, Lalapit ba uli ako upang makibaka laban sa mga anak ni Benjamin na aking kapatid? At sinabi ng Panginoon. Umahon ka laban sa kanila. Ug ang mga anak sa Israel ming-adto ug nanghilak sa atubangan ni Jehova hangtud sa kagabhion; ug sila nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Makig-away ba ako pag-usab batok sa mga anak ni Benjamin ang akong igsoon nga lalake? Ug si Jehova miingon: Tumungas ka batok kaniya. At lumapit uli ang mga anak ni Israel laban sa mga anak ni Benjamin nang ikalawang araw. Ug ang mga anak sa Israel mingduol batok sa mga anak ni Benjamin sa ikaduhang adlaw. At lumabas ang sa Benjamin sa Gabaa laban sa kanila nang ikalawang araw, at nabuwal uli sa lupa sa mga anak ni Israel ay labing walong libong lalake; lahat ng mga ito ay humahawak ng tabak. Ug ang Benjamin minggula batok kanila sa gawas sa Gabaa sa ikaduhang adlaw, ug gipamukan pag-usab ngadto sa yuta gikan sa mga anak sa Israel ang napulo ug walo ka libo ka tawo; kining tanan nanag-ibut sa pinuti. Nang magkagayo'y nagsiahon ang lahat ng mga anak ni Israel, at ang buong bayan, at nagsiparoon sa Bethel, at nagsiiyak, at nagsiupo roon sa harap ng Panginoon, at nagsipagayuno nang araw na yaon hanggang sa kinahapunan; at sila'y naghandog ng mga handog na susunugin at ng mga handog tungkol sa kapayapaan sa harap ng Panginoon. Unya ang tanang mga anak sa Israel, ug ang tibook nga katawohan, nanungas, ug nanghiabut sa Beth-el, ug nanghilak, ug nanlingkod didto sa atubangan ni Jehova, ug nanagpuasa niadtong adlawa hangtud sa pagkagabii; ug sila nanaghalad sa mga halad-nga-sinunog ug mga halad-sa-pakigdait sa atubangan ni Jehova. At itinanong ng mga anak ni Israel sa Panginoon (sapagkat ang kaban ng tipan ng Dios ay nandoon nang mga araw na yaon, Ug ang mga anak sa Israel nangutana kang Jehova (kay ang arca sa tugon sa Dios didto niadtong mga adlawa, At si Phinees, na anak ni Eleazar, na anak ni Aaron, ay tumayo sa harap niyaon nang mga araw na yaon,) na sinasabi, Lalabas ba ako uli upang makibaka laban sa mga anak ni Benjamin na aking kapatid, o magtitigil ako? At sinabi ng Panginoon, Umahon ka; sapagkat bukas ay ibibigay ko siya sa iyong kamay. Ug si Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, nagtindog niadtong mga adlawa sa atubangan niana), nga nagaingon: Moadto pa ba ako sa pagpakig-away batok sa mga anak ni Benjamin nga akong igsoon nga lalake kun mohunong ba ako? Ug si Jehova miingon: Tumungas ka; kay ugma itugyan ko siya nganha sa imong kamot. At bumakay ang Israel laban sa Gabaa, sa buong palibot. Ug si Israel nagbutang ug mga magbabanhig nga nagalibut batok sa Gabaa. At nagsiahon ang mga anak ni Israel laban sa mga anak ni Benjamin nang ikatlong araw, at humanay laban sa Gabaa, gaya ng dati. Ug ang mga anak sa Israel nangadto batok sa mga anak ni Benjamin niadtong ikatolo ka adlaw, ug nagpahaluna sa ilang kaugalingon nga nagtalay batok sa Gabaa, ingon sa laing panahon. At ang mga anak ni Benjamin ay nagsilabas laban sa bayan, na ipinalayo sa bayan; at kanilang pinasimulang sinaktan at pinatay ang bayan gaya ng dati, sa mga lansangan, na ang isa'y umahon sa Beth-el, at ang isa'y sa Gabaa, sa bukid, na may tatlong pung lalake ng Israel. Ug ang mga anak ni Benjamin minggula batok sa katawohan, ug nataral sa halayo gikan sa ciudad; ug nagsugod sila sa pagtigbas ug sa pagpatay sa mga katawohan, ingon sa laing panahon, didto sa mga dalan, nga usa niini nagatungas ngadto sa Beth-el, ug ang uban ngadto sa Gabaa, sa kapatagan, duolan sa katloan ka tawo sa Israel. At sinabi ng mga anak ni Benjamin, Sila'y nangasaktan sa harap natin, gaya ng una. Ngunit sinabi ng mga anak ni Israel, Tayo'y tumakas, at palabasin natin sila mula sa bayan hanggang sa mga lansangan. Ug ang mga anak ni Benjamin nanag-ingon: Sila nangapukan sa atong atubangan, ingon sa una. Apan ang mga anak sa Israel ming-ingon: Mangalagiw kita, ug taralon ta sila sa halayo sa ciudad ngadto sa mga dalan. At lahat ng mga lalake sa Israel ay bumangon sa kanilang dako, at nagsihanay sa Baal-tamar: at ang mga bakay ng Israel ay nagsilabas mula sa kanilang dako, sa makatuwid baga'y mula sa Maare-Gabaa. Ug ang tanang mga tawo sa Israel mingtindog sa gawas sa ilang dapit, ug nagpahaluna sa ilang kaugalingon nga nagtalay didto sa Baal-taman: ug mga magbabanhig sa Israel minggula gikan sa ilang dapit, gikan sa kabunglayonan sa Gabaa. At nagsidating laban sa Gabaa ang sangpung libong piling lalake sa buong Israel, at ang pagbabaka ay lumala: ngunit hindi nila naalaman na ang kasamaan ay malapit na sa kanila. Ug may ming-adto batok sa Gabaa napulo ka libo nga piniling mga tawo gikan sa tibook Israel, ug ang gubat mabangis. Apan sila wala mahibalo nga ang dautan diha duol kanila. At sinaktan ng Panginoon ang Benjamin sa harap ng Israel: at pinatay ng mga anak ni Israel sa Benjamin nang araw na yaon ay dalawang put limang libo at isang daang lalake: lahat ng mga ito'y humahawak ng tabak. Ug si Jehova naghampak kang Benjamin sa atubangan sa Israel; ug ang mga anak sa Israel naglaglag gikan sa Benjamin niadtong adlawa kaluhaan ug lima ka libo ug usa ka gatus ka tawo: kining tanan nanag-ibut sa pinuti. Sa gayo'y nakita ng mga anak ni Benjamin na sila'y nasaktan: sapagkat binigyang kaluwagan ng mga lalake ng Israel ang Benjamin, sapagkat sila'y umaasa sa mga bakay na kanilang inilagay laban sa Gabaa. Busa ang mga anak ni Benjamin nakakita nga sila gidaug; kay ang mga tawo sa Israel minghatag ug dapit sa Benjamin, tungod kay sila mingsalig sa ilang mga magbabanhig nga ilang gipahaluna batok sa Gabaa. At nangagmadali ang mga bakay at nagsidaluhong sa Gabaa, at nangagpatuloy ang mga bakay, at sinugatan ang buong bayan ng talim ng tabak. Ug ang mga magbabanhig nanagdali ug mingdasdas sa Gabaa; ug ang mga magbabanhig mingduol sa ilang kaugalingon, ug gitigbas ang tibook ciudad sa sulab sa pinuti. Nagkaroon nga ng palatandaan ang mga anak ng Israel at ang mga bakay, na sila'y gagawa ng alapaap na usok na pauusukin mula sa bayan. Karon ang gikasabutan nga ilhanan sa mga tawo sa Israel, ug sa mga magbabanhig mao nga magahimo sila ug usa ka dakung panganod sa aso nga magaulbo gikan sa ciudad. At nang ang mga lalake ng Israel ay nagsipihit mula sa pagbabaka, at pinasimulang sinaktan at pinatay ng Benjamin ang mga lalake ng Israel na may tatlong pung lalake: sapagkat kanilang sinabi, Walang pagsalang sila'y nasaktan sa harap natin gaya ng unang pagbabaka. Ug ang mga tawo sa Israel mingtalikod sa gubat, ug ang Benjamin misugod sa pagtigbas ug sa pagpatay sa mga tawo sa Israel nga duolan sa katloan ka tawo; kay sila ming-ingon: Sa walay duhaduha mangapukan sila sa atong atubangan ingon sa unang gubat. Ngunit nang ang alapaap ay magpasimulang umilanglang mula sa bayan, sa isang haliging usok, ang mga Benjaminita ay lumingon sa likuran, at, narito, ang apoy ng buong bayan ay napaiilanglang sa langit. Apan sa diha nga ang panganod nagsugod na sa pag-ulbo sa itaas gikan sa ciudad sa usa ka haligi sa aso, ang mga taga-Benjamin nanglingi sa ilang luyo; ug, ania karon, ang tibook nga ciudad miulbo diha sa aso ngadto sa langit. At nangagbalik ang mga lalake ng Israel, at ang mga lalake ng Benjamin ay nangabalisa: sapagkat kanilang nakita na ang kasamaan ay dumating sa kanila. Ug ang mga tawo sa Israel namalik ug ang mga tawo sa Benjamin nangaluya; kay ilang natan-aw nga ang kadautan midangat na kanila. Kayat kanilang itinalikod ang kanilang likod sa harap ng mga lalake ng Israel, na nangagsitungo sa ilang; ngunit hinabol silang mainam ng pakikibaka; at yaong nangagsilabas sa mga bayan, ay nagsilipol sa kanila sa gitna ng ilang. Busa mingtalikod sila sa atubangan sa mga tawo sa Israel ngadto sa alagianan sa kamingawan; apan giapiki sila sa gubat sa hilabihan; ug sila nga nanggula gikan sa mga ciudad nagpatay kanila sa kinataliwad-an niana. Kanilang kinubkob ang mga Benjamita sa palibot, at kanilang hinabol, at kanilang inabutan sa pahingahang dako hanggang sa tapat ng Gabaa, sa dakong sinisikatan ng araw. Ilang gilibutan ang mga Benjaminhon, ug gipanaglutos sila, ug gipanagyatakan sila sa ilang dapit nga pahulayanan, hangtud sa gilay-on sa atbang sa Gabaa padulong sa silangan sa adlaw. At nabuwal sa Benjamin, ay labing walong libong lalake; lahat ng mga ito ay mga lalaking may tapang. Ug may nangapukan sa Benjamin nga napulo ug walo ka libo ka tawo; kining tanan mga tawo sa kaisug. At sila'y nagsiliko at nagsitakas sa dakong ilang sa malaking bato sa Rimmon. At hinabol nila sa mga lansangan ang limang libong lalake; at hinabol silang mainam hanggang sa Gidom, at pumatay sa kanila ng dalawang libong lalake. Ug mingtalikod sila ug nangalagiw padulong sa kamingawan ngadto sa bato sa Rimmon ug nakahipus sila gikan kanila diha sa mga kadalanan lima ka libo ka tawo, ug sa kabaskug nanagnunot kanila ngadto sa Gidom, ug ang gipamatay gikan kanila duha ka libo ka tawo. Na ano pat lahat na nabuwal nang araw na yaon sa Benjamin ay dalawang put limang libong lalake na humawak ng tabak; lahat ng mga ito ay mga lalaking may tapang. Busa ang tanan nga nangapukan nianang adlawa sa Benjamin may kaluhaan ug lima ka libo ka tawo nga nag-ibut sa pinuti: kining tanan mga tawo sa kaisug. Ngunit anim na raang lalake ay nagsiliko at nagsitakas sa dakong ilang sa malaking bato ng Rimmon, at nagsitahan sa malaking bato ng Rimmon na apat na buwan. Apan unom ka gatus ka tawo mingtalikod ug nangalagiw padulong sa kamingawan ngadto sa bato sa Rimmon, ug nagpuyo didto sa bato sa Rimmon sulod sa upat ka bulan. At binalikan ng mga lalake ng Israel ang mga anak ni Benjamin, at sinugatan nila ng talim ng tabak, ang buong bayan, at gayon din ang kawan, at yaong lahat na kanilang nasumpungan: bukod dito'y yaong lahat ng mga bayan na kanilang nasumpungan ay kanilang sinilaban. Ug ang mga tawo sa Israel mingsumbalik usab sa mga anak sa Benjamin, ug gitigbas sila sa sulab sa pinuti, lakip ang tibook nga ciudad ug ang mga panon nga vaca ug ang tanan nga ilang nakita: labut pa ang tanan nga mga ciudad nga ilang nakita ilang gidauban. Ang mga lalake nga ng Israel ay nagsisumpa sa Mizpa, na nagsasabi, Walang sinoman sa atin na magbibigay ng kaniyang anak na babae sa Benjamin upang maging asawa. Karon ang mga tawo sa Israel nanagpanumpa didto sa Mizpa, nga nanag-ingon: Walay bisan kinsa kanato nga magahatag sa iyang anak nga babaye ngadto sa Benjamin aron ipaasawa. At ang bayan ay naparoon sa Beth-el at umupo roon hanggang sa kinahapunan sa harap ng Dios, at inilakas ang kanilang mga tinig, at tumangis na mainam. Ug ang katawohan ming-adto sa Beth-el, ug nanlingkod didto hangtud sa pagkagabii sa atubangan sa Dios, ug gipatugbaw ang ilang mga tingog, ug nanghilak sa hilabihan gayud. At kanilang sinabi, Oh Panginoon, na Dios ng Israel, bakit nangyari ito sa Israel, na mababawas ngayon ang isang lipi sa Israel? Ug sila ming-ingon: Oh Jehova, ang Dios sa Israel, ngano nga kini nahitabo sa Israel, nga niining adlawa may usa ka banay nga nakulang sa Israel? At nangyari nang kinabukasan, na ang bayan ay bumangong maaga, at nagtayo roon ng dambana, at naghandog ng mga handog na susunugin at ng mga handog tungkol sa kapayapaan. Ug nahitabo nga sa pagkaugma, ang katawohan namangon pagsayo, ug nanagtukod didto ug usa ka halaran, ug naghalad sa halad-nga-sinunog ug mga halad-sa-pakigdait. At sinabi ng mga anak ni Israel, Sino yaong hindi umahon sa lahat ng mga lipi ng Israel, sa kapulungan sa Panginoon? Sapagkat sila'y gumawa ng dakilang sumpa laban doon sa hindi umahon sa Panginoon sa Mizpa, na sinasabi, Walang pagsalang siya'y papatayin. Ug ang mga anak sa Israel ming-ingon: Kinsa ang anaa sa tanang mga banay sa Israel nga wala umadto sa panagtigum kang Jehova? Kay sila nanaghimo ug usa ka dakung panumpa sa Dios mahitungod kaniya nga wala umadto kang Jehova sa Mizpa, nga nagaingon: Siya pagapatyon gayud. At nangagsisi ang mga anak ni Israel dahil sa Benjamin na kanilang kapatid, at sinabi, May isang angkan na nahiwalay sa Israel sa araw na ito. Ug ang mga anak sa Israel nanagbasul mahitungod kang Benjamin nga ilang igsoon nga lalake, ug nanag-ingon: May usa ka banay nga naputol gikan sa Israel niining adlawa. Paano ang ating gagawing paghanap ng mga asawa sa kanila na nangaiwan, yamang tayo'y nagsisumpa sa Panginoon na hindi natin ibibigay sa kanila ang ating mga anak na babae upang maging asawa? Unsaon nato pagpaasawa kanila nga nahibilin, samtang nga kita nakapanumpa kang Jehova nga dili nato ihatag kanila ang atong mga anak nga babaye aron ipaasawa? At kanilang sinabi, Sino sa mga lipi ng Israel ang hindi umahon sa Panginoon sa Mizpa? At, narito, walang naparoon sa kampamento sa Jabes-galaad sa kapulungan. Ug sila nanag-ingon: Kinsa sa usa sa mga banay sa Israel nga wala umadto kang Jehova sa Mizpa? Ug, ania karon, walay nahiadto sa campo gikan sa Jabes-galaad ngadto sa pagkatigum. Sapagkat nang bilangin ang bayan, narito, wala sa nagsisitahan sa Jabes-galaad doon. Kay sa pag-ihap sa katawohan, ania karon, walay mausa sa mga molupyo sa Jabes-galaad nga didto. At nagsugo ang kapisanan ng labing dalawang libong lalaking napaka matapang, at iniutos sa kanila, na sinasabi, Kayo'y yumaon sugatan ninyo ng talim ng tabak ang nagsisitahan sa Jabes-galaad pati ang mga babae at mga bata. Ug ang katilingban nanagpadala didto napulo ug duha ka libo nga labing maisug, ug gisugo sila nga nagaingon: Lakaw ug tigbasa ang mga namuyo sa Jabes-galaad sa sulab sa pinuti, lakip ang mga babaye ug mga bata. At ito ang bagay na inyong gagawin: inyong lubos na lilipulin ang bawat lalake, at bawat babae na sinipingan ng lalake. Ug mao kini ang butang ang inyong buhaton: inyong hutdon paglaglag ang tagsatagsa ka lalake, ug ang tagsatagsa ka babaye nga nakaipon sa paghigda sa lalake. At kanilang nasumpungan sa nagsisitahan sa Jabes-galaad ay apat na raang dalaga, na hindi nakakilala ng lalake sa pagsiping sa kaniya: at kanilang dinala sa kampamento sa Silo, na nasa lupain ng Canaan. Ug ilang hikaplagan sa mga molupyo sa Jabes-galaad ang upat ka gatus ka mga batan-on nga ulay, nga wala makaila ug lalake pinaagi sa paghigda uban kaniya; ug ilang gidala sila ngadto sa campo sa Silo, nga atua sa yuta sa Canaan. At nagsugo ang buong kapisanan at nagsalita sa mga anak ni Benjamin na nangasa bato ng Rimmon, at inihayag ang kapayapaan sa kanila. Ug ang tibook nga katilingban nagpadala ug nagsulti sa mga anak sa Benjamin nga didto sa bato sa Rimmon, ug nagsangyaw sa pakigdait ngadto kanila. At bumalik ang Benjamin nang panahong yaon; at ibinigay nila sa kanila ang mga babaing kanilang iniligtas na buhay sa mga babae sa Jabes-galaad: at gayon ma'y hindi sapat sa kanila. Ug ang Benjamin mingbalik niadtong panahona; ug sila naghatag kanila sa mga babaye nga ilang naluwas nga buhi sa mga kababayen-an sa Jabes-galaad: apan wala gani sila makapaigo kanila. At ang bayan ay nagsisi dahil sa Benjamin, sapagkat ginawan ng kasiraan ng Panginoon ang mga lipi ng Israel. Ug ang katawohan nanagbasul sa ilang kaugalingon tungod kang Benjamin, kay si Jehova naghimo ug usa ka pagputol sa mga banay sa Israel. Nang magkagayo'y sinabi ng mga matanda ng kapisanan, Paanong ating gagawin na paghanap ng asawa doon sa nangatitira, yamang ang mga babae ay nalipol sa Benjamin? Unya ang mga anciano sa katilingban ming-ingon: Unsaon nato sa paghimo nga makapangasawa sila nga nahibilin, sanglit nga ang mga babaye sa Benjamin nangahurot na? At kanilang sinabi, Nararapat magkaroon ng mana yaong nangakatakas sa Benjamin, upang ang isang lipi ay huwag mapawi sa Israel. Ug sila ming-ingon: Kinahanglan nga may usa ka panulondon alang kanila nga nangalagiw gikan sa Benjamin aron ang usa ka banay dili mapanas gikan sa Israel. Gayon man ay hindi natin maibibigay na asawa sa kanila ang ating mga anak na babae: sapagkat ang mga anak ni Israel ay nagsisumpa, na nangagsasabi, Sumpain yaong magbigay ng asawa sa Benjamin. Apan kita dili maghatag kanila aron ipaasawa ang atong mga anak nga babaye: kay ang mga anak sa Israel nakapanumpa, nga nagaingon: Tinunglo siya nga magahatag ug usa ka asawa kang Benjamin. At kanilang sinabi, Narito, may isang kasayahan sa Panginoon sa taon-taon sa Silo, na nasa hilagaan ng Beth-el sa dakong silanganan ng lansangan na paahon sa Sichem mula sa Beth-el, at sa timugan ng Lebona. Ug sila nanag-ingon: Ania karon, may usa ka fiesta ni Jehova sa matag tuig sa Silo, nga atua sa amihanan sa Beth-el, dapit sa silangang pikas sa alagianan nga nagtungas sukad sa Beth-el, ngadto sa Sichem ug sa habagatan sa Lebona. At kanilang iniutos sa mga anak ni Benjamin, na sinasabi, kayo'y yumaon at bumakay sa mga ubasan; Ug sila nagsugo sa mga anak sa Benjamin, nga nag-ingon: Lakaw ug magbanhig didto sa mga kaparrasan; At tingnan ninyo, at, narito, kung ang mga anak na babae sa Silo ay lumabas na sumayaw ng mga sayaw, lumabas nga kayo sa ubasan, at kumuha ang bawat lalake sa inyo, ng kaniyang asawa sa mga anak sa Silo; at yumaon kayo sa lupain ng Benjamin. Ug magtan-aw kamo, ug, ania karon, kong ang mga anak nga babaye sa Silo manggula sa pagsayaw sa mga sayaw, unya gumula kamo gikan sa mga kaparrasan, ug ang tagsatagsa ka lalake magdakup sa iyang maasawa gikan sa mga anak nga babaye sa Silo, ug umadto sa yuta sa Benjamin. At mangyayari, na pagka ang kanilang mga magulang o ang kanilang mga kapatid ay naparito upang kami ay usapin, ay aming sasabihin sa kanila, Ipagkaloob na ninyo sila sa amin: sapagkat hindi namin kinuha na asawa sa bawat isa sa kanila sa pagkikipagbaka: o ibinigay man ninyo sila sa kanila, sa ibang paraan kayo'y magkakasala. Ug mahitabo sa diha nga ang ilang mga amahan kun ilang kaigsoonan moanhi sa pagsumbong kanamo nga kami magaingon kanila: Ihatag sila sa mamaloloy-on kanamo; tungod kay kami wala magkuha ang tagsatagsa ka tawo ug asawa alang kaniya gikan kanila sa panggubatan, ni kamo naghatag kanila tingale karon kamo mahimong sad-an. At ginawang gayon ng mga anak ni Benjamin, at kinuha nila silang asawa ayon sa kanilang bilang, sa mga sumasayaw, na kanilang dinala: at sila'y yumaon at nagbalik sa kanilang mana, at itinayo ang mga bayan, at tinahanan nila. Ug ang mga anak sa Benjamin nanaghimo sa ingon niini, ug nangasawa sila sumala sa ilang gidaghanon, gikan kanila nga mingsayaw, nga ilang gibihag: ug nangadto ug namalik sila ngadto sa ilang panulondon, ug nanagtukod sa mga ciudad ug gipuy-an kini. At yumaon ang mga anak ni Israel mula roon nang panahong yaon, bawat lalake ay sa kaniyang lipi at sa kaniyang angkan, at yumaon mula roon ang bawat lalake na umuwi sa kaniyang mana. Ug ang mga anak sa Israel namahawa gikan didto niadtong panahona, ang tagsatagsa ka tawo sa iyang banay, ug sa iyang panimalay, ug nanggula sila gikan didto, ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang panulondon. At nangyari nang mga kaarawan nang humatol ang mga hukom, na nagkagutom sa lupain. At isang lalaking taga Bethlehem-juda ay yumaong nakipamayan sa lupain ng Moab, siya, at ang kaniyang asawa, at ang kaniyang dalawang anak na lalake. Ug nahitabo niadtong mga adlawa sa diha nga ang mga maghuhukom nanaghukom, nga miabut ang gutom sa yuta, ug dihay usa ka tawo sa Beth-lehem sa Juda nga miadto sa pagpuyo sa yuta sa Moab, siya, ug ang iyang asawa, ug ang iyang duruha ka anak nga lalake. At ang pangalan ng lalake ay Elimelech, at ang pangalan ng kaniyang asawa ay Noemi, at ang pangalan ng kaniyang dalawang anak ay Mahalon at Chelion, mga Ephrateo na taga Bethlehem-juda. At sila'y naparoon sa lupain ng Moab, at nanirahan doon. Ug ang ngalan sa tawo mao si Elimelech, ug ang ngalan sa iyang asawa si Noemi, ug ang ngalan sa iyang duruha ka anak nga lalake, mao si Mahalon ug si Chelion, mga Ephratehanon sa Beth-lehem sa Juda. Ug nangadto sila sa yuta sa Moab ug mingpabilin didto. At si Elimelech na asawa ni Noemi ay namatay: at siya'y naiwan at ang kaniyang dalawang anak. Ug si Elimelech ang bana ni Noemi namatay; ug siya nahibilin, ug ang iyang duruha ka anak nga lalake. At sila'y nagsipagasawa sa mga babae sa Moab; ang pangalan ng isa'y Orpha, at ang pangalan ng isa'y Ruth: at sila'y tumahan doon na may sangpung taon. Ug nangasawa sila sa kababayen-an sa Moab; ang ngalan sa usa mao si Orpha, ug ang ngalan sa usa mao si Ruth: ug sila namuyo didto duol sa napulo ka tuig. At namatay kapuwa si Mahalon at si Chelion; at ang babae ay naiwan ng kaniyang dalawang anak at ng kaniyang asawa. Ug nangamatay silang duruha si Mahalon ug si Chelion; ug si Noemi gitalikdan sa iyang duruha ka anak ug sa iyang bana. Nang magkagayo'y bumangon siya na kasama ng kaniyang dalawang manugang upang siya'y bumalik mula sa lupain ng Moab: sapagkat kaniyang nabalitaan sa lupain ng Moab kung paanong dinalaw ng Panginoon ang kaniyang bayan sa pagbibigay sa kanila ng tinapay. Unya siya mibangon kuyog sa iyang mga binalaye, aron siya makapauli gikan sa yuta sa Moab; kay siya nakadungog didto sa yuta sa Moab kong giunsa pagdu-aw ni Jehova ang iyang katawohan pinaagi sa paghatag kanila ug tinapay. At siya'y umalis sa dakong kaniyang kinaroroonan, at ang kaniyang dalawang manugang na kasama niya: at sila'y yumaon upang bumalik sa lupain ng Juda. Ug siya migikan sa dapit nga iyang gipuy-an ug ang iyang duruha ka mga binalaye kuyog kaniya; ug sila mingpadayon sa pagpauli ngadto sa yuta sa Juda. At sinabi ni Noemi sa kaniyang dalawang manugang, Kayo'y yumaon, na bumalik ang bawat isa sa inyo sa bahay ng kaniyang ina: gawan nawa kayo ng magaling ng Panginoon, na gaya ng inyong ginawa sa mga namatay at sa akin. Ug si Noemi miingon sa iyang duruha ka mga binalaye: Lumakaw kamo, pauli ang tagsatagsa kaninyo ngadto sa balay sa iyang inahan: si Jehova malooy kaninyo, sama sa inyong gihimo sa mga patay, ug kanako. Ipagkaloob nawa ng Panginoon na kayo'y makasumpong ng kapahingahan, bawat isa sa inyo sa bahay ng kaniyang asawa. Nang magkagayo'y kaniyang hinagkan sila; at inilakas nila ang kanilang tinig at nagsiiyak. Itugot unta ni Jehova nga kamo makakaplag ug pahulay, ang tagsatagsa kaninyo sa balay sa iyang bana. Unya iyang gihagkan sila, ug ilang gipatugbaw ang ilang tingog, ug nanghilak sila. At sinabi nila sa kaniya, Hindi, kundi kami ay babalik na kasama mo sa iyong bayan. Ug sila miingon kaniya: Dili, apan kami mopauli hinoon uban kanimo ngadto sa imong katawohan. At sinabi ni Noemi, Kayo'y magsibalik, mga anak ko: bakit kayo'y yayaong kasama ko? may mga anak pa ba ako sa aking tiyan, na magiging inyong mga asawa? Ug si Noemi mitubag: Pauli kamo, mga anak ko. Nganong mouban kamo kanako? May lain pa bang mga bata nga lalake sa akong taguangkan aron sila mainyong mga bana? Kayo'y magsibalik, mga anak ko, magpatuloy kayo ng inyong lakad; sapagkat ako'y totoong matanda na upang magkaroon pa ng asawa. Kung aking sabihin, Ako'y may pagasa, kung ako'y magkaasawa man ngayong gabi, at ako'y magkakaanak man; Pamauli kamo mga anak ko, padayon kamo; kay ako tigulang na kaayo nga mobaton pa ug bana. Kong ako moingon, ako may paglaum pa, kong ako makabaton usab ug usa ka bana karong gabii, ug manganak usab ug mga lalake; Maghihintay kaya kayo hanggang sa sila'y lumaki? magbabawa kaya kayo na magkaasawa? huwag, mga anak ko: sapagkat daramdamin kong mainam dahil sa inyo, sapagkat ang kamay ng Panginoon ay nanaw laban sa akin. Mohulat ba kamo kanila hangtud nga sila mangadagku? Mohulat ba kamo kanila nga walay bana? ayaw, mga anak ko; kay kana nakapayugot kanako sa hilabihan tungod kaninyo, kay ang kamot ni Jehova gibakyaw batok kanako. At inilakas nila ang kanilang tinig at nagsiiyak uli; at hinagkan ni Orpha ang kaniyang biyanan; ngunit si Ruth ay yumakap sa kaniya. Ug gipatugbaw nila ang ilang tingog, ug nanghilak pag-usab: ug si Orpha mihalok sa iyang ugangan nga babaye; apan si Ruth mipabilin kaniya. At sinabi niya, Narito, ang iyong hipag ay bumalik na sa kaniyang bayan, at sa kaniyang dios; bumalik kang sumunod sa iyong hipag. Ug siya miingon: Ania karon, ang imong bilas nga babaye mibalik ngadto sa iyang katawohan, ug sa iyang mga dios; bumalik ka sunod sa imong bilas nga babaye. At sinabi ni Ruth, Huwag mong ipamanhik na kita'y iwan, at bumalik na humiwalay sa iyo; sapagkat kung saan ka pumaroon, ay paroroon ako: at kung saan ka tumigil, ay titigil ako: ang iyong bayan ay magiging aking bayan, at ang iyong Dios ay aking Dios: Ug si Ruth miingon: Ayaw ako paghangyoa aron sa pagbiya kanimo, ug sa pagbalik gikan sa pagsunod kanimo: kay bisan asa ikaw moadto, ako moadto; ug bisan asa ikaw mopuyo, adto ako mopuyo; ang imong katawohan mamahimo nga akong katawohan, ug ang imong Dios mamahimo nga akong Dios; Kung saan ka mamatay, ay mamamatay ako, at doon ako ililibing; hatulan ako ng Panginoon at lalo na, maliban ang kamatayan ang maghiwalay sa iyo at sa akin. Asa ikaw mamatay, adto ako magpakamatay, ug didto ako igalubong: si Jehova magahimo sa ingon niana kanako, ug labaw pa usab, kong may laing butang gawas sa kamatayon nga magapabulag kanimo ug kanako. At nang makita ni Noemi na mapilit ng pagsama sa kaniya, ay tumigil ng pagsasalita sa kaniya. Sa nakita niya nga siya hugot gayud nga mokuyog kaniya, mihunong siya sa pagsulti niini kaniya. Sa gayo'y yumaon silang dalawa hanggang sa sila'y dumating sa Bethlehem. At nangyari, nang sila'y dumating sa Bethlehem, na ang buong bayan ay napataka sa kanila; at sinabi ng mga babae, Ito ba'y si Noemi? Busa silang duruha nanlakaw hangtud nga nanghiabut sila sa Beth-lehem. Ug nahitabo sa pag-abut nila sa Beth-lehem nga ang tibook ciudad naukay mahitungod kanila, ug sila miingon: Mao ba kini si Noemi? At sinabi niya sa kanila, Huwag na ninyo akong tawaging Noemi, tawagin ninyo akong Mara: sapagkat ginawan ako ng kapaitpaitan ng Makapangyarihan sa lahat. Ug siya miingon kanila: Ayaw ako pagtawga nga si Noemi, tawga ako nga Mara; kay ang Makagagahum nagpaantus kanako sa hilabihan nga kapaitan. Ako'y umalis na puno, at ako'y iniuwi ng Panginoon na walang dala. Bakit ninyo ako tinatawag na Noemi, yamang ang Panginoon ay nagpatotoo laban sa akin, at dinalamhati ako ng Makapangyarihan sa lahat? Ako mihalin nga hupong, ug si Jehova nagdala kanako nganhi sa balay pag-usab nga walay dala; ngano nga ako tawgon ninyo nga si Noemi, sanglit si Jehova nagpamatuod batok kanako, ug ang Makagagahum nagsakit kanako? Sa gayo'y nagsibalik si Noemi at si Ruth na Moabita, na kaniyang manugang na kasama niya, na nagsibalik mula sa lupain ng Moab: at sila'y nagsidating sa Bethlehem sa pasimula ng pagaani ng sebada. Busa si Noemi mibalik, ug si Ruth nga Moabihanon, iyang binalaye, nga mipauli uban kaniya gikan sa yuta sa Moab; ug sila mipadulong ngadto sa Beth-lehem sa sinugdan sa pagpangani sa mga cebada. At si Noemi ay may kamaganak ng kaniyang asawa, isang mayamang makapangyarihan, sa angkan ni Elimelech; at ang pangalan niya'y Booz. Ug si Noemi may kaubanan sa iyang bana, usa ka tawong gamhanan tungod sa pagkabahandianon, sa panimalay ni Elimelech; ug ang iyang ngalan mao si Booz. At sinabi ni Ruth na Moabita kay Noemi, Paparoonin mo ako ngayon sa bukid, at mamulot ng mga uhay sa likuran niyaong aking kasumpungan ng biyaya sa paningin. At sinabi niya sa kaniya, Yumaon ka, anak ko. Ug si Ruth nga Moabihanon miingon kang Noemi: Paadtoa karon ako ngadto sa uma, ug manghagdaw ako sa mga uhay sa trigo sunod kaniya sa kang kinsang pagtan-aw ako makakaplag ug kalooy. Ug siya miingon kaniya: Lumakaw ka, anak ko. At siya'y yumaon at naparoon, at namulot sa bukid sa likuran ng mga mangaani: at nagkataong dumating sa bahagi ng lupa na nauukol kay Booz, na sa angkan ni Elimelech. Ug siya miadto, ug nanghagdaw didto sa uma sunod sa mga mangangani; ug ang iyang palad mao ang pag-abut sa bahin sa uma nga iya kang Booz, nga banay ni Elimelech. At, narito, si Booz ay nanggaling sa Bethlehem, at nagsabi sa mga mangaani, Ang Panginoo'y sumainyo nawa. At sila'y sumagot sa kaniya, Pagpalain ka nawa ng Panginoon. Ug ania karon, si Booz nahiabut gikan sa Beth-lehem, ug miingon sa mangangani: Si Jehova magauban kaninyo. Ug sila mingtubag kaniya: Si Jehova manalangin kanimo. Nang magkagayo'y sinabi ni Booz sa kaniyang lingkod na kaniyang katiwala sa mga mangaani, Sinong babae ito? Unya miingon si Booz sa iyang sulogoon nga pangulo sa mga mangangani: Kinsa kini nga dalagaha. At ang lingkod na katiwala sa mga mangaani ay sumagot at nagsabi, Siya'y babaing Moabita na bumalik na kasama ni Noemi na mula sa lupain ng Moab: Ug ang sulogoon nga pangulo sa mga mangangani mitubag ug miingon: Kana mao ang Moabihanon nga dalaga nga nahibalik uban kang Noemi gikan sa yuta sa Moab. At kaniyang sinabi, Isinasamo ko sa iyong pamulutin mo ako, at papagtipunin sa likuran ng mga mangaani sa gitna ng mga bigkis. Sa gayo'y naparoon siya at nagpatuloy, sa makatuwid baga'y mula sa umaga hanggang ngayon, liban sa siya'y nagpahingang sangdali sa bahay. Ug siya miingon: Ako nagahangyo kaninyo, pahagdawa ako, ug manghipus sa mga binangan sunod sa mga mangangani. Busa siya miadto, ug nagkanunayan bisan sukad sa buntag hangtud karon, gawas nga usahay siya mopahulay sa makadiyut didto sa balay. Nang magkagayo'y sinabi ni Booz kay Ruth, Di mo ba naririnig, anak ko? Huwag kang mamulot sa ibang bukid, o lumagpas man dito, kundi manahan ka ritong malapit sa piling ng aking mga alilang babae. Unya miingon si Booz kang Ruth: Wala ba ikaw makadungog, anak ko? Ayaw pagpanghagdaw sa laing uma, ni tumalikod gikan dinhi, apan magkanunay ka sa pagpuyo dinhi tipon sa mga kadalagahan ko. Itanaw mo ang iyong mga mata sa bukid na kanilang inaanihan, at sumunod ka sa kanila; di ba ibinilin ko sa mga bataan na huwag ka nilang gagalawin? At pagka ikaw ay nauuhaw, pumaroon ka sa mga banga, at uminom ka sa inigib ng mga bataan. Ilantaw ang imong mga mata sa uma nga ilang pagaanihan, ug lumakaw ka sunod kanila: wala ba ako magtugon sa mga kaulitawohan nga sila dili maghilabut kanimo? ug kong ikaw uhawon, lakaw ngadto sa mga tadyaw, ug uminum sa mga kinalus sa mga kaulitawohan. Nang magkagayo'y nagpatirapa siya at yumukod sa lupa, at nagsabi sa kaniya, Bakit ako nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin na nilingap mo ako, dangang ako'y taga ibang lupa? Unya siya miyukbo, ug midungo sa yuta, ug miingon kaniya: Nganong nakakaplag ako ug kalooy sa imong mga mata, nga ikaw buot motagad kanako, sanglit ako usa ka dumuloong lamang? At si Booz ay sumagot at nagsabi sa kaniya, Ipinatalastas sa akin ang buong iyong ginawa sa iyong biyanan mula sa pagkamatay ng iyong asawa: at kung paanong iyong iniwan ang iyong ama at iyong ina, at ang lupang pinanganakan sa iyo, at ikaw ay naparito sa bayan na hindi mo nakilala nang una. Ug si Booz mitubag ug miingon kaniya: Gipadayag na gayud kanako ang tanan nga imong nabuhat sa imong ugangan nga babaye sukad sa pagkamatay sa imong bana; ug naunsa nga gibiyaan mo ang imong amahan ug ang imong inahan ug ang imong yutang natawohan, ug mianhi ka sa katawohan nga wala nimo hiilhi hangtud karon. Gantihin nawa ng Panginoon ang iyong gawa, at bigyan ka nawa ng lubos na ganting pala ng Panginoon, ng Dios ng Israel, sa ilalim ng mga pakpak niyaong iyong kakanlungan. Si Jehova magatumbas sa imong buhat, ug ang usa ka hingpit nga ganti igahatag kanimo ni Jehova, ang Dios sa Israel, sa ilalum sa kang kinsang mga pako ikaw mianhi aron sa pagpasilong. Nang magkagayo'y kaniyang sinabi, Makasumpong nawa ako ng biyaya sa iyong paningin, panginoon ko; sapagkat ako'y iyong inaliw, at sapagkat may kagandahang loob na pinagsalitaan mo ang iyong lingkod, bagaman ako'y hindi gaya ng isa sa iyong mga alila. Unya siya miingon: Pakitaa ako ug kalooy sa imong mga mata, ginoo ko; kay niana ikaw naglipay kanako, ug tungod niana ikaw nakigsulti kanako nga may kalolot sa imong ulipon nga babaye, bisan pa nga ako dili sama sa usa sa imong mga sulogoon nga babaye. At sa pagkain ay sinabi ni Booz sa kaniya, Parito ka, at kumain ka ng tinapay, at basain mo ang iyong subo sa suka. At siya'y umupo sa siping ng mga mangaani: at iniabot niya sa kaniya, ang sinangag na trigo, at siya'y kumain, at nabusog, at lumabis. Ug sa panahon sa pagpangaon si Booz miingon kaniya: Umari ka diri, ug kumaon sa tinapay, ug ituslob ang imong tinipak sa suka. Ug siya milingkod tupad sa mga mangangani; ug sila naghatag ug mga sinanglag nga liso, ug siya mikaon, ug nabusog, ug milakat gikan didto. At nang siya'y tumindig upang mamulot, ay iniutos ni Booz sa kaniyang mga bataan, na sinasabi, Pamulutin ninyo siya hanggang sa gitna ng mga bigkis, at huwag ninyo siyang hiyain. Ug sa mitindog siya aron manghagdaw, si Booz nagsugo sa iyang mga kaulitawohan, nga nagaingon: Pasagdi siya nga manghagdaw bisan sa taliwala sa mga binangan, ug ayaw siya pagpakaulawi. At ihugot din ninyo siya ng ilan sa mga bigkis, at iwan ninyo at pamulutin niya, at huwag ninyong hiyain siya. Ug bugnota usab ninyo pagtuyo alang kaniya ang pila ka book gikan sa mga binangan, ug biyai ug pahagdawa siya, ug ayaw siya pagbadlonga. Sa gayo'y namulot siya sa bukid hanggang sa paglubog ng araw; at kaniyang hinampas yaong kaniyang napamulot, at may isang epa ng sebada. Busa siya naghagdaw didto sa uma hangtud sa pagkahapon; ug iyang gigiuk ang iyang hinagdaw, ug kadto duolan sa usa ka timbang sa cebada. At kaniyang dinala at pumasok sa bayan: at nakita ng kaniyang biyanan ang kaniyang napamulot: at kaniyang inilabas at ibinigay sa kaniya ang lumabis sa kaniya pagkatapos na siya'y nabusog. Ug kadto iyang gidala, ug misulod siya sa ciudad; ug ang iyang ugangan nga babaye nakakita sa iyang hinagdaw: ug iyang gidala ngadto ug gihatag kaniya ang iyang salin sa tapus siya mabusog. At sinabi ng kaniyang biyanan sa kaniya, Saan ka namulot ngayon? at saan ka gumawa? Pagpalain nawa yaong lumingap sa iyo, At itinuro niya sa kaniyang biyanan kung kanino siya gumawa, at sinabi, Ang pangalan ng lalake na aking ginawan ngayon ay Booz. Ug ang iyang ugangan nga babaye miingon kaniya: Diin ka makahagdaw niining adlawa? ug diin ka magbuhat? bulahan siya nga mitagad kanimo. Ug iyang gipahibalo sa iyang ugangan nga babaye kong kinsa ang iyang kauban sa pagbuhat, ug miingon: Ang ngalan sa tawo nga diha uban kanako sa pagbuhat niining adlawa mao si Booz. At sinabi ni Noemi sa kaniyang manugang: Pagpalain nawa siya ng Panginoon, na hindi ikinait ang kaniyang kagandahang loob sa mga buhay at sa mga patay. At sinabi ni Noemi sa kaniya, Ang lalaking yaon ay isa sa mga kamaganak na malapit natin, isang pinakamalapit na kamaganak natin. Ug si Noemi miingon sa iyang binalaye: Binulahan siya ni Jehova, nga wala magpahalayo sa iyang kalooy niadtong mga buhi ug mga nangamatay. Ug si Noemi miingon kaniya: Ang tawo may pagkakaubanan nato, usa sa atong duol nga kaubanan. At sinabi ni Ruth na Moabita, Oo, sinabi niya sa akin, Ikaw ay sumunod na malapit sa aking mga bataan hanggang sa kanilang matapos ang aking ani. Ug si Ruth ang Moabihanon miingon: Oo, siya miingon kanako: Ikaw magpahiduol sa akong mga kaulitawohan, hangtud nga ilang matapus ang tanan nakong pangani. At sinabi ni Noemi kay Ruth na kaniyang manugang, Mabuti, anak ko, na ikaw ay lumabas na kasama ng kaniyang mga alila, at huwag kang masumpungan sa ibang bukid. Ug si Noemi miingon kang Ruth nga iyang binalaye: Maayo anak ko, nga ikaw monunot sa iyang mga kadalagahan, ug nga ikaw dili nila ihibalag sa laing uma. Sa gayo'y nakipisang maliksi na kasiping ng mga alila ni Booz, upang mamulot hanggang sa katapusan ng pagaani ng sebada at pagaani ng trigo; at siya'y tumahang kasama ng kaniyang biyanan. Busa siya kanunay nga nakigkauban sa mga kadalagahan ni Booz, aron, sa paghagdaw, hangtud sa katapusan sa pangani sa cebada ug pangani sa trigo; ug siya mipuyo uban sa iyang ugangan nga babaye. At sinabi sa kaniya ni Noemi na kaniyang biyanan, Anak ko, hindi ba kita ihahanap ng kapahingahan, na ikabubuti mo? Ug si Noemi nga iyang ugangan nga babaye miingon kaniya: Anak ko, dili ba ako mangita ug pahulayan alang kanimo, aron kini maayo kanimo? At ngayo'y wala ba rito si Booz na ating kamaganak, na ang kaniyang mga alila ay siya mong kinasama? Narito, kaniyang pahahanginan ang sebada ngayong gabi sa giikan. Ug karon dili ba si Booz atong kaubanan man, nga sa iyang mga kadalagahan ikaw kauban? Ania karon, siya nagaalig-ig ug cebada niining gabhiona didto sa giukan. Maligo ka nga, at magpahid ka ng langis, at magbihis ka at bumaba ka sa giikan: ngunit huwag kang pakilala sa lalake, hanggang siya'y makakain at makainom. Busa maligo ka sa imong kaugalingon, ug pamubho ka, ug isul-ob mo ang imong saput, ug lumakaw ka ngadto sa giukan; apan sa imong kaugalingon ayaw pagpaila sa tawo, hangtud nga siya makakaon ug makainum. At mangyayari, paghiga niya, na iyong tatandaan ang dakong kaniyang hihigaan, at ikaw ay papasok, at iyong alisan ng takip ang kaniyang mga paa, at mahiga ka; at sasabihin niya sa iyo kung ano ang iyong gagawin. Ug mahitabo, nga kong siya mohigda na, timan-an mo ang dapit nga iyang pagahig-daan, ug sumulod ka, ug buksan mo ang iyang tiilan ug humigda ka; ug siya magasugilon kanimo sa imong pagabuhaton. At sinabi niya sa kaniya, Lahat ng iyong sinasabi sa akin ay aking gagawin. Ug siya miingon kaniya: Ang tanan mong gipamulong akong pagabuhaton. At siya'y bumaba sa giikan, at ginawa niya ang ayon sa buong iniutos sa kaniya ng kaniyang biyanan. Ug siya miadto sa giukan, ug gihimo ang tanan nga gisugo kaniya sa iyang ugangan nga babaye. At nang si Booz ay makakain at makainom, at ang kaniyang puso'y maligayahan, siya'y yumaong nahiga sa dulo ng bunton ng trigo; at siya'y naparoong marahan, at inalisan ng takip ang kaniyang mga paa, at siya'y nahiga. Ug sa nakakaon ug nakainum na si Booz, ug ang iyang kasingkasing nagmalipayon, mihigda siya sa kinatumyan sa ginalab: ug siya mihinay pagduol, ug gibuksan ang iyang tiilan ug mihigda siya. At nangyari, sa hating gabi, na ang lalake ay natakot at pumihit: at, narito, isang babae ay nakahiga sa kaniyang paanan. Ug nahitabo nga sa pagkatungang gabii, ang tawo nahikurat ug miliso sa iyang kaugalingon; ug, ania karon, usa ka babaye naghigda sa iyang tiilan. At sinabi niya, Sino ka? At siya'y sumagot, Ako'y si Ruth, na iyong lingkod: iladlad mo nga ang iyong kumot sa iyong lingkod; sapagkat ikaw ay malapit na kamaganak. Ug siya miingon: Kinsa ba ikaw? ug siya mitubag: Ako si Ruth ang sulogoon mong babaye: busa buklara ang imong kapa ibabaw sa imong ulipon nga babaye; kay ikaw ang usa ka haduol nga kaubanan. At kaniyang sinabi, Pagpalain ka nawa ng Panginoon, anak ko: ikaw ay nagpakita ng higit na kagandahang loob sa huli kay sa ng una, sa hindi mo pagsunod sa mga bagong tao maging sa dukha o sa mayaman. Ug siya miingon: Binulahan ikaw ni Jehova, anak ko; ikaw nagpakita kanako ug kalolot sa kaulahian labi pa kay sa sinugdan, sanglit ikaw wala monunot sa mga batan-on nga lalake, bisan kabus kun adunahan. At ngayon, anak ko, huwag kang matakot; gagawin ko sa iyo ang lahat na iyong sinasabi, sapagkat buong bayan ng aking bayan ay nakakaalam na ikaw ay isang babaing may bait. Ug karon, anak ko, ayaw kahadlok; buhaton ko kanimo ang tanan nga imong gipamulong; kay ang tibook nga ciudad sa akong katawohan nanghibalo nga ikaw babaye nga may katakus. At tunay nga na ako'y kamaganak na malapit; gayon man ay may kamaganak na lalong malapit kay sa akin. Ug karon matuod nga ako haduol nga kaubanan mo; apan adunay usa ka kaubanan nga labing haduol pa kay kanako. Maghintay ka ngayong gabi, at mangyayari sa kinaumagahan, na kung kaniyang tutuparin sa iyo ang bahagi ng pagkakamaganak, ay mabuti; gawin niya ang bahagi ng pagkakamaganak: ngunit kundi niya gagawin ang bahagi ng pagkakamaganak sa iyo, ay gagawin ko nga ang bahagi ng pagkakamaganak sa iyo, kung paano ang Panginoon ay nabubuhay: mahiga ka nga hanggang kinaumagahan. Dinhi maghulat ka lamang niining gabhiona, ug kini mahimo sa pagkabuntag, nga kong iyang himoon kanimo ang bahin sa usa ka kaubanan, maayo man; ipabuhat kaniya ang bahin sa usa ka kaubanan: apan kong siya dili magtuman sa katungdanan sa usa ka kaubanan kanimo, nan ako ang magahimo sa bahin sa usa ka kaubanan kanimo, ingon nga si Jehova buhi: humigda ka hangtud sa pagkabuntag. At siya'y nahiga sa kaniyang paanan hanggang kinaumagahan: at siya'y bumangong maaga bago magkakilala ang isat isa. Sapagkat kaniyang sinabi, Huwag maalaman na ang babae ay naparoon sa giikan. Ug siya mihigda dapit sa iyang tiilan hangtud nga nabuntag: ug siya mibangon sa dili pa magkailhanay ang usa ug usa. Kay si Booz miingon: Ayaw pag-isangyaw nga ang babaye nahianhi sa giukan. At kaniyang sinabi, Dalhin mo rito ang balabal na nasa ibabaw mo at hawakan; at hinawakan niya; at siya'y tumakal ng anim na takal na sebada, at isinunong sa kaniya; at siya'y pumasok sa bayan. Ug siya miingon: Dad-a ang pandong nga anaa kanimo, ug bitbita, ug iyang gikuptan kini; ug siya mitakus ug unom ka takus nga cebada ug gipalukdo kaniya: ug miadto siya ngadto sa ciudad. At nang siya'y pumaroon sa kaniyang biyanan, ay sinabi niya, Ano nga, anak ko? At isinaysay niya sa kaniya ang lahat na ginawa sa kaniya ng lalake. Ug sa pag-abut niya sa iyang ugangan nga babaye, siya miingon: Kinsa ba ikaw, anak ko? Ug iyang gisugilon kaniya ang tanan nga gibuhat sa tawo kaniya. At sinabi niya, Ang anim na takal na sebadang ito ay ibinigay niya sa akin; sapagkat kaniyang sinabi, Huwag kang pumaroong walang dala sa iyong biyanan. Ug siya miingon: Kining unom ka takus nga cebada iyang gihatag kanako; kay siya miingon: Ayaw pag-adto sa imong ugangang babaye nga walay dala. Nang magkagayo'y sinabi niya, Maupo kang tahimik, anak ko, hanggang sa iyong maalaman kung paanong kararatnan ng bagay: sapagkat ang lalaking yaon ay hindi magpapahinga, hanggang sa kaniyang matapos ang bagay sa araw na ito. Unya miingon siya: Lumingkod ka sa hilum, anak ko, hangtud nga ikaw mahibalo sa kahulogan niining butanga; kay ang tawo dili mopahulay, hangtud nga matapus niya ang maong butang niining adlawa. Si Booz nga'y sumampa sa pintuang-bayan, at naupo siya roon: at, narito, ang malapit na kamaganak na sinalita ni Booz ay nagdaan; sa lalaking yao'y sinabi niya, Oy, kuwan! lumiko ka, maupo ka rito. At siya'y lumiko, at naupo. Karon si Booz mitungas ngadto sa ganghaan, ug milingkod didto: ug, ania karon, ang duol nga kaubanan nga gihisgutan ni Booz milabay; kaniya siya miingon: Oh kana mao siya! hapit una, lingkod diri. Ug mihapit siya, ug milingkod. At siya'y kumuha ng sangpung lalake sa mga matanda sa bayan, at sinabi, Maupo kayo rito. At sila'y naupo. Ug gikuha niya ang napulo ka tawo sa mga anciano sa ciudad, ug miingon: Panlingkod kamo dinhi. Ug sila nanlingkod. At sinabi niya sa malapit na kamaganak, Ipinagbibili ni Noemi, na bumalik na galing sa lupain ng Moab, ang bahagi ng lupa, na naging sa ating kapatid na kay Elimelech: Ug miingon siya sa duol nga kaubanan: Si Noemi, ang nahibalik pag-usab gikan sa yuta sa Moab, nagabaligya sa bahin nga yuta nga iya kang Elimelech nga atong igsoon: At aking inisip na ipahayag sa iyo, na sabihin, Bilhin mo sa harap nilang nakaupo rito, at sa harap ng mga matanda ng aking bayan. Kung iyong tutubusin ay tubusin mo; ngunit kung hindi mo tutubusin ay saysayin mo nga, upang matalastas ko: sapagkat wala nang tutubos na iba pa liban sa iyo: at ako ang sumusunod sa iyo. At sinabi niya, Aking tutubusin. Ug ako naghunahuna sa pagpadayag niana kanimo, sa pag-ingon: Palita kana sa atubangan nila nga naglingkod dinhi, ug sa atubangan sa mga anciano sa akong katawohan. Kong imong lukaton kana, lukata; apan kong ikaw dili molukat niana, nan suginli ako, aron mahibaloan ko; kay walay laing makalukat niana gawas kanimo; ug ako sunod kanimo. Ug siya miingon: Akong lukaton kana. Nang magkagayo'y sinabi ni Booz, Anomang araw na iyong bilhin ang parang sa kamay ni Noemi, ay marapat na iyong bilhin din ang kay Ruth na Moabita, na asawa ng namatay, upang ibangon ang pangalan ng namatay sa kaniyang mana. Unya miingon si Booz: Sa unsang adlawa nga paliton mo ang uma sa kamot ni Noemi, paliton mo usab ang kang Ruth, nga Moabihanon, ang asawa sa namatay, aron sa pagbangon sa ngalan sa namatay sa iyang panulondon: At sinabi ng malapit na kamaganak, Hindi ko matutubos sa ganang akin, baka masira ang aking sariling mana: iyo na ang aking matuwid ng pagtubos; sapagkat hindi ko matutubos. Ug ang haduol nga kaubanan miingon: Dili kana malukat nako sa akong kaugalingon, tingali hinoon mausik ang akong kaugalingon nga panulondon: kuhaon mo ang akong katungod sa paglukat pag-usab niana; kay ako dili makalukat niana. Ito nga ang kaugalian ng unang panahon sa Israel tungkol sa pagtubos at tungkol sa pagpapalit, upang patotohanan ang lahat ng mga bagay; hinuhubad ng isa ang kaniyang pangyapak, at ibinibigay sa kaniyang kapuwa: at ito ang paraan ng pagpapatotoo sa Israel. Karon kini mao ang batasan sa unang panahon sa Israel mahitungod sa paglukat, ug mahitungod sa pag-ilis, aron sa pagmatuod sa tanang butang: ang usa ka tawo mokuha sa iyang sapin, ug ihatag sa iyang silingan; ug kini mao ang paagi sa pagpamatuod dinhi sa Israel. Sa gayo'y sinabi ng malapit na kamaganak kay Booz, Bilhin mo sa ganang iyo. At hinubad niya ang kaniyang pangyapak. Busa ang duol nga kaubanan miingon kang Booz: Palita kana alang sa imong kaugalingon. Ug gikuha niya ang iyang sapin. At sinabi ni Booz sa mga matanda at sa buong bayan, Kayo'y mga saksi sa araw na ito, na aking binili ang lahat ng kay Elimelech, at lahat na kay Chelion, at kay Mahalon, sa kamay ni Noemi. Ug si Booz miingon sa mga anciano, ug sa tibook nga katawohan: Kamo mao ang mga saksi niining adlawa, nga gipalit ko ang tanan nga iya ni Elimelech, ug ang tanan nga iya ni Chelion ug ni Mahalon, gikan sa kamot ni Noemi. Bukod dito'y si Ruth na Moabita, na asawa ni Mahalon, ay aking binili na maging aking asawa, upang ibangon ang pangalan ng namatay sa kaniyang mana, upang ang pangalan ng namatay ay huwag mahiwalay sa gitna ng kaniyang mga kapatid, at sa pintuang-bayan ng kaniyang dako: kayo'y mga saksi sa araw na ito. Labut pa si Ruth ang Moabihanon, ang asawa ni Mahalon, gipalit ko nga akong asawa, aron sa pagbangon sa ngalan sa namatay ibabaw sa iyang panulondon, aron ang ngalan sa namatay dili mawala sa iyang mga kaigsoonan, ug gikan sa ganghaan sa iyang dapit: kamo mao ang mga saksi niining adlawa. At ang buong bayan na nasa pintuang-bayan, at ang mga matanda ay nagsabi, Kami ay mga saksi. Gawin ng Panginoon ang babae na pumapasok sa iyong bahay, na gaya ni Rachel at gaya ni Lea, na silang dalawa ang nagtatag ng sangbahayan ni Israel, at maging makapangyarihan ka sa Ephrata, at maging bantog sa Bethlehem: Ug ang tibook nga katawohan nga didto sa ganghaan, ug ang mga anciano, miingon: Kami mga saksi. Si Jehova maghimo sa babaye nga mahiadto sa imong balay sama kang Rachel ug sama kang Lea, nga ang maong duruha nagtukod sa balay sa Israel: ug mag-maadunahan ka sa Ephrata, ug magmabantugan sa Beth-lehem. At ang iyong sangbahayan ay maging gaya ng sangbahayan ni Phares, na ipinanganak ni Thamar kay Juda, sa binhi na ibibigay ng Panginoon sa iyo sa batang babaing ito. Ug himoa nga ang imong balay mahisama sa balay ni Phares, nga gipanganak ni Thamar kang Juda, sa kaliwat nga igahatag ni Jehova kanimo niining babayehana. Sa gayo'y kinuha ni Booz si Ruth, at siya'y naging kaniyang asawa; at siya'y sumiping sa kaniya, at pinapaglihi ng Panginoon, at siya'y nanganak ng isang lalake. Busa gikuha ni Booz si Ruth, ug siya nahimo nga iyang asawa; ug siya mitipon paghigda kaniya, ug si Jehova mitugot kaniya sa pagpanamkon, ug siya nanganak ug usa ka anak nga lalake. At sinabi ng mga babae kay Noemi, Pagpalain ka nawa ng Panginoon na hindi ka binayaan sa araw na ito, na mawalan ng isang malapit na kamaganak; at maging bantog nawa ang kaniyang pangalan sa Israel. Ug ang mga babaye miingon kang Noemi: Bulahan si Jehova, nga wala mobiya kanimo niining adlawa sa pagkawalay duol nga kaubanan; ug himoa ang iyang ngalan nga dungganon sa Israel. At siya'y magiging sa iyo ay isang tagapagsauli ng buhay, at tagapagkandili sa iyong katandaan: sapagkat ang inyong manugang na nagmamahal sa iyo, ay nagkaanak sa kaniya, at siya'y mahigit pa sa iyo kay sa pitong anak. Ug alang kanimo siya mahimong magbabag-o sa kinabuhi, ug maglilig-on kanimo sa imong pagkatigulang; kay gipanganak sa imong binalaye nga nahagugma kanimo, ang labi pang maayo kanimo kay sa pito ka mga anak nga lalake. At kinuha ni Noemi ang bata, at inihilig sa kaniyang kandungan, at siya'y naging yaya. Ug gikuha ni Noemi ang bata, ug gibutang sa iyang sabakan, ug siya nahimong iwa niini. At nilagyan ng pangalan ng mga babaing kaniyang kapitbahay, na sinasabi, May isang lalake na ipinanganak kay Noemi; at tinawag nila ang pangalan niya na Obed; siya ang ama ni Isai, na ama ni David. Ug ang mga babaye nga iyang silingan minghatag niana ug usa ka ngalan nga ming-ingon: May usa ka anak nga natawo kang Noemi; ug ilang gitawag ang iyang ngalan nga si Obed: siya ang amahan ni Isai, ang amahan ni David. Ito nga ang mga lahi ni Phares: naging anak ni Phares si Hesron; Karon kini mao ang mga kagikanan ni Phares: si Phares nanganak kang Hesron, At naging anak ni Hesron si Ram, at naging anak ni Ram si Aminadab; Ug si Hesron nanganak kang Ram, ug si Ram nanganak kang Aminadab, At naging anak ni Aminadab si Nahason, at naging anak ni Nahason si Salmon: Ug si Aminadab nanganak kang Nahason, ug si Nahason nanganak kang Salmon, At naging anak ni Salmon si Booz, at naging anak ni Booz si Obed; Ug si Salmon nanganak kang Booz, ug si Booz nanganak kang Obed, At naging anak ni Obed si Isai, at naging anak ni Isai si David. Ug si Obed nanganak kang Isai, ug si Isai nanganak kang David, May isa ngang lalake na taga Ramathaim-sophim, sa lupaing maburol ng Ephraim, at ang pangalan niya'y Elcana, na anak ni Jeroham, na anak ni Eliu, na anak ni Thohu, na anak ni Suph na Ephraimita: Karon may usa ka tawo sa Ramathaim-Sophim, sa kabungtoran sa Ephraim, ug ang iyang ngalan mao si Elcana ang anak nga lalake ni Jeroham, ang anak nga lalake ni Eliu, ang anak nga lalake ni Thohu, ang anak nga lalake ni Suph, nga Ephraimhanon: At siya'y may dalawang asawa; ang pangalan ng isa'y Ana, at ang pangalan ng isa'y Peninna: at si Peninna ay may mga anak ngunit si Ana ay walang anak. Ug siya may duruha ka asawa; ang ngalan sa usa mao si Ana ug ang ngalan sa usa mao si Penina: ug si Penina may mga anak, apan si Ana walay mga anak. At ang lalaking ito ay umaahon sa taon-taon mula sa kaniyang bayan upang sumamba at maghain sa Panginoon ng mga hukbo sa Silo. At ang dalawang anak ni Eli, na si Ophni at si Phinees, na mga saserdote sa Panginoon, ay nangandoon. Ug kining tawohana mitungas gikan sa iyang ciudad tuigtuig aron sa pagsimba ug sa paghalad kang Jehova sa mga panon didto sa Silo. Ug didto ang duruha ka mga anak nga lalake ni Eli, Ophni ug Pineas mga sacerdote kang Jehova. At pagka dumarating ang araw na si Elcana ay naghahain, ay kaniyang binibigyan ng mga bahagi si Peninna na kaniyang asawa, at ang lahat ng kaniyang mga anak na lalake at babae: Ug sa miabut ang adlaw nga si Elcana naghalad, ang mga pahat iyang gihatag kang Penina nga iyang asawa, ug sa tanan niyang mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye: Ngunit si Ana ay binibigyan niya ng ibayong bahagi: sapagkat minamahal niya si Ana, bagaman sinarhan ng Panginoon ang kaniyang bahay-bata. Apan kang Ana naghatag siya sa duruha ka pahat; kay nahagugma siya kang Ana, apan si Jehova nagtak-op sa iyang taguangkan. At minumungkahi siyang mainam ng kaniyang kaagaw upang yamutin siya, sapagkat sinarhan ng Panginoon ang kaniyang bahay-bata. Ug ang iyang kailog naghatag kaniya ug dakung kasuko, aron siya masamok, tungod kay si Jehova nagtak-op sa iyang taguangkan. At gayon ang ginagawa niya sa taon-taon, na pagka inaahon niya ang bahay ng Panginoon ay minumungkahi niyang gayon ang isa; kayat siya'y umiiyak, at hindi kumakain. Ug sanglit gihimo niya kini matagtuig, sa miadto siya sa balay ni Jehova, sa gihapon siya naghagit sa kasuko kaniya; tungod niana siya mihilak, ug wala kumaon. At sinabi ni Elcana na kaniyang asawa sa kaniya, Ana, bakit ka umiiyak? at bakit hindi ka kumakain? at bakit nagdadalamhati ang iyong puso? hindi ba ako mabuti sa iyo kay sa sangpung anak? Ug si Elcana nga iyang bana miingon kaniya: Ana, nganong naghilak ikaw? ug nganong wala ka kumaon? ug ngano nga ang imong kasingkasing masulob-on? dili ba ako labi pang maayo alang kanimo kay sa napulo ka mga anak nga lalake? Sa gayo'y bumangon si Ana pagkatapos na makakain sila sa Silo at pagkatapos na sila'y makainom. Ngayo'y si Eli na saserdote ay nakaupo sa upuan niya sa siping ng haligi ng pintuan ng templo ng Panginoon. Busa si Ana mitindog sa tapus sila makapangaon sa Silo, ug sa tapus sila makainum. Karon si Eli, ang sacerdote naglingkod sa iyang lingkoranan dapit sa haligi sa ganghaan sa templo ni Jehova. At siya'y nanalangin sa Panginoon ng buong paghihinagpis ng kaluluwa, at tumangis na mainam. Ug si Ana diha sa kapaitan gayud sa iyang kalag, ug nag-ampo kang Jehova ug naghilak sa dakung kasakit. At siya'y nanata ng isang panata, at nagsabi, Oh Panginoon ng mga hukbo, kung tunay na iyong lilingunin ang pagkapighati ng iyong lingkod, at aalalahanin mo at hindi mo kalilimutan ang iyong lingkod, kundi iyong pagkakalooban ang iyong lingkod ng anak na lalake, ay akin ngang ibibigay sa Panginoon sa lahat ng kaarawan ng kaniyang buhay, at walang pangahit na daraan sa kaniyang ulo. Ug nagsaad siya sa usa ka panaad, ug miingon: Oh, Jehova sa mga panon, kong ikaw buot gayud nga magsud-ong sa kasakit sa imong ulipon nga babaye, ug mahanumdum kanako, ug wala malimut sa imong ulipon nga babaye, kondili mohatag sa imong ulipon nga babaye sa usa ka anak nga lalake, unya ako magahalad kaniya alang kang Jehova sa tanang adlaw sa iyang kinabuhi, ug walay navaja nga modapat sa iyang ulo. At nangyari, habang siya'y nananatili ng pananalangin sa harap ng Panginoon, ay pinagmamasdan ni Eli ang kaniyang bibig. Ug nahatabo, nga sa nagpadayon siya sa pag-ampo sa atubangan ni Jehova, nga si Eli nagtimaan sa iyang baba. Si Ana nga'y nagsasalita sa kaniyang puso; ang kaniya lamang mga labi ang gumagalaw, ngunit ang kaniyang tinig ay hindi naririnig: kayat inakala ni Eli na siya'y lasing. Karon si Ana, namulong sa iyang kasingkasing; ang iya lamang mga ngabil ang naglihok, apan ang iyang tingog wala madungog: busa si Eli naghunahuna nga siya nahubog. At sinabi ni Eli sa kaniya, Hanggang kailan magiging lasing ka? ihiwalay mo ang iyong alak sa iyo. Ug si Eli miingon kaniya: Hangtud anus-a mohuwas ang imong pagkahubog? isalikway ang vino gikan kanimo. At sumagot si Ana, at nagsabi, Hindi, panginoon ko, ako'y isang babae na may diwang mapanglaw: hindi ako nakainom ng alak o inuming nakalalasing, kundi aking inihayag ang aking kaluluwa sa harap ng Panginoon. Ug si Ana mitubag ug miingon: Dili, ginoo ko, ako maoy usa ka babaye nga masulob-on sa espiritu: ako wala makainum sa vino ni sa maisug nga ilimnon, apan akong gibubo ang akong kalag sa atubangan ni Jehova. Huwag mong ibilang na babaing hamak ang iyong lingkod: sapagkat sa kasaganaan ng aking daing at ng aking pagkaduwahagi ay nagsalita ako hanggang ngayon. Ayaw pag-isipa nga dautan ang imong ulipon nga babaye; kay gikan sa pagkadaghan sa akong sumbong ug sa akong paghagit, akong gipamulong kini hangtud karon. Nang magkagayo'y sumagot si Eli, at nagsabi, Yumaon kang payapa: at ipagkaloob nawa sa iyo ng Dios ng Israel ang iyong hiling na hinihingi mo sa kaniya. Unya si Eli mitubag ug miingon: Lumakaw ka sa pakigdait; ug ang Dios sa Israel magahatag sa imong hangyo nga gipangayo mo kaniya. At sinabi niya, Makasumpong nawa ang iyong lingkod ng biyaya sa iyong paningin. Sa gayo'y nagpatuloy ng kaniyang lakad ang babae at kumain, at ang kaniyang mukha'y hindi na malumbay. Ug siya miingon: Kaloy-i ang imong ulipon nga babaye sa imong mga mata. Busa ang babaye milakaw sa iyang dalan, ug mikaon; ug ang iyang pamayhon wala na magmasulob-on. At sila'y bumangong maaga ng kinaumagahan, at sumamba sa Panginoon, at bumalik, at umuwi sa kanilang bahay sa Ramatha; at nakilala ni Elcana si Ana na kaniyang asawa; at inalaala siya ng Panginoon. Ug sila mingbangon pagsayo sa buntag, ug mingsimba sa atubangan ni Jehova, ug mingpauli ug mingdangat sa ilang balay sa Ramatha. Ug si Elcana miila kang Ana nga iyang asawa; ug si Jehova nahanumdum kaniya; At nangyari, nang sumapit ang panahon, na si Ana ay naglihi, at nanganak ng isang lalake; at tinawag ang pangalan niya na Samuel, na sinasabi, Sapagkat aking hiningi siya sa Panginoon. Ug nahitabo, sa diha nga hapit na moabut ang panahon, nga si Ana nanamkon, ug nanganak ug usa ka anak nga lalake; ug iyang gihinganlan siya nga si Samuel, nga nagaingon: Tungod kay gipangayo ko siya kang Jehova. At ang lalaking si Elcana, at ang buong sangbahayan niya, ay nagsiahon upang maghandog sa Panginoon ng hain sa taon-taon, at ganapin ang kaniyang panata. Ug ang tawo nga si Elcana, ug ang tanan sa iyang balay, ming-adto kang Jehova sa paghalad sa halad-nga-tinuig, ug sa iyang panaad. Ngunit si Ana ay hindi umahon; sapagkat sinabi niya sa kaniyang asawa, Hindi ako aahon hanggang sa ang bata'y mahiwalay sa suso; at kung magkagayo'y aking dadalhin siya, upang siya'y pakita sa harap ng Panginoon, at tumahan doon magpakailan man. Apan si Ana wala tumungas kay siya miingon sa iyang bana: Dili ako motungas hangtud nga ang bata malutas; ug unya dad-on ko siya, aron siya mopakita sa atubangan ni Jehova, ug didto mopabilin sa walay katapusan. At sinabi ni Elcana na kaniyang asawa sa kaniya, Gawin mo ang inaakala mong mabuti; maghintay ka hanggang sa maihiwalay mo siya sa suso; pagtibayin lamang ng Panginoon ang kaniyang salita. Sa gayo'y naghintay ang babae, at pinasuso ang kaniyang anak, hanggang sa naihiwalay niya sa suso. Ug si Elcana nga iyang bana miingon kaniya: Buhata ang maayo sumala kanimo; pabilin hangtud sa iyang pagkalutas; si Jehova lamang ang magatuman sa iyang pulong. Busa ang babaye napabilin ug nagpasuso sa iyang anak, hangtud nga siya nalutas. At nang kaniyang maihiwalay na sa suso, ay kaniyang iniahon, na may dala siyang tatlong guyang lalake, at isang epang harina, at isang sisidlang balat ng alak, at dinala niya siya sa bahay ng Panginoon sa Silo: at ang anak ay sanggol. Ug sa diha nga siya nalutas na, gidala siya uban kaniya, lakip ang totolo ka lakeng vaca, ug usa ka epha nga harina, ug usa ka botella nga vino, ug gidala siya ngadto sa balay ni Jehova sa Silo: ug ang bata linghod pa ang panuigon. At kanilang pinatay ang guyang lalake, at dinala ang bata kay Eli. Ug ilang gipatay ang lake nga vaca gg gidala ang bata ngadto kang Eli. At sinabi niya, Oh panginoon ko, alangalang sa buhay ng iyong kaluluwa, panginoon ko, ako ang babaing tumayo sa siping mo rito, na nanalangin sa Panginoon. Ug siya miingon: Oh, ginoo ko, ingon nga ang imong kalag buhi pa, ginoo ko, ako mao ang babaye nga mitindog haduol kanimo dinhi, nga nag-ampo kang Jehova. Dahil sa batang ito ako nanalangin; at ipinagkaloob sa akin ng Panginoon ang aking hiling na aking hiningi sa kaniya: Alang niining bataa ako nag-ampo; ug si Jehova mihatag kanako sa akong gihangyo kaniya: Kayat aking ipinagkakaloob naman sa Panginoon habang siya'y nabubuhay ay ipinagkakaloob ko siya sa Panginoon. At siya ay sumamba sa Panginoon doon. Busa gihatag ko siya usab kang Jehova; ingon sa kadugayon nga siya buhi, siya gihatag kang Jehova. Ug siya misimba kang Jehova didto. At si Ana ay nanalangin, at nagsabi: Nagagalak ang aking puso sa Panginoon; Ang aking sungay ay pinalaki ng Panginoon; Binigyan ako ng bibig sa aking mga kaaway; Sapagkat ako'y nagagalak sa iyong pagliligtas. Ug si Ana nag-ampo, ug miingon: Ang akong kasingkasing naghimaya kang Jehova; Ang akong sungay nabayaw diha kang Jehova; Ang akong baba nadaku ibabaw sa akong mga kaaway; Tungod kay ako nagmalipayon diha sa imong kaluwasan. Walang banal na gaya ng Panginoon; Sapagkat walang iba liban sa iyo, Ni may bato mang gaya ng aming Dios. Walay laing balaan sama kang Jehova; Kay walay lain gawas kanimo, Ni adunay lain nga bato sama sa among Dios. Huwag na kayong magsalita ng totoong kapalaluan; Huwag mabuka ang kahambugan sa inyong bibig; Sapagkat ang Panginoon ay Dios ng kaalaman, At sa pamamagitan niya'y sinusukat ang mga kilos. Ayaw na pagsulti sa hilabihan ka pagkamapahitas-on; Ayaw pagpagulaa ang palabilabi sa imong baba; Kay si Jehova maoy usa ka Dios sa kahibalo, Ug pinaagi kaniya ang mga panlihok ginatimbang. Ang mga busog ng mga makapangyarihang tao ay nasisira; At yaong nangatisod ay nabibigkisan ng kalakasan. Ang mga busogan sa mga makagagahum nga tawo nangabunggo; Ug sila nga nahisukamod ginabaksan sa kusog. Yaong mga busog ay nagpaupa dahil sa tinapay; At yaong mga gutom ay hindi na gutom: Oo, ang baog ay nanganak ng pito; At yaong may maraming anak ay nanghihina. Sila nga mga busog nagpasuhol sa ilang kaugalingon alang sa tinapay; Ug sila nga gigutom mingpahulay gikan sa kagutmanan: Oo, ang apuli nanganak ug pito; Ug siya nga daghan ug mga anak nagaanam ug kahuyang. Ang Panginoo'y pumapatay, at bumubuhay: Siya ang nagbababa sa Sheol, at nagsasampa. Si Jehova mopatay, ug mobanhaw: Siya mobanlud ngadto sa Sheol ug mobayaw sa itaas. Ang Panginoo'y nagpapadukha at nagpapayaman: Siya ang nagpapababa, at siya rin naman ang nagpapataas. Si Jehova mohimo sa tawo nga kabus, ug magapadato: Siya magapaubos sa tawo, siya usab magabayaw. Kaniyang ibinabangon ang dukha mula sa alabok, Kaniyang itinataas ang mapagkailangan mula sa dumihan, Upang sila'y palukluking kasama ng mga prinsipe, At magmana ng luklukan ng kaluwalhatian: Sapagkat ang mga haligi ng lupa ay sa Panginoon, At kaniyang ipinatong ang sanglibutan sa kanila. Siya magabangon sa kabus gikan sa abug, Iyang gituboy ang hangul gikan sa kalibangan, Aron sa pagpalingkod kanila uban sa mga principe, Ug manunod sa trono sa himaya: Kay ang mga haligi sa yuta iya ni Jehova, Ug iyang gitungtong ang kalibutan sa ibabaw nila. Kaniyang iingatan ang mga paa ng kaniyang mga banal; Ngunit ang masama ay patatahimikin sa mga kadiliman; Sapagkat sa pamamagitan ng kalakasan ay walang lalaking mananaig. Siya magabantay sa mga tiil sa iyang mga balaan; Apan ang dautan pahilumon diha sa kangitngitan; Kay pinaagi sa kusog walay tawo nga makadaug. Yaong makipagkaalit sa Panginoon ay malalansag; Laban sa kanila'y kukulog siya mula sa langit: Ang Panginoon ang huhukom sa mga wakas ng lupa; At bibigyan niya ng kalakasan ang kaniyang hari, At palalakihin ang sungay ng kaniyang pinahiran ng langis. Sila nga makigbugno batok kang Jehova mangagamay sa pagadugmokon; Batok kanila siya magapadalogdog didto sa langit: Si Jehova magahukom sa mga kinatumyan sa yuta; Ug siya magahatag ug kalig-on sa iyang hari, Ug magabayaw sa sungay sa iyang dinihog. At si Elcana ay umuwi sa Ramatha sa kaniyang bahay. At ang bata'y nangangasiwa sa Panginoon sa harap ni Eli na saserdote. Ug si Elcana miadto sa Rama ngadto sa iyang balay. Ug ang bata nag-alagad kang Jehova sa atubangan ni Eli, nga sacerdote. Ngayo'y ang mga anak ni Eli ay mga hamak na lalake; hindi nila nakikilala ang Panginoon. Karon ang mga anak nga lalake ni Eli mga dautang tawo; sila wala makaila kang Jehova. At ang kaugalian ng mga saserdote sa bayan, ay, na pagka ang sinoma'y naghahandog ng hain, lumalapit ang bataan ng saserdote, samantalang ang laman ay niluluto, na may hawak sa kamay na pang-ipit na may tatlong ngipin; Ug ang batasan sa mga sacerdote uban sa katawohan mao, nga, kong may bisan kinsang tawo nga maghalad sa halad, ang sulogoon sa sacerdote manuol samtang nga nagbukal pa ang unod, ang sab-it-sa-unod nga may totolo ka ngipon diha sa iyang kamot; At kaniyang dinuduro sa kawali, o sa kaldera, o sa kaldero, o sa palyok; at lahat ng nadadala ng pang-ipit ay kinukuha ng saserdote para sa kaniya. Gayon ang ginagawa nila sa Silo sa lahat ng mga Israelita na naparoroon. Ug iyang itugsok kini sa kalaha, kun sa tatso, kun sa kawa, kun sa kolon; ang tanan nga madala sa igsasab-it-sa-unod kuhaon sa sacerdote. Ingon niana gibuhat nila sa mga Israelihanon nga manghiadto sa Silo. Oo, bago nila sunugin ang taba, ay lumalapit ang bataan ng saserdote, at sinasabi sa lalake na naghahain, Magbigay ka ng lamang maiihaw para sa saserdote, sapagkat hindi siya tatanggap sa iyo ng lamang luto, kundi hilaw. Oo, sa dili pa sila magasunog sa tambok, ang sulogoon sa sacerdote moanha, ug moingon sa tawo nga naghalad: Humatag ka ug unod aron aslon alang sa sacerdote; kay dili siya buot sa linat-an nga unod, kondili sa hilaw. At kung sabihin ng lalake sa kaniya, Walang pagsalang kanila munang susunugin ang taba, at saka mo kunin kung gaano ang nasain ng iyong kaluluwa; kaniya ngang sinasabi, Hindi, kundi ibibigay mo sa akin ngayon: at kung hindi ay aking kukuning sapilitan. Ug kong ang tawo moingon kaniya: Sa pagkatinuod ilang pagasunogon ang tambok pag-una, ug unya kumuha ka kutob sa kinahanglan sa imong kalag; nan unya siya magaingon: Dili, kondili ihatag mo kini kanako karon: ug kong dili, kuhaon ko kini pinaagi sa pagpugos. At ang kasalanan ng mga binatang yaon ay totoong malaki sa harap ng Panginoon; sapagkat niwawalan ng kabuluhan ng mga tao ang handog sa Panginoon. Ug ang sala sa mga batan-ong lalake hilabihan kadaku kaayo sa atubangan ni Jehova; kay ang mga tawo nagtamay sa paghalad kang Jehova. Ngunit si Samuel ay nangangasiwa sa harap ng Panginoon, sa bagay ay bata pa, na may bigkis na isang kayong linong epod. Apan si Samuel nag-alagad sa atubangan ni Jehova, samtang bata pa siya, nga binaksan sa ephod nga lino. Bukod sa rito'y iginagawa siya ng kaniyang ina ng isang munting balabal, at dinadala sa kaniya taon-taon, pagka siya'y umaahon na kasama ng kaniyang asawa upang maghandog ng hain sa taon-taon. Kapin pa niini ang iyang inahan naghimo kaniya ug usa ka diyutayng bisti, ug gidala ngadto kaniya matagtuig, sa diha nga nag-adtoan siya uban sa iyang bana sa paghalad sa tinuig-nga-halad. At binasbasan ni Eli si Elcana at ang kaniyang asawa, at sinabi, Bigyan ka nawa ng Panginoon ng binhi sa babaing ito sa lugar ng hingi na kaniyang hiningi sa Panginoon. At sila'y umuwi sa kanilang sariling bahay. Ug si Eli nagpanalangin kang Elcana ug sa iyang asawa, ug miingon: Si Jehova naghatag kanimo ug kaliwat niining babayehana tungod sa hangyo nga gipangayo kang Jehova. Ug sila namauli ngadto sa ilang kaugalingong balay. At dinalaw ng Panginoon si Ana, at siya'y naglihi, at nagkaanak ng tatlong lalake at dalawang babae. At ang batang si Samuel ay lumalaki sa harap ng Panginoon. Ug si Jehova midu-aw kang Ana, ug siya nanamkon, ug nanganak ug totolo ka anak nga lalake ug duruha ka anak nga babaye. Ug ang bata nga si Samuel nagtubo sa atubangan ni Jehova. Si Eli nga ay totoong matanda na; at kaniyang nababalitaan ang lahat ng ginagawa ng kaniyang mga anak sa buong Israel, at kung paanong sila'y sumisiping sa mga babae na naglilingkod sa pintuan ng tabernakulo ng kapisanan. Karon si Eli tigulang na kaayo; ug siya nakadungog sa tanan nga gihimo sa iyang mga anak nga lalake sa tibook Israel, ug giunsa nila sa paghigda ipon sa mga babaye nga nag-alagad sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. At sinabi niya sa kanila, Bakit ginagawa ninyo ang mga ganiyang bagay? sapagkat aking nababalitaan sa buong bayang ito ang inyong mga masamang kilos. Ug siya miingon kanila: Nganong naghimo kamo nianang mga butanga? kay nadungog ko ang inyong dautang mga pamatasan gikan niining tibook nga katawohan. Huwag, mga anak ko; sapagkat hindi mabuting balita ang aking naririnig: inyong pinasasalangsang ang bayan ng Panginoon. Dili, mga anak ko, kay kini dili maayong taho nga akong hindunggan: gihimo ninyo nga makasala ang katawohan ni Jehova. Kung ang isang tao ay magkasala laban sa iba, ay hahatulan siya ng Dios; ngunit kung ang isang tao ay magkasala laban sa Panginoon, sino ang mamamagitan sa kaniya? Gayon ma'y hindi nila dininig ang tinig ng kanilang ama, sapagkat inakalang patayin sila ng Panginoon. Kong ang usa ka tawo makasala batok sa lain, ang Dios magahukom kaniya; apan kong ang usa ka tawo makasala batok kang Jehova, kinsa ang magapakilooy alang kaniya? Bisan pa niana, sila wala mamati sa tingog sa ilang amahan, tungod kay si Jehova nagtinguha sa pagpatay kanila. At ang batang si Samuel ay lumalaki, at kinalulugdan ng Panginoon at ng mga tao rin naman. Ug ang bata nga si Samuel mitubo ug miuswag sa pagkahinimut-an ni Jehova ug sa mga tawo. At naparoon ang isang lalake ng Dios kay Eli, at sinabi sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, Napakita ba ako ng hayag sa sangbahayan ng iyong ama, nang sila'y nasa Egipto sa pagkaalipin sa sangbahayan ni Faraon? Ug may nahiabut nga usa ka tawo sa Dios kang Eli, ug miingon kaniya: Mao kini ang giingon ni Jehova: Nagpakita ba ako sa akong kaugalingon sa balay sa imong amahan sa didto pa sila sa Egipto, sa pagkaulipon sa balay ni Faraon? At pinili ko ba siya sa lahat ng mga lipi ng Israel upang maging saserdote ko, upang maghandog sa aking dambana, upang magsunog ng kamangyan, at upang magsuot ng epod sa harap ko? at ibinigay ko ba sa sangbahayan ng iyong ama ang lahat ng mga handog ng mga anak ni Israel na pinaraan sa apoy? Ug nagpili ba ako kaniya gikan sa tanang banay sa Israel aron mahimo nga akong sacerdote, sa pagtungas ngadto sa akong halaran, sa pagsunog sa incienso, sa pagsaput sa usa ka ephod sa akong atubangan? ug naghatag ba ako sa balay sa imong amahan sa tanang mga halad sa mga anak sa Israel nga hinimo pinaagi sa kalayo? Bakit nga kayo'y tumututol sa aking hain at sa aking handog, na aking iniutos sa aking tahanan, at iyong pinararangalan ang iyong mga anak ng higit kaysa akin, upang kayo'y magpakataba sa mga pinakamainam sa lahat ng mga handog ng Israel na aking bayan? Nganong gipatiran mo ang akong halad ug ang akong hatag, nga akong gisugo sa akong puloy-anan, ug nagatahud sa imong mga anak nga lalake labaw pa kay kanako, aron sa pagpatambok sa iyang kaugalingon uban sa labing maayo sa tanang mga halad sa Israel nga akong katawohan? Kayat sinasabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Aking sinabi nga na ang iyong sangbahayan, at ang sangbahayan ng iyong ama, ay lalakad sa harap ko magpakailan man: ngunit sinasabi ngayon ng Panginoon, Malayo sa akin; sapagkat yaong mga nagpaparangal sa akin ay aking pararangalin, at yaong mga humahamak sa akin ay mawawalan ng kabuluhan. Busa si Jehova, ang Dios sa Israel, miingon: Ako nag-ingon sa pagkamatuod gayud nga ang imong balay, ug ang balay sa imong amahan, magalakaw unta sa atubangan nako sa walay katapusan; apan karon si Jehova nagaingon: Ipahalayo kana kanako; kay kanila nga nagapasidungog kanako ako magapasidungog, ug kanila nga nagatamay kanako pagatamayon. Narito, ang mga araw ay dumarating, na aking ihihiwalay ang iyong bisig, at ang bisig ng sangbahayan ng iyong ama, upang huwag magkaroon ng matanda sa iyong sangbahayan. Ania karon, ang mga adlaw moabut, nga akong putlon ang imong bukton, ug ang bukton sa balay sa imong amahan, aron walay usa ka tigulang tawo sa imong balay. At iyong mamasdan ang kadalamhatian sa aking tahanan, sa buong kayamanan na ibibigay ng Dios sa Israel; at mawawalan ng matanda sa iyong sangbahayan magpakailan man. Ug ikaw magasud-ong sa kasakit sa akong puloy-anan, sa tanang bahandi nga igahatag sa Dios sa Israel; ug mawalay usa ka tawo nga tigulang sa imong balay sa walay katapusan. At ang lalaking iyo, na hindi ko ihihiwalay sa aking dambana, ay magiging upang lunusin ang iyong mga mata at papanglawin ang iyong puso; at ang madlang mararagdag sa iyong sangbahayan ay mamamatay sa kanilang kabataan. Ug ang tawo nga imo, siya nga dili nako putlon sa akong halaran, mao ang magaut-ut sa imong mga mata, ug magapasubo sa imong kasingkasing; ug ang tanan nga pag-uswag sa imong balay mamatay sa ilang batan-ong panuigon. At ito ang magiging tanda sa iyo, na darating sa iyong dalawang anak, kay Ophni at kay Phinees: sa isang araw, sila'y kapuwa mamamatay. Ug kini mao ang ilhanan kanimo, nga mahatabo sa imong duruha ka anak nga lalake, kang Ophni ug kang Pineas: sa usa ka adlaw silang duruha mamatay. At ako'y magbabangon para sa akin ng isang tapat na saserdote, na gagawa ng ayon sa nasa aking puso at nasa aking pagiisip: at ipagtatayo ko siya ng panatag na sangbahayan; at siya'y lalakad sa harap ng aking pinahiran ng langis, magpakailan man. Ug ako magapatindog alang kanako ug usa ka matinumanong sacerdote, nga magabuhat sumala niadtong ania sa akong kasingkasing ug sa akong hunahuna: ug ako magatukod alang kaniya sa usa ka malig-on nga balay; ug siya magalakat sa atubangan sa akong dinihog sa walay katapusan. At mangyayari, na bawat isa na naiwan sa iyong sangbahayan, ay paroroon at yuyukod sa kaniya dahil sa isang putol na pilak at sa isang putol na tinapay, at magsasabi, Isinasamo ko sa iyong ilagay mo ako sa isa sa mga katungkulang pagkasaserdote, upang makakain ako ng isang subong tinapay. Ug mahitabo, nga ang tagsatagsa nga mahabilin sa imong balay moadto ug moyukbo kaniya tungod sa usa ka tipik nga salapi ug usa ka book nga tinapay, ug magaingon: Ibutang ako, nagahangyo ako kanimo, sa usa sa mga katungdanan sa sacerdote, aron ako makakaon sa usa ka tipik nga tinapay. At ang batang si Samuel ay nangangasiwa sa Panginoon sa harap ni Eli. At ang salita ng Panginoon ay mahalaga noong mga araw na yaon; walang hayag na pangitain. Ug ang bata nga si Samuel nag-alagad kang Jehova sa atubangan ni Eli. Ug ang pulong ni Jehova bililhon niadtong mga adlawa, niadto walay panan-awon nga kanunay. At nangyari nang panahon na yaon, nang si Eli ay mahiga sa kaniyang dako, (ang kaniya ngang mata'y nagpasimulang lumabo, na siya'y hindi nakakita,) Ug kini nahitabo niadtong panahona, sa naghigda na si Eli sa iyang dapit (karon ang iyang mga mata nagsugod na sa pagkahalap, mao nga siya dili na makakita), At ang ilawan ng Dios ay hindi pa namamatay, at si Samuel ay nakahiga upang matulog, sa templo ng Panginoon, na kinaroroonan ng kaban ng Dios; Ug ang lamparahan sa Dios wala pa mapalong, ug si Samuel gipahigda aron matulog, sa sulod sa templo ni Jehova, diin didto ang arca sa Dios; Na tinawag ng Panginoon si Samuel: at kaniyang sinabi, Narito ako. Nga si Jehova nagtawag kang Samuel: ug siya miingon: Ania ako. At siya'y tumakbo kay Eli, at nagsabi, Narito ako; sapagkat tinawag mo ako. At kaniyang sinabi, Hindi ako tumawag; mahiga ka uli. At siya'y yumaon at nahiga. Ug siya midalagan ngadto kang Eli, ug miingon: Ania ako; kay ikaw nagtawag kanako. Ug siya miingon: Ako wala magtawag; humigda ka pag-usab. Ug siya mipahawa ug mihigda. At tumawag pa uli ang Panginoon, Samuel. At bumangon si Samuel at naparoon kay Eli, at nagsabi, Narito ako: sapagkat ako'y tinawag mo. At siya'y sumagot, Hindi ako tumawag, anak ko; mahiga ka uli. Ug si Jehova mitawag pag-usab: Samuel. Ug si Samuel mibangon ug miadto kang Eli, ug miingon: Ania ako; kay ikaw nagtawag kanako. Ug siya mitubag: Ako wala magtawag, anak ko; humigda ka pag-usab. Hindi pa nga nakikilala ni Samuel ang Panginoon, o ang salita man ng Panginoon ay nahahayag pa sa kaniya. Karon si Samuel wala pa makaila kang Jehova, ni ang pulong ni Jehova napahayag na kaniya. At tinawag uli ng Panginoon na ikaitlo. At siya'y bumangon, at naparoon kay Eli, at nagsabi, Narito ako; sapagkat ako'y iyong tinawag. At nahalata ni Eli na tinatawag ng Panginoon ang bata. Ug si Jehova nagtawag pag-usab kang Samuel sa ikatolo. Ug siya mibangon ug miadto kang Eli, ug miingon: Ania ako; kay ikaw nagtawag kanako. Ug si Eli nakasabut nga ang bata gitawag ni Jehova. Kayat sinabi ni Eli kay Samuel, Yumaon ka, mahiga ka: at mangyayari, na kung tatawagin ka niya, ay iyong sasabihin, Magsalita ka, Panginoon; sapagkat dinirinig ng iyong lingkod. Sa gayo'y yumaon si Samuel at nahiga sa kaniyang dako. Busa si Eli miingon kang Samuel: Lakaw, higda: ug mamao kini, kong siya magtawag kanimo, ikaw magaingon: Sulti, Jehova; kay ang imong sulogoon mamati. Busa si Samuel miadto ug mihigda sa iyang dapit. At ang Panginoon ay naparoon, at tumayo, at tumawag na gaya ng una, Samuel, Samuel. Nang magkagayo'y sinabi ni Samuel, Magsalita ka; sapagkat dinirinig ng iyong lingkod. Ug si Jehova miabut ug mitindog ug nagtawag ingon sa uban nga mga panahon: Samuel, Samuel. Unya si Samuel miingon: Sulti; kay ang imong sulogoon namati. At sinabi ng Panginoon kay Samuel, Narito, gagawa ako ng isang bagay sa Israel, na ang dalawang tainga ng bawat isa na nakikinig ay magpapanting. Ug si Jehova miingon kang Samuel: Ania karon, ako magahimo ug usa ka butang sa Israel, nga niana ang duha ka igdulungog sa tagsatagsa nga makadungog magasiyuk. Sa araw na yaon ay aking tutuparin kay Eli ang lahat na aking sinalita tungkol sa kaniyang sangbahayan, mula sa pasimula hanggang sa wakas. Nianang adlawa ako magahimo batok kang Eli sa tanan nga akong gipamulong mahitungod sa iyang balay, sukad sa sinugdan bisan hangtud sa katapusan. Sapagkat aking isinaysay sa kaniya na aking huhukuman ang kaniyang sangbahayan magpakailan man, dahil sa kasamaan na kaniyang nalalaman, sapagkat ang kaniyang mga anak ay nagdala ng sumpa sa kanilang sarili, at hindi niya sinangsala sila. Kay ako nagsugilon kaniya nga ako ang magahukom sa iyang balay sa walay katapusan, tungod sa kasal-anan nga iyang nahibaloan, tungod kay ang iyang mga anak nga lalake nanagdala ug tunglo sa ilang kaugalingon, ug siya wala magbadlong kanila. At kayat ako'y sumumpa sa sangbahayan ni Eli, na ang kasamaan ng sangbahayan ni Eli ay hindi mapapawi ng hain, o handog man magpakailan man. Ug busa ako nakapanumpa sa balay ni Eli, nga ang kasal-anan sa balay ni Eli, dili kabayran ug halad ni sa hatag sa walay katapusan. At nahiga si Samuel hanggang sa kinaumagahan, at ibinukas ang mga pinto ng bahay ng Panginoon. At natakot si Samuel na saysayin kay Eli ang panaginip. Ug si Samuel mihigda hangtud sa pagkabuntag, ug miabli sa mga pultahan sa balay ni Jehova. Ug si Samuel nahadlok sa pagpahibalo kang Eli sa panan-awon. Nang magkagayo'y tinawag ni Eli si Samuel, at nagsabi, Samuel, anak ko. At kaniyang sinabi, Narito ako. Unya si Eli nagtawag kang Samuel, ug miingon: Samuel, anak ko. Ug siya miingon: Ania ako. At kaniyang sinabi, Ano ang bagay na sinalita sa iyo? isinasamo ko sa iyo na huwag mong ilihim sa akin: hatulan ka ng Dios, at lalo na, kung iyong ililihim sa akin ang anomang bagay sa lahat ng mga bagay na kaniyang sinalita sa iyo. Ug siya miingon: Unsa ang butang nga gisulti ni Jehova kanimo? Ako nagahangyo kanimo, ayaw kana pagitungina kanako: Ang Dios magahimo unta sa ingon kanimo ug labi pa gayud usab kong ikaw magtungina sa bisan unsa kanako sa tanang mga butang nga iyang gisulti kanimo. At isinaysay sa kaniya ni Samuel ang buong sinalita, at hindi naglihim ng anoman sa kaniya. At kaniyang sinabi, Panginoon nga: gawin niya ang inaakala niyang mabuti. Ug si Samuel nagsugilon kaniya sa tanan ug wala magtago sa bisan unsa gikan kaniya. Ug siya miingon: Kadto mao si Jehova: ipabuhat kaniya kong unsay maayo kaniya. At si Samuel ay lumalaki at ang Panginoon ay sumasakaniya, at walang di pinapangyari sa kaniyang mga salita. Ug si Samuel nagtubo, ug si Jehova nag-uban kaniya, ug wala magatugot nga may mahulog sa iyang pulong sa yuta. At nakilala ng buong Israel mula sa Dan hanggang sa Beer-seba na si Samuel ay itinatag na maging propeta ng Panginoon. Ug ang tibook Israel gikan sa Dan bisan ngadto sa Beer-seba nanghibalo nga si Samuel nahimutang aron mahimo nga usa ka manalagna ni Jehova. At napakilala uli ang Panginoon sa Silo, sapagkat ang Panginoo'y napakilala kay Samuel sa Silo sa pamamagitan ng salita ng Panginoon. Ug si Jehova nagpakita na usab didto sa Silo; kay si Jehova nagpakita sa iyang kaugalingon kang Samuel didto sa Silo pinaagi sa pulong ni Jehova. At ang salita ni Samuel ay dumating sa buong Israel, Ngayo'y lumabas ang Israel laban sa mga Filisteo upang makipagbaka, at humantong sa Ebenezer: at ang mga Filisteo ay humantong sa Aphec. Ug ang pulong ni Samuel miabut sa tibook nga Israel. Karon ang Israel nanggula sa pagpakig-away batok sa mga Filistehanon, ug nanagpahaluna tupad sa Eben-ezer: ug ang mga Filistehanon mingpahaluna didto sa Aphec. At ang mga Filisteo ay humanay laban sa Israel: at nang sila'y magsagupa, ang Israel ay nasaktan sa harap ng mga Filisteo; at kanilang pinatay sa hukbo sa parang, ay may apat na libong lalake. Ug ang mga Filistehanon nanagpahimutang sa ilang kaugalingon sa pagtalay batok sa Israel: ug sa diha nga nagakasangka na sila sa gubat ang Israel gidaug sa atubangan sa mga Filistehanon; ug ilang gipamatay gikan sa panon sa kasundalohan sa patag duolan sa upat ka libo ka tawo. At nang ang bayan ay dumating sa kampamento, ay sinabi ng mga matanda sa Israel, Bakit sinaktan tayo ngayon ng Panginoon sa harap ng mga Filisteo? Ating dalhin sa atin ang kaban ng tipan ng Panginoon mula sa Silo, upang mapasa gitna natin yaon, at iligtas tayo sa kamay ng ating mga kaaway. Ug sa diha nga ang mga tawo miabut na sa campo, ang mga anciano sa Israel nanag-ingon: Ngano ba nga gihampak man kita ni Jehova niining adlawa sa atubangan sa mga Filistehanon? Atong kuhaon ang arca sa tugon ni Jehova gikan sa Silo ug dad-on ta nganhi, aron kana mahianhi sa taliwala nato, ug magluwas kanato gikan sa kamot sa atong mga kaaway. Sa gayo'y nagsugo ang bayan sa Silo, at kanilang dinala mula roon ang kaban ng tipan ng Panginoon ng mga hukbo, na nauupo sa gitna ng mga querubin: at ang dalawang anak ni Eli, si Ophni at si Phinees, ay nandoon na binabantayan ang kaban ng tipan ng Dios. Busa ang katawohan nagpasugo ngadto sa Silo; ug ilang gidala gikan didto ang arca sa tugon ni Jehova sa mga panon, nga naglingkod sa ibabaw sa mga querubin: ug ang duruha ka anak nga lalake ni Eli, si Ophni ug si Pineas, didto uban sa arca sa tugon sa Dios. At nang ang kaban ng tipan ng Panginoon ay pumasok sa kampamento, ang buong Israel ay humiyaw ng malakas na hiyaw, na ano pat naghinugong sa lupa. Ug sa paghiabut sa arca sa tugon ni Jehova didto sa campo, ang tibook nga Israel mingsinggit sa usa ka dakung tingog, sa pagkaagi nga ang yuta mikurog pag-usab. At nang marinig ng mga Filisteo ang ingay ng hiyaw, ay nagsipagsabi, Ano ang kahulugan ng ingay nitong malakas na hiyaw sa kampamento ng mga Hebreo? At kanilang natalastas na ang kaban ng Panginoon ay ipinasok sa kampamento. Ug sa diha nga ang mga Filistehanon nakadungog sa kagahub sa singgit, sila ming-ingon: Unsay kahulogan sa kagahub niining dakung singgit sa campo sa mga Hebreohanon? Ug sila nakasabut nga ang arca ni Jehova nahiabut sa campo. At ang mga Filisteo ay nangatakot, sapagkat kanilang sinabi, Ang Dios ay pumasok sa kampamento. At kanilang sinabi, Sa aba natin! sapagkat hindi pa nagkakaroon ng ganyang bagay kailan man. Ug ang mga Filistehanon nangahadlok, kay sila nanag-ingon: Ang Dios nahiabut sa campo. Ug sila nanag-ingon: Pagkaalaut nato! Kay walay usa ka butang nga ingon niana sukad masukad. Sa aba natin! sino ang magliligtas sa atin sa kamay ng makapangyarihang mga dios na ito? ito ang mga dios na nanakit sa mga taga-Egipto ng sarisaring salot sa ilang. Pagkaalaut nato! Kinsa ba ang makaluwas kanato gikan sa kamot niining makagagahum nga mga dios? Kini mao ang mga dios nga naghampak sa mga Egiptohanon uban sa nagkalainlain nga silot didto sa kamingawan. Kayo'y magpakalakas at magpakalalake, Oh kayong mga Filisteo, upang kayo'y huwag maging mga alipin ng mga Hebreo, na gaya ng naging lagay nila sa inyo: kayo'y magpakalalake, at magsilaban. Pagmakusganon, bumarog kamo ingon nga mga lalake, Oh, kamo nga mga Filistehanon, aron kamo dili maulipon sa mga Hebreohanon, ingon nga sila naulipon ninyo kaniadto: bumarog kamo ingon nga mga lalake, ug magpakig-away kamo. At ang mga Filisteo ay nagsilaban, at ang Israel ay nasaktan, at tumakas ang bawat isa sa kanila sa kaniyang tolda: at nagkaroon ng malaking patayan; sapagkat nabuwal sa Israel ay tatlong pung libong lalaking lakad. Ug ang mga Filistehanon ming-away, ug ang Israel gidaug ug nangalagiw ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balong-balong: ug may dakung kamatay; kay may napukan sa Israel nga katloan ka libo sa mga sundalo nga nagtiniil. At ang kaban ng Dios ay kinuha; at ang dalawang anak ni Eli, si Ophni at Phinees ay pinatay. Ug ang arca sa Dios naagaw; ug ang duruha ka anak nga lalake ni Eli, si Ophni ug si Pineas, gipamatay. At tumakbo ang isang lalake ng Benjamin na mula sa hukbo, at naparoon sa Silo nang araw ding yaon, na may barong hapak at may lupa sa kaniyang ulo. Ug may midalagan nga usa ka tawo sa Benjamin gikan sa panon sa kasundalohan, ug miadto sa Silo sa maong adlaw, uban ang iyang bisti nga ginisi, ug may yuta sa ibabaw sa iyang ulo. At nang siya'y dumating, narito, si Eli ay nakaupo sa kaniyang upuan sa tabi ng daan na nagbabantay; sapagkat ang kaniyang puso'y nanginginig dahil sa kaban ng Dios. At nang ang tao ay pumasok sa bayan, at saysayin ang mga balita, ang buong bayan ay humiyaw. Ug sa diha nga nahiabut siya, ania karon, si Eli naglingkod sa iyang lingkoranan haduol sa daplin sa dalan nga nagbantay; kay ang iyang kasingkasing nagakurog tungod sa arca sa Dios. Ug sa diha nga ang tawo nahiabut na didto sa ciudad ug nagsugilon niini ang tibook nga ciudad mingsinggit. At nang marinig ni Eli ang ingay ng hiyawan, ay kaniyang sinabi, Ano ang kahulugan ng kaingay ng gulong ito? At ang tao'y nagmadali, at naparoon, at isinaysay kay Eli. Ug sa diha nga si Eli nakadungog sa kaguliyang sa panagsinggit, siya miingon: Unsa bay kahulogan sa kaguliyang niining kasamok? Ug ang tawo midali ug miadto, ug nagsugilon kang Eli. Si Eli nga'y may siyam na put walong taon na; at ang kaniyang mga mata'y malalabo na, siya'y di na makakita. Karon si Eli kasiyaman na ug walo ka tuig ang panuigon; ug ang iyang mga mata nahalap na, mao nga dili na siya makakita. At sinabi ng lalake kay Eli, Ako yaong nanggaling sa hukbo, at ako'y tumakas ngayon mula sa hukbo. At kaniyang sinabi, Paano ang nangyari, anak ko? Ug ang tawo miingon kang Eli: Ako mao siya ang nahiabut gikan sa panon sa kasundalohan, ug mikalagiw ako niining adlawa gikan sa panon sa kasundalohan. Ug siya miingon: Naunsa na man ang lakaw sa kasamok, anak ko? At siya na nagdala ng mga balita ay sumagot at nagsabi, Ang Israel ay tumakas sa harap ng mga Filisteo, at nagkaroon din naman doon ng isang malaking patayan sa gitna ng bayan, at pati ng iyong dalawang anak, si Ophni at si Phinees ay patay na, at ang kaban ng Dios ay kinuha. Ug siya nga nagdala sa mga balita, mitubag ug miingon: Ang Israel nangalagiw sa atubangan sa mga Filistehanon, ug may usa ka daku usab nga kamatay sa taliwala sa katawohan, ug ang imong duruha ka anak nga lalake usab si Ophni ug si Pineas, nangamatay, ug ang arca sa Dios naagaw. At nangyari, nang kaniyang banggitin ang kaban ng Dios, na siya'y nabuwal sa likuran sa kaniyang upuan sa dako ng pintuang-bayan; at nabalian siya sa leeg, at siya'y namatay: sapagkat siya'y lalaking matanda at mabigat. At hinatulan niya ang Israel na apat na pung taon. Ug kini nahitabo, nga sa diha nga siya naghisgot mahatungod sa arca sa Dios, nga si Eli nahayang sa iyang gilingkuran sa kiliran sa ganghaan; ug ang iyang liog nabunggo, ug siya namatay: kay siya usa ka tigulang nga tawo, ug mabug-at. Ug siya nagmaghuhukom sa Israel sulod sa kap-atan ka tuig. At ang kaniyang manugang, na asawa ni Phinees, ay buntis na kagampan: at pagkarinig niya ng balita na ang kaban ng Dios ay kinuha, at ang kaniyang biyanan at kaniyang asawa ay patay na, ay yumukod siya at napanganak; sapagkat ang kaniyang pagdaramdam ay dumating sa kaniya. Ug ang iyang binalaye, ang asawa ni Pineas, may bata nga haduol na igaanak: ug sa diha nga siya nakadungog sa mga balita nga ang arca sa Dios naagaw, ug nga ang iyang ugangan nga lalake ug ang iyang bana namatay, siya mitakubo ug nanganak; kay ang iyang mga kasakit midangat kaniya. At nang mamatay na siya, ay sinabi sa kaniya ng mga babaing nakatayo sa siping niya, Huwag kang matakot; sapagkat ikaw ay nanganak ng isang lalake. Ngunit hindi siya sumagot, o inalumana man niya. Ug sa panahon nga duolan na siyang mamatay ang mga babaye nga nanagtindog sa tupad niya, miingon kaniya: Ayaw kahadlok; kay ikaw manganak sa usa ka anak nga lalake. Apan siya wala tumubag, ni manumbaling niana. At ipinangalan niya sa bata ay Ichabod, na sinasabi, Ang kaluwalhatian ay nahiwalay sa Israel; sapagkat ang kaban ng Dios ay kinuha, at dahil sa kaniyang biyanan at sa kaniyang asawa. Ug iyang ginganlan ang bata nga Ichabod, nga nag-ingon: Ang himaya nahimulag gikan sa Israel; tungod kay ang arca sa Dios naagaw, ug tungod sa iyang ugangan nga lalake ug sa iyang bana. At kaniyang sinabi, Ang kaluwalhatian ng Dios ay nahiwalay sa Israel; sapagkat ang kaban ng Dios ay kinuha. Ug siya miingon: Ang himaya nahimulag gikan sa Israel; kay ang arca sa Dios naagaw. Kinuha nga ng mga Filisteo ang kaban ng Dios, at kanilang dinala sa Asdod mula sa Eben-ezer. Ug ang mga Filistehanon nakaagaw sa arca sa Dios ug ilang gidala kini gikan sa Eben-ezer ngadto sa Asdod. At kinuha ng mga Filisteo ang kaban ng Dios at ipinasok sa bahay ni Dagon, at inilagay sa tabi ni Dagon. Ug ang mga Filistehanon nagkuha sa arca sa Dios, ug nagdala niini ngadto sa balay ni Dagon, ug gibutang kini tupad kang Dagon. At nang bumangong maaga ang mga taga Asdod ng kinaumagahan, narito, si Dagon ay buwal na nakasubasob sa lupa sa harap ng kaban ng Panginoon. At kanilang kinuha si Dagon, at inilagay siya uli sa dako niyang kinaroroonan. Ug sa diha nga sila nga taga-Asdod namangon pagsayo sa pagkaugma, ania karon, si Dagon napaumod sa yuta sa atubangan sa arca ni Jehova. Ug ilang gikuha si Dagon ug gipahaluna siya sa iyang dapit pag-usab. At nang sila'y bumangong maaga ng kinaumagahan, narito, si Dagon ay buwal na nakasubasob sa lupa sa harap ng kaban ng Panginoon; at ang ulo ni Dagon at gayon din ang mga palad ng kaniyang mga kamay ay putol na nasa tayuan ng pintuan; ang katawan lamang ang naiwan sa kaniya. Ug sa diha nga sila namangon sa pagkaugma sa buntag, ania karon, si Dagon napukan nga ang iyang nawong nahiumod sa yuta sa atubangan sa arca ni Jehova; ug ang ulo ni Dagon ug ang duruha ka palad sa iyang mga kamot napahamutang nga nangaputol sa ibabaw sa lusaranan; ang tuod ni Dagon mao ray nahibilin kaniya. Kayat ang mga saserdote man ni Dagon, o ang sinomang nanasok sa bahay ni Dagon, ay hindi itinutungtong ang paa sa tayuan ng pintuan ni Dagon sa Asdod, hanggang sa araw na ito. Busa, bisan ang mga sacerdote ni Dagon, ni kinsa nga mosulod sa balay ni Dagon, magatunob sa lusaranan ni Dagon sa Asdod, hangtud niining adlawa. Ngunit ang kamay ng Panginoon ay bumigat sa mga taga Asdod, at mga ipinahamak niya, at mga sinaktan ng mga bukol, sa makatuwid baga'y ang Asdod at ang mga hangganan niyaon. Apan ang kamot ni Jehova mabug-at sa ibabaw nila nga anaa sa Asdod, ug iyang gilaglag sila, ug gihampak sila sa mga hubag, bisan ang Asdod ug ang mga utlanan niana. At nang makita ng mga lalake sa Asdod na gayon, ay kanilang sinabi, Ang kaban ng Dios ng Israel ay huwag matirang kasama natin; sapagkat ang kaniyang kamay ay mabigat sa atin, at kay Dagon ating dios. Ug sa diha nga ang mga tawo sa Asdod nakakita nga mao kini, sila ming-ingon: Ang arca sa Dios sa Israel dili magapabilin uban kanato; kay ang iyang kamot maoy kasakit sa ibabaw nato ug kang Dagon nga atong dios. Sila'y nagsugo nga at nagpipisan ang lahat ng mga pangulo ng mga Filisteo sa kanila at sinabi, Ano ang ating gagawin sa kaban ng Dios ng Israel? At sila'y sumagot, Dalhin sa Gath ang kaban ng Dios ng Israel. At kanilang dinala roon ang kaban ng Dios ng Israel. Busa ilang gipasugoan ug gitigum ang tanang mga kadagkuan sa mga Filistehanon ngadto kanila, ug ming-ingon: Unsay atong buhaton mahatungod sa arca sa Dios sa Israel? Ug sila mitubag: Ipadala ang arca sa Dios sa Israel ngadto sa Gath. Ug ilang gidala ang arca sa Dios sa Israel didto. At nangyari, na pagkatapos na kanilang madala, ang kamay ng Panginoon ay naging laban sa bayan, na nagkaroon ng malaking pagkalito: at sinaktan niya ang mga tao sa bayan, ang maliit at gayon din ang malaki; at mga bukol ay sumibol sa kanila. Ug mao kadto, nga sa tapus nila dad-a kini, ang kamot ni Jehova diha batok sa ciudad uban sa dakung kapildihon: ug iyang gihampak ang mga tawo sa ciudad, gagmay ug dagku; ug ang mga hubag nanggula diha sa ibabaw nila. Sa gayo'y kanilang ipinadala ang kaban ng Dios sa Ecron. At nangyari, pagdating ng kaban ng Dios sa Ecron, na ang mga Ecronita ay sumigaw, na nagsasabi, Kanilang dinala sa atin ang kaban ng Dios ng Israel, upang patayin tayo at ang ating bayan. Busa ilang gipadala ang arca sa Dios ngadto sa Ecron. Ug nahitabo nga ang arca sa Dios gipadala ngadto sa Ecron, nga ang mga Ecronhanon naninggit, nga nagaingon: Ilang gidala ang arca sa Dios sa Israel kanato, aron sa pagpatay kanato ug sa atong katawohan. Pinasuguan nga nilang magpipisan ang lahat ng pangulo ng mga Filisteo, at kanilang sinabi, Ipadala ninyo ang kaban ng Dios ng Israel, at ipabalik ninyo sa kaniyang sariling dako, upang huwag kaming patayin at ang aming bayan. Sapagkat nagkaroon ng panglitong ikamamatay sa buong bayan: ang kamay ng Dios ay totoong bumigat doon. Busa ilang gipasugoan ug gitigum ang mga kadagkuan nga tanan sa mga Filistehanon, ug sila nanag-ingon: Ipahilayo ang arca sa Dios sa Israel, ug ipabalik kana ngadto sa iyang dapit, aron kana dili mopatay kanato, ug sa atong katawohan. Kay may makamatay nga kapildihon sa tibook nga ciudad: ang kamot sa Dios mabug-at kaayo didto. At ang mga lalaking hindi namatay ay nasaktan ng mga bukol; at ang daing ng bayan ay umabot sa langit. Ug ang mga tawo nga wala mamatay gihampak sa mga hubag; ug ang pagsinggit sa ciudad misaka sa langit. At ang kaban ng Panginoon ay napasa lupain ng mga Filisteo na pitong buwan. Ug ang arca ni Jehova didto sa yuta sa mga Filistehanon sulod sa pito ka bulan. At tinawag ng mga Filisteo ang mga saserdote at ang mga manghuhula, na sinasabi, Anong aming gagawin sa kaban ng Panginoon? Ipatalastas ninyo sa amin kung aming ipadadala sa kaniyang dako. Ug ang Filistehanon nagtawag sa mga sacerdote ug sa mga magtatagna, nga nagaingon: Unsay atong pagabuhaton sa arca ni Jehova? Tudloi kami kong sa unsang paagi nga kana ikapadala ngadto sa iyang dapit. At kanilang sinabi, Kung inyong ipadadala ang kaban ng Dios ng Israel, ay huwag ninyong ipadalang walang laman; kundi sa ano pa man ay inyong ibalik siya na may handog ng dahil sa pagkakasala: kung magkagayo'y gagaling kayo, at malalaman ninyo kung bakit ang kaniyang kamay ay hindi humiwalay sa inyo. Ug sila ming-ingon: Kong inyong ipadala sa halayo ang arca sa Dios sa Israel, ayaw pag-ipadala nga walay sulod; apan sa tanang kahimoan ulian siya sa usa ka halad-tungod-sa-paglapas: unya kamo mangaayo ug mahibaloan ninyo ngano nga ang iyang kamot wala mahalayo gikan kaninyo. Nang magkagayo'y kanilang sinabi, Ano ang handog dahil sa pagkakasala na aming igaganti sa kaniya? At kanilang sinabi, Limang gintong bukol, at limang gintong daga ayon sa bilang ng mga pangulo ng mga Filisteo; sapagkat iisang salot ang napasa inyong lahat, at napasa inyong mga pangulo. Unya ming-ingon sila: Unsa ba ang halad-tungod-sa-paglapas nga atong iuli kaniya? Ug sila ming-ingon: Lima ka bulawan nga hubag, ug lima ka bulawan nga ilaga, sumala sa gidaghanon sa mga kadagkuan sa mga Filistehanon; kay usa ka hampak diha sa ibabaw kaninyong tanan, ug sa inyong mga kadagkuan. Kayat kayo'y gagawa ng mga larawan ng inyong mga bukol, at mga larawan ng inyong mga daga na sumira ng lupain, at inyong bibigyan ng kaluwalhatian ang Dios ng Israel: baka sakaling kaniyang gaanan ang kaniyang kamay sa inyo, at sa inyong mga dios, at sa inyong lupain. Busa maghimo kamo ug mga larawan sa inyong mga hubag, ug mga larawan sa inyong mga ilaga nga nagdaut sa yuta; ug magahatag kamo ug himaya sa Dios sa Israel: basin pa nga siya magapagaan sa iyang kamot gikan kaninyo, ug gikan sa inyong mga dios, ug gikan sa inyong yuta. Bakit nga ninyo pinapagmamatigas ang inyong puso, na gaya ng mga taga Egipto at ni Faraon na pinapagmatigas ang kanilang puso? Nang siya'y makagawa ng kahangahanga sa kanila, di ba nila pinayaon ang bayan, at sila'y yumaon? Busa, ngano man nga gipatig-a ninyo ang inyong mga kasingkasing, ingon sa mga Egiptohanon ug sa kang Faraon nga nanagpatig-a sa ilang mga kasingkasing? Sa diha nga siya naghimo sa mga katingalahan sa taliwala nila, wala ba nila palakta ang katawohan, ug sila nanlakat? Ngayon nga'y kumuha kayo at maghanda kayo ng isang bagong karo, at dalawang bagong bakang gatasan, na hindi napatungan ng pamatok; at ikabit ninyo ang mga baka sa karo, at iuwi ninyo ang kanilang mga guya. Busa karon pagkuha ug andama ninyo ang usa ka carromata nga bag-o, ug duruha ka bayeng vaca nga angkan nga wala pa kasangoni ug yugo; ug ihigot ang mga bayeng vaca sa carromata, ug dad-a sa balay ang ilang mga nati gikan kanila; At kunin ninyo ang kaban ng Panginoon, at isilid ninyo sa karo; at isilid ninyo sa isang kahang nasa tabi niyaon ang mga hiyas na ginto na inyong ibabalik sa kaniya na pinakahandog dahil sa pagkakasala; at inyong ipadala upang yumaon. Ug kuhaa ang arca ni Jehova ug ibutang kini sa ibabaw sa carromata; ug ibutang ang mga alahas nga bulawan, nga inyong iuli kaniya, alang sa usa ka halad-tungod-sa paglapas, sulod sa usa ka kahon sa daplin niana; ug ipadala kini aron kini mahalakaw. At tingnan ninyo; kung umahon sa daan ng kaniyang sariling hangganan sa Beth-semes, ginawa nga niya sa atin ang malaking kasamaang ito: ngunit kung hindi, malalaman nga natin na hindi kaniyang kamay ang nanakit sa atin; isang pagkakataong nangyari sa atin. Ug tan-awa; kong kana moagi sa alagianan sa iyang kaugalingong utlanan padulong sa Beth-semes, nan siya mao ang naghimo kanato niining dakung kadaut; apan kong dili, nan kita manghibalo nga dili mao ang iyang kamot ang naghampak kanato; kana usa lamang ka taghap nga nahanabo kanato. At ginawang gayon ng mga lalake, at kumuha ng dalawang bagong bakang gatasan, at mga ikinabit sa karo, at kinulong ang kanilang mga guya sa bahay: Ug ang mga tawo nagbuhat sa ingon niana, ug mingkuha ug duruha ka bayeng vaca nga angkan, ug gisangon sa carromata, ug gitakpan ang ilang mga nati sa balay; At kanilang inilagay ang kaban ng Panginoon sa karo, at ang kaha na may mga dagang ginto at mga larawan ng kanilang mga bukol. Ug ilang gibutang ang arca ni Jehova sa ibabaw sa carromata, ug ang kahon nga sinudlan sa mga bulawang ilaga ug mga larawan sa ilang mga hubag. At tinuwid ng mga baka ang daan sa Beth-semes; sila'y nagpatuloy sa lansangan, na umuungal habang yumayaon, at hindi lumiko sa kanan o sa kaliwa; at ang mga pangulo ng mga Filisteo ay sumunod sa kanila hanggang sa hangganan ng Beth-semes. Ug ang mga bayeng vaca nga angkan minglakaw sa dalan nga matul-id padulong sa Beth-semes; nanlakaw sila ubay sa dalan, nga nagainga samtang nagalakaw sila, ug wala sumimang sa too kun sa wala nga dapit; ug ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon mingsunod kanila ngadto sa utlanan sa Beth-semes. At silang mga Beth-semita ay umaani ng kanilang trigo sa libis: at kanilang itiningin ang kanilang mga mata, at nakita ang kaban, at nangagalak sa pagkakita niyaon. Ug sila nga mga taga-Beth-semes nangani sa ilang alanihong trigo sa walog; ug sila mingyahat sa ilang mga mata ug nakita nila ang arca ug nagmalipayon sa pagkakita niana. At ang karo ay pumasok sa bukid ni Josue na Beth-semita, at tumayo roon, sa kinaroroonan ng isang malaking bato: at kanilang biniyak ang kahoy ng karo, at inihandog sa Panginoon ang mga baka na pinakahandog na susunugin. Ug ang carromata nahiabut ngadto sa uma ni Josue nga taga-Beth-semes, ug mitindog didto, diin didto may usa ka dakung bato: ug ilang gibugha ang kahoy sa carromata, ug naghalad sa bayeng vaca nga angkan alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova. At ibinaba ng mga Levita ang kaban ng Panginoon, at ang kaha na kasama niyaon, na may silid na mga hiyas na ginto, at mga ipinatong sa malaking bato at ang mga lalake sa Beth-semes ay naghandog ng mga handog na susunugin at naghain ng mga hain ng araw ding yaon sa Panginoon. Ug ang mga Levihanon nagpakanaug sa arca ni Jehova, ug ang kahon nga diha uban niana, diin ang mga alahas nga bulawan, ug gibutang kana sa ibabaw sa dakung bato: ug ang mga tawo sa Beth-semes naghalad sa mga halad-nga-sinunog ug naghalad sa mga halad sa maong adlaw kang Jehova. At nang makita ng limang pangulo ng mga Filisteo, ay bumalik sa Ecron nang araw ding yaon. Ug sa diha nga ang lima ka kadagkuan sa mga Filistehanon nakakita niana, mingpauli sila ngadto sa Ecron sa maong adlaw. At ito ang mga bukol na ginto na ibinalik ng mga Filisteo sa Panginoon na pinakahandog dahil sa pagkakasala: sa Asdod ay isa, sa Gaza ay isa, sa Ascalon ay isa, sa Gath ay isa, sa Ecron ay isa; Ug kini mao ang mga bulawan nga hubag nga giuli sa mga Filistehanon alang sa usa ka halad-tungod-sa-paglapas kang Jehova: alang sa Asdod usa, alang sa Gaza usa, alang sa Ascalon usa, alang sa Gath usa, alang sa Ecron usa; At ang mga dagang ginto, ayon sa bilang ng lahat ng mga bayan ng mga Filisteo na nauukol sa limang pangulo, ng mga bayan na nakukutaan at gayon din ng mga nayon sa parang; sa makatuwid baga'y hanggang sa malaking bato na kanilang pinagbabaan ng kaban ng Panginoon, na ang batong yaon ay namamalagi hanggang sa araw na ito sa bukid ni Josue na Beth-semita. Ug ang bulawan nga mga ilaga, sumala sa gidaghanon sa tanang ciudad sa mga Filistehanon nga sakup sa lima ka kadagkuan, sa mga malig-ong ciudad ug mga balangay, bisan hangtud sa dakung bato diin nila itungtong ang arca ni Jehova, ang maong bato nagpabilin hangtud niining adlawa sa yuta ni Josue nga taga-Beth-semes. At sumakit ang Dios sa mga tao sa Beth-semes, sapagkat kanilang tiningnan ang loob ng kaban ng Panginoon, sa makatuwid baga'y pumatay siya sa bayan ng pitong pung lalake at limang pung libong tao. At ang bayan ay nanaghoy, sapagkat sinaktan ng Panginoon ang bayan ng di kawasang pagpatay. Ug siya naghampak sa mga tawo sa Beth-semes, tungod kay sila nakatan-aw sa sulod sa arca ni Jehova, siya nagpatay gikan sa katawohan sa kalim-an ka libo ug kapitoan ka tawo; ug ang mga tawo nagasubo tungod kay si Jehova naghampak sa katawohan uban sa dakung kamatay. At ang mga lalake sa Beth-semes ay nagsabi, Sino ang makatatayo sa harap ng Panginoon, dito sa banal na Dios? at sino ang kaniyang sasampahin mula sa atin? Ug ang mga tawo sa Beth-semes nanag-ingon: Kinsa ba ang arang makatindog sa atubangan ni Jehova, kining balaan nga Dios? Ug kinsa man ang iyang pagaadtoon gikan kanato? At sila'y nagsugo ng mga sugo sa mga tumatahan sa Chiriath-jearim, na nagsasabi, Ibinalik ng mga Filisteo ang kaban ng Panginoon; kayo'y magsilusong at iahon ninyo sa inyo. Ug nagpadala sila ug mga sulogoon sa mga nanagpuyo sa Chiriath-jearim, nga nagaingon: Ang mga Filistehanon nagdala pagbalik sa arca ni Jehova; lugsong kamo, ug dad-a kini ngadto kaninyo. At ang mga lalake sa Chiriath-jearim ay nagsiparoon, at iniahon ang kaban ng Panginoon, at dinala sa bahay ni Abinadab sa burol, at pinapagbanal si Eleazar na kaniyang anak, upang ingatan ang kaban ng Panginoon. Ug ang mga tawo sa Chiriath-jearim nangadto, ug gikuha ang arca ni Jehova, ug gidala kini ngadto sa balay ni Abinadab nga didto sa bungtod, ug gibalaan si Eleazar nga iyang anak nga lalake aron sa pagbantay sa arca ni Jehova. At nangyari, mula nang araw na itahan ang kaban sa Chiriath-jearim, na ang panahon ay nagtatagal; sapagkat naging dalawang pung taon; at ang buong sangbahayan ng Israel ay tumaghoy sa Panginoon. Ug nahitabo, sukad sa adlaw nga ang arca diha sa Chiriath-jearim, nga ang panahon hataas; kay kaluhaan ka tuig: ug ang tibook nga balay sa Israel nanagbakho sunod kang Jehova. At nagsalita si Samuel sa buong sangbahayan ng Israel, na nagsasabi, Kung kayo'y babalik sa Panginoon ng buo ninyong puso ay inyo ngang alisin sa inyo ang mga dios na iba, at ang mga Astaroth, at ihanda ninyo ang inyong mga puso sa Panginoon, at sa kaniya lamang kayo maglingkod; at ililigtas niya kayo sa kamay ng mga Filisteo. Ug si Samuel namulong sa tibook nga balay sa Israel, nga nagaingon: Kong kamo managpamalik kang Jehova sa bug-os ninyong kasingkasing, nan isalikway ang inyong mga laing dios ug ang Astaroth gikan sa taliwala ninyo, ug ipatumong ang inyong kasingkasing ngadto kang Jehova, ug mag-alagad kaniya lamang: ug siya magaluwas ka ninyo gikan sa kamot sa mga Filistehanon. Nang magkagayo'y inalis ng mga anak ni Israel ang mga Baal at ang mga Astaroth, at sa Panginoon lamang naglingkod. Unya ang mga anak sa Israel nanagsalikway sa mga Baal ug sa Astaroth, ug nanag-alagad kang Jehova lamang. At sinabi ni Samuel, Pisanin ninyo ang buong Israel sa Mizpa at idadalangin ko kayo sa Panginoon. Ug si Samuel miingon: Tiguma ang tibook Israel didto sa Mizpa, ug ako magaampo alang kaninyo ngadto kang Jehova. At sila'y nagtitipon sa Mizpa, at nagsiigib ng tubig, at ibinuhos sa harap ng Panginoon, at nagsipagayuno nang araw na yaon, at nangagsabi, Kami ay nangagkasala laban sa Panginoon. At naghukom si Samuel sa mga anak ni Israel sa Mizpa. Ug sila nanagtigum pagtingub didto sa Mizpa, ug nanagkalus sa tubig, ug gibubo kini sa atubangan ni Jehova, ug nanagpuasa niadtong adlawa, ug namulong didto: Kami nakasala batok kang Jehova. Ug si Samuel nagmaghuhukom sa mga anak sa Israel didto sa Mizpa. At nang mabalitaan ng mga Filisteo na ang mga anak ni Israel ay nagtitipon sa Mizpa, nagsiahon laban sa Israel ang mga pangulo ng mga Filisteo. At nang mabalitaan ng mga anak ni Israel, ay nangatakot sa mga Filisteo. Ug sa diha nga ang mga Filistehanon nakadungog nga ang mga anak sa Israel nanagtigum pagtingub didto sa Mizpa, ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon nanungas batok sa Israel. Ug sa diha nga ang mga anak sa Israel nakadungog niini, sila nangahadlok sa mga Filistehanon. At sinabi ng mga anak ni Israel kay Samuel, Huwag kang tumigil ng kadadalangin sa Panginoon nating Dios, ng dahil sa atin, upang iligtas niya tayo sa kamay ng mga Filisteo. Ug ang mga anak sa Israel ming-ingon kang Samuel: Ayaw paghunong sa pagtu-aw ngadto kang Jehova, nga atong Dios alang kanamo, aron siya magaluwas kanamo gikan sa kamot sa mga Filistehanon. At kumuha si Samuel ng isang korderong pasusuhin, at inihandog na pinaka buong handog na susunugin sa Panginoon: at dumaing si Samuel sa Panginoon dahil sa Israel; at ang Panginoon ay sumagot sa kaniya. Ug si Samuel mikuha ug usa ka nagsuso pang nati sa carnero ug gihalad kana alang sa usa ka tibook nga halad-nga-sinunog kang Jehova: ug si Samuel mingtu-aw kang Jehova alang sa Israel; ug si Jehova mitubag kaniya. At samantalang si Samuel ay naghahandog ng handog na susunugin, ay lumapit ang mga Filisteo upang makipagbaka laban sa Israel; ngunit ang Panginoon ay nagpakulog ng isang malakas na kulog nang araw na yaon sa mga Filisteo, at nilito sila; at sila'y nangabuwal sa harap ng Israel. Ug sa diha nga si Samuel naghalad pa sa halad-nga-sinunog, ang mga Filistehanon nagpahaduol sa pagpakig-away batok sa Israel; apan si Jehova nagpadalogdog sa dakung dalogdog sa ibabaw sa mga Filistehanon niadtong adlawa, ug gidaug sila; ug nangamatay sila sa atubangan sa Israel. At ang mga lalake sa Israel ay nagsilabas sa Mizpa, at hinabol ang mga Filisteo, at sinaktan sila, hanggang sa nagsidating sila sa Beth-car. Ug ang mga tawo sa Israel nanggula gikan sa Mizpa, ug minglutos sa Filistehanon, ug nagpatay kanila hangtud sa paghiabut nila sa ilalum sa Beth-car. Nang magkagayo'y kumuha si Samuel ng isang bato, at inilagay sa pagitan ng Mizpa at ng Sen, at tinawag ang pangalan niyaon na Ebenezer, na sinasabi, Hanggang dito'y tinulungan tayo ng Panginoon. Unya si Samuel mikuha ug usa ka bato, ug nagpahamutang niini taliwala sa Mizpa ug sa Sen, ug nagtawag sa ngalan niana nga Eben-ezer, nga nagaingon: Kutob dinhi si Jehova nagtabang kanato. Sa gayo'y nagsisuko ang mga Filisteo, at hindi na sila pumasok pa sa hangganan ng Israel: at ang kamay ng Panginoon ay laban sa Filisteo lahat ng mga araw ni Samuel. Busa ang mga Filistehanon gidaug, ug wala na sila umanha sulod sa utlanan sa Israel: ug ang kamot ni Jehova batok sa mga Filistehanon sa tanang mga adlaw ni Samuel. At ang mga bayan na sinakop ng mga Filisteo sa Israel ay nasauli sa Israel, mula sa Ecron hanggang sa Gath; at ang mga hangganan niyaon ay pinapaging laya ng Israel sa kamay ng mga Filisteo. Ug ang mga ciudad nga naagaw sa mga Filistehanon gikan kang Israel, nahiuli sa Israel, sukad sa Ecron ngadto sa Gath; ug ang utlanan niini gibawi sa Israel gikan sa kamot sa mga Filistehanon. At nagkaroon ng kapayapaan sa pagitan ng Israel at ng mga Amorrheo. Ug may pakigdait sa taliwala sa Israel ug sa mga Amorehanon. At hinatulan ni Samuel ang Israel lahat ng mga araw ng kaniyang buhay. Ug si Samuel nagmaghuhukom sa Israel sa tibook nga mga adlaw sa iyang kinabuhi. At siya'y naparoon na lumigid taon-taon sa Beth-el, at sa Gilgal, at sa Mizpa; at hinatulan niya ang Israel sa lahat ng mga dakong yaon. Ug siya magadtoan matag-tuig sa paglibut ngadto sa Beth-el, ug Gilgal, ug Mizpa; ug siya nagmaghuhukom sa Israel didto niadtong tanang mga dapit. At ang kaniyang balik ay sa Rama, sapagkat nandoon ang kaniyang bahay; at doo'y hinatulan niya ang Israel: at siya'y nagtayo roon ng isang dambana sa Panginoon. Ug ang iyang pagpauli ngadto sa Rama, kay didto ang iyang balay; ug didto nagmaghuhukom siya sa Israel: ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran kang Jehova. At nangyari, nang si Samuel ay matanda na, na kaniyang ginawang mga hukom sa Israel ang kaniyang mga anak. Ug nahitabo, sa diha nga si Samuel tigulang na, nga gihimo niya ang iyang mga anak nga lalake nga mga maghuhukom sa Israel. Ang pangalan nga ng kaniyang panganay ay Joel; at ang pangalan ng kaniyang ikalawa ay Abia: sila'y mga hukom sa Beer-seba. Karon ang ngalan sa iyang kamagulangan mao si Joel; ug ang ngalan sa ikaduha, si Abia: sila mao ang mga maghuhukom sa Beer-seba. At ang kaniyang mga anak ay hindi lumakad sa kaniyang mga daan, kundi lumingap sa mahalay na kapakinabangan, at tumanggap ng mga suhol, at sinira ang paghatol. Ug ang iyang mga anak nga lalake wala managlakat sa iyang mga dalan, apan mingtipas ngadto sa pagsunod sa gugma sa salapi, ug nanagdawat ug mga hiphip, ug nanagbalit-ad sa justicia. Nang magkagayo'y nagpipisan ang mga matanda ng Israel, at naparoon kay Samuel sa Ramatha; Unya ang tanang mga anciano sa Israel nanagtigum sa ilang kaugalingon pagtingub, ug ming-adto kang Samuel sa Rama; At kanilang sinabi sa kaniya, Narito, ikaw ay matanda na, at ang iyong mga anak ay hindi lumalakad sa iyong mga daan: ngayon nga'y lagyan mo kami ng isang hari upang humatol sa amin gaya ng lahat ng mga bansa. Ug sila ming-ingon kaniya: Ania karon, ikaw tigulang na, ug ang imong mga anak nga lalake wala managlakaw sa imong mga dalan: karon himoi kami ug usa ka hari aron mamaghuhukom kanamo sama sa tanang mga nasud. Ngunit hindi minabuti ni Samuel, nang kanilang sabihin, Bigyan mo kami ng isang hari upang humatol sa amin. Apan ang butang wala makapahimuot kang Samuel, sa diha nga sila nanag-ingon Hatagi kami ug usa ka hari aron mamaghuhukom kanamo. At si Samuel ay nanalangin sa Panginoon. Ug si Samuel nag-ampo kang Jehova. At sinabi ng Panginoon kay Samuel. Ug si Jehova miingon kang Samuel. Dinggin mo ang tinig ng bayan sa lahat ng kanilang sinasabi sa iyo; sapagkat hindi ikaw ang kanilang itinakuwil, kundi itinakuwil nila ako, upang huwag akong maghari sa kanila. Pamatia ang tingog sa katawohan sa tanan nga ilang giingon kanimo; kay sila wala magsalikway kanimo, apan nagsalikway kanako, aron ako dili mahimong hari sa ibabaw nila. Ayon sa lahat na gawa na kanilang ginawa mula nang araw na iahon ko sila mula sa Egipto hanggang sa araw na ito, sa kanilang pagiiwan sa akin, at paglilingkod sa ibang mga dios ay gayon ang ginagawa nila sa iyo. Sumala sa tanang mga buhat nga ilang gihimo sukad sa adlaw nga ako nagdala kanila gikan sa Egipto hangtud niining adlawa, nga sila mingbiya kanako, ug nanag-alagad sa laing mga dios, mao usab ang ilang gibuhat kanimo. Ngayon nga'y dinggin mo ang kanilang tinig: gayon ma'y tatanggi kang mainam sa kanila, at ipakikilala mo sa kanila ang paraan ng hari na maghahari sa kanila. Busa karon pamatia ang ilang tingog: apan ikaw magatutol, ug magasaysay kanila sa kinaiya sa hari nga magahari sa ibabaw nila. At isinaysay ni Samuel ang buong salita ng Panginoon sa bayan na humihingi sa kaniya ng isang hari. Ug si Samuel nagsugilon sa tanang mga pulong ni Jehova ngadto sa katawohan nga nagapangayo kaniya ug usa ka hari. At kaniyang sinabi, Ito ang magiging paraan ng hari na maghahari sa inyo: kaniyang kukunin ang inyong mga anak at kaniyang ilalagay sa kaniyang mga karo, at upang maging mga mangangabayo niya; at sila'y tatakbo sa unahan ng kaniyang mga karo; Ug siya miingon: Kini mamao ang kinaiya sa hari nga magahari sa ibabaw ninyo: siya magakuha sa mga anak nga lalake, ug magatudlo kanila ngadto kaniya alang sa iyang mga carro, ug mahimong iyang mga magkakabayo; ug sila manalagan una sa iyang mga carro; At kaniyang mga ihahalal sa kaniya na mga kapitan ng lilibuhin at mga kapitan ng lilimangpuin; at ang iba ay upang umararo ng kaniyang lupa, at umani ng kaniyang aanihin, at upang gumawa ng kaniyang mga sangkap na pangdigma, at sangkap sa kaniyang mga karo. Ug siya magatudlo kanila alang kaniya nga iyang mga capitan sa mga linibo, ug mga capitan sa mga tinagkalim-an; ug magabutang siya ug pipila sa pagdaro sa iyang yuta, ug sa pag-ani sa iyang alanihon, ug sa pagbuhat sa mga kasangkapan niya sa gubat, ug sa mga kasangkapan sa iyang mga carro. At kaniyang kukunin ang inyong mga anak na babae upang maging mga manggagawa ng pabango, at maging mga tagapagluto, at maging mga magtitinapay. Ug siya magakuha sa inyong mga anak nga babaye aron mahimong mga magbubuhat sa pahumot, ug mahimong mga magluluto, ug mahimong mga magbubuhat sa tinapay. At kaniyang kukunin ang inyong mga bukid, at ang inyong mga ubasan, at ang inyong mga olibohan, sa makatuwid baga'y ang pinakamabuti sa mga yaon, upang mga ibigay sa kaniyang mga lingkod. Ug siya magakuha sa inyong mga uma, ug sa inyong kaparrasan, ug sa inyong kaolivahan, bisan ang labing maayo kanila, ug magahatag niana ngadto sa iyang mga sulogoon. At kaniyang kukunin ang ika-sangpung bahagi ng inyong binhi, at ng inyong mga ubasan, at ibibigay sa kaniyang mga punong kawal, at sa kaniyang mga lingkod. Ug siya magakuha sa ikapulo ka bahin sa inyong binhi, ug sa inyong kaparrasan, ug magahatag niini sa iyang mga punoan sa kasundalohan ug sa iyang mga sulogoon. At kaniyang kukunin ang inyong mga aliping lalake at babae, at ang inyong pinakamabuting bataan, at ang inyong mga asno, at mga ilalagay sa kaniyang mga gawain. Ug magakuha sa inyong mga sulogoon nga lalake, ug sa inyong mga sulogoon nga babaye, ug sa inyong labing ambungan nga mga batan-ong lalake, ug sa inyong mga asno, ug magabutang kanila sa iyang bulohaton. Kaniyang kukunin ang ikasangpung bahagi ng inyong mga kawan: at kayo'y magiging kaniyang mga lingkod. Siya magakuha sa usa ka ikapulo ka bahin sa inyong mga panon sa carnero; ug kamo mahimong iyang mga sulogoon. At kayo'y dadaing sa araw na yaon, dahil sa inyong hari na inyong pipiliin; at hindi kayo sasagutin ng Panginoon sa araw na yaon. Ug kamo managtu-aw nianang adlawa tungod sa inyong hari nga inyong pagapilion alang kaninyo; ug si Jehova dili motubag kaninyo nianang adlawa. Ngunit tinanggihang dinggin ng bayan ang tinig ni Samuel; at kanilang sinabi, Hindi; kundi magkakaroon kami ng hari sa amin; Apan ang katawohan nagdumili sa pagpamati sa tingog ni Samuel; ug sila ming-ingon: Dili; apan magabaton kami ug usa ka hari sa ibabaw namo. Upang kami naman ay maging gaya ng lahat ng mga bansa, at upang hatulan kami ng aming hari, at lumabas sa unahan namin, at ipakipaglaban ang aming pakikipagbaka. Aron kami usab mahisama sa tanang nasud, ug nga ang among hari magamaghuhukom kanamo, ug magauna kanamo, ug moaway sa among mga gubat. At narinig ni Samuel ang lahat ng mga salita ng bayan, at kaniyang mga isinaysay sa pakinig ng Panginoon. Ug si Samuel nakadungog sa tanang mga pulong sa katawohan, ug siya nagsugilon niini pag-usab sa mga igdulungog ni Jehova. At sinabi ng Panginoon kay Samuel, Dinggin mo ang kanilang tinig at lagyan mo sila ng hari. Ug si Jehova miingon kang Samuel: Pamatia ang ilang tingog, ug buhati sila ug usa ka hari. At sinabi ni Samuel sa mga tao sa Israel, Yumaon ang bawat isa sa inyo sa kanikaniyang bayan. Ug si Samuel miingon sa mga tawo sa Israel: Lakaw kamong tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang ciudad. May isang lalake nga sa Benjamin, na ang pangala'y Cis, na anak ni Abiel, na anak ni Seor, na anak ni Bechora, na anak ni Aphia, na anak ng isang Benjamita, na isang makapangyarihang lalake na may tapang. Ug may usa ka tawo sa Benjamin, kansang ngalan mao si Cis, ang anak nga lalake ni Abiel, ang anak nga lalake ni Seor, ang anak nga lalake ni Bechora, ang anak nga lalake ni Aphia, ang anak nga lalake sa usa ka Benjaminhon, usa ka gamhanan nga tawo sa kaisug. At siya'y may isa ng anak na lalake, na ang pangala'y Saul, isang bata at makisig: at sa mga anak ni Israel ay walang lalong makisig na lalake kay sa kaniya: mula sa kaniyang mga balikat at hanggang sa paitaas ay lalong mataas siya kay sa sinoman sa bayan. Ug siya may usa ka anak nga lalake kansang ngalan mao si Saul, usa ka batan-on nga lalake ug ambungan: ug wala diha sa kinataliwad-an sa mga anak sa Israel, tawo nga ambungan pa kay kaniya: sukad sa iyang abaga ngadto sa itaas siya taas pa kay sa bisan kinsa sa katawohan. At ang mga asno ni Cis na ama ni Saul ay nawala. At sinabi ni Cis kay Saul na kaniyang anak, Ipagsama mo ngayon ang isa sa mga bataan, at ikaw ay tumindig, at hanapin mo ang mga asno. Ug ang mga asno ni Cis, ang amahan ni Saul, nangawala. Ug si Cis miingon kang Saul nga iyang anak nga lalake: Dad-a karon ang usa sa mga sulogoon uban kanimo, ug tumindog ka, pangitaa ang mga asno. At siya'y nagdaan sa lupaing maburol ng Ephraim, at nagdaan sa lupain ng Salisa, ngunit hindi nila nangasumpungan: nang magkagayo'y nagdaan sila sa lupain ng Saalim, at wala roon: at sila'y nagdaan sa lupain ng mga Benjamita, ngunit hindi nila nangasumpungan doon. Ug siya, milatas sa kabungtoran sa Ephraim, latas sa yuta sa Salisa, apan wala kini nila hikaplagi: unya sila nangagi sa yuta sa Saalim, ug wala didto kini; ug siya milatas sa yuta sa mga Benjaminhon, apan wala nila hikaplagi kini. Nang sila'y dumating sa lupain ng Suph, ay sinabi ni Saul sa kaniyang bataan na kasama niya, Halina at bumalik tayo, baka walaing bahala ng aking ama ang mga asno at ang alalahanin ay tayo. Sa paghiadto nila sa yuta sa Suph, si Saul miingon sa iyang kuyog nga sulogoon: Umari ka, ug mamauli na kita, tingali biyaan na lamang sa akong amahan ang pagkaguol tungod sa mga asno, ug mahingawa na siya tungod kanato. At sinabi niya sa kaniya, Narito, may isa ngang lalake ng Dios sa bayang ito, at siya'y isang lalaking may dangal; lahat ng kaniyang sinasabi ay tunay na nangyayari: ngayo'y pumaroon tayo; marahil ay masasaysay niya sa atin ang tungkol sa ating paglalakbay kung saan tayo paroroon. Ug siya miingon kaniya: Ania karon, aduna dinhi niining ciudara usa ka tawo sa Dios, ug siya maoy usa ka tawo nga giila sa kadungganan; ang tanan nga iyang ipamulong mahanabo gayud: karon mangadto kita; basin ra siya makatudlo kanato mahitungod sa atong panaw, kong asa kita mangadto. Nang magkagayo'y sinabi ni Saul sa kaniyang bataan, Ngunit narito, kung tayo'y pumaroon, ano ang ating dadalhin sa lalake? sapagkat naubos na ang tinapay sa ating mga buslo, at wala na tayong madadalang kaloob sa lalake ng Dios: anong mayroon tayo? Unya miingon si Saul sa iyang sulogoon: Apan, ania karon, kong kita moadto, unsay atong ikagasa sa tawo? Kay ang tinapay nga ania sa atong mga sudlanan hurot na, ug walay usa ka gasa nga arang ta madala ngadto sa tawo sa Dios: unsay ania kanato? At sumagot uli ang bataan kay Saul, at nagsabi, Narito, mayroon ako sa aking kamay na ikaapat na bahagi ng isang siklong pilak: iyan ang aking ibibigay sa lalake ng Dios, upang saysayin sa atin ang ating paglalakbay. Ug ang sulogoon mitubag pag-usab kang Saul, ug miingon: Ania karon, ania sa akong kamot ang ikaupat ka bahin sa usa ka siclo nga salapi: kini akong igahatag sa tawo sa Dios, aron sa pagtudlo kanato sa atong dalan. (Nang una sa Israel, pagka ang isang lalake ay mag-uusisa sa Dios, ay ganito ang sinasabi, Halika, at tayo'y pumaroon sa tagakita: sapagkat yaon ngang tinatawag na Propeta ngayon ay tinatawag nang una na Tagakita.) (Sa unang panahon sa Israel, sa diha nga ang usa ka tawo moadto sa pagpangutana sa Dios, sa ingon niini magasulti siya: Umari ka, ug mangadto kita sa magtatan-aw: kay siya gitawag karon nga usa ka manalagna, gitawag sa unang panahon usa ka Magtatan-aw). Nang magkagayo'y sinabi ni Saul sa kaniyang bataan, Mabuti ang sinasabi mo; halika, tayo'y pumaroon. Sa gayo'y naparoon sila sa bayang kinaroroonan ng lalake ng Dios. Unya miingon si Saul sa iyang sulogoon: Maayong pagkaasoy: Tala na, mangadto kita. Busa nangadto sila sa ciudad diin atua ang tawo sa Dios. Samantalang inaahon nila ang ahunan sa bayan ay nakasalubong sila ng mga dalagang lumalabas upang umigib ng tubig, at sinabi nila sa kanila, Narito ba ang tagakita? Sa nagtungas sila sa tungasan ngadto sa ciudad nakakaplag sila ug mga batan-ong dalaga nga nanagpanggula aron sa pagkalus sa tubig, ug miingon kanila: Ania ba ang magtatan-aw dinhi? At sila'y sumagot sa kanila, at nagsabi, Siya'y nariyan, narito, nasa unahan mo: magmadali kayo ngayon, sapagkat siya'y naparoon ngayon sa bayan; sapagkat ang bayan ay may hain ngayon sa mataas na dako. Ug sila nanubag kanila, ug nanag-ingon: Siya ania; tan-awa, siya nag-una kanimo; dumali ka karon, kay nahiabut siya karong adlawa diha sa ciudad; kay ang katawohan may usa ka paghalad karong adlawa sa hataas nga dapit. Pagkapasok ninyo sa bayan, ay agad masusumpungan ninyo siya, bago siya umahon sa mataas na dako upang kumain; sapagkat ang bayan ay hindi kakain hanggang sa siya'y dumating, sapagkat kaniyang binabasbasan ang hain; at pagkatapos ay kumakain ang mga inanyayahan. Kaya nga umahon kayo; sapagkat sa oras na ito'y inyong masusumpungan siya. Sa diha nga mahiabut kamo sa ciudad, makaplagan ninyo siya dayon, sa dili pa siya motungas sa hataas nga dapit sa pagkaon; kay ang katawohan dili mangaon hangtud nga siya mahiabut tungod kay siya ang manalangin sa halad; ug sa tapus niana silang mga dinapit mangaon. Busa karon panlakaw na kamo; kay niining panahona makaplagan ninyo siya. At sila'y umahon sa bayan; at pagpasok nila sa bayan, narito, si Samuel ay nasasalubong nila, na papaahon sa mataas na dako. Ug nangadto sila sa ciudad; ug sa paghiabut nila sa ciudad, ania karon, si Samuel migula padulong kanila, aron sa pag-adto sa hataas nga dapit. Inihayag nga ng Panginoon kay Samuel isang araw bago si Saul ay naparoon, na sinasabi, Karon si Jehova nagpadayag kang Samuel usa ka adlaw sa wala mahiabut si Saul, nga nagaingon: Bukas sa ganitong oras ay susuguin ko sa iyo ang isang lalake na mula sa lupain ng Benjamin, at iyong papahiran siya ng langis upang maging pangulo sa aking bayang Israel; at kaniyang ililigtas ang aking bayan sa kamay ng mga Filisteo: sapagkat aking tiningnan ang aking bayan, dahil sa ang kanilang daing ay sumapit sa akin. Ugma sa ingon niining taknaa padad-an ko ikaw ug usa ka tawo gikan sa yuta sa Benjamin, ug ikaw magadihog kaniya sa pagka-principe ibabaw sa akong katawohan nga Israel; ug siya magaluwas sa akong katawohan gikan sa kamot sa mga Filistehanon: tungod kay ako nagsud-ong sa akong katawohan, tungod kay ang ilang pagtu-aw midangat kanako. At nang makita ni Samuel si Saul, ay sinabi ng Panginoon sa kaniya, Narito ang lalake na aking sinalita sa iyo! ito nga ang magkakaroon ng kapangyarihan sa aking bayan. Ug sa diha nga si Samuel nakakita kang Saul, si Jehova, miingon kaniya: Ania karon, ang tawo nga akong gisulti kanimo! ang mao nga tawo magaadunay pagbulot-an ibabaw sa akong katawohan. Nang magkagayo'y lumapit si Saul kay Samuel sa pintuang-bayan, at sinabi, Isinasamo ko sa iyo na saysayin mo sa akin, kung saan nandoon ang bahay ng tagakita. Unya si Saul mipahaduol kang Samuel didto sa ganghaan, ug miingon: Suginli ako, ako nagahangyo kanimo, hain ba ang balay sa magtatan-aw. At sumagot si Samuel kay Saul, at nagsabi, Ako ang tagakita; umahon kang magpauna sa akin sa mataas na dako, sapagkat kakain kang kasalo ko ngayon: at sa kinaumagahan ay payayaunin kita, at sasaysayin ko sa iyo ang lahat na nasa loob mo. Ug si Samuel mitubag kang Saul, ug miingon: Ako mao ang magtatan-aw: Tumungas ka nga una kanako ngadto sa hataas nga dapit, kay ikaw magakaon uban kanako niining adlawa: ug sa pagkabuntag ikaw akong palakton, ug magasugilon kanimo sa tanan nga anaa sa imong kasingkasing. At tungkol sa iyong mga asno na may tatlong araw ng nawawala ay huwag mong alalahanin; sapagkat nasumpungan na. At kanino ang buong pagnanasa sa Israel? Hindi ba sa iyo, at sa buong sangbahayan ng iyong ama? Ug mahitungod sa imong mga asno nga nangawala sa may totolo na karon ka adlaw nga nangagi, ayaw pag-ibutang ang imong hunahuna niana; kay sila hingkaplagan na. Ug alang kang kinsa ba ang tanan nga pagatinguhaon sa Israel? Dili ba kana alang kanimo, ug sa tibook nga balay sa imong amahan? At si Saul ay sumagot, at nagsabi, Hindi ba ako Benjamita, sa pinakamaliit na lipi ng Israel? at ang aking angkan ang pinakamababa sa mga angkan ng lipi ng Benjamin? bakit nga nagsasalita ka sa akin ng ganitong paraan? Ug si Saul mitubag ug miingon: Dili ba ako Benjaminhon, gikan sa kinagamayan sa mga banay sa Israel? Ug ang akong panimalay ang kinadiyutayan sa tanang mga panimalay sa banay sa Benjamin? Busa ngano nga ikaw nagasulti kanako sa ingon niini nga paagiha? At ipinagsama ni Samuel si Saul at ang kaniyang bataan, at ipinasok niya sila sa kabahayan, at pinaupo sila sa pinakapangulong dako sa gitna niyaong mga naanyayahan, na may tatlong pung katao. Ug gidala ni Samuel si Saul ug ang iyang sulogoon, ug gidala sila ngadto sa lawak sa mga dumoduaw ug gipalingkod sila sa kinalabwan nga dapit, uban kanila ang mga dinapit nga may katloan ka tawo. At sinabi ni Samuel sa tagapagluto, Dalhin mo rito ang bahagi na ibinigay ko sa iyo, na siyang aking sinabi sa iyo, Ilagay mo ito sa iyo. Ug si Samuel miingon sa magluluto: Dad-a ang bahin nga akong gihatag kanimo, nga akong giingon kanimo: Ibutang kana tupad kanimo. At itinaas nga ng tagapagluto ang hita, at yaong nakapatong, at inilagay sa harap ni Saul. At sinabi ni Samuel, Narito, siya ngang itinago! ilagay mo sa harap mo at iyong kanin; sapagkat iningatan sa takdang panahon na ukol sa iyo, sapagkat aking sinabi, Aking inanyayahan ang bayan. Sa gayo'y kumain si Saul na kasalo ni Samuel nang araw na yaon. Ug ang magluluto mikuha sa paa, ug kadtong diha sa ibabaw niana, ug gibutang kana sa atubangan ni Saul. Ug si Samuel miingon: Ania karon, kana nga gilain! ibutang kana sa imong atubangan ug kumaon; tungod kay sa natudlo nga panahon kana gitipigan alang kanimo, kay ako miingon: Ako nagdapit sa katawohan. Busa si Saul mikaon uban kang Samuel niadtong adlawa. At nang sila'y makalusong sa bayan mula sa mataas na dako, siya'y nakipagpulong kay Saul sa bubungan ng bahay. Ug sa diha nga sila minglugsong gikan sa hataas nga dapit ngadto sa ciudad, siya nakigsabutsabut uban kang Saul didto sa ibabaw sa atop sa balay. At sila'y bumangong maaga: at nangyari sa pagbubukang liwayway, na tinawag ni Samuel si Saul sa bubungan, na sinasabi, Bangon, upang mapagpaalam kita. At si Saul ay bumangon, at lumabas kapuwa sila, siya at si Samuel. Ug sila mingbangon pagsayo: ug nahitabo sa haduol na ang pagbanag-banag sa adlaw, nga si Samuel nagpatawag kang Saul ngadto sa ibabaw sa atop, nga nagaingon: Bangon, aron palakton ko ikaw. Ug si Saul mibangon ug nangadto silang duruha ngadto sa gawas, siya ug si Samuel. At nang sila'y lumalabas sa hangganan ng bayan, ay sinabi ni Samuel kay Saul, Sabihin mo sa bataang magpauna sa atin (at siya'y nagpauna,) ngunit tumigil ka sa oras na ito, upang maiparinig ko sa iyo ang salita ng Dios. Samtang sila nagpadulong na sa kinatumyan sa ciudad, si Samuel miingon kang Saul: Sugoa ang sulogoon sa pagpauna kanato (ug miuna siya) apan humunong ka pag-una, ug ayaw paglihok aron padunggon ko ikaw sa pulong sa Dios. Nang magkagayo'y kinuha ni Samuel ang sisidlan ng langis, at ibinuhos sa ulo niya, at hinagkan niya siya, at sinabi, Hindi ba ang Panginoon ang nagpahid sa iyo ng langis upang maging prinsipe ka sa kaniyang mana? Unya si Samuel mikuha sa garrapa sa lana, ug nagbubo niana sa ibabaw sa iyang ulo, ug mihalok kaniya, ug miingon: Dili ba mao si Jehova ang nagdihog kanimo aron mahimong principe sa iyang panulondon? Paghiwalay mo sa akin ngayon, ay masusumpungan mo nga ang dalawang lalake sa siping ng libingan ni Rachel, sa hangganan ng Benjamin sa Selsah; at sasabihin nila sa iyo, Ang mga asno na iyong hinahanap ay nasumpungan na; at, narito, niwalang bahala ng iyong ama ang mga asno, at ang inaalaala ay kayo, na sinasabi, Paano ang aking gagawin sa aking anak? Sa diha nga nahimulag na ikaw gikan kanako niining adlawa, unya makakaplag ikaw ug duruha ka tawo tupad sa lubnganan ni Rachel, sa utlanan sa Benjamin didto sa Selsah; ug sila moingon kanimo: Ang mga asno nga imong gipangita nakaplagan na; ug ania karon, ang imong amahan wala na magtagad sa mga asno, ug nahingawa tungod kanimo, nga nagaingon: Unsay pagabuhaton ko alang sa akong anak nga lalake? Kung magkagayo'y magpapatuloy ka mula roon, at darating ka sa ensina ng Tabor; at masasalubong ka roon ng tatlong lalake na inaahon ang Dios sa Beth-el, ang isa'y may dalang tatlong batang kambing, at ang isa'y may dalang tatlong tinapay, at ang isa'y may dalang isang balat na sisidlan ng alak: Unya ikaw magapadayon gikan didto, ug ikaw mahiabut sa encina didto sa Tabor; ug didto may totolo ka tawo nga mosugat kanimo nga motungas ngadto sa Dios sa Beth-el, ang usa nagadala ug totolo ka nating kanding ug ang usa nagadala ug totolo ka book nga tinapay, ug ang usa nagadala ug usa ka botellang vino: At babatiin ka nila, at bibigyan ka ng dalawang tinapay, na iyong tatanggapin sa kanilang kamay. Ug sila mohatag ug katahuran kanimo, ug mohatag kanimo ug duruha ka book nga tinapay nga pagadawaton mo gikan sa ilang kamot. Pagkatapos ay darating ka sa burol ng Dios, na nandoon ang isang pulutong ng mga Filisteo: at mangyayari pagdating mo roon sa bayan, na makakasalubong ka ng isang pulutong na mga propeta na lumulusong mula sa mataas na dako, na may salterio, at pandereta, at flauta, at alpa sa harap nila; at sila'y magsisipanghula. Sa tapus niana ikaw mahiabut sa bungtod sa Dios, diin didto ang salipdanan sa kasundalohan sa mga Filistehanon: ug kini mahitabo, sa diha nga ikaw mahaabut didto sa ciudad, nga ikaw makahibalag sa usa ka panon sa manalagna nga magapauli gikan sa hataas nga dapit uban ang usa ka salterio, ug usa ka pandereta, ug usa ka flauta, ug usa ka alpa, nagauna kanila; ug managpanagna sila: At ang Espiritu ng Panginoon ay makapangyarihang sasaiyo, at manghuhula kang kasama nila, at ikaw ay magiging ibang lalake. Ug ang Espiritu ni Jehova moabut kanimo nga puno sa gahum, ug ikaw magapanagna uban kanila, ug mabalhin ka ingon nga usa ka laing tawo. At mano nawa, na pagka ang mga tandang ito ay mangyari sa iyo, na gawin mo ang idudulot ng pagkakataon; sapagkat ang Dios ay sumasaiyo. Ug himoa kini sa diha nga moabut na kanimo kining mga ilhanan, nga ikaw magbuhat sumala sa itugot kanimo sa higayon; kay ang Dios nagauban kanimo. At ikaw ay lulusong na una sa akin sa Gilgal; at, narito, lulusungin kita, upang maghandog ng mga handog na susunugin, at maghain ng mga hain na mga handog tungkol sa kapayapaan: pitong araw na maghihintay ka, hanggang sa ako'y pumaroon sa iyo, at ituro sa iyo kung ano ang iyong gagawin. Ug ikaw magalugsong una kanako ngadto sa Gilgal; ug ania karon, ako molugsong ngadto kanimo, aron sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog, ug magahalad sa mga halad-sa-pakigdait: pito ka adlaw ikaw magahulat, hangtud nga ako mahiabut kanimo, ug magatudlo kanimo kong unsa ang imong pagabuhaton. At nangyaring gayon, na nang kaniyang matalikdan na iwan niya si Samuel, ay binigyan siya ng Dios ng ibang puso: at ang lahat na tandang yaon ay nangyari sa araw na yaon. Ug mao kadto, nga, sa diha nga mitalikod na siya aron sa paglakaw gikan kang Samuel, ang Dios nagahatag kaniya ug lain nga kasingkasing: ug kadtong tanan nga mga ilhanan nahitabo niadtong adlawa. At nang sila'y dumating doon sa burol, narito, isang pulutong na mga propeta ay nasasalubong niya; at ang Espiritu ng Dios ay makapangyarihang suma kaniya, at siya'y nanghula sa gitna nila. Ug sa diha nga nahiabut na sila didto sa bungtod, ania karon, usa ka panon sa mga manalagna mingsugat kaniya; ug ang Espiritu sa Dios miabut kaniya nga puno sa gahum, ug nagpanagna siya sa taliwala nila. At nangyari nang makita siya ng lahat na nakakakilala sa kaniya nang una, na, narito siya'y nanghuhulang kasama ng mga propeta, ay nagsalisalitaan ang bayan, Ano itong nangyari sa anak ni Cis? Si Saul ba ay nasa gitna rin ng mga propeta? Ug nahitabo, sa diha nga ang tanan nga nakaila kaniya sa unang panahon nakita nga, ania karon, siya nagapanagna uban sa mga manalagna, unya ang katawohan nanag-ingon sa usa ug usa: Unsa kining miabut sa anak nga lalaki ni Cis? Ipon ba usab si Saul sa mga manalagna? At isang taga dakong yaon ay sumagot at nagsabi, At sino ang kanilang ama? Kayat naging kawikaan, Si Saul ba ay nasa gitna rin ng mga propeta? Ug usa sa taga-didto niadtong dapita mitubag ug miingon: Ug kinsay ilang amahan? Busa kini nahimong usa ka sanglitanan: Nahisagol ba usab si Saul sa mga manalagna? At nang siya'y makatapos ng panghuhula, siya'y sumampa sa mataas na dako. Ug sa pagkahuman na niya sa pagpanagna, siya midangat sa hataas nga dapit. At sinabi ng amain ni Saul sa kaniya at sa kaniyang bataan, Saan kayo naparoon? At kaniyang sinabi, Upang hanapin ang mga asno, at nang aming makita na hindi mangasumpungan, ay naparoon kami kay Samuel. Ug ang uyoan ni Saul miingon kaniya ug sa iyang sulogoon: Diin kamo mangadto? Ug siya miingon: Sa pagpangita sa mga asno; ug sa pagtan-aw namo nga wala sila hikaplagi, miadto kami kang Samuel. At sinabi ng amain ni Saul, Isinasamo ko sa iyo na saysayin mo sa akin, kung ano ang sinabi ni Samuel sa inyo. Ug ang uyoan ni Saul miingon: Suginli ako, ako nagahangyo kanimo, unsay gipamulong ni Samuel kanimo. At sinabi ni Saul sa kaniyang amain, Sinabi niyang maliwanag sa amin na ang mga asno ay nasumpungan na. Ngunit tungkol sa bagay ng kaharian, na sinalita ni Samuel, ay hindi niya isinaysay sa kaniya. Ug si Saul miingon sa iyang uyoan: Gipahayagan kami niya nga ang mga asno nakaplagan na. Apan mahitungod sa hinungdan sa gingharian, nga gipamulong ni Samuel, wala pa siya suginli niya. At tinipon ni Samuel ang bayan sa Panginoon sa Mizpa; Ug si Samuel nagtigum sa tanang katawohan ngadto kang Jehova sa Mizpa; At sinabi niya sa mga anak ni Israel, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Iniahon ko ang Israel mula sa Egipto, at pinapaging laya ko kayo sa kamay ng mga taga Egipto, at sa kamay ng lahat ng mga kaharian na pumighati sa inyo: Ug siya miingon sa mga anak sa Israel: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ako nagdala sa Israel gikan sa Egipto, ug ako ang nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa mga Egiptohanon, ug gikan sa kamot, sa tanang mga gingharian nga nagalupig kaninyo. Ngunit itinakuwil ninyo sa araw na ito ang inyong Dios, na siyang nagligtas sa inyo sa lahat ng mga inyong kasakunaan at mga kapighatian; at sinabi ninyo sa kaniya, Hindi, kundi lagyan mo kami ng isang hari. Ngayon nga'y humarap kayo sa Panginoon ayon sa inyoinyong mga lipi, at ayon sa inyong mga libolibo. Apan kamo niining adlawa nagsalikway sa inyong Dios, nga sa iyang kaugalingon nagaluwas kaninyo sa tanan ninyong kalisdanan ug sa inyong kasakitan: apan kamo namulong pa kaniya: Dili, apan butangi kami ug usa ka hari. Busa karon pangatubang kamo kang Jehova pinaagi sa inyong mga banay ug sa inyong mga linibo. Sa gayo'y pinalapit ni Samuel ang lahat ng mga lipi, at ang lipi ni Benjamin ang napili. Busa si Samuel nagdala sa tibook nga mga banay sa Israel sa duol, ug ang banay sa Benjamin gikuha. At kaniyang inilapit ang lipi ni Benjamin ayon sa kaniyang mga angkan; at ang angkan ni Matri ay siyang napili; at si Saul na anak ni Cis, ay siyang napili: ngunit nang kanilang hanapin siya ay hindi nasumpungan. Ug nagdala sa banay sa Benjamin haduol sa ilang panimalay, ug ang panimalay sa mga Matrihanon gikuha; ug si Saul ang anak nga lalaki ni Cis gikuha: apan sa diha nga sila nagapangita kaniya siya wala makaplagi. Kayat kanilang itinanong uli sa Panginoon, May lalake pa bang paririto? At ang Panginoon ay sumagot, Narito siya'y nagtago sa mga kasangkapan. Busa nangutana pa gayud sila kang Jehova: Aduna pa bay usa ka tawo nga pagapaanhion? Ug si Jehova mitubag: Ania karon, siya mitago sa iyang kaugalingon ipon sa mga putos. At sila'y tumakbo at kinuha nila siya roon; at nang siya'y tumayo sa gitna ng bayan, ay mataas siya kay sa sinoman sa bayan, mula sa kaniyang mga balikat at paitaas. Ug ilang gidalagan ug gidala siya gikan didto; ug sa mitindog siya taliwala sa katawohan, siya taas kay sa uban nga katawohan kutob sa iyang abaga ngadto sa itaas. At sinabi ni Samuel sa buong bayan, Nakikita ba ninyo siya na pinili ng Panginoon, na walang gaya niya sa buong bayan? At ang buong bayan ay sumigaw, at nagsabi, Mabuhay ang hari. Ug si Samuel miingon sa tanang katawohan: Tan-awa ninyo siya nga gipili ni Jehova, nga walay makasama kaniya taliwala sa tibook nga katawohan? Ug ang tibook nga katawohan naninggit ug nanag-ingon: Mabuhi ang hari. Nang magkagayo'y sinaysay ni Samuel sa bayan ang paraan ng kaharian, at isinulat sa isang aklat, at inilagay sa harap ng Panginoon. At pinayaon ni Samuel ang buong bayan, na pinauwi bawat tao sa kaniyang bahay. Unya gisuginlan ni Samuel ang katawohan sa kahimtang sa gingharian, ug gisulat kini sa usa ka basahon, ug gibutang kini sa atubangan ni Jehova. Ug gipalakaw ni Samuel ang tibook nga katawohan ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balay. At si Saul man ay umuwi sa kaniyang bahay sa Gabaa; at yumaong kasama niya ang hukbo, na ang kanilang mga kalooban ay kinilos ng Dios. Ug si Saul usab miadto sa iyang balay, didto sa Gabaa; ug didto mikuyog kaniya ang panon kansang mga kasingkasing gitandog sa Dios. Ngunit sinabi ng ilang hamak na tao, Paanong ililigtas tayo ng taong ito? At kanilang niwalang kabuluhan at hindi nila dinalhan ng kaloob. Ngunit siya'y hindi umimik. Apan may ubang mga walay bili nga tawo nanag-ingon: Unsaon niining tawohana ang pagluwas kanato? Ug ilang gitamay siya, ug wala magdala kaniya ug gasa. Apan nagpakahilum siya. Nang magkagayo'y umahon si Naas na Ammonita at humantong laban sa Jabes-galaad: at sinabi kay Naas ng lahat na lalake sa Jabes, Makipagtipan ka sa amin, at kami ay maglilingkod sa iyo. Unya si Naas ang Ammonihanon miadto ug nagpahaluna batok sa Jabes-Galaad: ug ang tanang tawo sa Jabes nanag-ingon kang Naas: Paghuhat ug pakigsaad uban kanamo, ug magaalagad kami kanimo. At sinabi ni Naas na Ammonita sa kanila, Sa ganitong paraan gagawin ko sa inyo, na ang lahat ninyong kanang mata ay dukitin; at aking ilalagay na pinakapintas sa buong Israel. Ug si Naas ang Ammonihanon miingon kanila. Niini lamang nga condicion, ako magabuhat niana uban kaninyo, nga luskon ang inyong tanang mga mata nga too; ug ako magabutang niana alang sa usa ka pagbiaybiay ibabaw sa tibook nga Israel. At sinabi ng mga matanda sa Jabes sa kaniya, Bigyan mo kami ng palugit na pitong araw upang kami ay makapagpasugo ng mga sugo sa lahat ng mga hangganan ng Israel; at kung wala ngang magliligtas sa amin, lalabasin ka namin. Ug ang mga anciano sa Jabes nanag-ingon kaniya: Hatagi kami ug pito ka adlaw nga tagal, aron makapadala kami ug mga sulogoon ngadto sa tanang utlanan sa Israel; ug unya, kong walay makaluwas kanamo, manganha kami diha kanimo. Nang magkagayo'y pumaroon ang mga sugo sa Gabaa kay Saul at sinalita ang mga salitang ito sa mga pakinig ng bayan: at ang buong bayan ay naglakas ng tinig at umiyak. Unya ming-abut ang mga sulogoon ni Saul ngadto sa Gabaa, ug namulong niining mga pulonga sa mga igdulungog sa katawohan: ug ang tibook katawohan mingpataas sa ilang tingog ug minghilak. At, narito, sinusundan ni Saul ang mga baka sa bukid; at sinabi ni Saul, Anong mayroon ang bayan na sila'y umiiyak? At kanilang isinaysay ang mga salita ng mga lalake sa Jabes. Ug, ania karon, si Saul nahiabut nga nagasunod sa mga vaca gikan sa kaumahan; ug si Saul miingon: Unsay nahitabo sa katawohan nga nanghilak man sila? Ug ilang gisuginlan siya sa mga pulong sa mga tawo sa Jabes. At ang Espiritu ng Dios ay makapangyarihan suma kay Saul nang kaniyang marinig ang mga salitang yaon, at ang kaniyang galit ay nagalab na mainam. Ug ang Espiritu sa Dios midangat nga puno sa gahum kang Saul sa pagkadungog niya niadtong mga pulonga, ug ang iyang kasuko misilaub ug daku uyamut. At siya'y kumuha ng dalawang magkatuwang na baka, at kaniyang kinatay, at ipinadala niya sa lahat ng mga hangganan ng Israel sa pamamagitan ng kamay ng mga sugo, na sinasabi, Sinomang hindi lumabas na sumunod kay Saul at kay Samuel, ay ganyan ang gagawin sa kaniyang mga baka. At ang takot sa Panginoon ay nahulog sa bayan, at sila'y lumabas na parang iisang tao. Ug mikuha siya ug usa ka parisan sa mga vaca, ug gilapalapa kini sa pagkagagmay, ug gipadala kini ngadto sa tanang mga utlanan sa Israel pinaagi sa kamot sa mga sulogoon, nga nagaingon: Bisan kinsa nga dili mosunod kang Saul ug kang Samuel, mao kini ang pagabuhaton sa iyang mga vaca. Ug ang kahadlok ni Jehova miabut sa ibabaw sa katawohan, ug sila nanggula ingon sa usa ka tawo. At binilang niya sila sa Bezec; at ang mga anak ni Israel, ay tatlong daang libo, at ang mga lalake ng Juda ay tatlong pung libo. Ug iyang giihap sila didto sa Bezec ug ang mga anak sa Israel may totolo ka gatus ka libo, ug ang mga tawo sa Juda may katloan ka libo. At sinabi nila sa mga sugo na naparoon, Ganito ang inyong sasabihin sa mga lalake sa Jabes-galaad, Bukas sa kainitan ng araw, ay magtataglay kayo ng kaligtasan. At naparoon ang mga sugo at isinaysay sa mga lalake sa Jabes; at sila'y natuwa. Ug sila miingon sa mga sulogoon nga nanghiabut: Kini mao ang inyong ipamulong sa katawohan sa Jabes-Galaad: Ugma, sa mainit na ang adlaw kamo makabaton ug kaluwasan. Ug ang mga sulogoon ming-abut ug gisuginlan ang mga tawo sa Jabes; ug sila nangalipay. Kayat sinabi ng mga lalake sa Jabes, Bukas ay lalabasin namin kayo at inyong gagawin sa amin ang lahat na inyong inaakalang mabuti sa inyo. Busa ang mga tawo sa Jabes nanag-ingon: Ugma manganha kami diha kanimo, ug pagabuhaton namo ang tanan nga daw maayo kanimo. At naging gayon sa kinabukasan, na inilagay ni Saul ang bayan ng tatlong pulutong; at sila'y pumasok sa gitna ng kampamento sa pagbabantay sa kinaumagahan at sinaktan ang mga Ammonita hanggang sa kainitan ng araw: at nangyari, na ang mga nalabi ay nangalat, na anopat walang naiwang dalawang magkasama. Ug mao kana nga sa pagkaugma, si Saul nagbahin sa katawohan sa totolo ka panon; ug ming-adto sila ngadto sa kinatalikwad-an sa campo sa pagbantay sa kabuntagon, ug gipamatay ang mga Ammonihanon hangtud sa pag-init sa adlaw: ug nahitabo, nga sila nga nahabilin gipapatlaag, sa pagkaagi nga walay duruha kanila nga nahabilin nga kuyog. At sinabi ng bayan kay Samuel, Sino yaong nagsasabi, Maghahari ba si Saul sa amin? dalhin dito ang mga taong yaon upang aming patayin sila. Ug ang katawohan ming-ingon kang Samuel: Kinsa siya nga miingon: Maghari ba si Saul kanato? dad-a ang mga tawo, aron kami magapatay kanila. At sinabi ni Saul, Walang taong papatayin sa araw na ito; sapagkat ngayo'y gumawa ang Panginoon ng pagliligtas sa Israel. Ug si Saul miingon: Walay usa ka tawo nga pagpatyon niining adlawa; kay niining adlawa si Jehova naghimo ug kaluwasan sa Israel. Nang magkagayo'y sinabi ni Samuel sa bayan, Halikayo at tayo'y paroon sa Gilgal, at ating baguhin ang kaharian doon. Unya miingon si Samuel sa katawohan: Umari kamo, ug mangadto kita sa Gilgal, ug bag-ohon ta pag-usab ang gingharian didto. At ang buong bayan ay naparoon sa Gilgal; at doo'y ginawa nilang hari sa Gilgal si Saul sa harap ng Panginoon; at doo'y naghain sila ng mga hain na mga handog tungkol sa kapayapaan sa harap ng Panginoon; at si Saul at ang lahat ng mga lalake sa Israel ay nagalak na mainam doon. Ug ang tibook katawohan nangadto sa Gilgal; ug didto sila naghimo kang Saul nga hari sa atubangan ni Jehova didto sa Gilgal; ug didto naghalad sila sa mga halad-sa-pakigdait sa atubangan ni Jehova; ug didto si Saul ug ang tanang mga tawo sa Israel nanagkalipay sa hilabihan gayud. At sinabi ni Samuel sa buong Israel, Narito, aking dininig ang inyong tinig sa lahat na inyong sinabi sa akin, at naghalal ako ng isang hari sa inyo. Ug si Samuel namulong sa tibook Israel: Ania karon, ako nagpatalinghug sa inyong tingog sa tanan ninyong gipamulong kanako, ug naghimo ug usa ka hari sa ibabaw ninyo. At ngayo'y narito, ang hari ay lumalakad sa unahan ninyo; at ako'y matanda na at mauban; at, narito, ang aking mga anak ay kasama ninyo: at ako'y lumakad sa unahan ninyo mula sa aking kabataan hanggang sa araw na ito. Ug karon, tan-awa, ang hari nagalakat sa atubangan ninyo; ug ako tigulang na ug ubanon na ug ulo; ug, ania karon, ang akong mga anak nga lalake anaa uban kaninyo: ug ako nakalakaw sa inyong atubangan sukad sa akong pagkabatan-on hangtud niining adlawa. Narito ako: sumaksi kayo laban sa akin sa harap ng Panginoon, at sa harap ng kaniyang pinahiran ng langis: kung kaninong baka ang kinuha ko? kung kaninong asno ang kinuha ko? o kung sino ang aking dinaya? kung sino ang aking pinighati? o kung kaninong kamay ako kumuha ng suhol upang bulagin ang aking mga mata niyaon? at aking isasauli sa inyo. Ania ako: saksi kamo batok kanako sa atubangan ni Jehova, ug sa atubangan sa iyang dinihog: kinsang vaca ang akong nakuha? kun kinsang asno akong gikuha? kinsa ang akong gilupigan? kun kinsa ang akong gilimbongan? kun gikan kang kinsang kamot nga ako nagdawat ug hiphip aron sa pagbuta sa akong mga mata diha niana? ug ako magauli niana kaninyo. At kanilang sinabi, Hindi ka nagdaya sa amin, ni pumighati man sa amin, ni tumanggap man ng anoman sa kamay ng sinoman. Ug sila ming-ingon: Ikaw wala maglimbong kanamo, ni maglupig kanamo, ni magdawat ka ug bisan unsa gikan sa kamot sa bisan kinsang tawo. At sinabi niya sa kanila, Ang Panginoon ay saksi laban sa inyo at ang kaniyang pinahiran ng langis ay saksi sa araw na ito na hindi kayo nakasumpong ng anoman sa aking kamay. At kanilang sinabi, Siya'y saksi. Ug siya miingon kanila: Si Jehova maoy saksi batok kaninyo, ug ang iyang dinihog mao ang saksi niining adlawa, nga kamo wala makakaplag ug bisan unsa sa akong kamot. Ug sila ming-ingon: Siya maoy saksi. At sinabi ni Samuel sa bayan, Ang Panginoon ang siyang naghalal kay Moises at kay Aaron, at siyang nagahon sa inyong mga magulang mula sa lupain ng Egipto. Ug si Samuel miingon sa katawohan: Si Jehova mao ang nagtudlo kang Moises ug kang Aaron, ug mao ang nagdala sa inyong mga amahan gikan sa yuta sa Egipto. Ngayon nga'y tumayo kayo, upang aking maisaysay sa inyo sa harap ng Panginoon ang tungkol sa lahat na matuwid na gawa ng Panginoon, na kaniyang ginawa sa inyo at sa inyong mga magulang. Busa karon panindog kamo sa walay lihok; aron ako magapangamuyo uban kaninyo sa atubangan ni Jehova mahitungod sa tanang mga matarung buhat ni Jehova, nga iyang gihimo kaninyo ug sa inyong mga amahan. Nang si Jacob ay makapasok sa Egipto, at ang inyong mga magulang ay dumaing sa Panginoon, sinugo nga ng Panginoon si Moises at si Aaron, na siyang nagsipaglabas sa inyong mga magulang mula sa Egipto, at pinatira sila sa dakong ito. Sa diha nga si Jacob nahiabut didto sa Egipto, ug ang inyong mga amahan nanagtu-aw kang Jehova, unya si Jehova nagpadala kang Moises ug kang Aaron, nga maoy nagdala sa inyong mga amahan gikan sa Egipto, ug nagpapuyo kanila niining dapita. Ngunit nilimot nila ang Panginoon nilang Dios; at ipinagbili niya sila sa kamay ng Sisara, na kapitan ng hukbo ni Azor, at sa kamay ng mga Filisteo, at sa kamay ng hari sa Moab; at sila'y nakipaglaban sa kanila. Apan sila nalimot kang Jehova nga ilang Dios; ug siya nagbaligya kanila ngadto sa kamot ni Sisara, capitan sa panon ni Asor, ug ngadto sa kamot sa mga Filistehanon, ug ngadto sa kamot sa hari sa Moab; ug sila nakig-away batok kanila. At sila'y dumaing sa Panginoon at nagsabi, Kami ay nagkasala, sapagkat pinabayaan namin ang Panginoon at naglingkod kami sa mga Baal at sa mga Astaroth: ngunit ngayo'y palayain mo kami sa kamay ng aming mga kaaway, at kami ay maglilingkod sa iyo. Ug sila mingtu-aw kang Jehova, ug ming-ingon: Kami nakasala, tungod kay gibiyaan namo si Jehova, ug nag-alagad sa mga Baal ug sa Astaroth: apan karon luwasa kami gikan sa kamot sa among mga kaaway, ug kami mag-alagad kanimo. At sinugo ng Panginoon si Jerobaal, at si Bedan, at si Jephte, at si Samuel, at pinapaging laya ko sa kamay ng inyong mga kaaway sa bawat dako, at kayo'y tumahang tiwasay. Ug si Jehova nagpadala kang Jerobaal, ug kang Bedan, ug kang Jephte, ug kang Samuel, ug nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa inyong mga kaaway sa tanang dapit; ug kamo nagpuyo sa kalig-on. At nang makita ninyo na si Naas na hari ng mga anak ni Ammon ay naparito laban sa inyo, ay inyong sinabi sa akin, Hindi, kundi isang hari ang maghahari sa amin; dangang ang Panginoon ninyong Dios ay siya ninyong hari. Ug sa diha nga kamo nakakita nga si Naas ang hari sa mga anak sa Ammon mianhi batok kaninyo, kamo ming-ingon kanako: Dili, apan usa ka hari ang maghari kanamo; sa diha nga si Jehova nga inyong Dios mao ang inyong hari. Ngayon nga'y masdan ninyo ang hari na inyong pinili, at siya ninyong hiningi: at, narito, nilagyan kayo ng Panginoon ng isang hari sa inyo. Busa karon, tan-awa, ang hari nga inyong gipili, ug nga inyong gipangayo: ug, ania karon, si Jehova nagbutang ug usa ka hari sa ibabaw ninyo. Kung kayo'y matatakot sa Panginoon, at maglilingkod sa kaniya, at makikinig sa kaniyang tinig, at hindi manghihimagsik laban sa utos ng Panginoon, at kayo at gayon din ang hari na naghahari sa inyo ay maging masunurin sa Panginoon ninyong Dios, ay mabuti: Kong kamo mahadlok kang Jehova, ug mag-alagad kaniya, ug mamati sa iyang tingog, ug dili mosukol batok sa sugo ni Jehova, ug kamo ug ang hari usab nga magahari sa ibabaw ninyo mahimong mga magsusunod ni Jehova nga inyong Dios, maayo: Ngunit kung hindi ninyo didinggin ang tinig ng Panginoon, kundi manghihimagsik kayo laban sa utos ng Panginoon, ay magiging laban nga sa inyo ang kamay ng Panginoon gaya sa inyong mga magulang. Apan kong dili kamo mamati sa tingog ni Jehova, kondili mosukol himoon batok sa sugo ni Jehova, nan ang kamot ni Jehova magabatok kaninyo, ingon nga kana batok usab sa inyong mga amahan. Ngayon nga'y tumahimik kayo at tingnan ninyo itong dakilang bagay na gagawin ng Panginoon sa harap ng inyong mga mata. Busa karon tindog kamo sa walay lihok ug tan-awa kining dakung butang, nga pagabuhaton ni Jehova sa atubangan sa inyong mga mata. Hindi ba pagaani ng trigo sa araw na ito? Ako'y tatawag sa Panginoon, na siya'y magpapasapit ng kulog at ulan; at inyong malalaman at makikita na ang inyong kasamaan ay dakila, na inyong ginawa sa paningin ng Panginoon sa paghingi ninyo ng isang hari. Dili ba ting-ani sa trigo karong adlawa? Ako magatawag kang Jehova, nga siya magapadala ug dalogdog ug ulan; ug kamo mahibalo ug makakita nga ang inyong pagkadautan daku kaayo, nga inyong nahimo sa pagtan-aw ni Jehova, sa pagpangayo ninyo ug usa ka hari. Sa gayo'y tumawag si Samuel sa Panginoon; at ang Panginoon ay nagpasapit ng kulog at ulan ng araw na yaon: at ang buong bayan ay natakot na mainam sa Panginoon at kay Samuel. Busa si Samuel nagtawag kang Jehova; ug si Jehova nagpadala ug dalogdog ug ulan niadtong adlawa: ug ang tibook katawohan nangahadlok ug daku kang Jehova ug kang Samuel. At sinabi ng buong bayan kay Samuel, Ipanalangin mo ang iyong mga lingkod sa Panginoon mong Dios, upang huwag kaming mamatay; sapagkat aming idinagdag sa lahat ng aming mga kasalanan ang kasamaang ito, na humingi kami para sa amin ng isang hari. Ug ang tibook katawohan ming-ingon kang Samuel: Pag-ampo alang sa imong sulogoon kang Jehova nga imong Dios, aron kami dili mamatay; kay kami nakadugang sa tanan namong mga sala niining dautan sa pagpangayo alang kanamo, ug usa ka hari. At sinabi ni Samuel sa bayan, Huwag kayong matakot: tunay na inyong ginawa ang buong kasamaang ito; gayon ma'y huwag kayong lumihis ng pagsunod sa Panginoon, kundi kayo'y maglingkod ng buong puso sa Panginoon. Ug si Samuel miingon sa katawohan: Ayaw kahadlok: kamo sa pagkatinuod naghimo niining tanang kadautan; apan ayaw pagsimang gikan sa pagsunod kang Jehova, kondili mag-alagad kamo kang Jehova sa bug-os ninyong kasingkasing: At huwag kayong lumiko; sapagkat kung gayo'y susunod kayo sa mga walang kabuluhang bagay na hindi ninyo mapapakinabangan o makapagpapalaya man, sapagkat mga walang kabuluhan. Ug ayaw kamo pagtipas; kay unya magalakaw kamo sa pagpangita sa mga butang nga kawang nga dili magapulos, ni makaluwas, kay kini maoy mga butang nga kawang. Sapagkat hindi pababayaan ng Panginoon ang kaniyang bayan dahil sa kaniyang dakilang pangalan, sapagkat kinalulugdan ng Panginoon na gawin kayong bayan niya. Kay si Jehova dili motalikod sa iyang katawohan tungod sa iyang dakung ngalan, tungod kay nakapahimuot kang Jehova ang paghimo kaninyo nga usa ka katawohan alang sa iyang kaugalingon. Saka sa ganang akin, malayo nawang sa akin na ako'y magkasala laban sa Panginoon sa paglilikat ng pananalangin dahil sa inyo: kundi ituturo ko sa inyo ang mabuti at matuwid na daan. Labut pa, alang kanako, ipahilayo kini kanako nga ako magapakasala batok kang Jehova sa pag-undang sa pag-ampo tungod kaninyo: apan ako nagatudlo kaninyo sa maayo ug sa matarung nga dalan. Matakot lamang kayo sa Panginoon, at maglingkod kayo sa kaniya sa katotohanan ng inyong buong puso; dilidilihin nga ninyo kung gaanong dakilang mga bagay ang kaniyang ginawa sa inyo. Kahadloki lamang ninyo si Jehova, ug alagaron ninyo siya sa kamatuoran sa bug-os ninyong kasingkasing; kay hunahunaa kong unsa ka dagku ang mga butang nga iyang gihimo alang kaninyo. Ngunit kung kayo'y mamamalaging gagawa ng kasamaan, kayo'y malilipol, kayo at gayon din ang inyong hari. Apan kong magapadayon kamo sa pagbuhat sa kadautan, mangaut-ut kamo, kamo ug ang inyong hari. Si Saul ay may (apat na pung) taong gulang nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing dalawang taon sa Israel. Si Saul may kap-atan ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug naghari siya ug duruha ka tuig ibabaw sa Israel, At pumili si Saul para sa kaniya ng tatlong libong lalake sa Israel, na ang dalawang libo ay kasama ni Saul sa Michmas at sa bundok ng Bethel, at ang isang libo ay kasama ni Jonathan sa Gabaa ng Benjamin: at ang labis ng bayan ay sinugo niya bawat isa sa kaniyang tolda. Si Saul nagpili alang kaniya sa totolo ka libo ka tawo gikan sa Israel, nga ang duruha ka libo kanila didto uban ni Saul sa Michmas, ug sa bukid sa Beth-el, ug ang usa ka ka libo didto uban ni Jonathan sa Gabaa sa Benjamin: ug ang uban nga katawohan iyang gipapauli ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balongbalong. At sinaktan ni Jonathan ang pulutong ng mga Filisteo na nasa Geba; at nabalitaan ng mga Filisteo. At hinipan ni Saul ang pakakak sa buong lupain, na sinasabi, Marinig ng mga Hebreo. Ug si Jonathan nakadaug sa mga sundalo nga bantay sa kuta sa mga Filistehanon nga didto sa Geba; ug ang mga Filistehanon nakadungog niana. Ug gihuyop ni Saul ang trompeta ngadto sa tibook nga yuta, nga nagaingon: Padungga ang mga Hebreohanon. At narinig nga ng buong Israel ng sabihin na sinaktan ni Saul ang pulutong ng mga Filisteo, at ang Israel naman ay naging kasuklam-suklam sa mga Filisteo. At ang bayan ay nagpipisan na sumunod kay Saul sa Gilgal. Ug ang tibook nga Israel nakadungog sa ginaingon nga si Saul nakadaug sa mga sundalong bantay sa kuta sa mga Filistehanon, ug usab nga ang Israel ginaila nga dulumtanan sa mga Filistehanon. Ug ang katawohan nagtigum sa tingub sa pagsunod kang Saul ngadto sa Gilgal. At ang mga Filisteo ay nagpupulong upang lumaban sa Israel, tatlong pung libong karo, at anim na libong mangangabayo, at ang bayan na gaya ng buhangin na nasa baybayin ng dagat sa karamihan: at sila'y umahon at humantong sa Michmas sa dakong silanganan ng Beth-aven. Ug ang mga Filistehanon nagtapok sa ilang kaugalingon aron sa pagpakig-away sa Israel, katloan ka libo nga carro, ug unom ka libong magkakabayo, ug katawohan nga daw balas sa baybayon ang gidaghanon; ug mingtungas sila ug nagpahaluna sa Michmas, dapit sa silangan sa Beth-aven. Nang makita ng mga lalake ng Israel na sila'y nasa kagipitan, (sapagkat ang bayan ay napipighati) ang bayan nga ay nagkubli sa mga yungib, at sa mga tinikan, at sa mga bato, at sa mga katibayan, at sa mga hukay. Sa diha nga ang mga tawo sa Israel nakakita nga diha sila sa kalisdanan (kay ang katawohan nanagkaguol), unya ang katawohan nanago sa ilang kaugalingon sa sulod sa mga langub, ug sa mga kalibonan, ug sa mga kapangpangan, ug sa mga tagoanan, ug sa mga gahong. Ang iba nga sa mga Hebreo ay tumawid sa Jordan na patungo sa lupain ng Gad, at ng Galaad; ngunit si Saul ay nasa Gilgal siya, at ang buong bayan ay sumunod sa kaniya na nanginginig. Karon ang uban sa mga Hebreohanon nanagpangadto sa tabok sa Jordan ngadto sa yuta sa Gad ug Galaad; apan mahitungod kang Saul siya didto pa sa Gilgal, ug ang tibook katawohan nanagsunod kaniya nga nanagkurog. At siya'y naghintay ng pitong araw, ayon sa takdang panahon na itinakda ni Samuel: ngunit si Samuel ay hindi naparoon sa Gilgal; at ang bayan ay nangangalat sa kaniya. Ug siya napabilin pito ka adlaw, sumala sa panahon nga gitudlo ni Samuel: apan si Samuel wala umadto sa Gilgal; ug ang katawohan nanagkabulagbulag gikan kaniya. At sinabi ni Saul, Dalhin dito sa akin ang handog na susunugin, at ang handog tungkol sa kapayapaan. At kaniyang inihandog ang handog na susunugin. Ug si Saul miingon: Dad-a dinhi kanako ang halad-nga-sinunog, ug ang halad-sa-pakigdait. Ug iyang gihalad ang halad-nga-sinunog. At nangyari, na pagkatapos niyang maihandog ang handog na susunugin, narito, si Samuel ay dumating; at lumabas si Saul na sinalubong siya upang bumati sa kaniya. Ug nahitabo, nga, sa nakahuman na siya sa paghalad sa halad-nga-sinunog, ania karon, si Samuel nahiabut; ug si Saul migula sa pagtagbo kaniya, aron sa paghatag ug katahuran kaniya. At sinabi ni Samuel, Ano ang iyong ginawa? At sinabi ni Saul, Sapagkat aking nakita na ang bayan ay nangangalat sa akin, at hindi ka dumarating sa mga takdang araw, at ang mga Filisteo ay nagpupulong sa Michmas; Ug si Samuel miingon: Unsay imong nabuhat? ug si Saul miingon: Tungod kay nakita ko nga ang katawohan nagkabulagbulag na gikan kanako, ug nga wala ikaw umanhi sa mga adlaw nga gitagal, ug nga ang mga Filistehanon nanagtigum na sa ilang kaugalingon didto sa Michmas; Kaya aking sinabi, Ngayo'y lulusungin ako ng mga Filisteo sa Gilgal, at hindi ko pa naipamamanhik ang kagalingan sa Panginoon: ako'y nagpumilit nga at inihandog ko ang handog na susunugin. Busa miingon ako: Karon molugsong ang mga Filistehanon nganhi kanako sa Gilgal, ug wala ako makapangayo sa kalooy ni Jehova: busa gilugos ko lang ang akong kaugalingon, ug naghalad sa halad-nga-sinunog. At sinabi ni Samuel kay Saul, Gumawa kang may kamangmangan; hindi mo ginanap ang utos ng Panginoon mong Dios na iniutos niya sa iyo: sapagkat itinatag sana ng Panginoon ang kaniyang kaharian sa Israel magpakailan man. Ug si Samuel miingon kang Saul: Ikaw naghimo ug binuang; ikaw wala magbantay sa sugo ni Jehova nga imong Dios nga iyang gisugo kanimo; kay karon buot si Jehova nga mapalig-on ang imong gingharian sa Israel sa walay katapusan. Ngunit ngayon ay hindi matutuloy ang iyong kaharian: ang Panginoo'y humanap para sa kaniya ng isang lalaking ayon sa kaniyang sariling puso, at inihalal ng Panginoon siya na maging prinsipe sa kaniyang bayan, sapagkat hindi mo ginanap ang iniutos ng Panginoon sa iyo. Apan karon ang imong gingharian dili magapadayon: si Jehova nangita alang kaniya ug usa ka tawo nga uyon sa iyang kaugalingong kasingkasing, ug si Jehova nagtudlo kaniya aron mahimong principe ibabaw sa iyang katawohan, tungod kay ikaw wala magbantay sumala sa gisugo ni Jehova kanimo. At bumangon si Samuel at umahon siya mula sa Gilgal hanggang sa Gabaa ng Benjamin. At binilang ni Saul ang bayan na nakaharap sa kaniya, na may anim na raang lalake. Ug si Samuel mitindog, ug miadto siya gikan sa Gilgal ngadto sa Gabaa sa Benjamin. Ug si Saul nag-ihap sa katawohan nga diha uban kaniya, duolan sa unom ka gatus ka tawo. At si Saul, at si Jonathan na kaniyang anak, at ang bayan na nakaharap sa kanila, ay tumigil sa Geba ng Benjamin: ngunit ang mga Filisteo ay humantong sa Michmas. Ug si Saul, ug si Jonathan nga iyang anak nga lalake, ug ang katawohan nga diha uban kanila nagpuyo sa Geba sa Benjamin: apan ang mga Filistehanon nanagpahaluna didto sa Michmas. At ang mga mananamsam ay lumabas na tatlong pulutong sa kampamento ng mga Filisteo; ang isang pulutong ay lumiko sa daan na patungo sa Ophra, na patungo sa lupain ng Sual: Ug ang mga mangangagaw nanggula gikan sa campo sa mga Filistehanon sa totolo ka panon: ang usa ka panon mipadulong ngadto sa alagianan nga nagadulong ngadto sa Ophra, ngadto sa yuta sa Sual; At ang isang pulutong ay lumiko sa daan na patungo sa Beth-horon at ang isang pulutong ay lumiko sa daan ng hangganan na humaharap na palusong sa libis ng Seboim sa dakong ilang. Ug ang lain nga panon mipadulong sa dapit ngadto sa Beth-oron; ug ang laing panon mipadulong ngadto sa alagianan sa utlanan nga nagadung-aw sa walog ni Seboim padulong ngadto sa kamingawan. Wala ngang panday na masumpungan sa buong lupain ng Israel: sapagkat sinasabi ng mga Filisteo, Baka ang mga Hebreo ay igawa nila ng mga tabak o mga sibat: Karon walay makaplagan nga mananalsal sa puthaw sa tibook yuta sa Israel; kay ang mga Filistehanon ming-ingon: Tingali unya ang mga Hebreohanon, managhimo kanila ug mga pinuti kun mga bangkaw: Ngunit nilusong ng lahat ng mga taga Israel ang mga Filisteo upang ihasa ng bawat lalake ang kaniyang pangararo, at ang kaniyang asarol, at ang kaniyang palakol, at ang kaniyang piko; Apan ang tanang mga Israelihanon minglugsong ngadto sa mga Filistehanon, aron sa pagbaid sa tagsatagsa sa iyang punta sa daro, ug sa iyang sarol, ug sa iyang wasay, ug sa iyang bingkong; Gayon ma'y mayroon silang pangkikil sa mga piko at sa mga asarol, at sa mga kalaykay, at sa mga palakol, at upang ipang-hasa ng mga panundot. Apan aduna silay limbas alang sa mga bingkong, ug alang sa mga punta, ug alang sa mga salapang, ug alang sa mga wasay, ug alang sa pagpahamutang sa mga tugsok. Sa gayo'y nangyari, na sa araw ng pagbabaka, ay wala kahit tabak o sibat mang masumpungan sa kamay ng sinoman sa bayan na kasama ni Saul at ni Jonathan: kundi si Saul at si Jonathan na kaniyang anak ang kinasumpungan lamang. Busa nahitabo sa adlaw sa gubat, nga walay pinuti, ni bangkaw nga nakaplagan sa kamot sa bisan kang kinsa sa katawohan nga uban ni Saul ug ni Jonathan: apan uban kang Saul ug kang Jonathan ang iyang anak nga lalake, may nakaplagan nga pinuti. At ang pulutong ng mga Filisteo ay lumabas na napatungo sa daanan ng Michmas. Ug ang panon sa mga sundalo nga bantay sa kuta sa mga Filistehanon miadto sa alagianan sa Michmas. Nangyari nga isang araw, na si Jonathan na anak ni Saul ay nagsabi sa bataan na tagadala ng kaniyang sandata, Halika at tayo'y dumaan sa pulutong ng mga Filisteo, na nasa dakong yaon. Ngunit hindi niya ipinagbigay alam sa kaniyang ama. Karon kini nahitabo sa usa ka adlaw, nga si Jonathan ang anak nga lalake ni Saul, miingon sa batan-on nga lalake nga nagdala sa iyang bisti sa panggubatan: Tala na, mangadto kita sa mga sundalo nga bantay sa kuta sa mga Filistehanon nga atua niadtong daplina. Apan wala niya suginli ang iyang amahan. At tumigil si Saul sa kaduluduluhang bahagi ng Gabaa sa ilalim ng puno ng granada na nasa Migron: at ang bayan na nasa kaniya ay may anim na raang lalake. Ug si Saul nagpuyo sa kinatumyang dapit sa Gabaa ilalum sa kahoy nga granada nga anaa sa Migron: ug ang katawohan nga uban kaniya duolan sa unom ka gatus ka tawo; At si Achias na anak ni Achitob, na kapatid ni Ichabod, na anak ni Phinees, na anak ni Eli, na saserdote ng Panginoon sa Silo, ay nagsusuot ng epod. At hindi nalalaman ng bayan na si Jonathan ay yumaon. Ug si Achias, ang anak nga lalake ni Achitob, igsoon nga lalake ni Icabod, ang anak nga lalake ni Pineas, ang anak nga lalake ni Eli, ang sacerdote ni Jehova sa Silo, nagsaput sa ephod. Ug ang katawohan wala manghibalo nga si Jonathan milakat. At sa pagitan ng mga daanan, na pinagsikapan ni Jonathan na pagdaanan ng pulutong ng mga Filisteo, ay mayroong isang tila tukang bato sa isang dako at isang tila tukang bato sa kabilang dako: at ang pangalan ng isa ay Boses at ang pangalan niyaon isa ay Sene. Ug sa kinatung-an sa mga alagianan nga gipangitaan ni Jonathan sa pag-adto sa mga sundalo nga bantay sa kuta sa mga Filistehanon, may usa ka batong pangpang sa usa ka daplin, ug usa ka batong pangpang sa pikas nga daplin: ug ang ngalan sa usa mao ang Boses, ug ang ngalan sa usa mao ang Sene. Ang isang tila tuka ay pataas sa hilagaan sa tapat ng Michmas, at ang isa ay sa timugan sa tapat ng Gabaa. Ang usa ka pangpang mituybo dapit sa amihanan atbang sa Michmas, ug ang usa sa habagatan atbang sa Geba. At sinabi ni Jonathan sa bataan na tagadala ng kaniyang sandata: Halika at tayo ay dumaan sa pulutong ng mga hindi tuling ito: marahil ang Panginoon ay tutulong sa atin: sapagkat hindi maliwag sa Panginoon na magligtas sa pamamagitan ng marami o ng kaunti. Ug si Jonathan miingon sa batan-ong lalake nga nagdala sa iyang bisti sa pangubatan: Tala na mangadto kita, sa mga sundalo nga bantay sa kuta sa mga walay circuncicion: tingali si Jehova magabuhat alang kanato; kay walay kaulangan si Jehova sa pagluwas pinaagi sa daghan kun pinaagi sa diyutay. At sinabi sa kaniya ng tagadala niya ng sandata, Gawin mo ang buong nasa loob mo: lumiko ka, narito, ako'y sumasa iyo ayon sa nasa loob mo. Ug ang iyang magdadala sa bisti sa panggubatan miingon kaniya: Buhata ang tanang anaa sa imong kasingkasing: lumingi ka, ania karon, ako nagauban kanimo sumala sa anaa sa imong kasingkasing. Nang magkagayo'y sinabi ni Jonathan, Narito, tayo'y dumaan sa mga lalaking yaon, at tayo'y pakikilala sa kanila. Unya miingon si Jonathan: Ania karon, kita moagi sa mga tawo ug magpadayag kita sa atong kaugalingon kanila. Kung kanilang sabihing ganito sa atin, Kayo'y maghintay hanggang sa kami ay dumating sa inyo; ay maghihintay nga tayo sa ating dako at hindi natin aahunin sila. Kong sila mamulong sa ingon niini kanato: Pabilin hangtud nga mahaanha kami kaninyo; unya magkanunay lamang kita ug tindog sa atong dapit, ug dili kita moadto kanila. Ngunit kung kanilang sabihing ganito, Ahunin ninyo kami; aahon nga tayo: sapagkat ibinigay sila ng Panginoon sa ating kamay: at ito ang magiging tanda sa atin. Apan kong mamulong sila niini: Umari kamo kanamo; nan mangadto kita; kay si Jehova nagtugyan kanila sa atong kamot: ug kini maoy atong ilhanan. At kapuwa nga sila napakilala sa pulutong ng mga Filisteo: at sinabi ng mga Filisteo: Narito, ang mga Hebreo na lumabas sa mga hukay na kanilang pinagtaguan. Ug silang duruha nagpadayag sa ilang kaugalingon didto sa mga sundalo nga bantay sa kuta sa mga Filistehanon: ug ang mga Filistehanon nanag-ingon: Ania karon, ang mga Hebreohanon nanggula sa mga lungag diin sila managtago sa ilang kaugalingon. At sumagot ang mga lalake sa pulutong kay Jonathan at sa kaniyang tagadala ng sandata, at sinabi, Ahunin ninyo kami, at pagpapakitaan namin kayo ng isang bagay. At sinabi ni Jonathan sa kaniyang tagadala ng sandata, Umahon ka na kasunod ko: sapagkat ibinigay sila ng Panginoon sa kamay ng Israel. Ug ang mga tawo nga bantay sa kuta mingtubag kang Jonathan ug sa iyang magdadala sa bisti sa panggubatan ug ming-ingon: Umari kamo kanamo, ug pakit-on kamo namo sa usa ka butang. Ug si Jonathan miingon sa iyang magdadala sa iyang bisti sa panggubatan: Nunot ka kanako sa pagsaka; kay si Jehova nagtugyan kanila sa kamot sa Israel. At gumapang si Jonathan ng kaniyang mga kamay at ng kaniyang mga paa, at ang kaniyang tagadala ng sandata ay kasunod niya. At sila'y nangabuwal sa harap ni Jonathan; at ang mga yao'y pinagpapatay ng kaniyang tagadala ng sandata na kasunod niya. Ug si Jonathan mikatkat pinaagi sa iyang mga kamot ug sa iyang mga tiil, ug ang iyang magdadala sa iyang bisti sa panggubatan, sunod kaniya: ug sila nangapukan sa atubangan ni Jonathan; ug sila gipatay sa iyang magdadala sa bisti sa panggubatan sunod kaniya. At yaon ang unang pagpatay na ginawa ni Jonathan at ng kaniyang tagadala ng sandata, sa may dalawang pung lalake, sa may pagitan ng kalahating akre ng lupa. Ug ang sinugdan nga pagpamatay nga gihimo ni Jonathan ug sa iyang magdadala sa bisti sa panggubatan, may kaluhaan ka tawo, sa sulod ingon nga sa katunga sa gitas-on sa tudling sa usa ka tipik sa yuta. At nagkaroon ng panginginig sa kampamento, sa parang, at sa buong bayan: ang pulutong at ang mga mananamsam ay nagsipanginig din; lumindol; sa gayo'y nagkaroon ng totoong malaking pagkayanig. Ug may pagpangurog diha sa campo, sa kapatagan, ug sa taliwala sa tibook katawohan ang mga sundalo nga bantay sa kuta, ug ang mga mangangagaw, sila usab nanagpangurog; ug ang yuta milinog: busa didtoy hilabihan gayud nga pagkurog. At ang mga bantay ni Saul sa Gabaa ng Benjamin ay tumanaw; at, narito, ang karamihan ay nawawala at sila'y nagparoot parito. Ug ang mga magbalantay ni Saul didto sa Gabaa sa Benjamin mingtan-aw; ug ania karon, ang gidaghanon nangahanaw ug nangadto sila ngadto ug nganhi. Nang magkagayo'y sinabi ni Saul sa bayan na kasama niya, Magbilang kayo ngayon at inyong tingnan kung sino ang umalis sa atin. At nang sila'y magbilang, narito, si Jonathan at ang kaniyang tagadala ng sandata ay wala roon. Unya si Saul miingon sa katawohan nga didto uban kaniya: Ipha karon, ug tan-awa kong kinsa ang nahamulag gikan kanato. Ug sa diha nga sila nag-ihap na, ania karon, si Jonathan ug ang iyang magdadala sa bisti sa panggubatan wala didto. At sinabi ni Saul kay Achias, Dalhin ninyo rito ang kaban ng Dios. Sapagkat ang kaban ng Dios ay nandoon nang panahong yaon sa mga anak ni Israel. Ug si Saul miingon kang Achias: Dad-a dinhi ang arca sa Dios. Kay ang arca sa Dios didto nianang adlawa uban sa mga anak sa Israel. At nangyari, samantalang nagsasalita si Saul sa saserdote, na ang kaingay na nasa kampamento ng mga Filisteo ay lumala ng lumala: at sinabi ni Saul sa saserdote, Iurong mo ang iyong kamay. Ug nahitabo, samtang si Saul nakigsulti sa sacerdote, nga ang kasamok nga didto sa campo sa mga Filistehanon nagpadayon ug nagdugang: ug si Saul miingon sa sacerdote: Kuhaa ang imong kamot. At nagpipisan si Saul at ang buong bayan na nasa kaniya at naparoon sa pakikibaka: at, narito, ang tabak ng bawat isa ay laban sa kaniyang kasama, at nagkaroon ng malaking pagkalito. Ug si Saul ug ang tibook katawohan nga didto uban kaniya, gitigum pagtingub, ug nangadto sa gubat: ug, ania karon, ang espada sa tagsatagsa batok sa iyang isigkaingon, ug may dakung pagkatibulaag. Ang mga Hebreo nga na napasa mga Filisteo nang una, na umahong kasama nila sa kampamento mula sa palibot ng lupain, ay nagsibalik pa rin na nakipisan sa mga Israelita na kasama ni Saul at ni Jonathan. Karon ang mga Hebreohanon nga didto uban sa mga Filistehanon ingon sa unang panahon, ug nga ming-uban kanila ngadto sa campo, sukad sa yuta nga nagalibut, bisan sila usab mingbali ngadto sa mga Israelihanon nga didto kauban ni Saul ug ni Jonathan. Gayon din ang mga lalake sa Israel na nagsikubli sa lupaing maburol ng Ephraim, na nang kanilang mabalitaan na ang mga Filisteo ay tumakas, ay nakihabol pati sila sa kanila sa pakikipagbaka. Ingon man ang tanang mga tawo sa Israel nga nanagtago sa ilang kaugalingon sa kabungtoran sa Ephraim, sa diha nga sila nakadungog nga ang mga Filistehanon nangalagiw, bisan sila usab nanlimbasug sa paglutos kanila diha sa gubat. Gayon iniligtas ng Panginoon ang Israel nang araw na yaon: at ang pagbabaka ay napalipat sa Beth-aven. Busa si Jehova nagluwas sa Israel niadtong adlawa: ug ang gubat miagi ngadto sa duol sa Beth-aven. At ang mga lalake sa Israel ay namanglaw nang araw na yaon: sapagkat ibinilin ni Saul sa bayan, na sinasabi, Sumpain ang lalake na kumain ng anomang pagkain hanggang sa kinahapunan, at ako'y nakaganti sa aking mga kaaway. Sa gayo'y wala sinoman sa bayan na lumasap ng pagkain. Ug ang mga tawo sa Israel nangaguol niadtong adlawa; kay si Saul nagpahamangno sa katawohan, nga nagaingon: Tinunglo ang tawo nga mokaon sa bisan unsang kalan-ona hangtud sa kagabhion, ug ako magapanimalus sa akong mga kaaway. Busa wala sa katawohan ing mitilaw ug kalan-on. At ang buong bayan ay naparoon sa gubat; at may pulot sa ibabaw ng lupa. Ug ang tibook nga katawohan nanghiabut na sa lasang, ug may dugos didto sa yuta. At nang dumating ang bayan sa gubat, narito, ang pulot ay tumutulo ngunit walang tao na naglagay ng kaniyang kamay sa kaniyang bibig; sapagkat ang bayan ay natakot sa sumpa. Ug sa diha nga ang katawohan nanghiabut na sa lasang, ania karon, ang dugos nagatulo: apan walay bisan kinsa nga nagbutang sa iyang kamot diha sa iyang baba; kay ang katawohan nahadlok sa panumpa. Ngunit hindi narinig ni Jonathan, nang ibilin ng kaniyang ama sa bayan na may sumpa: kayat kaniyang iniunat ang dulo ng tungkod na nasa kaniyang kamay at isinagi sa pulot, at inilagay ang kaniyang kamay sa kaniyang bibig, at ang kaniyang mga mata ay lumiwanag. Apan si Jonathan wala makadungog sa diha nga ang iyang amahan nagsugo sa katawohan lakip ang panumpa; busa iyang gibutang ang tumoy sa sungkod nga diha sa iyang kamot, ug gituslob niya kini sa udlan nga may dugos, ug gibutang ang iyang kamot sa iyang baba, ug ang iyang mga mata nahayagan. Nang magkagayo'y sumagot ang isa sa bayan, at nagsabi, Ibiniling mahigpit ng iyong ama sa bayan na may sumpa, na sinasabi, Sumpain ang tao na kumain ng pagkain sa araw na ito. At ang bayan ay pata. Unya mitubag ang usa sa katawohan ug miingon: Ang imong amahan, sa hugot gayud, nagsugo sa katawohan inubanan sa usa ka panumpa, nga nagaingon: Tinunglo ang tawo nga mokaon ug kalan-on niining adlawa. Ug ang katawohan nangaluya. Nang magkagayo'y sinabi ni Jonathan, Binagabag ng aking ama ang lupain: tingnan ninyo, isinasamo ko sa inyo, kung paanong ang aking mga mata ay lumiwanag, sapagkat ako'y lumasa ng kaunti sa pulot na ito. Unya miingon si Jonathan: Ang akong amahan nagpasamok sa yuta: tan-awa, ako naghangyo kaninyo, daw unsa nga minglamdag ang akong mga mata tungod kay nakatilaw ako ug diyutay niining dugosa. Gaano pa kaya kung ang bayan ay kumaing may kalayaan ngayon sa samsam sa kanilang mga kaaway na kanilang nasumpungan? sapagkat hindi nagkaroon ng malaking patayan ngayon sa gitna ng mga Filisteo. Unsa pa kaha, kong ang katawohan managpakakaon sa ilang tinguha niining adlawa sa inagaw sa mga kaaway nga ilang hingkaplagan? kay karon walay dakung kamatay diha sa mga Filistehanon. At kanilang sinaktan ang mga Filisteo nang araw na yaon mula sa Michmas hanggang sa Ajalon: at ang bayan ay totoong pata. Ug ilang gidaug ang mga Filistehanon niadtong adlawa sukad sa Michmas ngadto sa Ajalon. Ug ang katawohan nangaluya pag-ayo. At ang bayan ay dumaluhong sa samsam, at kumuha ng mga tupa, at mga baka, at mga guyang baka, at mga pinatay sa lupa: at kinain ng bayan pati ng dugo. Ug ang katawohan nanag-ilog sa inagaw, ug nanagkuha ug carnero, ug vaca, ug mga nati sa vaca, ug gipanag-ihaw nila sa ibabaw sa yuta; ug ang katawohan nangaon niini uban ang dugo. Nang magkagayo'y kanilang isinaysay kay Saul, na sinasabi, Narito, ang bayan ay nagkakasala laban sa Panginoon, sa kanilang pagkain ng dugo. At kaniyang sinabi, Kayo'y gumawang may paglililo: inyong igulong ang isang malaking bato sa akin sa araw na ito. Unya ilang gisuginlan si Saul, nga nagaingon: Ania karon, ang katawohan nakasala batok kang Jehova, kay niana nangaon sila lakip ang dugo. Ug siya miingon: Kamo nagbuhat sa mabudhion gayud: paligdi ako ug usa ka dakung bato niining adlawa. At sinabi ni Saul, Magsikalat kayo sa bayan at inyong sabihin sa kanila, Dalhin sa akin dito ng bawat tao ang kaniyang baka, at ng bawat tao ang kaniyang tupa, at patayin dito, at kanin; at huwag nang magkasala laban sa Panginoon sa pagkain ng dugo. At dinala ng buong bayan, bawat tao ang kaniyang baka nang gabing yaon at pinatay roon. Ug si Saul miingon: Panagtibulaag kamo sa taliwala sa katawohan ug ingna sila: Dad-a nganhi kanako ang vaca sa tagsatagsa ka tawo, ug ang tagsatagsa ka tawo sa iyang carnero ug ihawon kini dinhi, ug kan-a; ug ayaw pagpakasala batok kang Jehova sa pagkaon lakip sa dugo. Ug ang tibook katawohan nanagdala ang tagsatagsa ka tawo sa iyang vaca niadtong gabhiona, ug nanag-ihaw niana didto. At nagtayo si Saul ng isang dambana sa Panginoon: yaon ang unang dambana na itinayo niya sa Panginoon. Ug si Saul nagtukod ug usa ka halaran kang Jehova: kadto mao ang unang halaran nga iyang gitukod kang Jehova. At sinabi ni Saul, Ating lusungin na sundan ang mga Filisteo sa kinagabihan, at atin silang samsaman hanggang sa pagliliwanag sa umaga, at huwag tayong maglabi ng isang tao sa kanila. At kanilang sinabi, Gawin mo ang inaakala mong mabuti sa iyo. Nang magkagayo'y sinabi ng saserdote, Tayo'y lumapit dito sa Dios. Ug si Saul miingon: Manlugsong kita sunod sa mga Filistehanon sa gabii, ug kuhaon ta ang alagawon nga anaa kanila hangtud sa paghayag sa kabuntagon, ug dili nato binlan ug usa ka tawo sila. Ug sila miingon: Buhata sumala sa maayo kanimo. Unya miingon ang sacerdote: Paduol kita ngadto sa Dios. At si Saul ay humingi ng payo sa Dios: Lulusungin ko ba na susundan ang mga Filisteo? ibibigay mo ba sila sa kamay ng Israel? Ngunit hindi siya sinagot nang araw na yaon. Ug si Saul nangayo ug pakitambag sa Dios. Molugsong ba ako sunod sa mga Filistehanon? itugyan mo ba sila sa kamot sa Israel? Apan siya wala tubaga niadtong adlawa. At sinabi ni Saul, Lumapit kayo rito, kayong lahat na puno ng bayan: at maalaman at makita kung saan nanggaling ang kasalanang ito sa araw na ito. Ug si Saul miingon: Paduol kamo dinhi, tanan kamong mga pangulo sa katawohan; ug ilha ug tan-awa kong diin magagikan kining salaa niining adlawa. Sapagkat buhay nga ang Panginoon na nagliligtas sa Israel, na kahit si Jonathan na aking anak, ay walang pagsalang mamatay. Ngunit walang tao sa buong bayan na sumagot sa kaniya. Kay, ingon nga si Jehova buhi, nga mao ang nagluwas sa Israel, bisan pa kong kana anaa kang Jonathan nga akong anak nga lalake, siya sa pagkatinuod mamatay. Apan walay usa ka tawo sa taliwala sa tibook katawohan nga mitubag kaniya. Nang magkagayo'y sinabi niya sa buong Israel, Lumagay kayo sa isang dako, at ako at si Jonathan na aking anak ay lalagay sa kabilang dako. At sinabi ng bayan kay Saul, Gawin mo ang inaakala mong mabuti sa iyo. Unya miingon siya sa tibook Israel: Didto kamo sa usang daplin, ug ako ug si Jonathan nga akong anak nga lalake moadto sa pikas nga daplin. Ug ang katawohan ming-ingon kang Saul: Buhata sumala sa maayo kanimo. Kaya sinabi ni Saul sa Panginoon, sa Dios ng Israel, Ituro mo ang matuwid. At si Jonathan at si Saul ay napili: ngunit ang bayan ay nakatanan. Busa si Saul miingon kang Jehova, ang Dios sa Israel: Ipakita ang katul-id. Ug si Jonathan ug si Saul nakuha pinaagi sa pagpapalad, apan ang katawohan nakagawas. At sinabi ni Saul, Pagsapalaran ninyo ako at si Jonathan na aking anak: at si Jonatan ay napili. Ug si Saul miingon: Papalari ako ug si Jonathan nga akong anak nga lalake. Ug si Jonathan nakuha. Nang magkagayo'y sinabi ni Saul kay Jonathan, Saysayin mo sa akin kung ano ang iyong ginawa. At isinaysay ni Jonathan sa kaniya, at sinabi, Tunay na ako'y lumasa ng kaunting pulot sa dulo ng tungkod na nasa aking kamay: at, narito, ako'y marapat mamatay. Unya si Saul miingon kang Jonathan: Suginli ako unsay imong gibuhat. Ug si Jonathan nagsugid kaniya, ug miingon: Ako sa pagkatinuod mingtilaw ug diyutay nga dugos sa tumoy sa sungkod nga diha sa akong kamot; ug, ania karon, ako mamatay gayud. At sinabi ni Saul, Gawing gayon ng Dios at lalo na: sapagkat ikaw ay walang pagsalang mamamatay, Jonathan. Ug si Saul miingon: Ang Dios nagahimo niana ug labi pa; kay ikaw sa pagkatinuod mamatay gayud, Jonathan. At sinabi ng bayan kay Saul, Mamamatay ba si Jonathan, na gumawa nitong dakilang kaligtasan sa Israel? Malayo nawa: buhay ang Panginoon, hindi malalaglag ang isang buhok ng kaniyang ulo sa lupa; sapagkat siya'y gumawa na kasama ng Dios sa araw na ito. Ug ang katawohan ming-ingon kang Saul: Mamatay ba gayud si Jonathan, nga naghimo niining dakung kaluwasan sa Israel? Ipahalayo kana: ingon nga si Jehova buhi, walay usa ka lugas nga buhok sa iyang ulo nga matagak sa yuta; kay siya nagbuhat uban sa Dios niining adlawa. Sa gayo'y iniligtas ng bayan si Jonathan, na anopat siya'y hindi namatay. Busa ang katawohan mingtabang kang Jonathan, mao nga siya wala mamatay. Nang magkagayo'y umahon si Saul na mula sa pagsunod sa mga Filisteo: at ang mga Filisteo ay naparoon sa kanilang sariling dako. Unya si Saul mitungas gikan sa pagsunod sa mga Filistehanon; ug ang mga Filistehanon nangadto sa ilang kaugalingong dapit. Nang masakop nga ni Saul ang kaharian sa Israel, ay bumaka siya laban sa lahat niyang mga kaaway sa bawat dako, laban sa Moab, at laban sa mga anak ni Ammon, at laban sa Edom, at laban sa mga hari sa Soba, at laban sa mga Filisteo: at saan man siya pumihit ay kaniyang binabagabag sila. Karon, sa diha nga si Saul nakadawat na sa gingharian sa Israel, siya nakig-away batok sa tanan niyang mga kaaway bisan diin, batok sa Moab, ug batok sa mga anak sa Ammon, ug batok sa Edom, ug batok sa mga hari sa Soba, ug batok sa mga Filistehanon: ug bisan asa siya makaliso, iyang gibutang sila sa kadaut. At kaniyang ginawang may katapangan, at sinaktan ang mga Amalecita, at iniligtas ang Israel sa mga kamay ng mga sumamsam sa kanila. Ug siya naghimo sa maisugon gayud, ug gidaug ang mga Amalecahanon, ug nagluwas sa Israel gikan sa mga kamot nila nga nanulis kanila. Ang mga anak nga ni Saul ay si Jonathan, at si Isui, at si Melchi-sua: at ang pangalan ng kaniyang dalawang anak na babae ay ito; ang pangalan ng panganay ay Merab, at ang pangalan ng bata ay Michal: Karon ang mga anak nga lalake ni Saul mao si Jonathan, ug si Isui, Melchi-sua; ug ang ngalan sa iyang duruha ka anak nga babaye mao kini: ang ngalan sa kamagulangan mao si Merab, ug ang ngalan sa manghud mao si Michal. At ang pangalan ng asawa ni Saul ay Ahinoam, na anak ni Aimaas: at ang pangalan ng kaniyang kapitan sa hukbo ay Abner na anak ni Ner, amain ni Saul. Ug ang ngalan sa asawa ni Saul mao si Ahinoam, ang anak nga babaye ni Aimaas. Ug ang ngalan sa capitan sa iyang panon mao si Abner ang anak nga lalake ni Ner, uyoan ni Saul. At si Cis ay ama ni Saul; at si Ner na ama ni Abner ay anak ni Abiel. Ug si Cis mao ang amahan ni Saul, ug si Ner ang amahan ni Abner mao ang anak nga lalake ni Abiel. At nagkaroon ng mahigpit na pagbabaka laban sa mga Filisteo sa lahat ng mga araw ni Saul: at sa tuwing nakakakita si Saul ng sinomang makapangyarihang lalake, o ng sinomang matapang na lalake ay kaniyang ipinagsasama. Ug dihay mabangis nga gubat batok sa mga Filistehanon sa tanang mga adlaw ni Saul: ug sa pagkakita ni Saul sa bisan kinsang kusganong tawo kun maisug nga tawo, iyang gikuha alang kaniya. At sinabi ni Samuel kay Saul, Sinugo ako ng Panginoon upang pahiran kita ng langis na maging hari sa kaniyang bayan, sa Israel: ngayon nga'y dinggin mo ang tinig ng mga salita ng Panginoon. Ug si Samuel miingon kang Saul: Si Jehova nagpaanhi kanako aron sa pagdihog kanimo aron mahimong hari sa ibabaw sa iyang katawohan, ibabaw sa Israel: busa karon pamatia ang tingog sa mga pulong ni Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Aking tinandaan yaong ginawa ng Amalec sa Israel, kung paanong siya'y humadlang sa kaniya sa daan, nang siya'y umahon mula sa Egipto. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Akong gitiman-an kadtong gibuhat ni Amalec sa Israel, kong giunsa niya ang pag-asdang batok kaniya didto sa dalan, sa diha nga siya migula gikan sa Egipto. Ngayo'y yumaon ka at saktan mo ang Amalec, at iyong lubos na lipulin ang buo nilang tinatangkilik, at huwag kang manghinayang sa kanila; kundi patayin mo ang lalake at babae, sanggol at sumususo, baka at tupa, kamelyo at asno. Busa lakaw ug hampaka si Amalec, ug hutda paglaglag ang tanan nga anaa kanila, ug ayaw sila pagpagawasa; kondili patya ang lalake ug babaye, bata ug masuso, vaca ug carnero, camello ug asno. At pinisan ni Saul ang bayan at binilang sila sa Telaim, dalawang yutang lalake na naglalakad, at sangpung libong lalake sa Juda. Ug si Saul nagpatawag sa katawohan, ug giihap sila didto sa Telaim, duruha ka gatus ka libong sundalo nga naglakaw, ug napulo ka libo ka tawo sa Juda. At dumating si Saul sa bayan ng Amalec, at bumakay sa libis. Ug si Saul miadto sa ciudad ni Amalec, ug nagpahiluna didto sa walog. At sinabi ni Saul sa mga Cineo, Kayo'y magsiyaon, humiwalay kayo at umalis kayo sa gitna ng mga Amalecita, baka kayo'y lipulin kong kasama nila; sapagkat kayo'y nagpakita ng kagandahang loob sa mga anak ni Israel, nang sila'y umahong mula sa Egipto. Sa gayo'y umalis ang mga Cineo sa gitna ng mga Amalecita. Ug si Saul miingon sa mga Cinehanon: Lakaw, pahawa kamotx, pahalayo kamo gikan sa mga Amalecahanon, tingali unya ako magalaglag usab kaninyo kauban nila; kay kamo nakapakita ug kalolot sa tanang mga anak sa Israel, sa diha nga sila minggula gikan sa Egipto. Busa ang mga Cinehanon mingpahawa gikan sa mga Amalecahanon. At sinaktan ni Saul ang mga Amalecita mula sa Havila kung patungo ka sa Shur, na nasa tapat ng Egipto. Ug si Saul nakadaug sa mga Amalecahanon, sukad sa Havila kong moadto ka sa Sur, nga anaa atbang sa Egipto. At kaniyang kinuhang buhay si Agag na hari ng mga Amalecita, at lubos na nilipol ang buong bayan ng talim ng tabak. Ug iyang hidakpan nga buhi si Agag ang hari sa mga Amalecahanon, ug gihurot paglaglag ang tanang katawohan sa sulab sa pinuti. Ngunit pinanghinayangan ni Saul at ng bayan si Agag, at ang pinakamabuti sa mga tupa, sa mga baka, at sa mga pinataba, at sa mga kordero, at lahat ng mabuti, at yaong mga hindi nila lubos na nilipol: ngunit bawat bagay na hamak at walang kabuluhan, ay kanilang lubos na nilipol. Apan si Saul ug ang katawohan nagpagawas kang Agag, ug ang labing maayo sa mga carnero, ug sa mga vaca, ug sa mga pinatambok, ug sa mga nating mga carnero, ug sa tanan nga maayo, ug wala bumuot sa paglaglag nga hurot kanila: apan ang tagsatagsa ka butang nga talamayon, ug walay pulos ilang gihurot paglaglag. Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon kay Samuel, na sinasabi, Unya nahiabut ang pulong ni Jehova kang Samuel, nga nagaingon: Ikinalulungkot ko na aking inilagay na hari si Saul; sapagkat siya'y tumalikod na hindi sumunod sa akin, at hindi tinupad ang aking mga utos. At si Samuel ay nagalit, at siya'y dumaing sa Panginoon buong gabi. Nakapabasul kanako nga akong gibutang si Saul aron mahimong hari; kay siya mitalikod gikan sa pagsunod kanako, ug wala magatuman sa akong mga sugo. Ug si Samuel nasuko; ug siya mitu-aw kang Jehova sa tibook nga gabii. At si Samuel ay bumangong maaga upang salubungin si Saul sa kinaumagahan; at nasaysay kay Samuel, na sinasabi, Si Saul ay naparoon sa Carmel, at, narito, ipinagtayo niya siya ng isang monumento, at siya'y lumibot at nagpatuloy, at lumusong sa Gilgal. Ug si Samuel mibangon pagsayo aron sa pagpakigkita kang Saul sa pagkabuntag; ug kana gisugilon kang Samuel nga nagaingon: Si Saul miadto sa Carmel, ug, ania karon, nagpatindog siya ug usa ka monumento, ug mitalikod, ug milakaw, ug milugsong ngadto sa Gilgal. At naparoon si Samuel kay Saul, at sinabi ni Saul sa kaniya, Pagpalain ka nawa ng Panginoon, aking tinupad ang utos ng Panginoon. Ug si Samuel miadto kang Saul; ug si Saul miingon kaniya: Binulahan ikaw ni Jehova: Ako nakatuman sa sugo ni Jehova. At sinabi ni Samuel, Anong kahulugan nga nitong iyak ng tupa sa aking pakinig, at ng ungal ng mga baka na aking naririnig? Ug si Samuel miingon: Unsay kahulogan niining pagtiyabaw sa mga carnero sa akong mga igdulungog, ug ang pag-inga sa mga vaca nga akong nadungog? At sinabi ni Saul, Sila'y dinala mula sa mga Amalecita: sapagkat ang bayan ay nagligtas ng pinakamabuti sa mga tupa at sa mga baka, upang ihain sa Panginoon mong Dios; at ang natira ay aming lubos na nilipol. Ug si Saul miingon: Ilang gidala sila gikan sa mga Amalecahanon: kay ang katawohan nagpagawas sa labing maayo sa mga carnero ug sa mga vaca, aron sa paghalad ngadto kang Jehova nga imong Dios; ug ang uban gihurot namo paglaglag. Nang magkagayo'y sinabi ni Samuel kay Saul, Tumigil ka, at aking sasaysayin sa iyo kung ano ang sinabi ng Panginoon sa akin nang gabing ito. At sinabi niya sa kaniya, Sabihin mo. Unya miingon si Samuel kang Saul: Hulat, ug suginlan ko ikaw kong unsa ang gipamulong ni Jehova kanako niining gabhiona. Ug siya miingon kaniya: Padayon pagsulti. At sinabi ni Samuel, Bagaman ikaw ay maliit sa iyong sariling paningin, hindi ka ba ginawang pangulo sa mga lipi ng Israel? At pinahiran ka ng langis ng Panginoon na maging hari sa Israel; Ug si Samuel miingon: Bisan ikaw diyutay sa imong kaugalingong pagtan-aw, wala ba ikaw himoa nga pangulo sa mga banay sa Israel? Ug si Jehova nagdihog kanimo nga hari ibabaw sa Israel; At sinugo ka ng Panginoon sa isang paglalakbay, at sinabi, Ikaw ay yumaon, at iyong lubos na lipulin ang mga makasalanang Amalecita, at labanan mo sila hanggang sa sila'y malipol. Ug si Jehova nagpadala kanimo sa usa ka panaw, ug miingon; Lakaw, ug hutda paglaglag ang mga makasasala, ang Amalecahanon, ug awaya sila hangtud nga sila mangaut-ut. Bakit nga hindi mo sinunod ang tinig ng Panginoon, kundi ikaw ay dumaluhong sa pananamsam, at ikaw ay gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon? Ngano man nga ikaw wala motuman sa tingog ni Jehova, kondili midali sa pagkuha sa inagaw, ug naghimo niadtong dautan sa pagtan-aw ni Jehova? At sinabi ni Saul kay Samuel, Oo, aking sinunod ang tinig ng Panginoon, at ako'y yumaon sa daan na pinagsuguan sa akin ng Panginoon, at aking dinala si Agag na hari ng Amalec, at aking lubos na nilipol ang mga Amalecita. Ug si Saul miingon kang Samuel: Oo, ako nakatuman sa tingog ni Jehova, ug naglakaw sa dalan nga gipaadtoan ni Jehova kanako, ug nakadala kang Agag ang hari sa Amalec, ug naglaglag paghurot sa mga Amalecahanon. Ngunit ang bayan ay kumuha sa samsam ng mga tupa at mga baka, ng pinakamabuti sa mga itinalagang bagay, upang ihain sa Panginoon mong Dios sa Gilgal. Apan ang katawohan mingdala gikan sa inagaw, sa mga carnero ug vaca, ang labaw sa mga linaglag nga butang, aron sa paghalad kang Jehova nga imong Dios didto sa Gilgal. At sinabi ni Samuel, Nagtataglay kaya ang Panginoon ng napakadakilang pagkatuwa sa mga handog na susunugin at sa mga hain, na gaya sa pagsunod ng tinig ng Panginoon? Narito, ang pagsunod ay maigi kay sa hain, at ang pagdinig kay sa taba ng mga tupang lalake. Ug si Samuel miingon: Si Jehova may daku bang kalipay sa mga halad-nga-sinunog ug sa mga halad, maingon sa pagtuman sa tingog ni Jehova? Ania karon, ang pagsugot labi pang maayo kay sa halad, ug ang pagpamati kay sa tambok sa mga lakeng carnero. Sapagkat ang panghihimagsik ay gaya ng kasalanan ng panghuhula, at ang katigasan ng ulo ay gaya ng pagsamba sa mga diosdiosan at sa mga terap. Sapagkat dahil sa iyong itinakuwil ang salita ng Panginoon, ay kaniya namang itinakuwil ka upang huwag ka nang maging hari. Kay ang pagsukol sama ra sa sala sa lumay, ug ang pagkagahi sa kasingkasing sama ra sa pagdiwata ug pag-alagad sa mga dios-dios. Tungod kay imong gisalikway ang pulong ni Jehova, siya usab magsalikway kanimo gikan sa pagkahari. At sinabi ni Saul kay Samuel, Ako'y nagkasala; sapagkat ako'y sumalangsang sa utos ng Panginoon, at sa iyong mga salita; sapagkat ako'y natakot sa bayan, at sumunod sa kanilang tinig. Ug si Saul miingon kang Samuel: Ako nakasala; kay ako nakalapas sa sugo ni Jehova, ug sa imong mga pulong, kay ako nahadlok sa katawohan ug mituman sa ilang tingog. Ngayon nga'y isinasamo ko sa iyo, ipatawad mo ang aking kasalanan, at bumalik ka uli na kasama ko, upang ako'y sumamba sa Panginoon. Busa karon, ako nagahangyo kanimo, pasayloa ang akong sala, ug bumalik ka uban kanako, aron ako magsimba kang Jehova. At sinabi ni Samuel kay Saul, Hindi ako babalik na kasama mo; sapagkat iyong itinakuwil ang salita ng Panginoon, at itinakuwil ka ng Panginoon upang huwag ka nang maging hari sa Israel. Ug si Samuel miingon kang Saul: Ako dili na mobalik uban kanimo; kay ikaw nagsalikway sa pulong ni Jehova ug si Jehova nagsalikway kanimo gikan sa paghari ibabaw sa Israel. At nang pumihit si Samuel upang yumaon, siya'y pumigil sa laylayan ng kaniyang balabal, at nahapak. Ug sa mitalikod na si Samuel aron sa paglakat, gikuptan ni Saul ang sidsid sa iyang saput, ug nagisi kini. At sinabi ni Samuel sa kaniya, Hinapak sa iyo ng Panginoon ang kaharian ng Israel sa araw na ito, at ibinigay sa iyong kapuwa, na maigi kay sa iyo. Ug si Samuel miingon kaniya: Si Jehova naggisi sa gingharian sa Israel gikan kanimo niining adlawa, ug naghatag niana sa usa ka silingan nimo, nga maayo pa kay kanimo. At ang Lakas ng Israel naman ay hindi magbubulaan o magsisisi man; sapagkat siya'y hindi isang tao na magsisisi. Ug ang Kalig-on usab sa Israel dili magbakak ni magbasul; kay dili siya usa ka tawo nga siya magbasul. Nang magkagayo'y kaniyang sinabi, Ako'y nagkasala: gayon ma'y parangalan mo ako ngayon, isinasamo ko sa iyo, sa harap ng mga matanda ng aking bayan at sa harap ng Israel, at bumalik ka uli na kasama ko upang aking sambahin ang Panginoon mong Dios. Unya siya miingon: Ako nakasala: apan tahura ako karon, ako nagahangyo kanimo, sa atubangan sa mga anciano sa akong katawohan, ug sa atubangan sa Israel, ug balik pag-usab uban kanako, aron ako magasimba kang Jehova nga imong Dios. Gayon bumalik uli na sumunod si Samuel kay Saul; at sumamba si Saul sa Panginoon. Busa si Samuel mibalik uban kang Saul; ug si Saul nagsimba kang Jehova. Nang magkagayo'y sinabi ni Samuel, Dalhin ninyo rito sa akin si Agag na hari ng mga Amalecita. At masayang naparoon si Agag sa kaniya. At sinabi ni Agag, Tunay na ang kapaitan ng kamatayan ay nakaraan na. Unya miingon si Samuel: Dad-a ninyo dinhi kanako si Agag ang hari sa mga Amalecahanon. Ug si Agag miadto kaniya nga malipayon. Ug si Agag miingon: Sa pagkamatuod ang kapait sa kamatayon miagi na. At sinabi ni Samuel, Kung paanong niwalan ng anak ng iyong tabak ang mga babae, ay magiging gayon ang iyong ina na mawawalan ng anak, sa gitna ng mga babae. At pinagputolputol ni Samuel si Agag sa harap ng Panginoon sa Gilgal. Ug si Samuel miingon: Ingon nga ang imong pinuti nakapawalay bata sa mga babaye, sa ingon niana ang imong inahan mawalay bata sa taliwala sa mga kababayen-an. Ug si Samuel mitagodtagod kang Agag sa atubangan ni Jehova didto sa Gilgal. Nang magkagayo'y naparoon si Samuel sa Rama, at si Saul ay sumampa sa kaniyang bahay sa Gabaa ni Saul. Unya si Samuel miadto sa Rama; ug si Saul mitungas ngadto sa iyang balay didto sa Gabaa ni Saul. At si Samuel ay hindi na bumalik na napakitang muli kay Saul hanggang sa araw ng kaniyang kamatayan; sapagkat tinangisan ni Samuel si Saul: at ang Panginoon ay nagdamdam na kaniyang nagawang hari si Saul sa Israel. Ug si Samuel wala na umadto sa pagpakigkita kang Saul hangtud sa adlaw sa iyang kamatayon; kay si Samuel nagbangotan tungod kang Saul: ug si Jehova nagbasul nga iyang gihimo si Saul nga hari sa Israel. At sinabi ng Panginoon kay Samuel, Hanggang kailan pananangisan mo si Saul yamang aking itinakuwil siya na maging hari sa Israel? Punuin mo ng langis ang iyong sungay, at ikaw ay yumaon, susuguin kita kay Isai na Bethlehemita: sapagkat ako'y naglaan sa kaniyang mga anak ng isang hari. Ug si Jehova miingon kang Samuel: Unsa ang kadugayon sa imong pagbangotan tungod kang Saul, sa nakita nga ako nagsalikway kaniya gikan sa pagkahari sa Israel? Sudli ug lana ang imong sungay, ug lumakaw ka: Paadtoon ko ikaw ngadto kang Isai ang Beth-lehemnon; kay ako nag-andam ug usa ka hari alang kanako sa taliwala sa iyang mga anak. At sinabi ni Samuel, Paanong ako'y paroroon? Kung mabalitaan ni Saul, ay kaniyang papatayin ako. At sinabi ng Panginoon, Magdala ka ng isang dumalagang baka, at iyong sabihin, Ako'y naparito upang maghain sa Panginoon. Ug si Samuel miingon: Unsaon nako pag-adto? kong si Saul makadungog niana, iya akong patyon. Ug si Jehova miingon: Pagdala ug usa ka dumalaga nga vaca ug moingon: Ako mianhi aron sa paghalad alang kang Jehova. At tawagin mo si Isai sa paghahain at aking ituturo sa iyo kung ano ang iyong gagawin; at iyong papahiran sa akin yaong sa iyo'y aking sabihin. Ug tawga si Isai ngadto sa paghalad ug tudloan ko ikaw sa imong pagabuhaton: ug ikaw magadihog alang kanako kaniya nga akong hinganlan kanimo. At ginawa ni Samuel ang sinalita ng Panginoon at naparoon sa Bethlehem. At ang mga matanda sa bayan ay naparoon upang salubungin siya na nagsisipanginig, at nagsabi, Naparirito ka bang may kapayapaan? Ug si Samuel naghimo sumala niadtong gipamulong ni Jehova, ug miadto sa Beth-lehem. Ug ang mga anciano sa ciudad ming-adto sa pagsugat kaniya, nga nanagkurog, ug nanag-ingon: Makigdaiton ba ang imong pag-anhi? At kaniyang sinabi, May kapayapaan: ako'y naparito upang maghain sa Panginoon: magpakabanal kayo at sumama kayo sa akin sa paghahain. At pinapagbanal niya si Isai at ang kaniyang mga anak, at tinawag niya sila sa paghahain. Ug siya miingon: Makigdaiton; ako mianhi sa paghalad alang kang Jehova: magbalaan kamo sa inyong kaugalingon, ug umuban kanako sa paghalad. Ug iyang gibalaan si Isai ug ang iyang mga anak nga lalake, ug nagtawag kanila ngadto sa gihalad. At nangyari, nang sila'y dumating na siya'y tumingin kay Eliab, at nagsabi, Tunay na ang pinahiran ng Panginoon ay nasa harap niya. Ug nahitabo, sa diha nga sila nanghiabut na, nga siya mitutok kang Eliab, ug miingon: Sa pagkamatuod ang dinihog ni Jehova anaa sa atubangan niya. Ngunit sinabi ng Panginoon kay Samuel, Huwag mong tingnan ang kaniyang mukha, o ang taas ng kaniyang kataasan; sapagkat aking itinakuwil siya: sapagkat hindi tumitingin ang Panginoon na gaya ng pagtingin ng tao: sapagkat ang tao ay tumitingin sa mukha, ngunit ang Panginoon ay tumitingin sa puso. Apan si Jehova miingon kang Samuel: Ayaw pagtan-aw sa iyang nawong, kun sa gitas-on sa iyang barug; tungod kay ako nagasalikway kaniya: kay si Jehova nagatan-aw, dili ingon sa makita sa tawo; kay ang tawo nagatan-aw sa panagway sa gawas, apan si Jehova nagatan-aw sa kasingkasing. Nang magkagayo'y tinawag ni Isai si Abinadab, at pinaraan niya sa harap ni Samuel. At kaniyang sinabi, Kahit ito man, ay hindi pinili ng Panginoon. Unya si Isai mitawag kang Abinadab, ug gipaagi siya sa atubangan ni Samuel. Ug siya miingon: Wala si Jehova magpili niini. Nang magkagayo'y pinaraan ni Isai si Samma. At kaniyang sinabi, Kahit ito man, ay hindi pinili ng Panginoon. Unya si Isai naghimo nga moagi si Samma. Ug siya miingon: Ni magpili si Jehova niini. At pinaraan ni Isai ang pito sa kaniyang mga anak sa harap ni Samuel. At sinabi ni Samuel kay Isai, Hindi pinili ng Panginoon ang mga ito. Ug si Isai naghimo nga moagi ang pito sa iyang mga anak nga lalake sa atubangan ni Samuel. Ug si Samuel miingon kang Isai: Si Jehova wala magpili niini kanila. At sinabi ni Samuel kay Isai, Narito ba ang iyong lahat na anak? At kaniyang sinabi, Natitira pa ang bunso, at, narito, siya'y nag-aalaga sa mga tupa. At sinabi ni Samuel kay Isai, Ipasundo mo siya; sapagkat hindi tayo uupo hanggang sa siya'y dumating dito. Ug si Samuel miingon kang Isai: Ania ba dinhi ang tanan mong mga anak? Ug siya miingon: Aduna pay nahabilin nga kamanghuran, ug, ania karon, siya nagabantay sa mga carnero. Ug si Samuel miingon kang Isai: Pasugoi ug ipadala siya dinhi, kay dili kita manlingkod hangtud nga siya moabut dinhi. At siya'y nagsugo, at sinundo siya roon. Siya nga'y may mapulang pisngi, may magandang bikas, at mabuting anyo. At sinabi ng Panginoon, Tumindig ka: pahiran mo siya ng langis, sapagkat ito nga. Ug iyang gipasugoan, ug gipadala siya sa sulod. Karon siya mapulapula, ug inubanan sa kaambung sa iyang nawong, ug maayong pagatan-awon. Ug si Jehova miingon: Tindog, dihoga siya; kay kini mao siya. Nang magkagayo'y kinuha ni Samuel ang sungay ng langis, at pinahiran siya sa gitna ng kaniyang mga kapatid: at ang Espiritu ng Panginoon ay makapangyarihang suma kay David mula sa araw na yaon hanggang sa haharapin. Gayon bumangon si Samuel at napasa Rama. Unya si Samuel mikuha sa sungay nga sinudlan sa lana, ug gidihogan siya diha sa kinataliwad-an sa iyang mga igsoon: ug ang Espiritu ni Jehova mikunsad nga puno sa gahum sa ibabaw ni David sukad niadtong adlawa ngadto sa unahan. Busa si Samuel mitindog, ug miadto sa Rama. Ang Espiritu nga ng Panginoon ay humiwalay kay Saul, at isang masamang espiritu na mula sa Panginoon ay bumagabag sa kaniya. Karon ang Espiritu ni Jehova mibulag gikan kang Saul, ug ang dautan nga espiritu gikan kang Jehova nagsamok kaniya. At sinabi ng mga bataan ni Saul sa kaniya, Narito ngayon, isang masamang espiritu na mula sa Dios ay bumabagabag sa iyo. Ug ang mga sulogoon ni Saul ming-ingon kaniya: Ania karon, usa ka dautang espiritu gikan sa Dios nagasamok kanimo. Iutos ngayon ng aming panginoon sa iyong mga bataan na nasa harap mo na humanap ng isang lalake na bihasang manunugtog ng alpa; at mangyayari, pagka ang masamang espiritu na mula sa Dios ay nasa iyo na siya'y tutugtog ng kaniyang kamay at ikaw ay bubuti. Himoa nga ang among ginoo karon magsugo sa iyang mga sulogoon, nga anaa sa imong atubangan, sa pagpangita ug usa ka tawo nga batid nga mokablit sa alpa: ug mahatabo, nga sa diha nga ang dautang espiritu gikan sa Dios anaa kanimo, nga siya mokablit uban sa iyang kamot, ug ikaw mamaayo. At sinabi ni Saul sa kaniyang mga bataan, Ipaghanda ninyo ako ngayon ng isang lalake na makatutugtog na mabuti, at dalhin ninyo sa akin siya. Ug si Saul miingon sa iyang mga sulogoon: Hatagi ako karon ug usa ka tawo nga maayong magkakablit ug dad-a siya dinhi kanako. Nang magkagayo'y sumagot ang isa sa mga bataan, at nagsabi, Narito, aking nakita ang isang anak ni Isai na Bethlehemita, na bihasa sa panunugtog, at makapangyarihang lalake na may tapang, at lalaking mangdidigma, at matalino sa pananalita, at makisig na lalake, at ang Panginoon ay sumasa kaniya. Unya mitubag ang usa sa mga batan-ong lalake ug miingon: Ania karon, nakita ko ang usa ka anak nga lalake ni Isai ang Beth-lehemnon, nga maoy batid sa pagkablit, ug usa ka gamhanang tawo sa kaisug, ug usa ka tawo sa gubat, ug buotan sa pagpamulong, ug usa ka ambungan nga tawo; ug si Jehova nagauban kaniya. Kayat nagsugo si Saul ng mga sugo kay Isai, at sinabi, Suguin mo sa akin si David na iyong anak, na nasa kawan ng mga tupa. Busa si Saul nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Isai, ug nag-ingon: Ipadala ngari kanako si David nga imong anak nga lalake, nga atua uban sa mga carnero. At kumuha si Isai ng isang asno na may pasang tinapay, at isang balat ng alak, at isang anak ng kambing, at ipinadala kay Saul sa pamamagitan ni David na kaniyang anak. Ug si Isai nagkuha ug usa ka asno nga tinangkilan ug tinapay, ug usa ka botella nga vino, ug usa ka nating carnero, ug gipadala kang David nga iyang anak nga lalake ngadto kang Saul. At dumating si David kay Saul at tumayo sa harap niya: at minahal niya siyang mainam; at siya'y naging tagadala ng sandata niya. Ug si David miadto kang Saul, ug mitindog sa iyang atubangan, ug siya nahagugma kaniya pag-ayo; ug siya nahimo nga iyang magdadala sa hinagiban. At nagpasabi si Saul kay Isai, Isinasamo ko sa iyo na bayaang tumayo si David sa harapan ko, sapagkat siya'y nakasumpong ng biyaya sa aking paningin. Ug si Saul nagpasugo ngadto kang Isai, nga nagaingon: Paalagara si David sa akong atubangan, ako nagahangyo kanimo; kay siya nakakaplag ug kalooy sa akong pagtan-aw. At nangyari, pagka ang masamang espiritu na mula sa Dios ay sumasa kay Saul, ay kinukuha ni David ang alpa, at tinutugtog ng kaniyang kamay: gayon nagiginhawahan si Saul, at bumubuti, at ang masamang espiritu ay nahihiwalay sa kaniya. Ug nahitabo, sa diha nga ang dautang espiritu gikan sa Dios diha na kang Saul, nga si David mikuha sa alpa, ug mikablit niini sa iyang kamot: busa si Saul nahiulian, ug naayo, ug ang dautang espiritu mibulag gikan kaniya. Ngayo'y pinisan ng mga Filisteo ang kanilang hukbo upang bumaka at sila'y nagpipisan sa Socho, na nauukol sa Juda, at nagsihantong sa pagitan ng Socho at ng Azeca, sa Ephesdammim. Ug ang mga Filistehanon nagtigum pagtingub sa ilang mga panon sa kasundalohan aron sa pagpakiggubat; ug nanagtigum sila pagtingub didto sa Socho, nga sakup sa Juda, ug nagpahaluna sa campo sa kinatung-an sa Socho ug sa Azeca, sa Ephes-dammim. At nagpipisan si Saul at ang mga lalake ng Israel, at nagsihantong sa libis ng Ela, at nagsihanay sa pakikipagbaka laban sa mga Filisteo. Ug si Saul ug ang mga tawo sa Israel nanagtigum pagtingub, ug nagpahaluna sa campo sa walog sa Elah, ug gipatalay ang kasundalohan sa gubat batok sa mga Filistehanon. At nagsitayo ang mga Filisteo sa isang dako sa bundok, at tumayo ang Israel sa kabilang dako sa bundok: at may isang libis sa pagitan nila. Ug ang mga Filistehanon nagtindog ibabaw sa bukid didto sa usang daplin, ug ang Israel nagtindog ibabaw sa bukid sa pikas nga daplin: ug may walog sa taliwala nila. At lumabas ang isang bayani sa kampamento ng mga Filisteo na nagngangalang Goliath, taga Gath, na ang taas ay anim na siko at isang dangkal. Ug may migula nga usa ka bantugan gikan sa campo sa mga Filistehanon, nga ginganlan si Goliath, sa Gath, kansang gitas-on may unom ka maniko ug usa ka dangaw. At siya'y mayroong isang turbanteng tanso, sa kaniyang ulo, at siya'y nasusuutan ng isang baluti sa katawan; at ang bigat ng baluti ay limang libong siklong tanso. Ug siya may usa ka salokot nga tumbaga sa iyang ulo, ug siya sinul-oban sa usa ka saput nga hiningbis; ug ang gibug-aton sa saput may lima ka libo ka siclo sa tumbaga. At siya'y mayroong kasuutang tanso sa kaniyang mga hita, at isang sibat na tanso sa pagitan ng kaniyang mga balikat. Ug siya may putos nga tumbaga sa iyang mga bitiis, ug usa ka bangkaw nga tumbaga sa taliwala sa iyang mga abaga. At ang puluhan ng kaniyang sibat ay gaya ng panghabi ng manghahabi; at ang dulo ng kaniyang sibat ay may anim na raang siklong bakal ang bigat: at ang kaniyang tagadala ng kalasag ay nauuna sa kaniya. Ug ang tugdan sa iyang bangkaw sama sa usa ka likisan sa maghahabol; ug ang idlot sa iyang bangkaw timbang ug unom ka gatus ka siclo sa puthaw; ug ang magdadala sa iyang taming nag-una kaniya. At siya'y tumayo at humiyaw sa mga hukbo ng Israel, at nagsabi sa kanila, Bakit kayo'y lumabas na nagsihanay sa pakikipagbaka? hindi ba ako'y Filisteo, at kayo'y mga lingkod ni Saul? pumili kayo ng isang lalake sa inyo, at pababain ninyo siya sa akin. Ug siya mitindog ug gisinggitan ang mga panon sa kasundalohan sa Israel, ug miingon kanila: Nganong nanganhi kamo sa pagtalay sa inyong kasundalohan aron sa pagpakiggubat? Dili ba ako usa ka Filistehanon, ug kamo mga sulogoon ni Saul? Pagpili kamo ug usa ka tawo alang kaninyo, ug paanhia siya kanako. Kung siya'y makalaban sa akin at mapatay ako, magiging alipin nga ninyo kami; ngunit kung ako'y manaig laban sa kaniya, at mapatay ko siya ay magiging alipin nga namin kayo at maglilingkod sa amin. Kong siya makahimo sa pagpakig-away kanako, ug sa pagpatay kanako, nan kami mahimong inyong mga ulipon; apan kong ako ang makadaug kaniya, ug makapatay kaniya, nan, kamo mahimong among mga ulipon, ug magaalagad kanamo. At sinabi ng Filisteo, Aking hinahamon ang mga hukbo ng Israel sa araw na ito; bigyan ninyo ako ng isang lalake, upang maglaban kami. Ug ang Filistehanon miingon: Ako nagahagit sa mga panon sa kasundalohan sa Israel niining adlawa; hatagi ako ug usa ka tawo, aron kami magakaaway. At nang marinig ni Saul at ng buong Israel ang mga salitang yaon ng Filisteo, sila'y nanglupaypay, at natakot na mainam. Ug sa diha nga si Saul ug ang tibook nga Israel nakadungog niadtong mga pulonga sa Filistehanon, nangaluya sila, ug daku ang ilang kahadlok. Si David nga ay anak niyaong Ephrateo sa Bethlehem-juda, na ang pangala'y Isai; at may walong anak: at ang lalaking yaon ay matanda na sa mga kaarawan ni Saul na totoong napakatanda sa gitna ng mga tao. Karon si David maoy anak nga lalake nianang taga-Ephraim sa Beth-lehem sa Juda, kansang ngalan mao si Isai; ug may walo siya ka mga anak nga lalake: ug ang tawo maoy usa ka tigulang nga tawo sa mga adlaw ni Saul, sa taliwala sa mga tawo siya taas na sa panuigon. At ang tatlong pinakamatandang anak ni Isai ay naparoong sumunod kay Saul sa pakikipagbaka: at ang mga pangalan ng kaniyang tatlong anak na naparoon sa pakikipagbaka ay si Eliab na panganay, at ang kasunod niya ay si Abinadab, at ang ikatlo ay si Samma. Ug ang totolo ka kamagulangang anak nga lalake ni Isai ming-adto sunod kang Saul sa gubat ug ang ngalan sa totolo niya ka anak nga lalake nga ming-adto sa gubat kuyog ni Saul mao si Eliab ang kamagulangan, ug ang sunod si Abinadab, ug ang ikatolo si Samma. At si David ang bunso: at ang tatlong pinakamatanda ay sumunod kay Saul. Ug si David mao ang kamanghuran; ug ang totolo ka magulang mingnunot kang Saul. Ngunit si David ay nagpaparoot parito mula kay Saul upang pasabsabin ang mga tupa ng kaniyang ama sa Bethlehem. Karon si David mipaingon ngadto ug nganhi gikan kang Saul aron sa pagpakaon sa mga carnero sa iyang amahan didto sa Beth-lehem. At lumalapit ang Filisteo sa umaga at hapon, at humarap na apat na pung araw. Ug ang Filistehanon nagpahaduol buntag ug hapon, ug nagpakita sa iyang kaugalingon sulod sa kap-atan ka adlaw. At sinabi ni Isai kay David na kaniyang anak, Dalhin mo ngayon sa iyong mga kapatid ang isang epa nitong trigo na sinangag, at itong sangpung tinapay, at dalhin mong madali sa kampamento, sa iyong mga kapatid; Ug si Isai miingon kang David nga iyang anak nga lalake: Dad-a karon alang sa imong mga igsoon kining usa ka epha nga sinanglag nga trigo, ug kining napulo ka book nga tinapay, ug dad-a kini sa pagdali ngadto sa campo sa imong mga igsoon; At dalhin mo ang sangpung kesong ito sa kapitan ng kanilang libo, at tingnan mo kung ano ang kalagayan ng iyong mga kapatid, at kumuha ka ng pinakakatunayan. Ug dad-a kining napulo ka queso ngadto sa capitan sa ilang mga linibo, ug tan-awa kong naunsa ang kahimtang sa imong mga igsoon, ug kuhaa ang ilang panaad. Si Saul nga, at sila at ang lahat ng mga lalake ng Israel ay nasa libis ng Ela, na nakikipaglaban sa mga Filisteo. Karon si Saul, ug sila, ug ang tanan nga katawohan sa Israel, didto sa walog sa Elah, nakig-away sa mga Filistehanon. At si David ay bumangong maaga sa kinaumagahan, at iniwan ang tupa na may isang tagapagalaga, at nagdala at yumaon, na gaya ng iniutos sa kaniya ni Isai; at siya'y naparoon sa kinaroroonan ng mga karo, habang ang hukbo na lumalabas sa pakikipaglaban ay sumisigaw ng pakikipagbaka. Ug si David mibangon pagsayo sa buntag, ug gibilin ang mga carnero sa usa ka magbalantay, ug midala, ug milakaw, sumala sa gisugo kaniya ni Isai; ug siya nahiabut sa dapit sa mga carromata, sa diha nga ang panon nga nagpadulong sa unahan sa panag-awayan naninggit tungod sa gubat. At ang Israel at ang mga Filisteo ay nakahanay na sa pagbabaka, hukbo laban sa hukbo. Ug ang Israel ug ang mga Filistehanon nanagpatalay sa kasundalohan sa gubat, sa kahimtang nga ang panon sa kasundalohan sa Israel nagkaatbang sa panon sa kasundalohan sa mga Filistehanon. At iniwan ni David ang kaniyang daladalahan sa kamay ng tagapagingat ng daladalahan, at tumakbo sa hukbo, at naparoon, at bumati sa kaniyang mga kapatid. Ug si David nagbilin sa iyang bantal sa kamot sa magbalantay sa mga bantal, ug midalagan ngadto sa panon sa kasundalohan ug nahiabut, ug miabiabi sa iyang kaigsoonan. At sa kaniyang pakikipagusap sa kanila, narito, dumating ang bayani, ang Filisteo na taga Gath, na Goliath ang pangalan, mula sa hanay ng mga Filisteo, at nagsalita ng ayon sa mga gayon ding salita: at narinig ni David. Ug sa diha nga siya nakigsulti kanila, ania karon, nahiabut ang mananaug nga Filistehanon sa Gath, si Goliath ang ngalan, gikan sa mga talay sa mga Filistehanon, ug namulong sa mao gihapong pulong: ug si David nakadungog niini. At lahat ng mga lalake sa Israel pagkakita sa lalaking yaon ay tumakas mula sa kaniyang harapan, at natakot na mainam. Ug ang tanang mga tawo sa Israel, sa diha nga nakakita sila sa tawo, nangalagiw gikan kaniya, ug nangahadlok sa hilabihan gayud. At ang mga lalake ng Israel ay nagsabi, Nakita ba ninyo ang lalaking iyan na sumasampa? Tunay na sumasampa siya upang manghamon sa Israel: at mangyayari, na ang lalaking makapatay sa kaniya, ay payayamanin ng hari ng malaking kayamanan, at ibibigay sa kaniya ang kaniyang anak na babae, at palalayain sa Israel ang sangbahayan ng kaniyang ama. Ug ang mga tawo sa Israel ming-ingon: Nakakita ba kamo niining tawohana nga mitungas? sa walay duhaduha aron sa paghagit sa Israel kining tawohana mitungas: ug mahitabo nga ang tawo nga makapatay kaniya, ang hari magadato kaniya uban sa dagkung mga bahandi, ug magahatag kaniya sa iyang anak nga babaye, ug magahatag ug kagawasan sa balay sa iyang amahan sa Israel. At nagsalita si David sa mga lalaking nakatayo sa siping niya, na nagsasabi, Ano ang gagawin sa lalaking makapatay sa Filisteong ito, at mag-alis sa Israel ng kadustaang ito? sapagkat sinong Filisteong ito na hindi tuli na siya'y humahamon sa mga hukbo ng buhay na Dios? Ug si David namulong sa mga tawo nga nanagtindog tupad kaniya, nga nagaingon: Unsay buhaton sa tawo nga makapatay niining Filistehanon, ug makakuha sa pagkatalamayon sa Israel? Kay kinsa ba kining walay circuncicion nga Filistehanon nga siya nakighagit man sa mga panon sa kasundalohan sa buhing Dios? At sumagot sa kaniya ang bayan, ng ganitong paraan, na sinabi, Ganito ang gagawin sa lalake na makapatay sa kaniya. Ug ang katawohan mingtubag kaniya sa ingon niini, nga nagaingon: Kini pagabuhaton sa tawo nga makapatay kaniya. At narinig ni Eliab na kaniyang pinakamatandang kapatid, nang siya'y magsalita sa mga lalake; at ang galit ni Eliab ay nagalab laban kay David, at kaniyang sinabi, Bakit ka lumusong dito? at kanino mo iniwan ang ilang tupang yaon sa ilang? Talastas ko ang iyong kahambugan, at ang kalikutan ng iyong puso; sapagkat ikaw ay lumusong upang iyong makita ang pagbabaka. Ug si Eliab nga iyang magulang nga igsoong lalake nakadungog sa diha nga siya nagapakigsulti sa mga tawo; ug ang kasuko ni Eliab misilaub batok kang David, ug siya miingon: Nganong nahianhi ka? ug kinsay imong gibinlan niadtong pipila ka book nga carnero didto sa kamingawan? Ako nahibalo sa imong garbo, ug sa pagkamapahitas-on sa imong kasingkasing; kay ikaw mianhi aron ikaw makatan-aw sa gubat. At sinabi ni David, Anong aking ginawa ngayon? Wala bang dahilan? Ug si David miingon: Unsa may akong nabuhat karon? Wala bay kapasikaran? At tinalikdan niya siya na napatungo sa iba, at siya'y nagsalita ng gayon ding paraan: at sinagot siya uli ng bayan na gaya ng una. Ug siya mitalikod gikan kaniya sa pag-atubang ngadto sa uban, ug misulti sa mao gihapon ingon sa iyang gisulti; ug ang katawohan mingtubag kaniya pag-usab ingon sa nahauna. At nang marinig ang mga salita na sinalita ni David, ay sinaysay nila sa harap ni Saul; at siya'y ipinasundo niya. Ug sa nadungog ang mga pulong nga gipamulong ni David, ilang gisubli kini sa atubangan ni Saul; ug iyang gipakuha siya. At sinabi ni David kay Saul, Huwag manglupaypay ang puso ng sinoman dahil sa kaniya; ang iyong lingkod ay yayaon at makikipaglaban sa Filisteong ito. Ug si David miingon kang Saul: Hinaut unta nga walay kasingkasing nga maluya tungod kaniya; ang imong sulogoon moadto ug makig-away batok niining Filistehanon At sinabi ni Saul kay David: Hindi ka makaparoroon laban sa Filisteong ito upang makipaglaban sa kaniya: sapagkat ikaw ay isang bata, at siya'y isang lalaking mangdidigma mula sa kaniyang pagkabata. Ug si Saul miingon kang David: Ikaw dili makahimo sa pag-adto aron sa pagpakig-away batok niining Filistehanon; kay ikaw usa lamang ka batan-on, ug siya usa ka tawo sa gubat sukad pa sa iyang pagkabatan-on. At sinabi ni David kay Saul, Ang iyong lingkod ay nagaalaga ng mga tupa ng kaniyang ama; at pagka pumaroon ang isang leon, o isang oso, at kinukuha ang isang kordero sa kawan, Ug si David miingon kang Saul: Ang imong sulogoon nagabantay sa mga carnero sa iyang amahan; ug sa diha nga may ming-anha nga usa ka leon, kun usa ka oso, ug mitukob sa usa ka nating carnero sa panon, Ay lumalabas akong hinahabol ko siya, at aking sinasaktan, at aking inililigtas sa kaniyang bibig: at pagka dinadaluhong ako ay aking pinapangahan, at aking sinasaktan, at aking pinapatay. Akong gisunod siya, ug gibunalan ko siya, ug nagluwas sa nating carnero gikan sa baba niini; ug sa diha nga kini misukol kanako, gikuptan ko ang bungot niini, ug gibunalan ko siya, ug gipatay ko kini. Pinapatay ng iyong lingkod ang leon at gayon din ang oso: at ang Filisteong ito na hindi tuli ay magiging isa sa kanila, yamang kaniyang hinahamon ang mga hukbo ng Dios na buhay. Ang imong sulogoon nakapatay sa leon ug sa oso; ug kining walay circuncicion nga Filistehanon mahimong sama sa usa kanila, sa pagtan-aw nga siya nakighagit sa panon sa kasundalohan sa Dios nga buhi. At sinabi ni David, Ang Panginoon na nagligtas sa akin sa mga pangamot ng leon, at sa pangamot ng oso, ay siyang magliligtas sa akin sa kamay ng Filisteong ito. At sinabi ni Saul kay David, Yumaon ka, at ang Panginoon ay sasa iyo. Ug si David miingon: Si Jehova nga nagluwas kanako gikan sa tiil sa leon, ug gikan sa tiil sa oso, siya magaluwas kanako gikan sa kamot niining Filistehanon. Ug si Saul miingon kang David: Lakaw, ug si Jehova magauban kanimo. At sinandatahan ni Saul si David ng kaniyang mga sandata, at kaniyang inilagay ang isang turbanteng tanso sa kaniyang ulo, at kaniyang sinuutan siya ng isang baluti sa katawan. Ug gibistihan ni Saul si David sa iyang bisti, ug iyang gibutangan ug usa ka salokot nga tumbaga sa iyang ulo, ug gibistihan siya sa usa ka bisti nga hiningbis. At ibinigkis ni David, ang tabak niya sa kaniyang sandata, at kaniyang tinikmang yumaon; sapagkat hindi pa niya natitikman. At sinabi ni David kay Saul, Hindi ako makayayaon na dala ko ang mga ito; sapagkat hindi ko pa natitikman. At pawang hinubad ni David sa kaniya. Ug gitakin ni David ang iyang pinuti sa iyang bisti, ug misulay sa paglakaw; kay siya wala pa makasulay niana. Ug si David miingon kang Saul. Ako dili makaadto uban niini; kay wala pa ako makasulay niini. Ug gihubo kini ni David gikan kaniya. At tinangnan niya ang kaniyang tungkod sa kaniyang kamay, at pumili siya ng limang makinis na bato mula sa batis, at isinilid sa supot na kaniyang dala, sa makatuwid baga'y sa kaniyang supot pastor; at ang kaniyang panghilagpos ay nasa kaniyang kamay: at siya'y lumapit sa Filisteo. Ug gibitbit niya ang iyang sungkod sa iyang kamot, ug nagpili siya ug lima ka mahinlo nga bato gikan sa sapa, ug gibutang kini sa puntil sa magbalantay sa carnero nga diha kaniya, bisan pa diha sa iyang poyo, ug ang iyang lamboyog dinha sa iyang kamot: ug napahaduol sa Filistehanon. At nagpatuloy ang Filisteo at lumapit kay David; at ang lalake na may dala ng kalasag ay nangunguna sa kaniya. Ug ang Filistehanon miabut ug mipahaduol kang David; ug ang tawo nga nagdala sa taming nag-una kaniya. At nang tumingin ang Filisteo, at makita si David, ay kaniyang niwalan ng kabuluhan siya; sapagkat siya'y bata pa, at mapula ang pisngi, at may magandang bikas. Ug sa paglingi sa Filistehanon, ug nakakita kang David, iyang gitamay siya, kay siya usa lamang ka batan-on, ug mapulapula, ug inubanan sa matahum nga panagway. At sinabi ng Filisteo kay David, Ako ba ay aso, na ikaw ay paririto sa akin na may mga tungkod? At nilait ng Filisteo si David sa pamamagitan ng kaniyang mga dios. Ug ang Filistehanon miingon kang David: Iro ba ako, nga ikaw mianhi kanako uban sa mga sungkod? Ug ang Filistehanon mitunglo kang David pinaagi sa iyang mga dios. At sinabi ng Filisteo kay David, Halika, at aking ibibigay ang iyong laman sa mga ibon sa himpapawid at sa mga hayop sa parang. Ug ang Filistehanon miingon kang David: Umari ka kanako, ug ihatag ko ang imong unod sa mga langgam sa mga langit, ug sa mga mananap sa kapatagan. Nang magkagayo'y sinabi ni David sa Filisteo, Ikaw ay naparirito sa akin na may tabak, at may malaking sibat at may kalasag; ngunit ako'y naparirito laban sa iyo sa pangalan ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng mga kawal ng Israel na iyong hinahamon. Unya miingon si David sa Filistehanon: Ikaw mianhi kanako uban sa usa ka pinuti, ug uban sa usa ka bangkaw, ug uban sa usa ka salapang apan ako mianhi kanimo sa ngalan ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa mga panon sa mga kasundalohan sa Israel, nga imong gipanamastamasan. Sa araw na ito ay ibibigay ka ng Panginoon sa aking kamay; at sasaktan kita, at pupugutin ko ang ulo mo; at ibibigay ko ang mga bangkay sa hukbo ng mga Filisteo sa mga ibon sa himpapawid sa araw na ito, at sa mababangis na hayop sa lupa; upang maalaman ng buong lupa na may Dios sa Israel: Niining adlawa magatugyan si Jehova kanimo sa akong kamot; ug ako magabunal, ug magalunggo sa imong ulo gikan kanimo; ug ihatag ko ang mga minatay sa panon sa mga Filistehanon niining adlawa ngadto sa mga langgam sa kalangitan, ug sa mga ihalas nga mga mananap sa yuta; aron nga ang tibook yuta manghibalo nga adunay usa ka Dios sa Israel. At upang maalaman ng buong kapisanang ito na hindi nagliligtas ang Panginoon sa pamamagitan ng tabak o ng sibat: sapagkat ang pagbabakang ito ay sa Panginoon, at ibibigay niya kayo sa aming kamay. Ug aron nga kining tibook katilingban manghibalo nga si Jehova magaluwas dili pinaagi sa pinuti ug bangkaw: kay ang gubat iya ni Jehova, ug siya magahatag kanimo sa among kamot. At nangyari, nang bumangon ang Filisteo, at sumulong at lumapit upang salubungin si David, na si David ay nagmadali, at tumakbo sa dako ng kawal upang salubungin ang Filisteo. Ug nahitabo, sa diha nga ang Filistehanon mitindog, ug miadto ug mipahaduol aron sa pagtagbo kang David, nga si David midali, ug midalagan padulong sa panon sa kasundalohan aron sa pagtagbo sa Filistehanon. At isinuot ni David ang kaniyang kamay sa kaniyang supot; at kumuha roon ng isang bato, at inihilagpos, at tinamaan ang Filisteo sa kaniyang noo; at ang bato ay bumaon sa kaniyang noo, at nabuwal na pasubsob sa lupa. Ug gikuot ni David ang iyang kamot sa iyang puntil, ug gikuha didto ang usa ka bato, ug gilabyog kini, ug naigo ang Filistehanon sa iyang agtang; ug ang bato nahilubong sa iyang agtang, ug nahiumod siya sa yuta. Sa gayo'y nanaig si David sa Filisteo sa pamamagitan ng isang panghilagpos at ng isang bato, at sinaktan ang Filisteo at pinatay niya siya; ngunit walang tabak sa kamay ni David. Busa si David nakadaug sa Filistehanon uban sa usa ka lamboyog ug uban sa usa ka bato, ug naigo ang Filistehanon, ug gipatay siya; apan walay pinuti diha sa kamot ni David. Nang magkagayo'y tumakbo si David, at tinunghan ang Filisteo, at kinuha ang kaniyang tabak, at binunot sa kaniyang kaluban, at pinatay siya, at ipinagpugot ng kaniyang ulo. At nang makita ng mga Filisteo na ang kanilang bayani ay patay na, sila'y tumakas. Unya si David midalagan, ug mitindog sa ibabaw sa Filistehanon, ug gikuha ang iyang pinuti, ug giibut kini gikan sa sakuban niana, ug gipatay siya, ug gipunggot ang iyang ulo niini. Ug sa pagtan-aw sa mga Filistehanon nga ang ilang mananaug patay na, sila nangalagiw. At nagsibangon ang mga lalake ng Israel at ng Juda, at humiyaw at hinabol ang mga Filisteo hanggang sa Gath, at sa mga pintuang-bayan ng Ecron. At ang mga sugatan sa mga Filisteo ay nabuwal sa daang patungo sa Saraim, hanggang sa Gath, at sa Ecron. Ug ang mga tawo sa Israel ug sa Juda mingbangon, ug naninggit, ug minglutos sa mga Filistehanon, hangtud nga ikaw mahiabut sa Gai, ug ngadto sa ganghaan sa Ecron. Ug ang mga nangasamad sa mga Filistehanon nangapukan diha sa alagianan ngadto sa Saraim, bisan ngadto sa Gath, ug ngadto sa Ecron. At nagsibalik ang mga anak ni Israel sa paghabol sa mga Filisteo, at kanilang sinamsam ang kanilang kampamento. Ug ang mga anak sa Israel namauli gikan sa paglutos sa mga Filistehanon, ug ilang gitulis ang ilang campo. At kinuha ni David ang ulo ng Filisteo, at dinala sa Jerusalem; ngunit kaniyang inilagay ang sandata niya sa kaniyang tolda. Ug gikuha ni David ang ulo sa Filistehanon, ug gidala kini ngadto sa Jerusalem; apan iyang gibutang ang iyang saput sa gubat didto sa iyang balongbalong. At nang makita ni Saul si David na lumalabas laban sa Filisteo, kaniyang sinabi kay Abner, na kapitan ng hukbo, Abner, kaninong anak ang batang ito? At sinabi ni Abner, Buhay ang iyong kaluluwa, Oh hari, hindi ko masabi. Ug sa diha nga si Saul nakakita nga si David miadto batok sa Filistehanon, siya miingon kang Abner, ang capitan, sa panon, Abner kinsang anak kining batan-ona? Ug si Abner miingon: Ingon nga buhi ang imong kalag, Oh hari, dili ako makasugilon. At sinabi ng hari, Usisain mo kung kaninong anak ang batang ito. Ug ang hari miingon: Pangutana kinsang anak ang batan-on. At pagbalik ni David sa pagpatay sa Filisteo, kinuha siya ni Abner, at dinala siya sa harap ni Saul na dala ang ulo ng Filisteo sa kaniyang kamay. Ug sa nahiuli na si David gikan sa pagpatay sa Filistehanon, gikuha siya ni Abner, ug gidala siya sa atubangan ni Saul uban ang ulo sa Filistehanon sa iyang kamot. At sinabi ni Saul sa kaniya, Kaninong anak ka, binata? At sumagot si David, Ako'y anak ng iyong lingkod na si Isai na Bethlehemita. Ug si Saul miingon kaniya: Kang kinsang anak ikaw, ikaw batan-ong tawo? Ug si David mitubag: Ako ang anak sa imong sulogoon nga si Isai ang Beth-lehemnon. At nangyari, nang siya'y makatapos na magsalita kay Saul, na ang kaluluwa ni Jonathan ay nalakip sa kaluluwa ni David, at minahal ni Jonathan siya na gaya ng kaniyang sariling kaluluwa. Ug nahitabo, sa diha nga gitapus na niya ang pakigsulti kang Saul, nga ang kalag ni Jonathan nalanggikit sa kalag ni David, ug si Jonathan nahigugma kaniya ingon sa iyang kaugalingong kalag. At kinuha siya ni Saul nang araw na yaon, at hindi na siya tinulutang umuwi sa bahay ng kaniyang ama. Ug gikuha siya ni Saul niadtong adlawa, ug wala na mobuot nga papaulion pa siya sa balay sa iyang amahan. Nang magkagayo'y si Jonathan at si David ay nagtibay ng isang tipan, sapagkat minahal niya siya na gaya ng kaniyang sariling kaluluwa. Unya si David ug si Jonathan naghimo sa usa ka pakigsaad, tungod kay siya gihigugma niya sama sa iyang kaugalingong kalag. At hinubad ni Jonathan ang kaniyang balabal na nakasuot sa kaniya, at ibinigay kay David, at ang kaniyang kasuutan pati ng kaniyang tabak, at ng kaniyang busog at ng kaniyang pamigkis. Ug si Jonathan mihukas sa iyang saput nga diha kaniya, ug gihatag kini kang David, ug ang iyang bisti, lakip ang iyang pinuti ug ang iyang pana, ug ang iyang bakus. At lumalabas si David saan man suguin ni Saul, at siya'y nagpakabait: at inilagay ni Saul siya sa mga lalaking mangdidigma, at minabuti ng paningin ng buong bayan, at gayon din ng paningin ng mga lingkod ni Saul. Ug si David miadto bisan diin siya paadtoa ni Saul, ug nagagawi siya nga maalamon: ug gibutang siya ni Saul ibabaw sa mga tawo sa gubat, ug kini maayo sa pagtan-aw sa katawohan, ug sa pagtan-aw usab sa mga sulogoon ni Saul. At nangyari pagdating nila, nang bumalik si David mula sa pagpatay sa Filisteo, na ang mga babae ay lumabas mula sa lahat ng mga bayan ng Israel, na nagaawitan at nagsasayawan, upang salubungin ang haring si Saul, ng mga pandereta, ng kagalakan, at ng panugtog ng tugtugin. Ug nahitabo sa nahiabut sila, sa diha nga nahiuli si David gikan sa pagpatay sa Filistehanon, nga ang mga babaye nanggula gikan sa tanang ciudad sa Israel, nga nanag-awit ug nanagsayaw, aron sa pagsugat kang hari Saul, uban ang mga gagmayng tambor, uban sa kalipay, uban sa mga tulonggon sa paghoni. At nagaawitan ang mga babae sa kanilang pagtugtog, at sinasabi, Pinatay ni Saul ang kaniyang libolibo, At ni David ang kaniyang laksa-laksa. Ug ang mga babaye nanag-awit sa usa ug usa sa diha nga sila nanaghoni, ug nanag-ingon: Si Saul nakapatay sa iyang mga linibo, Ug si David sa iyang mga tinagpulo ka libo. At nagalit na mainam si Saul at ang sabing ito ay isinama niya ng loob; at kaniyang sinabi, Kanilang inilagay kay David ay laksalaksa, at sa akin ay kanilang inilagay ang libolibo lamang: at ano na lamang ang kaniyang tatangkilikin kundi ang kaharian? Ug si Saul naligutgut sa hilabihan gayud, ug kining pulonga wala makapahimuot kaniya; ug siya miingon: Gipahanungod nila kang David ang tinagpulo ka libo, ug kanako ilang gipahanungod ang mga linibo lamang; ug unsa pay uban nga maiya kondili ang gingharian? At inirapan ni Saul si David mula sa araw na yaon. Ug si Saul nagpasiplat kang David kutob niadtong adlawa ug ngadto sa unahan. At nangyari nang kinabukasan, na ang masamang espiritu na mula sa Dios ay dumating na makapangyarihan kay Saul, at siya'y nanghula sa gitna ng bahay: at si David ay tumugtog ng kaniyang kamay, gaya ng kaniyang ginagawa araw-araw; at hawak ni Saul ang kaniyang sibat sa kaniyang kamay. Ug nahitabo sa pagkabuntag, nga usa ka dautang espiritu gikan sa Dios miabut sa dakung gahum kang Saul, ug siya nagpanagna sa kinataliwad-an sa balay: ug si David nagtugtog uban sa iyang kamot, ingon sa iyang gibuhat adlaw-adlaw. Ug si Saul may bangkaw sa iyang kamot; At inihagis ni Saul ang sibat; sapagkat kaniyang sinabi, Aking tutuhugin si David sa dinding. At tumanan si David sa kaniyang harap na makalawa. Ug gibangkaw ni Saul ang bangkaw; kay siya miingon: Bangkawan ko si David bisan ngadto sa bongbong. Ug si David milikay gikan sa iyang atubangan sa nakaduha. At natakot si Saul kay David, sapagkat ang Panginoon ay sumasakaniya, at nahiwalay na kay Saul. Ug si Saul nahadlok kang David, tungod kay si Jehova nag-uban kaniya, ug mibulag gikan kang Saul. Kayat inihiwalay ni Saul siya sa kaniya, at siya'y ginawa niyang punong kawal sa isang libo; at siya'y naglalabas pumasok sa harap ng bayan. Busa gikuha siya ni Saul gikan kaniya, ug gihimo siya nga iyang capitan ibabaw sa usa ka libo; ug migula siya ug mibalik sa atubangan sa katawohan. Nagpakabait si David sa lahat ng kaniyang kilos; at ang Panginoon ay sumasakaniya. Ug si David naggawi sa pagkabuotan sa tanan niyang mga kagawian; ug si Jehova nag-uban kaniya. At nang makita ni Saul na siya'y nagpakabait, siya'y natakot sa kaniya. Ug sa diha nga nakita ni Saul nga siya naggawi sa pagkabuotan, siya mitindog nga may kataha kaniya. Ngunit minamahal ng buong Israel at Juda si David; sapagkat siya'y naglalabas pumasok sa harap nila. Apan ang tibook nga Israel ug Juda nahagugma kang David; kay siya migula ug mibalik sa ilang atubangan. At sinabi ni Saul kay David, Narito ang aking lalong matandang anak na babae na si Merab; siya'y aking ibibigay sa iyo na asawa: magpakatapang ka lamang dahil sa akin, at iyong ilaban ang mga pagbabaka ng Panginoon. Sapagkat sinabi ni Saul, Huwag pagbuhatan siya ng aking kamay, kundi ang kamay ng mga Filisteo, ang magbuhat sa kaniya. Ug si Saul miingon kang David: Ania karon ang akong kamagulangang anak nga babaye si Merab, siya akong ipaasawa kanimo; magmaisugon lamang ikaw alang kanako, ug gubata ang mga gubat ni Jehova. Kay si Saul miingon: Dili itugot nga magadapat ang akong kamot kaniya, kondili ang kamot sa mga Filistehanon ang padapaton kaniya. At sinabi ni David kay Saul, Sino ako at ano ang aking buhay, o ang sangbahayan ng aking ama sa Israel, upang maging manugang ako ng hari? Ug si David miingon kang Saul: Kinsa ba ako, ug unsa ang akong kinabuhi kun ang banay sa akong amahan sa Israel, nga ako mahimong umagad nga lalake sa hari? Ngunit nangyari na sa panahong ibibigay kay David si Merab na anak na babae ni Saul, ay ibinigay na asawa kay Adriel na Meholatita. Apan nahitabo sa panahon nga si Merab, ang anak nga babaye ni Saul, igahatag na unta kang David, nga siya gihatag kang Adriel ang taga-Meholatita aron ipaasawa. At sinisinta ni Michal na anak na babae ni Saul si David: at kanilang isinaysay kay Saul, at ang bagay ay ikinalugod niya. Ug si Michal ang anak nga babaye ni Saul, nahagugma kang David: ug ilang gisuginlan si Saul, ug ang maong butang nakalipay kaniya. At sinabi ni Saul, Aking ibibigay sa kaniya siya, upang siya'y maging silo sa kaniya, at upang ang kamay ng mga Filisteo ay maging laban sa kaniya. Kayat sinabing ikalawa ni Saul kay David: Ikaw ay magiging aking manugang sa araw na ito. Ug si Saul miingon: Ako siyang ihatag kaniya aron siya mahimong lit-ag kaniya, ug nga ang kamot sa mga Filistehanon mahasupak kaniya. Busa si Saul miingon kang David: Ikaw niining adlawa mahimong akong umagad nga lalake sa ikaduha na. At iniutos ni Saul sa kaniyang mga lingkod, na sinasabi, Makipagusap kayo kay David ng lihim, at inyong sabihin, Narito, kinatutuwaan ka ng hari at minamahal ka ng lahat ng kaniyang mga lingkod: ngayon nga ay maging manugang ka ng hari. Ug gisugo ni Saul ang iyang mga sulogoon, nga nagaingon: Sultihi si David sa tago, ug ingna: Ania karon, ang hari nagmalipayon diha kanimo, ug ang tanan niyang mga sulogoon nahagugma kanimo: busa karon maumagad ka nga lalake sa hari. At sinalita ng mga lingkod ni Saul ang mga salitang yaon sa pakinig ni David. At sinabi ni David, Inaakala ba ninyo na magaang bagay ang maging manugang ng hari, dangang ako'y isang dukhang tao at niwawalang kabuluhan? Ug ang mga sulogoon ni Saul misulti niining mga pulonga sa mga igdulungog ni David. Ug si David miingon: Daw gipakasayon lamang ninyo kanang butanga ang pagkaumagad nga lalake sa hari, sa nakita nga ako usa ka kabus nga tawo, ug dili gani angay nga pagtagdon? At isinaysay ng mga lingkod ni Saul sa kaniya, na sinabi, Ganitong paraan nagsalita si David. Ug ang sulogoon ni Saul misugilon kaniya, nga nagaingon: Niining paagiha namulong si David. At sinabi ni Saul, Ganito ang inyong sasabihin kay David: Hindi nagnanasa ang hari ng anomang bigaykaya, kundi isang daang balat ng masama ng mga Filisteo, upang mapanghigantihan ang mga kaaway ng hari. Ang balak nga ni Saul ay maibuwal si David sa pamamagitan ng kamay ng mga Filisteo. Ug si Saul miingon: Kini mao ang ipamulong ninyo kang David: Ang hari wala magkinahanglan sa bisan unsang bugay, kondili sa usa ka gatus ka mga yamis sa mga Filistehanon, nga sa pagpanimalus sa mga kaaway sa hari. Karon si Saul naghunahuna nga ipahulog si David sa kamot sa mga Filistehanon. At nang saysayin ng kaniyang mga lingkod kay David ang mga salitang ito, ay ikinalugod na mabuti ni David na maging manugang siya ng hari. At ang mga araw ay hindi pa nagaganap; Ug sa diha nga gisuginlan si David sa iyang sulogoon niining mga pulonga, kini nakapahimuot kaayo kang David aron mahimong umagad nga lalake sa hari. Ug ang mga adlaw wala pa matapus; At tumindig si David at yumaon, siya at ang kaniyang mga lalake, at pumatay sa mga Filisteo ng dalawang daang lalake; at dinala ni David ang kanilang mga balat ng masama, at kaniyang ibinigay ng buong bilang sa hari, upang siya'y maging manugang ng hari. At ibinigay na asawa sa kaniya ni Saul si Michal na kaniyang anak na babae. Ug si David mibangon ug miadto, siya ug ang iyang mga tawo, ug gipatay ang duruha ka gatus ka tawo sa mga Filistehanon; ug gidala ni David ang ilang mga yamis, ug ilang gihatag kini sa husto nga gidaghanon ngadto sa hari, aron siya mahimong umagad nga lalake sa hari. Ug gipaasawa ni Saul kaniya si Michal ang iyang anak nga babaye. At nakita at nalaman ni Saul na ang Panginoon ay sumasa kay David; at sinisinta si David ni Michal na anak ni Saul. Ug si Saul nakakita ug nanghibalo nga si Jehova nagauban kang David; ug si Michal, ang anak nga babaye ni Saul nahigugma kaniya. At si Saul ay lalong natatakot kay David; at naging kaaway ni David si Saul na palagi. Ug si Saul misamot na gayud pagkahadlok kang David, ug si Saul mahimong kaaway ni David sa kanunay. Nang magkagayo'y lumabas ang mga pangulo ng mga Filisteo: at nangyari, na sa tuwing sila'y lumalabas ay nagpakabait si David kay sa lahat ng mga lingkod ni Saul; sa gayon ang kaniyang pangalan ay lalong namahal. Unya ang mga principe sa mga Filistehanon nanggula: ug nahitabo, ingon sa kasubsob sa tanan nilang pag-adto, nga si David nagbinuotan sa pagkamanggialamon sa iyang kaugalingon labi pa kay sa tanang mga sulogoon ni Saul; mao nga ang iyang ngalan gimahal. At nagsalita si Saul kay Jonathan na kaniyang anak, at sa lahat ng kaniyang mga lingkod, na kanilang patayin si David. Ngunit si Jonathan na anak ni Saul ay naliligayang mainam kay David. Ug si Saul misulti kang Jonathan nga ang iyang anak nga lalake, ug sa tanan niyang mga sulogoon, nga ilang patyon si David. Apan si Jonathan, ang anak nga lalake ni Saul nagamalipayon sa hilabihan kang David. At isinaysay ni Jonathan kay David, na sinasabi, Pinagsisikapan ni Saul na aking ama na patayin ka: ngayon nga'y isinasamo ko sa iyo, na magingat ka sa kinaumagahan, at manatili sa isang lihim na dako, at magtago ka: Ug si Jonathan nagsugilon kang David, nga nagaingon: Si Saul nga akong amahan nagapangita sa pagpatay kanimo: busa karon, ako nagahangyo kanimo, magbantay ka sa imong kaugalingon sa pagkabuntag, ug pumuyo ka sa usa ka tago nga dapit, ug tumago ka sa imong kaugalingon. At ako'y lalabas at tatayo sa siping ng aking ama sa parang na iyong kinaroroonan, at ako'y makikipagusap sa aking ama ng tungkol sa iyo; at kung may makita akong anoman, ay aking sasaysayin sa iyo. Ug mogula ako ug motindog tupad sa akong amahan sa kapatagan diin atua ikaw, ug makigsulti ako uban sa akong amahan mahitungod kanimo; ug kong unsay akong makita, akong isugilon kanimo. At nagsalita si Jonathan kay Saul na kaniyang ama, ng mabuti tungkol kay David, at sinabi sa kaniya, Huwag magkasala ang hari laban sa kaniyang lingkod na si David; sapagkat hindi siya nagkasala laban sa iyo; at sapagkat ang kaniyang mga gawa ay naging mabuti sa iyo: Ug si Jonathan misulti kang Saul nga iyang amahan ug maayo, mahitungod kang David, ug miingon kaniya: Ayaw pag-itugot nga magpakasala ang hari batok sa iyang alagad, batok kang David; tungod kay siya wala makasala batok kanimo, ug tungod kay ang iyang buhat mga maayo kaayo kanimo: Sapagkat kaniyang ipinain ang kaniyang buhay, at sinaktan ang Filisteo, at gumawa ang Panginoon ng dakilang pagtatagumpay sa ganang buong Israel: nakita mo at nagalak ka; bakit nga magkakasala ka laban sa walang salang dugo, na papatayin si David ng walang anomang kadahilanan? Kay gibutang niya ang iyang kinabuhi sa iyang kamot, ug gipatay ang Filistehanon, ug si Jehova naghimo ug usa ka dakung pagdaug alang sa tibook nga Israel: ikaw nakakita niana, ug nalipay; ngano man nga magapakasala ka batok sa dugo nga walay sala, sa pagpatay kang David sa walay gipasikaran? At dininig ni Saul ang tinig ni Jonathan; at sumumpa si Saul: Buhay ang Panginoon, siya'y hindi papatayin. Ug si Saul namati sa tingog ni Jonathan; ug si Saul nanumpa: Ingon nga si Jehova buhi, siya dili pagapatyon. At tinawag ni Jonathan si David, at isinaysay ni Jonathan sa kaniya ang lahat ng mga bagay na yaon. At dinala ni Jonathan si David kay Saul, at siya'y lumagay sa kaniyang harap, na gaya ng dati. Ug gitawag ni Jonathan si David, ug gipakita kaniya kining tanang mga butang ni Jonathan. Ug si Jonathan nagdala kang David ngadto kang Saul, ug didto siya sa iyang atubangan, ingon sa unang panahon. At nagkaroong muli ng digma: at lumabas si David, at nakipaglaban sa mga Filisteo, at pumatay sa kanila ng malaking pagpatay; at sila'y tumakas sa harap niya. Ug may gubat na usab: ug si David migula, ug nakig-away sa mga Filistehanon, ug gipamatay sila sa usa ka dakung pagpamatay; ug nangalagiw sila gikan sa iyang atubangan. At isang espiritung masama na mula sa Panginoon ay suma kay Saul, nang siya'y nakaupo sa kaniyang bahay na tangan niya ang kaniyang sibat sa kaniyang kamay; at tumugtog si David sa pamamagitan ng kaniyang kamay. Ug ang usa ka dautang espiritu gikan kang Jehova diha kang Saul, samtang siya nagalingkod sa iyang balay uban sa iyang bangkaw diha sa iyang kamot; ug si David nagakablit sa alpa uban sa iyang kamot. At pinagsikapan ni Saul na tuhugin ng sibat si David sa dinding; ngunit siya'y nakatakas sa harap ni Saul at ang kaniyang tinuhog ng sibat ay ang dinding: at tumakas si David at tumanan ng gabing yaon. Ug si Saul nangita sa pagbuno kang David bisan ngadto sa bongbong sa iyang bangkaw; apan siya milihay gikan sa atubangan ni Saul, ug iyang gibangkaw ang iyang bangkaw ngadto sa bongbong: ug si David mikalagiw ug nakagawas niadtong gabhiona. At nagsugo si Saul ng mga sugo sa bahay ni David, upang siya'y bantayan, at siya'y patayin sa kinaumagahan: at sinaysay sa kaniya ni Michal na asawa ni David, na sinasabi, Kundi mo iligtas ang iyong buhay ngayong gabi bukas ay papatayin ka. Ug si Saul nagpasugo ug mga sulogoon ngadto sa balay ni David, aron sa pagpabantay kaniya, ug sa pagpapatay kaniya sa pagkabuntag: ug si Michal, ang asawa ni David, nagsugilon kaniya, nga nagaingon: Kong ang imong kinabuhi dili mo luwason karong gabhiona, ugma ikaw pagapatyon. Kaya inihugos ni Michal si David sa isang dungawan, at siya'y yumaon, at tumakas, at tumanan. Busa gitonton ni Michal si David sa tamboanan: ug siya milakaw, ug mikalagiw, ug nakagawas. At kinuha ni Michal ang mga terap, at inihiga sa higaan at nilagyan sa ulunan ng isang unan na buhok ng kambing, at tinakpan ng mga kumot. Ug gikuha ni Michal ang larawan, ug gibutang kini sa higdaanan, ug gibutangan ug usa ka unlan sa balhibo sa kanding ang dapit sa ulo, ug gitabunan kini sa mga panapton. At nang magsugo si Saul ng mga sugo upang dakpin si David, kaniyang sinabi, Siya'y may sakit. Ug sa diha nga si Saul napasugo ug mga sulogoon aron sa pagkuha kang David, siya miingon: Siya nagadaut. At nagsugo si Saul ng mga sugo upang tingnan si David, na sinasabi, Ipanhik ninyo siya sa akin na nasa kaniyang higaan, upang aking patayin siya. Ug gisugo ni Saul ang mga sulogoon sa pagpatan-aw kang David, nga nagaingon; Dad-a siya nganhi kanako nga anaa sa higdaanan, aron ako siyang patyon. At nang pumasok ang mga sugo, narito, ang mga terap at nasa higaan, pati ng unang buhok ng kambing sa ulunan niyaon. Ug sa diha nga mingsulod na ang mga sulogoon, ania karon, ang larawan diha sa higdaanan, uban ang unlan nga balhibo sa kanding dapit sa ulo niana. At sinabi ni Saul kay Michal, Bakit mo ako dinaya ng ganiyan, at iyong pinaalis ang aking kaaway, na anopat siya'y nakatanan? At sumagot si Michal kay Saul, Kaniyang sinabi sa akin: Bayaan mo akong yumaon: bakit kita papatayin? Ug si Saul miingon kang Michal: Ngano nga naglimbong ka kanako sa ingon niana, ug nagpalakaw sa akong kaaway, mao nga siya nakagawas? Ug si Michal mitubag kang Saul: Siya miingon kanako: Palakta ako; nganong mopatay ako kanimo? Si David nga ay tumakas, at tumanan, at naparoon kay Samuel sa Rama, at isinaysay sa kaniya ang lahat ng ginawa ni Saul sa kaniya. At siya at si Samuel ay yumaon at tumahan sa Najoth. Karon si David mikalagiw, ug nakagawas, ug miadto kang Samuel sa Rama, ug nagsugilon kaniya sa tanang gihimo kaniya ni Saul. Ug siya ug si Samuel nangadto ug mingpuyo sa Najoth. At nasaysay kay Saul na sinasabi, Narito si David ay nasa Najoth sa Rama. Ug kini gisugilon kang Saul, nga nagaingon: Ania karon, si David atua sa Najoth sa Rama. At nagsugo si Saul ng mga sugo upang dakpin si David: at nang kanilang makita ang pulutong ng mga propeta na nanganghuhula, at si Samuel ay tumatayong pinakapangulo sa kanila, ang Espiritu ng Dios ay dumating sa mga sugo ni Saul, at sila naman ay nanganghula. Ug si Saul nagpadala ug mga sulogoon aron sa pagpakuha kang David: ug sa pagkakita nila sa panon sa mga manalagna nga nanagpanagna, ug si Samuel didto ingon nga ilang pangulo, ang Espiritu sa Dios miabut sa ibabaw sa mga sulogoon ni Saul, ug sila usab nanagpanagna. At nang maisaysay kay Saul, siya'y nagsugo ng ibang mga sugo, at sila man ay nanganghula. At si Saul ay nagsugo uli ng mga sugo na ikaitlo, at sila man ay nanganghula. Ug sa gisugilon kini kang Saul, nagpadala siya ug laing mga sulogoon, ug sila usab nanagpanagna. Ug si Saul nagpadala pag-usab sa ikatolo, ug sila nagpanagna usab. Nang magkagayo'y naparoon din naman siya sa Rama, at dumating sa dakilang balon na nasa Socho: at siya'y tumanong, at nagsabi, Saan naroon si Samuel at si David? At sinabi ng isa, Narito, sila'y nasa Najoth sa Rama. Unya miadto na usab siya sa Rama, ug nahiabut sa dakung atabay nga diha sa Socho: ug siya nangutana ug miingon: Hain ba si Samuel ug si David? Ug ang usa miingon: Ania karon, sila atua sa Najoth sa Rama. At siya'y naparoon doon sa Najoth sa Rama: at ang Espiritu ng Dios ay dumating din sa kaniya, at siya'y nagpatuloy, at nanghula hanggang sa siya'y dumating sa Najoth sa Rama. Ug siya miadto sa Najoth sa Rama: ug ang Espiritu sa Dios miabut usab kaniya, ug nagpadayon siya, ug nagpanagna hangtud nga siya miabut didto sa Najoth sa Rama. At siya rin nama'y naghubad ng kaniyang mga suot, at siya man ay nanghula sa harap ni Samuel, at nahigang hubad sa buong araw na yaon at sa buong gabing yaon. Kayat kanilang sinasabi, Pati ba si Saul ay nasa gitna ng mga propeta? Ug iya usab nga gihubo ang iyang saput, ug siya usab nagpanagna sa atubangan ni Samuel, ug naghigda nga hubo niadtong tibook nga gabii. Maoy hinungdan nga sila miingon: Si Saul usab ipon ba sa mga manalagna? At si David ay tumakas mula sa Najoth, na nasa Rama, at siya'y dumating at nagsabi sa harap ni Jonathan, Anong aking ginawa? anong aking kasamaan? at anong aking kasalanan sa harap ng iyong ama, upang kaniyang usigin ang aking buhay? Ug si David mikalagiw gikan sa Najoth sa Rama, ug miabut ug miingon sa atubangan ni Jonathan: Unsay akong nabuhat? Unsay akong kasal-anan? Ug unsay akong sala sa atubangan sa imong amahan, nga siya nagapangita sa akong kinabuhi? At sinabi niya sa kaniya, Malayo nawa; hindi ka mamamatay: narito, ang aking ama ay hindi gumagawa ng anomang bagay na malaki o maliit kundi niya ipaalam sa akin: at bakit ililihim sa akin ng aking ama ang bagay na ito? hindi gayon. Ug siya miingon kaniya: Ipahalayo kana; dili ka mamatay: ania karon, ang akong amahan wala magbuhat sa bisan unsa, ni sa daku kun diyutay, kondili kana iyang gitug-an kanako; ug nganong magatago ang akong amahan niining butanga gikan kanako? Dili kana mao. At gayon ma'y si David ay sumumpa, at nagsabi, Talastas na maigi ng iyong ama, na ako'y nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin; at kaniyang sinasabi, Huwag maalaman ni Jonathan ito, baka siya'y magdalamhati; ngunit buhay nga ang Panginoon, at buhay ang iyong kaluluwa, na iisang hakbang ang pagitan ko sa kamatayan. Ug labut pa si David nanumpa ug miingon: Ang imong amahan nahibalo kaayo nga ako nakapahimuot sa imong mga mata, ug siya miingon: Ayaw pagpahibaloa si Jonathan niini, tingali unya siya magsubo: apan sa pagkatinuod ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, may usa na lamang ka lakang ang nakaulang kanako ug sa kamatayon. Nang magkagayo'y sinabi ni Jonathan kay David, Anomang adhikain ng iyong kaluluwa ay aking gagawin dahil sa iyo. Unya miingon si Jonathan kang David: Bisan unsay tinguhaon sa imong kalag, buhaton ko kini alang kanimo. At sinabi ni David kay Jonathan, Narito, bukas ay bagong buwan, at ako'y di marapat na di sumalo sa hari; ngunit bayaan mo akong yumaon upang ako'y magkubli sa parang hanggang sa ikatlong araw sa paglubog ng araw. Ug si David miingon kang Jonathan: Ania karon, ugma maoy bag-ong bulan, ug dili ko pasaypon ang paglingkod uban sa hari sa pagpangaon: apan palakta ako, aron magtago ako diha sa kapatagan hangtud sa kagabhion sa ikatolo ka adlaw. Kung ako'y punahin ng iyong ama, iyo ngang sabihing, Hiniling na mainam sa akin ni David na siya'y patakbuhin sa Bethlehem na kaniyang bayan: sapagkat siyang paghahain na taonan sa lahat ng angkan. Kong hialinggatan gayud ako sa imong amahan, nan ingna: Si David naghangyo kanako uban sa dakung tinguha nga siya tugotan nga mahaadto sa Beth-lehem nga iyang ciudad; kay maoy tinuig nga paghalad didto alang sa tanang banay. Kung kaniyang sabihing ganito, Mabuti; ang iyong lingkod ay matitiwasay; ngunit kung siya'y magalit, talastasin mo nga na ang kasamaan ay ipinasiya niya. Kong siya moingon niini: Maayo kini; ang imong sulogoon makabaton ug pakigdait: apan kong siya masuko, nan hunahunaa nga ang kadautan maoy iyang gitinguha. Kaya pagmagandahang loob mo ang iyong lingkod; sapagkat iyong dinala ang iyong lingkod sa isang tipan ng Panginoon sa iyo; ngunit kung magtaglay ako ng kasamaan, patayin mo ako; sapagkat bakit mo pa dadalhin ako sa iyong ama? Busa magmaayo ka sa imong sulogoon; kay imong gidala ang imong sulogoon ngadto sa usa ka tugon ni Jehova uban kanimo: apan kong aduna pay kasal-anan kanako, patya ako sa imong kaugalingon; kay nganong dad-on mo pa ako sa imong amahan? At sinabi ni Jonathan, Malayo nawa sa iyo: sapagkat kung matalastas ko sa anomang paraan na ang kasamaan ay ipinasiya ng ama kong sumapit sa iyo, hindi ko ba sasaysayin sa iyo? Ug si Jonathan miingon: Ipahalayo kana kanimo; kay kong hibaloan ko pa lamang nga ang kadautan maoy gitinguha sa akong amahan aron modangat diha kanimo, nan, dili ko ba kana isugilon kanimo? Nang magkagayo'y sinabi ni David kay Jonathan, Sino ang magsasaysay sa akin, kung sakaling ang iyong ama ay sumagot sa iyo na may kagalitan? Unya miingon si David kang Jonathan: Kinsay mosugilon kanako kong pananglitan singkahan ka sa imong amahan sa pagtubag? At sinabi ni Jonathan kay David, Halika at tayo'y lumabas sa parang. At sila'y kapuwa lumabas sa parang. Ug si Jonathan miingon kang David: Umari ka, ug mangadto kita nga duha sa kapatagan. Ug silang duruha nangadto sa kapatagan. At sinabi ni Jonathan kay David, Ang Panginoon, ang Dios ng Israel, maging saksi; pagka aking natarok ang aking ama sa oras na ito sa kinabukasan o sa ikatlong araw, narito, kung maging mabuti kay David, hindi ko nga ba pasasapitin sa iyo, at ipababatid sa iyo? Ug si Jonathan miingon kang David: Si Jehova, ang Dios sa Israel, mahimong saksi: sa diha nga matino ko ang akong amahan ingon niining taknaa ugma, kun sa ikatolo ba ka adlaw, ania karon, kong may kaayohan tungod kang David, dili ko ba diay itaho kanimo, ug itug-an kanimo? Kung mabutihin ng aking ama na gawan ka ng kasamaan, ay hatulan ng Panginoon si Jonathan, malibang ipabatid ko sa iyo at payaunin ka, upang ikaw ay yumaong payapa: at ang Panginoon ay sumaiyo nawa na gaya ng siya'y nasa aking ama. Si Jehova magahimo sa ingon kang Jonathan, ug labaw pa usab, kong igakalipay sa akong amahan ang pagbuhat sa kadautan kanimo, kong kana dili ko itug-an kanimo, ug magpalakaw kanimo, aron ikaw moadto sa pakigdait: ug si Jehova magauban kanimo ingon nga siya nag-uban sa akong amahan. At huwag mangyari kailanman hanggang ako'y nabubuhay, na di mo ako pagpakitaan ng kagandahang loob ng Panginoon upang ako'y huwag mamatay: Ug ikaw dili lamang sa buhi pa ako magpakita kanako sa mahigugmaong-kalolot ni Jehova aron ako dili mamatay; Subalit huwag mo ring ihihiwalay ang iyong kagandahang loob sa aking sangbahayan magpakailan man: huwag kahit man lipulin ng Panginoon ang lahat ng mga kaaway ni David sa balat ng lupa. Apan ayaw usab pagbugtoa ang imong kalolot sa akong balay sa gihapon; ayaw, dili sa diha nga pagaputlon ni Jehova ang mga kaaway ni David ang tagsatagsa gikan sa ibabaw sa yuta. Sa gayo'y nakipagtipan si Jonathan sa sangbahayan ni David, na sinabi, At hihingin ng Panginoon sa kamay ng mga kaaway ni David. Busa si Jonathan naghimo sa usa ka pakigsaad uban sa balay ni David, nga nagaingon: Ug si Jehova magapaningil niini sa kamot sa mga kaway ni David. At pinasumpa uli ni Jonathan si David dahil sa pagibig niya sa kaniya: sapagkat kaniyang minamahal siya na gaya ng pagmamahal niya sa kaniyang sariling kaluluwa. Ug gipapanumpa ni Jonathan si David pag-usab, tungod sa gugma nga iyang gibatonan alang kaniya; kay iyang gihigugma siya ingon sa paghigugma niya sa iyang kaugalingong kalag. Nang magkagayo'y sinabi ni Jonathan sa kaniya, Bukas ay bagong buwan, at ikaw ay pupunahin, sapagkat sa iyong upuan ay walang nakaupo. Unya si Jonathan miingon kaniya: Ugma mao ang bag-ong bulan: ug ikaw dili makatambong, tungod kay ang imong lingkoranan mawalay sulod. At pagtatagal mo ng tatlong araw ay bababa kang madali at paroroon ka sa dakong iyong pinagtaguan ng araw na pag-usapan ito, at ikaw ay maghihintay sa tabi ng bato ng Ezel. Ug sa diha nga ikaw makapuyo na ug totolo ka adlaw, lumugsong ka pagdali, ug umadto sa dapit diin ikaw magtago sa imong kaugalingon, sa diha nga panahon pa sa paghikay, ug magpabilin tupad sa bato sa Ezel. At ako'y papana ng tatlong palaso sa dako niyaon na parang ako'y may pinatatamaan. Ug ipana ko ang totolo ka udyong sa daplin niini, ingon nga nagapana ako sa usa ka timaan. At, narito, aking susuguin ang bata: Ikaw ay yumaon na hanapin mo ang mga palaso. Kung aking sabihin sa bata: Narito, ang mga palaso ay nangarito sa dako mo rito: pagkunin mo, at parito ka; sapagkat may kapayapaan sa iyo at walang anoman, buhay ang Panginoon. Ug, ania karon, ipadala ko ang bata, nga magaingon: Lakaw, pangitaa ang mga udyong. Kong ingnon ko ang bata: Ania karon, ang mga udyong ania niining daplina nimo; kuhaa sila ug umari; kay may pakigdait kanimo ug walay kadautan, ingon nga si Jehova buhi. Ngunit kung aking sabihing ganito sa bata: Narito, ang mga palaso ay nangasa dako mo pa roon: ituloy mo ang iyong lakad, sapagkat pinayaon ka ng Panginoon. Apan kong sa ingon niini ingnon ko ang bata: Ania karon, ang mga udyong anaa sa unahan nimo, lumakaw ka sa imong dalan; kay si Jehova nagpalakaw kanimo sa halayo. At tungkol sa usap na ating pinagsalitaan, narito, ang Panginoon ay nasa gitna natin magpakailan man. Ug mahitungod sa mga butang nga gikasultihan nimo ug nako, ania karon, si Jehova anaa sa kinataliwad-an kanimo ug kanako sa walay katapusan. Sa gayo'y nagkubli si David sa parang: at nang dumating ang bagong buwan, ang hari ay umupong kumain. Busa si David nagtago sa iyang kaugalingon didto sa kapatagan: ug sa diha nga nahiabut na ang bag-ong subang sa bulan, ang hari milingkod aron sa pagkaon sa kalan-on. At umupo ang hari sa kaniyang upuan na gaya ng kinaugalian niya sa makatuwid baga'y sa upuang nasa siping ng dinding; at tumayo si Jonathan, at umupo si Abner sa siping ni Saul; ngunit sa upuan ni David ay walang nakaupo. Ug ang hari milingkod sa iyang lingkoranan, ingon sa ubang mga panahon, bisan sa lingkoranan nga haduol sa bongbong; ug si Jonathan mitindog, ug si Abner milingkod tupad kang Saul: apan ang dapit ni David walay sulod. Gayon ma'y hindi nagsalita si Saul ng anoman sa araw na yaon: sapagkat kaniyang inisip: May bagay na nangyari sa kaniya, siya'y hindi malinis; tunay na siya'y hindi malinis. Bisan pa niana si Saul wala sumulti bisan unsa niadtong adlawa: kay naghunahuna siya: May nahanabo kaniya, dili siya mahinlo; sa pagkamatuod siya dili mahinlo. At nangyari nang kinabukasan, pagkaraan ng bagong buwan na ikalawang araw, na sa upuan ni David ay walang nakaupo, sinabi ni Saul kay Jonathan na kaniyang anak, Bakit hindi naparirito ang anak ni Isai upang kumain, ni kahapon, ni ngayon man. Ug nahitabo nga sa pagkaugma sa miagi na ang bag-ong bulan nga mao ang ikaduha ka adlaw, nga ang dapit ni David walay sulod: ug si Saul miingon kang Jonathan nga iyang anak nga lalake: Unsay hinungdan nga wala moanhi ang anak ni Isai sa pagkaon, ni kagahapon, ni karong adlawa? At sumagot si Jonathan kay Saul, Namanhik si David na bayaan ko siya na pumaroon sa Bethlehem: Ug mitubag si Jonathan kang Saul: Si David sa dakung tinguha nananghid kanako, nga molakaw siya ngadto sa Beth-lehem: At kaniyang sinabi, Isinasamo ko sa iyo na payaunin mo ako; sapagkat ang aming angkan ay may paghahain sa bayan; at iniutos sa akin ng aking kapatid na dumoon; at ngayon, kung ako'y nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin, ay bayaan mo akong yumaon, isinasamo ko sa iyo, at aking tingnan ang aking mga kapatid. Kaya hindi siya naparito sa dulang ng hari. Ug siya miingon: Paadtoa ako, nagahangyo ako kanimo; kay ang among banay may usa ka paghalad didto sa ciudad; ug ang akong igsoon nga lalake, siya nagsugo kanako sa pag-adto didto: ug karon, kong nakapahimuot ako sa imong mga mata, paadtoon mo ako, nagahangyo ako kanimo, ug sa pagdu-aw sa akong mga igsoon. Busa siya wala mahianhi sa lamesa sa hari. Nang magkagayo'y nagalab ang galit ni Saul laban kay Jonathan, at sinabi niya sa kaniya, Ikaw ay anak ng masama at mapanghimagsik na babae, hindi ko ba nalalaman na iyong pinili ang anak ni Isai sa ikahihiya mo, at sa ikahihiya ng kahubaran ng iyong ina? Unya ang kasuko ni Saul misilaub batok kang Jonathan, ug iyang giingon siya: Ikaw anak sa usa ka baliko ug masupilon nga babaye, wala ba ako mahibalo nga nagpili ka sa anak nga lalake ni Isai sa imong kaulawan, ug sa kaulawan sa pagkahubo sa imong inahan? Sapagkat habang nabubuhay ang anak ni Isai sa ibabaw ng lupa, ikaw ay hindi mapapanatag ni ang iyong kaharian man. Kaya ngayo'y iyong ipasundo at dalhin siya sa akin, sapagkat siya'y walang pagsalang mamamatay. Kay samtang nga ang anak nga lalake ni Isai buhi sa ibabaw sa yuta, dili ikaw mapahamutang, ni ang imong gingharian. Busa karon pasugoi ug dad-a siya ngari kanako, kay sa walay duhaduha siya mamatay. At sumagot si Jonathan kay Saul na kaniyang ama; at nagsabi sa kaniya, Bakit siya papatayin? anong kaniyang ginawa? Ug si Jonathan mitubag kang Saul nga iyang amahan, ug miingon kaniya: Nganong pagapatyon siya? Unsay iyang nabuhat? At inihandulong ni Saul ang kaniyang sibat sa kaniya upang saktan siya; na doon nakilala ni Jonathan na pasiya ng kaniyang ama na patayin si David. Ug gilabay ni Saul ang iyang bangkaw aron sa pagbangkaw kaniya; diha niana hibaloan ni Jonathan nga gitinguha sa iyang amahan ang pagpatay kang David. Sa gayo'y tumindig si Jonathan sa dulang na may mabangis na galit, at hindi kumain sa ikalawang araw ng buwan: sapagkat siya'y nagdalamhati dahil kay David, sapagkat hiniya siya ng kaniyang ama. Busa si Jonathan mitindog gikan sa kan-anan nga may mabangis nga kasuko, ug wala kumaon ug kalan-on sa ikaduhang adlaw sa bulan; kay siya nasubo alang kang David, tungod kay ang iyang amahan nagapakaulaw kaniya. At nangyari sa kinaumagahan, na si David ay nilabas ni Jonathan sa parang sa takdang panahon, at isang munting bata ang kasama niya. Ug nahitabo sa pagkabuntag nga si Jonathan miadto sa kapatagan sa panahong gikasabutan uban kang David, ug siya miingon sa usa ka diyutay nga bata nga uban kaniya. At sinabi niya sa kaniyang bataan, Takbo, hanapin mo ngayon ang mga palaso na aking ipinana. At pagtakbo ng bataan, kaniyang ipinana ang palaso sa dako roon niya. Ug iyang giingon ang iyang bata: Dalagan, pangitaon mo karon ang udyong nga akong gipana. Ug sa nagadalagan ang bata iyang gipana ang usa ka udyong sa unahan niya. At nang dumating ang bataan sa dako ng palaso na ipinana ni Jonathan, sinigawan ni Jonathan ang bataan, at sinabi, Hindi ba ang palaso ay nasa dako mo pa roon? Ug sa diha nga nahiahut na ang bata niadtong dapit nga gipatugpahan sa udyong nga gipana ni Jonathan, si Jonathan misinggit sa bata, ug miingon: Dili ba ang udyong atua sa unahan nimo? At sinigawan ni Jonathan ang bataan, Tulin, magmadali ka, huwag kang tumigil. At pinulot ng bataan ni Jonathan ang mga palaso, at naparoon sa kaniyang panginoon. Ug si Jonathan misinggit sa bata: Pagdali, pagdali, ayaw paghunong. Ug ang bata ni Jonathan naghipus sa mga udyong, ug miadto sa iyang agalon. Ngunit hindi naalaman ng bataan ang anoman: si Jonathan at si David lamang ang nakaalam ng bagay. Apan ang bata walay kalibutan sa bisan unsa: si Jonathan lamang ug si David ang nasayud sa maong butang. At ibinigay ni Jonathan ang kaniyang sandata sa kaniyang bataan, at sinabi sa kaniya, Yumaon ka, dalhin mo sa bayan. Ug gihatag ni Jonathan ang iyang hinagiban sa bata niya, ug miingon kaniya: Lakaw, dad-da kini ngadto sa ciudad. At pagkayaon ng bataan, si David ay tumindig sa dakong tungo sa Timugan, at sumubsob sa lupa, at yumukod na makaitlo: at sila'y naghalikan, at umiyak kapuwa, hanggang si David ay humigit. Ug sa paghilakaw na sa bata si David mibangon gikan sa usa ka dapit padulong sa habagatan, ug mihapa sa yuta, ug miyukbo sa iyang kaugalingon sa makatolo: ug naghinagkanay sila sa usa ug usa, ug naghinilakay sila hangtud nga milabaw si David. At sinabi ni Jonathan kay David, Yumaon kang payapa, yamang tayo'y kapuwa sumumpa sa pangalan ng Panginoon na nagsasabi, Ang Panginoon ay lalagay sa gitna natin, at sa gitna ng aking binhi at ng iyong binhi, magpakailan man. At siya'y bumangon at yumaon: at pumasok si Jonathan sa bayan. Ug si Jonathan miingon kang David: Lakaw sa pakigdait, tungod kay kita nakapanumpa na sa ngalan ni Jehova, nga nagaingon: Si Jehova magapataliwala kanako ug kanimo, ug sa kinataliwad-an sa akong kaliwat ug sa imong kaliwat sa walay katapusan. Ug siya mitindog ug milakaw: ug si Jonathan misulod sa ciudad. Nang magkagayo'y naparoon si David sa Nob kay Ahimelech na saserdote: at sinalubong si David ni Ahimelech na nanginginig, at sinabi sa kaniya, Bakit ka nagiisa, at walang taong kasama ka? Unya miadto si David sa Nob kang Ahimelech nga sacerdote: ug si Ahimelech miadto sa pagsugat kang David nga nagakurog, ug miingon kaniya: Nganong nag-inusara ka, ug walay tawo nga uban kanimo? At si David ay nagsabi kay Ahimelech na saserdote, Inutusan ako ng hari ng isang bagay, at sinabi sa akin, Huwag maalaman ng sinoman ang bagay na aking isinusugo sa iyo, at ang aking iniutos sa iyo: at aking inilagay ang mga bataan sa gayot gayong dako. Ug si David miingon kang Ahimelech nga sacerdote: Ang hari nagsugo kanako ug usa ka bulohaton, ug miingon kanako: Walay usa ka tawo nga pahibaloon mahitungod sa bulohaton nga tungod niana gisugo ko ikaw, ug unsay akong gisugo kanimo: ug gitudlo ko ang mga batan-ong lalake niini ug niadtong dapita. Ngayon nga anong mayroon ka sa iyong kamay? Bigyan mo ako ng limang tinapay sa aking kamay, o anomang mayroon ka. Busa karon unsay anaa sa ilalum sa imong kamot? Hatagan mo ako ug lima ka book nga tinapay sa akong kamot, kun bisan unsay anaa. At sumagot ang saserdote kay David, at nagsabi, Walang karaniwang tinapay sa aking kamay, ngunit mayroong banal na tinapay; kung disin ang mga bataan ay magpakalayo lamang sa mga babae. ug ang sacerdote mitubag kang David, ug miingon: Walay naandan nga tinapay dinhi sa akong kamot, apan may balaan nga tinapay, kong ang mga batan-on nagpahilayo pa lamang gikan sa mga babaye. At sumagot si David sa saserdote, at nagsabi sa kaniya, Sa katotohanan ang mga babae ay nalayo sa amin humigit kumulang sa tatlong araw na ito; nang ako'y lumabas ang mga daladalahan ng mga bataan ay banal, bagaman isang karaniwang paglalakad; gaano pa kaya kabanal ngayon ang kanilang mga daladalahan? Ug si David mitubag sa sacerdote, ug miingon kaniya: Sa pagkamatuod ang mga babaye nahilayo gikan kanako sulod niining totolo ka adlaw; sa paghigula nako, ang mga sudlanan sa mga batan-ong lalake pulos nga balaan, bisan kini maoy usa lamang ka naandan nga pagpanaw; daw unsa pa niining adlawa ang labaw nga pagkabalaan sa ilang mga sudlanan? Sa gayo'y binigyan siya ng saserdote ng banal na tinapay: sapagkat walang tinapay roon, kundi tinapay na handog, na kinuha sa harap ng Panginoon, upang lagyan ng tinapay na mainit sa araw ng pagkuha. Busa ang sacerdote mihatag kaniya sa balaan nga tinapay; kay walay tinapay didto gawas sa tinapay nga nahamutang sa atubangan sa Dios, nga gikuha gikan sa atubangan ni Jehova, aron butangan ug mainit nga tinapay sa adlaw nga kini gikuha. Isang lalake nga sa mga lingkod ni Saul ay naroon nang araw na yaon, na pinigil sa harap ng Panginoon: at ang kaniyang pangalan ay Doeg na Idumeo, na pinakapuno ng mga pastor na nauukol kay Saul. Karon may usa ka tawo sa mga sulogoon ni Saul didto niadtong adlawa, nga gihawiran sa atubangan ni Jehova; ug ang iyang ngalan mao si Doeg, ang Edomhanon, ang labing gamhanan sa tanang mga magbalantay sa panon nga iya si Saul. At sinabi ni David kay Ahimelech, At wala ka ba sa iyong kamay na sibat o tabak? sapagkat hindi ko nadala kahit ang aking tabak o ang aking mga sandata man, dahil sa ang bagay ng hari ay madalian. Ug si David miingon kang Ahimelech: Ug wala ba dinhi sa ilalum sa imong kamot ing bangkaw kun pinuti? Kay wala ako makadala sa akong pinuti ni sa akong mga hinagiban uban kanako, tungod kay ang bulohaton sa hari nagkinahanglan ug pagdali. At sinabi ng saserdote, Ang tabak ni Goliath na Filisteo, na iyong pinatay sa libis ng Ela, narito, nabibilot sa isang kayo na nasa likod ng epod: kung iyong kukunin yaon, kunin mo: sapagkat walang iba rito liban yaon. At sinabi ni David, Walang ibang gaya niyaon; ibigay mo sa akin. Ug ang sacerdote miingon: Ang pinuti ni Goliath, ang Filistehanon, nga imong gipatay didto sa walog sa Elah, ania karon, ania dinhi giputos sa panapton sa luyo sa ephod: kong imong kuhaon kana, kuhaa kana; kay walay lain dinhi gawas niana. Ug si David miingon: Walay lain sama niana; ihatag kana kanako. At tumindig si David, at tumakas nang araw na yaon dahil sa takot kay Saul, at naparoon kay Achis na hari sa Gath. Ug si David mitindog, ug mikalagiw niadtong adlawa tungod sa kahadlok kang Saul, ug miadto kang Achis ang hari sa Gath. At sinabi ng mga lingkod ni Achis sa kaniya, Hindi ba ito'y si David na hari sa lupain? Hindi ba pinagaawitanan siya sa mga sayaw, na sinasabi, Pinatay ni Saul ang kaniyang libolibo, At ni David ang kaniyang laksalaksa? Ug ang mga sulogoon ni Achis ming-ingon kaniya: Dili ba kini mao si David ang hari sa yuta? wala ba sila manag-awit kaniya ang usa sa usa nga may sayaw, nga nagaingon: Si Saul nakapatay sa iyang mga linibo, Ug si David sa iyang mga tinagpulo ka libo? At iningatan ni David ang mga salitang ito sa kaniyang puso, at natakot na mainam kay Achis na hari sa Gath. Ug gitipigan ni David kining mga pulonga sa iyang kasingkasing, ug nahadlok ug daku uyamut kang Achis ang hari sa Gath. At kaniyang binago ang kaniyang kilos sa harap nila at nagpakunwaring ulol sa kanilang mga kamay, at nagguhit sa mga pinto ng pintuang-daan, at pinatulo ang kaniyang laway sa kaniyang balbas. Ug iyang giusab ang iyang mga kagawian sa ilang atubangan, ug siya nagapakabuang sa mga kamot nila, ug nagsulat-sulat sa mga palid sa ganghaan, ug gipatabisay niya ang iyang luwa sa ibabaw sa iyang bungot. Nang magkagayo'y sinabi ni Achis sa kaniyang mga lingkod, Narito, tingnan ninyo ang lalake ay ulol: bakit nga ninyo dinala siya sa akin? Unya miingon si Achis sa iyang mga sulogoon: Ania karon, nakita ninyo nga ang tawo nabuang; busa ngano man nga inyong gidala siya dinhi kanako? Kulang ba ako ng mga ulol, na inyong dinala ang taong ito upang maglaro ng kaululan sa aking harapan? papasok ba ang taong ito sa aking bahay? Nakulangan ba ako ug buang nga mga tawo nga inyong gidala kining tawohana aron sa pagbuhat ug binuang sa akong atubangan? moabut ba kining tawohana sa akong balay? Umalis nga si David doon, at tumakas sa yungib ng Adullam: at nang mabalitaan ng kaniyang mga kapatid at ng sangbahayan ng kaniyang ama, kanilang nilusong siya roon. Busa si David mipahawa didto, ug mikalagiw ngadto sa langub sa Adullam: ug sa diha nga ang mga igsoon ug ang tibook nga panimalay sa iyang amahan nakadungog niana, sila nanlugsong ngadto kaniya. At bawat isa na napipighati, at bawat isa na may utang, at bawat isa na may kalumbayan ay nakipisan sa kaniya; at siya'y naging punong kawal nila: at nagkaroon siya ng may apat na raang tao. Ug ang tagsatagsa nga adunay kasakit, ug ang tagsatagsa nga adunay utang, ug ang tagsatagsa nga adunay pagmulo, naghiusa sa ilang kaugalingon ngadto kaniya; ug siya nahimong capitan sa ibabaw nila: ug dihay duolan sa upat ka gatus ka tawo uban kaniya. At naparoon si David mula roon sa Mizpa ng Moab, at kaniyang sinabi sa hari sa Moab: Isinasamo ko sa iyo na ang aking ama at aking ina ay makalabas, at mapasama sa inyo, hanggang sa aking maalaman kung ano ang gagawin ng Dios sa akin. Ug si David milakaw sukad didto ngadto sa Mizpa sa Moab; ug siya miingon sa hari sa Moab: Tugoti nga ang akong amahan ug ang akong inahan, ako nagahangyo kanimo, moanhi, ug mouban kanimo, hangtud nga mahibalo ako sa pagabuhaton sa Dios kanako. At kaniyang dinala sila sa harap ng hari sa Moab: at sila'y tumahan na kasama niya buong panahon na si David ay nasa moog. Ug iyang gidala sila sa atubangan sa hari sa Moab: ug sila nagpuyo uban kaniya sa tanang panahon samtang nga si David diha sa sulod sa malig-ong salipdanan. At sinabi ng propetang si Gad kay David, Huwag kang tumahan sa moog; ikaw ay yumaon at pumasok sa lupain ng Juda. Nang magkagayo'y yumaon si David, at pumasok sa gubat ng Hareth. Ug ang manalagna nga si Gad miingon kang David: Ayaw pagpuyo diha sa malig-ong salipdanan; pahawa, ug lakaw ngadto sa yuta sa Juda. Unya si David mipahawa, ug miabut sa kalasangan sa Hareth. At nabalitaan ni Saul na si David ay nasumpungan, at ang mga lalake na kasama niya: si Saul nga'y nauupo sa Gabaa sa ilalim ng punong tamarisko sa Rama, na tangan ang kaniyang sibat sa kaniyang kamay, at ang lahat ng kaniyang mga lingkod ay nakatayo sa palibot niya. Ug si Saul nakadungog nga si David hikaplagan, ug ang mga tawo nga didto uban kaniya: karon si Saul naglingkod sa Gabaa, sa ilalum sa kahoy nga sambag sa Rama, uban ang bangkaw diha sa iyang kamot, ug ang tanan niyang mga sulogoon nanagtindog libut kaniya. At sinabi ni Saul sa kaniyang mga lingkod na nakatayo sa palibot niya, Dinggin ninyo ngayon, mga Benjamita; bibigyan ba ng anak ni Isai ang bawat isa sa inyo ng mga bukiran at mga ubasan, gagawin ba niya kayong lahat na mga punong kawal ng lilibuhin at mga punong kawal ng dadaanin; Ug si Saul miingon sa mga sulogoon nga nanagtindog libut kaniya: Pamati karon, kamong mga Benjaminhon; mohatag ba kaninyo ang anak nga lalake ni Isai sa tagsatagsa kaninyo ug mga uma ug kaparrasan, himoon ba niya kamo nga mga capitan sa mga linibo ug mga capitan sa mga ginatus? Upang kayong lahat ay magsipagsuwail laban sa akin, at walang nagpakilala sa akin nang gawin ng aking anak ang isang pakikipagtipan sa anak ni Isai, at wala sinoman sa inyo na nagdamdam dahil sa akin, o nagpakilala sa akin na ang aking anak ay humihikayat sa aking lingkod laban sa akin upang bumakay, gaya sa araw na ito? Nga kamong tanan nanagkasabut batok kanako, ug walay bisan usa nga nagpahibalo kanako sa diha nga ang akong anak nga lalake makigsabut uban sa anak nga lalake ni Isai, ug walay bisan usa kaninyo nga nagsubo tungod kanako, kun nagpahibalo kanako nga ang akong anak nga lalake nagpadasig sa akong sulogoon batok kanako, sa pagliput kanako, ingon niining adalawa? Nang magkagayo'y sumagot si Doeg na Idumeo na nakatayo sa siping ng mga lingkod ni Saul, at nagsabi, Aking nakita ang anak ni Isai na naparoroon sa Nob, kay Ahimelech na anak ni Ahitob. Unya mitubag si Doeg ang Edomhanon, nga nagtindog tupad sa mga sulogoon ni Saul, ug miingon: Nakita ko ang anak nga lalake ni Isai nga nagapadulong ngadto sa Nob, ngadto kang Ahimelech ang anak nga lalake ni Ahitob. At isinangguni niya siya sa Panginoon, at binigyan siya ng mga pagkain, at ibinigay sa kaniya ang tabak ni Goliath na Filisteo. Ug nangutana siya kang Jehova alang kaniya, ug naghatag kaniya sa mga makaon, ug naghatag kaniya sa pinuti ni Goliath nga Filistehanon. Nang magkagayo'y ipinatawag ng hari si Ahimelech na saserdote na anak ni Ahitob, at ang buong sangbahayan ng kaniyang ama, na mga saserdote na nasa Nob, at sila'y naparoong lahat sa hari. Unya nagsugo ang hari sa pagpatawag kang Ahimelech nga sacerdote, ang anak nga lalake ni Ahitob, ug ang tibook panimalay sa iyang amahan, ang mga sacerdote nga diha sa Nob: ug silang tanan nanagpangadto sa hari. At sinabi ni Saul, Iyong dinggin ngayon, ikaw na anak ni Ahitob. At siya'y sumagot. Narito ako, panginoon ko. Ug si Saul miingon: Pamati karon, ikaw anak nga lalake ni Ahitob. Ug siya mitubag: Ania ako, ginoo ko. At sinabi ni Saul sa kaniya, Bakit kayo ay nagsipagsuwail laban sa akin, ikaw, at ang anak ni Isai, na iyong binigyan siya ng tinapay, at ng tabak, at isinangguni siya sa Dios upang siya'y bumangon laban sa akin na bumakay, gaya sa araw na ito? Ug si Saul miingon kaniya: Nganong nanagsabut kamo batok kanako, ikaw ug ang anak nga lalake ni Isai, nga niana ikaw naghatag kaniya ug tinapay, ug usa ka pinuti, ug nangutana sa Dios alang kaniya, aron nga siya moalsa batok kanako, sa pagliput, ingon niining adlawa? Nang magkagayo'y sumagot si Ahimelech sa hari, at nagsabi, At sino sa gitna ng lahat ng iyong mga lingkod ang tapat na gaya ni David, na manugang ng hari, at tinatanggap sa iyong pulong, at karangaldangal sa iyong bahay? Unya si Ahimelech mitubag sa hari, ug miingon: Ug kinsa sa tanan mong mga sulogoon nga matinumanon ingon kang David, umagad nga lalake sa hari, ug gidawat ngadto sa imong pundok sa magtatambag ug tinahud sa imong balay? Pinasimulan ko bang isangguni siya ngayon sa Dios? malayo sa akin: huwag ibintang ng hari ang anomang bagay sa kaniyang lingkod, o sa buong sangbahayan man ng aking ama: sapagkat walang nalalamang bagay ang iyong lingkod tungkol sa lahat na ito, munti o malaki. Nakasugod ba ako niining adlawa sa pagpangutana sa Dios alang kaniya? ipahilayo kana kanako: ayaw itugot sa hari nga magapasangil sa bisan unsa sa iyang sulogoon, ni sa tibook nga balay sa akong amahan; kay ang imong sulogoon walay kalibutan niining tanan, kapin kun kulang. At sinabi ng hari, Ikaw ay walang pagsalang mamamatay, Ahimelech, ikaw at ang buong sangbahayan ng iyong ama. Ug ang hari miingon: Ikaw mamatay gayud, Ahimelech, ikaw, ug ang tibook balay sa imong amahan. At sinabi ng hari sa bantay na nangakatayo sa palibot niya, Pumihit kayo at patayin ninyo ang mga saserdote ng Panginoon; sapagkat ang kanilang kamay man ay sumasa kay David, at sapagkat kanilang nalaman na siya'y tumakas, at hindi nila ipinakilala sa akin. Ngunit hindi inibig ng mga lingkod ng hari na iunat ang kanilang kamay upang daluhungin ang mga saserdote ng Panginoon. Ug ang hari miingon sa iyang mga bantay nga nagtindog libut kaniya: Liso, ug patya ang mga sacerdote ni Jehova; tungod kay ang ilang kamot uban usab kang David, ug tungod kay sila nahibalo nga siya mikalagiw, ug wala magpahibalo niana kanako. Apan ang mga sulogoon sa hari wala bumuot sa pagpadapat sa ilang kamot ibabaw sa mga sacerdote ni Jehova. At sinabi ng hari kay Doeg: Pumihit ka, at iyong daluhungin ang mga saserdote. At pumihit si Doeg na Idumeo, at kaniyang dinaluhong ang mga saserdote, at kaniyang pinatay nang araw na yaon ay walong put limang lalake na nagsusuot ng epod na lino. Ug ang hari miingon kang Doeg: Lumiso ka, ug dumasmag sa mga sacerdote. Ug si Doeg ang Edomhanon miliso, ug iyang gidasmagan ang mga sacerdote, ug siya nakapatay niadtong adlawa sa kawaloan ug lima ka tawo nga nagsaput sa ephod nga lino. At sinugatan ng talim ng tabak ang Nob, ang bayan ng mga saserdote, ang mga lalake at gayon din ang mga babae, ang mga bata at ang mga pasusuhin, at ang mga baka at mga asno at mga tupa, ng talim ng tabak. Ug sa Nob, ang ciudad sa mga sacerdote, iyang gisamaran pinaagi sa sulab sa pinuti, ang lalake ug babaye, kabataan ug mga masuso, ug mga vaca ug mga asno, ug mga carnero pinaagi sa sulab sa pinuti. At isa sa mga anak ni Ahimelech na anak ni Ahitob na nagngangalang Abiathar ay tumanan, at tumakas na sumunod kay David. Ug usa sa mga anak nga lalake ni Ahimelech, ang anak nga lalake ni Ahitob, nga ginganlan si Abiathar, nakagawas, ug mikalagiw sunod kang David. At isinaysay ni Abiathar kay David na pinatay na ni Saul ang mga saserdote ng Panginoon. Ug gisuginlan ni Abiathar si David nga gipamatay ni Saul ang mga sacerdote ni Jehova. At sinabi ni David kay Abiathar, Talastas ko nang araw na yaon na si Doeg na Idumeo ay naroon, na kaniyang tunay na sasaysayin kay Saul: ako'y naging kadahilanan ng kamatayan ng lahat ng mga tao sa sangbahayan ng iyong ama. Ug si David miingon kang Abiathar: Hibaloan ko niadtong adlawa, nga si Doeg nga Edomhanon didto, nga sa walay duhaduha mosugilon gayud siya kang Saul ako ang nakaingon sa kamatayon sa tanang mga tawo sa balay sa imong amahan. Matira kang kasama ko, huwag kang matakot; sapagkat siya na umuusig ng aking buhay ay umuusig ng iyong buhay: sapagkat kasama kita ay maliligtas ka. Pabilin ka uban kanako, ayaw kahadlok; kay siya nga nagapangita sa akong kinabuhi, nagapangita sa imong kinabuhi: kay uban kanako ikaw mahamutang sa malig-on nga pagbantay. At kanilang isinaysay kay David, na sinasabi, Narito, ang mga Filisteo ay nakikipaglaban sa Keila, at kanilang ninanakaw ang mga giikan. Ug ilang gisuginlan si David, nga nagaingon: Ania karon, ang mga Filistehanon nakig-away batok sa Keila, ug nagapanulis sa mga giukanan. Kayat sumangguni si David sa Panginoon, na nagsasabi, Yayaon ba ako at aking sasaktan ang mga Filisteong ito? At sinabi ng Panginoon kay David, Yumaon ka at iyong saktan ang mga Filisteo, at iligtas mo ang Keila. Busa si David nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Moadto ba ako ug modasmag niining mga Filistehanon? Ug si Jehova miingon kang David: Lakaw, ug samari ang mga Filistehanon, ug luwasa ang Keila. At sinabi ng mga lalake ni David sa kaniya, Narito, tayo'y natatakot dito sa Juda: gaano pa nga kaya kung tayo ay pumaroon sa Keila laban sa mga hukbo ng mga Filisteo? Ug ang mga tawo ni David miingon kaniya: Ania karon, kita nangahadlok dinhi sa Juda: unsa pa unya ka labi pa kong moadto kita sa Keila batok sa panon sa kasundalohan sa mga Filistehanon? Nang magkagayo'y sumangguni uli si David sa Panginoon. At sumagot ang Panginoon sa kaniya at sinabi, Bumangon ka at lumusong ka sa Keila; sapagkat aking ibibigay ang mga Filisteo, sa iyong kamay. Unya nangutana pa pag-usab si David kang Jehova. Ug si Jehova mitubag kaniya, ug miingon: Tumindog ka, lumugsong ka ngadto sa Keila; kay itugyan ko ang mga Filistehanon sa imong kamot. At si David at ang kaniyang mga lalake ay naparoon sa Keila, at bumaka sa mga Filisteo, at dinala ang kanilang kawan, at pinatay nila sila ng malaking pagpatay. Gayon iniligtas ni David ang mga tumatahan sa Keila. Ug si David ug ang iyang mga tawo nangadto sa Keila, ug nakig-away sa mga Filistehanon, ug giagaw ang ilang mga vaca, ug gipamatay, sila sa usa ka dakung kamatay. Busa giluwas ni David ang mga pumoluyo sa Keila. At nangyari nang makatakas si Abiathar na anak ni Ahimelech kay David sa Keila, na siya'y lumusong na may isang epod sa kaniyang kamay. Ug nahitabo, sa diha nga si Abiathar, ang anak ni Ahimelech mikalagiw ngadto kang David sa Keila, nga siya milugsong uban sa usa ka ephod diha sa iyang kamot. At nasaysay kay Saul na si David ay naparoon sa Keila. At sinabi ni Saul, Ibinigay ng Dios siya sa aking kamay; sapagkat siya'y nasarhan sa kaniyang pagpasok sa isang bayan na mayroong mga pintuang-bayan at mga halang. Ug gisugilon kang Saul nga si David miadto sa Keila. Ug si Saul miingon: Ang Dios nagtugyan kaniya sa akong kamot; kay natakpan siya pinaagi sa pagsulod sa usa ka lungsod nga may mga ganghaan ug mga trangka. At tinawag ni Saul ang buong bayan sa pakikidigma, upang lumusong sa Keila na kubkubin si David at ang kaniyang mga tao. Ug gitawag ni Saul ang tanang katawohan sa pagpakiggubat, aron molugsong ngadto sa Keila, aron likusan si David ug ang iyang mga tawo. At naalaman ni David na nagiisip si Saul ng masama laban sa kaniya; at kaniyang sinabi kay Abiathar na saserdote, Dalhin mo rito ang epod. Ug si David nahibalo kang Saul nga nanglalang ug kadautan batok kaniya; ug siya miingon kang Abiathar, ang sacerdote. Dad-a nganhi ang ephod. Nang magkagayo'y sinabi ni David, Oh Panginoon, na Dios ng Israel, tunay na nabalitaan ng iyong lingkod na pinagsisikapan ni Saul na pumaroon sa Keila, upang ipahamak ang bayan dahil sa akin. Unya miingon si David: Oh Jehova, ang Dios sa Israel, ang imong sulogoon sa pagkatinuod nakadungog nga si Saul nagapangita aron sa pag-anhi sa Keila sa paglaglag sa ciudad tungod kanako. Ibibigay ba ako ng mga tao sa Keila sa kaniyang kamay? lulusong ba si Saul ayon sa nabalitaan ng iyong lingkod? Oh Panginoon, na Dios ng Israel, idinadalangin ko sa iyo, na saysayin mo sa iyong lingkod. At sinabi ng Panginoon, Siya'y lulusong. Itugyan ba kaha ako sa mga tawo sa Keila ngadto sa iyang kamot? Molugsong ba kaha si Saul sumala sa nadungog sa imong sulogoon? Oh Jehova, ang Dios sa Israel, ako nagapakilooy kanimo, suginli ang imong sulogoon. Ug si Jehova miingon: Siya molugsong. Nang magkagayo'y sinabi ni David, Ibibigay ba ng mga tao sa Keila ako at ang aking mga tao sa kamay ni Saul? At sinabi ng Panginoon, Ibibigay ka nila. Unya miingon si David: Itugyan ba kaha ako ug ang akong mga tawo sa mga tawo sa Keila ngadto sa kamot ni Saul? Ug si Jehova miingon: Sila magatugyan kanimo. Nang magkagayo'y si David at ang kaniyang mga tao na anim na raan, ay tumindig at umalis sa Keila, at naparoon kung saan sila makakaparoon. At nasaysay kay Saul na si David ay tumanan sa Keila, at siya'y tumigil ng paglabas. Unya si David ug ang iyang mga tawo, nga may unom ka gatus, mingtindog ug mingpahawa gikan sa Keila, ug nangadto sa bisan diin nga dapit nga ilang arang kaadtoan. Ug gisugilon kang Saul nga si David nakakalagiw gikan sa Keila; ug wala siya mopadayon sa pag-adto. At si David ay tumahan sa ilang sa mga katibayan, at nanira sa lupaing maburol sa ilang ng Ziph. At pinag-uusig siya ni Saul araw-araw, ngunit hindi siya ibinigay ng Dios sa kaniyang kamay. Ug si David nagpuyo sa kamingawan sulod sa mga malig-ong salipdanan, ug napabilin sa kabungtoran sa kamingawan sa Ziph. Ug si Saul nagpangita kaniya adlaw-adlaw, apan ang Dios wala magtugyan kaniya ngadto sa iyang kamot. At nakita ni David na lumalabas si Saul upang usigin ang kaniyang buhay: at si David ay nasa ilang ng Ziph sa gubat. Ug nakita ni David nga si Saul nahiabut sa pagpangita sa iyang kinabuhi: ug si David didto sa kamingawan sa Ziph sa kalasangan. At si Jonathan na anak ni Saul ay bumangon, at naparoon kay David sa gubat, at pinagtibay ang kaniyang kamay sa Dios. Ug si Jonathan, ang anak nga lalake ni Saul mitindog, ug miadto kang David ngadto sa kalasangan, ug nagpalig-on sa iyang kamot diha sa Dios. At sinabi niya sa kaniya, Huwag kang matakot: sapagkat hindi ka masusumpungan ng kamay ni Saul na aking ama; at ikaw ay magiging hari sa Israel, at ako'y magiging pangalawa mo; at nalalamang gayon ni Saul na aking ama. Ug siya miingon kaniya: Ayaw kahadlok; kay ang kamot ni Saul nga akong amahan dili makakaplag kanimo; ug ikaw mahimong hari ibabaw sa Israel, ug ako ang sunod kanimo; ug niana usab si Saul nga akong amahan nanghibalo. At silang dalawa ay nagtipanan sa harap ng Panginoon: at si David ay tumahan sa gubat, at si Jonathan ay umuwi sa kaniyang bahay. Ug silang duruha naghimo ug pakigsaad sa atubangan ni Jehova: ug si David nagpuyo sa kalasangan, ug si Jonathan miadto sa iyang balay. Nang magkagayo'y inahon ng mga Zipheo si Saul, sa Gabaa, na sinasabi, Hindi ba nagkukubli sa amin si David sa mga katibayan sa gubat, sa burol ng Hachila, na nasa timugan ng ilang? Unya mingtungas ang mga Ziphihanon ngadto kang Saul ngadto sa Gabaa, nga nagaingon: Wala ba si David magtago uban kanamo sulod sa malig-ong salipdanan didto sa kalasangan sa kabungtoran sa Hachila, nga atua sa dapit sa habagatan sa kamingawan? Ngayon nga, Oh hari, lumusong ka, ayon sa buong adhika ng iyong kalooban na lumusong; at ang aming bahagi ay ibibigay sa kamay ng hari. Busa karon, Oh hari, lumugsong ka, sumala sa tanang tinguha sa imong kalag sa paglugsong; ug ang among bahin mao lamang ang pagtugyan kaniya sa kamot sa hari. At sinabi ni Saul, Pagpalain nawa kayo ng Panginoon; sapagkat kayo'y nahabag sa akin. Ug si Saul miingon: Mga binulahan kamo ni Jehova; kay kamo may pagbati kanako. Kayo'y yumaon, isinasamo ko sa inyo, inyong turuling maigi, at alamin at tingnan ang kaniyang kinaroroonan, at kung sino ang nakakita sa kaniya roon: sapagkat nasaysay sa akin na siya'y nagpapakatalino. Lakaw, ako nangaliyupo kaninyo, paninguroha gayud, ug hibaloi ug tan-awa ang iyang dapit-nga-kanunayan, ug kinsa ang nakakita kaniya didto; kay kini gisugilon kanako nga siya malihay. Inyo ngang tingnan, at alamin ang mga kublihang dako na kaniyang pinagtataguan, at bumalik kayo sa akin na may katunayan, at ako'y paroroong kasama ninyo: at mangyayari, kung siya'y nasa lupain, ay aking sisiyasatin siya sa gitna ng lahat ng mga libolibo sa Juda. Busa tan-awa, ug paniira ang tanang mga hup-anan nga dapit diin siya magtago, ug bumalik kamo dinhi kanako nga may katino-an gayud, ug mouban ako kaninyo: ug mahitabo, kong siya anaa sa yuta, nga pangitaon ko gayud siya diha sa mga linibo sa Juda. At sila'y tumindig at naparoon sa Ziph na nagpauna kay Saul: ngunit si David at ang kaniyang mga tao ay nasa ilang ng Maon sa Araba sa timugan ng ilang. Ug sila nanindog, ug nangadto sa Ziph sa unahan ni Saul: apan si David ug ang iyang mga tawo didto sa kamingawan sa Maon, sa Arabah dapit sa habagatan sa kamingawan. At si Saul at ang kaniyang mga tao ay naparoon upang pag-usigin siya. At kanilang sinaysay kay David: kayat siya'y lumusong sa burol na bato at tumahan sa ilang ng Maon. At nang mabalitaan ni Saul, kaniyang hinabol si David sa ilang ng Maon. Ug si Saul ug ang iyang mga tawo nangadto sa pagpangita kaniya. Ug ilang gisuginlan si David: maoy hinungdan nga siya milugsong ngadto sa bato, ug mipuyo diha sa kamingawan sa Maon. Ug sa pagpakadungog ni Saul niana, iyang ginuntan si David ngadto sa kamingawan sa Maon. At naparoon si Saul sa dakong ito ng bundok, at si David at ang kaniyang mga tao ay sa dakong yaon ng bundok: at si David ay nagmadaling umalis dahil sa takot kay Saul; sapagkat kinukubkob ni Saul at ng kaniyang mga tao si David at ang kaniyang mga tao upang sila'y hulihin. Ug si Saul miadto niining pikasa sa bukid, ug si David ug ang iyang mga tawo niadtong pikasa sa bukid: ug si David nagdali aron sa pagpahalayo tungod sa kahadlok kang Saul; kay si Saul ug ang iyang mga tawo naglikus kang David, ug sa iyang mga tawo aron sa pagdakup kanila. Ngunit dumating ang isang sugo kay Saul, na nagsasabi, Magmadali ka at parito ka; sapagkat ang mga Filisteo ay sumalakay sa lupain. Apan may nahiabut nga usa ka sulogoon kang Saul nga nagaingon: Pagdali kamo ug umari; kay ang mga Filistehanon ming-asdang sa yuta. Sa gayo'y bumalik si Saul na mula sa paghabol kay David, at naparoon laban sa mga Filisteo: kayat kanilang tinawag ang dakong yaon na Sela-hammahlecoth. Busa si Saul mibalik gikan sa paglutos kang David, ug miadto batok sa mga Filistehanon. Busa gitawag nila kadtong dapita nga Sela-hammah-lecoth. At si David ay umahon mula roon, at tumahan sa mga katibayan ng En-gaddi. Ug si David miadto gikan didto, ug nagpuyo sa sulod sa mga malig-ong salipdanan sa Engaddi. At nangyari, nang si Saul ay bumalik na mula sa paghabol sa mga Filisteo, na nasaysay sa kaniya, na sinasabi, Narito, si David ay nasa ilang ng En-gaddi. Ug nahitabo, sa diha nga sa paghiuli na ni Saul gikan sa paglutos sa mga Filistehanon, nga kini gisugilon kaniya, nga nagaingon: Ania karon, si David atua sa kamingawan sa Engaddi. Nang magkagayo'y kumuha si Saul ng tatlong libong piling lalake sa buong Israel, at yumaong inusig si David at ang kaniyang mga lalake sa mga bundok ng maiilap na kambing. Unya si Saul mikuha ug totolo ka libo ka mga piniling tawo gikan sa tibook nga Israel, ug miadto sa pagpangita kang David ug sa iyang mga tawo ibabaw sa mga bato sa mga kanding nga ihalas. At siya'y naparoon sa mga kulungan ng kawan sa daan, na kinaroroonan ng isang yungib; at pumasok si Saul upang takpan ang kaniyang mga paa. Si David nga at ang kaniyang mga tao ay tumatahan sa pinakaloob na bahagi ng yungib. Ug siya nahiabut sa mga toril sa mga carnero duol sa alagianan, diin may usa ka langub; ug si Saul misulod aron sa pagtabon sa iyang tiil. Karon, si David ug ang iyang mga tawo nanagpuyo sa kinasulorang mga dapit sa maong langub. At sinabi ng mga tao ni David sa kaniya, Narito, ang araw na sinabi ng Panginoon sa iyo, Narito, aking ibibigay ang iyong kaaway sa iyong kamay, at iyong gagawin sa kaniya kung ano ang mabutihin mo. Nang magkagayo'y tumindig si David at pinutol na lihim ang laylayan ng balabal ni Saul. Ug ang mga tawo ni David nanag-ingon kaniya: Ania karon, ang adlaw nga si Jehova namulong kanimo: Ania karon, akong itugyan ang imong kaaway nganha sa imong kamot, ug ikaw magbuhat kaniya sumala sa maayo kanimo. Unya si David mitindog, ug giputlan ang sidsid sa saput ni Saul sa tago. At nangyari pagkatapos, na nagdamdam ang puso ni David, sapagkat kaniyang pinutol ang laylayan ng balabal ni Saul. Ug nahitabo sa tapus niana, nga ang kasingkasing ni David daw nagasakit kaniya, tungod kay iyang giputlan ang sidsid sa saput ni Saul. At kaniyang sinabi sa kaniyang mga lalake, Huwag itulot ng Panginoon na ako'y gumawa ng ganitong bagay sa aking panginoon, na pinahiran ng langis ng Panginoon, na aking iunat ang aking kamay laban sa kaniya, yamang siya ang pinahiran ng langis ng Panginoon. Ug siya miingon sa iyang mga tawo: Si Jehova nagadili nga ako magbuhat niining butanga sa akong ginoo, ang dinihog ni Jehova, sa pagtuy-od sa akong kamot batok kaniya, sa nakita ko nga siya mao ang dinihog ni Jehova. Sa gayo'y pinigilan ni David ang kaniyang mga tao ng mga salitang ito, at hindi niya sila binayaang bumangon laban kay Saul. At tumindig si Saul sa yungib at nagpatuloy ng kaniyang lakad. Busa gibadlong ni David ang iyang mga tawo niining mga pulonga, ug wala motugot kanila nga motindog sila batok kang Saul. Ug si Saul mibangon gikan sa langub, ug mipanaw sa iyang dalan. Si David naman ay tumindig pagkatapos, at lumabas sa yungib, at hiniyawan si Saul, na sinasabi, Panginoon ko na hari. At nang lumingon si Saul ay iniyukod ni David ang kaniyang mukha sa lupa, at nagbigay galang. Taodtaod mibangon usab si David, ug migula gikan sa langub, ug misinggit sa luyo ni Saul, nga nagaingon: Akong ginoong hari. Ug sa diha nga si Saul milingi sa iyang luyo, si David miyukbo nga ang iyang nawong haduol sa yuta, ug naghatag ug katahuran. At sinabi ni David kay Saul, Bakit ka nakikinig sa mga salita ng mga tao, na nagsasabi, Narito, pinagsisikapan kang saktan ni David? Ug si David miingon kang Saul: Nganong namati ka sa mga pulong sa mga tawo, nga nagaingon: Ania karon, si David nagapangita sa pagdagmal kanimo? Narito, nakita ngayon ng iyong mga mata kung paanong ibinigay ka ngayon ng Panginoon sa aking kamay sa yungib: at sinabi sa akin ng iba na patayin kita: ngunit hindi kita inano; at aking sinabi, Hindi ko iuunat ang aking kamay laban sa aking panginoon; sapagkat siya ang pinahiran ng langis ng Panginoon. Ania karon, niining adlawa ang imong mata nakakita kong giunsa sa pagtugyan ni Jehova kanimo niining adlawa sa akong kamot didto sa langub: ug ang uban nagsugyot kanako sa pagpapatay kanimo; apan ang akong mata nagluwas kanimo; ug ako miingon: Dili ko bakyawon ang akong kamot batok sa akong ginoo; kay siya mao ang dinihog ni Jehova. Bukod dito'y iyong tingnan, ama ko, oo, tingnan mo ang laylayan ng iyong balabal sa aking kamay: sapagkat sa pagputol ko ng laylayan ng iyong balabal ay hindi kita pinatay, talastasin mo at tingnan mo na wala kahit kasamaan o pagsalangsang man sa aking kamay, at hindi ako nagkasala laban sa iyo, bagaman iyong pinag-uusig ang aking kaluluwa upang kunin. Labut pa, amahan ko, tan-awa, oo, tan-awa ang sidsid sa imong saput sa akong kamot; kay nianang pagputol ko sa sidsid sa imong saput, ug wala ko ikaw patya, hibaloan mo ug tan-awa nga wala gayud ing dautan, ni paglapas sa akong kamot, ug wala ako makasala batok kanimo, bisan pa nagapangita ikaw sa akong kinabuhi sa pagkuha niini. Hatulan tayo ng Panginoon, at ipanghiganti ako ng Panginoon sa iyo: ngunit ikaw ay hindi ko pagbubuhatan ng kamay. Si Jehova magahukom sa taliwala kanimo ug kanako, ug si Jehova magabalus kanimo alang kanako; apan ang akong kamot dili gayud magadapat kanimo. Gaya ng sabi ng kawikaan ng mga matanda: Sa masama magmumula ang kasamaan: ngunit ikaw ay hindi ko pagbubuhatan ng kamay. Ingon sa gipamulong sa sanglitanan sa mga karaan: Gikan sa mga dautan mogula ang pagkadautan; apan ang akong kamot dili magadapat kanimo. Sinong nilabas ng hari ng Israel? sinong hinahabol mo? isang patay na aso, isang kuto. Kang kinsa ba mogula ang hari sa Israel? kang kinsa ba ikaw magalutos? Nagalutos sa usa ka irong patay, sunod sa usa ka pulgas. Maging hukom nga ang Panginoon, at hatulan tayo, at tingnan, at ipagsanggalang ang aking usap, at iligtas ako sa iyong kamay. Busa si Jehova maoy maghuhukom, ug mohatag sa paghukom sa taliwala kanako ug kanimo, ug motan-aw, ug molaban sa akong katungod, ug magaluwas kanako gikan sa imong kamot. At nangyari, nang makatapos si David ng pagsasalita ng mga salitang ito kay Saul, ay sinabi ni Saul, Ito ba ang iyong tinig, anak kong David? At inilakas ni Saul ang kaniyang tinig, at umiyak. Ug kini nahitabo, sa diha nga natapus na ang pagsulti ni David niining mga pulonga kang Saul, nga si Saul miingon: Mao ba kini ang imong tingog, anak ko nga David? Ug gipatugbaw ni Saul ang iyang tingog ug mihilak. At kaniyang sinabi kay David, Ikaw ay lalong matuwid kay sa akin: sapagkat ikaw ay gumanti sa akin ng mabuti, samantalang ikaw ay aking ginantihan ng kasamaan. Ug siya miingon kang David: Ikaw labi pang matarung kay kanako; kay ikaw naghatag kanako ug maayo, samtang gihatag ko kanimo ang dautan. At iyong ipinakilala sa araw na ito kung paanong gumawa ka sa akin ng mabuti, sapagkat nang ibigay ako ng Panginoon sa iyong kamay, ay hindi mo ako pinatay. Ug ikaw nagpadayag niining adlawa kong unsa ang pagkamaayo mo kanako, kay ingon nga si Jehova nagtugyan kanako sa imong kamot, wala mo ako patya. Sapagkat kung masumpungan ng isang tao ang kaniyang kaaway, pababayaan ba niyang yumaong mabuti? kayat gantihan ka nawa ng Panginoon ng mabuti dahil sa iyong ginawa sa akin sa araw na ito. Kay kong ang usa ka tawo makakaplag sa iyang kaaway, buhian ba kaha siya sa minaayo niya? Busa si Jehova nagbalus kanimo sa maayo tungod sa imong gibuhat kanako niining adlawa. At ngayo'y narito, talastas ko na ikaw ay tunay na magiging hari, at ang kaharian ng Israel ay matatatag sa iyong kamay. Ug karon, tan-awa, ako nahibalo nga ikaw sa walay duhaduha mahari gayud, ug nga ang gingharian sa Israel mamalig-on diha sa imong kamot. Isumpa mo nga ngayon sa akin sa pangalan ng Panginoon, na hindi mo puputulin ang aking binhi pagkamatay ko, at hindi mo papawiin ang aking pangalan sa sangbahayan ng aking magulang. Busa panumpa karon kanako tungod kang Jehova, nga dili mo putlon ang akong kaliwat sa tapus kanako, ug ayaw pagpapasa ang akong ngalan sa balay sa akong amahan. At sumumpa si David kay Saul. At si Saul ay umuwi; ngunit si David at ang kaniyang mga lalake ay umakyat sa katibayan. Ug si David nanumpa kang Saul, Ug si Saul mipauli; apan si David ug ang iyang mga tawo nangadto sila sa malig-ong salipdanan. At namatay si Samuel; at nagpipisan ang buong Israel, at pinanaghuyan siya, at inilibing siya sa kaniyang bahay sa Rama. At bumangon si David, at lumusong sa ilang ng Paran. Ug si Samuel namatay; ug ang tibook nga Israel nanagtigum pagtingub sa ilang kaugalingon, ug nanagminatay tungod kaniya, ug gilubong siya didto sa balay niya sa Rama. Ug si David mibangon, ug miadto sa kamingawan sa Paran. At may isang lalake sa Maon, na ang mga pag-aari ay nasa Carmelo; at ang lalake ay lubhang dakila, at siya'y mayroong tatlong libong tupa, at isang libong kambing; at kaniyang ginugupitan ng balahibo ang kaniyang tupa sa Carmelo. Ug didtoy usa ka tawo sa Maon, kinsang kabtangan atua sa Carmelo; ug ang tawo daku kaayo, ug siya may totolo ka libong carnero, ug usa ka libo nga kanding: ug siya nagaalot sa iyang mga carnero didto sa Carmelo. Ang pangalan nga ng lalake ay Nabal; at ang pangalan ng kaniyang asawa ay Abigail: at ang babae ay matalino, at may magandang pagmumukha; ngunit ang lalake ay masungit at masama sa kaniyang mga gawa; at siya'y supling sa sangbahayan ni Caleb. Karon ang ngalan sa tawo mao si Nabal; ug ang ngalan sa iyang asawa mao si Abigail; ug ang babaye masinabuton kaayo, ug may usa ka maanyag nga panagway; apan ang tawo dili papiog ug dautan sa iyang mga binuhatan; ug siya gikan sa banay ni Caleb. At narinig ni David sa ilang na ginugupitan ni Nabal ng balahibo ang kaniyang tupa. Ug si David nakadungog didto sa kamingawan nga si Nabal nag-alot sa iyang mga carnero. At nagsugo si David ng sangpung bataan, at sinabi ni David sa mga bataan, Umahon kayo sa Carmelo, at kayo'y pumaroon kay Nabal, at batiin ninyo siya sa aking pangalan: Ug si David nagpasugo ug napulo ka batan-ong lalake, ug si David miingon sa mga batan-ong lalake. Tumungas kamo ngadto sa Carmelo, ug umadto kang Nabal, ug paghatag ug katahuran kaniya sa akong ngalan: At ganito ang sasabihin ninyo sa kaniya na nabubuhay na maginhawa, Kapayapaan nawa ang sumaiyo, at kapayapaan nawa ang sumaiyong sangbahayan, at kapayapaan nawa ang suma lahat ng iyong tinatangkilik. Ug kini mao ang ipamulong ninyo kaniya nga nagapuyo sa pagkamauswagon: Ang pakigdait anaa kanimo, ug ang pakigdait anaa sa imong balay, ug ang pakigdait anaa sa tanan nga anaa kanimo. At ngayo'y aking narinig na ikaw ay nagpapagupit ng balahibo ng tupa; ang iyong mga pastor nga ay nasa sa amin, at hindi namin inano sila, o nagkulang man ng anomang bagay sa kanilang buong panahon na kanilang ikinaroon sa Carmelo. Ug karon ako nakadungog nga ikaw adunay mga mag-aalot, ang imong nga magbalantay ania na uban kanamo karon, ug wala sila namo unsaa, ni may bisan unsa nga nakulang kanila, sa tanang panahon nga didto sila sa Carmelo. Tanungin mo ang iyong mga bataan at kanilang sasaysayin sa iyo: kayat makasumpong nawa ng biyaya sa iyong mga mata ang mga bataan; sapagkat kami ay naparito sa mabuting araw: isinasamo ko sa iyo, na ibigay mo ang anomang masumpungan mo ng iyong kamay, sa iyong mga lingkod, at sa iyong anak na kay David. Pangutan-a ang imong mga batan-ong lalake, ug sila magasugilon kanimo; sa maong hinungdan itugot nga may kahimut-an ang mga batan-ong lalake sa imong mga mata; kay kami nahianhi sa usa ka maayong adlaw; ihatag, ako nangaliyupo kanimo, bisan unsa nga mahaanha sa imong kamot, sa imong mga sulogoon, ug sa imong anak nga lalake nga si David. At nang dumating ang mga bataan ni David, kanilang sinalita kay Nabal ang ayon sa lahat ng mga salitang yaon sa pangalan ni David, at nagsitahimik. Ug sa diha nga ang mga batan-ong lalake ni David nanghiabut na, gipamulong nila kang Nabal sumala niadtong tanang mga pulong sa ngalan ni David, ug minghunong. At sinagot ni Nabal ang mga lingkod ni David, at nagsabi, Sino si David? at sino ang anak ni Isai? maraming mga bataan ngayon sa mga araw na ito na nagsisilayas bawat isa sa kaniyang panginoon. Ug si Nabal mitubag sa mga sulogoon ni David, ug miingon: Kinsa ba si David? Ug kinsa ba ang anak nga lalake ni Isai? adunay daghang mga sulogoon karong mga adlawa nga ang tagsatagsa ka tawo mobulag sa iyang agalon. Akin nga bang kukunin ang aking tinapay at ang aking tubig, at ang aking hayop na aking pinatay dahil sa aking mga manggugupit, at aking ibibigay sa mga tao na hindi ko nakikilala kung taga saan? Kuhaon ko diay ang akong tinapay, ug ang akong tubig, ug ang akong inihaw nga akong gipatay alang sa akong mga mag-aalot, ug ihatag ko ba kini sa mga tawo nga wala nako hibaloi kong diin sila gikan? Sa gayo'y ang mga bataan ni David ay pumihit sa kanilang lakad, at nagsibalik, at naparoon, at isinaysay sa kaniya ang ayon sa lahat ng mga salitang ito. Busa ang mga batan-ong lalake ni David mingtalikod, ug mingbalik, ug nahiabut ug gisuginlan siya sumala sa tanan niining mga pulonga. At sinabi ni David sa kaniyang mga lalake, Ibigkis ng bawat isa sa inyo ang kaniyang tabak. At nagbigkis ang bawat isa ng kaniyang tabak; at si David ay nagbigkis din ng kaniyang tabak: at ang umahon na sumunod kay David ay may apat na raang lalake; at naiwan ang dalawang daan sa daladalahan. Ug si David miingon sa iyang mga tawo: Panagtakin kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang pinuti. Ug nanagtakin sila ang tagsatagsa ka tawo sa iyang pinuti; ug si David nagatakin usab sa iyang pinuti: ug may mingsunod kang David nga duolan sa upat ka gatus ka tawo; ug may duruha ka gatus nga mingpabilin diha sa mga kasangkapan. Ngunit isinaysay ng isa sa mga bataan kay Abigail, na asawa ni Nabal, na sinasabi, Narito, si David ay nagsugo ng mga sugo mula sa ilang upang bumati sa ating panginoon; at kaniyang tinanggihan. Apan usa sa mga batan-ong lalake misugilon kang Abigail, ang asawa ni Nabal, nga nagaingon: Ania karon, si David nagpadala ug mga sulogoon gikan sa kamingawan aron sa paghatag ug katahuran sa atong agalon; ug iyang gikasab-an sila. Ngunit ang mga lalake ay napakabuti sa amin, at hindi kami sinaktan, o nagkulang man ng anomang bagay habang kami ay nakikisama sa kanila, nang kami ay nasa mga parang: Apan ang mga tawo maayo kaayo kanamo, ug wala kami nila hilabti, ni mawad-an kami bisan unsa, sa kadugayon nga kami nagauban diha kanila sa didto kami sa mga kapatagan. Sila'y naging kuta sa amin sa gabi at gayon din sa araw buong panahong aming ikinaroon sa kanila sa pagaalaga ng mga tupa. Sila mao ang usa ka kuta namo sa adlaw ug sa gabii, sa tanang higayon nga kami diha uban kanila nga nagabantay sa mga carnero. Ngayon nga'y iyong alamin at dilidilihin kung ano ang iyong gagawin; sapagkat ang kasamaan ay ipinasiya na laban sa ating panginoon, at laban sa kaniyang buong sangbahayan: sapagkat siya'y isang hamak na tao, na sinoma'y hindi makapakiusap sa kaniya. Busa karon ilha ug hunahunaa kong unsay imong pagabuhaton; kay dautan ang gitinguha batok sa atong agalon, ug batok sa tibook niyang balay; kay siya maoy usa ka tawo nga walay kapuslanan, ug walay bisan kinsa nga makasulti kaniya. Nang magkagayo'y nagmadali si Abigail, at kumuha ng dalawang daang tinapay, at dalawang balat ng alak, at limang handang tupa, at limang takal ng trigo na sinangag, at isang daang kumpol na pasas, at dalawang daang binilong igos, at ipinagpapasan sa mga asno. Unya si Abigail midali, ug mikuha ug duruha ka gatus ka book tinapay, ug duruha ka botella nga vino, ug lima ka carnero nga linuto na ug lima ka takus nga sinanglag nga trigo, ug usa ka gatus ka hugpong nga parras, ug duruha ka gatus ka haon nga higuera, ug gitangkil kini sa mga asno. At sinabi niya sa kaniyang mga bataan, Magpauna kayo sa akin; narito ako'y susunod sa inyo. Ngunit hindi niya isinaysay sa kaniyang asawang kay Nabal. Ug siya miingon sa iyang mga batan-ong lalake: Lakaw una kanako; ania karon, ako magasunod kaninyo. Apan wala niya suginli ang iyang bana nga si Nabal. At nagkagayon na samantalang siya'y nakasakay sa kaniyang asno at lumulusong sa isang kubling dako ng bundok na narito, si David at ang kaniyang mga lalake ay lumulusong na patungo sa kaniya, at sinalubong niya sila. Ug kadto mao, nga sa nakakabayo na siya sa iyang asno, ug milugsong labay sa hup-ananan sa bukid, nga, ania karon, si David ug ang iyang mga tawo minglugsong paingon kaniya; ug iyang gikahibalag sila. Sinabi nga ni David, Tunay na walang kabuluhang aking iningatan ang lahat na tinatangkilik ng taong yaon sa ilang, na anopat hindi nawala ang anoman sa lahat na nauukol sa kaniya: at kaniyang iginanti sa akin ay masama sa mabuti. Karon si David miingon: Sa pagkatinuod kakawangan ang akong pagbantay sa tanan nga ania niining tawohana didto sa kamingawan, aron nga walay makulang sa tanan nga mahatungod kaniya: ug iya akong gibalusan ug dautan tungod sa maayo. Hatulan nawa ng Dios ang mga kaaway ni David, at lalo na, kung ako'y magiwan ng labis sa lahat na nauukol sa kaniya sa pagbubukang liwayway kahit isang batang lalake. Ang Dios magahimo sa ingon niini sa mga kaaway ni David, ug labi pa usab, kong may ibilin ako sa tanan nga mahatungod kaniya sa pagbanagbanag sa kabuntagon, bisan usa ka bata nga lalake. At nang makita ni Abigail si David, ay nagmadali siya, at lumunsad sa kaniyang asno, at nagpatirapa sa harap ni David at yumukod sa lupa. Ug sa diha nga si Abigail nakakita kang David siya midali, ug nanaug sa iyang asno, ug mihapa sa atubangan ni David, ug miyukbo ngadto sa yuta. At siya'y nagpatirapa sa kaniyang mga paa at nagsabi, Mapasa akin, panginoon ko, mapasa akin ang kasamaan: at isinasamo ko sa iyo na iyong papagsalitain ang iyong lingkod sa iyong mga pakinig, at iyong dinggin ang mga salita ng iyong lingkod. Ug siya mihapa sa iyang mga tiil ug miingon: Kanako, ginoo ko, sa ibabaw nako mahulog ang kasal-anan; ug tugoti nga ang imong sulogoon nga babaye, ako nangaliyupo kanimo, sa pagpasulti sa imong mga igdulungog, ug pamatia ang mga pulong sa imong sulogoon nga babaye. Isinasamo ko sa iyo, na ang aking panginoon ay huwag makitungo sa lalaking ito na hamak, sa makatuwid baga'y kay Nabal; sapagkat kung ano ang kaniyang pangalan ay gayon siya: Nabal ang kaniyang pangalan, at ang kamangmangan ay sumasakaniya: ngunit akong iyong lingkod, hindi nakakita sa mga bataan ng aking panginoon, na iyong sinugo. Ayaw itugot sa akong ginoo, ako nangaliyupo kanimo, nga magtagad niining walay kapuslanan nga tawo, bisan kang Nabal; kay sumala sa iyang ngalan, mao man siya; Nabal ang iyang ngalan, ug ang kabuangan maoy nagauban kaniya: apan ako nga imong sulogoon nga babaye wala makakita sa mga batan-ong lalake sa akong ginoo, nga imong gisugo. Ngayon nga, panginoon ko, buhay ang Panginoon, at buhay ang iyong kaluluwa, yamang ikaw ay pinigil ng Panginoon sa pagbububo ng dugo, at sa panghihiganti mo ng iyong sariling kamay kaya nga ang iyong mga kaaway at yaong mga umuusig ng kasamaan sa aking panginoon ay maging gaya ni Nabal. Busa karon, ginoo ko, ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalalg buhi, sa nakita nga si Jehova nagpugong kanimo gikan sa pagpakasala tungod sa dugo, ug gikan sa pagpanimalus pinaagi sa imong kaugalingong kamot, busa karon himoa nga ang imong mga kaaway, ug sila nga nangita ug kadautan sa akong ginoo nga mahasama kang Nabal. At ngayo'y itong kaloob na dinala ng iyong lingkod sa aking panginoon ay mabigay sa mga bataan na sumusunod sa aking panginoon. Ug karon kining gasa nga gidala sa imong sulogoon sa akong ginoo, ipahatag kini ngadto sa mga batan-ong lalake nga nagasunod sa akong ginoo. Isinasamo ko sa iyo na iyong ipatawad ang pagkasalangsang ng iyong lingkod: sapagkat tunay na gagawin ng Panginoon ang aking panginoon ng isang sangbahayan na tiwasay, sapagkat ibinabaka ng aking panginoon ang mga pagbabaka ng Panginoon; at ang kasamaan ay hindi masusumpungan sa iyo sa lahat ng iyong mga araw. Pasayloa, ako nangaliyupo kanimo, ang paglapas sa imong sulogoon nga babaye; kay sa pagkatinuod si Jehova magahimo ug usa ka malig-ong balay sa akong ginoo, tungod kay ang akong ginoo mogubat sa mga gubat ni Jehova; ug ang dautan dili hikaplagan diha kanimo sa tanan nimong mga adlaw. At bagaman bumangon ang isang lalake upang habulin ka, at usigin ang iyong kaluluwa, gayon ma'y ang kaluluwa ng aking panginoon ay matatali sa talian ng buhay na kasama ng Panginoon mong Dios; at ang mga kaluluwa ng iyong mga kaaway, ay pahihilagpusin niya, na parang mula sa gitna ng isang panghilagpos. Ug bisan pa ang tawo motindog sa paglutos kanimo, ug sa pagpangita sa imong kalag, bisan pa niana ang kalag sa akong ginoo mahigut diha sa usa ka bugkos sa kinabuhi uban kang Jehova nga imong Dios; ug ang mga kalag sa imong mga kaaway, siya magalamboyog kanila, ingon sa gikan sa laang sa usa ka lamboyog. At mangyayari, pagka nagawa ng Panginoon sa aking panginoon ang ayon sa lahat ng mabuti na kaniyang sinalita tungkol sa iyo, at kaniyang naihalal ka na prinsipe sa Israel; Ug mahitabo, sa diha nga si Jehova maghimo sa akong ginoo sumala sa tanang kaayohan sa iyang gipamulong mahitungod kanimo, ug makatudlo na kanimo nga principe ibabaw sa Israel, Na ito'y hindi magiging kalumbayan sa iyo o kutog man ng loob sa aking panginoon, maging ikaw ay nagbubo ng dugo sa walang kabuluhan, o gumanti ng sa kaniyang sarili ang aking panginoon: at pagka gumawa ang Panginoon ng mabuti sa aking panginoon, alalahanin mo nga ang iyong lingkod. Nga kini dili mahimong kasakit kanimo, ni makapangdol sa kasingkasing sa akong ginoo, bisan ikaw makaula sa dugo sa walay gipasikaran, kun ang akong ginoo manimalus sa iyang kaugalingon. Ug sa diha nga si Jehova magahimo ug maayo sa akong ginoo, unya hinumdumi ang imong sulogoon nga babaye. At sinabi ni David kay Abigail, Purihin nawa ang Panginoon, ang Dios ng Israel, na nagsugo sa iyo sa araw na ito upang salubungin ako: Ug si David miingon kang Abigail: Bulahan si Jehova ang Dios sa Israel, nga nagpaanhi kanimo niining adlawa aron sa pagsugat kanako: At purihin nawa ang iyong kabaitan, at pagpalain ka, na pumigil sa akin sa araw na ito sa pagbububo ng dugo, at sa panghihiganti ng aking sariling kamay. Ug bulahan ang imong kaligdong, ug bulahan ikaw nga nakapalikay kanako niining adlawa gikan sa pagpakasala tungod sa dugo, ug gikan sa pagpanimalus sa akong kaugalingon pinaagi sa akong kamot. Sapagkat tunay, buhay ang Panginoon, ang Dios ng Israel na siyang pumigil sa akin sa pagsakit sa iyo, kundi ka nagmadali, at pumaritong sumalubong sa akin, tunay na walang malalabi kay Nabal sa pagbubukang liwayway kahit isang batang lalake. Kay sa tinuod gayud, ingon nga si Jehova, ang Dios sa Israel, buhi, nga nakapugong kanako gikan sa pagdaut kanimo, gawas nga ikaw midali ug mianhi sa pagsugat kanako, sa walay duhaduha walay mahabilin kang Nabal sa pagbanagbanag sa kabuntagon bisan sa usa ka bata nga lalake. Sa gayo'y tinanggap ni David sa kaniyang kamay ang dinala niya sa kaniya: at sinabi niya sa kaniya, Umahon kang payapa na umuwi sa iyong bahay; tingnan mo, aking dininig ang iyong tinig, at aking tinanggap ang iyong pagkatao. Busa gidawat ni David gikan sa iyang kamot kadtong iyang gidala kaniya; ug siya miingon kaniya: Lakaw sa pakigdait ngadto sa imong balay; tan-awa, ako namati sa imong tingog, ug gidawat ang imong kaugalingon. At naparoon si Abigail kay Nabal; at, narito, siya'y gumawa ng isang kasayahan sa kaniyang bahay, na gaya ng pagsasaya ng isang hari; at ang puso ni Nabal ay nagalak sa kaniyang loob, sapagkat siya'y lubhang nalango; kayat siya'y hindi nagsaysay sa kaniya ng anoman, munti o malaki, hanggang sa pagbubukang liwayway. Ug si Abigail miadto kang Nabal; ug, ania karon, siya naghimo ug usa ka pangilin sa iyang balay, sama sa pangilin sa usa ka hari; ug ang kasingkasing ni Nabal malipayon sa sulod niya, kay siya nahubog sa hilabihan: busa wala siya mosugilon kaniya bisan unsa, kapin kun kulang, hangtud sa pagbanagbanag sa kabuntagon. At nangyari sa kinaumagahan, nang ang alak ay mapawi kay Nabal, na isinaysay ng asawa niya sa kaniya ang mga bagay na ito, at nagkasakit siya sa puso, at siya'y naging parang isang bato. Ug nahitabo sa pagkabuntag, sa diha nga hinghuwasan na si Nabal, nga ang iyang asawa misugilon kaniya niining mga butanga, ug ang iyang kasingkasing nalumos sa sulod niya, ug siya nahimong ingon sa usa ka bato. At nangyari, pagkaraan ng may sangpung araw, at sinaktan ng Panginoon si Nabal, na anopat siya'y namatay. Ug nahitabo nga sa may napulo na ka adlaw nga nangagi nga si Nabal gihampak ni Jehova, mao nga siya namatay. At nang mabalitaan ni David na si Nabal ay namatay, ay kaniyang sinabi, Purihin nawa ang Panginoon na siyang nagsanggalang ng aking kadustaan mula sa kamay ni Nabal, at pinigil ang kaniyang lingkod sa kasamaan: at ang masamang gawa ni Nabal ay ibinalik ng Panginoon sa kaniyang sariling ulo. At nagsugo si David upang salitain kay Abigail na kunin siya na maging asawa niya. Ug sa diha nga si David nakadungog nga si Nabal namatay, siya miingon: Bulahan si Jehova nga naglaban sa hinungdan sa akong kaulawan gikan sa kamot ni Nabal, ug nagapugong sa iyang sulogoon gikan sa kadautan: ug ang dautang buhat ni Nabal giuli ni Jehova sa iyang kaugalingong ulo. Ug si David nagpasugo ug nagsulti mahitungod kang Abigail, sa pagpakuha kaniya aron iyang pangasaw-on. At nang dumating ang mga lingkod ni David kay Abigail sa Carmelo, ay kanilang sinalita sa kaniya, na sinasabi, Sinugo kami ni David sa iyo, upang kunin ka na maging asawa niya. Ug sa diha nga ang mga sulogoon ni David midangat na didto kang Abigail sa Carmelo, sila mingsulti kaniya, nga nagaingon: Si David nagpaanhi kanamo dinhi kanimo, sa pagpadala kanimo ngadto kaniya aron ikaw iyang pangasaw-on. At siya'y bumangon at nagpatirapa sa lupa, at nagsabi, Narito, ang iyong lingkod ay isang aba upang maghugas ng mga paa ng mga lingkod ng aking panginoon. Ug siya mitindog ug miyukbo sa iyang kaugalingon nga ang iyang nawong ngadto sa yuta, ug nagaingon: Ania karon, ang imong sulogoon nga babaye maoy usa ka sulogoon sa pagpanghugas sa mga tiil sa mga sulogoon sa akong ginoo. At nagmadali si Abigail, at bumangon, at sumakay sa isang asno, na kasama ng limang dalaga niya na sumusunod sa kaniya; at siya'y sumunod sa mga sugo ni David, at naging kaniyang asawa. Ug si Abigail midali, ug mitindog, ug mikabayo sa usa ka asno, uban ang lima ka mga dalaga niya nga mingnunot kaniya; ug milakaw siya sunod sa mga sulogoon ni David ug nahimong iyang asawa. Kinuha naman ni David si Ahinoam, na taga Jezreel; at sila'y kapuwa naging asawa niya. Si David usab nangasawa kang Ahinoam sa Jezreel; ug silang duruha nahimong iyang mga asawa. Ngayo'y ibinigay ni Saul si Michal na kaniyang anak, na asawa ni David, kay Palti na anak ni Lais na taga Gallim. Karon si Saul mihatag kang Michal nga iyang anak nga babaye, nga asawa ni David, kang Palti, ang anak nga lalake ni Lais nga atua sa Gallim. At naparoon ang mga Zipheo kay Saul sa Gabaa, na nagsasabi, Hindi ba nagtatago si David sa burol ng Hachila, sa tapat ng ilang? Ug ang mga taga-Ziph nangadto kang Saul didto sa Gabaa, nga nagaingon: Wala ba si David maghupo sa iyang kaugalingon didto sa bungtod sa Hachila, nga maoy dapit nga atubangan sa kamingawan? Nang magkagayo'y bumangon si Saul at lumusong sa ilang ng Ziph, na may tatlong libong piling lalake sa Israel na kasama niya upang hanapin si David sa ilang ng Ziph. Unya si Saul mitindog, ug milugsong ngadto sa kamingawan sa Ziph, nga may totolo ka libo ka piniling tawo sa Israel uban kaniya, aron sa pagpangita kang David didto sa kamingawan sa Ziph. At humantong si Saul sa burol ng Hachila na nasa tapat ng ilang sa tabi ng daan. Ngunit si David ay tumahan sa ilang, at kaniyang nakita na sinusundan siya ni Saul sa ilang. Ug si Saul nagpahaluna didto sa bungtod sa Hachila, nga maoy dapit nga atubangan sa kamingawan, dapit sa dalan. Apan si David nagpuyo didto sa kamingawan, ug siya nakakita nga si Saul naggukod kaniya didto sa kamingawan. Nagsugo nga si David ng mga tiktik, at nalaman na tunay na dumarating si Saul. Busa si David nagpadala ug mga maniniid, ug nakasabut nga si Saul nahiabut gayud sa pagkatinuod. At si David ay bumangon at naparoon sa dakong kinahahantungan ni Saul: at nakita ni David ang dakong kinaroroonan ni Saul at ni Abner na anak ni Ner, na kapitan ng kaniyang hukbo: at si Saul ay nakahiga sa dako ng mga karo, at ang bayan ay humantong sa palibot niya. Ug si David mitindog, ug miabut sa dapit diin si Saul nagpahaluna; ug si David nakalantaw sa dapit diin si Saul maghigda, ug si Abner ang anak nga lalake ni Ner ang capitan sa iyang panon: ug si Saul naghigda sulod sa dapit sa mga carromata, ug ang katawohan nanagpahiluna libut kaniya. Nang magkagayo'y sumagot si David, at nagsabi kay Ahimelech na Hetheo, at kay Abisai na anak ni Sarvia, na kapatid ni Joab, na nagsasabi, Sinong lulusong na kasama ko kay Saul sa kampamento? At sinabi ni Abisai, Ako'y lulusong na kasama mo. Unya mitubag si David, ug miingon kang Ahimelech ang Hetehanon, ug kang Abisai ang anak nga lalake ni Sarvia, igsoon nga lalake ni Joab, nga nagaingon: Kinsay mokuyog kanako ngadto kang Saul sa campo? Ug si Abisai miingon: Ako molugsong uban kanimo. Sa gayo'y naparoon si David at si Abisai sa bayan sa kinagabihan: at, narito, si Saul ay nakatulog sa loob ng dako ng mga karo na dala ang kaniyang sibat na nakasaksak sa lupa sa kaniyang ulunan: at si Abner at ang bayan ay nakahiga sa palibot niya. Busa si David ug si Abisai nangadto sa katawohan sa gabii: ug, ania karon, si Saul naghigda nga nahakatulog sulod sa dapit sa mga carromata, uban sa iyang bangkaw nga giugbok sa yuta dapit sa iyang ulohan; ug si Abner ug ang katawohan nanghigda libut kaniya. Nang magkagayo'y sinabi ni Abisai kay David, Ibinigay ng Dios ang iyong kaaway sa iyong kamay sa araw na ito: ngayon nga'y isinasamo ko sa iyo, na bayaan mong tuhugin ko siya ng sibat sa lupa sa isang saksak, at hindi ko pagmamakalawahin. Unya miingon si Abisai kang David: Ang Dios nagatugyan sa imong kaaway sa imong kamot niining adlawa: busa karon tugoti ako sa pagbangkaw kaniya, ako nangaliyupo kanimo, uban niining bangkaw ngadto sa yuta sa usa ka pagsalibay, ug dili ako mobangkaw kaniya sa makaduha. At sinabi ni David kay Abisai, Huwag mong patayin siya: sapagkat sinong maguunat ng kaniyang kamay laban sa pinahiran ng langis ng Panginoon at mawawalan ng sala? Ug si David miingon kang Abisai: Ayaw paglaglaga siya; kay kinsa ba ang makabakyaw batok sa dinihog ni Jehova, ug mawalay sala? At sinabi ni David, Buhay ang Panginoon, ang Panginoon ay siyang sasakit sa kaniya; o darating ang kaniyang kaarawan upang mamatay; o siya'y lulusong sa pagbabaka, at mamamatay. Ug si David miingon: Ingon nga si Jehova buhi, si Jehova ang magahampak kaniya; kun ang iyang adlaw sa kamatayon moabut; kun siya moadto sa gubat, ug mamatay. Huwag itulot ng Panginoon na aking iunat ang aking kamay laban sa pinahiran ng langis ng Panginoon: ngunit ngayo'y iyong kunin, isinasamo ko sa iyo, ang sibat na nasa kaniyang ulunan, at ang banga ng tubig, at tayo'y yumaon. Si Jehova nagadili nga bakyawon ko ang sa akong kamot batok sa dinihog ni Jehova: apan karon kuhaa, ako nangaliyupo kanimo, ang bangkaw nga anaa sa iyang ulohan, ug ang tibud-tibud sa tubig, ug manlakaw kita. Sa gayo'y kinuha ni David ang sibat at ang banga ng tubig sa ulunan ni Saul; at sila'y umalis, at walang nakakita, o nakaalam man, o nagising man ang sinoman: sapagkat sila'y pawang mga tulog; sapagkat isang mahimbing na pagkakatulog ang inihulog sa kanila ng Panginoon. Busa gikuha ni David ang bangkaw ug ang tibud-tibud sa tubig gikan sa ulohan ni Saul; ug nanlakaw sila; ug walay tawong nakakita niana, ni may nahibalo niana, ni may bisan kinsa nga nahagmata: sanglit sila nanghikatulog tungod kay usa ka halalum nga paghinanok gikan kang Jehova midangat kanila. Nang magkagayo'y dumaan si David sa kabilang dako, at tumayo sa taluktok ng bundok na may kalayuan; na may malaking pagitan sa kanila: Unya si David miadto sa usa ka luyo, ug mitindog sa kinatumyan sa halayong bukid; usa ka dakung wanang nakaulang kanila; At sumigaw si David sa bayan at kay Abner na anak ni Ner, na nagsabi, Hindi ka sumasagot, Abner? Nang magkagayo'y sumagot si Abner at nagsabi, Sino kang sumisigaw sa hari? Ug si David misinggit sa katawohan, ug kang Abner ang anak nga lalake ni Ner, nga nagaingon: Wala ka ba tumubag, Abner? Unya si Abner mitubag ug miingon: Kinsa ikaw nga nagsinggit sa hari? At sinabi ni David kay Abner, Hindi ka ba matapang na lalake? at sinong gaya mo sa Israel? bakit nga hindi mo binantayan ang iyong panginoon na hari? sapagkat pumasok ang isa sa bayan upang patayin ang hari na iyong panginoon. Ug si David miingon kang Abner: Dili ba ikaw maisug nga tawo? Ug kinsa ba ang sama kanimo sa Israel? busa ngano man nga wala ka magbantay sa imong ginoong hari? kay may nahianha nga usa ka tawo aron sa paglaglag sa hari nga imong ginoo. Ang bagay na ito na iyong ginawa ay hindi mabuti. Buhay ang Panginoon, kayo'y marapat na mamatay, sapagkat hindi ninyo binantayan ang inyong panginoon, ang pinahiran ng langis ng Panginoon. At ngayo'y tingnan ninyo kung saan nandoon ang sibat ng hari, at ang banga ng tubig na nasa kaniyang ulunan. Kining butanga nga imong gibuhat dili maayo. Ingon nga si Jehova buhi, ikaw angay gayud nga mamatay, tungod kay ikaw wala magbantay sa imong ginoo, ang dinihog ni Jehova. Ug karon tan-awa kong hain ang bangkaw sa hari, ug ang tibud-tibud sa tubig nga dinha sa iyang ulohan? At nakilala ni Saul ang tinig ni David at nagsabi, Ito ba ang tinig mo, anak kong David? At sinabi ni David, Aking tinig nga, panginoon ko, Oh hari. Ug si Saul nakaila sa tingog ni David, ug miingon: Mao ba kini ang imong tingog, anak ko nga David? Ug si David miingon: Mao ang akong tingog, ginoo ko, oh hari. At kaniyang sinabi, Bakit hinahabol ng aking panginoon ang kaniyang lingkod? sapagkat anong aking ginawa? o anong kasamaan ang nasa aking kamay? Ug siya miingon: Ngano ba nga ang akong ginoo nagalutos man sa iyang sulogoon? kay unsay akong nabuhat? kun unsay kadautan nga ania sa akong kamot? Ngayon nga, isinasamo ko sa iyo, na dinggin ng aking panginoon na hari ang mga salita ng kaniyang lingkod. Kung ang Panginoon ay siyang nagudyok sa iyo laban sa akin, ay tumanggap siya ng isang handog: ngunit kung ang mga anak ng tao, sumpain sila sa harap ng Panginoon; sapagkat sila'y nagpalayas sa akin sa araw na ito upang huwag akong magkaroon ng bahagi ng mana sa Panginoon, na nagsasabi, Ikaw ay yumaon, maglingkod ka sa ibang mga dios. Busa karon, ako nangaliyupo kanimo, papatalinghuga ang akong ginoo ang hari sa mga pulong sa iyang sulogoon. Kong si Jehova mao ang nagaaghat kanimo batok kanako, ipadawat kaniya ang usa ka halad: apan kong ang mga anak sa mga tawo, tinunglo sila sa atubangan ni Jehova; kay ako gipapahawa niining adlawa aron nga ako dili makaipon sa panulondon ni Jehova, nga nagaingon: Lakaw, pag-alagad ug laing mga dios. Ngayon nga'y huwag ibubo ang aking dugo sa lupa sa harap ng Panginoon; sapagkat lumabas ang hari sa Israel upang humanap ng isang kuto, gaya ng isang humahabol ng isang pugo sa mga bundok. Busa karon, ayaw tugoti nga moagas ang akong dugo sa yuta nga halayo sa atubangan ni Jehova: kay ang hari sa Israel mianhi sa pagpangita sa usa ka pulgas, ingon sa usa ka tawo nga nagaayam sa usa ka langgam sa kabukiran. Nang magkagayo'y sinabi ni Saul, Ako'y nagkasala: bumalik ka, anak kong David: sapagkat hindi na ako gagawa ng masama sa iyo, sapagkat ang aking buhay ay mahalaga sa iyong mga mata sa araw na ito: narito, ako'y nagpakamangmang, at ako'y nagkamali ng di kawasa. Unya si Saul miingon: Ako nakasala: pumauli ka, anak ko nga David; kay dili na ako magabuhat ug kadautan kanimo, tungod kay ang akong kinabuhi nahimong minahal sa imong mga mata niining adlawa: ania karon, ako nagbuhat ingon sa buang ug nasayup sa hilabihan gayud. At sumagot si David at nagsabi, Tingnan mo ang sibat, Oh hari! paparituhin mo ang isa sa mga bataan at kunin. Ug si David mitubag ug miingon: Ania karon, ang bangkaw, Oh hari! paanhia ang usa sa mga batan-ong lalake ug ipakuha kini. At gagantihin ng Panginoon ang bawat tao sa kaniyang katuwiran at sa kaniyang pagtatapat: sapagkat ibinigay ka ng Panginoon sa aking kamay ngayon, at hindi ko iniunat ang aking kamay laban sa pinahiran ng langis ng Panginoon. Ug si Jehova magahatag sa tagsatagsa ka tawo sa iyang pagkamatarung ug sa iyang pagkamatinumanon; kay ingon nga si Jehova nagtugyan kanimo sa akong kamot niining adlawa, ug ako dili mobakyaw sa akong kamot batok sa dinihog ni Jehova. At, narito, kung paanong ang iyong buhay ay mahalagang mainam sa aking paningin sa araw na ito, ay maging gayon nawang mahalagang mainam ang aking buhay sa paningin ng Panginoon, at iligtas niya nawa ako sa madlang kapighatian. Ug, ania karon, ingon nga ang imong kinabuhi gipakamahal sa akong mga mata niining adlawa, ingon niini usab gipakamahal ang akong kinabuhi sa mga mata ni Jehova, ug luwason niya ako sa tanang kagul-anan. Nang magkagayo'y sinabi ni Saul kay David, Pagpalain ka, anak kong David: ikaw ay gagawa na makapangyarihan, at tunay na ikaw ay mananaig. Sa gayo'y nagpatuloy si David ng kaniyang lakad, at si Saul ay bumalik sa kaniyang dako. Unya si Saul miingon kang David: Bulahan ikaw, anak ko nga David: ikaw makahimo sa pagkagamhanan gayud ug sa pagkatinuod makadaug. Busa si David milakaw sa iyang dalan, ug si Saul mipauli sa iyang dapit. At nasabi ni David sa kaniyang sarili, Ako'y mamamatay isang araw sa kamay ni Saul: walang anomang bagay na mabuti sa akin kundi ang tumakas sa lupain ng mga Filisteo; at si Saul ay mawawalan ng pagasa tungkol sa akin, upang huwag na akong pag-usigin sa lahat ng mga hangganan ng Israel: sa gayo'y tatakas ako mula sa kaniyang kamay. Ug si David miingon diha sa iyang kasingkasing: Ako karon mahanaw sa usa lamang ka adlaw pinaagi sa kamot ni Saul: kay wala nay maayo pa alang kanako kay sa mokalagiw ako ngadto sa yuta sa mga Filistehanon; ug si Saul mawad-an ra sa paglaum, sa pagpangita pa kanako sa tanang mga utlanan sa Israel: mao nga ako mogawas gikan sa iyang kamot. At si David ay bumangon at lumipat, siya at ang anim na raang lalake na nasa kaniya, kay Achis na anak ni Maoch na hari sa Gath. Ug si David mitindog ug mipadayon, siya ug ang unom ka gatus ka tawo nga diha uban kaniya, ngadto kang Achis ang anak nga lalake ni Maoch, ang hari sa Gath. At tumahan si David na kasama ni Achis sa Gath, siya at ang kaniyang mga lalake, bawat lalake ay kasama ang kaniyang sangbahayan, sa makatuwid baga'y si David pati ng kaniyang dalawang asawa, si Ahinoam na taga Jezreel at si Abigail na taga Carmelo na asawa ni Nabal. Ug si David miipon kang Achis didto sa Gath, siya ug ang iyang mga tawo, ang tagsatagsa ka tawo uban ang iyang sulod-balay, bisan si David uban sa iyang duruha ka asawa, si Ahinoam ang taga-Jezreel, ug si Abigail ang taga-Carmelo, ang asawa ni Nabal. At nasaysay kay Saul na si David ay tumakas na napatungo sa Gath: at hindi na niya pinagusig siya uli. Ug gisugilon kang Saul nga si David mikalagiw ngadto sa Gath: ug siya wala na mangita kaniya pag-usab. At sinabi ni David kay Achis, Kung ngayo'y nakasumpong ako ng biyaya sa iyong paningin, bigyan nila ako ng isang matatahanan sa isa sa mga bayan sa lupain, upang ako'y tumahan doon: sapagkat bakit tatahan kasama mo ang iyong lingkod sa bayan ng hari? Ug si David miingon kang Achis: Kong karon ako nakakaplag ug kahamut-an sa imong mga mata, pahatagi ako kanila ug usa ka dapit sa usa sa mga ciudad sa kapatagan, aron ako makapuyo didto: kay ngano ba nga ang imong sulogoon magapuyo sa harianong ciudad uban kanimo? Nang magkagayo'y ibinigay ni Achis sa kaniya ang Siclag nang araw na yaon: kayat ang Siclag ay nauukol sa mga hari sa Juda hanggang sa araw na ito. Unya si Achis mihatag sa Siclag kaniya niadtong adlawa: maoy hinungdan nga ang Siclag nahimong bahin sa mga hari sa Juda hangtud niining adlawa. At ang bilang ng mga araw na itinahan ni David sa lupain ng mga Filisteo ay isang buong taon, at apat na buwan. Ug ang gidaghanon sa mga adlaw nga si David nagpuyo niadtong kapatagan sa mga Filistehanon may usa ka tuig ug upat ka bulan. At umahon si David at ang kaniyang mga lalake, at sinalakay ang mga Gesureo, at ang mga Gerzeo, at ang mga Amalecita; sapagkat ang mga yaon ay dating nangananahan sa lupain, mula nang gaya ng kung ikaw ay paroroon sa Shur, hanggang sa lupain ng Egipto. Ug si David ug ang iyang mga tawo nanungas, ug gisulong nila ang mga Gesurehanon, ug ang mga Gerzehanon, ug ang mga Amalecahanon; kay kadtong maong mga nasud maoy mga molupyo sa yuta, maoy mga karaan, kong ikaw moadto ngadto sa Shur, bisan ngadto sa yuta sa Egipto. At sinaktan ni David ang lupain, at walang iniligtas na buhay kahit lalake o babae man, at dinala ang mga tupa at ang mga baka, at ang mga asno, at ang mga kamelyo, at ang mga kasuutan; at siya'y bumalik, at naparoon kay Achis. Ug si David midasmag sa yuta, ug walay gibilin mga lalake kun babaye nga buhi, ug gidala ang mga carnero, ug mga vaca, ug mga asno, ug mga camello, ug ang mga bisti; ug siya mibalik, ug miadto kang Achis. At sinabi ni Achis, Saan kayo sumalakay ngayon? At sinabi ni David, Laban sa Timugan ng Juda, at laban sa Timugan ng mga Jerameeliteo, at laban sa Timugan ng mga Cineo. Ug si Achis miingon: Batok kang kinsa gihimo mo ang usa ka pagsulong niining adlawa? Ug si David miingon: Batok sa Habagatan sa Juda, ug batok sa Habagatan sa mga taga-Jerameel, ug batok sa Habagatan sa mga Cinehanon. At walang iniligtas na buhay si David kahit ng lalake o ng babae man, upang dalhin sa Gath, na sinasabi, Baka sila'y magsumbong laban sa atin, na sabihin, Ganoon ang ginawa ni David, at gayon ang kaniyang paraan sa buong panahon na kaniyang itinahan sa lupain ng mga Filisteo. Ug si David walay gibilin bisan lalake ni babaye nga buhi, sa pagdala kanila ngadto sa Gath, nga nagaingon: Tingali maoy ilang isugilon kanato, nga magaingon: Mao kana ang gibuhat ni David, ug maoy iyang batasan sa tanang panahon nga siya nagpuyo sa yuta sa mga Filistehanon. At naniwala si Achis kay David, na nagsasabi, Kaniyang ginawa na ang kaniyang bayang Israel ay lubos na nakayayamot sa kaniya: kayat siya'y magiging aking lingkod magpakailan man. Ug si Achis mitoo kang David, nga nagaingon: Siya naghimo sa iyang katawohan nga Israel sa pagdumot gayud kaniya; busa siya mahimo nga akong ulipon sa walay katapusan. At nangyari sa mga araw na yaon, na pinisan ng mga Filisteo ang kanilang mga hukbo sa pakikidigma upang lumaban sa Israel. At sinabi ni Achis kay David, Talastasin mong maigi na ikaw ay lalabas na kasama ko sa hukbo, ikaw at ang inyong mga lalake. Ug nahitabo niadtong mga adlawa, nga ang mga Filistehanon nagtigum sa ilang mga panon nga igugubat pagtingub aron sa pagpakig-away batok sa Israel. Ug si Achis miingon kang David: Hibaloan mo sa pagkamatuod nga ikaw moadto uban kanako sa panon, ikaw ug ang imong mga tawo. At sinabi ni David kay Achis, Kayat iyong nalalaman kung anong gagawin ng iyong lingkod. At sinabi ni Achis kay David, Kayat gagawin kitang bantay sa aking ulo magpakailan man. Ug si David miingon kang Achis: Busa ikaw manghibalo unsay buhaton sa imong sulogoon. Ug si Achis miingon kang David: Busa buhaton ko ikaw nga magbalantay sa akong ulo sa walay katapusan. Si Samuel nga ay namatay, at pinanaghuyan ng buong Israel at inilibing siya sa Rama, sa makatuwid baga'y sa kaniyang sariling bayan. At pinalayas ni Saul sa lupain, yaong mga nakikipagsanggunian sa masamang espiritu, at ang mga manghuhula. Karon si Samuel patay na, ug ang tibook nga Israel nagminatay tungod kaniya, ug gilubong siya didto sa Rama, bisan didto sa iyang kaugalingong ciudad. Ug si Saul nagsalikway niadtong mga espiritista, ug nidtong mga salamangkiro gikan sa yuta. At nagpipisan ang mga Filisteo, at naparoon at humantong sa Sunam: at pinisan ni Saul ang buong Israel, at sila'y humantong sa Gilboa. Ug ang mga Filistehanon nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pagtingub, ug ming-adto ug mingpahaluna sa Sunam; ug si Saul nagtigum pagtingub sa tibook Israel ug sila nagpahaluna didto sa Gilboa. At nang makita ni Saul ang hukbo ng mga Filisteo, siya'y natakot, at ang kaniyang puso ay nanginig na mainam. Ug sa diha nga nakita na si Saul ang panon sa mga Filistehanon, siya nahadlok, ug ang iyang kasingkasing mikurog ug daku uyamut. At nang magusisa si Saul sa Panginoon, ay hindi siya sinagot ng Panginoon, maging sa panaginip man, ni sa Urim man, ni sa pamamagitan man ng mga propeta. Ug sa diha nga nangutana si Saul kang Jehova, si Jehova wala tumubag kaniya, ni pinaagi sa mga damgo, ni pinaagi sa Urim, ni pinaagi sa mga manalagna. Nang magkagayo'y sinabi ni Saul sa kaniyang mga lingkod, Ihanap ninyo ako ng isang babae na nakikipagsanggunian sa masamang espiritu, upang ako'y pumaroon sa kaniya, at magusisa sa kaniya. At sinabi ng kaniyang mga lingkod sa kaniya. Narito, may isang babae na nakikipagsanggunian sa masamang espiritu sa Endor. Unya miingon si Saul sa iyang mga sulogoon: Pangitai ako ug usa ka babaye nga espiritista, aron ako moadto kaniya, ug mangutana kaniya. Ug ang iyang mga sulogoon miingon kaniya: Ania karon, adunay usa ka babaye nga espiritista didto sa Endor. At hindi napakilala si Saul, at nagsuot ng ibang kasuutan, at naparoon siya at ang dalawang lalake na kasama niya, at sila'y dumating sa babae nang kinagabihan: at kaniyang sinabi, Hulaan mo ako isinasamo ko sa iyo, sa pamamagitan ng sinasanggunian mong espiritu, at iahon mo sa akin sinomang banggitin ko sa iyo. Ug si Saul nagtakuban sa iyang kaugalingon, ug nagsul-ob sa laing saput, ug miadto, siya ug duruha ka tawo uban kaniya, ug nangadto sila sa babaye sa gabii: ug siya miingon: Tumagna ka kanako, ako nangaliyupo kanimo, pinaagi sa pagka-espiritista mo, ug patunghaa kanako bisan kinsa sumala sa akong hinganlan kanimo. At sinabi ng babae sa kaniya, Narito, iyong nalalaman ang ginawa ni Saul, kung paanong kaniyang inihiwalay yaong mga nakikipagsanggunian sa masamang espiritu, at ang mga manghuhula, sa lupain: bakit nga ipinaglalagay mo ng silo ang aking buhay, upang ipapatay ako? Ug ang babaye miingon kaniya: Ania karon, ikaw nahibalo kong unsay gibuhat ni Saul, giunsa niya sa pagwagtang kadtong mga espiritista, ug ang mga salamangkiro, gikan sa yuta: busa ngano man nga nagbutang ka ug usa ka lit-ag alang sa akong kinabuhi, aron sa pagpatay kanako? At sumumpa si Saul sa kaniya sa pamamagitan ng Panginoon, na sinasabi, Buhay ang Panginoon, walang parusang mangyayari sa iyo dahil sa bagay na ito. Ug si Saul nanumpa kaniya tungod kang Jehova, nga nagaingon: Ingon nga si Jehova buhi, walay silot nga mahanabo kanimo alang niining butanga. Nang magkagayo'y sinabi ng babae, Sinong iaahon ko sa iyo? At kaniyang sinabi, Iahon mo si Samuel sa akin. Unya miingon ang babaye: Kinsay akong patunghaon nganha kanimo? Ug siya miingon: Patunghaa kanako si Samuel. At nang makita ng babae si Samuel, ay sumigaw ng malakas na tinig at nagsalita ang babae kay Saul, na sinasabi, Bakit mo ako dinaya? sapagkat ikaw ay si Saul. Ug sa pagkakita sa babaye kang Samuel, siya misinggit sa usa ka hataas nga tingog; ug ang babaye misulti kang Saul, nga nagaingon: Nganong naglimbong ka kanako? kay ikaw mao si Saul. At sinabi ng hari sa kaniya, Huwag kang matakot: sapagkat anong iyong nakikita? At sinabi ng babae kay Saul, Aking nakikita'y isang dios na lumilitaw sa lupa. ug ang hari miingon kaniya: Ayaw kahadlok kay unsay nakita mo? Ug ang babaye miingon kang Saul: Ako nakakita ug usa ka dios nga nagagula gikan sa yuta. At kaniyang sinabi sa kaniya, Ano ang kaniyang anyo? At sinabi niya, Isang matandang lalake ay lumilitaw; at siya'y nabibilot ng isang balabal. At nakilala ni Saul, na si Samuel, at siya'y yumukod sa lupa, at nagbigay galang. Ug siya miingon kaniya: Unsang dagwaya siya? ug siya miingon: Usa ka tigulang nga tawo nagagula; ug siya giputos sa usa ka kupo. Ug si Saul nakaila nga kadto mao si Samuel, ug iyang giyukbo ang iyang nawong ngadto sa yuta, ug mihatag ug katahuran. At sinabi ni Samuel kay Saul, Bakit mo binagabag ako sa aking pagahon? At sumagot si Saul, Ako'y totoong naliligalig; sapagkat ang mga Filisteo ay nangdidigma laban sa akin, at ang Dios ay humiwalay sa akin, at hindi na ako sinasagot, kahit sa pamamagitan ng mga propeta, ni ng panaginip man: kaya tinawag kita, upang maipakilala mo sa akin kung ano ang aking gagawin. Ug si Samuel miingon kang Saul: Ngano nga ikaw nagsamok kanako, sa pagpagula kanako? Ug si Saul mitubag: Ako nagakaguol sa hilabihan gayud; kay ang mga Filistehanon nakiggubat batok kanako, ug ang Dios mibulag gikan kanako, ug wala na motubag kanako, ni pinaagi sa mga manalagna, ni pinaagi sa mga damgo: busa gisangpit ko ikaw, aron ipahibalo mo kanako kong unsay akong pagabuhaton. At sinabi ni Samuel, Bakit nga nagtatanong ka sa akin, dangang ang Panginoon ay humiwalay sa iyo, at naging iyong kaaway? Ug si Samuel miingon: Ngano man nga mangutana ka kanako, sa nakita mo nga si Jehova mibulag gikan kanimo, ug nahimo nga imong kabatok? At ginawa ng Panginoon ang gaya ng sinalita niya sa pamamagitan ko: at inihiwalay ng Panginoon ang kaharian sa iyong kamay, at ibinigay sa iyong kapuwa, sa makatuwid baga'y kay David. Ug si Jehova nagbuhat kanimo, sumala sa iyang gipamulong pinaagi kanako: ug si Jehova nagpikas sa gingharian gikan sa imong kamot, ug gihatag kini sa imong silingan, bisan ngadto kang David. Sapagkat hindi mo sinunod ang tinig ng Panginoon, at hindi mo ginawa ang kaniyang mabagsik na galit sa Amalec, kayat ginawa ng Panginoon ang bagay na ito sa iyo sa araw na ito. Tungod kay ikaw wala magtuman sa tingog ni Jehova, ug wala nimo buhata ang iyang mabangis nga kasuko batok kang Amalec, busa gibuhat ni Jehova kining butanga kanimo niining adlawa. Bukod dito'y ibibigay ng Panginoon ang Israel naman na kalakip mo sa kamay ng mga Filisteo: at bukas, ikaw at ang iyong mga anak ay masasama sa akin: ibibigay naman ng Panginoon ang hukbo ng Israel sa kamay ng mga Filisteo. Labut pa niini si Jehova magahatag sa Israel uban usab kanimo ngadto sa kamot sa mga Filistehanon; ug ugma ikaw ug ang imong mga anak nga lalake motipon kanako. Si Jehova magatugyan sa panon sa Israel usab ngadto sa kamot sa mga Filistehanon. Nang magkagayo'y biglang nabulagta si Saul sa lupa, at siya'y natakot na mainam, dahil sa mga salita ni Samuel; at nawalan siya ng lakas; sapagkat hindi siya kumain ng tinapay buong araw, ni buong gabi man. Unya si Saul napukan dayon nga nagabuy-od sa yuta, ug nalisang ug daku uyamut, tungod sa mga pulong ni Samuel: ug kaniya wala nay kusog nga nahabilin; kay siya sa tibook adlaw wala makakaon ug tinapay, ni sa tibook nga gabii. At naparoon ang babae kay Saul at nakita na siya'y totoong bagabag, at sinabi sa kaniya, Narito, narinig ng iyong lingkod ang iyong tinig, at aking inilagay ang aking buhay sa aking kamay, at aking dininig ang iyong mga salita na iyong sinalita sa akin. Ug ang babaye miadto kang Saul, ug nakakita nga siya nasamok ug daku uyamut, ug miingon kaniya: Ania karon, ang imong sulogoon nga babaye namati sa imong tingog, ug gibutang ko ang akong kinabuhi sa akong kamot, ug namati sa imong mga pulong nga imong gisulti kanako. Ngayon nga, isinasamo ko sa iyo, iyong dinggin naman ang tinig ng iyong lingkod, at papaglagyin mo ako ng isang subo na tinapay sa harap mo; at iyong kanin upang ikaw ay lumakas, paglakad mo ng iyong lakad. Busa karon, ako nangaliyupo kanimo, pamation mo usab ang tingog sa imong sulogoon nga babaye ug itugot nga magabutang ako ug usa ka book tinapay sa imong atubangan; ug kumaon, aron ikaw mabaskug, sa diha nga ikaw mopanaw na sa imong dalan. Ngunit siya'y tumanggi at nagsabi, Hindi ako kakain. Ngunit ipinilit ng kaniyang mga lingkod na pati ng babae; at dininig niya ang kanilang tinig. Sa gayo'y siya'y bumangon sa lupa, ay umupo sa higaan. Apan siya nagdumili, ug miingon: Ako dili mokaon. Apan ang iyang sulogoon, lakip ang babaye, nagpugos kaniya; ug siya namati sa ilang tingog. Busa mibangon siya gikan sa yuta, ug milingkod sa higdaanan. At ang babae ay mayroong isang matabang guyang baka sa bahay; at siya'y nagmadali, at pinatay niya; at siya'y kumuha ng harina at kaniyang minasa, at kaniyang niluto na tinapay na walang lebadura; Ug ang babaye may usa ka pinatambok nga nati nga vaca diha sa balay; ug siya midali, ug giihaw kini; ug siya mikuha ug harina, ug gimasa kini, ug nagluto sa walay levadura nga tinapay gikan niini. At kaniyang dinala sa harap ni Saul, at sa harap ng kaniyang mga lingkod; at sila'y kumain. Nang magkagayo'y sila'y bumangon, at umalis nang gabing yaon. Ug iyang gidala kini sa atubangan ni Saul, ug sa atubangan sa iyang mga sulogoon; ug sila nangaon. Unya sila nanindog, ug minglakaw niadtong gabhiona. Pinisan nga ng mga Filisteo ang lahat nilang hukbo sa Aphec: at ang mga taga Israel ay humantong sa bukal na nasa Jezreel. Karon ang mga Filistehanon nanagtigum pagtingub sa ilang tanang mga panon didto sa Aphec. ug ang Israelihanon nanagpahaluna tupad sa tinubdan nga anaa sa Jezreel. At ang mga pangulo ng mga Filisteo ay nagdadaan na mga daan daan, at mga libolibo: at si David at ang kaniyang mga tao ay nagdadaan sa mga huli na kasama ni Achis. Ug ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon nangagi sa tinaggatus, ug sa tinaglibo; ug si David ug ang iyang mga tawo nangagi sa dapit sa likod uban kang Achis. Nang magkagayo'y sinabi ng mga prinsipe ng mga Filisteo, Ano ang mga Hebreong ito? At sumagot si Achis sa mga prinsipe ng mga Filisteo, Hindi ba ito ay si David na lingkod ni Saul na hari sa Israel na napasa akin ng mga araw na ito, o ng mga taong ito, at hindi ako nakasumpong ng anomang kakulangan sa kaniya mula nang siya'y lumapit sa akin hanggang sa araw na ito? Unya miingon ang mga principe sa mga Filistehanon: Unsay gibuhat niining mga Hebreohanon dinhi? Ug si Achis miingon sa mga principe sa mga Filistehanon: Dili ba kini si David, ang sulogoon ni Saul ang hari sa Israel, nga nahiuban kanako niining mga adlawa, kun niining mga tuiga, ug wala ako makakaplag ug sayup diha kaniya sukad mahianhi siya kanako hangtud niining adlawa? Ngunit ang mga prinsipe ng mga Filisteo ay nagalit sa kaniya; at sinabi ng mga prinsipe ng mga Filisteo sa kaniya, Pabalikin mo ang taong iyan, upang siya'y bumalik sa kaniyang dako na iyong pinaglagyan sa kaniya, at huwag mong pababain na kasama natin sa pakikipagbaka, baka sa pagbabaka ay maging kaaway natin siya: sapagkat paanong makikipagkasundo ito sa kaniyang panginoon? hindi ba sa pamamagitan ng mga ulo ng mga taong ito? Apan ang mga principe sa mga Filistehanon naligutgut kaniya; ug ang mga principe sa mga Filistehanon miingon kaniya: Papaulia ang tawo, aron siya mahisibog sa iyang dapit diin siya nimo itudlo, ug ayaw siya pagpalugsonga uban kanato sa paggubat, tingali unya didto sa gubat siya mahimong kabatok nato: kay asa man makig-uliay kining tawohana sa iyang ginoo? Dili ba kini hinoon uban sa mga pangulo niining mga tawohana? Hindi ba ito ang David na siyang kanilang pinagaawitanan sa mga sayaw, na sinasabi, Pinatay ni Saul ang kaniyang libolibo, At ni David ang kaniyang laksalaksa? Dili ba mao kini si David, nga kaniya sila nanag-awit ang usa ug usa sa mga pagsayaw, nga nag-ingon: Si Saul nakapatay sa iyang mga linibo, Ug si David sa iyang mga tinagpulo ka libo? Nang magkagayo'y tinawag ni Achis si David, at sinabi sa kaniya, Buhay ang Panginoon, ikaw ay matuwid, at ang iyong paglabas at ang iyong pagpasok na kasama ko sa hukbo ay mabuti sa aking paningin: sapagkat hindi ako nakasumpong ng kasamaan sa iyo mula sa araw ng iyong pagdating sa akin hanggang sa araw na ito: gayon ma'y hindi ka kinalulugdan ng mga pangulo. Unya si Achis mitawag kang David, ug miingon kaniya: Ingon nga si Jehova buhi, ikaw nagminatarung, ug ang imong paggula ug ang imong pagsulod uban kanako sa panon maayo sa akong pagtan-aw; kay ako wala makakaplag ug kadautan diha kanimo sukad sa adlaw sa imong paghianhi kanako hangtud niining adlawa: apan bisan pa niini ang mga kadagkuan wala mouyon kanimo. Kayat ngayo'y ikaw ay bumalik at yumaong payapa, upang huwag kang kagalitan ng mga pangulo ng mga Filisteo. Sa ingon niini karon pumauli ka, ug lakaw sa pakigdait, aron dili mawad-an sa kahamuot kanimo ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon. At sinabi ni David kay Achis, Ngunit anong aking ginawa? at anong iyong nasumpungan sa iyong lingkod habang ako'y nasa sa harap mo hanggang sa araw na ito, upang ako'y huwag yumaon at lumaban sa mga kaaway ng aking panginoon na hari? Ug si David miingon kang Achis: Apan unsay akong nabuhat? Ug unsay imong nakita sa imong sulogoon sa kadugayon nga ako diha sa imong atubangan hangtud niining adlawa, aron ako dili makaadto ug makig-away batok sa mga kaaway sa akong ginoo nga hari? At sumagot si Achis, at sinabi kay David, Talastas ko na ikaw ay mabuti sa aking paningin, na gaya ng isang anghel ng Dios: gayon ma'y sinabi ng mga prinsipe ng mga Filisteo. Hindi siya aahon na kasama natin sa pakikipagbaka. Ug si Achis mitubag ug miingon kang David: Ako nahibalo nga ikaw maayo sa akong pagtan-aw, ingon sa usa ka manolonda sa Dios: bisan pa niini, ang mga principe sa mga Filistehanon nanag-ingon: Siya dili makauban kanato ngadto sa gubat. Kayat bumangon kang maaga sa kinaumagahan na kasama ng mga lingkod ng iyong panginoon na naparitong kasama mo; at pagbangon ninyong maaga sa kinaumagahan, at pagliliwanag ay yumaon kayo. Sa ingon niini karon bumangon ka sa pagsayo sa buntag uban sa mga sulogoon sa imong ginoo nga nanghiuban kanimo; ug sa diha nga ikaw mahagmata na pagsayo sa buntag, ug may kahayag na, lakaw. Sa gayo'y bumangong maaga si David, siya at ang kaniyang mga lalake, upang yumaon sa kinaumagahan, na bumalik sa lupain ng mga Filisteo. At ang mga Filisteo ay umahon sa Jezreel. Busa si David mibangon pagsayo, siya ug ang iyang mga tawo, aron sa pagpauli sa pagkabuntag ngadto sa yuta sa mga Filistehanon. Ug ang mga Filistehanon ming-adto sa Jezreel. At nangyari, nang si David at ang kaniyang mga lalake ay dumating sa Siclag, sa ikatlong araw, na ang mga Amalecita ay sumalakay sa Timugan, at sa Siclag, at sinaktan ang Siclag, at sinunog ng apoy; Ug nahitabo, sa diha nga si David ug ang iyang mga tawo nahiadto sa Siclag sa ikatolo ka adlaw, nga ang mga Amalecahanon misulong sa Habagatan ug sa Siclag, ug gidaug ang Siclag, ug gisunog kini sa kalayo, At dinalang bihag ang mga babae at lahat na nandoon, ang maliliit at gayon din ang malalaki; hindi nila pinatay ang sinoman, kundi kanilang pinagdadala, at nagpatuloy ng kanilang lakad. Ug gibihag ang mga babaye ug ang tanan nga didto, gagmay ug dagku: walay bisan usa nga ilang gipatay, apan ilang gidala sila, ug nangadto sa ilang panaw. At nang si David at ang kaniyang mga lalake ay dumating sa bayan, narito, sinunog ng apoy; at ang kanilang mga asawa, at ang kanilang mga anak na lalake at babae ay pinagdadalang bihag. Ug sa diha nga si David ug ang iyang mga tawo nahiabut na sa ciudad, ania karon, nasunog kini sa kalayo; ug ang ilang mga asawa, ug ang ilang mga anak nga lalake, ug ang ilang mga anak nga babaye gipanagdala nga binihag. Nang magkagayo'y si David at ang bayan na nasa kaniya ay naglakas ng tinig, at umiyak, hanggang sa sila'y nawalan ng lakas na umiyak. Unya si David ug ang katawohan nga diha uban kaniya mipatugbaw sa ilang tingog ug nanghilak, hangtud nga nangaluya sila sa hinilak. At ang dalawang asawa ni David ay nabihag, si Ahinoam na taga Jezreel, at si Abigail, na asawa ni Nabal, na taga Carmelo. Ug ang duruha ka asawa ni David gidala nga binihag, si Ahinoam ang taga-Jezreel, ug si Abigail ang asawa ni Nabal ang taga-Carmelo. At nagdalamhating totoo si David, sapagkat pinagsasalitaan ng bayan na batuhin siya, sapagkat ang kaluluwa ng buong bayan ay pumanglaw, bawat tao dahil sa kanikaniyang mga anak na lalake at babae; ngunit si David ay nagpakatibay sa Panginoon niyang Dios. Ug si David nasubo sa hilabihan; kay ang katawohan naghisgot sa pagbato kaniya, tungod kay ang kalag sa tibook katawohan nangasubo, ang tagsatagsa ka tawo alang sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga anak nga babaye: apan si David nagpalig-on sa iyang kaugalingon diha kang Jehova nga iyang Dios. At sinabi ni David kay Abiathar na saserdote, na anak ni Ahimelech, Isinasamo ko sa iyo na dalhin mo rito ang epod. At dinala doon ni Abiathar ang epod kay David. Ug si David miingon kang Abiathar nga sacerdote, ang anak nga lalake ni Ahimelech: Ako nangaliyupo kanimo, dad-a dinhi kanako ang ephod. Ug gidala ni Abiathar didto ang ephod kang David. At sumangguni si David sa Panginoon, na nagsasabi, Kung aking habulin ang pulutong na ito, ay akin kayang aabutan sila? At sinagot niya siya, Iyong habulin: sapagkat tunay na iyong aabutan, at walang pagsalang mababawi mo ang lahat. Ug si David nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Kong lutoson ko kining maong panon sa mga sundalo, maapasan ko kaha sila? Ug siya mitubag kaniya: Lutosa; kay sa walay duhaduha maapasan mo sila, ug sa walay pagkapakyas mabawi ang tanan. Sa gayo'y yumaon si David, siya at ang anim na raang lalake na kasama niya, at naparoon sa batis ng Besor, na kinaroroonan niyaong mga naiwan sa likuran. Busa si David miadto, siya ug ang unom ka gatus ka tawo nga diha uban kaniya, ug miabut sa sapa nga Besor, diin mopabilin kadtong nanghiulahi. Ngunit hinabol ni David, niya at ng apat na raang lalake: sapagkat ang dalawang daan natira sa likuran, na mga pata na hindi na nakatawid sa batis ng Besor: Apan si David miapas, siya ug ang upat ka gatus ka tawo; kay ang duruha ka gatus napabilin sa ulahi, nga nangaluya na kaayo nga dili na makatabok sa sapa sa Besor. At sila'y nakasumpong ng isang taga Egipto sa parang, at dinala nila siya kay David, at binigyan nila siya ng tinapay, at kumain: at binigyan nila siya ng tubig na mainom: Ug sila nakahibalag ug usa ka Egiptohanon diha sa kapatagan, ug gidala siya ngadto kang David, ug gihatagan siya ug tinapay, ug siya mikaon; ug ilang gihatagan siya ug tubig sa pag-inum; At binigyan nila siya ng isang putol ng binilong igos, at dalawang buwig na ubas; at nang kaniyang makain, ang kaniyang diwa ay nagsauli uli sa kaniya: sapagkat hindi siya nakakain ng tinapay o nakainom man ng tubig, na tatlong araw at tatlong gabi. Ug ilang gihataga, siya ug usa ka haon nga tinapay sa igos, ug duruha ka bulig nga pasas: ug sa nakakaon na siya, hing-ulian siya sa iyang espiritu; kay siya wala makakaon ug tinapay, ni makainum ug tubig, sa totolo ka adlaw ug totolo ka gabii. At sinabi ni David sa kaniya, Kanino ka ba nauukol? at taga saan ka? At sinabi niya, Ako'y isang binatang taga Egipto, bataan ng isang Amalecita; at iniwan ako ng aking panginoon, sapagkat tatlong araw na ako'y nagkasakit. Ug si David miingon kaniya: Kinsang sakup ikaw? Ug taga-diin ka? Ug siya miingon: Ako usa ka tawo nga batan-on nga lalake sa Egipto, sulogoon sa usa ka Amalecahanon; ug ang akong agalon mibiya kanako, tungod kay totolo ka adlaw na karon nga ming-agi, ako nasakit. Kami ay sumalakay sa Timugan ng mga Ceretheo, at sa nauukol sa Juda, at sa Timugan ng Caleb; at aming sinunog ng apoy ang Siclag. Kami misulong sa dapit sa Habagatan sa mga taga-Cerethi, ug sa ibabaw niadtong sakup sa Juda, ug sa ibabaw sa Habagatan sa Caleb; ug gisunog namo ang Siclag sa kalayo. At sinabi ni David sa kaniya, Ilulusong mo ba ako sa pulutong na ito? At kaniyang sinabi, Ipanumpa mo sa akin ang Dios, hindi mo ako papatayin, o ibibigay man sa mga kamay ng aking panginoon, at aking ilulusong ka sa pulutong na ito. Ug si David miingon kaniya: Modala ka ba kanako ngadto niining panona? Ug siya miingon: Manumpa ka kanako tungod sa Dios, nga ikaw dili mopatay kanako, ni motugyan kanako ngadto sa kamot sa akong agalon, ug ako magatultol kanimo ngadto niining panona. At nang kaniyang mailusong, narito, sila'y nangangalat sa buong lupa, na nagkakainan at nagiinuman, at nagkakasayahan, dahil sa lahat na malaking samsam na kanilang nakuha sa lupain ng mga Filisteo, at sa lupain ng Juda. Ug sa pagdala na niya ngadto, ania karon, sila nanagkatibulaag sa tibook nga yuta, nangaon ug nanginum, ug nanagsayaw, tungod sa dagkung mga inagaw nga ilang nakuha gikan sa yuta sa mga Filistehanon, ug gikan sa yuta sa Juda. At sinaktan ni David sila mula sa pagtatakip silim hanggang sa paglubog ng araw sa sumunod na araw: at walang taong nakatanan sa kanila liban sa apat na raang bataan na nakasakay sa mga kamelyo at tumakas. Ug gilaglag sila ni David sukad sa pagbanagbanag sa kabuntagon bisan hangtud sa kagabhion sa sunod nga adlaw: ug walay nakagawas kanila nga usa ka tawo, gawas ang upat ka gatus ka batan-ong lalake, nga nangabayo sa camello, ug mingkalagiw. At binawi ni David ang lahat na nakuha ng mga Amalecita: at iniligtas ni David ang kaniyang dalawang asawa. Ug gibawi ni David ang tanan nga naagaw sa mga Amalecahanon; ug giluwas ni David ang iyang duruha ka asawa. At walang nagkulang sa kanila, kahit maliit o malaki man, kahit mga anak na lalake o babae man, kahit samsam man, kahit anomang bagay na nakuha nila sa kanila: ibinalik na lahat ni David. Ug walay bisan unsa nga nakulang kanila, ni diyutay ni dagku, ni mga anak nga lalake ni mga anak nga babaye, ni inagaw ni bisan unsa nga ilang nakuha kanila: Gidala ni David pagbalik ang tanan. At kinuha ni David ang lahat ng kawan at bakahan, na kanilang dinala na nasa unahan niyaong mga ibang hayop, at sinabi, Ito'y samsam ni David. Ug gidala ni David ang tanang mga panon sa carnero ug ang mga panon sa vaca, nga ilang giabog sa unahan sa laing panon sa vaca, ug miingon: Kini mao ang inagaw ni David. At naparoon si David sa dalawang daang lalake, na totoong mga pata na hindi nangakasunod kay David, na kanila namang pinatahan sa batis ng Besor; at sila'y lumabas upang salubungin si David, at upang salubungin ang mga taong kasama niya: at nang lumapit si David sa bayan, siya'y bumati sa kanila. Ug si David miadto sa duruha ka gatus ka tawo, nga gipangapuyan nga dili na ngani sila makanunot kang David, nga ilang gipabilin usab didto sa sapa sa Besor; ug nangadto sila sa pagsugat kang David, ug sa pagsugat sa katawohan nga nagauban kaniya: ug sa diha nga mahiduol na si David sa katawohan, siya miyukbo kanila Nang magkagayo'y sumagot ang lahat ng masamang tao, at mga tao na hamak, sa mga yumaong kasama ni David, at nagsabi, Sapagkat hindi sila yumaong kasama namin, hindi namin bibigyan sila ng samsam na aming nabawi, liban sa bawat lalake ay ang kaniyang asawa at ang kaniyang mga anak, upang kanilang dalhin, at yumaon. Unya mingtubag ang tanang mga dautan ug mga bastos nga tawo, kadtong nanguban kang David, ug miingon: Tungod kay wala sila mouban kanato, dili nato sila hatagan bisan unsa sa inagaw nga atong nabawi, gawas sa tagsatagsa ka tawo, sa iyang asawa ug sa iyang kabataan, aron iyang kamandoan sila ug lumakaw. Nang magkagayo'y sinabi ni David, Huwag ninyong gagawing gayon, mga kapatid ko, sa ibinigay sa atin ng Panginoon, na siyang nagadya sa atin, at nagbigay sa ating kamay ng pulutong na naparito laban sa atin. Unya miingon si David: Dili ninyo buhaton ang ingon, mga kaigsoonan ko, uban niadtong gihatag ni Jehova kanato, nga nagbantay kanato, ug nagtugyan kanato sa panon sa mga sunalo nga ming-anhi batok kanato sa atong kamot. At sino ang didinig sa inyo sa bagay na ito? sapagkat kung gaano ang bahagi ng lumusong sa pakikipagbaka, ay gayon ang bahagi ng naiwan sa daladalahan: sila'y paraparang magkakabahagi. Ug kinsay mamati kaninyo niining pagkabutanga? Kay ingon nga ang iyang bahin mao ang ming-adto sa gubat, mao man usab ang iyang bahin niadtong mga nanghibilin uban sa mga butang: sila magadawat ug sama nga bahin. At nagkagayon, na mula sa araw na yaon, na siya'y gumawa ng isang palatuntunan at ayos sa Israel, hanggang sa araw na ito. Ug mao nga sukad niadtong adlawa ngadto sa unahan, nga iyang gihimo kini nga usa ka balaod ug usa ka tulomanon alang sa Israel hangtud niining adlawa. At nang dumating si David sa Siclag, siya'y nagpadala ng mga samsam sa mga matanda sa Juda, sa makatuwid baga'y sa kaniyang mga kaibigan, na sinasabi, Narito, ang isang kaloob sa inyo na mula sa samsam sa mga kaaway ng Panginoon; Ug sa pag-abut ni David sa Siclag, nagpahatud siya sa inagaw ngadto sa mga anciano sa Juda, bisan ngadto sa iyang mga higala, nga nagaingon: Ania karon, usa ka gasa alang kaninyo gikan sa inagaw sa mga kaaway ni Jehova: Sa kanila na nasa Beth-el, at sa kanila na nasa Ramoth ng Timugan, at sa kanila na nasa Jathir; Kanila nga atua sa Beth-el, ug kanila nga atua sa Ramoth sa Habagatan, ug kanila nga atua sa Jattir, At sa kanila na nasa Aroer, at sa kanila na nasa Siphmoth, at sa kanila na nasa Esthemoa; Ug kanila nga atua sa Aroer, ug kanila nga atua sa Siphmoth, ug kanila nga atua sa Esthemoa, At sa kanila na nasa Rachal, at sa kanila na nasa mga bayan ng mga Jerameelita, at sa kanila na nasa mga bayan ng mga Cineo; Ug kanila nga atua sa Rachal, ug kanila nga atua sa mga ciudad sa mga taga-Jerameel, ug kanila nga atua sa mga ciudad sa mga Cinehanon; At sa kanila na sa Horma, at sa kanila na nasa Chorasan, at sa kanila na nasa Athach; Ug kanila nga atua sa Horma, ug kanila nga atua sa Chorasan, ug kanila nga atua sa Athach, At sa kanila na nasa Hebron, at sa lahat na dako na karaniwang pinaroroonan ni David at ng kaniyang mga lalake. Ug kanila nga atua sa Hebron, ug sa tanang dapit diin si David sa iyang kaugalingon ug ang iyang mga tawo kanunay nga mangadto. Ang mga Filisteo nga ay lumaban sa Israel: at ang mga lalake sa Israel ay tumakas sa harap ng mga Filisteo, at nangabuwal na patay sa bundok ng Gilboa. Karon ang mga Filistehanon nakiggubat batok sa Israel: ug ang mga tawo sa Israel nangalagiw gikan sa atubangan sa mga Filistehanon, ug nangapukan nga patay, didto sa bukid sa Gilboa. At hinabol ng panunod ng mga Filisteo si Saul at ang kaniyang mga anak; at pinatay ng mga Filisteo si Jonathan, at si Abinadab, at si Melchisua, na mga anak ni Saul. Ug ang mga Filistehanon nangusog paglutos kang Saul ug sa iyang mga anak nga lalake; ug gipatay sa mga Filistehanon si Jonathan, ug si Abinadab, ug Melchisua, ang mga anak nga lalake ni Saul. At ang pagbabaka ay lumubha laban kay Saul, at inabutan siya ng mga mamamana; at siya'y totoong nahirapan dahil sa mga mamamana. Ug ang gubat hilabihan kalisud batok kang Saul, ug ang mga magpapana nakaapas kaniya; ug daku ang pagkasakit niya tungod sa mga magpapana. Nang magkagayo'y sinabi ni Saul sa kaniyang tagadala ng sandata, Bunutin mo ang iyong tabak at palagpasan mo ako niyaon; baka dumating ang mga hindi tuling ito at ako'y palagpasan, at ako'y kanilang pahirapan. Ngunit ayaw ang kaniyang tagadala ng sandata; sapagkat siya'y totoong natakot. Kayat kinuha ni Saul ang kaniyang tabak, at nagpakabuwal sa kaniyang tabak. Unya miingon si Saul sa iyang magdadala sa hinagiban: Ibta ang imong pinuti, ug dunggaba ako niana, tingali kining mga walay circuncicion moabut ug dunggabon ako, ug magadagmal kanako. Apan ang iyang magdadala sa hinagiban wala bumuot; kay nahadlok siya kaayo. Busa gikuha ni Saul ang iyang pinuti, ug miubo sa tumoy niana. At nang makita ng kaniyang tagadala ng sandata na si Saul ay patay, siya naman ay nagpakabuwal sa kaniyang tabak, at nagpakamatay na kasama niya. Ug sa diha nga ang iyang magdadala sa hinagiban nakakita nga si Saul namatay, siya usab ming-ubo sa iyang pinuti ug namatay uban kaniya. Gayon namatay si Saul, at ang kaniyang tatlong anak, at ang kaniyang tagadala ng sandata, at ang lahat niyang mga lalake nang araw na yaon na magkakasama. Busa si Saul namatay, ug ang iyang totolo ka anak nga lalake, ug ang iyang magdadala sa hinagiban, ug ang tanan niyang mga tawo nga nagkadungan niadtong maong adlaw. At nang makita ng mga lalake sa Israel na nasa kabilang dako ng libis, at ng mga nasa dako roon ng Jordan, na ang mga lalake sa Israel ay tumakas, at si Saul at ang kaniyang mga anak ay namatay, kanilang iniwan ang mga bayan, at nagsitakas; at naparoon ang mga Filisteo, at tumahan sa mga yaon. Ug sa diha nga ang mga tawo sa Israel nga didto sa laing pikas sa walog, ug kanila nga didto sa unahan sa Jordan, nakakita nga ang mga tawo sa Israel nangalagiw, ug nga si Saul ug ang iyang mga anak nga lalake nangamatay, ilang gibiyaan ang mga ciudad, ug nangalagiw; ug ang mga Filistehanon ming-abut ug mingpuyo niini. At nangyari nang kinabukasan nang ang mga Filisteo ay dumating upang hubaran ang mga patay, ay kanilang nasumpungan si Saul at ang kaniyang tatlong anak na nabuwal sa bundok ng Gilboa. Ug nahitabo sa pagkaugma, sa diha nga ang mga Filistehanon miabut aron sa paghukas sa mga patay, nga ilang nakita si Saul ug ang iyang totolo ka anak nga lalake nga nangapukan didto sa bukid sa Gilboa. At kanilang pinugot ang kaniyang ulo, at hinubad ang kaniyang mga sakbat, at ipinadala sa lupain ng mga Filisteo sa palibot upang ibalita sa mga bahay ng kanilang mga diosdiosan at sa bayan. Ug ilang gipunggot ang iyang ulo, ug gihubo ang iyang hinagiban, ug gipalibut sa yuta sa mga Filistehanon, sa pagdala sa mga balita ngadto sa balay sa ilang mga dios-dios, ug ngadto sa katawohan. At kanilang inilagay ang kaniyang sakbat, sa bahay ni Astaroth: at kanilang ibinitin ang bangkay niya sa kuta ng Beth-san. Ug sila nagbutang sa iyang hinagiban sa balay ni Astaroth; ug ilang gigaid ang iyang lawas sa kuta sa Beth-san. At nang mabalitaan ng mga tumatahan sa Jabes-galaad ang tungkol sa ginawa ng mga Filisteo kay Saul, Ug sa diha nga ang mga pumoluyo sa Jabes-Galaad nakadungog mahitungod kaniya niadtong gibuhat sa mga Filistehanon kang Saul, Lahat ng matapang na lalake ay bumangon at nagsilakad sa buong gabi at kinuha ang bangkay ni Saul at ang mga bangkay ng kaniyang mga anak sa kuta ng Beth-san; at sila'y naparoon sa Jabes, at kanilang pinagsunog doon. Ang tanan nga maisug nga tawo mingtindog, ug miadto sa tibook nga gabii, ug nagkuha sa lawas ni Saul ug sa mga lawas sa iyang mga anak nga lalake gikan sa kuta sa Beth-san; ug sila nangadto sa Jabes, ug nagsunog kanila didto. At nangyari, pagkamatay ni Saul, nang magbalik si David na mula sa pagpatay sa mga Amalecita, at tumahan si David na dalawang araw sa Siclag; Ug nahitabo sa tapus ang kamatayon ni Saul, sa diha nga nahiuli si David gikan sa pagpamatay sa mga Amalecahanon, ug si David nakapuyo ug duha ka adlaw sa Siclag. Ay nangyari, sa ikatlong araw, na narito, ang isang lalake ay lumabas sa kampamento na mula kay Saul na hapak ang kaniyang suot, at may lupa ang kaniyang ulo: at nagkagayon, na nang dumating siya kay David, ay nagpatirapa at nagbigay galang. Nahitabo sa ikatolo, ka adlaw, nga, ania karon, usa ka tawo migula sa campo gikan kang Saul, uban ang iyang mga saput nga gisi, ug may yuta sa ibabaw sa iyang ulo: ug mao kadto, nga sa pagdangat niya kang David, siya mihapa sa yuta ug naghatag sa katahuran. At sinabi ni David sa kaniya, Saan ka nanggaling? At kaniyang sinabi sa kaniya, Sa kampamento ng Israel ay tumakas ako. Ug si David miingon kaniya: Diin ka gikan? Ug siya miingon kaniya: Nakakalagiw ako gikan sa campo sa Israel. At sinabi ni David sa kaniya, Ano ang nangyari? isinasamo ko sa iyo na iyong saysayin sa akin. At siya'y sumagot: Ang bayan ay tumakas sa pakikipagbaka, at karamihan sa bayan naman ay nangabuwal at nangamatay; at si Saul at si Jonathan na kaniyang anak ay nangamatay rin. Ug si David miingon kaniya: Unsa na man ang nahitabo? Ako nagahangyo kanimo, suginli ako. Ug siya mitubag: Ang katawohan nangalagiw gikan sa gubat, ug daghan sa katawohan nangapukan usab ug nangamatay; ug si Saul ug si Jonathan, nga iyang anak nga lalake nangamatay usab. At sinabi ni David sa binata na nagsaysay sa kaniya: Paanong nalalaman mo na si Saul at si Jonathan na kaniyang anak ay patay? Ug si David miingon sa batan-ong lalake nga nagsugilon kaniya: Giunsa nimo ang pagpanghibalo nga si Saul ug si Jonathan, nga iyang anak nga lalake nangamatay? At sinabi sa kaniya ng binatang nagsaysay, Sa isang pagkakataon ay napasa bundok ako ng Gilboa, narito, si Saul ay nagpakabuwal sa kaniyang sibat; at, narito, hinahabol siyang mainam ng mga karo at ng mga mangangabayo. Ug ang batan-ong lalake nagsugilon kaniya nga miingon: Sa paghiadto ko nga wala tuyoa didto sa bukid sa Gilboa, ania karon, si Saul nagsandig sa iyang bangkaw; ug, ania karon, ang mga carro, ug ang mga nangabayo nanagluto kaniya sa hilabihan gayud. At nang siya'y lumingon, kaniyang nakita ako, at tinawag niya ako, at ako'y sumagot. Ug sa pagtan-aw niya sa iyang luyo, nakita ako niya ug nagtawag siya kanako. Ug ako mitubag. Narito ako. Ania ako. At sinabi niya sa akin, Sino ka? At ako'y sumagot sa kaniya, Ako'y isang Amalecita. Ug siya miingon kanako: Kinsa ba ikaw? Ug ako mitubag kaniya: Ako usa ka Amalecahanon. At kaniyang sinabi uli sa akin, Tumayo ka sa siping ko, isinasamo ko sa iyo, at patayin mo ako, dahil sa dinatnan ako ng panglulumo; sapagkat ang aking buhay ay lubos ko pang taglay. Ug siya miingon kanako: Tindog, nagahangyo ako kanimo, tupad kanako, ug patya ako; kay ang nagagahum kanako, kaguol, tungod kay ang akong kinabuhi tibook pa dinhi kanako. Sa gayo'y tumayo ako sa siping niya, at aking pinatay siya, sapagkat talastas ko na siya'y hindi mabubuhay pagkatapos na siya'y nabuwal: at aking kinuha ang putong na nasa kaniyang ulo, at ang pulsera na nasa kaniyang kamay, at aking dinala rito sa aking panginoon. Busa mitindog ako tupad kaniya, ug gipatay ko siya, kay ako nahibalo nga siya dili na mabuhi sa tapus siya mapukan: ug gikuha ko ang purong-purong nga diha sa ibabaw sa iyang ulo, ug ang bakulo nga diha sa iyang bukton, ug gidala ko kini dinhi sa akong ginoo. Nang magkagayo'y tinangnan ni David ang kaniyang mga suot at pinaghapak; at gayon din ang ginawa ng lahat na lalake na kasama niya: Unya gikuptan ni David ang iyang mga saput, ug gipanggisi kini; ug ingon man ang tanang mga tawo nga diha uban kaniya: At sila'y tumangis, at umiyak, at nagayuno hanggang sa paglubog ng araw, dahil kay Saul, at dahil kay Jonathan na kaniyang anak, at dahil sa bayan ng Panginoon, at dahil sa sangbahayan ng Israel; sapagkat sila'y nangabuwal sa pamamagitan ng tabak. Ug sila nanagbangutan, ug nanagpanghilak, ug nanagpuasa hangtud sa pagkagabii, tungod kang Saul, ug tungod kang Jonathan, nga iyang anak nga lalake, ug tungod sa katawohan ni Jehova, ug tungod sa balay sa Israel; kay sila nangapukan pinaagi sa pinuti. At sinabi ni David sa binata na nagsaysay sa kaniya, Taga saan ka? At siya'y sumagot: Ako'y anak ng isang taga ibang lupa, na Amalecita. Ug si David miingon sa batan-ong lalake nga nagsugilon kaniya: Taga-diin ka? Ugsiya mitubag: Ako ang anak nga lalake sa usa ka lumalangyaw, ug usa ka Amalecahanon. At sinabi ni David sa kaniya, Bakit hindi ka natakot na iunat mo ang iyong kamay na patayin ang pinahiran ng langis ng Panginoon? Ug si David miingon kaniya: Ngano nga wala ka mahadlok sa paggamit sa imong kamot sa paglaglag sa dinihog ni Jehova? At tinawag ni David ang isa sa mga bataan, at sinabi, Lumapit ka, at daluhungin mo siya. At kaniyang sinaktan siya, na anopat namatay. Ug si David mitawag sa usa ka mga batan-ong lalake, ug miingon: Dumuol ka ug tigbasa siya. Ug iyang gitigbas siya sa pagkaagi nga siya namatay. At sinabi ni David sa kaniya, Ang iyong dugo ay sumaiyong ulo; sapagkat ang iyong bibig ang sumaksi laban sa iyo, na nagsasabi, Aking pinatay ang pinahiran ng langis ng Panginoon. Ug si David miingon kaniya: Ang imong dugo moanha sa ibabaw sa imong ulo; kay ang imong baba nagsaksi batok kanimo, ug nagaingon: Napatay ko ang dinihog ni Jehova. At tinaghuyan ni David ng ganitong panaghoy si Saul at si Jonathan na kaniyang anak: Ug si David nagminatay sa hilabihan gayud uban niining pagminatay tungod kang Saul ug tungod kang Jonathan nga iyang anak nga lalake; (At kaniyang ipinaturo sa mga anak ni Juda ang awit sa pamamana narito, nasusulat sa aklat ni Jaser): (Ug iyang gisugo sila nga tudloan ang mga anak sa Juda sa awit sa pana; Ania karon, kini nahasulat sa basahon ni Jaser): Ang iyong kaluwalhatian, Oh Israel, ay napatay sa iyong matataas na dako! Anot nangabuwal ang mga makapangyarihan! Ang imong himaya, Oh Israel, gipatay sa ibabaw sa imong mga hatag-as nga dapit! Giunsa ang pagkapukan sa mga kusganon! Huwag ninyong saysayin sa Gath, Huwag ninyong ihayag sa mga lansangan ng Ascalon; Baka ang mga anak na babae ng mga Filisteo ay mangagalak, Baka ang mga anak na babae ng mga hindi tuli ay magtagumpay. Ayaw kini pag-isugilon sa Gath, Ayaw kini pag-ibalita sa mga kadalanan sa Ascalon; Tingali unya ang mga anak nga babaye sa mga Filistehanon mangalipay, Tingali unya ang anak nga babaye sa mga walay circuncicion makadaug. Kayong mga bundok ng Gilboa, Huwag magkaroon ng hamog, o ulan man sa inyo, kahit mga bukid na mga handog: Sapagkat diyan ang kalasag ng makapangyarihan ay nahagis ng kahalayhalay. Ang kalasag ni Saul, na parang isa, na hindi pinahiran ng langis. Kamo nga mga bukid sa Gilboa, Himoa nga walay tun-og ni ulan sa ibabaw ninyo, ni ang mga kapatagan sa mga paghalad: Kay didto ang taming pinaagi sa pagkamahuwagon gisalibay, Ang taming ni Saul, dili dinihog sa lana. Sa dugo ng pinatay, sa taba ng makapangyarihan, Ang busog ni Jonathan ay hindi umurong, At ang tabak ni Saul ay hindi nagbalik na walang dala. Gikan sa dugo sa mga gipatay, gikan sa tambok sa mga kusganon, Ang pana ni Jonathan wala tumalikod, Ug ang pinuti ni Saul wala mahiuli nga walay sulod. Si Saul at si Jonathan ay nagibigan at nagmagandahang-loob sa kanilang kabuhayan. At sa kanilang kamatayan sila'y hindi naghiwalay; Sila'y lalong maliliksi kay sa mga agila, Sila'y lalong malalakas kay sa mga leon. Si Saul ug Jonathan mga matahum ug himulot-an sa ilang mga kinabuhi, Ug sa ilang kamatayon wala sila magkabulag: Sila mga matulin pa kay sa mga agila, Sila mga kusganon pa kay sa mga leon. Kayong mga anak na babae ng Israel, iyakan ninyo si Saul, Na siyang sa inyo'y maselang na nagbihis ng escarlata, Na siyang naggayak ng ginto sa inyong mga kasuutan. Kamo nga mga anak nga babaye sa Israel, panghilak kamo tungod kang Saul, Nga nagpasaput kaninyo sa mapula nga maanindot kaayo, Nga nagtaod ug mga dayandayan nga bulawan sa inyong bisti. Anot nangabuwal ang mga makapangyarihan sa gitna ng pagbabaka! Oh Jonathan, napatay ka sa iyong matataas na dako. Giunsa ang pagkapukan sa mga kusganon sa kinataliwad-an sa gubat! Si Jonathan namatay sa ibabaw sa imong mga hatag-as nga mga dapit. Ako'y namanglaw dahil sa iyo, kapatid kong Jonathan: Naging totoong kalugodlugod ka sa akin; Ang iyong pag-ibig sa akin ay kagilagilalas, Na humihigit sa pagsinta ng mga babae. Ako nasubo alang kanimo, igsoon ko nga Jonathan: Nakapahimuot gayud kaayo ikaw kanako: Ang imong gugma kanako katingalahan, Minglabaw sa gugma sa mga babaye, Anot nangabuwal ang mga makapangyarihan, At nangalipol ang mga sandata na pandigma! Giunsa ang pagkapukan sa mga kusganon, Ug ang mga hinagiban sa gubat nangawala! At nangyari, pagkatapos nito, na nagusisa si David sa Panginoon, na nagsasabi, Aahon ba ako sa alinman sa mga bayan ng Juda? At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Umahon ka. At sinabi ni David, Saan ako aahon? At kaniyang sinabi, Sa Hebron. Ug nahatabo sa human niini, nga si David nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Motungas ba ako ngadto sa bisan diin nga lungsod sa Juda? Ug si Jehova miingon kaniya: Tumungas ka. Ug si David miingon: Asa man ako motungas? Ug siya miingon: Ngadto sa Hebron. Sa gayo'y umahon si David doon, at pati ng kaniyang dalawang asawa, si Ahinoam na taga Jezreel, at si Abigail na asawa ni Nabal, na taga Carmelo. Busa si David mitungas didto ug ang duruha usab ka asawa niya, si Ahinoam nga Jezreelhanon, ug si Abigail ang asawa ni Nabal, ang Carmelohanon. At ang kaniyang mga lalake na kasama niya ay iniahon ni David bawat lalake na kasama ang kanikaniyang sangbahayan: at sila'y nagsitahan sa mga bayan ng Hebron. Ug ang mga tawo nga kauban niya gidala ni David ang pagtungas, ang tagsatagsa ka tawo uban ang iyang sulod-balay: ug sila mingpuyo sa mga kalungsoran sa Hebron. At nagsiparoon ang mga lalake ng Juda, at kanilang pinahiran ng langis doon si David upang maging hari sa sangbahayan ng Juda. At kanilang isinaysay kay David, na sinasabi, Ang mga lalake sa Jabes-galaad ay siyang naglibing kay Saul. Ug ang mga tawo sa Juda mingadto, ug didto ilang gidihogan si David nga hari ibabaw sa balay sa Juda, ug ilang gisuginlan si David nga nagaingon: Ang mga tawo sa Jabes-Galaad mao sila ang nanaglubong kang Saul. At nagsugo ng mga sugo si David sa mga lalake sa Jabes-galaad, at sinabi sa kanila, Pagpalain nawa kayo ng Panginoon, na kayo'y nagpakita ng kagandahang loob na ito sa inyong panginoon, sa makatuwid baga'y kay Saul, at inyong inilibing siya. Ug si David nagpadala ug mga sulogoon ngadto sa mga tawo sa Jabes-Galaad, ug miingon kanila: Pagabulahanon kamo ni Jehova, kay gipakita ninyo kining kalolot sa inyong ginoo, bisan pa kang Saul, ug inyong gilubong siya. At ngayon nawa'y pagpakitaan kayo ng Panginoon ng kagandahang loob at katotohanan: at ako naman ay gaganti sa inyo nitong kagandahang loob, sapagkat inyong ginawa ang bagay na ito. Ug karon si Jehova nagapakita ug mahigugmaong-kalolot ug kamatuoran kaninyo: ug ako magabayad kaninyo niining kalolot, tungod kay nabuhat ninyo kining butanga. Ngayon nga, magsilakas nawa ang inyong mga kamay, at kayo nawa'y maging matatapang: sapagkat patay na si Saul na inyong panginoon, at pinahiran ng langis naman ako ng sangbahayan ni Juda upang maging hari sa kanila. Busa karon lig-ona ang inyong mga kamot, ug magmaisugon kamo; kay si Saul nga inyong ginoo patay na, ug ang balay ni Juda nagdihog kanako nga hari sa ibabaw nila. Kinuha nga ni Abner na anak ni Ner na kapitan sa hukbo ni Saul, si Is-boseth na anak ni Saul, at inilipat sa Mahanaim; Karon si Abner ang anak nga lalake ni Ner, capitan sa panon ni Saul, mikuha kang Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, ug midala kaniya ngadto sa Mahanaim; At kaniyang ginawa siyang hari sa Galaad, at sa mga Asureo, at sa Jezreel, at sa Ephraim, at sa Benjamin, at sa buong Israel. Ug naghimo kaniya nga hari ibabaw sa Galaad, ug ibabaw sa Gesuri, ug ibabaw sa Jezreel, ug ibabaw sa Ephraim, ug ibabaw sa Benjamin, ug ibabaw sa tibook Israel. Si Is-boseth na anak ni Saul ay may apat na pung taon nang siya'y magpasimulang maghari sa Israel, at siya'y naghari na dalawang taon. Ngunit ang sangbahayan ni Juda ay sumunod kay David. Si Is-boseth ang anak nga lalake ni Saul may kap-atan ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari ibabaw sa Israel, ug siya naghari ug duha ka tuig. Apan ang balay ni Juda misunod kang David. At ang panahon na ipinaghari ni David sa Hebron sa sangbahayan ni Juda ay pitong taon at anim na buwan. Ug ang gidugayon sa pagkahari ni David sa Hebron ibabaw sa balay ni Juda may pito ka tuig ug unom ka bulan. At si Abner na anak ni Ner, at ang mga lingkod ni Is-boseth na anak ni Saul, ay nangapasa Gabaon mula sa Mahanaim. Ug si Abner, ang anak nga lalake ni Ner, ug ang mga sulogoon ni Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, minggula gikan sa Mahanaim ngadto sa Gabaon. At si Joab na anak ni Sarvia, at ang mga lingkod ni David ay nagsilabas, at sinalubong sila sa siping ng tangke sa Gabaon; at sila'y naupo, na ang isa'y sa isang dako ng tangke, at ang isa'y sa kabilang dako ng tangke. Ug si Joab, ang anak nga lalake ni Sarvia, ug ang mga sulogoon ni David minggula, ug nakighibalag kanila haduol sa linaw sa Gabaon; ug sila minglingkod ang usa sa usa ka daplin sa danaw, ug ang usa didto sa usa ka daplin sa danaw. At sinabi ni Abner kay Joab, Isinasamo ko sa iyo na bumangon ang mga bataan at magsanay ng tabak sa harap natin. At sinabi ni Joab, Bumangon sila. Ug si Abner miingon kang Joab, tugoti ang mga batan-ong lalake, ako nagahangyo kanimo, sa pagtindog, ug sa padula sa among atubangan. Ug si Joab miingon: Patindoga sila. Nang magkagayo'y bumangon sila at tumawid ayon sa bilang; labing dalawa sa Benjamin, at sa ganang kay Is-boseth na anak ni Saul, at labing dalawa sa mga lingkod ni David. Unya sila nanindog ug ming-adto sa tabok pinaagi sa ilang gidaghanon: napulo ug duha ang alang kang Benjamin ug ang alang kang Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, ug napulo ug duha ang gikan sa mga sulogoon ni David. At hinawakan sa ulo ng bawat isa sa kanila ang kaniyang kaaway, at isinaksak ang kaniyang tabak sa tagiliran ng kaniyang kaaway; sa gayo'y nangabuwal sila na magkakasama: kayat ang dakong yaon ay tinatawag na Helcath-assurim na nasa Gabaon. Ug sila nanagdinakpanay ang tagsatagsa sa ulo sa iyang isigkaingon, ug gihandus ang iyang pinuti sa kilid sa iyang isigkaingon; busa sila nangapukan pagdungan: maoy hinungdan nga kadtong dapita gitawag ug Helcath-Assurim, nga atua sa Gabaon. At ang pagbabaka ay lumalalang mainam nang araw na yaon; at si Abner ay nadaig, at ang mga lalake ng Israel sa harap ng mga lingkod ni David. Ug ang gubat misamot sa hilabihan gayud niadtong adlawa; ug si Abner gidaug, ug ang mga tawo sa Israel, sa atubangan sa mga sulogoon ni David. At nandoon ang tatlong anak ni Sarvia, si Joab, at si Abisai, at si Asael: at si Asael ay magaan ang paa na gaya ng mailap na usa. Ug ang totolo ka anak nga lalake ni Sarvia didto, si Joab, ug si Abisai, ug si Asael: ug si Asael magaan sa tiil sama sa usa ka lagsaw nga ihalas. At hinabol ni Asael si Abner; at sa pagyaon, siya'y hindi lumihis sa kanan o sa kaliwa man sa pagsunod kay Abner. Ug si Asael miapas sunod kang Abner; ug sa paglakaw niya wala lumiso siya sa too nga kamot ni sa wala nga kamot, sa pag-agpas kang Abner. Nang magkagayo'y nilingon ni Abner, at sinabi, Ikaw ba'y si Asael? At siya'y sumagot: Ako nga. Unya si Abner milingi sa likod niya, ug miingon: Ikaw ba si Asael? Ug siya mitubag: Ako man. At sinabi ni Abner sa kaniya, Lumihis ka sa iyong kanan o sa iyong kaliwa, at iyong tangnan ang isa sa mga bataan, at kunin mo ang kaniyang sakbat. Ngunit ayaw ni Asael na humiwalay sa pagsunod sa kaniya. Ug si Abner miingon kaniya: Sumimang ka sa dapit sa imong too kun sa wala, ug dakpon mo ang usa sa mga batan-ong lalake, ug kubaon mo ang iyang hinagiban. Apan si Asael wala mosimang gikan sa pagnunot kaniya, At sinabi uli ni Abner kay Asael, Lumihis ka sa pagsunod sa akin: bakit nga kita ibubulagta sa lupa? paanong aking maitataas nga ang aking mukha kay Joab na iyong kapatid? Ug si Abner miingon pag-usab kang Asael: Bumulag ka sa pagnunot kanako: Ngano nga ibunal ko ikaw sa yuta? Unsaon man nako sa pag-atubang sa akong nawong kang Joab, ang imong igsoon nga lalake? Gayon ma'y tumanggi siyang lumihis: kayat sinaktan siya ni Abner sa tiyan ng dulo ng sibat, na anopat ang sibat ay lumabas sa likod niya; at siya'y nabuwal doon at namatay sa dako ring yaon: at nangyari, na lahat na naparoon sa dakong kinabuwalan ni Asael at kinamatayan, ay nangapatigil. Apan siya nagdumili sa pagtipas: busa si Abner uban sa pangulahiang tumoy sa iyang bangkaw miduslak kaniya sa lawas, mao nga ang bangkaw milapos sa iyang likod, ug namatay siya sa maong dapit: ug nahitabo nga ang daghan nga nanghianha sa dapit diin sa Asael napukan ug namatay, minghunong. Ngunit hinabol ni Joab at ni Abisai si Abner: at ang araw ay nakalubog na nang sila'y dumating sa burol ng Amma, na nasa harap ng Gia sa siping ng daan sa ilang ng Gabaon. Apan si Abner gilutos ni Joab ug ni Abisai: ug ang adlaw misalop na sa paghiabut nila sa bungtod sa Amma, nga nahamutang atbang sa Gia haduol sa alagianan sa kamingawan sa Gabaon. At ang mga anak ng Benjamin ay nagpipisan sa likuran ni Abner, at nagisang pulutong, at nagsitayo sa taluktok ng isang burol. Ug ang mga anak ni Benjamin nanaghiusa sa pagpundok sunod kang Abner, ug nahimong usa ka panon ug mingtindog sa tumoy sa bungtod. Nang magkagayo'y tinawag ni Abner si Joab, at nagsabi, Mananakmal ba ang tabak magpakailan man? hindi mo ba nalalaman na magkakaroon ng kapaitan sa katapusan? hanggang kailan mo nga pababalikin ang bayan na mula sa pagsunod sa kanilang mga kapatid? Unya si Abner mitawag kang Joab, ug miingon: Sa kanunay ba nga ang pinuti magalamoy? Wala mo ba hibaloi nga kini mahimong kapaitan sa kaulahian? Unsa pa man diay ang kadugayon, nga dili mo pa sugoon ang katawohan gikan sa pagnunot sa ilang kaigsoonan? At sinabi ni Joab, Buhay ang Dios, kung hindi mo sana sinalita ay tunay nga na umalis disin ang bayan sa kinaumagahan, o sinundan man ng sinoman ang bawat isa sa kaniyang kapatid. Ug si Joab miingon: Ingon nga ang Dios buhi, kong ikaw wala pa unta magsulti, nan sa pagkatinuod, ang katawohan sa pagkabuntag nanagpanlakaw na unta, ni magalutos ang tagsatagsa sa iyang igsoon nga lalake. Sa gayo'y hinipan ni Joab ang pakakak, at ang buong bayan ay tumigil, at hindi na hinabol ang Israel, o sila man ay lumaban pa. Busa gipatingog ni Joab ang trompeta; ug ang tibook katawohan nanghunong, ug wala na lumutos sa Israel, ni magpakig-away pa sila. At si Abner at ang kaniyang mga lalake ay nagdaan buong gabi sa Araba; at sila'y nagsitawid ng Jordan, at nagsidaan sa buong Bitron, at nagsidating sa Mahanaim. Ug si Abner ug ang iyang mga tawo minglakaw sa tibook niadtong gabhiona latas sa Araba; ug sila nanabok sa Jordan, ug nangadto latas sa tibook nga Bithron, ug ming-abut sa Mahanaim. At bumalik si Joab na humiwalay ng paghabol kay Abner: at nang kaniyang mapisan ang buong bayan, nagkulang sa mga lingkod ni David ay labing siyam na lalake at si Asael. Ug si Joab nahiuli gikan sa paglutos kang Abner: ug sa diha nga giusa niya pagtigum ang tibook katawohan may nakulang sa mga sulogoon ni David nga napulo ug siyam ka tawo ug si Asael. Ngunit sinaktan ng mga lingkod ni David ang Benjamin, at ang mga lalake ni Abner, na anopat nangamatay ay tatlong daan at anim na pung lalake. Apan ang mga sulogoon ni David midaug sa mga tawo ni Benjamin ug ni Abner, mao nga totolo ka gatus ug kan-uman ka tawo ang nangamatay. At kanilang iniahon si Asael, at inilibing nila siya sa libingan ng kaniyang ama, na nasa Bethlehem. At si Joab at ang kaniyang mga lalake ay nagsiyaon buong gabi, at dumating sila sa Hebron sa kinaumagahan. Ug ilang gikuha si Asael, ug gilubong siya sa lubnganan sa iyang amahan nga didto sa Beth-lehem. Ug si Joab ug ang iyang mga tawo minglakaw sa tibook nga gabii ug hingkabuntagan sila didto sa Hebron. Nagkaroon nga ng matagal na pagbabaka ang sangbahayan ni Saul at ang sangbahayan ni David: at si David ay lumakas ng lumakas, ngunit ang sangbahayan ni Saul ay humina ng humina. Karon may hataas nga gubat sa taliwala sa balay ni Saul ug sa balay ni David: ug si David nag-anam ug kalig-on, apan ang balay ni Saul nag-anam ug kahuyang. At nagkaanak si David sa Hebron: at ang kaniyang panganay ay si Amnon kay Ahinoam na taga Jezreel; Ug kang David nangatawo ang mga anak nga lalake didto sa Hebron: ug ang iyang kamagulangan mao si Amnon, kang Ahinoam, ang Jezreelhanon; At ang kaniyang pangalawa ay si Chileab, kay Abigail na asawa ni Nabal na taga Carmelo; at ang ikatlo ay si Absalom na anak ni Maacha na anak ni Talmai na hari sa Gessur; Ug ang iyang ikaduha, mao si Chileab, kang Abigail, ang asawa ni Nabal, ang Carmelohanon; ug ang ikatolo, mao si Absalom, ang anak nga lalake ni Maacha, ang anak nga babaye ni Talmai, hari sa Gessur; At ang ikaapat ay si Adonias na anak ni Haggith; at ang ikalima ay si Saphatias na anak ni Abital; Ug ang ikaupat mao si Adonias, ang anak nga lalake ni Haggith; ug ang ikalima, mao si Saphatias, ang anak nga lalake ni Abital; At ang ikaanim ay si Jetream kay Egla, na asawa ni David. Ang mga ito'y ipinanganak kay David sa Hebron. Ug ang ikaunom, mao si Jetream kang Egla, asawa ni David. Kini maoy nangatawo kang David didto sa Hebron. At nangyari, samantalang may pagbabaka ang sangbahayan ni Saul at ang sangbahayan ni David, na si Abner ay nagpakalakas sa sangbahayan ni Saul. Ug nahitabo nga samtang may gubat pa sa taliwala sa balay ni Saul ug sa balay ni David, nga si Abner nagpalig-on sa iyang kaugalingon sa balay ni Saul. Si Saul nga ay may babae na ang pangalan ay Rispa, na anak ni Aja: at sinabi ni Is-boseth kay Abner, Bakit ka sumiping sa babae ng aking ama? Karon si Saul may usa ka puyopuyo kinsang ngalan mao si Rispa, ang anak nga babaye ni Aja; ug si Is-boseth miingon kang Abner: Nganong misulod ka sa puyopuyo sa akong amahan? Nang magkagayo'y nagalit na mainam si Abner dahil sa mga salita ni Is-boseth, at sinabi, Ako ba'y isang ulo ng aso na nauukol sa Juda? Sa araw na ito ay nagpapakita ako ng kagandahang loob sa sangbahayan ni Saul na iyong ama, sa kaniyang mga kapatid, at sa kaniyang mga kaibigan, at hindi ka ibinigay sa kamay ni David, at gayon ma'y iyong ibinibintang sa araw na ito sa akin ang isang kasalanan tungkol sa babaing ito. Unya si Abner nasuko kaayo tungod sa mga pulong ni Is-boseth, ug miingon: Usa ba ako ka ulo sa iro nga sakup sa Juda? Niining adlawa nagpakita ba ako ug kalolot ngadto sa balay ni Saul ang imong amahan, ngadto sa iyang mga kaigsoonan, ug sa iyang mga kahigalaan, ug wala magtugyan kanimo ngadto sa kamot ni David; ug unya ikaw nagapasangil kanako niining adlawa sa usa ka sala mahitungod niining babayehana. Hatulan ng Dios si Abner, at lalo na, malibang gawin kong gayon sa kaniya, na gaya ng isinumpa ng Panginoon kay David; Ang Dios nagahimo sa ingon kang Abner ug labi pa gayud, kong ingon sa gipanumpa ni Jehova kang David, ako dili magabuhat sa ingon niana kaniya. Na ilipat ang kaharian mula sa sangbahayan ni Saul, at itatag ang luklukan ni David sa Israel, at sa Juda mula sa Dan hanggang sa Beer-seba. Sa pagbalhin sa gingharian gikan sa balay ni Saul, ug sa pagpatindog sa trono ni David sa ibabaw sa Israel, ug sa ibabaw sa Juda sukad sa Dan, bisan pa ngadto sa Beer-seba. At hindi siya nakasagot kay Abner ng isang salita, sapagkat siya'y natakot sa kaniya. Ug siya wala makatubag kang Abner ug laing pulong, tungod kay siya nahadlok kaniya. At si Abner ay nagsugo ng mga sugo kay David, sa ganang kaniya, na sinasabi naman, Makipagtipan ka sa akin, at, narito, ang aking kamay ay sasa iyo, upang dalhin sa iyo ang buong Israel. Ug si Abner nagpadala ug sulogoon ngadto kang David mahitungod kaniya, nga nagaingon: Kang kinsa ba ang yuta? Nagaingon usab: Himoa ang imong pakigsaad uban kanako, ug, ania karon, ang akong kamot magauban kanimo, sa pagpahiuli sa tibook Israel nganha kanimo. At kaniyang sinabi, Mabuti; ako'y makikipagtipan sa iyo; ngunit isang bagay ang hinihiling ko sa iyo, na ito nga: huwag mong titingnan ang aking mukha, maliban na iyo munang dalhin si Michal na anak na babae ni Saul, pagparito mo upang tingnan ang aking mukha. Ug siya miingon: Maayo; ako magahimog pakigsaad uban kanimo; apan usa ka butang ang akong kinahanglanon gikan kanimo: mao kini, nga ikaw dili makakita sa akong nawong, gawas kong ikaw magdala pag-una kang Michal, ang anak nga babaye ni Saul, sa diha nga ikaw moanhi sa pagtan-aw sa akong nawong. At nagsugo ng mga sugo si David kay Is-boseth na anak ni Saul, na sinasabi, Isauli mo sa akin ang aking asawa na si Michal, na siyang aking pinakasalan sa halaga na isang daang balat ng masama ng mga Filisteo. Ug si David nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, nga nagaingon: Iuli mo kanako ang akong asawa nga si Michal, nga naasawa ko tungod sa usa ka gatus ka yamis sa mga Filistehanon. At nagsugo si Is-boseth, at kinuha siya sa kaniyang asawa, kay Paltiel na anak ni Lais. Ug si Is-boseth nagpadala ug nagkuha kaniya gikan sa iyang bana, bisan gikan kang Paltiel, ang anak nga lalake ni Lais. At ang kaniyang asawa'y yumaong kasama niya na umiyak habang siya'y yumayaon, at sumusunod sa kaniya hanggang sa Bahurim. Nang magkagayo'y sinabi ni Abner sa kaniya, Ikaw ay yumaon, bumalik ka: at siya'y bumalik. Ug ang iyang bana mikuyog kaniya, nga nagahilak sa diha nga siya nagalakaw, ug minunot kaniya ngadto sa Bahurim. Unya miingon si Abner kaniya: Lakaw, pauli; ug siya mipauli. At nakipag-usap si Abner sa mga matanda sa Israel, na sinasabi, Sa panahong nakaraan ay inyong hinanap si David upang maging hari sa inyo: Ug si Abner may pagpakig-hibaloanay uban sa mga anciano sa Israel, nga nagaingon: Sa panahon nga miagi, kamo nanagpangita kang David aron magahari sa ibabaw kaninyo; Ngayon nga ay inyong gawin: sapagkat sinalita ng Panginoon tungkol kay David, na sinasabi, Sa pamamagitan ng kamay ng aking lingkod na si David ay aking ililigtas ang aking bayang Israel sa kamay ng mga Filisteo at sa kamay ng lahat nilang mga kaaway. Busa karon buhata kini; kay si Jehova namulong mahitungod kang David nga nagaingon: Pinaagi sa kamot sa akong sulogoon nga si David, pagaluwason ko ang akong katawohan nga Israel gikan sa kamot sa mga Filistehanon, ug gikan sa kamot sa tanan nilang mga kaaway. At nagsalita naman si Abner sa pakinig ng Benjamin: at si Abner naman ay naparoong nagsalita sa pakinig ni David sa Hebron ng lahat na inaakalang mabuti ng Israel, at ng buong sangbahayan ni Benjamin. Ug si Abner usab misulti sa mga igdulungog ni Benjamin; ug si Abner miadto usab sa pagsulti sa mga igdulungog ni David sa Hebron sa tanan nga daw maayo sa Israel, ug sa tibook balay ni Benjamin. Sa gayo'y naparoon si Abner kay David sa Hebron, at dalawang pung lalake ang kasama niya. At ginawan ni David ng isang kasayahan si Abner at ang mga lalake na kasama niya. Busa si Abner miadto kang David didto sa Hebron, ug kaluhaan ka tawo uban kaniya. Ug si David naghimo ug usa ka kombira alang kang Abner ug sa mga tawo nga uban kaniya. At sinabi ni Abner kay David, Ako'y babangon at yayaon, at aking pipisanin ang buong Israel sa aking panginoon na hari, upang sila'y makipagtipan sa iyo, at upang iyong pagharian ng buong ninanasa ng iyong kaluluwa. At pinayaon ni David si Abner; at siya'y yumaong payapa. Ug si Abner miingon kang David: Ako motindog ug moadto, ug magatapok sa tibook Israel ngadto sa akong ginoong hari, aron maghimo sila ug usa ka pakigsaad uban kanimo, ug nga ikaw magahari kanilang tanan sumala sa tuyo sa imong kalag. Ug si David nagpalakaw kang Abner; ug siya milakaw sa pakigdait. At, narito, ang mga lingkod ni David at si Joab ay nagsidating na mula sa isang paghabol, at may dalang malaking samsam: ngunit si Abner ay wala kay David sa Hebron, sapagkat pinayaon niya siya, at siya'y yumaong payapa. Ug, ania karon, ang mga sulogoon ni David ug si Joab nangabut gikan sa pagpanulong; ug nakadala ug usa ka dakung sinakmit uban kanila: Apan si Abner wala mahiuban kang David didto sa Hebron; kay siya gipalakaw niya, ug siya milakaw sa pakigdait. Nang si Joab at ang buong hukbo na kasama niya ay magsidating, kanilang isinaysay kay Joab, na sinasabi, Si Abner na anak ni Ner ay naparoon sa hari, at siya'y pinayaon at siya'y yumaong payapa. Sa diha nga si Joab ug ang tanan nga panon sa kasundalohan nga uban kaniya nahiabut na, ilang gisuginlan si Joab, nga nagaingon: Si Abner, ang anak nga lalake ni Ner nahianhi sa hari, ug siya gipalakaw niya, ug siya milakaw sa pakigdait. Nang magkagayo'y naparoon si Joab sa hari, at nagsabi, Ano ang iyong ginawa? narito, si Abner ay naparito sa iyo; bakit mo pinayaon siya, at siya'y lubos na yumaon? Unya si Joab miadto sa hari, ug miingon: Unsay imong nabuhat? Ania karon, si Abner mianhi kanimo; nganong gipalakaw mo siya, ug siya nahalakaw na? Nalalaman mo si Abner na anak ni Ner ay naparito upang dayain ka at upang maalaman ang iyong paglabas at ang iyong pagpasok, at upang maalaman ang lahat na iyong ginagawa. Ikaw nahibalo kang Abner, ang anak nga lalake ni Ner, mga siya mianhi sa paglimbong kanimo, ug sa pagpakisayud sa imong pagula ug sa imong pagsulod, ug sa pagpakisayud sa tanan nga imong ginabuhat. At nang lumabas si Joab na mula kay David, siya'y nagsugo ng mga sugo na sumunod kay Abner, at kanilang ibinalik siya na mula sa balon ng Sira: ngunit hindi nalalaman ni David. Ug sa diha nga si Joab nahigula na gikan kang David, siya nagpadala ug mga sulogoon sa pagpaapas kang Abner, ug siya gidala nila sa pagbalik gikan sa atabay ni Sira: apan si David wala mahibalo niini. At nang bumalik si Abner sa Hebron, ay dinala siya ni Joab na bukod sa gitna ng pintuang-bayan upang makipagsalitaan sa kaniya ng lihim, at sinaktan niya siya roon sa tiyan, na anopat siya'y namatay, dahil sa dugo ni Asael na kaniyang kapatid. Ug sa diha nga si Abner gibalik sa Hebron, si Joab midala kaniya sa hilit ngadto sa kinataliwad-an sa ganghaan aron sa pagpakigsulti kaniya sa tago, ug gitigbas siya didto ug naigo sa iyang lawas, mao nga siya namatay, tungod sa dugo sa iyang igsoon nga lalake nga si Asael. At pagkatapos nang mabalitaan ni David, ay kaniyang sinabi, Ako at ang aking kaharian ay walang sala sa harap ng Panginoon magpakailan man sa dugo ni Abner na anak ni Ner: Ug sa human niini sa diha nga si David nakadungog niini, siya miingon: Ako ug ang akong gingharian walay sala sa atubangan ni Jehova sa walay katapusan sa dugo ni Abner, ang anak nga lalake ni Ner: Bumagsak sa ulo ni Joab, at sa buong sangbahayan ng kaniyang ama; at huwag na di magkaroon sa sangbahayan ni Joab ng isang inaagasan, o ng isang may ketong, o ng umaagapay sa isang tungkod, o nabubuwal sa pamamagitan ng tabak, o ng kinukulang ng tinapay. Ipahulog kini sa ibabaw sa ulo ni Joab, ug sa ibabaw sa tanang balay sa iyang amahan; ug dili kawad-an ang balay ni Joab ug usa nga may nagapangagi, kun ang usa ka sanlabon, kun kadtong magaakbo sa sungkod, kun kadtong mapukan pinaagi sa pinuti, kun kadtong makulangan sa tinapay. Sa gayo'y pinatay si Abner ni Joab at ni Abisal na kaniyang kapatid, sapagkat pinatay niya ang kanilang kapatid na si Asael sa Gabaon, sa pagbabaka. Busa si Joab ug si Abisai, ang iyang igsoon nga lalake, mipatay kang Abner, tungod kay siya mipatay sa ilang igsoon nga lalake nga si Asael didto sa Gabaon sa panahon sa gubat. At sinabi ni David kay Joab at sa buong bayan na kasama niya: Hapakin ninyo ang inyong mga suot, at magbigkis kayo ng magaspang na damit, at magluksa kayo sa harap ni Abner. At ang haring si David ay sumunod sa kabaong. Ug si David miingon kang Joab, ug sa tibook katawohan nga diha uban kaniya: Panggisia ninyo ang inyong mga saput, ug managbakus kamo ug sako, ug managbalata kamo sa atubangan ni Abner. Ug ang hari nga si David minunot sa lungon. At kanilang inilibing si Abner sa Hebron: at inilakas ng hari ang kaniyang tinig, at umiyak sa libingan ni Abner; at ang buong bayan ay umiyak. Ug ilang gilubong si Abner sa Hebron: ug ang hari mipatugbaw sa iyang tingog, ug mihilak siya didto sa lubong ni Abner; ug ang tibook katawohan minghilak. At tinangisan ng hari si Abner, at sinabi, Marapat bang mamatay si Abner, na gaya ng pagkamatay ng isang mangmang? Ug ang hari nagbakho alang kang Abner, ug miingon: Mamatay ba si Abner sama sa kamatayon sa usa ka buang? Ang iyong mga kamay ay hindi nangatatalian, o ang iyong mga paa man ay nangagagapos: Kung paanong nabubuwal ang isang lalake sa harap ng mga anak ng kasamaan ay gayon ka nabuwal. At iniyakan siyang muli ng buong bayan. Ang imong mga kamot wala gapusa, ni ibutang ang imong mga tiil sa mga talikala: Ingon sa usa ka tawo nga mahulog sa atubangan sa mga anak sa kadautan, sama niini nahulog usab ikaw. Ug ang tibook katawohan minghilak pag-usab mahitungod kaniya. At ang buong bayan ay naparoon upang pakanin ng tinapay si David samantalang araw pa; ngunit sumumpa si David, na sinasabi, Hatulan ng Dios ako, at lalo na, kung ako'y tumikim ng tinapay o ng anomang bagay hanggang sa ang araw ay lumubog. Ug ang tibook katawohan mingadto sa paghimo nga mokaon si David ug tinapay samtang nga may adlaw pa; apan si David nanumpa, nga nagaingon: Oh Dios buhata ingon, ug labi pa, kong ako tumilaw ug tinapay, kun bisan unsa pa, hangtud nga ang adlaw mosalop. At nahalata ng buong bayan, at minagaling nila: palibhasa'y anomang ginagawa ng hari ay nakalulugod sa buong bayan. Ug ang tibook katawohan nanghibalo niini, ug kini nakalipay kanila; ingon nga bisan unsa ang ginabuhat sa hari nakalipay sa tibook katawohan. Sa gayo'y naunawa ng buong bayan at ng buong Israel sa araw na yaon, na hindi sa hari ang pagpatay kay Abner na anak ni Ner. Busa ang tibook katawohan ug ang tibook Israel nanghibalo niadtong adlawa nga dili sa hari ang pagpatay kang Abner, ang anak nga lalake ni Ner. At sinabi ng hari sa kaniyang mga bataan, Hindi ba ninyo nalalaman na may isang prinsipe at mahal na tao, na nabuwal sa araw na ito sa Israel? Ug ang hari miingon sa iyang mga sulogoon: Wala ba kamo manghibalo nga may usa ka principe ug usa ka dakung tawo nga napukan niining adlawa sa Israel? At ako'y mahina sa araw na ito, bagaman pinahirang hari; at ang mga lalaking ito na mga anak ni Sarvia ay totoong mahirap kasamahin: gantihan nawa ng Panginoon ang manggagawang masama ayon sa kaniyang kasamaan. Ug ako niining adlawa maluya, bisan pa dinihog nga hari; ug kining mga tawo ang mga anak nga lalake ni Sarvia mga magahi kaayo alang kanako: si Jehova magabalus sa magbubuhat sa dautan sumala sa iyang pagkadautan. At nang mabalitaan ni Is-boseth, na anak ni Saul, na si Abner ay patay na sa Hebron, ang kaniyang mga kamay ay nanghina, at ang lahat na taga Israel ay nabagabag. Ug sa diha nga si Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, nakadungog nga si Abner namatay didto sa Hebron, ang iyang mga kamot naluya, ug ang tanang mga Israelihanon nangalisang. At si Is-boseth, na anak ni Saul, ay may dalawang lalake na mga punong kawal sa mga pulutong: ang pangalan ng isa ay Baana, at ang pangalan ng isa ay Rechab, na mga anak ni Rimmon na Beerothita sa mga anak ni Benjamin: (sapagkat ang Beeroth din naman ay ibinilang sa Benjamin: Ug si Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, may duruha ka tawo nga mga capitan sa mga panon: ang ngalan sa usa mao si Baana, ug ang ngalan usab sa usa mao si Rechab, ang mga anak nga lalake ni Rimmon ang Beerothanon, sa mga anak nga lalake ni Benjamin (kay si Beeroth giisip nga kang Benjamin: At ang mga Beerothita ay nagsitakas sa Githaim, at nangakipamayan doon hanggang sa araw na ito.) Ug ang mga Beerothanon nangalagiw ngadto sa Githaim, ug mga pumoluyo didto hangtud niining adlawa). Si Jonathan nga na anak ni Saul, ay may isang anak na pilay sa kaniyang mga paa. Siya'y may limang taon nang dumating ang balita tungkol kay Saul at kay Jonathan na mula sa Jezreel, at kinalong siya ng kaniyang yaya at tumakas: at nangyari, habang siya'y nagmamadali ng pagtakas, na siya'y nabagsak, at naging pilay. At ang kaniyang pangalan ay Mephiboseth. Karon si Jonathan, anak nga lalake ni Saul, may usa ka anak nga lalake nga piangan sa iyang tiil. Siya may lima ka tuig ang panuigon sa diha nga midangat kaniya ang mga balita mahitungod kang Saul ug kang Jonathan gikan sa Jezreel; ug gikuha siya sa iyang iwa, ug mikalagiw; ug nahitabo, sa nagdalidali siya sa pagkalagiw, siya nahulog, ug napiang. Ug ang iyang ngalan mao si Mephiboseth. At ang mga anak ni Rimmon na Beerothita, na si Rechab at si Baana, ay nagsiyaon at nagsiparoon ng may kainitan ang araw sa bahay ni Is-boseth, na doon siya nagpahinga sa katanghalian tapat. Ug ang mga lalakeng anak ni Rimmon, ang Beerothanon, si Rechab ug si Baana, miadto, ug miabut sa hapit na ang kainit sa adlaw ngadto sa balay ni Is-boseth, sa diha nga nagpahulay siya sa udto. At sila'y nagsipasok doon sa gitna ng bahay, na parang sila'y kukuha ng trigo; at kanilang sinaktan siya sa tiyan; at si Rechab at si Baana na kaniyang kapatid ay nangagtanan. Ug miadto sila ngadto sa kinataliwad-an sa balay, daw ingon nga sila modala ug trigo; ug ilang gitigbas siya sa lawas: ug si Rechab ug si Baana nga iyang igsoon nga lalake nangalagiw. Sapagkat nang sila nga'y magsipasok sa bahay habang siya'y nahihiga sa kaniyang higaan sa kaniyang silid, kanilang sinaktan siya, at pinatay siya, at pinugutan siya ng ulo, at dinala ang kaniyang ulo at nagpatuloy ng lakad sa Araba buong gabi. Karon sa paghisulod nila sa balay, sa naghigda siya sa iyang higdaanan sa iyang lawak, ilang gitigbas siya, ug gipatay siya, ug gipunggotan siya sa ulo, ug gidala nila ang iyang ulo, ug minglakaw subay sa alagianan sa Araba sa tibook nga gabii. At kanilang dinala ang ulo ni Is-boseth kay David sa Hebron, at sinabi nila sa hari, Tingnan mo ang ulo ni Is-boseth na anak ni Saul na iyong kaaway na umuusig ng iyong buhay; at ipinanghiganti ng Panginoon ang aking panginoon na hari sa araw na ito kay Saul, at sa kaniyang binhi. Ug ilang gidala ang ulo ni Is-boseth ngadto kang David didto sa Hebron, ug ming-ingon sa Hari: Ania karon, ang ulo ni Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul nga imong kaaway nga nagpangita sa imong kinabuhi: ug si Jehova nagpanimalus tungod sa akong ginoo ang hari niining adlawa kang Saul ug sa iyang kaliwat. At sinagot ni David si Rechab at si Baana na kaniyang kapatid, na mga anak ni Rimmon na Beerothita, at sinabi sa kanila, Buhay ang Panginoon na siyang tumubos ng aking kaluluwa sa buong kahirapan. Ug si David mitubag kang Rechab ug kang Baana ang igsoon niyang lalake, ang mga anak ni Rimmon ang Beerothanon, ug miingon kanila: Ingon nga si Jehova buhi, ang nagtubos sa akong kalag gikan sa tanang kalisdanan, Nang saysayin sa akin ng isa, na sinasabi, Narito, si Saul ay namatay, na inakala niyang nagdala siya ng mabuting balita, ay aking hinawakan siya, at pinatay ko siya sa Siclag na siyang kagantihang ibinigay ko sa kaniya dahil sa kaniyang balita. Sa diha nga may usa nga nagsugilon kanako, nga nagaingon: Ania karon, si Saul namatay, ug naghunahuna siya nga nakadala ug maayong mga balita, ako siyang gikuptan, ug gipatay siya didto sa Siclag, nga maoy balus nga akong gihatag kaniya alang sa iyang mga balita. Gaano pa kaya kung pinatay ng masasamang lalake ang isang matuwid na tao sa kaniyang sariling bahay, sa kaniyang higaan, hindi ko ba sisiyasatin ngayon ang kaniyang dugo sa inyong kamay, at aalisin kayo sa lupa? Unsa pa ka labaw sa diha nga ang dautang mga tawo nga mingpatay sa usa ka matarung nga tawo diha sa iyang kaugalingong balay, sa ibabaw sa iyang higdaanan, dili ko ba karon kinahanglanon ang iyang dugo sa inyong kamot, ug kuhaon kamo gikan sa yuta? At iniutos ni David sa kaniyang mga bataan, at pinatay nila sila, at pinutol ang kanilang mga kamay at ang kanilang mga paa, at mga ibinitin sa tabi ng tangke sa Hebron. Ngunit kanilang kinuha ang ulo ni Is-boseth, at inilibing sa libingan ni Abner sa Hebron. Ug si David nagsugo sa iyang mga batan-ong lalake, ug ilang gipamatay sila, ug gipamutol ang ilang mga kamot ug mga tiil, ug gipamatay sila tupad sa danaw sa Hebron. Apan ilang gikuha ang ulo ni Is-boseth, ug gilubong sa lubnganan ni Abner sa Hebron. Nang magkagayo'y naparoon ang lahat ng mga lipi ng Israel kay David sa Hebron, at nagsipagsalita, na nagsisipagsabi, Narito, kami ay iyong buto at iyong laman. Unya ming-adto ang tanang mga banay sa Israel ngadto kang David sa Hebron, ug namulong, ug ming-ingon: Ania karon, kami mao ang imong bukog ug ang imong unod. Sa panahong nakaraan nang si Saul ay hari sa amin, ikaw ang naglalabas at nagpapasok sa Israel: at sinabi ng Panginoon sa iyo: Ikaw ay magiging pastor ng aking bayang Israel: at ikaw ay magiging prinsipe sa Israel. Sa mga panahon nga nangagi sa diha nga si Saul pa maoy hari sa ibabaw namo, ikaw mao kadtong nagmando sa paggula ug sa pagdala sa sulod sa Israel: ug si Jehova miingon kanimo: Ikaw ang magbalantay sa akong katawohan nga Israel ug ikaw ang nahimong principe sa Israel. Sa gayo'y nagsiparoon ang lahat ng mga matanda sa Israel sa hari sa Hebron: at ang haring si David ay nakipagtipan sa kanila sa Hebron sa harap ng Panginoon: at kanilang pinahiran ng langis si David na maging hari sa Israel. Busa ang tanang mga anciano sa Israel ming-adto sa hari didto sa Hebron; ug ang hari nga si David naghimo ug usa ka pakigsaad uban kanila didto sa Hebron sa atubangan ni Jehova: ug sila nagdihog kang David nga hari sa Israel. Si David ay may tatlong pung taon nang siya'y magpasimulang maghari, at siya'y nagharing apat na pung taon. Si David may katloan ka tuig ang panuigon sa diha nga siya misugod sa paghari, ug siya naghari sulod sa kapatan ka tuig. Sa Hebron ay naghari siya sa Juda na pitong taon at anim na buwan: at sa Jerusalem ay naghari siya na tatlong pu at tatlong taon sa buong Israel at Juda. Didto sa Hebron siya naghari sa ibabaw sa Juda pito ka tuig ug unom ka bulan; ug didto sa Jerusalem siya naghari sulod sa katloan ug tolo ka tuig sa ibabaw sa tibook nga Israel ug Juda. At ang hari at ang kaniyang mga lalake ay nagsiparoon sa Jerusalem laban sa mga Jebuseo na nagsisitahan sa lupain, na nangagsalita kay David, na nangagsasabi, Maliban na iyong alisin ang bulag at ang pilay, hindi ka papasok dito: na iniisip, na si David ay hindi makapapasok doon. Ug ang hari ug ang iyang mga tawo ming-adto sa Jerusalem batok sa mga Jebusehanon, ang mga pumoluyo sa yuta, nga mingsulti kang David, nga nagaingon: Gawas kong kuhaon mo ang buta ug ang piang, ikaw dili makaanhi dinhi; kay naghunahuna sila nga si David dili makaadto didto. Gayon ma'y sinakop ni David ang katibayan sa Sion; na siyang bayan ni David. Bisan pa niana giagaw ni David ang malig-ong salipdanan sa Sion; kadto maoang ciudad ni David. At sinabi ni David nang araw na yaon, Sino mang sumakit sa mga Jebuseo, ay pumaroon siya sa inaagusan ng tubig, at saktan ang pilay at ang bulag, na kinapopootan ng kaluluwa ni David. Kayat kanilang sinasabi, Mayroong bulag at pilay; hindi siya makapapasok sa bahay. Ug si David miingon niadtong adlawa: Bisan kinsa nga modaug sa mga Jebusehanon paadtoa siya ngadto sa alagianan sa tubig, ug ipalaglag ang piang ug ang buta, nga gikaligutgutan sa kalag ni David. Busa sila ming-ingon: Atua ang buta ug ang piang; siya dili makaadto sa balay. At tumahan si David sa katibayan at tinawag na bayan ni David. At itinayo ni David ang kuta sa palibot mula sa Millo, at sa loob. Ug si David mipuyo didto sa malig-- ong salipdanan, ug gitawag kini nga ciudad ni David. Ug si David nagtukod sa paglibut sukad sa Millo ngadto sa dapit sa sulod. At si David ay dumakila ng dumakila; sapagkat ang Panginoon na Dios ng mga hukbo, ay sumasa kaniya. Ug si David nag-anam ug pagkadaku; kay si Jehova, ang Dios sa mga panon nag-uban kaniya. At si Hiram na hari sa Tiro ay nagpadala kay David ng mga sugo, at ng mga puno ng sedro, at mga anluwagi, at mangdadaras sa bato; at kanilang ipinagtayo si David ng isang bahay. Ug si Hiram ang hari sa Tiro nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang David, ug mga kahoy nga cedro, ug mga panday ug mga magbubuhat sa tabliya nga bato; ug si David ilang gibuhatan ug balay. At nahalata ni David, na itinalaga siya ng Panginoon na maging hari sa Israel, at kaniyang itinaas ang kaniyang kaharian dahil sa kaniyang bayang Israel. Ug nakita ni David nga si Jehova mao ang naghimo kaniya nga hari sa ibabaw sa Israel, ug nga iyang gibayaw ang iyang gingharian alangnsa iyang katawohan tungod sa Israel. At kumuha pa si David ng mga babae at mga asawa sa Jerusalem, panggagaling niya sa Hebron: at may mga ipinanganak pa na lalake at babae kay David. Ug si David mikuha pagdugang alang kaniya ug mga puyopuyo ug mga asawa gikan sa Jerusalem, sa human siya mahiabut gikan sa Hebron; ug didto pay mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye nga nangatawo kang David. At ito ang mga pangalan niyaong mga ipinanganak sa kaniya sa Jerusalem; si Sammua, at si Sobab, at si Nathan, at si Salomon, Ug kini mao ang mga ngalan niadtong mga natawo kaniya didto sa Jerusalem: si Sammua, ug si Sobab, ug si Nathan ug si Salomon, At si Ibhar, at si Elisua; at si Nephegh at si Japhia; Ug si Ibhar, ug si Elisua, ug si Nepheg, ug si Japhia, At si Elisama, at si Eliada, at si Eliphelet. Ug si Elisama, ug si Eliada, ug si Eliphelet. At nang mabalitaan ng mga Filisteo na kanilang inihalal si David na hari sa Israel, ang lahat ng Filisteo ay nagsiahon upang usigin si David; at nabalitaan ni David, at lumusong sa katibayan. Ug sa diha nga ang mga Filistehanon nakadungog nga sila nagdihog kang David nga hari sa ibabaw sa Israel, ang tanang mga Filistehanon mingtungas sa pagpangita kang David; ug si David nakadungog niini, ug miadto siya sa malig-ong salipdanan. Ang mga Filisteo nga ay nagsidating at nagsikalat sa libis ng Rephaim. Karon ang mga Filistehanon nanganha ug nanagkatag sa ilang kaugalingon diha sa walog sa Rephaim. At nagusisa si David sa Panginoon, na nagsasabi, Aahon ba ako laban sa mga Filisteo? ibibigay mo ba sila sa aking kamay? At sinabi ng Panginoon kay David, Umahon ka: sapagkat tunay na aking ibibigay ang mga Filisteo sa iyong kamay. Ug si David nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Motungas ba ako batok sa mga Filistehanon? Itugyan mo ba sila sa akong kamot? Ug si Jehova miingon kang David: Tungas; kay sa pagkatinuod itugyan ko ang mga Filistehanon sa imong kamot. At naparoon si David sa Baal-perasim at sila'y sinaktan doon ni David; at kaniyang sinabi, Pinanambulat ng Panginoon ang aking mga kaaway sa harap ko, na gaya ng pilansik ng tubig. Kayat kaniyang tinawag ang pangalan ng dakong yaon na Baal-perasim. Ug si David miadto sa Baal-perasim, ug gidaug sila ni David didto; ug siya miingon: Si Jehova nagbungkag sa akong mga kaaway sa atubangan ko, sama sa pagkabulagbulag sa mga katubigan. Busa gitawag niya kadtong dapita nga Baal-perasim. At kanilang iniwan doon ang kanilang mga larawan, at mga inalis ni David at ng kaniyang mga lalake. Ug ilang gibilin ang ilang mga larawan didto; ug si David ug ang iyang mga tawo nanagkuha niini. At nagsiahon pa uli ang mga Filisteo, at nagsikalat sa libis ng Rephaim. Ug ang mga Filistehanon ming-abut pa gayud pag-usab ug nanagkatag sa ilang kaugalingon diha sa walog sa Rephaim. At nang isangguni ni David sa Panginoon, kaniyang sinabi, Huwag kang aahon: liligid ka sa likuran nila, at ikaw ay sasagupa sa kanila sa mga puno ng morales. Ug sa diha nga si David nangutana kang Jehova, siya miingon: Ikaw dili motungas: himoa ang usa ka paglibut sa ilang luyo, ug umadto kanila atbang sa mga kahoy nga morales. At mangyayari, pagka iyong narinig ang hugong ng lakad sa mga dulo ng mga puno ng morales, na ikaw nga ay magmamadali: sapagkat lumabas na ang Panginoon sa harap mo upang saktan ang hukbo ng mga Filisteo. Ug mahitabo, nga sa diha nga ikaw makadungog sa dinahunog sa paglakaw gikan sa mga tumoy sa mga kahoy nga morales nga ikaw manlimbasug; kay niana si Jehova nag-una kanimo sa paglaglag sa panon sa mga Filistehanon. At ginawang gayon ni David; gaya ng iniutos ng Panginoon sa kaniya; at sinaktan niya ang mga Filisteo mula sa Geba hanggang sa dumating sa Gezer. Ug si David naghimo sa ingon, sumala sa gisugo ni Jehova kaniya, ug gilaglag ang mga Filistehanon, sukad sa Gabaa hangtud nga mahiabut ikaw sa Gaza. At pinisan uli ni David ang lahat na piling lalake sa Israel, na tatlong pung libo. Ug si David nagtapok pag-usab sa tanang mga piniling tawo sa Israel, katloan ka libo. At bumangon si David at yumaon na kasama ng buong bayan na nasa kaniya, mula sa Baale Juda, upang iahon mula roon ang kaban ng Dios, na tinatawag sa Pangalan, sa makatuwid baga'y sa pangalan ng Panginoon ng mga hukbo, na tumatahan sa gitna ng mga querubin. Ug si David mitindog, ug miuban sa tibook katawohan nga didto uban kaniya, sukad sa Baal sa Juda, aron sa pagdala gikan didto sa arca sa Dios, nga gitawag sa Ngalan, bisan sa ngalan ni Jehova sa mga panon nga naglingkod sa ibabaw sa mga querubin. At kanilang inilagay ang kaban ng Dios sa isang bagong karo, at kanilang inilabas sa bahay ni Abinadab na nasa burol: at si Uzza at si Ahio, na mga anak ni Abinadab, ay siyang nagpatakbo ng bagong karo. Ug ilang gipahaluna ang arca sa Dios sa ibabaw sa bag-ong carromata, ug gidala kini gikan sa balay ni Abinadab nga didto sa bungtod; ug si Uzza ug si Ahio, ang mga anak nga lalake ni Abinadab, nagtulod sa bag-ong carromata. At kanilang inilabas sa bahay ni Abinadab, na nasa burol, pati ng kaban ng Dios: at si Ahio ay nagpauna sa kaban. Ug gidala nila kini gikan sa balay ni Abinadab, nga didto sa bungtod, uban sa arca sa Dios: ug si Ahio miuna sa arca. At si David at ang buong sangbahayan ni Israel ay nagsitugtog sa harap ng Panginoon ng sarisaring panugtog na kahoy na abeto, at ng mga alpa, at ng mga salterio, at ng mga pandereta, at ng mga kastaneta at ng mga simbalo. Ug si David ug ang tibook balay sa Israel nanaghoni sa atubangan ni Jehova sa nagkalainlaing mga tulonggon nga binuhat sa kahoy nga haya, ug uban ang mga alpa, ug uban ang mga kinuldasan nga tulonggon, ug mga pandaretas ug uban ang mga castanetas ug mga piyangpiyang. At nang sila'y magsidating sa giikan ni Nachon, iniunat ni Uzza ang kaniyang kamay sa kaban ng Dios, at hinawakan; sapagkat ang mga baka ay nangatisod. Ug sa diha nga nahiabut sila sa giukan sa Nachon, gibutang ni Uzza ang iyang kamot sa arca sa Dios ug nakakupot siya niini; kay ang mga vaca nahapangdol. At ang galit ng Panginoon ay nagalab laban kay Uzza; at sinaktan siya ng Dios doon dahil sa kaniyang kamalian; at doo'y namatay siya sa siping ng kaban ng Dios. Ug ang kasuko ni Jehova misilaub batok kang Uzza; ug ang Dios naglaglag kaniya didto tungod sa iyang sayup; ug didto namatay siya tupad sa arca sa Dios. At hindi minagaling ni David, sapagkat nagalit ang Panginoon kay Uzza: at kaniyang tinawag ang dakong yaon na Perez-uzza hanggang sa araw na ito. Ug si David wala mahamuot tungod kay si Jehova midasmag kang Uzza; ug iyang gitawag kadtong dapita nga Parez-uzza, hangtud niining adlawa. At natakot si David sa Panginoon sa araw na yaon; at kaniyang sinabi, Paanong madadala rito ang kaban ng Panginoon sa akin? Ug si David nahadlok kang Jehova niadtong adlawa; ug siya miingon: Unsaon sa pagdangat sa arca ni Jehova kanako? Sa gayo'y hindi inilipat ni David ang kaban ng Panginoon sa kaniya sa bayan ni David, kundi iniliko ni David sa bahay ni Obed-edom na Getheo. Busa si David dili buot mobalhin sa arca ni Jehova ngadto kaniya sa ciudad ni David; apan gidala kini ni David ngadto sa balay ni Obed-edom, ang Getehanon. At ang kaban ng Panginoon ay natira sa bahay ni Obed-edom na Getheo na tatlong buwan: at pinagpala ng Panginoon si Obed-edom, at ang kaniyang buong sangbahayan. Ug ang arca ni Jehova nahabalhin didto sa balay ni Obed-edom, ang Getehanon sa totolo ka bulan; ug si Jehova nagpanalangin kang Obed-edom ug sa tibook niyang panimalay. At nasaysay sa haring kay David, na sinasabi, Pinagpala ng Panginoon ang sangbahayan ni Obed-edom, at ang lahat ng nauukol sa kaniya, dahil sa kaban ng Dios. At yumaon si David at iniahon ang kaban ng Dios mula sa bahay ni Obed-edom, hanggang sa bayan ni David, na may kagalakan. Ug kini gisugilon kang hari David, nga nagaingon: Si Jehova nagpanalangin sa balay ni Obed-edom ug sa tanan nga diha kaniya, tungod sa arca sa Dios. Ug si David miadto ug gidala ang arca sa Dios gikan sa balay ni Obed-edom ngadto sa ciudad ni David uban sa kalipay. At nagkagayon na nang yaong mga nagdadala ng kaban ng Panginoon ay makalakad ng anim na hakbang, siya'y naghain ng isang baka at isang pinataba. Ug mao kadto, nga sa diha nga ang nagdala sa arca ni Jehova nakalakat ug unom ka lakang, siya naghalad ug usa ka vaca ug usa ka pinatambok nga carnero. At nagsayaw si David ng kaniyang buong lakas sa harap ng Panginoon; at si David ay nabibigkisan ng isang epod na lino. Ug si David misayaw sa atubangan ni Jehova kutob sa iyang mahimo; ug si David gibaksan ug usa ka lino nga ephod. Sa gayo'y iniahon ni David at ng buong sangbahayan ng Israel ang kaban ng Panginoon, na may hiyawan, at may tunog ng pakakak. Busa si David ug ang tibook nga balay sa Israel nanagdala sa arca ni Jehova uban ang singgit, ug ang mga lanog sa trompeta. At nagkagayon, sa pagpapasok ng kaban ng Panginoon sa bayan ni David, na si Michal na anak ni Saul ay tumitingin sa dungawan, at nakita na ang haring si David ay naglulukso at nagsasayaw sa harap ng Panginoon; at kaniyang niwalan ng kabuluhan siya sa kaniyang puso. Ug mao kadto, sa diha nga ang arca ni Jehova nahiabut na sa ciudad ni David, si Michal, ang anak nga babaye ni Saul mitambo sa tamboanan, ug nakakita kang David nga hari nga naglukso-lukso ug nagsayaw sa atubangan ni Jehova; ug siya nagyubit kaniya sulod sa iyang kasingkasing. At kanilang ipinasok ang kaban ng Panginoon, at inilagay sa kaniyang dako, sa gitna ng tolda na itinayo ni David: at naghandog si David ng mga handog na susunugin at mga handog tungkol sa kapayapaan sa harap ng Panginoon. Ug ilang gidala ang arca ni Jehova, ug gipahaluna kini sa iyang dapit sa kinataliwad-an sa balong-balong nga gipatindog ni David alang niini; ug si David naghalad sa mga halad-nga-sinunog ug sa mga halad-sa-pakigdait sa atubangan ni Jehova. At nang makatapos si David na maghandog ng mga handog na susunugin at ng mga handog tungkol sa kapayapaan, kaniyang binasbasan ang bayan sa pangalan ng Panginoon ng mga hukbo. Ug sa diha nga gitapus na ni David ang paghalad sa halad-nga-sinunog ug sa mga halad-sa-pakigdait, iyang gipanalanginan ang katawohan sa ngalan ni Jehova sa mga panon. At kaniyang binahagi sa buong bayan, sa makatuwid baga'y sa buong karamihan ng Israel, sa mga lalake at gayon din sa mga babae, sa bawat isa ay isang tinapay at isang bahaging lamang kati, at isang binilong pasas. Sa gayo'y ang buong bayan ay yumaon bawat isa sa kaniyang bahay. Ug iyang gibahin sa tibook katawohan, bisan sa tibook nga panon sa Israel, mga lalake ug mga babaye, ang tagsatagsa may usa ka buok nga tinapay, ug usa ka bahin nga unod, ug usa ka sopas nga pasas. Busa ang tibook katawohan namahawa ang tagsa-tagsa ngadto sa iyang balay. Nang magkagayo'y bumalik si David upang basbasan ang kaniyang sangbahayan. At si Michal na anak ni Saul ay lumabas na sinalubong si David, at sinabi, Pagkaluwalhati ngayon ng hari sa Israel, na siya'y naghubad ngayon sa mga mata ng mga babaing lingkod ng kaniyang mga lingkod, na gaya ng naghuhubad na kahiyahiya ang isang walang kabuluhang tao. Unya si David mipauli aron sa pagpanalangin sa iyang sulod balay. Ug si Michal, ang anak nga babaye ni Saul migula sa pagsugat kang David, ug miingon: Pagkamahimayaon sa hari sa Israel nga naghukas sa iyang kaugalingon niining adlawa, sa mga mata sa mga sulogoon nga babaye sa iyang mga sulogoon, sama sa usa ka walay hinungdan nga mga kauban nga sa walay kaulaw nagahukas sa iyang kaugalingon! At sinabi ni David kay Michal, Yao'y sa harap ng Panginoon, na siyang pumili sa akin na higit sa iyong ama, at sa buong sangbahayan niya, upang ihalal ako na prinsipe sa bayan ng Panginoon, sa Israel: kayat ako'y tutugtog sa harap ng Panginoon. Ug si David miingon kang Michal: Kadto sa atubangan ni Jehova, nga nagpili kanako labaw sa imong amahan, ug labaw sa tibook niyang balay, sa pagtudlo kanako nga principe sa katawohan ni Jehova, sa ibabaw sa Israel: busa magadula ako sa atubangan ni Jehova. At ako'y magpapakawalang kabuluhan pa kay sa yaon, at ako'y magpapakababa sa aking sariling paningin: ngunit sa mga babaing lingkod na iyong sinalita, ay pararangalan ako. Ug ako mahimong labi pang tinamay kay niini, ug ubos sa akong kaugalingon nga mata: apan mahitungod sa mga ulipon nga babaye nga imong gihisgutan, kanila, ako pagailhon gayud sa kadungganan. At si Michal na anak ni Saul ay hindi nagkaanak hanggang sa araw ng kaniyang kamatayan. Ug si Michal ang anak nga babaye ni Saul walay anak hangtud sa adlaw sa iyang kamatayon. At nangyari nang ang hari ay tumahan sa kaniyang bahay, at binigyan siya ng Panginoon ng kapahingahan sa lahat niyang mga kaaway sa palibot, Ug nahitabo, sa diha nga ang hari mipuyo na sa iyang balay, ug si Jehova naghatag kaniya ug pahulay gikan sa tanan niyang mga kaaway nga nagalibut, Na sinabi ng hari kay Nathan na propeta: Tingnan mo ngayon ako'y tumatahan sa isang bahay na sedro, ngunit ang kaban ng Dios ay nanahanan sa loob ng mga tabing. Nga ang hari miingon kang Nathan, ang manalagna: Tan-awa karon, ako nagapuyo sa usa ka balay nga binuhat sa cedro, apan ang arca sa Dios nagpuyo sulod sa mga tabil. At sinabi ni Nathan sa hari, Yumaon ka, gawin mo ang lahat na nasa iyong puso; sapagkat ang Panginoon ay sumasa iyo. Ug si Nathan miingon sa hari: Lakaw, buhata ang tanan nga anaa sa imong kasingkasing; kay si Jehova anaa uban kanimo. At nangyari, nang gabi ring yaon, na ang salita ng Panginoon ay dumating kay Nathan, na sinasabi, Ug nahitabo sa maong gabii, nga ang pulong ni Jehova midangat kang Nathan, nga nagaingon. Yumaon ka at saysayin mo sa aking lingkod na kay David, Ganito ang sabi ng Panginoon: Ipagtatayo mo ba ako ng isang bahay na matatahanan? Lakaw, ug suginli ang akong alagad nga si David. Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Buhatan mo ba ako ug usa ka balay nga akong puy-an? Sapagkat hindi ako tumahan sa isang bahay mula sa araw na aking iahon ang mga anak ni Israel mula sa Egipto, hanggang sa araw na ito, kundi ako'y lumakad sa tolda at sa tabernakulo. Kay ako wala makapuyo, sa usa ka balay sukad sa adlaw nga gidala ko ang mga anak sa Israel gikan sa Egipto, bisan hangtud niining adlawa, apan naglakaw sa sulod sa usa ka balong-balong ug sa usa ka tabernaculo. Sa lahat ng dako na aking nilakaran na kasama ng lahat ng mga anak ni Israel, nagsalita ba ako ng isang salita sa isa sa mga lipi ng Israel na aking inutusan na maging pastor ng aking bayang Israel, na nagsasabi, Bakit hindi ninyo ipinagtayo ako ng isang bahay na sedro? Sa tanang mga dapit diin ako naglakaw uban sa tanang mga anak sa Israel, misulti ba ako ug usa ka pulong uban sa bisan kinsa sa mga kabanayan sa Israel, nga akong gisugo sa pagka-magbalantay sa akong katawohan nga Israel, nga nagaingon: Nganong wala ako ninyo tukori ug usa ka balay nga cedro? Ngayon nga'y ganito ang iyong sasabihin sa aking lingkod na kay David, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo: Kinuha kita mula sa kulungan ng tupa, sa pagsunod sa tupa, upang ikaw ay maging pangulo sa aking bayan, sa Israel: Busa karon sa ingon niini, ipamulong mo sa akong alagad nga si David: Kini mao ang gipamulong ni Jehova sa mga panon: Gikuha ko ikaw gikan sa toril sa mga carnero, gikan sa pagnunot sa mga carnero, aron ikaw mahimong principe sa ibabaw sa akong katawohan sa Israel; At ako'y suma iyo saan ka man naparoon, at aking inihiwalay ang lahat ng iyong mga kaaway sa harap mo; at gagawin kitang isang dakilang pangalan, gaya ng pangalan ng mga dakila na nasa lupa. Ug giubanan ko ikaw sa bisan diin ikaw moadto, ug giputol ko ang tanan mong mga kaaway gikan sa imong atubangan; ug ako magabuhat kanimo ug daku nga ngalan, sama sa ngalan sa mga kadagkuan nga anaa sa yuta. At aking tatakdaan ng isang dako ang aking bayan na Israel, at aking itatatag sila, upang sila'y magsitahan sa kanilang sariling dako, at huwag nang mabago pa; ni pipighatiin pa man sila ng mga anak ng kasamaan, na gaya ng una. Ug ako magapili ug dapit alang sa akong katawohan nga Israel, ug magapahamutang kanila, aron sila makapuyo sa ilang kaugalingon nga dapit, ug dili na mabalhin; ni magasakit pa kanila ang mga anak sa kadautan ingon sa sinugdan. At gaya mula sa araw na aking halalan ng mga hukom ang aking bayang Israel; at aking papagpapahingahin ka sa lahat ng iyong mga kaaway. Bukod sa rito ay isinaysay ng Panginoon na igagawa ka ng Panginoon ng isang bahay. Ug ingon nga sukad sa adlaw nga ako nagsugo ug mga maghuhukom sa akong katawohan nga Israel; ug pagahimoon ko nga ikaw makapahulay gikan sa tanan mong mga kaaway. Labut pa si Jehova nagasugilon kanimo nga si Jehova magabuhat kanimo ug usa ka balay. Pagka ang iyong mga araw ay naganap, at ikaw ay matutulog na kasama ng iyong mga magulang, aking ibabangon ang iyong binhi pagkatapos mo, na magmumula sa iyong tiyan, at aking itatatag ang kaniyang kaharian. Sa diha nga ang imong mga adlaw matuman na, ug ikaw matulog uban sa imong mga amahan, akong patindugon ang imong kaliwat sunod kanimo, nga mogula gikan sa imong mga ginhawaan, ug akong lig-onon ang iyang gingharian. Kaniyang ipagtatayo ng bahay ang aking pangalan, at aking itatatag ang luklukan ng kaniyang kaharian magpakailan man. Siya magatukod ug usa ka balay alang sa akong ngalan, ug tukoron ko ang trono sa iyang gingharian sa walay katapusan. Ako'y magiging kaniyang ama, at siya'y magiging aking anak: kung siya'y gumawa ng kasamaan, aking sasawayin siya ng pamalo ng mga tao, at ng panghampas ng mga anak ng mga tao; Ako mahimo nga iyang amahan, ug siya mamahimong akong anak nga lalake: kong siya magabuhat ug sala, ako siyang pagacastigohon sa sungkod sa mga tawo, ug sa mga puldos sa anak sa mga tawo: Ngunit ang aking kagandahang loob ay hindi mahihiwalay sa kaniya na gaya nang aking pagkaalis niyan kay Saul, na aking inalis sa harap mo. Apan ang akong mahigugmaong-kalolot dili mobulag kaniya, ingon sa pagkuha ko niini gikan kang Saul, nga akong giwagtang sa imong atubangan. At ang iyong sangbahayan at ang iyong kaharian ay matitiwasay magpakailan man sa harap mo: ang iyong luklukan ay matatatag magpakailan man. Ug ang imong balay ug ang imong gingharian pagahimoong malig-on sa walay katapusan sa imong atubangan: ang imong trono pagapalig-onon sa walay katapusan. Ayon sa lahat ng mga salitang ito, at ayon sa buong pangitaing ito ay gayon sinalita ni Nathan kay David. Sumala niining tanang mga pulong, ug sumala niining tanang mga panan-awon, si Nathan namulong kang David. Nang magkagayo'y ang haring si David ay pumasok, at umupo sa harap ng Panginoon: at kaniyang sinabi, Sino ako, Oh Panginoong Dios, at ano ang aking sangbahayan na ako'y iyong dinala sa ganiyang kalayo? Unya si David, ang hari, misulod ug milingkod sa atubangan ni Jehova; ug siya miingon: Kinsa ako, Oh Ginoong Jehova; ug unsa ba ang akong balay nga gidala mo ako kutob niining kalayoon? At ito'y munting bagay pa sa iyong paningin, Oh Panginoong Dios; ngunit ikaw ay nagsalita naman ng tungkol sa sangbahayan ng iyong lingkod nang hanggang sa malaong panahong darating; at ito ay ayon sa paraan ng tao, Oh Panginoong Dios! Ug kini usa pa ka diyutay nga butang sa imong mga mata, Oh Ginoong Jehova; apan ikaw naghisgut usab mahitungod sa balay sa imong sulogoon alang sa hataas nga panahon nga umalabut; ug kini usab sunod sa nabatasan sa mga tawo, Oh Ginoong Jehova! At ano pa ang masasabi ni David sa iyo? sapagkat iyong kilala ang iyong lingkod, Oh Panginoong Dios. Ug unsa pa ang ikasulti ni David kanimo? kay ikaw nahibalo sa imong sulogoon, Oh Ginoong Jehova. Dahil sa iyong salita, at ayon sa iyong sariling puso, iyong ginawa ang buong kadakilaang ito, upang iyong ipakilala sa iyong lingkod. Tungod sa imong pulong, ug sumala sa imong kaugalingon nga kasing-kasing, ikaw nagbuhat niining tanang pagkadaku, aron mahibalo ang imong sulogoon niini. Kayat ikaw ay dakila, Oh Panginoong Dios: sapagkat walang gaya mo, o may ibang Dios pa bukod sa iyo, ayon sa lahat na aming naririnig ng aming mga pakinig. Busa ikaw daku, Oh Jehova nga Dios: kay walay laing sama kanimo, ni adunay laing Dios gawas kanimo, sumala sa tanan nga among nadungog sa among mga igdulungog. At anong bansa sa lupa ang gaya ng iyong bayan, gaya ng Israel, na tinubos ng Dios sa kaniyang sarili na pinakabayan, at upang gawin niya sa kaniyang isang pangalan, at upang igawa kayo ng mga dakilang bagay, at ng mga kakilakilabot na mga bagay ang iyong lupain, sa harap ng iyong bayan na iyong tinubos para sa iyo mula sa Egipto, mula sa mga bansa at sa kanilang mga dios? Ug unsay usa ka nasud sa yuta nga sama sa imong katawohan, bisan sama sa Israel, nga giadto sa Dios aron pagalukaton ngadto kaniya alang sa usa ka katawohan, ug sa paghimo kaniya ug usa ka ngalan, ug sa pagbuhat sa mga dagkung butang alang kanimo, ug mga makalilisang mga butang alang sa imong yuta, sa atubangan sa imong katawohan nga imong giluwas nganha kanimo gikan sa Egipto, gikan sa mga nasud ug sa ilang mga dios? At iyong itinatag sa iyong sarili ang iyong bayang Israel upang maging bayan sa iyo magpakailan man; at ikaw, Panginoon, ay naging kanilang Dios. Ug ikaw nagtukod diha kanimo sa imong katawohan nga Israel, aron mahimong usa ka katawohan nimo sa walay katapusan, ug ikaw Jehova, mahimong ilang Dios. At ngayon, Oh Panginoong Dios, ang salita na iyong sinalita tungkol sa iyong lingkod, at tungkol sa kaniyang sangbahayan, iyong pagtibayin nawa magpakailan man, at iyong gawin gaya ng iyong sinalita. Ug karon, Oh Jehova nga Dios, ang pulong nga imong gipamulong mahitungod sa imong sulogoon, ug mahitungod sa iyang balay, matuoron mo kini sa walay katapusan, ug buhaton mo ingon sa imong gipamulong. At dumakila ang iyong pangalan magpakailan man, sa pagsasabi: Ang Panginoon ng mga hukbo ay Dios sa Israel: at ang sangbahayan ng iyong lingkod na si David ay matatag sa harap mo. Ug himoa nga padakuon ang imong ngalan sa walay katapusan, nga maga-ingon: Si Jehova sa mga panon maoy Dios sa ibabaw sa Israel; ug ang balay sa imong sulogoon nga si David pagalig-onon sa imong atubangan. Sapagkat ikaw, Oh Panginoon ng mga hukbo, ang Dios ng Israel ay napakita ka sa iyong lingkod na iyong sinasabi, Aking ipagtatayo ka ng isang bahay; kayat nasumpungan ng iyong lingkod sa kaniyang puso na idalangin ang panalanging ito sa iyo. Kay ikaw, Oh Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, nagapakita ka sa imong alagad, nga nagaingon: Ako magatukod alang kanimo ug usa ka balay; busa ang imong alagad nakakaplag diha sa iyang kasingkasing sa pag-ampo niining pag-ampo kanimo. At ngayon, Oh Panginoong Dios, ikaw ay Dios at ang iyong mga salita ay katotohanan, at iyong ipinangako ang mabuting bagay na ito sa iyong lingkod: Ug karon, Oh Ginoong Jehova, ikaw mao ang Dios, ug ang imong mga pulong maoy kamatuoran, ug ikaw nagasaad niining maayong butang sa imong sulogoon. Ngayon nga'y kalugdan mong pagpalain ang sangbahayan ng iyong lingkod, upang mamalagi magpakailan man sa harap mo: sapagkat ikaw, Oh Panginoong Dios ay nagsalita: at sa pamamagitan ng iyong pagpapala ay maging mapalad nawa ang sangbahayan ng iyong lingkod magpakailan man. Busa karon himoa nga makapahimuot kanimo ang pagpanalangin sa balay sa imong sulogoon, aron nga kini magapadayon sa walay katapusan sa imong atubangan; kay ikaw, Oh Ginoong Jehova, namulong niini; ug uban sa imong panalangin himoa nga ang balay sa imong alagad mabulahan sa walay katapusan. At pagkatapos nito ay nangyari na sinaktan ni David ang mga Filisteo at mga pinasuko: at kinuha ni David ang Metheg-amma sa kamay ng mga Filisteo. Ug sa tapus niini nahitabo nga si David nakadaug sa mga Filistehanon, ug giharian sila: ug gikuha ni David ang busal sa inahan nga ciudad gikan sa kamot sa mga Filistehanon. At kaniyang sinaktan ang Moab, at sinukat niya sila ng tali, na pinahiga sila sa lupa; at kaniyang sinukat ng dalawang tali upang patayin, at ng isang buong tali upang buhayin. At ang mga Moabita ay naging mga alipin ni David, at nagsipagdala ng mga kaloob. Ug iyang gidaug ang Moab ug gisukod sila pinaagi sa lubid nga igsusukod ug gipahigda sila sa yuta; ug iyang gisukod ang duruha ka laray aron patyon, ug ang usa ka laray nga pagabuhion. Ug ang mga Moabnon nahimong mga ulipon ni David, ug nanaghatud ug buhis. Sinaktan din ni David si Hadadezer na anak ni Rehob, na hari sa Soba, habang siya'y yumayaon upang bawiin ang kaniyang pamumuno sa Ilog. Si David midaug usab kang Hadad-ezer, ang anak nga lalake ni Rehob, hari sa Soba, sa diha nga miadto siya sa pagbawi sa iyang paghari sa Suba. At kinuha ni David sa kaniya ang isang libo at pitong daan na mangangabayo, at dalawang pung libo na naglalakad: at pinilayan ni David ang lahat ng mga kabayo ng mga karo, ngunit sa mga yaon ay nagtaan ng sa isang daang karo. Ug nakuha ni David gikan kaniya, ang usa ka libo ug pito ka gatus nga mga nagakabayo, ug kaluhaan ka libo ka mga sundalo nga nagalakaw: ug gikitnan ni David ang tanang mga kabayo sa mga carro, apan gigawas niini ang igo sa usa ka gatus nga carro. At nang sumaklolo ang mga taga Siria sa Damasco kay Hadadezer na hari sa Soba, ay sinaktan ni David sa mga taga Siria ang dalawang put dalawang libong tao. Ug sa diha nga ang mga Siriahanon sa Damasco ming-abut aron sa pagtabang kang Hadad-ezer, ang hari sa Suba, ang mga Siriahanon gipamatyan ni David ug duha ka libo ka tawo. Nang magkagayo'y naglagay si David ng mga pulutong sa Siria sa Damasco: at ang mga taga Siria ay nangaging mga alipin ni David, at nagsipagdala ng mga kaloob. At pinapagtagumpay ng Panginoon si David saan man siya pumaroon. Unya si David nagbutang ug mga sundalo nga bantay sa kuta didto sa Siria sa Damasco: ug ang mga Siriahanon nahimong mga ulipon ni David ug nanaghatud ug buhis. Ug si Jehova mihatag ug pagdaug kang David bisan asa siya moadto. At kinuha ni David ang mga kalasag na ginto na nangasa lingkod ni Hadadezer, at dinala sa Jerusalem. Ug gikuha ni David ang mga taming nga bulawan nga diha sa mga ulipon ni Hadad-ezer, ug gidala kini ngadto sa Jerusalem. At sa Beta at sa Berothai na mga bayan ni Hadadezer, ay kumuha ang haring si David ng lubhang maraming tanso. Ug gikan sa Beta ug gikan sa Beoroth, mga ciudad ni Hadad-ezer, si hari David nakakuha ug daghan kaayong tumbaga. Nang mabalitaan ni Toi na hari sa Hamath na sinaktan ni David ang buong hukbo ni Hadadezer, Ug sa diha nga si Toi nga hari sa Hamath nakadungog nga gidaug ni David ang tanang mga panon ni Hadad-ezer, Sinugo nga ni Toi si Joram na kaniyang anak sa haring David, upang bumati sa kaniya, at upang purihin siya, sapagkat siya'y nakipagdigma laban kay Hadadezer at sinaktan niya siya: sapagkat si Hadadezer ay nagkaroon ng mga pakikipagbaka kay Toi. At nagdala si Joram ng mga sisidlang pilak, at mga sisidlang ginto, at mga sisidlang tanso; Unya si Toi misugo sa iyang anak nga lalake nga si Joram ngadto kang David, aron sa paghatag ug katahuran kaniya, ug sa pagbulahan kaniya, tungod kay siya nakig-away batok kang Hadad-ezer ug midaug kaniya; kay si Hadad-ezer may mga gubat batok kang Toi. Ug si Joram nagdala ug mga kasangkapan nga salapi ug kasangkapan nga bulawan ug kasangkapan nga tumbaga. Na itinalaga naman ni David sa Panginoon ang mga ito, na kasama ng pilak at ng ginto na kaniyang itinalaga na mula sa lahat ng mga bansa na kaniyang pinasuko; Kini usab gihalad ni hari David ngadto kang Jehova, uban sa tanang mga salapi ug mga bulawan nga iyang gihalad gikan sa tanang mga nasud nga iyang gidaug; Sa Siria, at sa Moab, at sa mga anak ni Ammon, at sa mga Filisteo, at sa Amalec, at sa samsam kay Hadadezer na anak ni Rehob na hari sa Soba. Sa Siria, ug sa Moab, ug sa mga anak ni Ammon, ug sa mga Filistehanon, ug kang Amalec, ug sa mga inagaw kang Hadad-ezer, anak nga lalake ni Rehob, hari sa Soba. At nabantog si David nang siya'y bumalik na mula sa pagsakit sa mga taga Siria sa Libis na Alat, sa makatuwid baga'y sa labing walong libong lalake. Ug si David nakakuha ug kabantug alang kaniya sa diha nga siya nahibalik gikan sa pagdaug sa mga Siriahanon didto sa walog sa Asin, bisan sa napulo ug walo ka libo ka tawo. At naglagay siya ng mga pulutong sa Edom; sa buong Edom ay naglagay siya ng mga pulutong, at ang lahat na Idumeo ay nangaging alipin ni David. At pinapagtagumpay ng Panginoon si David saan man siya pumaroon. Ug siya nagbutang ug mga sundalo nga bantay sa kuta diha sa Edom; sa tibook Edom siya nagbutang ug mga sundalo nga bantay sa kuta, ug ang tanang mga Edomhanon nahimong mga ulipon ni David. Ug si Jehova mihatag ug pagdaug kang David, bisan asa siya moadto. At naghari si David sa buong Israel; at iginawad ni David ang kahatulan at ang katuwiran sa kaniyang buong bayan. Ug si David naghari sa tibook nga Israel; ug si David nagbuhat sa justicia ug sa pagkamatarung sa tanan niyang katawohan. At si Joab na anak ni Sarvia ay nasa hukbo; at si Josaphat na anak ni Ahilud ay kasangguni: Ug si Joab ang anak nga lalake ni Sarvia maoy nangulo sa panon: ug si Josapat, ang anak nga lalake ni Ahilud, maoy kalihim; At si Sadoc na anak ni Ahitub at si Ahimelech na anak ni Abiathar ay mga saserdote; at si Seraia ay kalihim; Ug si Sadoc, ang anak nga lalake ni Ahitub, ug si Ahimelech ang anak nga lalake ni Abiathar mao ang mga sacerdote; ug si Seraia maoy escriba. At si Benahia na anak ni Joiada ay nasa mga Ceretheo at sa mga Peletheo; at ang mga anak ni David ay mga pangulong tagapangasiwa. Ug si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada maoy diha sa ibabaw sa Cerethnon ug sa mga Pelethnon; ug ang mga anak nga lalake ni David maoy mga principe. At sinabi ni David, May nalalabi pa ba sa sangbahayan ni Saul, upang aking mapagpakitaan ng kagandahang loob dahil kay Jonathan? Ug si David miingon: Anaa pa ba kahay pipila nga nahasalin sa balay ni Saul, aron ako makapakita kaniya ug kalolot tungod lamang kang Jonathan? At may isang lingkod sa sangbahayan ni Saul na nagngangalang Siba, at kanilang tinawag siya sa harap ni David; at sinabi ng hari sa kaniya, Ikaw ba'y si Siba? At kaniyang sinabi, Ang iyong lingkod nga. Ug dihay usa ka ulipon sa balay ni Saul kinsang ngalan mao si Siba, ug siya gitawag nila ngadto kang David; ug ang hari miingon kaniya: Ikaw ba si Siba? Ug siya miingon: Ang imong ulipon mao siya. At sinabi ng hari, wala na ba kayang natitira sa sangbahayan ni Saul, upang aking mapagpakitaan siya ng kagandahang loob ng Dios? At sinabi ni Siba sa hari, Si Jonathan ay may isang anak pa, na pilay ang kaniyang mga paa. Ug ang hari miingon: Wala na bay bisan kinsa sa balay ni Saul, aron ako makapakita sa kalolot sa Dios kaniya? Ug si Siba miingon sa hari: Si Jonathan may usa pa ka anak nga lalake nga piang ang iyang mga tiil. At sinabi ng hari sa kaniya, Saan nandoon siya? At sinabi ni Siba sa hari, Narito, siya'y nasa bahay ni Machir na anak ni Amiel, sa Lo-debar. Ug ang hari miingon kaniya: Hain man siya? Ug si Siba miingon sa hari: Ania karon, siya atua sa balay ni Machir, ang anak nga lalake ni Amiel sa Lodebar. Nang magkagayo'y nagsugo ang haring si David at ipinakuha siya sa bahay ni Machir na anak ni Amiel mula sa Lo-debar. Unya ang hari nga si David nagpaadto, ug gipadala siya gikan sa balay ni Machir, ang anaka nga lalake ni Amiel gikan sa Lodebar. At si Mephiboseth, na anak ni Jonathan, na anak ni Saul, ay naparoon kay David, at nagpatirapa sa kaniyang harap, at nagbigay galang. At sinabi ni David, Mephiboseth. At siya'y sumagot: Narito, ang iyong lingkod! Ug si Mephi-bosethang anak nga lalake ni Jonathan, anak nga lalake ni Saul miadto kang David ug mihapa ug mihatag ug katahuran. Ug si David miingon: Mephi-boseth. Ug siya mitubag: Ania karon, ang imong ulipon! At sinabi ni David sa kaniya, Huwag kang matakot: sapagkat aking tunay na pagpapakitaan ka ng kagandahang loob dahil kay Jonathan na iyong ama, at aking isasauli ang buong lupa ni Saul na iyong ama, sa iyo; at ikaw ay parating kakain ng pagkain sa aking dulang. Ug si David miingon kaniya: Ayaw kahadlok; kay ako sa pagkamatuod magapakita kanimo ug kalolot tungod lamang kang Jonathan nga imong amahan, ug igauli ko kanimo ang tanang yuta ni Saul nga imong amahan; ug ikaw magakaon ug tinapay sa akong lamesa sa kanunay. At siya'y nagbigay galang at nagsabi, Ano ang iyong lingkod upang iyong lingapin akong isang asong patay? Ug siya mihatag ug katahuran ug miingon: Unsa ba ang imong ulipon nga ginatan-aw mo sa ingon niini, usa ka patay nga iro nga sama kanako? Nang magkagayo'y tinawag ng hari si Siba na lingkod ni Saul, at sinabi sa kaniya, Lahat ng nauukol kay Saul at sa buong kaniyang sangbahayan ay aking ibinigay sa anak ng iyong panginoon. Unya ang hari nagtawag kang Siba, ang ulipon ni Saul, ug miingon kaniya: Ang tanan nga iya kang Saul ug sa tibook niyang balay gihatag ko sa anak nga lalake sa imong agalon. At iyong bubukirin ang lupain para sa kaniya, ninyo ng iyong mga anak, at ng iyong mga bataan at iyong dadalhin dito ang mga bunga, upang ang anak ng iyong panginoon ay magkaroon ng tinapay na makakain: ngunit si Mephiboseth na anak ng iyong panginoon ay kakain ng tinapay kailan man sa aking dulang. Si Siba nga ay may labing limang anak at dalawang pung bataan. Ug ikaw magabaul sa yuta alang kaniya, ikaw, ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang imong mga sulogoon; ug dad-on mo dinhi ang mga abut, aron ang anak nga lalake sa imong agalon adunay tinapay nga makaon: Apan si Mephi-boseth, ang anak nga lalake sa imong agalon sa kanunay magakaon ug tinapay sa akong lamesa. Ug si Siba may napulo ug lima ka mga anak nga lalake ug kaluhaan ka mga sulogoon. Nang magkagayo'y sinabi ni Siba sa hari, Ayon sa lahat na iniutos ng aking panginoon na hari sa kaniyang lingkod, ay gayon gagawin ng iyong lingkod. Tungkol kay Mephiboseth, sinabi ng hari, Siya'y kakain sa aking dulang na gaya ng isa sa mga anak ng hari. Unya si Siba miingon sa hari: Sumala sa tanan nga gisugo sa akong ginoong hari sa iyang ulipon mao usab ang pagabuhaton sa imong ulipon. Mahitungod kang Mephi-boseth, ang giingon sa hari, siya magakaon sa akong lamesa, sama sa usa sa mga anak sa hari. At si Mephiboseth ay may isang anak na binata, na ang pangalan ay Micha. At lahat na nagsisitahan sa bahay ni Siba ay mga bataan ni Mephiboseth. Ug si Mephi-boseth may usa ka batan-ong anak nga lalake 1 kinsang ngalan mao si Mica. Ug ang tanan nga nagpuyo sa balay ni Siba lonlon mga ulipon ni Mephi-boseth. Gayon tumahan si Mephiboseth sa Jerusalem: sapagkat siya'y kumaing palagi sa dulang ng hari. At siya'y pilay sa kaniyang dalawang paa. Busa si Mephi-boseth mipuyo sa Jerusalem; kay siya nagkaon kanunay sa lamesa sa hari. Ug siya piang sa duruha ka tiil. At nangyari pagkatapos nito, na ang hari ng mga anak ni Ammon ay namatay, at si Hanun na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug nahitabo sa tapus niini, nga ang hari sa mga anak sa Ammon namatay, ug si Hanun ang iyang anak nga lalake naghari nga ilis kaniya. At sinabi ni David, Aking pagpapakitaan ng kagandahang loob si Hanun na anak ni Naas, na gaya ng pagpapakita ng kagandahang loob ng kaniyang ama sa akin. Sa gayo'y nagsugo si David sa pamamagitan ng kaniyang mga lingkod upang aliwin siya tungkol sa kaniyang ama. At nagsiparoon ang mga lingkod ni David sa lupain ng mga anak ni Ammon. Ug si David miingon: Ako magapakita ug kalolot kang Hanun ang anak nga lalake ni Naas, ingon nga ang iyang amahan nagpakita ug kalolot kanako. Busa gipaadto ni David ang iyang mga sulogoon aron sa paglipay kaniya mahitungod sa iyang amahan. Ug ang mga sulogoon ni David mingdangat sa yuta sa mga anak sa Ammon. Ngunit sinabi ng mga prinsipe ng mga anak ni Ammon kay Hanun na kanilang panginoon, Inakala mo bang pinararangalan ni David ang iyong ama, kayat siya'y nagsugo ng mga tagaaliw sa iyo? hindi ba nagsugo si David ng kaniyang mga bataan sa iyo upang kilalanin ang bayan, at upang tiktikan, at upang daigin? Apan ang mga principe sa mga anak sa Ammon miingon kang Hanun nga ilang agalon: Nagahunahuna ka ba nga si David nagtahud sa imong amahan, ug nga nagapadala siya ug mga maglilipay kanimo? Wala ba si David magsugo sa iyang mga sulogoon nganhi kanimo aron sa pagsusi sa ciudad, ug sa pagpaniid niini, ug sa paggun-ob niini? Sa gayo'y kinuha ni Hanun ang mga lingkod ni David, at inahit ang kalahati ng kanilang balbas, at pinutol ang kanilang mga suot sa gitna, sa kanilang pigi, at pinayaon. Busa si Hanun nagkuha sa mga sulogoon ni David, ug gibarbasan ang katunga sa ilang mga bungot, ug giputol ang ilang mga saput sa kinatung-an, bisan hangtud sa ilang mga sampot, ug gipapahawa sila. Nang kanilang saysayin kay David, siya'y nagsugo upang salubungin sila; sapagkat ang mga lalake ay totoong nangapahiya. At sinabi ng hari, Mangaghintay kayo sa Jerico hanggang sa tumubo ang inyong balbas, at kung magkagayo'y mangagbalik kayo. Sa diha nga sila nagsugilon niini kang David, siya nagpaadto sa pagsugat kanila; kay ang mga tawo nangaulaw ug daku uyamut. Ug ang hari miingon: Managpabilin kamo didto sa Jerico hangtud nga ang inyong mga bungot motubo, unya pumauli kamo. At nang makita ng mga anak ni Ammon na sila'y naging nakapopoot kay David, ang mga anak ni Ammon ay nangagsugo, at inupahan ang mga taga Siria sa Beth-rehob, at ang mga taga Siria sa Soba, na dalawang pung libong naglalakad, at ang hari sa Maaca na may isang libong lalake, at ang mga lalaking taga Tob na labing dalawang libong lalake. Ug sa diha nga ang mga anak sa Ammon nakakita nga sila nahimong mga dulumtanan kang David, ang mga anak sa Ammon mingpaadto, ug mingsuhol sa mga Siriahanon sa Betrehob, ug sa mga Siriahanon sa Soba, kaluhaan ka libo ka mga sundalo nga nagtiniil, ug sa hari sa Maaca uban ang usa ka libo ka tawo, ug ang mga tawo sa Is-tob napulo ug duha ka libo ka tawo. At nang mabalitaan ni David, kaniyang sinugo si Joab at ang buong hukbo ng makapangyarihang mga lalake. Ug sa diha nga si David nakadungog niini, iyang gipaadto si Joab, ug ang tanan nga panon sa mga gamhanan nga tawo. At ang mga anak ni Ammon ay nagsilabas at nagsihanay ng pakikipagbaka sa pasukan sa pintuang-bayan: at ang mga taga Siria sa Soba, at sa Rehob, at ang mga lalaking taga Tob at mga taga Maaca, ay nangabubukod sa parang. Ug ang mga anak sa Ammon minggula, ug mingpahaluna alang sa gubat didto sa sudlanan sa ganghaan: ug ang mga Siriahanon sa Soba, ug ang sa Rehob, ug ang katawohan sa Is-tob ug Maaca, didtong tanan sila sa kapatagan. Nang makita nga ni Joab na ang pagbabaka ay nauumang laban sa kaniyang harapan at likuran, siya'y pumili ng lahat na mga hirang na lalake sa Israel, at ipinaghahanay niya laban sa mga taga Siria: Ug sa diha nga si Joab nakakita nga ang gubat gipahaluna na batok kaniya sa atubangan ug sa likod, iyang gipili ang gikan sa tanang mga pinili nga tawo sa Israel, ug gipahaluna sila nga tinalay batok sa mga Siriahanon. At ang nalabi sa bayan ay kaniyang ibinigay sa kamay ni Abisai na kaniyang kapatid, at kaniyang ipinaghahanay laban sa mga anak ni Ammon. Ug ang uban nga katawohan iyang gitugyan ngadto kang Abisai nga iyang igsoon nga lalake ug iyang gipahaluna sa pagtalay batok sa mga anak sa Ammon. At kaniyang sinabi, Kung ang mga taga Siria ay maging malakas kay sa akin, iyo ngang tutulungan ako: ngunit kung ang mga anak ni Ammon ay maging malakas kay sa iyo, ay paparoon nga ako at tutulungan kita. Ug siya miingon: Kong ang mga Siriahanon mga labi pang makusganon alang kanako, nan, ikaw magtabang kanako; apan kong ang mga anak sa Ammon labi pang kusganon kay kanimo, nan, ako moanha ug motabang kanimo. Magpakatapang ka, at tayo'y magpakalalake para sa ating bayan, at sa mga bayan ng ating Dios: at gawin nawa ng Panginoon ang inaakala niyang mabuti. Pagmaisugon, ug magmaisug kita, ingon nga mga tawo alang sa atong katawohan, ug alang sa mga lungsod sa atong Dios: ug buhaton ni Jehova, kadtong daw maayo kaniya. Sa gayo'y nagsilapit si Joab at ang bayan na kasama niya sa pakikipagbaka laban sa mga taga Siria: at sila'y nagsitakas sa harap niya. Busa si Joab ug ang katawohan nga diha uban kaniya mingduol sa gubat batok sa mga Siriahanon: ug sila nangalagiw gikan sa iyang atubangan. At nang makita ng mga anak ni Ammon na ang mga taga Siria ay nagsitakas, sila naman ay nagsitakas sa harap ni Abisai, at nagsipasok sa bayan. Ngayo'y bumalik si Joab na mula sa mga anak ni Ammon, at naparoon sa Jerusalem. Ug sa diha nga ang mga anak sa Ammon nakakita nga ang mga Siriahanon nangalagiw, sila usab nangalagiw sa atubangan ni Abisai, ug mingsulod ngadto sa ciudad. Unya si Joab mipauli gikan sa mga anak sa Ammon, ug miadto ngadto sa Jerusalem. At nang makita ng mga taga Siria na sila'y nasasahol sa harap ng Israel, sila'y nagpipisan. Ug sa diha nga ang mga Siriahanon nakakita nga sila gibutang sa hilabihan ka ngil-ad nga kahimtang sa atubangan sa Israel, nag-usa sila sa pagtigum. At nagsugo si Hadadezer at dinala ang mga taga Siria na nangaroon sa dako pa roon ng Ilog; at sila'y nagsiparoon sa Helam, na kasama ni Sobach na puno ng hukbo ni Hadadezer sa kanilang unahan. Ug si Hadad-ezer nagsugo ug nagdala sa mga Siriahanon nga diha sa unahan sa Suba: ug sila mingdangat sa Helam, uban kang Sobach, ang capitan sa panon ni Hadad-ezer nga nagmando kanila. At nasaysay kay David, at kaniyang pinisan ang buong Israel, at tumawid sa Jordan, at naparoon sa Helam. At ang mga taga Siria ay nagsihanay laban kay David, at nagsilaban sa kaniya. Ug kini gisugilon kang David; ug iyang giusa pagtapok ang tibook nga Israel, ug mingtabok sila sa Jordan, ug ming-adto sa Helam. Ug ang mga Siriahanon nagpahaluna sa ilang kaugalingon sa pagtalay batok kang David, ug nakig-away kaniya. At ang mga taga Siria ay nagsitakas sa harap ng Israel; at pumatay si David sa mga taga Siria ng mga tao ng pitong daang karo, at apat na pung libo na nangangabayo, at sinaktan si Sobach na kapitan sa kanilang hukbo, na anopat namatay roon. Ug ang mga Siriahanon nangalagiw gikan sa atubangan sa Israel; ug si David nagpatay gikan sa mga Siriahanon ang mga tawo sa pito ka gatus ka mga carro, ug kap-atan ka libo nga mga nagakabayo ug gitigbas si Sobach, ang capitan sa ilang panon, mao nga siya namatay didto. At nang makita ng lahat na hari na mga lingkod ni Hadadezer na sila'y nasahol sa harap ng Israel, ay nangakipagpayapaan sa Israel at nangaglingkod sa kanila. Sa gayo'y nangatakot ang mga taga Siria na magsitulong pa sa mga anak ni Ammon. Ug sa diha nga ang tanang mga hari nga mga ulipon ni Hadad-ezer nanagpakakita nga sila gibutang sa hilabihan kangil-ad nga kahimtang sa atubangan sa Israel, sila naghimo ug pakigdait uban sa Israel, ug ming-alagad kanila. Busa ang mga Siriahanon nahadlok na sa pagtabang sa mga anak sa Ammon. At nangyari sa pagpihit ng taon sa panahon ng paglabas ng mga hari sa pakikipagbaka, na sinugo ni David si Joab, at ang kaniyang mga lingkod na kasama niya, at ang buong Israel; at kanilang nilipol ang mga anak ni Ammon at kinubkob sa Rabba. Ngunit si David ay naghintay sa Jerusalem. Ug nahitabo nga sa pagkasumad sa tuig sa panahon nga ang mga hari minggula sa pagpakiggubat, nga si David nagsugo kang Joab, ug sa iyang mga alagad uban kaniya, ug sa tibook Israel; ug ilang gilaglag ang mga anak sa Ammon, ug gilibutan ang Rabba. Apan si David nagpabilin didto sa Jerusalem. At nangyari sa kinahapunan, na si David ay bumangon sa kaniyang higaan, at lumakad sa bubungan ng bahay ng hari: at mula sa bubungan ay kaniyang nakita ang isang babae na naliligo; at ang babae ay totoong napakagandang masdan. Ug nahitabo nga sa pagkahapon na, si David mibangon gikan sa iyang higdaanan, ug milakaw sa ibabaw sa atop sa balay sa hari: ug gikan sa atop nakita niya ang usa ka babaye nga naligo; ug ang babaye maanyag kaayong tan-awon. At nagsugo si David, at nagpasiyasat tungkol sa babae. At sinabi ng isa, Hindi ba ito ay si Bath-sheba na anak ni Eliam, na asawa ni Uria na Hetheo? Ug si David nagpasugo, ug nagpasusi mahitungod sa babaye. Ug ang usa miingon: Dili ba kini mao si Bath-sheba, ang anak nga babaye ni Eliam, asawa ni Uria, ang Hetehanon? At si David ay nagsugo ng mga sugo, at kinuha siya; at siya'y pumaroon sa kaniya, at kaniyang sinipingan siya (sapagkat siya'y malinis sa kaniyang karumihan;) at siya'y bumalik sa kaniyang bahay. Ug si David nagpadala ug mga sulogoon, ug gikuha siya: ug siya miadto kaniya ug siya mihigda ipon kaniya (kay siya hininloan gikan sa kahugawan); ug siya mipauli sa iyang balay. At ang babae ay naglihi; at siya'y nagsugo at nasaysay kay David, at nagsabi: Ako'y buntis. Ug ang babaye nanamkon; ug siya nagpasugo ug gipasuginlan si David, ug miingon: Ako nagamabdos. At nagsugo si David kay Joab, na sinasabi, Suguin mo sa akin si Uria na Hetheo. At sinugo ni Joab si Uria kay David. Ug si David nagpaadto kang Joab, nga nagaingon: Paanhia kanako si Uria, ang Hetehanon. Ug si Joab nagpadala kang Uria ngadto kang David. At nang si Uria ay dumating sa kaniya, tinanong ni David siya kung paano ang tayo ni Joab, at kung ano ang kalagayan ng bayan, at kung paano ang tayo ng pagbabaka. Ug sa diha nga si Uria nahiabut na kaniya, si David nangutana kaniya kong unsa na ang buhat ni Joab ug unsa ang kahimtang sa patawohan, ug unsa ang pag-uswag sa gubat. At sinabi ni David kay Uria, Babain mo ang iyong bahay, at iyong hugasan ang iyong mga paa. At umalis si Uria sa bahay ng hari at isinusunod sa kaniya ang isang pagkain na mula sa hari. Ug si David miingon kang Uria: Lakaw ngadto sa imong balay, ug himasai ang imong mga tiil. Ug si Uria mipahawa gikan sa balay sa hari, ug may misunod kaniya nga usa ka hatag nga makaon gikan sa hari. Ngunit natulog si Uria sa pintuan ng bahay ng hari na kasama ng lahat ng mga lingkod ng kaniyang panginoon, at hindi binaba ang kaniyang bahay. Apan si Uria natulog didto sa ganghaan sa balay sa hari uban sa tanang mga sulogoon sa iyang ginoo, ug wala manaug ngadto sa iyang balay. At nang masaysay kay David, na sabihin, Hindi binaba ni Uria ang kaniyang bahay, sinabi ni David kay Uria, Hindi ka pa ba nakapaglalakbay? bakit hindi mo binaba ang iyong bahay? Ug sa diha nga gisuginlan nila si David, nga nagaingon: si Uria wala manaug ngadto sa iyang balay, si David miingon kang Uria: Wala ba ikaw mahiabut gikan sa panaw? Nganong wala ikaw manaug ngadto sa imong balay? At sinabi ni Uria kay David, Ang kaban, at ang Israel, at ang Juda, ay nasa mga tolda at ang aking panginoon si Joab, at ang mga lingkod ng aking panginoon, ay nangahahantong sa luwal na parang; yayaon nga ba ako sa aking bahay, upang kumain, at upang uminom, at upang sumiping sa aking asawa? buhay ka, at buhay ang iyong kaluluwa, hindi ko gagawin ang bagay na ito. Ug si Uria miingon kang David: Ang arca, ug ang Israel, ug ang Juda nagpuyo sa balong-balong: ug ang akong ginoo nga si Joab, ug ang mga sulogoon sa akong ginoo, nanagpahaluna sa lawan nga kapatagan; moadto ba diay ako sa akong balay, aron sa pagkaon ug sa pag-inum, ug sa paghigda ipon sa akong asawa? Ingon nga ikaw buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, dili ko buhaton kining butanga. At sinabi ni David kay Uria, Tumigil ka rin dito ngayon at bukas ay aking payayaunin ka. Sa gayo'y tumigil si Uria sa Jerusalem sa araw na yaon, at sa kinabukasan. Ug si David miingon kang Uria: Pabilin usab dinhi niining adlawa, ug ugma palakton ko ikaw. Busa si Uria mipuyo sa Jerusalem niadtong adlawa, ug sa pagkaugma. At nang tawagin siya ni David, siya'y kumain at uminom sa harap niya; at kaniyang nilango siya: at sa kinahapunan, siya'y lumabas upang mahiga sa kaniyang higaan na kasama ng mga lingkod ng kaniyang panginoon, ngunit hindi niya binaba ang kaniyang bahay. Ug sa diha nga gitawag siya ni David, siya mikaon ug miinum sa iyang atubangan; ug iyang gihubog siya: ug sa pagkahapon miadto sa paghigda sa iyang higdaanan uban sa mga sulogoon sa iyang ginoo, apan wala manaug ngadto sa iyang balay. At nangyari, sa kinaumagahan, na sumulat si David ng isang sulat kay Joab, at ipinadala sa pamamagitan ng kamay ni Uria. Ug nahitabo nga sa pagkabuntag, si David nagsulat ug usa ka sulat ngadto kang Joab, ug gipadala kini pinaagi sa kamot ni Uria. At kaniyang isinulat sa sulat, na sinasabi, Ilagay mo si Uria sa pinakaunahan ng mahigpit na pagbabaka, at kayo'y magsiurong mula sa kaniya, upang siya'y masaktan, at mamatay. Ug iyang gisulat diha sa sulat, nga nagaingon: Ibutang mo si Uria sa kinaatubangan sa labing mainit nga gubat, ug sumibug kamo gikan kaniya aron siya masamaran, ug mamatay. At nangyari, nang bantayan ni Joab ang bayan, na kaniyang inilagay si Uria sa dakong kaniyang nalalaman na kinaroroonan ng mga matapang na lalake. Ug nahitabo, sa diha nga si Joab nagpadayon sa pagbantay sa ciudad, iyang gibutang si Uria sa dapit diin didto nahibaloan niya nga atua ang mga tawong maisug. At ang mga lalake sa bayan ay nagsilabas at nakipagbaka kay Joab: at nangabuwal ang iba sa bayan, sa mga lingkod ni David; at si Uria na Hetheo ay namatay rin. Ug ang mga tawo sa ciudad migula, ug nakig-away batok kang Joab: ug didto nangapukan ang uban nga katawohan, bisan ang mga sulogoon ni David; ug si Uria ang Hetehanon namatay usab. Nang magkagayo'y nagsugo si Joab, at isinaysay kay David ang lahat ng mga bagay tungkol sa pagbabaka; Unya si Joab nagpasugo, ug gipasuginlan si David sa tanang mga butang mahitungod sa gubat; At kaniyang ibinilin sa sugo, na sinasabi, Pagka ikaw ay nakatapos na magsaysay sa hari ng lahat ng mga bagay tungkol sa pagbabaka, Ug iyang gisugo ang sulogoon, nga nagaingon: Sa diha nga ikaw makatapus na sa pagsugilon sa tanang mga butang mahitungod sa gubat ngadto sa hari, Mangyari na, kung ang galit ng hari ay maginit, at kaniyang sabihin sa iyo: Bakit kayo lumapit na mabuti sa bayan upang bumaka? hindi ba ninyo nalalaman na sila'y papana mula sa kuta? Mamao kini nga, kong ang kasuko sa hari mosamot, ug siya moingon kanimo: Nganong miadto kamo haduol kaayo sa ciudad sa pagpakig-away? Wala ba ninyo hibaloi nga sila mopana gikan sa kuta? Sino ang sumakit kay Abimelech na anak ni Jerobaal? hindi ba isang babae ang naghagis ng isang bato sa ibabaw ng gilingan sa kaniya mula sa kuta, na anopat siya'y namatay sa Thebes? bakit kayo'y nagpakalapit sa kuta? saka mo sasabihin, Ang iyong lingkod na si Uria na Hetheo ay namatay rin. Kinsay misamad kang Abimelec ang anak nga lalake ni Jerobaal? Dili ba usa ka babaye ang naghulog ug usa ka bato sa galingan sa ibabaw niya gikan sa kuta, mao nga siya namatay didto sa Tebes? Nganong nagpaduol kamo kaayo sa kuta? Unya umingon ikaw: Ang imong sulogoon nga si Uria, ang Hetehanon namatay usab. Sa gayo'y yumaon ang sugo, at naparoon at isinaysay kay David ang lahat na iniutos sa kaniya ni Joab. Busa ang sulogoon miadto, ug nahitabo ug nagpakita kang David sa tanan nga gipaadto kaniya ni Jaob. At sinabi ng sugo kay David, Ang mga lalake ay nanganaig laban sa amin, at nilabas kami sa parang, at aming pinaurong sila hanggang sa pasukan ng pintuang-bayan. Ug ang sulogoon miingon kang David: Ang mga tawo nakadaug batok kanamo, ug minggula ngani paingon kanamo ngadto sa kapatagan, ug kami midaug kanila bisan hangtud ngadto sa agianan sa pagsulod ngadto sa ganghaan. At pinana ng mga mamamana ang iyong mga lingkod mula sa kuta; at ang iba sa mga lingkod ng hari ay nangamatay, at ang iyong lingkod na si Uria na Hetheo ay namatay rin. Ug ang mga magpapana mingpana sa imong mga sulogoon gikan sa kuta; ug ang uban sa mga sulogoon sa hari nangamatay, ug ang imong ulipon nga si Uria, ang Hetehanon namatay usab. Nang magkagayo'y sinabi ni David sa sugo, Ganito ang iyong sasabihin kay Joab: Huwag mong masamain ang bagay na ito, sapagkat nilalamon ng tabak maging ito gaya ng iba: iyong palakasin pa ang iyong pagbabaka laban sa bayan, at iwasak: at iyong palakasin ang loob niya. Unya si David miingon sa sulogoon: Kini mao ang igaingon mo kang Joab: Dili mo ikasakit kining butanga kay ang espada milamoy sa usa ingon man sa lain; himoang labing mabaskugon ang imong paggubat batok sa ciudad ug gun-oba kana; ug padasigon mo siya. At nang marinig ng asawa ni Uria na si Uria na kaniyang asawa ay namatay, kaniyang tinangisan ang kaniyang asawa. Ug sa pagkadungog sa asawa ni Uria nga si Uria, ang iyang bana namatay, siya naghimo pagbakho alang sa iyang bana. At nang ang pagtangis ay makaraan, ay nagsugo si David at kinuha siya sa kaniyang bahay, at siya'y naging kaniyang asawa, at nagkaanak sa kaniya ng isang lalake. Ngunit ang bagay na ginawa ni David ay minasama ng Panginoon. Ug sa miagi na ang pagbalata, si David nagpasugo ug gipadala siya ngadto sa iyang balay, ug siya nahimo nga iyang asawa, ug siya nanganak kaniya ug usa ka anak nga lalake. Apan ang butang nga gihimo ni David wala makapahimuot kang Jehova. At sinugo ng Panginoon si Nathan kay David. At siya'y naparoon sa kaniya, at nagsabi sa kaniya, May dalawang lalake sa isang bayan; ang isa ay mayaman at ang isa ay mahirap. Ug si Jehova nagapadala kang Nathan ngadto kang David. Ug siya miadto kaniya ug miingon kaniya: May duruha ka tawo sa usa ka ciudad; ang usa adunahan ug ang usa kabus. Ang mayaman ay mayroon totoong maraming kawan at bakahan: Ang adunahan nga tawo may daghan kaayong panon sa carnero ug mga panon sa mga vaca; Ngunit ang mahirap ay walang anomang bagay, liban sa isang munting korderong babae, na kaniyang binili at inalagaan: at lumaki sa kaniya, at sa kaniyang mga anak; kumakain ng kaniyang sariling pagkain at umiinom ng kaniyang sariling inumin, at humihiga sa kaniyang sinapupunan, at sa kaniya'y parang isang anak. Apan ang kabus nga tawo walay bisan unsa, gawas sa usa ka diyutay nga bayeng carnero nga nati, nga iyang pinalit ug gibuhi: ug kini mitubo ipon kaniya, ug uban sa iyang mga anak; kini nagkaon sa iyang kaugalingong tinapay, ug nag-inum sa iyang kaugalingong copa ug gipauraray sa iyang sabakan, ug alang kaniya kini sama sa iyang anak nga babaye. At naparoon ang isang maglalakbay sa mayaman, at ipinagkait niya ang kaniyang sariling kawan at ang kaniyang sariling bakahan, na ihanda sa naglalakbay na dumating sa kaniya, kundi kinuha ang kordero ng mahirap na lalake, at inihanda sa lalake na dumating sa kaniya. Ug may usa ka lumalangyaw nga miadto sa adunahan nga tawo, ug siya wala bumuot sa pagkuha gikan sa iyang kaugalingong panon sa carnero, ug gikan sa iyang kaugalinong panon sa vaca, aron ihawon alang sa humalapit nga tawo nga nahianha kaniya, apan gikuha ang nating carnero sa kabus nga tawo, ug giihaw kini alang sa tawo nga nahianha kaniya. At ang galit ni David ay nagalab na mainam laban sa lalake; at kaniyang sinabi kay Nathan, Buhay ang Panginoon, ang lalake na gumawa nito ay karapatdapat na mamatay: Ug ang kasuko ni David misilaub sa daku uyamut batok sa tawo; ug siya miingon kang Nathan: Ingon nga si Jehova buhi, ang tawo nga nagbuhat niini angay nga patyon: At isinauli ang kordero na may dagdag na apat, sapagkat kaniyang ginawa ang bagay na ito, at sapagkat siya'y hindi naawa. Ug iyang igauli ang nating carnero sa upat ka pilo, tungod kay gibuhat niya kining butanga, ug tungod kay siya walay kalooy. At sinabi ni Nathan kay David, Ikaw ang lalaking yaon. Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Pinahiran kita ng langis na maging hari sa Israel, at aking iniligtas ka sa kamay ni Saul; Ug si Nathan miingon kang David: Ikaw mao ang tawo. Kini mao ang gipamulong na Jehova, ang Dios sa Israel, ako nagdihog kanimo nga hari sa ibabaw sa Israel, ug ako nagluwas kanimo gikan sa kamot ni Saul; At ibinigay ko sa iyo ang bahay ng iyong panginoon, at ang mga asawa ng iyong panginoon sa iyong sinapupunan, at ibinigay ko sa iyo ang sangbahayan ng Israel at ng Juda; at kung totoong kakaunti pa ito, ay dadagdagan pa kita ng gayong bagay. Ug ako naghatag kanimo sa balay sa imong agalon, ug ang mga asawa sa imong agalon diha sa imong sabakan, ug naghatag ako kanimo sa balay sa Israel ug sa Juda, ug kong kini diyutay ra gayud pun-an ko pa unta ikaw niini ug nianang mga butanga. Bakit nga iyong niwalang kabuluhan ang salita ng Panginoon, na iyong ginawa ang masama sa kaniyang paningin? iyong sinugatan ng tabak si Uria na Hetheo, at iyong kinuha ang kaniyang asawa upang maging iyong asawa, at iyong pinatay siya ng tabak ng mga anak ni Ammon. Nganong nagtamay ka sa pulong ni Jehova, sa pagbuhat niadtong dautan sa iyang mga mata? Ikaw nagsamad kang Uria, ang Hetehanon, pinaagi sa pinuti, ug nagkuha sa iyang asawa aron maimong asawa, ug gipatay mo siya pinaagi sa pinuti sa mga anak sa Ammon. Ngayon nga'y ang tabak ay hindi hihiwalay kailan man sa iyong sangbahayan; sapagkat iyong niwalan ng kabuluhan ako, at iyong kinuha ang asawa ni Uria na Hetheo upang maging iyong asawa. Busa karon ang espada dili mobulag gikan sa imong balay, tungod kay ikaw nagtamay kanako, ug nagkuha sa asawa ni Uria, ang Hetehanon aron imong maasawa. Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ako'y magtitindig ng kasamaan laban sa iyo na mula sa iyong sariling sangbahayan, at aking kukunin ang iyong mga asawa sa harap ng iyong mga mata, at aking ipagbibigay sa iyong kapuwa, at kaniyang sisipingan ang iyong mga asawa sa sikat ng araw na ito. Sa ingon niini namulong si Jehova: Ania karon, ako mopatindog ug dautan batok kanimo gikan sa imong kaugalingong balay; ug ako magakuha sa imong mga asawa sa atubangan sa imong mga mata, ug ihatag ko sila ngadto sa imong silingan, ug siya mohigda ipon sa imong mga asawa diha sa dayag niini nga adlaw. Sapagkat iyong ginawa na lihim: ngunit aking gagawin ang bagay na ito sa harap ng buong Israel, at sa harap ng araw. Kay ikaw naghimo niana sa tago; pagabuhaton ko kining butanga sa atubangan sa tibook nga Israel, ug sa atubangan sa adlaw. At sinabi ni David kay Nathan, Ako'y nagkasala laban sa Panginoon. At sinabi ni Nathan kay David, Inalis din ng Panginoon ang iyong kasalanan; hindi ka mamamatay. Ug si David miingon kang Nathan: Ako nakasala batok kang Jehova. Ug si Nathan miingon kang David: Si Jehova usab nagpapas sa imong sala; ikaw dili mamatay. Gayon ma'y sapagkat sa gawang ito'y iyong binigyan ng malaking pagkakataon ang mga kaaway ng Panginoon upang magsipanungayaw, ang bata naman na ipinanganak sa iyo ay walang pagsalang mamamatay. Bisan pa niana, tungod kay niining buhata, ikaw naghatag ug dakung hinungdan sa mga kaaway ni Jehova sa pagpasipala, ang bata usab nagmatawo-mamatay gayud. At si Nathan ay umuwi sa kaniyang bahay. At sinaktan ng Panginoon ang bata na ipinanganak ng asawa ni Uria kay David, at totoong malubha. Ug si Nathan milakaw ngadto sa iyang balay. Ug si Jehova naghampak sa bata nga gianak sa asawa ni Uria kang David, ug kini nagmasakiton sa hilabihan. Ipinanalangin nga ni David sa Dios ang bata; at si David ay nagaayuno, at pumapasok, at humihiga buong gabi sa lupa. Busa si David nagpakilooy sa Dios alang sa bata; ug si David nagpuasa, ug misulod, ug mihigda sa tibook nga gabii sa ibabaw sa yuta. At bumabangon ang mga matanda sa kaniyang bahay, at tumatayo sa siping niya, upang itindig siya sa lupa; ngunit siya'y ayaw kahit kumain ng tinapay na kasalo nila. Ug ang mga anciano sa iyang balay mingbangon, ug mingtindog sa tupad kaniya, aron sa pagbangon kaniya gikan sa yuta: apan siya wala bumuot, ni mokaon siya ug tinapay uban kanila. At nangyari, nang ikapitong araw, na ang bata ay namatay. At nangatakot ang mga lingkod ni David na saysayin sa kaniya na ang bata ay patay na: sapagkat kanilang sinabi, Narito, samantalang ang bata ay buhay pa, tayo ay nakipagsalitaan sa kaniya, at hindi siya nakinig sa ating tinig: gaano ngang ikababagabag niya kung ating sasabihin sa kaniya na ang bata ay patay na? Ug nahitabo sa ikapito ka adlaw, ang bata namatay. Ug ang mga sulogoon ni David nahadlok sa pagsugilon kaniya nga ang bata patay na; kay sila miingon: Ania karon, samtang buhi pa ang bata kita mingsulti kaniya, ug wala siya mamati sa atong tingog: Pagkadaku ang pagsakit sa iyang kaugalingon, kong siya suginlan nato nga ang bata patay na! Ngunit nang makita ni David na ang kaniyang mga lingkod ay nagbubulong-bulungan, nahalata ni David na ang bata ay patay na: at sinabi ni David sa kaniyang mga lingkod, Patay na ba ang bata? At kanilang sinabi, Siya'y patay na. Apan sa diha nga si David nakakita nga ang iyang mga sulogoon nanaghulongihong, si David nakasabut nga ang bata patay na; ug si Davidi miingon sa iyang mga sulogoon: Namatay na ba ang bata? Ug sila miingon: Siya patay na. Nang magkagayo'y bumangon si David sa lupa at naligo, at nagpahid ng langis, at nagbihis ng kaniyang suot; at siya'y naparoon sa bahay ng Panginoon, at sumamba: saka naparoon siya sa kaniyang sariling bahay; at nang siya'y humingi, hinainan nila ng tinapay siya sa harap, at siya'y kumain. Unya si David mibangon gikan sa yuta, ug mihilam-os, ug nanihog sa iyang kaugalingon, ug nag-ilis sa iyang bisti; ug miadto siya sa balay ni Jehova, ug misimba: unya siya miadto sa iyang kaugalingong balay; ug sa nakapangutana na siya, sila mingbutang ug tinapay sa iyang atubangan, ug siya mikaon. Nang magkagayo'y sinabi ng kaniyang mga lingkod sa kaniya, Anong bagay ito na iyong ginawa? ikaw ay nagaayuno at umiiyak dahil sa bata, samantalang siya'y buhay; ngunit nang mamatay ang bata, ikaw ay bumangon at kumain ng tinapay. Unya miingon ang iyang mga sulogoon kaniya: Unsang butanga kining imong nabuhat? Ikaw nagpuasa ug nagbakho alang sa bata samtang buhi pa siya; apan sa diha nga namatay na ang bata, ikaw mibangon ug mikaon ug tinapay. At kaniyang sinabi, Samantalang ang bata'y buhay pa, ako'y nagaayuno at umiiyak: sapagkat aking sinabi, Sino ang nakakaalam kung maaawa sa akin ang Panginoon, na anopat ang bata'y mabuhay? Ug siya miingon: Samtang buhi pa ang bata, ako nagpuasa ug nagbakho; kay ako miingon Kinsay nahibalo kong si Jehova dili ba malooy kanako, aron ang bata mabuhi? Ngunit ngayo'y patay na siya; bakit pa ako magaayuno? Maibabalik ko pa ba siya? Ako'y paroroon sa kaniya, ngunit siya'y hindi babalik sa akin. Apan karon siya patay na, nganong magpuasa pa ako? Makapabalik ba kaha ako pag-usab kaniya? Moadto ako kaniya, apan siya dili na mahibalik kanako. At inaliw ni David si Bath-sheba na kaniyang asawa, at lumapit sa kaniya, at sumiping sa kaniya: At siya'y nanganak ng isang lalake, at tinawag niya ang kaniyang pangalan na Salomon. At minahal siya ng Panginoon. Ug si Bath-sheba ang iyang asawa, gilipay ni David, ug miadto kaniya ug mihigda ipon kaniya. Ug siya nanganak kaniya ug usa ka anak nga lalake, ug iyang gitawag ang iyang ngalan nga si Salomon. Ug si Jehova nahigugma kaniya; At nagsugo siya sa pamamagitan ng kamay ni Nathan na propeta, at tinawag niya ang kaniyang pangalan na Jedidiah alang-alang sa Panginoon. Ug gipasugoan niya pinaagi sa kamot ni Nathan, ang manalagna; ug iyang gitawag ang iyang ngalan nga Jedidiah tungod kang Jehova. Nakipaglaban nga si Joab, sa Rabba sa mga anak ni Ammon, at sinakop ang bayang hari. Karon si Joab nakig-away batok sa Rabba sa mga anak sa Ammon, ug nakuha ang harianon nga ciudad. At nagsugo si Joab ng mga sugo kay David, at nagsabi, Ako'y nakipaglaban sa Rabba, oo, aking sinakop ang bayan ng mga bukal ng tubig. Ug si Joab mipadala ug sulogoon ngadto kang David, ug miingon: Ako nakig-away batok sa Rabba; Oo, nakuha ko ang ciudad sa mga katubigan. Ngayon nga'y pisanin mo ang nalabi sa bayan, at humantong ka laban sa bayan, at sakupin mo: baka aking sakupin ang bayan, at tawagin ayon sa aking pangalan. Busa karon tiguma ang uban sa katawohan, ug magpahaluna alang sa gubat atbang sa ciudad, ug kuhaa kana; tingali unya makuha ko ang ciudad, ug kini pagatawgon sunod sa akong ngalan. At pinisan ni David ang buong bayan, at naparoon sa Rabba, at bumaka laban doon, at sinakop. Ug si David mitigum sa tanang katawohan, ug miadto sa Rabba, ug nakig-away batok niini, ug nakuha kini. At inalis ang putong ng kanilang hari sa kaniyang ulo: at ang bigat niyaon ay isang talentong ginto, at may mga mahalagang bato; at ipinutong sa ulo ni David. At siya'y naglabas ng samsam sa bayan na totoong marami. Ug iyang gikuha ang purongpurong sa ilang hari gikan sa iyang ulo; ug ang gibug-aton niini, may usa ka talento nga bulawan, ug diha niana may mga mahal nga bato; ug kini gibutang sa ulo ni David. Ug iyang gidala ang inagaw sa ciudad, hilabihang pagkadaghan. At kaniyang inilabas ang bayan na nandoon, at inilagay sa ilalim ng mga lagari, at ng mga suyod na bakal, at ng mga palakol na bakal, at mga pinaraan sa mga lutuan ng laryo: at gayon ang ginawa niya sa lahat ng mga bayan ng mga anak ni Ammon. At si David at ang buong bayan ay bumalik sa Jerusalem. Ug iyang gipanala ang katawohan nga didto niini, ug gipamutang sila sa ilalum sa mga gabas, ug sa mga kahig nga puthaw, ug sa mga wasay nga puthaw, ug gipalatas sila sa hudno nga tisa: ug ingon niini ang gihimo niya sa tanang mga ciudad sa mga anak sa Ammon. Ug si David ug ang tanang katawohan mingpauli ngadto sa Jerusalem. At nangyari, pagkatapos nito, na si Absalom na anak ni David ay mayroong isang kapatid na babae na maganda, na ang pangala'y Thamar; at sininta siya ni Amnon na anak ni David. Ug nahitabo sa tapus niini, nga si Absalom, ang anak nga lalake ni David may usa ka maanyag nga igsoong babaye, kansang ngalan mao si Thamar; ug si Amnon, ang anak nga lalake ni David nahagugma kaniya. At si Amnon ay totoong nagdamdam, na anopat siya'y nagkasakit dahil sa kaniyang kapatid na kay Thamar; sapagkat siya'y dalaga; at inaakala ni Amnon na mahirap gawan siya ng anomang bagay. Ug si Amnon nalibog kaayo, hangtud nga siya nasakit tungod sa iyang igsoon nga babaye nga si Thamar; kay siya usa ka ulay; ug daw malisud kang Amnon sa paghimo bisan unsa kaniya. Ngunit si Amnon ay may isang kaibigan na ang pangala'y Jonadab, na anak ni Simea na kapatid ni David: at si Jonadab ay isang lalaking totoong magdaraya. Apan si Amnon may usa ka higala, kinsang ngalan mao si Jonadab, ang anak nga lalake ni Simea, ang igsoong lalake ni David ug si Jonadab maoy usa ka malalangon nga tawo. At sinabi niya sa kaniya, Bakit, Oh anak ng hari, sa araw araw ay nangangayayat kang ganyan? hindi mo ba sasaysayin sa akin? At sinabi ni Amnon sa kaniya, Aking sinisinta si Thamar na kapatid ng aking kapatid na si Absalom. Ug siya miingon kaniya: Ngano ba, Oh anak nga lalake sa hari, nga sa ingon niini naganiwang ka adlaw-adlaw? Dili mo ba ako suginlan? Ug si Amnon miingon kaniya: Ako nahagugma kang Thamar, ang igsoon nga babaye sa akong igsoon nga lalake, nga si Absalom. At sinabi ni Jonadab sa kaniya, Mahiga ka sa iyong higaan, at magsakitsakitan ka: at pagka ang iyong ama ay naparoon upang tingnan ka, sabihin mo sa kaniya, Isinasamo ko sa iyo na bayaang ang aking kapatid na si Thamar ay pumarito, at bigyan ako ng tinapay na makakain, at maghanda ng pagkain sa aking paningin upang aking makita, at kanin sa kaniyang kamay. Ug si Jonadab miingon kaniya: Humigda ka sa imong higdaanan, ug magpasakit-sakit ka: ug kong ang imong amahan umanhi sa pagtan-aw kanimo, ingna siya: Paanhia ang akong igsoon nga babaye nga si Thamar, ako nagahangyo kanimo, aron maghatag kanako ug kalan-on nga tinapay, ug mag-andam sa kalan-on sa akong atubangan, aron makita ko kini ug kan-on ko gikan sa iyang kamot. Sa gayo'y nahiga si Amnon at nagsakitsakitan: at nang pumaroon ang hari upang tingnan siya, sinabi ni Amnon sa hari, Isinasamo ko sa iyo na bayaang pumarito ang aking kapatid na si Thamar, at igawa ako ng dalawang tinapay na maliit sa aking paningin upang aking makain sa kaniyang kamay. Busa si Amnon mihigda ug nagpasakit-sakit: ug sa diha nga mianha ang hari aron sa pagtan-aw kaniya, si Amnon miingon sa hari: Paanhia si Thamar, ang akong igsoon nga babaye, ako naghangyo kanimo, aron buhatan ako ug duruha ka book nga mamon sa akong atubangan, aron ako mokaon gikan sa iyang kamot. Nang magkagayo'y nagsugo si David sa bahay kay Thamar, na sinasabi, Pumaroon ka ngayon sa bahay ng iyong kapatid na si Amnon, at ipaghanda mo siya ng pagkain. Unya si David nagpasugo sa iyang balay kang Thamar, nga nagaingon: Lakaw karon sa balay sa igsoon mong lalake nga si Amnon ug andami siya ug makaon. Sa gayo'y naparoon si Thamar sa bahay ng kaniyang kapatid na si Amnon; at siya'y nakahiga. At siya'y kumuha ng isang masa, at minasa, at ginawang mga binilong tinapay sa kaniyang paningin, at niluto na mga munting tinapay. Busa si Thamar miadto sa balay sa iyang igsoon nga lalake nga si Amnon; ug siya naghigda. Ug mikuha siya ug minasa, ug gimasa kini, ug nagbuhat ug mga mamon sa iyang atubangan, ug giluto ang mga mamon. At kinuha niya ang kawali, at mga ibinuhos sa harap niya; ngunit kaniyang tinanggihang kanin. At sinabi ni Amnon: Palabasin ang lahat na tao sa harap ko. At silang lahat ay lumabas, bawat isa mula sa harap niya. Ug iyang gikuha ang kalaha, ug gibubo kadto sa iyang atubangan; apan siya nagdumili sa pagkaon. Ug si Amnon miingon: Pagul-a ang tanang mga tawo gikan kanako. Ug ang tagsa-tagsa kanila migula. At sinabi ni Amnon kay Thamar: Dalhin mo rito sa silid ang pagkain, upang aking makain sa iyong kamay. At kinuha ni Thamar ang mga munting tinapay na kaniyang ginawa, at mga dinala sa silid kay Amnon na kaniyang kapatid. Ug si Amnon miingon kang Thamar: Dad-a ang makaon sa sulod, aron ako mokaon gikan sa imong kamot. Ug gikuha ni Thamar ang tanang mga mamon nga iyang gibuhat, ug gidala niya didto sa sulod ngadto sa iyang igsoon nga lalake nga si Amnon. At nang ilapit niya sa kaniya upang kanin, kaniyang tinangnan siya, at sinabi niya sa kaniya, Halika, sumiping ka sa akin, kapatid ko. Ug sa gidala na niya kini duol kaniya sa pagkaon, iyang gikuptan siya ug miingon kaniya: Umari ka, higda ipon kanako, igsoon ko nga babaye. At sumagot siya sa kaniya, Huwag kapatid ko, huwag mo akong dahasin; sapagkat hindi marapat gawin sa Israel ang ganyang bagay: huwag kang gumawa ng ganitong kaululan. Ug siya mitubag kaniya, nga nagaingon: Dili, igsoon ko nga lalake, ayaw ako paglugosa; kay walay ingon nga butang nga angay pagabuhaton sa Israel: ayaw pagbuhata kining binuanga. At ako, saan ko dadalhin ang aking hiya? at tungkol sa iyo, ikaw ay magiging gaya ng isa sa mga mangmang sa Israel. Ngayon nga, isinasamo ko sa iyo, magsalita ka sa hari, sapagkat hindi ipagkakait ako sa iyo. Ug ako, asa man nako dad-a ang akong kaulaw? Ug mahitungod kanimo, ikaw mahimong ingon sa usa sa mga buang sa Israel. Busa karon, ako nagahangyo kanimo, sumulti ka sa hari; kay siya dili magahawid kanako gikan kanimo. Gayon ma'y hindi niya dininig ang kaniyang tinig: kundi palibhasat siya'y malakas kay sa kaniya, dinahas niya siya, at sumiping sa kaniya. Bisan pa niini, wala siya mamati sa iyang tingog; apan sanglit siya labi pang kusgan kay kaniya, iyang gilugos siya, ug mihigda ipon kaniya. Nang magkagayo'y kinapootan siya ni Amnon na may mahigpit na poot; sapagkat ang kapootan na kaniyang ikinapoot sa kaniya ay malaki kay sa pagsinta na kaniyang isininta sa kaniya. At sinabi ni Amnon sa kaniya, Bumangon ka, ikaw ay yumaon. Unya si Amnon nagdumot kaniya sa daku uyamut nga pagdumot; kay ang pagdumot nga iyang gibati batok kaniya, labing daku kay sa gugma nga iyang gihigugma kaniya. Ug si Amnon miingon kaniya: Bangon, ug lumakaw. At sinabi niya sa kaniya, Huwag ganyan, sapagkat itong malaking kasamaan sa pagpapalabas mo sa akin ay higit kay sa iba na iyong ginawa sa akin. Ngunit ayaw niyang dinggin siya. Ug si Thamar miingon kaniya: Dili mahimo, kay kining kadautan nga daku nga mao ang paghingilin mo kanako labi pang dautan kay sa lain nga imong gibuhat kanako. Apan siya wala mamati kaniya. Nang magkagayo'y tinawag niya ang kaniyang alipin na nagaalaga sa kaniya, at sinabi, Ilabas mo ang babaing ito sa harap ko, at itrangka mo ang pintuan pagkalabas niya. Unya gitawag ni Amnon ang sulogoon nga nagaalagad kaniya, ug miingon: Papahawaa karon kining babayehana gikan kanako, ug trangkahi ang pultahan sa iyang luyo. At siya'y may suot na sarisaring kulay: sapagkat ang mga gayong kasuutan ang isinusuot ng mga anak na dalaga ng hari. Nang magkagayo'y inilabas siya ng kaniyang alipin at tinarangkahan ang pintuan pagkalabas niya. Ug siya may usa ka saput nga nagkalainlaing bulok nga iyang gisul-ob: kay kining mga bistiha gisul-ob sa mga ulayng anak nga babaye sa hari. Unya ang sulogoon ni Amnon nagdala kang Thamar sa gawas, ug gitrangkahan ang pultahan sa iyang likod. At binuhusan ni Thamar ng mga abo ang kaniyang ulo, at hinapak ang kaniyang suot na sarisaring kulay na nakasuot sa kaniya; at kaniyang ipinatong ang kaniyang kamay sa kaniyang ulo, at ipinagpatuloy ang kaniyang lakad, na umiiyak ng malakas habang siya'y yumayaon. Ug si Thamar nagbutang ug abo sa iyang ulo, ug gigisi niya ang iyang saput nga may daghang bulok nga iyang gisul-ob; ug iyang gibutang ang iyang kamot sa ibabaw sa iyang ulo ug milakaw nga nagtiyabaw sa makusog samtang siya nagalakaw. At sinabi ni Absalom na kaniyang kapatid sa kaniya, Napasa iyo ba si Amnon na iyong kapatid? ngunit ngayo'y tumahimik ka, kapatid ko: siya'y iyong kapatid; huwag mong isapuso ang bagay na ito. Sa gayo'y si Thamar ay nagpighati sa bahay ng kaniyang kapatid na si Absalom. Ug si Absalom ang iyang igsoon nga lalake miingon kaniya: Si Amnon ang imong igsoon nga lalake nakauban ba kanimo? Apan karon hilum, igsoon ko nga babaye: siya imong igsoon nga lalake; ayaw pag-ibutang kining butanga sa kasingkasing. Busa si Thamar napabilin nga masulob-on didto sa balay sa iyang igsoon nga lalake nga si Absalom. Ngunit nang mabalitaan ng haring si David ang lahat ng mga bagay na ito, siya'y totoong napoot. Apan sa diha nga ang hari nga si David nakadungog niining tanang mga butanga, siya nasuko sa hilabihan. At hindi nagsalita si Absalom kay Amnon kahit mabuti o masama man; sapagkat pinagtaniman ni Absalom si Amnon dahil sa kaniyang dinahas ang kaniyang kapatid na si Thamar. Ug si Absalom wala makasulti kang Amnon bisan sa maayo ni sa dautan: kay si Absalom nagdumot kang Amnon tungod kay iyang gilugos ang iyang igsoon nga babaye nga si Thamar. At nangyari, pagkatapos ng dalawang buong taon, na nagpagupit ng mga tupa si Absalom sa Baal-hasor na nasa siping ng Ephraim: at inanyayahan ni Absalom ang lahat ng mga anak ng hari. Ug nahitabo sa tapus ang tibook duruha ka tuig, nga si Absalom may mga mag-aalot sa mga carnero sa Balahasor, haduol sa Ephraim: ug gidapit ni Absalom ang tanang mga anak nga lalake sa hari. At naparoon si Absalom sa hari, at sinabi niya, Narito ngayon, ang iyong lingkod ay nagpapagupit ng mga tupa; isinasamo ko sa iyo na ang hari at ang kaniyang mga lingkod ay magsiyaong kasama ng iyong lingkod. Ug si Absalom miadto sa hari, ug miingon: Ania karon, ang imong ulipon may mga mag-aalot sa mga carnero; paubana ang hari, ako nagahangyo kanimo, ug ang iyang mga ulipon uban sa imong ulipon. At sinabi ng hari kay Absalom, Huwag anak ko, huwag tayong magsiyaong lahat, baka maging mabigat na pasan sa iyo. At pinilit niya siya: gayon ma'y hindi siya yumaon, kundi binasbasan siya. Ug ang hari miingon kang Absalom: Dili, anak ko nga lalake, ayaw kaming tanan paadtoa, tingali unya nga makapuol kami kanimo. Ug iyang gipilit siya: apan bisan pa niana siya wala moadto, apan nanalangin kaniya. Nang magkagayo'y sinabi ni Absalom, Kung hindi isinasamo ko sa iyo, pasamahin mo sa amin ang aking kapatid na si Amnon. At sinabi ng hari sa kaniya, Bakit siya sasama sa iyo? Unya miingon si Absalom: Kong dili, ako nagahangyo kanimo, paubana kanamo si Amnon, ang akong igsoong lalake. Ug ang hari miingon kaniya: Nganong paubanon siya nimo? Ngunit pinilit siya ni Absalom, na anopat kaniyang pinasama sa kaniya si Amnon at ang lahat ng mga anak ng hari. Apan si Absalom mipilit kaniya, ug iyang gipaadto si Amnon ug ang tanang mga anak nga lalake sa hari uban kaniya. At iniutos ni Absalom sa kaniyang mga lingkod na sinasabi, Tandaan ninyo ngayon, pagka ang puso ni Amnon ay sumaya dahil sa alak; at pagka ang aking sinabi sa inyo, Saktan ninyo si Amnon, patayin nga ninyo siya: huwag kayong mangatakot: hindi ba ako ang nagutos sa inyo? kayo nga'y magpakalakas, at magpakatapang. Ug si Absalom misugo sa iyang mga sulogoon, nga nagaingon: Timan-i ninyo karon, sa diha nga ang kasing-kasing ni Amnon magmalipayon tungod sa vino: ug sa diha nga ako moingon kaninyo: Tigbasa si Amnon, unya patyon ninyo siya; ayaw kahadlok; wala ko ba kamo sugoa? Magmalig-on kamo ug magmaisugon. At ginawa ng mga lingkod ni Absalom kay Amnon kung ano ang iniutos ni Absalom. Nang magkagayo'y nagsitindig ang lahat ng mga anak ng hari, at sumakay bawat lalake sa kaniyang mula, at tumakas. Ug ang mga sulogoon ni Absalom mingbuhat kang Amnon sumala sa gisugo ni Absalom. Unya ang tanang mga anak nga lalake sa hari mingtindog, ug ang tagsatagsa ka tawo mikabayo sa iyang mula, ug mikalagiw. At nangyari, samantalang sila'y nasa daan, na ang balita ay dumating kay David, na sinasabi, Pinatay ni Absalom ang lahat ng mga anak ng hari, at walang nalabi isa man sa kanila. Ug nahitabo, nga samtang diha, pa sila sa dalan, ang mga balita mingdangat kang David, nga nagaingon: Gipatay ni Absalom ang tanang mga anak nga lalake sa hari, ug walay usa kanila nga nahabilin. Nang magkagayo'y bumangon ang hari at hinapak ang kaniyang mga suot, at humiga sa lupa; at lahat niyang mga lingkod ay nakatayo sa palibot na hapak ang kanilang mga suot. Unya ang hari mitindog, ug gigisi ang iyang mga saput, ug mihigda sa yuta; ug ang tanan niyang mga sulogoon nga nanagtindog tupad kaniya, gipanggisi ang ilang mga saput usab. At si Jonadab na anak ni Simea na kapatid ni David, ay sumagot at nagsabi, Huwag akalain ng aking panginoon na kanilang pinatay ang lahat ng mga binatang anak ng hari, sapagkat si Amnon lamang ang patay: sapagkat sa pasiya ni Absalom ay pinasiyahan ito mula sa araw na kaniyang dahasin ang kaniyang kapatid na si Thamar. Ug si Jonadab, ang anak nga lalake ni Simea, igsoon nga lalake ni David, mitubag ug miingon: Dili unta maghunahuna ang akong ginoo nga ilang napatay ang tanang mga batan-on ang mga anak nga lalake sa hari; kay si Amnon mao lamang ang namatay; kay pinaagi sa pagtagal ni Absalom kini daan nang gitinguha, sukad sa adlaw nga iyang gilugos ang iyang igsoon nga babaye nga si Thamar. Ngayon nga'y huwag isapuso ng aking panginoon na hari ang bagay, na akalain ang lahat ng mga anak ng hari ay patay: sapagkat si Amnon lamang ang patay. Busa karon dili unta ang akong ginoong hari magpahiluna sa maong butang sa iyang kasingkasing, aron sa paghunahuna nga ang tanang mga anak nga lalake sa hari nangamatay; kay si Amnon mao lamang ang namatay. Ngunit si Absalom ay tumakas. At ang bataan na nagbabantay ay tumanaw ng kaniyang mga mata, at tumingin, at, narito, dumarating ay maraming tao sa daan na mula sa burol, sa likuran niya. Apan si Absalom mikalagiw, Ug ang batan-ong lalake nga nagbantay, miyahat sa iyang mga mata ug mitan-aw, ug, ania karon, may nangabut nga daghang mga tawo nga nangagi sa luyo niya dapit sa kiliran sa bungtod, At sinabi ni Jonadab sa hari, Narito, ang mga anak ng hari ay nagsisidating: kung ano ang sinabi ng inyong lingkod, ay nagkagayon. Ug si Jonadab miingon sa hari: Ania karon, ang mga anak nga lalake sa hari nangabut: sumala sa giingon sa imong sulogoon mao man usab kini. At nangyari pagkatapos niyang makapagsalita, na, narito, ang mga anak ng hari ay nagsidating, at inilakas ang kanilang tinig at nagsiiyak: at ang hari naman at ang lahat niyang mga lingkod ay nagsiiyak na mainam. Ug nahitabo, diha dayon sa gitapus na niya ang pagpakigsulti, nga, ania karon, ang mga anak nga lalake sa hari nanghiabut, ug gipatugbaw ang ilang tingog, ug nanaghilak: ug ang hari usab ug ang tanan niyang mga sulogoon nanghilak sa hilabihan gayud. Ngunit tumakas si Absalom at naparoon kay Talmai na anak ni Amiud na hari sa Gessur. At tinangisan ni David ang kaniyang anak araw araw. Apan si Absalom mikalagiw, ug miadto kang Talmai, ang anak nga lalake ni Amiud, ang hari sa Gessur. Ug si David nagbalata tungod sa iyang anak sa adlaw-adlaw. Sa gayo'y tumakas si Absalom at naparoon sa Gessur, at dumoong tatlong taon. Busa si Absalom mikalagiw ug miadto sa Gessur, ug didto siya magpuyo sulod sa totolo ka tuig. At pinanabikan ng haring David na paroonan si Absalom: sapagkat siya'y naaliw na tungkol kay Amnon yamang patay na. Ug ang kalag ni David gihidlaw sa pag-adto ngadto kang Absalom: kay siya nahupay na mahitungod kang Amnon sa pagtan-aw nga patay na siya. Nahalata nga ni Joab, na anak ni Sarvia, na ang puso ng hari ay nahihilig kay Absalom. Karon si Joab, ang anak nga lalake ni Sarvia nakasabut nga ang kasing-kasing sa hari atua kang Absalom. At nagsugo si Joab sa Tecoa, at nagdala mula roon ng isang pantas na babae, at sinabi sa kaniya, Isinasamo ko sa iyong ikaw ay magpakunwari na tagapanaghoy at magluksa, at huwag kang magpahid ng langis, kundi ikaw ay magpakunwaring isang babae na mahabang panahon na tumatangis dahil sa isang namatay: Ug si Joab nagpaadto ngadto sa Tecoa, ug nagdala gikan didto usa ka manggialamong babaye, ug miingon kaniya: Ako nagahangyo kanimo, magpaka-aron-ingnon ka nga ikaw usa nga nagabalata, ug pagsul-ob ug saput sa pagbalata, ako nagahangyo kanimo, ug ayaw pagpanihog sa imong kaugalingon sa lana, apan maingon sa usa ka babaye nga dugay nang panahon nagbalata tungod sa namatay: At pasukin mo ang hari, at magsalita ka ng ganitong paraan sa kaniya. Sa gayo'y inilagay ni Joab ang mga salita sa kaniyang bibig. Ug mosulod ka ngadto sa hari, ug sumulti niining paagiha kaniya. Busa si Joab nagbutang sa mga pulong sa iyang baba. At nang magsalita ang babae sa Tecoa sa hari, ay nagpatirapa sa lupa, at nagbigay galang, at nagsabi: Tulungan mo ako, Oh hari. Ug sa diha nga ang babaye sa Tecoa misulti na sa hari, miduko sa iyang nawong patumong sa yuta, ug naghimo ug katahuran ug miingon: Tabang, Oh hari. At sinabi ng hari sa kaniya, Anong mayroon ka? At siya'y sumagot: Sa katotohanan ako'y bao, at ang aking asawa ay patay na. Ug ang hari miingon kaniya: Unsay nakapasubo kanimo? Ug siya mitubag: Sa pagkamatuod ako usa ka balo, ug ang akong bana namatay na. At ang iyong lingkod ay may dalawang anak, at silang dalawa'y nagaway sa parang at walang maghiwalay sa kanila, kundi sinaktan ng isa ang isa, at pinatay siya. Ug ang imong sulogoon nga babaye may duruha ka anak nga lalake, ug silang duruha nanagbugno didto sa kapatagan, ug walay bisan kinsa nga nakaulang kanila, kondili ang usa mitigbas sa usa ug nakapatay kaniya. At, narito, ang buong angkan ay bumangon laban sa iyong lingkod, at sila'y nagsabi, Ibigay mo siya na sumakit sa kaniyang kapatid, upang siya'y mapatay namin dahil sa buhay ng kaniyang kapatid na kaniyang pinatay, at sa gayo'y iwasak namin ang tagapagmana naman; ganito nila papatayin ang aking baga na nalabi; at walang iiwan sa aking asawa kahit pangalan o anomang labi sa balat ng lupa. Ug, ania karon, ang tibook panimalay mitindog batok sa imong sulogoon nga babaye, ug sila miingon: Ihatag siya nga nagpatay sa iyang igsoon nga lalake, aron patyon namo siya mahitungod sa kinabuhi sa iyang igsoon nga lalake nga iyang gipatay, ug ingon man malaglag ang manununod usab. Sa ingon niini mapalong nila ang baga nga nahabilin kanako, ug dili mopabilin sa akong bana ang ngalan, ni ang salin sa ibabaw sa nawong sa yuta. At sinabi ng hari sa babae, Umuwi ka sa iyong bahay, at ako'y magbibilin tungkol sa iyo. Ug ang hari, miingon sa babaye: Lakaw ngadto sa imong balay, ug ako magasugo ra mahitungod kanimo. At ang babae sa Tecoa ay nagsabi sa hari: Panginoon ko, Oh hari, ang kasamaan ay suma akin nawa, at sa sangbahayan ng aking ama: at ang hari at ang kaniyang luklukan ay mawalan nawa ng sala. Ug ang babaye sa Tecoa miingon sa hari: Ginoo ko, Oh hari, ang kasal-anan mahulog sa ibabaw nako, ug sa balay sa akong amahan; ug ang hari ug ang iyang trono mawalay sala. At sinabi ng hari, Sinomang magsabi sa iyo ng anoman, dalhin mo sa akin, at hindi ka na niya gagalawin pa. Ug ang hari miingon: Bisan kinsa ang magasulti sa bisan unsa kanimo, dad-a siya kanako ug siya dili na mohilabut kanimo sa pag-usab. Nang magkagayo'y sinabi niya, Isinasamo ko sa iyo, na alalahanin ng hari ang Panginoon mong Dios, na huwag patayin ng mapanghiganti sa dugo kailan man, baka kanilang ibuwal ang aking anak. At kaniyang sinabi: Buhay ang Panginoon, walang buhok ng iyong anak na mahuhulog sa lupa. Unya miingon siya: Ako nagahangyo kanimo, pahinumduma ang hari kang Jehova nga imong Dios, aron ang magpanimalus sa dugo, dili na magalaglag, tingali unya ilang laglagon ang akong anak nga lalake. Ug siya miingon: Ingon nga si Jehova buhi, walay usa ka buhok sa imong anak nga lalake nga mahulog sa yuta. Nang magkagayo'y sinabi ng babae: Pahintulutan mo ang iyong lingkod, isinasamo ko sa iyo, na magsalita ng isang salita sa aking panginoon na hari. At kaniyang sinabi, Sabihin mo. Unya ang babaye miingon: Pasultiha ang imong sulogoon nga babaye, ako nagahangyo kanimo, pasultiha ug usa ka pulong sa akong ginoong hari. Ug siya miingon: Padayon. At sinabi ng babae, Bakit nga iyong inakala ang gayong bagay laban sa bayan ng Dios? sapagkat sa pagsasalita ng ganitong salita ay parang may sala ang hari, dangang hindi ipinabalik ng hari ang kaniyang sariling itinapon. Ug ang babaye miingon: Nganong nagtukodtukod ka sa maong butang, batok sa katawohan sa Dios? Kay sa pagpamulong niining pulonga, ang hari maingon sa usa ka sad-an, nga niana ang hari wala magpabalik sa balay sa iyang usa ka anak nga nakakalagiw. Sapagkat tayo'y mamamatay na walang pagsala at gaya ng tubig na mabubuhos sa lupa, na hindi mapupulot uli: ni nagaalis man ang Dios ng buhay, kundi humahanap ng paraan na siya na itinapon ay huwag mamalagi na tapon sa kaniya. Kay kinahanglan kita mamatay, ug maingon sa tubig nga nahiyabo sa yuta, nga dili na masapupo pag-usab; ni kuhaon sa Dios ang kinabuhi, kondili magahikay hinoon ug mga paagi aron kadtong nahimulag dili mahimong usa ka sinalikway gikan kaniya. Ngayon nga'y kung kayat ako'y naparito upang salitain ang salitang ito sa aking panginoon na hari, ay sapagkat tinakot ako ng bayan: at sinabi ng iyong lingkod, Ako'y magsasalita sa hari; marahil ay gagawin ng hari ang kahilingan ng kaniyang lingkod. Busa karon sa nakita nga ako nahianhi sa pagsulti niining pulonga sa akong ginoong hari, kini tungod kay ang katawohan nakapahadlok kanako: ug ang imong sulogoon nga babaye miingon: Ako karon mosulti sa hari; tingali, ang hari mohimo sa hangyo sa iyang sulogoon. Sapagkat didinggin ng hari upang iligtas ang kaniyang lingkod sa kamay ng lalake na nagiibig magbuwal sa akin at sa aking anak na magkasama sa mana ng Dios. Kay ang hari mamati; aron sa pagpagawas sa iyang sulogoon gikan sa kamot sa tawo nga buot molaglag kanako, ug sa akong anak nga lalake sa tingub gikan sa panulondonsa Dios. Nang magkagayo'y sinabi ng iyong lingkod, Isinasamo ko sa iyo na ang salita ng aking panginoon na hari ay sa ikaaaliw: sapagkat kung paano ang anghel ng Dios, ay gayon ang aking panginoon na hari na magdilidili ng mabuti at masama: at ang Panginoong iyong Dios ay sumaiyo nawa. Unya ang imong sulogoon nga babaye, miingon: Himoa, ako nagahangyo kanimo, nga ang pulong sa akong ginoong hari mahimong makahupay; kay sama sa manolonda sa Dios, ingon man ang akong ginoong hari sa pag-ila sa dautan ug sa maayo: ug si Jehova nga imong Dios magauban kanimo. Nang magkagayo'y sumagot ang hari at nagsabi sa babae, Huwag mong ikubli sa akin, isinasamo ko sa iyo, ang anoman na aking itatanong sa iyo. At sinabi ng babae, Magsalita nga ang aking panginoon na hari. Ug ang hari mitubag ug miingon sa babaye: Ayaw pagtagoa gikan kanako, ako nagahangyo kanimo, ang butang nga akong ipangutana kanimo. Ug ang babaye miingon: Pasultiha ang akong ginoong hari karon. At sinabi ng hari, sumasaiyo ba ang kamay ni Joab sa bagay na ito? At sumagot ang babae at nagsabi, Buhay ang iyong kaluluwa, panginoon ko na hari, walang makaliliko sa kanan o sa kaliwa sa anoman na sinalita ng aking panginoon na hari, sapagkat ang iyong lingkod na si Joab ay siyang nagutos sa akin, at siyang naglagay ng lahat ng mga salitang ito sa bibig ng iyong lingkod: Ug ang hari miingon: Ang kamot ni Joab uban ba kanimo sa tanan niini? Ug ang babaye mitubag ug miingon: Ingon nga ang imong kalag buhi, ginoo ko nga hari, walay bisan kinsa nga makapaliso sa too mong kamot kun sa wala mong kamot gikan sa butang nga gipamulong sa akong ginoong hari; kay ang imong sulogoon nga si Joab, nagsugo kanako, ug iyang gibutang kining tanang mga pulong sa baba sa imong sulogoon nga babaye; Upang baguhin ang anyo ng bagay ay ginawa ng iyong lingkod na si Joab ang bagay na ito: at ang aking panginoon ay pantas ayon sa karunungan ng anghel ng Dios, na makaalam ng lahat ng mga bagay na nasa lupa. Sa pag-usab sa kahimtang sa hitabo, ang imong sulogoon nga si Joab maoy naghimo niining butanga: ug ang akong ginoo maalam sumala sa kaalam sa usa ka manolonda sa Dios, sa pagpanghibalo sa tanang mga butang nga anaa sa yuta. At sinabi ng hari kay Joab, Narito, ngayon, aking ginawa ang bagay na ito: yumaon ka nga, dalhin mo rito uli ang binatang si Absalom. Ug ang hari miingon kang Joab: Ania karon, nahimo ko kining butanga: busa lumakaw ka, dad-a pagbalik ang batan-ong lalake nga si Absalom: At nagpatirapa si Joab sa lupa, at nagbigay galang, at binasbasan ang hari: at sinabi ni Joab, Ngayo'y talastas ng iyong lingkod na ako'y nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin, panginoon ko, Oh hari, sa paraang pinayagan ng hari ang kahilingan ng kaniyang lingkod. Ug si Joab mihapa sa yuta, ug mihatag katahuran ug gibulahan ang hari; ug si Joab miingon: Niining adlawa ang imong sulogoon nahibalo nga ako nakakaplag ug kalooy sa imong mga mata, ginoo ko, Oh hari, niini ang hari naghimo sa gipangayo sa iyang sulogoon. Sa gayo'y bumangon si Joab at naparoon sa Gessur, at dinala si Absalom sa Jerusalem. Busa si Joab mibangon ug miadto sa Gessur, ug gidala si Absalom ngadto sa Jerusalem. At sinabi ng hari, Bumalik siya sa kaniyang sariling bahay, ngunit huwag makita ang aking mukha. Sa gayo'y bumalik si Absalom sa kaniyang sariling bahay, at hindi nakita ang mukha ng hari. Ug ang hari miingon: Tugoti nga mopauli siya sa iyang balay, apan ayaw siya patan-awa sa akong nawong. Busa si Absalom mibalik sa iyang kaugalingong balay, ug wala na makakita sa nawong sa hari. Sa buong Israel nga'y walang gaya ni Absalom na pinakakapuri dahil sa kagandahan: mula sa talampakan ng kaniyang paa hanggang sa tuktok ng kaniyang ulo, ay walang ipipintas sa kaniya. Karon sa tibook Israel wala nay labing dinayeg nga ingon pa kang Absalom, tungod sa iyang pagkaambongan: gikan sa lapa-lapa sa iyang tiil hangtud sa alimpulo sa iyang ulo walay ikasaway kaniya. At pagka kaniyang ipinagugupit ang kaniyang buhok (sa bawat katapusan nga ng bawat taon siya ay nagpapagupit: sapagkat mabigat sa kaniya ang buhok kayat kaniyang ipinagugupit:) kaniyang tinitimbang ang buhok ng kaniyang ulo na may dalawang daang siklo, ayon sa timbangan ng hari. Ug sa diha nga alotan niya ang buhok sa iyang ulo (karon ang pag-alot niini matag-katapusan sa tuig; tungod kay mabug-at kini alang kaniya busa iyang gialotan kini); gitimbang niya ang buhok sa iyang ulo sa tinagurha ka gatus ka siclo sumala sa timbangan sa hari. At ipinanganak kay Absalom ay tatlong lalake, at isang babae, na ang pangala'y Thamar: siya'y isang babae na may magandang mukha. Ug kang Absalom may nangatawo nga totolo ka mga anak nga lalake, ug usa ka anak nga babaye kansang ngalan mao si Thamar: siya maoy usa ka babaye nga maanyag ug panagway. At tumahan si Absalom na dalawang buong taon sa Jerusalem; at hindi niya nakita ang mukha ng hari. Ug si Absalom mipuyo sa tibook duruha ka tuig didto sa Jerusalem; ug wala siya makakita sa nawong sa hari. Nang magkagayo'y pinasuguan ni Absalom si Joab, upang suguin sa hari: ngunit hindi siya naparoon sa kaniya: at siya'y nagsugo na ikalawa, ngunit siya'y ayaw paroon. Unya gipasugoan ni Absalom si Joab, aron sa pagpadala kaniya ngadto sa hari; apan siya wala moadto kaniya: ug iyang gipaadtoan sa ikaduhang panahon, apan siya wala moadto. Kayat kaniyang sinabi sa kaniyang mga alipin: Tingnan ninyo, ang bukid ni Joab ay malapit sa akin, at siya'y may sebada roon; yumaon kayo, at silaban ninyo. At sinilaban ng mga alipin ni Absalom ang bukid. Busa miingon siya sa iyang mga sulogoon: Tan-awa, ang uma ni Joab haduol sa ako, ug siya may cebada didto; lakaw, ug sunoga kana. Ug ang uma gisunog sa mga sulogoon ni Absalom. Nang magkagayo'y bumangon si Joab, at naparoon kay Absalom sa kaniyang bahay, at nagsabi sa kaniya, Bakit sinilaban ng iyong alipin ang aking bukid? Unya mibangon si Joab, ug miadto kang Absalom ngadto sa iyang balay, ug miingon kaniya: Nganong gisunog sa imong mga sulogoon ang akong uma? At sinagot ni Absalom si Joab, Narito, ako'y nagpasugo sa iyo, na nagpasabi, Parito ka, upang aking masugo ka sa hari, na magsabi, Sa anong kapararakan naparoon ako mula sa Gessur? lalong mabuti sa akin na tumigil doon. Ngayon nga'y ipakita mo sa akin ang mukha ng hari; at kung may kasamaan sa akin, patayin niya ako. Ug si Absalom mitubag kang Joab: Ania karon, gipasugoan ko ikaw, nga nagaingon: Umanhi ka dinhi, aron paadtoon ko ikaw ngadto sa hari, sa pag-ingon: Nganong nahianhi ako gikan sa Gessur? Maayo pa kanako nga didto gihapon ako. Busa karon patan-awa ako sa nawong sa hari; ug kong adunay kasal-anan kanako, ipapatay ako niya: Sa gayo'y naparoon si Joab sa hari at isinaysay sa kaniya: at nang kaniyang matawag na si Absalom, siya'y naparoon sa hari, at nagpatirapa sa lupa sa harap ng hari; at hinagkan ng hari si Absalom. Busa si Joab miadto sa hari, ug misugilon kaniya; ug sa gipatawag niya si Absalom, siya miadto sa hari, ug giduko sa yuta ang iyang nawong sa atubangan sa hari: ug ang hari mihalok kang Absalom. At nangyari, pagkatapos nito, na naghanda si Absalom ng isang karo at mga kabayo, at limang pung lalaking tatakbo sa unahan niya. Ug nahitabo sa tapus niini, nga si Absalom nag-andam kaniya ug usa ka carro, ug mga kabayo, ug kalim-an ka tawo sa pagdalagan nga magauna kaniya. At bumangong maaga si Absalom, at tumayo sa tabi ng daan sa pintuang-bayan; at nangyari, na pagka ang sinomang tao ay mayroong usap na ilalapit sa hari upang hatulan, na tinatawag nga ni Absalom, at sinabi, Taga saang bayan ka? At kaniyang sinabi, Ang iyong lingkod ay isa sa mga lipi ng Israel. Ug si Absalom mibangon pagsayo, ug mitindog tupad sa alagianan sa ganghaan: ug mao kadto, nga, sa diha nga may bisan kinsa nga tawo nga adunay sumbong nga ig-aadto sa hari aron pagahukman, unya si Absalom motawag kaniya, ug moingon: Diin gikan nga ciudad ikaw? Ug siya moingon: Ang imong sulogoon gikan sa usa sa mga banay sa Israel. At sinabi ni Absalom sa kaniya, Tingnan mo, ang iyong usap ay mabuti at matuwid: ngunit walang kinatawan ang hari na duminig sa iyong usap. Ug si Absalom moingon kaniya: Tan-awa, ang imong mga tuyo lonlon maayo ug matarung: apan walay usa ka tawo nga gitudlo sa hari sa pagpamati kanimo. Sinabi ni Absalom bukod dito: Oh maging hukom sana ako sa lupain, upang ang bawat tao na may anomang usap, o anomang bagay, ay pumarito sa akin at siya'y aking magawan ng katuwiran! Labut pa, si Absalom miingon: Oh kong ako nahimo pa unta nga maghuhukom sa yuta aron ang tagsa-tagsa ka tawo nga may hulosayon kun may buroka, moanhi kanako ug buhaton ko kaniya ang justicia! At nangyayari na pagka ang sinoman ay lumalapit upang magbigay galang sa kaniya, na kaniyang iniuunat ang kaniyang kamay at hinahawakan siya at hinahalikan siya. Ug mao kadto, nga, sa diha nga bisan kinsang tawohana nga mahianha duol kaniya, aron sa paghatag ug katahuran, iyang ibayaw ang iyang kamot, ug mokupot kaniya ug mohalok kaniya. p At ganitong paraan ang ginagawa ni Absalom sa buong Israel na naparoroon sa hari sa pagpapahatol: sa gayo'y ginanyak ni Absalom ang mga kalooban ng mga tao ng Israel. Ug niining paagiha gihimo ni Absalom sa tibook Israel nga moadto sa hari aron sa pagpahukom: busa nakawat ni Absalom ang mga kasingkasing sa mga tawo sa Israel. At nangyari, sa katapusan ng apat na pung taon, na sinasabi ni Absalom sa hari, Isinasamo ko sa iyo na payaunin mo ako at ako'y tumupad ng aking panata na aking ipinanata sa Panginoon, sa Hebron. Ug nahitabo, sa katapusan sa kapatan ka tuig, nga si Absalom miingon sa hari: Ako nagahangyo kanimo, palakta ako ug magabayad ako sa akong panaad, nga akong gisaad kang Jehova, didto sa Hebron. Sapagkat ang iyong lingkod ay nanata ng isang panata samantalang ako'y tumatahan sa Gesur sa Siria, na nagsabi, Kung tunay na dadalhin uli ako ng Panginoon sa Jerusalem, maglilingkod nga ako sa Panginoon. Kay ang imong sulogoon misaad ug usa ka panaad samtang nagpuyo pa ako didto sa Gessur sa Siria, nga nagaingon: Kong si Jehova sa pagkamatuod magadala kanako ngadto sa Jerusalem, man ako moalagad kang Jehova. At sinabi ng hari sa kaniya, Yumaon kang payapa. Sa gayo'y bumangon siya, at naparoon sa Hebron. Ug ang hari miingon kaniya: Lumakaw ka sa pakigdait. Busa siya mitindog, ug miadto sa Hebron. Ngunit si Absalom ay nagsugo ng mga tiktik sa lahat ng mga lipi ng Israel, na sinasabi, Pagkarinig ninyo ng tunog ng pakakak, inyo ngang sasabihin, Si Absalom ay hari sa Hebron. Apan si Absalom nagpadala ug mga maniniid ngadto sa tanang mga banay sa Israel, nga nagaingon: Sa dihadiha nga madunggan ninyo ang tunog sa trompeta, unya mag-ingon kamo: Si Absalom mao ang hari sa Hebron. At lumabas sa Jerusalem na kasama ni Absalom ay dalawang daang lalake na mga inanyayahan, at nangaparoon silang walang malay; at wala silang nalalamang anoman. Ug uban kang Absalom ang duruha ka gatus ka tawo gikan sa Jerusalem, nga gidapit, ug ming-adto sa ilang pagka-walay dautan ug tinguha; ug wala sila mahibalo sa bisan unsa. At pinagsuguan ni Absalom si Achitophel na Gilonita, na kasangguni ni David, mula sa kaniyang bayan, mula sa Gilo samantalang siya'y naghahandog ng mga hain. At mahigpit ang pagbabanta: sapagkat ang bayan na kasama ni Absalom ay dumadami ng dumadami. Ug si Absalom nagpatawag kang Achitophel, ang Gilonhanon, ang kang David nga magtatambag, gikan sa iyang ciudad, bisan gikan sa Gilo, samtang naghalad pa siya ug mga halad. Ug ang pundok nga umaalsa makusog: kay ang katawohan nagadugang sa kanunay uban kang Absalom. At naparoon ang isang sugo kay David, na nagsasabi, Ang mga puso ng mga lalake ng Israel ay sumusunod kay Absalom. Ug may miabut nga usa ka sulogoon ngadto kang David, nga nagaingon: Ang mga kasingkasing sa mga tawo sa Israel mingnunot kang Absalom. At sinabi ni David sa lahat ng kaniyang mga lingkod na nasa kaniya sa Jerusalem, magsibangon kayo, at tayo'y magsitakas; sapagkat liban na rito ay walang makatatanan sa atin kay Absalom: mangagmadali kayo ng pagtakas, baka sa pagmamadali ay abutan tayo, at dalhan tayo ng kasamaan, at sugatan ang bayan ng talim ng tabak. Ug si David miingon sa tanan niyang mga sulogoon nga didto uban kaniya sa Jerusalem: Tindog, ug mangalagiw kita; kay kong dili, wala kanato ing makagawas gikan kang Absalom: magdali kita sa pagpahawa, kay tingali unya siya makaapas kanato sa pagdali, ug magdala ug kadautan sa ibabaw nato, ug molaglag sa ciudad pinaagi sa sulab sa pinuti, At sinabi ng mga lingkod ng hari sa hari, Narito, ang iyong mga lingkod ay handa na gumawa ng anoman na pipiliin ng aming panginoon na hari. Ug ang mga sulogoon sa hari ming-ingon sa hari: Ania karon, ang imong mga sulogoon andam na sa pagbuhat sa bisan unsa nga pagapilion sa akong ginoong hari. At lumabas ang hari at ang buong sangbahayan niya na sumunod sa kaniya. At nagiwan ang hari ng sangpung babae, na mga kinakasama niya, upang magingat ng bahay. Ug ang hari milakaw ug ang tibook sulod sa balay mingnunot kaniya. Ug gibilin sa hari ang napulo ka babaye nga mga puyopuyo aron sa pagbantay sa balay. At lumabas ang hari at ang buong bayan na kasunod niya: at sila'y nagpahinga sa Beth-merac. Ug ang hari milakaw ug ang tibook katawohan mingnunot kaniya: ug sila mingpabilin sa Betmerbak. At ang lahat niyang mga lingkod ay nagsidaan sa siping niya; at ang lahat na Ceretheo, at ang lahat na Peletheo, at ang lahat ng mga Getheo, na anim na raang lalake na nagsisunod sa kaniya mula sa Gath, na nangagpapauna sa hari. Ug ang tanan niyang mga sulogoon ming-agi sa tupad niya; ug ang tanang mga Ceretehanon, ug ang tanang mga Peletehanon, ug ang tanang mga Getehanon, unom ka gatus ka tawo nga mingnunot kaniya gikan sa Gath, ming-agi sa atubangan sa hari. Nang magkagayo'y sinabi ng hari kay Ittai na Getheo, Bakit pati ikaw ay sumasama sa amin? bumalik ka at tumahan kang kasama ng hari: sapagkat ikaw ay taga ibang lupa at tapon pa: bumalik ka sa iyong sariling dako. Unya miingon ang hari kang Ittai, ang Getehanon: Nganong minunot ka usab kanamo? Pauli ug pabilin uban sa hari: kay ikaw usa ka lumalangyaw ug, hininginlan usab; pauli ngadto sa imong kaugalingong dapit. Yamang kahapon ka lamang dumating ay papagpapanhik manaugin na ba kita sa araw na ito na kasama namin, dangang ako'y yumayaon kung saan maaari? bumalik ka, at ibalik mo ang iyong mga kapatid; kaawaan at katotohanan nawa ang sumaiyo. Tungod kay ikaw nahianhi kagahapon pa lamang, himoon ko ba niining adlawa nga ikaw magatungas ug magalugsong uban kanamo, sa nakita na nga ako moadto diin ang buot ko? Pauli ka ug dad-a ang imong mga kaigsoonan; ang kalooy ug kamatuoran mag-uban kanimo. At sumagot si Ittai sa hari, at nagsabi, Buhay ang Panginoon, at buhay ang aking panginoon na hari, tunay na kung saan dumoon ang aking panginoon na hari, maging sa kamatayan o sa kabuhayan ay doroon naman ang iyong lingkod. Ug si Ittai mitubag sa hari ug miingon: Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga akong akong ginoong hari buhi, sa pagkamatuod sa unsang dapita nga adto ang akong ginoong hari, bisan sa kamatayon kun sa kinabuhi, didto usab ang imong ulipon. At sinabi ni David kay Ittai, Ikaw ay yumaon at magpauna. At si Ittai na Getheo ay nagpauna, at ang lahat niyang lalake, at ang lahat na bata na kasama niya. Ug si David miingon kang Ittai: Lakaw ug umagi. Ug si Ittai ang Getehanon miagi ug ang tanan niyang mga tawo, ug ang tanang mga kabataan nga didto uban kaniya. At ang buong lupain ay umiyak ng malakas, at ang buong bayan ay tumawid: ang hari man ay tumawid din sa batis ng Cedron, at ang buong bayan ay tumawid, sa daan ng ilang. Ug ang tibook yuta minghilak sa makusog nga tingog, ug ang tibook katawohan mingtabok: ang hari usab miagi sa pagtabok sa sapa sa Cedron, ug ang tibook katawohan mingtabok padulong ngadto sa dalan sa kamingawan. At, narito, pati si Sadoc at ang lahat na Levita na kasama niya, na may dala ng kaban ng tipan ng Dios; at kanilang inilapag ang kaban ng Dios, at sumampa si Abiathar, hanggang sa ang buong bayan ay nakalabas sa bayan. Ug, ania karon, si Sadoc usab miadto ug ang tanang mga Levihanon uban kaniya, ug nanagdala sa arca sa tugon sa Dios; ug gipahaluna nila ang arca sa Dios, si Abiathar mitungas usab hangtud nga ang tanang katawohan nanghigula sa ciudad. At sinabi ng hari kay Sadoc, Ibalik mo ang kaban ng Dios sa bayan: kung ako'y makakasumpong ng biyaya sa mga mata ng Panginoon, kaniyang ibabalik ako at ipakikita sa akin ang kaban at gayon din ang kaniyang tahanan. Ug ang hari miingon kang Sadoc: Dad-a pagbalik ang arca sa Dios ngadto sa ciudad: kong makakaplag ako ug kalooy sa mga mata ni Jehova, siya modala kanako pag-usab, ug magapakita kanako niana, ug sa iyang puloy-anan: Ngunit kung sabihin niyang ganito, Hindi kita kinalulugdan; narito, ako'y nandito, gawin niya; sa akin ang inaakala niyang mabuti. Apan kong siya mamulong sa ingon: ako walay kalipay diha kanimo; ania karon, ania man ako, buhaton niya kanako sumala sa maayo kaniya. Sinabi rin ng hari kay Sadoc na saserdote, Hindi ka ba tagakita? bumalik kang payapa sa bayan, at ang iyong dalawang anak na kasama ninyo, si Ahimaas na iyong anak, at si Jonathan na anak ni Abiathar. Ang hari miingon usab kang Sadoc, ang sacerdote: Dili ba ikaw usa ka manalagna? Pauli sa imong ciudad nga may pakigdait, ug ang duruha mo ka anak nga lalake uban kanimo, si Ahimaas, ang imong anak nga lalake, ug si Jonathan, ang anak nga lalake ni Abiathar. Tingnan mo, ako'y maghihintay sa mga tawiran sa ilang, hanggang sa may dumating na salita na mula sa inyo na magpatotoo sa akin. Tan-awa, ako magapabilin sa mga tabokanan sa kamingawan, hangtud nga may mahiabut nga pulong gikan kanimo aron sa pagpamatuod kanako. Dinala nga uli sa Jerusalem ni Sadoc at ni Abiathar ang kaban ng Dios: at sila'y nagsitahan doon. Busa si Sadoc ug si Abiathar mingdala sa arca sa Dios pag-usab ngadto sa Jerusalem: ug sila mingpuyo didto. At umahon si David sa ahunan sa bundok ng mga Olibo, at umiiyak habang siya'y umaahon; at ang kaniyang ulo ay may takip, at lumalakad siya na walang suot ang paa; at ang buong bayan na kasama niya ay may takip ang ulo ng bawat isa, at sila'y nagsisiahon, na nagsisiiyak habang sila'y nagsisiahon. Ug si David mitungas sa tungasan sa bukid sa mga Olivo, ug mihilak sa nagatungas siya; ug siya nagtabon sa iyang ulo ug miadto nga walay sapin: ug ang tanang katawohan nga didto uban kaniya, ang tagsatagsa nagtabon sa iyang ulo, ug sila nanungas, nga nanaghilak sa nagatungas sila. At isinaysay ng isa kay David na sinasabi, Si Achitophel ay nasa nanganghihimagsik na kasama ni Absalom. At sinabi ni David, Oh Panginoon, isinasamo ko sa iyo, na iyong gawing kamangmangan ang payo ni Achitophel. Ug may usa nga misugilon kang David, nga nagaingon: Si Achitophel ipon sa mga umaalsa, kauban ni Absalom. Ug si David miingon: Oh Jehova, ako nagahangyo kanimo, himoa nga binuang ang tambag ni Achitophel. At nangyari na nang si David ay dumating sa taluktok ng bundok, na doon sinasamba ang Dios, narito, si Husai na Arachita ay sumalubong sa kaniya, na ang kaniyang suot ay hapak, at may lupa sa kaniyang ulo: Ug nahitabo, sa diha nga nahiabut na si David sa kinatumyan sa tungasan diin ang Dios kaniadto ginasimba, ania karon, si Husai, ang Arachanon miadto sa pagpakigkita kaniya nga may gisi nga sinina ug may yuta sa iyang ulo. At sinabi ni David sa kaniya, Kung ikaw ay magpatuloy na kasama ko ay magiging isang pasan ka nga sa akin. Ug si David miingon kaniya: Kong ikaw mokuyog kanako, sa ingon niana ikaw mahimong usa ka palas-anon alang kanako; Ngunit kung ikaw ay bumalik sa bayan, at sabihin mo kay Absalom, Ako'y magiging iyong lingkod, Oh hari; kung paanong ako'y naging lingkod ng iyong ama nang panahong nakaraan, ay gayon magiging lingkod mo ako ngayon: kung magkagayo'y iyo ngang masasansala ang payo ni Achitophel sa ikabubuti ko. Apan kong ikaw mobalik ngadto sa ciudad, ug moingon kang Absalom. Ako maimong alagad, oh hari; ingon nga ako nahimong alagad sa imong amahan sa panahon nga miagi, ingon man karon ako maimong alagad; nan ikaw modaug alang kanako sa tambag ni Achitophel. At hindi ba kasama mo roon si Sadoc at si Abiathar na mga saserdote? kayat mangyayari, na anomang bagay ang iyong marinig sa sangbahayan ng hari, iyong sasaysayin kay Sadoc at kay Abiathar na mga saserdote. Ug wala ba didto uban kanimo si Sadoc ug si Abiathar, ang mga sacerdote? Busa mao kini, nga bisan unsang butanga nga hidunggan mo sa balay sa hari, isugilon mo kini kang Sadoc ug kang Abiathar, ang mga sacerdote. Narito nasa kanila roon ang kanilang dalawang anak, si Ahimaas na anak ni Sadoc, at si Jonathan na anak ni Abiathar; at sa pamamagitan nila ay inyong maipadadala sa akin ang bawat bagay na inyong maririnig. Ania karon, atua uban kanila didto ang ilang duruha ka anak nga lalake, si Ahimaas, ang anak nga lalake ni Sadoc, ug si Jonathan, ang anak ng lalake ni Abiathar; ug pinaagi kanila ipadala mo dinhi kanako ang tanan nga imong hidunggan. Sa gayo'y si Husai na kaibigan ni David ay pumasok sa bayan; at si Absalom ay pumasok sa Jerusalem. Busa si Husai, ang higala ni David, miadto sa ciudad; ug si Absalom miadto sa Jerusalem. At nang si David ay makaraan sa dako pa noon ng kaunti ng taluktok ng bundok, narito, si Siba na lingkod ni Mephiboseth ay sumalubong sa kaniya, na may handang isang tuwang na asno, at sa ibabaw ng mga yaon ay dalawang daang tinapay, at isang daang kumpol na pasas, at isang daang bunga sa taginit, at isang sisidlang balat ng alak. Ug sa diha nga si David nahilabang na ug diyutay sa kinatumyan sa tungasan, ania karon, si Siba, ang sulogoon ni Mephi-boseth mitagbo kaniya, uban ang duruha ka asno nga gimontorahan, ug sa ibabaw niini may duruha ka gatus ka buok nga tinapay, ug usa ka gatus ka pungpong nga pasas, ug usa ka gatus nga bunga sa ting-init, ug usa ka botella sa vino. At sinabi ng hari kay Siba, Ano ang iyong ibig sabihin sa mga ito? At sinabi ni Siba, Ang mga asno ay upang sakyan ng sangbahayan ng hari; at ang tinapay at ang bunga sa taginit ay upang mangakain ng mga binata; at ang alak ay upang mainom ng nangapapagod sa ilang. Ug ang hari miingon kang Siba: Unsay ipasabut mo niini? Ug si Siba miingon: Ang mga asno maoy alang sa panimalay sa hari aron kabay-an; ug ang tinapay ug ang bunga sa ting-init kalan-on sa mga batan-ong lalake; ug ang vino, nga maingon niini nga ilimnon sa mga gikapuyan didto sa kamingawan. At sinabi ng hari, At nasaan ang anak ng iyong panginoon? At sinabi ni Siba sa hari, Narito, siya'y tumatahan sa Jerusalem; sapagkat kaniyang sinabi, Ngayo'y ibabalik sa akin ang sangbahayan ng Israel, ang kaharian ng aking ama. Ug ang hari miingon: Hain ang anak nga lalake sa imong agalon? Ug si Siba miingon sa hari: Ania karon, siya mipabilin didto sa Jerusalem; kay siya miingon: Niining adlawa ang balay sa Israel nagauli kanako sa gingharian sa akong amahan. Nang magkagayo'y sinabi ng hari kay Siba, Narito, iyo ang buong nauukol kay Mephiboseth. At sinabi ni Siba, Ako'y yumuyukod; makasumpong nawa ako ng biyaya sa paningin mo, panginoon ko, Oh hari. Unya miingon ang hari kang Siba: Ania karon, imo ang tanan nga mahibahin kang Mephi-boseth. Ug si Siba miingon: Ako nagahatag ug katahuran; itugot nga makakaplag ako ug kalooy sa imong mga mata, ginoo ko, Oh hari. At nang dumarating ang hari sa Bahurim, narito, lumalabas na mula roo'y isang lalake sa angkan ng sangbahayan ni Saul, na ang pangala'y Semei, na anak ni Gera: siya'y lumalabas, at manunumpa habang siya'y lumalabas. Ug sa diha nga ang hari nga si David miabut na sa Bahurim, ania karon, may migula gikan didto nga usa ka tawo sa panimalay sa balay ni Saul, kinsang ngalan mao si Semei, ang anak nga lalake ni Gera; siya migula, ug nagpanunglo pa sa nagasingabut siya. At kaniyang hinagis ng mga bato si David, at ang lahat ng lingkod ng haring si David: at ang buong bayan, at ang lahat na malalakas na lalake ay nasa kaniyang kanan, at sa kaniyang kaliwa. Ug siya naglabay ug mga bato ngadto kang David, ug ngadto sa tanang mga sulogoon sa hari nga si David: ug ang tibook katawohan, ug ang tanang mga gamhanang mga tawo, diha sa iyang toong kamot ug sa iyang walang kamot. At ganito ang sinabi ni Semei nang siya'y nanunumpa, Lumayas ka, lumayas ka, ikaw na lalaking mabagsik, at hamak na lalake: Ug sa ingon niini namulong si Semei sa diha nga nagpanunglo siya: Pahawa, pahawa, ikaw tawo sa dugo, ug dautan nga tawo: Ibinalik sa iyo ng Panginoon ang buong dugo ng sangbahayan ni Saul na siya mong hinalinhan ng pagkahari; at ibinigay ng Panginoon ang kaharian sa kamay ni Absalom na iyong anak: at, narito, ikaw ay nasa iyong sariling kasamaan, sapagkat ikaw ay lalaking mabagsik. Si Jehova nagapasumbalik kanimo sa tanang dugo sa balay ni Saul kinsang dapit ikaw naghari; ug si Jehova naghatag sa gingharian ngadto sa kamot ni Absalom nga imong anak nga lalake; ug, ania karon, ikaw nakuha sa imong kaugalingong kadautan, tungod kay ikaw ang usa ka tawo sa dugo. Nang magkagayo'y sinabi ni Abisai na anak ni Sarvia sa hari, Bakit susumpain nitong asong patay ang aking panginoon na hari? payaunin mo ako, isinasamo ko sa iyo, at pugutin ang kaniyang ulo. Unya miingon si Abisai ang anak nga lalake ni Sarvia sa hari: Ngano nga magtunglo kining patay nga iro sa akong ginoong hari? Paadtoa ako, nagahangyo ako kanimo, ug longgoon ko ang iyang ulo. At sinabi ng hari, Anong ipakikialam ko sa inyo, kayong mga anak ni Sarvia? Sapagkat siya'y nanunumpa, at sapagkat sinabi ng Panginoon sa kaniya, Sumpain mo si David, sino nga ang magsasabi, Bakit ka gumawa ng ganyan? Ug ang hari miingon: Unsay akong labut kaninyo mga anak nga lalake ni Sarvia? Tungod kay siya nagatunglo ug tungod kay si Jehova miingon kaniya: Tungloha si David; kinsa man ang moingon: Nganong gibuhat mo kanamo ang ingon? At sinabi ni David kay Abisai, at sa lahat niyang mga lingkod, Narito, ang anak ko, na lumabas sa aking tiyan, siyang humahanap ng aking buhay: gaano pa nga kaya ang gagawin ngayon ng Benjamitang ito? bayaan ninyo siya at manumpa siya: sapagkat iniutos ng Panginoon sa kaniya. Ug si David miingon kang Abisai ug sa tanan niyang mga sulogoon: Ania karon, ang akong anak nga lalake nga migula sa akong ginhawaan nagapangita sa akong kinabuhi: Daw unsa pa ka labaw nga pagabuhaton karon niining Benjaminhon? Pasagdi lamang siya; ug pasagdi nga siya magatunglo kay si Jehova nagasugo kaniya. Marahil ay titingnan ng Panginoon ang kasamaang ginagawa sa akin, at gagawan ako ng mabuti ng Panginoon sa sumpa niya sa akin sa araw na ito. Tingali nga si Jehova motan-aw sa kadautan nga gibuhat kanako, ug nga si Jehova mobalus kanako ug maayo sa iyang pagtunglo kanako niining adlawa. Sa gayo'y nagpatuloy ng lakad si David at ang kaniyang mga lalake: at si Semei ay yumaon sa tagiliran ng bundok sa tapat niya, at sumusumpa habang siya'y yumayaon, at hinahagis ng bato siya, at nananaboy ng alabok. Busa si David ug ang iyang mga tawo nanlakaw sa dalan; ug si Semei miadto sa kiliran sa bungtod nga atbang kaniya, ug nagapanunglo samtang nagalakaw siya, ug naglabay ug mga bato kaniya, ug nagsaliyab ug abug. At ang hari at ang buong bayan na nasa kaniya ay nagsidating na pagod; at siya'y nagpahinga roon. Ug ang hari ug ang tibook katawohan nga uban kaniya nanghiabut nga mga maluya; ug siya mipahulay didto. At si Absalom at ang buong bayan, na mga lalake ng Israel, ay nagsidating sa Jerusalem at si Achitophel na kasama niya. Ug si Absalom ug ang tibook katawohan, ang mga tawo sa Israel, nangadto sa Jerusalem, ug si Achitophel uban kaniya. At nangyari, nang si Husai na Arachita, na kaibigan ni David, ay dumating kay Absalom, na sinabi ni Husai kay Absalom, Mabuhay ang hari, mabuhay ang hari. Ug nahitabo kini, sa diha nga si Husai, ang Arachanon, nga higala ni David, nahiadto kang Absalom, nga si Husai miingon kang Absalom: Mabuhi ang hari, mabuhi ang hari. At sinabi ni Absalom kay Husai, Ito ba ang iyong kagandahang loob sa iyong kaibigan? bakit hindi ka sumama sa iyong kaibigan? Ug si Absalom miingon kang Husai: Mao ba kini ang imong kalooy sa imong higala? Nganong wala ka umadto uban sa imong higala. At sinabi ni Husai kay Absalom, Hindi; kundi kung sinong piliin ng Panginoon, at ng bayang ito, at ng lahat na lalake sa Israel, doroon ako, at sa kasamahan noon tatahan ako. Ug si Husai miingon kang Absalom: Dili; apan kinsay gipili ni Jehova, ug niining katawohan ug ang tanang mga tawo sa Israel maiya ako, ug kauban niya magapabilin ako. At saka, kanino ako maglilingkod? hindi ba sa harap ng kaniyang anak? kung paanong ako'y naglingkod sa harap ng iyong ama, ay magiging gayon ako sa iyong harap. Ug usab, kang kinsa ba ako mag-alagad? Dili ba ako mag-alagad sa atubangan sa iyang anak nga lalake? Ingon nga ako nakaalagad sa atubangan sa imong amahan, ingon man usab ako sa imong atubangan. Nang magkagayo'y sinabi ni Absalom kay Achitophel, Magbigay payo kayo kung ano ang ating gagawin. Unya miingon si Absalom kang Achitophel: Ihatag ang imong pagtambag kong unsay atong buhaton. At sinabi ni Achitophel kay Absalom, Sipingan mo ang mga babae ng iyong ama, na kaniyang iniwan na magsipagingat ng bahay; at mababalitaan ng buong Israel na ikaw ay makayayamot sa iyong ama: kung magkagayo'y lalakas ang mga kamay ng lahat na nasa iyo. Ug si Achitophel miingon kang Absalom: Sumulod ka ngadto sa mga puyopuyo nga iyang gibilin sa pagbantay sa balay; ug ang tibook Israel makadungog nga ikaw gidumtan sa imong amahan: unya magmakusganon ang mga kamot sa tanan nga kauban nimo. Sa gayo'y kanilang ipinagladlad si Absalom ng isang tolda sa bubungan ng bahay; at sinipingan ni Absalom ang mga babae ng kaniyang ama sa paningin ng buong Israel. Busa gibuklaran nila si Absalom ug usa ka balong-balong sa ibabaw sa atop sa balay; gisulod ni Absalom ang mga puyopuyo sa iyang amahan sa atubangan sa tibook Israel. At ang payo ni Achitophel, na kaniyang ipinapayo sa mga araw na yaon, ay gaya ng kung ang isang lalake ay nagsisiyasat sa salita ng Dios: gayong lahat ang payo ni Achitophel kay David at gayon din kay Absalom. Ug ang tambag ni Achitophel nga iyang gihatag, niadtong mga adlawa ingon sa usa ka tawo nga nangutana sa pulong sa Dios: busa mao ang mga pagtambag ngatanan ni Achitophel uban sa duruha, kang David ug kang Absalom. Bukod dito'y sinabi ni Achitophel kay Absalom, Papiliin mo ako ng labing dalawang libong lalake, at ako'y titindig at aking hahabulin si David sa gabing ito: Labut pa si Achitophel miingon kang Absalom: Papilia ako karon ug napulo ug duha ka libong tawo, ug ako motindog ug molutos kang David niining gabhiona: At ako'y darating sa kaniya samantalang siya'y pagod at may mahinang kamay, at akin siyang tatakutin: at ang buong bayan na nasa kaniya ay tatakas; at ang hari lamang ang aking sasaktan: Ug moadto ako kaniya samtang uga siya gikapuy ug maluya ug mga kamot, ug hadlokon ko siya; ug ang tibook katawohan nga uban kaniya mangalagiw; ug patyon ko ang hari lamang; At aking ibabalik sa iyo ang buong bayan: ang lalake na iyong inuusig ay parang kung ang lahat ay nagbabalik: sa gayo'y ang buong bayan ay mapapayapa. Ug dad-on ko pagbalik ang tibook katawohan nganhi kanimo; ang tawo nga imong gipangita daw mahisama nga ang tanan mahibalik: aron ang tibook katawohan magmalinawon. At ang sabi ay nakalugod na mabuti kay Absalom, at sa lahat ng matanda sa Israel. Ug ang gipamulong nakapahimuot kaayo kang Absalom ug sa tanang mga anciano sa Israel. Nang magkagayo'y sinabi ni Absalom, Tawagin mo naman ngayon si Husai na Arachita, at atin ding dinggin ang kaniyang sasabihin. Unya miingon si Absalom: Tawga karon si Husai, ang Arachanon, ug pamation ta usab kong unsay iyang ipamulong. At nang dumating si Husai kay Absalom, ay sinalita ni Absalom sa kaniya, na sinasabi, Nagsalita si Achitophel ng ganitong paraan: atin bang gagawin ang ayon sa kaniyang sabi? Kung hindi, magsalita ka. Ug sa diha nga si Husai nahiabut ngadto kang Absalom, si Absalom namulong kaniya, nga nagaingon: Si Achitophel namulong ingon niining paagiha: buhaton ba nato ingon sa iyang gipamulong? Kong dili, sumulti ka. At sinabi ni Husai kay Absalom, Ang payo na ibinigay ni Achitophel ngayon ay hindi mabuti. Ug si Husai miingon kang Absalom: Ang tambag nga gihatag ni Achitophel niining panahona dili maayo. Sinabi ni Husai bukod sa rito, Iyong kilala ang iyong Ama at ang kaniyang mga lalake, na sila'y makapangyarihang lalake at sila'y nagngingitngit sa kanilang mga pagiisip na gaya ng isang oso na ninakawan sa parang ng kaniyang mga anak: at ang iyong ama ay lalaking mangdidigma, at hindi tatahan na kasama ng bayan. Labut pa si Husai miingon: Ikaw nahibalo sa imong amahan ug sa iyang mga tawo, nga sila mga makusganong tawo, ug sila mabangis sa ilang mga hunahuna; ingon sa usa ka oso nga gikawatan sa iyang mga anak diha sa kapatagan; ug ang imong amahan maoy usa ka tawo sa gubat, ug dili mopuyo kauban sa katawohan. Narito, siya'y nagkukubli ngayon sa isang hukay o sa ibang dako: at mangyayari, na pagka ang ilan sa kanila ay nabuwal sa pasimula, sinomang makarinig ay magsasabi, May patayan sa bayang sumusunod kay Absalom. Ania karon, siya natago karon sa bisan diing langub kun sa ubang dapit: ug mahitabo, sa diha nga ang uban kanila mangahulog pag-una, nga bisan kinsa nga makadungog niana magaingon: Anaay kamatayon sa taliwalaa sa katawohan nagasunod kang Absalom. At pati ng matapang, na ang puso ay gaya ng puso ng leon, ay lubos na manglulupaypay: sapagkat kilala ng buong Israel na ang iyong ama ay makapangyarihang lalake, at sila na nasa kaniya ay matatapang na lalake. Ug bisan pa siya nga maisug, kansang kasingkasing ingon sa usa ka leon, molanay gayud; kay ang tibook Israel nahibalo nga ang imong amahan maoy usa ka gamhanan nga tawo, ug sila nga anaa kauban niya mga maisug nga tawo. Ngunit aking ipinapayo na ang buong Israel ay mapisan sa iyo, mula sa Dan hanggang sa Beer-seba, na gaya ng buhangin na nasa tabi ng dagat ang dami; at ikaw ay pumaroon sa pagbabaka ng iyong sariling pagkatao. Apan ako nagtambag nga ang tibook Israel mapundok sa tingub diha kanimo gikan sa Dan bisan ngadto sa Beer-seba, sama sa balas nga anaa sa baybayon sa gidaghanon; ug nga ikaw moadto sa gubat sa imong kaugalingong lawas. Sa gayo'y aabutin natin siya sa ibang dako na kasusumpungan natin sa kaniya, at tayo'y babagsak sa kaniya na gaya ng hamog na lumalapag sa lupa: at sa kaniya at sa lahat ng mga lalake na nasa kaniya ay hindi tayo magiiwan kahit isa. Busa moadto kami kaniya sa ubang dapit diin makaplagan siya, ug kami mopatay kaniya sama sa tun-og nga mahulog sa ibabaw sa yuta; ug kaniya ug sa tanang mga tawo nga uban kaniya walay bisan usa nga mabiyaan namo. Bukod dito, kung siya'y umurong sa isang bayan, ang buong Israel ay magdadala nga ng mga lubid sa bayang yaon, at ating babatakin sa ilog, hanggang sa walang masumpungan doon kahit isang maliit na bato. Labut pa, kong makadangup siya ngadto sa usa ka ciudad, unya ang tibook nga Israel magadala ug mga pisi ngadto niadtong ciudara, ug magaguyod kami niini ngadto sa suba, hangtud nga walay bisan usa ka gamay nga bato nga makaplagan didto. At si Absalom at ang lahat na lalake sa Israel ay nagsipagsabi, Ang payo ni Husai na Arachita ay lalong mabuti kay sa payo ni Achitophel. Sapagkat ipinasiya ng Panginoon na masansala ang mabuting payo ni Achitophel, upang dalhin ng Panginoon ang kasamaan kay Absalom. Ug si Absalom ug ang tanang mga tawo sa Israel miingon: Ang tambag ni Husai ang Arachanon maayo pa kay sa tambag ni Achitophel. Kay si Jehova nagsugo sa pagdaug sa maayong tambag ni Achitophel, sa tuyo nga si Jehova makahimo ug dautan kang Absalom. Nang magkagayo'y sinabi ni Husai kay Sadoc at kay Abiathar na mga saserdote. Ganitot ganito ang ipinayo ni Achitophel kay Absalom at sa mga matanda sa Israel; at ganitot ganito ang aking ipinayo. Unya miingon si Husai kang Sadoc ug kang Abiathar, ang mga sacerdote: Sa ingon niini ug niadto mitambag si Achitophel kang Absalom ug sa mga anciano sa Israel; ug maingon niini ug niadto ako nagtambag. Ngayon nga'y magsugo kang madali, at saysayin kay David, na sabihin, Huwag kang tumigil ng gabing ito sa mga tawiran sa ilang, kundi sa anomang paraan ay tumawid ka: baka ang hari ay mapatay at ang buong bayan na nasa kaniya. Busa karon pagpasugo pagdali, ug suginli si David, nga magaingon: Ayaw paghunong niining gabhiona sa mga tabokanan sa kamingawan, apan kutob sa tanang mamahimo padayon sa pagtabok; tingali unya ang hari pagalamyon, ug ang tibook katawohan nga uban kaniya. Si Jonathan at si Ahimaas nga ay nagsitigil sa tabi ng Enrogel; at isang alilang babae ang pinaparoon at pinapagsaysay sa kanila; at sila'y nagsiparoon, at isinaysay sa haring kay David: sapagkat sila'y hindi makapakitang pumasok sa bayan. Karon si Jonathan ug si Ahimaas nanagpuyo tupad sa Enrogel; ug ang usa ka sulogoon nga babaye magaadtoan ug magasugilon kanila; ug sila ming-adto ug nagsugilon kang David nga hari; kay sila tingali wala hikit-i sa pag-adto ngadto sa ciudad. Ngunit nakita sila ng isang bata, at isinaysay kay Absalom: at sila'y kapuwa lumabas na nagmadali, at sila'y nagsiparoon sa bahay ng isang lalake sa Bahurim, na may isang balon sa kaniyang looban; at sila'y nagsilusong doon. Apan usa ka bata nga lalake nakakita kanila, ug gisuginlan si Absalom: ug nangadto silang duruha pagdali; ug miadto sa balay sa usa ka tawo sa Bahurim, nga may usa ka atabay sa iyang natad; ug mingsulod sila didto. At ang babae ay kumuha ng isang panakip at inilatag sa bunganga ng balon, at nilagyan ng mga trigo na giniik; at walang bagay na naalaman. Ug ang babaye mikuha ug nagbuklad sa tabon sa ibabaw sa baba sa atabay, ug gisaliyaban ang ibabaw sa mga dinugmok nga trigo; ug walay nailhan. At ang mga bataan ni Absalom ay nagsidating sa babae sa bahay; at kanilang sinabi, Saan nandoon si Ahimaas at si Jonathan? At sinabi ng babae sa kanila, Sila'y tumawid sa batis ng tubig. At nang kanilang mahanap at hindi nila masumpungan ay bumalik sila sa Jerusalem. Ug ang mga sulogoon ni Absalom ming-adto sa babaye ngadto sa balay; ug sila ming-ingon: Hain si Ahimaas ug si Jonathan? Ug ang babaye miingon kanila: Sila nanabok sa sapa nga tubigan. Ug sa ilang gipangita ug wala makakaplag kanila, sila mingbalik sa Jerusalem. At nangyari, pagkatapos na sila'y makaalis, na sila'y nagsilabas sa balon, at nagsiyaon at isinaysay sa haring kay David: at kanilang sinabi kay David, Kayo'y magsibangon, at magsitawid na madali sa tubig: sapagkat ganito ang ipinayo ni Achitophel laban sa inyo. Ug nahitabo, sa human na mahitalikod sila, nga nanggula sila gikan sa atabay ug ming-adto ug mingsugilon kang David nga hari. Ug sila ming-ingon kang David: Bumangon ka ug dumali sa pagtabok sa tubig; kay sa ingon niini si Achitophel mitambag batok kanimo. Nang magkagayo'y nagsibangon si David, at ang buong bayan na kasama niya, at sila'y tumawid sa Jordan; sa pagbubukang liwayway ay walang naiwan kahit isa sa kanila na hindi tumawid sa Jordan. Unya si David mibangon ug ang tibook katawohan nga kauban niya, ug nanabok sila sa Jordan: ug sa pagbanagbanag sa kabuntagon walay kulang bisan usa kanila nga wala makatabok sa Jordan. At nang makita ni Achitophel na ang kaniyang payo ay hindi sinunod, kaniyang siniyahan ang kaniyang asno, at bumangon, at umuwi siya sa bahay, sa kaniyang bayan at kaniyang inayos ang kaniyang bahay, at nagbigti; at siya'y namatay, at nalibing sa libingan ng kaniyang ama. Ug sa diha nga si Achitophel nakakita nga ang iyang tambag wala tumana, gimontorahan niya ang iyang asno, ug mitindog ug mipauli siya sa iyang balay didto sa ciudad niya, ug gihusay niya ang iyang balay, ug nagbitay sa iyang kaugalingon; ug siya namatay, ug gilubong sa lubnganan sa iyang amahan. Nang magkagayon ay naparoon si David sa Mahanaim. At si Absalom ay tumawid sa Jordan, siya at ang lahat na lalake ng Israel na kasama niya. Unya si David midangat sa Mahanaim. Ug si Absalom mitabok sa Jordan, siya ug ang tibook katawohan sa Israel uban kaniya. At inilagay ni Absalom si Amasa sa hukbo na kahalili ni Joab. Si Amasa nga ay anak ng isang lalake na ang pangalan ay Itra, na Israelita, na sumiping kay Abigal na anak na babae ni Naas, na kapatid ni Sarvia, na ina ni Joab. Ug si Absalom nagbutang kang Amasa nga pangulo sa panon ilis ni Joab. Karon si Amasa maoy usa ka anak nga lalake sa usa ka tawo, kansang ngalan mao si Itra, ang Israelihanon, nga miadto kang Abigal, ang anak nga babaye ni Naas, igsoon nga babaye ni Sarvia, nga inahan ni Joab. At ang Israel at si Absalom ay nagsihantong sa lupain ng Galaad. Ug ang Israel ug si Absalom nanagpahaluna sa yuta sa Galaad. At nangyari, ng si David ay dumating sa Mahanaim, na si Sobi na anak ni Naas na taga Rabba sa mga anak ni Ammon, at si Machir na anak ni Ammiel na taga Lodebar, at si Barzillai na Galaadita na taga Rogelim. Ug nahitabo, sa diha nga si David nahiabut na sa Mahanaim, nga si Sobi, ang anak nga lalake ni Naas sa Rabba sa mga anak sa Ammon, ug si Machir, ang anak nga lalake ni Ammiel sa Lodebar, ug si Barzillai nga Galaadnon sa Rogelim, Ay nangagdala ng mga higaan, at mga mangkok, at mga sisidlang lupa, at trigo, at sebada, at harina, at butil na sinangag, at habas, at lentehas, at pagkain na sinangag. Nanagdala ug mga higdaanan, ug mga dolang, ug mga saro nga yuta, ug trigo, ug cebada, ug harina, ug sinanglag trigo, ug mga habichuelas, ug mga mongos, ug pinaugang mga liso, At pulot pukyutan, at mantekilya, at mga tupa, at keso ng baka para kay David, at sa bayan na kasama niya, upang kanin; sapagkat kanilang sinabi, Ang bayan ay gutom, at pagod, at uhaw sa ilang. Ug dugos, ug mantiquilla, ug mga carnero, ug queso sa mga vaca, alang kang David ug alang sa katawohan nga uban kaniya, aron pagakan-on: kay sila miingon: Ang katawohan gipanggutom, ug gipangapuyan, ug giuhaw, diha sa kamingawan. At binilang ni David ang bayan na kasama niya, at naglagay ng mga puno ng mga libolibo, at puno ng mga daandaan sa kanila. Ug giisip ni David ang katawohan nga uban kaniya, ug diha sa ibabaw nila gibutang ang mga capitan sa tagsa ka libo, ug mga capitan sa tagsa ka gatus. At pinayaon ni David ang bayan, ang isang ikatlong bahagi ay nasa kamay ni Joab, at ang ikatlong bahagi ay nasa kamay ni Abisai na anak ni Sarvia, na kapatid ni Joab, at ang ikatlong bahagi ay nasa kamay ni Ittai na Getheo. At sinabi ng hari sa bayan, Walang pagsalang ako'y lalabas na kasama ninyo. Ug si David nagpalakaw sa katawohan, usa sa ikatolo ka bahin sa ilalum sa kamot ni Joab, ug usa sa ikatolo ka bahin sa ilalum sa kamot ni Abisai, ang anak nga lalake ni Sarvia, ang igsoon nga lalake ni Joab ug usa ka ikatolo ka bahin sa ilalum sa kamot ni Ittai, ang Getehanon. Ug ang hari miingon sa katawohan: Ako usab mouban gayud kaninyo. Ngunit sinabi ng bayan, Huwag kang lalabas: sapagkat kung kami man ay tumakas, ay hindi nila kami aalumanahin, o kung ang kalahati man namin ay mamatay, ay hindi nila kami aalumanahin: ngunit ikaw ay may halagang sangpung libo sa amin: kayat ngayo'y lalong maigi na ikaw ay maghanda na iyong saklolohan kami mula sa bayan. Apan ang katawohan miingon: Dili ka mag-adto; kay sa diha nga kami mangalagiw, dili sila magatagad kanamo; ni magatagad sila kanamo bisan katunga kanamo ang mangamatay: apan ikaw may bili sa napulo ka libo kanamo; busa karon maayo pa nga mag-andam ka sa pagtabang kanamo sa gawas sa ciudad. At sinabi ng hari sa kanila, Kung ano ang inaakala ninyong mabuti ay aking gagawin. At ang hari ay tumayo sa tabi ng pintuang-bayan, at ang buong bayan ay lumabas na daan daan at libolibo. Ug ang hari miingon kanila: Unsay labing maayo kaninyo maoy akong buhaton. Ug ang hari mitindog tupad sa ganghaan, ug ang tibook katawohan minggula sa tinaggatus ug sa tinaglibo. At ang hari ay nagutos kay Joab at kay Abisai, at kay Ittai, na nagsasabi, Inyong gamitan ng kaawaan, alangalang sa akin, ang binata, sa makatuwid baga'y si Absalom. At narinig ng buong bayan nang ipagbilin ng hari sa lahat ng punong kawal ang tungkol kay Absalom. Ug ang hari nagsugo kang Joab, ug kang Abisai, ug kang Ittai, nga nagaingon: Magmaloloy-on kamo, tungod kanako, nianang batan-on, bisan kang Absalom. Ug ang tibook katawohan nakadungog sa paghatag sa hari ug sugo sa tanang mga capitan mahitungod kang Absalom. Sa gayo'y lumabas ang bayan sa parang laban sa Israel; at ang pagbabaka ay nasa gubat ng Ephraim. Busa ang katawohan ming-adto sa gawas sa ciudad batok sa Israel: ug ang gubat diha sa kalasangan sa Ephraim. At ang bayan ng Israel ay nasaktan doon sa harap ng mga lingkod ni David, at nagkaroon ng malaking patayan doon sa araw na yaon, na may dalawang pung libong lalake. Ug ang katawohan sa Israel gidaug didto sa atubangan sa mga sulogoon ni David, ug may usa ka dakung kamatay didto niadtong adlawa nga may kaluhaan ka libo ka tawo. Sapagkat doon ang pagbabaka ay nakalat sa ibabaw ng buong lupain: at ang gubat ay lumamon ng higit na bayan sa araw na yaon kay sa nilamon ng tabak. Kay ang gubat didto mikaylap sa tanang dapit sa yuta; ug ang katawohan nga gilamoy sa kalasangan labi pa kay sa gilamoy sa pinuti niadtong adlawa. At nakasagupa ni Absalom ang mga lingkod ni David. At si Absalom ay nakasakay sa kaniyang mula, at ang mula ay nagdaan sa ilalim ng mayabong na mga sanga ng isang malaking ensina, at ang kaniyang ulo ay nasabit sa ensina, at siya'y nabitin; at ang mula na nasa ilalim niya ay nagpatuloy. Ug si Absalom sa wala lamang palandunga nakahibalag sa mga sulogoon ni David. Ug si Absalom nagakabayo sa iyang mula, ug ang mula misuot sa ilalum sa mga malabong mga sanga sa usa ka dakung roble, ug ang iyang ulo nasangit sa roble, ug siya nabitay sa taliwala sa langit ug sa yuta; ug ang mula nga diha sa ilalum kaniya milakaw. At nakita siya ng isang lalake at isinaysay kay Joab, at sinabi, Narito, aking nakita si Absalom na nakabitin sa isang ensina. Ug may usa ka tawo nga nakakita niini, ug misugilon kang Joab, ug miingon: Ania karon, nakita ko nga si Absalom nagabitay sa usa ka roble. At sinabi ni Joab sa lalaking nagsaysay sa kaniya, At, narito, iyong nakita, at bakit hindi mo sinaktan doon sa lupa? at nabigyan sana kita ng sangpung putol na pilak, at isang pamigkis. Ug si Joab miingon sa tawo nga nasugilon kaniya: Ug, ania karon, ikaw nakakita niana, ug nganong wala mo siya didto duslaka ngadto sa yuta? Ug makahatag unta ako kanimo ug napulo ka book nga salapi ug usa ka bakus. At sinabi ng lalake kay Joab, Bagaman ako'y tatanggap ng isang libong putol na pilak sa aking kamay, gayon ma'y hindi ko iuunat ang aking kamay laban sa anak ng hari: sapagkat sa aming pakinig ay ibinilin ng hari sa iyo, at kay Abisai, at kay Ittai, na sinabi, Ingatan ninyo na huwag galawin ninoman ang binatang si Absalom. Ug ang tawo miingon kang Joab: Bisan pa makadawat ako ug usa ka libo ka book nga salapi sa akong kamot dili ko bakyawon ang akong kamot batok sa anak nga lalake sa hari: kay sa among nadungog ang hari nagsugo kanimo ug kang Abisai ug kang Ittai, nga nagaingon: Bantayi nga walay magdaut sa batan-ong lalake nga si Absalom. Sa ibang paraan, kung ako'y gumawa ng paglililo laban sa kaniyang buhay (at walang bagay na makukubli sa hari,) ikaw man sa iyong sarili ay mananayong laban sa akin. Sa laing pagkaagi kong ako magbuhat ug dautan batok sa iyang kinabuhi, (ug walay butang nga matago sa hari), nan ikaw sa imong kaugalingon mahibatok kanako. Nang magkagayo'y sinabi ni Joab, Hindi ako makatitigil ng ganito sa iyo. At siya'y kumuha ng tatlong pana sa kaniyang kamay at pinalagpas sa puso ni Absalom, samantalang siya'y buhay pa sa gitna ng ensina. Unya si Joab miingon: Dili na ako magdugay sa ingon niini uban kanimo. Ug siya mikuha ug totolo ka udyong sa iyang kamot ug gitampok kini nga milagbas sa kasingkasing ni Absalom, samtang buhi pa siya didto sa kinataliwad-an sa roble. At sangpung bataan na tagadala ng sandata ni Joab ay kumubkob at sinaktan si Absalom, at pinatay siya. Ug ang napulo ka mga batan-ong lalake nga nagdala sa hinagiban ni Joab minglibut ug mingdunggab kang Absalom, ug mingpatay kaniya. At hinipan ni Joab ang pakakak, at ang bayan ay bumalik na mula sa paghabol sa Israel: sapagkat pinigil ni Joab ang bayan. Ug si Joab mipatingog sa trompeta, ug ang katawohan namalik gikan sa ilang paglutos sa Israel; kay si Joab nagpugong sa katawohan. At kanilang kinuha si Absalom at inihagis nila siya sa malaking hukay sa gubat, at tinabunan siya ng isang malaking bunton ng bato: at ang buong Israel ay tumakas bawat isa sa kaniyang tolda. Ug ilang gikuha si Absalom ug gisalibay siya ngadto sa dakung gahong didto sa kalasangan, ug gipatindog sa ibabaw kaniya ang usa ka dakung tapok sa mga bato: ug ang tibook Israel nangalagiw ang tagsatagsa kanila ngadto sa iyang balong-balong. Si Absalom nga sa kaniyang kabuhayan ay nagpasiya at nagtayo sa ganang kaniya ng haligi, na pinaka alaala, na nasa libis ng hari: sapagkat kaniyang sinasabi, Wala akong anak na magiingat ng alaala ng aking pangalan: at kaniyang tinawag ang haligi ng ayon sa kaniyang sariling pangalan: at tinawag na monumento ni Absalom, hanggang sa araw na ito. Karon si Absalom sa buhi pa nagkuha ug nagpatindog sa haligi alang sa iyang kaugalingon, nga anaa sa walog sa hari; kay siya miingon: Wala akoy anak nga lalake nga magapahinumdum sa akong ngalan; ug iyang ginganlan ang haligi sama sa iyang kaugalingong ngalan: ug kini gitawag nga monumento ni Absalom hangtud niining adlawa. Nang magkagayo'y sinabi ni Ahimaas na anak ni Sadoc, Patakbuhin mo ako ngayon, at magdala ng balita sa hari, kung paanong iginanti siya ng Panginoon sa kaniyang kaaway. Unya miingon si Ahimaas ang anak nga lalake ni Sadoc: Padalagana ako karon, ug dad-on ko ang mga balita ngadto sa hari, giunsa ni Jehova ang pagpanimalus alang kaniya sa iyang mga kaaway. At sinabi ni Joab sa kaniya, Hindi ka magiging tagapagdala ng balita sa araw na ito: kundi magdadala ka ng balita sa ibang araw: ngunit sa araw na ito ay hindi ka magdadala ng balita, sapagkat ang anak ng hari ay namatay. Ug si Joab miingon kaniya: Ikaw dili mao ang magdadala sa mga balita niining adlawa, apan sa laing adlaw ikaw magadala ug mga balita: apan niining adlawa ikaw dili magdala ug mga balita, tungod kay ang anak sa hari patay na. Nang magkagayo'y sinabi ni Joab sa Cusita, Yumaon ka na saysayin mo sa hari kung ano ang iyong nakita. At ang Cusita ay yumukod kay Joab, at tumakbo. Unya miingon si Joab niadtong Cusihanon: Lakaw, suginli ang hari unsay imong nakita. Ug ang Cusihanon miyukbo kang Joab ug midalagan. Nang magkagayo'y nagsabi pa uli si Ahimaas na anak ni Sadoc kay Joab, Ngunit sa anomang kahinatnan, isinasamo ko sa iyo, na ako naman ay iyong patakbuhin na kasunod ng Cusita. At sinabi ni Joab, Bakit tatakbo ka, anak ko, dangang wala kang mapapala ng dahil sa balita? Unya si Ahimaas, ang anak nga lalake ni Sadoc miingon pag-usab kang Joab: Apan pahitaboa ang mahitabo, padalagana usab ako, nagahangyo ako kanimo, sunod sa Cusihanon. Ug si Joab miingon: Nganong modalagan ka, anak ko nga lalake, sa nakita nga dili ka makadawat ug balus alang sa mga balita? Ngunit sa anomang kahinatnan, ako'y tatakbo. At sinabi niya sa kaniya, Tumakbo ka. Nang magkagayo'y tumakbo si Ahimaas sa daan ng kapatagan, at inunahan ang Cusita. Apan pahitaboa ang mabitabo, miingon siya: Ako modalagan. Ug siya miingon kaniya: Dalagan. Unya si Ahimaas midalagan sa alagianan sa kapatagan ug nakauna sa Cusihanon. Si David nga ay nakaupo sa pagitan ng dalawang pintuang-bayan: at ang bantay ay sumampa sa ibabaw ng pintuang-bayan, sa kuta, at itinanaw ang kaniyang mga mata, at tumingin, at narito, isang lalake ay tumatakbong nagiisa. Karon si David naglingkod sa taliwala sa duruha ka ganghaan: ug ang magbalantay misaka sa atop sa ganghaan ngadto sa kuta, ug giyahat ang iyang mga mata, ug mitan-aw, ug, ania karon, usa ka tawo nag-inusara sa pagdalagan. At sumigaw ang bantay, at isinaysay sa hari. At sinabi ng hari, Kung siya'y nagiisa, may balita sa kaniyang bibig. At siya'y nagpatuloy at lumapit. Ug ang magbalantay misinggit ug misugilon sa hari. Ug ang hari miingon: Kong siya usa ra, adunay mga balita nga anaa sa iyang baba. Ug siya nagasingabut sa madali, ug nagakahiduol, At ang bantay ay nakakita ng ibang lalake na tumatakbo at tinawag ng bantay ang tanod-pinto, at sinabi, Narito, may ibang lalake na tumatakbong nagiisa. At sinabi ng hari, Siya'y may dala ring balita. Ug ang magbalantay nakakita ug laing tawo nga nagadalagan; ug ang magbalantay mitawag sa magbalantay sa ganghaan, ug miingon: Ania karon, may laing taweo nga nagadalagan nga mao rang usara. Ug ang hari miingon: Siya usab nagdala ug mga balita. At sinabi ng bantay, Inaakala ko na ang takbo ng una ay gaya ng takbo ni Ahimaas na anak ni Sadoc. At sinabi ng hari, Siya'y mabuting lalake at napariritong may mabuting balita. Ug ang magbalantay miingon: Gihunahuna ko nga ang dinalaganan sa labing una sama sa dinalaganan ni Ahimaas, ang anak nga lalake ni Sadoc. Ug ang hari miingon: Siya usa ka maayong tawo, ug nag-anhi sa pagdala sa mga maayong balita. At tumawag si Ahimaas at nagsabi sa hari, Lahat ay mabuti. At siya'y nagpatirapa sa lupa sa harap ng hari, at nagsabi, Purihin ang Panginoon mong Dios, na nagbigay ng mga lalaking nagsipagtaas ng kanilang kamay laban sa aking panginoon na hari. Ug si Ahimaas mitawag ug miingon sa hari: Ang tanan maayo. Ug siya miduko sa atubangan sa hari, uban ang iyang nawong pinatumong sa yuta ug miingon: Bulahan si Jehova, ang imong Dios, nga nagatugyan sa mga tawo nga mingpataas sa ilang kamot, batok sa akong ginoong hari. At sinabi ng hari, Ligtas ba ang binatang si Absalom? At sumagot si Ahimaas. Nang suguin ni Joab, ang lingkod ng hari, sa makatuwid baga'y ako na iyong lingkod, ako'y nakakita ng isang malaking pagkakagulo, ngunit hindi ko nalalaman kung ano. Ug ang hari miingon: Maayo ba ang batan-ong lalake nga si Absalom? Ug si Ahimaas mitubag: Sa diha nga si Joab nagsugo sa sulogoon sa hari, bisan ako nga imong ulipon, nakita ko ang usa ka dakung kasamok, apan wala ko hibaloi kong unsa kadto. At sinabi ng hari, Pumihit ka, at tumayo ka rito. At siya'y pumihit at tumayo. Ug ang hari miingon: Lumiso ka ug tumindog dinhi. Ug siya miliso ug mitindog nga walay lihok. At, narito, ang Cusita ay dumating; at sinabi ng Cusita, Balita sa aking panginoon na hari: sapagkat iginanti ka ng Panginoon sa araw na ito doon sa lahat na nagsibangon laban sa iyo. Ug, ania karon, ang Cusihanon miabut; ug ang Cusihanon miingon: Mga balita alang sa akong ginoong hari; kay si Jehova nagpanimalus alang kanimo niining adlawa sa tanan kanila nga mingtindog batok kanimo. At sinabi ng hari sa Cusita, Ligtas ba ang binatang si Absalom? At sumagot ang Cusita, Ang mga kaaway ng aking panginoon na hari, at yaong lahat na nagsibangon laban sa iyo upang gawan ka ng masama ay maging gaya nawa ng binatang yaon. Ug ang hari miingon sa Cusihanon: Maayo ba ang batan-ong lalake nga si Absalom? Ug ang Cusihanon mitubag: Ang mga kaaway sa akong ginoong hari, ug ang tanang nanindog batok kanimo sa pagbuhat sa makadaut kanimo, mahisama unta sila nianang batan-ong lalake. At ang hari ay nagulumihanan, at sumampa sa silid na nasa ibabaw ng pintuang bayan, at umiyak: at habang siya'y yumayaon, ganito ang sinasabi niya, Oh anak kong Absalom, anak ko, anak kong Absalom! Mano nawa'y ako ang namatay na kahalili mo, Oh Absalom, anak ko, anak ko! Ug ang hari natugob sa mga pagbati ug misaka ngadto sa lawak nga didto sa ibabaw sa ganghaan, ug nagbakho: ug sa iyang pag-adto, mao kini ang iyang giingon: Oh anak ko nga Absalom. Anak ko, anak ko nga Absalom! maayo pa unta kong ako ang namatay sa imong dapit, Oh Absalom, anak ko, anak ko! At nasaysay kay Joab; narito, ang hari ay tumatangis at namamanglaw dahil kay Absalom. Ug kini gisugilon kang Joab: Ania karon, ang hari nagbakho ug nagsubo alang kang Absalom. At ang pagtatagumpay sa araw na yaon ay naging kapanglawan sa buong bayan: sapagkat narinig ng bayan na sinasabi sa araw na yaon. Ang hari ay nahahapis dahil sa kaniyang anak. Ug ang pagdaug niadtong adlawa nahimong kasubo sa tibook katawohan: kay ang katawohan nga nakadungog ming-ingon niadtong adlawa: Ang hari nagsubo tungod sa iyang anak nga lalake. At ang bayan ay pumasok sa bayan na patago sa araw na yaon, na gaya ng pagpasok ng bayang napapahiya pagka tumatakas sa pagbabaka. Ug ang katawohan nagtago-tago niadtong adlawa sa ilang pagsulod ngadto sa ciudad sama sa katawohan nga naulaw, managpanago sa diha nga sila mangalagiw sa gubat. At tinakpan ng hari ang kaniyang mukha, at ang hari ay sumigaw ng malakas. Oh anak kong Absalom, Oh Absalom, anak ko, anak ko! Ug ang hari nagtabon sa iyang nawong, ug ang hari misinggit sa usa ka makusog nga tingog: Oh anak ko nga Absalom, Oh Absalom, anak ko, anak ko! At pumasok si Joab sa bahay, sa hari, at nagsabi, Iyong hiniya sa araw na ito ang mga mukha ng lahat na iyong lingkod na nagligtas sa araw na ito ng iyong buhay, at ng mga buhay ng iyong mga anak na lalake at babae, at ng mga buhay ng iyong mga asawa, at ng mga buhay ng iyong mga babae; Ug si Joab misulod sa balay ngadto sa hari, ug miingon: Ikaw nagapakaulaw niining adlawa sa mga nawong sa tanan mong mga sulogoon, nga niining adlawa sa mga imong kinabuhi ug sa mga kinabuhi sa imong mga anak nga lalake, ug sa imong mga anak nga babaye, ug sa mga kinabuhi sa imong mga asawa, ug sa mga kinabuhi sa imong mga puyopuyo; Sa iyong pagibig sa nangapopoot sa iyo, at pagkapoot sa nagsisiibig sa iyo. Sapagkat iyong inihayag sa araw na ito, na ang mga prinsipe at mga lingkod ay walang anoman sa iyo: sapagkat aking nagugunita sa araw na ito, na kung si Absalom ay nabuhay, at kaming lahat ay namatay sa araw na ito, ay disin nakapagpalugod na mabuti sa iyo. Diha niana ikaw nahagugma kanila nga nanagdumot kanimo, ug nagadumot kanila nga nahagugma kanimo. Kay ikaw nagapadayag niining adlawa, nga ang mga principe ug ang mga sulogoon walay hinungdan alang kanimo: kay niining adlawa naila ko, nga kong si Absalom mao pay nabuhi, ug tanan kami nangamatay niining adlawa, nan kini makapahimuot kaayo kanimo. Ngayon nga'y bumangon ka, ikaw ay lumabas, at magsalita na may kagandahang loob sa iyong mga lingkod: sapagkat aking isinusumpa sa pangalan ng Panginoon, na kung ikaw ay hindi lalabas, ay walang matitira sa iyong isang tao sa gabing ito: at yao'y magiging masama sa iyo kay sa lahat ng kasamaan na sumapit sa iyo mula sa iyong kabataan hanggang ngayon. Busa karon, tindog, umadto ka, ug sumulti nga malipayon sa imong mga sulogoon, kay nanumpa ako pinaagi kang Jehova, nga kong ikaw dili moadto, walay mausa ka tawo nga mopabilin uban kanimo niining gabhiona: ug kini labi pang walay hinungdan kay sa tanang kadautan nga nahitabo kanimo gikan sa imong pagkabatan-on hangtud karon. Nang magkagayo'y tumindig ang hari, at naupo sa pintuang-bayan. At kanilang isinaysay sa buong bayan, na sinasabi, Narito ang hari ay nakaupo sa pintuang-bayan: at ang buong bayan ay naparoon sa harap ng hari. Nakatakas nga ang Israel bawat isa sa kaniyang tolda. Unya ang hari mitindog, ug milingkod didto sa ganghaan. Ug ilang gisugilon sa tibook katawohan, nga nagaingon; Ania karon, ang hari nagalingkod diha sa ganghaan: ug ang tibook katawohan miadto sa atubangan sa hari. Karon ang Israel nangalagiw ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balong-balong. At ang buong bayan ay nagtatalo sa lahat ng mga lipi ng Israel, na sinasabi, Iniligtas tayo ng hari sa kamay ng ating mga kaaway; at iniligtas niya tayo sa kamay ng mga Filisteo; at ngayo'y kaniyang tinakasan si Absalom sa lupain. Ug ang tibook katawohan diha sa kagubot, ang tanang mga banay sa Israel nanag-ingon: Ang hari nagluwas kanato gikan sa kamot sa atong mga kaaway, ug siya nagluwas kanato gikan sa kamot sa mga Filistehanon; ug karon siya mikalagiw gawas sa yuta gikan kang Absalom. At si Absalom na ating pinahiran ng langis, upang maging hari sa atin ay namatay sa pagbabaka. Ngayon nga'y bakit hindi kayo nagsasalita ng isang salita sa pagbabalik sa hari? Ug si Absalom nga atong gidihog sa ibabaw kanato, namatay sa gubat. Karon nganong wala kamo magsulti ug usa ka pulong sa pagdala pagbalik sa hari? At nagsugo ang haring si David kay Sadoc at kay Abiathar na mga saserdote, na sinasabi, Magsipagsalita kayo sa mga matanda sa Juda, na magsipagsabi, Bakit kayo ang huli sa pagbabalik sa hari sa kaniyang bahay? dangang ang pananalita ng buong Israel ay dumating sa hari, upang ibalik siya sa kaniyang bahay. Ug si David nagpaadto kang Sadoc ug kang Abiathar ang mga sacerdote, nga nagaingon: Sultihi ang mga anciano sa Juda, sa pag-ingon: Ngano nga kamo ang kinaulahian sa pagdala pagbalik sa hari ngadto sa iyang balay? Sa nakita nga ang mga gipamulong sa tibook Israel nahiabut sa hari, sa pagdala kaniya ngadto sa iyang balay. Kayo'y aking mga kapatid, kayo'y aking buto at aking laman: bakit nga kayo ang huli sa pagbabalik sa hari? Kamo mao ang akong mga kaigsoonan, kamo mao ang akong bukog ug ang akong unod: ngano man nga kamo mao ang kinaulahian sa pagdala pagbalik sa hari? At sabihin ninyo kay Amasa, Hindi ka ba aking buto at aking laman? Hatulan ng Dios ako, at lalo na, kung ikaw ay hindi maging palaging punong kawal ng mga hukbo sa harap ko na kahalili ni Joab. Ug ingna ninyo si Amasa: Dili ba ikaw mao ang akong bukog ug akong unod? Ang Dios magabuhat sa ingon kanako, ug labi pa usab, kong ikaw dili macapitan sa panon sa akong atubangan nga sa kanunay diha sa lawak ni Joab., At kaniyang ikiniling ang puso ng lahat ng mga lalake ng Juda na parang puso ng isang tao; na anopat sila'y nagsipagsugo sa hari, na nagsisipagsabi, Ikaw ay bumalik, at ang lahat ng iyong lingkod. Ug siya nagpadaku sa kasingkasing sa tanang mga tawo sa Juda, bisan ingon sa kasingkasing sa usa ka tawo; mao nga sila nagpasugo ngadto sa hari, nga nagaingon: Bumalik ka ug ang tanan nimong mga sulogoon. Sa gayo'y bumalik ang hari, at naparoon sa Jordan. At ang Juda ay naparoon sa Gilgal, upang salubungin ang hari, na itawid ang hari sa Jordan. Busa ang hari mipauli, ug nahiabut sa Jordan. Ug ang Juda miadto sa Gilgal sa pagsugat sa hari, sa pagdala sa hari tabok sa Jordan. At si Semei na anak ni Gera, na Benjamita, na taga Bahurim, ay nagmadali at lumusong na kasama ang mga lalake ng Juda upang salubungin ang haring si David. Ug si Semei, ang anak nga lalake ni Gera, ang Benjaminhon nga didto sa Bahurim, midali ug milugsong kuyog sa mga tawo sa Juda aron sa pagsugat sa hari nga si David. At may isang libong lalake ng Benjamin na kasama siya, at si Siba, na alila sa sangbahayan ni Saul, at ang kaniyang labing limang anak at ang kaniyang dalawang pung alila na kasama niya; at sila'y nagsitawid sa Jordan sa harap ng hari. Ug didto may usa ka libo nga tawo gikan sa Benjamin nga uban kaniya, ug si Siba ang sulogoon sa balay ni Saul, ug ang iyang napulo ug lima ka mga anak nga lalake, ug ang iyang kaluhaan ka mga ulipon uban kaniya; ug minglatas sila sa Jordan sa atubangan sa hari. At may tawiran naman upang tawiran ng sangbahayan ng hari, at gawin ang kaniyang inaakalang mabuti. At si Semei na anak ni Gera ay nagpatirapa sa harap ng hari, nang siya'y makatawid sa Jordan. Ug didto may usa ka sakayan nga tabokanan aron sa pagdala sa mga sulod-balay sa hari, ug sa paghimo sumala sa maayo sa iyang hunahuna. Ug si Semei, ang anak nga lalake ni Gera mihapa sa atubangan sa hari, sa diha nga nakatabok na siya sa Jordan. At sinabi niya sa hari, Huwag paratangan ng kasamaan ako ng aking panginoon, o alalahanin man ang ginawa na may kalikuan ng iyong lingkod sa araw na ang aking panginoon na hari ay lumabas sa Jerusalem, upang isapuso ng hari. Ug siya miingon sa hari: Dili unta pag-ipasangil sa akong ginoo ang kasal-anan kanako, ni mahinumdum ikaw sa gibuhat nga kadautan sa imong sulogoon sa adlaw nga ang akong ginoong hari migula gikan sa Jerusalem, ni aron ang hari magtipig niana sa iyang kasingkasing. Sapagkat nalalaman ng iyong lingkod na ako'y nagkasala: kayat, narito, ako'y naparirito sa araw na ito, na una sa lahat ng sangbahayan ni Jose upang lumusong na salubungin ang aking panginoon na hari. Kay ang imong sulogoon nahibalo nga ako nakasala: busa, ania karon, ako nahianhi niining adlawa, ang una sa tibook balay ni Jose sa paglugsong aron sa pagsugat sa akong ginoong hari. Ngunit si Abisai na anak ni Sarvia ay sumagot, at nagsabi, Hindi ba papatayin si Semei dahil dito, sapagkat kaniyang isinumpa ang pinahiran ng langis ng Panginoon? Apan si Abisai, ang anak nga lalake ni Sarvia mitubag ug miingon: Dili ba pagapatyon si Semei tungod niini, tungod kay siya nagtunglo sa dinihog ni Jehova? At sinabi ni David, Ano ang ipakikialam ko sa inyo, mga anak ni Sarvia, na kayo'y magiging mga kaaway ko sa araw na ito? may sinoman bang papatayin sa araw na ito sa Israel? sapagkat di ko ba talastas na ako'y hari sa araw na ito sa Israel? Ug si David miingon: Unsay labut ko kaninyo, kamo nga mga anak nga lalake ni Sarvia, nga kamo niining adlawa mga kabatok nako? May bisan kinsa ba nga tawo nga pagapatyon niining adlawa sa Israel? Kay wala ba ako mahibalo nga ako niining adlawa hari sa Israel? At sinabi ng hari kay Semei, Ikaw ay hindi mamamatay. At ang hari ay sumumpa sa kaniya. Ug ang hari miingon kang Semei: Ikaw dili mamatay. Ug ang hari nanumpa kaniya. At si Mephiboseth na anak ni Saul ay lumusong na sinalubong ang hari; at hindi man siya naghugas ng kaniyang mga paa, o naggupit man ng kaniyang balbas, o nilabhan man ang kaniyang mga suot, mula sa araw na ang hari ay umalis hanggang sa araw na siya'y umuwi na payapa sa bahay. Ug si Mephi-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, milugsong aron sa pagsugat sa hari; ug wala niya kataboni ang iyang mga tiil ni naguntingan ang iyang bungot, ni nalabhan ang iyang mga saput sukad sa adlaw nga ang hari migikan hangtud sa adlaw nga siya nahiuli sa balay nga may pakigdait. At nangyari, nang siya'y dumating sa Jerusalem upang salubungin ang hari, na sinabi ng hari sa kaniya, Bakit hindi ka yumaong kasama ko, Mephiboseth? Ug nahitabo sa diha nga siya nahiabut na sa Jerusalem sa pagpakigkita sa hari, nga ang hari miingon kaniya: Nganong wala ka umadto uban kanako, Mephi-boseth? At siya'y sumagot, Panginoon ko, Oh hari, dinaya ako ng aking lingkod: sapagkat sinabi ng iyong lingkod, Ako'y maghahanda ng isang asno, upang aking masakyan, at yumaong kasama ng hari; sapagkat ang iyong lingkod ay pilay. Ug siya mitubag: Ginoo ko, Oh hari, ang akong sulogoon naglimbong kanako: kay ang imong sulogoon miingon: Akong gimontorahan ang usa ka asno aron makakabayo sa ibabaw niini ug umuban sa hari; tungod kay ang imong sulogoon piang. At kaniyang binintangan ang iyong lingkod sa aking panginoon na hari; ngunit ang panginoon kong hari ay gaya ng isang anghel ng Dios: gawin mo nga kung ano ang mabuti sa iyong mga mata. Ug iyang gibutangbutangan ang imong sulogoon didto sa akong ginoong hari; apan ang akong ginoo, ang hari, ingon sa usa ka manolonda sa Dios: busa buhata ang bisan unsa nga maayo sa imong mga mata. Sapagkat ang buong sangbahayan ng aking ama ay mga patay na lalake lamang sa harap ng panginoon kong hari: gayon ma'y inilagay mo ang iyong lingkod sa kasamahan ng nagsisikain sa iyong sariling dulang. Ano pa ngang matuwid mayroon ako, na aking maisisigaw pa sa hari? Kay ang tibook balay sa akong amahan sama lamang sa mga patay nga tawo sa atubangan sa akong ginoong hari; apan bisan pa niini gibutang mo ang imong sulogoon ipon kanila nga nagakaon diha sa imong kaugalingong lamesa. Busa unsa ang katungod nga ania pa kanako nga ako mosangpit pa man sa hari? At sinabi ng hari sa kaniya, Bakit nagsasalita ka pa ng iyong mga bagay? Aking sinabi, Ikaw at si Siba ay maghati sa lupa. Ug ang hari miingon kaniya: Ngano ba nga magsulti pa ikaw mahitungod sa imong mga butang? Ako nagaingon: Ikaw ug si Siba magabahin sa yuta. At sinabi ni Mephiboseth sa hari, Oo, ipakuha mo sa kaniya ang lahat, yamang ang aking panginoon na hari ay dumating na payapa sa kaniyang sariling bahay. Ug si Mephi-boseth miingon sa hari: Oo, ipakuha kaniya ang tanan, tungod kay ang akong ginoong hari nahiabut nga malinawon diha sa iyang kaugalingong balay. At si Barzillai na Galaadita ay lumusong mula sa Rogelim; at siya'y tumawid sa Jordan na kasama ng hari, upang ihatid niya siya sa dako roon ng Jordan. Ug si Barzillai, ang Galaadnon milugsong gikan sa Rogelim; ug mitabok siya sa Jordan uban sa hari aron sa paghatud kaniya sa tabok sa Jordan. Si Barzillai nga ay lalaking matanda nang totoo, na may walong pung taon: at kaniyang ipinaghanda ang hari ng pagkain samantalang siya'y nasa Mahanaim; sapagkat siya'y totoong dakilang tao. Karon si Barzillai maoy usa ka tigulang na kaayo nga tawo, bisan kawaloan na ka tuig ang panuigon: siya mihatag sa hari ug makaon samtang nga nagapuyo pa siya sa Mahanaim; kay siya usa ka bantugan kaayo nga tawo. At sinabi ng hari kay Barzillai, Tumawid kang kasama ko, at aking pakakanin ka sa Jerusalem. Ug ang hari miingon kang Barzillai: Umari ka uban kanako, ikaw alimahan ko uban kanako sa Jerusalem. At sinabi ni Barzillai sa hari, Gaano na lamang ang mga araw ng mga taon ng aking buhay, na aahon pa ako sa Jerusalem na kasama ng hari? Ug si Barzillai miingon sa hari. Pila ba ang mga adlaw sa mga tuig sa akong kinabuhi, aron ako motungas uban sa hari ngadto sa Jerusalem? Ako sa araw na ito'y may walong pung taon na; makapapansin pa ba ako ng mabuti at masama? malalasahan pa ba ng iyong lingkod ang kaniyang kinakain at iniinom? maririnig ko pa ba ang tinig ng mangaawit na lalake at babae? bakit pa nga magiging isang pasan ang iyong lingkod sa aking panginoon na hari? Ako kawaloan na ka tuig ang panuigon niining adlawa: makaila ba ako sa taliwala sa maayo ug sa dautan? Makatilaw ba ang imong sulogoon kong unsay akong gikaon kun unsay akong giinum? Madungog ko pa ba ang mga mag-aawit nga lalake ug ang mga mag-aawit nga babaye? Busa ngano nga ang imong sulogoon mahimo pa nga palas-anon sa akong ginoong hari? Ang iyong lingkod ay yayaon na lamang ng kaunti sa dako roon ng Jordan na kasama ng hari: at bakit gagantihin ng hari ako ng ganyang ganting pala? Ang imong sulogoon buot lamang nga motabok sa Jordan uban sa hari: ug nganong magabayad pa ang hari kanako uban nianang maong balus? Isinasamo ko sa iyo na pabalikin mo ang iyong lingkod, upang ako'y mamatay sa aking sariling bayan, sa siping ng libingan ng aking ama at ng aking ina. Ngunit, narito, ang iyong lingkod na Chimham: bayaan siyang tumawid na kasama ng aking panginoon na hari; at gawin mo sa kaniya, kung ano ang mamabutihin mo. Tugoti ang imong sulogoon, ako nagahangyo kanimo, sa pagpauli, aron ako mamatay diha sa akong kaugalingong ciudad, tupad sa lubnganan sa akong amahan ug sa akong inahan. Apan, ania karon, ang imong sulogoon nga si Chimham; tugoti nga mokuyog siya sa akong ginoong hari; ug buhata kaniya kong daw unsay maayo alang kanimo. At sumagot ang hari, Si Chimham ay tatawid na kasama ko, at gagawin ko sa kaniya ang aakalain mong mabuti: at anomang iyong kailanganin sa akin ay aking gagawin alangalang sa iyo. Ug ang hari mitubag: Si Chimham motabok uban kanako, ug buhaton ko kaniya kadtong daw maayo kanimo: ug bisan unsay imong pangayoon kanako, kana akong pagabuhaton alang kanimo. At ang buong bayan ay tumawid sa Jordan, at ang hari ay tumawid: at hinagkan ng hari si Barzillai, at binasbasan siya; at siya'y bumalik sa kaniyang sariling dako. Ug ang tibook katawohan mingtabok sa Jordan, ug ang hari mitabok: ug ang hari mihalok kang Barzillai, ug nagpanalangin kaniya; ug mipauli siya sa iyang kaugalingong dapit. Sa gayo'y tumawid sa Gilgal ang hari, at si Chimham ay tumawid na kasama niya: at itinawid ng buong bayan ng Juda ang hari, at ng kalahati rin naman ng bayan ng Israel. Busa ang hari mitabok ngadto sa Gilgal ug si Chimham mitabok uban kaniya: ug ang tibook katawohan sa Juda mingdala sa hari ngadto sa tabok, ug ang katunga usab sa katawohan sa Israel. At, narito, ang lahat na lalake ng Israel ay nagsiparoon sa hari, at nagsipagsabi sa hari, Bakit ninakaw ka ng aming mga kapatid na mga lalake ng Juda, at itinawid ang hari at ang kaniyang sangbahayan sa Jordan, at ang lahat na lalake ni David na kasama niya? Ug, ania karon, ang tibook katawohan sa Israel ming-adto sa hari ug miingon sa hari: Ngano nga ang atong mga kaigsoonan sa Juda nagkawat kanimo, ug nagdala sa bari, ug ang iyang sulod-balay, ngadto sa tabok sa Jordan ug ang tanang mga tawo ni David uban kaniya? At ang lahat na lalake ng Juda ay nagsisagot sa mga lalake ng Israel, Sapagkat ang hari ay kamaganak na malapit namin: bakit nga kayo mangagagalit dahil sa bagay na ito? nagsikain ba kami ng anoman sa gugol ng hari? o binigyan ba niya kami ng anomang kaloob? Ug ang tanang mga tawo sa Juda mingtubag sa mga tawo sa Israel: Tungod kay ang hari haduol nga kaubanan namo: Ngano man diay nga masuko kamo niining butanga? Nakakaon ba kami sa kinabudlayan sa hari? kun nakahatag ba siya kanamo ug bisan unsang hatag? At ang mga lalake ng Israel ay nagsisagot sa mga lalake ng Juda, at nagsipagsabi, Kami ay may sangpung bahagi sa hari, at kami ay may higit na matuwid kay David kay sa inyo; bakit nga ninyo niwalan ng kabuluhan kami, na ang aming payo'y hindi siyang una sa pagbabalik sa aming hari? At ang mga salita ng mga lalake ng Juda ay lalong mababagsik kay sa mga salita ng mga lalake ng Israel. Ug ang mga tawo sa Israel mingtubag sa mga tawo sa Juda, ug ming-ingon: Kami adunay napulo ka bahin sa hari, ug kami adunay labaw nga katungod diha kang David kay kaninyo: ngano man nga nagabiaybiay kamo kanamo, nga ang among tambag wala pangitaa pag-una, sa pagdala pagbalik sa among hari? Ug ang mga pulong sa mga tawo sa Juda labi pang mabangis kay sa mga pulong sa mga tawo sa Israel. At nagkataon, na may isang lalake, na ang pangala'y Seba, na anak ni Bichri, na Benjamita: at kaniyang hinipan ang pakakak, at nagsabi, Kami ay walang bahagi kay David, o anomang mana sa anak ni Isai: bawat tao ay sa kaniyang mga tolda, Oh Israel. Ug didto nahitabo nga may usa ka dautang tawo, nga ginganlan si Seba, ang anak nga lalake ni Bichri, nga usa ka Benjaminhon: ug iyang gihuyop ang trompeta, ug miingon: Wala kami ing bahin kang David, ni may panulondon kami diha sa anak nga lalake ni Isai: ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang mga balong-balong, Oh Israel. Sa gayo'y lahat ng mga lalake ng Israel ay nagsiahong mula sa pagsunod kay David, at nagsisunod kay Seba na anak ni Bichri: ngunit ang mga anak ni Juda ay nagsisanib sa kanilang hari, mula sa Jordan hanggang sa Jerusalem. Busa ang tanang mga tawo sa Israel nanungas gikan sa pagsunod kang David, ug mingnunot kang Seba, ang anak nga lalake ni Bichri: apan ang mga tawo sa Juda mingpabilin sa ilang hari, sukad sa Jordan bisan hangtud sa Jerusalem. At dumating si David sa kaniyang bahay sa Jerusalem; at kinuha ng hari ang sangpung babae na kaniyang mga kinakasama, na siyang mga iniwan niya upang magsipagingat ng bahay, at mga inilagay sa pagbabantay at mga hinandaan sila ng pagkain, ngunit hindi sumiping sa kanila. Sa gayo'y nasarhan sila hanggang sa kaarawan ng kanilang kamatayan, na nangamuhay sa pagkabao. Ug si David nahiabut sa iyang balay didto sa Jerusalem; ug gikuha sa hari ang napulo ka babaye nga iyang puyopuyo nga iyang gibilin sa pagbantay sa balay, ug gibutang sila sa sulod nga binantayan, ug gihatagan sila ug makaon, apan wala sumulod ngadto kanila. Busa sila natakpan ngadto sa adlaw sa ilang kamatayon, nga nanagpuyo sa ilang pagkabalo. Nang magkagayo'y sinabi ng hari kay Amasa, Pisanin mo sa akin ang mga lalake ng Juda sa loob ng tatlong araw, at humarap ka rito. Unya miingon ang hari kang Amasa: Tawgon mo kanako ang mga tawo sa Juda sa tingub sulod niining totolo ka adlaw, ug ikaw anhi dinhi magatambong. Sa gayo'y yumaon si Amasa upang pisanin ang mga lalake sa Juda: ngunit siya'y nagluwat kay sa panahong takda na kaniyang itinakda sa kaniya. Busa si Amasa miadto sa pagtawag sa paghiusa sa mga tawo sa Juda; apan siya nadugaydugay kay sa panahon nga iyang gitagal kaniya. At sinabi ni David kay Abisai, Gagawa nga si Seba na anak ni Bichri ng lalong masama kay sa ginawa ni Absalom: kunin mo ngayon ang mga lingkod ng iyong panginoon, at habulin ninyo siya, baka siya'y makaagap ng mga bayan na nakukutaan, at makatanan sa ating paningin. Ug si David miingon kang Abisai: Karon si Seba, ang anak nga lalake ni Bichri magabuhat ba kanato sa labing makadaut kay sa gibuhat ni Absalom? Dad-on mo ang mga sulogoon sa imong ginoo, ug umagpas ka sunod kaniya, tingali unya nga makuha niya ang mga kinutaang ciudad ug makakalagiw siya gikan sa atong mata. At nagsilabas na hinabol siya ng mga lalake ni Joab, at ang mga Ceretheo at ang mga Peletheo, at ang lahat na makapangyarihang lalake; at sila'y nagsilabas sa Jerusalem, upang habulin si Seba na anak ni Bichri. Ug may ming-adto nunot kaniya nga mga tawo ni Joab, ug ang mga Cerethnon, ug ang mga Pelethnon, ug ang tanang mga gamhanang mga tawo, ug nanggula sila sa Jerusalem sa paglutos kang Seba, ang anak nga lalake ni Bichri. Nang sila'y na sa malaking bato na nasa Gabaon, ay sumalubong sa kanila si Amasa. At si Joab ay nabibigkisan ng kaniyang suot na pangdigma na kaniyang isinuot, at sa ibabaw niyaon ay ang pamigkis na may tabak na sukat sa kaniyang mga balakang sa kaniyang kaloban: at samantalang siya'y lumalabas ay nahulog. Sa diha nga didto na sila sa dakung bato nga atua sa Gabaon, si Amasa miabut sa pagpakigkita kanila. Ug si Joab gibaksan sa iyang saput sa gubat nga iyang gisul-ob, ug didto sa ibabaw may usa ka bakus lakip ang usa ka tinaod nga pinuti sa ibabaw sa iyang hawak sulod sa sakoban niini; ug sa paggula niya kini nahulog. At sinabi ni Joab kay Amasa, Mabuti ba sa iyo, kapatid ko? At hinawakan ni Joab sa balbas si Amasa ng kaniyang kanang kamay upang hagkan niya siya. Ug si Joab miingon kang Amasa: Maayo ba ikaw, igsoon ko? Ug gikuptan ni Joab si Amasa sa iyang bungot sa iyang toong kamot aron sa paghalok kaniya. Ngunit si Amasa ay hindi nagingat sa tabak na nasa kamay ni Joab; sa gayo'y sinaktan siya sa tiyan, at lumuwa ang kaniyang bituka sa lupa, at hindi na siya inulit pa; at siya'y namatay. At si Joab at si Abisai na kaniyang kapatid ay humabol kay Seba na anak ni Bichri. Apan si Amasa wala magbantay sa pinuti nga diha sa kamot ni Joab: busa gidunggab siya diha sa lawas ug nayagyag ang iyang mga tinae ngadto sa yuta ug wala na siya dunggaba pag-usab; ug siya namatay. Ug si Joab ug si Abisai, ang iyang igsoon nga lalake minglutos kang Seba, ang anak nga lalake ni Bichri. At tumayo sa siping niyaon ang isa sa mga bataan ni Joab, at nagsabi, Siyang nagpapabuti kay Joab at siyang kay David, ay sumunod kay Joab. Ug didto may nagtindog tupad kaniya, usa sa mga batan-ong lalake ni Joab, ug miingon: Siya ang nagadapig kang Joab, ug siya nga alang kang David, panonta siya kang Joab. At si Amasa ay nagugumon sa kaniyang dugo sa gitna ng lansangan. At nang makita ng lalake na ang buong bayan ay nakatayong natitigil, ay kaniyang dinala si Amasa mula sa lansangan hanggang sa parang, at tinakpan siya ng isang kasuutan, nang kaniyang makita na bawat dumating sa siping niya ay tumitigil. Ug si Amasa nagalunang sa iyang dugo didto sa taliwala sa dalan. Ug sa diha nga ang tawo nakakita nga ang katawohang tanan nanagbarog nga wala maglihok, iyan gidala si Amasa gikan sa dalan ngadto sa kapatagan, ug nagtakyap ug usa ka panapton sa ibabaw niya, sa diha nga nakita niya nga ang tagsatagsa nga tupad niya nanagtindog nga wala maglihok. Nang siya'y alisin sa lansangan, ay nagpatuloy ang buong bayan na nagsisunod kay Joab, upang habulin si Seba na anak ni Bichri. Ug sa diha nga gikuha na siya gikan sa dalan, ang tibook katawohan nanagpadayon sa pagnunot kang Joab, aron sa paglutos kang Seba, ang anak nga lalake ni Bichri. At siya ay naparoon sa lahat ng mga lipi ng Israel, sa Abel, at sa Beth-maacha, at ang lahat na Berita: at sila'y nangagpisan at nagsiyaon namang kasunod niya. Ug giadto niya ang tibook banay sa Israel ngadto sa Abel, ug ngadto sa Beth-maacha, ug sa tanang mga Barimhanon: ug nagtigum sila pagtingub, ug miadto usab sunod kaniya. At sila'y nagsidating at kinulong nila siya sa Abel ng Beth-maacha, at sila'y nagtindig ng isang bunton laban sa bayan, at tumayo laban sa kuta: at sinasaksak ang kuta ng buong bayan na kasama ni Joab, upang ibuwal. Ug sila nanghiabut ug gilibutan siya sa Abel sa Beth-maacha, ug ilang gibutangan ug usa ka bungtod atbang sa ciudad, ug kini nagtindog atbang sa dapit sa salipdanan; ug ang tibook katawohan nga didto uban ni Joab nanaglumpag sa kuta aron mahugno. Nang magkagayo'y sumigaw ang isang pantas na babae sa bayan, Dinggin ninyo, dinggin ninyo: Isinasamo ko sa inyo na inyong sabihin kay Joab, Lumapit ka rito, na ako'y makapagsalita sa iyo. Unya misinggit ang usa ka manggialamon nga babaye gikan sa lungsod: Pamati, pamati; oh, ako nagahangyo kanimo, sultihi si Joab: Ngari sa haduol aron makasulti ako kanimo. At siya'y lumapit sa kaniya, at sinabi ng babae, Ikaw ba'y si Joab? At siya'y sumagot, Ako nga. Nang magkagayo'y sinabi niya sa kaniya, Dinggin mo ang mga salita ng iyong lingkod. At siya'y sumagot, Aking dinidinig. Ug siya miadto haduol kaniya; ug ang babaye miingon: Mao ba ikaw si Joab? Ug siya mitubag: Ako man: Unya miingon ang babaye kaniya: Pamatia ang mga pulong sa imong sulogoon nga babaye. Ug siya mitubag: Ako nagapatalinghug. Nang magkagayo'y nagsalita siya, na sinasabi, Sinasalita noong unang panahon, na sinasabi, Sila'y walang pagsalang hihingi ng payo sa Abel; at gayon nila tinapos ang usap. Unya siya namulong, nga nagaingon: Nabatasan nila ang pagsulti kanhi nga panahon, nga nagaingon: Sila sa pagkatinuod nangayo ug pakitambag sa Abel: busa gihunongan nila ang butang. Ako'y doon sa mga tahimik at tapat sa Israel: ikaw ay nagsisikap na gumiba ng isang bayan at ng isang bayan at ng isang ina sa Israel: bakit ibig mong lamunin ang mana ng Panginoon? Ako ug ang usa kanila nga makigdaiton ug matinumanon sa Israel: ikaw nagapangita sa paggun-ob sa usa ka ciudad ug usa ka inahan sa Israel: Ngano nga magalamoy ikaw sa panulondon ni Jehova? At si Joab ay sumagot, at nagsabi, Malayo, malayo nawa sa akin na aking lamunin o gibain. Ug si Joab mitubag ug miingon: Ipahalayo kana, ipahilayo kana kanako nga ako magalamoy kun magagun-ob. Ang usap ay hindi ganyan: kundi ang isang lalake sa lupaing maburol ng Ephraim, si Seba na anak ni Bichri ang pangalan, ay nagtaas ng kaniyang kamay laban sa hari, sa makatuwid baga'y laban kay David: ibigay mo lamang siya sa akin, at aking ihihiwalay sa bayan. Ang hinungdan dili mao kana: apan usa ka tawo sa kabungtoran sa Ephraim, si Seba, anak nga lalake ni Bichri ang ngalan, mipataas sa iyang kamot batok sa hari, bisan batok kang David; itugyan lamang siya ug ako mopahawa gikan sa ciudad. At sinabi ng babae kay Joab, Narito, ang kaniyang ulo ay mahahagis sa iyo sa kuta. Ug ang babaye miingon kang Joab: Ania karon ang iyang ulo igatugpo nganha kanimo sa ibabaw sa kuta. Nang magkagayo'y naparoon ang babae sa buong bayan sa kaniyang karunungan. At kanilang pinugot ang ulo ni Seba na anak ni Bichri, at inihagis kay Joab. At kaniyang hinipan ang pakakak at sila'y nangalat mula sa bayan, bawat tao ay sa kaniyang tolda. At si Joab ay bumalik sa Jerusalem sa hari. Unya ang babaye sa iyang kaalam miadto sa tibook katawohan. Ug ilang gilunggo ang ulo ni Seba, ang anak nga lalake ni Bichri, ug gitugpo kini sa gawas ngadto kang Joab. Ug siya mihuyop sa trompeta, ug gipatibulaag sila gikan sa ciudad, ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balong-balong. Ug si Joab mibalik sa Jerusalem ngadto sa hari. Si Joab nga ay na sa buong hukbo ng Israel: at si Benaia na anak ni Joiada ay na sa mga Ceretheo at sa mga Peletheo: Karon si Joab maoy diha sa ibabaw sa tanang panon sa Israel; ug si Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada diha sa ibabaw sa mga Cerethnon ug sa mga Pelethnon. At si Adoram ay nasa mga magpapabuwis at si Josaphat na anak ni Ahilud ay kasangguni: Ug si Adoram maoy diha sa ibabaw sa mga tawo nga ilalum sa tinariyang bulohaton: ug si Josaphat, ang anak nga lalake ni Ahillud maoy magtilimaan. At si Seba ay kalihim: at si Sadoc at si Abiathar ay mga saserdote: Ug si Seba maoy escriba; ug si Sadoc ug si Abiathar mga sacerdote. At si Ira naman sa Jaireo ay pangulong tagapangasiwa kay David. Ug si Ira usab, ang Jairhanon maoy labaw nga magtatabang kang David. At nagkaroon ng kagutom sa mga kaarawan ni David na taon taon, sa tatlong taon; at hinanap ni David ang mukha ng Panginoon. At sinabi ng Panginoon, Dahil kay Saul, at dahil sa kaniyang salaring sangbahayan, sapagkat kaniyang pinatay ang mga Gabaonita. Ug dihay usa ka gutom sa mga adlaw ni David sa totolo ka tuig, sa sunod-sunod nga tuig; ug si David nagpakitambag kang Jehova. Ug si Jehova miingon: Kini mahitungod kang Saul ug sa iyang dugoon nga balay, tungod kay iyang gipamatay ang mga Gabaonhon. At tinawag ng hari ang mga Gabaonita at sinabi sa kanila; (ang mga Gabaonita nga ay hindi sa mga anak ni Israel, kundi sa nalabi sa mga Amorrheo; at ang mga anak ni Israel ay nagsisumpa sa kanila: at pinagsikapan ni Saul na patayin sa kaniyang sikap dahil sa mga anak ni Israel at Juda:) Ug ang hari mitawag sa mga Gabaonhon, ug miingon kanila (karon ang mga Gabaonhon dili sa mga anak sa Israel, apan sila sa salin sa mga Amorehanon; ug ang mga anak sa Israel nanagpanumpa kanila: ug si Saul nagapangita sa pagpatay kanila tungod sa iyang mainitong pagbati alang sa mga anak sa Israel ug Juda); At sinabi ni David sa mga Gabaonita, Ano ang gagawin ko sa inyo? at ano ang itutubos ko, upang inyong basbasan ang mana ng Panginoon? Ug si David miingon sa mga Gabaonhon: Unsay akong pagabuhaton alang kaninyo? Ug asa nako himoa ang pagtabon-sa-sala aron bulahanon ninyo ang panulondon ni Jehova? At sinabi ng mga Gabaonita sa kaniya, Hindi kabagayan ng pilak o ginto sa amin at kay Saul, o sa kaniyang sangbahayan; kahit sa amin ang pumatay ng sinomang tao sa Israel. At kaniyang sinabi, Ano ang inyong sasabihin, na aking gagawin sa inyo? Ug ang mga Gabaonhon miingon kaniya: Kini dili butang mahitungod sa salapi kun bulawan sa taliwala kanamo ug kang Saul, kun sa iyang balay; ni ania kanamo ang pagpatay sa bisan kinsa sa Israel. Ug siya miingon: Unsay inyong igapamulong, kana buhaton ko alang kaninyo. At kanilang sinabi sa hari, Ang lalake na pumupugnaw sa amin, at yaong nagbabanta laban sa amin, na kami ay malipol sa pagtahan sa alinman sa mga hangganan ng Israel, Ug sila miingon sa hari: Ang tawo nga nag-ut-ut kanamo ug kadtong naglalang ug mga paagi batok kanamo, aron kami pagalaglagon gikan sa pagpabilin sa bisan diin nga mga utlanan sa Israel. Ay ibigay sa amin ang pito sa kaniyang mga anak, at aming ibibitin sa Panginoon sa Gabaa ni Saul na pinili ng Panginoon. At sinabi ng hari, Aking ibibigay sila. Itugot nga ang pito sa iyang mga anak nga lalake itugyan kanamo ug sila amo nga bitayon alang kang Jehova didto sa Gabaa ni Saul ang pinili ni Jehova. Ug ang hari miingon: Ihatag ko sila. Ngunit ang hari ay nanghinayang kay Mephiboseth na anak ni Jonathan na anak ni Saul, dahil sa sumpa ng Panginoon na namamagitan sa kanila, kay David at kay Jonathan na anak ni Saul. Apan ang hari nagpagawas kang Mephi-boseth, ang anak nga lalake ni Jonathan, anak nga lalake ni Saul, tungod sa panumpa ni Jehova nga diha sa taliwala nila, sa taliwala ni David ug ni Jonathan, ang anak nga lalake ni Saul. Ngunit kinuha ng hari ang dalawang anak ni Rispa, na anak ni Aja, na kaniyang ipinanganak kay Saul, si Armoni at si Mephiboseth; at ang limang anak ni Michal na anak na babae ni Saul na kaniyang ipinanganak kay Adriel na anak ni Barzillai, na Molathita: Apan ang hari mikuha sa duruha ka anak nga lalake ni Rispa, ang anak nga babaye ni Aja, nga iyang gipaangkan kang Saul, si Armoni ug Mephi-boseth; ug ang lima ka mga anak nga lalake ni Michal, anak nga babaye ni Saul, nga iyang gipanganak kang Adriel, ang anak nga lalake ni Barzillai, ang Molatihanon: At ibinigay niya sila sa mga kamay ng mga Gabaonita at mga ibinitin nila sa bundok sa harap ng Panginoon, at nangabuwal ang pito na magkakasama. At sila'y pinatay sa mga kaarawan ng pagaani, sa mga unang araw, sa pasimula ng pagaani ng sebada. Ug sila gitugyan niya ngadto sa mga kamot sa mga Gabaonhon ug sila gibitay nila didto sa bukid sa atubangan ni Jehova, ug nangapukan silang pito pagdungan. Ug gipapatay sila sulod sa mga adlaw sa pag-ani sa unang mga adlaw, sa sinugdan sa ting-ani sa cebada. At kumuha si Rispa na anak ni Aja ng isang magaspang na kayong damit, at inilatag niya sa ibabaw ng bato, mula sa pasimula ng pagaani hanggang sa ang tubig ay nabuhos sa mga yaon na mula sa langit; at hindi niya tiniis sa araw na dapuan yaon ng mga ibon sa himpapawid, o lapitan man sa gabi ng mga hayop sa parang. Ug si Rizpa, ang anak nga babaye ni Aja mikuha ug saput nga sako, ug mibuklad niana alang kaniya sa ibabaw sa bato, sukad sa sinugdan sa ting-ani hangtud nga ang tubig gibubo kanila gikan sa langit; ug siya wala motugot nga ang mga langgam sa kalangitan mopahulay sa ibabaw niini sa adlaw, ni sa kamananapan sa kapatagan sa magabii. At nasaysay kay David ang ginawa ni Rispa na anak ni Aja, na babae ni Saul. Ug kini gisugilon kang David kong unsay gibuhat ni Rispa, ang anak nga babaye ni Aja, ang puyopuyo ni Saul. At yumaon at kinuha ni David ang mga buto ni Saul at ang mga buto ni Jonathan na kaniyang anak sa mga lalake ng Jabes-galaad, na siyang nagsipagnakaw ng mga yaon sa daan ng Beth-san, na doon sila ibinitin ng mga Filisteo nang araw na patayin ng mga Filisteo si Saul sa Gilboa: Ug si David miadto ug mikuha sa mga bukog ni Saul ug sa mga bukog ni Jonathan nga iyang anak nga lalake gikan sa mga tawo sa Jabes-Galaad, nga nagkawat kanila gikan sa dalan sa Bethsan, ang mga Filistehanon nagbitay kanila sa adlaw nga ang mga Filistehanon nagpatay kang Saul didto sa Gilboa: At kaniyang iniahon mula roon ang mga buto ni Saul at ang mga buto ni Jonathan na kaniyang anak; at kanilang pinisan ang mga buto ng mga ibinitin. Ug iyang gidala gikan didto ang mga bukog ni Saul ug ang mga bukog ni Jonathan nga iyang anak nga lalake: ug ilang gitigum ang mga bukog nila niadtong mga gipamatay. At kanilang ibinaon ang mga buto ni Saul at ni Jonathan na kaniyang anak sa lupain ng Benjamin sa Sela sa libingan ni Cis na kaniyang ama: at kanilang tinupad yaong lahat na iniutos ng hari. At pagkatapos ang Dios ay nadalanginan dahil sa lupain. Ug ilang gilubong ang mga bukog ni Saul ug kang Jonathan nga iyang anak nga lalake didto sa yuta ni Benjamin sa Sela, sa lubnganan ni Cis nga iyang amahan: ug ilang gihimo ang tanang gisugo sa hari. Ug sa tapus niana ang Dios gihangyo mahitungod sa yuta. At ang mga Filisteo ay nagkaroon ng pakikidigma uli sa Israel; at si David ay lumusong, at ang kaniyang mga lingkod na kasama niya, at nangakipagbaka laban sa mga Filisteo. At si David ay napagod. Ug ang mga Filistehanon may gubat na usab batok sa Israel; ug si David milugsong, ug ang iyang mga sulogoon uban kaniya, ug nakig-away batok sa mga Filistehanon. Ug si David nag-anam ug kaluya. At si Isbi-benob, na sa mga anak ng higante; na ang bigat ng sibat niya ay tatlong daang siklong tanso, na palibhasa'y nabibigkisan ng bagong tabak ay nagmunukalang patayin si David. Ug si Isbi-benob, ang anak nga lalake sa higanti, kansang bangkaw may kabug-aton nga totolo ka gatus ka siclo nga tumbaga sa gibug-aton, siya nga binaksan sa usa ka bag-ong espada gihunahuna nga makapatay kang David. Ngunit sinaklolohan siya ni Abisai na anak ni Sarvia, at sinaktan ang Filisteo, at pinatay niya. Nang magkagayo'y nagsisumpa sa kaniya ang mga lalake ni David, na nangagsasabi, Hindi ka na lalabas pa na kasama namin sa pakikipagbaka, upang huwag mong patayin ang tanglaw ng Israel. Apan si Abisai, ang anak nga lalake ni Sarvia mitabang kaniya, ug mitigbas sa Filistehanon, ug nagpatay kaniya. Unya ang mga tawo ni David nanumpa kaniya, nga nagaingon: Ikaw dili na magagula uban kanamo sa gubat aron dili mo mapalong, ang suga sa Israel. At nangyari, pagkatapos nito, na nagkaroon uli ng pakikidigma sa mga Filisteo sa Gob; nang magkagayo'y sinaktan ni Sibechai na Husathita si Saph, na sa mga anak ng higante. Ug nahitabo sa tapus niini, nga may gubat na usab batok sa mga Filistehanon didto sa Gob: unya si Sibechai, ang Husatiahanon nagpatay kang Saph, usa sa mga anak nga lalake sa higanti. At nagkaroon uli ng pakikidigma sa mga Filisteo sa Gob; at pinatay ni Elhanan na anak ni Jaare-oregim, na Bethlehemita, si Goliath na Getheo, na ang puluhan ng kaniyang sibat ay gaya ng panghabi ng manghahabi. Ug dihay gubat na usab batok sa mga Filistehanon didto sa Gob; ug si Elhanan, ang anak nga lalake ni Jaareo-regim, ang Bethlehemnon, nagpatay sa igsoong lalake ni Goliath, ang Getehanon, nga ang kuptanan sa iyang bangkaw sama sa likisan sa maghahabol. At nagkaroon uli ng pakikipagbaka sa Gath, na doo'y may isang lalaking lubhang mataas, na mayroon sa bawat kamay na anim na daliri, at sa bawat paa'y anim na daliri, na dalawang put apat sa bilang: at siya ay ipinanganak din sa higante. Ug dihay gubat na usab didto sa Gath, diin may usa ka tawo nga daku ug lawas, nga may unom ka tudlo sa tagsatagsa ka kamot, ug may unom ka tudlo sa tagsatagsa ka tiil; kaluhaan ug upat ang gidaghanon; ug siya usab natawo nga higanti. At nang kaniyang hamunin ang Israel, ay pinatay siya ni Jonathan na anak ni Sima na kapatid ni David. Ug sa diha nga siya nagyubit sa Israel, si Jonathan, ang anak nga lalake ni Semei, igsoon nga lalake ni David, mipatay kaniya. Ang apat na ito ay ipinanganak sa higante sa Gath; nangabuwal sa pamamagitan ng kamay ni David, at ng kamay ng kaniyang mga lingkod. Kining upat nangatawo nga higanti didto sa Gath; ug sila nangapukan pinaagi sa kamot ni David ug pinaagi sa kamot sa iyang mga ulipon. At sinalita ni David ang mga salita ng awit na ito sa Panginoon nang araw na iligtas ng Panginoon siya sa kamay ng lahat ng kaniyang mga kaaway, at sa kamay ni Saul. Ug si David misulti kang Jehova sa mga pulong niining awit sa adlaw nga si Jehova nagluwas kaniya gikan sa kamot sa tanan niyang mga kaaway ug gikan sa kamot ni Saul: At kaniyang sinabi, Ang Panginoo'y aking malaking bato at aking katibayan, at tagapagligtas sa akin, sa makatuwid baga'y akin; Ug siya miingon: Si Jehova mao ang akong bato, ug ang akong salipdanan, ug akong manluluwas, bisan kanako; Ang Dios, ang aking malaking bato, na sa kaniya ako'y manganganlong: Aking kalasag, at siyang sungay ng aking kaligtasan, aking matayog na moog at ampunan sa akin; Tagapagligtas sa akin, ikaw ang nagliligtas sa akin sa karahasan. Ang Dios, akong bato, kaniya ako modangup; Akong kalasag ug sungay sa akong kaluwasan, akong hataas nga torre, ug akong dalangpanan; Akong manluluwas, ikaw magaluwas kanako gikan sa kapintas. Ako'y tatawag sa Panginoon na karapatdapat purihin: Sa ganya'y maliligtas ako sa aking mga kaaway. Magatawag ako kang Jehova, nga angay nga pagadayegon: Busa ako mamaluwas gikan sa akong mga kaaway. Sapagkat ang mga alon ng kamatayan ay kumulong sa akin; Ang mga baha ng kalikuan ay tumakot sa akin. Kay ang mga balud sa kamatayon nagalibut kanako; Ang mga lunop sa pagka-walay dios nagahimo kanako nga mahinadlokon: Ang mga panali ng Sheol ay lumibid sa akin: Ang mga silo ng kamatayan ay nagsisapit sa akin. Ang mga iggagapos sa Sheol nagalibut kanako; Ang mga lit-ag sa kamatayon midangat kanako. Sa aking pagkahapis ay tumawag ako sa Panginoon; Oo, ako'y tumawag sa aking Dios: At kaniyang dininig ang aking tinig mula sa kaniyang templo, At ang aking daing ay sumapit sa kaniyang mga pakinig. Sa akong kasub-anan ako mitawag kang Jehova; Oo, ako mitawag sa akong Dios: Ug hidunggan niya ang akong tingog gikan sa iyang templo, Ug ang akong pagtu-aw midangat ngadto sa iyang mga igdulungog. Nang magkagayo'y umuga ang lupa at nayanig. Ang mga pinagtitibayan ng langit ay nangakilos. At nangauga, sapagkat siya'y nagalit. Unya ang yuta nauyog ug mikurog, Ang mga patukoranan sa langit minglinog Ug nangauyog, tungod kay siya naligutgut. Umilanglang ang usok mula sa kaniyang mga butas ng ilong, At apoy na mula sa kaniyang bibig ay nanupok: Mga baga ay nagalab sa pamamagitan niyaon. May miutbo nga aso gikan sa iyang mga ilong, Ug kalayo gikan sa iyang baba milamoy: Mga baga mingsilaub tungod niini. Kaniyang pinayukod din naman ang langit at bumaba: At salimuot na kadiliman ay nasa ilalim ng kaniyang mga paa. Iya usab nga gibawog ang mga langit, ug mikanaug; Ug ang mabaga nga kangitngit diha sa ilalum sa iyang mga tiil. At siya'y sumakay sa isang querubin at lumipad: Oo, siya'y nakita sa mga pakpak ng hangin. Ug siya mikabayo sa ibabaw sa usa ka querubin, ug milupad; Oo, siya nakita sa ibabaw sa mga pako sa hangin. At ang kadiliman ay kaniyang ginawang mga kulandong sa palibot niya. Na nagpisan ng tubig, ng masisinsing alapaap sa langit. Ug iyang gihimo ang kangitngit nga mga pabiyon nga naglibut kaniya, Nagatigum ang mga katubigan, mga mabaga nga panganod sa kalangitan. Sa kaningningan sa harap niya Mga bagang apoy ay nagsipagalab. Diha sa kasilaw sa atubangan niya, Ang mga baga sa kalayo mingsilaub. Ang Panginoo'y kumulog sa langit, At ang Kataastaasan ay nagbigkas ng tinig niya. Si Jehova mipadalogdog gikan sa langit, Ug ang Labing Halangdon mipagula sa iyang tingog. At nagpahilagpos ng mga palaso, at pinangalat niya sila; Kumidlat, at nangatulig sila. Ug siya nagpadala ug mga udyong, gipapatlaag sila; Kilat, ug mingdaug kanila. Nang magkagayo'y ang mga kalaliman sa dagat ay nangalitaw, Ang mga pinagtibayan ng sanglibutan ay nangakita. Dahil sa saway ng Panginoon, Sa hihip ng hinga ng kaniyang mga butas ng ilong. Unya ang mga tinubdan sa dagat mingtungha, Ang mga patukoranan sa kalibutan nangadayag, Tungod sa pagbadlong ni Jehova, Sa paghuyop sa gininhawa sa iyang mga ilong. Siya'y nagsugo mula sa itaas, kaniyang kinuha ako; kaniyang kinuha ako sa maraming tubig; Siya nagsugo gikan sa itaas, iyang gikuha ako; Iya akong gibutad gikan sa daghang mga tubig; Kaniyang iniligtas ako sa aking malakas na kaaway, Sa nangagtatanim sa akin; sapagkat sila'y totoong malakas kay sa akin. Iya akong giluwas gikan sa akong kaaway nga kusgan, Gikan kanilang mingdumot kanako; kay sila mga mabaskug pa kay kanako. Sila'y nagsidating sa akin sa kaarawan ng sakuna ko: Ngunit ang Panginoon ay siyang alalay sa akin. Sila miabut kanako sa adlaw sa akong pagkaalaut; Apan si Jehova maoy akong kalig-onan. Kaniyang dinala din ako sa maluwang na dako: Kaniyang iniligtas ako, sapagkat kaniyang kinalugdan ako. Iya akong gidala usab ngadto sa usa ka halapad nga dapit; Siya nagluwas kanako, tungod kay nahimuot siya kanako. Ginanti ako ng Panginoon ayon sa aking katuwiran: Ayon sa kalinisan ng aking mga kamay ay kaniyang ginanti ako. Si Jehova nagaganti kanako sumala sa akong pagkamatarung; Sumala sa kalinis sa akong mga kamot iya akong gibalusan. Sapagkat aking iningatan ang mga daan ng Panginoon, At hindi ako humiwalay na may kasamaan sa aking Dios. Kay gibantayan ko ang mga dalan ni Jehova, Ug sa pagkadautan wala tumalikod gikan sa akong Dios. Sapagkat ang lahat niyang kahatulan ay nasa harap ko: At tungkol sa kaniyang mga palatuntunan ay hindi ko hiniwalayan. Kay ang tanan niyang mga tulomanon ania sa akong atubangan; Ug mahitungod sa iyang kabalaoran wala ako tumalikod kanila. Ako rin nama'y sakdal sa harap niya, At iningatan ko ang aking sarili mula sa kasamaan. Ako usab hingpit alang kaniya; Ug ako naglikay sa akong kaugalingon gikan sa akong kasal-anan. Kayat ginanti ng Panginoon ako ayon sa aking katuwiran; Ayon sa aking kalinisan sa kaniyang paningin. Busa si Jehova nagabalus kanako sumala sa akong pagkamatarung, Sumala sa akong kalinis sa atubangan sa panan-aw sa iyang mga mata. Sa maawain ay magpapakamaawain ka; Sa sakdal ay magpapakasakdal ka; Uban sa maloloy-on ikaw magapakita sa imong kaugalingon nga maloloy-on; Uban sa hingpit nga tawo ikaw magapakita sa imong kaugalingon nga kahingpit. Sa dalisay ay magpapakadalisay ka; At sa mga walang payo ay magwawalang payo ka. Uban sa maputli ikaw magapakita sa imong kaugalingon nga maputli, Ug uban sa baliko ikaw magapakita sa imong kaugalingon nga magahi. At ang nagdadalamhating bayan ay iyong ililigtas: Ngunit ang iyong mga mata ay nasa mga mapagmataas, upang iyong papagpakumbabain. Ug sa sinakit nga katawohan ikaw magaluwas; Apan ang imong mga mata anaa sa ibabaw sa mga mapahitas-on, aron pagadad-on mo sila sa ubos. Sapagkat ikaw ang aking ilawan, Oh Panginoon: At liliwanagan ng Panginoon ang aking kadiliman. Kay ikaw mao ang akong suga, Oh Jehova; Ug si Jehova magahayag sa akong kangitngit. Sapagkat sa pamamagitan mo ay aking tatakbuhin ang pulutong: Sa pamamagitan ng aking Dios ay aking luluksuhin ang kuta. Kay pinaagi kanimo ako makaasdang sa usa ka panon nga sundalo; Pinaagi sa akong Dios ako nakalukso sa ibabaw sa usa ka kuta. Tungkol sa Dios, ang kaniyang lakad ay sakdal; Ang salita ng Panginoon ay subok; Siya'y kalasag sa lahat ng sa kaniya'y kumakanlong. Mahitungod sa Dios, ang iyang dalan hingpit: Ang pulong ni Jehova nasulayan; Siya maoy usa ka taming niadtong tanan nga modangop kaniya. Sapagkat sino ang Dios, liban sa Panginoon? At sino ang malaking bato liban sa ating Dios? Kay kinsa ba ang Dios, gawas kang Jehova? Ug kinsa bay usa ka bato gawas sa atong Dios? Ang Dios ay aking matibay na katibayan: At pinapatnubayan niya ang sakdal sa kaniyang lakad. Ang Dios maoy akong malig-ong kuta; Ug siya nagamando sa hingpit diha sa iyang dalan. Kaniyang ginagawa ang mga paa niya na gaya ng sa mga usa; At inilalagay niya ako sa aking matataas na dako. Iyang gihimo ang iyang mga tiil sama sa mga tiil sa lagsaw, Ug siya nagpahaluna kanako sa ibabaw sa akong mga hatag-as nga dapit. Kaniyang tinuturuan ang aking mga kamay ng pakikidigma. Na anopat binabaluktok ng aking mga kamay ang busog na tanso. Siya nagatudlo sa akong mga kamot sa paggubat, Aron ang akong mga bukton makabawog sa usa ka tumbagang pana. Binigyan mo rin ako ng kalasag mong pangligtas: At pinadakila ako ng iyong kaamuan. Ikaw usab naghatag kanako sa taming sa imong kaluwasan; Ug ang imong pagkamalomo nakahimo kanako nga daku. Iyong pinalaki ang aking mga hakbang sa tinutungtungan ko, At ang aking mga paa ay hindi nadulas. Ikaw nagpadaku sa akong mga lakang sa ilalum kanako; Ug ang akong mga tiil wala mahidalin-as. Aking hinabol ang aking mga kaaway at akin silang pinapagpapatay; Ni hindi ako bumalik uli hanggang sa sila'y nalipol. Ako naglutos sa akong mga kaaway ug naglaglag kanila; Ni mibalik ako pag-usab hangtud nga sila naut-ut. At aking pinaglilipol, at aking pinagsasaktan sila, na anopat sila'y hindi nangakabangon: Oo, sila'y nangabuwal sa paanan ko. Ug ako nag-ut-ut kanila, ug gipatay ko sila ngatanan aron dili sila makabangon; Oo, sila nangapukan sa ilalum sa akong mga tiil. Sapagkat ako'y binigkisan mo ng kalakasan sa pagbabaka: Iyong pinasuko sa akin yaong nagsisibangon laban sa akin. Kay ikaw nagbakus kanako sa kusog ngadto sa gubat; Gipasakup mo sa ilalum nako kadtong mga mingtindog batok kanako. Iyo ring pinatalikod sa akin ang aking mga kaaway, Upang aking mangaihiwalay ang nangagtatanim sa akin. Ikaw usab naghimo sa akong mga kaaway nga motalikod gikan kanako, Aron putlon ko sila nga nanagdumot kanako. Sila'y nagsitingin, ngunit walang mangagligtas: Sa Panginoon, ngunit hindi niya sinagot sila. Sila minglantaw apan walay usa nga makaluwas; Bisan ngadto kang Jehova, apan wala siya tumubag kanila. Nang magkagayo'y pinagbabayo ko sila na gaya ng alabok sa lupa; Aking pinagyurakan sila na gaya ng putik sa mga lansangan, at akin silang pinapangalat. Unya, gidugmok ko sila paggagmay ingon sa abug sa yuta, Gipigsat ko sila ingon sa mga yanang sa mga dalan, ug gisaliyab sila bisan diin nga dapit. Iniligtas mo rin ako sa mga pakikipagtalo sa aking bayan: Iningatan mo ako na maging pangulo sa mga bansa; Ang bayan na hindi ko nakilala ay maglilingkod sa akin. Ikaw usab nagluwas kanako gikan sa mga pakig-away sa akong katawohan; Ikaw naghimo kanako nga magapadayon sa pagkapangulo sa mga nasud: Usa ka katawohan nga wala nako hiilhi magaalagad kanako. Ang mga taga ibang lupa ay magsisisuko sa akin. Pagkarinig nila tungkol sa akin, sila'y magsisitalima sa akin. Ang mga dumuloong magapasa kup kanako; Sa diha nga sila makadungog ka nako, sila magasugot kanako. Ang mga taga ibang lupa ay manganglulupaypay, At magsisilabas na nanganginginig sa kanilang mga kublihan. Ang mga dumuloong mangahanaw. Ug mangabut nga magakurog gikan sa ilang mga masigpit nga dapit. Ang Panginoon ay buhay; at purihin nawa ang aking malaking bato; At itanghal nawa ang Dios na malaking bato ng aking kaligtasan, Si Jehova buhi; ug bulahanon ang akong bato; Ug igatuboy sa itaas ang Dios, ang bato sa akong kaluwasan, Sa makatuwid baga'y ang Dios na ipinanghihiganti ako. At pinangangayupapa sa akin ang mga bayan, Bisan ang Dios nga nagahimo ug pagpanimalus alang kanako, Ug nga nagadala ug mga katawohan sa ilalum nako, At inilalabas ako sa aking mga kaaway: Oo, iyong pinapangingibabaw ako sa kanila na nagsisibangon laban sa akin: Inililigtas mo ako sa marahas na lalake. Ug nga nagadala kanako gikan sa akong mga kaaway, Oo, ikaw ang nagatuboy kanako sa ibabaw kanila nga nagatindog batok kanako; Ikaw nagaluwas kanako gikan sa tawo nga mabangis. Kayat pasasalamat ako sa iyo, Oh Panginoon, sa gitna ng mga bansa, At aawit ako ng mga pagpuri sa iyong pangalan. Busa ako magahatag ug mga pasalamat kanimo, Oh Jehova, sa taliwala sa mga nasud, Ug ako magaawit ug mga pagdayeg sa imong ngalan. Dakilang pagliligtas ang ibinibigay niya sa kaniyang hari: At nagmamagandang loob sa kaniyang pinahiran ng langis, Kay David at sa kaniyang binhi magpakailan man. Dakung kaluwasan ang iyang gihatag sa iyang hari, Ug nagapakita ug mahigugmaongkalolot sa iyang dinihogan, Kang David ug sa iyang kaliwatan hangtud sa walay katapusan. Ito nga ang mga huling salita ni David. Sinabi ni David na anak ni Isai, At sinabi ng lalake na pinapangibabaw, Na pinahiran ng langis ng Dios ni Jacob, At kalugodlugod na mangaawit sa Israel: Karon mao kini ang katapusang mga pulong ni David. Si David ang anak nga lalake ni Isai, miingon: Ug ang tawo nga gituboy sa itaas miingon: Ang dinihog sa Dios ni Jacob, Ug ang matam-is nga salmista sa Israel: Ang Espiritu ng Panginoon ay nagsalita sa pamamagitan ko, At ang kaniyang salita ay suma aking dila. Ang Espiritu ni Jehova namulong pinaagi kanako, Ug ang iyang pulong diha sa ibabaw sa akong dila. Sinabi ng Dios ng Israel, Ang malaking bato ng Israel ay nagsalita sa akin: Ang naghahari sa mga tao na may katuwiran, Na mamamahala sa katakutan sa Dios, Ang Dios sa Israel miingon: Ang Bato sa Israel namulong kanako; Usa nga nagahari sa mga tawo sa pagkamatarung. Nga nagahari diha sa kahadlok sa Dios, Siya'y magiging gaya ng liwanag sa kinaumagahan pagka ang araw ay sumisikat, Sa isang umagang walang mga alapaap; Pagka ang malambot na damo ay sumisibol sa lupa, Sa maliwanag na sikat pagkatapos ng ulan. Siya nahisama sa kahayag sa kabuntagon sa diha nga mosubang na ang adlaw nga nagasilang, Usa ka buntag nga walay mga panganod, Sa diha nga ang mahutay nga balili mogitib sa yuta, Pinaagi sa masanag nga pagsilang tapus ang ulan. Katotohanang ang aking sangbahayan ay hindi gayon sa Dios; Gayon ma'y nakipagtipan siya sa akin ng isang tipang walang hanggan, Maayos sa lahat ng mga bagay, at maasahan: Sapagkat siyang aking buong kaligtasan, at buong nasa. Bagaman hindi niya pinatubo. Sa pagkatinuod ang akong balay dili ingon niana uban sa Dios; Apan siya naghimo uban kanako sa usa ka walay-katapusan nga tugon, Pinahamutang sa tanang mga butang ug sa walay duhaduha: Kay kini mao ang tanan ko nga kaluwasan ug tanan ko nga tinguha, Bisan pa nga wala na kini niya pagpatuboa. Ngunit ang mga di banal ay ipaghahagis na gaya ng mga tinik, Sapagkat hindi nila matatangnan ng kamay: Ang mga dautan mamahimo silang tanan nga sama sa mga tunok nga igatambog sa kalayo, Tungod kay sila dili madala pinaagi sa kamot; Kundi ang lalake na humipo sa kanila, Marapat magsakbat ng bakal at ng puluhan ng sibat; At sila'y lubos na susunugin ng apoy sa kanilang kinaroroonan. Apan ang tawo nga magatandog kanila, Kinahanglan nga masangkap sa hinagiban nga puthaw ug sa ulongan sa usa ka bangkaw: Ug sila pagasunogon gayud paghurot sa kalayo, sa ilang mga dapit. Ito ang mga pangalan ng mga makapangyarihang lalake na nasa kay David: Si Josebbasebet na Tachemonita, na pinuno ng mga kapitan; na siya ring si Adino na Eznita, na siyang dumaluhong laban sa walong daan na nangapatay ng paminsan. Kini mao ang mga ngalan sa mga gamhanang tawo nga diha kang David: Si Josebbasebeth, usa ka Tachmonhanon, pangulo sa mga capitan; mao usab si Adino, ang Esnihanon batok sa walo ka gatus nga napatay sa nakausa. At pagkatapos niya'y si Eleazar, na anak ni Dodo, na anak ng isang Ahohita, na isa sa tatlong malalakas na lalake na kasama ni David, nang sila'y mangakipagaway sa mga Filisteo, na nangapipisan doon upang makipagbaka, at ang mga lalake ng Israel ay nagsialis: Ug sunod kaniya mao si Eleazar, ang anak nga lalake ni Dodo anak nga lalake sa usa ka Ahohihanon, usa sa totolo ka mga gamhanang tawo uban ni David, sa diha nga gisuklan nila ang mga Filistehanon nga didto nanaghiusa pagtingub sa paggubat, ug ang mga tawo sa Israel nanagpanlakaw. Siya'y bumangon, at sinaktan ang mga Filisteo hanggang sa ang kaniyang kamay ay nangalay, at ang kaniyang kamay ay nadikit sa tabak: at ang Panginoo'y gumawa ng dakilang pagtatagumpay sa araw na yaon: at ang bayan ay bumalik na kasunod niya, upang manamsam lamang. Siya mitindog, ug gipanigbas ang mga Filistehanon hangtud nga ang iyang kamot naluya, ug ang iyang kamot mitapot sa pinuti; ug si Jehova naghimo ug usa ka dakung pagdaug niadtong adlawa; ug ang katawohan nanagpamalik lamang sunod kaniya sa pagdala sa inagaw. At pagkatapos niya'y si Samma na anak ni Age, na Araita. At ang mga Filisteo ay nagpipisan sa isang pulutong, na kinaroroonan ng isang putol na lupa sa puno ng lentehas; at tinakasan ng bayan ang mga Filisteo. Ug sunod kaniya mao si Samma, ang anak nga lalake ni Age, usa ka Araihanon. Ug ang mga Filistehanon natigum pagtingub sa usa ka panon, diin ang usa ka tanamang puno sa balatong; ug ang katawohan nangalagiw gikan sa mga Filistehanon. Ngunit siya'y tumayo sa gitna ng putol na yaon, at ipinagsanggalang niya, at pinatay ang mga Filisteo: at ang Panginoo'y gumawa ng dakilang pagtatagumpay. Apan siya mitindog sa kinataliwad-an sa tanaman ug nanalipod niini, ug nagpatay sa mga Filistehanon; ug si Jehova naghimo ug usa ka dakung pagdaug. At tatlo sa tatlong pung pinuno ay nagsilusong at nagsiparoon kay David sa pagaani sa yungib ng Adullam; at ang pulutong ng mga Filisteo ay nagsihantong sa libis ng Rephaim. Ug totolo sa katloan ka punoan nga mga tawo minglugsong, ug ming-adto kang David sa panahon sa ting-ani ngadto sa langub sa Adullam; ug ang panon sa mga kasundalohang Filistehanon mingpahaluna diha sa walog sa Raphaim. At si David nga'y nasa katibayan, at ang pulutong nga ng mga Filisteo ay nasa Bethlehem. Ug si David diay didto sa malig-ong salipdanan, ug ang kuta sa mga Filistehanon didto sa Beth-lehem. At nagnais si David, at nagsabi, Oh may magbigay sana sa akin ng tubig sa balon ng Bethlehem, na nasa tabi ng pintuang-bayan! Ug si David gihidlaw ug miingon: Oh nga may usa unta nga mohatag kanako sa tubig aron imnon gikan sa atabay sa Beth-lehem, nga tupad sa ganghaan! At ang tatlong malalakas na lalake ay nagsisagasa sa hukbo ng mga Filisteo, at nagsiigib ng tubig sa balon ng Bethlehem, na nasa siping ng pintuang bayan, at kinuha, at dinala kay David: ngunit hindi niya ininom yaon, kundi kaniyang ibinuhos na handog sa Panginoon. Ug ang totolo ka mga gamhanang tawo mingsuot sa taliwala sa panon sa mga Filistehanon, ug mingtimba sa tubig nga gikan sa atabay sa Beth-lehem, nga tupad sa ganghaan, ug mikuha niini ug gibatud kini ngadto kang David: apan siya wala moinum niini kondili gibubo kini ngadto kang Jehova. At kaniyang sinabi, Malayo sa akin, Oh Panginoon, na aking gawin ito: iinumin ko ba ang dugo ng mga lalake na nagsiparoon na ipinain ang kanilang buhay? kayat hindi niya ininom. Ang mga bagay na ito ay ginawa ng tatlong malalakas na lalake. Ug siya miingon: Ipahalayo unta kanako, Oh, Jehova, nga akong buhaton kini: imnon ko ba ang dugo sa mga tawo nga miadto sa dakung peligro sa ilang mga kinabuhi? Busa wala siya moinum niini. Kining mga butanga gihimo sa totolo ka gamhanang mga tawo. At si Abisai, na kapatid ni Joab, na anak ni Sarvia, ay pinuno ng tatlo. At kaniyang itinaas ang kaniyang sibat laban sa tatlong daan at pinatay niya sila, at nagkapangalan sa tatlo. Ug si Abisai, ang igsoon nga lalake ni Joab, ang anak nga lalake ni Sarvia maoy punoan sa totolo. Ug gibakyaw niya ang iyang bangkaw batok sa totolo ka gatus, ug gipamatay sila ug siya may usa ka ngalan diha sa totolo. Hindi ba siya ang lalong marangal sa tatlo? kayat siya'y ginawang punong kawal nila: gayon ma'y hindi siya umabot sa unang tatlo. Dili ba siya labing talahuron sa totolo? Busa siya gihimo nilang capitan: apan siya wala moabut sa nahaunang totolo. At si Benaia, na anak ni Joiada, na anak ng matapang na lalake na taga Cabseel, na gumawa ng makapangyarihang gawa, na kaniyang pinatay ang dalawang anak ni Ariel na taga Moab; siya'y lumusong din at pumatay ng isang leon sa gitna ng isang hukay sa kapanahunan ng niebe. Ug si Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada, ang anak nga lalake sa usa ka maisug nga tawo sa Cabseel, nga nakahimo ug dagkung mga buhat, siya ang mipatay sa duruha ka mga anak nga lalake ni Ariel sa Moab: siya milugsong usab ug nagpatay ug usa ka leon diha sa taliwala sa usa ka gahong sa panahon sa nieve. At siya'y pumatay ng isang taga Egipto na malakas na lalake: at ang taga Egipto ay may sibat sa kaniyang kamay; ngunit siya'y nilusong niyang may tungkod, at inagaw niya ang sibat sa kamay ng taga Egipto, at pinatay niya siya ng kaniyang sariling sibat. Ug iyang gipatay ang usa ka Egiptohanon, usa ka maayong tawo: ug ang Egiptohanon may usa ka bangkaw sa iyang kamot: apan misulong siya ngadto kaniya nga may usa ka sungkod, ug giagaw ang bangkaw gikan sa kamot sa Egiptohanon, ug gipatay siya pinaagi sa iyang kaugalingong bangkaw. Ang mga bagay na ito ay ginawa ni Benaias, na anak ni Joiada, at nagkapangalan sa tatlong malalakas na lalake. Kining mga butanga gihimo ni Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada ug siya may usa ka ngalan diha sa totolo ka gamhanang mga tawo. Siya'y marangal kay sa tatlongpu, ngunit sa unang tatlo'y hindi siya umabot. At inilagay ni David siya sa kaniyang bantay. Siya labi pang talahuron kay sa katloan, apan siya wala makaabut sa nahaunang totolo. Ug gibutang siya ni David labaw sa iyang mga magbalantay. At si Asael na kapatid ni Joab ay isa sa tatlongpu; si Elhaanan na anak ni Dodo, na taga Bethlehem, Si Asael, ang igsoon nga lalake ni Joab, maoy usa sa katloan; si Elhaanan, ang anak nga lalake ni Dodo sa Beth-lehem. Si Samma na Harodita, si Elica na Harodita, Si Samma, ang Harodihanon, si Elica, ang Harodihanon; Si Heles na Paltita, si Hira na anak ni Jecces na Tecoita. Si Heles, ang Paltihanon, si Hira, ang anak nga lalake ni Jecces, ang Tecoahanon; Si Abiezer na Anathothita, si Mebunai na Husatita, Si Abiezer, ang Anathothnon, si Mebunnai, ang Husahanon, Si Selmo na Hahohita, si Maharai na Netophathita, Si Selmo, ang Hahohanon, si Maharai, ang Netophathnon, Si Helec na anak ni Baana, na Netophathita, si Ithai na anak ni Ribai, na taga Gabaa, sa mga anak ng Benjamin. Si Helek, ang anak nga lalake ni Baana, ang Netophatnon, si Ittai, ang anak nga lalake ni Ribai sa Gabaa sa mga anak ni Benjamin, Si Benaia na Pirathonita, si Hiddai sa mga batis ng Gaas, Si Benaia usa ka Pirathonhon, si Hiddai sa mga kasapaan sa Gaas; Si Abi-albon na Arbathita, si Azmaveth na Barhumita, Si Abi-albon, ang Arbathnon, si Asmaveth, ang Barhumhanon, Si Eliahba na Saalbonita, ang mga anak ni Jassen, si Jonathan, Si Elihaba, ang Saalbonhanon, ang mga anak nga lalake ni Jassen, si Jonathan, Si Samma na Ararita, si Ahiam na anak ni Sarar, na Ararita, Si Samma, ang Ararhanon, si Ahiam, ang anak nga lalake ni Sarar, ang Ararhanon. Si Elipheleth na anak ni Asbai, na anak ni Maachateo, si Eliam na anak ni Achitophel na Gelonita, Si Elipheleth, ang anak nga lalake ni Asbai, ang anak nga lalake sa Maachathanon, si Eliam, ang anak nga lalake ni Achitophel, ang Gelonhanon; Si Hesrai na Carmelita, si Pharai na Arbita; Si Hesrai, ang Carmelohanon, si Paray, ang Arbinhon, Si Igheal na anak ni Nathan na taga Soba, si Bani na Gadita, Si Egheal, ang anak nga lalake ni Nathan, sa Soba, si Bani ang Gadihanon; Si Selec na Ammonita, si Naharai na Beerothita, na mga tagadala ng sandata ni Joab na anak ni Sarvia; Si Selek, ang Ammonhanon; si Naharay, ang Beerothnon, ang mga magdadala kang Joab, anak nga lalake ni Sarvia; Si Ira na Ithrita, si Gareb na Ithrita, Si Ira, ang Ithrihanon; si Gareb ang Ithrihanon. Si Uria na Hetheo: silang lahat ay tatlong put pito. Si Uria ang Hethehanon; katloan ug pito ang tanan. At ang galit ng Panginoon ay nagalab uli laban sa Israel, at kaniyang kinilos si David laban sa kanila, na sinabi, Ikaw ay yumaon, iyong bilangin ang Israel at Juda. Ug misilaub na usab ang kasuko ni Jehova batok sa Israel, ug iyang gipalihok si David batok kanila, nga nagaingon: Lakaw, ipha ang Israel ug ang Juda. At sinabi ng hari kay Joab na puno ng hukbo, na kasama niya, Magparoot parito ka nga sa lahat ng mga lipi ng Israel, mula sa Dan hanggang sa Beer-seba, at bilangin ninyo ang bayan, upang aking maalaman ang kabuoan ng bayan. Ug ang hari miingon kang Joab, capitan sa panon, nga didto uban kaniya: Lakaw karon nga magabalik-balik diha sa tanang mga banay sa Israel, sukad sa Dan bisan hangtud ngadto sa Beer-seba ug iphon mo ang katawohan aron hibaloan ko ang gidaghanon sa katawohan. At sinabi ni Joab sa hari, Ngayo'y dagdagan ng Panginoon mong Dios ang bayan, sa gaano man karami sila, ng makaisang daan pa; at makita ng mga mata ng aking panginoon na hari: ngunit bakit nalulugod ang panginoon ko na hari sa bagay na ito? Ug si Joab miingon sa hari: Karon si Jehova, ang imong Dios, magadugang unta sa katawohan, bisan pila ang gidaghanon nila, ug usa ka gatus ka pilo pa; ug makakita unta ang mga mata sa akong ginoo niini: apan nganong nahimuot ang akong ginoong hari niining butanga? Gayon ma'y ang salita ng hari ay nanaig laban kay Joab, at laban sa mga puno ng hukbo. At si Joab at ang mga puno ng hukbo ay nagsilabas mula sa harapan ng hari upang bilangin ang bayan ng Israel. Apan walay sapayan ang pulong sa hari nagdaug batok kang Joab ug batok sa mga capitan sa panon. Ug si Joab ug ang mga capitan sa panon nanggula gikan sa atubangan sa hari aron sa pag-ihap sa katawohan sa Israel. At sila'y nagsitawid ng Jordan, at nagsihantong sa Aroer sa dakong kanan ng bayan na nasa gitna ng libis ng Gad, at sa Jazer: Ug nanabok sila sa Jordan, ug nanagpahaluna sa Aroer, dapit sa too sa ciudad sa kinataliwad-an sa walog sa Gad, ngadto sa Jazer: Saka sila nagsiparoon sa Galaad, at sa lupain ng Tatimhodsi; at sila'y nagsidating sa Dan-jaan at sa palibot hanggang sa Sidon. Unya nangabut sila sa Galaad, ug ngadto sa yuta ni Tatimhodsi; ug sila nanghiabut sa Danjaan ug libut ngadto sa Sidon, At nagsiparoon sa katibayan ng Tiro, at sa lahat ng mga bayan ng mga Heveo, at ng mga Cananeo; at sila'y nagsilabas sa timugan ng Juda, sa Beer-seba. Ug ming-abut sa malig-ong salipdanan sa Tiro, ug nangadto sa tanang mga ciudad sa mga Hebehanon, ug sa mga Canaanhon; ug ming-adto sila ngadto sa habagatan sa Juda, ngadto sa Beer-seba. Sa gayon nang sila'y makapagparoot parito na, sa buong lupain, ay nagsiparoon sila sa Jerusalem sa katapusan ng siyam na buwan at dalawang pung araw. Busa sa diha nga nakabalikbalik na sila sa tibook nga yuta, sila nahidangat sa Jerusalem sa katapusan sa siyam ka bulan ug kaluhaan ka adlaw. At ibinigay ni Joab sa hari ang bilang ng pagkabilang sa bayan; at mayroon sa Israel na walong daang libo na matapang na lalake na nagsisihawak ng tabak; at ang mga tao sa Juda ay limang daang libong lalake. Ug gihatag ni Joab ang gidaghanon sa pag-ihap sa katawohan ngadto sa hari: ug may didto sa Israel, walo ka gatus ka libo ka mga maisug nga tawo nga nanag-ibut sa pinuti; ug ang mga tawo sa Juda, may lima ka gatus ka libo. At ang puso ni David ay sinaktan niya pagkatapos na kaniyang nabilang ang bayan. At sinabi ni David sa Panginoon, Ug ang kasingkasing ni David nagsakit kaniya sa tapus maihap niya ang katawohan. Ug si David miingon kang Jehova: Ako'y nagkasala ng malaki sa aking nagawa: ngunit ngayo'y isinasamo ko sa iyo na iyong pawiin ang kasamaan ng iyong lingkod; sapagkat aking ginawa ng buong kamangmangan. Ako nakasala ug daku sa akong gibuhat: apan karon, Oh Jehova, ipahalayo, ako nagapakilooy kanimo, ang sala sa imong sulogoon; kay nakabuhat ako sa binuang nga hilabihan. At nang bumangon si David sa kinaumagahan, ang salita ng Panginoon ay dumating sa propeta Gad na tagakita ni David, na sinasabi, Ug sa mibangon si David sa pagkabuntag, ang pulong ni Jehova miabut sa manalagna nga si Gad, ang manalagna ni David, nga nagaingon: Ikaw ay yumaon at salitain mo kay David, Ganito ang sabi ng Panginoon, Pinagpapalagayan kita ng tatlong bagay; pumili ka ng isa sa mga yaon upang aking magawa sa iyo. Lakaw ug sumulti ka kang David: Sa ingon niini namulong si Jehova: Ako magatanyag kanimo ug totolo ka butang: mopili ka ug usa kanila, aron buhaton ko kini alang kanimo. Sa gayo'y naparoon si Gad kay David, at nagsaysay sa kaniya: at nagsabi sa kaniya, Darating ba sa iyo ang pitong taon na kagutom sa iyong lupain? o tatakas ka bang tatlong buwan sa harap ng iyong mga kaaway samantalang hinahabol ka nila? o magkakaroon ba ng tatlong araw na pagkasalot sa iyong lupain? ngayo'y muniin mo, at dilidilihin mo kung anong kasagutan ang aking ibabalik doon sa nagsugo sa akin. Busa si Gad miadto kang David, ug gisuginlan siya, ug miingon kaniya: Paanhion ba ang pito ka tuig nga gutom kanimo sa imong yuta? Kong mokalagiw ba ikaw ug totolo ka bulan gikan sa atubangan sa imong mga kaaway samtang sila mogukod kanimo? Kun magaaduna bay totolo ka adlaw nga kamatay sa imong yuta? Karon magapakitambag ka, ug painoinoha kong unsang tubaga ang akong ibalik kaniya nga nagsugo kanako. At sinabi ni David kay Gad, Ako'y nasa totoong kagipitan: mahulog tayo ngayon sa kamay ng Panginoon; sapagkat ang kaniyang mga kaawaan ay dakila: at huwag akong mahulog sa kamay ng tao. Ug si David miingon kang Gad: Ako ania sa dakung kasigpit: tugoti ako nga mangahulog kami karon sa kamot ni Jehova; kay ang iyang mga kalooy dagku; ug ayaw ako pag-ihulog sa kamot sa tawo. Sa gayo'y nagsugo ang Panginoon ng salot sa Israel mula sa umaga hanggang sa takdang panahon: at namatay sa bayan mula sa Dan hanggang sa Beer-seba ay pitong pung libong lalake. Busa si Jehova nagpadala ug kamatay sa Israel sukad sa buntag hangtud sa panahon nga gitagal; ug didto may namatay sa katawohan gikan sa Dan bisan hangtud sa Beer-seba, kapitoan ka libo ka mga tawo. At nang iunat ng anghel ang kaniyang kamay sa dakong Jerusalem upang gibain ay nagsisi ang Panginoon sa kasamaan, at sinabi sa anghel na lumipol ng bayan, Siya na; ngayo'y itigil mo ang iyong kamay. At ang anghel ng Panginoon ay nasa giikan ni Arauna na Jebuseo. Ug sa gibakyaw sa manolonda ang iyang kamot padulong sa Jerusalem sa paggun-ob niini, nagbasul si Jehova kaniya sa kadautan ug miingon sa manolonda nga milaglag sa katawohan: Igo na kana; karon ihunong ang imong kamot. Ug ang manolonda ni Jehova diha tupad sa giukanan ni Arauna, ang Jebusehanon. At nagsalita si David sa Panginoon, nang kaniyang makita ang anghel na sumakit sa bayan, at nagsabi, Narito, ako'y nagkasala, at ako'y gumawa ng kalikuan; ngunit ang mga tupang ito, ano ang ginawa? isinasamo ko sa iyo na ang iyong kamay ay maging laban sa akin, at laban sa sangbahayan ng aking ama. Ug si David misulti kang Jehova, sa diha nga siya nakakita sa manolonda nga mihampak sa katawohan ug miingon: Ania karon, ako nakasala ug ako nakahimo ug dautan, apan kining mga carnero, unsay ilang nabuhat. Himoa, ako nagahangyo kanimo, nga ang imong kamot magabatok kanako ug sa balay sa akong amahan. At si Gad ay naparoon sa araw na yaon kay David, at nagsabi sa kaniya, Ikaw ay yumaon, magtayo ka ng isang dambana sa Panginoon sa giikan ni Arauna na Jebuseo. Ug si Gad mianha kang David niadtong adlawa ug miingon kaniya: Tungas, pagpatindog ug usa ka halaran alang kang Jehova didto sa giukanan ni Arauna, ang Jebusehanon. At si David ay umahon ayon sa sinabi ni Gad, kung paanong iniutos ng Panginoon. Ug si David mitungas sumala sa gipamulong ni Gad, ingon sa gisugo ni Jehova. At tumanaw si Arauna, at nakita ang hari, at ang kaniyang mga lingkod na nagsisilapit sa kaniya; at si Arauna ay lumabas at nagpatirapa sa harap ng hari. Ug si Arauna milantaw ug nakakita sa hari ug sa iyang mga sulogoon nga nagadulong kaniya; ug si Arauna migula ug miyukbo sa atubangan sa hari uban sa iyang nawong ngadto sa yuta. At sinabi ni Arauna: Bakit ang aking panginoon na hari ay naparito sa kaniyang lingkod? At sinabi ni David, Upang bilhin ang giikan sa iyo, na mapagtayuan ng isang dambana sa Panginoon, upang ang salot ay magtigil sa bayan. Ug si Arauna miingon: Nganong mianhi ang hari sa iyang sulogoon? Ug si David miingon: Aron sa pagpalit sa giukan nimo, sa pagtukod ug usa ka halaran alang kang Jehova aron nga ang kamatay mohunong gikan sa katawohan. At sinabi ni Arauna kay David, Kunin ng aking panginoon na hari, at ihandog kung ano ang inaakala niyang mabuti: narito, ang mga baka na panghandog na susunugin, at ang mga kagamitan sa giikan at ang mga pamatok ng mga baka na pang kahoy: Ug si Arauna miingon kang David: Pakuhaa ang akong ginoong hari ug pahalara sumala sa bisan unsang maayo alang kaniya: ania karon, ang mga vaca sa halad-nga-sinunog ug ang mga kasangkapan sa paggiuk ug ang mga yugo sa mga vaca alang sa sugnod: Ang lahat na ito, Oh hari, ibinibigay ni Arauna sa hari. At sinabi ni Arauna sa hari, Tanggapin ka nawa ng Panginoon mong Dios. Kining tanan, Oh hari, gihatag ni Arauna ngadto sa hari. Ug si Arauna miingon sa hari: Si Jehova ang imong Dios magadawat unta kanimo. At sinabi ng hari kay Arauna, Huwag; kundi katotohanang bibilhin ko sa iyo sa halaga: hindi nga ako maghahandog ng mga handog na susunugin sa Panginoon kong Dios na hindi nagkahalaga sa akin ng anoman. Ug ang hari miingon kang Arauna: Dili; apan paliton ko kini sa usa ka bili; dili gayud ako mohalad sa mga halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova nga akong Dios niadtong walay bili kanako. Sa gayo'y binili ni David ang giikan at ang mga baka ng limang pung siklong pilak. Busa gipalit ni David ang giukan ug ang mga vaca sa kalim-an ka siclo nga salapi. At nagtayo roon si David ng isang dambana sa Panginoon, at naghandog ng mga handog na susunugin at ng mga handog tungkol sa kapayapaan. Karon ang hari nga si David tigulang na ug hataas na ang panuigon; ug siya gitabonan nila sa mga panapton, apan siya walay kainit. Sa gayo'y inihanap nila siya ng isang magandang dalaga sa lahat ng mga hangganan ng Israel, at nasumpungan si Abisag na Sunamita, at dinala sa hari. Busa sila nangita ug usa ka maanyag nga dalaga sa tibook mga utlanan sa Israel ug nakakaplag kang Abisag, ang Sunamitanhon, ug gidala siya ngadto sa hari. At ang dalaga ay totoong maganda: at kaniyang nilibang ang hari at nagaalaga sa kaniya; ngunit hindi siya ginalaw ng hari. Ug ang dalaga maanyag kaayo; ug iyang giamoma ang hari, ug gialimahan siya; apan ang hari wala moila kaniya. Nang magkagayo'y nagmataas si Adonia na anak ni Haggith, na nagsabi, Ako'y magiging hari: at siya'y naghanda ng mga karo at mga mangangabayo, at limang pung lalaking mananakbo sa unahan niya. Unya si Adonia ang anak nga lalake ni Haggith nagapahataas sa iyang kaugalingon, nga nagaingon: Ako magahari: ug nangandam siya ug mga carro ug mga mangangabayo, ug kalim-an ka tawo nga magadalagan pag-una kaniya. At hindi siya kinasamaan ng loob ng kaniyang ama kailan man, na nagsabi, Bakit ka gumawa ng ganyan? at siya'y totoong makisig na lalake rin naman; at siya'y ipinanganak na kasunod ni Absalom. Ug ang iyang amahan wala magpahigawad kaniya sa bisan unsang panahon sa pagsulti nga nagaingon: Nganong gibuhat mo ang ingon niana? ug siya usab usa ka tawo nga maayo kaayo ug dagway; ug siya natawo sunod kang Absalom. At siya'y nakipagsalitaan kay Joab na anak ni Sarvia, at sa saserdoteng kay Abiathar: at pagsunod nila kay Adonia ay nagsitulong sa kaniya. Ug siya nakigsabut kang Joab ang anak nga lalake ni Sarvia, ug uban kang Abiathar, ang sacerdote: ug sila nga mingsunod kang Adonia mingtabang kaniya. Ngunit si Sadoc na saserdote, at si Benaia na anak ni Joiada, at si Nathan na propeta, at si Semei, at si Reihi, at ang mga makapangyarihang lalake na nauukol kay David, ay hindi kasama ni Adonia. Apan si Sadoc, ang sacerdote, ug si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada, ug si Nathan, ang manalagna, ug si Semei, ug Reihi, ug ang gamhanang mga tawo nga sakup ni David wala manguban kang Adonia. At nagpatay si Adonia ng mga tupa, at mga baka at ng mga pinataba sa siping ng bato ng Zoheleth, na nasa tabi ng Enrogel: at kaniyang tinawag ang lahat niyang kapatid na mga anak ng hari, at ang lahat na lalake sa Juda na mga lingkod ng hari. Ug si Adonia miihaw ug mga carnero ug mga vaca ug mga pinatambok nga mga mananap tupad sa bato sa Zoheleth, nga anaa sa luyo sa Rogel; ug gitawag niya ang tanan niyang mga igsoon, ang mga anak nga lalake sa hari, ug ang tanang mga tawo sa Juda, ang mga ulipon sa hari. Ngunit si Nathan na propeta, at si Benaia, at ang mga makapangyarihang lalake, at si Salomon na kaniyang kapatid ay hindi niya tinawag. Apan si Nathan, ang manalagna, ug si Benaia, ug ang gamhanang mga tawo, ug si Salomon nga iyang igsoong lalake, wala niya tawga. Nang magkagayo'y nagsalita si Nathan kay Bath-sheba na ina ni Salomon, na nagsasabi, Hindi mo ba nabalitaan na naghahari si Adonia na anak ni Haggith, at hindi nalalaman ni David na ating panginoon? Unya si Nathan namulong kang Bath-sheba ang inahan ni Salomon, nga nagaingon: Wala ba ikaw makadungog nga si Adonia ang anak nga lalake ni Haggith nagahari, ug si David nga atong ginoo wala mahibalo niana? Ngayon nga'y parito ka, isinasamo ko sa iyo, na bigyang payo kita, upang iyong mailigtas ang iyong sariling buhay, at ang buhay ng iyong anak na si Salomon. Busa karon, umari ka, tugoti ako, nagahangyo ako kanimo, nga magahatag ug tambag kanimo aron maluwas mo ang imong kaugalingong kinabuhi ug ang kinabuhi sa imong anak nga si Salomon. Ikaw ay yumaon, at pasukin mo ang haring si David, at sabihin mo sa kaniya, Di ba, panginoon ko, isinumpa mo sa iyong lingkod, na iyong sinasabi, Tunay na si Salomon na iyong anak ay maghahari pagkamatay ko, at siya'y uupo sa aking luklukan? bakit nga maghahari si Adonia? Lumakaw ka ug umadto ka sa hari nga si David, ug ingna siya: Wala ba ikaw ginoo ko, oh hari, manumpa sa imong ulipon nga babaye, sa pag-ingon: Sa pagkamatuod si Salomon, ang imong anak nga lalake magahari sunod kanako, ug siya magalingkod sa akong trono? Ngano man lagi nga si Adonia maoy nagahari? Narito, samantalang nagsasalita ka pa roon sa hari, ay papasok naman ako na kasunod mo, at aking patototohanan ang iyong mga salita. Ania karon, samtang nga magasulti pa ikaw uban sa hari, ako usab moadto sunod kanimo, ug magapamatuod sa imong mga pulong. At pinasok ni Bath-sheba ang hari sa silid; at ang hari ay totoong matanda na; at si Abisag na Sunamita ay siyang nagaalaga sa hari. Ug si Bath-sheba misulod ngadto sa hari didto sa lawak: ug ang hari tigulang na kaayo; ug si Abisag ang Sunamitanhon nag-alagad sa hari. At si Bath-sheba ay yumukod at nagbigay galang sa hari. At sinabi ng hari, Anong ibig mo? Ug si Bath-sheba miyukbo, ug naghatag katahuran sa hari. Ug ang hari miingon: Unsay tuyo mo? At sinabi niya sa kaniya, Panginoon ko, isinumpa mo ang Panginoon mong Dios sa iyong lingkod, na sinasabi, Tunay na si Salomon na iyong anak ay maghahari pagkamatay ko, at siya'y uupo sa aking luklukan. Ug siya miingon kaniya: Ginoo ko, ikaw nanumpa tungod kang Jehova nga imong Dios, ngadto sa imong ulipon nga babaye, nga nagaingon: Sa pagkamatuod si Salomon nga imong anak nga lalake magahari sunod kanako, ug siya magalingkod sa akong trono. At ngayo'y narito, si Adonia ay naghahari; at ikaw, panginoon ko na hari, ay hindi mo nalalaman; Ug karon, tan-awa, si Adonia maoy nagahari; ug ikaw, akong ginoong hari, wala mahibalo niini. At siya'y pumatay ng mga baka, at mga pinataba, at tupa na sagana, at tinawag ang lahat na anak ng hari, at si Abiathar na saserdote, at si Joab na puno ng hukbo: ngunit si Salomon na iyong lingkod ay hindi niya tinawag. Ug siya nag-ihaw ug mga vaca ug mga pinatambok nga mga mananap ug mga carnero nga tinagdaghan, ug iyang gitawag ang tanang mga anak nga lalake sa hari ug si Abiathar, ang sacerdote, ug si Joab, ang capitan sa panon; apan si Salomon, ang imong ulipon, wala niya tawga. At ikaw, panginoon ko na hari, ang mga mata ng buong Israel ay nasa iyo, upang iyong saysayin sa kanila kung sino ang uupo sa luklukan ng aking panginoon na hari pagkamatay niya. Ug ikaw, ginoo ko nga hari, ang mga mata sa tibook Israel anaa kanimo, nga sultihan mo sila kong kinsa ang molingkod sa trono sa akong ginoo nga hari sunod kaniya. Sa ibang paraa'y mangyayari, na pagka ang aking panginoon na hari ay natutulog na kasama ng kaniyang mga magulang, na ako at ang aking anak na si Salomon ay mabibilang sa mga may sala. Sa laing pagkaagi mahatabo, sa diha nga matulog na ang akong ginoong hari uban sa iyang mga amahan, nga ako ug ang akong anak nga si Salomon pagaisipon lamang nga mga sad-an. At, narito, samantalang siya'y nakikipagsalitaan pa sa hari, ay pumasok si Nathan na propeta. Ug, ania karon, samtang nagasulti pa siya sa hari, si Nathan ang manalagna, misulod. At kaniyang isinaysay sa hari, na sinasabi, Narito, si Nathan na propeta. At nang siya'y dumating sa harap ng hari, siya'y yumukod ng kaniyang mukha sa lupa sa harap ng hari. Ug ilang gisultihan ang hari, sa pag-ingon: Ania karon, si Nathan ang manalagna. Ug sa diha nga misulod siya sa atubangan sa hari, siya miyukbo sa atubangan sa hari ug ang iyang nawong pinatumong sa yuta. At sinabi ni Nathan, Panginoon ko, Oh hari, iyo bang sinabi, Si Adonia ay maghahari pagkamatay ko, at siya'y uupo sa aking luklukan? Ug si Nathan miingon: Ginoo ko, oh hari, namulong ba ikaw: Si Adonia magahari sunod kanako, ug siya molingkod sa akong trono? Sapagkat siya'y lumusong nang araw na ito, at nagpatay ng mga baka, at mga pinataba, at mga tupa na sagana, at tinawag ang lahat na anak ng hari, at ang mga puno ng hukbo, at si Abiathar na saserdote; at, narito, sila'y nagkakainan at nagiinuman sa harap niya at nagsisipagsabi, Mabuhay ang haring si Adonia. Kay milugsong siya niining adlawa, ug nakapangihaw ug mga vaca ug mga pinatambok nga mga mananap ug mga carnero sa tinagdaghan ug nagpatawag sa tanang mga anak nga lalake sa hari, ug sa mga capitan sa panon, ug kang Abiathar, ang sacerdote; ug, ania karon, sila nangaon ug nanginum sa atubangan niya, ug nanag-ingon: Mabuhi ang hari nga si Adonia! Ngunit ako, akong iyong lingkod, at si Sadoc na saserdote, at si Benaia na anak ni Joiada, at ang iyong lingkod na si Salomon, hindi niya tinawag. Apan ako, gani ako nga imong ulipon, ug si Sadoc ang sacerdote, ug si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada, ug ang imong ulipon nga si Salomon wala niya tawga. Ang bagay na ito baga ay ginawa ng aking panginoon na hari, at hindi mo ipinakilala sa iyong mga lingkod kung sino ang uupo sa luklukan ng aking panginoon na hari pagkamatay niya? Mao ba kini ang butang nga gibuhat sa akong ginoong hari, ug ikaw wala magpakita sa imong mga ulipon kong kinsa ang molingkod sa trono sa akong ginoong hari sunod kaniya? Nang magkagayo'y sumagot ang haring si David, at nagsabi, Tawagin ninyo sa akin si Bath-sheba. At siya'y pumasok sa harap ng hari, at tumayo sa harap ng hari. Unya ang hari nga si David mitubag ug miingon: Tawga ngari kanako si Bath-sheba. Ug siya miadto sa atubangan sa hari, ug mitindog sa atubangan sa hari. At sumumpa ang hari, at nagsabi, Buhay ang Panginoon, na tumubos ng aking kaluluwa sa lahat ng karalitaan, Ug ang hari nanumpa, ug miingon: Ingon nga si Jehova buhi, nga maoy nagluwas sa akong kalag gikan sa tanang kalisdanan. Katotohanang kung paanong sumumpa ako sa iyo sa pangalan ng Panginoon, na Dios ng Israel, na sinasabi, Tunay na si Salomon na iyong anak ay maghahari pagkamatay ko, at siya'y uupo sa aking luklukan na kahalili ko; katotohanang gayon ang aking gagawin sa araw na ito. Sa pagkamatuod ingon nga ako nanumpa kanimo pinaagi kang Jehova, ang Dios sa Israel, nga nagaingon: Sa pagkatinuod si Salomon ang imong anak magahari sunod kanako, ug siya molingkod sa ibabaw sa akong trono ilis kanako; sa pagkamatuod gayud buhaton ko niining adlawa. Nang magkagayo'y iniyukod ni Bath-sheba ang kaniyang mukha sa lupa, at nagbigay galang sa hari, at nagsabi, Mabuhay ang aking panginoon na haring si David magpakailan man. Unya si Bath-sheba miyukbo uban ang iyang nawong ngadto sa yuta, ug naghatag katahuran sa hari, ug miingon: Hinaut unta nga ang akong ginoong hari nga si David mabuhi sa walay katapusan. At sinabi ng haring si David, Tawagin ninyo sa akin si Sadoc na saserdote, at si Nathan na propeta, at si Benaia na anak ni Joiada. At sila'y pumasok sa harap ng hari. Ug ang hari nga si David miingon: Tawga ngari kanako si Sadoc nga sacerdote, ug si Nathan nga manalagna, ug si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada. Ug sila nangadto sa atubangan sa hari. At sinabi ng hari sa kanila, Ipagsama ninyo ang mga lingkod ng inyong panginoon, at pasakayin ninyo ang aking anak na si Salomon sa aking sariling mula, at ilusong ninyo siya sa Gihon. Ug ang hari miingon kanila: Dad-a uban kaninyo ang mga ulipon sa inyong ginoo, ug pakabay-a si Salomon nga akong anak nga lalake sa akong kaugalingong mula, ug dad-a siya ngadto sa ubos sa Gihon: At pahiran siya ng langis doon ni Sadoc na saserdote at ni Nathan na propeta na maging hari sa Israel: at kayo'y magsihihip ng pakakak, at magsipagsabi, Mabuhay ang haring si Salomon. Ug padihogi siya didto kang Sadoc, ang sacerdote, ug kang Nathan, ang manalagna, sa pagkahari sa Israel; ug patunggon ninyo ang trompeta, ug umingon kamo: Mabuhi ang hari nga si Salomon. Kung magkagayo'y magsisiahon kayong kasunod niya, at siya'y paririto, at uupo sa aking luklukan: sapagkat siya'y magiging hari, na kahalili ko: at inihalal ko siyang maging prinsipe sa Israel at sa Juda. Unya sumaka kamo nunot kaniya, ug siya mosaka ug molingkod sa akong trono; kay siya mao ang mahimong hari nga ilis kanako, ug siya gitudlo ko sa pagka-principe sa Israel ug sa Juda. At si Benaia na anak ni Joiada ay sumagot sa hari, at nagsabi, Siya nawa: ang Panginoon, ang Dios ng aking panginoon na hari ay magsabi nawa ng ganyan din. Ug si Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada, mitubag sa hari, ug miingon, Amen: Si Jehova, ang Dios sa akong ginoo ang hari, moingon unta usab. Kung paanong ang Panginoon ay sumaaking panginoon na hari ay gayon suma kay Salomon at gawin nawa ang kaniyang luklukang lalong dakila kay sa luklukan ng aking panginoong haring si David. Maingon nga si Jehova nag-uban sa akong ginoong hari, ingon man siya magauban unta kang Salomon, ug magabuhat unta sa iyang trono nga labing daku pa kay sa trono sa akong ginoong hari nga si David. Sa gayo'y si Sadoc na saserdote at si Nathan na propeta, at si Benaia na anak ni Joiada, at ang mga Ceretheo, at ang mga Peletheo ay nagsibaba, at pinasakay si Salomon sa mula ng haring si David, at dinala sa Gihon. Busa si Sadoc ang sacerdote, ug si Nathan, ang manalagna, ug si Benaia, anak nga lalake ni Joiada, ug ang Cerethnon, ug ang mga Pelethnon, nanlugsong, ug gipakabayo si Salomon sa mula ni David ug gidala siya ngadto sa Gihon. At kinuha ni Sadoc na saserdote ang sisidlang sungay ng langis mula sa Tolda, at pinahiran ng langis si Salomon. At sila'y humihip ng pakakak; at ang buong bayan ay nagsabi, Mabuhay ang haring si Salomon. Ug si Sadoc ang sacerdote, mikuha sa sungay nga may lana didto sa Balong-Balong, ug gidihogan si Salomon. Ug ilang gipatunog ang trompeta; ug ang tibook katawohan ming-ingon: Mabuhi ang hari nga si Salomon. At ang buong bayan ay nagsiahong kasunod niya, at ang bayan ay humihip ng mga plauta, at nangagalak ng malaking pagkagalak, anopat ang lupa ay umalingawngaw sa hugong nila. Ug ang tibook katawohan nanungas sunod kaniya, ug ang katawohan nanagpatingog sa mga tipano, ug nanagkalipay sa dakung kalipay, mao nga ang yuta daw nabuak sa ilang kagahub. At narinig ni Adonia at ng buong inanyayahan na nasa kaniya pagkatapos nilang makakain. At nang marinig ni Joab ang tunog ng pakakak, ay kaniyang sinabi, Anong dahil nitong hugong sa bayan na kaingay? Ug si Adonia ug ang tanang mga dinapit nga uban kaniya nakadungog niana sa tapus ang ilang pangaon. Ug sa diha nga nadungog ni Joab ang lanog sa trompeta, siya miingon: Ngano man nga ang kasaba sa ciudad maoy usa ka kasaba sa kagubot? Samantalang siya'y nagsasalita pa, narito, si Jonathan na anak ni Abiathar na saserdote ay dumating at si Adonia ay nagsabi, Pumasok ka; sapagkat ikaw ay karapatdapat na tao, at nagdadala ka ng mabubuting balita. Sa nagasulti pa siya, ania karon, si Jonathan ang anak nga lalake ni Abiathar ang sacerdote, miabut, ug si Adonia miingon: Sumulod ka; kay ikaw usa ka tawo nga may katakus, ug nagadala ug mga maayong balita. At si Jonathan ay sumagot, at nagsabi kay Adonia, Katotohanang ginawang hari si Salomon ng ating panginoong haring si David: Ug si Jonathan mitubag ug miingon kang Adonia: Sa pagkamatuod ang atong ginoong hari nga si David naghimo kang Salomon nga hari. At sinugo ng hari na kasama niya si Sadoc na saserdote, at si Nathan na propeta, at si Benaia na anak ni Joiada, at ang mga Ceretheo at ang mga Peletheo at pinasakay nila siya sa mula ng hari: Ug ang hari nagpadala uban kaniya kang Sadoc ang sacerdote, ug kang Nathan ang manalagna, ug kang Benaia ang anak nga lalake ni Joiada, ug ang mga Cerethnon, ug ang mga Pelethnon, ug ilang gipakabayo siya sa mula sa hari; At siya'y pinapaging hari na pinahiran ng langis ni Sadoc na saserdote at ni Nathan na propeta sa Gihon: at sila'y nagsiahong galak mula roon, na anopat ang bayan ay umalingawngaw uli. Ito ang hugong na iyong narinig. Ug si Sadoc ang sacerdote, ug si Nathan ang manalagna, nagdihog kaniya nga hari didto sa Gihon; ug ming-abut sila gikan didto nga nanagkalipay, sa pagkaagi nga ang ciudad milanog pag-usab. Kini mao ang kagahub nga imong nadungog. At si Salomon naman ay nauupo sa luklukan ng kaharian. Ug si Salomon usab nagalingkod sa trono sa gingharian. At bukod dito'y ang mga lingkod ng hari ay nagsiparoon upang purihin ang ating panginoong haring si David, na nagsisipagsabi, Gawin nawa ng iyong Dios ang pangalan ni Salomon na lalong maigi kay sa iyong pangalan, at gawin ang kaniyang luklukan na lalong dakila kay sa iyong luklukan; at ang hari ay yumukod sa kaniyang higaan. Ug labut pa ang mga ulipon sa hari ming-adto aron sa pagbulahan sa atong ginoong hari nga si David, nga nagaingon: Ang imong Dios magahimo unta sa ngalan ni Salomon nga labing maayo kay sa imong ngalan, ug magahimo unta sa iyang trono nga labing daku kay sa imong trono: ug ang hari sa iyang kaugalingon miyukbo nga diha sa ibabaw sa higdaanan. At ganito pa ang sinabi ng hari, Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, na siyang nagbigay sa akin ng isa na makakaupo sa aking luklukan sa araw na ito, na nakita ng aking mga mata. Ug namulong usab sa ingon niini ang hari: Bulahan si Jehova, ang Dios sa Israel, nga naghatag ug usa nga molingkod sa akong trono niining adlawa, bisan ngani ang akong mga mata makakita niini. At ang lahat na inanyayahan ni Adonia ay nangatakot at nagsitindig, at yumaon bawat isa sa kaniyang lakad. Ug ang tanang mga dinapit ni Adonia nangahadlok, ug nanindog, ug nanlakaw ang tagsatagsa ka tawo sa iyang dalan. At natakot si Adonia dahil kay Salomon: at siya'y tumindig at yumaon, at pumigil sa mga anyong sungay ng dambana. Ug si Adonia nahadlok tungod kang Salomon, ug siya mitindog, ug milakaw ug mikupot sa mga sungay sa halaran. At nasaysay kay Salomon na sinasabi, Narito, si Adonia ay natatakot sa haring Salomon: sapagkat, narito, siya'y pumigil sa mga anyong sungay ng dambana, na nagsasabi, Isumpa ng haring Salomon sa akin sa araw na ito, na hindi niya papatayin ng tabak ang kaniyang lingkod. Ug gisugilon kang Salomon, nga nagaingon: Ania karon, si Adonia nahadlok sa hari nga si Salomon; kay, tan-awa, siya nangupot sa mga sungay sa halaran, nga nagaingon: Papanumpaa ang hari nga si Salomon kanako sa pag-una nga dili niya patyon ang iyang ulipon sa pinuti. At sinabi ni Salomon, Kung siya'y pakikilalang karapatdapat na tao, ay walang malalaglag na isang buhok sa kaniya sa lupa; ngunit kung kasamaan ang masumpungan sa kaniya siya'y mamamatay. Ug si Salomon miingon: Kong siya magapakita sa iyang kaugalingon nga usa ka tawong takus, walay usa ka lugas nga buhok nga mahulog sa yuta gikan kaniya; apan kong ang pagkadautan maoy makaplagan kaniya, mamatay siya. Sa gayo'y nagsugo ang haring Salomon, at kanilang ibinaba siya mula sa dambana. At siya'y naparoon at nagbigay galang sa haring Salomon; at sinabi ni Salomon sa kaniya, Umuwi ka sa iyong bahay. Busa nagpasugo si Salomon nga hari ug ilang gipakanaug siya gikan sa halaran. Ug siya miadto ug mihatag katahuran sa hari nga si Salomon; ug si Salomon miingon kaniya: Pumauli ka sa imong balay. Ang mga araw nga ni David na ikamamatay ay nalalapit; at kaniyang ibinilin kay Salomon na kaniyang anak, na sinasabi, Karon ang mga adlaw ni David nagkahaduol na nga siya mamatay; ug iyang gitugon si Salomon nga iyang anak nga lalake, nga nagaingon: Ako'y yumayaon ng lakad ng buong lupa; ikaw ay magpakalakas nga at magpakalalake; Ako moadto na sa alagianan sa tibook kalibutan: busa pagmakusganon, ug ipakita ang imong pagka-lalake; At iyong ingatan ang bilin ng Panginoon mong Dios, na lumakad sa kaniyang mga daan, na ingatan ang kaniyang mga palatuntunan, ang kaniyang mga utos, at ang kaniyang mga kahatulan, at ang kaniyang mga patotoo, ayon sa nasusulat sa kautusan ni Moises, upang ikaw ay guminhawa sa lahat ng iyong ginagawa, at saan ka man pumihit: Ug bantayi ang sugo ni Jehova nga imong Dios, sa paglakat sa iyang mga dalan, sa pagbantay sa iyang kabalaoran, ug sa iyang mga sugo, ug sa iyang mga tulomanon, ug sa iyang mga pagpamatuod, sumala sa nahisulat sa Kasugoan ni Moises, aron ikaw magmauswagon sa tanan nga imong buhaton, bisan asa ikaw moadto; Upang papagtibayin ng Panginoon ang kaniyang salita na kaniyang sinalita tungkol sa akin, na sinasabi, Kung ang iyong mga anak ay magsisipagingat sa kanilang lakad, na lalakad sa harap ko sa katotohanan ng kanilang buong puso at ng kanilang buong kaluluwa, hindi ka kukulangin (sabi niya) ng lalake sa luklukan ng Israel. Aron matuoron ni Jehova ang iyang gipamulong mahitungod kanako, nga nagaingon: Kong ang imong mga anak magbantay sa ilang dalan, sa paglakat sa atubangan nako sa kamatuoran sa bug-os nilang kasingkasing ug sa bug-os nilang kalag, walay makulang kanimo (siya miingon) nga usa ka tawo diha sa trono sa Israel. Bukod dito'y talastas mo naman ang ginawa ni Joab na anak ni Sarvia sa akin, sa makatuwid baga'y ang ginawa niya sa dalawang puno ng mga hukbo ng Israel, kay Abner na anak ni Ner, at kay Amasa na anak ni Jether na kaniyang pinatay, at ibinubo sa kapayapaan ang dugo ng pakikidigma at nabubo ang dugo ng pakikidigma sa kaniyang bigkis na nasa kaniyang mga balakang, at sa loob ng kaniyang mga pangyapak na nasa kaniyang mga paa. Labut pa ikaw nanghibalo usab sa gibuhat kanako ni Joab, ang anak nga lalake ni Sarvia, bisan ang gibuhat niya sa duruha ka capitan sa mga panon sa Israel, kang Abner, ang anak nga lalake ni Ner, ug kang Amasa ang anak nga lalake ni Jether, nga iyang gipamatay, ug giula niya ang dugo sa gubat sa panahon sa pakigdait, ug gibutang ang dugo sa gubat sa ibabaw sa iyang bakus nga diha sa iyang hawak, ug sa iyang mga sapin nga diha sa iyang mga tiil. Gumawa ka nga ng ayon sa iyong karunungan, at huwag mong tulutang ang kaniyang uban sa ulo ay bumabang payapa sa Sheol. Busa buhata sumala sa imong kaalam, ug ayaw pagpaadtoa ang iyang ubanon nga ulo ngadto sa Sheol uban sa pakigdait. Ngunit pagpakitaan mo ng kagandahang loob ang mga anak ni Barzillai na Galaadita, at maging kabilang sa nagsisikain sa iyong dulang; sapagkat gayon sila nagsilapit sa akin nang ako'y tumakas kay Absalom na iyong kapatid. Apan magpakita ka ug kalooy sa mga anak nga lalake ni Barzillai, ang Galaadnon, ug himoa sila nga kauban niadtong magakaon diha sa imong lamesa; kay ingon man sila ming-anhi kanako sa mikalagiw ako gikan kang Absalom nga imong igsoon. At, narito, nasa iyo si Semei na anak ni Gera na Benjamita, na taga Bahurim, na siyang sumumpa sa akin ng mahigpit na sumpa nang araw na ako'y pumaroon sa Mahanaim: ngunit nilusong niyang sinalubong ako sa Jordan, at isinumpa ko sa kaniya ang Panginoon, na sinasabi, Hindi kita papatayin ng tabak. Ug, ania karon, anaa uban kanimo si Semei, ang anak nga lalake ni Gera, ang Benjaminhon, sa Bahurim, nga mitunglo kanako sa mabug-at nga pagtunglo sa adlaw nga miadto ako sa Mahanaim; apan siya mianhi sa pagpakigkita kanako sa Jordan, ug ako nanumpa kaniya tungod kang Jehova, nga nagaingon: Dili ko ikaw ibutang sa kamatayon pinaagi sa pinuti. Ngayon nga'y huwag mong ariing walang sala, sapagkat ikaw ay lalaking pantas: at iyong maaalaman ang dapat gawin sa kaniya, at iyong ilusong na may dugo ang kaniyang uban sa ulo sa Sheol. Busa karon dili mo isipon nga siya walay sala, kay ikaw maoy usa ka tawo nga maalam; ug ikaw mahibalo kong unsay imong pagabuhaton kaniya, ug ikaw magadala sa iyang ulo nga ubanon ngadto sa Sheol uban ang dugo. At si David ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing sa bayan ni David. Ug si David natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong sa ciudad ni David. At ang mga araw na ipinaghari ni David sa Israel ay apat na pung taon: pitong taong naghari siya sa Hebron, at tatlong put tatlong taong naghari siya sa Jerusalem. Ug ang mga adlaw sa paghari ni David sa Israel, kap-atan ka tuig: pito ka tuig nga siya naghari sa Hebron, ug katloan ug tolo ka tuig nga siya naghari sa Jerusalem. At si Salomon ay naupo sa luklukan ni David na kaniyang ama: at ang kaniyang kaharian ay natatag na mainam. Ug si Salomon milingkod sa trono ni David nga iyang amahan; ug ang iyang gingharian nalig-on ug daku. Nang magkagayo'y si Adonia na anak ni Hagith ay naparoon kay Bath-sheba na ina ni Salomon. At kaniyang sinabi, Naparirito ka bang payapa? At sinabi niya, Payapa. Unya si Adonia, ang anak nga lalake ni Haggith, miadto kang Bath-sheba, ang inahan ni Salomon. Ug siya miingon: Mianhi ba ikaw sa pakigdait? ug siya miingon: Sa pakigdait. Kaniyang sinabi bukod dito: Mayroon pa akong sasabihin sa iyo. At sinabi niya, Sabihin mo. Labut pa siya miingon: Ako adunay isulti kanimo. Ug siya miingon: Padayon pagsulti. At kaniyang sinabi, Talastas mo na ang kaharian ay naging akin, at itinitig ng buong Israel ang kanilang mukha sa akin, upang ako'y maghari: gayon ma'y ang kaharian ay nagbago, at napasa aking kapatid: sapagkat kaniya sa ganang Panginoon. Ug siya miingon: Ikaw nahibalo nga ang gingharian ako, ug nga ang tibook Israel nagasud-ong kanako, nga ako unta ang magahari: apan ang gingharian giliso, ug nahimo nga iya sa akong igsoon nga lalake: kay iya man kini gikan kang Jehova. At ngayo'y hihingi ako ng isang hiling sa iyo, huwag mo akong pahindian. At sinabi niya sa kaniya, Sabihin mo. Ug karon ako mangayo ug usa ka hangyo kanimo; ayaw ako pagbalibari. Ug siya miingon kaniya: Padayon pagsulti. At kaniyang sinabi, Isinasamo ko sa iyo na iyong salitain kay Salomon na hari, (sapagkat hindi siya pahihindi sa iyo,) na ibigay niyang asawa sa akin si Abisag na Sunamita. Ug siya miingon: Ako nagahangyo kanimo, sultihan mo si Salomon nga hari (kay siya dili moingon kanimo nga dili), nga ihatag niya kanako aron maasawa ko si Abisag ang Sunamitanhon. At sinabi ni Bath-sheba, Mabuti; aking ipakikiusap ka sa hari. Ug si Bath-sheba miingon: Maayo; ako mosulti alang kanimo sa hari, Si Bath-sheba nga'y naparoon sa haring Salomon, upang ipakiusap sa kaniya si Adonia. At tumindig ang hari na sinalubong siya, at yumukod siya sa kaniya, at umupo sa kaniyang luklukan, at nagpalagay ng luklukan para sa ina ng hari; at siya'y naupo sa kaniyang kanan. Busa si Bath-sheba miadto kang Salomon nga hari, sa pagpakigsulti kaniya alang kang Adonia. Ug ang hari mitindog sa pagsugat kang Bath-sheba, ug siya sa iyang kaugalingon miyukbo kaniya, ug milingkod sa ibabaw sa iyang trono, ug gipahamutang ang usa ka trono alang sa inahan sa hari; ug ang inahan milingkod sa iyang too. Nang magkagayo'y sinabi niya, Ako'y humihingi ng isang munting hiling sa iyo: huwag mo akong pahindian. At sinabi ng hari sa kaniya, Hilingin mo, ina ko: sapagkat hindi kita pahihindian. Unya siya miingon: Ako mangayo ug usa ka diyutayng paghangyo kanimo; ayaw ako pagbalibari. Ug ang hari miingon kaniya: Pangayo, inahan ko; kay ikaw dili ko balibaran. At sinabi niya, Ibigay mong asawa si Abisag na Sunamita sa iyong kapatid na kay Adonia. Ug siya miingon: Ipaasawa si Abisag, ang Sunamitanhon, kang Adonia nga imong igsoong lalake. At ang haring Salomon ay sumagot, at nagsabi sa kaniyang ina, At bakit mo hinihiling si Abisag na Sunamita para kay Adonia? hilingin mo para sa kaniya pati ng kaharian; sapagkat siya'y aking matandang kapatid; oo, para sa kaniya, at kay Abiathar na saserdote, at kay Joab na anak ni Sarvia. Ug si Salomon nga hari mitubag ug miingon sa iyang inahan: Ug nganong nangayo ka kang Abisag, ang Sunamitanhon alang kang Adonia? Pangayoa usab alang kaniya ang gingharian; kay siya ang akong magulang igsoon nga lalake; bisan tungod kaniya ug kang Abiathar ang sacerdote, ug kang Joab anak nga lalake ni Sarvia. Nang magkagayo'y isinumpa ng haring Salomon ang Panginoon, na sinasabi, Hatulan ako ng Dios, at lalo na kung si Adonia ay hindi nagsalita ng salitang ito laban sa kaniyang sariling buhay. Unya si Salomon nga hari nanumpa tungod kang Jehova, nga nagaingon: Ang Dios magabuhat unta sa ingon kanako, ug labaw niini, kong si Adonia wala pa unta mamulong niining mga pulonga batok sa iyang kaugalingong kinabuhi. Ngayon nga'y buhay ang Panginoon, na nagtatag sa akin, at naglagay sa akin sa luklukan ni David na aking ama, at siyang gumawa sa akin ng isang bahay, gaya ng kaniyang ipinangako, tunay na si Adonia ay papatayin sa araw na ito. Busa karon ingon nga si Jehova buhi, nga maoy nagapalig-on kanako, ug nagapalingkod kanako sa trono ni David nga akong amahan, ug nga maoy nagbuhat alang kanako ug usa ka balay, ingon sa iyang gisaad, sa pagkatinuod si Adonia pagapatyon niining adlawa. At nagsugo ang haring Salomon sa pamamagitan ng kamay ni Benaia na anak ni Joiada; at siyang dumaluhong sa kaniya, na anopat siya'y namatay. Ug si Salomon nga hari nagpasugo kang Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada; ug siya midasmag kaniya, mao nga siya namatay. At kay Abiathar na saserdote ay sinabi ng hari, Umuwi ka sa Anathoth, sa iyong sariling mga bukid; sapagkat ikaw ay karapatdapat sa kamatayan: ngunit sa panahong ito'y hindi kita papatayin, sapagkat iyong dinala ang kaban ng Panginoong Dios sa harap ni David na aking ama, at sapagkat ikaw ay napighati sa lahat ng kinapighatian ng aking ama. Ug miingon ang hari kang Abiathar, ang sacerdote: Lakaw ngadto sa Anathoth sa imong kaugalingon nga mga uma; kay ikaw angay sa kamatayon; apan ikaw dili ko patyon niining panahona, kay ikaw nagdala sa arca sa Ginoong Jehova sa atubangan ni David nga akong amahan, ug kay ikaw gisakit sa tanan diin ang akong amahan gisakit. Sa gayo'y inalis ni Salomon si Abiathar sa pagkasaserdote sa Panginoon upang kaniyang tuparin ang salita ng Panginoon, na kaniyang sinalita tungkol sa sangbahayan ni Eli, sa Silo. Busa gipapahawa ni Salomon si Abiathar gikan sa pagka-sacerdote kang Jehova, aron iyang matuman ang pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong mahitungod sa balay ni Eli sa Shilo. At ang mga balita ay dumating kay Joab: sapagkat si Joab ay umanib kay Adonia, bagaman hindi siya umanib kay Absalom. At si Joab ay tumakas na napatungo sa Tolda ng Panginoon, at pumigil sa mga anyong sungay ng dambana. Ug ang mga balita midangat kang Joab; kay si Joab naliso sunod kang Adonia, bisan pa wala siya moliso sunod kang Absalom. Ug si Joab mikalagiw ngadto sa Balong-Balong ni Jehova, ug mikupot sa mga sungay sa halaran. At nasaysay sa haring Salomon, Si Joab ay tumakas na napatungo sa Tolda ng Panginoon, at, narito, siya'y nasa siping ng dambana. Nang magkagayo'y sinugo niya si Benaia na anak ni Joiada, na sinasabi, Ikaw ay yumaon, daluhungin mo siya. Ug gisugilon kang Salomon nga hari: Si Joab mikalagiw ngadto sa Balong-Balong ni Jehova, ug, ania karon, siya anaa tupad sa halaran. Unya gipaadto ni Salomon si Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada, nga nagaingon: Lumakat ka, dasmagi siya. At si Benaia ay naparoon sa Tolda ng Panginoon, at nagsabi sa kaniya, Ganito ang sabi ng hari, Lumabas ka. At kaniyang sinabi, Hindi; kundi ako'y mamamatay rito, At dinala ni Benaia sa hari ang salita uli, na sinasabi, Ganito ang sinabi ni Joab, at ganito ang isinagot sa akin. Ug si Benaia miadto sa Balong-Balong ni Jehova, ug miingon kaniya: Sa ingon niini namulong ang hari: Gumula ka. Ug siya miingon: Dili, kondili nga ako magpakamatay hinoon dinhi. Ug gidala ni Benaia ang pulong ngadto sa hari pag-usab, nga nagaingon: Kini mao ang gipamulong ni Joab, ug kini mao ang iyang gitubag kanako. At sinabi ng hari sa kaniya, Gawin kung paano ang sinabi niya, at daluhungin mo siya, at ilibing mo siya; upang iyong maalis ang dugo na ibinubo ni Joab ng walang kadahilanan sa akin at sa sangbahayan ng aking ama. Ug ang hari miingon kaniya: Buhata sumala sa iyang giingon, ug dasmagi siya, ug ilubong siya; aron makuha mo ang dugo nga gipaagay ni Joab sa walay hinungdan, gikan kanako ug gikan sa balay sa akong amahan. At ibabalik ng Panginoon ang kaniyang dugo sa kaniyang sariling ulo, sapagkat siya'y dumaluhong sa dalawang lalake, na lalong matuwid, at maigi kay sa kaniya, at mga pinatay ng tabak, at hindi nalalaman ng aking amang si David, sa makatuwid baga'y si Abner na anak ni Ner, na puno ng hukbo ng Israel, at si Amasa na anak ni Jether, na puno ng hukbo ng Juda. Ug igauli ni Jehova sa ibabaw sa iyang kaugalingong ulo ang iyang dugo, kay iyang gidasmagan ang duha ka tawo nga labing matarung ug labing maayo kay kaniya, ug gipatay sila pinaagi sa pinuti ug ang akong amahan nga si David wala manghibalo niana, kong sayron, kang Abner, ang anak nga lalake ni Ner, capitan sa panon sa Israel, ug si Amasa, ang anak nga lalake ni Jether, capitan sa panon sa Juda. Sa gayo'y ang kanilang dugo ay mababalik sa ulo ni Joab, at sa ulo ng kaniyang binhi magpakailan man: ngunit kay David, at sa kaniyang binhi, at sa kaniyang sangbahayan, sa kaniyang luklukan ay magkakaroon ng kapayapaan magpakailan man na mula sa Panginoon. Busa ang ilang dugo igauli sa ibabaw sa ulo ni Joab, ug sa ibabaw sa ulo sa iyang kaliwatan sa walay katapusan: apan kang David, ug sa iyang kaliwatan, ug sa iyang balay, ug sa iyang trono, may kalinaw sa walay katapusan gikan kang Jehova. Nang magkagayo'y sinampa ni Benaia na anak ni Joiada, at dinaluhong siya, at pinatay siya; at siya'y inilibing sa kaniyang sariling bahay sa ilang. Unya si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada, misaka, ug gidasmagan siya, ug gipatay siya; ug siya gilubong sa iyang kaugalingong balay didto sa kamingawan. At inilagay ng hari si Benaia na anak ni Joiada na kahalili niya sa hukbo: at si Sadoc na saserdote ay inilagay ng hari na kahalili ni Abiathar. Ug gibutang sa hari si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada nga iyang ilis ibabaw sa panon; ug si Sadoc ang sacerdote gibutang sa hari nga ilis ni Abiathar. At ang hari ay nagsugo at ipinatawag si Semei, at sinabi sa kaniya, Magtayo ka ng isang bahay sa Jerusalem, at tumahan ka roon, at huwag kang pumaroon saan man na mula roon. Ug ang hari nagpaadto ug gipatawag si Semei, ug giingon siya: Magbuhat ka ug usa ka balay sa Jerusalem, ug magpuyo ka didto ug ayaw pag-adto sa bisan diin. Sapagkat sa araw na ikaw ay lumabas, at tumawid sa batis ng Cedron, talastasin mong mainam, na ikaw ay walang pagsalang mamamatay: ang iyong dugo ay sasa iyong sariling ulo. Kay sa adlaw nga ikaw mogula, ug molabang sa sapa sa Cedron, hibaloan mo gayud nga ikaw mamatay sa pagkatinuod: ang imong dugo anha sa ibabaw sa imong kaugalingong ulo. At sinabi ni Semei sa hari, Ang sabi ay mabuti: kung paanong sinabi ng aking panginoong hari, gayon gagawin ng iyong lingkod. At si Semei ay tumahan sa Jerusalem na malaon. Ug si Semei miingon sa hari: Ang giingon maayo, sumala sa giingon sa akong ginoong hari, mao ang buhaton sa imong ulipon. Ug si Semei nagpuyo sa Jerusalem sa daghang mga adlaw. At nangyari, sa katapusan ng tatlong taon, na dalawa sa mga alipin ni Semei ay tumanan na pumaroon kay Achis, na anak ni Maacha, hari sa Gath. At kanilang sinaysay kay Semei, na sinasabi, Narito, ang iyong mga alipin ay nasa Gath. Ug nahitabo sa katapusan sa totolo ka tuig, nga duha sa mga sulogoon ni Semei mikalagiw ngadto kang Achis, anak nga lalake ni Maacha, hari sa Gath. Ug ilang gisuginlan si Semei, nga nagaingon: Ania karon, ang imong mga ulipon atua sa Gath. At tumindig si Semei, at siniyahan ang kaniyang asno, at napasa Gath kay Achis, upang hanapin ang kaniyang mga alipin: at si Semei ay yumaon at dinala ang kaniyang mga alipin mula sa Gath. Ug si Semei mitindog, ug gimontorahan ang iyang asno, ug miadto sa Gath kang Achis, sa pagpangita sa iyang mga ulipon; ug si Semei miadto, ug gidala ang iyang mga ulipon gikan sa Gath. At nasaysay kay Salomon na si Semei ay naparoon sa Gath mula sa Jerusalem, at bumalik uli. Ug gisugilon kang Salomon nga si Semei miadto gikan sa Jerusalem ngadto sa Gath, ug mibalik pag-usab. At ang hari ay nagsugo at ipinatawag si Semei, at nagsabi sa kaniya, Di ba ipinasumpa ko sa iyo ang Panginoon, at ipinatalastas kong totoo sa iyo, na aking sinasabi, Talastasin mong tunay na sa araw na ikaw ay lumabas, at yumaon saan man, ay walang pagsalang mamamatay ka? at iyong sinabi sa akin. Ang sabi na aking narinig ay mabuti. Ug ang hari nagpaadto ug nagpatawag kang Semei, ug miingon kaniya: Wala ba ako magpapanumpa kanimo tungod kang Jehova, ug nagtutol kanimo, nga nagaingon: Hibaloan mo gayud, nga sa adlaw nga ikaw mogula, ug molakaw bisan diin nga dapit, ikaw sa pagkatinuod mamatay? Ug ikaw miingon kanako? Ang gipamulong nga akong nadungog maayo man. Bakit nga hindi mo iningatan ang sumpa sa Panginoon, at ang utos na aking ibinilin sa iyo? Ngano man lagi nga wala mo bantayi ang panumpa ni Jehova, ug ang sugo nga akong gipatuman kanimo? Sinabi pa ng hari kay Semei, Iyong talastas ang buong kasamaan na nalalaman ng iyong puso, na iyong ginawa kay David na aking ama: kayat ibabalik ng Panginoon ang iyong kasamaan sa iyong sariling ulo. Ang hari miingon pa gayud kang Semei: Ikaw nahibalo sa tanan nga pagkadautan nga anaa sa tinago sa imong kasingkasing, nga gibuhat mo kang David nga akong amahan: busa si Jehova magauli kanimo sa imong pagkadautan ibabaw sa imong kaugalingong ulo. Ngunit ang haring si Salomon ay magiging mapalad, at ang luklukan ni David ay magiging matatag sa harap ng Panginoon magpakailan man. Apan si hari Salomon mahimong bulahan ug ang trono ni David mahimong malig-on sa atubangan ni Jehova sa walay katapusan. Sa gayo'y inutusan ng hari si Benaia na anak ni Joiada; at siya'y lumabas, at dumaluhong sa kaniya, na anopat siya'y namatay. At ang kaharian ay matatag sa kamay ni Salomon, Busa ang hari misugo kang Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada; ug siya migula ug gidasmagan siya, mao nga siya namatay. Ug ang gingharian nagmalig-on diha sa kamot ni Salomon. At si Salomon ay nakipagkamaganak kay Faraon na hari sa Egipto sa pag-aasawa niya sa anak na babae ni Faraon, at dinala niya sa bayan ni David, hanggang sa kaniyang natapos itayo ang kaniyang sariling bahay, at ang bahay ng Panginoon, at ang kuta ng Jerusalem sa palibot. Ug si Salomon nakigsandurot kang Faraon, hari sa Egipto, ug gipangasawa ang anak nga babaye ni Faraon, ug gidala siya ngadto sa ciudad ni David, hangtud nga natapus na niya ang pagtukod sa iyang kaugalingong balay, ug sa balay ni Jehova, ug sa kuta sa Jerusalem nga nagalibut niini. Ang bayan ay naghahain lamang sa mga mataas na dako, sapagkat walang bahay na itinayo sa pangalan ng Panginoon hanggang sa mga araw na yaon. Ugaling ang katawohan naghalad didto sa hatag-as nga mga dapit, kay walay balay nga gibuhat alang sa ngalan ni Jehova hangtud niadtong mga adlawa. At inibig ni Salomon ang Panginoon, na lumalakad sa mga palatuntunan ni David na kaniyang ama: siya'y naghahain lamang at nagsusunog ng kamangyan sa matataas na dako. Ug si Salomon nahagugma kang Jehova, nga nagalakaw sa kabalaoran ni David nga iyang amahan: ugaling lamang siya naghalad ug nagsunog sa incienso didto sa hatag-as nga mga dapit. At ang hari ay naparoon sa Gabaon upang maghain doon; sapagkat yaon ang pinakamataas na dako; isang libong handog na susunugin ang inihandog ni Salomon sa dambanang yaon. Ug ang hari miadto sa Gabaon sa paghalad didto; kay kadto mao ang labing hataas nga dapit: usa ka libo ka mga halad-nga-sinunog ang gihalad ni Salomon niadtong halarana. Sa Gabaon ay napakita ang Panginoon kay Salomon sa panaginip sa gabi: at sinabi ng Dios, Hingin mo kung ano ang ibibigay ko sa iyo. Sa Gabaon si Jehova nagpakita kang Salomon pinaagi sa usa ka damgo sa gabii; ug ang Dios miingon: Pangayo kong unsay akong ihatag kanimo. At sinabi ni Salomon, Ikaw ay nagpakita sa iyong lingkod na aking amang kay David ng malaking kagandahang loob, ayon sa kaniyang inilakad sa harap mo sa katotohanan, at sa katuwiran, at sa katapatan ng puso sa iyo; at iyong iningatan sa kaniya itong dakilang kagandahang loob, na iyong binigyan siya ng isang anak na makauupo sa kaniyang luklukan, gaya sa araw na ito. Ug si Salomon miingon: Ikaw nagapakita sa imong ulipon nga si David nga akong amahan sa dakung mahigugmaong-kalolot, ingon nga siya naglakaw sa atubangan mo sa kamatuoran, ug sa pagkamatarung, ug sa katul-id sa kasingkasing uban kanimo; ug ikaw nagbaton alang kaniya niining dakung mahigugmaong-kalolot, nga siya gihatagan mo ug usa ka anak nga lalake aron sa paglingkod sa iyang trono ingon niining adlawa. At ngayon, Oh Panginoon kong Dios, iyong ginawang hari ang iyong lingkod na kahalili ni David na aking ama; at ako'y isang munting bata lamang; hindi ko nalalaman ang paglulumabas at pumasok. Ug karon, Oh Jehova nga akong Dios, gihimo mo ang imong ulipon nga hari ilis ni David nga akong amahan: ug ako maoy usa lamang ka diyutay nga bata; wala ako mahibalo kong unsaon paggula kun pagsulod. At ang iyong lingkod ay nasa gitna ng iyong bayan na iyong pinili, isang malaking bayan na hindi mabibilang o matuturingan dahil sa karamihan. Ug ang imong ulipon anaa sa kinataliwad-an sa imong katawohan nga imong pinili, usa ka dakung katawohan, nga dili maisip ni maihap tungod sa pagkadaghan. Bigyan mo nga ang iyong lingkod ng isang matalinong puso upang humatol sa iyong bayan, upang aking makilala ang mabuti at ang masama; sapagkat sino ang makahahatol dito sa iyong malaking bayan? Busa hatagi ang imong ulipon sa usa ka masinabtanong kasingkasing sa paghukom sa imong katawohan, aron maila ko ang kalainan sa maayo ug dautan; kay kinsay makahimo sa paghukom niining imong daku nga katawohan? At ang pangungusap ay nakalugod sa Panginoon, na hiningi ni Salomon ang bagay na ito. Ug ang pakigpulong nakapahimuot sa Ginoo, nga si Salomon naghangyo niining butanga. At sinabi ng Dios sa kaniya, Sapagkat iyong hiningi ang bagay na ito, at hindi mo hiningi sa iyo ang mahabang buhay; o hiningi mo man sa iyo ang mga kayamanan, o hiningi mo man ang buhay ng iyong mga kaaway; kundi hiningi mo sa iyo'y katalinuhan upang kumilala ng kahatulan; Ug ang Dios miingon kaniya: Tungod kay nangayo ka niining butanga, ug wala mangayo alang sa imong kaugalingon sa hataas nga kinabuhi, ni mangayo ug mga bahandi alang sa imong kaugalingon, ni sa kinabuhi sa imong mga kaaway, apan nangayo alang sa imong kaugalingon ug salabutan sa pag-ila sa justicia; Narito, aking ginawa ayon sa iyong salita: narito, aking binigyan ka ng isang pantas at matalinong puso; na anopat walang naging gaya mo na una sa iyo, o may babangon mang sinoman pagkamatay mo. Ania karon, ako nagbuhat sumala sa imong pulong: tan-awa, ako nagahatag kanimo ug usa ka maalamon ug masinabtanong kasingkasing; sa pagkaagi nga walay sama kanimo sa mga nanghiuna kanimo, bisan sa sunod kanimo walay motindog nga sama kanimo. At akin namang ibinigay sa iyo ang hindi mo hinihingi, ang kayamanan at gayon din ang karangalan, na anopat walang magiging gaya mo sa mga hari, sa lahat ng iyong mga kaarawan. Ug ako naghatag usab kanimo sa wala nimo pangayoa, niining duruha, mga bahandi ug dungog, aron walay bisan kinsa sa mga kaharian nga sama kanimo, sa tanang mga adlaw mo. At kung ikaw ay lalakad sa aking mga daan, upang ingatan ang aking mga palatuntunan, at ang aking mga utos, gaya ng inilakad ng iyong amang si David, ay akin ngang palalaunin ang iyong mga kaarawan. Ug kong ikaw magalakaw sa akong mga dalan, sa pagbantay sa akong kabalaoran ug sa akong mga sugo, ingon sa paglakat sa imong amahan nga si David, nan pahalugwayan ko ang imong mga adlaw. At nagising si Salomon, at narito, yao'y isang panaginip: at siya'y naparoon sa Jerusalem, at tumayo sa harap ng kaban ng tipan ng Panginoon, at naghandog ng mga handog na susunugin, at naghandog ng mga handog tungkol sa kapayapaan, at gumawa ng kasayahan sa lahat ng kaniyang mga lingkod. Ug si Salomon nahigmata; ug, ania karon, kadto usa ka damgo: ug siya miadto sa Jerusalem, ug mitindog sa atubangan sa arca sa tugon ni Jehova, ug naghalad ug mga halad-nga-sinunog, ug mga halad-sa-pakigdait, ug naghimo ug usa ka kombira sa tanan niyang mga ulipon. Nang magkagayo'y naparoon sa hari ang dalawang babae na mga patutot, at nagsitayo sa harap niya. Unya miadto sa hari ang duruha ka mga babaye nga bigaon, ug mingtindog sa iyang atubangan. At sinabi ng isang babae, Oh panginoon ko, ako at ang babaing ito ay tumatahan sa isang bahay; at ako'y nanganak ng isang batang lalake sa bahay na kasama ko siya. Ug ang usa ka babaye miingon: Oh, ginoo ko, ako ug kining babayehana nagapuyo sa usa ka balay; ug ako nag-anak ug usa ka bata uban kaniya didto sa balay. At nangyari, nang ikatlong araw pagkatapos na ako'y makapanganak, na ang babaing ito'y nanganak naman; at kami ay magkasama; walang iba sa amin sa bahay, liban sa kaming dalawa sa bahay. Ug nahitabo sa ikatolo ka adlaw sa tapus ako mag-anak, nga kining babayehana nag-anak usab; ug kami nanagkauban; walay dumuloong uban kanamo sa balay, gawas kanamong duruha didto sa balay. At ang anak ng babaing ito ay namatay sa kinagabihan; sapagkat kaniyang nahigan. Ug ang anak niining babayehana namatay sa pagkagabii, kay kadto iyang hidat-ugan. At siya'y bumangon sa hating gabi, at kinuha niya ang anak kong lalake sa siping ko, samantalang ang iyong lingkod ay natutulog, at inihiga niya sa kaniyang sinapupunan, at inilagay ang kaniyang patay na anak sa aking sinapupunan. Ug siya mibangon sa tungang gabii, ug iyang gikuha ang akong anak gikan sa akong luyo, samtang ang imong ulipon nga babaye nagkatulog, ug gibutang kini sa iyang sabakan, ug gibutang ang iyang patay nga bata sa akong sabakan. At nang ako'y bumangon sa kinaumagahan upang aking pasusuhin ang aking anak, narito, siya'y patay: ngunit nang aking kilalanin ng kinaumagahan, narito, hindi ang aking anak na aking ipinanganak. Ug sa pagbangon ko sa pagkabuntag sa pagpasuso sa akong bata, ania karon, kini patay na; apan sa pagtan-aw ko niini sa pagkabuntag, ania karon, dili man akong kaugalingong anak nga lalake, nga maoy akong gipanganak. At sinabi ng isang babae, Hindi; kundi ang buhay ay aking anak at ang patay ay iyong anak. At sinabi ng isa: Hindi; kundi ang patay ay ang iyong anak, at ang buhay ay siyang aking anak. Ganito sila nangagsalita sa harap ng hari. Ug ang usa ka babaye miingon: Dili; kondili ang buhi mao ang akong anak nga lalake, ug ang patay maoy imong anak nga lalake. Ug kini miingon: Dili; kondili ang patay mao ang imong anak nga lalake ug ang buhi mao ang akong anak nga lalake. Kini mao ang ilang gisulti sila sa atubangan sa hari. Nang magkagayo'y sinabi ng hari, Ang isa'y nagsasabi, Ang aking anak ay ang buhay, at ang iyong anak ay ang patay: at ang isa'y nagsasabi, Hindi; kundi ang iyong anak ay ang patay, at ang aking anak ay ang buhay. Unya miingon ang hari: Ang usa miingon: Mao kini ang akong anak nga buhi, ug ang imong anak mao ang patay; ug ang usa miingon: Dili; kondili ang imong anak nga lalake mao ang patay ug ang ako mao ang buhi. At sinabi ng hari, Dalhan ninyo ako ng isang tabak. At sila'y nagdala ng isang tabak sa harap ng hari. Ug ang hari miingon: Dad-i ako ug usa ka pinuti. Ug gidala nila ang usa ka pinuti sa atubangan sa hari. At sinabi ng hari, Hatiin ng dalawa ang buhay na bata, at ibigay ang kalahati sa isa at ang kalahati ay sa isa. Ug ang hari miingon: Bahina ang buhing bata sa duha, ug ihatag ang katunga sa usa, ug ang katunga sa usa. Nang magkagayo'y nagsalita ang babae na ina ng buhay na bata sa hari, sapagkat ang kaniyang pagmamahal ay nagniningas sa kaniyang anak, at sinabi niya, Oh panginoon ko, ibigay mo sa kaniya ang buhay na bata, at sa anomang paraa'y huwag mong patayin. Ngunit ang sabi ng isa, Hindi magiging akin ni iyo man; hatiin siya. Unya ang babaye nga tag-iya sa buhing bata misulti sa hari, kay ang iyang kasingkasing nasakit tungod sa iyang anak nga lalake, ug siya miingon: Oh, ginoo ko, ihatag kaniya ang buhing bata, ug ayaw pagpatya kana sa bisan unsang paagi. Apan ang usa miingon: Dili mahimo nga maako ug dili maimo; bahina kana. Nang magkagayo'y sumagot ang hari at nagsabi, ibigay sa kaniya ang buhay na bata, at sa anomang paraa'y huwag patayin: siya ang ina niya. Unya ang hari mitubag ug miingon: Ihatag kaniya ang buhing bata, ug ayaw gayud pagpatya kana: siya maoy inahan niana. At nabalitaan ng buong Israel ang kahatulan na inihatol ng hari; at sila'y nangatakot sa hari: sapagkat kanilang nakita na ang karunungan ng Dios ay nasa kaniya, upang gumawa ng kahatulan. Ug ang tibook Israel nakadungog sa hukom nga gihukom sa hari; ug sila nangahadlok sa hari: kay nakita nila ang kaalam sa Dios diha kaniya sa pagtuman sa justicia. At ang haring Salomon, ay hari sa buong Israel. Ug si hari Salomon mao ang hari sa tibook Israel. At ito ang mga naging prinsipe na napasa kaniya: si Azarias, na anak ng saserdoteng si Sadoc. Ug kini mao ang mga principe nga diha kaniya: si Azarias ang anak nga lalake ni Sadoc, nga sacerdote; Si Elioreph at si Ahia, na mga anak ni Sisa, ay mga kalihim; si Josaphat na anak ni Ahilud, ay kasangguni; Si Elioreph ug si Ahia, ang mga anak nga lalake ni Sisa, mga escriba: si Josaphat, ang anak nga lalake ni Ahilud, ang kalihim; At si Benaia, na anak ni Joiada ay nangungulo sa hukbo; at si Sadoc at si Abiathar ay mga saserdote; Ug si Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada, maoy pangulo sa panon, ug si Sadoc ug si Abiathar maoy mga sacerdote; At si Azarias na anak ni Nathan ay nangungulo sa mga pinuno; at si Zabud na anak ni Nathan ay pangulong tagapangasiwa, na kaibigan ng hari; Ug si Azarias, ang anak nga lalake ni Nathan, maoy pangulo sa mga punoan; ug si Zabud, ang anak nga lalake ni Nathan maoy labawng pangulo sa mga magtatambag, ug higala sa hari; At si Ahisar ay katiwala sa kaniyang bahay; at si Adoniram na anak ni Abda ay nasa mga magpapabuwis. Ug si Ahisar maoy pangulo sa panimalay; ug si Adoniram, ang anak nga lalake ni Abda, maoy pangulo sa mga tawo nga ilalum sa bulohaton. At si Salomon ay may labing dalawang katiwala sa buong Israel, na sila ang nag-iimbak ng pagkain ukol sa hari, at sa kaniyang sangbahayan: bawat isa sa kanila'y nag-iimbak ng pagkain na isang buwan sa bawat taon. Ug si Salomon may napulo ug duha ka punoan sa ibabaw sa tibook Israel, nga nangandam sa mga makaon sa hari ug sa iyang panimalay: ang tagsatagsa ka tawo mag-andam sa pagkaon sulod sa usa ka bulan sa usa ka tuig. At ito ang kanilang mga pangalan: si Ben-hur sa lupaing maburol ng Ephraim: Ug kini mao ang ilang mga ngalan: Si Ben-hur, sa kabungtoran sa Ephraim; Si Ben-dacer, sa Maccas, at sa Saalbim, at sa Beth-semes, at sa Elonbeth-hanan: Si Ben-decar, sa Maccas, ug sa Saalbim, ug si Beth-semes, ug si Elon-Beth-hanan; Si Ben-hesed, sa Aruboth (sa kaniya'y nauukol ang Socho, at ang buong lupain ng Ephet:) Si Ben-hesed, sa Aruboth (kaniya ang Socho, ug ang tibook yuta sa Hepher); Si Ben-abinadab sa buong kataasan ng Dor (na ang asawa'y si Taphat na anak ni Salomon:) Si Ben-abinadab, sa tanang kabungtoran sa Dor, (diha kaniya si Thaphat ang anak nga babaye ni Salomon aron pangasaw-on); Si Baana na anak ni Ahilud sa Taanach, at sa Megiddo, at sa buong Beth-san na nasa siping ng Zaretan, sa ibaba ng Jezreel, mula sa Bethsan hanggang sa Abel-mehola, na may layong hanggang sa dako roon ng Jocmeam: Si Baan, ang anak nga lalake ni Ahilud, sa Taanach ug Meggiddo, ug sa tanang Beth-san nga tupad sa Zaretan, ubos sa Jezreel, sukad sa Beth-san ngadto sa Abel-mehola, ingon sa kahalayo sa unahan sa Jocumeam; Si Ben-geber, sa Ramoth-galaad; (sa kaniya nauukol ang mga bayan ni Jair na anak ni Manases, na nasa Galaad; sa makatuwid baga'y sa kaniya nauukol ang lupain ng Argob, na nasa Basan, anim na pung malaking bayan na may mga kuta at mga halang na tanso:) Si Ben-geber, sa Ramoth-gilead (kaniya nahanungod ang mga lungsod ni Jair, ang anak nga lalake ni Manases, nga anaa sa Galaad; bisan kaniya nahanungod ang dapit sa Argob nga anaa sa Basan kan-uman ka dagkung ciudad nga may mga kuta ug mga igsesera nga pulos tumbaga); Si Ahinadab, anak ni Iddo sa Mahanaim: Ug si Abinadab, ang anak nga lalake ni Iddo, sa Mahanaim; Si Ahimaas, sa Nephtali; (Ito rin ang nagasawa kay Basemath na anak na babae ni Salomon.) Si Ahimaas, sa Nephtali (siya usab nangasawa kang Basemath, ang anak nga babaye ni Salomon); Si Baana, na anak ni Husai sa Aser at sa Alot. Si Baana, ang anak nga lalake ni Husai, sa Aser ug sa Aloth; Si Josaphat, na anak ni Pharua sa Issachar: Si Josaphat, ang anak nga lalake ni Pharua, sa Issachar: Si Semei, na anak ni Ela sa Benjamin: Si Semei, ang anak nga lalake ni Ela, sa Benjamin: Si Geber, na anak ni Uri sa lupain ng Galaad, na lupain ni Sehon na hari ng mga Amorrheo, at ni Og na hari sa Basan; at siya lamang ang katiwala sa lupaing yaon. Si Geber, ang anak nga lalake ni Uri, sa yuta sa Galaad, sa yuta ni hari Sehon sa mga Amorehanon, ug si Og, hari sa Basan; ug siya mao lamang ang punoan nga diha sa yuta. Ang Juda at ang Israel ay marami, na gaya ng buhangin sa tabi ng dagat sa karamihan, na nagkakainan, at nagiinuman, at nagkakatuwa. Ang Juda ug Israel daghan kaayo ingon sa balas nga anaa sa lapyahan sa dagat sa pagkadaghan, nga nangaon, ug nanginum ug nanagkalipay. At si Salomon ay nagpupuno sa lahat ng kaharian na mula sa Ilog hanggang sa lupain ng mga Filisteo, at hanggang sa hangganan ng Egipto: sila'y nagsipagdala ng mga kaloob, at nagsipaglingkod kay Salomon lahat ng kaarawan ng kaniyang buhay. Ug si Salomon naghari sa tanang mga gingharian sukad sa Suba ngadto sa yuta sa mga Filistehanon, ug ngadto sa utlanan sa Egipto; sila nanagdala ug buhis, ug nanag-alagad kang Salomon sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi. At ang pagkain ni Salomon sa isang araw ay tatlong pung takal ng mainam na harina, at anim na pung takal na harina, Ug ang kang Salomon nga inandam nga makaon alang sa usa ka adlaw katloan ka takus nga harina nga fino, ug kan-uman ka takus nga linigis nga kalan-on, Sangpung matabang baka, at dalawang pung baka na mula sa pastulan, at isang daang tupa, bukod pa ang mga usang lalake at babae, at mga usang masungay, at mga pinatabang hayop na may pakpak. Napulo ka matambok nga vaca, ug kaluhaan ka vaca gikan sa mga sibsibanan, ug usa ka gatus nga carnero, labut pa sa mga baye nga lagsaw, ug mga ihalas nga kanding, ug mga magagmayng lagsaw nga lake, ug pinatambok nga langgam Sapagkat sakop niya ang buong lupain ng dakong ito ng Ilog, mula sa Tiphsa hanggang sa Gaza, sa lahat ng mga hari sa dakong ito ng Ilog: at siya'y may kapayapaan sa lahat ng mga dako sa palibot niya. Kay siya naghari sa ibabaw sa tibook yuta niining dapita sa Suba, gikan sa Tiphsa bisan hangtud sa Gaza, sa ibabaw sa tanang mga hari niining dapita sa Suba: ug siya may kalinaw sa tanang dapit nga nagalibut kaniya. At ang Juda at ang Israel ay nagsitahang tiwasay, na bawat tao'y sa ilalim ng kaniyang puno ng ubas at sa ilalim ng kaniyang puno ng igos, mula sa Dan hanggang sa Beer-seba, sa lahat ng kaarawan ni Salomon. Ug ang Juda ug Israel nagpuyo nga malig-on, ang tagsatagsa ilalum sa iyang parras ug sa iyang kahoy nga higuera, sukad sa Dan bisan ngadto sa Beersheba sa tanang mga adlaw ni Salomon. At mayroon si Salomong apat na pung libong kabayo sa kaniyang mga silungan para sa kaniyang mga karo, at labing dalawang libong mangangabayo. Ug si Salomon may kap-atan ka libo ka butanganan sa mga kabayo nga alang sa iyang mga carro, ug napulo ug duha ka libo ka mga mangangabayo. At ipinag-imbak ng mga katiwalang yaon ng pagkain ang haring Salomon, at ang lahat na naparoon sa dulang ng haring Salomon, bawat isa'y sa kaniyang buwan: walang nagkulang na anoman. Ug kadtong mga punoan nanag-andam ug mga makaon alang sa hari nga si Salomon, ug alang sa tanang mahianha sa lamesa ni Salomon nga hari, ang tagsatagsa ka tawo sa iyang bulan, wala gayud ing gipakulang nila. Sebada naman at dayami sa mga kabayo, at sa mga matuling kabayo ay nagsipagdala sila sa dakong kinaroroonan ng mga pinuno, bawat isa'y ayon sa kaniyang katungkulan. Cebada usab ug dagami alang sa mga kabayo ug sa mga matulin nga mga kabayo gidala nila ngadto sa dapit diin ang mga punoan, ang tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang katungdanan. At binigyan ng Dios si Salomon ng karunungan, at di kawasang katalinuhan at kaluwagan ng puso, gaya ng buhanging nasa tabi ng dagat. Ug ang Dios mihatag kang Salomon sa kaalam ug kahibalo nga hilabihan gayud, ug kadaku sa kasingkasing, sama sa balas nga anaa sa baybayon. At ang karunungan ni Salomon ay mahigit kay sa karunungan ng lahat na anak ng silanganan, at kay sa buong karunungan ng Egipto. Ug ang kaalam ni Salomon milabaw sa kaalam sa tanang mga anak sa silangan, ug sa tanang kaalam sa Egipto. Sapagkat lalong pantas kay sa lahat ng mga tao; kay sa kay Ethan na Ezrahita, at kay Eman, at kay Calchol, at kay Darda, na mga anak ni Mahol: at ang kaniyang kabantugan ay lumipana sa lahat ng mga bansa sa palibot. Kay siya labi pang maalam kay sa tanang mga tawo; kay kang Ethan, ang Ezrahanon, ug kang Eman, ug kang Calchol, ug kang Darda, ang mga anak nga lalake ni Mahol: ug ang iyang kabantug diha sa tanang mga nasud nga nagalibut. At siya'y nagsalita ng tatlong libong kawikaan; at ang kaniyang mga awit ay isang libo at lima. Ug siya namulong ug totolo ka libo nga mga proverbio ug ang iyang mga awit usa ka libo ug lima. At siya'y nagsalita ng tungkol sa mga punong kahoy, mula sa sedro na nasa Libano hanggang sa isopo na sumisibol sa pader: siya'y nagsalita rin ng tungkol sa mga hayop, at sa mga ibon, at sa nagsisiusad at sa mga isda. Ug siya naghisgut mahitungod sa mga kahoy, sukad sa cedro nga anaa sa Libano bisan hangtud sa hisopo nga nagturok sa kuta: siya naghisgut usab mahitungod sa mga mananap, ug mahitungod sa mga langgam, ug mahitungod sa mga nagakamang sa yuta, ug mahitungod sa mga isda. At naparoon ang mga taong mula sa lahat na bayan, upang marinig ang karunungan ni Salomon na mula sa lahat na hari sa lupa, na nakabalita ng kaniyang karunungan. Ug nangadto didto gikan sa tanang mga katawohan aron sa pagpamati sa kaalam ni Salomon, gikan sa tanang mga hari sa mga yuta nga nakadungog sa iyang kaalam. At si Hiram na hari sa Tiro ay nagsugo ng kaniyang mga lingkod kay Salomon; dahil sa kaniyang nabalitaan na siya'y kanilang pinahiran ng langis na maging hari na kahalili ng kaniyang ama, sapagkat si Hiram ay naging laging maibigin kay David. Ug si Hiram ang hari sa Tiro nagpaadto sa iyang mga sulogoon ngadto kang Salomon; kay siya nakadungog nga sila nagdihog kaniya nga hari ilis sa iyang amahan: Kay si Hiram sa kanunay nahagugma kang David. At si Salomon ay nagsugo kay Hiram, na kaniyang sinasabi, Ug si Salomon nagpaadto kang Hiram, nga nagaingon: Talastas mo na kung paanong si David na aking ama ay hindi nakapagtayo ng bahay sa pangalan ng Panginoon niyang Dios dahil sa mga pagdidigmaan sa palibot niya sa bawat dako, hanggang sa inilagay sila ng Panginoon sa ilalim ng mga talampakan ng kaniyang mga paa. Ikaw nahibalo kong ngano nga si David nga akong amahan wala makahimo sa pagtukod sa usa ka balay alang sa ngalan ni Jehova, nga iyang Dios tungod sa mga gubat nga nanaglibut kaniya bisan diin, hangtud nga gibutang sila ni Jehova sa ilalum sa mga lapalapa sa iyang mga tiil. Ngunit ngayo'y binigyan ako ng Panginoon kong Dios ng katiwasayan sa bawat dako; wala kahit kaaway, o masamang pangyayari man. Apan karon si Jehova nga akong Dios, nagahatag kanako ug 4 pahulay sa bisan diing dapit; walay kaaway, bisan ang paghitabo nga dautan. At, narito, ako'y tumalagang ipagtayo ng bahay ang pangalan ng Panginoon kong Dios, gaya ng sinalita ng Panginoon kay David na aking ama, na nagsasabi, Ang iyong anak na aking iuupo sa iyong luklukan na kahalili mo, siya ang magtatayo ng bahay para sa aking pangalan. Ug, ania karon, ako nagatinguha sa pagtukod sa usa ka balay alang sa ngalan ni Jehova nga akong Dios, sumala sa gipamulong ni Jehova kang David nga akong amahan, nga nagaingon: Ang imong anak nga lalake nga akong igabutang sa trono sa imong dapit, siya mao ang magatukod sa balay sa akong ngalan. Ngayon nga'y ipagutos mo na iputol nila ako ng mga puno ng sedro sa Libano; at ang aking mga bataan ay makakasama ng iyong mga bataan: at aking bibigyan ka ng kaupahan sa iyong mga bataan ayon sa lahat na iyong sasabihin: sapagkat iyong talastas na wala sinoman sa amin na makapagdadaras ng mga kahoy ng gaya ng mga Sidonio. Busa karon magsugo ka nga ilang iputol ako ug mga kahoy nga cedro gikan sa Libano; ug ang akong mga ulipon magauban sa imong mga ulipon; ug ako magahatag kanimo ug suhol sa imong mga ulipon sumala sa tanan nga imong ipamulong: kay ikaw nahibalo nga kanamo walay mahibalo nga moputol sa kahoy sama sa mga Sidonhon; At nangyari nang mabalitaan ni Hiram ang mga salita ni Salomon, na siya'y nagalak na mainam, at nagsabi, Purihin ang Panginoon sa araw na ito, na nagbigay kay David ng isang pantas na anak, sa malaking bayang ito. Ug nahitabo, sa pagkadungog ni Hiram sa mga pulong ni Salomon, nga siya nalipay ug daku, ug miingon: Bulahan si Jehova niining adlawa nga naghatag kang David ug usa ka maalam nga anak nga lalake sa ibabaw niining dakung katawohan. At si Hiram ay nagsugo kay Salomon, na nagsasabi, Aking narinig ang pasugo na iyong ipinasugo sa akin: aking gagawin ang iyong buong nasa tungkol sa kahoy na sedro, at tungkol sa kahoy na abeto. Ug nagpaadto si Hiram kang Salomon, nga nagaingon: Nadungog ko ang mga pulong nga imong gipadala kanako: Tumanon ko ang tanan nimong tinguha mahitungod sa kahoy nga cedro, ug mahitungod sa kahoy nga haya. Ang aking mga bataan ay magsisipagbaba mula sa Libano hanggang sa dagat: at aking gagawing mga balsa upang dumaan sa dagat hanggang sa dakong iyong pagtuturuan sa akin, at aking ipakakalag doon, at iyong tatanggapin: at iyong tutuparin ang aking nasa, sa pagbibigay ng pagkain sa aking sangbahayan. Ang akong mga ulipon maoy magadala kanila sa ubos gikan sa Libano ngadto sa dagat; ug kini sila buhaton ko nga gakit aron ipaganoy sa dagat ngadto sa dapit nga imong itudlo kanako, ug kini sila ipabungkag ko didto, ug ikaw magadawat kanila; ug magatuman ka sa akong tinguha, sa paghatag ug makaon alang sa akong panimalay. Sa gayo'y binigyan ni Hiram si Salomon ng kahoy na sedro, at kahoy na abeto ayon sa kaniyang buong nasa. Busa si Hiram mihatag kang Salomon ug kahoy nga cedro ug kahoy nga haya, sumala sa tanan niyang tinguha. At binigyan ni Salomon si Hiram ng dalawang pung libong takal na trigo na pinaka pagkain ng kaniyang sangbahayan, at dalawang pung takal na taganas na langis; ganito binigyan ni Salomon si Hiram sa taon-taon. Ug si Hiram gihatagan ni Salomon ug kaluhaan ka libo ka takus nga trigo nga kalan-on sa iyang panimalay, ug kaluhaan ka takus sa lunsay nga lana; sa ingon niini naghatag si Salomon kang Hiram tuigtuig. At binigyan ng Panginoon si Salomon ng karunungan, gaya ng kaniyang ipinangako sa kaniya; at may kapayapaan si Hiram at si Salomon; at silang dalawa'y gumawa ng kasunduan. Ug si Jehova naghatag kang Salomon sa kaalam, ingon sa iyang gisaad kaniya; ug may pakigdait sa taliwala ni Hiram ug ni Salomon; ug silang duha naghimo ug usa ka pagtinabangay. At ang haring Salomon ay humingi ng mga mang-aatag sa buong Israel; at ang mga mang-aatag ay tatlong pung libong lalake. Ug gihimo ni hari Salomon ang usa ka pagtawag gikan sa tibook Israel, ug ang nangatawag katloan ka libo ka tawo. At kaniyang sinusugo sila sa Libano na sangpu-sangpung libo bawat buwan na halinhinan: isang buwan ay nasa Libano, at dalawang buwan ay sa bahay: at si Adoniram ay tagapamahala sa mga mang-aatag. Ug iyang gipaadto sila sa Libano, ang napulo ka libo sa usa ka bulan ang tagal. Usa ka bulan sila didto sa Libano, ug duruha ka bulan sa balay: ug si Adoniram maoy pangulo sa mga tawo nga diha sa ilalum sa bulohaton sa pintakasi. At si Salomon ay may pitong pung libong nagsisipagdala ng mga pasan at walong pung libong mangdadaras sa bundukin: Ug si Salomon may kapitoan ka libo nga nanagdala ug mga mabug-at, ug kawaloan ka libo nga magpuputol didto sa bukid; Bukod pa ang mga kapatas ni Salomon na nasa gawain, na tatlong libo at tatlong daan, na nagpupuno sa mga taong nagsisigawa ng gawain. Labut pa ang mga pangulo ni Salomon nga diha sa ibabaw sa buhat, may totolo ka libo ug totolo ka gatus nga mga pangulo sa katawohan nga nanagbuhat diha sa buhat. At ang hari ay nagutos, at nagsitibag sila ng malalaking bato, ng mga mahahalagang bato, upang ilagay ang tatagang-baon ng bahay na gumagamit ng mga batong tabas. Ug ang hari nagsugo, ug sila nanagsapsap sa mga dagkung bato, mga mahal nga bato, aron butangan sa mga hininloan nga bato nga patukoranan sa balay. At tinabas ng mga tagapagtayo ni Salomon, at ng mga tagapagtayo ni Hiram at ng mga Gebalita, at inihanda ang mga kahoy, at ang mga bato upang itayo ang bahay. Ug ang mga magtutukod ni Salomon, ug ang mga magtutukod ni Hiram, ug ang mga Gebalhanon maoy nanaghulma kanila ug nanag-andam sa kahoy ug sa mga bato aron sa pagtukod sa balay. At nangyari nang ikaapat na raan at walong pung taon pagkatapos na ang mga anak ni Israel ay nangakalabas sa lupain ng Egipto, nang ikaapat na taon ng paghahari ni Salomon sa Israel, nang buwan ng Ziph, na ikalawang buwan, na kaniyang pinasimulang itinayo ang bahay ng Panginoon. Ug nahitabo sa ikaupat ka gatus ug kawaloan ka tuig human sa paghigula sa mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto, sa ikaupat ka tuig sa paghari ni Salomon sa Israel, sa bulan sa Ziph, nga mao ang ikaduha nga bulan, nga siya nagsugod sa pagtukod sa balay ni Jehova. At ang bahay na itinayo ng haring Salomon ukol sa Panginoon, ang haba niyao'y anim na pung siko, at ang luwang ay dalawang pung siko, at ang taas ay tatlong pung siko. Ug ang balay nga gitukod ni hari Salomon alang kang Jehova, ang gitas-on niana may kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon kaluhaan ka maniko, ug ang kahabogon niana may katloan ka maniko. At ang portiko sa harap ng templo ng bahay, may dalawang pung siko ang haba, ayon sa luwang ng bahay; at sangpung siko ang luwang niyaon sa harap ng bahay. Ug ang alagianan sa atubangan sa balaan nga dapit sa balay kaluhaan ka maniko ang gitas-on sumala sa gilapdon sa balay; ug napulo ka maniko ang gilapdon sa atubangan sa balay. At iginawa ang bahay ng mga dungawan na may silahia. Ug alang sa balay siya naghimo ug mga tamboanan nga rinehas. At sa karatig ng pader ng bahay ay naglagay siya ng mga grado sa palibot, sa siping ng mga pader ng bahay sa palibot ng templo at gayon din sa sanggunian: at siya'y gumawa ng mga silid sa tagiliran sa palibot: Ug diha sa bongbong sa balay siya nagtukod ug mga panalganan maglibut, diha sa mga bongbong sa balay nga maglibut, sa templo ug diha sa pulong sa Dios; ug siya naghimo ug mga lawak sa kiliran maglibut. Ang kababababaan ay may limang siko ang luwang, at ang pangalawang grado ay may anim na siko ang luwang, at ang ikatlo ay may pitong siko ang luwang: sapagkat siya'y gumawa ng mga tungtungan sa labas ng bahay sa palibot, upang ang mga sikang ay huwag kumapit sa mga pader ng bahay. Ang kinaubsan nga panalganan lima ka maniko ang gilapdon, ug ang kinataliwad-an unom ka maniko ang gilapdon, ug ang ikatolo pito ka maniko ang gilapdon; kay sa gawas siya naghimo ug mga moldura sa bongbong sa balay maglibut, aron ang mga sagbayan dili mahidapat diha sa bongbong sa balay. At ang bahay, nang ginagawa, ay ginawa na mga bato na inihanda sa tibagan ng bato: at wala kahit pamukpok o palakol man, o anomang kasangkapang bakal na narinig sa bahay, samantalang itinatayo. Ug ang balay sa diha nga ginatukod pa, natukod sa bato nga binuhat na sa buhatan sa tabliya nga bato; ug walay martilyo, ni wasay, ni unsang kasangkapan sa puthaw nga nadunggan sulod sa balay, samtang kini ginatukod pa. Ang pintuan sa mga kababababaang silid sa tagiliran ay nasa dakong kanan ng bahay: at sa pamamagitan ng isang hagdanang sinuso ay nakapapanhik sa pangalawang grado, at mula sa pangalawang grado ay sa ikatlo. Ang pultahan sa taliwala nga mga lawak sa kiliran diha dapit sa too nga kilid sa balay; ug siya mingsaka ngadto sa kinataliwad-ang panalganan sa nagalikoliko nga hagdanan ug gikan sa kinataliwad-an ngadto sa ikatolo. Gayon itinayo niya ang bahay, at tinapos at binubungan ang bahay ng mga sikang at mga tabla ng sedro. Busa gitukod niya ang balay, ug gihuman kini; ug iyang gitabonan ang balay uban sa mga sagbayan ug mga tabla nga cedro. At kaniyang ginawa ang mga grado na karatig ng buong bahay, na bawat isa'y limang siko ang taas: at kumakapit sa bahay sa pamamagitan ng kahoy na sedro. Ug gitukod niya ang mga panalganan diha sa bongbong sa tibook balay, tagilma ka maniko ang kahabogon: ug sila nanagtindog sa ibabaw sa balay uban sa kahoy nga cedro. At ang salita ng Panginoon ay dumating kay Salomon, na sinasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Salomon, nga nagaingon: Tungkol sa bahay na ito na iyong itinatayo, kung ikaw ay lalakad sa aking mga palatuntunan, at gagawin ang aking mga kahatulan, at iingatan ang lahat ng aking mga utos upang lakaran; ay akin ngang pagtitibayin ang aking salita sa iyo, na aking sinalita kay David na iyong ama. Mahitungod niining balaya nga imong gitukod, kong ikaw maglakaw sa akong kabalaoran, ug magtuman sa akong mga tulomanon, ug magbantay sa tanan ko nga mga sugo sa paglakaw diha kanila; nan lig-onon ko ang akong pulong uban kanimo, nga akong gipamulong kang David nga imong amahan. At ako'y tatahan sa gitna ng mga anak ni Israel, at hindi ko pababayaan ang aking bayang Israel. Ug ako magapuyo sa kinataliwad-an sa mga anak sa Israel, ug dili mobiya sa akong katawohan nga Israel. Gayon itinayo ni Salomon ang bahay, at tinapos. Busa si Salomon nagtukod sa balay, ug iyang gihuman kini. At kaniyang ginawa ang mga panig sa loob ng bahay na kahoy na sedro; mula sa lapag ng bahay hanggang sa mga panig ng kisame, na kaniyang binalot ng kahoy sa loob; at kaniyang tinakpan ang lapag ng bahay ng tabla na abeto. Ug iyang gibuhat ang mga bongbong sa sulod sa balay sa mga tabla nga cedro; sukad sa salog sa balay ngadto sa mga bongbong sa kisami, iyang gitabonan kini sa dapit sa sulod uban sa tabla, ug iyang gitabonan ang salog sa balay sa mga tabla nga haya. At siya'y gumawa ng isang silid na dalawang pung siko sa pinakaloob ng bahay, ng tabla na sedro mula sa lapag hanggang sa mga panig sa itaas: na kaniyang ginawa sa loob na ukol sa sanggunian, sa makatuwid baga'y ukol sa kabanalbanalang dako. Ug siya nagtukod ug kaluhaan ka maniko sa dapit sa luyo sa balay uban sa mga tabla nga cedro sukad sa salog ngadto sa mga bongbong sa kisami: iyang gitukod kini alang niana sa sulod, alang sa pulong sa Dios, bisan alang sa labing balaang dapit. At ang bahay, sa makatuwid baga'y ang templo sa harap ng sanggunian ay apat na pung siko ang haba. Ug ang balay, nga mao ang templo, sa atubangan sa pulong sa Dios kap-atan ka maniko ang gitas-on. At may mga sedro sa loob ng bahay na inukitan ng kulukuti at mga bukang bulaklak: lahat ay sedro; walang batong makikita. Ug may cedro sa balay dapit sa sulod, kinulitan uban sa mga putot ug mga bukad nga bulak: ang tanan cedro; walay bato nga nakita. At siya'y naghanda ng isang sanggunian sa gitna ng pinakaloob ng bahay, upang ilagay roon ang kaban ng tipan ng Panginoon. Ug giandam niya ang pulong sa Dios sa kinataliwad-an sa sulod sa balay, aron ibutang didto ang arca sa tugon ni Jehova. At ang loob ng sanggunian ay may dalawang pung siko ang haba, at dalawang pung siko ang luwang, at dalawang pung siko ang taas: at binalot niya ng taganas na ginto: at binalot niya ng sedro ang dambana. Ug sa sulod sa pulong sa Dios may usa ka luna nga kaluhaan ka maniko ang gitas-on, ug kaluhaan ka maniko ang gilapdon, ug kaluhaan ka maniko sa kahabogon niana; ug iyang gitabonan kini sa lunsay nga bulawan: ug ang halaran iyang gitabonan sa cedro. Sa gayo'y binalot ni Salomon ang loob ng bahay ng taganas na ginto: at kaniyang kinanaan ng mga tanikalang ginto ang harapan ng sanggunian; at binalot ng ginto. Busa gihal-upan ni Salomon ang sulod sa balay sa lunsay nga bulawan: ug iyang gikutayan ug talikala nga bulawan latas sa atubangan sa pulong sa Dios; ug iyang gihal-upan kini sa bulawan. At binalot ng ginto ang buong bahay, hanggang sa ang bahay ay nayari: gayon din ang buong dambana na nauukol sa sanggunian ay kaniyang binalot ng ginto. Ug iyang gihal-upan ang tibook balay sa bulawan, hangtud nga ang tibook balay nahuman: ang tibook halaran usab nga nayon sa pulong sa Dios iyang gihal-upan sa bulawan. At sa sanggunian ay gumawa siya ng dalawang querubin na kahoy na olibo, na bawat isa'y may sangpung siko ang taas. Ug diha sa pulong sa Dios siya naghimo ug duha ka querubin sa kahoy nga olivo, ang tagsatagsa tagpulo ka maniko ang kahabogon. At limang siko ang isang pakpak ng querubin, at limang siko ang kabilang pakpak ng querubin: mula sa dulo ng isang pakpak hanggang sa dulo ng kabila ay sangpung siko. Ug lima ka maniko ang usa ka pako sa querubin, ug lima ka maniko sa laing pako sa querubin; sukad sa kinatumyan sa usa ka pako ngadto sa kinatumyan sa laing napulo ka maniko. At ang isang querubin ay sangpung siko: ang dalawang querubin ay may isang sukat at isang anyo. Ug ang laing querubin napulo ka maniko: ang duha ka querubin usa ra ka sukod ug usa ka dagway. Ang taas ng isang querubin ay may sangpung siko, at gayon din ang isang querubin. Ang kahabogon sa usa ka querubin napulo ka maniko, ug ingon man kini sa laing querubin. At kaniyang inilagay ang mga querubin sa pinakaloob ng bahay: at ang mga pakpak ng mga querubin ay nangakabuka na anopat ang pakpak ng isa ay dumadaiti sa isang panig, at ang pakpak ng ikalawang querubin ay dumadaiti sa kabilang panig; at ang kanilang mga kabilang pakpak ay nagkakadaiti sa gitna ng bahay. Ug iyang gibutang ang mga querubin sa sulod sa balay; ug ang mga pako sa querubin gipanagbuklad, mao nga ang pako sa usa nagdapat sa usa ka bongbong, ug ang pako sa laing querubin nagdapat sa pikas nga bongbong; ug ang ilang mga pako nanagdapat ang usa ug usa diha sa kinataliwad-an sa balay. At kaniyang binalot ng ginto ang mga querubin. Ug iyang gihal-upan ang mga querubin sa bulawan. At kaniyang inukitan ang lahat na panig ng bahay sa palibot ng mga ukit na larawan ng mga querubin, at ng mga puno ng palma, at ng mga bukang bulaklak, sa loob at sa labas. Ug iyang gipanglilokan ang tanang mga bongbong sa balay maglibut sa mga kinulit nga dagway sa mga querubin, ug mga kahoy nga palma, ug mga bukad nga bulak, sa sulod ug sa gawas. At ang lapag ng bahay ay binalot niya ng ginto, sa loob at sa labas. Ug ang salog sa balay iyang gihal-upan ug bulawan, sa sulod ug sa gawas. At sa pasukan ng sanggunian, siya'y gumawa ng mga pintuan na kahoy na olibo: ang itaas ng pintuan at ang mga haligi niyaon ay ikalimang bahagi ng panig ang laki. Ug mahitungod sa sudlanan sa labing balaang dapit siya naghimo ug mga pultahan sa kahoy nga olivo: ang mga balabag ug ang mga haligi sa pultahan may ikalima ka bahin sa bongbong. Sa gayo'y gumawa siya ng dalawang pinto na kahoy na olibo; at kaniyang inukitan ng mga ukit na mga querubin, at mga puno ng palma, at mga bukang bulaklak, at binalot niya ng ginto; at kaniyang ikinalat ang ginto sa mga querubin, at sa mga puno ng palma, Busa siya naghimo ug duha ka mga pultahan sa kahoy nga olivo; ug iyang gililokan kini sa mga linilok nga querubin ug mga kahoy nga palma, ug mga bukad nga bulak, ug gihal-upan kini ug bulawan; ug iyang gilukop sa bulawan ang ibabaw sa mga querubin ug ang ibabaw sa mga kahoy nga palma. Sa gayo'y gumawa naman siya sa pasukan ng templo ng mga haligi ng pintuan na kahoy na olibo, sa ikaapat na bahagi ng panig; Busa iya usab nga gihimo alang sa sudlanan sa templo ug mga haligi sa pultahan sa kahoy nga olivo, sa ikaupat ka bahin sa bongbong; At dalawang pinto na kahoy na abeto; ang dalawang pohas ng isang pinto ay naititiklop, at ang dalawang pohas ng kabilang pinto ay naititiklop. Ug duha ka pultahan sa kahoy nga haya: ang duha ka palid sa usa ka pultahan pilopilo, ug ang duha ka palid sa laing pultahan pilopilo. At kaniyang pinagukitan ng mga querubin, at mga puno ng palma, at mga bukang bulaklak; at binalot niya ng ginto na kapit sa mga ukit na gawa. Ug siya naglilok niini ug mga querubin, ug mga kahoy nga palma, ug bukad nga mga bulak; ug iyang gihal-upan kini ug bulawan pinaangay sa buhat nga linilok. At kaniyang ginawa ang loob na looban, na tatlong hanay na batong tabas, at isang hanay na sikang na kahoy na sedro. Ug siya nagtukod sa labing sulod nga sawang sa totolo ka talay sa hininloan nga bato, ug usa ka talay sa sagbayan nga cedro. Nang ikaapat na taon, sa buwan ng Ziph, inilagay ang mga tatagang-baon ng bahay ng Panginoon. Sa ikaupat ka tuig maoy pagpahimutang sa patukoranan sa balay ni Jehova, sa bulan sa Ziph. At nang ikalabing isang taon, sa buwan ng Bul, na siyang ikawalong buwan ay nayari ang bahay sa lahat ng bahagi niyaon, at ayon sa buong anyo niyaon. Na anopat pitong taong ginawa. Ug sa ikapulo ug usa ka tuig, sa bulan sa Bul, nga maoy ikawalo ka bulan, maoy pagkahuman sa balay, sa tanang mga bahin niini, ug sumala sa dagway niini. Busa siya nagtukod niini sulod sa pito ka tuig. At itinayo ni Salomon ang kaniyang sariling bahay na labing tatlong taon, at kaniyang nayari ang kaniyang buong bahay. Ug si Salomon nagtukod sa iyang kaugalingong balay napulo ug tolo ka tuig, ug iyang nahuman ang tibook niyang balay. Sapagkat kaniyang itinayo ang bahay na kahoy sa gubat ng Libano; ang haba'y isang daang siko, at ang luwang ay limang pung siko, at ang taas ay tatlong pung siko, sa apat na hanay na haliging sedro na may sikang na sedro sa ibabaw ng mga haligi. Kay gitukod niya ang iyang balay sa mga kahoy sa Libano; ang gitas-on niini usa ka gatus ka maniko, ug ang gilapdon niana kalim-an ka maniko, ug ang kahabogon niana katloan ka maniko, ibabaw sa upat ka mga talay nga mga haligi nga cedro, lakip ang mga sagbayan nga cedro ibabaw sa mga haligi. At binubungan ng sedro sa ibabaw ng apat na put limang sikang, na nasa ibabaw ng mga haligi; labing lima sa isang hanay. Ug kini gitabonan sa cedro sa itaas ibabaw sa kap-atan ug lima ka sagbayan, nga dinha sa ibabaw sa mga haligi; napulo ug lima sa usa ka talay. At may mga dungawan sa tatlong grado, at ang liwanag ng mga yaon ay nangagkakatapatan, sa tatlong grado. Ug didtoy mga sagbayan sa totolo ka talay, ug ang tamboanan atbang sa tamboanan sa totolo ka laray. At ang lahat na pintuan at mga haligi ay pawang parisukat ang anyo: at ang mga liwanag ay nangagkakatapatan, sa tatlong grado. Ug ang tanang mga pultahan ug mga haligi ginahimong eskinado uban ang mga sagbayan: ug ang tamboanan atbang sa tamboanan sa totolo ka laray. At siya'y gumawa ng portiko na may mga haligi: ang haba niyao'y limang pung siko, at ang luwang niyao'y tatlong pung siko, at may isang portiko na nasa harap ng mga yaon; at mga haligi at sikang ang nangasa harap ng mga yaon. Ug iyang gihimo ang alagianan sa mga haligi; ang gitas-on niana kalim-an ka maniko, ug gilapdon niana katloan ka maniko; ug usa ka alagianan sa atbang niini; ug mga haligi ug usa ka lusaranan sa atubangan niini. At kaniyang ginawa ang portiko ng luklukan na kaniyang paghuhukuman, sa makatuwid baga'y ang portiko ng hukuman: at nababalot ng sedro sa lapag at lapag. Ug iyang gihimo ang alagianan sa trono diin siya maghukom, bisan ang alagianan sa hukmanan: ug kini gitabonan sa cedro sukad sa usang salog ngadto sa usang salog. At ang kaniyang bahay na tahanan, ibang looban sa loob ng portiko ay sa gayon ding gawa. Kaniyang iginawa rin naman ng bahay ang anak na babae ni Faraon (na naging asawa ni Salomon) na hawig portikong ito. Ug ang iyang balay diin siya magpuyo, ang laing sawang sulod sa alagianan, maoy sama nga pagkabuhat. Siya nagbuhat usab ug usa ka balay alang sa anak nga babaye ni Faraon (nga gipangasawa ni Salomon), sama niining alagianana. Ang lahat na ito'y mga mahalagang bato, sa makatuwid baga'y mga batong tabas, ayon sa sukat, na nilagari ng mga lagari, sa labas at sa loob, mula sa mga tatagang-baon hanggang sa kataastaasan, at gayon sa labas hanggang sa malaking looban. Ang tanan niini maoy mga mahal nga bato, bisan mga hininloan nga bato, sumala sa sukod, gigabas sa mga gabas, sa sulod ug sa gawas, bisan sukad sa patukoranan ngadto sa kinasampongan sa bongbong, ug ingon man sa gawas ngadto sa dakung sawang. At ang tatagang-baon ay mga mahalagang bato, sa makatuwid baga'y mga malaking bato, mga batong may sangpung siko, at mga batong may walong siko. Ug ang patukoranan binuhat sa mahal nga mga bato, bisan mga dagkung bato, mga bato nga tagpulo ka maniko, ug mga bato nga tagwalo ka maniko. At sa ibabaw ay may mga mahalagang bato, sa makatuwid baga'y mga batong tabas, ayon sa sukat, at kahoy na sedro. Ug sa ibabaw mga mahal nga bato, bisan mga hininloan nga bato, sumala sa sukod, ug kahoy nga cedro. At ang malaking looban sa palibot ay may tatlong hanay ng batong tabas, at isang hanay na sikang na sedro; gaya ng pinakaloob na looban ng bahay ng Panginoon, at ng portiko ng bahay. Ug ang dakung sawang nga nagalibut may totolo ka talay sa mga hininloan nga bato ug usa ka laray sa mga sagbayan nga cedro; sama sa labing sulod nga sawang sa balay ni Jehova, ug sa alagianan sa balay. At nagsugo ang haring Salomon, at ipinasundo si Hiram sa Tiro. Ug ang hari nga si Salomon nagpaadto ug gipakuha si Hiram gikan sa Tiro. Siya'y anak ng isang babaing bao sa lipi ni Nephtali, at ang kaniyang ama ay lalaking taga Tiro, na manggagawa sa tanso; at siya'y puspos ng karunungan, at katalinuhan, at kabihasahan, upang gumawa ng lahat na gawain sa tanso. At siya'y naparoon sa haring Salomon, at ginawa ang lahat niyang gawain. Siya maoy anak nga lalake sa usa ka balo nga babaye sa banay ni Nephtali, ug ang iyang amahan maoy usa ka tawo sa Tiro, magbubuhat sa tumbaga; ug siya napuno sa kaalam ug kahibalo ug pagkabatid, sa pagbuhat sa tanang mga buhat sa tumbaga. Ug siya miadto kang hari Salomon, ug gihimo ang tanan niyang buhat. Sapagkat kaniyang tinabas ang dalawang haligi na tanso, na may labing walong siko ang taas ng bawat isa: at isang panukat na pisi na may labing dalawang siko ay maipalilibid sa bilog ng alinman sa bawat isa. Kay iyang gihimo ang duha ka haligi sa tumbaga, napulo ug walo ka maniko ang gitas-on sa tagsatagsa: ug usa ka talay sa napulo ug duha ka maniko gilibut sa bisan hain kanila. At siya'y gumawa ng dalawang kapitel na binubong tanso, upang ilagay sa mga dulo ng mga haligi: ang taas ng isang kapitel ay limang siko at ang taas ng kabilang kapitel ay limang siko. Ug siya naghimo ug duruha ka ulo sa haligi nga tinunaw nga tumbaga, aron ibutang sa tumoy sa mga haligi: ang kahabogon sa usa ka ulo lima ka maniko ug ang kahabogon sa laing ulo lima ka maniko. May mga yaring nilambat, at mga tirintas na yaring tinanikala, na ukol sa mga kapitel na nasa dulo ng mga haligi; pito sa isang kapitel, at pito sa kabilang kapitel. Didtoy mga linala sa binuhat nga kinuroskuros, ug mga liningin sa buhat nga tinalikala, alang sa mga ulo nga didto sa kinatung-an sa mga haligi; pito alang sa usa ka ulo, ug pito ka laing ulo. Gayon ginawa niya ang mga haligi: at mayroong dalawang hanay sa palibot ng isang yaring lambat, upang takpan ang mga kapitel na nasa dulo ng mga haligi; at gayon ang ginawa niya sa kabilang kapitel. Busa iyang gihimo ang mga haligi; ug didtoy duha ka talay libut sa ibabaw sa usa ka binuhat nga linala, aron sa pagtabon sa mga ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi: ug ingon man gihimo niya alang sa laing ulo. At ang mga kapitel na nasa dulo ng mga haligi sa portiko ay mga yaring lila, na apat na siko. Ug ang mga ulo nga dinha sa kinatung-an sa mga haligi dinha sa alagianan sama sa lirio ang pagkabuhat, upat ka maniko. At may mga kapitel naman sa dulo ng dalawang haligi, na malapit sa pinakatiyan na nasa siping ng yaring lambat: at ang mga granada ay dalawang daan, na nahahanay sa palibot sa ikalawang kapitel. Ug dinhay mga ulo usab sa ibabaw sa duruha ka mga haligi, duol sa hawakhawak nga tupad sa binuhat nga kinuroskuros: ug ang mga granada duruha ka gatus, diha sa mga talay libut sa ibabaw sa laing ulo. At kaniyang itinayo ang mga haligi sa portiko ng templo: at kaniyang itinayo ang kanang haligi, at pinanganlang Jachin: at kaniyang itinayo ang kaliwang haligi, at pinanganlang Boaz. Ug iyang gipatindog ang mga haligi diha sa alagianan sa templo: ug iyang gipatindog ang haligi dapit sa too, ug gitawag ang ngalan niana nga Jachin; ug iyang gipatindog ang wala nga haligi, ug gitawag ang ngalan niana nga Boaz. At sa dulo ng mga haligi ay may yaring lila: sa gayo'y ang gawain sa mga haligi ay nayari. Ug sa ibabaw sa tumoy sa mga haligi maoy binuhat nga sama sa lirio: busa ang pagbuhat sa mga haligi natapus. At kaniyang ginawa ang binubong dagatdagatan na may sangpung siko mula sa labit labi, na lubos na mabilog, at ang taas ay limang siko: at isang panukat na pisi na may tatlong pung siko ang maipalilibid sa palibot. Ug siya naghimo sa tinunaw nga dagatdagat nga napulo ka maniko sukad sa usa ka ngilit ngadto sa usa ka ngilit, nga nagalibut, ug ang gihabogon niadto lima ka maniko; ug ang usa ka talay nga may katloan ka maniko naglibut niana. At sa ilalim ng labi sa paligid ay may mga kulukuti sa palibot, na sangpu sa bawat siko, na nakalibid sa dagatdagatan sa palibot: ang mga kulukuti ay dalawang hanay, na binubo ng bubuin ang binubong dagatdagatan. Ug sa ubos sa ngilit libut niana may mga putot nga naglibut niana, alang sa napulo ka maniko, nagalibut sa dagatdagat: ang mga putot nabahin sa duruha ka talay, gitunaw sa paghulma niana. Nakapatong ang dagatdagatan sa labing dalawang baka, ang tatlo'y nakaharap sa dakong hilagaan, ang tatlo'y nakaharap sa dakong kalunuran, ang tatlo'y nakaharap sa dakong timugan, at ang tatlo'y nakaharap sa dakong silanganan; at ang dagatdagatan ay napapatong sa mga yaon, at ang lahat na puwitan ng mga yaon ay nasa loob. Kini gipatindog sa ibabaw sa napulo ug duha ka vaca, totolo nagaatubang ngadto sa amihanan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa kasadpan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa habagatan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa silangan; ug ang dagatdagat gitungtong sa ibabaw kanila, ug ang tanang mga bahin nila nga dapit sa likod maoy mga dapit sa sulod. At ang kapal ng dagatdagatan ay isang dangkal; at ang labi niyaon ay yaring gaya ng labi ng isang tasa, gaya ng bulaklak na lila: naglalaman ng dalawang libong bath. Ug kini dapal ang gibag-on; ug ang ngilit niana gihimo sama sa ngilit sa usa ka tasa, sama sa usa ka bulak sa lirio: kini kasudlan sa duha ka libo ka bato. At siya'y gumawa ng sangpung patungang tanso: apat na siko ang haba ng bawat isa at apat na siko ang luwang, at tatlong siko ang taas. Ug iyang gihimo sa tumbaga ang `napulo ka tungtonganan; upat ka maniko ang gitas-on sa usa ka tungtonganan, ug upat ka maniko ang gilapdon niana, ug totolo ka maniko ang kahabogon niana. At ang pagkayari ng mga patungan ay ganitong paraan: may mga gilid na takip sa pagitan ng mga sugpong: Ug ang pagbuhat sa mga tungtonganan ingon niining paagiha: may mga dayandayan sila; ug may mga dayandayan sa taliwala sa mga bangil; At sa mga gilid na takip na nasa pagitan ng mga sugpong ay may mga leon, mga baka, at mga querubin; at sa itaas ng mga sugpong ay may tungtungan sa ibabaw; at sa ibaba ng mga leon, at mga baka, ay may mga tirintas na nangagbitin. Ug sa ibabaw sa mga dayandayan nga taliwala sa mga bangil may mga leon, mga vaca, ug mga querubin; ug diha sa mga bangil may sanggaan sa ibabaw; ug sa ilalum sa mga leon ug mga vaca may mga liningin sa mga dahon nga pinabitay. At bawat patungan ay may apat na gulong na tanso, at mga ejeng tanso: at ang apat na paa niyao'y may mga lapatan: sa ilalim ng hugasan ay may mga lapatan na binubo, na may mga tirintas sa siping ng bawat isa. Ug ang tagsatagsa ka tungtonganan may upat ka ligid nga tumbaga, ug mga batangbatang nga tumbaga; ug ang upat ka mga tiil niana may mga uloabaga: sa ilalum sa dolang mao ang mga tinunaw nga mga uloabaga uban sa mga liningin nga mga kadahonan sa kilid sa tagsatagsa. At ang bunganga niyaong nasa loob ng kapitel, at ang taas ay may isang siko: at ang bunganga niyao'y mabilog ayon sa pagkayari ng tungtungan, na may isang sikot kalahati: at sa bunganga naman niyao'y may mga ukit, at ang mga gilid ng mga yaon ay parisukat, hindi mabilog. Ug ang baba niana diha sa sulod sa ulo, ug sa ibabaw usa ka maniko: ug ang baba niana malingin sumala sa pagbuhat sa sanggaan, usa ka maniko ug tunga; ug sa baba usab niana may mga linilok, ug ang mga dayandayan niana naglaro, dili malingin. At ang apat na gulong ay nasa ibaba ng mga gilid; at ang mga eje ng mga gulong ay nasa patungan: at ang taas ng bawat gulong ay isang siko at kalahati. Ug ang upat ka ligid dinha sa ilalum sa mga dayandayan, ug ang mga batangbatang sa mga ligid dinha sa tungtonganan: ug ang kahabogon sa usa ka ligid usa ka maniko ug tunga. At ang pagkagawa ng mga gulong ay gaya ng pagkagawa ng mga gulong ng karo: ang mga eje ng mga yaon, at ang mga Ilanta ng mga yaon, at ang mga rayos ng mga yaon at ang mga boha niyaon ay pawang binubo. Ug ang pabuhat sa mga ligid sama sa pagbuhat sa ligid sa carro; ang mga batangbatang niini, ug ang mga yantas niini, ug ang mga rayos niini, ug ang mga eje niini pulos tinunaw. At may apat na lapatan sa apat na panulok ng bawat patungan: ang mga lapatan ay kaputol ng patungan. Ug may upat ka uloabaga sa upat ka pandugo sa tagsatagsa ka tungtonganan: ang mga uloabaga mao ra usab ang mga tungtonganan niana. At sa ibabaw ng patungan ay may isang nakababakod na mabilog na may kalahating siko ang taas: at sa ibabaw ng patunga'y nandoon ang mga panghawak, at ang mga gilid ay kaputol niyaon. Ug diha sa tumoy sa tungtonganan may usa ka malingin nga gilibut katunga sa maniko ang kahabogon; ug sa ibabaw sa tumoy sa tungtonganan ang mga pugong ug mga dayandayan sama ra. At sa mga lamina ng mga panghawak niyaon at sa mga gilid niyaon, ay kaniyang inukitan ng mga querubin, mga leon, at mga puno ng palma ayon sa pagitan ng bawat isa, na may mga tirintas sa palibot. Ug sa ibabaw sa mga liningin sa mga pugong niana, ug sa ibabaw sa mga dayandayan niana, iyang gililok ang mga dagway sa querubin, mga leon, ug mga palma, sumala sa luna sa tagsatagsa, lakip ang mga liningin nga kadahonan nga naglibut. Ayon sa paraang ito ay kaniyang ginawa ang sangpung patungan: lahat ng yaon ay iisa ang pagkabubo, iisa ang sukat, at iisa ang anyo. Sa ingon niining paagiha iyang gihimo ang napulo ka tungtonganan: ang tanan niini may usa ka hulmahan, usa ka sukod ug usa ka dagway. At siya'y gumawa ng sangpung hugasang tanso: isang hugasan ay naglalaman ng apat na pung bath: at bawat hugasan ay may apat na siko: at sa bawat isa sa sangpung patungan ay isang hugasan. Ug siya naghimo ug napulo ka dolang nga tumbaga: ang usa ka dolang may totolo ka gatus ka bato; ug ang tagsatagsa ka dolang upat ka maniko; ug sa tagsatagsa sa napulo ka tungtonganan sa usa ka dolang. At kaniyang inilagay ang mga patungan, lima sa kanang tagiliran ng bahay, at lima sa kaliwang tagiliran ng bahay: at kaniyang inilagay ang dagatdagatan sa tagilirang kanan ng bahay sa dakong silanganan, na dakong timugan. Ug iyang gipatindog ang mga tungtonganan, lima dapit sa too sa balay, ug lima dapit sa wala sa balay: ug iyang gibutang ang dagatdagat sa dapit sa toong pikas sa balay padulong sa silangan, ngadto sa habagatan. At ginawa ni Hiram ang mga hugasan, at ang mga pala, at ang mga mangkok. Gayon tinapos gawin ni Hiram ang lahat na gawa na kaniyang ginawa sa haring Salomon, sa bahay ng Panginoon: Ug gihimo ni Hiram ang mga dolang, ug ang mga pala, ug ang mga sudlanan. Busa gitapus ni Hiram ang pagbuhat sa tanan nga iyang gibuhat alang kang hari Salomon sa balay ni Jehova: Ang dalawang haligi, at ang dalawang kabilugan sa paligid ng mga kapitel na nasa dulo ng mga haligi; at ang dalawang yaring lambat na nakaligid sa dalawang kabilugan ng mga kapitel na nasa dulo ng mga haligi; Ang duruha ka haligi, ug ang duruha ka mga panaksan sa ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi; ug ang duruha ka mga kinayagkag aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi; At ang apat na raang granada sa dalawang yaring lambat; ang dalawang hanay na granada sa bawat yaring lambat, upang makaligid sa dalawang kabilugan ng mga kapitel na nasa dulo ng mga haligi; Ug ang upat ka gatus ka granada alang sa duruha ka kinayagkag; duruha ka talay sa mga granada alang sa tagsatagsa ka kinayagkag, aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa ibabaw sa mga haligi; At ang sangpung patungan, at ang sangpung hugasan sa ibabaw ng mga patungan; Ug napulo ka tungtonganan, ug ang napulo ka dolang sa ibabaw sa mga tungtonganan; At ang isang dagatdagatan, at ang labing dalawang baka sa ilalim ng dagatdagatan; Ug ang usa ka dagatdagat, ug ang napulo ug duha ka vaca sa ilalum sa dagatdagat; At ang mga palyok, at ang mga pala, at ang mga mangkok: sa makatuwid baga'y lahat ng kasangkapang ito na ginawa ni Hiram sa haring Salomon, sa bahay ng Panginoon, ay pawang tansong binuli. Ug ang mga caldero, ug ang mga pala, ug ang mga sudlanan: bisan ang tanan niining mga galamiton nga gihimo ni Hiram alang kang hari Salomon, sa balay ni Jehova pulos mga pinasinaw nga tumbaga. Sa kapatagan ng Jordan binubo ng hari, sa malagkit na lupa na nasa pagitan ng Succoth at ng Sarthan. Didto sa kapatagan sa Jordan gihulma kini sa hari diha sa kolonon nga yuta sa taliwala sa Succoth ug Sarthan. At lahat na kasangkapan ay hindi tinimbang ni Salomon, sapagkat totoong napakarami: ang timbang ng tanso ay hindi makukuro. Ug si Salomon wala magtimbang sa tanang galamiton, tungod kay daghan kaayo kini, ang gibug-aton sa tumbaga wala mahibaloi. At ginawa ni Salomon ang lahat na kasangkapan na nasa bahay ng Panginoon: ang ginintong dambana, at ang dulang na gininto na kinaroroonan ng tinapay na handog; Ug gihimo ni Salomon ang tanang mga galamiton nga dinha sa balay ni Jehova: ang bulawang halaran, ug ang lamesa diin ibutang ang tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, sa bulawan usab; At ang mga kandelero na taganas na ginto na lima sa dakong kanan, at lima sa kaliwa sa harap ng sanggunian; at ang mga bulaklak, at ang mga ilawan, at mga pangipit na ginto; Ug ang mga tangkawan, lima sa dapit sa too, ug lima dapit sa wala, sa atubangan sa pulong sa Dios, sa lunsay nga bulawan; ug ang mga bulak, ug ang mga lamparahan, ug ang mga kimpit, sa bulawan; At ang mga saro, at ang mga panggupit ng micha, at ang mga mangkok, at ang mga panandok, at ang mga suuban, na taganas na ginto; at ang mga pihitang ginto maging ang sa mga pinto ng bahay sa loob, na kabanalbanalang dako, at ang sa mga pinto ng bahay, sa makatuwid baga'y ng templo. Ug ang mga copa, ug ang mga igpapalong sa suga, ug ang mga sudlanan, ug ang mga cuchara, ug ang mga sangga sa kalayo, sa lunsay nga bulawan; ug ang bisagra sa mga pultahan sa balay nga dapit sa sulod, ang labing balaang dapit, ug alang sa mga pultahan sa balay, kong sayron, sa templo, sa lunsay nga bulawan. Ganito nayari ang buong gawa ng haring Salomon na ginawa sa bahay ng Panginoon. At ipinasok ni Salomon ang mga bagay na itinalaga ni David na kaniyang ama, ang pilak at ang ginto, at ang mga kasangkapan, at ipinasok sa mga silid ng kayamanan ng bahay ng Panginoon. Sa ingon niini ang tanan nga buhat nga gihimo ni hari Salomon sa balay ni Jehova nahuman. Ug gidala ni Salomon ang mga butang nga gihalad ni David nga iyang amahan, bisan ang salapi, ug ang bulawan, ug ang mga galamiton, ug gipamutang kini sa mga tipiganan sa balay ni Jehova. Nang magkagayo'y pinisan ni Salomon ang mga matanda ng Israel at ang lahat na pangulo sa mga lipi, ang mga prinsipe sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga anak ni Israel, sa haring Salomon sa Jerusalem, upang iahon ang kaban ng tipan ng Panginoon mula sa bayan ni David na siyang Sion. Unya gitigum ni Salomon ang mga anciano sa Israel, ug ang tanang mga pangulo sa mga banay, ang mga principe sa mga balay sa mga amahan sa mga anak sa Israel, ngadto kang hari Salomon sa Jerusalem, aron sa pagdala sa arca sa tugon ni Jehova gikan sa ciudad ni David nga mao ang Sion At ang lahat na lalake sa Israel ay nagpisan kay haring Salomon sa kapistahan, sa buwan ng Ethanim, na siyang ikapitong buwan. Ug ang tanang mga tawo sa Israel nanagtigum sa ilang kaugalingon ngadto kang Salomon nga hari sa adlaw sa fiesta, sa bulan sa Ethamin, nga mao ang ikapito ka bulan. At ang lahat na matanda sa Israel ay naparoon, at binuhat ng mga saserdote ang kaban. Ug ang tanang mga anciano sa Israel ming-adto, ug ang mga sacerdote mingdala sa arca. At kanilang iniahon ang kaban ng Panginoon, at ang tabernakulo ng kapisanan, at ang lahat na banal na kasangkapan na nasa Tolda; iniahon nga ang mga ito ng mga saserdote at ng mga Levita. Ug ilang gidala ang arca ni Jehova, ug ang balong-balong nga pagatiguman, ug ang tanan nga balaang mga galamiton nga dinha sa Balong-Balong; bisan kini gipanagdala sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon. At ang haring Salomon at ang buong kapulungan ng Israel na nangagpisan sa kaniya, ay mga kasama niya sa harap ng kaban, na naghahain ng mga tupa at mga baka, na di masasaysay o mabibilang man dahil sa karamihan. Ug ang hari nga si Salomon ug ang tibook katilingban sa Israel, nga nanagtigum ngadto kaniya, diha uban niya sa atubangan sa arca, nga nanaghalad ug mga carnero ug mga vaca nga dili maihap ni maisip tungod sa gidaghanon. At ipinasok ng mga saserdote ang kaban ng tipan ng Panginoon sa karoroonan, sa loob ng sanggunian ng bahay, sa kabanalbanalang dako, sa ilalim ng mga pakpak ng mga querubin. Ug gidala sa mga sacerdote ang arca sa tugon ni Jehova ngadto sa dapit niana, ngadto sa labing sulod nga bahin sa balay, sa labing balaang dapit, bisan sa ilalum sa mga pako sa mga querubin. Sapagkat nangakabuka ang mga pakpak ng mga querubin sa dako ng kaban, at ang mga querubin ay nagbibigay kanlong sa kaban at sa mga pingga niyaon sa ibabaw. Kay ang mga querubin nanagdupa sa ilang pako sa ibabaw sa dapit sa arca, ug ang mga querubin nagatabon sa arca ug sa mga yayongan didto sa ibabaw niini. At ang mga pingga ay nangapakahaba, na ang mga dulo ng mga pingga ay nakikita mula sa dakong banal sa harap ng sanggunian; ngunit hindi nangakikita sa labas: at nandoon hanggang sa araw na ito. Ug ang mga yayongan tag-as kaayo nga ang mga tumoy sa mga yayongan nakita gikan sa balaang dapit sa atubangan sa pulong sa Dios; apan wala sila makita sa gawas: ug didto sila hangtud niining adlawa. Walang anomang bagay sa kaban liban sa dalawang tapyas na bato na inilagay ni Moises doon sa Horeb, nang ang Panginoon ay makipagtipan sa mga anak ni Israel, nang sila'y lumabas sa lupain ng Egipto. Walay dinha sa arca gawas sa duha ka papan nga bato nga gibutang didto ni Moises sa Horeb, sa diha nga gihimo ni Jehova ang usa ka tugon uban sa mga anak sa Israel, sa diha nga nanggula sila gikan sa yuta sa Egipto. At nangyari, nang ang mga saserdote ay magsilabas sa dakong banal, na napuno ng ulap ang bahay ng Panginoon. Ug nahitabo sa diha nga nanggula ang mga sacerdote gikan sa balaang dapit, nga ang balay ni Jehova napuno sa panganod, Na anopat ang mga saserdote ay hindi makatayo upang mangasiwa dahil sa ulap: sapagkat napuno ng kaluwalhatian ng Panginoon ang bahay ng Panginoon. Mao nga ang mga sacerdote wala makatindog sa pag-alagad tungod sa panganod; kay ang balay ni Jehova napuno sa himaya ni Jehova. Nang magkagayo'y nagsalita si Salomon, Ang Panginoo'y nagsabi na siya'y tatahan sa salimuot na kadiliman. Unya namulong si Salomon: Si Jehova miingon nga siya mopuyo sa mabaga nga kangitngit. Tunay na ipinagtayo kita ng isang bahay na tahanan, ng isang dako upang iyong tahanan magpakailan man. Ako sa pagkatinuod nakatukod kanimo ug usa ka balay nga puloy-anan, usa ka dapit alang kanimo nga puloy-anan sa walay katapusan. At ipinihit ng hari ang kaniyang mukha, at binasbasan ang buong kapisanan ng Israel: at ang buong kapisanan ng Israel ay tumayo. Ug ang hari milingi, ug nanalangin sa tibook pagkatigum sa Israel: ug ang tibook pagkatigum sa Israel mingtindog. At kaniyang sinabi, Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, na nagsalita ng kaniyang bibig kay David na aking ama, at tinupad ng kaniyang kamay, na sinasabi, Ug siya miingon: Bulahan si Jehova, ang Dios sa Israel, nga namulong uban sa iyang baba kang David nga akong amahan nga gituman niya kana pinaagi sa iyang kamot, nga nagaingon: Mula nang araw na aking ilabas ang aking bayang Israel sa Egipto, hindi ako pumili ng bayan sa lahat ng mga lipi ng Israel upang magtayo ng bahay, upang ang aking pangalan ay dumoon; ngunit aking pinili si David upang maging pangulo sa aking bayang Israel. Sukad sa adlaw nga gidala ko ang akong katawohan nga Israel gikan sa Egipto, ako wala magpili ug ciudad gikan sa tanang mga banay sa Israel aron sa pagtukod ug usa ka balay, aron ang akong ngalan maadto didto; kondili nga gipili ko si David nga anha sa ibabaw sa akong katawohan nga Israel. Nasa puso nga ni David na aking ama ang ipagtayo ng isang bahay ang pangalan ng Panginoon, ang Dios ng Israel. Karon ang pagtukod ug usa ka balay nga ipahinungod sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel diha sa kasingkasing ni David nga akong amahan. Ngunit sinabi ng Panginoon kay David na aking ama, Sa paraang nasa iyong puso ang ipagtayo ng isang bahay ang aking pangalan, mabuti ang iyong ginawa na inakala mo sa iyong puso; Apan si Jehova miingon kang David nga akong amahan: Tungod kay diha sa imong kasingkasing ang pagtukod ug usa ka balay alang sa akong ngalan, maayo ang gihimo mo nga kini diha sa imong kasingkasing: Gayon ma'y hindi mo itatayo ang bahay; kundi ang iyong anak na lalabas sa iyong mga balakang, siyang magtatayo ng bahay na ukol sa aking pangalan. Bisan pa niana ikaw dili magtukod sa balay; apan ang imong anak nga mogula gikan sa imong mga hawak, siya mao ang motukod sa balay alang kanako. At pinagtibay ng Panginoon ang kaniyang salita na kaniyang sinalita: sapagkat ako'y bumangon na kahalili ni David na aking ama, at nakaupo sa luklukan ng Israel, gaya ng ipinangako ng Panginoon, at nagtayo ako ng bahay na ukol sa pangalan ng Panginoon, ng Dios ng Israel. Ug gilig-on ni Jehova ang iyang pulong nga iyang gipamulong; kay ako gipatindog ingon nga ilis ni David nga akong amahan, ug magalingkod sa ibabaw sa trono sa Israel, sumala sa gisaad ni Jehova, ug nakatukod sa balay alang sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel. At doo'y aking ipinaghanda ng isang dako ang kaban, na kinaroroonan ng tipan ng Panginoon na kaniyang ginawa sa ating mga magulang, nang kaniyang ilabas sila sa lupain ng Egipto. Ug didto gibutang ko ang usa ka dapit alang sa arca, diin anaa ang tugon ni Jehova, nga iyang gihimo sa atong mga amahan sa diha nga sila gidala niya gikan sa yuta sa Egipto. At si Salomon ay tumayo sa harap ng dambana ng Panginoon, sa harapan ng buong kapisanan ng Israel, at iginawad ang kaniyang mga kamay sa dakong langit: Ug si Salomon mitindog sa atubangan sa halaran ni Jehova diha sa presencia sa tibook nga pagkatigum sa Israel, ug gibayaw ang iyang mga kamot ngadto sa langit; At kaniyang sinabi, Oh Panginoong Dios ng Israel, walang Dios na gaya mo, sa langit sa itaas, o sa lupa sa ibaba; na siyang nagiingat ng tipan at ng kaawaan sa iyong mga lingkod, na lumalakad sa harap mo ng kanilang buong puso. Ug siya miingon: Oh Jehova, ang Dios sa Israel, walay Dios nga sama kanimo, sa itaas sa langit, kun sa ilalum sa yuta; nga nagtuman sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot uban sa imong mga ulipon, nga naglakat sa imong atubangan sa bug-os nilang kasingkasing; Na siyang nagingat sa iyong lingkod na kay David na aking ama ng iyong ipinangako sa kaniya: oo, ikaw ay nagsalita ng iyong bibig, at ginanap mo ng iyong kamay, gaya sa araw na ito. Nga nagtuman uban sa imong ulipon nga si David nga akong amahan sa imong gisaad kaniya: oo, ikaw namulong pinaagi sa imong baba, ug gituman kini pinaagi sa imong kamot, sumala sa nakita niining adlawa. Ngayon nga, Oh Panginoon, na Dios ng Israel, tuparin mo sa iyong lingkod na kay David na aking ama ang iyong ipinangako sa kaniya, na iyong sinasabi, Hindi magkukulang sa iyo ng lalake sa aking paningin, na uupo sa luklukan ng Israel, kung ang iyong mga anak lamang ay magsisipagingat ng kanilang lakad, na magsisilakad sa harap ko na gaya ng inilakad mo sa harap ko. Busa karon, Oh Jehova, ang Dios sa Israel, tumana uban sa imong ulipon nga si David nga akong amahan kadtong imong gisaad kaniya, nga nagaingon: Walay makawang kanimo nga usa ka tawo sa akong mga mata aron molingkod sa trono sa Israel, kong ang imong mga anak magabantay lamang sa ilang dalan, sa paglakat sa akong atubangan ingon nga ikaw nagalakaw sa akong atubangan. Ngayon nga, Oh Dios ng Israel, idinadalangin ko sa iyo na papangyarihin mo ang iyong salita na iyong sinalita sa iyong lingkod na kay David na aking ama. Busa karon, oh, Dios sa Israel, ako magahangyo kanimo, himoa ang imong pulong mamatuod, nga imong gipamulong sa ulipon nga si David nga akong amahan. Ngunit katotohanan bang tatahan ang Dios sa lupa? Narito, sa langit at sa langit ng mga langit ay hindi ka magkasiya; gaano pa sa bahay na ito na aking itinayo! Apan matuod ba gayud nga ang Dios mopuyo dinhi sa yuta? Ania karon, ang langit ug ang langit sa mga langit dili makaigo kanimo; unsa pa ka labing ubos kining balay nga akong natukod. Gayon ma'y iyong pakundanganan ang dalangin ng iyong lingkod at ang kaniyang pamanhik, Oh Panginoon kong Dios, na dinggin ang daing at dalangin na idinadalangin ng iyong lingkod sa harap mo sa araw na ito: Apan ikaw nagatagad sa pag-ampo sa imong alagad, ug sa iyang pagpakilooy, Oh Jehova, ang akong Dios, pamati sa pagsangpit ug sa pag-ampo nga giampo sa imong ulipon sa imong atubangan niining adlawa; Na anopat ang iyong mga mata ay idilat sa dako ng bahay na ito gabi at araw, sa dakong iyong sinabi, Ang aking pangalan ay doroon; upang dinggin ang panalangin na idadalangin ng iyong lingkod sa dakong ito. Aron ang imong mga mata mabuka unta nganhi niining balaya sa adlaw ug sa gabii, bisan ngadto sa dapit diin ikaw namulong: Ang akong ngalan adto didto sa pagpamati sa pag-ampo nga pagaampoon sa imong alagad nganhi niining dapita. At dinggin mo ang pamanhik ng iyong lingkod, at ng iyong bayang Israel, pagka sila'y mananalangin sa dakong ito: oo, dinggin mo sa langit na iyong tahanang dako; at pagka iyong narinig patawarin mo. Ug mamati ka sa pagpakilooy sa imong alagad, ug sa imong katawohan sa Israel, sa diha nga sila magaampo nganhi niining dapita; Oo, mamati ka diha sa langit nga imong puloy-anan; ug sa makadungog ikaw, pasayloa. Kung ang isang tao ay magkasala laban sa kaniyang kapuwa, at papanumpain siya upang siya'y sumumpa, at siya'y pumarito at manumpa sa harap ng iyong dambana sa bahay na ito: Kong ang usa ka tawo makasala batok sa iyang isigkatawo, ug ang usa ka panumpa ibutang kaniya aron siya manumpa, ug siya moanhi ug manumpa sa atubangan sa halaran niining balaya; Dinggin mo nga sa langit, at iyong gawin, at hatulan mo ang iyong mga lingkod, na iyong parusahan ang masama, upang iyong dalhin ang kaniyang lakad sa kaniyang sariling ulo; at ariing-ganap ang matuwid, upang bigyan siya ng ayon sa kaniyang katuwiran. Nan mamati ka diha sa langit, ug buhata, ug hukmi ang imong mga alagad, hukman mo sa silot ang dautan, aron sa pag-uli sa iyang dalan ibabaw sa iyang kaugalingong ulo, ug pakamatarungon ang matarung, aron sa paghatag kaniya pinasikad sa iyang pagkamatarung. Pagka ang iyong bayang Israel ay nasaktan sa harap ng kaaway, dahil sa sila'y nagkasala laban sa iyo; kung sila'y bumalik sa iyo, at ipahayag ang iyong pangalan, at dumalangin at pumanhik sa iyo sa bahay na ito: Sa diha nga ang imong katawohang Israel pukanon sa atubangan sa kaaway, tungod kay sila nakasala batok kanimo, kong sila mobalik pag-usab kanimo, ug magasugid sa imong ngalan, ug magaampo, ug magapakilooy kanimo niining balaya: Dinggin mo nga sa langit, at ipatawad mo ang sala ng iyong bayang Israel, at dalhin mo sila uli sa lupain na iyong ibinigay sa kanilang mga magulang. Nan mamati ikaw diha sa langit, ug magpasaylo sa sala sa imong katawohan nga Israel, ug dad-a sila pag-usab ngadto sa yuta nga imong gihatag sa ilang mga amahan. Pagka ang langit ay nasarhan, at walang ulan, dahil sa sila'y nagkasala laban sa iyo; kung sila'y dumalangin sa dakong ito, at ipahayag ang iyong pangalan, at talikdan ang kanilang kasalanan, pagka iyong pinighati sila: Sa diha nga ang langit matakpan, ug walay ulan tungod kay sila nakasala batok kanimo, kong sila mag-ampo nganhi niining dapita, ug magasugid sa imong ngalan, ug motalikod gikan sa ilang sala, sa diha nga ikaw magasakit kanila: Dinggin mo nga sa langit, at ipatawad mo ang sala ng iyong mga lingkod, at ng iyong bayang Israel, pagka iyong tuturuan sila ng mabuting daan na kanilang dapat lakaran; at paulanan mo ang iyong lupain na iyong ibinigay sa iyong bayan na pinakamana. Nan mamati ikaw diha sa langit, ug pasayloa ang sala sa imong mga alagad, ug ang sa imong katawohan nga Israel, sa magatudlo ikaw kanila sa maayong dalan diin sila kinahanglan magalakaw, ug padad-i ug ulan ang imong yuta nga imong gihatag sa imong katawohan aron mapanunod. Kung magkaroon ng kagutom sa lupain, kung magkaroon ng salot, kung magkaroon ng pagkakatuyot, o amag, balang o tipaklong, kung kulungin sila ng kanilang kaaway sa lupain ng kanilang mga bayan; anomang salot, anomang sakit na magkaroon, Kong may gutom dinhi sa yuta, kong may kamatay, kong may mga pangagun-ob, kun sakit sa mga tanum, mga dulon kun ulod; kong ang ilang mga kaaway mosulong sa pagpakig-away kanila sa yuta sa ilang mga ciudad: bisan unsa nga hampak, bisan unsa nga sakita nga anaa; Anomang dalangin at pamanhik na gawin ng sinomang tao, o ng iyong buong bayang Israel, na makikilala ng bawat tao ang salot sa kaniyang sariling puso, at iuunat ang kaniyang mga kamay sa dako ng bahay na ito: Bisan unsa nga pag-ampo kun pakilooy nga pagahimoon sa bisan kinsang tawo, kun sa tibook sa imong katawohan nga Israel, kinsay manghibalo sa tagsatagsa ka tawo sa hampak sa iyang kaugalingong kasingkasing, ug magabayaw sa iyang mga kamot nganhi niining balaya; Dinggin mo nga sa langit na iyong tahanang dako, at ikaw ay magpatawad at gumawa, at gumanti ka sa bawat tao ayon sa lahat niyang mga lakad na ang puso ay iyong natataho; (sapagkat ikaw, ikaw lamang ang nakakataho ng mga puso ng lahat ng mga anak ng mga tao;) Nan patalinghugi diha sa langit nga imong puloy-anan, ug magpasaylo, ug magbuhat, ug maghatag sa tagsatagsa ka tawo sumala sa tanan sa iyang mga dalan, kansang kasingkasing imong nahibaloan: (kay ikaw, ikaw lamang ang nahibalo sa mga kasingkasing sa tanang mga anak sa mga tawo); Upang sila'y matakot sa iyo sa lahat ng kaarawan na kanilang ikabubuhay sa lupain na iyong ibinigay sa aming mga magulang. Aron sila mahadlok kanimo sa tanang mga adlaw nga sila nanagpuyo diha sa yuta nga imong gihatag sa among amahan. Bukod dito'y tungkol sa taga ibang lupa, na hindi sa iyong bayang Israel, pagka siya'y magbubuhat sa isang malayong lupain dahil sa iyong pangalan; Labut pa mahitungod sa lumalangyaw, nga dili sa imong katawohan nga Israel, sa diha nga siya mopahawa sa usa ka balayo nga yuta tungod sa imong ngalan, (Sapagkat kanilang mababalitaan ang iyong dakilang pangalan, at ang iyong makapangyarihang kamay, at ang iyong unat na bisig:) pagka siya'y paririto at dadalangin sa dako ng bahay na ito; (Kay sila makadungog sa imong dakung ngalan, ug sa imong gamhanang kamot, ug sa imong tinuy-od nga bukton); sa diha nga siya moanhi ug mag-ampo nganhi niining balaya; Dinggin mo nga sa langit na iyong tahanang dako, at gawin mo ang ayon sa lahat na idalangin sa iyo ng taga ibang lupa; upang makilala ng lahat ng mga bayan sa lupa ang iyong pangalan, upang matakot sa iyo, gaya ng iyong bayang Israel, at upang kanilang makilala na ang bahay na ito na aking itinayo ay tinatawag sa pamamagitan ng iyong pangalan. Mamati ka diha sa langit nga imong puloy-anan, ug buhata sumala sa tanang mga pagtawag sa lumalangyaw kanimo; aron ang tanang mga katawohan sa yuta manghibalo sa imong ngalan, sa pagkahadlok kanimo ingon sa imong katawohang Israel ug nga sila manghibalo nga kining balay nga akong gitukod gitawag sa imong ngalan. Kung ang iyong bayan ay lumabas sa pakikipagbaka laban sa kaniyang mga kaaway, saan mo man sila suguin, at manalangin sa Panginoon sa dako ng bayan na iyong pinili, at sa dako ng bahay na aking itinayo na ukol sa iyong pangalan: Kong ang imong katawohan mogula sa pagpakiggubat batok sa ilang kaaway, sa unsang paagiha nga paadtoon mo sila, ug sila mag-ampo kang Jehova ngadto sa ciudad nga imong gipili, ug ipaatubang sa balay nga akong gitukod tungod sa imong ngalan; Dinggin mo nga sa langit ang kanilang dalangin at ang kanilang pamanhik, at alalayan mo ang kanilang usap. Nan mamati ka diha sa langit sa ilang pag-ampo ug sa ilang pagpakilooy, ug maglaban ka sa ilang katungod. Kung sila'y magkasala laban sa iyo, (sapagkat walang tao na di nagkakasala,) at ikaw ay magalit sa kanila, at ibigay mo sila sa kaaway, na anopat sila'y dalhing bihag sa lupain ng kaaway sa malayo o sa malapit; Kong sila makasala batok kanimo (kay walay tawo nga dili makasala), ug ikaw masuko kanila, ug magtugyan kanila ngadto sa kaaway, aron sila dad-on nga binihag ngadto sa yuta sa kaaway halayo kun duol; Gayon ma'y kung sila'y magbulay sa kanilang sarili sa lupain na pagdadalhang bihag sa kanila, at magbalik-loob, at mamanhik sa iyo sa lupaing pinagdalhan sa kanila na bihag, na magsabi, Kami ay nagkasala, at kami ay gumawa ng kalikuan, kami ay gumawa ng kasamaan; Apan kong sila magpalandong diha sa yuta diin sila dad-a nga binihag, ug bumalik pag-usab, ug magpakilooy kanimo diha sa yuta nga nagabihag kanila nga moingon: Kami nakasala ug nagahimo nga masinupakon, kami nagkinabuhi sa pagkadautan; Kung sila'y bumalik sa iyo ng buong puso nila at ng buong kaluluwa nila sa lupain ng kanilang mga kaaway, na nagdala sa kanilang bihag, at manalangin sa iyo sa dako ng kanilang lupain, na iyong ibinigay sa kanilang mga magulang, na bayang pinili mo, at bahay na aking itinayo na ukol sa iyong pangalan: Kong sila mobalik diha kanimo uban ang bug-os nilang kasingkasing, ug bug-os nilang kalag, diha sa yuta sa ilang mga kaaway nga nagbihag kanila, ug mag-ampo diha kanimo paatubang sa ilang yuta nga imong gihatag sa ilang mga amahan, ang ciudad nga imong gipili, ug sa balay nga akong gitukod tungod sa imong ngalan: Dinggin mo nga ang kanilang dalangin at ang kanilang pamanhik sa langit na iyong tahanang dako, at alalayan mo ang kanilang usap; Unya pamation mo ang ilang pag-ampo ug ang ilang pagpakilooy diha sa langit nga imong puloy-anan, ug labani ang ilang katungod: At patawarin mo ang iyong bayan, na nagkasala laban sa iyo, at ang lahat nilang pagsalangsang na kanilang isinalangsang laban sa iyo; at mahabag ka sa kanila sa harap niyaong mga nagdalang bihag sa kanila, upang sila'y mahabag sa kanila: Ug pasayloa ang imong katawohan nga nakasala batok kanimo, ug sa tanan nga ilang paglapas diin sila nakasala batok kanimo; ug hatagi sila ug kalooy sa atubangan niadtong nagbihag kanila aron sila may kalooy kanila. (Sapagkat sila'y iyong bayan at iyong mana, na iyong inilabas sa Egipto sa gitna ng hurnong bakal): (Kay sila imong katawohan, ug ang imong panulondon, nga imong gidala gikan sa Egipto gikan sa kinataliwad-an sa hudno nga puthaw); Upang ang iyong mga mata'y madilat sa dalangin ng iyong lingkod, at sa dalangin ng iyong bayang Israel, upang iyong dinggin sila sa anomang panahong kanilang idaing sa iyo. Aron ang imong mga mata mabuka alang sa pakilooy sa imong alagad, ug alang sa pagpakilooy sa imong katawohan nga Israel, sa pagpamati kanila kong sila mosangpit kanimo. Sapagkat iyong inihiwalay sila sa gitna ng lahat ng mga bayan sa lupa upang maging iyong mana, gaya ng iyong sinalita sa pamamagitan ni Moises na iyong lingkod nang iyong ilabas ang aming mga magulang sa Egipto, Oh Panginoong Dios. Kay gibulag mo sila gikan sa tanang mga katawohan sa yuta, aron maimong panulondon, sumala sa imong gisulti pinaagi kang Moises nga imong alagad, sa gidala mo ang among amahan gikan sa Egipto, Oh Ginoong Jehova. At nangyari, na pagkatapos ni Salomon na makapanalangin nitong lahat na dalangin at pamanhik sa Panginoon, siya'y tumindig mula sa harap ng dambana ng Panginoon, sa pagkaluhod ng kaniyang mga tuhod na ang kaniyang mga kamay ay nakagawad sa dakong langit. Ug mao kadto, nga, sa tapus nga si Salomon nagpangamuyo sa tanang pag-ampo ug pakilooy kang Jehova, siya mitindog gikan sa atubangan sa halaran ni Jehova, gikan sa pagluhod sa iyang mga tuhod uban ang iyang mga kamot nga gibayaw ngadto sa langit. At siya'y tumayo, at binasbasan ang buong kapisanan ng Israel ng malakas na tinig, na sinasabi, Ug siya mitindog, ug gipanalanginan ang tibook katiguman sa Israel sa usa kahataas nga tingog nga nagaingon: Purihin ang Panginoon na nagbigay kapahingahan sa kaniyang bayang Israel, ayon sa lahat na kaniyang ipinangako: walang nagkulang na isang salita sa lahat niyang mabuting pangako, na kaniyang ipinangako sa pamamagitan ni Moises na kaniyang lingkod. Bulahan si Jehova nga naghatag ug pahulay sa iyang katawohan nga Israel, sumala sa tanan niyang gisaad: walay nakawang nga usa ka pulong sa tanan sa iyang maayong saad, nga iyang gisaad pinaagi kang Moises nga iyang alagad. Sumaatin nawa ang Panginoon nating Dios, kung paanong siya'y sumaating mga magulang: huwag niya tayong iwan o pabayaan man; Mag-uban kanato si Jehova nga atong Dios ingon nga siya nag-uban sa atong mga amahan: ayaw siya pagpabiyaa kanato, ni pagpabulaga kanato; Upang kaniyang ihilig ang ating mga puso sa kaniya, upang magsilakad sa lahat ng kaniyang mga daan, at ingatan ang kaniyang mga utos, at ang kaniyang mga palatuntunan, at ang kaniyang mga kahatulan, na kaniyang iniutos sa ating mga magulang. Aron iyang ipakiling ang atong mga kasingkasing ngadto kaniya sa paglakaw sa tanan sa iyang mga dalan, ug sa pagbantay sa iyang kasugoan, ug sa iyang kabalaoran, ug sa iyang mga tulomanon, nga iyang gisugo sa atong mga amahan. At ang mga salitang ito na aking idinalangin sa harap ng Panginoon ay malapit nawa sa Panginoon nating Dios sa araw at gabi, na kaniyang alalayan ang usap ng kaniyang lingkod, at ang usap ng kaniyang bayang Israel, ayon sa kailangan sa araw araw; Ug hinaut unta nga kining mga pulonga nga ginahimo ko aron sa pagpakilooy sa atubangan ni Jehova, mahiduol kang Jehova nga atong Dios sa adlaw ug gabii, aron iyang labanan ang katungod sa iyang alagad, ug ang katungod sa iyang katawohan nga Israel, sumala sa kinahanglan sa adlaw-adlaw; Upang maalaman ng lahat na bayan sa lupa, na ang Panginoon ay siyang Dios: walang iba. Aron ang tanang mga katawohan sa yuta manghibalo nga si Jehova, siya mao ang Dios; wala nay lain. Kayat maging sakdal nawa ang inyong puso sa Panginoon nating Dios, na magsilakad sa kaniyang mga palatuntunan, at ingatan ang kaniyang mga utos, gaya sa araw na ito. Busa hingpita ang inyong kasingkasing uban kang Jehova nga atong Dios, sa paglakat sa iyang kabalaoran, ug sa pagbantay sa iyang kasugoan, maingon niining adlawa. At ang hari, at ang buong Israel na kasama niya, ay naghandog ng hain sa harap ng Panginoon. Ug ang hari, ug ang tibook Israel uban kaniya, nanaghalad ug halad sa atubangan ni Jehova. At naghandog si Salomon ng haing mga handog tungkol sa kapayapaan ng kaniyang inihandog sa Panginoon, na dalawang put dalawang libong baka, at isang daan at dalawang pung libong tupa. Ganito itinalaga ng hari at ng lahat ng mga anak ni Israel ang bahay ng Panginoon. Ug si Salomon naghalad sa mga halad-sa-pakigdait, nga iyang gihalad kang Jehova, kaluhaan ug duha ka libo ka vaca, ug usa ka gatus ug kaluhaan ka libo ka mga carnero. Busa ang hari ug ang tanang mga anak sa Israel nagpahanungod sa balay ni Jehova; Nang araw ding yaon ay pinapaging banal ng hari ang gitna ng looban na nasa harap ng bahay ng Panginoon: sapagkat doon niya inihandog ang handog na susunugin, at ang handog na harina, at ang taba ng mga handog tungkol sa kapayapaan, sapagkat ang tansong dambana na nasa harap ng Panginoon ay totoong maliit na hindi magkasya roon ang handog na susunugin, at ang handog na harina, at ang taba ng mga handog tungkol sa kapayapaan. Sa maong adlaw gipabalaan sa hari ang taliwala sa patyo nga diha sa atubangan sa balay ni Jehova; kay didto siya naghalad sa halad-nga-sinunog, ug halad-nga-kalan-on, ug ang tambok sa halad-sa-pakigdait tungod kay ang tumbaga nga halaran nga dinha sa atubangan ni Jehova diyutay ra kaayo aron sa pagdawat sa halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on, ug sa tambok sa halad-sa-pakigdait. Sa gayo'y ipinagdiwang ni Salomon ang kapistahan nang panahong yaon at ang buong Israel na kasama niya, isang malaking kapisanan na mula sa pasukan sa Hamath hanggang sa batis ng Egipto sa harap ng Panginoon nating Dios, na pitong araw, at pitong araw, sa makatuwid baga'y labing apat na araw. Busa si Salomon naghimo sa fiesta niadtong panahona, ug ang tibook Israel uban kaniya, sa usa ka dakung katilingban sukad sa ganghaan sa Hamath ngadto sa sapa sa Egipto, sa atubangan ni Jehova nga atong Dios, pito ka adlaw ug pito ka adlaw, bisan napulo ug upat ka adlaw. Nang ikawalong araw, ay kaniyang pinapagpaalam ang bayan: at kanilang pinuri ang hari, at naparoon sa kanilang mga tolda na galak at may masayang puso dahil sa lahat na kabutihan na ipinakita ng Panginoon kay David na kaniyang lingkod, at sa Israel na kaniyang bayan. Sa ikawalo ka adlaw iyang gipapauli ang katawohan: ug ilang gibulahan ang hari, ug nangadto sa ilang balong-balong nga puno sa kasadya ug kalipay sa kasingkasing tungod sa tanang kaayo nga gipakita ni Jehova kang David nga iyang alagad, ug sa Israel nga iyang katawohan. At nangyari, nang matapos ni Salomon ang pagtatayo ng bahay ng Panginoon, at ng bahay ng hari, at ang lahat na nasa ni Salomon na kaniyang kinalulugurang gawin. Ug nahitabo sa human matukod ni Salomon ang balay ni Jehova, ug ang balay sa hari, ug ang tanang mga tinguha ni Salomon nga iyang gikalipay sa pagbuhat, Na ang Panginoo'y napakita kay Salomon na ikalawa, gaya ng siya'y pakita sa kaniya sa Gabaon. Nga si Jehova mipakita kang Salomon sa ikaduha, ingon sa iyang pagpakita kaniya didto sa Gabaon. At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Aking dininig ang iyong panalangin at ang iyong pamanhik na iyong ipinagbadya sa harap ko: aking pinapaging banal ang bahay na ito na iyong itinayo, upang ilagay ang aking pangalan doon magpakailan man; at ang aking mga mata at ang aking puso ay doroong palagi. Ug si Jehova miingon kaniya: Nabati ko ang imong pag-ampo ug sa imong pagpakilooy, nga imong ginahimo sa akong atubangan; gibalaan ko kining balaya, nga imong gitukod, aron ibutang didto ang akong ngalan sa walay katapusan; ug ang akong mga mata ug akong kasingkasing atua didto sa kanunay: At tungkol sa iyo, kung ikaw ay lalakad sa harap ko, gaya ng inilakad ni David, na iyong ama sa pagtatapat ng puso at sa katuwiran na gagawa ka ng ayon sa lahat ng aking iniutos sa iyo, at iingatan mo ang aking mga palatuntunan at ang aking mga kahatulan: Ug mahitungod kanimo, kong ikaw maglakaw sa akong atubangan, ingon nga si David nga imong amahan naglakaw sa pagkahingpit sa kasingkasing ug sa katul-id, sa pagbuhat sa tanan nga akong ginasugo kanimo, ug magtuman sa akong kabalaoran ug sa akong mga tulomanon; Ay akin ngang itatatag ang luklukan ng iyong kaharian sa Israel magpakailan man, ayon sa aking ipinangako kay David na iyong ama, na sinasabi, Hindi magkukulang sa iyo ng lalake sa luklukan ng Israel. Nan lig-onon ko ang trono sa imong gingharian sa Israel sa walay katapusan, sumala sa akong gisaad kang David nga imong amahan, sa pag-ingon. Walay makulang kanimo nga tawo sa trono sa Israel. Ngunit kung kayo ay magsisihiwalay sa pagsunod sa akin, kayo o ang inyong mga anak, at hindi ingatan ang aking mga utos, at ang aking mga palatuntunan, na aking inilagay sa harap ninyo, kundi kayo'y magsisiyaon at magsisipaglingkod sa ibang mga dios, at magsisisamba sa kanila: Apan kong tumalikod ka gikan sa pagsunod kanako, kamo kun ang inyong mga anak, ug dili magbantay sa akong kasugoan ug sa akong kabalaoran nga akong gibutang sa inyong atubangan, moadto hinoon ug moalagad sa laing mga dios, ug magsimba kanila; Aking ngang ihihiwalay ang Israel sa lupain na aking ibinigay sa kanila; at ang bahay na ito na aking pinapaging banal sa aking pangalan, ay aking iwawaksi sa aking paningin; at ang Israel ay magiging kawikaan at kakutyaan sa gitna ng lahat ng bayan: Unya putlon ko ang Israel gikan sa yuta nga akong gihatag kanila; ug kining balay nga akong gibalaan tungod sa akong ngalan isalikway ko gikan sa akong pagtan-aw; ug ang Israel mahimong usa ka sanglitanan ug usa ka pagya sa taliwala sa mga katawohan. At bagaman ang bahay na ito ay totoong mataas, gayon ma'y ang bawat magdaan sa kaniya ay magtataka at susutsot at kanilang sasabihin, Bakit ginawa ng Panginoon ang ganito sa lupaing ito, at sa bahay na ito? Ug bisan kining balaya habog kaayo, apan ang tagsatagsa sa mga makaagi niini mahitingala ug magsitsit nga mayubiton; ug sila moingon: Ngano nga gibuhat ni Jehova ang ingon niining yutaa ug niining balaya? At sila'y magsisisagot, Sapagkat kanilang pinabayaan ang Panginoon nilang Dios na naglabas sa kanilang mga magulang sa lupain ng Egipto, at nagsipanghawak sa ibang mga dios, at sinamba nila, at pinaglingkuran nila: at kayat pinarating ng Panginoon sa kanila ang lahat na kasamaang ito. Ug sila motubag: Tungod kay ilang gisalikway si Jehova nga ilang Dios, nga nagdala sa ilang mga amahan gikan sa yuta sa Egipto, ug nagsalig sa laing mga dios ug nanagsimba, ug nanag-alagad kanila: busa gipadala ni Jehova kining tanang kadautan kanila. At nangyari sa katapusan ng dalawang pung taon, nang si Salomon ay makapagtayo ng dalawang bahay, ng bahay ng Panginoon at ng bahay ng hari, Ug nahitabo sa katapusan sa kaluhaan ka tuig, sa panahon nga si Salomon nakatukod sa duha ka balay, ang balay ni Jehova ug ang balay sa hari, (Si Hiram nga na hari sa Tiro ay nagpadala kay Salomon ng mga kahoy na sedro, at mga kahoy na abeto, at ng ginto, ayon sa buo niyang nasa,) na binigyan nga ng haring Salomon si Hiram ng dalawang pung bayan sa lupain ng Galilea. (Karon si Hiram ang hari sa Tiro naghatag kang Salomon sa mga kahoy nga cedro ug haya, ug lakip ang bulawan, sumala sa tanan niyang tinguha) nga si Salomon nga hari mihatag kang Hiram ug kaluhaan ka ciudad sa yuta sa Galilea. At lumabas si Hiram sa Tiro upang tingnan ang mga bayan na ibinigay ni Salomon sa kaniya; at hindi niya kinalugdan. Ug si Hiram migula sa Tiro aron sa pagtan-aw sa mga ciudad nga gihatag kaniya ni Salomon: ug kini wala makapahimuot kaniya. At kaniyang sinabi, Anong mga bayan itong iyong ipinagbibigay sa akin, kapatid ko? At tinawag niya: lupain ng Cabul, hanggang sa araw na ito. Unsang mga ciudara kining gihatag mo kanako, igsoon ko? Ug iyang gitawag kini nga yuta sa Cabul hangtud niining adlawa. At nagpadala si Hiram sa hari ng isang daan at dalawang pung talentong ginto. Ug si Hiram nagpadala ngadto sa hari usa ka gatus ug kaluhaan ka talento nga bulawan. At ito ang kadahilanan ng atang na iniatang ng haring Salomon, upang itayo ang bahay ng Panginoon at ang kaniyang bahay, at ang Millo at ang kuta sa Jerusalem at ang Hasor, at ang Megiddo, at ang Gezer. Ug mao kini ang hinungdan sa pagtigum sa mga tawo nga gihimo ni hari Salomon; aron sa pagtukod sa balay ni Jehova, ug sa iyang kaugalingong balay, ug ang Millo ug ang kuta sa Jerusalem, ug Hazor, ug Meggiddo, ug Gezer. Si Faraong hari sa Egipto ay umahon, at sinakop ang Gezer, at sinunog ng apoy, at pinatay ang mga Cananeo na nagsisitahan sa bayan, at ibinigay na pinakabahagi sa kaniyang anak na babae, na asawa ni Salomon. Si Faraon ang hari sa Egipto mitungas, ug gikuha ang Gezer, ug gisunog kini sa kalayo, ug gipamatay ang taga-Canaan nga nanagpuyo diha sa ciudad, ug gihatag kini nga usa ka bahin sa iyang anak nga babaye, ang asawa ni Salomon. At itinayo ni Salomon ang Gezer, at ang Beth-horon sa ibaba, Ug gitukod ni Salomon ang Gezer, ug ang Beth-oron ang sa ubos-ubos, At ang Baalath, at ang Tamar sa ilang, sa lupain, Ug ang Baalath, ug ang Tadmor didto sa kamingawan, didto sa yuta, At ang lahat na bayan na imbakan na tinatangkilik ni Salomon, at ang mga bayan sa kaniyang mga karo, at ang mga bayan sa kaniyang mga mangangabayo, at yaong pinagnasaang pagtayuan ni Salomon sa kalulugdan niya sa Jerusalem, at sa Libano, at sa lahat ng lupain na kaniyang sakop. Ug ang tanang mga ciudad nga tipiganan nga diha kang Salomon, ug ang mga ciudad sa iyang mga carro, ug ang mga ciudad sa iyang mangangabayo, ug ang gitinguha nga tukoron ni Salomon alang sa iyang pagkalipay sa Jerusalem, ug sa Libano ug diha sa tibook yuta sa iyang gingharian. Tungkol sa lahat na tao na naiwan, sa mga Amorrheo, mga Hetheo, mga Pherezeo, mga Heveo, at mga Jebuseo, na hindi sa mga anak ni Israel; Ug mahitungod sa tanang katawohan nga nahibilin sa mga Amorehanon, sa mga Hetehanon, sa mga Peresehanon, sa mga Hebehanon, ug sa mga Jebusehanon, nga dili sa mga anak sa Israel: Sa kanilang mga anak na naiwan pagkamatay nila sa lupain, na hindi nalipol na lubos ng mga anak ni Israel, ay sa kanila nagtindig si Salomon ng pulutong ng alipin, hanggang sa araw na ito. Ang ilang mga anak nga nanghibilin sunod kanila diha sa yuta, nga wala mahimo sa pagwagtang sa mga anak sa Israel, kanila si Salomon naghimo ug pagtigum sa mga tawo sa ilalum sa kaulipnan hangtud niining adlawa. Ngunit hinggil sa mga anak ni Israel ay walang ginawang alipin si Salomon; kundi sila'y mga lalaking mangdidigma, at kaniyang mga lingkod, at kaniyang mga prinsipe, at kaniyang mga punong kawal, at mga pinuno sa kaniyang mga karo, at sa kaniyang mga mangangabayo. Apan sa mga anak sa Israel si Salomon wala maghimo kanila nga ulipon; apan sila mao ang mga tawo sa gubat, ug iyang mga alagad, ug iyang mga principe, ug iyang mga capitan, ug mga magbubuot sa iyang mga carro ug sa iyang mga kabayo. Ito ang mga punong kapatas na nangasa gawain ni Salomon, limangdaan at limangpu, na nagsisipagpuno sa bayan na nagsisigawa sa gawain. Kini mao ang mga may katungdanan nga dinha sa mga buhat ni Salomon, lima ka gatus ug kalim-an nga nanagpangulo sa ibabaw sa katawohan nga nangunay pagbuhat. Ngunit ang anak na babae ni Faraon ay umahon mula sa bayan ni David sa kaniyang bahay na itinayo ni Salomon na ukol sa kaniya: saka itinayo niya ang Millo. Apan ang anak nga babaye ni Faraon migula sa ciudad ni David ngadto sa iyang balay nga gitukod ni Salomon alang kaniya: unya gitukod niya ang Millo. At makaitlo sa isang taon na naghahandog si Salomon ng mga handog na susunugin at ng mga handog tungkol sa kapayapaan sa ibabaw ng dambana na kaniyang itinayo sa Panginoon, na pinagsusunugan niya ng kamangyan sa harap ng Panginoon. Ganoon niya niyari ang bahay. Ug makatolo sa usa ka tuig nga si Salomon naghalad sa mga halad-nga-sinunog, ug mga halad-sa-pakigdait sa ibabaw sa halaran nga iyang gitukod kang Jehova, nagasunog sa incienso didto sa ibabaw sa halaran nga dinha sa atubangan ni Jehova. Busa natapus niya ang balay. At nagpagawa ang haring Salomon ng mga sasakyang dagat sa Ezion-geber na nasa siping ng Elath, sa baybayin ng Dagat na Mapula, sa lupain ng Edom. Ug si hari Salomon naghimo ug usa ka panon sa mga sakayan sa Eziongeber, nga anaa tupad sa Elath sa baybayon sa Dagat nga Mapula, sa yuta sa Edom. At sinugo ni Hiram sa mga sasakyan ang kaniyang mga bataan, mga magdadagat na bihasa sa dagat, na kasama ng mga bataan ni Salomon. Ug si Hiram nagpatipon diha sa panon sa mga sakayan sa iyang mga alagad, nga mga magsasakay, nga may kahibalo sa dagat, uban sa mga alagad ni Salomon. At sila'y nagsiparoon sa Ophir at nagsikuha mula roon ng ginto, na apat na raan at dalawang pung talento, at dinala sa haring Salomon. Ug sila ming-adto sa Ophir, ug nakadala gikan didto sa bulawan, nga upat ka gatus ug kaluhaan ka talento, ug gidala kini ngadto kang hari Salomon. At nang mabalitaan ng reina sa Seba ang kabantugan ni Salomon tungkol sa pangalan ng Panginoon, ay naparoon siya upang subukin niya siya ng mga mahirap na tanong. Ug sa pagkadungog sa reina sa Seba sa kabantug ni Salomon mahatungod sa ngalan ni Jehova, siya miadto aron sa pagsulay kaniya sa mga malisud nga pangutana. At siya'y naparoon sa Jerusalem na may maraming kaakbay, may mga kamelyo na may pasang mga espesia at totoong maraming ginto, at mga mahalagang bato: at nang siya'y dumating kay Salomon ay kaniyang inihinga sa kaniya ang lahat na laman ng kaniyang dibdib. Ug siya miadto sa Jerusalem uban ang usa ka dakung panon nga magsusunod, uban ang mga camello nga gilulanan sa mga panakot, ug daghan uyamut nga bulawan, ug mga mahal nga bato: ug sa paghiabut niya kang Salomon, siya nakigsulti kaniya mahitungod sa tanan nga dinha sa iyang kasingkasing. At isinaysay ni Salomon sa kaniya ang lahat ng kaniyang mga tanong: walang bagay na lihim sa hari na hindi niya isinaysay sa kaniya. Ug gisuginlan siya ni Salomon sa tanan niyang pangutana: walay tinipigan nga bisan unsa gikan sa hari nga wala niya ikasugilon kaniya. At nang makita ng reina sa Seba ang buong karunungan ni Salomon, at ang bahay na kaniyang itinayo, Ug sa nakita sa reina sa Seba ang tanang kaalam ni Salomon, ug ang balay nga iyang gitukod, At ang pagkain sa kaniyang dulang, at ang pagkaayos ng kaniyang mga alila, at ang tayo ng kaniyang mga tagapangasiwa, at ang kanilang mga pananamit, at ang kaniyang mga tagahawak ng saro, at ang kaniyang sampahan na kaniyang sinasampahan sa bahay ng Panginoon; ay nawalan siya ng diwa. Ug ang makaon diha sa iyang lamesa, ug ang pagpahamutang sa iyang mga alagad, ug ang pagtindog sa iyang mga mag-aalagad, ug ang ilang mga pagpamisti, ug ang iyang mga magdadala sa copa, ug ang iyang tungasan sa mitungas siya ngadto sa balay ni Jehova: wala nay espiritu kaniya. At sinabi niya sa hari, Tunay na balita ang aking narinig sa aking sariling lupain tungkol sa iyong mga gawa, at sa iyong karunungan. Ug siya miingon sa hari: Maoy usa ka matuod nga sugilon nga akong nadunggan sa akong yuta sa imong mga buhat, ug sa imong kaalam. Gayon may hindi ko pinaniwalaan ang mga salita hanggang sa ako'y dumating, at nakita ng aking mga mata: at, narito, ang kalahati ay hindi nasaysay sa akin: ang iyong karunungan at pagkaginhawa ay higit kay sa kabantugan na aking narinig. Apan ako wala motoo sa mga pulong, hangtud nga ako mianhi, ug ang akong mga mata nakakita niini: ug, ania karon, ang katunga wala isugilon kanako; ang imong kaalam ug kauswagan minglabaw sa kabantug nga akong nadungog. Maginhawa ang iyong mga lalake, maginhawa ang iyong mga lingkod na ito, na nagsisitayong palagi sa harap mo, at nakakarinig ng iyong karunungan. Malipayon ang imong mga tawo, malipayon kining imong mga alagad nga nagtindog kanunay sa imong atubangan, ug nakadungog sa imong kaalam. Purihin ang Panginoon mong Dios, na nalulugod sa iyo, upang ilagay ka sa luklukan ng Israel: sapagkat minamahal ng Panginoon ang Israel magpakailan man, kayat ginawa ka niyang hari upang gumawa ng kahatulan at ng katuwiran. Bulahan si Jehova nga imong Dios, nga nalipay diha kanimo, sa pagbutang kanimo sa ibabaw sa trono sa Israel; tungod kay si Jehova nahigugma sa Israel sa walay katapusan, busa ikaw gihimo niya nga hari aron sa pagbuhat sa justicia ug pagkamatarung. At siya'y nagbigay sa hari ng isang daan at dalawang pung talentong ginto, at mga espesia na totoong sagana, at mga mahalagang bato; kailan ma'y hindi nagkaroon ng gayong kasaganaan ng mga espesia, gaya ng mga ito na ibinigay ng reina sa Seba sa haring Salomon. Ug iyang gihatagan ang hari ug usa ka gatus ug kaluhaan ka talento nga bulawan, ug daku kaayo nga lulan sa mga panakot, ug mga bato nga mahal walay ingon nga gidaghanon sa mga panakot sama sa gihatag sa reina sa Seba kang hari Salomon. At ang mga sasakyang dagat naman ni Hiram na nagsipagdala ng ginto mula sa Ophir, ay nagsipagdala ng saganang kahoy na almug at mga mahalagang bato mula sa Ophir. Ug ang panon sa mga sakayan usab ni Hiram, nga nagdala sa bulawan gikan sa Ophir, nagdala gikan sa Ophir sa daghan kaayong mga kahoy nga almug, ug mga mahal nga bato. At ginawa ng hari na mga haligi ang mga kahoy na almug sa bahay ng Panginoon, at sa bahay ng hari, at ginawa ring mga alpa. At mga salterio sa mga mangaawit: kailan ma'y hindi dumating ang mga gayong kahoy na almug, o nakita man, hanggang sa araw na ito. Ug gihimo sa hari ang mga haligi sa balay ni Jehova sa mga kahoy nga almug, ug alang sa balay sa hari, mga alpa usab, ug mga kinuldasan nga mga tulonggon alang sa mga mag-aawit: walay ingon sa mga kahoy nga almug, walay nakita usab hangtud niining adlawa. At ang haring Salomon ay nagbigay sa reina sa Seba ng lahat niyang naibigan, at lahat niyang hiningi, bukod doon sa ibinigay ni Salomon sa kaniya na kaloob-hari. Sa gayo'y bumalik siya, at umuwi sa kaniyang sariling lupain, siya, at ang kaniyang mga lingkod. Ug si hari Salomon mihatag sa reina sa Seba sa tibook niyang tinguha, bisan unsay iyang gipangayo, gawas sa gihatag ni Salomon kaniya sa iyang harianong hatag. Busa siya mitalikod, ug miadto sa iyang kaugalingong yuta, siya ug ang iyang mga alagad. Ang timbang nga ng ginto na dumating kay Salomon sa isang taon ay anim na raan at anim na put anim na talentong ginto, Ug ang gibug-aton sa bulawan nga ming-abut kang Salomon sa usa ka tuig unom ka gatus ug kan-uman ug unom ka talento sa bulawan. Bukod doon sa dinala ng mga naglalako, at sa kalakal ng mga mangangalakal, at sa lahat na hari ng halohalong bayan, at sa mga gobernador sa lupain. Gawas niadtong gidala sa magbabaligya, ug ang mga patigayon sa mga magpapatigayon, ug sa tanang mga hari sa nagkasakot nga katawohan, ug sa mga gobernador sa yuta. At ang haring Salomon ay gumawa ng dalawang daang kalasag na pinukpok na ginto: anim na raang siklong ginto ang ginamit sa bawat kalasag. Ug si hari Salomon naghimo sa duha ka gatus nga kalasag sa pinikpik nga bulawan; unom ka gatus ka siclo nga diha sa usa ka kalasag. At siya'y gumawa ng tatlong daang ibang kalasag na pinukpok na ginto: tatlong librang ginto ang ginamit sa bawat kalasag: at ipinaglalagay ng hari sa bahay na kahoy sa gubat ng Libano. Ug iyang gihimo ang totolo ka gatus ka taming sa pinikpik nga bulawan: totolo ka libra sa bulawan nga diha sa usa ka taming: ug gibutang sila sa hari diha sa balay sa kalasangan sa Libano. Bukod dito'y gumawa ang hari ng isang malaking luklukang garing, at binalot ng gintong pinakamainam. Labut pa, ang hari naghimo sa usa ka dakung trono nga garing, ug gipanauran kini sa labing lunsay nga bulawan. May anim na baytang sa luklukan, at ang pinakalangit ng luklukan ay mabilog sa likuran: at may mga pinakakamay sa bawat tagiliran sa siping ng dako ng upuan, at dalawang leon ang nakatayo sa siping ng mga pinakakamay. Dihay unom ka ang-ang ngadto sa trono, ug ang dapit nga hataas malingin sa likod; ug may mga sandiganan sa luyo ug luyo duol sa dapit sa trono, ug duruha ka leon nga nanagtindog tupad sa sandiganan. At labing dalawang leon ang nakatayo roon sa isang dako at sa kabilang dako sa ibabaw ng anim na baytang: walang nagawang gayon sa alinmang kaharian. Ug napulo ug duha ka leon nanagtindog sa usa ka daplin, ug sa laing daplin sa ibabaw sa unom ka ang-ang: walay maingon nga gibuhat sa bisan diing gingharian. At ang lahat na sisidlang inuman ng haring Salomon ay ginto, at ang lahat na sisidlan sa bahay na kahoy sa gubat ng Libano ay taganas na ginto: walang pilak; hindi mahalaga ito sa mga kaarawan ni Salomon. Ug ang tanang mga ilimnan ni hari Salomon mga bulawan, ug ang tanang mga sudlanan sa balay sa kalasangan sa Libano mga lunsay bulawan: walay mausa nga salapi; kini walay bili sa mga adlaw ni Salomon. Sapagkat ang hari ay mayroon sa dagat ng mga sasakyan na yari sa Tharsis na kasama ng mga sasakyang dagat ni Hiram: minsan sa bawat tatlong taon ay nanggagaling ang mga sasakyang dagat na yari sa Tharsis, na nagdadala ng ginto, at pilak, at garing, at mga unggoy, at mga pabo real. Kay didto sa dagat diha ang usa ka panon nga sakayan sa Tarsis nga iya sa hari, uban sa panon nga sakayan ni Hiram: makausa sa taggutlo ka tuig nga mahianha ang panon nga sakayan sa Tarsis, nanagdala sa bulawan, ug salapi, garing, ug mga onggoy, ug mga pabo-real. Sa gayo'y ang haring Salomon ay humigit sa lahat ng mga hari sa lupa sa kayamanan at sa karunungan. Busa si hari Salomon milabaw sa tanang mga hari sa yuta sa kadato ug sa kaalam. At hinanap ng buong lupa ang harapan ni Salomon, upang makinig ng kaniyang karunungan, na inilagay ng Dios sa kaniyang puso. Ug ang tibook kalibutan nagpangita sa pagtan-aw kang Salomon, sa pagpamati sa iyang kaalam nga gibutang sa Dios sa iyang kasingkasing. At sila'y nagsipagdala bawat isa ng kanikaniyang kaloob, na mga sisidlang pilak, at mga sisidlang ginto, at damit, at sandata, at mga espesia, mga kabayo, at mga mula, na sanggayon taontaon. Ug sila nagdala tagsatagsa ka tawo sa iyang buhis, mga sudlanan nga salapi, ug mga sudlanan nga bulawan, ug mga saput, ug hinagiban, ug mga panakot, mga kabayo, ug mga mula usa ka buhis tuig-tuig. At pinisan ni Salomon ang mga karo, at ang mga mangangabayo: at siya'y may isang libot apat na raang karo, at labing dalawang libong mangangabayo, na kaniyang inilagay sa mga bayan ng mga karo, at kasama ng hari sa Jerusalem. Ug gihipos ni Salomon ang mga carro, ug mga mangangabayo: ug siya may usa ka libo ug upat ka gatus ka mga carro, ug napulo ug duha ka libo nga mangangabayo, nga iyang gibutang diha sa mga ciudad sa carro, ug kauban sa hari sa Jerusalem. At ginawa ng hari na maging gaya ng mga bato ang pilak sa Jerusalem, at ang mga sedro, ay ginawa niyang maging gaya ng mga puno ng sikomoro na nasa mababang lupa dahil sa kasaganaan. Ug gihimo sa hari nga sa Jerusalem, ang salapi mahisama sa mga bato, ug ang mga cedro gihimo niya ingon sa mga kahoy nga sicomoro, nga anaa nagadasok sa kapatagan. At ang mga kabayo na tinatangkilik ni Salomon ay inilabas sa Egipto: at ang mga mangangalakal ng hari ay nagsitanggap ng kawan ng mga yaon, bawat kawan ay sa halaga. Ug ang mga kabayo nga diha kang Salomon dinala gikan sa Egipto; ug ang mga magpapatigayon sa hari nagdawat kanila sa panon, tagsatagsa ka panon may bili. At kanilang isinasampa at inilalabas sa Egipto ang isang karo sa halagang anim na raang siklong pilak, at ang isang kabayo, ay sa isang daan at limangpu: at gayon sa lahat ng mga hari sa mga Hetheo, at sa mga hari sa Siria ay kanilang inilabas sa pamamagitan nila. Ug usa ka carro nahianha ug migikan sa Egipto sa unom ka gatus ka siclo nga salapi, ug usa ka kabayo sa usa ka gatus ug kalim-an; ug ingon man sa tanang mga hari sa mga Hetehanon, ug sa mga hari sa Siria, sila gidala nila sa ilang kamot. Ang haring Salomon nga ay sumisinta sa maraming babaing taga ibang lupa na pati sa anak ni Faraon, mga babaing Moabita, Ammonita, Idumea, Sidonia, at Hethea; Karon si hari Salomon nahigugma sa daghang lumalangyaw nga babaye, lakip ang anak nga babaye ni Faraon, mga babaye nga Moabnon, mga Ammonhanon, mga Edomhanon, mga Sidonhanon, ug mga Hetehanon; Sa mga bansa na sinabi ng Panginoon sa mga anak ni Israel: Kayo'y huwag makikihalo sa kanila o sila man ay makikihalo sa inyo: sapagkat walang pagsalang kanilang ililigaw ang inyong puso sa pagsunod sa kanilang mga dios: nasabid si Salomon sa mga ito sa pagsinta. Sa mga nasud nga giingon ni Jehova sa mga anak sa Israel: Dili kamo makigkauban sa taliwala kanila, bisan pa kong sila moanha kaninyo; kay sa pagkatinuod sila magaliso sa inyong kasingkasing sa pagsunod sa ilang mga dios: si Salomon miipon niini diha sa gugma. At siya'y nagkaroon ng pitong daang asawa, na mga prinsesa, at tatlong daang babae: at iniligaw ng kaniyang mga asawa ang kaniyang puso. Ug siya may pito ka gatus ka mga asawa, mga princesa, ug totolo ka gatus ka mga puyopuyo; ug ang iyang mga asawa nakapaliso sa iyang kasingkasing. Sapagkat nangyari, nang si Salomon ay matanda na, iniligaw ng kaniyang mga asawa ang kaniyang puso sa ibang mga dios: at ang kaniyang puso ay hindi naging sakdal sa Panginoon niyang Dios, na gaya ng puso ni David na kaniyang ama. Kay nahitabo, sa diha nga si Salomon natigulang na ang iyang mga asawa nakapaliso sa iyang kasingkasing sa pagpanunot sa laing mga dios; ug ang iyang kasingkasing wala mahingpit kang Jehova nga iyang Dios, ingon sa kasingkasing ni David nga iyang amahan. Sapagkat si Salomon ay sumunod kay Astaroth, diosa ng mga Sidonio, at kay Milcom, na karumaldumal ng mga Ammonita. Kay si Salomon nagsunod kang Astaroth, ang dios nga babaye sa mga Sidonhanon, ug sunod kang Milcom, ang dinumtan sa mga Ammonhanon. At gumawa si Salomon ng masama sa paningin ng Panginoon, at hindi sumunod na lubos sa Panginoon, na gaya ng ginawa ni David na kaniyang ama. Ug si Salomon nagbuhat niadtong dautan sa pagtan-aw ni Jehova, ug wala maglakat nga hingpit kang Jehova, ingon sa gihimo ni David nga iyang amahan. Nang magkagayo'y ipinagtayo ni Salomon ng mataas na dako si Chemos na karumaldumal ng Moab, sa bundok na nasa tapat ng Jerusalem, at si Moloch na kasuklamsuklam ng mga anak ni Ammon. Unya si Salomon naghimo sa usa ka hataas nga dapit nga halaran alang kang Cemos, ang dinumtan sa Moab, dinha sa bukid nga atbang sa Jerusalem, ug alang kang Moloch, ang dinumtan sa mga anak sa Ammon. At gayon ang ginawa niya sa lahat niyang asawang mga taga ibang lupa, na nagsunog ng mga kamangyan at naghain sa kanikanilang mga dios. Ug busa gihimo niya alang sa tanan niyang mga lumalangyaw nga mga asawa nga nagsunog sa incienso nga naghalad sa ilang mga dios. At ang Panginoo'y nagalit kay Salomon, dahil sa ang kaniyang puso ay humiwalay sa Panginoon, sa Dios ng Israel, na napakita sa kaniyang makalawa, Ug si Jehova nasuko kang Salomon tungod kay ang iyang kasingkasing naliso gikan kang Jehova, ang Dios sa Israel, nga nagpakita kaniya sa makaduha. At siyang nagutos sa kaniya tungkol sa bagay na ito, na siya'y huwag sumunod sa ibang mga dios; ngunit hindi niya iningatan ang iniutos ng Panginoon. Ug nagsugo kaniya mahitungod niining butanga nga siya dili magsunod sa laing mga dios; apan wala niya bantaye ang gisugo ni Jehova. Kayat sinabi ng Panginoon kay Salomon, Yamang ito'y nagawa mo, at hindi mo iningatan ang aking tipan, at ang aking mga palatuntunan na aking iniutos sa iyo, walang pagsalang aking aagawin ang kaharian sa iyo, at aking ibibigay sa iyong lingkod. Busa si Jehova miingon kang Salomon: Tungod kay kini imong nabuhat, ug ikaw wala makatuman sa akong tugon, ug sa akong kabalaoran nga akong ginasugo kanimo, sa pagkatinuod gision ko ang gingharian gikan kanimo ug ihatag ko kana sa imong ulipon. Gayon ma'y sa iyong mga kaarawan ay hindi ko gagawin alangalang kay David na iyong ama: kundi sa kamay ng iyong anak aking aagawin. Bisan pa niini, sa imong adlaw dili ko kana himoon, tungod lamang kang David nga imong amahan: apan gision ko kini gikan sa kamot sa imong anak. Gayon ma'y hindi ko aagawin ang buong kaharian; kundi ibibigay ko ang isang lipi sa iyong anak alangalang kay David na aking lingkod, at alangalang sa Jerusalem na aking pinili. Ugaling dili ko gision ang tibook gingharian: apan mohatag ako ug usa ka kaliwat sa imong anak tungod kang David nga imong amahan, ug tungod sa Jerusalem nga akong gipili. At ipinagbangon ng Panginoon, si Salomon, ng isang kaaway na si Adad na Idumeo: siya'y sa lahi ng hari sa Edom. Ug si Jehova nagpatindog sa usa ka kaaway kang Salomon: si Adad, ang Edomhanon: siya ang kaliwat sa hari sa Edom. Sapagkat nangyari, nang si David ay nasa Edom, at si Joab na puno ng hukbo ay umahon upang ilibing ang mga patay, at masaktan ang lahat na lalake sa Edom; Kay nahitabo, sa diha nga si David dinha sa Edom, ug si Joab, ang capitan sa panon mingtungas aron sa paglubong sa gipamatay, ug nanagpatay sa tagsatagsa ka lalake nga Edomhanon, (Sapagkat si Joab at ang buong Israel ay natira roong anim na buwan, hanggang sa kaniyang naihiwalay ang lahat na lalake sa Edom;) (Kay si Joab ug ang tibook Israel napabilin didto unom ka bulan hangtud nga nahurot niya ang tagsatagsa ka lalake sa Edom); Na si Adad ay tumakas, siya at ang ilan sa mga Idumeo na kasama niya na mga bataan ng kaniyang ama, upang pumasok sa Egipto, na si Adad noo'y munting bata pa. Nga si Adad mikalagiw, siya ug pipila sa mga Edomhanon sa mga ulipon sa iyang amahan uban kaniya sa pag-adto sa Egipto, si Adad usa ka diyutayng bata. At sila'y nagsitindig sa Madian, at naparoon sa Paran; at sila'y nagsipagsama ng mga lalake sa Paran, at sila'y nagsiparoon sa Egipto, kay Faraon na hari sa Egipto; na siyang nagbigay sa kaniya ng bahay, at naghanda sa kaniya ng pagkain, at nagbigay sa kaniya ng lupa. Ug sila mingtindog gikan sa Madian ug ming-adto sa Paran, ug sila nangadto sa Egipto ngadto kang Faraon, hari sa Egipto, nga mihatag kaniya sa usa ka balay, ug naghatag kaniya sa mga makaon, ug mihatag kaniya sa yuta. At si Adad ay nakasumpong ng malaking biyaya sa paningin ni Faraon, na anopat kaniyang ibinigay na asawa sa kaniya ang kapatid ng kaniyang sariling asawa, ang kapatid ni Thaphenes na reina. Ug si Adad gikahimut-an sa mga mata ni Faraon, mao nga iyang gihatag kaniya nga mahimong asawa ang igsoon sa iyang asawa, ang igsoon nga babaye ni Thaphnes nga reina. At ipinanganak ng kapatid ni Thaphenes sa kaniya si Genubath, na anak na lalake niya, na inihiwalay sa suso ni Thaphenes sa bahay ni Faraon: at si Genubath ay nasa bahay ni Faraon sa kasamahan ng mga anak ni Faraon. Ug ang igsoon nga babaye ni Thaphnes nanganak kaniya kang Genubath, iyang anak nga lalake nga gilutas ni Thaphnes sa balay ni Faraon; ug si Genubath diha sa balay ni Faraon ipon sa mga anak ni Faraon. At nang mabalitaan ni Adad sa Egipto na si David ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at si Joab na puno ng hukbo ay namatay, sinabi ni Adad kay Faraon, Payaunin mo ako, upang ako'y makauwi sa aking sariling lupain. Ug sa pagkadungog ni Adad didto sa Egipto nga si David natulog na uban sa iyang mga amahan, ug nga si Joab, ang capitan sa panon, patay na, si Adad miingon kang Faraon: Pagikana ako karon ako makaadto sa akong kaugalingong yuta. Sinabi nga ni Faraon sa kaniya, Datapuwat anong ipinagkukulang mo sa akin, na, narito, ikaw ay nagsisikap na umuwi sa iyong sariling lupain? At siya'y sumagot: Wala: gayon ma'y isinasamo ko sa iyo na payaunin mo ako sa anomang paraan. Unya si Faraon miingon kaniya: Apan unsay nakulang mo uban kanako nga, ania karon, ikaw mangita sa pag-adto sa imong kaugalingong yuta? Ug siya mitubag: Wala man; apan pagikana lamang ako. At ipinagbangon ng Dios si Salomon ng ibang kaaway, na si Rezon na anak ni Eliada, na tumakas sa kaniyang panginoong kay Adadezer na hari sa Soba: Ug ang Dios nagpatindog sa laing kaaway niya, si Rezon, ang anak nga lalake ni Eliada, nga nakakalagiw gikan sa iyang ginoo nga si Adad-ezer, ang hari sa Seba. At siya'y nagpisan ng mga lalake, at naging puno sa isang hukbo, nang patayin ni David ang mga taga Soba; at sila'y nagsiparoon sa Damasco, at tumahan doon, at naghari sa Damasco. Ug gitigum niya ang mga tawo ngadto kaniya, ug nahimong capitan sa usa ka panong sundalo, sa gipatay ni David sila nga mga taga-Soba: ug sila nangadto sa Damasco, ug nagpuyo didto, ug naghari sa Damasco. At siya'y naging kaaway ng Israel sa lahat ng kaarawan ni Salomon, bukod pa sa ligalig na ginawa ni Adad: at kaniyang kinapootan ang Israel, at naghari sa Siria. Ug siya ang kaaway sa Israel sa tanang mga adlaw ni Salomon, gawas sa kadautan nga gihimo ni Adad: ug siya gingil-aran sa Israel, ug naghari sa Siria. At si Jeroboam na anak ni Nabat, na Ephrateo sa Sereda, na lingkod ni Salomon, na ang pangalan ng ina ay Serva, na baong babae, ay nagtaas din ng kaniyang kamay laban sa hari. Ug si Jeroboam, anak nga lalake ni Nabat, usa ka Ephratehanon sa Sereda, usa ka sulogoon ni Salomon, kinsang inahan ginganlan si Serva, usa ka balo nga babaye, siya usab mipahitaas sa iyang kamot batok sa hari. At ito ang kadahilanan ng kaniyang pagtataas ng kaniyang kamay laban sa hari: itinayo ni Salomon ang Millo at hinusay ang sira ng bayan ni David na kaniyang ama. Ug kini mao ang hinungdan ngano nga gipataas niya ang iyang kamot batok sa hari: gitukod ni Salomon ang Millo, ug giayo ang guba sa ciudad ni David nga iyang amahan. At ang lalaking si Jeroboam ay makapangyarihang lalake na matapang: at nakita ni Salomon ang binata na masipag, at kaniyang ipinagkatiwala sa kaniya ang lahat na gawain ng sangbahayan ni Jose. Ug ang tawo nga si Jeroboam maoy usa ka gamhanang tawo sa kaisug; ug nakita ni Salomon ang batan-ong lalake nga siya manggibuhaton, ug iyang gihatagan siya sa pagbuot sa tanang buhat sa balay ni Jose. At nangyari, nang panahong yaon, nang si Jeroboam ay lumabas sa Jerusalem, na nasalubong siya sa daan ng propeta Ahias na Silonita; si Ahias nga ay may suot na bagong kasuutan; at silang dalawa ay nag-iisa sa parang. Ug nahitabo nga niadtong panahona, sa diha nga si Jeroboam migula sa Jerusalem, nga ang manalagna nga si Ahias ang Silonhon, nakakaplag kaniya diha sa dalan; karon si Ahias nagsaput sa usa ka bag-ong saput; ug sila nga duha mao lamang ang dinha sa kapatagan. At tinangnan ni Ahias ang bagong kasuutan na nakasuot sa kaniya, at hinapak ng labing dalawang putol. Ug gikuptan ni Ahias ang bag-ong saput nga diha kaniya, ug gigisi kini sa napulo ug duha ka gihay. At kaniyang sinabi kay Jeroboam, Kunin mo sa iyo ang sangpung putol: sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Narito, aking aagawin ang kaharian sa kamay ni Salomon, at ibibigay ko ang sangpung lipi sa iyo: Ug siya miingon kang Jeroboam, Kuhaon mo ang napulo ka gihay; kay mao kini ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ania karon, gision ko ang gingharian gikan sa kamot ni Salomon, ug mohatag ug napulo ka mga banay kanimo. (Ngunit mapapasa kaniya ang isang lipi dahil sa aking lingkod na si David, at dahil sa Jerusalem, na bayan na aking pinili sa lahat ng mga lipi ng Israel:) (Apan usa ka banay ang maiya tungod sa akong alagad nga si David, ug tungod sa Jerusalem, ang ciudad nga akong gipili sa tanang kabanayan sa Israel), Sapagkat kanilang pinabayaan ako, at sinamba si Astaroth na diosa ng mga Sidonio, si Chemos na dios ng Moab, at si Milcom na dios ng mga anak ni Ammon; at sila'y hindi nagsilakad sa aking mga daan upang gawin ang matuwid sa aking paningin, at upang ingatan ang aking mga palatuntunan at ang aking mga kahatulan, na gaya ng ginawa ni David na kaniyang ama. Tungod kay ilang gitalikdan ako, ug nagsimba kang Astaroth, ang dios nga babaye sa mga Sidonhanon, kang Cemos, ang dios sa Moab, ug kang Milcom, ang dios sa mga anak sa Ammon; ug sila wala maglakat sa akong mga dalan, sa pagbuhat sa matarung sa akong mga mata, ug sa pagbantay sa akong kabalaoran ug sa akong mga tulomanon, ingon sa gihimo ni David nga iyang amahan. Gayon ma'y hindi ko kukunin ang buong kaharian sa kaniyang kamay: kundi aking gagawin siyang prinsipe sa lahat ng kaarawan ng kaniyang buhay, dahil kay David na aking lingkod na aking pinili, sapagkat kaniyang iningatan ang aking mga utos, at ang aking mga palatuntunan: Apan dili ko kuhaon ang tibook gingharian sa iyang kamot; apan himoon ko siya nga principe sa tanang adlaw sa iyang kinabuhi tungod kang David nga akong ulipon nga akong gipili, nga nagbantay sa akong mga sugo ug sa akong kabalaoran; Kundi aking kukunin ang kaharian sa kamay ng kaniyang anak, at ibibigay ko sa iyo, sa makatuwid baga'y ang sangpung lipi. Apan kuhaon ko ang gingharian gikan sa kamot sa iyang anak nga lalake, ug kini ihatag ko kanimo, bisan ang napulo ka banay. At sa kaniyang anak, ay ibibigay ko ang isang lipi upang si David na aking lingkod ay magkaroon ng ilawan magpakailan man sa harap ko sa Jerusalem, na bayang aking pinili upang ilagay ang aking pangalan doon. Ug sa iyang anak nga lalake ihatag ko ang usa ka banay aron si David nga akong alagad makabaton sa usa ka lamparahan kanunay sa akong atubangan diha sa Jerusalem, ang ciudad nga akong gipili kanako aron sa pagbutang sa akong ngalan diha. At kukunin kita, at ikaw ay maghahari ayon sa buong ninanasa ng iyong kaluluwa, at magiging hari ka sa Israel. Ug kuhaon ko ikaw, ug ikaw mohari sumala sa tanang tinguha sa imong kalag nga mahimong hari sa Israel. At mangyayari, kung iyong didinggin ang lahat na aking iniuutos sa iyo, at lalakad sa aking mga daan, at gagawin ang matuwid sa aking paningin, upang tuparin ang aking mga palatuntunan, at ang aking mga utos, gaya ng ginawa ni David na aking lingkod; na ako'y sasa iyo, at ipagtatayo kita ng isang tiwasay na sangbahayan, gaya ng aking itinayo kay David, at ibibigay ko sa iyo ang Israel. Ug mahitabo nga, kong ikaw mamati sa tanan nga akong gisugo kanimo, ug molakat sa akong mga dalan, ug magabuhat sa matarung sa akong mga mata, sa pagbantay sa akong kabalaoran ug sa akong mga sugo ingon sa gihimo ni David nga akong alagad; nga ako magauban kanimo, ug motukod sa usa ka balay nga malig-on kanimo, ingon nga ako nagtukod alang kang David, ug ihatag ko ang Israel kanimo. At dahil dito'y aking pipighatiin ang binhi ni David, ngunit hindi magpakailan man. Ug sakiton ko tungod niini ang kaliwat ni David, apan dili sa walay katapusan. Pinagsikapan nga ni Salomon na patayin si Jeroboam: ngunit si Jeroboam ay tumindig, at tumakas na napasa Egipto, kay Sisac, na hari sa Egipto, at dumoon sa Egipto hanggang sa pagkamatay ni Salomon. Busa si Salomon nangita sa pagpatay kang Jeroboam; apan si Jeroboam mitindog ug mikalagiw ngadto sa Egipto, ngadto kang Sisac, hari sa Egipto, ug didto sa Egipto hangtud sa kamatayon ni Salomon. Ang iba nga sa mga gawa ni Salomon, at ang lahat na kaniyang ginawa, at ang kaniyang karunungan, hindi ba nasusulat sa aklat ng mga gawa ni Salomon? Karon ang nahabilin sa mga buhat ni Salomon, ug sa tanan nga iyang gihimo, ug sa iyang kaalam, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga buhat ni Salomon? At ang panahon na ipinaghari ni Salomon sa Jerusalem sa buong Israel ay apat na pung taon. Ug ang panahon nga si Salomon naghari sa Jerusalem sa tibook Israel kap-atan ka tuig. At natulog si Salomon na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing sa bayan ni David na kaniyang ama: at si Roboam, na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya, Ug si Salomon natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong diha sa ciudad ni David nga iyang amahan: ug si Roboam nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. At si Roboam ay naparoon sa Sichem: sapagkat ang buong Israel ay naparoon sa Sichem upang gawin siyang hari. Ug si Roboam miadto sa Sichem: kay ang tibook Israel ming-adto sa Sichem aron sa pagbuhat kaniya nga hari. At nangyari, nang mabalitaan ni Jeroboam na anak ni Nabat (sapagkat siya'y nasa Egipto pa, na doon siya'y tumakas mula sa harapan ng haring Salomon, at tumahan sa Egipto, Ug nahitabo sa diha nga si Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, nakadungog niini (kay didto pa siya sa Egipto, diin siya mikalagiw gikan sa atubangan sa hari nga si Salomon ug si Jeroboam nagpuyo sa Egipto, At sila'y nagsugo at ipinatawag nila siya,) si Jeroboam nga at ang buong kapisanan ng Israel ay nagsiparoon, at nagsipagsalita kay Roboam, na sinasabi, Ug ilang gipasugoan ug gipatawag siya), nga si Jeroboam ug ang tibook nga katiguman sa Israel ming-adto, ug mingsulti kang Roboam sa pag-ingon: Pinabigat ng iyong ama ang atang sa amin: ngayon nga'y pagaanin mo ang mabigat na paglilingkod sa iyong ama, at ang mabigat niyang atang na iniatang niya sa amin, at kami ay maglilingkod sa iyo. Ang imong amahan naghimo sa among yugo nga mabug-at: busa karon himoon mo ang mapintas nga paghari sa imong amahan, ug ang iyang mabug-at nga yugo nga iyang gibutang kanamo, nga magaan-gaan, ug kami magaalagad kanimo. At sinabi niya sa kanila, Kayo'y magsiyaon pang tatlong araw, saka magsibalik kayo sa akin. At ang bayan ay yumaon. Ug siya miingon kanila: Pahawa usa sulod sa totolo ka adlaw, unya bumalik kamo kanako pag-usab. Ug ang katawohan mingpahawa. At ang haring Roboam ay kumuhang payo sa mga matanda na nagsitayo sa harap ni Salomon na kaniyang ama samantalang nabubuhay pa, na sinasabi, Anong payo ang ibinibigay ninyo sa akin, upang magbalik ng sagot sa bayang ito? Ug si hari Roboam nakigsabut uban sa mga tigulang tawo nga nagtindog sa atubangan ni Salomon nga iyang amahan sa buhi pa siya, nga nagaingon: Unsay tambag nga inyong ihatag kanako aron sa pagtubag niining katawohan? At nagsipagsalita sa kaniya, na nagsipagsabi, Kung ikaw ay magiging lingkod sa bayang ito sa araw na ito, at maglilingkod sa kanila, at sasagot sa kanila, at magsasalita ng mabuting mga salita sa kanila, ay iyo ngang magiging lingkod sila magpakailan man. Ug sila mingsulti kaniya, nga nagaingon: Kong ikaw mahimong usa ka alagad niining katawohan ning adlawa, ug moalagad kanila, ug motubag kanila, ug mosulti sa mga maayong pulong kanila, nan sila mahimong imong mga alagad sa walay katapusan. Ngunit tinalikdan niya ang payo ng mga matanda na kanilang ibinigay sa kaniya, at kumuhang payo sa mga binata na nagsilaking kasabay niya, na nagsitayo sa harap niya. Apan iyang gisalikway ang tambag sa mga tawong tigulang nga ilang gihatag kaniya, ug nagpakitambag sa mga batan-ong lalake nga nanagtubo uban kaniya, nga nanagtindog sa atubangan niya. At sinabi niya sa kanila, Anong payo ang ibinibigay ninyo, upang maibalik nating sagot sa bayang ito, na nagsalita sa akin, na nagsasabi, Pagaanin mo ang atang na iniatang ng iyong ama sa amin? Ug siya miingon kanila: Unsang tambaga ang inyong ihatag aron ikatubag nato niining katawohan nga mingsulti kanako, nga nagaingon: Himoa nga ang yugo nga gipapas-an sa imong amahan kanamo magaan-gaan? At ang mga binata na nagsilaking kasabay niya ay nagsipagsalita sa kaniya, na nagsisipagsabi, Ganito ang iyong sasabihin sa bayang ito na nagsalita sa iyo, na nagsasabi, Pinabigat ng iyong ama ang atang sa amin, ngunit pagaanin mo sa amin; ganito ang iyong sasalitain sa kanila, Ang aking kalingkingan ay makapal kay sa mga balakang ng aking ama. Ug ang mga batan-ong lalake nga nanagtubo uban kaniya namulong kaniya sa pag-ingon: Kini mao ang ipamulong mo niining katawohan nga namulong kanimo, sa pag-ingon: Ang imong amahan naghimo nga bug-at sa among yugo, apan himoon mo nga kini magaan-gaan kanamo; mao kana ang ipamulong mo kanila: Ang akong kumingking bagabaga pa kay sa hawak sa akong amahan. At yaman ngang inatangan kayo ng aking ama ng mabigat na atang, ay aking dadagdagan pa ang atang sa inyo: pinarusahan kayo ng aking ama ng mga panghagupit; ngunit parurusahan ko kayo ng mga tila alakdan. Ug karon bisan ingon nga ang akong amahan nagpapas-an kaninyo sa usa ka mabug-at nga yugo, ako magadugang sa inyong yugo: ang akong amahan naghampak kaninyo sa mga pudlos, apan ako magahampak kaninyo sa mga tanga. Sa gayo'y naparoon si Jeroboam at ang buong bayan kay Roboam sa ikatlong araw, gaya ng iniutos ng hari, na sinasabi, Magsibalik kayo sa akin sa ikatlong araw. Busa si Jeroboam ug ang tibook katawohan ming-adto kang Roboam sa ikatolo ka adlaw, sumala sa gisugo sa hari, nga nagaingon: Bumalik kamo kanako pag-usab sa ikatolo ka adlaw. At ang hari ay sumagot sa bayan na may katigasan, at tinalikdan ang payo na ibinigay sa kaniya ng mga matanda; Ug ang hari mitubag sa katawohan sa mapintas gayud ug gisalikway ang tambag sa mga tawong tigulang nga ilang gihatag kaniya, At nagsalita sa kanila ayon sa payo ng mga binata, na nagsasabi, Pinabigat ng aking ama ang atang sa inyo, ngunit dadagdagan ko pa ang atang sa inyo: pinarusahan kayo ng aking ama ng mga panghagupit, ngunit parurusahan ko kayo ng mga tila alakdan. Ug namulong kanila subay sa tambag sa mga batan-ong lalake nga nagaingon: Ang akong amahan naghimo sa inyong yugo nga mabug-at, apan ako magadugang sa inyong yugo: ang akong amahan naghampak kaninyo sa mga pudlos apan ako magahampak kaninyo sa mga tanga. Sa gayo'y hindi dininig ng hari ang bayan; sapagkat bagay na buhat sa Panginoon upang kaniyang itatag ang kaniyang salita, na sinalita ng Panginoon sa pamamagitan ng kamay ni Ahias na Silonita kay Jeroboam na anak ni Nabat. Busa ang hari wala mamati sa katawohan; kay kini mao ang usa ka butang nga gipahanabo ni Jehova aron iyang palig-onon ang iyang pulong, nga gipamulong ni Jehova pinaagi kang Ahias, ang Silohanon, kang Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat. At nang makita ng buong Israel na hindi sila dininig ng hari, ay sumagot ang bayan sa hari, na nagsasabi, Anong bahagi mayroon kami kay David? at wala man kaming mana sa anak ni Isai: sa iyong mga tolda, Oh Israel: ngayon ikaw ang bahala ng iyong sariling sangbahayan, David. Sa gayo'y yumaon ang Israel sa kanikaniyang tolda. Ug sa natan-aw sa tibook Israel nga ang hari wala mamati kanila, ang katawohan mingtubag sa hari, nga nagaingon: Unsay bahin namo kang David? Wala usab kami ing panulondon sa anak nga lalake ni Isai: sa inyong mga balong-balong, oh Israel: karon tan-awa ang imong kaugalingong balay, David. Busa ang Israel namahawa ngadto sa ilang mga balong-balong. Ngunit tungkol sa mga anak ni Israel na nagsitahan sa mga bayan ng Juda, ay pinagharian sila ni Roboam. Apan alang sa mga anak sa Israel nga nagpuyo sa mga ciudad sa Juda, si Roboam naghari sa ibabaw kanila. Nang magkagayo'y sinugo ng haring Roboam si Adoram na nasa pagpapaatag; at binato ng buong Israel siya ng mga bato, na anopat siya'y namatay. At nagmadali ang haring Roboam na sumakay sa kaniyang karo, upang tumakas sa Jerusalem. Unya si hari Roboam nagpaadto kang Adoram nga pangulo sa mga tawo nga anaa sa ilalum sa pintakasi; ug ang tibook Israel nagbato kaniya ngadto sa kamatayon pinaagi sa bato. Ug si hari Roboam midali sa pagsakay sa iyang carro aron sa pagkalagiw ngadto sa Jerusalem. Gayon nanghimagsik ang Israel laban sa sangbahayan ni David, hanggang sa araw na ito. Busa ang Israel mialsa batok sa balay ni David hangtud niining adlawa. At nangyari, nang mabalitaan ng buong Israel na si Jeroboam ay bumalik, na sila'y nagsugo at ipinatawag siya sa kapisanan, at ginawa siyang hari sa buong Israel: walang sumunod sa sangbahayan ni David, kundi ang lipi ni Juda lamang. Ug nahitabo sa nakadungog ang tibook Israel nga si Jeroboam nahibalik, nga ilang gipasugoan ug gipatawag siya ngadto sa katilingban, ug gihimo siyang hari sa ibabaw sa tibook Israel, walay misunod sa balay ni David, gawas sa banay lamang ni Juda. At nang dumating si Roboam sa Jerusalem, kaniyang pinisan ang buong sangbahayan ng Juda, at ang lipi ni Benjamin, na isang daan at walong pung libo na piling lalake, na mga mangdidigma, upang magsilaban sa sangbahayan ng Israel, upang ibalik ang kaharian kay Roboam na anak ni Salomon. Ug sa paghiadto ni Roboam ngadto sa Jerusalem, iyang gitigum ang tibook balay sa Juda, ug ang banay sa Benjamin, usa ka gatus ug kawaloan ka libo ka mga piniling tawo nga manggugubat, aron sa pagpakig-away batok sa balay sa Israel, sa pagdala pag-usab sa gingharian ngadto kang Roboam, ang anak nga lalake ni Salomon. Ngunit ang salita ng Dios ay dumating kay Semeias na lalake ng Dios, na nagsasabi, Apan ang pulong sa Dios midangat kang Semaias, ang tawo sa Dios, nga nagaingon: Salitain mo kay Roboam na anak ni Salomon, na hari sa Juda, at sa buong sangbahayan ng Juda, at ng Benjamin, at sa nalabi sa bayan, na sabihin, Sumulti ka kang Roboam ang anak nga lalake ni Salomon, hari sa Juda, ug ngadto sa tibook balay sa Juda, ug sa Benjamin, ug sa ubang katawohan, nga magaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon, Kayo'y huwag magsisiahon o magsisilaban sa inyong mga kapatid na mga anak ni Israel: bumalik ang bawat isa sa kaniyang bahay; sapagkat ang bagay na ito ay mula sa akin. Sa gayo'y kanilang dininig ang salita ng Panginoon, at sila'y nagsibalik at nagsiyaon, ayon sa salita ng Panginoon. Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Dili kamo manungas ni magpakig-away kamo batok sa inyong mga kaigsoonan, ang mga anak sa Israel; pumauli ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balay; kay kining butanga nagagikan kanako. Busa sila namati sa pulong ni Jehova, ug namauli ngadto sa ilang dalan, sumala sa pulong ni Jehova. Nang magkagayo'y itinayo ni Jeroboam ang Sichem sa lupaing maburol ng Ephraim, at tumahan doon; at siya'y umalis mula roon, at itinayo ang Penuel. Unya gitukod ni Jeroboam ang Sichem didto sa kabungtoran sa Ephraim, ug mipuyo didto ug gitukod ang Penuel. At sinabi ni Jeroboam sa kaniyang sarili, Ngayo'y mababalik ang kaharian sa sangbahayan ni David: Ug si Jeroboam miingon sa iyang kasingkasing: Karon mahabalik ang gingharian ngadto sa balay ni David: Kung ang bayang ito ay umahon upang maghandog ng mga hain sa bahay ng Panginoon sa Jerusalem, ang puso nga ng bayang ito'y mababalik sa kanilang panginoon, sa makatuwid baga'y kay Roboam na hari sa Juda; at ako'y papatayin nila, at mababalik kay Roboam na hari sa Juda. Kong kining katawohan mangadto aron sa paghalad sa mga halad sa balay ni Jehova sa Jerusalem, unya ang kasingkasing niining katawohan mobalik ngadto sa ilang ginoo bisan ngadto kang Roboam, ang hari sa Juda; ug sila mopatay kanako, ug mopauli ngadto kang Roboam ang hari sa Juda. Kayat ang hari ay kumuhang payo, at gumawa ng dalawang guyang ginto; at sinabi niya sa kanila, Mahirap sa inyo na magsiahon sa Jerusalem; tingnan mo ang iyong mga dios, Oh Israel, na iniahon ka mula sa lupain ng Egipto. Tungod niini ang hari nakigsabutsabut, ug naghimo sa duha ka nating vaca nga bulawan; ug siya miingon kanila: Halayo ra kaninyo ang pagtungas ngadto sa Jerusalem: tan-awa, ang inyong mga dios, Oh Israel nga nagdala kaninyo gikan sa yuta sa Egipto. At inilagay niya ang isa sa Bethel, at ang isa'y inilagay sa Dan. Ug iyang gibutang ang usa didto sa Beth-el, ug ang lain iyang gibutang didto sa Dan. At ang bagay na ito ay naging kasalanan: sapagkat ang bayan ay umahon upang sumamba sa harap ng isa, hanggang sa Dan. Ug kining butanga nahimong usa ka sala, kay ang katawohan ming-adto aron sa pagsimba sa atubangan sa usa, bisan pa ngadto sa Dan. At siya'y gumawa ng mga bahay sa mga mataas na dako, at naghalal ng mga saserdote sa buong bayan, na hindi sa mga anak ni Levi. Ug siya naghimo sa mga balay sa hatag-as nga dapit, ug naghimo sa mga sacerdote gikan sa tanang katawohan nga dili sa mga anak nga lalake ni Levi. At si Jeroboam ay nagpadaos ng isang kapistahan nang ikawalong buwan, sa ikalabing limang araw ng buwan, gaya ng kapistahan sa Juda, at siya'y sumampa sa dambana; gayon ang ginawa niya sa Beth-el, na kaniyang hinahainan ang mga guya na kaniyang ginawa: at kaniyang inilagay sa Beth-el ang mga saserdote sa mataas na dako, na kaniyang mga inihalal. Ug si Jeroboam nagsugo sa usa ka fiesta sa ikawalo ka bulan, sa ika pulo ug lima ka adlaw sa bulan, sama sa fiesta nga anaa sa Juda, ug siya miadto sa halaran; ingon man maoy gihimo niya didto sa Beth-el, ang paghalad ngadto sa mga nating vaca nga iyang binuhat: ug iyang gibutang sa Beth-el ang mga sacerdote sa mga dapit nga hatag-as nga iyang binuhat. At siya'y sumampa sa dambana na kaniyang ginawa sa Beth-el nang ikalabing limang araw ng ikawalong buwan, sa makatuwid baga'y sa buwan na kaniyang inakala sa kaniyang puso: at kaniyang ipinadaos ang isang kapistahan sa mga anak ni Israel, at sumampa sa dambana upang magsunog ng kamangyan. Ug siya mitungas ngadto sa halaran nga iyang gihimo sa Beth-el sa ikapulo ug lima ka adlaw sa ikawalo ka bulan, nga iyang gimugna sa iyang kaugalingong kasingkasing: ug siya nagpasaulog sa usa ka fiesta alang sa mga anak sa Israel, ug miadto sa halaran aron sa pagsunog sa incienso. At, narito, dumating ang isang lalake ng Dios na mula sa Juda ayon sa salita ng Panginoon sa Beth-el: at si Jeroboam ay nakatayo sa siping ng dambana upang magsunog ng kamangyan. Ug, ania karon, may miadto nga usa ka tawo sa Dios gikan sa Juda pinaagi sa pulong ni Jehova ngadto sa Beth-el: ug si Jeroboam nagtindog haduol sa halaran sa pagsunog sa incienso. At siya'y sumigaw laban sa dambana ayon sa salita ng Panginoon, at nagsabi, Oh dambana, dambana, ganito ang sabi ng Panginoon: Narito, isang bata'y ipanganganak sa sangbahayan ni David na ang pangalan ay Josias: at sa iyo'y ihahain ang mga saserdote ng mga mataas na dako na nagsisipagsunog ng kamangyan sa iyo, at mga buto ng mga tao ang kanilang susunugin sa iyo. Ug siya misinggit batok sa halaran tungod sa pulong ni Jehova ug miingon: Oh halaran, halaran, kini mao ang gipamulong ni Jehova: Ania karon, usa ka bata nga lalake matawo sa balay ni David, si Josias ang ngalan; ug sa ibabaw nimo igahalad niya ang mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit nga nagasunog sa incienso sa ibabaw nimo, ug ang mga bukog sa mga tawo ilang pagasunogon sa ibabaw nimo. At siya'y nagbigay ng tanda nang araw ding yaon, na nagsasabi, Ito ang tanda na sinalita ng Panginoon: Narito, ang dambana ay mababaak, at ang mga abo na nasa ibabaw ay mabubuhos. Ug sa maong adlaw siya mihatag sa usa ka ilhanan, nga nagaingon: Kini mao ang ilhanan nga gipamulong ni Jehova: Ania karon, ang halaran mabungkag ug ang mga abo nga anaa sa ibabaw niana igayabo. At nangyari, nang marinig ng hari ang sabi ng lalake ng Dios, na kaniyang isinigaw laban sa dambana sa Beth-el, na iniunat ni Jeroboam ang kaniyang kamay mula sa dambana, na sinasabi, Hulihin siya. At ang kaniyang kamay na kaniyang iniunat laban sa kaniya ay natuyo, na anopat hindi niya napanauli sa dati. Ug nahitabo sa pagkadungog sa hari sa gipamulong sa tawo sa Dios, nga iyang gisinggit sa atubangan sa halaran sa Beth-el, nga gikuha ni Jeroboam ang iyang kamot gikan sa halaran, nga nagaingon: Dakpa ninyo siya. Ug ang iyang kamot nga iyang gibakyaw batok kaniya, nalaya; sa pagkaagi nga wala na siya makakungkong niini pag-usab kaniya. Ang dambana naman ay nabaak, at ang mga abo ay nabuhos mula sa dambana, ayon sa tanda na ibinigay ng lalake ng Dios ayon sa salita ng Panginoon. Ang halaran usab napikas, ug ang mga abo nangayabo gikan sa halaran, sumala sa ilhanan nga gihatag sa tawo sa Dios pinaagi sa pulong ni Jehova. At ang hari ay sumagot, at nagsabi sa lalake ng Dios, Isamo mo ngayon ang biyaya ng Panginoon mong Dios, at idalangin mo ako, upang ang aking kamay ay gumaling. At idinalangin ng lalake ng Dios sa Panginoon, at ang kamay ng hari ay gumaling uli, at naging gaya ng dati. Ug ang hari mitubag ug miingon sa tawo sa Dios: Hangyoa karon ang kalooy ni Jehova nga imong Dios, ug iampo mo ako nga ang akong kamot mahiuli kanako pag-usab. Ug ang tawo sa Dios mihangyo kang Jehova, ug ang kamot sa hari nahiuli kaniya pag-usab, ug nahimong ingon sa una. At sinabi ng hari sa lalake ng Dios, Umuwi kang kasama ko, at kumain ka, at bibigyan kita ng kagantihan. Ug ang hari miingon sa tawo sa Dios: Umuban ka kanako sa balay ug kumaon, ug mohatag ako kanimo sa usa ka ganti. At sinabi ng lalake ng Dios sa hari, Kung ang ibibigay mo sa akin ay kalahati ng iyong bahay ay hindi ako yayaong kasama mo, o kakain man ako ng tinapay o iinom man ako ng tubig sa dakong ito: Ug ang tawo sa Dios miingon sa hari: Kong ikaw mohatag kanako sa katunga sa imong balay, ako dili mouban kanimo, ni mokaon ako sa tinapay, ni moinum sa tubig niining dapita; Sapagkat gayon ibinilin sa akin sa pamamagitan ng salita ng Panginoon, na sinasabi, Huwag kang kakain ng tinapay, o iinom man ng tubig, ni babalik man sa daan na iyong pinanggalingan. Ingon nga kini maoy gisugo kanako pinaagi sa pulong ni Jehova, nga nagaingon: Dili magkaon ka sa tinapay, ni mag-inum sa tubig, ni mobalik ka sa dalan nga imong gigikanan. Sa gayo'y yumaon siya sa ibang daan, at hindi na bumalik sa daan na kaniyang pinanggalingan sa Beth-el. Busa siya misimang sa laing dalan wala moagi sa dalan nga iyang giagian ngadto sa Beth-el. Tumatahan nga ang isang matandang propeta sa Beth-el; at isa sa kaniyang mga anak ay naparoon, at isinaysay sa kaniya ang lahat ng mga gawa na ginawa ng lalake ng Dios sa araw na yaon sa Beth-el: ang mga salita na kaniyang sinalita sa hari, ay siya ring isinaysay nila sa kanilang ama. Karon may nagpuyo nga usa ka tigulang manalagna didto sa Beth-el; ug usa sa iyang mga anak nga lalake miadto ug gisuginlan siya sa tanang mga buhat sa tawo sa Dios nga nahimo niadtong adlawa sa Beth-el: ang mga pulong nga iyang gipamulong sa hari, kini usab gisugilon nila sa ilang amahan. At sinabi ng kanilang ama sa kanila, Saan siya napatungo? At itinuro sa kaniya ng kaniyang mga anak ang daang pinatunguhan ng lalake ng Dios na nanggaling sa Juda. Ug ang ilang amahan miingon kanila: Unsang dalana ang iyang giagian? Karon ang iyang mga anak nakakita sa dalan nga giagian sa tawo sa Dios, nga miabut gikan sa Juda. At sinabi niya sa kaniyang mga anak, Siyahan ninyo sa akin ang asno. Sa gayo'y kanilang siniyahan ang asno sa kaniya: at kaniyang sinakyan. Ug siya miingon sa iyang anak nga lalake: Montorahi ang asno alang kanako. Mao nga ilang gimontorahan ang asno alang kaniya; ug siya mikabayo. At kaniyang sinundan ang lalake ng Dios, at nasumpungan niyang nakaupo sa ilalim ng isang puno ng encina: at sinabi niya sa kaniya, Ikaw ba ang lalake ng Dios na nanggaling sa Juda? At sinabi niya, Ako nga. Ug siya minunot sa tawo sa Dios ug hikit-an siya nga nagalingkod sa ilalum sa encina; ug siya miingon kaniya: Ikaw ba ang tawo sa Dios nga mianhi gikan sa Juda? Ug siya miingon: Ako man. Nang magkagayo'y sinabi niya sa kaniya, Umuwi kang kasama ko, at kumain ng tinapay. Unya siya miingon kaniya: Kumuyog ka, kanako, ug kumaon sa tinapay. At sinabi niya, Hindi ako makababalik na kasama mo, o makapapasok na kasama mo: ni makakakain man ng tinapay o makaiinom man ng tubig na kasalo mo sa dakong ito: Ug siya miingon: Dili mahimo nga ako mobalik uban kanimo, ni mokuyog kanimo; dili ako mokaon sa tinapay, ni moinum sa tubig uban kanimo dinhi niining dapita. Sapagkat isinaysay sa akin sa pamamagitan ng salita ng Panginoon. Huwag kang kakain ng tinapay o iinom man ng tubig doon, o babalik man na yumaon sa daan na iyong pinanggalingan. Kay gipamulong kanako pinaagi sa pulong ni Jehova: Dili ka magkaon ug tinapay, ni mag-inum ug tubig didto, ni magbalik pag-usab sa dalan nga imong giagian. At sinabi niya sa kaniya, Ako man ay propeta na gaya mo; at isang anghel ay nagsalita sa akin sa pamamagitan ng salita ng Panginoon, na nagsasabi, Ibalik mo siya na kasama mo sa iyong bahay, upang siya'y makakain ng tinapay at makainom ng tubig. Ngunit siya'y nagbulaan sa kaniya. Ug siya miingon kaniya: Ako usab usa man ka manalagna ingon kanimo; ug usa ka manolonda namulong kanako sa pulong ni Jehova, nga nagaingon: Dad-a siya pagbalik uban kanimo ngadto sa imong balay, aron siya makakaon sa tinapay ug makainum sa tubig. Apan siya nagbakak kaniya. Sa gayo'y bumalik na kasama niya, at kumain ng tinapay sa kaniyang bahay at uminom ng tubig. Busa siya mibalik uban kaniya, ug mikaon ug tinapay diha sa iyang balay, ug miinum ug tubig. At nangyari, samantalang sila'y nauupo sa dulang, na ang salita ng Panginoon ay dumating sa propeta na nagpabalik sa kaniya: Ug nahitabo sa nanagpauraray sila sa lamesa, nga ang pulong ni Jehova midangat sa manalagna nga midala kaniya pagbalik; At siya'y sumigaw sa lalake ng Dios na nanggaling sa Juda, na sinasabi, Ganito ang sabi ng Panginoon: Sa paraang ikaw ay naging manunuway sa bibig ng Panginoon, at hindi mo iningatan ang utos na iniutos ng Panginoon sa iyo, Ug siya misinggit ngadto sa tawo sa Dios nga miabut gikan sa Juda, nga nagaingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Ingon nga ikaw nagmasukihon sa baba ni Jehova, ug wala magbantay sa sugo nga gisugo ni Jehova nga imong Dios kanimo, Kundi ikaw ay bumalik at kumain ng tinapay, at uminom ng tubig sa dakong kaniyang pinagsabihan sa iyo: Huwag kang kumain ng tinapay, at huwag kang uminom ng tubig; ang iyong bangkay ay hindi darating sa libingan ng iyong mga magulang. Kondili mibalik, ug mikaon sa tinapay ug nakainum ug tubig diha sa dapit nga iyang gihisgutan kanimo: Dili ka magkaon ug tinapay ni mag-inum ug tubig; ang imong lawas dili makasulod sa lubnganan sa imong mga amahan. At nangyari, pagkatapos na makakain ng tinapay, at pagkatapos na makainom, na siniyahan niya ang asno para sa kaniya, sa makatuwid baga'y, para sa propeta na kaniyang pinabalik. Ug nahitabo, sa tapus siya makakaon sa tinapay, ug sa tapus siya makainum sa tubig, nga iyang gimontorahan ang asno alang kaniya, kong asoyon, alang sa manalagna nga gidala niya pagbalik: At nang siya'y makayaon, isang leon ay nasalubong niya sa daan, at pinatay siya: at ang kaniyang bangkay ay napahagis sa daan, at ang asno ay nakatayo sa siping; ang leon naman ay nakatayo sa siping ng bangkay. Ug sa nakalakaw siya, dihay usa ka leon nga mitagbo kaniya sa dalan, ug gipatay siya: ug ang iyang lawas nahasalibay sa dalan, ug ang asno nagtindog tupad niini; ang leon usab nagtindog tupad sa lawas. At, narito, may mga taong nagsipagdaan, at nakita ang bangkay na nakahagis sa daan, at ang leon ay nakatayo sa siping ng bangkay: at sila'y yumaon at isinaysay nila sa bayan na kinatatahanan ng matandang propeta. Ug, ania karon, ang mga tawo nanagpangagi, ug nanagpakakita sa lawas nga nahasalibay sa dalan, ug sa leon nga nagtindog tupad sa lawas; ug sila nangadto ug mingsugilon niini didto sa ciudad diin ang tigulang nga manalagna nagpuyo. At nang marinig ng propeta na nagpabalik sa kaniya sa daan, sinabi niya: Lalake nga ng Dios, na naging masuwayin sa bibig ng Panginoon, kayat ibinigay siya ng Panginoon sa leon, na lumapa sa kaniya at pumatay sa kaniya ayon sa salita ng Panginoon, na sinalita sa kaniya. Ug sa pagkadungog sa manalagna nga midala kaniya pagbalik gikan sa dalan, siya miingon: Kini mao ang tawo sa Dios, nga nagmasukihon sa baba ni Jehova; busa si Jehova mitugyan kaniya ngadto sa leon, nga maoy nagwatas-watas kaniya, ug mipatay kaniya, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong kaniya. At sinalita niya sa kaniyang mga anak na sinasabi, Siyahan ninyo sa akin ang asno. At kanilang siniyahan. Ug siya misulti sa iyang mga anak nga lalake, nga nagaingon: Imontora ako sa asno. Ug kini ilang gimontorahan. At siya'y yumaon, at nasumpungan ang kaniyang bangkay na nakahagis sa daan, at ang leon at ang asno ay nakatayo sa siping ng bangkay: hindi nilamon ng leon ang bangkay, o nilapa man ang asno. Ug miadto siya ug iyang nakita ang lawas nga nahasalibay sa dalan, ug ang asno ug ang leon nga nagatindog tupad sa lawas: ang leon wala kumaon sa lawas, ni magwatas-watas sa asno. At kinuha ng propeta ang bangkay ng lalake ng Dios, at ipinatong sa asno, at ibinalik: at naparoon sa bayan ng matandang propeta, upang tumangis, at ilibing siya. Ug ang manalagna mikuha sa lawas sa tawo sa Dios, ug gitungtong sa ibabaw sa asno, ug gidala kini pagbalik; ug miadto siya sa ciudad sa daang manalagna, aron pagbalata, ug paglubong kaniya. At inilagay niya ang kaniyang bangkay sa kaniyang sariling libingan; at kanilang tinangisan siya, na sinasabi, Ay kapatid ko! Ug iyang gibutang ang iyang lawas sa iyang kaugalingong lubnganan; ug sila nanagbalata tungod kaniya, nga nanag-ingon: Intawon, ang akong igsoon nga lalake! At nangyari, pagkatapos na kaniyang mailibing, na siya'y nagsalita sa kaniyang mga anak, na sinasabi, Pagka ako'y namatay, ilibing nga ninyo ako sa libingan na pinaglibingan sa lalake ng Dios: ilagay ninyo ang aking mga buto sa siping ng kaniyang mga buto. Ug nahitabo sa tapus siya ilubong nila, nga siya namulong sa iyang mga anak nga lalake, nga nagaingon: Kong ako mamatay, nan ilubong ako sa lubnganan diin ang tawo sa Dios ilubong; ibutang ang akong mga bukog tupad sa iyang mga bukog. Sapagkat ang sabi na kaniyang isinigaw sa pamamagitan ng salita ng Panginoon laban sa dambana sa Beth-el, at laban sa lahat ng mga bahay sa mga mataas na dako na nangasa mga bayan ng Samaria, ay walang pagsalang mangyayari. Kay ang pulong nga iyang gisinggit tungod sa pulong ni Jehova sa atubangan sa halaran sa Beth-el, ug batok sa tanang mga balay sa mga hatag-as nga dapit nga anaa sa mga ciudad sa Samaria, sa walay duhaduha mahanabo gayud. Pagkatapos ng bagay na ito, si Jeroboam ay hindi tumalikod sa kaniyang masamang lakad, kundi gumawa uli mula sa buong bayan ng mga saserdote sa mga mataas na dako: sinomang may ibig, kaniyang itinatalaga upang magkaroon ng mga saserdote sa mga mataas na dako. Sa tapus niini si Jeroboam wala mobiya gikan sa iyang dautang dalan, kondili gikan sa katawohan naghimo pag-usab ug mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit; bisan kinsa nga naninguha, iyang gibalaan siya, aron may mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit. At ang bagay na ito ay naging kasalanan sa sangbahayan ni Jeroboam, kayat inihiwalay at nilipol sa ibabaw ng lupa. Ug kining butanga nahimong sala sa balay ni Jeroboam, bisan sa pagputol niini, ug sa paglaglag niini gikan sa nawong sa yuta. Nang panahong yaon si Abias na anak ni Jeroboam ay nagkasakit. Niadtong panahona si Abias, ang anak nga lalake ni Jeroboam, nasakit. At sinabi ni Jeroboam sa kaniyang asawa, Bumangon ka, isinasamo ko sa iyo at magpakunwari kang iba upang huwag kang makilala na asawa ni Jeroboam; at pumaroon ka sa Silo; narito, naroon si Ahias na propeta na nagsalita tungkol sa akin, na ako'y magiging hari sa bayang ito. Ug si Jeroboam miingon sa iyang asawa: Tumindog ka, ako naghangyo kanimo, ug magtakoban ka sa imong kaugalingon, aron dili ka hiilhan nga asawa ni Jeroboam; ug lumakaw ka ngadto sa Silo; ania karon, atua si Ahias ang manalagna, nga namulong mahitungod kanako nga ako mahari niining katawohan. At magdala ka ng sangpung tinapay, at mga munting tinapay, at isang bangang pulot, at paroon ka sa kaniya: kaniyang sasaysayin sa iyo kung ano ang mangyayari sa bata. Ug magdala ka ug napulo ka book nga tinapay, ug mga mamon, ug usa ka tibud-tibud nga dugos, ug lumakaw ngadto kaniya. Siya mosugilon kanimo kong unsay mahitabo sa bata. At ginawang gayon ng asawa ni Jeroboam at bumangon, at naparoon sa Silo, at naparoon sa bahay ni Ahias. Si Ahias nga ay di na makakita; sapagkat ang kaniyang mga mata'y malabo na, dahil sa kaniyang gulang. Ug ang asawa ni Jeroboam naghimo sa ingon, ug mitindog, ug miadto sa Silo, ug miadto sa balay ni Ahias. Karon si Ahias dili makakita; kay ang iyang mga mata nangahalap na tungod sa iyang panuigon. At sinabi ng Panginoon kay Ahias, Narito, ang asawa ni Jeroboam ay naparirito na tinatanong ka tungkol sa kaniyang anak; sapagkat siya'y may sakit: ganitot ganito ang iyong sasabihin sa kaniya: sapagkat mangyayari, pagka siya'y pumasok, na siya'y magpapakunwari na ibang babae. Ug si Jehova miingon kang Ahias: Ania karon, ang asawa ni Jeroboam mianhi aron sa pagpangutana kanimo mahitungod sa iyang anak nga lalake; kay siya masakiton: mao kini ug mao kini ang ipamulong mo kaniya; kay mahitabo kini, kong siya mosulod na nga siya magatakoban sa pagkalaing babaye. At nagkagayon, nang marinig ni Ahias ang ingay ng kaniyang mga paa, pagpasok niya sa pintuan, na sinabi niya, Pumasok ka, ikaw, na asawa ni Jeroboam; bakit ka nagpapakunwaring iba? Sapagkat ako'y sinugo sa iyo na may masamang balita. Ug mao kadto, sa pagkadungog ni Ahias sa tinaguktok sa iyang tiil, sa nagapadulong siya sa pultahan, nga siya miingon: Sumulod ka, asawa ni Jeroboam; nganong nagatakoban ka sa imong kaugalingon sa pagkalaing babaye? Kay ako gipaanhi kanimo uban sa mabug-at nga mga balita. Ikaw ay yumaon na saysayin mo kay Jeroboam, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Yamang kita'y itinaas sa gitna ng bayan, at ginawa kitang pangulo sa aking bayang Israel, Lumakaw ka, suginli si Jeroboam, kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ingon sa nakita nga gituboy ko ikaw gikan sa taliwala sa katawohan, ug naghimo kanimo nga principe sa akong katawohan nga Israel, At inagaw ang kaharian mula sa sangbahayan ni David, at ibinigay sa iyo: at gayon ma'y ikaw ay hindi naging gaya ng lingkod kong si David, na nagingat ng aking mga utos, at sumunod sa akin ng kaniyang buong puso, upang gawin ang matuwid lamang sa harap ng aking mga mata; Ug nagpikas sa gingharian gikan sa balay ni David, ug gihatag kini kanimo; ug bisan pa niana ikaw wala gayud manig-ingon sa akong ulipon nga si David, nga nagbantay sa akong mga sugo, ug misunod kanako sa tibook niyang kasingkasing sa pagbuhat lamang sa matarung sa akong mga mata, Kundi ikaw ay gumawa ng masama na higit kay sa lahat ng nauna sa iyo, at ikaw ay yumaon, at gumawa ka sa ganang iyo ng mga ibang dios, at mga larawang binubo upang mungkahiin mo ako sa galit, at inihagis mo ako sa iyong likuran; Hinonoa naghimo ka sa dautan labaw pa sa tanan nga nanghiuna kanimo, ug miadto ug naghimo ka sa laing mga dios, ug mga hinulma nga mga larawan sa paghagit kanako sa pagkasuko, ug nagsalikway kanako sa luyo sa imong likod: Kayat, narito ako'y magdadala ng kasamaan sa sangbahayan ni Jeroboam, at aking ihihiwalay kay Jeroboam ang bawat lalake ang nakukulong, at ang naiwan sa kaluwangan sa Israel, at aking lubos na papalisin ang sangbahayan ni Jeroboam, kung paanong pinapalis ng isang tao ang dumi, hanggang sa mapaalis. Busa, ania karon, dad-an ko ug kadautan ang ibabaw sa balay ni Jeroboam, ug putlon ko gikan kang Jeroboam ang tagsatagsa ka bata nga lalake, kaniya nga natakpan, ug kaniya nga anaa nahabilin sa gawas sa Israel, ug silhigon ko gayud ang balay ni Jeroboam, ingon sa usa ka tawo nga magasilhig sa kinalibang, hangtud nga kining tanan mangawala. Ang mamatay kay Jeroboam sa bayan ay kakanin ng mga aso; at ang mamatay sa parang ay kakanin ng mga ibon sa himpapawid: sapagkat sinalita ng Panginoon. Ang mamatay sa panimalay ni Jeroboam sa ciudad pagakan-on sa mga iro; ug ang mamatay sa kaumahan pagatuktokon sa mga langgam sa kalangitan: kay si Jehova namulong niini. Tumindig ka nga, umuwi ka sa iyong bahay: pagpasok ng iyong mga paa sa bayan ay mamamatay ang bata. Busa tumindog ka, ug lumakaw ka ngadto sa imong balay: ug sa pagsulod mo sa ciudad, ang bata mamatay. At tatangisan siya ng buong Israel, at ililibing siya; sapagkat siya lamang ang kay Jeroboam na darating sa libingan: sapagkat siya'y kinasumpungan sa sangbahayan ni Jeroboam, ng bagay na mabuti sa Panginoon, sa Dios ng Israel. Ug ang tibook Israel magabalata alang kaniya, ug magalubong kaniya; kay siya lamang sa panimalay ni Jeroboam ang makasulod sa lubnganan, tungod kay kaniya may nakaplagan nga maayong butang ngadto kang Jehova, ang Dios sa Israel, diha sa balay ni Jeroboam. Bukod dito'y magtitindig ang Panginoon ng isang hari sa Israel, na siyang maghihiwalay ng sangbahayan ni Jeroboam sa araw na yaon; ngunit ano? ngayon din. Labut pa si Jehova mopatindog kaniya ug usa ka hari sa Israel, nga magaputol sa balay ni Jeroboam niadtong adlawa: apan unsa? bisan karon. Sapagkat sasaktan ng Panginoon ang Israel ng gaya ng isang tambo na gumagalaw sa tubig; at kaniyang bubunutin ang Israel dito sa mabuting lupa na ibinigay sa kanilang mga magulang, at pangangalatin sila sa dako roon ng ilog; dahil sa kanilang ginawa ang kanilang mga Asera, na minungkahi ang Panginoon sa galit. Kay si Jehova mosilot sa Israel sama sa usa ka tangbo nga ginauyog-uyog diha sa tubig; ug ibton niya ang Israel gikan niining maayong yuta nga iyang gihatag sa ilang mga amahan, ug magpatibulaag kanila unahan sa Suba, tungod kay ilang gihimo ang ilang Asherim, sa paghagit kang Jehova sa pagkasuko. At kaniyang pababayaan ang Israel dahil sa mga kasalanan ni Jeroboam, na kaniyang ipinagkasala, at ipinapagkasala sa Israel. Ug iyang itugyan ang Israel tungod sa mga sala ni Jeroboam, nga iyang nahimo, ug tungod niini gihimo niya ang Israel sa pagpakasala. At ang asawa ni Jeroboam ay tumindig, at yumaon, at naparoon sa Thirsa: at pagpasok niya sa pasukan ng bahay, ang bata'y namatay. Ug ang asawa ni Jeroboam mitindog, ug mipahawa ug miadto sa Tirsa: ug sa pagsulod niya sa lusaranan sa balay, ang bata namatay. At inilibing siya ng buong Israel, at tinangisan siya; ayon sa salita ng Panginoon na kaniyang sinalita sa pamamagitan ng kaniyang lingkod na si Ahias na propeta. Ug ang tibook Israel maoy minglubong kaniya, ug nagbalata tungod kaniya, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi sa iyang alagad nga si Ahias, ang manalagna. At ang iba sa mga gawa ni Jeroboam kung paanong siya'y nakidigma, at kung paanong siya'y naghari, narito, nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel. Ug ang uban nga mga buhat ni Jeroboam, giunsa niya sa paggubat, ug giunsa niya sa paghari, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel. At ang mga araw na ipinaghari ni Jeroboam ay dalawang put dalawang taon: at siya'y natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at si Nadab na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug ang mga adlaw nga si Jeroboam naghari kaluhaan ug duha ka tuig: ug siya natulog uban sa iyang mga amahan ug si Nadab nga iyang anak nga lalake miilis sa paghari kaniya. At si Roboam na anak ni Salomon ay naghari sa Juda. Si Roboam ay apat na put isang taon nang siya'y magpasimulang maghari, at siya'y naghari na labing pitong taon sa Jerusalem, na bayan na pinili ng Panginoon sa lahat ng mga lipi ng Israel, upang ilagay ang kaniyang pangalan doon: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Naama na Ammonita. Ug si Roboam, ang anak nga lalake ni Salomon, naghari sa Juda. Si Roboam may kap-atan ug usa ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari, ug siya naghari sa Jerusalem sa napulo ug pito ka tuig, ang ciudad nga gipili ni Jehova gikan sa tanang kabanayan sa Israel, sa pagbutang sa iyang ngalan didto: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Naama, ang Ammonhanon. At gumawa ang Juda ng masama sa paningin ng Panginoon, at kanilang minungkahi siya sa paninibugho sa pamamagitan ng kanilang mga kasalanan na kanilang nagawa, na higit kay sa lahat na ginawa ng kanilang mga magulang, Ug ang Juda naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug ilang gihagit siya sa pangabugho sa ilang mga sala nga ilang nahimo, labaw sa tanan nga nahimo sa ilang mga amahan. Sapagkat sila'y nagsipagtayo naman para sa kanila ng mga mataas na dako, at ng mga haligi, at ng mga Asera, sa bawat mataas na burol, at sa ilalim ng bawat sariwang punong kahoy; Kay sila usab nanagtukod sa mga hatag-as nga dapit, ug mga haligi ug Asherim, sa tagsatagsa ka taas nga bungtod, sa ilalum sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy; At nagkaroon din naman ng mga sodomita ang lupain: sila'y nagsigawa ng ayon sa lahat na karumaldumal ng mga bansa na pinalayas ng Panginoon sa harap ng mga anak ng Israel. Ug may mga sodomhanon usab didto sa yuta: sila naghimo sumala sa tanang mga kangil-ad sa mga nasud nga gipapahawa ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel. At nangyari, nang ikalimang taon ng haring Roboam, na si Sisac na hari sa Egipto ay umahon laban sa Jerusalem: Ug nahitabo sa ikalima ka tuig ni hari Roboam, nga si Sisac, ang hari sa Egipto, mitungas batok sa Jerusalem; At kaniyang dinala ang mga kayamanan ng bahay ng Panginoon, at ang mga kayamanan ng bahay ng hari; kaniya ngang dinalang lahat: at kaniyang dinala ang lahat na kalasag na ginto na ginawa ni Salomon. Ug iyang gikuha ang mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa balay sa hari; iyang gikuha bisan ang tanan iyang gikuha ang tanang mga taming nga bulawan nga gibuhat ni Salomon. At ang haring Roboam ay gumawa ng mga kalasag na tanso na kahalili ng mga yaon, at ipinagkatiwala sa mga kamay ng mga punong kawal na bantay, na nagiingat ng pintuan ng bahay ng hari. Ug si Roboam naghimo ilis kanila mga taming nga tumbaga, ug gihatag sila sa kamot sa mga capitan sa magbalantay, nga nagaatang sa ganghaan sa balay sa hari. At nangyari, na pagka nanasok ang hari sa bahay ng Panginoon, ay dinadala ng bantay, at ibinabalik sa silid ng bantay. Ug mao kadto, nga, sa masabug nga ang hari miadto sa balay ni Jehova, ang magbalantay nagpas-an kanila ug nagdala kanila pagbalik ngadto sa sulod nga bantayan. Ang iba nga sa mga gawa ni Roboam at ang lahat na bagay na kaniyang ginawa, hindi ba nasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Ug ang nanghibilin nga mga buhat ni Roboam, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat diha sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? At nagkaroong palagi ng pagdidigmaan si Roboam at si Jeroboam. Ug dihay gubat kanunay sa taliwala ni Roboam ug ni Jeroboam. At si Roboam ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Naama na Ammonita. At si Abiam na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Roboam natulog uban sa iyang amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad ni David, ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Naama, nga Ammonhanon. Ug si Abiam nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang ikalabing walong taon nga ng haring Jeroboam, na anak ni Nabat, ay nagpasimula si Abiam na maghari sa Juda. Karon sa ikanapulo ug walo ka tuig ni hari Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, si Abiam nagsugod sa paghari sa Juda. Tatlong taon siyang naghari sa Jerusalem, at ang pangalan ng kaniyang ina ay Maacha na anak ni Abisalom. Totolo ka tuig siya naghari sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Maaca, ang anak nga babaye ni Abisalom. At siya'y lumakad sa lahat ng mga kasalanan ng kaniyang ama na ginawa nito na una sa kaniya: at ang kaniyang puso ay hindi sakdal sa Panginoon niyang Dios, na gaya ng puso ni David na kaniyang magulang. Ug siya naglakat sa tanang sala sa iyang amahan nga iyang nabuhat nga una kaniya; ug ang iyang kasingkasing dili hingpit kang Jehova nga iyang Dios, ingon sa kasingkasing ni David nga iyang amahan. Gayon ma'y dahil kay David ay binigyan siya ng Panginoon na kaniyang Dios ng isang ilawan sa Jerusalem, upang itaas ang kaniyang anak pagkamatay niya, at upang itatag sa Jerusalem: Apan tungod kang David si Jehova nga iyang Dios naghatag kaniya sa usa ka lamparahan sa Jerusalem, aron sa pagbangon sa iyang anak nga lalake sunod kaniya, ug sa paglig-on sa Jerusalem: Sapagkat ginawa ni David ang matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, at hindi lumihis sa anomang bagay na iniutos niya sa kaniya sa lahat ng kaarawan ng kaniyang buhay, liban lamang sa bagay ni Uria na Hetheo. Tungod kay si David naghimo sa matarung sa mga mata ni Jehova, ug wala magsalikway sa bisan unsang butang nga iyang gisugo kaniya sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi, gawas lamang sa mahitungod kang Uria, ang Hetehanon. Nagkaroon nga ng pagdidigmaan si Roboam at si Jeroboam sa lahat ng kaarawan ng kaniyang buhay. Karon dihay gubat sa taliwala ni Roboam ug ni Jeroboam sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi. At ang iba nga sa mga gawa ni Abiam, at ang lahat niyang ginagawa, hindi ba nasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? At nagkaroon ng pagdidigmaan si Abiam at si Jeroboam. Ug ang uban nga mga buhat ni Abiam, ug sa tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat diha sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? Ug dihay gubat sa taliwala ni Abiam ug Jeroboam. At si Abiam ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang; at inilibing nila siya sa bayan ni David: at si Asa na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Abiam natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David: ug si Asa, ang iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. At nang ikadalawang pung taon ni Jeroboam na hari sa Israel ay nagpasimula si Asa na maghari sa Juda. Ug sa ikakaluhaan ka tuig ni Jeroboam, hari sa Israel, si Asa nagsugod sa paghari sa Juda. At apat na put isang taong naghari siya sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Maacha, na anak ni Abisalom. Ug kap-atan ug usa ka tuig siya naghari sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Maaca, ang anak nga babaye ni Abisalom. At ginawa ni Asa ang matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, gaya ng ginawa ni David na kaniyang magulang. Ug si Asa naghimo sa matarung sa mga mata ni Jehova, ingon sa gihimo ni David nga iyang amahan. At kaniyang inalis ang mga Sodomita sa lupain, at inalis ang lahat ng diosdiosan na ginawa ng kaniyang mga magulang. Ug iyang gipapahawa ang mga sodomhanon gikan sa yuta, ug gipanguha ang mga larawan nga gihimo sa iyang amahan. At si Maacha naman na kaniyang ina ay inalis niya sa pagkareina, sapagkat gumawa ng karumaldumal na larawan na pinaka Asera; at pinutol ni Asa ang kaniyang larawan, at sinunog sa batis Cedron. Ug iya usab nga gikuha si Maaca, ang iyang inahan, gikan sa pagkareina, tungod kay siya naghimo sa usa ka dulumtanan nga larawan alang sa usa ka Ashera; ug giputol ni Asa ang iyang larawan, ug gisunog kini didto sa sapa sa Cedron. Ngunit ang matataas na dako ay hindi inalis: gayon ma'y ang puso ni Asa ay sakdal sa Panginoon sa lahat ng kaniyang kaarawan. Apan ang mga dapit nga hatag-as wala panguhaa: walay sapayan ang kasingkasing ni Asa hingpit uban kang Jehova sa tanan niyang mga adlaw. At kaniyang ipinasok sa bahay ng Panginoon ang mga bagay na itinalaga ng kaniyang ama, at ang mga bagay na itinalaga niya, pilak, at ginto, at mga sisidlan. Ug iyang gipadala ngadto sa balay ni Jehova ang mga butang nga iyang gipahinungod sa iyang kaugalingon, salapi, ug bulawan, ug mga sudlanan. At nagkaroon ng pagdidigmaan si Asa at si Baasa na hari sa Israel sa lahat ng kanilang kaarawan. Ug dihay gubat sa taliwala ni Asa ug ni Baasa, hari sa Israel sa tanan nilang mga adlaw. At si Baasa na hari sa Israel ay umahon laban sa Juda, at itinayo ang Rama upang huwag niyang matiis na sinoma'y lumabas o pumaroon kay Asa na hari sa Juda. Ug si Baasa, nga hari sa Israel, mitungas batok sa Juda, ug nagtukod sa Rama, nga siya dili motugot sa bisan kinsa sa paggula kun sa pagsulod ngadto kang Asa nga hari sa Juda. Nang magkagayo'y kinuha ni Asa ang lahat na pilak at ginto na naiwan sa mga kayamanan ng bahay ng Panginoon, at sa mga kayamanan ng bahay ng hari, at ibinigay sa kamay ng kaniyang mga lingkod: at ipinadala ang mga yaon ng haring Asa kay Ben-adad na anak ni Tabrimon, na anak ni Hezion, na hari sa Siria, na tumatahan sa Damasco, na nagsasabi, Unya gikuha ni Asa ang tanang salapi ug ang bulawan nga nahabilin diha sa mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa balay sa hari, ug gihatag kini ngadto sa kamot sa iyang ulipon, ug ang hari nga si Asa nagpadala niini ngadto kang Ben-adad, ang anak nga lalake ni Tabrimon, ang anak nga lalake ni Hezion, hari sa Siria, nga nagpuyo sa Damasco, nga nagaingon: May pagkakasundo ako at ikaw, ang aking ama at ang iyong ama: narito, aking ipinadala sa iyo ang isang kaloob na pilak at ginto; ikaw ay yumaon, sirain mo ang iyong pakikipagkasundo kay Baasa na hari sa Israel, upang siya'y lumayas sa akin. May usa ka pagtinabangay sa taliwala kanako ug kanimo, sa taliwala sa akong amahan ug sa imong amahan: ania karon, ako nagpadala kanimo sa usa ka gasa nga salapi ug bulawan; lumakaw ka, bugtoa ang imong pagtinabangay uban ni Baasa nga hari sa Israel, aron siya mopahawa gikan kanako. At dininig ni Ben-adad ang haring Asa, at sinugo ang mga puno ng kaniyang mga hukbo laban sa mga bayan ng Israel, at sinaktan ang Ahion at ang Dan, at ang Abel-bethmaacha at ang buong Cinneroth, sangpu ng buong lupain ng Nephtali. Ug si Ben-adad namati kang hari Asa, ug nagpadala sa mga capitan sa iyang sundalo batok sa mga ciudad sa Israel ug gigun-ob ang Ahion, ug ang Dan, ug ang Abel-beth-maacha, ug ang tibook Cinneroth, lakip ang tanang yuta ni Nephtali. At nangyari nang mabalitaan yaon ni Baasa, na iniwan ang pagtatayo ng Rama, at tumahan sa Thirsa. Ug nahitabo, sa pagkadungog ni Baasa, nga iyang gibiyaan ang pagtukod sa Rama, ug mipuyo sa Tirsa. Nang magkagayo'y itinanyag ng haring Asa ang buong Juda; walang natangi: at kanilang inalis ang mga bato ng Rama, at ang mga kahoy niyaon, na ipinagtayo ni Baasa; at itinayo ng haring Asa sa pamamagitan niyaon ang Gabaa ng Benjamin at ang Mizpa. Unya si hari Asa naghimo sa usa ka pagpahibalo sa tibook Juda; walay nakagawas; ug ilang gidala sa halayo ang mga bato sa Rama, ug ang kahoy didto, nga maoy gitukod ni Baasa; ug gitukod ni hari Asa ang Gabaa sa Benjamin, ug Mizpa. Ang iba nga sa lahat na gawa ni Asa, at sa kaniyang buong kapangyarihan, at ang lahat niyang ginawa, at ang mga bayan na kaniyang itinayo, di ba nasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Ngunit sa panahon ng kaniyang katandaan, siya'y nagkasakit sa kaniyang mga paa. Karon ang nahabilin sa tanang mga buhat ni Asa, ug sa tanan niyang gahum, ug ang tanan nga iyang gibuhat, ug ang mga ciudad nga iyang gitukod, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? Apan sa panahon sa iyang pagkatigulang siya nasakit sa iyang tiil. At si Asa ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David na kaniyang magulang: at si Josaphat na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Asa natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad ni David nga iyang amahan; ug si Josaphat nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. At si Nadab na anak ni Jeroboam ay nagpasimulang maghari sa Israel sa ikalawang taon ni Asa na hari sa Juda, at siya'y naghari sa Israel na dalawang taon. Ug si Nadab ang anak nga lalake ni Jeroboam, nagsugod paghari sa Israel sa ikaduha ka tuig ni Asa nga hari sa Juda; ug siya naghari sa Israel sa duha ka tuig. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, at lumakad ng lakad ng kaniyang ama, at sa kaniyang kasalanan na kaniyang ipinapagkasala sa Israel. Ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug naglakaw sa dalan sa iyang amahan, ug sa iyang sala diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala. At si Baasa na anak ni Ahia, sa sangbahayan ni Issachar ay nagbanta laban sa kaniya; at sinaktan siya ni Baasa sa Gibbethon, na nauukol sa mga Filisteo; sapagkat kinukulong ni Nadab at ng buong Israel ang Gibbethon. Ug si Baasa, ang anak nga lalake ni Ahia sa balay ni Issachar, nagluib batok kaniya; ug gipatay siya ni Baasa sa Gibbethon, nga sakup sa mga Filistehanon; kay si Nadab ug ang tibook Israel nanaglibut sa Gibbethon. Nang ikatlong taon nga ni Asa na hari sa Juda, ay pinatay siya ni Baasa, at naghari na kahalili niya. Bisan sa ikatolo ka tuig ni Asa, hari sa Juda, si Baasa mipatay kaniya, ug naghari puli kaniya. At nangyari, na pagkapaging hari niya, sinaktan niya ang buong sangbahayan ni Jeroboam, hindi siya nag-iwan kay Jeroboam ng sinomang may hininga, hanggang sa kaniyang nilipol siya, ayon sa sabi ng Panginoon na kaniyang sinalita sa pamamagitan ng kaniyang lingkod na si Ahias na Silonita: Ug nahitabo sa diha nga naghari na siya, iyang gilaglag ang tibook balay ni Jeroboam; walay gibilin niya kang Jeroboam nga nagaginhawa, hangtud nga nalaglag niya siya; sumala sa gipamulong ni Jehova, nga gisulti niya pinaagi sa iyang alagad nga si Ahia ang Silonhon; Dahil sa mga kasalanan ni Jeroboam na kaniyang ipinagkasala, at kaniyang ipinapagkasala sa Israel; dahil sa kaniyang pamumungkahi na kaniyang iminungkahing galit sa Panginoon, sa Dios ng Israel. Tungod sa mga sala ni Jeroboam nga iyang nahimo, ug nga niini gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, tungod sa iyang paghagit diin iyang gihagit si Jehova, ang Dios sa Israel, sa pagkasuko. Ang iba nga sa mga gawa ni Nadab, at ang lahat niyang ginawa, di ba nasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahibilin sa mga buhat ni Nadab, ug sa tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? At nagkaroon ng pagdidigmaan si Asa at si Baasa na hari sa Israel sa lahat ng kanilang kaarawan. Ug dihay gubat sa taliwala ni Asa ug ni Baasa, hari sa Juda, sa tanan nilang mga adlaw. Nang ikatlong taon ni Asa na hari sa Juda, ay nagpasimulang maghari si Baasa na anak ni Ahia sa buong Israel sa Thirsa, at naghari na dalawang put apat na taon. Sa ikatolo ka tuig ni Asam nga hari sa Juda, nagsugod sa paghari si Baasa, ang anak ni Ahia, sa tibook Israel didto sa Tirsa, ug naghari sa kaluhaan ug upat ka tuig. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, at lumakad ng lakad ni Jeroboam, at sa kaniyang kasalanan na ipinapagkasala sa Israel. Ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug naglakat sa dalan ni Jeroboam, ug sa iyang sala diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala. At ang salita ng Panginoon ay, dumating kay Jehu na anak ni Hanani, laban kay Baasa, na sinasabi, Ug ang pulong ni Jehova mianha kang Jehu, ang anak nga lalake ni Hanani, batok kang Baasa, nga nagaingon: Yamang itinaas kita mula sa alabok, at ginawa kitang pangulo sa aking bayang Israel; at ikaw ay lumakad ng lakad ni Jeroboam, at iyong pinapagkasala ang aking bayang Israel, upang mungkahiin mo ako sa galit sa pamamagitan ng kanilang mga kasalanan; Tungod kay gituboy ko nga ikaw gikan sa abug, ug naghimo kanimo nga principe sa akong katawohan nga Israel, ug ikaw naglakaw sa dalan ni Jeroboam, ug naghimo sa akong katawohan nga Israel, sa pagpakasala, sa paghagit kanako sa pagkasuko sa ilang mga sala; Narito, aking lubos na papalisin si Baasa at ang kaniyang sangbahayan; at aking gagawin ang iyong sangbahayan na gaya ng sangbahayan ni Jeroboam na anak ni Nabat. Ania karon, panason ko gayud si Baasa ug ang iyang balay; ug himoon ko ang imong balay sama sa balay ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat. Ang mamatay kay Baasa sa bayan ay kakanin ng mga aso; at ang mamatay sa kaniya sa parang ay kakanin ng mga ibon sa himpapawid, Siya nga mamatay kang Baasa sa ciudad pagakan-on sa mga iro; ug siya nga mamatay kaniya sa kapatagan pagatuktokon sa mga langgam sa kalangitan. Ang iba nga sa mga gawa ni Baasa, at ang kaniyang ginawa, at ang kaniyang kapangyarihan, di ba nasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahabilin sa mga buhat ni Baasa, ug unsay iyang gihimo, ug ang iyang gahum, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? At natulog si Baasa na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing sa Thirsa; at si Ela na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Baasa natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong sa Tirsa; ug si Ela nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. At bukod dito'y, sa pamamagitan ng propetang si Jehu na anak ni Hanani, ay dumating ang salita ng Panginoon laban kay Baasa, at laban sa kaniyang sangbahayan, dahil sa lahat na kasamaan na kaniyang ginawa sa paningin ng Panginoon, upang mungkahiin siya sa galit sa pamamagitan ng gawa ng kaniyang mga kamay, sa pagkagaya sa sangbahayan ni Jeroboam, at sapagkat sinaktan din niya siya. Ug labut pa pinaagi ni Jehu nga manalagna ang anak nga lalake ni Hanani, midangat ang pulong ni Jehova batok kang Baasa, ug batok sa iyang balay, tungod sa tanang dautan nga iyang gihimo sa mga mata ni Jehova, aron sa paghagit kaniya sa pagkasuko tungod sa buhat sa iyang mga kamot, sanglit kini nanig-ingon sa balay ni Jeroboam, ug tungod kay iyang gilaglag siya. Nang ikadalawang put anim na taon ni Asa na hari sa Juda ay nagpasimula si Ela na anak ni Baasa na maghari sa Israel sa Thirsa, at nagharing dalawang taon. Sa ikakaluhaan ug unom ka tuig ni Asa nga hari sa Juda nagsugod sa paghari si Ela, ang anak nga lalake ni Baasa, sa Israel sa Tirsa, ug naghari sa duha ka tuig. At ang kaniyang lingkod na si Zimri, na punong kawal sa kalahati ng kaniyang mga karo, ay nagbanta laban sa kaniya. Siya'y nasa Thirsa nga, na nagiinom at lasing sa bahay ni Arsa, na siyang katiwala sa sangbahayan sa Thirsa: Ug ang iyang alagad nga si Zimri, capitan sa katunga sa mga carro, nakigsabut-sabut sa mabudhion batok kaniya. Karon siya didto sa Tirsa, nagainum hangtud nga nahubog siya didto sa balay ni Arsa nga tinugyanan sa balay sa Tirsa. At pumasok si Zimri, at sinaktan siya, at pinatay siya, nang ikadalawang put pitong taon ni Asa na hari sa Juda, at naghari na kahalili niya. Ug si Zimri misulod ug mitigbas kaniya, ug mipatay kaniya, sa ikakaluhaan ug pito ka tuig ni Asa nga hari sa Juda, ug mihari ilis kaniya. At nangyari, nang siya'y magpasimulang maghari, pagupo niya sa kaniyang luklukan, ay kaniyang sinaktan ang buong sangbahayan ni Baasa: hindi siya nagiwan ng isa man lamang lalaking bata, kahit kamaganak niya, kahit mga kaibigan niya. Ug nahitabo sa nagsugod siya sa paghari, sa diha nga naglingkod siya sa trono, nga iyang gipamatay ang tibook balay ni Baasa; walay gibilin nga usa ka bata nga lalake, wala bisan sa iyang mga kaubanan, bisan sa iyang mga higala? Ganito nilipol ni Zimri ang buong sangbahayan ni Baasa, ayon sa salita ng Panginoon, na kaniyang sinalita laban kay Baasa, sa pamamagitan ni Jehu na propeta, Sa ingon niini gilaglag ni Zimri ang tibook balay ni Baasa, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong batok kang Baasa pinaagi kang Jehu ang manalagna, Dahil sa lahat ng mga kasalanan ni Baasa, at mga kasalanan ni Ela na kaniyang anak, na kanilang ipinagkasala, at kanilang ipinapagkasala sa Israel, upang mungkahiin sa galit ang Panginoon, ang Dios ng Israel sa pamamagitan ng kanilang mga kalayawan. Tungod sa tanang mga sala ni Baasa, ug sa mga sala ni Ela nga iyang anak nga lalake nga sila nakasala ug diin gihimo nila ang Israel sa pagpakasala, sa paghagit kang Jehova nga Dios sa Israel, sa pagpakasuko tungod sa ilang mga kakawangan. Ang iba nga sa mga gawa ni Ela, at ang lahat na kaniyang ginawa, di ba nasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Ela, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahasulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? Nang ikadalawang put pitong taon ni Asa na hari sa Juda, ay naghari si Zimri na pitong araw sa Thirsa. Ang bayan nga ay humantong laban sa Gibbethon na nauukol sa mga Filisteo. Sa ikakaluhaan ug pito ka tuig ni Asa nga hari sa Juda, si Zimri naghari pito ka adlaw sa Tirsa. Ug ang katawohan nanagpahaluna batok sa Gibbethon nga sakup sa mga Filistehanon. At narinig ng bayan na nasa hantungan na sinabing nagbanta si Zimri, at sinaktan ang hari: kayat ginawang hari sa Israel ng buong Israel si Omri na punong kawal ng hukbo nang araw na yaon sa kampamento. Ug ang katawohan nga nanagpahaluna nakadungog nga namulong, si Zimri nakigsabut-sabut sa mabudhion ug mipatay usab sa hari: busa ang tibook Israel naghimo kang Omri, ang capitan sa panon, nga hari sa Israel niadtong adlawa didto sa campo. At si Omri ay umahon mula sa Gibbethon, at ang buong Israel ay kasama niya, at kanilang kinubkob ang Thirsa. Ug si Omri mitungas sukad sa Gibbethon, ug ang tibook Israel uban kaniya, ug gilibutan ang Tirsa. At nangyari, nang makita ni Zimri na ang bayan ay nasakop, na siya'y naparoon sa castilyo ng bahay ng hari, at sinunog ng apoy ang bahay na kinaroroonan ng hari at siya'y namatay. Ug nahitabo, sa nakita ni Zimri nga ang ciudad nakuha nga siya miadto ngadto sa palacio sa hari, ug gisunog ang balay sa hari sa kalayo ibabaw kaniya, ug namatay. Dahil sa kaniyang mga kasalanan na kaniyang ipinagkasala sa paggawa ng masama sa paningin ng Panginoon sa paglakad sa lakad ni Jeroboam, at sa kaniyang kasalanan na kaniyang ginawa, upang papagkasalahin ang Israel. Tungod sa iyang mga sala nga iyang gipakasala sa pagbuhat sa dautan sa mga mata ni Jehova, sa paglakaw sa dalan ni Jeroboam, ug sa iyang sala nga iyang gihimo, sa pagpakasala sa Israel. Ang iba nga sa mga gawa ni Zimri, at ang kaniyang panghihimagsik na kaniyang ginawa, di ba nasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Zimri, ug ang iyang pagbudhi nga iyang gihimo, wala ba sila mahasulat sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? Nang magkagayo'y ang bayan ng Israel ay nahati sa dalawa: ang kalahati ng bayan ay sumunod kay Thibni na anak ni Gineth, upang gawin siyang hari; at ang kalahati ay sumunod kay Omri. Unya ang katawohan sa Israel nangabahin sa duha ka bahin: ang katunga sa katawohan mingnunot kang Thibni, ang anak nga lalake ni Gineth, aron sa paghimo kaniya nga hari; ug ang katunga mingnunot kang Omri. Ngunit ang bayan na sumunod kay Omri ay nanaig laban sa bayan na sumunod kay Thibni na anak ni Gineth: sa gayo'y namatay si Thibni at naghari si Omri. Apan ang katawohan nga mingnunot kang Omri mingdaug batok sa katawohan nga mingnunot kang Thibni, ang anak nga lalake ni Gineth: busa si Thibni, ug si Omri naghari. Nang ikatatlong put isang taon ni Asa na hari sa Juda ay nagpasimula si Omri na maghari sa Israel, at naghari na labing dalawang taon: anim na taon na naghari siya sa Thirsa. Sa ikakatloan ug usa ka tuig ni Asa, ang hari sa Juda, nagsugod si Omri sa paghari sa Israel, ug naghari sa napulo ug duha ka tuig; unom ka tuig nga naghari siya sa Tirsa. At binili niya ang burol ng Samaria kay Semer sa halagang dalawang talentong pilak; at siya'y nagtayo sa burol, at tinawag ang pangalan ng bayan na kaniyang itinayo, ayon sa pangalan ni Semer, na may-ari ng burol, na Samaria. Ug iyang gipalit ang bungtod sa Samaria gikan kang Semer sa duha ka talento nga salapi; ug iyang gitukod sa ibabaw sa bungtod, ug gitawag ang ngalan sa ciudad nga iyang gitukod sa ngalan ni Semer, nga tag-iya sa bungtod sa Samaria. At gumawa si Omri ng masama sa paningin ng Panginoon, at gumawa ng masama na higit kay sa lahat na nauna sa kaniya. Ug si Omri naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug nagbuhat sa pagkadautan labaw pa sa tanang nanghiuna kaniya. Sapagkat siya'y lumakad sa buong lakad ni Jeroboam na anak ni Nabat, at sa kaniyang mga kasalanan na ipinapagkasala niya sa Israel, upang mungkahiin sa galit ang Panginoon, ang Dios ng Israel sa pamamagitan ng kanilang mga kalayawan. Kay siya naglakat sa tanang dalan ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, ug sa iyang mga sala diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, sa paghagit kang Jehova, ang Dios sa Israel, sa pagpasuko tungod sa ilang mga kakawangan. Ang iba nga sa mga gawa ni Omri na kaniyang ginawa, at ang kapangyarihan niya na kaniyang ipinamalas, di ba nasusulat sa mga aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Omri nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum nga iyang gipakita, wala ba sila mahasulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? Sa gayo'y natulog si Omri na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing sa Samaria; at si Achab na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Busa si Omri natulog uban sa iyang amahan, ug gilubong didto sa Samaria; ug si Achab nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. At nang ikatatlong put walong taon ni Asa na hari sa Juda, ay nagpasimula si Achab na anak ni Omri na maghari sa Israel: at si Achab na anak ni Omri ay naghari sa Israel sa Samaria na dalawang put dalawang taon. Ug sa ikakatloan ug walo ka tuig ni Asa, ang hari sa Juda, nagsugod si Achab, ang anak nga lalake ni Omri, sa paghari sa Israel sa Samaria sa kaluhaan ug duha ka tuig. At si Achab na anak ni Omri ay gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon na higit kay sa lahat na nauna sa kaniya. Ug si Achab ang anak nga lalake ni Omri, naghimo sa dautan sa mga panan-aw ni Jehova labaw pa sa tanan nga nanghiuna kaniya. At nangyari, na wari isang magaang bagay sa kaniya na lumakad sa mga kasalanan ni Jeroboam na anak ni Nabat, na siya'y nagasawa kay Jezabel, na anak ni Ethbaal na hari ng mga Sidonio, at yumaon at naglingkod kay Baal, at sumamba sa kaniya. Ug nahitabo, nga ingon sa usa lamang ka magaang butang kaniya ang paglakaw sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, nga iyang gipangasawa si Jezabel ang anak nga babaye ni Etbaal, nga hari sa mga Sidonhanon, ug miadto ug mialagad kang Baal, ug misimba kaniya, At kaniyang ipinagtayo ng dambana si Baal sa bahay ni Baal na kaniyang itinayo sa Samaria. Ug nagtukod siya ug usa ka halaran kang Baal sa balay ni Baal, nga iyang gitukod sa Samaria. At gumawa si Achab ng Asera; at gumawa pa ng higit si Achab upang mungkahiin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, sa galit kay sa lahat ng mga hari sa Israel na nauna sa kaniya. Ug gibuhat ni Achab ang usa ka Ashera; ug si Achab naghimo sa labaw pa sa paghagit kang Jehova, ang Dios sa Israel, sa pagpasuko kay sa tanang hari sa Israel nga nanghiuna kaniya. Sa kaniyang mga kaarawan itinayo ni Hiel na taga Beth-el ang Jerico: siya'y naglagay ng talagang-baon sa pagkamatay ni Abiram na kaniyang panganay, at itinayo ang mga pintuang-bayan niyaon sa pagkamatay ng kaniyang bunsong anak na si Segub; ayon sa salita ng Panginoon na kaniyang sinalita sa pamamagitan ni Josue na anak ni Nun. Sa iyang mga adlaw gitukod ni Hiel, ang Beth-elnon ang Jerico: iyang gibutang ang patukoranan didto sa pagkawala ni Abiram, ang iyang kamagulangan, ug nagbutang sa mga ganghaan didto sa pagkawala sa kamanghuran nga anak nga lalake nga si Segub, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun. At si Elias na Thisbita, na sa mga nakikipamayan sa Galaad, ay nagsabi kay Achab: Buhay ang Panginoon, ang Dios ng Israel, na ako'y nakatayo sa harap niya hindi magkakaroon ng hamog o ulan man sa mga taong ito, kundi ayon sa aking salita. Ug si Elias, ang Thisbinhon, nga uban sa mga pumoluyo sa Galaad, miingon kang Achab: Ingon nga buhi si Jehova, ang Dios sa Israel, sa kang kinsang atubangan ako nagatindog, walay tun-og bisan ulan niining mga tuiga, kondili sumala sa akong pulong. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa kaniya, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kaniya, nga nagaingon: Umalis ka rito, at lumiko ka sa dakong silanganan, at magkubli ka sa tabi ng batis Cherith na nasa tapat ng Jordan. Pahawa ka dinhi, ug lumiso ka padulong sa silangan, ug magtago ka sa sapa sa Cherith, nga anaa sa Jordan. At mangyayari, na ikaw ay iinom sa batis; at aking iniutos sa mga uwak na pakanin ka roon. Ug mahitabo nga ikaw magainum gikan sa sapa; ug gisugo ko ang mga langggam nga uwak sa pagpakaon kanimo didto. Sa gayo'y naparoon siya at ginawa ang ayon sa salita ng Panginoon: sapagkat siya'y pumaroon at tumahan sa tabi ng batis Cherith, na nasa tapat ng Jordan. Busa siya miadto ug naghimo sumala sa pulong ni Jehova; kay siya miadto ug mipuyo sa duol sa sapa sa Cherith, nga anaa atbang sa Jordan. At dinadalhan siya ng tinapay at laman ng mga uwak sa umaga, at tinapay at laman sa hapon, at siya'y umiinom sa batis. Ug ang mga langgam nga uwak nanagdala kaniya sa tinapay ug sud-an sa buntag ug hapon; ug siya nag-inum gikan sa sapa. At nangyari, pagkaraan ng sanggayon, na ang batis ay natuyo, sapagkat walang ulan sa lupain. Ug nahitabo sa wala madugay, nga ang sapa namala, tungod kay walay ulan sa yuta. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa kaniya, na sinasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kaniya, nga nagaingon: Ikaw ay bumangon, paroon ka sa Sarepta, na nauukol sa Sidon, at tumahan ka roon: narito, aking inutusan ang isang baong babae roon na pakanin ka. Tindog, umadto ka sa Sarepta nga sakup sa Sidon, ug magpuyo ka didto: ania karon, ako nagsugo sa usa ka balo nga babaye didto sa pag-alima kanimo. Sa gayo'y bumangon siya, at naparoon sa Sarepta; at nang siya'y dumating sa pintuan ng bayan, narito, isang baong babae ay nandoon na namumulot ng mga patpat: at tinawag niya siya, at sinabi, Isinasamo ko sa iyo na dalhan mo ako ng kaunting tubig sa inuman, upang aking mainom. Busa siya mitindog ug miadto sa Sarepta; ug sa paghianha niya sa ganghaan sa ciudad, ania karon, usa ka balo nga babaye didto nangahoy: ug iyang gitawag siya, ug miingon: Dad-i ako, ako nagahangyo kanimo, ug madiyutay nga tubig sa usa ka sudlanan aron ako makainum. At nang siya'y yumayaon upang kumuha, tinawag niya siya, at sinabi, Dalhan mo ako, isinasamo ko sa iyo, ng isang subong tinapay sa iyong kamay. Ug sa diha nga nagapadulong siya sa pagdala niana iyang gitawag siya, ug miingon: Dad-i ako, nagahangyo ako kanimo, ug usa ka book nga tinapay sa imong kamot. At kaniyang sinabi, Ang Panginoon mong Dios ay buhay, ako'y wala kahit munting tinapay, kundi isang dakot na harina sa gusi, at kaunting langis sa banga: at, narito, ako'y namumulot ng dalawang patpat, upang ako'y pumasok, at ihanda sa akin at sa aking anak, upang aming makain, bago kami mamatay. Ug siya miingon: Ingon nga si Jehova nga imong Dios buhi, wala akoy usa ka book nga tinapay, apan usa ka kumkom nga harina anaa sa tadyaw, usa ka diyutayng lana anaa sa tibud-tibud: ug, ania karon, ako namunit niining duha ka lugas nga kahoy aron sumulod ug magluto niana alang kanako ug sa akong anak nga lalake, aron kan-on namo kini, ug mamatay. At sinabi ni Elias sa kaniya, Huwag kang matakot; yumaon ka, at gawin mo ang iyong sinabi, ngunit igawa mo muna ako ng munting tinapay, at ilabas mo sa akin, at pagkatapos ay gumawa ka para sa iyo at para sa iyong anak. Ug si Elias miingon kaniya: Ayaw kahadlok; lakaw ug buhata ingon sa imong gipamulong; apan buhati ako didto sa usa ka diyutayng tinapay pag-una, ug dad-a kanako, ug sa tapus niana pagbuhat alang kanimo ug alang sa imong anak nga lalake. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Ang gusi ng harina ay hindi makukulangan, o ang banga ng langis man ay mababawasan hanggang sa araw na magpaulan ang Panginoon sa ibabaw ng lupa. Kay kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ang tadyaw sa harina dili mahutdan, ni mahutdan ang tibud-tibud sa lana hangtud sa adlaw nga si Jehova magapaulan sa ibabaw sa yuta. At siya'y yumaon, at ginawa ang ayon sa sabi ni Elias: at kumain ang babae, at siya, at ang kaniyang sangbahayan na maraming araw. Ug siya miadto ug nagbuhat sumala sa pulong ni Elias: ug siya, ug siya nga lalake, ug ang mga kauban sa iyang balay, mingkaon sulod sa daghang mga adlaw. Ang gusi ng harina ay hindi nakulangan, o ang banga ng langis man ay nabawasan, ayon sa salita ng Panginoon, na kaniyang sinalita sa pamamagitan ni Elias. Ang tadyaw sa harina wala makulangi, ni mahutdan ang tibud-tibud sa lana, sumala sa pulong ni Jehova nga iyang gipamulong pinaagi kang Elias. At nangyari, pagkatapos ng mga bagay na ito, na ang anak na lalake ng babae, na may-ari ng bahay ay nagkasakit; at ang kaniyang sakit ay malubha, na walang hiningang naiwan sa kaniya. Ug nahitabo sa tapus niining mga butanga, nga ang anak nga lalake sa babaye, ang tag-balay, nagdaut; ug ang iyang sakit malisud kaayo, nga walay gininhawa nga nahabilin kaniya. At sinabi niya kay Elias, Ano ang ipakikialam ko sa iyo, Oh ikaw na lalake ng Dios? ikaw ay naparito sa akin upang ipaalala mo ang aking kasalanan, at upang patayin ang aking anak! Ug siya miingon kang Elias: Unsay akong buhaton kanimo, Oh ikaw nga tawo sa Dios? Mahianhi ba ikaw kanako aron nga ang akong sala mahinumduman ug sa pagpatay sa akong anak nga lalake! At sinabi niya sa kaniya, Ibigay mo sa akin ang iyong anak. At kinuha niya sa kaniyang kandungan, at dinala sa silid na kaniyang tinatahanan, at inihiga sa kaniyang sariling higaan. Ug siya miingon kaniya: Dad-a kanako ang imong anak nga lalake. Ug gikuha siya gikan sa iyang sabakan, ug gidala siya ngadto sa taas sa sulod, diin siya magpuyo, ug gipahigda siya sa iyang kaugalingong higdaanan. At siya'y dumaing sa Panginoon, at nagsabi, Oh Panginoon kong Dios, dinalhan mo rin ba ng kasamaan ang bao na aking kinatutuluyan, sa pagpatay sa kaniyang anak? Ug siya misangpit kang Jehova, ug miingon: Oh Jehova nga akong Dios, gidad-an mo ba usab sa kadautan ang balo nga babaye nga akong giiponan, sa pagpatay sa iyang anak nga lalake? At siya'y umunat sa bata na makaitlo, at dumaing sa Panginoon, at nagsabi, Oh Panginoon kong Dios, idinadalangin ko sa iyo na iyong pabalikin sa kaniya ang kaluluwa ng batang ito. Ug siya mikulob sa makatulo sa ibabaw sa bata, ug misinggit kang Jehova, ug miingon: Oh Jehova nga akong Dios, ako nagahangyo kanimo nga pabalikon mo unta pag-usab kaniya ang kalag niining bataa. At dininig ng Panginoon ang tinig ni Elias; at ang kaluluwa ng bata ay bumalik sa kaniya, at siya'y muling nabuhay. Ug si Jehova namati sa tingog ni Elias; ug ang kalag sa bata mibalik kaniya pag-usab ug siya nabuhi. At kinuha ni Elias ang bata, at ibinaba sa loob ng bahay na mula sa silid, at ibinigay siya sa kaniyang ina: at sinabi ni Elias, Tingnan mo, ang iyong anak ay buhay. Ug gikuha ni Elias ang bata, ug gidala siya ngadto sa ubos gikan sa sulod ngadto sa balay, ug gihatag siya sa iyang inahan; ug si Elias miingon: Tan-awa, ang imong anak nga lalake buhi. At sinabi ng babae kay Elias, Ngayo'y talastas ko na ikaw ay lalake ng Dios, at ang salita ng Panginoon sa iyong bibig ay katotohanan. Ug ang babaye miingon kang Elias; Karon ako nahibalo na nga ikaw ang usa ka tawo sa Dios, ug ang pulong ni Jehova sa imong baba matuod. At nangyari, pagkaraan ng maraming araw, na ang salita ng Panginoon ay dumating kay Elias, sa ikatlong taon, na nagsasabi, Ikaw ay yumaon, pakita ka kay Achab; at ako'y magpapaulan sa lupa. Ug nahitabo sa tapus ang daghang mga adlaw, nga ang pulong ni Jehova midangat kang Elias, sa ikatolo ka tuig, nga nagaingon: Lakaw, pakita ka kang Achab; ug magapadala ako sa ulan sa ibabaw sa yuta, At si Elias ay yumaon napakita kay Achab. At ang kagutom ay malala sa Samaria. Ug si Elias miadto sa pagpakigkita kang Achab. Ug ang gutom mabug-at kaayo sa Samaria. At tinawag ni Achab si Abdias na siyang katiwala sa bahay. (Si Abdias nga ay natatakot na mainam sa Panginoon: Ug gitawag ni Achab si Abdias nga dinha sa sulod sa balay. (Karon si Abdias nahadlok kang Jehova sa daku uyamut: Sapagkat nangyari, nang ihiwalay ni Jezabel ang mga propeta ng Panginoon, na kumuha si Abdias ng isang daang propeta, at ikinubli na limalimangpu sa isang yungib, at pinakain sila ng tinapay at tubig,) Kay mao kini nga sa gilaglag ni Jezabel ang mga manalagna ni Jehova, nga si Abdias mikuha sa usa ka gatus ka mga manalagna, ug gitagoan sila sa tinagkalim-an didto sa usa ka langub, ug gipakaon sila sa tinapay ug tubig.) At sinabi ni Achab kay Abdias, Lakarin mo ang lupain, hanggang sa lahat ng mga bukal ng tubig, at hanggang sa lahat ng mga batis: marahil tayo'y makakasumpong ng damo, at maililigtas nating buhay ang mga kabayo at mga mula upang huwag tayong mawalan ng lahat na hayop. Ug si Achab miingon kang Abdias: Lakaw sa tibook yuta, ngadto sa tanang mga atabay sa tubig, ug ngadto sa tanang mga sapa: tingali makahimo kita sa pagpangita sa bunglayon ug maluwas ang mga kabayo ug mga mula nga buhi, aron kita dili kawad-an sa tanang mga mananap. Sa gayo'y pinaghati nila ang lupain sa gitna nila upang lakarin: si Achab ay lumakad ng kaniyang sarili sa isang daan, at si Abdias ay lumakad ng kaniyang sarili sa isang daan. Busa gibahin nila ang yuta sa taliwala kanila aron sa pag-agi niana: si Achab miadto sa usang dalan sa iyang kaugalingon, ug si Abdias miadto sa laing dalan sa iyang kaugalingon. At samantalang si Abdias ay nasa daan, narito, nasalubong siya ni Elias: at nakilala niya siya, at nagpatirapa, at nagsabi, Di ba ikaw, ang panginoon kong si Elias? Ug sa diha na si Abdias sa dalan, ania karon, si Elias nakighibalag kaniya: ug siya nakaila kaniya, ug mihapa, ug miingon: Mao ba ikaw ang akong ginoo nga si Elias? At siya'y sumagot sa kaniya, Ako nga: ikaw ay yumaon, saysayin mo sa iyong panginoon, Narito, si Elias ay nandito. Ug siya mitubag kaniya: Ako man; lumakaw ka, suginlan mo ang imong ginoo: Ania karon, si Elias ania dinhi. At kaniyang sinabi, Sa ano ako nagkasala na iyong ibibigay ang iyong lingkod sa kamay ni Achab, upang patayin ako? Ug siya miingon: Diin man ako makasala, nga ikaw nagatugyan sa imong alagad sa kamot ni Achab, sa pagpatay kanako? Buhay ang Panginoon mong Dios, walang bansa o kaharian man na hindi pinagpahanapan sa iyo ng aking panginoon: at pagka kanilang sinasabi, Siya'y wala rito, kaniyang pinasusumpa ang kaharian at bansa, na hindi kinasusumpungan sa iyo. Ingon nga si Jehova nga imong Dios buhi, walay nasud kun gingharian, diin ang akong ginoo wala magpasugo sa pagpangita kanimo: ug sa miingon sila: Siya wala dinhi, siya naghimo sa usa ka panumpa sa gingharian ug nasud, nga wala ka nila makaplagi. At ngayo'y iyong sinasabi, Ikaw ay yumaon, saysayin mo sa iyong panginoon, Narito, si Elias ay nandito. Ug karon ikaw nagaingon: Lumakaw ka, suginli ang imong ginoo: Ania karon, si Elias ania dinhi. At mangyayari, pagkahiwalay ko sa iyo na dadalhin ka ng Espiritu ng Panginoon sa hindi ko nalalaman; na anopat pagka ako'y pumaroon at isinaysay ko kay Achab, at ikaw ay hindi niya nasumpungan, papatayin niya ako: ngunit akong iyong lingkod ay natatakot sa Panginoon mula sa aking pagkabinata. Ug mahitabo, sa diha nga ako mahiadto na gikan kanimo, nga ang Espiritu ni Jehova magadala kanimo sa dapit nga wala nako hibaloi; ug busa kong ako moanhi ug magasugilon kang Achab, ug siya dili makakaplag kanimo, siya mopatay kanako: apan ako ang imong alagad nahadlok kang Jehova sukad sa akong pagkabatan-on. Hindi ba nasaysay sa aking panginoon, kung ano ang aking ginawa nang patayin ni Jezabel ang mga propeta ng Panginoon, kung paanong nagkubli ako ng isang daan sa mga propeta ng Panginoon, na limalimangpu sa isang yungib, at pinakain ko sila ng tinapay at tubig? Wala ba kini ikasugilon sa akong ginoo kong unsay akong gibuhat sa gipamatay ni Jezabel nga mga manalagna ni Jehova, giunsa nako pagtago ang usa ka gatus ka tawo sa mga manalagna ni Jehova sa tinagkalim-an sa usa ka langub, ug gipakaon sila sa tinapay ug tubig? At ngayo'y iyong sinasabi, Ikaw ay yumaon, saysayin mo sa iyong panginoon. Narito, si Elias ay nandito; at papatayin niya ako. Ug karon ikaw nagaingon: Lumakaw ka, suginli ang imong ginoo. Ania karon, si Elias ania dinhi; ug siya mopatay kanako. At sinabi ni Elias, Buhay ang Panginoon ng mga hukbo, na sa harap niya'y nakatayo ako, ako'y walang salang pakikita sa kaniya ngayon. Ug si Elias miingon: Ingon nga si Jehova sa mga panon buhi, sa kang kinsang atubangan ako nagatindog, ako sa walay duhaduha magapakita kaniya niining adlawa. Sa gayo'y yumaon si Abdias upang salubungin si Achab, at sinaysay sa kaniya: at si Achab ay yumaon upang salubungin si Elias. Busa si Abdias miadto sa pagpakigkita kang Achab, ug gisuginlan siya; ug si Achab miadto sa pagpakighibalag kang Elias. At nangyari, nang makita ni Achab si Elias, na sinabi ni Achab sa kaniya, Di ba ikaw, ang mangbabagabag sa Israel? Ug nahitabo nga sa pagkakita ni Achab miingon kaniya: Ikaw ba ang magsasamok sa Israel? At siya'y sumagot, Hindi ko binagabag ang Israel; kundi ikaw, at ang sangbahayan ng iyong ama, sa inyong pagkapabaya ng mga utos ng Panginoon, at ikaw ay sumunod kay Baal. Ug siya mitubag: Ako wala makasamok sa Israel; kondili ikaw, ug ang balay sa imong amahan, tungod kay inyong gisalikway ang mga sugo ni Jehova, ug ikaw nagasunod sa mga Baal. Ngayon nga'y magsugo ka, at pisanin mo sa akin ang buong Israel sa bundok ng Carmelo, at ang mga propeta ni Baal na apat na raan at limangpu, at ang mga propeta ni Asera na apat na raan, na nagsikain sa dulang ni Jezabel. Busa karon magpasugo ka, ug tapoka kanako ang tibook nga Israel ngadto sa bukid sa Carmelo, ug ang mga manalagna ni Baal nga upat ka gatus ug kalim-an, ug ang mga manalagna sa kalasangan upat ka gatus, nga anaa nagakaon sa lamesa ni Jezabel. Sa gayo'y nagsugo si Achab sa lahat ng mga anak ni Israel, at pinisan ang mga propeta sa bundok ng Carmelo. Busa si Achab nagpasugo ngadto sa tibook Israel, ug gitigum ang mga manalagna sa paghiusa ngadto sa bukid sa Carmelo. At si Elias ay lumapit sa buong bayan, at nagsabi, Hanggang kaylan kayo mangagaalinlangan sa dalawang isipan? kung ang Panginoon ay Dios, sumunod kayo sa kaniya: ngunit kung si Baal, sumunod nga kayo sa kaniya. At ang bayan ay hindi sumagot sa kaniya kahit isang salita. Ug si Elias mipaduol ngadto sa tibook katawohan, ug miingon: Hangtud kanus-a ba nga magakiangkiang kamo sa taliwala sa duha ka daplin? Kong si Jehova Dios man, sumunod kamo kaniya; apan kong si Baal nan sumunod kamo kaniya. Ug ang katawohan wala tumubag kaniya bisan usa ka pulong. Nang magkagayo'y sinabi ni Elias sa bayan, Ako, ako lamang, ang naiwang propeta ng Panginoon; ngunit ang mga propeta ni Baal ay apat na raan at limang pung lalake. Unya miingon si Elias ngadto sa katawohan: Ako, bisan ako lamang, nga usa ka manalagna ni Jehova; apan ang mga manalagna ni Baal upat ka gatus ug kalim-an ka tawo. Bigyan nga nila tayo ng dalawang baka; at pumili sila sa ganang kanila ng isang baka, at katayin, at ilagay sa ibabaw ng kahoy, at huwag lagyan ng apoy sa ilalim: at ihahanda ko ang isang baka at ilalagay ko sa kahoy, at hindi ko lalagyan ng apoy sa ilalim. Busa pahatagi kami nila ug duha ka lakeng vaca; ug papilia sila ug usa ka laking vaca alang sa ilang kaugalingon, ug ipabahinbahin nila kini ug itungtong sa ibabaw sa tinapok nga kahoy, ug dili butangan sa kalayo ang ilalum, ug ako magaihaw sa lain nga lakeng vaca ug magatungtong niini sa ibabaw sa tinapok nga kahoy ug dili butangan sa kalayo ang ilalum. At tawagan ninyo ang pangalan ng inyong dios, at tatawagan ko ang pangalan ng Panginoon: at ang Dios na sumagot sa pamamagitan ng apoy, ay siyang maging Dios. At ang buong bayan ay sumagot, at nagsabi, Mabuti ang pagkasabi. Ug managtawag kamo sa ngalan sa inyong dios, ug ako magatawag sa ngalan ni Jehova: ug ang Dios nga magatubag pinaagi sa kalayo, siya mao ang Dios. Ug ang katawohan nga tanan mingtubag, ug miingon: Maayo kanang pagkasulti. At sinabi ni Elias sa mga propeta ni Baal, Magsipili kayo ng isang baka sa ganang inyo, at inyong ihandang una, sapagkat kayo'y marami; at tawagan ninyo ang pangalan ng inyong dios, ngunit huwag ninyong lagyan ng apoy sa ilalim. Ug si Elias miingon sa mga manalagna ni Baal. Magpili kamo ug usa ka lakeng vaca nga inyo, ug andama kini pag-una; kay kamo daghan; ug magtawag kamo sa ngalan sa inyong dios, apan ayaw pagbutangi ang ilalum sa kalayo. At kanilang kinuha ang baka na ibinigay sa kanila, at kanilang inihanda, at tinawagan ang pangalan ni Baal mula sa kinaumagahan hanggang sa kinatanghaliang tapat, na nagsisipagsabi, Oh Baal dinggin mo kami. Ngunit walang tinig, o sinomang sumagot. At sila'y nagsisilukso sa siping ng dambana na ginawa. Ug ilang gikuha ang lakeng vaca nga gihatag kanila, ug giandam nila ug nanagtawag sila sa ngalan ni Baal sukad sa pagkabuntag hangtud sa udto, nga nanag-ingon: Oh Baal, pamatia kami. Apan walay tingog, walay bisan kinsa nga mitubag. Ug sila naglukso-lukso nga naglibut-libut sa halaran nga binuhat. At nangyari, nang kinatanghaliang tapat, na biniro sila ni Elias, at sinabi, Sumigaw kayo ng malakas: sapagkat siya'y dios; siya nga'y nagmumunimuni, o nasa tabi, o nasa paglalakbay, o marahil siya'y natutulog, at marapat gisingin. Ug nahitabo sa pagkaudto, nga si Elias nagbiay-biay kanila, ug miingon: Kusga pagsinggit; kay siya usa ka dios: nagapalandong ba kaha siya, kun nahilakaw ba, kun atua ba sa usa ka panaw, kun tingali siya nagakatulog ug kinahanglan pukawon. At sila'y nagsisigaw ng malakas, at sila'y nagsipagkudlit ayon sa kanilang kaugalian ng sundang at mga sibat, hanggang sa bumuluwak ang dugo sa kanila. Ug sila naninggit sa makusog, ug nanagsamad sa ilang kaugalingon sumala sa ilang batasan nga minggamit sa mga cuchillo ug mga salapang hangtud nga ang dugo nagbuhagay sa ibabaw kanila. At nangyari nang makaraan ang kinatanghaliang tapat, na sila'y nanghula hanggang sa oras ng paghahandog ng alay na ukol sa hapon: ngunit wala kahit tinig, ni sinomang sumagot, ni sinomang makinig. Ug mao kadto, nga sa milabay na ang kaudtohon, nga ilang gitagna hangtud sa panahon na sa paghalad sa kagabhiong halad; apan walay tingog, ni bisan kinsa nga mitubag, ni bisan kinsa nga magtagad. At sinabi ni Elias sa buong bayan, Lumapit kayo sa akin; at ang buong bayan ay lumapit sa kaniya. At kaniyang inayos ang dambana ng Panginoon na nabagsak. Ug si Elias miingon sa tibook katawohan: Umari kamo duol kanako; ug ang tibook katawohan nanuol kaniya. Ug iyang giayo ang halaran ni Jehova nga nagun-ob. At kumuha si Elias ng labing dalawang bato, ayon sa bilang ng mga lipi ng mga anak ni Jacob, na sa kaniya ang salita ng Panginoon ay dumating, na sinasabi, Israel ang magiging iyong pangalan. Ug si Elias mikuha ug napulo ug duha ka bato, sumala sa gidaghanon sa mga kabanayan sa mga anak ni Jacob, nga kanila midangat ang pulong ni Jehova nga nagaingon: Ang Israel mamaoy imong ngalan. At sa pamamagitan ng mga bato ay kaniyang itinayo ang dambana sa pangalan ng Panginoon; at kaniyang nilagyan ng hukay sa palibot ng dambana, na ang laki ay kasisidlan ng dalawang takal na binhi. Ug gigamit niya ang mga bato sa pagtukod ug usa ka halaran sa ngalan ni Jehova; ug siya naghimo ug usa ka kanal libut sa halaran, sa kadakuon nga kasudlan sa duha ka takus nga binhi. At kaniyang inilagay ang kahoy na maayos, at kinatay ang baka at ipinatong sa kahoy. At kaniyang sinabi, Punuin ninyo ang apat na tapayan ng tubig, at ibuhos ninyo sa handog na susunugin, at sa kahoy. Ug iyang gibalay ang tinapok nga kahoy, ug gihiwahiwa ang lakeng vaca, ug gitungtong kini sa ibabaw sa kahoy. Ug siya miingon: Pun-a ang upat ka tadyaw sa tubig, ug ibubo kana sa halad nga sinunog, ug sa ibabaw sa kahoy. At kaniyang sinabi, Gawin ninyong ikalawa; at kanilang ginawang ikalawa. At kaniyang sinabi, Gawin ninyong ikaitlo; at kanilang ginawang ikaitlo. Ug siya miingon: Buhata kini sa ikaduha; ug ilang gihimo kini sa ikaduha. Ug siya miingon: Buhata kini sa ikatolo; ug ilang gihimo kini sa ikatolo. At ang tubig ay umagos sa palibot ng dambana; at kaniyang pinuno naman ng tubig ang hukay. Ug ang tubig nagbaha libut sa halaran; ug iyang gipuno usab ang kanal sa tubig. At nangyari, sa oras ng paghahandog ng alay sa hapon, na si Elias, na propeta ay lumapit, at nagsabi, Oh Panginoon, na Dios ni Abraham, ni Isaac, at ni Israel, pakilala ka sa araw na ito, na ikaw ay Dios sa Israel, at ako ang iyong lingkod, at aking ginawa ang lahat na bagay na ito sa iyong salita. Ug nahitabo sa panahon na sa paghalad sa kagabhiong halad, nga si Elias ang manalagna, miduol, ug miingon: Oh Jehova, ang Dios ni Abraham, ni Isaac, ug ni Israel, himoa nga mahibaloan niining adlawa nga ikaw ang Dios dinhi sa Israel, ug nga ako imong alagad, ug nga gibuhat ko kining tanang mga butanga sa imong pulong. Dinggin mo ako, Oh Panginoon, dinggin mo ako, upang matalastas ng bayang ito, na ikaw, na Panginoon, ay Dios, at iyong pinapanumbalik ang kanilang puso. Pamation mo ako, Oh Jehova, pamation mo ako, aron nga kining katawohan mahibalo nga ikaw mao si Jehova nga Dios, ug nga gipabalik mo pag-usab ang ilang kasingkasing. Nang magkagayo'y ang apoy ng Panginoon ay nalaglag, at sinupok ang handog na susunugin at ang kahoy, at ang mga bato, at ang alabok, at hinimuran ang tubig na nasa hukay. Unya ang kalayo ni Jehova nahulog, ug misunog sa halad-nga-sinunog, ug sa kahoy, ug sa mga bato, ug sa abug, ug gitilap ang tubig nga dinha sa kanal. At nang makita ng buong bayan, sila'y nagpatirapa: at kanilang sinabi, Ang Panginoon ay siyang Dios; ang Panginoon ay siyang Dios. Ug sa pagkakita sa katawohang tanan niana, giduko ang ilang mga nawong: ug sila nanag-ingon: Si Jehova, siya mao ang Dios; si Jehova, siya mao ang Dios. At sinabi ni Elias sa kanila, Dakpin ninyo ang mga propeta ni Baal; huwag makatanan ang sinoman sa kanila. At kanilang dinakip sila: at sila'y ibinaba ni Elias sa batis ng Cison, at pinatay roon. Ug si Elias miingon kanila: Kuhaa ang mga manalagna ni Baal; ayaw pagpakalagiwa ang usa kanila, ug gidala sila kang Elias ngadto sa sapa sa Cison, ug gipamatay sila didto. At sinabi ni Elias kay Achab, Ikaw ay umahon, kumain ka at uminom ka; sapagkat may hugong ng kasaganaan ng ulan. Ug si Elias miingon kang Achab: Tumindog ka, kumaon ug uminum; kay ania ang dinaguok sa pagkadaghan sa ulan. Sa gayo'y umahon si Achab upang kumain at uminom. At si Elias ay umahon sa taluktok ng Carmelo; at siya'y yumukod sa lupa, at inilagay ang kaniyang mukha sa pagitan ng kaniyang mga tuhod. Busa si Achab miadto sa pagkaon ug sa pag-inum. Ug si Elias mitungas ngadto sa kinatumyan sa Carmelo; ug siya miyukbo sa iyang kaugalingon patumong sa yuta, ug gibutang ang iyang nawong sa taliwala sa iyang tuhod. At kaniyang sinabi sa kaniyang lingkod, Umahon ka ngayon, tumingin ka sa dakong dagat. At siya'y umahon at tumingin, at nagsabi, Walang anomang bagay. At kaniyang sinabi, Yumaon ka uling makapito. Ug siya miingon sa iyang alagad; Tumungas ka karon, lantawa ang dagat. Ug siya mitungas, ug milantaw, ug miingon; Walay bisan unsa. Ug siya miingon; Lakaw pag-usab sa makapito. At nangyari, sa ikapito, na kaniyang sinabi, Narito, may bumangong isang ulap sa dagat, na kasingliit ng kamay ng isang lalake. At kaniyang sinabi, Ikaw ay yumaon, sabihin mo kay Achab, Ihanda mo ang iyong karo, at ikaw ay lumusong baka ka mapigil ng ulan. Ug nahitabo sa ikapito, nga siya miingon; Tan-awa, dihay mituybo nga usa ka panganod gikan sa dagat, ang kadiyutayon ingon sa kamot sa usa ka tawo. Ug siya miingon: Lakaw ngadto, ingna si Achab: Andama ang imong carro, ug lumugsong ka, aron dili ka maabongan sa ulan. At nangyari, pagkaraan ng sangdali, na ang langit ay nagdilim sa alapaap at hangin, at nagkaroon ng malakas na ulan. At si Achab ay sumakay, at naparoon sa Jezreel. Ug nahitabo sa wala madugay, nga ang kalangitan nagakaitum tungod sa mga panganod ug hangin, ug dihay usa ka dakung ulan. Ug si Achab mikabayo, ug miadto sa Jezreel: At ang kamay ng Panginoon ay nasa kay Elias; at kaniyang binigkisan ang kaniyang mga balakang, at tumakbong nagpauna kay Achab sa pasukan ng Jezreel. Ug ang kamot ni Jehova diha kang Elias; ug gibaksan niya ang iyang hawak, ug midalagan pag-una kang Achab ngadto sa tugkaran sa Jezreel. At sinaysay ni Achab kay Jezabel ang lahat na ginawa ni Elias, at kung paanong kaniyang pinatay ng tabak ang lahat ng mga propeta. Ug gisuginlan ni Achab si Jezabel sa tanan nga gibuhat ni Elias, ug lakip sa tanan nga pagpatay niya sa tanang mga manalagna pinaagi sa pinuti. Nang magkagayo'y nagsugo si Jezabel ng sugo kay Elias, na nagsasabi, Ganito ang gawin sa akin ng mga dios, at lalo na, kung hindi ko gawin ang buhay mo na gaya ng buhay ng isa sa kanila kinabukasan sa may ganitong panahon. Unya si Jezabel nagpaadto sa usa ka sulogoon kang Elias, nga nagaingon: Nan ipabuhat sa mga dios kanako, ug ang labaw pa, kong ako dili makahimo sa imong kinabuhi sa usa kanila sa pagkaugma ingon niining taknaa. At nang makita niya ay bumangon siya, at yumaon dahil sa kaniyang buhay, at naparoon sa Beerseba, na nauukol sa Juda, at iniwan ang kaniyang lingkod doon. Ug sa nakita niya kini mibangon siya, ug milakaw tungod sa iyang kinabuhi, ug miadto sa Beer-seba, nga sakup sa Juda, ug gibiyaan ang iyang alagad didto. Ngunit siya'y lumakad ng paglalakbay na isang araw sa ilang at naparoon, at umupo sa ilalim ng isang punong kahoy na enebro: at siya'y humiling sa ganang kaniya na siya'y mamatay sana, at nagsabi, Sukat na; ngayon, Oh Panginoon kunin mo ang aking buhay; sapagkat hindi ako mabuti kay sa aking mga magulang. Apan siya sa iyang kaugalingon miadto sa usa ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, ug miadto ug milingkod sa ilalum sa usa ka kahoy nga enebro: ug siya nangayo nga siya mamatay unta, ug miingon: Igo na; karon, Oh Jehova, kuhaa ang akong kinabuhi; kay ako dili man labing maayo kay sa akong mga amahan. At siya'y nahiga at natulog sa ilalim ng punong kahoy na enebro; at, narito, kinalabit siya ng isang anghel, at sinabi sa kaniya, Ikaw ay gumising at kumain. Ug siya mihigda ug natulog sa ilalum sa usa ka kahoy nga enebro; ug, ania karon, usa ka manolonda mikablit kaniya, ug miingon kaniya: Tumindog ka ug kumaon. At siya'y tumingin, at, narito, na sa kaniyang ulunan ang isang munting tinapay na luto sa baga, at isang sarong tubig. At siya'y kumain at uminom, at nahiga uli. Ug siya mitan-aw, ug, ania karon, diha sa iyang ulohan ang usa ka book nga mamon nga linuto sa ibabaw sa carbon, ug usa ka tibud-tibud sa tubig. Ug siya mikaon ug miinum, ug mihigda siya sa pag-usab. At ang anghel ng Panginoon ay nagbalik na ikalawa, at kinalabit siya, at sinabi, Ikaw ay bumangon at kumain; sapagkat ang paglalakbay ay totoong malayo sa ganang iyo. Ug ang manolonda ni Jehova mianha pag-usab sa ikaduha, ug gikablit siya, ug miingon: Tumindog ka ug kumaon, tungod kay ang panaw halayo ra kaayo alang kanimo. At siya'y bumangon, at kumain, at uminom, at siya'y yumaon sa lakas ng pagkaing yaon, na apat na pung araw at apat na pung gabi hanggang sa Horeb sa bundok ng Dios. Ug siya mibangon, ug mikaon, ug miinum ug miadto tungod sa kusog niadtong makaon sa kap-atan ka adlaw ug sa kap-atan ka gabii ngadto sa Horeb, ang bukid sa Dios. At siya'y naparoon sa isang yungib, at tumuloy roon: at, narito, ang salita ng Panginoon ay dumating sa kaniya, at sinabi niya sa kaniya, Ano ang ginagawa mo rito Elias? Ug siya miadto ngadto sa usa ka langub ug mipahulay didto; ug, ania karon, ang pulong ni Jehova midangat kaniya, ug siya miingon kaniya: Unsay imong gibuhat dinhi, Elias? At sinabi niya, Ako'y naging totoong marubdob dahil sa Panginoon, sa Dios ng mga hukbo; sapagkat pinabayaan ng mga anak ni Israel ang iyong tipan, ibinagsak ang iyong mga dambana, at pinatay ng tabak ang iyong mga propeta: at ako, ako lamang, ang naiwan; at kanilang pinaguusig ang aking buhay, upang kitlin. Ug siya miingon: Ako nangabugho sa hilabihan tungod kang Jehova, ang Dios sa mga panon; kay ang mga anak sa Israel mingsalikway sa imong tugon, gigun-ob ang imong mga halaran, ug gipatay ang imong mga manalagna pinaagi sa pinuti: ug ako, ako na lamang ang nahabilin; ug gipangita nila ang akong kinabuhi, aron sa pagkuha niini. At kaniyang sinabi, Ikaw ay yumaon, at tumayo ka sa ibabaw ng bundok sa harap ng Panginoon. At, narito, ang Panginoon ay nagdaan, at bumuka ang mga bundok sa pamamagitan ng isang malaki at malakas na hangin, at pinagputolputol ang mga bato sa harap ng Panginoon; ngunit ang Panginoon ay wala sa hangin: at pagkatapos ng hangin ay isang lindol; ngunit ang Panginoon ay wala sa lindol: Ug siya miingon; Lumakaw ka, ug tumindog ka sa ibabaw sa bukid sa atubangan ni Jehova. Ug, ania karon, si Jehova milabay, ug usa ka daku ug makusog nga hangin mibuak sa mga bukid, ug mibuak sa ginagmay sa mga bato sa atubangan ni Jehova, apan si Jehova wala diha sa hangin: ug sa tapus sa hangin, ang usa ka linog; apan si Jehova wala diha sa linog: At pagkatapos ng lindol ay apoy; ngunit ang Panginoon ay wala sa apoy: at pagkatapos ng apoy ay isang marahang bulong na tinig. Ug sa tapus sa linog, ang usa ka kalayo; apan si Jehova wala diha sa kalayo: ug sa tapus sa kalayo, ang usa ka malinawon nga diyutayng tingog. At nangyari, nang marinig ni Elias, ay tinakpan niya ang kaniyang mukha ng kaniyang balabal, at lumabas, at tumayo sa pasukan sa yungib. At, narito, dumating ang isang tinig sa kaniya, at nagsabi, Ano ang ginagawa mo rito Elias? Ug mao kadto, sa nadunggan ni Elias kini, nga iyang giputos ang iyang nawong sa iyang kupo, ug migula, ug mitindog sa baba sa langub. Ug, ania karon, may miabut kaniya nga usa ka tingog, ug miingon: Unsay imong gibuhat dinhi, Elias? At kaniyang sinabi, Ako'y naging totoong marubdob dahil sa Panginoon, sa Dios ng mga hukbo: sapagkat pinabayaan ng mga anak ni Israel ang iyong tipan, ibinagsak ang iyong mga dambana, at pinatay ng tabak ang iyong mga propeta; at ako, ako lamang, ang naiwan; at kanilang pinaguusig ang buhay ko, upang kitlin. Ug siya miingon: Ako nangabugho sa hilabihan tungod kang Jehova, ang Dios sa mga panon; kay ang mga anak sa Israel nanagsalikway sa imong tugon, gigun-ob ang imong mga halaran, ug gipatay ang imong mga manalagna pinaagi sa pinuti; ug ako, bisan ako na lamang, ang nahibilin; ug gipangita nila ang akong kinabuhi aron sa pagkuha niini. At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Ikaw ay yumaon, bumalik ka sa iyong lakad sa ilang ng Damasco: at pagdating mo, ay iyong pahiran ng langis si Hazael upang maging hari sa Siria. Ug si Jehova miingon kaniya. Lumakaw ka, balik sa imong dalan ngadto sa kamingawan sa Damasco: ug kun moabut ka, dihogan mo si Hazael aron magahari sa Siria; At si Jehu na anak ni Nimsi ay iyong papahiran ng langis upang maging hari sa Israel: at si Eliseo na anak ni Saphat sa Abel-mehula ay iyong papahiran ng langis upang maging propeta na kahalili mo. Ug si Jehu, ang anak nga lalake ni Nimsi, imong dihogan aron magahari sa Israel; ug si Eliseo, ang anak nga lalake ni Saphat, Abel-mehula, imong dihogan aron mahimong manalagna ilis kanimo. At mangyayari na ang makatanan sa tabak ni Hazael ay papatayin ni Jehu: at ang makatanan sa tabak ni Jehu ay papatayin ni Eliseo. Ug mahitabo, nga siya nga makagawas sa pinuti ni Hazael, pagapatyon ni Jehu; ug siya nga makagawas sa pinuti ni Jehu, pagapatyon ni Eliseo. Gayon ma'y iiwan ko'y pitong libo sa Israel, lahat na tuhod na hindi nagsiluhod kay Baal, at lahat ng bibig na hindi nagsihalik sa kaniya. Apan magbilin ako alang kanako ug pito ka libo sa Israel, ang tanang mga tuhod nga wala mapilo sa atubangan ni Baal, ug ang tagsatagsa ka baba nga wala makahalok kaniya. Sa gayo'y umalis siya roon at nasumpungan niya si Eliseo na anak ni Saphat, na nag-aararo, na may labing dalawang parehang baka sa unahan niya, at siya'y kasabay ng ikalabing dalawa: at dinaanan siya ni Elias at inihagis sa kaniya ang balabal niya. Busa siya mipahawa didto, ug nakaplagan si Eliseo, ang anak nga lalake ni Saphat, nga nagadaro, uban ang napulo ug duha ka yugo sa mga vaca nga nagauna kaniya, ug siya tupad sa ikanapulo ug duha: ug si Elias miadto kaniya, ug gitabonan siya sa iyang kupo. At kaniyang iniwan ang mga baka, at tumakbong sinundan si Elias, at sinabi, Isinasamo ko sa iyo na pahagkan mo sa akin ang aking ama at aking ina, at susunod nga ako sa iyo. At sinabi niya sa kaniya, Bumalik ka uli; sapagkat ano ang ginawa ko sa iyo? Ug iyang gibiyaan ang mga vaca ug midalagan nunot kang Elias, ug miingon: Ako nagahangyo kanimo, pahagka ako sa akong amakan ug sa akong inahan, ug unya monunot ako kanimo. Ug siya miingon kaniya: Bumalik ka pag-usab; kay unsa ang akong nabuhat kanimo? At siya'y bumalik na mula sa pagsunod sa kaniya, at kinuha ang parehang mga baka, at pinatay ang mga yaon, at inilaga ang laman ng mga yaon sa pamamagitan ng mga kasangkapan ng mga baka, at ibinigay sa bayan, at kanilang kinain. Nang magkagayo'y tumindig siya, at sumunod kay Elias, at naglingkod sa kaniya. Ug siya mibalik gikan sa pagnunot kaniya, ug gikuha ang yugo sa mga vaca ug gipatay sila, ug giasal ang ilang unod sa mga galamiton sa mga vaca, ug gihatag sa katawohan, ug sila nangaon. Unya siya mibangon, ug minunot kang Elias, ug nag-alagad kaniya. At pinisan ni Ben-adad na hari sa Siria ang buong hukbo niya: at may tatlong put dalawang hari na kasama siya, at mga kabayo, at mga karo: at siya'y umahon at kinubkob ang Samaria, at nilabanan yaon. Ug gitigum ni Ben-adad nga hari sa Siria ang tanan nga iyang mga panon, ug may katloan ug duha ka hari kauban niya, ug mga kabayo ug mga carro; ug mitungas siya ug gilibutan ang Samaria, ug nakig-away batok niana. At siya'y nagsugo ng mga sugo kay Achab na hari sa Israel, sa loob ng bayan, at sinabi niya sa kaniya, Ganito ang sabi ni Ben-adad, Ug siya nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Achab, hari sa Israel, ngadto sa ciudad, ug miingon kaniya: Mao kini ang gipamulong ni Ben-adad, Ang iyong pilak at ang iyong ginto ay akin: pati ng iyong mga asawa at ng iyong mga anak, ang mga pinaka mahusay, ay akin. Ang imong salapi ug ang imong bulawan, ako; ang imong mga asawa usab, ug ang imong mga anak, bisan ang labing maanyag, ako man. At ang hari ng Israel ay sumagot, at nagsabi, Ayon sa iyong sabi, panginoon ko, Oh hari; ako'y iyo, at lahat ng aking tinatangkilik. Ug ang hari sa Israel mitubag ug miingon: Kana sumala sa imong gipamulong, ginoo, Oh hari; ako imo man, ug ang tanan nga ania kanako. At ang mga sugo ay bumalik, at nagsabi, Ganito ang sinasalita ni Ben-adad na sinasabi, Ako'y tunay na nagsugo sa iyo, na nagpapasabi, Iyong ibibigay sa akin ang iyong pilak, at ang iyong ginto, at ang iyong mga asawa, at ang iyong mga anak; Ug ang mga sinugo ming-anhi pag-usab, ug miingon: Sa ingon niini namulong si Ben-adad, sa pag-ingon: Ako sa pagkatinuod nagapasugo kanimo, nga nagaingon: Ihatag mo kanako ang imong salapi, ug ang imong bulawan, ug ang imong mga asawa, ug ang imong mga anak; Ngunit susuguin ko sa iyo kinabukasan ang aking mga lingkod; sa may ganitong panahon, at kanilang sasaliksikin ang iyong bahay, at ang mga bahay ng iyong mga lingkod, at mangyayari, na anomang maligaya sa harap ng iyong mga mata ay hahawakan nila ng kanilang kamay, at dadalhin. Apan paadtoon ko kanimo ang akong mga sulogoon ugma, maingon niining takna, ug ilang susihon ang imong balay, ug ang mga balay sa imong alagad; ug mahitabo nga bisan unsa nga matahum sa imong mga mata, ilang ibutang kana sa ilang mga kamot, ug kuhaon. Nang magkagayo'y tinawag ng hari ng Israel ang lahat na matanda sa lupain, at sinabi, Isinasamo ko sa inyo na inyong tandaan at tingnan kung paanong ang taong ito'y humahanap ng pakikipagkaalit: sapagkat kaniyang ipinagbilin ang aking mga asawa, at aking mga anak, at aking pilak, at aking ginto; at hindi ko ipinahindi sa kaniya. Unya ang hari sa Israel nagpatawag sa tanang mga anciano sa yuta, ug miingon: Timan-i, ako nagahangyo kaninyo, ug, ania karon, kong giunsa niining tawohana ang pagpangita sa kadautan; kay nagapasugo kanako alang sa akong mga asawa, ug sa akong mga anak, ug sa akong salapi ug sa akong bulawan; ug ako wala magdumili kaniya. At sinabi sa kaniya ng lahat na matanda at ng buong bayan, Huwag mong dinggin, o tulutan man. Ug ang tanang mga anciano ug ang tibook katawohan miingon kaniya: Dili ka magapanumbaling, ni magsugot ka. Kayat kaniyang sinabi sa mga sugo ni Ben-adad, Saysayin ninyo sa aking panginoon na hari, Ang lahat na iyong ipinasugo sa iyong lingkod ng una ay aking gagawin: ngunit ang bagay na ito ay hindi ko magagawa. At ang mga sugo ay nagsialis at nagsipagbalik ng salita sa kaniya. Busa siya miingon sa mga sinugo ni Ben-adad: Suginli ang akong ginoong hari, nga ang tanan nga imong gikinahanglan pinaagi sa imong alagad sa sinugdan akong buhaton; apan kining butanga dili nako mahimo. Ug ang mga sinugo nanglakaw, ug gidala kaniya pag-usab ang pulong. At si Ben-adad ay nagsugo sa kaniya, at nagsabi, Gawing gayon ng mga dios sa akin, at lalo na kung ang alabok sa Samaria ay magiging sukat na dakutin ng buong bayan na sumusunod sa akin. Ug si Ben-adad nagpadala kaniya, ug miingon: Ang mga dios magabuhat sa ingon kanako, ug labaw pa usab, kong ang abug sa Samaria makaigo sa mga hakup alang sa tanang katawohan nga nagasunod kanako. At ang hari sa Israel ay sumagot, at nagsabi, Saysayin ninyo sa kaniya na huwag maghambog ang nagbibigkis ng sakbat na gaya ng naghuhubad. Ug ang hari sa Israel mitubag ug miingon: Suginli siya, ayaw pagpagarboha siya nga nagabakus sa iyang hawak sa hinagiban ingon man siya nga nagahukas niana. At nangyari, nang marinig ni Ben-adad ang pasugong ito, sa paraang siya'y umiinom, siya, at ang mga hari sa mga kulandong, na kaniyang sinabi sa kaniyang mga lingkod, Magsihanay kayo. At sila'y nagsihanay laban sa bayan. Ug nahitabo, sa pagkadungog ni Ben-adad niining balitaa, sa nagainum siya, siya ug ang mga hari nga didto sa mga pabiyon, nga siya miingon sa iyang alagad: Managtalay kamo alang sa gubat. Ug sila nanagtalay alang sa gubat batok sa ciudad. At, narito, isang propeta ay lumapit kay Achab na hari sa Israel, at nagsabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, Nakita mo ba ang lubhang karamihang ito? narito, aking ibibigay sa iyong kamay sa araw na ito; at iyong makikilala na ako ang Panginoon. Ug, ania karon, usa ka manalagna miduol kang Achab nga hari sa Israel, ug miingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Nakita mo ba kining tibook nga dakung panon? ania karon, itugyan ko kini sa imong kamot niining adlawa; ug ikaw mahibalo nga ako mao si Jehova. At sinabi ni Achab, Sa pamamagitan nino? At kaniyang sinabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, Sa pamamagitan ng mga bataan ng mga prinsipe sa mga lalawigan. Nang magkagayo'y sinabi niya, Sino ang magpapasimula ng pagbabaka? At siya'y sumagot, Ikaw. Ug si Achab miingon: Pinaagi kang kinsa? Ug siya miingon: Sa ingon niini namulong si Jehova: Pinaagi sa mga batan-on sa mga principe sa mga lalawigan. Unya siya miingon: Kinsay mosugod sa gubat? Ug siya mitubag: Ikaw. Nang magkagayo'y kaniyang hinusay ang mga bataan ng mga prinsipe sa mga lalawigan, at sila'y dalawang daan at tatlong put dalawa; at pagkatapos ay kaniyang pinisan ang buong bayan, ang lahat ng mga anak ni Israel, na may pitong libo. Unya iyang giihap ang mga batan-ong lalake sa mga principe sa mga lalawigan, ug sila duha ka gatus katloan ug duha: ug sunod kanila iyang giihap ang tibook katawohan, bisan ang tanang mga anak sa Israel, nga may pito ka libo. At sila'y nagsialis ng katanghaliang tapat. Ngunit si Ben-adad ay umiinom na lango sa mga kulandong, siya, at ang mga hari, na tatlong put dalawang hari na nagsisitulong sa kaniya. Ug sila minggula sa udto. Apan si Ben-adad nga nag-inum nga nahubog didto sa mga pabiyon, siya ug ang mga hari, ang katloan ug duha ka mga hari nga mga mingtabang kaniya. At ang mga bataan ng mga prinsipe sa mga lalawigan ay nagsilabas na una; at si Ben-adad ay nagsugo, at isinaysay nila sa kaniya, na sinabi, May mga taong nagsilabas na mula sa Samaria. Ug ang mga batan-ong lalake sa mga principe sa mga lalawigan nanag-una paggula; ug si Ben-adad nagpadala, ug ilang gisuginlan siya, nga nagaingon: May mga tawo nga nagagikan sa Samaria. At kaniyang sinabi, Maging sila'y magsilabas sa ikapapayapa, ay hulihin ninyong buhay; o maging sila'y magsilabas sa pakikidigma, ay hulihin ninyong buhay. Ug siya miingon: Bisan nanganhi sila sa kalinaw, dakpa silang buhi; kun sila nanganhi sa pagpakiggubat, dakpa silang buhi. Sa gayo'y ang mga ito ay lumabas sa bayan, ang mga bataan ng mga prinsipe sa mga lalawigan, at ang hukbong sumusunod sa kanila. Busa nanggula sa ciudad, ang mga batan-ong lalake sa mga principe sa mga lalawigan, ug ang mga kasundalohan nga nagasunod kanila. At pinatay ng bawat isa ang kanikaniyang kalabang lalake; at ang mga taga Siria ay nagsitakas, at hinabol sila ng Israel; at si Ben-adad na hari sa Siria ay tumakas na nakasakay sa isang kabayo na kasama ng mga mangangabayo. Ug silang tagsatagsa mipatay sa iyang tawo; ug ang mga Sirianhon nangalagiw, ug ang mga Israelhanon minglutos kanila: ug si Ben-adad, ang hari sa Siria nakagawas nga nagkabayo uban sa mga mangangabayo. At ang hari sa Israel ay lumabas, at sinaktan ang mga kabayo at mga karo, at pinatay ang mga taga Siria ng malaking pagpatay. Ug ang hari sa Israel migula, ug gilaglag ang mga kabayo ug ang mga carro, ug gipamatay ang mga Sirianhon sa usa ka dakung kamatay. At ang propeta ay lumapit sa hari sa Israel, at nagsabi sa kaniya, Ikaw ay yumaon, magpakalakas ka, at iyong tandaan, at tingnan mo kung ano ang iyong ginagawa; sapagkat sa pagpihit ng taon ay aahon ang hari sa Siria laban sa iyo. Ug ang manalagna miduol sa hari sa Israel, ug miingon kaniya: Lakaw, paglig-on sa imong kaugalingon, ug timan-i, ug tan-awa ang imong gibuhat; kay sa sunod nga tuig ang hari sa Siria mosulong batok kanimo. At sinabi ng mga lingkod ng hari sa Siria sa kaniya, Ang kanilang dios ay dios sa mga burol; kayat sila'y nagsipanaig sa atin: ngunit magsilaban tayo laban sa kanila sa kapatagan, at walang pagsalang tayo'y magiging lalong malakas kay sa kanila. Ug ang mga alagad sa hari sa Siria miingon kaniya: Ang ilang dios maoy dios sa mga kabungtoran; busa sila mga makusog labi pa kay kanato: apan makig-away kita kanila didto sa kapatagan ug sa walay duhaduha kita mahimong makusog labi pa kay kanila. At gawin mo ang bagay na ito; alisin mo ang mga hari sa kanikaniyang kalagayan, at maglagay ka ng mga punong kawal na kahalili nila: Ug buhata kining butanga: kuhaa kining mga hari, ang tagsatagsa ka tawo gikan sa iyang dapit, ug butangi ug mga capitan nga ilis kanila; At bumilang ka sa iyo ng isang hukbo, na gaya ng hukbo na iyong ipinahamak, kabayo kung kabayo, at karo kung karo: at tayo'y magsisilaban sa kanila sa kapatagan, at walang pagsalang tayo'y magiging lalong malakas kay sa kanila. At kaniyang dininig ang kanilang tinig at ginawang gayon. Ug mag-ihap ka ug usa ka panong sundalo, sama sa panon nga imong nawala, kabayo alang sa kabayo ug carro alang sa carro; ug kita makig-away kanila didto sa kapatagan ug sa walay duhaduha kita makusog labi pa kay kanila. Ug iyang gipamati ang ilang tingog, ug nagahimo sa ingon. At nangyari, sa pagpihit ng taon, na hinusay ni Ben-adad ang mga taga Siria at umahon sa Aphec upang lumaban sa Israel. Ug nahitabo sa pag-abut sa sumad nga tuig, nga si Ben-adad nagaihap sa mga Sirianhon, ug mitungas ngadto sa Aphec, sa pagpakig-away batok sa Israel. At ang mga anak ng Israel ay nangaghusay rin, at nangagbaon, at nagsiyaon laban sa kanila: at ang mga anak ng Israel ay humantong sa harap nila na wari dalawang munting kawang anak ng kambing; ngunit linaganapan ng mga taga Siria ang lupain. Ug ang mga anak sa Israel giihap, ug gipabalonan sa makaon, ug miasdang batok kanila: ug ang mga anak sa Israel nanagpahaluna sa atbang nila sama sa duha ka gagmay nga panon sa mga nating kanding; apan ang mga Sirianhon nakapuno sa yuta. At isang lalake ng Dios ay lumapit at nagsalita sa hari ng Israel at nagsabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, Sapagkat sinabi ng mga taga Siria, Ang Panginoon ay dios sa mga burol, ngunit hindi siya dios sa mga libis: kayat aking ibibigay ang buong malaking karamihang ito sa iyong kamay, at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Ug ang usa ka tawo sa Dios miduol ug namulong sa hari sa Israel, ug miingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, tungod kay ang mga Sirianhon nanag-ingon: Si Jehova mao ang usa ka dios sa mga kabungtoran, apan dili siya usa ka dios sa mga walog; busa itugyan ko kining dakung panon sa imong kamot, ug ikaw manghibalo nga ako mao si Jehova. At sila'y humantong na ang isa ay tapat sa isa na pitong araw. At nagkagayon, nang sa ikapitong araw, ay sinimulan ang pagbabaka; at ang mga anak ni Israel ay nagsipatay sa mga taga Siria ng isang daang libong nangaglalakad sa isang araw. Ug sila mingpahaluna nga nanag-atbang sa pito ka adlaw. Ug mao kadto, nga sa ikapito ka adlaw ang gubat nagsugod; ug ang mga anak sa Israel mingpatay gikan sa mga Sirianhon usa ka gatus ka libo ka tawo nga nagtiniil sa usa ka adlaw. Ngunit ang nangatira ay nagsitakas sa Aphec sa loob ng bayan; at ang kuta ay nabuwal sa dalawang put pitong libong lalake na nangatira. At si Ben-adad ay tumakas at pumasok sa bayan, sa isang silid na pinakaloob. Apan ang salin mingkalagiw ngadto sa Aphec, ngadto sa sulod sa ciudad; ug ang kuta napukan sa ibabaw sa kaluhaan ug pito ka libo ka tawo nga nanghibilin. Ug si Ben-adad mikalagiw, ug miadto sa ciudad, ngadto sa kinasudlan sa lawak. At sinabi ng kaniyang mga lingkod sa kaniya, Narito, ngayon, aming narinig na ang mga hari sa sangbahayan ng Israel ay maawaing mga hari: isinasamo namin sa iyo na kami ay papagbigkisin ng magaspang na kayo sa aming mga balakang, at mga lubid sa aming mga leeg at labasin namin ang hari ng Israel: marahil, kaniyang ililigtas ang iyong buhay. Ug ang iyang mga alagad miingon kaniya: Ania karon, kami nakadungog karon nga ang mga hari sa balay sa Israel mga maloloy-ong hari: kami nagahangyo kanimo nga magbutang kita sa sako sa atong mga hawak, ug mga pisi sa atong mga ulo, ug manggula ngadto sa hari sa Israel: basin na lamang siya magaluwas sa imong kinabuhi. Sa gayo'y nagsipagbigkis sila ng magaspang na kayo sa kanilang mga balakang, at mga lubid sa kanilang mga leeg, at nagsiparoon sa hari ng Israel, at nagsipagsabi, Sinasabi ng iyong lingkod na si Ben-adad, Isinasamo ko sa iyo, na tulutan mong ako'y mabuhay. At sinabi niya, Siya ba'y buhay pa? siya'y aking kapatid. Busa nanagbakus sila ug sako sa ilang mga hawak, ug nanagbutang ug mga pisi sa ilang mga ulo, ug nangadto sa hari sa Israel, ug miingon: Ang imong alagad nga si Ben-adad miingon: Ako nagahangyo kanimo, buhia ako. Ug si Achab miingon: Buhi pa ba siya? Siya akong igsoon. Minatyagan ngang maingat ng mga lalake, at nagsipagmadaling hinuli kung sa ano nandoon ang kaniyang pagiisip: at kanilang sinabi, Ang iyong kapatid na si Ben-adad. Nang magkagayo'y sinabi niya, Kayo'y magsiyaon, dalhin ninyo siya sa akin. Nang magkagayo'y nilabas siya ni Ben-adad; at kaniyang pinasampa sa karo. Karon ang mga tawo nanagpaniid nga masinabuton, ug naghinanali sa pagdakup kong kadto mao ba ang iyang hunahuna; ug sila miingon: Ang imong igsoon nga si Ben-adad. Unya siya miingon: Lakaw kamo, dad-a siya. Unya si Ben-adad miadto kaniya; ug iyang gipasaka siya sa carro. At sinabi ni Ben-adad sa kaniya, Ang mga bayan na sinakop ng aking ama sa iyong ama ay aking isasauli; at ikaw ay gagawa sa ganang iyo ng mga lansangan sa Damasco, gaya ng ginawa ng aking ama sa Samaria. At ako, sabi ni Achab, payayaunin kita sa tipang ito. Sa gayo'y nakipagtipan siya sa kaniya, at pinayaon niya siya. Ug si Ben-adad miingon kaniya: Ang mga ciudad nga nakuha sa akong amahan gikan sa imong amahan akong iuli; ug ikaw maghimo sa mga dalan alang kanimo sa Damasco, ingon sa gihimo sa akong amahan sa Samaria. Ug ako, miingon si Achab, magapaadto kanimo uban niining pakigsaad. Busa siya naghimo sa usa ka pakigsaad uban kaniya, ug gipaadto siya. At isang lalake sa mga anak ng mga propeta ay nagsabi sa kaniyang kasama sa pamamagitan ng salita ng Panginoon, Isinasamo ko sa iyo na saktan mo ako. At tumanggi ang lalake na saktan niya. Ug usa ka tawo sa mga anak nga lalake sa mga manalagna miingon sa iyang kauban, pinaagi sa pulong ni Jehova: Samari ako, nagahangyo ako kanimo. Ug ang tawo midumili sa pagsamad kaniya. Nang magkagayo'y sinabi niya sa kaniya, Sapagkat hindi mo sinunod ang tinig ng Panginoon, narito, pagkahiwalay mo sa akin, ay papatayin ka ng isang leon. At pagkahiwalay niya sa kaniya, ay nasumpungan siya ng isang leon, at pinatay siya. Unya siya miingon kaniya: Tungod kay ikaw wala magtuman sa pulong ni Jehova, ania karon, sa diha nga ikaw mahamulag kanako ang usa ka leon mopatay kanimo. Ug sa diha nga siya nahamulag kaniya, hipalgan siya sa usa ka leon, ug gipatay siya. Nang magkagayo'y nakasumpong siya ng isang lalake, at nagsabi, Isinasamo ko sa iyo na saktan mo ako. At sinaktan siya ng lalake, na sinaktan at sinugatan siya. Unya siya nakakaplag ug laing tawo, ug miingon: Samari ako, nagahangyo ako kanimo. Ug ang tawo mitigbas kaniya, nga mitigbas ug misamad kaniya. Sa gayo'y umalis ang propeta at hinintay ang hari sa daan, at nagpakunwari na may isang piring sa kaniyang mga mata. Busa ang manalagna mipahawa, ug naghulat sa hari duol sa alagianan, ug nagtakuban sa iyang kaugalingon pinaagi sa taptap ibabaw sa iyang mga mata. At pagdadaan ng hari ay kaniyang sinigawan ang hari: at kaniyang sinabi, Ang iyong lingkod ay lumabas sa gitna ng pagbabaka; at, narito, isang lalake ay lumihis, at nagdala ng isang lalake sa akin, at nagsabi, Ingatan mo ang lalaking ito: kung sa anomang paraan ay makatanan siya, ang iyo ngang buhay ang mapapalit sa kaniyang buhay, o magbabayad ka kaya ng isang talentong pilak. Ug sa pag-agi sa hari, siya misinggit sa hari; ug siya miingon: Ang imong alagad migula ngadto sa kinataliwad-an sa gubat, ug, ania karon, ang usa ka tawo mitipas ug nagdala ug usa ka tawo kanako, ug miingon: Bantayi kining tawohana: kong sa bisan unsang paagi siya mawala, nan ang imong kinabuhi ipahinungod alang sa iyang kinabuhi, kun sa laing paagi ikaw magabayad ug usa ka talento nga salapi. At sa paraang ang iyong lingkod ay may ginagawa rito at doon, siya'y nakaalis. At sinabi ng hari ng Israel sa kaniya, Magiging ganyan ang iyong kahatulan: ikaw rin ang magpasiya. Ug sanglit ang imong ulipon nalingaw dinhi ug didto, siya milakaw. Ug ang hari sa Israel miingon kaniya: Sa ingon niana ang imong paghukom; sa imong kaugalingon ikaw makatino niana. At siya'y nagmadali, at inalis niya ang piring sa kaniyang mga mata; at nakilala siya ng hari ng Israel na siya'y isa sa mga propeta. Ug siya nagdali, ug gikuha ang iyang taptap sa iyang mga mata; ug ang hari sa Israel nakaila kaniya nga siya sa mga manalagna. At sinabi niya sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, Sapagkat iyong pinabayaang makatanan sa iyong kamay ang lalake na aking itinalaga sa kamatayan, ang iyo ngang buhay ay papanaw na kapalit ng kaniyang buhay, at ang iyong bayan ng kaniyang bayan. Ug siya miingon kaniya: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Tungod kay imong gibuhian sa imong kamot ang tawo nga akong gilain aron pagalaglagon, busa ang imong kinabuhi ipahinungod alang sa iyang kinabuhi, ug ang imong katawohan ipahinungod sa iyang katawohan. At ang hari ng Israel ay umuwi sa kaniyang bahay na yamot at lunos at, naparoon sa Samaria. Ug ang hari sa Israel miadto sa iyang balay, masulob-on ug wala mahimuot, ug miadto sa Samaria. At nangyari, pagkatapos ng mga bagay na ito, na si Naboth na Jezreelita ay mayroong isang ubasan na nasa Jezreel, na malapit sa bahay ni Achab na hari ng Samaria. Ug nahitabo sa tapus niining mga butanga, nga si Naboth, ang Jezreelnon, may usa ka parrasan nga diha sa Jezreel, haduol kaayo sa palacio ni Achab, hari sa Samaria. At sinalita ni Achab kay Naboth, na sinabi, Ibigay mo sa akin ang iyong ubasan, upang aking tangkilikin na pinaka halamanang pananim, sapagkat malapit sa aking bahay; at aking ipapalit sa iyo na kahalili niyaon ang isang mainam na ubasan kay sa roon; o kung inaakala mong mabuti, aking ibibigay sa iyo ang halaga niyaon na salapi. Ug si Achab misulti kang Naboth, sa pag-ingon: Ihatag kanako ang imong kaparrasan, aron maako kini nga usa ka tanaman sa utanon, tungod kay kini duol sa akong balay; ug mohatag ako kanimo ilis niini usa ka kaparrasan nga labing maayo pa kay niini: kun, gipakaayo mo ang lain, ako mohatag kanimo sa bili niini sa salapi. At sinabi ni Naboth kay Achab, Huwag itulot ng Panginoon sa akin, na aking ibigay ang mana sa aking mga magulang sa iyo. Ug si Naboth miingon kang Achab: Si Jehova nagadili niini kanako, nga igahatag ko kanimo ang panulondon sa akong mga amahan. At pumasok si Achab sa kaniyang bahay na yamot at lunos dahil sa salita na sinalita ni Naboth na Jezreelita sa kaniya: sapagkat kaniyang sinabi, Hindi ko ibibigay sa iyo ang mana sa aking mga magulang. At siya'y nahiga sa kaniyang higaan, at ipinihit ang kaniyang mukha, at ayaw kumain ng tinapay. Ug si Achab miadto sa iyang balay, masulob-on ug wala mahamuot tungod sa pulong nga gipamulong ni Naboth ang Jezreelnon kaniya; kay siya misulti: Dili ko ihatag kanimo ang panulondon sa akong mga amahan. Ug siya mihigda sa iyang higdaanan, ug gilingiw ang iyang nawong, ug wala mokaon sa tinapay. Ngunit si Jezabel na kaniyang asawa ay naparoon sa kaniya, at nagsabi sa kaniya, Bakit ang iyong diwa ay totoong malungkot na hindi ka kumakain ng tinapay? Apan si Jezabel nga iyang asawa miadto kaniya, ug miingon kaniya: Ngano nga ang imong espiritu masulob-on kaayo nga ikaw dili mokaon sa tinapay? At sinabi niya sa kaniya, Sapagkat nagsalita ako kay Naboth na Jezreelita, at nagsabi sa kaniya, Ibigay mo sa akin ang iyong ubasan sa kahalagahang salapi; o kung dili, kung iyong minamabuti, papalitan ko sa iyo ng ibang ubasan: at siya'y sumagot, Hindi ko ibibigay sa iyo ang aking ubasan. Ug siya miingon kaniya: Tungod kay ako misulti kang Naboth ang Jezreelnon, ug miingon kaniya: Ihatag kanako ang imong parrasan tungod sa salapi; kun sa laing paagi, kong mahaangay kanimo, hatagan ko ikaw sa laing kaparrasan ilis niana: ug siya mitubag: Dili ko ihatag kanimo ang akong kaparrasan. At sinabi ni Jezabel na kaniyang asawa sa kaniya, Ikaw ba ngayon ang namamahala sa kaharian ng Israel? ikaw ay bumangon, at kumain ng tinapay, at pasayahin mo ang iyong puso: aking ibibigay sa iyo ang ubasan ni Naboth na Jezreelita. Ug si Jezabel nga iyang asawa miingon kaniya: Nagadumala ba ikaw karon sa gingharian sa Israel? tumindog ka, ug kumaon sa tinapay, ug lipaya ang imong kasingkasing: ihatag ko kanimo ang kaparrasan ni Naboth ang Jezreelnon. Sa gayo'y sumulat siya ng mga sulat sa pangalan ni Achab, at pinagtatakan ng kaniyang tatak; at ipinadala ang mga sulat sa mga matanda at sa mga maginoo na nangasa kaniyang bayan, at nagsisitahang kasama ni Naboth. Busa siya misulat ug mga sulat sa ngalan ni Achab, ug gipatikan kini sa ngalan ni Achab, ug gipatikan sa iyang patik, ug gipadala ang mga sulat ngadto sa mga anciano ug sa mga harianon nga dinha sa ciudad nga namuyo uban kang Naboth. At kaniyang isinulat sa mga sulat, na sinasabi, Mangagtanyag kayo ng isang ayuno at ilagay ninyo si Naboth sa pangulo na kasamahan ng bayan: Ug siya misulat diha sa mga sulat, nga nagaingon: Imantala ninyo ang usa ka pagpuasa, ug ibutang si Naboth sa itaas sa taliwala labaw sa katawohan. At lumagay ang dalawang lalake na mga hamak na tao sa harap niya, at mangagsisaksi laban sa kaniya, na magsipagsabi, Ikaw ay namusong sa Dios at sa hari. At ilabas nga siya, at batuhin siya upang siya'y mamatay. Ug pagbutang ug duruha ka tawo, mga dautang tawo, sa iyang atubangan, ug pasaksiha sila batok kaniya, sa pag-ingon: Ikaw nagtunglo sa Dios sa hari. Unya dad-a siya sa gawas, ug batoa siya ngadto sa kamatayon. At ginawa ng mga tao sa kaniyang bayan, sa makatuwid baga'y ng mga matanda at ng mga maginoo na nagsisitahan sa kaniyang bayan, kung ano ang ipinagutos ni Jezabel sa kanila, ayon sa nangasusulat sa mga sulat na kaniyang ipinadala sa kanila. Ug ang mga tawo sa iyang ciudad, bisan ang mga anciano ug ang mga harianon nga nagapuyo diha sa ciudad niya, nagtuman ingon sa gipadala kanila ni Jezabel, sumala sa nahasulat sa mga sulat nga iyang gipadala kanila. Sila'y nangagtanyag ng isang ayuno, at inilagay si Naboth sa pangulo na kasamahan ng bayan. Sila nagmantala sa usa ka pagpuasa ug gibutang si Naboth sa itaas sa taliwala sa katawohan. At ang dalawang lalake na mga hamak na tao ay nagsipasok at nagsiupo sa harap niya: at ang mga lalake na hamak ay nagsisaksi laban sa kaniya, sa makatuwid baga'y laban kay Naboth sa harap ng bayan, na nagsisipagsabi, Si Naboth ay namusong sa Dios at sa hari. Nang magkagayo'y inilabas nila sa bayan, at binato nila siya ng mga bato, na anopat siya'y namatay. Ug ang duha ka tawo, nga mga dautang tawo, miabut ug milingkod sa atbang niya: ug ang mga dautang tawo mingsaksi batok kaniya, bisan batok kang Naboth, sa atubangan sa katawohan, nga nag-ingon: Si Naboth nagtunglo sa Dios ug sa hari. Unya ilang gidala siya ngadto sa gawas sa ciudad, ug gibato siya ngadto sa kamatayon. Nang magkagayo'y sila'y nagsipagsugo kay Jezabel, na nagsisipagsabi, Si Naboth ay pinagbatuhanan, at patay. Unya sila nagpasugo ngadto kang Jezabel, nga nagaingon: Si Naboth gibato ug namatay na. At nangyari, nang mabalitaan ni Jezabel na si Naboth ay pinagbatuhanan, at patay, na sinabi ni Jezabel kay Achab, Ikaw ay bumangon, ariin mo ang ubasan ni Naboth, na Jezreelita na kaniyang ipinagkait na ibigay sa iyo sa halaga ng salapi: sapagkat si Naboth ay hindi buhay, kundi patay. Ug nahitabo, nga sa pagkadungog ni Jezabel nga si Naboth gibato, ug patay na, si Jezabel miingon kang Achab: Tumindog ka, panag-iyaha ang kaparrasan ni Naboth ang Jezreelnon nga iyang gidumili sa paghatag kanimo pinaagi sa salapi: kay si Naboth dili buhi, kondili patay na. At nangyari, nang mabalitaan ni Achab na patay si Naboth, na bumangon si Achab na bumaba sa ubasan ni Naboth na Jezreelita, upang ariin. Ug nahitabo sa pagkadungog ni Achab nga si Naboth patay na, nga si Achab mitindog aron sa pag-adto sa kaparrasan ni Naboth, ang Jezreelnon, aron manag-iya niini. At ang salita ng Panginoon ay dumating kay Elias na Thisbita, na nagsabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Elias ang Tisbinhon nga nagaingon: Bumangon ka, panaugin mong salubungin si Achab na hari ng Israel, na tumatahan sa Samaria: narito, siya'y nasa ubasan ni Naboth na kaniyang pinapanaog upang ariin. Tumindog ka, lumugsong ka aron sa pagpakigkita kang Achab nga hari sa Israel, nga nagapuyo sa Samaria: ania karon, siya anaa sa kaparrasan ni Naboth, diin siya milugsong aron manag-iya niana. At iyong sasalitain sa kaniya, na sasabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon, Iyo bang pinatay at iyo rin namang inari? at iyong sasalitain sa kaniya, na sasabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon, Sa dakong pinaghimuran ng mga aso ng dugo ni Naboth ay hihimuran ng mga aso ang iyong dugo, sa makatuwid baga'y ang iyong dugo. Ug sumulti ka kaniya, nga magaingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Gipatay mo ba, ug panag-iyahon mo usab? Ug ikaw mamulong kaniya sa pag-ingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Sa dapit diin ang mga iro mitila sa dugo ni Naboth, ang mga iro motila sa imong dugo, bisan ang imo. At sinabi ni Achab kay Elias, Nasumpungan mo ba ako, Oh aking kaaway? At sumagot siya, Nasumpungan kita: sapagkat ikaw ay napabili upang gumawa ng kasamaan sa paningin ng Panginoon. Ug si Achab miingon kang Elias: Nakaplagan mo ba ako, oh akong kaaway? Ug siya mitubag: Nakaplagan ko ikaw, tungod kay gibaligya mo ang imong kaugalingon sa pagbuhat niadtong dautan diha sa mga mata ni Jehova. Narito, aking dadalhan ng kasamaan ka, at aking lubos na papalisin ka, at aking ihihiwalay kay Achab ang bawat anak na lalake, at ang nakukulong at ang naiwan sa kaluwangan sa Israel. Ania karon, ako magadala sa kadautan nganha sa ibabaw nimo, ug magsilhig gayud kanimo, ug magaputol gikan kang Achab sa tagsatagsa ka anak nga lalake, ug kaniya nga natakpan ug kaniya nga nahabilin bisan diin sa Israel. At aking gagawin ang iyong sangbahayan na gaya ng sangbahayan ni Jeroboam na anak ni Nabat, at gaya ng sangbahayan ni Baasa na anak ni Ahia, dahil sa pamumungkahi na iyong iminungkahi sa akin sa galit, at iyong pinapagkasala ang Israel. Ug himoon ko ang imong balay nga sama sa balay ni Jeroboam nga anak nga lalake ni Nabat, ug sama sa balay ni Baasa ang anak nga lalake ni Ahias tungod sa paghagit nga imong gihagit kanako sa pagkasuko, ug naghimo sa Israel sa pagpakasala. At tungkol kay Jezabel ay nagsalita naman ang Panginoon, na nagsabi, Lalapain ng mga aso si Jezabel sa tabi ng kuta ng Jezreel. Ug mahitungod kang Jezabel usab namulong si Jehova, nga nagaingon: Ang mga iro magakaon kang Jezabel tupad sa kuta ni Jezreel. Ang mamatay kay Achab sa bayan ay lalapain ng mga aso; at ang mamatay sa parang ay tutukain ng mga ibon sa himpapawid. Siya nga mamatay uban kang Achab sa ciudad pagakan-on sa mga iro; ug siya nga mamatay diha sa kapatagan pagatuktokon sa mga langgam sa kalangitan. (Ngunit walang gaya ni Achab na nagbili ng kaniyang sarili upang gumawa ng kasamaan sa paningin ng Panginoon, na hinikayat ni Jezabel na kaniyang asawa. (Apan walay sama kang Achab, nga nagabaligya sa iyang kaugalingon sa pagbuhat sa dautan diha sa mga mata ni Jehova, nga gisugyotan ni Jezabel nga iyang asawa. At siya'y gumawa ng totoong karumaldumal sa pagsunod sa mga diosdiosan, ayon sa lahat na ginawa ng mga Amorrheo, na pinalayas ng Panginoon sa harap ng mga anak ni Israel.) Ug naggawi sa pagkadulumtanan gayud pinaagi sa pagnunot sa mga larawan sumala sa tanan nga gihimo sa mga Amorehanon, nga gisalikway ni Jehova sa atubangan sa mga anak sa Israel.) At nangyari, nang marinig ni Achab ang mga salitang yaon, na kaniyang hinapak ang kaniyang mga damit, at nagsuot ng kayong magaspang sa kaniyang katawan, at nagayuno, at nahiga sa kayong magaspang, at lumakad ng marahan. Ug nahitabo sa pagkadungog ni Achab niadtong mga pulonga, iyang gigisi ang iyang mga saput, ug nagsul-ob sa sako sa iyang lawas, ug nagpuasa, ug mihigda nga nagsul-ob sa sako, ug milakat sa dakung kahilum. At ang salita ng Panginoon ay dumating kay Elias na Thisbita, na sinabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Elias ang Tisbinhon, nga nagaingon: Nakita mo ba kung paanong si Achab ay nagpakababa sa harap ko? sapagkat siya'y nagpakababa sa harap ko, hindi ko dadalhin ang kasamaan sa kaniyang mga kaarawan: kundi sa mga kaarawan ng kaniyang anak dadalhin ko ang kasamaan sa kaniyang sangbahayan. Nakita mo ba kong giunsa ni Achab ang pagpaubos sa iyang kaugalingon sa akong atubangan? tungod kay siya nagpaubos sa iyang kaugalingon sa akong atubangan, dili ko dad-on ang kadautan sulod sa iyang mga adlaw; apan sulod sa adlaw sa iyang anak nga lalake dad-on ko ang kadautan sa iyang balay. At sila'y nagpatuloy na tatlong taon na walang pagdidigma ang Siria at ang Israel. Ug sila nagpadayon nga walay gubat totolo ka tuig sa taliwala sa Siria ug Israel. At nangyari, nang ikatlong taon, na binaba ni Josaphat na hari sa Juda ang hari sa Israel. Ug nahitabo sa ikatolo ka tuig, nga si Josaphat ang hari sa Juda milugsong ngadto sa hari sa Israel. At sinabi ng hari sa Israel sa kaniyang mga lingkod, Di ba talastas ninyo na ang Ramoth-galaad ay atin, at tayo'y tatahimik, at hindi natin aagawin sa kamay ng hari sa Siria? Ug ang hari sa Israel miingon sa iyang mga sulogoon: Nahibalo ba kamo nga ang Ramoth sa Galaad ato, ug kita nanagpakahilum, ug kini wala kuhaa nato gikan sa kamot sa hari sa Siria? At sinabi niya kay Josaphat, Sasama ka ba sa akin sa pagbabaka sa Ramoth-galaad? At sinabi ni Josaphat sa hari sa Israel, Ako'y gaya mo, ang aking bayan ay gaya ng iyong bayan, ang aking mga kabayo ay gaya ng iyong mga kabayo. Ug siya miingon kang Josaphat: Mouban ka kanako ngadto sa gubat batok sa Ramoth sa Galaad? Ug si Josaphat miingon sa hari sa Israel: 1 Ako ingon man ikaw, ang akong katawohan ingon man ang imong katawohan, ang akong mga kabayo ingon man ang imong mga kabayo. At sinabi ni Josaphat sa hari sa Israel, Sumangguni ka, isinasamo ko sa iyo, sa salita ng Panginoon ngayon. Ug si Josaphat miingon sa hari sa Israel: Mangutana ka una, ako nagahangyo kanimo, sa pulong ni Jehova. Nang magkagayo'y pinisan ng hari sa Israel ang mga propeta na may apat na raang lalake, at nagsabi sa kanila, Yayaon ba akong laban sa Ramoth-galaad upang bumaka, o uurong ako? At sinabi nila, Umahon ka: sapagkat ibibigay ng Panginoon sa kamay ng hari. Unya ang hari sa Israel nagtigum sa mga manalagna, nga duolan sa upat ka gatus ka tawo, ug miingon kanila: Moadto ba ako batok sa Ramoth sa Galaad sa pagpakiggubat, kun biyaan ko ba kini? Ug sila miingon: Tumungas ka; kay ang Ginoo magatugyan niini sa kamot sa hari. Ngunit sinabi ni Josaphat, Wala ba ritong ibang propeta ng Panginoon upang makapagusisa tayo sa kaniya? Apan si Josaphat miingon: Wala bay lain nga manalagna ni Jehova gawas niini, aron makapangutana kita kaniya? At sinabi ng hari sa Israel kay Josaphat, May isa pang lalake na mapaguusisaan natin sa Panginoon, si Micheas na anak ni Imla: ngunit kinapopootan ko siya; sapagkat hindi siya nanghuhula ng mabuti tungkol sa akin, kundi kasamaan. At sinabi ni Josaphat: Huwag sabihing gayon ng hari. Ug ang hari sa Israel miingon kang Josaphat: Ania pay usa ka tawo nga pinaagi kaniya makapangutana kita mahitungod kang Jehova nga mao si Micheas: anak nga lalake ni Imla: apan ako nagadumot kaniya; kay siya wala magpanagna ug maayo mahitungod kanako, kondili sa dautan. Ug si Josaphat miingon: Dili unta magsulti ang hari sa ingon. Nang magkagayo'y tumawag ang hari sa Israel ng isang punong kawal, at nagsabi, Dalhin mo ritong madali si Micheas na anak ni Imla. Unya ang hari sa Israel mitawag ug usa ka punoan, ug miingon: Kuhaa pagdali si Micheas, ang anak nga lalake ni Imla. Ang hari nga sa Israel at si Josaphat na hari sa Juda, ay nagsiupo kapuwa sa kanikaniyang luklukan, na nakapanamit hari sa isang hayag na dako sa pasukan ng pintuang-bayan ng Samaria; at ang lahat na propeta ay nagsipanghula sa harap nila. Karon ang hari sa Israel ug si Josaphat, ang hari sa Juda, nanaglingkod ang tagsatagsa sa iyang trono, nga nanagsul-ob sa ilang bisti nga harianon, sa usa ka dapit nga dayag sa usa ka tugkaran sa pultahan sa Samaria; ug ang tanang mga manalagna sa ilang atubangan. At si Sedechias na anak ni Chanaana ay gumawa ng mga sungay na bakal, at nagsabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, Sa pamamagitan ng mga ito ay iyong itutulak ang mga taga Siria hanggang sa mangalipol. Ug si Sedechias ang anak nga lalake ni Chanaana naghimo alang kaniya sa mga sungay nga puthaw, ug miingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Uban niini pagasungayon mo ang mga Sirianhon, hangtud nga sila maut-ut. At ang lahat na propeta ay nagsisipanghulang gayon, na nagsisipagsabi, Umahon ka sa Ramoth-galaad, at guminhawa ka: sapagkat ibibigay ng Panginoon sa kamay ng hari. Ug ang tanang mga manalagna nanagpanagna sa ingon, nga nanag-ingon: Tumungas ka ngadto sa Ramoth sa Galaad, ug pagmauswagon ka; kay si Jehova magatugyan niana sa kamot sa hari. At ang sugo na yumaong tumawag kay Micheas ay nagsalita sa kaniya, na nagsasabi, Narito ngayon, ang mga salita ng mga propeta ay mabuti sa hari na magkakaisa: isinasamo ko sa iyo na ang iyong bibig ay maging gaya ng isa sa kanila, at magsalita ka ng mabuti. Ug ang sulogoon nga miadto sa pagtawag kang Micheas misulti kaniya, nga nagaingon: Tan-awa karon, ang mga pulong sa mga manalagna nagpadayag sa maayo alang sa hari sa usa ka baba lamang: himoa ang imong pulong ako nagahangyo kanimo, nga mamaingon sa pulong sa usa kanila, ug magsulti ka ug maayo. At sinabi ni Micheas, Buhay ang Panginoon kung ano ang sabihin ng Panginoon sa akin, yaon ang aking sasalitain. Ug si Micheas miingon: Ingon nga si Jehova buhi, unsay igasulti ni Jehova kanako, kini maoy akong igasulti. At nang siya'y dumating sa hari, sinabi ng hari sa kaniya, Micheas, paroroon ba kami sa Ramoth-galaad upang bumaka, o uurong kami? At kaniyang isinagot sa kaniya, Ikaw ay yumaon, at guminhawa; at ibibigay ng Panginoon yaon sa kamay ng hari. Ug sa paghiadto niya sa hari, ang hari miingon kaniya: Micheas, moadto ba kami sa Ramoth sa Galaad sa pagpakiggubat, kun biyaan ba lamang namo kini? Ug siya mitubag: Tumungas kamo ug magmauswagon; ug si Jehova magahatag niana sa kamot sa hari. At sinabi ng hari sa kaniya, Makailang manunumpa ako sa iyo, na ikaw ay huwag magsalita ng anoman sa akin, kundi ng katotohanan sa pangalan ng Panginoon? Ug ang hari miingon kaniya: Nakapila ba nga ikaw gipapanumpa ko nga magsulti ka sa lunsay matuod kanako sa ngalan ni Jehova? At kaniyang sinabi, Aking nakita ang buong Israel na nangangalat sa mga bundok, na gaya ng mga tupa na walang pastor: at sinabi ng Panginoon, Ang mga ito ay walang panginoon; umuwi ang bawat lalake sa kaniyang bahay na payapa. Ug siya miingon: Nakita ko ang tibook Israel nga nagtibulaag sa ibabaw sa mga kabukiran, sama sa mga carnero nga walay magbalantay: si Jehova miingon: Kini walay agalon; papaulia silang tagsatagsa sa iyang balay sa pakigdait. At sinabi ng hari sa Israel kay Josaphat, Di ba isinaysay ko sa iyo na siya'y hindi manghuhula ng mabuti tungkol sa akin, kundi ng kasamaan? Ug ang hari sa Israel miingon kang Josaphat: Wala ba ako magsugilon kanimo nga siya dili buot magatagna sa maayo mahitungod kanako, kondili sa dautan? At sinabi ni Micheas, Kayat iyong dinggin ang salita ng Panginoon: Aking nakita ang Panginoon na nakaupo sa kaniyang luklukan, at ang buong hukbo ng langit ay nakatayo sa siping niya sa kaniyang kanan at sa kaniyang kaliwa. Ug si Micheas miingon: Busa mamati ka sa pulong ni Jehova: nakita ko si Jehova nga nagalingkod sa iyang trono, ug ang tanang panon sa langit nanagtindog tupad kaniya sa iyang too ug sa iyang wala. At sinabi ng Panginoon, Sinong dadaya kay Achab, upang siya'y umahon at mabuwal sa Ramoth-galaad? At ang isa'y nagsalita ng ganitong paraan; at ang iba'y nagsalita ng gayong paraan. Ug si Jehova miingon: Kinsa ang magahaylo kang Achab, aron moadto ug molumpag sa Ramoth sa Galaad? Ug ang usa namulong niining paagiha; ug ang lain namulong nianang paagiha. At lumabas ang isang espiritu at tumayo sa harap ng Panginoon, at nagsabi, Aking dadayain siya. Ug may migula nga usa ka espiritu, ug mitindog sa atubangan ni Jehova ug miingon: Ako maoy mohaylo kaniya. At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Paano? At kaniyang sinabi, Ako'y lalabas, at magiging magdarayang espiritu sa bibig ng lahat niyang mga propeta. At kaniyang sinabi, Iyong dadayain siya, at mananaig ka rin: lumabas ka, at gawin mong gayon. Ug si Jehova miingon kaniya: Sa unsang paagi? Ug siya miingon: Ako moadto, ug magpakabakakon nga espiritu sa baba sa tanan sa iyang mga manalagna. Ug siya miingon: Ikaw mohaylo kaniya, ug makadaug usab: lumakaw ka, ug buhata ang ingon. Ngayon nga, narito, inilagay ng Panginoon ang magdarayang espiritu sa bibig ng lahat ng iyong mga propetang ito: at ang Panginoon ay nagsalita ng kasamaan tungkol sa iyo. Karon tungod niini, ania karon, si Jehova nagbutang ug usa ka bakakong espiritu sa baba sa tanan niining imong mga manalagna; ug si Jehova namulong sa kadautan mahitungod kanimo. Nang magkagayo'y lumapit si Sedechias na anak ni Chanaana, at sinampal si Micheas, at sinabi, Saan nagdaan ang Espiritu ng Panginoon na mula sa akin, upang magsalita sa iyo? Unya si Sedechias ang anak nga lalake ni Chanaana miduol, ug gisagpa si Micheas sa aping, ug miingon: Diin nga dalana moadto ang Espiritu ni Jehova gikan kanako sa pagsulti kanimo? At sinabi ni Micheas, Narito, iyong makikita sa araw na yaon pagka ikaw ay papasok sa pinakaloob na silid upang magkubli. Ug si Micheas miingon: Ania karon, makita mo ra niadtong adlawa, sa diha nga ikaw moadto sa kinahilitan nga mga lawak sa pagtago sa imong kaugalingon. At sinabi ng hari sa Israel, Kunin mo si Micheas, at ibalik mo kay Amon na tagapamahala ng bayan, at kay Joas na anak ng hari; Ug ang hari sa Israel miingon: Kuhaa si Micheas, ug dad-a siya ngadto kang Ammon, ang gobernador sa ciudad, ug kang Joas, ang anak nga lalake sa hari; At iyong sabihin, Ganito ang sabi ng hari, Ilagay ninyo ang taong ito sa bilangguan, at pakanin ninyo siya ng tinapay ng kadalamhatian at ng tubig ng kadalamhatian hanggang sa ako'y dumating na payapa. Ug ingna: Kini mao ang gipamulong sa hari: Ibutang kining tawohana sa bilanggoan, ug pakan-a siya sa tinapay sa kasakit ug tubig sa kasakit, hangtud nga ako makaanha sa pakigdait. At sinabi ni Micheas, Kung ikaw ay bumalik sa anomang paraan na payapa, ang Panginoon ay hindi nagsalita sa pamamagitan ko. At kaniyang sinabi, Dinggin ninyo, ninyong mga bayan, ninyong lahat. Ug si Micheas miingon: Kong ikaw mobalik gayud sa kalinaw, si Jehova wala magsulti pinaagi kanako. Ug siya miingon: Pamati kamo, mga katawohan, kamong tanan. Sa gayo'y ang hari sa Israel, at si Josaphat na hari sa Juda ay nagsiahon sa Ramoth-galaad. Busa ang hari sa Israel ug si Josaphat, ang hari sa Juda, mitungas ngadto sa Ramoth sa Galaad. At sinabi ng hari sa Israel kay Josaphat, Ako'y magpapakunwaring iba, at paroroon sa pagbabaka; ngunit ikaw ay magsuot ng iyong mga balabal-hari. At ang hari ng Israel ay nagpakunwaring iba, at naparoon sa pagbabaka. Ug ang hari sa Israel miingon kang Josaphat: Ako magatakuban sa akong kaugalingon, ug moadto sa gubat; apan magsul-ob ikaw sa imong mga bisti nga harianon. Ug ang hari sa Israel nagtakuban sa iyang kaugalingon ug miadto sa gubat. Ang hari nga ng Siria ay nagutos sa tatlong put dalawang punong kawal ng kaniyang mga karo, na nagsasabi, Huwag kayong magsilaban kahit sa maliit o sa malaki man, liban lamang sa hari sa Israel. Karon ang hari sa Siria nagsugo sa katloan ug duha ka mga capitan sa iyang mga carro, nga nagaingon: Ayaw pagpakig-away batok sa diyutay bisan sa daku, gawas lamang sa hari sa Israel. At nangyari, nang makita ng mga punong kawal ng mga karo si Josaphat na kanilang sinabi, Walang pagsalang hari sa Israel; at sila'y nagsibalik upang magsilaban sa kaniya: at si Josaphat ay humiyaw. Ug nahitabo sa pagkakita sa mga capitan sa mga carro ni Josaphat nga sila miingon: Sa pagkatinuod kini mao ang hari sa Israel; ug sila mingtipas aron sa pagpakig-away batok kaniya: ug si Josaphat misinggit. At nangyari, nang makita ng mga punong kawal ng mga karo na hindi siyang hari sa Israel, na sila'y humiwalay ng paghabol sa kaniya. Ug nahitabo sa pagkakita sa mga capitan sa mga carro nga kadto dili diya hari sa Israel, sila mingbalik gikan sa paglutos kaniya. At inihilagpos ng isang lalake ang kaniyang pana sa pagbabakasakali, at tinamaan ang hari sa Israel sa pagitan ng mga pagkakasugpong ng sakbat; kayat kaniyang sinabi sa nagpapatakbo ng kaniyang karo, Ipihit mo ang iyong kamay, at ihiwalay mo ako sa hukbo; sapagkat ako'y nasugatan ng malubha. Ug may usa ka tawo nga mingpana sa iyang pana nga dili tinuyo, ug naigo ang hari sa Israel sa taliwala sa sinumpayan sa salokot: busa siya miingon sa cochero sa iyang carro: Pabalika ang imong kamot, ug dad-a ako gawas sa panon; kay daku ang akong pagkasamad. At ang pagbabaka ay lumala nang araw na yaon; at ang hari ay natigil sa kaniyang karo sa harap ng mga taga Siria, at namatay sa kinahapunan: at ang dugo ay bumuluwak sa sugat sa pinakaloob ng karo. Ug ang gubat mikusog niadtong adlawa: ug ang hari gibilin sa iyang carro atbang sa mga Sirianhon, ug namatay sa pagkagabii; ug ang dugo miagay gikan sa samad ngadto sa ilalum sa carro At nagkaroon ng hiyawan sa buong hukbo sa may paglubog ng araw, na nagsasabi, Bawat lalake ay sa kaniyang bayan, at bawat lalake ay sa kaniyang lupain. Ug dihay usa ka singgit gikan sa tibook nga panon sa hapit na mosalop ang adlaw, nga nagaingon: Tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang ciudad, ug tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang yuta. Sa gayo'y namatay ang hari at dinala sa Samaria; at kanilang inilibing ang hari sa Samaria. Busa ang hari namatay, ug gidala ngadto sa Samaria; ug ilang gilubong ang hari didto sa Samaria. At kanilang hinugasan ang karo sa tabi ng tangke ng Samaria; at hinimuran ng mga aso ang kaniyang dugo (ang mga masamang babae nga ay nagsipaligo roon;) ayon sa salita ng Panginoon na kaniyang sinalita. Ug ilang gihugasan ang carro didto sa linaw sa Samaria; ug ang mga iro nanagtila sa iyang dugo (karon ang mga bigaon nanagpanghugas sa ilang kaugalingon didto); sumala sa pulong ni Jehova nga iyang gipamulong. Ang iba nga sa mga gawa ni Achab, at ang lahat niyang ginawa, at ang bahay na garing na kaniyang itinayo, at ang lahat na bayan na kaniyang itinayo, di ba nasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahabilin sa mga buhat ni Achab, ug ang tanan nga iyang gibuhat, ug ang balay nga garing nga iyang gitukod, ug ang tanang mga ciudad nga iyang gitukod, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? Sa gayo'y natulog si Achab na kasama ng kaniyang mga magulang; at si Ochozias na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Busa si Achab natulog uban sa iyang mga amahan; ug si Ochozias nga iyang anak nga lalake mihari nga ilis kaniya. At si Josaphat na anak ni Asa ay nagpasimulang maghari sa Juda, nang ikaapat na taon ni Achab na hari sa Israel. Ug si Josaphat ang anak nga lalake ni Asa nagsugod sa paghari sa Juda sa ikaupat ka tuig ni Achab, hari sa Israel. Si Josaphat ay tatlong put limang taon nang magpasimulang maghari; at siya'y nagharing dalawang put limang taon sa Jerusalem. At ang pangalan ng kaniyang ina ay Azuba na anak ni Silai. Si Josaphat may katloan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kaluhaan ug lima ka tuig sa Jerusalem. Ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Azuba, ang anak nga babaye Silai. At siya'y lumakad ng buong lakad ni Asa na kaniyang ama; hindi siya lumiko sa paggawa ng matuwid sa mga mata ng Panginoon: gayon ma'y ang mga mataas na dako ay hindi inalis; ang bayan ay nagpatuloy na naghahain, at nagsusunog ng kamangyan sa mga mataas na dako. Ug siya naglakat sa tanang dalan ni Asa nga iyang amahan; siya wala tumipas gikan niana, nga nagabuhat sa matarung diha sa mga mata ni Jehova: apan ang mga hatag-as nga dapit wala makuha; ang katawohan nanghalad pa gayud ug nanagsunog sa incienso diha sa hatag-as nga mga dapit. At si Josaphat ay nakipagpayapaan sa hari ng Israel. Ug si Josaphat nakigdait sa hari sa Israel. Ang iba nga sa mga gawa ni Josaphat, at ang kaniyang kapangyarihan na kaniyang ipinakita, at kung paanong siya'y nakidigma, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Karon ang uban nga mga buhat ni Josaphat, ug ang iyang gahum nga iyang gipakita, ug giunsa niya paggubat, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? At ang nangalabi sa mga sodomita na nangalabi sa mga kaarawan ng kaniyang ama na si Asa, ay pinaalis niya sa lupain. Ug ang nahibilin sa mga sodomhanon, nga napabilin sa mga adlaw sa iyang amahan nga si Asa, iyang gipapahawa gikan sa yuta. At walang hari sa Edom: isang kinatawan ay hari. Ug walay hari sa Edom: usa ka gobernador maoy hari. Si Josaphat ay gumawa ng mga sasakyang dagat sa Tharsis, upang pumaroon sa Ophir dahil sa ginto: ngunit hindi sila nagsiparoon; sapagkat ang mga sasakyan ay nangasira sa Ezion-geber. Si Josaphat naghimo ug mga sakayan sa Tarsis aron sa pag-adto sa Ophir tungod sa bulawan: apan wala sila moadto; kay ang mga sakayan nangadugmok didto sa Ezion-geber. Nang magkagayo'y sinabi ni Ochozias na anak ni Achab kay Josaphat, Magsiyaon ang aking mga lingkod na kasama ng iyong mga lingkod sa mga sasakyan. Ngunit tumanggi si Josaphat. Unya si Ochozias, ang anak nga lalake ni Achab, miingon kang Josaphat: Paubana ang akong mga alagad sa imong mga sulogoon didto sa mga sakayan. Apan si Josaphat wala mobuot. At si Josaphat ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David na kaniyang magulang: at si Joram na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Josaphat natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David nga iyang amahan; ug si Joram nga iyang anak nga lalake naghari nga ilis kaniya. Si Ochozias na anak ni Achab ay nagpasimulang maghari sa Israel sa Samaria, nang ikalabing pitong taon ni Josaphat na hari sa Juda, at siya'y nagharing dalawang taon sa Israel. Si Ochozias, ang anak nga lalake ni Achab nagsugod paghari sa Israel didto sa Samaria sa ikanapulo ug pito ka tuig ni Josaphat nga hari sa Juda, ug siya naghari sulod sa duha ka tuig sa Israel. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, at lumakad sa lakad ng kaniyang ama, at sa lakad ng kaniyang ina, at sa lakad ni Jeroboam na anak ni Nabat, na ipinagkasala niya sa Israel. Ug siya naghimo niadtong dautan diha sa mga mata ni Jehova, ug naglakat sa dalan sa iyang amahan, ug sa dalan sa iyang inahan, ug sa dalan ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya nga ang Israel makasala. At ang Moab ay nanghimagsik laban sa Israel pagkamatay ni Achab. Ug ang Moab mialsa batok sa Israel sa tapus ang kamatayon ni Achab. At si Ochozias ay nahulog sa silahia sa kaniyang silid sa itaas na nasa Samaria, at nagkasakit: at siya'y nagsugo ng mga sugo, at nagsabi sa kanila, Kayo ay magsiyaon, usisain ninyo kay Baal-zebub, na dios sa Ecron, kung ako'y gagaling sa sakit na ito. Ug si Ochozias nahulog lahus sa kinuroskuros sa iyang kinatas-an nga lawak didto sa Samaria ug nasakit siya: ug siya nagpadala ug mga sinugo, ug miingon kanila: Lakaw, pangutan-a si Baal-zebub, ang dios sa Ecron, kong mamaayo ba ako niining sakita. Ngunit sinabi ng anghel ng Panginoon kay Elias na Thisbita, Ikaw ay bumangon, umahon ka na salubungin mo ang mga sugo ng hari ng Samaria, at sabihin mo sa kanila, Dahil ba sa walang Dios sa Israel, na kaya kayo'y nagsisiyaon upang magsipagusisa kay Baal-zebub na dios sa Ecron? Apan ang manolonda ni Jehova miingon kang Elias ang Tisbinhon: Tumindog ka, tumungas ka aron hibalagon mo ang mga sinugo sa hari sa Samaria, ug ingna sila: Tungod ba kay walay Dios diha sa Israel, maoy hinungdan nga kamo moadto sa pagpangutana kang Baal-zebub, ang dios sa Ecron? Ngayon nga'y ganito ang sabi ng Panginoon, Ikaw ay hindi bababa sa higaan na iyong sinampahan, kundi walang pagsalang ikaw ay mamamatay. At si Elias ay umalis. Busa karon sa ingon niini namulong si Jehova: Ikaw dili manaug gikan sa higdaanan nga imong gisak-an, apan sa pagkatinuod ikaw mamatay. Ug si Elias milakaw. At ang mga sugo ay nagsibalik sa kaniya, at sinabi niya sa kanila. Bakit kayo'y nagsibalik? Ug ang mga sinugo namalik ngadto kaniya, ug siya miingon kanila: Nganong nahibalik kamo? At sinabi nila sa kaniya, May umahong isang lalake na sinalubong kami, at sinabi sa amin, Kayo'y magsiyaon, magsibalik kayo sa hari na nagsugo sa inyo, at sabihin ninyo sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, Dahil ba sa walang Dios sa Israel na kaya ikaw ay nagsusugo upang magusisa kay Baal-zebub na dios sa Ecron? Kayat hindi ka bababa sa higaan na iyong sinampahan, kundi walang pagsalang ikaw ay mamamatay. Ug sila miingon kaniya: May usa ka tawo nga nakigkita kanamo, ug miingon kanamo: Lakaw, bumalik kamo ngadto sa hari nga nagpaadto kaninyo, ug ingna siya: Kini mao ang giingon ni Jehova: Tungod ba kay walay Dios sa Israel maoy hinungdan nga ikaw nagapaadto sa pagpangutana kang Baalzebub, ang dios sa Ecron? busa ikaw dili manaug gikan sa higdaanan nga imong gisak-an, apan sa pagkatinuod ikaw mamatay. At sinabi niya sa kanila, Anong anyo ng lalaking yaong umahon na sumalubong sa inyo, at nagsaysay sa inyo ng mga salitang ito? Ug siya miingon kanila: Unsa ang kinaiya sa tawo nga nakigkita kaninyo, ug nagsugilon kaninyo niining mga pulonga? At sila'y nagsisagot sa kaniya: Siya'y lalaking mabalahibo at nakabigkis ng bigkis na balat ng hayop sa kaniyang mga balakang. At kaniyang sinabi, Siya'y si Elias na Thisbita. Ug sila mingtubag kaniya: Siya usa ka tawo nga balhiboon, ug nagbakus sa usa ka bakus nga panit libut sa iyang hawak. Ug siya miingon: Kadto mao si Elias ang Tisbinhon. Nang magkagayo'y nagsugo ang hari sa kaniya ng isang punong kawal ng lilimangpuin na kasama ang kaniyang limangpu. At inahon niya siya: at, narito, siya'y nakaupo sa taluktok ng burol. At siya'y nagsalita sa kaniya: Oh lalake ng Dios, sinabi ng hari: Bumaba ka. Unya ang hari nagpadala ngadto kaniya ug usa ka capitan sa tagkalim-an uban sa iyang kalim-an. Ug siya mitungas ngadto kaniya: ug, ania karon, siya naglingkod sa kinatumyan sa bungtod. Ug siya misulti kaniya: Oh tawo sa Dios, ang hari miingon: Lumugsong ka. At si Elias ay sumagot, at nagsabi sa punong kawal ng lilimangpuin: Kung ako'y lalake ng Dios, bumaba ang apoy na mula sa langit, at sakupin ka at ang iyong limangpu. At bumaba ang apoy na mula sa langit, at sinupok siya at ang kaniyang limangpu. Ug si Elias mitubag ug miingon sa capitan sa tagkalim-an: Kong ako usa ka tawo sa Dios, pakanaugon unta ang kalayo gikan sa langit, ug sunogon ikaw ug ang imong tagkalim-on. Ug dihay kalayo nga nanang gikan sa langit, ug giut-ut siya ug ang iyang kalim-an. At muli siyang nagsugo sa kaniya ng ibang punong kawal ng limangpuin na kasama ang kaniyang limangpu. At siya'y sumagot, at nagsabi sa kaniya: Oh lalake ng Dios, ganito ang sabi ng hari, Bumaba kang madali. Ug siya nagpadala pag-usab ug laing capitan sa tagkalim-an uban sa iyang kalim-an. Ug siya mitubag ug miingon kaniya: Oh tawo sa Dios, sa ingon niini namulong ang hari: Lumugsong ka pagdali. At si Elias ay sumagot, at nagsabi sa kanila, Kung ako'y lalake ng Dios, bumaba ang apoy na mula sa langit, at supukin ka at ang iyong limangpu. At ang apoy ng Dios ay bumaba na mula sa langit, at sinupok siya at ang kaniyang limangpu. Ug si Elias mitubag ug miingon kanila: Kong ako ang usa ka tawo sa Dios, pakanaugon unta ang kalayo gikan sa langit, ug ut-uton ikaw ug ang imong kalim-an. Ug ang kalayo sa Dios nanaug gikan sa langit, ug giut-ut siya ug ang iyang kalim-an. At muling siya'y nagsugo ng punong kawal ng ikatlong lilimangpuin na kasama ng kaniyang limangpu. At ang ikatlong punong kawal ng lilimangpuin ay umahon, at naparoon at lumuhod sa harap ni Elias, at namanhik sa kaniya at nagsabi sa kaniya, Oh lalake ng Dios, isinasamo ko sa iyo na ang aking buhay, at ang buhay ng limangpung ito na iyong mga lingkod ay maging mahalaga nawa sa iyong paningin. Ug nagpaadto na usab siya sa ikatolo nga capitan sa tagkalim-an uban sa iyang kalim-an. Ug ang ikatolo ka capitan sa tagkalim-an mitungas, ug miabut ug miluhod sa atubangan ni Elias, ug naghangyo kaniya, ug miingon kaniya: Oh tawo sa Dios, ako nagahangyo kanimo, himoon unta ang akong kinabuhi ug ang kinabuhi niining kalim-an nga imong mga alagad, nga mahal sa imong panan-aw. Narito, bumaba ang apoy na mula sa langit, at sinupok ang dalawang unang punong kawal ng lilimangpuin sangpu ng kanilang limalimangpu; ngunit ang aking buhay nga'y maging mahalaga nawa sa iyong paningin. Ania karon, may kalayo nga nanaug gikan sa langit, ug miut-ut sa duha ka capitan sa kalim-an nga inubanan sa ilang mga tagkalim-an; apan karon himoon unta ang akong kinabuhi nga mahal sa imong mga mata. At sinabi ng anghel ng Panginoon kay Elias, Bumaba kang kasama niya: huwag kang matakot sa kaniya. At siya'y tumindig, at bumabang kasama niya hanggang sa hari. Ug ang manolonda ni Jehova miingon kang Elias: Lumugsong ka uban kaniya: ayaw kahadlok kaniya. Ug siya mitindog, ug milugsong uban kaniya ngadto sa hari. At sinabi niya sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon: Yamang ikaw ay nagsugo ng mga sugo upang magusisa kay Baal-zebub na dios sa Ecron, dahil ba sa walang Dios sa Israel na mapaguusisaan ng kaniyang salita? kayat hindi ka bababa sa higaan na iyong sinampahan, kundi walang pagsalang mamamatay ka. Ug siya miingon kaniya: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ingon nga nakita nga ikaw nagpadala ug mga sinugo sa pagpangutana kang Baal-zebub, ang dios sa Ecron, tungod ba kay walay Dios sa Israel maoy hinungdan nga nangutana ka sa iyang pulong? busa ikaw dili manaug gikan sa higdaanan nga imong gisak-an, apan sa pagkatinuod mamatay ikaw. Sa gayo'y namatay siya, ayon sa salita ng Panginoon na sinalita ni Elias. At si Joram ay nagpasimulang maghari na kahalili niya nang ikalawang taon ni Joram na anak ni Josaphat na hari sa Juda; sapagkat wala siyang anak. Busa siya namatay sumala sa pulong ni Jehova nga gipamulong ni Elias. Ug si Joram nagsugod sa paghari ilis kaniya sa ikaduha nga tuig ni Joram anak ni Josaphat hari sa Juda; tungod kay siya walay anak nga lalake. Ang iba nga sa mga gawa ni Ochozias na kaniyang ginawa, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahibilin nga mga buhat ni Ochozias nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? At nangyari, nang isasampa ng Panginoon si Elias sa langit sa pamamagitan ng isang ipoipo, na si Elias ay yumaong kasama ni Eliseo mula sa Gilgal. Ug nahitabo sa diha nga buot ni Jehova kuhaon si Elias pinaagi sa usa ka alimpulos ngadto sa langit, nga si Elias miadto uban kang Eliseo sukad sa Gilgal. At sinabi ni Elias kay Eliseo, Isinasamo ko sa iyo na maghintay ka rito: sapagkat sinugo ako ng Panginoon hanggang sa Beth-el. At sinabi ni Eliseo, Buhay ang Panginoon, at buhay ang iyong kaluluwa, hindi kita iiwan. Sa gayo'y bumaba sila sa Beth-el. Ug si Elias miingon kang Eliseo: Pabilin dinhi, ako nagahangyo kanimo; kay si Jehova nagpaanhi kanako sa gilay-on nga kutob sa Beth-el. Ug si Eliseo miingon: Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, ako dili mobulag kanimo. Busa sila minglugsong ngadto sa Beth-el. At nilabas ng mga anak ng mga propeta na nasa Beth-el si Eliseo, at nagsipagsabi sa kaniya, Talastas mo ba na ihihiwalay ng Panginoon ang iyong panginoon sa iyong ulo ngayon? At kaniyang sinabi, Oo, talastas ko; pumayapa kayo. Ug ang mga anak nga lalake sa mga manalagna nga didto sa Beth-el ming-adto kang Eliseo, ug miingon kaniya: Nahibalo ba ikaw nga ang imong agalon kuhaon ni Jehova gikan sa imong ulo niining adlawa? Ug siya miingon: Oo, ako nahibalo niini; humilom kamo. At sinabi ni Elias sa kaniya, Eliseo, isinasamo ko sa iyo na maghintay ka rito; sapagkat sinugo ako ng Panginoon sa Jerico. At kaniyang sinabi, Buhay ang Panginoon, at buhay ang iyong kaluluwa, hindi kita iiwan. Sa gayo'y nagsiparoon sila sa Jerico. Ug si Elias miingon kaniya: Eliseo, pabilin dinhi, ako nagahangyo kanimo; kay si Jehova nagpaadto kanako ngadto sa Jerico. Ug siya miingon; Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, ako dili mobulag kanimo. Busa sila ming-adto sa Jerico. At nagsilapit kay Eliseo ang mga anak ng mga propeta na nangasa Jerico, at nagsipagsabi sa kaniya, Talastas mo ba na ihihiwalay ng Panginoon ang iyong panginoon sa iyong ulo ngayon? At siya'y sumagot, Oo, talastas ko; pumayapa kayo. Ug ang mga anak nga lalake sa mga manalagna nga didto sa Jerico mingduol kang Eliseo, ug ming-ingon kaniya: Nahibalo ba ikaw nga ang imong agalon kuhaon ni Jehova gikan sa imong ulo niining adlawa? Ug siya mitubag: Oo, ako nahibalo niini; humilom kamo. At sinabi ni Elias sa kaniya, Isinasamo ko sa iyo na maghintay ka rito; sapagkat sinugo ako ng Panginoon sa Jordan. At kaniyang sinabi, Buhay ang Panginoon, at buhay ang iyong kaluluwa, hindi kita iiwan. At silang dalawa ay nagsiyaon. Ug si Elias miingon kaniya: Pabilin dinhi, ako nagahangyo kanimo; kay si Jehova nagpaadto kanako ngadto sa Jordan. Ug siya miingon: Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi ako dili mobulag kanimo. Ug silang duha nanagpadayon. At limangpu sa mga anak ng mga propeta ay nagsiyaon, at nagsitayo sa tapat nila sa malayo; at silang dalawa ay nagsitayo sa tabi ng Jordan. Ug kalim-an ka tawo sa mga anak nga lalake sa mga manalagna nangadto, ug nanagtindog atbang kanila sa halayong dapit: ug silang duha nanindog duol sa Jordan. At kinuha ni Elias ang kaniyang balabal, at tiniklop, at hinampas ang tubig, at nahawi dito at doon, na ano pat silang dalawa'y nagsidaan sa tuyong lupa. Ug gikuha ni Elias ang iyang manto, ug iyang gilimin, ug gibunalan ang mga tubig, ug sila nangabahin dinhi ug didto, mao nga silang duha nanabok sa mamala nga yuta. At nangyari, nang sila'y makatawid, na sinabi ni Elias kay Eliseo, Hingin mo kung ano ang gagawin ko sa iyo, bago ako ihiwalay sa iyo. At sinabi ni Eliseo, Isinasamo ko sa iyo, na ang ibayong bahagi ng iyong diwa ay sumaakin. Ug nahitabo, sa pagpakatabok na nila, nga si Elias miingon kang Eliseo: Pangayo unsay akong buhaton alang kanimo, sa dili pa ako kuhaon gikan kanimo. Ug si Eliseo miingon: Ako nagahangyo kanimo, himoa nga ang pinilo nga pahat sa imong espiritu mokunsad kanako. At sinabi niya, Ikaw ay humingi ng mabigat na bagay: gayon ma'y kung makita mo ako pagka ako'y inihiwalay sa iyo, magiging gayon sa iyo; ngunit kung hindi ay hindi magiging gayon. Ug siya miingon: Ikaw nagahangyo sa usa ka malisud nga butang: bisan pa niana, kong ikaw makakita kanako sa diha nga ako kuhaon na gikan kanimo, mahimo kini kanimo; apan kong dili, dili mamahimo. At nangyari, samantalang sila'y nagpapatuloy, at nagsasalitaan, na narito, napakita ang isang karong apoy, at mga kabayong apoy, na naghiwalay sa kanila kapuwa; at si Elias ay sumampa sa langit sa pamamagitan ng isang ipoipo. Ug nahitabo, sa diha nga sila nagpadayon pa gayud, ug nagsulti, ania karon, may mapakita nga usa ka carro sa kalayo, ug mga kabayo nga kalayo, nga nagbulag kanila ang usa sa usa; ug si Elias mikayab ngadto sa langit pinaagi sa usa ka alimpulos. At nakita ni Eliseo, at siya'y sumigaw. Ama ko, ama ko, mga karo ng Israel at mga mangangabayo niyaon! At hindi na niya nakita siya: at kaniyang hinawakan ang kaniyang sariling kasuutan, at hinapak ng dalawang hati. Ug si Eliseo nakakita niini, ug siya misinggit: Amahan ko, amahan ko, ang mga carro sa Israel ug ang mga nanagkabayo niini! Ug siya wala na makakita kaniya: ug iyang gikuptan ang iyang kaugalingong mga saput, ug kini gigisi niya sa duruha ka bahin. Kinuha rin niya ang balabal ni Elias na nahulog sa kaniya, at siya'y bumalik, at tumayo sa tabi ng pangpang ng Jordan. Iya nga gikuha usab, ang manto ni Elias nga nahulog gikan kaniya, ug mibalik, ug mitindog sa tampi sa Jordan. At kaniyang kinuha ang balabal ni Elias na nahulog sa kaniya, at hinampas ang tubig, at sinabi, Saan nandoon ang Panginoon, ang Dios ni Elias? at nang kaniyang mahampas naman ang tubig, ay nahawi dito at doon: at si Eliseo ay tumawid. Ug iyang gikuha ang manto ni Elias nga nahulog gikan kaniya, ug gibunalan ang mga tubig, ug miingon: Hain man si Jehova, ang Dios ni Elias? ug sa iyang gibunalan usab ang mga tubig, nangabahin sila dinhi ug didto; ug si Eliseo mitabok. At nang makita siya ng mga anak ng mga propeta na nangasa Jerico sa tapat niya, ay kanilang sinabi, Ang diwa ni Elias ay sumasa kay Eliseo. At sila'y nagsiyaon na sinalubong siya, at sila'y nangagpatirapa sa lupa sa harap niya. Ug sa pagkakita kaniya sa mga anak nga lalake sa mga manalagna nga didto sa Jerico atbang kaniya, sila ming-ingon: Ang espiritu ni Elias nagapuyo kang Eliseo. Ug sila nangadto sa pagtagbo kaniya, ug mingyukbo sa ilang kaugalingon sa yuta sa atubangan niya. At kanilang sinabi sa kaniya, Narito ngayon, sa iyong mga lingkod ay may limangpung malalakas na lalake; isinasamo namin sa iyo na payaunin mo sila, at hanapin ang inyong panginoon, baka sakaling itinaas ng Espiritu ng Panginoon, at inihagis sa isang bundok, o sa isang libis. At kaniyang sinabi, Huwag kayong magsipagsugo. Ug sila ming-ingon kaniya: Tan-awa karon, anaa uban sa imong mga alagad ang kalim-an nga kusganon nga mga tawo; palakta sila, kami nagahangyo kanimo, ug pangitaa ang imong agalon, tingali kaha nga ang Espiritu ni Jehova mikuha kaniya, ug gibutang siya sa kabukiran kun sa kawalogan. Ug siya miingon: Dili kamo magpadala. At nang kanilang pilitin siya hanggang sa siya'y mapahiya, at kaniyang sinabi, Magsipagsugo kayo. Sila'y nagsipagsugo nga ng limangpung lalake, at hinanap nilang tatlong araw, ngunit hindi nasumpungan siya. Ug sa gipugos nila siya hangtud nga siya naulaw, siya miingon: Magpadala kamo. Busa sila nagpadala ug kalim-an ka tawo; ug sila nangita sa sulod sa totolo ka adlaw, apan siya wala hikaplagi. At sila'y nagsibalik sa kaniya, samantalang siya'y naghihintay sa Jerico; at kaniyang sinabi sa kanila, Di ba sinabi ko sa inyo: Huwag kayong magsiyaon? Ug sila mingbalik kaniya, samtang nagpabilin pa siya sa Jerico; ug siya miingon kanila: Wala ba ako moingon kaninyo: Ayaw pag-adto? At sinabi ng mga lalake sa bayan kay Eliseo: Tingnan mo, isinasamo namin sa iyo, na ang kalagayan ng bayang ito ay maligaya, gaya ng nakikita ng aking panginoon: ngunit ang tubig ay masama, at ang lupa ay nagpapalagas ng bunga. Ug ang mga tawo sa ciudad ming-ingon kang Eliseo: Ania karon, kami nagahangyo kanimo, ang paghimutang niining lungsora makapahimuot, sumala sa nakita sa akong ginoo: apan ang tubig dautan, ug ang yuta walay abut. At kaniyang sinabi, Dalhan ninyo ako ng isang bagong banga, at sidlan ninyo ng asin. At kanilang dinala sa kaniya. Ug siya miingon: Dad-i ako ug usa ka bag-ong tibud-tibud, ug butangi ug asin ang sulod niini. Ug ilang gidala kini kaniya. At siya'y naparoon sa bukal ng tubig, at hinagisan niya ng asin, at nagsabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, Aking pinabuti ang tubig na ito; hindi na magkakaroon mula rito ng kamatayan pa o pagkalagas ng bunga. Ug miadto siya ngadto sa tuburan sa mga tubig, ug misabulak sa asin didto, ug miingon: Kini mao ang giingon ni Jehova: Giayo ko kining katubigan; wala nay kamatayon kun pagsalibay sa bunga sukad karon. Sa gayo'y bumuti ang tubig hanggang sa araw na ito, ayon sa salita ni Eliseo na kaniyang sinalita. Busa ang mga tubig nangaayo hangtud niining adlawa, sumala sa pulong ni Eliseo nga iyang gisulti. At siya'y umahon sa Beth-el mula roon: at samantalang siya'y umaahon sa daan, may nagsilabas sa bayan na mga bata, at tinuya siya, at sinabi nila sa kaniya, Umahon ka, ikaw na kalbo ang ulo; umahon ka, ikaw na kalbo ang ulo. Ug mitungas siya gikan didto ngadto sa Beth-el; ug sa diha nga nagapaingon pa siya diha sa dalan, may mga batan-on nga lalake nga nanggula gikan sa ciudad, ug nagtamay kaniya, ug ming-ingon kaniya: Tumungas ka, ikaw upawon; tumungas ka, ikaw upawon. At siya'y lumingon sa likuran niya, at nangakita niya, at sinumpa niya sila sa pangalan ng Panginoon. At doo'y lumabas ang dalawang osong babae sa gubat, at lumapa ng apat na put dalawang bata sa kanila. Ug siya milingi sa iyang likod ug nakita sila, ug nagtunglo kanila sa ngalan ni Jehova. Ug may nanggula nga duha ka oso nga baye gikan sa kakahoyan, ug mingkunis-kunis sa kap-atan ug duha ka mga batan-on. At siya'y naparoon sa bundok ng Carmelo mula roon, at mula roo'y bumalik siya sa Samaria. Ug siya miadto gikan didto ngadto sa bukid sa Carmelo, ug gikan didto siya mibalik ngadto sa Samaria. Si Joram nga na anak ni Achab ay nagpasimulang maghari sa Israel sa Samaria nang ikalabing walong taon ni Josaphat na hari sa Juda, at nagharing labing dalawang taon. Karon si Joram anak nga lalake ni Achab nagsugod paghari sa Israel sa Samaria sa ikanapulo ug walo ka tuig ni Josaphat nga hari sa Juda, ug naghari sa napulo ug duha ka tuig. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon; ngunit hindi gaya ng kaniyang ama, at ng kaniyang ina: sapagkat kaniyang inalis ang haligi na pinakaalaala kay Baal na ginawa ng kaniyang ama. Ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, apan dili sama sa iyang amahan, ug sama sa iyang inahan; kay iyang gisalikway ang haliging bato ni Baal nga binuhat sa iyang amahan. Gayon ma'y lumakip siya sa mga kasalanan ni Jeroboam na anak ni Nabat, na ipinagkasala niya sa Israel; hindi niya hiniwalayan. Apan siya nagpabilin sa mga sala ni Jeroboam anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, siya wala mobiya niini. Si Mesa nga na hari sa Moab ay may mga tupa; at siya'y nagbubuwis sa hari sa Israel ng balahibo ng isang daang libong kordero at ng isang daang libong lalaking tupa. Karon si Mesa ang hari sa Moab maoy usa ka agalon sa mga carnero; ug iyang gihatag sa hari sa Israel ang balhibo sa usa ka gatus ka libo nga carnero nga nati, ug sa usa ka gatus ka libong carnero nga lake. Ngunit nangyari nang mamatay si Achab, na ang hari sa Moab ay nanghimagsik laban sa hari sa Israel. Apan nahitabo, sa namatay na si Achab, nga ang hari sa Moab mialsa batok sa hari sa Israel. At ang haring Joram ay lumabas sa Samaria nang panahong yaon, at hinusay ang buong Israel. Ug ang hari nga si Joram migula sa Samaria niadtong panahona, ug giihap ang tibook Israel. At siya'y yumaon, at nagsugo kay Josaphat na hari sa Juda, na nagsasabi, Ang hari sa Moab ay nanghimagsik laban sa akin: yayaong ka ba na kasama ko laban sa Moab upang bumaka? At kaniyang sinabi, Ako'y aahon: ako'y gaya mo, ang aking bayan ay gaya ng iyong bayan, ang aking mga kabayo ay gaya ng iyong mga kabayo. Ug siya miadto ug nagpaadto kang Josaphat ang hari sa Juda, nga nagaingon: Ang hari sa Moab mialsa batok kanako: makigkauban ba ikaw kanako batok sa Moab aron sa pagpakiggubat? Ug siya miingon. Ako motungas: kay ingon nga ako mao man ikaw, ang akong katawohan mao man ang imong katawohan, ang akong mga kabayo mao man ang imong mga kabayo. At kaniyang sinabi, Sa aling daan magsisiahon tayo? At siya'y sumagot, Sa daan ng ilang ng Edom. Ug siya miingon: Asa dapit kita motungas? Ug siya mitubag: Sa alagian sa kamingawan sa Edom. Sa gayo'y yumaon ang hari sa Israel, at ang hari sa Juda, at ang hari sa Edom: at sila'y nagsiligid ng pitong araw na paglalakbay; at walang tubig para sa hukbo, o sa mga hayop man na nagsisisunod sa kanila. Busa ang hari sa Israel miadto, ug ang hari sa Juda, ug ang hari sa Edom; ug sila nanaghimo sa usa ka paglibut sa pito ka adlaw nga panaw: ug walay tubig alang sa panon, ni sa mga mananap nga nanagsunod kanila. At sinabi ng hari sa Israel, Sa aba natin! sapagkat tinawag ng Panginoon ang tatlong haring ito na magkakasama upang ibigay sa kamay ng Moab. Ug ang hari sa Israel miingon: Alaut! kay si Jehova nagtawag sa pagtapok niining totolo ka hari aron sa pagtugyan kanila ngadto sa kamot sa Moab. Ngunit sinabi ni Josaphat, Wala ba ritong isang propeta ng Panginoon, upang tayo'y makapagusisa sa Panginoon sa pamamagitan niya? At isa sa mga lingkod ng hari sa Israel ay sumagot, at nagsabi, Si Eliseo na anak ni Saphat ay nandito na nagbuhos ng tubig sa mga kamay ni Elias. Apan si Josaphat miingon: Wala ba dinhi ang usa ka manalagna ni Jehova, aron kita makapangutana kang Jehova pinaagi kaniya? Ug ang usa sa mga sulogoon sa hari sa Israel mitubag ug miingon: Si Eliseo ang anak nga lalake ni Saphat ania dinhi, nga mibubo sa tubig sa mga kamot ni Elias. At sinabi ni Josaphat, Ang salita ng Panginoon ay sumasa kaniya. Sa gayo'y binaba siya ng hari sa Israel, at ni Josaphat at ng hari sa Edom. Ug si Josaphat miingon: Ang pulong ni Jehova anaa kaniya. Busa ang hari sa Israel ug si Josaphat ug ang hari sa Edom minglugsong ngadto kaniya. At sinabi ni Eliseo sa hari sa Israel, Anong ipakikialam ko sa iyo? pumaroon ka sa mga propeta ng iyong ama, at sa mga propeta ng iyong ina. At sinabi ng hari sa Israel sa kaniya, Hindi; sapagkat tinawag ng Panginoon ang tatlong haring ito na magkakasama upang ibigay sila sa kamay ng Moab. Ug si Eliseo miingon sa hari sa Israel Unsay labut nako kanimo? lumakaw ka ngadto sa mga manalagna sa imong amahan, ug ngadto sa mga manalagna sa imong inahan. Ug ang hari sa Israel miingon kaniya: Dili; kay si Jehova nagtawag sa pagtapok niining totolo ka mga hari aron sila itugyan ngadto sa kamot sa Moab. At sinabi ni Eliseo, Buhay ang Panginoon ng mga hukbo, na nakatayo ako sa harap niya, tunay na kung wala akong pagtingin sa harap ni Josaphat na hari sa Juda, hindi kita lilingapin, ni titingnan man. Ug si Eliseo miingon: Ingon nga si Jehova sa mga panon buhi, sa kang kinsang atubangan ako nagatindog, sa pagkatinuod, kong wala pa unta ako magtahud sa paghianhi ni Josaphat ang hari sa Juda, ako dili moatubang kanimo, ni makigkita kanimo. Ngunit ngayo'y dalhan ninyo ako ng isang manunugtog. Apan karon dad-i ako ug usa ka magtotogtog. At nangyari, nang ang manunugtog ay tumugtog, na ang kamay ng Panginoon ay suma kaniya. Ug sa nahitabo, nga ang magtotogtog mitogtog, nga ang kamot ni Jehova mianha kaniya. At kaniyang sinabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, Punuin ninyo ang libis na ito ng mga hukay. Ug siya miingon: Kini mao ang giingon ni Jehova: Himoa nga kining walog mapuno sa mga kanal. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Kayo'y hindi makakakita ng hangin, ni kayo'y makakakita man ng ulan; gayon ma'y ang libis na yaon ay mapupuno ng tubig, at kayo'y iinom, kayo at gayon din ang inyong mga baka, at ang inyong mga hayop. Kay kini mao ang giingon ni Jehova: Kamo dili makakita sa hangin, ni makakita kamo sa ulan; apan kanang waloga mapuno sa tubig, ug kamo mag-inum, kamo ug ang inyong mga vaca ug ang inyong mga mananap. At ito'y isang bagay na magaan sa paningin ng Panginoon: kaniya rin namang ibibigay ang mga Moabita sa inyong kamay. Ug kini usa lamang ka magaan nga butang sa mga mata ni Jehova: siya usab magatugyan sa mga Moabnon nganha sa inyong kamot. At inyong sasaktan ang bawat bayang nakukutaan, at ang bawat piling bayan, at inyong ibubuwal ang bawat mabuting punong kahoy, at inyong patitigilin ang lahat na bukal ng tubig, at inyong sisirain ng mga bato ang bawat mabuting bahagi ng lupain. Ug pagahampakon ninyo ang tagsatagsa ka kinutaan nga ciudad, ug ang tagsatagsa ka pinili nga ciudad, ug mangapukan ang tagsatagsa ka maayong kahoy, ug makahunong sa tanang mga tuburan sa tubig ug magdaut sa tagsatagsa ka bahin sa maayong luna sa yuta pinaagi sa mga bato. At nangyari, sa kinaumagahan, sa may panahon ng paghahandog ng alay, na, narito, humuho ang tubig sa daan ng Edom, at ang lupain ay napuno ng tubig. Ug nahitabo sa pagkabuntag, sa hapit na ang panahon sa paghalad, nga, ania karon, may miabut nga tubig sa alagian sa Edom, ug ang yuta napuno sa tubig. Nang mabalitaan nga ng lahat na Moabita na ang mga hari ay nagsiahon upang magsilaban sa kanila, ay nagpipisan silang lahat na makapagsasakbat ng sandata at hanggang sa katandatandaan, at nagsitayo sa hangganan. Karon sa pagkadungog sa mga Moabnon nga ang mga hari ming-anha aron sa pagpakig-away batok kanila, sila nanagtigum sa ilang kaugalingon, ang tanan nga makahimo sa paggamit sa hinagiban, ug uban pa, ug nanagtindog sa utlanan. At sila'y nagsibangong maaga nang kinaumagahan, at ang araw ay suminag sa tubig, at nakita ng mga Moabita ang tubig sa tapat nila na mapulang gaya ng dugo: at kanilang sinabi, Ug sila namangon sa pagsayo sa kabuntagon, ug ang adlaw misilang ibabaw sa tubig, ug ang mga Moabnon nakakita sa tubig sa ilang atbang ang kapula sama sa dugo: Ito'y dugo; ang mga hari ay walang pagsalang lipol, at sinaktan ng bawat isa sa kanila ang kaniyang kasama: ngayon nga, Moab, sa pagsamsam. Ug sila ming-ingon: Kini dugo; ang mga hari sa pagkatinuod nangalaglag na, ug sila nanag-unay ang tagsatagsa ka tawo sa iyang kauban: busa karon, Moab, ngadto sa mga inagaw. At nang sila'y dumating sa kampamento ng Israel, ang mga taga Israel ay nagsitindig, at sinaktan ang mga Moabita, na anopat sila'y tumakas sa harap nila; at sila'y nagpatuloy sa lupain na sinasaktan ang mga Moabita. Ug sa paghiadto nila sa campo sa Israel, ang mga Israelihanon nanindog ug gilaglag ang mga Moabnon, mao nga sila nangalagiw gikan sa ilang atubangan; ug sila ming-asdang sa yuta, uban ang paglaglag sa mga Moabnon. At kanilang giniba ang mga bayan at sa bawat mabuting bahagi ng lupain ay naghagis ang bawat tao ng kaniyang bato, at pinuno; at kanilang pinatigil ang lahat ng bukal ng tubig, at ibinuwal ang lahat na mabuting punong kahoy, hanggang sa Cir-hareseth lamang nagiwan ng mga bato niyaon; gayon ma'y kinubkob ng mga manghihilagpos, at sinaktan. Ug ilang gigun-ob ang mga ciudad; ug sa ibabaw sa tagsatagsa ka maayong luna sa yuta gisalibay sa tagsatagsa ka tawo ang iyang bato, ug gipuno kini; ug ilang gipahunong ang tanan nga mga tuburan sa tubig, ug gipamutol ang tanan nga mga maayong kahoy hangtud sa Kir-hareseth ang mga bato lamang ang ilang gibilin didto; apan ang mga manglalabyog nanaglibut niini ug gihampak kini. At nang makita ng hari sa Moab na ang pagbabaka ay totoong malala sa ganang kaniya ay nagsama siya ng pitong daang lalake na nagsisihawak ng tabak, upang dumaluhong sa hari sa Edom: ngunit hindi nila nagawa. Ug sa pagkakita sa hari sa Moab nga ang gubat hilabihan ra kaayo alang kaniya, siya midala uban kaniya sa pito ka gatus ka tawo nga nanag-ibut sa pinuti aron sa pagsulong ngadto sa hari sa Edom; apan sila wala makahimo. Nang magkagayo'y kinuha niya ang kaniyang pinaka matandang anak na maghahari sana na kahalili niya, at inihandog niya na pinakahandog na susunugin sa ibabaw ng kuta. At nagkaroon ng malaking galit laban sa Israel: at kanilang nilisan siya, at bumalik sa kanilang sariling lupain. Unya iyang gikuha ang iyang kamagulangang anak nga lalake nga buot maghari ilis kaniya, ug gihalad siya nga halad-nga-sinunog sa ibabaw sa kuta. Ug dihay dakung kaligutgut batok sa Israel: ug sila namahawa gikan kaniya, ug namauli ngadto sa ilang yuta. Sumigaw nga kay Eliseo ang isang babae na isa sa mga asawa ng mga anak ng mga propeta, na nagsasabi, Ang iyong lingkod na aking asawa ay patay na: at iyong talastas na ang iyong lingkod ay natakot sa Panginoon: at ang pinagkautangan ay naparito upang kuning alipinin niya ang aking dalawang anak. Karon dihay mitu-aw nga usa ka babaye gikan sa mga asawa sa mga anak nga lalake sa mga manalagna ngadto kang Eliseo, nga nagaingon: Ang imong alagad nga akong bana namatay; ug ikaw nahibalo nga ang imong alagad mahadlokon kang Jehova: ug ang hulamanan sa salapi ania aron sa pagkuha alang kaniya sa akong duha ka mga bata aron ulipnon. At sinabi ni Eliseo sa kaniya, Anong gagawin ko sa iyo? saysayin mo sa akin; anong mayroon ka sa bahay? At sinabi niya, Ang iyong lingkod ay walang anomang bagay sa bahay liban sa isang palyok na langis. Ug si Eliseo miingon kaniya: Unsay buhaton ko alang kanimo? suginli ako; unsay anaa kanimo sa balay? Ug siya miingon: Ang imong alagad walay bisan unsa didto sa balay, gawas sa usa ka kolon sa lana. Nang magkagayo'y sinabi niya, Ikaw ay yumaon, manghiram ka ng mga sisidlan sa labas sa lahat ng iyong mga kapitbahay, sa makatuwid baga'y ng mga walang lamang sisidlan; huwag kang manghiram ng kaunti. Unya siya miingon: Lakaw, manghulam ka ug mga sudlanan gikan sa tanan mo nga mga silingan, bisan mga sudlanan nga walay sulod; ayaw paghulam ug diyutay. At ikaw ay papasok, at ikaw at ang iyong mga anak ay magsasara ng pintuan, at iyong ibubuhos ang langis sa lahat ng sisidlang yaon; at iyong itatabi ang mapuno. Ug sumulod ka, ug tak-upan mo ang ganghaan kanimo ug sa imong mga anak nga lalake, ug sudli kining tanan nga mga sudlanan; ug lainon mo ang mapuno. Sa gayo'y nilisan niya siya, at siya at ang kaniyang mga anak ay nagsara ng pintuan; kanilang dinala ang mga sisidlan sa kaniya, at kaniyang pinagbuhusan. Busa siya miadto gikan kaniya, ug gitak-upan ang pultahan kaniya ug sa iyang mga anak nga lalake; ilang gidala kaniya ang mga sudlanan ug iyang gibuboan. At nangyari, nang mapuno ang mga sisidlan, na kaniyang sinabi sa kaniyang anak, Dalhan mo pa ako ng isang sisidlan. At sinabi niya sa kaniya: Wala pang sisidlan. At ang langis ay tumigil. Ug nahitabo, sa pagkapuno sa mga sudlanan, nga siya miingon sa iyang anak nga lalake; Dad-i pa ako ug usa ka sudlanan. Ug siya miingon kaniya: Wala nay laing sudlanan. Ug ang lana mihunong. Nang magkagayo'y naparoon siya, at kaniyang isinaysay sa lalake ng Dios. At kaniyang sinabi, ikaw ay yumaon, ipagbili mo ang langis, at bayaran mo ang iyong utang, at mabuhay ka at ang iyong mga anak sa nalabi. Unya siya miadto ug gisuginlan ang tawo sa Dios. Ug siya miingon: Lakaw, ibaligya ang lana, ug bayran mo ang imong utang, ug magpanginabuhi ka ug ang imong mga anak sa salin. At nangyari, isang araw na si Eliseo ay nagdaan sa Sunem, na kinaroroonan ng isang dakilang babae; at pinilit siya niya na kumain ng tinapay. At nagkagayon, na sa tuwing siya'y daraan doon ay lumiliko roon upang kumain ng tinapay. Ug nahitabo sa usa ka adlaw, nga si Eliseo miagi ngadto sa Sunem, diin may usa ka dakung babaye; ug siya nagpugos kaniya sa pagkaon sa tinapay. Ug mao kadto, nga sa kanunay nga siya milabay, siya mihapit didto aron sa pagkaon sa tinapay. At sinabi niya sa kaniyang asawa, Narito ngayon, aking nahahalata na ito'y isang banal na lalake ng Dios na nagdadaan sa ating palagi. Ug siya miingon sa iyang bana: Tan-awa karon, nasabut ko nga kini usa ka balaan nga tawo sa Dios, nga kanunay nga miagi kanato. Isinasamo ko sa iyo na tayo'y gumawa ng isang maliit na silid sa pader; at ating ipaglagay siya roon ng isang higaan, at ng isang dulang, at ng isang upuan, at ng isang kandelero: at mangyayari, pagka siya'y dumarating sa atin, na siya'y papasok doon. Himoan ta siya, ako nagahangyo kanimo, ug usa ka diyutayng lawak nga binungbongan; ug butangan ta siya didto ug usa ka higdaanan, ug usa ka lamesa, ug usa ka lingkoranan, ug usa ka tangkawan: ug mahitabo nga kong moanhi siya kanato, siya moadto niadtong dapita. At nangyari, isang araw, na siya'y dumating doon, at siya'y lumiko na pumasok sa silid, at nahiga roon. Ug nahitabo sa usa ka adlaw, nga siya miadto, ug misulod siya sa lawak ug mihigda didto. At sinabi niya kay Giezi na kaniyang lingkod, Tawagin mo ang Sunamitang ito. At nang matawag niya, siya'y tumayo sa harap niya. Ug siya miingon kang Giesi nga iyang alagad: Tawga kining Sunamitanhon. Ug sa iyang natawag siya, mitindog siya sa iyang atubangan. At sinabi niya sa kaniya, Sabihin mo ngayon sa kaniya, Narito, ikaw ay naging maingat sa amin ng buong pagiingat na ito; ano nga ang magagawa sa iyo? ibig mo bang ipakiusap kita sa hari, o sa punong kawal ng hukbo? At siya'y sumagot, Ako'y tumatahan sa gitna ng aking sariling bayan. Ug siya miingon kaniya: Karon ingna siya: Ania karon, ikaw nag-amoma kanamo uban sa tanang pagbantay; unsay pagabuhaton alang kanimo? Buot ba ikaw nga pagahisgutan ngadto sa hari, kun sa capitan sa panon? Ug siya mitubag: Ako nagapuyo ipon sa akong kaugalingong katawohan. At kaniyang sinabi, Ano nga ang magagawa sa kaniya? At sumagot si Giezi. Katotohanang siya'y walang anak, at ang kaniyang asawa ay matanda na. Ug siya miingon: Nan unsa man ang pagabuhaton alang kaniya? Ug si Giesi mitubag: Sa pagkamatuod siya walay anak, ug ang iyang bana tigulang na. At kaniyang sinabi, Tawagin siya. At nang kaniyang tawagin siya, siya'y tumayo sa pintuan. Ug siya miingon: Tawga siya. Ug sa iyang pagtawag kaniya, siya mitindog sa ganghaan. At kaniyang sinabi, Sa panahong ito, pagpihit ng panahon, ikaw ang kakalong ng isang anak na lalake. At kaniyang sinabi, Hindi panginoon ko, ikaw na lalake ng Dios huwag kang magsinungaling sa iyong lingkod. Ug siya miingon: Niining panahona, kong ang takna mahibalik, ikaw magakugos ug usa ka anak nga lalake. Ug siya miingon: Dili, ginoo, ikaw tawo sa Dios, ayaw pagbakak sa imong alagad nga babaye. At ang babae ay naglihi, at nanganak ng isang lalake nang panahong yaon, nang ang panahon ay makapihit gaya ng sinabi ni Eliseo sa kaniya. Ug ang babaye nanamkon, ug nanganak sa usa ka bata nga lalake niadtong panahona sa paghibalik sa panahon, sumala sa gipamulong ni Eliseo kaniya. At nang lumaki ang bata ay nangyari, isang araw, nang siya'y umalis na patungo sa kaniyang ama, sa mga manggagapas. Ug sa mitubo na ang bata, nahitabo sa usa ka adlaw, nga siya migula ngadto sa iyang amahan ngadto sa mga mag-alani. At kaniyang sinabi sa kaniyang ama, Ulo ko, ulo ko. At sinabi niya sa kaniyang bataan, Dalhin mo siya sa kaniyang ina. Ug siya miingon sa iyang amahan: Ang ulo ko, ang ulo ko. Ug siya miingon sa iyang alagad: Dad-a siya ngadto sa iyang inahan. At nang kaniyang makuha siya at dalhin siya sa kaniyang ina, siya'y umupo sa kaniyang tuhod hanggang sa katanghaliang tapat, at nang magkagayo'y namatay. Ug sa nahiadto na siya didto nga gidala ngadto sa iyang inahan, siya milingkod sa iyang mga tuhod hangtud sa kaudtohon, ug unya namatay. At siya'y pumanhik at inihiga siya sa higaan ng lalake ng Dios, at pinagsarhan niya ng pintuan siya, at lumabas. Ug siya misaka ug gibutang siya sa ibabaw sa higdaanan sa tawo sa Dios, ug gitakpan ang pultahan kaniya, ug migula. At kaniyang dinaingan ang kaniyang asawa, at nagsabi, Isinasamo ko sa iyo na iyong suguin sa akin ang isa sa iyong mga bataan, at ang isa sa mga asno, upang aking takbuhin ang lalake ng Dios, at bumalik uli. Ug iyang gitawag ang iyang bana, ug miingon: Padad-i ako, nagahangyo ako kanimo, ug usa sa mga alagad, ug usa sa mga asno, aron ako makapadalagan ngadto sa tawo sa Dios, ug mobalik pag-usab. At kaniyang sinabi, Bakit paroroon ka sa kaniya ngayon? hindi bagong buwan o sabbath man. At kaniyang sinabi, Magiging mabuti. Ug siya miingon: Nganong moadto ka kaniya niining adlawa? dili man bag-ong bulan, ni adlaw nga igpapahulay. Ug siya miingon: Mamaayo kana. Nang magkagayo'y siniyahan niya ang isang asno, at nagsabi sa kaniyang bataan, Ikaw ay magpatakbo, at magpatuloy; huwag mong pahinain ang pagpapatakbo sa akin, malibang sabihin ko sa iyo. Unya iyang gimontorahan ang usa ka asno, ug miingon sa iyang alagad, Palakta na, ug padayon; ayaw pagpahunonga ang pagdalagan, gawas kong ako magsugo kanimo. Sa gayo'y yumaon siya at naparoon sa lalake ng Dios sa bundok ng Carmelo. At nangyari, nang makita siya ng lalake ng Dios sa malayo, na kaniyang sinabi kay Giezi na kaniyang lingkod, Narito, nandoon ang Sunamita: Busa siya miadto, ug miadto ngadto sa tawo sa Dios didto sa bukid sa Carmelo. Ug nahitabo, sa pagkakita sa tawo sa Dios kaniya sa layo, nga siya miingon kang Giese nga iyang alagad: Ania karon, didto sa unahan atua ang Sunamitanhon: Tumakbo ka, isinasamo ko sa iyo ngayon, na salubungin siya, at iyong sabihin sa kaniya, Mabuti ka ba? mabuti ba ang iyong asawa? mabuti ba ang bata? At siya'y sumagot, Mabuti. Dalagan, ako nagahangyo kanimo, sugata siya karon, ug ingna siya: Maayo ba ikaw? Maayo ba ang imong bana? Maayo ba ang bata? Ug siya mitubag: Maayo man. At nang siya'y dumating sa lalake ng Dios sa burol, siya'y humawak sa kaniyang mga paa. At lumapit si Giezi upang ihiwalay siya; ngunit sinabi ng lalake ng Dios: Bayaan siya; sapagkat siya'y namamanglaw; at inilihim ng Panginoon sa akin, at hindi isinaysay sa akin. Ug sa pag-abut niya ngadto sa tawo sa Dios sa bungtod, iyang gikuptan ang iyang mga tiil. Ug si Giesi mipaduol aron sa pagsikway kaniya; apan ang tawo sa Dios miingon: Pasagdi siya: kay ang iyang kalag nasamok diha kaniya; ug si Jehova nagtipig niini gikan kanako, ug wala magsugilon kanako. Nang magkagayo'y sinabi niya, Ako ba'y humiling ng isang anak sa aking panginoon? di ba sinabi ko, Huwag mo akong dayain? Unya siya miingon: Nagtinguha ba ako ug usa ka anak sa akong ginoo? Wala ba ako umingon: Ayaw ako paglimbongi? Nang magkagayo'y sinabi niya kay Giezi, Bigkisan mo ang iyong mga balakang, at tangnan mo ang aking tungkod sa iyong kamay, at yumaon ka ng iyong lakad: kung ikaw ay makasasalubong ng sinomang tao, huwag mo siyang batiin; at kung ang sinoman ay bumati sa iyo, huwag mo siyang sagutin: at ipatong mo ang aking tungkod sa mukha ng bata. Unya siya miingon kang Giesi: Baksi ang imong mga hawak, ug ibutang ang akong sungkod sa imong kamot, ug lumakaw ka sa imong dalan: kong ikaw ihibalag ug bisan kinsa nga tawo, ayaw paghatag kaniya sa katahuran; ug kong may pila nga mohatag kanimo ug katahuran, ayaw siya pagbalusi pag-usab: ug ibutang ang akong sungkod sa ibabaw sa nawong sa bata. At sinabi ng ina ng bata, Buhay ang Panginoon, at buhay ang iyong kaluluwa, hindi kita iiwan. At siya'y tumindig, at sumunod sa kaniya. Ug ang inahan sa bata miingon: Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, ako dili mobulag kanimo. Ug siya mitindog ug minunot kaniya. At si Giezi ay nagpauna sa kanila, at ipinatong ang tungkod sa mukha ng bata; ngunit wala kahit tinig, o pakinig man. Kayat siya'y bumalik na sinalubong siya, at nagsaysay sa kaniya, na nagsabi, Ang bata'y hindi magising. Ug si Giesi miuna kanila, ug gibutang ang sungkod sa ibabaw sa nawong sa bata; apan walay tingog, ni pagpatalinghug. Busa siya mibalik sa pagsugat kaniya, ug gisuginlan siya, sa pag-ingon: Ang bata wala mahagmata. At nang si Eliseo ay dumating sa bahay, narito, ang bata'y patay, at nakahiga sa kaniyang higaan. Sa pag-abut ni Eliseo diha sa balay, ania karon, ang bata patay na, ug gibutang sa iyang higdaanan. Siya'y pumasok nga at sinarhan ang pintuan sa kanilang dalawa, at dumalangin sa Panginoon. Busa siya misulod, ug gitakpan ang pultahan nilang duha, ug nag-ampo kang Jehova. At siya'y sumampa, at dumapa sa ibabaw ng bata, at idinikit ang kaniyang bibig sa bibig niya, at ang kaniyang mga mata sa mga mata niya, at ang kaniyang mga kamay sa mga kamay niya: at siya'y dumapa sa kaniya; at ang laman ng bata ay uminit. Ug misaka siya ug miubo ibabaw sa bata, ug gibutang ang iyang baba sa ibabaw sa iyang baba, ug iyang mga mata sa ibabaw sa iyang mga mata, ug ang iyang mga kamot sa ibabaw sa iyang mga kamot: ug siya mituy-od ibabaw kaniya; ug ang unod sa bata nag-anam ug kainit. Nang magkagayo'y bumalik siya, at lumakad sa bahay na paroot parito na minsan; at sumampa, at dumapa sa ibabaw niya: at ang bata'y nagbahing makapito, at idinilat ng bata ang kaniyang mga mata. Unya siya mibalik, ug naglakaw lakaw sa makausa paingon dinhi ug ngadto sulod sa balay; ug misaka ug mituy-od sa iyang kaugalingon ibabaw kaniya; ug ang bata mibahaon sa nakapito, ug ang bata mibuka sa iyang mga mata. At tinawag niya si Giezi, at sinabi, Tawagin mo ang Sunamitang ito. Sa gayo'y tinawag niya siya. At nang siya'y pumaroon sa kaniya, sinabi niya, Kalungin mo ang iyong anak. Ug iyang gitawag si Giesi, ug miingon: Tawga kining Sunamitanhon. Busa iyang gitawag siya. Ug sa pag-abut niya didto kaniya, siya miingon: Kuhaa ang imong anak. Nang magkagayo'y pumasok siya at nagpatirapa sa kaniyang mga paa, at yumukod sa lupa; at kinalong niya ang kaniyang anak, at umalis. Unya siya misulod, ug mihapa sa iyang mga tiil, miyukbo siya sa yuta; ug iyang gikuha ang iyang anak, ug migula. At si Eliseo ay bumalik sa Gilgal: at may kagutom sa lupain; at ang mga anak ng mga propeta ay nangakaupo sa harap niya: at sinabi niya sa kaniyang lingkod: Isalang mo ang malaking palayok, at ipagluto mo ng lutuin ang mga anak ng mga propeta. Ug si Eliseo miadto pag-usab sa Gilgal. Ug may gutom didto sa yuta; ug ang mga anak nga lalake sa mga manalagna nanaglingkod sa atubangan niya; ug siya miingon sa iyang alagad: Ilung-ag ang dakung kolon, ug pabukala ang linat-an alang sa mga anak sa mga manalagna. At ang isa ay lumabas sa bukid upang manguha ng mga gugulayin, at nakasumpong ng isang baging gubat, at namitas doon ng mga kalabasang gubat na ang kaniyang kandungan ay napuno, at bumalik at pinagputolputol sa palayok ng lutuin: sapagkat hindi nila nalalaman. Ug ang usa miadto sa kapatagan sa pagpanguha sa mga ulotanon, ug nakakaplag sa usa ka balagon nga ihalas, ug nagtigum sa mga ihalas nga kalabasa nga usa ka puyos, ug miadto ug gihiwa-hiwa sila nga gisulod sa kolon sa linat-an; kay kini wala hiilhi nila. Sa gayo'y kanilang ibinuhos para sa mga tao upang kanin. At nangyari, samantalang sila'y nagsisikain ng lutuin, na sila'y nagsisigaw, at nagsipagsabi, Oh lalake ng Dios, may kamatayan sa palayok. At hindi nakain yaon. Busa ilang gihuwad aron ipakaon sa mga tawo. Ug nahitabo sa nagakaon sila sa sud-an nga sila naninggit, ug nanag-ingon: Oh tawo sa Dios. Adunay kamatayon sa kolon. Ug sila wala makakaon niini. Ngunit kaniyang sinabi, Magdala nga rito ng harina. At kaniyang isinilid sa palayok; at kaniyang sinabi, Ibuhos ninyo para sa bayan, upang sila'y makakain. At wala nang makasasama sa palayok. Apan siya miingon: Pagdala sa harina. Ug iyang gisulod kini ngadto sa kolon; ug siya miingon: Sanduki ang mga tawo, aron sila mangaon, ug walay nakadaut diha sa sulod sa kolon. At dumating ang isang lalake na mula sa Baal-salisa, at nagdala sa lalake ng Dios ng tinapay ng mga unang bunga, na dalawang pung tinapay na sebada, at mga murang uhay ng trigo na nangasa kaniyang bayong. At kaniyang sinabi, Ibigay mo sa bayan, upang kanilang makain. Ug may nahianhang usa ka tawo gikan sa Baal-salisa, ug gidad-an ang tawo sa Dios sa mga inunahang bunga, kaluhaan ka talay sa cebada, ug bag-ong sinanggi nga mga puso sa mais diha sa iyang sako. Ug siya miingon: Hatagi ang katawohan aron sila mangaon. At sinabi ng kaniyang lingkod: Ano, ilalapag ko ba ito sa harap ng isang daang tao? Ngunit kaniyang sinabi, Ibigay sa bayan upang kanilang makain; sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Sila'y kakain, at magtitira niyaon. Ug ang iyang alagad miingon: Unsa, ibutang ko kini sa atubangan sa usa ka gatus ka tawo? Apan siya miingon: Hatagi ang katawohan, aron sila makakaon, kay kini mao ang giingon ni Jehova: Sila mangaon ug magbilin ug salin niini. Sa gayo'y inilapag niya sa harap nila, at sila'y nagsikain, at nagsipagtira niyaon, ayon sa salita ng Panginoon. Busa iyang gibutang kini sa ilang atubangan ug sila nangaon, ug may salin didto, sumala sa pulong ni Jehova. Si Naaman nga, na punong kawal ng hukbo ng hari sa Siria, ay dakilang lalake sa kaniyang panginoon, at marangal, sapagkat sa pamamagitan niya'y nagbigay ang Panginoon ng pagtatagumpay sa Siria: siya rin nama'y malakas na lalake na may tapang, ngunit may ketong. Karon si Naaman, capitan sa panon sa hari sa Siria, maoy usa ka dakung tawo uban sa iyang agalon, ug talaburon, tungod kay pinaagi kaniya si Jehova mihatag sa pagdaug sa Siria: siya usab usa ka gamhanang tawo sa kaisug, apan siya usa ka sanlahon. At ang mga taga Siria ay nagsilabas na mga pulupulutong, at nagdala ng bihag na mula sa lupain ng Israel na isang dalagita; at siya'y naglingkod sa asawa ni Naaman. Ug ang mga Sirianhon nanggula mga nanagpanon, ug gipanagdala gikan sa yuta sa Israel ang usa ka diyutay nga dalagita nga binihag; ug siya nagalagad sa asawa ni Naaman. At sinabi niya sa kaniyang babaing panginoon. Mano nawa ang aking panginoon ay humarap sa propeta na nasa Samaria! kung magkagayo'y pagagalingin niya siya sa kaniyang ketong. Ug siya miingon sa iyang agalon nga babaye: Agad pa unta nga ang akong ginoo mahauban sa manalagna nga atua sa Samaria! Nan mamaayo siya sa iyang sanla. At pumasok ang isa, at isinaysay sa kaniyang panginoon, na sinasabi, Ganitot ganito ang sabi ng dalagita na nagmula sa lupain ng Israel. Ug dihay usa nga misulod, ug gisuginlan ang iyang ginoo, nga nagaingon: Sa ingon niini ug sa ingon niadto namulong ang dalagita nga gikan sa yuta sa Israel. At sinabi ng hari sa Siria, Yumaon ka, yumaon ka, at ako'y magpapadala ng sulat sa hari sa Israel. At siya'y yumaon, at nagdala siya ng sangpung talentong pilak, at anim na libong putol na ginto, at sangpung pangpalit na bihisan. Ug ang hari sa Siria miingon: Lakaw karon, ug magapadala ako ng usa ka sulat ngadto sa hari sa Israel. Ug siya milakaw, ug nagdala siya ug napulo ka talento nga salapi, ug unom ka libo ka tipak nga bulawan, ug napulo ka ilisan nga saput. At kaniyang dinala ang sulat sa hari sa Israel, na sinasabi, At pagka nga dumating sa iyo ang sulat na ito, ay talastasin mo na aking sinugo si Naaman na aking lingkod sa iyo, upang iyong pagalingin siya sa kaniyang ketong. Ug iyang gidala ang sulat ngadto sa hari sa Israel, nga nagaingon: Ug karon sa diha nga modangat kanimo kining sulata, ania karon, gipadala ko kanimo si Naaman nga akong alagad, aron ayuhon mo siya sa iyang sanla. At nangyari, nang mabasa ng hari sa Israel ang sulat, na kaniyang hinapak ang kaniyang suot at nagsabi, Ako ba'y Dios upang pumatay at bumuhay, na ang lalaking ito ay nagsugo sa akin upang pagalingin ito sa kaniyang ketong? ngunit talastasin mo, isinasamo ko sa iyo, at tingnan mo kung paanong siya'y humahanap ng dahilan laban sa akin. Ug nahitabo sa pagkabasa sa hari sa Israel sa sulat, nga iyang gigisi ang iyang mga saput, ug miingon: Dios ba ako sa pagpatay ug sa pagpabuhi, nga kining tawohana nagpadala man kanako aron sa pag-ayo sa usa ka tawo sa iyang sanla? Apan, palandunga, ako nagahangyo kanimo, ug tan-awa, giunsa niya ang pagpangita ug usa ka pagpakiglalis batok kanako. At nagkagayon, nang mabalitaan ni Eliseo na lalake ng Dios na hinapak ng hari sa Israel ang kaniyang suot, na siya'y nagsugo sa hari, na nagsabi: Bakit mo hinapak ang iyong mga kasuutan? paparituhin mo siya sa akin, at kaniyang malalaman na may isang propeta sa Israel. Ug mao kadto, sa pagkadungog ni Eliseo nga tawo sa Dios, nga ang hari sa Israel nanggisi sa iyang mga saput, nga iyang gipasugoan ang hari, nga nagaingon: Nganong gigisi mo ang imong mga saput? Paanhia siya karon kanako, ug siya manghibalo nga adumay usa ka manalagna sa Israel. Sa gayo'y naparoon si Naaman na dala ang kaniyang mga kabayo at ang kaniyang mga karo, at tumayo sa pintuan ng bahay ni Eliseo. Busa si Naaman miadto uban ang iyang mga kabayo ug uban ang iyang mga carro, ug mitindog sa ganghaan sa balay ni Eliseo. At si Eliseo ay nagsugo ng sugo sa kaniya, na nagsasabi, ikaw ay yumaon, at maligo sa Jordan na makapito, at ang iyong laman ay sasauli sa iyo, at ikaw ay magiging malinis. Ug si Eliseo nagpadala ug usa ka sulogoon ngadto kaniya, nga nagaingon: Lakaw ug maghugas ka didto sa Jordan sa makapito, ug hiulian ka sa imong unod, ug ikaw mahinlo. Ngunit si Naaman ay naginit, at umalis, at nagsabi, Narito, aking inakalang, walang pagsalang lalabasin niya ako, at tatayo, at tatawag sa pangalan ng Panginoon niyang Dios, at pagagalawgalawin ang kaniyang kamay sa kinaroroonan, at mapapawi ang ketong. Apan si Naaman naligutgut, ug mipahawa, ug miingon: Ania karon, ako naghunahuna nga siya sa pagkatinuod mogula nganhi kapako, ug motindog ug magatawag sa ngalan ni Jehova nga iyang Dios, ug magawarawara sa iyang kamot diha sa maong dapit, ug mamaayo ang sanla. Hindi ba ang Abana at ang Pharphar, na mga ilog ng Damasco, ay mainam kay sa lahat ng tubig sa Israel? hindi ba ako makapaliligo sa mga yaon, at maging malinis? Sa gayo'y pumihit siya at umalis sa paginit. Dili ba ang Abana ug ang Pharphar, mga suba sa Damasco, labing maayo pa kay sa tanang tubig sa Israel? Dili ba ako makapanghugas niini ug mamahinlo? Busa siya mitalikod ug mipahawa nga naglagut. At ang kaniyang mga lingkod ay nagsilapit, at nagsipagsalita sa kaniya, at nagsabi, Ama ko, kung ipinagawa sa iyo ng propeta ang anomang mahirap na bagay, hindi mo ba gagawin? gaano nga kung sabihin niya sa iyo, Ikaw ay maligo, at maging malinis? Ug ang iyang mga lagad mingduol, ug namulong kaniya: Amahan ko, kong ang manalagna nagsugo kanimo sa pagbuhat sa dakung butang dili mo ba kini pagbuhaton? Nan hain ang labing maayo, kong siya moingon kanimo: Panghimasa, ug magmahinlo ka? Nang magkagayo'y lumusong siya at sumugbong makapito sa Jordan, ayon sa sabi ng lalake ng Dios: at ang kaniyang laman ay nagsauling gaya ng laman ng isang munting bata, at siya'y naging malinis. Busa siya miadto, ug misugmaw sa iyang kaugalingon sa makapito didto sa Jordan, sumala sa gipamulong sa tawo sa Dios; ug ang iyang unod nahiuli pag-usab sama sa unod sa diyutay nga bata, ug siya nahinlo. At siya'y bumalik sa lalake ng Dios, siya at ang buong pulutong niya, at naparoon, at tumayo sa harap niya: at siya'y nagsabi, Narito ngayon, aking talastas na walang Dios sa buong lupa, kundi sa Israel: isinasamo ko ngayon sa iyo na tanggapin mo ang kaloob ng iyong lingkod. Ug siya mibalik ngadto sa tawo sa Dios, siya ug ang tanan niyang kauban, ug mianha ug mitindog sa iyang atubangan, ug siya miingon: Ania karon, ako nahibalo nga walay Dios sa tanang yuta, gawas sa Israel: busa karon, ako nagahangyo kanimo, dawaton mo ang usa ka gasa sa imong alagad. Ngunit kaniyang sinabi, Buhay ang Panginoon, na nakatayo ako sa harap niya, wala akong tatanggapin. At ipinilit niya sa kaniyang kunin; ngunit siya'y tumanggi. Apan siya miingon: Ingon nga si Jehova buhi, sa kang kansang atubangan ako nagatindog, ako dili modawat sa bisan unsa. Ug iyang gipupos siya sa pagkuha niini; apan siya nagdumili. At sinabi ni Naaman, Kung hindi, isinasamo ko pa sa iyo, na bigyan ko ang iyong lingkod ng lupang mapapasan ng dalawang mula; sapagkat ang iyong lingkod buhat ngayon ay hindi maghahandog ng handog na susunugin o hain man sa ibang mga dios, kundi sa Panginoon. Ug si Naaman miingon: Kong dili, ako nagahangyo kanimo ipahatag sa imong alagad ang duha ka carga nga yuta nga anaa sa mula; kay ang imong alagad sukad karon dili magahalad sa halad-nga-sinunog ni paghalad sa laing mga dios, apan kang Jehova. Sa bagay na ito'y patawarin nawa ng Panginoon ang iyong lingkod, pagka ang aking panginoon ay pumasok sa bahay ni Rimmon upang sumamba roon, at siya'y umagapay sa aking kamay, at ako'y yumukod sa bahay ni Rimmon, pagyukod ko sa bahay ni Rimmon, na patawarin nawa ng Panginoon ang iyong lingkod sa bagay na ito. Niining butanga si Jehova nagapasaylo sa imong alagad: sa diha nga ang akong agalon moadto sa balay ni Rimmon aron sa pagsimba didto, ug siya magasal-ig sa akong kamot, ug ako sa akong kaugalingon magayukbo sa sulod sa balay ni Rimmon, sa magayukbo ako sa akong kaugalingon sa sulod sa balay ni Rimmon, si Jehova magapasaylo sa imong alagad niining butanga. At sinabi niya sa kaniya, Ikaw ay yumaong payapa. Sa gayo'y nilisan niya siya ng may aguwat na kaunti. Ug siya miingon kaniya: Lakaw sa pakigdait. Busa nagpalayo siya ng diyutay gikan kaniya. Ngunit si Giezi, na lingkod ni Eliseo na lalake ng Dios, ay nagsabi, Narito, pinalagpas ng aking panginoon ang Naamang ito na taga Siria, sa di pagtanggap sa kaniyang mga kamay ng kaniyang dala; buhay ang Panginoon, tatakbuhin ko siya, at kukuha ako ng anoman sa kaniya. Apan si Giesi, ang alagad ni Eliseo, ang tawo sa Dios, miingon: Ania karon, ang akong agalon nagluwas niining Naaman nga Sirianhon, sa walay pagdawat diha sa iyang kamot nianang gidala: ingon na si Jehova buhi, ako moapas kaniya, ug kuhaon ko ang bisan unsa kaniya. Sa gayo'y sinundan ni Giezi si Naaman, at nang makita ni Naaman na isa'y humahabol sa kaniya, siya'y bumaba sa karo na sinalubong niya, at sinabi, Lahat ba'y mabuti? Busa si Giesi minunot kang Naaman. Ug sa pagkakita ni Naaman sa usa nga nagadalagan sa iyang ulahi, siya mikawas sa carro aron sa pagsugat kaniya, ug miingon: Maayo ba ang tanan? At kaniyang sinabi, Lahat ay mabuti. Sinugo ako ng aking panginoon, na sinabi, Narito, dumating sa akin ngayon mula sa lupaing maburol ng Ephraim ang dalawang binata sa mga anak ng mga propeta: isinasamo ko sa iyo na bigyan mo sila ng isang talentong pilak, at dalawang pangpalit na bihisan. Ug siya miingon: Ang tanan maayo. Ang akong agalon nagpaanhi kanako, nga nagaingon: Tan-awa, karon may nahianhi kanako gikan sa kabungtoran sa Ephraim duha ka sa mga batan-ong lalake sa mga anak sa mga manalagna; hatagi sila, ako nagahangyo kanimo, ug usa ka talento nga salapi, ug duha ka ilisan nga saput. At sinabi ni Naaman, Matuwa ka, kunin mo ang dalawang talento. At ipinilit niya sa kaniya, at ibinalot ang dalawang talentong pilak sa dalawang supot, sangpu ng dalawang pangpalit na bihisan, at mga ipinasan sa dalawa sa kaniyang mga bataan; at dinala nila sa unahan niya. Ug si Naaman miingon: Ikalipay ang pagkuha sa duha ka talento. Ug iyang gipugos siya, ug giputos ang duha ka talento nga salapi sa duha puntil, lakip ang duha ilisan nga saput, ug gipalukdo sa duha sa iyang mga alagad: ug ilang gidala kini sa atubangan niya. At nang siya'y dumating sa burol, kinuha niya sa kanilang kamay, at itinago niya sa bahay: at pinayaon niya ang mga lalake, at sila'y nagsiyaon. Ug sa paghiabut niya ngadto sa bungtod, iyang gikuha kini gikan sa ilang kamot, ug gihipos kini sa sulod sa balay; ug iyang gipalakaw ang mga tawo, ug sila namahawa. Ngunit siya'y pumasok at tumayo sa harap ng kaniyang panginoon. At sinabi ni Eliseo sa kaniya, Saan ka nanggaling Giezi? At kaniyang sinabi, Ang iyong lingkod ay walang pinaroonan. Apan siya misulod ug mitindog sa atubangan sa iyang agalon. Ug si Eliseo miingon kaniya: Diin ka ba gikan, Giesi? Ug siya miingon: Ang imong alagad wala molakaw sa laing dapit. At kaniyang sinabi, Hindi ba sumasa iyo ang aking puso nang ang lalake ay bumalik mula sa kaniyang karo na sinasalubong ka? panahon ba ng pagtanggap ng salapi, at pagtanggap ng bihisan, at ng mga olibohan, at ng mga ubasan, at ng mga tupa, at ng mga baka, at ng mga aliping lalake at babae? Ug siya miingon kaniya: Ang akong kasingkasing wala ba mahiuban kanimo sa pagkawas sa tawo sa iyang carro aron sa pagsugat kanimo? Panahon ba karon sa pagdawat sa salapit, ug sa pagdawat sa mga saput, ug mga kaolivohan, ug mga kaparrasan, ug mga carnero, ug mga vaca, ug mga alagad nga lalake, ug mga alagad nga babaye? Ang ketong nga ni Naaman ay kakapit sa iyo, at sa iyong binhi magpakailan man. At siya'y umalis sa kaniyang harapan na may ketong na kasingputi ng niebe. Busa ang sanla ni Naaman motakod kanimo, ug sa imong kaliwat sa walay katapusan. Ug siya mipahawa sa iyang atubangan nga usa ka sanlahon sa kapution sama sa nieve. At sinabi ng mga anak ng mga propeta kay Eliseo, Narito ngayon, ang dakong aming kinatitirahan sa harap mo ay totoong gipit sa ganang amin. Ug ang mga anak nga lalake sa mga manalagna nanag-ingon kang Eliseo: Tan-awa karon, ang dapit nga among gipuy-an una kanimo pig-ut ra kaayo alang kanamo. Isinasamo namin sa iyo na kami ay paparoonin sa Jordan, at kumuha roon ang bawat isa ng sikang, at gumawa kami para sa amin ng isang dako roon, na aming matatahanan. At siya'y sumagot, Magsiyaon kayo. Paadtoa kami, nagahangyo kami kanimo, ngadto sa Jordan, ug manguha gikan didto ang tagsatagsa usa ka sagbayan, ug tugoti kami paghimo didto usa ka dapit diin kami makapuyo. Ug siya mitubag: Lakaw kamo. At sinabi ng isa, Isinasamo ko sa iyo na ikaw ay matuwa, at yumaon na kasama ng iyong mga lingkod. At siya'y sumagot, Ako'y yayaon. Ug ang usa miingon: Ikalipay, ako nagahangyo kanimo, ang pagpakig-uban sa imong alagad. Ug siya mitubag: Ako mouban. Sa gayo'y yumaon siyang kasama nila. At nang sila'y dumating sa Jordan, sila'y nagsiputol ng kahoy. Busa siya miuban kanila. Ug sa pag-abut nila sa Jordan sila namutol ug kahoy. Ngunit samantalang ang isa'y pumuputol ng isang sikang, ang talim ng palakol ay nalaglag sa tubig: at siya'y sumigaw, at nagsabi, Sa aba ko, panginoon ko! sapagkat hiram. Apan sa diha nga ang usa nagputol sa usa ka sagbayan, ang ulo-ulo sa wasay nahulog ngadto sa tubig; ug siya misinggit ug miingon: Ah, agalon ko! Kay hinulaman kadto. At sinabi ng lalake ng Dios, Saan nalaglag? At itinuro niya sa kaniya ang dako. At siya'y pumutol ng isang patpat, at inihagis doon, at pinalutang ang bakal. Ug ang tawo sa Dios miingon: Diin mahulog? Ug iyang gitudlo kaniya ang dapit. Ug miputol siya ug usa ka bugsok, ug gilabay didto, ug gipalutaw ang puthaw. At kaniyang sinabi, Kunin mo. Sa gayo'y kaniyang iniunat ang kaniyang kamay, at kinuha. Ug siya miingon: Kab-uta kana nganha kanimo. Busa iyang gikawhat ang iyang kamot ug gikuha kadto. Ang hari nga sa Siria ay nakipagdigma sa Israel; at siya'y kumuhang payo sa kaniyang mga lingkod, na nagsasabi, Sa gayot gayong dako malalagay ang aking kampamento. Karon ang hari sa Siria nakiggubat batok sa Israel; ug nakigsabut siya uban sa iyang mga alagad, nga nagaingon: Niini ug niadtong dapita magapahiluna ako sa akong campo. At ang lalake ng Dios ay nagsugo sa hari sa Israel, na nagsasabi, Magingat ka na huwag dumaan sa dakong yaon; sapagkat doo'y lumulusong ang mga taga Siria. Ug ang tawo sa Dios nagpasugo ngadto sa hari sa Israel, ug nagaingon: Pagbantay nga dili ka molabay niadtong usa ka dapit, kay didto atua ang mga Sirianhon manglugsong. At nagsugo ang hari sa Israel sa dakong isinaysay sa kaniya ng lalake ng Dios at ipinagpauna sa kaniya; at siya'y lumigtas doon, na hindi miminsan o mamakalawa. Ug ang hari sa Israel nagpaadto ngadto sa dapit nga gisugilon kaniya sa tawo sa Dios, ug gipasidaan kaniya; ug siya naluwas sa iyang kaugalingon didto, dili sa makausa ni sa makaduha lamang. At ang puso ng hari sa Siria ay nabagabag na mainam dahil sa bagay na ito; at kaniyang tinawag ang kaniyang mga lingkod, at sinabi sa kanila, Hindi ba ninyo ipakikilala sa akin kung sino sa atin ang sa hari sa Israel? Ug ang kasingkasing sa hari sa Siria nalibug sa hilabihan gayud niini nga butanga: ug iyang gitawag ang iyang mga alagad, ug miingon kanila: Dili ba kamo motudlo kanako kong kinsa kanato ang kadapig sa hari sa Israel? At sinabi ng isa sa kaniyang mga lingkod, Hindi panginoon ko, Oh hari: kundi si Eliseo, na propeta na nasa Israel, ay nagsaysay sa hari sa Israel ng mga salita na iyong sinalita sa iyong silid na tulugan. Ug usa sa iyang mga alagad miingon. Dili, ginoo ko, Oh hari; apan si Eliseo, ang manalagna nga anaa sa Israel, nagsugilon sa hari sa Israel sa mga pulong nga imong gipamulong didto sa imong lawak nga higdaanan. At kaniyang sinabi, Ikaw ay yumaon at tingnan mo kung saan siya nandoon, upang ako'y makapagpasundo at dalhin siya. At nasaysay sa kaniya, na sinabi, Narito, siya'y nasa Dothan. Ug siya miingon: Lakaw ug tan-awa kong hain siya, aron akong ipadala ug ipakuha siya. Ug gisuginlan siya, sa pag-ingon: Ania karon, siya atua sa Dothan. Kayat siya'y nagsugo roon ng mga kabayo at mga karo, at ng isang malaking hukbo: at sila'y naparoon sa gabi, at kinubkob ang bayan sa palibot. Sa ingon niini gipadala didto ang mga kabayo niya, ug mga carro, ug usa ka dakung panon: ug nangadto sila sa gabii, ug gilibutan ang ciudad. At nang ang lingkod ng lalake ng Dios ay magbangong maaga, at maglabas, narito, isang hukbo na may mga kabayo at mga karo ay nakalibot sa bayan. At ang kaniyang lingkod ay nagsabi sa kaniya, Sa aba natin, panginoon ko! paano ang ating gagawin? Ug sa paghibangon ug sayo sa alagad sa tawo sa Dios, ug sa nakagula, ania karon, ang usa ka panon lakip ang mga kabayo ug mga carro nanaglibut sa ciudad. Ug ang iyang alagad miingon kaniya: Ah, agalon ko! unsaon nato paghimo? At siya'y sumagot, Huwag kang matakot: sapagkat ang sumasaatin ay higit kay sa sumasa kanila. Ug siya mitubag: Ayaw kahadlok; kay sila nga ania uban kanato labing daghan kay kanila nga anaa kanila. At si Eliseo ay nanalangin, at nagsabi, Idinadalangin ko sa iyo, Panginoon, na idilat ang kaniyang mga mata, upang siya'y makakita. At idinilat ng Panginoon ang mga mata ng binata; at siya'y nakakita, at narito, ang bundok ay puno ng mga kabayo at ng mga karo ng apoy sa palibot ni Eliseo. Ug si Eliseo nag-ampo, ug miingon: Jehova, ako nagaampo kanimo, bukha ang iyang mga mata, aron siya makakita. Ug gibuka ni Jehova ang mga mata niadtong batan-ong lalake, ug siya nakakita: ug, ania karon, ang bukid napuno sa mga kabayo ug mga carro nga kalayo nanaglibut kang Eliseo. At nang kanilang lusungin siya, ay nanalangin si Eliseo sa Panginoon, at nagsabi, Idinadalangin ko sa iyo, na bulagin mo ang bayang ito. At kaniyang binulag sila ayon sa salita ni Eliseo. Ug sa paglugsong nila ngadto kaniya, si Eliseo nag-ampo kang Jehova, nga nag-ingon. Ako nagahangyo kanimo, butaan mo kining mga tawohana. Ug gibutaan sila sumala sa pulong ni Eliseo. At sinabi ni Eliseo sa kanila, Hindi ito ang daan, o ang bayan man: sumunod kayo sa akin, at dadalhin ko kayo sa lalake na inyong hinahanap. At kaniyang pinatnubayan sila hanggang sa Samaria. Ug si Eliseo miingon kanila: Kini dili mao ang dalan, ni mao kini ang ciudad: sunda ako, ug dad-on ko kamo ngadto sa tawo nga imong gipangita. Ug iyang gimandoan sila ngadto sa Samaria. At nangyari, nang sila'y magsidating sa Samaria, na sinabi ni Eliseo, Panginoon, idilat mo ang mga mata ng mga lalaking ito, upang sila'y makakita. At idinilat ng Panginoon ang kanilang mga mata, at sila'y nangakakita; at, narito, sila'y nangasa gitna ng Samaria. Ug nahitabo, sa pag-abut nila sa Samaria nga si Eliseo miingon. Jehova, bukha ang mga mata niining mga tawohana, aron sila makakita. Ug gibuka ni Jehova ang ilang mga mata, ug sila nakakita; ug, ania karon, sila didto sa kinataliwad-an sa Samaria. At sinabi ng hari sa Israel kay Eliseo, nang makita niya sila, Ama ko, sasaktan ko ba sila? sasaktan ko ba sila? Ug ang hari sa Israel miingon kang Eliseo, sa pagpakita niya kanila: Amahan ko, hampakon ko ba sila? hampakon ko ba sila? At siya'y sumagot. Huwag mong sasaktan sila; sasaktan mo ba ang iyong binihag ng iyong tabak at ng iyong busog? maghain ka ng tinapay at tubig sa harap nila, upang kanilang makain at mainom, at magsiparoon sa kanilang panginoon. Ug siya mitubag: Dili ka maghampak kanila: hampakon mo ba kadtong imong mga dinakup uban sa imong pinuti ug sa imong pana? Pagbutang sa tinapay ug tubig sa atubangan nila aron sila makakaon ug makainum, ug mangadto sa ilang agalon. At ipinaghanda niya ng malaking pagkain sila: at nang sila'y makakain at makainom, kaniyang pinayaon sila, at sila'y nagsiparoon sa kanilang panginoon. At ang pulutong ng Siria ay hindi na naparoon pa sa lupain ng Israel. Ug giandam niya ang dakung pagkaon alang kanila; ug sa nakakaon sila ug nakainum, iyang gipapauli sila ug nangadto sila sa ilang agalon. Ug ang mga panon sa Siria wala na moadto ngadto sa yuta sa Israel. At nangyari, pagkatapos nito, na pinisan ni Ben-adad na hari sa Siria, ang buo niyang hukbo, at umahon, at kinubkob ang Samaria. Ug nahitabo sa tapus niini, nga si Ben-adad hari sa Siria, nagtigum sa tanan niyang panon, ug mitungas didto, ug gilibutan ang Samaria. At nagkaroon ng malaking kagutom sa Samaria: at, narito, kanilang kinubkob, hanggang sa ang ulo ng isang asno ay naipagbili ng walong pung putol na pilak, at ang ikaapat na bahagi ng isang takal ng dumi ng kalapati ay ng limang putol na pilak. Ug may usa ka dakung gutom sa Samaria: ug, ania karon, ilang gilibutan kini, hangtud nga ang usa ka ulo sa asno gibaligya sa kawaloan ka siclo nga salapi, ug ang ikaupat ka bahin sa usa ka gantang sa iti sa salampati gibaligya sa lima ka siclo nga salapi. At pagdaraan sa kuta ng hari sa Israel, humiyaw ang isang babae sa kaniya, na nagsasabi, Saklolo, panginoon ko, Oh hari. Ug sa milabay ang hari sa Israel sa ibabaw sa kuta, may usa ka babaye nga misinggit kaniya, nga nagaingon: Tabang, ginoo ko, O hari: At kaniyang sinabi, Kung hindi ka saklolohan ng Panginoon, sa ano kita sasaklolohan sa giikan ba, o sa ubasan. Ug siya miingon: Kong si Jehova wala magtabang kanimo, asa man ako ug itabang kanimo? Gikan sa giukan kun sa pug-anan sa vino? At sinabi ng hari sa kaniya, Anong nangyayari sa iyo? At siya'y sumagot, Sinabi ng babaing ito sa akin, Ibigay mo ang iyong anak, upang makain natin siya ngayon, at kakanin natin ang anak ko bukas. Ug ang hari miingon kaniya: Unsay nakaingon kanimo? Ug siya mitubag: Kining babayehana miingon kanako: Ihatag ang imong anak nga lalake, aron kan-on ta siya niining adlawa, ug kan-on nato ang akong anak nga lalake ugma. Sa gayo'y pinakuluan namin ang anak ko, at kinain namin siya: at sinabi ko sa kaniya sa sumunod na araw, Ibigay mo ang iyong anak, upang makain natin siya; at kaniyang ikinubli ang kaniyang anak. Busa among gilat-an ang akong anak, ug gikaon siya: ug giingon ko siya sa sunod nga adlaw. Ihatag na ang imong anak, aron siya kan-on nato; ug iyang gitipigan ang iyang anak. At nangyari, nang marinig ng hari ang mga salita ng babae, na kaniyang hinapak ang kaniyang suot (nagdadaan nga siya sa kuta;) at ang bayan ay tumingin, at, narito, siya'y may magaspang na damit sa loob sa kaniyang katawan. Ug nahitabo sa pagkadungog sa hari sa mga pulong sa babaye, nga iyang gigisi ang mga saput (karon siya milabay sa ibabaw sa kuta): ug ang katawohan mingtan-aw, ug, ania karon, siya may saput nga sako sa ilalum ibabaw sa iyang unod. Nang magkagayo'y kaniyang sinabi, Gawing gayon ng Dios sa akin, at lalo na, kung ang ulo ni Eliseo, na anak ni Saphat ay matira sa kaniya sa araw na ito. Unya siya miingon: Ang Dios magahimo sa ingon kanako, ug kapin usab, kong ang ulo ni Eliseo, ang anak ni Saphat, magatindog sa ibabaw kaniya niining adlawa. Ngunit si Eliseo ay nakaupo sa kaniyang bahay, at ang mga matanda ay nagsiupo na kasama niya; at ang hari ay nagsugo ng isang lalake na mula sa harap niya: ngunit bago dumating ang sugo sa kinaroroonan niya, sinabi niya sa mga matanda, Hindi ba ninyo nakita kung paanong ang anak na ito ng isang mamamatay tao ay nagsugo sa akin na alisin ang aking ulo? masdan ninyo, pagdating ng sugo, sarhan ninyo ang pintuan, at itulak ninyo ang pinto laban sa kaniya: di ba ang ingay ng mga paa ng kaniyang panginoon sa likod niya? Apan si Eliseo milingkod sa sulod sa iyang balay, ug ang mga anciano nanaglingkod uban kaniya; ug ang hari nagpadala ug usa ka tawo gikan sa iyang atubangan: apan sa wala pa mahiabut kaniya ang sulogoon, siya miingon sa mga anciano: Tan-awa ninyo kong giunsa niining anak nga lalake sa usa ka mamumuno ang pagpadala aron sa pagkuha sa akong ulo? Tan-awa, kong ang sulogoon mahiabut, takpi ang ganghaan, ug gakuti ang ganghaan sa malig-on nga paggakut batok kaniya: dili ba ang tunob sa mga tiil sa iyang agalon anaa sa luyo niya? At samantalang siya'y nakikipagusap sa kanila, narito, nilusong siya ng sugo: at kaniyang sinabi, Narito, ang kasamaang ito'y mula sa Panginoon; bakit pa ako maghihintay sa Panginoon? Ug sa diha nga nagasulti pa siya uban kanila, ania karon, ang sulogoon mianha kaniya, ug siya miingon: Ania karon, kining kadautan gikan kang Jehova; nganong magahulat pa ako kang Jehova niining gidugayona? At sinabi ni Eliseo, Dinggin ninyo ang salita ng Panginoon, ganito ang sabi ng Panginoon: Bukas sa may ganitong oras, ang isang takal ng mainam na harina ay maipagbibili ng isang siklo, at ang dalawang takal ng sebada ay ng dalawang siklo, sa pintuang-bayan ng Samaria. Ug si Eliseo miingon: Patalinghugi ninyo ang pulong ni Jehova: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ugma ingon niining taknaa igabaligya ang usa ka takus nga harina nga fino sa usa ka siclo, ug ang duha ka takus nga cebada sa usa ka siclo, sa ganghaan sa Samaria. Nang magkagayo'y ang punong kawal na pinangangapitan ng hari ay sumagot sa lalaki ng Dios, at nagsabi, Narito, kung ang Panginoo'y gagawa ng mga dungawan sa langit, mangyayari ba ito? At kaniyang sinabi, Narito, makikita mo yaon ng iyong mga mata, ngunit hindi ka kakain niyaon. Unya ang capitan kang kinsang kamot maoy gisaligan sa hari mitubag sa tawo sa Dios, ug miingon: Ania karon, kong si Jehova maghimo sa mga tamboanan sa langit, mahanabo kaha kining butanga? Ug siya miingon: Ania karon, ikaw makakita niana sa imong mga mata, apan dili ka makakaon niana. Mayroon ngang apat na may ketong sa pasukan ng pintuang-bayan: at sila'y nagsangusapan. Bakit nauupo tayo rito hanggang sa tayo'y mamatay? Karon dihay upat ka tawong sanlahon sa tugkaran sa ganghaan, ug sila nanag-ingon sa usa ug usa: Nganong naglingkod kita dinhi hangtud nga kita mangamatay? Kung ating sabihin, Tayo'y magsisipasok sa bayan, ang kagutom nga'y nasa bayan, at tayo'y mamamatay roon: at kung tayo'y magsisitigil ng pagkaupo rito, tayo'y mamamatay rin. Ngayon nga'y halina, at tayo'y lumapit sa hukbo ng mga taga Siria: kung tayo'y iligtas nilang buhay, tayo'y mabubuhay; at kung tayo'y patayin nila, mamamatay lamang tayo. Kong kita umingon: Mosulod kita ngadto sa ciudad, nan ang gutom atua sa ciudad, ug kita mangamatay didto; ug kong kita manlingkod pa dinhi, mangamatay kita usab. Busa karon manlakat, ug mangadto kita ngadto sa panon sa mga Sirianhon: kong luwason kita nila nga buhi, mangabuhi kita; ug kong patyon kita nila, kita mangamatay lamang. At sila'y nagsitindig pagtatakip silim, upang magsiparoon sa kampamento ng mga taga Siria: at nang sila'y magsidating sa pinakamalapit na bahagi ng kampamento ng mga taga Siria, narito, walang tao roon. Ug sila nanindog sa pagkabanag-banag, aron sa pag-adto ngadto sa campo sa mga Sirianhon; ug sa paghiabut nila ngadto sa kinatumyan nga dapit sa campo sa mga Sirianhon: Ania karon, walay tawo didto. Sapagkat ipinarinig ng Panginoon sa hukbo ng mga taga Siria ang hugong ng mga karo, at ang huni ng mga kabayo, sa makatuwid baga'y ang hugong ng malaking hukbo: at sila'y nagsangusapan. Narito, inupahan ng hari ng Israel laban sa atin ang mga hari ng mga Hetheo, at ang mga hari ng mga taga Egipto, upang magsidaluhong sa atin. Kay ang Ginoo naghimo sa panon sa mga Sirianhon sa pagpamati sa dinahunog sa mga carro, ug usa ka kaguliyang sa mga kabayo, ang usa ka dinaguok sa dakung panon: ug sila nanag-ingon sa usa ug usa: Ania karon, ang hari sa Israel nagsuhol batok kanato sa mga hari sa mga Hetehanon, ug sa mga hari sa mga taga-Egipto, sa pag-asdang kanato. Kayat sila'y nagsitindig, at nagsitakas sa pagtatakip silim, at iniwan ang kanilang mga tolda, at ang kanilang mga kabayo, at ang kanilang mga asno, at ang buong kampamento, na gaya ng dati, at nagsitakas dahil sa kanilang buhay. Maoy hinungdan nga sila namangon ug nangalagiw sa pagkabanagbanag, ug gibiyaan ang ilang mga balong-balong, ug ang ilang mga kabayo, ug ang ilang mga asno, bisan pa ang campo sa maong kahimtang, ug nangalagiw tungod sa ilang kinabuhi. At nang ang mga may ketong na ito'y magsidating sa pinakamalapit na bahagi ng kampamento, sila'y nagsipasok sa isang tolda, at nagsikain at nagsiinom, at nagsipagdala mula roon ng pilak, at ng ginto, at ng bihisan, at nagsiyaon at itinago; at sila'y bumalik, at pumasok sa ibang tolda, at nagdala rin mula roon, at nagsiyaon at itinago. Ug sa paghiabut niining mga sanlahon ngadto sa kinatumyan nga dapit sa campo, nanulod sila sa usa ka balong-balong, ug nangaon ug nanginum, ug nanagdala gikan didto sa salapi ug bulawan, ug saput, ug nanglakaw ug gitipigan kini; ug sila nanibug, ug mingsulod sa laing balong-balong, ug nakadala gikan didto usab, ug nanglakaw ug gitipigan kini. Nang magkagayo'y nagsangusapan sila. Hindi mabuti ang ginagawa natin: ang araw na ito ay araw ng mabubuting balita, at tayo'y tumatahimik: kung tayo'y magsipaghintay ng hanggang sa pagliliwayway sa kinaumagahan, parusa ang aabot sa atin: ngayon nga'y halina, tayo'y magsiyaon at ating saysayin sa sangbahayan ng hari. Busa sila nanag-ingon sa usa ug usa: Kita wala magbuhat sa maayo; kining adlawa maoy usa ka adlaw sa mga maayong balita, ug managhilum kita: kong pabilin kita hangtud sa pagbanagbanag sa kabuntagon ang silot mahiapas kanato; busa umari kamo karon, mangadto kita ug magasugilon sa sulod-balay sa hari. Sa gayo'y nagsiparoon sila, at nagsitawag sa tagatanod-pinto ng bayan: at kanilang isinaysay sa kanila, na sinasabi, Kami ay nagsiparoon sa kampamento ng mga taga Siria, at, narito, walang lalake roon ni tinig man ng lalake, kundi mga nakataling kabayo, at mga asnong nangakatali, at ang mga tolda na gaya ng dati. Busa sila nangadto ug nanagtawag sa magbalantay sa ciudad, ug ilang gisuginlan sila, sa pag-ingon: Nanghiadto kami ngadto sa campo sa mga Sirianhon, ug ania karon, walay tawo didto, bisan tingog sa usa ka tawo, apan ang mga kabayo gipanghigot, ug ang mga asno gipanghigot, ug ang mga balong-balong mao sa gihapon. At tinawag niya ang mga tagatanod-pinto; at kanilang sinaysay sa sangbahayan ng hari sa loob. Ug siya nagtawag sa mga magbalantay sa ganghaan: ug sila nanagsugilon niana sa sulod sa balay sa hari. At ang hari ay bumangon sa gabi, at nagsabi sa kaniyang mga lingkod, Ipakikita ko sa inyo ngayon kung ano ang ginawa ng mga taga Siria sa atin. Kanilang talastas na tayo'y gutom; kayat sila'y nagsilabas ng kampamento upang magsipangubli sa parang, na nagsasabi, Pagka sila'y nagsilabas sa bayan, ating kukunin silang buhay at papasok tayo sa bayan. Ug ang hari mibangon sa pagkagabii, ug namulong sa iyang mga sulogoon: Ako karon magapakita kaninyo sa ginabuhat kanato sa mga Sirianhon. Sila nahibalo nga kita gigutom; busa nanghigula sila sa campo aron sa pagtago sa ilang kaugalingon diha sa kapatagan, nga nagaingon: Sa ilang paggula sa ciudad, dakpon ta sila nga buhi, ug manulod kita ngadto sa, ciudad. At isa sa kaniyang mga lingkod ay sumagot, at nagsabi, Isinasamo ko sa inyo na kunin ng ilan ang lima sa mga kabayong nalabi, na natira sa bayan (narito, sila'y gaya ng buong karamihan ng Israel na natira roon; narito, sila'y gaya ng buong karamihan ng Israel na nalipol:) at tayo'y magsugo at ating tingnan. Ug usa sa iyang mga sulogoon mitubag ug miingon: Pakuhaa ang uban, nangaliyupo ako kanimo, lima sa mga kabayo nga nahibilin, sa ciudad (ania karon, sila sama sa gidaghanon sa tanang panon sa Israel nga nanghibilin didto; ania karon, silal sama sa gidaghanon sa tanang panon sa Israel nga naut-ut); ug atong pasugoan ug tanawon. Sila nga'y nagsikuha ng dalawang karo na may mga kabayo; at ang hari ay nagsugo na pinasundan ang hukbo ng mga taga Siria, na nagsabi, Kayo ay yumaon at tingnan ninyo. Busa duha ka carro lakip ang mga kabayo ang ilang gikuha; ug nagpasugo ang hari sa panon sa mga Sirianhon, nga nagaingon: Adtoa ug tan-awa. At kanilang sinundan sila hanggang sa Jordan; at, narito, ang buong daa'y puno ng mga kasuutan at ng mga kasangkapan na mga inihagis ng mga taga Siria sa kanilang pagmamadali. At ang mga sugo ay nagsibalik at nagsaysay sa hari. Ug sila nangadto sunod kanila ngadto sa Jordan; ug, ania karon, ang tanang dalan nalukop sa mga panapton ug mga sudlanan nga gipanalibay sa mga Sirianhon sa ilang pagdali. Ug ang mga sulogoon nanibug ug gisuginlan ang hari. At ang bayan ay lumabas, at sinamsaman ang kampamento ng mga taga Siria. Sa gayo'y ang takal ng mainam na harina ay naipagbili ng isang siklo, at ang dalawang takal ng sebada ay isang siklo, ayon sa salita ng Panginoon. Ug ang katawohan nanggula, ug gikawatan ang campo sa mga Sirianhon. Busa usa ka takus nga fino nga harina gibaligya sa usa ka siclo, ug duha ka takus sa cebada usa ka siclo, sumala sa pulong ni Jehova. At inihabilin ng hari sa punong kawal na pinangangapitan niya, ang katungkulan sa pintuang-bayan: at niyapakan siya ng bayan sa pintuang-bayan, at siya'y namatay na gaya ng sinabi ng lalake ng Dios, na nagsalita nang lusungin siya ng hari. Ug gitudlo sa hari ang capitan kang kinsang kamot iyang gisaligan nga magbantay kaniya sa ganghaan: ug ang katawohan nanagtunob kaniya diha sa ganghaan, ug siya namatay sumala sa gipamulong sa tawo sa Dios, nga namulong sa paghiadto niya sa hari. At nangyari, gaya ng sinabi ng lalake ng Dios sa hari, na sinasabi, Ang dalawang takal ng sebada ay maipagbibili isang siklo, at ang isang takal ng mainam na harina ay isang siklo, mangyayari bukas sa may ganitong oras sa pintuang-bayan ng Samaria; Ug nahitabo, sa nakasulti ang tawo sa Dios sa hari, nga nagaingon: Duha ka takus nga cebada sa usa ka siclo, ug usa ka takus nga binokbok sa usa ka siclo, manghiugma ingon niining taknaa sa ganghaan sa Samaria: At ang punong kawal na yaon ay sumagot sa lalake ng Dios, at nagsabi, Ngayon, narito, kung ang Panginoon ay gagawa ng mga dungawan sa langit, mangyayari ba ang gayong bagay? At kaniyang sinabi, Narito, makikita mo yaon ng iyong mga mata, ngunit hindi ka kakain niyaon: Ug ang maong capitan mitubag sa tawo sa Dios, ug miingon: Karon, Tan-awa, kong si Jehova magahimo sa mga tamboanan sa langit, mahimo ba kaha kining butanga? Ug siya miingon: Ania karon, ikaw makakita niana sa imong mga mata, apan dili ka makakaon niini: Nangyari ngang gayon sa kaniya; sapagkat niyapakan siya ng bayan sa pintuang-bayan, at siya'y namatay. Mao kini ang nahitabo kaniya; kay gitamakan siya sa katawohan didto sa ganghaan, ug siya namatay. Nagsalita nga si Eliseo sa babae, na ang anak ay kaniyang sinaulian ng buhay, na sinasabi, Ikaw ay bumangon at yumaon ka at ang iyong sangbahayan, at mangibang bayan ka kung saan ka makakapangibang bayan: sapagkat nagtalaga ang Panginoon ng kagutom; at magtatagal naman sa lupain na pitong taon. Ug si Eliseo misulti sa babaye; kansang anak nga lalake iyang gibanhaw, nga nagaingon: Tindog, ug lumakaw ka ug ang imong sulod-balay, ug pumuyo sa bisan diin ikaw makapuyo: kay si Jehova nagpatawag ug usa ka gutom; ug mahitabo usab kini sa yuta sa pito ka tuig. At ang babae ay bumangon, at ginawa ang ayon sa sinalita ng lalake ng Dios: at siya'y yumaon na kasama ng kaniyang sangbahayan, at nangibang bayan sa lupain ng mga Filisteo na pitong taon. Ug ang babaye mitindog, ug naghimo sumala sa pulong sa tawo sa Dios; ug siya milakaw uban sa iyang sulod-balay, ug mipuyo sa yuta sa mga Filistehanon sa pito ka tuig. At nangyari, sa katapusan ng ikapitong taon, na ang babae ay bumalik na mula sa lupain ng mga Filisteo: at siya'y lumabas upang dumaing sa hari dahil sa kaniyang bahay at dahil sa kaniyang lupain. Ug nahitabo sa katapusan sa pito ka tuig, nga ang babaye mibalik gikan sa yuta sa mga Filistehanon: ug siya miadto ngadto sa hari aron sa pagpakilooy sa hari mahitungod sa iyang balay ug yuta. Ang hari nga'y nakipagusap kay Giezi na lingkod ng lalake ng Dios, na sinasabi, Isinasamo ko sa iyo, na saysayin mo sa akin ang lahat na mga dakilang bagay na ginawa ni Eliseo. Karon ang hari nakigsulti uban kang Giesi, ang alagad sa tawo sa Dios, nga nag-ingon: Suginli ako, ako nangaliyupo kanimo, sa tanang dagkung mga butang nga gihimo ni Eliseo. At nangyari, samantalang kaniyang sinasaysay sa hari kung paanong kaniyang isinauli ang buhay niyaon na patay, na narito, ang babae, na ang anak ay kaniyang sinaulian ng buhay, ay dumaing sa hari dahil sa kaniyang bahay at dahil sa kaniyang lupain. At sinabi ni Giezi, Panginoon ko, Oh hari, ito ang babae, at ito ang kaniyang anak na sinaulian ng buhay ni Eliseo. Ug nahitabo, sa nagasugilon siya sa hari sa iyang pagbanhaw kaniya nga namatay, nga, ania karon, ang babaye, kansang anak gibanhaw ni Eliseo, nagsangpit sa hari tungod sa iyang balay ug sa iyang yuta. Ug si Giesi miingon: Ginoo ko, Oh hari, kini mao ang babaye, ug kini ang iyang anak nga gibanhaw ni Eliseo. At nang tanungin ng hari ang babae, sinaysay niya sa kaniya. Sa gayo'y hinalalan ng hari siya ng isang pinuno, na sinasabi, Isauli mo ang lahat ng kaniya, at ang lahat ng bunga ng bukid mula nang araw na kaniyang iwan ang lupain, hanggang ngayon. Ug sa nangutana ang hari sa babaye, iyang gisuginlan siya. Busa ang hari nagtudlo kaniya sa usa ka punoan, nga nagaingon: Iuli ang tanan nga iya, ug ang tanang abut sa uma sukad sa adlaw nga siya mitalikod sa yuta hangtud karon, At si Eliseo ay naparoon sa Damasco; at si Ben-adad na hari sa Siria ay may sakit: at nasaysay sa kaniya, na sinabi, Ang lalake ng Dios ay naparito. Ug si Eliseo miadto sa Damasco; ug si Ben-adad, ang hari sa Siria, nagmasakiton; ug gisugilon kaniya, sa pag-ingon: Ang tawo sa Dios nagapaingon nganhi. At sinabi ng hari kay Hazael, Magdala ka ng isang kaloob sa iyong kamay, at yumaon kang salubungin mo ang lalake ng Dios, at magusisa ka sa Panginoon sa pamamagitan niya, na magsabi, Gagaling ba ako sa sakit na ito? Ug ang hari miingon kang Hazael: Pagdala ug usa ka gasa diha sa imong kamot, ug lakaw, hibalaga ang tawo sa Dios, ug pangutana kang Jehova pinaagi kaniya, sa pag-ingon: Mamaayo ba ako niining sakita? Sa gayo'y naparoon na sinalubong siya ni Hazael, at nagdala siya ng kaloob, ng bawat mabuting bagay sa Damasco, na apat na pung pasang kamelyo at naparoon at tumayo sa harap niya, at nagsabi, Sinugo ako sa iyo ng anak mong si Ben-adad na hari sa Siria, na sinasabi, Gagaling ba ako sa sakit na ito? Busa si Hazael miadto sa pagpakighibalag kaniya, ug nagdala ug usa ka gasa uban kaniya, gikan sa tanang maayong butang sa Damasco, nga gilulan sa kap-atan ka camello, ug miadto ug mitindog sa atubangan niya, ug miingon: Ang imong anak, si Ben-adad, hari sa Siria, nagpaanhi kanako nganhi kanimo, nga nagaingon: Mamaayo ba ako niining sakita? At sinabi ni Eliseo sa kaniya, Ikaw ay yumaon, sabihin mo sa kaniya, Walang pagsalang ikaw ay gagaling? gayon ma'y ipinakilala sa akin ng Panginoon na siya'y walang pagsalang mamamatay. Ug si Eliseo miingon kaniya: Lakaw, ingna siya: Ikaw sa pagkatinuod mamaayo: apan si Jehova nagpakita kanako nga siya sa pagkatinuod mamatay. At kaniyang itinitig ang kaniyang mukha, hanggang sa siya'y napahiya: at ang lalake ng Dios ay umiyak. Ug iyang gitutuk sa kanunay ang iyang nawong kaniya, hangtud nga siya naulaw: ug ang tawo sa Dios mihilak. At sinabi ni Hazael, Bakit umiyak ang panginoon ko? At siya'y sumagot, Sapagkat talastas ko ang kasamaan na iyong gagawin sa mga anak ni Israel: ang kanilang mga katibayan ay iyong sisilaban ng apoy, at ang kanilang mga binata ay iyong papatayin ng tabak, at mga pagpuputol-putulin ang kanilang mga bata, at iyong paluluwain ang bituka ng mga babaing buntis. Ug si Hazael miingon: Nganong naghilak ang akong ginoo? Ug siya mitubag: Tungod kay ako nahibalo sa dautan nga imong pagabuhaton sa mga anak sa Israel: ang ilang mga kuta imong pagasunogon, ug ang ilang mga batan-on imong pagapatyon sa pinuti, ug magadugmok ka sa mga gagmay nga bata, ug pagahaw-angan mo ang ilang mga babaye nga mabdos. At sinabi ni Hazael, Ngunit ano ang iyong lingkod na isang aso lamang na kaniyang gagawin ang dakilang bagay na ito? At sumagot si Eliseo, Ipinakilala sa akin ng Panginoon, na ikaw ay magiging hari sa Siria. Ug si Hazael miingon: Apan unsa ba ang imong alagad, nga usa lamang ka iro, nga siya magbuhat niining dakung butang? Ug si Eliseo mitubag: Si Jehova napakita kanako nga ikaw mahari sa Siria. Nang magkagayo'y nilisan niya si Eliseo, at naparoon sa kaniyang panginoon; na nagsabi sa kaniya, Ano ang sabi ni Eliseo sa iyo? At siya'y sumagot, Kaniyang sinaysay sa akin na walang pagsalang ikaw ay gagaling. Busa siya mipahawa gikan kang Eliseo, ug miadto sa iyang agalon; nga miingon kaniya: Unsay giingon ni Eliseo kanimo? Ug siya mitubag: Siya nagsugilon kanako nga ikaw sa pagkatinuod mamaayo gayud. At nangyari, nang kinabukasan, na kaniyang kinuha ang munting kumot at binasa sa tubig, at iniladlad sa kaniyang mukha, na anopat siya'y namatay: at si Hazael ay naghari na kahalili niya. Ug nahitabo sa pagkaugma, nga iyang gikuha ang tabon sa higdaanan, ug kini gituslob sa tubig, ug gibuklad sa iyang nawong, sa pagkaagi nga siya namatay: ug si Hazael naghari nga ilis kaniya. At nang ikalimang taon ni Joram na anak ni Achab na hari sa Israel, noong si Josaphat ay hari sa Juda, ay nagpasimulang maghari si Joram na anak ni Josaphat na hari sa Juda. Ug sa ikalima ka tuig ni Joram ang anak nga lalake ni Achab hari sa Israel, si Josaphat nga kaniadto hari sa Juda, si Joram ang anak nga lalake ni Josaphat nga hari sa Juda nagsugod sa paghari. Tatlongput dalawang taon ang gulang nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing walong taon sa Jerusalem. Katloan ug duha ka tuig ang iyang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari sa walo ka tuig sa Jerusalem. At siya'y lumakad ng lakad ng mga hari sa Israel, gaya ng ginawa ng sangbahayan ni Achab: sapagkat ang anak ni Achab ay kaniyang asawa: at siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon. Ug siya naglakat sa dalan sa mga hari sa Israel, sumala sa gihimo sa balay ni Achab: kay diha kaniya ang anak nga babaye ni Achab nga iyang naasawa; ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova. Gayon ma'y hindi giniba ng Panginoon ang Juda, dahil kay David na kaniyang lingkod gaya ng kaniyang ipinangako sa kaniya na bibigyan siya ng isang ilawan sa ganang kaniyang mga anak magpakailan man. Apan si Jehova wala mobuot nga laglagon ang Juda, tungod lamang kang David nga iyang alagad, ingon nga siya misaad kaniya sa paghatag kaniya ug usa ka lamparahan alang sa iyang mga anak ngadto sa walay katapusan. Sa kaniyang mga kaarawan ay nanghimagsik ang Edom na humiwalay sa ilalim ng kapangyarihan ng kamay ng Juda, at naghalal sila ng hari sa kanila. Sa iyang mga adlaw ang Edom mialsa gikan sa kamot sa Juda, ug naghimo ug usa ka hari ibabaw sa ilang kaugalingon. Nang magkagayo'y nagdaan si Joram sa Seir, at ang lahat niyang mga karo na kasama niya: at siya'y bumangon sa gabi, at sinaktan ang mga Edomeo na kumubkob sa kaniya, at ang mga punong kawal ng mga karo; at ang bayan ay tumakas sa kanilang mga tolda. Unya si Joram miadto ngadto sa Seir, ug uban ang tanan niyang mga carro: ug mibangon siya sa pagkagabii, ug gidasmagan ang mga Edomhanon nga naglibut kaniya, ug ang mga capitan sa mga carro; ug ang mga katawohan nangalagiw ngadto sa ilang mga balong-balong. Sa gayo'y nanghimagsik ang Edom sa kamay ng Juda, hanggang sa araw na ito. Nang magkagayo'y nanghimagsik ang Libna nang panahon ding yaon. Busa ang Edom mialsa gikan sa ilalum sa kamot sa Juda hangtud niining adlawa. Unya si Libna mialsa sa maong panahon. At ang iba sa mga gawa ni Joram, at ang lahat niyang ginawa di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Ug ang nanghibilin sa mga buhat ni Joram, ug ang tanan nga iyang gibuhat, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? At si Joram ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David: at si Ochozias na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Joram natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David; ug si Ochozias nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang ikalabing dalawang taon ni Joram na anak ni Achab na hari sa Israel ay nagpasimulang maghari si Ochozias na anak ni Joram na hari sa Juda. Sa ikanapulo ug duha ka tuig ni Joram ang anak nga lalake ni Achab hari sa Israel, si Ochozias ang anak nga lalake ni Joram hari sa Juda nagsugod sa paghari. May dalawangput dalawang taon si Ochozias nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing isang taon sa Jerusalem. At ang pangalan ng kaniyang ina ay Athalia na anak ni Omri na hari sa Israel. Kaluhaan ug duha ang panuigon ni Ochozias sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari ug usa ka tuig sa Jerusalem. Ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Athalia ang anak nga babaye ni Omri hari sa Israel. At siya'y lumakad ng lakad ng sangbahayan ni Achab; at gumawa ng kasamaan sa paningin ng Panginoon, gaya ng ginawa ng sangbahayan ni Achab: sapagkat siya'y manugang sa sangbahayan ni Achab. Ug siya naglakat sa dalan sa balay ni Achab, ug naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ingon sa gibuhat sa balay ni Achab. Kay siya mao ang umagad nga lalake sa balay ni Achab. At siya'y yumaong kasama ni Joram na anak ni Achab upang makipagdigma laban kay Hazael na hari sa Siria sa Ramoth-galaad: at sinugatan ng mga taga Siria si Joram. Ug siya miuban kang Joram, ang anak ni Achab sa pagpakiggubat batok kang Jazael hari sa Siria didto sa Ramoth-galaad, ug ang mga Sirianhon nakasamad kang Joram. At ang haring Joram ay bumalik upang magpagaling sa Jezreel, ng mga sugat na isinugat sa kaniya ng mga taga Siria sa Ramoth nang siya'y lumaban kay Hazael na hari sa Siria. At si Ochozias na anak ni Joram na hari sa Juda ay lumusong upang tingnan si Joram na anak ni Achab sa Jezreel, sapagkat siya'y nasugatan. Ug ang hari nga si Joram mipauli aron ayohon sa Jezreel sa mga samad nga gihatag kaniya sa mga Sirianhon sa Ramoth, sa pagpakig-away niya batok kang Hazael nga hari sa Siria. Ug si Ochozias, ang anak nga lalake ni Joram, hari sa Juda, milugsong aron sa pagtan-aw kang Joram, ang anak nga lalake ni Achab sa Jezreel, tungod kay siya nagdaut. At tinawag ni Eliseo na propeta ang isa sa mga anak ng mga propeta at nagsabi sa kaniya, Bigkisan mo ang iyong mga balakang, at hawakan mo ang sisidlang ito ng langis sa iyong kamay, at pumaroon ka sa Ramoth-galaad. Ug si Eliseo ang manalagna, mitawag ug usa sa mga anak nga lalake sa mga manalagna, ug miingon kaniya: Baksi ang imong hawak, ug bitbita sa imong kamot kining sudlanan sa lana, ug lakaw ngadto sa Ramoth-galaad. At pagdating mo roon, hanapin mo roon si Jehu na anak ni Josaphat na anak ni Nimsi, at iyong pasukin at patayuin mo sa gitna ng kaniyang mga kapatid, at dalhin mo siya sa isang silid sa loob. Ug sa pagdangat nimo didto, pangitaa si Jehu ang anak nga lalake ni Josaphat ang anak nga lalake ni Nimsi, ug sumulod ka, ug patindoga siya gikan sa iyang mga kaigsoonan, ug dad-a siya ngadto sa usa ka dapit sa sulod. Kung magkagayo'y kunin mo ang sisidlan ng langis, at ibuhos mo sa kaniyang ulo, at iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon, Pinahiran kita upang maging hari sa Israel. Kung magkagayo'y buksan mo ang pintuan, at ikaw ay tumakas at huwag kang maghintay. Unya kuhaa ang sudlanan sa lana, ug ibubo sa iyang ulo, ug ingna: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Gihidhiran ko ikaw nga hari sa Israel. Unya buksi ang ganghaan, ug kumalagiw ka ug ayaw paghulat. Sa gayon ang binata, sa makatuwid baga'y ang binatang propeta, ay naparoon sa Ramoth-galaad. Busa ang batan-on, bisan ang batan-on nga tawo nga manalagna, miadto sa Ramoth-galaad. At nang siya'y dumating, narito; ang mga punong kawal ng hukbo ay nangakaupo: at kaniyang sinabi, Ako'y may isang sadya sa iyo, Oh punong kawal. At sinabi ni Jehu, Sa alin sa aming lahat? At kaniyang sinabi, Sa iyo, Oh punong kawal. Ug sa pagdangat niya, ania karon, ang mga capitan sa panon nanaglingkod; ug siya miingon: Ako may usa ka tuyo kaninyo, Oh capitan. Ug si Jehu miingon: Kang kinsa kanamong tanan? Ug siya miingon: Kanimo, Oh capitan. At siya'y tumindig at pumasok sa bahay, at kaniyang ibinuhos ang langis sa kaniyang ulo, at nagsabi sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel. Aking pinahiran ka upang maging hari sa bayan ng Panginoon, sa makatuwid baga'y sa Israel. Ug siya mitindog, ug misulod ngadto sa balay; ug iyang gibubo ang lana sa iyang ulo, ug miingon kaniya: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ako nagdihog kanimo nga hari sa ibabaw sa katawohan ni Jehova, bisan sa ibabaw sa Israel. At iyong sasaktan ang sangbahayan ni Achab na iyong panginoon, upang aking ipaghiganti ang dugo ng aking mga lingkod na mga propeta, at ang dugo ng lahat na lingkod ng Panginoon sa kamay ni Jezabel. Ug pagalaglagon mo ang balay ni Achab nga imong agalon, aron ako makapanimalos sa dugo sa akong mga lagad nga mga manalagna, ug ang dugo sa tanang mga alagad ni Jehova diha sa kamot ni Jezabel. Sapagkat ang buong sangbahayan ni Achab ay malilipol: at aking ihihiwalay kay Achab ang bawat batang lalake, at ang nakulong at ang naiwan sa kaluwangan sa Israel. Kay ang tibook balay ni Achab mawala, ug pagaputlon ko gikan kang Achab ang tagsatagsa ka bata nga lalake, ug kaniya nga natakpan ug kaniya nga biniyaan sa bisan diin sa Israel. At aking gagawin ang sangbahayan ni Achab na gaya ng sangbahayan ni Jeroboam na anak ni Nabat, at gaya ng sangbahayan ni Baasa na anak ni Ahia. Ug buhaton ko ang balay ni Achab sama sa balay ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, ug sama sa balay ni Baasa ang anak nga lalake ni Ahia. At lalapain ng mga aso si Jezabel sa putol ng lupa ni Jezreel, at walang maglilibing sa kaniya. At kaniyang binuksan ang pintuan, at tumakas. Ug ang mga ito magakaon kang Jezabel sa dapit sa Jezreel, ug walay magalubong kaniya. Ug iyang gibuksan ang ganghaan, ug mikalagiw. Nang magkagayon, nilabas ni Jehu ang mga lingkod ng kaniyang panginoon: at sinabi ng isa sa kaniya, Lahat ba'y mabuti? bakit naparito ang ulol na taong ito sa iyo? At sinabi niya sa kanila, Inyong kilala ang lalake at ang kaniyang pananalita. Busa si Jehu miadto sa mga alagad sa iyang mga ginoo: ug may usa nga miingon kaniya: Maayo ba ang tanan? Nganong mianhi kining buang nga tawo kanimo? Ug siya miingon kanila: Kamo nakaila sa tawo ug unsa ang iyang gipamulong. At kanilang sinabi, Kabulaanan nga; saysayin mo sa amin ngayon. At kaniyang sinabi, Ganitot ganito ang sinalita niya sa akin, na sinasabi, Ganito ang sabi ng Panginoon: Pinahiran kita ng langis upang maging hari sa Israel. Ug sila ming-ingon: Bakak kini; suginli kami karon. Ug siya miingon: Sa ingon niini ug sa ingon niana namulong siya kanako, nga nagaingon: Sa ingon niini namulong si Jehova: Ako nagdihog kanimo nga hari sa ibabaw sa Israel. Nang magkagayo'y sila'y nangagmadali, at kinuha ng bawat isa ang kaniyang kasuutan, at inilagay sa ilalim niya sa ibabaw ng hagdan, at humihip ng pakakak, na nagsasabi, Si Jehu ay hari. Unya sila nanagdali, ug nanagkuha ug tagsatagsa ka tawo sa iyang saput, ug gibutang kini sa ilalum kaniya sa kinatumyan sa hagdanan, ug gipatunog ang trompeta, nga nagaingon: Si Jehu maoy hari. Ganito, si Jehu na anak ni Josaphat, na anak ni Nimsi, nanghimagsik laban kay Joram. (Iningatan nga ni Joram ang Ramoth-galaad niya at ng buong Israel, dahil kay Hazael na hari sa Siria; Busa si Jehu ang anak nga lalake ni Josaphat nga anak nga lalake ni Nimsi, mibudhi batok kang Joram, (Karon si Joram nagbantay sa Ramothgalaad, siya ug ang tibook Israel, tungod kang Hazael nga hari sa Siria; Ngunit bumalik ang haring Joram upang magpagaling sa Jezreel ng mga sugat na isinugat sa kaniya ng mga taga Siria, nang siya'y lumaban kay Hazael na hari sa Siria.) At sinabi ni Jehu, Kung ito ang inyong isipan, huwag tumanan ang sinoman at lumabas sa bayan, upang yumaon na saysayin sa Jezreel. Apan si hari Joram nahiuli aron ayohon didto sa Jezreel sa mga samad nga gihatag sa mga Sirianhon kaniya, sa pagpakig-away niya batok kang Hazael nga hari sa Siria). Ug si Jehu miingon: Kong kini maoy imong hunahuna, nan walay pagawason ug pagulaon sa gawas sa ciudad, sa pag-adto sa pagsugilon niini sa Jezreel. Sa gayo'y sumakay si Jehu sa karo at naparoon sa Jezreel; sapagkat si Joram ay nahihiga roon. At si Ochozias na hari sa Juda ay bumaba upang tingnan si Joram. Busa si Jehu mitungtong sa usa ka carro, ug miadto ngadto sa Jezreel; kay si Joram mihigda didto. Ug si Ochozias ang hari sa Juda milakaw aron sa pagtan-aw kang Joram. Ang tagatanod nga ay tumayo sa moog sa Jezreel, at kaniyang tinanaw ang pulutong ni Jehu habang dumarating siya, at nagsabi, Ako'y nakakakita ng isang pulutong. At sinabi ni Joram, Kumuha ka ng isang mangangabayo, at iyong suguin na salubungin sila, at magsabi, Kapayapaan ba? Karon ang magbalantay nagtindog sa ibabaw sa torre sa Jezreel, ug iyang nakita ang panon ni Jehu sa pag-abut niya, ug miingon: Ako nakakita ug usa ka panon. Ug si Joram miingon: Pagkuha ug usa ka magkakabayo, ug paadtoa sa pagsugat kanila, ug ingna siya: Pakigdait ba? Sa gayo'y naparoon ang isa na nangangabayo na sinalubong siya, at nagsabi, Ganito ang sabi ng hari, Kapayapaan ba? At sinabi ni Jehu, Anong ipakikialam mo sa kapayapaan? bumalik kang kasunod ko. At isinaysay ng tagatanod, na sinasabi, Ang sugo ay dumating sa kanila, ngunit siya'y hindi bumabalik. Busa may miadto nga nagkabayo sa pagsugat kaniya, ug miingon: Kini mao ang gipamulong sa hari: Pakigdait ba? Ug si Jehu miingon: Unsay labut mo sa pakigdait? Lumiso ka sa likod nako. Ug ang magtatan-aw misugilon, nga nagaingon: Ang sinugo miadto kanila, apan siya wala mobalik. Nang magkagayo'y nagsugo ng ikalawa na nangangabayo na dumating sa kanila, at nagsabi, Ganito ang sabi ng hari, Kapayapaan ba? At sumagot si Jehu, Ano ang iyong ipakikialam sa kapayapaan? bumalik kang kasunod ko. Unya siya nagapasugo sa ikaduha nga nagakabayo, nga miadto kanila ug miingon: Kini mao ang giingon sa hari: Pakigdait ba? Ug si Jehu mitubag: Unsay labut mo sa pakigdait? Lumiso ka sa likod nako. At isinaysay ng tagatanod, na sinasabi, Siya'y dumating hanggang sa kanila, at hindi bumabalik: at ang pagpapatakbo ay gaya ng pagpapatakbo ni Jehu, na anak ni Nimsi; sapagkat siya'y nagpapatakbo na magilas. Ug ang magbalantay misugilon, nga nagaingon: Siya miadto kanila apan wala mobalik pag-usab: ug ang pagpadalagan sama sa pagpadalagan ni Jehu, ang anak nga lalake ni Nimsi; kay siya nagapadalagan nga maisugon. At sinabi ni Joram, Magsingkaw. At kanilang isiningkaw ang kaniyang karo. At si Joram na hari sa Israel at si Ochozias na hari sa Juda ay nagsilabas, bawat isa sa kaniyang karo, at sila'y nagsilabas upang salubungin si Jehu, at nasumpungan nila siya sa putol ng lupa ni Naboth na Jezreelita. Ug si Joram miingon: Pag-andam. Ug giandam nila ang iyang carro. Ug si Joram ang hari sa Israel, ug si Ochoziaqs, hari sa Juda, minggula, ang tagsatagsa sa iyang carro, ug sila nanggula sa pagsugat kang Jehu, ug hingpalgan siya didto sa bahin ni Naboth nga Jezreelnon. At nangyari, nang makita ni Joram si Jehu, na kaniyang sinabi, Kapayapaan ba Jehu? At siya'y sumagot. Anong kapayapaan, habang ang mga pakikiapid ng iyong inang si Jezabel at ang kaniyang panggagaway ay totoong lumalala? Ug nahitabo, sa pagkakita ni Joram kang Jehu, nga siya miingon: Pakigdait ba, Jehu? Ug siya mitubag: Unsa nga pakigdait samtang nagapadayon ang mga pagpakighilawas sa imong inahan nga si Jezabel ug ang iyang mga lumay nga daghan uyamut? At ipinihit ni Joram ang kaniyang mga kamay, at tumakas, at nagsabi kay Ochozias. May paglililo, Oh Ochozias. Ug giliso ni Joram ang iyang mga kamot, ug mingpadalagan, ug miingon kang Ochozias, May pagluib, Oh Ochozias. At binunot ni Jehu ang kaniyang busog ng kaniyang buong lakas, at sinaktan si Joram sa pagitan ng kaniyang mga balikat, at ang pana ay lumagpas sa kaniyang puso, at siya'y nabuwal sa kaniyang karo. Ug gikuha ni Jehu ang iyang pana uban sa tanan niyang kusog, ug gipana si Joram sa taliwala sa iyang mga bukton; ug ang udyong milagbas sa iyang kasingkasing, ug siya napukan sa sulod sa iyang carro. Nang magkagayo'y sinabi ni Jehu kay Bidkar na kaniyang punong kawal: Itaas mo, at ihagis mo sa bahagi ng bukid ni Naboth na Jezreelita: sapagkat alalahanin mo kung paanong akot ikaw ay sumakay na magkasama na kasunod ni Achab na kaniyang ama, na ipinasan ng Panginoon ang pasang ito sa kaniya; Unya miingon si Jehu kang Bidkar nga iyang capitan: Kuhaa, ug isalibay siya sa bahin sa kapatagan ni Naboth nga Jezreelnon; kay hinumdumi, sa diha nga ako ug ikaw nagkahiusa sa pagtungtong sa luyo ni Achab nga iyang amahan, si Jehova nagpapas-an niining palas-anon batok kaniya. Tunay na aking nakita kahapon ang dugo ni Naboth, at ang dugo ng kaniyang mga anak, sabi ng Panginoon; at aking sisiyasatin sa iyo sa panig na ito, sabi ng Panginoon. Ngayon nga'y kunin mo, at ihagis mo sa panig ng lupa, ayon sa salita ng Panginoon. Sa Pagkatinuod nakita ko kagahapon ang dugo ni Naboth, ug ang dugo sa iyang mga anak nga lalake, miingon si Jehova; ug ako mabalus kanimo niining bahina, miingon si Jehova. Busa karon kuhaa ug ilabay siya ngadto sa bahin sa yuta, sumala sa pulong ni Jehova. Ngunit nang makita ito ni Ochozias na hari sa Juda, siya'y tumakas sa daan ng bahay sa halamanan. At si Jehu ay sumunod sa kaniya, at nagsabi, Saktan mo rin siya sa karo: at sinaktan nila siya sa ahunan sa Gur, na nasa siping ng Ibleam. At siya'y tumakas na napatungo sa Megiddo, at namatay roon. Apan sa pagkakita ni Ochozias, ang hari sa Juda niini, siya mikalagiw didto nga miagi sa tanaman sa balay. Ug si Jehu minunot kaniya ug miingon: Samari usab siya diha sa carro: ug ilang gisamaran siya sa tungasan sa Gur, nga tupad sa Ibleam. Ug mikalagiw siya ngadto sa Megiddo, ug namatay didto. At dinala siya ng kaniyang mga lingkod sa isang karo sa Jerusalem, at inilibing siya sa kaniyang libingan na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David. Ug ang iyang mga sulogoon nagdala kaniya sa usa ka carro sa Jerusalem, ug gilubong siya sa iyang lubnganan uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David. At nang ikalabing isang taon ni Joram na anak ni Achab ay nagpasimulang maghari si Ochozias sa Juda. Ug sa napulo ug usa ka tuig ni Joram ang anak nga lalake ni Achab, nagsugod ni Ochozias sa paghari sa Juda. At nang si Jehu ay dumating sa Jezreel nabalitaan ni Jezabel; at kaniyang kinulayan ang kaniyang mga mata, at ginayakan ang kaniyang ulo, at dumungaw sa dungawan. Ug sa paghiadto ni Jehu ngadto sa Jezreel, si Jezabel nakadungog niana; ug iyang gipintalan ang iyang mga mata ug gidayandayanan ang iyang ulo, ug mitambo sa tamboanan. At samantalang si Jehu ay pumapasok sa pintuang-bayan, kaniyang sinabi, Kapayapaan ba ikaw Zimri, ikaw na mamamatay sa iyong Panginoon? Ug sa pagsulod ni Jehu sa ganghaan siya miingon: Pakigdait ba, ikaw Zimri, nga mamumuno sa imong agalon? At kaniyang itiningala ang kaniyang mukha sa dungawan, at nagsabi, Sino ang sa ganang akin? sino? At dinungaw siya ng dalawa o tatlong bating. Ug gihangad niya ang iyang nawong sa tamboanan, ug miingon: Kinsay ania uyon kanako? Kinsa? Ug didto nanambo kaniya ang duha kun tolo ka mga eunuco. At kaniyang sinabi, Ibagsak ninyo siya. Sa gayo'y ibinagsak nila siya: at ang iba sa kaniyang dugo ay pumilansik sa pader, at sa mga kabayo: at siya'y kaniyang niyapakan ng paa. Ug siya miingon: Ihulog siya. Busa ilang gihulog siya; ug ang uban sa iyang dugo mitulasik sa bungbong, ug sa mga kabayo: ug iyang gitumban siya sa tiil. At pagkapasok niya, siya'y kumain at uminom; at kaniyang sinabi, Tingnan ninyo ngayon ang sinumpang babaing ito, at ilibing ninyo siya: sapagkat anak ng hari. Ug sa pagsulod niya, mikaon ug miinum siya; ug siya miingon: Tan-awa karon kining tinunglo nga babaye, ug ilubong siya; kay siya maoy usa ka anak nga babaye sa hari. At sila'y nagsiyaon upang ilibing siya: ngunit wala na silang nasumpungan sa kaniya kundi ang bungo, at ang mga paa, at ang mga palad ng kaniyang mga kamay. Ug sila nangadto aron sa paglubong kaniya; apan wala nay nakaplagan kaniya kondili ang bagol-bagol, ug ang mga tiil, ug ang mga palad sa iyang mga kamot. Kayat sila'y nagsibalik, at isinaysay sa kaniya. At kaniyang sinabi, Ito ang salita ng Panginoon, na kaniyang sinalita sa pamamagitan ng kaniyang lingkod na si Elias na Thisbita, na sinasabi, Sa bahagi ng Jezreel kakanin ng mga aso ang laman ni Jezabel: Busa sila mibalik ug gisuginlan siya. Ug siya miingon: Kini mao ang pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi sa iyang alagad nga si Elias ang Tisbinhon, nga nagaingon: Sa bahin sa Jezreel magakaon ang mga iro sa unod ni Jezabel; At ang bangkay ni Jezabel ay magiging gaya ng dumi na itinapon sa ibabaw ng bukid sa bahagi ng Jezreel; na anopat hindi nila sasabihin, Ito'y si Jezabel. Ug ang lawas ni Jezabel mahisama sa tae sa mananap sa ibabaw sa uma sa bahin ni Jezreel, aron sila dili moingon: Kini mao si Jezabel. Si Achab nga'y may pitong pung anak sa Samaria. At sumulat si Jehu ng mga sulat, at ipinadala sa Samaria, sa mga pinuno sa Jezreel, sa makatuwid baga'y sa mga matanda, at sa kanila na tagapagalaga sa mga anak ni Achab, na nagsasabi, Karon si Achab may kapitoan ka mga anak nga lalake didto sa Samaria. Ug si Jehu nagsulat sa mga sulat, ug gipadala ngadto sa Samari, ngadto sa mga punoan sa Jezreel, ang mga anciano, ug kanila nga nanagmatuto sa sa mga anak ni Achab, nga nagaingon: At pagdating nga ng sulat na ito sa inyo, sa paraang ang mga anak ng inyong panginoon ay kasama ninyo, at mayroon kayong mga karo at mga kabayo, at bayan na nakukutaan naman, at sakbat; Ug karon sa diha nga kining sulat modangat kanimo tungod kay ang mga anak sa imong agalon anaa kaninyo, ug may anaa kaninyo nga mga carro ug mga kabayo, usa ka malig-on nga ciudad usab, ug hinagiban; Piliin ninyo ang pinaka mainam at ang pinaka marapat sa mga anak ng inyong panginoon, at iupo ninyo sa luklukan ng kaniyang ama, at ipakipaglaban ang sangbahayan ng inyong panginoon. Pilion ninyo ang labing maayo ug labing angay sa mga anak sa inyong agalon, ug ibutang siya sa trono sa iyang amahan, ug pakig-away tungod sa balay sa imong agalon. Ngunit sila'y natakot na mainam, at nagsabi, Narito, ang dalawang hari ay hindi nagsitayo sa harap niya: paano ngang tayo'y tatayo? Apan sila nangahadlok sa hilabihan, ug miingon: Ania karon, ang duha ka hari wala motindog sa atubangan niya: busa unsaon nato pagtindog? At ang katiwala, at ang tagapamahala ng bayan, gayon din ang mga matanda, at ang mga tagapagalaga sa mga bata, ay nagsipagsugo kay Jehu, na nagsisipagsabi, Kami ay iyong mga lingkod, at gagawin namin ang lahat na iyong iuutos sa amin; hindi namin gagawing hari ang sinoman; gawin mo ang mabuti sa iyong mga mata. Ug ang pangulo sa sulod-balay, ug siya nga labaw sa ciudad, ang mga anciano usab, ug sila nga nagamatuto sa mga anak, nagpaadto ngadto kang Jehu, nga nanag-ingon: Kami ang imong mga alagad, ug motuman sa tanan nga imong igasugo kanamo; dili himoon namo ang bisan kinsang tawo nga hari: buhaton mo ang maayo sa imong mga mata. Nang magkagayo'y sumulat siya ng isang sulat na ikalawa sa kanila, na nagsasabi, Kung kayo'y sasa aking siping, at kung inyong didinggin ang aking tinig, kunin ninyo ang mga ulo ng mga lalake na mga anak ng inyong panginoon, at magsiparito kayo sa akin sa Jezreel sa kinabukasan sa may ganitong panahon. Ang mga anak nga ng hari, yamang pitong pung katao ay nangasa kasamahan ng mga dakilang tao sa bayan, na nagalaga sa kanila. Busa nagsulat siya sa ikadubang sulat kanila, nga nagaingon: Kong kamo modapig kanako, ug kong kamo mamati sa akong tingog, kuhaon ninyo ang mga ulo sa mga tawo nga mao ang anak nga lalake sa inyong agalon, ug umanhi kanako sa Jezreel manghiugma niining taknaa. Karon ang mga anak nga lalake sa hari may kapitoan ka mga tawo mga kauban sa mga dagkung tawo sa ciudad, nga nagmatuto kanila. At nangyari, nang ang sulat ay dumating sa kanila, na kanilang kinuha ang mga anak ng hari, at pinagpapatay sila, pitongpung katao, at inilagay ang kanilang mga ulo sa mga batulang na ipinadala sa kaniya sa Jezreel. Ug nahitabo, sa pagdangat sa sulat kanila, nga ilang gikuha ang mga anak sa hari, ug gipamatay sila, bisan kadtong kapitoan ka mga tawo, ug gibutang ang ilang mga ulo sa mba bukag, ug gipadala sila ngadto kaniya sa Jezreel. At dumating ang isang sugo, at isinaysay sa kaniya, na sinasabi, Kanilang dinala ang mga ulo ng mga anak ng hari. At kaniyang sinabi, Inyong ihanay ng dalawang bunton sa pasukan ng pintuang-bayan hanggang sa kinaumagahan. Ug may miabut nga usa ka sulogoon ug gisuginlan siya, nga nagaingon: Ilang gidala ang mga ulo sa mga anak nga lalake sa hari. Ug siya miingon: Pahamutangon ninyo sila sa duha ka pinundok diha sa agianan sa pagsulod sa ganghaan hangtud sa pagkabuntag. At nangyari, sa kinaumagahan, na siya'y lumabas, at tumayo, at nagsabi sa buong bayan, Kayo'y mga matuwid: narito, aking pinagbantaan ang aking panginoon, at pinatay siya, ngunit sinong sumakit sa lahat ng ito? Ug nahitabo sa pagkabuntag, nga siya migula, ug nagtindog, ug miingon sa tibook katawohan: Kamo matarung: ania karon, ako nagluib batok sa akong agalon, ug gipatay siya; apan kinsay nagpatay niining tanan? Talastasin ninyo ngayon na walang mahuhulog sa lupa sa salita ng Panginoon, na sinalita ng Panginoon tungkol sa sangbahayan ni Achab: sapagkat ginawa ng Panginoon ang kaniyang sinalita sa pamamagitan ng kaniyang lingkod na si Elias. Hibaloi ninyo karon nga dili mahulog sa yuta ang sa bisan unsang pulong ni Jehova, nga gipamulong ni Jehova mahitungod sa balay ni Achab; kay si Jehova nagtuman sa iyang gipamulong pinaagi sa iyang alagad nga si Elias. Sa gayo'y sinaktan ni Jehu ang lahat na nalabi sa sangbahayan ni Achab sa Jezreel, at ang lahat niyang dakilang tao, at ang kaniyang mga kasamasamang kaibigan, at ang kaniyang mga saserdote, hanggang sa wala siyang inilabi. Busa si Jehu nagpatay sa tanang nahibilin sa balay ni Achab sa Jezreel, ug sa tanang mga dagkung tawo, ug sa iyang mga hinasa nga higala, ug sa iyang mga sacerdote, hangtud nga walay nahasalin kaniya. At siya'y nagtindig at yumaon, at naparoon sa Samaria. At samantalang siya'y nasa pagupitang-bahay ng mga pastor sa daan, Ug siya mitindog ug mipahawa, ug miadto sa Samaria. Ug sa didto siya sa balay nga talapokan sa mga magbalantay sa mga carnero, diha sa alagianna. Ay nasalubong ni Jehu ang mga kapatid ni Ochozias na hari sa Juda, at sinabi, Sino kayo? At sila'y nagsisagot, Kami ay mga kapatid ni Ochozias: at kami ay nagsilusong upang magsibati sa mga anak ng hari at mga anak ng reina. Si Jehu gihibalag sa mga kaigsoonan ni Ochozias nga hari sa Juda, ug miingon: Kinsa ba kamo? Ug sila mingtubag: Kami mao ang mga igsoon ni Ochozias: ug kami nanganhi aron sa paghatag ug katahuran sa mga anak sa hari ug sa mga anak sa reina. At kaniyang sinabi, Hulihin ninyo silang buhay. At hinuli nila silang buhay, at pinatay sa hukay ng pagupitang-bahay, sa makatuwid baga'y apat na put dalawang lalake; hindi nagiwan ng sinoman sa kanila. Ug siya miingon: Dakpa sila nga buhi. Ug ilang gidakup sila nga buhi, ug gipatay sila duol sa awang nga pagaguntingan sa mga balhibo sa mga carnero, bisan ang kap-atan ug duha ka mga tawo: walay gisalin niya kanila. At nang siya'y makayaon mula roon, kaniyang nasumpungan si Jonadab na anak ni Rechab na sumasalubong sa kaniya: at kaniyang binati siya, at nagsabi sa kaniya, Ang iyo bang puso ay tapat, na gaya ng aking puso sa iyong puso? At sumagot si Jonadab, Tapat. Kung gayon, iabot mo sa akin ang iyong kamay. At iniabot niya sa kaniya ang kaniyang kamay; at isinampa niya siya sa loob ng karo. Ug sa pagtalikod niya didto, nakita si Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab nga nagapaingon sa pagsugat kaniya; ug iyang gihatagan siya sa katahuran, ug miingon kaniya: Matarung ba ang imong kasingkasing, ingon nga ang akong kasingkasing miuyon sa imong kasingkasing? Ug si Jonadab mitubag: Kana mao. Kong malo kana, itunol kanako ang imong kamot. Ug iyang gitunol kaniya ang iyang kamot; ug iyang gipatungtong siya sa iyang carro. At kaniyang sinabi, Sumama ka sa akin at tingnan mo ang aking sikap sa Panginoon. Sa gayo'y kanilang pinasakay sila sa kaniyang karo. Ug siya miingon: Umuban ka kanako ug tan-awa ang akong mainitong kakugi alang kang Jehova. Busa ilang gitungtong siya sa carro. At nang siya'y dumating sa Samaria, kaniyang sinaktan ang lahat na nalabi kay Achab sa Samaria, hanggang sa kaniyang naibuwal siya, ayon sa salita ng Panginoon, na kaniyang sinalita kay Elias. Ug sa pag-abut niya sa Samaria, iyang gipatay ang tanan nga nahasalin kang Achab sa Samaria, hangtud nga iyang nalaglag sila, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong kang Elias. At pinisan ni Jehu ang buong bayan, at sinabi sa kanila, Si Achab ay naglingkod kay Baal ng kaunti: ngunit si Jehu ay maglilingkod sa kaniya ng marami. Ug gitigum ni Jehu ang tibook katawohan, ug miingon kanila: Si Achab nag-alagad kang Baal ug diyutay: apan si Jehu moalagad kaniya sa daghan. Ngayon nga'y tawagin ninyo sa akin ang lahat na propeta ni Baal, ang lahat niyang mananamba, at ang lahat niyang mga saserdote; huwag may magkulang; sapagkat mayroon akong dakilang haing gagawin kay Baal; sinomang magkulang ay hindi mabubuhay. Ngunit ginawa ni Jehu na may katusuhan, na ang nasa ay kaniyang malipol ang mga mananamba kay Baal. Busa karon tawga nganhi kanako ang tanan nga manalagna ni Baal, ang tanan nga magsisimba niya, ug ang tanan niyang mga sacerdote; dili gayud pagkulangon: kay ako dumay usa ka halad nga buhaton kang Baal; bisan kinsa gani ang makulang, siya dili mabuhi. Apan si Jehu naghimo niana sa limbong, sa tinguha nga malaglag niya ang mga magsisimba kang Baal. At sinabi ni Jehu, Magdaos kayo ng isang dakilang kapulungan kay Baal. At kanilang itinanyag yaon. Ug si Jehu miingon: Himoa ang usa ka balaan nga pagkatigum alang kang Baal. Ug ilang gipahibalo kini. At nagsugo si Jehu sa buong Israel, at ang lahat ng mananamba kay Baal ay nagsiparoon, na anopat walang naiwan na hindi naparoon. At sila'y nagsipasok sa bahay ni Baal; at ang bahay ni Baal ay napuno sa magkabikabilang dulo. Ug gipasugoan ni Jehu ang tibook Israel: ug ang tanan nga mga magsisimba kang Baal nanganha, mao nga anha. Ug nangadto sila sa balay ni Baal; ug ang balay ni Baal napuno sukad sa usang tumoy hangtud sa usa. At sinabi niya sa kaniya na katiwala sa bihisang-silid, Ilabas mo ang mga kasuutang para sa lahat na mananamba kay Baal. At nilabasan niya sila ng mga kasuutan. Ug siya miingon kaniya nga may katungdanan sa pagbantay sa mga bisti: Dad-a ang saput sa tanan nga magsisimba kang Baal. Ug iyang gidad-an sila sa mga saput. At si Jehu, at si Jonadab na anak ni Rechab, ay pumasok sa bahay ni Baal; at kaniyang sinabi sa mga mananamba kay Baal, Kayo'y magsihanap, at magsipagmasid kayo na huwag magkaroon sa kasamahan ninyo ng mga lingkod ng Panginoon, kundi mga mananamba kay Baal lamang. Ug si Jehu miadto, ug si Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab, ngadto sa balay ni Baal; ug siya miingon sa mga magsisimba kang Baal: Susiha, ug tan-awa nga dinhi kaninyo walay bisan kinsa sa mga alagad ni Jehova, kondili ang mga magsisimba kang Baal lamang. At sila'y nagsipasok na nangaghandog ng mga hain at ng mga handog na susunugin. Si Jehu nga ay naghalal para sa kaniya ng walongpung lalake sa labas, at nagsabi, Kung sinoman sa mga lalake na aking dalhin sa inyong mga kamay ay makatanan ang buhay ng nagpakawala ay isasagot sa buhay niyaon. Ug nanulod sila aron sa paghalad sa mga halad ug mga halad-nga sinunog. Ug si Jehu nagtudlo sa kawaloan ka mga tawo sa gawas, ug miingon: Kong kinsa sa mga tawo nga akong ihatag sa inyong mga kamot makagawas, kadtong magapagawas kaniya, ang iyang kinabuhi igapabayad sa kinabuhi niya. At nangyari, pagkatapos niyang makapaghandog ng mga handog na susunugin, na sinabi ni Jehu sa bantay at sa mga punong kawal, Kayo'y magsipasok at inyo silang patayin; huwag makalabas ang sinoman. At sinaktan nila sila ng talim ng tabak; at inihagis sila sa labas ng bantay, at ng mga punong kawal, at nagsiparoon sa bayan ng bahay ni Baal. Ug nahitabo, sa diha nga gitapus na niya ang paghalad sa halad-nga sinunog, nga si Jehu miingon sa magbalantay ug sa mga capitan: Sulod, ug pamatya sila; walay pagulaon. Ug ilang gitigbas sila sa sulab sa pinuti; ug gipapahawa sila sa magbalantay ug sa mga capitan, ug nangadto sa ciudad sa balay ni Baal. At kanilang inilabas ang mga haligi na pinakaalaala na nasa bahay ni Baal, at pinagsunog. Ug ilang gipadala ang mga haligi nga bato nga diha sa balay ni Baal, ug gisunog sila. At kanilang sinira ang haligi na pinakaalaala kay Baal, at sinira ang bahay ni Baal, at ginawang bahay na tapunan ng dumi, hanggang sa araw na ito. Ug ilang gigun-ob ang haligi nga bato ni Baal, ug gigun-ob ang balay ni Baal, ug gihimo nga usa ka balay sa sagbut hangtud niining adlawa. Ganito ibinuwal ni Jehu si Baal, sa Israel. Sa ingon niini giwagtang ni Jehu si Baal sa Israel. Gayon ma'y ang mga kasalanan ni Jeroboam na anak ni Nabat, na kaniyang pinapagkasala sa Israel, hindi mga hiniwalayan ni Jehu, sa makatuwid baga'y ang pagsunod sa mga guyang ginto na nangasa Beth-el, at nangasa Dan. Apan gikan sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, si Jehu wala mahamulag kanila, pananglit, sa bulawang nati nga vaca nga didto sa Beth-el, ug kadtong didto sa Dan. At sinabi ng Panginoon kay Jehu, Sapagkat ikaw ay gumawa ng mabuti sa paggawa ng matuwid sa harap ng aking mga mata, at iyong ginawa sa sangbahayan ni Achab ang ayon sa nasa aking buong puso, ang iyong mga anak sa ikaapat na lahi ay uupo sa luklukan ng Israel. Ug si Jehova namulong kang Jehu: Tungod kay nagbuhat ka sa maayo sa pagtuman sa matarung sa akong mga mata, ug naghimo sa balay ni Achab sumala sa tanan nga dinhi sa akong kasingkasing, ang imong mga anak nga lalake sa ikaupat ka kaliwatan magalingkod sa trono sa Israel. Ngunit si Jehu ay hindi nagingat na lumakad sa kautusan ng Panginoon, na Dios ng Israel, ng kaniyang buong puso: siya'y hindi humiwalay sa mga kasalanan ni Jeroboam, na kaniyang ipinagkasala sa Israel. Apan si Jehu wala mamati aron sa paglakat sa Kasugoan ni Jehova, ang Dios sa Israel, sa tibook niyang kasingkasing; siya wala mobulag gikan sa sala ni Jeroboam, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala. Nang mga araw na yaon ay pinasimulan ng Panginoon na pinaikli ang Israel: at sinaktan sila ni Hazael sa lahat ng mga hangganan ng Israel; Niadtong mga adlawa si Jehova nagsugod sa paggun-ob sa Israel: ug gisamaran sila ni Hazael sa tanang utlanan sa Israel; Mula sa Jordan, hanggang sa silanganan, ang buong lupain ng Galaad, ang mga Gadita, at ang mga Rubenita at ang mga Manasita, mula sa Aroer, na nasa siping ng libis ng Arnon, hanggang sa Galaad at Basan. Sukad sa Jordan ngadto sa silangan, ang tibook yuta sa Galaad, ang mga Gadhanon, ug ang mga Rubenhon, ug ang mga Manaseshanon, sukad sa Aroer, nga duol sa walog sa Arnon, bisan sa Galaad ug sa Basan. Ang iba nga sa mga gawa ni Jehu, at ang lahat niyang ginawa, at ang buo niyang kapangyarihan, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahabilin sa mga buhat ni Jehu, ug ang tanan nga iyang gibuhat, ug ang tanan sa iyang gahum, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? At si Jehu ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang: at inilibing nila siya sa Samaria. At si Joachaz na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Jehu natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya sa Samaria. Ug si Joachaz nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. At ang panahon na ipinaghari ni Jehu sa Israel sa Samaria ay dalawangput walong taon. Ug ang kadugayon nga si Jehu naghari sa Israel sa Samaria, kaluhaan ug walo ka tuig. Nang makita nga ni Athalia na ina ni Ochozias na ang kaniyang anak ay patay, siya'y tumindig at nilipol ang lahat na lahing hari. Karon sa nakita ni Athalia ang inahan ni Ochozias nga ang iyang anak nga lalake namatay, siya mibangon ug gilaglag niya ang tanang kaliwatan nga harianon. Ngunit kinuha ni Josaba, na anak na babae ng haring Joram, na kapatid na babae ni Ochozias, si Joas na anak ni Ochozias, at kinuhang lihim siya sa gitna ng mga anak ng hari na nangapatay, siya, at ang kaniyang yaya, at inilagay sila sa silid na tulugan; at kaniyang ikinubli siya kay Athalia, na anopat siya'y hindi napatay. Apan si Josaba, ang anak nga babaye sa hari nga si Joram, igsoon ni Ochozias, mikuha kang Joas, ang anak nga lalake ni Ochozias, ug gikawat siya gikan sa mga anak sa hari nga gipamatay, siya ug ang iyang iwa, ug gibutang sila sa sulod alang sa higdaan, ug gitipigan siya gikan kang Athalia, mao nga wala siya mapatay; At siya'y nakakubling kasama niya sa bahay ng Panginoon na anim na taon: at si Athalia ay naghari sa lupain. Ug siya diha uban kaniya nga gitipigan sulod sa balay ni Jehova sa unom ka tuig. Ug si Athalia naghari sa yuta. At nang ikapitong taon, si Joiada ay nagsugo, at kinuha ang mga punong kawal ng dadaanin, sa mga Cariteo, at sa bantay, at ipinagsama niya sa bahay ng Panginoon; at siya'y nakipagtipan sa kanila, at pinasumpa sila sa bahay ng Panginoon, at ipinakita sa kanila ang anak ng hari; Ug sa ikapito ka tuig si Joiada nagpaadto ug gidala ang mga capitan sa tinaggatus sa mga magpapatay ug sa magbalantay, ug gidala sila ngadto sa balay ni Jehova: ug sila naghimo ug usa ka pakigsaad uban kanila, ug nanumpa kanila didto sa balay ni Jehova, ug mipakita kanila sa anak nga lalake sa hari; At kaniyang iniutos sa kanila, na sinasabi, ito ang bagay na inyong gagawin: ang ikatlong bahagi ninyo na papasok sa sabbath ay magiging bantay sa bahay ng hari; Ug siya nagsugo kanila, nga nagaingon: Kini ang butang nga buhaton ninyo: usa sa ikatolo ka bahin kaninyo nga mahianhi sa adlaw nga igpapahulay, mahimong mga magbalantay sa balay sa hari; At ang ikatlong bahagi ay malalagay sa pintuang-bayan ng Sur; at ang ikatlong bahagi ay sa pintuang-bayan sa likod ng bantay: gayon kayo magbabantay sa bahay, at magiging hadlang. Ug ang ikatolo ka bahin adto sa ganghaan sa Sur; ug ang usa ka ikatolo ka bahin sa ganghaan luyo sa magbalantay: busa kamo magtuman sa pagbantay sa balay ug mahimo nga usa ka kaulangan. At ang dalawang pulutong ninyo, sa makatuwid baga'y ang lahat na nagsilabas sa sabbath, ay magbabantay ng bahay ng Panginoon sa palibot ng hari. Ug ang duha ka panon kaninyo, bisan ang tanan nga mangadto sa adlaw nga igpapahulay, magabantay sa balay ni Jehova libut sa hari. At inyong kukulungin ang hari sa palibot, na bawat isa'y may dalang kaniyang mga sandata sa kaniyang kamay; at ang pumasok sa hanay, patayin: at kayo'y magsiabay sa hari pagka siya'y lumalabas, at pagka siya'y pumapasok. Ug maglibut kamo sa hari, ang tagsatagsa ka tawo may mga hinagiban sa iyang kamot; ug kadtong mosulod sa mga talay, ipapatay siya: ug mag-uban kamo sa hari sa diha nga siya mogula, ug sa diha nga siya mosulod. At ginawa ng mga punong kawal ng dadaanin ang ayon sa lahat na iniutos ni Joiada na saserdote: at kinuha ng bawat lalake ang kaniyang mga lalake, yaong nagsisipasok sa sabbath na kasama ng mga nagsisilabas sa sabbath, at nagsiparoon kay Joiada na saserdote. Ug ang mga capitan sa tinaggatus naghimo sumala sa tanan nga gisugo ni Joiada ang sacerdote: ug gidala sa tagsatagsa kanila ang iyang mga tawo, kadtong nanganha sulod sa adlaw nga igpapahulay, uban niadtong manggula sulod sa adlaw nga igpapahulay, ug nanganha kang Joiada ang sacerdote. At ibinigay ng saserdote sa mga punong kawal ng dadaanin ang mga sibat at ang mga kalasag na naging sa haring David, na nangasa bahay ng Panginoon. Ug ang sacerdote naghatag ngadto sa mga capitan sa mga tinaggatus sa mga bangkaw ug sa mga taming nga kang David kanhi, nga didto sa balay ni Jehova. At ang bantay ay tumayo, bawat isa'y may kaniyang mga sandata sa kaniyang kamay, mula sa dakong kanan ng bahay hanggang sa dakong kaliwa ng bahay, sa siping ng dambana at ng bahay, sa siping ng hari sa palibot. Ug ang mga magbalantay nanagtindog, ang tagsatagsa ka tawo uban ang iyang mga hinagiban sa iyang kamot sukad sa too nga kilid sa balay ngadto sa wala, ubay sa halaran ug sa balay, sa paglibut duol sa hari. Nang magkagayo'y inilabas niya ang anak ng hari, at inilagay niya ang putong sa kaniya, at binigyan siya ng patotoo; at ginawa nila siyang hari, at pinahiran siya ng langis; at kanilang ipinakpak ang kanilang mga kamay, at nagsipagsabi, Mabuhay ang hari. Unya iyang gidala ang anak nga lalake sa hari, ug gibutang sa ibabaw kaniya ang purongpurong, ug gihatagan siya sa pagpamatuod; ug ilang gihimo siya nga hari, ug gidihogan siya; ug gipakpak nila ang ilang mga kamot, ug nanag-ingon: Mabuhi ang hari. At nang marinig ni Athalia ang ingay ng bantay at ng bayan, ay naparoon siya sa bayan sa loob ng bahay ng Panginoon. Ug sa pagkadungog ni Athalia sa kasaba sa magbalantay ug sa katawohan, siya miadto ngadto sa katawohan sa balay ni Jehova. At siya'y tumingin, at, narito, ang hari ay nakatayo sa siping ng haligi ayon sa kaugalian, at ang mga punong kawal at ang mga pakakak sa siping ng hari; at ang buong bayan ng lupain ay nagalak, at humihip ng mga pakakak. Nang magkagayo'y hinapak ni Athalia ang kaniyang kasuutan, at humiyaw Paglililo! paglililo! Ug siya mitan-aw, ug, ania karon, ang hari nagtindog tupad sa haligi sumala sa nabatasan, ug ang mga capitan ug ang mga trompeta tupad sa hari; ug ang tibook katawohan sa yuta nagkalipay ug nanagpatunog sa mga trompeta. Unya gigisi ni Athalia ang iyang mga saput, ug misinggit: Luib! Luib! At si Joiada na saserdote ay nagutos sa mga punong kawal ng dadaanin na nalalagay sa hukbo, at nagsabi sa kanila, Palabasin ninyo siya sa pagitan ng mga hanay, at ang sumunod sa kaniya, patayin ng tabak: sapagkat sinabi ng saserdote, Huwag patayin siya sa bahay ng Panginoon. Ug gisugo ni Joiada nga sacerdote ang mga capitan sa tinaggatus nga gisaligan sa panon, ug miingon kanila: Ipataliwala siya gikan sa mga talay; ug siya nga magasunod kaniya imong pagatigbason sa pinuti, kay ang sacerdote miingon: Ayaw siya pag-ipapatay sulod sa balay ni Jehova. Sa gayo'y binigyang daan nila siya, at siya'y naparoon sa daan na pinapasukan ng mga kabayo sa bahay ng hari; at doon siya pinatay. Busa ilang giiwayan siya; ug siya miagi duol sa alagian sa mga kabayo ngadto sa balay sa hari: ug didto siya gipatay. At si Joiada ay nakipagtipan sa Panginoon at sa hari at sa bayan, na sila'y magiging bayan ng Panginoon; gayon din sa hari at sa bayan. Ug si Joiada naghimo sa usa ka pakigsaad sa taliwala ni Jehova ug sa hari ug sa katawohan, nga sila mahimong katawohan ni Jehova; sa taliwala usab sa hari ug sa katawohan. At ang buong bayan ng lupain ay naparoon sa bahay ni Baal, at ibinagsak; ang kaniyang mga dambana at ang kaniyang mga larawan ay pinagputolputol nilang mainam, at pinatay si Mathan na saserdote ni Baal sa harap ng mga dambana. At ang saserdote ay naghalal ng mga katiwala sa bahay ng Panginoon. Ug ang tibook katawohan sa yuta nangadto sa balay ni Baal, ug gigun-ob kini; gipanggun-ob ang iyang mga halaran ug iyang mga larawan nga nangadugmok gayud, ug gipatay si Mathan ang sacerdote ni Baal sa atubangan sa mga halaran. Ug may mga punoan nga gitudlo sa sacerdote sa balay ni Jehova. At kaniyang ipinagsama ang mga punong kawal ng mga dadaanin, at ang mga Cariteo, at ang bantay, at ang buong bayan ng lupain; at kanilang ibinaba ang hari mula sa bahay ng Panginoon, at nagsipagdaan sa pintuang-bayan ng bantay hanggang sa bahay ng hari. At siya'y naupo sa luklukan ng mga hari. Ug iyang gidala ang mga capitan sa mga tinaggatus, ug ang mga magpapatay, ang mga magbalantay ug ang tibook katawohan sa yuta; ug ilang gidala ang hari gikan sa balay ni Jehova, ug didto moagi sa ganghaan sa magbalantay ngadto sa balay sa hari. Ug siya milingkod sa trono sa mga hari. Sa gayo'y ang buong bayan ng lupain ay nagalak, at ang bayan ay tahimik. At pinatay nila ng tabak si Athalia sa bahay ng hari. Busa ang tibook katawohan sa yuta nanagkalipay, ug ang ciudad malinaw. Ug si Athalia ilang gipatay sa pinuti didto sa balay sa hari. Si Joas ay may pitong taon nang magpasimulang maghari. Si Joas pito ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari. Nang ikapitong taon ni Jehu ay nagpasimulang maghari si Joas: at siya'y nagharing apat na pung taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Sibia na taga Beerseba. Sa ikapito ka tuig ni Jehu nagsugod sa paghari si Joas; ug siya naghari sa kap-atan ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Sibia sa Beer-seba. At gumawa si Joas ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, sa lahat ng kaniyang kaarawan na ipinagturo sa kaniya ni Joiada na saserdote. Ug si Joas naghimo sa matarung sa mga mata ni Jehova sa tanan sa iyang mga adlaw diin si Joiada ang sacerdote nagmatuto kaniya. Gayon ma'y ang mga mataas na dako ay hindi inalis: ang bayan ay nagpatuloy na naghain at nagsunog ng kamangyan sa mga mataas na dako. Apan ang mga hatag-as nga dapit wala makuha; ang katawohan nanaghalad pa gayud ug nanagsunog sa incienso sa mga hatag-as nga mga dapit. At sinabi ni Joas sa mga saserdote, Ang buong salapi ng mga bagay na itinalaga na napasok sa bahay ng Panginoon, na karaniwang salapi, na salapi na inihalaga sa mga pagkatao na hiniling sa bawat isa, at ang buong salapi na nagudyok sa puso ng sinomang lalake na dalhin sa bahay ng Panginoon. Ug si Joas miingon sa mga sacerdote: Ang tanang salapi sa gibalaan nga mga butang nga gidala ngadto sa balay ni Jehova, sa madawat nga salapi, ang salapi sa mga tawo nga kanila ang tagsatagsa ka tawo gipabayad, ug ang tanang salapi nga pagadad-on ngadto sa balay ni Jehova, ni bisan kinsang tawo sa kaugalingong pagbuot. Kunin ng mga saserdote, ng bawat isa sa kaniyang kakilala: at kanilang huhusayin ang mga sira ng bahay saan man makakasumpong ng anomang sira. Ang mga sacerdote maoy padad-a niana ngadto kanila, ang tagsatagsa ka tawo gikan sa iyang kaila; ug ilang pagaayohon ang mga nangatumpag sa balay, bisan diin hikaplagi ang nangatumpag. Ngunit nangyari, nang ikadalawangput tatlong taon ng haring si Joas, na hindi hinusay ng mga saserdote ang mga sira ng bahay. Ug mao kadto, nga sa ikakaluhaan ug tolo ka tuig sa paghari ni Joas, ang mga sacerdote wala mag-ayo sa mga nangatumpag sa balay. Nang magkagayo'y tinawag ng haring si Joas si Joiada na saserdote, at ang ibang mga saserdote, at sinabi sa kanila, Bakit hindi ninyo hinuhusay ang mga sira ng bahay? ngayon nga'y huwag na kayong magsikuha pa ng salapi sa inyong mga kakilala, kundi inyong ibigay para sa mga sira ng bahay. Unya ang hari nga si Joas nagpatawag kang Joiada ang sacerdote, ug sa ubang mga sacerdote, ug miingon kanila: Nganong wala kamo mag-ayo sa mga nangatumpag sa balay? Busa karon ayaw na pagkuha ug salapi sa inyong mga kaila, kondili ihatag hinoon kana alang sa nangatumpag sa balay. At pinayagan ng mga saserdote na huwag na silang magsikuha pa ng salapi sa bayan, o husayin man ang mga sira ng bahay. Ug ang mga sacerdote miuyon nga dili na sila mokuha sa salapi gikan sa katawohan, bisan sa pag-ayo sa nangatumpag sa balay. Ngunit si Joiada na saserdote ay kumuha ng isang kaban, at binutasan ang takip niyaon, at inilagay sa tabi ng dambana sa dakong kanan ng pumapasok sa bahay ng Panginoon: at isinilid doon ng mga saserdote na tagatanod-pinto ang buong salapi na dinala sa bahay ng Panginoon. Apan ang sacerdote nga si Joiada mikuha ug usa ka kahon, ug gilungagan ang taklub niini, ug gibutang kini tupad sa halaran, sa too nga kiliran niadtong mosulod ngadto sa balay ni Jehova: ug ang mga sacerdote nga nanagbantay sa pultahan nagbutang didto sa sulod ug salapi nga nadala ngadto sa balay ni Jehova. At nagkagayon, nang makita nila na maraming salapi sa kaban, na ang kalihim ng hari at ang dakilang saserdote ay sumampa, at kanilang isinilid sa mga supot at binilang ang salapi na nasumpungan sa bahay ng Panginoon. Ug mao kadto sa pagkakita nila nga may daghang salapi sa kahon, nga ang kalihim sa hari ug ang labawng sacerdote ming-anha, ug ilang gibutang sa mga sako ug giihap ang salapi nga nakita didto sa balay ni Jehova. At ibinigay nila ang salapi na tinimbang sa mga kamay nila na gumawa ng gawain, na siyang mga tagapangasiwa sa bahay ng Panginoon; at kanilang ibinayad sa mga anluwagi at sa mga manggagawa, na gumawa sa bahay ng Panginoon, Ug ilang gihatag ang salapi nga natimbang sa mga kamot kanila nga naghimo sa pagbuhat, nga nagbantay sa pagbuhat sa balay ni Jehova: ug ilang gibayad kini sa mga panday ug sa mga magtutukod, nga nanagbantay sa buhat sa balay ni Jehova. At sa mga mangdadaras ng bato, at sa mga mananabas ng bato, at sa pagbili ng mga kahoy, at mga batong tabas upang husayin ang mga sira ng bahay ng Panginoon, at sa lahat sa magugugol sa bahay upang husayin. Ug sa mga magtalabiki ug sa mga nagasapsap sa bato, ug tungod sa pagpalit sa kahoy ug tiniltilan nga bato aron sa pag-ayo sa mga nangatumpag sa balay ni Jehova, ug alang sa tanang gipahamutang sa balay aron sa pag-ayo niini. Ngunit walang ginawa para sa bahay ng Panginoon na mga tasang pilak, mga gunting, mga mangkok, mga pakakak, anomang mga kasangkapang ginto, o mga kasangkapang pilak, sa salapi na napasok sa bahay ng Panginoon: Apan walay gibuhat alang sa balay ni Jehova nga mga copa nga salapi, mga igpapalong, mga palanggana, mga trompeta, bisan unsang mga sudlanan nga bulawan, kun mga sudlanan nga salapi, gikan sa salapi nga gidala ngadto sa balay ni Jehova. Sapagkat kanilang ibinigay yaon sa kanila na nagsigawa ng gawain, at ipinaghusay ng bahay ng Panginoon. Kay ilang gihatag kini kanila nga naghimo sa mga bulohaton, ug uban niana giayo ang balay ni Jehova. Bukod dito'y hindi sila nangakikipagtuos sa mga lalake, na pinagabutan nila sa kamay ng salapi upang ibigay sa nagsisigawa ng gawain: sapagkat sila'y nagsisigawang may pagtatapat. Labut pa niana sila wala magbuhat ug handumanan nga salapi sa mga tawo, diin ihatag kanila sa ilang kamot ang maong salapi aron ihatag sa naghimo sa bulohaton; kay sila nagmatinumanon. Ang salaping handog dahil sa pagkakasala, at ang salaping handog dahil sa kasalanan, ay hindi ipinasok sa bahay ng Panginoon: yao'y sa mga saserdote nga. Ang salapi alang sa mga halad-tungod-sa-paglapas, ug ang salapi alang sa mga halad-tungod-sa-sala, wala pagdad-a ngadto sa balay ni Jehova: kadto iya sa sacerdote. Nang magkagayo'y si Hazael na hari sa Siria ay umahon, at lumaban sa Gath, at sinakop yaon: at itinanaw ni Hazael ang kaniyang mukha upang umahon sa Jerusalem. Unya si Hazael ang hari sa Siria mitungas, ug nakig-away batok sa Gath, ug giagaw kadto; ug si Hazael mipadulong aron sa pagtungas ngadto sa Jerusalem. At kinuha ni Joas sa hari sa Juda ang lahat na bagay na itinalaga ni Josaphat, at ni Joram, at ni Ochozias, na kaniyang mga magulang, na mga hari sa Juda, at ang kaniyang mga itinalagang bagay, at ang lahat na ginto na masusumpungan sa mga kayamanan ng bahay ng Panginoon, at ng bahay ng hari, at ipinadala kay Hazael na hari sa Siria: at siya'y umalis sa Jerusalem. Ug si Joas ang hari sa Juda, mikuha sa tanang gibalaan nga mga butang nga gipahinungod ni Josaphat, ug ni Joram, ug ni Ochozias, nga iyang mga amahan, mga hari sa Juda, ug ang iyang kaugalingong gipakabalaan nga mga butang, ug ang tanan nga mga bulawan nga nakaplagan diha sa mga bahandi sa balay ni Jehova, ug sa balay sa hari, ug gipadala kini ngadto kang Hazael nga hari sa Siria: ug siya mipahawa gikan sa Jerusalem. Ang iba nga sa mga gawa ni Joas, at ang lahat niyang ginawa, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Karon ang nahibilin nga mga buhat ni Joas, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? At ang kaniyang mga lingkod ay nagsibangon, at nagsipagbanta, at sinaktan si Joas sa bahay sa Millo, sa daan na palusong sa Silla. Ang iyang mga alagad ming-alsa, ug naghimo sa usa ka pagluib, ug gipatay si Joas sa balay ni Millo sa alagian nga nagalugsong ngadto sa Silla. Sapagkat sinaktan siya ni Josachar na anak ni Simaath, at ni Jozabad na anak ni Somer, na kaniyang mga lingkod, at siya'y namatay; at inilibing nila siya na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David: at naghari si Amasias na kaniyang anak na kahalili niya. Kay si Josachar ang anak nga lalake ni Simaath, ug si Jozabad nga anak nga lalake ni Somer, nga iyang mga alagad, nagsamad kaniya, ug siya namatay; ug ilang gilubong siya uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David: ug si Amasias nga iyang anak naghari ilis kaniya. Nang ikadalawangput tatlong taon ni Joas na anak ni Ochozias na hari sa Juda, nagpasimulang maghari si Joachaz na anak ni Jehu sa Israel sa Samaria, at nagharing labing pitong taon. Sa ikakaluhaan ug tolo ka tuig ni Joas ang anak nga lalake ni Ochozias hari sa Juda, si Joachaz ang anak nga lalake ni Jehu nagsugod sa paghari sa Israel didto sa Samaria, ug naghari sa napulo ug pito ka tuig. At gumawa siya ng masama sa paningin ng Panginoon, at sumunod sa mga kasalanan ni Jeroboam na anak ni Nabat, na kaniyang ipinapagkasala sa Israel; hindi niya hiniwalayan ang mga yaon. Ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug misunod sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala; siya wala bumulag niini. At ang galit ng Panginoon ay nagalab laban sa Israel, at palagi niyang ibinigay sila sa kamay ni Hazael na hari sa Siria, at sa kamay ni Ben-adad na anak ni Hazael. Ug ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug iyang gitugyan sila ngadto sa kamot ni Hazael nga hari sa Siria, ug ngadto sa kamot ni Ben-adad ang anak nga lalake ni Hazael, sa kanunay. At si Joachaz ay dumalangin sa Panginoon, at dininig siya ng Panginoon: sapagkat nakita niya ang kapighatian ng Israel, kung paanong inapi sila ng hari sa Siria. Ug si Joachaz nagpakilooy kang Jehova, ug si Jehova namati kaniya; kay nakita niya ang paglupig kang Israel, giunsa sila sa paglupig sa hari sa Siria. (At binigyan ng Panginoon ang Israel ng isang tagapagligtas, na anopat sila'y nagsilabas na mula sa kamay ng mga taga Siria: at ang mga anak ni Israel ay nagsitahan sa kanilang mga tolda, gaya ng dati. (Ug gihatagan ni Jehova ang Israel ug usa ka manluluwas, busa sila nakagawas gikan sa kamot sa mga Sirianhon; ug ang mga anak sa Israel nanagpuyo sa ilang mga balong-balong sama sa unang panahon. Gayon ma'y hindi sila nagsihiwalay sa mga kasalanan ng sangbahayan ni Jeroboam, na ipinapagkasala sa Israel, kundi nilakaran nila: at nalabi ang Asera naman na Samaria). Bisan pa niana sila wala bumulag sa mga sala sa balay ni Jeroboam, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, apan nagpadayon niini: ug didto nahibilin ang Ashera usab sa Samaria). Sapagkat hindi siya nagiwan kay Joachaz sa mga tao liban sa limangpung nangangabayo, at sangpung karo, at sangpung libong taong lakad; sapagkat nilipol sila ng hari sa Siria, at ginawa silang parang alabok sa giikan. Kay siya walay gibilin kang Joachaz sa katawohan gawas sa kalim-an nga magkakabayo, ug napulo ka carro, ug napulo ka libo nga mga sundalo nga maglalakat; kay sila gilaglag sa hari sa Siria, ug gihimo sila sama sa abug sa paggiuk. Ang iba nga sa mga gawa ni Joachaz, at ang lahat niyang ginawa, at ang kaniyang kapangyarihan, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Ug ang nahabilin nga mga buhat ni Joachaz, ug ang tanan nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? At si Joachaz ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang: at inilibing nila siya sa Samaria: at si Joas na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Joachaz natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya sa Samaria: ug si Joas nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang ikatatlongput pitong taon ni Joas na hari sa Juda ay nagpasimula si Joas na anak ni Joachaz na maghari sa Israel sa Samaria, at nagharing labing anim na taon. Sa ikakatloan ug pito ka tuig ni Joas nga hari sa Juda nagsugod si Joas ang anak nga lalake ni Joachaz sa paghari sa Israel didto sa Samaria; ug nahari sa napulo ug unom ka tuig. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon; siya'y hindi humiwalay sa lahat na kasalanan ni Jeroboam na anak ni Nabat, na kaniyang ipinapagkasala sa Israel; kundi kaniyang nilakaran. Ug gibuhat niya ang dautan sa mga mata ni Jehova; ug siya wala mobulag sa tanang mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala; apan siya naglakat niana. Ang iba nga sa mga gawa ni Joas, at ang lahat niyang ginawa, at ang kaniyang kapangyarihan na kaniyang ipinakipaglaban kay Amasias na hari sa Juda, hindi ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Joas, ug ang tanan nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum nga iyang giaway batok kang Amasias ang hari sa Juda, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? At si Joas ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang; at si Jeroboam ay naupo sa kaniyang luklukan; at si Joas ay nalibing sa Samaria na kasama ng mga hari sa Israel. Ug si Joas natulog uban sa iyang mga amahan; ug si Jeroboam milingkod sa trono: ug si Joas gilubong sa Samaria uban sa mga hari sa Israel. Si Eliseo nga ay nagkasakit ng sakit na kaniyang ikinamatay: at binaba siya at iniyakan siya ni Joas na hari sa Israel, at nagsabi, Ama ko, ama ko, ang mga karo ng Israel at ang mga nangangabayo niyaon! Karon si Eliseo nasakit sa sakit nga iyang gikamatyan: ug si Joas ang hari sa Israel miadto kaniya, ug mihilak tungod kaniya, ug miingon: Amahan ko, amahan ko, ang mga carro sa Israel ug ang mga sundalo nga magkakabayo niini! At sinabi ni Eliseo sa kaniya, Kumuha ka ng busog at mga pana: at siya'y kumuha ng busog at mga pana. Ug si Eliseo miingon kaniya: Kuhai sa pana ug sa mga udyong; ug gikuhaan siya sa pana ug sa mga udyong. At sinabi niya sa hari sa Israel, Ilagay mo ang iyong kamay sa busog: at inilagay niya ang kaniyang kamay roon. At inilagay ni Eliseo ang kaniyang mga kamay sa mga kamay ng hari. Ug siya miingon sa hari sa Israel: Ibutang ang imong kamot sa pana; ug iyang gibutang ang iyang kamot niana. Ug gibutang ni Eliseo ang iyang mga kamot sa ibabaw sa kamot sa hari. At kaniyang sinabi, Buksan mo ang dungawan sa dakong silanganan: at binuksan niya. Nang magkagayo'y sinabi ni Eliseo, Magpahilagpos ka: at siya'y nagpahilagpos. At kaniyang sinabi, Ang pana nga ng pagtatagumpay ng Panginoon, sa makatuwid baga'y ang pana ng pagtatagumpay sa Siria: sapagkat iyong sasaktan ang mga taga Siria sa Aphec, hanggang sa iyong mangalipol. Ug siya miingon: Buksi ang tamboanan dapit sa silangan; ug iyang gibuksan. Unya si Eliseo miingon: Pumana ka, ug siya mipana. Ug siya miingon: Ang udyong sa kadaugan ni Jehova, ug udyong sa kadaugan gikan sa Siria, kay ikaw nagalutos sa mga Sirianhon sa Aphec hangtud nga imong mangaut-ut sila. At kaniyang sinabi, Tangnan mo ang mga pana: at tinangnan niya ang mga yaon. At sinabi niya sa hari sa Israel, Humampas ka sa lupa: at siya'y humampas na makaitlo, at tumigil. Ug siya miingon: Kuhaa ang mga udyong; ug iyang gikuha sila. Ug siya miingon sa hari sa Israel: Ibunal sa yuta; ug siya mibunal sa nakatolo, ug mihunong. At ang lalake ng Dios ay naginit sa kaniya, at nagsabi, Marapat nga sana na iyong hampasing makalima o makaanim; sinaktan mo nga sana ang Siria hanggang sa iyong nalipol: kayat ngayo'y sasaktan mo ang Siria na makaitlo lamang. Ug ang tawo sa Dios naligutgut kaniya, ug miingon: Agad pa unta nga ikaw nagbunal sa makalima kun makaunom: kay sa ingon niana ikaw makadaug unta sa Siria hangtud nga imong maut-ut kini. Apan karon ikaw makadaug sa Siria sa makatolo lamang. At namatay si Eliseo, at kanilang inilibing siya. Ang mga pulutong nga ng mga Moabita ay nagsilusob sa lupain sa pagdating ng taon. Ug si Eliseo namatay, ug ilang gilubong siya. Karon ang mga panon sa mga Moabnon mingsulong sa yuta sa umalabut nga tuig. At nangyari, samantalang kanilang inililibing ang isang lalake, na, narito, kanilang natanaw ang isang pulutong; at kanilang inihagis ang lalake sa libingan ni Eliseo: at pagkasagi ng tao ng mga buto ni Eliseo, siya'y nabuhay uli, at tumayo sa kaniyang mga paa. Ug nahitabo, sa naglubong pa sila sa usa ka tawo, nga, ania karon, sila nakakita sa usa ka panon; ug ilang gilunod ang tawo sa lubnganan ni Eliseo: ug sa diha nga ang tawo midapat sa bukog ni Eliseo, siya nabuhi, ug mitindog. At pinighati ni Hazael na hari sa Siria ang Israel sa lahat ng kaarawan ni Joachaz. Ug si Hazael ang hari sa Siria nagdaugdaug sa Israel sa tanang mga adlaw ni Joachaz. Ngunit ang Panginoo'y naawa sa kanila at nahabag sa kanila, at kaniyang pinakundanganan sila, dahil sa kaniyang tipan kay Abraham, kay Isaac, at kay Jacob, at hindi nilipol sila o pinalayas man sila sa kaniyang harapan hanggang noon. Apan si Jehova nagmalolot kanila, ug may kalooy kanila, ug may pagtahud kanila, tungod sa iyang pakigsaad uban kang Abraham, Isaac, ug kang Jacob, ug wala maglaglag kanila, bisan sa iyang atubangan sila wala pa isalikway niya. At si Hazael na hari sa Siria ay namatay; at si Ben-adad na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Hazael hari sa Siria namatay; ug si Ben-adad nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. At inalis uli ni Joas na anak ni Joachaz sa kamay ni Ben-adad na anak ni Hazael ang mga bayan na kaniyang inalis sa kamay ni Joachaz na kaniyang ama sa pakikipagdigma. Makaitlong sinaktan siya ni Joas, at binawi ang mga bayan ng Israel. Ug gikuha pag-usab ni Joas ang anak nga lalake ni Joachaz, gikan sa kamot ni Ben-adad ang anak ni Hazael, ang mga ciudad nga iyang naagaw gikan sa kamot ni Joachaz nga iyang amahan pinaagi sa gubat. Nakatolo nga siya gidaug ni Joas, ug nabawi ang mga ciudad sa Israel. Nang ikalawang taon ni Joas na anak ni Joachaz na hari sa Israel ay nagpasimula si Amasias na anak ni Joas na hari sa Juda na maghari. Sa ikaduhang tuig ni Joas ang anak nga lalake ni Joachaz nga hari sa Israel nagsugod si Amasias ang anak nga lalake ni Joas sa paghari sa Juda. Siya'y may dalawangput limang taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing dalawangput siyam na taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Joaddan na taga Jerusalem. Siya may kaluhaan ug lima ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari kaluhaan ug siyam ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Joadan taga-Jerusalem. At siya'y gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, gayon man di gaya ni David na kaniyang magulang: kaniyang ginawa ang ayon sa lahat na ginawa ni Joas na kaniyang ama. Ug iyang gihimo ang matarung sa mga mata ni Jehova, apan dili sama kang David nga iyang amahan: siya naghimo sumala sa gihimo sa iyang amahan nga si Joas. Gayon ma'y ang mga mataas na dako ay hindi inalis: ang bayan ay nagpatuloy na naghain at nagsunog ng kamangyan sa mga mataas na dako. Apan ang hatag-as nga mga dapit wala kuha-a: ang katawohan nanaghalad pa ug nanagsunog sa incienso sa mga hatag-as nga dapit. At nangyari, pagkatatag ng kaharian sa kaniyang kamay, na kaniyang pinatay ang kaniyang mga lingkod na nagsipatay sa hari na kaniyang ama. Ug nahitabo, sa diha nga ang gingharian nalig-on diha sa iyang kamot, nga iyang gipamatay ang iyang mga alagad nga mingpatay sa hari nga iyang amahan: Ngunit ang mga anak ng mga mamamatay tao ay hindi niya pinatay; ayon doon sa nasusulat sa aklat ng kautusan ni Moises, gaya ng iniutos ng Panginoon, na sinasabi, Ang mga ama ay hindi papatayin dahil sa mga anak, o ang mga anak man ay papatayin dahil sa mga ama; kundi bawat tao ay mamamatay dahil sa kaniyang sariling kasalanan. Apan ang mga anak sa mamumuno wala niya patya; sumala sa nahisulat sa basahon sa kasugoan ni Moises ingon sa gisugo ni Jehova nga nagaingon: Ang mga amahan dili pagapatyon tungod sa mga anak, ni ang mga anak pagapatyon tungod sa mga amahan; apan ang tagsatagsa ka tawo mamatay tungod sa iyang kaugalingong sala. Siya'y pumatay sa mga Idumeo ng sangpung libo sa Libis ng Asin, at sinakop ang Sela sa pakikipagdigma, at pinanganlang Jocteel, hanggang sa araw na ito. Napulo ka libo ang iyang gipamatay sa Edom sa Walog sa Asin, ug giilog ang Sela pinaagi sa paggubat, ug gitawag ang ngalan niana nga Jocteel, hangtud niining adlawa. Nang magkagayo'y nagsugo ng mga sugo si Amasias kay Joas na anak ni Joachaz na anak ni Jehu, na hari sa Israel, na sinasabi, Halika, tayo'y magtitigan, Unya si Amasias nagpadala sa mga sulogoon ngadto kang Joas, ang anak nga lalake ni Joachaz nga anak nga lalake ni Jehu, hari sa Israel, nga nagaingon: Umari ka, magtan-away kita sa nawong ug nawong. At si Joas na hari sa Israel ay nagsugo kay Amasias na hari sa Juda, na nagsasabi, Ang dawag na nasa Libano ay nagsugo sa sedro na nasa Libano, na nagsasabi, Ibigay mong asawa ang iyong anak na babae sa aking anak: at nagdaan ang isang mabangis na hayop na nasa Libano, at niyapakan ang dawag. Ug si Joas ang hari sa Israel nagpaadto kang Amasias nga hari sa Juda, nga nagaingon: Ang tunok nga didto sa Libano gipadala ngadto sa cedro nga didto sa Libano, nga nagaingon: Ipaasawa ang imong anak nga babaye sa akong anak nga lalake: ug didtoy miagi nga usa ka ihalas nga mananap nga didto sa Libano, ug gitumban ang tunok. Iyong tunay na sinaktan ang Edom, at pinapagmataas ka ng iyong puso: lumuwalhati ka nawa, at tumahan sa bahay: sapagkat bakit ka nakikialam sa ikasasama, upang ikaw ay mabuwal, ikaw, at ang Juda na kasama mo? Sa pagkatinuod gidaug mo gayud ang Edom, ug ikaw gibayaw sa imong kasingkasing: paghimaya niini ug pagpuyo sa balay; kay nganong manghilabut ikaw alang sa imong kadaut, aron ikaw mapukan, bisan ikaw ug ang Juda uban kanimo? Ngunit hindi dininig ni Amasias. Sa gayo'y umahon si Joas na hari sa Israel; at siya, at si Amasias na hari sa Juda ay nagtitigan sa Beth-semes, na ukol sa Juda. Apan si Amasias wala mamati. Busa si Joas ang hari sa Israel mitungas; ug siya ug si Amasias hari sa Juda, nanagtinan-away sa nawong ug nawong didto sa Beth-semes, nga sakup sa Juda. At ang Juda ay napariwara sa harap ng Israel; at sila'y tumakas bawat isa sa kaniyang tolda. Ug and Juda gidaug sa atubangan sa Israel; ug ang tagsatagsa ka tawo mikalagiw ngadto sa iyang balong-balong. At kinuha ni Joas na hari sa Israel si Amasias na hari sa Juda, na anak ni Joas na anak ni Ochozias, sa Beth-semes, at naparoon sa Jerusalem, at ibinagsak ang kuta ng Jerusalem mula sa pintuang-bayan ng Ephraim hanggang sa pintuang-bayan ng sulok, na apat na raang siko. Ug gikuha ni Joas nga hari sa Israel si Amasias nga hari sa Juda, ang anak nga lalake ni Joas ang anak nga lalake ni Ochozias, didto sa Beth-semes, ug miadto sa Jerusalem, ug gigun-ob ang kuta sa Jerusalem sukad sa ganghaan sa Ephraim ngadto sa likoanan nga ganghaan, upat ka gatus ka maniko. At kinuha niya ang lahat na ginto at pilak, at ang lahat na kasangkapan na masumpungan sa bahay ng Panginoon, at sa mga kayamanan ng bahay ng hari, pati ng mga sanglang tao at bumalik sa Samaria. Ug iyang gikuha ang tanang bulawan ug salapi, ug ang tanan nga mga sudlanan nga nakaplagan sulod sa balay ni Jehova, ug diha sa mga bahandi sa balay sa hari, ug ang mga tawo nga gihimong pasalig, ug mibalik ngadto sa Samaria. Ang iba nga sa mga gawa ni Joas na kaniyang ginawa, at ang kaniyang kapangyarihan, at kung paanong siya'y lumaban kay Amasias na hari sa Juda, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahibilin nga mga buhat ni Joas nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum, ug giunsa niya sa pagpakig-away batok kang Amasias nga hari sa Juda, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? At natulog si Joas na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing sa Samaria na kasama ng mga hari sa Israel; at si Jeroboam na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Joas natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong siya sa Samaria uban sa mga hari sa Israel; ug si Jeroboam nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. At si Amasias na anak ni Joas na hari sa Juda ay nabuhay pagkamatay ni Joas na anak ni Joachaz na hari sa Israel, na labing limang taon. Ug si Amasias ang anak nga lalake ni Joas nga hari sa Juda nagpuyo sa tapus ang kamatayon ni Joas ang anak nga lalake ni Joachaz nga hari sa Israel sa napulo ug lima ka tuig. Ang iba nga sa mga gawa ni Amasias, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Amasias, wala ba sila mahisulat sa mga basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? At sila'y nagsipagbanta laban sa kaniya sa Jerusalem; at siya'y tumakas sa Lachis: ngunit pinasundan nila siya sa Lachis, at pinatay siya roon. Ug sila naghimo ug usa ka paglipot batok kaniya sa Jerusalem; ug siya mikalagiw ngadto sa Lachis: apan ilang gipaagpas siya ngadto sa Lachis, ug gipatay siya didto. At dinala nila siya na nakapatong sa mga kabayo: at siya'y nalibing sa Jerusalem na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David. Ug siya gitungtong nila sa mga kabayo; ug siya gilubong sa Jerusalem uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David. At kinuha ng buong bayan ng Juda si Azarias na may labing anim na taon, at ginawa siyang hari na kahalili ng kaniyang ama na si Amasias. Ug gikuha sa tibook katawohan sa Juda si Asarias, nga napulo ug unom ka tuig ang panuigon, ug gihimo siya nga hari sa gingharian ilis sa iyang amahan nga si Amasias. Kaniyang itinayo ang Elath, at isinauli sa Juda pagkatapos na ang hari ay matulog na kasama ng kaniyang mga magulang. Iyang gitukod ang Elath ug giuli kini sa Juda, sa tapus nga ang hari natulog uban sa iyang mga amahan. Nang ikalabing limang taon ni Amasias na Anak ni Joas na hari sa Juda, si Jeroboam na anak ni Joas na hari sa Israel ay nagpasimulang maghari sa Samaria, at nagharing apat na put isang taon. Sa ikanapulo ug lima ka tuig ni Amasias ang anak nga lalake ni Joas ang hari sa Juda, si Jeroboam ang anak nga lalake ni Joas nga hari sa Israel nagsugod sa paghari sa Samaria, ug naghari sa kap-atan ug usa ka tuig. At gumawa siya ng masama sa paningin ng Panginoon: hindi niya hiniwalayan ang lahat na kasalanan ni Jeroboam na Anak ni Nabat, na kaniyang ipinapagkasala sa Israel. Ug gibuhat niya ang dautan sa mga mata ni Jehova: siya wala mobulag sa tanang sala si Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala. Kaniyang isinauli ang hangganan ng Israel mula sa pasukan ng Hamath hanggang sa dagat ng Araba, ayon sa salita ng Panginoon, ng Dios ng Israel, na nagsalita sa pamamagitan ng kaniyang lingkod na si Jonas na anak ni Amittai, na propeta na taga Gath-hepher. Iyang giuli ang utlanan sa Israel sukad sa pagsulod mo sa Amath ngadto sa dagat sa Araba, sumala sa pulong ni Jehova, ang Dios sa Israel, nga iyang gipamulong pinaagi sa iyang alagad nga si Jonas ang anak nga lalake ni Amitay ang manalagna, nga didto sa Gath-heper. Sapagkat nakita ng Panginoon ang kapighatian ng Israel, na totoong masaklap: sapagkat walang nakulong o naiwan sa kaluwangan man, o sinomang tumulong sa Israel. Kay nakita ni Jehova ang kasakit sa Israel, nga kadto mapait sa hilabihan; kay walay natakpan, ni nahibilin sa gawas, walay bisan kinsa nga magtatabang sa Israel. At hindi sinabi ng Panginoon na kaniyang papawiin ang pangalan ng Israel mula sa silong ng langit, kundi iniligtas nila siya sa pamamagitan ng kamay ni Jeroboam na anak ni Joas. Ug si Jehova wala moingon nga iyang papason ang ngalan sa Israel sa ilalum sa langit; apan iyang giluwas sila pinaagi sa kamot ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Joas. Ang iba nga sa mga gawa ni Jeroboam, at ang lahat na kaniyang ginawa, at ang kaniyang kapangyarihan, kung paanong siya'y nakipagdigma, at kung paanong binawi niya para sa Israel ang Damasco at ang Hamath, na nangaukol sa Juda, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahabilin nga buhat ni Jeroboam, ug ang tanan nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum, giunsa niya pagpakiggubat, ug giunsa niya pagbawi ang Damasco, ug ang Amath, nga nahisakup sa Juda, alang sa Israel, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? At si Jeroboam ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, sa makatuwid baga'y ng mga hari sa Israel; at si Zacharias na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Jeroboam natulog uban sa iyang mga amahan, bisan pa uban sa mga hari sa Israel; ug si Zacarias nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang ikadalawangput pitong taon ni Jeroboam na hari sa Israel ay nagpasimulang maghari si Azarias na anak ni Amasias na hari sa Juda. Sa ikakaluhaan ug pito ka tuig ni Jeroboam hari sa Israel, nagsugod si Asarias anak nga lalake ni Amasias nga hari sa Juda sa paghari. May labing anim na taon siya nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing limangput dalawang taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Jecolia na taga Jerusalem. Napulo ug unom ang iyang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari sa kalim-an ug duha ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Jecolia sa Jerusalem. At siya'y gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, ayon sa lahat na ginawa ng kaniyang amang si Amasias. Ug gibuhat niya ang matarung sa mga mata ni Jehova, sumala sa tanan nga gihimo sa iyang amahan nga si Amasias. Gayon ma'y ang mga mataas na dako ay hindi inalis: ang bayan ay nagpatuloy na naghain at nagsunog ng kamangyan sa mga mataas na dako. Apan ang mga hatag-as nga dapit wala kuhaa: ang katawohan sa kanunay naghalad ug nagsunog sa incienso sa mga hatag-as nga dapit. At sinaktan ng Panginoon ang hari, na anopat siya'y nagkaketong hanggang sa araw ng kaniyang kamatayan, at tumahan na bukod sa bahay. At si Jotham na anak ng hari ay nasa pamamahala ng sangbahayan na humahatol sa bayan ng lupain. Ug gisilotan ni Jehova ang hari, mao nga siya nahimong usa ka sanlahon ngadto sa adlaw sa iyang kamatayon, ug mipuyo sa linain nga balay. Ug si Jotham ang anak nga lalake sa hari maoy diha sa sulod sa balay, nahimong maghuhukom sa katawohan sa yuta. Ang iba nga sa mga gawa ni Azarias, at ang lahat ng kaniyang ginawa di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Karon ang nahibilin sa mga buhat ni Asarias, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? At si Azarias ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang; at inilibing nila siya na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David: at si Jotham na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Asarias natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David: ug si Jotham nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang ikatatlongput walong taon ni Azarias na hari sa Juda, ay naghari sa Israel si Zacharias na anak ni Jeroboam sa Samaria na anim na buwan. Sa ikakatloan ug walo ka tuig ni Asarias nga hari sa Juda, si Zacarias ang anak nga lalake ni Jeroboam naghari sa Israel sa Samaria sa unom ka bulan. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, gaya ng ginawa ng kaniyang mga magulang: hindi niya hiniwalayan ang mga kasalanan ni Jeroboam na anak ni Nabat, na kaniyang ipinapagkasala sa Israel. Ug gibuhat niya ang dautan sa mga mata ni Jehova, ingon sa gibuhat sa iyang amahan: siya wala mobiya sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala. At si Sallum na anak ni Jabes ay nagbanta laban sa kaniya, at sinaktan siya sa harap ng bayan, at pinatay siya, at naghari na kahalili niya. Ug si Sallum ang anak nga lalake ni Jabes, nagluib batok kaniya, ug gisamaran siya sa atubangan sa katawohan, ug gipatay siya, ug mihari ilis kaniya. Ang iba nga sa mga gawa ni Zacharias, narito, nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel. Karon ang uban nga buhat ni Zacarias, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel. Ito ang salita ng Panginoon, na kaniyang sinalita kay Jehu, na sinasabi, Ang iyong mga anak sa ikaapat na salin ng lahi ay magsisiupo sa luklukan ng Israel. At gayon ang nangyari. Kini mao ang pulong ni Jehova nga iyang gipamulong kang Jehu, nga nagaingon: Ang imong anak nga lalake ngadto sa ikaupat ka kaliwat magalingkod sa trono sa Israel. Ug busa kini nahitabo. Si Sallum na anak ni Jabes ay nagpasimulang maghari nang ikatatlongput siyam na taon ni Uzzia na hari sa Juda; at siya'y naghari sa loob ng isang buwan sa Samaria. Si Sallum ang anak nga lalake ni Jabes nagsugod sa paghari sa ikakatloan ug siyam ka tuig ni Uzzias nga hari sa Juda; ug siya naghari sulod sa usa ka bulan sa Samaria. At si Manahem na anak ni Gadi ay umahon mula sa Thirza, at naparoon sa Samaria, at sinaktan si Sallum na anak ni Jabes sa Samaria, at pinatay niya siya at naghari na kahalili niya. Ug si Menahem ang anak nga lalake ni Gadi mitungas gikan sa Tirsa, ug miadto sa Samaria, ug gisamaran si Sallum ang anak nga lalake ni Jabes didto sa Samaria, ug gipatay siya, ug mihari ilis kaniya. Ang nalabi nga sa mga gawa ni Sallum, at ang pagbabanta niya na kaniyang ginawa, narito, nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel. Karon ang uban sa mga buhat ni Sallum, ug ang pagluib nga iyang gihimo, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel. Nang magkagayo'y sinaktan ni Manahem si Tiphsa, at ang lahat na nandoon, at ang mga hangganan niyaon, mula sa Thirza: sapagkat hindi nila siya pinabuksan, kayat sinaktan niya; at ang lahat na babae na nandoon na buntis ay pinaluwa niya ang bituka. Unya gisamaran ni Menahem si Tipsa, ug ang tanan nga didto sa sulod, ug ang mga utlanan niini, sukad sa Tirsa: tungod kay sila wala molukab sa pultahan kaniya, mao nga gilumpag kini; ug ang tanan nga mga babaye didto nga mga mabdos iyang gipamikas. Nang ikatatlongput siyam na taon ni Azarias na hari sa Juda ay nagpasimulang maghari sa Israel si Manahem na anak ni Gadi, at nagharing sangpung taon sa Samaria. Sa ikakatloan ug siyam ka tuig ni Asarias nga hari sa Juda nagsugod si Menahem ang anak nga lalake ni Gadi sa paghari sa Israel, ug naghari sulod sa napulo ka tuig sa Samaria. At kaniyang ginawa ang masama sa paningin ng Panginoon: siya'y hindi humiwalay ng lahat niyang kaarawan sa mga kasalanan ni Jeroboam na anak ni Nabat, na kaniyang ipinapagkasala sa Israel. Ug iyang gihimo ang dautan sa mga mata ni Jehova: sa tanan niyang mga adlaw siya wala mobiya sa mga sala ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala. Naparoon laban sa lupain si Phul na hari sa Asiria; at binigyan ni Manahem si Phul ng isang libong talentong pilak, upang ang kamay niya'y sumakaniya, upang pagtibayin ang kaharian sa kaniyang kamay. Didto may miabut batok sa yuta, si Phul ang hari sa Asiria; ug gihatagan ni Menahem si Phul sa usa ka libo ka talento nga salapi, aron ang iyang kamot igauban niya sa paglig-on sa gingharian sa iyang kamot. At siningil ni Manahem ng salapi ang Israel, ang lahat na makapangyarihang lalake na mayaman, na bawat lalake ay limangpung siklo na pilak upang ibigay sa hari sa Asiria. Sa gayo'y ang hari sa Asiria ay bumalik, at hindi tumigil doon sa lupain. Ug gipangayo ni Menahem ang salapi sa Israel, bisan pa sa tanan nga dagkung tawo nga adunahan, sa tagsatagsa ka tawo tagkalim-an ka siclo nga salapi, aron ihatag sa hari sa Asiria. Busa ang hari sa Asiria mipauli, ug wala mopabilin didto sa yuta. Ang iba nga sa mga gawa ni Manahem, at ang lahat niyang ginawa, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel? Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Menahem, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahasulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel? At natulog si Manahem na kasama ng kaniyang mga magulang; at si Pekaia na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Menahem natulog uban sa iyang mga amahan; ug si Pekaia nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang ikalimangpung taon ni Azarias na hari sa Juda ay nagpasimulang maghari sa Israel si Pekaia na anak ni Manahem sa Samaria, at nagharing dalawang taon. Sa ikakalim-an ka tuig ni Azarias ang hari sa Juda si Pekaia ang anak nga lalake ni Menahem, nagsugod sa paghari sa Israel sa Samaria, ug naghari sa duha ka tuig. At gumawa siya ng masama sa paningin ng Panginoon: hindi niya hiniwalayan ang mga kasalanan ni Jeroboam na anak ni Nabat, na kaniyang ipinapagkasala sa Israel. Ug iyang gibuhat ang dautan sa mga mata ni Jehova: siya wala mobiya gikan sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala. At si Peka na anak ni Remalias, na kaniyang punong kawal, ay nagbanta laban sa kaniya, at sinaktan siya sa Samaria, sa castilyo ng bahay ng hari, na kasama si Argob at si Ariph; at kasama niya'y limangpung lalake na mga Galaadita: at pinatay niya siya, at naghari na kahalili niya. Ug si Peka ang anak nga lalake ni Remalias nga iyang capitan, nagluib batok kaniya, ug gisamaran siya didto sa Samaria, sa hawanan sa balay sa hari, uban ni Argob ug ni Ariph; ug uban kaniya dihay kalim-an ka tawo nga mga Galaadnon: ug iyang gipatay siya, ug naghari ilis kaniya. Ang iba nga sa mga gawa ni Pekaia, at ang lahat niyang ginawa, narito, nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel. Karon ang nahibilin nga mga buhat ni Pekaia, ug ang tanan nga iyang gibuhat, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel. Nang ikalimangput dalawang taon ni Azarias na hari sa Juda ay nagpasimulang maghari si Peka na anak ni Remalias sa Israel sa Samaria, at nagharing dalawangpung taon. Sa ikakalim-an ug duha ka tuig ni Azarias nga hari sa Juda, si Peka, ang anak nga lalake ni Remalias, nagsugod sa paghari sa Israel sa Samaria, ug naghari sulod sa kaluhaan ka tuig. At gumawa siya ng masama sa paningin ng Panginoon: hindi niya hiniwalayan ang mga kasalanan ni Jeroboam na anak ni Nabat, na kaniyang ipinapagkasala sa Israel. Ug iyang gibuhat ang dautan sa mga mata ni Jehova: siya wala mobiya sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala. Nang mga kaarawan ni Peka na hari sa Israel ay naparoon si Tiglathpileser na hari sa Asiria, at sinakop ang Ihion, at ang Abel-bethmaacha, at ang Janoa, at ang Cedes, at ang Asor, at ang Galaad, at ang Galilea, ang buong lupain ng Nephtali; at kaniyang dinalang bihag sila sa Asiria. Sa mga adlaw ni Peka nga hari sa Israel, miabut si Tiglath-pileser, hari sa Asiria, ug gikuha ang Ahion ug ang Abel-beth-maacha, ug ang Janoa, ug ang Cades, ug ang Asor, ug ang Galaad, ug ang Galilea, ang tibook yuta sa Nephtali; ug iyang gidala sila nga binihag ngadto sa Asiria. At si Oseas na anak ni Ela ay nagbanta laban kay Peka na anak ni Remalias, at sinaktan niya siya, at pinatay niya siya, at naghari na kahalili niya, nang ikadalawangpung taon ni Jotham na anak ni Uzzia. Ug si Oseas ang anak nga lalake ni Ela naghimo ug usa ka pagluib batok kang Peka ang anak nga lalake ni Remalias, ug gisamaran siya, ug gipatay siya, ug naghari ilis kaniya, sa ikakaluhaan ka tuig ni Jotham ang anak nga lalake ni Uzzias. Ang iba nga sa mga gawa ni Peka, at ang lahat niyang ginawa, narito, nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Israel. Karon ang nahibilin nga mga buhat ni Peka, ug ang tanan nga iyang gihimo, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel. Nang ikalawang taon ni Peka na anak ni Remalias na hari sa Israel, ay nagpasimulang maghari si Jotham na anak ni Uzzia na hari sa Juda. Sa ikaduha ka tuig ni Peka ang anak nga lalake ni Remalias hari sa Israel, nagsugod si Jotham, ang anak nga lalake ni Uzzias, sa paghari sa Juda. Siya'y may dalawangput limang taon nang siya'y magpasimulang maghari, at siya'y nagharing labing anim na taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Jerusa na anak ni Sadoc. Kaluhaan ug lima ka tuig ang iyang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari ug napulo ug unom ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Jerusa ang anak nga babaye ni Sadoc. At siya'y gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon: kaniyang ginawa ang ayon sa lahat na ginawa ng kaniyang amang si Uzzia. Ug gibuhat niya ang matarung sa mga mata ni Jehova: iyang gihimo sumala sa tanang gihimo sa iyang amahan nga si Uzzias. Gayon ma'y ang mga mataas na dako ay hindi nangaalis: ang bayan ay nagpatuloy na naghain at nagsunog ng kamangyan sa mga mataas na dako. Itinayo niya ang mataas na pintuang-bayan sa bahay ng Panginoon. Apan ang hatag-as nga mga dapit wala kuhaa: ang katawohan kanunayng naghalad ug nagsunog sa incienso didto sa mga hatag-as nga dapit. Iyang gitukod ang kinatas-ang ganghaan sa balay ni Jehova. Ang iba nga sa mga gawa ni Jotham, at ang lahat niyang ginawa, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Jotham, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? Nang mga araw na yao'y pinasimulan ng Panginoon na suguin laban sa Juda si Resin na hari sa Siria, at si Peka na anak ni Remalias. Niadtong mga adlawa si Jehova nagsugod sa pagpaadto batok sa Juda kang Resin ang hari sa Siria, ug kang Peka ang anak nga lalake ni Remalias. At si Jotham ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at inilibing na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David na kaniyang magulang: at si Achaz na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Jotham natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad ni David nga iyang amahan: ug si Achaz nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang ikalabing pitong taon ni Peka na anak ni Remalias ay nagpasimulang maghari si Achaz na anak ni Jotham na hari sa Juda. Sa ikanapulo ug pito ka tuig ni Peka ang anak nga lalake ni Remalias si Achaz ang anak nga lalake ni Jotham hari sa Juda nagsugod sa paghari. May dalawangpung taon si Achaz nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing labing anim na taon sa Jerusalem: at hindi siya gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon niyang Dios, na gaya ni David na kaniyang magulang. Kaluhaan ka tuig ang panuigon ni Achaz sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari ug napulo ug unom ka tuig sa Jerusalem: ug wala niya buhata ang matarung sa mga mata ni Jehova nga iyang Dios, sama kang David nga iyang amahan. Kundi siya'y lumakad ng lakad ng mga hari sa Israel, oo, at kaniyang pinaraan ang kaniyang anak sa apoy, ayon sa mga karumaldumal ng mga bansa na pinalayas ng Panginoon mula sa harap ng mga anak ni Israel. Apan siya naglakat sa dalan sa mga hari sa Israel, oo, ang iyang anak nga lalake gipaagi sa kalayo, sumala sa buhat nga dulumtanan sa mga nasud, nga gisalikway ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel. At siya'y naghain, at nagsunog ng kamangyan sa mga mataas na dako, at sa mga burol, at sa ilalim ng bawat sariwang punong kahoy. Ug siya naghalad ug nagsunog sa incienso didto sa hatag-as nga mga dapit, ug sa ibabaw sa mga bungtod, ug sa ilalum sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy. Nang magkagayo'y si Resin na hari sa Siria at si Peka na anak ni Remalias na hari sa Israel ay umahon sa Jerusalem upang makipagdigma: at kanilang kinulong si Achaz, ngunit hindi nila nadaig. Unya si Resin nga hari sa Siria ug si Peka anak nga lalake ni Remalias nga hari sa Israel mingsulong sa Israel aron sa pagpakiggubat, ug ilang gilibutan si Achaz; apan wala makadaug kaniya. Nang panahong yaon ay binawi ni Resin na hari sa Siria ang Elath sa Siria at pinalayas ang mga Judio sa Elath: at ang mga taga Siria ay nagsiparoon sa Elath, at tumanan doon, hanggang sa araw na ito. Niadtong panahona nabawi ni Resin nga hari sa Siria ang Elath ngadto sa Siria, ug gihinginlan ang mga Judio gikan sa Elath; ug ang mga Sirianhon nangadto sa Elath, ug nanagpuyo didto hangtud niining mga adlawa. Sa gayo'y nagsugo si Achaz ng mga sugo kay Tiglath-pileser na hari sa Asiria, na ipinasabi, Ako ang iyong lingkod at ang iyong anak: ikaw ay umahon, at iligtas mo ako sa kamay ng hari sa Siria at sa kamay ng hari sa Israel, na bumabangon laban sa akin. Busa gipaadto ni Achaz ang mga sinugo ngadto kang Tiglath-pileser nga hari sa Asiria, nga nagaingon: Ako ang imong alagad ug imong anak nga lalake: umari ka, ug luwason mo ako gikan sa kamot sa hari sa Siria, ug gikan sa kamot sa hari sa Israel, nga mingtindog batok kanako. At kinuha ni Achaz ang pilak at ginto na nasumpungan sa bahay ng Panginoon, at sa mga kayamanan ng bahay ng hari, at ipinadalang kaloob sa hari sa Asiria. Ug gikuha ni Achaz ang salapi ug bulawan nga nakaplagan didto sa balay ni Jehova, ug diha sa mga bahandi sa balay sa hari, ug gipadala kini nga usa ka gasa ngadto sa hari sa Asiria. At dininig siya ng hari sa Asiria; at ang hari sa Asiria ay umahon laban sa Damasco, at sinakop, at dinala sa Cir ang bayan na bihag, at pinatay si Resin. Ug ang hari sa Asiria namati kaniya; ug ang hari sa Asiria mitungas batok sa Damasco, ug gikuha kini, ug gidala ang katawohan niini nga binihag ngadto sa Kir, ug gipatay si Resin. At ang haring si Achaz ay naparoon sa Damasco upang salubungin si Tiglath-pileser na hari sa Asiria: at nakita ang dambana na nasa Damasco: at ipinadala ng haring si Achaz kay Urias na saserdote ang ayos ng dambana at ang anyo niyaon, ayon sa buong pagkayari niyaon. Ug ang hari nga si Achaz miadto sa Damasco aron sa pagtagbo kang Tiglath-pileser nga hari sa Asiria, ug nakakita sa halaran nga diha sa Damasco, ug ang dagway sa halaran, ug ang sumbanan niana, gipadala ni Achaz nga hari ngadto kang Urias, nga sacerdote, sumala sa tanang pagkabuhat niini. At si Urias na saserdote ay nagtayo ng isang dambana: ayon sa buong ipinadala ng haring si Achaz mula sa Damasco, gayon ginawa ni Urias na saserdote, bago dumating ang haring Achaz mula sa Damasco. Ug gitukod ni Urias nga sacerdote ang usa ka halaran: sumala sa tanang gipadala ni hari Achaz gikan sa Damasco, busa gihimo kini ni Urias nga sacerdote andam sa paghiabut ni Achaz nga hari gikan sa Damasco. At nang dumating ang hari mula sa Damasco, ay nakita ng hari ang dambana: at ang hari ay lumapit sa dambana, at naghandog doon. Ug sa pag-abut sa hari gikan sa Damasco, ang hari nakakita sa halaran: ug mipaduol ang hari ngadto sa halaran, ug mihalad sa ibabaw niini. At kaniyang sinunog ang kaniyang handog na susunugin, at ang kaniyang handog na harina, at ibinuhos ang kaniyang inuming handog, at iniwisik ang dugo ng kaniyang mga handog tungkol sa kapayapaan sa ibabaw ng dambana. Ug iyang gisunog ang iyang halad-nga-sinunog ug ang iyang halad-nga-kalan-on, ug gibubo ang iyang halad-nga-ilimnon, ug gisablig ang dugo sa iyang mga halad-sa-pakigdait, sa ibabaw sa halaran. At ang dambana na tanso na nasa harap ng Panginoon ay kaniyang dinala mula sa harapan ng bahay, mula sa pagitan ng kaniyang dambana at ng bahay ng Panginoon, at inilagay sa dakong hilagaan ng kaniyang dambana. Ug ang halaran nga tumbaga, nga diha sa atubangan ni Jehova, iyang gidala gikan sa atbang sa balay, gikan sa kinataliwad-an sa iyang halaran ug sa balay ni Jehova, ug gibutang kini dapit sa amihanan sa iyang halaran. At inutusan ng haring Achaz si Urias na saserdote, na sinasabi, Sa ibabaw ng malaking dambana, ay magsunog ka ng handog na susunugin sa umaga, at ng handog na harina sa hapon, at ng handog na susunugin ng hari at ng kaniyang handog na harina sangpu ng handog na susunugin ng buong bayan ng lupain at ng kanilang handog na harina, at ng kanilang mga handog na inumin; at iwisik mo roon ang buong dugo ng handog na susunugin, at ang buong dugo ng hain: ngunit ang dambanang tanso ay mapapasa akin upang pagusisaan. Ug si hari Achaz nagsugo kang Urias nga sacerdote, nga nagaingon: Sa ibabaw sa dakung halaran sunoga ang buntagon nga halad-nga-sinunog ug ang haponon nga halad-nga-kalan-on, ug ang sa hari nga halad-nga-sinunog, ug ang iyang halad-nga-kalan-on, lakip ang halad-nga-sinunog alang sa tibook katawohan sa yuta, ug ang ilang halad-nga-kalan-on, ug ang ilang halad-nga-ilimnon; ug isablig sa ibabaw niini ang tanang dugo sa halad-nga-sinunog, ug ang tanang dugo sa halad: apan ang halaran nga tumbaga kini alang kanako diin ako magpangutana. Ganito ang ginawa ni Urias na saserdote, ayon sa buong iniutos ng haring Achaz. Sa ingon niini gihimo kini ni Urias nga sacerdote, sumala sa tanang gisugo ni Achaz nga hari. At pinutol ng haring Achaz ang mga hangganan ng mga tungtungan, at inalis sa mga yaon ang hugasan, at ibinaba ang dagatdagatan mula sa mga bakang tanso na nasa ilalim niyaon, at ipinatong sa isang pavimentong bato. Ug si Achaz nga hari nagputol sa mga sanggaan sa mga tungtonganan, ug gikuha ang dolang gikan kanila, ug gipaubos ang dagat-dagat gikan sa mga vaca nga tumbaga nga dinha sa ilalum niana, ug gibutang kini sa ibabaw sa usa ka salog nga bato. At ang dakong natatakpan na daan sa sabbath na kanilang itinayo sa bahay, at ang pasukan ng hari na nasa labas, ibinago sa bahay ng Panginoon, dahil sa hari sa Asiria. Ug ang tinabonan nga dapit alang sa adlaw nga igpapahulay nga ilang gitukod diha sa balay, ug ang agianan sa pagsulod sa hari nga sa gawas, iyang giliso paingon ngadto sa balay ni Jehova, tungod sa hari sa Asiria. Ang iba nga sa mga gawa ni Achaz na kaniyang ginawa, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda. Karon ang uban nga mga buhat ni Achaz nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? At si Achaz ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at inilibing na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David: at si Ezechias na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Achaz natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David: ug si Ezechias nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang ikalabing dalawang taon ni Achaz na hari sa Juda ay nagpasimula si Oseas na anak ni Ela na maghari sa Samaria sa Israel, at nagharing siyam na taon. Sa ikapulo ug duha ka tuig ni Achaz nga hari sa Juda, nagsugod si Oseas, ang anak nga lalake ni Ela, sa paghari sa Samaria sa Israel, ug naghari sulod sa siyam ka tuig. At gumawa siya ng masama sa paningin ng Panginoon, bagaman hindi gaya ng mga hari sa Israel na mga una sa kaniya. Ug gibuhat niya ang dautan sa mga mata ni Jehova, apan dili ingon sa mga hari sa Israel nga nanghiuna kaniya. Laban sa kaniya ay umahon si Salmanasar na hari sa Asiria; at si Oseas ay naging kaniyang lingkod, at dinalhan siya ng mga kaloob. Batok kaniya mitungas si Salmanasar nga hari sa Asiria; ug si Oseas nahimo nga iyang alagad, ug nagdala kaniya ug buhis. At ang hari sa Asiria ay nakasumpong kay Oseas ng pagbabanta; sapagkat siya'y nagsugo ng mga sugo kay So na hari sa Egipto, at hindi naghandog ng kaloob sa hari sa Asiria, na gaya ng kaniyang ginagawa taontaon; kayat kinulong siya ng hari sa Asiria, at ipinangaw siya sa bilangguan. Ug hingkaplagan sa hari sa Asiria ang pagluib ni Oseas; kay siya nagpadala ug mga sinugo ngadto kang So nga hari sa Egipto, ug wala mohatag sa buhis alang sa hari sa Asiria, ingon sa iyang ginabuhat sa tuig-tuig: busa gitakpan siya sa hari sa Asiria, ug gigapus siya didto sa bilanggoan. Nang magkagayon ay umahon ang hari sa Asiria sa buong lupain, at umahon sa Samaria, at kinulong na tatlong taon. Unya ang hari sa Asiria mitungas sa tibook yuta, ug miadto sa Samaria, ug gilibutan kini sa totolo ka tuig. Nang ikasiyam na taon ni Oseas, sinakop ng hari sa Asiria ang Samaria, at dinala ang Israel sa Asiria, at inilagay sila sa Hala, at sa Habor, sa ilog ng Gozan, at sa mga bayan ng mga Medo. Sa ikasiyam ka tuig ni Oseas, ang Samaria nakuha sa hari sa Asiria, ug gibihag ang Israel ngadto sa Asiria, ug gibutang sila sa Hala, ug sa ibabaw sa Habor, suba sa Gozan, ug sa mga ciudad sa mga Medohanon. At nagkagayon, sapagkat ang mga anak ni Israel ay nangagkasala laban sa Panginoon nilang Dios, na siyang nagahon sa kanila mula sa lupain ng Egipto, mula sa kamay ni Faraon na hari sa Egipto, at sila'y natakot sa ibang mga dios. Ug mao kadto, tungod kay ang mga anak sa Israel nanagpakasala batok kang Jehova nga ilang Dios, nga nagkuha kanila gikan sa yuta sa Egipto gikan sa kamot ni Faraon nga hari sa Egipto, ug nahadlok sa laing mga dios, At lumakad sa mga palatuntunan ng mga bansa, na pinalayas ng Panginoon sa harap ng mga anak ni Israel, at ng mga hari ng Israel, na kanilang ginawa. Ug nanaglakaw sa kabalaoran sa mga nasud, nga gisalikway ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel, ug sa mga hari sa Israel, nga ilang gihimo. At ang mga anak ni Israel ay nagsigawa ng mga lihim na bagay na hindi matuwid sa Panginoon nilang Dios, at sila'y nagsipagtayo sa kanila ng mga mataas na dako sa lahat nilang bayan mula sa moog ng mga bantay hanggang sa bayang nakukutaan. Ug ang mga anak sa Israel nanaghimo sa mga butang sa tago nga dili matarung batok kang Jehova nga ilang Dios: ug sila nagtukod alang kanila sa mga hatag-as nga dapit sa tanan nilang mga ciudad, sukad sa torre sa magbalantay ngadto sa kinutaan nga ciudad, At sila'y nangagsipaglagay ng mga haligi na pinakaalaala at mga Asera sa bawat mataas na burol, at sa ilalim ng lahat na sariwang punong kahoy; Ug alang sa ilang kaugalingon sila nanagpatindog ug mga haligi nga bato ug sa mga Ashera sa ibabaw sa tagsatagsa ka hatag-as nga bungtod, ug ilalum sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy; At doo'y nagsunog sila ng kamangyan sa lahat na mataas na dako, gaya ng ginawa ng mga bansa na pinalayas ng Panginoon sa harap nila; at nagsigawa ng masasamang bagay upang mungkahiin ang Panginoon sa galit; Ug didto sila nagsunog sa incienso sa tanan nga mga hatag-as nga dapit, sumala sa gihimo sa mga nasud nga gidala ni Jehova sa halayo unahan kanila; ug sila naghimo sa dautan nga mga butang sa paghagit kang Jehova sa pagpakasuko; At sila'y nagsipaglingkod sa mga diosdiosan, na siyang sa kanila ay sinabi ng Panginoon, Huwag ninyong gagawin ang bagay na ito. Ug sila nag-alagad sa mga larawan, nga tungod niana si Jehova miingon kanila: Dili ninyo buhaton kining butanga. Gayon ma'y tumutol ang Panginoon sa Israel, at sa Juda, sa pamamagitan ng bawat propeta, at ng bawat tagakita, na sinasabi, Iwan ninyo ang inyong masasamang lakad, at ingatan ninyo ang aking mga utos, at ang aking mga palatuntunan, ayon sa buong kautusan na aking iniutos sa inyong mga magulang, at aking ipinadala sa inyo, sa pamamagitan ng aking mga lingkod na mga propeta. Apan si Jehova nagpamatuod batok sa Israel, ug batok sa Juda, pinaagi sa tagsatagsa ka manalagna, ug sa tagsatagsa ka magtatan-aw, nga nagaingon: Bumalik kamo gikan sa dautan ninyong mga dalan, ug bantayi ang akong mga sugo ug kabalaoran, sumala sa tanang Kasugoan nga akong gisugo sa inyong mga amahan, ug nga akong gipadala kaninyo pinaagi sa akong mga alagad nga mga manalagna. Gayon ma'y hindi nila dininig, kundi kanilang pinatigas ang kanilang ulo, na gaya ng ulo ng kanilang mga magulang, na hindi nagsisampalataya sa Panginoon nilang Dios. Bisan pa niana, sila wala mamati, apan nagpatikig hinoon sa ilang mga liog, ingon sa mga liog sa ilang mga amahan, nga wala tumoo kang Jehova nga ilang Dios. At kanilang itinakuwil ang kaniyang mga palatuntunan, at ang kaniyang tipan na kaniyang itinipan sa kanilang mga magulang, at ang kaniyang mga patotoo na kaniyang ipinatotoo sa kanila; at sila'y nagsisunod sa walang kabuluhan, at naging walang kabuluhan, at nagsisunod sa mga bansa na nangasa palibot nila, ayon sa ibinilin ng Panginoon na huwag silang magsigawa ng gaya ng mga yaon. Ug ilang gisalikway ang iyang kabalaoran, ug ang iyang tugon nga iyang gihimo uban sa ilang mga amahan, ug ang iyang mga pagpamatuod nga gipamatuod kanila; ug gisunod nila ang kakawangan, ug nangahimong walay hinungdan, ug mingnunot sa mga nasud nga naglibut kanila, nga mahitungod niini si Jehova nagpahamangno kanila nga dili sila magbuhat sama kanila. At kanilang iniwan ang lahat na utos ng Panginoon nilang Dios, at nagsigawa ng mga larawang binubo, sa makatuwid baga'y ng dalawang guya, at nagsigawa ng isang Asera, at sinamba ang buong natatanaw sa langit, at nagsipaglingkod kay Baal. Ug ilang gisalikway ang tanang mga sugo ni Jehova nga ilang Dios, ug naghimo alang sa ilang kaugalingon sa tinunaw nga mga larawan, duha ka nating vaca, ug naghimo sa usa ka Ashera, ug nagsimba sa tanang panon sa langit, ug nag-alagad kang Baal. At kanilang pinaraan ang kanilang mga anak na lalake at babae sa apoy, at nagsihilig sa panghuhula at mga panggagaway, at nangapabili upang magsigawa ng masama sa paningin ng Panginoon, upang mungkahiin siya sa galit. Ug ang ilang mga anak nga lalake ug babaye ilang gipaagi sa kalayo, ug naggamit sa pagpatagna nga bakakon ug mga paglumay, ug nagbaligya sa ilang kaugalingon sa pagbuhat sa dautan sa mga mata ni Jehova, aron sa paghagit kaniya sa pagpakasuko. Kayat ang Panginoon ay totoong nagalit sa Israel, at inalis sila sa kaniyang paningin: walang naiwan kundi ang lipi ni Juda lamang. Busa si Jehova nasuko sa hilabihan gayud sa Israel, ug gipapahawa sila sa iyang atubangan: walay nahabilin gawas sa banay ni Juda lamang. Hindi rin naman iningatan ng Juda ang mga utos ng Panginoon nilang Dios, kundi nagsilakad sa mga palatuntunan ng Israel na kanilang ginawa. Ang Juda usab wala magbantay sa mga sugo ni Jehova nga ilang Dios, apan naglakat sa kabalaoran sa Israel nga ilang gihimo. At itinakuwil ng Panginoon ang buong binhi ng Israel, at pinighati sila at ibinigay sila sa kamay ng mga mananamsam hanggang sa kaniyang pinalayas sila sa kaniyang paningin. Ug gisalikway ni Jehova ang tibook kaliwat sa Israel, ug nagsakit kanila, ug gitugyan sila ngadto sa kamot sa mga mamimihag, hangtud nga gisalikway sila gikan sa iyang mga mata. Sapagkat kaniyang inihiwalay ang Israel sa sangbahayan ni David, at kanilang ginawang hari si Jeroboam na anak ni Nabat: at pinahiwalay ni Jeroboam ang Israel sa pagsunod sa Panginoon at pinapagkasala sila ng malaking kasalanan. Kay iyang gigisi ang Israel gikan sa balay ni David; ug ilang gihimo nga hari si Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat: ug giabog ni Jeroboam ang Israel gikan sa pagnunot kang Jehova, ug gihimo sila sa pagpakasala sa usa ka dakung sala. At ang mga anak ni Israel ay nagsilakad sa lahat ng kasalanan ni Jeroboam na kaniyang ginawa; hindi nila hiniwalayan; Ug ang mga anak sa Israel naglakaw sa tanang mga sala ni Jeroboam nga iyang gibuhat; sila wala bumulag niini; Hanggang sa inihiwalay ng Panginoon ang Israel sa kaniyang paningin, gaya ng kaniyang sinalita sa pamamagitan ng lahat niyang lingkod na mga propeta. Gayon dinala ang Israel sa Asiria na mula sa kanilang sariling lupain, hanggang sa araw na ito. Hangtud nga gikuha ni Jehova ang Israel sa iyang mga mata, ingon sa iyang gipamulong pinaagi sa tanan niyang mga alagad ang mga manalagna. Busa ang Israel gibihag gikan sa iyang kaugalingong yuta ngadto sa Asiria hangtud niining adlawa. At ang hari sa Asiria ay nagdala ng mga tao na mula sa Babilonia, at sa Cutha, at sa Ava, at sa Hamath at sa Sepharvaim, at inilagay sila sa mga bayan ng Samaria na kahalili ng mga anak ni Israel: at kanilang inari ang Samaria, at nagsitahan sa mga bayan niyaon. Ug ang hari sa Asiria nagdala sa mga tawo gikan sa Babilonia, ug gikan sa Cutha, ug gikan sa Ava, ug gikan sa Hamath, ug gikan sa Sepharvaim, ug gibutang sila sa mga ciudad sa Samaria ilis sa mga anak sa Israel; ug ilang gipanag-iya ang Samaria, ug nanagpuyo sa mga ciudad niini. At nagkagayon, sa pasimula ng kanilang pagtahan doon, na hindi sila nangatakot sa Panginoon: kayat ang Panginoon ay nagsugo ng mga leon sa gitna nila, na pinatay ang ilan sa kanila. Ug mao kadto, sa sinugdan sa ilang pagpuyo didto, nga sila wala mahadlok kang Jehova: busa si Jehova nagpadala ug mga leon sa taliwala nila, nga nanagpatay sa uban kanila. Kayat kanilang sinalita sa hari sa Asiria, na sinasabi, Ang mga bansa na iyong dinala at inilagay sa mga bayan ng Samaria, hindi nakaaalam ng paraan ng Dios sa lupain; kayat siya'y nagsugo ng mga leon sa gitna nila, at, narito, pinatay sila, sapagkat hindi sila nakakaalam ng paraan ng Dios sa lupain. Busa sila mingsulti sa hari sa Asiria, nga nanag-ingon: Ang mga nasud nga imong gibihag ug gibutang sa mga ciudad sa Samaria, wala manghibalo sa Kasugoan sa Dios sa yuta: busa siya nagpadala kanila ug mga leon, ug, ania karon, gitukob sila, tungod kay sila wala manghibalo sa Kasugoan sa Dios sa yuta. Nang magkagayo'y nagutos ang hari sa Asiria, na nagsasabi, Dalhin ninyo roon ang isa sa mga saserdote na inyong dinala mula roon; at inyong payaunin at patahanin doon, at turuan niya sila ng paraan ng Dios sa lupain. Unya ang hari sa Asiria nagsugo, nga nagaingon: Dad-a ngadto ang usa sa mga sacerdote nga inyong gidala gikan dinhi; ug paadtoa sila ug papuy-a didto, ug patudloi sila niya sa Kasugoan sa Dios sa yuta. Sa gayo'y isa sa mga saserdote na kanilang dinala mula sa Samaria ay naparoon at tumahan sa Beth-el, at tinuruan sila kung paanong sila'y marapat na matakot sa Panginoon. Busa ang usa sa mga sacerdote nga ilang gibihag gikan sa Samaria miabut ug mipuyo sa Beth-el, ug gitudloan sila kong unsaon nila sa pagkahadlok kang Jehova. Gayon ma'y bawat bansa ay gumawa ng mga dios sa kanikaniyang sarili, at ipinaglalagay sa mga bahay sa mga mataas na dako na ginawa ng mga Samaritano, na bawat bansa ay sa kanilang mga bayan na kanilang tinatahanan. Apan ang tagsatagsa ka nasud naghimo sa mga dios nga ilang kaugalingon, ug gibutang kini sa mga balay sa mga hatag-as nga dapit nga gibuhat sa mga Samarianhon, ang tagsatagsa ka nasud diha sa ilang mga ciudad diin sila managpuyo. At itinayo ng mga lalake sa Babilonia ang Succoth-benoth, at itinayo ng mga lalake sa Cutha ang Nergal, at itinayo ng mga lalake sa Hamath ang Asima, Ug ang mga tawo sa Babilonia naghimo sa Succoth-benoth, ug ang mga tawo sa Cutha naghimo sa Nergal, ug ang mga tawo sa Hamath naghimo sa Asima. At itinayo ng mga Avveo ang Nibhaz at ang Tharthac, at sinunog ng mga Sepharvita ang kanilang mga anak sa apoy sa Adrammelech at sa Anammelech, na mga dios ng Sefarvaim. Ug ang mga Hebehanon naghimo sa Nibhaz ug Tharthac; ug ang mga Sepharvaimhon nagsunog sa ilang mga anak sa kalayo alang kang Adramelech ug Anamelech, ang mga dios sa Sepharvaimhon. Sa gayo'y nangatakot sila sa Panginoon, at nagsipaghalal sila sa gitna nila ng mga saserdote sa mga mataas na dako, na siyang naghahain para sa kanila sa mga bahay, na nangasa mga mataas na dako. Busa sila nangahadlok kang Jehova, ug nanagbuhat sa ilang kaugalingong mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit, nga naghalad alang kanila didto sa mga balay sa mga hatag-as nga dapit. Sila'y nangatakot sa Panginoon, at nagsipaglingkod sa kanilang sariling mga dios, ayon sa paraan ng mga bansa na kinadalhang bihag nila. Ug sila nangahadlok kang Jehova, ug nag-alagad sa ilang kaugalingong mga dios, sunod sa batasan sa mga nasud gikan diin sila gipanagbihag. Hanggang sa araw na ito ay ginagawa nila ang ayon sa mga dating paraan: sila'y hindi nangatatakot sa Panginoon, o nagsisigawa man ng ayon sa kanilang mga palatuntunan, o ayon sa kanilang mga ayos, o ayon sa kautusan, o ayon sa utos na iniutos ng Panginoon sa mga anak ni Jacob, na kaniyang pinanganlang Israel, Hangtud niining adlawa sila nagabuhat sa unang batasan: sila wala mahadlok kang Jehova, sila wala usab magtuman sa ilang kabalaoran, kun sa ilang mga tulomanon, kun sa Kasugoan, kun sa sugo nga gisugo ni Jehova sa mga anak ni Jacob, nga iyang gihinganlan Israel; Na siyang pinakipagtipanan ng Panginoon, at pinagbilinan na sinasabi, Kayo'y huwag mangatatakot sa ibang mga dios, o nagsisiyukod man sa kanila, o magsisipaglingkod man sa kanila, o magsisipaghain man sa kanila: Uban kanila si Jehova naghimo sa usa ka tugon, ug gisugo sila, nga nagaingon: Dili kamo mahadlok sa laing mga dios, ni magyukbo sa inyong kaugalingon kanila, ni mag-alagad kanila, ni maghalad kanila: Kundi ang Panginoon, na nagahon sa inyo mula sa lupain ng Egipto na may dakilang kapangyarihan at may unat na kamay, siya ninyong katatakutan, at sa kaniya kayo magsisiyukod, at sa kaniya kayo magsisipaghain. Apan si Jehova nga nagdala kaninyo gikan sa yuta sa Egipto sa dakung gahum ug tinuy-od nga bukton, kaniya kamo magkahadlok, ug kaniya kamo gayud magyukbo, ug kaniya kamo maghalad: At ang mga palatuntunan, at ang mga ayos, at ang kautusan, at ang utos na kaniyang sinulat para sa inyo ay inyong isasagawa magpakailan man; at kayo'y huwag mangatatakot sa ibang mga dios: Ug ang kabalaoran ug ang mga tulomanon, ug ang Kasugoan ug ang sugo, nga iyang gisulat alang kaninyo, kamo magabantay sa pagtuman sa walay katapusan; ug dili kamo mahadlok sa laing mga dios: At ang tipan na aking ipinakipagtipan sa inyo, huwag ninyong kalilimutan; ni mangatatakot man kayo sa ibang mga dios: Ug ang tugon nga akong gihimo uban kaninyo dili ninyo paghikalimtan; ni mahadlok kamo sa laing mga dios. Ngunit sa Panginoon ninyong Dios ay mangatatakot kayo; at kaniyang ililigtas kayo sa kamay ng lahat ninyong mga kaaway. Apan kang Jehova nga inyong Dios mahadlok kamo; ug siya magaluwas kaninyo gikan sa kamot sa tanan ninyong mga kaaway. Gayon ma'y hindi nila dininig, kundi kanilang ginawa ang ayon sa kanilang dating paraan. Apan sila wala mamati, kondili nagbuhat sila sumala sa ilang unang batasan. Sa gayo'y ang mga bansang ito ay nangatakot sa Panginoon, at nagsipaglingkod sa kanilang mga larawang inanyuan; ang kanilang mga anak ay gayon din, at ang mga anak ng kanilang mga anak, kung ano ang ginawa ng kanilang mga magulang ay gayon ang ginawa nila hanggang sa araw na ito. Busa kining mga nasud nangahadlok kang Jehova, ug nag-alagad sa ilang mga linilok nga larawan; ang ilang mga anak usab, ug ang mga anak sa ilang mga anak, ingon sa gihimo sa ilang mga amahan, ingon man ilang ginahimo hangtud niining adlawa. Nangyari nga, nang ikatlong taon ni Oseas na anak ni Ela na hari sa Israel, na si Ezechias na anak ni Achaz na hari sa Juda ay nagpasimulang maghari. Karon nahitabo sa ikatolo ka tuig ni Oseas nga anak nga lalake ni Ela, hari sa Israel, nga si Ezechias ang anak nga lalake ni Achaz, hari sa Juda, nagsugod sa paghari. May dalawangput limang taon siya nang magpasimulang maghari; at siya'y nagharing dalawangput siyam na taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Abi na anak ni Zacharias. Kaluhaan ug lima ka tuig ang iyang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari sa kaluhaan ug siyam ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Abi, ang anak ni Zacarias. At siya'y gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, ayon sa lahat na ginawa ni David na kaniyang magulang. Ug siya nagbuhat sa matarung sa mga mata ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat sa iyang amahan nga si David. Kaniyang inalis ang mga mataas na dako, at sinira ang mga haligi, at ibinagsak ang mga Asera: at kaniyang pinagputolputol ang ahas na tanso na ginawa ni Moises; sapagkat hanggang sa mga araw na yaon ay pinagsusunugan ng kamangyan ng mga anak ni Israel; at pinanganlang Nehustan. Iyang gikuha ang mga hatag-as nga dapit, ug gibunggo ang mga haligi nga bato, ug giputol ang Ashera: ug iyang giputo-puto ang halas nga tumbaga nga gibuhat ni Moises: kay hangtud niadtong mga adlawa ang mga anak sa Israel nagsunog ug incienso niini; ug kini iyang gitawag nga Nehustan. Siya'y tumiwala sa Panginoon, na Dios ng Israel; na anopat nang mamatay siya ay walang naging gaya niya sa lahat ng hari sa Juda, o sa nangauna man sa kaniya. Siya misalig kang Jehova ang Dios sa Israel; busa sunod kaniya walay sama kaniya sa taliwala sa tanang mga hari sa Juda, ni kanila nga nanghiuna kaniya. Sapagkat siya'y lumakip sa Panginoon; siya'y hindi humiwalay ng pagsunod sa kaniya, kundi iningatan ang kaniyang mga utos na iniutos ng Panginoon kay Moises. Kay siya nakighiusa kang Jehova; siya wala mobiya sa pagnunot kaniya, kondili nagbantay sa iyang mga sugo nga gisugo ni Jehova kang Moises. At ang Panginoon ay sumasa kaniya; saan man siya lumabas ay gumiginhawa siya; at siya'y nanghimagsik laban sa hari sa Asiria, at hindi niya pinaglingkuran. Ug si Jehova nag-uban kaniya; bisan asa siya moadto siya nag-uswag: ug siya mialsa batok sa hari sa Asiria, ug wala moalagad kaniya. Kaniyang sinaktan ang mga Filisteo hanggang sa Gaza, at ang mga hangganan niyaon, mula sa moog ng bantay hanggang sa bayang nakukutaan. Iyang gisamaran ang mga Filistehanon ngadto sa Gasa ug sa mga utlanan didto, sukad sa torre sa magbalantay ngadto sa kinutaan nga ciudad. At nangyari, nang ikaapat na taon ng haring Ezechias, na siyang ikapitong taon ni Oseas na anak ni Ela na hari sa Israel, na si Salmanasar na hari sa Asiria ay umahon laban sa Samaria, at kinubkob niya. Ug nahitabo sa ikaupat ka tuig sa paghari ni Ezechias, nga mao ang ikapito ka tuig ni Oseas ang anak nga lalake ni Ela nga hari sa Israel, nga si Salmanasar nga hari sa Asiria mitungas batok sa Samaria, ug gilibutan kini. At sa katapusan ng tatlong taon ay kanilang sinakop: sa makatuwid baga'y nang ikaanim na taon ni Ezechias, na siyang ikasiyam na taon ni Oseas na hari sa Israel, ang Samaria ay sinakop. Ug sa katapusan sa tolo ka tuig ilang nakuha kini: sa ikaunom ka tuig ni Ezechias nga maoy ikasiyam ka tuig ni Oseas, hari sa Israel, ang Samaria nakuha. At dinala ng hari sa Asiria ang Israel sa Asiria, at inilagay sa Hala, at sa Habor, sa ilog ng Gozan, at sa mga bayan ng mga Medo: Ug ang Israel gibihag sa hari sa Asiria ngadto sa Asiria, ug gibutang sila sa Hala, ug sa Habor, ang suba sa Gosan, ug sa mga ciudad sa mga Medohanon. Sapagkat hindi nila sinunod ang tinig ng Panginoon nilang Dios, kundi kanilang sinalangsang ang kaniyang tipan, ang lahat na iniutos ni Moises na lingkod ng Panginoon, at hindi dininig o ginawa man. Tungod kay wala sila tumoo sa tingog ni Jehova nga ilang Dios, apan minglapas sa iyang tugon, bisan sa tanan nga gisugo ni Moises ang alagad ni Jehova, ug wala mamati niini, ni magtuman niini. Nang ikalabing apat na taon nga ng haring Ezechias ay umahon si Sennacherib na hari sa Asiria laban sa lahat na bayang nakukutaan ng Juda, at pinagsakop. Karon sa ikanapulo ug upat ka tuig ni Ezechias nga hari, si Senacherib nga hari sa Asiria miadto batok sa tanang mga kinutaan nga mga ciudad sa Juda, ug nakuha sila. At si Ezechias na hari sa Juda ay nagsugo sa hari sa Asiria sa Lachis, na nagsasabi, Ako'y nagkasala; talikdan mo ako: ang iyong ipabayad sa akin ay aking babayaran. At siningil ng hari sa Asiria si Ezechias na hari sa Juda ng tatlong daang talentong pilak at tatlong pung talentong ginto. Ug si Ezechias nga hari sa Juda nagpaadto sa hari sa Asiria ngadto sa Lachiz, nga nagaingon: Ako nakasala; pumauli ka gikan kanako: kadtong ipapas-an mo kanako akong dad-on. Ug ang hari sa Asiria nagsilpi kang Ezechias nga hari sa Juda, sa tolo ka gatus ka talento nga salapi ug katloan ka talento nga bulawan. At ibinigay ni Ezechias ang lahat na pilak na nasumpungan sa bahay ng Panginoon, at sa mga kayamanan ng bahay ng hari. Ug si Ezechias mihatag kaniya sa tanang salapi nga diha sa balay ni Jehova, ug diha sa mga bahandi sa balay sa hari. Nang panahong yaon ay inihiwalay ni Ezechias ang ginto sa mga pintuan ng templo ng Panginoon, at sa mga haligi na binalutan ni Ezechias na hari sa Juda, at ibinigay sa hari sa Asiria. Niadtong panahona giputol ni Ezechias ang bulawan gikan sa mga ganghaan sa templo ni Jehova, ug gikan sa mga haligi nga gihal-upan ni Ezechias nga hari sa Juda, ug gihatag kini sa hari sa Asiria. At sinugo ng hari sa Asiria si Thartan at si Rab-saris, at si Rabsaces, sa haring kay Ezechias na mula sa Lachis na may malaking hukbo sa Jerusalem. At sila'y nagsiahon at nagsiparoon sa Jerusalem. At nang sila'y mangakaahon, sila'y nagsiparoon at nagsitayo sa tabi ng padaluyan ng tubig ng mataas na tipunan ng tubig na nasa lansangan sa parang ng tagapagpaputi ng kayo. Ug ang hari sa Asiria nagpadala kang Thartan, ug kang Rabsaris, ug kang Rabsaces gikan sa Lachiz ngadto kang Ezechias nga hari uban ang usa ka dakung panon sa kasundalohan ngadto sa Jerusalem. Ug sila mingtungas ug ming-adto sa Jerusalem. Ug sa paghiabut nila, nangadto sila ug nanindog tupad sa kanal sa taastaas nga danaw sa tubig nga anaa sa dalan sa uma sa maglalaba. At nang matawag na nila ang hari, ay nilabas sila ni Eliacim na anak ni Hilcias, na siyang katiwala ng bahay, at ni Sebna na kalihim, at ni Joah na anak ni Asaph na kasangguni. Ug sa pagtawag nila sa hari, may minggula kanila nga si Eliacim, ang anak nga lalake ni Hilcias nga sinaligan sa sulod-balay, ug si Sebna, ang escriba, ug si Joah, ang anak nga lalake ni Asaph nga kalihim. At sinabi ni Rabsaces sa kanila, Sabihin ninyo ngayon kay Ezechias, Ganito ang sabi ng dakilang hari, ng hari sa Asiria, Anong pagasa ito sa iyong tinitiwalaan? Ug si Rabsaces miingon kanila: Umingon kamo karon kang Ezechias, Kini mao ang giingon sa dakung hari ang hari sa Asiria: Unsang pagsaliga ang imong gilauman? Iyong sinasabi (ngunit mga salitang walang kabuluhan lamang) May payo at kalakasan sa pakikipagdigma. Ngayon, kanino ka tumitiwala, na ikaw ay nanghimagsik laban sa akin? Ikaw namulong (apan sila pulos mga pulong nga walay hinungdan): May tambag ug kusog alang sa gubat. Karon kang kinsa ang imong pagsalig, nga misukol man ikaw batok kanako? Ngayon, narito, ikaw ay tumitiwala sa tungkod na ito na kahoy na lapok, sa makatuwid baga'y sa Egipto; na kung sinoman ay sumandal, ay tutuhog sa kaniyang kamay, at palalagpasan: gayon si Faraon na hari sa Egipto sa lahat na tumitiwala sa kaniya. Karon, tan-awa, ikaw nagasalig sa sungkod niining basag nga tangbo, bisan sa ibabaw sa Egipto; diin kong ang usa ka tawo mosalig, kini molapus sa iyang kamot ug molagbas niini: busa ingon man kang Faraon nga hari sa Egipto sa tanan nga mosalig kaniya. Ngunit kung inyong sabihin sa akin: Kami ay tumitiwala sa Panginoon naming Dios: hindi ba siya'y yaong inalisan ni Ezechias ng mga mataas na dako, at ng mga dambana, at nagsabi sa Juda at sa Jerusalem, Kayo'y magsisisamba sa harap ng dambanang ito sa Jerusalem? Apan kong moingon kamo kanako: Kami nagasalig kang Jehova nga among Dios; dili ba kana siya, kansang hatag-as nga mga dapit, ug kansang mga halaran gikuha ni Ezechias, ug namulong sa Juda ug sa Jerusalem: Kamo kinahanglan magsimba sa atubangan niining halarana sa Jerusalem? Isinasamo ko nga ngayon sa iyo na magbigay ka ng mga sangla sa aking panginoon na hari sa Asiria, at bibigyan kita ng dalawang libong kabayo, kung ikaw ay makapaglalagay sa ganang iyo ng mga mangangabayo sa mga yaon. Busa karon, ako mangaliyupo kanimo: Sumaad ka nga may mga pasalig, sa akong agalon ang hari sa Asiria, ug ako magahatag kanimo ug duha ka libo nga kabayo, kong makahimo ikaw sa imong bahin sa pagbutang kanila sa mga magkakabayo. Paano ngang iyong mapapipihit ang mukha ng isang punong kawal sa pinaka mababa sa mga lingkod ng aking panginoon, at iyong ilalagak ang iyong tiwala sa Egipto dahil sa mga karo at sa mga mangangabayo? Unsaon man nimo sa pagpalingiw sa nawong sa usa ka capitan sa labing ubos sa mga alagad sa akong agalon, ug magbutang ka sa imong pagsalig sa Egipto tungod sa mga carro ug sa mga magkakabayo? Ako ba'y umahon na di ko kasama ang Panginoon laban sa dakong ito upang lipulin? Sinabi ng Panginoon sa akin, Ikaw ay umahon laban sa lupaing ito, at iyong lipulin. Sa wala si Jehova nahitungas ba ako karon nga batok niining dapita sa paglaglag niini? Si Jehova miingon kanako: Tumungas ka batok niining yutaa ug laglagon mo kini. Nang magkagayo'y sinabi ni Eliacim na anak ni Hilcias, at si Sebna, at ni Joah, kay Rabsaces. Isinasamo ko sa iyo na magsalita ka sa iyong mga lingkod ng wikang Siria; sapagkat aming naiintindihan yaon; at huwag kang magsalita sa amin ng wikang Judio, sa mga pakinig ng bayan na nasa kuta. Unya namulong si Eliacim ang anak nga lalake ni Hilcias, ug si Sebna, ug si Joah, kang Rabsaces: Sumulti ka, ako nangaliyupo kanimo, sa imong mga alagad sa pinulongan nga Sirianhon; kay kami makasabut niana; ug ayaw pagpakigsulti kanamo sa pinulongan nga Judianhon, sa mga igdulungog sa mga katawohan, nga anaa sa ibabaw sa kuta. Ngunit sinabi ni Rabsaces sa kanila, Sinugo ba ako ng aking panginoon sa iyong panginoon, at sa iyo, upang salitain ang mga salitang ito? di ba niya ako sinugo sa mga lalake na nangakaupo sa kuta, upang magsikain ng kanilang sariling dumi, at upang magsiinom ng kanilang sariling ihi na kasalo ninyo? Apan si Rabsaces namulong kanila: Nagpaadto ba kanako ang akong agalon sa imong agalon, ug kanimo, aron sa pagpamulong niining mga pulonga? Wala ba siya magpaadto kanako ngadto sa mga tawo nga nanglingkod sa ibabaw sa kuta, sa pagkaon sa ilang kaugalingong kinalibang, ug sa pag-inum sa kaugalingon nilang tubig uban kaninyo? Nang magkagayo'y si Rabsaces ay tumayo at sumigaw ng malakas sa wikang Judio, at nagsalita, na sinasabi, Dinggin ninyo ang salita ng dakilang hari, ng hari sa Asiria. Unya si Rabsaces mitindog, ug misinggit sa usa ka hataas nga tingog sa pinulongan nga Judianhon, ug namulong, nga nagaingon: Pamation ninyo ang pulong sa dakung hari, ang hari sa Asiria. Ganito ang sabi ng hari, Huwag kayong dayain ni Ezechias; sapagkat hindi niya kayo maililigtas sa kaniyang kamay. Sa ingon niini namulong ang hari: Ayaw pagpalimbonga ninyo si Ezechias; kay siya dili makapagawas kaninyo gikan sa iyang kamot. Ni patiwalain man kayo ni Ezechias sa Panginoon, na sabihin, Walang pagsalang ililigtas tayo ng Panginoon, at ang bayang ito ay hindi mabibigay sa kamay ng hari sa Asiria. Dili usab si Ezechias makahimo kaninyo sa pagpasalig kang Jehova, sa pag-ingon: Si Jehova sa pagkatinuod magaluwas kanato, ug kining ciudad dili ihatag sa kamot sa hari sa Asiria. Huwag ninyong dinggin si Ezechias: sapagkat ganito ang sabi ng hari sa Asiria, Makipagpayapaan kayo sa akin, at labasin ninyo ako; at kumain ang bawat isa sa inyo ng bunga ng kaniyang puno ng ubas, at ang bawat isa ng bunga ng kaniyang puno ng igos, at uminom ang bawat isa sa inyo ng tubig ng kaniyang sariling balon; Ayaw kamo pagtagad kang Ezechias; kay kini mao ang gipamulong sa hari sa Asiria: Himoa ang inyong pakigdait uban kanako, ug umari kanako; ug kumaon ang tagsatagsa sa iyang balagon sa parras, ug ang tagsatagsa sa iyang higuera, ug uminum kamo nga tagsatagsa sa tubig sa iyang kaugalingong atabay; Hanggang sa ako'y dumating at dalhin ko kayo sa isang lupaing gaya ng inyong sariling lupain, na lupain ng trigo at ng alak, na lupain ng tinapay at ng mga ubasan, na lupain ng langis na olibo at ng pulot, upang kayo'y mangabuhay, at huwag mangamatay: at huwag ninyong dinggin si Ezechias, pagka kayo'y hinihikayat niya, na sinasabi, Ililigtas tayo ng Panginoon. Hangtud nga ako moanhi ug dad-on ko kamo ngadto sa usa ka yuta sama sa inyong kaugalingong yuta, usa ka yuta sa trigo, ug sa vino nga bag-o, usa ka yuta sa tinapay ug mga kaparrasan, usa ka yuta sa mga kahoy nga olivo ug sa dugos, aron kamo mangabuhi, ug dili mangamatay: ug ayaw pagpamati kang Ezechias, kong siya magalukmay kaninyo, nga magaingon: Si Jehova magaluwas kanato. Nagligtas ba kailan man ang sinoman sa mga dios sa mga bansa ng kaniyang lupain sa kamay ng hari sa Asiria? May mga dios ba sa mga nasud nga nakaluwas gayud sa iyang yuta gikan sa kamot sa hari sa Asiria? Saan nandoon ang mga dios ng Hamath, at ng Arphad? Saan nandoon ang mga dios ng Sepharvaim, ng Hena, at ng Hiva? Iniligtas ba nila ang Samaria sa aking kamay? Hain ang mga dios sa Hamath, ug sa Arphad? Hain ang mga dios sa Sepharvaim, sa Ena, ug Iba? Naluwas ba nila ang Samaria gikan sa akong kamot. Sino sa kanila sa lahat na dios ng mga lupain, ang nagligtas ng kanilang lupain sa aking kamay, na ililigtas ng Panginoon ang Jerusalem sa aking kamay? Kinsa ba sa mga dios sa tanan nga kayutaan, nga nakaluwas sa ilang yuta gikan sa akong kamot, nga si Jehova magaluwas sa Jerusalem gikan sa akong kamot? Ngunit ang bayan ay tumahimik, at hindi sumagot ng kahit isang salita: sapagkat utos ng hari, na sinasabi, Huwag ninyong sagutin siya. Apan ang katawohan nangahilum, ug wala tumubag kaniya sa usa ka pulong; kay ang sugo sa hari nagaingon: Ayaw kamo pagtubag kaniya. Nang magkagayo'y naparoon si Eliacim na anak ni Hilcias, na siyang katiwala sa sangbahayan, at si Sebna na kalihim, at si Joah na anak ni Asaph na kasangguni, kay Ezechias na ang kanilang suot ay hapak, at isinaysay sa kaniya ang mga salita ni Rabsaces. Unya miabut si Eliacim, ang anak nga lalake ni Hilcias nga sinaligan sa panimalay, ug si Sebna nga escriba, ug si Joah ang anak nga lalake ni Asaph ang kalihim, ngadto kang Ezechias ginisi ang ilang mga saput, ug nagsugilon kaniya sa mga pulong ni Rabsaces. At nangyari, nang mabalitaan ng haring Ezechias, ay hinapak niya ang kaniyang mga suot, at nagbalot ng kayong magaspang, at pumasok sa bahay ng Panginoon. Ug nahitabo, sa pagkadungog niana sa hari nga si Ezechias, iyang gigisi ang iyang mga saput, ug mitabon siya sa iyang kaugalingong saput nga sako, ug misulod sa balay ni Jehova. At kaniyang sinugo si Eliacim, na katiwala sa bahay, at si Sebna na kalihim, at ang mga matanda sa mga saserdote na may mga balot na kayong magaspang, kay Isaias na propeta na anak ni Amos. Ug iyang gipaadto si Eliacim, nga mao ang pangulo sa sulod-balay, ug si Sebna nga escriba, ug ang mga anciano sa mga sacerdote, nanagsul-ob sa saput nga sako, ngadto kang Isaias nga manalagna, ang anak nga lalake ni Amos. At sinabi nila sa kaniya, Ganito ang sabi ni Ezechias, Ang araw na ito ay araw ng kabagabagan, at ng pagsaway, at ng pagkutya: sapagkat ang mga anak ay nagsidating sa kapanganakan, at walang kalakasang ilabas. Ug sila mingingon kaniya: Kini mao ang giingon ni Ezechias: Kining adlawa mao ang adlaw sa kasamok, ug sa pagbadlong, ug sa pagpanamastamas; kay ang mga anak nangabut aron igaanak, ug wala nay kusog aron sa pagpahimugso. Marahil ay didinggin ng Panginoon mong Dios ang lahat ng mga salita ni Rabsaces na siyang sinugo ng kaniyang panginoon na hari sa Asiria upang tungayawin ang buhay na Dios, at sasansalain ang mga salita na narinig ng Panginoon mong Dios: kayat idalangin mo ang labis na natitira. Tingali nga si Jehova nga imong Dios mamati sa mga pulong ni Rabsaces, nga gipadala sa hari sa Asiria nga iyang agalon aron sa paghagit sa Dios nga buhi, ug mobadlong sa mga pulong nga nadungog ni Jehova nga imong Dios: busa ipatugbaw ang imong pag-ampo alang sa salin nga nahabilin. Sa gayo'y ang mga lingkod ng haring Ezechias ay nagsiparoon kay Isaias. Tungod niini ang mga sulogoon ni hari Ezechias nangadto kang Isaias. At sinabi ni Isaias sa kanila, Ganito ang inyong sasabihin sa inyong panginoon, Ganito ang sabi ng Panginoon, Huwag kang matakot sa mga salita na iyong narinig, na ipinanungayaw sa akin ng mga lingkod ng hari sa Asiria. Ug si Isaias miingon kanila: Kini mao ang isulti ninyo sa inyong agalon: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ayaw kahadlok sa mga pulong nga imong nadungog, nga pinaagi kanila ang mga sulogoon sa hari sa Asiria nagpasipala kanako. Narito, ako'y maglalagay ng isang espiritu sa kaniya, at siya'y makakarinig ng kaingay, at babalik sa kaniyang sariling lupain; at aking ipabubuwal siya sa pamamagitan ng tabak sa kaniyang sariling lupain. Ania karon, magabutang ako ug usa ka espiritu diha kaniya, ug siya makadungog ug mga balita, ug mopauli sa iyang kaugalingon nga yuta; ug himoon ko nga sa iyang kaugalingong yuta mapukan siya pinaagi sa pinuti. Sa gayo'y bumalik si Rabsaces, at nasumpungan ang hari sa Asiria na nakikipagdigma laban sa Libna: sapagkat nabalitaan niya na kaniyang nilisan ang Lachis. Mao nga si Rabsaces mipauli, ug hingkaplagan niya ang hari sa Asiria nga nakiggubat batok sa Libna; kay siya nakadungog nga ang hari nakagikan na sa Lachis. At ng kaniyang marinig na sabihin ang tungkol kay Thiraca na hari sa Ethiopia, Narito, siya'y lumabas upang lumaban sa iyo, siya'y nagsugo ng mga sugo uli kay Ezechias, na sinasabi, Ug sa diha nga siya nakadungog ug pulong mahitungod kang Tirhakah hari sa Etiopia: Ania karon, siya migula aron sa pagpakig-away batok kanimo, siya mipadala ug mga sulogoon kang Ezechias, nga nagaingon: Ganito ang inyong sasalitain kay Ezechias na hari sa Juda, na sasabihin, Huwag kang dayain ng Dios na iyong tinitiwalaan na sabihin, Ang Jerusalem ay hindi mabibigay sa kamay ng hari sa Asiria. Kini mao ang igasulti ninyo kang Ezechias hari sa Juda, nga magaingon: Ayaw palimbonga kanimo ang imong Dios kang kansa ikaw nagasalig, nga nagaingon. Ang Jerusalem dili igahatag ngadto sa kamot sa hari sa Asiria. Narito, nabalitaan mo ang ginawa ng mga hari sa Asiria sa lahat ng lupain, sa paglipol na lubos sa kanila: at maliligtas ka ba? Ania karon, ikaw nakadungog kong unsa ang nahimo sa mga hari sa Asiria sa tanan nga mga yuta, pinaagi sa paglaglag kanila paghurot: ug maluwas ba ikaw? Iniligtas ba sila ng mga dios ng mga bansa na nilipol ng aking mga magulang, gaya ng Gozan, at ng Haran, at ng Reseph, at ng mga anak ni Eden na nangasa Thalasar? Nakaluwas ba ang mga dios sa mga nasud kanila, nga gipanglaglag sa akong mga katigulangan: ang Gozan ug Haran, ug Rezeph, ug ang mga anak sa Eden nga diha sa Thelasar? Saan nandoon ang hari sa Hamath, at ang hari sa Arphad, at ang hari sa bayan ng Sepharvaim, ng Hena, at ng Hiva? Hain man ang hari sa Hamath, ug ang hari sa Arphad, ug ang hari sa ciudad sa Sepharvaim, ug sa Henah, ug sa Hivah? At tinanggap ni Ezechias ang sulat sa kamay ng mga sugo, at binasa; at pumanhik si Ezechias sa bahay ng Panginoon, at iniladlad sa harap ng Panginoon. Ug gidawat ni Ezechias ang sulat gikan sa kamot sa mga sinugo, ug gibasa niya kini; ug si Ezechias misaka ngadto sa balay ni Jehova, ug gibuklad niya kini sa atubangan ni Jehova. At si Ezechias ay dumalangin sa harap ng Panginoon at nagsabi, Oh Panginoon, na Dios ng Israel na nauupo sa mga querubin, ikaw ang Dios, ikaw lamang sa lahat ng kaharian sa lupa; ikaw ang lumikha ng langit at lupa. Ug si Ezechias nangamuyo kang Jehova, nga nagaingon: Oh Jehova, ang Dios sa Israel, nga nagalingkod ibabaw sa mga querubin, ikaw ang Dios, ikaw lamang, sa tanang mga gingharian sa yuta; ikaw ang nagbuhat sa langit ug sa yuta. Ikiling mo ang iyong pakinig, Oh Panginoon, at iyong dinggin; idilat mo ang iyong mga mata, Oh Panginoon, at tumingin ka: at dinggin mo ang mga salita ni Sennacherib, na kaniyang ipinasugo upang ipanungayaw sa buhay na Dios. Ikiling ang imong igdulungog, Oh Jehova, ug pamatia ako; bukha ang imong mga mata, Oh Jehova, ug tuman-aw; ug pamatia ang mga pulong ni Sennacherib, diin siya nagpadala kaniya aron sa pagpaasdang sa Dios nga buhi. Sa katotohanan, Panginoon, sinira ng mga hari sa Asiria ang mga bansa, at ang kanilang mga lupain, Sa pagkatinuod, Oh Jehova, ang mga hari sa Asiria naglaglag sa mga nasud, ug sa ilang mga yuta, At inihagis ang kanilang mga dios sa apoy: sapagkat sila'y hindi mga dios, kundi gawa ng mga kamay ng mga tao, na kahoy at bato; kayat kanilang nilipol ang mga yaon. Ug nagsalibay sa ilang mga dios ngadto sa kalayo; kay sila dili mga dios, kondili buhat sa mga kamot sa mga tawo, kahoy ug bato; busa ilang gilaglag kini. Ngayon nga, Oh Panginoon naming Dios, iligtas mo kami, isinasamo ko sa iyo sa kaniyang kamay, upang makilala ng lahat na kaharian sa lupa na ikaw ang Panginoong Dios, ikaw lamang. Busa karon, Oh Jehova, among Dios, luwason mo kami, nagapakilooy ako kanimo, gikan sa iyang kamot, aron ang tanang gingharian sa yuta manghibalo nga ikaw Jehova mao ang Dios nga usa ra. Nang magkagayo'y nagsugo si Isaias na anak ni Amos kay Ezechias, na nagsasabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Yamang ikaw ay dumalangin sa akin laban kay Sennacherib na hari sa Asiria, dininig kita. Unya si Isaias, ang anak nga lalake ni Amos, gipaadto kang Ezechias, sa pag-ingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ingon nga ikaw nangamuyo kanako batok kang Sennacherib, hari sa Asiria, gipatalinghugan ko ikaw. Ito ang salita na sinalita ng Panginoon tungkol sa kaniya. Niwalang kabuluhan ka ng anak na dalaga ng Sion at tinatawanan ka, ang anak na babae ng Jerusalem ay iginalaw ang kaniyang ulo sa iyo. Kini mao ang pulong nga gipamulong ni Jehova mahitungod kaniya: Ang anak nga ulay sa Sion nagyubit kanimo ug nagkatawa kanimo sa pagtamay; ang anak nga babaye sa Jerusalem naglingo-lingo sa iyang ulo kanimo. Sino ang iyong pinulaan at tinungayaw? at laban kanino itinaas mo ang iyong tinig at ipinandilat mo ang iyong mga mata ng mataas? sa makatuwid baga'y laban sa Isang Banal ng Israel. Kinsa ang imong gihagit ug gipasipalahan? ug batok kang kinsa nga gipataas mo ang imong tingog ug gisulinga mo ang imong mga mata? Bisan batok sa Balaan sa Israel. Sa pamamagitan ng iyong mga sugo ay iyong pinulaan ang Panginoon, at sinabi mo, Sa karamihan ng aking mga karo ako'y nakaahon sa kataasan ng mga bundok, sa mga kaloobloobang bahagi ng Libano; at aking ibubuwal ang mga matayog na sedro niyaon, at ang mga piling puno ng abeto niyaon: at ako'y papasok sa kaniyang pinaka malayong tuluyan, sa gubat ng kaniyang mabungang bukid. Pinaagi sa imong mga sulogoon gihagit mo ang Ginoo, ug nagaingon: Sa panon sa akong mga carro ako nakadangat sa kinatas-an sa mga bukid, ngadto sa kinailadman sa Libano; ug pagaputlon ko ang mga hataas nga mga cedro niini, ug ang pinili nga mga kahoy nga ayas niini; ug mosulod ako ngadto sa iyang kinalayoan nga puloy-anan, ang kalasangan sa iyang mabungaon nga kapatagan. Ako'y humukay at uminom ng tubig ng iba, at aking tutuyuin ang lahat na ilog ng Egipto ng talampakan ng aking mga paa. Ako nakakalot ug nakainum sa lain nga mga tubig, ug sa lapalapa sa akong mga tiil pagamalahon ko ang tanang mga suba sa Egipto. Hindi mo ba nabalitaan kung paanong aking ginawa na malaon na, at aking iniakma ng una? ngayo'y aking pinapangyari, upang iyong sirain ang mga bayang nakukutaan na magiging mga guho na bunton. Wala ba ikaw makadungog kong giunsa ko kini pagbuhat sa dugay na karon, ug gibuhat kini gikan sa karaang panahon? Karon gipahinabo ko kini, aron maimo ang paglaglag sa mga kinutaan nga mga ciudad sa mga tipun-og nga magun-obon. Kayat ang kanilang mga mananahan ay may munting kapangyarihan, sila'y nanganglupaypay at nangatulig; sila'y gaya ng damo sa bukid, at ng sariwang gugulayin, na gaya ng damo sa mga bubungan, at gaya ng trigo na lanta bago nakalaki. Busa ang ilang mga pumoluyo may diyutay nga gahum, nangaluya ug nangagubot; sila sama sa mga balilisa kapatagan, ug sama sa malunhaw nga bunglayon, sama sa balili sa mga atop sa balay, ug sama sa liso nga nalaya sa dili pa makatubo. Ngunit talastas ko ang iyong pagupo, at ang iyong paglabas, at ang iyong pagpasok, at ang iyong pag-iinit laban sa akin. Apan ako nahibalo sa imong paglingkod, ug sa imong paggula, ug sa imong pag-anhi, ug sa imong pagkasuko batok kanako. Dahil sa iyong galit laban sa akin, at dahil sa iyong kagilasan ay dumating sa aking mga pakinig, kayat aking ikakawit ang aking taga sa iyong ilong, at ang aking paningkaw sa iyong mga labi, at ibabalik kita sa daan na iyong pinanggalingan. Tungod kay sa imong pagkasuko batok kanako, ug tungod sa imong pagkagarbuso nga nadunggan sa akong mga igdulungog, busa igabutang ko ang akong taga sa imong ilong, ug ang akong bocado sa imong mga ngabil, ug pagapabalikon ko ikaw sa dalan nga imong giagian. At ito ang magiging tanda sa iyo: ikaw ay kakain sa taong ito ng tumutubo sa sarili, at sa ikalawang taon ay ang tumubo roon; at sa ikatlong taon ay maghasik kayo, at umani, at mag-ubasan, at kanin ninyo ang bunga niyaon. Ug kini mao ang ilhanan kanimo: kamo magakaon niining tuiga sa magaturok sa iyang kaugalingon lamang, ug sa ikaduha nga tuig niadtong motubo sa mao gihapon; ug sa ikatolo ka tuig magapugas kamo, ug magaani, ug magatanum sa mga kaparrasan, ug kan-on ninyo ang bunga niini. At ang nalabi na nakatanan sa mga anak ni Juda ay maguugat uli sa ilalim, at magbubunga sa itaas, Ug ang salin nga mahabilin sa balay sa Juda manggamot paingon sa ubos ug mamunga paingon sa ibabaw. Sapagkat sa Jerusalem ay lalabas ang isang nalabi, at sa bundok ng Sion ay silang magtatanan: gaganapin ito ng sikap ng Panginoon. Kay gikan sa Jerusalem mogula ang usa ka salin, ug gikan sa bukid sa Sion sila nga mogawas: ang mainitong tinguha ni Jehova magahimo niini. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, tungkol sa hari sa Asiria. Siya'y hindi paririto sa bayang ito, o magpapahilagpos man ng pana riyan, ni haharap man siya riyan na may kalasag, o maghahagis man ng bunton laban doon. Busa, kini mao ang gipamulong ni Jehova mahitungod sa hari sa Asiria: Siya dili moanhi dinhi niining ciudara, ni mopana ug usa ka udyong didto, ni moanha siya sa atubangan niana nga may taming, ni maghimo ug usa ka bungdo batok niana. Sa daang kaniyang pinanggalingan, doon din siya babalik, at hindi siya darating sa bayang ito, sabi ng Panginoon. Sa dalan nga iyang giagian paingon nganhi, sa mao gihapon nga dalan siya mobalik, ug siya dili moanhi niining ciudara, namulong si Jehova. Sapagkat aking ipagsasanggalang ang bayang ito upang iligtas, dahil sa akin at dahil sa aking lingkod na si David. Kay ako magapanalipod niining ciudara sa pagluwas niini, tungod sa akong kaugalingon, ug tungod sa akong alagad nga si David. At nangyari, nang gabing yaon, na ang anghel ng Panginoon ay lumabas, at nanakit sa kampamento ng mga taga Asiria ng isang daan at walong put limang libo: at nang ang mga tao ay magsibangong maaga sa kinaumagahan, narito, silang lahat ay mga bangkay. Ug nahitabo niadtong gabhiona nga ang manolonda ni Jehova migula, ug gipamatay sa campo sa mga Asirianhon ang usa ka gatus ug kawaloan ug lima ka libo, ug sa pagbangon sa mga tawo sayo sa pagkabuntag: ania karon, kining tanan mga minatay. Sa gayo'y umalis si Sennacherib na hari sa Asiria, at yumaon, at bumalik, at tumahan sa Ninive. Busa si Sennacherib nga hari sa Asiria mipahawa, ug milakaw ug mibalik, ug mipuyo didto sa Ninive. At nangyari, nang siya'y sumamba sa bahay ni Nisroch na kaniyang dios, na sinugatan siya ng tabak ni Adramelech, at ni Saresar: at sila'y nagsitanan na patungo sa lupain ng Ararat. At si Esar-hadon na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug nahitabo, sa diha nga nagasimba siya didto sa balay ni Nisroch nga iyang dios, nga si Adramelech ug si Saresar mitigbas kaniya sa pinuti: ug nangalagiw sila ngadto sa yuta sa Ararat: ug si Esarhadon nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang mga araw na yaon ay may sakit na ikamamatay si Ezechias. At si Isaias na propeta na anak ni Amos ay naparoon sa kaniya, at nagsabi sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, Ayusin mo ang iyong bahay; sapagkat ikaw ay mamamatay, at hindi mabubuhay. Niadtong mga adlawa si Ezechias nasakit nga nagaungaw sa kamatayon, ug si Isaias nga manalagna ang anak ni Amos miadto kaniya, ug miingon kaniya: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Hikayon mo ang imong balay; kay ikaw mamatay, ug dili mabuhi. Nang magkagayo'y kaniyang ipinihit ang kaniyang mukha sa panig ng bahay, at nanalangin sa Panginoon, na nagsasabi, Unya gilingi niya ang iyang nawong sa bungbong, ug nag-ampo kang Jehova, nga nagaingon: Idinadalangin ko sa iyo, Oh Panginoon, na iyong alalahanin, kung paanong ako'y lumakad sa harap mo sa katotohanan, at may dalisay na puso at gumawa ng mabuti sa iyong paningin. At si Ezechias ay umiyak na mainam. Hinumdumi karon, Oh Jehova, ako nagapakilooy kanimo, giunsa ko ang paglakaw sa atubangan nimo sa kamatuoran, ug sa usa ka hingpit nga kasingkasing, ug gibuhat ko kadtong maayo sa imong panan-aw. Ug mihilak si Ezechias sa hilabihan. At nangyari, bago si Isaias ay lumabas sa pinakaloob ng bayan, na ang salita ng Panginoon ay dumating sa kaniya, na nagsasabi, Ug nahitabo, sa wala pa mahilakaw si Isaias ngadto sa kinataliwad-an sa ciudad, nga ang pulong ni Jehova midangat kaniya, nga nagaingon: Bumalik ka uli, at sabihin mo kay Ezechias na pangulo ng aking bayan. Ganito ang sabi ng Panginoon ng Dios ni David na iyong magulang, Aking narinig ang iyong panalangin, aking nakita ang iyong mga luha: narito, aking pagagalingin ka: sa ikatlong araw ay sasampa ka sa bahay ng Panginoon. Bumalik ka, ug ingna si Ezechias ang principe sa akong katawohan: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios ni David nga imong amahan: Gidungog ko ang imong pag-ampo nakita ko ang imong mga luha: Ania karon, ikaw pakaayohon ko; sa ikatolo ka adlaw ikaw mosaka ngadto sa balay ni Jehova. At aking idadagdag sa iyong mga kaarawan ay labing limang taon; at aking ililigtas ka at ang bayang ito sa kamay ng hari sa Asiria; at aking ipagsasanggalang ang bayang ito dahil sa akin, at dahil sa aking lingkod na si David. Ug dugangan ko ang imong mga adlaw sa napulo ug lima ka tuig; ug ako magaluwas kanimo niining ciudara gikan sa kamot sa hari sa Asiria; ug ako magapanalipod niining ciudara tungod sa akong kaugalingon, ug tungod sa akong alagad nga si David. At sinabi ni Isaias, Kayo'y magsikuha ng isang binilong igos. At kinuha nila at itinapal sa bukol at siya'y gumaling. Ug si miingon: Kuhaa ninyo ang usa ka tinorta nga igos. Ug ilang gikuha, ug ilang gibutang sa ibabaw sa hubag, ug siya naayo. At sinabi ni Ezechias kay Isaias, Ano ang magiging tanda na ako'y pagagalingin ng Panginoon, at ako'y sasampa sa bahay ng Panginoon sa ikatlong araw? Ug si Ezechias miingon kang Isaias: Unsa ba ang ilhanan nga si Jehova magaayo kanako, ug nga ako mosaka ngadto sa balay ni Jehova sa ikatolo ka adlaw. At sinabi ni Isaias, Ito ang magiging tanda sa iyo na mula sa Panginoon, na gagawin ng Panginoon ang bagay na kaniyang sinalita: magpapauna ba ang anino ng sangpung grado, o magpapahuli ng sangpung grado? Ug si Isaias miingon: Kini mao ang ilhanan kanimo gikan kang Jehova, nga buhaton ni Jehova ang butang nga iyang gipamulong: maga-una ba ang anino sa napulo ka lakang, kun mosibug ba sa napulo ka lakang? At sumagot si Ezechias, Magaang bagay sa anino na kumiling ng sangpung grado: hindi, kundi pahulihin ang anino ng sangpung grado. Ug si Ezechias mitubag: Usa ka masayon nga butang nga ang anino mohilig sa napulo ka lakang: dili, kondili pasibuga hinoon ang anino sa likod sa napulo ka lakang? At si Isaias na propeta ay dumalangin sa Panginoon: at kaniyang pinapagpahuli ang anino ng sangpung grado, na nakababa na sa orasan ni Achaz. Ug si Isaias nga manalagna misinggit kang Jehova; ug iyang gipasibug ang anino sa napulo ka lakang, sumala sa nahimo sa orasan ni Achaz, Nang panahong yaon ay si Berodach-baladan, na anak ni Baladan, na hari sa Babilonia, ay nagpadala ng mga sulat at ng kaloob kay Ezechias: sapagkat kaniyang nabalitaan na si Ezechias ay nagkasakit. Niadtong panahona si Berodach-baladan ang anak nga lalake ni Baladan, hari sa Babilonia, nagpadala ug mga sulat ug usa ka gasa kang Ezechias; kay nakadungog siya nga si Ezechias nasakit. At dininig ni Ezechias sila, at ipinakita sa kanila ang buong bahay ng kaniyang mahalagang mga bagay, ang pilak, at ang ginto, at ang mga espesia, at ang mahalagang langis, at ang bahay na taguan ng kaniyang sandata, at ang lahat na nasusumpungan sa mga kayamanan niya: walang anoman sa kaniyang bahay, o sa buong kaniyang sakop, na hindi ipinakita sa kanila ni Ezechias. Ug si Ezechias namati kanila, ug gipakita kanila ang tibook balay sa iyang mahal nga mga butang, ang salapi ug ang bulawan, ug ang mga panakot, ug ang mahal nga lana, ug ang balay sa iyang hinagiban, ug sa tanan nga nakita sa iyang mga bahandi; walay butang sa iyang balay, bisan sa tibook niyang gingharian, nga wala ipakita kanila ni Ezechias. Nang magkagayo'y naparoon si Isaias na propeta sa haring Ezechias, at nagsabi sa kaniya, Anong sinasabi ng mga lalaking ito? at saan nagsipanggaling na napasa iyo? At sinabi ni Ezechias, Sila'y nagsipanggaling sa malayong lupain, sa makatuwid baga'y sa Babilonia. Unya miadto si Isaias nga manalagna kang Ezechias nga hari, ug miingon kaniya: Unsay giingon niining mga tawo? Ug diin gikan sila nga nanganhi man kanimo? Ug si Ezechias miingon: Sila gikan sa halayong yuta bisan sa Babilonia. At kaniyang sinabi, Anong kanilang nakita sa iyong bahay? At sumagot si Ezechias. Lahat na nasa aking bahay ay kanilang nakita: walang anomang bagay na nasa aking mga kayamanan na di ko ipinakita sa kanila. Ug siya miingon: Unsay nakita nila sa imong balay? Ug si Ezechias mitubag: Ang tanan nga ania sa akong balay ilang nakita: walay butang sa akong bahandi nga wala nako ipakita kanila. At sinabi ni Isaias kay Ezechias, Dinggin mo ang salita ng Panginoon. Ug si Isaias miingon kang Ezechias: Pamatia ang pulong ni Jehova. Narito, ang mga kaarawan ay dumarating, na ang lahat na nangasa iyong bahay, at ang itinago ng iyong mga magulang hanggang sa araw na ito, ay dadalhin sa Babilonia: walang maiiwan, sabi ng Panginoon. Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nga ang tanan nga anaa sa imong balay, ug ang tinigum sa imong amahan, hangtud niining adlawa, pagadad-on ngadto sa Babilonia: walay mahabilin, namulong si Jehova. At ang ilan sa iyong mga anak na magmumula sa iyo na iyong ipanganganak, sila'y dadalhin; at sila'y magiging bating sa bahay ng hari sa Babilonia. Ug sa imong mga anak nga lalake nga matawo kanimo, ilang pagadad-on: ug sila mahimo nga mga eunuco sa palacio sa hari sa Babilonia. Nang magkagayo'y sinabi ni Ezechias kay Isaias, Mabuti ang salita ng Panginoon na iyong sinalita. Kaniyang sinabi, bukod dito, Hindi ba, kung magkakaroon ng kapayapaan at katotohanan sa aking mga kaarawan? Unya namulong si Ezechias kang Isaias: Maayo ang pulong ni Jehova nga imong gipamulong. Labut pa, miingon siya: Dili ba matuod nga ang pagpakigdait ug kamatuoran modangat sa akong mga adlaw? Ang iba nga sa mga gawa ni Ezechias, at ang buo niyang kapangyarihan, at kung paano niyang ginawa ang tipunan ng tubig, at ang padaluyan, at nagdala ng tubig sa bayan, hindi ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Ug ang nahabilin nga mga buhat ni Ezechias, ug ang tanan nga iyang gahum, ug giunsa niya paghimo ang danaw, ug ang kanal, ug gidala ang tubig ngadto sa ciudad, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa Juda? At natulog si Ezechias na kasama ng kaniyang mga magulang: at si Manases na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Ezechias natulog uban sa iyang mga amahan, ug si Manases nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Si Manases ay may labing dalawang taon nang magpasimulang maghari; at siya'y nagharing limangput limang taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Hepsi-ba. Si Manases may napulo ug duha ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari sa kalim-an ug lima ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Hepsiba. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, ayon sa mga karumaldumal ng mga bansa, na pinalayas ng Panginoon sa harap ng mga anak ni Israel. Ug gihimo niya ang dautan sa panan-aw ni Jehova, sumala sa mga buhat nga dulumtanan sa mga nasud nga gisalikway ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel. Sapagkat kaniyang itinayo uli ang mga mataas na dako na iginiba ni Ezechias na kaniyang ama; at kaniyang ipinagtayo ng mga dambana si Baal, at gumawa ng Asera, gaya ng ginawa ni Achab na hari sa Israel, at sumamba sa lahat ng natatanaw sa langit, at naglingkod sa kanila. Kay iyang gitukod pag-usab ang mga hatag-as nga dapit nga gigun-ob ni Ezechias nga iyang amahan; ug nagpatindog siya sa mga halaran alang kang Baal, ug naghimo sa usa ka Ashera, ingon sa gihimo ni Achab, hari sa Israel, ug nagsimba sa tanang mga panon sa langit ug nag-alagad kanila. At siya'y nagtayo ng mga dambana sa bahay ng Panginoon, na pinagsabihan ng Panginoon, Sa Jerusalem ay ilalagay ko ang aking pangalan. Ug siya nagtukod ug mga halaran sa balay ni Jehova, tungod niana si Jehova namulong: Sa Jerusalem ibutang ko ang akong ngalan. At kaniyang ipinagtayo ng mga dambana ang lahat na natatanaw sa langit sa dalawang looban ng bahay ng Panginoon. Ug siya nagtukod sa mga halaran sa tanang mga panon sa langit diha sa duha ka hawanan sa balay ni Jehova. At kaniyang pinaraan ang kaniyang anak sa apoy, at nagpamahiin, at nagsanay ng panghuhula, at nakipagsanggunian sa masamang espiritu, at sa mga mahiko: siya'y gumawa ng maraming kasamaan sa paningin ng Panginoon, upang mungkahiin niya siya sa galit. Ug gipaagi niya ang iyang anak nga lalake sa kalayo, ug nagbansay-bansay sa pagtagna sa mga panahon ug naggamit sa mga paglamat, ug nagpakitambag niadtong mga espiritista, ug naggamit sa mga salamangkero: siya naghimo sa daghang mga kadautan sa panan-aw ni Jehova, sa paghagit kaniya sa kasuko. At siya'y naglagay ng larawang inanyuan na Asera, na kaniyang ginawa, sa bahay na pinagsabihan ng Panginoon kay David, at kay Salomon na kaniyang anak, Sa bahay na ito, at sa Jerusalem, na aking pinili sa lahat na lipi ng Israel, aking ilalagay ang aking pangalan magpakailan man. Ug iyang gibutang ang linilok nga larawan sa Ashera, nga iyang gibuhat, sa balay diin si Jehova miingon kang David ug kang Salomon nga iyang anak nga lalake: Niining balaya ug sa Jerusalem nga akong gipili sa tibook nga banay sa Israel, ibutang ko ang akong ngalan sa walay katapusan; At hindi ko na pagagalain pa ang mga paa ng Israel sa labas ng lupain na aking ibinigay sa kanilang mga magulang, kung kanila lamang tutuparing gawin ang ayon sa lahat na aking iniutos sa kanila, at ayon sa buong kautusan na iniutos sa kanila ng aking lingkod na si Moises. Ug dili na nako palaaglaagon ang mga tiil sa Israel gikan sa yuta nga akong gihatag sa ilang mga amahan, kong sila magabantay lamang sa pagtuman sumala sa akong gisugo kanila, ug sumala sa tanang kasugoan nga gisugo kanila sa akong alagad nga si Moises. Ngunit hindi nila dininig: at hinikayat sila ni Manases na gumawa ng lalong masama kay sa ginawa ng mga bansa, na pinaglipol ng Panginoon sa harap ng mga anak ni Israel. Apan sila wala mamati: ug si Manases nagsugyot kanila sa pagbuhat sa dautan labi pa kay sa gihimo sa mga nasud nga gilaglag ni Jehova sa atubangan sa mga anak sa Israel. At ang Panginoon ay nagsalita sa pamamagitan ng kaniyang mga lingkod na mga propeta, na nagsasabi, Ug si Jehova namulong pinaagi sa iyang mga alagad ang mga manalagna, nga nagaingon: Sapagkat ginawa ni Manases na hari sa Juda ang mga karumaldumal na ito, at gumawa ng kasamaan na higit kay sa lahat na ginawa ng mga Amorrheo, na una sa kaniya, at ipinapagkasala sa Juda naman sa pamamagitan ng kaniyang mga diosdiosan: Tungod kay si Manases nga hari sa Juda naghimo niining mga dulumtanan, ug naghimo sa dautan labaw pa kay sa gihimo sa mga Amorehanon nga nanghiuna kaniya, ug naghimo usab sa Juda sa pagpakasala uban sa iyang mga dios-dios; Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Narito, aking dadalhin ang ganiyang kasamaan sa Jerusalem at sa Juda, na sinomang makabalita ay magpapanting ang dalawang tainga. Busa kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ania karon, ako magadala sa maong kadautan sa Jerusalem ug Juda, aron nga bisan kinsa nga makadungog niana, ang duha niya ka igdulungog magasiyuk. At aking paaabutin sa Jerusalem ang pising panukat ng Samaria, at ang pabato ng bahay ni Achab: at aking lilinisin ang Jerusalem gaya ng paglilinis ng isang tao ng isang pinggan, na nililinis at itinataob. Ug pagahugton ko sa ibabaw sa Jerusalem ang pisi sa Samaria, ug ang tonton sa balay ni Achab; ug pagahinisan ko ang Jerusalem sama sa usa ka tawo nga magahinis sa usa ka pinggan, nga magahinis niini ug pagakulbon kini. At aking ihihiwalay ang nalabi sa aking mana, at aking ibibigay sa kamay ng kanilang mga kaaway: at sila'y magiging bihag at samsam sa lahat nilang kaaway. Ug isalikway ko ang salin gikan sa akong panulondon, ug itugyan sila ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway; ug sila mahimong usa ka tulokbonon ug usa ka inagaw sa tanan sa ilang mga kaaway; Sapagkat gumawa sila ng masama sa aking paningin at minungkahi nila ako sa galit, mula nang araw na ang kanilang mga magulang ay magsilabas sa Egipto, hanggang nga sa araw na ito. Kay gibuhat nila ang dautan sa akong panan-aw, ug gihagit ako sa pagpakasuko, sukad sa adlaw nga ang ilang mga amahan minggikan sa Egipto, bisan hangtud niining adlawa. Bukod dito'y nagbubong mainam si Manases ng dugong walang sala, hanggang sa kaniyang napuno ang Jerusalem mula sa isang dulo hanggang sa kabila; bukod sa kaniyang sala na kaniyang ipinapagkasala sa Juda, sa paggawa ng masama sa paningin ng Panginoon. Labut pa si Manases nag-ula sa daghan kaayong dugo nga inocente, hangtud nga napuno niya ang Jerusalem sukad sa usang daplin ngadto sa usa; labut pa sa iyang sala diin gihimo niya ang Juda sa pagpakasala, sa pagbuhat sa dautan sa panan-aw ni Jehova. Ang iba nga sa mga gawa ni Manases, at ang lahat niyang ginawa, at ang sala na kaniyang ipinagkasala, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Manases, ug ang tanan niyang gihimo, ug ang iyang sala nga iyang nahimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? At si Manases ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing sa halamanan ng kaniyang sariling bahay, sa halamanan ng Uzza: at si Amon na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Manases natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong sa tanaman sa iyang kaugalingon nga balay didto sa tanaman sa Ussa: ug si Amon nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Si Amon ay may dalawang put dalawang taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing dalawang taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Mesalemeth na anak ni Harus na taga Jotba. Si Amon may kaluhaan ug duha ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari ug duha ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Mesalemeth ang anak nga babaye ni Harus sa Jotba. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon gaya ng ginawa ni Manases na kaniyang ama. Ug iyang gihimo ang dautan sa panan-aw ni Jehova, ingon sa gihimo ni Manases nga iyang amahan. At siya'y lumakad ng buong lakad na inilakad ng kaniyang ama, at naglingkod sa mga diosdiosan na pinaglingkuran ng kaniyang ama, at sinamba niya ang mga yaon: Ug siya naglakat sa tanang dalan nga gilaktan sa iyang amahan, ug nag-alagad sa mga dios-dios nga gialagaran sa iyang amahan, ug gisimba sila: At binayaan ang Panginoon, ang Dios ng kaniyang mga magulang, at hindi lumakad sa daan ng Panginoon. Ug iyang gibiyaan si Jehova, ang Dios sa iyang mga amahan, ug wala maglakat sa dalan ni Jehova. At ang mga lingkod ni Amon ay nagsipagbanta laban sa kaniya, at pinatay ang hari sa kaniyang sariling bahay. Ug ang mga alagad ni Amon nanagluib kaniya, ug gipatay ang hari didto sa iyang kaugalingong balay. Ngunit pinatay ng bayan ng lupain ang lahat na nagsipagbanta laban sa haring Amon; at ginawang hari ng bayan ng lupain si Josias na kaniyang anak na kahalili niya. Apan ang tanan nga nanagluib batok sa hari nga si Amon; gipamatay sa katawohan sa yuta; ug ang katawohan sa yuta naghimo kang Josias nga iyang anak nga lalake nga hari ilis kaniya. Ang iba nga sa mga gawa ni Amon na kaniyang ginawa, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Amon nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? At siya'y nalibing sa kaniyang libingan sa halamanan ng Uzza; at si Josias na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug siya gilubong sa iyang lubnganan didto sa tanaman sa Ussa: ug si Josias nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Si Josias ay may walong taon nang magpasimulang maghari; at siya'y nagharing tatlongput isang taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Idida na anak ni Adaia na taga Boscat. Si Josias may walo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari ug katloan ug usa ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Idida ang anak nga babaye ni Adaia sa Boscath. At siya'y gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, at lumakad sa buong lakad ni David na kaniyang magulang, at hindi lumiko sa kanan o sa kaliwa. Ug gibuhat niya ang matarung sa mga mata ni Jehova, ug naglakat sa tanang dalan ni David nga iyang amahan, ug wala motipas ngadto sa kamot nga too kun sa wala. At nangyari, nang ikalabing walong taon ng haring Josias, na sinugo ng hari si Saphan na anak ni Azalia, na anak ni Mesullam, na kalihim, sa bahay ng Panginoon, na sinasabi, Ug nahitabo sa ikanapulo ug walo ka tuig ni hari Josias, nga gipaadto sa hari si Saphan, ang anak nga lalake ni Azalia, anak nga lalake ni Mesullam, ang escriba, ngadto sa balay ni Jehova, nga nagaingon: Ahunin mo si Hilcias na dakilang saserdote, upang kaniyang bilangin ang salapi na ipinasok sa bahay ng Panginoon, na tinipon sa bayan ng tagatanod-pinto: Sumaka ka ngadto kang Hilcias, ang labawng sacerdote, aron iyang isipon ang salapi nga gidala ngadto sa balay ni Jehova, nga natigum sa mga magbalantay nga nagbantay sa bakanan gikan sa katawohan: At ibinigay sa kamay ng mga manggagawa na siyang tumitingin ng gawain sa bahay ng Panginoon; at ibigay sa mga manggagawa na nangasa bahay ng Panginoon, upang husayin ang mga sira ng bahay. Ug kini gipahatag nila sa kamot sa mamumuo nga nagabantay sa balay ni Jehova; ug gipahatag kanila kini sa mamumuo nga anaa sa balay ni Jehova, aron sa pag-ayo sa mga nangatumpag sa balay, Sa mga anluwagi, at sa mga manggagawa, at sa mga kantero at sa pagbili ng kahoy, at ng batong tabas upang husayin ang bahay. Ngadto sa mga panday ug sa mga magtutukod, ug sa mga magtitiltil sa bato, ug aron ipapalit sa tabla, ug sa mga tiniltilan nga bato, aron sa pag-ayo sa balay ni Jehova. Gayon ma'y walang pagtutuos na ginawa sila sa kanila sa salapi na nabigay sa kanilang kamay; sapagkat kanilang ginawang may pagtatapat. Apan wala lamang ipha nila ang salapi nga gihatag sa ilang kamot; kay sila mga matinumanon man. At si Hilcias na dakilang saserdote ay nagsabi kay Saphan na kalihim, Aking nasumpungan ang aklat ng kautusan sa bahay ng Panginoon. At ibinigay ni Hilcias ang aklat kay Saphan, at kaniyang binasa. Ug si Hilcias ang labawng sacerdote miingon kang Saphan, nga escriba: Nakaplagan ko ang basahon sa Kasugoan sa balay ni Jehova. Ug gihatag ni Hilcias ang basahon kang Saphan, ug iyang gibasa kini. At si Saphan na kalihim ay naparoon sa hari, at nagbalik ng salita sa hari, at nagsabi, Inilabas ng iyong mga lingkod ang salapi na nasumpungan sa bahay, at ibinigay sa kamay ng mga manggagawa na siyang tumitingin ng gawain sa bahay ng Panginoon. Ug si Saphan nga escriba miadto sa hari, ug gisuginlan pag-usab ang hari, ug miingon: Gikuha sa imong mga alagad ang salapi nga nakita didto sa balay, ug gihatag sa kamot sa mamumuo nga nagabantay sa balay ni Jehova. At isinaysay ni Saphan na kalihim, sa hari na sinasabi, Si Hilcias na saserdote ay nagbigay sa akin ng isang aklat. Ug si Saphan nga escriba nagsugilon sa hari, nga nagaingon: Si Hilcias nga sacerdote naghatag kanako ug usa ka basahon. Ug kini gibasa ni Saphan sa atubangan sa hari. At binasa ni Saphan sa harap ng hari. At nangyari, nang marinig ng hari ang mga salita ng aklat ng kautusan, na kaniyang hinapak ang kaniyang suot. Ug nahitabo, sa nakadungog ang hari sa mga pulong sa basahon sa Kasugoan, iyang gigisi ang iyang mga saput. At ang hari ay nagutos kay Hilcias na saserdote, at kay Ahicam na anak ni Saphan, at kay Achbor na anak ni Michaia, at kay Saphan na kalihim, at kay Asaia na lingkod ng hari, na sinasabi, Ug ang hari nagsugo kang Hilcias nga sacerdote, ug kang Ahicam ang anak nga lalake ni Saphan, ug kang Achbor ang anak nga lalake ni Michaia, ug kang Saphan nga escriba, ug kang Isaias ang alagad sa hari, sa pag-ingon: Kayo'y magsiyaon, isangguni ninyo sa Panginoon ako, at ang bayan, at ang buong Juda, tungkol sa mga salita ng aklat na ito na nasumpungan: sapagkat malaki ang pagiinit ng Panginoon na nabugso sa atin, sapagkat hindi dininig ng ating mga magulang ang mga salita ng aklat na ito, na gawin ang ayon sa lahat na nasusulat tungkol sa atin. Lakaw kamo, pangutana kang Jehova alang kanako, ug alang sa katawohan, ug alang sa tibook nga Juda, mahitungod sa mga pulong niining basahona nga hingkaplagan; kay daku ang kaligutgut ni Jehova nga misilaub batok kanato, tungod kay ang atong mga amahan wala mamati sa mga pulong niining basahona sa pagbuhat sa tanang nahisulat mahitungod kanato. Sa gayo'y si Hilcias na saserdote, at si Ahicam, at si Achbor, at si Saphan, at si Asaia, ay nagsiparoon kay Hulda na propetisa, na asawa ni Sallum na anak ni Ticva na anak ni Araas, na katiwala sa mga kasuutan (siya nga'y tumatahan sa Jerusalem sa ikalawang bahagi;) at sila'y nakipagsanggunian sa kaniya. Busa si Hilcias nga sacerdote, ug si Ahicam, ug Achbor, ug si Saphan, ug si Isaias, ming-adto kang Hulda ang manalagna nga babaye, ang asawa ni Sallum nga anak nga lalake ni Ticva, ang anak nga lalake ni Karkas, ang magbalantay sa mga bisti, (karon siya nagpuyo sa Jerusalem sa ikaduha ka bahin sa ciudad); ug sila nakigsulti kaniya. At sinabi niya sa kanila, Ganito, ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel: Saysayin ninyo sa lalake na nagsugo sa inyo sa akin, Ug siya miingon kanila: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Suginlan ninyo ang tawo nga nagpadala kaninyo dinhi kanako, Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ako'y magdadala ng kasamaan sa dakong ito, at sa mga tagarito, sa makatuwid baga'y lahat na salita ng aklat na nabasa ng hari sa Juda: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ania karon, magadala ako sa kadautan niining dapita, ug sa mga pumoluyo diha, sumala sa tanan nga mga pulong sa basahon nga nabasa sa hari sa Juda. Sapagkat kanilang pinabayaan ako, at nagsunog ng kamangyan sa ibang mga dios, upang ipamungkahi nila ako sa galit sa lahat na gawa ng kanilang mga kamay, kayat ang aking pagiinit ay magaalab sa dakong ito, at hindi mapapatay. Tungod kay ilang gibiyaan ako, ug nagsunog ug incienso alang sa laing mga dios, aron sila makahagit kanako sa kasuko uban sa tanang buhat sa ilang mga kamot, busa ang akong kaligutgut pasilaubon batok niining dapita, ug kini dili mapalong. Ngunit sa hari sa Juda, na nagsugo sa inyo upang magusisa sa Panginoon, ganito ang sasabihin ninyo sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel. Tungkol sa mga salita na inyong narinig. Apan alang sa hari sa Juda, nga nagsugo kaninyo sa pagpangutana kang Jehova, kini mao ang inyong igasulti kaniya: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel, mahitungod sa mga pulong nga imong nadungog, Sapagkat ang iyong puso ay malumanay, at ikaw ay nagpakababa sa harap ng Panginoon, nang iyong marinig ang aking sinalita laban sa dakong ito, at laban sa mga tagarito na sila'y magiging kagibaan, at sumpa, at hinapak mo ang iyong kasuutan, at umiyak sa harap ko: ay dininig naman kita, sabi ng Panginoon. Tungod kay ang imong kasingkasing malumo, ug ikaw nagmapaubsanon sa atubangan ni Jehova, sa pagkadungog mo sa akong gipamulong batok niining dapita, ug batok sa mga nagapuyo diha, nga sila unta mahimong kamingawan ug usa ka tinunglo, ug gigisi mo ang imong mga bisti, ug naghilak sa akong atubangan; ako usab namati kanimo, namulong si Jehova. Kayat narito, ipipisan kita sa iyong mga magulang, at ikaw ay malalagay sa iyong libingan na payapa, at hindi makikita ng iyong mga mata ang lahat ng kasamaan na aking dadalhin sa dakong ito. At sila'y nagbalik ng salita sa hari. Busa, ania karon, tigumon ko kamo ngadto sa inyong mga amahan, ug ikaw pagatigumon ngadto sa imong lubnganan sa kalinaw, dili makakita ang imong mga mata sa tanang kadaut nga akong pagadad-on niining dapita. Ug ilang gisuginlan pag-usab ang hari. At ang hari ay nagsugo, at pinisan nila sa kaniya ang lahat na matanda sa Juda, at sa Jerusalem. Ug ang hari nagsugo, ug ilang gitigum kaniya ang tanang mga anciano sa Juda ug sa Jerusalem. At sumampa ang hari sa bahay ng Panginoon, at ang lahat na lalake ng Juda, at ang lahat na taga Jerusalem na kasama niya, at ang mga saserdote, at ang mga propeta, at ang buong bayan, maliit at gayon din ang malaki: at kanilang binasa sa kanilang mga pakinig ang lahat na salita ng aklat ng tipan na nasumpungan sa bahay ng Panginoon. Ug ang hari miadto sa balay ni Jehova, ug ang tanan nga mga tawo sa Juda ug ang tanan nga nagapuyo sa Jerusalem diha uban kaniya, ug ang mga sacerdote, ug ang mga manalagna, ug ang tibook katawohan, gagmay ug dagku: ug iyang gibasa sa ilang mga igdulungog ang tanang mga pulong sa basahon sa tugon nga nakita didto sa balay ni Jehova. At ang hari ay tumayo sa tabi ng haligi, at nakipagtipan sa harap ng Panginoon, upang lumakad ng ayon sa Panginoon, at upang ingatan ang kaniyang mga utos, at ang kaniyang mga patotoo, at ang kaniyang mga palatuntunan, ng buong puso at ng buong kaluluwa, upang tuparin ang mga salita ng tipang ito na nasusulat sa aklat na ito: at ang buong bayan ay nananayo sa tipan. Ug ang hari nagtindog tupad sa haligi, ug naghimo sa usa ka saad sa atubangan ni Jehova, sa pagsunod kang Jehova, ug sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang mga pagpamatuod, ug sa iyang kabalaoran, sa bug-os niyang kasingkasing, ug sa bug-os niyang kalag, sa pagpamatuod sa mga pulong niini nga tugon nga nahisulat niini nga basahon; ug ang tibook katawohan nanagtindog sa pag-uyon sa tugon. At inutusan ng hari si Hilcias na dakilang saserdote, at ang mga saserdote sa ikalawang hanay, at ang mga tagatanod-pinto, na ilabas sa templo ng Panginoon ang lahat na kasangkapan na ginawa kay Baal at sa mga Asera, at sa lahat na natatanaw sa langit; at kaniyang sinunog sa labas ng Jerusalem sa mga parang ng Cedron, at dinala ang mga abo niyaon sa Beth-el. Ug ang hari nagsugo kang Hilcias ang labawng sacerdote, ug sa mga sacerdote sa ikaduhang laray, ug sa mga magbalantay sa bakanan, sa pagdala ngadto sa gawas sa Templo ni Jehova sa tanan nga mga sudlanan nga gihimo alang kang Baal, ug alang sa Ashera, ug alang sa tanang panon sa langit; ug kini gipanunog niya sa gawas sa Jerusalem sa mga kapatagan sa Cedron, ug gidala ang ilang mga abo ngadto sa Beth-el. At kaniyang inalis ang mga saserdote na palasamba sa mga dios-diosan na inihalal ng mga hari sa Juda na nagpasunog ng kamangyan sa mga mataas na dako sa mga bayan ng Juda, at sa mga dakong nangasa palibot ng Jerusalem; pati silang nagsisipagsunog ng kamangyan kay Baal, sa araw, at sa buwan, at sa mga tala, at sa lahat ng natatanaw sa langit. Ug iyang gipapahawa ang mga sacerdote nga mga diwatahan, nga gitukod sa mga hari sa Juda sa pagsunog sa incienso sa hatag-as nga mga dapit sa mga ciudad sa Juda, ug sa mga dapit nga nagalibut sa Jerusalem; ingon man usab kadtong nagasunog sa incienso ngadto kang Baal, sa adlaw, ug sa bulan, ug sa mga planeta, ug sa tanang panon sa langit: At kaniyang inilabas ang mga Asera sa bahay ng Panginoon, sa labas ng Jerusalem sa batis ng Cedron, at sinunog sa batis ng Cedron, at dinurog, at inihagis ang nangadurog niyaon sa libingan ng karaniwang mga tao. Ug iyang gidala ang Ashera gikan sa balay ni Jehova, ngadto sa gawas sa Jerusalem, ngadto sa sapa sa Cedron, ug gisunog kini sa sapa sa Cedron, ug gidugmok hangtud nga naabug, ug gisabulak ang abug niini sa ibabaw sa mga lubnganan sa mga anak sa mga tawo nga ubos ug kahimtang. At kaniyang ibinagsak ang mga bahay ng mga sodomita, na nangasa bahay ng Panginoon, na pinagtatahian ng mga tabing ng mga babae para sa mga Asera. Ug iyang gigun-ob ang mga balay sa mga sodomhanon, nga dinha sa balay ni Jehova, diin ang mga babaye naghabol sa mga balong-balong alang sa mga Ashera. At dinala ang lahat na saserdote mula sa mga bayan ng Juda, at nilapastangan ang mga mataas na dako, sa pinagsusunugan ng kamangyan ng mga saserdote, mula sa Geba hanggang sa Beerseba; at kaniyang ibinagsak ang mga mataas na dako ng mga pintuang-bayan na nangasa pasukan ng pintuang-bayan ni Josue, na tagapamahala ng bayan, na nangasa kaliwa ng pasukan sa pintuan ng bayan. Ug iyang gidala ang tanang mga sacerdote gikan sa mga lungsod sa Juda, ug gipasipalahan ang mga hatag-as nga dapit diin ang mga sacerdote nanagsunog ug incienso, sukad sa Gabaa ngadto sa Beer-seba; ug iyang gigun-ob ang mga hatag-as nga dapit sa mga ganghaan nga dinha sa alagianan sa pagsulod sa ganghaan ni Josue ang gobernador sa ciudad, nga dinha sa dapit sa kamot nga wala sa usa ka tawo sa ganghaan sa ciudad. Gayon ma'y ang mga saserdote sa mga mataas na dako ay hindi sumampa sa dambana ng Panginoon sa Jerusalem, kundi sila'y nagsikain ng tinapay na walang lebadura sa gitna ng kanilang mga kapatid. Bisan pa niana ang mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit wala mosaka sa halaran ni Jehova didto sa Jerusalem, kondili nangaon sila sa tinapay nga walay levadura sa taliwala sa ilang mga kaigsoonan. At kaniyang nilapastangan ang Topheth, na nasa libis ng mga anak ni Hinnom, upang huwag paraanin ng sinoman ang kaniyang anak na lalake o babae sa apoy kay Moloch. Ug iyang gipasipalahan ang Topheth nga anaa sa walog sa mga anak ni Hinnom, aron walay tawo nga magapaagi sa iyang anak nga lalake kun anak nga babaye sa taliwala sa kalayo ngadto kang Moloch. At kaniyang inalis ang mga kabayo na ibinigay ng hari ng Juda sa araw, sa pasukan ng bahay ng Panginoon, sa siping ng silid ni Nathan-melech na kamarero, na nasa looban; at sinunog niya sa apoy ang mga karo ng araw. Ug iyang gikuha ang mga kabayo nga gihatag sa mga hari sa Juda sa adlaw, sa alagianan sa pagsulod sa balay ni Jehova, tupad sa sulod ni Nathan-melech, ang tinugyanan sa balay sa mga precinto; ug iyang gisunog sa kalayo ang mga carro sa adlaw. At ang mga dambana na nangasa bubungan ng silid sa itaas ni Achaz, na ginawa ng mga hari sa Juda, at ang mga dambana na ginawa ni Manases sa dalawang looban ng bahay ng Panginoon ay ipinagbabagsak ng hari, at pinaggigiba mula roon, at inihagis ang alabok ng mga yaon sa batis ng Cedron. Ug ang mga halaran nga dinha sa atop sa kinatas-an nga lawak ni Achaz, nga gibuhat sa mga hari sa Juda, ug ang mga halaran nga gibuhat ni Manases didto sa duha ka hawanan sa balay ni Jehova, gipanggun-ob sa hari, ug gipanglambusan nila, ug ilang gisabulak ang abug didto sa sapa sa Cedron. At ang mga mataas na dako na nangasa harap ng Jerusalem, na nasa kanan ng bundok ng kapahamakan, na itinayo ng haring Salomon kay Asthareth na karumaldumal ng mga Sidonio, at kay Chemos na karumaldumal ng Moab, at sa kay Milcom na karumaldumal ng mga anak ni Ammon, ay nilapastangan ng hari. Ug ang mga hatag-as nga dapit nga diha sa atbang sa Jerusalem, dapit sa too sa bukid sa pagkadunot, nga gitukod ni Salomon nga hari sa Israel alang kang Astaroth ang dulumtanan sa mga Sidonhon, ug tungod kang Semos nga dulumtanan sa Moab, ug tungod kang Milcom nga dulumtanan sa mga anak sa Ammon, gipasipalahan sa hari. At kaniyang pinagputolputol ang mga haligi na pinakaalaala, at pinutol ang mga Asera, at pinuno ang kanilang mga dako ng mga buto ng tao. Ug iyang gipanugmok ang mga haligi, ug gipamutol ang mga Ashera, ug gipuno ang ilang dapit sa mga bukog sa mga tawo. Bukod dito'y ang dambana na nasa Bethel at ang mataas na dako na ginawa ni Jeroboam, na anak ni Nabat, na nakapagkasala sa Israel, sa makatuwid baga'y ang dambanang yaon at ang mataas na dako ay kaniyang ibinagsak; at kaniyang sinunog ang mataas na dako at dinurog, at sinunog ang mga Asera. Labut pa, ang halaran nga dinha sa Beth-el, ug ang hataas nga dapit nga gibuhat ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, nga naghimo sa Israel sa pagpakasala, bisan kadto nga halaran ug hataas nga dapit iyang gigun-ob; ug iyang gisunog ang hatag-as nga dapit, ug gidugmok, ug gisunog ang Ashera. At pagpihit ni Josias, ay kaniyang natanawan ang mga libingan na nangasa bundok; at siya'y nagsugo, at kinuha ang mga buto sa mga libingan, at sinunog sa dambana, at dinumhan, ayon sa salita ng Panginoon na itinanyag ng lalake ng Dios, na siyang nagtanyag ng mga bagay na ito. Ug sa miliso si Josias, nasusihan niya ang mga lubnganan nga dinha sa bukid; ug siya nagpaadto, ug gikuha ang mga bukog sa mga lubnganan, ug gisunog sila sa ibabaw sa halaran, ug gipasipalahan kini, sumala sa pulong ni Jehova nga gipadayag sa tawo sa Dios, nga nagpahibalo niining mga butanga. Nang magkagayo'y kaniyang sinabi, Anong monumento yaong aking nakikita? At isinaysay ng mga lalake ng bayan sa kaniya, Yao'y libingan ng lalake ng Dios, na nanggaling sa Juda, at itinanyag ang mga bagay na ito na iyong ginawa laban sa dambana sa Beth-el. Unya siya miingon: Unsa kanang monumento nga akong nakita? Ug ang mga tawo sa ciudad mingsugilon kaniya: Kana mao ang lubnganan sa tawo sa Dios, nga miabut gikan sa Juda, ug nagpahibalo niining mga butangan nga imong nabuhat batok sa halaran ni Beth-el. At kaniyang sinabi, Bayaan ninyo; huwag galawin ng sinoman ang mga buto niya. Sa gayo'y binayaan nila ang mga buto niya, na kasama ng mga buto ng propeta na nanggaling sa Samaria. Ug siya miingon: Pasagdi siya; ayaw pag-itugot nga bisan kinsa magabalhin sa iyang mga bukog. Busa iyang gipasagdan ang iyang mga bukog, uban sa mga bukog sa manalagna nga migula sa Samaria. At ang lahat na bahay naman sa mga mataas na dako na nangasa bayan ng Samaria, na ginawa ng mga hari sa Israel upang mungkahiin ang Panginoon sa galit, ay pinagaalis ni Josias, at ginawa sa mga yaon ang ayon sa lahat na gawa na kaniyang ginawa sa Beth-el. Ug ang tanang mga balay usab sa mga hatag-as nga dapit, nga diha sa mga ciudad sa Samaria, nga ginahimo sa mga hari sa Israel, aron sa paghagit sa kasuko ni Jehova, gikuha ni Josias, ug gibuhat kanila sumala sa tanan nga iyang gibuhat didto sa Beth-el. At kaniyang pinatay ang lahat na saserdote sa mga mataas na dako na nangandoon, sa ibabaw ng mga dambana, at sinunog ang mga buto ng mga tao sa mga yaon; at siya'y bumalik sa Jerusalem. Ug iyang gipamatay ang tanan nga mga sacerdote sa hatag-as nga dapit nga didto sa ibabaw sa mga halaran, ug gisunog ang mga bukog sa mga tawo sa ibabaw nila, ug siya mibalik ngadto sa Jerusalem. At iniutos ng hari sa buong bayan, na sinasabi, Ipagdiwang ninyo ang paskua sa Panginoon ninyong Dios, gaya ng nasusulat sa aklat na ito ng tipan. Ug ang hari nagsugo sa tibook katawohan, nga nagaingon: Bantayi ang pasko alang kang Jehova nga inyong Dios, sumala sa nahisulat niining basahon sa tugon. Tunay na hindi ipinagdiwang ang gayong paskua mula sa mga araw ng mga hukom na naghukom sa Israel, o sa lahat ng mga araw man ng mga hari sa Israel, o ng mga hari man sa Juda; Sa pagkamatuod walay nahimo sama sa maong pasko sukad sa mga adlaw sa mga maghuhukom nga nanaghukom sa Israel, ni sa tanang mga adlaw sa mga hari sa Israel, ni sa mga hari sa Juda; Kundi nang ikalabing walong taon ng haring Josias ay ipinagdiwang ang paskuang ito sa Panginoon sa Jerusalem. Apan sa ikanapulo ug walo ka tuig ni hari Josias kini nga pasko kang Jehova gihimo didto sa Jerusalem. Bukod dito'y sila na nakikipagsanggunian sa masamang espiritu, at ang mga manghuhula, at ang mga terap, at ang mga diosdiosan, at ang lahat na karumaldumal na natanawan sa lupain ng Juda, at sa Jerusalem, ay pinagaalis ni Josias, upang kaniyang matupad ang mga salita ng kautusan na nasusulat sa aklat na nasumpungan ni Hilcias na saserdote sa bahay ng Panginoon. Labut pa gikuha ni Josias ang mga tawo nga espiritista, ug ang mga salamangkero, ug ang mga gagmayng larawan, ug ang mga dios-dios, ug ang tanang mga dulumtanan nga nakita didto sa yuta sa Juda, ug sa Jerusalem, gisalikway ni Josias aron iyang matuman ang mga pulong sa Kasugoan nga nahisulat sa basahon nga nakaplagan ni Hilcias nga sacerdote sa balay ni Jehova. At walang naging hari na gaya niya na una sa kaniya, na bumalik sa Panginoon ng buong puso niya, at ng buong kaluluwa niya, at ng buong kapangyarihan niya, ayon sa buong kautusan ni Moises; ni may bumangon mang sumunod sa kaniya na gaya niya. Ug walay hari sa nanghiuna kaniya nga sama kaniya, nga mibalik kang Jehova uban ang bug-os niyang kasingkasing, ug uban ang bug-os niyang kalag, ug uban ang bug-os niyang gahum, sumala sa tibook Kasugoan ni Moises: ni sa ulahi niya may mitindog pa nga sama kaniya. Gayon ma'y hindi tinalikdan ng Panginoon ang bagsik ng kaniyang malaking pag-iinit, na ipinagalab ng kaniyang galit laban sa Juda, dahil sa lahat na pamumungkahi na iminungkahi ni Manases sa kaniya. Bisan pa niana, si Jehova wala mapuypoy gikan sa kabangis sa iyang dakung kaligutgut, diin ang iyang kasuko misilaub batok sa Juda, tungod sa tanang mga paghagit nga gihagit ni Manases kaniya. At sinabi ng Panginoon, Akin ding aalisin ang Juda sa aking paningin, gaya ng aking pagaalis sa Israel, at aking itatakuwil ang bayang ito na aking pinili, sa makatuwid baga'y ang Jerusalem, at ang bahay na aking pinagsabihan. Ang pangalan ko'y doroon. Ug si Jehova miingon: Ipahilayo ko usab ang Juda gikan sa akong panan-aw, ingon sa akong pagpahilayo sa Israel, ug isalikway ko kining ciudad nga akong gipili, bisan ang Jerusalem, ug ang balay nga niini ako miingon: Ang akong ngalan anha diha. Ang iba nga sa mga gawa ni Josias, at ang lahat na kaniyang ginawa, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda? Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Josias, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? Nang mga kaarawan niya, si Faraon-nechao na hari sa Egipto at umahon laban sa hari sa Asiria, sa ilog Eufrates: at ang haring Josias ay naparoon laban sa kaniya; at pinatay niya siya sa Megiddo, nang makita niya siya. Sa iyang mga adlaw si Faraon Nechao nga hari sa Egipto, mitungas batok sa hari sa Asiria ngadto sa suba sa Eufrates: ug ang hari nga si Josias miadto batok kaniya: ug si Faraon Nechao mipatay kaniya didto sa Megiddo sa iyang pagpakakita kaniya. At dinala siyang patay ng kaniyang mga lingkod sa isang karo, mula sa Megiddo at dinala siya sa Jerusalem, at inilibing siya sa kaniyang sariling libingan. At kinuha ng bayan ng lupain si Joachaz na anak ni Josias, at pinahiran ng langis siya, at ginawa siyang hari na kahalili ng kaniyang ama. Ug gitungtong siya nga patay sa iyang mga alagad diha sa usa ka carro sukad sa Megiddo, ug gidala siya ngadto sa Jerusalem, ug gilubong siya sa iyang kaugalingong lubnganan. Ug ang katawohan sa yuta mingkuha kang Joachaz, ang anak nga lalake ni Josias, ug gidihogan siya, ug gihimo siya nga hari ilis sa iyang amahan. Si Joachaz ay may dalawangput tatlong taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing tatlong buwan sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Amutal na anak ni Jeremias na taga Libna. Si Joachaz may kaluhaan ug tolo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari ug tolo ka bulan sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Hamutal, ang anak nga babaye ni Jeremias sa Libna. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, ayon sa lahat na ginawa ng kaniyang mga magulang. Ug iyang gibuhat ang dautan sa panan-aw ni Jehova, sumala sa gihimo sa iyang mga amahan. At inilagay ni Faraon-nechao siya sa pangawan sa Ribla, sa lupain ng Hamath, upang siya'y huwag makapaghari sa Jerusalem; at siningilan ang bayan ng isang daang talentong pilak, at isang talentong ginto. Ug gipabilanggo siya ni Faraon Nechao didto sa Ribla sa yuta sa Hamath, aron siya dili makahari sa Jerusalem; ug gipabuhis niya ang yuta sa usa ka gatus ka talento nga salapi, ug usa ka talento nga bulawan. At ginawa ni Faraon-nechao si Eliacim na anak ni Josias, na hari na kahalili ni Josias, na kaniyang ama, at pinalitan ang kaniyang pangalan ng Joacim: ngunit kaniyang dinala si Joachaz; at siya'y naparoon sa Egipto, at namatay roon. Ug si Eliacim gihimo ni Faraon Nechao nga hari, ang anak nga lalake ni Josias ilis ni Josias nga iyang amahan, ug giilisan ang iyang ngalan sa Joacim: apan iyang gikuha si Joachaz; ug miadto siya sa Egipto, ug namatay didto; At ibinigay ni Joacim ang pilak at ginto kay Faraon; ngunit kaniyang pinabuwis ang lupain upang magbigay ng salapi ayon sa utos ni Faraon; kaniyang siningil ang pilak at ginto ng bayan ng lupain, sa bawat isa ayon sa ipinabuwis niya upang ibigay kay Faraon-nechao. Ug gihatag ni Joacim ang salapi ug ang bulawan kang Faraon; apan iyang gipabuhisan ang yuta aron ihatag ang salapi sumala sa sugo ni Faraon; iyang gitigum ang salapi ug ang bulawan sa katawohan sa yuta, ang tagsatagsa sumala sa iyang buhis, aron ihatag kang Faraon Nechao. Si Joacim ay may dalawangput limang taon nang magpasimulang maghari: at siya'y nagharing labing isang taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Zebuda na anak ni Pedaia na taga Ruma. Kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon ni Joacim sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari sulod sa napulo ug usa ka tuig sa Jerusalem; ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Zebuda, anak nga babaye ni Pedaia sa Ruma. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, ayon sa lahat na ginawa ng kaniyang mga magulang. Ug iyang gibuhat ang dautan sa panan-aw ni Jehova, sumala sa tanan nga gihimo sa iyang mga amahan. Nang kaniyang mga kaarawan ay umahon si Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at si Joacim ay naging kaniyang alipin na tatlong taon: nang magkagayo'y bumalik siya at nanghimagsik laban sa kaniya. Sa iyang mga adlaw si Nabucodonosor, nga hari sa Babilonia, mitungas, ug si Joacim nahimo nga iyang alagad sa tolo ka tuig: unya siya misumbalik ug mialsa batok kaniya. At ang Panginoon ay nagsugo laban sa kaniya ng mga pulutong ng mga Caldeo, at ng mga pulutong ng mga taga Siria, at ng mga pulutong ng mga Moabita, at ng mga pulutong ng mga anak ni Ammon, at sinugo sila laban sa Juda upang lipulin ayon sa salita ng Panginoon, na kaniyang sinalita sa pamamagitan ng kaniyang mga lingkod na mga propeta. Ug si Jehova nagpadala batok kaniya ug mga panon sa mga Caldeahanon, ug mga panon sa mga Sirianhon, ug mga panon sa mga Moabnon, ug mga panon sa mga anak sa Ammon, ug gipadala sila batok sa Juda, aron laglagon kini, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi sa iyang mga alagad, nga mga manalagna. Tunay na sa utos ng Panginoon ay dumating ito sa Juda, upang alisin sila sa kaniyang paningin, dahil sa mga kasalanan ni Manases, ayon sa lahat niyang ginawa. Sa pagkamatuod, sumala sa sugo ni Jehova, kini midangat sa Juda, aron sa pagpapahawa kanila gikan sa iyang panan-aw tungod sa sala ni Manases, sumala sa tanan nga iyang gihimo, At dahil naman sa walang salang dugo na kaniyang ibinubo; sapagkat kaniyang pinuno ang Jerusalem ng walang salang dugo: at hindi pinatawad ng Panginoon. Ug tungod usab sa dugo sa mga inocente nga iyang giula; kay iyang gipuno ang Jerusalem sa dugo sa mga inocente: ug si Jehova wala mobuot sa pagpasaylo. Ang iba nga sa mga gawa ni Joacim, at ang lahat niyang ginawa, di ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Juda. Karon ang nahibilin sa mga buhat ni Joacim, ug ang tanan niyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? Sa gayo'y natulog si Joacim na kasama ng kaniyang mga magulang: at si Joachin na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Busa si Joacim, natulog uban sa iyang mga amahan: ug si Joachin nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. At ang hari sa Egipto ay hindi na bumalik pa mula sa kaniyang lupain: sapagkat sinakop ng hari ng Babilonia, mula sa batis ng Egipto hanggang sa ilog Eufrates, lahat na nauukol sa hari sa Egipto. Ug ang hari sa Egipto wala na mogula sa iyang yuta pag-usab; kay nakuha sa hari sa Babilonia sukad sa sapa sa Egipto ngadto sa suba sa Eufrates, ang tanan nga iya sa hari sa Egipto. Si Joachin ay may labing walong taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y naghari sa Jerusalem na tatlong buwan: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Neusta na anak na babae ni Elnathan na taga Jerusalem. Si Joachin may napulo ug walo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa totolo ka bulan didto sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Neusta ang anak nga babaye ni Elnathan sa Jerusalem. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, ayon sa lahat na ginawa ng kaniyang ama. Ug gibuhat niya ang dautan sa panan-aw ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat sa iyang amahan. Nang panahong yao'y ang mga lingkod ni Nabucodonosor, na hari sa Babilonia ay nagsiahon sa Jerusalem, at ang bayan ay nakubkob. Niadtong panahona ang mga alagad ni Nabucodonosor, nga hari sa Babilonia mitungas sa Jerusalem, ug gilibutan ang ciudad. At si Nabucodonosor, na hari sa Babilonia ay naparoon sa bayan, samantalang ang kaniyang mga lingkod ay nangakukulong. Ug si Nabucodonosor hari sa Babilonia, miadto sa ciudad, samtang nagalibut pa niana ang iyang mga alagad. At nilabas ni Joachin na hari sa Juda ang hari sa Babilonia, niya, at ng kaniyang ina, at ng kaniyang mga lingkod, at ng kaniyang mga prinsipe, at ng kaniyang mga pinuno: at kinuha siya ng hari ng Babilonia sa ikawalong taon ng kaniyang paghahari. Ug si Joachin, nga hari sa Juda, miadto sa hari sa Babilonia, siya, ug ang iyang inahan, ug ang iyang mga alagad, ug ang iyang mga principe, ug ang iyang mga punoan: ug siya gidakup sa hari sa Babilonia sa ikawalo ka tuig sa iyang paghari. At dinala niya mula roon ang lahat na kayamanan ng bahay ng Panginoon, at ang mga kayamanan ng bahay ng hari, at pinagputolputol ang lahat na kasangkapang ginto na ginawa ng haring Salomon sa templo ng Panginoon, gaya ng sinabi ng Panginoon. Ug iyang gidala gikan didto ang tanan nga mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa balay sa hari, ug gipanugmok ang tanan nga mga sudlanan nga bulawan, nga gihimo ni Salomon, ang hari sa Israel sa templo ni Jehova, sumala sa giingon ni Jehova. At kaniyang dinala ang buong Jerusalem, at ang lahat na prinsipe, at ang lahat na makapangyarihang lalake na may tapang, sa makatuwid baga'y sangpung libong bihag, at ang lahat na manggagawa at mangbabakal; walang nalabi liban sa mga pinakadukha sa bayan ng lupain. Ug iyang gibihag ang tibook Jerusalem, ug ang tanan nga mga principe, ug ang tanan nga mga gamhanang tawo sa kaisug, bisan ang napulo ka libo ka mga binihag, ug ang tanan nga mga batid sa bulohaton, ug ang mga panday sa puthaw; walay nahibilin, gawas ang labing kabus sa mga tawo sa yuta. At dinala niya si Joachin sa Babilonia; at ang ina ng hari, at ang mga asawa ng hari, at ang kaniyang mga pinuno, at ang mga pinakamahal sa lupain, ay dinala niya sa pagkabihag sa Babilonia mula sa Jerusalem. Ug iyang gidala ngadto sa Babilonia si Joachin; ug ang inahan sa hari, ug ang mga asawa sa hari, ug ang iyang mga punoan, ug ang mga kadagkuan sa mga tawo sa yuta, iyang gidala nga binihag gikan sa Jerusalem ngadto sa Babilonia. At ang lahat na makapangyarihang lalake na pitong libo, at ang mga manggagawa at ang mga mangbabakal na isang libo, lahat na sa kanila ay malakas at matalino sa pakikipagdigma, ay pinagdadalang bihag sa Babilonia ng hari. Ug ang tanang mga tawo sa gahum, may pito ka libo, ug ang mga batid sa bulohaton, ug ang mga panday sa puthaw, usa ka libo; silang tanan mabaskug ug maabtik sa gubat, bisan kanila ang hari sa Babilonia nagdala nga binihag ngadto sa Babilonia. At ginawa ng hari sa Babilonia na hari si Matanias na kapatid ng ama ni Joachin na kahalili niya, at binago ang kaniyang pangalan ng Sedecias. Ug ang hari sa Babilonia naghimo nga hari ilis kang Joachin kang Mathanias igsoon sa iyang amahan, ug giilisan ang ngalan niya sa ngalang Sedecias. Si Sedecias ay may dalawangput isang taon nang magpasimulang maghari, at siya'y nagharing labing isang taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Amutal na anak ni Jeremias na taga Libna. Si Sedecias may kaluhaan ug usa ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari sa napulo ug usa ka tuig sa Jerusalem; ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Amutal anak nga babaye ni Jeremias sa Libna. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, ayon sa lahat na ginawa ni Joachin. Ug gibuhat niya ang dautan sa panan-aw ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat ni Joachin. Sapagkat sa pamamagitan ng galit ng Panginoon ay nangyari sa Jerusalem at sa Juda, hanggang sa kaniyang itinaboy sila sa kaniyang harap: at si Sedecias ay nanghimagsik laban sa hari sa Babilonia. Kay tungod sa kasuko ni Jehova nahitabo kini sa Jerusalem ug sa Juda, hangtud nga iyang gipapahawa sila gikan sa iyang atubangan. Ug si Sedecias mialsa batok sa hari sa Babilonia. At nangyari nang ikasiyam na taon ng kaniyang paghahari sa ikasangpung buwan, nang ikasangpung araw ng buwan, na si Nabucodonosor na hari sa Babilonia ay naparoon, siya at ang buo niyang hukbo, laban sa Jerusalem, at humantong laban doon; at nagsipagtayo sila ng mga kuta sa palibot laban doon. Ug nahitabo sa ikasiyam ka tuig sa iyang paghari, sa ikanapulo ka bulan, sa ikanapulo ka adlaw sa bulan, nga si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia miabut, siya ug ang tibook niya nga kasundalohan, batok sa Jerusalem, ug mipahaluna batok niana; ug sila nagtukod ug mga kuta sa libut batok niana, Sa gayo'y nakubkob ang bayan hanggang sa ikalabing isang taon ng haring Sedecias. Busa ang ciudad gilibutan hangtud sa ikanapulo ug usa ka tuig ni hari Sedecias. Nang ikasiyam na araw ng ikaapat na buwan, ang kagutom ay lumala sa bayan, na anopat walang tinapay sa bayan ng lupain. Sa ikasiyam ka adlaw sa ikaupat ka bulan ang gutom midaku na sa ciudad, mao nga walay tinapay alang sa katawohan sa yuta. Nang magkagayo'y gumawa ng isang butas sa kuta ng bayan, at ang lahat na lalaking mangdidigma ay nagsitakas sa gabi sa daan ng pintuang-bayan sa pagitan ng dalawang kuta, na nasa siping ng halamanan ng hari (ang mga Caldeo nga ay nangasa tapat ng palibot ng bayan;) at ang hari ay yumaon sa daan ng Araba. Unya ang bahin sa kuta sa ciudad gibuhoan, ug ang tanang mga tawo sa gubat nangalagiw sa gabii sa alagianan nga ganghaan sa tunga sa duha ka kuta nga tupad sa tanaman sa hari, (karon ang mga Caldeahanon nagalibut na sa ciudad sa bisan diin); ug ang hari mikalagiw nga miagi sa dalan sa Araba. Ngunit hinabol ng hukbo ng mga Caldeo ang hari, at inabutan nila siya sa mga kapatagan ng Jerico: at ang buo niyang hukbo ay nangalat sa kaniya. Apan ang kasundalohan nga mga Caldeahanon minggukod sa hari, ug hing-apsan siya sa kapatagan sa Jerico; ug ang iyang tanang kasundalohan nanagkatibulaag gikan kaniya. Nang magkagayo'y kinuha nila ang hari at dinala nila siya sa hari sa Babilonia sa Ribla; at sila'y nangagbigay ng kahatulan sa kaniya. Unya ilang gidakup ang hari, ug gidala siya ngadto sa hari sa Babilonia ngadto sa Ribla; ug ilang gihukman siya. At kanilang pinatay ang mga anak ni Sedecias, sa harap ng kaniyang mga mata, at inukit ang mga mata ni Sedecias at siya'y nilagyan ng damal, at dinala siya sa Babilonia. Ug ilang gipatay ang mga anak nga lalake ni Sedecias sa iyang atubangan, ug gilusok ang mga mata ni Sedecias, ug gigapus siya sa talikala, ug gidala siya ngadto sa Babilonia. Nang ikalimang buwan nga, nang ikapitong araw ng buwan, na siyang ikalabing siyam na taon ng haring Nabucodonosor, na hari sa Babilonia, ay naparoon sa Jerusalem si Nabuzaradan na punong kawal ng bantay, na lingkod ng hari sa Babilonia. Karon sa ikalima ka bulan, sa ikapito ka adlaw sa bulan nga maoy ikanapulo ug siyam ka tuig ni hari Nabucodonosor, hari sa Babilonia, miabut sa Jerusalem si Nabuzaradan, ang capitan sa magbalantay, usa ka alagad sa hari sa Babilonia. At kaniyang sinunog ang bahay ng Panginoon, at ang bahay ng hari; at ang lahat na bahay sa Jerusalem, sa makatuwid baga'y bawat malaking bahay, ay sinunog niya ng apoy. Ug iyang gisunog ang balay ni Jehova, ug ang balay sa hari; ug ang tanan nga kabalayan sa Jerusalem, bisan ang tagsatagsa ka dagku nga balay, gisunog niya sa kalayo. At ibinagsak ang mga kuta ng Jerusalem sa palibot, ng buong hukbo ng mga Caldeo, na kasama ng punong kawal ng bantay. Ug gigun-ob ang kuta nga naglibut sa Jerusalem sa tibook kasundalohan sa mga Caldeahanon, nga diha uban sa capitan sa magbalantay. At ang nalabi na mga tao na naiwan sa bayan, at yaong nagsihiwalay, na nagsihilig sa hari sa Babilonia, at ang labi sa karamihan, ay dinalang bihag ni Nabuzaradan na punong kawal ng bantay. Ug ang katawohan nga nanghibilin sa ciudad, ug kadtong nanghimulag, nga nangahulog sa kamot sa hari sa Babilonia, ug ang salin sa panon sa katawohan, gipanagdala nga binihag ni Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay. Ngunit iniwan ng punong kawal ng bantay ang mga pinakadukha sa lupain upang maging maguubas at magbubukid. Apan gibilin sa capitan sa magbalantay ang labing kabus didto sa yuta aron mahimong magbalantay sa parrasan ug mga mag-uuma. At ang mga haliging tanso na nangasa bahay ng Panginoon, at ang mga tungtungan at ang dagatdagatan na tanso na nasa bahay ng Panginoon, ay dinurog ng mga Caldeo, at dinala ang tanso sa Babilonia. Ug ang mga haligi nga tumbaga nga dinha sa balay ni Jehova, ug ang mga salanggaan, ug ang tumbaga nga dagat-dagat nga diha sa balay ni Jehova, gipanugmok, sa mga Caldeahanon, ug gidala ang mga tumbaga niini ngadto sa Babilonia. At ang mga palayok, at ang mga pala, at ang mga gunting, at ang mga kutchara, at ang lahat na kasangkapan na tanso na kanilang ipinangangasiwa, ay kanilang dinala. Ug ang mga kolon, ug ang mga pala, ug ang mga igpapalong sa lamparahan, ug ang mga cuchara, ug ang tanan nga mga sudlanan nga tumbaga nga ilang ginagamit sa pag-alagad, ilang gipanagdala. At ang mga apuyan, at ang mga mangkok; na ang sa ginto, ay ginto, at ang sa pilak ay pilak, pinagdadala ng punong kawal ng bantay. Ug ang mga tunawan ug ang mga hunawanan, kadtong hinimo sa bulawan, diha sa bulawan, ug kadtong hinimo sa salapi, diha sa salapi gipanguha sa capitan sa magbalantay. Ang dalawang haligi, ang dagatdagatan, at ang mga tungtungan, na ginawa ni Salomon sa bahay ng Panginoon; ang tanso ng lahat ng kasangkapang ito ay walang timbang. Ang duha ka haligi, ang usa ka dagat-dagat, ug ang mga sanggaan, nga gihimo ni Salomon alang sa balay ni Jehova, ang tumbaga sa tanan niining mga sudlanan dili arang matimbang. Ang taas ng isang haligi ay labing walong siko, at isang kapitel na tanso ang nasa dulo niyaon; at ang taas ng kapitel ay tatlong siko, na may yaring lambat at mga granada sa kapitel sa palibot, lahat ay tanso; at mayroong gaya ng mga ito ang ikalawang haligi na may yaring lambat. Ang gitas-on sa usa ka haligi napulo ug walo ka maniko, ug ang usa ka ulo-ulo nga tumbaga diha sa ibabaw niini; ug ang gitas-on sa ulo-ulo totolo ka maniko, lakip ang buhat-nga-linala ug mga granada nga milukop sa ulo-ulo, tumbaga ang tanan: ug sama niini ang ikaduha ka haligi dihay buhat-nga-linala; At kinuha ng punong kawal ng bantay si Saraias na dakilang saserdote, at si Sophonias na ikalawang saserdote, at ang tatlong tagatanod-pinto: Ug gidala sa capitan sa magbalantay si Seraias nga punoan sa sacerdote, ug si Sophonias ang ikaduhang sacerdote, ug ang tolo ka magbalantay sa bakanan: At sa bayan ay kumuha siya ng isang pinuno na inilagay sa mga lalaking mangdidigma: at limang lalake sa kanila na nakakita ng mukha ng hari na nangasumpungan sa bayan: at ang kalihim, ang punong kawal ng hukbo, na humusay ng bayan ng lupain; at anim na pung lalake ng bayan ng lupain, na nangasumpungan sa bayan. Ug gikan sa ciudad gikuha niya ang usa ka punoan nga sinaligan sa mga tawo sa gubat; ug ang lima ka tawo nga gikan kanila nga nakakita sa nawong sa hari, nga hikaplagan diha sa ciudad; ug ang escriba, ang capitan sa panon, nga maoy nagpatigum sa katawohan sa yuta; ug kan-uman ka tawo sa katawohan sa yuta nga hingkaplagan sa ciudad. At kinuha sila ni Nabuzaradan na punong kawal ng bantay, at dinala sila sa hari sa Babilonia sa Ribla. Ug sila gikuha ni Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay, ug gidala ngadto sa hari sa Babilonia sa Ribla. At sinaktan sila ng hari sa Babilonia, at pinatay sila sa Ribla, sa lupain ng Hamath. Sa gayo'y dinala ang Juda na bihag mula sa kaniyang lupain. Ug gipanamaran sila sa hari sa Babilonia, ug gipamatay sila didto sa Ribla sa yuta sa Hamath. Busa ang Juda gidala nga binihag gikan sa iyang yuta. At tungkol sa bayan na naiwan sa lupain ng Juda, na iniwan ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, ay sa mga yaon ginawa niyang tagapamahala si Gedalias na anak ni Ahicam, na anak ni Saphan. Ug mahitungod sa katawohan nga nahibilin sa yuta sa Juda, nga gibiyaan ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, kanila si Gedalias gihimo niya nga gobernador, ang anak nga lalake ni Ahicam, anak nga lalake ni Saphan. Nang mabalitaan nga ng lahat ng pinuno ng mga hukbo, nila, at ng kanilang mga lalake, na ginawang tagapamahala si Gedalias ng hari sa Babilonia, ay nagsiparoon sila kay Gedalias sa Mizpa, sa makatuwid bagay si Ismael na anak ni Nathanias, at si Johanan na anak ni Carea, at si Saraia na anak ni Tanhumet, na Netofatita, at si Jaazanias na anak ng Maachateo, sila at ang kanilang mga lalake. Karon sa pagkadungog sa tanan nga mga capitan sa kasundalohan, sila ug ang ilang mga tawo, nga gihimo sa hari sa Babilonia si Gedalias nga gobernador, ming-adto sila kang Gedalias sa Mizpa, bisan si Ismael ang anak nga lalake ni Nathanias, ug si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug si Seraia ang anak nga lalake ni Tanhumeth nga Netofitanhon, ug si Jaazanias ang anak nga lalake sa Maachathanon, sila ug ang ilang mga tawo. At si Gedalias ay sumampa sa kanila at sa kanilang mga lalake, at nagsabi sa kanila, Kayo'y huwag mangatakot ng dahil sa mga lingkod ng mga Caldeo: magsitahan kayo sa lupain, at kayo'y magsipaglingkod sa hari sa Babilonia, at ikabubuti ninyo. Ug si Gedalias nanumpa kanila ug sa ilang mga tawo, ug miingon kanila: Ayaw kahadlok tungod sa mga alagad sa mga Caldeahanon: Pumuyo kamo sa yuta, ug mag-alagad sa hari sa Babilonia, ug kana mamaayo kaninyo. Ngunit nangyari nang ikapitong buwan, na si Ismael na anak ni Nathanias, na anak ni Elisama, na mula sa lahing hari, at sangpung lalake na kasama niya, ay naparoon, at sinaktan si Gedalias, na anopat namatay, at ang mga Judio at ang mga Caldeo, na mga kasama niya sa Mizpa. Apan nahitabo sa ikapito ka bulan nga si Ismael ang anak nga lalake ni Nathanias ang anak nga lalake ni Elisama, sa harianong kaliwat, miabut nga inubanan sa napulo ka tawo niya, ug gisamaran si Gedalias, mao nga siya namatay, ug ang mga Judio ug ang mga Caldeahanon nga diha uban kaniya sa Mizpa. At ang buong bayan, maliit at gayon din ang malaki, at ang mga pinuno ng hukbo, ay nagsitindig, at nagsiparoon sa Egipto; sapagkat sila'y nangatakot sa mga Caldeo. Ug ang tibook katawohan, gagmay ug dagku, ug ang mga capitan sa kasundalohan, ming-alsa ug ming-adto sa Egipto; kay sila nangahadlok sa mga Caldeahanon. At nangyari nang ikatatlongput pitong taon ng pagkabihag ni Joachin na hari sa Juda, nang ikalabing dalawang buwan, nang ikadalawangput pitong araw ng buwan, na si Evil-merodach na hari sa Babilonia, nang taon na siya'y magpasimulang maghari, ay itinaas ang ulo ni Joachin na hari sa Juda sa bilangguan; Ug nahitabo sa ikakatloan ug pito ka tuig sa pagkabihag ni Joachin ang hari sa Juda, sa ikanapulo ug duha ka bulan, sa ikakaluhaan ug pito ka adlaw sa bulan, nga si Ebilmerodach nga hari sa Babilonia, sa tuig nga siya nagsugod sa paghari, iyang gibuhian si Joachin nga hari sa Juda, gikan sa bilanggoan; At siya'y nagsalita na may kagandahang loob sa kaniya, at inilagay ang kaniyang luklukan sa itaas ng luklukan ng mga hari na kasama niya sa Babilonia. Ug siya misulti nga maloloy-on kaniya, ug gibutang ang iyang trono labaw sa trono sa mga hari nga diha uban kaniya sa Babilonia, At kaniyang pinalitan ang kaniyang damit na pagkabihag. At kumain si Joachin ng tinapay sa harap niya na palagi sa lahat ng kaarawan ng kaniyang buhay. Ug giilisan ang iyang mga bisti sa bilanggoan. Ug si Joachin nagkaon sa tinapay sa atubangan niya sa kanunay sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi: Si Adam, si Seth, si Enos; Si Adam, Set, Enos, Si Cainan, si Mahalaleel, si Jared; Cainan, Mahalaleel, Jared, Si Enoch, si Mathusalem, si Lamech, Enoc, Matusalem, Lamech, Si Noe, si Sem, si Cham, at si Japhet. Noe, Sem, Cham, ug Japhet. Ang mga anak ni Japhet: si Gomer, at si Magog, at si Dadai, at si Javan, at si Tubal, at si Mesec, at si Tiras. Ang mga anak nga lalake ni Japhet: si Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Mesec, ug Thiras. At ang mga anak ni Gomer: si Askenaz at si Riphath, at si Thogorma. Ang mga anak nga lalake ni Gomer: si Azkenaz, ug si Riphat, ug si Thogarma. At ang mga anak ni Javan: si Elisa, at si Tharsis, si Chithim at si Dodanim. Ug ang mga anak nga lalake ni Javan; si Elisa ug si Tharsis, Kitim, ug si Dodanim. Ang mga anak ni Cham: si Chus, at si Misraim, si Phuth, at si Canaan. Ang mga anak nga lalake ni Cham: si Chus, Misraim, Put ug si Canaan, At ang mga anak ni Chus: si Seba, at si Havila, at si Sabtha, at si Racma, at si Sabtecha. At ang mga anak ni Racma: si Seba, at si Dedan. Ug ang mga anak nga lalake ni Chus: si Seba, ug si Havilla, Sabtha, Raema, ug si Sabtecha. Ug ang mga anak nga lalake ni Raema: si Seba ug si Dedan. At naging anak ni Chus si Nimrod: siya ang nagpasimulang naging makapangyarihan sa lupa. Ug si Chus nanganak kang Nimrod; nagsugod siya sa pagkamakusganon sa yuta. At naging anak ni Misraim si Ludim, at si Ananim, at si Laabim, at si Nephtuim, Ug si Mizraim nanganak kang Ludim, ug kang Anamim, ug kang Laabim, ug kang Nephtuim, At si Phetrusim, at si Chasluim (na pinanggalingan ng mga Filisteo), at si Caphtorim. Ug kang Phatrusim ug Casluim, (diin gumikan ang mga Filistehanon), ug Caphtorim. At naging anak ni Canaan si Sidon, na kaniyang panganay, at si Heth, Ug si Canaan nanganak kang Sidon nga iyang kamagulangan, ug kang Heth. At ang Jebuseo, at ang Amorrheo, at ang Gergeseo, Ug ang Jebusehanon, ug ang Amorehanon, ug ang Gergesehanon, At ang Heveo, at ang Araceo, at ang Sineo, Ug ang Hebehanon ug ang Arcehanon, ug ang Cinehanon; At ang Arvadeo, at ang Samareo, at ang Hamatheo. Ug ang Arabadehanon, ug ang Semarehanon, ug ang Hamotehanon. Ang mga anak ni Sem: si Elam, at si Assur, at si Arphaxad, at si Lud, at si Aram, at si Hus, at si Hul, at si Gether, at si Mesec. Ang mga anak nga lalake ni Sem: Elam, Assur, Arphaxad, Lud, Aram, Hus, Hul, Gether, ug Mesec, At naging anak ni Arphaxad si Sela, at naging anak ni Sela si Heber. Ug si Arphaxad nanganak kang Sela, ug si Sela nanganak kang Heber. At si Heber ay nagkaanak ng dalawang lalake: ang pangalan ng isa'y Peleg; sapagkat sa kaniyang mga kaarawan ay nakalatan ng tao ang lupa; at ang pangalan ng kaniyang kapatid ay Joctan. Ug kang Heber natawo ang duha ka anak nga lalake: ang ngalan sa usa mao si Peleg; kay sa iyang mga adlaw ang yuta nabahin; ang ngalan sa iyang igsoon nga lalake mao si Joctan. At naging anak ni Joctan si Elmodad, at si Seleph, at si Asarmaveth, at si Jera, Ug si Joctan nanganak kang Elmodad, ug kang Seleph, ug kang Asarmabeth, ug kang Jera, At si Adoram, at si Uzal, at si Dicla; Ug kang Adoram, ug Uzal ug Dicla, At si Hebal, at si Abimael, at si Seba; Ug Ebal, Abimael, ug Seba, At si Ophir, at si Havila, at si Jobab. Lahat ng ito'y mga anak ni Joctan. Ug Ophir, ug Havila, ug Jobab. Kining tanan mga anak nga lalake ni Joctan. Si Sem, si Arphaxad, si Sela; Sem, Arphaxad, Sela, Si Heber, si Peleg, si Reu; Heber, Peleg, Reu, Si Serug, si Nachor, si Thare; Serug, Nachor, Thare, Si Abram, (na siyang Abraham.) Abram (mao si Abraham). Ang mga anak ni Abraham: si Isaac, at si Ismael. Ang mga anak nga lalake ni Abraham mao si Isaac ug si Ismael. Ito ang kanilang mga lahi: ang panganay ni Ismael, si Nabajot; saka si Cedar, at si Adbeel, at si Misam, Kini mao ang ilang mga kaliwatan: ang kamagulangan ni Ismael, si Nabajoth; unya si Cedar, ug si Adbeel, ug si Misam, Si Misma, at si Duma, si Maasa; si Hadad, at si Thema, Misma, ug si Duma, Maasa, Hadad, ug si Thema; Si Jetur, si Naphis, at si Cedma. Ito ang mga anak ni Ismael. Jetur, Naphis ug Cedma. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Ismael. At ang mga anak ni Cethura, na babae ni Abraham: kaniyang ipinanganak si Zimram, at si Jocsan, at si Medan, at si Madian, at si Isbac, at si Sua. At ang mga anak ni Jocsan: si Seba, at si Dan. Ug ang mga anak nga lalake ni Cethura, nga puyo-puyo ni Abraham: siya nanganak kang Zimram, ug Jocsan, ug Medan, ug Madian, ug Isba, ug Sua. Ug ang mga anak nga lalake ni Jocsan: si Seba, ug si Dedan. At ang mga anak ni Madian: si Epha, at si Epher, at si Henoch, at si Abida, at si Eldaa. Lahat ng ito'y mga anak ni Cethura. Ug ang mga anak nga lalake ni Madian: Epha, ug Epher, ug Henoch, ug si Abida, ug Eldaa. Kining tanan mao ang mga anak nga lalake ni Cethura. At naging anak ni Abraham si Isaac. Ang mga anak ni Isaac: si Esau, at si Israel. Ug si Abraham nanganak kang Isaac. Ang mga anak nga lalake ni Isaac: Si Esau ug si Israel. Ang mga anak ni Esau: si Eliphas, si Rehuel, at si Jeus, at si Jalam, at si Cora. Ang mga anak nga lalake ni Esau: Si Eliphas, Rehuel, Jeus, Jalam, ug Core. Ang mga anak ni Eliphas: si Theman, at si Omar, si Sephi, at si Gatham, si Chenas, at si Timna, at si Amalec. Ang mga anak nga lalake ni Eliphas: Theman, ug Omar, Sephi, ug Hatham, ug Chenas, ug Timna ug Amalec. Ang mga anak ni Rehuel: si Nahath, si Zera, si Samma, at si Mizza. Ang mga anak nga lalake ni Rehuel: Si Nahath, Zera, Samma, ug Mizza. At ang mga anak ni Seir: si Lotan at si Sobal at si Sibeon at si Ana, at si Dison at si Eser at si Disan. Ang mga anak nga lalake ni Seir: Si Lotan, ug Sobal, ug Sibeon, ug Ana, ug Dison, ug Eser ug Disan. At ang mga anak ni Lotan: si Hori at si Homam: at si Timna ay kapatid na babae ni Lotan. Ug ang mga anak nga lalake ni Lotan: si Hori, ug Homam; ug si Timna, igsoon nga babaye ni Lotan. Ang mga anak ni Sobal: si Alian at si Manahach at si Ebal, si Sephi at si Onam. At ang mga anak ni Sibeon: si Aia at si Ana. Ang mga anak nga lalake ni Sobal: si Alian, ug si Manahach ug si Ebal, ug si Sephi, ug Onan. Ug ang mga anak nga lalake ni Zibeon: si Aia, ug si Ana. Ang mga anak ni Ana: si Dison. At ang mga anak ni Dison: si Hamran at si Hesban at si Ithran at si Cheran. Ang mga anak nga lalake ni Ana: si Dison, ug ang mga anak nga lalake ni Dison: si Hamran, ug Hesban ug Ithran, ug Cheran. Ang mga anak ni Eser: si Bilham, at si Zaavan, at si Jaacan. Ang mga anak ni Disan: si Hus at si Aran. Ang mga anak nga lalake ni Eser: si Bilhan, ug Zaavan, ug Jaacan. Ang mga anak nga lalake ni Disan: si Hus ug Aran. Ang mga ito nga ang mga hari na nagsipaghari sa lupain ng Edom bago naghari ang sinomang hari sa mga anak ni Israel: si Belah na anak ni Beor: at ang pangalan ng kaniyang bayan ay Dinaba. Karon mao kini ang mga hari nga naghari sa Edom, sa wala pay hari nga naghari sa mga anak sa Israel: si Belah ang anak nga lalake ni Beor; ug ang ngalan sa iyang lungsod Dinaba. At namatay si Belah, at si Jobab na anak ni Zera na taga Bosra ay naghari na kahalili niya. Ug si Belah namatay, ug si Jobab ang anak nga lalake ni Zera sa Bosra naghari ilis kaniya. At namatay si Jobab, at si Husam sa lupain ng mga Themaneo ay naghari na kahalili niya. Ug si Jobab namatay, ug si Husam sa yuta sa mga Themanhon naghari ilis kaniya. At namatay si Husam, at si Adad na anak ni Bedad na sumakit kay Madian sa parang ng Moab, ay naghari na kahalili niya; at ang pangalan ng kaniyang bayan ay Avith. Ug si Husam namatay, ug si Adad anak nga lalake ni Bedad, nga midaug kang Madian sa kapatagan sa Moab, naghari ilis kaniya; ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Avith. At namatay si Adad, at si Samla na taga Masreca ay naghari na kahalili niya. Ug si Adad namatay, ug si Samla sa Masreca maoy naghari ilis kaniya. At namatay si Samla, at si Saul na taga Rehoboth sa tabi ng Ilog ay naghari na kahalili niya. Ug si Samla namatay, ug si Saul sa Rehobot tupad sa Suba naghari ilis kaniya. At namatay si Saul, at si Baal-hanan na anak ni Achbor ay naghari na kahalili niya. Ug namatay si Saul, ug si Baal-hanan anak nga lalake ni Achbor naghari ilis kaniya. At namatay si Baal-hanan, at si Adad ay naghari na kahalili niya; at ang pangalan ng kaniyang bayan ay Pai: at ang pangalan ng kaniyang asawa ay Meetabel, na anak na babae ni Matred, na anak na babae ni Me-zaab. Ug si Baal-hanan namatay, ug si Adad naghari ilis kaniya; ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Pai: ug ang ngalan sa iyang asawa mao si Mehetabel, anak nga babaye ni Matred, ang anak nga babaye ni Mesahab. At namatay si Adad. At ang mga pangulo ng Edom: ang pangulong Timna, ang pangulong Alia, ang pangulong Jetheh; Ug si Adad namatay. Ug ang pangulo sa Edom mao si pangulo Timna, pangulo Alba, pangulo Jetet, Ang pangulong Oholibama, ang pangulong Ela, ang pangulong Phinon; Si pangulo Aholibama, pangulo Ela, pangulo Pinon, Ang pangulong Chenaz, ang pangulong Theman, ang pangulong Mibzar; Si pangulo Kenas, pangulo Teman, pangulo Mibzar, Ang pangulong Magdiel, ang pangulong Iram. Ito ang mga pangulo ng Edom. Si pangulo Magdiel, pangulo Iram. Kini mao ang mga pangulo sa Edom. Ito ang mga anak ni Israel: si Ruben, si Simeon, si Levi, at si Juda, at si Issachar, at si Zabulon; Kini mao ang mga anak nga lalake ni Israel: si Ruben, Simeon, Levi, Juda, Issachar, Zabulon. Si Dan, si Jose, at si Benjamin, si Neftali, si Gad at si Aser. Si Dan, Jose, Benjamin, Nephtali, Gad, ug Aser. Ang mga anak ni Juda: si Er, at si Onan, at si Sela: na siyang tatlong ipinanganak sa kaniya ng anak na babae ni Sua, na Cananea. At si Er, na panganay ni Juda, ay masama sa paningin ng Panginoon; at pinatay niya siya. Ang mga anak nga lalake ni Juda: Er, ug Onam, ug Sela; ang maong totolo natawo kaniya kang Sua ang taga-Canaan. Ug si Er, kang Juda nga kamagulangan, dautan sa pagtan-aw ni Jehova; ug iyang gipatay siya. At ipinanganak sa kaniya ni Thamar na kaniyang manugang na babae si Phares at si Zara. Lahat na anak ni Juda ay lima. Ug si Tamar nga iyang umagad nga babaye nanganak kaniya kang Pares ug Sara. Ang tanang anak nga lalake ni Juda lima. Ang mga anak ni Phares: si Hesron at si Hamul. Ang mga anak nga lalake ni Pares: si Hesron ug Hamul. At ang mga anak ni Zara: si Zimri, at si Ethan, at si Heman, at si Calcol, at si Darda: lima silang lahat. Ug ang mga anak nga lalake ni Sara: si Simri, ug Ethan, ug Heman, ug Calcol, ug Dara; ang tanan lima. At ang mga anak ni Carmi: si Achar, na mangbabagabag ng Israel, na gumawa ng pagsalangsang sa itinalagang bagay. Ug ang mga anak nga lalake ni Carmi: si Achar, ang magsasamok sa Israel nga naghimo sa usa ka paglapas sa hinalad nga mga butang. At ang mga anak ni Ethan: si Azaria. Ug ang anak nga lalake ni Ethan: si Asaria. Ang mga anak naman ni Hesron, na mga ipinanganak sa kaniya: si Jerameel, at si Ram, at si Chelubai. Ang mga anak nga lalake usab ni Hesron nga natawo kaniya: si Jerameel, Ram, ug Chelubai. At naging anak ni Ram si Aminadab; at naging anak ni Aminadab si Nahason, na prinsipe ng mga anak ng Juda; Ug si Ram nanganak kang Aminadab, ug si Aminadab nanganak kang Nahason, principe sa mga anak sa Juda; At naging anak ni Nahason si Salma, at naging anak ni Salma si Booz; Ug si Nahason nanganak kang Salma, ug si Salma nanganak kang Booz. At naging anak ni Booz si Obed, at naging anak ni Obed si Isai; Ug si Booz nanganak kang Obed, ug si Obed nanganak kang Isai. At naging anak ni Isai ang kaniyang panganay na si Eliab, at si Abinadab ang ikalawa, at si Sima ang ikatlo; Ug si Isai nanganak sa iyang kamagulangan nga si Eliab, ug si Abinadab ang ikaduha, ug si Sima, ang ikatolo, Si Nathanael ang ikaapat, si Radai ang ikalima; Si Nathanael ang ikaupat, si Radai ang ikalima. Si Osem ang ikaanim, si David ang ikapito: Si Osem ang ikaunom, si David ang ikapito; At ang kanilang mga kapatid na babae si Sarvia at si Abigail. At ang mga naging anak ni Sarvia; si Abisai, at si Joab, at si Asael, tatlo. Ug ang ilang mga igsoon nga mga babaye si Sarvia ug si Abigail. Ug ang mga anak nga lalake ni Sarvia totolo; si Abisai, ug Joab, ug Asael. At ipinanganak ni Abigail si Amasa: at ang ama ni Amasa ay si Jether na Ismaelita. Ug si Abigail nanganak kang Amasa; ug ang amahan ni Amasa si Jeter, Ismaelihanon. At nagkaanak si Caleb na anak ni Hesron kay Azuba na asawa niya, at kay Jerioth: at ang mga ito ang kaniyang mga anak: si Jeser, at si Sobad, at si Ardon. Ug si Caleb ang anak nga lalake ni Hesron nanganak ug mga anak kang Azubah nga iyang asawa, ug kang Jerioth; ug kini ang iyang mga anak nga lalake: si Jeser, ug Sobad, ug Ardon. At namatay si Azuba, at nagasawa si Caleb kay Ephrata, na siyang nanganak kay Hur sa kaniya. Ug si Azubah namatay, ug gipangasawa ni Caleb si Ephrata nga nananganak kaniya kang Hur. At naging anak ni Hur si Uri, at naging anak ni Uri si Bezaleel. Ug si Hur nanganak kang Uri, ug si Uri nanganak kang Bezalel. At pagkatapos ay sumiping si Hesron sa anak na babae ni Machir na ama ni Galaad; na siya niyang naging asawa, nang siya'y may anim na pung taong gulang; at ipinanganak niya si Segub sa kaniya. Ug unya si Hesron miadto sa anak nga babaye ni Machir amahan ni Galaad, nga iyang gipangasawa sa kanuman ang iyang panuigon; ug kaniya nanganak siya kang Segub. At naging anak ni Segub si Jair, na nagkaroon ng dalawang put tatlong bayan sa lupain ng Galaad. Ug si Segub nanganak kang Jair, nga may kaluhaan ug tolo ka mga lungsod sa yuta sa Galaad. At sinakop ni Gesur at ni Aram ang mga bayan ni Jair sa kanila, pati ng Cenath, at ang mga nayon niyaon, sa makatuwid baga'y anim na pung bayan. Lahat ng ito'y mga anak ni Machir na ama ni Galaad. Ug gikuha ni Gesur ug Aram ang mga lungsod ni Jair gikan kanila, lakip ang Cenath, ug ang mga balangay niini bisan ang kan-uman ka mga lungsod. Kining tanan mga anak nga lalake ni Machir nga amahan ni Galaad. At pagkamatay ni Hesron sa Caleb-ephrata ay ipinanganak nga ni Abia na asawa ni Hesron sa kaniya si Ashur na ama ni Tecoa. Ug sa tapus niana si Hesron namatay didto sa Caleb-Ephrata, unya si Abia nga asawa ni Hesron nanganak kaniya kang Ashur ang amahan ni Tecoa. At ang mga anak ni Jerameel na panganay ni Hesron ay si Ram ang panganay, at si Buna, at si Orem, at si Osem, si Achia. Ug ang mga anak nga lalake ni Jerameel ang kamagulangan ni Hesron mao si Ram, ang kamagulangan, ug Buna, ug Orem, ug Osem, ug Achia. At si Jerameel ay nagasawa ng iba, na ang pangalan ay Atara; siya ang ina ni Onam. Ug si Jerameel may laing asawa, nga ginganlan si Atara; siya maoy inahan ni Onam. At ang mga anak ni Ram na panganay ni Jerameel ay si Maas, at si Jamin, at si Acar. Ug ang mga anak nga lalake ni Ram ang kamagulangan ni Jerameel mao si Maas, ug si Jamin ug si Acar. At ang mga anak ni Onam ay si Sammai, at si Jada. At ang mga anak ni Sammai: si Nadab, at si Abisur. Ug ang mga anak nga lalake ni Onam mao si Sammai, ug si Jada. Ug ang mga anak nga lalake ni Sammai: mao si Nadab, ug si Abisur. At ang pangalan ng asawa ni Abisur ay Abihail; at ipinanganak niya sa kaniya si Aban, at si Molib. Ug ang ngalan sa asawa ni Abisur mao si Abihail; ug nanganak siya kaniya kang Aban, ug Molib. At ang mga anak ni Nadab: si Seled, at si Aphaim: ngunit si Seled ay namatay na walang anak. Ug ang mga anak nga lalake ni Nadab; mao si Seled ug Aphaim. Apan si Seled namatay nga walay mga anak. At ang mga anak ni Aphaim: si Isi. At ang mga anak ni Isi; si Sesan. At ang mga anak ni Sesan: si Alai. Ug ang mga anak nga lalake ni Aphaim mao si Isi; ug ang anak nga lalake ni Isi: si Sesam; ug ang anak nga lalake ni Sesam mao si Alai. At ang mga anak ni Jada, na kapatid ni Sammai: si Jether, at si Jonathan: at si Jether ay namatay na walang anak. Ug ang mga anak nga lalake ni Jada igsoon nga lalake ni Sammai: si Jether, ug si Jonathan. Ug si Jether namatay nga walay mga anak. At ang mga anak ni Jonathan: si Peleth, at si Zaza. Ito ang mga anak ni Jerameel. Ug ang mga anak nga lalake ni Jonathan: si Peleth ug si Zaza. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Jerameel. Si Sesan nga ay hindi nagkaanak ng mga lalake, kundi mga babae. At si Sesan ay may isang alipin na taga Egipto, na ang pangalan ay Jarha. Karon si Sesan walay mga anak nga lalake, apan may mga anak nga babaye. Ug si Sesan may usa ka alagad, usa ka taga-Egipto, nga ginganlan si Jarha. At pinapagasawa ni Sesan ang kaniyang anak na babae kay Jarha na kaniyang alipin at ipinanganak niya si Athai sa kaniya. Ug gipaasawa ni Sesan ang iyang anak nga babaye kang Jarha nga iyang alagad; ug nanganak kang Athai. At naging anak ni Athai si Nathan, at naging anak ni Nathan si Zabad; Ug si Athai nanganak kang Nathan, ug si Nathan nanganak kang Zabad, At naging anak ni Zabad si Ephlal, at naging anak ni Ephlal, si Obed. Ug si Zabad nanganak kang Ephlal, ug si Ephlal nanganak kang Obed, At naging anak ni Obed si Jehu, at naging anak ni Jehu si Azarias; Ug si Obed nanganak kang Jehu, ug si Jehu nanganak kang Azarias, At naging anak ni Azarias si Heles, at naging anak ni Heles si Elasa; Ug si Azarias nanganak kang Heles, ug si Heles nanganak kang Elasa, At naging anak ni Elasa si Sismai, at naging anak ni Sismai si Sallum; Ug si Elasa nanganak kang Sismai, ug si Sismai nanganak kang Sallum, At naging anak ni Sallum si Jecamia, at naging anak ni Jecamia si Elisama. Ug si Sallum nanganak kang Jecamia, ug si Jecamia nanganak kang Elisama. At ang mga anak ni Caleb na kapatid ni Jerameel ay si Mesa na kaniyang panganay, na siyang ama ni Ziph; at ang mga anak ni Maresa na ama ni Hebron. Ug ang mga anak nga lalake ni Caleb nga igsoon ni Jerameel mao si Mesa nga iyang kamagulangan nga maoy amahan ni Ziph; ug ang mga anak nga lalake ni Maresa nga amahan ni Hebron. At ang mga anak ni Hebron: si Core, at si Thaphua, at si Recem, at si Sema. Ug ang mga anak nga lalake ni Hebron; mao si Core, ug Thaphua ug Recem, ug Sema. At naging anak ni Sema si Raham, na ama ni Jorcaam; at naging anak ni Recem si Sammai. Ug si Sema nanganak kang Raham, ang amahan ni Jorcaam; ug si Recem nanganak kang Sammai. At ang anak ni Sammai ay si Maon; at si Maon ay ama ni Beth-zur. Ug ang anak nga lalake ni Sammai mao si Maon ang amahan ni Beth-zur. At ipinanganak ni Epha, na babae ni Caleb, si Haran, at si Mosa, at si Gazez: at naging anak ni Haran si Gazez. Ug si Epha, nga puyo-puyo ni Caleb, nanganak kang Haran, ug kang Mosa, ug kang Gazez; ug si Haran nanganak kang Gazez. At ang mga anak ni Joddai: si Regem, at si Jotham, at si Gesan, at si Pelet, at si Epha, at si Saaph. Ug ang mga anak nga lalake ni Joddai; si Regem, ug si Jotham, ug si Gesan, ug si Pelet, ug si Epho ug si Saaph. Ipinanganak ni Maacha, na babae ni Caleb, si Sebet, at si Thirana. Si Maacha nga puyo-puyo ni Caleb, nanganak kang Sebet ug kang Thirana. Ipinanganak din niya si Saaph na ama ni Madmannah, si Seva na ama ni Macbena, at ang ama ni Ghiba; at ang anak na babae ni Caleb ay si Acha. Siya nanganak usab kang Saaph, amahan ni Madmannah, ug kang Seva, amahan ni Macbena, ug amahan ni Ghiba. Ug si Achsa maoy anak nga babaye ni Caleb. Ito ang mga naging anak ni Caleb, na anak ni Hur, na panganay ni Ephrata: si Sobal na ama ni Chiriath-jearim; Kini mao ang mga anak nga lalake ni Caleb, anak nga lalake ni Hur, ang kamagulangan ni Ephrata: si Sobal, amahan ni Chiriath-jearim; Si Salma na ama ni Bethlehem, si Hareph na ama ni Beth-gader. Si Salma ang amahan ni Bethlehem; si Hareph ang amahan ni Bethgader. At si Sobal na ama ni Chiriath-jearim ay nagkaanak; si Haroeh, na kalahati ng mga Manahethita. Ug si Sobal ang amahan ni Chiriath-jearim may mga anak nga lalake: ang mga Haroeh katunga sa mga Manahethihanon. At ang mga angkan ni Chiriath-jearim: ang mga Ithreo, at ang mga Phuteo, at ang mga Samateo, at ang mga Misraiteo; na mula sa kanila ang mga Soratita at ang mga Estaolita. Ug ang mga panimalay sa Chiriath-jearim: ang mga Ithrehanon, ang mga Phutehanon, ug ang mga Samathhanon, ug ang mga Misraitehanon; kanila nanggula ang mga Soratitahanon ug ang mga Estaolitahanon. Ang mga anak ni Salma: ang Bethlehem, at ang mga Netophatita, ang Atroth-beth-joab, at ang kalahati ng mga Manahethita, ang mga Soraita. Ang mga anak nga lalake ni Sama: si Beth-lehem, ug ang mga Nethophatihanon ug ang mga Atarotbetjoab, ug katunga sa mga Manajetitahanon ang mga Soraitahanon. At ang mga angkan ng mga kalihim na nagsisitahan sa Jabes: ang mga Thiratheo, ang mga Simatheo, at ang mga Sucatheo. Ito ang mga Cineo, na nagsipagmula kay Hamath, na ama ng sangbahayan ni Rechab. Ug ang mga panimalay sa mga escribas nga nagpuyo sa Jabes; ang mga Thiratehanon, mga Simatehanon, mga Sucatehanon; kini mao ang mga Cinehanon nga minggikan kang Hamath, ang amahan sa balay ni Rechab. Ang mga ito nga ang mga anak ni David, na mga ipinanganak sa kaniya sa Hebron: ang panganay ay si Amnon, ni Achinoam na Jezreelita; ang ikalawa'y si Daniel, ni Abigail na Carmelita; Karon mao kini ang mga anak nga lalake ni David, nga nangatawo kaniya didto sa Hebron: ang kamagulangan mao si Amnon, kang Achinoam ang Jezreelnon; ang ikaduha si Daniel, kang Abigail ang Carmelnon; Ang ikatlo'y si Absalom, na anak ni Maacha na anak na babae ni Talmai na hari sa Gesur; ang ikaapat ay si Adonias na anak ni Aggith; Ang ikatolo, si Absalom, ang anak nga lalake ni Maacha nga anak nga babaye ni Talmai, hari sa Gesur; ang ikaupat si Adonias anak nga lalake ni Aggith; Ang ikalima'y si Sephatias, ni Abithal; ang ikaanim ay si Itream, ni Egla na asawa niya. Ang ikalima, si Sephatias, kang Abithal; ang ikaunom, si Itream kang Egla nga iyang asawa. Anim ang ipinanganak sa kaniya sa Hebron; at doo'y naghari siyang pitong taon at anim na buwan: At sa Jerusalem ay naghari siyang tatlong put tatlong taon. Unom ang natawo kaniya sa Hebron; ug didto siya naghari sulod sa pito ka tuig ug unom ka bulan. Ug sa Jerusalem siya naghari sulod sa katloan ug tolo ka tuig; At ito ang mga ipinanganak sa kaniya sa Jerusalem: si Simma, at si Sobab, at si Nathan, at si Solomon, apat, ni Beth-sua na anak na babae ni Ammiel: Ug kini nangatawo kaniya sa Jerusalem: si Simma, ug si Sobab, ug si Nathan, ug si Salomon, upat, kang Beth-sua anak nga babaye ni Ammiel; At si Ibaar, at si Elisama, at si Eliphelet; Ug si Ibaar, ug si Elisama, ug si Eliphelet. At si Noga, at si Nepheg, at si Japhia; Ug si Noga, ug si Nepheg, ug si Japhaia, At si Elisama, at si Eliada, at si Eliphelet, siyam; Ug si Elisama ug si Eliada, ug si Eliphelet; siyam. Lahat ng ito'y mga anak ni David, bukod pa ang mga anak ng mga babae; at si Thamar ay kanilang kapatid na babae. Kining tanan nga mga anak nga lalake ni David, gawas sa mga anak nga lalake sa mga puyo-puyo; ug si Thamar maoy ilang igsoon nga babaye. At ang anak ni Solomon ay si Roboam, si Abia na kaniyang anak, si Asa na kaniyang anak, si Josaphat na kaniyang anak; Ug ang anak nga lalake ni Salomon mao si Roboam, si Abia iyang anak nga lalake, si Asa iyang anak nga lalake, si Josaphat iyang anak nga lalake, Si Joram na kaniyang anak, si Ochozias na kaniyang anak, si Joas na kaniyang anak; Si Joram iyang anak nga lalake, si Ochozias iyang anak nga lalake, si Joas iyang anak nga lalake, Si Amasias na kaniyang anak, si Azarias na kaniyang anak, si Jotham na kaniyang anak; Si Amasias iyang anak nga lalake, si Azarias iyang anak nga lalake si Jotham iyang anak nga lalake, Si Achaz na kaniyang anak, si Ezechias na kaniyang anak, si Manases na kaniyang anak; Si Achaz iyang anak nga lalake, si Ezechias iyang anak nga lalake ug si Manases iyang anak nga lalake. Si Amon na kaniyang anak, si Josias na kaniyang anak. Si Amon iyang anak nga lalake, si Josias iyang anak nga lalake. At ang mga anak ni Josias: ang panganay ay si Johanan, ang ikalawa'y si Joacim, ang ikatlo'y si Sedecias, ang ikaapat ay si Sallum. Ug ang mga anak nga lalake ni Josias: ang kamagulangan si Johanan, ang ikaduha si Joacim, ang ikatolo si Sedecias, ang ikaupat si Sallum. At ang mga anak ni Joacim: si Jechonias na kaniyang anak, si Sedecias na kaniyang anak. Ug ang mga anak nga lalake ni Joacim: Jechonias nga iyang anak nga lalake, si Sedecias ang iyang anak nga lalake. At ang mga anak ni Jechonias, na bihag: si Salathiel na kaniyang anak, Ug ang mga anak nga lalake ni Jechonias ang binihag: si Salathiel nga iyang anak nga lalake, At si Mechiram, at si Pedaia at si Seneaser, si Jecamia, si Hosama, at si Nedabia. Ug si Mechiram, ug si Pedaia, ug si Seneaser, Jecamia, Hosama ug si Nedabia, At ang mga anak, ni Pedaia: si Zorobabel, at si Simi. At ang mga anak ni Zorobabel; si Mesullam, at si Hananias; at si Selomith, na kanilang kapatid na babae: Ug ang mga anak nga lalake ni Pedaia: si Zorobabel ug si Simi, ug ang mga anak nga lalake ni Zorobabel: si Mesullam, ug si Hananias; ug si Selomith nga ilang igsoon nga babaye; At si Hasuba, at si Ohel, at si Berechias, at si Hasadia, at si Jusabhesed, lima. Ug si Hasuba, ug si Ohel, ug si Berechias, ug si Hasadia, ug si Jusabhesed, lima. At ang mga anak ni Hananias: si Pelatias, at si Jesaias; ang mga anak ni Rephaias, ang mga anak ni Arnan, ang mga anak ni Obdias, ang mga anak ni Sechanias. Ug ang mga anak nga lalake ni Hananias: si Pelatias, ug si Jesaias; ang mga anak nga lalake ni Rephaias, mga anak nga lalake ni Arnan, mga anak nga lalake ni Obadias, mga anak nga lalake ni Sechanias. At ang mga anak ni Sechanias: si Semaias; at ang mga anak ni Semaias: si Hattus, at si Igheal, at si Barias, at si Nearias, at si Saphat, anim. Ug ang mga anak nga lalake ni Sechanias; si Semaias; ug ang mga anak nga lalake ni Semaias: si Hattus, ug si Igheal, ug si Barias, Nearias, ug si Saphat, unom. At ang mga anak ni Nearias: si Elioenai, at si Ezechias, at si Azricam, tatlo. Ug ang mga anak nga lalake ni Nearias: si Elioneai, si Ezechias ug si Azricam, tolo. At ang mga anak ni Elioenai: si Odavias, at si Eliasib, at si Pelaias, at si Accub, at si Johanan at si Delaias, at si Anani, pito. Ug ang mga anak nga lalake ni Elioneai: si Odavias, ug si Eliasib, ug si Palaias, ug si Accub, ug si Johanan, ug si Dalaias, ug si Anani, pito. Ang mga anak ni Juda: si Phares, si Hesron, at si Carmi, at si Hur, at si Sobal. Ang mga anak nga lalake ni Juda: si Phares, si Hesron, ug si Carmi, ug si Hur, ug si Sobal. At naging anak ni Reaias na anak ni Sobal si Jahath: at naging anak ni Jahath si Ahumai; at si Laad. Ito ang mga angkan ng mga Sorathita. Ug si Reaias ang anak nga lalake ni Sobal nanganak kang Jahath; ug si Jahath nanganak kang Ahumai ug Laad. Kini mao ang mga panimalay sa mga Sorathihanon. At ito ang mga anak ng ama ni Etham: si Jezreel, at si Isma, at si Idbas: at ang pangalan ng kanilang kapatid na babae ay Haslelponi: Ug kini mao ang mga anak nga lalake sa amahan ni Etham: si Jezreel, ug si Isma, ug si Ibdas. Ug ang ngalan sa iyang igsoon nga babaye mao si Haslelponi; At si Penuel na ama ni Gedor, at si Ezer na ama ni Husa. Ito ang mga anak ni Hur, na panganay ni Ephrata, na ama ni Bethlehem. Ug si Penuel nga amahan ni Gedor, ug si Ezer nga amahan ni Husa. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Hur ang kamagulangan ni Ephrata nga amahan ni Beth-lehem. At si Asur na ama ni Tecoa ay nagasawa ng dalawa: si Helea, at si Naara. Ug si Asur nga amahan ni Tecoa may duha ka asawa, si Helea ug si Naara. At ipinanganak sa kaniya ni Naara si Auzam, at si Hepher, at si Themeni, at si Ahastari. Ito ang mga anak ni Naara. Ug si Naara nanganak kang Auzam, ug kang Hepher, ug kang Themeni, ug kang Ahastari. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Naara. At ang mga anak ni Helea ay si Sereth, at si Jesohar, at si Ethnan. Ug ang mga anak nga lalake ni Helea: si Sereth, Jesohar, ug Ethnan. At naging anak ni Coz si Anob, at si Sobeba, at ang mga angkan ni Aharhel na anak ni Arum. Ug si Cos nanganak kang Anob, ug kang Sobeba, ug sa mga panimalay ni Aharhel anak nga lalake ni Arum. At si Jabes ay bantog kay sa kaniyang mga kapatid: at tinawag ng kaniyang ina ang kaniyang pangalan na Jabes, na sinasabi, Sapagkat ipinanganak kong may kahirapan siya. Ug si Jabes labing talahuron kay sa iyang mga kaigsoonan: ug ang iyang inahan nagtawag sa iyang ngalan nga Jabes, nga nagaingon: Tungod kay gipanganak ko siya sa kasubo. At si Jabes ay dumalangin sa Dios ng Israel, na nagsasabi, Oh ako nawa'y iyong pagpalain, at palakihin ang aking hangganan, at ang iyong kamay ay suma akin, at ingatan mo ako sa kasamaan, na huwag akong maghirap! At ipinagkaloob ng Dios sa kaniya ang kaniyang hiniling. Si Jabes nagsangpit sa Dios sa Israel, nga nagaingon: Oh, hinaut unta, nga panalanginan mo gayud ako, ug dugangan ang akong utlanan, ug nga ang imong kamot mag-uban kanako sa kadautan nga kana dili magpasubo kanako! Ug ang Dios naghatag kaniya sa iyang gipangayo. At naging anak ni Celub na kapatid ni Sua si Machir, na siyang ama ni Esthon. Ug si Caleb igsoon nga lalake ni Sua nanganak kang Mehir nga amahan ni Esthon. At naging anak ni Esthon si Beth-rapha, at si Phasea, at si Tehinna, na ama ni Ir-naas. Ito ang mga lalake ni Recha. Ug si Esthon nanganak kang Bethrapha, ug kang Phasea ug kang Tehinna nga amahan sa lungsod ni Naas: kini mao ang mga tawo sa Recha. At ang mga anak ni Cenez: si Othniel, at si Seraiah; at ang anak ni Othniel; si Hathath. Ug ang mga anak nga lalake ni Cenes: si Othniel ug si Seraiah. Ug ang mga anak nga lalake ni Othniel: Hathath. At naging anak ni Maonathi si Ophra: at naging anak ni Seraiah si Joab, na ama ng Geharasim; sapagkat sila'y mga manggagawa. Ug si Maonathi nanganak kang Ophra: ug si Seraiah nanganak kang Joab nga amahan sa Ge-harashim kay sila mga batid sa panimuhat. At ang mga anak ni Caleb na anak ni Jephone; si Iru, si Ela, at si Naham; at ang anak ni Ela; at si Cenez. Ug ang mga anak nga lalake ni Caleb ang anak nga lalake ni Jephone: si Iru, Ela, ug Naham; ug ang mga anak nga lalake ni Ela: ug si Cenez. At ang mga anak ni Jaleleel: si Ziph, at si Zipha, si Tirias, at si Asareel. Ug ang mga anak nga lalake ni Jaleleel: si Zip, Ziphas, Tirias, ug Asareel. At ang mga anak ni Ezra: si Jeter, at si Mered, at si Epher, at si Jalon; at ipinanganak niya si Mariam, at si Sammai, at si Isba, na ama ni Esthemoa. Ug ang mga anak nga lalake ni Ezra: si Jeter, Mered, Epher, Jalon; ug siya nanganak kang Miriam, ug kang Sammai, ug kang Isba nga amahan ni Esthemoa. At ipinanganak ng kaniyang asawang Judia si Jered, na ama ni Gedor, at si Heber na ama ni Socho, at si Icuthiel na ama ni Zanoa. At ito ang mga anak ni Bethia na anak na babae ni Faraon, na naging asawa ni Mered. Ug ang iyang asawa, ang Judianhon, nanganak kang Jered nga amahan ni Gedor, ug kang Heber nga amahan ni Socho, ug kang Icutheriel, nga amahan ni Zanoa. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Bethia, anak nga babaye ni Faraon, nga gipangasawa ni Mered. At ang mga anak ng asawa ni Odias, na kapatid na babae ni Naham, ay ang ama ni Keila na Garmita, at ni Esthemoa na Maachateo. Ug ang mga anak nga lalake sa asawa ni Odias, igsoon nga babaye ni Naham, mao ang mga amahan ni Keila ang Garmihanon, ug kang Esthemoa, ang Maacatihanon. At ang mga anak ni Simon: si Amnon, at si Rinna, si Benhanan, at si Tilon. At ang mga anak ni Isi: si Zoheth, at si Benzoheth. Ug ang mga anak nga lalake ni Simon: mao si Amnon, ug Rinna, Hanan ug Tilon. Ug ang mga anak nga lalake ni Isi: si Zoheth, ug Benzoheth. Ang mga anak ni Sela na anak ni Juda: si Er na ama ni Lecha, at si Laada na ama ni Maresa, at ang mga angkan ng sangbahayan ng nagsisigawa ng mainam na kayong lino, sa sangbahayan ni Asbea; Ang mga anak nga lalake ni Sela, ang anak nga lalake ni Juda: si Er ang amahan ni Leca, ug si Laadan ang amahan ni Maresa, ug ang mga panimalay sa balay kanila nga nagbuhat sa maanindot nga lino nga fino sa balay ni Asbea; At si Jaocim, at ang mga lalake ni Chozeba, at si Joas, at si Saraph, na siyang mga nagpasuko sa Moab, at si Jasubi-lehem. At ang alaalang ito'y matanda na. Ug si Joacim ug ang mga tawo sa Chozeba, ug Joas, ug Seraph nga may gahum sa Moab, ug sa Jasubilehem. Ug ang mga nanghisulat mga karaan. Ang mga ito'y mga magpapalyok, at mga taga Netaim at Gedera: doo'y nagsisitahan sila na kasama ng hari para sa kaniyang gawain. Kini mao ang mga magkokolon ug ang mga namuyo sa mga tanaman sa Netaim ug Gedera: didto sila namuyo uban sa hari tungod sa iyang buhat. Ang mga anak ni Simeon: si Nemuel, at si Jamin, si Jarib, si Zera, si Saul: Ang mga anak nga lalake ni Simeon: si Nemuel, ug Jamin, ug Jarib, ug Zera, ug Saul; Si Sallum na kaniyang anak, si Mibsam na kaniyang anak, si Misma na kaniyang anak. Si Sallum nga iyang anak nga lalake, si Mibsam nga iyang anak nga lalake ug si Misma nga iyang anak nga lalake. At ang mga anak ni Misma: si Hamuel na kaniyang anak, si Sachur na kaniyang anak, si Simi na kaniyang anak. Ug ang mga anak nga lalake ni Misma: si Hamuel nga iyang anak nga lalake, si Zachur nga iyang anak nga lalake, si Simei nga iyang anak nga lalake. At si Simi ay nagkaanak ng labing anim na lalake at anim na anak na babae; ngunit ang kaniyang mga kapatid ay di nagkaanak ng marami, o dumami man ang buong angkan nila na gaya ng mga anak ni Juda. Ug si Simei may napulo ug unom ka anak nga lalake, ug unom ka mga babaye nga anak; apan ang iyang mga igsoon walay daghang anak, ang ilang panimalay wala dumaghan sama sa mga anak ni Juda. At sila'y nagsitahan sa Beer-seba, at sa Molada, at sa Hasar-sual; Ug sila namuyo sa Beer-seba, ug sa Molada ug sa Hasar-sual, At sa Bala, at sa Esem, at sa Tholad; Ug sa Bilha, ug sa Esem, ug sa Tholad. At sa Bethuel, at sa Horma, at sa Siclag; Ug sa Bethuel, ug sa Horma, ug sa Siclag, At sa Beth-marchaboth, at sa Hasa-susim, at sa Beth-birai, at sa Saaraim. Ito ang kanilang mga bayan hanggang sa paghahari ni David. Ug sa Beth-marchaboth, ug sa Hasasusim, ug sa Beth-birai, ug sa Saaraim. Kini mao ang ilang mga lungsod hangtud sa paghari ni David. At ang kanilang mga nayon ay Etam, at Ain, Rimmon, at Tochen, at Asan, limang bayan: Ug ang ilang mga balangay mao ang Etam, ug Ain, Rimmon ug Tochen, ug Asan, lima ka mga lungsod. At ang lahat ng kanilang mga nayon ay nangasa palibot ng mga bayang yaon, hanggang sa Baal. Ang mga ito ang naging kanilang mga tahanan, at sila'y mayroong kanilang talaan ng lahi. Ug ang tanan nilang mga balangay nga nagalibut sa maong mga lungsod, kang Baal. Kini mao ang ilang mga pinuy-anan, ug sila adunay kagikanan sa ilang pagsanay. At si Mesobab, at si Jamlech, at si Josias na anak ni Amasias; Ug si Mesobab, ug si Jamlech, ug si Josi anak nga lalake ni Amasias; At si Joel, at si Jehu na anak ni Josibias, na anak ni Seraiah, na anak ni Aziel; Ug si Joel, ug si Jehu anak nga lalake ni Josibias, anak nga lalake ni Seraias, anak nga lalake ni Aziel; At si Elioenai, at si Jacoba, at si Jesohaia, at si Asaias, at si Adiel, at si Jesimiel, at si Benaias; Ug si Elioenai, ug si Jacoba, ug si Jesohaia, ug si Asaia, ug si Adiel, ug si Jesimiel, ug si Benaias. At si Ziza, na anak ni Siphi, na anak ni Allon, na anak ni Jedaia, na anak ni Simri, na anak ni Semaias. Ug si Ziza anak nga lalake ni Siphi, anak nga lalake ni Allon, anak nga lalake ni Jedaia, anak nga lalake ni Simri, anak nga lalake ni Semaias-- Ang mga itong nangabanggit sa pangalan ay mga prinsipe sa kanilang mga angkan: at ang mga sangbahayan ng kanilang mga magulang ay lumaking mainam. Kining gihisgutan pinaagi sa ngalan mao ang mga principe sa ilang mga panimalay: ug ang mga balay sa ilang mga amahan daku uyamut ang pagtubo. At sila'y nagsiparoon sa pasukan ng Gador, hanggang sa dakong silanganan ng libis, upang ihanap ng pastulan ang kanilang mga kawan. Ug nangadto sila sa ganghaan sa Gador sa dapit sa silangan sa walog, sa pagpangita sa sibsibanan sa ilang mga panon. At sila'y nakasumpong ng mainam na pastulan at mabuti, at ang lupain ay maluwang, at tahimik, at payapa; sapagkat ang nagsisitahan nang una roon ay kay Cham. Ug sila nakakaplag sa malabong nga sibsibanan ug maayo, ug ang yuta halapad, ug hilum ug malinawon; kay ang namuyo didto nga una mga anak ni Cham. At ang mga itong nangasusulat sa pangalan ay nagsiparoon sa mga kaarawan ni Ezechias na hari sa Juda, at iniwasak ang kanilang mga tolda, at ang mga Meunim na nangasumpungan doon, at nilipol na lubos, hanggang sa araw na ito, at sila'y nagsitahan na kahalili nila: sapagkat may pastulan doon sa kanilang mga kawan. Ug kining gipanulat pinaagi sa ngalan migdangat sa mga adlaw ni Ezechias hari sa Juda, ug gipangguba ang ilang mga balong-balong, ug ang Meunim nga nakaplagan didto, ug gilaglag sila paghurot hangtud niining adlawa, ug mingpuyo ilis kanila; tungod kay may sibsibanan didto sa ilang mga panon. At ang iba sa kanila, sa makatuwid baga'y sa mga anak ni Simeon, na limang daang lalake, ay nagsiparoon sa bundok ng Seir, na ang kanilang mga punong kawal ay si Pelatia, at si Nearias, at si Rephaias, at si Uzziel, na mga anak ni Isi. Ug ang uban kanila, bisan ang mga anak nga lalake ni Simeon, lima ka gatus ka tawo miadto sa bukid sa Seir, nga ang ilang mga capitan mao si Pelatia, ug si Nearias, ug si Rephaias, ug si Uzziel mga anak nga lalake ni Isi; At kanilang sinaktan ang nalabi sa mga Amalecita na nakatanan, at tumahan doon hanggang sa araw na ito. Ug ilang gidaug ang salin sa mga Amalecahanon nga nakagawas, ug mingpuyo didto hangtud niining adlawa. At ang mga anak ni Ruben na panganay ni Israel (sapagkat siya ang panganay; ngunit sa paraang kaniyang dinumhan ang higaan ng kaniyang ama, ang kaniyang pagkapanganay ay ibinigay sa mga anak ni Jose na anak ni Israel; at sa talaan ng lahi ay hindi marapat ibilang ayon sa pagkapanganay. Ug ang mga anak nga lalake ni Ruben, ang kamagulangan ni Israel (kay siya ang unang natawo, apan tungod kay iyang gihugawan ang higdaanan sa iyang amahan, ang iyang kagahum sa pagkamagulang gihatag sa mga anak nga lalake ni Jose, anak nga lalake ni Israel; ug ang kagikanan sa kaliwat dili ipasikad sumala sa pagkamagulang. Sapagkat si Juda'y nanaig sa kaniyang mga kapatid, at sa kaniya nanggaling ang pangulo; ngunit ang pagkapanganay ay kay Jose:) Kay ang Juda milabaw sa iyang mga kaigsoonan, ug kaniya migula ang principe; apan ang gahum sa pagkamagulang iya kang Jose). Ang mga anak ni Ruben na panganay ni Israel: si Enoch, at si Phallu, at si Esron, at si Charmi. Ang mga anak nga lalake ni Ruben ang kamagulangan ni Israel; si Enoch, ug Phallu, ug Esron, ug Carmi, Ang mga anak ni Joel: si Semaias na kaniyang anak, si Gog na kaniyang anak, si Simi na kaniyang anak, Ang mga anak nga lalake ni Joel: si Semaias iyang anak nga lalake, Gog iyang anak nga lalake, Simei iyang anak nga lalake; Si Micha na kaniyang anak, si Recaia na kaniyang anak, si Baal na kaniyang anak, Si Micha nga iyang anak nga lalake, si Recaia nga iyang anak nga lalake, si Baal nga iyang anak nga lalake. Si Beera na kaniyang anak, na dinalang bihag ni Tilgath-pilneser na hari sa Asiria: siya'y prinsipe ng mga Rubenita. Si Beera iyang anak nga lalake nga gibihag ni Thiglath-pilneser, hari sa Asiria: siya ang principe sa mga Rubenhanon. At ang kaniyang mga kapatid ayon sa kanilang mga angkan nang bilangin sa talaan ng kanilang mga lahi; ang pinuno'y si Jeiel, at si Zacharias, Ug ang iyang mga kaigsoonan sumala sa ilang mga panimalay sa natukib na ang kaagi sa ilang mga kagikanan: ang pangulo si Jeiel ug si Zacharias, At si Bela, na anak ni Azaz, na anak ni Sema, na anak ni Joel, na tumatahan sa Aroer, hanggang sa Nebo at Baal-meon: Ug si Bela ang anak nga lalake ni Azaz, ang anak nga lalake ni Sema, ang anak nga lalake ni Joel nga nagpuyo sa Aroer hangtud sa Nebo ug Baalmeon: At sa dakong silanganan ay tumahan hanggang sa pasukan sa ilang na mula sa ilog Eufrates, sapagkat ang kanilang mga hayop ay dumami sa lupain ng Galaad. Ug siya mipuyo dapit sa silangan ngadto sa pagulod mo sa kamingawan sukad sa suba sa Eufrates, tungod kay ang ilang mga vaca gipadaghan sa yuta sa Galaad. At sa mga kaarawan ni Saul ay nakipagdigma sila sa mga Hagreo, na nangahulog sa kanilang kamay; at sila'y nagsitahan sa kanilang mga tolda sa buong lupaing silanganan ng Galaad. Ug sa mga adlaw ni Saul, sila nakiggubat batok sa mga Agaresnon, nga nahulog sa ilang kamot; ug sila namuyo sa ilang mga balong-balong sa tibook yuta sa silangan dapit sa Galaad. At ang mga anak ni Gad ay nagsitahan sa tapat nila, sa lupain ng Basan hanggang sa Salca: Ug ang mga anak nga lalake ni Gad namuyo atbang kanila, sa yuta sa Basan hangtud sa Salca: Si Joel ang pinuno, at si Sepham ang ikalawa, at si Janai, at si Saphat sa Basan: Si Joel ang pangulo, si Sephan ang ikaduha, ug si Janai, ug si Saphat sa Basan. At ang kanilang mga kapatid sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang: si Michael, at si Mesullam, at si Seba, at si Jorai, si Jachan, at si Zia, at si Heber, pito. Ug ang ilang mga kaigsoonan sa mga balay sa ilang mga amahan: si Michael, ug si Mesullam, ug si Seba, ug si Jorai, ug si Jachan, ug si Zia, ug si Heber, pito. Ang mga ito ang mga anak ni Abihail na anak ni Huri, na anak ni Jaroa, na anak ni Galaad, na anak ni Michael, na anak ni Jesiai, na anak ni Jaddo, na anak ni Buz; Kini mao ang mga anak nga lalake ni Abihail, ang anak nga lalake ni Huri, ang anak nga lalake ni Jaroa, ang anak nga lalake ni Galaad, ang anak nga lalake ni Michael, ang anak nga lalake ni Jesiai, ang anak nga lalake ni Jaddo, ang anak nga lalake ni Buz; Si Ahi na anak ni Abdiel, na anak ni Guni, na pinuno sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Si Ahi ang anak nga lalake ni Abdiel ang anak nga lalake ni Guni, maoy mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan. At sila'y nagsitahan sa Galaad sa Basan, at sa kaniyang mga bayan, at sa lahat ng palibot ng Saron, na kasinglayo ng kanilang mga hangganan. Ug sila namuyo sa Galaad didto sa Basan, ug sa iyang mga lungsod, ug sa tanang mga sibsibanan nga dapit sa Saron, ingon sa kalayoon sa ilang mga utlanan. Ang lahat ng mga ito'y nangasulat sa pamamagitan ng mga talaan ng lahi sa mga kaarawan ni Jotham na hari sa Juda, at sa mga kaarawan ni Jeroboam na hari sa Israel. Kining tanan gipasikad sumala sa mga kagikanan sa kaliwatan sa mga adlaw ni Jotham hari sa Juda, ug sa mga adlaw ni Jeroboam hari sa Israel. Ang mga anak ni Ruben, at ang mga Gadita, at ang kalahating lipi ni Manases, na mga matapang na lalake na mga lalaking makadadala ng kalasag at tabak, at makapagpapahilagpos ng busog, at bihasa sa pakikipagdigma, ay apat na put apat na libo, at pitong daan at anim na pu na makalalabas sa pakikipagdigma. Ang mga anak nga lalake ni Ruben ug ang mga Gadhanon, ug ang katungang-banay ni Manases, sa maisug nga mga tawo, mga tawo nga arang makadala sa kalasag ug pinuti, ug sa pagpana, ug batid sa gubat may kap-atan ug upat ka libo pito ka gatus ug kan-uman, nga arang makaadto sa pagpanggubat. At sila'y nakipagdigma sa mga Hagreo, kay Jethur, at kay Naphis, at kay Nodab. Ug sila nakiggubat batok sa mga Agaresnon, ug sa Jetur, ug sa Naphis ug sa Nodab. At sila'y tinulungan sa pakikilaban sa kanila, at ang mga Hagreo ay ibinigay sa kanilang kamay, at ang lahat sa nangasa kanila: sapagkat sila'y nagsidalangin sa Dios sa pagbabaka, at kaniyang inayunan sila; sapagkat sila'y naglagak ng kanilang tiwala sa kaniya. Ug sila gitabangan batok kanila ug ang mga Agaresnon gitugyan ngadto sa ilang kamot, ug ang tanan nga diha kanila; kay sila mingsangpit sa Dios diha sa panggubatan, ug nagpakilooy sila kaniya tungod kay ilang gibutang kaniya ang ilang pagsalig. At kanilang dinala ang kanilang mga hayop; sa kanilang mga kamelyo ay limangpung libo, at sa mga tupa ay dalawang daan at limangpung libo, at sa mga asno ay dalawang libo, at sa mga lalake ay isang daang libo. Ug ilang gidala ang ilang mga vaca; sa ilang mga camello kalim-an ka libo, ug sa carnero duha ka gatus ug kalim-an ka libo, ug sa mga asno duha ka libo, ug sa mga tawo usa ka gatus ka libo, Sapagkat maraming nangapatay na nangabuwal, sapagkat ang pagdidigma ay sa Dios. At sila'y nagsitahan na kahalili nila hanggang sa pagkabihag. Kay daghang nangamatay tungod kay ang gubat iya man sa Dios. Ug sila mingpuyo nga ilis kanila hangtud sa ilang pagkabihag. At ang mga anak ng kalahating lipi ni Manases ay tumahan sa lupain: sila'y nagsidami mula sa Basan hanggang sa Baal-hermon at sa Senir at sa bundok ng Hermon. Ug ang mga anak sa katungangbanay ni Manases nagpuyo sa yuta: sila mingdaghan sukad sa Basan ngadto sa Baal-Hermon ug Senir ug sa mga bukid sa Hermon. At ang mga ito ang mga pangulo ng mga sangbahayan ng kanilang mga magulang: sa makatuwid baga'y si Epher, at si Isi, at si Eliel, at si Azriel, at si Jeremias, at si Odavia, at si Jadiel, na mga makapangyarihang lalaking may tapang, na mga bantog na lalake, na mga pangulo sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Ug kini mao ang mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan: bisan si Epher ug si Isi, ug si Eliel, ug si Asriel, ug si Jeremias, ug si Odavia, ug si Jadiel, gamhanang mga tawo sa kaisug; bantugan nga mga tawo, mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan. At sila'y nagsisuway laban sa Dios ng kanilang mga magulang, at yumaong sumamba sa mga dios ng mga bayan ng lupain, na nilipol ng Dios sa harap nila. Ug sila nakalapas batok sa Dios sa ilang mga amahan, ug nakighilawas sunod sa mga dios sa mga katawohan sa yuta, nga gilaglag sa Dios sa ilang atubangan. At hinikayat ng Dios ng Israel ang diwa ni Phul na hari sa Asiria, at ang diwa ni Tilgath-pilneser na hari sa Asiria, at dinalang bihag sila, sa makatuwid baga'y ang mga Rubenita, at ang mga Gadita, at ang kalahati ng lipi ni Manases, at dinala hanggang sa Hala, at sa Habor, at sa Hara, at sa ilog ng Gozan, hanggang sa araw na ito. Ug gipukaw sa Dios sa Israel ang espiritu ni Phul nga hari sa Asiria, ug ang espiritu ni Thiglath-pilneser hari sa Asiria, ug iyang gibihag sila, bisan ang mga Rubenhanon, ug ang mga Gadhanon, ug ang katungang-banay ni Manases, ug gidala sila ngadto sa Hala, ug sa Habor, ug sa Ara, ug ngadto sa suba sa Gozan hangtud niining adlawa. Ang mga anak ni Levi: si Gerson, si Coath, at si Merari. Ang mga anak nga lalake ni Levi: si Gerson, Coath, ug Marari. At ang mga anak ni Coath: si Amram, si Ishar, at si Hebron, at si Uzziel. Ang mga anak nga lalake ni Coath: si Amram, si Ishar, ug si Hebron ug si Uzziel; At ang mga anak ni Amram: si Aaron, at si Moises, at si Mariam. At ang mga anak ni Aaron: si Nadab, at si Abiu, si Eleazar, at si Ithamar. Ug ang mga anak ni Amram: si Aaron, si Moises, ug si Miriam. Ang mga anak nga lalake ni Aaron: si Nadab, ug si Abiu, ug si Eleazar, ug si Ithamar. Naging anak ni Eleazar si Phinees, naging anak ni Phinees si Abisua; Si Eleazar nanganak kang Pinees, ug si Pinees nanganak kang Abisua, At naging anak ni Abisua si Bucci, at naging anak ni Bucci si Uzzi; Ug si Abisua nanganak kang Bucci, ug si Bucci nanganak kang Uzzi, At naging anak ni Uzzi si Zeraias, at naging anak ni Zeraias si Meraioth; Ug si Uzzi nanganak kang Zeraias, ug si Zeraias nanganak kang Meraioth, Naging anak ni Meraioth si Amarias, at naging anak ni Amarias si Achitob; Ug si Meraioth nanganak kang Amarias, ug si Amarias nanganak kang Achitob; At naging anak ni Achitob si Sadoc, at naging anak ni Sadoc si Achimaas; Ug si Achitob nanganak kang Sadoc, ug si Sadoc nanganak kang Achimaas, At naging anak ni Achimaas si Azarias, at naging anak ni Azarias si Johanan; Ug si Achimaas nanganak kang Azarias, ug si Azarias nanganak kang Johanan, At naging anak ni Johanan si Azarias (na siyang pangulong saserdote sa bahay na itinayo ni Salomon sa Jerusalem:) Ug si Johanan nanganak kang Azarias (siya ang nagtuman sa katungdanan sa sacerdote sa balay nga gitukod ni Salomon sa Jerusalem): At naging anak ni Azarias si Amarias, at naging anak ni Amarias si Achitob; Ug si Azarias nanganak kang Amarias, ug si Amarias nanganak kang Achitob. At naging anak ni Achitob si Sadoc, at naging anak ni Sadoc si Sallum; Ug si Achitob nanganak kang Sadoc, ug si Sadoc nanganak kang Sallum, At naging anak ni Sallum si Hilcias, at naging anak ni Hilcias si Azarias; Ug si Sallum nanganak kang Hilcias, ug si Hilcias nanganak kang Azarias, At naging anak ni Azarias si Seraiah, at naging anak ni Seraiah si Josadec; Ug si Azarias nanganak kang Seraiah, ug si Seraiah nanganak kang Josadec; At si Josadec ay nabihag nang dalhing bihag ng Panginoon ang Juda at ang Jerusalem sa pamamagitan ng kamay ni Nabucodonosor. Ug si Josadec miadto sa pagkabihag sa diha nga gidala ni Jehova ang Juda ug Jerusalem pinaagi sa kamot ni Nabucodonosor. Ang mga anak ni Levi: si Gersom, si Coath, at si Merari. Ang mga anak nga lalake ni Levi: si Gerson, Coath ug Merari, At ang mga ito ang mga pangalan ng mga anak ni Gersom: si Libni at si Simi. Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Gerson: si Libni ug si Simei, At ang mga anak ni Coath ay si Amram, at si Ishar at si Hebron, at si Uzziel. Ug ang mga anak nga lalake ni Coath: si Amram, si Ishar, si Hebron, ug si Uzziel. Ang mga anak ni Merari: si Mahali at si Musi. At ang mga ito ang mga angkan ng mga Levita ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Ug ang mga anak nga lalake ni Merari: si Mahali ug si Musi. Ug kini mao ang mga panimalay ni Levi sumala sa mga balay sa ilang mga amahan. Kay Gerson: si Libni na kaniyang anak, si Joath na kaniyang anak, si Zimma na kaniyang anak; Kang Gerson: si Libni nga iyang anak nga lalake, si Joath nga iyang anak nga lalake, si Zimma nga iyang anak nga lalake, Si Joab na kaniyang anak, si Iddo na kaniyang anak, si Zera na kaniyang anak, si Jeothrai na kaniyang anak. Si Joab iyang anak nga lalake, si Iddo iyang anak nga lalake, si Zera iyang anak nga lalake, si Jeathrai iyang anak nga lalake. Ang mga anak ni Coath: si Aminadab na kaniyang anak, si Core na kaniyang anak, si Asir na kaniyang anak; Ang mga anak nga lalake ni Coath: si Aminadab nga iyang anak nga lalake, si Core iyang anak nga lalake si Asir nga iyang anak nga lalake, Si Elcana na kaniyang anak, at si Abiasaph na kaniyang anak, at si Asir na kaniyang anak; Si Elcana iyang anak nga lalake, si Abiasaph iyang anak nga lalake, si Asir nga iyang anak nga lalake, Si Thahath na kaniyang anak, si Uriel na kaniyang anak, si Uzzia na kaniyang anak, at si Saul na kaniyang anak. Si Thahath nga iyang anak nga lalake, si Uriel nga iyang anak nga lalake, si Uzzias nga iyang anak nga lalake, ug si Saul nga iyang anak nga lalake. At ang mga anak ni Elcana: si Amasai at si Achimoth. Ug ang mga anak nga lalake ni Elcana: si Amasai, si Achimoth. Tungkol kay Elcana, ang mga anak ni Elcana: si Sophai na kaniyang anak, at si Nahath na kaniyang anak; Mahitungod kang Elcana, ang mga anak nga lalake ni Elcana: si Sophan nga iyang anak nga lalake, ug si Nahath nga iyang anak nga lalake, Si Eliab na kaniyang anak, si Jeroham na kaniyang anak, si Elcana na kaniyang anak. Si Eliab nga iyang anak nga lalake, si Jeroham nga iyang anak nga lalake, si Elcana nga iyang anak nga lalake, At ang mga anak ni Samuel: ang panganay ay si Joel, at ang ikalawa'y si Abias. Ug ang mga anak nga lalake ni Samuel: ang kamagulangan mao si Joel, ug ang ikaduha, si Abias. Ang mga anak ni Merari: si Mahali, si Libni na kaniyang anak, si Simi na kaniyang anak, si Uzza na kaniyang anak; Ang mga anak nga lalake ni Merari, si Mahali, si Libni nga iyang anak nga lalake; si Simei iyang anak nga lalake, si Uzza iyang anak nga lalake, Si Sima na kaniyang anak, si Haggia na kaniyang anak, si Assia na kaniyang anak. Si Sima iyang anak nga lalake, si Haggia iyang anak nga lalake, si Assia iyang anak nga lalake. At ang mga ito ang mga inilagay ni David sa pag-awit sa bahay ng Panginoon, pagkatapos na maipagpahinga ang kaban. Ug kini mao ang gibutang ni David nga mag-aawit sa balay ni Jehova sa tapus nga ang arca nakapahulay. At sila'y nagsipangasiwa sa pamamagitan ng awit sa harap ng tolda ng tabernakulo ng kapisanan hanggang sa itinayo ni Salomon ang bahay ng Panginoon sa Jerusalem: at sila'y nagsipaglingkod sa kanilang katungkulan ayon sa kanilang pagkakahalihalili. Ug sila nag-alagad uban ang pag-awit sa atubangan sa tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman, hangtud nga gitukod ni Salomon ang balay ni Jehova didto sa Jerusalem: ug sila nagapadayon sa ilang katungdanan sumala sa ilang batasan. At ang mga ito ang nagsipaglingkod at ang kanilang mga anak. Sa mga anak ng mga Coathita: si Heman, na mangaawit, na anak ni Joel, na anak ni Samuel; Ug kini sila mao ang nagapadayon, ug ang ilang mga anak nga lalake. Sa mga anak nga lalake nga Coathnon, si Heman nga mag-aawit, anak nga lalake ni Joel, anak nga lalake ni Samuel; Na anak ni Elcana, na anak ni Jeroham, na anak ni Eliel, na anak ni Thoa; Ang mga anak nga lalake ni Elcana, anak nga lalake ni Jeroham, anak nga lalake ni Eliel, anak nga lalake ni Thoa. Na anak ni Suph, na anak ni Elcana, na anak ni Mahath, na anak ni Amasai; Anak nga lalake ni Suph, anak nga lalake ni Elcana, anak nga lalake ni Mahath, anak nga lalake ni Amasai; Na anak ni Elcana, na anak ni Joel, na anak ni Azarias, na anak ni Sophonias; Ang anak nga lalake ni Elcana, anak nga lalake ni Joel, anak nga lalake ni Azarias, anak nga lalake ni Sophonias, Na anak ni Thahat, na anak ni Asir, na anak ni Ahiasaph, na anak ni Core; Anak nga lalake ni Thahath, anak nga lalake ni Asir, anak nga lalake ni Abiasapht, anak nga lalake ni Core; Na anak ni Ishar, na anak ni Coath, na anak ni Levi, na anak ni Israel. Anak nga lalake ni Ishar, anak nga lalake ni Coath, anak nga lalake ni Levi, anak nga lalake ni Israel; At ang kaniyang kapatid na si Asaph, na siyang nakatayo sa kaniyang kanan, sa makatuwid baga'y si Asaph na anak ni Berachias, na anak ni Sima; Ug ang iyang igsoon nga lalake si Asaph, nga nagtindog sa iyang kamot nga too, si Asaph ang anak nga lalake ni Berachias, ang anak nga lalake ni Simeas. Na anak ni Michael, na anak ni Baasias, na anak ni Malchias; Ang anak nga lalake ni Michael, anak nga lalake ni Baasias, anak nga lalake ni Malchias, Na anak ni Athanai, na anak ni Zera, na anak ni Adaia; Ang anak nga lalake ni Ethni, anak nga lalake ni Zera, ang anak nga lalake ni Adaia, Na anak ni Ethan, na anak ni Zimma, na anak ni Simi; Ang anak nga lalake ni Ethan, anak nga lalake ni Zimma, ang anak nga lalake ni Simei. Na anak ni Jahat, na anak ni Gersom, na anak ni Levi. Ang anak nga lalake ni Jahat, ang anak nga lalake ni Gersom, ang anak nga lalake ni Levi. At sa kaliwa ay ang kanilang mga kapatid na mga anak ni Merari: si Ethan na anak ni Chisi, na anak ni Abdi, na anak ni Maluch; Ug sa dapit sa wala ang ilang mga kaigsoonan ang mga anak nga lalake ni Merari: si Ethan anak nga lalake ni Chisi, anak nga lalake i Abdi, ang anak nga lalake ni Maluch, Na anak ni Hasabias, na anak ni Amasias, na anak ni Hilcias; Ang anak nga lalake ni Hasabias, anak nga lalake ni Amasias, ang anak nga lalake ni Hilcias, Na anak ni Amasias, na anak ni Bani, na anak ni Semer; Ang anak nga lalake ni Amasai, ang anak nga lalake ni Bani, ang anak nga lalake ni Semer, Na anak ni Mahali, na anak ni Musi, na anak ni Merari, na anak ni Levi. Ang anak nga lalake ni Mahali, ang anak nga lalake ni Musi, ang anak nga lalake ni Merari, ang anak nga lalake ni Levi. At ang kanilang mga kapatid na mga Levita ay nangahalal sa buong paglilingkod sa tabernakulo ng bahay ng Dios. Ug ang ilang mga kaigsoonan ang mga Levihanon maoy gipili alang sa tanang katungdanan sa tabernaculo sa balay sa Dios. Ngunit si Aaron at ang kaniyang mga anak ay nagsipaghandog sa ibabaw ng dambana ng handog na susunugin, at sa ibabaw ng dambana ng kamangyan, para sa buong gawain sa kabanalbanalang dako, at upang tubusin sa sala ang Israel, ayon sa lahat na iniutos ni Moises na lingkod ng Dios. Apan si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake naghalad sa ibabaw sa halaran sa halad-nga-sinunog, ug ibabaw sa halaran sa incienso, alang sa tanang bulohaton sa labing balaan nga dapit, ug sa paghalad sa pagtabon-sa-sala tungod sa Israel sumala sa tanan nga gisugo ni Moises nga alagad sa Dios. At ang mga ito ang mga anak ni Aaron: si Eleazar na kaniyang anak, si Phinees na kaniyang anak, si Abisua na kaniyang anak, Ug kini mao ang mga anak nga lalake ni Aaron: si Eleazar nga iyang anak nga lalake, si Phinees nga iyang anak nga lalake, si Abisua nga iyang anak nga lalake. Si Bucci na kaniyang anak, si Uzzi na kaniyang anak, si Zeraias na kaniyang anak, Si Bucci iyang anak nga lalake si Uzzi nga iyang anak nga lalake, si Zeraias iyang anak nga lalake. Si Meraioth na kaniyang anak, si Amarias na kaniyang anak, si Achitob na kaniyang anak, Si Merarioth nga iyang anak nga lalake, si Amarias nga iyang anak nga lalake, si Achitob nga iyang anak nga lalake, Si Sadoc na kaniyang anak, si Achimaas na kaniyang anak. Si Sadoc nga iyang anak nga lalake, si Achimaaz nga iyang anak nga lalake, Ang mga ito nga ang kanilang mga tahanang dako ayon sa kanilang mga kampamento sa kanilang mga hangganan; sa mga anak ni Aaron, na sa mga angkan ng mga Coathita, (sapagkat sa kanila ang unang palad.) Karon kini mao ang ilang mga dapit nga puloy-anan sumala sa ilang pagpahaluna sa ilang mga balong-balong; sa mga anak nga lalake ni Aaron sa mga panimalay sa mga Coathanon (kay ang ila mao ang nahaunang bahin), Sa kanila ibinigay nila ang Hebron sa lupain ng Juda, at ang mga nayon niyaon sa palibot, Kanila ilang gihatag ang Hebron sa yuta sa Juda, ug ang mga dapit nga sibsibanan nga nagalibut niana: Ngunit ang mga bukid ng bayan, at ang mga nayon niyaon, ay kanilang ibinigay kay Caleb na anak ni Jephone. Apan ang mga uma sa lungsod, ug ang mga balangay niini, ilang gihatag kang Caleb ang anak nga lalake ni Jephone. At sa mga anak ni Aaron ay kanilang ibinigay ang mga bayang ampunan, ang Hebron; gayon din ang Libna pati ng mga nayon niyaon, at ang Jathir, at ang Esthemoa pati ng mga nayon niyaon: Ug sa mga anak nga lalake ni Aaron ilang gihatag ang mga lungsod nga dalangpanan: ang Hebron, ang Libna usab lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Jathir ug ang Esthemoa lakip ang iyang mga sibsibanan, At ang Hilem pati ng mga nayon niyaon, ang Debir pati ng mga nayon niyaon; Ug ang Hilem lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Debir lakip ang iyang mga sibsibanan, At ang Asan pati ng mga nayon niyaon, at ang Beth-semes pati ng mga nayon niyaon: Ug ang Asan lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Beth-semes lakip ang iyang mga sibsibanan; At mula sa lipi ni Benjamin; ang Geba pati ng mga nayon niyaon, at ang Alemeth pati ng mga nayon niyaon, at ang Anathoth pati ng mga nayon niyaon. Ang lahat na kanilang bayan sa lahat na kanilang angkan ay labing tatlong bayan. Ug sa banay ni Benjamin, ang Geba lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Alemeth lakip ang iyang sibsibanan, ug ang Anathoth lakip ang iyang mga sibsibanan. Ang tanan nilang mga lungsod sa tanan nilang panimalay may napulo ug tolo. At sa nalabi sa mga anak ni Coath ay nabigay sa pamamagitan ng sapalaran, sa angkan ng lipi, sa kalahating lipi, na kalahati ng Manases, sangpung bayan. Ug sa uban nga mga anak nga lalake ni Coath gihatag pinaagi sa pagpapalad, gikan sa panimalay sa banay, gikan sa katunga nga banay ang katunga ni Manases, napulo sa lungsod. At sa mga anak ni Gerson, ayon sa kanilang mga angkan, sa lipi ni Issachar, at sa lipi ni Aser, at sa lipi ni Nephtali, at sa lipi ni Manases sa Basan, labing tatlong bayan. Ug sa mga anak nga lalake ni Gersom, sumala sa ilang mga panimalay gikan sa banay ni Issachar, ug gikan sa banay ni Aser, ug gikan sa banay ni Nephtali, ug gikan sa banay ni Manases didto sa Basan, napulo ug tolo ka lungsod. Sa mga anak ni Merari ay nabigay sa pamamagitan ng sapalaran, ayon sa kanilang mga angkan sa lipi ni Ruben, at sa lipi ni Gad, at sa lipi ni Zabulon, labing dalawang bayan. Alang sa mga anak nga lalake ni Merari, gihatag pinaagi sa pagpapalad, sumala sa ilang mga panimalay, ang gikan sa banay ni Ruben, ug sa banay ni Gad, ug sa banay ni Zabulon, napulo ug duha ka lungsod, At ibinigay ng mga anak ni Israel sa mga Levita ang mga bayan pati ng mga nayon niyaon. Ug ang mga anak sa Israel minghatag sa mga Levihanon sa mga lungsod lakip ang ilang mga sibsibanan. At kanilang ibinigay sa pamamagitan ng sapalaran sa lipi ng mga anak ni Juda, at sa lipi ng mga anak ni Simeon, at sa lipi ng mga anak ni Benjamin, ang mga bayang ito na binanggit sa pangalan. Ug ilang gihatag pinaagi sa pagpapalad ang gikan sa banay sa mga anak sa Juda, ug sa banay sa mga anak ni Simeon, ug sa banay sa mga anak ni Benjamin, kining mga lungsod nga gipanghinganlan. At ang ilan sa mga angkan ng mga anak ni Coath ay may mga bayan sa kanilang mga hangganan na mula sa lipi ni Ephraim. Ug ang uban sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Coath may mga lungsod sa ilang mga utlanan gikan sa banay ni Ephraim. At ibinigay nila sa kanila ang mga bayang ampunan: ang Sichem sa lupaing maburol ng Ephraim pati ng mga nayon niyaon; gayon din ang Gezer pati ng mga nayon niyaon. Ug ilang gihatag kanila ang mga lungsod nga dalangpanan, ang Sichem sa kabungtoran sa Ephraim lakip ang iyang mga sibsibanan; ang Gezer usab lakip ang iyang mga sibsibanan, At ang Jocmeam pati ng mga nayon niyaon, at ang Bet-horon pati ng mga nayon niyaon; Ug Jocmeam lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Beth-oron lakip ang iyang mga sibsibanan, At ang Ajalon pati ng mga nayon niyaon; at ang Gath-rimmon pati ng mga nayon niyaon: Ug Ajalon lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Gath-rimmon lakip ang iyang mga sibsibanan; At mula sa kalahating lipi ni Manases; ang Aner pati ng mga nayon niyaon, at ang Bilam pati ng mga nayon niyaon, sa ganang nangalabi sa angkan ng mga anak ng Coath. Ug gikan sa katungang-banay ni Manases, ang Aner lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Bileam lakip ang iyang mga sibsibanan, alang sa uban nga panimalay sa mga anak nga lalake ni Coath. Sa mga anak ng Gerson ay nabigay, mula sa angkan ng kalahating lipi ni Manases, ang Golan sa Basan pati ng mga nayon niyaon, at ang Astharoth pati ng mga nayon niyaon; Sa mga anak nga lalake ni Gerson gihatag gikan sa panimalay sa katungang-banay ni Manases, ang Golan didto sa Basan lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Astheroth lakip ang iyang mga sibsibanan. At mula sa lipi ni Issachar, ang Cedes pati ng mga nayon niyaon, ang Dobrath pati ng mga nayon niyaon; Ug gikan sa banay ni Issachar, ang Cades lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Doberath lakip ang iyang mga sibsibanan, At ang Ramoth pati ng mga nayon niyaon, at ang Anem pati ng mga nayon niyaon: Ug ang Ramoth lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Anem lakip ang iyang mga sibsibanan; At mula sa lipi ni Aser; ang Masal pati ng mga nayon niyaon, at ang Abdon pati ng mga nayon niyaon; Ug gikan sa banay ni Aser, ang Masal lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Abdon lakip ang iyang mga sibsibanan, At ang Ucoc pati ng mga nayon niyaon, at ang Rehob pati ng mga nayon niyaon: Ug ang Ucoc lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Rehob lakip ang iyang mga sibsibanan; At mula sa lipi ni Nephtali; ang Cedes sa Galilea pati ng mga nayon niyaon, at ang Ammon pati ng mga nayon niyaon, at ang Chiriat-haim pati ng mga nayon niyaon. Ug gikan sa banay ni Nephtali ang Cedes sa Galilea lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Ammon lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Kiriathaim lakip ang iyang mga sibsibanan. Sa nangalabi sa mga Levita, na mga anak ni Merari, ay nabigay mula sa lipi ni Zabulon, ang Rimmono pati ng mga nayon niyaon, ang Thabor pati ng mga nayon niyaon: Ug alang sa uban sa mga Levihanon ang mga anak nga lalake ni Merari, gihatag kanila gikan sa banay ni Zabulon, ang Rimmono lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Thabor lakip ang iyang mga sibsibanan; At sa dako roon ng Jordan sa Jerico sa dakong silanganan ng Jordan nabigay sa kanila, mula sa lipi ni Ruben, ang Beser sa ilang pati ng mga nayon niyaon, at ang Jasa pati ng mga nayon niyaon, Ug unahan sa Jordan sa Jerico, sa silangan dapit sa Jordan gihatag kanila, gikan sa banay ni Ruben, ang Beser diha sa kamingawan lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Jasa lakip ang iyang mga sibsibanan, At ang Chedemoth pati ng mga nayon niyaon, at ang Mephaath pati ng mga nayon niyaon: Ug ang Chedemoth lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Mephaath lakip ang iyang mga sibsibanan, At mula sa lipi ni Gad; ang Ramot sa Galaad pati ng mga nayon niyaon, at ang Mahanaim pati ng mga nayon niyaon, Ug gikan sa banay ni Gad, ang Ramoth sa Galaad lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Mahanaim lakip ang iyang mga sibsibanan. At ang Hesbon pati ng mga nayon niyaon, at ang Jacer pati ng mga nayon niyaon. Ug ang Hesbon lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Jacer lakip ang iyang mga sibsibanan. At sa mga anak ni Issachar; si Thola, at si Phua, si Jabsub, at si Simron, apat. Ug ang mga anak nga lalake ni Isaachar: si Thola, ug Phua, ug Jabsub, ug Simron, upat. At sa mga anak ni Thola: si Uzzi, at si Rephaias, at si Jeriel, at si Jamai, at si Jibsam, at si Samuel, mga pangulo sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, sa makatuwid baga'y ni Thola; mga makapangyarihang lalaking may tapang sa kanilang mga lahi: ang kanilang bilang sa mga kaarawan ni David ay dalawang put dalawang libo at anim na raan. Ug ang mga anak nga lalake ni Thola: si Uzzi, ug si Rephaias, ug si Jeriel, ug si Jamai, ug si Jibsam, ug si Semuel nga mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan, nga si Thola; mga gamhanang tawo sa kaisug sa ilang mga kaliwatan; ang gidaghanon nila sa mga adlaw ni David kaluhaan ug duha ka libo ug unom ka gatus. At ang mga anak ni Uzzi: si Izrahias: at ang mga anak ni Izrahias: si Michael, at si Obadias, at si Joel, si Isias, lima: silang lahat ay mga pinuno. Ug ang mga anak nga lalake ni Uzzi: si Izrahias. Ug ang mga anak nga lalake ni Izrahias: si Michael, ug si Obadias, ug si Joel, ug si Isaias, lima; silang tanan mga pangulo. At sa kasamahan nila, ayon sa kanilang mga lahi, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, may mga pulutong ng hukbo sa pakikipagdigma, tatlong put anim na libo: sapagkat sila'y nagkaroon ng maraming asawa at mga anak. Ug uban kanila, sa ilang mga kaliwatan sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, mga panon alang sa gubat, katloan ug unom ka libo; kay daghan ang ilang mga asawa ug mga anak nga lalake. At ang kanilang mga kapatid sa lahat na angkan ni Issachar, na mga makapangyarihang lalaking may tapang, na nangabilang silang lahat, ayon sa talaan ng lahi, ay walong put pitong libo. Ug ang ilang kaigsoonan sa taliwala sa tanang kabanayan ni Isaachar, gamhanang mga tawo sa kaisug, ang tanan giihap pinaagi sa kagikanan, kawalo-an ug pito ka libo. Ang mga anak ni Benjamin: si Bela, at si Becher, at si Jediael, tatlo. Ang mga anak nga lalake ni Benjamin, si Bela ug si Becher ug si Jediael: totolo. At ang mga anak ni Bela: si Esbon, at si Uzzi, at si Uzziel, at si Jerimoth, at si Iri, lima; mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang, mga makapangyarihang lalaking may tapang; at sila'y nangabilang ayon sa talaan ng lahi, ay dalawang put dalawang libo at tatlong put apat. Ug ang mga anak nga lalake ni Bela: si Esbon, ug si Uzzi, ug si Uzziel, ug si Jerimoth, ug si Iri, lima; mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, gamhanan nga mga tawo sa kaisug; ug sila giihap pinaagi sa ilang kagikanan nga mikabat kaluhaan ug duha ka libo, ug katloan ug upat. At ang mga anak ni Becher: si Zemira, at si Joas, at si Eliezer, at si Elioenai, at si Omri, at si Jerimoth, at si Abias, at si Anathoth, at si Alemeth. Lahat ng ito'y mga anak ni Becher. Ug ang mga anak nga lalake ni Becher: si Zemira, ug si Joas, si Eliezer, ug si Elioenai, ug si Omri, ug si Jerimoth, ug si Abias, ug si Anathoth, ug si Alemeth; kining tanan mga anak nga lalake ni Becher. At sila'y nangabilang ayon sa talaan ng lahi, ayon sa kanilang lahi, na mga pangulo sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, na mga makapangyarihang lalaking may tapang, dalawang pung libo at dalawang daan. Ug sila giihap pinaagi sa ilang kagikanan, sumala sa ilang mga kaliwatan, mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan, nga gamhanang mga tawo sa kaisug, nga mikabat kaluhaan ka libo ug duha ka gatus. At ang mga anak ni Jediael: si Bilhan: at ang mga anak ni Bilhan: si Jebus, at si Benjamin, at si Aod, at si Chenaana, at si Zethan, at si Tharsis, at si Ahisahar. Ug ang mga anak nga lalake ni Jediael: si Bilhan. Ug ang mga anak nga lalake ni Bilhan: si Jebus, ug si Benjamin, ug si Aod, ug si Chenaana, ug si Zethan ug si Tharsis, ug si Ahisahar. Lahat ng ito'y mga anak ni Jediael, ayon sa mga pangulo ng mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, na mga makapangyarihang lalaking may tapang labing pitong libo at dalawang daan na nakalalabas sa hukbo upang makidigma. Kining tanan mga anak nga lalake ni Jediael, sumala sa mga pangulo sa mga panimalay, gamhanang mga tawo sa kaisug, napulo ug pito ka libo ug duha ka gatus, ang arang makaipon sa panon sa pagpakiggubat. Si Suppim rin naman, at si Huppim na mga anak ni Hir, si Husim na mga anak ni Aher. Ug si Suppim usab, ug si Huppim, ang mga anak nga lalake ni Hir, Husim ang mga anak nga lalake ni Aher. Ang mga anak ni Nephtali: si Jaoel, at si Guni, at si Jezer, at si Sallum, na mga anak ni Bilha. Ang mga anak nga lalake ni Nephtali: si Jaoel ug si Guni, ug si Jezer, ug si Sallum, nga mga anak nga lalake ni Bilha. Ang mga anak ni Manases: si Asriel, na siyang ipinanganak ng kaniyang babae na Aramita; ipinanganak niya si Machir na ama ni Galaad. Ang mga anak nga lalake ni Manases: si Asriel nga gipanganak sa iyang puyo-puyo nga Amitesnon; siya nanganak kang Machir ang amahan ni Galaad, At si Machir ay nagasawa kay Huppim at kay Suppim, na ang pangalan ng kapatid na babae nila ay Maacha; at ang pangalan ng ikalawa ay Salphaad: at si Salphaad ay nagkaanak ng mga babae. Ug si Machir nangasawa sa igsoon ni Huppim ug Suppim nga ginganlan si Maacha; ug ang ngalan sa ikaduha si Salphaad. Ug si Salphaad may mga anak nga babaye. At si Maacha na asawa ni Machir ay nanganak ng isang lalake, at tinawag niya ang kaniyang pangalan na Peres; at ang pangalan ng kaniyang kapatid ay Seres; at ang kaniyang mga anak ay si Ulam at si Recem. Ug si Maacha asawa ni Machir nanganak sa usa ka anak nga lalake ug iyang ginganlan Peres; ug ang ngalan sa iyang igsoon nga lalake mao si Seres; ug ang iyang mga anak nga lalake si Ulam ug si Racem. At ang mga anak ni Ulam; si Bedan. Ito ang mga anak ni Galaad na anak ni Machir, na anak ni Manases. Ug ang mga anak nga lalake ni Ulam: si Bedan. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Galaad, anak nga lalake ni Machir, anak nga lalake ni Manases. At ipinanganak ng kaniyang kapatid na babae na si Molechet si Ichod, at si Abiezer, at si Mahala. Ug ang iyang igsoon nga babaye nga si Molechet nanganak kang Ischod ug kang Abiezer ug kang Mahala. At ang mga anak ni Semida ay si Ahian, at si Sechem at si Licci, at si Aniam. Ug ang mga anak nga lalake ni Semida si Ahian, ug si Sechem, ug si Licci, ug si Aniam. At ang mga anak ni Ephraim: si Suthela, at si Bered na kaniyang anak, at si Thahath na kaniyang anak, at si Elada na kaniyang anak, at si Thahath na kaniyang anak. Ang mga anak nga lalake ni Ephraim: si Suthela ug Bered iyang anak nga lalake, ug si Thahath iyang anak nga lalake, ug si Elada iyang anak nga lalake, ug si Thahath iyang anak nga lalake, At si Zabad na kaniyang anak, at si Suthela na kaniyang anak, at si Ezer, at si Elad, na siyang mga pinatay ng mga lalake ng Gath na mga ipinanganak sa lupain, sapagkat sila'y nagsilusong upang kunin ang kanilang mga hayop. Ug si Zabad iyang anak nga lalake, ug si Suthela iyang anak nga lalake, ug si Ezer, ug si Elad nga gipamatay sa mga tawo nga natawo sa Gath, tungod kay sila nangadto ug gikuha ang ila nga mga vaca. At si Ephraim na kanilang ama ay tumangis na maraming araw, at ang kaniyang mga kapatid ay nagsiparoon upang aliwin siya. Ug si Ephraim nga ilang amahan nagbalata sa daghang mga adlaw, ug ang iyang mga igsoon nanu-aw sa paglipay kaniya. At siya'y sumiping sa kaniyang asawa, at siya'y naglihi, at nagkaanak ng isang lalake, at tinawag niya ang kaniyang pangalan na Beria, sapagkat sumakaniyang bahay ang kasamaan. Ug siya nakighiusa sa iyang asawa, ug siya nanamkon, ug nanganak ug usa ka anak nga lalake, ug iyang ginganlan nga si Beria; tungod sa kasubo sa iyang balay. At ang kaniyang anak na babae ay si Seera, na siyang nagtayo ng Bet-horon sa ibaba at sa itaas, at ng Uzzen-seera. Ug ang iyang anak nga babaye si Seera, nga nagtukod sa Beth-oron ang ubos-ubos ug ang taastaas, ug ang Uzzen-seera. At naging anak niya si Repha, at si Reseph, at si Thela na kaniyang anak, at si Taan na kaniyang anak; Ug si Repha iyang anak nga lalake, ug si Reseph, ug si Thela, ang iyang anak nga lalake, ug si Tahan, ang iyang anak nga lalake. Si Laadan na kaniyang anak, si Ammiud na kaniyang anak, si Elisama na kaniyang anak; Si Laadan iyang anak nga lalake si Ammiud iyang anak nga lalake, si Elisama iyang anak nga lalake, Si Nun na kaniyang anak, si Josue na kaniyang anak. Si Nun iyang anak nga lalake, si Josue iyang anak nga lalake. At ang kanilang mga pag-aari at mga tahanan ay ang Beth-el at ang mga nayon niyaon, at ang dakong silanganan ng Naaran, at ang dakong kalunuran ng Gezer pati ng mga nayon niyaon; ang Sichem rin naman at ang mga nayon niyaon, hanggang sa Asa at ang mga nayon niyaon: Ug ang ilang mga katigayonan ug mga puloy-anan mao ang Beth-el, ug ang mga kalungsoran niini, ug ang mga dapit sa silangan sa Naaran, ug ang dapit sa kasadpan sa Gezer, lakip ang mga lungsod niini; ang Sichem usab ug ang mga lungsod niini, ngadto sa Asa ug ang iyang mga lungsod niini; At sa siping ng mga hangganan ng mga anak ni Manases, ang Beth-sean at ang mga nayon niyaon, ang Thanach at ang mga nayon niyaon, ang Megiddo at ang mga nayon niyaon, ang Dor at ang mga nayon niyaon. Sa mga ito nagsitahan ang mga anak ni Jose na anak ni Israel. Ug tupad sa mga utlanan sa mga anak ni Manases, ang Beth-sean ug ang iyang mga lungsod, ang Thanach ug ang iyang mga lungsod, ang Megiddo ug ang iyang mga lungsod, ang Dor ug ang iyang mga lungsod. Niini namuyo ang mga anak ni Jose ang anak nga lalake ni Israel. Ang mga anak ni Aser: si Imna, at si Isua, at si Isui, at si Beria, at si Sera na kanilang kapatid na babae. Ang mga anak nga lalake ni Aser: si Imna, ug si Isba, ug si Isbi, ug si Beria, ug si Sera ang ilang igsoon nga babaye. At ang mga anak ni Beria: si Heber, at si Machiel na siyang ama ni Birzabith. Ug ang mga anak nga lalake ni Beria: si Heber, ug si Machiel, nga mao ang amahan ni Birzabith. At naging anak ni Heber si Japhlet, at si Semer, at si Hotham, at si Sua na kapatid na babae nila. Ug si Heber nanganak kang Japhlet, ug kang Semer, ug kang Jotham, ug kang Sua, ilang igsoon nga babaye. At ang mga anak ni Japhlet si Pasac, at si Bimhal, at si Asvath. Ang mga ito ang mga anak ni Japhlet. Ug ang mga anak nga lalake ni Japhlet: si Pasac, ug si Bimhal, ug si Asvath. Kini mao ang mga anak ni Japhlet. At ang mga anak ni Semer, si Ahi, at si Roga, si Jehubba, at si Aram. Ug ang mga anak nga lalake ni Semer: si Ahi, ug si Roega, ug si Jehubba, ug si Aram. At ang mga anak ni Helem na kaniyang kapatid: si Sopha, at si Imna, at si Selles, at si Amal. Ug ang mga anak nga lalake ni Helem nga iyang igsoon, ug si Zopha, ug si Imna, ug si Selles, ug si Amal. Ang mga anak ni Sopha: si Sua, at si Harnapher, at si Sual, at si Beri; at si Imra: Ang mga anak nga lalake ni Sopha: si Sua, ug si Harnapher, ug si Sual, ug si Beri, ug si Imra, Si Beser, at si Hod, at si Samma, at si Silsa, at si Ithram, at si Beera. Si Beser ug si Hod, ug si Samma, ug si Silsa, ug si Ithran, ug si Beera. At ang mga anak ni Jether: si Jephone, at si Pispa, at si Ara. Ug ang mga anak nga lalake ni Jether: si Jephone, ug si Pispa, ug si Ara. At ang mga anak ni Ulla: si Ara, at si Haniel, at si Resia. Ug ang mga anak nga lalake ni Ulla; si Ara ug si Haniel, ug si Resia. Ang lahat na ito ay mga anak ni Aser, mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang, mga pili at makapangyarihang lalake na may tapang, mga pinuno ng mga prinsipe. At ang bilang nilang nangabilang ayon sa talaan ng lahi sa paglilingkod sa pagdidigma ay dalawang put anim na libong lalake. Kining tanan mga anak ni Aser, nga mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, pinili ug gamhanang mga tawo sa kaisug, pangulo sa mga principe. Ug ang gidaghanon nila giihap pinaagi sa kagikanan alang sa pag-alagad sa gubat mikabat sa kaluhaan ug unom ka libo. At naging anak ni Benjamin si Bela na kaniyang panganay, si Asbel ang ikalawa, at si Ara ang ikatlo; Ug si Benjamin nanganak kang Bela nga iyang kamagulangan, si Asbel ang iyang ikaduha, si Ara ang ikatolo. Si Noha ang ikaapat, at si Rapha ang ikalima. Si Noha ang ikaupat, ug si Rapha ang ikalima. At ang mga naging anak ni Bela: si Addar, at si Gera, at si Abiud; Ug si Bela may mga anak nga lalake: si Adar, ug si Gera, ug si Abiud, At si Abisua, at si Naaman, at si Ahoa, Ug si Abisua, ug si Naaman, ug si Ahoa, At si Gera, at si Sephuphim, at si Huram. Ug si Gera, ug si Sephuphim, ug si Huram. At ang mga ito ang mga anak ni Ehud; ang mga ito ang mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga taga Gabaa, at dinala nila silang bihag sa Manahath. Ug kini mao ang mga anak nga lalake ni Ehud: kini mao ang mga pangulo sa mga balay sa mga namuyo sa Geba, ug ilang gidala silang binihag ngadto kang Manahat: At si Naaman, at si Achias, at si Gera, ay kaniyang dinalang bihag; at kaniyang ipinanganak si Uzza at si Ahihud. Ug si Naaman, ug si Achias, ug si Gera iyang gidala sila nga binihag; ug siya nanganak kang Uzza ug kang Ahihud. At si Saharaim ay nagkaanak sa parang ng Moab, pagkatapos na kaniyang mapagpaalam sila; si Husim, at si Baara ay ang kaniyang mga asawa. Ug si Saharaim nanganak sa mga bata sa kapatagan sa Moab, sa tapus nga iyang gipalakat sila; si Husim ug si Baara maoy iyang mga asawa. At ipinanganak sa kaniya ni Chodes na kaniyang asawa, si Jobab, at si Sibias, at si Mesa, at si Malcham, Ug siya nanganak gikan kang Hodes nga iyang asawa; kang Jobab, ug Sibias, ug kang Mesa, ug kang Malcham, At si Jeus, at si Sochias, at si Mirma. Ang mga ito ang kaniyang mga anak na mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang. Ug kang Jeus, ug kang Sochias, ug kang Mirma. Kini maoy iyang mga anak nga lalake, mga pangulo sa panimalay sa mga amahan. At ipinanganak sa kaniya ni Husim si Abitob, at si Elphaal. Ug kang Husim siya nanganak kang Abitob ug kang Elphaal. At ang mga anak ni Elphaal: si Heber, at si Misam, at si Semeb, na siyang nagsipagtayo ng Ono at ng Loth, pati ng mga nayon niyaon: Ug ang mga anak nga lalake ni Elphaal: si Heber, ug si Misam, ug si Semeb, nga nagtukod sa Ono ug Lod lakip sa mga lungsod niana; At si Berias, at si Sema na mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga taga Ajalon na siyang nangagpatakas sa mga taga Gath; Ug si Berias ug si Sema, mga pangulo sa mga panimalay sa mga amahan namuyo sa Ajalon, nga nagpapahawa sa mga namuyo sa Gath; At si Ahio, si Sasac, at si Jeremoth; Ug kang Ohio, ug Sasac, ug Jeremoth, At si Zebadias, at si Arad, at si Heder; Ug kang Zebadias, ug Arad ug Heder, At si Michael, at si Ispha, at si Joa, na mga anak ni Berias; Ug kang Michael, ug Ispha ug Joa ang mga anak nga lalake ni Berias, At si Zebadias, at si Mesullam, at si Hizchi, at si Heber. Ug kang Zebadias, ug Mesullam, ug Hizchi ug Heber, At si Ismari, at si Izlia, at si Jobab, na mga anak ni Elphaal; Ug kang Ismerai, ug Izlia, ug Jobab nga mga anak nga lalake ni Elphaal, At si Jacim, at si Zichri, at si Zabdi; Ug kang Jacim, ug Zichri, ug Zabdi, At si Elioenai, at si Silithai, at si Eliel; Ug kang Elioenai, ug kang Zilithai, ug Eliel, At si Adaias, at si Baraias, at si Simrath, na mga anak ni Simi; Ug kang Adaias, ug Baraias, ug Simrath nga mga anak nga lalake ni Simei, At si Isphan, at si Heber, at si Eliel; Ug kang Isphan, ug Heber, ug Eliel, At si Adon, at si Zichri, at si Hanan; Ug kang Abdon, ug Zichri, ug Hanan, At si Hanania, at si Belam, at si Anthothias; Ug kang Hanania, ug Elam, ug Anathothias, At si Iphdaias, at si Peniel, na mga anak ni Sasac; Ug kang Iphdaia ug Penual nga mga anak nga lalake ni Sasac, At si Samseri, at si Seharias, at si Atalia; Ug kang Samserai ug Seharaias ug Athalia, At si Jaarsias, at si Elias, at si Ziri, na mga anak ni Jeroham. Ug kang Jaaresia, ug Elias, ug Zichri, ang mga anak nga lalake ni Jeroham. Ang mga ito ang mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ayon sa kanilang lahi, na mga pinunong lalake: ang mga ito'y nagsitahan sa Jerusalem. Kini mao ang mga pangulo sa mga panimalay sa mga amahan sa tibook kaliwatan nila, pangulo nga mga tawo: kini namuyo sa Jerusalem. At sa Gabaon ay tumahan ang ama ni Gabaon, si Jeiel, na ang pangalan ng asawa ay Maacha: Ug sa Gabaon didto nagpuyo ang amahan ni Gabaon, Jeiel, ang ngalan sa iyang asawa mao si Maacha: At ang kaniyang anak na panganay si Abdon, at si Sur, at si Cis, at si Baal, at si Nadab; Ug ang anak nga lalake nga kamagulangan si Abdon, ug si Sur, ug si Chis, ug si Baal, ug si Nadab, At si Gedor, at si Ahio, at si Zecher. Ug si Gedor, ug si Ahio, ug si Zecher. At naging anak ni Micloth si Simea. At sila nama'y nagsitahang kasama ng kanilang mga kapatid sa Jerusalem, sa tapat ng kanilang mga kapatid. Ug si Micloth nanganak kang Simea. Ug sila usab namuyo uban sa ilang kaigsoonan sa Jerusalem, atbang sa ilang kaigsoonan. At naging anak ni Ner si Cis; at naging anak ni Cis si Saul; at naging anak ni Saul si Jonathan, at si Malchi-sua, at si Abinadab, at si Esbaal. Ug si Ner nanganak kang Cis; ug si Cis nanganak kang Saul, ug si Saul nanganak kang Jonathan, ug Malchi-sua, ug Abinadab ug Esbbaal. At ang anak ni Jonathan ay si Merib-baal; at naging anak ni Merib-baal si Micha. Ug ang anak nga lalake ni Jonathan mao si Merib-baal, ug si Merib-baal nanganak kang Micha. At ang mga anak ni Micha: si Phiton, at si Melech, at si Thaarea, at si Ahaz. Ang mga anak nga lalake ni Micha: si Phiton, ug si Melech, ug si Thaarea, ug si Ahaz. At naging anak ni Ahaz si Joadda; at naging anak ni Joadda si Alemeth, at si Azmaveth, at si Zimri; at naging anak ni Zimri si Mosa; Ug si Ahaz nanganak kang Joadda, ug si Joadda nanganak kang Elemeth, ug kang Azmaveth, ug kang Zimri nanganak kang Mosa; At naging anak ni Mosa si Bina; si Rapha na kaniyang anak, si Elasa na kaniyang anak, si Asel na kaniyang anak: Ug si Mosa nanganak kang Bina; si Rapha iyang anak nga lalake, si Elasa iyang anak nga lalake, si Asel iyang anak nga lalake. At si Asel ay nagkaroon ng anim na anak, na ang mga pangalan ay ito: si Azricam, si Bochru, at si Ismael, at si Searias, at si Obadias, at si Hanan. Lahat ng ito'y ang mga anak ni Asel. Ug si Asel may unom ka anak nga lalake, kansang ngalan mao kini: si Azricam, ug si Bochru, ug si Ismael, ug si Searias, ug si Obadias ug si Hanan: kining tanan mga anak nga lalake ni Asel. At ang mga anak ni Esec na kaniyang kapatid: si Ulam na kaniyang panganay, si Jehus na ikalawa, at si Elipheleth na ikatlo. Ug ang mga anak nga lalake ni Esec nga iyang igsoon nga lalake: si Ulam ang iyang kamagulangan, si Jehus ang ikaduha, ug si Eliphelet ang ikatolo. At ang mga anak ni Ulam ay mga makapangyarihang lalaking may tapang, na mga mamamana, at nagkaroon ng maraming anak, at mga anak ng mga anak, na isang daan at limangpu. Lahat, ng ito'y ang mga anak ni Benjamin. Ang mga anak nga lalake ni Ulam mga gamhanang tawo sa kaisug, mga magpapana, ug may daghang mga anak nga lalake, ug mga anak nga lalake sa mga anak nga lalake usa ka gatus ug kalim-an. Kining tanan mga anak nga lalake ni Benjamin. Sa gayo'y ang buong Israel ay nabilang ayon sa mga talaan ng lahi; at, narito, sila'y nangasusulat sa aklat ng mga hari sa Israel. At ang Juda'y dinalang bihag sa Babilonia dahil sa kanilang pagsalangsang. Busa ang tibook Israel giihap sumala sa mga kagikanan sa pagsanay; ug ania karon, sila nahasulat sa basahon sa mga hari sa Israel. Ug ang Juda, gibihag ngadto sa Babilonia tungod sa ilang kalapasan. Ang mga unang mananahanan na nagsitahan sa kanilang mga pag-aari sa kanilang mga bayan ay ang Israel, ang mga saserdote, ang mga Levita, at ang mga Nethineo. Karon ang unang mga pumoluyo nga nagpuyo sa ilang mga napanag-iya nga yuta didto sa ilang mga lungsod mao ang Israel, ang mga sacerdote, ang mga Levihanon ug ang mga Netinehanon. At sa Jerusalem ay tumahan sa mga anak ni Juda, at sa mga anak ni Benjamin, at sa mga anak ni Ephraim at Manases; Ug sa Jerusalem namuyo ang mga anak ni Juda, ug ang mga anak ni Benjamin, ug ang mga anak ni Ephraim ug Manases: Si Urai, na anak ni Amiud, na anak ni Omri, na anak ni Imrai, na anak ni Bani, sa mga anak ni Phares na anak ni Juda. Si Uthai anak nga lalake ni Amihud, anak nga lalake ni Omri, anak nga lalake ni Imri, anak nga lalake ni Bani sa mga anak ni Phares anak nga lalake ni Juda. At sa mga Silonita: si Asaias na panganay, at ang kaniyang mga anak. Ug sa mga Silonhanon: si Asaias ang kamagulangan, ug ang iyang mga anak nga lalake. At sa mga anak ni Zara: si Jehuel, at ang kanilang mga kapatid, na anim na raan at siyam na pu. Ug sa mga anak nga lalake ni Zara: si Jehuel, ug ang iyang kaigsoonan unom ka gatus ug kasiyaman. At sa mga anak ni Benjamin: si Sallu, na anak ni Mesullam, na anak ni Odavia, na anak ni Asenua; Ug sa mga anak nga lalake ni Benjamin: si Sallu anak nga lalake ni Mesullam anak nga lalake ni Odavia, anak nga lalake ni Asenua, At si Ibnias na anak ni Jeroham, at si Ela na anak ni Uzzi, na anak ni Michri, at si Mesullam na anak ni Sephatias, na anak ni Rehuel, na anak ni Ibnias; Ug si Ibnias anak nga lalake ni Jeroham, ug si Ela anak nga lalake ni Uzzi, anak nga lalake ni Michri, ug si Mesullam anak nga lalake ni Sephatias anak nga lalake ni Rehuel, anak nga lalake ni Ibnias; At ang kanilang mga kapatid, ayon sa kanilang mga lahi, na siyam na raan at limangput anim. Lahat ng mga lalaking ito ay mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Ug ang ilang kaigsoonan, sumala sa ilang mga kaliwatan, siyam ka gatus kalim-an ug unom. Kining tanan mga tawo nga pangulo sa mga panimalay sa mga amahan pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan. At sa mga saserdote: si Jedaia, at si Joiarib, at si Joachim. Ug sa mga sacerdote: si Jedaia, ug si Joiarib, si Joachim, At si Azarias na anak ni Hilcias, na anak ni Mesullam, na anak ni Sadoc, na anak ni Meraioth, na anak ni Achitob, na tagapamahala sa bahay ng Dios; Ug si Azarias anak nga lalake ni Hilcias, anak nga lalake ni Mesullam, anak nga lalake ni Sadoc, anak nga lalake ni Meraioth; anak nga lalake ni Achitob, ang magbubuot sa balay sa Dios; At si Adaias na anak ni Jeroham, na anak ni Phasur, na anak ni Machias, at si Mahsai na anak ni Adiel, na anak ni Jazera, na anak ni Mesullam, na anak ni Mesillemith, na anak ni Immer; Ug si Adaias anak nga lalake ni Jeroham anak nga lalake ni Phasur, anak nga lalake ni Machias; ug si Masai anak nga lalake ni Adiel, anak nga lalake ni Jazera, anak nga lalake ni Mesullam, anak nga lalake ni Mesillemith, anak nga lalake ni Immer; At ang kanilang mga kapatid, na mga pangulo sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, na isang libo at pitong daan at anim na pu; na mga lalaking totoong bihasa sa gawaing paglilingkod sa bahay ng Dios. Ug ang ilang kaigsoonan nga mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan, usa ka libo ug pito ka gatus kan-uman; may katakus gayud alang sa bulohaton sa balay sa Dios. At sa mga Levita: si Semeias na anak ni Hassub, na anak ni Azricam, na anak ni Hasabias sa mga anak ni Merari; Ug sa mga Levihanon: si Semeias, anak nga lalake ni Hasub, anak nga lalake ni Azricam, anak nga lalake ni Hasabias, sa mga anak nga lalake ni Merari; At si Bacbacar, si Heres, at si Galal, at si Mattania na anak ni Michas, na anak ni Zichri, na anak ni Asaph; Ug si Bacbaccar, Heres, ug si Gallal ug si Mattania anak nga lalake ni Michas, anak nga lalake ni Zichri, anak nga lalake ni Asaph; At si Obadias na anak ni Semeias, na anak ni Galal, na anak ni Iduthum, at si Berechias na anak ni Asa na anak ni Elcana, na tumahan sa mga nayon ng mga Nethophatita. Ug si Obadias anak nga lalake ni Semeias, anak nga lalake ni Galad, anak nga lalake ni Jeduthun: ug si Berachias anak nga lalake ni Asa, anak nga lalake ni Elcana nga nagpuyo sa mga balangay sa mga Netopatitanhon. At ang mga tagatanod-pinto: si Sallum, at si Accub, at si Talmon, at si Ahiman: at ang kanilang mga kapatid (si Sallum ang puno), Ug ang mga magbalantay sa mga pultahan: si Sallum, ug si Accub, ug si Talmon, ug si Ahiman, ug ang ilang mga igsoon (si Sallum maoy pangulo), Na hanggang ngayo'y namamalagi sa pintuang-daan ng hari na dakong silanganan: sila ang mga tagatanod-pinto sa kampamento ng mga anak ni Levi. Nga hangtud karon naghulat sa ganghaan sa hari dapit sa silangan; sila ang mga magbalantay sa pultahan sa campo sa mga anak ni Levi. At si Sallum na anak ni Core, na anak ni Abiasath, na anak ni Corah, at ang kaniyang mga kapatid, sa sangbahayan ng kaniyang magulang, ang mga Koraita ay nangamamahala sa gawaing paglilingkod, na mga tagapagingat ng mga pintuang-daan ng tabernakulo; at ang kanilang mga magulang ay nangapasa kampamento ng Panginoon, na mga tagapagingat ng pasukan. Ug si Sallum ang anak nga lalake ni Core, anak nga lalake ni Abiasath, anak nga lalake ni Cora, ug ang iyang mga kaigsoonan, sa balay sa iyang amahan, ang mga Coranhon maoy sinaligan sa bulohaton sa pag-alagad, mga magbalantay sa bakanan diha sa tabernaculo: ug ang ilang mga amahan gikan sa campo ni Jehova, mga magbalantay sa pultahan. At si Phinees na anak ni Eleazar ay pinuno sa kanila nang panahong nakaraan, at ang Panginoon ay sumasa kaniya. Ug si Phinees ang anak nga lalake ni Eleazar maoy magbubuot kanila sa miaging panahon, ug si Jehova nag-uban kaniya. Si Zacarias na anak ni Meselemia ay tagatanod-pinto ng tabernakulo ng kapisanan. Si Zacarias anak nga lalake ni Meselemias maoy magbalantay sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. Lahat ng mga ito na mga napili upang maging mga tagatanod-pinto sa mga pintuang-daan ay dalawang daan at labing dalawa. Ang mga ito'y nangabilang ayon sa talaan ng lahi sa kanilang mga nayon, na siyang pinagkatiwalaan sa kanilang katungkulan ni David at ni Samuel na tagakita. Kining tanan gipili nga mga magbalantay sa mga pultahan duha ka gatus ug napulo ug duha. Kini giihap pinaagi sa kagikanan sa ilang mga balangay nga gipili ni David ug Samuel ang manalagna sa ilang katungdanan nga sinalig. Sa gayo'y sila, at ang kanilang mga anak ay namahala na pinakabantay sa mga pintuang-daan ng bahay ng Panginoon, sa makatuwid baga'y ng bahay ng tabernakulo, ayon sa paghahalinhinan. Busa sila ug ang ilang mga anak nagbantay sa mga pultahan sa balay ni Jehova, bisan ang balay sa balong-balong pinaagi sa mga pagpuli-puli sa tagsatagsa. Na sa apat na sulok ang mga tagatanod-pinto, sa dakong silanganan, kalunuran, hilagaan, at timugan. Sa upat ka kiliran ang mga magbalantay sa pultahan dapit sa silangan, kasadpan, amihanan ug habagatan. At ang kanilang mga kapatid, sa kanilang mga nayon, ay paroroon sa bawat pitong araw, tuwing kapanahunan upang sumakanila: Ug ang ilang kaigsoonan, sa ilang mga balangay kinahanglan nga moanha sa tagpito ka adlaw sa ngadto-ngadto aron sa pagpuyo uban kanila: Sapagkat ang apat na punong tagatanod-pinto, na mga Levita, ay nangasa takdang katungkulan, at nangasa mga silid at sa mga ingatangyaman sa bahay ng Dios. Alang sa upat ka pangulo nga mga magbalantay sa pultahan, nga mga Levihanon, mao ang katungdanan nga sinalig, ug tinugyanan sa mga sulod ug sa mga babandi didto sa balay sa Dios. At sila'y nagsitahan sa palibot ng bahay ng Dios, sapagkat ang katungkulan doon ay kanila, at sa kanila nauukol ang pagbubukas tuwing umaga. Ug sila nagpuyo libut sa balay sa Dios, tungod kay ang pagbantay niana gitugyan kanila; ug kanila gisalig ang pag-abli sa matag-buntag. At ang ilan sa kanila ay may katungkulan sa mga kasangkapan na ipinaglilingkod; sapagkat ayon sa bilang ipinapasok, at ayon sa bilang inilalabas. Ug dihay uban kanila nga may katungdanan sa pagbantay sa mga sudlanan nga galamiton; kay inihap kini nga igasulod ug inihap nga igapagula. Ang ilan naman sa kanila ay nangahalal sa kasangkapan, at sa lahat ng mga kasangkapan ng santuario, at sa mainam na harina, at sa alak, at sa langis, at sa kamangyan, at sa mga espesia. Ang uban kanila may katungdanan sa pagbantay sa kasangpanan, ug sa mga sudlanan sa balaang puloy-anan, ug sa harina nga fino ug sa vino, ug sa lana, ug sa incienso, ug sa mga panakot. At ang ilan sa mga anak ng mga saserdote ay nagsisipaghanda ng paghahalohalo ng mga espesia. Ug ang uban sa mga anak nga lalake sa mga sacerdote, nanag-andam sa pagsakot sa mga panakot. At si Mathathias, na isa sa mga Levita, na siyang panganay ni Sallum na Coraita, may takdang katungkulan sa mga bagay na niluluto sa kawali. Ug si Mathathias usa sa mga Levihanon, ang kamagulangan ni Sallum ang Coratnon, maoy sinaligan sa mga butang nga giluto sulod sa mga sarten. At ang ilan sa kanilang mga kapatid sa mga anak ng mga Coatita, ay nangasa tinapay na handog upang ihanda bawat sabbath. Ug ang uban sa ilang kaigsoonan sa mga anak nga lalake sa mga Coathnon magbalantay sa tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, sa pag-andam niana sa tanang adlaw nga igpapahulay. At ang mga ito ang mga mangaawit, na mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga Levita, na mga nagsisitahan sa mga silid, at mga laya sa ibang katungkulan: sapagkat sila'y nangalalagay sa kanilang gawain araw at gabi. Ug kini mao ang mga mag-aawit, nga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga Levihanon, nga nagpuyo sa mga sulod ug gawas gikan sa lain nga katungdanan; kay sila ginagamit sa ilang buhat adlaw ug gabii. Ang mga ito ay mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga Levita, ayon sa kanilang lahi na mga lalaking pinuno: ang mga ito'y nagsitahan sa Jerusalem. Kini mao ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga Levihanon, sa tibook nga mga kaliwatan nila, mga tawong pangulo: kini sila namuyo sa Jerusalem. At sa Gabaon ay tumahan ang ama ni Gabaon, si Jehiel, na ang pangalan ng kaniyang asawa ay Maacha: Ug sa Gabaon didto magpuyo ang amahan ni Gabaon nga si Jehiel, ang ngalan sa kang kinsang asawa mao si Maaca: At ang anak niyang panganay si Abdon, at si Sur, at si Cis, at si Baal, at si Ner, at si Nadab; Ug ang kamagulangan niyang mga anak nga lalake mao si Abdon, ug si Zur, ug si Chis, ug si Baal, ug si Ner, ug si Nadab. At si Gedor, at si Ahio, at si Zacharias, at si Micloth. Ug si Gedor, ug si Ahio, ug si Zacarias, ug si Micloth. At naging anak ni Micloth si Samaam. At sila nama'y nagsitahan na kasama ng kanilang mga kapatid sa Jerusalem, sa tapat ng kanilang mga kapatid. Ug si Micloth nanganak kang Simeon. Ug sila usab namuyo uban sa ilang kaigsoonan didto sa jerusalem, atbang sa ilang mga igsoon. At naging anak ni Ner si Cis; at naging anak ni Cis si Saul; at naging anak ni Saul si Jonathan, at si Malchi-sua, at si Abinadab, at si Esbaal. Ug si Ner nanganak kang Cis; ug si Cis nanganak kang Saul; ug si Saul nanganak kang Jonathan, ug kan Malchisua, ug kang Abinadab, ug kang Esbaal. At ang anak ni Jonathan ay si Merib-baal; at naging anak ni Merib-baal si Micha. Ug ang anak nga lalake ni Jonathan mao si Merib-baal; ug si Merib-baal nanganak kang Micha. At ang mga anak ni Micha: si Phiton, at si Melech, at si Tharea, at si Ahaz. Ug ang mga anak nga lalake ni Micha: si Phiton, ug si Melech, ug si Tharea, ug si Ahaz. At naging anak ni Ahaz si Jara; at naging anak ni Jara si Alemeth, at si Azmaveth, at si Zimri; at naging anak ni Zimri si Mosa; Ug si Ahaz nanganak kang Jara; ug si Jara nanganak kang Alemeth, ug kang Azmaveth, ug kang Zimri; ug si Zimri nanganak kang Mosa; At naging anak ni Mosa si Bina; at si Rephaia na kaniyang anak, si Elasa na kaniyang anak, si Asel na kaniyang anak: Ug si Mosa nanganak kang Binea; ug kang Rephaia iyang anak nga lalake, kang Elasa iyang anak nga lalake ug kang Asel iyang anak nga lalake. At si Asel ay nagkaroon ng anim na anak, na ang kanilang mga pangalan ay ang mga ito: si Azricam, si Bochru, at si Ismael, at si Seraia, at si Obadias, at si Hanan: ang mga ito ang mga naging anak ni Asel. Ug si Asel may unom ka anak nga lalake kansang mga ngalan mao kini: si Azricam, si Bochru, ug si Ismael, ug si Seraia, ug si Obadias, ug si Hanan: mao kini ang mga anak nga lalake ni Asel. Ang mga Filisteo nga ay nakipaglaban sa Israel: at ang mga lalake ng Israel ay nagsitakas sa harap ng mga Filisteo, at nangabuwal na patay sa bundok ng Gilboa. Karon ang mga Filistehanon nakig-away batok sa Israel: ug ang mga tawo sa Israel nangalagiw gikan sa atubangan sa mga Filistehanon, ug nangapukan nga pinatay didto sa bukid sa Gilboa. At ang mga Filisteo ay nangagsisunod na mainam sa likuran ni Saul at ng kaniyang mga anak; at pinatay ng mga Filisteo si Jonathan, at si Abinadab, at si Malchi-sua, na mga anak ni Saul. Ug si Saul ug ang iyang mga anak nga lalake gigukod sa mga Filistehanon; ug gipamatay sa mga Filistehanon si Jonathan, ug si Abinadab, ug si Malchisua ang mga anak nga lalake ni Saul. At ang pagbabaka ay lumalang mainam laban kay Saul, at inabutan siya ng mga mamamana; at siya'y nahirapan dahil sa mga mamamana. Ug ang gubat misamot batok kang Saul, ug ang mga magpapana nakaapas kaniya; ug siya naguol tungod sa mga magpapana. Nang magkagayo'y sinabi ni Saul sa kaniyang tagadala ng sandata: Bunutin mo ang iyong tabak, at iyong palagpasin sa akin; baka ang mga hindi tuling ito ay magsiparito at pahirapan ako. Ngunit hindi inibig ng kaniyang tagadala ng sandata; sapagkat siya'y totoong natakot. Kayat kinuha ni Saul ang kaniyang tabak, at nagpatibuwal doon. Unya miingon si Saul sa iyang magdadala sa hinagiban: Ibta ang imong pinuti, ug dunggaba ako niana kay tingali kining walay circuncicion moanhi ug magpasipala kanako. Apan ang iyang magdadala sa hinagiban wala mobuot; kay nahadlok siya sa hilabihan. Busa gikuha ni Saul ang iyang pinuti, ug miubo sa tumoy niana ug namatay. At nang makita ng kaniyang tagadala ng sandata na si Saul ay patay, siya nama'y nagpatibuwal sa kaniyang tabak, at namatay. Sa diha nga ang iyang magdadala sa hinagiban nakakita nga si Saul patay na, siya usab sa maong paagi miubo sa tumoy sa iyang pinuti ug namatay. Gayon namatay si Saul, at ang kaniyang tatlong anak; at ang kaniyang buong sangbahayan ay namatay na magkakasama. Busa si Saul namatay, ug ang iyang totolo ka anak nga lalake; ug ang tanan sa iyang balay nangamatay sa tingub. At nang makita ng lahat na lalake ng Israel na nangasa libis na sila'y nagsitakas, at si Saul at ang kaniyang mga anak ay patay, ay kanilang iniwan ang kanilang mga bayan at nagsitakas; at ang mga Filisteo ay nagsiparoon at nagsitahan sa mga yaon. Ug sa diha nga ang tanang mga tawo sa Israel nga dinha sa walog nakakita nga sila nangalagiw, ug nga si Saul ug ang iyang mga anak nga lalake nangamatay, ilang gibiyaan ang ilang mga ciudad, ug nangalagiw; ug ang mga Filistehanon nangabut ug mingpuyo diha kanila. At nangyari nang kinaumagahan nang magsiparoon upang hubaran ng mga Filisteo ang nangapatay, na kanilang nasumpungan si Saul at ang kaniyang mga anak na buwal sa bundok ng Gilboa. Ug nahitabo sa pagkaugma, sa diha nga ang mga Filistehanon nangabut aron sa pagkuha sa mga butang nga iya sa mga patay, nakita nila nga si Saul ug ang iyang mga anak nga lalake nangapukan didto sa bukid sa Gilboa. At hinubaran nila siya at kinuha ang kaniyang ulo, at ang kaniyang sandata, at ipinadala sa lupain ng mga Filisteo sa palibot, upang ibalita sa kanilang mga diosdiosan, at sa bayan. Ug ilang gihoboan siya sa iyang bisti, ug gilunggo ang iyang ulo, ug gikuha ang iyang hinagiban, ug gipadala ngadto sa yuta sa mga Filistehanon nga nagalibut, aron sa pagdala sa mga balita ngadto sa ilang mga dios-dios, ug sa katawohan. At inilagay nila ang kaniyang sandata sa bahay ng kanilang mga dios, at ipinako ang kaniyang ulo sa bahay ni Dagon. Ug ilang gibutang ang iyang hinagiban sa balay sa ilang mga dios, ug gihigot ang iyang ulo didto sa balay ni Dagon. At nang mabalitaan ng buong Jabes-galaad ang buong ginawa ng mga Filisteo kay Saul, Ug sa diha nga ang tibook Jabes-Galaad nakadungog sa tanan nga gibuhat sa mga Filistehanon kang Saul, Ang lahat na matapang na lalake ay nagsitindig, at kinuha ang bangkay ni Saul, at ang mga bangkay ng kaniyang mga anak, at dinala sa Jabes, at inilibing ang kanilang mga buto sa ilalim ng ensina sa Jabes, at nangagayunong pitong araw. Ang tanang mga maisug nga tawo nanindog, ug gikuha ang lawas ni Saul, ug ang mga lawas sa iyang mga anak nga lalake ug gidala kini ngadto sa Jabes, ug gilubong ang ilang mga bukog sa ilalum sa kahoy nga encina sa Jabes, ug nanagpuasa sila sulod sa pito ka adlaw. Sa gayo'y namatay si Saul dahil sa kaniyang pagsalangsang na kaniyang nagawa laban sa Panginoon, dahil sa salita ng Panginoon na hindi niya iningatan; at dahil naman na siya'y nakipagsanggunian sa masamang espiritu, upang pagsiyasatan. Sa ingon niini si Saul namatay tungod sa iyang paglapas nga iyang nahimo batok kang Jehova, tungod sa pulong ni Jehova, nga wala niya bantayi; ug tungod usab sa iyang pagpakitambag sa usa ka espiritista, sa pagpangutana kaniya niini, At hindi nagsiyasat sa Panginoon: kayat pinatay niya siya, at inilipat ang kaharian kay David na anak ni Isai. Ug wala mangutana kang Jehova; busa siya gipatay niya, ug gihatag ang gingharian ngadto kang David ang anak nga lalake ni Isai. Nang magkagayo'y ang buong Israel ay nagpipisan kay David sa Hebron, na nagsasabi, Narito, kami ay iyong buto at iyong laman. Unya ang tibook Israel nanagtigum sa ilang kaugalingon sa tingub kang David ngadto sa Hebron, nga nanag-ingon: Ania karon, kami mao ang imong bukog ug imong unod. Nang mga panahong nakaraan, sa makatuwid baga'y nang si Saul ay hari, ikaw ang pumapatnubay at nagpapasok sa Israel: at sinabi sa iyo ng Panginoon mong Dios, Iyong aalagaan ang aking bayang Israel, at ikaw ay magiging pangulo ng aking bayang Israel. Sa miaging mga panahon, bisan sa hari pa si Saul, ikaw mao ang nagmando sa pagpagula ug nagdala sa pagpasulod sa Israel: ug si Jehova nga imong Dios namulong kanimo: Ikaw mahimong magbalantay sa akong katawohan nga Israel, ug ikaw mahimong principe sa akong katawohan nga Israel. Sa gayo'y lahat ng mga matanda sa Israel ay nagsiparoon sa hari sa Hebron; at si David ay nakipagtipan sa kanila sa Hebron sa harap ng Panginoon, at kanilang pinahiran ng langis si David na hari sa Israel, ayon sa salita ng Panginoon sa pamamagitan ni Samuel. Busa ang tanang mga anciano sa Israel nangadto sa hari didto sa Hebron; ug si David naghimo sa usa ka pakigsaad uban kanila didto sa Hebron sa atubangan ni Jehova; ug ilang gidihogan si David nga hari sa ibabaw sa Israel, sumala sa pulong ni Jehova kang Samuel. At si David at ang buong Israel ay naparoon sa Jerusalem (na siyang Jebus); at ang mga Jebuseo na mga tagaroon sa lupain, ay nangandoon. Ug si David ug ang tibook Israel ming-adto sa Jerusalem (nga mao ang Jebus); ug ang mga Jebusehanon, ang mga pumoluyo sa yuta didto man. At sinabi ng mga taga Jebus kay David, Ikaw ay hindi makapapasok rito. Gayon ma'y sinakop ni David ang katibayan ng Sion; na siyang bayan ni David. Ug ang mga pumoluyo sa Jebus namulong kang David: Dili ka moanhi dinhi. Apan bisan pa niana nakuha ni David ang malig-ong salipdanan sa Sion; kini mao ang ciudad ni David. At sinabi ni David, Sinomang sumakit sa mga Jebuseo na una ay magiging pinuno at kapitan. At si Joab na anak ni Sarvia ay sumampang una, at naging pinuno. Ug si David miingon: bisan kinsa ang makadaug pag-una sa mga Jebusehanon himoong pangulo ug capitan. Ug si Joab anak nga lalake ni Sarvia miadto pag-una, ug nahimong pangulo. At si David ay tumahan sa katibayan; kayat kanilang tinawag na bayan ni David. Ug si David nagpuyo diha sa sulod sa malig-ong salipdanan; busa ilang gitawag kana nga ciudad ni David. At kaniyang itinayo ang bayan sa palibot, mula sa Millo hanggang sa palibot: at hinusay ni Joab ang nalabi sa bayan. Ug iyang gitukod ang ciudad nga nagalibut, sukad sa Millo maglibut; ug giayo ni Joab ang ubang bahin sa ciudad. At si David ay dumakila ng dumakila; sapagkat ang Panginoon ng mga hukbo ay sumasa kaniya. Ug si David nagakadaku gayud; kay si Jehova sa mga panon nag-uban kaniya. Ang mga ito ang mga pinuno ng mga makapangyarihang lalake na nasa kay David, na napakilala na malakas na kasama niya sa kaniyang kaharian, na kasama ng buong Israel, upang gawin siyang hari, ayon sa salita ng Panginoon tungkol sa Israel. Karon kini mao ang mga pangulo sa mga gamhanang tawo nga diha kang David, nga nagpaila sa ilang kaugalingon nga pagkakusganon, uban kaniya sa iyang gingharian, lakip ang tibook Israel aron sa paghimo kaniya nga hari, sumala sa pulong ni Jehova mahitungod sa Israel. At ito ang bilang ng mga makapangyarihang lalake na nasa kay David: si Jasobam, na anak ng isang Hachmonita, na pinuno ng tatlongpu; siya ang nagtaas ng kaniyang sibat laban sa tatlong daan, at pinatay niya sila na paminsan. Ug kini mao ang gidaghanon sa mga gamhanang tawo ni David: si Jasobam, anak nga lalake sa usa ka Hakmonhon, ang pangulo sa katloan; iyang gilabay ang iyang bangkaw batok sa totolo ka gatus ug gipamatay sila sa makausa. At pagkatapos niya ay si Eleazar na anak ni Dodo, na Ahohita, na isa sa tatlong makapangyarihang lalake. Ug sunod kaniya mao si Eleazar anak nga lalake ni Dodo, ang Ahohitanhon, nga usa sa totolo ka gamhanang tawo. Siya'y kasama ni David sa Pasdammin, at doo'y ang mga Filisteo ay nagpipisan upang bumaka, na kinaroroonan ng isang putol na lupa na puno ng sebada; at ang bayan ay tumakas sa harap ng mga Filisteo. Siya didto kauban ni David sa Pas-dammin, ug didto ang mga Filistehanon nanagkatapok sa paggubat, diin dihay usa ka luna nga yuta nga puno sa cebada; ug ang katawohan nangalagiw gikan sa atubangan sa mga Filistehanon. At sila'y nagsitayo sa gitna ng putol na yaon at ipinagsanggalang, at pinatay ang mga Filisteo; at iniligtas ng Panginoon sila sa pamamagitan ng isang dakilang pagtatagumpay. Ug sila nanagtindog sa taliwala sa maong luna ug gipanalipdan nila kana, ug gipatay ang mga Filistehanon; ug giluwas sila ni Jehova sa usa ka dakung pagdaug. At binaba sa malaking bato si David ng tatlo sa tatlongpung pinuno, sa loob ng yungib ni Adullam; at ang hukbo ng mga Filisteo ay humantong sa libis ng Raphaim. Ug totolo sa katloan ka pangulong tawo nangadto didto sa bato kang David, ngadto sa langub sa Adullam; ug ang panon sa mga Filistehanon napahiluna didto sa walog sa Raphaim. At si David nga ay nasa katibayan, at ang pulutong ng mga Filisteo ay nasa Bethlehem noon. Ug si David dinha diay sa sulod sa malig-ong salipdanan, ug ang mga bantay nga sundalo sa mga Filistehanon didto sa Beth-lehem. At si David ay nagbuntonghininga, at nagsabi, Oh may magbigay sana sa akin ng tubig sa balon ng Bethlehem na mainom, na nasa siping ng pintuang-bayan! Ug si David gihidlaw, ug miingon: Oh nga may usa nga mohatag unta kanako ug tubig nga mainum gikan sa atabay sa Beth-lehem, nga tupad sa pultahan! At ang tatlo'y nagsisagasa sa hukbo ng mga Filisteo, at nagsiigib ng tubig sa balon ng Bethlehem na nasa siping ng pintuang-bayan, at kinuha at dinala kay David: ngunit hindi ininom ni David yaon, kundi ibinuhos na pinakainuming handog sa Panginoon. Ug ang totolo mingsuot sa taliwala sa panon sa mga Filistehanon, ug mingtimba ug tubig gikan sa atabay sa Beth-lehem, nga tupad sa pultahan, ug gidala kana ngadto kang David: apan si David wala moinum niana, kondili kana gibubo niya ngadto kang Jehova, At sinabi, Huwag itulot sa akin ng aking Dios na aking gawin ito; iinumin ko ba ang dugo ng mga lalaking ito na ipinain ang kanilang buhay sa pagkamatay? sapagkat sa pagpapain ng kanilang mga buhay ay kanilang dinala. Kayat hindi niya ininom. Ang mga bagay na ito ay ginawa ng tatlong makapangyarihang lalake. Ug miingon: Dios ko, idili kana kanako, nga buhaton ko kini: imnon ko ba ang dugo niining mga tawo nga nagbutang sa ilang kinabuhi sa peligro? Kay sa peligro sa ilang mga kinabuhi ilang gidala kana. Busa siya wala moinum niana. Kining mga butanga gihimo sa tolo ka gamhanang tawo. At si Abisai na kapatid ni Joab, siyang pinuno ng tatlo: sapagkat kaniyang itinaas ang kaniyang sibat laban sa tatlong daan, at pinatay niya sila, at nagkaroon ng pangalan sa tatlo. Ug si Abisai, ang igsoon nga lalake ni Joab, siya ang labaw sa totolo; kay iyang gilabay ang iyang bangkaw batok sa totolo ka gatus ug gipamatay sila, ug may ngalan siya sa taliwala sa totolo. Sa tatlo, siya'y lalong marangal kay sa dalawa, at ginawang kanilang pinunong kawal: gayon ma'y hindi siya umabot sa unang tatlo. Sa totolo, siya ang labing talahuron kay sa duha ug gihimo nga ilang capitan: apan siya wala makakab-ut sa nahaunang totolo. Si Benaias na anak ni Joiada, na anak ng isang matapang na lalake sa Cabseel, na gumawa ng mga makapangyarihang gawa, ay kaniyang pinatay ang dalawang anak ni Ariel na taga Moab: siya'y bumaba rin naman at pumatay ng isang leon sa gitna ng isang hukay sa panahon ng niebe. Si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada, ang anak nga lalake sa maisug nga tawo sa Cabseel, nga nakahimo sa mga buhat nga dagku, iyang gipatay ang duha ka anak nga lalake ni Ariel sa Moab: ug miadto siya usab ug mipatay sa usa ka leon sa taliwala sa usa ka gahong sa panahon sa nieve. At siya'y pumatay ng isang taga Egipto, na isang lalaking may malaking bulas, na limang siko ang taas; at sa kamay ng taga Egipto ay may isang sibat na gaya ng panghabi ng manghahabi; at binaba niya siya na may isang tungkod, at inagaw ang sibat sa kamay ng taga Egipto, at pinatay niya siya ng kaniyang sariling sibat. Ug iyang gipatay ang usa ka taga-Egipto, usa ka tawo nga daku ug lawas, lima ka maniko ang gitas-on; ug diha sa kamot sa taga-Egipto, may usa ka bangkaw nga sama sa likisan sa maghahabol; ug siya milugsong ngadto kaniya uban ang sungkod, ug giagaw ang bangbaw gikan sa kamot sa taga-Egipto, ug gipatay siya pinaagi sa iyang kaugalingong bangkaw. Ang mga bagay na ito ay ginawa ni Benaias na anak ni Joiada, at nagkapangalan sa tatlong makapangyarihang lalake. Kining mga butanga gihimo ni Benaia anak nga lalake ni Joiada, ug may usa ka ngalan siya sa taliwala sa totolo ka gamhanang tawo. Narito, siya'y lalong marangal kay sa tatlongpu, ngunit hindi siya umabot sa unang tatlo: at inilagay ni David sa kaniya na bantay. Ania karon, siya labi pang talahuron kay sa katloan, apan siya wala makakab-ut sa unang totolo: ug gibutang siya ni David sa ibabaw sa iyang mga bantay. Ang mga makapangyarihang lalake naman sa mga hukbo; si Asael na kapatid ni Joab, si Elchanan na anak ni Dodo na taga Bethlehem: Ang gamhanang mga tawo usab sa mga kasundalohan: si Asael ang igsoon nga lalake ni Joab, si Elchanan anak nga lalake ni Dodo sa Beth-lehem; Si Samoth na Arorita, si Helles na Pelonita; si Samoth nga Ararnon, si Helles nga Pelonhon. Si Ira na anak ni Acces na Tecoita, si Abiezer na Anathothita; Si Ira anak nga lalake ni Ikes nga Tekohanon, si Abieser ang Anatotnon,jk Si Sibbecai na Husatita, si Ilai na Ahohita; Si Sibbeccai nga Husatnon, si Ilai nga Ahohanon, Si Maharai na Nethophatita, si Heled na anak ni Baana na Nethophatita; Si Maharai ang Netopatnon, si Heled anak nga lalake ni Baana ang Netopatnon, Si Ithai na anak ni Ribai na taga Gabaath, sa mga anak ni Benjamin, si Benaias na Phirathita. Si Itai anak nga lalake ni Ribai sa Gabaath sa mga anak ni Benjamin, si Benaia ang Piratonhon, Si Hurai sa mga batis ng Gaas, si Abiel na Arbathonita; Si Hurai sa mga sapa sa Gaas, si Abiel ang Arbatnon, Si Azmaveth na Baharumita, si Eliaba na Saalbonita; Si Azmaveth nga Baarumnon, si Eliaba ang Saalbonhon; Ang mga anak ni Asem na Gizonita, si Jonathan na anak ni Saje na Hararita; Ang mga anak nga lalake ni Asem ang Gizonhon, si Jonathan anak nga lalake ni Saje nga Ararnon, Si Ahiam na anak ni Sachar, na Ararita, si Eliphal na anak ni Ur; si Ahiam anak nga lalake ni Sachar ang Ararnon, si Eliphal anak nga lalake ni Ur, Si Hepher na Mecherathita, si Ahia na Phelonita; Si Hepher ang Mecheratnon, si Ahia ang Pelinhanon, Si Hesro na Carmelita, si Nahari na anak ni Ezbai; Si Hesro nga Carmilhanon, si Nahari anak nga lalake ni Esbai, Si Joel na kapatid ni Nathan, si Mibhar na anak ni Agrai, Si Joel ang igsoon nga lalake ni Nathan, si Mibhar anak nga lalake ni Agrai, Si Selec na Ammonita, si Naarai na Berothita, na tagadala ng sandata ni Joab na anak ni Sarvia; Si Selec ang Ammonhanon, si Narai ang Berothanon, ang magdadala sa hinagiban ni Joab anak nga lalake ni Sarvia, Si Ira na Ithrita, si Yared na Ithrita: Si Ira ang Itrinhon, ug si Gareb ang Itrinhon, Si Uria na Hetheo, si Zabad na anak ni Ahli; Si Urias ang Hetehanon, si Zabad anak nga lalake ni Ahli, Si Adina na anak ni Siza na Rubenita, na pinuno ng mga Rubenita, at tatlongpu ang kasama niya; Si Adina anak nga lalake ni Siza ang Rubenhanon, usa ka pangulo sa mga Rubenhanon, ug ang katloan uban kaniya, Si Hanan na anak ni Maacha, at si Josaphat na Mithnita; Si Hanan anak nga lalake ni Maacha, ug si Josaphat ang Mitnithanon, Si Uzzias na Astarothita, si Samma at si Jehiel na mga anak ni Hotham na Arorita; Si Uzzias ang Astarotnon, si Samma ug si Jeiel mga anak nga lalake ni Hotham ang Aroernon, Si Jediael na anak ni Simri; at si Joha na kaniyang kapatid, na Thisaita; Si Jediael anak nga lalake ni Simri, ug si Joha iyang igsoon nga lalake ang Tisahanon, Si Eliel na Mahavita, at si Jeribai, at si Josabias na mga anak ni Elnaam, at si Ithma na Moabita; Si Eliel Mahabnon, ug si Jeribai, ug si Joabia, mga anak nga lalake ni Elnaa, ug si Itma ang Moabnon, Si Eliel, at si Obed, at si Jaasiel, na taga Mesobiata. Si Eliel, ug si Obed, ug si Jasael ang Mesobiahanon. Ang mga ito nga ang nagsiparoon kay David sa Siclag, samantalang siya'y nagkukubli pa dahil kay Saul na anak ni Cis: at sila'y nasa mga makapangyarihang lalake, na kaniyang mga katulong sa pakikipagdigma. Karon kini mao sila nga nangadto kang David sa Siclag, samtang nagtago pa siya sa iyang kaugalingon tungod kang Saul anak nga lalake ni Cis; ug sila diha uban sa mga gamhanang tawo, iyang mga magtatabang sa gubat. Sila'y nasasakbatan ng mga busog, at kanilang ginagamit kapuwa ang kanang kamay at kaliwa sa pagpapahilagpos ng mga bato, at sa pagpapahilagpos ng mga pana mula sa busog; sila'y sa mga kapatid ni Saul sa Benjamin. Ug sila nasangkap sa mga pana, ug makagamit sa too ug walang kamot sa paglabyog sa mga bato ug sa pagpana sa mga udyong gikan sa pana: sila sa kaigsoonan ni Saul sa Benjamin. Ang pinuno ay si Ahiezer, saka si Joas, na mga anak ni Semaa na Gabaathita; at si Jeziel, at si Pheleth, na mga anak ni Azmaveth; at si Beraca, at si Jehu na Anathothita; Ang pangulo mao si Ahiezer; unya si Joas, ang mga anak nga lalake ni Semaa ang Gabaatnon, ug si Jesiel, ug si Pheleth, ang mga anak nga lalake ni Azmaveth, ug si Beracah ug si Jehu ang Anatotnon, At si Ismaias na Gabaonita, na makapangyarihang lalake sa tatlongpu, at pinuno ng tatlongpu; at si Jeremias, at si Jahaziel, at si Joanan, at si Jozabad na Gederathita; Ug si Ismaias ang Gabaonhon, usa ka gamhanang tawo sa taliwala sa katloan, ug pangulo sa katloan, ug si Jeremias, ug si Jahaziel, ug si Johanan, ug si Jozabad ang Gederatnon, Si Eluzai, at si Jeremoth, at si Bealias, at si Semarias, at si Sephatias na Haruphita; Ug si Eluzai, ug si Jeremoth, ug si Bealias, ug si Semarias ang Harupnon, Si Elcana, at si Isias, at si Azareel, at si Joezer, at si Jasobam, na mga Corita: Si Elcana, ug si Isias, ug si Asarel, ug si Joeser, ug si Jazobam, ang Corahanon. At si Joela, at si Zebadias, na mga anak ni Jeroham na taga Gedor. Ug si Joela, ug si Zebadias, ang mga anak nga lalake ni Jeroham sa Gedor. At sa mga Gadita ay nagsihiwalay na nagsilakip kay David sa katibayan sa ilang, ang mga makapangyarihang lalaking may tapang, na mga lalaking bihasa sa pakikidigma, na makahahawak ng kalasag at sibat; na ang mga mukha nila ay gaya ng mga mukha ng mga leon, at sila'y maliliksing gaya ng mga usa sa mga bundok; Ug gikan sa mga Gadahanon may nanagbulagbulag sa ilang kaugalingon ngadto kang David sa malig-ong salipdanan didto sa kamingawan, gamhanang mga tawo sa kaisug, mga tawo nga bansay sa gubat, nga makakupot sa taming ug bangkaw; kansang mga nawong sama sa mga nawong sa mga leon, ug sila mga matulin sama sa mga lagsaw sa ibabaw sa kabukiran: Si Eser ang pinuno, si Obadias ang ikalawa, si Eliab ang ikatlo; Si Eser ang pangulo, si Obadias ang ikaduha, si Eliab ang ikatolo, Si Mismana ang ikaapat, si Jeremias ang ikalima; Si Mismana ang ikaupat, si Jeremias ang ikalima, Si Attai ang ikaanim, si Eliel ang ikapito; Si Atai ang ikaunom, si Eliel ang ikapito, Si Johanan ang ikawalo, si Elzabad ang ikasiyam; Si Johanan ang ikawalo, si Elzabad ang ikasiyam, Si Jeremias ang ikasangpu, si Machbani ang ikalabingisa. Si Jeremias ang ikapulo, si Machbanai ang ikapulo ug usa. Ang mga ito sa mga anak ni Gad ay mga pinunong kawal ng hukbo; ang pinakamaliit ay katimbang ng isang daan, at ang pinakamalaki ay ng isang libo. Kini gikan sa mga anak nga lalake ni Gad maoy mga capitan sa panon: siya nga maoy labing kinaubsan tumbas sa usa ka gatus, ug ang labing kinadakuan tumbas sa usa ka libo. Ang mga ito ang nagsitawid sa Jordan sa unang buwan, nang apawan ang lahat niyang mga pangpang; at kanilang pinatakas ang lahat na sa mga libis, ang sa dakong silanganan, at gayon din ang sa dakong kalunuran. Kini sila mao ang nanabok sa Jordan sa unang bulan, sa diha nga kini miawas sa tanang mga tampi niini; ug ilang gipakalagiw silang tanan ngadto sa mga kawalogan, paingon ngadto sa silangan ug paingon sa kasadpan. At nagsiparoon ang ilan sa mga anak ni Benjamin at ni Juda sa katibayan kay David. Ug may nangabut gikan sa mga anak sa Benjamin ug Juda ngadto sa malig-ong salipdanan kang David. At si David ay lumabas na sinalubong sila, at sumagot at nagsabi sa kanila, Kung kayo'y nagsisiparitong payapa sa akin upang tulungan ako, ang aking puso ay malalakip sa inyo: ngunit kung upang pagliluhan ako sa aking mga kaaway, dangang walang kasamaan sa aking mga kamay, masdan ng Dios ng ating mga magulang, at sawayin. Ug si David migula sa pagpakigkita kanila, ug mitubag ug miingon kanila: Kong ugaling kamo nanganhi nga makigdaiton kanako sa pagtabang kanako, ang akong kasingkasing igabugkos kaninyo; apan kong kamo nanganhi sa pagbudhi kanako ngadto sa akong mga kaaway, sanglit kay walay kadautan sa akong mga kamot, ang Dios sa atong mga amahan magtan-aw unta niana, ug badlongon kana. Nang magkagayo'y ang Espiritu ay dumating kay Amasai, na siyang pinuno ng tatlongpu, at sinabi niya, Iyo kami, David, at para sa iyo, ikaw anak ni Isai: kapayapaan, kapayapaan ang sumaiyo, at kapayapaan ang sumaiyong mga katulong; sapagkat tinutulungan ka ng iyong Dios. Nang magkagayo'y tinanggap ni David sila, at ginawa silang mga pinunong kawal ng pulutong. Unya ang Espiritu mikunsad kang Amasai, nga maoy pangulo sa katloan, ug siya miingon: Imo kami, David, ug anaa kami kanimo, ikaw anak nga lalake ni Isai: ang pakigdait, ang pakigdait kanimo, ug ang pakigdait anaa sa imong mga magtatabang; kay ang imong Dios nagatabang kanimo. Unya gidawat sila ni David, ug gihimo sila nga mga capitan sa panon. Sa Manases naman ay nagsihilig ang ilan kay David, nang siya'y pumaroong kasama ng mga Filisteo laban kay Saul upang bumaka: ngunit hindi nila tinulungan sila: sapagkat pinapagpaalam siya ng mga panginoon ng mga Filisteo sa payo na sinasabi, Siya'y mahihilig sa kaniyang panginoong kay Saul sa pamumuhunan ng ating mga ulo. Ug gikan kang Manases usab may nanghitipon ngadto kang David nga pila ka book, sa diha nga siya nahiabut uban sa mga Filistehanon batok kang Saul sa pagpakiggubat: apan sila wala nila tabangi; kay ang mga ginoo sa mga Filistehanon tungod sa pagtambag nagpapahawa kaniya, nga nagaingon: Siya moadto sa iyang agalon nga si Saul sa kadaut sa atong mga ulo. Sa pagparoon niya sa Siclag, ay nagsihilig sa kaniya mula sa Manases, si Adnas, at si Jozabad, at si Jediaiel, at si Michael, at si Jozabad at si Eliu, at si Sillethai, na mga pinunong kawal ng mga lilibuhin na nasa Manases. Sa miadto siya sa Siclag, may mingtipon kaniya gikan kang Manases, si Adna, ug si Jozabad, ug si Jediael, ug si Michael, ug si Jozabad, ug si Eliu, ug si Selitai, mga capitan sa mga linibo nga gikan kang Manases. At kanilang tinulungan si David laban sa pulutong ng mga magnanakaw: sapagkat silang lahat ay mga makapangyarihang lalake na may tapang, at mga pinunong kawal sa hukbo. Ug ilang gitabangan si David batok sa panon nga mga libud-soroy; tungod kay sila ngatanan mga gamhanang tawo sa kaisug, ug mga capitan sila sa panon. Sapagkat araw-araw ay may naparoon kay David upang tumulong sa kaniya, hanggang sa naging malaking hukbo, na gaya ng hukbo ng Dios. Kay sa adlaw-adlaw ang mga tawo magaadtoan kang David aron sa pagtabang kaniya, hangtud nga dihay usa ka dakung panon, sama sa panon sa Dios. At ito ang bilang ng mga ulo nila na mga may sandata na handa sa pakikidigma, na nagsiparoon kay David sa Hebron, upang ibalik ang kaharian ni Saul sa kaniya, ayon sa salita ng Panginoon. Ug kini mao ang gidaghanon sa mga pangulo nila nga mga sangkap sa hinagiban alang sa gubat, nga nangadto kang David sa Hebron, aron sa pagbalhin sa gingharian ni Saul ngadto kaniya, sumala sa pulong ni Jehova. Ang mga anak ni Juda na nagsisihawak ng kalasag at sibat ay anim na libo at walong daan, na may mga sandata sa pakikipagdigma. Ang mga anak sa Juda nga nagdala sa taming ug bangkaw unom ka libo ug walo ka gatus, sangkap alang sa gubat. Sa mga anak ni Simeon, na mga makapangyarihang lalake na may tapang na handa sa pakikipagdigma, pitong libo at isang daan. Sa mga anak ni Simeon, gamhanang mga tawo sa kaisug alang sa gubat, pito ka libo ug usa ka gatus. Sa mga anak ni Levi ay apat na libo at anim na raan. Sa mga anak ni Levi upat ka libo ug unom ka gatus. At si Joiada ang tagapamatnugot ng sangbahayan ni Aaron, at kasama niya'y tatlong libo at pitong daan; Ug si Joiada maoy pangulo sa balay ni Aaron; ug uban kaniya may totolo ka libo ug pito ka gatus, At si Sadoc, na isang binatang makapangyarihan na may tapang, at sa sangbahayan ng kaniyang magulang ay dalawang pu at dalawang pinunong kawal. Ug si Sadoc, usa ka batan-on nga gamhanan sa kaisug, ug sa balay sa iyang amahan kaluhaan ug duha ka capitan. At sa mga anak ni Benjamin, na mga kapatid ni Saul, tatlong libo: sapagkat ang kalakhang bahagi sa kanila ay nagsisipagingat ng kanilang pakikipagkasundo sa sangbahayan ni Saul. Ug sa mga anak sa Benjamin, ang kaigsoonan ni Saul, tolo ka libo: kay hangtud niini ang labing daku nga bahin kanila mingpasakup sa balay ni Saul. At sa mga anak ni Ephraim, dalawang pung libo at walong daan, na mga makapangyarihang lalaking may tapang, mga bantog na lalake sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Ug sa mga anak sa Ephraim, kaluhaan ka libo ug walo ka gatus, gamhanang mga tawo sa kaisug, mga bantugang tawo sa mga balay sa ilang mga amahan. At sa kalahating lipi ng Manases ay labing walong libo, na mga nasaysay sa pamamagitan ng pangalan, upang magsiparoon at gawing hari si David. Ug sa katungang-banay sa Manases napulo ug walo ka libo, nga gipanghinganlan aron sa pag-anha ug paghimo kang David nga hari. At sa mga anak ni Issachar, na mga lalaking maalam ng mga panahon, upang matalastas kung ano ang marapat gawin ng Israel; ang mga pinuno sa kanila ay dalawang daan; at ang lahat nilang kapatid ay nasa kanilang utos. Ug sa mga anak ni Issachar, mga tawo nga may salabutan sa mga panahon, sa pagpanghibalo sa pagabuhaton sa Israel, ang mga pangulo nila duha ka gatus; ug ang tanan nilang kaigsoonan diha sa ilang pagbulot-an. Sa Zabulon, yaong mga makalalabas sa hukbo, na makahahanay sa pagbabaka na may sarisaring kasangkapang pangdigma, ay limangpung libo; at makapagaayos sa hanay sa pagbabaka, at hindi nagaalinlangan ang loob. Sa kang Zabulon, kadtong mga may katakus sa paggula ipon sa panon, nga makapahamutang sa gubat, sa paggamit sa tanang nagkalainlaing galamiton sa gubag, kalim-an ka libo, ug kana makapahaluna sa gubat, ug mga tawo nga dili maduhaduhaon. At sa Nephtali ay isang libong pinunong kawal, at may kasama silang mga may kalasag at sibat na tatlong put pitong libo. Ug sa Nephtali, usa ka libong mga capitan, ug uban kanila nga nagdala sa taming ug bangkaw katloan ug pito ka libo. At sa mga Danita na makahahanay sa pagbabaka ay dalawangput walong libo at anim na raan. Ug sa mga Danhon ang makapahaluna sa gubat, kaluhaan ug walo ka libo ug unom ka gatus. At sa Aser, yaong mga makalalabas sa hukbo, na makahahanay sa pagbabaka, apat na pung libo. Ug sa kang Aser, ingon sa makahimo sa paggula uban sa panon, nga makapahimutang sa gubat, kap-atan ka libo. At sa kabilang dako ng Jordan, sa mga Rubenita, at sa mga Gadita, at sa kalahating lipi ni Manases, na may sarisaring kasangkapang pangdigma sa pakikipagbaka, isang daan at dalawangpung libo. Ug sa pikas nga daplin sa Jordan, sa mga Rubenhanon, ug sa mga Gadahanon, ug sa katungang-banay ni Manases, uban ang tanang mga nagkalainlaing galamiton alang sa gubat, usa ka gatus ug kaluhaan ka libo. Lahat ng mga ito na mga lalaking mangdidigma na makahahanay sa pagbabaka, ay nagsiparoong may sakdal na puso sa Hebron, upang gawing hari si David sa buong Israel: at ang lahat na nangalabi sa Israel ay nagkaisang loob din naman upang gawing hari si David. Kining tanan sanglit mga tawo sa gubat, nga makapahaluna sa gubat, nangadto uban ang usa ka hingpit nga kasingkasing ngadto sa Hebron, sa paghimo kang David nga hari sa ibabaw sa tibook Israel: ug ang tanan usab sa Israel nanaghiusa sa kasingkasing sa paghimo kang David nga hari. At sila'y dumoong kasama ni David na tatlong araw, na kumain at uminom: sapagkat ipinaghanda sila ng kanilang mga kapatid. Ug sila didto uban kang David sa totolo ka adlaw, nangaon ug nanginum; kay ang ilang kaigsoonan nanag-andam alang kanila. Bukod dito'y silang malapit sa kaniya, sa makatuwid baga'y hanggang sa Issachar, at Zabulon at Nephtali, ay nagsipagdala ng tinapay na nasa ibabaw ng mga asno, at ng mga kamelyo, at ng mga mula, at ng mga baka, mga pagkaing harina, at mga binilong igos, at mga buwig ng pasas, at alak, at langis, at mga baka, at mga tupa na sagana: sapagkat may kagalakan sa Israel. Labut pa sila nga duol kanila, bisan kadtong sa halayo sama sa Issachar ug Zabulon, ug Nephtali, nanagdala ug tinapay diha sa ilang mga asno, ug sa mga camello, ug sa mga mula, ug sa mga vaca, mga balon nga harina, mga minasa nga igos, ug mga pungpong sa mga parras, ug vino, ug lana, ug mga vaca, ug mga carnero nga daghan: kay dihay kalipay sa Israel. At sumangguni si David sa mga pinunong kawal ng mga lilibuhin, at mga dadaanin, sa bawat tagapamatnugot. Ug si David nagpakitambag sa mga capitan sa mga linibo ug sa tinaggatus, bisan uban sa tagsatagsa ka pangulo. At sinabi ni David sa buong kapisanan ng Israel, Kung inaakala ninyong mabuti, at kung sa Panginoon nating Dios, ay pasuguan natin sa bawat dako ang ating mga kapatid na nangaiwan sa buong lupain ng Israel, na makasama nila ang mga saserdote at mga Levita sa kanilang mga bayan na may mga nayon, upang sila'y mapapisan sa atin; Ug si David miingon sa tibook katilingban sa Israel: Kong daw maayo kaninyo, ug kong gikan kang Jehova nga atong Dios, pasugoan nato bisan diin ngadto sa kaigsoonan nato nga nahabilin sa tibook yuta sa Israel, nga giubanan sa mga sacerdote ug mga Levihanon nga anaa sa ilang mga ciudad nga may mga sibsibanan, aron sila makighiusa kanato; At ating dalhin uli ang kaban ng ating Dios sa atin: sapagkat hindi natin hinanap ng mga kaarawan ni Saul. Ug atong dad-on pag-usab ang arca sa atong Dios kanato: kay wala nato pangitaa kana sa mga adlaw ni Saul. At ang buong kapulungan ay nagsabi na kanilang gagawing gayon: sapagkat ang bagay ay matuwid sa harap ng mga mata ng buong bayan. Ug ang tibook katilingban namulong nga ilang himoon kini: kay ang butang matarung sa mga mata sa tibook katawohan. Sa gayo'y pinisan ni David ang buong Israel, mula sa Sihor, na batis ng Egipto hanggang sa pasukan sa Hamath, upang dalhin ang kaban ng Dios mula sa Chiriath-jearim. Busa gitigum pagtingub ni David ang tibook Israel, sukad sa Sihor ang sapa sa Egipto bisan ngadto sa pagsulod mo sa Hamath, sa pagdala sa arca sa Dios gikan sa Chiriath-jearim. At si David ay umahon, at ang buong Israel sa Baala, sa makatuwid baga'y sa Chiriath-jearim, na nauukol sa Juda, upang iahon mula roon ang kaban ng Dios, ng Panginoon na nauupo sa mga querubin, na tinatawag ayon sa Pangalan. Ug si David mitungas ug ang tibook Israel, ngadto sa Baala, nga mao ang Chiriath-jearim, nga sakup sa Juda, aron sa pagdala gikan didto sa arca sa Dios nga si Jehova nga nagapahiluna ibabaw sa querubin nga gitawag pinaagi sa Ngalan. At kanilang dinala ang kaban ng Dios na nakasakay sa isang bagong karo, at inilabas sa bahay ni Abinadab: at pinalakad ni Uzza at ni Ahio ang karo. Ug ilang gitungtong ang arca sa Dios sa usa ka carro nga bag-o, ug gipagula kini gikan sa balay ni Abinadab: ug si Uzza ug si Ahio ang nanagguyod sa carro. At si David at ang buong Israel ay tumugtog sa harap ng Dios ng kanilang buong lakas: sa pamamagitan ng mga awit, at ng mga alpa, at ng mga salterio, at ng mga pandereta at ng mga simbalo, at ng mga pakakak. Ug si David ug ang tibook Israel nanagkalipay sa atubangan sa Dios sa tibook nilang kusog, bisan uban sa mga awit, ug mga alpa, ug mga kinuldasan nga tulonggon, ug mga gagmayng tambor ug mga piyangpiyang, ug mga trompeta. At nang sila'y dumating sa giikan ng Chidon, ay iniunat ni Uzza ang kaniyang kamay upang hawakan ang kaban; sapagkat ang mga baka ay natisod. Ug sa diha nga sila nahiabut sa giukan sa Chidon giisa ni Uzza ang iyang kamot aron sa pagsagang sa arca; kay ang mga vaca nanghidugmo. At ang galit ng Panginoon ay nagalab laban kay Uzza, at sinaktan niya siya, sapagkat kaniyang iniunat ang kaniyang kamay sa kaban; at doo'y namatay siya sa harap ng Dios. Ug ang kasuko ni Jehova misilaub batok kang Uzza, ug iyang gihampak siya, tungod kay iyang giisa ang iyang kamot ngadto sa arca; ug didto siya namatay sa atubangan ni Jehova. At sumama ang loob ni David, sapagkat nagalit ang Panginoon kay Uzza: at kaniyang tinawag ang dakong yaon na Perez-uzza hanggang sa araw na ito. Ug si David nasuko, tungod kay si Jehova nayugot kang Uzza: ug iyang gitawag kanang dapita nga Peresuza, hangtud niining adlawa. At si David ay natakot sa Dios nang araw na yaon, na nagsasabi, Paanong aking iuuwi ang kaban ng Dios? Ug si David nahadlok sa Dios niadtong adlawa, nga nagaingon: Unsaon nako sa pagdala sa arca sa Dios kanako sa balay? Sa gayo'y hindi inilipat ni David ang kaban sa kaniya sa bayan ni David, kundi nilihisan ang daan at dinala sa bahay ni Obed-edom na Getheo. Busa wala balhina ni David ang arca sa Dios ngadto kaniya ngadto sa ciudad ni David, apan gidala kini ngadto sa balay ni Obed-edom ang Getehanon. At ang kaban ng Dios ay naiwan sa sangbahayan ni Obed-edom sa kaniyang bahay na tatlong buwan: at pinagpala ng Panginoon ang sangbahayan ni Obed-edom, at ang buo niyang tinatangkilik. Ug ang arca sa Dios nahabilin uban sa panimalay ni Obed-edom sa iyang balay sa totolo ka bulan: ug si Jehova nanalangin sa balay ni Obed-edom, ug sa tanan nga diha kaniya. At si Hiram na hari sa Tiro ay nagsugo ng mga sugo kay David, at nagpadala ng mga puno ng sedro, at mga mananabas ng bato, at mga anluwagi, upang ipagtayo siya ng bahay. Ug si Hiram nga hari sa Tiro nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang David, ug mga kahoy nga cedro, ug mga magtitiltil sa bato, ug mga panday, aron sa pagtukod alang kaniya ug usa ka balay. At nahalata ni David na itinatag siyang hari ng Panginoon sa Israel; sapagkat ang kaniyang kaharian ay itinaas ng mataas, dahil sa kaniyang bayang Israel. Ug nakita ni David nga si Jehova nagpahaluna kaniya nga hari sa ibabaw sa Israel; tungod kay ang iyang gingharian gibayaw, tungod sa iyang katawohan nga Israel. At si David ay kumuha pa ng mga asawa sa Jerusalem: at si David ay nagkaanak pa ng mga lalake at mga babae. Ug si David midugang pagbaton ug daghang asawa sa Jerusalem; ug si David nanganak pa pagdugang ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. At ito ang mga pangalan ng mga naging anak niya sa Jerusalem: si Smua, at si Sobab, si Nathan, at si Salomon. Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga iyang nabatonan didto sa Jerusalem: si Samua, ug si Sobab, ug si Nathan, ug si Salomon, At si Ibhar, at si Elisua, at si Elphelet; Ug si Ibhar, ug si Elisua, ug si Elephelet, At si Noga, at si Nepheg, at si Japhias; Ug si Noga, ug si Nepeg, ug si Japia, At si Elisama, at si Beeliada, at si Eliphelet. Ug si Elisama, ug si Beeliada ug si Eliphelet. At nang mabalitaan ng mga Filisteo na si David ay pinahiran ng langis na maging hari sa buong Israel, ay nagsiahon ang lahat ng Filisteo upang hanapin si David: at nabalitaan ni David, at nilabas sila. Ug sa diha nga ang mga Filistehanon nakadungog nga si David gidihogan nga hari sa ibabaw sa tibook Israel, ang tanang mga Filistehanon nangadto sa pagpangita kang David: ug si David nakadungog mahitungod niini, ug migula batok kanila. Ang mga Filisteo nga ay nagsidating at nanganamsam sa libis ng Raphaim. Karon ang mga Filistehanon nangabut ug naghimo ug usa ka pagdasdas diha sa walog sa Raphaim. At si David ay sumangguni sa Dios, na nagsasabi, Aahon ba ako laban sa mga Filisteo? at iyo bang ibibigay sila sa aking kamay? At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Umahon ka: sapagkat aking ibibigay sila sa iyong kamay. Ug si David nangutana sa Dios, nga nagaingon: Moadto ba ako batok sa mga Filistehanon? Ug itugyan mo ba sila sa akong kamot? Ug si Jehova miingon kaniya: Umadto ka kay itugyan ko sila sa imong kamot. Sa gayo'y nagsiahon sila sa Baal-perasim, at sinaktan sila ni David doon; at sinabi ni David, Nilansag ng Dios ang aking mga kaaway na gaya ng baha ng tubig. Kayat kanilang tinawag ang pangalan ng dakong yaon na Baal-perasim. Busa nangadto sila sa Baal-perasim, ug gidaug sila ni David didto: ug si David miingon: Ang Dios nagbungkag sa akong mga kaaway pinaagi sa akong kamot, sama sa pagbahinbahin sa mga katubigan. Busa ilang gitawag ang ngalan nianang dapita nga Baalperasim. At kanilang iniwan doon ang kanilang mga dios; at nagutos si David, at sinunog sa apoy ang mga yaon. Ug ilang gibiyaan ang ilang mga dios didto; ug si David naghatag ug sugo, ug kini gisunog sa kalayo. At nanganamsam pa uli ang mga Filisteo sa libis. Ug ang mga Filistehanon naghimo pa gayud pag-usab sa usa ka pagdasdas diha sa walog. At si David ay sumangguni uli sa Dios; at sinabi ng Dios sa kaniya, Huwag kang aahong kasunod nila; lihisan mo sila, at pumaroon ka sa kanila sa tapat ng mga puno ng morales. Ug si David nangutana pag-usab sa Dios; ug ang Dios miingon kaniya: Dili ka moadto sa paglutos kanila: bumalik ka gikan kanila, ug umadto ka batok kanila didto sa mga kakahoyan nga morales. At mangyayari, na pagka iyong narinig ang hugong ng lakad sa mga dulo ng mga puno ng morales, na ikaw nga ay lalabas sa pakikipagbaka: sapagkat ang Dios ay yumaon sa unahan mo upang saktan ang hukbo ng mga Filisteo. Ug nahitabo sa diha nga ikaw makadungog sa lanog sa paglakat sa mga kinatumyan sa mga kahoy nga morales, nga unya ikaw gumula sa pagpakiggubat; kay ang Dios migula sa unahan nimo sa pagdaug sa panon sa mga Filistehanon. At ginawa ni David kung ano ang iniutos sa kaniya ng Dios: at kanilang sinaktan ang hukbo ng mga Filisteo mula sa Gabaon hanggang sa Gezer. Ug si David naghimo sumala sa gisugo sa Dios kaniya: ug ilang gidaug ang panon sa mga Filistehanon sukad sa Gabaon bisan hangtud sa Geser. At ang kabantugan ni David ay lumaganap sa lahat ng lupain; at sinidlan ng Panginoon ng takot sa kaniya ang lahat na bansa. Ug ang kabantug ni David milanog sa tanang kayutaan; ug gibutang ni Jehova ang kahadlok kaniya sa ibabaw sa tanang mga nasud. At gumawa si David ng mga bahay sa bayan ni David; at ipinaghanda niya ng isang dako ang kaban ng Dios, at ipinaglagay roon ng isang tolda. Ug si David naghimo alang kaniya ug mga balay sa ciudad ni David: ug siya nag-andam ug usa ka dapit alang sa arca sa Dios, ug naghimo alang niini ug usa ka balong-balong. Nang magkagayo'y sinabi ni David, Walang makapagdadala ng kaban ng Dios kundi ang mga Levita: sapagkat sila ang pinili ng Panginoon upang magsipagdala ng kaban ng Dios, at upang mangasiwa sa kaniya magpakailan man. Unya si David miingon: Walay bisan kinsa nga magdala sa arca sa Dios gawas sa mga Levihanon: kay kanila ang Dios nagpili aron sa pagdala sa arca sa Dios, ug sa pag-alagad kaniya sa walay katapusan. At pinisan ni David ang buong Israel sa Jerusalem, upang iahon ang kaban ng Panginoon sa dakong pinaghandaan. Ug gitigum ni David ang tibook Israel didto sa Jerusalem, aron sa pagdala sa arca ni Jehova ngadto sa dapit niini, nga iyang giandam alang niini. At pinisan ni David ang mga anak ni Aaron, at ang mga Levita: Ug gitigum ni David sa tingub ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug ang mga Levihanon: Sa mga anak ni Coath: si Uriel na pinuno, at ang kaniyang mga kapatid, isang daan at dalawangpu; Gikan sa mga anak nga lalake ni Coath si Uriel ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan nga usa ka gatus ug kaluhaan: Sa mga anak ni Merari: si Asaias na pinuno, at ang kaniyang mga kapatid, dalawang daan at dalawangpu; Gikan sa mga anak nga lalake ni Merari, si Asaia ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan duha ka gatus ug kaluhaan; Sa mga anak ni Gersom: si Joel na pinuno, at ang kaniyang mga kapatid, isang daan at tatlongpu; Gikan sa mga anak nga lalake ni Gerson, si Joel ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan usa ka gatus ug katloan, Sa mga anak ni Elisaphan: si Semeias na pinuno, at ang kaniyang mga kapatid, dalawang daan: Gikan sa mga anak nga lalake ni Elisaphan, si Semaias ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan duha ka gatus; Sa mga anak ni Hebron: si Eliel na pinuno, at ang kaniyang mga kapatid, walongpu; Gikan sa mga anak nga lalake ni Hebron si Eliel ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan kawaloan; Sa mga anak ni Uzziel: si Aminadab na pinuno, at ang kaniyang mga kapatid, isang daan at labing dalawa. Gikan sa mga anak nga lalake ni Uzziel, si Aminadab ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan usa ka gatus napulo ug duha. At ipinatawag ni David si Sadoc at si Abiathar na mga saserdote, at ang mga Levita, si Uriel, si Asaias, at si Joel, si Semeias, at si Eliel, at si Aminadab, Ug gitawag ni David si Sadoc, ug si Abiathar, ang mga sacerdote, ug sa mga Levihanon, si Uriel, si Asaias, ug si Joel, si Semeias, ug si Eliel, ug si Aminadab, At sinabi sa kanila, Kayo ang mga pinuno sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga Levita: magpakabanal kayo, at gayon din ang inyong mga kapatid, upang inyong maiahon ang kaban ng Panginoon, ng Dios ng Israel, hanggang sa dakong aking pinaghandaan. Ug miingon kanila: Kamo mao ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga Levihanon: magpabalaan kamo sa inyong kaugalingon kamo ug ang inyong mga kaigsoonan, aron madala ninyo ang arca ni Jehova, ang Dios sa Israel, ngadto sa dapit nga akong giandam alang niini. Sapagkat dahil sa hindi ninyo dinala nang una, ang Panginoon nating Dios ay nagalit sa atin, sapagkat hindi natin hinanap siya ayon sa utos. Tungod kay kini wala ninyo dad-a sa sinungdan, si Jehova nga atong Dios nayugot kanato, tungod kay siya wala nato pangitaa sumala sa tulomanon. Sa gayo'y ang mga saserdote at ang mga Levita ay nagpakabanal, upang iahon ang kaban ng Panginoon, ng Dios ng Israel. Busa ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nanagpabalaan sa ilang kaugalingon aron sa pagdala sa arca ni Jehova, ang Dios sa Israel. At pinisan ng mga anak ng mga Levita ang kaban ng Dios sa kanilang mga balikat sa pamamagitan ng mga pingga niyaon, gaya ng iniutos ni Moises ayon sa salita ng Panginoon. Ug ang arca sa Dios giyayongan sa mga anak sa mga Levihanon pinaagi sa mga yayongan sa ibabaw niini ingon sa gisugo ni Moises sumala sa pulong ni Jehova. At si David ay nagsalita sa pinuno ng mga Levita, na ihalal ang kanilang mga kapatid na mangaawit, na may mga panugtog ng tugtugin, mga salterio, at mga alpa, at mga simbalo, upang magsitugtog ng malakas, at maglakas ng tinig na may kagalakan. Ug si David misulti sa pangulo sa mga Levihanon sa pagtudlo sa ilang mga kaigsoonan nga mga mag-aawit, uban sa mga tulonggon, mga tulonggon nga kinuldasan ug mga alpa ug mga piyangpiyang, nga nanaglanog sa makusog ug gipatugbaw ang tingog sa kalipay. Sa gayo'y inihalal ng mga Levita si Heman na anak ni Joel; at sa kaniyang mga kapatid ay si Asaph na anak ni Berechias; at sa mga anak ni Merari na kanilang mga kapatid ay si Ethan na anak ni Cusaias; Busa ang mga Levihanon nagtudlo kang Heman ang anak nga lalake ni Joel; ug sa iyang mga kaigsoonan, si Asaph ang anak nga lalake ni Berechuias; ug sa mga anak nga lalake ni Merari nga ilang mga kaigsoonan, si Ethan ang anak nga lalake ni Cusaias; At kasama nila, ang kanilang mga kapatid sa ikalawang hanay, si Zacharias, si Ben, at si Jaaziel, at si Semiramoth, at si Jehiel, at si Unni, si Eliab, at si Benaias, at si Maasias, at si Mathithias, at si Eliphelehu, at si Micnias, at si Obed-edom, at si Jehiel, na mga tagatanod-pinto. Ug uban kanila ang ilang mga kaigsoonan nga igtagurha, si Zacarias, si Ben, ug si Jaazael, ug si Simiramoth, ug si Jehiel, ug si Uni, ug si Eliab, ug si Benaias, ug si Maasias, ug si Mathithias, ug si Eliphelehu, ug si Micnias, ug si Obed-edom, ug si Jehiel, ang mga magbalantay sa pultahan. Sa gayo'y ang mga mangaawit, si Heman, si Asaph, at si Ethan, ay nangahalal na may mga simbalong tanso upang patunuging malakas; Busa ang mga mag-aawit, si Heman, si Asaph, ug si Ethan, maoy natudlo, nga nanagdala sa mga piyangpiyang nga tumbaga aron sa pagpatunog nga kusog; At si Zacharias, at si Jaaziel, at si Semiramoth, at si Jehiel, at si Unni, at si Eliab, at si Maasias, at si Benaias, na may mga salterio na itinugma sa Alamoth; Ug si Zacharias, ug si Asiel, ug si Semiramoth, ug si Jehiel, ug si Uni, ug si Eliab, ug si Maasias, ug si Benaias, lakip ang mga tulonggon nga kinuldasan nga nahitungod kang Alamot; At si Mathithias, at si Eliphelehu, at si Micnias, at si Obed-edom, at si Jehiel, at si Azazias, na may mga alpa na itinugma sa Seminit, upang magayos sa pagawit. Ug si Mathithias, ug si Eliphelehu, ug si Micnias, ug si Obed-edom, ug si Jeiel, ug si Azazias, lakip ang mga alpa nga dinuyogan sa Seminith, sa pagmando sa awit. At si Chenanias, na pinuno ng mga Levita, nasa pamamahala sa awitan: siya ang nagtuturo tungkol sa pagawit, sapagkat siya'y bihasa. Ug si Chenanias pangulo sa mga Levihanon, nangulo sa pag-awit: siya nanudlo mahitungod sa awit, tungod kay siya batid. At si Berechias, at si Elcana ay mga tagatanod sa kaban. Ug si Berechuias ug si Elcana maoy mga magbalantay sa pultahan sa arca. At si Sebanias, at si Josaphat, at si Nathanael, at si Amasai, at si Zacharias, at si Benaias at si Eliezer na mga saserdote, ay nagsihihip ng mga pakakak sa harap ng Dios: at si Obed-edom, at si Jehias ay mga tagatanod sa kaban. Ug si Sebanias, ug si Josaphat, ug si Nathanael, ug si Amasias, ug si Zacharias, ug si Benaias, ug si Eliezer, mga sacerdote, nanagpatunog sa mga trompeta sa atubangan sa arca sa Dios; ug si Obed-edom ug si Jehias maoy mga magbalantay sa mga pultahan sa arca. Sa gayo'y si David, at ang mga matanda sa Israel, at ang mga punong kawal sa mga lilibuhin, ay nagsiyaon upang iahong may sayahan ang kaban ng tipan ng Panginoon mula sa bahay ni Obed-edom: Busa si David, ug ang mga anciano sa Israel, ug ang mga capitan sa mga linibo, ming-adto sa pagdala sa arca sa tugon ni Jehova, gikan sa balay ni Obed-edom uban sa kalipay. At nangyari, na pagka tinulungan ng Dios ang mga Levita na nangagdadala ng kaban ng tipan ng Panginoon, na sila'y naghahain ng pitong baka at pitong tupa. Ug nahitabo, sa diha nga ang Dios nagtabang sa mga Levihanon nga nanagdala sa arca sa tugon ni Jehova, nga sila nanaghalad ug pito ka vaca ug pito ka carnero. At si David ay nababalot ng isang balabal na mainam na kayong lino, at ang lahat na Levita na nagsisipasan ng kaban, at ang mga mangaawit, at si Chenanias na tagapagturo ng awit na kasama ng mga mangaawit: at si David ay mayroong isang epod na lino. Ug si David gisul-uban sa usa ka bisti nga lino nga fino ug ang tanan nga mga Levihanon nga nanagdala sa arca, ug ang mga mag-aawit, ug si Chenanaias ang pangulo sa awit uban sa mga mag-aawit: ug si David nagsul-ob sa usa ka ephod nga lino. Gayon iniahon ng buong Israel ang kaban ng tipan ng Panginoon na may mga hiyawan, at may mga tunog ng korneta, at mga pakakak, at may mga simbalo, na tumutunog ng malakas na may mga salterio at mga alpa. Sa ingon niana gidala sa tibook Israel ang arca sa tugon ni Jehova inubanan sa pagsinggit, ug sa tingog sa corneta, ug sa mga trompeta, ug sa mga piyangpiyang, makusog ang lanog lakip ang mga tulonggon nga kinuldasan ug mga alpa. At nangyari, samantalang ang kaban ng tipan ng Panginoon ay dumarating sa bayan ni David, na si Michal na anak ni Saul ay tumanaw sa dungawan, at nakita niya ang haring David na sumasayaw at tumutugtog; at kaniyang niwalang kabuluhan siya sa kaniyang puso. Ug nahitabo, sa nahiabut ang arca sa tugon ni Jehova sa ciudad ni David, nga si Michal ang anak nga babaye ni Saul milantaw sa tamboanon, ug nakakita kang hari David nga nagsayaw ug nagakalipay; ug siya nagyubit kaniya sa sulod sa iyang kasingkasing. At kanilang ipinasok ang kaban ng Dios, at inilagay sa gitna ng tolda na itinayo ni David para roon: at sila'y nagsipaghandog ng mga handog na susunugin, at mga handog tungkol sa kapayapaan sa harap ng Dios. Ug ilang gidala sa sulod ang arca sa Dios, ug gibutang kini sa kinataliwad-an sa balong-balong nga gibuhat ni David alang niana: ug sila nanaghalad ug mga halad-nga-sinunog ug mga halad-sa-pakigdait sa atubangan sa Dios. At nang si David ay makatapos na maghandog ng handog na susunugin at ng mga handog tungkol sa kapayapaan, ay kaniyang binasbasan ang bayan sa pangalan ng Panginoon. Ug sa diha nga si David nakatapus na paghalad sa halad-nga-sinunog ug sa mga halad-sa-pakigdait, iyang gipanalanginan ang katawohan sa ngalan ni Jehova. At siya'y nagbigay sa bawat isa sa Israel, sa lalake at gayon din sa babae, sa bawat isa ng isang tinapay, at ng isang bahaging laman, at isang binilong pasas. Ug siya naghatag sa tagsatagsa sa Israel, lalake ug babaye, sa tagsatagsa usa ka book nga tinapay, ug usa ka pahat nga unod, ug usa ka torta nga pasas. At siya'y naghalal ng ilan sa mga Levita upang magsipangasiwa sa harap ng kaban ng Panginoon, at upang magsipagdiwang at mangagpasalamat, at mangagpuri sa Panginoon, sa Dios ng Israel: Ug iyang gitudlo ang uban sa mga Levihanon sa pag-alagad sa atubangan sa arca ni Jehova, ug sa pagsaulog ug sa pagpasalamat ug pagdayeg kang Jehova, ang Dios sa Israel: Si Asaph ang pinuno, at ang ikalawa niya'y si Zacharias, si Jeiel, at si Semiramoth, at si Jehiel, at si Eliab, at si Benaias, at si Obed-edom, at si Jeiel, na may mga salterio at mga alpa; at si Asaph na may mga simbalo, na tumutunog ng malakas; Si Asaph ang pangulo, ug ang sunod kaniya si Zacarias, si Jeiel, ug Semiramoth, ug si Jehiel, ug si Mathithias, ug si Eliab, ug si Benaias, ug si Obed-edom, ug si Jeiel uban sa mga tulonggon nga kinuldasan ug mga alpa; ug si Asaph uban sa mga piyangpiyang nga nagalanog sa makusog; At si Benaias at si Jahaziel na mga saserdote na mga may pakakak na palagi, sa harap ng kaban ng tipan ng Dios. Ug si Benaias ug si Jaasiel ang mga sacerdote uban sa mga trompeta sa kanunay, sa atubangan sa arca sa tugon sa Dios. Nang magkagayo'y nang araw na yao'y unang iniutos ni David ang magpasalamat sa Panginoon, sa pamamagitan ng kamay ni Asaph at ng kaniyang mga kapatid. Unya niadtong adlawa, si David nagsugo pag-una sa paghatag sa mga pasalamat kang Jehova, sa kamot ni Asaph ug sa iyang mga kaigsoonan. Oh kayo'y mangagpasalamat sa Panginoon, magsitawag kayo sa kaniyang pangalan; Ipakilala ninyo sa mga bayan ang kaniyang mga gawa. Oh paghatag kamo ug mga pasalamat kang Jehova, tawga ang iyang ngalan; Ipahibalo ang iyang mga buhat sa mga katawohan. Magsiawit kayo sa kaniya, magsiawit kayo ng mga pagpuri sa kaniya; Salitain ninyo ang lahat niyang mga kamanghamanghang gawa. Pag-awit kaniya, pag-awit ug mga pagdayeg kaniya; Paghisgut kamo sa tanang mga katingalahang buhat niya. Mangagpakaluwalhati kayo sa kaniyang banal na pangalan: Mangagalak ang puso niyaong nagsisihanap sa Panginoon. Maghimaya kamo sa iyang maputling ngalan; Lipaya ang kasingkasing nila nga nangita kang Jehova. Hanapin ninyo ang Panginoon at ang kaniyang lakas; Hanapin ninyo ang kaniyang mukha na palagi. Pangitaa ninyo si Jehova ug ang iyang kusog; Pangitaa ang iyang nawong sa kanunay. Alalahanin ninyo ang kaniyang kamanghamanghang mga gawa na kaniyang ginawa; Ang kaniyang mga kababalaghan, at ang mga kahatulan ng kaniyang bibig; Hinumdumi ang iyang mga katingalahang buhat nga iyang nabuhat, Ang iyang mga katingalahan ug ang mga paghukom sa iyang baba, Oh kayong binhi ng Israel na kaniyang lingkod, Kayong mga anak ni Jacob na kaniyang pinili. Oh kamo nga kaliwat ni Israel nga iyang alagad, Kamo nga mga anak ni Jacob, nga iyang mga pinili. Siya ang Panginoon nating Dios; Ang kaniyang mga kahatulan ay nasa sangkalupaan. Siya mao si Jehova nga atong Dios; Ang iyang mga paghukom anaa sa tibook nga yuta. Alalahanin ninyo ang kaniyang tipan magpakailan man, Ang salita na kaniyang iniutos sa libolibong salit saling lahi; Hinumdumi ang iyang tugon sa walay katapusan; Ang pulong nga iyang gisugo sa usa ka libo ka kaliwatan, Ang tipan na kaniyang ginawa kay Abraham, At ang kaniyang sumpa kay Isaac: Ang tugon nga iyang gihimo uban kang Abraham, Ug ang iyang panumpa kang Isaac, At pinatotohanan din kay Jacob na pinaka palatuntunan, Kay Israel na pinaka walang hanggang tipan: Ug nagpamatuod sa mao usab kang Jacob alang sa usa ka kabalaoran, Sa Israel nga usa ka walay-katapusan nga-tugon, Na sinasabi, Sa iyo'y ibibigay ko ang lupain ng Canaan, Ang kapalaran ng inyong mana: Nga nagaingon: Kanimo ihatag ko ang yuta sa Canaan, Ang bahin sa imong panulondon; Noong kayo'y kakaunting tao sa bilang; Oo, totoong kaunti, at nangakikipamayan doon; Sa diha nga kamo pila pa ka tawo, Oo, talagsa ra, ug mga dumuloong diha niana; At sila'y nagsiyaon sa bansa at bansa, At mula sa isang kaharian hanggang sa ibang bayan. Ug sila nanlakaw gikan sa usa ngadto sa usa ka nasud, Ug gikan sa usa ka gingharian ngadto sa laing katawohan. Hindi niya tiniis na gawan sila nino man ng kasamaan; Oo, kaniyang sinaway ang mga hari dahil sa kanila; Wala tumugot siya nga bisan kinsa magapasakit kanila; Oo, iyang gibadlong ang mga hari tungod kanila, Na sinasabi, Huwag ninyong galawin ang aking mga pinahiran ng langis, At huwag ninyong saktan ang aking mga propeta. Nga nag-ingon: Ayaw paghilabti ang akong mga dinihog. Ug ayaw pagbuhat ug dautan sa akong mga manalagna. Kayo'y magsiawit sa Panginoon, buong lupa, Ihayag ninyo ang kaniyang pagliligtas sa araw-araw. Pag-awit kang Jehova, tibook nga yuta; Ipakita ang iyang kaluwasan sa adlaw-adlaw. Ipahayag ninyo ang kaniyang kaluwalhatian sa gitna ng mga bansa, Ang kaniyang mga kamanghamanghang gawa sa gitna ng lahat ng mga bayan. Ipadayag ang iyang himaya sa mga nasud, Ug iyang mga katingalahan nga buhat sa tanang mga katawohan, Sapagkat dakila ang Panginoon, at marapat na purihing mainam: Siya rin nama'y marapat na katakutan ng higit sa lahat na dios. Kay daku si Jehova, ug takus nga pagadayegon ug daku; Siya usab kahadlokan labaw sa tanang mga dios. Sapagkat lahat ng dios ng mga bayan ay mga diosdiosan: Ngunit nilikha ng Panginoon ang mga langit. Tungod kay ang tanang mga dios sa mga katawohan mga dios-dios: Apan si Jehova nagbuhat sa mga langit. Karangalan at kamahalan ang nangasa harap niya: Kalakasan at kasayahan ang nangasa kaniyang tahanan. Kadungganan ug pagkahalangdon anaa sa atubangan niya; Kusog ug kalipay anaa sa iyang dapit. Mangagbigay kayo sa Panginoon, kayong mga angkan ng mga bayan, Mangagbigay kayo sa Panginoon ng kaluwalhatian at ng kalakasan. Ipahanungod kang Jehova, kamo nga kaubanan sa mga katawohan, Ipahanungod kang Jehova ang himaya ug kusog; Inyong ibigay sa Panginoon ang kaluwalhatiang marapat sa kaniyang pangalan: Mangagdala kayo ng handog, at magsiparoon kayo sa harap niya: Inyong sambahin ang Panginoon sa ganda ng kabanalan. Ipahanungod kang Jehova ang himaya nga angay sa iyang ngalan; Pagdala ug usa ka halad, ug umadto sa atubangan niya; Magsimba kamo kang Jehova sa katahum sa pagkabalaan. Manginig sa harap niya ang buong lupa: Ang sanglibutan nama'y natatatag na hindi makikilos. Pangurog sa atubangan niya, tibook nga yuta: Ang kalibutan usab natukod na nga dili mabalhin. Mangagsaya ang mga langit, at magalak ang lupa; At sabihin nila sa gitna ng mga bansa, Ang Panginoon ay naghahari. Magkalipay unta ang mga langit, ug magkalipay unta ang yuta; Ug pasultiha sila sa taliwala sa mga nasud, nga si Jehova nagahari. Umugong ang dagat at ang kapunuan niyaon; Matuwa ang parang at ang lahat na nandoon; Padaguoka ang dagat, ug ang pagkapuno niini; Magkalipay unta ang kapatagan ug ang tanan nga anaa niini; Kung magkagayo'y aawit ang mga puno ng kahoy sa gubat dahil sa kagalakan sa harap ng Panginoon, Sapagkat siya'y naparirito upang hatulan ang lupa. Unya ang mga kahoy sa lasang manag-awit sa atubangan ni Jehova tungod sa kalipay; Tungod kay siya moanhi sa paghukom sa yuta. Oh mangagpasalamat kayo sa Panginoon; sapagkat siya'y mabuti: Sapagkat ang kaniyang kaawaan ay magpakailan man. Oh paghatag pasalamat kang Jehova; kay siya maayo man; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan. At sabihin ninyo, Iligtas mo kami, Oh Dios ng aming kaligtasan, At pisanin mo kami, at iligtas mo kami sa mga bansa, Upang kami ay pasalamat sa iyong banal na pangalan, At magtagumpay sa iyong kapurihan. Ug umingon kamo: Luwasa kami, Oh Dios, sa among kaluwasan, Ug tiguma kami pagtingub ug luwasa kami gikan sa mga nasud, Aron sa paghatag ug pasalamat sa imong maputli nga ngalan, Ug sa pagdaug tungod sa imong pagdayeg. Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, Mula sa walang pasimula hanggang sa walang hanggan. At sinabi ng buong bayan, Siya nawa: at pinuri ang Panginoon. Dalayegon si Jehova, ang Dios sa Israel, Sukad sa walay katapusan bisan hangtud sa walay katapusan. Ug ang tanang katawohan nanagingon: Amen, ug nanagdayeg kang Jehova. Sa gayo'y iniwan niya roon sa harap ng kaban ng tipan ng Panginoon, si Asaph at ang kaniyang mga kapatid upang magsipangasiwang palagi sa harap ng kaban, gaya ng kinakailangan ng gawain sa araw-araw: Busa gipabilin niya didto, sa atubangan sa arca sa tugon ni Jehova, si Asaph ug ang iyang mga kaigsoonan, aron sa pag-alagad sa atubangan sa arca sa kanunay, sumala sa kinahanglan sa adlaw-adlaw nga bulohaton; At si Obed-edom pati ng kanilang mga kapatid, ay anim na put walo; si Obed-edom din na anak ni Jeduthun at si Asa ay upang maging mga tagatanod-pinto: Ug si Obed-edom uban ang ilang mga kaigsoonan, kan-uman ug walo; si Obed-edom usab ang anak nga lalake ni Jeduthun ug Hosa aron mahimong magbalantay sa pultahan; At si Sadoc na saserdote, at ang kaniyang mga kapatid na mga saserdote, sa harap ng tabernakulo ng Panginoon sa mataas na dako na nasa Gabaon, Ug si Sadoc ang sacerdote, ug ang iyang mga kaigsoonan ang mga sacerdote, sa atubangan sa tabernaculo ni Jehova sa hataas nga dapit nga atua sa Gabaon, Upang maghandog na palagi ng mga handog na susunugin sa Panginoon sa ibabaw ng dambana ng handog na susunugin sa umaga at hapon, ayon sa lahat na nangasusulat sa kautusan ng Panginoon na kaniyang iniutos sa Israel; Sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog kang Jehova ibabaw sa halaran sa halad-nga-sinunog sa kanunay, buntag ug hapon, bisan sumala sa tanang nahasulat sa Kasugoan ni Jehova, nga iyang gisugo sa Israel; At kasama nila si Heman at si Jeduthun, at ang nalabi sa mga pinili, na nangasaysay sa pangalan upang pasalamat sa Panginoon, sapagkat ang kaniyang kaawaan ay magpakailan man; Ug uban kanila si Heman ug si Jeduthun, ug ang uban nga pinili, nga gihisgutan pinaagi sa ngalan, sa paghatag sa mga pasalamat kang Jehova, tungod kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; At kasama nila si Heman at si Jeduthun na may mga pakakak at mga simbalo sa mangagpapatunog ng malakas, at mga may panugtog sa mga awit sa Dios: at ang mga anak ni Jeduthun upang mangalagay sa pintuang-daan. Ug uban kanila si Heman ug si Jeduthun uban sa mga trompeta ug mga piyangpiyang alang niadtong magapatingog nga kusog, ug uban sa mga tulonggon tungod sa mga alawiton sa Dios; ug ang mga anak nga lalake ni Jeduthun anha sa ganghaan. At ang buong bayan ay nagsiuwi bawat tao sa kanikaniyang bahay: at si David ay bumalik upang basbasan ang kaniyang sangbahayan. Ug ang tibook katawohan nanglakat ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balay: ug si David mipauli sa pagpanalangin sa iyang balay. At nangyari, nang si David ay tumahan sa kaniyang bahay, na sinabi ni David kay Nathan na propeta, Narito, ako'y tumatahan sa isang bahay na sedro, ngunit ang kaban ng tipan ng Panginoon ay sa ilalim ng mga kubong. Ug nahitabo, sa diha nga si David mipuyo sa iyang balay, nga si David miingon kang Nathan ang manalagna: Ania karon, ako nagapuyo sa usa ka balay nga cedro, apan ang arca sa tugon ni Jehova nagapuyo sa ilalum sa mga cortina. At sinabi ni Nathan kay David, Gawin mo ang buong nasa iyong kalooban; sapagkat ang Dios ay sumasaiyo. Ug si Nathan miingon kang David: Buhata ang tanan nga anaa sa imong kasingkasing; kay ang Dios nagauban kanimo. At nangyari, nang gabing yaon, na ang salita ng Dios ay dumating kay Nathan na sinasabi, Ug nahitabo sa maong gabii, nga ang pulong sa Dios midangat kang Nathan, nga nagaingon: Ikaw ay yumaon at saysayin mo kay David na aking lingkod, Ganito ang sabi ng Panginoon, Huwag mo akong ipagtatayo ng bahay na matatahanan: Lakaw ug suginli si David nga akong alagad, kini mao ang giingon ni Jehova: Dili ka magtukod ug balay alang kanako nga akong puy-an: Sapagkat hindi ako tumahan sa bahay mula nang araw na aking iahon ang Israel, hanggang sa araw na ito; kundi ako'y yumaon sa tolda at tolda, at sa tabernakulo, at tabernakulo. Kay wala ako magpuyo sa usa ka balay sukad sa adlaw nga gidala ko ang Israel, hangtud niining adlawa, apan ako magbalhinbalhin gikan sa usa ka balong-balong ngadto sa usa ka balong-balong ug gikan sa usa ka tabernaculo ngadto sa usa. Sa lahat ng mga dako na aking nilakaran na kasama ang buong Israel, ako ba'y nagsalita ng isang salita sa sinoman sa mga hukom ng Israel, na siyang aking inutusang maging pastor sa aking bayan, na nagsasabi, Bakit hindi ninyo ako ipinagtayo ng bahay na sedro? Sa tanang mga dapit diin ako naglakaw uban sa tibook Israel, namulong ba ako sa usa ka pulong sa bisan kinsa mga maghuhukom sa Israel, nga akong gisugo nga maoy magbalantay sa akong katawohan, nga nagaingon: Nganong wala ako ninyo buhati sa usa ka balay nga cedro? Ngayon nga'y ganito ang iyong sasabihin sa aking lingkod na kay David. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Kita'y kinuha sa pasabsaban, sa pagsunod sa mga tupa upang ikaw ay maging pangulo sa aking bayang Israel: Busa karon kini mao ang ipamulong mo sa akong alagad nga si David: Kini mao ang giingon ni Jehova sa mga panon: Gikuha ko ikaw gikan sa sibsibanan, gikan sa pagsunodsunod sa mga carnero, aron ikaw mahimong principe sa akong katawohan nga Israel: At ako'y sumaiyo saan ka man naparoon, at aking inihiwalay ang lahat na iyong mga kaaway sa harap mo; at gagawin kitang isang pangalan, na gaya ng pangalan ng mga dakila na nangasa lupa. Ug ako nag-uban kanimo bisan diin ikaw mahiadto, ug nagputol sa tanan mong mga kaaway gikan sa imong atubangan: ug himoon ko ikaw nga bantugan, sama sa ngalan sa mga dagku nga tawo nga anaa sa yuta. At aking ipagtataan ng isang dako ang aking bayang Israel, at itatatag sila, upang sila'y mangakatahan sa kanilang sariling dako, at huwag nang mabago pa; ni sisirain pa man sila ng mga anak ng kasamaan, na gaya ng una, Ug ako magatudlo sa usa ka dapit alang sa akong katawohan nga Israel, ug magapahamutang kanila, aron sila magapuyo sa ilang kaugalingong dapit, ug dili na pagalihokon; ni magausik pa kanila ang mga anak sa kadautan, ingon sa una, At gaya ng araw na maghalal ako ng mga hukom upang malagay sa aking bayang Israel; at aking pasusukuin ang lahat mong mga kaaway. Bukod dito'y isinaysay ko sa iyo na ipagtatayo ka ng Panginoon ng isang bahay. Ug ingon nga sukad sa adlaw nga ako nagsugo sa mga maghuhukom nga anha sa ibabaw sa akong katawohan nga Israel; ug pagdag-on ko ang tanan mong mga kaaway. Labut pa suginlan ko ikaw nga si Jehova magatukod alang kanimo ug usa ka balay. At mangyayari, pagka ang iyong mga araw ay nalubos na ikaw ay marapat yumaon na makasama ng iyong mga magulang, na aking patatatagin ang iyong binhi pagkamatay mo, na magiging sa iyong mga anak; at aking itatatag ang kaniyang kaharian. Ug mahitabo, sa diha nga ang imong mga adlaw matuman nga ikaw kinahanglan moadto sa pagtipon uban sa imong mga amahan, nga ako magapahamutang sa imong kaliwatan sunod kanimo, nga magagikan sa imong mga anak nga lalake; ug ako magalig-on sa iyang gingharian. Kaniyang ipagtatayo ako ng isang bahay, at aking itatatag ang kaniyang luklukan magpakailan man. Siya magatukod alang kanako ug usa ka balay, ug ako magalig-on sa iyang trono sa walay katapusan. Ako'y magiging kaniyang ama, at siya'y magiging aking anak: at hindi ko na aalisin ang aking kaawaan sa kaniya, gaya ng aking pagkakuha roon sa nauna sa iyo: Ako mahimo nga iyang amahan, ug siya mahimo nga akong anak nga lalake: ug dili ko pagakuhaon ang akong mahigugmaong-kalolot gikan kaniya, ingon nga gikuha ko kini gikan kaniya nga nahauna kanimo; Kundi siya'y aking ilalagay sa aking bahay at sa aking kaharian magpakailan man: at ang kaniyang luklukan ay matatatag magpakailan man. Kondili nga ako magapahimutang kaniya sa akong balay ug sa akong gingharian sa walay katapusan; ug ang iyang trono magamalig-on sa walay katapusan. Ayon sa lahat na salitang ito, at ayon sa buong pangitaing ito, ay gayon sinalita ni Nathan kay David. Sumala niining tanang mga pulong, ug sumala niining tanang mga panan-awon, mao man ang gipamulong ni Nathan kang David. Nang magkagayo'y yumaon ang haring David at naupo sa harap ng Panginoon; at kaniyang sinabi, Sino ako, Oh Panginoong Dios, at ano ang aking bahay na ako'y dinala mo sa ganyang kalayo? Unya si David nga hari misulod, ug milingkod sa atubangan ni Jehova; ug siya miingon: Kinsa ba ako, Oh Jehova nga Dios, ug unsa ang akong balay, nga ikaw nagdala kanako sa ingon nga kahimtang? At ito'y munting bagay sa harap ng iyong mga mata, Oh Dios; ngunit iyong sinalita tungkol sa sangbahayan ng iyong lingkod ang hanggang sa malaong panahong darating, at ako'y iyong nilingap na ayon sa kalagayan ng isang tao na may mataas na kalagayan, Oh Panginoong Dios. Ug kini maoy usa ka diyutayng butang sa imong mga mata, Oh Dios; apan ikaw namulong mahitungod sa balay sa imong alagad sa usa ka dugayng panahon nga umalabut, ug nagtagad kanako sama sa kahimtang sa usa ka tawo nga halangdon, Oh Jehova nga Dios. Ano pa ang masasabi ni David sa iyo, tungkol sa karangalang ginawa sa iyong lingkod? sapagkat iyong kilala ang iyong lingkod. Unsay ikapamulong pa ni David kanimo mahitungod sa dungog nga gibuhat alang sa imong alagad? Kay ikaw nakaila sa imong alagad. Oh Panginoon, dahil sa iyong lingkod, at ayon sa iyong sariling puso, ay iyong ginawa ang buong kadakilaang ito, upang ipakilala ang lahat na dakilang bagay na ito. Oh Jehova, tungod sa imong alagad, ug sumala sa imong kaugalingong kasingkasing, ikaw naghimo niining tanan nga pagkadaku, sa pagsangyaw sa tanan niining dagkung mga butang. Oh Panginoon, walang gaya mo, ni mayroon mang sinomang Dios liban sa iyo, ayon sa lahat naming narinig ng aming mga pakinig. Oh Jehova, walay lain nga sama kanimo, ni may lain pa nga Dios gawas kanimo, sumala sa tanan nga among nadunggan sa among mga igdulungog. At anong bansa sa lupa ang gaya ng iyong bayang Israel, na tinubos ng Dios upang maging kaniyang sariling bayan, upang gawin kang pangalan sa pamamagitan ng malaki at kakilakilabot na mga bagay, sa pagpapalayas ng mga bansa sa harap ng iyong bayan, na iyong tinubos sa Egipto? Ug hain ang usa ka nasud sa yuta nga sama sa imong katawohan nga Israel, nga giadto sa Dios aron lukaton ngadto kaniya alang sa usa ka katawohan, sa pagpabantug sa imong ngalan pinaagi sa dagku ug makalilisang nga mga butang, sa pagpapahawa sa mga nasud gikan sa atubangan sa imong katawohan nga imong gilukat gikan sa Egipto? Sapagkat ang iyong bayang Israel ay iyong ginawang iyong sariling bayan magpakailan man; at ikaw, Panginoon, ay naging kanilang Dios. Kay ang imong katawohan nga Israel imong gihimo nga kaugalingong katawohan sa walay katapusan; ug ikaw, Jehova, nahimo nga ilang Dios. At ngayon, Oh Panginoon, matatag nawa ang salita na iyong sinalita tungkol sa iyong lingkod, at tungkol sa kaniyang sangbahayan magpakailan man, at gawin mo nawa na gaya ng iyong sinalita. Ug karon, Oh Jehova, himoa nga ang pulong nga imong gipamulong mahitungod sa imong alagad, ug mahitungod sa iyang balay, mahimong malig-on sa walay katapusan, ug himoa sumala sa imong gipamulong. At ang iyong pangalan ay mamalagi nawa, at dakilain magpakailan man, na sabihin, Ang Panginoon ng mga hukbo ay Dios ng Israel, sa makatuwid baga'y Dios sa Israel: at ang sangbahayan ni David na iyong lingkod ay natatag sa harap mo. Ug himoa nga ang imong ngalan magamalig-on ug pagapadakuon sa walay katapusan sa pag-ingon: Si Jehova sa mga panon mao ang Dios sa Israel, bisan, usa ra ka Dios sa Israel: ug ang balay ni David nga imong alagad gipalig-on sa atubangan mo. Sapagkat ikaw, Oh aking Dios, napakilala sa iyong lingkod na iyong ipagtatayo siya ng bahay: kayat pinangahasan ng iyong lingkod sa kaniyang puso na dumalangin sa harap mo. Tungod kay ikaw, Oh Dios ko, nagpakita sa imong alagad nga ikaw magatukod alang kaniya ug usa ka balay: busa nakakaplag ang imong alagad sa sulod sa iyang kasingkasing sa pag-ampo sa atubangan mo. At ngayon, Oh Panginoon, ikaw ang Dios, at iyong ipinangako ang dakilang bagay na ito sa iyong lingkod: Ug karon, Oh Jehova, ikaw mao ang Dios, ug nagsaad niining maayong butang sa imong alagad: At ngayo'y kinalugdan mong pagpalain ang sangbahayan ng iyong lingkod, upang mamalagi magpakailan man sa harap mo: sapagkat iyong pinagpala, Oh Panginoon, at yao'y magiging mapalad magpakailan man. Ug karon kini nakapahimuot kanimo sa pagpanalangin sa balay sa imong alagad, aron kini magapadayon sa walay katapusan sa atubangan mo: tungod kay ikaw, Oh Jehova, nagpanalangin, ug kini gipanalanginan sa walay katapusan. At pagkatapos nito'y nangyari na sinaktan ni David ang mga Filisteo, at pinasuko sila, at sinakop ang Gath, at ang mga nayon niyaon sa kamay ng mga Filisteo. Ug sa tapus niini nahitabo, nga si David nakadaug sa mga Filistehanon, ug naghari kanila ug nagkuha sa Gath ug sa mga kalungsoran niini gikan sa kamot sa mga Filistehanon. At sinaktan niya ang Moab; at ang mga Moabita ay naging alipin ni David, at nagsipagdala ng mga kaloob. Ug iyang gidaug ang Moab; ug ang mga Moabnon nahimong mga alagad kang David, ug nanagbuhis. At sinaktan ni David sa Hamath si Adarezer na hari sa Soba samantalang kaniyang itinatatag ang kaniyang kapangyarihan sa tabi ng ilog Eufrates. Ug si David nakadaug kang Hadareser nga hari sa Soba ngadto sa Hamath, sa miadto siya sa pagtukod sa iyang ginsakpan tupad sa suba sa Eufrates. At kumuha si David sa kaniya ng isang libong karo, at pitong libong mangangabayo, at dalawangpung libong naglalakad: at pinilayan ni David ang lahat ng mga kabayo ng mga karo, ngunit nagtira sa mga yaon ng sa isang daang karo. Ug si David nagkuha gikan kaniya usa ka libong carro, ug pito ka libong tawo nga magkakabayo, ug kaluhaan ka libong tawo nga nagtiniil; ug gikitnan ni David ang tanang mga kabayo sa carro, apan gigawas gikan niini ang alang sa usa ka gatus nga mga carro. At nang ang mga taga Siria sa Damasco ay magsiparoon upang magsisaklolo kay Adarezer na hari sa Soba, sumakit si David sa mga taga Siria ng dalawangput dalawang libong lalake. Ug sa diha nga ang mga Sirianhon sa Damasco nangabut aron sa pagtabang kang Hadareser nga hari sa Soba, gipatay ni David ang kaluhaan ug duha ka libo ka tawo gikan sa mga Sirianhon. Nang magkagayo'y naglagay si David ng mga pulutong sa Siria ng Damasco; at ang mga taga Siria ay naging mga alipin ni David, at nagsipagdala ng mga kaloob. At binigyan ng Panginoon ng pagtatagumpay si David saan man siya naparoon. Unya si David nagbutang ug mga bantay nga sundalo sa Siria sa Damasco; ug ang mga Sirianhon nahimong mga alagad kang David, ug nanagbuhis. Ug si Jehova naghatag pagdaug kang David sa bisan diin siya mahiadto. At kinuha ni David ang mga kalasag na ginto, na nangasa mga lingkod ni Adarezer, at pinagdadala sa Jerusalem. Ug si David mikuha sa mga taming nga bulawan nga didto sa mga alagad ni Hadareser, ug gidala kini ngadto sa Jerusalem. At mula sa Thibath at mula sa Chun, na mga bayan ni Adarezer; ay kumuha si David ng totoong maraming tanso, na siyang ginawa ni Salomon na dagatdagatan na tanso, at mga haligi, at mga kasangkapang tanso. Ug sukad sa Tibhath ug sukad sa Kun, mga lungsod ni Hadareser, si David nakakuha ug daghan kaayong tumbaga, nga gikan niini gihimo ni Salomon ang dagat-dagat nga tumbaga, ug ang mga haligi, ug ang mga sudlanang tumbaga. At nang mabalitaan ni Tou na hari sa Hamath na sinaktan ni David ang buong hukbo ni Adarezer na hari sa Soba, Ug sa diha nga si Tou hari sa Hamath nakadungog nga si David nakadaug sa tanang panon ni Hadareser hari sa Soba. Kaniyang sinugo si Adoram na kaniyang anak sa haring David, upang bumati sa kaniya, at purihin siya, sapagkat siya'y lumaban kay Adarezer at sinaktan niya siya (sapagkat si Adarezer ay may mga pakikipagdigma kay Tou); at siya'y nagdala ng lahat na sarisaring kasangkapang ginto, at pilak, at tanso. Iyang gipaadto ang iyang anak nga lalake nga si Adoram ngadto kang David nga hari, aron sa paghatag katahuran kaniya, ug sa pagdayeg kaniya, tungod kay siya nakig-away batok kang Hadareser ug nakadaug kaniya (kay si Hadareser may gubat batok kang Tou); ug siya adunay mga nagkalainlaing sudlanan nga bulawan ug salapi ug tumbaga uban kaniya. Ang mga ito naman ay itinalaga ng haring David sa Panginoon, pati ng pilak at ginto na kaniyang kinuha sa lahat na bansa; na mula sa Edom, at mula sa Moab, at mula sa mga anak ni Ammon, at mula sa mga Filisteo, at mula sa Amalec. Kini usab gihalad ni David nga hari ngadto kang Jehova, uban ang salapi ug ang bulawan nga iyang nadala gikan sa tanang mga nasud: gikan sa Edom, ug gikan sa Moab, ug gikan sa mga anak sa Ammon, ug gikan sa mga Filistehanon, ug gikan kang Amalec. Bukod dito'y si Abisai na anak ni Sarvia ay sumakit sa mga Idumeo sa Libis ng Asin, ng labingwalong libo. Labut pa si Abisai anak nga lalake ni Sarvia nakamatay sa napulo ug walo ka libo nga Edomhanon didto sa Walog sa Asin. At naglagay siya ng mga pulutong sa Edom; at lahat ng mga Idumeo ay naging mga alipin ni David. At binigyan ng pagtatagumpay ng Panginoon si David saan man siya naparoon. Ug siya nagbutang ug mga bantay nga sundalo sa Edom; ug ang tanang mga Edomhanon nangahimong mga alagad kang David. Ug si Jehova naghatag kang David sa pagdaug bisan diin siya mahiadto. At si David ay naghari sa buong Israel; at siya'y gumawa ng kahatulan at ng katuwiran sa buong bayan niya. Ug si David naghari sa ibabaw sa tibook Israel; ug gipakanaug niya ang justicia ug pagkamatarung sa tibook katawohan niya. At si Joab na anak ni Sarvia ay nasa pamamahala sa hukbo; at si Josaphat na anak ni Ahilud ay kasangguni. Ug si Joab ang anak nga lalake ni Sarvia diha sa ibabaw sa panon; ug si Josaphat ang anak nga lalake ni Ahilud maoy kalihim; At si Sadoc na anak ni Achitob, at si Abimelec na anak ni Abiathar, ay mga saserdote; at si Sausa ay kalihim; Ug si Sadoc anak nga lalake ni Achitob, ug si Abimelec anak nga lalake ni Abiathar, maoy mga sacerdote; ug si Sabsa maoy kalihim; At si Benaias na anak ni Joiada ay nasa pamamahala sa mga Ceretheo at sa mga Peletheo; at ang mga anak ni David ay mga pinuno sa siping ng hari. Ug si Benaias anak nga lalake ni Joiada pangulo sa mga Ceretnon ug Peletnon; ug ang mga anak nga lalake ni David maoy mga pangulo libut sa hari. At nangyari, pagkatapos nito, na si Naas na hari ng mga anak ni Ammon ay namatay, at ang kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug nahibato sa tapus niini, nga si Naas ang hari sa mga anak sa Ammon namatay, ug ang iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. At sinabi ni David, Ako'y magpapakita ng kagandahang loob kay Hanan na anak ni Naas, sapagkat ang kaniyang ama ay nagpakita ng kagandahang loob sa akin. Sa gayo'y nagsugo si David ng mga sugo upang aliwin siya tungkol sa kaniyang ama. At ang mga lingkod ni David ay naparoon sa lupain ng mga anak ni Ammon kay Hanan, upang aliwin siya. Ug si David miingon: Ako magapakita ug kalolot kang Hanun ang anak nga lalake ni Naas, tungod kay ang iyang amahan nagpakitag kalolot kanako. Busa si David nagpaadto ug mga alagad aron sa paglipay kaniya mahitungod sa iyang amahan. Ug ang mga alagad ni David nanghiabut ngadto sa yuta sa mga anak sa Ammon ngadto kang Hanun sa paglipay kaniya. Ngunit sinabi ng mga prinsipe ng mga anak ni Ammon kay Hanan: Inaakala mo bang pinararangalan ni David ang iyong ama, na siya'y nagsugo ng mga mangaaliw sa iyo? hindi ba ang kaniyang mga lingkod ay nagsiparito sa iyo upang kilalanin, at upang gibain, at upang tiktikan ang lupain? Apan ang mga principe sa mga anak sa Ammon nanag-ingon kang Hanun: Naghunahuna ba ikaw nga si David nagatahud sa imong amahan, nga siya nagpadala sa mga maglilipay kanimo? Ang iyang mga alagad wala ba moanhi kanimo aron sa pagsusi, ug sa paggun-ob, ug sa pagpaniid sa yuta? Sa gayo'y sinunggaban ni Hanan ang mga lingkod ni David, at inahitan, at pinutol ang kanilang mga suot sa gitna hanggang sa kanilang pigi, at sila'y pinayaon. Busa ang mga alagad ni David gidakup ni Hanun, ug gikiskisan sila, ug giputlan ang ilang mga sinina sa tungatunga, bisan hangtud sa ilang mga sampot, ug gipalakat sila. Nang magkagayo'y may nagsiparoong ilan at nagsipagsaysay kay David kung paanong dinuwahagi ang mga lalake. At kaniyang sinugong salubungin sila; sapagkat ang mga lalake ay nangapahiyang mainam. At sinabi ng hari, Kayo'y magsipaghintay sa Jerico hanggang sa ang inyong balbas ay tumubo, at kung magkagayo'y magsibalik kayo. Unya didto nangadto ang pipila ka tawo, ug nagsugilon kang David kong giunsa pagdawat ang mga tawo. Ug siya nagpaadto aron sa pagpakigkita kanila; tungod kay ang mga tawo nangaulaw sa hilabilan. Ug ang hari miingon: Pabilin kamo sa Jerico hangtud nga ang inyong mga bungot manag-as, ug unya bumalik kamo. At nang makita ng mga anak ni Ammon na sila'y naging nakapopoot kay David, si Hanan at ang mga anak ni Ammon ay nagpadala ng isang libong talentong pilak, upang mangupahan sila ng mga karo at mga mangangabayo na mula sa Mesopotamia, at mula sa Aram-maacha, at mula sa Soba. Ug sa diha nga ang mga anak sa Ammon nakakita nga sila nahimo sa ilang kaugalingon nga mga dulumtanan kang David, si Hanun ug ang mga anak sa Ammon nanagpadala ug usa ka libong talento nga salapi aron sa pag-abang alang kanila ug mga carro ug mga tawo nga magkakabayo gikan sa Mesopotamia, ug gikan sa Aramaaka; ug gikan sa Soba. Sa gayo'y nangupahan sila ng tatlongput dalawang libong karo, at sa hari sa Maacha at sa kaniyang bayan; na siyang pumaroon at humantong sa harap ng Medeba. At ang mga anak ni Ammon ay nagpipisan mula sa kanilang mga bayan, at nagsiparoon upang makipagbaka. Busa sila nag-abang alang kanila katloan ug duha ka libo nga carro, ug ang hari sa Maacha ug ang iyang katawohan, ming-anha ug mingpahaluna atbang sa Medaba. Ug ang mga anak sa Ammon nagtigum gikan sa ilang mga kalungsoran, ug ming-adto sa gubat. At nang mabalitaan ni David, ay kaniyang sinugo si Joab at ang buong hukbo ng makapangyarihang mga lalake. Ug sa diha nga si David nakadungog niana, iyang gipaadto si Joab, ug ang tanang panon sa mga gamhanang tawo. At ang mga anak ni Ammon, ay nagsilabas, at nagsihanay ng pakikipagbaka sa pintuan ng bayan: at ang mga hari na nagsiparoon ay nangagisa sa parang. Ug ang mga anak sa Ammon minggula ug gipahaluna ang gubat sa ganghaan sa lungsod: ug ang mga hari nga nanghianha diha gayud usab sa kapatagan. Nang makita nga ni Joab na ang pagbabaka ay nahahanay laban sa kaniya sa harapan at sa likuran, pinili niya yaong mga piling lalake ng Israel, at inihanay laban sa mga taga Siria. Karon sa diha nga si Joab nakakita nga ang gubat gipahimutang na batok kaniya sa atubangan ug sa luyo, siya mipili sa tanang pinili nga mga tawo sa Israel, ug gipahamutang sila batok sa mga Sirianhon. At ang nalabi sa bayan ay kaniyang ipinamahala sa kapangyarihan ng kaniyang kapatid na si Abisai, at sila'y nagsihanay laban sa mga anak ni Ammon. Ug ang uban sa katawohan iyang gitugyan sa kamot ni Abisai nga iyang igsoon nga lalake ug sila nagpahaluna sa ilang kaugalingon batok sa mga anak sa Ammon. At sinabi niya, Kung ang mga taga Siria ay manaig sa akin, iyo ngang tutulungan ako: ngunit kung ang mga anak ni Ammon ay manaig sa iyo, akin ngang tutulungan ka. Ug siya miingon: Kong ang mga Sirianhon kusganon da alang kanako, nan tabangan mo ako; apan kong ang mga anak sa Ammon kusganon da alang kanimo, unya tabangan ko ikaw. Magpakatapang kang mabuti, at tayo'y magpakalalake para sa ating bayan, at sa mga bayan ng ating Dios: at gawin ng Panginoon ang inaakala niyang mabuti. Magmaisugon ka, ug magpakalake kita alang sa atong katawohan, ug alang sa mga ciudad sa atong Dios; ug si Jehova magabuhat niadtong maayo kaniya. Sa gayo'y si Joab at ang bayan na nasa kaniya ay nagsilapit sa harap ng mga taga Siria sa pakikipagbaka; at sila'y nagsitakas sa harap niya. Busa si Joab ug ang katawohan nga didto uban kaniya mingpaduol sa atubangan sa mga Sirianhon ngadto sa gubat; ug sila nangalagiw gikan sa iyang atubangan. At nang makita ng mga anak ni Ammon na ang mga taga Siria ay nagsitakas, sila ma'y nagsitakas sa harap ni Abisai na kaniyang kapatid, at nagsipasok sa bayan. Nang magkagayo'y si Joab ay naparoon sa Jerusalem. Ug sa diha nga ang mga anak sa Ammon nakakita nga ang mga Sirianhon nangalagiw, sila usab sa maong paagi nanagpangalagiw gikan sa atubangan ni Abisai nga iyang igsoon nga lalake, ug mingsulod ngadto sa lungsod. Unya si Joab miadto sa Jerusalem. At nang makita ng mga taga Siria na sila'y nalagay sa kasamaan sa harap ng Israel, sila'y nagsipagsugo ng mga sugo, at dinala ang mga taga Siria na nandoon sa dako roon ng Ilog, na kasama ni Sophach na punong kawal ng hukbo ni Adarezer sa kanilang unahan. Ug sa diha nga ang mga Sirianhon nakakita nga sila nalisdan kaayo sa atubangan sa Israel, sila nagpaadto ug mga alagad, ug gikuha ang mga Sirianhon nga dinha sa unahan sa Suba, uban ni Sophach ang capitan sa panon ni Hadareser sa ilang ulohan. At nasaysay kay David; at kaniyang pinisan ang buong Israel, at tumawid sa Jordan, at naparoon sa kanila, at humanay laban sa kanila. Sa gayo'y nang humanay sa pakikipagbaka si David laban sa mga taga Siria, sila'y nangakipaglaban sa kaniya. Ug kini gisugilon kang David; ug iyang gitigum ang tibook Israel pagtingub, ug mitabok sa Jordan, ug miadto kanila, ug gipahamutang ang gubat batok kanila. Mao nga sa gipahamutang ni David ang gubat batok sa mga Sirianhon, sila nakig-away batok kaniya. At ang mga taga Siria ay nagsitakas sa harap ng Israel; at si David ay pumatay sa mga taga Siria ng mga tao sa pitong libong karo, at apat na pung libong naglalakad, at pinatay si Sophach na pinunong kawal ng hukbo. Ug ang mga Sirianhon nangalagiw gikan sa atubangan sa Israel; ug si David nagpatay gikan sa mga Sirianhon sa mga tawo sa pito ka libong carro, ug kap-atan ka libong tawo nga nagtiniil, ug nagpatay kang Sophach ang capitan sa panon. At nang makita ng mga lingkod ni Adarezer na sila'y nangalagay sa kasamaan sa harap ng Israel, sila'y nakipagpayapaan kay David, at nangaglingkod sa kaniya: ni hindi na tumulong pa ang mga taga Siria sa mga anak ni Ammon. Ug sa diha nga ang mga alagad ni Hadareser nakakita nga sila nalisdan kaayo sa atubangan sa Israel, sila naghimo ug pakigdait uban kang David, ug ming-alagad kaniya: dili na gayud buot motabang pa ang mga Sirianhon sa mga anak sa Ammon. At nangyari sa panahon ng pagpihit ng taon, sa panahong ang mga hari ay nagsisilabas sa pakikipagbaka, na pinatnubayan ni Joab ang hukbo, at sinira ang lupain ng mga anak ni Ammon, at naparoon at kinubkob ang Rabba. Ngunit si David ay naghintay sa Jerusalem. At sinaktan ni Joab ang Rabba, at sinira. Ug nahitabo, sa panahon sa pagkasunod nga tuig, sa panahon nga ang mga hari mogula ngadto sa gubat, nga si Joab nangulo sa kasundalohan, ug gilaglag ang yuta sa mga anak sa Ammon, ug miabut ug gilibutan ang Rabba. Apan si David mipabilin sa Jerusalem. Ug si Joab nakadaug sa Rabba ug gilumpag kini. At kinuha ni David ang putong ng kanilang hari sa ibabaw ng kaniyang ulo, at nasumpungang may timbang na isang talentong ginto, at may mga mahalagang bato roon: at naputong sa ulo ni David: at kaniyang inilabas ang samsam sa bayan, na totoong marami. Ug si David nagkuha, sa purong-purong sa ilang hari gikan sa iyang ulo, ug nakakaplag nga kini may timbang nga usa ka talento nga bulawan, ug may mga bililhon nga bato diha niana; ug gitaud kini sa ulo ni David: ug iyang gidala ang sinakmit sa lungsod, daghan kaayo. At kaniyang inilabas ang bayan na nandoon, at pinutol sila ng mga lagari, at ng mga suyod na bakal, at ng mga palakol. At ganito ang ginawa ni David sa lahat ng mga bayan ng mga anak ni Ammon. At si David at ang buong bayan ay bumalik sa Jerusalem. Ug iyang gidala ang katawohan nga diha sa sulod, ug gipamutol sila sa mga gabas ug sa mga karas nga puthaw, ug sa mga wasay. Ug mao kini ang gihimo ni David sa tanang mga lungsod sa mga anak sa Ammon. Ug si David ug ang tibook katawohan namalik ngadto sa Jerusalem. At nangyari, pagkatapos nito, na nagkaroon ng pagdidigma sa Gezer laban sa mga Filisteo: nang magkagayo'y pinatay ni Sibbecai na Husathita si Sippai, sa mga anak ng mga higante; at sila'y sumuko. Ug nahitabo sa tapus niini, nga may gubat nga gisugdan sa Geser batok sa mga Filistehanon: unya si Sibbecai ang Hussatnon nagpatay kang Sippai, sa mga anak sa higante; ug sila gipanagdaug. At nagkaroon uli ng pakikipagdigma laban sa mga Filisteo; at pinatay ni Elhanan na anak ni Jair si Lahmi na kapatid ni Goliath na Getheo, na ang puluhan ng sibat niya ay gaya ng panghabi ng manghahabi. Ug may gubat na usab batok sa mga Filistehanon; ug si Elhanan anak nga lalake ni Jair mipatay kang Lami ang igsoon nga lalake ni Goliat ang Hetehanon, ang ulongan sa kang kinsang bangkaw sama sa usa ka likisan sa maghahabol. At nagkaroon uli ng pagdidigma sa Gath, na doo'y may isang lalaking may malaking bulas, na ang mga daliri ng kamay at paa ay dalawangput apat, anim sa bawat kamay at anim sa bawat paa; at siya rin nama'y ipinanganak sa higante. Ug may gubat na usab sa Gath, diin may usa ka tawo nga daku ug lawas, kang kinsang mga tudlo sa kamot ug sa tiil kaluhaan ug upat, unom sa tagsatagsa ka kamot, ug unom sa tagsatagsa ka tiil; ug siya usab natawo nga higante. At nang kaniyang hamunin ang Israel, pinatay siya ni Jonathan na anak ni Sima na kapatid ni David. Ug sa gihagit niya ang Israel, si Jonathan ang anak nga lalake ni Sima nga igsoon nga lalake ni David mipatay kaniya. Ang mga ito ang ipinanganak sa higante sa Gath, at sila'y nangabuwal sa pamamagitan ng kamay ni David, at sa pamamagitan ng kamay ng mga lingkod niya. Kini nangatawo nga higante sa Gath; ug sila nangapukan pinaagi sa kamot ni David, ug pinaagi sa kamot sa iyang mga alagad. At si Satan ay tumayo laban sa Israel, at kinilos si David na bilangin ang Israel. Ug si Satanas mitindog batok sa Israel, ug nagsugyot kang David sa pagpaisip sa Israel. At sinabi ni David kay Joab, at sa mga prinsipe ng bayan, Kayo'y magsiyaon, bilangin ninyo ang Israel mula sa Beer-seba hanggang sa Dan; at dalhan ninyo ako ng salita; upang aking maalaman ang bilang nila. Ug si David miingon kang Joab ug sa mga principe sa katawohan: Lakaw, ipha ang Israel sukad sa Beerseba bisan hangtud sa Dan; ug suginli ako, aron hibaloan ko ang gidaghanon nila. At sinabi ni Joab, Gawin nawa ng Panginoon ang kaniyang bayan na makasandaang higit sa dami nila; ngunit, panginoon ko na hari, di ba silang lahat ay mga lingkod ng aking panginoon? bakit kinakailangan ng panginoon ko ang bagay na ito? bakit siya'y magiging sanhi ng ipagkakasala ng Israel? Ug si Joab miingon: Himoon ni Jehova nga ang iyang katawohan mokabat sa usa ka gatus ka pilo sa gidaghanon nila karon; apan, ginoo ko nga hari, dili ba silang tanan mga alagad sa akong ginoo? Nganong nagakinahanglan ang akong ginoo niining butanga? Ngano nga siya maoy mahimong hinungdan sa kasal-anan sa Israel? Gayon ma'y ang salita ng hari ay nanaig laban kay Joab. Kayat si Joab ay yumaon, at naparoon sa buong Israel, at dumating sa Jerusalem. Bisan pa niana ang pulong sa hari midaug batok kang Joab. Busa si Joab milakaw, ug milibud sa tibook Israel, ug miadto sa Jerusalem. At ibinigay ni Joab ang kabuuan ng bilang ng bayan kay David. At silang lahat na taga Israel ay labing isang daan libo na nagsisihawak ng tabak: at ang Juda ay apat na raan at pitongpung libong lalake na nagsisihawak ng tabak. Ug si Joab mihatag sa isip sa gidaghanon sa katawohan ngadto kang David. Ug silang tanan sa Israel usa ka libo ka libo ug usa ka gatus ka libo ka tawo sa hinagiban: ug ang Juda upat ka gatus ug kapitoan ka libo ka tawo sa hinagiban. Ngunit ang Levi at ang Benjamin ay hindi binilang; sapagkat ang pananalita ng hari ay kahalayhalay kay Joab. Apan ang Levi ug Benjamin wala niya ipha uban kanila; kay ang pulong sa hari dulumtanan kang Joab. At sumama ang loob ng Dios sa bagay na ito; kayat kaniyang sinaktan ang Israel. Ug ang Dios nasuko niining butanga; busa iyang gihampak ang Israel. At sinabi ni David sa Dios, Ako'y nagkasala ng mabigat sa aking paggawa ng bagay na ito: ngunit ngayo'y alisin mo, ipinamamanhik ko sa iyo, ang kasamaan ng iyong lingkod, sapagkat aking ginawang may lubhang kamangmangan. Ug si David namulong sa Dios: Ako nakasala ug daku gayud, nga niana nabuhat ko kining butanga: apan karon ipahalayo, nangaliyupo ako kanimo, ang pagkadautan sa imong alagad; tungod kay ako nagbuhat ug binuang nga sa hilabihan gayud. At ang Panginoon ay nagsalita kay Gad na tagakita ni David, na sinasabi, Ug si Jehova misulti kang Gad, manalagna ni David, nga nagaingon: Yumaon ka at magsalita kay David na sasabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon, Pinagpapalagayan kita ng tatlong bagay; pumili ka ng isa sa mga iyan, upang aking magawa sa iyo. Lakaw ug sumulti ka kang David, nga magaingon: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ako magatanyag kanimo tolo ka butang: pumili ka ug usa kanila, aron mabuhat ko kana kanimo. Sa gayo'y naparoon si Gad kay David, at nagsabi sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, Piliin mo ang iniibig mo: Busa si Gad miadto kang David, ug miingon kaniya: Kini mao ang giingon ni Jehova: Pilia ang buot mo: Tatlong taong kagutom; o tatlong buwan na pagkalipol sa harap ng iyong mga kaaway, samantalang ang tabak ng iyong mga kaaway ay umabot sa iyo; o kung dili ay tatlong araw na ang tabak ng Panginoon, sa makatuwid baga'y ang salot sa lupain, at ang anghel ng Panginoon ay mangwawasak sa lahat na hangganan ng Israel. Ngayon nga'y akalain mo kung anong sagot ang ibabalik ko sa kaniya na nagsugo sa akin. Tolo ba ka tuig nga gutom; kun tolo ba ka bulan nga pagaut-uton ka sa atubangan sa imong mga kaaway, samtang nga ang pinuti sa imong mga kaaway makaapas kanimo; kun tolo ba hinoon ka adlaw nga ang espada ni Jehova bisan kamatay sa yuta, ug ang manolonda ni Jehova, magalaglag sa tibook nga yuta sa mga utlanan sa Israel. Busa karon hunahunaa unsang tubaga ang akong dad-on ngadto kaniya nga nagpaanhi kanako. At sinabi ni David kay Gad, Ako'y totoong nasa kagipitan: ipinamamanhik ko na ihulog mo ako ngayon sa kamay ng Panginoon; sapagkat totoong malaki ang kaniyang kaawaan; at huwag akong mahulog sa kamay ng tao. Ug si David miingon kang Gad: Ako ania sa usa ka dakung kasigpit: himoa nga ako mahulog ako nagpangaliyupo kanimo, ngadto sa kamot ni Jehova; kay daku uyamut ang iyang mga kalooy; ug ayaw ako pag-ipahulog ngadto sa kamot sa tawo. Sa gayo'y nagsugo ang Panginoon ng salot sa Israel: at nabuwal sa Israel ay pitongpung libong lalake. Busa ang Israel gipadad-an ni Jehova ug usa ka kamatay, ug dihay nangapukan sa Israel nga kapitoan ka libo ka tawo. At ang Dios ay nagsugo ng isang anghel sa Jerusalem, upang gibain; at nang kaniyang lilipulin, ang Panginoo'y tumingin, at nagsisi siya tungkol sa kasamaan, at sinabi sa manglilipol na anghel, Siya na, ngayo'y itigil mo ang iyong kamay. At ang anghel ng Panginoon ay tumayo sa tabi ng giikan ni Ornan na Jebuseo. Ug ang Dios nagpadala ug usa ka manolonda sa Jerusalem sa paglaglag niini: ug sa buot na niyang laglagon, si Jehova nakasud-ong, ug gibasulan niya ang kadautan, ug miingon sa maglalaglag nga manolonda: Igo na kana; karon ihunong mo ang imong kamot. Ug ang manolonda ni Jehova nagatindog tupad sa giukan ni Ornan ang Jebusehanon. At itinanaw ni David ang kaniyang mga mata, at nakita ang anghel ng Panginoon na nakatayo sa pagitan ng lupa at ng langit, na may hawak na tabak sa kaniyang kamay na nakaunat sa Jerusalem. Nang magkagayo'y si David at ang mga matanda, na nangakapanamit ng kayong magaspang ay nangagpatirapa. Ug giyahat ni David ang iyang mga mata, ug nakita ang manolonda ni Jehova nga nagatindog sa taliwala sa yuta ug sa langit, nga may usa ka inibut nga espada sa iyang kamot gibakyaw paingon sa Jerusalem. Unya si David ug ang mga anciano, nga nanagsul-ob sa panapton nga sako, mingyaub. At sinabi ni David sa Dios, Hindi ba ako ang nagpabilang sa bayan? sa makatuwid baga'y ako yaong nagkasala at gumawa ng totoong kasamaan; ngunit ang mga tupang ito, ano ang kanilang ginawa? Idinadalangin ko sa iyo, Oh Panginoon kong Dios, na ang iyong kamay ay maging laban sa akin, at laban sa sangbahayan ng aking ama; ngunit huwag laban sa iyong bayan, na sila'y masasalot. Ug si David miingon sa Dios: Dili ba ako ang nagsugo sa katawohan nga pagaisipon? Ako gayud mao ang nakasala ug naghimo sa dautan: apan kining mga carnero, unsay ilang nohimo? Himoa nga ang imong kamot, ako nangaliyupo kanimo, Oh Jehova, akong Dios, nga mahibatok kanako ug sa balay sa akong amahan; apan dili batok sa imong katawohan, nga sila pagasakiton sa kamatay. Nang magkagayo'y inutusan ng anghel ng Panginoon si Gad upang sabihin kay David na siya'y sumampa, at magtayo ng isang dambana sa Panginoon sa giikan ni Ornan na Jebuseo. Unya ang manolonda ni Jehova nagsugo kang Gad sa pag-ingon kang David, nga si David motungas, ug magtukod sa usa ka halaran kang Jehova didto sa giukan ni Ornan ang Jebusehanon. At si David ay sumampa sa sabi ni Gad na kaniyang sinalita sa pangalan ng Panginoon. Ug si David mitungas sa pagpamulong ni Gad, nga iyang gipamulong sa ngalan ni Jehova. At si Ornan ay bumalik at nakita ang anghel; at ang kaniyang apat na anak na kasama niya ay nagsipagkubli. Si Ornan nga ay gumigiik ng trigo. Ug si Ornan milingi, ug nakakita sa manolonda; ug ang iyang upat ka anak nga lalake nga didto uban kaniya nanagtago sa ilang kaugalingon. Karon si Ornan nagagiuk sa trigo. At samantalang si David ay naparoroon kay Ornan, si Ornan ay tumanaw at nakita si David, at lumabas sa giikan, at iniyukod kay David ang kaniyang mukha sa lupa. Ug sa miadto si David kang Ornan, si Ornan milantaw ug nakakita kang David, ug migula gikan sa giukan, ug miyukbo sa iyang kaugalingon sa atubangan ni David uban ang iyang nawong patumong sa yuta. Nang magkagayo'y sinabi ni David kay Ornan, Ibigay mo sa akin ang dako ng giikang ito, upang aking mapagtayuan ng isang dambana sa Panginoon: sa buong halaga ay ibibigay mo sa akin: upang ang salot ay tumigil sa bayan. Unya si David miingon kang Ornan: Ihatag kanako ang dapit niining giukan, aron ako makatukod diha niana ug usa ka halaran kang Jehova sa igong bili ihatag mo kana kanako, aron ang kamatay hunongon gikan sa katawohan. At sinabi ni Ornan kay David, Kunin mo, at gawin ng panginoon kong hari ang mabuti sa harap ng kaniyang mga mata: narito, aking ibinibigay sa iyo ang mga baka na mga pinakahandog na susunugin, at ang mga kasangkapan ng giikan na pinaka kahoy, at ang trigo na pinakahandog na harina; aking ibinibigay sa lahat. Ug si Ornan miingon kang David: Kuhaa kini alang kanimo, ug himoa nga ang akong ginoo nga hari magabuhat sa maayo diha sa iyang mga mata: Ania karon, ako magahatag kanimo sa mga vaca alang sa mga halad-nga-sinunog, ugang mga galamiton sa paggiuk alang sa sugnod, ug ang trigo alang sa halad-nga-kalan-on; ihatag ko kining tanan. At sinabi ng haring David kay Ornan, Huwag; kundi katotohanang aking bibilhin ng buong halaga: sapagkat hindi ko kukunin ang iyo para sa Panginoon, o maghahandog man ng handog na susunugin na walang bayad. Ug si David nga hari miingon kang Ornan: Dili apan sa pagkamatuod paliton ko kini sa igo nga bili: kay dili ako magakuha niini nga imo alang kang Jehova, ni magahalad ako ug usa ka halad-nga-sinunog sa walay bayad. Sa gayo'y ibinigay ni David kay Ornan dahil sa dakong yaon ang anim na raang siklong ginto na pinakatimbang. Busa gihatag ni David kang Ornan alang sa dapit ang unom ka gatus ka siclo nga kabug-aton sa bulawan. At ipinagtayo roon ni David ng isang dambana ang Panginoon, at naghandog ng mga handog na susunugin, at ng mga handog tungkol sa kapayapaan, at tumawag sa Panginoon; at sinagot niya siya mula sa langit sa pamamagitan ng apoy sa ibabaw ng dambana ng handog na susunugin. Ug si David nagtukod didto ug usa ka halaran kang Jehova, ug naghalad sa mga halad-nga-sinunog ug sa mga halad-sa-pakigdait, ug misangpit kang Jehova; ug iyang gitubag siya pinaagi sa kalayo gikan sa langit sa ibabaw sa halaran sa halad-nga-sinunog. At inutusan ng Panginoon ang anghel; at kaniyang isinuksok sa kaluban ang kaniyang tabak. Ug si Jehova nagsugo sa manolonda; ug iyang gisakub pag-usab ang iyang espada sa sakuban niana. Nang panahong yaon, nang makita ni David na sinagot siya ng Panginoon sa giikan ni Ornan na Jebuseo, siya nga'y naghain doon. Niadtong panahona, sa diha nga si David nakakita nga si Jehova mitubag kaniya sa giukan ni Ornan ang Jebusehanon, unya siya naghalad didto. Sapagkat ang tabernakulo ng Panginoon na ginawa ni Moises sa ilang at ang dambana ng handog na susunugin, ay nasa mataas na dako nang panahong yaon sa Gabaon. Kay ang tabernaculo ni Jehova, nga gihimo ni Moises sa kamingawan, ug ang halaran sa halad-nga-sinunog, didto niadtong panahona sa hataas nga dapit sa Gabaon. Ngunit si David ay hindi makaparoon sa harap niyaon upang magusisa sa Dios: sapagkat siya'y natakot dahil sa tabak ng anghel ng Panginoon. Apan si David dili makaadto sa atubangan niana sa pagpangutana sa Dios; kay siya nahadlok tungod sa espada sa manolonda ni Jehova. Nang magkagayo'y sinabi ni David, Ito ang bahay ng Panginoong Dios, at ito ang dambana ng handog na susunugin para sa Israel. Unya si David miingon: Kini mao ang balay ni Jehova nga Dios, ug kini mao ang halaran sa halad-nga-sinunog alang sa Israel. At iniutos ni David na pisanin ang mga taga ibang bayan na nasa lupain ng Israel; at siya'y naglagay ng mga kantero upang magsitabas ng mga yaring bato, upang itayo ang bahay ng Dios. Ug si David nagsugo sa pagtigum sa tingub sa mga humalapit nga anaa sa yuta sa Israel; ug iyang gibutangan sa mga magtitiltil sa bato aron sa pagtiltil sa mga bato sa pagtukod sa balay sa Dios. At si David ay naghanda ng bakal na sagana na mga pinaka pako sa mga pinto ng mga pintuang-daan, at sa mga sugpong; at tanso na sagana na walang timbang; Ug si David nag-andam ug puthaw nga daghan nga pagabuhaton sa mga lansang alang sa mga tak-op sa ganghaan, ug tungod sa mga tinakdoan; ug tumbaga nga daghan nga dili matimbang; At mga puno ng sedro na walang bilang; sapagkat ang mga Sidonio at ang mga taga Tiro ay nangagdala kay David ng mga puno ng sedro na sagana. Ug mga kahoy nga cedro nga dili maihap: tungod kay ang mga Sidonhanon ug sila nga taga-Tiro nagdala ug daghang mga kahoy nga cedro ngadto kang David. At sinabi ni David, Si Salomong aking anak ay bata at mura, at ang bahay na matatayo na laan sa Panginoon ay marapat na totoong mainam, na bantog at maluwalhati sa lahat na lupain: akin ngang ipaghahanda. Sa gayo'y naghanda si David ng sagana bago sumapit ang kaniyang kamatayan. Ug si David miingon: Si Salomon nga akong anak nga lalake batan-on ug linghod pa ug ang balay nga pagatukoron alang kang Jehova kinahanglang matahum kaayo, sa dungog ug sa himaya sa tibook nga mga kayutaan; busa ako magaandam alang niini. Busa si David nagaandam sa pagkadaghan gayud sa wala pa ang iyang kamatayon. Nang magkagayo'y ipinatawag niya si Salomon na kaniyang anak, at binilinan niyang magtayo ng isang bahay na laan sa Panginoon, sa Dios ng Israel. Unya siya mitawag kang Salomon nga iyang anak nga lalake ug gisugo siya sa pagtukod sa usa ka balay alang kang Jehova, ang Dios sa Israel. At sinabi ni David kay Salomon na kaniyang anak, Tungkol sa akin, na sa aking kalooban ang magtayo ng isang bahay sa pangalan ng Panginoon kong Dios. Ug si David miingon kang Salomon nga iyang anak nga lalake: Mahitungod kanako, dinhi kini sa akong kasingkasing ang pagtukod ug usa ka balay sa ngalan ni Jehova nga akong Dios. Ngunit ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ikaw ay nagbubo ng dugo na sagana, at gumawa ng malaking pagdidigma: huwag mong ipagtatayo ng bahay ang aking pangalan, sapagkat ikaw ay nagbubo ng maraming dugo sa lupa sa aking paningin: Apan ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Ikaw nagpaagay sa daghan uyamut nga dugo, ug naghimo sa daghang mga gubat: ikaw dili magatukod sa usa ka balay sa akong ngalan, tungod kay ikaw nagpaagay ug daghan uyamut nga dugo sa yuta ubos sa akong pagtan-aw. Narito, isang lalake ay ipanganganak sa iyo, na siyang magiging lalaking mapayapa; at bibigyan ko siya ng kapahingahan sa lahat ng kaniyang mga kaaway sa palibot: sapagkat ang kaniyang magiging pangalan ay Salomon, at bibigyan ko ng kapayapaan at katahimikan ang Israel sa kaniyang mga kaarawan: Ania karon, usa ka anak nga lalake matawo kanimo, nga maoy mahimong usa ka tawo sa pakigdait; ug hatagan ko siya ug pahulay gikan sa tanan niyang mga kaaway nga naglibut: kay ang iyang ngalan Salomon, ug ako magahatag pakigdait ug pagkahilum sa Israel sa iyang mga adlaw. Kaniyang ipagtatayo ng bahay ang aking pangalan; at siya'y magiging aking anak, at ako'y magiging kaniyang ama; at aking itatatag ang luklukan ng kaniyang kaharian sa Israel magpakailan man. Siya magatukod ug usa ka balay alang sa akong ngalan; ug siya akong anak nga lalake ug ako mahimong iyang Amahan; ug lig-onon ko ang trono sa iyang gingharian sa ibabaw sa Israel sa walay katapusan. Ngayon, anak ko, ang Panginoon ay sumaiyo; at guminhawa ka, at iyong itayo ang bahay ng Panginoon mong Dios, gaya ng kaniyang sinalita tungkol sa iyo. Karon, anak ko nga lalake, si Jehova magauban kanimo; ug pagmauswagon ka, ug tukora ang balay ni Jehova nga imong Dios, sumala sa iyang gipamulong mahitungod kanimo. Pagkalooban ka lamang ng Panginoon ng pagmumunimuni, at pagkakilala, at bigyan ka niya ng bilin tungkol sa Israel; na anopat iyong maingatan ang kautusan ng Panginoon mong Dios. Si Jehova lamang ang magahatag kanimo sa kaalam ug salabutan, ug magahatag kanimo sa mga sugo mahitungod sa Israel; aron ikaw magabantay sa Kasugoan ni Jehova nga imong Dios. Kung magkagayo'y giginhawa ka, kung isasagawa mo ang mga palatuntunan at ang mga kahatulan na ibinilin ng Panginoon kay Moises tungkol sa Israel: ikaw ay magpakalakas at magpakatapang; huwag kang matakot o manglupaypay man. Unya ikaw magauswag, kong ikaw magatuman sa pagbuhat sa kabalaoran ug mga tulomanon nga gisugo ni Jehova kang Moises mahitungod sa Israel: pagmakusganon, ug pagmaisugon, ayaw kahadlok; ni magmaluya ka. Ngayon, narito, sa aking karalitaan ay ipinaghanda ko ang bahay ng Panginoon ng isang daang libong talentong ginto, at isang libong libong talentong pilak; at ng tanso at bakal na walang timbang; dahil sa kasaganaan: gayon din ng kahoy at bato ay naghanda ako; at iyong madadagdagan. Karon, tan-awa, sa akong kagul-anan ako nakaandam alang sa balay ni Jehova sa usa ka gatus ka libo ka talento nga bulawan, ug usa ka libo ka libo ka talento nga salapi, ug tumbaga ug puthaw nga dili arang matimbang; kay kini daghan uyamut; mga kahoy usab ug bato naandam ko; ug ikaw makadugang niana. Bukod dito'y may kasama kang mga manggagawa na sagana, mga mananabas ng bato at manggagawa sa bato at sa kahoy, at lahat ng mga tao na bihasa sa anoman gawain; Labut pa may mga mamumuo nga daghan uban kanimo, mga magtitiltil sa bato ug mga magbubuhat alang sa mga bato ug mga kahoy, ug ang tanang mga tawo nga batid sa tanang paagi sa buhat: Sa ginto, sa pilak, at sa tanso, at sa bakal, walang bilang. Ikaw ay bumangon at iyong gawin, at ang Panginoon ay sumaiyo. Sa bulawan, sa salapi, ug sa tumbaga, ug sa puthaw, dili maihap. Tindog ug magbuhat, ug si Jehova magauban kanimo. Iniutos naman ni David sa lahat na prinsipe ng Israel na tulungan si Salomon na kaniyang anak, na sinasabi, Si David usab nagsugo sa tanang mga principe sa Israel sa pagtabang kang Salomon nga iyang anak nga lalake, nga nagaingon: Hindi ba ang Panginoon ninyong Dios ay sumasainyo? at hindi ba binigyan niya kayo ng kapahingahan sa lahat na dako? sapagkat kaniyang ibinigay ang mga nananahan sa lupain sa aking kamay; at ang lupain ay suko sa harap ng Panginoon, at sa harap ng kaniyang bayan. Dili ba si Jehova nga imong Dios maoy nagauban kanimo? Ug wala ba siya maghatag kanimo sa pahulay sa tanan nga mga dapit? Kay iyang gitugyan ang mga pumoluyo sa yuta sa akong kamot; ug ang yuta nahisakup sa atubangan ni Jehova, ug sa atubangan sa iyang katawohan. Ngayo'y inyong ilagak ang inyong puso at ang inyong kaluluwa upang hanaping sundin ang Panginoon ninyong Dios; kayo'y bumangon nga, at itayo ninyo ang santuario ng Panginoong Dios, upang dalhin ang kaban ng tipan ng Panginoon, at ang mga banal na kasangkapan ng Dios, sa loob ng bahay na itatayo sa pangalan ng Panginoon. Karon ibutang ang inyong kasing-kasing ug ang inyong kalag sa pagpangita kang Jehova nga inyong Dios; busa tindog, ug tukoron ninyo ang balaang puloy-anan ni Jehova nga Dios; sa pagdala sa arca sa tugon ni Jehova, ug ang mga balaang sudlanan sa Dios, ngadto sa balay nga pagatukoron sa ngalan ni Jehova. Si David nga ay matanda na at puspos ng mga araw: at ginawa niyang hari si Salomon na kaniyang anak sa Israel. Karon si David tigulang na ug hupong sa mga adlaw; ug iyang gihimo si Salomon nga iyang anak nga lalake nga hari sa Israel. At pinisan niya ang lahat na prinsipe ng Israel, pati ang mga saserdote at ng mga Levita. Ug iyang gitigum pagtingub ang tanang mga principe sa Israel, uban ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon. At ang mga Levita ay binilang mula sa tatlongpung taon na patanda: at ang kanilang bilang, ayon sa kanilang mga ulo, lalaket lalake, ay tatlongput walong libo. Ug ang mga Levihanon giihap sukad sa katloan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas: ug ang ilang gidaghanon sumala sa ilang mga ulo tagsatagsa ka tawo, katloan ug walo ka libo. Sa mga ito, dalawangput apat na libo ang nagsisitingin ng gawa sa bahay ng Panginoon; at anim na libo ay mga pinuno at mga hukom: Gikan niini, kaluhaan ug upat ka libo ang mga magtatan-aw sa buhat sa balay ni Jehova; ug unom ka libo ang mga punoan ug mga maghuhukom. At apat na libo ay tagatanod-pinto: at apat na libo ay mangaawit sa Panginoon na may mga panugtog na aking ginawa, sabi ni David, upang ipangpuri. Ug upat ka libo ang mga magbalantay sa pultahan; ug upat ka libo ang nagadayeg kang Jehova uban sa mga tulonggon nga akong gipamuhat, miingon si David, aron sa pagdayeg uban niini. At hinati sila ni David sa mga hanay ayon sa mga anak ni Levi; si Gerson, si Coath, at si Merari. Ug si David nagbahinbahin kanila sumala sa mga anak nga lalake ni Levi: si Gerson, ug si Coath, ug si Merari. Sa mga Gersonita: si Ladan, at si Simi. Sa mga Gersonhon: si Ladan ug si Simei. Ang mga anak ni Ladan: si Jehiel na pinuno, at si Zetham, at si Joel, tatlo. Ang mga anak nga lalake ni Ladan: si Jehiel ang pangulo, ug si Setan, ug si Joel, totolo. Ang mga anak ni Simi: si Selomith, at si Haziel, at si Aran, tatlo. Ang mga ito ang mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ni Ladan. Ang mga anak nga lalake ni Simei: si Selomith, ug si Hasiel, ug si Aran, totolo. Kini mao ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan ni Ladan, At ang mga anak ni Simi: si Jahath, si Zinat, at si Jeus, at si Berias. Ang apat na ito ang mga anak ni Simi. Ug ang mga anak nga lalake ni Simei: si Jahat, si Sina, ug si Jeus, ug si Berias. Kining upat maoy mga anak nga lalake ni Simei. At si Jahath ay siyang pinuno, at si Zinat ang ikalawa: ngunit si Jeus at si Berias ay hindi nagkaroon ng maraming anak; kayat sila'y naging isang sangbahayan ng mga magulang sa isang bilang. Ug si Jahat mao ang pangulo, ug si Sisa ang ikaduha: apan si Jeus ug si Berias walay daghang mga anak nga lalake; busa giisip sila nga usa ka panimalay sa amahan. Ang mga anak ni Coath: si Amram, si Ishar, si Hebron, at si Uzziel, apat. Ang mga anak nga lalake ni Coath: si Amram, si Ishar, si Hebron, ug si Usiel, upat. Ang mga anak ni Amram: si Aaron at si Moises: at si Aaron ay nahiwalay, upang kaniyang ariing banal ang mga kabanalbanalang bagay, niya at ng kaniyang mga anak magpakailan man, upang magsunog ng kamangyan sa harap ng Panginoon, upang mangasiwa sa kaniya, at upang bumasbas sa pamamagitan ng kaniyang pangalan, magpakailan man. Ang mga anak nga lalake ni Amram: si Aaron ug si Moises; ug si Aaron gibulag, aron iyang pagabalaanon ang labing balaan nga mga butang, siya ug ang iyang mga anak nga lalake sa walay katapusan, sa pagsunog sa incienso sa atubangan ni Jehova, sa pag-alagad kaniya, ug sa pagpanalangin sa iyang ngalan, sa walay katapusan. Ngunit tungkol kay Moises na lalake ng Dios, ang kaniyang mga anak ay ibinilang na lipi ni Levi. Apan mahitungod kang Moises ang tawo sa Dios, ang iyang mga anak nga lalake gipanghinganlan uban sa balay ni Levi. Ang mga anak ni Moises: si Gerson at si Eliezer. Ang mga anak nga lalake ni Moises: si Gerson, ug si Eliezer. Ang mga anak ni Gerson: si Sebuel na pinuno. Ang mga anak nga lalake ni Gerson: si Sebuel ang pangulo. At ang mga anak ni Eliezer: si Rehabia na pinuno. At si Eliezer ay hindi nagkaroon ng ibang mga anak; ngunit ang mga anak ni Rehabia ay totoong marami. Ug ang mga anak nga lalake ni Eliezer mao kini: si Rehabia ang pangulo; ug si Eliezer walay laing mga anak nga lalake; apan ang mga anak nga lalake ni Rehabia daghan kaayo. Ang mga anak ni Ishar: si Selomith na pinuno. Ang mga anak nga lalake ni Ishar: si Selomith ang pangulo. Ang mga anak ni Hebron: si Jeria ang pinuno, si Amarias ang ikalawa, si Jahaziel ang ikatlo, at si Jecaman ang ikaapat. Ang mga anak nga lalake ni Hebron: si Jeria ang pangulo, si Amarias ang ikaduha, si Jahasiel ang ikatolo, ug si Jekamaan ang ikaupat. Ang mga anak ni Uzziel: si Micha ang pinuno, at si Isia ang ikalawa. Ang mga anak nga lalake ni Usiel: si Micha ang pangulo, ug si Isias ang ikaduha. Ang mga anak ni Merari: si Mahali at si Musi. Ang mga anak ni Mahali: si Eleazar at si Cis. Ang mga anak nga lalake ni Merari: si Mahli ug si Musi. Ang mga anak nga lalake ni Mahli: si Eleazar ug si Cis. At si Eleazar ay namatay, at hindi nagkaanak ng lalake, kundi mga babae lamang: at nangagasawa sa kanila ang kanilang mga kapatid na mga anak ni Cis. Ug si Eleazar namatay, ug walay mga anak nga lalake kondili mga anak nga babaye lamang: ug ang ilang mga kaigsoonan ang mga anak nga lalake ni Cis nangasawa kanila. Ang mga anak ni Musi: si Mahali, at si Eder, at si Jerimoth, tatlo. Ang mga anak nga lalake ni Musi: si Mahli ug si Eder, ug si Jeremoth, totolo. Ang mga ito ang mga anak ni Levi, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, sa makatuwid baga'y mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang doon sa mga nabilang, sa bilang ng mga pangalan, ayon sa kanilang mga ulo, na nagsigawa ng gawain sa paglilingkod sa bahay ng Panginoon, mula sa dalawangpung taong gulang na patanda. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Levi sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, bisan ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan niadto kanila nga naihap, sa gidaghanon sa ngalan sumala sa ilang mga pundok, nga nanagbuhat alang sa pag-alagad sa balay ni Jehova, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas. Sapagkat sinabi ni David, Ang Panginoon, ang Dios ng Israel ay nagbigay ng kapahingahan sa kaniyang bayan; at siya'y tumatahan sa Jerusalem magpakailan man: Kay si David nag-ingon: si Jehova, ang Dios sa Israel, naghatag ug pagpahulay sa iyang katawohan; ug siya nagpuyo sa Jerusalem sa walay katapusan. At ang mga Levita naman ay hindi na magkakailangan pang pasanin ang tabernakulo at ang lahat na kasangkapan niyaon sa paglilingkod doon. Ug ang mga Levihanon usab wala nay kinahanglan nga magdala sa tabernaculo ug sa tanang mga sudlanan niana alang sa pag-alagad diha. Sapagkat ayon sa mga huling salita ni David ay nabilang ang mga anak ni Levi, mula sa dalawangpung taong gulang na patanda. Kay sa katapusang mga pulong ni David ang mga anak nga lalake ni Levi giihap sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas. Sapagkat ang kanilang katungkulan ay tumulong sa mga anak ni Aaron sa paglilingkod sa bahay ng Panginoon, sa mga looban, at sa mga silid, at sa paglilinis ng lahat na banal na bagay, sa gawain na paglilingkod sa bahay ng Dios; Kay ang ilang katungdanan mao ang pag-alagad sa mga anak nga lalake ni Aaron alang sa pag-alagad sa balay ni Jehova, diha sa mga sawang, ug diha sa mga lawak, ug diha sa paghinlo sa tanang balaan nga mga butang bisan ang buhat sa pag-alagad sa balay sa Dios; Gayon din sa tinapay na handog, at sa mainam na harina na pinakahandog na harina, maging sa mga manipis na tinapay na walang lebadura, at doon sa niluto sa kawali, at doon sa pinirito; at sa lahat na sarisaring takalan at panakal; Alang sa tinapay nga gipamutang sa atubangan sa Dios usab, ug sa fino nga harina sa halad-nga-kalan-on, kun sa walay levadura nga mga tinapay nga malingin, kun ang giluto ba sa kalaha, kun ang gituslob ba, ug sa tanang paagi sa pagtakus ug gidak-on; At upang tumayo tuwing umaga na pasalamat at pumuri sa Panginoon, at gayon din naman sa hapon; Ug sa pagtindog sa buntag-buntag aron sa pagpasalamat ug pagdayeg kang Jehova, ug sa maong paagi sa gabii usab; At upang maghandog ng lahat na handog sa Panginoon na susunugin sa mga sabbath, sa mga bagong buwan, at sa mga takdang kapistahan, sa bilang alinsunod sa utos tungkol sa kanila, na palagi sa harap ng Panginoon: Ug sa paghalad sa tanang mga halad-nga-sinunog kang Jehova, sa mga adlaw nga igpapahulay, sa mga bag-ong bulan, ug sa mga nabatasang fiesta, sa gidaghanon sumala sa tulomanon mahitungod niini, sa kanunay sa atubangan ni Jehova; At sila ang magsisipagingat ng katungkulan sa tabernakulo ng kapisanan, at ng katungkulan sa banal na dako, at ng katungkulan ng mga anak ni Aaron na kanilang mga kapatid, sa paglilingkod sa bahay ng Panginoon. Ug nga ilang bantayan ang sugo sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang sugo sa balaang dapit, ug ang sugo sa mga anak nga lalake ni Aaron nga ilang mga kaigsoonan, tungod sa pag-alagad sa balay ni Jehova. At ang pagkabahagi ng mga anak ni Aaron ay ito. Ang mga anak ni Aaron; si Nadab at si Abiu, si Eleazar at si Ithamar. Ang mga pagbanusbanus sa mga anak nga lalake ni Aaron mao kini: Ang mga anak nga lalake ni Aaron: si Nadab ug si Abiu, Eleazar ug si Ithamar. Ngunit si Nadab at si Abiu ay namatay na una sa kanilang ama, at hindi nangagkaanak: kayat si Eleazar at si Ithamar ang nagsigawa ng katungkulang pagkasaserdote. Apan si Nadab ug si Abiu namatay una sa ilang amahan, ug walay mga anak: busa si Eleazar ug si Ithamar naghimo sa katungdanan sa sacerdote. At si David na kasama ni Sadoc sa mga anak ni Eleazar, at si Ahimelech sa mga anak ni Ithamar, ay siyang bumahagi sa kanila ayon sa kanilang paglilingkod. Ug si David uban kang Sadoc sa mga anak nga lalake ni Eleazar, ug si Ahimelech sa mga anak nga lalake ni Ithamar, nagbahin kanila sumala sa ilang pagkasunodsunod sa ilang katungdanan. At may higit na mga pinuno na nasumpungan sa mga anak ni Eleazar kay sa mga anak ni Ithamar: at ganito nila binahagi: sa mga anak ni Eleazar ay may labing anim, na mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang; at sa mga anak ni Ithamar, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, walo. Ug diha pay daghang mga tawong pangulo nga nakita sa mga anak nga lalake ni Eleazar kay sa mga anak nga lalake ni Ithamar; ug sa ingon niana sila nabahin: sa mga anak nga lalake ni Eleazar dihay napulo ug unom, nga pangulo sa mga balay sa mga amahan; ug sa mga anak nga lalake ni Ithamar, sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, walo. Ganito nila binahagi sa pamamagitan ng sapalaran, ng isat isa sa kanila; sapagkat may mga prinsipe sa santuario, at mga prinsipe ng Dios, sa mga anak ni Eleazar, at gayon din sa mga anak ni Ithamar. Mao kini ang ilang pagkabahinbahin pinaagi sa pagpapalad, usa ka bahin uban sa lain; kay dihay mga principe sa balaang puloy-anan, ug mga principe sa Dios, sa mga anak nga lalake ni Eleazar, ug sa mga anak nga lalake ni Ithamar. At si Semeias na anak ni Nathanael na kalihim, na sa mga Levita ay isinulat sila sa harapan ng hari, at ng mga prinsipe, at si Sadoc na saserdote, at ni Ahimelech na anak ni Abiathar, at ng mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga saserdote, at ng mga Levita: isang sangbahayan ng mga magulang ay kinuha para sa kay Eleazar, at isa'y kinuha para sa kay Ithamar. Ug si Semeias ang anak nga lalake ni Nathanael nga escriba, nga sa mga Levihanon, nagsulat kanila sa atubangan sa hari, ug sa mga principe, ug kang Sadoc nga sacerdote, ug kang Ahimelech anak nga lalake ni Abiathar, ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga sacerdote, ug sa mga Levihanon; usa ka balay sa mga amahan gikuha alang kang Eleazar, ug usa gikuha alang kang Ithamar. Ang una ngang kapalaran ay lumabas kay Joiarib, ang ikalawa'y kay Jedaia; Karon ang unang palad migula ngadto kang Joiarib, ang ikaduha ngadto kang Jedaia. Ang ikatlo ay kay Harim, ang ikaapat ay kay Seorim; Ang ikatolo ngadto kang Harim, ang ikaupat ngadto kang Seorim, Ang ikalima ay kay Malchias, ang ikaanim ay kay Miamim; Ang ikalima ngadto kang Malchias, ang ikaunom ngadto kang Mijamin, Ang ikapito ay kay Cos, ang ikawalo ay kay Abias; Ang ikapito ngadto kang Cos, ang ikawalo ngadto kang Abias, Ang ikasiyam ay kay Jesua, ang ikasangpu ay kay Sechania; Ang ikasiyam ngadto kang Jesua, ang ikapulo ngadto kang Sechania, Ang ikalabing isa ay kay Eliasib, ang ikalabing dalawa ay kay Jacim; Ang ikanapulo ug usa ngadto kang Eliasib, ang ikanapulo ug duha ngadto kang Jacim, Ang ikalabing tatlo ay kay Uppa, ang ikalabing apat ay kay Isebeab; Ang ikanapulo ug tolo ngadto kang Uppa, ang ikanapulo ug upat ngadto kang Isebeab, Ang ikalabing lima ay kay Bilga, ang ikalabing anim ay kay Immer; Ang ikanapulo ug lima ngadto kang Bilga, ang ikanapulo ug unom ngadto kang Immer, Ang ikalabing pito ay kay Hezir, ang ikalabing walo ay kay Aphses; Ang ikanapulo ug pito ngadto kang Hezir, ang ikanapulo ug walo ngadto kang Aphses. Ang ikalabing siyam ay kay Pethaia, ang ikadalawangpu ay kay Hezeciel; Ang ikanapulo ug siyam ngadto kang Pethaia, ang ikakaluhaan ngadto kang Heseskel, Ang ikadalawangput isa ay kay Jachin, ang ikadalawangput dalawa ay kay Hamul; Ang ikakaluhaan ug usa ngadto kang Jachim, ang ikakaluhaan ug duha ngadto kang Hamul, Ang ikadalawangput tatlo ay kay Delaia, ang ikadalawangput apat ay kay Maazia. Ang ikakaluhaan ug tolo ngadto kang Delaia, ang ikakaluhaan ug upat ngadto kang Maazia. Ito ang ayos nila sa kanilang paglilingkod, upang pumasok sa bahay ng Panginoon ayon sa alituntunin na ibinigay sa kanila sa pamamagitan ng kamay ni Aaron na kanilang magulang, gaya ng iniutos sa kaniya ng Panginoon, ng Dios ng Israel. Kini mao ang pagsunodsunod kanila sumala sa ilang katungdanan, sa pagsulod sa balay ni Jehova sumala sa tulomanon nga gihatag kanila sa ilang amahan nga si Aaron, ingon nga si Jehova, ang Dios sa Israel, nagsugo kaniya. At sa nalabi sa mga anak ni Levi: sa mga anak ni Amram: si Subael; sa mga anak ni Subael, si Jehedias. Ug sa uban sa mga anak nga lalake ni Levi: sa mga anak nga lalake ni Amram, si Subael: sa mga anak nga lalake ni Subael, si Jehedias. Kay Rehabia: sa mga anak ni Rehabia, si Isias ang pinuno. Sa kang Rehabia: sa mga anak nga lalake ni Rehabia, si Isias ang pangulo. Sa mga Isharita, si Selomoth; sa mga anak ni Selomoth, si Jath. Sa mga Isharehanon, si Selomoth; sa mga anak nga lalake ni Selomoth, si Jath. At sa mga anak ni Hebron: si Jeria ang pinuno, si Amarias ang ikalawa, si Jahaziel ang ikatlo, si Jecaman ang ikaapat. Ug ang mga anak nga lalake ni Hebron: si Jeria ang pangulo, si Amarias ang ikaduha, si Jahasiel ang ikatolo, si Jekamaam ang ikaupat. Ang mga anak ni Uzziel; si Micha; sa mga anak ni Micha, si Samir. Ang mga anak nga lalake ni Usiel, si Micha; sa mga anak nga lalake ni Micha, si Samir. Ang kapatid ni Micha, si Isia; sa mga anak ni Isia, si Zacharias. Ang igsoon nga lalake ni Micha, si Isias; sa mga anak nga lalake ni Isias, si Zacharias. Ang mga anak ni Merari: si Mahali at si Musi: ang mga anak ni Jaazia: si Benno. Ang mga anak nga lalake ni Merari: si Mahli ug si Musi; ang mga anak nga lalake ni Jaazia: si Benno. Ang mga anak ni Merari: kay Jaazia, si Benno, at si Soam, at si Zachur, at si Ibri. Ang mga anak nga lalake ni Merari: kang Jaazia; si Benno, ug si Soam, ug si Zachur, ug si Ibri. Kay Mahali: si Eleazar, na hindi nagkaanak. Kang Mahli: si Eleazar, nga walay mga anak nga lalake. Kay Cis: ang mga anak ni Cis, si Jerameel. Kang Cis, ang mga anak nga lalake ni Cis: Jerameel. At ang mga anak ni Musi: si Mahali, at si Eder, at si Jerimoth. Ang mga ito ang mga anak ng mga Levita ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang. Ug ang mga anak nga lalake ni Musi: si Mahli, ug si Eder, ug si Jerimoth. Kini mao ang mga anak nga lalake sa mga Levihanon sumala sa balay sa mga amahan nila. Ang mga ito nama'y nagsapalaran din na gaya ng kanilang mga kapatid na mga anak ni Aaron, sa harap ni David na hari, at ni Sadoc, at ni Ahimelech at ng mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ng mga saserdote at ng mga Levita: ang mga sangbahayan ng mga magulang ng pinuno, gaya ng kaniyang batang kapatid. Kini sila usab nagpapalad ingon sa ilang mga kaigsoonan, ang mga anak nga lalake ni Aaron sa atubangan ni David nga hari, ug kang Sadoc, ug kang Ahimelech, ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon; ang kabalayan sa mga amahan sa pangulo bisan ingon niadtong sa iyang manghud nga lalake. Bukod dito'y si David at ang mga punong kawal ng hukbo ay nagsipaghiwalay sa paglilingkod ng ilan sa mga anak ni Asaph, at ni Heman, at ni Jeduthun; na magsisipuri na may mga alpa, at mga salterio, at may mga simbalo: at ang bilang ng nagsigawa ng ayon sa kanilang paglilingkod. Labut pa si David ug ang mga capitan sa panon nagpili alang sa pag-alagad pipila sa mga anak nga lalake ni Asaph, ug ni Heman, ug ni Jeduthun, nga managpanagna uban sa mga alpa, mga kinuldasan nga tulonggon, ug mga piyangpiyang: ug ang gidaghanon nila nga nagahimo sa pagbuhat sumala sa ilang katungdanan mao kini: Sa mga anak ni Asaph: si Zachur, at si Jose, at si Methanias, at si Asareela, na mga anak ni Asaph; sa ilalim ng kapangyarihan ni Asaph na siyang pumuri ayon sa utos ng hari. Sa mga anak nga lalake ni Asaph: si Zachur, ug si Jose, ug si Nethanias, ug si Asarela, ang mga anak nga lalake ni Asaph, sa ilalum sa mga kamot ni Asaph, nga nanagpanagna sumala sa sugo sa hari. Kay Jeduthun: ang mga anak ni Jeduthun; si Gedalias, at si Sesi, at si Jesaias, si Hasabias, at si Mathithias, anim; sa ilalim ng kapangyarihan ng kanilang ama na si Jeduthun na may alpa, na siyang pumuri na may pagpapasalamat at pagpapaunlak sa Panginoon. Sa kang Jeduthun; ang mga anak nga lalake ni Jeduthun: si Gedalias, ug si Seri, ug si Jesaias, ug si Hasabias, ug si Mathithias, unom, sa ilalum sa mga kamot sa ilang amahan nga si Jeduthun nga mitagna uban ang alpa, sa paghatag sa mga pasalamat ug pagdayeg kang Jehova. Kay Heman: ang mga anak ni Heman: si Buccia, at si Mathania, si Uzziel, si Sebuel, at si Jerimoth, si Hananias, si Hanani, si Eliatha, si Gidalthi, at si Romamti-ezer, si Josbecasa, si Mallothi, si Othir, si Mahazioth: Sa kang Heman; ang mga anak nga lalake ni Heman: si Buccia, si Mathanias, si Uzziel, si Sebuel, ug si Jerimoth, si Hananias, si Hanani, si Eliatha, si Gidalti, ug si Romanti-ezer, si Josbecasa, si Mallothi, si Othir, ug si Mahasioth. Lahat ng mga ito'y mga anak ni Haman na tagakita ng hari sa mga salita ng Dios, upang magtaas ng sungay. At ibinigay ng Dios kay Heman ay labing apat na anak na lalake at tatlong anak na babae. Kining tanan mao ang mga anak nga lalake ni Heman ang manalagna sa hari sa mga pulong sa Dios, aron sa pagsakwat sa sungay. Ug ang Dios mihatag kang Heman napulo ug upat ka anak nga lalake ug totolo ka anak nga babaye. Lahat ng mga ito'y nangasa ilalim ng kapangyarihan ng kanilang ama sa pagawit sa bahay ng Panginoon, na may mga simbalo, mga salterio, at mga alpa, sa paglilingkod sa bahay ng Dios; sa ilalim ng kapangyarihan ng hari, sa makatuwid baga'y si Asaph, si Jeduthun, at si Heman. Kining tanan diha sa ilalum sa mga kamot sa ilang amahan alang sa awit sa sulod sa balay ni Jehova, uban sa mga piyangpiyang, mga tulonggon nga kinuldasan, ug mga alpa alang sa pag-alagad sa balay sa Dios; si Asaph, si Jeduthun, ug si Heman nga diha sa ilalum sa sugo sa hari. At ang bilang nila, pati ng kanilang mga kapatid na mga tinuruan sa pagawit sa Panginoon, lahat na bihasa ay dalawang daan at walongput walo. Ug ang gidaghanon nila, uban sa ilang mga kaigsoonan nga giton-an sa pag-awit kang Jehova, bisan ang tanan nga mga batid, duha ka gatus kawaloan ug walo. At sila'y nagsapalaran sa ganang kanilang mga katungkulan, silang lahat na parapara, kung paano ang maliit ay gayon din ang malaki, ang guro na gaya ng mga alagad. Ug sila nanagpapalad alang sa ilang mga katungdanan, ang tanan managsama, ang gagmay ingon man sa dagku, ang magtutudlo ingon man ang mga tinon-an. Ang una ngang kapalaran ay kay Asaph na nahulog kay Jose; ang ikalawa'y kay Gedalias; siya at ang kaniyang mga kapatid at mga anak ay labing dalawa: Karon ang unang kapalaran migula ngadto kang Asaph ngadto kang Jose: ang ikaduha ngadto kang Gedalias; siya ug ang iyang mga kaigsoonan ug mga anak nga lalake, napulo ug duha. Ang ikatlo ay kay Zachur, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Ang ikatolo, ngadto kang Zachur, ngadto sa iyang mga anak nga lalake ug mga kaigsoonan, napulo ug duha; Ang ikaapat ay kay Isri, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Ang ikaupat ngadto kang Isri, sa iyang mga anak nga lalake ug ang iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha; Ang ikalima ay kay Nethanias, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Ang ikalima ngadto kang Netanias, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikaanim ay kay Buccia, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Ang ikaunom ngadto kang Buccia, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikapito ay kay Jesarela, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Ang ikapito ngadto kang Jesarela, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikawalo ay kay Jesahias, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Ang ikawalo ngadto kang Jesahias, sa iyang mga anak nga lalake sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikasiyam ay kay Mathanias, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Ang ikasiyam ngadto kang Mathanias, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikasangpu ay kay Simi, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Ang ikapulo ngadto kang Simi, sa iyang mga anak nga lalake ug sa mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikalabing isa ay kay Azareel, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa. Ang ikanapulo ug usa ngadto kang Azareel, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikalabing dalawa ay kay Hasabias, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa. Ang ikanapulo ug duha ngadto kang Hasabias, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikalabing tatlo ay kay Subael, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikanapulo ug tolo, si Subael, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikalabing apat ay kay Mathithias, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikanapulo ug upat, si Mathithias, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikalabing lima ay kay Jerimoth, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikanapulo ug lima ngadto kang Jerimoth, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikalabing anim ay kay Hananias sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikanapulo ug unom ngadto kang Ananias, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikalabing pito ay kay Josbecasa, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikanapulo ug pito ngadto kang Josbecasa, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikalabing walo ay kay Hanani, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikanapulo ug walo ngadto kang Hanani, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikalabing siyam ay kay Mallothi, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikanapulo ug siyam ngadto kang Mallothi, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikadalawangpu ay kay Eliatha, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikakaluhaan ngadto kang Eliatha, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikadalawangput isa ay kay Othir, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikakaluhaan ug usa, ngadto kang Othir, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikadalawangput dalawa'y kay Giddalthi, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikakaluhaan ug duha ngadto kang Gidalti, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikadalawangput tatlo ay kay Mahazioth, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa: Sa ikakaluhaan ug tolo ngadto kang Mahazioth, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Ang ikadalawangput apat ay kay Romamti-ezer, sa kaniyang mga anak at sa kaniyang mga kapatid, labing dalawa. Sa ikakaluhaan ug upat ngadto kang Rommanti-ezer, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: Sa pagka bahagi ng mga tagatanod-pinto: sa mga Coraita: si Meselemia na anak ni Core, sa mga anak ni Asaph. Alang sa mga pagbanusbanus sa mga magbalantay sa pultahan: sa mga Coratnon, si Meselemia anak nga lalake ni Core, sa mga anak nga lalake ni Asaph. At si Meselemia ay nagkaanak; si Zacharias ang panganay, si Jediael ang ikalawa, si Zebadias ang ikatlo, si Jatnael ang ikaapat; Ug si Meselemia may mga anak nga lalake: si Zacharias, ang panganay, si Jediael ang ikaduha, si Zebadias ang ikatolo, si Jatnael ang ikaupat. Si Elam ang ikalima, si Johanam ang ikaanim, si Elioenai ang ikapito. Si Elam ang ikalima, si Johanam ang ikaunom, si Ellioenai ang ikapito. At si Obed-edom ay nagkaanak; si Semeias ang panganay, si Jozabad ang ikalawa, si Joab ang ikatlo, at si Sachar ang ikaapat, at si Nathanael ang ikalima; Ug si Obed-edom may mga anak nga lalake: si Semeias ang kamagulangan, si Jozabad ang ikaduha, si Joah ang ikatolo, ang ikaupat si Sachar, ug ang ikalima si Nathanael, Si Anmiel ang ikaanim, si Issachar ang ikapito, si Peullethai ang ikawalo; sapagkat pinagpala siya ng Dios. Si Amiel ang ikaunom, ang ikapito si Issachar, ang ikawalo si Peullethai; tungod kay ang Dios nanalangin kaniya. Kay Semeias namang kaniyang anak ay nagkaanak ng mga lalake na nagsipagpuno sa sangbahayan ng kanilang magulang: sapagkat sila'y mga makapangyarihang lalaking matatapang. Kang Semeias usab nga iyang anak nga lalake may nangatawo nga mga anak nga lalake, nga nanagpangulo sa balay sa ilang amahan; kay sila mga tawo nga bantugan sa kaisug. Ang mga anak ni Semeias: si Othni, at si Raphael at si Obed, si Elzabad, na ang mga kapatid ay matatapang na lalake, si Eliu, at si Samachias. Ang mga anak nga lalake ni Semeias: si Othni, ug si Raphael, ug si Obed, si Elzabad, kansang mga kaigsoonan maoy mga tawo nga maisug si Eliu, ug si Samachias. Lahat ng mga ito'y sa mga anak ni Obed-edom: sila at ang kanilang mga anak at ang kanilang mga kapatid, mga bihasang lalake sa kalakasan ukol sa paglilingkod; anim na put dalawa kay Obed-edom. Kining tanan mao ang sa mga anak nga lalake ni Obed-edom: sila ug ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang mga kaigsoonan, mga kusganong tawo alang sa bulohaton; kanuman ug duha kang Obed-edom. At si Meselemia ay nagkaroon ng mga anak at mga kapatid na matatapang na lalake, labing walo. Ug si Meselemia may mga anak nga lalake ug mga kaigsoonan, maisug nga mga tawo, napulo ug walo. Si Hosa naman sa mga anak ni Merari ay nagkaroon ng mga anak; si Simri ang pinuno (sapagkat bagaman hindi siya panganay, gayon ma'y ginawa siyang pinuno ng kaniyang ama;) Si Hosa usab, sa mga anak ni Merari, may mga anak nga lalake: si Simri ang pangulo (kay bisan dili siya ang panganay, apan ang iyang amahan naghimo kaniyang pangulo), Si Hilcias ang ikalawa, si Tebelias ang ikatlo, si Zacharias ang ikaapat; lahat ng mga anak at mga kapatid ni Hosa ay labing tatlo. Si Hilcias ang ikaduha, si Tebelias ang ikatolo, si Zacharias ang ikaupat: ang tanang mga anak nga lalake ug mga kaigsoonan ni Hosa napulo ug tolo. Sa mga ito ang mga bahagi ng mga tagatanod-pinto, sa makatuwid baga'y ng mga pinuno na may mga katungkulang gaya ng kanilang mga kapatid na magsipangasiwa sa bahay ng Panginoon. Gikan niini mao ang pagbanusbanus sa mga magbalantay sa pultahan, bisan sa mga tawong pangulo nga may mga katungdanan sama sa ilang mga kaigsoonan, sa pag-alagad diha sa balay ni Jehova. At sila'y nangagsapalaran, gayon ang maliit na gaya ng malaki, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang na ukol sa bawat pintuang-daan. Ug sila nanagpapalad, ang gagmay ug ang dagku, sumala sa mga balay sa ilang mga amahan mahitungod sa tagsatagsa ka pultahan. At ang kapalaran sa dakong silanganan ay nahulog kay Selemia. Sa ganang kay Zacharias nga na kaniyang anak na matalinong kasangguni, sila'y nagsapalaran; at ang kaniyang kapalaran ay nahulog sa dakong hilagaan. Ug ang kapalaran dapit sa silangan nahulog kang Selemias. Unya alang kang Zacharias nga iyang anak nga lalake, usa ka mabinantayon nga magtatambag, sila nanagpapalad; ug ang iyang kapalaran migula sa dapit sa amihanan. Kay Obed-edom ay dakong timugan; at sa kaniyang mga anak ay ang kamalig. Kang Obed-edom dapit sa habagatan; ug sa iyang mga anak nga lalake ang balay nga tipiganan. Kay Suppim at kay Hosa ay dakong kalunuran, sa tabi ng pintuang-daan ng Sallechet, sa daanang paahon, na pulutong at pulutong. Ang kang Suppim ug kang Hosa dapit sa kasadpan, tupad sa pultahan sa Sallechet, sa dalan nga nagatungas, bantayan sa atbang sa bantayan. Sa dakong silanganan ay anim na Levita, sa dakong hilagaan ay apat araw-araw, sa dakong timugan ay apat araw-araw, at sa kamalig ay dalawat dalawa. Dapit sa silangan unom ka Levihanon, dapit sa amihanan upat sa usa ka adlaw, dapit sa habagatan upat sa usa ka adlaw, ug alang sa balay nga tipiganan tinagurha. Sa Parbar sa dakong kalunuran, apat sa daanan, at dalawa sa Parbar. Alang sa Parbar dapit sa kasadpan, upat sa dalan, ug duha sa Parbar. Ito ang mga bahagi ng mga tagatanod-pinto; sa mga anak ng mga Coraita, at sa mga anak ni Merari. Kini mao ang pagbanusbanus sa mga magbalantay sa pultahan; sa mga anak nga lalake sa mga Corahanon, ug sa mga anak nga lalake ni Merari. At sa mga Levita, si Achias ay nasa mga kayamanan ng bahay ng Dios, at nasa mga kayamanan ng mga itinalagang bagay. Ug sa mga Levihanon, si Ahias ang magbalantay sa mga bahandi sa balay sa Dios, ug ibabaw sa mga bahandi sa mga hinalad nga mga butang. Ang mga anak ni Ladan: ang mga anak ng mga Gersonita na nauukol kay Ladan; ang mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang na ukol kay Ladan na Gersonita; si Jehieli. Ang mga anak nga lalake ni Ladan, ang mga anak nga lalake sa mga Gersonhon nga sakup ni Ladan, mga pangulo sa mga balay sa mga amahan nga sakup kang Ladan ang Gersonhon: si Jehiel Ang mga anak ni Jehieli: si Zethan at si Joel na kaniyang kapatid, sa mga ingatang-yaman ng bahay ng Panginoon. Ang mga anak nga lalake ni Jehiel: si Setam, ug si Joel nga iyang igsoon nga lalake, nagbantay sa mga bahandi sa balay ni Jehova. Sa mga Amramita, sa mga Isharita, sa mga Hebronita, sa mga Uzzielita: Sa mga Amramhanon, sa mga Isahrehanon, sa mga Hebronhon, sa mga Uzzielhanon: At si Sebuel na anak ni Gerson, na anak ni Moises, ay puno sa mga ingatang-yaman. Ug si Sebuel ang anak nga lalake ni Gerson ang anak nga lalake ni Moises, maoy magbubuot sa mga bahandi. At ang kaniyang mga kapatid kay Eliezer ay nanggaling si Rehabia na kaniyang anak, at si Isaias na kaniyang anak, at si Joram na kaniyang anak, at si Zichri na kaniyang anak, at si Selomith na kaniyang anak. Ug ang iyang mga kaigsoonan: sa kang Eliezer minggula si Rehabia iyang anak nga lalake, ug si Isaias iyang anak nga lalake, ug si Joram nga iyang anak nga lalake, ug si Zichri nga iyang anak nga lalake, ug si Selomith nga iyang anak nga lalake. Ang Selomith na ito at ang kaniyang mga kapatid ay nangasa lahat ng ingatang-yaman ng nangatalagang mga bagay na itinalaga ni David na hari, at ng mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang, ng mga pinunong kawal ng lilibuhin at ng dadaanin, at ng mga pinunong kawal ng hukbo. Kini si Selomith ug ang iyang mga kaigsoonan nanagbantay sa tanang mga bahandi nga mga hinalad nga butang, nga gipahanungod ni David nga hari, ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, ang mga capitan sa mga linibo ug mga ginatus, ug sa mga capitan sa panon. Ang samsam na pinanalunan sa pakikipagbaka, ay kanilang itinalaga upang ayusin ang bahay ng Panginoon. Gikan sa mga sinakmit nga nadaug sa mga gubat ilang gipahanungod sa pag-ayo sa balay ni Jehova. At lahat na itinalaga ni Samuel na tagakita, at ni Saul na anak ni Cis, at ni Abner na anak ni Ner, at ni Joab na anak ni Sarvia; ang anomang bagay na itinalaga ninoman ay nasa ilalim ng pamamahala ni Selomith, at ng kaniyang mga kapatid. Ug ang tanan nga gipahanungod ni Samuel nga manalagna, ug ni Saul anak nga lalake ni Cis, ug ni Abner ang anak nga lalake ni Ner, ug ni Joab anak nga lalake ni Sarvia, bisan kinsa nga nakapahanungod sa bisan unsa, kana diha sa ilalum sa kamot ni Selomith, ug sa iyang mga kaigsoonan. Sa mga Isharita, si Chenania at ang kaniyang mga anak ay mga tagapamahala at hukom sa mga gawain sa labas ng Israel. Sa mga Isharhanon, si Chenania ug ang iyang mga anak nga lalake sila alang sa mga bulohaton sa Israel, sa mga butang sa gawas, mga punoan ug mga maghuhukom. Sa mga Hebronita, si Hasabias, at ang kaniyang mga kapatid na mga lalaking matapang, na isang libot pitong daan, ay nangamamahala sa Israel sa dako roon ng Jordan sa dakong kalunuran, na ukol sa lahat ng gawain sa Panginoon, at sa paglilingkod sa hari. Sa mga Hebronhon, si Hasabias ug ang iyang mga kaigsoonan, mga maisug nga tawo, usa ka libo ug pito ka gatus, mga magbalantay sa Israel unahan sa Jordan dapit sa kasadpan, alang sa tanang bulohaton ni Jehova, ug alang sa pag-alagad sa hari. Sa mga Hebronita ay si Jerias ang pinuno, sa makatuwid baga'y sa mga Hebronita, ayon sa kanilang mga lahi ayon sa mga sangbahayan ng mga magulang. Nang ikaapat na pung taon ng paghahari ni David, sila'y hinanapan, at may nasumpungan, sa kanilang mga makapangyarihang lalaking matapang sa Jazer ng Galaad. Sa mga Hebronhon, mao si Jerias ang pangulo bisan sa mga Hebronhon, sumala sa ilang kaliwatan pinaagi sa mga balay sa amahan. Sa ikakap-atan ka tuig sa paghari ni David sila gipapangita, ug may nakaplagan diha kanila mga gamhanang tawo sa kaisug sa Jazer sa Galaad. At ang kaniyang mga kapatid na mga lalaking matapang, ay dalawang libo at pitong daan, na mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang na siyang ginawa ni David na mga tagapamahala sa mga Rubenita, at sa mga Gadita, at sa kalahating lipi ng mga Manasita, sa lahat ng usap na ukol sa Dios, at sa mga bagay ng hari. Ug ang iyang mga kaigsoonan, mga maisug nga tawo, duha ka libo ug pito ka gatus, mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, nga gihimo ni David nga mga magbalantay sa mga Rubenhanon, ug sa mga Gadhanon, ug sa katungang-banay sa banay ni Manases, alang sa tagsatagsa ka butang mahitungod sa Dios, ug sa mga bulohaton sa hari. Ang mga anak nga ni Israel ayon sa kanilang bilang, sa makatuwid baga'y ang mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang at ang mga pinunong kawal ng lilibuhin at ng dadaanin, at ang kanilang mga pinuno na nangaglilingkod sa hari, sa anomang bagay sa mga bahagi ng pumapasok at lumalabas buwan-buwan sa lahat ng mga buwan ng taon, sa bawat bahagi ay dalawang put apat na libo. Karon ang mga anak sa Israel sumala sa ilang gidaghanon, kong hinganlan, ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan ug ang mga capitan sa mga linibo ug sa mga ginatus, ug ang ilang mga punoan nga nanag-alagad sa hari, sa bisan unsang mga butanga mahitungod sa ginsakpan nga sundalo nga mingsulod ug minggula bulan-bulan sa tanang mga bulan sa tuig: ang tagsatagsa ka bahin may kaluhaan ug upat ka libo. Sa unang pagka bahagi na ukol sa unang buwan ay si Jasobam na anak ni Zabdiel: at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Sa ibabaw sa ginsakpan alang sa unang bulan mao si Jasobam ang anak nga lalake ni Zabdiel: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Siya'y sa mga anak ni Phares, na pinuno sa lahat na punong kawal ng hukbo na ukol sa unang buwan. Siya sa mga anak ni Phares, ang pangulo sa tanang mga capitan sa panon alang sa unang bulan. At sa bahagi sa ikalawang buwan ay si Dodai na Ahohita, at ang kaniyang bahagi, at si Miclot na tagapamahala: at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ug sa ibabaw sa ginsakpan sa ikaduhang bulan mao si Dodai ang Ahohitenhon, ug ang iyang ginsakpan; ug si Micloth ang magbubuot: ug sa iyang ginsakpan, may kaluhaan ug upat ka libo. Ang ikatlong pinuno ng pulutong na ukol sa ikatlong buwan ay si Benaias, na anak ni Joiada na saserdote, pinuno: at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ang ikatolo nga capitan sa panon alang sa ikatolo ka bulan mao si Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada ang labawng sacerdote: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Ito yaong Benaias na siyang makapangyarihang lalake sa tatlong pu, at pinuno sa tatlong pu; at sa kaniyang bahagi ay si Amisabad na kaniyang anak. Kini mao kadtong Benaia nga usa ka gamhanang tawo sa katloan, ug pangulo sa katloan: ug sa iyang ginsakpan mao si Amisabad nga iyang anak nga lalake. Ang ikaapat na pinuno sa ikaapat na buwan ay si Asael na kapatid ni Joab, at si Zebadias na kaniyang kapatid ang sumusunod sa kaniya: at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ang ikaupat nga capitan alang sa ikaupat nga bulan mao si Asael ang igsoon nga lalake ni Joab, ug si Sebadias nga iyang anak nga lalake sunod kaniya: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Ang ikalimang pinuno sa ikalimang buwan ay si Sambuth na Izrita: at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ang ikalima nga capitan alang sa ikalima nga bulan mao si Sambuth ang Israhanon: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Ang ikaanim na pinuno sa ikaanim na buwan ay si Ira na anak ni Icces na Tecoita: at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ang ikaunom nga capitan alang sa ikaunom nga bulan mao si Ira ang anak nga lalake ni Ikes ang Tekoahanon: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Ang ikapitong pinuno sa ikapitong buwan ay si Helles na Pelonita, sa mga anak ni Ephraim: at sa kanilang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ang ikapito nga capitan alang sa ikapito nga bulan mao si Eles ang Pelonhon, sa mga anak ni Ephraim: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Ang ikawalong pinuno sa ikawalong buwan ay si Sibbecai na Husatita, sa mga Zarahita; at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ang ikawalo nga capitan alang sa ikawalo nga bulan mao si Sibbeccai ang Husatnon, sa Zarahi: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Ang ikasiyam na pinuno sa ikasiyam na buwan ay si Abiezer na Anathothita sa mga Benjamita; at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ang ikasiyam nga capitan alang sa ikasiyam nga bulan mao si Abiezer ang Anatotnon, sa mga Benjaminhon: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Ang ikasangpung pinuno sa ikasangpung buwan ay si Maharai na Nethophathita sa mga Zarahita: at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ang ikapulo nga capitan alang sa ikapulo nga bulan mao si Maharai ang Netopatnon, sa Zarahi: ug ang iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Ang ikalabing isang pinuno sa ikalabing isang buwan ay si Benaias na Piratonita, sa mga anak ni Ephraim: at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ang ikanapulo ug usa nga capitan alang sa ikanapulo ug usa nga bulan mao si Benaias ang Piratonhon, sa mga anak ni Ephraim: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Ang ikalabing dalawang pinuno sa ikalabing dalawang buwan ay si Heldai na Nethophatita, sa Othniel: at sa kaniyang bahagi ay dalawang put apat na libo. Ang ikanapulo ug duha nga capitan alang sa ikanapulo ug duha nga bulan mao si Heldai ang Netopatnon, sa Otniel: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo. Bukod dito'y sa mga lipi ng Israel: sa mga Rubenita, si Eliezer, na anak ni Zichri, na tagapamahala; sa mga Simeonita, si Sephatias na anak ni Maacha. Labut pa sa ibabaw sa mga banay sa Israel: gikan sa mga Rubenhanon mao si Eliezer anak nga lalake ni Zichri nga magbubuot: gikan sa mga Simeonanon, si Sephatias anak nga lalake ni Maacha. Sa Levi, si Hasabias, na anak ni Camuel; sa Aaron, si Sadoc; Sa kang Levi, si Hasabias ang anak nga lalake ni Camuel: sa kang Aaron si Sadoc: Sa Juda, si Eliu, isa sa mga kapatid ni David; sa Issachar, si Omri na anak ni Michael: Sa kang Juda si Eliu, usa sa mga kaigsoonan ni David: sa kang Issachar, si Omri anak nga lalake ni Michael: Sa Zabulon, si Ismaias na anak ni Abdias: sa Nephtali, si Jerimoth na anak ni Azriel: Sa kang Zabulon, si Ismaias ang anak nga lalake ni Obadias: sa kang Nephtali, si Jerimoth ang anak nga lalake ni Asriel: Sa mga anak ni Ephraim, si Oseas na anak ni Azazia: sa kalahating lipi ni Manases, si Joel na anak ni Pedaia: Gikan sa mga anak ni Ephraim, si Oseas anak nga lalake ni Asarias: sa katungang-banay ni Manases, si Joel anak nga lalake ni Pedaia: Sa kalahating lipi ni Manases sa Galaad, si Iddo na anak ni Zacharias: sa Benjamin, si Jaaciel na anak ni Abner. Gikan sa katungang-banay ni Manases sa Galaad, si Iddo anak nga lalake ni Zacharias: sa kang Benjamin, si Jaasiel ang anak nga lalake ni Abner: Sa Dan, si Azarael na anak ni Jeroam. Ang mga ito ang mga pinunong kawal ng mga lipi ng Israel. Gikan sa kang Dan, si Asarel ang anak nga lalake ni Jeroham. Kini mao ang mga capitan sa mga banay sa Israel. Ngunit hindi tinuos ni David ang bilang nila mula sa dalawang pung taon na paibaba: sapagkat sinabi ng Panginoon na kaniyang pararamihin ang Israel na gaya ng mga bituin sa langit. Apan wala kuhaa ni David ang isip nila niadtong may kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ubos pa, tungod kay si Jehova nag-ingon nga iyang padaghanon ang Israel sama sa mga bitoon sa langit. Si Joab na anak ni Sarvia ay nagpasimulang bumilang, ngunit hindi natapos; at dumating sa Israel ang pag-iinit dahil dito: ni hindi nalagda ang bilang sa mga alaala ng haring David. Si Joab ang anak nga lalake ni Sarvia nagsugod pag-ihap, apan wala makahuman; ug may midangat nga kaligutgut tungod niini sa Israel; ni may gidaghanon nga giapil diha sa mga cronicas ni David nga hari. At nasa mga ingatang-yaman ng hari, si Azmaveth na anak ni Adiel: at sa mga ingatang-yaman sa mga bukid, sa mga bayan, at sa mga nayon, at sa mga kastilyo ay si Jonathan na anak ni Uzzias: Ug sa pagbantay sa mga bahandi sa hari maoy gitugyanan si Azmaveth ang anak nga lalake ni Abdiel: ug sa mga bahandi sa mga kapatagan, sa mga kalungsoran, ug sa mga kabalangayan, ug sa mga kabalayan, maoy gitugyanan sa pagbantay si Jonathan ang anak nga lalake ni Uzzias: At sa nagsisigawa sa bukiran, na ukol sa pagbubukid sa lupa ay si Izri na anak ni Chelud: Ug ang nagbantay kanila nga nagdaro sa yuta mao si Ezri ang anak nga lalake ni Chelud: At sa mga ubasan ay si Simi na Ramathita: at sa mga pakinabang sa mga ubasan na ukol sa mga kamalig ng alak ay si Zabdias na Siphmita: Ug sa mga kaparrasan si Simei ang Ramatinhon: ug sa mga abut sa mga kaparrasan diha sa mga tipiganan sa vino mao si Zabdias ang Siphmenhon: At sa mga puno ng olibo at sa mga puno ng sikomoro na nangasa mababang lupa ay si Baal-hanan na Gederita: at sa mga kamalig ng langis ay si Joas: Ug sa mga kahoy nga oliva ug sa mga kahoy nga sicomoro nga dinha sa kapatagan nga ubos mao si Baal-hanan ang Gederitnon: ug sa mga tipiganan sa lana mao si Joas: At sa mga bakahan na pinasasabsab sa Saron ay si Sitrai na Saronita: at sa mga bakahan na nangasa mga libis ay si Saphat na anak ni Adlai: Ug sa mga panon sa vaca nga nanagpasibsib sa Saron mao si Sitrai ang Saronhon: ug sa mga panon sa vaca nga diha sa kawalogan si Saphat anak nga lalake ni Adlai: At sa mga kamelyo ay si Obil na Ismaelita: at sa mga asno ay si Jedias na Meronothita: At sa mga kawan ay si Jaziz na Hagrita. Ug sa mga camello si Obil nga Ismaelnon: ug sa mga asno mao si Jedias ang Merotenhon: ug sa mga panon sa carnero si Jasis ang Agarenhon. Lahat ng mga ito'y mga katiwala sa mga pag-aari ng haring David. Kining tanan mao ang mga magbubuot sa bahandi nga kang David nga hari. At si Jonathan na amain ni David ay kasangguni at lalaking matalino, at kalihim; at si Jehiel na anak ni Hacmoni ay nasa mga anak ng hari: Si Jonathan usab, uyoan ni David, usa ka magtatambag, usa ka tawong masinabuton, ug usa ka escriba: ug si Jehiel anak nga lalake ni Hakmoni didto uban sa mga anak nga lalake sa hari: At si Achitophel ay kasangguni ng hari: at si Husai na Archita ay kaibigan ng hari: Ug si Ahitopel maoy magtatambag sa hari: ug si Husai ang Arachanon mao ang higala sa hari: At sumusunod kay Achitophel ay si Joiada na anak ni Benaias, at si Abiathar: at ang pinunong kawal sa hukbo ng hari ay si Joab. Ug sunod ni Achitopel mao si Joiada ang anak nga lalake ni Benaia, ug si Abiathar: Ug ang capitan sa panon sa hari mao si Joab. At pinulong ni David ang lahat na prinsipe sa Israel, ang mga prinsipe ng mga lipi, at ang mga punong kawal ng mga pulutong na nagsisipaglingkod sa hari ayon sa halinhinan, at ang mga punong kawal ng lilibuhin, at ang mga punong kawal ng dadaanin, at ang mga katiwala sa lahat ng tinatangkilik at pag-aari ng hari at ng kaniyang mga anak, na kasama ng mga pinuno at ng mga makapangyarihang lalake, lahat na makapangyarihang lalaking matapang, sa Jerusalem. Ug gitigum ni David ang tanang mga principe sa Israel, ang mga principe sa kabanayan, ug ang mga capitan sa mga ginsakpan nga mga sundalo nga nanag-alagad sa hari pinaagi sa pagbanusbanus, ug ang mga capitan sa mga linibo: ug ang mga capitan sa mga ginatus, ug ang mga magbubuot sa tanang mga bahandi ug sa mga napanag-iya sa hari ug sa iyang mga anak nga lalake uban sa mga punoan, ug mga tawong gamhanan bisan ang tanang mga gamhanang tawo sa kaisug, ngadto sa Jerusalem. Nang magkagayo'y tumayo si David na hari sa kaniyang mga paa, at nagsabi, Dinggin ninyo ako: mga kapatid ko, at bayan ko sa ganang akin, na sa aking puso ang ipagtayo ng isang bahay na pahingahan ang kaban ng tipan ng Panginoon, at upang tungtungan ng mga paa ng ating Dios; at ako'y humanda sa pagtatayo. Unya si David nga hari mitindog sa iyang mga tiil, ug miingon: Pamatia ako, mga igsoon ko, ug katawohan ko: mahitungod kanako, diha sa akong kasingkasing ang pagtukod ug usa ka balay sa pagpahulay alang sa arca sa tugon ni Jehova, ug alang sa tumbanan sa atong Dios; ug naandam ko na ang pagtukod sa balay. Ngunit sinabi ng Dios sa akin, Huwag mong ipagtatayo ng bahay ang aking pangalan, sapagkat ikaw ay lalaking mangdidigma, at nagbubo ka ng dugo. Apan ang Dios miingon kanako: Dili ka magtukod ug usa ka balay alang sa ngalan ko, tungod kay ikaw usa ka tawo sa gubat, ug nakapatolo sa dugo. Gayon ma'y pinili ako ng Panginoon, ng Dios ng Israel, sa buong sangbahayan ng aking ama upang maging hari sa Israel magpakailan man: sapagkat kaniyang pinili ang Juda upang maging pangulo: at sa sangbahayan ng Juda, ang sangbahayan ng aking ama; at sa gitna ng mga anak ng aking ama ay kinaluguran niya ako upang gawin akong hari sa buong Israel: Bisan pa niana si Jehova, ang Dios sa Israel, nagpili kanako gikan sa tibook balay sa akong amahan aron mahimo nga hari sa Israel sa walay katapusan: kay iyang gipili si Juda aron mahimong principe; ug diha sa balay ni Juda, ang balay sa akong amahan: ug gikan sa mga anak nga lalake sa akong amahan iyang gikalipay ang pagkuha ug paghimo kanako nga hari sa tibook Israel; At sa lahat ng aking mga anak (sapagkat binigyan ako ng Panginoon ng maraming anak,) pinili niya si Salomon na aking anak upang umupo sa luklukan ng kaharian ng Panginoon sa Israel. Ug gikan sa tanan ko nga mga anak nga lalake (kay si Jehova naghatag kanako ug daghang mga anak nga lalake) siya nagpili kang Salomon akong anak nga lalake sa paglingkod sa trono sa gingharian ni Jehova sa ibabaw sa Israel. At kaniyang sinabi sa akin, Si Salomon na iyong anak ay siyang magtatayo ng aking bahay at ng aking mga looban; sapagkat aking pinili siya upang maging anak ko, at ako'y magiging kaniyang ama. Ug siya miingon kanako: Si Salomon nga imong anak nga lalake siya magatukod sa akong balay ug sa akong mga sawang; kay gipili ko siya nga mahimo nga akong anak nga lalake, ug ako mahimo nga iyang amahan. At aking itatatag ang kaniyang kaharian magpakailan man, kung kaniyang pamamalagiang sundin ang aking mga utos at ang aking mga kahatulan, gaya sa araw na ito. Ug tokoron ko ang iyang gingharian sa walay katapusan, kong siya sa kanunay magabuhat sa akong mga sugo ug sa akong mga tulomanon, ingon niining adlawa. Ngayon nga'y sa paningin ng buong Israel, ng kapisanan ng Panginoon, at sa pakinig ng ating Dios, sundin at suriin ang lahat na utos ng Panginoon ninyong Dios: upang inyong ariin ang mabuting lupaing ito, at maiwang pinakamana sa inyong mga anak pagkamatay ninyo, magpakailan man. Busa karon, sa atubangan sa tibook Israel, sa katilingban ni Jehova, ug diha sa mga igdulungog sa atong Dios, bantayi ug pangitaa ang tanang mga sugo ni Jehova nga inyong Dios; aron mapanag-iya ninyo kining maayong yuta, ug ibilin kini alang sa usa ka panulondon sa inyong mga anak sunod kaninyo sa walay katapusan. At ikaw, Salomon na aking anak, kilalanin mo ang Dios ng iyong ama, at paglingkuran mo siya ng sakdal na puso at ng kusang pagiisip: sapagkat sinasaliksik ng Panginoon ang lahat na puso, at naaalaman ang lahat na akala ng pagiisip: kung iyong hanapin siya, ay masusumpungan siya sa iyo; ngunit kung pabayaan mo siya, kaniyang itatakwil ka magpakailan man. Ug ikaw, Salomon akong anak nga lalake, ilhon mo ang Dios sa imong amahan, ug alagara siya uban ang usa ka hingpit nga kasingkasing ug usa ka masinugtanon nga salabutan; kay si Jehova nagasusi sa tanang mga kasingkasing, ug nakasabut sa tanang mga tinukod sa mga hunahuna. Kong pangitaon mo siya, hikaplagan mo siya; apan kong biyaan mo siya isalikway ikaw niya sa walay katapusan. Magingat ka ngayon; sapagkat pinili ka ng Panginoon upang ipagtayo mo ng bahay ang santuario; magpakalakas ka, at gawin mo. Pamati karon; kay si Jehova nagpili kanimo sa pagtukod sa usa ka balay alang sa balaang puloy-anan: magmakusganon ka, ug buhata kini. Nang magkagayo'y ibinigay ni David kay Salomon na kaniyang anak ang anyo ng portiko ng templo, at ng mga kabahayan niyaon, at ng mga ingatang-yaman niyaon, at ng mga mataas na silid niyaon, at ng mga pinakaloob na silid niyaon, at ng dakong luklukan ng awa: Unya gihatag ni David kang Salomon nga iyang anak nga lalake ang sulondan sa alagianan sa templo, ug sa mga kabalayan niini, ug sa mga tipiganan sa mga bahandi niini, ug sa mga lawak sa itaas niini, ug sa mga lawak nga dapit sa sulod niana ug sa dapit sa halaran-sa-pagpasig-uli. At ang anyo ng lahat na kaniyang naisip sa pamamagitan ng Espiritu tungkol sa mga looban ng bahay ng Panginoon, at tungkol sa lahat ng silid sa palibot, tungkol sa mga ingatang-yaman ng bahay ng Dios, at tungkol sa mga ingatang-yaman ng mga natalagang bagay: Ug ang sulondan sa tanan nga diha kaniya pinaagi sa Espiritu, alang sa mga sawang nga tanan sa balay ni Jehova, ug alang sa tanang lawak nga nagalibut, alang sa mga tipiganan sa mga bahandi sa balay sa Dios, ug alang sa mga tipiganan sa mga butang nga hinalad; Tungkol din naman sa mga bahagi ng mga saserdote at ng mga Levita, at tungkol sa lahat na gawain sa paglilingkod sa bahay ng Panginoon, at tungkol sa lahat na kasangkapan na ipinaglilingkod sa bahay ng Panginoon. Alang usab sa mga pagbanusbanus sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, ug sa tanang mga buhat sa pag-alagad didto sa balay ni Jehova, ug alang sa tanang mga sudlanan nga mga galamiton sa balay ni Jehova; Sa ginto na ang timbang na ukol sa mga kasangkapang ginto, sa lahat na kasangkapan ng sarisaring paglilingkod; sa pilak na ukol sa lahat ng kasangkapan na pilak ang timbang, sa lahat na kasangkapan ng sarisaring paglilingkod: Sa bulawan nga tinimbang alang sa mga sudlanan nga bulawan, alang sa tanang mga nagkalainlaing sudlanan sa pag-alagad; sa salapi alang sa tanang mga sudlanan nga salapi nga tinimbang, alang sa tanang mga nagkalainlaing sudlanan sa pag-alagad; Na ang timbang din naman na ukol sa mga kandelero na ginto, at sa mga ilawan niyaon, na ginto: na ang timbang sa bawat kandelero at sa mga ilawan niyaon: at sa mga kandelerong pilak, pilak na ang timbang sa bawat kandelero, at sa mga ilawan niyaon, ayon sa kagamitan sa bawat kandelero: Pinaagi sa timbang usab alang sa mga tangkawan nga bulawan, ug alang sa mga lamparahan didto nga bulawan, nga tinimbang alang sa tagsatagsa ka tangkawan ug alang sa tanang lamparahan niana; ug alang sa mga tangkawan nga salapi, salapi nga tinimbang alang sa tagsatagsa ka tangkawan ug alang sa mga lamparahan niana, sumala sa paggamit sa tagsatagsa ka tangkawan: At ang ginto na ang timbang na ukol sa mga dulang ng tinapay na handog, na ukol sa bawat dulang; at pilak na ukol sa mga dulang na pilak: Ug ang bulawan nga tinimbang alang sa mga lamesa sa tinapay nga gipamutang sa atubangan sa Dios, alang sa tagsatagsa ka lamesa; ug salapi alang sa mga lamesa nga salapi. At ang mga panduro, at ang mga mangkok, at ang mga saro, na taganas na ginto: at sa mga gintong taza ay ang timbang sa bawat taza; at sa mga pilak na taza ay ang timbang sa bawat taza; Ug ang mga igkalaw-it sa unod, ug ang mga dolang, ug ang mga sudlanan nga lunsay bulawan; ug alang sa bulawan nga panaksan pinaagi sa timbang alang sa tagsatagsa ka panaksan; ug alang sa panaksan nga salapi nga tinimbang alang sa tagsatagsa ka panaksan; At sa dambana ng kamangyan ay gintong dalisay ayon sa timbang: at ginto sa anyo ng karo, sa makatuwid baga'y ang mga querubin na nakabuka ang mga pakpak at lumililim sa kaban ng tipan ng Panginoon. Ug alang sa halaran sa incienso inulay nga bulawan nga tinimbang; ug bulawan alang sa sulondan sa carro, bisan ang mga querubin, nga nagbuklad sa ilang mga pako, ug nagtabon sa arca sa tugon ni Jehova. Lahat ng ito'y, sabi ni David, aking naalaman sa sulat na mula sa kamay ng Panginoon, sa makatuwid baga'y lahat ng gawain sa anyong ito. Kining tanan, nag-ingon si David, ako gipasabut sa sinulat nga gikan sa kamot ni Jehova bisan sa tanang bulohaton niining sulondan. At sinabi ni David kay Salomon na kaniyang anak, Ikaw ay magpakalakas at magpakatapang, at gawin mo: huwag kang matakot, o manglupaypay man; sapagkat ang Panginoong Dios, na aking Dios, ay sumasaiyo; hindi ka niya iiwan, o pababayaan man, hanggang sa ang lahat na gawain sa paglilingkod sa bahay ng Panginoon ay matapos. Ug si David miingon kang Salomon nga iyang anak nga lalake: Pagmakusganon, ug pagmaisugon, ug buhata kini; ayaw kahadlok, ni magmaluya ka; kay si Jehova nga Dios, bisan ang akong Dios, magauban kanimo; siya dili magapapakyas kanimo ni magabiya kanimo, hangtud nga ang tanang buhat alang sa pag-alagad sa balay ni Jehova matapus. At, narito, may mga bahagi sa mga saserdote at sa mga Levita, na ukol sa lahat na paglilingkod sa bahay ng Dios: at magkakaroon sa iyo sa lahat ng sarisaring gawain ng bawat may kusang kaloobang tao na bihasa sa sarisaring paglilingkod: ang mga punong kawal naman at ang buong bayan ay lubos na sasa iyong utos. Ug, ania karon, anaa ang pagbanusbanus sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, alang sa tanang pag-alagad didto sa balay sa Dios: ug may magauban kanimo sa tanang paagi sa pagbuhat sa tagsatagsa ka masinugtanong tawo nga may pagkabatid, alang sa bisan unsang paagi sa pag-alagad; ang mga capitan usab ug ang tanang katawohan anha gayud sa ilalum sa imong pagbulot-an. At sinabi ni David na hari sa buong kapisanan, si Salomon na aking anak na siya lamang pinili ng Dios ay bata pa at sariwa, at ang gawain ay malaki; sapagkat ang templo ay hindi ukol sa tao, kundi sa Panginoong Dios. Ug si David nga hari miingon sa tibook nga katilingban: Si Salomon nga akong anak nga lalake, nga mao lamang ang gipili sa Dios, batan-on ug linghod pa, ug ang bulohaton daku; kay ang palacio dili alang sa tawo kondili alang kang Jehova nga Dios. Akin ngang ipinaghanda ng aking buong kaya ang bahay ng aking Dios, ng ginto na ukol sa mga bagay na ginto, at ng pilak na ukol sa mga bagay na pilak, at ng tanso na ukol sa mga bagay na tanso, ng bakal na ukol sa mga bagay na bakal, at ng kahoy na ukol sa mga bagay na kahoy; ng mga batong onix, at mga batong pangkalupkop, ng mga batong panggayak, at may sarisaring kulay, at ng lahat na sarisaring mahalagang bato, at ng mga batong marmol na sagana. Karon giandam ko uban sa bug-os ko nga kagahum alang sa balay sa akong Dios ang bulawan alang sa mga butang nga bulawan, ug ang salapi alang sa mga butang nga salapi, ug ang tumbaga alang sa mga butang nga tumbaga, ang puthaw alang sa mga butang nga puthaw, ug ang kahoy alang sa mga butang nga kahoy; mga bato nga onyx, ug mga bato nga igpapahamutang, mga bato nga igabutang sa inggasti, ug sa nagkalainlaing bulok, ug tanang nagkalainlaing mga bililhong bato, ug mga batong marmol sa pagkadaghan. Bukod din naman dito, sapagkat aking inilagak ang aking loob sa bahay ng aking Dios, na yamang may tinatangkilik ako na aking sariling ginto at pilak, ay aking ibinibigay sa bahay ng aking Dios, bukod sa lahat na aking inihanda na ukol sa banal na bahay; Labut pa usab, tungod kay gibutang ko ang akong gugma sa balay sa akong Dios, sanglit ako may usa ka bahandi nga akong kaugalingon, nga bulawan ug salapi, gihatag ko kini sa balay sa akong Dios, ibabaw ug labaw sa tanan nga akong giandam alang sa balaang balay; Sa makatuwid baga'y tatlong libong talentong ginto, na ginto sa Ophir, at pitong libong talentong dalisay na pilak upang ibalot sa mga panig ng mga bahay: Bisan sa totolo ka libo ka talento sa bulawan, sa bulawan sa Opir, ug pito ka libo ka talento sa inulay nga salapi, nga uban niini pagahal-opan ang mga bongbong sa mga balay; Ginto na ukol sa mga bagay na ginto, at pilak na ukol sa mga bagay na pilak at sa lahat na sarisaring gawain na yayariin ng mga kamay ng mga manggagawa. Sino nga ang naghahandog na kusa upang magtalaga sa Panginoon sa araw na ito? Bulawan alang sa mga butang nga bulawan, ug salapi alang sa mga butang nga salapi, ug alang sa tanang nagkalainlaing paagi sa buhat nga pagahimoon sa mga kamot sa mga magbubuhat. Busa kinsa ang magahalad sa kinabubut-on nga magahatag sa iyang kaugalingon niining adlawa kang Jehova? Nang magkagayo'y naghandog na kusa ang mga prinsipe ng mga sangbahayan ng mga magulang, at ang mga prinsipe ng mga lipi ng Israel, at ang mga pinunong kawal ng lilibuhin at ng dadaanin, pati ng mga tagapamahala sa gawain ng hari; Unya ang mga principe sa mga balay sa mga amahan, ug ang mga principe sa mga banay sa Israel, ug ang mga capitan sa mga linibo ug sa ginatus uban sa mga magbubuot sa bulohaton sa hari, nanaghalad sa kinabubut-on; At ibinigay nila sa paglilingkod sa bahay ng Dios, ay ginto, na limang libong talento, at sangpung libong dariko, at pilak na sangpung libong talento, at tanso na labing walong libong talento, at bakal na isang daang libong talento. Ug sila minghatag alang sa pag-alagad sa balay sa Dios sa lima ka libo ka talento nga bulawan, ug napulo ka libong mga dracma; ug sa salapi napulo ka libo ka talento, ug sa tumbaga napulo ug walo ka libo ka talento, ug sa puthaw usa ka gatus ka libo ka talento. At sila'y nangasumpungang may mga mahalagang bato ay nagsipagbigay sa kayamanan ng bahay ng Panginoon, sa ilalim ng kapangyarihan ng kamay ni Jehiel na Gersonita. Ug kanila nga hikaplagan ang mga bililhon nga bato naghatag niana ngadto sa bahandi sa balay ni Jehova, sa ilalum sa kamot ni Jehiel ang Gersonhon. Nang magkagayo'y nagalak ang bayan, dahil sa sila'y nangaghandog na kusa, sapagkat sila'y may dalisay na puso na nangaghandog na kusa sa Panginoon: at si David naman na hari ay nagalak ng dakilang pagkagalak. Unya ang katawohan nangalipay tungod niana sila nanghatag sa kinabubut-on, tungod kay uban sa usa ka hingpit nga kasingkasing sila nanghatag kang Jehova sa kinabubut-on: ug si David nga hari nalipay usab sa usa ka dakung kalipay. Kayat pinuri ni David ang Panginoon sa harap ng buong kapisanan; at sinabi ni David, Purihin ka, Oh Panginoon, na Dios ng Israel na aking ama, magpakailan kailan man. Tungod niini si Jehova gidayeg ni David sa atubangan sa tibook katilingban ug si David miingon: Dalayegon ikaw Oh Jehova, ang Dios sa Israel nga among amahan, sa gihapon ug sa walay katapusan. Iyo, Oh Panginoon ang kadakilaan, at ang kapangyarihan, at ang kaluwalhatian, at ang pagtatagumpay, at ang karangalan: sapagkat lahat na nangasa langit at nangasa lupa ay iyo: iyo ang kaharian, Oh Panginoon, at ikaw ay nataas na pangulo sa lahat. Imo, Oh Jehova, ang pagkadaku, ug ang gahum, ug ang himaya, ug ang pagdaug, ug ang pagkahalangdon: kay ang tanan nga anaa sa kalangitan ug ang anaa sa yuta imo; imo man ang gingharian, Oh Jehova, ug ikaw ang gipahitaas ingon nga pangulo ibabaw sa tanan. Ang mga kayamanan at gayon din ang karangalan ay nangagmumula sa iyo, at ikaw ang nagpupuno sa lahat; at nasa iyong kamay ang kapangyarihan at kalakasan; at nasa iyong kamay ang pagpapadakila, at pagpapalakas sa lahat. Mga pagkadato ug kadungganan nagagikan kanimo, ug ikaw nagagahum ibabaw sa tanan; ug sa imong kamot anaa ang kagahum ug kusog; ug sa imong kamot mao ang pagpadaku, ug paghatag ug kusog sa tanan. Kayat ngayon, aming Dios, kami ay nagpasasalamat sa iyo, at aming pinupuri ang iyong maluwalhating pangalan. Busa karon, Dios namo, kami nagapasalamat kanimo, ug nagadayeg sa imong mahimayaong ngalan. Ngunit sino ako, at ano ang aking bayan, na makapaghahandog na ganyang kusa ayon sa ganitong paraan? sapagkat ang lahat na bagay ay nangagmumula sa iyo, at ang iyong sarili ay aming ibinigay sa iyo. Apan kinsa man ako, ug unsa ang akong katawohan, nga kami mahimong takus sa paghalad sa kinabubut-on sa ingon niini? kay ang tanan nga butang gikan kanimo, ug sa imong kaugalingon kami naghatag kanimo. Sapagkat kami ay mga taga ibang lupa sa harap mo, at mga nakikipamayan, gaya ng lahat naming mga magulang: ang aming mga kaarawan sa lupa ay gaya ng anino, at hindi nagtatagal. Kay kami mga lumalangyaw sa imong atubangan, ug mga humalapit, sama sa tanan namong mga amahan: ang among mga adlaw sa yuta sama sa susa ka anino, ug walay pagpadayon. Oh Panginoon naming Dios, lahat ng bagay na ito na aming inihanda upang ipagtayo ka ng bahay na ukol sa iyong banal na pangalan ay nangagmumula sa iyong kamay, at iyong sariling lahat. Oh Jehova Dios namo, kining tanang butang nga among giandam aron sa pagtukod sa usa ka balay alang sa imong balaan nga ngalan nagagikan sa imong kamot, ug ang tanan imong kaugalingon. Talastas ko rin, Dios ko na iyong sinusubok ang puso, at nalulugod sa katuwiran. Sa ganang akin, sa katuwiran ng aking puso ay aking inihandog na kusa ang lahat na bagay na ito: at ngayo'y nakita kong may kagalakan ang iyong bayan na nahaharap dito, na naghahandog na kusa sa iyo. Ako nahibalo usab, Dios ko, nga ikaw nagasulay sa kasingkasing, ug may pagkahimuot sa pagkatul-id. Mahitungod kanako, sa katul-id sa akong kasingkasing gihatag ko sa kinabubut-on kining tanang mga butang: ug karon nakita ko uban sa kalipay ang imong katawohan, nga ania dinhi, nanaghalad sa kinabubut-on nganha kanimo. Oh Panginoon, na Dios ni Abraham, ni Isaac, at ni Israel na aming mga magulang, ingatan mo ito magpakailan man sa akala ng mga pagiisip ng puso ng iyong bayan, at ihanda mo ang kanilang puso sa iyo: Oh Jehova, ang Dios ni Abraham, ni Isaac, ug ni Israel, among mga amahan, bantayi kini sa walay katapusan sa pagpanghunahuna sa kasingkasing sa imong katawohan, ug andama ang ilang kasingkasing nganha kanimo; At bigyan mo naman si Salomon na aking anak ng sakdal na puso, upang ingatan ang iyong mga utos, ang iyong mga patotoo, at ang iyong mga palatuntunan, at upang gawin ang lahat na bagay na ito, at upang itayo ang templo, na siyang aking ipinaghanda. Ug si Salomon nga akong anak nga lalake hatagi ug usa ka kasingkasing nga hingpit, aron sa pagbantay sa imong mga sugo, sa imong mga pagpamatuod, ug sa imong kabalaoran, ug sa pagbuhat niining tanang mga butanga, ug sa pagtukod sa puloy-anan, nga alang niana ako nagaandam. At sinabi ni David sa buong kapisanan, Ngayo'y purihin ninyo ang Panginoon ninyong Dios. At ang buong kapisanan ay pumuri sa Panginoon, sa Dios ng kanilang mga magulang, at iniyukod ang kanilang mga ulo, at sumamba sa Panginoon, at sa hari. Ug si David namulong sa tibook nga katilinghan: Karon dayega ninyo si Jehova nga inyong Dios. Ug ang tibook katilingban nanagdayeg kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, ug giduko ang ilang mga ulo, ug mingsimba sa atubangan ni Jehova, ug sa hari. At sila'y nagsipaghain ng mga hain sa Panginoon, at nagsipaghandog sa Panginoon ng mga handog na susunugin sa kinabukasan, pagkatapos nang araw na yaon, sa makatuwid baga'y isang libong baka, at isang libong tupang lalake, at isang libong kordero, pati ng mga inuming handog na ukol sa mga yaon, at ng mga hain na sagana ukol sa buong Israel; Ug sila nanaghalad ug mga halad kang Jehova, ug naghalad sa mga halad-nga-sinunog kang Jehova, sa pagkaugma tapus niadtong adlawa, bisan sa usa ka libo nga vaca, usa ka libo nga carnero nga lake, ug usa ka libo nga nating carnero, uban sa ilang mga halad-nga-ilimnon, ug mga halad nga daghan alang sa tibook Israel, At nagkainan at naginuman sa harap ng Panginoon nang araw na yaon na may malaking kasayahan. At kanilang ginawang hari na ikalawa si Salomon na anak ni David, at pinahiran ng langis siya sa Panginoon upang maging pangulo, at si Sadoc upang maging saserdote. Ug nangaon ug nanginum sa atubangan ni Jehova niadtong adlawa uban sa dakung kalipay. Ug ilang gihimo si Salomon ang anak nga lalake ni David nga hari sa ikaduha nga higayon, ug gidihogan siya alang kang Jehova aron mahimong principe, ug si Sadoc aron mahimong sacerdote. Nang magkagayo'y naupo si Salomon sa luklukan ng Panginoon na pinaka hari na kahalili ni David na kaniyang ama, at guminhawa; at ang buong Israel ay tumalima sa kaniya. Unya si Salomon milingkod sa trono ni Jehova ingon nga hari ilis ni David nga iyang amahan, ug miuswag; ug ang tibook Israel nagtuman kaniya. At ang lahat na prinsipe at mga matapang na lalake, at ang lahat ding anak ng haring David, ay sumailalim ng kapangyarihan ng haring Salomon. Ug ang tanang mga principe, ug ang mga tawong gamhanan, ug ang tanang mga anak nga lalake usab ni David nga hari, nagpasakup sa ilang kaugalingon kang Salomon nga hari. At pinadakilang mainam ng Panginoon si Salomon sa paningin ng buong Israel, at isinakaniya ang gayong karangalang pagkahari na hindi napasa kanino mang hari na nauna sa kaniya sa Israel. Ug si Salomon gipadaku ni Jehova sa hilabihan gayud sa atubangan sa tibook Israel, ug mihimo kaniya sa maong pagkaharianong pagkahalangdon nga walay maingon sa bisan kinsang hari una kaniya sa Israel. Si David nga na anak ni Isai ay naghari sa buong Israel. Karon si David ang anak nga lalake ni Isai naghari sa tibook Israel. At ang panahon na kaniyang ipinaghari sa Israel ay apat na pung taon; pitong taon na naghari siya sa Hebron, at tatlong put tatlong taon na naghari siya sa Jerusalem. Ug ang kadugayon sa paghari niya sa Israel kap-atan ka tuig; pito ka tuig siya naghari didto sa Hebron, ug katloan ug tolo ka tuig naghari siya sa Jerusalem. At siya'y namatay sa mabuting katandaan, puspus ng mga araw, mga kayamanan, at karangalan: at si Salomon na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug siya namatay nga usa ka tigulang kaayo, puno sa mga adlaw, mga kadato, ug kadungganan: ug si Salomon iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Ang mga gawa nga ni David na hari, na una at huli, narito, nangasusulat sa kasaysayan ni Samuel na tagakita, at sa kasaysayan ni Nathan na propeta, at sa kasaysayan ni Gad na tagakita; Karon ang mga buhat ni David nga hari, ang una ug katapusan, ania karon, kini nanghisulat sa basahon sa kaagi ni Samuel nga manalagna, ug sa basahon sa kaagi ni Nathan nga manalagna, ug sa basahon sa kaagi ni Gad nga manalagna, At si Salomon na anak ni David ay tumibay sa kaniyang kaharian, at ang Panginoon niyang Dios ay sumakaniya, at pinadakila siyang mainam. Ug si Salomon anak nga lalake ni David nahimong malig-on sa iyang gingharian, ug si Jehova nga iyang Dios nag-uban kaniya, ug nagpadaku kaniya sa hilabihan gayud. At si Salomon ay nagsalita sa buong Israel, sa mga pinunong kawal ng lilibuhin at dadaanin, at sa mga hukom, at sa bawat prinsipe sa buong Israel, na mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang. Ug si Salomon namulong sa tibook nga Israel, sa mga capitan sa mga linibo ug sa mga ginatus, ug sa mga maghuhukom, ug sa tagsatagsa ka principe sa tibook Israel, ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan. Sa gayo'y si Salomon, at ang buong kapisanan na kasama niya, ay naparoon sa mataas na dako na nasa Gabaon; sapagkat nandoon ang tabernakulo ng kapisanan ng Dios, na ginawa sa ilang ni Moises na lingkod ng Panginoon. Busa si Salomon, ug ang tibook nga katilingban uban kaniya, ming-adto sa hataas nga dapit nga didto sa Gabaon; kay didto ang balong-balong nga pagatiguman sa Dios, nga gihimo ni Moises nga alagad ni Jehova sa kamingawan. Ngunit ang kaban ng Dios ay iniahon ni David mula sa Chiriath-jearim hanggang sa dakong pinaghandaan ni David: sapagkat kaniyang ipinagtayo ng tolda sa Jerusalem. Apan ang arca sa Dios gidala ni David gikan sa Kiriath-jearim ngadto sa dapit nga giandam ni David alang niini; kay siya nagtukod sa usa ka balong-balong alang niini didto sa Jerusalem. Bukod dito'y ang dambanang tanso na ginawa ni Bezaleel na anak ni Uri, na anak ni Hur, ay nandoon sa harap ng tabernakulo ng Panginoon: at doo'y sumangguni si Salomon at ang buong kapisanan. Labut pa ang halaran nga tumbaga, nga gihimo ni Bezaleel ang anak nga lalake ni Uri, nga anak nga lalake ni Hur didto atbang sa tabernaculo ni Jehova: ug si Salomon ug ang katilingban nangita niini. At si Salomon ay sumampa roon sa dambanang tanso sa harap ng Panginoon, na nasa tabernakulo ng kapisanan, at naghandog ng isang libong handog na susunugin doon. Ug si Salomon miadto sa halaran nga tumbaga sa atubangan ni Jehova, nga diha sa balong-balong ng pagatiguman, ug mihalad sa usa ka libo nga mga halad-nga-sinunog sa ibabaw niini. Nang gabing yaon ay napakita ang Dios kay Salomon, at nagsabi sa kaniya, Hingin mo kung ano ang ibibigay ko sa iyo. Niadtong gabhiona ang Dios mipakita kang Salomon, ug miingon kaniya: Pangayo sa bisan unsa nga akong ihatag kanimo. At sinabi ni Salomon sa Dios, Ikaw ay nagpakita ng malaking kagandahang loob kay David na aking ama, at ginawa mo akong hari na kahalili niya. Ug si Salomon miingon sa Dios: Ikaw nagapakita sa dakung mahigugmaong-kalolot kang David nga akong amahan, ug naghimo kanako nga hari ilis kaniya. Ngayon, Oh Panginoong Dios, itatag mo ang iyong pangako kay David na aking ama: sapagkat ginawa mo akong hari sa bayang gaya ng alabok ng lupa sa karamihan. Karon, Oh Jehova nga Dios, himoa nga magmalig-on ang imong saad kang David nga akong amahan; kay ikaw naghimo kanako nga hari ibabaw sa usa ka katawohan nga sama sa abug sa yuta sa gidaghanon. Bigyan mo ako ngayon ng karunungan at kaalaman, upang ako'y makapaglabas pumasok sa harap ng bayang ito: sapagkat sinong makahahatol dito sa iyong bayan na totoong malaki? Hatagi ako karon sa kaalam ug kahibalo, aron ako mogula ug mosulod sa atubangan niining katawohan; kay kinsa ang makahukom niining imong katawohan, nga daku kaayo? At sinabi ng Dios kay Salomon, Sapagkat ito ang sumaiyong puso, at hindi ka humingi ng kayamanan, pag-aari o karangalan o ng buhay man ng nangapopoot sa iyo, o humingi ka kaya ng mahabang buhay; kundi humingi ka ng karunungan at kaalaman sa ganang iyong sarili, upang iyong mahatulan ang aking bayan, na aking pinaggawan sa iyo na hari: Ug ang Dios miingon kang Salomon: Tungod kay kini diha sa imong kasingkasing, ug ikaw wala mangayo ug mga bahandi, pagkadato, kun kadungganan, ni sa kinabuhi nila nga nagadumot kanimo, ni mangayo ka sa hataas nga kinabuhi; kondili nangayo sa kaalam ug kahibalo alang sa imong kaugalingon, aron ikaw makahukom sa akong katawohan, nga sa ibabaw kanila gihimo ko ikaw nga hari: Karunungan at kaalaman ay nabigay sa iyo; at bibigyan kita ng kayamanan, at pag-aari, at karangalan na walang hari na una sa iyo na nagkaroon ng ganyan, o sinoman ay magkakaroon ng gayong pagkamatay mo. Kaalam ug kahibalo ihatag kanimo; ug ako magahatag kanimo ug mga bahandi, ug pagkadato, ug kadungganan, nga niana walay hari nga nakabaton sa nahauna kanimo; ni may misunod pa nga sama kanimo. Sa gayo'y dumating si Salomon mula sa mataas na dako na nasa Gabaon, mula sa harap ng tabernakulo ng kapisanan hanggang sa Jerusalem; at siya'y naghari sa Israel. Busa si Salomon miabut gikan sa hataas nga dapit nga didto sa Gabaon, gikan sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman, ngadto sa Jerusalem; ug siya naghari sa ibabaw sa Israel. At si Salomon ay nagpisan ng mga karo at mga mangangabayo: at siya'y mayroong isang libo at apat na raang karo, at labing dalawang libong mangangabayo, na kaniyang inilagay sa bayan ng mga karo, at kasama ng hari sa Jerusalem. Ug gitigum si Salomon ang mga carro ug ang mga magkakabayo: ug siya may usa ka libo ug upat ka gatus nga carro, ug napulo ug duha ka libong mga magkakabayo, nga iyang gibutang sa sulod sa mga ciudad sa mga carro, ug uban sa hari sa Jerusalem. At ginawa ng hari ang pilak at ginto na maging gaya ng mga bato sa Jerusalem, at ang mga sedro na maging gaya ng mga sikomoro na nangasa mababang lupa dahil sa kasaganaan. Ug gihimo sa hari ang salapi ug bulawan nga daw ingon sa mga bato diha sa Jerusalem, ug ang mga cedro iyang gihimo nga ingon sa mga kahoy nga sicomoro nga anaa sa kapatagan, sa pagkadaghan. At ang mga kabayo na tinatangkilik ni Salomon ay inilabas sa Egipto; ang mga mangangalakal ng hari ay nagsitanggap sa kanila ng mga kawan, na bawat kawan ay sa halaga. Ug ang mga kabayo nga diha kang Salomon gidala gikan sa Egipto; ang mga magpapatigayon sa hari mingdawat niini sa pinanon, tagsatagsa ka panon sa usa ka bili. At kanilang iniaahon at inilalabas sa Egipto ang isang karo sa halagang anim na raang siklong pilak, at ang isang kabayo sa isang daan at limangpu: at gayon sa lahat na hari ng mga Hetheo, at sa mga hari sa Siria, kanilang mga inilalabas sa pamamagitan nila. Ug ilang gikuha ug gidala gikan sa Egipto ang usa ka carro sa unom ka gatus ka siclo nga salapi, ug usa ka kabayo sa usa ka gatus ug kalim-an: ug sa ingon niana alang sa tanan nga mga hari sa mga Hetehanon, ug sa mga hari sa Siria, ilang gidala sila sumala sa ilang nahimo. Si Salomon nga ay nagpasiya na ipagtayo ng bahay ang pangalan ng Panginoon, at ng isang bahay ang kaniyang kaharian. Karon gitinguha ni Salomon ang pagtukod sa usa ka balay alang sa ngalan ni Jehova, ug usa ka balay alang sa iyang gingharian. At si Salomon ay bumilang ng pitong pung libong lalake upang magsipagpasan ng mga pasan, at walong pung libong lalake na mga maninibag ng bato sa mga bundok, at tatlong libo at anim na raan upang mamahala sa kanila. Ug giihap ni Salomon ang kapitoan ka libo ka tawo aron sa pagdala sa mga mabug-at, ug kawaloan ka libo ka tawo nga mga magtitiltil sa bato sa mga kabukiran, ug totolo ka libo ug unom ka gatus aron sa pagbantay sa kanila. At si Salomon ay nagsugo kay Hiram na hari sa Tiro, na ipinasasabi, Kung paanong iyong ginawa kay David na aking ama at pinadalhan siya ng mga sedro upang ipagtayo siya ng bahay na matirahan doon, gayon din ang gawin mo sa akin. Ug gipaadto ni Salomon ngadto kang Huram nga hari sa Tiro, nga nagaingon: Ingon nga ikaw nakigkauban kang David nga akong amahan, ug nagpadala kaniya sa mga cedro aron sa pagtukod alang kaniya sa usa ka balay nga puloy-anan, ingon niini magpakigkauban ka usab kanako. Narito, aking ipinagtatayo ng isang bahay ang pangalan ng Panginoon kong Dios, upang italaga sa kaniya, at upang magsunog sa harap niya ng kamangyan na may mga mainam na espesia, at maiukol sa palaging tinapay na handog, at sa mga handog na susunugin sa umaga at hapon, sa mga sabbath, at sa mga bagong buwan, at sa mga takdang kapistahan sa Panginoon naming Dios. Ito ang utos sa Israel magpakailan man. Ania karon, ako buot na magatukod ug usa ka balay alang sa ngalan ni Jehova nga akong Dios, aron kini ihalad kaniya, ug sa pagsunog sa atubangan niya sa incienso sa mga mahumot nga mga panakot, ug sa tinapay nga igabutang sa atubangan sa Dios sa kanunay, ug tungod sa mga halad-nga-sinunog buntag ug hapon, sa mga adlaw nga igpapahulay, ug sa mga bag-ong bulan, ug sa mga tinudlong fiesta ni Jehova nga among Dios. Kini maoy usa ka tulomanon nga walay katapusan sa Israel. At ang bahay na aking itinatayo ay dakila: sapagkat dakila ang aming Dios kay sa lahat ng mga Dios. Ug ang balay nga akong pagatukoron daku; kay daku ang atong Dios labaw sa tanang mga dios. Ngunit sinong makapagtatayo para sa kaniya ng isang bahay, dangang sa langit at sa langit ng mga langit ay hindi siya magkasiya? sino nga ako, na ipagtatayo ko siya ng isang bahay, liban sa magsunog lamang ng kamangyan sa harap niya? Apan kinsa ang makahimo sa pagtukod alang kaniya sa usa ka balay sa ginatan-aw nga siya dili man ngani mahaarang sa langit ug sa langit sa kalangitan? Busa kinsa man ako, nga ako magatukod alang kaniya sa usa ka balay, gawas lamang sa pagsunog sa incienso sa iyang atubangan? Ngayon nga'y suguan mo ako ng isang lalake na bihasang manggagawa sa ginto, at sa pilak, at sa tanso, at sa bakal, at sa kulay ube, at matingkad na pula, at bughaw, at ng makauukit ng sarisaring ukit, upang makasama ng mga matalinong lalake na kasama ko sa Juda at sa Jerusalem, na itinaan ni David na aking ama. Busa karon padad-i ako ug usa ka tawo nga batid sa pagbuhat pinaagi sa bulawan, ug sa salapi, ug sa tumbaga, ug sa puthaw, ug sa purpura, ug sa mapula, ug sa azul, ug nga mahibalo sa paglilok sa tanang paagi sa mga lilokon, sa pakigkauban sa mga batid nga tawo nga uban kanako sa Juda ug sa Jerusalem, nga giandam ni David nga akong amahan. Padalhan mo rin ako ng mga kahoy na sedro, mga kahoy na abeto, at mga kahoy na algum, na mula sa Libano, sapagkat talastas ko na ang iyong mga bataan ay matalinong pumutol ng kahoy sa Libano. At, narito, ang aking mga alipin ay sasama sa iyong mga bataan, Padad-i usab ako ug mga kahoy nga cedro, mga kahoy nga haya, ug mga kahoy nga fino gikan sa Libano: kay ako nahibalo nga ang imong mga sulogoon mahibalo kong unsaon pagputol sa kahoy sa Libano. Ug, ania karon, ang akong mga sulogoon igakauban sa imong mga sulogoon, Sa makatuwid baga'y upang ipaghanda ako ng kahoy na sagana: sapagkat ang bahay na aking itatayo ay magiging dakila at kagilagilalas. Bisan sa pag-andam alang kanako ug daghang kahoy; kay ang balay nga buot ko nga pagatukoron daku ug katingalahan. At narito, aking ibibigay sa iyong mga bataan, na mga mamumutol ng kahoy, ang dalawangpung libong koro ng binayong trigo, at dalawang pung libong koro ng sebada, at dalawangpung libong bath ng alak, at dalawangpung libong bath ng langis. Ug, ania karon, ihatag ko sa imong mga sulogoon, ang mga magpuputol nga magputol sa kahoy, kaluhaan ka libo ka takus nga pinikpik nga trigo, ug kaluhaan ka libo ka gatus nga cebada, ug kaluhaan ka libo ka bato sa vino, ug kaluhaan ka libo ka bato sa lana. Nang magkagayo'y si Hiram na hari sa Tiro ay sumagot sa sulat, na kaniyang ipinadala kay Salomon, Sapagkat minamahal ng Panginoon ang kaniyang bayan, ay ginawa ka niyang hari sa kanila. Unya si Huram nga hari sa Tiro mibalus pagsulat, nga iyang gipadala ngadto kang Salomon: Tungod kay si Jehova nahagugma sa iyang katawohan, siya nagahimo kanimong hari sa ibabaw kanila. Sinabi ni Hiram bukod dito, Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, na lumikha ng langit at lupa, na nagbigay kay David na hari ng isang pantas na anak, na may bait at kaalaman, na ipagtatayo ng isang bahay ang Panginoon, at ng isang bahay ang kaniyang kaharian. Labut pa, si Huram miingon: Dalayegon si Jehova, ang Dios sa Israel, nga nagbuhat sa langit ug yuta, nga mihatag kang David nga hari sa usa ka maalam nga anak nga lalake, hinatagan sa pagkabuotan ug pagsabut, nga magatukod sa usa ka balay alang kang Jehova, ug usa ka balay alang sa iyang gingharian. At ngayo'y nagsugo ako ng bihasang lalake na may kaalaman, kay Hiram na aking ama, Ug karon ako nagpadala ug usa ka batid nga tawo, nga tinugahan sa pagkamasinabuton, gikan kang Huram nga akong amahan, Na anak ng isang babae sa mga anak ni Dan; at ang kaniyang ama ay taga Tiro na bihasang manggagawa sa ginto, at sa pilak, sa tanso, sa bakal, sa bato, at sa kahoy, sa kulay ube, sa bughaw, at sa mainam na kayong lino, at sa matingkad na pula; upang umukit din naman ng anomang paraan ng ukit, at magmunakala ng anoman; upang magkaroon ng isang takdang dako sa kaniya na kasama ng iyong mga bihasang lalake at ng mga bihasang lalake ng aking panginoong si David na iyong ama. Ang anak nga lalake sa usa ka babaye sa mga anak nga babaye ni Dan; ug ang iyang amahan maoy usa ka tawo sa Tiro, batid sa bulohaton pinaagi sa bulawan, ug sa salapi, sa tumbaga, sa puthaw, sa bato, ug sa kahoy, sa purpura, sa azul, ug sa fino nga lino, ug sa mapula, sa paglilok usab sa nagkalainlain nga lilokon, ug sa pagmugna sa bisan unsang mugna; nga may usa unta ka dapit nga itudlo kaniya kauban sa imong mga batid nga tawo, ug sa mga tawo nga batid sa akong ginoong David nga imong amahan. Ngayon nga'y ang trigo at ang sebada, ang langis at ang alak, na sinalita ng aking panginoon, ipadala niya sa kaniyang mga bataan: Busa karon ang trigo ug ang cebada, ang lana, ug ang vino, nga gihisgutan sa akong ginoo ipadala niya ngadto sa iyang mga sulogoon: At kami ay magsisiputol ng kahoy mula sa Libano, kung gaano ang iyong kakailanganin: at aming dadalhin sa iyo sa mga balsa na idadaan sa dagat hanggang sa Joppe; at iyong iaahon sa Jerusalem. Ug kami mamutol ug kahoy gikan sa Libano, sumala sa imong gikinahanglan; ug among dad-on kini dinha kanimo pinaagi sa gakit sa dagat ngadto sa Joppe; ug dad-on mo kini hangtud sa Jerusalem. At binilang ni Salomon ang lahat na taga ibang lupa na nangasa lupain ng Israel, ayon sa bilang na ibinilang ni David na kaniyang ama sa kanila; at nasumpungan ay isang daan at limang put tatlong libo at anim na raan. Ug giisip ni Salomon ang tanan nga dumuloong nga dinha sa yuta sa Israel, sumala sa pag-ihap kanila ni David nga iyang amahan; ug nakita nga sila may usa ka gatus kalim-an ug tolo ka libo unom ka gatus. At kaniyang inilagay sa kanila ay pitong pung libong tagadala ng pasan, at walong pung libo na mga maninibag ng bato sa mga bundok, at tatlong libo at anim na raan na kapatas upang magayos ng gawain ng bayan. Ug iyang gilain ang kapitoan ka libo kanila nga magdadala sa mabug-at, ug kawaloan ka libo nga mga magpuputol sa kahoy sa mga kabukiran, ug totolo ka libo ug unom ka gatus ang mga magbalantay sa katawohan nga nagbuhat. Nang magkagayo'y pinasimulan ni Salomon na itayo ang bahay ng Panginoon, sa Jerusalem sa bundok ng Moria, na pinagkakitaan ng Panginoon kay David na kaniyang ama, sa dakong kaniyang pinaghandaan na pinagtakdaan ni David sa giikan ni Ornan na Jebuseo. Unya si Salomon nagsugod sa pagtukod sa balay ni Jehova didto sa Jerusalem ibabaw sa bukid sa Moria, diin si Jehova mipakita kang David nga iyang amahan, nga iyang giandam diha sa dapit nga gitudlo ni David, diha sa giukan ni Ornan ng Jebusehanon. At siya'y nagpasimulang magtayo nang ikalawang araw ng ikalawang buwan ng ikaapat na taon ng kaniyang paghahari. Ug siya nagsugod pagtukod sa ikaduhang adlaw sa ikaduhang bulan, sa ikaupat ka tuig sa iyang paghari. Ang mga ito nga ay ang mga tatagangbaon na inilagay ni Salomon na ukol sa pagtatayo ng bahay ng Dios. Ang haba sa mga siko ayon sa panukat ng una ay anim na pung siko, at ang luwang ay dalawangpung siko. Karon mao kini ang mga patukoranan nga gipahamutang ni Salomon sa pagtukod sa balay sa Dios. Ang gitas-on pinaagi sa mga maniko sumala sa unang pagsukod kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon kaluhaan ka maniko. At ang portiko na nasa harap ng bahay, ang haba niyao'y ayon sa luwang ng bahay ay dalawang pung siko, at ang taas ay isang daang at dalawangpu: at kaniyang binalutan sa loob ng taganas na ginto. Ug ang alagianan nga diha sa atubangan sa balay, ang gitas-on niini, sumala sa gilapdon sa balay, kaluhaan ka maniko, ug ang gitas-on usa ka gatus ug kaluhaan; ug sa sulod niini iyang gihal-opan sa lunsay nga bulawan. At ang lalong malaking bahay ay kaniyang kinisamihan ng kahoy na abeto, na kaniyang binalot ng dalisay na ginto, at ginawan niya ng mga palma at mga tanikala. Ug ang kinadak-an nga balay iyang gikisamehan sa kahoy nga haya, nga iyang gihal-opan sa manipis kaayo nga bulawan, ug gibuhat didto ang mga kahoy nga palma ug mga talikala. At kaniyang ginayakan ang bahay ng mga mahalagang bato na pinakapangpaganda: at ang ginto, ay ginto sa Parvaim. Ug iyang gidayandayanan ang balay uban sa bililhon nga mga bato alang sa pagpatahum: ug ang bulawan maoy bulawan sa Parvaim. Kaniyang binalutan din naman ng ginto ang bahay, ang mga sikang, ang mga pintuan, at ang mga panig niyaon at ang mga pinto; at inukitan ng mga querubin sa mga panig niyaon. Iya usab nga gihal-opan ang balay, ang mga sagbayan, ang mga bakanan, ug ang mga bongbong niana, ug ang mga pultahan niana, sa bulawan; ug naglilok sa mga querubin diha sa ibabaw sa mga bongbong. At kaniyang ginawa ang kabanalbanalang bahay; ang haba niyaon, ayon sa luwang ng bahay, ay dalawangpung siko, at ang luwang niyaon ay dalawangpung siko; at kaniyang binalutan ng dalisay na ginto, na may timbang na anim na raang talento. Ug iyang nabuhat ang labing balaan nga balay: ang gitas-on niana, sumala sa gilapdon sa balay, kaluhaan ka maniko, ug ang gilapdon niana kaluhaan ka maniko; ug iyang gihal-opan kini sa manipis kaayo nga bulawan nga miabut sa unom ka gatus ka talento. At ang bigat ng mga pako ay limangpung siklong ginto. At kaniyang binalot ng ginto ang pinakamataas na silid. Ug ang gibug-aton sa mga lansang kalim-an ka siclo nga bulawan. Ug iyang gihal-opan ang mga lawak sa itaas sa bulawan. At sa kabanalbanalang bahay ay gumawa siya ng dalawang querubin na gawang nilarawan; at binalot nila ng ginto. Ug diha sa labing balaan nga balay siya naghimo sa duha ka mga querubin nga linilok; ug ilang gihal-opan kini sa bulawan. At ang mga pakpak ng mga querubin ay dalawangpung siko ang haba; ang pakpak ng isang querubin ay limang siko, na abot sa panig ng bahay; at ang kabilang pakpak ay gayon din na limang siko na abot sa pakpak ng isang querubin. Ug ang mga pako sa mga querubin may kaluhaan ka maniko ang gitas-on: ang pako sa usa ka querubin may lima ka maniko, nga nakaabut sa bongbong sa balay; ug ang laing pako sama usab nga may lima ka maniko, nga nakaabut sa pako sa laing querubin. At ang pakpak ng isang querubin ay limang siko, na abot sa panig ng bahay: at ang kabilang pakpak ay limang siko rin, na nakadaiti sa pakpak ng isang querubin. Ug ang pako sa laing querubin may lima ka maniko, nga nakaabut sa bongbong sa balay; ug ang laing pako may lima ka maniko usab, nga nahasumpay sa pako sa laing querubin. Ang mga pakpak ng mga querubing ito ay nangakaladlad ng dalawangpung siko: at sila'y nangakatayo ng kanilang mga paa, at ang kanilang mga mukha ay paharap sa dako ng bahay. Ang mga pako niining mga querubin nagabuklad sa ilang kaugalingon nga may kaluhaan ka maniko: ug sila nanagtindog sa ilang mga tiil, ug ang ilang mga nawong nanag-atubang sa balay. At kaniyang ginawa ang lambong na bughaw, at kulay ube, at matingkad na pula, at mainam na kayong lino, at ginawan ng mga querubin. Ug siya naghimo sa tabil nga azul, ug purpura, ug mapula, ug fino nga lino, ug binolda nga mga querubin sa ibabaw niana. Siya'y gumawa rin sa harap ng bahay ng dalawang haligi na may tatlongput limang siko ang taas, at ang kapitel na nasa ibabaw ng bawat isa sa mga yaon ay limang siko. Siya usab naghimo ug duha-ka haligi nga may katloan ug lima ko maniko ang gitas-on sa atubangan sa balay, ug ang ulo nga diha sa tumoy sa tagsa-tagsa niini may taglima ka maniko. At kaniyang ginawan ng mga tanikala ang sanggunian at inilagay sa ibabaw ng mga haligi; at siya'y gumawa ng isang daang granada, at inilagay sa mga tanikala. Ug siya naghimo ug mga talikala diha sa dapit nga labing balaan, unya gibutang kini sa mga tumoy sa mga haligi; ug siya naghimo ug usa ka gatus ka granada, ug gibutang kini sa ibabaw sa mga talikala. At kaniyang itinayo ang mga haligi sa harap ng templo, ang isa'y sa kanan, at ang isa'y sa kaliwa; at tinawag ang pangalan niyaong nasa kanan ay Jachin, at ang pangalan niyaong nasa kaliwa ay Boaz. Ug iyang gipatindog ang mga haligi sa atubangan sa templo, usa ka diha toong kamot, ug ang usa diha sa wala; ug gitawag ang ngalan niana nga diha sa too, Jachin, ug ang ngalan niana nga diha wala Boaz. Bukod dito'y gumawa siya ng dambanang tanso na dalawangpung siko ang haba niyaon, at dalawangpung siko ang luwang niyaon, at sangpung siko ang taas niyaon. Labut pa siya naghimo sa usa ka halaran nga tumbaga, kaluhaan ka maniko ang gitas-on niana, ug kaluhaan ka maniko ang gilapdon niana, ug napulo ka maniko ang kahabogon niana. Gumawa rin siya ng dagatdagatan na binubo na may sangpung siko sa labit labi, na mabilog, at ang taas niyaon ay limang siko; at isang panukat na pisi na may tatlong pung siko na nakalibid sa paligid. Siya usab naghimo sa dagatdagat nga tinunaw napulo ka maniko gikan sa usang ngilit ngadto sa usa ka ngilit maglibut: ug ang kahabogon niana lima ka maniko; ug usa ka badlis nga katloan ka maniko gilibut pagputos niana. At sa ilalim niyao'y may kawangis ng mga baka na lumilibot sa palibot, na sangpung siko, na nakaligid sa palibot ng dagatdagatan. Ang mga baka ay dalawang hanay, na binubo nang bubuin yaon. Ug sa ilalum niini mao ang sama-sama sa mga vaca, nga naglibut niini, sa napulo ka maniko, nga naglibut sa dagatdagat. Ang mga vaca may duha ka laray nga gihulma sa diha nga kini gitunaw. Nakapatong ang dagatdagatan sa labing dalawang baka, tatlo'y nakaharap sa dakong hilagaan, at tatlo'y nakaharap sa dakong kalunuran, at tatlo'y nakaharap sa dakong timugan, at tatlo'y nakaharap sa dakong silanganan: at ang dagatdagatan ay napapatong sa mga yaon sa ibabaw, at lahat nilang puwitan ay nasa dakong loob. Kini nagtindog ibabaw sa napulo ug duha ka vaca, totolo nagaatubang paingon sa amihanan, ug totolo nagaatubang paingon sa amihanan, ug totolo nagaatubang paingon sa kasadpan, ug totolo nagaatubang paingon sa habagatan, ug ang totolo nagaatubang paingon sa silangan: ug ang dagatdagat gibutang sa ibabaw niini, ug ang tanan nga likod niini dapit sa sulod. At ang kapal ng dagatdagatan ay isang dangkal; at ang labi niyao'y yaring gaya ng labi ng isang saro, gaya ng bulaklak ng lila: naglalaman ng tatlong libong bath. Ug kini dapal ang gibag-on; ug ang ngilit niini gihimo sama sa ngilit sa usa ka copa, sama sa bulak sa lirio, kini makasalud ug kasudlan sa totolo ka libo ka bato. Siya nama'y gumawa ng sangpung hugasan, at inilagay ang lima sa kanan, at lima sa kaliwa, upang paghugasan: na ang mga bagay na nauukol sa handog na susunugin ay hinugasan doon: ngunit ang dagatdagatan ay upang paghugasan ng mga saserdote. Siya naghimo usab sa napulo ka hulonawan, ug gibutang ang lima sa diha too nga dapit, ug lima diha sa wala, aron sa paghugas diha niana; sa mga butang nga apil sa halad-nga-sinunog ilang huhugasan diha niana; apan ang dagatdagat alang lamang sa mga sacerdote sa pagpanghugas.g At siya'y gumawa ng sangpung kandelero na ginto ayon sa ayos tungkol sa mga yaon; at inilagay niya sa templo, na lima sa kanan, at lima sa kaliwa. Ug iyang gihimo ang napulo ka mga tangkawan nga bulawan sumala sa tulomanon mahitungod niana; ug iyang gibutang kini sa sulod sa templo, lima diha sa toong kamot, ug lima diha sa wala. Gumawa rin naman siya ng sangpung dulang, at inilagay sa templo, na lima sa dakong kanan, at lima sa kaliwa. At siya'y gumawa ng isang daang mangkok na ginto. Ug siya naghimo usab ug napulo ka lamesa, ug gibutang kini sa sulod sa templo, lima diha sa too nga kiliran, ug lima diha sa wala. Ug siya naghimo sa usa ka gatus ka dolang nga bulawan. Bukod dito'y ginawa niya ang looban ng mga saserdote, at ang malaking looban, at ang mga pinto na ukol sa looban at binalot ng tanso ang mga pinto ng mga yaon. Labut pa iyang gihimo ang sawang sa mga sacerdote, ug ang dakung sawang, ug mga pultahan alang sa sawang, ug gihal-opan ang mga pultahan niini sa tumbaga. At kaniyang inilagay ang dagatdagatan sa dakong kanan ng bahay sa may dakong silanganan na gawing timugan. Ug iyang gibutang ang dagatdagat dapit sa too nga kiliran sa balay paingon sa silangan, paingon sa habagatan. At ginawa ni Hiram ang mga palayok, at ang mga pala, at ang mga mangkok. Gayon tinapos ni Hiram ang paggawa ng gawain na ginawa niya na ukol sa haring Salomon sa bahay ng Dios: Ug gihimo ni Huram ang mga kolon ug ang mga pala, ug ang mga dolang. Busa gitapus ni Huram ang pagbuhat sa bulohaton nga iyang gibuhat alang sa hari nga si Salomon diha sa balay sa Dios. Ang dalawang haligi, at ang mga kabilugan, at ang dalawang kapitel na nasa dulo ng mga haligi, at ang dalawang yaring lambat na nagsisitakip sa dalawang kabilugan ng mga kapitel na nangasa dulo ng mga haligi; Ang duruha ka haligi, ug ang mga panaksan, ug ang duruha ka ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi, ug ang duruha ka linala aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan nga dinha sa tumoy sa mga haligi, At ang apat na raang granada na ukol sa dalawang yaring lambat; dalawang hanay na granada na ukol sa bawat yaring lambat, upang tumakip sa dalawang kabilugan ng mga kapitel na nangasa dulo ng mga haligi. Ug ang upat ka gatus ka granada alang sa duruha ka linala; duruha ka laray sa granada alang sa tagsatagsa ka linala, aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa ibabaw sa mga haligi. Ginawa rin niya ang mga tungtungan, at ang mga hugasan ay ginawa niya sa ibabaw ng mga tungtungan; Iya usab nga gihimo ang mga patindoganan, ug ang mga hulonawan iyang gihimo sa ibabaw sa mga patindoganan; Isang dagatdagatan, at ang labing dalawang baka ay sa ilalim niyaon. Usa ka dagatdagat, ug ang napulo ug duha ka vaca sa ilalum niana. Ang mga palayok naman, at ang mga pala, at ang mga pangduro, at lahat ng kasangkapan niyaon, ay ginawa ni Hiram na kaniyang ama para sa haring Salomon na ukol sa bahay ng Panginoon na tansong binuli. Ang mga kolon usab, ug ang mga pala, ug ang mga kaw-it sa mga unod, ug ang tanang mga sudlanan niana, gihimo ni Huram nga iyang amahan alang kang Salomon nga hari, alang sa balay ni Jehova, sa masinaw nga tumbaga. Sa kapatagan ng Jordan binubo ng hari, sa malagkit na lupa sa pagitan ng Suchot at ng Sereda. Diha sa kapatagan sa Jordan gitunaw sa hari kini, diha sa kolonon nga yuta sa taliwala sa Suchot ug sa Seredat. Ganito ginawa ni Salomon ang lahat na kasangkapang ito na totoong sagana; sapagkat ang timbang ng tanso ay hindi makukuro. Sa ingon niini gihimo ni Salomon kining mga sudlanan nga daghan kaayo: kay ang gibug-aton sa tumbaga wala hibaloi. At ginawa ni Salomon ang lahat na kasangkapan na nangasa bahay ng Dios, ang gintong dambana rin naman, at ang mga dulang na kinaroroonan ng tinapay na handog; Ug gihimo ni Salomon ang tanang mga sudlanan nga diha sa balay sa Dios, ang bulawan nga halaran usab, ug ang mga lamesa diin ang tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios itungtong; At ang mga kandelero na kalakip ng mga ilawan niyaon, na mga paniningasan ayon sa ayos sa harap ng sanggunian, na taganas na ginto; Ug ang mga tangkawan uban ang mga lamparahan niana, aron sa pagpasiga sumala sa tulomanon sa atubangan sa balaang dapit, sa lunsay nga bulawan; At ang mga bulaklak, at ang mga ilawan at ang mga gunting, na ginto, at yao'y dalisay na ginto; Ug ang mga bulak, ug ang mga lamparahan, ug ang mga kompit, mga bulawan, ug kana sa lunsay nga bulawan; At ang mga gunting, at ang mga mangkok, at ang mga panandok, at ang mga pangsuob, na taganas na ginto: at tungkol sa pasukan ng bahay, ang mga pinakaloob na pinto niyaon na ukol sa kabanalbanalang dako, at ang mga pinto ng bahay, ng templo, ay ginto. Ug ang mga pinggan nga gagmay, ug ang mga dolang, ug ang mga cuchara, ug ang mga sangga sa kalayo, sa lunsay nga bulawan. Ug mahitungod sa alagianan sa pagsulod sa balay, ang mga pultahan nga dapit sa sulod niana alang sa labing balaan nga dapit, ug ang mga pultahan, sa balay kong sayron sa templo, binuhat sa mga bulawan. Ganito natapos ang gawaing ginawa ni Salomon sa bahay ng Panginoon. At ipinasok ni Salomon ang mga bagay na itinalaga ni David na kaniyang ama; sa makatuwid baga'y ang pilak, at ang ginto, at ang lahat ng mga kasangkapan, at inilagay sa mga ingatang-yaman ng bahay ng Dios. Sa ingon niana ang tanang buhat nga gibuhat ni Salomon alang sa balay ni Jehova natapus. Ug gidala ni Salomon sa sulod ang mga butang nga gipahanungod ni David nga iyang amahan, bisan ang salapi, ug ang bulawan, ug ang tanan nga mga sudlanan, ug gibutang kini sa mga tipiganan sa balay sa Dios. Nang magkagayo'y pinulong ni Salomon ang mga matanda ng Israel, at ang lahat na pangulo ng mga lipi, ang mga prinsipe ng mga sangbahayan ng mga magulang ng mga anak ni Israel, sa Jerusalem, upang iahon ang kaban ng tipan ng Panginoon mula sa bayan ni David na siyang Sion. Unya gitigum ni Salomon ang mga anciano sa Israel, ug ang tanang mga pangulo sa mga kabanayan, ang mga principe sa mga balay sa mga amahan sa mga anak sa Israel, ngadto sa Jerusalem, aron sa pagdala sa arca sa tugon ni Jehova gikan sa ciudad ni David, nga mao ang Sion. At ang lahat na lalake ng Israel ay nangakipagpulong sa hari sa kapistahan, na sa ikapitong buwan. Unya ang tanan nga mga tawo sa Israel nanagtigum pagtingub sa ilang kaugalingon ngadto sa hari sa fiesta, nga mao ang sa ikapito ka bulan. At ang lahat ng mga matanda sa Israel ay nagsiparoon; at pinasan ng mga Levita ang kaban; Ug ang tanang mga anciano sa Israel ming-adto: ug ang mga Levihanon mingkuha sa arca; At kanilang iniahon ang kaban, at ang tabernakulo ng kapisanan, at ang lahat ng mga banal na kasangkapan na nangasa Tolda; ang mga ito'y iniahon ng mga saserdote na mga Levita. Ug ilang gidala ang arca, ug ang balong-balong nga pagatiguman, ug ang tanang mga balaang sudlanan nga diha sa Balong-balong; kini mao ang gipanagdala sa mga sacerdote nga mga Levihanon. At ang haring Salomon at ang buong kapisanan ng Israel, na nangakipagpulong sa kaniya, ay nangasa harap ng kaban na nagsisipaghain ng mga tupa at mga baka, na hindi masasaysay o mabibilang man dahil sa karamihan. Ang hari nga si Salomon ug ang tibook nga katilingban sa Israel nga nangatigum ngadto kaniya, diha sa atubangan sa arca, nanaghalad sa mga carnero ug mga vaca, nga dili maisip ni maihap tungod sa gidaghanon. At ipinasok ng mga saserdote ang kaban ng tipan ng Panginoon sa dako niyaon, sa loob ng sanggunian ng bahay, sa kabanalbanalang dako, sa makatuwid baga'y sa ilalim ng mga pakpak ng mga querubin. Ug gidala sa mga sacerdote sa sulod ang arca sa tugon ni Jehova ngadto sa dapit niini, ngadto sa balaang dapit sa balay, bisan ngadto sa labing balaan nga dapit, bisan sa ilalum sa mga pako sa querubin. Sapagkat ibinubuka ng mga querubin ang kanilang mga pakpak sa dako ng kaban, at ang mga querubin ay nagsisitakip sa kaban, at sa mga pingga niyaon sa ibabaw. Kay ang mga querubin nanagbuklad sa ilang mga pako ibabaw sa dapit sa arca, ug ang mga querubin nagtabon sa arca ug sa mga yayongan ibabaw niana. At ang mga pingga ay nangapakahaba na ang mga dulo ng mga pingga ay nakikita mula sa kaban sa harap ng sanggunian: ngunit hindi nangakikita sa labas: at nandoon hanggang sa araw na ito. Ug ang mga yayongan mga hatag-as ra kaayo nga ang mga tumoy sa mga yayongan nangakita gikan sa arca sa atubangan sa balaang dapit; apan dili kini makita sa gawas: ug didto anaa kini hangtud niining adlawa. Walang anomang bagay sa kaban liban sa dalawang tapyas na bato na inilagay ni Moises sa Horeb, nang ang Panginoon ay nakipagtipan sa mga anak ni Israel, nang sila'y magsilabas sa Egipto. Walay bisan unsa diha sa sulod sa arca gawas ang duruha ka papan nga bato nga gibutang ni Moises didto sa Horeb, sa diha nga si Jehova naghimo sa usa ka tugon uban sa mga anak sa Israel, sa diha nga minggula sila gikan sa Egipto. At nangyari, nang ang mga saserdote ay magsilabas sa banal na dako (sapagkat ang lahat na saserdote na nangahaharap ay nangagpakabanal, at hindi sinunod ang kanilang pagkakahalihalili; Ug nahitabo, sa diha nga ang mga sacerdote nanghigula gikan sa balaang dapit (kay ang tanang mga sacerdote nga dinha nanagbalaan sa ilang kaugalingon, ug wala magbantay sa ilang mga pagbanusbanus; Ang mga Levita rin naman na mga mangaawit, silang lahat, sa makatuwid baga'y si Asaph, si Heman, si Jeduthun, at ang kanilang mga anak, at ang kanilang mga kapatid na may suot na mainam na kayong lino, na may mga simbalo at mga salterio at mga alpa, ay nangakatayo sa dakong sulok na silanganan ng dambana, at kasama nila'y isang daan at dalawang pung saserdote na nagpapatunog ng mga pakakak:) Ang mga Levihanon usab nga mga mag-aawit, silang tanan, bisan si Asaph, si Heman, si Jeduthun, ug ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang mga kaigsoonan, nanagsul-ob sa fino nga lino, uban sa mga piyangpiyang ug mga tulonggon nga kinuldasan, ug mga alpa, nanagtindog dapit sa silangan nga tumoy sa halaran, ug uban kanila ang usa ka gatus ug kaluhaan ka mga sacerdote nga nanagpatunog sa mga trompeta); Nangyari nga, nang ang mga nangagpapakakak at mga mangaawit ay nangagkakatugma, upang mangagpatunog ng isang tunog na maririnig sa pagdalangin at pasasalamat sa Panginoon; at nang kanilang itaas ang kanilang tinig na katugma ng mga pakakak, at mga simbalo, at mga panugtog ng tugtugin at magsipuri sa Panginoon, na magsipagsabi, Sapagkat siya'y mabuti; sapagkat ang kaniyang kaawaan ay magpakailan man: na nang magkagayo'y ang bahay ay napuno ng ulap; sa makatuwid bagay ang bahay ng Panginoon, Ug nahitabo nga ang mga magtutonog sa trompeta ug mga mag-aawit daw usa, aron sa paghimong usa ka lanog nga madungog sa pagdayeg ug pagpasalamat kang Jehova; ug sa diha nga gipatugbaw nila ang ilang tingog uban ang mga trompeta ug mga piyangpiyang ug mga tulonggon sa musica, ug nagdayeg kang Jehova, ug nga nagaingon: Kay siya maayo; kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; nga unya ang balay napuno sa usa ka panganod, bisan ang balay ni Jehova, Na anopat ang mga saserdote ay hindi mangakatayo na mangakapangasiwa dahil sa ulap: sapagkat napuno ng kaluwalhatian ng Panginoon ang bahay ng Dios. Sa pagkaagi nga ang mga sacerdote wala na makapadayon sa pag-alagad tungod sa panganod; kay ang himaya ni Jehova nakapuno sa balay sa Dios. Nang magkagayo'y nagsalita si Salomon, Ang Panginoo'y nagsabi na siya'y tatahan sa salimuot na kadiliman, Unya namulong si Salomon: Si Jehova namulong nga siya buot mopuyo sa mabagang kangitngit. Ngunit ipinagtayo kita ng isang bahay na tahanan, at isang dako na ukol sa iyo na tahanan magpakailan man. Apan ako nagtukod kanimo sa usa ka balay nga puloy-anan, ug usa ka dapit alang kanimo nga pagapuy-an sa walay katapusan. At ipinihit ng hari ang kaniyang mukha, at binasbasan ang buong kapisanan ng Israel: at ang buong kapisanan ng Israel ay tumayo. Ug milingi ang hari, ug gipanalanginan ang tibook katilingban sa Israel: ug ang tibook nga katilingban sa Israel nanindog. At kaniyang sinabi, Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, na nagsalita ng kaniyang bibig kay David na aking ama, at tinupad ng kaniyang mga kamay, na sinasabi, Ug siya miingon: Dalayegon si Jehova, ang Dios sa Israel, nga namulong sa iyang baba kang David nga akong amahan, ug tungod sa iyang mga kamot nagtuman niini nga nagaingon: Mula sa araw na aking ilabas ang aking bayan mula sa lupain ng Egipto, hindi ako pumili ng siyudad mula sa lahat ng mga lipi ng Israel upang pagtayuan ng bahay, upang ang aking pangalan ay dumoon; o pumili man ako ng sinomang lalake upang maging pangulo sa aking bayang Israel: Sukad sa adlaw nga gidala ko ang akong katawohan gikan sa yuta sa Egipto, wala ako magpili ug ciudad gikan sa tanang mga banay sa Israel aron sa pagtukod sa balay diha aron nga ang akong ngalan anha diha; ni magpili ako kang bisan kinsang tawo nga mamahimong principe sa akong katawohan nga Israel: Kundi aking pinili ang Jerusalem upang ang aking pangalan ay dumoon; aking pinili si David upang mamahala sa aking bayang Israel. Apan gipili ko ang Jerusalem, aron ang akong ngalan mahiadto didto, ug nagpili kang David aron mahimong anaa sa ibabaw sa akong katawohan nga Israel. Nasa puso nga ni David na aking ama ang ipagtayo ng isang bahay ang pangalan ng Panginoon, ang Dios ng Israel. Karon diha sa kasingkasing ni David nga akong amahan ang pagtukod sa usa ka balay alang sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel. Ngunit sinabi ng Panginoon kay David na aking ama, Yamang nasa iyong puso ang ipagtayo ng isang bahay ang aking pangalan, mabuti ang iyong ginawa na inakala mo sa iyong puso; Apan si Jehova namulong kang David nga akong amahan: Tungod kay anaa sa imong kasingkasing ang pagtukod sa usa ka balay alang sa akong ngalan, ikaw naghimo sa maayo nga kini anaa sa imong kasingkasing: Gayon ma'y hindi mo itatayo ang bahay; kundi ang iyong anak na lalabas sa iyong mga balakang ay siyang magtatayo ng bahay na ukol sa aking pangalan. Bisan pa niana dili mo tukoron ang balay; kondili nga ang imong anak nga lalake nga mogula gikan sa imong mga hawak, siya ang magatukod sa balay alang sa akong ngalan. At tinupad ng Panginoon ang kaniyang salita na kaniyang sinalita; sapagkat ako'y bumangon na kahalili ni David na aking ama, at umupo sa luklukan ng Israel, gaya ng ipinangako ng Panginoon, at nagtayo ako ng bahay na ukol sa pangalan ng Panginoon, ng Dios ng Israel. Ug gihimo ni Jehova ang iyang pulong nga iyang gipamulong; kay ako gipatindog nga ilis kang David nga akong amahan, ug naglingkod sa trono sa Israel, sumala sa gisaad ni Jehova, ug nagtukod sa balay alang sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel. At doo'y aking inilagay ang kaban na kinaroroonan ng tipan ng Panginoon, na kaniyang ginawa sa mga anak ni Israel. Ug didto gibutang ko ang arca, diin sa sulod niana mao ang tugon ni Jehova, nga iyang gihimo uban sa mga anak sa Israel. At siya'y tumayo sa harap ng dambana ng Panginoon sa harapan ng buong kapisanan ng Israel, at iniunat ang kaniyang mga kamay: Ug siya mitindog sa atubangan sa halaran ni Jehova sa atubangan sa tibook nga katilingban sa Israel, ug gibayaw ang iyang mga kamot. (Sapagkat gumawa si Salomon ng isang tungtungang tanso, na may limang siko ang haba, at limang siko ang luwang, at tatlong siko ang taas, at inilagay sa gitna ng looban; at sa ibabaw niyao'y tumayo siya, at lumuhod ng kaniyang mga tuhod sa harap ng buong kapisanan ng Israel, at iginawad ang kaniyang mga kamay sa dakong langit:) (Kay si Salomon naghimo sa usa ka tumbagang pulpito, lima ka maniko ang gitas-on, ug lima ka maniko ang gilapdon, ug totolo ka maniko ang kahabogon, ug gipamutang kini sa kinataliwad-an sa sawang; ug sa ibabaw niana siya mitindog ug giluhod ang iyang mga tuhod sa atubangan sa tibook nga katilingban sa Israel, ug gibayaw niya ang iyang mga kamot paingon sa langit); At kaniyang sinabi, Oh Panginoon ang Dios ng Israel, walang Dios na gaya mo, sa langit o sa lupa; na nagiingat ng tipan at ng kaawaan sa iyong mga lingkod, na nagsisilakad sa harap mo ng kanilang buong puso: Ug siya miingon: Oh Jehova, ang Dios sa Israel, walay Dios nga sama kanimo, sa langit, kun sa ibabaw sa yuta; nga nagtuman sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot uban sa imong mga alagad, nga nagalakaw sa imong atubangan uban sa bug-os nilang kasingkasing; Na siyang tumupad sa iyong lingkod na kay David na aking ama, ng iyong ipinangako sa kaniya: oo, ikaw ay nagsalita ng iyong bibig, at tinupad mo ng iyong kamay, gaya sa araw na ito. Nga nagbantay uban sa imong alagad nga si David nga akong amahan niadtong imong gisaad kaniya: Oo, ikaw namulong uban sa imong baba, ug nagtuman niana uban sa imong kamot, nga sama niining adlawa. Ngayon nga, Oh Panginoon, ang Dios ng Israel, tuparin mo sa iyong lingkod na kay David na aking ama ang iyong ipinangako sa kaniya, na iyong sinasabi, Hindi magkukulang sa iyo ng lalake sa aking paningin na uupo sa luklukan ng Israel; kung ang iyong mga anak lamang ay magsisipagingat ng kanilang lakad, na magsisilakad sa aking kautusan, gaya ng inilakad mo sa harap ko. Busa karon, Oh Jehova, ang Dios sa Israel, bantayi uban sa imong alagad nga si David nga akong amahan kadtong imong gisaad kaniya, nga nagaingon: Walay makulang kanimo nga usa ka tawo sa akong mga mata aron sa paglingkod sa trono sa Israel, kong ugaling ang imong mga anak magabantay lamang sa ilang dalan, sa paglakat sa akong Kasugoan ingon sa imong paglakat sa atubangan ko. Ngayon nga, Oh Panginoon, ang Dios ng Israel, papangyarihin mo ang iyong salita na iyong sinalita sa iyong lingkod na kay David. Busa karon, Oh Jehova, ang Dios sa Israel, himoa nga matuoron ang imong pulong, nga imong gipamulong sa imong alagad nga si David. Ngunit katotohanan bang ang Dios ay tatahang kasama ng mga tao sa lupa? narito, sa langit, at sa langit ng mga langit ay hindi ka magkasiya; gaano pa nga sa bahay na ito na aking itinayo! Apan mopuyo ba gayud ang Dios uban sa mga tawo sa yuta? Ania karon, ang langit sa kalangitan dili makapaarang kanimo; unsa pa ang pagkaubos kining balay nga akong gitukod! Gayon ma'y iyong pakundanganan ang dalangin ng iyong lingkod, at ang kaniyang samo, Oh Panginoon kong Dios, na dinggin ang daing at ang dalangin na idinadalangin ng iyong lingkod sa harap mo: Bisan pa niini magtagad ka unta sa pag-ampo sa imong alagad, ug sa iyang pagpangamuyo, Oh Jehova nga akong Dios, sa pagpamati sa pagtu-aw ug sa pag-ampo nga giampo sa imong alagad sa atubangan mo; Na anopat ang iyong mga mata ay idilat sa dako ng bahay na ito araw at gabi, sa makatuwid baga'y sa gawi ng dakong iyong pinagsabihan na iyong ilalagay ang iyong pangalan doon: upang dinggin ang dalangin na idadalangin ng iyong lingkod sa dakong ito. Nga ang imong mga mata mabuka unta nganhi niining balaya sa adlaw ug gabii, bisan paingon sa dapit diin ikaw namulong nga ikaw magabutang sa imong ngalan didto; sa pagpamati sa pag-ampo nga igaampo sa imong alagad paatubang niining dapita. At dinggin mo ang mga samo ng iyong lingkod, at ng iyong bayang Israel, pagka sila'y dadalangin sa gawi ng dakong ito: oo, dinggin mo mula sa iyong tahanang dako, sa makatuwid baga'y mula sa langit; at pagka iyong narinig ay patawarin mo. Ug mamati ka sa mga pagpangamuyo sa imong alagad, ug sa imong katawohan nga Israel, sa diha nga sila mag-ampo paatubang niining dapita: Oo, mamati ka gikan sa imong dapit inga puloy-anan, bisan gikan sa langit; ug sa diha nga ikaw makadungog, magpasaylo ka. Kung ang isang tao ay magkasala laban sa kaniyang kapuwa, at papanumpain siya upang siya'y sumumpa, at siya'y pumarito at manumpa sa harap ng iyong dambana sa bahay na ito: Kong ang usa ka tawo makasala batok sa iyang isigkatawo, ug usa ka panumpa gabutang kaniya aron manumpa siya, ug siya moanhi ug manumpa sa atubangan sa imong halaran niining maong balay; Dinggin mo nga sa langit, at iyong gawin, at hatulan mo ang iyong mga lingkod, na papagbayarin ang masama, upang iyong dalhin ang kaniyang lakad sa kaniyang sariling ulo: at patotohanan ang matuwid, upang bigyan siya ng ayon sa kaniyang katuwiran. Nan patalinghugan mo gikan sa langit, ug buhata, ug hukmi ang imong mga alagad, nga magabalus sa tawong dautan, sa pagdala sa iyang dalan ibabaw sa kaugalingon niyang ulo; ug magpakamatarung sa matarung, sa paghatag kaniya sumala sa iyang At kung ang iyong bayang Israel ay masaktan sa harap ng kaaway, dahil sa sila'y nagkasala laban sa iyo, at magbabalik-loob, at kikilalanin ang iyong pangalan, at mananalangin at mamamanhik sa harap mo sa bahay na ito: Ug kong ang imong katawohan nga Israel dag-on sa atubangan sa kaaway, tungod kay sila nakasala batok kanimo, ug bumalik pag-usab ug magasugid sa imong ngalan, ug magaampo ug magahimo sa pagpangamuyo sa atubangan nimo dinhi niining balaya; Dinggin mo nga sa langit, at ipatawad mo ang sala ng iyong bayang Israel, at dalhin mo sila uli sa lupain na iyong ibinigay sa kanila at sa kanilang mga magulang. Nan patalinghugan mo gikan sa langit, ug pasayloa ang sala sa imong katawohan nga Israel, ug dad-a sila pag-usab ngadto sa yuta nga imong gihatag kanila ug sa ilang mga amahan. Pagka ang langit ay nasarhan, at walang ulan, dahil sa sila'y nagkasala laban sa iyo: kung sila'y dumalangin sa gawi ng dakong ito, at kilalanin ang iyong pangalan, at talikdan ang kanilang kasalanan, pagka iyong pinagdadalamhati sila: Sa diha nga ang kalangitan matakpan, ug walay ulan, tungod kay sila nakasala batok kanimo, kong sila magaampo paingon niining dapita, ug magasugid sa imong ngalan, ug motalikod gikan sa ilang sala, sa diha nga ikaw magapasubo kanila. Dinggin mo nga sa langit, at ipatawad mo ang kasalanan ng iyong mga lingkod, at ng iyong bayang Israel, pagka iyong tinuturuan sila ng mabuting daan na kanilang lalakaran; at hulugan mo ng ulan ang iyong lupain na iyong ibinigay sa iyong bayan na pinakamana. Nan patalinghugan mo diha sa langit, ug pasayloa ang sala sa imong mga alagad, ug sa imong katawohan nga Israel, kong ikaw magatudlo kanila sa maayong dalan diin sila magalakaw; ug ipadala ang ulan ibabaw sa imong yuta. nga gihatag mo sa imong katawohan alang sa usa panulondon. Kung magkaroon ng kagutom sa lupain, kung magkaroon ng salot, kung magkaroon ng pagkalanta o amag, balang o tipaklong; kung kubkubin sila ng kanilang mga kaaway sa lupain ng kanilang mga bayan; anomang salot o anomang sakit na magkaroon; Kong may gutom dinhi sa yuta, kong may kamatay, kong may hulaw ug talumtum, dulon kun ulod; kong ang ilang mga kaaway managlibut kanila diha sa yuta sa ilang mga ciudad; bisan unsang hampak kun bisan unsang sakit ang anaa; Anomang dalangin at samo na gawin ng sinomang tao, o ng iyong buong bayang Israel, pagka makikilala ng bawat isa ang kaniyang sariling salot at ang kaniyang sariling sakit, at igagawad ang kaniyang mga kamay sa dako ng bahay na ito: Bisan unsang pag-ampo ug pagpangaliyupo nga pagahimoon sa bisan kinsang tawo, kun sa tibook nga katawohan nimo nga Israel, nga makapanghibalo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang kaugalingong sakit, ug sa iyang kaugalingong kasubo, ug magabayaw sa iyang mga kamot paingon niining balaya: Dinggin mo nga sa langit na iyong tahanang dako, at iyong ipatawad, at gantihin mo ang bawat tao, ng ayon sa lahat niyang mga lakad, na ang puso ay iyong natataho: (sapagkat ikaw, sa makatuwid baga'y ikaw lamang, ang nakatataho ng mga puso ng mga anak ng mga tao;) Nan patalinghugan mo gikan sa langit nga maoy dapit mong puloy-anan, ug pasayloa, ug ihatag sa tagsatagsa ka tawo sumala sa tanan niyang mga kagawian, kinsang kasingkasing imong hibaloan (kay ikaw, bisan ikaw lamang, ang nahibalo sa mga kasingkasing sa mg anak sa mga tawo); Upang sila'y mangatakot sa iyo, upang magsilakad sa iyong mga daan, samantalang sila'y nangabubuhay sa lupain na iyong ibinigay sa aming mga magulang. Aron sila mangahadlok kanimo, sa paglakat sa imong mga dalan, sa kadugayon nga sila magapuyo sa yuta nga imong gihatag sa among mga amahan. Bukod dito'y tungkol sa taga ibang lupa, na hindi sa iyong bayang Israel, pagka siya'y magbubuhat sa isang malayong lupain dahil sa iyong dakilang pangalan, at sa iyong makapangyarihang kamay, at sa iyong unat na bisig; pagka sila'y magsisiparito at magsisidalangin sa dako ng bahay na ito: Labut pa niini mahitungod sa dumuloong, nga dili sa imong katawohan nga Israel, kong siya mahianhi gikan sa halayong yuta tungod sa imong daku nga ngalan, ug sa imong gamhanang kamot, ug sa imong tinuy-od nga bukton; kong sila mahianhi ug magaampo paatubang niining balaya: Dinggin mo nga sa langit, sa makatuwid baga'y sa iyong tahanang dako, at gawin mo ang ayon sa lahat na itawag sa iyo ng taga ibang lupa; upang makilala ng lahat ng mga bayan sa lupa ang iyong pangalan, at mangatakot sa iyo, na gaya ng iyong bayang Israel, at upang kanilang makilala na ang bahay na ito na aking itinayo ay tinatawag sa pamamagitan ng iyong pangalan. Nan patalinghugan mo gikan sa langit, bisan gikan sa imong dapit nga puloy-anan, ug buhata sumala sa tanang pagsangpit sa dumuloong kanimo; aron ang tibook nga mga katawohan sa yuta mahibalo unta sa imong ngalan, ug mahadlok kanimo, ingon sa gibuhat sa imong katawohan nga Israel, ug nga sila manghibalo nga kining balaya nga akong gitukod gihinganlan tungod sa imong ngalan. Kung ang iyong bayan ay lumabas sa pakikipagbaka laban sa kanilang mga kaaway, saan mo man sila suguin, at manalangin sa iyo sa dako ng bayang ito na iyong pinili, at sa dako ng bahay na aking itinayo na ukol sa iyong pangalan: Kong ang imong katawohan mogula sa pagpakiggubat batok sa ilang mga kaaway sa bisan unsang alagianana nga imong paagian kanila, ug sila magaampo kanimo paatubang niining ciudara nga imong gipili, ug sa balay nga akong gitukod alang sa imong ngalan; Dinggin mo nga sa langit ang kanilang dalangin at ang kanilang samo, at alalayan mo ang kanilang usap. Nan patalinghugan mo gikan sa langit ang ilang pag-ampo ug ang ilang pagpangaliyupo, ug labani ang ilang katungod. Kung sila'y magkasala laban sa iyo, (sapagkat walang tao na di nagkakasala,) at ikaw ay magalit sa kanila, at ibigay mo sila sa kaaway, na anopat sila'y dalhing bihag sa isang lupaing malayo o malapit; Kong sila makasala batok kanimo (kay walay tawo nga wala makasala), ug ikaw masuko kanila, ug magatugyan kanila ngadto sa kaaway, aron ilang bihagon sila ngadto sa yuta nga halayo kun haduol; Gayon ma'y kung sila'y magbulay sa kanilang sarili sa lupain na pagdadalhang bihag sa kanila, at magbalik-loob, at sumamo sa iyo sa lupain ng kanilang pagkabihag, na sasabihin, Kami ay nangagkasala, kami ay nagsigawa ng kalikuan, at nagsigawa ng kasamaan; Bisan pa kong sila makahunahuna sa ilang kaugalingon didto sa yuta diin sila mabihag, ug mobalik pag-usab, ug mangaliyupo kanimo didto sa yuta sa ilang pagkabinihag, sa pag-ingon: Kami nakasala, kami nakahimo sa pagkasukwahi, ug nakahimo sa dautan; Kung sila'y nangagbalik-loob sa iyo ng buong puso nila at ng buong kaluluwa nila sa lupain ng kanilang pagkabihag, saan man sila dalhing bihag, at manalangin sa dako ng kanilang lupain na iyong ibinigay sa kanilang mga magulang, at ng bayan na iyong pinili, at sa dako ng bahay na aking itinayo na ukol sa iyong pangalan: Kong sila mobalik diha kanimo sa bug-os nilang kasingkasing ug sa bug-os nilang kalag didto sa yuta sa ilang pagkabinihag, diin sila madala nila nga binihag, ug magaampo sila paatubang sa ilang yuta, nga imong gihatag sa ilang mga amahan, ug paatubang sa ciudad nga imong gipili, ug paatubang sa balay nga akong gitukod alang sa imong ngalan: Dinggin mo nga sa langit, sa makatuwid baga'y sa iyong tahanang dako, ang kanilang dalangin at ang kanilang mga pamanhik, at alalayan mo ang kanilang usap; at patawarin mo ang iyong bayan na nagkasala laban sa iyo. Nan, patalinghugan mo gikan sa langit, bisan gikan sa imong dapit nga puloy-anan, ang ilang pag-ampo ug ang ilang pagpangaliyupo, ug labani ang ilang katungod, ug pasayloa ang imong katawohan nga nakasala batok kanimo. Ngayon, Oh Dios ko, isinasamo ko sa iyo na iyong idilat ang iyong mga mata, at pakinggan ng iyong mga pakinig ang dalangin na gawin sa dakong ito. Karon, Oh Dios ko, bukha, ang imong mga mata, nangaliyupo ako kanimo, ug padungga ang imong mga igdulungog, sa pag-ampo nga gihimo dinhi niining dapita. Ngayon nga'y bumangon ka, Oh Panginoong Dios, sa iyong pahingahang dako, ikaw, at ang kaban ng iyong kalakasan: suutan mo ng kaligtasan, Oh Panginoong Dios, ang iyong mga saserdote, at ang iyong mga banal ay mangagalak sa kabutihan. Busa karon tumindog ka, Oh Jehova nga Dios, ngadto sa dapit mong pahulayan, ikaw, ug ang arca sa imong kusog: himoa nga ang imong mga sacerdote, Oh Jehova nga Dios, masul-oban sa kaluwasan, ug papalipaya ang imong mga balaan diha sa mga maayong binuhatan. Oh Panginoon, Dios, huwag mong papihitin ang mukha ng iyong pinahiran ng langis: alalahanin mo ang iyong mga kaawaan kay David na iyong lingkod. Oh Jehova nga Dios, ayaw ilingiw ang nawong sa imong dinihog: hinumdumi ang imong mahigugmaong-kalolot kang David nga imong alagad. Nang makatapos nga ng pananalangin si Salomon, ang apoy ay lumagpak mula sa langit, at sinupok ang handog na susunugin at ang mga hain; at napuno ng kaluwalhatian ng Panginoon ang bahay. Karon sa gitapus na ni Salomon ang pag-ampo, ang kalayo miabut gikan sa langit, ug miut-ut sa halad-nga-sinunog ug sa mga halad; ug ang himaya ni Jehova nakapuno sa balay. At ang mga saserdote ay hindi mangakapasok sa bahay ng Panginoon, sapagkat napuno ng kaluwalhatian ng Panginoon ang bahay ng Panginoon. Ug ang mga sacerdote wala makasulod ngadto sa balay ni Jehova, tungod kay ang himaya ni Jehova nakapuno sa balay ni Jehova. At ang lahat na mga anak ni Israel ay nagsitingin, nang ang apoy ay lumagpak, at ang kaluwalhatian ng Panginoon ay nasa bahay; at sila'y nangagpatirapa sa lupa sa pabimento, at nagsisamba, at nangagpasalamat sa Panginoon, na nagsisipagsabi, Sapagkat siya'y mabuti; sapagkat ang kaniyang kaawaan ay magpakailan man. Ug ang tanang mga anak sa Israel nanagpanan-aw sa pag-abut sa kalayo, ug ang himaya ni Jehova diha sa ibabaw sa balay; ug sila mingduko sa ilang kaugalingon uban sa ilang mga nawong paingon sa yuta ibabaw sa binaldosahang salug, ug nanagsimba ug nanagpasalamat kang Jehova, sa pag-ingon: Kay siya maayo; kay ang iyang mahigugmaong-kalolot (kanunay sa gihapon ngadto sa walay katapusan). Nang magkagayo'y ang hari at ang buong bayan ay naghandog ng hain sa harap ng Panginoon. Unya ang hari ugang tibook nga katawohan minghalad sa mga halad sa atubangan ni Jehova. At ang haring Salomon ay naghandog ng hain sa dalawangput dalawang libong baka, at isang daan at dalawangpung libong tupa. Gayon ang hari at ang buong bayan ay nagtalaga sa bahay ng Dios. Ug si Salomon nga hari mihalad sa usa ka halad nga kaluhaan ug duha ka libong vaca, ug usa ka gatus ug kaluhaan ka libong carnero. Sa ingon niini ang hari ug ang tibook katawohan nanagpahinungod sa balay sa Dios. At ang mga saserdote ay nagsitayo ayon sa kanilang mga katungkulan; gayon din ang mga Levita na may mga panugtog ng tugtugin ng Panginoon, na ginawa ni David na hari na ipinagpasalamat sa Panginoon, (sapagkat ang kaniyang kaawaan ay magpakailan man), nang si David ay dumalangin sa pamamagitan ng kanilang pangangasiwa: at ang mga saserdote ay nangagpatunog ng mga pakakak sa harap nila, at ang buong Israel ay tumayo. Ug ang mga sacerdote nanindog, sumala sa ilang mga katungdanan; ang mga Levihanon usab uban ang mga tulonggon alang sa awit ni Jehova (kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan), sa diha nga nagadayeg si David pinaagi sa ilang ministerio: ug ang mga sacerdote nanagpatunog sa mga trompeta sa atubangan nila; ug ang tibook Israel nanindog. Bukod dito'y itinalaga ni Salomon ang gitna ng looban na nasa harap ng bahay ng Panginoon; sapagkat doon niya inihandog ang mga handog na susunugin, at ang taba ng mga handog tungkol sa kapayapaan, sapagkat ang tansong dambana na ginawa ni Salomon ay hindi makakaya sa handog na susunugin, at sa handog na harina, at sa taba. Labut pa gibalaan ni Salomon ang kinataliwad-an sa sawang mga diha sa atubangan sa balay ni Jehova; kay didto iyang gihalad ang mga halad-nga-sinunog, ug ang tambok sa mga halad-sa-pakigdait, tungod kay ang tumbaga nga halaran nga gihimo ni Salomon wala makapaarang sa halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on, ug sa tambok. Sa gayo'y ipinagdiwang ang kapistahan nang panahong yaon na pitong araw, ni Salomon, at ng buong Israel na kasama niya, ng totoong malaking kapisanan, mula sa pasukan sa Hamath hanggang sa batis ng Egipto. Busa gisaulog ni Salomon ang fiesta niadtong panahona sa pito ka adlaw, ug ang tibook Israel uban kaniya, usa ka daku kaayong pagkatigum, sukad sa pagsulod mo sa Hamath ngadto sa sapa sa Egipto. At sa ikawalong araw ay nagsipagdiwang sila ng dakilang kapulungan: sapagkat kanilang iningatan ang pagtatalaga sa dambana na pitong araw, at ang kapistahan ay pitong araw. Ug sa ikawalo ka adlaw ilang gihimo ang maligdong nga pagkatigum: kay ilang gipadayon ang pagpahinungod sa halaran sulod sa pito ka adlaw, ug ang fiesta sulod sa pito ka adlaw. At sa ikadalawangput tatlong araw ng ikapitong buwan, ay kaniyang pinauwi ang bayan sa kanilang mga tolda, na galak at may masayang puso dahil sa kabutihan na ipinakita ng Panginoon kay David, at kay Salomon, at sa Israel na kaniyang bayan. Ug sa ikakaluhaan ug tolo ka adlaw sa ikapito ka bulan iyang gipaadto ang katawohan ngadto sa ilang mga balong-balong, puno sa kalipay ug himaya sa kasingkasing tungod sa kaayo nga gipakita ni Jehova kang David, ug kang Salomon, ug sa Israel nga iyang katawohan. Ganito tinapos ni Salomon ang bahay ng Panginoon, at ang bahay ng hari: at lahat na isinaloob ni Salomon gawin sa bahay ng Panginoon, at sa kaniyang sariling bahay, ay nagkawakas ng mabuti. Sa ingon niana nahuman ni Salomon ang balay ni Jehova, ug ang balay sa hari: ug ang tanan nga nahisulod sa kasingkasing ni Salomon nga buhaton diha sa balay ni Jehova, ug sa iyang kaugalingong balay, iyang gihimo nga nagmauswagon. At ang Panginoon ay napakita kay Salomon sa gabi, at sinabi sa kaniya, Aking narinig ang iyong dalangin, at pinili ko ang dakong ito sa aking sarili na pinakabahay na hainan. Ug si Jehova mipakita kang Salomon sa gabii, ug namulong kaniya: Nadungog ko ang imong pag-ampo, ug nagpili niining dapita alang sa akong kaugalingon nga usa ka balay sa paghalad. Kung aking sarhan ang langit na anopat huwag magkaroon ng ulan, o kung aking utusan ang balang na lamunin ang lupain, o kung ako'y magsugo ng salot sa gitna ng aking bayan; Kong takpan ko ang mga langit aron walay ulan, o kong sugoon ko ang dulon sa paglamoy sa yuta, o kong magpadala ako ug kamatay taliwala sa akong katawohan; Kung ang aking bayan na tinatawag sa pamamagitan ng aking pangalan ay magpakumbaba at dumalangin, at hanapin ang aking mukha, at talikuran ang kanilang masamang mga lakad; akin ngang didinggin sa langit, at ipatatawad ko ang kanilang kasalanan, at pagagalingin ko ang kanilang lupain. Kong ang akong katawohan nga gihinganlan sa akong ngalan magmapainubsanon sa ilang kaugalingon, ug magampo, ug mangita sa akong nawong, ug motalikod gikan sa ilang mga dautang dalan; nan ako magapatalinghug gikan sa langit, ug magapasaylo sa ilang sala, ug magaayo sa ilang yuta. Ngayo'y ang aking mga mata ay didilat, at ang aking pakinig ay makikinig, sa dalangin na gagawin sa dakong ito. Karon ang akong mga mata nangabuka, ug ang akong mga igdulongog magapatalinghug, ngadto sa pag-ampo nga gihimo niining dapita. Sapagkat ngayon ay aking pinili at itinalaga ang bahay na ito, upang ang aking pangalan ay dumoon magpakailan man; at ang aking mga mata at ang aking puso ay doroong palagi. Kay karon gipili ug gibalaan ko kining balaya, aron ang akong ngalan magapuyo diha sa walay katapusan; ug ang akong mga mata ug ang akong kasingkasing mabaanha diha sa kanunay. At tungkol sa iyo, kung ikaw ay lalakad sa harap ko, gaya ng inilakad ni David na iyong ama, at iyong gagawin ang ayon sa lahat na aking iniutos sa iyo, at iyong iingatan ang aking mga palatuntunan at ang aking mga kahatulan; Ug mahitungod kanimo, kong ikaw magalakat sa akong atubangan ingon sa paglakat ni David nga imong amahan, ug magahimo sa tanan nga akong gisugo kanimo, ug magabantay sa akong kabalaoran ug sa akong mga tulomanon; Akin ngang itatatag ang luklukan ng iyong kaharian ayon sa aking itinipan kay David na iyong ama, na sinasabi, Hindi magkukulang sa iyo ng lalake na magpupuno sa Israel. Unya tukoron ko ang trono sa imong gingharian, ingon nga ako naghatag sa tugon kang David nga imong amahan, nga nagaingon: Walay makulang kanimo nga usa ka tawo aron mahimong magbubuot sa Israel. Ngunit kung kayo ay magsisihiwalay, at iiwan ninyo ang aking mga palatuntunan, at ang aking mga utos na aking inilagay sa harap ninyo, at magsisiyaon at magsisipaglingkod sa ibang mga dios, at magsisisamba sa kanila: Apan kong kamo tumipas, ug biyaan ninyo ang akong kabalaoran ug akong mga sugo nga akong gihatag kaninyo, ug moadto sa pag-alagad sa laing mga dios, ug magsimba kanila; Akin ngang bubunutin sila sa aking lupain na aking ibinigay sa kanila; at ang bahay na ito na aking itinalaga para sa aking pangalan, at iwawaksi ko sa aking paningin, at gagawin kong isang kawikaan, at isang kakutyaan sa gitna ng lahat ng mga bayan. Nan lukahon ko sila sa mga gamot gikan sa akong yuta nga akong gihatag kanila; ug kining balaya, nga akong gibalaan tungod sa akong ngalan, akong ipahalayo sa akong mga mata, ug himoon ko kini nga usa ka sanglitanan ug usa ka pagya sa taliwala sa mga katawohan. At ang bahay na ito na totoong mataas, bawat magdaan sa kaniya'y magtataka, at magsasabi, Bakit ginawa ng Panginoon ang ganito sa lupaing ito, at sa bahay na ito? Ug kining balaya, nga hataas kaayo, ang tagsatagsa nga molabay niini mahitingala, ug moingon: Nganong gihimo ni Jehova ang ingon niining yutaa, ug niining balaya? At sila'y magsisisagot, Sapagkat kanilang pinabayaan ang Panginoon, ang Dios ng kanilang mga magulang na naglabas sa kanila sa lupain ng Egipto, at nanghawak sa ibang mga dios at sinamba nila, at pinaglingkuran nila: kayat kaniyang dinala ang lahat na kasamaang ito sa kanila. Ug sila motubag: Tungod kay ilang gibiyaan si Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, nga nagdala kanila gikan sa yuta sa Egipto, ug nagbaton sa laing mga dios, ug nagsimba kanila, ug nag-alagad kanila: busa gidala niya kining kadautan sa ibabaw nila. At nangyari, sa katapusan ng dalawangpung taon na ipinagtayo ni Salomon ng bahay ng Panginoon, at ng kaniyang sariling bahay. Ug nahitabo sa katapusan sa kaluhaan ka tuig, diin natukod ni Salomon ang balay ni Jehova, ug ang iyang kaugalingong balay, Na ang mga bayan na ibinigay ni Hiram kay Salomon, mga itinayo ni Salomon, at pinatahan doon ang mga anak ni Israel. Nga ang mga ciudad nga gihatag ni Huram kang Salomon, gitukod pag-usab sila ni Salomon, ug gipapuyo didto ang mga anak sa Israel. At si Salomon ay naparoon sa Hamath-soba, at nanaig laban doon. Ug si Salomon miadto sa Hamath-Soba, ug nakadaug batok niini. At kaniyang itinayo ang Tadmor sa ilang, at lahat na bayan na imbakan na kaniyang itinayo sa Hamath. Ug iyang gitukod ang Tadmor diha sa kamingawan, ug ang tanang mga ciudad nga tipiganan nga iyang gitukod sa Hamath. Itinayo rin niya ang Bet-horon sa itaas, at ang Bet-horon sa ibaba, na mga bayang nakukutaan, na may mga kuta, mga pintuang-bayan, at mga halang; Iya usab nga gitukod ang Beth-horon nga sa ibabaw, ug ang Beth-horon nga sa ubos-ubos, linig-ong mga ciudad sa mga kuta, mga ganghaan, ug mga trangka: At ang Baalath at ang lahat na bayan na imbakan na tinatangkilik ni Salomon, at lahat na bayan na ukol sa kaniyang mga karo, at ang mga bayan na ukol sa kaniyang mga mangangabayo, at lahat na ninasa ni Salomon, na itayo para sa kaniyang kasayahan sa Jerusalem, at sa Libano, at sa buong lupain ng kaniyang sakop. Ug ang Baalath, ug ang tanang mga ciudad nga tipiganan nga diha kang Salomon, ug ang tanang mga ciudad alang sa iyang mga carro, ug ang mga ciudad alang sa iyang mga magkakabayo, ug ang tanan nga gitinguha ni Salomon sa pagtukod alang sa iyang kahimut-an sa Jerusalem, ug sa Libano, ug sa tanang yuta nga sakup sa iyang gingharian. Tungkol sa buong bayan na naiwan sa mga Hetheo, at mga Amorrheo, at mga Perezeo, at mga Heveo, at mga Jebuseo, na hindi sa Israel; Mahitungod sa tanang katawohan nga nahasalin sa mga Hetehanon, ug sa mga Amorehanon, ug sa mga Peresehanon, ug sa mga Hebehanon, ug sa mga Jebusehanon, nga dili sa Israel; Ang kanilang mga anak na naiwan pagkamatay nila sa lupain na hindi nilipol ng mga anak ni Israel, ay sa kanila naglagay si Salomon ng mangaatag na mga alipin, hanggang sa araw na ito. Sa ilang mga anak nga nanghibilin kanila diha sa yuta, nga wala hutda sa mga anak sa Israel, gikan kanila gitukod ni Salomon ang usa ka pintakasi sa mga ulipon hangtud niining adlawa. Ngunit sa mga anak ni Israel ay walang ginawang alipin si Salomon sa kaniyang gawain; kundi sila'y mga lalaking mangdidigma, at mga pinuno sa kaniyang mga pinunong kawal, at mga pinuno sa kaniyang mga karo, at sa kaniyang mga mangangabayo. Apan gikan sa mga anak sa Israel si Salomon wala maghimo ug mga ulipon alang sa iyang bulohaton; apan sila mga tawo sa gubat, ug pangulo sa iyang mga capitan, ug mga magbubuot sa iyang mga carro ug sa iyang mga magkakabayo. At ito ang mga pangulong pinuno ng haring Salomon, na dalawang daan at limang pu na nagpupuno sa bayan. Ug kini mao ang mga pangulong punoan ni hari Salomon, bisan duha ka gatus ug kalim-an, nga nanagbuot sa mga katawohan. At iniahon ni Salomon ang anak na babae ni Faraon mula sa bayan ni David hanggang sa bahay na kaniyang itinayo na ukol sa kaniya; sapagkat kaniyang sinabi, Hindi tatahan ang aking asawa sa bahay ni David na hari sa Israel, sapagkat ang mga dako ay banal na pinagpasukan sa kaban ng Panginoon. Ug gidala ni Salomon ang anak nga babaye ni Faraon gikan sa ciudad ni David ngadto sa balay nga iyang gitukod alang kaniya; kay siya miingon: Ang akong asawa dili magapuyo sa balay ni David nga hari sa Israel, kay ang mga dapit balaan, diin ginadala ang arca ni Jehova. Nang magkagayo'y naghandog si Salomon sa Panginoon ng mga handog na susunugin, sa dambana ng Panginoon, na kaniyang itinayo sa harap ng portiko, Unya si Salomon naghalad sa mga halad-nga-sinunog kang Jehova sa ibabaw sa halaran ni Jehova, nga iyang gitukod atbang sa alagianan, Sa makatuwid baga'y ayon sa kailangan sa bawat araw, na naghahandog ayon sa utos ni Moises, sa mga sabbath, at sa mga bagong buwan, at sa mga takdang kapistahan, na makaitlo sa isang taon, sa kapistahan ng tinapay na walang lebadura, at sa kapistahan ng mga sanglinggo, at sa kapistahan ng mga balag. Sumala sa tulomanon sa adlaw-adlaw, sa paghalad sumala sa sugo si Moises, mahitungod sa mga adlaw nga igpapahulay, ug sa mga bag-ong bulan, ug sa mga nabatasang fiesta, nga gisaulog makatolo sa usa ka tuig, bisan sa fiesta sa tinapay nga walay levadura, ug sa fiesta sa mga semana, ug sa fiesta sa mga balong-balong. At siya'y naghalal, ayon sa utos ni David na kaniyang ama ng mga bahagi ng mga saserdote sa kanilang paglilingkod, at ng mga Levita sa kanilang mga katungkulan upang mangagpuri, at upang mangasiwa sa harap ng mga saserdote, ayon sa kailangan ng katungkulan sa bawat araw: ang mga tagatanod-pinto naman ayon sa kanilang mga bahagi sa bawat pintuang-daan: sapagkat gayon ang iniutos ni David na lalake ng Dios. Ug iyang gitudlo sumala sa tulomanon ni David nga iyang amahan, ang mga pagbanus-banus sa mga sacerdote sa ilang pag-alagad, ug ang mga Levihanon sa ilang mga katungdanan, sa pagdayeg, ug sa pag-alagad sa atubangan sa mga sacerdote, sumala sa bulohaton nga gikinahanglan sa adlaw-adlaw; ang mga magbalantay sa pultahan usab sa ilang mga pagbanus-banus sa tagsatagsa ka ganghaan: kay maoy gisugo ni David nga tawo sa Dios. At sila'y hindi nagsihiwalay sa utos ng hari sa mga saserdote at mga Levita tungkol sa anomang bagay, o tungkol sa mga kayamanan. Ug sila wala mopahawa sa sugo sa hari sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon mahitungod sa bisan unsang butang, kun mahitungod sa mga bahandi. Ang lahat ngang gawain ni Salomon ay nahanda sa araw ng pagtatayo ng bahay ng Panginoon, at hanggang sa natapos. Sa gayo'y nayari ang bahay ng Panginoon. Karon ang tanang bulohaton ni Salomon naandam alang sa adlaw sa pagtukod sa balay ni Jehova, ug hangtud nga kini natapus. Busa ang balay ni Jehova nahuman. Nang magkagayo'y naparoon si Salomon sa Ezion-geber, at sa Eloth, sa tabi ng dagat sa lupain ng Edom. Unya miadto si Salomon sa Esiongeber, ug sa Eloth sa baybayon diha sa yuta sa Edom. At nagpadala sa kaniya si Hiram ng mga sasakyang dagat sa pamamagitan ng kamay ng kaniyang mga bataan, at mga bataan na bihasa sa dagat; at sila'y nagsiparoon sa Ophir na kasama ng mga bataan ni Salomon, at nagsipagdala mula roon ng apat na raan at limangpung talentong ginto, at dinala sa haring Salomon. Ug gipadad-an siya ni Huram sa kamot sa iyang mga alagad, mga sakayan, ug mga alagad nga nahibalo sa dagat: ug sila ming-adto uban sa mga sulogoon ni Salomon ngadto sa Ophir, ug nagdala gikan didto upat ka gatus ug kalim-an ka talento nga bulawan, ug gidala sila ngadto kang hari Salomon. At nang mabalitaan ng reina sa Seba ang kabantugan ni Salomon, siya'y naparoon upang subukin si Salomon, sa mga mahirap na tanong sa Jerusalem, na may maraming kaakbay, at mga kamelyo na may pasang mga espesia, at ginto na sagana, at mga mahalagang bato: at nang siya'y dumating kay Salomon, kaniyang inihinga sa kaniya ang lahat na laman ng kaniyang dibdib. Ug sa pagkadungog sa reina sa Seba sa kabantug ni Salomon, siya miadto sa Jerusalem aron sa pagsulay kang Salomon sa mga malisud nga pangutana, uban ang usa ka dakung panon nga magsusunod, ug mga camello nga gilulanan ug mga panakot; ug bulawan nga daghan kaayo, ug mga bililhon nga bato: ug sa paghiadto niya kang Salomon, siya nakigsulti kaniya mahitungod sa tanan nga diha sa iyang kasingkasing. At isinaysay ni Salomon sa kaniya ang lahat niyang tanong: at walang bagay na nalingid kay Salomon na hindi niya isinaysay sa kaniya. Ug gisuginlan siya ni Salomon sa tanan niyang mga pangutana; ug walay bisan unsang natago kang Salomon nga wala niya ikasugilon kaniya. |p At nang makita ng reina sa Seba ang karunungan ni Salomon, at ang bahay na kaniyang itinayo. Ug sa pagkakita sa reina sa Seba sa kaalam ni Salomon, ug sa balay nga iyang gitukod, At ang pagkain sa kaniyang dulang, at ang pagkaayos ng kaniyang mga alila, at ang tayo ng kaniyang mga tagapaglingkod, at ang kanilang mga pananamit, gayon din ang kaniyang mga tagahawak ng saro, at ang kanilang mga pananamit; at ang kaniyang sampahan na kaniyang sinasampahan sa bahay ng Panginoon: nawalan siya ng loob. Ug sa makaon nga diha sa iyang lamesa, ug sa paglingkod sa iyang mga sulogoon, ug sa pagtambong sa iyang mga alagad, ug sa ilang mga bisti, sa iyang mga magdadala sa copa usab, ug sa ilang mga bisti, ug sa iyang hagdanan nga iyang giagian sa pag-adto niya sa balay ni Jehova; wala nay espiritu diha kaniya. At sinabi niya sa hari, Tunay na balita ang aking narinig sa aking sariling lupain tungkol sa iyong mga gawa, at sa iyong karunungan. Ug siya miingon sa hari: Matuod ang sugilon nga akong nadungog sa akong kaugalingong yuta mahitungod sa imong mga buhat, ug sa imong kaalam. Gayon ma'y hindi ko pinaniwalaan ang kanilang mga salita hanggang sa ako'y dumating, at nakita ng aking mga mata: at, narito, ang kalahati ng kalakhan ng iyong karunungan ay hindi nasaysay sa akin: ikaw ay humigit sa kabantugan na aking narinig. Bisan pa niana, wala ako motoo sa ilang mga pulong, hangtud nga ako mianhi, ug ang akong mga mata nakakita niana; ug, ania karon, ang katunga sa kadaku sa imong kaalam wala ikasugilon kanako: ikaw nagalabaw sa kadungganan nga akong nadungog. Mapapalad ang iyong mga tao, at mapapalad itong iyong mga lingkod, na nagsisitayong palagi sa harap mo, at nangakakarinig ng iyong karunungan. Malipayon ang imong mga tawo, ug malipayon kining imong mga alagad, nga nagatindog kanunay sa imong atubangan, ug nagapatalinghug sa imong kaalam. Purihin ang Panginoon mong Dios, na nalulugod sa iyo, na inilagay ka sa kaniyang luklukan, upang maging hari na ukol sa Panginoon mong Dios: sapagkat minamahal ng iyong Dios ang Israel, upang itatag magpakailan man, kayat ginawa ka niyang hari sa kanila, upang magsagawa ng kahatulan at ng katuwiran. Dalayegon si Jehova nga imong Dios, nga nahimuot diha kanimo, sa pagpalingkod kanimo ibabaw sa iyang trono, aron mahimong hari alang kang Jehova nga imong Dios; tungod kay ang imong Dios nahagugma sa Israel, sa paglig-on kanila sa walay katapusan, busa gihimo ikaw niya nga hari ibabaw nila, aron sa pagbuhat sa justicia ug sa pagkamatarung. At siya'y nagbigay sa hari ng isang daan at dalawangpung talentong ginto, at mga espesia na totoong sagana, at mga mahalagang bato: ni nagkaroon pa man ng gayong espesia na gaya ng ibinigay ng reina sa Seba sa haring Salomon. Ug siya mihatag sa hari sa usa ka gatus ug kaluhaan ka talento nga bulawan, ug mga panakot nga daghan kaayo, ug mga bililhon nga bato: walay laing panakot nga maingon sa gihatag sa reina sa Seba kang Salomon. At ang mga bataan naman ni Hiram, at ang mga bataan ni Salomon, na nagsipagdala ng ginto mula sa Ophir, nagsipagdala ng mga kahoy na algum at mga mahalagang bato. Ug ang mga alagad usab ni Huram, ug ang mga alagad ni Salomon, nga nanagdala ug bulawan gikan sa Ophir, nanagdala ug mga kahoy nga almug ug mga bato nga bililhon. At ginawang mga hagdanan ng hari ang mga kahoy na algum sa bahay ng Panginoon, at sa bahay ng hari, at mga alpa, at mga salterio na ukol sa mga mangaawit: at wala nang nakita pang gaya niyaon sa lupain ng Juda. Ug gihimo sa hari ang mga almug nga kahoy nga mga azotea sa balay ni Jehova, ug sa balay sa hari, ug mga alpa ug mga kinuldasan nga tulonggon alang sa mga mag-aawit; ug walay nakita nga maingon niana kanhi sa yuta sa Juda. At ang haring Salomon ay nagbigay sa reina sa Seba ng lahat niyang nasa, anomang hiningi niya, bukod sa timbang ng kaniyang dinala sa hari. Sa gayo'y siya'y bumalik, at umuwi sa kaniyang sariling lupain, siya at ang kaniyang mga lingkod. Ug gihatag ni hari Salomon sa reina sa Seba ang tanan nga iyang gitinguha, bisan unsa sa iyang gipangayo, gawas pa kadtong iyang gidala ngadto sa hari. Busa siya mipauli, ug miadto sa iyang kaugalingong yuta, siya ug ang iyang mga alagad. Ang timbang nga ng ginto na dumating kay Salomon sa isang taon ay anim na raan at anim na put anim na talentong ginto, Karon ang kabug-aton sa bulawan nga abut ni Salomon sa usa ka tuig unom ka gatus ug kan-uman ug unom ka talento nga bulawan, Bukod doon sa dinala ng mga manglalako at mga mangangalakal; at ang lahat na hari sa Arabia at ang mga tagapamahala sa lupain ay nagsipagdala ng ginto at pilak kay Salomon. Labut pa sa mga gipanagdala sa mga magpapatigayon ug sa mga magbabaligya. Ug ang tanang hari sa Arabia ug ang mga gobernador sa yuta nanagdala sa bulawan ug salapi ngadto kang Salomon. At ang haring Salomon ay gumawa ng dalawang daang kalasag na pinukpok na ginto: anim na raang siklo na pinukpok na ginto ang ginamit sa bawat kalasag. Ug si hari Salomon naghimo sa duha ka gatus ka kalasag sa pinikpik nga bulawan; unom ka gatus ka siclo sa pinikpik nga bulawan ang naigoan sa usa ka kalasag. At siya'y gumawa ng tatlong daang kalasag na pinukpok na ginto; tatlong daang siklo na ginto ang ginamit sa bawat kalasag: at inilagay ng hari sa bahay na kahoy sa gubat ng Libano. Ug siya naghimo sa totolo ka gatus ka taming nga pinikpik nga bulawan; tolo ka gatus ka siclo nga bulawan ang naigoan sa usa ka taming; ug gibutang sila sa hari sa sulod sa balay sa kalasangan sa Libano. Bukod dito'y gumawa ang hari ng isang malaking luklukang garing, at binalot ng taganas na ginto. Labut pa, ang hari naghimo sa usa ka trono nga garing, ug gisapawan kini sa lunsay nga bulawan. At may anim na baytang sa luklukan, at isang gintong tungtungan, na mga nakakapit sa luklukan, at may mga pinakakamay sa bawat tagiliran sa siping ng dako ng upuan, at dalawang leon ang nakatayo sa siping ng mga pinakakamay. Ug may unom ka ang-ang ngadto sa trono, uban sa tumbanan nga bulawan, nga gitaod sa trono, ug may kuptanan sa luyo ug luyo tupad sa dapit sa trono, ug duruha ka leon nga nanagtindog tupad sa mga kuptanan. At labing dalawang leon ang nakatayo roon sa isang dako at sa kabilang dako sa ibabaw ng anim na baytang: walang nagawang gayon sa alinmang kaharian. Ug napulo ug duha ka leon ang nanagtindog sa luyo ug luyo ibabaw sa unom ka ang-ang: walay sama niana nga nabuhat sa fisan diin nga gingharian. At ang lahat na sisidlang inuman ni Salomon ay ginto, at ang lahat ng sisidlan sa bahay na kahoy sa gubat ng Libano ay taganas na ginto; ang pilak ay hindi mahalaga sa mga kaarawan ni Salomon. Ug ang tanan nga ilimnan nga copa ni hari Salomon lunsay bulawan, ug ang mga copa sa balay sa kakahoyan sa Libano hinimo sa lunsay nga bulawan: ang salapi wala panumbalinga sa mga adlaw ni Salomon. Sapagkat ang hari ay may mga sasakyan na nagsisiparoon sa Tharsis na kasama ng mga bataan ni Hiram: minsan sa bawat tatlong taon ay dumarating ang mga sasakyang dagat ng Tharsis, na nagsisipagdala ng ginto, at pilak, garing, at mga ungoy, at mga pabo real. Kay ang hari may mga sakayan nga mag-adtoan sa Tarsis uban sa mga sulogoon ni Huram; makausa sa matag-tolo ka tuig magdunggoan ang mga sakayan sa Tarsis, managdala sa bulawan, ug salapi, garing, ug mga onggoy ug mga pavo. Sa gayo'y ang haring Salomon ay humihigit sa lahat ng hari sa lupa, sa kayamanan at sa karunungan. Busa si hari Salomon milabaw sa tanang mga hari sa yuta sa kadato ug kaalam. At hinanap ng lahat na hari sa lupa ang harapan ni Salomon, upang magsipakinig ng kaniyang karunungan, na inilagay ng Dios sa kaniyang puso. Ug ang tanang mga hari sa yuta nanagpangita sa presencia ni Salomon, aron sa pagpamati sa iyang kaalam, nga gibutang sa Dios sa iyang kasingkasing. At sila'y nagsipagdala bawat isa ng kanikaniyang kaloob, na mga sisidlang pilak, at mga sisidlang ginto, at damit, sandata, at mga espesia, mga kabayo, at mga mula, isang takdang kayamanan sa taon-taon. Ug ang tagsatagsa ka tawo nagdala sa iyang buhis, mga copa nga salapi, ug mga copa nga bulawan, ug mga bisti, hinagiban, ug mga panakot, mga kabayo, ug mga mula, ang maong gidaghanon tuigtuig. At si Salomon ay may apat na libong silungan ng kabayo at mga karo, at labing dalawang libong mangangabayo, na kaniyang mga inilagay sa mga bayan ng mga karo, at kasama ng hari sa Jerusalem. Ug si Salomon may upat ka libo nga caballereza sa mga kabayo ug mga carro, ug napulo ug duha ka libo nga mga magkakabayo nga iyang gibutang sa mga ciudad sa carro, ug uban sa hari sa Jerusalem At siya'y nagpuno sa lahat ng mga hari mula sa Ilog hanggang sa lupain ng mga Filisteo, at sa hangganan ng Egipto. Ug siya naghari sa tanang kaharian sukad sa Suba hangtud ngadto sa yuta sa mga Filistehanon, ug ngadto sa utlanan sa Egipto. At ginawa ng hari na maging parang mga bato ang pilak sa Jerusalem, at ang mga sedro ay ginawa niyang maging parang mga puno ng sikomoro na nasa mababang lupa, dahil sa kasaganaan. Ug gihimo sa hari ang salapi sa Jerusalem nga daw ingon sa mga bato, ug ang cedro gihimo niya nga daw mga kahoy nga sicomoro nga anaa sa kapatagan, tungod sa kadaghan. At sila'y nagsipagdala ng mga kabayo kay Salomon mula sa Egipto, at mula sa lahat ng mga lupain. Ug sila nanagdala ug mga kabayo alang kang Salomon gikan sa Egipto, ug gikan sa tanang kayutaan. Ang iba nga sa mga gawa ni Salomon, na una at huli, di ba nangasusulat sa kasaysayan ni Nathan na propeta, at sa panghuhula ni Ahias na Silonita, at sa mga pangitain ni Iddo na tagakita tungkol kay Jeroboam na anak ni Nabat? Karon ang uban nga mga buhat ni Salomon, ang sinugdan ug katapusan, wala ba sila mahisulat diha sa kasaysayan ni Nathan nga manalagna, ug sa pagtagna ni Ahias nga Silonhon, ug sa mga panan-awon ni Iddo ang manalagna mahitungod kang Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat? At si Salomon ay naghari sa Jerusalem sa buong Israel na apat na pung taon. Ug si Salomon naghari sa Jerusalem ibabaw sa tibook Israel sulod sa kap-atan ka tuig. At natulog si Salomon na kasama ng kaniyang mga magulang, at siya'y nalibing sa bayan ni David na kaniyang ama: at si Roboam na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Salomon natulog uban sa iyang mga amahan, ug siya gilubong didto sa ciudad ni David nga iyang amahan: ug si Roboam ang iyang anak nga lalake mihari ilis kaniya. At si Roboam ay naparoon sa Sichem: sapagkat ang buong Israel ay naparoon sa Sichem upang gawin siyang hari. Ug si Roboam miadto sa Sichem; kay ang tibook Israel ming-adto sa Sichem aron sa paghimo kaniya nga hari. At nangyari, nang mabalitaan ni Jeroboam na anak ni Nabat (sapagkat siya'y nasa Egipto, na siya niyang tinakasan mula sa harap ng haring Salomon,) na si Jeroboam ay bumalik mula sa Egipto. Ug nahitabo, sa pagkadungog ni Jeroboam anak nga lalake ni Nabat niana (kay siya didto sa Egipto, diin siya mikalagiw gikan sa atubangan ni hari Salomon) nga si Jeroboam mipauli gikan sa Egipto. At sila'y nangagsugo at ipinatawag nila siya; at si Jeroboam at ang buong Israel ay nagsiparoon, at sila'y nagsipagsalita kay Roboam, na nagsisipagsabi, Ug ilang gipasugoan ug gipatawag siya; ug si Jeroboam ug ang tibook Israel ming-adto, ug sila namulong kang Roboam nga nagaingon: Pinabigat ng iyong ama ang atang sa amin: ngayon nga'y pagaanin mo ang mabigat na paglilingkod sa iyong ama, at ang mabigat niyang atang na iniatang niya sa amin, at kami ay magsisipaglingkod sa iyo. Ang imong amahan nagpabug-at sa among yugo; busa karon ang pagsakit nga pag-alagad sa imong amahan, ug ang iyang mabug-at nga yugo nga iyang gibutang ibabaw kanamo himoang magaan-gaan, ug kami magaalagad kanimo. At sinabi niya sa kanila, Magsiparito uli kayo sa akin pagkatapos ng tatlong araw. At ang bayan ay yumaon. Ug siya miingon kanila: Bumalik kamo pag-usab kanako sa tapus ang totolo ka adlaw. Ug ang katawohan mingpahawa. At ang haring Roboam ay kumuhang payo sa mga matanda na nagsitayo sa harap ni Salomon na kaniyang ama samantalang siya'y nabubuhay pa, na sinasabi, Anong payo ang ibinibigay ninyo sa akin upang magbalik ng sagot sa bayang ito? Ug si hari Roboam nagpakitambag uban sa mga tigulang nga nanagtindog sa atubangan ni Salomon nga iyang amahan samtang buhi pa siya, sa pag-ingon: Unsay tambag nga inyong ikahatag kanako aron akong ikatubag niining katawohan? At sila'y nagsipagsalita sa kaniya, na nagsisipagsabi, Kung ikaw ay magmagandang loob sa bayang ito, at iyong pagbigyang loob sila, at magsalita ng mga mabuting salita sa kanila, iyo ngang magiging lingkod sila magpakailan man. Ug sila namulong kaniya, nga nagaingon: Kong ikaw magmaloloy-on niining katawohan, ug magpahimuot kanila, ug mamulong sa maayong mga pulong kanila, nan sila mahimong imong mga ulipon sa walay katapusan. Ngunit iniwan niya ang payo ng mga matanda na kanilang ibinigay sa kaniya, at kumuhang payo sa mga binata na nagsilaking kasabay niya, na nagsitayo sa harap niya. Apan iyang gisalikway ang tambag sa mga tigulang nga ilang gihatag kaniya, ug nagpakitambag sa mga batan-on nga nanagtubo dungan kaniya, nga nagtindog sa iyang atubangan. At sinabi niya sa kanila, Anong payo ang ibinibigay ninyo, upang maibalik nating sagot sa bayang ito, na nagsalita sa akin, na sinasabi, Pagaanin mo ang atang na iniatang ng iyong ama sa amin? Ug siya miingon kanila: Unsang tambaga ang inyong ikahatag kanako aron atong ikatubag niining katawohan, nga mingsulti kanako, sa pag-ingon: Himoa nga ang yugo nga gibutang sa imong amahan sa ibabaw namo magaan-gaan? At ang mga binata na nagsilaki na kasabay niya, ay nagsipagsalita sa kaniya, na nagsisipagsabi, Ganito ang iyong sasabihin sa bayan na nagsalita sa iyo, na sinasabi, Pinabigat ng iyong ama ang atang sa amin, ngunit pagaanin mo sa amin; ganito ang iyong sasabihin sa kanila, Ang aking kalingkingan ay makapal kay sa mga balakang ng aking ama. Ug ang mga batan-on nga nanagtubo uban kaniya namulong kaniya, sa pag-ingon: Mao kini ang ipamulong mo sa katawohan nga mingsulti kanimo, sa pag-ingon: Ang imong amahan naghimo sa among yugo nga mabug-at; apan himoa kining magaan-gaan alang kanamo; mao kini ang ipamulong mo kanila: Ang akong diyutay nga tudlo mabaga pa kay sa mga hawak sa akong amahan. At sa paraan ngang inatangan kayo ng aking ama ng mabigat na atang, aking dadagdagan pa ang atang sa inyo: pinarusahan kayo ng aking ama ng mga panghagupit, ngunit parurusahan ko kayo ng mga tila alakdan. Ug karon ingon nga ang akong amahan nagmando kaninyo uban ang usa ka mabug-at nga yugo, ako magadugang sa inyong yugo: ang akong amahan nagcastigo kaninyo uban sa mga latigo, apan ako magacastigo kaninyo uban sa mga tanga. Sa gayo'y naparoon si Jeroboam at ang buong bayan kay Roboam sa ikatlong araw, gaya ng iniutos ng hari na sinasabi, Magsibalik kayo sa akin sa ikatlong araw. Busa si Jeroboam ug ang tibook katawohan ming-adto kang Roboam sa ikatolo ka adlaw, ingon sa sugo sa hari, nga nagaingon: Balik dinhi kanako sa ikatolo ka adlaw. At ang hari ay sumagot sa kanila na may katigasan, at iniwan ng haring Roboam ang payo ng mga matanda. Ug ang hari mitubag kanila nga misingka: ug si hari Roboam misalikway sa tambag sa mga tawong tigulang, At nagsalita sa kanila ayon sa payo ng mga binata, na sinasabi, Pinabigat ng aking ama ang atang sa inyo, ngunit aking dadagdagan pa: pinarusahan kayo ng aking ama ng mga panghagupit, ngunit parurusahan ko kayo ng mga tila alakdan. Ug namulong kanila sumala sa tambag sa mga batan-ong lalake, nga nagaingon: Ang akong amahan nagpabug-at sa inyong yugo, apan ako magadugang niana: ang akong amahan nagcastigo kaninyo uban sa mga latigo, apan ako magacastigo kaninyo uban sa mga tanga. Sa gayo'y hindi dininig ng hari ang bayan: sapagkat buhat sa Dios, upang itatag ng Panginoon ang kaniyang sinalita sa pamamagitan ni Ahias na Silonita kay Jeroboam na anak ni Nabat. Busa ang hari wala magpatalinghug sa katawohan; kay kini gituyo sa Dios, aron nga mapalig-on ni Jehova ang iyang pulong, nga iyang gipamulong pinaagi kang Ahias nga Silonhon ngadto kang Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat. At nang makita ng buong Israel na hindi sila dininig ng hari, sumagot ang bayan sa hari, na sinasabi, Anong bahagi mayroon kami kay David? wala man kaming mana sa anak ni Isai: bawat tao sa inyo-inyong tolda, Oh Israel: ngayo'y ikaw ang bahala ng iyong sariling sangbahayan, David. Sa gayo'y yumaon ang buong Israel sa kanikanilang tolda. Ug sa pagtan-aw sa tibook Israel nga ang hari wala magpatalinghug kanila, ang katawohan mingtubag sa hari, sa pag-ingon: Unsay labut namo kang David? ni may panulondon kami sa anak nga lalake ni Isai: ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa inyong mga balong-balong, Oh Israel: karon tan-awa sa kaugalingon mong balay, David. Busa ang tibook Israel namahawa ngadto sa ilang mga balong-balong. Ngunit tungkol sa mga anak ni Israel na nagsisitahan sa mga bayan ng Juda, pinagharian sila ni Roboam. Apan mahatungod sa mga anak sa Israel nga nagpuyo sa mga ciudad sa Juda, si Roboam ang naghari kanila. Nang magkagayo'y sinugo ng haring Roboam si Adoram, na nasa buwisan; at binato siya ng mga bato ng mga anak ni Israel, na anopat siya'y namatay. At ang haring Roboam ay nagmadaling sumampa sa kaniyang karo, upang tumakas sa Jerusalem. Unya gipaadto ni hari Roboam si Adoram, nga nagbantay sa mga tawo ilalum sa pintakasi; ug ang mga anak sa Israel mingbato kaniya sa kamatayon uban sa mga bato. Ug si hari Roboam midali sa pagtungtong sa iyang carro, aron sa pagkalagiw ngadto sa Jerusalem. Gayon nanghimagsik ang Israel laban sa sangbahayan ni David, hanggang sa araw na ito. Busa ang Israel mingsukol batok sa balay ni David hangtud niining adlawa. At nang dumating si Roboam sa Jerusalem, kaniyang pinisan ang sangbahayan ni Juda at ni Benjamin, na isang daan at walong pung libo na piling mga lalake, na mga mangdidigma, na magsisilaban sa Israel, upang ibalik ang kaharian kay Roboam. Ug sa paghiabut ni Roboam sa Jerusalem, iyang gitigum ang balay sa Juda ug Benjamin, nga may usa ka gatus ug kawaloan ka libo nga mga piniling tawo nga mga manggugubat, aron sa pagpakig-away batok sa Israel, aron sa pagbawi pag-usab sa gingharian ngadto kang Roboam. Ngunit ang salita ng Panginoon ay dumating kay Semeias na lalake ng Dios, na sinasabi, Apan ang pulong ni Jehova midangat kang Semeias, ang tawo sa Dios nga nagaingon: Salitain mo kay Roboam na anak ni Salomon, na hari sa Juda, at sa buong Israel sa Juda at Benjamin, na iyong sabihin, Isulti kang Roboam ang anak nga lalake ni Salomon, hari sa Juda, ug sa tibook Israel nga anaa sa Juda ug Benjamin, sa pag-ingon. Ganito ang sabi ng Panginoon, Kayo'y huwag magsisiahon, o magsisilaban man sa inyong mga kapatid: bumalik ang bawat lalake sa kaniyang bahay; sapagkat ang bagay na ito ay sa akin. Sa gayo'y kanilang dininig ang mga salita ng Panginoon, at umurong ng kanilang lakad laban kay Jeroboam. Kini mao ang giingon ni Jehova: Dili kamo mangadto, ni makig-away batok sa inyong kaigsoonan: pumauli ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balay; kay kining butanga mahatungod kanako. Busa sila nanagpatalinghug sa mga pulong ni Jehova, ug mingbalik gikan sa pag-adto batok kang Jeroboam. At si Roboam ay tumahan sa Jerusalem, at nagtayo ng mga bayan na pinaka sanggalang sa Juda. Ug si Roboam nagpuyo sa Jerusalem, ug nagtukod sa mga ciudad nga salipdanan sa Juda. Kaniyang itinayo nga ang Bethlehem, at ang Etham, at ang Tecoa, Iyang gitukod ang Beth-lehem, ug ang Etam, ug ang Tekoa, At ang Beth-sur, at ang Socho, at ang Adullam, Ug ang Bethzur, ug ang Soko, ug ang Adullam, At ang Gath, at ang Maresa, at ang Ziph, Ug ang Gath, ug Maresa, ug Zip, At ang Adoraim, at ang Lachis, at ang Asecha, Ug ang Adoraim, ug ang Lachis, ug ang Azeka, At ang Sora, at ang Ajalon, at ang Hebron, na nangasa Juda at sa Benjamin, na mga bayang nangakukutaan. Ug ang Sora, ug ang Ajalon, ug ang Hebron, nga anaa sa Juda, ug sa Benjamin, mga kinutaang ciudad. At kaniyang pinagtibay ang mga katibayan, at mga nilagyan ng mga pinunong kawal, at saganang pagkain, at ng langis at alak. Ug iyang gikutaan ang mga salipdanan, ug nagbutang ug mga capitan diha kanila, ug mga dapa sa mga makaon, ug lana ug vino. At sa bawat bayan, siya'y naglagay ng mga kalasag at mga sibat, at pinatibay niyang mainam ang mga yaon. At ang Juda at ang Benjamin ay ukol sa kaniya. Ug sa tagsatagsa ka ciudad siya nagbutang sa mga kalasag ug mga bangkaw, ug gihimo silang mga malig-on gayud kaayo. Ug ang Juda ug ang Benjamin sakup niya. At ang mga saserdote at mga Levita na nangasa buong Israel ay napasakop sa kaniya na mula sa kanilang buong hangganan. Ug ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nga diha sa tibook Israel mingpasakup kaniya gikan sa tanan nilang utlanan. Sapagkat iniwan ng mga Levita ang kanilang mga nayon at ang kanilang pag-aari, at nagsiparoon sa Juda at Jerusalem: sapagkat pinalayas sila ni Jeroboam at ng kaniyang mga anak, na huwag nilang gagawin ang katungkulang pagkasaserdote sa Panginoon; Kay gibiyaan sa mga Levihanon ang ilang mga sibsibanan ug ang ilang kabtangan, ug ming-adto sa Juda ug sa Jerusalem: kay si Jeroboam ug ang iyang mga anak nga lalake mingsalikway kanila, aron sila dili makatuman sa katungdanan sa pagkasacerdote kang Jehova; At siya'y naghalal para sa kaniya ng mga saserdote na ukol sa mga mataas na dako, at sa mga kambing na lalake, at sa mga guya na kaniyang ginawa. Ug siya nagtudlo alang kaniya ug mga sacerdote alang sa mga hatag-as nga dapit ug alang sa mga kandingnmga lake, ug alang sa mga nati sa vaca nga iyang gihimo. At pagkatapos nila, yaong sa lahat ng mga lipi ng Israel na naglagak ng kanilang puso na hanapin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, ay nagsiparoon sa Jerusalem upang maghain sa Panginoon, sa Dios ng kanilang mga magulang. Ug sunod kanila, gikan sa tanang kabanayan sa Israel, nga nanagtinguha sa ilang mga kasingkasing sa pagpangita kang Jehova, ang Dios sa Israel, ming-adto sa Jerusalem aron sa paghalad kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan. Sa gayo'y kanilang pinagtibay ang kaharian ng Juda, at pinalakas si Roboam na anak ni Salomon sa tatlong taon: sapagkat sila'y nagsilakad na tatlong taon sa lakad ni David at ni Salomon. Busa ilang gilig-on ang gingharian sa Juda, ug gihimong makusganon si Roboam ang anak nga lalake ni Salomon, sa totolo ka tuig; kay sila minglakat totolo ka tuig sa dalan ni David ug ni Salomon. At nagasawa si Roboam kay Mahalath na anak ni Jerimoth na anak ni David, at kay Abihail na anak ni Eliab, na anak ni Isai; Ug si Roboam nangasawa, kang Mahalat ang anak nga babaye ni Jerimoth ang anak nga lalake ni David, ug kang Abihail ang anak nga babaye ni Eliab ang anak nga lalake ni Isai; At siya'y nagkaanak sa kaniya ng mga lalake; si Jeus, at si Samaria, at si Zaham. Ug siya nanganak kaniya ug mga anak nga lalake: si Jeus, ug si Samarias, ug si Saham. At pagkatapos sa kaniya ay nagasawa siya kay Maacha na anak ni Absalom; ipinanganak nito sa kaniya si Abias, at si Athai, at si Ziza, at si Selomith. Ug sunod kaniya iyang gipangasawa si Maacha ang anak nga babaye ni Absalom; ug siya nanganak kaniya kang Abias, ug kang Atai, ug kang Sisa, ug kang Selomith, At minahal ni Roboam si Maacha na anak ni Absalom ng higit kay sa lahat ng kaniyang mga asawa at sa kaniyang mga babae (sapagkat siya'y nagasawa ng labing walo, at anim na pung babae, at nagkaanak ng dalawang put walong lalake, at anim na pung babae.) Ug si Roboam nahagugma kang Maacha ang anak nga babaye ni Absalom labaw sa tanan niyang mga asawa ug sa iyang mga puyopuyo (kay nangasawa siya ug napulo ug walo ka asawa ug kan-uman ka mga puyopuyo ug nanganak ug kaluhaan ug walo ka mga anak nga lalake ug kan-uman ka mga anak nga babaye). At inihalal ni Roboam si Abias na anak ni Maacha na maging pinuno, sa makatuwid baga'y prinsipe sa kaniyang mga kapatid: sapagkat kaniyang inisip na gawin siyang hari. Ug gitudlo ni Roboam si Abias ang anak nga lalake ni Maacha nga pangulo, bisan sa pagka-principe sa taliwala sa iyang kaigsoonan; kay buot niyang himoon siya nga hari. At siya'y kumilos na may katalinuhan, at kaniyang pinangalat ang lahat niyang mga anak na nalabi, sa lahat ng lupain ng Juda at Benjamin, hanggang sa bawat bayang nakukutaan: at binigyan niya sila ng pagkaing sagana. At inihanap niya sila ng maraming asawa. Ug siya nagbuhat sa pagkamanggialamon ug iyang gihatag ang tanan niyang mga anak nga lalake lukop sa tanang kayutaan sa Juda ug sa Benjamin, ngadto sa tagsatagsa ka kinutaang ciudad; ug iyang gihatagan sila ug daghang mga makaon. Ug siya nangita alang kanila ug daghang mga asawa. At nangyari, nang matatag ang kaharian ni Roboam at siya'y malakas, na kaniyang iniwan ang kautusan ng Panginoon, at ang buong Israel ay kasama niya. Ug nahitabo, nga sa natukod na ang gingharian ni Roboam, ug siya malig-on na, nga iyang gibiyaan ang Kasugoan ni Jehova, ug ang tibook Israel nunot kaniya. At nangyari nang ikalimang taon ng haring Roboam, na si Sisac na hari sa Egipto ay umahon laban sa Jerusalem, sapagkat sila'y nagsisalangsang laban sa Panginoon, Ug nahitabo sa ikalima ka tuig ni hari Roboam, nga si Sisac, hari sa Egipto misulong batok sa Jerusalem, tungod kay sila nanagpakalapas batok kang Jehova, Na may isang libo at dalawang daang karo, at anim na pung libong mangangabayo. At ang bayan ay walang bilang na naparoong kasama niya mula sa Egipto; ang mga Lubim, ang mga Sukim, at ang mga taga Etiopia. Uban ang napulo ug duha ka gatus ka carro, ug kan-uman ka libong mga tawo nga nanagkabayo. Ug ang katawohan nga ming-uban kaniya gikan sa Egipto wala maihap: ang mga Lebionon, ang mga Sukianhon ug ang mga Etiopiahanon. At sinupok niya ang mga bayang nakukutaan na nauukol sa Juda, at naparoon sa Jerusalem. Ug nakuha niya ang mga kinutaang ciudad nga sakup sa Juda ug miadto sa Jerusalem. Si Semeias nga na propeta ay naparoon kay Roboam, at sa mga prinsipe ng Juda, na pagpipisan sa Jerusalem dahil kay Sisac, at nagsabi sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon, Inyo akong pinabayaan, kayat iniwan ko naman kayo sa kamay ni Sisac. Karon si Semeias ang manalagna miadto kang Roboam, ug ngadto sa mga principe sa Juda, nga nanagkatigum sa tingub ngadto sa Jerusalem tungod kang Sisac, ug miingon kanila: Kini mao ang giingon ni Jehova: Inyong gibiyaan ako, busa gibiyaan ko usab kamo diha sa kamot ni Sisac. Nang magkagayo'y ang mga prinsipe ng Israel at ang hari ay nagpakababa; at kanilang sinabi, Ang Panginoon ay matuwid. Unya ang mga principe sa Israel ug ang hari nanagpaubos sa ilang kaugalingon; ug sila ming-ingon: Si Jehova maoy matarung. At nang makita ng Panginoon na sila'y nangagpakumbaba, ang salita ng Panginoon ay dumating kay Semeias, na sinasabi, Sila'y nangagpakumbaba; hindi ko gigibain sila: kundi aking bibigyan sila ng kaunting pagliligtas, at ang aking galit ay hindi mabubugso sa Jerusalem sa pamamagitan ng kamay ni Sisac. Ug sa pagkakita ni Jehova nga sila nanagpaubos sa ilang kaugalingon, ang pulong ni Jehova midangat kang Semeias, nga nagaingon: Sila nanagpaubos sa ilang kaugalingon: dili ko pagalaglagon sila; apan ako magahatag kanila ug kaluwasan, ug ang akong kaligutgut dili ibubo sa ibabaw sa Jerusalem pinaagi sa kamot ni Sisac. Gayon ma'y sila'y magiging kaniyang alipin; upang kanilang makilala ang paglilingkod sa akin, at ang paglilingkod sa mga kaharian ng mga lupain. Bisan pa niini sila maiyang mga ulipon aron sila mahibalo sa akong pag-alagad ug sa pag-alagad sa mga gingharian sa kayutaan. Sa gayo'y umahon si Sisac na hari sa Egipto laban sa Jerusalem, at dinala ang mga kayamanan ng bahay ng Panginoon, at mga kayamanan ng bahay ng hari; kaniyang kinuhang lahat: kaniyang kinuha pati ng mga kalasag na ginto na ginawa ni Salomon. Busa si Sisac nga hari sa Egipto misulong batok sa Jerusalem, ug gikuha ang mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa balay sa hari; iyang gidala ang tanan: iya usab nga gikuha ang mga taming nga bulawan nga gihimo ni Salomon. At ang haring Roboam ay gumawa ng mga kalasag na tanso na kahalili ng mga yaon, at ipinagkatiwala sa mga kamay ng mga punong kawal ng bantay, na nagsisipagingat ng pintuan ng bahay ng hari. Ug si hari Roboam naghimo ug mga taming nga tumbaga nga ilis niana, ug gitugyan sila sa mga kamot sa mga capitan sa magbalantay, nga nagbantay sa pultahan sa balay sa hari. At nangyari, na kung gaanong kadalas pumapasok ang hari sa bahay ng Panginoon, ang bantay ay naparoroon at dinadala ang mga yaon, at ibinabalik sa silid ng bantay. Ug mao kadto, nga sa kanunay nga ang hari misulod sa balay ni Jehova, ang magbalantay misulod ug mibitbit kanila, ug gidala sila pag-usab ngadto sa lawak nga bantayanan. At nang siya'y magpakumbaba, ang galit ng Panginoon ay nahiwalay sa kaniya, na anopat siya'y hindi lubos na pinatay: at bukod dito'y may nasumpungan sa Juda na mga mabuting bagay. Ug sa diha nga siya nagpaubos sa iyang kaugalingon, ang kaligutgut ni Jehova mitipas gikan kaniya, aron sa dili paglaglag kaniya sa hingpit gayud: ug labut pa didto sa Juda may mga maayong butang nga hingkaplagan. Sa gayo'y ang haring Roboam ay nagpakalakas sa Jerusalem at naghari: sapagkat si Roboam ay may apat na put isang taon nang siya'y magpasimulang maghari, at siya'y nagharing labing pitong taon sa Jerusalem, na bayang pinili ng Panginoon sa lahat na lipi ng Israel, upang ilagay ang kaniyang pangalan doon: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Naama na Ammonita. Busa si hari Roboam nagpalig-on sa iyang kaugalingon didto sa Jerusalem, ug naghari: kay si Roboam may kap-atan ug usa ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari, ug siya naghari sa napulo ug pito ka tuig didto sa Jerusalem, ang ciudad nga gipili ni Jehova gikan sa tanang mga banay sa Israel, aron ibutang ang iyang ngalan didto: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Naama ang Ammonhanon. At siya'y gumawa ng masama, sapagkat hindi niya inilagak ang kaniyang puso na hanapin ang Panginoon. Ug iyang gihimo kadtong kadautan, tungod kay wala niya ibutang ang iyang kasingkasing sa pagpangita kang Jehova. Ang mga gawa nga ni Roboam, na una at huli, di ba nangasusulat sa kasaysayan ni Semeias na propeta at ni Iddo na tagakita, ayon sa ayos ng mga talaan ng lahi? At nagkaroong palagi ng mga digmaan si Roboam at si Jeroboam. Karon ang mga buhat ni Roboam, ang nahauna ug ang katapusan, wala ba sila mahisulat sa mga kasaysayana ni Semeias nga manalagna ug kang Iddo nga manalagna sumala sa batasan sa mga kaagi sa kagikanan? Ug may mga gubat sa taliwala ni Roboam ug ni Jeroboam sa kanunay. At si Roboam ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang at nalibing sa bayan ni David: at si Abias na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Roboam natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong didto sa ciudad ni David: ug si Abias iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang ikalabing walong taon ng haring Jeroboam ay nagpasimula si Abias na maghari sa Juda. Sa ikanapulo ug walo ka tuig ni hari Jeroboam misugod si Abias sa paghari sa Juda. Tatlong taong naghari siya sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Michaia na anak ni Uriel na taga Gabaa. At nagkaroon ng digmaan si Abias at si Jeroboam. Totolo ka tuig nga naghari siya sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Milenaia ang anak nga babaye ni Uriel sa Gabaa. Ug may gubat sa taliwala ni Abias ug ni Jeroboam. At si Abias ay nagpisan sa pakikipagbaka ng isang hukbo na matatapang na lalaking mangdidigma, na apat na raang libo, na mga piling lalake: at humanay si Jeroboam sa pakikipagbaka laban sa kaniya na may walong daang libo, na piling mga lalake, na mga makapangyarihang lalaking may tapang. Ug si Abias nakiggubat uban sa usa ka panon sa sundalo nga mga tawong maisug sa gubat, bisan upat ka gatus ka libo nga mga piniling tawo: ug gipahamutang ni Jeroboam sa paglaray ang gubat batok kaniya uban sa walo ka gatus ka libo sa mga piniling tawo, nga mga gamhanang tawo sa kaisug. At si Abias ay tumayo sa bundok ng Semaraim, na nasa lupaing maburol ng Ephraim, at nagsabi, Dinggin ninyo ako, Oh Jeroboam at buong Israel; Ug si Abias mitindog sa ibabaw sa bukid sa Semaraim, nga anaa sa kabungtoran sa Ephraim, ug miingon: Pamatia ako, Oh Jeroboam ug tibook nga Israel: Hindi ba ninyo nalalaman na ibinigay ng Panginoon, ng Dios ng Israel, ang kaharian sa Israel kay David magpakailan man, sa kaniya at sa kaniyang mga anak, sa pamamagitan ng tipan na asin? Dili ba kinahanglan gayud ninyong hibaloan nga si Jehova, ang Dios sa Israel, mihatag sa gingharian sa Israel ngadto kang David sa walay katapusan, bisan kaniya ug sa iyang mga anak nga lalake pinaagi sa usa ka tugon sa asin? Gayon ma'y si Jeroboam na anak ni Nabat, na lingkod ni Salomon na anak ni David, ay tumindig, at nanghimagsik laban sa kaniyang panginoon. Apan si Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, ang alagad ni Salomon, ang anak nga lalake ni David, mitindog, ug mialsa batok sa iyang ginoo. At napisan sa kaniya ay mga walang kabuluhang lalake, na mga hamak na tao, na nangagpakatibay laban kay Roboam na anak ni Salomon, nang si Roboam ay bata at malumanay na puso, at hindi makapanaig sa kanila. Ug dihay natigum ngadto kaniya mga tawo nga walay kapuslanan, mga banyagang tawo nga nagpalig-on sa ilang kaugalingon batok kang Roboam anak nga lalake ni Salomon, sa diha nga si Roboam batan-on ug linghod pa ang kasingkasing, ug dili makabuntog kanila. At ngayo'y inyong inaakalang daigin ang kaharian ng Panginoon sa kamay ng mga anak ni David; at kayo'y isang malaking karamihan, at mayroon kayong mga gintong guya, na ginawang mga dios sa inyo ni Jeroboam. Ug karon naghunahuna na kamo sa pag-asdang sa gingharian ni Jehova sa kamot sa mga anak nga lalake ni David; ug kamo maoy usa ka dakung panon, ug anaa uban kaninyo ang bulawang mga nati sa vaca nga gihimo ni Jeroboam alang kaninyo nga inyong mga dios. Hindi ba ninyo pinalayas ang mga saserdote ng Panginoon, na mga anak ni Aaron, at ang mga Levita, at kayo'y naghalal ng mga saserdote na ayon sa kaugalian ng mga bayan ng mga ibang lupain? na anopat sinomang naparoroon upang tumalaga sa pamamagitan ng isang guyang baka, at pitong lalaking tupa, yao'y maaaring saserdote sa mga yaon na hindi mga dios. Wala ba ninyo aboga ang mga sacerdote ni Jehova, ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug ang mga Levihanon, ug naghimo kamo ug mga sacerdote sunod sa batasan sa mga katawohan sa laing mga yuta? Busa bisan kinsa nga moanhi sa paghalad alang sa Dios sa iyang kaugalingon uban ang usa ka vaca ug pito ka mga lakeng carnero, sa maong pagkaagi siya maoy mahimo kanila nga usa ka sacerdote sa mga dili dios. Ngunit tungkol sa amin, ang Panginoon ay ang aming Dios, at hindi namin pinabayaan siya; at mayroon kaming mga saserdote na nagsisipangasiwa sa Panginoon, ang mga anak ni Aaron, at ang mga Levita sa kanilang gawain: Apan mahitungod kanato, si Jehova mao ang atong Dios, ug wala nato siya biyai; ug kita may mga sacerdote nga nagaalagad kang Jehova, ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug ang mga Levihanon sa ilang buhat: At sila'y nagsisipagsunog sa Panginoon tuwing umaga at tuwing hapon ng mga handog na susunugin at ng mainam na kamangyan: ang tinapay na handog naman ay inihanay nila sa dulang na dalisay; at ang kandelerong ginto na may mga ilawan, upang magsipagningas tuwing hapon: sapagkat aming iningatan ang bilin ng Panginoon naming Dios; ngunit pinabayaan ninyo siya. Ug sila managsunog alang kang Jehova matagbuntag ug mataghapon sa mga halad-nga-sinunog ug mahumot nga incienso: ang tinapay-nga-gibutang-sa-atubangan sa Dios usab ilang gipahamutang sa sunod-sunod ibabaw sa lamesa nga ulay; ug ang tangkawan nga bulawan uban ang mga lamparahan niana, aron sug-an matag-gabii: kay among gibantayan ang katungdanan ni Jehova nga atong Dios; apan inyong gibiyaan siya. At, narito, ang Dios ay nangungulo sa amin, at ang kaniyang mga saserdote ay mga may pakakak na panghudyat, upang mangagpatunog ng hudyat laban sa iyo. Oh mga anak ni Israel, huwag kayong mangakipaglaban sa Panginoon, sa Dios ng inyong mga magulang; sapagkat kayo'y hindi magsisiginhawa. Ug, ania karon, ang Dios ania uban kanato sa atong ulo, ug ang iyang mga sacerdote uban ang mga trompeta sa pagpagubok aron sa paghimo sa usa ka pagpagubok batok kaninyo. Oh mga anak sa Israel, ayaw kamo pagpakig-away batok kang Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan; kay kamo dili magmauswagon. Ngunit pinaligid sa likuran nila ni Jeroboam ang isang kawal na bakay: na anopat sila'y nangasa harap ng Juda, at ang bakay ay nasa likuran nila. Apan si Jeroboam naghimo ug usa ka pagbanhig sa likod nila: busa sila diha sa atubangan sa Juda, ug ang nanagbanhig diha sa luyo nila. At nang ang Juda ay lumingon, narito, ang pagbabaka'y nasa harap at likuran nila: at sila'y nagsidaing sa Panginoon, at ang mga saserdote ay nangagpatunog ng mga pakakak. Ug sa diha nga nahilingi ang Juda, ania karon, ang gubat diha sa atubangan ug sa luyo nila; ug sila mingtu-aw kang Jehova, ug ang mga sacerdote nanagpatunog sa mga trompeta. Nang magkagayo'y nagsihiyaw ang mga lalake ng Juda: at habang nagsisihiyaw ang mga anak ng Juda, nangyari, na sinaktan ng Dios si Jeroboam at ang buong Israel sa harap ni Abias at ng Juda. Unya mingsinggit ang mga tawo sa Juda: ug sa diha nga naninggit ang mga tawo sa Juda, nahitabo nga ang Dios milaglag kang Jeroboam ug sa tibook Israel sa atubangan ni Abias ug sa Juda. At ang mga anak ni Israel ay nagsitakas sa harap ng Juda: at ibinigay ng Dios sila sa kanilang kamay. Ug ang mga anak sa Israel nangalagiw gikan sa atubangan sa Juda; ug ang Dios nagtugyan kanila sa ilang kamot. At pinatay sila ni Abias at ng kaniyang bayan ng malaking pagpatay: sa gayo'y nangabuwal na patay sa Israel ay limang daang libo na piling mga lalake. Ug si Abias ug ang iyang katawohan mingpatay kanila sa usa ka dakung kamatay: busa dihay nangapukan sa Israel nga lima ka gatus ka libo nga mga piniling tawo. Ganito nangasakop ang mga anak ni Israel nang panahong yaon, at ang mga anak ni Juda ay nagsipanaig, sapagkat sila'y nagsitiwala sa Panginoon, sa Dios ng kanilang mga magulang. Sa ingon niana ang mga anak sa Israel nasakup niadtong panahona, ug ang mga anak sa Juda mingdaug, tungod kay sila mingsalig kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan. At hinabol ni Abias si Jeroboam, at inagawan siya ng mga bayan, ang Beth-el pati ng mga nayon niyaon, at ang Jesana pati ng mga nayon niyaon at ang Ephron pati ng mga nayon niyaon. Ug si Abias miapas sunod kang Jeroboam, ug gikuha ang mga ciudad gikan kaniya, ang Beth-el lakip ang mga balangay niana, ug ang Jesana lakip ang mga balangay niana ug ang Ephron lakip ang mga balangay niana. Na hindi man nagsauling lakas si Jeroboam uli sa mga kaarawan ni Abias: at sinaktan siya ng Panginoon at siya'y namatay. Wala gayud hiuli-i si Jeroboam sa iyang kalig-on pag-usab sa mga adlaw ni Abias; ug gisamaran siya ni Jehova, ug siya namatay. Ngunit si Abias ay naging makapangyarihan, at nagasawa ng labing apat, at nagkaanak ng dalawang put dalawang lalake, at labing anim na babae. Apan si Abias napun-an sa gahum, ug nangasawa ug napulo ug upat ka asawa, ug panganak ug kaluhaan ug duha ka anak nga lalake ug napulo ug unom ka anak nga babaye. At ang iba sa mga gawa ni Abias, at ang kaniyang mga lakad, at ang kaniyang mga sabi ay nangakasulat sa kasaysayan ni Iddo na propeta. Ug ang uban nga mga buhat ni Abias, ug ang iyang mga kagawian, ug ang iyang sanglitanan, gisulat sa hubad sa kaagi ni manalagna Iddo. Sa gayo'y natulog si Abias na kasama ng kaniyang mga magulang, at inilibing nila siya sa bayan ni David, at si Asa na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Nang kaniyang mga kaarawan ay tahimik ang lupain na sangpung taon. Busa si Abias natulog uban sa iyang mga amahan, ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David: ug si Asa nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Sa iyang mga adlaw ang yuta malinawon sulod sa napulo ka tuig. At gumawa si Asa ng mabuti at matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon niyang Dios: Ug gihimo ni Asa ang maayo ug matarung sa mga mata ni Jehova nga iyang Dios: Sapagkat kaniyang inalis ang mga dambana ng iba, at ang mga mataas na dako, at pinagputolputol ang mga haligi, at ibinagsak ang mga Asera, Kay iyanggikuha ang mga halaran, sa lumalangyaw ug ang mga hatag-as nga dapit, ug gigun-ob ang mga haligi nga bato ug giputol ang Asherim. At iniutos sa Juda na hanapin ang Panginoon, ang Dios ng kanilang mga magulang, at tuparin ang kautusan at ang utos. Ug gisugo ang Juda sa pagpangita kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, ug sa pagbuhat sa Kasugoan ug sa sugo. Kaniya rin namang inalis sa lahat na bayan ng Juda ang mga mataas na dako at ang mga larawang araw: at ang kaharian ay tahimik sa harap niya. Iya usab nga gipanguha gikan sa tanang mga ciudad sa Juda ang mga hatag-as nga dapit ug ang mga larawan sa adlaw: ug ang gingharian malinawon sa iyang atubangan. At siya'y nagtayo ng mga bayang nakukutaan sa Juda: sapagkat ang lupain ay tahimik, at siya'y hindi nagkaroon ng pakikipagdigma sa mga taong yaon; sapagkat binigyan siya ng Panginoon ng kapahingahan. Ug iyang gitukod ang mga kinutaang ciudad sa Juda; kay ang yuta malinawon, ug siya walay gubat niadtong mga tuiga, tungod kay si Jehova naghatag kaniya ug pahulay. Sapagkat sinabi niya sa Juda, Itayo natin ang mga bayang ito, at gawan sa palibot ng mga kuta, at ng mga moog, ng mga pintuang-bayan, at ng mga halang; ang lupain ay nasa harap pa natin, sapagkat ating hinahanap ang Panginoon nating Dios; ating hinanap siya, at binigyan niya tayo ng kapahingahan sa lahat ng dako. Sa gayo'y kanilang itinayo at nagsiginhawa. Kay siya namulong sa Juda: Atong tukoron kining mga ciudara, ug libutan ta sila sa mga paril, ug mga torre, mga ganghaan ug mga trangka; ang yuta ania pa sa atong atubangan kay atong gipangita si Jehova nga atong Dios; atong gipangita siya, ug siya nagahatag kanato ug pahulay bisan diin nga dapit. Busa sila nagtukod ug nag-uswag. At si Asa ay may isang hukbo na may dalang mga kalasag at mga sibat, na mula sa Juda, na tatlong daang libo; at mula sa Benjamin, na nagdadala ng mga kalasag at nagpapahilagpos ng mga busog na dalawang daan at walong pung libo: lahat ng mga ito ay mga makapangyarihang lalake na matatapang. Ug si Asa may usa ka panon sa kasundalohan nga nanagdala ug mga kalasag ug mga bangkaw, gikan sa Juda totolo ka gatus ka libo ug gikan sa Benjamin nga nagdala ug mga taming ug nanagbusog sa pana, duha ka gatus ug kawaloan ka libo: kining tanan mga gamhanang tawo sa kaisug. At lumabas laban sa kanila si Zera na taga Etiopia na may hukbo na isang angaw, at tatlong daang karo; at siya'y naparoon sa Maresa. Ug dihay ming-abut batok kanila nga si Sera ang Etiopiahanon uban sa usa ka nga panon sa sundalo nga usa ka libo ka libo, ug totolo ka gatus sa carro; ug siya miadto kang Maresa. Nang magkagayo'y lumabas si Asa na sumalubong sa kaniya, at sila'y nagsihanay ng pakikipagbaka sa libis ng Sephata sa Maresa. Unya si Asa migula aron sa pagsugat kaniya, ug ilang gipahamutang ang gubat diha sa walog sa Sepatax 7 sa Maresa. At si Asa ay dumaing sa Panginoon niyang Dios, at kaniyang sinabi, Panginoon, walang iba liban sa iyo na makatutulong, sa pagitan ng makapangyarihan at niya na walang lakas: tulungan mo kami, Oh Panginoon naming Dios: sapagkat kami ay nagsisitiwala sa iyo, at sa iyong pangalan ay kami nagsisiparito laban sa karamihang ito. Oh Panginoon, ikaw ay aming Dios; huwag mong panaigin ang tao laban sa iyo. Ug si Asa mitu-aw kang Jehova nga iyang Dios, ug miingon: Jehova, walay lain gawas kanimo aron sa pagtabang, sa taliwala sa gamhanan ug kaniya nga walay kusog: tabangi kami, Oh Jehova nga among Dios; kay kami nagasalig kanimo, ug sa imong ngalan kami ming-anhi batok niining panon. Oh Jehova, ikaw ang among Dios; ayaw itugot nga ang tawo modaug batok kanimo. Sa gayo'y sinaktan ng Panginoon ang mga taga Etiopia sa harap ni Asa, at sa harap ng Juda; at ang mga taga Etiopia ay nagsitakas. Busa si Jehova milaglag sa mga Etiopiahanon sa atubangan ni Asa, ug sa atubangan sa Juda; ug ang mga Etiopiahanon nangalagiw. At si Asa at ang bayan na kasama niya ay nagsihabol sa kanila hanggang sa Gerar: at nangabuwal sa mga taga Etiopia ang totoong marami, na anopat sila'y hindi makabawi, sapagkat sila'y nalansag sa harap ng Panginoon, at sa harap ng kaniyang hukbo; at sila'y nagsipagdala ng totoong maraming samsam. Ug gigukod sila ni Asa uban sa iyang katawohan ngadto sa Gerar: ug may napukan sa mga Etiopiahanon nga daghan kaayo sa pagkaagi nga wala sila hing-ulii: kay sila gilaglag sa atubangan ni Jehova, ug sa atubangan sa iyang panon; ug iyang gidala ang daghan kaayong inagaw. At kanilang sinaktan ang lahat na bayan sa palibot ng Gerar; sapagkat sila'y naratnan ng takot sa Panginoon; at kanilang sinamsaman ang lahat na bayan; sapagkat maraming nasamsam sa kanila. Ug ilang gidasmagan ang tanang mga ciudad nga nanaglibut sa Gerar: kay ang kahadlok ni Jehova ming-abut kanila: ug ilang gitulis ang tanang mga ciudad; kay may daghang inagaw diha kanila. Kanila rin namang sinaktan ang mga toldang silungan ng mga hayop, at nagsipagdala ng mga tupa na sagana, at mga kamelyo, at nagsibalik sa Jerusalem. Ila usab nga gigun-ob ang mga balong-balong sa panon sa vaca ug gidala ang daghan kaayong carnero, ug mga camello, ug mingbalik ngadto sa Jerusalem. At ang espiritu ng Dios ay suma kay Azarias na anak ni Obed: Ug ang Espiritu sa Dios miabut kang Asarias ang anak nga lalake ni Obed: At siya'y lumabas na sinalubong si Asa, at sinabi niya sa kaniya, Dinggin ninyo ako, Asa, at buong Juda at Benjamin: ang Panginoon ay sumasa inyo samantalang kayo'y sumasa kaniya: at kung inyong hanapin siya, siya'y masusumpungan ninyo; ngunit kung pabayaan ninyo siya, kaniyang pababayaan kayo. Ug siya migula sa pagsugat kang Asa, ug miingon kaniya: Pamatia ninyo ako, Asa ug tibook nga Juda ug Benjamin: si Jehova nagauban kanimo, samtang nga kamo uban pa kaniya; ug kong inyong pangitaon siya, inyo siya nga hingkaplagan; apan kong inyo siya nga isalikway, iya usab kamong isalikway. Ngayon nga ang Israel ay malaon nang walang Dios na tunay at walang tagapagturong saserdote, at walang kautusan: Karon sa usa ka hataas nga panahon ang Israel walay matuod nga Dios, ug walay usa ka matinudloong sacerdote, ug walay Kasugoan. Ngunit nang sa kanilang kapanglawan ay nagsipagbalik sila sa Panginoon, sa Dios ng Israel, at hinanap nila siya, siya'y nasumpungan nila. Apan sa ilang kalisdanan sila mingbalik kang Jehova, ang Dios sa Israel, ug gipangita, siya ilang hingkaplagan siya. At nang mga panahong yaon ay walang kapayapaan sa kaniya na lumabas, o sa kaniya na pumasok, kundi malaking ligalig ang nangasa lahat ng mga nananahan sa mga lupain. Ug niadtong mga panahona, walay kalinaw kaniya nga migula, ni kaniya nga misulod; apan ang dagkung mga kagubot diha sa tanang mga pumoluyo sa kayutaan. At sila'y nagkapangkatpangkat, bansa laban sa bansa, at bayan laban sa bayan: sapagkat niligalig sila ng Dios ng buong kapighatian. Ug sila nangadugmok, nasud batok sa nasud, ug ciudad batok sa ciudad; kay ang Dios nagsakit kanila sa tanang kagul-anan. Ngunit mangagpakalakas kayo, at huwag manglata ang inyong mga kamay; sapagkat ang inyong mga gawa ay gagantihin. Apan magmakusganon kamo, ug ayaw pagpaluyaha inyong mga kamot; kay ang inyong buhat pagabalusan. At nang marinig ni Asa ang mga salitang ito, at ang hula ni Obed na propeta, siya'y lumakas, at inalis ang mga karumaldumal sa buong lupain ng Juda at ng Benjamin, at sa mga bayan na kaniyang sinakop sa lupaing maburol ng Ephraim; at kaniyang binago ang dambana ng Panginoon, na nasa harap ng portiko ng Panginoon. Ug sa pagkadungog ni Asa niining mga pulonga, ug ang pagpanagna ni Obed nga manalagna, siya nagmaisugon, ug gikuha ang mga dulumtanan gikan sa tibook yuta sa Juda, ug Benjamin ug gikan sa mga ciudad nga iyang nakuha gikan sa kabungtoran sa Ephraim; ug iyang gibag-o ang halaran ni Jehova, nga diha sa atubangan sa alagianan ni Jehova. At kaniyang pinisan ang buong Juda at Benjamin, at silang mga nakikipamayan na kasama nila mula sa Ephraim at Manases, at mula sa Simeon; sapagkat sila'y nagsihilig sa kaniya na mula sa Israel na sagana, nang kanilang makita na ang Panginoon niyang Dios ay sumasa kaniya. Ug iyang gitigum ang tibook Juda ug Benjamin, ug kanila nga nanagpuyo uban kanila gikan sa Ephraim ug sa Manases, ug gikan sa Simeon: kay sila ming-anha kaniya gikan sa Israel, sa daghan kaayo, sa diha nga nakita nila nga si Jehova nga iyang Dios nagauban kaniya. Sa gayo'y nangagpipisan sila sa Jerusalem sa ikatlong buwan, sa ikalabing limang taon ng paghahari ni Asa. Busa sila nanaghiusa pagtingub sa ilang kaugalingon didto sa Jerusalem sa ikatolo ka bulan, sa ikanapulo ug lima ka tuig sa paghari ni Asa. At sila'y nagsipaghain sa Panginoon sa araw na yaon, sa samsam na kanilang dinala, na pitong daang baka at pitong libong tupa. Ug sila nanaghalad kang Jehova niadtong adlawa, sa inagaw nga ilang nadala, pito ka gatus nga vaca ug pito ka libong carnero. At sila'y pumasok sa tipan upang hanapin ang Panginoon, ang Dios ng kanilang mga magulang, ng kanilang buong puso, at ng kanilang buong kaluluwa. Ug sila ming-uyon sa usa ka pakigsaad sa pagpangita kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, uban sa bug-os nilang kasingkasing ug sa bug-os nilang kalag; At sinomang hindi humanap sa Panginoon, sa Dios ng Israel, ay papatayin, maging maliit o malaki, maging lalake o babae. Ug nga bisan kinsa nga dili buot mangita kang Jehova, ang Dios sa Israel, pagapatyon, bisan diyutay kun daku, bisan lalake kun babaye. At sila'y nagsisumpa sa Panginoon ng malakas na tinig, at may mga hiyawan, at may mga pakakak, at may mga patunog. Ug sila nanumpa kang Jehova sa usa ka makusog nga tingog, ug sa pagsinggit, ug uban sa mga trompeta, ug mga corneta. At ang buong Juda ay nagalak sa sumpa: sapagkat sila'y nagsisumpa ng kanilang buong puso, at hinanap siya ng buo nilang nasa; at siya'y nasumpungan sa kanila: at binigyan sila ng Panginoon ng kapahingahan sa palibot. Ug ang tibook Juda nagkalipay tungod sa pagpanumpa; kay gipanumpa nila sa bug-os nilang kasingkasing, ug gipangita siya sa bug-os nilang tinguha; ug siya hingkaplagan nila: ug si Jehova mihatag kanila sa pagpahulay gikan sa mga dapit nga naglibut. At si Maacha naman na ina ni Asa na hari, ay inalis niya sa pagkareina, sapagkat siya'y gumawa ng nakasusuklam na larawan na pinaka Asera; at pinutol ni Asa ang kaniyang larawan, at ginawang alabok, at sinunog sa batis ng Cedron. Ug si Maacha usab, ang inahan ni Asa nga hari, iyang gipapahawa gikan sa pagka-reina tungod kay siya naghimo ug usa ka dulumtanan nga larawan tungod sa usa ka Ashera ug giputol ni Asa ang iyang larawan, ug gihimong abug kini, ug gisunod kini didto sa sapa sa Cedron. Ngunit ang mga mataas na dako ay hindi inalis sa Israel: gayon ma'y ang puso ni Asa ay sakdal sa lahat ng kaniyang mga kaarawan. Apan ang mga hatag-as nga dapit wala panguhaa gikan sa Israel: apan bisan pa niana ang kasingkasing ni Asa hingpit sa tanan niyang mga adlaw. At kaniyang ipinasok sa bahay ng Dios ang mga bagay na itinalaga ng kaniyang ama, at yaon mang kaniyang itinalaga, na pilak, at ginto, at mga sisidlan. Ug iyang gidala ngadto sa balay sa Dios ang mga butang nga hinalad sa iyang amahan, ug nga siya sa iyang kaugalingon naghalad sa salapi, ug bulawan ug mga sudlanan. At nawalan na ng digma sa ikatatlong put limang taon ng paghahari ni Asa. Ug wala may gubat hangtud sa ikakatloan ug lima ka tuig sa paghari ni Asa. Nang ikatatlong put anim na taon ng paghahari ni Asa, si Baasa na hari sa Israel ay umahon laban sa Juda, at itinayo ang Rama, upang huwag niyang matiis na sinoma'y lumabas o pumaroon kay Asa na hari sa Juda. Sa ikakatloan ug unom ka tuig sa paghari ni Asa, si Baasa hari sa Israel misulong batok sa Juda, ug gitukod ang Rama, aron dili niya katugotan bisan kinsa nga mogula kun moadto kang Asa nga hari sa Juda. Nang magkagayo'y kumuha si Asa ng pilak, at ginto sa mga kayamanan ng bahay ng Panginoon, at sa bahay ng hari, at nagsugo kay Ben-adad, na hari sa Siria, na tumatahan sa Damasco, na ipinasasabi, Unya gidala ni Asa ang salapi ug bulawan gikan sa mga bahandi sa balay ni Jehova ug sa balay sa hara, ug gipadala ngadto kang Ben-hadad nga hari sa Siria, nga nagpuyo sa Damasco, nga nagaingon: May pagkakasundo ako at ikaw, na gaya ng aking ama at ng iyong ama: narito, ako'y nagpapadala sa iyo ng pilak at ginto; yumaon ka, sirain mo ang iyong pakikipagkasundo kay Baasa na hari sa Israel, upang siya'y lumayas sa akin. Adunay usa ka paghiusa sa taliwala kanako ug kanimo, ingon nga may paghiusa sa taliwala sa akong amahan ug sa imong amahan: Ania karon, ako nagpadala kanimo niining salapi ug bulawan; lakaw, bugtoa ang imong pagpakighiusa uban kang Baasa nga hari sa Israel, aron siya mopahawa gikan kanako. At dininig ni Ben-adad ang haring Asa, at sinugo niya ang mga pinunong kawal ng kaniyang mga hukbo laban sa mga bayan ng Israel, at kanilang sinaktan ang Ion, at ang Dan, at ang Abel-maim, at ang lahat na bayang kamaligan ng Nephtali. Ug si Ben-hadad nagpatalinghug kang hari Asa, ug gipadala ang mga capitan sa iyang mga panon sa sundalo batok sa mga ciudad sa Israel; ug ilang gilaglag ang Ijon, ug ang Dan, ug ang Abilmaim, ug ang tanang mga ciudad nga tipiganan sa Nephtali. At nangyari, nang mabalitaan ni Baasa, na iniwan niya ang pagtatayo ng Rama, at ipinatigil ang kaniyang gawa. Ug nahitabo, sa pagkadungog ni Baasa niana, nga iyaing gibiyaan ang pagtukod sa Rama, ug gipahunong niya ang iyang buhat. Nang magkagayo'y ipinagsama ni Asa na hari ang buong Juda; at kanilang dinala ang mga bato ng Rama, at ang kahoy niyaon, na ipinagtayo ni Baasa; at itinayo niya sa pamamagitan niyaon ang Gibaa at Mizpa. Unya gikuha ni Asa nga hari ang tibook Juda; ug ilang gidala ang mga bato sa Rama, ug ang troso didto, nga tungod niini si Baasa nagtukod; ug iyang gitukod didto ang Geba ug ang Mizpa. At nang panahong yaon ay naparoon kay Asa na hari sa Juda si Hanani na tagakita, at nagsabi sa kaniya, Sapagkat ikaw ay nagtiwala sa hari sa Siria, at hindi ka nagtiwala sa Panginoon mong Dios, kayat ang hukbo ng hari sa Siria ay nagtanan sa iyong kamay. Ug niadtong panahona si Hanani ang manalagna miadto kang Asa hari sa Juda, ug miingon kaniya: Tungod kay ikaw misalig sa hari sa Siria, ug wala sumalig kang Jehova nga imong Dios, busa ang panon sa hari sa Siria nakagawas gikan sa imong kamot. Hindi ba ang mga taga Etiopia at ang mga Lubim ay makapal na hukbo, na may mga karo at mangangabayo na totoong marami? gayon ma'y sapagkat ikaw ay nagtiwala sa Panginoon, ibinigay sila sa iyong kamay. Dili ba ang mga Etiopiahanon ug ang Lubim usa ka dakung panon, uban ang mga carro ug mga magkakabayo daghan gayud kaayo? Ngani, tungod kay ikaw misalig kang Jehova, iyang gitugyan sila nganha sa imong mga kamot. Sapagkat ang mga mata ng Panginoon ay nagsisiyasat sa palibot ng buong lupa, upang pakilala na matibay sa ikagagaling ng mga yaon na ang puso ay sakdal sa kaniya. Ikaw ay gumawang may kamangmangan; sapagkat mula ngayo'y magkakaroon ka ng mga pakikipagdigma. Kay ang mga mata ni Jehova nagadalagan ngadto-nganhi sa tibook yuta, aron sa pagpakita sa iyang kaugalingon nga makusganon alang kanila nga may kasingkasing nga hingpit alang kaniya. Dinhi niini ikaw naghimo ug binuang; busa kutob karon ikaw may mga gubat. Nang magkagayo'y nagalit si Asa sa tagakita, at inilagay niya siya sa bilangguan: sapagkat siya'y nagalit sa kaniya dahil sa bagay na ito. At pinighati ni Asa ang iba sa bayan nang panahon ding yaon. Unya si Asa nasuko sa manalagna, ug gibalhog siya sa balay-nga bilanggoan; kay siya nasuko kaniya tungod niining butanga. Ug gidaug-daug ni Asa ang ubang katawohan sa maong panahon. At, narito, ang mga gawa ni Asa, na una at huli, narito, nangakasulat sa aklat ng mga hari sa Juda at Israel. Ug, ania karon, ang mga buhat ni Asa, ang sinugdan ug katapusan, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga hari sa Juda ug Israel. At nang ikatatlong put siyam na taon ng kaniyang paghahari, si Asa ay nagkasakit sa kaniyang mga paa; ang kaniyang sakit ay totoong malubha: gayon ma'y sa kaniyang sakit ay hindi niya hinanap ang Panginoon, kundi ang mga manggagamot. Ug sa ikakatloan ug siyam ka tuig sa iyang paghari si Asa nasakit sa iyang tiil; ang iyang sakit daku kaayo: apan sa iyang pagkasakit siya wala mangita kang Jehova, kondili sa mga mananambal. At si Asa ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at namatay sa ikaapat na put isang taon ng kaniyang paghahari. Ug si Asa natulog uban sa iyang mga amahan, ug namatay sa ikakap-atan ug usa ka tuig sa iyang paghari. At inilibing nila siya sa kaniyang sariling mga libingan, na kaniyang ipinahukay para sa kaniya sa bayan ni David, at inihiga siya sa higaan na pinunu ng mga masarap na amoy at sarisaring espesia na inihanda ng manggagawa ng mga pabango; at ipinagsunog nila niyaon ng di kawasa. Ug ilang gilubong siya sa iyang kaugalingong lubnganan, nga gibuhat niya alang sa iyang kaugalingon didto sa ciudad ni David, ug gibutang siya sa higdaanan nga napuno sa mga pahumot ug sa mga nagkalainlaing panakot, nga giandam pinaagi sa pagkabatid sa mga mabubuhat sa pahumot: ug sila naghimo sa usa ka daku kaayong pagsunog kaniya. At si Josaphat na kaniyang anak ay naghari, na kahalili niya, at nagpakalakas laban sa Israel. Ug si Josaphat nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya, ug nagpalig-on sa iyang kaugalingon batok sa Israel. At siya'y naglagay ng mga kawal sa lahat ng bayang nakukutaan ng Juda, at naglagay ng mga pulutong sa lupain ng Juda, at sa mga bayan ng Ephraim, na sinakop ni Asa sa kaniyang ama. Ug iyang gibutangan sa mga kasundalohan ang tanang mga kinutaang ciudad sa Juda, ug nagbutang sa mga sundalong bantay sa yuta sa Juda, ug sa mga ciudad sa Ephraim, nga naagaw ni Asa nga iyang amahan. At ang Panginoon ay sumasa kay Josaphat, sapagkat siya'y lumakad ng mga unang lakad ng kaniyang magulang na si David, at hindi hinanap ang mga Baal; Ug si Jehova nag-uban kang Josaphat, tungod kay siya naglakat sa unang mga dalan sa iyang amahan nga si David, ug wala mangita sa mga Baal. Kundi hinanap ang Dios ng kaniyang ama, at lumakad sa kaniyang mga utos, at hindi ayon sa mga gawa ng Israel. Kondili nangita sa Dios sa iyang amahan, ug naglakat sa iyang mga sugo, ug wala magsunod sa mga buhat sa Israel. Kayat itinatag ng Panginoon ang kaharian sa kaniyang kamay; at ang buong Juda ay nagdala kay Josaphat ng mga kaloob; at siya'y nagkaroon ng mga kayamanan at dangal na sagana. Busa gilig-on ni Jehova ang gingharian diha sa iyang kamot; ug ang tibook Juda nagbuhis ngadto kang Josaphat; ug siya may mga bahandi ug kadungganan nga madagayaon. At ang kaniyang puso ay nataas sa mga daan ng Panginoon: at bukod dito'y inalis niya ang mga mataas na dako at ang mga Asera sa Juda. Ug ang iyang kasingkasing nabayaw sa mga dalan ni Jehova: ug labut pa niini iyang gikuha ang mga hatag-as nga dapit ug ang Asherim gikan sa Juda. Nang ikatlong taon naman ng kaniyang paghahari ay kaniyang sinugo ang kaniyang mga prinsipe, sa makatuwid bagay si Ben-hail, at si Obdias, at si Zacharias, at si Nathaniel, at si Micheas, upang mangagturo sa mga bayan ng Juda. Sa ikatolo usab ka tuig sa iyang paghari iyang gipaadto ang iyang mga principe, bisan si Benhail; ug si Obadias, ug si Zacharias, ug si Nathaniel, ug si Micheas, aron sa pagtudlo didto sa mga ciudad sa Juda; At kasama nila ang mga Levita, na si Semeias, at si Nethanias, at si Zebadias, at si Asael, at si Semiramoth, at si Jonathan, at si Adonias, at si Tobias, at si Tob-adonias, na mga Levita; at kasama nila si Elisama, at si Joram na mga saserdote. Ug uban kanila ang mga Levihanon, bisan si Semeias, ug si Nethanias, ug si Zebadias, ug si Asael, ug si Semiramoth ug si Jonathan, ug si Adonias, ug si Tobias, ug si Tobadonias, ug mga Levihanon; ug uban kanila si Elisama ug si Joram ang mga sacerdote. At sila'y nangagturo sa Juda, na may aklat ng kautusan ng Panginoon; at sila'y nagsiyaon sa palibot ng lahat na bayan ng Juda, at nangagturo sa gitna ng bayan. Ug sila nanudlo didto sa Juda, nga nanagdala sa basahon sa Kasugoan ni Jehova; ug sila mingpanaw sa tanang mga ciudad sa Juda, ug nanagpanudlo sa taliwala sa katawohan. At ang takot sa Panginoon ay nahulog sa lahat ng kaharian ng mga lupain na nangasa palibot ng Juda, na anopat sila'y hindi nangakipagdigma laban kay Josaphat. Ug ang pagkahadlok kang Jehova diha sa ibabaw sa tanang mga gingharian sa mga yuta nga nagalibut sa Juda, mao nga sa ingon niini sila wala na maghimo ug pakiggubat batok kang Josaphat. At ang ilan sa mga Filisteo ay nangagdala ng mga kaloob kay Josaphat, at pilak na pinakabuwis; ang mga taga Arabia man ay nangagdala rin sa kaniya ng mga kawan, na pitong libo at pitong daang lalaking tupa, at pitong libo at pitong daang kambing na lalake. Ug ang uban sa mga Filistehanon nanagdala ug mga gasa ngadto kang Josaphat ug salapi nga alang sa buhis; ang mga taga-Arabia usab nanagdala kaniya ug mga panon sa carnero, pito ka libo ug pito ka gatus ka mga lakeng carnero, ug pito ka libo ug pito ka gatus ka mga kanding nga lake. At si Josaphat ay dumakilang mainam; at siya'y nagtayo sa Juda ng mga kastilyo at mga bayang kamaligan. Ug si Josaphat miuswag sa hilabihan gayud; ug siya nagtukod didto sa Juda sa mga castillo ug mga ciudad nga tipiganan. At siya'y nagkaroon ng maraming mga gawain sa mga bayan ng Juda; at ng mga lalaking mangdidigma, na mga makapangyarihang lalaking matatapang, sa Jerusalem. Ug siya may daghang mga buhat sa mga ciudad sa Juda; ug ang mga tawo sa gubat, ang gamhanang mga tawo sa kaisug, didto sa Jerusalem. At ito ang bilang nila ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang: sa Juda, ang mga pinunong kawal ng lilibuhin; si Adna na pinunong kawal, at ang kasama niya na mga makapangyarihang lalaking matatapang ay tatlong daang libo: Ug kini mao ang pag-ihap kanila sumala sa mga balay sa ilang mga amahan: kang Juda, ang mga capitan sa mga linibo: si Adna ang capitan, ug uban kaniya ang mga gamhanang tawo sa kaisug totolo ka gatus ka libo; At sumusunod sa kaniya ay si Johanan na pinunong kawal, at kasama niya'y dalawang daan at walong pung libo; Ug sunod kaniya si Johanan ang capitan, ug uban kaniya duha ka gatus ug kawaloan ka libo; At sumusunod sa kaniya ay si Amasias na anak ni Zichri, na humandog na kusa sa Panginoon; at kasama niya ay dalawang daang libo na mga makapangyarihang lalaking matatapang: Ug sunod kaniya si Amasias ang anak nga lalake ni Zichri, nga sa kinabubut-on mitugyan sa iyang kaugalingon ngadto kang Jehova; ug uban kaniya duha ka gatus ka libong gamhanan nga mga tawo sa kaisug. At sa Benjamin; si Eliada na makapangyarihang lalaking matapang, at kasama niya ay dalawang daang libong may sakbat na busog at kalasag: Ug kang Benjamin: si Eliada usa ka gamhanang tawo sa kaisug, ug uban kaniya duha ka gatus ka libong sangkap sa pana ug taming. At sumusunod sa kaniya ay si Jozabad, at kasama niya ay isang daan at walong pung libo na handa sa pakikipagdigma. Ug sunod kaniya si Josabad, ug uban kaniya usa ka gatus kawaloan ka libo nga inandam na sa gubat. Ang mga ito ang nangaglingkod sa hari bukod doon sa inilagay ng hari sa mga bayang nakukutaan sa buong Juda. Kini mao sila ang nanag-alagad sa atubangan sa hari, gawas niadtong gibutang sa hari sa mga kinutaang ciudad sa tibook Juda. Si Josaphat nga ay nagkaroon ng kayamanan, at dangal na sagana; at siya'y nakipagkamaganak kay Achab. Karon si Josaphat may mga bahandi ug kadungganan sa madagayaon gayud; ug siya nakighiusa kang Achab. At pagkatapos ng ilang taon, kaniyang nilusong si Achab sa Samaria. At ipinagpatay siya ni Achab ng mga tupa at baka na sagana, at ang bayan na kasama niya; at inupahan siya na umahon na kasama niya sa Ramoth-galaad. Ug sa tapus sa pila ka mga tuig siya miadto kang Achab sa Samaria. Ug giihawan siya ni Achab ug mga carnero ug mga vaca nga daghan kaayo, ug alang sa katawohan nga diha uban kaniya, ug giagda siya aron mouban kaniya ngadto sa Ramoth-galaad. At sinabi ni Achab na hari sa Israel kay Josaphat na hari sa Juda, Sasama ka ba sa akin sa Ramoth-galaad? At sinagot niya siya, Ako'y gaya mo, at ang aking bayan ay gaya ng iyong bayan; at kami ay sasaiyo sa pakikipagdigma. Ug si Achab nga hari sa Israel miingon kang Josaphat nga hari sa Juda: Mouban ka ba kanako ngadto sa Ramoth-galaad? Ug siya mitubag kaniya: Ako ingon man ikaw, ug ang akong katawohan ingon man ang imong katawohan; ug kami makighiusa kanimo sa gubat. At sinabi ni Josaphat sa hari sa Israel, Magusisa ka ngayon, isinasamo ko sa iyo, sa salita ng Panginoon. Ug si Josaphat miingon sa hari sa Israel: Pakisayud una, ako nangaliyupo kanimo, sa pulong ni Jehova. Nang magkagayo'y pinisan ng hari sa Israel ang mga propeta, na apat na raang lalake, at sinabi sa kanila, Magsisiparoon ba kami sa Ramoth-galaad upang makipagbaka, o uurong ako? At sinabi nila, Umahon ka; sapagkat ibibigay ng Dios sa kamay ng hari. Unya gitigum sa hari sa Israel ang mga manalagna, upat ka gatus ka tawo, ug miingon kanila: Moadto ba kami sa Ramoth-galaad aron sa pagpakiggubat, kun magapugong ba ako? Ug sila ming-ingon: Lakaw: kay ang Dios magatugyan niana sa kamot sa hari. Ngunit sinabi ni Josaphat: Wala ba ritong ibang propeta ng Panginoon, upang tayo'y makapagusisa sa kaniya? Apan si Josaphat miingon: Wala ba dinhi ing usa ka manalagna ni Jehova, gawas kanila, aron kita magpakisayud kaniya? At sinabi ng hari sa Israel kay Josaphat, May isa pang lalake na mapaguusisaan natin sa Panginoon: ngunit kinapopootan ko siya: sapagkat kailan man ay hindi siya nanghuhula ng mabuti tungkol sa akin, kundi laging kasamaan; si Micheas nga na anak ni Imla. At sinabi ni Josaphat, Huwag magsabi ng ganyan ang hari. Ug ang hari sa Israel miingon kang Josaphat: Ania pay usa ka tawo nga kaniya kita magpakisayud kang Jehova: apan ako nagadumot kaniya; kay siya wala magpanagna sa maayo mahitungod kanako, apan kanunay sa kadautan: kini mao si Micheas ang anak nga lalake ni Imla. Ug si Josaphat miingon: Ayaw pagpasultiha ang hari sa ingon. Nang magkagayo'y tumawag ang hari sa Israel ng isang pinuno, at kaniyang sinabi, Dalhin mo ritong madali si Micheas na anak ni Imla. Unya ang hari sa Israel mitawag sa usa ka eunuco ug miingon: Dad-a sa madali si Micheas ang anak nga lalake ni Imla. Ang hari nga ng Israel at si Josaphat na hari sa Juda, ay nakaupo bawat isa sa kanikaniyang luklukan na nakapanamit hari, at sila'y nakaupo sa isang hayag na dako sa pasukan ng pintuang-bayan ng Samaria; at ang lahat na propeta ay nanganghula sa harap nila. Karon ang hari sa Israel ug si Josaphat ang hari sa Juda nanaglingkod ang tagsatagsa sa iyang trono, nagsul-ob sa ilang mga hataas nga kupo, ug sila nanaglingkod sa hawan nga dapit diha sa ganghaan sa Samaria; ug ang tanang mga manalagna nanagpanagna sa ilang atubangan. At si Sedechias na anak ni Chenaana ay gumawa ng mga sungay na bakal, at kaniyang sinabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, Sa pamamagitan ng mga ito ay iyong itutulak ang mga taga Siria, hanggang sa mangalipol. Ug si Sedechias ang anak nga lalake ni Chenaana naghimo kaniya ug mga sungay nga puthaw, ug miingon: Kini mao ang giingon ni Jehova: Uban niini ikaw magadasmag sa mga Sirianhon hangtud nga sila mahurot. At lahat na propeta ay nanganghulang gayon, na sinasabi, Umahon ka sa Ramoth-galaad, at guminhawa ka: sapagkat ibibigay ng Panginoon sa kamay ng hari. Ug ang tanang mga manalagna nanagpanagna sa ingon nga nanag-ingon: Lakaw ngadto sa Ramoth-galaad, ug pagmauswagon; kay si Jehova magatugyan niana sa kamot sa hari. At ang sugo na yumaong tumawag kay Micheas ay nagsalita sa kaniya na sinasabi, Narito, ang mga salita ng mga propeta ay nagsaysay ng mabuti sa hari na magkakaisa: isinasamo ko nga sa iyo na ang iyong salita ay maging gaya ng isa sa kanila, at magsalita ka ng mabuti. Ug ang sulogoon nga miadto sa pagtawag kay Micheas misulti kaniya, sa pag-ingon: Ania karon, ang mga pulong sa mga manalagna nagaasoy sa maayo sa hari ingon sa usa ka baba: busa himoa nga ang imong pulong, ako nangaliyupo kanimo, nga mahimong sama sa ila, ug magsulti ikaw sa maayo. At sinabi ni Micheas, Buhay ang Panginoon, kung ano ang sabihin ng aking Dios, yaon ang aking sasalitain. Ug si Micheas miingon: Ingon nga si Jehova buhi, unsay gipamulong sa akong Dios, kana maoy akong igapamulong. At nang siya'y dumating sa hari, sinabi ng hari sa kaniya, Micheas, magsisiyaon ba kami sa Ramoth-galaad upang makipagbaka, o uurong ako? At sinabi niya, Magsiyaon kayo at magsiginhawa nawa; at sila'y mangabibigay sa inyong kamay. Ug sa paghiadto niya sa hari, ang hari miingon kaniya: Micheas, moadto ba kami sa Ramoth-galaad aron sa pagpakiggubat, kun magapugong ba ako? Ug siya miingon: Lakaw kamo ug pagmauswagon; ug sila igatugyan sa inyong kamot. At sinabi ng hari sa kaniya: Makailang ipasusumpa ko sa iyo na ikaw ay huwag magsalita ng anoman sa akin kundi katotohanan sa pangalan ng Panginoon? Ug ang hari miingon kaniya: Makapila ba ako magpapanumpa kanimo nga ikaw dili magsulti kanako sa bisan unsa kondili sa kamatuoran sa ngalan ni Jehova? At kaniyang sinabi, Aking nakita ang buong Israel na nangangalat sa mga bundok, na gaya ng mga tupa na walang pastor: at sinabi ng Panginoon, Ang mga ito'y walang panginoon; umuwing payapa ang bawat lalake sa kaniyang bayan. Ug siya miingon: Nakita ko ang tibook Israel nga nagakatibulaag ibabaw sa kabukiran, ingon sa mga carnero nga walay magbalantay ug si Jehova miingon: Kini walay agalon; papaulia ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balay sa pakigdait. At sinabi ng hari sa Israel kay Josaphat, Di ba isinaysay ko sa iyo na siya'y hindi manghuhula ng mabuti tungkol sa akin, kundi kasamaan? Ug ang hari sa Israel miingon kang Josaphat: Wala ba ako magsugilon kanimo nga siya dili motagna sa maayo mahitungod kanako, kondili sa kadautan? At sinabi ni Micheas, Kayat dinggin ninyo ang salita ng Panginoon: Aking nakita ang Panginoon na nakaupo sa kaniyang luklukan, at ang buong hukbo ng langit na nakatayo sa kaniyang kanan at sa kaniyang kaliwa. Ug si Micheas miingon: Busa pamati kamo sa pulong ni Jehova: Nakita ko si Jehova nga nagalingkod sa iyang trono, ug ang tanang mga panon sa langit nanagbarug sa iyang toong kamot ug sa walang kamot. At sinabi ng Panginoon, Sinong dadaya kay Achab na hari sa Israel, upang siya'y umahon at mabuwal sa Ramoth-galaad? At ang isa'y nagsalita na nagsabi ng ayon sa ganitong paraan, at ang iba'y nagsabi ayon sa gayong paraan. Ug si Jehova miingon: Kinsa ang mohaylo kang Achab nga hari sa Israel, aron siya moadto ug magpukan sa Ramoth-galaad? Ug ang usa namulong niining paagiha, ug ang lain namulong nianang paagiha. At lumabas ang isang espiritu, at tumayo sa harap ng Panginoon, at nagsabi, Aking dadayain siya. At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Sa ano? Ug may usa ka espiritu nga migula, ug mitindog sa atubangan ni Jehova, ug miingon: Ako ang mohaylo kaniya. Ug si Jehova miingon kaniya: Sa unsa bang paagiha? At kaniyang sinabi, Ako'y lalabas, at ako'y magiging magdarayang espiritu sa bibig ng lahat niyang mga propeta. At kaniyang sinabi, Iyong dadayain siya, at mananaig ka rin: lumabas ka, at gawin mong gayon. Ug siya miingon: Ako mopanaw, ug mahimong usa ka bakakong espiritu sa baba sa tanan niyang mga manalagna. Ug siya miingon: Ikaw magahaylo kaniya, ug makadaug usab, lakaw, ug buhata ang ingon. Ngayon nga, narito, inilagay ng Panginoon ang magdarayang espiritu sa bibig ng iyong mga propetang ito; ang Panginoon ay nagsalita ng kasamaan tungkol sa iyo. Busa, ania karon, si Jehova nagbutang ug usa ka bakakong espiritu sa baba niining imong mga manalagna; ug si Jehova namulong sa kadautan mahitungod kanimo. Nang magkagayo'y lumapit si Sedechias na anak ni Chenaana, at sinampal si Micheas, at nagsabi, Saan nagdaan ang Espiritu ng Panginoon na mula sa akin upang magsalita sa iyo? Unya si Sedechias ang anak nga lalake ni Chenaana miduol, ug gitamparos si Micheas sa aping, ug miingon: Diin moadto ang Espiritu ni Jehova gikan kanako sa pagpakigsulti kanimo? At sinabi ni Micheas, Narito, iyong makikita sa araw na yaon, pagka ikaw ay papasok sa pinakaloob na silid upang magkubli. Ug si Micheas miingon: Ania karon, makita mo nianang adlawa, kong ikaw mosulod ngadto sa kinasuloran nga lawak aron sa pagtago sa imong kaugalingon. At sinabi ng hari sa Israel, Dalhin ninyo si Micheas, at ibalik ninyo siya kay Amon na tagapamahala ng bayan, at kay Joas na anak ng hari; Ug ang hari sa Israel miingon. Kuhaa ninyo si Micheas, ug dad-a siya ngadto pagbalik kang Amon ang gobernador sa ciudad, ug ngadto kang Joas ang anak nga lalake sa hari; At sabihin ninyo, Ganito ang sabi ng hari, Ilagay ang taong ito sa bilangguan, at pakanin siya ng tinapay ng kadalamhatian at ng tubig ng kadalamhatian hanggang sa ako'y bumalik na payapa. Ug ingna: Kini mao ang gipamulong sa hari: Ibalhog kining tawohana sa bilanggoan, ug pakan-a siya sa tinapay sa kasakit ug sa tubig sa kasakit, hangtud nga ako mahibalik sa pakigdait. At sinabi ni Micheas, Kung ikaw ay bumalik sa anomang paraan na payapa, ang Panginoon ay hindi nagsalita sa pamamagitan ko. At kaniyang sinabi, Dinggin ninyo, ninyong mga bayan, ninyong lahat. Ug si Micheas miingon: Kong ikaw mobalik man gayud sa pakigdait, si Jehova wala makasulti kanako. Ug siya miingon: Pamati, kamong mga katawohan, kamong tanan. Sa gayo'y ang hari sa Israel at si Josaphat na hari sa Juda ay nagsiahon sa Ramoth-galaad. Busa ang hari sa Israel ug si Josaphat ang hari sa Juda ming-adto sa Ramoth-galaad. At sinabi ng hari sa Israel kay Josaphat, Ako'y magpapakunwaring iba, at paroroon ako sa pagbabaka; ngunit ikaw ay magbalabal ng iyong mga balabal hari. Sa gayo'y ang hari ng Israel ay nagpakunwaring iba; at sila'y nagsiparoon sa pagbabaka. Ug ang hari sa Israel namulong kang Josaphat: Ako dili magapaila, ug moadto ako sa gubat; apan isul-ob mo ang imong hataas nga mga kupo. Busa ang hari sa Israel wala magpaila; ug nangadto sila sa gubat. Ang hari nga sa Siria ay nagutos sa mga pinunong kawal ng kaniyang mga karo, na sinasabi, Huwag kayong magsilaban kahit sa maliit o sa malaki man, liban lamang sa hari sa Israel. Karon ang hari sa Siria nagsugo sa mga capitan sa iyang mga carro, ug iyang giingon: Ayaw pagpakig-away sa diyutay ni sa daku, kondili ang hari sa Israel lamang. At nangyari, nang makita ng mga punong kawal ng mga karo ni Josaphat, na kanilang sinabi, Siyang hari sa Israel. Kayat sila'y nagsiligid upang magsilaban sa kaniya: ngunit si Josaphat ay humiyaw, at tinulungan siya ng Panginoon; at kinilos sila ng Dios na humiwalay sa kaniya. Ug nahitabo, nga sa nakita sa mga capitan sa mga carro si Josaphat, sila ming-ingon: Kana mao ang hari sa Israel. Busa sila ming-atubang aron sa pagpakig-away batok kaniya: apan si Josaphat mitu-aw, ug si Jehova mitabang kaniya; ug ang Dios nagpapahawa kanila gikan kaniya. At nangyari nang makita ng mga pinunong kawal ng mga karo na hindi siyang hari sa Israel, na sila'y nagsihiwalay ng paghabol sa kaniya. Ug nahitabo, nga sa pagkakita sa mga capitan sa mga carro nga kadto dili mao ang hari sa Israel, nga sila wala mopadayon sa paggukod kaniya. At inihilagpos ng isang lalake ang kaniyang pana sa isang pagbabakasakali, at tinamaan ang hari sa Israel, sa pagitan ng mga pagkakasugpong ng sakbat kayat sinabi niya sa nagpapatakbo ng karo, Ipihit mo ang iyong kamay, at ihiwalay mo ako sa hukbo; sapagkat ako'y nasugatan ng mabigat. Ug may usa ka tawo nga mibusog sa iyang pana sa panaghap, ug gitaroyan ang hari sa Israel sa kinataliwad-an sa tinakduan sa iyang kutamaya: mao nga siya miingon sa mamilino sa carro: Kupti ako, ug dad-a gawas sa panon; kay hilabihan kadaku ang akong pagkasamad. At ang pagbabaka ay lumala nang araw na yaon; gayon ma'y ang hari sa Israel ay nanatili sa kaniyang karo laban sa mga taga Siria hanggang sa kinahapunan: at sa may paglubog ng araw ay namatay siya. Ug ang gubat misamot niadtong adlawa: apan ang hari sa Israel nagpabilin sa iyang carro batok sa mga Sirianhon hangtud nga nagasingabut na ang kahaponon; ug sa hapit nang mosalop ang adlaw siya namatay. At si Josaphat na hari sa Juda ay umuwing payapa sa kaniyang bahay sa Jerusalem. Ug si Josaphat ang hari sa Juda mipauli ngadto sa iyang balay sa Jerusalem sa kalinaw. At si Jehu na anak ni Hanani na tagakita ay lumabas na sinalubong siya, at sinabi sa haring Josaphat: Tutulungan mo ba ang mga masama at mamahalin yaong mga napopoot sa Panginoon? dahil sa bagay na ito ay kapootan ang sasaiyo na mula sa harap ng Panginoon. Ug si Jehu ang anak nga lalake ni Hanani nga manalagna migula sa pagsugat kaniya, ug miingon kang Josaphat nga hari: Motabang ba ikaw sa dautan, ug mahagugma kanila nga nagadumot kang Jehova? tungod niining butanga ang kaligutgut anaa sa ibabaw nimo gikan sa atubangan ni Jehova. Gayon ma'y may mabuting mga bagay na nasumpungan sa iyo, sa iyong pagaalis ng mga Asera sa lupain, at inilagak mo ang iyong puso upang hanapin ang Dios. Apan bisan pa niini may mga maayong mga butang nga nakita diha kanimo, niana imong gikuha ang Asherim gikan sa yuta ug gibutang mo ang imong kasingkasing sa pagpangita sa Dios. At si Josaphat ay tumahan sa Jerusalem: at siya'y lumabas uli sa gitna ng bayan na mula sa Beer-seba hanggang sa lupaing maburol ng Ephraim, at ibinalik niya sila sa Panginoon, sa Dios ng kanilang mga magulang. Ug si Josaphat nagpuyo sa Jerusalem: ug migula siya pag-usab ngadto sa taliwala sa katawohan sukad sa Beer-seba ngadto sa kabungtoran sa Ephraim, ug gidala sila pagbalik ngadto kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan. At siya'y naglagay ng mga hukom sa lupain sa lahat na bayang nakukutaan ng Juda sa bayan at bayan. Ug siya nagabutang sa mga maghuhukom sa yuta sa tanang mga kinutaang ciudad sa Juda, sa usa ug usa ka ciudad. At sinabi sa mga hukom, Buhayin ninyo kung ano ang inyong ginagawa: sapagkat hindi kayo nagsisihatol ng dahil sa tao, kundi dahil sa Panginoon, at siya'y sumasainyo sa kahatulan. Ug miingon sa mga maghuhukom: Hunahuna-a ug unsay inyong pagabuhaton: kay kamo dili magahukom alang sa tawo, apan alang kang Jehova; ug siya magauban kaninyo sa paghukom. Ngayon nga'y sumainyo nawa ang takot sa Panginoon; magsipagingat kayo at inyong gawin: sapagkat walang kasamaan sa Panginoon nating Dios, o tumangi man sa mga tao, o tumanggap man ng mga suhol. Busa karon himoa nga ang pagkahadlok kang Jehova moanha sa ibabaw kaninyo; pamati ug buhata kana: kay walay kadautan kang Jehova nga atong Dios, ni may pagpasulabi sa mga tawo, ni may pagdawat sa mga hiphip. Bukod dito'y naglagay si Josaphat sa Jerusalem ng ilan sa mga Levita, at sa mga saserdote, at sa mga pangulo sa mga sangbahayan ng mga magulang ng Israel, dahil sa kahatulan ng Panginoon, at sa mga pagkakaalitan. At sila'y nagsibalik sa Jerusalem. Labut pa gibutang ni Josaphat didto sa Jerusalem ang uban sa mga Levihanon ug ang mga sacerdote, ug ang mga pangulo sa mga kabalayan sa mga amahan sa Israel, aron sa paghukom alang kang Jehova, ug alang sa paghusay sa mga pagkabingkil. Ug sila namalik ngadto sa Jerusalem. At kaniyang binilinan sila, na sinasabi, Ganito ang inyong gagawin, sa takot sa Panginoon, na may pagtatapat, at may sakdal na puso. Ug iyang gisugo sila, sa pag-ingon. Sa ingon niini buhaton ninyo sa pagkahadlok kang Jehova, sa pagkamati numanon, ug sa usa ka hingpit nga kasingkasing. At anomang kaalitan ang dumating sa inyo na mula sa inyong mga kapatid na nagsisitahan sa kanilang mga bayan, na dugot dugo, kautusan at utos, mga palatuntunan at mga kahatulan, ay inyong papayuhan sila, upang sila'y huwag maging salarin sa Panginoon, at sa gayo'y kapootan ay huwag dumating sa inyo, at sa inyong mga kapatid: ito'y inyong gawin, at kayo'y hindi magiging salarin. Ug kong may pagkabingkil nga mahidangat kaninyo gikan sa inyong kaigsoonan nga nagpuyo sa ilang mga ciudad, dugo batok sa dugo, Kasugoan batok sa sugo, kabalaoran ug mga tulo manon, kamo magapasidaan kanila, nga sila dili magpakasala kang Jehova, ug nga sa ingon niini ang kaligutgut modangat sa ibabaw ninyo ug sa inyong kaigsoonan: kini buhata ug kamo dili mahimong sad-an. At, narito, si Amarias na punong saserdote ay nasa inyo sa lahat ng bagay ng Panginoon; at si Zebadias na anak ni Ismael, na tagapamahala sa sangbahayan ni Juda, sa lahat ng mga bagay ng hari: ang mga Levita rin naman ay magiging mga pinuno sa harap ninyo. Gawin ninyong may katapangan at ang Panginoon ay sumasamabuti nawa. Ug, ania karon, si Amarias ang labawng sacerdote anaa sa ibabaw ninyo sa tanang mga hinungdan ni Jehova; ug si Sebadias ang anak nga lalake ni Ismael, ang magbubuot sa balay sa Juda, sa tanang mga hinungdan sa hari: ang mga Levihanon usab mahimong mga punoan sa atubangan ninyo. Pagmaisugon kamo, ug si Jehova magauban sa maayo. At nangyari, pagkatapos nito, na ang mga anak ni Moab, at ang mga anak ni Ammon, at pati ng iba sa mga Ammonita, ay naparoon laban kay Josaphat upang makipagbaka. Ug nahitabo sa tapus niini nga ang mga anak sa Moab, ug ang mga anak sa Ammon, ug uban kanila ang uban sa mga Ammonhanon, ming-adto batok kang Josaphat sa pagpakiggubat. Nang magkagayo'y nagsiparoon ang iba na nagsipagsaysay kay Josaphat, na nagsasabi, May lumalabas na isang lubhang karamihan laban sa iyo na mula sa dako roon ng dagat na mula sa Siria; at, narito, sila'y nangasa Hasason-tamar (na siyang Engedi). Unya may uban nga ming-abut nga mingsugilon kang Josaphat, sa pag-ingon: May ming-abut nga usa ka dakung panon batok kanimo gikan sa dagat unahan sa Siria; ug, ania karon, sila atua sa Hasason-tamar (nga mao usab ang Engedi). At si Josaphat ay natakot, at tumalagang hanapin ang Panginoon; at siya'y nagtanyag ng ayuno sa buong Juda. Ug si Josaphat nahadlok, ug napahamutang sa iyang kaugalingon sa pagpangita kang Jehova; ug iyang gimantala ang usa ka pagpuasa sa tibook Juda. At ang Juda'y nagpipisan, upang huminging tulong sa Panginoon: sa makatuwid baga'y mula sa lahat na bayan ng Juda ay nagsiparoon upang hanapin ang Panginoon. Ug ang Juda nagtigum sa tingub sa ilang kaugalingon, sa pagpangita ug pakitabang kang Jehova; bisan gikan sa tanang mga ciudad sa Juda sila ming-abut sa pagpangita kang Jehova. At si Josaphat ay tumayo sa kapisanan ng Juda at Jerusalem, sa bahay ng Panginoon, sa harap ng bagong looban; Ug si Josaphat mitindog diha sa katilingban sa Juda ug Jerusalem, sa balay ni Jehova, atubangan sa bag-ong sawang; At kaniyang sinabi, Oh Panginoon, na Dios ng aming mga magulang, di ba ikaw ay Dios sa langit? at di ba ikaw ay puno sa lahat na kaharian ng mga bansa? at nasa iyong kamay ang kapangyarihan at lakas, na anopat walang makahaharap sa iyo. Ug siya miingon: Oh Jehova, ang Dios sa among mga amahan, dili ba ikaw mao ang Dios sa langit? Ug dili ba ikaw mao ang magbubuot sa tanang mga gingharian sa mga nasud? Ug sa imong kamot anaa ang gahum ug kusog, busa mao nga walay makaasdang kanimo. Di mo ba pinalayas, Oh aming Dios, ang mga nananahan sa lupaing ito sa harap ng iyong bayang Israel, at iyong ibinigay sa binhi ni Abraham na iyong kaibigan magpakailan man? Wala ba nimo, Oh Dios, namo papahawaa ang mga pumoluyo niining yutaa gikan sa atubangan sa imong katawohan nga Israel, ug ihatag kini sa kaliwatan ni Abraham nga imong higala sa walay katapusan? At nagsitahan sila roon at ipinagtayo ka ng santuario roon na ukol sa iyong pangalan, na sinasabi, Ug sila namuyo didto, ug nagtukod kanimo ug usa ka balaan nga puloy-anan didto alang sa imong ngalan, sa pag-ingon: Kung ang kasamaan ay dumating sa amin, ang tabak ng kahatulan, o salot, o kagutom, kami ay magsisitayo sa harap ng bahay na ito, at sa harap mo, (sapagkat ang iyong pangalan ay nasa bahay na ito,) at kami ay dadaing sa iyo sa aming pagdadalamhati, at kami ay iyong didinggin at ililigtas. Kong ang kadaut modangat kanato, ang espada, paghukom, kun kamatay, kun gutom, kami managtindog sa atubangan niining balaya, ug sa atubangan nimo (kay ang imong ngalan ania niining balaya), ug magatu-aw kanimo sa among kasakit, ug ikaw magapatalinghug ug magaluwas. At ngayon, narito, ang mga anak ni Ammon at ni Moab, at ng sa bundok ng Seir na hindi mo ipinalusob sa Israel, nang sila'y magsilabas sa lupain ng Egipto, kundi kanilang nilikuan sila, at hindi sila nilipol; Ug karon, tan-awa, ang mga anak sa Ammon ug sa Moab ug ang bukid sa Seir, nga dili nimo ipasulong sa Israel, sa ilang paghigula gikan sa yuta sa Egipto, apan sila mingtalikod gikan kanila, ug wala nila gun-oba; Tingnan mo, kung paanong sila'y gumaganti sa amin, na nagsisiparito upang palayasin kami sa iyong pag-aari, na iyong ibinigay sa amin upang manahin. Ania karon, giunsa nila ang pagbalus kanamo, sa pag-anhi aron sa pagsalikway kanamo gikan sa imong pagpanag-iya, nga imong gihatag kanamo sa pagkapanulondon. Oh aming Dios, hindi mo ba hahatulan sila? sapagkat wala kaming kaya laban sa malaking pulutong na ito na naparirito laban sa amin, ni hindi man nalalaman namin kung anong marapat gawin; ngunit ang aming mga mata ay nasa iyo. Oh Dios namo, dili mo ba sila paghukman? Kay kami walay gahum batok niining dakung panon nga mianhi batok kanamo; ni mahibalo kami kong unsay pagabuhaton: apan ang among mga mata gitutuk namo kanimo. At ang buong Juda ay tumayo sa harap ng Panginoon, pati ang kanilang mga bata, ang kanilang mga asawa, at ang kanilang mga anak. Ug ang tibook Juda mingtindog sa atubangan ni Jehova, lakip ang ilang kabataan, ang ilang mga asawa, ug ang ilang mga anak. Nang magkagayo'y dumating kay Jahaziel na anak ni Zacharias, na anak ni Benaias, na anak ni Jeiel, na anak ni Mathanias na Levita, sa mga anak ni Asaph ang Espiritu ng Panginoon sa gitna ng kapisanan; Unya diha kang Jahaziel ang anak nga lalake ni Zacharias, anak nga lalake ni Benaias, anak nga lalake ni Jeiel, anak nga lalake ni Mathanias, ang Levihanon, sa mga anak nga lalake ni Asaph, miabut ang Espiritu ni Jehova At kaniyang sinabi, Dinggin ninyo, buong Juda, at ninyong mga taga Jerusalem, at ikaw na haring Josaphat: ganito ang sabi ng Panginoon sa inyo, Huwag kayong mangatakot, o manglupaypay man dahil sa malaking karamihang ito; sapagkat ang pakikipagbaka ay hindi inyo, kundi sa Dios. Ug siya miingon: Pamati kamo, tibook Juda, ug kamong mga pumoluyo sa Jerusalem, ug ikaw hari Josaphat: Kini mao ang gipamulong ni Jehova kanimo: Ayaw kamo kahadlok, ni magmaluya tungod niining dakung panon; kay ang gubat dili inyo, kondili iya sa Dios. Bukas ay magsilusong kayo laban sa kanila: narito, sila'y nagsiahon sa ahunan ng Sis; at inyong masusumpungan sila sa dulo ng libis, sa harap ng ilang ng Jeruel. Ugma umadto kamo batok kanila: Ania karon, sila motungas sa tungasan sa Sis; ug makita ninyo sila sa kinatumyan sa walog, sa dili pa ang kamingawan sa Jeruel. Kayo'y hindi magkakailangan na makipaglaban sa pagbabakang ito: magsilagay kayo, magsitayo kayong panatag, at tingnan ninyo ang pagliligtas, ng Panginoon na kasama ninyo, Oh Juda at Jerusalem: huwag kayong mangatakot, o manganglupaypay man: bukas ay magsilabas kayo laban sa kanila; sapagkat ang Panginoon ay sumasa inyo. Kamo dili kinahanglan nga makig-away niining maong gubat: magpahamutang kamo sa inyong kaugalingon, tumindog kamo sa walay lihok, ug tan-awa ang kaluwasan ni Jehova uban kaninyo, Oh Juda ug Jerusalem; ayaw kahadlok, ni magmaluya: ugma panggula kamo batok kanila: kay si Jehova magauban kaninyo. At itinungo ni Josaphat ang kaniyang ulo sa lupa: at ang buong Juda at ang mga taga Jerusalem ay nangagpatirapa sa harap ng Panginoon, na nagsisamba sa Panginoon. Ug giyukbo ni Josaphat ang iyang ulo uban sa iyang nawong paingon sa yuta; ug ang tibook Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem nanghapa sa atubangan ni Jehova, nga nanagsimba kang Jehova. At ang mga Levita, sa mga anak ng mga Coathita at sa mga anak ng mga Coraita; ay nagsitayo upang purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, ng totoong malakas na tinig. Ug ang mga Levihanon, sa mga anak sa mga Coathnon ug sa mga anak sa mga Corehanon, nanagtindog sa pagdayeg kang Jehova, ang Dios sa Israel, uban sa hataas uyamut nga tingog. At sila'y nagsibangong maaga sa kinaumagahan, at nagsilabas sa ilang ng Tecoa: at habang sila'y nagsisilabas, si Josaphat ay tumayo, at nagsabi, Dinggin ninyo ako, Oh Juda, at ninyong mga taga Jerusalem; sumampalataya kayo sa Panginoon ninyong Dios, sa gayo'y matatatag kayo; sumampalataya kayo sa kaniyang mga propeta, sa gayo'y giginhawa kayo. Ug sila mingbangon pagsayo sa pagkabuntag, ug ming-adto sa kamingawan sa Tekoa; ug sa nangadto sila si Josaphat mitindog ug miingon: Pamatia ako, Oh Juda, ug kamong mga pumoluyo sa Jerusalem: tumoo kamo kang Jehova nga inyong Dios, aron kamo mamalig-on; tohoi ang iyang mga manalagna, aron kamo manag-uswag. At nang siya'y makakuhang payo sa bayan, kaniyang inihalal sa kanila ang magsisiawit sa Panginoon at magsisipuri sa ganda ng kabanalan habang sila'y nagsisilabas na nagpapauna sa hukbo at magsipagsabi, Mangagpasalamat kayo sa Panginoon; sapagkat ang kaniyang kaawaan ay magpakailan man. Ug sa nakatambag na siya sa katawohan, iyang gitudlo sila nga magaawit kang Jehova, ug magadayeg sa katahum sa pagkaputli, sa nagauna sila sa kasundalohan, ug nag-ingon: Maghatag kamo ug mga pasalamat kang Jehova; kay ang iyang mahigugmaong kalolot nagapadayon sa walay katapusan. At nang sila'y mangagpasimulang magsiawit at magsipuri, ang Panginoon ay naglagay ng mga bakay laban sa mga anak ni Ammon, ni Moab, at ng sa bundok ng Seir, na nagsiparoon laban sa Juda; at sila'y nangasugatan. Ug sa diha nga nagasugod na sila sa pag-awit ug sa pagdayeg, si Jehova nagpahamutang sa mga magbabanhig batok sa mga anak sa Ammon, sa Moab, ug sa bukid sa Seir, nga ming-abut batok sa Juda; ug sila gihampak. Sapagkat ang mga anak ni Ammon at ni Moab ay nagsitayo laban sa mga taga bundok ng Seir, upang lubos na magsipatay at lipulin sila: at nang sila'y makatapos sa mga taga bundok ng Seir, bawat isa'y tumulong na lumipol sa iba. Kay ang mga anak sa Ammon ug sa Moab nanagtindog batok sa mga pumoluyo sa bukid sa Seir, aron sa pagpatay ug paglaglag gayud kanila: ug sa diha nga nalaglag na nila ang mga pumoluyo sa Seir, ang tagsatagsa nanagtinabangay sa paglaglag sa lain. At nang ang Juda ay dumating sa bantayang moog sa ilang, sila'y nagsitingin sa karamihan; at, narito, mga bangkay na nangakabuwal sa lupa, at walang nakatanan. Ug sa diha nga ang Juda miabut sa lantawan nga torre sa kamingawan, sila nanaglantaw sa panon sa katawohan; ug, ania karon, sila nanagbuy-od nga mga minatay nga nangapukan sa yuta, ug walay usa nga nakagawas. At nang si Josaphat at ang kaniyang bayan ay magsiparoon upang kunin ang samsam sa kanila, kanilang nasumpungan sa kanila na sagana ay mga kayamanan at mga bangkay, at mga mahahalagang hiyas na kanilang mga sinamsam para sa kanilang sarili, na higit kay sa kanilang madala: at sila'y nagsidoon na tatlong araw, sa pagkuha ng samsam, na totoong marami. Ug sa diha nga si Josaphat ug ang iyang katawohan miabut aron sa pagpanguha sa inagaw gikan kanila, ilang nakita sa taliwala nila ang daghan uyamut nga mga bahandi ug mga minatay, ug mga bililhon nga alahas, nga ilang gikuha alang sa ilang kaugalingon, labaw pa kay sa ilang madala: ug totolo ka adlaw ang ilang pagpanguha sa inagaw, daghan kini kaayo. At nang ikaapat na araw, sila'y nagpupulong sa libis ng Baracah; sapagkat doo'y kanilang pinuri ang Panginoon: kayat ang pangalan ng dakong yaon ay tinawag na Libis ng Baracah, hanggang sa araw na ito. Ug sa ikaupat ka adlaw sila nanagtigum sa ilang kaugalingon diha sa walog sa Beraka; kay didto gidayeg nila si Jehova: busa ang ngalan niadtong dapita gitawag: Ang walog sa Beraka hangtud niining adlawa. Nang magkagayo'y nagsibalik sila, bawat lalake sa Juda, at sa Jerusalem, at si Josaphat ay sa unahan nila, upang bumalik sa Jerusalem na may kagalakan; sapagkat sila'y pinapagkatuwa ng Panginoon sa kanilang mga kaaway. Unya sila namauli, ang tagsatagsa ka tawo sa Juda ug sa Jerusalem, ug si Josaphat sa ilang unahan, sa pag-adto pag-usab sa Jerusalem uban sa kalipay; kay gihimo silang malipayon ni Jehova ibabaw sa ilang mga kaaway. At sila'y nagsiparoon sa Jerusalem na may mga salterio at mga alpa, at mga pakakak sa bahay ng Panginoon. Ug sila nangabut sa Jerusalem uban ang mga kinuldasan nga tulonggon ug mga alpa ug mga trompeta ngadto sa balay ni Jehova. At ang takot sa Dios ay napasa lahat na kaharian ng mga lupain, nang kanilang mabalitaang ang Panginoon ay nakipaglaban sa mga kaaway ng Israel. Ug ang kahadlok sa Dios diha sa tanang gingharian sa kayutaan, sa diha nga sila nakadungog nga si Jehova nakig-away batok sa mga kaaway sa Israel. Sa gayo'y ang kaharian ni Josaphat ay natahimik: sapagkat binigyan siya ng kaniyang Dios ng kapahingahan sa palibot. Busa ang gingharian ni Josaphat malinawon; kay ang iyang Dios mihatag kaniya sa pahulay sa bisan diin nga dapit nga nagalibut. At si Josaphat ay naghari sa Juda: siya'y may tatlong put limang taong gulang nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing dalawang put limang taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Azuba na anak ni Silhi. Ug si Josaphat naghari ibabaw sa Juda: siya katloan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sa kaluhaan ug lima ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Asuba ang anak nga babaye ni Silhi. At siya'y lumakad ng lakad ni Asa na kaniyang ama, at hindi siya lumiko sa paggawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon. Ug siya naglakat sa dalan ni Asa nga iyang amahan, ug wala mosimang gikan niana, nga nagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova. Gayon ma'y ang mga mataas na dako ay hindi inalis; ni inilagak pa man ng bayan ang kanilang puso sa Dios ng kanilang mga magulang. Apan ang mga dapit nga hatag-as wala gun-oba; ni ang katawohan mag-andam sa ilang kasingkasing alang sa Dios sa ilang mga amahan. Ang iba nga sa mga gawa ni Josaphat, na una at huli, narito, nangakasulat sa kasaysayan ni Jehu na anak ni Hanani, na nasusulat sa aklat ng mga hari sa Israel. Karon ang uban nga mga buhat ni Josaphat, ang nahauna ug ang katapusan, ania karon, sila nanghisulat sa kasaysayan ni Jehu ang anak nga lalake ni Hanani, nga gisal-ut sa basahon sa mga hari sa Israel. At pagkatapos nito ay nakipisan si Josaphat na hari sa Juda kay Ochozias na hari sa Israel; na siyang gumawa ng totoong masama: Ug sa tapus niini si Josaphat nga hari sa Juda nakighiusa sa iyang kaugalingon uban kang Ochozias nga hari sa Israel; ang mao nga maghihimo sa dautan: At siya'y nakipisan sa kaniya upang gumawa ng mga sasakyang dagat na magsisiparoon sa Tharsis: at kanilang ginawa ang mga sasakyan sa Esion-geber. Ug siya nakighiusa sa iyang kaugalingon kaniya sa pagbuhat sa mga sakayan aron sa pag-adto sa Tarsis; ug ilang gihimo ang mga sakayan sa Esiongeber. Nang magkagayo'y si Eliezer na anak ni Dodava sa Mareosah ay nanghula laban kay Josaphat, na kaniyang sinabi, Sapagkat ikaw ay nakipisan kay Ochozias, giniba ng Panginoon ang iyong mga gawa. At ang mga sasakyan ay nangabasag, na anopat sila'y hindi na makaparoon sa Tharsis. Unya si Eliezer ang anak nga lalake ni Dodava sa Maresa nagtagna batok kang Josaphat, nga nagaingon: Tungod kay ikaw nakighiusa sa imong kaugalingon uban kang Ochozias, gigun-ob ni Jehova ang imong mga buhat. Ug ang mga sakayan nangaguba, mao nga sila wala na makaadto sa Tarsis. At si Josaphat ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at nalibing na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ni David: at si Joram na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Josaphat natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong siya uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad ni David: ug si Joram nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya, At siya'y nagkaroon ng mga kapatid, na mga anak ni Josaphat, na si Azarias, at si Jehiel, at si Zacharias, at si Azarias, at si Michael, at si Sephatias: lahat ng ito ay mga anak ni Josaphat na hari sa Israel. Ug siya may mga kaigsoonan, ang mga anak nga lalake ni Josaphat: si Asarias, ug si Jehiel, ug si Zacharias, ug si Asarias, ug si Michael, ug si Sepatias; kining tanan mga anak nga lalake ni Josaphat nga hari sa Israel. At binigyan sila ng kanilang ama ng mga dakilang kaloob, na pilak, at ginto, at mga mahalagang bagay, pati ng mga bayang nakukutaan ng Juda: ngunit ang kaharian ay ibinigay niya kay Joram, sapagkat siya ang panganay. Ug ang ilang amahan mihatag kanila ug daghan kaayong mga gasa, sa salapi, ug sa bulawan, ug sa bililhon nga mga butang, uban ang mga kinutaang ciudad sa Juda; apan ang gingharian iyang gihatag kang Joram, tungod kay siya mao ang kamagulangan. Nang si Joram nga ay bumangon sa kaharian ng kaniyang ama, at lumakas, ay kaniyang pinatay ng tabak ang lahat niyang mga kapatid, at gayon din ang iba sa mga prinsipe ng Israel. Karon sa diha nga nakatindog na si Joram ibabaw sa gingharian sa iyang amahan, ug sa nalig-on na siya sa iyang kaugalingon, iyang gipatay ang iyang mga kaigsoonan nga tanan uban sa pinuti ug ang pila usab ka mga principe sa Israel. Si Joram ay tatlongput dalawang taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing walong taon sa Jerusalem. Si Joram may katloan ug duha ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sa walo ka tuig sa Jerusalem. At siya'y lumakad ng lakad ng mga hari sa Israel, gaya ng ginawa ng sangbahayan ni Achab; sapagkat siya'y nagasawa sa anak ni Achab: at siya'y gumawa ng kasamaan sa paningin ng Panginoon. Ug siya naglakat sa dalan sa mga hari sa Israel, sumala sa gibuhat sa balay ni Achab; kay iyang gipangasawa ang anak nga babaye ni Achab: ug iyang gihimo kadtong dautan sa mga mata ni Jehova: Gayon ma'y hindi nilipol ng Panginoon ang sangbahayan ni David, dahil sa tipan na kaniyang ginawa kay David, at yamang siya'y nangako na bibigyan siya ng ilawan at ang kaniyang mga anak magpakailan man. Apan bisan pa niini si Jehova wala mobuot sa paggun-ob sa balay ni David, tungod sa tugon nga iyang gihimo uban kang David, ug ingon nga siya nagsaad sa paghatag sa usa ka lamparahan kaniya ug sa iyang mga anak sa kanunay. Sa kaniyang mga kaarawan ay nanghimagsik ang Edom na mula sa kapangyarihan ng Juda, at naghalal ng hari sa kanilang sarili. Sa iyang mga adlaw ang Edom ming-alsa gikan sa ilalum sa kamot sa Juda, ug naghimo ug usa ka hari sa ibabaw nila. Nang magkagayo'y nagdaan si Joram na kasama ang kaniyang mga punong kawal, at dala ang lahat niyang mga karo: at siya'y bumangon ng kinagabihan at sinaktan ang mga Idumeo na kumubkob sa kaniya, at ang mga pinunong kawal sa mga karo. Unya si Joram milabay uban sa iyang mga capitan, ug ang tanan niyang mga carro uban kaniya: ug mibangon siya sa gabii, ug gidasmagan ang mga Edomhanon nga naglibut kaniya, ug ang mga capitan sa mga carro. Sa gayo'y nanghimagsik ang Edom na mula sa kapangyarihan ng Juda, hanggang sa araw na ito: nang magkagayo'y nanghimagsik ang Libna nang panahong yaon na mula sa kaniyang kapangyarihan: sapagkat kaniyang pinabayaan ang Panginoon, ang Dios ng kaniyang mga magulang. Busa ang Edom ming-alsa gikan sa ilalum sa kamot sa Juda hangtud niining adlawa: unya ang Libna ming-alsa usab sa maong panahon gikan sa ilalum sa iyang kamot, tungod kay iyang gibiyaan si Jehova, ang Dios sa iyang mga amahan. Bukod dito'y kaniyang ginawa ang mga mataas na dako sa mga bundok ng Juda, at pinasamba sa diosdiosan ang mga taga Jerusalem, at iniligaw ang Juda. Labut pa siya naghimo ug mga hatag-as nga dapit sa kabukiran sa Juda, ug gipapakighilawas niya ang mga pumoluyo sa Jerusalem, ug gipasalaag niya ang Juda. At dumating ang isang sulat sa kaniya na mula kay Elias na propeta, na sinasabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ni David na iyong ama, sapagkat hindi ka lumakad ng mga lakad ni Josaphat na iyong ama, o ng mga lakad man ni Asa na hari sa Juda: Ug may usa ka sinulat alang kaniya gikan kang Elias nga manalagna, nga nagaingon: Kini mao ang giingon ni Jehova, ang Dios ni David nga imong amahan: Tungod kay ikaw wala maglakat sa mga dalan ni Josaphat nga imong amahan, ni sa mga dalan ni Asa nga hari sa Juda, Kundi ikaw ay lumakad ng mga lakad ng mga hari sa Israel, at iyong pinasamba sa diosdiosan ang Juda at ang mga nananahan sa Jerusalem, gaya ng ginawa ng sangbahayan ni Achab; at iyo rin namang pinatay ang iyong mga kapatid sa sangbahayan ng iyong ama, na lalong mabuti kay sa iyo: Apan naglakat sa dalan sa mga hari sa Israel, ug imong gipapakighilawas ang Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem, sama sa gibuhat sa balay ni Achab, ug nagpatay ka usab sa imong mga kaigsoonan sa balay sa imong amahan, nga labing maayo pa kay kanimo: Narito, ang Panginoon ay mananalot ng malaki sa iyong bayan, at sa iyong mga anak, at sa iyong mga asawa, at sa lahat ng iyong pag-aari: Ania karon, si Jehova magahampak sa imong katawohan uban sa usa ka dakung kamatay, ug sa imong mga anak, ug sa imong mga asawa, ug sa tanan mong mga manggad; At ikaw ay magkakasakit ng mabigat, na sakit ng iyong tiyan, hanggang sa lumabas ang loob ng iyong tiyan dahil sa sakit araw-araw. Ug ikaw pagatakboyan sa usa ka dakung sakit sa imong mga tinae, hangtud nga ang imong mga tinae mangahabwa tungod sa imong sakit, sa adlaw-adlaw. At inudyukan ng Panginoon laban kay Joram ang diwa ng mga Filisteo, at ng mga taga Arabia na nangasa siping ng mga taga Etiopia: Ug gipukaw ni Jehova batok kang Joram ang espiritu sa mga Filistehanon, ug sa mga Arabianhon nga anaa tupad sa mga Etiopiahanon: At sila'y nagsiahon laban sa Juda, at nagpumilit doon, at dinala ang lahat na pag-aari na nasumpungan sa bahay ng hari, at pati ang mga anak niya, at ang mga asawa niya; na anopat walang naiwang anak sa kaniya, liban si Joachaz na bunso sa kaniyang mga anak. Ug sila nangadto batok sa Juda, ug mingsulod niana, ug gidala ang tanang manggad nga makaplagan diha sa balay sa hari, ug ang iyang mga anak nga lalake usab, ug ang iyang mga asawa; mao nga walay usa ka anak nga lalake nga nahabilin kaniya, gawas kang Joachaz, ang kamanghuran sa iyang mga anak nga lalake. At pagkatapos ng lahat na ito ay sinaktan siya ng Panginoon sa kaniyang tiyan ng walang kagamutang sakit. Ug sa tapus niining tanan gihampak siya ni Jehova sa iyang mga tinae sa usa ka sakit nga walay kaayohan. At nangyari, sa lakad ng panahon sa katapusan ng dalawang taon, na ang loob ng kaniyang tiyan ay lumabas dahil sa kaniyang sakit, at siya'y namatay sa mabigat na sakit. At hindi ipinagsunog siya ng kaniyang bayan, na gaya ng pagsusunog sa kaniyang mga magulang. Ug nahitabo, sa nagalakat ang panahon, tapus ang duha ka tuig, nga ang iyang mga tinae nangahabwa tungod sa iyang sakit, ug siya namatay sa mangil-ad nga mga balatian. Ug ang iyang katawohan wala magsunog alang kaniya, sama sa pagsunog sa iyang mga amahan. May tatlongput dalawang taon siya nang siya'y magpasimulang maghari, at siya'y naghari sa Jerusalem na walong taon: at siya'y nanaw na walang nagnasang pumigil; at inilibing nila siya sa bayan ni David, ngunit hindi sa mga libingan ng mga hari. Katloan ug duha ka tuig ang iyang panuigon sa pagsugod niya paghari ug siya naghari sa Jerusalem sa walo ka tuig: ug siya migikan nga wala kawilihi; ug ilang gilubong siya sa ciudad ni David, apan dili sa mga lubnganan sa mga hari. At ginawang hari ng mga taga Jerusalem si Ochozias na kaniyang bunsong anak na kahalili niya: sapagkat pinatay ang mga pinaka matanda sa kampamento ng pulutong na lalake na naparoon na kasama ng mga taga Arabia. Sa gayo'y si Ochozias na anak ni Joram na hari sa Juda ay naghari. Ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem naghimo kang Ochozias iyang kamanghuran nga anak nga lalake nga hari ilis kaniya: kay ang panon sa mga tawo ng ming-abut uban sa mga Arabianhon nganha sa campo mingpatay sa tanang mga magulang. Busa si Ochozias anak nga lalake ni Joram nga hari sa Juda naghari. May apat na put dalawang taon si Ochozias nang magpasimulang maghari; at siya'y nagharing isang taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Athalia na anak ni Omri. Kap-atan ug duha ka tuig ang panuigon ni Ochozias sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sa Jerusalem sa usa ka tuig: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Athalia ang anak nga babaye ni Omri. Siya rin naman ay lumakad ng mga lakad ng sangbahayan ni Achab: sapagkat ang kaniyang ina ay siyang kaniyang taga-payo upang gumawang may kasamaan. Siya usab naglakat sa mga dalan sa balay ni Achab; kay ang iyang inahan maoy magtatambag kaniya sa pagbuhat sa kadautan. At siya'y gumawa ng kasamaan sa paningin ng Panginoon, gaya ng ginawa ng sangbahayan ni Achab: sapagkat sila ang naging kaniyang taga-payo pagkamatay ng kaniyang ama, sa ikapapahamak niya. Ug iyang gihimo kadtong dautan sa mga mata ni Jehova, ingon sa gihimo sa balay ni Achab; kay sila maoy iyang mga magtatambag sa tapus mamatay ang iyang amahan, ngadto sa iyang pagkalaglag. Siya'y lumakad din naman ng ayon sa kanilang payo, at yumaon na kasama ni Joram na anak ni Achab na hari sa Israel upang makipagdigma laban kay Hazael na hari sa Siria sa Ramoth-galaad: at sinugatan ng mga taga Siria si Joram. Siya usab naglakat sunod sa ilang pagtambag, ug miuban kang Joram anak nga lalake ni Achab nga hari sa Israel sa pagpakiggubat batok kang Hazael nga hari sa Siria didto sa Ramoth-galaad: ug si Joram gisamaran sa mga Sirianhon. At siya'y bumalik upang magpagaling sa Jezreel ng mga sugat na isinugat nila sa kaniya sa Rama, ng siya'y makipaglaban kay Hazael na hari sa Siria. At si Azarias na anak ni Joram na hari sa Juda ay lumusong upang tingnan si Joram na anak ni Achab sa Jezreel, sapagkat siya'y may sakit. Ug siya mipauli ngadto sa Jezreel aron magapakaayo sa mga samad nga ilang gihatag kaniya didto sa Rama, sa diha nga nakig-away siya batok kang Hazael nga hari sa Siria. Ug si Azarias anak nga lalake ni Joram nga hari sa Juda miadto sa Jezreel aron sa pagpakigkita kang Joram anak nga lalake ni Achab, tungod kay siya nagdaut. Ang kapahamakan nga ni Ochozias ay sa ganang Dios, sa kaniyang pagparoon kay Joram: sapagkat nang siya'y dumating, siya'y lumabas na kasama ni Joram laban kay Jehu na anak ni Nimsi, na siyang pinahiran ng langis ng Panginoon upang ihiwalay ang sangbahayan ni Achab. Karon ang pagkalaglag ni Ochozias iya sa Dios, nga niana siya miadto kang Joram: kay sa diha nga nahiabut na siya, siya miadto uban kang Joram batok kang Jehu anak nga lalake ni Nimsi, nga gidihogan ni Jehova aron sa pagbungkag sa balay ni Achab. At nangyari, nang si Jehu ay maglalapat ng kahatulan sa bahay ni Achab, na kaniyang nasumpungan ang mga prinsipe sa Juda, at ang mga anak ng mga kapatid ni Ochozias, na nagsisipangasiwa kay Ochozias, at pinatay sila. Ug nahitabo, sa diha nga si Jehu naghimo sa paghukom ibabaw sa balay ni Achab, nga iyang hikaplagan ang mga principe sa Juda, ug ang mga anak nga lalake sa mga kaigsoonan ni Ochozias, nga nanag-alagad kang Ochozias, ug iyang gipamatay sila. At kaniyang hinanap si Ochozias, at hinuli nila siya, (siya nga'y nagtatago sa Samaria,) at dinala nila siya kay Jehu, at pinatay siya; at inilibing nila siya, sapagkat kanilang sinabi, Siya'y anak ni Josaphat, na humanap sa Panginoon ng buo niyang puso. At ang sangbahayan ni Ochozias ay walang kapangyarihang humawak ng kaharian. Ug iyang gipangita si Ochozias, ug ilang hingdakpan siya (karon siya nagtago didto sa Samaria), ug ilang gidala siya ngadto kang Jehu, ug gipatay siya; ug ilang gilubong siya, kay sila ming-ingon: Siya mao ang anak nga lalake ni Josaphat, nga nangita kang Jehova sa bug-os niyang kasingkasing. Ug ang balay ni Ochozias walay gahum sa pagdumala sa gingharian. Nang makita nga ni Athalia na ina ni Ochozias na ang kaniyang anak ay patay, siya'y tumindig at nilipol ang lahat na binhing hari ng sambahayan ni Juda. Karon sa diha nga nakita ni Athalia inahan ni Ochozias nga ang iyang anak nga lalake patay na, siya mitindog ug gilaglag niya ang tanang harianong kaliwat sa balay sa Juda. Ngunit kinuha ni Josabeth, na anak na babae ng hari, si Joas na anak ni Ochozias, at inalis niyang lihim siya sa gitna ng mga anak ng hari na nangapatay, at inilagay niya siya at ang kaniyang yaya sa silid na higaan. Gayon ikinubli ni Josabeth, na anak ng haring Joram, na asawa ni Joiada na saserdote, (sapagkat siya'y kapatid ni Ochozias) kay Athalia, na anopat siya'y hindi napatay. Apan si Josabeth, ang anak nga babaye sa hari, midala kang Joas ang anak nga lalake ni Ochozias, ug gikawat siya pagdala gikan sa mga anak nga lalake sa hari nga gipamatay, ug gibutang siya ug ang iyang iwa sa usa ka lawak nga higdaanan. Busa si Josabeth, ang anak nga babaye ni hari Joram, ang asawa ni Joiada nga sacerdote (kay siya mao ang igsoon nga babaye ni Ochozias), nagtago kaniya gikan kang Athalia, mao nga siya wala niya mapatay. At siya'y nakakubling kasama nila sa bahay ng Dios na anim na taon: at si Athalia ay naghari sa lupain. Ug siya diha uban kanila nga gitagoan diha sa balay sa Dios sulod sa unom ka tuig: ug si Athalia naghari sa ibabaw sa yuta. At sa ikapitong taon ay lumakas si Joiada, at nakipagtipan siya sa mga pinunong kawal ng dadaanin, kay Azarias na anak ni Joram, at kay Ismael na anak ni Johanan, at kay Azarias na anak ni Obed, at kay Maasias na anak ni Adaias, at kay Elisaphat na anak ni Zichri. Ug sa ikapito ka tuig si Joiada nagpalig-on sa iyang kaugalingon, ug gipakuha ang mga capitan sa mga ginatus, si Azarias anak nga lalake ni Joram, ug si Ismael anak nga lalake ni Johanan, ug si Azarias anak nga lalake ni Obed, ug si Maasias anak nga lalake ni Adaias, ug si Elisaphat anak nga lalake ni Zichri, aron sa paghimo ug pakigsaad uban kaniya. At kanilang nilibot ang Juda, at pinisan ang mga Levita mula sa lahat na bayan ng Juda, at ang mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ng Israel, at sila'y nagsiparoon sa Jerusalem. Ug sila nangadto sa Juda, ug gitigum ang mga Levihanono gikan sa tanang mga ciudad sa Juda, ug ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa Israel, ug nangadto sila sa Jereusalem. At ang buong kapisanan ay nakipagtipan sa hari sa bahay ng Dios. At sinabi niya sa kanila, Narito, ang anak ng hari ay maghahari, gaya ng sinalita ng Panginoon tungkol sa mga anak ni David. Ug ang tibook katilingban naghimo ug usa ka pakigsaad uban sa hari didto sa balay sa Dios. Ug siya miingon kanila: Ania karon, ang anak nga lalake sa hari magahari, iingon sa gipamulong ni Jehova mahitungod sa mga anak nga lalake ni David. Ito ang bagay na inyong gagawin: isang ikatlong bahagi ninyo, na pumapasok sa sabbath, sa mga saserdote at sa mga Levita, magiging mga tagatanod-pinto; Kini mao ang butang nga iniyong pagabuhaton: ang usa sa ikatolo ka bahin kaninyo, nga magasudlanan sa adlaw nga igpapahulay, sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, maoy mahimong mga magbalantay sa mga bakanan; At ang ikatlong bahagi ay magiging sa bahay ng hari; at ang ikatlong bahagi sa pintuang-bayan ng patibayan; at ang buong bayan ay malalagay sa mga looban ng bahay ng Panginoon. Ug ang usa sa ikatolo ka bahin adto sa balay sa hari; ug ang usa ka ikatolo ka bahin adto sa ganghaan sa patukoranan: ug ang tibook katawohan anha sa mga sawang sa balay ni Jehova. Ngunit walang papasok sa bahay ng Panginoon, liban sa mga saserdote, at nagsisipangasiwang mga Levita; sila'y magsisipasok, sapagkat sila'y mga banal: ngunit ang buong bayan ay magiingat ng pagbabantay sa Panginoon. Apan ayaw pagpasudla bisan kinsa sa balay ni Jehova, gawas sa mga sacerdote, ug sila nga mga nanag-alagad sa mga Levihanon; sila makasulod, kay sila mga balaan: apan ang tibook katawohan magabantay sa katungdanan ni Jehova. At kukulungin ng mga Levita ang hari sa palibot, bawat isa'y may dalang kaniyang mga sandata sa kaniyang kamay; at sinomang pumasok sa bahay, patayin: at kayo'y magsiabay sa hari pagka siya'y pumapasok at pagka siya'y lumalabas. Ug ang mga Levihanon magalibut sa hari, ang tagsatagsa ka tawo uban sa iyang mga hinagiban diha sa iyang kamot; ug bisan kinsa nga mosulod sa balay, ipapatay siya: ug kamo magauban sa hari sa diha nga siya mosulod, ug sa diha nga siya mogula. Gayon ginawa ng mga Levita at ng buong Juda ang ayon sa lahat na iniutos ni Joiada na saserdote: at sila'y kumuha bawat lalake ng kaniyang mga lalake, yaong nagsisipasok sa sabbath, na kasama niyaong nagsisilabas sa sabbath; sapagkat hindi pinayaon ni Joiada na saserdote ang mga pangkat. Busa ang mga Levihanon ug ang tibook Juda naghimo sumala sa tanan nga gisugo ni Joiada nga sacerdote: ug sila nagdala ang tagsatagsa ka tawo sa ilang mga tawo, kadtong mga magasudlanan sa adlaw nga igpapahulay, kauban niadtong magagul-anan sa adlaw nga igpapahulay; kay wala pa buhii ni Joiada nga sacerdote ang mga kaubanan. At si Joiada na saserdote ay nagbigay sa mga pinunong kawal ng mga dadaanin ng mga sibat, at mga maliit na kalasag at mga kalasag na naging sa haring David, na nangasa bahay ng Dios. Ug gitugyan ni Joiada nga sacerdote ngadto sa mga capitan sa mga ginatus ang mga pangkaw, ug ang mga kalasag, ug mga taming, nga iya kaniadto ni David nga hari, nga diha sa balay sa Dios. At kaniyang inilagay ang buong bayan, na bawat isa'y may kaniyang sandata sa kaniyang kamay, mula sa dakong kanan ng bahay hanggang sa dakong kaliwa ng bahay, sa siping ng dambana at ng bahay, sa siping ng hari sa palibot. Ug iyang gipahamutang ang ang tibook katawohan, ang tagsatagsa ka tawo uban sa hinagiban diha sa iyang kamot, sukad sa too nga kiliran sa balay ngadto sa wala nga kiliran sa balay, ubay sa halaran ug sa balay, tupad sa hari nagalibut. Nang magkagayo'y kanilang inilabas ang anak ng hari, at ipinutong nila ang putong sa kaniya, at binigyan siya ng patotoo, at ginawa siyang hari: at pinahiran siya ng langis ni Joiada at ng kaniyang mga anak; at kanilang sinabi, Mabuhay ang hari. Unya ilang gidala sa gawas ang anak nga lalake sa hari, ug gibutang sa ulo niya ang purongpurong, ug gihatagan siya sa pagpamatuod, ug gihimo siyang hari: ug si Joiada ug ang iyang mga anak nga lalake nagdihog kaniya; ug sila ming-ingon: Mabuhi ang hari. At nang marinig ni Athalia ang kaingay ng bayan, na tumatakbo at pinupuri ang hari, siya'y naparoon sa bayan sa loob ng bahay ng Panginoon: Ug sa diha nga si Athalia nakadungog sa kaguliang sa katawohan nga nanagdalagan ug nanagdayeg sa hari, siya miadto sa katawohan sa balay ni Jehova: At siya'y tumingin, at, narito, ang hari ay nakatayo sa siping ng kaniyang haligi sa pasukan, at ang mga punong kawal at ang mga may pakakak ay sa siping ng hari: at ang buong bayan ng lupain ay nagalak, at humihip ng mga pakakak; ang mga mangaawit naman ay nagsitugtog ng mga panugtog ng tugtugin, at tinugmaan ang awit ng papuri. Nang magkagayo'y hinapak ni Athalia ang kaniyang suot, at sinabi: Paglililo, paglililo. Ug siya mitan-aw, ug, anla karon, ang hari nagtindog tupad sa iyang haligi sa alagianan sa pagsulod, ug ang mga capitan ug ang mga trompeta tupad sa hari; ug ang tibook katawohan sa yuta nanagkalipay, ug nanagpatunog sa mga trompeta; ang mga mag-aawit usab nanaghoni sa mga tulonggon sa mga musica, ug nagdumala sa pag-awit sa pagdayeg. Unya si Athalia magisi sa iyang mga saput, ug miingon: Pagbudhi! Pagbudhi! At inilabas ni Joiada na saserdote ang mga pinunong kawal ng dadaanin na nangalalagay sa hukbo, at sinabi sa kanila, Palabasin ninyo siya sa pagitan ng mga hanay; at sinomang sumunod sa kaniya, patayin ng tabak: sapagkat sinabi ng saserdote, Huwag patayin siya sa bahay ng Panginoon. Ug si Joiada nga sacerdote nagdala ngadto sa gawas sa mga capitan sa mga ginatus nga gibutang sa panon, ug miingon kanila: Paagia siya sa taliwala sa mga laray; ug bisan kinsa nga mosunod kaniya, ipapatay siya uban sa pinuti: kay ang sacerdote miingon: Ayaw siya pagpatya sulod sa balay ni Jehova. Sa gayo'y binigyang daan nila siya; at siya'y naparoon sa pasukan ng pintuang-daan ng kabayo sa bahay ng hari: at pinatay nila siya roon. Busa sila minghatag ug alagianan alang kaniya; ug siya miadto ngadto sa pagsulod mo sa pultahan sa kabayo ngadto sa balay sa hari: ug ilang gipatay siya didto. At si Joiada ay nakipagtipan sa kaniya, at sa buong bayan, at sa hari na sila'y magiging bayan ng Panginoon. Ug si Joiada naghimo ug usa ka pakigsaad sa taliwala sa iyang kaugalingon, ug sa tibook katawohan, ug sa hari, nga sila mahimong katawohan ni Jehova. At ang buong bayan ay naparoon sa bahay ni Baal, at ibinagsak, at pinagputolputol ang kaniyang mga dambana at ang kaniyang mga larawan, at pinatay si Mathan na saserdote ni Baal sa harap ng mga dambana. Ug ang tibook katawohan nangadto sa balay ni Baal, ug gigun-ob kini, ug gigun-ob ang iyang mga halaran ug gigupok ang iyang mga larawan, ug gipatay si Mathan ang sacerdote ni Baal sa atubangan sa mga halaran. At inihalal ni Joiada ang mga katungkulan sa bahay ng Panginoon, sa kapangyarihan ng kamay ng mga saserdote na mga Levita, na siyang binahagi ni David sa bahay ng Panginoon, upang maghandog ng mga handog na susunugin sa Panginoon, gaya ng nasusulat sa kautusan ni Moises, na may pagkagalak, at may pagawit ayon sa ayos ni David. Ug gitudlo ni Joiada ang mga puno-an sa balay ni Jehova ilalum sa kamot sa mga sacerdote nga mga Levihanon, nga gibahinbahin ni David diha sa balay ni Jehova, aron sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog kang Jehova, sumala sa nahisulat sa Kasugoan ni Moises, inubanan sa paglipay ug sa pag-awit, sumala sa sugo ni David. At kaniyang inilagay ang mga tagatanod-pinto sa mga pintuangdaan ng bahay ng Panginoon, upang walang pumasok na marumi sa anomang bagay. Ug iyang gibutang ang mga magbalantay sa mga pultahan diha sa ganghaan sa balay ni Jehova, nga walay bisan, kinsa nga mahugaw sa bisan unsa nga pagkaagi makasulod. At kaniyang ipinagsama ang mga pinunong kawal ng dadaanin at ang mga mahal na tao, at ang mga tagapamahala ng bayan, at ang buong bayan ng lupain, at ibinaba ang hari mula sa bahay ng Panginoon: at sila'y pumasok sa bahay ng hari, na nagdaan sa pinakamataas na pintuang-daan, at inilagay ang hari sa luklukan ng kaharian. Ug iyang gikuha ang mga capitan sa mga ginatus, ug ang mga harianon, ug ang mga gobernador sa katawohan, ug ang tibook katawohan sa yuta, ug gidala sa ubos ang hari gikan sa balay ni Jehova: ug ming-agi sila sa ganghaan dapit sa itaas ngadto sa balay sa hari, ug gibutang ang hari ibabaw sa trono sa gingharian. Sa gayo'y ang buong bayan ng lupain ay nagalak, at ang bayan ay natahimik: at pinatay nila ng tabak si Athalia. Busa ang tibook katawohan sa yuta nangalipay, ug ang ciudad malinaw. Ug si Athalia ilang gipatay sa pinuti. Si Joas ay may pitong taon nang magpasimulang maghari; at siya'y nagharing apat na pung taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Sibia na taga Beer-seba. Si Joas pito ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kap-atan ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Sibia, sa Beer-seba. At gumawa si Joas ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon lahat ng mga kaarawan ni Joiada na saserdote. Ug gihimo ni Joas kadtong matarung sa mga mata ni Jehova sa tanang mga adlaw ni Joiada nga sacerdote. At kumuha si Joiada ng dalawang babae upang maging asawa ng hari, at siya'y nagkaanak ng mga lalake at mga babae. Ug si Joiada nangasawa ug duha ka asawa alang kaniya, ug siya nanganak ug mga lalake ug mga babaye. At nangyari, pagkatapos nito, na inisip ni Joas na husayin ang bahay ng Panginoon. Ug nahitabo sa tapus niini, nga si Joas nakahunahuna sa pag-ayo sa balay ni Jehova. At kaniyang pinisan ang mga saserdote at ang mga Levita, at sinabi sa kanila, Magsilabas kayo hanggang sa mga bayan ng Juda, at magtipon kayo sa buong Israel ng salapi upang husayin ang bahay ng inyong Dios sa taontaon, at sikapin ninyo na inyong madaliin ang bagay. Gayon ma'y hindi minadali ng mga Levita. Ug iyang gitigum sa pagtingub ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, ug miingon kanila: Umadto kamo sa mga ciudad sa Juda, ug magtigum kamo gikan sa tibook Israel salapi aron sa pag-ayo sa balay sa inyong Dios tuigtuig; ug tan-awon ninyo nga inyong dali-on ang maong butang. Apan ang mga Levihanon wala magdali niini. At ipinatawag ng hari si Joiada na pinuno, at sinabi sa kaniya, Bakit hindi mo ipinadala sa mga Levita ang buwis na iniutos ni Moises, na lingkod ng Panginoon, at ng kapisanan ng Israel, mula sa Juda, at mula sa Jerusalem, na ukol sa tabernakulo ng patotoo? Ug gitawag sa hari si Joiada ang pangulo, ug miingon kaniya: Nganong wala nimo kinahanglana sa mga Levihanon gikan sa Juda ug sa Jerusalem ang buhis ni Moises ang alagad ni Jehova, ug ang sa katilingban sa Israel, alang sa balong-balong sa pagpamatuod? Sapagkat giniba ng mga anak ni Athalia, niyaong masamang babae, ang bahay ng Dios, at kanila namang ginugol sa mga Baal ang lahat na itinalagang bagay sa bahay ng Panginoon. Kay ang mga anak nga lalake ni Athalia, kadtong dautan nga babaye, nagbungkag sa balay sa Dios; ug ang tanang mga butang usab nga hinalad sa balay ni Jehova ilang gihatag ngadto sa mga Baal. Sa gayo'y nagutos ang hari, at sila'y nagsigawa ng isang kaban, at inilagay sa labas sa pintuang daan ng bahay ng Panginoon. Busa ang hari nagsugo, ug sila naghimo ug usa ka kahon, ug gibutang kini didto sa gawas sa pultahan sa balay ni Jehova. At sila'y nangagtanyag sa Juda at sa Jerusalem, na dalhin sa Panginoon ang buwis na iniatang ni Moises na lingkod ng Dios sa Israel sa ilang. Ug sila naghimo ug usa ka pagpahibalo sa tibook Juda ug Jerusalem, sa pagdala kang Jehova sa buhis nga gipabuhis ni Moises nga alagad sa Dios sa mga Israelihanon didto sa kamingawan. At ang lahat na prinsipe at ang buong bayan ay nagalak, at dinala, at inilagay sa kaban, hanggang sa natapos. Ug ang tanang mga principe ug ang tibook katawohan nangalipay, ug gidala sa sulod, ug gisulod didto sa kahon, hangtud nga ilang natapus. At nagkagayon, nang dalhin ang kaban sa kawanihan ng hari, sa pamamagitan ng kamay ng mga Levita, at nang kanilang makita na maraming salapi, na ang kalihim ng hari at ang pinuno ng pangulong saserdote ay naparoon at inalisan ng laman ang kaban, at kinuha, at dinala uli sa dakong kinaroroonan. Ganito ang kanilang ginawa araw-araw, at nagtipon ng salapi na sagana. Ug mao kadto, nga, sa bisan unsang panahon nga ang kahon gidala ngadto sa mga punoan sa hari pinaagi sa kamot sa mga Levihanon, ug sa diha nga sila nakakita nga adunay daghang salapi, ang kalihim sa hari ug ang punoan sa labawng sacerdote moabut ug habwaon ang sulod sa kahon, ug dad-on kini pagbalik sa bulotangan niini. Ingon niini ang ilang gibuhat adlaw-adlaw, ug nakatigum ug daghan nga salapi. At ibinigay ng hari at ni Joiada sa gumagawa ng gawaing paglilingkod sa bahay ng Panginoon; at sila'y nagsiupa ng mga kantero at ng mga anluwagi upang husayin ang bahay ng Panginoon, at ng nagsisigawa naman sa bakal at tanso upang husayin ang bahay ng Panginoon. Ug gihatag sa hari ug ni Joiada kini sa mga nagbuhat sa pag-alagad sa balay ni Jehova; ug sila nanuhol sa mga magtitiltil sa bato, ug mga panday aron sa pagpaayo sa balay ni Jehova, ug sa nagbuhat usab sa puthaw ug tumbaga aron sa pag-ayo sa balay ni Jehova. Sa gayo'y nagsigawa ang mga manggagawa, at ang gawa ay nayari sa pamamagitan nila, at kanilang itinayo ang bahay ng Dios sa kaniyang kalagayan, at pinatibay. Busa ang mga mamumoo nanagbuhat, ug ang pag-ayo nagkanunay sa ilang mga kamot, ug ilang gipatindog ang balay sa Dios sumala sa pagpahamutang niana, ug nagpalig-on niana. At nang kanilang matapos, kanilang dinala ang labis ng salapi sa harap ng hari at ni Joiada, na siyang mga ipinagpagawa ng mga sisidlan sa bahay ng Panginoon, sa makatuwid baga'y mga sisidlan upang ipangasiwa, at upang ipaghandog ng hain, at mga sandok, at mga sisidlang ginto, at pilak. At sila'y nangaghandog na palagi ng mga handog na susunugin sa bahay ng Panginoon sa lahat ng mga kaarawan ni Joiada. Ug sa diha nga sila nakatapus na, ilang gidala ang salin sa salapi ngadto sa atubangan sa hari ug kang Joiada, diin pamuhata ang mga sudlanan alang sa balay ni Jehova, bisan mga sudlanan nga tungod niana himoon ang pag-alagad ug paghalad, ug mga cuchara, ug mga sudlanan nga bulawan ug salapi. Ug sila nanaghalad sa mga halad-nga-sinunog sa balay ni Jehova sa kanunay sa tanang mga adlaw ni Joiada. Ngunit si Joiada ay tumanda at napuspos ng mga araw, at siya'y namatay; siya'y may isang daan at tatlongpung taon nang siya'y mamatay. Apan si Joiada nagkatigulang na gayud ug hupong sa mga adlaw, ug siya namatay; usa ka gatus ug katloan ka tuig ang panuigon sa iyang pagkamatay. At inilibing nila siya sa bayan ni David sa kasamahan ng mga hari, sapagkat siya'y gumawa ng mabuti sa Israel, at sa Dios at sa kaniyang sangbahayan. Ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David taliwala sa mga hari, tungod kay siya naghimo ug maayo sa Israel, ug alang sa Dios ug sa iyang balay. Pagkamatay nga ni Joiada ay nagsiparoon ang mga prinsipe ng Juda, at nangagbigay galang sa hari. Nang magkagayo'y dininig sila ng hari. Karon tapus sa kamatayon ni Joiada nangabut ang mga principe sa Juda, ug minghatag sa katahuran sa hari. Unya ang hari namati kanila. At kanilang pinabayaan ang bahay ng Panginoon, ng Dios ng kanilang mga magulang, at nangaglingkod sa mga Asera at sa mga dios-diosan: at ang pag-iinit ay dumating sa Juda at sa Jerusalem dahil sa kanilang salang ito. Ug ilang gibiyaan ang balay ni Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, ug nag-alagad sa Asherim ug sa mga dios-dios: ug ang kaligutgut miabut ibabaw sa Juda ug sa Jerusalem tungod niining ilang pagkamakasasala. Gayon ma'y nagsugo siya ng mga propeta sa kanila upang dalhin sila uli sa Panginoon; at sila'y sumaksi laban sa kanila; ngunit hindi sila pinakinggan. Bisan pa niana siya nagpadala ug mga manalagna kanila, sa pagpabalik kanila pag-usab ngadto kang Jehova; ug sila nanagpamatuod batok kanila: apan sila wala mamati. At ang Espiritu ng Dios ay dumating kay Zacharias na anak ni Joiada na saserdote; at siya'y tumayong mataas kay sa bayan, at nagsabi sa kanila, Ganito ang sabi ng Dios, Bakit kayo'y nagsisisalangsang sa mga utos ng Panginoon, na anopat kayo'y huwag magsiginhawa? sapagkat inyong pinabayaan ang Panginoon, kaniya namang pinabayaan kayo. Ug ang Espiritu sa Dios miabut kang Zacharias anak nga lalake ni Joiada nga sacerdote: ug siya mitindog sa ibabaw sa katawohan, ug miingon kanila: Kini mao ang giingon sa Dios: Nganong naglapas kamo sa mga sugo ni Jehova, aron kamo dili magamauswagon? tungod kay inyong gibiyaan ni Jehova, siya usab nagabiya kaninyo. At sila'y nagsipagbanta laban sa kaniya, at binato siya ng mga bato, sa utos ng hari sa looban ng bahay ng Panginoon. Ug sila nanagsabutsabut sa tago batok kaniya, ug gibato siya sa mga bato sumala sa sugo sa hari diha sa sawang sa balay ni Jehova. Sa ganito ay hindi inalaala ni Joas na hari ang kagandahang loob na ginawa ni Joiada na kaniyang ama sa kaniya, kundi pinatay ang kaniyang anak. At nang siya'y mamatay, kaniyang sinabi, Masdan ng Panginoon, at pakialaman. Busa si Joas ang hari wala mahanumdum sa kalolot nga gibuhat kaniya ni Joiada nga iyang amahan, hinonoa gipatay ang iyang anak nga lalake. Ug sa pagkamatay niya, siya miingon: Si Jehova magatan-aw unta niini, ug magasilot niini. At nangyari, sa katapusan ng taon, na ang hukbo ng mga taga Siria ay umahon laban sa kaniya: at sila'y nagsiparoon sa Juda at sa Jerusalem, at nilipol ang lahat na prinsipe ng bayan mula sa gitna ng bayan, at ipinadala ang buong samsam sa kanila sa hari sa Damasco. Ug nahitabo sa katapusan sa tuig, nga ang kasundalohan sa mga Sirianhon mingtungas batok kaniya: ug ming-adto sila sa Juda ug sa Jerusalem, ug gipanlaglag ang tanang mga principe sa katawohan gikan sa kinataliwad-an sa katawohan, ug gipadala ang tanan nga inagaw gikan kanila ngadto sa hari sa Damasco. Sapagkat ang hukbo ng mga taga Siria ay naparoong may munting pangkat ng mga lalake; at ibinigay ng Panginoon ang isang totoong malaking hukbo sa kanilang kamay sapagkat kanilang pinabayaan ang Panginoon, ang Dios ng kanilang mga magulang. Sa gayo'y nilapatan nila ng kahatulan si Joas. Kay ang kasundalohan sa mga Sirianhon ming-abut uban ang usa ka diyutay nga panon sa mga tawo; ug gitugyan ni Jehova ang usa ka daku kaayong panon ngadto sa ilang kamot, tungod kay ilang gitalikdan si Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan. Busa ilang gihimo ang paghukom kang Joas. At nang kanilang lisanin siya, (sapagkat iniwan nila siya sa maraming mga sakit,) ang kaniyang sariling mga lingkod ay nagsipagbanta laban sa kaniya dahil sa dugo ng mga anak ni Joiada na saserdote, at pinatay siya sa kaniyang higaan, at siya'y namatay: at inilibing nila siya sa bayan ni David, ngunit hindi inilibing nila siya sa mga libingan ng mga hari. Ug sa pagkahimulag nila gikan kaniya (kay ilang gibiyaan siya nga masakiton kaayo), ang iyang kaugalingong mga alagad nanagsabutsabut sa tago batok kaniya tungod sa dugo sa mga anak nga lalake ni Joiada nga sacerdote, ug ilang gipatay siya diha sa iyang higdaanan, ug namatay siya; ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David, apan siya wala nila ilubong sa mga lubnganan sa mga hari. At ang mga ito ang nagsipagbanta laban sa kaniya; si Zabad na anak ni Simath, na Ammonita, at si Jozabad na anak ni Simrith, na Moabita. Ug kini sila mao ang nanagsabutsabut sa tago batok kaniya: si Zabad anak nga lalake ni Shimeath nga Ammonhanon, ug si Jozabad anak nga lalake ni Simrith ang Moabnon. Tungkol nga sa kaniyang mga anak, at sa kalakhan ng mga pasang ipinasan sa kaniya, at sa pagtatayong muli ng bahay ng Dios, narito, nakasulat sa kasaysayan ng aklat ng mga hari. At si Amasias na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Karon mahitungod sa iyang mga anak nga lalake, ug ang pagkadaku sa iyang mga lulan nga gitungtung kaniya, ug ang pagtukod pag-usab sa balay sa Dios, ania karon, sila nahisulat sa hubad sa kaagi sa basahon sa mga hari. Ug si Amasias nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Si Amasias ay may dalawangput limang taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y naghari na dalawangput siyam na taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay si Joadan na taga Jerusalem. Ug si Amasias kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kaluhaan ug siyam ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Joadan, sa Jerusalem. At siya'y gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, ngunit hindi ng sakdal na puso. Ug siya nagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova, apan wala ubani sa usa ka hingpit nga kasingkasing. Nangyari nga nang ang kaharian ay matatag sa kaniya, na kaniyang pinatay ang kaniyang mga lingkod na nagsipatay sa hari na kaniyang ama. Karon nahitabo, sa diha nga ang gingharian nalig-on na diha kaniya, nga iyang gipamatay ang mga sulogoon nga nanagpatay sa hari nga iyang amahan. Ngunit hindi niya pinatay ang kanilang mga anak, kundi gumawa ng ayon sa nakasulat sa kautusan sa aklat ni Moises, gaya ng iniutos ng Panginoon, na sinasabi, ang mga ama ay hindi mangamamatay ng dahil sa mga anak, ni ang mga anak man ay nangamamatay ng dahil sa ama: kundi bawat tao ay mamamatay dahil sa kaniyang sariling kasalanan. Apan wala niya patya ang ilang mga anak, kondili nagbuhat hinoon sumala sa nahasulat sa Kasugoan sa basahon ni Moises, sumala sa gisugo ni Jehova, nga nagaingon: Ang mga amahan dili mamatay alang sa mga anak, ni ang mga anak mamatay alang sa mga amahan; kondili ang tagsatagsa ka tawo mamatay alang sa iyang kaugalingong sala. Bukod dito'y pinisan ni Amasias ang Juda, at iniutos sa kanila ang ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, sa kapangyarihan ng mga pinunong kawal ng lilibuhin at ng mga pinunong kawal ng dadaanin, sa makatuwid baga'y ang buong Juda at Benjamin: at kaniyang binilang sila mula sa dalawangpung taong gulang na patanda, at nasumpungan niya silang tatlong daang libong piling lalake, na makalalabas sa pakikipagdigma, na makahahawak ng sibat at kalasag. Labut pa gitigum pagtingub ni Amasias ang Juda, ug gihusay sila sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, ilalum sa mga capitan sa linibo ug mga capitan sa mga ginatus, bisan ang tibook Juda ug Benjamin: ug iyang giihap sila sukad sa may kaluhaan ka tuig ang panuigon ug paingon sa itaas, ug may nakaplagan kanila nga totolo ka gatus ka libong tawo nga mga pinili, takus nga makaadto sa gubat, nga makagamit sa bangkaw ug taming. Siya'y umupa rin naman ng isang daang libong makapangyarihang lalake na matatapang na mula sa Israel sa halagang isang daang talentong pilak. Siya misuhol usab sa usa ka gatus ka libo nga mga gamhanang tawo sa kaisug gikan sa Israel sa usa ka gatus ka talento nga salapi. Ngunit naparoon ang isang lalake ng Dios sa kaniya, na nagsasabi, Oh hari, huwag mong pasamahin sa iyo ang hukbo ng Israel; sapagkat ang Panginoon ay hindi sumasa Israel, sa makatuwid baga'y sa lahat ng mga anak ni Ephraim. Apan may miabut nga usa ka tawo sa Dios kaniya, nga nagaingon: Oh hari, ayaw pagpaubana ang lasundalohan sa Israel kanimo; kay si Jehova wala magauban sa Israel, nga kong sayron, kauban sa tanang mga anak sa Ephraim. Ngunit kung ikaw ay yayaon, gumawa kang may katapangan, magpakalakas ka sa pakikipagbaka: ibubuwal ka ng Dios sa harap ng kaaway: sapagkat ang Dios ay may kapangyarihang tumulong at magbuwal. Apan kong ikaw umadto, himoa ang pagkamaisugon gayud, pagmabaskugon alang sa gubat: ang Dios magapukan kanimo sa atubangan sa kaaway; kay ang Dios may gahum sa pagtabang, ug sa pagpukan. At sinabi ni Amasias sa lalake ng Dios, Ngunit anong aming gagawin sa isang daang talento na aking ibinigay sa hukbo ng Israel? At ang lalake ng Dios ay sumagot: Ang Panginoon ay makapagbibigay sa iyo ng mahigit kay sa rito. Ug si Amasias miingon sa tawo sa Dios: Apan unsay among buhaton alang sa usa ka gatus ka talento nga akong gihatag sa kasundalohan sa Israel? Ug ang tawo sa Dios mitubag: Si Jehova makahatag kanimo sa labi pa kadaghan kay niini. Nang magkagayo'y inihiwalay sila ni Amasias, sa makatuwid baga'y ang hukbo na paparoon sa kaniya na mula sa Ephraim, upang umuwi uli: kayat ang kanilang galit ay totoong nagalab laban sa Juda, at sila'y nagsiuwi na may malaking galit. Unya si Amasias mibulag kanila, nga kong sayron, ang kasundalohan nga nangabut kaniya gikan sa Ephraim, aron sa pagpauli pag-usab: busa ang ilang kasuko misilaub uyamut batok sa Juda, ug sila mingpauli puno sa mabangis nga kasuko. At si Amasias ay tumapang, at inilabas ang kaniyang bayan, at naparoon sa Libis ng Asin, at sumakit sa mga anak ni Scir ng sangpung libo. Ug si Amasias nagmaisugon, ug gimandoan niya ang iyang katawohan, ug miadto sa Walog sa Asin, ug gilaglag ang mga anak sa Seir nga may napulo ka libo. At sangpung libo ang dinala ng mga anak ni Juda na buhay, at dinala sila sa taluktok ng burol at inihagis sila mula sa taluktok ng burol na anopat silang lahat ay nagkawaraywaray. Ug ang ilang napulo ka libo gidala nga buhi sa mga anak sa Juda, ug gidala sila ngadto sa kinatumyan sa pangpang, ug gipanghulog sila gikan sa kinatumyan sa pangpang, mao nga sila nangadugmok. Ngunit ang mga lalake ng hukbo na ipinabalik ni Amasias, upang sila'y huwag magsisunod sa kaniya sa pakikipagbaka, ay nagsidaluhong sa mga bayan ng Juda, mula sa Samaria hanggang sa Bet-horon, at nanakit sa kanila ng tatlong libo, at nagsikuha ng maraming samsam. Apan ang mga tawo sa kasundalohan nga gipasibug ni Amasias, nga sila dili mag-uban kaniya ngadto sa gubat, misulong sa mga ciudad sa Juda sukad sa Samaria bisan ngadto sa Bethron, ug minglaglag gikan kanila sa totolo ka libo, ug nakadala ug daghang mga inagaw. Nangyari nga, pagkatapos na si Amasias ay manggaling na mula sa pagpatay sa mga Idumio na kaniyang dinala ang mga dios ng mga anak ni Seir, at inilagay na maging kaniyang mga dios, at yumukod sa harap ng mga yaon, at nagsunog ng kamangyan sa mga yaon. Karon nahitabo, sa tapus nga si Amasias miabut gikan sa pagpamatay sa mga Edomhanon, nga iyang gidala ang mga dios sa mga anak sa Seir, ug iya kining gipahamutang aron mahimo kini nga iyang mga dios, ug nagyukbo siya sa iyang kaugalingon sa atubangan niini, ug nagsunog sa mga incienso alang kanila. Kayat ang galit ng Panginoon ay nagalab laban kay Amasias, at siya'y nagsugo sa kaniya ng isang propeta, na sinabi sa kaniya, Bakit mo hinanap ang dios ng bayan na hindi nakapagligtas ng kanilang sariling bayan sa iyong kamay? Mao nga ang kasuko ni Jehova misalaub batok kang Amasias, ug iyang gipasugoan siya sa usa ka manalagna, nga miingon kaniya: Nganong nangita ikaw sa mga dios sa katawohan, nga wala makaluwas sa ilang kaugalingong katawohan gikan sa imong kamot? At nangyari, habang siya'y nakikipagusap sa kaniya, na sinabi ng hari sa kaniya, Ginawa ka ba naming tagapayo ng hari? umurong ka; bakit ka sasaktan? Nang magkagayo'y umurong ang propeta, at nagsabi, Talastas ko na pinasiyahan ng Dios na patayin ka, sapagkat iyong ginawa ito, at hindi mo dininig ang aking payo. Ug nahitabo, sa nakigsulti siya kaniya, nga ang hari miingon kaniya: Naghimo ba kami kanimo nga magtatambag sa hari? Hunong; ngano bang pagahampakon ka? Busa ang manalagna mihunong, ug miingon: Ako nahibalo nga ang Dios nagtinguha sa paglaglag kanimo, tungod kay ikaw nagbuhat niini, ug wala magpatalinghug sa akong pagtambag? Nang magkagayo'y kumuhang payo si Amasias na hari sa Juda, at nagsugo kay Joas na anak ni Joachaz na anak ni Jehu, na hari sa Israel, na nagsabi, Halika, tayo'y magtitigan. Unya si Amasias nga hari sa Juda nagpakitambag, ug gipaadtoan si Joas, anak nga lalake ni Joachaz ang anak nga lalake ni Jehu, nga hari sa Israel, nga nagaingon: Umari ka, magtinan-away kita ang usa ug usa sa nawong. At si Joas na hari sa Israel ay nagsugo kay Amasias na hari sa Juda, na nagsasabi, Ang dawag na nasa Libano, ay nagsugo sa sedro na nasa Libano, na nagsasabi, Ibigay mong asawa ang iyong anak na babae sa aking anak: at nagdaan ang mabangis na hayop na nasa Libano, at niyapakan ang dawag. Ug si Joas nga hari sa Israel nagpaadto kang Amasias nga hari sa Juda, nga nagaingon: Ang tunok nga didto sa Libano gipadala ngadto sa cedro nga didto sa Libano, nga nagaingon. Ipaasawa ang imong anak nga babaye sa akong anak nga lalake: ug didtoy miagi nga usa ka ihalas nga mananap nga didto sa Libano, ug gitumban ang tunok. Ikaw ay nagsasabi, Narito, iyong sinaktan ang Edom; at itinaas ka ng iyong puso upang magmalaki: tumahan ka ngayon sa bahay; bakit ibig mong makialam sa iyong ikapapahamak, upang ikaw ay mabuwal, ikaw, at ang Juda na kasama mo? Ikaw miingon: Ania karon, imong gihampak ang Edom; ug ang imong kasingkasing nagbayaw kanimo sa pagpagarbo: pabilin ka karon sa balay, nganong nagahagit ka sa imong kadautan, aron ikaw mapukan, bisan ikaw, ug ang Juda uban kanimo? Ngunit hindi dininig ni Amasias; sapagkat sa Dios, upang sila'y mabigay sa kamay ng kanilang mga kaaway, sapagkat hinanap nila ang mga dios ng Edom. Apan si Amasias dili buot nga magpatalinghug; kay kadto gikan sa Dios, aron iyang itugyan sila ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway, tungod kay sila nangita sa mga dios sa Edom. Sa gayo'y umahon si Joas na hari sa Israel; at siya at si Amasias na hari sa Juda ay nagtitigan sa Beth-semes, na ukol sa Juda. Busa si Joas nga hari sa Israel miadto; ug siya ug si Amasias hari sa Juda nanagtinan-away ang usa ug usa sa nawong didto sa Beth-semes, nga sakup sa Juda. At ang Juda ay nalagay sa kasamasamaan sa harap ng Israel; at sila'y nagsitakas bawat isa sa kanikaniyang tolda. Ug ang Juda nahimutang sa hilabihan kangil-ad nga kahimtang sa atubangan sa Israel; ug sila nangalagiw ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balong-balong. At kinuha ni Joas na hari sa Israel si Amasias na hari sa Juda, na anak ni Joas, na anak ni Joachaz, sa Beth-semes, at dinala siya sa Jerusalem, at ibinagsak ang kuta ng Jerusalem mula sa pintuang-bayan ng Ephraim hanggang sa pintuang-bayan ng sulok, na apat na raang siko. Ug gikuha ni Joas nga hari sa Israel si Amasias nga hari sa Juda, ang anak nga lalake ni Joas, ang anak nga lalake ni Joachaz, sa Beth-semes, ug gidala siya ngadto sa Jerusalem, ug gigun-ob ang kuta sa Jerusalem, sukad sa ganghaan sa Ephrain ngadto sa nasikohang ganghaan, upat ka gatus ka maniko, At kinuha niya ang lahat na ginto at pilak, at lahat na sisidlan na nasumpungan sa bahay ng Dios na kay Obed-edom; at ang mga kayamanan ng bahay ng hari, pati ng mga sanglang tao, at bumalik sa Samaria. Ug iyang gikuha ang tanang bulawan ug salapi, ug ang tanang mga sudlanan nga hingpalgan diha sa balay sa Dios nga diha kang Obed-edom, ug ang mga bahandi sa balay sa hari, mga tawo nga gipatinga usab, ug mipauli ngadto sa Samaria. At si Amasias na anak ni Joas na hari sa Juda ay nabuhay pagkamatay ni Joas na anak ni Joachaz na hari sa Israel na labing limang taon. Ug si Amasias anak nga lalake ni Joas nga hari sa Juda mipuyo pa sulod sa napulo ug lima ka tuig tapus sa kamatayon ni Joas anak nga lalake ni Joachaz nga hari sa Israel. Ang iba nga sa mga gawa ni Amasias, na una at huli, narito, di ba nangasusulat sa aklat ng mga hari sa Juda at sa Israel? Karon ang uban nga mga buhat ni Amasias, sinugdan ug katapusan, ania karon, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga hari sa Juda ug sa Israel? Mula sa panahon nga na humiwalay si Amasias sa pagsunod sa Panginoon ay nagsipagbanta sila laban sa kaniya sa Jerusalem; at siya'y tumakas sa Lachis: ngunit pinasundan nila siya sa Lachis, at pinatay siya roon. Karon sukad sa panahon nga si Amasias misimang gikan sa pagnunot kang Jehova sila naghimo ug usa ka pagsabutsabut sa tago batok kaniya sa Jerusalem; ug siya mikalagiw ngadto sa Lachis: apan ilang gipaadtoan siya didto sa Lachis ug didto siya patya. At dinala siya na nakapatong sa mga kabayo, at inilibing siya na kasama ng kaniyang mga magulang sa bayan ng Juda. Ug ilang gidala siya pagbalik nga gitungtong ibabaw sa mga kabayo, ug gilubong siya uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad sa Juda. At kinuha ng buong bayan ng Juda si Uzzias na may labing anim na taon, at ginawa siyang hari na kahalili ng kaniyang ama na si Amasias. Ug gikuha sa tibook katawohan sa Juda si Uzzias, nga may napulo ug unom ka tuig ang panuigon, ug gihimo siyang hari ilis sa iyang amahan nga si Amasias. Kaniyang itinayo ang Eloth at isinauli sa Juda, pagkatapos na ang hari ay makatulog na kasama ng kaniyang mga magulang. Iyang gitukod ang Eloth, ug giuli kini sa Juda, sa human niana ang hari natulog uban sa iyang mga amahan. May labing anim na taon si Uzzias nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing limangput dalawang taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Jecholia na taga Jerusalem. Napulo ug unom ka tuig ang panuigon ni Uzzias sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kalim-an ug duha ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Jecholia, sa Jerusalem. At siya'y gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, ayon sa lahat na ginawa ng kaniyang amang si Amasias. Ug iyang gibuhat kadtong matarung sa mga mata ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat ni Amasias nga iyang amahan. At siya'y tumalagang hanapin ang Dios sa mga kaarawan ni Zacharias, na siyang maalam sa pangitain sa Dios: at habang kaniyang hinahanap ang Panginoon, pinagiginhawa siya ng Dios. Ug nagpadayon siya sa iyang kaugalingon sa pagpangita sa Dios sa mga adlaw ni Zacharias, nga may salabutan sa panan-awon sa Dios: ug sa kadugayon nga siya nangita kang Jehova, ang Dios naghimo kaniya nga mauswagon. At siya'y lumabas at nakipagdigma laban sa mga Filisteo, at ibinagsak ang kuta ng Gath, at ang kuta ng Jabnia, at ang kuta ng Asdod; at siya'y nagtayo ng mga bayan sa lupain ng Asdod, at sa gitna ng mga Filisteo. Ug siya miadto ug nakiggubat batok sa mga Filistehanon, ug gilumpag ang kuta sa Gath, ug ang kuta sa Jabnia, ug ang kuta sa Asdod; ug iyang gitukod ang mga ciudad sa kayutaan sa Asdod, ug sa mga Filistehanon. At tinulungan siya ng Dios laban sa mga Filisteo, at laban sa mga taga Arabia na nagsisitahan sa Gurbaal, at sa mga Meunim. Ug ang Dios mitabang kaniya batok sa mga Filistehanon, ug batok sa mga Arabianhon nga nagpuyo sa Gur-baal, ug sa mga taga-Meunim. At ang mga Ammonita ay nagsipagbigay ng mga kaloob kay Uzzias; at ang kaniyang pangalan ay lumaganap hanggang sa pasukan ng Egipto; sapagkat siya'y lumakas na mainam. Ug ang mga Ammonhanon nanag-buhis kang Uzzias: ug ang iyang ngalan nabantug ngadto sa halayong dapit bisan ngadto sa alagianan sa pagsulod mo sa Egipto; kay siya nagtubo sa pagkamakusganon gayud. Bukod dito'y si Uzzias ay nagtayo ng mga moog sa Jerusalem sa pintuang-bayan na nasa panulok, at sa pintuang-bayan sa libis, at sa pagliko ng kuta, at mga pinagtibay. Labut pa gitukod ni Uzzias ang mga torre sa Jerusalem sa nasikohang ganghaan, ug sa walog nga ganghaan, ug sa likoanan sa kuta, ug gikutaan kini. At siya'y nagtayo ng mga moog sa ilang, at humukay ng maraming balon, sapagkat siya'y nagkaroon ng maraming kawan; sa mababang lupa rin naman, at sa kapatagan; at siya'y may mangbubukid at manggagawa sa ubasan sa mga bundok at sa mga mabungang bukid; sapagkat siya'y may hilig sa bukiran. Ug siya nagtukod ug mga torre didto sa kamingawan, ug nagbuhat sa daghang mga atabay, kay daghan siyang panon sa vaca; sa kinaubsan nga yuta usab ug sa kapatagan: ug siya may mga mag-uuma ug mga magbalantay sa kaparrasan sa kabukiran ug sa mga mabungaon nga mga kaumahan; kay siya mahigugmaon sa pagkamag-uuma. Bukod dito'y si Uzzias ay may hukbo ng mga manglalaban, na nagsisilabas sa pakikipagdigma na pulupulutong ayon sa bilang ng kanilang kabilangan na ginawa ni Jehiel na kalihim, at ni Maasias na pinuno, sa kapangyarihan ni Hananias, na isa sa mga punong kawal ng hari. Labut pa si Uzzias may usa ka kasundalohan sa mga tawo nga iggugubat, nga nagagula sa pagpakiggubat sa pinanon, sumala sa gidaghanon sa ilang pag-ihap nga gihimo ni Jehiel ang kalihim ug si Maasias nga punoan, ilalum sa kamot ni Hananias, usa sa mga capitan sa hari. Ang buong bilang ng mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang, na mga makapangyarihang lalaking matatapang, ay dalawang libo at anim na raan. Ang tibook nga gidaghanon sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, bisan ang mga tawong maisug, may duha ka libo ug unom ka gatus. At sa kapangyarihan ng kanilang kamay ay may isang maayos na hukbo, na tatlong daan at pitong libo at limang daan, na nakikipagdigmang may malakas na kapangyarihan, upang tulungan ang hari laban sa kaaway. Ug ilalum sa ilang kamot mao ang usa ka kasundalohan, nga totolo ka gatus ka libo ug pito ka libo ug lima ka gatus, nga nakiggubat uban sa dakung gahum, aron sa pagtabang sa hari batok sa kaaway. At ipinaghanda sila ni Uzzias sa makatuwid baga'y ang buong hukbo, ng mga kalasag, at mga sibat, at ng mga turbante, at ng mga sapyaw, at ng mga busog, at ng mga bato na ukol sa panghilagpos. Ug si Uzzias nag-andam alang kanila, bisan alang sa tibook panon, mga taming, ug mga bangkaw, ug mga salokot, ug mga saput nga hiningbis, ug mga pana, ug mga bato nga igsasaplong. At siya'y gumawa sa Jerusalem ng mga makina, na katha ng mga bihasang tao, upang malagay sa mga moog at sa kuta upang magpahilagpos ng mga pana at mga malaking bato. At ang kaniyang pangalan ay lumaganap na mainam: sapagkat siya'y tinulungang kagilagilalas hanggang sa siya'y lumakas. Ug iyang gihimo sa Jerusalem ang mga maquina, minugna sa batid nga mga tawo, nga igabutang sa mga torre ug ibabaw sa mga torre sa mga pamag-ang, diin himoa ang mga pagpana ug mga pangbuno sa mga bato. Ug ang iyang ngalan nabantug sa bisan diin; kay siya gitabangan sa katingalahan gayud nga paagi, hangtud nga siya nalig-on. Ngunit nang siya'y lumakas, ang kaniyang puso ay nagmataas, na anopat siya'y gumawa ng kapahamakan, at siya'y sumalangsang laban sa Panginoon niyang Dios; sapagkat siya'y pumasok sa templo ng Panginoon upang magsunog ng kamangyan sa ibabaw ng dambana ng kamangyan. Apan sa nalig-on na siya, ang iyang kasingkasing nagmapahitas-on, mao nga siya naghimo sa mangil-ad, ug siya nakalapas batok kang Jehova nga iyang Dios; kay miadto siya sa templo ni Jehova aron sa pagsunog sa incienso ibabaw sa halaran sa incienso. At si Azarias na saserdote ay pumasok pagkatapos niya, at kasama niya'y walong pung saserdote ng Panginoon, na mga matapang na lalake: Ug si Azarias nga sacerdote, minunot kaniya, ug uban kaniya ang kawaloan ka sacerdote ni Jehova, nga mga maisug nga tawo: At kanilang hinadlangan si Uzzias na hari, at nagsipagsabi sa kaniya, Hindi nauukol sa iyo, Uzzias, na magsunog ng kamangyan sa Panginoon, kundi sa mga saserdote na mga anak ni Aaron, na mga itinalaga na magsunog ng kamangyan; lumabas ka sa santuario; sapagkat ikaw ay sumalangsang; ni di magiging karangalan sa iyo sa ganang Panginoong Dios. Ug sila mingsukol kang Uzzias nga hari, ug ming-ingon kaniya: Kana dili katungdanan nimo, Uzzias, ang pagsunog sa incienso kang Jehova, kondili sa mga sacerdote ang mga anak nga lalake ni Aaron, nga gipanggahin alang sa Dios aron sa pagsunog sa incienso: gumula ka gikan sa balaan nga puloy-anan; kay ikaw nakalapas; dili kana alang sa imong kadungganan nga gikan kang Jehova nga Dios. Nang magkagayo'y si Uzzias ay naginit; at siya'y may suuban sa kaniyang kamay upang magsunog ng kamangyan; at habang siya'y nagiinit sa mga saserdote, ang ketong ay lumabas sa kaniyang noo sa harap ng mga saserdote sa bahay ng Panginoon, sa siping ng dambana ng kamangyan, Unya si Uzzias nasuko; ug siya may usa ka incensario diha sa iyang kamot aron sa pagsunog sa incienso; ug samtang nga nasuko pa siya sa mga sacerdote, ang sanla migula sa iyang agtang diha sa atubangan sa mga sacerdote sulod sa balay ni Jehova, tupad sa halaran sa incienso. At si Azarias na punong saserdote, at ang lahat ng mga saserdote, ay nagsitingin sa kaniya, at narito, siya'y may ketong sa kaniyang noo, at kanilang itinulak siya na madalian mula roon; oo, siya nama'y nagmadaling lumabas sapagkat sinaktan siya ng Panginoon. Ug si Azarias ang labawng sacerdote, ug ang tanang mga sacerdote, mingtan-aw kaniya, ug, tan-awa, siya may sanla diha sa iyang agtang, ug ilang gipagula siya sa pagdali gikan didto; oo, siya gayud ang midali paggula, tungod kay si Jehova naghampak kaniya. At si Uzzias na hari ay nagkaketong hanggang sa araw ng kaniyang kamatayan, at tumahan sa bahay na bukod dahil sa may ketong: sapagkat siya'y nahiwalay sa bahay ng Panginoon; at si Joatham na kaniyang anak ay katiwala ng bahay ng hari, na humahatol sa bayan ng lupain. Ug si Uzzias nga hari maoy usa ka sanlahon hangtud sa adlaw sa iyang kamatayon, ug nagpuyo sa usa ka linain nga balay, tungod kay usa man ka sanlahon; kay siya giputol gikan sa balay ni Jehova: ug si Joatham nga iyang anak nga lalake maoy nagdumala diha sa balay sa hari, nagmaghuhukom sa katawohan sa yuta. Ang iba nga sa mga gawa ni Uzzias, na una at huli, isinulat ni Isaias na propeta, na anak ni Amos. Karon ang uban nga mga buhat ni Uzzias, sinugdan ug katapusan, gisulat ni Isaias nga manalagna, anak nga lalake ni Amos. Sa gayo'y natulog si Uzzias na kasama ng kaniyang mga magulang; at inilibing nila siya na kasama ng kaniyang mga magulang sa parang na libingan na ukol sa mga hari; sapagkat kanilang sinabi, Siya'y may ketong: at si Joatham na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Busa si Uzzias natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya uban sa iyang mga amahan sa patag nga lubnganan nga ila sa mga hari; kay sila ming-ingon: Siya usa ka sanlahon: ug si Joatham nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Si Joatham ay may dalawangput limang taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing labing anim na taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Jerusa na anak ni Sadoc. Si Joatham may kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa napulo ug unom ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Jerusa anak nga babaye ni Sadoc. At siya'y gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, ayon sa lahat na ginawa ng kaniyang amang si Uzzias: gayon ma'y hindi siya pumasok sa templo ng Panginoon, At ang bayan ay gumawa pa ng kapahamakan. Ug iyang gibuhat kadtong matarung sa mga mata ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat sa iyang amahan nga si Uzzias: apan siya wala sumulod sa templo ni Jehova. Ug ang katawohan nagbuhat pa gayud sa mangil-ad. Siya'y nagtayo ng mataas na pintuang-daan ng bahay ng Panginoon, at sa kuta ng Ophel ay nagtayo siya ng marami. Iyang gitukod ang sa naibabaw nga pultahan sa balay ni Jehova, ug sa ibabaw sa kuta sa Ophel siya nagtukod ug daghan kaayo. Bukod dito'y nagtayo siya ng mga bayan sa lupaing maburol ng Juda, at sa mga gubat ay nagtayo siya ng mga palasyo at mga moog. Labut pa siya nagtukod sa mga ciudad sa kabungtoran sa Juda, ug diha sa mga kalasangan siya nagtukod sa mga castello ug mga torre. Siya'y nakipaglaban din naman sa hari ng mga anak ni Ammon, at nanaig laban sa kanila. At ang mga anak ni Ammon ay nagsipagbigay sa kaniya ng taon ding yaon ng isang daang talentong pilak, at sangpung libong karo ng trigo, at sangpung libo ng sebada. Gayon ding karami ang ibinayad ng mga anak ni Ammon sa kaniya sa ikalawang taon naman, at sa ikatlo. Siya nakig-away usab batok sa hari sa mga anak sa Ammon, ug midaug batok kanila. Ug ang mga anak sa Ammon minghatag kaniya sa maong tuig sa usa ka gatus ka talento nga salapi, ug napulo ka libo ka takus nga trigo ug napulo ka libo ka takus sa caebada. Sa maong gidaghanon ang mga anak sa Ammon minghatag kaniya, sa ikaduhang tuig usab, ug sa ikatolo. Sa gayo'y si Joatham ay naging makapangyarihan, sapagkat kaniyang inayos ang kaniyang mga lakad sa harap ng Panginoon niyang Dios. Busa si Joatham nahimong gamhanan, tungod kay siya nagpahamutang sa iyang mga dalan sa atubangan ni Jehova nga iyang Dios. Ang iba nga sa mga gawa ni Joatham, at ang lahat niyang mga pakikipagdigma, at ang kaniyang mga lakad, narito, nangasusulat sa aklat ng mga hari sa Israel, at sa Juda. Karon ang uban nga mga buhat ni Joatham, ug ang tanan niyang mga buhat, ug ang tanan niyang mga gubat ug ang iyang mga dalan, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga hari sa Israel ug sa Juda. Siya'y may dalawangput limang taon nang siya'y magpasimulang maghari, at nagharing labing anim na taon sa Jerusalem. Siya may kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari, ug naghari sulod sa napulo ug unom ka tuig sa Jerusalem. At si Joatham ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at inilibing nila siya sa bayan ni David: at si Achaz na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Joatham natulog uban sa iyang mga amahan, ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David: ug si Achaz nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Si Achaz ay may dalawangpung taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing labing anim na taon sa Jerusalem: at hindi siya gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, na gaya ni David na kaniyang magulang. Si Achaz may kaluhaan ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa napulo ug unom ka tuig sa Jerusalem: ug wala niya buhata kadtong matarung sa mga mata ni Jehova, sama kang David nga iyang amahan; Kundi siya'y lumakad ng mga lakad ng mga hari sa Israel, at iginawa rin naman ng mga larawang binubo ang mga Baal. Kondili siya naglakat sa mga dalan sa mga hari sa Israel, ug naghimo usab sa mga tinunaw nga mga larawan alang sa mga Baal. Bukod dito'y nagsunog siya ng kamangyan sa libis ng anak ni Hinnom, at sinunog ang kaniyang mga anak sa apoy, ayon sa mga karumaldumal ng mga bansa, na mga pinalayas ng Panginoon sa harap ng mga anak ni Israel. Labut pa siya nagsunog sa incienso didto sa walog sa anak nga lalake ni Hinom, ug gisunog ang iyang mga anak sa kalayo, sumala sa mga dulumtanan sa mga nasud nga gihinginlan ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel. At siya'y naghain at nagsunog ng kamangyan sa mga mataas na dako, at sa mga burol, at sa ilalim ng bawat punong kahoy na sariwa. Ug siya mihalad ug nagsunog sa incienso sa hatag-as nga mga dapit, ug ibabaw sa kabungtoran, ug sa ilalum sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy. Kayat ibinigay ng Panginoon niyang Dios siya sa kamay ng hari sa Siria; at sinaktan nila siya, at tumangay sa kaniya ng isang malaking karamihang bihag, at mga dinala sa Damasco. At siya nama'y nabigay sa kamay ng hari sa Israel na siyang sumakit sa kaniya ng malaking pagpatay. Busa si Jehova nga iyang Dios nagtugyan kaniya ngadto sa kamot sa hari sa Siria; ug ilang gidaug siya, ug nagdala gikan sa mga iya sa usa ka dakung panon nga mga binihag, ug gidala sila ngadto sa Damasco. Ug siya usab gitugyan ngadto sa kamot sa hari sa Israel, nga midaug kaniya sa usa ka dakung kamatay. Sapagkat si Peca na anak ni Remalias ay pumatay sa Juda ng isang daan at dalawangpung libo sa isang araw, silang lahat ay mga matapang na lalake; sapagkat kanilang pinabayaan ang Panginoon, ang Dios ng kanilang mga magulang. Kay si Peka nga anak nga lalake ni Remalias nakapatay didto sa Juda sa usa ka gatus ug kaluhaan ka libo sa usa ka adlaw, silang tanan mga tawong maisug; tungod kay ilang gitalikdan si Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan. At pinatay ni Zichri, na makapangyarihang lalake sa Ephraim, si Maasias na anak ng hari, at si Azricam na pinuno sa bahay, at si Elcana na pangalawa ng hari. Ug si Zichri, usa ka gamhanang tawo sa Ephraim, mipatay kang Maasias nga anak nga lalake sa hari, ug kang Azricam ang magbubuot sa balay, ug kang Elcana ang ikaduha sa hari. At ang mga anak ni Israel ay nagsipagdala ng bihag sa kanilang mga kapatid na dalawang daang libo, mga babae, mga anak na lalake at babae, at nagsipaglabas din ng maraming samsam na mula sa kanila, at dinala ang samsam sa Samaria. Ug ang mga anak sa Israel nanagdala sa binihag nga gikan sa ilang mga kaigsoonan duha ka gatus ka libo, mga babaye, mga anak nga lalake, ug mga anak nga babaye, ug mingdala usab sa daghan nga mga inagaw gikan kanila, ug gidala ang inagaw ngadto sa Samaria. Ngunit isang propeta ng Panginoon ay nandoon, na ang pangalan ay Obed: at siya'y lumabas na sinalubong ang hukbo na dumarating sa Samaria, at sinabi sa kanila, Narito, sapagkat ang Panginoon, ang Dios ng inyong mga magulang, ay naginit sa Juda, ay ibinigay niya sila sa inyong kamay, at inyong pinatay sila sa isang pagaalab ng loob na umaabot hanggang sa langit. Apan usa ka manalagna ni Jehova didto, kansang ngalan mao si Obed: ug migula siya aron sa pagtagbo sa panon nga miadto sa Samaria, ug miingon kanila: Ania karon, tungod kay si Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, nasuko batok sa Juda, iyang gitugyan sila nganha sa inyong kamot, ug inyong gipamatay sila uban sa usa ka kasuko nga milanog ngadto sa langit. At ngayo'y inyong inaakalang pasukuin ang mga anak ni Juda at ng Jerusalem na maging pinaka aliping lalake at babae sa inyo: wala ba kayong pagsalangsang sa inyong sarili laban sa Panginoon ninyong Dios? Ug karon kamo nagtinguha sa paghimo sa mga anak sa Juda ug sa Jerusalem nga mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye alang kaninyo: apan wala ba diha kaninyoy mga kalapasan sa inyong kaugalingon batok kang Jehova nga inyong Dios? Ngayo'y dinggin nga ninyo ako, at pabalikin ninyo ang mga bihag, na inyong kinuhang bihag sa inyong mga kapatid: sapagkat ang malaking pagiinit ng Panginoon ay dumating sa inyo. Busa karon patalinghugi ako, ug ipadala pagbalik ang mga binihag, nga inyong nabihag gikan sa inyong mga kaigsoonan; kay ang mabangis nga kaligutgut ni Jehova anaa kaninyo. Nang magkagayo'y ilan sa mga pangulo sa mga anak ni Ephraim, si Azarias na anak ni Johanan, si Berachias na anak ni Mesillemoth at si Ezechias na anak ni Sallum, at si Amasa na anak ni Hadlai, ay nagsitayo laban sa kanila na nanggaling sa pakikipagdigma, Unya may pipila sa mga pangulo sa mga anak sa Ephraim, si Azarias anak nga lalake ni Johanan, si Berechias anak nga lalake ni Mesillemoth, ug si Ezechias anak nga lalake ni Sallum, ug si Amasa anak nga lalake ni Hadlai, nanindog batok kanila nga nangabut gikan sa gubat. At sinabi sa kanila, Huwag kayong magsisipagdala ng mga bihag dito: sapagkat inyong inaakala na magdala sa atin ng pagsalangsang laban sa Panginoon, upang idagdag sa ating mga kasalanan at sa ating mga pagsalangsang: sapagkat ang ating pagsalangsang ay malaki, at may malaking pagiinit laban sa Israel. Ug miingon kanila: Dili kamo magdala sa mga binihag nganhi: kay inyong gitinguha ang makahatag kanamo sa usa ka kalapasan batok kang Jehova, aron sa pagdugang sa among mga sala ug sa among kalapasan; kay ang among kalapasan daku, ug may mabangis nga kasuko batok sa Israel. Sa gayo'y iniwan ng mga lalaking may sakbat ang mga bihag at ang mga samsam sa harap ng mga prinsipe at ng buong kapisanan. Busa gibiyaan sa mga tawong may hinagiban ang mga binihag ug ang mga sinakmit sa atubangan sa mga principe ug sa tibook nga katilingban. At ang mga lalaking nasaysay sa pangalan ay nagsitindig, at kinuha ang mga bihag, at sa samsam ay binihisan ang lahat na hubad sa kanila, at dinamtan at sinapatusan, at mga pinakain at pinainom, at mga pinahiran ng langis, at dinala ang lahat na mahina sa kanila na nakasakay sa mga asno, at mga dinala sa Jerico, na bayan ng mga puno ng palma, sa kanilang mga kapatid: saka nagsibalik sila sa Samaria. Ug ang mga tawo nga gipanghisgutan sa ngalan mingtindog, ug gidala ang mga binihag, ug gikan sa mga butang nga inagaw, gisul-oban ang walay saput kanila, ug gipabistihan sila, ug gipasapinan sila, ug gihatagan sila sa pagkaon ug pag-inum, ug gidihogan sila, ug gitungtong sa mga asno ang mga maluyahon kanila, ug gidala sila ngadto sa Jerico, ang ciudad sa mga palma, ngadto sa ilang mga kaigsoonan: unya sila namalik ngadto sa Samaria. Nang panahong yao'y nagsugo ang haring Achaz sa mga hari sa Asiria upang tulungan siya. Niadtong panahona si Achaz nga hari nagpadala ngadto sa mga hari sa Asiria sa pagtabang kaniya. Sapagkat nagsiparoon uli ang mga Idumeo at sinaktan ang Juda, at dinalang bihag. Kay ang mga Edomhanon ming-abut pag-usab ug mingdaug sa Juda, ug nakadala ug mga binihag. Nilusob naman ng mga Filisteo ang mga bayan ng mababang lupain, at ang Timugan ng Juda, at sinakop ang Beth-semes, at ang Ajalon, at ang Gederoth, at ang Socho pati ang mga nayon niyaon, at ang Timna pati ang mga nayon niyaon, ang Gimzo man at ang mga nayon niyaon: at sila'y nagsitahan doon. Ang mga Filistehanon usab mingsulong sa mga ciudad, sa kapatagan, ug ang sa Habagatan sa Juda, ug nagkuha sa Beth-semes, ug ang Ajalon, ug ang Gederoth, ug ang Socho lakip ang mga lungsod niana, ug ang Timna lakip ang mga lungsod niana, ang Gimzo usab ug ang mga lungsod niana: ug sila mingpuyo didto. Sapagkat ibinaba ng Panginoon ang Juda dahil kay Achaz na hari sa Israel; sapagkat hinubaran ang Juda, at sumalangsang na mainam laban sa Panginoon. Kay gipaubos ni Jehova ang Juda tungod kang Achaz nga hari sa Israel; kay siya naghimo sa kagawian nga pagpatuyang sa Juda, ug nakalapas ug daku gayud batok kang Jehova. At si Tilgath-pilneser na hari sa Asiria ay naparoon sa kaniya, at ginipit siya, ngunit hindi siya pinalakas. Ug si Tilgath-pilneser nga hari sa Asiria miadto kaniya, ug nagpaguol kaniya, apan wala magpabaskug kaniya. Sapagkat si Achas ay kumuha ng bahagi sa bahay ng Panginoon, at sa bahay ng hari at sa mga prinsipe, at ibinigay sa hari sa Asiria: ngunit hindi siya tinulungan. Kay gikuha ni Achaz ang usa ka bahin gikan sa balay ni Jehova, ug gikan sa balay sa hari, ug sa mga principe, ug gihatag kini ngadto sa hari sa Asiria: apan kini wala makatabang kaniya. At sa panahon ng kaniyang kagipitan ay lalo pa manding sumalangsang siya laban sa Panginoon, ang hari ring ito na si Achaz. Ug sa panahon sa iyang pagkaguol, siya milapas pa gayud batok kang Jehova, kining maong hari nga si Achaz. Sapagkat siya'y naghain sa mga dios ng Damasco, na sumakit sa kaniya: at sinabi niya, Sapagkat tinulungan sila ng mga dios ng mga hari sa Siria, kayat ako'y maghahain sa kanila, upang tulungan nila ako. Ngunit sila ang naging kapahamakan niya at ng buong Israel. Kay siya naghalad sa mga dios sa Damasco, nga mingdaug kaniya: ug siya miingon: Tungod kay ang mga dios sa mga hari sa Siria mingtabang kanila, tungod niini, ako magahalad kanila, aron sila motabang kanako. Apan sila mao ang nahimong kapildihan niya, ug sa tibook Israel. At pinisan ni Achaz ang mga sisidlan ng bahay ng Dios, at pinagputolputol ang mga sisidlan ng bahay ng Dios, at isinara ang mga pinto ng bahay ng Panginoon; at siya'y gumawa sa kaniya ng mga dambana sa bawat sulok ng Jerusalem. Ug gitigum ni Achaz ang mga sudlanan sa balay sa Dios, ug gidugmok ang mga sudlanan sa balay sa Dios, ug gitakpan ang mga pultahan sa balay ni Jehova; ug gihimoan siya ug mga halaran niya sa tagsatagsa ka suok sa Jerusalem. At sa bawat ibat ibang bayan ng Juda ay gumawa siya ng mga mataas na dako upang pagsunugan ng kamangyan sa mga ibang dios, at minungkahi sa galit ang Panginoon, ang Dios ng kaniyang mga magulang. Ug sa tagsatagsa ka ciudad sa Juda siya naghimo sa hatag-as nga mga dapit aron sa pagsunog sa incienso ngadto sa laing mga dios, ug naghagit sa kasuko ni Jehova, ang Dios sa iyang mga amahan, Ang iba nga sa kaniyang mga gawa, at ang lahat niyang mga lakad, na una at huli, narito, nangasusulat sa aklat ng mga hari sa Juda at Israel. Karon ang uban sa iyang mga buhat, ug ang tanan sa iyang mga dalan, sinugdan ng katapusan, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga hari sa Juda ug sa Israel. At si Achaz ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at inilibing nila siya sa bayan, sa Jerusalem; sapagkat hindi nila dinala siya sa mga libingan ng mga hari sa Israel: at si Ezechias na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Achaz natulog uban sa iyang mga amahan, ug ilang gilubong siya didto sa ciudad, bisan sa Jerusalem; kay wala nila dad-a siya ngadto sa mga lubnganan sa mga hari sa Israel: ug si Ezechias ang iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Si Ezechias ay nagpasimulang maghari nang siya'y dalawangput limang taon: at siya'y naghari na dalawangput siyam na taon sa Jerusalem, at ang pangalan ng kaniyang ina ay Abia na anak ni Zacharias. Si Ezechias nagsugod paghari sa may kaluhaan ug lima ka tuig ang iyang panuigon; ug siya naghari sulod sa kaluhaan ug siyam ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Abia, anak nga babaye ni Zacharias. At siya'y gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, ayon sa lahat na ginawa ni David na kaniyang magulang. Ug siya nagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat ni David nga iyang amahan. Siya'y nagbukas sa unang taon ng kaniyang paghahari, na unang buwan, ng mga pinto ng bahay ng Panginoon, at mga hinusay. Siya sa pahaunang tuig sa iyang paghari, sa nahaunang bulan, iyang giablihan ang mga pultahan sa balay ni Jehova, ug gipaayo kini. At kaniyang ipinasok ang mga saserdote at mga Levita, at pinisan sila sa maluwang na dako sa silanganan, Ug iyang gidala sa sulod ang mga sacerdote ug mga Levihanon, ug gitigum sila pagtingub sa halapad nga dapit sa silangan. At sinabi sa kanila, Dinggin ninyo ako, ninyong mga Levita; ngayo'y mangagpakabanal kayo, at italaga ninyo ang bahay ng Panginoon, ang Dios ng inyong mga magulang, at ilabas ninyo ang dumi mula sa dakong banal. Ug miingon kanila: Patalinghugi ako, kamong mga Levihanon; karon balaana ninyo ang inyong mga kaugalingon, balaana ang balay ni Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, ug ipagawas ang kahugawan gikan sa balaang dapit. Sapagkat ang ating mga magulang ay nagsisalangsang, at nagsigawa ng masama sa paningin ng Panginoon nating Dios, at pinabayaan siya, at itinalikod ang kanilang mga mukha sa tahanan ng Panginoon, at nagsitalikod. Kay ang atong mga amahan nanagpakalapas, ug nanagbuhat niadtong dautan sa mga mata ni Jehova nga atong Dios, ug mingsalikway kaniya, ug gilingiw nila ang ilang mga nawong gikan sa puloy-anan ni Jehova, ug nanalikod. Kanila ring isinara ang mga pinto ng portiko, at pinatay ang mga ilawan, at hindi nagsipagsunog ng kamangyan ni nagsipaghandog man ng mga handog na susunugin sa dakong banal sa Dios ng Israel. Ila usab nga gitakpan ang mga pultahan sa mga alagianan, ug gipamalong ang mga lamparahan, ug wala managsunog sa incienso ni managhalad sa mga halad-nga-sinunog sa balaang dapit ngadto sa Dios sa Israel. Kayat ang pagiinit ng Panginoon ay dumating sa Juda at Jerusalem, at ibinigay niya sila upang hamakin saat saan man, upang maging katigilan, at kasutsutan, gaya ng inyong nakikita ng inyong mga mata. Busa ang kaligutgut ni Jehova anaa sa ibabaw sa Juda ug Jerusalem, ug iyang gitugyan sila nga igatugpo-tugpo, aron mahimong usa nga makapahibulong, ug usa ka talamayon nga pagasutsutan, sumala sa nakita sa inyong mga mata. Sapagkat narito, ang ating mga magulang ay nangabuwal sa pamamagitan ng tabak, at ang ating mga anak na lalake at babae at ang ating mga asawa ay nangasa pagkabihag dahil dito. Kay ania karon, ang atong mga amahan nangapukan pinaagi sa pinuti, ug ang atong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye ug ang atong mga asawa anaa sa pagkabinihag tungod niini. Nasa akin ngang puso na makipagtipan sa Panginoon, sa Dios ng Israel, upang ang kaniyang malaking galit ay maalis sa atin. Karon kini ania sa akong kasingkasing ang paghimo sa usa ka tugon uban kang Jehova, ang Dios sa Israel, aron nga ang iyang mabangis nga kasuko ipasimang gikan kanato. Mga anak ko, huwag kayong mangagpabaya: sapagkat pinili kayo ng Panginoon upang magsitayo sa harap niya, upang magsipangasiwa sa kaniya, at kayo'y maging kaniyang mga tagapangasiwa, at mangagsunog kayo ng kamangyan. Mga anak ko nga lalake, ayaw na pagmapasinagdanon karon; kay si Jehova nagpili kaninyo sa pagtindog sa atubangan niya, aron sa pag-alagad kaniya, ug nga kamo mahimong iyang mga alagad, ug magasunog sa incienso. Nang magkagayo'y nagsitindig ang mga Levita, si Mahath na anak ni Amasai, at si Joel na anak ni Azarias sa mga anak ng mga Coathita: at sa mga anak ni Merari, si Cis na anak ni Abdi, at si Azarias na anak ni Jehaleleel: at sa mga Gersonita, si Joah na anak ni Zimma, at si Eden na anak ni Joah: Unya ang mga Levihanon mingtindog, si Mahat, ang anak nga lalake ni Amasai, ug si Joel ang anak nga lalake ni Azarias, sa mga anak nga lalake sa mga Coathnon; ug sa mga anak nga lalake ni Merari, si Cis ang anak nga lalake ni Abdi, ug si Azarias ang anak nga lalake ni Jehaleleel; ug sa mga Gersonhon, si Joah ang anak nga lalake ni Sima, ug si Eden anak nga lalake ni Joah; At sa mga anak ni Elisaphan, si Simri, at si Jehiel: at sa mga anak ni Asaph, si Zacharias at si Mathanias: Ug sa mga anak nga lalake ni Elisaphan, si Simri ug si Jeiel; ug sa mga anak nga lalake ni Asaph, si Zacharias ug si Matanias; At sa mga anak ni Heman, si Jehiel at si Simi: at sa mga anak ni Jeduthun, si Semeias at si Uzziel. Ug sa mga anak nga lalake ni Heman, si Jehiel ug si Semei, ug sa mga anak nga lalake ni Jeduthun, si Semaias, ug si Uziel. At pinisan nila ang kanilang mga kapatid, at nangagpakabanal, at nagsipasok ayon sa utos ng hari sa pamamagitan ng mga salita ng Panginoon, upang linisin ang bahay ng Panginoon. Ug ilang gitigum ang ilang mga kaigsoonan ug nagpabalaan sa ilang kaugalingon, ug nanulod, sumala sa sugo sa hari pinasikad sa mga pulong ni Jehova, aron sa paghinlo sa balay ni Jehova. At ang mga saserdote ay nagsipasok sa pinakaloob ng bahay ng Panginoon, upang linisin, at inilabas ang lahat na dumi na kanilang nasumpungan sa templo ng Panginoon. At kinuha ng mga Levita upang ilabas sa batis ng Cedron. Ug ang mga sacerdote mingsulod ngadto sa kinasulorang dapit sa balay ni Jehova, aron sa paghinlo niana, ug gidala sa gawas ang tanang mga kahugawan nga ilang nakita diha sa templo ni Jehova ngadto sa sawang sa balay ni Jehova. Ug ang mga Levihanon mingkuha niana aron dad-on kana ngadto sa sapa sa Cedron. Sila nga'y nagpasimula na mangagpakabanal nang unang araw ng unang buwan, at nang ikawalong araw ng buwan ay nagsiparoon sila sa portiko ng Panginoon; at kanilang itinalaga ang bahay ng Panginoon sa walong araw; at sa ikalabing anim na araw ng unang buwan ay kanilang niwakasan. Karon sila nagsugod sa nahaunang adlaw sa nahaunang bulan aron sa pagpaputli, ug sa ikawalong adlaw sa bulan ming-adto sila sa alagianan ni Jehova; ug ilang gipaputli ang balay ni Jehova sulod sa walo ka adlaw: ug sa ikanapulo ug unom ka adlaw sa nahaunang bulan ilang gitapus. Nang magkagayo'y kanilang pinasok si Ezechias na hari, sa loob ng palasio, at kanilang sinabi, Aming nilinis ang buong bahay ng Panginoon, at ang dambana ng handog na susunugin, pati ng lahat na kasangkapan niyaon, at ang dulang ng tinapay na handog, pati ng lahat na kasangkapan niyaon. Unya ming-adto sila kang Ezechias nga hari sulod sa palacio, ug ming-ingon: Among gihinloan ang tibook balay ni Jehova, ug ang halaran sa halad-nga-sinunog, uban ang tanang mga sudlanan didto, ug ang lamesa sa tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, lakip ang tanang mga sudlanan didto. Bukod dito'y lahat na kasangkapan, na inihagis ng haring Achaz sa kaniyang paghahari, nang siya'y sumalangsang, aming inihanda at itinalaga, at, narito, nangasa harap ng dambana ng Panginoon. Labut pa ang tanang mga sudlanan nga gisalikway ni hari Achaz sa iyang paghari sa nakalapas siya, among giandam ug gibalaan; ug, ania karon, sila anaa sa atubangan sa halaran ni Jehova. Nang magkagayo'y si Ezechias na hari ay bumangong maaga, at pinisan ang mga prinsipe ng bayan, at sumampa sa bahay ng Panginoon. Unya si Ezechias nga hari mibangon pagsayo, ug gitigum ang mga principe sa ciudad, ug mitungas ngadto sa balay ni Jehova. At sila'y nagsipagdala ng pitong baka, at pitong tupa, at pitong kordero, at pitong kambing na lalake, na pinakahandog dahil sa kasalanan sa ikagagaling ng kaharian, at ng santuario, at ng Juda. At siya'y nagutos sa mga saserdote na mga anak ni Aaron na ihandog ang mga yaon sa dambana ng Panginoon. Ug sila nagdala ug pito ka lakeng vaca, ug pito ka lakeng carnero, ug pito ka nating carnero, ug pito ka lakeng kanding alang sa halad-tungod-sa-sala alang sa gingharian, ug alang sa dapit nga puloy-anan ug alang sa Juda. Ug iyang gisugo ang mga sacerdote ang mga anak nga lalake ni Aaron sa paghalad niini ibabaw sa halaran ni Jehova. Sa gayo'y kanilang pinatay ang mga baka, at tinanggap ng mga saserdote ang dugo, at iniwisik sa dambana: at kanilang pinatay ang mga tupa, at iwinisik ang dugo sa ibabaw ng dambana: pinatay rin nila ang mga kordero, at iniwisik ang dugo sa ibabaw ng dambana. Busa ilang gipatay ang mga lakeng vaca, ug gidawat sa mga sacerdote ang dugo, ug gisablig kini ibabaw sa halaran: ug ilang gipatay ang mga lake nga carnero ug gisablig ang dugo ibabaw sa halaran: ilang gipatay usab ang mga nating carnero, ug gisablig ang dugo ibabaw sa halaran. At kanilang inilapit ang mga kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan sa harap ng hari at ng kapisanan; at ipinatong nila ang kanilang mga kamay sa mga yaon: Ug ilang gidala sa duol ang mga lakeng kanding alang sa halad-tungod-sa-sala sa atubangan sa hari ug sa katilingban; ug ilang gibutang ang ilang mga kamot sa ibabaw niini. At mga pinatay ng mga saserdote, at sila'y nagsigawa ng isang handog dahil sa kasalanan sa pamamagitan ng dugo ng mga yaon sa ibabaw ng dambana, upang itubos sa buong Israel: sapagkat iniutos ng hari na ang handog na susunugin at ang handog dahil sa kasalanan ay gagawin para sa buong Israel. Ug gipatay kini sa mga sacerdote, ug ilang gihimo ang usa ka halad-tungod-sa-sala uban sa dugo niini ibabaw sa halaran, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa tibook Israel; kay ang hari nagsugo nga ang halad-nga-sinunog ug ang halad-tungod-sa-sala pagahimoon alang sa tibook Israel. At kaniyang inilagay ang mga Levita sa bahay ng Panginoon na may mga simbalo, may mga salterio, at may mga alpa, ayon sa utos ni David, at ni Gad na tagakita ng hari, at ni Nathan na propeta: sapagkat ang utos ay mula sa Panginoon sa pamamagitan ng kaniyang mga propeta. Ug iyang gipahamutang ang mga Levihanon sulod sa balay ni Jehova uban sa mga piyangpiyang, uban sa mga kinuldasan nga tulonggon, ug uban sa mga alpa, sumala sa sugo ni David, ug ni Gad nga manalagna sa hari, ug ni Nathan nga manalagna; kay ang sugo iya ni Jehova pinaagi sa iyang mga manalagna. At ang mga Levita ay nagsitayo na may mga panugtog ni David, at ang mga saserdote na may mga pakakak. Ug ang mga Levihanon nanagtindog uban sa mga tulonggon ni David, ug ang mga sacerdote uban sa mga trompeta. At si Ezechias ay nagutos na maghandog ng handog na susunugin sa ibabaw ng dambana. At nang ang handog na susunugin ay pasimulan, ang awit sa Panginoon ay pinasimulan naman, at ang mga pakakak, pati ang mga panugtog ni David na hari sa Israel. Ug si Ezechias nagsugo sa paghalad sa halad-nga-sinunog ibabaw sa halaran. Ug sa nasugdan na ang halad-nga-sinunog, ang awit alang kang Jehova gisugdan usab, ug ang mga trompeta, duyog sa mga tulonggon ni David nga hari sa Israel. At ang buong kapisanan ay sumamba, at ang mga mangaawit ay nagsiawit, at ang mga manghihihip ng pakakak ay nangagpatunog; lahat ng ito ay ipinagpatuloy hanggang sa ang handog na susunugin ay natapos. Ug ang tibook katilingban mingsimba, ug ang mga mag-aawit nanag-awit, ug ang mga nanagdala sa trompeta nanagpatunog; kining tanan nagpadayon hangtud nga natapus ang halad-nga-sinunog. At nang sila'y makatapos ng paghahandog ang hari at ang lahat na nakaharap na kasama niya ay nagsiyukod at nagsisamba. Ug sa natapus na nila ang paghalad, ang hari ug ang tanan nga diha uban kaniya nanagyukbo sa ilang kaugalingon ug nanagsimba. Bukod dito'y iniutos ni Ezechias na hari at ng mga prinsipe sa mga Levita na magsiawit ng mga pagpuri sa Panginoon sa pamamagitan ng mga salita ni David, at ni Asaph na tagakita. At sila'y nagsiawit ng mga pagpuri na may kasayahan, at kanilang itinungo ang kanilang mga ulo at nagsisamba. Labut pa si Ezechias nga hari ug ang mga principe mingsugo sa mga Levihanon sa pag-awit sa mga pagdayeg kang Jehova uban sa mga pulong ni David, ug ni Asaph nga manalagna. Ug sila nanag-awit sa mga pagdayeg inubanan sa kalipay, ug ilang giduko ang ilang mga ulo ug nanagsimba. Nang magkagayo'y sumagot si Ezechias na nagsabi, Ngayo'y nagsitalaga kayo sa Panginoon, kayo'y magsilapit at mangagdala ng mga hain at mga handog na pasalamat sa bahay ng Panginoon: At nagdala ng mga hain at ng mga handog na pasalamat ang kapisanan; at lahat ng may kusang kalooban ay nagsipagdala ng mga handog na susunugin. Unya si Ezechias mitubag ug miingon: Karon kamo nanagpahinungod sa inyong kaugalingon alang kang Jehova; dumuol ug magdala sa mga halad ug sa mga halad-sa-pasalamat ngadto sa balay ni Jehova. Ug ang katilingban nanagdala sa mga halad ug sa mga halad-sa-pasalamat; ug ingon sa kadaghanon niadtong may kasingkasing nga mahinatagon nagdala sa mga halad-nga-sinunog. At ang bilang ng mga handog na susunugin na dinala ng kapisanan, pitongpung baka, isang daang tupang lalake, dalawang daang kordero: lahat ng mga ito ay pinakahandog na susunugin sa Panginoon. Ug ang gidaghanon sa mga halad-nga-sinunog nga gidala sa katilingban may kapitoan ka lakeng vaca, usa ka gatus ka carnerong lake, ug duha ka gatus nga nating carnero: kining tanan alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova. At ang mga bagay na itinalaga ay anim na raang baka at tatlong libong tupa. Ug ang mga hinalad nga mga butang may unom ka gatus nga vaca ug totolo ka libong carnero. Ngunit ang mga saserdote ay naging kakaunti, na anopat hindi nila malapnusan ang lahat na handog na susunugin kayat tinulungan sila ng kanilang mga kapatid na mga Levita, hanggang sa natapos ang gawain, at hanggang sa nangagpakabanal ang mga saserdote; sapagkat ang mga Levita ay matuwid ang puso na mangagpakabanal na higit kay sa mga saserdote. Apan ang mga sacerdote diyutay ra kaayo, mao nga sila wala makapanit sa tanang mga halad-nga-sinunog: usab ang ilang mga igsoon nga mga Levihanon mingtabang kanila, hangtud nga ang buhat natapus, ug hangtud nga ang uban nga mga sacerdote nanagpabalaan sa ilang kaugalingon; kay ang mga Levihanon labi pang matarung sa kasingkasing sa pagbalaan sa ilang kaugalingon kay sa mga sacerdote. At ang mga handog na susunugin naman ay sagana, pati ang taba ng mga handog tungkol sa kapayapaan, at pati ang mga handog na inumin na ukol sa bawat handog na susunugin. Sa gayo'y ang paglilingkod sa bahay ng Panginoon ay naayos. Ug ang mga halad-nga-sinunog usab daghan kaayo, lakip ang tambok sa mga halad-sa-pakigdait, ug uban sa mga halad-nga-ilimnon alang sa tagsatagsa ka halad-nga-sinunog. Busa ang pag-alagad sa balay ni Jehova gipahamutang sa maayong pagkahikay. At si Ezechias ay nagalak, at ang buong bayan, dahil sa inihanda ng Dios ang bayan: sapagkat ang bagay ay biglang nagawa. Ug si Ezechias nalipay ug ang tibook katawohan, tungod niana nga giandam sa Dios alang sa katawohan: kay ang butang gibuhat sa madali. At si Ezechias ay nagsugo sa buong Israel at Juda, at sumulat ng mga liham naman sa Ephraim at Manases, na sila'y magsiparoon sa bahay ng Panginoon sa Jerusalem, upang ipangilin ang paskua sa Panginoon, sa Dios ng Israel. Ug gipaadtoan ni Ezechias ang tibook Israel ug Juda, ug gisulatan usab ang mga taga-Ephraim ug mga taga-Manases, nga umadto sila sa balay ni Jehova sa Jerusalem, aron sa pagsaulog sa pasko ni Jehova, ang Dios sa Israel. Sapagkat ang hari ay nakipagsanggunian, at ang kaniyang mga prinsipe, at ang buong kapisanan sa Jerusalem, upang ipangilin ang paskua sa ikalawang buwan. Kay ang hari nagpakitambag, ug ang iyang mga principe ug ang tibook katilingban sa Jerusalem, sa pagsaulog sa pasko sa ikaduhang bulan. Sapagkat hindi nila maipangilin sa panahong yaon, sapagkat ang mga saserdote ay hindi nangagpakabanal sa sukat na bilang, ni nagsipisan man ang bayan sa Jerusalem. Kay sila wala makasaulog niadtong panahona, tungod kay ang mga sacerdote wala pa managbalaan sa ilang kaugalingon sa igo nga gidaghanon, ni managkatigum ang katawohan sa ilang kaugalingon sa tingub didto sa Jerusalem. At ang bagay ay matuwid sa harap ng mga mata ng hari at sa buong kapisanan. Ug ang butang matarung sa mga mata sa hari ug sa tibook katilingban. Sa gayo'y itinatag nila ang pasiya upang magtanyag sa buong Israel mula sa Beer-seba hanggang sa Dan, na sila'y magsisiparoon na ipangilin ang paskua sa Panginoon, sa Dios ng Israel, sa Jerusalem: sapagkat hindi nila ipinagdiwang sa malaking bilang sa gayong paraan na gaya ng nakasulat. Busa sila naghimo ug usa ka sugo aron sa pagpahibalo sa tibook Israel, sukad sa Beer-seba bisan ngadto sa Dan, nga sila umanha aron sa pagsaulog sa pasko kang Jehova, ang Dios sa Israel, didto sa Jerusalem: kay wala nila sauloga kana sa igong gidaghanon sa paagi sumala sa nahasulat. Sa gayo'y ang mga mangdadala ng sulat ay nagsiyaong dala ang sulat na mula sa hari at sa kaniyang mga prinsipe sa buong Israel at Juda, at ayon sa utos ng hari, na sinasabi, Kayong mga anak ni Israel manumbalik kayo sa Panginoon, sa Dios ni Abraham, ni Isaac, at ni Israel, upang siya'y manumbalik sa nalabi na nakatanan sa inyo na mula sa kamay ng mga hari sa Asiria. Busa ang mga tigdala sa sulat nangadto dala ang mga sulat nga gikan sa hari ug sa iyang mga principe ngadto sa tibook Israel ug Juda, ug sumala sa sugo sa hari, nga nagaingon: Kamong mga anak sa Israel, balik pag-usab kang Jehova, ang Dios ni Abraham, ni Isaac, ug ni Israel, aron siya mobalik ngadto sa nanghibilin kaninyo nga nakagawas gikan sa kamot sa hari sa Asiria. At kayo'y huwag maging gaya ng inyong mga magulang, at gaya ng inyong mga kapatid, na nagsisalangsang laban sa Panginoon, sa Dios ng kanilang mga magulang, na anopat ibinigay niya sila sa pagkapahamak, gaya ng inyong nakikita. Ug ayaw kamo pagpanig-ingon sa inyong mga amahan, ug ingon sa inyong mga kaigsoonan, nga minglapas batok kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, mao nga iyang gitugyan sila sa kalaglagan, ingon sa inyong nakita. Ngayo'y huwag kayong maging mapagmatigas na ulo, na gaya ng inyong mga magulang; kundi magsitalaga kayo sa Panginoon, at magsipasok sa kaniyang santuario, na kaniyang itinalaga magpakailan man at kayo'y mangaglingkod sa Panginoon ninyong Dios, upang ang kaniyang malaking galit ay maalis sa inyo. Karon ayaw kamo pagpatikig sa inyong liog, sama sa inyong mga amahan; kondili nga itugyan ninyo ang inyong kaugalingon kang Jehova, ug sumulod sa iyang balaan nga puloy-anan, nga iyang gibalaan sa walay katapusan, ug alagara si Jehova nga inyong Dios, aron nga ang iyang mabangis nga kasuko mahilayo kaninyo. Sapagkat kung kayo'y manumbalik sa Panginoon, ang inyong mga kapatid at ang inyong mga anak ay mangagkakasumpong ng habag sa harap nilang nagsibihag, at magsisibalik sa lupaing ito: sapagkat ang Panginoon ninyong Dios ay mapagbiyaya at maawain, at hindi itatalikod ang kaniyang mukha sa inyo, kung kayo'y manumbalik sa kaniya. Kay kong kamo mobalik kang Jehova, ang inyong kaigsoonan ug ang inyong mga anak makakaplag ug kalooy gikan kanila nga nagbihag kanila, ug mahibalik pag-usab niining yutaa: kay si Jehova nga inyong Dios puno sa gracia ug maloloy-on, ug dili magalingiw sa iyang nawong gikan kaninyo, kong kamo mobalik kaniya. Sa gayo'y ang mangdadala ng sulat ay nagdaan sa bayan at bayan sa lupain ng Ephraim at Manases hanggang sa Zabulon: ngunit sila'y tinatawanang mainam, at tinutuya sila. Busa ang mga tigdala sa sulat ming-agi gikan sa usa ka ciudad ngadto sa usa ka ciudad latas sa tibook kayutaan sa Ephraim, ug sa Manases, bisan ngadto sa Zabulon: apan ang katawohan nangatawa sa pagtamay kanila, ug pagyubit kanila. Gayon ma'y ang iba sa Aser, at sa Manases, at sa Zabulon ay nangagpakumbaba, at nagsiparoon sa Jerusalem. Bisan pa niana may pipila ka mga tawo sa Aser ug sa Manases ug sa Zabulon nga nagmapainubsanon sa ilang kaugalingon, ug miabut ngadto sa Jerusalem. Suma Juda naman ang kamay ng Dios upang papagisahing puso sila upang gawin ang utos ng hari at ng mga prinsipe sa pamamagitan ng salita ng Panginoon. Sa Juda usab miabut ang kamot sa Dios sa paghatag kanila ug usa ka kasingkasing, sa pagbuhat sa sugo sa hari ug sa mga principe pinaagi sa pulong ni Jehova. At nagpupulong sa Jerusalem ang maraming tao upang ipagdiwang ang kapistahan ng tinapay na walang lebadura sa ikalawang buwan, na isang totoong malaking kapisanan. Ug didtoy nagtigum sa Jerusalem nga daghan kaayong katawohan aron sa pagsaulog sa fiesta sa tinapay nga walay levadura sa ikaduha ka bulan, usa ka daku kaayong katilingban. At sila'y nagsitindig at inalis ang mga dambana na nangasa Jerusalem, at ang lahat na dambana na ukol sa kamangyan ay inalis nila, at kanilang inihagis sa batis ng Cedron. Ug sila mingtindog ug gisalikway ang mga halaran nga diha sa Jerusalem, ug ang tanang mga halaran alang sa incienso ilang gikuha, ug gipanalibay kini ngadto sa sapa sa Cedron. Nang magkagayo'y kanilang pinatay ang kordero ng paskua nang ikalabing apat ng ikalawang buwan: at ang mga saserdote at ang mga Levita ay nangapahiya, at nangagpakabanal, at nangagdala ng mga handog na susunugin sa bahay ng Panginoon. Unya ilang gipatay ang pasko sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa ikaduhang bulan: ug ang mga sacerdote ug mga Levihanon nangaulaw, ug nagpabalaan sa ilang kaugalingon, ug nanagdala sa mga halad-nga-sinunog ngadto sa balay ni Jehova. At sila'y nagsitayo sa kanilang dako ayon sa kanilang ayos, ayon sa kautusan ni Moises na lalake ng Dios: iniwisik ng mga saserdote ang dugo, na kanilang tinanggap sa kamay ng mga Levita. Ug sila mingtindog sa ilang dapit sumala sa ilang pagkasunodsunod, sumala sa sa Kasugoan ni Moises nga tawo sa Dios: ang mga sacerdote nanagsablig sa dugo nga ilang nadawat gikan sa kamot sa mga Levihanon. Sapagkat marami sa kapisanan na hindi nangagpakabanal; kayat ang mga Levita ang may katungkulan ng pagpatay sa kordero ng paskua na ukol sa bawat isa na hindi malinis, upang mga italaga sa Panginoon. Kay may daghan diha sa katilingban nga wala managpabalaan sa ilang kaugalingon: busa ang mga Levihanon adunay sugo sa pagpatay sa mga pasko alang sa tagsatagsa nga dili mahinlo, aron sa pagbalaan kanila kang Jehova. Sapagkat isang karamihan sa bayan, sa makatuwid baga'y marami sa Ephraim at sa Manases, sa Issachar, at sa Zabulon, ay hindi nangagpakalinis, gayon ma'y nagsikain sila ng kordero ng paskua na hindi gaya ng nasusulat. Sapagkat idinalangin sila ni Ezechias, na sinasabi, Patawarin nawa ng mabuting Panginoon ang bawat isa. Kay usa ka panon sa katawohan, bisan daghan nga gikan sa Ephraim, ug sa Manases, sa Issachar ug sa Zabulon, nga wala managhinlo sa ilang kaugalingon, apan sila nangaon sa pasko nga wala mahasubay sa nahasulat. Kay si Ezechias nag-ampo alang kanila, nga nagaingon: Ang maayo nga si Jehova magapasaylo unta sa tagsatagsa. Na naglalagak ng kaniyang puso upang hanapin ang Dios, ang Panginoon, ang Dios ng kaniyang mga magulang, bagaman hindi siya nalinis ng ayon sa paglilinis sa santuario. Nga nagaandam sa iyang kasingkasing sa pagpangita sa Dios, Jehova, ang Dios sa iyang mga amahan, bisan pa siya dili mahinlo sumala sa paghinlo sa balaan nga puloy-anan. At dininig ng Panginoon si Ezechias, at pinagaling ang bayan. Ug si Jehova nagpatalinghug kang Ezechias, ug giayo ang katawohan. At ang mga anak ni Israel na nakaharap sa Jerusalem ay nagdiwang ng kapistahan ng tinapay na walang lebadura na pitong araw, na may malaking kasayahan: at ang mga Levita at ang mga saserdote ay nagsipuri araw-araw sa Panginoon na nagsisiawit na may matunog na panugtog sa Panginoon. Ug ang mga anak sa Israel nga diha sa Jerusalem nanagsaulog sa fiesta sa tinapay nga walay levadura sulod sa pito ka adlaw nga inubanan sa dakung kalipay; ug ang mga Levihanon ug ang mga sacerdote nanagdayeg kang Jehova adlaw-adlaw, nga nanag-awit uban sa mga matunog nga tulonggon ngadto kang Jehova. At si Ezechias ay nagsalitang may kagandahang loob sa lahat na Levita sa mga matalino sa paglilingkod sa Panginoon. Sa gayo'y nagsikain sila sa buong kapistahan sa loob ng pitong araw, na nangaghahandog ng mga hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, at nangagpahayag ng kasalanan sa Panginoon, sa Dios ng kanilang mga magulang. Ug si Ezechias namulong nga malipayon sa tanang mga Levihanon nga may maayong salabutan sa pag-alagad kang Jehova. Busa sila nangaon sulod sa tibook nga pito ka adlaw sa fiesta, nga nanaghalad sa mga halad-sa-pakigdait, ug nanagsugid kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan. At ang buong kapisanan ay nagsanggunian upang magdiwang ng ibang pitong araw: at sila'y nangagdiwang ng ibang pitong araw na may kasayahan. Ug ang tibook katilingban nagpakitambag sa pagsaulog sa laing pito ka adlaw; ug sila nanagsaulog ug laing pito ka adlaw uban sa kalipay. Sapagkat si Ezechias na hari sa Juda ay nagbigay sa kapisanan ng pinakahandog na isang libong baka at pitong libong tupa; at ang mga prinsipe ay nangagbigay sa kapisanan ng isang libong baka at sangpung libong tupa; at lubhang maraming bilang ng mga saserdote ay nangagpakabanal. Kay si Ezechias nga hari sa Juda mihatag sa katilingban alang sa mga halad usa ka libo nga vaca ug pito ka libong carnero; ug ang mga principe minghatag sa katilingban sa usa ka libong vaca ug napulo ka libong carnero: ug daghang mga sacerdote nga nanagpabalaan sa ilang kaugalingon. At ang buong kapisanan ng Juda, pati ng mga saserdote at mga Levita, at ang buong kapisanan na lumabas sa Israel, at ang mga taga ibang lupa na nagsilabas sa lupain ng Israel, at nagsitahan sa Juda, ay nangagalak. Ug ang tibook katilingban sa Juda, uban sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, ug ang tibook katilingban nga minggula gikan sa Israel, ug ang mga dumuloong nga minggula gikan sa yuta sa Israel, ug kadtong nanagpuyo sa Juda, nangalipay. Sa gayo'y nagkaroon ng malaking kagalakan sa Jerusalem: sapagkat mula sa panahon ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel, ay hindi nagkaroon ng gayon sa Jerusalem. Busa may usa ka dakung kalipay diha sa Jerusalem; kay sukad sa panahon ni Salomon nga anak nga lalake ni David hari sa Israel walay sama niana sa Jerusalem. Nang magkagayo'y ang mga saserdote na mga Levita ay nagsitindig at binasbasan ang bayan: at ang kanilang tinig ay narinig, at ang kanilang dalangin ay umilanglang sa kaniyang banal na tahanan, hanggang sa langit. Unya ang mga sacerdote ang mga Levihanon mingtindog ug gipanalanginan ang katawohan: ug ang ilang tingog nadungog, ug ang ilang pag-ampo midangat sa iyang balaang puloy-anan, bisan ngadto sa langit. Nang matapos nga ang lahat ng ito, ang buong Israel na nakaharap ay lumabas sa mga bayan ng Juda, at pinagputolputol ang mga haligi na pinakaalaala, at ibinuwal ang mga Asera, at iginiba ang mga mataas na dako at ang mga dambana mula sa buong Juda at Benjamin, sa Ephraim man at sa Manases, hanggang sa kanilang naigibang lahat. Nang magkagayo'y ang lahat ng mga anak ni Israel ay nagsibalik, bawat isa'y sa kaniyang pag-aari, sa kanilang sariling mga bayan. Karon sa pagkatapus niining tanan, ang tibook Israel nga mingtambong nanggula ngadto sa mga ciudad sa Juda, ug gipanugmok ang mga haliging bato, ug giputol ang Asherim, ug gigun-ob ang mga hatagas nga dapit ug ang mga halaran gikan sa tibook Juda ug Benjamin, ug sa Ephraim usab ug sa Manases, hangtud nga ilang nagun-ob silang tanan. Unya ang tanang mga anak sa Israel namalik, ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang pinuy-anan, ngadto sa ilang kaugalingong mga ciudad. At inihalal ni Ezechias ang mga bahagi ng mga saserdote, at ng mga Levita ayon sa kanilang pagkakabahagi, bawat lalake ay ayon sa kaniyang katungkulan, ang mga saserdote at gayon din ang mga Levita, na ukol sa mga handog na susunugin at sa mga handog tungkol sa kapayapaan, upang magsipangasiwa, at upang mangagpasalamat, at upang mangagpuri sa mga pintuang-daan ng hantungan ng Panginoon. Ug gitudlo ni Ezechias ang mga hugna sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon sumala sa ilang mga pagkabahin, ang tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang katungdanan, ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, alang sa mga halad-nga-sinunog ug mga halad-sa-pakigdait, sa pag-alagad, ug sa paghatag mga pasalamat ug pagdayeg ug sa pagbantay diha sa mga pultahan sa campo ni Jehova. Itinakda naman niya ang bahagi ng hari sa kaniyang pag-aari na ukol sa mga handog na susunugin, sa makatuwid baga'y sa mga handog na susunugin sa umaga at sa hapon, at ang mga handog na susunugin sa mga sabbath, at sa mga bagong buwan, at sa mga takdang kapistahan, na gaya ng nakasulat sa kautusan ng Panginoon. Iyang gitudlo usab ang bahin sa manggad sa hari alang sa mga halad-nga-sinunog, nga kong sayron, alang sa mga halad-nga-sinunog sa buntag ug sa gabii, ug ang mga halad-nga-sinunog alang sa mga adlaw nga igpapahulay, ug alang sa mga bag-ong bulan, ug alang sa mga fiesta nga nabatasan, sumala sa nahisulat sa Kasugoan ni Jehova. Bukod dito'y inutusan niya ang bayan na tumatahan sa Jerusalem, na ibigay ang pagkain ng mga saserdote at ng mga Levita, upang magsitalaga sa kautusan ng Panginoon. Labut pa siya nagsugo sa katawohan nga nanagpuyo sa Jerusalem sa paghatag sa bahin sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, aron nga sila magmakugihon sa ilang kaugalingon sa Kasugoan ni Jehova. At paglabas ng utos, ang mga anak ni Israel ay nangagbigay na sagana ng mga unang bunga ng trigo, alak, at langis, at pulot, at sa lahat na bunga sa bukid; at ang ikasangpung bahagi ng lahat na bagay ay dinala nila na sagana. Ug sa diha nga ang sugo nasangyaw, gihatag sa mga anak sa Israel sa daghan uyamut ang mga inunahan nga abut sa trigo, sa bag-ong vino, ug sa lana, ug sa dugos, ug sa tanan nga abut sa uma; ug ang ikapulo ka bahin sa tanang mga butang ilang gidala nganha nga daghan kaayo. At ang mga anak ni Israel at ni Juda, na nagsisitahan sa mga bayan ng Juda, sila nama'y nangagdala ng ikasangpung bahagi ng mga baka at mga tupa, at ng ikasangpung bahagi ng mga itinalagang bagay na mga itinalaga sa Panginoon nilang Dios, at inilagay ang mga yaon na bunton bunton. Ug ang mga anak sa Israel ug sa Juda, nga nanagpuyo sa mga ciudad sa Juda, sila usab nanagdala sa ikapulo ka bahin sa mga vaca ug carnero, ug ang ikapulo sa mga butang nga gipahanungod nga gigahin alang kang Jehova nga ilang Dios, ug gipamundok kini. Nang ikatlong buwan ay nangagpasimula silang naglagay ng pasimula ng mga bunton, at nangatapos sa ikapitong buwan. Sa ikatolo ka bulan sila nanagsugod sa pagpahamutang sa patukoranan sa mga tinumpi, ug natapus kini sa ikapito ka bulan. At nang pumaroon si Ezechias at ang mga prinsipe at makita ang mga bunton, kanilang pinuri ang Panginoon, at ang kaniyang bayang Israel. Ug sa diha nga si Ezechias ug ang mga principe ming-abut ug nakakita sa mga tinumpi, ilang gidayeg si Jehova ug ang iyang katawohan nga Israel. Nang magkagayo'y nagtanong si Ezechias sa mga saserdote at sa mga Levita tungkol sa mga bunton. Unya si Ezechias nangutana sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon mahitungod sa mga tinumpi. At si Azarias na punong saserdote sa bahay ni Sadoc, ay sumagot sa kaniya, at nagsabi, Mula ng magpasimulang magdala ang bayan ng mga alay sa bahay ng Panginoon, kami ay nagsikain at nangabusog kami, at lumabis ng sagana sapagkat pinagpala ng Panginoon ang kaniyang bayan; at ang naiwan ay ang malaking kasaganaang ito. Ug si Azarias ang pangulo nga sacerdote, sa balay ni Sadoc, mitubag kaniya ug miingon: Sukad nga ang katawohan mingsugod sa pagdala sa mga halad ngadto sa balay ni Jehova, kita nakakaon ug may igo pa, ug may salin nga daghan pa gayud: kay si Jehova nanalangin sa iyang katawohan; ug kanang nahasalin mao kining dakung tinipigan. Nang magkagayo'y nagutos si Ezechias na maghanda ng mga silid sa bahay ng Panginoon; at inihanda nila. Unya si Ezechias nagsugo sa pagpaandam ug mga lawak sa balay ni Jehova; ug ila kadtong giandam. At kanilang pinagdalhan ng mga alay at ng mga ikasangpung bahagi, at ng mga itinalagang bagay, na may pagtatapat. At sa mga yaon ay katiwala si Chonanias na Levita, at si Simi na kaniyang kapatid ay siyang ikalawa. Ug ilang gidala ang mga butang nga hinalad ug ang mga bahin nga ikapulo ug ang mga pinahanungod nga mga butang sa pagkamatinumanon. Ug ibabaw kanila si Chonanias ang Levihanon maoy magbubuot, ug si Simei nga iyang igsoon nga lalake maoy ikaduha; At si Jehiel, at si Azazias, at si Nahat, at si Asael, at si Jerimoth, at si Josabad, at si Eliel, at si Ismachias, at si Mahaath, at si Benaias, ay mga tagapangasiwa sa kapangyarihan ng kamay ni Chonanias, at ni Simi na kaniyang kapatid, ayon sa pagkahalal ni Ezechias, na hari, at ni Azarias na tagapamahala sa bahay ng Dios. Ug si Jeiel, ug si Azazias, ug si Nahath, ug si Asael, ug si Jerimoth, ug si Jozabad, ug si Eliel, ug si Ismachias, ug si Mahaath, ug si Benaias, maoy mga magtatan-aw ilalum sa kamot ni Chonanias ug ni Simei nga iyang igsoon nga lalake, sumala sa pagtudlo ni Ezechias nga hari, ug ni Azarias nga magbubuot sa balay sa Dios. At si Core na anak ni Imna na Levita, na tagatanod-pinto sa silanganang pintuang-daan, ay katiwala sa mga kusang handog sa Dios, upang magbahagi ng mga alay sa Panginoon, at ng mga kabanalbanalang bagay. Ug si Core ang anak nga lalake ni Imna nga Levihanon, ang magbalantay sa silangan nga ganghaan, maoy tinugyanan sa mga kinabubut-ong paghalad sa Dios, sa pagpanghatag sa mga halad ni Jehova, ug sa labing balaan ng mga butang. At nasa kapangyarihan niya si Eden, at si Benjamin, at si Jeshua, at si Semaias, si Amarias, at si Sechanias, sa mga bayan ng mga saserdote, sa kanilang takdang katungkulan, upang magbigay sa kanilang mga kapatid ng ayon sa mga bahagi, gayon sa malaki na gaya sa maliit: Ug sa ilalum kaniya mao si Eden, ug si Benjamin, ug si Jesua, ug si Semaias, Amarias, ug si Sechanias, diha sa mga ciudad sa mga sacerdote, sa ilang mga katungdanan nga tinugyan, sa paghatag sa ilang mga kaigsoonan pinaagi sa mga hugna, ingon sa dagku mao man usab sa gagmay: Bukod doon sa nangabilang sa mga talaan ng lahi ng mga lalake, na mula sa tatlong taong gulang na patanda, sa makatuwid baga'y sa bawat pumapasok sa bahay ng Panginoon, ayon sa kailangan sa bawat araw, na ukol sa kanilang paglilingkod sa kanilang mga katungkulan ayon sa kanilang mga bahagi. Gawas pa kanila nga gipangisip pinaagi sa kaagi sa kagikanan sa mga kalaken-an, sukad sa tolo ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, bisan ang tagsatagsa nga misulod ngadto sa balay ni Jehova, ingon sa gikinahanglan nga bulohaton sa adlaw-adlaw, alang sa ilang pag-alagad sa ilang mga katungdanan sumala sa ilang mga hugna. At silang mangabilang sa pamamagitan ng talaan ng lahi ng mga saserdote ayon sa sangbahayan ng kanilang mga magulang, at ang mga Levita mula sa dalawangpung taong gulang na patanda, sa kanilang mga katungkulan ayon sa kanilang mga bahagi; Ug kanila nga gipangisip pinaagi sa kaagi sa kagikanan sa mga sacerdote pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, ug ang mga Levihanon sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, sa ilang mga katungdanan pinaagi sa ilang mga hugna; At silang nangabilang sa pamamagitan ng talaan ng lahi ng lahat nilang mga bata, ng kanilang mga asawa, at ng kanilang mga anak na lalake at babae, sa buong kapisanan: sapagkat sa kanilang takdang katungkulan ay nangagpakabanal: Ug kanila nga gipangisip pinaagi sa kaagi sa kagikanan sa tanan nilang mga kabataan, sa ilang mga asawa, ug sa ilang mga anak nga lalake, ug sa ilang mga anak nga babaye, ngadto sa tibook katilingban: kay sa ilang katungdanan nga tinugyan sila nagpabalaan sa ilang kaugalingon sa pagkabalaan. Gayon din sa mga anak ni Aaron na mga saserdote, na nangasa bukiran ng mga nayon ng kanilang mga bayan, sa bawat ibat ibang bayan, may mga lalake na nasaysay sa pangalan, upang magbigay ng mga pagkain sa lahat na lalake na saserdote, at sa lahat na nangabilang ayon sa talaan ng lahi ng mga Levita. Tungod usab sa mga anak nga lalake ni Aaron nga mga sacerdote, nga dinha sa kaumahan sa mga dapit nga gawas sa ilang mga ciudad, sa tagsatagsa ka ciudad, may mga tawo nga gipanghinganlan sa ngalan, aron sa paghatag sa mga kinahanglanon sa tanang kalaken-an sa mga sacerdote, ug sa tanan nga gipangisip pinaagi sa kaagi sa kagikanan taliwala sa mga Levihanon. At ganito ang ginawa ni Ezechias sa buong Juda; at siya'y gumawa ng mabuti, at matuwid, at tapat sa harap ng Panginoon niyang Dios. Ug ingon niini ang gibuhat ni Ezechias sa tibook Juda; ug iyang gibuhat kadtong maayo ug matarung ug matinumanon sa atubangan ni Jehova nga iyang Dios. At sa bawat gawain na kaniyang pinasimulan sa paglilingkod sa bahay ng Dios, at sa kautusan at sa mga utos, upang hanapin ang kaniyang Dios, kaniyang ginawa ng buong puso niya, at guminhawa. Ug sa tagsatagsa ka buhat nga iyang gisugdan sa pag-alagad sa balay sa Dios, ug sa Kasugoan ug sa mga sugo, sa pagpangita sa iyang Dios iyang gihimo kini sa bug-os niyang kasingkasing, ug miuswag. Pagkatapos ng mga bagay na ito, at ng pagtatapat na ito, ay naparoon si Sennacherib na hari sa Asiria at pumasok sa Juda, at humantong laban sa mga bayan na nakukutaan, at kaniyang inisip sakupin upang kaniyahin. Sa tapus niining mga butanga, ug niining pagkamatinumanon, si Sennacherib nga hari sa Asiria miabut, ug misulong ngadto sa Juda, ug nagpahaluna batok sa mga ciudad ng kiinutaan, ug naghunahuna sa pagdaug kanila alang sa iyang kaugalingon. At nang makita ni Ezechias na si Sennacherib ay dumating, at siya'y tumalaga na lumaban sa Jerusalem, Ug sa diha nga si Ezechias nakakita nga si Sennacherib miabut, ug nga siya nagtinguha sa pagpakig-away batok sa Jerusalem, Ay nakipagsanggunian siya sa kaniyang mga prinsipe at sa kaniyang mga makapangyarihang lalake upang patigilin ang tubig sa mga bukal na nangasa labas ng bayan at kanilang tinulungan siya. Siya nagpakitambag uban sa iyang mga principe ug sa iyang mga gamhanang tawo sa pagtabon sa mga tubig sa mga tubod nga dinha sa gawas sa ciudad; ug ilang gitabangan siya. Sa gayo'y nagpipisan ang maraming tao sa bayan at kanilang pinatigil ang lahat na bukal, at ang batis na umaagos sa gitna ng lupain, na sinasabi, Bakit paririto ang mga hari sa Asiria, at makakasumpong ng maraming tubig? Busa may natigum nga daghang katawohan sa tingub, ug ilang gitabonan ang tanang mga tubod, ug ang sapa nga nag-agay sa kinataliwad-an sa yuta, nga nagaingon: Ngano bang moanhi ang mga hari sa Asiria, ug makakaplag daghang tubig? At siya'y nagdalang tapang, at itinayo niya ang lahat na kuta na nabagsak, at pinataas pa ang mga moog, at ang ibang kuta sa labas, at pinagtibay ang Millo sa bayan ni David, at gumawa ng mga sandata at mga kalasag na sagana. Ug siya nagmaisugon, ug gipahiuli ang tanang kuta nga nangagun-ob, ug gipataas kini hangtud sa mga torre, ug ang uban nga kuta sa gawas, ug gipalig-on ang Milo nga diha sa ciudad ni David, ug naghimo sa mga hinagiban ug mga taming nga daghan. At siya'y naglagay ng mga pinunong kawal sa bayan na mangdidigma, at pinisan niya sila sa luwal na dako sa pintuang-bayan, at nagsalita na may kagandahang loob sa kanila, na sinasabi, Ug nagbutang siya sa mga capitan sa gubat sa ibabaw sa katawohan, ug iyang gitigum sila pagtingub ngadto kaniya sa halapad nga dapit sa ganghaan sa ciudad, ug nakigsulti sa makalipay gayud kanila, nga nagaingon: Kayo'y mangagpakalakas at mangagpakatapang na mabuti, huwag ninyong katakutan o panglupaypayan man ang hari sa Asiria, o ang buong karamihan man na kasama niya; sapagkat may lalong dakila sa atin kay sa kaniya: Pagmalig-on ug pagmaisugon, ayaw kahadlok ni maluya tungod sa hari sa Asiria, ni tungod sa tanan nga gidaghanon nga uban kaniya: kay adunay usa nga labi pang daku nga nagauban kanato kay sa nanguban kaniya: Sumasakaniya ay isang kamay na laman; ngunit sumasaatin ay ang Panginoon nating Dios upang tulungan tayo, at ipakipaglaban ang ating mga pagbabaka, At ang bayan ay sumandal sa mga salita ni Ezechias na hari sa Juda. Uban kaniya anaa ang usa ka bukton nga unod; apan uban kanato mao si Jehova nga atong Dios aron sa pagtabang kanato, ug sa pagpakigaway sa atong mga gubat. Ug ang katawohan mingsalig sa ilang kaugalingon diha sa mga pulong ni Ezechias nga hari sa Juda. Pagkatapos nito'y sinugo ni Sennacherib na hari sa Asiria ang kaniyang mga lingkod sa Jerusalem, (siya nga'y nasa harap ni Lachis, at ang kaniyang buong kapangyarihan ay sumasa kaniya,) kay Ezechias na hari sa Juda, at sa buong Juda na nasa Jerusalem, na sinasabi, Sa tapus niini si Sennacherib nga hari sa Asiria nagpadala sa iyang mga sulogoon ngadto sa Jerusalem (karon siya diha sa atubangan sa Lachis, ug ang tibook niyang gahum diha uban kaniya), ngadto kang Ezechias nga hari sa Juda, ug ngadto sa tibook Juda nga diha sa Jerusalem, nga nagaingon: Ganito ang sabi ni Sennacherib na hari sa Asiria, Sa ano kayo nagsisiasa na kayo'y nagsisitahan sa pagkakubkob sa Jerusalem? Kini mao ang giingon ni Sennacherib nga hari sa Asiria: Hain ang inyong gisaligan, nga kamo nagpuyo sulod sa kuta sa Jerusalem? Hindi ba kayo hinihikayat ni Ezechias, upang kayo'y ibigay sa pagkamatay sa pamamagitan ng kagutom at ng kauhaw, na sinasabi, Ililigtas tayo ng Panginoon nating Dios sa kamay ng hari sa Asiria? Wala ba si Ezechias maglukmay kaninyo, aron sa pagtugyan kaninyo sa kamatayon pinaagi sa gutom ug kauhaw, nga nagaingon: Si Jehova nga among Dios magaluwas kanamo gikan sa kamot sa hari sa Asiria. Hindi ba ang Ezechias ding ito ang nagalis ng kaniyang mga mataas na dako at ng kaniyang mga dambana, at nagutos sa Juda at sa Jerusalem, na sinasabi, Kayo'y magsisisamba sa harap ng isang dambana, at sa ibabaw niyao'y mangagsusunog kayo ng kamangyan. Wala ba ang maong Ezechias magsalikway sa iyang mga hatag-as nga dapit ug sa iyang mga hatag-as nga dapit ug sa iyang mga halaran, ug nagsugo sa Juda ug Jerusalem, nga nagaingon: Kamo mag-ampo sa atubangan sa usa ka halaran, ug ibabaw niana kamo magsunog sa incienso? Hindi ba ninyo nalalaman, kung ano ang ginawa ko at ng aking mga magulang sa lahat ng bayan ng mga lupain? Ang mga dios ba ng mga bansa ng mga lupain ay nakapagligtas sa anomang paraan ng kanilang lupain sa aking kamay? Wala ba kamo manghibalo kong unsay gibuhat ko ug sa akong mga amahan alang sa tanang katawohan sa kayutaan? Ang mga dios sa mga nasud sa kayutaan sa bisan unsang paagi makaluwas ba sa ilang yuta gikan sa akong kamot. Sino sa lahat ng mga dios ng mga bansang yaon na lubos na giniba ng aking mga magulang na nakapagligtas ng kaniyang bayan sa aking kamay, upang kayo'y mailigtas ng inyong Dios sa aking kamay? Kinsa ba sa taliwala sa tanang mga dios niadtong mga nasud nga gihurot paglaglag sa akong mga amahan, nga nakaluwas sa iyang katawohan gikan sa akong kamot, nga ang inyong Dios makahimo sa pagluwas kaninyo gikan sa akong kamot? Kayat huwag nga kayong padaya kay Ezechias, ni hikayatin kayo ng ganitong paraan, ni paniwalaan man ninyo siya: sapagkat walang dios sa alinmang bansa o kaharian na nakapagligtas ng kaniyang bayan sa aking kamay, at sa kamay ng aking mga magulang: gasino pa nga kaya ang inyong Dios na makapagliligtas sa inyo sa aking kamay? Busa karon ayaw pagtugot nga si Ezechias maglimbong kaninyo, ni maglukmay kaninyo sa ingon niining paagiha, ni magtoo kamo kaniya; kay walay dios sa bisan unsang nasud ug gingharian nga makahimo sa pagluwas sa iyang katawohan gikan sa akong kamot, ug gikan sa kamot sa akong mga amahan: daw unsa ang pagkadili makahimo sa inyong Dios sa pagluwas kaninyo gikan sa akong kamot? At ang kaniyang mga lingkod ay nagsalita pa laban sa Panginoong Dios, at laban sa kaniyang lingkod na si Ezechias. Ug ang iyang mga sulogoon mingsulti pa gayud batok kang Jehova nga Dios, ug batok sa iyang alagad nga si Ezechias. Siya'y sumulat din ng mga sulat upang tungayawin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, at upang magsalita laban sa kaniya, na sinasabi, Kung paanong hindi iniligtas ng mga dios ng mga bansa ng mga lupain ang kanilang bayan sa aking kamay, gayon hindi iniligtas ng Dios ni Ezechias ang kaniyang bayan sa aking kamay. Siya nagsulat usab ug mga sulat sa pagpanamastamas kang Jehova, ang Dios sa Israel, ug sa pagsulti batok kaniya, nga nagaingon: Ingon nga ang mga dios sa mga nasud sa kayutaan, nga wala makaluwas sa ilang katawohan gikan sa akong kamot, ingon man ang Dios ni Ezechias dili makaluwas sa iyang katawohan gikan sa akong kamot. At siya'y sumigaw ng malakas sa wikang Judio sa bayan ng Jerusalem na nasa kuta, upang takutin sila, at upang bagabagin sila; upang kanilang masakop ang bayan. Ug sila mingsinggit sa usa ka makusog nga tingog sa pinulongan sa mga Judio ngadto sa katawohan sa Jerusalem nga dinha sa ibabaw sa kuta, aron sa paghadlok kanila, ug aron sa pagsamok kanila; aron nga ilang mamaagaw ang ciudad. At sila'y nangagsalita tungkol sa Dios ng Jerusalem, na gaya sa mga dios ng mga bayan sa lupa, na gawa ng mga kamay ng mga tao. Ug sila nagsulti mahitungod sa Dios sa Jerusalem, ingon sa mga dios sa katawohan sa yuta, nga binuhat sa mga kamot sa mga tawo. At si Ezechias na hari, at si Isaias na propeta na anak ni Amos, ay nagsidalangin dahil dito, at nagsidaing sa langit. Ug si Ezechias nga hari, ug si Isaias nga manalagna anak nga lalake ni Amos, nag-ampo mahitungod niini, ug mingtuaw ngadto sa langit. At ang Panginoon ay nagsugo ng isang anghel, na naghiwalay ng lahat na makapangyarihang lalaking may tapang, at ng mga pangulo at mga pinunong kawal, sa kampamento ng hari sa Asiria. Sa gayo'y bumalik siya na nahihiya sa kaniyang sariling lupain. At nang siya'y dumating sa bahay ng kaniyang dios, ay pinatay siya roon ng tabak ng nagsilabas sa kaniyang sariling tiyan. Ug si Jehova nagpadala sa usa ka manolonda, nga miputol sa anang gamhanang mga tawo, sa kaisug ug sa mga pangulo ug mga capitan, diha sa campo sa hari sa Asiria. Busa siya mipauli uban sa nawong nga maulawon ngadto sa iyang kaugalingong yuta. Ug sa paghiabut niya sa balay sa iyang dios, sila nga sa kaliwatan da usab niya mingpatay kaniya didto pinaagi sa pinuti. Ganito iniligtas ng Panginoon si Ezechias at ang mga taga Jerusalem sa kamay ni Sennacherib na hari, sa Asiria, at sa kamay ng lahat na iba, at pinatnubayan sila sa bawat dako. Sa ingon niini si Jehova nagluwas kang Ezechias ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem gikan sa kamot ni Sennacherib ang hari sa Asiria, ug gikan sa kamot sa tanan nga uban pa, ug nagmando kanila sa bisan diin nga daplin. At marami ay nangagdala ng mga kaloob ng Panginoon sa Jerusalem, at ng mga mahalagang bagay kay Ezechias na hari sa Juda: na anopat siya'y nataas sa paningin ng lahat na bansa mula noon. Ug daghan ang mga nanagdala ug gasa kang Jehova sa Jerusalem, ug mga bililhon nga butang kang Ezechias nga hari sa Juda; mao nga siya nabayaw diha sa mga mata sa tanang mga nasud sukad niadtong panahona. Nang mga araw na yao'y nagkasakit ng ikamamatay si Ezechias: at siya'y dumalangin sa Panginoon; at siya'y nagsalita sa kaniya, at binigyan niya siya ng tanda. Niadtong mga adlawa si Ezechias nasakit bisan nag-ungaw sa kamatayon: ug siya nag-ampo kang Jehova, ug siya misulti kaniya, ug mihatag kaniya sa usa ka ilhanan. Ngunit si Ezechias ay hindi nagbayad uli ng ayon sa kabutihang ginawa sa kaniya; sapagkat ang kaniyang puso ay nagmataas: kayat nagkaroon ng kapootan sa kaniya, at sa Juda, at sa Jerusalem. Apan si Ezechias wala mobalus pag-usab sumala sa kaayohan nga gihimo kaniya; kay ang iyang kasingkasing nagmapahitas-on; busa may kaligutgut nga nahulog diha sa ibabaw niya, ug sa Juda ug Jerusalem. Gayon ma'y nagpakababa si Ezechias dahil sa kapalaluan ng kaniyang puso, siya, at gayon din ang mga taga Jerusalem, na anopat ang poot ng Panginoon ay hindi dumating sa kanila sa mga kaarawan ni Ezechias. Ugaling si Ezechias nagmapainubsanon sa iyang kaugalingon tungod sa garbo sa iyang kasing-kasing, siya ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem, mnao nga ang kaligutgut ni Jehova wala modangat kanila sa mg adlaw ni Ezechias. At si Ezechias ay nagkaroon ng malabis na mga kayamanan at karangalan: at siya'y nagtaan para sa kaniya, ng mga ingatang-yaman na ukol sa pilak, at sa ginto; at sa mga mahalagang bato, at sa mga espisia, at sa mga kalasag, at sa lahat na sarisaring mabubuting mga sisidlan: Ug si Ezechias may daghan gayud kaayo nga bahandi ug kadungganan: ug siya nagbuhat alang kaniya sa mga tipiganan alang sa salapi, ug alang sa bulawan, ug alang sa mga bililhon nga bato, ug alang sa mga panakot, ug alang sa mga taming, ug alang sa tanang nagkalainlaing matahum sudlanan. Mga kamalig din naman na ukol sa saganang trigo, at alak at langis; at mga silungan na ukol sa lahat na sarisaring hayop, at mga silungan na ukol sa mga kawan. Mga tipiganang mga balay usab alang sa abut nga trigo ug bag-ong vino ug lana; ug mga toril alang sa tanang nagkalainlaing mga mananap, ug mga panon nga diha sa toril. Bukod dito'y nagtaan siya sa kaniya ng mga bayan, at mga pag-aari na mga kawan at mga bakahan na sagana: sapagkat binigyan siya ng Dios ng maraming tinatangkilik. Labut pa siya nag-andam alang kaniya ug mga ciudad, ug pagpanag-iya sa mga panon sa carnero ug mga mananap nga daghan; kay ang Dios naghatag kaniya sa daghan uyamut nga katigayonan. Ang Ezechias ding ito ang nagpatigil ng pinakamataas na bukal ng tubig sa Gihon, at ibinabang tuloy sa dakong kalunuran ng bayan ni David. At si Ezechias ay guminhawa sa lahat ng kaniyang mga gawa. Ang maong Ezechias usab mao ang nagpahunong sa sulod sa katubigan sa Gihon, nga dapit sa ibabaw, ug ang nagpaagay niini laktod ngadato sa kasadpan nga dapit sa ciudad ni David. Us si Ezechias miuswag sa tanan niyang mga buhat. Gayon ma'y sa bagay ng mga sugo ng mga prinsipe sa Babilonia, na nangagsugo sa kaniya upang magusisa ng kagilagilalas na gawa sa lupain ay pinabayaan siya ng Dios upang tikman siya, upang kaniyang maalaman ang lahat na nasa kaniyang puso. Apan bisan pa niini mahitungod sa buhat sa mga sinugo sa mga principe sa Babilonia, nga nagpasugo kaniya aron sa pagpakisayud sa katingalahan nga nabuhat diha sa yuta, ang Dios mibiya kaniya, aron sa pagsulay kaniya, aron iyang hibaloan ang tanan nga anaa sa iyang kasing-kasing. Ang iba nga sa mga gawa ni Ezechias, at ang kaniyang mga mabuting gawa, narito, nangakasulat sa pangitain ni Isaias na propeta na anak ni Amos, na aklat ng mga hari, sa Juda at Israel. Karon ang uban nga mga buhat ni Ezechias, ug ang iyang maayong mga buhat, ania karon, sila nanghisulat sa panan-awon ni Isaias nga manalagna ang anak ng lalake ni Amos, diha sa basahon sa mga hari sa Juda ug Israel. At si Ezechias ay natulog na kasama ng kaniyang mga magulang, at inilibing nila siya sa ahunan ng mga libingan ng mga anak ni David: at binigyan siyang karangalan ng buong Juda at ng mga taga Jerusalem sa kaniyang kamatayan. At si Manases na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug si Ezechias natulog uban sa iyang mga amahan, ug ilang gilubong siya sa dapit nga naibabaw sa mga lubnganan sa mga anak nga lalake ni David: ug ang tibook Juda ug ang ga pumoluyo sa Jerusalem nagpasidungog kaniya sa iyang kamatayon. Ug si Manases nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Si Manases ay may labing dalawang taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing limang put limang taon sa Jerusalem. Si Manases kaluhaan ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kalim-an ug lima ka tuig sa Jerusalem. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, ayon sa mga karumaldumal ng mga bansa, na pinalayas ng Panginoon sa harap ng mga anak ni Israel. Ug iyang gibuhat kadtong dautan sa mga mata ni Jehova, sunod sa mga buhat nga dulumtanan sa mga nasud nga gisalikway ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel. Sapagkat kaniyang itinayo uli ang mga mataas na dako na iginiba ni Ezechias na kaniyang ama: at siya'y nagtayo ng mga dambana na ukol sa mga Baal, at gumawa ng mga Asera, at sumamba sa lahat ng natatanaw sa langit, at naglingkod sa mga yaon, Kay iyang gitukod pag-usab ang mga hatag-as nga dapit nga gipanlumpag ni Ezechias nga iyang amahan; ug siya nagpatindog sa mga halaran alang sa mga Baal, ug naghimo sa Asheroth ug nagsimba sa tanang mga panon sa langit, ug nag-alagad kanila. At siya'y nagtayo ng mga dambana sa bahay ng Panginoon, na pinagsabihan ng Panginoon, Sa Jerusalem ay malalagay ang aking pangalan magpakailan man. Ug siya nagtukod sa mga halaran sa balay ni Jehova, diin si Jehova namulong: Sa Jerusalem anha ang akong ngalan sa walay katapusan. At siya'y nagtayo ng mga dambana na ukol sa mga natatanaw sa langit sa dalawang looban ng bahay ng Panginoon. Ug siya nagtukod sa mga halaran alang sa tanang mga panon sa langit diha sa duha ka sawang sa balay ni Jehova. Kaniya rin namang pinaraan ang kaniyang mga anak sa apoy sa libis ng anak ni Hinnom: at siya'y nagpamahiin, at nagsanay ng panggagaway at nanghula, at nakipagsanggunian sa mga masamang espiritu, at sa mga mahiko: siya'y gumawa ng maraming kasamaan sa paningin ng Panginoon, upang mungkahiin niya siya sa galit. Siya usab naghimo sa pagpaagi sa iyang mga anak sa kalayo didto sa walog sa anak nga lalake ni Hinnom; ug siya naghimo sa mga pagtagna-tagna ug naggamit sa mga salamangka, ug naghimo sa paglamat, ug nagpakitabang sa mga espiritista, ug sa mga salamangkiro: siya nagbuhat sa daghang kadautan diha sa mga mata ni Jehova, sa paghagit kaniya sa pagpakasuko. At siya'y naglagay ng larawan ng diosdiosan na inanyuan, na kaniyang ginawa, sa bahay ng Dios na pinagsabihan ng Dios kay David, at kay Salomon na kaniyang anak, Sa bahay na ito, at sa Jerusalem na aking pinili sa lahat ng mga lipi ni Israel, aking ilalagay ang aking pangalan magpakailan man: Ug iyang gibutang ang linilok nga larawan sa dios-dios, nga iyang gibuhat diha sa balay sa Dios, nga tungod niana ang Dios misulti kang David ug kang Salomon nga iyang anak nga lalake: Niining balaya, ug sa Jerusalem, nga akong gipili gikan sa tanang mga balay sa Israel, igabutang ko ang akong ngalan sa walay katapusan: Ni babaguhin pa man ang paa ng Israel sa lupain na aking itinakda na ukol sa inyong mga magulang, kung kanila lamang isasagawa ang lahat na aking iniutos sa kanila, sa makatuwid baga'y ang buong kautusan at ang mga palatuntunan at ang mga ayos, sa pamamagitan ng kamay ni Moises. Ni ako magabalhin pa sa tiil sa Israel gikan sa yuta nga akong gihatag alang sa inyong mga amahan, kong magabantay lamang unta sila sa pagbuhat sa tanan nakong gisugo kanila, bisan sa tibook Kasugoan ug sa kabalaoran ug sa mga tulomanon nga gihatag ni Moises. At iniligaw ni Manases ang Juda at ang mga taga Jerusalem, na anopat sila'y nagsigawa ng higit na sama kay sa ginawa ng mga bansang nilipol ng Panginoon sa harap ng mga anak ni Israel. Ug gitintal ni Manases ang Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem, mao nga sila nanaghimo sa dautan labi pa kay sa gibuhat sa mga nasud nga gilaglag ni Jehova sa atubangan sa mga anak sa Israel. At ang Panginoon ay nagsalita kay Manases, at sa kaniyang bayan: ngunit niwalang bahala nila. Ug si Jehova namulong kang Manases, ug sa iyang katawohan, apan sila wala manumbaling. Kayat dinala ng Panginoon sa kanila ang mga punong kawal ng hukbo ng hari sa Asiria, na siyang nagdala kay Manases na may mga tanikala, at ginapos siya ng mga damal, at nagdala sa kaniya sa Babilonia. Busa gidala kanila ni Jehova ang mga capitan sa panon sa hari sa Asiria, nga minggapus kang Manases sa mga talikala, ug sa mga sapiyo, ug gidala siya ngadto sa Babilonia. At nang siya'y nasa pagkapighati siya'y dumalangin sa Panginoon niyang Dios, at nagpakumbabang mainam sa harap ng Dios ng kaniyang mga magulang. Ug sa diha nga siya diha na sa kasakitan, siya nangaliyupo kang Jehova nga iyang Dios, ug nagmapainubsanon sa iyang kaugalingon sa hilabihan gayud sa atubangan sa Dios sa iyang mga amahan. At siya'y dumalangin sa kaniya; at siya'y dininig, at pinakinggan ang kaniyang pamanhik, at ibinalik siya sa Jerusalem sa kaniyang kaharian. Nang magkagayo'y nakilala ni Manases na ang Panginoon ay siyang Dios. Ug siya nag-ampo kaniya; ug siya nalukmay niya, ug nagpatalinghug sa iyang paghangyo, ug gidala siya pag-usab sa Jerusalem ngadto sa iyang gingharian. Unya si Manases nahibalo nga si Jehova siya mao ang Dios. Pagkatapos nga nito ay nagtayo siya ng isang kutang panglabas sa bayan ni David, sa dakong kalunuran ng Gihon, sa libis, hanggang sa pasukan sa pintuang-bayan ng mga isda; at kaniyang kinulong ang Ophel, at itinaas ng malaking kataasan: at kaniyang nilagyan ng mga matapang na pinunong kawal ang lahat ng bayan na nakukutaan sa Juda. Karon sa tapus niini siya nagbuhat sa usa ka kuta dapit sa gawas sa ciudad ni David, dapit sa kasadpan nga pikas sa Gihon, sa walog, bisan ngadto sa pagsulod mo sa ganghaan sa isda; ug iyang gilibutan ang Ophel uban niini, ug gipatas-an kini sa hilabihan gayud nga kahabog: ug iyang gibutang ang mga maisug nga capitan sa tanang mga kinutaang ciudad sa Juda. At kaniyang inalis ang mga dios ng iba, at ang diosdiosan sa bahay ng Panginoon, at ang lahat na dambana na kaniyang itinayo sa bundok ng bahay ng Panginoon, at sa Jerusalem, at inihagis ang mga yaon mula sa bayan. Ug iyang gipanguha ang laing mga dios, ug ang dios-dios gikan sa balay ni Jehova, ug ang tanang mga halaran nga iyang gitukod diha sa bukid sa balay ni Jehova, ug sa Jerusalem, ug gipanalibay kini ngadto sa gawas sa ciudad. At kaniyang itinayo ang dambana ng Panginoon, at naghandog doon ng mga hain na mga handog tungkol sa kapayapaan, at tungkol sa mga pasalamat, at inutusan ang Juda na maglingkod sa Panginoon, sa Dios ng Israel. Ug iyang gipatindog ang halaran ni Jehova, ug mihalad sa ibabaw niana sa mga halad sa mga halad-sa-pakigdait ug sa pagpasalamat, ug gisugo ang Juda sa pag-alagad kang Jehova, ang Dios sa Israel. Gayon ma'y naghain ang bayan na nagpatuloy sa mga mataas na dako, ngunit sa Panginoon lamang na kanilang Dios. Bisan pa niana ang katawohan nanaghalad gihapon didto sa mga hatag-as nga dapit, walay sapayan lamang kang Jehova nga ilang Dios. Ang iba nga sa mga gawa ni Manases, at ang kaniyang dalangin sa kaniyang Dios, at ang mga salita ng mga tagakita na nagsalita sa kaniya sa pangalan ng Panginoon, ng Dios ng Israel, narito, nangakasulat sa mga gawa ng mga hari sa Israel. Karon ang nanghibilin nga mga buhat ni Manases, ug ang iyang pag-ampo sa iyang Dios, ug ang mga pulong sa mga manalagna nga namulong kaniya sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel, ania karon, kini nanghisulat uban sa mga buhat sa mga hari sa Israel. Gayon din ang kaniyang panalangin, at kung paanong dininig siya, at ang buo niyang kasalanan at pagsalangsang niya, at ang mga dakong kaniyang pinagtayuan ng mga mataas na dako, at pinagtindigan ng mga Asera at ng mga larawang inanyuan, bago siya nagpakumbaba: narito, nangakasulat sa kasaysayan ni Hozai. Ang iyang pag-ampo usab, ug kong giunsa sa pagkalukmay sa Dios sa iyang paghangyo, ug sa tanan niyang sala ug sa iyang kalapasan, ug sa mga dapit diin siya magtukod sa mga dapit nga hatag-as, ug gipatindog ang mga Asherim ug ang mga linilok nga larawan, sa wala pa siya magpaubos sa iyang kaugalingon, ania karon sila nanghisulat sa kasaysayan ni Hozai. Sa gayo'y natulog si Manases na kasama ng kaniyang mga magulang, at inilibing nila siya sa kaniyang sariling bahay: at si Amon na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Busa si Manases natulog uban sa iyang mga amahan, ug ilang gilubong siya sa iyang kaugalingong balay: ug si Amon nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Si Amon ay may dalawang put dalawang taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing dalawang taon sa Jerusalem. Si Amon may kaluhaan ug duha ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa duha ka tuig sa Jerusalem. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, gaya ng ginawa ni Manases na kaniyang ama: at si Amon ay naghain sa lahat ng larawang inanyuan na ginawa ni Manases na kaniyang ama, at naglingkod sa mga yaon. Ug iyang gibuhat kadtong dautan sa mga mata ni Jehova, ingon sa gibuhat ni Manases nga iyang amahan; ug si Amon maghalad ngadto sa tanang mga linilok nga larawan nga gibuhat ni Manases nga iyang amahan, ug nag-alagad kanila. At siya'y hindi nagpakumbaba sa harap ng Panginoon, na gaya na pagpapakumbaba ni Manases na kaniyang ama: kundi ang Amon ding ito ay siyang sumalangsang ng higit at higit. Ug siya wala magmapainubsanon sa iyang kaugalingon sa atubangan ni Jehova, sama kang Manases nga iyang amahan nga nagpaubos sa iyang kaugalingon; apan kining maong Amon nagdugang sa iyang paglapas. At ang kaniyang mga lingkod ay naghimagsik laban sa kaniya, at pinatay siya sa kaniyang sariling bahay. Ug ang iyang mga alagad nanagsabutsabut sa tago batok kaniya, ug gipatay siya diha sa iyang kaugalingong balay. Ngunit pinatay ng bayan ng lupain ang lahat na nagsipanghimagsik laban sa haring Amon; at ginawang hari ng bayan ng lupain si Josias na kaniyang anak na kahalili niya. Apan ang katawohan sa yuta mingpatay kanilang tanan nga mingsabutsabut sa tago batok kang Amon nga hari; ug gihimo sa katawohan sa yuta si Josias iyang anak nga lalake nga hari ilis kaniya. Si Josias ay may walong taong gulang nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing tatlong put isang taon sa Jerusalem. Si Josias may walo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa katloan ug usa ka tuig sa Jerusalem. At siya'y gumawa ng matuwid sa harap ng mga mata ng Panginoon, at lumakad ng mga lakad ni David na kaniyang magulang, at hindi lumiko sa kanan o sa kaliwa. Ug siya nagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova, ug naglakat sa mga dalan ni David nga iyang amahan, ug wala tumipas sa toong kamot kun sa wala. Sapagkat sa ikawalong taon ng kaniyang paghahari, samantalang siya'y bata pa, kaniyang pinasimulang hinanap ang Dios ni David na kaniyang magulang: at sa ikalabing dalawang taon ay kaniyang pinasimulang nilinis ang Juda at Jerusalem na inalis ang mga mataas na dako, at ang mga Asera, at ang mga larawang inanyuan, at ang mga larawang binubo. Kay sa ikawalo ka tuig sa iyang paghari, samtang batan-on pa siya, siya misugod sa pagpangita sa Dios ni David nga iyang amahan; ug sa ikanapulo ug duha ka tuig siya nagsugod sa paghinlo sa Juda ug Jerusalem gikan sa mga hatag-as nga dapit, ug sa mga Asherim, ug sa mga linilok nga larawan, ug sa mga tinunaw nga larawan. At kanilang ibinagsak ang mga dambana ng mga Baal sa kaniyang harapan; at ang mga larawang araw na nasa ibabaw nila, ay kaniyang ibinagsak; at ang mga Asera, at ang mga larawang inanyuan, at ang mga larawang binubo, ay kaniyang pinagputolputol, at dinurog, at isinabog sa mga libingan ng nangaghain sa kanila. Ug ilang gigun-ob ang mga halaran sa mga Baal diha sa iyang atubangan; ug ang mga larawan-sa-adlaw nga dinha sa itaas iyang gipamukan; ug ang mga Asherim, ug ang mga linilok nga larawan, ug ang mga tinunaw nga larawan, iyang gipanugmok, ug gihimong abug kini, ug gisabulak kini sa ibabaw sa mga lubnganan niadtong mga nanaghalad kanila. At sinunog niya ang mga buto ng mga saserdote sa kanilang mga dambana, at nilinis ang Juda at ang Jerusalem. Ug siya nagsunog sa mga bukog sa mga sacerdote sa ibabaw sa ilang mga halaran, ug gihinloan ang Juda ug Jerusalem. At gayon ang ginawa niya sa mga bayan ng Manases at Ephraim at Simeon, hanggang sa Nephtali, sa kanilang mga guho sa palibot. Ug ingon niini iyang gihimo sa mga ciudad sa Manases ug Ephraim ug Simeon, bisan ngadto sa Nepthali, sa ilang mga nangagun-ob nga nagalibut. At kaniyang ibinagsak ang mga dambana at pinukpok ang mga Asera at ang mga larawang inanyuan ay dinurog, at pinagputolputol ang lahat na larawang araw sa buong lupain ng Israel, at nagbalik sa Jerusalem. Ug iyang gipanggun-ob ang mga halaran, ug gipanugmok ang mga Asherim ug ang mga linilok nga larawan hangtud sa pagkaabug, ug gipamutol ang mga larawan-sa-adlaw sa tibook yuta sa Israel, ug mibalik ngadto sa Jerusalem. Sa ikalabing walong taon nga ng kaniyang paghahari, nang kaniyang malinis ang lupain, at ang bahay, ay kaniyang sinugo si Saphan na anak ni Asalias, at si Maasias na tagapamahala ng bayan, at si Joah na anak ni Joachaz na kasangguni, upang husayin ang bahay ng Panginoon niyang Dios. Karon sa ikanapulo ug walo ka tuig sa iyang paghari, sa diha nga nahinloan na niya ang yuta ug ang balay, iyang gipaadto si Saphan ang anak nga lalake ni Asalias, ug si Maasias ang gobernador sa ciudad, ug si Joah ang anak nga lalake ni Joachaz nga magsusulat, sa pagpaayo sa balay ni Jehova nga iyang Dios. At sila'y nagsiparoon kay Hilcias na dakilang saserdote at ibinigay ang salapi na napasok sa bahay ng Dios, na nakuha ng mga Levita, na mga tagatanod-pinto, sa kamay ng Manases at ng Ephraim, at sa lahat ng nalabi sa Israel, at sa buong Juda, at Benjamin, at sa mga taga Jerusalem. Ug nangadto sila kang Hilcias ang labawng sacerdote, ug gihatag ang salapi nga gidala ngadto sa balay sa Dios, nga natigum sa mga Levihanon, ang mga magbalantay sa bakanan, gikan sa kamot ni Manases ug Ephraim, ug gikan sa tanang salin sa Israel, ug gikan sa tibook Juda ug Benjamin, ug gikan sa mga pumoluyo sa Jerusalem. At kanilang ibinigay sa kamay ng mga manggagawa na siyang namamahala sa bahay ng Panginoon; at ibinigay ng mga manggagawa ng bahay ng Panginoon upang husayin at pagtibayin ang bahay; Ug ilang gihatag kini ngadto sa kamot sa mga magbubuhat nga nanagbantay sa balay ni Jehova; ug ang mga mamumoo nga nanagbuhat sa balay ni Jehova minghatag niini aron sa paghulip ug sa pag-ayo sa balay; Sa makatuwid baga'y sa mga anluwagi at sa mga nagtatayo ibinigay nila, upang ibili ng mga batong tinabas, at ng mga kahoy na panghalang, at upang ipaggawa ng mga sikang sa mga bahay na giniba ng mga hari, sa Juda. Ilang gihatag kini bisan ngadto sa mga panday ug sa mga magtutukod, aron sa pagpalit sa hininloan nga bato, ug tigkahoy nga alang sa mga igsusumpay, ug sa pagbuhat sa mga sagbayan alang sa mga balay nga gipanggunob sa mga hari sa Juda. At ginawa ng mga lalake na may pagtatapat ang gawain: at ang mga tagapamahala ng mga yaon ay si Jahath at si Abdias, na mga Levita, sa mga anak ni Merari; at si Zacharias at si Mesullam, sa mga anak ng mga Coathita, upang ipagpatuloy: at ang iba sa mga Levita, lahat na bihasa sa mga panugtog ng tugtugin. Ug ang mga tawo nanagbuhat sa bulohaton sa matinumanon gayud; ug ang mga magtatan-aw kanila mao si Jahath ug si Obadias, ang mga Levihanon, sa mga anak nga lalake ni Merari; ug si Zacharias ug Mesullam, sa mga anak nga lalake sa mga Coathnon, aron sa pagpadayon sa buhat ug ang uban sa mga Levihanon, ang tanan nga batid sa mga tulonggon sa musica. Nasa mga tagadala ng mga pasan naman sila, at pinamamahalaan ang lahat na nagsisigawa ng gawain sa sarisaring paglilingkod: at sa mga Levita ay may mga kalihim, at mga pinuno, at mga tagatanod-pinto. Sila usab nanagbantay sa mga magdadala sa mga bug-at, ug nanag-agda sa tanan nga nanagbuhat sa tanang paagi sa pag-alagad: ug sa mga Levihanon may mga escriba, ug mga punoan, ug mga magbalantay sa pultahan. At nang kanilang ilalabas ang salapi na napasok sa bahay ng Panginoon, nasumpungan ni Hilcias na saserdote ang aklat ng kautusan ng Panginoon na ibinigay sa pamamagitan ni Moises. Ug sa diha nga ila nang nadala sa gawas ang salapi nga gidala ngadto sa balay ni Jehova, si Hilcias nga sacerdote nakakaplag sa basahon sa Kasugoan ni Jehova nga gihatag pinaagi kang Moises. At si Hilcias ay sumagot, at sinabi niya kay Saphan na kalihim: Aking nasumpungan ang aklat ng kautusan sa bahay ng Panginoon, At ibinigay ni Hilcias ang aklat kay Saphan. Ug si Hilcias mitubag ug miingon kang Saphan nga escriba: Nakaplagan ko ang basahon sa Kasugoan diha sa balay ni Jehova. Ug gihatag ni Hilcias ang basahon ngadto kang Saphan. At dinala ni Saphan ang aklat sa hari, at bukod dito'y nagdala ng salita sa hari, na sinasabi, Lahat na ipinamahala sa iyong mga lingkod, ay kanilang ginagawa. Ug gidala ni Saphan ang basahon ngadto sa hari, ug labut pa siya nagdala ug pulong ngadto sa hari, nga nagaingon: Ang tanan nga gitugyan sa imong mga alagad, ilang gibuhat. At kanilang ibinubo ang salapi na nasumpungan sa bahay ng Panginoon, at ibinigay sa kamay ng mga tagapamahala, at sa kamay ng mga manggagawa. Ug ilang gibubo ang salapi nga nakaplagan diha sa balay ni Jehova, ug gihatag kini ngadto sa kamot sa mga magtatan-aw, ug ngadto sa kamot sa mga magbubuhat. At sinaysay ni Saphan na kalihim sa hari, na sinasabi, Si Hilcias na saserdote ay nagbigay sa akin ng isang aklat. At binasa ni Saphan sa harap ng hari. Ug si Saphan nga escriba misugilon sa hari, nga nagaingon: Si Hilcias nga sacerdote mihatag kanako ug usa ka basahon. Ug si Saphan nagbasa gikan niadto sa atubangan sa hari. At nangyari, nang marinig ng hari ang mga salita ng kautusan, na kaniyang hinapak ang kaniyang suot. Ug nahitabo, sa diha nga ang hari nakadungog sa mga pulong sa Kasugoan, iyang gigisi ang iyang mga bisti. At ang hari ay nagutos kay Hilcias, at kay Ahicham na anak ni Saphan, at kay Abdon na anak ni Micha, at kay Saphan na kalihim, at kay Asaia na lingkod ng hari, na kaniyang sinasabi, Ug ang hari nagsugo kang Hilcias, ug kang Ahicam anak nga lalake ni Saphan, ug kang Abdon anak nga lalake ni Micha, ug kang Saphan nga escriba, ug kang Asaia nga alagad sa hari, nga nagaingon: Kayo'y magsiyaon, isangguni ninyo ako sa Panginoon, at silang naiwan sa Israel, at sa Juda, tungkol sa mga salita ng aklat na nasumpungan: sapagkat malaki ang pagiinit ng Panginoon na nabugso sa atin, sapagkat hindi iningatan ng ating mga magulang ang salita ng Panginoon, upang gawin ayon sa lahat na nasusulat sa aklat na ito. Panlakaw kamo, pakisayud kang Jehova alang kanako, ug alang kanila nga nanghibilin sa Israel ug sa Juda, mahitungod sa mga pulong sa basahon nga nakaplagan; kay daku ang kaligutgut ni Jehova nga gibubo sa ibabaw kanato, tungod kay ang atong mga amahan wala managbantay sa pulong ni Jehova, sa pagbuhat sumala sa tanan nga nanghisulat niining basahona. Sa gayo'y si Hilcias at silang pinagutusan ng hari, nagsiparoon kay Hulda na propetisa, na asawa ni Sallum na anak ni Tikoath, na anak ni Hasra, na tagapagingat ng silid ng kasuutan; (siya nga'y tumahan sa Jerusalem sa ikalawang pook;) at kanilang sinabi sa kanila sa gayong paraan. Busa si Hilcias, ug sila nga gisugo sa hari, ming-adto kang Hulda ang manalagna nga babaye, asawa ni Sallum anak nga lalake ni Tikvath, anak nga lalake ni Hasra, magbalantay sa mga sudlanan sa kupo (karon siya nagpuyo sa Jerusalem sa ikaduhang puloy-anan); ug sila mingsulti kaniya mahitungod nianang hinungdan. At sinabi niya sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel: Saysayin ninyo sa lalake na nagsugo sa inyo sa akin. Ug siya miingon kanila: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Suginlan ninyo ang tawo nga nagpaanhi kaninyo dinhi kanako. Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ako'y magdadala ng kasamaan sa dakong ito, at sa mga tagarito, sa makatuwid baga'y lahat ng sumpa na nangakasulat sa aklat na kanilang nabasa sa harap ng hari sa Juda: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ania karon, pagapadangaton ko ang kadautan niining dapita, ug sa ibabaw sa mga pumoluyo niana, bisan ang tanang mga tunglo nga nanghisulat sa basahon nga ilang nabasa sa atubangan sa hari sa Juda. Sapagkat kanilang pinabayaan ako, at nagsunog ng kamangyan sa ibang mga dios, upang mungkahiin nila ako sa galit ng lahat na gawa ng kanilang mga kamay; kayat ang aking pagiinit ay nabugso sa dakong ito, at hindi mapapawi. Tungod kay ilang gibiyaan ako, ug nagsunog sa incienso ngadto sa laing mga dios, aron nga sila makahagit kanako sa kasuko uban sa tanang mga buhat sa ilang mga kamot; tungod niini ang akong kasuko gibubo niining dapita, ug kini dili mapalong. Ngunit sa hari sa Juda, na nagsugo sa inyo upang magusisa sa Panginoon, ganito ang sasabihin ninyo sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel: Tungkol sa mga salita na iyong narinig, Apan sa hari sa Juda, nga nagsugo kaninyo sa pagpakisayud kang Jehova, kini mao ang igapamulong ninyo kaniya: Kini mao ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Mahitungod sa mga pulong nga imong nabati, Sapagkat ang iyong puso ay malumanay, at ikaw ay nagpakababa sa harap ng Dios ng iyong marinig ang kaniyang mga salita laban sa dakong ito, at laban sa mga tagarito; at ikaw ay nagpakababa sa harap ko, at hinapak mo ang iyong suot, at umiyak sa harap ko; dininig naman kita, sabi ng Panginoon. Tungod kay ang imong kasingkasing malomo, ug ikaw nagmapainubsanon sa imong kaugalingon sa atubangan sa Dios; sa diha nga ikaw nakapatalinghug sa iyang mga pulong batok niining dapita, ug batok sa mga pumoluyo niana, ug nagmapainubsanon sa imong kaugalingon sa atubangan ko, ug naggisi sa imong mga saput, ug mihilak sa akong atubangan; ako usab nakapatalinghug kanimo, namulong si Jehova. Narito, ipipisan kita sa iyong mga magulang, at ikaw ay mapipisan na payapa sa iyong libingan, at hindi makikita ng iyong mga mata ang lahat na kasamaan na aking dadalhin sa dakong ito, at sa mga tagarito. At sila'y nagbalik ng salita sa hari. Ania karon, pagatigumon ko ikaw ngadto sa imong amahan, ug ikaw pagatigumon ngadto sa imong lubnganan sa kalinaw, ni ang imong mga mata makakita sa tanang kadautan nga akong pagapadangaton niining dapita, ug sa mga pumoluyo niana. Ug sila mingdala pagbalik sa pulong ngadto sa hari. Nang magkagayo'y nagsugo ang hari at pinisan ang lahat na matanda sa Juda at sa Jerusalem. Unya ang hari nagpaadto ug gitigum sa tingub ang tanang mga anciano sa Juda ug Jerusalem. At sumampa ang hari sa bahay ng Panginoon, at ang lahat na lalake ng Juda, at ang mga taga Jerusalem, at ang mga saserdote, at ang mga Levita, at ang buong bayan, malaki at gayon din ang maliit: at kaniyang binasa sa kanilang mga pakinig ang lahat na salita ng aklat ng tipan na nasumpungan sa bahay ng Panginoon. Ug ang hari miadto sa balay ni Jehova, ug ang tanang mga tawo sa Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem, ug ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, ug ang tibook katawohan, dagku ug gagmay; ug iyang gibasa sa ilang mga igdulungog ang tanang mga pulong sa basahon sa tugon nga nakaplagan diha sa balay ni Jehova. At ang hari ay tumayo sa kaniyang dako, at nakipagtipan sa harap ng Panginoon, upang lumakad ng ayon sa Panginoon, at upang ingatan ang kaniyang mga utos, at ang kaniyang mga patotoo, at ang kaniyang mga palatuntunan, ng buong puso niya, at ng buong kaluluwa niya, upang tuparin ang mga salita ng tipan na nasusulat sa aklat na ito. Ug ang hari mitindog sa iyang dapit, ug naghimo sa usa ka tugon sa atubangan ni Jehova, sa paglakat sunod kang Jehova, ug sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang mga pagpamatuod, ug sa iyang kabalaoran, uban sa bug-os niyang kasingkasing, ug uban sa bug-os niyang kalag, sa pagbuhat sa mga pulong sa tugon nga nanghisulat niining basahona. At kaniyang pinapanayo sa tipan ang lahat na nasumpungan sa Jerusalem at Benjamin. At ginawa ng mga taga Jerusalem ang ayon sa tipan ng Dios ng kanilang mga magulang. Ug iyang giagda ang tanan nga mga nakaplagan didto sa Jerusalem ug Benjamin sa pag-uyon niana. Ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem nanagbuhat sumala sa tugon sa Dios, ang Dios sa ilang mga amahan. At inalis ni Josias ang lahat na karumaldumal sa lahat ng lupain na ukol sa mga anak ni Israel, at pinapaglingkod ang lahat na nangasumpungan sa Israel, upang mangaglingkod nga sa Panginoon nilang Dios. Lahat ng mga kaarawan niya ay hindi sila nagsihiwalay sa pagsunod sa Panginoon, sa Dios ng kanilang mga magulang. Ug gikuha ni Josias ang tanan nga mga dulumtanan nga butang gikan sa mga kayutaan nga nasakup sa mga anak sa Israel, ug naghimo sa anan nga hingkaplagan sa Israel sa pag-alagad, bisan sa pag-alagad kang Jehova nga ilang Dios. Sa tanan niyang mga adlaw sila wala bumulag gikan sa pagsunod kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan. At ipinagdiwang ni Josias ang isang paskua sa Panginoon sa Jerusalem; at kanilang pinatay ang kordero ng paskua, sa ikalabing apat na araw ng unang buwan. Ug gisaulog ni Josias ang pasko kang Jehova didto sa Jerusalem: ug ilang gipatay ang pasko sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa nahaunang bulan. At inilagay niya ang mga saserdote sa kanilang mga katungkulan, at pinatapang sila sa paglilingkod sa bahay ng Panginoon. Ug iyang gipahamutang ang mga sacerdote sa ilang mga katungdanan, ug gidasig sila sa pag-alagad sa balay ni Jehova. At sinabi niya sa mga Levita na nangagturo sa buong Israel, na mga banal sa Panginoon, Ilagay ninyo ang banal na kaban sa bahay na itinayo ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel; hindi na magkakaroon pa ng pasan sa inyong mga balikat. Maglingkod kayo ngayon sa Panginoon ninyong Dios, at sa kaniyang bayang Israel; Ug siya miingon sa mga Levihanon nga nanagtudlo sa tibook Israel, nga mga balaan kang Jehova: Ibutang ang balaan nga arca diha sa balay nga gitukod ni Salomon nga anak nga lalake ni David nga hari sa Israel; mawala na ang kabug-at sa ibabaw sa inyong mga abaga. Karon alagara si Jehova nga inyong Dios, ug ang iyang katawohan nga Israel. At magsihanda kayo ayon sa mga sangbahayan ng inyong mga magulang ayon sa inyong mga bahagi, ayon sa sulat ni David na hari sa Israel, at ayon sa sulat ni Salomon sa kaniyang anak. Ug mag-andam kamo sumala sa inyong mga hugna sa kabalayan sa inyong mga amahan, sumala sa sinulat ni David nga hari sa Israel, ug sumala sa sinulat ni Salomon nga iyang anak nga lalake, At magsitayo kayo sa dakong banal ayon sa mga bahagi ng mga sangbahayan ng mga magulang ng inyong mga kapatid na mga anak ng bayan, at maukol sa bawat isa'y isang bahagi ng sangbahayan ng mga magulang ng mga Levita. Ug magtindog didto sa balaan nga dapit sumala sa mga pagkabahinbahin sa mga balay sa mga amahan sa inyong mga kaigsoonan ang mga anak sa katawohan, ug himoa nga adunay alang sa tagsatagsa usa ka bahin sa balay sa amahan sa mga Levihanon. At patayin ninyo ang kordero ng paskua, at mangagpakabanal kayo, at ihanda ninyo sa inyong mga kapatid, upang magsigawa ng ayon sa salita ng Panginoon sa pamamagitan ng kamay ni Moises. Ug magpatay kamo sa pasko, ug magbalaan kamo sa inyong kaugalingon, ug mag-andam alang sa inyong mga kaigsoonan, sa pagbuhat sumala sa pulong ni Jehova pinaagi kang Moises. At si Josias ay nagbigay sa mga anak ng bayan, buhat sa kawan, ng mga kordero at ng mga anak ng kambing, lahat ng yaon ay mga pinakahandog sa paskua, sa lahat na nakaharap, sa bilang na tatlong pung libo, at tatlong libo na baka: ang mga ito'y mga pag-aari ng hari. Ug si Josias mihatag sa mga anak sa katawohan, gikan sa panon sa carnero, mga nating carnero ug mga nating kanding, ang tanan kanila alang sa mga paghalad sa pasko, ngadto sa tanan nga mingtambong, sa gidaghanon nga katloan ka libo, ug totolo ka libo sa lakeng vaca: kini gikan sa kahayupan sa hari. At ang kaniyang mga prinsipe ay nangagbigay ng pinakakusang handog sa bayan, sa mga saserdote, at sa mga Levita. Si Hilcias at si Zacharias at si Jehiel, na mga pinuno sa bahay ng Dios, nangagbigay sa mga saserdote ng mga pinakahandog sa paskua, na dalawang libo at anim na raang tupa at kambing, at tatlong daang baka. Ug ang iyang mga principe minghatag ug usa ka halad-nga-kinabubut-on ngadto sa katawohan, sa mga sacerdote, ug ngadto sa mga Levihanon. Si Hilcias ug si Zacharias ug si Jehiel, ang mga magbubuot sa balay sa Dios, minghatag sa mga sacerdote alang sa mga halad sa pasko duha ka libo ug unom ka gatus nga nating vaca, ug totolo ka gatus nga vaca. Si Chonanias naman, at si Semeias, at si Nathanael, na kaniyang mga kapatid, at si Hasabias at si Jehiel at si Josabad, na mga pinuno ng mga Levita, nangagbigay sa mga Levita ng mga pinakahandog sa paskua, na limang libong tupa at kambing, at limang daang baka. Si Chonanias usab, ug si Semeias ug si Nathanael, nga iyang kaigsoonan, ug si Hasabias ug si Jeiel ug si Jozabad, ang mga pangulo sa mga Levihanon, minghatag sa mga Levihanon, alang sa mga halad sa pasko lima ka libong nati sa vaca, ug lima ka gatus nga vaca. Sa gayo'y ang paglilingkod ay nahanda, at ang mga saserdote ay nagsitayo sa kanilang dako, at ang mga Levita ayon sa kanilang mga bahagi, ayon sa utos ng hari. Busa ang pag-alagad giandam, ug ang mga sacerdote nanagtindog sa ilang dapit, ug ang mga Levihanon sa ilang mga hugna, sumala sa sugo sa hari. At kanilang pinatay ang kordero ng paskua, at iwinisik ng mga saserdote ang dugo, na tinangnan nila sa kanilang kamay, at mga nilapnusan ng mga Levita. Ug ilang gipatay ang pasko, ug ang mga sacerdote nanagsablig sa dugo nga ilang nadawat sa ilang kamot, ug ang mga Levihanon ang mingpanit kanila. At kanilang ibinago ang mga handog na susunugin, upang kanilang ipamigay ayon sa mga bahagi ng mga sangbahayan ng mga magulang ng mga anak ng bayan, upang ihandog sa Panginoon, gaya ng nasusulat sa aklat ni Moises. At gayon ang ginawa nila sa mga baka. Ug ilang gibalhin ang mga halad-nga-sinunog, aron ilang kahatagan sila sumala sa mga pagkabahinbahin sa mga balay sa mga amahan sa mga anak sa katawohan, sa paghalad kang Jehova, ingon sa nahisulat sa basahon ni Moises. Ug busa maoy ilang gihimo sa mga vaca. At kanilang inihaw ang kordero ng paskua, sa apoy ayon sa ayos: at ang mga banal na handog ay niluto sa mga palayok, at sa mga kaldera, at sa mga kawali, at pinagdadalang madali sa lahat na anak ng bayan. Ug ilang giasal ang pasko sa kalayo sumala sa tulomanon: ug ang balaan nga mga halad ilang gilat-an sa mga kolon, ug mga caldero, ug sa mga kalaha, ug sa gidala kini sa madali ngadto sa tanang mga anak sa katawohan. At pagkatapos ay nangaghanda sila sa kanilang sarili, at sa mga saserdote; sapagkat ang mga saserdote na mga anak ni Aaron ay nangasa paghahandog ng mga handog na susunugin at ng taba hanggang sa kinagabihan: kayat ang mga Levita ay nangaghanda sa kanilang sarili, at sa mga saserdote na mga anak ni Aaron. Ug sa human niini sila nanag-andam alang sa ilang kaugalingon, ug alang sa mga sacerdote, tungod kay ang mga sacerdote nga mga anak nga lalake ni Aaron nanagpangabudlay sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog ug sa tambok hangtud sa kagabhion: busa ang mga Levihanon nanag-andam alang sa ilang kaugalingon, ug alang sa mga sacerdote nga mga anak nga lalake ni Aaron. At ang mga mangaawit na mga anak ni Asaph, ay nangasa kanilang dako, ayon sa utos ni David, at ni Asaph, at ni Heman, at ni Jeduthun na tagakita ng hari; at ang mga tagatanod-pinto ay nangasa bawat pintuang-daan: sila'y hindi nangagkakailangang magsialis sa kanilang paglilingkod; sapagkat ipinaghanda sila ng kanilang mga kapatid na mga Levita. Ug ang mga mag-aawit ang mga anak nga lalake ni Asaph dinha sa ilang dapit, sumala sa sugo ni David, ug ni Asaph, ug ni Heman, ug ni Jeduthun nga manalagna sa hari; ug ang mga magbalantay sa pultahan dinha sa tagsatagsa ka ganghaan: wala kinahanglana nga sila mopahawa gikan sa ilang pag-alagad; kay ang ilang kaigsoonan ang mga Levihanon nanag-andam alang kanila. Sa gayo'y ang lahat na paglilingkod sa Panginoon ay nahanda nang araw ding yaon, upang ipagdiwang ang paskua, at upang maghandog ng mga handog na susunugin sa ibabaw ng dambana ng Panginoon, ayon sa utos ng haring Josias. Busa ang tanan nga pag-alagad kang Jehova naandam sa maong adlaw, sa pagsaulog sa pasko, ug sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog ibabaw sa halaran ni Jehova, sumala sa sugo ni hari Josias. At ang mga anak ni Israel na nangakaharap ay nangagdiwang ng paskua nang panahong yaon, at ng kapistahan ng tinapay na walang lebadura na pitong araw. Ug ang mga anak sa Israel nga mingtambong mingsaulog sa pasko niadtong panahona ug sa fiesta sa tinapay nga walay levadura sulod sa pito ka adlaw. At hindi nagkaroon ng paskua na gaya ng ipinagdiwang na yaon sa Israel mula sa mga araw ni Samuel na propeta; ni nagdiwang man ang sinoman sa mga hari sa Israel ng gayong paskua na gaya ng ipinagdiwang ni Josias, at ng mga saserdote, at ng mga Levita, at ng buong Juda at Israel na nangakaharap, at ng mga taga Jerusalem. Ug walay pasko nga sama niadto nga gisaulog sa Israel gikan sa mga adlaw ni Samuel nga manalagna; ni magsaulog ang bisan kinsa sa mga hari sa Israel sa maong pasko ingon sa gisaulog ni Josias, ug sa mga sacerdote, ug sa mga Levihanon, ug sa tibook Juda ug Israel nga nanambong, ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem. Nang ikalabing walong taon ng paghahari ni Josias ay ipinagdiwang ang paskuang ito. Sa ikanapulo ug walo ka tuig sa paghari ni Josias kining maong pasko gisaulog. Pagkatapos ng lahat ng ito, nang maihanda ni Josias ang templo, si Nechao na hari sa Egipto ay umahon upang makipaglaban sa Carchemis sa siping ng Eufrates: at si Josias ay lumabas laban sa kaniya. Sa tapus niining tanan, sa diha nga si Josias nakaandam na sa templo, si Nechao nga hari sa Egipto miadto aron sa pagpakig-away batok kang Carchemis ubay sa Eufrates: ug si Josias migula batok kaniya. Ngunit siya'y nagsugo ng mga sugo sa kaniya, na ipinasasabi, Anong aking ipakikialam sa iyo, ikaw na hari sa Juda? ako'y hindi naparirito laban sa iyo sa araw na ito, kundi laban sa sangbahayan na kinakalaban ko: at iniutos sa akin ng Dios na ako'y magmamadali: iwan mo ang pakikialam sa Dios, na nasa akin nga, upang huwag ka niyang lipulin. Apan siya nagpadala ug mga sulogoon ngadto kaniya, nga nagaingon: Unsay akong labut kanimo, ikaw hari sa Juda: Ako wala umanhi batok kanimo niining adlawa, apan batok sa balay diin ako may gubat; ug ang Dios nagsugo kanako sa pagdali: magpugong ka gikan sa paghilabut sa Dios, nga ania uban kanako, aron dili ka niya laglagon. Gayon ma'y hindi itinalikod ni Josias ang kaniyang mukha sa kaniya, kundi nagpakunwaring iba, upang siya'y makipaglaban sa kaniya, at hindi dininig ang salita ni Nechao, na mula sa bibig ng Dios, at naparoong nakipaglaban sa libis ng Megiddo. Bisan pa niini si Josias wala molingiw gikan kaniya, apan nagtakuban sa iyang kaugalingon, aron nga siya makaaway kaniya, ug wala mamati sa mga pulong ni Nechao gikan sa baba sa Dios, ug miadto sa pagpakig-away didto sa walog sa Megiddo. At pinana ng mga mamamana si Josias: at sinabi ng hari sa kaniyang mga lingkod, Ilabas ninyo ako; sapagkat ako'y nasugatan ng mabigat. Ug ang mga magpapana mingpana kang hari Josias; ug ang hari miingon sa iyang mga alagad: Ipahilayo ako; kay ako samdan ug daku. Sa gayo'y inalis siya ng kaniyang mga lingkod sa karo, at inilagay siya sa ikalawang karo, na kaniyang dala, at dinala siya sa Jerusalem; at siya'y namatay, at nalibing sa mga libingan ng kaniyang mga magulang. At ang buong Juda at Jerusalem ay tumangis kay Josias. Busa gikuha siya sa mga alagad gikan sa carro, ug gibutang siya sa ikaduhang carro nga diha kaniya, ug gidala siya ngadto sa Jerusalem; ug siya namatay, ug gilubong sa mga lubnganan sa iyang mga amahan. Ug ang tibook Juda ug Jerusalem nagbalata tungod kang Josias. At tinaghuyan ni Jeremias si Josias: at ang lahat na mangaawit na lalake at babae ay nagsipanambitan tungkol kay Josias sa kanilang mga panaghoy, hanggang sa araw na ito; at sila'y nagsigawa ng alituntunin sa Israel; at, narito, nangasusulat sa mga panaghoy. Ug si Jeremias nagbukho tungod kang Josias: ug ang tanang mga lalake ug babaye nga mag-aawit mingsulti mahitungod kang Josias sa ilang mga pagbakho hangtud niining adlawa; ug sila nagbuhat alang kanila ug usa ka tulomanon sa Israel: ug, ania karon, sila nanghisulat sa basahon sa Lamentaciones. Ang iba nga sa mga gawa ni Josias, at ang kaniyang mga mabuting gawa, ayon sa nasusulat sa kautusan ng Panginoon, Karon ang nanghibilin nga mga buhat ni Josias ug ang iyang mga maayong buhat, sumala niadtong nahisulat sa Kasugoan ni Jehova, At ang kaniyang mga gawa, na una at huli, narito, nangasusulat sa aklat ng mga hari sa Israel at Juda. Ug ang iyang mga buhat, sinugdan ug katapusan, ania karon, sila nanghisulat sa basahon sa mga hari sa Israel ug sa Juda. Nang magkagayo'y kinuha ng bayan ng lupain si Joachaz na anak ni Josias, at ginawa siyang hari na kahalili ng kaniyang ama sa Jerusalem. Unya gikuha sa katawohan sa yuta si Joachaz ang anak nga lalake ni Josias, ug gihimo siyang hari ilis sa iyang amahan sa Jerusalem. Si Joachaz ay may dalawang put tatlong taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing tatlong buwan sa Jerusalem. Si Joachaz may kaluhaan ug tolo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa totolo ka bulan sa Jerusalem. At inalis siya sa Jerusalem ng hari sa Egipto, at pinabuwis ang lupain ng isang daang talentong pilak at ng isang talentong ginto. Ug ang hari sa Egipto nagpapahawa kaniya didto sa Jerusalem, ug gisilpian ang yuta sa usa ka gatus ka talento nga salapi ug usa ka talento nga bulawan. At inihalal na hari sa Juda at sa Jerusalem ng hari sa Egipto si Eliacim na kaniyang kapatid, at pinalitan ang kaniyang pangalan ng Joacim. At kinuha ni Nechao si Joachaz na kaniyang kapatid, at dinala niya siya sa Egipto. Ug ang hari sa Egipto naghimo kang Eliacim nga iyang igsoon nga lalake nga hari sa Juda ug Jerusalem, ug giilisan ang iyang ngalan nga Joacim. Ug gikuha ni Nechao si Joachaz nga iyang igsoon nga lalake, ug gidala siya ngadto sa Egipto. Si Joacim ay may dalawang put limang taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing labing isang taon, sa Jerusalem: at siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon niyang Dios. Si Joacim may kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa napulo ug usa ka tuig sa Jerusalem: ug iyang gihimo kadtong dautan sa mga mata ni Jehova nga iyang Dios. Laban sa kaniya ay umahon si Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at tinanikalaan siya, upang dalhin siya sa Babilonia. Batok kaniya miabut si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug gigapus siya sa mga talikala, aron dad-on siya ngadto sa Babilonia. Si Nabucodonosor ay nagdala naman ng mga sisidlan ng bahay ng Panginoon sa Babilonia, at inilagay sa kaniyang templo sa Babilonia. Si Nabucodonosor usab midala sa mga sudlanan sa balay ni Jehova ngadto sa Babilonia, ug gibutang kini didto sa iyang templo sa Babilonia. Ang iba nga sa mga gawa ni Joacim, at ang kaniyang mga karumaldumal na kaniyang ginawa, at ang nasumpungan sa kaniya, narito, nangasusulat sa aklat ng mga hari sa Israel at Juda: at si Joachin, na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Karon ang nanghibilin nga mga buhat ni Joacim, ug ang iyang mga dulumtanan nga iyang nahimo, ug kadtong nakita diha kaniya, ania karon, sila nanghisulat sa basahon sa mga hari sa Israel ug sa Juda; ug si Joachin nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Si Joachin ay may walong taong gulang nang siya'y magpasimulang maghari: at siya'y nagharing tatlong buwan at sangpung araw sa Jerusalem: at siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon. Si Joachin may walo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa totolo ka bulan ug napulo ka adlaw sa Jerusalem: ug iyang gibuhat kadtong dautan sa mga mata ni Jehova. At sa pagpihit ng taon, si Nabucodonosor ay nagsugo, at dinala siya sa Babilonia, pati ng mga mainam na sisidlan ng bahay ng Panginoon at ginawang hari si Zedecias na kaniyang kapatid sa Juda at Jerusalem. Ug sa pagkasumad nga tuig si hari Nabucodonosor nagpaadto, ug gidala siya ngadto sa Babilonia, uban ang mga matahum nga sudlanan sa balay ni Jehova, ug gihimo si Sedechias nga iyang igsoon nga lalake nga hari ibabaw sa Juda ug Jerusalem. Si Zedecias ay may dalawang put isang taong gulang nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing labing isang taon sa Jerusalem: Si Sedechias may kaluhaan ug usa ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa napulo ug usa ka tuig sa Jerusalem: At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon niyang Dios; siya'y hindi nagpakababa sa harap ni Jeremias na propeta na nagsasalita ng galing sa bibig ng Panginoon. Ug iyang gihimo kadtong dautan sa mga mata ni Jehova nga iyang Dios; siya wala magmapainubsanon sa iyang kaugalingon sa atubangan ni Jeremias nga manalagna nga namulong gikan sa baba ni Jehova. At siya rin nama'y nanghimagsik laban sa haring Nabucodonosor, na siyang nagpasumpa sa kaniya sa pangalan ng Dios: ngunit pinapagmatigas niya ang kaniyang ulo at pinapagmatigas niya ang kaniyang puso sa panunumbalik sa Panginoon, sa Dios ng Israel. Ug siya usab misukol batok kang Nabucodonosor nga hari, nga nagpapanumpa kaniya pinaagi sa Dios: apan nga gipatikig niya ang iyang liog, ug gipagahi ang iyang kasingkasing batok sa pagbalik ngadto kang Jehova, ang Dios sa Israel. Bukod dito'y lahat ng mga pinuno ng mga saserdote, at ang bayan, ay nagsisalangsang na mainam ayon sa lahat na karumaldumal ng mga bansa; at kanilang dinumhan ang bahay ng Panginoon na kaniyang itinalaga sa Jerusalem. Labut pa, ang tanan nga mga pangulo sa mga sacerdote, ug ang katawohan, nanaglapas sa hilabihan uyamut sunod sa tanan nga mga dulumtanan sa mga nasud; ug ilang gihugawan ang balay ni Jehova nga iyang gibalaan sa Jerusalem. At ang Panginoon, ang Dios ng kanilang mga magulang, nagsugo sa kanila sa pamamagitan ng kaniyang mga sugo, na bumangong maaga at nagsugo, sapagkat siya'y nagdalang habag sa kaniyang bayan, at sa kaniyang tahanang dako: Ug si Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, nagpaadto kanila pinaagi sa iyang mga sulogoon, nga mingbangon pagsayo ug nagpadala, tungod kay siya may kalooy sa iyang katawohan, ug sa iyang dapit nga puloy-anan. Ngunit kanilang tinuya ang mga sugo ng Dios, at niwalang kabuluhan ang kaniyang mga salita, at dinusta ang kaniyang mga propeta hanggang sa ang pagiinit ng Panginoon ay bumugso laban sa kaniyang bayan hanggang sa mawalan ng kagamutan. Apan ilang gibiaybiay ang mga sulogoon sa Dios, ug gitamay ang iyang mga pulong, ug nagpanamastamas sa iyang mga manalagna, hangtud nga ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa iyang katawohan, hangtud nga dili na matabang. Kayat dinala niya sa kanila ang hari ng mga Caldeo, na siyang pumatay sa kanilang mga binata sa pamamagitan ng tabak sa bahay ng kanilang santuario, at hindi nagkaroon ng habag sa binata, o sa dalaga, sa matanda o sa may uban: ibinigay niya silang lahat sa kaniyang kamay. Busa iyang gipadala kanila ang hari sa mga Caldeahanon, nga mipatay sa ilang mga batan-ong lalake pinaagi sa pinuti diha sa sulod sa balay sa ilang balaang puloy-anan, ug walay kalooy sa batan-ong lalake kun sa ulay, tigulang nga tawo kun ubanon nga ulo: iyang gitugyan silang tanan ngadto sa iyang kamot. At lahat ng mga kasangkapan ng bahay ng Dios, malaki at maliit, at ang mga kayamanan ng bahay ng Panginoon, at ang mga kayamanan ng hari, at ng kaniyang mga prinsipe; lahat ng mga ito'y dinala niya sa Babilonia. Ug gidala ang tanang mga sudlanan sa balay sa Dios, dagku ug gagmay, ug ang mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa hari, ug sa iyang mga principe, ngatanan kini iyang gidala ngadto sa Babilonia. At sinunog nila ang bahay ng Dios, at ibinagsak ang kuta ng Jerusalem, at sinunog sa apoy ang lahat na bahay hari niya, at giniba ang lahat na mainam na sisidlan niyaon. Ug ilang gisunog ang balay sa Dios, ug gigun-ob ang kuta sa Jerusalem, ug gisunog ang tanan nga mga palacio niana sa kalayo, ug gigun-ob ang tanang mga matahum nga sudlanan didto. At ang mga nakatanan sa tabak, dinala niya sa Babilonia; at mga naging alipin niya at ng kaniyang mga anak hanggang sa paghahari ng kaharian ng Persia: Ug sila nga nakagawas gikan sa pinuti iyang gidala ngadto sa Babilonia; ug sila nahimong mga sulogoon niya ug sa iyang mga anak nga lalake hangtud sa paghari sa gingharian sa Persia: Upang ganapin ang salita ng Panginoon sa pamamagitan ng bibig ni Jeremias, hanggang sa ang lupain ay nagalak sa kaniyang mga sabbath: sapagkat habang giba ay kaniyang ipinagdidiwang ang sabbath, upang ganapin ang pitong pung taon. Aron sa pagtuman sa pulong ni Jehova pinaagi sa baba ni Jeremias, hangtud nga ang yuta makapahimulos sa iyang mga adlaw nga igpapahulay: kay ingon sa kadugayon nga kini magapabilin nga kamingawan kini nagbantay sa adlaw nga igpapahulay, sa pagtuman sa kapitoan ka tuig. Sa unang taon nga ni Ciro na hari sa Persia, upang ang salita ng Panginoon sa pamamagitan ng bibig ni Jeremias ay maganap, kinilos ng Panginoon ang loob ni Ciro na hari sa Persia, na siya'y nagtanyag sa kaniyang buong kaharian, at isinulat din naman, na sinasabi, Karon sa nahaunang tuig ni Ciro nga hari sa Persia, aron nga ang pulong ni Jehova pinaagi sa baba ni Jeremias mamatuman, giagda ni Jehova ang espiritu ni Ciro nga hari sa Persia, mao nga siya naghimo sa usa ka pahibalo sa tibook niyang gingharian, ug gisulat usab kini nga nagaingon: Ganito ang sabi ni Ciro na hari sa Persia: Lahat ng kaharian sa lupa ay ibinigay sa akin ng Panginoon, ng Dios ng langit; at kaniyang binilinan ako na ipagtayo siya ng isang bahay sa Jerusalem, na nasa Juda. Kini mao ang giingon ni Ciro nga hari sa Persia: Ang tanan nga mga gingharian sa yuta gihatag kanako ni Jehova, ang Dios sa langit; ug iyang gisugo ako sa pagpatukod alang kaniya sa usa ka balay sa Jerusalem, nga anaa sa Juda. Sinoman sa inyo sa kaniyang buong bayan, sumakaniya nawa ang kaniyang Dios, at umahon siya sa Jerusalem, na nasa Juda, at itayo ang bahay ng Panginoon, ng Dios ng Israel, (siya'y Dios,) na nasa Jerusalem. Bisan kinsa nga anaa sa taliwala ninyo sa tibook niyang katawohan, ang iyang Dios magauban kaniya, ug paadtoa siya ngadto sa Jerusalem, nga anaa sa Juda, ug patukora sa balay ni Jehova, ang Dios sa Israel (siya mao ang Dios), nga anaa sa Jerusalem. At sinomang naiwan sa alinmang dako na kaniyang pinakikipamayanan, tulungan siya ng mga lalake sa kaniyang kinaroroonan ng pilak, at ng ginto, at ng mga pag-aari, at ng mga hayop, bukod sa kusang handog sa bahay ng Dios na nasa Jerusalem. Ug bisan kinsa nga nahibilin, sa bisan diin nga dapit siya magapuyo, patabanga ang mga tawo sa iyang dapit sa paghatag ug salapi, ug sa bulawan, ug sa mga manggad, ug sa mga mananap, labut pa sa mga halad-nga-kinabubut-on alang sa balay sa Dios nga anaa sa Jerusalem. Nang magkagayo'y nagsibangon ang mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ng Juda at Benjamin, at ang mga saserdote, at ang mga Levita, sa makatuwid baga'y lahat na ang diwa'y kinilos ng Dios na magsiahong itayo ang bahay ng Panginoon na nasa Jerusalem. Unya mingtindog ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa Juda ug Benjamin, ug ang mga sacerdote, ug ang mga Levihanon, bisan ang tanan kansang espiritu giagda sa Dios sa pagpaadto aron sa pagtukod sa balay ni Jehova nga anaa sa Jerusalem. At lahat na nangasa palibot nila ay nangagpatibay sa kanilang mga kamay ng mga sisidlang pilak, ng ginto, ng mga pag-aari, at ng mga hayop, at ng mga mahalagang bagay, bukod pa sa lahat na kusang inihandog. Ug ngatanan sila nga diha naglibut kanila nanagpalig-on sa ilang mga kamot uban sa mga sudlanan nga salapi, uban sa bulawan, uban sa mga manggad, ug uban sa mga mananap, ug uban sa mga bililhon nga mga butang labut pa sa tanan nga gihalad sa kinabubut-on. Inilabas din naman ni Ciro na hari ang mga sisidlan ng bahay ng Panginoon na inilabas ni Nabucodonosor sa Jerusalem, at inilagay sa bahay ng kaniyang mga dios; Ingon man usab gipagula ni Ciro nga hari ang mga sudlanan sa balay ni Jehova, nga gidala ni Nabucodonosor gikan sa Jerusalem, ug gibutang sa sulod sa balay sa iyang mga dios; Sa makatuwid baga'y yaong mga inilabas ni Ciro na hari sa Persia sa pamamagitan ng kamay ni Mitridates na tagaingat-yaman, at mga binilang kay Sesbassar, na prinsipe sa Juda. Bisan kadto gipanala ni Ciro nga hari sa Persia pinaagi sa kamot ni Metridates, ang mamahandi, ug giihap kini kang Sesbasar, ang principe sa Juda. At ito ang bilang ng mga yaon: tatlong pung pinggang ginto, at isang libong pinggang pilak, dalawang put siyam na sundang; Ug kini mao ang gidaghanon nila: katloan ka pinggan nga bulawan, usa ka libong pinggan nga salapi, kaluhaan ug siyam nga cuchillo, Tatlong pung mangkok na ginto, mga mangkok na pilak na ikalawang ayos ay apat na raan at sangpu, at ang ibang mga sisidlan ay isang libo. Katloan ka panaksan nga bulawan, salaping mga panaksan sa ikaduhang matang nga upat ka gatus ug napulo, ug laing mga sudlanan nga usa ka libo. Lahat na sisidlang ginto at pilak ay limang libo at apat na raan. Ang lahat ng mga ito ay ipinaahon ni Sesbassar, nang silang sa pagkabihag ay ipagahong mula sa Babilonia hanggang sa Jerusalem. Ang tanang mga sudlanan nga bulawan ug salapi may lima ka libo ug upat ka gatus. Kining tanan gipanala ni Sesbasar, sa diha nga sila gikan sa pagkabinihag gidala gikan sa Babilonia ngadto sa Jerusalem. Ang mga ito nga'y ang mga anak ng lalawigan, na nagsiahon mula sa pagkabihag sa mga nayon na nangadala, na dinala sa Babilonia ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at nangagbalik sa Jerusalem at sa Juda, na bawat isa'y sa kaniyang bayan; Karon mao kini ang mga anak sa lalawigan, nga ming-adto gikan sa pagkabinihag niadtong gipamihag, nga gipanala ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug nga namalik ngadto sa Jerusalem ug Juda, ang tagsatagsa ngadto sa iyang ciudad; Na nagsidating na kasama ni Zorobabel, si Jesua, si Nehemias, si Seraias, si Reelias, si Mardocheo, si Bilsan, si Mispar, si Bigvai, si Rehum, si Baana. Ang bilang ng mga lalake ng bayan ng Israel ay ito: Nga ming-abut uban kang Zorobabel, si Jesua, si Nehemias, si Seraias, si Reelaias, si Mardocheo, si Bilsan, si Mispar, si Bigvai, si Rehum, si Baana. Ang gidaghanon sa mga lalake sa katawohan sa Israel: Ang mga anak ni Paros, dalawang libot isang daan at pitong put dalawa. Ang mga anak ni Paros, duha ka libo usa ka gatus kapitoan ug duha. Ang mga anak ni Sephatias, tatlong daan at pitong put dalawa. Ang mga anak ni Sephatias, totolo ka gatus kapitoan ug duha. Ang mga anak ni Ara, pitong daan at pitong put lima. Ang mga anak ni Ara, pito ka gatus kapitoan ug lima. Ang mga anak ni Pahath-moab, sa mga anak ni Josue at ni Joab, dalawang libot walong daan at labing dalawa. Ang mga anak ni Pahath-moab, gikan sa mga anak ni Josue ug ni Joab, duha ka libo walo ka gatus napulo ug duha. Ang mga anak ni Elam, isang libot dalawang daan at limang put apat. Ang mga anak ni Elam, usa ka libo duha ka gatus kalim-an ug upat. Ang mga anak ni Zattu, siyam na raan at apat na put lima. Ang mga anak ni Zattu, siyam ka gatus kap-atan ug lima. Ang mga anak ni Zachai, pitong daan at anim na pu. Ang mga anak ni Zachai, pito ka gatus ug kan-uman. Ang mga anak ni Bani, anim na raan at apat na put dalawa. Ang mga anak ni Bani unom ka gatus kap-atan ug duha. Ang mga anak ni Bebai, anim na raan at dalawang put tatlo. Ang mga anak ni Bebai, unom ka gatus kaluhaan ug tolo. Ang mga anak ni Azgad, isang libo at dalawang daan at dalawang put dalawa. Ang mga anak ni Azgad, usa ka libo duha ka gatus kaluhaan ug duha. Ang mga anak ni Adonicam, anim na raan at anim na put anim. Ang mga anak ni Adonicam, unom ka gatus kan-uman ug unom. Ang mga anak ni Bigvai, dalawang libo at limang put anim. Ang mga anak ni Bigvai, duha ka libo kalim-an ug unom. Ang mga anak ni Adin, apat na raan at limang put apat. Ang mga anak ni Adin, upat ka gatus kalim-an ug upat. Ang mga anak ni Ater, ni Ezechias, siyam na put walo. Ang mga anak ni Ater, sa kang Ezechias kasiyaman ug walo. Ang mga anak ni Besai, tatlong daan at dalawang put tatlo. Ang mga anak ni Besai, totolo ka gatus kaluhaan ug tolo. Ang mga anak ni Jora, isang daan at labing dalawa. Ang mga anak ni Jora, usa ka gatus napulo ug duha. Ang mga anak ni Hasum ay dalawang daan at dalawang put tatlo. Ang mga anak ni Hasum, duha ka gatus kaluhaan ug tolo. Ang mga anak ni Gibbar siyam na put lima. Ang mga anak ni Gibbar, kasiyaman ug lima. Ang mga anak ni Bethlehem, isang daan at dalawang put tatlo. Ang mga anak ni Beth-lehem, usa ka gatus kaluhaan ug tolo. Ang mga lalake ng Nethopha, limang put anim. Ang mga tawo ni Netopha, kalim-an ug unom. Ang mga lalake ng Anathoth, isang daan at dalawang put walo. Ang mga tawo ni Anathoth, usa ka gatus kaluhaan ug walo. Ang mga anak ni Azmaveth, apat na put dalawa. Ang mga anak ni Azmaveth, kap-atan ug duha. Ang mga anak ni Chiriathjearim, ni Cephira, at ni Beeroth, pitong daan at apat na put tatlo. Ang mga anak ni Chiriath-jearim, ni Cephira, ug ni Beeroth, pito ka gatus kap-atan ug tolo. Ang mga anak ni Rama at ni Gaaba, anim na raan at dalawang put isa. Ang mga anak ni Rama ug ni Gabaa, unom ka gatus kaluhaan ug usa. Ang mga lalake ng Michmas, isang daan at dalawang put dalawa. Ang mga tawo ni Michmas, usa ka gatus kaluhaan ug duha. Ang mga lalake ng Beth-el at ng Hai, dalawang daan at dalawang put tatlo. Ang mga tawo ni Beth-el ug ni Ai, duha ka gatus kaluhaan ug tolo. Ang mga anak ni Nebo, limang put dalawa. Ang mga anak ni Nebo, kalim-an ug duha. Ang mga anak ni Magbis, isang daan at limang put anim. Ang mga anak ni Magbis, usa ka gatus kalim-an ug unom. Ang mga anak ng ibang Elam, isang libot dalawang daan at limang put apat. Ang mga anak sa lain nga Elam, usa ka libo duha ka gatus kalim-an ug upat. Ang mga anak ni Harim, tatlong daan at dalawang pu. Ang mga anak ni Harim, totolo ka gatus ug kaluhaan. Ang mga anak ni Lod, ni Hadid, at ni Ono, pitong daan at dalawang put lima. Ang mga anak ni Lod, ni Hadid ug ni Ono, pito ka gatus kaluhaan ug lima. Ang mga anak ni Jerico, tatlong daan at apat na put lima. Ang mga anak ni Jerico, totolo ka gatus kap-atan ug lima. Ang mga anak ni Senaa, tatlong libot anim na raan at tatlong pu. Ang mga anak ni Senaa, totolo ka libo unom ka gatus ug katloan. Ang mga saserdote: ang mga anak ni Jedaia, sa sangbahayan ng Jesua, siyam na raan at pitong put tatlo. Ang mga sacerdote: ang mga anak ni Jedaia, sa balay ni Jesua, siyam ka gatus kapitoan ug tolo. Ang mga anak ni Immer, isang libo at limang put dalawa. Ang mga anak ni Immer, usa ka libo kalim-an ug duha. Ang mga anak ni Pashur, isang libot dalawang daan at apat na put pito. Ang mga anak ni Pashur, usa ka libo duha ka gatus kap-atan ug pito. Ang mga anak ni Harim, isang libo at labing pito. Ang mga anak ni Harim, usa ka libo napulo ug pito. Ang mga Levita: ang mga anak ni Jesua at ni Cadmiel, sa mga anak ni Hodavias, pitong put apat. Ang mga Levihanon; ang mga anak ni Jesua ug ni Cadmiel, sa mga anak ni Odovias, kapitoan ug upat. Ang mga mangaawit: ang mga anak ni Asaph, isang daan at dalawang put walo. Ang mag-aawit: ang mga anak ni Asaph, usa ka gatus kaluhaan ug walo. Ang mga anak ng mga tagatanod-pinto: ang mga anak ni Sallum, ang mga anak ni Ater, ang mga anak ni Talmon, ang mga anak ni Accub, ang mga anak ni Hatita, ang mga anak ni Sobai, ang lahat ay isang daan at tatlong put siyam. Ang mga anak sa mga magbalantay sa pultahan: ang mga anak ni Sallum, ang mga anak ni Ater, ang mga anak ni Talmon, ang mga anak ni Accub, ang mga anak ni Hatita, ang mga anak ni Sobai, ang tanan may usa ka gatus katloan ug siyam. Ang mga Nethineo: ang mga anak ni Siha, ang mga anak ni Hasupha, ang mga anak ni Thabaoth. Ang mga Nethinhanon: ang mga anak ni Siha, ang mga anak ni Hasupha, ang mga anak ni Thabaoth, Ang mga anak ni Cheros, ang mga anak ni Siaa, ang mga anak ni Phadon; Ang mga anak ni Cheros, ang mga anak ni Siaa, ang mga anak ni Phadon, Ang mga anak ni Lebana, ang mga anak ni Hagaba, ang mga anak ni Accub; Ang mga anak ni Lebana, ang mga anak ni Hagaba, ang mga anak ni Accub, Ang mga anak ni Hagab, ang mga anak ni Samlai, ang mga anak ni Hanan; Ang mga anak ni Hagab, ang mga anak ni Samlai, ang mga anak ni Hanan, Ang mga anak ni Gidiel, ang mga anak ni Gaher, ang mga anak ni Reaia; Ang mga anak ni Giddel, ang mga anak ni Gaher, ang mga anak ni Reaia, Ang mga anak ni Resin, ang mga anak ni Necoda, ang mga anak ni Gazam; Ang mga anak ni Resin, ang mga anak ni Necoda, ang mga anak ni Gazam, Ang mga anak ni Uzza, ang mga anak ni Phasea, ang mga anak ni Besai; Ang mga anak ni Uzza, ang mga anak ni Phasea, ang mga anak ni Besai, Ang mga anak ni Asena, ang mga anak ni Meunim, ang mga anak ni Nephusim; Ang mga anak ni Asena, ang mga anak ni Meunim, ang mga anak ni Nephusim, Ang mga anak ni Bacbuc, ang mga anak ni Hacusa, ang mga anak ni Harhur; Ang mga anak ni Bacbuc, ang mga anak ni Hacusa, ang mga anak ni Harhur, Ang mga anak ni Bazluth, ang mga anak ni Mehida, ang mga anak ni Harsa; Ang mga anak ni Basluth, ang mga anak ni Mehida, ang mga anak ni Harsa, Ang mga anak ni Bercos, ang mga anak ni Sisera, ang mga anak ni Tema; Ang mga anak ni Barcos, ang mga anak ni Sisera, ang mga anak ni Thema, Ang mga anak ni Nesia, ang mga anak ni Hatipha. Ang mga anak ni Nesia, ang mga anak ni Hatipha. Ang mga anak ng mga lingkod ni Salomon ay: ang mga anak ni Sotai, ang mga anak ni Sophereth, ang mga anak ni Peruda; Ang mga anak sa mga alagad ni Salomon: ang mga anak ni Sotai, ang mga anak ni Sophereth, ang mga anak ni Peruda, Ang mga anak ni Jaala, ang mga anak ni Darcon, ang mga anak ni Giddel; Ang mga anak ni Jaala, ang mga anak ni Darcon, ang mga anak ni Giddel, Ang mga anak ni Sephatias, ang mga anak ni Hatil, ang mga anak ni Pochereth-hassebaim, ang mga anak ni Ami. Ang mga anak ni Sephatias, ang mga anak ni Hatil, ang mga anak ni Phochereth-hassebaim, ang mga anak ni Ami. Lahat ng mga Nethineo, at ng mga anak ng mga lingkod ni Salomon, tatlong daan at siyam na put dalawa. Ang tanang mga Nethinhanon, ug ang mga anak sa mga alagad ni Salomon, totolo ka gatus kasiyaman ug duha. At ang mga ito ang nagsiahon mula sa Tel-mela, Tel-harsa, Cherub, Addan, at Immer: ngunit hindi nila naipakilala ang mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, at ang kanilang binhi kung sila'y taga Israel: Ug kini sila mao ang nangadto gikan sa Tel-mela, sa Tel-harsa, sa Cherub, sa Addan, ug sa Immer; apan wala sila makapadayag sa mga balay sa ilang mga amahan, ug sa ilang kaliwatan kong taga-Israel ba sila: Ang mga anak ni Delaia, ang mga anak ni Tobias, ang mga anak ni Nicoda, anim na raan at limang put dalawa. Ang mga anak ni Delaia, ang mga anak ni Tobias, ang mga anak ni Necoda, unom ka gatus kalim-an ug duha. At sa mga anak ng mga saserdote: ang mga anak ni Abaia, ang mga anak ni Cos, ang mga anak ni Barzillai, na nagasawa sa mga anak ni Barzillai na Galaadita, at tinawag ayon sa kanilang pangalan. Ug sa mga anak sa mga sacerdote: ang mga anak ni Abaia, ang mga anak ni Cos, ang mga anak ni Barzillai, nga nangasawa sa mga anak nga babaye ni Barzillai, nga Galaadnon, ug ginganlan sumala sa ngalan nila. Ang mga ito ay nagsihanap ng talaan ng kanilang pangalan sa nangabilang ayon sa talaan ng lahi, ngunit hindi nangasumpungan: kayat sila'y nangabilang na hawa, at nangaalis sa pagkasaserdote. Kini sila nangita sa ilang padron didto niadtong mga gitiman-an pinaagi sa ilang mga kaagi sa kagikanan, apan wala sila hikaplagi: busa sila giisip nga mahugaw ug gipapahawa sa pagkasacerdote. At sinabi ng tagapamahala sa kanila, na sila'y huwag magsisikain ng mga pinakabanal na bagay, hanggang sa tumayo ang isang saserdote na may Urim at Thummim. Ug ang gobernador miingon kanila, nga sila dili magkaon sa labing balaan nga mga butang, hangtud nga may usa ka sacerdote nga motindog uban sa Urim ug sa Thummim. Ang buong kapisanang magkakasama ay apat na put dalawang libo at tatlong daan at anim na pu, Ang tibook katilingban nga tingub may kap-atan ug duha ka libo totolo ka gatus ug kan-uman, Bukod sa kanilang mga aliping lalake at babae, na may pitong libot tatlong daan at tatlong put pito: at sila'y nangagkaroon ng dalawang daan na mangaawit na lalake at babae. Gawas pa sa ilang mga sulogoon nga lalake ug sa ilang mga sulogoon nga babaye nga kanila may pito ka libo totolo ka gatus katloan ug pito; ug sila may duha ka gatus nga mag-aawit nga mga lalake ug mag-aawit nga mga babaye. Ang kanilang mga kabayo ay pitong daan at tatlong put anim; ang kanilang mga mula ay dalawang daan at apat na put lima; Ang ilang mga kabayo pito ka gatus katloan ug unom; ang ilang mga mula, duha ka gatus kap-atan ug lima; Ang kanilang mga kamelyo, apat na raan at tatlong put lima; ang kanilang mga asno, anim na libot pitong daan at dalawang pu. Ang ilang mga camello, upat ka gatus katloan ug lima; ang ilang mga asno, unom ka libo pito ka gatus ug kaluhaan. At ang ilan sa mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang, nang sila'y magsidating sa bahay ng Panginoon na nasa Jerusalem, ay nangaghandog na kusa sa bahay ng Dios, upang husayin sa kinatatayuan: Ug ang uban nga pangulo sa mga balay sa mga amahan, sa diha nga nanghiabut na sila sa balay ni Jehova nga atua sa Jerusalem, minghalad sa kinabubut-on alang sa balay sa Dios aron sa pagpatindog niana sa iyang dapit: Sila'y nangagbigay ayon sa kanilang kaya sa ingatang-yaman ng gawain, na anim na put isang libong darikong ginto, at limang libong librang pilak, at isang daan na bihisan ng mga saserdote. Sila minghatag sumala sa ilang nahimo ngadto sa tipiganan sa bahandi sa bulohaton kan-uman ug usa ka libo ka dracma nga bulawan, ug lima ka libo ka libra nga salapi, ug usa ka gatus ka bisti sa mga sacerdote. Gayon ang mga saserdote, at ang mga Levita, at ang iba sa bayan, at ang mga mangaawit, at ang mga tagatanod-pinto, at ang mga Nethineo, nagsitahan sa kanilang mga bayan, at ang buong Israel ay sa kanilang mga bayan. Busa ang mga sacerdote, ug ang mga Levihanon, ug ang uban sa katawohan, ug ang mga mag-aawit, ug ang mga magbalantay sa pultahan, ug ang mga Nethinhanon, nanagpuyo sa ilang mga ciudad, ug ang tibook Israel sa ilang mga ciudad. At nang dumating ang ikapitong buwan, at ang mga anak ni Israel ay nangasa mga bayan, ang bayan ay nagpipisan na parang isang tao sa Jerusalem. Ug sa diha nga ang ikapitong bulan miabut na, ug ang mga anak sa Israel diha sa mga ciudad, ang katawohan naghiusa sa ilang kaugalingon sa tingub sama sa usa ka tawo ngadto sa Jerusalem. Nang magkagayo'y tumayo si Jesua na anak ni Josadec, at ang kaniyang mga kapatid na mga saserdote, at si Zorobabel na anak ni Sealthiel, at ang kaniyang mga kapatid, at itinayo ang dambana ng Dios ng Israel, upang paghandugan ng mga handog na susunugin, gaya ng nasusulat sa kautusan ni Moises, na lalake ng Dios. Unya mitindog si Jesua, ang anak nga lalake ni Josadec, ug ang iyang kaigsoonan nga mga sacerdote, ug si Zorobabel nga anak nga lalake ni Sealthiel, ug ang iyang mga kaigsoonan, ug gitukod ang halaran sa Dios sa Israel, aron sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog sa ibabaw niana, sumala sa nahisulat sa Kasugoan ni Moises ang tawo sa Dios. At ipinatong nila ang dambana sa tungtungan niya; sapagkat ang takot ay sumakanila dahil sa mga bayan ng mga lupain: at kanilang pinaghandugan ng mga handog na susunugin sa Panginoon, sa makatuwid baga'y ng mga handog na susunugin sa umagat hapon. Ug ilang gipahimutang ang halaran sa iyang tungtonganan; kay ang kahadlok diha kanila tungod sa mga katawohan sa mga kayutaan: ug sila minghalad ug mga halad-nga-sinunog sa ibabaw niana ngadto kang Jehova, bisan sa mga halad-nga-sinunog sa buntag ug gabii. At kanilang ipinagdiwang ang kapistahan ng mga balag, gaya ng nasusulat, at naghandog ng mga handog na susunugin sa araw-araw ayon sa bilang, ayon sa ayos, gaya ng katungkulang kinakailangan sa bawat araw; Ug ilang gisaulog ang fiesta sa mga tabernaculo, sumala sa nahisulat, ug gihalad ang mga halad-nga-sinunog sa adlaw-adlaw nga inihap, sumala sa tulomanon, sumala sa gikinahanglan sa katungdanan sa adlaw-adlaw; At pagkatapos ng palaging handog na susunugin, at ng mga handog sa mga bagong buwan, at ng lahat na takdang kapistahan sa Panginoon na mga itinalaga, at ng lahat na naghandog na kusa ng kusang handog sa Panginoon. Ug sa human niini ang kanunay nga halad-nga-sinunog, ug ang mga halad sa mga bag-ong bulan, ug sa tanan nga natudlong mga fiesta ni Jehova nga gipanggahin, ug sa tagsatagsa nga sa kinabubut-on naghalad sa usa ka halad-nga-kinabubut-on ngadto kang Jehova. Mula sa unang araw ng ikapitong buwan, nangagpasimula sila na nangaghandog ng mga handog na susunugin sa Panginoon: ngunit ang tatagang-baon ng templo ng Panginoon ay hindi pa nalalagay. Sukad sa nahaunang adlaw sa ikapitong bulan mingsugod sila sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog kang Jehova: apan ang patukoranan sa templo ni Jehova wala pa ikapahamutang. Sila'y nangagbigay rin naman ng salapi sa mga kantero, at sa mga anluwagi; at pagkain, at inumin, at langis, sa kanila na mga taga Sidon, at sa kanila na mga taga Tiro, upang mangagdala ng mga kahoy na sedro na mula sa Libano na paraanin sa dagat, hanggang sa Joppa ayon sa pahintulot na nangagkaroon sila kay Ciro na hari sa Persia. Sila usab minghatag ug salapi sa mga magtitiltil sa bato: ug sa mga panday; ug makaon, ug ilimnon, ug lana, ngadto kanila sa Sidon, ug ngadto kanila sa Tiro, aron sa pagdala ug mga tigkahoy nga cedro gikan sa Libano ngadto sa dagat, ngadto sa Joppe, sumala sa pagtugot kanila ni Ciro nga hari sa Persia. Nang ikalawang taon nga ng kanilang pagparoon sa bahay ng Dios sa Jerusalem, sa ikalawang buwan, nangagpasimula si Zorobabel na anak ni Sealthiel, at si Jesua na anak ni Josadec, at ang nalabi sa kanilang mga kapatid na mga saserdote at mga Levita, at silang lahat na nagsipanggaling sa Jerusalem na mula sa pagkabihag; at inihalal ang mga Levita, mula sa dalawang pung taong gulang na patanda upang magsipamahala sa gawain sa bahay ng Panginoon. Karon sa ikaduhang tuig sa ilang pag-abut sa balay sa Dios didto sa Jerusalem, sa ikaduhang bulan, nagsugod si Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealthiel, ug si Jesua ang anak nga lalake ni Josadec, ug ang uban sa ilang mga kaigsoonan nga mga sacerdote ug mga Levihanon, ug ngatanan sila nga nakagawas gikan sa pagkabinihag ngadto sa Jerusalem, ug gitudlo ang mga Levihanon, sukad sa may kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, aron sa pagtan-aw sa buhat sa balay ni Jehova. Nakatayo nga si Jesua na kasama ng kaniyang mga anak, at ng kaniyang mga kapatid, si Cadmiel at ang kaniyang mga anak, ang mga anak ni Juda, na magkakasama, upang magsipamahala sa mga manggagawa sa bahay ng Dios: ang mga anak ni Henadad, na kasama ng kanilang mga anak at ng kanilang mga kapatid na mga Levita. Unya mitindog si Jesua uban sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, sa tingub, si Cadmiel ug ang iyang mga anak nga lalake, ang mga anak nga lalake ni Juda, aron magbantay sa mga magbubuhat sa balay sa Dios: ang mga anak nga lalake ni Henadad, uban sa ilang mga anak nga lalake ug sa ilang mga igsoon nga mga Levihanon. At nang ilagay ng mga manggagawa ang tatagang-baon ng templo ng Panginoon, kanilang inilagay ang mga saserdote na bihis, na may mga pakakak, at ang mga Levita na mga anak ni Asaph na may mga simbalo, upang magsipuri sa Panginoon, ayon sa alituntunin ni David na hari sa Israel. Ug sa diha nga ang mga magtutukod nagpahamutang sa patukoranan sa templo ni Jehova, ilang gipahamutang ang mga sacerdote nga gisul-oban sa ilang bisti nga may mga trompeta, ug ang mga Levihanon ang mga anak nga lalake ni Asaph nga may mga piyangpiyang, aron sa pagdayeg kang Jehova, sumala sa talamdan ni David nga hari sa Israel. At sila'y nagawitang isat isa sa pagpuri at pagpapasalamat sa Panginoon, na nangagsasabi: Sapagkat siya'y mabuti, sapagkat ang kaniyang kaawaan ay magpakailan man sa Israel. At ang buong bayan ay humiyaw ng malakas, nang sila'y magsipuri sa Panginoon, sapagkat ang tatagang-baon ng bahay ng Panginoon ay nalagay. Ug sila nanag-awit ang usa ug usa sa pagdayeg ug paghatag sa mga pasalamat kang Jehova, nga nagaingontx: Kay siya maayo, kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan sa Israel. Ug ang tibook katawohan mingsinggit sa usa ka dakung pagsinggit, sa diha nga sila nagdayeg kang Jehova, tungod kay ang patukoranan sa balay ni Jehova nahimutang na. Ngunit marami sa mga saserdote, at mga Levita, at mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang, mga matanda na nangakakita ng unang bahay, ng ang tatagang-baon ng bahay na ito ay malagay sa harap ng kanilang mga mata, ay nagsiiyak ng malakas; at marami ay nagsihiyaw ng malakas dahil sa kagalakan: Apan daghan sa mga sacerdote ug mga Levihanon ug mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, ang mga tawo nga tigulang nga nakakita sa unang balay, sa gipahamutang ang patukoranan niining balaya sa atubangan sa ilang mga mata, nanghilak sa usa ka makusog nga tingog; ug daghan nga naninggit sa makusog nga tingog tungod sa kalipay: Na anopat hindi makilala ng bayan ang kaibhan ng ingay ng hiyaw ng kagalakan sa ingay ng iyak ng bayan; sapagkat ang bayan ay humiyaw ng malakas na hiyaw, at ang ingay ay narinig sa malayo. Sa pagkaagi nga ang katawohan wala na makaila sa kalainan sa kasaba sa pagsinggit sa kalipay gikan sa tingog sa panaghilak sa katawohan; kay ang katawohan naninggit sa usa ka makusog nga tingog, ug ang kasaba nadungog ngadto sa halayo. Nang mabalitaan nga ng mga kaaway ng Juda at Benjamin na ang mga anak sa pagkabihag ay nangagtatayo ng templo na ukol sa Panginoon, sa Dios ng Israel; Karon sa pagkadungog sa mga kabatok sa Juda ug Benjamin nga ang mga anak sa pagkabinihag nanagtukod ug usa ka templo kang Jehova, ang Dios sa Israel; Nagsilapit nga sila kay Zorobabel, at sa mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang, at nangagsabi sa kanila, Papagtayuin ninyo kami na kasama ninyo: sapagkat aming hinahanap ang inyong Dios, na gaya ng inyong ginagawa; at kami ay nangaghahain sa kaniya mula ng mga kaarawan ni Esar-haddon na hari sa Asiria, na nagahon sa amin dito. Unya sila mingpahaduol kang Zorobabel, ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, ug ming-ingon kanila: Patabanga kami sa pagtukod uban kaninyo; kay kami nangita sa inyong Dios, ingon sa inyong gibuhat; ug kami nanaghalad kaniya sukad pa sa mga adlaw ni Esar-haddon nga hari sa Asiria, nga maoy nagdala kanamo dinhi. Ngunit si Zorobabel, at si Jesua, at ang nalabi sa mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ng Israel, ay nangagsabi sa kanila, Kayo'y walang ipakikialam sa amin sa pagtatayo ng isang bahay na ukol sa aming Dios; kundi kami rin na magkakasama ay aming ipagtatayo ang Panginoon, ang Dios ng Israel, gaya ng iniutos sa amin ni Ciro na hari sa Persia, Apan si Zorobabel, ug si Jesua, ug ang uban nga mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa Israel, ming-ingon kanila: Kamo walay labut kanamo sa pagtukod sa usa ka balay sa among Dios; apan kami sa among kaugalingon nga panaghiusa magatukod alang kang Jehova, ang Dios sa Israel, sumala sa gisugo kanamo ni Ciro nga hari sa Persia. Nang magkagayo'y pinahina ng bayan ng lupain ang mga kamay ng bayan ng Juda, at binagabag sila sa pagtatayo. Unya ang katawohan sa yuta nagpaluya sa mga kamot sa katawohan sa Juda, ug gisamok sila sa ilang pagtukod. At umupa ng mga tagapayo laban sa kanila, upang iurong ang kanilang akala, sa lahat ng kaarawan ni Ciro na hari sa Persia, hanggang sa paghahari ni Dario na hari sa Persia. Ug nanuhol ug mga magtatambag batok kanila, aron sa pagpapakyas sa ilang tinguha, sa tanang mga adlaw ni Ciro, nga hari sa Persia, bisan hangtud sa paghari ni Dario nga hari sa Persia. At sa paghahari ni Assuero, sa pasimula ng kaniyang paghahari, nagsisulat sila ng isang sakdal laban sa mga taga Juda at Jerusalem. Ug sa paghari ni Assuero, sa sinugdan sa iyang paghari, nagsulat sila ug usa ka sumbong batok sa mga pumoluyo sa Juda ug Jerusalem. At sa mga kaarawan ni Artajerjes, nagsisulat si Bislam, si Mitridates, si Tabeel at ang nalabi sa kaniyang mga kasama kay Artajerjes na hari sa Persia; at ang pagkasulat ng sulat ay nasusulat ng sulat Siria, at ang laman niyaon ay wikang Siria. Ug sa mga adlaw ni Artajerjes mingsulat si Bislam, si Mitridates, si Tabeel, ug ang uban sa iyang kaubanan ngadto kang Artajerjes nga hari sa Persia; ug ang pagkudlit sa sulat gihimo sa titik nga Sirianhon, ug gisulat sa sinultihan nga Sirianhon. Si Rehum na kasangguni at si Simsai na kalihim, sumulat ng isang sulat laban sa Jerusalem kay Artajerjes na hari ng ganitong paraan: Si Rehum ang labaw nga maghuhukom ug si Simsai ang kalihim nagsulat ug usa ka sulat batok sa Jerusalem ngadto kang Artajerjes nga hari ingon niining mosunod: Nang magkagayo'y nagsisulat si Rehum na tagapayo at si Simsai na kalihim, at ang nalabi sa kanilang mga kasama; ang mga Dinaita, at ang mga Apharsacita, ang mga Tharphelita, ang mga Apharsita, ang mga Archevita, ang mga Babilonio, ang mga Susanchita, ang mga Dehaita, ang mga Elamita. Unya misulat si Rehum ang labaw nga maghuhukom, ug si Simsai nga kalihim, ug uban pa sa iyang mga kauban, ang mga Dinehanon, ug ang mga Apharsathachehanon, ang mga Thepharlehanon, ang mga Apharsehanon, ang mga Erchuehanon, ang mga taga Babilonia, ang mga Susanchehanon, ang mga Dievehanon, ang mga Elamithanon. At ang nalabi sa mga bansa na itinawid ng dakila at marangal na si Asnappar, at inilagay sa bayan ng Samaria, at sa nalabi sa lupain, na nasa dako roon ng Ilog, at sa iba pa. Ug ang uban sa mga nasud nga gipanala sa daku ug halangdon nga Asnappar, ug gipahamutang didto sa ciudad sa Samaria, ug didto sa uban nga yuta unahan sa Suba, ug sa uban pa. Ito ang salin ng sulat na kanilang ipinadala kay Artajerjes na hari: Ang iyong mga lingkod na mga lalake sa dako roon ng Ilog, at iba pa. Kini mao ang hulad sa sulat nga ilang gipadala kang Artajerjes nga hari: Ang imong mga alagad nga mga tawo unahan sa Suba, ug sa uban pa. Talastasin ng hari, na ang mga Judio na nagsiahong galing sa iyo ay nagsiparoon sa amin sa Jerusalem; kanilang itinatayo ang mapanghimagsik at masamang bayan, at nayari ang mga kuta, at isinauli ang mga tatagang-baon. Angay nga kini hibaloan unta sa hari, nga ang mga Judio nga nangabut gikan kanimo ming-abut kanamo sa Jerusalem; sila nagatukod sa masukolon ug dautan nga ciudad, ug nakahuman na sa mga kuta, ug giayo ang mga patukoranan. Talastasin ngayon ng hari, na, kung ang bayang ito ay matayo, at ang mga kuta ay mayari, sila'y hindi mangagbabayad ng buwis, kabayaran, o upa, at sa wakas ay ikapapahamak ng mga hari. Angay nga kini hibaloan unta karon sa hari, nga, kong kining ciudara matukod, ug ang mga kuta mahuman, sila dili mobayad sa buhis, alcabala, kun amot alang sa dalan, ug sa katapusan kini mahimong kadaut sa mga hari. Sapagkat aming kinakain nga ang asin ng bahay-hari, at hindi marapat sa amin na aming makita ang ikasisirang puri ng hari, kayat kami ay nangagsugo at nangagpatotoo sa hari; Karon tungod kay kami nagakaon sa asin sa palacio, ug dili angay kanamo ang pagtan-aw sa hari nga kakuhaan sa kadungganan, busa nagapadala kami ug nagapamatuod sa hari; Upang ang pagsaliksik ay maisagawa sa aklat ng mga alaala ng iyong mga magulang: sa gayo'y iyong masusumpungan sa aklat ng mga alaala, at malalaman na ang bayang ito ay mapanghimagsik na bayan, at mapangpahamak sa mga hari at mga lalawigan, at sila'y nagsipanghimagsik doon nang unang panahon: na siyang ikinagiba ng bayang ito. Nga ang pagsusi himoon unta diha sa basahon sa mga kaagi sa imong mga amahan: aron ikaw makakaplag diha sa basahon sa mga kaagi, ug mahibalo nga kining ciudara maoy usa ka masukolon nga ciudad, ug makadaut sa mga hari ug sa mga lalawigan, ug nga sila naghimo ug pag-alsa batok sa maong lungsod sa unang panahon; sa maong hinungdan kining ciudara gihimong kamingawan. Aming pinatototohanan sa hari, na, kung ang bayang ito ay matayo, at ang mga kuta ay mayari, ay hindi ka magkakaroon ng bahagi sa dako roon ng Ilog sa kadahilanang ito. Kami nagapamatuod sa hari, nga kong kining ciudara mamatukod ug ang mga kuta mahuman, tungod nining paagiha ikaw mahimong walay bahin unahan sa Suba. Nang magkagayo'y nagpadala ang hari ng kasagutan kay Rehum na kasangguni, at kay Simsai na kalihim, at sa mga nalabi sa kanilang mga kasama na nagsisitahan sa Samaria, at sa nalabi sa lupain sa dako roon ng Ilog: Kapayapaan, at iba pa. Unya ang hari nagpadala ug usa ka tubag ngadto kang Rehum, ang labaw nga maghuhukom, ug ngadto kang Simsai nga escriba, ug ngadto sa uban pa sa ilang mga kauban nga nanagpuyo sa Samaria, ug sa uban nga yuta unahan sa Suba: Pakigdait, ug uban pa. Ang sulat na inyong ipinadala sa amin, ay nabasa na maliwanag sa harap ko. Ang sulat nga imong gipadala kanamo gibasa sa matin-aw gayud sa akong atubangan. At ako'y nagpasiya, at ang pagsaliksik ay naisagawa at nasumpungan na ang bayang ito nang una ay gumawa ng panghihimagsik laban sa mga hari, at ang panghihimagsik at pagbabanta ay nagawa roon. Ug ako nagsugo, ug ang pagsusi gihimo, ug nakita nga kining ciudara sa unahang panahon naghimo ug kagubot batok sa mga hari, ug nga ang pag-alsa ug pagsukol gihimo didto. Nagkaroon naman doon ng mga may kayang hari sa Jerusalem, na nagpuno sa buong lupain sa dako roon ng Ilog; at buwis, kabayaran, at upa, ay nabayad sa kanila. May mga gamhanang hari usab sa ibabaw sa Jerusalem, nga naghari sa tibook nga yuta unahan sa Suba; ug buhis, alcabala, ug amot alang sa dalan, gibayad ngadto kanila. Magpasiya kayo ngayon na inyong patigilin ang mga taong ito, at upang ang bayang ito ay huwag matayo, hanggang sa ang pasiya ay magawa ko. Himoon ninyo karon ang usa ka pahibalo sa pagpahunong niining mga tawohana ug nga kining ciudara dili tukoron, hangtud nga ang usa ka pagbulot-an pagahimoon nako. At kayo'y mangagingat na huwag kayong magpabaya dito: bakit ang pagkapahamak ay mangyayari sa ikapapahamak ng mga hari? Ug pagbantay nga kamo dili magmaluya dinhi niini: ngano nga ang kadaut magadugang ngadto sa kapildihan sa mga hari? Nang mabasa nga ang salin ng sulat ng haring Artajerjes sa harap ni Rehum, at ni Simsai na kalihim, at ng kanilang mga kasama, sila'y nangagmadaling nagsiparoon sa Jerusalem sa mga Judio, at pinatigil nila sa pamamagitan ng lakas at kapangyarihan. Unya sa gibasa ang hulad sa sulat sa hari nga si Artajerjes sa atubangan ni Rehum, ug ni Simsai nga escriba, ug sa ilang mga kauban, sila ming-adto sa madali sa Jerusalem ngadto sa mga Judio, ug gipahunong sila pinaagi sa pagpugos ug gahum. Nang magkagayo'y natigil ang gawa sa bahay ng Dios na nasa Jerusalem; at natigil hanggang sa ikalawang taon ng paghahari ni Dario, na hari sa Persia. Unya nahunong ang buhat sa balay sa Dios nga didto sa Jerusalem; ug kini nahunong hangtud sa ikaduhang tuig sa paghari ni Dario, nga hari sa Persia. Ang mga propeta nga, si Haggeo na propeta, at si Zacharias na anak ni Iddo, ay nanghula sa mga Judio na nasa Juda at Jerusalem; sa pangalan ng Dios ng Israel ay nagsipanghula sila sa kanila; Karon ang mga manalagna, si Haggeo nga manalagna, ug si Zacharias ang anak nga lalake ni Iddo, nanagpanagna ngadto sa mga Judio nga didto sa Juda ug Jerusalem; sa ngalan sa Dios sa Israel sila nanagpanagna alang kanila. Nang magkagayo'y bumangon si Zorobabel na anak ni Sealthiel, at si Jesua na anak ni Josadach, at pinasimulang itinayo ang bahay ng Dios na nasa Jerusalem; at kasama nila ang mga propeta ng Dios, na nagsisitulong sa kanila. Unya mitindog si Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealthiel, ug si Jesua nga anak nga lalake ni Josadec, ug gisugdan ang pagtukod sa balay sa Dios nga didto sa Jerusalem; ug uban kanila ang mga manalagna sa Dios, nga nanagtabang kanila. Nang panahon ding yaon ay naparoon sa kanila si Tatnai, na tagapamahala sa dako roon ng Ilog, at si Sethar-boznai, at ang kanilang mga kasama, at nagsabi ng ganito sa kanila: Sino ang nagbigay sa inyo ng pasiya upang itayo ang bahay na ito, at yariin ang kutang ito? Sa maong panahon nahiadto kanila si Tatnai, ang gobernador sa unahan sa Suba, ug si Setharboznai, ug ang ilang mga kauban, ug ming-ingon kanila sa ingon niini: Kinsa ang mihatag kaninyo sa pagbulot-an sa pagtukod niining balaya ug sa paghuman niining kutaa? Nang magkagayo'y nangagsalita kami sa kanila ng ganitong paraan: Ano-ano ang mga pangalan ng mga tao na nagsigawa ng bahay na ito? Unya among gisuginlan sila niining paagiha, kinsa ang mga ngalan sa mga tawo nga nanagtukod niining balaya. Ngunit ang mata ng kanilang Dios ay nakatingin sa mga matanda ng mga Judio, at hindi nila pinatigil, hanggang sa ang bagay ay dumating kay Dario, at nang magkagayo'y ang sagot ay nabalik sa pamamagitan ng sulat tungkol doon. Apan ang mata sa ilang Dios diha sa mga anciano sa mga Judio, ug sila wala nila pahunonga, hangtud nga ang maong butang mahidangat kang Dario, ug unya ang tubag ikahatag pinaagi sa sulat mahitungod niini. Ang salin ng sulat na ipinadala ni Tatnai, na tagapamahala sa dako roon ng Ilog at ni Sethar-boznai, at ng kaniyang mga kasama na mga Apharsachita, na nangasa dako roon ng Ilog, kay Dario na hari: Ang hulad sa sulat gipadala ni Tatnai, ang gobernador unahan sa Suba, ug ni Setharboznai, ug sa iyang mga kauban nga mga Arphasachehanon, nga diha unahan sa Suba, ngadto kang Dario nga hari; Sila'y nangagpadala ng isang sulat sa kaniya, na kinasusulatan ng ganito: Kay Dario na hari, buong kapayapaan. Sila nagpadala ug usa ka sulat ngadto kaniya, diin gisulat ang ingon niini: Alang kang Dario nga hari, ang tibook nga pakigdait. Talastasin ng hari, na kami ay nagsiparoon sa lalawigan ng Juda, sa bahay ng dakilang Dios, na natayo ng mga malaking bato, at mga kahoy ay nalapat sa mga kuta; at ang gawaing ito ay pinagsisikapan at nayayari sa kanilang mga kamay. Angay kini hibaloan sa hari, nga kami ming-adto sa lalawigan sa Juda, ngadto sa balay sa dakung Dios, nga tinukod uban sa dagkung mga bato, ug ang mga tigkahoy gipahamutang sa mga kuta; ug kining buhata nagapadayon uban sa kakugi ug nagauswag diha sa ilang mga kamot. Nang magkagayo'y tumanong kami sa mga matandang yaon, at nagsabi sa kanila ng ganito: Sino ang nagbigay sa inyo ng pasiya upang itayo ang bahay na ito at upang yariin ang kutang ito? Unya nangutana kami niadtong mga anciano, ug namulong kanila sa ingon niini: Kinsa ang mihatag sa pagbulot-an kaninyo sa pagtukod niining balaya ug sa paghuman niining kutaa? Aming itinanong naman sa kanila ang kanilang mga pangalan, na patotohanan sa iyo, upang aming maisulat ang mga pangalan ng mga tao na nangungulo sa kanila. Among gipangutana ang ilang mga ngalan usab, sa pagpamatuod kanimo, aron among ikasulat ang mga ngalan sa mga tawo nga anaa sa pagpangulo kanila. At ganito sila nangagbalik ng sagot sa amin, na nangagsasabi, Kami ay mga lingkod ng Dios ng langit at lupa, at nangagtatayo ng bahay na natayo nitong malaong panahon, na itinayo at niyari ng isang dakilang hari sa Israel. Ug sa ingon niini sila minghatag ug tubag kanamo, nga nagaingon: Kami mao ang mga alagad sa Dios sa langit ug sa yuta, ug nagatukod pag-usab sa balay nga natukod niining daghanang mga katuigan nga nangagi, nga gitukod ug nahuman sa usa ka dakung hari sa Israel. Ngunit pagkamungkahi sa pagiinit sa Dios ng langit ng aming mga magulang, ibinigay niya sila sa kamay ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, na Caldeo, na siyang gumiba ng bahay na ito, at dinala ang bayan sa Babilonia. Apan sa tapus niana ang among mga amahan naghagit sa kasuko sa Dios sa langit, iyang gitugyan sila ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ang Caldeahanon, nga maoy naggun-ob niining balaya, ug nagdala sa katawohan ngadto sa Babilonia. Ngunit sa unang taon ni Ciro na hari sa Babilonia, gumawa ng pasiya si Ciro na hari na itayo ang bahay na ito ng Dios, Apan sa nahaunang tuig ni Ciro nga hari sa Babilonia, si Ciro nga hari naghimo ug usa ka pagbulot-an sa pag-tukod niining balay sa Dios. At ang ginto at pilak na mga sisidlan rin naman sa bahay ng Dios na inilabas ni Nabucodonosor sa templo na nasa Jerusalem, at nangadala sa loob ng templo ng Babilonia, ang mga yaon ay inilabas sa templo ng Babilonia ni Ciro na hari, at ibinigay sa isang nagngangalang Sesbassar, na siya niyang ginawang tagapamahala, Ug ang bulawan ug ang salapi nga mga sudlanan sa balay sa Dios, nga gipanguha ni Nabucodonosor gikan sa templo nga didto sa Jerusalem, ug gidala ngadto sa templo sa Babilonia, kadto gipanguha ni Ciro nga hari gikan sa templo sa Babilonia, ug gihatag niadtong usa nga ginganlan nga si Sesbassar, nga iyang gihimong gobernador; At sinabi niya sa kaniya, Kunin mo ang mga sisidlang ito, ikaw ay yumaon, ipagpasok mo sa templo na nasa Jerusalem, at ipahintulot mo na matayo ang bahay ng Dios sa kaniyang dako. Ug siya miingon kaniya: Dad-a kining mga sudlanan, lakaw, ibutang kini sa sulod sa templo nga atua sa Jerusalem, ug ipatukod ang balay sa Dios diha sa iyang dapit. Nang magkagayo'y naparoon ang Sesbassar na yaon, at inilagay ang mga tatagang-baon ng bahay ng Dios na nasa Jerusalem: at mula sa panahong yaon hanggang ngayon ay itinatayo, at hindi pa yari. Unya nahiabut ang maong Sesbassar, ug mipahaluna sa mga patukoranan sa balay sa Dios nga anaa sa Jerusalem: ug sukad niadtong panahona bisan hangtud karon kini ginatukod, apan wala pa gayud mahuman. Ngayon nga, kung inaakalang mabuti ng hari, magsagawa ng pagsaliksik sa bahay na ingatang-yaman ng hari, na nandiyan sa Babilonia, kung gayon nga, na nagpasiya si Ciro na hari na itayo ang bahay na ito ng Dios sa Jerusalem, at ipasabi sa amin ng hari ang kaniyang kalooban tungkol sa bagay na ito. Busa karon, kong kini makapahamuot sa hari, ipahimo ang usa ka pagsusi sa balay nga tipiganan sa bahandi sa hari nga atua sa Babilonia, kong matuod ba kini, nga ang usa ka pagbulot-ang gihimo ni Ciro nga hari sa pagtukod niining balay sa Dios sa Jerusalem; ug ipadala unta kanamo sa hari ang kabubut-on niya mahitungod niining butanga. Nang magkagayo'y si Dario, na hari ay gumawa ng pasiya, at ang pagsaliksik ay isinagawa sa bahay ng mga aklat, na kinalalagyan ng mga kayamanan sa Babilonia. Unya si Dario nga hari naghimo ug usa ka sugo, ug ang pagsusi gihimo sa balay nga butanganan sa mga basahon, diin ang mga bahandi gipahamutang sa Babilonia. At nasumpungan sa Achmetta, sa bahay-hari na nasa lalawigan ng Media, ang isang ikid, at doo'y nasusulat ang ganito na pinakaalaala. Ug may hikaplagan sa Achmeta, sa palacio nga anaa sa lalawigan sa Media, usa ka padron, ug didto nahisulat sa ingon niini alang sa usa ka tiliman-an: Nang unang taon ni Ciro na hari, si Ciro na hari ay gumawa ng pasiya: Tungkol sa bahay ng Dios sa Jerusalem, ipahintulot na matayo ang bahay, ang dako na kanilang pinaghahandugan ng mga hain, at ipahintulot na malagay na matibay ang mga tatagang-baon; ang taas niyao'y anim na pung siko, at ang luwang niyao'y anim na pung siko, Sa nahaunang tuig ni Ciro nga hari, si Ciro nga hari naghimo ug usa ka sugo; mahitungod sa balay sa Dios nga atua sa Jerusalem, ipatukod ang balay, sa dapit diin sila managhalad sa mga halad, ug ipalig-on ang mga patukoranan niana; ang gihabugon niana kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon niana kan-uman ka maniko; Na may tatlong hanay na mga malaking bato, at isang hanay ng bagong kahoy: at ang magugugol ay ibigay na mula sa bahay ng hari: Pinaagi sa totolo ka laray nga mga dagkung bato, ug usa ka laray nga bag-ong tigkahoy; ug ang mga galastohon ipahatag gikan sa balay sa hari. At ang ginto at pilak na mga sisidlan din naman ng bahay ng Dios na inilabas ni Nabucodonosor sa templo na nasa Jerusalem, at nangadala sa Babilonia, masauli, at ipasok uli sa templo na nasa Jerusalem, bawat isa'y sa kanikaniyang dako, at iyong ipaglalagay sa bahay ng Dios. Ug ang mga bulawan ug mga salapi nga mga sudlanan usab sa balay sa Dios, nga gipanguha ni Nabucodonosor gikan sa templo nga atua sa Jerusalem, ug gipanala ngnadto sa Babilonia, ipauli, ug ipadala pag-usab ngadto sa templo nga atua sa Jerusalem, ang tagsatagsa sa dapit niini; ug imong ibutang kini sa balay sa Dios. Ngayon nga, Tatnai, na tagapamahala sa dako roon ng Ilog, Setharboznai, at ang inyong mga kasama na mga Apharsachita, na nasa dako roon ng Ilog, magsilayo kayo mula riyan: Busa karon, si Tatnai, ang gobernador unahan sa Suba, si Setharboznai, ug ang inyong mga kauban ang mga Apharsachehanon, nga anaa sa unahan sa Suba, magapahalayo kamo gikan dinha: Pabayaan ninyo ang gawain sa bahay na ito ng Dios; ipahintulot ninyo na itayo ng tagapamahala ng mga Judio at ng mga matanda ng mga Judio ang bahay na ito ng Dios sa kaniyang dako. Pasagdi lamang ang pagbuhat sa balay sa Dios; ipatukod sa gobernador sa mga Judio ug sa mga anciano sa mga Judio kining balay sa Dios sa dapit niini. Bukod dito'y gumagawa ako ng pasiya kung ano ang inyong gagawin sa mga matandang ito ng mga Judio sa pagtatayo ng bahay na ito ng Dios: na sa mga pag-aari ng hari, sa makatuwid baga'y sa buwis sa dako roon ng Ilog, ang mga magugugol ay ibigay ng buong sikap sa mga taong ito upang huwag mangagluwat. Labut pa ako nagahimo ug usa ka sugo kong unsay inyong pagabuhaton niining mga anciano sa mga Judio sa pagtukod niining balay sa Dios: nga gikan sa mga bahandi sa hari, bisan sa buhis unahan sa Suba, ang mga galastohon ipahatag inubanan sa pagbantay niining mga tawohana, aron sila dili mabalda. At ang kanilang kakailanganin, mga guyang toro, at gayon din ang mga tupa, at mga kordero, na ukol sa mga handog na susunugin para sa Dios ng langit; trigo, asin, alak, at langis, ayon sa salita ng mga saserdote na nangasa Jerusalem, ibigay sa kanila araw-araw na walang pagsala. Ug sumala sa ilang kinahanglanon, mga nating lake sa vaca, ug mga carnero nga lake, ug mga nating carnero, sa mga halad-nga-sinunog alang sa Dios sa langit; trigo, asin, vino ug lana usab, sumala sa mga pulong sa mga sacerdote nga atua sa Jerusalem, ipahatag kini kanila adlaw-adlaw sa walay pagkapakyas; Upang sila'y makapaghandog ng mga hain na pinaka masarap na amoy sa Dios ng langit, at idalangin ang buhay ng hari at ng kaniyang mga anak. Aron sila makahalad sa mga halad nga kahumot ngadto sa Dios sa langit, ug mag-ampo alang sa kinabuhi sa hari, ug sa iyang mga anak nga lalake. Ako nama'y gumawa ng pasiya, na sinomang bumago ng salitang ito, hugutan ng isang sikang ang kaniyang bahay at itaas siya, at mabitin doon; at ang kaniyang bahay ay maging tipunan ng dumi dahil dito: Ako usab naghimo ug usa ka sugo nga bisan kinsa nga magausab niining pulonga, ipabunlot ang usa ka sagbayan gikan sa iyang balay, ug ipatuboy siya sa itaas ug bitayon niana; ug ipahimo ang iyang balay nga usa ka kalibangan tungod niini: At lipulin ng Dios na nagpatahan ng kaniyang pangalan doon ang lahat ng mga hari at mga bayan, na maguunat ng kanilang kamay na baguhin, upang gibain ang bahay na ito ng Dios na nasa Jerusalem. Akong si Dario ang gumawa ng pasiya: isagawa ng buong sikap. Ug ang Dios nga nagpabutang sa iyang ngalan didto magapukan sa tanang mga hari ug sa mga katawohan nga magabutang sa ilang kamot aron sa pag-usab sa maong butang, aron sa paggun-ob niining balay sa Dios nga atua sa Jerusalem. Ako si Dario naghimo ug usa ka sugo; ipatuman kini uban sa tibook nga pagsingkamot. Nang magkagayo'y si Tatnai na tagapamahala sa dako roon ng Ilog, si Sethar-boznai, at ang kanilang mga kasama, dahil sa iniutos ni Dario na hari, ay gumawa ng buong sikap. Ug si Tatnai, ang gobernador unahan sa Suba, si Sethar-boznai ug ang ilang mga kauban, tungod kay si Dario nga hari nagpadala niana, naghimo subay niana uban sa tibook nga pagsingkamot. At ang mga matanda ng mga Judio ay nangagtayo at nangapasulong, ayon sa hula ni Haggeo na propeta at ni Zacarias na anak ni Iddo. At kanilang itinayo at niyari, ayon sa utos ng Dios ng Israel, at ayon sa pasiya ni Ciro at ni Dario, at ni Artajerjes na hari sa Persia. Ug ang mga anciano nagtukod ug nag-uswag, pinaagi sa pagpanagna ni Haggeo nga manalagna ug ni Zacarias nga anak nga lalake ni Iddo. Ug ilang gitukod ug gihuman kini, sumala sa sugo sa Dios sa Israel, ug sumala sa sugo ni Ciro, ug ni Dario ug ni Artajerjes nga hari sa Persia. At ang bahay na ito ay nayari nang ikatlong araw ng buwan ng Adar, nang ikaanim na taon ng paghahari ni Dario na hari. Ug kining balaya nahuman sa ikatolo ka adlaw sa bulan sa Adar sa ikaunom ka tuig sa paghari ni Dario nga hari. At ang mga anak ni Israel, ang mga saserdote, at ang mga Levita, at ang mga nalabi sa mga anak sa pagkabihag, ay nangagdiwang ng pagtatalaga ng bahay na ito ng Dios na may kagalakan. Ug ang mga anak sa Israel, ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, ug ang uban nga mga anak sa pagkabinihag, nagbantay sa pagsaulog niining balaya sa Dios uban ang kalipay. At sila'y nangaghandog sa pagtatalaga ng bahay na ito ng Dios ng isang daang baka, dalawang daang lalaking tupa, apat na raang kordero; at ang pinakahandog dahil sa kasalanan na ukol sa buong Israel, ay labing dalawang lalaking kambing, ayon sa bilang ng mga lipi ng Israel. Ug sila naghalad sa pagsaulog niining balay sa Dios usa ka gatus ka lakeng vaca, duha ka gatus nga carnero nga lake, upat ka gatus nga nating carnero; ug alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala sa tibook Israel, napulo ug duha ka lakeng kanding, sumala sa gidaghanon sa mga banay sa Israel. At kanilang inilagay ang mga saserdote sa kanilang mga bahagi, at ang mga Levita sa kanilang mga paghahalihalili, sa paglilingkod sa Dios na nasa Jerusalem; gaya ng nasusulat sa aklat ni Moises. Ug ilang gibutang ang mga sacerdote sumala sa ilang mga hugna, ug ang mga Levihanon sumala sa ilang pagbanusbanus alang sa pag-alagad sa Dios, nga atua sa Jerusalem; sumala sa nahisulat sa basahon ni Moises. At ang mga anak sa pagkabihag ay nangagdiwang ng pascua nang ikalabing apat ng unang buwan. Ug ang mga anak sa pagkabinihag nagsaulog sa pasko sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa nahaunang bulan. Sapagkat ang mga saserdote at ang mga Levita ay nangagpakalinis na magkakasama; silang lahat ay malilinis: at kanilang pinatay ang kordero ng paskua na ukol sa lahat ng mga anak sa pagkabihag, at sa kanilang mga kapatid na mga saserdote, at sa kanilang sarili. Kay ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nagpaputli sa ilang kaugalingon sa tingub; silang tanan nangaputli: ug ilang gipatay ang pasko alang sa tanang mga anak sa pagkabinihag, ug sa ilang mga kaigsoonan ang mga sacerdote, ug alang sa ilang kaugalingon. At ang mga anak ni Israel, na nangagbalik uli na mula sa pagkabihag, at yaong lahat na sa kanila'y nagsihiwalay sa karumihan ng mga bansa ng lupain, upang hanapin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, ay nagsikain. Ug ang mga anak sa Israel nga nakagawas pag-usab gikan sa pagkabinihag, ug ang tanan niadtong namulag sa ilang kaugalingon ngadto kanila gikan sa pagkahugaw sa mga nasud sa yuta, sa pagpangita kang Jehova, ang Dios sa Israel, mingkaon. At nangagdiwang ng kapistahan ng tinapay na walang lebadura na pitong araw na may kagalakan: sapagkat pinapagkatuwa sila ng Panginoon at nanumbalik ang puso ng hari sa Asiria sa kanila, upang palakasin ang kanilang mga kamay sa gawain sa bahay ng Dios, ng Dios ng Israel. Ug mingsaulog sa fiesta sa tinapay nga walay levadura sulod sa pito ka adlaw inubanan sa kalipay: kay si Jehova naghimo kanilang malipayon, ug naglukmay sa kasingkasing sa hari sa Asiria ngadto kanila, sa pagpalig-on sa ilang mga kamot sa bulohaton sa balay sa Dios, ang Dios sa Israel. Pagkatapos nga ng mga bagay na ito, sa paghahari ni Artajerjes na hari sa Persia, si Ezra na anak ni Seraias, na anak ni Azarias, na anak ni Hilcias, Karon sa tapus niining mga butanga, sa paghari ni Artajerjes nga hari sa Persia, si Esdras nga anak nga lalake ni Seraias, anak nga lalake ni Azarias, anak nga lalake ni Hilcias, Na anak ni Sallum, na anak ni Sadoc, na anak ni Achitob, Ang anak nga lalake ni Sallum, anak nga lalake ni Sadoc, ang anak nga lalake ni Achitob, Na anak ni Amarias, na anak ni Azarias, na anak ni Meraioth, Ang anak nga lalake ni Amarias, ang anak nga lalake ni Azarias, ang anak nga lalake ni Meraioth, Na anak ni Zeraias, na anak ni Uzzi, na anak ni Bucci, Ang anak nga lalake ni Zeraias, ang anak nga lalake ni Uzzi, ang anak nga lalake ni Bucci. Na anak ni Abisue, na anak ni Phinees, na anak ni Eleazar, na anak ni Aaron, na pangulong saserdote: Ang anak nga lalake ni Abisue, ang anak nga lalake ni Phinees ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, ang pangulo nga sacerdote-- Ang Ezra na ito ay yumaon mula sa Babilonia. At siya'y kalihim na bihasa sa kautusan ni Moises, na ibinigay ng Panginoon, ng Dios ng Israel: at tinulutan siya ng hari sa lahat niyang kahilingan, ayon sa kamay ng Panginoon niyang Dios na sumasa kaniya. Kini si Esdras mitungas gikan sa Babilonia. Ug siya maoy usa ka maabtik nga escriba sa basahon ni Moises, nga gihatag ni Jehova, ang Dios sa Israel; ug ang hari mihatag kaniya sa tanan niyang gipangayo, sumala sa kamot ni Jehova nga iyang Dios sa ibabaw niya. At nakiahon sa Jerusalem ang ilan sa mga anak ni Israel, at sa mga saserdote, at sa mga Levita, at sa mga mangaawit, at sa mga tagatanod-pinto, at sa mga Nethineo, sa ikapitong taon ni Artajerjes na hari. Ug may ming-adto nga uban sa mga anak sa Israel, ug sa mga sacerdote, ug sa mga Levihanon, ug sa mga mag-aawit, ug sa mga magbalantay sa pultahan, ug sa mga Nethinhanon, ngadto sa Jerusalem, sa ikapito ka tuig ni Artajerjes nga hari. At siya'y naparoon sa Jerusalem sa ikalimang buwan, na sa ikapitong taon ng hari. Ug siya miadto sa Jerusalem sa ikalimang bulan, nga maoy ikapito ka tuig sa hari. Sapagkat sa unang araw ng unang buwan ay nagpasimula siyang umahon mula sa Babilonia, at sa unang araw ng ikalimang buwan ay dumating siya sa Jerusalem, ayon sa mabuting kamay ng kaniyang Dios na sumasa kaniya. Kay sa nahaunang adlaw sa nahaunang bulan misugod siya sa pagtungas gikan sa Babilonia; ug sa nahaunang adlaw sa ikalima ka bulan miabut siya sa Jerusalem, sumala sa maayong kamot sa iyang Dios sa ibabaw niya. Sapagkat inilagak ni Ezra ang kaniyang puso na hanapin ang kautusan ng Panginoon, at upang gawin, at upang magturo sa Israel ng mga palatuntunan at mga kahatulan. Kay gibutang ni Esdras ang iyang kasingkasing sa pagpangita sa Kasugoan ni Jehova, ug sa pagbuhat niini. ug sa pagtudlo sa Israel sa kabalaoran ug mga tulomanon. Ito nga ang salin ng sulat na ibinigay ng haring Artajerjes kay Ezra na saserdote, na kalihim, na kalihim sa mga salita ng mga utos ng Panginoon, at ng kaniyang mga palatuntunan sa Israel. Karon mao kini ang hulad sa sulat nga gihatag ni Artajerjes nga hari alang kang Esdras ang sacerdote, ang escriba, bisan pa ang escriba sa mga pulong sa mga sugo ni Jehova, ug sa iyang kabalaoran sa Israel: Si Artajerjes, na hari ng mga hari, kay Ezra na saserdote, na kalihim sa kautusan ng Dios ng langit, na sakdal at iba pa. Si Artajerjes, ang hari sa mga hari, ngadto kang Esdras nga sacerdote, ang escriba sa Kasugoan sa Dios sa langit, hingpit ug uban pa. Ako'y gumagawa ng pasiya, na silang lahat na sa bayan ng Israel, at ang kanilang mga saserdote at ang mga Levita, sa aking kaharian, na nagakala ng kanilang sariling kusang kalooban na nagsiparoon sa Jerusalem, ay magsisama sa iyo. Ako naghimo ug usa ka sugo, nga ang tanan kanila sa katawohan sa Israel, ug ang ilang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, sa akong gingharian, nga may hunahuna sa ilang kaugalingong kinabubut-on sa pag-adto sa Jerusalem, umuban kanimo. Yamang ikaw ay sinugo sa ganang hari at ng kaniyang pitong kasangguni, upang magusisa tungkol sa Juda at Jerusalem, ayon sa kautusan ng iyong Dios na nasa iyong kamay; Kay ingon nga ikaw gipadala sa hari ug sa iyang pito ka magtatambag, sa pagpangutana mahitungod sa Juda ug Jerusalem, sumala sa Kasugoan sa imong Dios nga anaa sa imong kamot, At dalhin ang pilak at ginto na inihandog na kusa ng hari at ng kaniyang mga kasangguni sa Dios ng Israel, na ang tahanan ay nasa Jerusalem. Ug sa pagdala sa salapi ug bulawan, nga gihalad sa kinabubut-on sa hari ug sa iyang magtatambag ngadto sa Dios sa Israel, kansang puloy-anan atua sa Jerusalem. At ang lahat na pilak at ginto na iyong masusumpungan sa buong lalawigan ng Babilonia, pati ng kusang handog ng bayan, at ng mga saserdote, na mga naghahandog na kusa sa bahay ng kanilang Dios na nasa Jerusalem; Ug ang tanang salapi ug bulawan nga imong hingkaplagan sa tibook lalawigan sa Babilonia, uban sa kinabubut-ong paghalad sa katawohan, ug sa mga sacerdote nga minghalad sa kinabubut-on alang sa balay sa ilang Dios nga anaa sa Jerusalem. Kayat ibibili mo ng buong sikap ang salaping ito ng mga toro, mga lalaking tupa, mga kordero, pati ng mga handog na harina at ng mga handog na inumin ng mga yaon, at iyong ihahandog sa ibabaw ng dambana ng bahay ng inyong Dios na nasa Jerusalem. Busa uban sa tibook nga pagsingkamot pumalit ka niining salapi ug mga lakeng vaca, mga lakeng carnero, mga nating carnero, uban ang mga halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon, ug magahalad niana sa ibabaw sa halaran sa balay sa imong Dios nga anaa sa Jerusalem. At anomang akalain mong mabuti at ng iyong mga kapatid na gawin sa labis sa pilak at ginto, gawin ninyo ayon sa kalooban ng inyong Dios. Ug bisan unsa nga daw maayo kanimo ug sa imong kaigsoonan sa paggamit sa ubannga salapi ug sa bulawan, kini buhaton ninyo sumala sa kabubut-on sa inyong Dios. At ang mga sisidlang nabigay sa iyo na ukol sa paglilingkod sa bahay ng iyong Dios, ibigay mo sa harap ng Dios sa Jerusalem. Ug ang mga sudlanan nga gihatag kanimo alang sa pag-alagad sa balay sa imong Dios, imong ihatag sa atubangan sa Dios sa Jerusalem. At anomang kakailanganin pa sa bahay ng iyong Dios, na ipagkakailangan mong ibigay, ibigay mo na mula sa bahay ng kayamanan ng hari. Ug bisan unsa pa nga kinahanglanon kaayo alang sa balay sa imong Dios, nga ikaw may higayon sa paghatag, ihatag kini gikan sa balay nga tipiganan sa bahandi sa hari. At ako, akong si Artajerjes na hari, nagpasiya sa lahat na mga tagaingat-yaman na nasa dako roon ng Ilog, na anomang hingin sa inyo ni Ezra na saserdote, na kalihim sa kautusan ng Dios ng langit, ibigay ng buong sikap, Ug ako, bisan ako gayud si Artajerjes nga hari, nagahatag ug usa ka sugo sa tanang mga mamahandi nga atua sa unahan sa Suba, nga bisan unsa ang kinahanglanon gikan kaninyo ni Esdras nga sacerdote, ang escriba sa Kasugoan sa Dios sa langit, kana pagabuhaton uban sa tibook nga pagsingkamot, Hanggang isang daang talentong pilak, at hanggang isang daang takal ng trigo, at isang daang bath ng alak at isang daang bath ng langis, at asin na walang tasa. Kutob sa usa kagatus ka talento nga salapi, ug usa ka gatus ka takus nga trigo, ug usa ka gatus ka bato nga vino, ug usa ka gatus ka bato nga lana, ug asin sa walay pag-ihap kong pila. Anomang iniutos ng Dios ng langit, gawing lubos sa bahay ng Dios ng langit; sapagkat bakit magkakaroon ng poot ng Dios laban sa kaharian ng hari at ng kaniyang mga anak? Bisan unsa nga gisugo sa Dios sa langit, ipabuhat kana sa sibo gayud alang sa balay sa Dios sa langit, kay ngano ba nga may kaligutgut batok sa gingharian sa hari ug sa iyang mga anak nga lalake? Pinatototohanan din naman namin sa inyo, na tungkol sa sinoman sa mga saserdote at mga Levita, mga mangaawit, mga tagatanod-pinto, mga Nethineo, o mga lingkod sa bahay na ito ng Dios, ay hindi marapat na lapatan sila ng buwis, kabayaran, o upa. Kami usab nagapamatuod kanimo, nga mahitungod sa bisan kinsa sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, sa mga mag-aawit, sa mga magbalantay sa pultahan, sa mga Nethinhanon, kun sa mga alagad niining balay sa Dios, kini dili mahasubay sa balaod ang pagpabuhis kanila, alcabala, kun amot alang sa dalan. At ikaw, Ezra, ayon sa karunungan ng iyong Dios na nasa iyong kamay, maghalal ka ng mga magistrado, at mga hukom, na makakahatol sa buong bayan na nasa dako roon ng Ilog, niyaong lahat na nakatatalos ng mga kautusan ng iyong Dios; at turuan ninyo yaong hindi nakakaalam. Ug ikaw, Esdras, sunod sa kaalam sa imong Dios nga anaa sa imong kamot, magtudlo ka ug mga punoan ug mga maghuhukom, nga magahukom sa tibook nga katawohan nga anaa sa unahan sa Suba, kadtong tanan nga manghibalo sa mga sugo sa imong Dios; ug tudloan ninyo siya nga wala manghibalo. At sinomang hindi tumupad ng kautusan ng iyong Dios, at ng kautusan ng hari, gawin sa kaniya ang kahatulan ng buong sikap, maging sa kamatayan, o sa pagtatapon o sa pagsamsam ng mga pag-aari, o sa pagkabilanggo. Ug bisan kinsa nga dili magabuhat sa Kasugoan sa imong Dios, ug sa balaod sa hari, ipakanaug ang hukom kaniya uban sa tibook nga pagsingkamot, bisan kini mahatungod sa kamatayon, kun papahawaon ba sa yutang natawohan, kun sa pagsakmit ba sa mga kabtangan, kun sa pagbilanggo ba. Purihin ang Panginoon, ang Dios ng ating mga magulang, na naglagak ng ganyang mga bagay na gaya nito sa puso ng hari, na pagandahin ang bahay ng Panginoon na nasa Jerusalem: Dalayegon si Jehova, ang Dios sa atong mga amahan, nga nagapahiluna sa maong butang sama niini sa kasingkasing sa hari, sa paghimong matahum sa balay ni Jehova nga atua sa Jerusalem; At nagdulot sa akin ng kahabagan sa harap ng hari, at ng kaniyang mga kasangguni, at sa harap ng lahat na may kayang prinsipe ng hari. At ako'y tumibay ayon sa kamay ng Panginoon kong Dios na sumasa akin, at ako'y nagpisan mula sa Israel ng mga pangulong lalake upang magsiahong kasama ko. Ug naghatag sa mahigugmaong-kalolot kanako sa atubangan sa hari, ug sa iyang mga magtatambag, ug sa atubangan sa tanang mga gamhanang principe sa hari. Ug ako gipalig-on sumala sa pagmando sa kamot ni Jehova nga akong Dios kanako, ug akong gitigum sa pagtingub gikan sa Israel mga tawo nga pangulo aron sa pag-adto uban kanako. Ito nga ang mga pangulo ng mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, at ito ang talaan ng lahi nila na nagsiahong kasama ko mula sa Babilonia, sa paghahari ni Artajerjes na hari. Karon kini mao ang mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan, ug kini mao ang kagikanan niadtong ming-adto uban kanako gikan sa Babilonia, sa paghari ni Artajerjes nga hari: Sa mga anak ni Phinees, si Gerson; sa mga anak ni Ithamar, si Daniel; sa mga anak ni David, si Hattus. Sa mga anak nga lalake ni Phinees, si Gerson. Sa mga anak nga lalake ni Ithamar, si Daniel. Sa mga anak nga lalake ni David, si Hattus. Sa mga anak ni Sechanias: sa mga anak ni Pharos, si Zacarias; at kasama niya na nabilang ayon sa talaan ng lahi ang mga lalake na isang daan at limang pu. Sa mga anak nga lalake ni Sechanias, sa mga anak nga lalake ni Phares, si Zacharias; ug uban kaniya giihap sumala sa kaagi sa kagikanan sa mga lalake ang usa ka gatus ug kalim-an. Sa mga anak ni Pahath-moab, si Eliehoenai na anak ni Zarahias, at kasama niya'y dalawang daang lalake. Sa mga anak nga lalake ni Pahath-moab, si Elioenai, ang anak nga lalake ni Zarahi; ug uban kaniya may duha ka gatus ka lalake. Sa mga anak ni Sechanias, ang anak ni Jahaziel; at kasama niya'y tatlong daang lalake. Sa mga anak nga lalake ni Sechanias, ang anak nga lalake ni Jahasiel; ug uban kaniya may totolo ka gatus ka lalake. At sa mga anak ni Adin, si Ebed na anak ni Jonathan; at kasama niya ay limang pung lalake. Ug sa mga anak nga lalake ni Adin, si Ebed ang anak nga lalake ni Jonathan; ug uban kaniya may kalim-an ka lalake, At sa mga anak ni Elam, si Isaia na anak ni Athalias, at kasama niya'y pitong pung lalake. Ug sa mga anak nga lalake ni Elam, si Isia ang anak nga lalake ni Athalias; ug uban kaniya may kapito-an ka lalake. At sa mga anak ni Sephatias, si Zebadias na anak ni Michael; at kasama niya'y walong pung lalake. Ug sa mga anak nga lalake ni Sephatias, si Zebadias ang anak nga lalake ni Michael; ug uban kaniya may kawaloan ka lalake. Sa mga anak ni Joab, si Obadias na anak ni Jehiel; at kasama niya'y dalawang daan at labing walong lalake. Sa mga anak nga lalake ni Joab, si Obadias ang anak nga lalake ni Jehiel; ug uban kaniya may duha ka gatus napulo ug walo ka lalake. At sa mga anak ni Solomit, ang anak ni Josiphias; at kasama niya'y isang daan at anim na pung lalake. Ug sa mga anak nga lalake ni Solomith, ang anak nga lalake ni Josiphias; ug uban kaniya may usa ka gatus kan-uman ka lalake. At sa mga anak ni Bebai, si Zacarias na anak ni Bebai; at kasama niya ay dalawang put walong lalake. Ug sa mga anak nga lalake ni Bebai, si Zacharias ang anak nga lalake ni Bebai, ug uban kaniya may kaluhaan ug walo ka lalake. At sa mga anak ni Azgad, si Johanan na anak ni Catan; at kasama niya ay isang daan at sangpung lalake. Ug sa mga anak nga lalake ni Azgad, si Johanan ang anak nga lalake ni Catan; ug uban kaniya may usa ka gatus ug napulo ka lalake. At sa mga anak ni Adonicam, na siyang mga huli: at ang mga ito ang kanilang mga pangalan: Eliphelet, Jeiel, at Semaias, at kasama nila ay anim na pung lalake. Ug sa mga anak nga lalake ni Adonican, nga mao ang naulahi; ug kini mao ang ilang mga ngalan: si Eliphelet, si Jeiel, ug si Semaias; ug uban kanila may kan-uman ka lalake. At sa mga anak ni Bigvai, si Utai at si Zabud: at kasama nila ay pitong pung lalake. Ug sa mga anak nga lalake ni Bigvai, si Utai ug si Zabud; ug uban kanila may kapitoan ka lalake. At pinisan ko sila sa ilog na umaagos patungo sa Ahava; at doo'y nangagpahinga kaming tatlong araw; at aking minasdan ang bayan at ang mga saserdote, at walang nasumpungan doon sa mga anak ni Levi. Ug gitigum ko sila sa pagtingub didto sa suba nga nagabaha ngadto sa Ahava; ug didto kami mingpahaluna sulod sa totolo ka adlaw: ug akong nakita ang katawohan, ug ang mga sacerdote, ug wala ako makakaplag didto ug usa sa mga anak nga lalake ni Levi. Nang magkagayo'y ipinasundo ko si Eliezer, si Ariel, si Semaias, at si Elnathan, at si Jarib, at si Elnathan, at si Nathan, at si Zacarias, at si Mesullam, na mga pangulong lalake; gayon din si Joiarib, at si Elnathan, na mga tagapagturo. Unya akong gipakuha si Eliezer, si Ariel, si Semaias, ug si Elnathan, ug si Jarib, ug si Elnathan, ug si Nathan, ug si Zacharias, ug si Mesullam, mga tawo nga pangulo; si Joiarib usab, ug si Elnathan, nga mga magtutudlo. At aking sinugo sila kay Iddo na pangulo sa dako ng Casipia; at aking sinaysay sa kanila kung ano ang kanilang nararapat sabihin kay Iddo, at sa kaniyang mga kapatid na mga Nethineo, sa dako ng Casipia, upang sila'y mangagdala sa atin ng mga tagapangasiwa sa bahay ng ating Dios. Ug akong gipaadto sila ngadto kang Iddo ang pangulo sa dapit sa Casipia; ug ako silang gisuginlan kong unsa ang ilang igapamulong kang Iddo, ug sa iyang mga kaigsoonan ang mga Nethinhanon sa dapit sa Casipia, nga sila magdala nganhi kanato mga alagad alang sa balay sa atong Dios. At ayon sa mabuting kamay ng ating Dios na sumasa atin ay nagdala sila sa atin ng isang lalake na matalino, sa mga anak ni Mahali, na anak ni Levi, na anak ni Israel; at si Serebias, pati ng kaniyang mga anak na lalake at mga kapatid, labing walo: Ug sumala sa maayong pagmando sa atong Dios kanato, sila nagdala nganhi kanato usa ka tawo nga mabuot, gikan sa mga anak nga lalake ni Mahali, anak nga lalake ni Levi, anak nga lalake sa Israel; ug si Serabias, uban ang iyang mga anak nga lalake ug ang iyang mga kaigsoonan, napulo ug walo, At si Hasabias, at kasama niya'y si Isaia sa mga anak ni Merari, ang kaniyang mga kapatid at kaniyang mga anak na lalake, dalawang pu; Ug si Hasabias, ug uban kaniya si Isaia sa mga anak nga lalake ni Merari, iyang mga kaigsoonan ug ang ilang mga anak nga lalake, kaluhaan; At sa mga Nethineo, na ibinigay ni David at ng mga pangulo sa paglilingkod sa mga Levita, dalawang daan at dalawang pung Nethineo; silang lahat ay nasasaysay ayon sa pangalan. Ug sa mga Nethinhanon, nga gihatagan ni David sa mga principe alang sa pag-alagad sa mga Levihanon, may duha ka gatus ug kaluhaan ka mga Nethinhanon: ngatanan sila gipanghinganlan sa ilang ngalan. Nang magkagayo'y nagtanyag ako ng ayuno doon, sa ilog ng Ahava, upang tayo'y magpakababa sa harap ng ating Dios, upang humanap sa kaniya ng matuwid na daan, sa ganang atin, at sa ating mga bata, at sa lahat ng ating pag-aari. Unya ako nagmantala ug usa ka pagpuasa didto, didto sa suba sa Ahava, aron kami magpaubos sa among kaugalingon sa atubangan sa among Dios, sa pagpangita gikan kaniya sa usa ka matul-id nga dalan alang kanamo, ug alang sa among mga kabataan, ug alang sa tibook namo nga bahandi. Sapagkat ako'y nahiyang humingi sa hari ng pulutong ng mga sundalo, at ng mga mangangabayo upang tulungan tayo laban sa mga kaaway sa daan: sapagkat aming sinalita sa hari, na sinasabi, Ang kamay ng ating Dios ay sumasa kanilang lahat na humahanap sa kaniya, sa ikabubuti; ngunit ang kaniyang kapangyarihan at ang pagiinit ay laban sa kanilang lahat na nagpapabaya sa kaniya. Kay ako naulaw sa hari sa pagpangayo ug usa ka panon sa mga sundalo ug mga magkakabayo aron sa pagtabang kanamo batok sa kaaway nga ihibalag sa dalan, tungod kay kami nakapamulong sa hari, nga nagaingon: Ang kamot sa among Dios anaa sa ibabaw kanila nga nagapangita kaniya, alang sa kaayohan; apan ang iyang gahum ug ang iyang kaligutgut batok kanilang tanan nga mingsalikway kaniya. Sa gayo'y nangagayuno tayo at nagsidalangin sa ating Dios dahil dito: at dininig niya tayo. Busa kami nagpuasa ug nagpakilooy sa among Dios tungod niini: ug siya nalukmay namo. Nang magkagayo'y inihiwalay ko ang labing dalawa sa mga puno ng mga saserdote, sa makatuwid baga'y si Serebias, si Hasabias, at sangpu sa kanilang mga kapatid na kasama nila. Unya akong gilain ang napulo ug duha sa mga pangulong sacerdote, bisan si Serebias, si Hasabias ug napulo sa ilang mga kaigsoonan uban kanila. At tinimbang sa kanila ang pilak, at ang ginto, at ang mga sisidlan, sa makatuwid baga'y ang handog sa bahay ng ating Dios, na pinaghandugan ng hari, at ng kaniyang mga kasangguni, at ng kaniyang mga prinsipe, at ng buong Israel na nakaharap doon: Ug gitimbang alang kanila ang salapi, ug ang bulawan, ug ang mga sudlanan, bisan ang hinalad alang sa balay sa among Dios, nga gihalad sa hari ug sa iyang mga magtatambag, ug sa iyang mga principe, ug sa tibook Israel nga didto mingtambong: Akin ngang tinimbang sa kanilang kamay ay anim na raan at limang pung talentong pilak, at mga pilak na sisidlan ay isang daang talento: sa ginto ay isang daang talento; Akong gitimbang ngadto sa ilang kamot ang unom ka gatus ug kalim-an ka talento nga salapi, ug mga salaping sudlanan usa ka gatus ka talento; sa bulawan usa ka gatus ka talento; At dalawang pung mangkok na ginto, na may isang libong dariko; at dalawang sisidlan na pinong makinang na tanso, na halagang gaya ng ginto. Ug kaluhaan ka panaksan nga bulawan, sa usa ka libo ka dracma; ug duha ka sudlanan nga fino, masinaw nga tumbaga, bililhon sama sa bulawan. At sinabi ko sa kanila, Kayo'y banal sa Panginoon, at ang mga sisidlan ay natatalaga; at ang pilak at ang ginto ay kusang handog sa Panginoon, na Dios ng inyong mga magulang. Ug ako miingon kanila: Kamo mga balaan kang Jehova, ug ang mga sudlanan mga balaan; ug ang salapi ug ang bulawan maoy usa ka halad-nga-kinabubut-on ngadto kang Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan. Magsipagbantay kayo, at ingatan ninyo, hanggang sa inyong matimbang sa harap ng mga puno ng mga saserdote, at ng mga Levita, at ng mga prinsipe ng mga sangbahayan ng mga magulang ng Israel, sa Jerusalem, sa mga silid ng bahay ng Panginoon. Magmatngon kamo, ug bantayi kini hangtud nga timbangon ninyo kini sa atubangan sa mga pangulo nga mga sacerdote ug sa mga Levihanon, ug sa mga principe sa mga balay sa mga amahan sa Israel, didto sa Jerusalem sulod sa mga lawak sa balay ni Jehova. Sa gayo'y tinanggap ng mga saserdote at ng mga Levita ang timbang ng pilak at ginto, at ng mga sisidlan, upang dalhin sa Jerusalem, sa bahay ng ating Dios. Busa ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon mingdawat sa timbang sa salapi ug sa bulawan, ug sa mga sudlanan, aron dad-on kini ngadto sa Jerusalem sa balay sa among Dios. Nang magkagayo'y nagsiyaon tayo mula sa ilog ng Ahava, nang ikalabing dalawang araw ng unang buwan, upang pumaroon sa Jerusalem: at ang kamay ng ating Dios ay sumaatin, at iniligtas niya tayo sa kamay ng kaaway at sa bumabakay sa daan. Unya kami mingpahawa gikan sa suba sa Ahava sa ikanapulo ug duha ka adlaw sa nahaunang bulan, aron sa pag-adto sa Jerusalem: ug ang kamot sa among Dios nag-uban kanamo, ug iyang giluwas kami gikan sa kamot sa kaaway ug sa mga nanagbanhig sa daplin sa dalan. At tayo ay nagsidating sa Jerusalem, at nagsitahan doon na tatlong araw. Ug kami ming-abut sa Jerusalem, ug mingpuyo didto sulod sa totolo ka adlaw. At nang ikaapat na araw, ang pilak at ang ginto at ang mga sisidlan ay natimbang sa bahay ng ating Dios sa kamay ni Meremoth na anak ni Urias na saserdote (at kasama niya si Eleazar na anak ni Phinees; at kasama nila si Jozabad na anak ni Jesua, at si Noadias na anak ni Binnui, na mga Levita) Ug sa ikaupat ka adlaw ang salapi ug bulawan ug ang mga sudlanan gipanimbang diha sa balay sa among Dios ngadto sa kamot ni Meremoth, ang anak nga lalake ni Urias nga sacerdote (ug uban kaniya mao si Eleazar ang anak nga lalake ni Phinees: ug uban kanila mao si Jozabad ang anak nga lalake ni Jesua, ug si Noadias ang anak nga lalake ni Binnui, ang mga Levihanon)-- Ang kabuoan sa pamamagitan ng bilang, at ng timbang: at ang buong timbang ay nasulat nang panahong yaon. Ang tanan pinaagi sa gidaghanon ug sa timbang: ug ang tibook nga timbang nanghisulat niadtong panahona. Ang mga anak sa pagkabihag, na nagsipanggaling sa pagkatapon, ay nangaghandog ng mga handog na susunugin sa Dios ng Israel, labing dalawang toro sa ganang buong Israel, siyam na put anim na lalaking tupa, pitong put pitong kordero, labing dalawang kambing na lalake na pinakahandog dahil sa kasalanan: lahat ng ito'y handog na susunugin sa Panginoon. Ang mga anak sa pagkabinihag, nga mingbalik gikan sa pagkahininginlan, minghalad ug mga halad-nga-sinunog ngadto sa Dios sa Israel, napulo ug duha ka lakeng vaca alang sa tibook Israel, kasiyaman ug unom ka lakeng carnero, kapitoan ug pito ka nating carnero, napulo ug duha ka lakeng kanding alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala: kining tanan maoy usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova. At kanilang ibinigay ang mga bilin ng hari sa mga satrapa ng hari, at sa mga tagapamahala sa dako roon ng Ilog: at kanilang pinasulong ang bayan at ang bahay ng Dios. Ug ilang gihatag ang mga gisugo sa hari sa mga capitan, ug sa mga gobernador sa unahan sa Suba: ug ilang gitabangan ang katawohan ug ang balay sa Dios. Nang magawa nga ang mga bagay na ito, ang mga prinsipe ay nagsilapit sa akin, na nangagsasabi: Ang bayan ng Israel, at ang mga saserdote, at ang mga Levita, ay hindi nagsihiwalay sa mga bayan ng mga lupain, na nagsisigawa ng ayon sa kanilang mga karumaldumal, sa makatuwid baga'y ang mga Cananeo, ang mga Hetheo, ang mga Pherezeo, ang mga Jebuseo, ang mga Ammonita, ang mga Moabita, ang mga taga Egipto, at ang mga Amorrheo. Karon sa nahimo na kining mga butanga, ang mga principe mingpaduol kanako, nga nagaingon: Ang katawohan sa Israel, ug ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, wala mamulag sa ilang kaugalingon gikan sa mga katawohan sa mga yuta, nga nanagbuhat sa mga butang sumala sa ilang mga dulumtanan, bisan sa mga Canaanhon, sa mga Hetehanon, sa mga Peresehanon, sa mga Jebusehanon, sa mga Ammonhanon, sa mga Moabnon, sa mga Egiptohanon, ug sa mga Amorehanon. Sapagkat kinuha nila ang kanilang mga anak na babae sa ganang kanilang sarili, at sa kanilang mga anak na lalake, na anopat ang banal na binhi ay nahalo nga sa bayan ng mga lupain: oo, ang kamay ng mga prinsipe at ng mga pinuno ay naging puno sa pagsalangsang na ito. Kay sila nangasawa sa ilang mga anak nga babaye alang sa ilang kaugalingon ug alang sa ilang mga anak nga lalake, nga sa ingon niini ang balaan nga binhi nagsagol sa ilang kaugalingon uban sa katawohan sa kayutaan: Oo, ang kamot sa mga principe ug sa mga magbubuot maoy mga pangulo niining pagpanglapas. At nang mabalitaan ko ang bagay na ito, aking hinapak ang aking suot at ang aking balabal, at binaltak ko ang buhok ng aking ulo at ng aking baba, at ako'y naupong natitigilan. Ug sa diha nga ako nakadungog niining butanga gigisi ko ang akong bisti ug ang akong kupo, ug gipangibut ko ang buhok sa akong ulo ug ang akong bungot, ug milingkod nga nalibug. Nang magkagayo'y nagpipisan sa akin ang lahat na nanginginig sa mga salita ng Dios ng Israel, dahil sa pagsalangsang nila na sa pagkabihag; at ako'y naupong natitigilan hanggang sa pagaalay sa hapon. Unya gitapok nganhi kanako ang tagsatagsa nga nagkurog tungod sa mga pulong sa Dios sa Israel, tungod sa paglapas nila nga gikan sa pagkabinihag; ug ako naglingkod nga nalibug hangtud sa halad sa kahaponon. At sa pagaalay sa kinahapunan ay bumangon ako sa aking pagpapakumbaba, na hapak ang aking suot at ang aking balabal; at ako'y lumuhod ng aking mga tuhod, at iniunat ko ang aking mga kamay sa Panginoon kong Dios; Ug sa panahon sa halad sa kahaponon ako mitindog gikan sa akong pagpaubos, bisan uban sa akong bisti ug sa akong kupo nga ginisi; ug ako miluhod, ug gibayaw ko ang akong mga kamot ngadto kang Jehova nga akong Dios; At aking sinabi, Oh aking Dios; ako'y napahiya at namula na itaas ang aking mukha sa iyo, na aking Dios: sapagkat ang aming mga kasamaan ay nagsilala sa aming ulo, at ang aming sala ay umabot hanggang sa langit. Ug ako miingon: Oh Dios ko, ako naulaw ug nanlipaghong sa pagyahat sa akong nawong kanimo, Dios ko; kay ang among kasal-anan nagadugang ibabaw sa among ulo, ug ang among pagkamakasasala nagsasaka ngadto sa kalangitan. Mula ng mga kaarawan ng aming mga magulang ay naging totoong salarin kami hanggang sa araw na ito; at dahil sa aming mga kasamaan, kami, ang aming mga hari, at ang aming mga saserdote ay nangabigay sa kamay ng mga hari ng mga lupain, sa tabak, sa pagkabihag, sa pagkasamsam, at sa kahihiyan ng mukha, gaya sa araw na ito. Sukad sa mga adlaw sa among mga amahan kami hilabihang pagkamakasasala hangtud niining adlawa; ug tungod sa among mga kasal-anan, kami, ang among mga hari, ug ang among mga sacerdote, gipanugyan ngadto sa kamot sa mga hari sa kayutaan, ngadto sa pinuti, ngadto sa pagkabinihag, ug sa pagkainilugan, ug ngadto sa kaulawan sa nawong, hangtud niining adlawa. At ngayon sa sandaling panahon ay napakita ang biyaya na mula sa Panginoon naming Dios, upang iwan sa amin ang isang nalabi na nakatanan at upang bigyan kami ng isang pako sa kaniyang dakong banal, upang palinawin ng aming Dios ang aming mga mata, at bigyan kami ng kaunting kabuhayan sa aming pagkaalipin. Ug karon sa usa ka diyutay nga panahon ang gracia gipakita gikan kang Jehova nga among Dios, sa pagbilin kanamo ug usa ka salin nga makakalagiw, ug sa paghatag kanamo sa usa ka lansang diha sa iyang balaan nga dapit, aron nga ang among Dios mohatag ug kalamdag sa among mga mata, ug maghatag kanamo ug usa ka diyutay nga kinabuhi sa among pagkaulipon. Sapagkat kami ay mga alipin; gayon ma'y hindi kami pinabayaan ng aming Dios sa aming pagkaalipin, kundi naggawad ng kaawaan sa amin sa paningin ng mga hari sa Persia, upang bigyan kami ng kabuhayan, upang itayo ang bahay ng aming Dios, at upang husayin ang sira niyaon, at upang bigyan kami ng kuta sa Juda at sa Jerusalem. Kay kami mga ulipon; bisan pa niana ang among Dios wala mobiya kanamo sa among pagkaulipon, kondili naghatag kanamo sa mahigugmaong-kalolot sa mata sa mga hari sa Persia, sa paghatag kanamo ug bag-ong kinabuhi, sa pagpatindog sa balay sa among Dios, ug sa pag-ayo sa nangaguba niana, ug sa paghatag kanamo ug usa ka kuta sa Juda ug Jerusalem. At ngayon, Oh aming Dios, ano ang aming sasabihin pagkatapos nito? sapagkat aming pinabayaan ang iyong mga utos. Ug karon, Oh Dios namo, unsay among ikasulti tapus niini? kay kami mingbiya sa imong mga sugo, Na iyong iniutos sa pamamagitan ng iyong mga lingkod na mga propeta, na nangagsasabi, Ang lupain, na inyong pinaroroonan upang ariin, ay maruming lupain dahil sa mga karumihan ng mga bayan ng mga lupain, dahil sa kanilang mga karumaldumal, na pinuno sa dulot dulo ng kanilang karumihan. Nga imong gisugo pinaagi sa imong mga sulogoon, nga mga manalagna, nga nagaingon: Ang yuta, diin kamo ming-adto aron sa pagpanag-iya niana, maoy usa ka mahugaw nga yuta tungod sa pagkahugaw sa mga katawohan sa kayutaan, pinaagi sa ilang mga dulumtanan, nga nagtugob niana gikan sa usang kinatumyan ngadto sa usa uban sa ilang kahugawan: Ngayon nga'y huwag ninyong ibigay ang inyong mga anak na babae sa kanilang mga anak na lalake, ni kunin man ninyo ang kanilang mga anak na babae sa ganang inyong mga anak na lalake, ni hanapin ang kanilang kapayapaan o ang kanilang kaginhawahan magpakailan man: na kayo baga'y magsilakas, at magsikain ng buti ng lupain, at iwan ninyo na pinakamana sa inyong mga anak magpakailan man. Busa karon ayaw ipaasawa ang inyong mga anak nga babaye sa ilang mga anak nga lalake, ni magpaasawa sa ilang mga anak nga babaye alang sa inyong mga anak nga lalake, ni magpangita sa ilang pakigdait kun sa ilang pagkamauswagon sa walay katapusan; aron kamo magmalig-on, ug magkaon sa kaayo sa yuta, ug ibilin kana alang sa usa ka kabilin sa inyong mga anak sa walay katapusan. At pagkatapos ng lahat na dumating sa amin dahil sa aming masamang mga gawa, at dahil sa aming malaking sala, sa paraang ikaw na aming Dios ay nagparusa sa amin, ng kulang kay sa marapat sa aming mga kasamaan, at binigyan mo kami ng ganitong nalabi. Ug sa tapus nianang tanan nga nanghitabo kanamo tungod sa among mga dautang buhat, ug tungod sa among dakung sala, sanglit nga ang among Dios nagasilot kanamo sa diyutay ra kay sa angay sa among kasal-anan, ug naghatag kanamo sa maong usa ka salin, Amin ba uling sisirain ang iyong mga utos, at makikipisan ng mahigpit sa mga bayan na nagsisigawa ng mga karumaldumal na ito? hindi ka ba magagalit sa amin hanggang sa inyong malipol kami, na anopat huwag magkaroon ng nalabi, o ng sinomang nakatanan. Magalapas ba kami pag-usab sa imong mga sugo, ug makigtipon sa inigsoonay uban sa mga katawohan nga nanagbuhat niining mga dulumtanan? Dili ba ikaw maligutgut kanamo hangtud nga imo kaming ut-uton, aron walay mahabilin, ni may usa nga makakalagiw? Oh Panginoon, na Dios ng Israel, ikaw ay matuwid, sapagkat kami ay naiwan na isang nalabi na nakatanan, na gaya sa araw na ito: narito, kami ay nangasa harap mo sa aming sala; sapagkat walang makatatayo sa harap mo dahil dito. Oh Jehova, ang Dios sa Israel, ikaw matarung man; kay kami nanghibilin nga usa ka salin nga nakagawas ingon niining adlawa: ania karon, kami ania sa imong atubangan sa among pagkamakasasala; kay walay makatindog sa imong atubangan tungod niini. Habang si Ezra nga ay dumadalangin, at nagpapahayag ng kasalanan na umiiyak at nagpapatirapa sa harap ng bahay ng Dios, nagpipisan sa kaniya mula sa Israel ang isang napakalaking kapisanan ng mga lalake at mga babae at mga bata: sapagkat ang bayan ay umiyak na mainam. Karon samtang nag-ampo pa si Esdras ug naghimo ug pagsugid, nga naghilak ug nagluhod sa atubangan sa balay sa Dios, may natigum pagtingub ngadto kaniya gikan sa Israel usa ka daku kaayong katilingban sa mga lalake ug mga babaye ug mga kabataan; kay ang katawohan minghilak sa hilabihan gayud. At si Sechanias na anak ni Jehiel, na isa sa mga anak ni Elam, ay sumagot at nagsabi kay Ezra: Kami ay nagsisalangsang laban sa ating Dios, at nangagasawa sa mga babaing taga ibang bayan ng lupain: gayon man, may pagasa sa Israel tungkol sa bagay na ito. Ug si Sechanias ang anak nga lalake ni Jehiel, usa sa mga anak nga lalake ni Elam, mitubag ug miingon kang Esdras: Kami nakalapas batok sa atong Dios, ug nangasawa sa mga babaye nga dumuloong sa mga katawohan sa yuta: apan karon may paglaum pa alang sa Israel mahitungod niining butanga. Ngayon nga'y mangakipagtipan tayo sa ating Dios, na ating ihiwalay ang lahat na asawa, at ang mga ipinanganak nila, ayon sa payo ng aking panginoon, at niyaong mga nanginginig sa utos ng ating Dios; at gawin ayon sa kautusan. Busa karon maghimo kita ug usa ka tugon uban sa atong Dios sa pagsalikway sa tanang mga asawa, ug kadtong nangatawo gikan kanila, sumala sa tambag sa akong ginoo, ug sa mga nanagkurog sa sugo sa atong Dios; ug buhaton kana sumala sa Kasugoan. Bumangon ka: sapagkat bagay na ukol sa iyo, at kami ay sumasaiyo: magpakatapang kang mabuti, at iyong gawin. Tindog; kay kining butanga anaa ra kanimo, ug kami ania uban kanimo: pagmaisugon, ug buhata kana. Nang magkagayo'y tumindig si Ezra at pinasumpa ang mga puno ng mga saserdote, ang mga Levita at ang buong Israel, na kanilang gagawin ayon sa salitang ito. Sa gayo'y sumumpa sila. Unya mitindog si Esdras, ug naghimo sa mga pangulo gikan sa mga sacerdote, ang mga Levihanon, ug ang tibook Israel, sa pagpanumpa nga sila magabuhat sumala niining pulonga. Busa sila nanumpa. Nang magkagayo'y tumindig si Ezra mula sa harap ng bahay ng Dios, at naparoon sa silid ni Johanan na anak ni Eliasib: at nang siya'y dumating doon, siya'y hindi kumain ng tinapay, o uminom man ng tubig: sapagkat siya'y nanangis dahil sa pagsalangsang nila na sa pagkabihag. Unya si Esdras mitindog gikan sa atubangan sa balay sa Dios, ug misulod ngadto sa lawak ni Johanan anak nga lalake ni Eliasib: ug sa diha nga siya midangat didto, siya wala kumaon ug tinapay ni mag-inum ug tubig; kay siya nagbalata tungod sa paglapas nila nga gikan sa pagkabinihag. At siya'y gumawa ng pahayag sa Judat Jerusalem sa lahat na mga anak sa pagkabihag, na sila'y magpipisan sa Jerusalem; Ug sila naghimo ug pahibalo sa tibook Juda ug Jerusalem ngadto sa tanang mga anak sa pagkabinihag, nga aron sila managhiusa pagtigum ngadto sa Jerusalem; At yaong hindi pumaroon sa loob ng tatlong araw, ayon sa payo ng mga prinsipe at ng mga matanda, lahat niyang pag-aari ay sasamsamin, at ihihiwalay siya sa kapisanan ng sa pagkabihag. Ug nga bisan kinsa nga dili moabut sulod sa totolo ka adlaw, sumala sa tambag sa mga principe ug sa mga anciano, ang tanan niyang bahandi pagasakmiton, ug siya ibulag gikan sa katilingban sa pagkabinihag. Nang magkagayo'y ang lahat na lalake ng Juda at Benjamin ay nagpipisan sa Jerusalem sa loob ng tatlong araw (siyang ikasiyam na buwan nang ikadalawang pung araw ng buwan): at ang buong bayan ay naupo sa luwal na dako sa harap ng bahay ng Dios, na nanginginig dahil sa bagay na ito at dahil sa malakas na ulan. Unya ang tanang mga tawo sa Juda ug Benjamin nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pagtingub ngadto sa Jerusalem sulod sa totolo ka adlaw (kadto mao ang ikasiyam ka bulan, sa ikakaluhaan ka adlaw sa bulan): ug ang tibook nga katawohan nanlingkod sa halapad nga dapit atubangan sa balay sa Dios, nanagkurog tungod niining maong butang, ug tungod sa dakung ulan. At si Ezra na saserdote ay tumayo, at nagsabi sa kanila: Kayo'y nagsisalangsang, at nangagasawa ng mga babaing tagaibang bayan, upang palalain ang sala ng Israel. Ug si Esdras ang sacerdote mitindog, ug miingon kanila: Kamo nakalapas, ug nakigminyo sa mga dumuloong nga babaye, aron sa pagdugang sa sala sa Israel. Ngayon nga'y mangagpahayag kayo sa Panginoon, sa Dios ng inyong mga magulang, at inyong gawin ang kaniyang kalooban: at magsihiwalay kayo sa mga bayan ng lupain, at sa mga babaing tagaibang bayan. Busa karon paghimo ug pagsugid ngadto kang Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, ug buhata ang iyang kahimut-an; ug bumulag kamo gikan sa mga katawohan sa yuta, ug gikan sa dumuloong nga mga babaye. Nang magkagayo'y ang buong kapisanan ay sumagot at nagsabi ng malakas, Kung ano ang iyong sinabi tungkol sa amin, gayon ang nararapat naming gawin. Unya ang tibook katilingban mingtubag ug namulong sa usa ka makusog nga tingog: Sumala sa imong gipamulong mahitungod kanamo, kana mao ang among pagabuhaton. Ngunit ang bayan ay marami, at panahong maulan, at kami ay hindi makatatayo sa labas: ni ito man ay gawa sa isang araw o dalawa: sapagkat kami ay nagkasalang mainam sa bagay na ito. Apan ang katawohan daghan, ug kini panahon nga ting-ulan kaayo, ug kami wala makahimo sa pagtindog sa gawas: ni kini mao ang usa ka buhat sa usa ka adlaw kun duha; kay kami nakalapas ug daku uyamut niining butanga. Mahalal ngayon ang ating mga prinsipe sa buong kapisanan, at magsiparito sa takdang panahon yaong lahat na nangasa ating mga bayan na nangagasawa sa mga babaing taga ibang bayan, at pumaritong kasama nila ang mga matanda ng lahat na bayan, at ang mga hukom doon, hanggang sa ang mabangis na kapootan ng ating Dios ay mahiwalay sa atin, hanggang sa ang bagay na ito ay matapos. Itudlo karon ang atong mga principe alang sa tibook katilingban, ug ang tanan kanila nga ania sa atong mga ciudad nga nakapangasawa sa mga babaye nga dumuloong paanhia sa tinudlo nga panahon, ug uban kanila ang mga anciano sa tagsatagsa ka ciudad, ug ang mga maghuhukom niana, hangtud nga ang mabangis nga kaligutgut sa atong Dios ipahilayo gikan kanato, hangtud nga kining butanga mahuman pagdali. Si Jonathan lamang na anak ni Asael, at si Jaazias na anak ni Tikvah ang tumayo laban sa bagay na ito: at si Mesullam, at si Sabethai na Levita ang tumulong sa kanila. Si Jonathan lamang ang anak nga lalake ni Asael ug si Jaazias anak nga lalake ni Tikva mingtindog batok niining butanga: ug si Messullam ug si Sabethai, ang Levihanon mingtabang kanila. At ginawang gayon ng mga anak sa pagkabihag. At si Ezra na saserdote na kasama ng ilang mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang, ayon sa mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, at silang lahat ayon sa kanilang mga pangalan, ay nangaghiwalay; at sila'y nangaupo sa unang araw ng ikasangpung buwan upang litisin ang bagay. Ug ang mga anak sa pagkabinihag naghimo sa ingon. Ug si Esdras ang sacerdote, uban sa pipila ka mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan, sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, ug silang tanan sumala sa ilang mga ngalan, gipanaglain; ug sila minglingkod sa nahaunang adlaw sa ikapulo ka bulan aron sa pagsusi sa maong butang. At kanilang tinapos ang tungkol sa lahat na lalake na nangagasawa sa mga babaing tagaibang bayan nang unang araw ng unang buwan. Ug ilang gitapus ang tanan uban sa tanang mga tawo nga nakapangasawa sa dumuloong nga mga babaye sa nahaunang adlaw sa nahaunang bulan. At sa mga anak ng mga saserdote ay nangasumpungan na nangagasawa sa mga babaing tagaibang bayan; sa mga anak ni Jesua, na anak ni Josadec, at sa kaniyang mga kapatid, si Maasias, at si Elieser, at si Jarib, at si Gedalias. Ug taliwala sa mga anak nga lalake sa mga sacerdote may hingkaplagan nga nakapangasawa ug mga dumuloong nga mga babaye: nga mao kini, sa mga anak nga lalake ni Jesua, anak nga lalake ni Josadec, ug ang iyang mga kaigsoonan, si Maasias ug si Eliezer, ug si Jarib, ug si Gedalias. At sila'y nangakipagkamay na kanilang ihihiwalay ang kanilang mga asawa; at yamang mga salarin, sila'y nangaghandog ng isang lalaking tupa sa kawan dahil sa kanilang sala. Ug sila mingsaad nga ilang isalikway ang ilang mga asawa; ug tungod sa pagkasad-an, sila naghalad ug usa ka lakeng carnero gikan sa panon tungod sa ilang sala. At sa mga anak ni Immer; si Hanani at si Zebadias. Ug sa mga anak nga lalake ni Immer: si Hanani ug si Zebadias. At sa mga anak ni Harim; si Maasias, at si Elias, at si Semeias, at si Jehiel, at si Uzzias. Ug sa mga anak nga lalake ni Harim: si Maasias, ug si Elias, ug si Semaias, ug si Jehiel, ug si Uzzias. At sa mga anak ni Phasur; si Elioenai, si Maasias, si Ismael, si Nathanael, si Jozabad at si Elasa. Ug sa mga anak nga lalake ni Phasur: si Elioenai, si Maasias, si Ismael, si Nathanael, si Josabad, ug si Elasa. At sa mga Levita; si Jozabad, at si Simi, at si Kelaia (na siya ring Kelita), si Pethaia, si Juda, at si Eliezer. Ug sa mga Levihanon: si Jozabad, ug si Simi, ug si Kelaia (kini mao si Kelita), si Pethaia, si Juda, ug si Eliezer, At sa mga mangaawit: si Eliasib: at sa mga tagatanod-pinto; si Sellum, at si Telem, at si Uri. Ug sa mga mag-aawit: si Eliasib. Ug sa mga magbalantay sa mga pultahan: si Sallum, ug si Telem, ug si Uri. At sa Israel: sa mga anak ni Pharos; si Ramia at si Izzias, at si Malchias, at si Miamim, at si Eleazar, at si Malchias, at si Benaias. Ug sa Israel: sa mga anak nga lalake ni Pharos: si Ramia, ug si Izzaias, ug si Malchias, ug si Miamim, ug si Eleazar, ug si Malchias, ug si Benaias. At sa mga anak ni Elam: si Mathanias, si Zacharias, at si Jehiel, at si Abdi, at si Jeremoth, at si Elia. Ug sa mga anak nga lalake ni Elam: si Mathanias si Zacharias, ug si Jehiel, ug si Abdi, ug si Jeremoth, ug si Elias. At sa mga anak ni Zattu; si Elioenai, si Eliasib, si Mathanias, at si Jeremoth, at si Zabad, at si Aziza. Ug sa mga anak nga lalake ni Zattu: si Elioenai, si Eliasib, si Mathanias, ug si Jeremoth, ug si Zabab, ug si Aziza. At sa mga anak ni Bebai; si Johanan, si Hananias, si Zabbai, at si Atlai. Ug sa mga anak nga lalake ni Bebai: si Johanan, si Hananias, si Zabbai, si Atlai. At sa mga anak ni Bani; si Mesullam, si Malluch, at si Adaias, si Jasub, si Seal, at si Ramoth. Ug sa mga anak nga lalake ni Bani: si Mesullam, si Malluch, ug si Adaias; si Jasub, ug si Seal, si Ramoth. At sa mga anak ni Pahath-moab; si Adna, at si Cheleal, si Benaias, si Maasias, si Mathanias, si Besaleel, at si Bennui, at si Manases. Ug sa mga anak nga lalake ni Pahath-moab: si Adna, ug si Cheleal, si Benaias, si Maasias, si Mathanias, si Besaleel, si Binnui, ug si Manases. At sa mga anak ni Harim; si Eliezer, si Issia, at si Malchias, si Semeia, si Simeon; Ug sa mga anak nga lalake ni Harim: si Eliezer, si Issia, si Malchias, si Semeias, si Simeon, Si Benjamin, si Malluch, si Semarias. Si Benjamin, si Malluch, si Semarias. Sa mga anak ni Hasum; si Mathenai, si Mathatha, si Zabad, si Eliphelet, si Jeremai, si Manases, at si Sami. Sa mga anak nga lalake ni Bani: si Mathenai, si Mathatha, si Zabad, si Eliphelet, si Jeremai, si Manases, si Sami. Sa mga anak ni Bani; si Maadi si Amram, at si Uel; Sa mga anak nga lalake ni Bani; si Maadi, si Amram, ug si Uel, Si Benaias, si Bedias, si Cheluhi; Si Benaias, si Bedias, si Cheluhi, Si Vanias, si Meremoth, si Eliasib; Si Vanias, si Meremoth, si Eliasib, Si Mathanias, si Mathenai, at si Jaasai; Si Mathanias, si Mathenai, ug si Jaasai, At si Bani, at si Binnui, si Simi; Ug si Bani, ug si Binnui, si Simi, At si Selemias, at si Nathan, at si Adaias; Ug si Selemias, ug si Nathan, ug si Adaias; Si Machnadbai, si Sasai, si Sarai; Si Machnadbai, si Sasai, si Sarai, Si Azareel, at si Selemias, si Semarias; Si Azareel, ug si Selamias, si Semarias, Si Sallum, si Amarias, si Joseph. Si Sallum, si Amarias, si Joseph. Sa mga anak ni Nebo; si Jehiel, si Matithias, si Zabad, si Zebina, si Jadau, at si Joel, si Benaias. Sa mga anak nga lalake ni Nebo: si Jehiel, si Matithias, si Zabad si Zebina, si Jadau, ug si Joel, si Benaias. Ang mga salita ni Nehemias na anak ni Hachalias. Nangyari nga sa buwan ng Chislu, sa ikadalawang pung taon, samantalang ako'y nasa bahay-hari sa Susan. Ang mga pulong ni Nehemias anak nga lalake ni Hachalias. Karon nahitabo sa bulan sa Chisleu, sa ikakaluhaan ka tuig, sa didto ako sa palacio sa Susan, Na si Hanani, na isa sa aking mga kapatid, ay dumating, siya at ilang lalake na mula sa Juda; at tinanong ko sila ng tungkol sa mga Judio na nakatanan, na nangaiwan sa pagkabihag, at tungkol sa Jerusalem. Nga si Hanani, usa sa akong mga igsoon, miabut, siya ug ang pipila ka mga tawo gikan sa Juda; ug ako nangutana kanila mahitungod sa mga Judio nga nakagawas, nga nanghibilin gikan sa pagkabinihag, ug mahitungod sa Jerusalem. At sinabi nila sa akin, Ang nalabi na naiwan sa pagkabihag doon sa lalawigan, ay nasa malaking kapighatian at kakutyaan: ang kuta naman sa Jerusalem ay nabagsak, at ang mga pintuang-bayan ay nangasunog sa apoy. Ug sila ming-ingon kanako: Ang salin nga nanghibilin gikan sa pagkabinihag didto sa lalawigan anaa sa dakung kasakitan ug sa pagkatalamayon: ang kuta sa Jerusalem usab nagun-ob, ug ang mga ganghaan niini nangasunog sa kalayo. At nangyari, nang marinig ko ang mga salitang ito, na ako'y naupo at umiyak, at nanangis na ilang araw; at ako'y nagayuno, at dumalangin sa harap ng Dios ng langit. Ug nahitabo, sa pagkadungog nako niining mga pulonga, nga ako milingkod ug mihilak, ug nagbalata sulod sa pipila ka adlaw; ug ako nagpuasa ug nag-ampo sa atubangan sa Dios sa langit, At nagsabi, Aking idinadalangin sa iyo, Oh Panginoon, na Dios ng langit, na dakila at kakilakilabot na Dios, na nagiingat ng tipan at kaawaan sa nagsisiibig sa kaniya, at nangagiingat ng kaniyang mga utos: Ug miingon: Nangaliyupo ako kanimo, Oh Jehova, Dios sa langit, ang daku ug kahadlokan nga Dios, nga nagabantay sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot kanila nga nahagugma kaniya ug nagbantay sa iyang mga sugo: Pakinggan ngayon ng iyong tainga, at idilat ang iyong mga mata, upang iyong dinggin ang dalangin ng iyong lingkod, na aking idinadalangin sa harap mo sa panahong ito, araw at gabi, dahil sa mga anak ni Israel na iyong mga lingkod, habang aking ipinahahayag ang mga kasalanan ng mga anak ni Israel, na aming ipinagkasala laban sa iyo. Oo, ako at ang sangbahayan ng aking magulang ay nagkasala: Ipamati karon ang imong igdulungog, ug bukha ang imong mga mata, aron ikaw makadungog sa pangamuyo sa imong alagad, nga maoy akong gipakilooy sa atubangan mo niining taknaa, sa adlaw ug gabii, tungod sa mga anak sa Israel, nga imong mga alagad, samtang nga nagsugid ako sa mga sala sa mga anak sa Israel, nga among gipakasala batok kanimo. Oo, ako ug ang balay sa akong amahan nakasala: Kami ay lubhang nagpakahamak laban sa iyo, at hindi nangagingat ng mga utos, o ng mga palatuntunan man, o ng mga kahatulan, na iyong iniutos sa iyong lingkod na kay Moises. Kami nagbuhat sa pagkadautan gayud batok kanimo, ug wala magbantay sa mga sugo, ni sa kabalaoran, ni sa mga tulomanon, nga imong gisugo sa imong alagad nga si Moises. Alalahanin mo, isinasamo ko sa iyo, ang salita na iyong iniutos sa iyong lingkod na kay Moises, na sinasabi, Kung kayo'y magsisalangsang, aking pangangalatin kayo sa lahat na bayan: Hinumdumi, ako nangamuyo kanimo, ang pulong nga imong gisugo sa imong alagad nga si Moises, nga nagaingon: Kong kamo makalapas, kamo patibulaagon ko sa taliwala sa mga katawohan: Ngunit kung kayo'y magsibalik sa akin, at ingatan ninyo ang aking mga utos, at gawin, bagaman ang nangatapon sa inyo ay nasa kaduluduluhang bahagi ng mga langit, akin ngang pipisanin sila mula roon, at dadalhin ko sila sa dakong aking pinili upang patahanin doon ang aking pangalan. Apan kong kamo mobalik kanako, ug magbantay sa akong mga sugo ug buhaton sila, bisan pa ang inyong mga sinalikway atua sa labing halayo nga dapit sa mga langit, bisan pa niini tigumon ko sila gikan didto, ug dad-on ko sila ngadto sa dapit nga akong gipili aron igabutang ko ang akong ngalan didto. Ang mga ito nga'y ang iyong mga lingkod at ang iyong bayan, na iyong tinubos sa pamamagitan ng iyong dakilang kapangyarihan, at sa pamamagitan ng iyong malakas na kamay. Karon kini mao ang imong mga alagad ug ang imong katawohan, nga imong gitubos pinaagi sa imong dakung gahum, ug pinaagi sa imong makusganon nga kamot. Oh Panginoon, isinasamo ko sa iyo, pakinggan ngayon ng inyong pakinig ang dalangin ng iyong lingkod, at ang dalangin ng iyong mga lingkod, na nangasasayahang matakot sa iyong pangalan: at paginhawahin mo, isinasamo ko sa iyo, ang iyong lingkod sa araw na ito, at pagkalooban mo siya ng kaawaan sa paningin ng lalaking ito. (Ngayo'y tagahawak ako ng saro ng hari.) Oh Ginoo, ako nangamuyo kanimo, ipamati karon ang imong igdulungog sa pag-ampo sa imong alagad, ug sa pag-ampo sa imong mga alagad, nga nahamuot sa pagkahadlok sa imong ngalan; ug pauswaga, ako nagaampo kanimo, ang imong ulipon niining adlawa, ug hatagi siya ug kalooy sa panan-aw niining tawo. (Karon ako ang magdadala sa copa sa hari). At nangyari sa buwan ng Nisan, sa ikadalawang pung taon ni Artajerjes na hari, nang ang alak ay nasa harap niya, na aking kinuha ang alak at ibinigay ko sa hari. Hindi nga ako nalungkot nang una sa kaniyang harapan. Ug nahitabo sa bulan sa Nisan, sa ikakaluhaan ka tuig ni Artajerjes nga hari, sa diha ang vino diha sa iyang atubangan, nga akong gikuha ang vino, ug gihatag kini sa hari: kaniadto wala ako magmasulob-on diha sa iyang atubangan. At sinabi ng hari sa akin, Bakit ang iyong mukha ay malungkot, dangang wala kang sakit? ito'y dili iba kundi kalungkutan ng puso. Nang magkagayo'y natakot akong mainam. Ug ang hari miingon kanako: Nganong nagmasulob-on ang imong nawong, sanglit dili man unta ikaw masakiton? Kini walay lain kondili kasubo sa kasingkasing. Unya ako nagmahadlokon kaayo. At sinabi ko sa hari, Mabuhay ang hari magpakailan man: bakit ang aking mukha ay hindi malulungkot, kung ang bayan, ang dako ng mga libingan sa aking mga magulang ay giniba, at ang mga pintuang-bayan niyaon ay nasupukan ng apoy? Ug ako miingon sa hari: Mabuhi unta ang hari sa walay katapusan: Nganong dili magmasulob-on ang akong nawong, sa diha nga ang ciudad, ang dapit sa mga lubnganan sa akong mga amahan, nahimong kamingawan, ug ang mga ganghaan niana nangaut-ut sa kalayo? Nang magkagayo'y sinabi ng hari sa akin, Ano ang iyong hinihiling? Sa gayo'y dumalangin ako sa Dios ng langit. Unya ang hari miingon kanako: Unsa ba ang imong pangayoon? Busa ako nag-ampo sa Dios sa langit. At nagsabi ako sa hari, Kung ikinalulugod ng hari, at kung ang iyong lingkod ay nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin ay suguin mo ako sa Juda, sa bayan ng libingan sa aking mga magulang, upang aking maitayo. Ug ako miingon sa hari: Kong kini nakapahimuot sa hari, ug kong ang imong alagad nakapahimuot sa imong pagtan-aw, nga paadtoon mo ako sa Juda, ngadto sa ciudad sa mga lubnganan sa akong mga amahan, aron matukod ko kini. At ang hari ay nagsabi sa akin, (ang reina ay nakaupo naman sa siping niya,) Magiging gaano kalaon ang iyong paglalakbay? at kailan ka babalik? Sa gayo'y nalugod ang hari na suguin ako, at nagtakda ako sa kaniya ng panahon. Ug ang hari miingon kanako (ang reina usab nagalingkod tupad kaniya): Kay unsa ba ang kadugayon sa imong panaw? Ug kanus-a ikaw mobalik? Busa nakapahimuot sa hari ang pagpaadto kanako; ug ako siyang gitagalan ug panahon. Bukod dito'y sinabi ko sa hari, Kung ikinalulugod ng hari, bigyan ako ng mga sulat sa mga tagapamahala sa dako roon ng Ilog, upang ako'y kanilang paraanin hanggang sa ako'y dumating sa Juda; Labut pa ako miingon sa hari: Kong kini makapahimuot sa hari, pahatagi ako ug mga sulat ngadto sa mga gobernador unahan sa Suba, aron ila akong paagion hangtud nga ako makadangat sa Juda. At isang sulat kay Asaph na tagapagingat ng gubat ng hari, upang bigyan niya ako ng mga kahoy na magawang mga tahilan sa mga pintuang-daan ng kastillo na nauukol sa bahay, at sa kuta ng bayan at sa bahay na aking papasukan. At pinagkalooban ako ng hari ayon sa mabuting kamay ng aking Dios na sumasa akin. Ug usa ka sulat ngadto kang Asaph nga magbalantay sa kalasangan sa hari, aron ako hatagan ug tigkahoy nga buhaton ug mga sagbayan sa mga ganghaan sa castillo nga bahin sa balay, ug alang sa kuta lungsod ug alang sa balay nga akong pagaabutan. Ug ang hari mihatag kanako, sumala sa maayong kamot sa akong Dios sa ibabaw nako. Nang magkagayo'y pumaroon ako sa mga tagapamahala sa dako roon ng Ilog, at ibinigay ko sa kanila ang mga sulat ng hari. Sinugo nga ako ng hari na may kasamang mga punong kawal ng hukbo at mga mangangabayo. Unya midangat ako sa mga gobernador unahan sa Suba, ug gihatag kanila ang mga sulat sa hari. Karon ang hari nagpauban kanako ug mga capitan sa kasundalohan ug sa mga tawo nga magkakabayo. At nang mabalitaan ni Sanballat na Horonita, at ni Tobias na lingkod, na Ammonita, ay namanlaw na mainam, sapagkat may naparoong isang lalake upang hanapin ang ikagagaling ng mga anak ni Israel. Ug sa diha nga si Sanballat ang Horonhanon ug si Tobias nga alagad, ang Ammonhanon, nakadungog niini, nakapalagot kini kanila sa hilabihan, kay may usa ka tawo nga nangita sa kaayohan sa anak sa Israel. Sa gayo'y naparoon ako sa Jerusalem, at dumoon akong tatlong araw. Busa ako nahiabut sa Jerusalem, ug didto ako sulod sa totolo ka adlaw. At ako'y bumangon sa kinagabihan, ako, at ilang lalake na kasama ko; ni hindi ko man isinaysay sa kanino man kung anong inilagak ng aking Dios sa aking puso na gawin sa ikagagaling ng Jerusalem: wala rin namang anomang hayop na kasama ako, liban sa hayop na aking sinasakyan. Ug mibangon ako sa pagkagabii, ako ug ang pipila ka mga tawo nga uban kanako; wala ako magsugilon sa bisan kang kinsang tawo kong unsay gibutang sa Dios ko sa akong kasingkasing sa pagbuhat alang sa Jerusalem; ni may mananap nga uban kanako, gawas sa mananap nga akong gikabay-an. At ako'y lumabas ng kinagabihan sa pintuang-bayan ng libis, sa makatuwid baga'y sa dako ng balon ng dragon, at sa pintuang-bayan ng tapunan ng dumi, at minasdan ko ang mga kuta ng Jerusalem, na nangabagsak, at ang mga pintuang-bayan na sinupok ng apoy. Ug migula ako sa pagkagabii dapit sa ganghaan sa walog, bisan padulong ngadto sa atabay sa iro nga ihalas, ug ngadto sa ganghaan nga pagayaboan sa kinalibang ug gitan-aw ang mga kuta sa Jerusalem, nga nangagun-ob, ug ang mga ganghaan didto nga nangaut-ut sa kalayo. Nang magkagayo'y nagpatuloy ako sa pintuang-bayan ng bukal at sa tangke ng hari: ngunit walang dakong mararaanan ang hayop sa ilalim ko. Unya mipadayon ako ngadto sa ganghaan sa tuburan ug ngadto sa danaw sa hari: apan walay dapit nga kaagian sa mananap nga akong gikabay-an. Nang magkagayo'y namaybay ako ng kinagabihan sa batis, at aking minasdan ang kuta; at ako'y bumalik, at pumasok sa pintuang-bayan ng libis, at sa gayo'y pumihit ako. Unya miadto ako sa pagkagabii haduol sa sapa, ug gitan-aw ko ang kuta; ug ako mibalik, ug misulod sa ganghaan sa walog, ug sa ingon niana nahibalik. At hindi naalaman ng mga pinuno kung saan ako naparoon, o kung ano ang ginawa ko; ni hindi ko rin isinaysay sa mga Judio, ni sa mga saserdote man, ni sa mga mahal na tao man, ni sa mga pinuno man, ni sa nalabi man na gumagawa ng gawain. Ug ang mga magbubuot wala manghibalo diin ako moadto, kun unsay akong gibuhat; ni gikasugilon ko kini sa mga Judio, ni sa mga sacerdote, ni sa mga harianon, ni sa mga punoan, ni sa tanan nga nanagbuhat. Nang magkagayo'y sinabi ko sa kanila, Inyong nakikita ang masamang kalagayan na kinaroroonan natin, kung paanong ang Jerusalem ay guho at ang mga pintuang-bayan nito ay nasunog sa apoy: kayo'y parito, at ating itayo ang kuta ng Jerusalem, upang tayo'y huwag nang maging kadustaan. Unya miingon ako kanila: Kamo nakatan-aw sa dautan nga kahimtang diin kita nanghisulod, naunsa ang pagkagun-ob sa Jerusalem, ug ang mga ganghaan niana nga nangasunog sa kalayo: umari kamo, ug atong tukoron ang kuta sa Jerusalem, aron kita dili na mahimong talamayon. At isinaysay ko sa kanila ang kamay ng aking Dios na naging mabuti sa akin, at gayon din ang mga salita ng hari na sinalita niya sa akin. At kanilang sinabi, Magbangon tayo at magtayo. Sa gayo'y kanilang pinalakas ang kanilang mga kamay sa mabuting gawa. Ug akong gisuginlan sila sa kamot sa akong Dios nga maayo kanako, ingon man usab sa mga pulong sa hari nga iyang gipamulong kanako. Ug sila ming-ingon: Manindog kita ug magtukod. Busa ilang gipanglig-on ang ilang mga kamot alang sa maayong buhat. Ngunit nang mabalitaan ni Sanballat na Horonita, at ni Tobias na lingkod, na Ammonita, at ni Gesem na taga Arabia, ay kanilang tinawanang mainam kami, at hinamak kami, at sinabi, Ano itong bagay na inyong ginagawa? manghihimagsik ba kayo laban sa hari? Apan sa pagkadungog ni Sanballat ang Horonhanon, ug ni Tobias ang alagad nga Ammonhanon, ug ni Gesem, ang Arabiahanon, sila nangatawa kanamo aron sa pagyubit ug sa pagtamay kanamo, ug ming-ingon: Unsang butanga kini nga inyong gibuhat: Mangalsa ba kamo batok sa hari? Nang magkagayo'y sumagot ako sa kanila, at sinabi ko sa kanila, Ang Dios ng langit, siya ang magpapaginhawa sa amin: kayat kaming kaniyang mga lingkod ay magbabangon at magtatayo: ngunit kayo'y walang bahagi, o matuwid man, o alaala man, sa Jerusalem. Unya mitubag ako kanila, ug miingon kanila: Ang Dios sa langit, siya ang magapauswag kanamo; busa kami nga iyang mga alagad motindog ug magatukod: apan kamo walay bahin, ni may katungod, ni may handumanan, dinhi sa Jerusalem. Nang magkagayo'y si Eliasib na pangulong saserdote ay tumayo na kasama ng kaniyang mga kapatid na mga saserdote, at kanilang itinayo ang pintuang-bayan ng mga tupa; kanilang itinalaga, at inilagay ang mga pinto niyaon; hanggang sa moog ng Meah ay kanilang itinalaga, hanggang sa moog ng Hananeel. Unya si Eliasib ang labawng sacerdote mitindog uban sa iyang mga kaigsoonan nga mga sacerdote, ug ilang gitukod ang ganghaan sa mga carnero; ilang gibalaan kini, ug gipatindog ang mga pultahan niini; bisan ngadto sa torre sa Meah ilang gibalaan kini, ngadto sa torre sa Hananael. At sumunod sa kaniya ay nagsipagtayo ang mga lalake ng Jerico. At sumunod sa kanila ay nagtayo si Zachur na anak ni Imri. Ug sunod kaniya nagtukod ang mga tawo sa Jerico. Ug sunod kanila nagtukod si Zachur ang anak nga lalake ni Imri. At ang pintuang-bayan ng mga isda ay itinayo ng mga anak ni Senaa; kanilang inilapat ang mga tahilan niyaon, at inilagay ang mga pinto niyaon, ang mga trangka niyaon, at ang mga halang niyaon. Ug ang ganghaan sa isda gitukod sa mga anak nga lalake ni Senaa; ilang gipahamutang ang mga sagbayan niini, ug gipatindog ang mga pultahan niana, ang mga tarogo niana, ug ang mga trangka niana. At sumunod sa kanila ay hinusay ni Meremoth na anak ni Urias, na anak ni Cos. At sumunod sa kanila ay hinusay ni Mesullam, na anak ni Berechias, na anak ni Mesezabeel. At sumunod sa kanila ay hinusay ni Sadoc na anak ni Baana. Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Meremoth, ang anak nga lalake ni Urias, ang anak nga lalake ni Hakkoz. Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Mesullam ang anak nga lalake ni Berechias ang anak nga lalake ni Mesezabeel. Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Sadoc, ang anak nga lalake ni Baana. At sumunod sa kanila ay hinusay ng mga Tecoita; ngunit hindi inilagay ng kanilang mga mahal na tao ang kanilang mga leeg sa gawain ng kanilang Panginoon. Ug sunod kanila ang Tekohanon maoy nag-ayo; apan ang ilang mga harianon wala moabaga sa buhat sa ilang ginoo. At ang dating pintuang-bayan ay hinusay ni Joiada na anak ni Pasea at ni Mesullam na anak ni Besodias; kanilang inilapat ang mga tahilan niyaon, at inilagay ang mga pinto niyaon, at ang mga trangka niyaon, at ang mga halang niyaon. Ang daan nga ganghaan giayo ni Joiada ang anak nga lalake ni Pasea ug Mesullam ang anak nga lalake ni Besodias; ilang gipahamutang ang mga sagbayan niana, ug gipatindog ang mga pultahan niana, ug ang mga tarogo niana ug ang mga trangka niana. At sumunod sa kanila ay hinusay ni Melatias na Gabaonita, at ni Jadon na Meronothita, ng mga lalaking taga Gabaon, at taga Mizpa, na ukol sa luklukan ng tagapamahala sa dako roon ng Ilog. Sunod kanila maoy nag-ayo si Melatias, ang Gabaonhon, ug si Jadon ang Meronothanon, ang mga tawo sa Gabaon, ug sa Mizpa, nga bahin sa trono sa gobernador unahan sa Suba. Sumunod sa kanila ay hinusay ni Uzziel na anak ni Harhaia, na platero. At sumunod sa kaniya ay hinusay ni Hananias na isa sa mga manggagawa ng pabango, at kanilang pinagtibay ang Jerusalem, hanggang sa maluwang na kuta. Sunod kaniya maoy nag-ayo si Uzziel ang anak nga lalake ni Harhaia, mga magsasalsal sa bulawan. Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Hananias usa sa mga magbubuhat sa pahumot, ug ilang gikutaan ang Jerusalem bisan ngadto sa halapad nga kuta. At sumunod sa kanila ay hinusay ni Repaias na anak ni Hur, na pinuno ng kalahating distrito ng Jerusalem. Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Repaias ang anak nga lalake ni Hur, ang punoan sa katunga nga purok sa Jerusalem. At sumunod sa kanila ay hinusay ni Jedaias na anak ni Harumaph, sa tapat ng kaniyang bahay. At sumunod sa kaniya ay hinusay ni Hattus na anak ni Hasbanias. Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Jedaias ang anak nga lalake ni Harumaph, atbang sa iyang balay. Ug sunod kaniya maoy nag-ayo si Hattus ang anak nga lalake ni Hasbanias. Ang ibang bahagi at ang moog ng mga hurno ay hinusay ni Malchias na anak ni Harim, at ni Hasub na anak ni Pahatmoab. Si Malchias ang anak nga lalake ni Harim, ug si Hasub ang anak nga lalake ni Pahat-moab ming-ayo sa laing bahin, ug ang sa torre sa mga hasohasan. At sumunod sa kaniya ay hinusay ni Sallum na anak ni Lohes, na pinuno ng kalahating distrito ng Jerusalem, niya at ng kaniyang mga anak na babae. Ug sunod kaniya maoy nag-ayo si Sallum ang anak nga lalake ni Lohes, ang punoan sa katunga nga purok sa Jerusalem, siya ug ang iyang mga anak nga babaye. Ang pintuang-bayan ng libis ay hinusay ni Hanun, at ng mga taga Zanoa; kanilang itinayo, at inilagay ang mga pinto niyaon, ang mga trangka niyaon, at ang mga halang niyaon, at isang libong siko sa kuta hanggang sa pintuang-bayan ng tapunan ng dumi. Ang walog nga ganghaan giayo ni Hanun, ug ang mga pumoluyo sa Zanoa; ilang gitukod kini, gipatindog ang mga pultahan niini, ug ang mga tarogo, ug ang mga trangka niini, ug usa ka libo ka maniko sa kuta ngadto sa ganghaan nga pagayaboan sa kinalibang. At ang pintuang-bayan ng tapunan ng dumi ay hinusay ni Malchias na anak ni Rechab, na pinuno ng distrito ng Beth-haccerem; kaniyang itinayo, at inilagay ang mga pinto niyaon, ang mga trangka niyaon, at ang mga halang niyaon. Apan ang ganghaan nga pagayaboan sa kinalibang giayo ni Malchias ang anak nga lalake ni Rechab, ang punoan sa purok sa Beth-haccerem; iyang gitukod kini ug gipatindog ang mga pultahan niana, ang mga tarogo niana, ug ang mga trangka niana. At ang pintuang-bayan ng bukal ay hinusay ni Sallum na anak ni Cholhoce, na pinuno ng distrito ng Mizpa, kaniyang itinayo, at tinakpan, at inilagay ang mga pinto niyaon, ang trangka niyaon, at ang mga halang niyaon, at ang pader ng tangke ng Selah sa tabi ng halamanan ng hari, hanggang sa mga baytang na paibaba mula sa bayan ni David. Ug ang ganghaan sa tubod giayo ni Sallum ang anak nga lalake ni Chol-hoce, ang punoan sa purok sa Mizpa; iyang gitukod kini ug gitabonan kini, ug gipatindog ang mga pultahan niana, ug ang mga tarogo niana, ug ang mga trangka niana, ug ang kuta sa tangke sa Siloe tupad sa tanaman sa hari, bisan ngadto sa mga hagdan nga nagakanaug sukad sa ciudad ni David. Sumunod sa kaniya ay hinusay ni Nehemias na anak ni Azbuc, na pinuno ng kalahating distrito ng Beth-sur, hanggang sa dako ng tapat ng mga libingan ni David, at hanggang sa tangke na ginawa, at hanggang sa bahay ng mga makapangyarihang lalake. Sunod kaniya maoy nag-ayo si Nehemias ang anak nga lalake ni Azbuc, ang punoan sa katunga nga purok sa Beth-sur, ngadto sa dapit atbang sa mga lubnganan ni David, ug ngadto sa tangke nga nahimo, ug ngadto sa balay sa gamhanang mga tawo. Sumunod sa kaniya ay hinusay ng mga Levita, ni Rehum na anak ni Bani. Sumunod sa kaniya, ay hinusay ni Asabias, na pinuno ng kalahating distrito ng Ceila, na pinaka distrito niya. Sunod kaniya maoy nag-ayo ang mga Levihanon, si Rehum ang anak nga lalake ni Bani. Sunod kaniya giayo ni Asabias ang punoan sa katunga nga purok sa Seila, alang sa iyang purok. Sumunod sa kaniya ay hinusay ng kanilang mga kapatid, ni Bavvai na anak ni Henadad, na pinuno ng kalahating distrito ng Ceila. Sunod kaniya nag-ayo ang ilang mga kaigsoonan, si Bavvai ang anak nga lalake ni Henadad, ang punoan sa katunga nga purok sa Seila. At sumunod sa kaniya ay hinusay ni Ezer na anak ni Jesua, na pinuno ng Mizpa, na ibang bahagi, sa tapat ng sampahan sa lagayan ng mga sandata sa pagliko ng kuta. Ug sunod kaniya maoy nag-ayo si Ezer ang anak nga lalake ni Jesua, ang punoan sa Mizpa, laing bahin, atbang sa tungasan sa bulotangan sa mga hinagiban sa likoanan sa kuta. Sumunod sa kaniya ay hinusay na masikap ni Baruch na anak ni Zachai ang ibang bahagi, mula sa may pagliko ng kuta hanggang sa pintuan ng bahay ni Eliasib na pangulong saserdote. Sunod kaniya si Baruch ang anak nga lalake ni Zachai sa dakung tinguha nag-ayo sa laing bahin, sukad sa likoanan sa kuta ngadto sa pultahan sa balay ni Eliasib ang labawng sacerdote. Sumunod sa kaniya ay hinusay ni Meremoth, na anak ni Urias na anak ni Cos ang ibang bahagi mula sa pintuan ng bahay ni Eliasib hanggang sa hangganan ng bahay ni Eliasib. Sunod kaniya maoy nag-ayo si Meremoth ang anak nga lalake ni Urias, ang anak nga lalake ni Hakkos, sa usa ka laing bahin, sukad sa pultahan sa balay ni Eliasib bisan ngadto sa kinatumyan sa balay ni Eliasib. At sumunod sa kaniya, ay hinusay ng mga saserdote, na mga lalake sa Kapatagan. Ug sunod kaniya ming-ayo ang mga sacerdote, ang mga tawo sa Patag. Sumunod sa kanila, ay hinusay ni Benjamin at ni Hasub sa tapat ng kanilang bahay. Sumunod sa kanila ay hinusay ni Azarias na anak ni Maasias na anak ni Ananias, sa siping ng kaniyang sariling bahay. Sunod kanila giayo ni Benjamin ug ni Hasub, atbang sa ilang balay. Sunod kanila giayo ni Azarias ang anak nga lalake ni Maasias ang anak nga lalake ni Ananias, tupad sa iyang kaugalingong balay. Sumunod sa kaniya ay hinusay ni Binnui na anak ni Henadad ang ibang bahagi, mula sa bahay ni Azarias hanggang sa pagliko ng kuta, at hanggang sa sulok. Sunod kaniya maoy nag-ayo si Binnui ang anak nga lalake ni Henadad sa laing bahin, sukad sa balay ni Azarias ngadto sa likoanan sa kuta, ug ngadto sa nasikohan. Si Paal na anak ni Uzai ay naghusay ng tapat ng may pagliko ng kuta, at ng moog na lumalabas mula sa lalong mataas na bahay ng hari, na nasa tabi ng looban ng bantay. Sumunod sa kaniya'y si Pedaia na anak ni Pharos ang naghusay. Si Paal ang anak nga lalake ni Uzai nag-ayo sa atbang sa likoanan sa kuta, ug ang torre nga nagtindog gikan sa balay sa hari nga nahitaastaas, nga tupad sa sawang sa mga bantay. Sunod kaniya si Pedaia ang anak nga lalake ni Pharos maoy nag-ayo. (Ang mga Nethineo nga ay nagsitahan sa Ophel, hanggang sa dako na nasa tapat ng pintuang-bayan ng tubig sa dakong silanganan, at ng moog na nakalabas.) (Karon ang mga Nethinhanon nanagpuyo sa Ophel, ngadto sa dapit atbang sa tubig sa ganghaan padulong sa silangan, ug sa torre nga nagtindog sa dayag). Sumunod sa kaniya ay hinusay ng mga Tecoita ang ibang bahagi, sa tapat ng malaking moog na nakalabas, at hanggang sa pader ng Ophel. Sunod kaniya, ang Tekoahanon maoy nag-ayo sa laing bahin atbang sa dakung torre nga nagtindog sa dayag, ug ngadto sa kuta sa Ophel. Sa itaas ng pintuang-bayan ng mga kabayo, mga saserdote ang naghusay na bawat isa'y sa tapat ng kaniyang sariling bahay. Ibabaw sa ganghaan sa mga kabayo giayo sa mga sacerdote, ang tagsatagsa nga atbang sa iyang kaugalingong balay. Sumunod sa kanila ay hinusay ni Sadoc na anak ni Immer sa tapat ng kaniyang sariling bahay. At sumunod sa kaniya ay hinusay ni Semaias na anak ni Sechanias na tagatanod ng pintuang silanganan. Sunod kanila maoy nag-ayo si Sadoc ang anak nga lalake ni Immer atbang sa iyang kaugalingong balay. Ug sunod kaniya maoy nag-ayo si Semaias ang anak nga lalaki ni Sechanias, ang magbalantay sa silangan nga ganghaan. Sumunod sa kaniya ay hinusay ni Hananias na anak ni Selemias, at ni Anun na ikaanim na anak ni Salaph ang ibang bahagi. Sumunod sa kaniya ay hinusay ni Mesullam na anak ni Berechias sa tapat ng kaniyang silid. Sunod kaniya maoy nag-ayo si Hananias ang anak nga lalake ni Selemias, ug si Anun ang ikaunom nga anak nga lalake ni Salaph, sa laing bahin. Sunod kaniya maoy nag-ayo si Mesullam ang anak nga lalake ni Berechias atbang sa iyang lawak. Sumunod sa kaniya, ay hinusay ni Malchias na isa sa mga platero sa bahay ng mga Nethineo, at sa mga mangangalakal, sa tapat ng pintuang-bayan ng Hammiphcad, at sa sampahan sa sulok. Sunod kaniya maoy nag-ayo si Malchias usa sa mga magsasalsal sa bulawan ngadto sa balay sa mga Nethinhanon, ug sa mga magpapatigayon, atbang sa ganghaan sa Hammiphkad ngadto sa tungasan sa nasikohan. At sa pagitan ng sampahan sa sulok at ng pintuang-bayan ng mga tupa, ang naghusay ay ang mga platero at ang mga mangangalakal. Ug taliwala sa tungasan sa nasikohan ug sa ganghaan sa mga carnero gipanag-ayo sa mga magsasalsal sa bulawan ug sa mga magpapatigayon. Ngunit nangyari, na nang mabalitaan ni Sanballat na aming itinayo ang kuta, siya'y naginit, at nagalit na mainam, at tinuya ang mga Judio. Apan nahitabo nga, sa pagkadungog ni Sanballat nga kami nagtukod sa kuta, siya nasuko, ug naligutgut sa hilabihan, ug iyang gitamay ang mga Judio. At siya'y nagsalita sa harap ng kaniyang mga kapatid, at ng hukbo ng Samaria, at nagsabi, Anong ginagawa nitong mahihinang Judio? magpapakatibay ba sila? mangaghahain ba sila? wawakasan ba nila sa isang araw? kanila bang bubuhayin ang mga bato mula sa mga bunton ng dumi, dangang nangasunog na ang mga yaon? Ug siya namulong sa atubangan sa iyang kaigsoonan ug sa kasundalohan sa Samaria, ug miingon: Unsay gibuhat niining mga maluya nga mga Judio? Magakuta ba sila sa ilang kaugalingon? Magahalad ba sila? Magatapus ba sila niini sa usa ka adlaw? Ila bang pabalikon ang mga bato gikan sa mga pinundok nga sagbut, sa natan-aw nga sila nangasunog? Si Tobias nga na Ammonita ay nasa tabi niya, at sinabi niya, Bagaman sila'y nangagtatayo, kung ang isang zorra ay sumampa, ibabagsak ang kanilang mga batong kuta. Karon si Tobias nga Ammonhanon diha sa tupad niya, ug siya miingon: Bisan kanang ilang gitukod, kong ang usa ka singgalong mosaka sa itaas, siya makalumpag sa ilang kuta nga bato. Dinggin mo, Oh aming Dios: sapagkat kami ay hinamak; at ibalik mo ang kanilang pagdusta sa kanilang sariling ulo, at ibigay mo sila sa pagkasamsam sa isang lupain sa pagkabihag: Pamati, Oh among Dios; kay kami gitamay: ug isumbalik sa ilang kaugalingong ulo ang ilang pagtamay, ug itugyan sila nga usa ka binihag didto sa usa ka yuta sa pagkabinihag; At huwag mong ikubli ang kanilang kasamaan, at huwag mong pawiin ang kanilang kasalanan sa harap mo: sapagkat kanilang minungkahi ka sa galit sa harap ng mga manggagawa. Ug ayaw pagtaboni ang ilang kasal-anan, ug ayaw pagpapasa ang ilang sala gikan sa imong atubangan; kay ikaw gihagit nila sa pagpakasuko sa atubangan sa mga magtutukod. Sa gayo'y aming itinayo ang kuta; at ang buong kuta ay nahusay hanggang sa kalahatian ng taas niyaon: sapagkat ang bayan ay nagkaroon ng kaloobang gumawa. Busa among gitukod ang kuta; ug ang tibook kuta nadugtong ngadto sa katungang gitas-on niana; kay ang katawohan may tinguha sa pagbuhat. Ngunit nangyari, na nang mabalitaan ni Sanballat, at ni Tobias, at ng mga taga Arabia, at ng mga Ammonita, at ng mga Asdodita, na ipinatuloy ang paghuhusay ng mga kuta ng Jerusalem, at ang mga sira ay pinasimulang tinakpan, sila nga'y nangaginit na mainam; Apan nahitabo nga, sa pagkadungog ni Sanballat, ug ni Tobias, ug sa mga Arabiahanon, ug sa mga Ammonhanon, ug sa mga Asdodnon, nga ang pag-ayo sa mga kuta sa Jerusalem nagapadayon, ug nga gisugdan na ang paghulip sa mga nangatumpag, unya sila nangasuko sa hilabihan; At nagsipagbanta silang lahat na magkakasama upang magsiparoon, at magsilaban sa Jerusalem, at upang manggulo roon. Ug nanagkasabut silang tanan sa tingub aron sa pag-adto ug sa pagpakig-away batok sa Jerusalem, ug aron sa paghimo ug kaguliyang didto sasulod. Ngunit kami ay nagsidalangin sa aming Dios, at naglagay ng bantay laban sa kanila araw at gabi, dahil sa kanila. Apan gihimo namo ang among pag-ampo sa among Dios, ug among gibutangan ug usa ka bantay batok kanila sa adlaw ug gabii, tungod kanila: At ang Juda ay nagsabi, Nawalan ng lakas ang mga tagadala ng mga pasan, at may maraming dumi; na anopat hindi kami makapagtayo ng kuta. Ug si Juda miingon: Ang kusog sa magdadala sa mga mabug-at nangaluya, ug may daghang sagbut; mao nga kita dili makahimo sa pagtukod sa kuta. At sinabi ng aming mga kalaban: Sila'y hindi mangakakaalam, o mangakakakita man hanggang sa kami ay magsidating sa gitna nila, at patayin sila, at ipatigil ang gawain. Ug ang atong mga kabatok ming-ingon: Sila dili manghibalo, ni makakita, hangtud nga kita mahiabut sa ilang kinataliwad-an, ug pamatyon ta sila ug mapahunong ang buhat. At nangyari, na nang magsidating ang mga Judio na nagsisitahan sa siping nila, sinabi nila sa aming makasangpu, mula sa lahat na dako: Kayo'y marapat magsibalik sa amin. Ug nahitabo, nga sa ming-abut ang mga Judio nga nanagpuyo tupad kanila, sila ming-ingon kanamo sa nakapulo gikan sa tanang mga dapit: Kinahanglan nga kamo mamalik nganhi kanamo. Kayat inilagay ko sa mga pinakamababang dako ng pagitan ng likuran ng kuta, sa mga luwal na dako, sa makatuwid baga'y aking inilagay ang bayan ayon sa kanilang mga angkan, pati ng kanilang mga tabak, ng kanilang mga sibat, at ng kanilang mga busog. Busa akong gibutang sa kinaubsan nga mga dapit luyo sa kuta, diha sa hawan nga mga dapit, akong gibutang didto ang katawohan sumala sa ilang mga panimalay uban sa ilang mga pinuti, sa ilang mga bangkaw, ug sa ilang mga busogan. At ako'y tumingin, at tumayo, at nagsabi sa mga mahal na tao, at sa mga pinuno, at sa nalabi sa bayan: Huwag kayong mangatakot sa kanila: inyong alalahanin ang Panginoon, na dakila at kakilakilabot, at ipakipaglaban ninyo ang inyong mga kapatid, ang inyong mga anak na lalake at babae, ang inyong mga asawa at ang inyong mga bahay. Ug ako mitan-aw, ug mitindog, ug miingon sa mga harianon, ug sa mga punoan, ug sa ubang katawohan: Ayaw kamo kahadlok kanila: hinumdumi ang Ginoo, nga maoy daku ug makalilisang, ug pakig-away kamo alang sa inyong mga kaigsoonan, sa inyong mga kaanakan nga lalake, ug sa inyong mga kaanakan nga babaye, sa inyong mga asawa, ug sa inyong mga kabalayan. At nangyari, nang mabalitaan ng aming mga kaaway na naalaman namin, at iniuwi sa wala ng Dios ang kanilang payo, na kami na nagsibalik na lahat sa kuta, bawat isa'y sa kaniyang gawa. Ug nahitabo, nga sa pagkadungog sa among mga kaaway nga kini nahibaloan namo, ug gihimong walay hinungdan sa Dios ang ilang panagsabutsabut, kami ngatanan namalik ngadto sa kuta, ang tagsatagsa ngadto sa iyang buhat. At nangyari, mula nang panahong yaon, na kalahati sa aking mga lingkod ay nagsigawa sa gawain, at kalahati sa kanila ay nagsisihawak ng mga sibat, mga kalasag, at mga busog, at ng mga baluti; at ang mga pinuno ay nangasa likuran ng buong sangbahayan ng Juda. Ug nahitabo sukad niadtong panahona nga ang katunga sa akong mga alagad nagbuhat sa bulohaton, ug ang katunga kanila nanagdala, sa bangkaw, sa mga kalasag, ug sa mga busogan, ug sa mga bisti sa gubat; ug ang mga punoan diha sa luyo sa tanang balay sa Juda. Silang nangagtayo ng kuta, at silang nangagpapasan ng mga pasan ay nagsipagsakbat, bawat isa'y may isa ng kaniyang mga kamay na iginagawa sa gawain, at may isa na inihahawak ng kaniyang sakbat; Sila nga nanagtukod sa kuta ug sila nga nanagpas-an sa mga palas-anon, ming-abaga ang tagsatagsa kanila sa ilang kaugalingon; ang tagsatagsa uban sa usa iyang mga kamot nagbuhat sa bulohaton, ug uban sa laing kamot nagbitbit sa iyang hinagiban; At ang mga manggagawa, bawat isa'y may kaniyang tabak na nakasabit sa kaniyang tagiliran, at gayon gumagawa. At ang nagpapatunog ng pakakak ay nasa siping ko. Ug ang mga magtutukod, ang tagsatagsa may pinuti nga gitakin sa iyang hawak, ug nagtukod sa mao nga bulohaton. Ug siya nga nagpatunog sa trompeta diha tupad kanako. At sinabi ko sa mga mahal na tao at sa mga pinuno, at sa nalabi sa bayan: Ang gawain ay malaki at malaon, at tayo'y nangagkakahiwalay sa kuta, isa'y malayo sa isa: Ug ako miingon sa mga harianon, ug sa mga punoan ug sa uban nga katawohan: Ang buhat daku ug halapad, ug kita nagkabulag ibabaw sa kuta, ang usa halayo sa usa: Sa anomang dako na inyong marinig ang tunog ng pakakak, ay makipisan kayo sa amin; ipakikipaglaban tayo ng ating Dios. Sa bisan diin nga dapit madunggan ninyo ang lanog sa trompeta, kamo manganhi kanamo; ang atong Dios makig-away alang kanato. Ganito nagsigawa kami sa gawain: at kalahati sa kanila ay nagsisihawak ng mga sibat mula sa pagbubukang liwayway hanggang sa ang mga bituin ay magsilitaw. Busa nagpailalum kami sa bulohaton: ug ang katunga kanila nanagdala sa mga bangkaw sukad sa pagkabanagbanag sa kabuntagon hangtud sa pagsubang sa mga bitoon. Sinabi ko rin nang panahong yaon sa bayan: Magsitahan bawat isa sa Jerusalem, na kasama ng kanikaniyang lingkod upang sa gabi ay maging bantay sila sa atin, at makagawa sa araw. Ingon man usab sa maong panahon miingon ako sa katawohan: Mopuyo una ang tagsatagsa uban sa iyang alagad sulod sa Jerusalem, aron nga sa pagkagabii sila mahimong usa ka bantay kanat-o, ug makabuhat sa adlaw. Sa gayo'y maging ako, ni ang aking mga kapatid man, ni ang aking mga lingkod man, ni ang mga lalake mang bantay na nagsisisunod sa akin, ay walang naghubad sa amin ng aming mga suot, na bawat isa'y yumaon na may kaniyang sandata sa tubig. Busa walay usa kanamo nga naghukas sa among mga bisti, bisan ako, ni ang akong mga kaigsoonan, ni ang akong mga alagad, ni ang mga tawo nga magbalantay nga mingsunod kanako, ang tagsatagsa miubog uban ang iyang hinagiban ngadto sa tubig. Nang magkagayo'y umalingawngaw ang malakas na daing ng bayan at ng kanilang mga asawa laban sa kanilang mga kapatid na mga Judio, Unya may usa ka dakung pagsinggit sa katawohan ug sa ilang mga asawa batok sa ilang mga kaigsoonan nga mga Judio. Sapagkat may nagsisipagsabi, Kami, ang aming mga anak na lalake at babae ay marami: tulutan kaming magsikuha ng trigo, upang aming makain at mabuhay kami. Kay didto may nanag-ingon: Kami, ang among mga anak nga lalake ug ang among mga anak nga babaye, daghan kami: mangita kami ug makaon aron kami makakaon ug mabuhi. May nagsisipagsabi naman: Aming isinasangla ang aming mga bukid at ang aming mga ubasan, at ang aming mga bahay: tulutan kaming magsikuha ng trigo, dahil sa kasalatan. Ang uban usab didto kanila nga nanag-ingon: Kami nanagprenda sa among kaumahan, ug sa among kaparrasan ug sa among mga balay: manguha kami ug makaon tungod sa gutom. May nagsisipagsabi naman: Aming ipinangutang ng salapi ang buwis sa hari na hinihingi sa aming mga bukid at aming mga ubasan. May didto nga nanag-ingon usab: Kami nanghulam ug salapi aron ibuhis sa hari tungod sa among kaumahan ug sa among kaparrasan: Gayon ma'y ang aming laman ngayon ay gaya ng laman ng aming mga kapatid, ang aming mga anak ay gaya ng kanilang mga anak: at, narito, aming dinadala sa pagkaalipin ang aming mga anak na lalake at babae upang maging mga alipin, at ang iba sa aming mga anak na babae ay nangadala sa pagkaalipin: wala man lamang kaming kapangyarihang makatulong; sapagkat ibang mga tao ang nagtatangkilik ng aming bukid at ng aming mga ubasan. Apan karon ang among unod sama sa unod sa among mga kaigsoonan, ang among mga anak sama sa ilang mga anak: ug ania karon, among gidala ngadto sa kaulipnan ang among mga anak nga lalake ug ang among mga anak nga babaye, aron mahimong ulipon, ug ang uban sa among mga anak nga babaye naulipon na: wala sa among gahum ang pagtabang niana; kay ang laing mga tawo nagmanggad na sa among mga kaumahan ug sa among kaparrasan. At ako'y nagalit na mainam, nang aking marinig ang kanilang daing at ang mga salitang ito. Ug ako nasuko sa hilabihan gayud sa pagkadungog ko sa ilang pagtu-aw ug niining mga pulonga. Nang magkagayo'y sumangguni ako sa aking sarili, at nakipagtalo ako sa mga mahal na tao at sa mga pinuno, at nagsabi sa kanila, Kayo'y nangagpapatubo, bawat isa sa kaniyang kapatid. At ako'y nagdaos ng malaking kapulungan laban sa kanila. Unya nangutana ako sa akong kaugalingon, ug nakiglantugi sa mga harianon ug sa mga punoan, ug miingon kanila: Kamo nagpatanto sa hilabihan sa salapi, ang tagsatagsa sa iyang igsoon. Ug ako naghimo ug usa ka dakung katiguman batok kanila. At sinabi ko sa kanila, Kami ayon sa aming kaya ay aming tinubos ang aming mga kapatid na mga Judio, na mga naipagbili sa mga bansa; at inyo ba ring ipagbibili ang inyong mga kapatid, at sila'y maipagbibili sa amin? Nang magkagayo'y nagsitahimik sila, at hindi nakasumpong kailan man ng salita. Ug ako miingon kanila: Kami sumala sa among nahimo nagluwas sa among mga kaigsoonan nga mga Judio, nga gipamaligya ngadto sa mga nasud; ug buot ba kamo nga magabaligya sa inyong mga kaigsoonan, ug igabaligya ba ninyo sila usab kanamo? Unya nangahilum sila, ug wala makapamulong bisan usa ka pulong. Sinabi ko rin, Ang bagay na inyong ginagawa ay hindi mabuti: hindi ba kayo marapat magsilakad sa takot sa ating Dios, dahil sa pagdusta ng mga bansa, na ating mga kaaway? Ako usab miingon: Ang butang nga inyong gibuhat dili maayo: dili ba kinahanglan nga kamo magalakat sa kahadlok sa atong Dios, tungod sa pagyubit sa mga nasud nga atong mga kaaway? At ako'y gayon din, ang aking mga kapatid at ang aking mga lingkod ay nangutang sa kanila ng salapi at trigo. Isinasamo ko sa inyo na ating iwan ang patubong ito. Ug ako usab, mga kaigsoonan ug mga alagad ko, nagapahulam kanila ug salapi ug trigo. Ako nangaliyupo kaninyo, atong biyaan kining pagpahulam uban ang tubo nga hilabihan. p Isinasamo ko sa inyo, na isauli ninyo sa kanila, sa araw ding ito, ang kanilang mga bukid, at ang kanilang mga ubasan, ang kanilang mga olibohan, at ang kanilang mga bahay, gayon din ang ikasangdaang bahagi ng salapi, at ng trigo, ng alak, at ng langis, na inyong hinihingi sa kanila. Iuli kanila, ako nangaliyupo kaninyo bisan, niining adlawa, ang ilang mga kaumahan, ang ilang kaparrasan, ang ilang mga kaolivahan, ug ang ilang mga balay, ug ang usa ka gatus ka bahin usab sa salapi, ug sa trigo, sa bag-ong vino, ug sa lana, nga inyong gihukad kanila. Nang magkagayo'y sinabi nila, Aming isasauli, at wala kaming hihilingin sa kanila; gayon namin gagawin, gaya ng iyong sinasabi. Nang magkagayo'y tinawag ko ang mga saserdote at pinanumpa ko sila, na sila'y magsisigawa ng ayon sa pangakong ito. Unya sila ming-ingon: Among ipanguli kanila, ug dili mangayo kanila bisan unsa; sa ingon niini among buhaton sumala sa imong gipamulong. Unya akong gitawag ang mga sacerdote, ug gipapanumpa ko sila, nga sila magabuhat sumala niining saad. Ipinagpag ko naman ang aking laylayan, at ako'y nagsabi, Ganito ipagpag ng Dios ang bawat tao mula sa kaniyang bahay, at mula sa kaniyang gawain, na hindi tumupad ng pangakong ito; sa makatuwid baga'y ganito ipagpag siya, at mahungkag. At ang buong kapisanan ay nagsabi, Siya nawa, at pumuri sa Panginoon. At ginawa ng bayan ayon sa pangakong ito. Giyabyab ko usab ang akong palpara, ug miingon: Sa ingon niini ang Dios magapapahawa sa tagsatagsa ka tawo gikan sa iyang balay, ug gikan sa iyang buhat, nga dili magatuman niining saad; busa sa ingon niini igayabyab siya ug pagatitian. Ug ang tibook nga katilingban ming-ingon: Amen, ug nanagdayeg kang Jehova. Ug ang katawohan nanagbuhat sumala niining saad. Bukod dito'y mula sa panahon na ako'y mahalal na kanilang tagapamahala sa lupain ng Juda, mula sa ikadalawang pung taon hanggang sa ikatatlong put dalawang taon ni Artajerjes na hari, sa makatuwid baga'y labing dalawang taon, ako at ang aking mga kapatid ay hindi nagsikain ng tinapay ng tagapamahala. Labut pa, sukad sa panahon nga ila akong gitudlo nga ilang gobernador sa yuta sa Juda, sukad sa ikakaluhaan ka tuig hangtud sa ikakatloan ug duha ka tuig ni Artajerjes nga hari, sa ato pa, napulo ug duha ka tuig, ako ug ang akong mga kaigsoonan wala makakaon sa tinapay sa gobernador. Ngunit ang mga dating tagapamahala na una sa akin ay naging pasan sa bayan, at kumuha sa kanila ng tinapay at alak, bukod sa apat na pung siklong pilak; oo, pati ng kanilang mga lingkod ay nagpupuno sa bayan: ngunit ang gayon ay hindi ko ginawa, dahil sa takot sa Dios. Apan ang unang mga gobernador nga nag-una kanako gigastohan sa katawohan, ug nagkuha sa tinapay ug vino gikan kanila, gawas sa kap-atan ka siclo nga salapi; oo, bisan ang ilang mga alagad nagpakahari ibabaw sa katawohan: apan ako wala magbuhat sa ingon niini, tungod sa kahadlok sa Dios. Oo, ako nama'y nagpatuloy sa gawain ng kutang ito, ni hindi man lamang kami nagsibili ng anomang lupain: at ang lahat ng aking mga lingkod ay nagpipisan doon sa gawain. Oo, ako nagapadayon usab sa pagbuhat niining kutaa, ni nakapalit kami ug bisan unsang yuta: ug ang tanan sa akong mga alagad nanagtigum ngadto sa buhat. Bukod dito'y nagkaroon sa dulang ko ng mga Judio at mga pinuno na isang daan at limang pung tao, bukod sa nagsiparoon sa amin na mula sa mga bansa na nasa palibot namin. Labut pa, diha sa akong lamesa, gikan sa mga Judio ug sa mga punoan, usa ka gatus ug kalim-an ka tawo, labut pa niadtong nahiabut kanamo gikan sa mga nasud nga nagalibut kanamo. Ang inihahanda nga sa bawat araw ay isang baka at anim na piling tupa; mga ibon naman ay nahanda sa akin, at minsan sa sangpung araw ay sarisaring alak na masagana: gayon ma'y sa lahat ng ito ay hindi ako humingi ng tinapay sa tagapamahala, sapagkat ang pagkaalipin ay mabigat sa bayang ito. Karon ang naandam sa usa ka adlaw, usa ka vaca nga lake ug unom ka piniling carnero; ang mga manok usab giandam alang kanako, ug nakausa sa napulo ka adlaw daghan sa tanang nagakalainlaing vino: bisan pa niining tanan ako wala mangayo sa tinapay sa gobernador, tungod kay ang kaulipnan mabug-at niining katawohan. Alalahanin mo ako, Oh aking Dios, sa ikabubuti, lahat na aking ginawa dahil sa bayang ito. Hinumdumi kanako, Oh Dios ko, ang tanan nga akong gibuhat alang niining katawohan. Nangyari nga nang maibalita kay Sanballat at kay Tobias, at kay Gesem na taga Arabia, at sa nalabi sa aming mga kaaway, na aking naitayo na ang kuta, at wala nang sirang naiiwan doon; (bagaman hanggang sa panahong yaon ay hindi ko pa nailalagay ang mga pinto sa mga pintuang-bayan;) Karon nahitabo, sa diha nga gisugilon kini kang Sanballat ug kang Tobias ug kang Gesem ang Arabiahanon, ug ngadto sa uban sa among mga kaaway, nga akong natukod ang kuta, ug nga walay guba nga nahabilin (bisan pa nianang panahona wala pa nako patindoga ang mga lukob sa mga ganghaan); Na si Sanballat at si Gesem ay nagsugo sa akin, na nagpapasabi, Ikaw ay parito, magkikita tayo sa isa ng mga nayon sa mga kapatagan ng Ono. Ngunit pinagisipan nila akong gawan ng masama. Nga si Sanballat ug si Gesem nagpasugo kanako nga nagaingon: Umari ka magtagbo kita sa usa sa mga lungsod sa kapatagan sa Ono. Apan sila naghunahuna sa pagbuhat kanako ug kadautan. At ako'y nagsugo ng mga sugo sa kanila, na nangagsasabi, Ako'y gumagawa ng dakilang gawain, na anopat hindi ako makababa: bakit ititigil ang gawain, habang aking maiiwan, at binababa kayo? Ug ako nagpadala ug mga sulogoon kanila, nga nagaingon: Ako nagabuhat ug usa ka dakung buhat, mao nga ako dili makaanha; nganong hunongon ang buhat, samtang biyaan ko kini, ug moanha kaninyo? At sila'y nangagsugo sa aking makaapat sa dahilang ito; at sinagot ko sila ng ayon sa gayon ding paraan. Ug ilang gipasugoan ako sa nakaupat niining paagiha, ug mitubag ako kanila sa mao gihapon nga paagi. Nang magkagayo'y sinugo ni Sanballat ang kaniyang lingkod sa akin ng gaya ng paraan ng ikalima na may bukas na sulat sa kaniyang kamay. Unya gipaadto ni Sanballat ang iyang alagad kanako sa mao gihapon nga paagi sa nakalima uban ang usa ka sulat nga inablihan sa iyang kamot, Na kinasusulatan: Naibalita sa mga bansa, at sinasabi ni Gasmu na ikaw at ang mga Judio ay nagaakalang manghimagsik; na siyang kadahilanan ng iyong pagtatayo ng kuta: at ikaw ay magiging kanilang hari ayon sa mga salitang ito. Diin maoy nahisulat: Gipahibalo sa mga nasud, ug si Gasmu namulong niana, nga ikaw ug ang mga Judio naghunahuna nga moalsa; sa maong hinungdan ikaw nagtukod sa kuta: ug ikaw buot nga mahimo nilang hari, sumala niining mga pulonga. At ikaw naman ay naghalal ng mga propeta upang magsipangaral tungkol sa iyo sa Jerusalem, na nangagsasabi, May isang hari sa Juda; at ngayo'y ibabalita sa hari ang ayon sa mga salitang ito. Parito ka nga ngayon, at magsanggunian tayo. Ug ikaw nagtudlo usab ug mga manalagna aron sa pagsangyaw tungod kanimo sa Jerusalem, nga nagaingon: May usa ka hari sa Juda: ug karon kini isugilon ba sa hari sumala niining mga pulonga. Busa umari ka karon, ug managhiusa kita sa pagtinambagay. Nang magkagayo'y nagsugo ako sa kaniya, na aking sinasabi, Walang ganyang mga bagay na nagawa na gaya ng iyong sinasabi, kundi iyong mga pinagbubuhat sa iyong sariling puso. Unya ako nagpaadto kaniya, nga nagaingon: Walay butang nga maingon nga nabuhat sumala sa imong gipamulong, apan ikaw naglalang kanila gikan sa imong kaugalingong kasingkasing. Sapagkat ibig nilang lahat na sidlan ng takot kami, na sinasabi, Ang kanilang mga kamay ay manganghihina sa gawain na anopat hindi mayayari. Ngunit ngayon, Oh Dios, palakasin mo ang aking mga kamay. Kay silang tanan buot mohadlok kanamo, sa pag-ingon: Ang ilang mga kamot magakaluya gikan sa buhat aron nga kana dili mahimo. Apan karon, Oh Dios, lig-onon mo ang akong mga kamot. At ako'y naparoon sa bahay ni Semaias na anak ni Delaias na anak ni Mehetabeel na nakulong; at kaniyang sinabi, Tayo'y magpupulong na magkakasama sa bahay ng Dios, sa loob ng templo, at ating isara ang mga pinto ng templo: sapagkat sila'y magsisiparito upang patayin ka; oo, sa kinagabiha'y magsisiparito sila upang patayin ka. Ug ako miadto sa balay ni Semaias ang anak nga lalake ni Delaias ang anak nga lalake ni Mehetabeel, nga natakpan; ug siya miingon: Magatigum kita diha sa balay sa Dios sulod sa templo, ug takpan ta ang mga pultahan sa templo: kay sila manganhi aron sa pagpatay kanimo; Oo, sa kagabhion sila moanhi aron sa pagpatay kanimo. At aking sinabi, Tatakas ba ang isang lalaking gaya ko? at sino kaya; na sa paraang gaya ko, ay paroroon sa templo upang iligtas ang kaniyang buhay? hindi ako papasok. Ug ako miingon: Mokalagiw ba kaha ang usa ka tawo nga maingon kanako? Ug kinsa didto, nga maingon kanako, moadto sa templo aron sa pagluwas sa iyang kinabuhi? Ako dili mosulod. At nahalata ko, at, narito, hindi siya sinugo ng Dios; kundi kaniyang sinaysay ang hulang ito laban sa akin: at inupahan siya ni Tobias, at ni Sanballat. Ug ako nakasabut, ug, tan-awa, ang Dios wala magsugo kaniya; apan iyang gipamulong kining pagpanagna batok kanako: ug si Tobias ug si Sanballat nagsuhol kaniya. Dahil sa bagay na ito inupahan siya, upang ako'y matakot, at gumawa ng gayon, at magkasala, at upang sila'y magkaroon ng dahilan sa isang masamang pinaka hiwatig, upang kanilang madusta ako. Tungod niining hinungdan siya gisuholan, aron ako mahadlok, ug magbuhat sa ingon, ug magpakasala, aron adunay kapasikaran sila sa usa ka dautang pagsumbong, aron nga sila magatamay kanako. Alalahanin mo, Oh aking Dios, si Tobias at si Sanballat ayon sa ganitong mga gawa nila, at gayon din ang propetisa na Noadias, at ang nalabi sa mga propeta, na ibig nilang sidlan ako ng katakutan. Hinumdumi, Oh Dios ko, si Tobias ug si Sanballat sumala niining mga buhata, ug lakip usab ang babayeng manalagna nga si Noadias, ug ang uban sa mga manalagna, nga buot mohadlok kanako. Sa gayo'y natapos ang kuta sa ikadalawang put limang araw ng buwan ng Elul, sa limang put dalawang araw. Busa ang kuta nahuman sa ikakaluhaan ug lima ka adlaw sa bulan sa Elul, sa kalim-an ug duha ka adlaw. At nangyari, nang mabalitaan ng lahat naming mga kaaway, na ang lahat ng mga bansa na nangasa palibot namin ay nangatakot, at nangalumatang mainam: sapagkat kanilang nahalata na ang gawang ito ay gawa ng aming Dios. Ug nahitabo, sa pagkadungog sa among tanang mga kaaway niini, ang tanang mga nasud nga naglibut kanamo nangahadlok, ug nanaghinuktok sa ilang kaugalingong mga mata sa hilabihan gayud; kay nasabut nila nga kini gibuhat sa among Dios. Bukod dito'y sa mga araw na yao'y ang mga mahal na tao sa Juda ay nangagpadala ng maraming sulat kay Tobias at ang mga sulat ni Tobias ay dumating sa kanila. Labut pa niadtong mga adlawa, ang mga harianong tawo sa Juda nagpadala ug daghang mga sulat ngadto kang Tobias ug ang mga sulat ni Tobias mingdangat kanila. Sapagkat marami sa Juda na nanganumpa sa kaniya, sapagkat siya'y manugang ni Sechanias na anak ni Arah; at ang kaniyang anak na si Johanan ay nagasawa sa anak na babae ni Mesullam na anak ni Berechias. Kay dihay daghan sa Juda nga nanumpa kaniya, tungod kay siya mao ang umagad nga lalake ni Sechanias ang anak nga lalake ni Ara; ug ang iyang anak nga lalake nga si Johanan nangasawa sa anak nga babaye ni Mesullam ang anak nga lalake ni Berechias. Sila nama'y nangagsalita ng kaniyang mga mabuting gawa sa harap ko, at ibinalita ang aking mga salita sa kaniya. At si Tobias ay nagpadala ng mga sulat upang sidlan ako ng katakutan. Sila usab mingsulti sa iyang maayong mga buhat sa akong atubangan, ug gisugilon ang akong mga pulong kaniya. Ug si Tobias nagpadala ug mga sulat aron sa paghadlok kanako. Nangyari nga nang ang kuta ay maitayo, at aking mailagay ang mga pinto, at ang mga tagatanod-pinto, at ang mga mangaawit, at ang mga Levita ay mangahalal. Karon nahitabo, sa natukod na ang kuta, ug ang mga lukob akong gipatindog, ug ang mga magbalantay sa pultahan ug ang mga mag-awit ug ang mga Levihanon natudlo na, Na aking ibinigay kay Hanani, na aking kapatid at kay Hananias na tagapamahala ng kuta, ang pamamahala sa Jerusalem: sapagkat siya'y tapat na lalake at natatakot sa Dios na higit kay sa marami. Nga ang Jerusalem akong gihatag sa kamot sa akong igsoon nga si Hanani ug kang Hananias nga gobernador sa castillo; kay siya maoy usa ka matinumanong tawo, ug nahadlok sa Dios labaw kay sa daghan. At aking sinabi sa kanila, Huwag buksan ang mga pintuang-bayan ng Jerusalem hanggang sa ang araw ay uminit; at samantalang sila'y nangagbabantay, isara nila ang mga pinto, at inyong mga itrangka: at kayo'y mangaghalal ng mga bantay sa mga taga Jerusalem, bawat isa'y sa kaniyang pagbabantay, at bawat isa'y sa tapat ng kaniyang bahay. Ug ako miingon kanila: Takpi ang mga ganghaan sa Jerusalem, hangtud nga mainit na ang adlaw: ug samtang nga sila anaa sa pagbantay, patakpi kanila ang mga pultahan, ug trangkahan ninyo sila: ug pagtudlo ug mga bantay sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ang tagsatagsa sa iyang pagbantay, ug ang tagsatagsa anha sa atbang sa iyang balay. Ang bayan nga ay maluwang at malaki: ngunit ang mga tao ay kakaunti roon, at ang mga bahay ay hindi naitatayo pa. Karon ang ciudad halapad ug daku; apan ang katawohan pipila lamang ka lugas sa sulod, ug ang mga balay wala pa matukod. At inilagak ng aking Dios sa aking puso na pisanin ang mga mahal na tao, at ang mga pinuno, at ang bayan, upang mangabilang ayon sa talaan ng lahi. At aking nasumpungan ang aklat ng talaan ng lahi nila na nagsiahon noong una, at aking nasumpungang nakasulat doon: Ug ang akong Dios nagabutang sa akong kasingkasing sa pagtigum sa tingub sa mga harianon, ug sa mga punoan, ug sa katawohan, aron nga sila maihap pinaagi sa kaagi sa kagikanan. Ug hipalgan ko ang basahon sa kaagi sa kagikanan nila nga nanghiabut pag-una, ug nakita ko ang nahisulat diha niana: Ang mga ito sa nangadala, ang mga anak ng lalawigan, na nagsiahon mula sa pagkabihag na dinala ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at nagsibalik sa Jerusalem at sa Juda, na bawat isa'y sa kaniyang bayan; Kini mao ang mga anak sa lalawigan, nga nanghiadto gikan sa pagkabinihag niadtong mga nangabihag, nga gipamihag ni Nabucodonosor, ang hari sa Babilonia, ug nga namauli ngadto sa Jerusalem ug sa Juda, ang tagsatagsa ngadto sa iyang ciudad; Na siyang nagsisama kay Zorobabel, kay Jesua, kay Nehemias, kay Azarias, kay Raamias, kay Nahamani, kay Mardocheo, kay Bilsan, kay Misperet, kay Bigvai, kay Nehum, kay Baana. Ang bilang ng mga lalake ng Israel ay ito: Nga nahiabut uban kang Zorobabel, Jesua, Nehemias, Azarias, Raamias, Nahamani, Mardocheo, Bilsan, Misperet, Bigvai, Nehum, Baana. Ang gidaghanon sa mga tawo sa katawohan sa Israel: Ang mga anak ni Paros, dalawang libot isang daan at pitong put dalawa. Ang mga anak ni Paros, duruha ka libo usa ka gatus kapitoan ug duha. Ang mga anak ni Sephatias, tatlong daan at pitong put dalawa. Ang mga anak ni Sephatias, totolo ka gatus kapitoan ug duha. Ang mga anak ni Ara, anim na raan at limang put dalawa. Ang mga anak ni Ara, unom ka gatus kalim-an ug duha. Ang mga anak ni Pahath-moab, sa mga anak ni Jesua at ni Joab, dalawang libot walong daan at labing walo. Ang mga anak ni Pahath-moab, sa kaanakan ni Jesua ug ni Joab, duruha ka libo walo ka gatus napulo ug walo. Ang mga anak ni Elam, isang libot dalawang daan at limang put apat. Ang mga anak ni Elam, usa ka libo duha ka gatus kalim-an ug upat. Ang mga anak ni Zattu, walong daan at apat na put lima. Ang mga anak ni Zattu, walo ka gatus kap-atan ug lima. Ang mga anak ni Zachai, pitong daan at anim na pu. Ang mga anak ni Zachai, pito ka gatus ug kan-uman. Ang mga anak ni Binnui, anim na raan at apat na put walo. Ang mga anak ni Binnui, unom ka gatus kap-atan ug walo. Ang mga anak ni Bebai, anim na raan at dalawang put walo. Ang mga anak ni Bebai, unom ka gatus kaluhaan ug walo. Ang mga anak ni Azgad, dalawang libot tatlong daan at dalawang put dalawa. Ang mga anak ni Azgad, duruha ka libo totolo ka gatus kaluhaan ug duha. Ang mga anak ni Adonicam, anim na raan at anim na put pito. Ang mga anak ni Adonicam, unom ka gatus kan-uman ug pito. Ang mga anak ni Bigvai, dalawang libot anim na put pito. Ang mga anak ni Bigvai, duruha ka libo kan-uman ug pito. Ang mga anak ni Addin, anim na raan at limang put lima. Ang mga anak ni Addin unom ka gatus kalim-an ug lima. Ang mga anak ni Ater, ni Ezechias, siyam na put walo. Ang mga anak ni Ater, ni Ezechias, kasiyaman ug walo. Ang mga anak ni Hasum, tatlong daan at dalawang put walo. Ang mga anak ni Hasum, totolo ka gatus kaluhaan ug walo. Ang mga anak ni Besai, tatlong daan at dalawang put apat. Ang mga anak ni Besai, totolo ka gatus kaluhaan ug upat. Ang mga anak ni Hariph, isang daan at labing dalawa. Ang mga anak ni Hariph, usa ka gatus napulo ug duha. Ang mga anak ni Gabaon, siyam na put lima. Ang mga anak ni Gabaon, kasiyaman ug lima. Ang mga lalake ng Bethlehem, at ng Netopha, isang daan at walong put walo. Ang mga tawo sa Beth-lehem ug Netopha, usa ka gatus kawaloan ug walo. Ang mga lalake ng Anathoth, isang daan at dalawang put walo. Ang mga tawo sa Anathoth, usa ka gatus kaluhaan ug walo, Ang mga lalake ng Beth-azmaveth, apat na put dalawa. Ang mga tawo sa Beth-azmaveth, kap-atan ug duha. Ang mga lalake ng Chiriathjearim, ng Chephra, at ng Beeroth, pitong daan at apat na put tatlo. Ang mga tawo sa Chiriath-jearim, Chephira, ug Beeroth, pito ka gatus kap-atan ug tolo. Ang mga lalake ng Rama, at ng Gebaa, anim na raan at dalawang put isa. Ang mga tawo sa Rama, ug sa Gebaa, unom ka gatus kaluhaan ug usa. Ang mga lalake ng Michmas, isang daan at dalawang put dalawa. Ang mga tawo sa Michmas, usa ka gatus kaluhaan ug duha. Ang mga lalake ng Beth-el at ng Ai isang daan at dalawang put tatlo. Ang mga tawo sa Beth-el ug sa Ai, usa ka gatus kaluhaan ug tolo. Ang mga lalake ng isang Nebo, limang put dalawa. Ang mga tawo sa laing Nebo, kalim-an ug duha. Ang mga anak ng isang Elam, isang libot dalawang daan at limang put apat. Ang mga anak sa laing Elam, usa ka libo duha ka gatus kalim-an ug upat. Ang mga anak ni Harim, tatlong daan at dalawang pu. Ang mga anak sa Harim, totolo ka gatus ug kaluhaan. Ang mga anak ni Jerico, tatlong daan at apat na put lima. Ang mga anak sa Jerico, totolo ka gatus kap-atan ug lima. Ang mga anak ni Lod, ni Hadid, at ni Ono, pitong daan at dalawang put isa. Ang mga anak sa Lod, sa Hadid, ug sa Ono, pito ka gatus kaluhaan ug usa. Ang mga anak ni Senaa, tatlong libo at siyam na raan at tatlong pu. Ang mga anak sa Senaa, totolo ka libo siyam ka gatus ug katloan. Ang mga saserdote: ang mga anak ni Jedaias sa sangbahayan ni Jesua, siyam na raan at pitong put tatlo. Ang mga sacerdote: Ang mga anak ni Jedaias, sa balay ni Jesua, siyam ka gatus kapitoan ug tolo. Ang mga anak ni Immer, isang libot limang put dalawa. Ang mga anak ni Immer, usa ka libo kalim-an ug duha. Ang mga anak ni Pashur, isang libot dalawang daan at apat na put pito. Ang mga anak ni Pashur, usa ka libo ka gatus kap-atan ug pito. Ang mga anak ni Harim, isang libot labing pito. Ang mga anak ni Harim, usa ka libo napulo ug pito. Ang mga Levita: ang mga anak ni Jesua, ni Cadmiel, sa mga anak ni Odevia, pitong put apat. Ang mga Levihanon: Ang anak ni Jesua, ni Cadmiel, sa mga anak ni Odevia, kapitoan ug upat. Ang mga mangaawit: ang mga anak ni Asaph isang daan at apat na put walo. Ang mga mag-aawit: ang mga anak ni Asaph, usa ka gatus kap-atan ug walo. Ang mga tagatanod-pinto: ang mga anak ni Sallum, ang mga anak ni Ater, ang mga anak ni Talmon, ang mga anak ni Accub, ang mga anak ni Hatita, ang mga anak ni Sobai, isang daan at tatlong put walo. Ang mga magbalantay sa pultahan: ang mga anak ni Sallum, ang mga anak ni Ater, ang mga anak ni Talmon, ang mga anak ni Accub, ang mga anak ni Hatita, ang mga anak ni Sobai, usa ka gatus katloan ug walo. Ang mga Nethineo: ang mga anak ni Siha, ang mga anak ni Hasupha, ang mga anak ni Thabaoth; Ang Nethinhanon: ang mga anak ni Siha, ang mga anak ni Hasupha, ang mga anak ni Thabaoth, Ang mga anak ni Ceros, ang mga anak ni Siaa, ang mga anak ni Phadon: Ang mga anak ni Cheros, ang mga anak ni Siaa, ang mga anak ni Phadon, Ang mga anak ni Lebana, ang mga anak ni Hagaba, ang mga anak ni Salmai; Ang mga anak ni Lebana, ang mga anak ni Hagaba, ang mga anak ni Salmai, Ang mga anak ni Hanan, ang mga anak ni Giddel, ang mga anak ni Gahar; Ang mga anak ni Hanan, ang mga anak ni Gidel, ang mga anak ni Gahar. Ang mga anak ni Rehaia, ang mga anak ni Resin, ang mga anak ni Necoda; Ang mga anak nni Rehaia, ang mga anak ni Resin, ang mga anak ni Necoda, Ang mga anak ni Gazzam, ang mga anak ni Uzza, ang mga anak ni Phasea; Ang mga anak ni Gazzam, ang mga anak ni Uzza, ang mga anak ni Phasea. Ang mga anak ni Besai, ang mga anak ni Meunim, ang mga anak ni Nephisesim; Ang mga anak ni Besai, ang mga anak ni Neunim, ang mga anak ni Nephisesim, Ang mga anak ni Bacbuc, ang mga anak ni Hacupha, ang mga anak ni Harhur; Ang mga anak ni Bacbuc, ang mga anak ni Hacupha, ang mga anak ni Harhur, Ang mga anak ni Baslit, ang mga anak ni Mehida, ang mga anak ni Harsa; Ang mga anak ni Baslith, ang mga anak ni Mehida, ang mga anak ni Harsa, Ang mga anak ni Barcos, ang mga anak ni Sisera, ang mga anak ni Tema; Ang mga anak ni Barcos, ang mga anak ni Sisera, ang mga anak ni Tema, p Ang mga anak ni Nesia, ang mga anak ni Hatipha. Ang mga anak ni Nesia, ang mga anak ni Hatipha. Ang mga anak ng mga lingkod ni Salomon; ang mga anak ni Sotai, ang mga anak ni Sophereth, ang mga anak ni Perida; Ang mga anak sa mga alagad ni Salomon: ang mga anak ni Sotai, ang mga anak ni Sophereth, ang mga anak ni Perida, Ang mga anak ni Jahala, ang mga anak ni Darcon, ang mga anak ni Giddel; Ang mga anak ni Jahala, ang mga anak ni Darcon, ang mga anak ni Gidel, Ang mga anak ni Sephatias, ang mga anak ni Hattil, ang mga anak ni Pochereth-hassebaim, ang mga anak ni Amon. Ang mga anak ni Sephatias, ang mga anak ni Hattil, ang mga anak ni Pochereth-hassebaim, ang mga anak ni Amon, Lahat ng Nethineo, at ang mga anak ng mga lingkod ni Salomon, ay tatlong daan at siyam na put dalawa. Ang tanan nga Nethinhanon ug ang mga anak sa mga alagad ni Salomon, totolo ka gatus kasiyaman ug duha. At ang mga ito ang nagsiahon mula sa Telmelah, Telharsa, Cherub, Addon, at Immer: ngunit hindi nila naipakilala ang mga sangbahayan ng kanilang mga magulang, o ang kanilang binhi man kung mga taga Israel: Ug kini mao sila nga nangadto sukad sa Telmelah, Tel-harsa, Cherub, Addon ug Immer; apan sila dili makapakita sa mga balay sa ilang mga amahan, ni ang ilang mga kaliwat, kong sila sa Israel ba: Ang mga anak ni Delaia, ang mga anak ni Tobias, ang mga anak ni Necoda, anim na raan at apat na put dalawa. Ang mga anak ni Delaia, ang mga anak ni Tobias, ang mga anak ni Necoda, unom ka gatus kap-atan ug duha. At sa mga saserdote: ang mga anak ni Hobaias, ang mga anak ni Cos, ang mga anak ni Barzillai, na nagasawa sa anak ni Barzillai, na Galaadita, at tinawag ayon sa kanilang pangalan. Ug sa mga sacerdote: ang mga anak ni Habaias, ang mga anak ni Hakkoz, ang mga anak ni Barzillai, nga nangasawa sa usa sa mga anak nga babaye ni Barzillai nga Galaadnon, ug gihinganlan sumala sa ilang ngalan. Ang mga ito ay nagsihanap ng kanilang talaan ng lahi sa mga yaon na nangabilang sa pamamagitan ng talaan ng lahi, ngunit hindi nasumpungan: kayat sila'y nangabilang na hawa, at nangaalis sa pagkasaserdote. Sila nangita sa ilang padron niadton giisip pinaagi sa kaagi sa kagikanan, apan kini wala nila hikaplagi: busa giisip sila nga mga mahugaw ug gipapahawa gikan sa pagka-sacerdote. At ang tagapamahala ay nagsabi sa kanila na sila'y huwag magsikain ng mga kabanalbanalang bagay, hangang sa tumayo ang isang saserdote na may Urim at may Thummim. Ug ang gobernador miingon kanila, nga dili sila magkaon sa labing balaan nga mga butang, hangtud nga may motindog nga usa ka sacerdote lakip ang Urim ug ang Thummim. Ang buong kapisanang magkakasama ay apat na put dalawang libo at tatlong daan at anim na pu. Ang tibook katilingban may kap-atan ug duha ka libo totolo ka gatus ug kan-uman. Bukod sa kanilang mga bataang lalake at babae, na may pitong libo at tatlong daan at tatlong put pito: at sila'y may dalawang daan at apat na put lima na mangaawit na lalake at babae. Labut pa sa ilang mga alagad nga lalake ug sa ilang mga alagad nga babaye, diin may pito ka libo totolo ka gatus katloan ug pito: ug sila may duruha ka gatus kap-atan ug lima ka mga mag-aawit nga lalake ug mga mag-aawit nga babaye. Ang kanilang mga kabayo ay pitong daan at tatlong put anim; ang kanilang mga mula, dalawang daan at apat na put lima; Ang ilang mga kabayo pito ka gatus katloan ug unom; ang ilang mga mula, duha ka gatus kap-atan ug lima; Ang kanilang mga kamelyo, apat na raan at tatlong put lima; ang kanilang mga asno, anim na libot pitong daan at dalawang pu. Ang ilang mga camello, upat ka gatus katloan ug lima; ang ilang mga asno, unom ka libo pito ka gatus ug kaluhaan. At ang mga iba sa mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ay nangagbigay sa gawain. Ang tagapamahala ay nagbigay sa ingatang-yaman ng isang libong darikong ginto, limangpung mangkok, limang daan at tatlong pung bihisan ng mga saserdote. Ug ang uban gikan sa mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan nanaghatag alang sa buhat. Ang gobernador mihatag sa tipiganan sa bahandi usa ka libo ka dracma nga bulawan, kalim-an ka hunawanan, lima ka gatus ug katloan ka mga bisti sa mga sacerdote. At ang iba sa mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ay nangagbigay sa ingatang-yaman ng gawain ng dalawang pung libong darikong ginto, at dalawang libo at dalawang daang librang pilak. Ug ang uban sa mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan nanaghatag ngadto sa tipiganan sa bahandi alang sa buhat kaluhaan ka libo ka mga dracma nga bulawan, ug duruha ka libo duruha ka gatus ka libra nga salapi. At ang nangalabi sa bayan ay nangagbigay ng dalawang pung libong darikong ginto, at dalawang libong librang pilak, at anim na put pitong bihisan ng mga saserdote. Ug ang gihatag sa uban nga katawohan kaluhaan ka libo nga dracma sa bulawan, ug duruha ka libo ka libra nga salapi, ug kan-uman ug pito ka mga bisti sa mga sacerdote. Sa gayo'y ang mga saserdote, at ang mga Levita, at ang mga tagatanod-pinto, at ang mga mangaawit, at ang iba sa bayan, at ang mga Nethineo, at ang buong Israel, ay nagsitahan sa kanilang mga bayan. At nang dumating ang ikapitong buwan ang mga anak ni Israel ay nangasa kanilang mga bayan. Busa ang mga sacerdote, ug ang mga Levihanon, ug ang mga magbalantay sa pultahan, ug ang mga mag-aawit, ug ang uban sa katawohan, ug ang mga Nethinhanon, ug ang tibook Israel, nagpuyo sa ilang mga ciudad. Ug sa paghiabut sa ikapito ka bulan, ang mga anak sa Israel diha sa ilang mga ciudad. At ang buong bayan ay nagpipisan na parang isang lalake sa luwal na dako na nasa harap ng pintuang-bayan ng tubig; at sila'y nangagsalita kay Ezra na kalihim, na dalhin ang aklat ng kautusan ni Moises, na iniutos ng Panginoon sa Israel. Ug ang tibook katawohan nanagkatigum sa ilang kaugalingon sama sa usa ka tawo lamang ngadto sa halapad nga dapit nga diha sa atbang sa ganghaan sa tubig; ug sila namulong kang Esdras nga magsusulat sa pagpadala sa basahon sa Kasugoan ni Moises, nga gisugo ni Jehova sa Israel. At dinala ni Ezra na saserdote ang aklat ng kautusan sa harap ng kapisanan, na mga lalake at mga babae, at lahat na makadidinig na may kaalaman nang unang araw ng ikapitong buwan. Ug gidala ni Esdras nga sacerdote ang Kasugoan sa atubangan sa katilingban, mga lalake ug mga babaye, ug ang tanan nga makadungog nga adunay pagsabut, sa nahaunang adlaw sa ikapito ka bulan. At binasa niya roon sa harap ng luwal na dako na nasa harap ng pintuang-bayan ng tubig, mula sa madaling araw hanggang sa katanghaliang tapat sa harapan ng mga lalake at mga babae, at ng makakaalam: at ang mga pakinig ng buong bayan ay nakikinig sa aklat ng kautusan. Ug siya nagbasa gikan niana didto sa atubangan sa halapad nga dapit nga diha sa atbang sa ganghaan sa tubig sukad sa sayo sa buntag hangtud sa kaudtohon, sa atubangan sa mga lalake ug sa mga babaye, ug niadtong mga makasabut; ug ang mga igdulungog sa katawohan andam sa pagpamati sa basahon sa Kasugoan. At si Ezra na kalihim ay tumayo sa pulpitong kahoy, na kanilang ginawa sa panukalang ito; at sa tabi niya ay nakatayo si Mathithias, at si Sema, at si Anaias, at si Urias, at si Hilcias, at si Maasias, sa kaniyang kanan; at sa kaniyang kaliwa, si Pedaias, at si Misael, at si Malchias, at si Hasum, at si Hasbedana, si Zacharias, at si Mesullam. Ug si Esdras nga magsusulat mitindog ibabaw sa usa ka pulpito nga kahoy, nga ilang gipabuhat pagtuyo; ug tupad kaniya nagtindog si Mathithias ug si Sema, ug si Anias, ug si Urias, ug si Hilcias, ug si Maasias, sa iyang toong kamot; ug sa iyang walang kamot, si Pedaia, ug si Misael, ug si Malchias, ug si Hasum, ug si Hasbedana, ug si Zacarias, ug si Mesullam. At binuksan ni Ezra ang aklat sa paningin ng buong bayan; (sapagkat siya'y nasa mataas sa buong bayan;) at nang kaniyang buksan, ang buong bayan ay tumayo: Ug giukab ni Esdras ang basahon diha sa pagtan-aw sa tibook katawohan (kay siya naibabaw sa tibook katawohan), ug sa naukab na kini niya, ang tibook katawohan nanindog. At si Ezra ay pumuri sa Panginoon, na dakilang Dios. At ang buong bayan ay sumagot: Siya nawa, Siya nawa, na may pagtataas ng kanilang mga kamay: at kanilang iniyukod ang kanilang mga ulo, at nagsisamba sa Panginoon na ang kanilang mga mukha'y nakatungo sa lupa. Ug gidayeg ni Esdras si Jehova, ang dakung Dios; ug ang tibook katawohan mingtubag: Amen, Amen, binayaw ang ilang kamot: ug ilang giduko ang ilang mga ulo, ug nanagsimba kang Jehova uban ang ilang mga nawong ngadto sa yuta. Si Jesua naman, at si Bani, at si Serebias, at si Jamin, si Accub, si Sabethai, si Odias, si Maasias, si Celita, si Azarias, si Jozabed, si Hanan, si Pelaia, at ang mga Levita, ay nangagpakilala sa bayan ng kautusan; at ang bayan ay nakatayo sa kanilang dako. Ug si Jesua usab, ug si Bani, ug si Serebias, si Jamin, si Accub, si Sabethai, si Odias, si Maasias, si Celita, si Azarias, si Jozabed, si Hanan, si Pelaia, ug ang mga Levihanon, nagpasabut sa katawohan sa kahulogan sa Kasugoan: ug ang katawohan nanindog sa ilang dapit. At sila'y nagsibasa sa aklat, sa kautusan ng Dios, na maliwanag; at kanilang ibinigay ang kahulugan, na anopat kanilang nabatid ang binasa. Ug ilang gibasa diha sa basahon diha sa Kasugoan sa Dios sa matin-aw gayud; ug ilang gipasabut ang kahulogan, mao nga sila nakasabut sa gibasa. At si Nehemias na siyang tagapamahala, at si Ezra na saserdote na kalihim, at ang mga Levita na nangagturo sa bayan, ay nangagsabi sa buong bayan: Ang araw na ito ay banal sa Panginoon ninyong Dios; huwag kayong magsitaghoy, ni magsiiyak man. Sapagkat ang buong bayan ay umiyak, nang kanilang marinig ang mga salita ng kautusan. Ug si Nehemias nga mao ang gobernador, ug si Esdras ang sacerdote nga magsusulat, ug ang mga Levihanon nga nanagtudlo sa katawohan: Kining adlawa maoy balaan kang Jehova nga inyong Dios; ayaw pagsubo ni maghilak. Kay ang tibook katawohan nanaghilak sa pagkadungog nila sa mga pulong sa Kasugoan. Nang magkagayo'y kaniyang sinabi sa kanila, Magsilakad kayo ng inyong lakad, magsikain kayo ng taba, at magsiinom kayo ng matamis; at mangagpadala kayo ng mga bahagi roon sa walang naihanda: sapagkat ang araw na ito ay banal sa ating Panginoon: huwag din kayong mangamanglaw; sapagkat ang kagalakan sa Panginoon ay inyong kalakasan. Unya siya namulong kanila: Lakaw kamo, kan-a ang tambok, ug imna ang matam-is, ug pagpadala ug mga bahin kaniya nga walay giandam; kay kining adlawa balaan alang sa atong Ginoo: ni magsubo kamo; kay ang kalipay ni Jehova maoy inyong kusog. Sa gayo'y napatahimik ng mga Levita ang buong bayan, na sinasabi, Kayo'y magsitahimik, sapagkat ang kaarawan ay banal; ni huwag man kayong mamanglaw. Busa gipahilum ang tibook katawohan sa mga Levihanon, nga nagaingon: Maghilum kamo kay ang adlaw balaan; dili usab managsubo kamo. At ang buong bayan ay yumaon ng kanilang lakad na nagsikain at nagsiinom at nangagpadala ng mga bahagi, at nangagsayang mainam sapagkat kanilang nabatid ang mga salita na ipinahayag sa kanila. Ug ang tibook katawohan namauli aron sa pagkaon, ug sa pag-inum, ug sa pagpadala ug mga bahin, ug paghimo ug dagkung kalipay, tungod kay sila nakasabut sa mga pulong nga gipahayag kanila. At nang ikalawang araw ay nagpipisan ang mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang ng buong bayan, ang mga saserdote, at ang mga Levita, kay Ezra na kalihim, upang makinig sa mga salita ng kautusan. Ug sa ikaduha ka adlaw gitigum sa tingub ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa tibook katawohan, ang mga sacerdote, ug ang mga Levihanon, ngadto kang Esdras, nga magsusulat, bisan sa pagpamati sa mga pulong sa Kasugoan. At kanilang nasumpungang nakasulat sa kautusan, kung paanong iniutos ng Panginoon, sa pamamagitan ni Moises, na ang mga anak ni Israel ay magsitahan sa mga balag sa kapistahan ng ikapitong buwan: Ug ilang nakaplagan nga nahisulat sa Kasugoan, giunsa ang pagsugo ni Jehova pinaagi kang Moises, nga ang mga anak sa Israel magpuyo sa mga payag sa fiesta sa ikapito ka bulan; At kanilang ihahayag at itatanyag sa lahat ng kanilang mga bayan, at sa Jerusalem, na sasabihin: Magsilabas kayo sa bundok, at magsikuha kayo ng mga sanga ng olibo, at ng mga sanga ng olibong gubat, at ng mga sanga ng mirto, at mga sanga ng palma, at mga sanga ng mga mayabong na punong kahoy, upang magsigawa ng mga balag, gaya ng nakasulat. Ug nga sila managsangyaw ug magapahibalo sa tanan nilang mga ciudad, ug sa Jerusalem, sa pag-ingon: Lakaw ngadto sa bukid, ug pamutol ug mga sanga sa olivo, ug mga sanga sa ihalas nga olivo, ug sa mga sanga sa anayan, ug mga sanga sa mga palma, ug mga sanga sa mga kahoy nga malabong sa dahon, aron buhaton nga mga payag sumala sa nahisulat. Sa gayo'y lumabas ang bayan, at nangagdala sila, at nagsigawa ng mga balag, bawat isa'y sa bubungan ng kaniyang bahay, at sa kanilang mga looban, at sa mga looban ng bahay ng Dios, at sa luwal na dako ng pintuang-bayan ng tubig, at sa luwal na dako ng pintuang-bayan ng Ephraim. Busa ang katawohan nangadto, ug nanagdala niini, ug nanagbuhat sa mga payag nga ilang kaugalingon, ang tagsatagsa sa atop sa iyang balay, ug sa ilang mga sawang, sa mga sawang sa balay sa Dios, ug sa halapad nga dapit sa ganghaan sa tubig, ug sa halapad nga dapit sa ganghaan ni Ephraim. At ang buong kapisanan nila na bumalik na mula sa pagkabihag ay gumawa ng mga balag, at tumahan sa mga balag: sapagkat mula ng mga araw ni Josue na anak ni Nun hanggang sa araw na yaon ay hindi nagsigawa ang mga anak ni Israel ng gayon. At nagkaroon ng totoong malaking kasayahan. Ug ang tibook katilingban nila nga nanghibalik pag-usab gikan sa pagkabinihag nanaghimo sa mga payag, ug nanagpuyo sa mga payag: kay sukad sa mga adlaw ni Josue, ang anak nga lalake ni Nun hangtud niadtong adlawa, wala maghimo sa ingon ang mga anak sa Israel. Ug may daku kaayong kalipay. Gayon din naman araw-araw, mula sa unang araw hanggang sa huling araw, kaniyang binasa ang aklat ng kautusan ng Dios. At kanilang ipinagdiwang ang kapistahan na pitong araw; at sa ikawalong araw ay takdang kapulungan, ayon sa ayos. Sa adlaw-adlaw usab, sukad sa nahaunang adlaw hangtud sa katapusang adlaw, siya nagbasa sa basahon sa Kasugoan sa Dios. Ug ilang gisaulog ang fiesta sulod sa pito ka adlaw: ug sa ikawalo ka adlaw maoy maligdong nga pagkatigum sumala sa tulomanon. Nang ikadalawang put apat na araw nga ng buwang ito ay nagpupulong ang mga anak ni Israel na may pagaayuno, at may pananamit na magaspang, at may lupa sa ulo nila. Karon sa ikakaluhaan ug upat ka adlaw niining bulana, ang mga anak sa Israel nanagkatigum sa pagpuasa ug may saput nga sako, ug yuta sa ulo nila. At ang binhi ni Israel ay nagsihiwalay sa lahat na taga ibang bayan, at nagsitayo at nangagpahayag ng kanilang mga kasalanan, at ng mga kasamaan ng kanilang mga magulang. Ug ang kaliwat sa Israel mingbulag sa ilang kaugalingon gikan sa tanang mga lumalangyaw, ug nanagtindog ug nanagsugid sa ilang mga sala, ug sa mga kadautan sa ilang mga amahan. At sila'y nagsitayo sa kanilang dako, at bumasa sa aklat ng kautusan ng Panginoon nilang Dios ng isang ikaapat na bahagi ng araw; at ang isang ikaapat na bahagi ay nagpahayag ng kasalanan, at nagsisamba sa Panginoon nilang Dios. Ug sila mingtindog sa ilang dapit ug mingbasa gikan sa basahon sa Kasugoan ni Jehova nga ilang Dios sulod sa usa ka ikaupat nga bahin sa adlaw; ug sa laing ikaupat nga bahin sila nanagsugid, ug nanagsimba kang Jehova nga ilang Dios. Nang magkagayo'y nagsitayo sa mga baytang ng mga Levita, si Jesua, at si Bani, si Cadmiel, si Sebanias, si Bunni, si Serebias, si Bani at si Chenani, at nagsidaing ng malakas sa Panginoon nilang Dios. Unya mingtindog sa ibabaw sa hagdanan sa mga Levihanon, si Jesua, si Bani, si Cadmiel, si Sebanias, si Bunni, si Serebias, si Bani, ug si Chenani, ug mingsinggit sa usa ka makusog nga tingog kang Jehova nga ilang Dios. Nang magkagayo'y ang mga Levita; si Jesua at si Cadmiel, si Bani, at si Hosabnias, si Serebias, si Odaias, si Sebanias, at si Pethaia, ay nagsipagsabi, Kayo'y magsitayo at magsipuri sa Panginoon ninyong Dios na mula sa walang pasimula hanggang sa walang hanggan: at purihin ang iyong maluwalhating pangalan, na nataas ng higit sa lahat ng pagpapala at pagpuri. Unya ang mga Levihanon, si Jesua, ug si Cadmiel, si Bani, si Hosabnias, si Serebias, si Odaias, si Sebanias, ug si Pethaia, ming-ingon: Tindog ug dayega ninyo si Jehova nga inyong Dios sukad sa walay katapusan hangtud sa walay katapusan; ug dalayegon ang imong mahimayaong ngalan, nga labaw sa tanang panalangin ug pagdayeg. Ikaw ang Panginoon, ikaw lamang; ikaw ang lumikha ng langit, ng langit ng mga langit, pati ng lahat na natatanaw roon, ng lupa at ng lahat na bagay na nangaroon, ng mga dagat at ng lahat na nangaroon, at iyong pinamalaging lahat; at ang hukbo ng langit ay sumasamba sa iyo. Ikaw si Jehova, bisan ikaw lamang; ikaw ang nagbuhat sa langit, ang langit sa kalangitan, lakip ang tibook nilang panon, sa yuta ug sa tanang mga butang nga anaa sa ibabaw niana, sa mga dagat ug sa tanang anaa kanila, ug ikaw nagbantay kanilang tanan; ug ang panon sa langit nagasimba kanimo. Ikaw ang Panginoon na Dios, na siyang pumili kay Abram, at naglabas sa kaniya sa Ur ng mga Caldeo, at nagbigay sa kaniya ng pangalang Abraham. Ikaw si Jehova ang Dios, nga nagpili kang Abram, ug nagdala kaniya gikan sa Ur sa mga Caldeahanon, ug naghatag kaniya sa ngalan nga Abraham, At nasumpungan mo ang kaniyang puso na tapat sa harap mo, at nakipagtipan ka sa kaniya, upang ibigay ang lupain ng Cananeo, ng Hetheo, at ng Amorrheo, at ng Pherezeo, at ng Jebuseo, at ng Gergeseo, upang ibigay sa kaniyang binhi, at tumupad ng iyong mga salita; sapagkat ikaw ay matuwid. Ug nakakaplag sa iyang kasingkasing nga matinumanon sa imong atubangan, ug naghimo ug usa ka tugon uban kaniya sa paghatag sa yuta sa Canaanhon, sa Hetehanon sa Amorehanon, ug sa Perezehanon, ug sa Jebusehanon, ug sa Gergesehanon, sa paghatag niini sa iyang kaliwat, ug natuman ang imong mga pulong; kay ikaw matarung. At iyong nakita ang kadalamhatian ng aming mga magulang sa Egipto, at iyong dininig ang kanilang daing sa tabi ng Dagat na Mapula: Ug ikaw nakakita sa kasakit sa among mga amahan didto sa Egipto, ug nakadungog sa ilang pagsinggit didto sa daplin sa Dagat nga Mapula, At nagpakita ka ng mga tanda at mga kababalaghan kay Faraon, at sa lahat niyang mga lingkod, at sa buong bayan ng kaniyang lupain; sapagkat iyong nakilala na sila'y nagsigawa na may kapalaluan laban sa kanila; at ipinagimbot mo ikaw ng pangalan gaya sa araw na ito. Ug nagpakita sa mga ilhanan ug mga katingalahan kang Faraon, ug sa tanan niyang mga alagad, ug sa tibook katawohan sa iyang yuta; kay ikaw nahibalo nga sila nagpagarbo batok kanila; ug gipabantug mo ang imong ngalan, ingon niining adlawa. At iyong hinawi ang dagat sa harap nila na anopat sila'y nagsidaan sa gitna ng dagat sa tuyong lupa; at ang mga manghahabol sa kanila ay iyong ibinulusok sa mga kalaliman na gaya ng isang bato sa malalim na tubig. Ug imong gibahin ang dagat sa atubangan nila, mao nga sila ming-agi sa kinataliwad-an sa dagat ibabaw sa mamala nga yuta; ug ang ilang mga manglulutos imong gipanambug ngadto sa kahiladman, ingon sa usa ka bato ngadto sa dakung dagat. Bukod dito'y iyong pinatnubayan sila sa isang tila haliging ulap sa araw; at sa isang tila haliging apoy sa gabi, upang bigyan sila ng tanglaw sa daan na kanilang lalakaran. Labut pa, sa usa ka haligi nga panganod ikaw nagmando kanila sa adlaw; ug sa haligi nga kalayo sa pagkagabii, aron sa pagbanwag kanila sa dalan nga ilang pagaagian. Ikaw rin naman ay bumaba sa bundok ng Sinai, at nagsalita ka sa kanila mula sa langit, at binigyan mo sila ng mga matuwid na kahatulan at mga tunay na kautusan, mga mabuting palatuntunan at mga utos: Ikaw usab mikunsad ibabaw sa bukid sa Sinai, ug nakigsulti kanila gikan sa langit, ug mihatag kanila sa matarung nga mga tulomanon ug matuod nga mga balaod, maayong kabalaoran ug mga sugo. At ipinakilala mo sa kanila ang iyong banal na sabbath, at nagutos ka sa kanila ng mga utos, at ng mga palatuntunan, at ng kautusan, sa pamamagitan ni Moises na iyong lingkod: Ug nagpahibalo kanila sa imong balaang adlaw nga igpapahulay, ug nagsugo kanila ug mga sugo, ug kabalaoran, ug usa ka Kasugoan, pinaagi kang Moises nga imong alagad, At nagbigay ka sa kanila ng tinapay na mula sa langit sa kanilang pagkagutom, at nilabasan mo sila ng tubig na mula sa malaking bato sa kanilang pagkauhaw, at inutusan mo sila na magsipasok na ariin ang lupain na iyong isinumpa upang ibigay sa kanila. Ug naghatag kanila sa tinapay sa ilang kagutom gikan sa langit, ug nagpatubod alang kanila sa tubig nga gikan sa bato alang sa ilang kauhaw, ug nagsugo kanila nga moadto sila sa pagpanag-iya sa yuta nga imong gipanumpa nga ihatag kanila. Ngunit sila at ang aming mga magulang ay nagsigawa na may kapalaluan, at nagpatigas ng kanilang leeg, at hindi dininig ang iyong mga utos. Apan sila ug ang among mga amahan nanagpagarbo, ug nanagpatikig sa ilang liog, ug wala mamati sa imong mga sugo, At nagsitanggi na magsisunod, ni hindi man inalaala ang iyong mga kababalaghan na iyong ginawa sa gitna nila, kundi nagpatigas ng kanilang leeg, at sa kanilang panghihimagsik ay naghalal ng isang punong kawal upang magsibalik sa kanilang pagkabihag. Ngunit ikaw ay Dios na madaling magpatawad, mapagbiyaya at puspos ng kaawaan, banayad sa pagkagalit, at sagana sa kahabagan, at hindi mo pinabayaan sila. Ug nanagdumili sa pagsugot, ni managpalandong sila sa imong mga katingalahan nga imong gibuhat sa taliwala nila, apan nagpatikig sa ilang liog, ug sa ilang pagsukol nanagtudlo ug usa ka capitan aron sa pagbalik ngadto sa ilang pagkaulipon. Apan ikaw usa ka Dios nga andam sa pagpasaylo, hupong sa gracia ug maloloy-on, mahinay sa kasuko, ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot, ug wala magsalikway kanila. Oo, nang sila'y magsigawa sa kanila ng isang guyang binubo, at magsabi, Ito ay iyong Dios na nagahon sa iyo mula sa Egipto, at sila'y nagsigawa ng malaking pamumungkahi; Oo, sa diha nga sila minghimo ug usa ka tinunaw nga nating vaca, ug ming-ingon: Kini mao ang imong Dios nga nagdala kanimo gikan sa Egipto, ug naghimo sa dakung paghagit sa pagpakasuko; Gayon ma'y ikaw sa iyong masaganang mga kaawaan ay hindi mo pinabayaan sila sa ilang: ang tila haliging ulap ay hindi humiwalay sa kanila sa araw, upang patnubayan sila sa daan; ni ang tila haliging apoy man sa gabi, upang pagpakitaan sila ng liwanag at ng daan na kanilang lalakaran. Apan ikaw sa imong pinilo-pilo nga mga kalooy wala mosalikway kanila didto sa kamingawan: ang haligi nga panganod wala mobiya sa ibabaw nila sa adlaw, aron sa pagtultol kanila sa dalan; ni ang haligi nga kalayo sa pagkagabii, aron sa pagbanwag kanila sa kahayag, ug sa alagianan nga ilang pagaagian. Iyo rin namang ibinigay ang iyong mabuting Espiritu upang turuan sila, at hindi mo inaalis ang iyong mana sa kanilang bibig, at bigyan mo sila ng tubig sa kanilang pagkauhaw. Ikaw usab naghatag sa imong maayong Espiritu aron sa pagtudlo kanila, ug wala magtungina sa manna gikan sa ilang baba, ug naghatag kanila sa tubig alang sa ilang kauhaw. Oo apat na pung taon na iyong kinandili sila sa ilang, at hindi sila nagkulang ng anoman; ang kanilang mga suot ay hindi naluma, at ang kanilang mga paa ay hindi namaga. Oo, kap-atan ka tuig nga ikaw nag-alima kanila didto sa kamingawan, ug walay nakulang kanila; ang ilang mga bisti wala mangadaan, ug ang ilang mga tiil wala manghupong. Bukod dito'y binigyan mo sila ng mga kaharian at mga bayan, na iyong binahagi ayon sa kanilang mga bahagi: sa gayo'y kanilang inari ang lupain ng Sehon, sa makatuwid baga'y ang lupain ng hari sa Hesbon, at ang lupain ni Og na hari, sa Basan. Labut pa, ikaw naghatag kanila ug mga gingharian ug mga katawohan, nga imong gibahinbahin sumala sa ilang mga pahat: busa ilang gipanag-iya ang yuta sa Sihon, bisan ang yuta sa hari sa Hesbon, ug ang yuta sa Og nga hari sa Basan. Ang kanila namang mga anak ay pinarami mo na gaya ng mga bituin sa langit, at mga ipinasok mo sila sa lupain, tungkol doon sa iyong sinabi sa kanilang mga magulang, na sila'y magsiparoon, upang ariin. Ang ilang mga anak usab imong gipasanay ingon sa mga bitoon sa langit, ug imong gidala ngadto sa yuta sumala sa imong gipamulong sa ilang mga amahan, nga sila mangadto aron sa pagpanag-iya niini. Sa gayo'y ang mga anak ay pumasok at inari ang lupain, at iyong pinasuko sa harap nila ang mga mananahan sa lupain, ang mga Cananeo, at ibinigay mo sa kanilang mga kamay, pati ng kanilang mga hari, at ang mga bayan ng lupain, upang magawa nila sa kanila kung ano ang kanilang ibigin. Busa ang mga anak nangadto ug nanag-iya sa yuta, ug gidaug mo sa atubangan nila ang mga pumoluyo sa yuta, ang mga Canaanhon, ug gihatag sila sa ilang mga kamot, uban sa ilang mga hari, ug ang mga katawohan sa yuta, aron nga sila makabuhat kanila sumala sa ilang buot pagabuhaton. At sila'y nagsisakop ng mga bayan na nakukutaan, at ng matabang lupain, at nangagari ng mga bahay na puno ng lahat na mabubuting bagay, ng mga balon na hinukay, ng mga ubasan, at ng mga olibohan, at ng mga punong kahoy na may bungang sagana: na anopat sila'y nagsikain, at nangabusog, at naging mataba, at nangaaliw sa iyong malaking kagandahang loob. Ug ilang gipanguha ang mga ciudad nga kinutaan, ug usa ka matambok nga yuta, ug gipanag-iya ang mga balay nga puno sa mga maayong butang, mga tangke nga kinalot, kaparrasan, ug mga kaolivahan, mga kahoy nga nangaputos sa mga bunga: busa sila nangaon, ug nangabusog, ug nangatambok, ug nanagkalipay sa ilang kaugalingon tungod sa imong dakung kaayohan. Gayon ma'y naging manunuway sila at nanghimagsik laban sa iyo, at tinalikdan ang iyong kautusan, at pinatay ang iyong mga propeta na nangagpatotoo laban sa kanila na sila'y magsipanumbalik sa iyo, at sila'y nagsigawa ng malaking pamumungkahi. Bisan pa niana sila nanagmasukihon, ug mingsukol batok kanimo, ug gitalikdan nila ang imong Kasugoan, ug gipamatay ang imong mga manalagna nga nanagpamatuod batok kanila aron sa pagpabalik kanila nganha kanimo pag-usab, ug sila nanagbuhat sa mga dagkung paghagit sa pagpakasuko. Kayat iyong ibinigay sila sa kamay ng kanilang mga kalaban, na siyang nangagpapanglaw sa kanila: at sa panahon ng kanilang kabagabagan, nang sila'y magsidaing sa iyo, iyong dininig mula sa langit; at ayon sa iyong saganang mga kaawaan ay iyong binigyan sila ng mga tagapagligtas, na nangagligtas sa kanila sa kamay ng kanilang mga kalaban. Busa ikaw nagtugyan kanila ngadto sa kamot sa ilang mga kabatok nga nagsakit kanila: ug sa panahon sa ilang kalisdanan sa mingtu-aw sila kanimo, ikaw nagpatalinghug gikan sa langit; ug sumala sa imong pinilo-pilo nga mga kalooy ikaw mihatag kanila ug mga manluluwas nga mingluwas kanila gikan sa kamot sa ilang mga kabatok. Ngunit pagkatapos ng kanilang kapahingahan, sila'y nagsigawa uli ng kasamaan sa harap mo: kayat pinabayaan mo sila sa kamay ng kanilang mga kaaway, na anopat mga napapanginoon sa kanila: gayon ma'y nang sila'y magsipanumbalik, at magsidaing sa iyo, iyong dininig mula sa langit; at madalas na iyong iniligtas sila ayon sa iyong mga kaawaan. Ugaling sa tapus nga sila nakapahulay, nanaghimo sila ug dautan pag-usab sa imong atubangan, busa sila gibiyaan mo diha sa kamot sa ilang mga kaaway, mao nga sila namunoan ibabaw kanila: ngani sa mingbalik sila, ug mingsangpit kanimo, ikaw nagpatalinghug gikan sa langit; ug sa nakadaghan ikaw nagluwas kanila sumala sa imong mga kalooy. At sumaksi ka laban sa kanila, upang mangaibalik mo sila sa iyong kautusan. Gayon ma'y nagsigawa sila na may kapalaluan, at hindi dininig ang iyong mga utos, kundi nangagkasala laban sa iyong mga kahatulan, (na kung gawin ng isang tao, siya'y mabubuhay sa kanila,) at iniurong ang balikat at nagpatigas ng kanilang leeg, at hindi nangakinig. Ug nagpamatuod ka batok kanila aron nga madala mo sila pag-usab ngadto sa imong Kasugoan. Ugaling sila nagmapahitas-on pa gayud ug wala mamati sa imong mga sugo. Apan sila nakasala batok sa imong mga tulomanon (nga kong ang usa ka tawo magatuman, siya magakinabuhi tungod kanila), ug gipatalikod ang mga abaga, ug gipatikig ang ilang liog, ug wala mamati. Gayon ma'y tiniis mong malaon sila, at sumaksi ka laban sa kanila ng iyong Espiritu sa pamamagitan ng iyong mga propeta: gayon ma'y hindi sila nangakinig: kayat ibinigay mo sila sa kamay ng mga bayan ng mga lupain. Ngani sa daghang katuigan ikaw nag-antus kanila, ug nagpamatuod batok kanila pinaagi sa imong Espiritu pinaagi sa imong mga manalagna: ugaling wala gayud sila mamati: busa imong gihatag sila ngadto sa kamot sa mga katawohan sa kayutaan. Gayon ma'y sa iyong masaganang mga kaawaan ay hindi mo lubos na niwakasan sila, o pinabayaan man sila; sapagkat ikaw ay mapagbiyaya at maawaing Dios. Bisan pa niana tungod sa imong pinilo-pilo nga mga kalooy ikaw wala molaglag ni mosalikway kanila; tungod kay ikaw ang usa ka Dios nga puno sa gracia ug kalooy. Ngayon nga, aming Dios, na dakila, na makapangyarihan at kakilakilabot na Dios, na nagiingat ng tipan at kaawaan, huwag mong ariing munting bagay sa harap mo ang hirap na dumating sa amin, sa aming mga hari, sa aming mga prinsipe, at sa aming mga saserdote, at sa aming mga propeta, at sa aming mga magulang, at sa iyong buong bayan, mula sa kapanahunan ng mga hari sa Asiria hanggang sa araw na ito. Busa karon, Dios namo, ang daku, ang makagagahum, ug ang makalilisang nga Dios, nga nagabantay sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot, ayaw pagsud-onga nga daw diyutay lamang sa imong atubangan ang tanang mga kasakit, nga mingdangat kanamo, sa among mga hari, sa among mga principe, ug sa among mga sacerdote, ug sa among mga manalagna, ug sa among mga amahan, ug sa tanan mong katawohan, sukad sa panahon sa mga hari sa Asiria hangtud niining adlawa. Gayon ma'y banal ka sa lahat na dumating sa amin; sapagkat gumawa kang may pagtatapat, ngunit nagsigawa kaming may kasamaan: Apan ikaw matarung sa tanan nga mingdangat kanamo; kay ikaw nagmaminatud-on, apan kami nagbuhat sa kadautan; Kahit ang aming mga hari, ang aming mga pangulo, ang aming mga saserdote, o ang aming mga magulang man, hindi nangagingat ng iyong kautusan, o nakinig man sa iyong mga utos at sa iyong mga patotoo, na iyong ipinatotoo laban sa kanila. Ni ang among mga hari, ang among mga principe, ni ang among mga sacerdote, ni ang among mga amahan, nanagbantay sa imong Kasugoan, ni mingpatalinghug sa imong mga sugo ug sa imong mga pagpamatuod diin ikaw nagpamatuod batok kanila. Sapagkat sila'y hindi nangaglingkod sa iyo sa kanilang kaharian, at sa iyong dakilang kagandahang loob na iyong ipinakita sa kanila, at sa malaki at mabungang lupain na iyong ibinigay sa harap nila, o nagsihiwalay man sila sa kanilang mga masamang gawa. Kay sila wala mag-alagad kanimo sa ilang gingharian, ug sa imong dakung kaayohan nga imong gihatag kanila, ug sa daku ug matambok nga yuta nga imong gihatag sa ilang atubangan, ni mingtalikod sila gikan sa ilang dautan nga mga buhat. Narito, kami ay mga alipin sa araw na ito, at tungkol sa lupain na iyong ibinigay sa aming mga magulang upang kanin ang bunga niyaon, at ang buti niyaon, narito, kami ay mga alipin doon. Ania karon, kami mga ulipon niining adlawa, ug tungod sa yuta nga imong gihatag sa among mga amahan aron sa pagkaon sa mga abut niana ug sa tanang maayo niana, ania karon, kami mga ulipon niining yutaa. At ang lupain ay nagbubunga ng marami sa ganang mga hari na iyong inilagay sa amin dahil sa aming mga kasalanan: sila nama'y may kapangyarihan din sa aming mga katawan, at sa aming hayop sa ikapagsasaya nila, at kami ay nangasa malaking kapanglawan. Ug kini mihatag ug daghang abut sa mga hari nga imong gipahari kanamo tungod sa among mga sala: sila usab may gahum sa among mga lawas, ug sa among mga vaca, sumala sa ilang kabubut-on, ug kami ania sa dakung kasakit. At gayon ma'y dahil sa lahat na ito ay tapat na nangakikipagtipan kami, at isinusulat namin; at tinatakdaan ng aming mga prinsipe, ng aming mga Levita, at ng aming mga saserdote. Ug ngani tungod niining tanan kami naghimo ug usa ka matinumanong tugon, ug gisulat kini: ug ang among mga principe, ang among mga Levihanon, ug ang among mga sacerdote, nanagtimaan niini. Yaon ngang nagsipagtakda ay: si Nehemias, ang tagapamahala, na anak ni Hachalias, at si Sedecias; Ug ang mga mingtimaan mao kini; si Nehemias ang gobernador, anak nga lalake ni Hachalias, ug si Sedecias, Si Seraias, si Azarias, si Jeremias; Seraias, Azarias, Jeremias, Si Pashur, si Amarias, si Malchias; Pashur, Amarias, Malchias, Si Hattus, si Sebanias, si Malluch; Hattus, Sebanias, Malluch, Si Harim, si Meremoth, si Obadias; Harim, Meremoth, Obadias, Si Daniel, si Ginethon, si Baruch; Daniel, Ginethon, Baruch, Si Mesullam, si Abias, si Miamin; Mesullam, Abias, Miamin, Si Maazias, si Bilgai, si Semeias: ang mga ito'y saserdote. Maazias, Bilgai, Semeias; kini mao ang mga sacerdote. At ang mga Levita: sa makatuwid baga'y, si Jesua na anak ni Azanias, si Binnui, sa mga anak ni Henadad, si Cadmiel; Ug ang mga Levihanon: Jesua, anak nga lalake ni Azanias, Binnui sa mga anak nga lalake ni Jenadad, Cadmiel; At ang kanilang mga kapatid, si Sebanias, si Odaia, si Celita, si Pelaias, si Hanan; Ug ang ilang mga kaigsoonan mao si Sebanias, Odaia, Celita, Pelaias Hanan; Si Micha, si Rehob, si Hasabias; Micha, Rehob, Hasabias, Si Zachur, si Serebias, si Sebanias; Zachu, Serebias, Sebanias, Si Odaia, si Bani, si Beninu; Odaia, Bani, Beninu. Ang mga puno ng bayan: si Pharos, si Pahath-moab, si Elam, si Zattu, si Bani; Ang mga pangulo sa katawohan: si Pharos, Pahath-moab, Elam, Zattu, Bani, Si Bunni, si Azgad, si Bebai; Bunni, Azgad, Bebai, Si Adonias, si Bigvai, si Adin; Adonias, Bigvai, Adin, Si Ater, si Ezekias, si Azur; Ater, Ezechias, Azur, Si Odaia, si Hasum, si Bezai; Odaia, Hasum, Besai, Si Ariph, si Anathoth, si Nebai; Ariph, Anathoth, Nobai, Si Magpias, si Mesullam, si Hezir; Magpias, Mesullam, Hezir, Si Mesezabel, Sadoc, si Jadua; Mesesabeel, Sadoc, Jadua, Si Pelatias, si Hanan, si Anaias; Pelatias, Hanan, Anaias, Si Hoseas, si Hananias, si Asub; Hoseas, Hananias, Asub, Si Lohes, si Pilha, si Sobec; Lohes, Pilha, Sobec, Si Rehum, si Hasabna, si Maaseias; Rehum, Hasabna, Maaseias, At si Ahijas, si Hanan, si Anan; Ug Ahijas, Hanan, Anan, Si Malluch, si Harim, si Baana. Malluch, Harim, Baana. At ang nalabi sa bayan, ang mga saserdote, ang mga Levita, ang mga tagatanod-pinto, ang mga mangaawit, ang mga Nethineo, at lahat ng nagsihiwalay sa mga bayan ng mga lupain sa kautusan ng Dios, ang kanilang mga asawa, ang kanilang mga anak, na lalake at babae, bawat may kaalaman at kaunawaan; Ug ang uban sa katawohan, ang mga sacerdote, ang mga Levihanon, ang mga magbalantay sa pultahan, ang mga mag-aawit, ang mga Nethinhanon, ug silang tanan nga namulag sa ilang kaugalingon gikan sa mga katawohan sa mga yuta, ngadto sa Kasugoan sa Dios, ang ilang mga asawa, ang ilang mga anak nga lalake, ug ang ilang mga anak nga babaye, ang tagsatagsa nga may kahibalo ug may salabutan. Sila'y nagsilakip sa kanilang mga kapatid, na kanilang mga mahal na tao, at nagsisumpa, at nagsipanumpa, na magsilakad sa kautusan ng Dios, na nabigay sa pamamagitan ni Moises na lingkod ng Dios, at upang magsiganap at magsigawa ng lahat na utos ng Panginoon na aming Panginoon, at ng kaniyang mga kahatulan, at ng kaniyang mga palatuntunan; Sila mingtipon sa ilang mga kaigsoonan nga mao ang ilang mga harianon, ug ming-uyon sila sa usa ka panghimaraut, ug sa usa ka panumpa, sa paglakat sa Kasugoan sa Dios, nga gihatag ni Moises nga alagad sa Dios, ug sa pagbantay ug sa pagbuhat sa tanang mga sugo n Jehova nga atong Ginoo, ug sa iyang mga tulomanon ug sa iyang kabalaoran; At hindi namin ibibigay ang aming mga anak na babae sa mga bayan ng lupain, o papagaasawahin man ang kanilang mga anak na babae para sa aming mga anak na lalake. Ug nga dili namo ipaasawa ang among mga anak nga babaye, ngadto sa mga katawohan sa yuta, ni ipaasawa namo ang ilang mga anak nga babaye alang sa among mga anak nga lalake. At kung ang mga bayan ng lupain ay mangagdala ng mga kalakal o ng anomang pagkain sa araw ng sabbath upang ipagbili, na kami ay hindi magsisibili sa kanila sa sabbath, o sa pangiling araw: aming ipagpapahinga ang ikapitong taon, at ang pagsingil ng bawat utang. Ug kong ang mga katawohan sa yuta managdala ug mga manggad kun bisan unsang makaon sa adlaw nga igpapahulay aron ibaligya, nga kami dili mopalit niini sa adlaw nga igpapahulay kun sa usa ka adlaw nga balaan; ug nga kami dili usab magapasagad sa ikapitong tuig, nga adunay pagpasaylo sa tagsatagsa ka utang. Kami naman ay nangagpasiya rin sa sarili namin, na makiambag sa taon-taon ng ikatlong bahagi ng isang siklo ukol sa paglilingkod sa bahay ng aming Dios: Kami usab naghimo ug mga tulomanon alang kanamo, aron maoy ihatag namo sa tagtuig ang ikatolo ka bahin sa usa ka siclo, tungod sa pag-alagad sa balay sa among Dios; Ukol sa tinapay na handog, at sa palaging handog na harina, at sa palaging handog na susunugin, sa mga sabbath, sa mga bagong buwan sa mga takdang kapistahan, at sa mga banal na bagay at sa mga handog dahil sa kasalanan upang itubos sa Israel, at sa lahat na gawain sa bahay ng aming Dios, Tungod sa tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, ug tungod sa mapadayonon nga halad-nga-kalan-on, tungod sa mapadayonong halad-nga-sinunog, tungod sa mga adlaw nga igpapahulay, tungod sa mga bag-ong bulan, tungod sa nabatasan nga mga fiesta, ug tungod sa mga butang nga balaan, ug tungod sa mga halad-tungod-sa-sala sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa Israel, ug tungod sa tanang mga buhat sa balay sa among Dios. At kami ay nangagsapalaran, ang mga saserdote, ang mga Levita, at ang bayan, dahil sa kaloob na panggatong upang dalhin sa bahay ng aming Dios, ayon sa mga sangbahayan ng aming mga magulang sa mga panahong takda, taon-taon, upang sunugin sa ibabaw ng dambana ng Panginoon naming Dios, gaya ng nasusulat sa kautusan. Ug kami nagpapalad, ang mga sacerdote, ang mga Levihanon, ug ang katawohan, aron sa paghalad sa kahoy, sa pagdala niana ngadto sa balay sa among Dios, sumala sa mga balay sa among mga amahan, sa mga panahon nga nabatasan, tuigtuig, sa pagsunog sa ibabaw sa halaran ni Jehova nga among Dios, sumala sa nahasulat sa Kasugoan; At upang dalhin ang mga unang bunga ng aming lupa, at ang mga unang bunga ng lahat na bunga ng sarisaring puno ng kahoy, taon-taon, sa bahay ng Panginoon: Ug sa pagdala sa nahaunang mga bunga sa among yuta, ug sa nahaunang mga bunga sa tanang nagkalainlaing mga kahoy, tuigtuig, ngadto sa balay ni Jehova; Gayon din ang panganay sa aming mga anak na lalake, at sa aming hayop, gaya ng nasusulat sa kautusan, at ang mga panganay sa aming bakahan at sa aming mga kawan, upang dalhin sa bahay ng aming Dios, sa mga saserdote, na nagsisipangasiwa sa bahay ng aming Dios: Ang panganay usab sa among mga anak nga lalake, ug sa among panon nga vaca, sumala sa nahisulat sa Kasugoan, ug sa mga panganay sa among kahayupan ug sa among mga panon sa carnero, aron dad-on ngadto sa balay sa among Dios, ngadto sa mga sacerdote nga nagaalagad sa balay sa among Dios; At upang aming dalhin ang mga unang bunga ng aming harina, at ang aming mga handog na itataas, at ang bunga ng sarisaring punong kahoy, ang alak, at ang langis, sa mga saserdote, sa mga silid ng bahay ng aming Dios; at ang ikasangpung bahagi ng aming lupa sa mga Levita; sapagkat sila, na mga Levita, ay nagsisikuha ng mga ikasangpung bahagi sa lahat na aming mga bayan na bukiran. Ug nga kami magadala sa nahaunang mga bunga sa among minasa, ug ang among mga halad-nga-binayaw, ug ang mga bunga sa tanang nagkalain-laing mga kahoy, ang bag-ong vino, ug ang lana, ngadto sa mga sacerdote, ngadto sa mga lawak sa balay sa among Dios; ug ang mga ikapulo sa among yuta ngadto sa mga Levihanon; kay sila, ang mga Levihanon nanagdawat sa mga bahin nga ikapulo sa tanang mga ciudad sa among binuhatan sa yuta. At ang saserdote na anak ni Aaron ay sasama sa mga Levita, pagka ang mga Levita ay nagsisikuha ng mga ikasangpung bahagi; at isasampa ng mga Levita ang ikasangpung bahagi ng mga ikasangpung bahagi sa bahay ng aming Dios, sa mga silid sa loob ng bahay ng kayamanan. Ug ang sacerdote ang mga anak nga lalake ni Aaron igakauban sa mga Levihanon, sa diha nga ang mga Levihanon manguha sa mga ikapulo: ug ang mga Levihanon magadala sa ikapulo sa mga ikapulo ngadto sa balay sa among Dios, ngadto sa mga lawak, ngadto sa tipiganan sa bahandi. Sapagkat ang mga anak ni Israel, at ang mga anak ni Levi ay mangagdadala ng mga handog na itataas, na trigo, alak, at langis, sa mga silid, na kinaroroonan ng mga sisidlan ng santuario, at ng mga saserdote na nagsisipangasiwa, at ng mga tagatanod-pinto, at ng mga mangaawit: at hindi namin pababayaan ang bahay ng aming Dios. Kay ang mga anak sa Israel ug ang mga anak ni Levi magadala sa halad-nga-binayaw nga mga trigo, sa bag-ong vino, ug sa lana, ngadto sa mga lawak, diin ang mga sudlanan sa balaang puloy-anan, ug ang mga sacerdote nga nanag-alagad, ug ang mga magbalantay sa pultahan, ug ang mga mag-aawit: ug kami dili mobiya sa balay sa among Dios. At ang mga prinsipe ng bayan ay nagsitahan sa Jerusalem: ang nalabi naman sa bayan ay nangagsapalaran upang mangagdala ng isa sa bawat sangpu na magsisitahan sa Jerusalem na bayang banal, at siyam na bahagi sa ibang mga bayan. Ug ang mga principe sa katawohan nanagpuyo sa Jerusalem: ang uban sa katawohan usab nanagpapalad, aron sa pagdala sa usa sa napulo aron sa pagpuyo diha sa Jerusalem, ang balaan nga ciudad, ug ang siyam ka bahin sa laing mga ciudad. At pinagpala ng bayan ang lahat na lalake na nagsihandog na kusa na magsisitahan sa Jerusalem. Ug ang katawohan nanalangin sa tanang mga tawo nga nanaghatag sa ilang kaugalingon sa kinabubut-on sa pagpuyo sa Jerusalem. Ang mga ito nga ang mga pinuno sa lalawigan na nagsitahan sa Jerusalem: ngunit sa bayan ng Juda ay tumahan bawat isa sa kaniyang pag-aari sa kanilang mga bayan, sa makatuwid baga'y ang Israel, ang mga saserdote, at ang mga Levita, at ang mga Nethineo, at ang mga anak ng mga lingkod ni Salomon. Karon kini mao ang mga pangulo sa lalawigan nga namuyo sa Jerusalem: apan niining mga lungsod sa Juda nanagpuyo ang tagsatagsa sa iyang yuta nga kaugalingon sa ilang mga ciudad, nga mao ang Israel, ang mga sacerdote, ug ang mga Levihanon, ug ang mga Nethinhanon, ug ang mga anak sa mga alagad ni Salomon. At sa Jerusalem ay nagsitahan ang ilan sa mga anak ni Juda, at sa mga anak ni Benjamin. Sa mga anak ni Juda: si Athaias na anak ni Uzzias, na anak ni Zacarias, na anak ni Amarias, na anak ni Sephatias na anak ni Mahalaleel, sa mga anak ni Phares. Ug sa Jerusalem namuyo ang pipila sa mga anak sa Juda ug ang mga anak sa Benjamin. Sa mga anak sa Juda; si Athaias anak nga lalake ni Uzzias, anak nga lalake ni Zacharias, anak nga lalake ni Amarias, anak nga lalake ni Sephatias, anak nga lalake ni Mahalaleel, sa mga anak ni Phares. At si Maasias na anak ni Baruch, na anak ni Col-hoze, na anak ni Hazaias, na anak ni Adaias, na anak ni Joiarib, na anak ni Zacarias, na anak ng Silonita. Ug si Maasias ang anak nga lalake ni Baruch, anak nga lalake ni Colboze, anak nga lalake ni Hazaias, anak nga lalake ni Adaias, anak nga lalake ni Joiarib, anak nga lalake ni Zacharias, anak nga lalake sa Silonihanon. Ang lahat ng mga anak ni Phares na nagsitahan sa Jerusalem, ay apat na raan at anim na put walo na mga matapang na lalake. Ang tanang mga anak nga lalake ni Phares nga namuyo sa Jerusalem may upat ka gatus kan-uman ug walo ka mga maisug nga tawo. At ang mga ito ang mga anak ni Benjamin: si Salu na anak ni Mesullam, na anak ni Joed, na anak ni Pedaias, na anak ni Colaias, na anak ni Maaseias, na anak ni Ithiel, na anak ni Jesaia. Ug kini mao ang mga anak nga lalake ni Benjamin: si Salu anak nga lalake ni Mesullam, anak nga lalake ni Joed, anak nga lalake ni Pedaias, anak nga lalake ni Colaias, anak nga lalake ni Maaseias, anak nga lalake ni Ithiel, anak nga lalake ni Jesaia. At sumusunod sa kaniya, si Gabbai, si Sallai, na siyam na raan at dalawang put walo. Ug sunod kaniya, si Gabbai, Sallai, siyam ka gatus kaluhaan ug walo. At si Joel na anak ni Zichri ay kanilang tagapamahala: at si Jehudas na anak ni Senua ay ikalawa sa bayan. Ug si Joel, anak nga lalake ni Zichri maoy ilang magtatan-aw: ug si Jehudas anak nga lalake ni Senua, maoy ikaduha nga sinaligan sa lungsod. Sa mga saserdote: si Jedaias na anak ni Joiarib, si Jachin, Ang sa mga sacerdote: Jedaias anak nga lalake ni Joiarib, Jachin, Si Seraias na anak ni Hilcias, na anak ni Mesullam, na anak ni Sadoc, na anak ni Meraioth, na anak ni Ahitub, na pinuno sa bahay ng Dios, Si Seraias anak nga lalake ni Hicias, anak nga lalake ni Mesullam, anak nga lalake ni Sadoc, anak nga lalake ni Meraioth, anak nga lalake ni Ahitub, ang pangulo sa balay sa Dios, At ang kanilang mga kapatid na nagsigawa ng gawain sa bahay, walong daan at dalawang put dalawa: at si Adaias na anak ni Jeroham, na anak ni Pelalias, na anak ni Amsi, na anak ni Zacarias, na anak ni Pashur, na anak ni Malchias, Ug ang ilang mga kaigsoonan nga nanagbuhat sa bulohaton sa balay may walo ka gatus kaluhaan ug duha: ug si Adaias anak nga lalake ni Jeroham, anak nga lalake ni Pelaias, anak nga lalake ni Amsi, anak nga lalake ni Zacharias, anak nga lalake ni Pashur, anak nga lalake ni Malachias, At ang kaniyang mga kapatid, na mga pinuno sa mga sangbahayan ng mga magulang, dalawang daan at apat na put dalawa: at si Amasai na anak ni Azarael, na anak ni Azai, na anak ni Mesillemoth, na anak ni Imer. Ug ang iyang mga kaigsoonan, mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan, may duruha ka gatus kap-atan ug duha; ug si Amasai anak nga lalake ni Azarael, anak nga lalake ni Azai, anak nga lalake ni Mesillemoth, anak nga lalake ni Immer, At ang kanilang mga kapatid, na mga makapangyarihang lalake na matatapang, isang daan at dalawang put walo: at ang kanilang tagapamahala ay si Zabdiel na anak ni Gedolim. Ug ang ilang mga kaigsoonan, gamhanang mga tawo sa kaisug, may usa ka gatus kaluhaan ug walo: ug ang ilang magtatan-aw mao si Zabdiel, anak nga lalake ni Gedolim. At sa mga Levita; si Semaias na anak ni Hassub, na anak ni Azricam, na anak ni Hasabias, na anak ni Buni; Ug ang sa mga Levihanon: si Semaias anak nga lalake ni Hassub, anak nga lalake ni Azricam, anak nga lalake ni Hasabias, anak nga lalake ni Buni, At si Sabethai at si Jozabad, sa mga pinuno ng mga Levita, na siyang nagsipamahala sa mga gawain sa labas sa bahay ng Dios; Ug si Sabethai ug si Jozabad, sa mga pangulo sa mga Levihanon, nga may pagdumala sa bulohaton sa gawas sa balay sa Dios; At si Mattanias, na anak ni Micha, na anak ni Zabdi, na anak ni Asaph, na siyang pinuno upang magpasimula na magpasalamat sa panalangin, at si Bacbucias, sa ikalawa sa kaniyang mga kapatid; at si Abda na anak ni Samua, na anak ni Galal, na anak ni Jeduthun. Ug si Mattanias anak nga lalake ni Micha, anak nga lalake ni Zabdi, anak nga lalake ni Asaph, mao ang pangulo sa pagsugod sa mga pagpasalamat sa pag-ampo, ug si Bacbucias ang ikaduha sa taliwala sa iyang mga kaigsoonan; ug si Abda anak nga lalake ni Samua, anak nga lalake ni Galal, anak nga lalake ni Jeduthun. Lahat na Levita sa bayang banal, dalawang daan at walong put apat. Ang tanang mga Levihanon sa balaang ciudad may duruha ka gatus kawaloan ug upat. Bukod dito'y ang mga tagatanod-pinto, na si Accub, si Talmon, at ang kanilang mga kapatid, na nangagbabantay sa mga pintuang-bayan, ay isang daan at pitong put dalawa. Labut pa ang mga magbalantay sa pultahan, si Accub, Talmon, ug ang ilang mga kaigsoonan, nga nanagbantay sa mga ganghaan may usa ka gatus kapitoan ug duha. At ang nalabi sa Israel, sa mga saserdote, sa mga Levita, ay nangasa lahat na bayan ng Juda, bawat isa'y sa kaniyang mana. Ug ang nanghibilin sa Israel, sa mga sacerdote, sa mga Levihanon, dinha sa tanang mga lungsod sa Juda, ang tagsatagsa diha sa iyang panulondon. Ngunit ang mga Nethineo ay nagsitahan sa Ophel: at si Siha at si Gispa ay nasa mga Nethineo. Apan ang mga Nethinhanon nanagpuyo sa Ophel: ug si Siha ug si Gispa maoy mga pangulo sa mga Nethinhanon. Ang tagapamahala naman sa mga Levita sa Jerusalem ay si Uzzi na anak ni Bani, na anak ni Hasabias, na anak ni Mattanias, na anak ni Micha, sa mga anak ni Asaph, na mga mangaawit, na nasa mga gawain sa bahay ng Dios. Ang magtatan-aw usab sa mga Levihanon nga didto sa Jerusalem mao si Uzzi anak nga lalake ni Bani, anak nga lalake ni Hasabias, anak nga lalake ni Mattanias, anak nga lalake ni Micha sa mga anak nga lalake ni Asaph, ang mga mag-aawit ibabaw sa mga bulohaton sa balay sa Dios. Sapagkat may utos na mula sa hari tungkol sa kanila, at takdang pagkain na ukol sa mga mangaawit, ayon sa kailangan sa bawat araw. Kay may usa ka sugo gikan sa hari mahitungod kanila, ug may usa ka bahin nga natagana alang sa mga mag-aawit, igo sa kinahanglan sa adlaw-adlaw. At si Pethahias na anak ni Mesezabel, sa mga anak ni Zerah, na anak ni Juda, ay nasa kapangyarihan ng hari sa lahat ng bagay na tungkol sa bayan. Ug si Pethabias anak nga lalake ni Mesezabel, sa mga anak ni Zerah nga anak nga lalake ni Juda, diha sa kamot sa hari sa tanang mga butang mahitungod sa katawohan. At tungkol sa mga nayon, pati ng kanilang mga bukid, ang ilan sa mga anak ni Juda ay nagsitahan sa Chiriat-arba at sa mga nayon niyaon, at sa Dibon at sa mga nayon niyaon, at sa Jecabzeel at sa mga nayon niyaon; Ug mahitungod sa mga balangay, ug sa ilang mga kaumahan, ang uban sa mga anak sa Juda nanagpuyo sa Chiriath-arba ug sa mga lungsod niana, ug sa Dibon, ug sa mga lungsod niana, ug sa Jecabseel ug sa mga balangay niana, At sa Jesua, at sa Moladah, at sa Beth-pelet; Ug sa Jesua, ug sa Moladah, ug sa Beth-pelet, At sa Hasar-sual, at sa Beerseba at sa mga nayon niyaon; Ug sa Hasar-sual, ug sa Beer-seba ug ang mga lungsod niana, At sa Siclag, at sa Mechona at sa mga nayon niyaon; Ug sa Siclag, ug sa Mechona, ug sa mga lungsod niana, At sa En-rimmon, at sa Soreah, at sa Jarmuth; Ug sa En-rimmon, ug sa Soreah, ug sa Harmuth, Sa Zanoah, sa Adullam, at sa mga nayon niyaon, sa Lachis, at sa mga parang niyaon, sa Azeca at sa mga nayon niyaon. Gayon sila nagsihantong mula sa Beer-seba hanggang sa libis ni Hinnom. Zanoah, Adullam, ug ang ilang mga balangay, Lachis ug ang mga kaumahan niana, Azeca ug ang mga lungsod niana. Busa sila nanagpahaluna gikan sa Beer-seba ngadto sa walog sa Gehinom. Ang mga anak ni Benjamin naman ay nagsitahan mula sa Geba, hanggang sa Michmas at sa Aia, at sa Beth-el at sa mga nayon niyaon; Ang mga anak sa Benjamin usab nagpuyo sukad sa Geba ngadto sa Michmas ug sa Aia, ug sa Beth-el ug sa mga lungsod niana, At sa Anathoth, sa Nob, sa Ananiah; Sa Anathoth, Nob, Ananiah; Sa Hasor, sa Rama, sa Gitthaim; Hasor, Rama, Gitthaim, Sa Hadid, sa Seboim, sa Neballath; Hadid, Seboim, Neballath, Sa Lod, at sa Ono, na libis ng mga manggagawa. Lod, ug Ono, ang walog sa mga batid nga tawo sa buhat. At sa mga Levita ay ang ibang mga bahagi sa Juda na pumisan sa Benjamin. Ug sa mga Levihanon, ang pipila ka mga ginsakpan sa Juda giipon sa Benjamin. Ang mga ito nga ang mga saserdote at ang mga Levita na nagsisampa na kasama ni Zorobabel na anak ni Sealthiel, at ni Jesua: si Seraias, si Jeremias, si Ezra; Karon kini mao ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nga nanguban pagtungas kang Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealthiel, ug Jesua: Seraias, Jeremias, Esdras, Si Amarias; si Malluch, si Hartus; Amarias, Malluch, Hartus, Si Sechanias, si Rehum, si Meremoth; Sechanias, Rehum, Meremoth, Si Iddo, si Ginetho, si Abias; Iddo, Ginetho, Abias, Si Miamin, si Maadias, si Bilga; Miamin, Maadias, Bilga, Si Semaias, at si Joiarib, si Jedaias; Semaias, ug Joiarib, Jedaias, Si Sallum, si Amoc, si Hilcias, si Jedaias. Ang mga ito'y ang mga pinuno sa mga saserdote at sa kanilang mga kapatid sa mga kaarawan ni Jesua. Sallum, Amoc, Hilcias, Jedaias. Kini mao ang mga pangulo sa mga sacerdote ug sa ilang mga kaigsoonan sa mga adlaw ni Jesua. Bukod dito'y ang mga Levita: si Jesua, si Binnui, si Cadmiel, si Serebias, si Juda, at si Mathanias, na namamahala sa pagpapasalamat, siya at ang kaniyang mga kapatid. Labut pa ang mga Levihanon: si Jesua, Binnui, Cadmiel, Serebias, Juda, ug Mathanias, nga maoy pangulo sa mga alawiton sa pagpasalamat, siya ug ang iyang mga kaigsoonan. Si Bacbucias, naman at si Unni, na kanilang mga kapatid, ay nagkakaharapan sa kanikaniyang pulutong. Si Bacbucias usab, ug si Unni, ilang mga kaigsoonan, maoy mopuli kanila sumala sa ilang mga katungdanan. At naging anak ni Jesua si Joiacim, at naging anak ni Joiacim si Eliasib, at naging anak ni Eliasib, si Joiada, Ug si Jesua nanganak kang Joiacim, ug si Joiacim nanganak kang Eliasib, ug si Eliasib nanganak kang Joiada, At naging anak ni Joiada si Jonathan at naging anak ni Jonathan si Jaddua. Ug si Joiada nanganak kang Jonathan, ug si Jonathan nanganak kang Jaddua. At sa mga kaarawan ni Joiacim, ay mga saserdote, na mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang: kay Seraias, si Meraias; kay Jeremias, si Hananias; Ug sa mga adlaw ni Joiacim diin ang mga sacerdote, mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan: ni Seraias, si Meraias; ni Jeremias, si Hananias; Kay Ezra, si Mesullam; kay Amarias, si Johanan; Ni Esdras, si Mesullam, ni Amarias, si Johanan; Kay Melicha si Jonathan; kay Sebanias, si Joseph; Ni Melicha, si Jonathan; ni Sebanias, si Jose; Kay Harim, si Adna; kay Meraioth, si Helcai; Ni Harim, si Adna; ni Meraioth, si Helcai; Kay Iddo, si Zacarias; kay Ginnethon, si Mesullam; Ni Iddo, si Zacarias; ni Ginnethon, si Mesullam; Kay Abias, si Zichri; kay Miniamin, kay Moadias, si Piltai; Ni Abias, si Zichri; ni Miniamin, ni Moadias, si Piltai; Kay Bilga, si Sammua; kay Semaias, si Jonathan; Ni Bilga, si Sammua: ni Semaias, si Jehonathan; At kay Joiarib, si Mathenai; kay Jedaias, si Uzzi; Ni Joiarib, si Mathenai; ni Jedaias, si Uzzi; Kay Sallai, si Callai; kay Amoc, si Eber; Ni Sallai, si Callai; ni Amoc, si Eber; Kay Hilcias, si Hasabias; kay Jedaias, si Nathanael. Ni Hilcias, si Hasabias; ni Jedaias, si Nathanael. Ang mga Levita sa mga kaarawan ni Eliasib, ni Joiada, at ni Johanan, at ni Jaddua, ay nangasulat sa mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang: gayon din ang mga saserdote sa paghahari ni Dario na taga Persia. Mahitungod sa mga Levihanon, sa mga adlaw ni Eliasib, ni Joiada, ug ni Johanan, ug ni Jaddua, gipanulat ang mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan; ang mga sacerdote usab sa pagkahari ni Dario sa Persia. Ang mga anak ni Levi, na mga pangulo ng mga sangbahayan ng mga magulang, ay nangasulat sa aklat ng mga alaala, hanggang sa mga kaarawan ni Johanan na anak ni Eliasib. Ang mga anak nga lalake ni Levi, mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan gipanulat sa basahon sa mga Cronicas, bisan hangtud sa mga adlaw ni Johanan ang anak nga lalake ni Eliasib. At ang mga pinuno ng mga Levita: si Hasabias, si Serabias, si Jesua na anak ni Cadmiel, na may mga kapatid na nangasa tapat nila upang magsipuri at nangagpasalamat, ayon sa utos ni David na lalake ng Dios, sa pulutong at pulutong. Ug ang mga pangulo sa mga Levihanon: si Hasabias, si Serebias, ug si Jesua, anak nga lalake ni Cadmiel, uban sa ilang mga kaigsoonan nga mopuli kanila, aron sa pagdayeg ug sa pagpasalamat sumala sa sugo ni David, ang tawo sa Dios, ang bantay nga nagapuli-puli. Si Mathanias, at si Bucbucias, si Obadias, si Mesullam, si Talmon, si Accub, ay mga tagatanod-pinto, na nangagbabantay sa mga kamalig ng mga pintuang-bayan. Si Mathanias, ug si Bacbucias, si Obadias, si Mesullam, si Talmon, si Accub, maoy mga magbalantay sa pultahan nga nanagbantay sa mga balay nga tipiganan sa mga ganghaan. Ang mga ito'y sa mga kaarawan ni Joiacim, na anak ni Jesua, na anak ni Josadac, at sa mga kaarawan ni Nehemias na tagapamahala, at ng saserdoteng Ezra na kalihim. Kini sila buhi pa sa mga adlaw ni Joiacim, anak nga lalake ni Jesua, anak nga lalake ni Josadac, ug sa mga adlaw ni Nehemias nga gobernador, ug ni Esdras nga sacerdote ang magsusulat. At sa pagtatalaga ng kuta ng Jerusalem ay kanilang hinanap ang mga Levita mula sa lahat nilang dako upang dalhin nila sila sa Jerusalem, na ipagdiwang ang pagtatalaga na may kasayahan, na may mga pagpapasalamat, at may mga awitan din may mga cimbalo, mga salterio, at may mga alpa. Ug sa fiesta sa pagpahanugod sa kuta sa Jerusalem ilang gipangita ang mga Levihanon sa tanan nilang mga dapit, aron sa pagdala kanila ngadto sa Jerusalem, aron sa pagsaulog niini uban ang kasadya inubanan sa mga pagpasalamat, ug sa pag-awit; uban sa mga piyangpiyang, mga kinuldasang tulonggon, ug mga alpa. At ang mga anak ng mga mangaawit ay nagpipisan mula sa kapatagan ng palibot ng Jerusalem, at mula sa mga nayon ng mga Netophatita; Ug ang mga anak nga lalake sa mga mag-aawit nanagtigum sa ilang kaugalingon sa tingub, ang gikan sa kapatagan nga nagalibut sa Jerusalem, ug ang gikan sa mga balangay sa mga taga-Netophati; Mula rin naman sa Beth-gilgal, at mula sa mga parang ng Geba at ng Azmaveth: sapagkat nangagtayo sa ganang kanila ang mga mangaawit ng mga nayon sa palibot ng Jerusalem. Gikan sa Gilgal usab, ug gikan sa kaumahan sa Geba ug Azmaveth; kay ang mga mag-aawit nanagtukod kanila ug mga balangay libut sa Jerusalem. At ang mga saserdote at ang mga Levita ay nangagpakalinis; at kanilang nilinis ang bayan, at ang mga pintuang-bayan, at ang kuta. Ug ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nanagpaputli sa ilalng kaugalingon; ug ilang gihinloan ang katawohan ug ang mga ganghaan, ug ang kuta. Nang magkagayo'y isinampa ko ang mga prinsipe sa Juda sa ibabaw ng kuta, at akin silang pinapagdalawang malaking pulutong na nangagpasalamat at nagsiyaong sunodsunod; na ang isa'y lumalakad sa kanan sa ibabaw ng kuta sa dako ng pintuang-bayan ng tapunan ng dumi; Unya akong gidala ang mga principe sa Juda ibabaw sa kuta, ug nagtudlo ug duruha ka dagkung pundok nga nanagpasalamat ug nanagpasunding; diin ang usa milakaw dapit sa too ibabaw sa kuta padulong sa ganghaan nga kallibangan: At sumusunod sa kanila si Osaias, at ang kalahati sa mga prinsipe sa Juda, Ug sunod kanial miadto si Osaias, ug ang katunga sa mga principe sa Juda, At si Azarias, si Ezra, at si Mesullam, Ug si Azarias, si Esdras, ug si Mesullam. Si Juda, at si Benjamin, at si Semaias, at si Jeremias, Si Juda, ug si Benjamin, ug si Semaias, ug si Jeremias, At ang iba sa mga anak ng mga saserdote na may mga pakakak: si Zacarias na anak ni Jonathan, na anak ni Semaias, na anak ni Mathanias, na anak ni Micaya, na anak ni Zacur, na anak ni Asaph; Ug pipila sa mga anak nga lalake sa mga sacerdote nanagdala ug mga trompeta: si Zacarias, ang anak nga Semaias, ang anak nga lalake ni Semaias, ang anak nga lalake ni Mathanias, anak nga lalake ni Michaias, anak nga lalake ni Zachur, anak nga lalake ni Asaph; At ang kaniyang mga kapatid, na si Semaias, at si Azarel, si Milalai, si Gilalai, si Maai, si Nathanael, at si Juda, si Hanani, na may mga panugtog ng tugtugin ni David na lalake ng Dios; at si Ezra na kalihim ay nasa unahan nila: Ug ang iyang mga kaigsoonan, si Semaias, ug si Azarel, si Milalai, si Gilalai, si Maai, si Nathanael, ug si Juda, si Hanani, nagdala sa mga tulonggon ni David ang tawo sa Dios; ug si Esdras nga magsusulat diha sa unahan nila. At sa tabi ng pintuang-bayan ng bukal, at nagtuwid sila sa harapan nila, na sila'y nagsisampa sa mga baytang ng bayan ni David sa sampahan sa kuta, sa ibabaw ng bahay ni David, hanggang sa pintuang-bayan ng tubig sa dakong silanganan. Ug diha sa tupad sa ganghaan sa tuburan, ug tul-id sa ilang unahan, nanungas sila sa hagdanan sa ciudad ni David, sa sak-anan sa kuta, ibabaw sa balay ni David, ibsan ngadto sa ganghaan sa tubig dapit sa silangan. At ang isang pulutong nila na nagpapasalamat ay yumaong sinalubong sila, at ako'y sa hulihan nila, na kasama ko ang kalahati ng bayan sa ibabaw ng kuta, sa itaas ng moog ng mga hurno, hanggang sa maluwang na kuta; Ug ang lain nilang pundok nga nagpasaamat misugat kanila, ug ako sunod kanila, uban sa katunga sa katawohan, ibabaw sa kuta, ibabaw sa torre sa mga hasohasan, bisan pa ngadto sa halapad nga kuta. At sa ibabaw ng pintuang-bayan ng Ephraim, at sa matandang pintuang-bayan at sa pintuang-bayan ng mga isda, at sa moog ng Hananel, at sa moog ng Meah, hanggang sa pintuang-bayan ng mga tupa: at sila'y nagsitayong nangakatigil sa pintuang-bayan ng bantay. Ug ibabaw sa ganghaan sa Ephraim, ug tupad sa daan nga ganghaan, ug sa ganghaan sa isda. ug sa torre ni Hananeel, ug sa torre sa Hammeah, bisan pa ngadto sa ganghaan sa mga carnero; ug sila minghunong sa ganghaan nga balantayan. Sa gayo'y nagsitayo ang dalawang pulutong nila na nangagpasalamat sa bahay ng Dios, at ako, at ang kalahati sa mga pinuno na kasama ko. Busa nangtindog ang duruha ka panon kanila nga nanagpasalamat didto sa balay sa Dios, ug ako, ug ang katunga sa mga punoan uban kanako. At ang mga saserdote, si Eliacim, si Maaseias, si Miniamin, si Michaias, si Elioenai, si Zacarias, at si Hananias, na may mga pakakak; Ug ang mga sacerdote, si Eliacim, si Maaseias, si Miniamin, si Michaias, si Elioenai, si Zacarias, ug si Hananaias, nanagdala ug mga trompeta. At si Maaseias, at si Semeias, at si Eleazar, at si Uzzi, at si Johanan, at si Malchias, at si Elam, at si Ezer. At ang mga mangaawit ay nagsiawit ng malakas, na kasama si Jezrahias, na tagapamahala sa kanila. Ug si Maaseias, ug si Semeias, ug si Eleazar, ug si Uzzi, ug si Johanan, ug si Malchias, ug si Elam, ug si Ezer. Ug ang mga mag-aawit nanagawit sa makusog nga tingog, uban ni Israhia nga ilang pangulo. At sila'y nangaghandog ng malalaking hain ng araw na yaon, at nangagalak; sapagkat sila'y pinapagkatuwa ng Dios ng di kawasa; at ang mga babae naman at ang mga bata ay nangagalak: na anopat ang kagalakan ng Jerusalem ay narinig hanggang sa malayo. Ug sila nanaghalad ug mga dagkung halad niadtong adlawa, ug nagmalipayon; kay ang Dios naglipay kanila uban sa dakung kalipay; ug ang mga babaye usab ug ang mga kabataan nanaglipay; mao nga ang kalipay sa Jerusalem nadungog bisan ngadto sa halayo. At nang araw na yaon ay nahalal ang ilan sa mga lalake sa mga silid na ukol sa mga kayamanan, sa mga handog na itataas, sa mga unang bunga, at sa mga ikasangpung bahagi, upang pisanin sa mga yaon, ayon sa mga bukid ng mga bayan, na mga bahaging takda ng kautusan sa mga saserdote at mga Levita: sapagkat kinagagalakan ng Juda ang mga saserdote at mga Levita na nagsitayo. Ug niadtong adlawa gitudlo ang mga tawo sa pag-atiman sa mga lawak alang sa mga bahandi, alang sa mga halad-nga-binayaw, alang sa mga inunahan-nga-halad, ug alang sa mga ikapulo, aron pagatigumon ngadto kanila, sumala sa kaumahan sa mga ciudad, ang mga bahin nga gitudlo sa Kasugoan alang sa mga sacerdote ug mga Levihanon: kay ang Juda nalipay tungod sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon nga nanag-alagad. At sila'y nangagingat ng tungkulin sa kanilang Dios, at ng tungkulin sa paglilinis, at gayong ginawa ng mga mangaawit at mga tagatanod-pinto, ayon sa utos ni David, at ni Salomon sa kaniyang anak. Ug ilang gibantayan ang sugo sa ilang Dios, ug ang sugo sa paghinlo, ug maoy gihimo sa mga mag-aawit ug sa mga magbalantay sa pultahan, sumala sa sugo ni David, ug si Salomon nga iyang anak. Sapagkat sa mga kaarawan ni David at ni Asaph ng una ay may pinuno sa mga mangaawit, at mga awit na pagpuri at pasasalamat sa Dios. Kay sa mga adlaw ni David ug ni Asaph kanhi may usa ka pangulo sa mga mag-aawit, ug may mga awit sa pagdayeg ug pagpasalamat sa Dios. At ang buong Israel sa mga kaarawan ni Zorobabel, at sa mga kaarawan ni Nehemias, ay nangagbigay ng mga bahagi ng mga mangaawit, at mga tagatanod-pinto, ayon sa kailangan sa bawat araw: at kanilang itinalaga sa mga Levita; at itinalaga ng mga Levita sa mga anak ni Aaron. Ug ang tibook Israeal sa mga adlaw ni Zorobabel, ug sa mga adlaw ni Nehemias, minghatag sa mga bahin sa mga mag-aawit ug sa mga magbalantay sa pultahan, sumala sa gikinahanglan adlaw-adlaw; ug ilang gilain ang mahitungod sa mga Levihanon; ug gilain sa mga Levihanon ang mahitungod sa mga anak nga lalake ni Aaron. Nang araw na yaon ay bumasa sila sa aklat ni Moises sa pakinig ng bayan; at doo'y nasumpungang nakasulat, na ang Ammonita at Moabita, ay huwag papasok sa kapulungan ng Dios magpakailan man. Niadtong adlawa ilang gibasa ang basahon ni Moises diha sa katiguman sa katawohan; ug may nakaplagan nga nahisulat, nga usa ka Amonhanon ug usa ka Moabnon dili na gayud makasulod sa katilingban sa Dios sa walay katapusan. Sapagkat hindi nila sinalubong ang mga anak ni Israel ng tinapay at ng tubig, kundi inupahan si Balaam laban sa kanila, upang sumpain sila: gayon ma'y pinapaging pagpapala ng aming Dios ang sumpa. Tungod kay wala nila tagboa ang mga anak sa Israel sa tinapay, ug tubig, apan mingsuhol kang Balaam batok kanila, aron sa pagtunglo kanila: bisan pa niana ang among Dios miilis sa pagtunglo ngadto sa usa ka panalangin. At nangyari, nang kanilang marinig ang kautusan, na inihiwalay nila sa Israel ang buong karamihang halohalo. Ug nahitabo, sa nadunggan nila ang Kasugoan, nga ilang gibulag gikan sa Israel ang tanang nagkasagol nga panon sa katawohan. Bago nga nangyari ito, si Eliasib na saserdote, na nahalal sa mga silid ng bahay ng aming Dios, palibhasa'y nakipisan kay Tobias. Karon sa wala pa kini, si Eliasib, ang sacerdote nga gitudlo sa pag-atiman sa mga lawak sa balay sa among Dios, nga may pakighiusa kang Tobias, Ay ipinaghanda siya ng isang malaking silid, na kinasisidlan noong una ng mga handog na harina, ng mga kamangyan, at ng mga sisidlan, at ng mga ikasangpung bahagi ng trigo, ng alak, at ng langis, na nabigay sa pamamagitan ng utos sa mga Levita, at sa mga mangaawit, at sa mga tagatanod-pinto; at ang mga handog na itataas na ukol sa mga saserdote. Nakaandam alang kaniya ug usa ka dakung lawak, diin kaniadto ilang gibutang ang mga halad-nga-kalan-on, ang incienso, ug ang mga sudlanan, ug ang mga ikapulo sa trigo, ang bagong vino, ug ang lana, nga gihatag pinaagi sa mga sugo sa mga Levihanon, ug sa mga mag-aawit, ug sa mga magbalantay sa pultahan; ug sa mga halad-nga-binayaw alang sa mga sacerdote. Ngunit sa buong panahong ito ay wala ako sa Jerusalem: sapagkat sa ikatatlong put dalawang taon ni Artajerjes na hari sa Babilonia ay naparoon ako sa hari, at pagkatapos ng ilang araw ay nagpaalam ako sa hari: Apan sa tanan niining mga panahona ako wala didto sa Jerusalem; kay sa ikakatloan ug duha ka tuig ni Artajerjes nga hari sa Babilonia miadto ako sa hari; ug sa tapus ang pipila ka mga adlaw misanghid ako sa hari. At ako'y naparoon sa Jerusalem, at naalaman ko ang kasamaang ginawa ni Eliasib tungkol kay Tobias, sa paghahanda niya sa kaniya ng isang silid sa mga looban ng bahay ng Dios. Ug ako miadto sa Jerusalem, ug nakahibalo sa kadautan nga gihimo ni Eliasib alang kang Tobias, sa pag-andam kaniya ug usa ka lawak diha sa mga sawang sa balay sa Dios. At ikinamanglaw kong mainam: kayat aking inihagis ang lahat na kasangkapan ni Tobias sa labas ng silid. Ug kini nakahatag kanako sa hilabihang kapungot: busa akong gipanalibay sa gawas ang tanang mga butang sa balay ni Tobias gikan sa lawak. Nang magkagayo'y nagutos ako, at nilinis nila ang mga silid; at dinala ko uli roon ang mga sisidlan ng bahay ng Dios pati ng mga handog na harina at ng kamangyan. Unya ako misugo, ug ilang gihinloan ang mga lawak: ug didto akong gidala pag-usab ang mga sudlanan sa balay sa Dios, lakip ang mga halad-nga-kalan-on ug ang mga incienso. At nahalata ko na ang mga bahagi ng mga Levita ay hindi nangabigay sa kanila; na anopat ang mga Levita, at ang mga mangaawit na nagsisigawa ng gawain, ay nangagsitakas bawat isa sa kanikaniyang bukid. Ug nakita ko nga ang mga bahin sa mga Levihanon wala ihatag kanila; mao nga ang mga Levihanon ug ang mga mag-aawit, nga nanagbuhat sa bulohaton, nangalagiw ang tagsatagsa ngadto sa iyang uma Nang magkagayo'y nakipagtalo ako sa mga pinuno, at sinabi ko, Bakit pinabayaan ang bahay ng Dios? At pinisan ko sila, at inilagay sa kanilang kalagayan. Unya nakiglalis ako sa mga punoan ug miingon: Nganong gibiyaan ang balay sa Dios? Ug akong gitigum silang tanan sa tingub, ug gibutang sila sa ilang dapit. Nang magkagayo'y dinala ng buong Juda ang ikasangpung bahagi ng trigo at ng alak at ng langis sa mga ingatang-yaman. Unya nagdala ang tibook Juda sa bahin nga ikapulo sa trigo, ug sa bag-ong vino, ug sa lana ngadto sa mga tipiganan sa bahandi. At ginawa kong mga tagaingat-yaman sa mga ingatang-yaman, si Selemias na saserdote, at si Sadoc na kalihim, at sa mga Levita, si Pedaias: at kasunod nila ay si Hanan na anak ni Zaccur, na anak ni Mathanias: sapagkat sila'y nangabilang na tapat, at ang kanilang mga katungkulan ay magbahagi sa kanilang mga kapatid. Ug nagtudlo ako ug mga mamahandi nga mag-atiman sa mga tipiganan sa mga bahandi, si Selemias nga sacerdote, ug si Sadoc nga magsusulat, ug sa mga Levihanon, si Pedaias; ug sunod kanila si Hanan anak nga lalake ni Zaccur, anak nga lalake ni Mathanias; kay sila giisip nga matinumanon ug ang ilang katungdanan mao ang pagbahinbahin ngadto sa ilang mga kaigsoonan. Alalahanin mo ako, Oh aking Dios, tungkol dito, at huwag mong pawiin ang aking mga mabuting gawa na aking ginawa sa ikabubuti ng bahay ng aking Dios, at sa pagganap ng kaugaliang paglilingkod doon. Hinumdumi ako, Oh Dios ko, mahitungod niini, ug ayaw pagpapasa ang akong mga maayong buhat nga akong nabuhat alang sa balay sa akong Dios, ug alang sa mga pagtuman niana. Nang mga araw na yaon ay nakita ko sa Juda ang ilang nagpipisa sa mga ubasan sa sabbath, at nagdadala ng mga uhay, at nangasasakay sa mga asno; gaya naman ng alak, mga ubas, at mga higos, at lahat na sarisaring pasan, na kanilang ipinapasok sa Jerusalem sa araw ng sabbath: at ako'y nagpatotoo laban sa kanila sa kaarawan na kanilang ipinagbibili ang mga pagkain. Niadtong mga adlawa ako nakakita didto sa Juda sa pipila ka mga tawo nga nagagiuk sa pug-anan sa vino sa adlaw nga igpapahulay, ug nanagdala ug mga hinugpong, ug nanagsangon sa mga asno; ingon man usab sa vino, parras, ug mga higuera, ug tanang nagkalainlaing palas-anon, nga ilang gidala ngadto sa Jerusalem sa adlaw nga igpapahulay: ug ako nagpamatuod batok kanila sa adlaw nga sila nagbaligya ug mga makaon. Doo'y nagsisitahan naman ang mga taga Tiro, na nangagpapasok ng isda, at ng sarisaring kalakal, at nangagbibili sa sabbath sa mga anak ni Juda, at sa Jerusalem. Didto namuyo usab ang mga tawo sa Tiro nga nagdala ug isda, ug tanang nagkalainlain nga mga baligya, ug gibaligya sulod sa adlaw nga igpapahulay ngadto sa anak sa Juda, ug Jerusalem. Nang magkagayo'y nakipagtalo ako sa mga mahal na tao sa Juda, at sinabi ko sa kanila, Anong masamang bagay itong inyong ginagawa, at inyong nilalapastangan ang araw ng sabbath? Unya ako nakiglalis sa mga harianon sa Juda, ug miingon kanila: Unsang kadautan nga butang kining inyong gibuhat, ug gilapas ang adlaw nga igpapahulay? Hindi ba nagsigawa ng ganito ang inyong mga magulang, at hindi ba dinala ng ating Dios ang buong kasamaang ito sa atin, at sa bayang ito? gayon ma'y nangagdala pa kayo ng higit na pag-iinit sa Israel, sa paglapastangan ng sabbath. Wala ba magbuhat ang inyong mga amahan niana, ug wala ba ang atong Dios magdala niining kadautan sa ibabaw kanato ug niining ciudara? Ngani nga kamo magdala pa gayud ug daghang kaligutgut sa Israel tungod sa paglapas sa adlaw nga igpapahulay. At nangyari, na nang ang pintuang-bayan ng Jerusalem ay magpasimulang magdilim bago dumating ang sabbath, aking iniutos na ang mga pintuan ay sarhan, at iniutos ko na huwag nilang buksan hanggang sa makaraan ang sabbath: at ang ilan sa aking mga lingkod ay inilagay ko sa mga pintuang-bayan, upang walang maipasok na pasan sa araw ng sabbath. Ug nahitabo, nga sa misugod na ang kangitngit diha sa mga ganghaan sa Jerusalem sa wala pa ang adlaw nga igpapahulay, ako misugo nga ang mga pultahan takpan, ug misugo nga kini dili pagbuksan hangtud sa liwas sa adlaw nga igpapahulay: ug pipila sa akong mga alagad gibutang ko sa mga ganghaan, aron nga wala nay palas-anon nga pagadad-on sulod sa adlaw nga igpapahulay. Sa gayo'y ang mga mangangalakal at manininda ng sarisaring kalakal, ay nangatigil sa labas ng Jerusalem na minsan o makalawa. Busa ang mga magpapatigayon ug ang mga nagbaligya sa tanang nagkalainlaing mga baligya namaligya gawas sa Jerusalem sa nakausa kun sa nakaduha. Nang magkagayo'y nagpatotoo ako laban sa kanila, at nagsabi sa kanila, Bakit nagsisitigil kayo sa may kuta? kung kayo'y magsigawa uli ng ganiyan, aking pagbubuhatan ng kamay kayo. Mula nang panahong yaon ay hindi na sila naparoon pa ng sabbath. Unya mitutol ako batok kanila, ug miingon kanila: Nganong nagpabilin kamo libut sa kuta? Kong buhaton ninyo kini pag-usab patilawon ko kamo. Sukad niadtong adlawa hangtud sa ubang panahon wala na sila bumalik sa adlaw nga igpapahulay. At ako'y nagutos sa mga Levita na sila'y mangagpakalinis, at sila'y magsiparoon, at ingatan ang mga pintuang-bayan, upang ipangilin ang araw ng sabbath. Alalahanin mo ako, Oh aking Dios, dito man, at kahabagan mo ako ayon sa kalakhan ng iyong kaawaan. Ug akong gisugo ang mga Levihanon nga sila maghinlo sa ilang kaugalingon, ug nga sila manuol ug managbantay sa mga ganghaan aron sa pagbalaan sa adlaw nga igpapahulay. Hinumdumi kini alang kanako, Oh Dios ko, kini usab, ug luwasa ako tungod sa pagkadaku sa imong mahigugmaong-kalolot. Nang mga araw namang yaon ay nakita ko ang mga Judio na nangagaasawa sa mga babae ng Asdod, ng Ammon, at ng Moab: Niadtong mga adlawa nakita ko usab ang mga Judio nga nangasawa sa mga babaye sa Asdod, sa Ammon ug sa Moab: At ang kanilang mga anak ay nagsasalita ng kalahati sa wikang Asdod, at hindi makapagsalita ng wikang Judio, kundi ayon sa wika ng bawat bayan. Ug ang ilang mga anak nagsulti sa katunga sa sinultihan sa Asdod, ug dili makasulti sa sinultihan sa mga Judio, kondili sumala sa sinultihan sa tagsatagsa ka katawohan. At ako'y nakipagtalo sa kanila, at sinumpa ko sila, at sinaktan ko ang iba sa kanila, at sinabunutan ko sila, at pinasumpa ko sila sa pamamagitan ng Dios, na sinasabi ko, Kayo'y huwag mangagbibigay ng inyong mga anak na babae na maging asawa sa kanilang mga anak na lalake, ni magsisikuha man ng kanilang mga anak na babae sa ganang inyong mga anak na lalake, o sa inyong sarili. Ug ako nakiglalis kanila, ug nagtunglo kanila, ug gibunalan ko ang pipila kanila, gilarot ko ang ilang mga buhok, ug gipapanumpa ko sila tungod sa Dios sa pag-ingon: Dili kamo magpaasawa sa inyong mga anak nga babaye ngadto sa ilang mga anak nga lalake, ni ipaasawa ang ilang mga anak nga babaye sa inyong mga anak nga lalake, kun alang kaninyo. Hindi ba nagkasala si Salomon na hari sa Israel sa pamamagitan ng mga bagay na ito? gayon man sa gitna ng maraming bansa ay walang haring gaya niya; at siya'y minahal ng kaniyang Dios, at ginawa siyang hari ng Dios sa buong Israel: gayon ma'y pinapagkasala rin siya ng mga babaing taga ibang lupa. Wala ba si Salomon nga hari sa Israel makasala tungod niining mga butanga? Ngani kay sa daghang mga nasud walay hari nga sama kaniya, ug siya gihigugma sa iyang Dios, ug ang Dios naghimo kaniyang hari sa Israel: bisan pa niana, kay kaniya ang lain nga mga babaye nanagpakasala. Didinggin nga ba namin kayo na inyong gawin ang lahat na malaking kasamaang ito, na sumalangsang laban sa ating Dios sa pagaasawa sa mga babaing taga ibang lupa? Mamati ba diay kami kaninyo aron sa pagbuhat niining dakung kadautan sa paglapas batok sa atong Dios sa pagpangasawa sa lumalangyaw nga mga babaye? At isa sa mga anak ni Joiada, na anak ni Eliasib na dakilang saserdote, ay manugang ni Sanballat na Horonita: kayat aking pinalayas siya sa akin. Ug ang usa sa mga anak nga lalake ni Joiada, ang anak nga lalake ni Eliasib ang labawng sacerdote, maoy umagad nga lalake ni Sanballat ang Horonhanon: busa gipapahawa ko siya gikan kanako. Alalahanin mo sila, Oh Dios ko, sapagkat kanilang dinumhan ang pagkasaserdote, at ang tipan ng pagkasaserdote at ng sa mga Levita. Hinumdumi sila, Oh Dios ko, tungod kay ilang gihugawan ang pagkasacerdote, ug ang tugon sa pagkasacerdote, ug sa mga Levihanon. Ganito ko nilinis sila sa lahat ng taga ibang lupa, at tinakdaan ko ng mga katungkulan ang mga saserdote at ang mga Levita, na bawat isa'y sa kaniyang gawain; Sa ingon niana gihinloan ko sila gikan sa tanang mga lumalangyaw, ug nagtudlo ug mga bahin alang sa mga sacerdote, ug alang sa mga Levihanon, ang tagsatagsa sa iyang buhat; Nangyari nga, sa mga kaarawan ni Assuero, (ito ang Assuero na naghari, mula sa India hanggang sa Etiopia, sa isang daan at dalawang put pitong lalawigan:) Ug nahitabo sa mga adlaw ni Assuero (kini mao si Assuero nga naghari sukad sa India bisan hangtud sa Etiopia, ibabaw sa usa ka gatus kaluhaan ug pito ka lalawigan), Na sa mga kaarawang yaon, nang maupo ang haring Assuero sa luklukan ng kaniyang kaharian, na nasa Susan na bahay-hari, Nga niadtong mga adlawa sa paglingkod ni Assuero nga hari sa trono sa iyang gingharian nga diha sa Susan nga mao ang palacio; Sa ikatlong taon ng kaniyang paghahari, siya'y gumawa ng isang kapistahan sa kaniyang lahat na mga prinsipe, at mga lingkod niya; ang kapangyarihan ng Persia at Media, ang mga mahal na tao at mga prinsipe, ng mga lalawigan ay nangasa harap nga niya: Sa ikatolo ka tuig sa iyang paghari, siya naghimo ug usa ka combira sa tanan niyang mga principe ug sa iyang mga alagad; ang gahum sa Persia ug Media, ang mga halangdon ug ang mga principe sa mga lalawigan, maoy diha sa iyang atubangan; Nang kaniyang ipakita ang mga kayamanan ng kaniyang maluwalhating kaharian at ang karangalan ng kaniyang marilag na kamahalan na malaong araw, na isang daan at walong pung araw. Sa diha nga gipakita niya ang mga bahandi sa iyang mahimayaong gingharian ug ang kadungganan sa iyang labaw nga pagkahalangdon sa daghang mga adlaw, bisan sa usa ka gatus ug kawaloan ka adlaw. At nang maganap ang mga kaarawang ito, ang hari ay nagdaos ng isang kapistahan sa buong bayan na nangasa Susan na bahay-hari sa mataas at gayon din sa mababa, na pitong araw, sa looban ng halamanan ng bahay ng hari; Ug sa natuman na kining mga adlawa, ang hari naghimo ug usa ka combira sa tibook nga katawohan nga nanambong diha sa Susan nga mao ang palacio, dagku ug gagmay, pito ka adlaw, diha sa sawang sa tanaman sa palacio sa hari. Na may tabing na kayong puti, verde, at bughaw, na naiipit ng mga panaling mainam na lino at ng kulay ube sa mga singsing na pilak at mga haliging marmol: na ang mga hiligan ay ginto at pilak, sa isang lapag na mapula, at maputi, at madilaw, at maitim na marmol. Didto may mga tabil nga maputing panapton, sa verde, ug sa azul, nga gihigut pinaagi sa mga pisi sa lino nga fino ug purpura ngadto sa mga singsing nga salapi ug sa mga haligi nga marmol: ang mga higdaanan nga bulawan ug salapi, ibabaw sa usa ka salug nga tisa nga mapula, ug maputi, ug madalag, ug maitum nga marmol. At sila'y nangagbigay sa kanila ng inumin sa mga sisidlang ginto, (na ang mga sisidlan ay magkakaiba,) at saganang alak hari, ayon sa kasaganaan ng hari. Ug ilang gihatagan sila ug mga ilimnon sa mga sudlanan nga bulawan (ang mga sudlanan nga nanagkalainlain), ug ang harianong vino nga daghan, sumala sa pagkamadagayaon sa hari. At ang paginom ay ayon sa kautusan; walang pagpilit: sapagkat gayon ibinilin ng hari sa lahat na pinuno ng kaniyang bahay, na kanilang gawin ayon sa kalooban ng bawat isa. Ug ang pag-inum pinasubay sa balaod; walay makapugos; kay ingon nga ang hari nagtudlo sa tanang mga punoan sa iyang balay, nga sila managbuhat sumala sa kabubut-on sa tagsatagsa. Si Vasthi na reina naman ay nagdaos ng kapistahan sa mga babae sa bahay-hari na ukol sa haring Assuero. Si Vasthi usab nga reina, naghimo ug usa ka combira alang sa mga babaye sa harianong balay nga iya ni Assuero nga hari. Nang ikapitong araw, nang masayahan ang puso ng hari sa pamamagitan ng alak, kaniyang iniutos kay Mehuman, kay Biztha, kay Harbona, kay Bigtha, at kay Abagtha, kay Zetar, at kay Carcas, na pitong kamarero na nangaglilingkod sa harapan ng haring Assuero. Sa ikapito ka adlaw, sa nagmalipayon ang kasingkasing sa hari tungod sa vino, iyang gisugo si Mehuman, si Biztha, si Harbona, si Bigtha, ug si Abagtha, si Zetar, ug si Carcas, ang pito ka mga eunucos nga nanag-alagad sa atubangan ni Assuero nga hari. Na dalhin si Vasthi na reina na may putong pagkareina sa harap ng hari, upang ipakita sa mga tao at sa mga prinsipe ang kaniyang kagandahan: sapagkat siya'y may magandang anyo. Sa pagdala kang Vasthi nga reina sa atubangan sa hari lakip ang mga harianong purongpurong, aron sa pagpakita sa mga katawohan ug sa mga principe sa iyang kaanyag; kay siya matahum nga pagatan-awon. Ngunit ang reinang si Vasthi ay tumanggi na pumaroon sa utos ng hari sa pamamagitan ng mga kamarero: kayat ang hari ay lubhang naginit, at ang kaniyang galit ay nagalab sa kaniya. Apan ang reina nga si Vasthi nagdumili sa pag-adto sumala sa sugo sa hari nga gidala sa mga eunucos; busa ang hari naligutgut kaayo ug ang iyang kasuko misilaub diha kaniya. Nang magkagayo'y sinabi ng hari sa mga pantas na nakakaalam ng mga panahon (sapagkat gayon ang paraan ng hari sa lahat na nakakaalam ng kautusan at ng kahatulan. Unya ang hari miingon sa mga manggialamon nga tawo, nga nanghibalo sa mga panahon (kay maoy batasan sa hari kaniadto tungod sa tanan nga nanghibalo sa balaod ug paghukom; At ang sumusunod sa kaniya ay si Carsena, si Sethar, si Admatha, si Tharsis, si Meres, si Marsena, at si Memucan, na pitong prinsipe sa Persia at Media, na nangakakita ng mukha ng hari, at nangaupong una sa kaharian, Ug ang sunod kaniya, mao si Carsena, si Sethar, si Admatha, si Tharsis, si Meres, si Marsena, si Memucan, ang pito ka mga principe sa Persia ug Media, nga nakakita sa nawong sa hari ug ming-una sa paglingkod sa gingharian), Anong ating gagawin sa reinang si Vasthi ayon sa kautusan, sapagkat hindi niya sinunod ang bilin ng haring Assuero sa pamamagitan ng mga kamarero? Unsay atong pagabuhaton sa reina nga si Vasthi sumala sa balaod, tungod kay wala niya buhata ang sugo sa hari nga si Assuero nga gidala sa mga eunucos? At si Memucan ay sumagot sa harap ng hari at ng mga prinsipe: Ang reinang si Vasthi ay hindi lamang sa hari nagkasala, kundi pati sa lahat na prinsipe, at sa lahat ng mga bayan na nangasa lahat na lalawigan ng haring Assuero. Ug si Memucan mitubag sa atubangan sa hari ug sa mga principe: Si Vasthi nga reina wala masayup batok sa hari lamang, kondili sa tanan usab nga mga principe, ug sa tanang mga katawohan nga anaa sa mga lalawigan ni hari Assuero. Sapagkat ang gawang ito ng reina ay kakalat sa lahat ng babae, upang hamakin ang kanilang mga asawa sa harap ng kanilang mga mata, pagka nabalitaan: Ang haring Assuero ay nagpautos kay Vasthi na reina, na dalhin sa harap niya, ngunit hindi siya naparoon. Kay kining buhata sa reina modangat sa halayong dapit ngadto sa tanang mga babaye, aron himoon ang ilang mga bana nga talamayon sa ilang mga mata, kong unya kini ikasugilon: Ang hari nga si Assuero nagsugo kang Vasthi nga paadtoon ngadto sa iyang atubangan, apan siya wala umadto. At sa araw na ito ay lahat na asawa ng mga prinsipe sa Persia at Media, na nangakabalita ng gawang ito ng reina ay mangagsasabi ng gayon sa lahat na prinsipe ng hari. Na anopat kasasanghian ng maraming pagkahamak at pagkapoot. Ug niining adlawa ang mga princesa sa Persia ug Media nga nakadungog sa buhat sa reina moingon niini sa tanang mga principe sa hari. Busa manggula ang hilabihang pagtamay ug kaligutgut. Kung kalulugdan ng hari, maglabas ng utos hari sa ganang hari, at isulat sa mga kautusan ng mga taga Persia at mga Medo, upang huwag mabago, na si Vasthi ay huwag nang pumaroon sa harap ng haring Assuero; at ibigay ng hari ang kaniyang kalagayang reina sa iba na maigi kay sa kaniya. Kong kini makapahimuot sa hari, ipagula ang usa ka harianong sugo gikan kaniya, ug ipasulat kini uban sa mga balaod sa mga Persiahanon ug Medianhon nga kini dili mabalhin, nga si Vasthi dili na moanha sa atubangan ni Assuero nga hari; ug ipahatag sa hari ang kahimtang nga harianon sa lain nga labing maayo pa kay kang Vasthi. At pagka ang pasiya ng hari na kaniyang isasagawa ay mahahayag sa lahat niyang kaharian, (sapagkat dakila,) lahat ng babae ay mangagbibigay sa kanilang mga asawa ng karangalan, sa mataas at gayon din sa mababa. Ug kong ang sugo sa hari nga iyang pagabuhaton igasangyaw sa tibook niyang gingharian (kay kini daku), ang tanang mga asawa mohatag sa kadungganan sa ilang mga bana, sa dagku kun sa gagmay. At ang sabi ay nakalugod sa hari at sa mga prinsipe; at ginawa ng hari ang ayon sa salita ni Memucan: Ug ang pulong nakapahimuot sa hari ug sa mga principe; ug ang hari nagbuhat sumala sa pulong ni Memucan: Sapagkat siya'y nagpadala ng mga sulat sa lahat ng mga lalawigan ng hari, sa bawat lalawigan, ayon sa sulat noon, at sa bawat bayan ayon sa kanilang wika, na ang bawat lalake ay magpupuno sa kaniyang sariling bahay at mahahayag ayon sa wika ng kaniyang bayan. Kay siya nagpadala ug mga sulat sa tanang mga lalawigan sa hari, sa tagsatagsa ka lalawigan sumala sa nahisulat didto, ug sa tagsatagsa ka katawohan sumala sa ilang pinulongan, nga ang tagsatagsa ka tawo mgahari sa iyang kaugalingong balay, ug magasulti sumala sa pinulongan sa katawohan. Pagkatapos ng mga bagay na ito, nang mapayapa ang pagiinit ng haring Assuero kaniyang inalaala si Vasthi, at kung ano ang kaniyang ginawa, at kung ano ang ipinasiya laban sa kaniya. Sa tapus niining mga butanga, sa nahupay na ang kaligutgut sa hari nga si Assuero, siya nahinumdum kang Vasthi, ug unsa ang iyang nabuhat, ug unsa ang gipahamtang batok kaniya. Nang magkagayo'y sinabi ng mga lingkod ng hari na nagsisipaglingkod sa kaniya: Ihanap ng magagandang batang dalaga ang hari: Unya miingon ang mga alagad sa hari nga nagaalagad kaniya: Papangitai ang hari ug mga maanyag nga batan-ong ulay: At maghalal ang hari ng mga pinuno sa lahat ng mga lalawigan ng kaniyang kaharian, upang kanilang mapisan ang lahat na magandang batang dalaga sa Susan na bahay-hari, sa bahay ng mga babae, sa pamamahala ni Hegai, na kamarero ng hari, na tagapagingat ng mga babae; at ibigay sa kanila ang kanilang mga bagay na kailangan sa paglilinis: Ug patudloa ang hari ug mga pangulo sa tanang mga lalawigan sa iyang gingharian, aron ilang tigumon ang tanang maanyag nga mga batan-ong ulay ngadto sa Susan nga mao ang palacio, sa balay sa mga babaye, ngadto sa pagbantay ni Hagai, ang eunoco sa palacio sa hari, ang magbalantay sa mga babaye; ug ipahatag kanila ang mga butang nga ighihinlo kanila; At ang dalaga na kalugdan ng hari ay maging reina na kahalili ni Vasthi. At ang bagay ay nakalugod sa hari; at ginawa niyang gayon. Ug ipahimong reina ang dalaga nga makapahimuot sa hari ilis kang Vasthi. Ug ang butang nakapahimuot sa hari, ug kini iyang gibuhat. May isang Judio sa Susan na bahay-hari, na ang pangala'y Mardocheo, na anak ni Jair, na anak ni Simi, na anak ni Cis na Benjamita; Sa Susan nga mao ang palacio may usa ka Judio kansang ngalan mao si Mardocheo, anak nga lalake ni Jair, anak nga lalake ni Simi, anak nga lalake ni Cis, usa ka Benjaminhon, Na nadala mula sa Jerusalem na kasama ng mga bihag na nangadalang kasama ni Jechonias na hari sa Juda, na dinala ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia. Nga gidala gikan sa Jerusalem lakip sa mga binihag nga nangabihag uban kang Jechonias, hari sa Juda, nga gibihag ni Nabucodonosor hari sa Babilonia. At pinalaki niya si Hadasa, sa makatuwid baga'y si Esther, na anak na babae ng kaniyang amain: sapagkat siya'y wala kahit ama o ina man, at ang dalaga ay maganda at may mabuting anyo; at nang mamatay ang kaniyang amat ina inari siya ni Mardocheo na parang tunay na anak. Ug iyang gimatoto si Hadassa, nga mao si Ester, ang anak nga babaye sa iyang uyoan: kay siya walay amahan ni inahan, ug ang dalaga maanyag ug matahum; ug sa pagkamatay sa iyang amahan ug inahan, gikuha siya ni Mardocheo, giisip nga iyang anak nga babaye. Sa gayo'y nangyari nang mabalitaan ang utos ng hari at ang kaniyang pasiya, at nang napipisan ang maraming dalaga sa Susan na bahay-hari, sa pamamahala ni Hegai, na si Esther ay dinala sa bahay ng hari, sa pamamahala ni Hegai, na tagapagingat sa mga babae. Busa nahitabo, sa diha nga ang sugo sa hari ug ang iyang pagbulot-an gibatalinghugan, ug sa diha nga may daghang mga dalaga nga natigum ngadto sa Susan, nga mao ang palacio ngadto sa pagbantay ni Hagai, si Ester gidala ngadto sa balay sa hari, ngadto sa pagbantay ni Hagai, ang magbalantay sa mga babaye. At ang dalaga ay nakalugod sa kaniya, at nilingap niya; at nagbigay siyang madali sa kaniya ng mga bagay na ukol sa paglilinis, pati ng mga bahagi niya, at ng pitong dalaga na marapat na ibigay sa kaniya, na mula sa bahay ng hari: at inilipat niya siya at ang kaniyang mga dalaga sa pinaka mabuting dako ng bahay ng mga babae. Ug ang dalaga nakapahimuot kaniya, ug siya nakadawat sa kalooy nga gikan kaniya; ug sa dihadiha gihatag kaniya ang iyang mga butang nga ighihinlo lakip sa iyang mga bahin, ug ang pito ka mga piniling dalaga nga igahatag kaniya gikan sa balay sa hari: ug iyang gibalhin siya ug ang iyang mga dalaga sa labing maayo nga dapit sa balay sa mga babaye. Hindi ipinakilala ni Esther ang kaniyang bayan o ang kaniyang kamaganakan man; sapagkat ibinilin sa kaniya ni Mardocheo na huwag niyang ipakilala. Si Ester wala magapahibalo sa iyang katawohan ni sa iyang kaubanan; kay si Mardocheo nagsugo kaniya nga dili niya kini ipahibalo. At si Mardocheo ay lumakad araw-araw sa harap ng looban ng bahay ng mga babae, upang maalaman kung anong ginagawa ni Esther, at kung ano ang mangyayari sa kaniya. Ug si Mardocheo naglakat adlaw-adlaw sa atubangan sa sawang sa balay sa mga babaye, aron nga siya mahibalo kong unsa ang kahimtang ni Ester, ug kong unsa ang mahitabo kaniya. Nang sumapit nga ang paghahalihalili ng bawat dalaga na pasukin ang haring Assuero, pagkatapos na magawa sa kaniya ang ayon sa kautusan sa mga babae, na labing dalawang buwan, (sapagkat ganito nagaganap ang mga araw ng kanilang paglilinis, sa makatuwid baga'y anim na buwan na ma'y langis na mirra, at anim na buwan na may mainam na pabango, at ng mga bagay na ukol sa paglilinis ng mga babae.) Karon sa diha nga higayon na sa tagsatagsa ka dalaga ang pag-adto sa hari nga si Assuero, sa tapus niana gibuhat kaniya sumala sa balaod sa mga babaye nga napulo ug duha ka bulan (kay ang mga adlaw sa ilang pagpahinlo ingon niini, unom ka bulan sa lana sa mira, ug unom ka bulan sa matam-is nga mga pahumot, ug lakip ang mga butang sa pagpahinlo sa mga babaye). Sa ganito ngang paraan naparoroon ang dalaga sa hari: Na anomang kaniyang nasain ay ibinibigay sa kaniya upang yumaong kasama niya na mula sa bahay ng mga babae hanggang sa bahay ng hari. Unya niining paagiha midangat ang dalaga ngadto sa hari: Bisan unsa ang iyang gikinahanglan gihatag kaniya nga nagauban kaniya gikan sa balay sa mga babaye ngadto sa balay sa hari. Sa kinahapunan ay naparoroon siya, at sa kinaumagahan ay bumabalik siya sa ikalawang bahay ng mga babae, sa pamamahala ni Saasgaz, na kamarero ng hari, na nagiingat sa mga babae; hindi na niya pinapasok ang hari malibang ang hari ay malugod sa kaniya, at siya'y tawagin sa pangalan. Sa pagkagabii siya miadto, ug sa pagkaugma siya mibalik ngadto sa ikaduhang balay sa mga babaye, ngadto sa pagbantay ni Saasgaz, ang eunuco sa palacio sa hari, nga maoy nagbantay sa mga puyopuyo; siya wala na mahiadto sa hari gawas kong siya gikahimut-an sa hari, ug siya gitawag pinaagi sa ngalan. Nang sumapit ang paghalili nga ni Esther, na anak ni Abihail, na amain ni Mardocheo, na umaring anak kay Esther, upang pasukin ang hari, wala siyang tinamong anoman, kundi ang ibinigay ni Hegai na kamarero ng hari, na tagapagingat sa mga babae. At si Esther ay nilingap ng lahat na nakakita sa kaniya. Karon sa miabut na ang panahon ni Ester, ang anak nga babaye ni Abihail, nga uyoan ni Mardocheo, nga nagmatoto kaniya ingon sa iyang anak nga babaye, nga siya moadto na sa hari, siya wala magkinahanglan sa bisan unsa gawas sa gitudlo ni Hagai ang eunuco sa palacio sa hari, ang magbalantay sa mga babaye. Ug si Ester nakabaton sa paghigugma sa tanan nga nagtan-aw kaniya. Sa gayo'y dinala si Esther sa haring Assuero sa loob ng kaniyang bahay-hari, nang ikasangpung buwan na siyang buwan ng Tebeth nang ikapitong taon ng kaniyang paghahari. Busa si Ester gidala ngadto kang Assuero nga hari sa harianong balay sa ikapulo ka bulan, nga mao ang bulan sa Tebeth, sa ikapito ka tuig sa iyang paghari. At sininta ng hari si Esther ng higit kay sa lahat na babae, at siya'y nilingap at minahal na higit kay sa lahat na dalaga; na anopat kaniyang ipinutong ang putong na pagkareina sa kaniyang ulo, at ginawa siyang reina na kahalili ni Vasthi. Ug ang hari nahagugma kang Ester labaw sa tanang mga babaye, ug siya nakabaton sa labaw nga gugma ug kalolot sa iyang pagtan-aw labaw sa tanang mga ulay; mao nga iyang gibutang ang harianong purongpurong sa iyang ulo, ug gihimo siya nga reina ilis kang Vasthi. Nang magkagayo'y gumawa ang hari ng malaking kapistahan sa kaniyang lahat na prinsipe at kaniyang mga lingkod, sa makatuwid baga'y kapistahan ni Esther; at siya'y gumawa ng pagpapatawad ng sala sa mga lalawigan, at nagbigay ng mga kaloob, ayon sa kalooban ng hari. Unya ang hari naghimo ug usa ka dakung combira sa tanan niyang mga principe ug sa iyang mga alagad, bisan kang Ester nga combira; ug iyang gihimo ang usa ka pagpahulay sa mga lalawigan, ug naghatag ug mga gasa sumala sa pagkamadagayaon sa hari. At nang mapisan na ikalawa ang mga dalaga, naupo nga si Mardocheo sa pintuang-daan ng hari. Ug sa natigum na ang mga ulay sa ikaduhang panahon, unya si Mardocheo milingkod sa ganghaan sa hari. Hindi pa ipinakikilala ni Esther ang kaniyang kamaganakan o ang kaniyang bayan man; gaya ng ibinilin sa kaniya ni Mardocheo: sapagkat ginawa ni Esther ang utos ni Mardocheo, na gaya ng siya'y palakihing kasama niya. Si Ester wala pa magpahibalo sa iyang kaubanan ni sa iyang katawohan; ingon sa gisugo ni Mardocheo kaniya: kay si Ester nagtuman sa sugo ni Mardocheo, sama sa didto nga nagatubo pa siya uban kaniya. Sa mga araw na yaon, samantalang nauupo si Mardocheo sa pintuang-daan ng hari, dalawa sa kamarero ng hari, si Bigthan at si Teres, sa nangagiingat ng pintuan, ay nangapoot at nangagaakalang buhatan ng kamay ang haring Assuero. Niadtong mga adlawa, sa nagalingkod pa si Mardocheo sa ganghaan sa hari, duha sa mga eunuco sa palacio sa hari, si Bigthan ug si Teres, niadtong magbalantay sa bakanan, nangasuko ug nagtinguha sa pagpatilaw kang hari Assuero. At ang bagay ay naalaman ni Mardocheo na siyang nagturo kay Esther na reina: at sinaysay ni Esther sa hari, sa pangalan ni Mardocheo. Ug kini hisayran ni Mardocheo, nga maoy nagtaho niana kang Ester nga reina; ug gisuginlan ni Ester ang hari niana tungod sa ngalan ni Mardocheo. At nang siyasatin ang bagay at masumpungang gayon, sila'y kapuwa binigti sa punong kahoy: at nasulat sa aklat ng mga alaala sa harap ng hari. Ug sa gihimo ang pagsusi sa maong butang, ug nakita nga kana matuod, silang duruha gipamitay sa kahoy: ug kini nahasulat sa basahon sa mga Cronicas sa atuban an sa hari. Pagkatapos ng mga bagay na ito ay dinakila ng haring Assuero si Aman na anak ni Amedatha na Agageo, at pinataas siya, at inilagay ang kaniyang upuan na mataas kay sa lahat na prinsipe na kasama niya. Sa tapus niining mga butanga gipauswag ni Assuero si Aman anak nga lalake ni Amadatha ang Agagehanon, ug gipauswag siya, ug gibutang ang iyang lingkoranan labaw sa tanang mga principe nga diha uban kaniya. At lahat ng mga lingkod ng hari na nangasa pintuang-daan ng hari, ay nagsiyukod at nagsigalang kay Aman; sapagkat iniutos na gayon ng hari tungkol sa kaniya. Ngunit si Mardocheo ay hindi yumukod, o gumalang man sa kaniya. Ug ang tanang mga alagad sa hari, nga dinha sa ganghaan sa hari, nagyukbo ug nagtahud kang Aman; kay ang hari nagsugo sa ingon mahitungod kaniya. Apan si Mardocheo wala moyukbo, ni magtahud kaniya. Nang magkagayo'y sinabi ng mga lingkod ng hari na nangasa pintuang-daan ng hari kay Mardocheo: Bakit mo sinasalangsang ang utos ng hari? Unya ang mga alagad sa hari, nga didto sa iyang ganghaan ming-ingon kang Mardocheo: Nganong naglapas ka sa sugo sa hari? Nangyari nga, nang sila'y mangagsalita araw-araw sa kaniya, at hindi niya dinggin sila, na kanilang sinaysay kay Aman, upang makita kung mangyayari ang bagay ni Mardocheo: sapagkat sinaysay niya sa kanila na siya'y Judio. Ug nahitabo, nga sila sa adlaw-adlaw nagasulti kaniya, ug siya wala mamati kanila, ug ilang gisuginlan si Aman, aron tan-awon kong ang mga pulong ni Mardocheo nagapadayon ba; kay iyang gisuginlan sila nga siya usa ka Judio. At nang makita ni Aman na si Mardocheo ay hindi yumuyukod, o gumagalang man sa kaniya, napuspos nga ng pagkapoot si Aman. Ug sa nakita ni Aman nga si Mardocheo wala moyukbo, ni magtahud kaniya, unya si Aman napuno sa kaligutgut. Ngunit inakala niyang walang kabuluhan na pagbuhatan ng kamay si Mardocheo na magisa; sapagkat ipinakilala nila sa kaniya ang bayan ni Mardocheo: kayat inisip ni Aman na lipulin ang lahat na Judio na nangasa buong kaharian ni Assuero, sa makatuwid baga'y ang bayan ni Mardocheo. Apan iyang gihunahuna nga pagtamay ang pagpatilaw kang Mardocheo lamang; kay ilang gipahibalo kaniya ang katawohan ni Mardocheo, busa si Aman nagtinguha sa paglaglag sa tanang mga Judio nga dinha sa tibook gingharian ni Assuero, bisan pa ang katawohan ni Mardocheo. Nang unang buwan, na siyang buwan ng Nisan, nang ikalabing dalawang taon ng haring Assuero, kanilang pinagsapalaran nga ang Pur sa harap ni Aman sa araw-araw, at sa buwan-buwan, hanggang sa ikalabing dalawang buwan, na siyang buwan ng Adar. Sa nahaunang bulan, nga mao ang bulan sa Nisan, sa ikanapulo ug duha ka tuig ni hari Assuero, ilang gihimo ang Pur, nga mao ang rifa, sa atubangan ni Aman adlaw-adlaw, ug bulan-bulan, ngadto sa ikapulo ug duha ka bulan nga mao ang bulan sa Adar. At sinabi ni Aman sa haring Assuero, May isang bayang nakakalat at nakasabog sa gitna ng mga bayan sa lahat ng mga lalawigan ng iyong kaharian at ang kanilang kautusan ay kaiba sa bawat bayan; na hindi man lamang iniingatan nila ang mga kautusan ng hari; kayat hindi mapakinabang sa hari na sila'y tiisin. Ug si Aman miingon kang hari Assuero: Adunay usa ka katawohan nga nangakatag sa halayong dapit, ug nagkatibulaag sa taliwala sa mga katawohan sa tanang nga lalawigan sa imong gingharian; ug ang ilang mga balaod lahi sa balaod sa tagsatagsa ka katawohan; ni nagabantay sila sa balaod sa hari: busa dili kaayohan sa hari ang pagpasagad kanila. Kung kalugdan ng hari, masulat na sila'y lipulin: at ako'y magbabayad ng sangpung libong talentong pilak sa mga kamay niyaong mga may katungkulan sa mga gawain ng hari, upang dalhin sa mga ingatang-yaman ng hari. Kong kini makapahimuot sa hari, ipahimo ang pagsulat nga sila pagalaglagon: ug ako mobayad sa napulo ka libong talento nga salapi sa mga sinaligan sa buhat sa hari, aron sa pagdala niana ngadto sa tipiganan sa bahandi sa hari. Nang magkagayo'y hinubad ng hari ang kaniyang singsing sa kaniyang kamay, at ibinigay kay Aman na anak ni Amedatha na Agageo, na kaaway ng mga Judio. Ug ang hari mikuha sa iyang singsing gikan sa iyang kamot, ug gihatag kini kang Aman anak nga lalake ni Amadatha ang Agagehanon, ang kaaway sa mga Judio. At sinabi ng hari kay Aman, Ang pilak ay nabigay sa iyo at gayon din ang bayan upang gawin mo sa mga yaon kung ano ang inaakala mong mabuti. Ug ang hari miingon kang Aman: Ang salapi gihatag kanimo, ang katawohan usab, sa pagbuhat kanila sumala sa daw maayo kanimo. Nang magkagayo'y tinawag ang mga kalihim ng hari sa unang buwan, nang ikalabing tatlong araw niyaon; at nangasulat ayon sa lahat na iniutos ni Aman sa mga satrapa ng hari, at sa mga tagapamahala na nangasa bawat lalawigan, at sa mga prinsipe ng bawat bayan, sa bawat lalawigan ayon sa sulat niyaon, at sa bawat bayan ayon sa kanilang wika; sa pangalan ng haring Assuero nasulat, at tinatakan ng singsing ng hari. Unya ang mga magsusulat sa hari gipatawag sa nahaunang bulan, sa ikapulo ug tolo ka adlaw niana; ug didto gisulat sumala sa tanan nga gisugo ni Aman sa mga tinugyanan sa hari, ug sa mga gobernador nga dinha sa tagsatagsa ka lalawigan, ug sa mga principe sa tagsatagsa ka katawohan, sa tagsatagsa ka lalawigan sumala sa nahisulat didto, ug sa tagsatagsa ka katawohan sumala sa ilang pinulongan; sa ngalan sa hari nga si Assuero kini gisulat ug gipatikan sa singsing sa hari. At nagpadala ng mga sulat sa pamamagitan ng mga sugo sa lahat ng mga lalawigan ng hari, upang ipahamak, upang patayin, at upang lipulin ang lahat na Judio, ang bata at gayon din ang matanda, ang mga bata at ang mga babae sa isang araw, sa makatuwid baga'y sa ikalabing tatlong araw ng ikalabing dalawang buwan, na siyang buwan ng Adar, at upang kumuha ng samsam sa kanila na pinakahuli. Ug ang mga sulat gipadala sa correo ngadto sa tanang mga lalawigan sa hari, aron sa paglaglag, sa pagpatay, ug sa pagpoo, sa tanang mga Judio, batan-on ug tigulang, mga kabataan nga gagmay ug mga babaye, sulod sa usa ka adlaw, bisan sa ikapulo ug tolo ka adlaw, sa ikanapulo ug duha ka bulan, nga mao ang bulan sa Adar, ug sa pagkuha sa tanan nila nga mga inagaw alang sa usa ka salakmiton. Isang salin ng sulat ay ibigay sa bawat lalawigan upang ang pasiya ay mahayag sa lahat na bayan, na sila'y magsihanda sa araw na yaon. Usa ka hinulad sa sulat, nga ang sugo igahatag sa tagsatagsa ka lalawigan, gimantala sa tibook katawohan, nga sila mangandam niadtong adlawa. Ang mga sugo ay nagsilabas na madalian sa utos ng hari, at ang pasiya ay natanyag sa Susan na bahay-hari. At ang hari at si Aman ay naupo upang uminom; ngunit ang bayan ng Susan ay natitigilan. Ang mga correo nanagdala sa pagdali sa sugo sa hari, ug ang sugo gihatag didto sa Susan, nga mao ang palacio. Ug ang hari ug si Aman nanlingkod sa pag-inum; apan ang ciudad sa Susan nalibog. Nang maalaman nga ni Mardocheo ang lahat na nagawa, hinapak ni Mardocheo ang kaniyang suot, at nanamit ng kayong magaspang na may mga abo, at lumabas sa gitna ng bayan, at humiyaw ng malakas at kalagimlagim na hiyaw: Ug sa nahibaloan ni Mardocheo ang tanan nga nabuhat, gigisi ni Mardocheo ang iyang mga bisti, ug nagbutang ug sako nga saput uban ang mga abo, ug miadto sa kinataliwad-an sa ciudad, ug mitu-aw sa usa ka hataas ug mapait nga paghilak. At siya'y naparoon hanggang sa harap ng pintuang-daan ng hari: sapagkat walang makapapasok sa loob ng pintuang-daan ng hari na nakapanamit ng magaspang na kayo. Ug siya miadto bisan sa atubangan sa ganghaan sa hari: kay walay makasulod sa sulod sa ganghaan sa hari nga nagbisti sa sako nga saput. At sa bawat lalawigan, na kinararatingan ng utos ng hari at ng kaniyang pasiya, ay nagkaroon ng malakas na panangisan sa gitna ng mga Judio, at ng pagaayuno, at ng iyakan at ng taghuyan; at marami ay nagsipanamit ng kayong magaspang at mga abo. Ug sa tagsatagsa ka lalawigan bisan asa mahiabut ang sugo sa hari ug ang iyang pagbulot-an, ditoy dakung kasubo taliwala sa mga Judio, ug panagpuasa, ug panaghilak, ug panagminatay, ug daghan ang mga nanghigda diha sa sako nga saput ug mga abo. At ang mga dalaga ni Esther at ang kaniyang mga kamarero ay nagsiparoon, at isinaysay sa kaniya; at ang reina ay namanglaw na mainam: at siya'y nagpadala ng bihisan upang isuot ni Mardocheo, at upang hubarin ang kaniyang kayong magaspang: ngunit hindi niya tinanggap. Ug ang mga kadalagahan ni Ester ug ang iyang mga sinaligan sa palacio nangadto ug gisuginlan siya niana; ug ang reina nagmasulob-on gayud kaayo; ug siya nagpadala ug bisti aron ipabisti kang Mardocheo, ug aron huboon ang iyang sako nga saput gikan kaniya; apan siya wala dumawat niini. Nang magkagayo'y tinawag ni Esther si Atach, na isa sa mga kamarero ng hari, na siya niyang inihalal na magingat sa kaniya, at binilinan niyang pumaroon kay Mardocheo, upang maalaman kung ano yaon, at kung bakit gayon. Unya gitawag ni Ester si Atach, usa sa mga eunuco sa palacio sa hari, nga iyang gitudlo sa pag-alagad kaniya, ug gisugo siya sa pagpaadto kang Mardocheo, aron sa pagsusi kong unsa kini, ug ngano kini. Sa gayo'y nilabas nga ni Atach si Mardocheo, sa luwal na dako ng bayan, na nasa harap ng pintuang-daan ng hari. Busa si Atach miadto kang Mardocheo, ngadto sa halapad nga dapit sa ciudad, nga atubangan sa ganghaan sa hari. At isinaysay sa kaniya ni Mardocheo ang lahat na nangyari sa kaniya, at ang lubos na kabilangan ng salapi na ipinangako ni Aman na ibayad sa mga ingatang-yaman ng hari hinggil sa mga Judio, upang lipulin sila. Ug gisuginlan siya ni Mardocheo sa tanan nga nanghitabo kaniya, ug ang igo nga gidaghanon sa salapi nga gisaad ni Aman nga ibayad sa mga panudlangan sa bahandi sa hari tungod sa mga Judio, aron sa paglaglag kanila. Binigyan din niya siya ng salin ng pasiya na natanyag sa Susan upang lipulin sila, upang ipakilala kay Esther, at ipahayag sa kaniya: at upang ibilin sa kaniya na siya'y paroon sa hari upang mamanhik sa kaniya, at upang hingin sa kaniya, dahil sa kaniyang bayan. Siya usab mihatag kaniya sa hulad sa sinulat sa sugo nga gihimo didto sa Susan aron sa paglaglag kanila, sa pagpakita niana kang Ester, ug sa pag-asoy niana kaniya, ug sa pagsugo kaniya nga siya moadto sa hari, aron sa paghangyo kaniya ug sa paghimo ug pangaliyupo sa atubangan niya alang sa iyang katawohan. At si Atach ay naparoon, at isinaysay kay Esther ang mga salita ni Mardocheo. Ug si Atach miabut ug iyang gisuginlan si Ester sa mga pulong ni Mardocheo. Nang magkagayo'y nagsalita si Esther kay Atach, at nagpasabi kay Mardocheo, na sinasabi, Unya si Ester namulong kang Atach, ug gihatagan siya ug usa ka mensaje kang Mardocheo, nga nagaingon: Lahat ng lingkod ng hari at ang bayan ng mga lalawigan ng hari ay nangakakaalam, na sinoman, maging lalake o babae, na paroroon sa hari sa pinakaloob na looban, na hindi tinatawag, may isang kautusan sa kaniya, na siya'y patayin, liban yaong paglawitan ng hari ng gintong cetro, upang siya'y mabuhay: ngunit hindi ako tinawag na paroon sa hari ng tatlong pung araw na ito. Ang tanang mga alagad sa hari, ug ang katawohan sa mga lalawigan sa hari, nagpanghibalo, nga bisan kinsa nga lalake kun babaye nga moadto sa hari ngadto sa labing sulod nga sawang, nga wala tawga, adunay usa ka balaod alang kaniya, nga siya pagapatyon, gawas niadto nga kaniya ang hari magatunol sa bulawang cetro, nga siya mabuhi: apan ako wala matawag aron sa pag-adto sa hari sulod niining katloan ka adlaw. At isinaysay nila kay Mardocheo ang mga salita ni Esther. Ug ilang gisugilon kang Mardocheo ang mga pulong ni Ester. Nang magkagayo'y pinapagbalik ng sagot sila ni Mardocheo kay Esther: Huwag mong isipin sa iyong sarili na ikaw ay makatatanan sa bahay ng hari, ng higit kay sa lahat na mga Judio. Unya si Mardocheo nagsugo kanila sa pagpatubag kang Ester: Ayaw paghunahuna sa imong kaugalingon nga ikaw makagawas dinhi sa balay sa hari, labaw pa sa tanang mga Judio. Sapagkat kung ikaw ay lubos na tumahimik sa panahong ito, ay magtataglay nga ng katiwasayan at kaligtasan ang mga Judio sa ibang dako, ngunit ikaw at ang sangbahayan ng iyong magulang ay mapapahamak: at sinong nakakaalam na kung kaya ka pinasapit sa kaharian ay dahil sa bagay na ito? Kay kong ikaw magahilum niining panahona, busa ang kagawasan ug kaluwasan makita sa mga Judio gikan sa laing dapit, apan ikaw ug ang balay sa imong amahan mangahanaw: ug kinsay nahibalo kong ikaw wala pa mahiabut sa gingharian sa maingon niini nga panahona? Nang magkagayo'y nagpabalik ng sagot si Esther kay Mardocheo: Unya si Ester misugo sa pagpatubag ngadto kang Mardocheo niining mga pulonga: Ikaw ay yumaon, pisanin mo ang lahat na Judio, na nangakaharap sa Susan, at ipagayuno ninyo ako, at huwag kayong magsikain o magsiinom man na tatlong araw, gabi o araw; ako naman at ang aking mga dalaga ay mangagaayuno ng gayon ding paraan; at sa gayo'y papasukin ko ang hari, na hindi ayon sa kautusan: at kung ako'y mamatay ay mamatay. Lakaw, tiguma ang tanang mga Judio nga anaa sa Susan, ug magpuasa kamo alang kanako, ug ayaw pagkaon ni mag-inum sulod sa totolo ka adlaw ug sa totolo ka gabii: Ako usab ug ang akong mga dalaga managpuasa sa maong pagkaagi; ug busa ako moadto sa hari, nga dili subay sa balaod: ug kong ako mamatay, mamatay ako. Sa gayo'y yumaon si Mardocheo at ginawa ang ayon sa lahat na iniutos ni Esther sa kaniya. Busa si Mardocheo mipadayon sa iyang paglakat, ug naghimo sumala sa tanan nga gisugo kaniya ni Ester. Nangyari nga, nang ikatlong araw, na nagsuot si Esther ng kaniyang bihisang pagkareina, at tumayo sa pinakaloob ng bahay ng hari, sa tapat ng bahay-hari; at ang hari ay naupo sa kaniyang luklukang hari sa bahay-hari, sa tapat ng pasukan sa bahay. Karon kini nahitabo, sa ikatolo ka adlaw, nga si Ester nagsul-ob sa iyang harianong bisti, ug mitindog sa labing sulod nga sawang sa balay sa hari, atbang sa balay sa hari ug ang hari naglingkod sa iyang trono dinha sa harianong balay, atbang sa pultahan sa balay. At nagkagayon, nang makita ng hari si Esther na reina na nakatayo sa looban, na siya'y nagtamo ng biyaya sa kaniyang paningin: at inilawit ng hari kay Esther ang gintong cetro na nasa kaniyang kamay. Sa gayo'y lumapit si Esther, at hinipo ang dulo ng cetro. Ug mao kadto, nga sa hingkit-an sa hari si Ester, ang reina nga nagtindog sulod sa sawang, nga siya nakapahimuot sa iyang pagtan-aw; ug ang hari mitunol kang Ester sa bulawang cetro nga dinha sa iyang kamot. Busa si Ester mipahaduol, ug mihikap sa tumoy sa cetro. Nang magkagayo'y sinabi ng hari sa kaniya, Anong ibig mo, reina Esther? at ano ang iyong hiling? mabibigay sa iyo kahit kalahati ng kaharian. Unya namulong ang hari kaniya: Unsa ang buot mo, reina nga Ester? Ug unsa ang imong igahangyo? Igahatag kanimo bisan ang katunga sa gingharian. At sinabi ni Esther, Kung inaakalang mabuti ng hari, pumaroon sa araw na ito ang hari at si Aman sa pigingan na aking inihanda sa kaniya. Ug si Ester namulong: Kong kini mahiuyon man ugaling sa kabubut-on sa hari, itugot nga ang hari ug si Aman moadto sa combira nga akong giandam alang kaniya. Nang magkagayo'y sinabi ng hari, Papagmadaliin si Aman upang magawa ang gaya ng sinabi ni Esther. Sa gayo'y naparoon ang hari at si Aman sa pigingan na inihanda ni Esther. Unya ang hari miingon: Padalia si Aman, aron kini himoon sumala sa gipamulong ni Ester. Busa ang hari ug si Aman ming-adto sa combira nga giandam ni Ester. At sinabi ng hari kay Esther sa pigingan ng alak: Ano ang iyong hingi? at ipagkakaloob sa iyo at ano ang iyong hiling? kahit kalahati ng kaharian ay ipagkakaloob. Ug ang hari namulong kang Ester didto sa combira sa vino: Unsa ang imong ihangyo? Ug kini igahatag kanimo: ug unsa ang imong pagapangayoon? Bisan ang katunga sa gingharian kana pagahimoon. Nang magkagayo'y sumagot si Esther, at nagsabi, Ang aking hingi at ang aking hiling ay ito; Unya mitubag si Ester ug miingon: Ang akong hangyo ug akong gipangayo mao kini: Kung ako'y nakasumpong ng biyaya sa paningin ng hari, at kung kalugdan ng hari na ipagkaloob ang aking hingi, at gawin ang aking hiling, na pumaroon ang hari at si Aman sa pigingan na aking ihahanda sa kanila, at aking gagawin bukas na gaya ng sinabi ng hari. Kong ako nakapahimuot sa pagtan-aw sa hari, ug kong kini ikalipay sa hari ang paghatag sa akong gihangyo, ug ang pagtuman sa akong gipangayo, paadtoa ang hari ug si Aman sa combira nga akong giandam alang kanila; ug akong pagabuhaton ugma sumala sa gipamulong sa hari. Nang magkagayo'y lumabas si Aman sa araw na yaon na galak at may masayang puso: ngunit nang makita ni Aman si Mardocheo sa pintuang-daan ng hari, na hindi siya tumayo o kumilos man sa kaniya, siya'y napuno ng pagkapoot laban kay Mardocheo. Unya miadto si Aman niadtong adlawa milipayon ug masadya sa kasingkasing: apan sa diha nga nakita ni Aman ni Mardocheo diha sa ganghaan sa hari, nga siya wala tumindog ni maglihok sa iyang atubangan, siya napuno sa kaligutgut batok kang Mardocheo. Gayon may nagpigil si Aman sa kaniyang sarili, at umuwi sa bahay; at siya'y nagsugo at tinipon ang kaniyang mga kaibigan at si Zeres na kaniyang asawa. Apan si Aman nagpugong sa iyang kaugalingon, ug mipauli; ug iyang gipaadto ug gipadala ang iyang mga higala ug si Zeres nga iyang asawa. At isinaysay ni Aman sa kanila ang kaluwalhatian ng kaniyang mga kayamanan, at ang karamihan ng kaniyang mga anak, at lahat ng bagay na ipinagkaloob ng hari sa kaniya, at kung paanong siya'y nataas ng higit kay sa mga prinsipe at mga lingkod ng hari. Ug si Aman nagsugilon kanila sa himaya sa iyang mga bahandi, ug sa gidaghanon sa iyang mga anak, ug sa tanang mga butang diin ang hari nagpauswag kaniya, ug giunsa siya sa pagpauswag niya labaw sa mga principe ug mga alagad sa hari. Sinabi ni Aman, bukod dito: Oo, si Esther na reina ay hindi nagpasok ng sinoman na kasama ng hari sa pigingan na kaniyang inihanda kundi ako lamang; at kinabukasan naman ay inaanyayahan niya ako na kasama ng hari. Labut pa, si Aman namulong: Oo, si Ester nga reina wala motugot nga may mokuyog sa hari nganhi sa combira nga iyang giandam gawas kanako lamang; ug ugma ako usab gidapit niya uban sa hari. Gayon ma'y ang lahat ng ito'y walang kabuluhan sa akin habang aking nakikita si Mardocheo na Judio na nakaupo sa pintuang-daan ng hari. Apan kining tanan walay kapuslanan kanako, samtang nga ako nagatan-aw kang Mardocheo nga Judio nga nagalingkod sa ganghaan sa hari. Nang magkagayo'y sinabi ni Zeres na kaniyang asawa at ng lahat niyang kaibigan sa kaniya: Magpagawa ka ng isang bibitayan na may limang pung siko ang taas, at sa kinaumagahan ay salitain mo sa hari na bitayin doon si Mardocheo: kung magkagayo'y yumaon kang masaya na kasama ng hari sa pigingan. At ang bagay ay nakalugod kay Aman; at kaniyang ipinagawa ang bibitayan. Unya miingon si Zeres nga iyang asawa ug ang tanan niyang mga higala kaniya: Ipabuhat ang usa ka bitayan nga may kalim-an ka maniklo ang kahabogon, ug sa pagkabuntag sumulti ka sa hari aron si Mardocheo mabitay niana: unya lumakaw ka nga malipayon kuyog sa hari ngadto sa combira. Ug kini nakapahimuot kang Aman: ug iyang gipabuhat ang bitayan. Nang gabing yaon ay hindi makatulog ang hari; at kaniyang iniutos na dalhin ang aklat ng mga alaala ng mga gawa, at mga binasa sa harap ng hari. Niadtong gabhiona wala makatulog ang hari; ug siya nagsugo nga ipadala ang basahon sa mga kaagi sa mga cronicas, ug sila gipamasa sa atubangan. At nasumpungang nakasulat, na si Mardocheo ay nagsaysay tungkol kay Bigthana at kay Teres, dalawa sa mga kamarero ng hari, sa nangagingat ng pintuan na nangagisip magbuhat ng kamay sa haring Assuero. Ug hikaplagan sa nahisulat, nga si Mardocheo nagsugilon mahitungod kang Bigthan ug Teres, duha sa mga sinaligan sa palacio sa hari, kadtong nagbantay sa bakanan, nga sila nagpaninguha sa pagbudhi kang Assuero nga hari. At sinabi ng hari, Anong karangalan at kamahalan ang nagawa kay Mardocheo sa bagay na ito? Nang magkagayo'y sinabi ng mga lingkod ng hari na nagsisipaglingkod sa kaniya, Walang anomang nagawa sa kaniya. Ug ang hari miingon: Unsa ang kadungganan ug ang pagkahalangdon nga gitanyag kang Mardocheo tungod niini? Unya miingon ang mga alagad sa hari nga nagaalagad kaniya: Walay nabuhat alang kaniya. At sinabi ng hari, Sino ang nasa looban? Si Aman nga ay pumasok sa looban ng bahay ng hari, upang magsalita sa hari na bitayin si Mardocheo sa bibitayan na inihanda niya sa kaniya. Ug ang hari miingon: Kinsa ang anaa sa sawang? Karon si Aman nahiadto sa dapit sa gawas nga sawang sa balay sa hari, sa pagsulti sa hari aron sa pagpabitay kang Mardocheo sa bitayan nga iyang giandam alang kaniya. At ang mga lingkod ng hari ay nagsabi sa kaniya. Narito, si Aman ay nakatayo sa looban. At sinabi ng hari, Papasukin siya. Ug ang mga sulogoon sa hari miingon kaniya: Ania karon, si Aman nagtindog sulod sa sawang. Ug ang hari miingon: Paanhia siya. Sa gayo'y pumasok si Aman. At ang hari ay nagsabi sa kaniya, Anong gagawin sa lalake na kinalulugdang parangalin ng hari? Sinabi nga ni Aman sa kaniyang sarili: Sino ang kinalulugdang parangalin ng hari na higit kay sa akin? Busa si Aman misulod. Ug ang hari miingon kaniya: Unsay pagabuhaton alang sa tawo nga gikahimut-an aron pagpasidungog sa hari kaniya? Busa si Aman miingon sa iyang kasingkasing: Kang kinsa pa ang hari magapasidungog labaw kay sa akong kaugalingon? At sinabi ni Aman sa hari, Sa lalake na kinalulugdang parangalin ng hari, Ug si Aman miingon sa hari: Alang sa tawo nga gikahimut-an sa hari ang pagpasidungog. Ay dalhan ng damit-hari na isinusuot ng hari, at ng kabayo na sinasakyan ng hari, at putungan sa ulo ng putong na hari: Ipadala ang harianong bisti nga igasul-ob sa hari, ug ang kabayo nga pagakabay-an sa hari, ug kansang ibabaw sa ulo niini ang usa ka harianong purongpurong gibutang: At ang bihisan at ang kabayo ay mabigay sa kamay ng isa sa pinakamahal na prinsipe ng hari, upang bihisang gayon ang lalake na kinalulugdang parangalin ng hari, at pasakayin siya sa kabayo sa lansangan ng bayan, at itanyag sa unahan niya; Ganito ang gagawin sa lalake na kinalulugdang parangalin ng hari. Ug ipahatud ang bisti ug ang kabayo sa kamot sa usa sa mga labawng halangdon nga principe, aron ilang sul-oban ang tawo niini kang kinsa ang hari nahimuot sa pagpasidungog, ug pakabay-on siya sa kabayo ngadto sa dalan sa ciudad, ug imantala sa atubangan niya: Mao kini ang pagabuhaton sa tawo kang kinsa ang hari nahimuot sa pagpasidungog. Nang magkagayo'y sinabi ng hari kay Aman, Ikaw ay magmadali, at kunin mo ang bihisan at ang kabayo, gaya ng iyong sinabi, at gawin mong gayon kay Mardocheo, na Judio, na nauupo sa pintuang-daan ng hari; huwag magkulang ang anomang bagay sa lahat na iyong sinalita. Unya ang hari miingon kang Aman: Pagdali, ug kuhaa ang bisti ug ang kabayo, sumala sa imong giingon, ug buhata kang Mardocheo nga Judio nga naglingkod sa ganghaan sa hari: ayaw ipakawang ang bisan unsa sa tanan nga imong gipamulong. Nang magkagayo'y kinuha ni Aman ang bihisan at ang kabayo, at binihisan si Mardocheo, at pinasakay sa lansangan ng bayan, at nagtanyag sa unahan niya: Ganito ang gagawin sa lalake na kinalulugdang parangalin ng hari. Busa gikuha ni Aman ang bisti ug ang kabayo, ug gibistihan si Mardocheo, ug gipakabayo siya ngadto sa dalan sa ciudad, ug nagmantala sa atubangan niya: Mao kini ang pagabuhaton alang niadtong tawo kang kinsa ang hari may kahimuot sa pagpasidungog. At si Mardocheo ay bumalik sa pintuang-daan ng hari. Ngunit si Aman ay nagmadaling umuwi, na tumatangis at may takip ang ulo. Ug si Mardocheo mibalik pag-usab ngadto sa ganghaan sa hari. Apan si Aman midali paingon sa iyang balay, masulob-on, ug ang iyang ulo tinabonan. At isinaysay ni Aman kay Zeres na kaniyang asawa at sa lahat niyang mga kaibigan ang bawat bagay na nangyari sa kaniya. Nang magkagayo'y sinabi ng kaniyang mga pantas na lalake, at ni Zeres na kaniyang asawa sa kaniya: Kung si Mardocheo, na iyong pinasimulang kinahulugan sa harap, ay sa binhi ng mga Judio, hindi ka mananaig laban sa kaniya, kundi ikaw ay walang pagsalang mahuhulog sa harap niya. Ug si Aman nagsugilon kang Zeres nga iyang asawa ug sa tanan niyang mga higala, sa tanan nga nanghitabo kaniya. Unya namulong kaniya ang iyang mga manggialamong tawo ug si Zeres nga iyang asawa: Kong si Mardocheo, kang kinsa ikaw nahulog sa iyang atubangan sa sinugdan, mao ang kaliwat sa mga Judio, dili ka makadaug batok kaniya, kondili mahulog ka gayud sa atubangan niya. Samantalang sila'y nakikipagsalitaan pa sa kaniya, dumating ang mga kamarero ng hari at nagmadaling dinala si Aman sa pigingan na inihanda ni Esther. Samtang nagasulti pa sila kaniya, miabut ang mga tinugyanan sa hari, ug nanagdali sa pagdala kang Aman ngadto sa combira nga gitagana ni Ester. Sa gayo'y naparoon ang hari at si Aman sa pigingan na kasama ni Esther na reina. Busa ang hari ug si Aman ming-adto sa combira ni Ester nga reina. At sinabi uli ng hari kay Esther nang ikalawang araw sa pigingan ng alak: Ano ang iyong hingi, reina Esther? at ibibigay sa iyo: at ano ang iyong hiling? kahit kalahati ng kaharian ay ipagkakaloob. Ug ang hari miingon pag-usab kang Ester, sa ikaduhang adlaw, didto sa combira sa vino: Unsay imong pangayoon, reina nga Ester? Ug kini igahatag kanimo: ug unsay imong ihangyo? bisan pa sa katunga sa gingharian, kana pagabuhaton. Nang magkagayo'y sumagot, at nagsabi si Esther na reina, Kung ako'y nakasumpong ng biyaya sa iyong paningin, Oh hari, at kung kalulugdan ng hari, ipagkaloob sa akin ang aking buhay sa aking hingi at ang aking bayan sa aking hiling: Ug si Ester nga reina mitubag ug namulong: Kong ako nakapahimuot kanimo sa imong pagtan-aw, Oh hari, ug kong kini nakapahimuot sa hari, ihatag kanako ang akong kinabuhi tungod sa akong paghangyo, ug ang akong katawohan tungod sa akong gipangayo: Sapagkat kami ay naipagbili, ako at ang aking bayan upang ipahamak, upang patayin, at upang lipulin. Ngunit kung kami ay naipagbili na mga pinakaaliping lalake at babae, ako'y tumahimik, bagaman hindi mababayaran ng kaaway ang bagabag sa hari. Kay kami gibaligya, ako ug ang akong katawohan, aron pagalaglagon, ug pagapatyon, ug pagapohoon. Apan kong kami gibaligya, ingon nga mga binihag nga lalake ug babaye mihilum ako, bisan ang kabatok dili makabalus tungod sa kadaut sa hari. Nang magkagayo'y nagsalita ang haring Assuero, at nagsabi kay Esther na reina: Sino siya, at saan nandoon siya, na nangangahas magbanta na gumawa ng gayon? Unya mitubag ang hari nga si Assuero ug miingon kang Ester, nga reina: Kinsa ba siya, ug hain ba kadtong nagapagahi sa iyang kasingkasing aron sa pagbuhat niana? At sinabi ni Esther, Ang isang kaaway at kaalit: itong masamang si Aman. Nang magkagayo'y natakot si Aman sa harap ng hari at ng reina. Ug si Ester miingon: Usa ka kabatok ug usa ka kaaway, bisan kining dautan nga Aman. Unya si Aman nahadlok sa atubangan sa hari ug sa reina. At ang hari ay tumindig sa pigingan ng alak sa kaniyang pagkapoot, at pumasok sa halamanan ng bahay-hari: at si Aman ay tumayo upang ipamanhik ang kaniyang buhay kay Esther na reina; sapagkat nakita niya na may kasamaang ipinasiya laban sa kaniya ang hari. Ug ang hari mitindog sa iyang kasuko gikan sa combira sa vino ug miadto sa tanaman sa palacio: ug si Aman mitindog aron sa paghangyo tungod sa iyang kinabuhi kang Ester nga reina; kay nakita niya nga may kadautan nga gihunahuna kaniya ang hari. Nang magkagayo'y bumalik ang hari na mula sa halamanan ng bahay-hari hanggang sa pigingan ng alak; at si Aman ay sumubsob sa hiligan na kinaroroonan ni Esther. Nang magkagayo'y sinabi ng hari, Kaniya bang dadahasin ang reina sa harap ko sa bahay? Pagkabigkas ng salita sa bibig ng hari ay kanilang tinakpan ang mukha ni Aman. Unya ang hari mibalik ngadto sa tanaman sa palacio sa dapit diin gihimo ang combira sa vino; ug si Aman napukan ibabaw sa lingkoranan diin si Ester magalingkod. Unya miingon ang hari: Magapugos ba siya sa reina sa atubangan ko dinhi sa balay? Samtang ang pulong migula gikan sa baba sa hari, ilang gitabonan ang nawong ni Aman. Nang magkagayo'y sinabi ni Harbona, na isa sa kamarero na nasa harap ng hari: Narito naman, ang bibitayan na may limang pung siko ang taas, na ginawa ni Aman ukol kay Mardocheo, na siyang nagsalita sa ikabubuti ng hari, ay nakatayo sa bahay ni Aman. At sinabi ng hari, Bitayin siya roon. Unya namulong si Harbona, usa sa mga tinugyanan sa atubangan sa hari: Ania karon usab, ang bitayan nga may kalim-an ka maniko ang kahabogon, nga gihimo ni Aman alang kang Mardocheo, nga namulong ug maayo sa hari, nagatindog didto sa balay ni Aman. Ug ang hari miingon: Bitaya siya niana. Sa gayo'y binitay nila si Aman sa bibitayan na inihanda niya ukol kay Mardocheo. Nang magkagayo'y napayapa ang kapootan ng hari. Busa ilang gibitay si Aman sa bitayan nga iyang giandam alang kang Mardocheo. Unya ang kaligutgut sa hari nahupay. Nang araw na yaon ay ibinigay ng haring Assuero ang bahay ni Aman na kaaway ng mga Judio kay Esther na reina. At si Mardocheo ay naparoon sa harap ng hari; sapagkat isinaysay ni Esther kung ano niya siya. Niadtong adlawa gihatag ni hari Assuero ang balay ni Aman ang kaaway sa mga Judio kang Ester nga reina. Ug si Mardocheo miadto sa atubangan sa hari; kay si Ester nagsugilon kong ig-unsa siya kaniya. At hinubad ng hari ang kaniyang singsing na hinubad niya kay Aman, at ibinigay kay Mardocheo. At inilagay ni Esther si Mardocheo sa bahay ni Aman. Ug gikuha ang singsing sa hari, nga iyang nakuha kang Aman, ug gihatag kini kang Mardocheo. Ug gipahamutang ni Ester si Mardocheo sa balay ni Aman. At si Esther ay nagsalita pa uli sa harap ng hari, at nagpatirapa sa kaniyang mga paa, at ipinamanhik sa kaniya na may luha, na pawiin ang kasamaan ni Aman na Agageo, at ang kaniyang banta na kaniyang ibinanta sa mga Judio. Ug si Ester namulong pa gani pag-usab sa atubangan sa hari, ug miluhod sa iyang tiilan, ug nangaliyupo kaniya inubanan sa luha aron sa pagpapas sa kadautan ni Aman, ang Agagehanon, ug sa iyang lalang nga iyang gilalang batok sa mga Judio. Nang magkagayo'y inilawit ng hari kay Esther ang gintong cetro. Sa gayo'y tumindig si Esther, at tumayo sa harap ng hari. Unya ang hari mitunol sa iyang bulawan nga cetro kang Ester. Busa si Ester mibangon, ug mitindog sa atubangan sa hari. At sinabi niya, Kung kinalulugdan ng hari at kung ako'y nakasumpong ng biyaya sa kaniyang paningin, at ang bagay ay inaakalang matuwid sa harap ng hari, at ako'y nakalulugod sa kaniyang mga mata, masulat na tiwaliin ang mga sulat na ibinanta ni Aman na anak ni Amedata, na Agageo, na kaniyang sinulat upang lipulin ang mga Judio na nangasa lahat na lalawigan ng hari: Ug siya miingon: Kong kini nakapahimuot sa hari, kong ako nakapahimuot sa iyang pagtan-aw, ug kini daw matarung sa atubangan sa hari, ug kong ako nakapahimuot sa iyang mga mata, ipasulat kini aron sa pagbawi sa mga sulat nga gilalang ni Aman, ang anak nga lalake ni Amadatha, ang Agagehanon, nga iyang gisulat aron sa paglaglag sa mga Judio nga anaa sa tanang mga lalawigan sa hari. Sapagkat paanong ako'y makapagtitiis na makita ang kasamaan na darating sa aking bayan? o paanong ako'y makapagtitiis na makita ang paglipol sa aking kamaganakan? Kay unsaon ko sa pag-antus nga magatan-aw sa dautan nga mahatabo sa akong katawohan? Kun unsaon ko sa pag-antus nga magatan-aw sa pagkalaglag sa akong mga kaubanan? Nang magkagayo'y sinabi ng haring Assuero kay Esther na reina, at kay Mardocheo na Judio: Narito, ibinigay ko kay Esther ang bahay ni Aman, at siya ang kanilang binitay sa bibitayan, sapagkat siya'y nagbuhat ng kaniyang kamay sa mga Judio. Unya ang hari nga si Assuero miingon kang Ester nga reina ngadto kang Mardocheo nga Judio: Ania karon, gihatag ko kang Ester ang balay ni Aman, ug siya ilang gibitay sa bitayan, kay iyang gibutang ang iyang kamot ibabaw sa mga Judio. Sumulat naman kayo sa mga Judio, kung anong maibigan ninyo sa pangalan ng hari, at tatakan ninyo ng singsing ng hari: sapagkat ang sulat na nasusulat sa pangalan ng hari, at natatakan ng singsing ng hari ay walang taong makatitiwali. Magsulat usab kamo sa mga Judio, ingon sa makapahimuot kini kaninyo, sa ngalan sa hari, ug patikan kini sa singsing sa hari; kay ang sinulat nga nahisulat sa ngalan sa hari, ug pinatikan sa singsing sa hari, walay tawo nga makausab. Nang magkagayo'y tinawag ang mga kalihim ng hari ng panahong yaon, sa ikatlong buwan, na siyang buwan ng Sivan, nang ikadalawang put tatlo niyaon; at nasulat ayon sa lahat na iniutos ni Mardocheo sa mga Judio at sa mga satrapa, at sa mga tagapamahala at mga prinsipe ng mga lalawigan na nandoon mula sa India hanggang sa Etiopia, na isang daan at dalawang put pitong lalawigan, sa bawat lalawigan ayon sa sulat niyaon, at sa bawat bayan ayon sa wika nila, at sa mga Judio ayon sa sulat nila, at ayon sa wika nila. Unya ang mga magsusulat sa hari gipanawag niadtong panahona, sa ikatolong bulan nga mao ang bulan sa Sivan, sa ikakaluhaan ug tolo ka adlaw niana; ug kini gisulat sumala sa tanang gisugo ni Mardocheo sa mga Judio, ug sa mga labawng punoan sa lalawigan, ug sa mga gobernador, ug sa mga principe sa mga lalawigan nga anaa magsugod sa India ngadto sa Etiopia, usa ka gatus ug kaluhaan ug pito ka mga lalawigan alang sa tagsatagsa ka lalawigan sumala sa nahisulat niana, ug alang sa tagsatagsa ka katawohan sumala sa ilang pinulongan, ug sa mga Judio sumala sa ilang sinulat, ug sumala sa ilang pinulongan. At kaniyang sinulat sa pangalan ng haring Assuero, at tinatakan ng singsing ng hari, at nagpadala ng mga sulat sa pamamagitan ng mga sugo na nagsisipangabayo na nangakasakay sa mga matulin na kabayo na ginagamit sa paglilingkod sa hari, at sa mga batang dromedario; Ug siya misulat sa ngalan ni hari Assuero, ug gipatikan kini sa singsing sa hari, ug nagpadala ug mga sulat pinaagi sa mga correo nga nanagkabayo, nga nanagkabayo sa mga matulin nga mga kabayo nga gigamit sa pag-alagad sa hari, kaliwat sa iglulumba: Na pinagkakalooban ng hari ang mga Judio na nangasa bawat bayan, na magpipisan, at ipagsanggalang ang kanilang buhay, upang magpahamak, pumatay, at magpalipol, sa buong kapangyarihan ng bayan at lalawigan na loloob sa kanila, sa kanilang mga bata at mga babae, at kumuha ng samsam sa kanila na pinakahuli, Diin ang hari mitugot sa mga Judio nga diha sa tagsatagsa ka ciudad aron sa pagtigum sa ilang kaugalingon pagtingub, ug sa pagtindog alang sa ilang kinabuhi, aron sa paglaglag, sa pagpatay, ug sa pagpapoo pagpahurot, ang tanan nga gahum sa katawohan ug sa lalawigan nga moasdang kanila, sa ilang mga kabataan nga magagmay ug sa mga babaye, ug aron sa pagkuha sa mga butang nila ingon nga salakmiton nila, Sa isang araw sa lahat na lalawigan ng haring Assuero, nang ikalabing tatlong araw ng ikalabing dalawang buwan, na siyang buwan ng Adar. Sa usa ka adlaw sa tanang lalawigan ni hari Assuero, nga mao ang ikapulo ug tolo ka adlaw sa ikapulo ug duha ka bulan, nga mao ang bulan nga Adar. Isang salin ng sulat na ang pasiya'y ihayag sa bawat lalawigan, ay nahayag sa lahat ng mga bayan, at upang ang mga Judio ay magsihanda sa araw na yaon na magsipanghiganti sa kanilang mga kaaway. Usa ka hinulad sa sulat nga ang pagbulot-an ipahatag sa tagsatagsa ka lalawigan, gimantala ngadto sa tanang mga katawohan aron ang mga Judio mamaandam niadtong adlawa sa ilang pagpanimalus sa ilang mga kaaway. Sa gayo'y ang mga sugo na nangasasakay sa mga matulin na kabayo na ginagamit sa paglilingkod sa hari ay nagsilabas, na nangagmamadali at nangagtutumulin sa utos ng hari; at ang pasiya ay nahayag sa Susan na bahay-hari. Busa ang mga correo nga nanagkabayo sa matulin nga mga kabayo nga gigamit sa pag-alagad sa hari ming-adto, nga gipadali ug napugos sa pagdali tungod sa sugo sa hari, ug ang sugo gihatag ngadto sa Susan nga mao ang palacio. At si Mardocheo ay lumabas mula sa harapan ng hari na nakapanamit hari na bughaw, at puti, at may dakilang putong na ginto, at may balabal na mainam na lino at kulay ube: at ang bayan ng Susan ay humiyaw at natuwa. Ug si Mardocheo miadto gikan sa atubangan sa hari sa harianong pagpamisti sa azul ug maputi, ug uban sa usa ka dakung purongpurong nga bulawan, ug uban sa usa ka hataas nga kupo sa lino nga fino ug purpura: ug ang ciudad sa Susan misinggit ug nalipay. Nagkaroon ang mga Judio ng kaliwanagan at ng kasayahan, at ng kagalakan at ng karangalan. Ang mga Judio may kahayag ug mga kalipay, ug kasadya ug kadungganan. At sa bawat lalawigan, at sa bawat bayan, saan man dumating ang utos ng hari at pasiya niya, ay nagkaroon ang mga Judio ng kasayahan at kagalakan, ng kapistahan at mabuting araw. At marami na mula sa mga bayan ng lupain ay naging mga Judio; sapagkat ang takot sa mga Judio ay suma kanila. Ug sa tagsatagsa ka lalawigan, ug sa tagsatagsa ka ciudad, bisan diin ang sugo sa hari ug ang iyang pahibalo, ang mga Judio may kalipay ug may kasadya, usa ka combira ug usa ka maayo nga adlaw. Ug daghan sa mga katawohan sa yuta nga nahimong mga Judio kay ang kahadlok sa mga Judio diha kanila. Sa ikalabing dalawang buwan nga, na siyang buwan ng Adar, nang ikalabing tatlong araw ng buwan ding yaon, nang ang utos ng hari at ang pasiya niya ay malapit nang gagawin, nang araw na inaasahan ng mga kaaway ng mga Judio na magpuno sa kanila; (yamang napabaligtad, na ang mga Judio ay siyang naghari sa kanila na nangapopoot sa kanila), Karon sa ikapulo ug duha ka bulan, nga mao ang bulan sa Adar, sa ikanapulo ug tolo ka adlaw sa maong bulan, sa diha nga ang sugo sa hari ug ang iyang pagbulot-an haduol na nga pagatumanon, sa adlaw nga ang mga kaaway sa mga Judio naglaum nga makaghari kanila (apan nasuhi, nga kini nabalit-ad kay ang mga Judio naghari niadtong mga nagadumot kanila), Ang mga Judio ay nagpipisan sa kanilang mga bayan sa lahat na lalawigan ng haring Assuero, upang magbuhat ng kamay sa mga nagbabanta ng kanilang kapahamakan: at walang makatayo sa kanila; sapagkat ang takot sa kanila ay nahulog sa lahat ng mga bayan. Ang mga Judio nagtigum sa ilang kaugalingon diha sa ilang mga ciudad nga minglukop sa tanang mga lalawigan ni hari Assuero, aron sa pagdapat sa ilang kamot niadtong nagapangita sa ilang kadaut: ug walay tawo nga makasukol kanila; kay ang kahadlok kanila miabut sa tanang mga katawohan, At lahat ng mga prinsipe sa mga lalawigan, at ang mga satrapa, at ang mga tagapamahala, at ang mga nagsisigawa ng gawain ng hari, ay nagsitulong sa mga Judio; sapagkat ang takot kay Mardocheo ay suma kanila, Ug ang tanang mga principe sa mga lalawighan, ug ang mga labawng punoan sa lalawigan, ug ang mga gobernador, ug sila nga naghimo sa bulohaton sa hari, mingtabang sa mga Judio; tungod kay ang pagkahadlok kang Mardocheo miabut kanila. Sapagkat si Mardocheo ay dakila sa bahay ng hari, at ang kaniyang kabantugan ay lumaganap sa lahat ng mga lalawigan: sapagkat ang lalaking si Mardocheo ay dumakila, ng dumakila. Kay si Mardocheo daku sa balay sa hari, ug ang iyang kadungganan milukop sa tanang mga lalawigan; kay ang tawo nga si Mardocheo nagaanam ug kadaku. At sinaktan ng mga Judio ang lahat ng kanilang mga kaaway sa taga ng tabak, at sa pagpatay at paggiba, at ginawa ang naibigan nila sa nangapopoot sa kanila. Ug ang mga Judio nagpatay sa tanan nilang mga kaaway sa usa ka paghalabas sa pinuti, ug uban sa kamatay ug sa pagkalaglag, ug ilang gibuhat ang buot nilang buhaton niadtong nanagdumot kanila. At sa Susan na bahay-hari ay nagsipatay ang mga Judio at nagsilipol ng limang daang lalake. Ug didto sa Susan nga mao ang palacio, ang mga Judio mingpatay ug minglaglag sa lima ka gatus ka tawo. At si Phorsandatha, at si Dalphon, at si Asphatha, Ug si Phorsandatha, ug si Dalphon, ug si Asphatha, At si Phoratha, at si Ahalia, at si Aridatha. Ug si Phoratha, ug si Ahalia, ug si Aridatha, At si Pharmastha, at si Arisai, at si Aridai, at si Vaizatha, Ug si Pharmastha, ug si Arisai, ug si Aridai, ug si Vaizatha, Na sangpung anak ni Aman, na anak ni Amedatha, na kaaway ng mga Judio, ay pinatay nila; ngunit sa pagsamsam, hindi nila binuhat ang kanilang kamay. Ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman, anak nga lalake ni Amadatha, ang kaaway sa mga Judio ilang gipapatay; apan sa inagaw wala sila manghilabut. Nang araw na yaon ay ang bilang ng nangapatay sa Susan na bahay-hari ay dinala sa harap ng hari. Niadtong adlawa ang gidaghanon niadtong gipamatay didto sa Susan nga mao ang palacio gidala ngadto sa atubangan sa hari. At sinabi ng hari kay Esther na reina; Ang mga Judio ay nagsipatay at nagsilipol ng limang daang lalake sa Susan na bahay-hari, at ng sangpung anak ni Aman; ano nga ang kanilang ginawa kaya sa ibang mga lalawigan ng hari? Ngayon, ano pa ang iyong kahilingan? at ipagkakaloob sa iyo: o ano pa ang iyong kahingian? at gagawin. Ug ang hari miingon kang Ester nga reina: Ang mga Judio nakapatay ug nakalaglag ug lima ka gatus ka mga tawo didto sa Susan nga mao ang palacio, ug ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman; unsa man diay ang ilang gibuhat sa nahabilin sa mga lalawigan sa hari! Karon unsa man ang imong pangayoon? ug kini igahatag kanimo: Kun unsa pay uban mong ihangyo? ug kini pagabuhaton. Nang magkagayo'y sinabi ni Esther, Kung kinalulugdan ng hari ipagkaloob sa mga Judio na nangasa Susan na gawin din bukas ang ayon sa pasiya ng araw na ito, at ang sangpung anak ni Aman ay mabitin sa bibitayan. Unya miingon si Ester: Kong kini makapahimuot sa hari, itugot sa mga Judio nga anaa sa Susan ang pagbuhat ugma usab sumala sa sugo niining adlawa, ug ipabitay ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman sa bitayan. At iniutos ng hari na gawing gayon: at ang pasiya ay nabigay mula sa Susan; at kanilang ibinitin ang sangpung anak ni Aman. Ug ang hari nagsugo niini aron pagabuhaton: ug ang usa ka pagbulot-an gihatag didto sa Susan; ug ilang gibitay ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman. At ang mga Judio na nangasa Susan ay nagpipisan nang ikalabing apat na araw din ng buwan ng Adar, at nagsipatay ng tatlong daang lalake sa Susan: ngunit sa pagsamsam ay hindi sila nangagbuhat na kanilang kamay. Ug ang mga Judio nga didto sa Susan nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pagtingub sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan sa Adar, ug gipamatay ang totolo ka gatus ka tawo sa Susan; apan sa inagaw wala sila manghilabut. At ang ibang mga Judio na nangasa mga lalawigan ng hari ay nagpipisan, at ipinagsanggalang ang kanilang buhay, at nangagkaroon ng kapahingahan sa kanilang mga kaaway, at nagsipatay sa mga nangapopoot sa kanila ng pitong put limang libo; ngunit sa pagsamsam ay hindi nila binuhat ang kanilang kamay. Ug ang ubang mga Judio nga diha sa mga lalawigan sa hari nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pagtingub, ug mingtindog sila tungod sa ilang kinabuhi, ug nakapahulay gikan sa ilang mga kaaway, ug niadtong nanagdumot kanila nakapatay sila ug kapitoan ug lima ka libo; apan sa inagaw wala sila manghilabut. Ito'y nagawa nang ikalabing tatlong araw ng buwan ng Adar: at nang ikalabing apat na araw ng buwan ding yaon ay nangagpahinga sila, at ginawang araw ng pistahan at kasayahan. Kini gibuhat sa ikanapulo ug tolo ka adlaw sa bulan sa Adar; ug sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa maong bulan sila mingpahulay, ug gihimo kini nga usa ka adlaw sa combira ug kalipay. Ngunit ang mga Judio na nangasa Susan ay nagpipisan nang ikalabing tatlong araw niyaon, at nang ikalabing apat niyaon; at nang ikalabing limang araw ng buwan ding yaon ay nangagpahinga sila, at ginawang araw ng kapistahan at kasayahan. Apan ang mga Judio nga didto sa Susan nanagtigum sa pagtingub sa ikanapulo ug tolo ka adlaw niana; ug sa ikanapulo ug upat niana; ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa maong bulan sila namahulay, ug gihimo kini nga usa ka adlaw sa combira ug kalipay. Kayat ang mga Judio sa mga nayon, na nagsisitahan sa mga bayan na hindi nangakukutaan, ginagawa ang ikalabing apat na araw ng buwan ng Adar na araw ng kasayahan at pistahan, at mabuting araw, at ng padalahan ng mga bahagi ng isat isa. Busa ang mga Judio sa mga balangay nga nanagpuyo sa mga dilikinutaan nga lungsod, naghimo sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan sa Adar usa ka adlaw sa kalipay ug pagcombira, ug usa ka maayong adlaw, ug sa pagpadala ug mga balin gikan sa usa ngadto sa lain. At sinulat ni Mardocheo ang mga bagay na ito, at nagpadala ng mga sulat sa lahat ng Judio, na nangasa lahat na lalawigan ng haring Assuero, sa malapit at gayon din sa malayo, Ug si Mardocheo nagsulat niining mga butanga, ug nagpadala ug mga sulat sa tanang mga Judio nga didto sa tanang lalawigan sa hari nga si Assuero, ang sa nahaduol ug ang sa nahalayo. Upang ipagbilin sa kanila na kanilang ipangilin ang ikalabing apat na araw ng buwan ng Adar, at ang ikalabing lima niyaon, taon-taon. Aron sa pagsugo kanila nga sila magbantay sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan sa Adar, ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa maong bulan, tuigtuig, Na mga pinakaaraw na ipinagkaroon ng kapahingahan ng mga Judio sa kanilang mga kaaway, at buwan ng ikinapaging kasayahan ng kapanglawan, at ikinapaging mabuting araw ng pagtangis: upang kanilang gawing mga araw ng pistahan at kasayahan, at ng pagpapadalahan ng mga bahagi ng isat isa, at ng mga kaloob sa mga dukha. Ingon nga ang mga adlaw diin ang mga Judio namahulay gikan sa ilang mga kaaway, ug sa bulan nga nahimo kanila nga kalipay gikan sa kasubo, ug gikan sa kasakit ngadto sa usa ka maayong adlaw; nga sila nagbuhat kanila ug mga adlaw sa combira ug kalipay, ug sa pagpadala ug mga bahin sa usa ug usa, ug mga gasa alang sa mga kabus. At pinagkasunduan ng mga Judio na gawin ang gaya ng kanilang pinasimulan, at ang isinulat ni Mardocheo sa kanila; Ug ang mga Judio nanagbuhat sa pagpadayon sumala sa ilang nasugdan, ug sumala sa gisulat ni Mardocheo kanila; Sapagkat si Aman na anak ni Amedatha na Agageo, na kaaway ng lahat na Judio ay nagbanta laban sa mga Judio upang lipulin sila, at pinagsapalaran nga ang Pur, upang patayin, at upang lipulin sila; Tungod kay si Aman ang anak nga lalake ni Amadatha nga Agagehanon, ang kaaway sa tanang mga Judio, naglalang batok sa mga Judio aron sa paglaglag kanila, ug nagpagula ug Pur, nga mao ang rifa, aron sa pagut-ut kanila; ug sa paglaglag kanila. Ngunit nang dumating sa harap ng hari ang bagay, ay kaniyang iniutos sa pamamagitan ng mga sulat na ang kaniyang masamang banta, na kaniyang ibinanta laban sa mga Judio, ay mauwi sa kaniyang sariling ulo; at siya at ang kaniyang mga anak ay mabitay sa bibitayan. Apan sa nahiabut ang maong butang sa atubangan sa hari, siya misugo pinaagi sa mga sulat nga ang iyang lalang nga dautan, nga iyang gilalang batok sa mga Judio, mosumbalik ra sa iyang ulo, ug nga siya ug ang iyang mga anak nga lalake pagabitayon sa bitayan. Kayat kanilang tinawag ang mga araw na ito na Purim, ayon sa pangalan ng Pur. Kayat dahil sa lahat na salita ng sulat na ito, at ng kanilang nakita tungkol sa bagay na ito, at ng dumating sa kanila, Busa ilang gitawag kining mga adlawa nga Purim, gikan sa ngalan nga Pur. Busa tungod sa tanang mga pulong niining sulata, ug niadtong ilang nakita mahitungod niining maong butang, ug kadtong midangat kanila, Ang mga Judio ay nangagpasiya at nagsipangako sa kanilang sarili at sa kanilang binhi, at sa lahat ng yaon na nagpipisan sa kanila, na anopat huwag magkulang, na kanilang ipangingilin ang dalawang araw na ito ayon sa sulat niyaon, at ayon sa takdang panahon niyaon taon-taon; Ang mga Judio nagtukod, ug ilang gisaad alang sa ilang kaugalingon, ug sa ilang mga kaliwatan, ug sa tanan nga nanagpahiusa kanila, aron nga kini dili makawang, nga sila magabantay niining duruha ka adlaw sumala sa sinulat niini, ug sumala sa natudlong panahon niana, matag-tuig; At ang mga araw na ito ay aalalahanin at ipangingilin sa buong panahon, na bawat angkan, ng bawat lalawigan, at ng bawat bayan; at ang mga araw na ito ng Purim ay hindi lilipas sa mga Judio, o ang alaala man sa mga yaon ay lilipas sa kanilang binhi. Ug nga kining mga adlawa pagahinumduman ug pagabantayan sa tagsatagsa ka kaliwatan, tagsatagsa ka panimalay, tagsatagsa ka lalawigan, ug sa tagsatagsa ka ciudad; ug nga niining mga adlawa sa Purim dili hikalimtan sa mga Judio, ni ang handumanan kanila mawala sa ilang mga kaliwatan. Nang magkagayo'y si Esther na reina na anak ni Abihail, at si Mardocheo na Judio, sumulat ng buong kapamahalaan upang pagtibayin ang ikalawang sulat na ito ng Purim. Unya si Ester nga reina, ang anak nga babaye ni Abihail, ug si Mardocheo ang Judio, mingsulat inubanan sa tanang pagbulot-an aron sa pagpamatuod niining ikaduhang sulat sa Purim. At siya'y nagpadala ng mga sulat sa lahat ng mga Judio, sa isang daan at dalawang put pitong lalawigan ng kaharian ni Assuero, na may mga salita ng kapayapaan at katotohanan, Ug siya nagpadala ug mga sulat ngadto sa tanang mga Judio, ngadto sa usa ka gatus ug kaluhaan ug pito ka mga lalawigan sa gingharian ni Assuero, uban ang mga pulong sa pakigdait ug kamatuoran, Upang pagtibayin ang mga araw na ito ng Purim, sa kanilang mga takdang panahon, ayon sa ibinilin sa kanila ni Mardocheo na Judio at ni Esther na reina, at ayon sa kanilang ipinasiya sa kanilang sarili at sa kanilang binhi, sa bagay ng pag-aayuno at ng kanilang pagdaing. Aron sa pagpamatuod niining mga adlaw sa Purim sa ilang natudlo nga mga panahon, sumala sa gisugo kanila ni Mardocheo nga Judio ug ni Ester nga reina, ug sumala sa ilang gitukod sa ilang kaugalingon, ug sa ilang kaliwatan mahitungod sa ilang mga pagpuasa ug sa ilang pagtu-aw. At pinagtibay ng utos ni Esther ang mga bagay na ito ng Purim; at nasulat sa aklat. Ug ang sugo ni Ester nagpamatuod niining mga butanga sa Purim: ug kini nahisulat sa basahon. At ang haring Assuero ay nagatang ng buwis sa lupain, at sa mga pulo ng dagat. Ug ang hari nga si Assuero naghimo ug usa ka buhis sa yuta, ug sa mga pulo sa dagat. At lahat ng mga gawa ng kaniyang kapangyarihan at ng kaniyang kakayahan, at ang lubos na kasaysayan ng kadakilaan ni Mardocheo, na ipinagtaas sa kaniya ng hari, hindi ba nangasusulat sa aklat ng mga alaala sa mga hari sa Media at Persia? Ug ang tanang mga buhat sa iyang gahum, ug sa iyang pagkagamhanan, ug ang tanang kasaysayan sa pagkadaku ni Mardocheo, diin ang hari nagpauswag kaniya, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga cronicas sa mga hari sa Media ug Persia? Sapagkat si Mardocheo na Judio ay pangalawa ng haring Assuero, at dakila sa gitna ng mga Judio, at kinalulugdan ng karamihan ng kaniyang mga kapatid: na humahanap ng ikabubuti ng kaniyang bayan, at nagsasalita ng kapayapaan sa kaniyang buong lahi. Dinhay usa ka tawo sa yuta sa Hus, kinsang ngalan mao si Job; ug kadtong tawohana hingpit ug matarung, ug usa nga mahadlokon sa Dios, ug nagapahilayo sa dautan. May isang lalake sa lupain ng Uz, na ang pangalan ay Job; at ang lalaking yaon ay sakdal at matuwid, at natatakot sa Dios, at humihiwalay sa kasamaan. Ug kaniya may natawo nga pito ka anak nga lalake ug totolo ka anak nga babaye. At may ipinanganak sa kaniya na pitong anak na lalake at tatlong anak na babae. Ug ang iyang katigayonan usab, pito ka libo nga carnero ug totolo ka libo nga camello, ug lima ka gatus nga pares nga vaca, ug lima ka gatus nga asnong baye, ug daku uyamut nga panimalay; mao nga kining tawohana maoy labing bantugan sa tanang mga anak sa sidlakan. Ang kaniyang pag-aari naman ay pitong libong tupa, at tatlong libong kamelyo, at limang daang magkatuwang na baka, at limang daang asnong babae, at isang totoong malaking sangbahayan; na anopat ang lalaking ito ay siyang pinaka dakila sa lahat na mga anak ng silanganan. Ug ang iyang mga anak nanglakaw ug naghimo ug usa ka combira sa balay sa tagsatagsa sa iyang adlawng natawohan; ug nagsugo sila sa pagpadapit sa totolo nila ka igsoong babaye aron sa pagpangaon ug sa pag-inum uban kanila. At ang kaniyang mga anak ay nagsiyaon at nagsipagdaos ng kapistahan sa bahay ng bawat isa sa kanikaniyang kaarawan; at sila'y nangagsugo, at ipinatawag ang kanilang tatlong kapatid na babae upang magsikain at magsiinom na kasalo nila. Ug mao kadto sa nangagi na ang mga adlaw sa ilang mga pagcombira, nga si Job nagpasugo ug nagbalaan kanila, ug misayo pagmata sa pagkabuntag, ug naghalad ug mga halad-nga-sinunog, sumala sa gidaghanon nilang tanan, kay miingon si Job: Tingali nakasala ang akong mga anak nga lalake, ug nagpasipala sa Dios diha sa ilang mga kasingkasing. Kini mao ang gihimo ni Job sa kanunay. At nangyari, nang makaraan ang mga kaarawan ng kanilang pagpipista, na si Job ay nagsugo, at pinapagbanal sila, at bumangong maaga sa kinaumagahan, at naghandog ng mga handog na susunugin ayon sa bilang nilang lahat: sapagkat sinabi ni Job, Marahil ang aking mga anak ay nangagkasala, at itinakuwil ang Dios sa kanilang mga puso. Ganito ang ginawa ni Job na palagi. Karon nahitabo sa diha nga ang mga anak sa Dios nanuol sa pagpakita sa atubangan ni Jehova, si Satanas miduol usab sa taliwala nila. Isang araw nga nang ang mga anak ng Dios ay magsiparoon na magsiharap sa Panginoon, na si Satanas ay naparoon din naman na kasama nila. Ug si Jehova miingon kang Satanas: Diin ka gikan? Unya si Satanas mitubag kang Jehova, ug miingon: Gikan sa akong pagsuroysuroy didto sa yuta, ug gikan sa akong pagsaka ug pagkanaug niini. At sinabi ng Panginoon kay Satanas, Saan ka nanggaling? Nang magkagayo'y sumagot si Satanas sa Panginoon, at nagsabi, Sa pagpaparoot parito sa lupa, at sa pagmamanhik manaog doon. Ug si Jehova miingon kang Satanas; Gipalandong mo ba si Job nga akong alagad? Kay walay sama kaniya diha sa yuta, hingpit ug matarung nga tawo, usa nga mahadlokon sa Dios, ug nagapahilayo sa dautan. At sinabi ng Panginoon kay Satanas, Iyo bang pinansin ang aking lingkod na si Job? sapagkat walang gaya niya sa lupa, na sakdal at matuwid na lalake, na natatakot sa Dios at humihiwalay sa kasamaan. Unya mitubag si Satanas kang Jehova, ug miingon: Mahadlok ba lamang si Job sa Dios sa walay hinungdan? Nang magkagayo'y sumagot si Satanas sa Panginoon, at nagsabi, Natatakot ba ng walang kabuluhan si Job sa Dios? Wala ba ikaw mag-alad kaniya, ug libut sa iyang balay, ug libut sa tanan niyang butang, sa tanang kiliran? gipanalanginan mo ang buhat sa iyang mga kamot, ug ang iyang mga katigayonan nagadugang sa ibabaw sa yuta. Hindi mo ba kinulong siya, at ang kaniyang sangbahayan, at ang lahat niyang tinatangkilik, sa bawat dako? iyong pinagpala ang gawa ng kaniyang mga kamay, at ang kaniyang pag-aari ay dumami sa lupain. Apan bakyawa karon ang imong kamot, ug tanduga ang tanan nga anaa kaniya, ug siya magapasipala kanimo bisan sa atubangan sa imong nawong. Ngunit pagbuhatan mo siya ng iyong kamay ngayon, at galawin mo ang lahat niyang tinatangkilik, at itatakuwil ka niya ng mukhaan, Ug si Jehova miingon kang Satanas: Ania karon, ang tanan nga anaa kaniya anaa sa imong kamot; ugaling ayaw lamang pagtanduga siya sa iyang kaugalingon. Busa milakaw si Satanas gikan sa atubangan ni Jehova. At sinabi ng Panginoon kay Satanas, Narito, lahat niyang tinatangkilik ay nangasa iyong kapangyarihan; siya lamang ang huwag mong pagbuhatan ng iyong kamay. Sa gayo'y lumabas si Satanas na mula sa harapan ng Panginoon. Ug nahitabo sa adlaw nga ang mga anak nga lalake ug babaye nangaon ug nanginum sa vino didto sa balay sa ilang kamagulangan nga lalake, At nangyari isang araw, nang ang kaniyang mga anak na lalake at babae ay nagsisikain at nagsisiinom ng alak sa bahay ng kanilang kapatid na panganay. Nga miabut ang usa ka sinugo ngadto kang Job, ug miingon: Ang mga vaca gipanagdaro, ug ang mga asno nanagsibsib duol kanila; Na dumating ang isang sugo kay Job, at nagsabi, Ang mga baka ay nagsisipagararo, at ang mga asno ay nagsisisabsab sa siping nila: Ug ang mga Sabeohanon mingdasmag kanila, ug kini gikuha: oo, ilang gipamatay ang mga sulogoon sa sulab sa pinuti; ug ako lamang usara ang nakakalagiw sa pagsugilon kanimo. At dinaluhong ng mga Sabeo, at pinagdadala; oo, kanilang pinatay ng talim ng tabak ang mga bataan; at ako lamang ang nakatanang magisa upang magsaysay sa iyo. Sa diha nga nagsulti pa siya, may lain usab nga miabut, ug miingon: Ang kalayo sa Dios nahulog gikan sa langit, ug nasunog ang mga carnero ug ang mga sulogoon, ug giut-ut sila; ug ako lamang usara ang nakakalagiw sa pagsugilon kanimo. Samantalang siya'y nagsasalita pa, ay dumating naman ang iba, at nagsabi, Ang apoy ng Dios ay nalaglag mula sa langit, at sinunog ang mga tupa, at ang mga bataan, at pinagsupok; at ako lamang ang nakatanang magisa upang magsaysay sa iyo. Sa diha nga nagasulti pa siya, may lain usab nga miabut, ug miingon: Ang mga Caldeahanon nagbahin sa totolo ka pundok, ug mingdasmag sa camello, ug gidala kini: oo, ug ilang gipamatay ang mga sulogoon sa sulab sa pinuti; ako lamang usara ang nakakalagiw sa pagsugilon kanimo. Samantalang siya'y nagsasalita pa, ay dumating naman ang iba, at nagsabi, Ang iyong mga anak na lalake at babae ay nagsisikain at nagsisiinom ng alak sa bahay ng kanilang kapatid na panganay: Sa diha nga nagsulti pa siya, may lain usab nga miabut, ug miingon: Ang imong mga anak nga lalake ug ang imong mga anak nga babaye nangaon ug nanginum ug vino sa balay sa ilang magulang nga lalake; At, narito, dumating ang malakas na hangin na mula sa ilang, at hinampas ang apat na sulok ng bahay, at lumagpak sa mga binata, at sila'y nangamatay; at ako lamang ang nakatanang magisa upang magsaysay sa iyo. Ug, ania karon, dihay usa ka dakung hangin nga miabut gikan sa kamingawan, ug gilapdusan ang upat ka ngilit sa balay, ug ang mga batan-on natumbahan niini, ug sila nangamatay; ug ako lamang usara ang nakakalagiw sa pagsugilon kanimo. Nang magkagayo'y bumangon si Job, at hinapak ang kaniyang balabal, at inahitan ang kaniyang ulo, at nagpatirapa sa lupa at sumamba; Unya si Job mitindog, ug gigisi ang iyang bisti, ug gialutan ang iyang ulo, ug mihapa sa yuta, ug misimba; At sinabi niya, Hubad akong lumabas sa bahay-bata ng aking ina, at hubad na babalik ako roon: ang Panginoon ang nagbigay, at ang Panginoon ang nagalis; purihin ang pangalan ng Panginoon. Ug miingon siya: Ako hubo nga migula sa tiyan sa akong inahan, ug hubo usab ako nga mopauli didto. Si Jehova mihatag, ug si Jehova mikuha; bulahan ang ngalan ni Jehova. Sa lahat ng ito ay hindi nagkasala si Job, ni inari mang mangmang ang Dios. Niining tanan si Job wala makasala, wala usab niya butangbutangi si Jehova sa binuang. Nangyari uli na sa araw nang pagparoon ng mga anak ng Dios upang magsiharap sa Panginoon, na nakiparoon din si Satanas, upang humarap sa Panginoon. Ug nahitabo na usab sa adlaw nga ang mga anak sa Dios nanuol sa pagpakita sa ilang kaugalingon sa atubangan ni Jehova, nga si Satanas miduol usab uban kanila, aron sa pagpakita sa iyang kaugalingon sa atubangan ni Jehova. At sinabi ng Panginoon kay Satanas, Saan ka nanggaling? At si Satanas ay sumagot sa Panginoon, at nagsabi, Sa pagpaparoot parito sa lupa, at sa pagmamanhik manaog doon. Ug si Jehova miingon kang Satanas: Diin ka ba gikan? Ug si Satanas mitubag kang Jehova, ug miingon: Gikan sa akong pagsuroysuroy sa yuta, ug gikan sa pagsaka ug sa pagkanaug niini. At sinabi ng Panginoon kay Satanas, Iyo bang pinansin ang aking lingkod na si Job? sapagkat walang gaya niya sa lupa, na sakdal at matuwid na lalake, na natatakot sa Dios, at humihiwalay sa kasamaan: at siya'y namamalagi sa kaniyang pagtatapat, bagaman ako'y kinilos mo laban sa kaniya, upang ilugmok siya ng walang kadahilanan. Ug si Jehova miingon kang Satanas: Gipalandong mo ba ang akong sulogoon nga si Job? kay walay sama kaniya diha sa yuta, usa ka tawong hingpit ug matarung mahadlokon siya sa Dios, ug nagpahilayo sa dautan; ug siya nagapadayon gihapon sa iyang katul-id, bisan ako giagda mo batok kaniya, aron sa paglaglag kaniya sa walay hinungdan. At si Satanas ay sumagot sa Panginoon, at nagsabi, Balat kung balat, oo, lahat na tinatangkilik ng tao ay ibibigay dahil sa kaniyang buhay. Ug si Satanas mitubag kang Jehova, ug miingon: Ang panit tungod sa panit, oo, ang tanan nga iya sa usa ka tawo iyang ihatag tungod sa iyang kinabuhi. Ngunit pagbuhatan mo ngayon ng iyong kamay, at galawin mo ang kaniyang buto at ang kaniyang laman, at kaniyang itatakuwil ka ng mukhaan. Apan bakyawa karon ang imong kamot, ug tanduga ang iyong bukog ug ang iyang unod ug siya mopasipala kanimo sa atubangan sa imong nawong. At ang Panginoon ay nagsabi kay Satanas, Narito, siya'y nasa iyong kamay; ingatan mo lamang ang kaniyang buhay. Ug si Jehova miingon kang Satanas: Ania karon, anaa siya sa imong kamot; ipagawas lamang ang iyang kinabuhi. Sa gayo'y umalis si Satanas mula sa harapan ng Panginoon, at pinasibulan si Job ng mga masamang bukol na mula sa talampakan ng kaniyang paa hanggang sa kaniyang puyo. Busa milakaw si Satanas gikan sa atubangan ni Jehova, ug gihampak si Job ug mga hubag nga mahapdos gikan sa lapalapa sa iyang tiil hangtud sa alimpulo. At kumuha siya ng isang bibinga ng palyok upang ipangkayod ng langib; at siya'y naupo sa mga abo. Ug siya mikuha ug usa ka bika aron maoy iyang ikalot: ug mipungko siya sa taliwala sa mga abo. Nang magkagayo'y sinabi ng kaniyang asawa sa kaniya, Namamalagi ka pa ba sa iyong pagtatapat? itakuwil mo ang Dios, at mamatay ka. Unya miingon ang iyang asawa kaniya: Mopadayon ka ba gihapon sa imong pagkamatarung? tungloha ang Dios, ug magpakamatay ka. Ngunit sinabi niya sa kaniya, Ikaw ay nagsasalita na gaya ng pagsasalita ng hangal na babae. Ano? tatanggap ba tayo ng mabuti sa kamay ng Dios, at hindi tayo tatanggap ng masama? Sa lahat ng ito ay hindi nagkasala si Job ng kaniyang mga labi. Apan siya miingon kaniya: Ikaw nagasulti ingon sa usa sa mga babayeng buang nga nagasulti. Unsa? modawat ba kita sa maayo gikan sa kamot sa Dios, ug dili kita modawat sa dautan? Niining tanan si Job wala makasala pinaagi sa iyang mga ngabil. Nang mabalitaan nga ng tatlong kaibigan ni Job ang lahat na kasamaang ito na sumapit sa kaniya sila'y naparoon bawat isa na mula sa kanikaniyang sariling pook, si Eliphaz na Temanita, at si Bildad na Suhita, at si Sophar na Naamathita: at sila'y nangagkaiisang loob na magsiparoon upang makidamay sa kaniya at aliwin siya. Sa pagkadungog karon sa totolo ka higala ni Job niining mga kadautan nga mingdangat kaniya, ming-adto sila nga tagsatagsa gikan sa iyang kaugalingong dapit; si Eliphaz ang Temanitanhon, si Bildad ang Shitanhon, ug si Sophar ang Naamithitanhon; ug sila nanagsabut nga modu-aw aron sa pagduyog sa iyang kasakit ug paglipay kaniya. At nang kanilang itanaw ang kanilang mga mata mula sa malayo, at hindi siya makilala, kanilang inilakas ang kanilang tinig, at nagsiiyak at hinapak ng bawat isa sa kanila ang kanikaniyang balabal, at nagbuhos ng alabok sa kanilang mga ulo sa dakong langit. Ug sa pagyahat nila sa ilang mga mata sa halayo, ug wala makaila kaniya, naninggit sila, ug nanghilak; ug sila nanggisi, ang tagsatagsa kanila sa iyang bisti, ug mingsaliyab ug abug sa langit sa ibabaw sa ilang mga ulo. Sa gayo'y nangakiumpok sila sa kaniya sa ibabaw ng lupa na pitong araw at pitong gabi, at walang nagsalita sa kaniya: sapagkat kanilang nakita na ang kaniyang paghihirap ay totoong malaki. Busa nanglingkod sila sa yuta uban kaniya pito ka adlaw ug pito ka gabii, ug walay mausa nga misulti ug usa ka pulong kaniya: kay nakita man nila nga ang iyang kaguol daku uyamut. At si Job ay sumagot, at nagsabi, Ug si Job mitubag ug miingon: Maparam nawa ang kaarawan ng kapanganakan sa akin, at ang gabi na nagsabi, may lalaking ipinaglihi. Wagtanga ang adlaw nga akong gikatawohan, Ug ang gabii nga miingon: Adunay usa ka bata nga lalake nga gipanamkon. Magdilim nawa ang kaarawang yaon; huwag nawang pansinin ng Dios mula sa itaas, ni silangan man ng liwanag. Ngitngita kanang adlawa; Ayaw ipapangita kana sa Dios ka kahitas-an, Ni pagpasidlakon ang kahayag sa ibabaw niana. Ang dilim at ang salimuot na kadiliman ang siyang mangagari niyaon; pag-ulapan nawa yaon; Pangilabutin nawa yaon ng lahat na nagpapadilim sa araw. Pasagdi ang kangitngit ug ang landong sa kamatayon sa pag-angkon niana nga ilang kaugalingon; Ang panganod papuy-a sa ibabaw niana; Kadtong tanan nga nagahimog itum sa adlaw pahadloka niana. Suma gabing yaon nawa ang pagsasalimuot ng kadiliman: huwag nawang kagalakan sa mga araw ng sangtaon; huwag nawang mapasok sa bilang ng mga buwan. Mahitungod nianang gabhiona, ipasakup kana sa mabaga nga kangitngit: Ayaw kana pagpalipaya uban sa mga adlaw sa tuig; ayaw kana pag-ilakip pag-isip uban sa mga bulan. Narito, mapagisa ang gabing yaon; huwag nawang datnan yaon ng masayang tinig. Ah, himoang awa-aw kanang gabhiona; Ayaw pagpasudla dinha ang tingog nga malipayon. Sumpain nawa yaong nanganunumpa sa araw, ng nangamimihasang gumalaw sa buwaya. Ipatunglo sila nga tigtunglo sa adlaw, Nga andam sa pagpalihok sa leviathan? Mangagdilim nawa ang mga bituin ng pagtatakip-silim niyaon: maghintay nawa ng liwanag, ngunit huwag magkaroon: ni huwag mamalas ang mga bukang liwayway ng umaga: Pangitngita ang mga bitoon sa pagkasalumsom: Papangitaa kana sa kahayag, apan ayaw pagtunghai; Ni pagpatan-awon kana sa banag-banag sa kabuntagon: Sapagkat hindi tinakpan ang mga pinto ng bahay-bata ng aking ina, o ikinubli man ang kabagabagan sa aking mga mata. Tungod kay wala man tak-umi niana ang mga ganghaan sa tagoangkan sa akong inahan, Ni pagtagoan ang kasamok gikan sa akong mata. Bakit hindi pa ako namatay mula sa bahay-bata? Bakit di pa napatid ang aking hininga nang ipanganak ako ng aking ina? Ngano nga ako wala mamatay sa tagoangkan? Ngano nga sa pag-anak kanako sa akong inahan wala mabugto ang akong gininhawa? Bakit tinanggap ako ng mga tuhod? O bakit ng mga suso, na aking sususuhin? Ngano nga ang mga tuhod mingdawat kanako? Kun sa unsa ang mga dughan nga akong pagasus-an? Sapagkat ngayon ay nahihiga sana ako at natatahimik; ako sana'y nakakatulog; na napapahinga ako: Kay karon nakahigda na unta ako ug nahilum; Ako nakatulog na unta; nan ako nakapahulay na unta, Na kasama ng mga hari at ng mga kasangguni sa lupa, na nagsisigawa ng mga dakong ilang sa ganang kanila; Uban sa mga hari ug mga makinaadmanon sa kalibutan, Nga nanagtukod alang sa ilang kaugalingong mga dapit nga kamingawan; O ng mga pangulo na nangagkaroon ng ginto, na pumuno sa kanilang bahay ng pilak: Kun uban sa mga principe nga may mga bulawan, Nga gipuno sa salapi ang ilang kabalayan: O gaya sana ng nalagas na nakatago, na hindi nabuhay; gaya sana ng sanggol na kailan man ay hindi nakakita ng liwanag. Kun ngano nga wala ako katagoi ingon sa natawo sa dili panahon, Sama sa mga magagmayng bata nga wala gayud makakitag kahayag. Doo'y naglilikat ang masama sa pagbagabag; at doo'y nagpapahinga ang pagod. Didto ang dautan dili na makasamok; Ug didto ang mga gikapuyan nagapahulay, Doo'y ang mga bihag ay nangagpapahingang magkakasama; hindi nila naririnig ang tinig ng nagpapaatag. Didto ang mga binilanggo magapahulay ug tingub; Kanila dili mabati ang tingog sa magsusukot sa buhis. Ang mababa at ang mataas ay nangaroon; at ang alipin ay laya sa kaniyang panginoon. Ang mga ubos ug ang mga bantugan atua didto: Ug ang mga binatonan gawas sa iyang agalon. Bakit binibigyan ng liwanag ang nasa karalitaan, at ng buhay ang kaluluwang nasa kahirapan; Busa ang kahayag gihatag kaniya nga anaa sa kaalaut, Ug ang kinabuhi ngadto sa mga mapait ug kalag; Na naghihintay ng kamatayan, ngunit hindi dumarating; at hinahangad ng higit kaysa mga kayamanang nakatago; Nga nangandoy sa kamatayon, apan kini wala moabut, Ug nagapangita niini labi pa kay sa mga bahanding tinagoan; Na nagagalak ng di kawasa, at nangasasayahan, pagka nasumpungan ang libingan? Nga nagakalipay ug daku uyamut, Ug mahimayaon, kong ang lubnganan ilang hikaplagan? Bakit binibigyan ng liwanag ang tao na kinalilingiran ng lakad, at ang kinulong ng Dios? Ngano nga ang kahayag gihatag sa tawo kinsang dalan tinagoan, Ug nga sa Dios ginakutan? Sapagkat nagbubuntong hininga ako bago ako kumain, at ang aking mga angal ay bumubugsong parang tubig. Kay ang akong pagpanghupaw magauna sa akong pagkaon, Ug ang akong pag-agulo ginabubo sama sa tubig. Sapagkat ang bagay na aking kinatatakutan ay dumarating sa akin, at ang aking pinangingilabutan ay dumarating sa akin. Kay ang butang nga akong gikahadlokan midangat kanako, Ug ang akong gikalisangan miabut kanako. Hindi ako tiwasay, ni ako man ay tahimik, ni ako man ay napapahinga; kundi kabagabagan ang dumarating. Wala na kanako ang kalinaw, ni ania kanako ang kahilum, ni ania kanako ang pahulay; Apan ang kasamok moabut man. Nang magkagayo'y sumagot si Eliphaz na Temanita, at nagsabi, Unya mitubag si Eliphaz ang Temanitanhon, ug miingon: Kung tikman ng isa na makipagusap sa iyo, ikababalisa mo ba? Ngunit sinong makapipigil ng pagsasalita? Kong may mosulay sa pagpakigsulti kanimo, maguol ba ikaw? Apan kinsa ang makapugong sa iyang kaugalingon sa pagsulti? Narito, ikaw ay nagturo sa marami, at iyong pinalakas ang mahinang mga kamay. Ania karon, daghan ang imong natudloan, Ug ikaw nakalig-on sa mga mahuyang ug kamot. Ang iyong mga salita ay nagsialalay sa nangabubuwal, at iyong pinalakas ang mahinang mga tuhod. Ang imong mga pulong nakaagak niadtong nagakapukan, Ug imong gibaskog ang mga mahuyang ug tuhod Ngunit ngayo'y dinaratnan ka ng kasamaan, at ikaw ay nanglulupaypay; ginagalaw ka, at ikaw ay nababagabag. Apan karon midangat na kini kanimo, ug ikaw naluya; Kini nagtandug kanimo ug ikaw nasamukan. Hindi ba ang iyong takot sa Dios ay ang iyong tiwala, at ang iyong pagasa ay ang pagtatapat ng iyong mga lakad? Dili ba ang imong kahadlok sa Dios maoy imong saliganan, Ug ang pagkatul-id sa imong mga dalan maoy imong ginalauman? Iyong alalahanin, isinasamo ko sa iyo, kung sino ang namatay, na walang malay? O saan nangahiwalay ang mga matuwid? Hinumdumi, ipakilooy ko kanimo, kinsa ba ang nawagtang nga walay sala? Kun hain ba ang matul-id nga ginalaglag? Ayon sa aking pagkakita yaong nagsisipagararo ng kasamaan, at nangaghahasik ng kabagabagan ay gayon din ang inaani. Sumala sa akong nakita kadtong magadaro ug kasal-anan, Ug magapugas ug kasamok, magaani sa mao usab. Sa hinga ng Dios sila'y nangamamatay, at sa bugso ng kaniyang galit sila'y nangalilipol. Pinaagi sa gininhawa sa Dios nalaglag sila, Ug pinaagi sa unos sa kasuko niya nangaut-ut sila. Ang ungal ng leon, at ang tinig ng mabangis na leon, at ang mga ngipin ng mga batang leon, ay nangabali. Ang pagngulob sa leon, ug ang tingog sa mabangis nga leon, Ug ang tango sa mga gagmayng leon, nangahingo. Ang matandang leon ay namamatay dahil sa kawalan ng huli, at ang mga batang leong babae ay nagsisipangalat. Ang tigulang nga leon mamatay tungod sa kakulang sa tukbonon, Ug ang mga anak sa leon nga baye nagakatibulaag sa halayo. Ngayo'y nadalang lihim sa akin ang isang bagay, at ang aking pakinig ay nakakaulinig ng bulong niyaon. Karon usa ka butang gitaho kanako sa tago, Ug ang akong igdulungog nakadawat sa usa ka hungihong niini. Sa mga pagiisip na mula sa mga pangitain sa gabi, pagka ang mahimbing na tulog ay nahuhulog sa mga tao, Sa mga panumduman nga gikan sa panan-awon sa kagabhion, Sa diha nga ang mga katawohan anaa sa dakung paghinanok, Takot ay dumating sa akin, at panginginig, na nagpapanginig ng lahat ng aking mga buto. Ming-abut kanako ang kakulba ug pagkurog, Nga nakauyog sa tanan ko nga kabukogan. Nang magkagayo'y dumaan ang isang espiritu sa aking mukha. Ang balahibo ng aking balat ay nanindig. Unya sa akong atubangan milabay ang usa ka espiritu; Ang balhibo sa akong lawas mitindog. Tumayong nakatigil, ngunit hindi ko mawari ang anyo niyaon; isang anyo ang nasa harap ng aking mga mata: tahimik, at ako'y nakarinig ng tinig, na nagsasabi, Kini mihunong, apan wala ako makakita sa dagway niini; Sa atubangan sa akong mga mata dihay usa ka anino: Dihay dakung kahilum, ug nabati ko ang usa ka tingog, nga nagaingon: Magiging ganap pa ba ang taong may kamatayan kay sa Dios? Lilinis pa ba kaya ang tao kay sa Maylalang sa kaniya? Ang tawo nga may kamatayon molabaw ba sa pagkamatarung sa Dios? Molabaw ba ang tawo sa kaputli sa iyang Magbubuhat? Narito, siya'y hindi naglalagak ng tiwala sa kaniyang mga lingkod; at inaari niyang mga mangmang ang kaniyang mga anghel: Ania karon, siya wala magbaton ug pagsalig sa iyang mga alagad; Ug sa iyang mga manolonda siya nakatimaan ug kahungog: Gaano pa kaya sila na nagsisitahan sa mga bahay na putik, na ang patibayan ay nasa alabok, na napipisang gaya ng paroparo! Labi na gayud kadtong nagapuyo sa mga balay nga lapok, Kang kinsang patukoranan anaa sa abug, Nga ginadugmok una pa sa mga anunogba! Sa pagitan ng umaga at hapon, ay nangagigiba; nangapaparam magpakailan man na walang pumupuna. Sila ginalaglag sukad sa kabuntagon hangtud sa kagabhion: Mangawagtang sila sa walay katapusan ug walay tawo nga makatimaan niini. Hindi ba nalalagot ang tali ng kanilang tolda sa loob nila? Sila'y nangamamatay at walang karunungan. Dili ba makuha ang ilang kabantug nga anaa kanila? Sila mangamatay, ug kana walay kaalam. Tumawag ka ngayon; may sasagot ba sa iyo? At sa kanino sa mga banal babalik ka? Sumangpit ka karon; anaa ba ing bisan kinsa nga motubag kanimo? Ug kinsa sa mga balaan ang imong kapasingadtoan? Sapagkat ang bigat ng loob ay pumapatay sa taong hangal, at ang paninibugho ay pumapatay sa mangmang. Kay ang kalibog mopatay sa tawong buang-buang, Ug ang kasina molaglag sa tawong pahong. Aking nakita ang hangal na umuunlad: ngunit agad kong sinumpa ang kaniyang tahanan. Nakita ko ang buang nga nakagamot: Apan sa gilayon gihimaraut ko ang iyang puloy-anan. Ang kaniyang mga anak ay malayo sa katiwasayan, at sila'y mangapipisa sa pintuang-bayan, na wala mang magligtas sa kanila. Ang iyang mga anak halayo sa kaluwasan, Ug sa ganghaan sila nangadugmok, Sila walay bisan kinsa nga magaluwas kanila: Na ang kaniyang ani ay kinakain ng gutom, at kinukuha na mula sa mga tinik, at ang silo ay nakabuka sa kanilang pag-aari. Ang iyang alanihon sa mga gigutom pagakan-on, Ug kana, bisan sa katunokan pagakuhaon; Ug ang giuhaw sa bahandi motulon. Sapagkat ang kadalamhatian ay hindi lumalabas sa alabok, ni bumubukal man sa lupa ang kabagabagan; Kay ang kasakit dili magagikan sa abug, Ni ang kasamok magagula gikan sa yuta: Kundi ang tao ay ipinanganak sa kabagabagan. Gaya ng alipato na umiilanglang sa itaas. Apan ang tawo ngadto sa kasakit natawo, Ingon nga ang aligato sa itaas mopaingon. Ngunit sa ganang akin, ay hahanapin ko ang Dios, at sa Dios ay aking ihahabilin ang aking usap: Apan sa akong bahin, ang Dios maoy akong pangitaon, Ug sa Dios ang akong tuyo adto ko igatugyan; Na siyang gumagawa ng mga dakilang bagay at ng mga hindi magunita; ng mga kamanghamanghang bagay na walang bilang: Nga nagabuhat sa mga dagkung butang ug dili matukib, Mga butang katingalahan nga dili maihap; Na siyang nagbibigay ng ulan sa lupa, at nagpapahatid ng tubig sa mga bukid; Nga sa kalibutan nagahatag ug ulan, Ug sa kabaulan nagpadala ug tubig; Na anopat kaniyang iniuupo sa mataas yaong nangasa mababa; at yaong nagsisitangis ay itinataas sa katiwasayan. Sa pagkaagi nga kadtong mga atua sa ubos ngadto sa itaas iyang gipahamutang, Ug kadtong nanagbakho ngadto sa kaluwasan ginabayaw. Kaniyang sinasayang ang mga katha-katha ng mapagkatha, na anopat hindi maisagawa ng kanilang mga kamay ang kanilang panukala. Siya magasumpo sa mga hunahuna sa malimbungon, Sa pagkaagi nga ang ilang mga kamot dili makahimo sa ilang mga bulohaton. Kaniyang hinuhuli ang pantas sa kanilang sariling katha: at ang payo ng suwail ay napapariwara. Siya magadakup sa mga maalam diha sa ilang kaugalingong kabatid: Ug ang sabutsabut sa mga guatsinanggo mahimong pakyas. Kanilang nasasalunuan ang kadiliman sa araw, at nagsisikapa sa katanghaliang tapat na gaya sa gabi. Ang kadulom maoy ilang ihibalag sa maadlaw, Ug sa udto magasukarap sila ingon sa magabii. Ngunit kaniyang inililigtas sa tabak ng kanilang bibig, sa makatuwid baga'y ang maralita sa kamay ng malakas. Apan siya nagaluwas gikan sa espada sa ilang baba, Bisan ang mga kabus gikan sa kamot sa mga makagagahum. Na anopat ang dukha ay may pagasa, at ang kasamaan ay nagtitikom ng kaniyang bibig. Busa ang kabus may palaabuton, Ug ang kasal-anan magatak-om sa baba niya. Narito, maginhawa ang tao na sinasaway ng Dios: kayat huwag mong waling kabuluhan ang pagsaway ng Makapangyarihan sa lahat. Ania karon, bulahan ang tawo nga pagabadlongon sa Dios: Busa ayaw pagbiaybiay sa mga castigo sa Makagagahum. Sapagkat siya'y sumusugat, at nagtatapal; siya'y sumusugat, at pinagagaling ng kaniyang mga kamay. Kay siya magahatag sa sakit ug pagabugkosan; Siya magasamad ug ang iyang mga kamot maoy magaayo. Kaniyang ililigtas ka sa anim na kabagabagan. Oo, sa pito, ay walang kasamaang kikilos sa iyo. Siya magaluwas kanimo sa unom ka kasamok; Oo, bisan sa pipito ang kadaut dili makadapat kanimo. Sa kagutom ay tutubusin ka niya sa kamatayan; at sa pagdidigma ay sa kapangyarihan ng tabak. Sa tinggutom magaluwas siya kanimo gikan sa kamatayon; Ug sa gubat gikan sa kagahum sa espada. Ikaw ay makukubli sa talas ng dila; na hindi ka man matatakot sa paggiba pagka dumarating. Ikaw pagatagoan gikan sa hampak sa dila; Ni malisang ikaw sa pagkalaglag sa modangat kini. Sa kagibaan at sa kasalatan ay tatawa ka; ni hindi ka matatakot sa mga ganid sa lupa. Ang pagkalaglag ug tinggutom imong pagakataw-an; Ni malisang ikaw sa mga mananap sa yuta. Sapagkat ikaw ay makakasundo ng mga bato sa parang; at ang mga ganid sa parang ay makikipagpayapaan sa iyo. Kay ikaw magpakig-uyon sa mga bato sa kapatagan; Ug ang mga mananap sa kapatagan makigdait kanimo. At iyong makikilala na ang iyong tolda ay nasa kapayapaan; at iyong dadalawin ang iyong kulungan, at walang mawawala na anoman. Ug ikaw masayud nga ang imong balong-balong anaa sa pakigdait; Ug ikaw modu-aw sa imong pinuy-anan ug kanimo walay mawala. Iyo rin namang makikilala na ang iyong binhi ay magiging dakila, at ang iyong lahi ay gaya ng damo sa lupa. Ikaw masayud usab nga ang imong kaliwat mahimong daku, Ug ang imong anak sama sa kabalilihan sa yuta. Ikaw ay darating sa iyong libingan sa lubos na katandaan. Gaya ng bigkis ng trigo na dumarating sa kaniyang kapanahunan. Ikaw moadto sa imong lubnganan sa hingkud nga panuigon, Sama sa usa ka tapok sa trigo nga maani sa iyang panahon. Narito, aming siniyasat, at gayon nga; dinggin mo, at talastasin mo sa iyong ikabubuti. Ania karon, kana atong gisusi, busa mao man kana; Patalinghugi kana, ug kana tulotimbanga alang sa imong kaayohan. Nang magkagayo'y sumagot si Job at nagsabi, Unya si Job mitubag ug miingon: Oh timbangin nawa ang aking pagkainip, at ang aking mga kasakunaan ay malagay sa mga timbangan na magkakasama. Ah, kong gitimbang pa lamang unta ang akong pag-agulo, Ug gipahaluna sa timbangan ang tanan ko nga kagul-anan! Sapagkat ngayo'y magiging lalong mabigat kay sa buhangin sa mga dagat: kayat ang aking pananalita ay napabigla. Kay karon kini mabug-at labi pa kay sa balas sa mga dagat: Busa, nahinanali ang akong mga pulong. Sapagkat ang mga palaso ng Makapangyarihan sa lahat ay nasasaksak sa akin, ang lason niyaon ay hinitit ng aking diwa; ang mga pangkilabot ng Dios ay nangahahanay laban sa akin. Kay ang pana sa Makagagahum kanako mingtaroy, Ug sa hilo niana ang akong kalag nagainum: Ug ang mga kalisang sa Dios nakiggubat batok kanako. Umuungal ba ang mailap na asno pag may damo? O umuungal ba ang baka sa kaniyang pagkain? Magabihihi ba ang asnong ihalas kong siya may balili? Kun magainga ba ang vaca sa ibabaw sa iyang kompay? Makakain ba ng walang asin ang matabang? O mayroon bang lasa ang puti ng isang itlog? Ang butang nga walay lami makaon ba kong walay asin? Kun ang puti sa itlog aduna bay lami? Tinatanggihang hipuin ng aking kaluluwa; mga karumaldumal na pagkain sa akin. Ang akong kalag magadumili sa paghikap kanila; Sila sama sa mga kalan-on nga maluod kanako. Oh mangyari nawa ang aking kahilingan; at ipagkaloob nawa sa akin ng Dios ang bagay na aking minimithi! Oh nga itugot unta kanako ang akong ginapangayo; Ug ang Dios magahatag kanako sa butang nga akong ginapangandoy! Sa makatuwid baga'y kalugdan nawa ng Dios na pisain ako; na bitawan ang kaniyang kamay, at ihiwalay ako! Bisan kini kong makapahimuot sa Dios sa pagdugmok kanako; Nga buhian unta niya ang iyang kamot, ug putlon ako! Kung magkagayo'y magtataglay pa ako ng kaaliwan; Oo, ako'y makapagbabata sa mga walang awang sakit; sapagkat hindi ko itinakuwil ang mga salita ng Banal. Ug mao kana unta ang akong kalipay, Oo, pakasadyaa ako sa kasakit nga dili mopagawas, Nga ako wala maglimod sa mga pulong sa Balaan. Ano ang aking lakas, na ako'y maghihintay? At ano ang aking wakas na ako'y magtitiis? Unsa ba ang akong kusog, nga ako magapaabut man? Ug unsa ang akong katapusan nga ako magapailob? Ang akin bang tibay ay tibay ng mga bato? O ang akin bang laman ay tanso? Ang akong kusog, kusog ba sa mga bato? Kun ang akong unod tumbaga ba? Di ba ako'y walang sukat na kaya, at ang karunungan ay lumayo sa akin? Dili ba mao man nga ako walay katabang gikan sa akong kaugalingon, Ug nga ang kaalam gipapahawa na gikan kanako? Siyang nanglulupaypay ay dapat pagpakitaang loob ng kaniyang kaibigan; kahit siya na walang takot sa Makapangyarihan sa lahat. Kaniya nga hapit na mautas, kinahanglan nga ang usa ka higala magpadayag sa kalolot; Bisan niadtong magabiya sa kahadlok sa Makagagahum. Ang aking mga kapatid ay nagsipagdaya na parang batis, na parang daan ng mga batis na nababago; Ang akong kaigsoonan nagpaila kanako nga mga malimbongon sama sa usa ka sapa, Sama sa tubig sa kasapaan nga mangagi sa madali; Na malabo dahil sa hielo, at siyang kinatunawan ng nieve: Nga maitum tungod sa yelo, Ug diin ang nieve magatago. Paginit ay nawawala: pagka mainit, ay nangatutunaw sa kanilang dako. Sa panahon nga sila mainit-init, sila mangawala, Sa mating-init, mangawagtang sila sa ilang dapit. Ang mga pulutong na naglalakbay sa pagsunod sa mga yaon ay nangaliligaw; nagsisilihis sa ilang at nawawala. Ang mga magbabaklay nga nangagi sa ilang dalan managlikay; Sila mangadto sa kausikan, ug mangawagtang. Minasdan ng mga pulutong na mula sa Tema, hinintay ang mga yaon ng mga pulutong na mula sa Seba. Ang mga panon sa mga magbabaklay sa Teman mingtan-aw, Ang mga kapundokan sa Saba minghulat kanila. Sila'y nangapahiya, sapagkat sila'y nagsiasa; sila'y nagsiparoon at nangatulig. Sila gipakaulawan kay sila minglaum; Sila nanganhi ug nangalibug. Sapagkat ngayon, kayo'y nauwi sa wala; kayo'y nangakakakita ng kakilabutan, at nangatatakot. Kay karon kamo wala nay hinungdan; Nakatan-aw kamo ug usa ka kalisang, ug nangahadlok kamo. Sinabi ko baga: Bigyan mo ako? O, Maghandog ka ng isang kaloob sa akin ng iyong pag-aari? Nag-ingon ba ako: Ihatag kanako? Kun, Hatagi ako ug gasa gikan sa inyong bahandi? O, Iligtas mo ako sa kamay ng kaaway? O, tubusin mo ako sa kamay ng mga namimighati? Kun, Luwasa ako gikan sa kamot sa kaaway? Kun, Bawia ako gikan sa kamot sa mga malupigon? Turuan mo ako, at ako'y mamamayapa; at ipaunawa mo sa akin kung ano ang aking pinagkasalahan. Tudloi ako ug ako mohilum; Ug pasabta ako kong hain ako masayup. Pagkatindi nga ng mga salita ng katuwiran! Ngunit anong sinasaway ng iyong pakikipagtalo? Daw unsa ka ugdang ang mga pulong sa katul-id! Apan ang inyong pagbadlong, unsay gibadlong niana? Iniisip ba ninyong sumaway ng mga salita? Dangang ang mga salita ng walang inaasahan ay parang hangin. Naghunahuna ba kamo sa pagbadlong sa mga pulong, Kay nakita ang mga pakigpulong sa usa nawad-an sa paglaum sama sa hangin? Oo, kayo'y magsasapalaran sa ulila, at ginawa ninyong kalakal ang inyong kaibigan. Oo, kamo morifa tungod sa mga ilo, Ug igabaligya ang inyong mga higala. Ngayon nga'y kalugdan mong lingapin ako; sapagkat tunay na hindi ako magbubulaan sa iyong harap. Busa karon ikahimuot ninyo ang pagsud-ong kanako; Kay sa pagkamatuod ako dili magbakak sa inyong atubangan. Kayo'y magsibalik isinasamo ko sa inyo, huwag magkaroon ng kalikuan; Oo, kayo'y magsibalik uli, ang aking usap ay matuwid. Bumalik, ipakilooy ko kaninyo, isalikway ang pagkadili-matarung; Oo, bumalik pag-usab, ang akong tinguha matarung. May di ganap ba sa aking dila? Hindi ba makapapansin ang aking pagwawari ng mga suwail na bagay? Anaa bay dili matarung sa akong dila? Dili ba ang akong igtitilaw makaila sa mga butang nga malaw-ay? Wala bang kapanahunan ng kaguluhan ang tao sa ibabaw ng lupa? At hindi ba ang kaniyang mga kaarawan ay gaya ng mga kaarawan ng nagpapaupa? Ang tawo wala bay panahon sa pag-alagad diha ibabaw sa yuta? Dili ba ang iyang mga adlaw sama sa mga adlaw sa usa ka sinuholan? Na gaya ng alipin na ninanasang mainam ang lilim, at gaya ng nagpapaupa na tumitingin sa kaniyang mga kaupahan: Ingon sa usa ka sulogoon nga nagatinguha ug daku uyamut sa anino, Ug ingon sa usa ka sinuholan nga nagapangita sa iyang suhol: Gayon ako pinapagdaan ng mga buwan na walang kabuluhan at mga gabing nakaiinip ang itinakda sa akin. Ingon man ako gihimo aron mahiagum sa mga bulan sa kaalaut, Ug mga gabii nga makapuol gitudlo kanako. Pag ako'y nahihiga, aking sinasabi, kailan ako babangon at nakadaan na ang gabi? At ako'y puspos ng pagkabalisa hanggang sa pagbubukang liwayway ng araw. Sa magahigda ako, magaingon, Anus-a pa ako mobangon, ug ang gabii moagi? Ug kanunay ra akong nagalisoliso hangtud sa pagbanagbanag sa adlaw. Ang aking laman ay nabibihisan ng mga uod at ng libag na alabok; ang aking balat ay namamaga at putok putok. Ang akong unod naputos sa mga ulod ug sa mga abug nga tibukol; Ang akong panit namuto ug makaluod. Ang aking mga kaarawan ay matulin kay sa panghabi ng manghahabi, at nagugugol na walang pagasa. Ang akong mga adlaw labing matulin kay sa lansadera sa maghahabol, Ug natapus nga walay paglaum. Oh alalahanin mo na ang aking buhay ay hinga: Ang aking mata ay hindi na makakakita pa ng mabuti. Oh hinumdumi nga ang akong kinabuhi usa lamang ka gininhawa: Ang akong mata dili na makakita sa maayo. Ang matang tumingin sa akin ay hindi na ako mamamasdan: ang iyong mga mata ay sasa akin, ngunit wala na ako. Ang mata niya nga nagatan-aw kanako, dili na makakita kanako; Ang imong mga mata, ilantaw mo kanako, apan ako mawala na. Kung paanong ang ulap ay napapawi at nawawala, gayon siyang bumababa sa Sheol ay hindi na aahon pa. Sama sa panganod nga mahurot ug mapapas, Mao man usab ang manaug ngadto sa Sheol, dili na mobalik sa ibabaw. Siya'y hindi na babalik pa sa kaniyang bahay, ni malalaman pa man niya ang kaniyang dako. Dili na siya mobalik sa iyang balay, Ni makaila pa kaniya ang iyang pinuy-anan. Kayat hindi ko pipigilin ang aking bibig; ako'y magsasalita sa kadalamhatian ng aking diwa; ako'y dadaing sa kahirapan ng aking kaluluwa. Busa dili ako mopugong sa akong baba; Ako mosulti sa kaguil sa akong espiritu, Ako mag-agulo sa kapait sa akong kalag. Ako ba'y isang dagat, o isang malaking hayop dagat, na pinababantayan mo ako sa isang bantay? Dagat ba ako, kun mananap ba sa dagat, Nga ikaw magbutang ug usa ka magbalantay kanako? Pag aking sinasabi, Aaliwin ako ng aking higaan, papayapain ng aking unan ang aking karamdaman; Kong ako magaingon: Ang akong higdaanan kanako molipay, Ang akong banig molipay sa akong inagulo; Kung magkagayo'y pinupukaw mo ako ng mga panaginip, at pinangingilabot mo ako sa mga pangitain: Unya imo akong pagahadlokon sa mga damgo, Ug pinaagi sa mga panan-awon imo akong pagalisangon: Na anopat pinipili ng aking kaluluwa ang pagkainis, at ang kamatayan kay sa aking mga butong ito. Mao nga palabihon sa akong kalag nga siya malumsan, Ug ang kamatayon labi kay niining akong kabukogan. Aking kinayayamutan ang aking buhay; di ko na ibig mabuhay magpakailan man: bayaan akong magisa; sapagkat ang aking mga kaarawan ay walang kabuluhan. Giluod ako niining akong kinabuhi; dili ako buot nga mabuhi sa kanunay: Pasagdi ako nga mag-inusara; kay ang akong mga adlaw kakawangan man. Ano ang tao, na iyong palalakhin siya, at iyong ilalagak ang iyong puso sa kaniya, Unsa ba ang tawo nga ikaw kaniya magapadaku, Ug nga siya imong pagatagdon, At iyong dadalawin siya tuwing umaga, at susubukin siya sa tuwi-tuwina? Ug nga ikaw sa tanang buntag kaniya magadu-aw, Ug sa tagsatagsa ka gutlo kaniya magasulay? Hanggang kailan di mo ako iiwan, ni babayaan man hanggang sa aking lunukin ang aking laway? Hangtud anus-a pa ba ikaw mohunong sa pagsud-ong kanako, Kun ako pasagdan mo hangtud nga matulon ko ang akong laway? Kung ako'y nagkasala, ano ang aking magagawa sa iyo, Oh ikaw na bantay sa mga tao? Bakit mo nga inilalagay akong pinakatanda sa iyo. Na anopat ako'y isang pasan sa aking sarili? Kong ako nakasala, unsa ang arang nga mabuhat alang kanimo, Oh, ikaw nga magbalantay sa katawohan? Nganong imo akong gitudlo nga usa ka tiniman-an batok kanimo, Nga ako nahimong palas-anon sa akong kaugalingon? At bakit hindi mo ipinatatawad ang aking pagsalangsang, at inaalis ang aking kasamaan? Sapagkat ngayo'y mahihiga ako sa alabok; at ako'y hahanapin mong mainam, ngunit wala na ako. Ug ngano nga dili mo ako pasayloon sa akong kalapasan, ug kuhaon ang akong kasal-anan? Kay karon sa abug ako mohigda; Ug kanako ikaw magasingkamot sa pagpangita, apan ako mawala na. Nang magkagayo'y sumagot si Bildad na Suhita, at nagsabi, Unya mitubag si Bildad ang Suhitanhon, ug miingon: Hanggang kailan magsasalita ka ng mga bagay na ito? At hanggang kailan magiging gaya ng makapangyarihang hangin ang mga salita ng iyong bibig? Hangtud anus-a ba mosulti ikaw niining mga butanga? Ug hangtud anus-a ang mga pulong sa imong baba mahisama sa usa ka hangin nga makusog? Nagliliko ba ng kahatulan ang Dios? O nagliliko ba ang Makapangyarihan sa lahat ng kaganapan? Balit-aron ba sa Dios ang justicia? Kun balit-aron ba sa Makagagahum ang pagkamatarung? Kung ang iyong mga anak ay nangagkasala laban sa kaniya, at kaniyang ibinigay sila sa kamay ng kanilang pagkasalangsang: Kong ang imong mga anak nakasala batok kaniya, Ug siya mitugyan kanila ngadto sa kamot sa ilang paglapas; Kung hanapin mong mainam ang Dios, at iyong pamanhikan ang Makapangyarihan sa lahat; Kong ikaw sa Dios mosingkamot sa pagpangita, Ug maghimo ka sa imong pangamuyo sa Makagagahum; Kung ikaw ay malinis at matuwid; walang pagsalang ngayo'y gigising siya dahil sa iyo. At pasasaganain ang tahanan ng iyong katuwiran. Kong ikaw maputli ug matul-id pa unta, Sa pagkamatuod nahigmata unta siya tungod kanimo, Ug magahimong mauswagon sa puloy-anan sa imong pagkamatarung. At bagaman ang iyong pasimula ay maliit, gayon ma'y ang iyong huling wakas ay lalaking mainam. Ug bisan diyutay ra ang imong sinugdan, Apan magauswag kaayo ang imong kaulahian. Sapagkat ikaw ay magsisiyasat, isinasamo ko sa iyo, sa unang panahon, at pasiyahan mo ang sinaliksik ng kanilang mga magulang: Kay susiha, ipangamuyo ko kanimo, ang panahon nga ming-agi, Ug magpahimulos ka sa imong kaugalingon niadtong ginapangita sa ilang mga amahan. (Sapagkat tayo'y kahapon lamang, at walang nalalaman, sapagkat ang ating mga kaarawan sa lupa ay anino:) (Kay kita ingon lamang sa kagahapon, ug walay hibangkaagan, Kay anino lamang ang atong mga adlaw sa ibabaw sa yuta): Hindi ka ba nila tuturuan, at sasaysayin sa iyo, at mangagsasalita ng mga salita mula sa kanilang puso? Dili ba sila motudlo kanimo, ug kanimo mosugilon, Ug magasulti sa mga pulong nga gikan sa ilang kasingkasing? Makatataas ba ang yantok ng walang putik? Tutubo ba ang tambo ng walang tubig? Makatubo ba ang nipa kong walay lapok? Makatubo ba ang tangbo kong walay tubig? Samantalang nasa kasariwaan, at hindi pinuputol, natutuyong una kay sa alin mang damo. Sa diha nga lunhaw pa kini ug dili pinutol, Kini malaya una sa ubang kabunglayonan. Gayon ang mga landas ng lahat na nagsisilimot sa Dios; at ang pagasa ng di banal ay mawawala: Mao man ang kadalanan sa tanan nga mahikalimot sa Dios; Ug ang paglaum sa tawo nga walay Dios mawagtang: Na ang kaniyang pagtitiwala ay mapaparam, at ang kaniyang tiwala ay isang bahay gagamba. Ang iyang pagsalig pagaputlon, Ug ang iyang kalig-onan maoy usa ka balay sa lawa-lawa. Siya'y sasandal sa kaniyang bahay, ngunit hindi tatayo; siya'y pipigil na mahigpit dito, ngunit hindi makapagmamatigas. Siya mosandig sa iyang balay, apan kana mahuyang; Mopuyo siya dinha, apan kana dili molungtad. Siya'y sariwa sa harap ng araw, at ang kaniyang mga suwi ay sumisibol sa kaniyang halamanan. Siya malunhaw sa atubangan sa adlaw, Ug ang iyang mga salingsing molabaw sa iyang tanaman. Ang kaniyang mga ugat ay nagkakapitan sa palibot ng bunton, kaniyang minamasdan ang dako ng mga bato. Ang iyang mga gamut mangapot duol sa tapok nga bato, Iyang makita ang dapit sa mga kabatoan. Kung siya'y magiba sa kaniyang dako, kung magkagayo'y itatakuwil niya siya, na sinasabi: Hindi kita nakita. Kong siya pagapukanon gikan sa iyang dapit, Nan kini molimod kaniya, nga magaingon: Wala ako makakita kanimo. Narito, ito ang kagalakan ng kaniyang lakad, at mula sa lupa ay sisibol ang mga iba. Ania karon, kini mao ang kalipay sa iyang dalan; Ug gikan sa yuta ang uban manggula. Narito, hindi itatakuwil ng Dios ang sakdal na tao, ni aalalayan man niya ang mga manggagawa ng kasamaan. Ania karon, ang Dios dili mosalikway sa usa ka tawong hingpit. Ni motabang siya sa mga mamumuhat sa dautan. Kaniya namang pupunuin ang iyong bibig ng pagtawa, at ang iyong mga labi ng paghiyaw. Ang imong baba pagapun-on niya sa katawa, Ug kasadya sa imong mga ngabil. Silang nangapopoot sa iyo ay mabibihisan ng pagkahiya; at ang tolda ng masama ay mawawala. Kadtong managdumot kanimo pagasul-oban sa kaulaw; Ug ang balong-balong niadtong mga dautan mangawagtang. Nang magkagayo'y sumagot si Job, at nagsabi, Unya si Job mitubag ug miingon: Sa katotohanan ay nalalaman kong ito'y gayon: ngunit paanong makapaggaganap ang tao sa Dios? Sa pagkamatuod ako nasayud nga kini mao man: Apan unsaon sa tawo aron mamatarung sa atubangan sa Dios? Kung kalugdan niyang makipagtalo sa kaniya, siya'y hindi makasasagot sa kaniya ng isa sa isang libo. Kong siya buot magpakiglalis kaniya, Siya dili makatubag kaniya bisan makausa sa usa ka libo. Siya ay pantas sa puso, at may kaya sa kalakasan: sinong nagmatigas laban sa kaniya at guminhawa? Siya manggialamon sa kasingkasing ug makagagahum sa kusog: Kinsa ang nagpagahi sa iyang kasingkasing batok kaniya, ug nga nagmauswagon? Na siyang naglilipat ng mga bundok, at hindi nila nalalaman, pagka nililiglig niya sa kaniyang pagkagalit. Kaniya nga magabalhin sa mga kabukiran, ug sila wala managpanghibalo niana, Sa diha nga sa iyang kapungot siya magalungkab kanila; Na siyang umuuga ng lupa sa kaniyang kinaroroonan, at ang mga haligi nito ay nangayayanig. Nga magauyog sa kalibutan gikan sa iyang himutangan, Ug ang mga haligi niana magakurog; Na siyang naguutos sa araw, at hindi sumisikat; at nagtatakda sa mga bituin. Nga magasugo sa adlaw, ug kini dili mosilang, Ug magatak-om sa mga kabitoonan; Na nagiisang inuunat ang langit, at tumutungtong sa mga alon ng dagat. Nga mao lamang ang magabuklad sa kalangitan, Ug magatamak sa ibabaw sa kabaluran sa dagat; Na lumikha sa Oso, sa Orion, at sa mga Pleyade, at sa mga silid ng timugan. Nga maoy nagbuhat sa Oso, ug sa Orion, ug sa mga Pleyadas, Ug sa mga tagoanan sa habagatan; Na gumagawa ng mga dakilang bagay na di masayod; Oo, mga kamanghamanghang bagay na walang bilang. Nga nagabuhat sa mga butang nga dili matukib, Oo, mga butang katingalahan nga dili maisip. Narito, siya'y dumaraan sa siping ko, at hindi ko siya nakikita: siya'y nagpapatuloy rin naman, ngunit hindi ko siya namamataan. Ania karon, siya milabay kanako, ug wala ko siya makita: Siya mipadayon usab, apan wala ko himatngoni. Narito, siya'y nangangagaw sinong makasasansala sa kaniya? Sinong magsasabi sa kaniya: Anong ginagawa mo? Ania karon, siya nagasakmit sa tulokbonon, kinsa ang makapugong kaniya? Kinsa ang moingon kaniya: Unsa ang imong gibuhat? Hindi iuurong ng Dios ang kaniyang galit; ang mga manunulong sa Rahab ay nagsisiyukod sa ilalim niya. Dili kuhaon sa Dios ang iyang kasuko, Ang magatabang kang Rahab nanagyukbo sa ilalum niya. Gaano pa nga kaya kaliit ang maisasagot ko sa kaniya, at mapipiling aking mga salita na maimamatuwid ko sa kaniya? Daw unsa ka diyutay ang akong igatubag kaniya, Ug pagpili sa akong mga igsusulti aron sa pakigpulong uban kaniya? Na kahiman ako'y matuwid, gayon may hindi ako sasagot sa kaniya; ako'y mamamanhik sa aking hukom. Nga kaniya, bisan ako matarung pa unta, apan dili ako motubag; Adto ako magpakilooy sa akong maghuhukom. Kung ako'y tumawag, at siya'y sumagot sa akin; gayon ma'y hindi ako maniniwala na kaniyang dininig ang aking tinig. Kong ako nagtawag pa unta, ug kanako siya mitubag, Apan dili pa gayud ako motoo nga siya sa akong tingog nagpatalinghug. Sapagkat ako'y ginigiba niya sa pamamagitan ng isang bagyo, at pinararami ang aking mga sugat ng walang kadahilanan. Kay gipukan ako niya sa usa ka unos, Ug sa walay hinungdan ang mga samad gidaghan. Hindi niya ako tutulutang ako'y huminga, ngunit nililipos niya ako ng hirap. Dili ako niya tugotan sa pagginhawa, Apan gipuno niya ako sa kapaitan. Kung kami ay magsalita tungkol sa kalakasan, narito, siya'y may kapangyarihan! At kung sa kahatulan, sino, sinasabi niya ay magtatakda sa akin ng panahon? Kong kita magasulti bahin sa kusog, ania karon, siya makagagahum! Kong sa katarungan: Kinsa, ang magapatawag kanako? Kahiman ako'y matuwid, ang aking sariling bibig ay hahatol sa akin: kahiman ako'y sakdal patototohanan niya akong masama. Bisan kong ako matarung pa, ang akong kaugalingong baba magahukom kanako: Bisan kong ako hingpit pa, kana magapadayag nga ako dautan. Ako'y sakdal; hindi ko talos ang aking sarili; aking niwalang kabuluhan ang aking buhay. Ako hingpit; ako wala magtagad sa akong kaugalingon; Gibiay-biay ko ang akong kinabuhi Lahat ay isa; kayat aking sinasabi: kaniyang ginigiba ang sakdal at ang masama. Natingub ang tanan; busa ako nagaingon: Siya naglaglag sa maayo ug sa dautan. Kung ang panghampas ay pumapatay na bigla, tatawanan niya ang paglilitis sa mga walang sala. Kong ang hampak magalaglag sa kalit, Siya mobiay-biay sa paghusay sa mga walay sala. Ang lupa ay nabigay sa kamay ng masama: kaniyang tinatakpan ang mga mukha ng mga hukom nito; kung hindi siya, sino nga? Ang kalibutan gitugyan ngadto sa kamot sa mga dautan; Siya nagatabon sa mga nawong sa mga maghuhukom niini: Kong ugaling dili mao siya, kinsa man diay kana? Ngayo'y ang mga kaarawan ko ay matulin kay sa isang sugo: dumadaang matulin, walang nakikitang mabuti. Ang akong mga adlaw karon labi pang matulin kay sa usa ka sinugo nga nagadala sa mga sulat: Sila nagadalagan, walay kaayohan nga ilang makita. Sila'y nagsisidaang parang mga matuling sasakyan: parang agila na dumadagit ng huli. Sila nangagi ingon sa mga sakayang matulin; Ingon sa agila nga magasakdap sa dalagiton. Kung aking sabihin: Aking kalilimutan ang aking daing, aking papawiin ang aking malungkot na mukha, at magpapakasaya ako: Kong moingon ako: Kuhaon ko sa akong panumduman ang akong kaguol, Ang masulob-on ko nga panagway ako nga isalikway, ug magsadya; Ako'y natatakot sa lahat kong kapanglawan, talastas ko na hindi mo aariin akong walang sala. Ako nahadlok sa tanan ko nga mga kasub-anan, Ako nasayud nga dili mo ako pagailhong walay sala. Ako'y mahahatulan; bakit nga ako gagawa ng walang kabuluhan? Ako pagahukman; Ngano man diay nga ako manlimbasog sa walay kapuslanan? Kung ako'y maligo ng nieveng tubig, at gawin ko ang aking mga kamay na napakalinis; Kong ako sa akong kaugalingon magahugas sa tubig sa nieve, Ug ayohon gayud paghinlo ang akong mga kamot; Gayon ma'y itutulak mo ako sa hukay, at kayayamutan ako ng aking mga sariling kasuutan. Apan ikaw magaunlod kanako sa kalapukan, Ug ang akong kaugalingon nga mga bisti makapaluod kanako. Sapagkat siya'y hindi tao, na gaya ko, na sasagot ako sa kaniya, na tayo'y pumasok kapuwa sa kahatulan, Kay siya dili tawo ingon kanako, aron ako motubag kaniya, Aron nga kanako siya mokuyog sa hukmanan. Walang hukom sa pagitan natin, na makapaglagay ng kaniyang kamay sa ating dalawa. Walay maghuhusay sa taliwala namo, Nga arang makapahamutang sa iyang kamot sa ibabaw namong duha. Ihiwalay niya sa akin ang kaniyang tungkod, at huwag akong takutin ng kaniyang pangilabot: Ipakuha gikan kanako ang iyang baras, Ug ayaw ako pahadloka sa iyang pagkamakalilisang: Kung magkagayo'y magsasalita ako, at hindi matatakot sa kaniya; sapagkat hindi gayon ako sa aking sarili. Unya ako mosulti, ug kaniya dili mahadlok: Kay dili ako ingon niana sa akong kaugalingon. Ang aking kaluluwa ay nalulunos sa aking buhay; aking palalayain ang aking daing; ako'y magsasalita sa kapaitan ng aking kaluluwa. Ang akong kalag gikapuyan na sa akong kinabuhi; Ipagula ko ang akong kaguol; ako mosulti sa kapait sa akong kalag. Sasabihin ko sa Dios: Huwag mo akong hatulan; ipakilala mo sa akin kung bakit nakikipagtalo ka sa akin. Akong ingnon ang Dios: Ayaw ako pagsiloti; Itudlo kanako kong unsay hinungdan sa imong pagpakiglalis kanako. Mabuti ba sa iyo na ikaw ay mamighati, na iyong itakuwil ang gawa ng iyong mga kaaway, at iyong pasilangin ang payo ng masama? Maayo ba alang kanimo nga ikaw magalupig, Nga ikaw magabiay-biay sa buhat sa imong kamot, Ug magadan-ag sa ibabaw sa ginatambag sa mga dautan? Ikaw ba'y may mga matang laman, o nakakakita ka bang gaya ng pagkakita ng tao? Aduna ba ikaw ing mga mata nga unod? Kun ang imong pagtan-aw, sama ba sa tinan-awan sa tawo? Ang iyo bang mga kaarawan ay gaya ng mga kaarawan ng tao, o ang iyong mga taon ay gaya ng mga kaarawan ng tao, Ang imong mga adlaw sama ba sa mga adlaw sa tawo, Kun ang imong katuigan ingon ba sa mga adlaw sa tawo, Upang ikaw ay magsiyasat ng aking kasamaan, at magusisa ng aking kasalanan, Nga ikaw nagapangita man sa akong kadautan, Ug nagasusi sa akong sala, Bagaman iyong nalalaman na ako'y hindi masama; at walang makapagliligtas sa iyong kamay? Bisan ikaw nahibalo nga ako dili man dautan, Ug walay bisan kinsa nga arang makakuha gikan sa imong kamot? Ang iyong mga kamay ang siyang lumalang at nagbigay anyo sa akin sa buong palibot; gayon ma'y pinahihirapan mo ako. Ang imong mga kamot nagbuhat kanako ug nag-umol kanako, Sa tingub sa nagalibut; apan ikaw magapukan man kanako. Iyong alalahanin, isinasamo ko sa iyo, na ako'y iyong binigyang anyo na gaya ng putik; at iuuwi mo ba ako uli sa pagkaalabok? Hinumdumi, ipakilooy ko kanimo, nga ingon sa lapok imo akong giumol; Ug imo ba akong dad-on pag-usab sa abug? Hindi mo ba ako ibinuhos na parang gatas, at binuo mo akong parang keso? Wala ba ako ibubo nimo ingon sa gatas, Ug gipagahi sama sa queso? Ako'y binihisan mo ng balat at laman, at sinugpong mo ako ng mga buto at mga litid. Imo akong gibistihan sa panit ug unod, Ug imo akong gitagik sa mga bukog ug mga ugat. Ako'y pinagkalooban mo ng buhay at kagandahang-loob, at pinamalagi ang aking diwa ng iyong pagdalaw. Ikaw naghatag kanako sa kinabuhi ug mahigugmaong-kalolot, Ug ang imong pagmatoto nakagbantay sa akong espiritu. Gayon ma'y ang mga bagay na ito ay iyong ikinubli sa iyong puso; talastas ko na ito'y sa iyo: Apan kining mga butanga imong gitipigan sa imong kasingkasing; Ako nahibalo nga kini anaa ra kanimo: Kung ako'y magkasala, iyo nga akong tinatandaan, at hindi mo ako patatawarin sa aking kasamaan. Kong ako makasala, nan ikaw magatimaan kanako, Ug ikaw dili kanako magpagawas sa akong kasal-anan. Kung ako'y maging masama, sa aba ko; at kung ako'y maging matuwid, hindi ko man itataas ang aking ulo; yamang puspos ng kakutyaan, at ng pagmamasid niring kadalamhatian. Kong ako dautan man, alaut ako; Kong ako matarung, dili lamang ako mopaitaas sa akong ulo, Kay puno man sa kaulawan, Ug nagatan-aw sa akong kagul-anan. At kung ang aking ulo ay mataas, iyong hinuhuli akong parang leon: at napakikita ka uling kagilagilalas sa akin. Kong ang akong ulo magapataas sa iyang kaugalingon, ikaw, ingon sa usa ka leon magapangita kanako; Ug ikaw nagapadayag na usab kanako, sa imong kaugalingon, ingon nga kahibulongan. Iyong binabago ang iyong mga pagsaksi laban sa akin, at dinaragdagan mo ang iyong galit sa akin; paninibago at pakikipagbaka ang sumasaakin. Imong ginabag-o ang imong mga pagpamatuod batok kanako, Ug ginadugangan mo ang imong kasuko batok kanako: Ang mga kausaban ug kagubatan ania uban kanako. Bakit mo nga ako inilabas mula sa bahay-bata? Napatid sana ang aking hininga, at wala nang matang nakakita pa sa akin. Busa ngano man nga imo akong gipagula gikan sa tiyan? Patay na unta ako, ug walay mata unta nga nakakita kanako. Ako sana'y naging parang hindi nabuhay; nadala sana ako mula sa bahay-bata hanggang sa libingan, Ako maingon unta, ingon sa wala ako matawo; Gihatud na unta ako gikan sa tago-angkan ngadto sa lubnganan. Hindi ba kaunti ang aking mga araw? paglikatin mo nga, at ako'y iyong bayaan, upang ako'y maginhawahan ng kaunti, Dili ba diyutay da ang akong mga adlaw? nan humonong ka, Ug pasagdi ako aron nga makabaton ako ug diyutayng kalipay, Bago ako manaw doon na hindi ako babalik, sa lupain ng kadiliman at ng lilim ng kamatayan; Sa dili pa ako mogikan nga gikan didto dili na mobalik, Ngadto sa yuta sa kangitngitan ug sa landong sa kamatayon; Ang lupain na dilim, na gaya ng salimuot na kadiliman; lupain ng lilim ng kamatayan, na walang anomang ayos, at doon sa ang liwanag ay gaya ng salimuot na kadiliman. Ang yuta mangitngit ingon sa tungang gabii, Sa yuta sa landong sa kamatayon, ug walay kahusay, Ug diin ang suga ingon sa tungang gabii. Nang magkagayo'y sumagot si Sophar na Naamathita, at nagsabi, Unya mitubag si Sophar nga Naamathitanhon, ug miingon: Hindi ba sasagutin ang karamihan ng mga salita? At ang lalaking masalita ay aariing ganap? Dili ba kinahanglan tubagon ang daghang mga pulong? Ug pakamatarungon ba ang tawo nga hinulti? Pamamayapain ba ang mga tao ng iyong mga paghahambog. At kung ikaw ay nanunuya, wala bang hihiya sa iyo? Makapahilum ba sa mga katawohan ang imong mga pagpangandak? Ug sa magayubit ikaw wala bay tawo nga arang makapakaulaw kanimo? Sapagkat iyong sinasabi, Ang aking aral ay dalisay, at ako'y malinis sa iyong mga mata. Kay ikaw nagaingon: Ang akong pagtolon-an ulay man, Ug ako mahinlo sa atubangan sa imong mga mata. Ngunit Oh ang Dios nawa'y magsalita, at bukhin ang kaniyang mga labi laban sa iyo; Apan oh, nga mosulti pa lamang unta ang Dios, Ug magabuka sa iyang mga ngabil batok kanimo, At ipakilala nawa sa iyo ang mga lihim ng karunungan, pagkat siya ay masagana sa pagkaunawa. Talastasin mo nga na nilalapatan ka ng Dios ng kulang kay sa nauukol sa iyong kasamaan. Ug nga tudloan ka niya sa mga tinago sa kaalam! Kay kaniya sa pagkamasinabuton walay makatupong. Busa hibaloi nga ang Dios nagapaningil sa labing diyutay kay sa silot nga angay sa imong kasal-anan. Masusumpungan mo ba ang Dios sa pagsaliksik? Masusumpungan mo ba sa kasakdalan ang Makapangyarihan sa lahat? Makakaplag ka ba sa Dios pinaagi sa pagpangita? Makakab-ut ka ba sa pagkahingpit sa Makagagahum? Mataas na gaya ng langit; anong iyong magagawa? Malalim kay sa Sheol: anong iyong malalaman? Sama sa gitas-on sa kalangitan; unsa ang arang mong mahimo? Labing halalum kay sa Sheol; unsa ang arang mong kahibaloan? Ang sukat niyao'y mahaba kay sa lupa. At maluwang kay sa dagat. Ang iyang gidak-on labing daku kay sa kalibutan, Ug labing halapad kay sa kadagatan. Kung siya'y dumaan at magsara, at tumawag sa kahatulan, sino ngang makapipigil sa kaniya? Kong siya molabang, ug kong iyang pagatak-umon, Ug kong iyang tigumon ngadto sa paghukom, nan kinsa ang arang makasalanta kaniya? Sapagkat nakikilala niya ang mga walang kabuluhang tao: Nakikita rin naman niya ang kasamaan, bagaman hindi niya pinapansin. Kay siya nasayud sa mga tawong malimbongon: Siya makakita usab sa kasal-anan, bisan tuod dili siya magatagad niana. Ngunit ang walang kabuluhang tao ay walang unawa, Oo, ang tao ay ipinanganak na gaya ng anak ng mabangis na asno. Ang tawong hungog walay salabutan, Oo, ang tawo ipanganak ingon sa anak sa usa ka asnong ihalas. Kung iyong ihahanda ang iyong puso, at iuunat mo ang iyong kamay sa kaniya; Kong ikaw magtarung sa imong kasingkasing, Ug ituy-od mo kaniya ang imong kamot: Kung ang kasamaan ay sumaiyong kamay, ilayo mo, at huwag manahan ang kalikuan sa iyong mga tolda; Kong ang kasal-anan anaa sa imong kamot, ipahilayo kana kanimo, Ug ang pagkadili-matarung ayaw papuy-a sa imong mga balong-balong. Walang pagsala ngang iyong itataas ang iyong mukha na walang kapintasan; Oo, ikaw ay matatatag, at hindi matatakot: Sa walay duhaduha makayahat ka unya sa imong nawong nga walay buling; Oo, ikaw mahimong lig-on ug dili magakahadlok: Sapagkat iyong malilimutan ang iyong karalitaan; iyong aalalahaning parang tubig na umaagos: Kay ikaw mahakalimot sa imong kaalaut; Ikaw mahinumdum niana ingon sa mga tubig nga manglabay. At ang iyong buhay ay magiging lalong maliwanag kay sa katanghaliang tapat; bagaman magkaroon ng kadiliman, ay magiging gaya ng umaga. Ug ang imong kinabuhi modan-ag labi pa kay sa udto; Maingon kana sa kabuntagon bisan pa anaay kangitngit. At ikaw ay matitiwasay sapagkat may pagasa; Oo, ikaw ay magsiyasat sa palibot mo, at magpapahinga kang tiwasay. Ug ikaw magmalig-on kay anaa may paglaum; Oo, ikaw magapangita sa libut nimo, ug sa lig-on ikaw mopahulay. Ikaw nama'y hihiga at walang tatakot sa iyo; Oo, maraming liligaw sa iyo. Ikaw magahigda usab, ug walay bisan kinsa nga makapahadlok kanimo; Oo, daghanan ang mohangyo kanimo. Ngunit ang mga mata ng masama ay mangangalumata, at mawawalan sila ng daang tatakasan, at ang kanilang pagasa ay pagkalagot ng hininga. Apan ang mga mata sa mga malinapason makawang, Ug sila walay dalangpanan nga ilang pagakalagiwan; Ug ang ilang paglaum mao ang pagpanugyan sa espiritu. Nang magkagayo'y sumagot si Job; at nagsabi, Unya mitubag si Job ug miingon: Walang pagaalinlangan na kayo ang bayan, At ang karunungan ay mamamatay na kasama ninyo. Sa walay duhaduha kamo mao ang katawohan, Ug ang kaalam mamatay uban kaninyo. Ngunit ako'y may pagkaunawang gaya ninyo: Hindi ako huli sa inyo: Oo, sinong hindi nakaalam ng mga bagay na gaya nito? Apan ako may salabutan nga maingon kaninyo; Ako dili ubos kaninyo: Oo, kinsa ang wala mangasayud sa mga butang nga sama niini? Ako'y gaya ng tinatawanan ng kaniyang kapuwa, ako na tumawag sa Dios, at sinagot niya: Ang ganap, ang taong sakdal ay tinatawanan. Ako ingon sa usa ka tawo nga gihimong kataw-anan sa iyang silingan, Ako nga nagtawag sa Dios, ug siya mitubag: Ang matarung, ang tawong hingpit maoy gihimong kataw-anan. Sa pagiisip niyaong nasa katiwasayan ay may pagkakutya sa ikasasawi; nahahanda sa mga iyan yaong nangadudulas ang paa. Kaniya nga anaa sa kasayon anaa sa iyang hunahuna ang pagyubit sa palad nga dautan; Kana andam kanila kansang mga tiil mahidalin-as. Ang mga tolda ng mga tulisan ay gumiginhawa, at silang nangagmumungkahi sa Dios ay tiwasay; na ang kamay ay pinadadalhan ng Dios ng sagana. Ang mga balong-balong sa mga kawatan magamauswagon, Ug kadtong managpasuko sa Dios may kalig-on; Sa ilang mga kamot ang Dios nagadugang sa kadagaya: Ngunit tanungin mo ngayon ang mga hayop, at tuturuan ka nila: at ang mga ibon sa himpapawid, at kanilang sasaysayin sa iyo: Apan pangutan-a karon ang mga mananap ug sila motudlo kanimo, Ug ang mga langgam sa kalangitan, ug kanimo sila motudlo: O magsalita ka sa lupa, at magtuturo sa iyo; at ang mga isda sa dagat ay magsasaysay sa iyo. Kun magsulti ka sa yuta, ug kana motudlo kanimo; Ug ang isda sa kadagatan mopahayag kanimo. Sinong hindi nakakaalam sa lahat ng mga ito, na ang kamay ng Panginoon ang siyang gumawa nito? Kinsa ang wala mahibalo mahatungod niining tanan, Nga ang kamot ni Jehova maoy nagbuhat niini, Nasa kamay niya ang kaluluwa ng bawat bagay na may buhay, at ang hininga ng lahat ng mga tao. Sa iyang kamot anaa ang kalag sa tanang butang nga may kinabuhi, Ug ang gininhawa sa tanang katawohan? Hindi ba lumilitis ng mga salita ang pakinig; gaya ng ngalangala na lumalasa ng pagkain niya? Dili ba ang igdulungog magaila sa mga pulong, Ingon nga ang lingag-ngag magatilaw sa iyang kalan-on? Nasa mga matanda ang karunungan, at sa kagulangan ang unawa. Ang kaalam anaa sa mga tawong tigulang, Ug ang kataas sa mga adlaw anaa sa maayong pagsabut. Nasa Dios ang karunungan at kakayahan; kaniya ang payo at pagkaunawa. Sa Dios anaa ang kaalam ug ang kagahum; Ang tambag ug ang pagsabut anaa kaniya. Narito, siya'y nagbabagsak at hindi maitayo uli; siya'y kumulong ng tao at hindi mapagbubuksan. Ania karon, siya nagalumpag, ug kana dili na ikapatindog pag-usab; Ang usa ka tawo iyang tak-uman ug wala ing arang kaagian. Narito, kaniyang pinipigil ang tubig at nangatutuyo; muli, kaniyang binibitawan sila at ginugulo nila ang lupa. Ania karon, siya magapugong sa katubigan, ug sila mamala; Ipagula na usab niya, ug ang kalibutan matuali tungod kanila. Nasa kaniya ang kalakasan at ang karunungan, ang nadadaya at ang magdaraya ay kaniya. Kaniya anaa ang kusog ug kaalam; Iya man ang malimbongon ug ang linimbongan. Kaniyang pinalalakad ang mga kasangguni na hubad sa bait, at ginagawa niyang mga mangmang ang mga hukom. Siya nagapalakaw sa mga mananambag nga hinuboan sa igtatambag, Ug ang mga maghuhukom iyang himoong mga buang. Kaniyang kinakalag ang panali ng mga hari, at binibigkisan ang kanilang mga baywang ng pamigkis. Siya magabadbad sa talikala sa mga hari, Ug magahigot sa ilang mga hawak ug igbubugkos. Kaniyang pinalalakad na hubad sa bait ang mga saserdote. Siya magpalakaw sa mga sacerdote nga mga hinuboan, Ug gidaug niya ang mga makagagahum. Kaniyang pinapagbabago ang pananalita ng napagtitiwalaan. At inaalis ang pagkaunawa ng mga matanda. Siya magapugong sa dila sa matinumanon, Ug ang tigulang iyang pagakuhaan sa salabutan. Siya'y nagbubuhos ng kutya sa mga pangulo, at kinakalag ang pamigkis ng malakas. Ang mga principe iyang pagabuboan ug pagtamay, Ug sa kusganon iyang pagabadbaron ang bakus. Siya'y naglilitaw ng mga malalim na bagay mula sa kadiliman, at inilalabas sa liwanag ang lihim ng kamatayan. Siya magapadayag gikan sa kangitngitan sa mga butang dili matukib, Ug iyang dad-on sa kahayag ang landong sa kamatayon. Kaniyang pinararami ang mga bansa at mga nililipol niya: kaniyang pinalaki ang mga bansa, at mga dinala sa pagkabihag. Siya sa kanasuran magapadaghan, ug kanila siya magalaglag: Sa mga kanasuran siya magapadaku, ug kanila magapabihag siya. Kaniyang inaalis ang pangunawa mula sa mga pinuno ng bayan sa lupa, at kaniyang pinagagala sila sa ilang na doo'y walang lansangan. Siya magakuha sa salabutan sa mga pangulo sa mga katawohan sa yuta, Ug magapalakaw kanila sa kamingawan nga walay dalan. Sila'y nagsisikapa sa dilim na walang liwanag, at kaniyang pinagigiraygiray sila na gaya ng lango. Sila manghisukarap sa mangitngit nga walay kahayag; Ug sila pasulosapindayon niya sama sa usa ka hubog. Narito, nakita ang lahat na ito ng aking mata, ang aking tainga ay nakarinig at nakaunawa. Ania karon, ang akong mata nakakita niining tanan, Ang igdulungog nako nakadungog ug nakasabut niini. Kung ano ang iyong nalalaman, ay nalalaman ko rin naman: hindi ako huli sa inyo. Ang inyong nahibaloan, mao ang akong nahibaloan usab: Ako dili ubos kaninyo. Walang pagsalang ako'y magsasalita sa Makapangyarihan sa lahat, at nagnanasa akong makipagmatuwiranan sa Dios. Mosulti gayud ako sa Makagagahum, Ug gitinguha ko ang pagpakigsulti sa Dios. Ngunit kayo'y mapagkatha ng mga kabulaanan. Kayong lahat ay mga manggagamot na walang kabuluhan. Apan kamo mga magmumugna sa bakak; Kamong tanan mga mananambal nga walay bili. Mano nawa ay magsitahimik kayong lahat! At magiging inyong karunungan. Oh maayo pa unta kong kamo managhilum na lamang! Ug kana mahimo nga inyong kaalam. Dinggin ninyo ngayon ang aking pangangatuwiran, at inyong dinggin ang mga pagsasanggalang ng aking mga labi. Pamatia karon ang akong pangatarungan, Ug patalinghugi ang katarungan nga sa akong mga ngabil igasaysay. Kayo ba'y mangagsasalita ng kalikuan dahil sa Dios, at mangungusap ng karayaan dahil sa kaniya? Manulti ba kamog dili matarung tungod sa paglaban sa Dios, Ug igapamulong mo ba nga malimbongon tungod kaniya? Inyo bang lilingapin ang kaniyang pagka Dios? Inyo bang ipakikipagtalo ang Dios? Magapakita ba kamo sa inyong pagpasulabi kaniya? Molaban ba kamo alang sa Dios? Mabuti ba na kayo'y siyasatin niya? O kung paanong dinadaya ang isang tao ay inyo bang dadayain siya? Maayo ba nga siya magasusi kaninyo? Kun ingon sa usa nga nagalimbong sa tawo, limbongan ba ninyo siya? Walang pagsalang sasawayin niya kayo, kung lihim na kayo'y tatangi ng pagkatao. Sa walay duhaduha siya magabadlong kaninyo, Kong kamo sa tago may pagpasulabi. Hindi ba kayo tatakutin ng kaniyang karilagan, at ang gulat sa kaniya ay sasa inyo? Dili ba makapahadlok kaninyo ang iyang kahalangdon, Ug ang iyang kalisang kaninyo modangat? Ang inyong mga alaalang sabi ay kawikaang abo, ang inyong mga pagsasanggalang ay mga pagsasanggalang na putik. Ang inyong mga halandumong pulong maoy sanglitanan nga abo, Ang inyong salipdanan, mga salipdanan nga yanang. Magsitahimik kayo, bayaan ninyo ako, na ako'y makapagsalita, at paratingin sa akin ang darating. Managhilum kamo, pasagdi ako, aron sa akong pagsulti: Ug kanako ipadangat ang tanan nga modangat. Bakit kakagatin ng aking mga ngipin ang aking laman, at aking ilalagay ang aking buhay sa aking kamay? Ngano man nga kuhaon ko ang akong unod sa mga ngipon nako, Ug ibutang ko ang akong kinabuhi sa kamot nako? Bagaman ako'y patayin niya, akin ding hihintayin siya: gayon ma'y aking aalalayan ang aking mga lakad sa harap niya. Ania karon, iyang pagalaglagon ako: ako walay paglaum: Bisan pa niini, sa iyang atubangan ako magalaban sa akong mga alagianan. Ito man ay magiging aking kaligtasan; sapagkat ang isang di banal ay hindi makahaharap sa kaniya. Kini usab mao ang akong kaluwasan, Nga ang tawong walay Dios sa iyang atubangan dili gayud makaduol. Pakinggan ninyong masikap ang aking pananalita, at ang aking pahayag ay sumainyong mga pakinig. Patalinghugi pag-ayo ang akong gipamulong, Ug sa imong igdulungog ipahaluna ang akong gipahayag. Narito, ngayon, aking inayos ang aking usap; talastas ko na ako'y matuwid. Ania karon, gipahamutang ko na pag-ayo ang akong katarungan; Ako nasayud nga ako matarung. Sino ang makikipagtalo sa akin? Sapagkat ngayo'y tatahimik ako at malalagot ang aking hininga. Kinsa ba ang buot makigbisog kanako? Kay unya mohilum ako ug ipabugto ko ang akong kinabuhi. Dalawang bagay lamang ang huwag mong gawin sa akin, kung magkagayo'y hindi ako magkukubli sa iyong mukha: Duruha lamang ka butang ayaw pagbuhata kanako; Nan ako dili motago gikan sa atubangan sa imong nawong. Iurong mo ng malayo ang iyong kamay sa akin; at huwag akong takutin ng pangingilabot sa iyo. Kuhaa halayo kanako ang imong kamot, Ug ayaw ako pagpahadloka sa imong kalisang. Kung magkagayo'y tumawag ka, at ako'y sasagot; o papagsalitain mo ako, at sumagot ka sa akin. Unya tumawag ka, ug ako motubag; Kun pasultiha ako, ug tubagon mo ako. Ilan ang aking mga kasamaan at mga kasalanan? Ipakilala mo sa akin ang aking pagsalangsang at ang aking kasalanan. Unsa ba ang gidaghanon sa akong kadautan ug kasal-anan? Ipadayag kanako ang akong kalapasan ug ang akong sala. Bakit ikinukubli mo ang iyong mukha, at inaari mo akong iyong kaaway? Ngano man nga gitago mo ang imong nawong kanako, Ug ginaisip mo ako nga imong kaaway? Iyo bang pangingilabutin ang isang dahong pinapaspas ng hangin? At iyo bang hahabulin ang dayaming tuyo? Mopaguol pa ba ikaw sa usa ka dahon nga sinalibay? Ug mogukod pa ba ikaw sa tuud nga laya? Sapagkat ikaw ay sumusulat ng mga mabigat na bagay laban sa akin, at ipinamamana mo sa akin ang mga kasamaan ng aking kabataan: Kay ikaw nagasulat man ug mga butang nga mapait batok kanako, Ug nagapaani kanako sa kadautan sa akong pagkabatan-on: Iyo ring inilalagay ang aking mga paa sa pangawan, at pinupuna mo ang lahat kong landas: ikaw ay gumuguhit ng isang guhit sa palibot ng mga talampakan ng aking mga paa: Imo usab nga gibutang sa sepohan ang akong mga tiil, Ug gitiman-an ang tanan ko nga alagianan; Imong gibadlisan ang utlanan sa lapalapa sa akong mga tiil: Bagaman ako'y parang bagay na bulok na natutunaw, na parang damit na kinain ng tanga. Bisan ingon ako sa usa ka butang nga dunot nga mapapas, Ingon sa usa ka bisti nga ginakutkot sa tangkob. Taong ipinanganak ng babae ay sa kaunting araw, at lipos ng kabagabagan. Ang tawo, nga natawo sa usa ka babaye, Hamubo ra sa panuigon, ug tugob sa kasamok. Siya'y umuusli na gaya ng bulaklak, at nalalagas: siya rin nama'y tumatakas na gaya ng anino, at hindi namamalagi. Siya mobuswak sama sa usa ka bulak, ug pagaputlon: Siya nagadalagan usab ingon sa usa ka anino, ug dili magadayon. At iyo bang idinidilat ang iyong mga mata sa isang gaya nito, at ipinagsasama mo ako upang hatulan mo? Nan magabuka ba ikaw sa mga mata sa pagsud-ong kaniya, Ug magadala kanako sa hukmanan uban kanimo? Sinong makakakuha ng malinis na bagay sa marumi? wala. Kinsa ang makakuha ug usa ka butang nga mahinlo gikan sa mahugaw? walay mausa. Yayamang ang kaniyang mga kaarawan ay nangapasiyahan, ang bilang ng kaniyang mga buwan ay talastas mo, at iyong hinanggahan ang kaniyang mga hangganan upang huwag siyang makaraan; Sanglit ang iyang mga adlaw tinagalan, Ang gidaghanon sa iyang mga bulan anaa kanimo, Ug ikaw nagbutang ug mga utlanan kaniya nga dili niya malabang. Ilayo mo sa kaniya ang iyong paningin, upang siya'y makapagpahinga, hanggang sa maganap niya, na gaya ng isang magpapaupa, ang kaniyang araw. Ayaw na siya pagsud-onga, aron siya makapahulay, Hangtud nga, ingon sa usa ka sulogoon, matapus niya ang adlaw. Sapagkat may pagasa sa isang punong kahoy, na kung ito'y putulin, ay sisibol uli, at ang sariwang sanga niyaon ay hindi maglilikat. Kay adunay kalauman sa usa ka kahoy, Kong kana pagaputlon aron nga manalingsing pag-usab, Ug nga ang diyutayng sanga niana dili mohunong. Bagaman ang kaniyang ugat ay tumanda sa lupa, at ang puno niyao'y mamatay sa lupa; Bisan pa magakagulang ang gamot niana diha sa yuta, Ug ang tuud niana madunot sa yuta; Gayon ma'y sa pamamagitan ng amoy ng tubig ay sisibol, at magsasanga na gaya ng pananim. Apan tungod sa baho sa tubig kana mangudlot, Ug mananga ingon sa usa ka tanum. Ngunit ang tao ay namamatay at natutunaw; Oo, ang tao ay nalalagutan ng hininga, at saan nandoon siya? Apan ang tawo mamatay, ug igalubong: Oo, ang gininhawa sa tawo mabugto, ug hain na man siya? Kung paanong ang tubig ay lumalabas sa dagat, at ang ilog ay humuhupa at natutuyo; Ingon nga ang katubigan maitus sa dagat, Ug ang suba magakakunhod ug momala; Gayon ang tao ay nabubuwal at hindi na bumabangon: hanggang sa ang langit ay mawala, sila'y hindi magsisibangon, ni mangagigising man sa kanilang pagkakatulog. Mao usab ang tawo mamatay ug dili na mobalik: Hangtud nga mawala ang kalangitan, sila dili na manghigmata, Dili usab sila mapukaw sa ilang pagkatulog. Oh ikubli mo nawa ako sa Sheol. Na ingatan mo nawa akong lihim hanggang sa ang iyong poot ay makaraan, na takdaan mo nawa ako ng takdang panahon, at iyong alalahanin ako! Oh nga sa Sheol unta tagoan mo ako, Nga imo unta akong ibutang sa tago, hangtud nga mahupay ang imong kaligutgut, Nga imo unta akong tagalan ug panahon, ug mahinumdum ka kanako! Kung ang isang tao ay mamatay, mabubuhay pa ba siya? Lahat ng araw ng aking pakikipagbaka ay maghihintay ako, hanggang sa dumating ang pagbabago. Kong ang tawo mamatay, mabuhi ba siya pag-usab? Paabuton unta nako ang tanang adlaw sa akong pagpakigbisog, Hangtud ang akong pagkabalhin modangat. Ikaw ay tatawag, at ako'y sasagot sa iyo: ikaw ay magtataglay ng nasa sa gawa ng iyong mga kamay. Ikaw motawag unta, ug kanimo ako motubag: Ikaw mokinahanglan sa buhat sa imong mga kamot. Ngunit ngayo'y binibilang mo ang aking mga hakbang: hindi mo ba pinapansin ang aking kasalanan? Apan karon imong ginaihap ang akong mga lakang? Dili ba ikaw magtimaan sa akong sala? Ang aking pagsalangsang ay natatatakan sa isang supot, at iyong inilalapat ang aking kasamaan. Ang akong kalapasan gibaliktosan sulod sa usa ka puntil, Ug imong gitak-uman ang akong kadautan. At tunay na ang bundok na natitibag, ay nawawala, at ang bato ay napababago mula sa kinaroroonan niyaon; Apan ang bukid nga nagakatumpag, mawagtang: Ug ang bato mahasalikway gikan sa iyang nahamutangan; Inuukit ng tubig ang mga bato; tinatangay ng mga baha niyaon ang alabok ng lupa: sa gayon iyong sinisira ang pagasa ng tao. Ang katubigan magahilis sa mga bato; Ang mga pag-awas niana magabugwas sa abug sa yuta: Maingon man niana ginalaglag mo ang paglaum sa tawo. Ikaw ay nananaig kailan man laban sa kaniya at siya'y pumapanaw; iyong pinapagbabago ang kaniyang mukha, at iyong pinayayaon siya. Ikaw sa walay katapusan makadaug kaniya, ug siya molabay: Ikaw magausab sa iyang nawong, ug kaniya magapalakaw. Ang kaniyang mga anak ay nagtataglay ng karangalan, at hindi niya nalalaman; at sila'y ibinababa, ngunit hindi niya nahahalata sila. Ang iyang mga anak mahimong dungganon, ug siya dili mahibalo niana; Ug sila ginahimong ubos apan siya dili makatimaan niana kanila. Ngunit ang kaniyang laman sa kaniya ay masakit, at ang kaniyang kaluluwa sa loob niya ay namamanglaw. Apan kaniya may kasakit ang iyang unod, Ug sa sulod niya nagabangotan ang iyang kalag. Nang magkagayo'y sumagot si Eliphaz na Temanita, at nagsabi, Unya mitubag si Eliphaz nga Temanitahon, ug miingon: Sasagot ba ang isang pantas ng walang kabuluhang kaalaman, at pupunuin ang kaniyang tiyan ng hanging silanganan? Angay ba nga ang usa ka tawo nga maalam motubag pinasikad sa kaalam nga walay hinungdan, Ug pun-on niya ang iyang kaugalingon sa hangin nga timog? Makikipagmatuwiranan ba siya ng walang kapakinabangang pangungusap, o ng mga salita na hindi niya ikagagawa ng mabuti? Angay ba siya nga molantugi sa sulti nga walay kapuslanan, Kun sa mga pakigpulong nga wala siyay kahinguhaan? Oo, ikaw ay nagaalis ng katakutan, at iyong pinipigil ang dalangin sa harap ng Dios. Oo, ikaw nagasalikway sa kahadlok, Ug nagakunhod sa imong pag-ampo sa Dios. Sapagkat ang iyong kasamaan ang nagtuturo sa iyong bibig, at iyong pinipili ang dila ng mapagkatha. Kay ang imong kadautan nagatudlo sa imong baba, Ug imong gipili ang dila sa malimbongon. Ang iyong sariling bibig ang humahatol laban sa iyo, at hindi ako; Oo, ang iyong sariling mga labi ay nagpapatotoo laban sa iyo. Ang imong kaugalingong baba nagahukom kanimo, ug dili ako; Oo, ang imong kaugalingong mga ngabil nagpamatuod batok kanimo. Ikaw ba ang unang tao na ipinanganak? O nalabas ka bang una kay sa mga burol? Ikaw ba ang unang tawo nga gipanganak? Kun una ba ikaw nga gibuhat nganhi kay sa mga kabungtoran? Iyo bang narinig ang lihim na payo ng Dios? At ikaw ba'y nagpigil ng karunungan sa iyong sarili? Nakadungog ka ba sa tinago nga kaalam sa Dios? Sa imong kaugalingon ba lamang gituga ang kaalam? Anong nalalaman mo na di namin nalalaman? Anong nauunawa mo na wala sa amin? Unsay hibaloan nimo nga wala namo hibaloi? Unsay imong hingsayran nga wala diri kanamo? Kasama namin ay mga ulong may uban, at mga totoong napakatandang tao, matandang makapupo kay sa iyong ama. Kanamo ania ang mga tawo nga ubanon ug mga gulang kaayo, Labi pang magulang kay sa imong amahan. Ang mga pagaliw ba ng Dios ay totoong kaunti pa sa ganang iyo, sa makatuwid baga'y ang salitang napakabuti sa iyo? Ang mga paglipay sa Dios diyutay ra ba kaayo alang kanimo, Bisan ang pulong nga malomo alang kanimo? Bakit ka napadadala sa iyong puso? At bakit kumikindat ang iyong mga mata? Ngano nga nakapabugnaw kanimo ang imong kasingkasing, Ug ngano nga nagasiga ang imong mata, Na tinatalikdan mo ng iyong diwa ang Dios, at binibigkas mo ang ganyang mga salita sa iyong bibig. Nga ang imong espiritu imong ipangatubang batok sa Dios, Ug magapagula sa mga pulong gikan sa imong baba? Ano ang tao upang maging malinis? At siyang ipinanganak ng babae, upang siya'y maging matuwid? Kinsa ba ang tawo nga siya pagahinloan? Ug siya nga gipanganak sa babaye aron siya magamatarung? Narito, siya'y hindi naglalagak ng tiwala sa kaniyang mga banal; Oo, ang langit ay hindi malinis sa kaniyang paningin. Ania karon, siya dili mosalig sa iyang mga balaan. Oo, ang kalangitan dili mahinlo sa iyang mga mata: Gaano pa nga kaliit ang karumaldumal at hamak, ang taong umiinom ng kasamaan na parang tubig! Labi pang dili ang tawo nga dulumtanan ug mahugaw, Ang usa ka tawo nga nagainum sa kadautan ingon sa tubig! Ipakikilala ko sa iyo, dinggin mo ako; at ang aking nakita ay aking ipahahayag: Ipakita ko kanimo, patalinghugi ako; Ug ang butang nga akong nakita akong ipahayag kanimo. (Ang isinaysay ng mga pantas na mula sa kanilang mga magulang, at hindi inilingid; (Nga gisugid sa mga tawong maalam Gikan pa sa ilang mga amahan, ug wala magtago niini; Sa mga yaon lamang ibinigay ang lupain, at walang taga ibang lupa na dumaan sa gitna nila:) Nga kanila lamang ang yuta gihatag, Ug walay dumuloong nga sa ilang kinataliwad-an nakaagi): Ang masamang tao ay nagdaramdam ng sakit lahat ng kaniyang araw, sa makatuwid baga'y ang bilang ng mga taon na itinakda sa mamimighati. Ang tawong dautan magaantus sa kasakit sa tanan niyang mga adlaw, Bisan pa ang gidaghanon sa katuigan nga giandam alang sa madaugdaugon. Ang hugong ng kakilabutan ay nasa kaniyang mga pakinig; sa kaginhawahan ay daratnan siya ng mga mananamsam: Anaa sa iyang mga igdulungog ang lanog sa mga butang kahadlokan; Sa kaadunahan ang manlalaglag modangat kaniya. Siya'y hindi naniniwala na babalik siya na mula sa kadiliman, at siya'y hinihintay ng tabak: Siya dili motoo nga gikan sa kangitngitan siya magabalik, Ug ang espada kaniya giandam. Siya'y gumagala dahil sa tinapay, na nagsasabi: Nasaan? Kaniyang nalalaman na ang araw ng kadiliman ay handa sa kaniyang kamay: Siya nagasuroysuroy sa laing dapit sa pagpangitag tinapay, sa pag-ingon: Hain ba? Siya nasayud nga ang adlaw sa kangitngit anaa giandam kaniya. Kapanglawan at kadalamhatian ay tumatakot sa kaniya: nangananaig laban sa kaniya, na gaya ng isang hari na handa sa pakikipagbaka; Ang kasamok ug kaguol makapahadlok kaniya; Siya makadaug kaniya, sama sa usa ka hari nga magapadulong sa panggubatan. Sapagkat iniuunat niya ang kaniyang kamay laban sa Dios. At nagpapalalo laban sa Makapangyarihan sa lahat; Kay iyang gituy-od ang iyang kamot batok sa Dios, Ug sa Makagagahum siya nagpasipala; Tinatakbo niya siya na may mapagmatigas na leeg, sa kakapalan ng kaniyang mga kalasag; Sa liog nga pinatikig siya nagaasdang kaniya, Sa kinabag-an nga bukobuko sa iyang kalasag; Sapagkat tinakpan niya ang kaniyang mukha ng kaniyang katabaan at nagpangulubot ng kaniyang mga pigi; Kay iyang gilukop ang iyang nawong sa iyang tambok, Ug nagtigum ug tambok sa iyang hawak; At siya'y tumahan sa mga sirang bayan, sa mga bahay na walang taong tumatahan, na madaling magiging mga bunton. Ug siya nagpuyo sa mga lungsod nga biniyaan, Sa mga balay nga walay tawo nga nagpuyo, Nga dili na madugay mangagun-ob; Hindi siya yayaman, o mamamalagi man ang kaniyang pag-aari. Ni di lalawak sa lupa ang kaniyang mga tinatangkilik. Siya dili gayud madato, dili usab magapadayon ang iyang bahandi, Ang ilang mga abut dili usab modagsang sa ibabaw sa yuta. Siya'y hindi hihiwalay sa kadiliman; tutuyuin ng liyab ang kaniyang mga sanga, at sa pamamagitan ng hininga ng bibig ng Dios ay papanaw siya. Siya dili mogula gikan sa kangitngitan; Ang siga sa kalayo magalaya sa iyang mga sanga, Ug ang hinuyop sa baba sa Dios maoy magpapahawa kaniya. Huwag siyang tumiwala sa kalayawan na dayain ang sarili: sapagkat kalayawan ang magiging kagantihan sa kaniya. Ayaw siya pagpasaliga sa kakawangan sa paglimbong sa iyang kaugalingon; Kay kakawangan usab ang balus kaniya. Magaganap ito bago dumating ang kaniyang kapanahunan, at ang kaniyang sanga ay hindi mananariwa. Kana matapus sa dili pa modangat ang iyang panahon, Ug ang iyang sanga dili modangat sa kalunhaw. Lalagasin niya ang kaniyang mga hilaw na ubas na gaya ng puno ng ubas, at lalagasin ang kaniyang bulaklak na gaya ng olibo. Siya ingon sa usa ka balagon magauyog sa iyang bunga nga linghod, Ug ingon sa kahoyng oliva magapulak siya sa iyang bulak. Sapagkat ang pulutong ng mga di banal ay hindi lalago, at susupukin ng apoy ang mga toldang suhulan. Kay ang katilingban niadtong walay Dios dili makabunga, Ug ang kalayo magasunog sa mga balong-balong sa paghiphip. Sila'y nag-iisip ng pagapi at naglalabas ng kasamaan, at ang kanilang kalooban ay naghahanda ng pagdaraya. Manamkon sila ug kalapasan ug manganak ug kasal-anan, Ug ang ilang kasingkasing magaandam ug iglilimbong. Nang magkagayo'y sumagot si Job, at nagsabi, Unya mitubag si Job ug miingon: Ako'y nakarinig ng maraming ganyang bagay: maralitang mga mangaaliw kayong lahat. Nakadungog ako ug daghang mga butang nga ingon niana: Kamong tanan mga makapuol nga mga maglilipay. Magkakawakas ba ang mga walang kabuluhang salita? O anong naguudyok sa iyo, na ikaw ay sumagot? May katapusan ba ang mga pulong nga walay hinungdan? Kun unsay nakapahagit kanimo nga ikaw mitubag man? Ako nama'y makapangungusap na gaya ng inyong ginagawa; kung ang inyong kaluluwa ay nasa kalagayan ng aking kaluluwa, ako'y makapagdudugtongdugtong ng salita laban sa inyo, at maigagalaw ang aking ulo sa inyo. Ako nakahimo usab pagsulti sama kaninyo; Kong ang inyong kalag nahapuli pa sa akong kalag, Ako makahimog bagay sa mga pulong batok kaninyo, Ug kaninyo ang akong ulo makalingolingo? Ngunit aking palalakasin kayo ng aking bibig, at ang pagaliw ng aking mga labi ay magpapalikat ng inyong hirap, Apan ako buot molig-on kaninyo sa akong baba, Ug ang paglipay sa akong mga ngabil makahupay sa inyong kasakit. Bagaman ako'y nagsasalita, ang aking hirap ay hindi naglilikat: at bagaman ako'y tumatahimik, anong ikinalalayo sa akin? Bisan ako nagasulti, ang akong kasakit wala mahupay; Bisan akong gipasagdan, unsa may nakapalinaw kanako? Ngunit ngayo'y niyamot niya ako: nilansag mo ang aking buong pulutong. Apan karon ako giguol niya: Imong gihimong alaut ang akong tanan nga katilingban. At ako'y pinagdalamhati mo, na siyang saksi laban sa akin; at ang aking kapayatan ay bumabangon laban sa akin, nagpapatotoo sa aking mukha. Ug gigunitan mo ako, nga maoy usa ka pagpamatuod batok kanako: Ug ang akong kaniwang nagapasundayag batok kanako, Kini nagapamatuod sa akong atubangan. Niluray niya ako sa kaniyang kapootan, at inusig ako; pinagngangalitan niya ako ng kaniyang mga ngipin: pinangdidilatan ako ng mga mata ng aking kaaway. Ako gilaksi niya sa iyang kapungot, ug ginalutos ako; Batok kanako gipakagot niya ang iyang mga ngipon: Ang akong kabatok nagatutuk sa iyang mga mata kanako. Kanilang pinagbubukahan ako ng kanilang bibig: kanilang sinampal ako sa mukha na kahiyahiya: sila'y nagpipisan laban sa akin. Gibanganga nila ang ilang mga baba kanako; Ang akong aping ilang gisagpa uban ang pagbadlong: Sila sa ilang kaugalingon nagtigum batok kanako. Ibinibigay ako ng Dios sa di banal, at inihahagis niya ako sa mga kamay ng masama. Ang Dios nagatugyan kanako ngadto sa mga walay Dios, Ug nagatugyan kanako ngadto sa mga kamot sa mga tawong dautan. Ako'y nasa kaginhawahan at kaniyang niligalig akong mainam; Oo, sinunggaban niya ako sa leeg, at pinagwaraywaray niya ako: inilagay naman niya akong pinakatanda niya. Diha ako sa akong kalipayan, ug iyang gipikas ako; Oo, siya migunit kanako sa akong liog, ug iya akong gilambos; Iya usab akong gihimo nga iyang ilig-on. Kinubkob ako sa palibot ng kaniyang mga mamamana, kaniyang sinaksak ang aking mga bato, at hindi nagpapatawad; kaniyang ibinubuhos ang aking apdo sa lupa. Ang iyang mga magpapana naglibut kanako; Ang akong mga amimislon iyang gipikas, ug siya dili mopasaylo; Ang akong apdo iyang gibubo sa ibabaw sa yuta. Kaniyang binubugbog ako ng bugbog at bugbog; siya'y gaya ng isang higanti na dinadaluhong niya ako. Iyang gidaut ako sa kasakitan nga nagsunodsunod; Siya midasmag kanako nga ingon sa usa ka higante. Ako'y nanahi ng kayong magaspang sa aking katawan, at aking inilugmok ang aking kapalaluan sa alabok. Gitahi ko ang sako sa akong panit, Ug gibutang ko ang akong sungay sa abug. Ang aking mukha ay namamaga sa pagiyak, at nasa aking mga pilik-mata ang anino ng kamatayan; Ang akong nawong napula na lamang sa hinilak, Ug sa akong mga tabontabon ania ang landong sa kamatayon; q1 Bagaman walang karahasan sa aking mga kamay, at ang aking dalangin ay malinis, Bisan wala sa akong mga kamot ang panglupig, Ug mahinlo ang akong pag-ampo. Oh lupa, huwag mong tabunan ang aking dugo, at huwag magkaroon ng pahingahang dako ang aking daing. Oh kalibutan, ayaw pagtaboni ang akong dugo, Ug ayaw paghatagi ug pahulayanan ang akong mga pagbakho. Kahit na ngayon, narito, ang aking saksi ay nasa langit, at siyang nananagot sa akin ay nasa kaitaasan. Bisan ngani karon tan-awa, ang akong saksi atua sa langit, Ug ang nagapamatuod kanako atua sa kinahitas-an. Ginagalit ako ng aking mga kaibigan: ngunit ang aking mata ay nagbubuhos ng mga luha sa Dios; Ang akong mga abyan nagayubit kanako: Apan ang akong mata nagapaagay ug mga luha ngadto sa Dios, Upang kaniyang alalayan ang katuwiran ng tao sa Dios; at ang anak ng tao sa kaniyang kapuwa. Aron siya modapig sa katungod sa tawo uban sa Dios, Ug usa ka anak sa tawo uban sa iyang isigkatawo! Sapagkat pagsapit ng ilang taon, ako'y papanaw sa daan na hindi ko pagbabalikan. Kay sa modangat na ang pipili ka tuig, Ako mopanaw ngadto sa dapit nga akong pagaadtoan sa wala nay pagbalik. Ang aking diwa ay nanglulumo, ang aking mga kaarawan ay natatapos, ang libingan ay handa sa akin. Ang akong espiritu maluya na, nahurot na ang akong mga adlaw, Ang lubnganan andam na alang kanako. Tunay na may mga manunuya na kasama ako, at ang aking mata ay nananahan sa kanilang pamumungkahi. Sa pagkamatuod adunay nga yubitan uban kanako, Ug ang akong mata nagasud-ong sa ilang mga hagit. Magbigay ka ngayon ng sangla, panagutan mo ako ng iyong sarili; sinong magbubuhat ng mga kamay sa akin? Ibutang karon ang pagsalig, ug pangakohon mo ako uban kanimo; Kinsa karon ang buot makigsangka kanako? Sapagkat iyong ikinubli ang kanilang puso sa pagunawa: kayat hindi mo sila itataas. Kay gitagoan mo ang ilang mga kasingkasing gikan sa salabutan: Busa ikaw dili motuboy kanila sa itaas. Ang paglililo sa kaniyang mga kaibigan upang mahuli, ang mga mata nga ng kaniyang mga anak ay mangangalumata. Ang tawo nga nagadumili sa iyang mga higala mahitungod sa ilang bahin, Bisan ang mga mata sa iyang mga anak mangalubog. Ngunit ginawa rin niya akong kakutyaan ng bayan: at niluraan nila ako sa mukha. Apan ako gihimo niya nga pagya sa mga tawo; Ug ilang ginalud-an ang akong nawong. Ang aking mata naman ay nanglalabo dahil sa kapanglawan. At ang madlang sangkap ko ay parang isang anino. Ang akong mata usab malubog tungod sa kasubo, Ug ang akong mga panumduman ang tanan ingon sa usa ka landong. Mga matuwid na tao ay matitigilan nito, at ang walang sala ay babangon laban sa di banal. Ang mga tawong matarung nahitingala niini, Ug ang walay sala moasdang batok sa mga walay Dios. Gayon ma'y magpapatuloy ang matuwid ng kaniyang lakad, at ang may malinis na mga kamay ay lalakas ng lalakas. Apan ang mga matarung magapadayon sa iyang ginalaktan, Ug ang mahinlo ug mga kamot magatubo sa kalig-on. Ngunit tungkol sa inyong lahat, magsiparito kayo ngayon uli; at hindi ako makakasumpong ng isang pantas sa gitna ninyo. Apan mahitungod kaninyong tanan, dumuol kamo karon pag-usab; Kay wala pa ing mausa ka maalam nga akong hingkit-an. Ang aking mga kaarawan ay lumipas, ang aking mga panukala ay nangasira, sa makatuwid baga'y ang mga akala ng aking puso. Ang akong mga adlaw nangagi na, ang akong mga tuyo nangakawang, Bisan ang mga hunahuna sa akong kasingkasing. Kanilang ipinalit ang araw sa gabi: ang liwanag, wika nila, ay malapit sa kadiliman. Ang gabii ilang gihimong adlaw; Ang kahayag, matud pa nila, haduol sa kangitngitan. Kung aking hanapin ang Sheol na parang aking bahay; kung aking ilatag ang aking higaan sa kadiliman: Kong sa Sheol ako magapangita ingon nga akong pinuy-anan; Kong sa kangitngitan anaa ko ibuklad ang akong higdaanan; Kung sinabi ko sa kapahamakan: ikaw ay aking ama: sa uod: ikaw ay aking ina, at aking kapatid na babae; Kong sa kadunotan ako nagaingon: Ikaw maoy akong amahan; Sa sulod: Ikaw ang akong inahan, ug ang akong igsoong babaye; Nasaan nga ang aking pagasa? At tungkol sa aking pagasa, sinong makakakita? Nan, hain man ang akong kalauman? Ug mahitungod sa akong paglaum, kinsa ang makakita niana? Lulusong sa mga pangawan ng Sheol, pagtataglay ng kapahingahan sa alabok. Kini mopadulong ngadto sa mga trangka sa Sheol, Kay didto lamang sa abug adunay pahulay. Nang magkagayo'y sumagot si Bildad na Suhita, at nagsabi, Unya si Bildad ang Suhitanhon, mitubag ug miingon: Hanggang kailan manghuhuli kayo ng mga salita? Inyong bulayin, at pagkatapos ay magsasalita kami. Hangtud anus-a ang pangayam ninyo sa mga pulong? Palandunga, ug sa human magasulti kita. Bakit kami nangabibilang na parang mga hayop, at naging marumi sa iyong paningin? Ngano bang imong giisip kami nga mga mananap, Ug nahimong mahugaw sa imong mga mata? Ikaw na nagpapakabagbag sa iyong galit, pababayaan ba ang lupa dahil sa iyo? O babaguhin ba ang bato mula sa kinaroroonan? Ikaw nga tungod sa imong kapungot nagabitas sa imong kaugalingon, Pagabiyaan ba ang kalibutan tungod kanimo? Kun pagabalhinon ba ang bato gikan sa iyang nahamutangan? Oo, ang ilaw ng masama ay papatayin, at ang liyab ng kaniyang apoy ay hindi liliwanag. Oo, ang suga sa mga dautan pagapalungon, Ug ang aligato sa iyang kalayo dili modan-ag. Ang ilaw ay magdidilim sa kaniyang tolda, at ang kaniyang ilawan sa itaas niya ay papatayin. Ang kahayag mongitngit sa sulod sa iyang balong-balong, Ug ang lamparahan sa ibabaw niya pagapalongon. Ang mga hakbang ng kaniyang kalakasan ay mapipigil, at ang kaniyang sariling payo ang magbabagsak sa kaniya. Ang mga lakang sa iyang pagkamakusganon pagatul-iron, Ug ang iyang kaugalingong salabutan magahulog kaniya. Sapagkat siya'y inihagis sa lambat ng kaniyang sariling mga paa, at siya'y lumalakad sa mga silo. Kay pinaagi sa iyang kaugalingong mga tiil nahulog siya sa pukot, Ug siya naglakaw sa mga mata sa pukot. Isang panghuli ang huhuli sa kaniya sa mga sakong. At isang silo ay huhuli sa kaniya. Usa ka bitik magasakmit kaniya sa iyang tikod, Ug usa ka laang magagapus kaniya. Ang panali ay nakakubli ukol sa kaniya sa lupa, at isang patibong na ukol sa kaniya ay nasa daan. Anaay usa ka balatik nga gitago diha sa yuta alang kaniya, Ug usa ka balag-ong giandam kaniya sa iyang agianan. Mga kakilabutan ay tatakot sa kaniya sa lahat ng dako, at hahabol sa kaniya sa kaniyang mga sakong. May kahadlok makapalisang kaniya sa luyo ug luyo, Ug magagukod kaniya sa iyang mga tikod. Ang kaniyang kalakasan ay manglalata sa gutom, at ang kapahamakan ay mahahanda sa kaniyang tagiliran. Ang iyang kusog mahuyang sa kagutom, Ang kadaut ginaandam sa iyang luyo. Susupukin ang mga sangkap ng kaniyang katawan, Oo, lalamunin ng panganay ng kamatayan ang kaniyang mga sangkap. Ang mga bahin sa iyang lawas pagatunlon, Oo, ang iyang mga bahin igatulon sa anak nga panganay sa kamatayon. Siya'y ilalabas sa kaniyang tolda na kaniyang tinitiwalaan; at siya'y dadalhin sa hari ng mga kakilabutan. Pagalangkaton siya gikan sa balong-balong diin atua ang iyang pagsalig: Ug siya pagadad-on ngadto sa hari sa mga kahadlok. Tatahan sa kaniyang tolda yaong di niya kaanoano: azufre ay makakalat sa kaniyang tahanan. Ang butang nga dili iya mahamutang sa iyang balong-balong; Sa iyang pinuy-anan igasabulak ang azufre. Ang kaniyang mga ugat ay mangatutuyo sa ilalim, at sa ibabaw ay puputulin ang kaniyang sanga. Ang iyang mga gamut sa ilalum magamala, Ug sa ibabaw ang iyang mga sanga mangalaya. Ang alaala sa kaniya ay mawawala sa lupa, at siya'y mawawalan ng pangalan sa lansangan. Ang iyang handumanan mapala sa ibabaw sa yuta, Ug sa dalan ang iyang ngalan dili mahamutang. Siya'y ihahatid sa kadiliman mula sa liwanag, at itatapon sa labas ng sanglibutan. Siya papahawaon gikan sa kahayag ngadto sa kangitngitan, Ug siya igasalikway gikan sa kalibutan. Siya'y hindi magkakaroon kahit anak, ni anak man ng anak sa gitna ng kaniyang bayan, ni anomang nalabi sa kaniyang pinakipamayanan. Dili siya makabaton ug mga anak, ni mga anak sa iyang mga anak sa taliwala sa iyang katawohan, Ni makabaton usab siya ug kabilin sa iyang ginapuy-an. Silang nagsisidating pagkatapos ay mangatitigilan sa kaniyang kaarawan, gaya ng nangauna na nangatakot. Kadtong tanan nga magasunod kaniya manghitingala sa iyang adlaw, Ingon nga kadtong tanan nga nanghiuna nangalisang. Tunay na ganyan ang mga tahanan ng mga liko, at ito ang kalalagyan niya na hindi nakakakilala sa Dios. Sa pagkamatuod mao kana ang mga pinuy-anan sa mga dili matarung, Ug kini mao ang himutangan niadtong dili moila sa Dios. Nang magkagayo'y sumagot si Job, at nagsabi, Unya mitubag si Job ug miingon: Hanggang kailan pahihirapan ninyo ang aking kaluluwa, at babagabagin ako ng mga salita? Hangtud anus-a ang inyong pagsamok sa akong kalag, Ug sa pagdugmok kanako sa mga pulong? Ng makasangpung ito ay pinulaan ninyo ako: kayo'y hindi nangapapahiya na nangagpapahirap sa akin. Ikapulo na kining pagpakaulaw ninyo kanako: Kamo walay kaulaw sa inyong dautan nga pakigharong kanako. At kahimat ako'y magkamali, ang aking kamalian ay maiwan sa aking sarili. Ug bisan pa gayud nga kono ako nasayup, Ang kasayup ko magapabilin ra sa akong kaugalingon. Kung tunay na kayo'y magpapakalaki laban sa akin, at ipakikipagtalo laban sa akin ang kakutyaan ko: Kong kamo magapaburot gayud sa inyong kaugalingon batok kanako, Ug maoy inyong ipasikad batok kanako ang akong pagkasalawayon; Talastasin ninyo ngayon na inilugmok ako ng Dios, at inikid ako ng kaniyang silo. Hibaloi ninyo karon nga ang Dios nagpiit kanako, Ug naglukob kanako sa iyang pukot. Narito, ako'y humihiyaw dahil sa kamalian, ngunit hindi ako dinidinig; ako'y humihiyaw ng tulong, ngunit walang kahatulan. Ania karon, ako nagatu-aw tungod sa pagtampalas, apan ako wala tagda: Ako nagtawag ug pakitabang, apan walay justicia. Kaniyang pinadiran ang aking daan upang huwag akong makaraan, at naglagay ng kadiliman sa aking mga landas. Iyang giparilan ang akong dalan aron ako walay kaagian, Ug ang akong pagalaktan iyang gihimong kangitngitan. Hinubaran niya ako ng aking kaluwalhatian, at inalis ang putong sa aking ulo. Gihuboan ako niya sa akong himaya, Ug gikuha ang purongpurong gikan sa akong ulo. Kaniyang inilugmok ako sa bawat dako, at ako'y nananaw: at ang aking pagasa ay binunot niyang parang punong kahoy. Iya akong gilumpag sa luyo ug luyo, ug ako tiwas na; Ug ang akong kalauman ingon sa usa ka kahoy nga iyang giluka. Kaniya rin namang pinapagalab ang kaniyang pagiinit laban sa akin, at ibinilang niya ako sa kaniya na gaya ng isa sa kaniyang mga kaaway, Iya usab nga gipasiga ang iyang kapungot batok kanako, Ug sa iyang atubangan siya nag-isip kanako nga usa iyang mga kabatok. Ang kaniyang mga hukbo ay dumarating na magkakasama, at ipinagpatuloy ang kanilang lakad laban sa akin, at kinubkob ang palibot ng aking tolda. Ang iyang kasundalohan nanagtigum, Ug ilang gitukod ang ilang agianan batok kanako, Ug ilang gilukban ang akong balong-balong. Inilayo niya ang aking mga kapatid sa akin, at ang aking mga kakilala ay pawang nangiba sa akin. Iyang gibutang ang akong mga kaigsoonan sa halayo kanako, Ug ang akong mga kaila gipabulag niya kanako. Ang aking mga kamaganak ay nangagsilayo, at nilimot ako ng aking mga kasamasamang kaibigan. Ang akong mga kabanayan nanaglikay, Ug ang mga higala ko nga sandurot nahakalimot kanako. Silang nagsisitahan sa aking bahay, at ang aking mga lingkod na babae, ay ibinibilang akong manunuluyan; ako'y naging kaiba sa kanilang paningin. Ang tanan nga nagapuyo sa akong balay, ug ang akong sulogoong babaye, nag-isip kanako nga dumuloong: Dumuloong ako sa ilang mga mata. Aking tinatawag ang aking lingkod, at hindi ako sinasagot, bagaman sinasamo ko siya ng aking bibig. Motawag ako sa akong sulogoon, ug siya dili motubag kanako, Bisan ako mopakilooy sa akong kaugalingong baba. Ang aking hininga ay iba sa aking asawa, at ang aking pamanhik sa mga anak ng tunay kong ina. Ang akong asawa mahibulong sa akong gininhawa, Ug sa akong paghangyo sa mga anak sa akong kaugalingong inahan. Pati ng mga bata ay humahamak sa akin; kung ako'y bumangon, sila'y nangagsasalita ng laban sa akin: Bisan ang mga gagmayng kabataan managyubit kanako; Kong ako motindog, sila magsulti batok kanako. Lahat ng aking mahal na kaibigan ay nangayayamot sa akin: at ang aking minamahal ay nagsipihit ng laban sa akin, Ang tanan ko nga mga higala nga sandurot ginaluud kanako, Ug kadtong tanan nga akong gihigugma nanagbatok kanako. Ang aking buto ay dumidikit sa aking balat at sa aking laman, at ako'y nakatanan ng sukat sa balat ng aking mga ngipin. Ang akong bukog nanagtaput sa akong panit ug sa akong unod, Ug naluwas lamang ako tungod sa mga panit sa akong mga ngipon. Mahabag kayo sa akin, mahabag kayo sa akin, Oh kayong mga kaibigan ko; sapagkat kinilos ako ng kamay ng Dios, Kaloy-i ako ninyo, kaloy-i ako ninyo, Oh kamo mga higala ko; Kay ang kamot sa Dios nagtapion kanako. Bakit ninyo ako inuusig na gaya ng Dios. At hindi pa kayo nasisiyahan sa akin laman? Ngano man nga naglutos kamo kanako ingon sa Dios, Ug wala manghimuot sa akong unod? Oh mangasulat nawa ngayon ang aking mga salita! Oh mangalagda nawa sa isang aklat! Oh nga gisulat unta karon ang akong mga pulong? Oh nga nahamutang unta sila sa usa ka basahon! Ng isa nawang panulat na bakal at tingga, na mangaukit nawa sa bato magpakailan man! Nga sa tinalinsan nga puthaw ug tingga Magapatik kanila sa ibabaw sa usa ka bato nga walay katapusan! Ngunit talastas ko na manunubos sa akin ay buhay, at siya'y tatayo sa lupa sa kahulihulihan: Apan alang kanako nasayud ako nga ang akong Manluluwas buhi man, Ug sa kaulahian nga adlaw siya motindog sa ibabaw sa yuta: At pagkatapos na magibang ganito ang aking balat, gayon ma'y makikita ko ang Dios sa aking laman: Ug sa tapus ang akong panit, kining lawas ko gayud malaglag, Unya sa wala ang akong unod makita ko ang Dios; Siyang makikita ko ng sarili, at mamamasdan ng aking mga mata, at hindi ng iba. Ang aking puso ay natutunaw sa loob ko. Kang kinsa ako, ako gayud, motan-aw dinhi sa akong kilid, Ug ang akong mga mata makasud-ong, nga dili ingon sa dumuloong. Naut-ut ang akong kasingkasing sa sulod kanako. Kung inyong sabihin: paanong aming pag-uusigin siya? Dangang ang kadahilanan ay nasusumpungan sa akin; Kong kamo magaingon: Ngano nga pagalutoson nato siya! Sanglit ang gamut sa maong butang igakita sa sulod kanako; Mangatakot kayo sa tabak: sapagkat ang kapootan ang nagdadala ng mga parusa ng tabak, upang inyong malaman na may kahatulan. Kahadloki ninyo ang espada: Kay ang kaligutgut magadala sa mga silot sa espada, Aron nga kamo mahibalo nga adunay paghukom. Nang magkagayo'y sumagot si Zophar na Naamathita, at nagsabi, Unya mitubag si Sophar ang Naamathitanhon, ug miingon: Kayat nagbibigay sagot sa akin ang aking mga pagiisip, dahil nga sa aking pagmamadali na taglay ko. Busa ang akong hunahuna nagatubag kanako, Bisan tungod niini ania kanako ang pagdalidali. Aking narinig ang saway na inilalagay ako sa kahihiyan, at ang diwa ng aking pagkaunawa ay sumasagot sa akin. Nadungog ko ang pagbadlong nga nakahatag kanako ug kaulaw; Ug ang espirutu sa akong salabutan nagapatubag kanako. Hindi mo ba nalalaman ito ng una, mula nang ang tao'y malagay sa lupa, Wala ba ikaw mahibalo niini sa karaan pang panahon, Sukad sa pagbutang sa tawo sa ibabaw sa yuta, Na ang pagtatagumpay ng masama ay maikli, at ang kagalakan ng di banal ay sandali lamang? Nga ang paghimaya sa tawong dautan hamubo ra, Ug ang kalipay sa walay Dios ingon ra sa usa ka pagpilok? Bagaman ang kaniyang karilagan ay napaiilanglang hanggang sa langit, at ang kaniyang ulo ay umaabot hanggang sa mga alapaap; Bisan ang gitas-on niya motupong sa kalangitan, Ug ang iyang ulo mosangko sa kapanganoran; Gayon may matutunaw siya magpakailan man, na gaya ng kaniyang sariling dumi: silang nangakakita sa kaniya ay mangagsasabi: Nasaan siya? Apan siya mawagtang sa walay katapusan ingon sa iyang kaugalingong kinalibang: Kadtong mga nanagpakakita kaniya magaingon: Hain ba siya? Siya'y mawawala na gaya ng panaginip, at hindi masusumpungan. Oo, siya'y mawawala na parang pangitain sa gabi. Ingon sa usa ka damgo siya molupad, ug dili na gayud ihibalag: Oo, pagaagpason siya ingon sa usa ka panan-awon sa gabii. Ang mata na nakakita sa kaniya ay hindi na siya makikita pa; ni mamamalas pa man siya sa kaniyang pook. Ang mata nga nakakita kaniya dili na makasud-ong pag-usab; Ang inyong pinuy-anan dili na usab makalantaw kaniya. Hahanapin ng kaniyang mga anak ang lingap ng dukha, at ang kaniyang mga kamay ay magsasauli ng kaniyang kayamanan. Ang kabus magapalabilabi sa iyang mga anak, Ug ang mga kamot magauli sa iyang bahandi. Ang kaniyang mga buto ay puspos ng kaniyang kabataan, ngunit hihiga na kasama niya sa alabok. Ang iyang kabukogan napuno sa iyang kabatan-on, Apan kini mounong kaniya ngadto sa abug. Bagaman ang kasamaan ay masarap sa kaniyang bibig, bagaman kaniyang itago sa ilalim ng kaniyang dila; Bisan ang kahilayan matam-is sa iyang baba, Bisan iya kanang tagoan sa ilalum sa iyang dila, Bagaman kaniyang patawarin, at hindi niya ito babayaan, kundi ingatan pa sa loob ng kaniyang bibig; Bisan iya kanang pagapugngan, ug dili ipagula, Kondili tipigan lamang sa sulod sa iyang baba; Gayon ma'y ang kaniyang pagkain ay nabago na sa kaniyang tiyan, siyang kamandag ng mga ahas sa loob niya. Apan ang iyang kinaon mabalhin sa sulod sa iyang ginhawaan, Apdo sa mga halas nga malala ang anaa sa sulod sa ginhawaan. Siya'y sumakmal ng mga kayamanan, at kaniyang mga isusuka uli: mga aalisin uli ng Dios sa kaniyang tiyan. Gilamoy niya ang mga bahandi, apan iyang igasuka sila pag-usab; Ang Dios magasalibay kanila gikan sa iyang tiyan. Kaniyang hihititin ang kamandag ng mga ahas; papatayin siya ng dila ng ulupong. Siya magasupsup sa hilo sa mga halas nga malala; Ang dila sa halas nga malala maoy mopatay kaniya. Hindi niya matitingnan ang mga ilog, ang umaagos na mga bukal ng pulot at mantekilya. Siya dili gayud makatan-aw sa mga suba, Ang mga kasapaan nga nanag-agay sa dugos ug mantequilla. Na kaniyang isasauli ang kaniyang pinagpagalan, at hindi lalamunin; ayon sa pag-aari na kaniyang tinangkilik, hindi siya magagalak. Kadtong iyang gihagoan igauli niya, ug siya dili makatulon niana; Sumala sa bahandi nga iyang inangkon, dili ikalipay niya. Sapagkat kaniyang pinighati at pinabayaan ang dukha; kaniyang kinuhang marahas ang isang bahay; at hindi niya itatayo. Kay ang kabus iyang gilupigan ug gipasagdan Kay ang usa ka balay iyang gikuha sa pinugsanay, balay nga wala tukora niya. Sapagkat hindi siya nakakilala ng katiwasayan sa loob niya, hindi siya makapagliligtas ng anoman sa kaniyang kinaluluguran. Tungod kay wala moagi ug kalinaw sa sulod niya, Dili siya magtipig sa butang nga iyang kaibgon. Walang bagay na naiwan na hindi niya sinakmal; kayat ang kaniyang kaginhawahan ay hindi mananatili. Walay bisan unsa nga nahibilin, nga wala niya tunla; Busa dili molungtad ang iyang pagkaadunahan. Sa lubos niyang kasaganaan ay magigipit siya; ang kamay ng bawat nasa karalitaan ay darating sa kaniya. Sa pagkabusog sa iyang pagkaadunahan siya magalisud: Ang kamot sa tanan nga anaa sa kaalaut kaniya mokapyot. Pagka kaniyang bubusugin ang kaniyang tiyan, ihuhulog ng Dios ang kaniyang mabangis na poot sa kaniya. At ibubugso sa kaniya samantalang siya'y kumakain. Sa diha nga iya nang daskon ang iyang tiyan, ang Dios magapadala nganha kaniya sa kabangis sa iyang kapungot, Ug magapaulan niana sa ibabaw niya samtang siya magakaon pa. Kaniyang tatakasan ang sandatang bakal, at ang busog na tanso ay hihilagpos sa kaniya. Siya molikay sa puthaw nga hinagiban, Ug ang pana nga tumbaga molagbas kaniya. Binubunot niya ang pana, at lumalabas sa kaniyang katawan: Oo, ang makintab na talim ay lumalabas mula sa kaniyang apdo; mga kakilabutan ang sumasa kaniya. Kini iyang pagaibton, ug kini mogula sa iyang lawas; Oo, ang tumoy nga magapangidlap mogula gikan sa iyang apdo; Kaniya anaa ang mga kalisangan. Lahat na kadiliman ay nalalagay na mga pinakakayamanan niya; isang apoy na hindi hinipan ng tao ay susupok sa kaniya: susupukin niyaon ang naiwan sa kaniyang tolda. Ang tanang kangitngitan gipahamutang alang sa iyang bahandi: Usa ka kalayo nga dili hinuyop sa tawo magalamoy kaniya; Kini magaut-ut sa tanan nga mahibilin sa iyang balong-balong. Ihahayag ng mga langit ang kaniyang kasamaan, at ang lupa ay babangon laban sa kaniya. Ang mga langit magapadayag sa iyang kasal-anan, Ug ang yuta mobangon batok kaniya. Ang pakinabang ng kaniyang bahay ay yayaon, ang kaniyang mga pag-aari ay huhuho sa kaarawan ng kaniyang kapootan. Ang abut sa iyang balay mawagtang; Ang iyang mga bahandi mobaha sa halayo sa adlaw sa iyang kasuko. Ito ang bahagi ng masamang tao mula sa Dios, at ang manang takda sa kaniya ng Dios. Kini mao ang bahin nga igahatag sa Dios sa tawong dautan. Ug ang panulondon nga gitudlo sa Dios nganha kaniya. Nang magkagayo'y sumagot si Job, at nagsabi, Unya si Job mitubag ug miingon. Pakinggan ninyong mainam ang aking pananalita; at ito'y maging inyong mga kaaliwan. Patalinghugi pag-ayo ang akong pakigpulong; Ug himoa kini nga inyong mga kalipayan. Pagdalitaan ninyo ako, at ako nama'y magsasalita, at pagkatapos na ako'y makapagsalita, ay manuya kayo. Tugoti ako, ug ako mosulti usab; Ug sa tapus sa akong pagsulti, padayona ang imong pagtamay. Tungkol sa akin, ay sa tao ba ang aking daing? At bakit hindi ako maiinip? Mahitungod kanako, ngadto ba sa tawo ang akong pag-agulo? Ug ngano nga ako dili man magkaguol? Tandaan ninyo ako, at matigilan kayo. At ilagay ninyo ang inyong kamay sa inyong bibig, Matngoni ako, ug kahibulongi, Ug sa inyong baba ibutang ang inyong kamot. Pagka aking naaalaala nga ay nababagabag ako, at kikilabutan ang humahawak sa aking laman. Bisan kong ako mahanumdum gisamok ako, Ug ang kalisang nagakapyot sa akong unod. Bakit nabubuhay ang masama, nagiging matanda, oo, nagiging malakas ba sa kapangyarihan? Ngano man nga ang mga dautan nagapadayon sa kinabuhi, Moabut sa kagulangon, oo, magatubo sa dakung kagahum? Ang kanilang binhi ay natatatag nakasama nila sa kanilang paningin, at ang kanilang mga suwi ay nasa harap ng kanilang mga mata. Ang ilang kaliwatan ginatukod uban nila sa ilang panan-aw, Ug ang ilang mga anak sa atubangan sa ilang mga mata. Ang kanilang mga bahay ay tiwasay na walang takot, kahit ang pamalo man ng Dios ay wala sa kanila. Ang ilang mga balay halayo sa mga kalisangan, Ni ang latus sa Dios gipahamtang kanila. Ang kanilang baka ay naglilihi, at hindi nababaog; ang kanilang baka ay nanganganak, at hindi napapahamak ang kaniyang guya. Ang ilang lake nga vaca magaliwat, ug dili mapoo; Ang ilang baye nga vaca magapanganak ug dili mahulog ang iyang nati. Kaniyang inilabas ang kanilang mga bata na gaya ng kawan, at ang kanilang mga anak ay nangagsasayawan, Ang ilang mga gagmay ilang pagapagulaon ingon sa panon, Ug ang ilang mga anak managsayaw. Sila'y nangagaawitan na katugma ng pandereta at alpa, at nangagkakatuwa sa tunog ng plauta. Sa atubangan sa magagmayng tambor ug alpa sila manag-awit, Ug sa tingog sa flauta sila managkasadya. Kanilang ginugugol ang kanilang mga kaarawan sa kaginhawahan, at sa isang sandali ay nagsisilusong sila sa Sheol. Ang ilang mga adlaw ilang pagagawion sa pagkaadunahan, Ug sa usa ka pagpilok, sila mangadto sa Sheol. At sinasabi nila sa Dios: Lumayo ka sa amin; sapagkat hindi namin ninanasa ang pagkaalam ng inyong mga lakad. Ug sila magaingon sa Dios: Bumulag ka kanamo; Kay kami wala magkinahanglan sa kahibalo sa imong mga dalan. Ano ang Makapangyarihan sa lahat na siya'y paglilingkuran namin? At anong pakinabang magkakaroon kami, kung kami ay magsidalangin sa kaniya? Unsa man ang Makagagahum, nga kaniya kita manag-alagad? Ug unsa man ang atong ganancia kong kita manag-ampo kaniya? Narito, ang kanilang kaginhawahan ay wala sa kanilang kamay: ang payo ng masama ay malayo sa akin. Ania karon, ang ilang pagkaadunahan wala sa ilang kamot: Ang tambag sa mga dautan halayo kanako. Gaano kadalas pinapatay ang ilawan ng masama? Na ang kanilang kapahamakan ay dumarating ba sa kanila? Na nagbabahagi ba ang Dios ng mga kapanglawan sa kaniyang galit? Makapila ba palunga ang lamparahan sa mga dautan? Nga ang ilang kasakitan nagadangat kanila? Nga ang Dios sa iyang kasubo nagahatag kanila ug mga kagul-anan. Na sila'y gaya ng dayami sa harap ng hangin, at gaya ng ipa na tinatangay ng bagyo? Nga sila ingon sa uhot sa atubangan sa hangin, Ug sama sa tahop nga mapalid sa bagyo? Inyong sinasabi, Inilalapat ng Dios ang kaniyang parusa sa kaniyang mga anak. Gantihin sa kaniyang sarili upang maalaman niya. Kamo magaingon: Ang Dios nagatagana sa iyang igdadaut alang sa iyang mga anak. Pasagdi siya nga magahatag kaniya sa iyang balus, aron siya masayud niana: Makita ng kaniyang mga mata ang kaniyang pagkagiba, at uminom siya ng poot ng Makapangyarihan sa lahat. Ipatan-aw sa iyang kaugalingong mga mata ang iyang pagkalaglag, Ug paimna siya sa kaligutgut sa Makagagahum. Sapagkat anong kasayahan magkakaroon siya sa kaniyang bahay pagkamatay niya, pagka ang bilang ng kaniyang mga buwan ay nahiwalay sa gitna? Kay unsay kawilihan niya sa iyang balay nga gitalikdan niya, Sa diha nga pagaputlon na ang gidaghanon sa iyang mga bulan? May makapagtuturo ba ng kaalaman sa Dios? Dangang kaniyang hinahatulan yaong nangasa mataas. May arang ba nga makatudlo sa Dios ug kanibalo, Sanglit siya ang nagahukom niadtong atua sa kahitas-an? Isa'y namamatay sa kaniyang lubos na kalakasan, palibhasat walang bahala at tahimik: Kining usa mamatay sa kalig-on sa iyang kabaskug, Nga anaa sa dakung kalinaw ug kahusay: Ang kaniyang mga suso ay puno ng gatas, at ang utak ng kaniyang mga buto ay halumigmig. Puno sa gatas ang iyang mga baldi, Ug ang utok sa iyang kabukogan magaumog. At ang iba'y namamatay sa paghihirap ng kaluluwa, at kailan man ay hindi nakakalasa ng mabuti. Ug kadtong usa mamatay sa kapait sa iyang kalag, Ug dili gayud makatilaw sa bisan unsa nga maayo. Sila'y nahihigang magkakasama sa alabok, at tinatakpan sila ng uod. Sa walay kalainan, sa abug sila magahigda, Ug ang wati magatabon kanila. Narito, aking nalalaman ang inyong pagiisip, at ang mga maling haka ng inyong inaakala laban sa akin. Ania karon, ako nasayud sa inyong mga hunahuna, Ug sa mga lalang nga buot ninyong idaut kanako. Sapagkat inyong sinasabi, Saan naroon ang bahay ng prinsipe? At saan naroon ang tolda na tinatahanan ng masama? Kay kamo nagaingon: Hain ba ang balay sa principe? Ug hain ba ang balong-balong nga gipuy-an sa tawong dautan? Hindi ba ninyo itinanong sa kanilang nangagdadaan? At hindi ba ninyo nalalaman ang kanilang mga pinagkakakilanlan? Wala ba ninyo mapangutana kadtong mga magpapanaw? Ug wala ba kamo mangasayud sa mga kamatuoran nila, Na ang masamang tao ay natataan sa kaarawan ng kasakunaan? Na sila'y pinapatnubayan sa kaarawan ng kapootan? Nga ang mga tawong dautan ginatagana sa adlaw sa kagul-anan? Nga sila pagadad-on ngadto sa adlaw sa kaligutgut? Sinong magpapahayag ng kaniyang lakad sa kaniyang mukha? At sinong magbabayad sa kaniya ng kaniyang ginawa? Kinsa ang mopahayag sa iyang nawong sa iyang dalan? Ug kinsa ang magabalus kaniya sa iyang nabuhat? Gayon ma'y dadalhin siya sa libingan, at magbabantay ang mga tao sa libingan. Ngani igahatud siya ngadto sa lubnganan, Ug ang mga katawohan magabantay sa ibabaw sa iyang lubong. Ang mga bugal ng libis ay mamabutihin niya, at lahat ng tao ay magsisisunod sa kaniya, gaya ng nauna sa kaniya na walang bilang. Matam-is kaniya ang mga umol nga yuta sa kawalogan, Ug ang tanang tawo kaniya mosunod, Ingon nga daghanan man uyamut ang nag-una kaniya. Paano ngang inyong aaliwin ako ng walang kabuluhan, dangang sa inyong mga sagot ang naiiwan lamang ay kabulaanan? Busa unsa may pulos sa inyong mga paglipay kanako, Sanglit sa inyong mga tubag maoy makita ang lonlon kabakakan? Nang magkagayo'y sumagot si Eliphaz na Temanita, at nagsabi, Unya mitubag si Eliphaz nga Temanitanhon, ug miingon: Mapapakinabangan ba ang tao ng Dios? Tunay na siyang pantas ay nakikinabang sa kaniyang sarili. Mahimo bang mapuslanon ang tawo sa atubangan sa Dios? Sa pagkatinuod, ang tawo nga maalam magpulos sa iyang kaugalingon. May kasayahan ba sa Makapangyarihan sa lahat na ikaw ay matuwid? O may pakinabang ba sa kaniya na iyong pinasasakdal ang iyong mga lakad? Makalipay ba sa Makagagahum, nga ikaw matarung? Kun magpulos ba kaniya kanang imong paghingpit sa imong mga dalan? Dahil ba sa iyong takot sa kaniya na kaniyang sinasaway ka, na siya'y pumasok sa iyo sa kahatulan? Tungod ba sa imong kahadlok kaniya nga siya nagbadlong kanimo, Nga siya misulod sa hukmanan uban kanimo? Hindi ba malaki ang iyong kasamaan? Ni wala mang anomang wakas sa iyong mga kasamaan. Dili ba daku ang imong pagkamakasasala? Wala man usab ing kinutoban ang imong kahilayan. Sapagkat ikaw ay kumuha ng sangla ng iyong kapatid sa wala, at iyong hinubdan ng kanilang suot ang hubad. Kay ang pasalig sa imong igsoon imong gikuha sa walay bayad, Kay imong gihuboan ang mga walay saput sa ilang bisti. Ikaw ay hindi nagbigay ng tubig sa pagod upang uminom, at ikaw ay nagkait ng tinapay sa gutom. Wala mo hatagi ug tubig nga ilimnon ang gikapuyan, Ug imong gitungma ang tinapay sa mga gigutom. Ngunit tungkol sa makapangyarihang tao, siya'y nagtatangkilik ng lupa; at ang marangal na tao, ay tumatahan doon. Apan mahitungod sa tawong gamhanan, anaa kaniya ang yuta; Ug ang tawong dungganon, nagpuyo niana. Iyong pinayaong walang dala ang mga babaing bao, at ang mga kamay ng ulila ay nangabali. Gipalakaw mo ang mga balong babaye nga walay dala, Ug ang mga bukton sa mga ilo nangabali. Kayat ang mga silo ay nangasa palibot mo, at biglang takot ay bumabagabag sa iyo, Busa ikaw gilibutan sa mga lit-ag, Ug ang kalit nga kahadlok nakapaguol kanimo. O kadiliman, upang huwag kang makakita. At kasaganaan ng tubig ay tumatabon sa iyo. Kun ang kangitngit, aron dili ikaw makakita, Ug ang lunop sa tubig nagatabon kanimo. Hindi ba ang Dios ay nasa kaitaasan ng langit? At, narito, ang kataasan ng mga bituin, pagkataastaas nila! Wala ba ang Dios sa kahitas-an sa langit? Ug ania, ang kinahitas-an sa mga bitoon pagkahalayo nila! At iyong sinasabi, Anong nalalaman ng Dios? Makahahatol ba siya sa salisalimuot na kadiliman? Ug ikaw nagaingon: Unsa ang nahibaloan sa Dios? Makahimo ba siya sa paghukom sa taliwala sa dakung kangitngit? Masinsing alapaap ang tumatakip sa kaniya, na siya'y hindi nakakakita; at siya'y lumalakad sa balantok ng langit. Mga mabagang panganod nagatabon man kaniya, busa siya dili makakita, Ug siya nagalakaw sa dapit nga hawanan sa langit. Iyo bang pagpapatuluyan ang dating daan, na nilakaran ng mga masamang tao? Mosunod ba ikaw sa karaang agianan Nga maoy ginalaktan sa mga tawong dautan? Na siyang mga naalis bago dumating ang kanilang kapanahunan. Na ang patibayan ay nahuhong parang agos: Nga gisakmitan sa ilang kinabuhi sa dili panahon, Ingon sa usa ka sapa nga gibubo ang ilang patukoranan, Na nagsabi sa Dios: Lumayo ka sa amin; at, anong magagawa sa amin ng Makapangyarihan sa lahat? Nga nanag-ingon sa Dios: Pumahawa ka kanamo; Ug Unsay arang mahimo sa Makagagahum alang kanamo? Gayon ma'y pinuno niya ang kanilang mga bahay ng mga mabuting bagay; ngunit ang payo ng masama ay malayo sa akin. Ugaling iyang gipuno ang ilang mga balay ug mga butang maayo: Apan ang tambag sa mga dautan halayo kanako. Nakikita ng mga matuwid at nangatutuwa; at tinatawanang mainam ng walang sala: Ang mga matarung nakakita niana, ug nangalipay; Ug ang inocente nagkatawa sa pagyubit kanila, Na nagsasabi, Walang pagsalang silang nagsisibangon laban sa atin ay nahiwalay, at ang nalabi sa kanila ay sinupok ng apoy. Nagaingon: Sa pagkatinuod, ang nanindog sa pag-asdang batok kanato gipamutol, Ug ang nahabilin kanila ginaut-ut sa kalayo. Makipagkilala ka sa kaniya, at ikaw ay mapayapa: anopat ang mabuti ay darating sa iyo. Karon makigsandurot ka kaniya ug pumuyo sa pakigdait: Kay sa ingon niana maayo ang modangat kanimo. Iyong tanggapin, isinasamo ko sa iyo, ang kautusan mula sa kaniyang bibig, at ilagak mo ang kaniyang mga salita sa iyong puso. Dawata, ipakilooy ko kanimo, ang pagtulon-an gikan sa iyang baba, Ug tiguma ang iyang mga pulong sa imong kasingkasing. Kung ikaw ay bumalik sa Makapangyarihan sa lahat, ay matatayo ka; kung iyong ilayo ang kalikuan sa iyong mga tolda. Kong mobalik ka ngadto sa Makagagahum, ikaw pagalig-onon, Kong ang pagkadili-matarung ipahalayo mo sa imong mga balongbalong. At ilagay mo ang iyong kayamanan sa alabok, at ang ginto ng Ophir sa gitna ng mga bato ng mga batis: Ug ihapnig ang imong bahandi diha sa yuta. Ug ang bulawan sa Ophir diha sa mga bato sa kasapaan; At ang Makapangyarihan sa lahat ay magiging iyong kayamanan, at mahalagang pilak sa iyo. Ug ang Makagagahum mamao ang imong bahandi, Ug maimo nga bililhong salapi. Sapagkat ikaw ay magagalak nga ng iyong sarili sa Makapangyarihan sa lahat, at iyong itataas ang iyong mukha sa Dios. Kay unya ikalipay mo sa imong kaugalingon ang Makagagahum, Ug sa Dios ang imong nawong imong ihangad. Ikaw ay dadalangin sa kaniya, at kaniyang didinggin ka: at iyong babayaran ang iyong mga panata. Ikaw magahimo sa imong mga pag-ampo kaniya, ug siya magapatalinghug kanimo; Ug magatuman ka sa imong mga panaad. Ikaw nama'y magpapasiya ng isang bagay, at ito'y matatatag sa iyo; at liwanag ay sisilang sa iyong mga daan. Ug ikaw magapatuman usab ug usa ka butang, ug kana mamatukod alang kanimo; Ug ang kahayag magadan-ag sa imong mga dalan. Pagka inilulugmok ka nila, ay iyong sasabihin: Magpakataas; at ililigtas niya ang mapagpakumbabang tao. Sa diha nga ikaw pagapaubson, ikaw magaingon: Adunay pagkatuboy; Ug siya magaluwas sa mapinaubsanon. Kaniyang ililigtas, pati ng hindi banal: Oo, siya'y maliligtas sa kalinisan ng iyong mga kamay. Bisan ang may sala iyang pagaluwason: Oo, siya pagaluwason tungod sa kahinlo sa imong mga kamot. Nang magkagayo'y sumagot si Job, at nagsabi, Unya mitubag si Job, ug miingon: Magpahanggang ngayo'y mapanghimagsik ang aking daing: ang bugbog sa akin ay lalong mabigat kaysa aking hibik. Bisan niining adlawa mapait ang akong kaguol: Ang akong sakit labing mabug-at kay sa akong pag-agulo. Oh mano nawang maalaman ko kung saan ko masusumpungan siya, upang ako'y dumating hanggang sa kaniyang likmuan! Oh, nga hingsayran ko pa unta kong asa ko siya hipalgi! Aron madangat ko gayud ang iyang lingkoranan! Aking aayusin ang aking usap sa harap niya, at pupunuin ko ang aking bibig ng mga pangangatuwiran. Ipahamutang ko sa iyang atubangan ang akong katarungan, Ug pun-on ko ang akong baba sa mga iglalantugi. Aking malalaman ang mga salita na kaniyang isasagot sa akin, at matatalastas ko kung ano ang kaniyang sasabihin sa akin. Hibaloan ko ang mga pulong nga iyang igatubag kanako, Ug hisabtan ko ang bisan unsa nga iyang igasulti kanako. Makikipagtalo ba siya sa akin sa kalakhan ng kaniyang kapangyarihan? Hindi; kundi pakikinggan niya ako. Makiglalis ba siya kanako uban nianang gidak-on sa iyang kagahum? Dili; hinonoa siya magapatalinghug kanako. Doo'y makapangangatuwiran sa kaniya ang matuwid; sa gayo'y maliligtas ako magpakailan man sa aking hukom. Didto ang tawo nga matul-id arang makapahayag kaniya sa iyang katarungan; Busa ako pagabuhian sa walay katapusan gikan sa akong maghuhukom. Narito, ako'y nagpapatuloy, ngunit wala siya; at sa dakong likuran, ngunit hindi ko siya mamataan: Ania karon, moadto ako sa unahan, apan siya wala didto; Ug moari ako sa pangulahian, apan dili ko siya igkita, Sa kaliwa pagka siya'y gumagawa, ngunit hindi ko mamasdan siya: siya'y nagkukubli sa kanan, na hindi ko makita siya. Dapit sa wala, diin siya magabuhat, apan dili ko siya hitan-awan; Dapit sa akong too, adto siya magtago aron nga kaniya dili ako makasud-ong. Ngunit nalalaman niya ang daang aking nilalakaran; pagka kaniyang nasubok ako ay lalabas akong parang ginto. Apan siya nahibalo sa dalan nga akong pagapadulongan; Sa diha nga ako masulayan na niya, mogula ako ingon sa bulawan. Ang aking paa ay sumunod na lubos sa kaniyang mga hakbang. Ang kaniyang daan ay aking iningatan, at hindi ako lumiko. Ang akong tiil nagsubay pag-ayo sa iyang mga lakang; Ang iyang dalan maoy akong gibantayan, ug wala ako motipas. Ako'y hindi humiwalay sa utos ng kaniyang mga labi; aking pinagyaman ang mga salita ng kaniyang bibig ng higit kay sa aking kailangang pagkain. Ako wala mosibug gikan sa sugo sa iyang mga ngabil; Gipakamahal ko ang mga pulong sa iyang baba labi kay sa kalan-on ko nga kinahanglan. Ngunit siya'y sa isang akala, at sinong makapagpapabalik sa kaniya? At kung ano ang ninanasa ng kaniyang kaluluwa siya nga niyang ginagawa. Apan usa ra siya ug hunahuna, ug kinsay arang makaliso kaniya? Ug ang butang nga ginatinguha sa iyang kalag, kana gayud maoy iyang ginahimo. Sapagkat kaniyang isinasagawa ang itinakda sa akin: at maraming gayong mga bagay ang nasa kaniya. Kay siya magabuhat niadtong butang nga iyang ginatagana alang kanako: Ug daghang mga butang nga ingon niana nga anaa kaniya. Kayat ako'y nababagabag sa kaniyang harapan; pagka aking binubulay, ay natatakot ako sa kaniya. Busa ako nalisang diha sa iyang atubangan; Sa magapalandong ako, mahadlok ako kaniya. Dahil sa pinapanglupaypay ng Dios ang aking puso, at binagabag ako ng Makapangyarihan sa lahat: Kay gipugdaw sa Dios ang akong kasingkasing, Ug ang Makagagahum naghadlok kanako: Sapagkat hindi ako inihiwalay sa harap ng kadiliman, ni tinakpan man niya ang salimuot na kadiliman sa aking mukha. Kay wala man ipahimulag ako sa wala pa modangat ang kangitngit, Wala usab niya pataboni gikan sa akong nawong ang mabaga nga kangitngit. Bakit ang mga kapanahunan ay hindi itinakda ng Makapangyarihan sa lahat? At bakit hindi nangakakakita ng kaniyang mga araw ang nangakakakilala sa kaniya? Ngano nga wala hapniga sa Makagagahum ang kapanahonan? Ug ngano man nga kadtong managpakaila kaniya wala patan-awa sa iyang mga adlaw? May nagsisipagbago ng lindero; kanilang dinadalang may karahasan ang mga kawan, at pinasasabsab. Adunay mga tawo nga nanagbalhin sa mga utlanan; Sila managpanulis sa kahayupan, ug managpakaon kanila. Kanilang itinataboy ang asno ng ulila, kanilang kinukuha ang baka ng babaing bao na pinakasangla. Sila manag-abog sa asno niadtong mga ilo; Ug ang vaca sa balong babaye ilang kuhaon tungod sa pasalig. Kanilang inililigaw sa daan ang mapagkailangan: ang mga dukha sa lupa ay nagsisikubling magkakasama. Ilang gibalibaran ang mga makililimos: Ang mga kabus niining kalibutan manago tungod kanila. Narito, gaya ng mga mabangis na asno sa ilang, sila'y nagsisilabas sa kanilang gawa, na nagsisihanap na masikap ng pagkain; ang ilang ay siyang nagbibigay sa kanila ng pagkaing ukol sa kanilang mga anak. Ania karon, ingon sa mga asnong ihalas sa kamingawan, Sila mangadto sa ilang buhatan, managpangita nga masingkamuton sa ilang kalan-on; Ang kamingawan nagahatag kanila ug makaon alang sa ilang mga anak. Kanilang pinitas sa bukid ang kanilang pagkain; at kanilang pinamumulutan ang ubasan ng masama. Sila nga namutol sa ilang kompay diha sa kapatagan; Ug sila nagapanghagdaw sa mga kaparrasan sa mga tawo nga dautan. Sila'y hubad na nangahihiga buong gabi na walang suot. At walang kumot sa ginaw. Ug sila, walay mga bisti, managpanghigda sa tibook gabii, Ug walay ikahabol diha sa katugnaw. Sila'y basa ng ulan sa mga bundok, at niyayakap ang bato sa pagkakailangan ng kulungan. Sila nangahumod sa mga taligsik sa kabukiran, Ug naghalog sa kapangpangan tungod sa pagka-walay silonganan. May nagsisiagaw ng ulila mula sa suso, at nagsisikuha ng sangla ng dukha: Adunay mga tawo nga managsakmit sa mga ilo gikan sa dughan, Ug modawat ug pasalig sa butang nga iya sa kabus; Na anopat sila'y yumayaong hubad na walang damit, at palibhasa'y gutom ay kanilang dinadala ang mga bigkis; Busa sila nagasuroy nga mga hubo, Ug tungod kay walay kaon, nagapas-an sila ug mga dagami. Sila'y nagsisigawa ng langis sa loob ng olibohan ng mga taong ito; sila'y nagpipisa sa kanilang pisaan ng ubas, at nagtitiis ng uhaw. Sila nagabuhat ug lana sa sulod sa mga kamalig niining mga tawohana; Nagatuyok sa ilang mga giukan ug nag-antus sa kauhaw. Mula sa makapal na bayan ay nagsisidaing ang mga tao, at ang kaluluwa ng may sugat ay humihiyaw; gayon ma'y hindi inaaring mangmang ng Dios. Sa mga dagkung lungsod may mga tawo nga nanag-agulo, Ug ang kalag sa linupigan nagatu-aw: Apan ang Dios wala magtagad sa binuang. Ito'y sa mga nangaghihimagsik laban sa liwanag; Hindi nila nalalaman ang mga daan niyaon, ni tumatahan man sa mga landas niyaon. Kini sila mao kadtong mga nangasdang batok sa kahayag; Sila wala managpanghibalo sa mga dalan niana. Wala usab sila mopuyo sa mga agianan niana. Ang mamamatay tao ay bumabangon pagliliwanag, pinapatay niya ang dukha at mapagkailangan; at sa gabi ay gaya siya ng magnanakaw. Sa kahayag mobangon ang mamomoo; Siya magapatay sa kabus ug sa makililimos; Ug sa gabii ingon siya sa usa ka kawatan. Ang mata naman ng mapangalunya ay naghihintay ng pagtatakip-silim, na sinasabi, Walang matang makakakita sa akin: at nagiiba ng kaniyang mukha. Ang mata usab sa mananapaw magapaabut sa salumsum, Nga magaingon: Walay mata nga makasud-ong kanako: Ug iyang gitabonan ang iyang nawong. Sa kadiliman ay nagsisihukay sila sa mga bahay: sila'y nagkukulong sa sarili kung araw; hindi nila nalalaman ang liwanag, Sa mangitngit sila magalatas sa mga kabalayan: Sa maadlaw sila managsuksok; Sila wala makaila sa kahayag. Sapagkat ang umaga sa kanilang lahat ay parang salimuot na kadiliman, sapagkat kanilang nalalaman ang mga kakilabutan ng salimot na kadiliman. Kay kanilang tanan ang kabuntagon sama sa dakung kangitngit: Kay sila nahibalo man sa mga kahadlokan sa dakung kangitngit. Siya'y matulin sa ibabaw ng tubig; ang kanilang bahagi ay sinumpa sa lupa: siya'y hindi babalik sa daan ng mga ubasan. Sa kalit sila mangawagtang sa ibabaw sa katubigan; Ang ilang bahin sa ibabaw sa yuta ginapanghimaraut: Sila dili mosimang sa dalan sa kaparrasan. Katuyuan at kainitan ay tumutunaw ng mga niebeng tubig: gaya ng Sheol ng mga nagkakasala. Ang tinghulaw ug ang kainit magaut-ut sa katubigan sa nieve: Mao man usab ang pagabuhaton sa Sheol niadtong mga nanagpakasala. Kalilimutan siya ng bahay-bata: siya'y kakaning maigi ng uod; siya'y hindi na maaalaala pa: at ang kalikuan ay babaliing parang punong kahoy. Ang tagoangkan makalimot kaniya; Ang wati magakaon kaniya sa dakung kalipay; Siya dili na gayud mahinumduman; Ug ang pagkadili-matarung pagaputlon ingon sa usa ka kahoy. Kaniyang sinasakmal ang baog na hindi nanganganak; at hindi gumagawa ng mabuti sa babaing bao. Siya nagalamoy sa apuli nga wala manganak, Ug wala maghimo ug kaayohan sa babayeng balo. Inaagawan naman ng Dios ang may kaya sa pamamagitan ng kaniyang kapangyarihan: siya'y bumabangon na walang katiwasayan sa buhay. Apan ang Dios sa iyang kagahum nagabantay sa mga gamhanan tungod sa iyang gahum; Iyang gipatindog kadtong walay katinoan sa iyang kinabuhi. Pinagkakalooban sila ng Dios na malagay sa katiwasayan, at sila'y nagpapahinga roon; at ang kaniyang mga mata ay nasa kanilang mga lakad. Ang Dios nagahatag kanila aron mahaluna sa kalig-on, ug niana sila nagapahulay; Ug ang iyang mga mata nagasud-ong sa ilang mga lakang. Sila'y nangataas, gayon ma'y isang sandali pa, at sila'y wala na. Oo, sila'y nangababa, sila'y nangaalis sa daan na gaya ng lahat ng mga iba, at nangaputol na gaya ng mga uhay. Sila ginatuboy; apan diriyut lamang, sila nangahanaw; Oo, sila gipaubos na, sila ginakuha sa agianan sama sa uban, Ug ginasanggi ingon sa ulo sa mga puso. At kung hindi gayon ngayon, sinong magpapatotoo na ako'y sinungaling, at magwawala ng kabuluhan ng aking pananalita? Ug kong kini dili matuod karon, kinsa ang mopahayag nga ako bakakon, Ug mopadayag nga ang akong pakigpulong walay bili? Nang magkagayo'y sumagot si Bildad na Suhita, at nagsabi, Unya si Bildad ang Suhitanhon mitubag ug miingon: Nang magkagayo'y sumagot si Job, at nagsabi, Unya si Job mitubag, ug miingon: Kapangyarihan at takot ay sumasa kaniya; siya'y gumagawa ng kapayapaan sa kaniyang mga mataas na dako. Ang pagbulot-an ug kahadlok anaa kaniya; Siya naghimo ug pakigdait sa iyang hataas nga mga dapit. Paano mong tinulungan siya na walang kapangyarihan! Paano mong iniligtas ang kamay na walang lakas! Giunsa nimo pagtabang siya nga walay gahum! Unsaon nimo pagluwas sa bukton nga walay kusog! May anomang bilang ba sa kaniyang mga hukbo? At doon sa hindi sinisikatan ng kaniyang liwanag? Maihap ba ang iyang kasundalohan? Ug kinsa ba ang dili kadan-agan sa iyang kahayag? Paano mong pinayuhan siya na walang karunungan, at saganang ipinahayag mo ang mabuting kaalaman! Giunsa nimo pagtambag siya nga walay kaalam, Ug giunsa nimo pagpahayag sa makadaghan ang maayong kaalam! Paano ngang makapagiging ganap ang tao sa Dios? O paanong magiging malinis siya na ipinanganak ng isang babae. Nan unsaon man sa tawo ang pagpakamatarung sa atubangan sa Dios? Kun kadtong natawo sa usa ka babaye unsaon niya ang pagpakahinlo? Kanino mo binigkas ang mga salita? At kanino ang diwa na lumabas sa iyo? Kinsa ang imong gisultihan sa mga pulong? Ug kang kinsang espiritu ang nagagikan kanimo? Narito, pati ng buwan ay walang liwanag, at ang mga bituin ay hindi dalisay sa kaniyang paningin: Ania karon, bisan ang bulan walay kadan-ag, Ug ang kabitoonan dili putli sa iyang mga mata: Ang mga patay ay nanginginig sa ilalim ng tubig, at ang mga nananahan doon. Ang mga patay nanagkurog Gikan sa ilalum sa katubigan, ug ang mga pumoluyo niana. Gaano pa nga kaliit ang tao, na isang uod! At ang anak ng tao, na isang uod! Nan labi pang mahugaw ang tawo nga usa lamang ka wati! Ug ang anak sa tawo, nga usa ra ka wati! Ang Sheol ay hubad sa harap ng Dios, at ang Abaddon ay walang takip. Ang Sheol hubo man sa atubangan sa Dios, Ug ang Kalumpagon walay kapanalipdan. Kaniyang iniuunat ang hilagaan sa pagitang walang laman, at ibinibitin ang lupa sa wala. Ang amihan iyang gibuklad sa dapit nga walay sulod, Ug ang kalibutan iyang gibitay sa walay gibitayan. Kaniyang itinatali ang tubig sa kaniyang masinsing alapaap; at ang alapaap ay hindi nahahapak sa ilalim nila. Ang katubigan iyang giputos sulod sa iyang mabagang mga panganod; Ug ang panganod wala malumpag sa ilalum nila. Kaniyang tinatakpan ang ibabaw ng kaniyang luklukan, at iniladlad ang kaniyang mga alapaap sa ibabaw niyaon. Wala niya ipadayag ang iyang harianong trono, Ug gibuklad ang iyang panganod sa ibabaw niini. Siya'y gumuguhit ng isang hangganan sa ibabaw ng tubig, hanggang sa pinagsasalikupan ng liwanag at kadiliman. Ang katubigan iyang gilibutan ug usa ka utlanan, Hangtud sa mga utlanan sa kahayag ug kangitngit. Ang mga haligi ng langit ay nagsisipanginig. At nangatitigilan sa kaniyang saway. Ang mga haligi sa langit nangauyog Ug nanghibulong sa iyang pagbadlong. Kaniyang pinapag-iinalon ang dagat ng kaniyang kapangyarihan, at sa kaniyang kaalaman ay sinasaktan niya ang Rahab. Sa iyang kagahum gikutaw niya ang dagat, Ug pinaagi sa iyang salabutan ginadaug niya ang Rahab. Sa pamamagitan ng kaniyang Espiritu ay ginayakan niya ang langit; sinaksak ng kaniyang mga kamay ang maliksing ahas. Sa iyang Espiritu siya nagadayandayan sa kalangitan; Ang iyang kamot maoy nagduslak sa bitin nga matulin. Narito, ang mga ito ang mga gilid lamang ng kaniyang mga daan: at pagkarahan ng bulong na ating naririnig sa kaniya! Ngunit sinong makakaunawa ng kulog ng kaniyang kapangyarihan? Ania karon, kini bahin ra sa iyang kaagi: Ug pagkadiyutay rang hong-hong ang atong nabati mahitungod kaniya! Apan sa dalugdug sa iyang kagahum kinsa ang makatugkad? At muling sinambit ni Job ang kaniyang talinhaga, at nagsabi, Ug si Job nagapadayon pag-usab sa iyang sambingay, ug miingon: Buhay ang Dios, na siyang nagalis ng aking katuwiran, at ang Makapangyarihan sa lahat na siyang nagpapanglaw ng aking kaluluwa; Ingon nga ang Dios buhi, ang nagkuha sa akong katungod, Ug ang Makagagahum, ang nagsakit sa akong kalag (Sapagkat ang aking buhay ay buo pa sa akin, at ang espiritu ng Dios ay nasa mga butas ng aking ilong); (Kay bug-os pa man ang akong kinabuhi dinhi kanako, Ug ang espiritu sa Dios ania sa akong mga ilong); Tunay na ang aking mga labi ay hindi magsasalita ng kalikuan, ni ang aking dila man ay magsasaysay ng karayaan. Sa pagkatinuod ang akong mga ngabil dili magapamulong sa dili-pagkamatarung, Ni magalituk sa limbong ang akong dila. Malayo nawa sa aking kayo'y ariin kong ganap: Hanggang sa ako'y mamatay ay hindi ko aalisin sa akin ang aking pagtatapat. Dili unta itugot kanako nga pagamatarungon ko kamo: Hangtud nga ako mamatay dili ko gayud isalikway ang pagkahingpit sa kasingkasing gikan kanako. Ang aking katuwiran ay aking pinanghahawakan at hindi ko bibitiwan: hindi ako aalipustain ng aking puso habang ako'y buhay. Ang akong pagkamatarung akong pagahuptan gayud, ug dili ko biyaan: Ang akong kasingkasing dili magabadlong kanako samtang nga ako buhi pa. Ang aking kaaway ay maging gaya nawa ng masama, at ang bumangon laban sa akin ay maging gaya nawa ng liko. Pasagdi nga ang akong kaaway maingon sa dautan, Ug kadtong moasdang batok kanako nga maingon sa dili matarung. Sapagkat ano ang pagasa ng di banal, bagaman siya'y makikinabang sa kaniya, pagka kinuha ng Dios ang kaniyang kaluluwa? Kay unsa man ang kalauman sa usa nga walay Dios, bisan pa makadawat siya ug ganancia, Kong ang Dios magakuha sa iyang kalag? Didinggin ba ng Dios ang kaniyang iyak, pagka ang kabagabagan ay dumating sa kaniya? Magapatalinghug ba ang Dios sa iyang pagtu-aw, Kong ang kasamok modangat kaniya? Makapagsasaya ba siya sa Makapangyarihan sa lahat, at tatawag sa Dios sa lahat ng mga panahon? Magakalipay ba siya sa iyang kaugalingon uban sa Makagagahum, Ug magasangpit ba siya sa Dios sa kanunay? Aking tuturuan kayo ng tungkol sa kamay ng Dios; ang nasa Makapangyarihan sa lahat ay hindi ko ililihim. Tudloan ko kamo mahitungod sa kamot sa Dios; Ang butang nga anaa sa Makagagahum dili ko tagoan. Narito, kayong lahat ay nangakakita; bakit nga kayo ay lubos na nawalan ng kabuluhan? Ania karon, kamong tanan sa inyong kaugalingon nakakita niini; Nan ngano man nga kamo lonlon man walay kapuslanan? Ito ang bahagi ng masamang tao sa Dios, at ang mana ng mga mamimighati, na kanilang tinatanggap sa Makapangyarihan sa lahat. Kini mao ang bahin sa usa ka tawong dautan sa atubangan sa Dios, Ug ang panulondon sa mga malupigon, nga ilang madawat gikan sa Makagagahum: Kung ang kaniyang mga anak ay dumami, ay para sa tabak, at ang kaniyang lahi ay hindi mabubusog ng tinapay. Kong ang iyang mga anak modaghan, kana alang sa espada; Ug ang iyang kaliwatan dili matagbaw sa tinapay. Yaong nangaiwan sa kaniya ay mangalilibing sa kamatayan, at ang kaniyang mga bao ay hindi magsisipanaghoy. Kadtong mahabilin diha kaniya igalubong diha sa kamatayon, Ug ang iyang mga asawa nga balo dili managbakho. Bagaman siya'y magbunton ng pilak na parang alabok, at maghahanda ng bihisan na parang putik; Bisan pa magatigum siya ug salapi ingon sa abug, Ug magaandam ug bisti ingon sa yuta nga kolonon; Maihahanda niya, ngunit ang ganap ang magsusuot niyaon. At babahagihin ng walang sala ang pilak. Siya makaandam niana, apan ang matarung maoy magasul-ob niana, Ug ang mga inocente maoy magabahin sa salapi. Siya'y nagtatayo ng kaniyang bahay na gaya ng tanga, at gaya ng isang bantayan na ginagawa ng bantay. Siya magatukod sa iyang balay ingon sa usa ka anunugba, Ug ingon sa usa ka payag nga pagabuhaton sa usa ka magbalantay. Siya'y nahihigang mayaman, ngunit hindi siya pupulutin; kaniyang ididilat ang kaniyang mga mata, ngunit wala na siya. Siya mohigda nga usa ka bahandianon, apan didi siya pagatigumon uban sa iyang mga ginikanan; Sa pagbuka niya sa iyang mga mata siya dili na mao. Mga kakilabutan ang tumatabon sa kaniya na gaya ng tubig; bagyo ang umaagaw sa kaniya sa kinagabihan, Ang mga kalisang makaapas kaniya ingon sa mga tubig; Usa ka unos magasakmit kaniya sa gabii. Tinangay siya ng hanging silanganan, at siya'y nananaw; at pinapalis siya sa kaniyang kinaroroonang dako. Ang hangin nga timog magadala kaniya, ug siya mogikan; Ug kini magasilhig kaniya gikan sa iyang dapit. Sapagkat hahalibasin siya ng Dios, at hindi magpapatawad; siya'y magpupumilit na tumakas sa kaniyang kamay. Kay siya pagalabayon sa Dios, ug dili pagasayloan: Siya buot mokalagiw gikan sa iyang kamot. Ipapakpak ng mga tao ang kanilang mga kamay sa kaniya. At hihiyawan siya mula sa kaniyang kinaroroonang dako. Siya pagapakpakan sa mga tawo sa ilang mga kamot, Ug pagasitsitan siya gikan sa iyang dapit. Tunay na may mina na mayroong pilak, at dako na ukol sa ginto na kanilang pinagdadalisayan. Sa pagkatinuod adunay mina alang sa salapi, Ug usa ka dapit alang sa bulawan nga ilang pagaulayon. Bakal ay hinuhukay sa lupa, at tanso ay binububo mula sa bato. Ang puthaw pagakuhaon gikan sa yuta, Ug ang tumbaga pagatunawon gikan sa bato. Ang tao'y naglalagay ng wakas sa kadiliman, at sumisiyasat hanggang sa kalayulayuang hangganan ng mga bato ng kadiliman at salimuot na kadiliman. Ang tawo magapahunong sa kangitngit, Ug didto sa kahiladman magapangita, Sa mga bato nga atua sa mangitngit ug landong sa kamatayon. Siya'y humuhukay ng malayo sa tinatahanan ng mga tao: nililimot ng paa na dumadaan nagbibitin doong malayo sa mga tao, sila'y umuugoy na paroot parito. Halayo sa pinuy-anan sa mga tawo siya magabugwal sa usa ka gahong; Sila hingkalimtan sa tiil nga moagi sa ibabaw, Sila nanagbitay halayo sa mga katawohan, sila nanagtabyog. Tungkol sa lupa, mula rito'y nanggagaling ang tinapay: at sa ilalim ay wari tinutuklap ng apoy. Mahitungod sa yuta, gikan niana magagula ang tinapay; Ug ang ilalum niana ingon ug gibali pinaagi sa kalayo. Ang mga bato nito'y kinaroroonan ng mga zafiro. At ito'y may alabok na ginto. Ang mga bato niini maoy dapit sa mga zafiro, Ug kana may mga pulvos sa bulawan. Yaong landas na walang ibong mangdadagit ay nakakaalam. Ni nakita man ng mata ng falkon: Nianang dalana walay langgam nga dumadagit nga nagpanghibalo, Ni makakita niana ang mata sa ananangkil: Hindi natungtungan ng mga palalong hayop, ni naraanan man ng mabangis na leon, Ang mga mananap nga palabilabihon wala makatala niana, Ni makaagi dinha ang mabangis nga leon. Kaniyang inilalabas ang kaniyang kamay sa batong pingkian; binabaligtad ng mga ugat ang mga bundok. Gibutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa batong santikan; Gilintuwad niya ang mga bukid hangtud sa mga gamut. Siya'y nagbabangbang sa gitna ng mga bato; at ang kaniyang mata ay nakakakita ng bawat mahalagang bagay. Siya nagahimo ug mga kanal sa taliwala sa mga bato; Ug ang iyang mata makakita sa tanang butang bililhon. Kaniyang tinatalian ang mga lagaslas upang huwag umagos; at ang bagay na nakukubli ay inililitaw niya sa liwanag. Siya magabugkos sa mga kasapaan aron dili na manaligdig; Ug ang butang nga tinago, iyang gibutyag sa kahayag. Ngunit saan masusumpungan ang karunungan? At saan naroon ang dako ng pagkaunawa? Apan asa ba ang kaalam igkita? Ug hain ba ang pinuy-anan sa salabutan? Hindi nalalaman ng tao ang halaga niyaon; ni nasusumpungan man sa lupain ng may buhay. Ang tawo wala masayud sa bili niana; Ni igkita kini sa yuta sa mga buhi. Sinasabi ng kalaliman. Wala sa akin: at sinasabi ng dagat: Hindi sumasaakin. Ang kahiladman nagaingon: Kini wala diri kanako; Ug ang dagat nagaingon: Kana wala diri kanako. Hindi mabibili ng ginto, ni matitimbangan man ng pilak ang halaga niyaon. Kana dili mabatonan tungod sa bulawan, Ni ang salapi pagatimbangon tungod sa bili niini. Hindi mahahalagahan ng ginto sa Ophir, ng mahalagang onix, o ng zafiro. Kini dili kabilhan sa bulawan sa Ophir, Sa malahalon nga onyx, kun sa zafiro. Ginto at salamin ay hindi maihahalintulad doon: ni maipagpapalit man sa mga hiyas na dalisay na ginto. Ang bulawan ug bildo dili ikatanding niini, Ni kabayloan kini ug mga lunsay nga bulawan. Hindi mabibilang ang coral o ang cristal; Oo, ang halaga ng karunungan ay higit sa mga rubi. Ang guso ug ang salamin dili pagahisgutan: Oo, ang bili sa kaalam labaw pa kay sa mga mutya. Ang topacio sa Etiopia ay hindi maipapantay doon, ni mahahalagahan man ng dalisay na ginto. Ang topacio sa Ethiopia dili ikagtanding niini, Ni kabilhan kini sa bulawang lunsay. Saan nanggagaling nga ang karunungan? At saan naroon ang dako ng pagkaunawa? Diin man diay magagikan ang kaalam? Ug hain man ang dapit sa salabutan? Palibhasat nakukubli sa mga mata ng lahat na may buhay, at natatago sa mga ibon sa himpapawid. Sanglit tinago man gikan sa mga mata sa mga buhi, Ug sinalipdan gikan sa kalanggaman sa kalangitan. Ang kapahamakan at ang kamatayan ay nagsasabi, narinig namin ng aming mga pakinig ang bulungbulungan niyaon. Ang Kagun-oban ug Kamatayon nanag-ingon: Ang kagahub niana nabatian namo sa among mga igdulungog. Nauunawa ng Dios ang daan niyaon, at nalalaman niya ang dako niyaon. Ang Dios nasayud sa dalan niini, Ug siya nahibalo sa dapit niana. Sapagkat tumitingin siya hanggang sa mga wakas ng lupa, at nakikita ang silong ng buong langit; Kay siya nagatan-aw ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, Ug nagasud-ong sa ilalum sa tibook langit; Upang bigyan ng timbang ang hangin; Oo, kaniyang tinatakal ang tubig sa takalan. Sa iyang pagtimbang sa hangin: Oo, sa taksanan ang katubigan iyang gitakus. Nang siya'y gumawa ng pasiya sa ulan, at ng daan sa kidlat ng kulog: Sa diha nga siya nagbuhat ug balaod sa ulan, Ug alagianan alang sa kilat sa dalugdug; Nang magkagayo'y nakita niya ito, at inihayag; kaniyang itinatag ito, oo, at siniyasat. Unya siya nakakita niini, ug nagsaysay niini; Iyang gipahaluna kini, oo, ug kini gipangita. At sa tao ay sinabi niya, Narito, ang pagkatakot sa Dios ay siyang karunungan; at ang paghiwalay sa kasamaan ay pagkaunawa. Ug miingon siya sa tawo: Ania karon, ang kahadlok sa Ginoo, nga mao ang kaalam; Ug ang paglikay sa dautan mao ang salabutan. At muling ipinagbadya ni Job ang kaniyang talinghaga, at nagsabi, Ug si Job migamit pag-usab sa iyang sambingay, ug miingon: Oh ako nawa'y napasa mga buwan noong dakong una, gaya noong mga kaarawan ng binabantayan ako ng Dios; Oh, nga maingon unta ako niadtong unang mga bulan, Niadtong unang mga adlaw sa diha nga ang Dios nagbantay pa kanako; Nang ang kaniyang ilawan ay sumisilang sa aking ulo at sa pamamagitan ng kaniyang liwanag ay lumalakad ako sa kadiliman; Sa diha nga ang iyang suga nagdan-ag sa ibabaw sa akong ulo, Ug pinaagi sa iyang kahayag gilatas ko ang kangitngit; Gaya noong ako'y nasa kabutihan ng aking mga kaarawan, noong ang pagkasi ng Dios ay nasa aking tolda; Ingon sa akong pagkamauswagon sa akong mga adlaw, Sa diha nga ang pakig-abyan sa Dios nagpuyo pa sa sulod sa akong balong-balong; Noong ang Makapangyarihan sa lahat ay sumasaakin pa, at ang aking mga anak ay nangasa palibot ko; Sa diha nga ang Makagagahum kauban pa kanako, Ug ang akong mga anak kanako nagalibut; Noong ang aking mga hakbang ay naliligo sa gatas, at ang bato ay nagbubuhos para sa akin ng mga ilog ng langis! Sa diha nga ang akong mga lakang ginahugasan sa mantequilla, Ug ang bato nagapaagay-ay kanako ug mga sapa nga lana! Noong ako'y lumalabas sa pintuang-bayan hanggang sa bayan, noong aking inihahanda ang aking upuan sa lansangan, Sa miadto ako sa ganghaan ngadto sa ciudad, Sa giandam ko ang akong lingkoranan diha sa dalan, Nakikita ako ng mga binata, at nagsisipagkubli, at ang mga matanda ay nagsisitindig at nagsisitayo: Ang mga batan-on nakakita kanako ug nanagtago sa ilang kaugalingon, Ug ang mga tigulang nanindog ug wala manglihok; Ang mga pangulo ay nagpipigil ng pangungusap, at inilalagay ang kanilang kamay sa kanilang bibig; Ang mga principe nanagpugong sa pagsulusulti, Ug gidapion ang ilang mga kamot sa ilang baba; Ang tinig ng mga mahal na tao ay tumatahimik, at ang kanilang dila ay dumidikit sa ngalangala ng kanilang bibig. Ang tingog sa mga tawong halangdon gipahilum, Ug ang ilang mga dila nanapot sa alingag-ngag sa ilang baba. Sapagkat pagka naririnig ako ng pakinig, ay pinagpapala nga ako; at pagka nakikita ako ng mata, ay sumasaksi sa akin: Kay sa diha nga nakadungog kanako ang igdulungog, unya kana kanako nanalangin; Ug sa diha nga nakakita kanako ang mata, kana nagpamatuod kanako: Sapagkat aking iniligtas ang dukha na dumadaing, ang ulila rin naman na walang tumutulong sa kaniya. Kay akong giluwas ang kabus nga nagtu-aw, Ang ilo usab nga kaniya walay makatabang. Ang basbas ng malapit nang mamamatay ay sumaakin: at aking pinaawit sa kagalakan ang puso ng babaing bao. Ang panalangin niadtong haduol sa kamatayon midangat kanako; Ug ang kasingkasing sa babaye nga balo gipaawit ko sa kalipay. Ako'y nagbibihis ng katuwiran, at sinusuutan niya ako: ang aking kaganapan ay parang isang balabal at isang diadema. Gisul-ob ko ang pagkamatarung, ug kana nahimo nga akong bisti: Ang akong justicia nahimutang ingon sa kupo ug purongpurong. Ako'y naging mga mata sa bulag, at naging mga paa ako sa pilay. Ako nahimong mga mata sa mga buta, Ug sa mga bakol ako nahimong mga tiil. Ako'y naging ama sa mapagkailangan; at ang usap niyaong hindi ko nakikilala ay aking sinisiyasat. Ako nahimong amahan sa mga hangul: Ug ang katungod niadtong wala ko hiilhi akong gipangita. At aking binali ang mga pangil ng liko, at inagaw ko ang huli sa kaniyang mga ngipin. Ug gilumpag ko ang apapangig sa mga tawong dili matarung, Ug gilaksi ko ang tinukob diha sa iyang mga ngipon. Nang magkagayo'y sinabi ko, mamamatay ako sa aking pugad, at aking pararamihin ang aking mga kaarawan na gaya ng buhangin: Unya ako miingon: Ako mamatay sa akong salag, Ug pagadaghanon ko ang akong mga adlaw ingon sa balas: Ang aking ugat ay nakalat sa tubig, at ang hamog ay lumalapag buong gabi sa aking sanga: Ang akong gamot mikaylap ngadto sa katubigan, Ug ang yamog mipabilin sa ibabaw sa akong sanga sa tibook nga gabii: Ang aking kaluwalhatian ay sariwa sa akin, at ang aking busog ay nababago sa aking kamay. Ang akong himaya nga ania kanako lunhaw, Ug ang akong pana nabag-o dinhi sa akong kamot. Sa akin ay nangakikinig ang mga tao, at nangaghihintay, at nagsisitahimik sa aking payo. Kanako ang mga tawo nanagpatalinghug ug nanagpaabut, Ug nanaghilum tungod sa akong tambag. Pagkatapos ng aking mga salita ay hindi na sila nagsasalita pa uli; at ang aking pananalita ay tumutulo sa kanila. Sa pagkatapus sa akong mga pulong sila wala na mousab pagsulti; Ug ang akong tambag nagatulo sa ibabaw nila. At kanilang hinihintay ako, na gaya ng paghihintay sa ulan, at kanilang ibinubuka ang kanilang bibig na maluwang na gaya sa huling ulan. Ug ingon sa pagpaabut sa ulan ang ilang pagpaabut kanako; Ug gibuka nila ang ilang baba ingon sa nagahulat sa ulahing ulan. Ako'y ngumingiti sa kanila pagka sila'y hindi nanganiniwala: at ang liwanag ng aking mukha ay hindi nila hinahamak. Ug ako mipahiyum kanila sa diha nga sila walay pagsalig; Ug ang kahayag sa akong panagway wala nila isalikway. Ako'y namimili sa kanilang daan, at nauupong gaya ng puno, at tumatahang gaya ng hari sa hukbo, gaya ng nangaaliw sa nananangis. Ako nagpili sa ilang dalan ug milingkod ingon sa usa ka pangulo, Ug mipuyo ingon sa usa ka hari sa kasundalohan, Ingon sa usa ka nagalipay niadtong mga masulob-on. Ngunit ngayo'y silang bata kay sa akin ay nagsisitawa sa akin, na ang mga magulang ay di ko ibig na malagay na kasama ng mga aso ng aking kawan. Apan kadtong mga labing batan-on kay kanako nanagtamay kanako, Kansang mga amahan lud-on ako kong sila ipahaluna uban sa mga iro sa akong kahayupan. Oo, ang kalakasan ng kanilang kamay, sa ano ko mapapakinabangan? Mga taong ang kalusugan ng gulang ay lumipas na. Oo, ang kabaskug sa ilang mga kamot, unsay kapuslanan niana kanako? Mga tawo nga kanila natapus ang kalig-on sa ilang panuigon. Sila'y lata sa pangangailangan at sa kagutom; kanilang nginangata ang tuyong lupa, sa kadiliman ng kasalatan at kapahamakan. Sila maniwang sa kakulang ug sa kagutom; Sila managkitkit sa yuta nga mala, diha sa kangitngit nga awa-aw ug mamingaw. Sila'y nagsisibunot ng mga malvas sa tabi ng mabababang punong kahoy; at ang mga ugat ng enebro ay siyang kanilang pinakapagkain. Sila nanag-ibut ug malbas sa kalibonan; Ug mga gamot sa hilbas makaon nila. Sila'y pinalayas mula sa gitna ng mga tao; sila'y sumisigaw sa likuran nila, na gaya ng sa likuran ng isang magnanakaw. Sila gipapahawa gikan sa taliwala sa mga tawo; Sila ginasuliyawan nila ingon sa usa ka kawatan; Upang sila'y magsitahan sa nakatatakot na mga libis, sa mga puwang ng lupa, at ng mga bato. Busa sila nanagpuyo sa mga walog nga makahahadlok, Sa mga langub sa yuta ug mga bato. Sa gitna ng mabababang punong kahoy ay nagsisiangal; sa ilalim ng mga tinikan ay nangapipisan. Sa kalibonan sila nanagbihihi, Sa ilalum sa kasapinitan sila nanagtigum. Mga anak ng mga mangmang, oo, mga anak ng mga walang puring tao; sila'y mga itinapon mula sa lupain. Mga anak sa mga buang sila, oo, mga anak sa mga tawong bastos; Gikan sa yuta sila gipanaglatus. At ngayon ay naging kantahin nila ako, Oo, ako'y kasabihan sa kanila. Ug ako karon gihimo nilang usa ka alawiton, Oo, ako usa ka pagya alang kanila. Kanilang kinayayamutan ako, nilalayuan nila ako, at hindi sila nagpipigil ng paglura sa aking mukha. Sila gingil-aran kanako, sila nagpahalayo kanako, Ug dili moduhaduha sa pagluwa sa akong nawong. Sapagkat kinalag niya ang kaniyang panali, at pinighati ako, at kanilang inalis ang paningkaw sa harap ko. Kay iyang gibadbad ang iyang pisi, ug gisakit ako; Ug sa akong atubangan ang bokado ilang gikuha. Sa aking kanan ay tumatayo ang tanga; itinutulak nila ang aking mga paa, at kanilang pinapatag laban sa akin ang kanilang mga paraan ng paghamak. Sa akong toong kamot namangon ang mga balasubas; Ilang giduso ang akong mga tiil, Ug ilang gisalibay batok kanako ang ilang mga buhat sa kadautan. Kanilang sinisira ang aking landas, kanilang isinusulong ang aking kapahamakan, mga taong walang tumulong. Ilang giguba ang akong alagianan, Sa atubangan nanagpahimulos sila sa akong kagul-anan, Mga tawo sila nga walay magtatabang. Tila dumarating sila sa isang maluwang na pasukan: sa gitna ng kasiraan ay nagsisigulong sila. Ingon sa pagsulod sa usa ka boho nga halapad ming-abut sila: Sa taliwala sa dakung kadautan sila nanaglibut kanako. Mga kakilabutan ay dumadagan sa akin, kanilang tinatangay ang aking karangalan na gaya ng hangin; at ang aking kaginhawahan ay napaparam na parang alapaap. Mga kalisang gipahamlag kanako; Ingon sa hangin gigukod nila ang akong kadungganan; Ug ingon sa usa ka panganod, milabay ang akong kaayohan. At ngayo'y nanglulupaypay ang aking kaluluwa sa loob ko; mga kaarawan ng pagkapighati ay humawak sa akin. Ug karon ang kalag ko ginabubo sa sulod nako; Mga adlaw sa kagul-anan mingdakup kanako. Sa gabi ay nagaantakan ang aking mga buto, at ang mga antak na nagpapahirap sa akin ay hindi nagpapahinga. Sa magabii ang akong kabukogan gipanlagbasan sa sulod nako, Ug ang mga kasakit nga nagakitkit kanako dili mopahulay. Sa matinding karahasan ng aking sakit ay nagiging katuwa ang aking suot: tumatali sa akin sa palibot na gaya ng leeg ng aking baro. Tungod sa dakung gahum sa Dios, ang akong saput nausab; Ingon sa asintos sa akong bisti ang pagbugkos niana kanako. Inihahagis niya ako sa banlik, at ako'y naging parang alabok at mga abo. Iya akong gihulog sa lunangan, Ug ako nahimo nga ingon sa abug ug abo. Ako'y dumadaing sa iyo, at hindi mo ako sinasagot: ako'y tumatayo, at minamasdan mo ako. Ako nagatu-aw kanimo, ug ikaw dili motubag kanako: Ako motindog ug ikaw magatutok kanako. Ikaw ay naging mabagsik sa akin: sa pamamagitan ng kapangyarihan ng iyong kamay ay hinahabol mo ako. Ikaw nahimo nga mabangis kanako; Ug sa kagahum sa imong kamot ikaw naglutos kanako. Itinataas mo ako sa hangin, pinasasakay mo ako roon; at tinutunaw mo ako sa bagyo. Imo akong gisakwat ngadto sa hangin, imo akong gipakabayo niana; Ug sa bagyo imo akong gitunaw. Sapagkat talastas ko na iyong dadalhin ako sa kamatayan, at sa bahay na takda sa lahat na may buhay. Kay ako nasayud nga imo akong dad-on ngadto sa kamatayon, Ug ngadto sa balay nga ginatudlo alang sa tanan nga buhi. Gayon man ang isa ay di ba naguunat ng kamay sa kaniyang pagkahulog? O sa kaniyang kasakunaan kung kaya sisigaw ng tulong? Bisan pa niana, siya nga nahulog dili ba motuboy sa iyang kamot? Kun sa iyang kagul-anan dili ba mosangpit sa pagpakitabang? Hindi ko ba iniyakan yaong nasa kabagabagan? Hindi ba ang aking kaluluwa ay nakikidamay sa mapagkailangan? Wala ba ako magbakho alang kaniya nga anaa sa kagul-anan? Wala ba ang akong kalag masakit alang sa mga hangul? Pagka ako'y humahanap ng mabuti, ang kasamaan nga ang dumarating: at pagka ako'y naghihintay ng liwanag ay kadiliman ang dumarating. Sa diha nga ako nangita sa maayo, unya midangat ang dautan; Sa diha nga ako naghulat sa kahayag, midangat ang kangitngit. Ang aking puso'y nababagabag at walang pahinga; mga araw ng kapighatian ay dumating sa akin. Ang akong kasingkasing nagkaguol, ug dili mapahulay; Mga adlaw sa kasakitan ania mingdangat kanako. Ako'y yumayaong tumatangis na walang araw; ako'y tumatayo sa kapulungan at humihinging tulong. Ako nagalakaw nga nagbangutan sa wala ang adlaw. Ako nagatindog sa taliwala sa katiguman, ug nagatu-aw sa pagpakitabang. Ako'y kapatid ng mga chakal, at mga kasama ng mga avestruz. Ako nahimong igsoon sa mga irong ihalas, Ug kauban sa mga avestruz. Ang aking balat ay maitim, at natutuklap, at ang aking mga buto ay nagpapaltos. Ang panit ko maitum, ug nagakapaksit gikan kanako, Ug ang akong kabukogan nasunog sa kainit. Kayat ang aking alpa ay naging panangis, at ang aking flauta ay naging tinig ng umiiyak. Busa ang akong alpa nahimong tingog sa kasub-anan, Ug ang akong flauta nakigduyog sa tingog niadtong nanagbakho. Ako'y nakipagtipan sa aking mga mata; paano nga akong titingin sa isang dalaga? Ako nakigsaad sa akong mga mata; Nan unsaon ko man ang pagsud-ong sa usa ka ulay? Sapagkat ano ang bahagi sa ganang akin sa Dios mula sa itaas, at ang mana sa Makapangyarihan sa lahat mula sa kaitaasan? Kay unsaon man ang bahin nga gikan sa Dios sa kahitas-an, Ug ang panulondon gikan sa Makagagahum nga atua sa itaas? Hindi ba kasakunaan sa liko, at kasawiang palad sa mga manggagawa ng kasamaan? Dili ba kagul-anan alang sa mga dili matarung, Ug kadautan alang sa mga malinapason? Hindi ba niya nakikita ang aking mga lakad, at binibilang ang lahat ng aking mga hakbang? Wala ba siya magasud-ong sa Ug magaihap sa akong tanan nga mga lakang? Kung ako'y lumakad na walang kabuluhan, at ang aking paa ay nagmadali sa pagdaraya; Kong ako naglakaw sa kabakakan, Ug ang akong tiil nahamalintak sa limbong (Timbangin ako sa matuwid na timbangan, upang mabatid ng Dios ang aking pagtatapat;) (Ipatimbang ako sa usa ka maayong timbangan, Aron ang Dios masayud sa katul-id sa akong kasingkasing); Kung ang aking hakbang ay lumiko sa daan, at ang aking puso ay lumakad ayon sa aking mga mata, at kung ang anomang dungis ay kumapit sa aking mga kamay: Kong ang akong lakang mingtipas sa dalan, Ug ang akong kasingkasing nagasunod sa akong mga mata, Ug kong aniay buling nga nahitapot sa akong mga kamot: Kung gayo'y papaghasikin mo ako, at bayaang kanin ng iba; Oo, bunutin ang bunga ng aking bukid. Nan papugasa ako, ug lain ang pakan-a, Oo, ipaibut ang abut sa akong uma. Kung ang aking puso ay napadaya sa babae, at ako'y bumakay sa pintuan ng aking kapuwa: Kong ang akong kasingkasing nahaylo sa lain nga babaye, Ug ako nakaghulat sa pultahan sa akong isigkatawo; Kung magkagayo'y iba ang ipaggiling ng aking asawa, at iba ang yumuko sa kaniya. Nan ang akong asawa pagalinga ngadto sa uban, Ug pasagdi nga ang uban managyukbo kaniya. Sapagkat iya'y isang mabigat na sala; Oo, isang kasamaan na parurusahan ng mga hukom: Kay kana usa ka sala nga makalilisang; Oo, usa ka paglapas nga angayng pagasilotan sa mga maghuhukom: Sapagkat isang apoy na namumugnaw hanggang sa pagkapahamak, at bubunutin ang lahat ng aking bunga. Kay mao kanay usa ka kalayo nga magasunog hangtud sa Pagkalaglag, Ug arang makag-ibut sa tibook nakong abut. Kung hinamak ko ang katuwiran ng aking aliping lalake o aliping babae, nang sila'y makipagtalo sa akin: Kong ako nakagtamay sa katungod sa akong binatonang lalake ug binatonang babaye, Sa diha nga sila mingsupak kanako; Ano nga ang aking gagawin pagka bumabangon ang Dios? At pagka kaniyang dinadalaw, anong isasagot ko sa kaniya? Unsa man unya ang akong buhaton sa diha nga mobangon ang Dios? Ug sa diha nga siya modu-aw, unsa man ang akong itubag kaniya? Hindi ba siyang lumalang sa akin sa bahay-bata ang lumalang sa kaniya; at hindi ba iisa ang humugis sa atin sa bahay-bata? Wala ba magbuhat usab kaniya ang nagbuhat kanako diha sa tagoangkan? Wala ba kaming duha himoa sa sulod sa tagoangkan? Kung pinagkaitan ko ang dukha sa kanilang nasa, o pinangalumata ko ang mga mata ng babaing bao: Kong ang kabus gidid-an ko sa ilang gikinahanglan, Kun gikawang ko ang mga mata sa balo nga babaye, O kumain akong magisa ng aking subo, at ang ulila ay hindi kumain niyaon; Kun ako lamang usara ang nagakaon sa akong hungit, Ug ang mga ilo wala makatilaw niana (Hindi, mula sa aking kabataan ay lumaki siyang kasama ko, na gaya ng may isang ama, at aking pinatnubayan siya mula sa bahay-bata ng aking ina;) (Dili, sukad sa akong pagkabatan-on siya nagatubo uban kanako nga ingon ako sa amahan niya, Ug ako nagmatoto sa balong babaye sukad pa sa tagoangkan sa akong inahan); Kung ako'y nakakita ng sinomang nangangailangan ng kasuutan, o ng mapagkailangan ng walang kumot; Kong dinhay bisan kinsa nga nakit-an nako nga namatay tungod sa pagkawalay bisti, Kun ang hangul walay saput; Kung hindi ako pinagpala ng kaniyang mga balakang, at kung siya'y hindi nainitan ng balahibo ng aking mga tupa: Kong ang iyang hawak wala magpanalangin kanako, Ug kong siya wala kainiti tungod sa balhibo sa akong carnero; Kung binuhat ko ang aking kamay laban sa ulila, sapagkat nakita ko ang tulong sa akin sa pintuang-bayan: Kong gibakyaw ko ang akong kamot batok sa mga ilo, Tungod kay nakita ko ang akong magtatabang diha sa ganghaan: Kung nagkagayo'y malaglag ang aking balikat sa abot-agawin, at ang aking kamay ay mabali sa buto. Nan ipatagak ang akong abaga gikan sa balikhaw, Ug ang akong bukton maputol unta gikan sa bukog. Sapagkat ang kasakunaang mula sa Dios ay kakilabutan sa akin, at dahil sa kaniyang karilagan ay wala akong magawa. Kay ang kagul-anan gikan sa Dios makapahadlok kanako, Ug tungod sa iyang pagkahalangdon ako dili makabuhat bisan unsa. Kung aking pinapaging ginto ang aking pagasa, at sinabi ko sa dalisay na ginto, ikaw ay aking tiwala; Kong ang bulawan maoy gihimo ko nga akong paglaum, Ug giingon ko ang bulawang lunsay: Ikaw mao man ang akong pagsalig; Kung ako'y nagalak sapagkat ang aking kayamanan ay malaki, at sapagkat ang aking kamay ay nagtamo ng marami; Kong ako nagkasadya tungod kay daghan ang akong bahandi, Ug tungod kay daku ang natigum sa akong kamot; Kung ako'y tumingin sa araw pagka sumisikat, o sa buwan na lumalakad sa kakinangan; Kong nakita ko ang adlaw sa diha nga kana minghayag, Kun ang bulan nga nagpanaw sa kadan-ag, At ang aking puso ay napadayang lihim, at hinagkan ng aking bibig ang aking kamay: Ug ang akong kasingkasing nahaylo sa tago, Ug ang akong baba mihalok sa akong kamot: Ito may isang kasamaang marapat parusahan ng mga hukom: sapagkat itinakuwil ko ang Dios na nasa itaas. Kini usab maoy usa ka sala nga pagasilotan sa mga maghuhukom; Kay igalimod ko unta ang Dios nga atua sa itaas. Kung ako'y nagalak sa kasakunaan niyaong nagtatanim ng loob sa akin, o nagmataas ako ng datnan siya ng kasamaan; Kong gikalipay ko ang pagkalaglag niadtong nagdumot kanako, Kun nagpahataas ako sa akong kaugalingon sa diha nga siya hingkaplagan sa kadautan: (Oo, hindi ko tiniis ang aking bibig sa kasalanan sa paghingi ng kaniyang buhay na may sumpa;) (Oo, wala ko pasagdi ang akong baba nga makasala Sa pagpangayo sa iyang kinabuhi uban ang usa ka panghimaraut); Kung ang mga tao sa aking tolda ay hindi nagsabi, sinong makakasumpong ng isa na hindi nabusog sa kaniyang pagkain? Kong ang mga tawo sa akong balong-balong wala manag-ingon: Kinsay makakita ug mausa nga wala mabusog sa iyang makaon? Ang taga ibang lupa ay hindi tumigil sa lansangan; kundi aking ibinukas ang aking mga pinto sa manglalakbay, (Ang dumuloong wala makapuyo sa dalan; Apan gibuksan ko ang akong mga pultahan alang sa lumalangyaw); Kung aking tinakpan na gaya ni Adan ang aking mga pagsalangsang, sa pagkukubli ng aking kasamaan sa aking sinapupunan; Kong ingon kang Adam ako nagtabon sa akong mga kalapasan, Sa pagtago sa akong sala sulod sa akong dughan, Sapagkat aking kinatakutan ang lubhang karamihan, at pinangilabot ako ng paghamak ng mga angkan. Na anopat ako'y tumahimik, at hindi lumabas sa pintuan? Tungod kay nahadlok ako sa daku nga panon sa katawohan, Ug kay nakapalisang kanako ang pagtamay sa mga kabanayan, Busa ako naghilum ug wala gumala sa akong pultahan, O mano nawang may duminig sa akin! (Narito ang aking tala, sagutin ako ng Makapangyarihan sa lahat;) At mano nawang magkaroon ako ng sumbong na isinulat ng aking kaaway! Oh, nga ania untay usa nga magpatalinghug kanako? (Ania karon, ania ang akong timaan, patubaga kanako ang Makagagahum) Ug nga ania unta kanako ang sumbong nga gisulat sa akong kabatok! Tunay na aking papasanin ito sa aking balikat; aking itatali sa akin na gaya ng isang putong. Sa pagkamatuod akong pas-anon kana unta sa akong abaga; Ibugkos ko kana kanako ingon sa usa ka purongpurong: Aking ipahahayag sa kaniya ang bilang ng aking mga hakbang, gaya ng isang pangulo na lalapitan ko siya. Kaniya akong ipahayag unta ang gidaghanon sa akong mga lakang; Ingon sa usa ka principe, siya pagaduolon ko. Kung ang aking lupa ay humiyaw laban sa akin, at ang mga bungkal niyaon ay umiyak na magkakasama; Kong ang akong yuta nagasinggit batok kanako, Ug ang mga tudling niana managdungan sa pagpanghilak; Kung kumain ako ng bunga niyaon na walang bayad, o ipinahamak ko ang buhay ng mga may-ari niyaon: Kong gikaon ko ang mga bunga niana sa walay bayad, Kun gipildi ko ang kinabuhi sa mga tag-iya niana: Tubuan ng dawag sa halip ng trigo, at ng mga masamang damo sa halip ng cebada. Ang mga salita ni Job ay natapos. Kasampinitan ang patugka ilis sa trigo, Ug kogon ilis sa cebada. Natapus ang mga pulong ni Job. Sa gayo'y ang tatlong lalaking ito ay nagsitigil ng pagsagot kay Job, sapagkat siya'y matuwid sa kaniyang sariling paningin. Busa kining totolo ka tawo minghunong sa pagtubag kang Job, kay matarung man siya sa iyang kaugalingong mga mata. Nang magkagayo'y nagalab ang poot ni Eliu, na anak ni Barachel na Bucita, na angkan ni Ram: laban kay Job ay nagalab ang kaniyang poot, sapagkat siya'y nagpapanggap na ganap kay sa Dios. Unya misilaub ang kasuko ni Eliu, ang anak nga lalake ni Barachel nga Bucitahanon, sa banay ni Ram: batok kang Job misilaub ang iyang kasuko, kay nagpakamatarung man siya sa iyang kaugalingon labaw sa Dios. Laban din naman sa kaniyang tatlong kaibigan ay nagalab ang kaniyang poot, sapagkat sila'y hindi nakasumpong ng sagot, at gayon man ay nahatulan si Job. Ingon man usab misilaub ang iyang kasuko batok sa totolo niya ka higala, kay sila wala makakita ug tubag, ug hinoon gihukman nila si Job. Si Eliu nga ay naghintay upang magsalita kay Job, sapagkat sila'y matanda kay sa kaniya. Karon si Eliu naghulat aron sa pagsulti kang Job, kay sila labing tigulang kay kaniya. At nang makita ni Eliu na walang kasagutan sa bibig ng tatlong lalaking ito, ay nagalab ang kaniyang poot. Sa pagtan-aw ni Eliu nga walay tubag gikan sa mga baba niining totolo ka tawo, ang iyang kasuko misilaub. At si Eliu na anak ni Barachel na Bucita ay sumagot at nagsabi, Ako'y bata, at kayo'y totoong matatanda; kayat ako'y nagpakapigil at hindi ako nangahas magpatalastas sa inyo ng aking haka. Ug si Eliu anak nga lalake ni Barachel nga Bucitahanon mitubag ug miingon: Ako batan-on, ug kamo mga tigulang kaayo; Tungod niini ako nagpugong ug wala mangahas sa pagpahayag kaninyo sa akong hunahuna. Aking sinabi, Ang mga kaarawan ang mangagsasalita, at ang karamihan ng mga taon ay mangagtuturo ng karunungan. Ako miingon: Ang mga adlaw maoy mosaysay, Ug ang gidaghanon sa mga tubig motudlo sa kaalam. Ngunit may espiritu sa tao, at ang hinga ng Makapangyarihan sa lahat ay nagbibigay sa kanila ng unawa. Apan anaay usa ka espiritu diha sa tawo, Ug ang gininhawa sa Makagagahum nagahatag kanila ug salabutan. Hindi ang dakila ang siyang pantas, ni ang matanda man ang siyang nakakaunawa ng kahatulan. Ang mga kadagkuan dili mao ang maalam, Dili usab ang mga tigulang maoy makasabut sa justicia. Kayat aking sinabi, Dinggin ninyo ako; akin namang ipakikilala ang aking haka. Busa nag-ingon ako: Patalinghugi ako ninyo; Ako usab mopahayag kaninyo sa akong hunahuna. Narito, aking hinintay ang inyong mga salita, aking dininig ang inyong mga pangangatuwiran, samantalang kayo'y naghahagilap ng masasabi. Ania karon, ako nagpaabut sa inyong mga pulong, Ako nagpatalinghug sa inyong mga pangatarungan, Samtang nga kamo nagpangita kong unsa ang arang ikasaysay. Oo, aking inulinig kayo, at, narito, walang isang makahikayat kay Job, o sa inyo'y may makasagot sa kaniyang mga salita. Oo, ako nagtambag kaninyo, Ug, ania karon, walay usa nga nakalukmay kang Job, Kun wala kaninyo ing nakatubag sa iyang mga pulong. Magbawa nga kayo, baka kayo'y magsabi, Kami ay nakasumpong ng karunungan; madadaig ng Dios siya, hindi ng tao; Bantayi ninyo aron kamo dili magaingon: Nakaplagan namo ang kaalam; Ang Dios mao ang makakaplag kaniya, dili ang tawo: Sapagkat hindi itinukoy ang kaniyang mga salita sa akin; ni hindi ko sasagutin siya ng inyong mga pananalita. Kay wala niya ipatumong batok kanako ang iyang mga pulong; Dili usab ako motubag kaniya nianang inyong mga pakigpulong. Sila'y nangalito, sila'y hindi na nagsisagot pa; Sila'y walang salitang masabi, Sila nanghitingala, wala na sila manubag: Sila walay usa ka pulong nga ikasulti. At ako ba'y maghihintay, sapagkat sila'y hindi nangagsasalita, sapagkat sila'y nangakatigil, at hindi na nagsisisagot. Ug magapaabut ba ako tungod kay sila dili manulti, Tungod kay sila nanagtindog, ug dili na manubag? Ako nama'y sasagot ng ganang akin, akin namang ipakikilala ang aking haka. Ako usab motubag sa akong bahin, Ako usab mopahayag sa akong hunahuna. Sapagkat ako'y puspos ng mga salita; ang diwa na sumasaloob ko ay pumipigil sa akin, Kay ako puno sa mga igsusulti; Ang espiritu nga ania kanako nagpugos kanako. Narito, ang aking dibdib ay parang alak na walang pahingahan: parang mga bagong sisidlang-balat na handa sa pagkahapak. Ania karon, ang akong dughan ingon sa vino nga walay hulongawan; Ingon sa bag-ong panit nga sulodlan sa vino nga hapit na mobuto. Ako'y magsasalita, upang ako'y maginhawahan: aking ibubuka ang aking mga labi at sasagot ako. Ako mosulti, aron ako makaginhawa; Buksan ko ang akong mga ngabil ug motubag. Huwag itulot sa akin na pakundanganan ko, isinasamo ko sa inyo, ang pagkatao ninoman; ni gumamit man sa kanino man ng mga pakunwaring papuring salita. Ipakilooy ko kaninyo, nga wala untay tawo nga akong palabihon kay kang bisan kinsa; Ni mohatag ako ug mga ngalang maulo-ulohon. Sapagkat hindi ako marunong sumambit ng mga pakunwaring papuring salita; na kung dili ay madaling papanawin ako ng Maylalang sa akin. Kay ako dili maantigong mohatag ug mga ngalang maulo-ulohon; Tingali hinoon ang akong magbubuhat magkuha kanako sa madali. Gayon man, Job, isinasamo ko sa iyo na, dinggin mo ang aking pananalita, at pakinggan mo ang lahat ng aking mga salita. Bisan pa niana, Job, ipakilooy ko kanimo, pamatia ang akong pakigpulong, Ug patalinghugi ang tanan ko nga mga pulong. Narito, ngayon ay aking ibinuka ang aking bibig; nagsalita ang aking dila sa aking bibig. Tan-awa karon, gibuka ko ang akong baba; Ang akong dila nagsulti sa sulod sa akong baba. Sasaysayin ng aking mga salita ang katuwiran ng aking puso; at ang nalalaman ng aking mga labi ay sasalitaing may pagtatapat. Ang akong mga pulong magasaysay sa katul-id sa akong kasingkasing; Ug kadtong nasayran sa akong mga ngabil, igasulti nila sa kinasingkasing. Nilalang ako ng Espiritu ng Dios, at ang hinga ng Makapangyarihan sa lahat ay nagbibigay sa akin ng buhay. Ang Espiritu sa Dios nagbuhat kanako, Ug ang gininhawa sa Makagagahum nagahatag kanako ug kinabuhi. Kung ikaw ay makasasagot ay sumagot ka sa akin; ayusin mo ang iyong mga salita sa harap ko, tumayo ka. Kong ikaw makahimo, tumubag ka kanako; Andama ang imong igsusulti sa akong atubangan, tumindog ka. Narito, ako'y sa Dios na gaya mo: ako ma'y nilalang mula rin sa putik. Ania karon, ako sama kanimo sa atubangan sa Dios: Ako usab gibuhat gikan sa yutang kolonon. Narito, hindi ka tatakutin ng aking kakilabutan, ni ang aking kalakhan man ay magiging mabigat sa iyo. Ania karon, ang akong pagkamakalilisang dili makapahadlok kanimo, Ni ang akong lulan magmabug-at kanimo. Tunay na ikaw ay nagsalita sa aking pakinig, at aking narinig ang tinig ng iyong mga salita, na nagsasabi, Sa pagkamatuod nadunggan ko ang imong mga sulti, Ug nabatian ko ang tingog sa imong mga pulong nga nagaingon: Ako'y malinis na walang pagsalangsang; ako'y walang sala, ni may kasamaan man sa akin: Ako mahinlo, walay kalapasan; Ako inocente, ni may kadautan dinhi kanako: Narito, siya'y nakasumpong ng kadahilanan laban sa akin, ibinilang niya ako na pinakakaaway: Ania karon, siya nakakaplag ug mga higayon batok kanako, Giisip niya ako nga iyang kaaway; Inilagay niya ang aking mga paa sa mga pangawan, kaniyang pinupuna ang lahat na aking landas. Gibutang niya ang akong mga tiil sa mga sepohan, Gitiman-an niya ang akong mga alagianan. Narito, ako'y sasagot sa iyo, dito'y hindi ka ganap; sapagkat ang Dios ay dakila kay sa tao. Ania karon, tubagon ko ikaw, nga niini ikaw dili matarung; Kay ang Dios labing daku kay sa tawo. Bakit ka nakikilaban sa kaniya? Sapagkat hindi siya nagbibigay alam ng anoman sa kaniyang mga usap. Ngano nga ikaw makigbisug batok kaniya, Sanglit wala man niya timan-i ang tanan niyang butang? Sapagkat ang Dios ay minsang nagsasalita, Oo, makalawa, bagaman hindi pinakikinggan ng tao. Kay sa makausa nagasulti ang Dios, Oo, sa makaduha, bisan ang tawo wala magatagad niana. Sa isang panaginip, sa isang pangitain sa gabi, pagka ang mahimbing na pagkakatulog ay nahuhulog sa mga tao, sa mga pagkakatulog sa higaan; Pinaagi sa usa ka damgo, sa usa ka panan-awon sa gabii, Sa diha nga ang halalum nga paghinanok anaa sa mga katawohan. Sa pagkatulog diha sa ilang mga higdaanan; Kung magkagayo'y ibinubukas niya ang mga pakinig ng mga tao, at itinatatak ang kanilang turo, Unya iyang gibuksan ang mga igdulungog sa mga katawohan, Ug tak-uman ang ilang pahamatngon Upang ihiwalay ang tao sa kaniyang panukala, at ikubli ang kapalaluan sa tao; Aron isalikway niya ang tawo gikan sa iyang tuyo, Ug katagoan niya ang garbo gikan sa tawo; Kaniyang pinipigil ang kaniyang kaluluwa sa pagbulusok sa hukay, at ang kaniyang buhay sa pagkamatay sa pamamagitan ng tabak. Gipugngan niya ang iyang kalag gikan sa gahong, Ug ang iyang kinabuhi gikan sa kamatayon pinaagi sa pinuti. Siya nama'y pinarurusahan ng sakit sa kaniyang higaan, at ng palaging antak sa kaniyang mga buto: Siya gicastigo usab pinaagi sa sakit diha sa ibabaw sa iyang higdaanan, Ug sa kanunay nga pakig-away sa iyang kabukogan; Na anopat kinayayamutan ng kaniyang buhay ang tinapay, at ng kaniyang kaluluwa ang pagkaing pinakamasarap, Busa ang iyang kinabuhi lulud-on sa tinapay, Ug ang iyang kalag sa kalan-on nga labing lamian. Ang kaniyang laman ay natutunaw, na hindi makita; at ang kaniyang mga buto na hindi nakita ay nangalilitaw. Ang iyang unod naut-ut na nga dili na makita; Ug ang iyang kabukogan nga kaniadto dili makita nanikil. Oo, ang kaniyang kaluluwa ay nalalapit sa hukay, at ang kaniyang buhay sa mga mangwawasak. Oo, ang iyang kalag nagakahaduol ngadto sa gahong, Ug ang iyang kinabuhi ngadto sa mga manlalaglag. Kung doroong kasama niya ang isang anghel, isang tagapagpaaninaw, na isa sa gitna ng isang libo, upang ipakilala sa tao kung ano ang matuwid sa kaniya; Kong kaniya anaay usa ka manolonda, Usa ka maghuhubad, usa sa matag-usa ka libo, Sa pagpadayag sa tawo kong unsa ang matarung alang kaniya; Kung magkagayo'y binibiyayaan niya siya at nagsasabi, Iligtas mo siya sa pagbaba sa hukay, ako'y nakasumpong ng katubusan. Nan mapuanguron ang Dios kaniya, ug magaingon: Luwasa siya gikan sa kahulogon sa gahong, Ako nakakaplag ug usa ka lukat. Ang kaniyang laman ay magiging sariwa kay sa laman ng isang bata; siya'y bumabalik sa mga kaarawan ng kaniyang kabataan: Ang iyang unod mabag-o labi kay sa unod sa bata: Siya mahabalik sa mga adlaw sa iyang pagkabatan-on. Siya'y dumadalangin sa Dios, at nililingap niya siya: na anopat kaniyang nakikita ang kaniyang mukha na may kagalakan: at kaniyang isinasa tao ang kaniyang katuwiran. Siya magaampo sa Dios, ug siya mahimuot kaniya, Busa magasud-ong siya sa iyang nawong sa kalipay: Ug igauli niya sa tawo ang iyang pagkamatarung. Siya'y umaawit sa harap ng mga tao, at nagsasabi, Ako'y nagkasala, at sumira ng matuwid, at hindi ko napakinabangan: Siya magaawit sa atubangan sa mga tawo, ug mag-ingon: Ako nakasala, ug gibalit-ad ko ang matarung, Ug kana wala magpulos kanako: Kaniyang tinubos ang aking kaluluwa sa pagyao sa hukay, at ang aking buhay ay makakakita ng liwanag. Iyang giluwas ang akong kalag gikan sa kahulogon sa gahong, Ug ang akong kinabuhi makakita sa kahayag. Narito, ang lahat ng mga bagay na ito ay gawa ng Dios, makalawa, oo, makaitlo sa tao, Ania karon, kining tanan nga mga butanga pagabuhaton sa Dios, Sa makaduha, oo, sa makatolo, sa usa ka tawo, Upang ibalik ang kaniyang kaluluwa mula sa hukay, upang siya'y maliwanagan ng liwanag ng buhay. Aron sa pagpahauli sa iyang kalag gikan sa gahong, Aron siya kadan-agan sa kahayag sa mga buhi. Pansinin mong mabuti, Oh Job, dinggin mo ako: tumahimik ka, at ako'y magsasalita. Timan-i pag-ayo, Oh Job, patalinghugi ako: Humilum ka, ug ako mosulti. Kung ikaw ay may anomang bagay na sasabihin, sagutin mo ako: ikaw ay magsalita, sapagkat ibig kong ariin kang ganap. Kong anaay imong igsusulti tubaga ako: Sumulti ka, kay buot ako magpakamatarung kanimo. Kung hindi, dinggin mo ako: tumahimik ka, at tuturuan kita ng karunungan. Kong dili, magpatalinghug ka kanako: Humilum ka, ug tudloan ko ikaw sa kaalam. Bukod dito'y sumagot si Eliu, at nagsabi, Labut pa si Eliu mitubag ug miingon: Dinggin ninyo ang aking mga salita, kayong mga pantas; at pakinggan ninyo ako, ninyong may kaalaman. Pamatia ang akong mga pulong, kamo nga mga tawong manggialamon; Ug patalinghugi ako ninyo, kamo nga may kahibalo. Sapagkat ang pakinig ay tumitikim ng mga salita, gaya ng ngalangala na lumalasa ng pagkain. Kay ang igdulungog magasulay sa mga pulong, Maingon nga ang dila magatilaw sa makaon. Ating piliin sa ganang atin ang matuwid: ating alamin sa gitna natin kung ano ang mabuti. Pilion ta alang kanato ang matarung, Sayron ta sa atong kaugalingon ang butang nga maayo. Sapagkat sinabi ni Job, Ako'y matuwid, at inalis ng Dios ang aking katuwiran: Tungod kay si Job miingon man: Ako matarung, Ug ang Dios nagkuha sa akong katungod: Gayon ma'y akong may matuwid ay nabilang akong sinungaling; at ang aking sugat ay walang kagamutan, bagaman ako'y walang pagsalangsang. Bisan pa sa akong katungod ako ginaisip nga bakakon; Ang akong sakit walay kaayohon, bisan ako walay kalapasan. Sinong tao ang gaya ni Job, na umiinom ng pagkaduwahagi na tila tubig, Unsang tawohana ang mahasama kang Job, Nga motulon sa mga pagtamay ingon sa tubig, Na yumayaon na kasama ng mga manggagawa ng kasamaan, at lumalakad na kasama ng mga masamang tao? Nga makigkuyog sa mamumuhat sa kasal-anan, Ug nagalakaw uban sa mga tawong dautan? Sapagkat kaniyang sinabi, Walang napapakinabang ang tao na siya'y makapagpalugod sa Dios. Kay miingon man siya: Dili magpulos sa tawo, Nga ikalipay niya sa iyang kaugalingon ang pagpakig-uban sa Dios. Kayat dinggin ninyo ako, ninyong mga lalaking may unawa: malayo nawa sa Dios na siya'y gumawa ng masama; at sa Makapangyarihan sa lahat, na siya'y magkamit ng kasamaan. Busa patalinghugi ako ninyo, kamo oh mga tawo nga masinabuton: Ipahalayo kana sa Dios, nga siya maghimo ug kadautan, Ug ipahalayo sa Makagagahum, nga magbuhat siya ug kasal-anan. Sapagkat ang gawa ng tao ay tutuusin niya sa kaniya, at ipatatagpo sa bawat tao ang ayon sa kaniyang mga lakad. Kay ang buhat sa usa ka tawo iyang igabayad kaniya, Ug ang tagsatagsa ka tawo iyang padangaton sumala sa iyang ginaagian. Oo, sa katotohanan, ang Dios ay hindi gagawa ng kasamaan, ni ang Makapangyarihan sa lahat ay sisira ng kahatulan. Oo, sa pagkamatuod ang Dios dili magbuhat sa kadautan, Dili balit-aron sa Dios ang justicia. Sinong nagbigay sa kaniya ng bilin sa lupa? O sinong nagayos ng buong sanglibutan? Kinsa ba ang naghatag kaniya ug gahum sa pagmando sa ibabaw sa yuta? Kun kinsa ba ang magbuot sa paghatag kaniya sa tibook nga kalibutan? Kung kaniyang ilagak ang kaniyang puso sa tao, kung kaniyang pisanin sa kaniyang sarili ang kaniyang espiritu at ang kaniyang hininga; Kong iyang ipahaluna ang iyang kasingkasing sa iyang kaugalingon, Kong iyang tigumon ngadto sa iyang kaugalingon ang iyang espiritu ug ang iyang gininhawa; Tanang laman ay mamamatay na magkakasama, at ang tao ay mababalik uli sa alabok. Ang tanang unod mangawala sa tingub, Ug ang tawo mahabalik pag-usab sa abug. Kung ngayon ay mayroon kang unawa ay dinggin mo ito: Dinggin mo ang tinig ng aking mga salita. Kong karon ikaw adunay salabutan, pamatia kini: Patalinghugi ang tingog sa akong mga pulong. Mamamahala ba ang nagtatanim sa katuwiran? At iyo bang parurusahan siyang ganap at may kaya? Magamando ba bisan ngani kadtong nagadumot sa justicia? Ug imo bang pagasilotan kadtong matarung ug makagagahum? Siya na nagsabi sa isang hari: ikaw ay hamak? O sa mga mahal na tao: Kayo'y masasama? Siya nga nagaingon sa usa ka hari: Ikaw tampalasan, Kun sa mga harianon: Kamo mga dautan; Na hindi gumagalang sa mga pagkatao ng mga pangulo, ni nagpakundangan man sa mayaman ng higit kay sa mahirap; sapagkat silang lahat ay gawa ng kaniyang mga kamay. Labi pa kadtong walay pinalabi sa mga tawo nga principe, Ni gipalabi ang dato kay sa kabus; Kay silang tanan buhat man sa iyang mga kamot. Sa isang sangdali ay nangamamatay sila, kahit sa hating gabi; ang bayan ay inuuga at nawawala, at inaalis ang may kaya ng wala man lamang kamay. Sa usa lamang ka pagpamilok sila mangamatay, bisan sa tungang gabii; Ang mga tawo ginauyog ug mangawagtang, Ug ang mga gamhanan gipanguha sa walay kamot. Sapagkat ang kaniyang mga mata ay nangasa lakad ng tao, at nakikita niya ang lahat niyang pagyaon. Kay ang iyang mga mata anaa sa mga alagianan sa usa ka tawo, Ug siya nagasud-ong sa tanan niyang mga lakang. Walang kadiliman, ni makapal man pangungulimlim, na mapagtataguan ng mga manggagawa ng kasamaan. Walay kangitngit, ni mabaga nga kangiub, Diin makatago sa ilang kaugalingon ang mga mamumuhat sa kadautan. Sapagkat hindi na niya pakukundanganan ang tao, upang siya'y humarap sa Dios sa kahatulan. Kay dili na kinahanglan nga siya magsusi pa sa usa ka tawo, Nga siya mangatubang pa sa Dios sa hukmanan. Kaniyang niluluray ang mga makapangyarihang tao ng mga paraang di masayod, at naglalagay ng mga iba na kahalili nila. Iyang ginalaglag ang mga tawong gamhanan sa paagi nga dili matugkad, Ug ipahaluna ang uban sa ilang dapit. Kayat siya'y kumukuhang kaalaman sa kanilang mga gawa; at kaniyang binabaligtad sila sa gabi, na anopat sila'y nangalilipol. Busa siya nagatimaan sa ilang mga buhat; Ug siya nagabalintong kanila sa magabii, sa pagkaagi nga sila nangalaglag. Kaniyang hinahampas sila na parang masasamang tao sa hayag na paningin ng mga iba, Siya magahampak kanila ingon nga mga tawong dautan. Sa atubangan sa mga mata sa uban; Sapagkat sila'y nagsilihis ng pagsunod sa kaniya, at hindi binulay ang anoman sa kaniyang mga lakad: Kay mingsukwahi man sila gikan sa pagsunod kaniya, Ug wala magtagad sa bisan unsang paagi niya: Na anopat kaniyang pinadating ang daing ng dukha sa kaniya, at dininig niya ang daing ng napipighati. Bus ilang gipadangat kaniya ang mga pagtu-aw sa mga kabus, Ug siya nakadungog sa mga agulo sa mga sinakit. Pagka siya'y nagbibigay ng katahimikan, sino ngang makahahatol? At pagka kaniyang ikinukubli ang kaniyang mukha, sinong makakakita sa kaniya? Maging gawin sa isang bansa, o sa isang tao: Sa diha nga pahulay ang iyang ihatag, kinsa man ang arang makahukom? Ug sa diha nga iyang tagoan ang iyang nawong, kinsa man diay makasud-ong kaniya? Managsama ra kong buhaton kana sa usa ka nasud, kun sa usa ka tawo: Upang ang taong di banal ay huwag maghari, upang huwag maging silo sa bayan. Aron ang tawo nga walay Dios dili makahari, Aron walay bisan kinsa nga arang makalit-ag sa mga katawohan. Sapagkat may nagsabi ba sa Dios: Aking tinitiis ang parusa, hindi na ako magkakasala pa: Kay may bisan kinsa ba nga miingon sa Dios: Ako nakadawat na ug silot, dili na ako magpakasala pag-usab: Yaong hindi ko nakikita ay ituro mo sa akin: kung ako'y nakagawa ng kasamaan hindi ko na ito gagawin pa? Niadtong dili nako makita tudloan mo ako: Kong nakasala ako dili ko na kana usbon. Mangyayari pa ba ang kaniyang kagantihan na gaya ng iyong ibig na iyong tinatanggihan? Sapagkat ikaw ang marapat pumili at hindi ako: kayat salitain mo kung ano ang iyong nalalaman. Mahauyon ba sa imong hunahuna ang iyang igabalus, nga ikaw nagadumili man niana? Kay kinahanglan nga ikaw ang magpili, ug dili ako: Busa isulti mo ang imong hibaloan. Mga taong may unawa ay magsasabi sa akin, Oo, bawat pantas na taong nakakarinig sa akin: Mga tawo nga masinabuton moingon kanako: Oo, ang tagsatagsa ka tawo nga may kaalam mamati kanako: Si Job ay nagsasalita ng walang kaalaman. At ang kaniyang mga salita ay walang karunungan. Si Job mosulti sa walay hibangkaagan, Ug ang iyang mga pulong walay kaalam. Si Job nawa'y subukin hanggang sa wakas, dahil sa ang kaniyang sagot ay gaya ng mga masamang tao. Itugot unta nga si Job pagasulayan hangtud sa katapusan, Tungod kay ang iyang pagtubag-tubag ingon man sa mga tawong dautan. Sapagkat siya'y nagdadagdag ng panghihimagsik sa kaniyang kasalanan, kaniyang pinagagalaw ang kaniyang mga kamay sa gitna natin, at pinararami ang kaniyang mga salita laban sa Dios. Kay sa iyang sala iya man nga gidugang ang pagsuki; Siya nagapakpak sa iyang kamot sa taliwala nato, Ug gipadaghan ang iyang mga pulong batok sa Dios. Bukod dito'y sumagot si Eliu, at nagsabi, Labut pa niini mitubag si Eliu, ug miingon: Iniisip mo bang ito'y matuwid? O sinasabi mong: Ang aking katuwiran ay higit kay sa Dios, Nagahunahuna ka ba nga kini mao ang imong katungod, Kun moingon ka ba: Ang akong pagkamatarung labaw pa kay sa Dios, Na iyong sinasabi, Anong pakinabang ang tatamuhin mo? At, anong pakinabang ang tataglayin kong higit kung ako'y nagkasala? Nga ikaw nag-ingon man niana; Unsa man ang kapuslanan niana alang kanimo? Ug: Unsa man ang akong makapin, labaw pa kong ako nakasala? Sasagutin kita, at ang iyong mga kasamahang kasama mo. Tubagon ko ikaw, Ug ang imong mga kauban nga kakuyog nimo. Tumingala ka sa mga langit at iyong tingnan; at masdan mo ang mga alapaap na lalong mataas kay sa iyo. Humangad ka sa kalangitan, ug tuman-aw ka; Ug tan-awa ang mga langit nga labing hataas kay kanimo. Kung ikaw ay nagkasala, anong iyong ginagawa laban sa kaniya? At kung ang iyong mga pagsalangsang ay dumami, anong iyong ginagawa sa kaniya? Kong ikaw nakasala, unsa ang imong mahimo batok kaniya? Ug kong modaghan ang imong mga kalapasan, unsa ang imong mahimo kaniya? Kung ikaw ay matuwid anong ibinibigay mo sa kaniya? O anong tinatanggap niya sa iyong kamay? Kong ikaw matarung ugaling, unsa ang ikahatag nimo kaniya? Kun unsa ang madawat niya gikan sa imong kamot? Ang iyong kasamaan ay makapagpapahamak sa isang lalaking gaya mo; at ang iyong katuwiran ay makapagpapakinabang sa anak ng tao. Ang imong pagkamakasasala makadaut ra sa tawo nga sama kanimo; Ug ang imong pagkamatarung makaayo kaha sa anak sa tawo. Dahil sa karamihan ng mga kapighatian, sila'y humihiyaw: sila'y humihingi ng tulong dahil sa kamay ng makapangyarihan. Tungod sa gidaghanon sa pagpanlupig sila nanagtu-aw; Sila nanagsinggit sa pagpakitabang tungod sa bukton sa makusganon. Ngunit walang nagsasabing, Saan nandoon ang Dios na Maylalang sa akin, na siyang nagbibigay ng awit kung gabi; Apan walay nagaingon: Hain ba ang Dios nga akong Magbubuhat, Nga nagahatag ug mga alawiton sa magabii, Na siyang nagtuturo sa atin ng higit kay sa mga hayop sa lupa. At ginagawa tayong lalong pantas kay sa mga ibon sa himpapawid? Nga nagatudlo kanato labaw kay sa kamananapan sa yuta, Ug naghimo kanato sa labing manggialamon kay sa kalanggaman sa langit? Doo'y tumatawag sila, ngunit walang sumasagot, dahil sa kapalaluan ng mga masamang tao. Didto sila nanagsinggit, apan walay nagtubag, Tungod sa pagkamapahitas-on sa mga tawong dautan. Tunay na hindi didinggin ng Dios ang walang kabuluhan, ni pakukundanganan man ito ng Makapangyarihan sa lahat. Sa pagkamatuod ang Dios dili mamati sa mga pagsinggit nga kawang lamang. Gaano pa kaliit kung iyong sinasabing hindi mo nakikita siya. Ang usap ay nasa harap niya, at iyong hinihintay siya! Ni tagdon kana sa Makagagahum. Labi na kong mag-ingon ikaw nga dili ka motan-aw kaniya, Ang imong husay anaa sa iyang atubangan, ug maghulat ka kaniya! Ngunit ngayon sapagkat hindi niya dinalaw sa kaniyang galit, ni ginunita mang maigi; Apan karon, tungod kay wala man siya magdu-aw sa iyang kapungot, Ni magtagad siya pag-ayo sao mga palabilabi. Kayat ibinubuka ni Job ang kaniyang bibig sa walang kabuluhan; siya'y nagpaparami ng mga salita na walang kaalaman. Busa si Job mibuka sa iyang baba sa mga kakawangan; Ug siya nagasapnay sa mga pulong sa walay kahibalo. Si Eliu rin naman ay nagpatuloy at nagsabi, Si Eliu usab mipadayon, ug miingon: Pagdalitaan mo akong sandali, at aking ipakikilala sa iyo; sapagkat mayroon pa akong masasalita sa pagsasanggalang sa Dios. Pasagdi ako una makadiyut, ug akong ipakita kanimo; Kay ania pay igsusulti nako tungod sa Dios. Dadalhin ko ang aking kaalaman mula sa malayo, at aking itutungkol ang katuwiran sa Maylalang sa akin. Kuhaon ko ang akong kahibalo gikan sa halayo, Ug ang pagkamatarung ipahinungod ko sa akong Magbubuhat. Sapagkat tunay na ang aking mga salita ay hindi kabulaanan: Siyang sakdal sa kaalaman ay sumasaiyo. Kay sa pagkamatuod ang akong mga pulong dili bakak: Kadto siya nga hingpit sa kahibalo anaa uban kanimo. Narito ang Dios ay makapangyarihan, at hindi humahamak sa kanino man; siya'y makapangyarihan sa lakas ng unawa. Ania karon, ang Dios makagagahum man, ug walay bisan kinsa nga gitamay niya: Siya makusganon sa kalig-on sa salabutan. Hindi niya pinanatili ang buhay ng masama: ngunit nagbibigay ng matuwid sa napipighati. Siya dili magbantay sa kinabuhi sa tawong dautan, Apan magahatag sa mga sinakit sa ilang katungod. Hindi niya inihihiwalay ang kaniyang mga mata sa matuwid: kundi kasama ng mga hari sa luklukan, kaniyang itinatatag sila magpakailan man, at sila'y natataas. Dili niya kuhaon ang iyang mga mata gikan sa mga matarung: Apan uban sa mga hari sa ibabaw sa trono Iyang ipahaluna sila sa walay katapusan, ug sila ginatuboy. At kung sila'y mapapangaw, at mapipigil sa mga panali ng kapighatian; Ug kong sila ginagapus sa mga talikala, Ug hidakpan sa mga higot sa kagul-anan; Itinuturo nga niya sa kanila ang kanilang gawa, at ang kanilang mga pagsalangsang na kanilang pinalalo. Nan nagapakita siya kanila sa ilang mga buhat, Ug sa ilang mga kalapasan, nga mapahitas-on ang ilang pamatasan. Ibinubuka rin naman niya ang kanilang pakinig sa turo, at iniuutos na sila'y magsihiwalay sa kasamaan. Iya usab nga buksan ang ilang igdulungog sa mga patolon-an, Ug magasugo nga bumalik sila gikan sa kasal-anan. Kung sila'y makinig at maglingkod sa kaniya, kanilang gugugulin ang kanilang mga kaarawan sa kaginhawahan, at ang kanilang mga taon sa kasayahan. Kong sila mamati ug manag-alagad kaniya, Ang ilang mga adlaw magamit nila diha sa kaadunahan, Ug ang ilang katuigan diha sa kalipayan. Ngunit kung hindi sila mangakinig, sila'y mangamamatay sa pamamagitan ng tabak, at sila'y mangamamatay na walang kaalaman. Apan kong sila dili mamati, sila pagalaglagon sa pinuti, Ug sila mangamatay nga walay kaalam. Ngunit ang di banal sa puso ay nagbubunton ng galit: hindi humihiyaw sila ng saklolo pagka tinatalian niya sila. Apan kadto sila nga walay Dios diha sa ilang kasingkasing nanagtigum ug kaligutgut; Sila dili mangayo ug pakitabang sa diha nga siya magagapus kanila. Sila'y nangamamatay sa kabataan, at ang kanilang buhay ay napapahamak sa gitna ng marumi. Sila sa kabatan-on mangamatay, Ug ang ilang kinabuhi mangawagtang sa taliwala sa mga mahugaw. Inililigtas niya ang mga dukha sa kanilang pagkapighati, at ibinubuka ang kanilang mga pakinig sa pagkapighati. Siya nagaluwas sa mga sinakit pinaagi sa ilang kasakit, Siya nagabukas sa ilang igdulungog pinaagi sa kagul-anan. Oo, hahanguin ka niya mula sa kagipitan, hanggang sa luwal na dako na walang kagipitan; at ang malalagay sa iyong dulang ay mapupuno ng katabaan. Oo, siya molukmay unta kanimo gikan sa kaalaut Ngadto sa usa ka dapit nga halapad diin walay kasigpit; Ug kadtong ibutang sa imong lamesa daskan unta sa katambok. Ngunit ikaw ay puspos ng kahatulan ng masama: kahatulan at kaganapan ang humahawak sa iyo. Apan nabusog ka sa paghukom sa mga dautan, Ang paghukom ug ang justicia magagakud kanimo. Sapagkat may poot, magingat ka baka ikaw ay iligaw ng iyong kasiyahan; ni mailigaw ka man ng kalakhan ng katubusan. Kay ayaw itugot nga ang kasuko dili magaagda kanimo batok sa mga castigo; Ni magpahaylo ka sa gidak-on sa lukat. Mapapaari ba ang iyong sigaw na ikaw ay hindi mapapasa kapanglawan, O ang madlang lakas man ng iyong kalakasan? Makatumbas ba ang imong pagsinggit, aron ikaw dili ikabutang sa kaalaut, Kun ang tanang gahum sa imong kusog? Huwag mong nasain ang gabi, pagka ang mga bayan ay nangahiwalay sa kanilang kinaroroonang dako. Ayaw pagtinguhaa ang kagabhion, Sa diha nga ang mga katawohan ginakuha diha sa ilang pinuy-anan. Ikaw ay magingat, huwag mong lingunin ang kasamaan; sapagkat ito'y iyong pinili sa halip ng kadalamhatian. Pagbantay, ayaw pagtagda ang kadautan: Sanglit kini imo man nga gipili kay sa kagul-anan. Narito, ang Dios ay gumagawa ng mainam sa kaniyang kapangyarihan: sinong tagapagturo ang gaya niya? Ania karon, gibuhat sa Dios sa pagkahataas uyamut tungod sa iyang kagahum: Kinsa ba ang magtutudlo nga sama kaniya? Sinong nagguhit sa kaniya ng kaniyang daan? O sinong makapagsasabi, ikaw ay gumawa ng kalikuan? Kinsa ba ang nagsugo kaniya sa iyang paagi? Kun kinsa ba ang nagaingon: Kadautan ang imong gibuhat? Alalahanin mo na iyong dinakila ang kaniyang gawa, na inawit ng mga tao. Handuma nga imong pagapadakuon ang iyang buhat, Nga mao ang ginaawit sa katawohan. Lahat ng mga tao'y nakakita noon; makikita ito ng tao sa malayo. Ang tanang katawohan nanaglantaw niana; Ang tawo nagatan-aw niana sa halayo kaayo. Narito, ang Dios ay dakila, at hindi natin nakikilala siya; hindi masayod ang bilang ng kaniyang mga taon. Ania karon, ang Dios daku man, ug kita wala makaila kaniya; Ang gidaghanon sa iyang mga tuig dili maisip. Sapagkat pinailanglang niya ang mga patak ng tubig, na nagiging ulan mula sa singaw na yaon: Kay iyang giisa sa itaas ang mga tulo sa tubig, Nga mahimong tinulo sa ulan gikan sa inalisngaw, Na ibinubuhos ng mga langit at ipinapatak na sagana sa tao. Nga ginabubo gikan sa mga langit, Ug ginapatulo sa ibabaw sa tawo sa madagayaon. Oo, may makakaunawa ba ng paglaganap ng mga alapaap, ng mga kulog ng kaniyang kulandong? Oo, anaa bay bisan kinsa nga makatugkad kong giunsa pagbuklad ang mga panganod, Ang pagpadalugdug sa iyang mga tabil? Narito, pinalalaganap niya ang kaniyang liwanag sa palibot niya; at inaapawan ang kalaliman ng dagat. Ania karon, iyang gipadan-ag ang iyang suga sa paglibut kaniya; Ug iyang gitabonan ang kinahiladman sa dagat. Sapagkat sa pamamagitan ng mga ito ay hinahatulan niya ang mga bayan; siya'y nagbibigay ng pagkaing sagana. Kay pinaagi niini siya nagahukom sa mga katawohan; Ug nagahatag ug makaon sa tinagdaghan. Tinatakpan niya ang kaniyang mga kamay ng kidlat; at ibinilin sa kidlat na tumama sa pinakatanda. Ang kilat maoy ginatabon sa iyang kamot, Ug nagsugo niana nga tamaon gayud ang ilig-on. Ang hugong niyaon ay nagsasaysay ng tungkol sa kaniya, ang hayop nama'y ng tungkol sa bagyo na dumarating. Ang dinahunog niana nagasaysay mahitungod kaniya, Ang kahayupan usab mahitungod sa umaabut nga unos. Oo, dahil din dito'y nanginginig ang aking puso, at napapabago sa kaniyang kinaroroonang dako. Oo, niini nangurog ang akong kasingkasing, Ug nabalhin sa iyang dapit. Dinggin ninyo oh dinggin ang hiyaw ng kaniyang tinig, at ang sigaw na lumalabas sa kaniyang bibig. Patalinghug kamo, oh patalinghug sa lanog sa iyang tingog. Ug sa dinahunog nga mogula sa iyang baba. Kaniyang ipinadadala sa silong ng buong langit, at ang kidlat niya'y sa mga wakas ng lupa. Kana iyang gipadala sa ilalum sa tibook nga langit, Ug ang iyang kilat ngadto sa mga kinatumyan sa yuta. Sumunod nito'y isang hugong na dumadagundong; siya'y kumukulog ng hugong ng kaniyang karilagan: at hindi tumitigil doon kung naririnig ang kaniyang tinig. Sa tapus niana usa ka tingog modahunog; Sa tingog sa iyang pagkagamhanan siya nagpadalugdug; Ug siya wala magpahunong sa mga kilat sa diha nga ang iyang tingog mabati. Ang Dios ay kumukulog na kagilagilalas ng kaniyang tinig; dakilang mga bagay ang ginawa niya, na hindi natin matalastas. Ang Dios magapadalugdug sa iyang tingog sa dakung kahibulongan; Siya magabuhat ug mga dagkung butang nga dili nato matugkad. Sapagkat sinabi niya sa nieve, Lumagpak ka sa lupa; gayon din sa ambon, at sa bugso ng kaniyang malakas na ulan, Kay siya magaingon sa nieve: Magpatalinghug ka sa yuta; Ingon man usab sa ulan, ug sa mga taligsik sa iyang ulan nga gamhanan. Tinatatakan niya ang kamay ng bawat tao: upang maalaman ng lahat ng mga tao na kaniyang nilalang. Siya magatak-um sa kamot sa tagsatagsa ka tawo; Aron ang tanang tawo nga iyang binuhat mahibalo niana. Kung gayo'y nagsisipasok ang mga hayop sa mga lungga, at namamalagi sa kanilang mga tahanan. Unya mangadto ang mga mananap sa sa mga hulonan, Ug mamuyo sa ilang mga lungib. Mula sa timog nanggagaling ang bagyo: at ang ginaw ay mula sa hilagaan. Gikan sa puloy-anan sa habagatan mogula ang bagyo, Ug ang katugnaw gikan sa amihanan. Sa pamamagitan ng hinga ng Dios ay nayayari ang hielo: at ang kaluwangan ng tubig ay naiipit. Pinaagi sa iyang gininhawa ang Dios nagahatag ug yelo; Ug ang gilapdon sa mga katubigan mahimong sigpit. Oo, kaniyang nilalagyan ang masinsing ulap ng halomigmig; kaniyang pinangangalat ang alapaap ng kaniyang kidlat: Oo, iyang gilulanan ang mabaga nga panganod ug tubig; Ginakatag niya ang panganod sa iyang kilat. At pumipihit sa palibot sa pamamagitan ng kaniyang patnubay, upang kanilang gawin ang anomang iutos niya sa kanila, sa ibabaw ng balat ng sanglibutang natatahanan: Ug sa iyang pagmando kana nagatuyok, Aron sila magatuman sumala sa bisan unsa nga iyang isugo kanila. Sa ibabaw sa kalibutan nga kapuy-an, Maging sa saway, o maging sa kaniyang lupain, o maging sa kaawaan ay pinalilitaw niya. Kong aron sa pagbadlong, kun tungod sa iyang yuta, Kun tungod sa iyang mahigugmaong-kalolot nga kana iyang gipahatabo. Dinggin mo ito, Oh Job: Tumigil ka, at bulayin ang kagilagilalas na mga gawa ng Dios. Pamatia kini, Oh Job: Humunong ka, ug tulotimbanga ang mga buhat nga katingalahan sa Dios. Nalalaman mo ba kung paanong pinararatangan sila ng Dios, at pinasisilang ang kidlat ng kaniyang alapaap? Nasayud ba ikaw kong giunsa sa Dios ang iyang pagmando kanila, Ug kong giunsa sa pagpasiga ang kilat sa iyang panganod? Nalalaman mo ba ang mga pagtitimbang ng mga alapaap, ang kagilagilalas na mga gawa niya na sakdal sa kaalaman? Nahibalo ka ba sa mga pagtulotimbang sa mga panganod, Sa mga buhat nga katingalahan niya nga hingpit sa kahibalo? Paanong umiinit ang inyong mga suot, pagka tumatahimik ang lupa sa pamamagitan ng hanging timugan? Kong ngano nga ang imong nga bisti mainit, Sa diha nga ang kalibutan mahilum tungod sa hangin nga habagat? Mailalatag mo ba na kasama niya ang langit, na matibay na gaya ng isang salaming binubo? Makahimo ka ba sa pagbuklad sa langit uban kaniya, Nga magahi ingon sa salamin nga tinunaw? Ituro mo sa amin kung anong aming sasabihin sa kaniya; sapagkat hindi namin maayos ang aming pananalita dahil sa kadiliman. Tudloi kami kong unsa ang among isulti kaniya; Kay kami dili makahusay sa among igasulti tungod sa kangitngit. Sasaysayin ba sa kaniya na ako'y magsasalita? O iisipin ba ng isang tao na siya'y sasakmalin. Ipahibalo ba kaniya nga ako buot mosulti? Kun buot ba ang tawo nga siya malamoy? At ngayo'y hindi nakikita ng mga tao ang makinang na liwanag na nasa mga langit: ngunit ang hangin ay dumadaan, at pinapalis ang mga yaon. Ug karon ang mga tawo dili makakita sa suga sa kalangitan nga masiga; Apan ang hangin moagi ug magasilhig kanila. Karilagang ginto ay nagmumula sa hilagaan; may taglay ang Dios na kakilakilabot na karilagan. Gikan sa amihanan mogula ang bulawanong kahayag: Sa Dios anaa ang makalilisang kagamhanan. Tungkol sa Makapangyarihan sa lahat, hindi natin mauunawa; siya'y marilag sa kapangyarihan; at sa kahatulan at saganang kaganapan siya'y hindi pipighati. Mahatungod sa Makagagahum, dili nato siya makita: Siya daku uyamut sa kagahum; Ug sa justicia ug sa madagayaon nga pagkamatarung siya dili magapaguol. Kinatatakutan nga siya ng mga tao: hindi niya binibigyang pitagan ang sinomang pantas sa puso. Busa ang mga tawo may kahadlok kaniya: Siya walay pinalabi sa mga maalam ug kasingkasing. Nang magkagayo'y sumagot ang Panginoon kay Job mula sa ipoipo, at nagsabi, Unya si Jehova mitubag kang Job gikan sa alimpulos, ug miingon: Sino ito na nagpapadilim ng payo sa pamamagitan ng mga salita na walang kaalaman? Kinsa kini nga nagangitngit sa tambag Pinaagi sa mga pulong nga walay kahibalo? Bigkisan mo ngayon ang iyong mga balakang na parang lalake: sapagkat tatanungin kita at magpapahayag ka sa akin. Baksan mo karon ang imong hawak ingon nga usa ka tawo; Kay pangutan-on ko ikaw karon, ug tubagon mo ako. Saan ka nandoon nang ilagay ko ang mga patibayan ng lupa? Ipahayag mo, kung mayroon kang unawa. Diin ka man sa pagtukod ko sa kalibutan? Sumulti ka, kong daw anaay imong salabutan. Sinong naglagay ng mga sukat niyaon, kung iyong nalalaman? O sinong nagunat ng panukat diyan? Kinsa ang nagbuot sa gidak-on niini, kong ikaw nasayud man ugaling? Kun kinsa ba ang nagabitad sa pasul sa ibabaw niana? Sa ano nalagay ang kaniyang mga patibayan? O sinong naglagay ng batong panulok niyaon; Unsa ba ang gihimong patukoranan niini? Kun kinsa ba ang nagapahaluna sa pamag-ang niana, Nang magsiawit na magkakasama ang mga bituin pang-umaga. At ang lahat ng mga anak ng Dios ay naghihiyawan sa kagalakan? Sa nagakadungan pag-awit ang mga bitoon sa kabuntagon, Ug ang tanang mga anak sa Dios nagkaduyog sa pagsinggit sa kalipay? O sinong nagsara ng mga pinto sa dagat, nang magpumiglas na gaya ng pagpiglas mula sa bahay-bata? Kun kinsa ba ang nagtak-um sa mga pultahan sa dagat, Sa nabukas kini, ingon sa daw nagagula kini gikan sa taguangkan; Nang gawin ko ang alapaap na bihisan niyaon, at ang salimuot na kadiliman na pinakabalot niyaon, Sa gihimo nako ang panganod nga maoy bisti niana, Ug ang dagkung kangitngit maoy bakbak niana, At aking itinatag doon ang aking pasiya, at nilagyan ko ng mga halang at mga pinto, Ug sa gipahamutang nako niini ang akong utlanan, Ug gipahaluna ang mga rehas ug mga pultahan, At aking sinabi, Hanggang dito ay darating ka, ngunit hindi ka na lalagpas: at dito'y titigil ang iyong mga palalong alon? Ug nag-ingon: Kutob ra dinhi ang imong kadangatan, apan dili na molabaw; Ug anhi ra dinhi ang pagapuyan sa imong mga balod nga mapahitas-on! Nagutos ka ba sa umaga mula sa iyong mga kaarawan, at ipinabatid mo ba sa bukang liwayway ang kaniyang dako; Nakagsugo ka ba sa kabuntagon sukad sa sinugdan sa imong mga adlaw, Ug gikatultulan mo ba ang kaadlawon sa iyang pinuy-anan; Upang humawak sa mga wakas ng lupa, at ang masasama ay maugoy doon? Aron kini makaghupot sa mga kinatumyan sa yuta, Ug mauyog niana ang mga tawong dautan? Nababagong parang putik sa ilalim ng tatak; at lahat ng mga bagay ay nagiging gaya ng bihisan: Kini nabalhin ingon sa yanang sa ilalum sa patikan; Ug ang tanang mga butang nahiluna sama sa usa ka bisti: At sa masama ay inalis ang kanilang liwanag, at ang mataas na kamay ay mababali. Ug gikan sa mga tawong dautan ang ilang mga suga gipanguha, Ug ang taas nga bukton naputol. Pumasok ka ba sa mga bukal ng dagat? O lumakad ka ba sa mga landas ng kalaliman? Nakaadto ka ba sa mga tubod sa ilalum sa dagat? Kun nakalakaw ka ba sa luklukanan sa kahiladman? Nangahayag ba sa iyo ang mga pintuan ng kamatayan? O nakita mo ba ang mga pinto ng anino ng kamatayan? Gipadayag ba kanimo ang mga ganghaan sa kamatayon? Kun nakakita ka ba sa mga pultahan sa landong sa kamatayon? Iyo bang nabatid ang kaluwangan ng lupa? Ipahayag mo, kung iyong nalalamang lahat. Nakita ba nimo ang tibook gilapdon sa yuta? Magpahayag ka, kong nasayud ka man ugaling niining tanan. Saan nandoon ang daan na patungo sa tahanan ng liwanag, at tungkol sa kadiliman, saan nandoon ang dako niyaon; Hain ba ang dalan padulong sa pinuy-anan sa kahayag? Ug mahatungod sa kangitngitan hain ba ang dapit niini, Upang iyong madala sa hangganan niyaon, at upang iyong gunitain ang mga landas hanggang sa bahay niyaon? Aron kini madala mo sa iyag kinutoban, Ug aron makita mo ang agianan padulong sa balay niini? Marahil nalalaman mo, sapagkat ikaw nga'y ipinanganak noon, at ang bilang ng iyong mga kaarawan ay marami? Sa walay duhaduha, ikaw nahibalo, sanglit daan ka na man nga natawo, Ug daku may uyamut ang gidaghanon sa imong mga adlaw! Pumasok ka ba sa mga tipunan ng nieve, o nakita mo ba ang mga tipunan ng granizo, Nakasulod ka ba sa kabahandian sa nieve, Kun nakita ba nimo ang mga kabahandian sa ulan-nga-yelo, Na aking itinaan laban sa panahon ng kabagabagan, laban sa kaarawan ng pagbabaka at pagdidigma? Nga akong gitagana alang sa panahon sa kasamok, Alang sa adlaw sa gubat ug sa pakig-away? Sa aling daan naghiwalay ang liwanag, o sa hanging silanganan na lumalaganap sa ibabaw ng lupa? Hain ba ang dalan diin atua gibahin ang kahayag, Kun diin ang hangin nga timog ginasabwag sa ibabaw sa yuta? Sinong humukay ng bangbang sa mga bugso ng tubig, o ng daanan ng kidlat ng kulog; Kinsa ba ang nagkutkut ug kanal alang sa tubig nga mosalanap; Kun usa ka agianan alang sa kilat sa dalugdug; Upang magpaulan sa lupa, na hindi tinatahanan ng tao, sa ilang na doon ay walang tao. Sa pagpaulan niini sa yuta diin walay tawo nga nagpuyo; Didto sa kamingawan diin walay bisan usa ka tawo; Upang busugin ang giba at sirang lupa; at upang pasibulin ang sariwang damo? Aron sa pagtagbaw sa yutang awaaw ug sa biniyaan, Ug aron sa pagpatubo sa linghod nga balili? May ama ba ang ulan? O sinong nanganak sa mga patak ng hamog? May amahan ba ang ulan? Kun kinsa ba ang nag-anak sa mga tulo sa yamog? Sa kaninong bahay-bata nagmula ang hielo? At ang escarcha sa himpapawid, ay ipinanganak nino? Kang kinsa bang taguangkan naggikan ang yelo? Ug ang tun-og sa gabii sa langit nga maputi kinsa ba ang nag-anak niini? Ang mga tubig ay nakukubling gaya ng bato, at ang ibabaw ng kalaliman ay namumuno. Ang katubigan mitago sa ilang kaugalingon ug nangahimo ingon sa bato, Ug ang ibabaw sa kahiladman natibugol. Matatalian mo ba ang pagkakaumpukan ng mga bituin na Pleyade, o makakalagan ang tali ng mga bituin na Orion? Makabugkos ka ba sa mga pungpong sa mga Pleyades, Kun makabadbad ka ba sa mga gitagkos sa Orion? Mailalabas mo ba ang mga bituin na mga tanda ng Zodiaco sa kanilang kapanahunan? O mapapatnubayan mo ba ang Oso na kasama ng kaniyang mga anak? Makamando ka ba sa mga Mazaroth sa ilang panahon? Kun makadumala ka ba sa Oso ug sa iyang mga kakuyog? Nalalaman mo ba ang mga alituntunin ng langit? Maitatatag mo ba ang kapangyarihan niyaon sa lupa? Nahibalo ka ba sa mga tulomanon sa mga langit? Makahimo ka ba sa pagtukod sa gingharian niini diha sa yuta? Mailalakas mo ba ang iyong tinig hanggang sa mga alapaap, upang takpan ka ng saganang tubig? Makahimo ka ba sa pagpatugbaw sa imong tingog sa kapanganoran, Aron ang kadagaya sa tubig makalapaw kanimo? Makapagsusugo ka ba ng mga kidlat, upang magsiyaon, at magsabi sa iyo: Nangarito kami? Makasugo ka ba sa mga kilat, aron sila manlakaw, Ug manag-ingon kanimo: Ania kami? Sinong naglagay ng karunungan sa mga pinakaloob na bahagi? O sinong nagbigay ng kaalaman sa pagiisip? Kinsa ba ang nagbutang ug kaalam sa kinasulorang bahin? Kun kinsa ba ang naghatag ug salabutan sa utok? Sinong makabibilang ng mga alapaap sa pamamagitan ng karunungan? O sinong makatutuyo ng mga botelya ng langit, Kinsa ba ang makaihap sa mga panganod pinaagi sa kaalam? Kun kinsa ba ang arang makabubo sa mga botella sa langit, Pagka ang alabok ay napuputik, at ang mga bugal ay nanganinikit na maigi? Sa diha nga ang abug managkatapok, Ug ang tibugol sa yuta managkaipon? Huhuli ka ba ng mahuhuli na ukol sa leong babae? O bubusugin mo baga ang kagutoman ng mga batang leon, Makapangita ba ikaw sa tukbonon sa baye nga leon, Kun makatagbaw ka ba sa mga batan-ong leon, Pagka sila'y nagsisihilig sa kanilang mga lungga, at nagsisitahan sa guwang upang bumakay? Sa diha nga sila nagalubog sa ilang mga lungib, Ug nanagpuyo sa mga langub aron sa pagbanhig? Sinong naghahanda sa uwak ng pagkain niya, pagka ang kaniyang mga inakay ay nagsisidaing sa Dios, at nagsisigala sa kakulangan ng pagkain. Kinsa ba ang nagaandam sa uwak sa iyang makaon, Sa diha nga ang iyang mga kuyabog nanagsangpit sa Dios, Ug nanghisalaag tungod sa kakulangan sa makaon? Nalalaman mo ba ang panahong ipinanganganak ng mga kambing bundok? O matatandaan mo ba ang mga pagdaramdam ng mga usa? Nahibalo ka ba sa panahon nga ig-alanak sa kanding sa bato? Kun makatimaan ba ikaw ug mga lagsaw nga baye nga nanganak? Mabibilang mo ba ang mga buwan ng kanilang kagampanan? O nalalaman mo ba ang panahong kanilang ipinanganak? Naisip ba nimo ang gidaghanon sa bulan sa ilang pagpanamkon? Kun nasayud ka ba sa adlaw sa ilang pagpanganak? Sila'y nagsisiyuko, kanilang inilalabas ang kanilang mga anak, kaniyang iniwawaksi ang kanilang kapanglawan. Sila modungo sa ilang kaugalingon, lanak nila ang ilang mga gagmay, Magahaw-as sila sa ilang mga kasakit. Ang kanilang mga anak ay nagiging malakas, sila'y nagsisilaki sa kaparangan; sila'y nagsisiyao at hindi na nagsisibalik. Ang ilang mga anak mahimong kusgan, sila sa kalibonan nanagtubo; Sila manlakaw ug dili na mamalik pag-usab. Sinong nagpakawala sa mabangis na asno? O sinong nagkalag ng mga tali ng mailap na asno? Kinsa ba ang nagbuhi sa asno nga ihalas? Kun kinsa ba ang nagbadbad sa pisi nga gigapusan sa asno nga matulin, Na ginawa kong bahay niya ang ilang, at ang lupaing maasin na kaniyang tahanan. Kang kansang pinuy-anan maoy gihimo ko nga kamingawan, Ug ang yuta nga asin maoy iyang puloy-anan? Kaniyang nililibak ang kaguluhan ng bayan. Ni hindi niya dinidinig ang sigaw ng nagpapatakbo ng hayop. Siya nagayam-id sa kagahub sa ciudad, Ni mamati siya sa pagsinggit sa mag-aabog. Ang libot ng mga bundok ay kaniyang pastulan, at kaniyang sinasaliksik ang bawat sariwang bagay. Ang lungbay sa kabukiran maoy iyang sibsibanan, Ug siya magapangita sa tanang butang nga lunhaw. Matutuwa ba ang bakang gubat na maglingkod sa iyo? O matitira ba sa siping ng iyong pasabsaban? Mahimuot ba ang vaca nga ihalas sa pag-alagad kanimo? Kun buot ka ba nga siya mopabilin sa imong pasungan? Matatalian mo ba ang bakang gubat ng iyong panali sa pangbukid? O magbubusagsag ba ng mga libis sa likuran mo? Ikagakud ba nimo ang vaca nga ihalas sa iyang pisi diha sa tudling? Kun modaro ba siya sa mga walog sa imong likod? Aasa ka ba sa kaniya, dahil sa siya'y totoong malakas? O iiwan mo ba ang iyong gawain sa kaniya? Mosalig ka ba kaniya tungod kay siya makusganon kaayo? Kun ibilin ba nimo kaniya ang imong bulohaton? Ipagkakatiwala mo ba sa kaniya na iuuwi sa bahay ang iyong binhi, at pipisanin ang mga butil sa iyong giikan? Igasalig ba nimo kaniya, nga siya maoy magdala sa binhi ngadto sa imong balay, Ug tigumon ang trigo sa imong salug nga giukan? Ang pakpak ng avestruz ay nagagalak; ngunit may kagandahang loob ba ang kanilang mga pakpak at mga balahibo? Ang mga pako sa avestruz mokapakapa uban ang garbo; Apan maaghup ba ang iyang mga pako ug mga balhibo? Sapagkat nagiiwan ng kaniyang mga itlog sa lupa, at pinaiinit ang mga yaon sa alabok, Tungod kay iya man nga biyaan ang iyang mga itlog sa yuta, Ug painitan sila diha sa balas, At kinalilimutang mangapipisa ng paa, o mangayuyurakan ng mabangis na hayop. Ug hikalimtan nila nga kini madabok sa tiil, Kun katumban ba sila sa mananap nga ihalas. Siya'y nagmamatigas laban sa kaniyang mga sisiw na tila hindi kaniya: bagaman ang kaniyang gawa ay mawalang kabuluhan, hindi niya ikinatatakot; Mabangis siya sa iyang mga kuyabog, ingon nga daw sila dili iya: Bisan makawang ang iyang kabudlay, siya dili mahadlok; Sapagkat binawian siya ng Dios ng karunungan, ni hindi siya binahaginan ng unawa. Tungod kay gikuhaan siya sa Dios ug kaalam, Ni gihatagan siya ug salabutan. Anomang panahon na siya'y napaiitaas, hinahamak niya ang kabayo at ang sakay nito. Sa panahon nga siya molupad sa itaas, Siya magayam-id sa kabayo ug sa nagkabayo niini. Nagbigay ka ba sa kabayo ng kalakasan? Binihisan mo ba ang kaniyang leeg ng buhok na gumagalaw? Nahatagan mo ba ang kabayo sa iyang kakusog? Gibistihan mo ba ang iyang liog sa lambungay nga nagakurogkurog? Pinalulukso mo ba siya na parang balang? Ang kaluwalhatian ng kaniyang bahin ay kakilakilabot. Ikaw ba ang naghimo kaniya nga makalukso sama sa dulon? Ang himaya sa iyang pagpangusmo makalilisang. Siya'y kumukutkot sa libis, at nagagalak sa kaniyang kalakasan, siya'y sumasagupa sa mga taong may sandata. Diha sa walog siya nagakakha, ug nalipay tungod sa iyang kusog: Siya mogula aron sa pagpakighibalag sa mga tawong sangkap sa hinagiban. Tinutuya niya ang takot at hindi nanglulupaypay: ni hindi tinatalikuran ang tabak. Ang kalisang iyang ginatamay, ug dili siya kapugdawan; Ni motalikod siya sa pinuti. Ang suksukan ng pana ay tumutunog laban sa kaniya, ang makintab na sibat at ang kalasag. Ang baslayan nagkagalkal batok kaniya, Ang bangkaw nga nagpangidlap ug ang salapang. Kaniyang sinasakmal ang lupa na may kabangisan at poot; ni hindi siya naniniwala na yao'y tunog ng pakakak. Iyang itulon ang yuta tungod sa kabangis ug kaligutgut; Ni motagad siya sa tingog sa trompeta. Kaniyang sinasabi sa tuwing tutunog ang mga pakakak: Aha! At kaniyang naaamoy ang pagbabaka sa malayo, ang sigaw ng mga kapitan at ang hiyaw. Sa masubsob nga ang trompeta patingogon, siya magaingon: Aha! Ug siya makabaho sa panag-away gikan sa halayo, Sa dalugdug sa mga punoan, ug sa singgitay. Lumilipad ba ang uwak sa pamamagitan ng inyong karunungan, at iniuunat ba ang kaniyang mga pakpak sa dakong timugan? Maglupad ba ang banog tungod sa iyang kaalam, Ug magtuy-od sa iyang mga pako padulong sa habagatan? Napaiilanglang ba ang agila sa iyong utos, at gumagawa ba ng kaniyang pugad sa itaas? Maglupad ba ang agila sa itaas tungod sa imong pagmando, Ug magbalay sa iyang salag sa kahitas-an? Sila'y nananahan sa malaking bato, at doon tumitira, sa taluktok ng burol at sa katibayan, Siya sa ibabaw sa pangpang nagapuyo, ug tua didto ang iyang pinuy-anan: Sa kinatumyan sa pangpang, ug sa dapit nga malig-on. Mula roo'y tumitingin siya ng madadagit; ang kaniyang mga mata ay tumatanaw sa malayo. Gikan didto siya magalantaw sa iyang dalagiton; Ang iyang mga mata makatan-aw niana gikan sa halayo. Ang mga anak naman niya ay nagsisihitit ng dugo: at kung saan naroon ang pinatay ay naroon siya. Ang iya usab nga kuyabog mosupsop ug dugo: Ug hain gani ang mga patay, atua man siya. Bukod dito'y sumagot ang Panginoon kay Job, at nagsabi, Labut pa niini si Jehova mitubag kang Job, ug miingon: Magmamatapang ba siya na makipagtalo sa Makapangyarihan sa lahat? Siyang nakikipagkatuwiranan sa Dios, ay sagutin niya ito. 9 Siya nga motuboy sa walay hinungdan, makiglalis ba sa Makagagahum? Siya nga makiglantugi sa Dios, patubaga niini. Nang magkagayo'y sumagot si Job sa Panginoon, at nagsabi, Unya si Job mitubag kang Jehova, ug miingon: Narito, ako'y walang kabuluhan; anong isasagot ko sa iyo? Aking inilalagay ang aking kamay sa aking bibig, Ania karon, ako walay pulos; unsa ang arang ko ikatubag kanimo. Itapion ko ang akong kamot sa akong baba. Minsan ay nagsalita ako, at hindi ako sasagot: Oo, makalawa, ngunit hindi ako magpapatuloy. Sa nakausa nga ako magsulti, ug dili na ako motubag; Oo, sa nakaduha, apan dili na ako mopadayon. Nang magkagayo'y sumagot ang Panginoon kay Job mula sa ipoipo, at nagsabi, Unya gikan sa alimpulos, si Jehova mitubag kang Job, ug miingon: Magbigkis ka ng iyong mga balakang ngayon na parang lalake: ako'y magtatanong sa iyo at magpahayag ka sa akin. Baksi karon ang imong hawak ingon nga usa ka tawo: Pasultihon ko ikaw, ug magpahayag ka sa akong atubangan. Iyo bang wawaling kabuluhan ang aking kahatulan? Iyo bang hahatulan ako, upang ikaw ay ariing ganap? Imo ba nga kawangon bisan ang akong paghukom? Maghukom ba ikaw kanako sa silot aron ikaw pakamatarungon? O mayroon ka bang kamay na parang Dios? At makakukulog ka ba ng tinig na gaya niya? Kun may bukton ba ikaw nga ingon sa bukton sa Dios? Ug makapadalugdug ka ba ug tingog nga sama kaniya? Magpakagayak ka ngayon ng karilagan at karapatan; at magbihis ka ng karangalan at kalakhan. Dayandayanan mo karon ang imong kaugalingon sa pagkahalangdon ug kaligdong; Ug sul-oban mo ang imong kaugalingon sa dungog ug himaya. Ibugso mo ang mga alab ng iyong galit: at tunghan mo ang bawat palalo, at abain mo siya. Ibubo mo karon ang mga inawas sa imong kasuko; Ug tuman-aw ka kang bisan kinsa nga mapahitas-on, ug ipaubos mo siya. Masdan mo ang bawat palalo, at papangumbabain mo siya; at iyong tungtungan ang masama sa kaniyang tayuan. Tuman-aw ka sa tanan nga mapahitas-on, ug pagapaubson mo sila; Ug ang tawong dautan yataki sa ilang gitindogan, Ikubli mo sila sa alabok na magkakasama; talian mo ang kanilang mukha sa lihim na dako. Taboni sila nga tanan diha sa abug: Hugponga ang ilang mga nawong sa dapit nga tago. Kung magkagayo'y ipahayag naman kita; na maililigtas ka ng iyong kanan. Unya magasugid usab ako mahitungod kanimo Aron ang imong kaugalingong kamot nga too makaluwas kanimo. Narito ngayon, ang hayop na behemot na aking ginawang kasama mo: siya'y kumakain ng damo na gaya ng baka. Tan-awa karon, ang hippopotamus, nga akong gibuhat uban kanimo; Ingon siya sa vaca nga nagakaon sa balili. Narito, ngayon, ang kaniyang lakas ay nasa kaniyang mga balakang, at ang kaniyang kalakasan ay nasa kalamnan ng kaniyang tiyan. Timan-i karon, ang iyang kusog anaa sa iyang hawak, Ug ang iyang kabaskug anaa sa ugok sa iyang tiyan. Kaniyang iginagalaw ang kaniyang buntot na parang isang cedro: ang mga litid ng kaniyang mga hita ay nangagkakasabiran. Iyang paggimukon ang iyang ikog ingon sa cedro: Ang mga ugat sa iyang paa ginalanggikit. Ang kaniyang mga buto ay parang mga tubong tanso; ang kaniyang mga paa ay parang mga halang na bakal. Ang iyang mga bukog ingon sa mga tubo nga tumbaga; Ang iyang mga paa ingon sa mga trangka nga puthaw. Siya ang pinakapangulo sa mga daan ng Dios: ang lumalang sa kaniya, ang makapaglalapit lamang ng tabak sa kaniya. Siya mao ang pangulo sa mga paagi sa Dios: Siya lamang nga nagbuhat kaniya mao ang nagahatag kaniya sa iyang espada. Tunay na ang mga bundok ay naglalabas sa kaniya ng pagkain; na pinaglalaruan ng lahat ng mga hayop sa parang. Sa pagkamatuod ang kabukiran magahatud kaniya ug makaon, Diin nagalingawlingaw ang tanang kamananapan. Siya'y humihiga sa ilalim ng punong loto, sa puwang ng mga tambo, at mga lumbak. Sa ilalum sa mga kahoy nga almes siya nagapasilong, Salipod sa bugang ug sa lamakan. Nilililiman siya ng mga puno ng loto ng kanilang lilim; nililigid sa palibot ng mga sauce sa batis. Ang mga kahoy nga almes nagatabon kaniya sa ilang landong; Ang mga tangbo sa sapa nagalibut kaniya. Narito, kung bumubugso ang isang ilog hindi nanginginig: siya'y tiwasay bagaman umapaw ang Jordan hanggang sa kaniyang bunganga. Ania karon, kong ang usa ka suba moawas, siya dili mangurog: Anaa kaniya ang pagsalig, bisan pa kong motubo ang tubig sa Jordan hangtud sa iyang bokana. May kukuha ba sa kaniya pag siya'y natatanod, o may tutuhog ba ng kaniyang ilong sa pamamagitan ng isang silo. May makakuha ba kaniya kong siya anaa sa pagbantay, Kun makalapus ba ang laso sa iyang ilong? Mahuhuli mo ba ang buwaya ng isang bingwit? O mailalabas mo ba ang kaniyang dila ng isang panali? Makuha ba nimo ang leviathan sa taga sa isda? Kun magapus ba ang iyang dila sa lubid? Makapaglalagay ka ba ng tali sa kaniyang ilong? O makabubutas sa kaniyang panga ng isang taga ng bingwit? Matuhog mo ba ug pisi ang iyang ilong? Kun kapalapsan kanimo ang iyang apapangig sa usa ka taga? Mamamanhik ba siya ng marami sa iyo? O magsasalita ba siya ng mga malumanay na salita sa iyo? Maghimo ba siya ug daghanan nga pangamuyo kanimo? Kun mosulti ba siya kanimo ug mga pulong malomo? Makikipagtipan ba siya sa iyo, upang ariin mo siyang alipin magpakailan man? Magabuhat ba siya ug pakigsaad kanimo, Aron ikaw isipon niya nga sulogoon sa walay katapusan? Makikipaglaro ka ba sa kaniya na gaya sa isang ibon? O iyong tatalian ba siya para sa iyong mga dalaga? Makigdula ba ikaw kaniya ingon sa usa ka langgam? Kun gapuson ba nimo siya alang sa imong mga kadalagahan? Makakalakal ba siya ng mga pulutong ng mangingisda? Mababahagi ba siya nila sa mga mangangalakal? Ang katiguman sa mga mangingisda, maghimo ba kaniya nga igbabaligya? Ibahinbahin ba siya nila sa mga magbabaligya? Mahihiwa mo ba ang kaniyang balat ng sundang na bakal, o ang kaniyang ulo ng panaksak ng isda? Mapalapsan ba nimo ang iyang panit sa mga puthaw nga tinalinsan, Kun mapalapsan ba ang iyang ulo sa salapang? Ipatong mo ang iyong kamay sa kaniya; alalahanin mo ang pagbabaka at huwag mo nang gawin. Itapion ang imong kamot kaniya; Hinumdumi ang gubat, ug ayaw na kana pagbuhata. Narito, ang pagasa riyan ay walang kabuluhan: hindi ba malulugmok ang sinoman makita lamang yaon? Ania karon, kawang lamang ang paglaum tungod kaniya; Dili ba kita matumba bisan na lamang sa pagtan-aw kaniya? Walang malakas na makapangahas kumilos niyaon: sino ngang makatatayo sa harap ko? Walay bisan kinsa nga mabangis nga mangahas sa pagpalihok kaniya; Nan kinsa man ang makapangatubang kanako? Sinong naunang nagbigay sa akin upang aking bayaran siya? Anomang nasa silong ng buong langit ay akin. Kinsa ba ang unang nakahatag kanako, aron unta ako magabalus kaniya? Bisan unsang butanga nga ania sa ilalum sa tibook langit, ako man. Hindi ako tatahimik tungkol sa kaniyang mga sangkap ng katawan, ni sa kaniya mang dakilang kapangyarihan, ni sa kaniya mang mainam na hugis. Ako dili magahilum mahitungod sa iyang bukton, Ni sa iyang daku nga kakusog, ni sa iyang matahum nga panagway. Sinong makapaglilitaw na karayagan ng kaniyang mga damit? Sinong makalalapit sa kaniyang magkasaping pangil? Kinsa ba ang makakuha sa iyang labing gawas nga saput? Kinsa ba ang mopaduol sa sulod sa iyang mga apapangig? Sinong makapagbubukas ng mga pinto ng kaniyang mukha? Sa palibot ng kaniyang ngipin ay kakilabutan. Kinsa ba ang makaabli sa mga pultahan sa iyang nawong? Makalilisang ang ginalibutan sa iyang ngipon. Ang kaniyang mga matibay na palikpik ay kaniyang kapalaluan, nangagkakadikit na maigi na gaya sa isang tatak na mahigpit. Ang iyang mabaga nga mga hingbis maoy iyang garbo, Maayong pagkatapot, sama sa sello nga gipapilit. Nagkakadikit sa isat isa, na ang hangin ay hindi makaraan sa pagitan sa mga yaon. Ang usa ug ang usa haduol kaayo, Sa ingon nga paagi, nga sa taliwala kanila walay hangin nga makasulod. Sila'y nagkakasugpongan sa isat isa; Nagkakalakip na magkasama, na hindi maihihiwalay. Sila ginahiusa ang usa ug usa; Sila nanag-ipon, ug dili na mabulag. Ang kanilang mga bahin ay kumikislap ng apoy, at ang kanilang mga mata ay gaya ng mga bukang liwayway kung umaga. Sa iyang pagbugwak may kahayag nga mokidlap, Ug ang iyang mga mata ingon sa mga tabontabon sa kabuntagon. Mula sa kaniyang bibig ay lumalabas ang nagliliyab na sulo, at mga alipatong apoy ay nagsisilabas. Gikan sa iyang baba, mga sulo nga nagadilaab manggula, Ug mga aligato sa kalayo managtulasik. Mula sa kaniyang mga butas ng ilong ay lumalabas ang usok, na gaya ng isang kumukulong talyasi at nagniningas na mga talahib. Gikan sa iyang ilong may aso nga magagula, Ingon sa kolon nga magabukal, ug mga tangbo nga mangasunog. Ang kaniyang hinga ay nagpapaningas ng mga baga, at isang alab ay lumalabas sa kaniyang bibig. Ang iyang gininhawa makapasiga sa mga uling, Ug usa ka kalayo nagagula gikan sa iyang baba. Sa kaniyang leeg ay tumitira ang kalakasan, at ang kakilabutan ay sumasayaw sa harap niya. Sa iyang liog nagapuyo ang kusog, Ug sa iyang atubangan ang kahadlok nagasayaw. Ang mga kaliskis ng kaniyang laman ay nangagkakadikitan; nangagtutumibay sa kaniya; hindi magagalaw. Ang mga bahin sa iyang unod nagatapot: Sila mga malig-on sa ibabaw niya; sila dili magango. Ang kaniyang puso ay matatag na gaya ng isang bato; Oo, matatag na gaya ng batong pangibaba ng gilingan. Ang iyang kasingkasing malig-on sama sa usa ka bato; Oo, malig-on sama sa bato sa galingan nga sa ilalum. Pagka siya'y tumitindig ay natatakot ang makapangyarihan: dahil sa pagkagulat ay nangalilito sila. Sa diha nga siya motindog, ang mga gamhanan mangahadlok: Tungod sa dakung kakugang sila kawad-an sa buot. Kung siya'y tagain ninoman ng tabak ay hindi tumatalab; ni ng sibat man, ng pana, ni ng matalas na tulis man. Ang pinuti niadtong motigbas kaniya dili makadulot; Ni makadulot ang bangkaw, kun balaraw kun salapang. Kaniyang ipinalalagay ang bakal na parang dayami, at ang tanso na parang lapok na kahoy. Ginaisip niya ang puthaw ingon sa uhot, Ug ang tumbaga ingon sa kahoy nga gabok. Hindi niya mapatakas ng palaso: ang mga batong panghilagpos ay nagiging sa kaniya'y parang pinagputulan ng trigo. Ang pana dili makapadalagan kaniya: Kaniya ang mga bato sa lambuyog mabalhin nga mga dagami: Ang mga panakbat ay nangapapalagay na parang pinagputulan ng trigo: kaniyang tinatawanan ang galaw ng sibat. Ang mga puspus ginaila nga mga tuod sa balili; Ang hinadyong sa bangkaw iyang ginakataw-an. Ang kaniyang mga sangkap sa ibaba ay gaya ng mga matulis na bibinga: lumalaganap na tila saksak sa banlik. Ang mga dapit sa ilalum niya ingon sa mga bika nga talinis: Sa ibabaw sa lapok iyang gipahaluna ang mga butang nga tinalinsan. Kaniyang pinagpapakuluan ang kalaliman na parang palyok: kaniyang ginagawa ang dagat na parang pamahid. Ang kahiladman iyang gipabukal ingon sa usa ka kolon: Ang dagat iyang gihimo nga ingon sa kolon nga haplas. Kaniyang pinasisilang ang landas sa likuran niya; aakalain ng sinoman na mauban ang kalaliman. Sa iyang likod nagapadan-ag siya ug usa ka dalan; Bisan kinsa makahunahuna nga ang kahiladman sa dagat ubanon. Sa ibabaw ng lupa ay walang gaya niya, na likhang walang takot. Sa ibabaw sa yuta walay mahisama kaniya, Nga usa ka binuhat walay kahadlok. Kaniyang minamasdan ang bawat mataas na bagay: siya'y hari sa lahat ng mga anak na palalo. Siya nagatan-aw sa bisan unsa nga butang nga hataas: Hari man siya sa mga anak sa mapahitas-on. Nang magkagayo'y sumagot si Job sa Panginoon, at nagsabi, Unya si Job mitubag kang Jehova, ug miingon: Nalalaman ko na magagawa mo ang lahat ng mga bagay, at wala kang akala na mapipigil. Ako nahibalo nga ang tanang mga butang mahimo nimo, Ug nga walay tuyo nimo nga kapugngan. Sino itong nagkukubli ng payo na walang kaalaman? Kayat aking sinambit na hindi ko nauunawa, mga bagay na totoong kagilagilalas sa akin na hindi ko nalalaman. Kinsa ba kini nga nagatabon sa kaalam sa pagkawalay kahibalo? Busa nakasulti ako niadto nga wala ko hisabti, Mga butang nga makapahibulong kaayo kanako, nga wala ko matugkad. Dinggin mo, isinasamo ko sa iyo, at ako'y magsasalita; ako'y magtatanong sa iyo, at magpahayag ka sa akin. Pamati, ipakilooy ko kanimo, ug ako mosulti; Magapangutana ako karon kanimo, ug magapahayag ka kanako. Narinig kita sa pakikinig ng pakinig; ngunit ngayo'y nakikita ka ng aking mata, Nakadungog ako mahitungod kanimo tungod sa pagpamati sa igdulungog; Apan karon, nakita ko ikaw sa akong mata: Kayat ako'y nayayamot sa sarili, at nagsisisi ako sa alabok at mga abo. Tungod niini, gingil-aran ako sa akong kaugalingon, Ug ako maghinulsol sa abug ug abo. At nangyari, na pagkatapos na masalita ng Panginoon ang mga salitang ito kay Job, sinabi ng Panginoon kay Eliphaz na Temanita, Ang aking poot ay nagaalab laban sa iyo, at laban sa iyong dalawang kaibigan: sapagkat hindi kayo nangagsalita tungkol sa akin ng bagay na matuwid, na gaya ng ginawa ng aking lingkod na si Job. Ug nahitabo nga sa tapus ikasulti kining mga pulonga ni Jehova kang Job, si Jehova miingon kang Eliphaz nga Timanitanhon: Ang akong kasuko nasugniban batok kanimo ug sa duruha mo ka mga higala: kay kamo wala magsulti sa matarung bahin kanako, ingon kang Job nga nagsulti sa matarung. Kayat magsikuha kayo sa inyo ngayon ng pitong guyang baka, at pitong lalaking tupa, at magsiparoon kayo sa aking lingkod na kay Job, at ihandog ninyo sa ganang inyo na pinakahandog na susunugin: at idadalangin kayo ng aking lingkod na si Job: sapagkat siya'y aking tatanggapin, baka kayo'y aking gawan ng ayon sa inyong kamangmangan; sapagkat hindi kayo nangagsasalita tungkol sa akin ng bagay na matuwid, na gaya ng aking lingkod na si Job. Busa karon, magkuha kamo ug pito ka nating vaca nga lake ug pito ka carnero, ug umadto kang Job nga akong alagad, ug maghalad kamo tungod kaninyo sa usa ka halad-nga sinunog; ang akong alagad nga si Job maoy mag-ampo tungod kaninyo; kay siya akong pagadawaton, sanglit dili ako magbuhat alang kaninyo sumala sa inyong binuang; kay kamo wala magsulti sa matarung mahitungod kanako, sama kang Job nga sa matarung nagsulti. Sa gayo'y nagsiyaon si Eliphaz na Temanita, at si Bildad na Suhita, at si Sophar na Naamatita, at ginawa ang ayon sa iniutos sa kanila ng Panginoon: at nilingap ng Panginoon si Job. Busa si Eliphaz, ang Timanitanhon, ug si Bildad, ang Suhitanhon, ug si Sophar, ang Naamatitanhon, nanlakaw, ug naghimo sumala sa sugo ni Jehova kanila: ug si Job gidawat ni Jehova. At inalis ng Panginoon ang pagkabihag ni Job, nang kaniyang idalangin ang kaniyang mga kaibigan; at binigyan ng Panginoon si Job na makalawa ang higit ng dami kay sa tinatangkilik niya ng dati. Sa diha nga si Job nag-ampo tungod sa iyang mga higala, gikuha ni Jehova ang iyang sakit: ug si Jehova mihatag kang Job ug bahandi duha ka pilo kay sa una. Nang magkagayo'y nagsiparoon sa kaniya ang lahat niyang mga kapatid na lalake at babae, at lahat na naging kakilala niya ng una, at nagsikain ng tinapay na kasalo niya sa kaniyang bahay; at nakipagdamdam sa kaniya, at inaliw siya tungkol sa lahat na kasamaan na pinasapit sa kaniya ng Panginoon: bawat tao nama'y nagbigay sa kaniya ng isang putol na salapi, at bawat isa'y ng isang singsing na ginto. Unya miduol kaniya ang iyang tanang mga kaigsoonan nga lalake, ug ang iyang tanang kaigsoonan nga babaye, ug ang tanan nga kaniadto iyang kaila, ug sa iyang balay nangaon uban kaniya: ug sila nangasubo kaniya, ug naglipay kaniya tungod sa tanan nga kadaut nga gipadangat kaniya ni Jehova: ang tagsatagsa usab ka tawo naghatag kaniya ug usa ka book nga salapi, ug ang tagsatagsa usa ka book nga singsing bulawan. Sa gayo'y pinagpala ng Panginoon, ang huling wakas ni Job na higit kay sa kaniyang pasimula: at siya'y nagkaroon ng labing apat na libong tupa, at anim na libong kamelyo, at isang libong tuwang na baka, at isang libong asnong babae. Busa ang ulahi nga panahon ni Job gipanalanginan ni Jehova labaw pa kay sa iyang una nga panahon: ug siya may napulo ug upat ka libo nga carnero, ug unom ka libo nga camello, ug usa ka libo nga vaca nga igdadaro, ug usa ka libo nga asno nga baye. Siya nama'y nagkaroon din ng pitong anak na lalake at tatlong anak na babae. Siya may pito ka anak nga lalake ug totolo ka anak nga babaye usab. At tinawag niya ang pangalan ng una na Jemima; at ang pangalan ng ikalawa, Cesiah, at ang pangalan ng ikatlo, Keren-hapuch. Ug ang anak nga kamagulangan iyang gihinganlan ug Jemima; ang ngalan sa ikaduha Cesia; ug ang ngalan sa ikatulo si Keren-happuch. At sa buong lupain ay walang mga babaing masumpungan na totoong maganda na gaya ng mga anak na babae ni Job: at binigyan sila ng kanilang ama ng mana sa kasamahan ng kanilang mga kapatid. Ug sa tibook nga yuta walay babaye nga nakita nga sama sa kaanyag sa mga anak nga babaye ni Job: ug ang ilang amahan naghatag kanila ug kabilin uban sa ilang mga igsoong lalake. At pagkatapos nito'y nabuhay si Job na isang daan at apat na pung taon, at nakita niya ang kaniyang mga anak, at ang mga anak ng kaniyang mga anak, hanggang sa apat na saling lahi. Ug sa tapus niini si Job nagpuyo ug usa ka gatus ug kap-atan ka tuig, ug siya nakasud-ong sa iyang mga anak, ug sa iyang mga anak hangtud sa upat ka kaliwatan. Mapalad ang tao na hindi lumalakad sa payo ng masama, ni tumatayo man sa daan ng mga makasalanan, ni nauupo man sa upuan ng mga manglilibak. Bulahan ang tawo nga wala magalakaw sa tambag sa mga dautan, Ni magatindog sa dalan sa mga makasasala, Ni magalingkod sa mga lingkoranan sa mga mayubiton: Kundi ang kaniyang kasayahan ay nasa kautusan ng Panginoon; at sa kautusan niya nagbubulaybulay siya araw at gabi. Kondili anaa sa Kasugoan ni Jehova ang iyang kalipay; Ug sa Kasugoan niya nagapalandong siya sa adlaw ug sa gabii. At siya'y magiging parang punong kahoy na itinanim sa siping ng mga agos ng tubig, na nagbubunga sa kaniyang kapanahunan, ang kaniyang dahon nama'y hindi malalanta; at anumang kaniyang gawin ay giginhawa. Ug siya mahisama sa kahoy nga natanum sa daplin sa kasapaan sa tubig, Nga nagadala sa iyang bunga sa iyang panahon, Kansang dahon usab dili malaya, Ug bisan unsa nga ginabuhat niya magamauswagon. Ang masama ay hindi gayon; kundi parang ipa na itinataboy ng hangin. Dili ingon niini ang mga dautan, Kondili ingon sa uhot nga ginapalid sa hangin. Kayat ang masama ay hindi tatayo sa paghatol, ni ang mga makasalanan man sa kapisanan ng mga matuwid. Busa dili magatindog ang mga dautan sa paghukom, Ni ang mga makasasala diha sa katilingban sa mga matarung. Sapagkat nalalaman ng Panginoon ang lakad ng mga matuwid: ngunit ang lakad ng masama ay mapapahamak. Kay naila ni Jehova ang dalan sa mga matarung; Apan ang dalan sa mga dautan mawala. Bakit ang mga bansa ay nangagugulo, at ang mga bayan ay nangagaakala ng walang kabuluhang bagay? Ngano nga nagalungotlungot ang mga nasud, Ug ang mga katawohan nagapalandong sa butang nga kawang? Ang mga hari sa lupa ay nagsisihanda, at ang mga pinuno ay nagsasanggunian, Laban sa Panginoon at laban sa kaniyang pinahiran ng langis, na sinasabi: Ang mga hari sa yuta nanagpahamutang sa ilang kaugalingon, Ug ang mga punoan nanagsabutsabut sa tingub, Batok kang Jehova ug batok sa iyang dinihog, nga nagaingon: Lagutin natin ang kanilang tali, at ating iwaksi ang kanilang mga panali sa atin. Pagabugtoon nato ang ilang mga talikala, Ug igasalibay ta gikan kanato ang ilang mga igtatakgus. Siyang nauupo sa kalangitan ay tatawa: ilalagay sila ng Panginoon sa kakutyaan. Siya nga nagalingkod sa kalangitan magakatawa: Ang Ginoo magahimo kanila nga yubitonon. Kung magkagayo'y magsasalita siya sa kanila sa kaniyang poot, at babagabagin sila sa kaniyang malabis na sama ng loob: Unya siya magasulti kanila diha sa iyang kaligutgut, Ug diha sa iyang kapungot siya magagubot kanila. Gayon ma'y inilagay ko ang aking hari sa aking banal na bundok ng Sion. Ngani nga gibutang ko ang akong hari Ibabaw sa Sion, ang akong bungtod nga balaan. Aking sasaysayin ang tungkol sa pasiya: sinabi ng Panginoon sa akin, Ikaw ay aking anak; sa araw na ito ay ipinanganak kita. Magamantala ako sa sugo: Si Jehova nag-ingon kanako: Ikaw mao ang akong anak; gianak ko ikaw niining adlawa. Humingi ka sa akin, at ibibigay ko sa iyo ang mga bansa na iyong pinakamana, at ang mga pinakadulong bahagi ng lupa ay iyong pinakaari. Kanako mangayo ka, ug kanimo igahatag ko ang mga nasud nga imong panulondon, Ug mapanag-iya mo ang mga kinatumyang dapit sa yuta. Sila'y iyong babaliin ng isang pamalong bakal; iyong dudurugin sila na parang isang sisidlan ng magpapalyok. Pagadugmokon mo sila sa sungkod nga puthaw: Pagapulpugon mo sila ingon sa banga sa magkokolon. Ngayon nga'y magpakapantas kayo, Oh kayong mga hari: mangatuto kayo, kayong mga hukom sa lupa. Busa karon, Oh mga hari, magmaalamon kamo, Magpatudlo kamo, mga maghuhukom sa yuta. Kayo'y mangaglingkod sa Panginoon na may takot, at mangagalak na may panginginig. Sa kahadlok, umalagad kamo kang Jehova, Ug managlipay kamo uban ang pagkurog. Hagkan ninyo ang anak, baka magalit siya, at kayo'y mangapahamak sa daan, sapagkat ang kaniyang poot ay madaling magalab. Mapapalad ang nanganganlong sa kaniya. Humalok kamo sa anak, aron siya dili masuko, ug mangawala kamo diha sa dalan, Kay ang kapungot niya mosilaub sa dili madugay. Bulahan kadtong tanan nga modangup diha kaniya. Panginoon, anot ang aking mga kaaway ay nagsisidami! Marami sila na nagsisibangon laban sa akin. Oh Jehova, daw unsa ang pagkadaghan sa akong mga kaaway! Daghan sila nga mga mingtindog batok kanako. Marami ang nagsasabi sa aking kaluluwa: walang tulong sa kaniya ang Dios. (Selah) Daghan ang nagaingon mahatungod sa akong kalag: Walay tabang alang kaniya diha sa Dios. (Selah) Ngunit ikaw, Oh Panginoon ay isang kalasag sa palibot ko: aking kaluwalhatian; at siyang tagapagtaas ng aking ulo. Apan ikaw, Oh Jehova, mao ang taming nga nagalibut kanako, Ang himaya ko ug ang magbabangon sa akong ulo. Ako'y dumadaing ng aking tinig sa Panginoon, at sinasagot niya ako mula sa kaniyang banal na bundok. (Selah) Sa akong tingog nagatu-aw ako kang Jehova, Ug siya nagatubag kanako gikan sa iyang bungtod nga balaan. (Selah) Ako'y nahiga, at natulog; ako'y nagising; sapagkat inaalalayan ako ng Panginoon. Mihigda ako ug nakatulog, Nahigmata ako; kay nagasagang kanako si Jehova. Ako'y hindi matatakot sa sangpung libo ng bayan, na nagsihanda laban sa akin sa buong palibot. Dili ako mahadlok sa napulo ka libo sa katawohan Nga misulong nga milikus batok kanako. Bumangon ka, Oh Panginoon; iligtas mo ako, Oh aking Dios: sapagkat iyong sinampal ang lahat ng aking mga kaaway; iyong binungal ang mga ngipin ng masasama. Tumindog ka, Oh Jehova, luwasa ako, Oh Dios ko; Kay gihampak mo sa apapangig ang tanan ko nga mga kaaway: Ang mga ngipon sa mga dautan gipanugmok nimo. Pagliligtas ay ukol sa Panginoon: sumaiyong bayan nawa ang iyong pagpapala. (Selah) Iya ni Jehova ang kaluwasan: Ang imong panalangin anaa sa ibabaw sa imong katawohan. (Selah) Sagutin mo ako, pagka tumatawag ako, Oh Dios ng aking katuwiran; inilagay mo ako sa kaluwagan, nang ako'y nasa kagipitan: maawa ka sa akin, at dinggin mo ang aking dalangin. Tubagon mo ako sa diha nga magtawag ako, Oh Dios sa akong pagkamatarung; Gibuhian mo ako sa diha ako sa akong kalisdanan: Kaloy-i ako ug patalinghugan mo ang akong pag-ampo. Oh kayong mga anak ng tao, hanggang kailan magiging kasiraang puri ang aking kaluwalhatian? Gaano katagal iibigin ninyo ang walang kabuluhan, at hahanap sa kabulaanan? (Selah) Oh kamo nga mga anak sa mga tawo, hangtud ba anus-a nga pagabalihon ninyo ang akong himaya ngadto sa pagkatalamayon? Hangtud anus-a ba ang paghigugma ninyo sa kakawangan, ug ang pagpangita ninyo sa kabakakan? (Selah) Ngunit talastasin ninyo na ibinukod ng Panginoon sa ganang kaniyang sarili ang banal: didinggin ng Panginoon pagka ako'y tumawag sa kaniya. Apan hibaloi nga si Jehova nagpinig alang kaniya sa tawo nga diosnon: Si Jehova magapatalinghug sa diha nga magatawag ako kaniya. Kayo'y magsipanginig, at huwag mangagkasala: mangagbulaybulay kayo ng inyong puso sa inyong higaan, at kayo'y magsitahimik. Tumindog kamo nga may pagkurog, ug dili kamo magpakasala: Makigsulti kamo sa inyong kaugalingong kasingkasing diha sa inyong higdaanan, ug maghilum kamo. (Selah) Mangaghandog kayo ng mga hain ng katuwiran, at ilagak ninyo ang inyong tiwala sa Panginoon. Panghalad kamo ug mga halad sa pagkamatarung, Ug ibutang ang inyong pagsalig diha kang Jehova. Marami ang mangagsasabi, sinong magpapakita sa amin ng mabuti? Panginoon, pasilangin mo ang liwanag ng iyong mukha sa amin. Daghan ang mga nagaingon: Kinsa ang magapakita kanato ug butang maayo? Ibanwag, Oh Jehova, ang kahayag sa imong nawong sa ibabaw namo. Ikaw ay naglagay ng kasayahan sa aking puso, ng higit kay sa kanilang tinatangkilik nang ang kanilang butil, at kanilang alak ay magsidami. Nagbutang ikaw ug kalipay sa akong kasingkasing, Labaw pa kay sa ilang hingbatonan sa panahon nga midaghan ang ilang trigo ug ang ilang duga sa parras. Payapa akong hihiga at gayon din matutulog: sapagkat ikaw, Panginoon, pinatatahan mo akong mag-isa sa katiwasayan. Sa pakigdait magahigda ako, ug magakatulog ako: Kay ikaw lamang, Jehova, ang nagapapuyo kanako sa walay kabilinggan. Pakinggan mo ang aking mga salita, Oh Panginoon, pakundanganan mo ang aking pagbubulaybulay. Patalinghugi, Oh Jehova, ang akong mga pulong; Tulotimbanga ang akong pagpalandong. Dinggin mo ang tinig ng aking daing, Hari ko, at Dios ko; sapagkat sa iyo'y dumadalangin ako. Pamatia ang tingog sa akong pagtu-aw, Hari ko ug Dios ko: Kay kanimo nagaampo ako. Oh Panginoon, sa kinaumagaha'y didinggin mo ang aking tinig; sa kinaumagahan ay aayusin ko ang aking dalangin sa iyo, at magbabantay ako. Oh Jehova, sa buntag magapatalinghug ka sa akong tingog; Sa buntag pasakaon ko ang akong pag-ampo nganha kanimo ug magahulat ako. Sapagkat ikaw ay di isang Dios na may kaluguran sa kasamaan: ang masama ay hindi tatahang kasama mo. Kay ikaw dili mao ang Dios nga may kalipay diha sa kadautan: Ang dautan dili magapuyo uban kanimo. Ang hambog ay hindi tatayo sa iyong paningin: iyong kinapopootan ang lahat na mga manggagawa ng kalikuan. Ang mga mapahitas-on dili magatindog sa atubangan sa imong mga mata: Nagadumot ikaw sa tanang mga mamumuhat sa kasal-anan. Iyong lilipulin sila na nangagsasalita ng mga kabulaanan: kinayayamutan ng Panginoon ang taong mabangis at magdaraya, Pagalaglagon mo kadto sila nga nagasulti ug mga bakak: Si Jehova nagadumot sa giuhaw sa dugo ug sa tawo nga malimbongon. Ngunit sa ganang akin, sa kasaganaan ng iyong kagandahang-loob ay papasok ako sa iyong bahay; sa takot sa iyo ay sasamba ako sa dako ng iyong banal na templo. Apan mahitungod kanako, diha sa kadagaya sa imong mahigugmaong-kalolot, mosulod ako sa imong balay: Sa pagkahadlok kanimo, magasimba ako sa atubangan sa imong templo nga balaan. Patnubayan mo ako, Oh Panginoon, sa iyong katuwiran dahil sa aking mga kaaway; patagin mo ang iyong daan sa harapan ko. Mandoi ako, Oh Jehova, sa imong pagkamatarung tungod sa akong mga kaaway; Tul-iron mo sa akong atubangan ang imong dalan. Sapagkat walang pagtatapat sa kanilang bibig; ang kanilang kalooban ay tunay na kasamaan; ang kanilang lalamunan ay bukas na libingan; sila'y nanganunuya ng kanilang dila. Kay sa ilang baba walay pagkamatinumanon; Sa ilang sulod nga bahin lonlon mga kadautan; Ang ilang totonlan maoy usa ka lubnganan nga inablihan: Magaulog-ulog sila uban sa ilang dila. Bigyan mong sala sila, Oh Dios; ibuwal mo sila sa kanilang sariling mga payo: palayasin mo sila sa karamihan ng kanilang mga pagsalangsang; Sapagkat sila'y nanganghimagsik laban sa iyo, Hukmi sila nga sad-an, Oh Dios; Ipahulog sila pinaagi sa ilang kaugalingong tambag: Tungod sa pagkadaghan sa ilang mga kalapasan itukmod sila; Kay mingsukol sila batok kanimo. Ngunit iyong pagalakin ang lahat na nagsisipagkanlong sa iyo, pahiyawin mo nawa sila sa kagalakan magpakailan man, sapagkat iyong ipinagsasanggalang sila: mangagalak nawa rin sa iyo ang nagsisiibig ng iyong pangalan. Apan papaglipaya kadtong tanan nga nanagsalig kanimo; Sa gihapon pasinggita sila sa kalipay, tungod kay ginalabanan mo sila: Pasagdi nga maglipay usab diha kanimo ang mga nahagugma sa imong ngalan. Sapagkat iyong pagpapalain ang matuwid; Oh Panginoon, lilibirin mo siya ng paglingap na gaya ng isang kalasag. Kay ikaw magapanalangin sa mga matarung; Oh Jehova, ikaw magalikus kaniya uban sa kalooy ingon nga usa ka taming. Oh Panginoon, huwag mo akong sawayin sa iyong galit, ni parusahan mo man ako sa iyong mahigpit na sama ng loob. Oh Jehova, ayaw ako pagbadlonga diha sa imong kapungot, Ni pagcastigohon mo ako diha sa imong mainit nga kaligutgut. Maawa ka sa akin, Oh Panginoon; sapagkat ako'y naluluoy, Oh Panginoon, pagalingin mo ako; sapagkat ang aking mga buto ay nagsisipangalog. Malooy ikaw kanako, Oh Jehova; kay nalaya ako: Ayohon mo ako, Oh Jehova, kay ang akong mga bukog nangatay-og. Ang akin ding kaluluwa ay nababagabag na mainam: at ikaw, Oh Panginoon, hanggang kailan? Ang akong kalag usab nagubot sa hilabihan gayud: Ug ikaw, Oh Jehova, hangtud ba anus-a? Bumalik ka, Oh Panginoon, palayain mo ang aking kaluluwa: iligtas mo ako alangalang sa iyong kagandahang-loob. Bumalik ka, Oh Jehova, luwasa ang akong kalag: Luwason mo ako tungod sa imong mahigugmaong-kalolot. Sapagkat sa kamatayan ay walang alaala sa iyo; sa Sheol ay sinong mangagpapasalamat sa iyo? Kay diha sa kamatayon walay paghandum mahitungod kanimo: Kinsa ba ang magapasalamat kanimo didto sa Sheol? Ako'y pagal ng aking pagdaing; gabigabi ay aking pinalalangoy ang aking higaan; Aking dinidilig ang aking hiligan ng aking mga luha. Gikapuyan na ako sa akong pagagulo: Sa matag-gabii ginapalunopan ko ang akong higdaanan; Ang akong kama ginabisibisan ko sa akong mga luha; Ang aking mga mata ay nangamumugto dahil sa kapanglawan; tumatanda ako dahil sa aking lahat na kaaway. Ang akong mata namad-an na tungod sa kaguol; Nahalap kini tungod sa tanan ko nga mga kaaway. Magsilayo kayo sa akin, kayong lahat na manggagawa ng kasamaan: sapagkat narinig ng Panginoon ang tinig ng aking pagtangis. Pahalayo kanako, ngatanan kamo nga mamumuhat sa kasal-anan: Kay si Jehova nagpatalinghug sa tingog sa akong paghilak. Narinig ng Panginoon ang aking pananaing; tatanggapin ng Panginoon ang aking dalangin. Si Jehova nagpatalinghug sa akong pagpangaliyupo; Si Jehova magadawat sa kong pag-ampo. Lahat ng kaaway ko'y mapapahiya, at mababagabag na mainam: sila'y magsisibalik, sila'y mangapapahiyang kagyat. Mangaulaw ug mangalisang sa hilabihan ang tanan ko nga mga kaaway: Sila motalikod, sila pagapakaulawan sa kalit gayud. Oh Panginoon kong Dios, sa iyo nanganganlong ako. Iligtas mo ako sa lahat na nagsisihabol sa akin, at palayain mo ako: Oh Jehova nga akong Dios, diha kanimo midangup ako: Luwasa ako gikan sa tanan nga mga nagalutos kanako, ug bawi-on mo ako, Baka lurayin nila na gaya ng leon ang aking kaluluwa, na lurayin ito, habang walang magligtas. Kay tingali unya ingon sa leon magagisi sila sa akong kalag, Nga magawataswatas niini samtang nga walay bisan kinsa nga magaluwas. Oh Panginoon kong Dios, kung ginawa ko ito; kung may kasamaan sa aking mga kamay; Oh Jehova nga akong Dios, kong akong gibuhat kini: Kong sa akong mga kamot adunay kasal-anan: Kung ako'y gumanti ng kasamaan sa kaniya na may kapayapaan sa akin; (Oo, aking pinawalan siya, na walang anomang kadahilanan ay naging aking kaaway:) Kong ako nagbalus ug dautan kaniya nga diha sa pakigdatit uban kanako; (Oo, akong gitugyan siya nga sa walay gipasikaran nahimong akong kabatok); Habulin ng kaaway ang aking kaluluwa, at abutan; Oo, yapakan niya ang aking kaluluwa sa lupa, at ilagay ang aking kaluwalhatian sa alabok. (Selah) Ipalutos sa kaaway ang akong kalag, ug hiagpasan kini; Oo, patumbi kaniya ngadto sa yuta ang akong kinabuhi, Ug ang akong himaya ibutang diha sa abug. (Selah Ikaw ay bumangon, Oh Panginoon, sa iyong galit, magpakataas ka laban sa poot ng aking mga kaaway; at gumising ka dahil sa akin; ikaw ay nagutos ng kahatulan. Tumindog ka, Oh Jehova, diha sa imong kasuko: Bumangon ka batok sa kapungot sa akong mga kabatok: Ug magmata ka alang kanako; ikaw nga nagsugo sa paghukom. At ligirin ka ng kapisanan ng mga bayan sa palibot: at sila'y pihitan mong nasa mataas ka. Paalironga libut kanimo ang katilingban sa mga katawohan; Ug sa ibabaw nila, bumalik ka sa kahitas-an. Ang panginoo'y nangangasiwa ng kahatulan sa mga bayan: iyong hatulan ako, Oh Panginoon, ayon sa aking katuwiran, at sa aking pagtatapat na nasa akin. Si Jehova nagpahamtang ug hukom sa mga katawohan: Hukman mo ako, Oh Jehova, sumala sa akong pagkamatarung, ug sumala sa akong pagkahingpit nga ania kanako. Oh wakasan ang kasamaan ng masama, ngunit itatag mo ang matuwid; sapagkat sinubok ng matuwid na Dios ang mga pagiisip at ang mga puso. Oh laglagon mo ang kadautan sa mga dautan, apan patindogon mo ang matarung, Kay ang Dios nga matarung nagasusi sa mga hunahuna ug sa mga kasingkasing. Ang aking kalasag ay sa Dios. na nagliligtas ng matuwid sa puso. Ang akong taming anaa sa Dios, Nga nagaluwas sa mga matul-id sa kasingkasing. Ang Dios ay matuwid na hukom, Oo, Dios na may galit araw-araw. Ang Dios mao ang maghuhukom nga matarung: Oo, usa ka Dios nga batok sa mga dautan may kaligutgut sa matag-adlaw. Kung ang tao ay hindi magbalik-loob, kaniyang ihahasa ang kaniyang tabak; kaniyang iniakma ang kaniyang busog, at inihanda. Kong ang usa ka tawo dili makabig, pagabairon niya ang iyang espada; Gibawog niya ang iyang pana, ug giandam niya kini; Inihanda rin naman niya ang mga kasangkapan ng kamatayan; kaniyang pinapagniningas ang kaniyang mga pana. Giandam usab niya alang kaniya ang mga hinagiban sa kamatayon: Gibuhat niya ang iyang mga udyong nga mga mahait. Narito, siya'y nagdaramdam ng kasamaan; Oo, siya'y naglihi ng kasamaan, at nanganak ng kabulaanan. Ania karon, magaanak siya uban sa kasal-anan; Oo, nanamkon siya ug limbong, ug nagaanak ug bakak. Siya'y gumawa ng balon, at hinukay, at nahulog sa hukay na kaniyang ginawa. Nagbuhat siya ug atabay, ug nagkalot niini: Ug siya nahulog ngadto sa kalut nga iyang gibuhat. Ang kaniyang gawang masama ay magbabalik sa kaniyang sariling ulo, at ang kaniyang pangdadahas ay babagsak sa kaniyang sariling bunbunan. Ang iyang dautang buhat magabalik sa ibabaw sa iyang ulo, Ug ang iyang kabangis mahulog sa iyang alimpulo. Ako'y magpapasalamat sa Panginoon, ayon sa kaniyang katuwiran: at aawit ng pagpupuri sa pangalan ng Panginoon na Kataastaasan. Magapasalamat ako kang Jehova sumala sa iyang pagkamatarung, Ug magaawit ako sa pagdayeg sa ngalan ni Jehova, ang Hataas Uyamut. Oh Panginoon, aming Panginoon, pagkarilag ng iyong pangalan sa buong lupa! na siyang naglagay ng inyong kaluwalhatian sa mga langit. Oh Jehova nga Ginoo namo, Pagkahalangdon sa imong ngalan sa tibook nga yuta, Nga gibutang mo ang imong himaya sa ibabaw sa mga langit! Mula sa bibig ng mga sanggol at ng mga sumususo ay iyong itinatag ang kalakasan, dahil sa iyong mga kaaway, upang iyong patahimikin ang kaaway at ang manghihiganti. Gikan sa baba sa mga magagmayng bata ug sa mga nagasuso gipahamutang mo ang kalig-on, Tungod sa imong mga kabatok, Aron ikaw makapahilum sa kaaway ug sa tigpanimalus. Pagka binubulay ko ang iyong mga langit, ang gawa ng iyong mga daliri, ang buwan at ang mga bituin na iyong inayos; Sa magapalandong ako sa imong mga langit, sa buhat sa imong mga tudlo, Sa bulan ug sa mga bitoon nga imong gibut-an; Ano ang tao upang iyong alalahanin siya? At ang anak ng tao, upang iyong dalawin siya? Unsa ba ang tawo, nga ikaw matinagdanon man kaniya? Ug ang anak sa tawo, nga ikaw nagdu-aw man kaniya? Sapagkat iyong ginawa siyang kaunting mababa lamang kay sa Dios, at pinaputungan mo siya ng kaluwalhatian at karangalan. Kay gibuhat mo siya nga ubos lamang ug diyutay kay sa mga manolonda, Ug gipurongpurongan mo siya uban sa himaya ug dungog. Iyong pinapagtataglay siya ng kapangyarihan sa mga gawa ng iyong mga kamay; iyong inilagay ang lahat ng mga bagay sa ilalim ng kaniyang mga paa: Binuhat mo siya nga agalon sa mga binuhat sa imong mga kamot; Ang tanan gibutang mo sa ilalum sa iyang mga tiil: Lahat na tupa at baka, Oo, at ang mga hayop sa parang; Tanang mga carnero ug mga vaca, Oo, ug ang mga mananap sa kapatagan, Ang mga ibon sa himpapawid, at ang mga isda sa dagat, anomang nagdaraan sa mga kalaliman ng mga dagat. Ang mga langgam sa kalangitan, ug ang mga isda sa dagat, Bisan unsa nga moagi sa mga alagianan sa kadagatan. Oh Panginoon, aming Panginoon, pagkarilag ng iyong pangalan sa buong lupa! Oh Jehova, nga among Ginoo, Pagkahalangdon sa imong ngalan sa tibook nga yuta! Ako'y magpapasalamat sa Panginoon ng aking buong puso; aking ipakikilala ang lahat na iyong kagilagilalas na mga gawa. Pasalamatan ko ikaw, Oh Jehova, sa bug-os ko nga kasingkasing; Igapakita ko ang tanan nimong mga buhat nga katingalahan. Ako'y magpapakasaya at magpapakagalak sa iyo: ako'y aawit ng pagpuri sa iyong pangalan, Oh ikaw na kataastaasan. Magahimaya ako ug magakalipay ako diha kanimo; Magaawit ako sa pagdayeg sa imong ngalan, Oh ikaw nga Hataas Uyamut. Pagka ang aking mga kaaway ay magsisibalik, sila'y matitisod at malilipol sa iyong harapan. Sa diha nga motalikod ang akong mga kaaway, Mangapukan ug mangawala sila sa imong presencia. Sapagkat iyong inalalayan ang aking matuwid at ang aking usap; ikaw ay nauupo sa luklukan na humahatol na may katuwiran. Kay nagalaban ka sa akong katungod ug sa akong baruganan; Nagalingkod ka sa trono sa paghukom nga matarung gayud. Iyong sinaway ang mga bansa, iyong nilipol ang masama, iyong pinawi ang kanilang pangalan magpakailan man. Gibadlong mo ang mga nasud, gilaglag mo ang mga dautan; Gipala mo ang ilang ngalan sa gihapon ug sa walay katapusan. Ang kaaway ay dumating sa wakas, sila'y lipol magpakailan man; at ang mga siyudad na iyong dinaig, ang tanging alaala sa kanila ay napawi. Ang mga kaaway miabut na sa katapusan, gilaglag sila sa dayon; Ug ang mga ciudad nga gipanlumpag nimo, Ang mao gayud nga handumanan nila nahanaw na. Ngunit ang Panginoon ay nauupong hari magpakailan man: inihanda niya ang kaniyang luklukan para sa kahatulan. Apan si Jehova nagalingkod ingon nga Hari sa walay katapusan: Siya nagaandam sa iyang trono alang sa paghukom; At hahatulan niya sa katuwiran ang sanglibutan, siya'y mangangasiwa ng karampatang kahatulan sa mga tao. Ug sa pagkamatarung magahukom siya sa kalibutan, Sa katul-id magapahamtang siya ug paghukom sa mga katawohan. Ang Panginoon naman ay magiging matayog na moog sa napipighati, matayog na moog sa mga panahon ng kabagabagan; Si Jehova mahimo usab nga usa ko ka hataas nga torre nga dalangpanan alang sa mga linupigan, Usa ka hataas nga torre sa mga panahon sa kagul-anan; At silang nangakakaalam ng iyong pangalan ay maglalagak ng kanilang tiwala sa iyo; sapagkat ikaw, Panginoon, ay hindi mo pinabayaan sila na nagsisihanap sa iyo. Ug kanimo managsalig ang mga nakaila sa imong ngalan, Kay ikaw, Oh Jehova, wala mobiya niadtong mga nanagpangita kanimo. Magsiawit kayo ng mga pagpuri sa Panginoon, na nagsisitahan sa Sion: ipahayag ninyo sa gitna ng bayan ang kaniyang mga gawa. Mag-awit kamo ug mga pagdayeg kang Jehova, nga nagapuyo sa Sion: Ipahayag ninyo sa katawohan ang iyang mga buhat. Sapagkat siyang nagsisiyasat ng dugo ay umaalaala sa kanila: hindi niya kinalilimutan ang daing ng dukha. Kay siya nga nagahimo ug panimalus tungod sa dugo, nahanumdum kanila; Siya wala malimot sa pagtu-aw sa mga kabus. Maawa ka sa akin, Oh Panginoon; masdan mo ang kadalamhatian na aking tinitiis sa kanila na mangagtatanim sa akin, ikaw na nagtataas sa akin mula sa mga pintuan ng kamatayan; Kaloy-an mo ako, Oh Jehova; Tan-awa ang akong kaguol nga akong ginaantus tungod kanila nga nagadumot kanako, Ikaw nga nagtuboy kanako gikan sa mga ganghaan sa kamatayon: Upang aking maipakilala ang iyong buong kapurihan: sa mga pintuang-bayan ng anak na babae ng Sion, ako'y magagalak sa iyong pagliligtas. Aron igapahayag ko ang bug-os mong pagdayeg. Sa mga ganghaan sa anak nga babaye sa Sion Ako magakalipay diha sa imong kaluwasan. Ang mga bansa ay nangahulog sa balon na kanilang ginawa: sa silo na kanilang ikinubli ay kanilang sariling paa ang nahuli. Nangahulog ang mga nasud sa gahong nga ilang gibuhat: Sa pukot nga ilang gitagoan, nagapus ang ilang kaugalingong tiil. Ang Panginoon ay napakilala, siya'y naglapat ng kahatulan: ang masama ay nasilo sa mga gawa ng kaniyang sariling mga kamay. (Higgaion. Selah) Nagpaila si Jehova sa iyang kaugalingon, nagpahamtang siya ug paghukom: Ang dautan nalit-agan sa buhat sa iyang kaugalingong mga kamot (Higgaion. Selah Higgaion: Selah mga ngalan sa musica nga ginagamit sa mga Hebreohanon lamang. Ang masama ay mauuwi sa Sheol, pati ng lahat ng mga bansa na nagsisilimot sa Dios. Ang mga dautan pabalikon ngadto sa Sheol, Lakip ang tanang mga nasud nga nalimot sa Dios. Sapagkat ang mapagkailangan ay hindi laging malilimutan, ni ang pagasa ng dukha ay mapapawi magpakailan man. Kay ang kabus sa kanunay dili hikalimtan, Ni ang paglaum sa mga kabus mawala nga dayon. Bumangon ka, Oh Panginoon; huwag manaig ang tao: mahatulan ang mga bansa sa iyong paningin. Tumindog ka, Oh Jehova; dili mo itugot nga ang tawo modaug: Papahukmi ang mga nasud diha sa atubangan nimo. Ilagay mo sila sa katakutan Oh, Panginoon: ipakilala mo sa mga bansa na sila'y mga tao lamang. (Selah) Iibutang mo sila sa kahadlok, Oh Jehova: Pailha ang mga nasud nga sila mga tawo lamang. (Selah) Bakit ka tumatayong malayo, Oh Panginoon? Bakit ka nagtatago sa mga panahon ng kabagabagan? Ngano nga nagatindog ka sa halayo, Oh Jehova? Ngano ba nga nagatago ka sa panahon sa kagul-anan? Sa kapalaluan ng masama ang dukha ay hinahabol na mainam; mahuli nawa sila sa mga lalang na kanilang inakala. Sa palabilabi sa dautan ang kabus gilutos sa mainit gayud; Ipabitik sila diha sa mga lalang nga ilang gimugna. Sapagkat ang masama ay nagmamalaki sa nais ng kaniyang puso, at ang mapagimbot ay nagtatakuwil, oo, nagwawalang kabuluhan sa Panginoon. Kay nangandak ang dautan tungod sa pangandoy sa iyang q2 kasingkasing, Ug ang masinahon nagasalikway, oo, nagatamay kang Jehova, Ang masama, sa kapalaluan ng kaniyang mukha, ay nagsasabi, hindi niya sisiyasatin. Lahat niyang pagiisip ay, walang Dios. Ang dautan, tungod sa palabilabi sa iyang nawong, nagaingon: Siya dili maningil niini Ang tanan niya nga paghunahuna mao: Walay Dios. Ang kaniyang mga lakad ay panatag sa lahat ng panahon; ang iyong mga kahatulan ay malayong totoo sa kaniyang paningin: tungkol sa lahat niyang mga kaaway, tinutuya niya sila. Ang iyang mga dalan hilabihan kalig-on sa tanan nga panahon; Ang imong mga paghukom hataas da kaayo ibabaw sa iyang pagtan-aw: Mahatungod sa iyang mga kabatok nga tanan, siya nagakantalita kanila. Sinasabi niya sa kaniyang puso, Hindi ako makikilos: sa lahat ng salit saling lahi ay hindi ako malalagay sa karalitaan. Nagaingon siya sa iyang kasingkasing: Dili ako matarug; Ngadto sa tanang kaliwatan dili ako mahamutang sa kalisud. Ang kaniyang bibig ay puno ng panunungayaw, at pagdaraya, at pang-aapi: sa ilalim ng kaniyang dila ay kalikuan at kasamaan. Ang iyang baba napuno sa pagtunglo, ug mga bakak ug pagdaugdaug: Sa ilalum sa iyang dila anaa ang pagdaut ug ang kasal-anan. Siya'y nauupo sa mga pinakasulok na dako ng mga nayon: sa mga kubling dako ay pinapatay niya ang walang sala; ang kaniyang mga mata ay natititig laban sa walang nagkakandili. Nagalingkod siya sa mga dapit nga hup-anan sa mga kabalangayan; Sa mga hilit nga dapit ginapatay niya ang inocente; Ang iyang mga mata nagapaniid batok sa tawong walay tabang. Siya'y bumabakay sa kubli, na parang leon sa kaniyang lungga: siya'y nagaabang upang hulihin ang dukha: hinuhuli niya ang dukha, pagka kaniyang dinadala siya sa silo niya. Nagahupo siya sa tago ingon sa leon diha sa iyang lubganan; Nagahab-on siya sa pagdakup sa kabus: Gidakup niya ang kabus pinaagi sa pagsikup kaniya sa iyang pukot. Siya'y naninibasib, siya'y nagpapakaliit, at ang mga walang nagkakandili ay nangahuhulog sa kaniyang mga malakas. Siya miukoy, siya miyukbo, Ug ang walay tabang nahulog tungod sa iyang mga malig-ong kuko. Sinasabi niya sa kaniyang puso: ang Dios ay nakalimot: kaniyang ikinukubli ang kaniyang mukha, hindi na niya makikita kailan man. Nagaingon siya sa sulod sa iyang kasingkasing: Ang Dios nahikalimot na, Gitagoan niya ang iyang nawong, dili na gayud siya makakita niini. Bumangon ka, Oh Panginoon, Oh Dios, itaas mo ang iyong kamay: huwag mong kalimutan ang dukha. Tumindog ka, Oh Jehova; Oh Dios, bayawa ang imong kamot: Ayaw hikalimti ang mga kabus. Bakit sinusumpa ng masama ang Dios, at nagsasabi sa kaniyang puso: hindi mo sisiyasatin? Ngano ba nga ang dautan nagatamay sa Dios, Ug nagaingon sa sulod sa iyang kasingkasing: Dili ka ba maningil niini? Iyong nakita; sapagkat iyong minamasdan ang pahirap at pangduduwahagi upang mapasa iyong kamay: ang walang nagkakandili ay napakukupkop sa iyo; ikaw ay naging tagakandili sa ulila. Ikaw nakakita niini; kay ginatan-aw mo ang buhat nga dautan ug ang dautang pagbati, aron sa pagpanimalus niini pinaagi sa imong kamot: Kanimo nagadangup ang tawong walay tabang; Ikaw mao ang magtatabang sa mga ilo. Baliin mo ang bisig ng masama: at tungkol sa masamang tao, pag-usigin mo ang kaniyang kasamaan hanggang sa wala ka nang masumpungan. Dugmoka ang bukton sa dautan; Ug mahatungod sa tawo nga dautan, magapangita ka sa iyang kadautan, hangtud nga wala na gayud ing makaplagan. Ang Panginoon ay Hari magpakailan-kailan man. Ang mga bansa ay nalilipol sa kaniyang lupain. Si Jehova, mao ang Hari nga dayon ug sa walay katapusan: Gikan sa iyang yuta nangalaglag ang mga nasud. Panginoon, iyong narinig ang nasa ng mga maamo: iyong ihahanda ang kanilang puso, iyong pakikinggan ng iyong pakinig: Jehova, ikaw nagpatalinghug sa tinguha sa maaghup: Ikaw magaandam sa ilang kasingkasing, ug magpatalinghug ka sa imong igdulungog; Upang hatulan ang ulila at ang napipighati, upang huwag nang makapangilabot ang tao na taga lupa. Sa paghukom sa mga ilo ug sa mga linupigan, Aron nga ang tawo nga iya sa yuta dili na mahimong kalisangan. Sa Panginoon ay nanganganlong ako: anot inyong sinasabi sa aking kaluluwa, tumakas ka na gaya ng isang ibon sa iyong bundok? Kang Jehova midangup ako: Unsaon ninyo pag-ingon sa akong kalag: Kumalagiw ka ngadto sa bukid ingon sa usa ka langgam; Sapagkat, narito, binalantok ng masama ang busog, kanilang inihahanda ang kanilang palaso sa bagting, upang kanilang mapahilagpusan sa kadiliman ang matuwid sa puso, Kay, ania karon, ang mga dautan nagabawog sa pana, Ginaandam nila ang ilang mga udyong sa ibabaw sa pisi, Aron sa pagpana gikan sa kangitngit niadtong mga matul-id sa kasingkasing; Kung ang mga patibayan ay masira, anong magagawa ng matuwid? Kong ang mga patukoranan pagagun-obon, Unsa man ang arang mahimo sa matarung? Ang panginoon ay nasa kaniyang banal na templo, ang Panginoon, ang kaniyang luklukan ay nasa langit; ang kaniyang mga mata ay nagmamalas, ang kaniyang mga talukap-mata ay nagmamasid, sa mga anak ng mga tao. Si Jehova anaa sa iyang templo nga balaan; Si Jehova, ang iyang trono atua sa langit; Ang iyang mga mata nagatan-aw, ang iyang mga tabontabon nagasulay sa mga anak sa mga tawo. Sinusubok ng Panginoon ang matuwid; ngunit ang masama at ang umiibig ng pangdadahas ay kinapopootan ng kaniyang kaluluwa. Si Jehova nagasulay sa matarung; Apan ang dautan ug ang nahagugma sa pagpanlupig, ginadumtan sa iyang kalag. Sa masama ay magpapaulan siya ng mga silo; apoy at azufre at nagaalab na hangin ay magiging bahagi ng kanilang saro. Sa ibabaw sa mga dautan magapaulan siya ug mga lit-ag: Kalayo ug azufre, ug hangin nga makasunog, mao ang bahin sa ilang copa. Sapagkat ang Panginoon ay matuwid; minamahal niya ang katuwiran: Mamasdan ng matuwid ang kaniyang mukha. Kay si Jehova matarung; siya nahagugma sa pagkamatarung: Ang matarung magatan-aw sa iyang nawong. Tumulong ka, Panginoon, sapagkat ang banal na tao ay nalilipol; sapagkat nagkukulang ng tapat sa gitna ng mga anak ng mga tao. Tabangi, Oh Jehova, kay ang tawo nga diosnon nahurot; Kay ang matinumanon nagakawagtang gikan sa taliwala sa mga anak sa mga tawo. Sila'y nangagsasalitaan bawat isa ng kabulaanan, sa kanikaniyang kapuwa: na may mapanuyang labi, at may giring pulang puso na nangagsasalita. Sila nagasulti ug bakak tagsatagsa kanila sa iyang silingan; Uban sa ngabil nga maulog-ulogon, ug inubanan sa kasingkasing nga palingpaling, nagasulti sila. Ihihiwalay ng Panginoon, ang lahat na mapanuyang labi, ang dila na nagsasalita ng mga dakilang bagay: Pagaputlon ni Jehova ang tanang mga ngabil nga maulog-ulogon, Ang dila nga nagasulti ug mga dagkung butang; Na nagsipagsabi, sa pamamagitan ng aming dila ay magsisipanaig kami; ang aming mga labi ay aming sarili: sino ang panginoon sa amin? Nga nanag-ingon: Tungod sa among dila modaug kami; Ang among mga ngabil kaugalingon namo: kinsa ba ang ginoo sa ibabaw namo? Dahil sa pagsamsam sa dukha, dahil sa buntong hininga ng mapagkailangan, titindig nga ako, sabi ng Panginoon; ilalagay ko siya sa kaligtasang kaniyang pinagmimithian. Tungod sa mga kabus nga gilupigan, tungod sa panghupaw sa mga hangul, Karon motindog ako, nagaingon si Jehova; Igabutang ko siya sa kasigurohan nga iyang gipangandoy. Ang mga salita ng Panginoon ay mga dalisay na salita; na gaya ng pilak na sinubok sa hurno sa lupa, na makapitong dinalisay. Ang mga pulong ni Jehova maoy mga pulong nga putli; Ingon sa salapi nga inulay diha sa hasohasan sa ibabaw sa yuta, Giulay sa nakapito ka pilo. Iyong iingatan sila, Oh Panginoon, iyong pakaingatan sila mula sa lahing ito magpakailan man. Ikaw, Oh Jehova magabantay kanila, Pagabantayan mo sila sa walay katapusan gikan niining kaliwatana. Ang masama ay naggala saat saan man. Pagka ang kapariwaraan ay natataas sa gitna ng mga anak ng mga tao. Ang mga datuan nagalakaw sa bisan diin dapit, Sa diha nga ginapahataas ang kangil-aran sa taliwala sa mga anak sa mga tawo. Hanggang kailan, Oh Panginoon? iyong kalilimutan ako magpakailan man? Hanggang kailan ikukubli mo ang iyong mukha sa akin? Hangtud anus-a ba, Oh Jehova? hikalimtan mo ako sa walay katapusan? Hantud anus-a ba pagatagoon mo ang imong nawong gikan kanako? Hanggang kailan kukuhang payo ako sa aking kaluluwa, na may kalumbayan sa aking puso buong araw? Hanggang kailan magpapakataan ang aking kaaway sa akin? Hangtud anus-a ba magapakitambag ako sa akong kalag, Nga adunay kaguol sa akong kasingkasing sa tibook nga adlaw? Hangtud anus-a ba pagabayawon ang akong kaaway sa ibabaw nako? Iyong bulayin, at sagutin mo ako, Oh Panginoon kong Dios: liwanagan mo ang aking mga mata, baka ako'y matulog ng tulog na kamatayan; Palandunga, ug tubaga ako, Oh Jehova nga Dios ko: Hayagan mo ang akong mga mata, kay tingali unya mahikatulog ako sa paghikatulog nga sa kamatayon; Baka sabihin ng aking kaaway, ako'y nanaig laban sa kaniya; baka ang aking mga kaaway ay mangagalak pagka ako'y nakilos. Aron dili magaingon ang akong kaaway. Gidaug ko siya; Tingali unya ang akong mga kabatok managkalipay sa diha nga matarug ako. Ngunit ako'y tumiwala sa iyong kagandahang-loob. Magagalak ang aking puso sa iyong pagliligtas: Apan sa imong mahigugmaong-kalolot misalig ako; Ang akong kasingkasing magakalipay sa imong kaluwasan. Ako'y aawit sa Panginoon, sapagkat ginawan niya ako ng sagana. Magaawit ako kang Jehova, Tungod kay nagatagad siya kanako sa madagayaon gayud. Ang mangmang ay nagsabi sa kaniyang puso, walang Dios: sila'y nangapapahamak, sila'y nagsigawa ng kasuklamsuklam na mga gawa; walang gumagawa ng mabuti, Ang buang diha sa iyang kasingkasing miingon: Walay Dios. Mga dunot sila, nanagbuhat sila sa mga buhat nga makaluod; Walay bisan kinsa nga nagabuhat ug maayo. Tinutunghan ng Panginoon ang mga anak ng mga tao mula sa langit, upang tingnan, kung may sinomang nakakaunawa, na hinahanap ng Dios. Si Jehova nagsud-ong sukad sa langit sa ibabaw sa mga anak sa mga tawo, Sa pagtan-aw kong may usa ba nga nakasabut, Nga nangita sa Dios. Silang lahat ay nagsihiwalay; sila'y magkakasama na naging kahalayhalay; walang gumagawa ng mabuti, wala, wala kahit isa. Silang tanan nanghisalaag, nangadunot sila sa tingub; Walay bisan kinsa nga nagabuhat ug maayo, wala, walay bisan usa. Wala bang kaalaman ang lahat na manggagawa ng kasamaan? na siyang nagsisikain sa aking bayan na tila nagsisikain ng tinapay, at hindi nagsisitawag sa Panginoon. Wala bay kahibalo ang tanan nga mamumuhat sa kadautan, Nga nanaglamoy sa akong katawohan sama sa nagakaon sila ug tinapay, Ug kang Jehova wala sila managtawag? Doo'y nangapasa malaking katakutan sila: sapagkat ang Dios ay nasa lahi ng matuwid. Anaa sila sa dakung kahadlok; Kay ang Dios anaa man sa kaliwatan sa mga matarung. Inyong inilalagay sa kahihiyan ang payo ng dukha, sapagkat ang Panginoon ang kaniyang kanlungan. Ang tambag sa kabus gipakaulawan ninyo, Tungod kay si Jehova mao ang iyang dalangpanan. Oh kung ang kaligtasan ng Israel ay nanggagaling sa Sion! Kung ibabalik ng Panginoon ang nangabihag ng kaniyang bayan, magagalak nga ang Jacob, at masasayahan ang Israel. Agad pa unta nga ang kaluwasan sa Israel moabut gikan sa Sion! Sa diha nga si Jehova magabawi sa pagkabinihag sa iyang katawohan, Unya si Jacob magakalipay ug ang Israel magamaya. Panginoon, sinong makapanunuluyan sa iyong tabernakulo? Sinong tatahan sa iyong banal na bundok? Oh Jehova, kinsa man ang magapuyo sa imong tabernaculo? Kinsa man ang magapuyo sa imong bungtod nga balaan? Siyang lumalakad na matuwid, at gumagawa ng katuwiran, at nagsasalita ng katotohanan sa kaniyang puso. Siya nga nagalakaw sa matul-id gayud ug nagabuhat sa pagkamatarung, Ug siya nga nagasulti sa kamatuoran diha sa iyang kasingkasing; Siyang hindi naninirang puri ng kaniyang dila, ni gumagawa man ng kasamaan sa kaniyang kaibigan, ni dumudusta man sa kaniyang kapuwa. Siya nga dili magbutang-butang uban sa iyang dila. Ni magabuhat ug kadautan sa iyang higala, Ni magpasipala batok sa iyang isigkatawo; Na sa mga mata niya ay nasisiphayo ang masama; kundi siyang nagbibigay puri sa mga natatakot sa Panginoon, siyang sumusumpa sa kaniyang sariling ikasasama at hindi nagbabago, Sa kang kinsang mga mata ginatamay ang tawo nga dunot ug kasingkasing; Apan nagatahud siya sa mga nagakahadlok kang Jehova; Siya nga nagapanumpa batok sa iyang kaugalingon, ug siya dili mausab; Siyang hindi naglalabas ng kaniyang salapi sa patubo, ni kumukuha man ng suhol laban sa walang sala. Siyang gumagawa ng mga bagay na ito ay hindi makikilos kailan man. Siya nga wala magapahulam sa iyang salapi aron patuboan, Ni magdawat ug ganti batok niadtong inocente. Siya nga nagabuhat niining mga butanga dili gayud matarug. Ingatan mo ako, Oh Dios; sapagkat sa iyo nanganganlong ako. Bantayan mo ako, Oh Dios, kay kanimo midangup ako. Oh kaluluwa ko, iyong sinabi sa Panginoon, ikaw ay aking Panginoon: ako'y walang kabutihan liban sa iyo. Oh kalag ko, ikaw miingon kay Jehova: Ikaw mao ang Ginoo ko: Ako walay kaayohan gawas kanimo. Tungkol sa mga banal na nangasa lupa, sila ang maririlag na mga kinalulugdan kong lubos. Mahitungod sa mga balaan nga ania sa yuta, Sila mao ang mga matarung nga kanila anaa ang bug-os ko nga kalipay. Ang mga kalumbayan nila ay dadami, na nangaghahandog sa ibang dios: ang kanilang inuming handog na dugo ay hindi ko ihahandog, ni sasambitin man ang kanilang mga pangalan sa aking mga labi. Pagapilo-piloon ang ilang mga kasub-anan niadtong nanghatag ug mga gasa sa lain nga dios: Dili ko igahalad ang ilang mga halad-nga-ilimnon sa dugo, Ni pagadawaton ang ilang mga ngalan sa akong mga ngabil. Ang Panginoon ay siyang bahagi ng aking mana at ng aking saro: iyong inaalalayan ang aking kapalaran. Si Jehova mao ang akong bahin sa akong panulondon ug sa akong copa; Ikaw nagapadayon sa akong kapalaran. Ang pising panukat ay nangahulog sa akin sa mga maligayang dako; Oo, ako'y may mainam na mana. Ang mga pitik nanghibahin kanako sa mga dapit nga malipayon; Oo, aduna akoy panulondon nga maayo. Aking pupurihin ang Panginoon na nagbibigay sa akin ng payo: Oo, tinuturuan ako sa gabi ng aking puso. Magadayeg ako kang Jehova, nga nagahatag kanako ug tambag; Oo, ang akong kasingkasing nagapahamangno kanako sa mga panahon sa kagabhion. Aking inilagay na lagi ang Panginoon sa harap ko: sapagkat kung siya ay nasa aking kanan, hindi ako makikilos. Si Jehova gibutang ko sa kanunay sa atubangan nako: Tungod kay ania siya sa akong toong kamot, ako dili matarug. Kayat ang aking puso ay masaya, at ang aking kaluwalhatian ay nagagalak: ang akin namang katawan ay tatahang tiwasay. Busa nagamaya ang akong kasingkasing, ug nagakalipay ang akong himaya: Ang akong unod usab magapuyo sa kasigurohan. Sapagkat hindi mo iiwan ang aking kaluluwa sa Sheol; ni hindi mo man titiisin ang iyong banal ay makakita ng kabulukan. Tungod kay dili mo pagabiyaan ang akong kalag sa Sheol; Ni motugot ka nga ang imong balaan makakita sa pagkadunot. Iyong ituturo sa akin ang landas ng buhay: nasa iyong harapan ang kapuspusan ng kagalakan; sa iyong kanan ay may mga kasayahan magpakailan man. Igapakita mo kanako ang dalan sa kinabuhi: Sa imong presencia anaa ang kahupnganan sa kalipay; Sa imong toong kamot adunay mga kalipayan nga sa walay katapusan. Dinggin mo ang matuwid, Oh Panginoon, pakinggan mo ang aking daing; ulinigin mo ang aking panalangin, na hindi lumalabas sa mga magdarayang labi. Patalinghugi, Oh Jehova, ang matarung, patalinghugi ang akong pagtu-aw; Patalinghugan mo ang akong pagampo nga wala magagula sa mga ngabil nga malimbongon. Manggaling sa iyong harapan ang aking kahatulan; masdan ng iyong mga mata ang karampatan. Patunghaa ang akong hukom gikan sa imong presencia; Ipatan-aw sa imong mga mata ang katul-id. Iyong sinubok ang aking puso; iyong dinalaw ako sa kinagabihan; iyong nilitis ako, at wala kang nasumpungan; ako'y nagpasiya na ang aking bibig ay hindi sasalangsang. Ikaw nagsulay sa akong kasingkasing; nagdu-aw ka kanako sa kagabhion; Nasulayan mo ako, ug walay dautan nga hingkaplagan mo; Gisaad ko nga ang akong baba dili magalapas. Tungkol sa mga gawa ng mga tao, sa pamamagitan ng salita ng iyong mga labi. Ako'y nagingat sa mga daan ng pangdadahas. Mahatungod sa mga buhat sa mga tawo, pinaagi sa pulong sa imong mga ngabil Naglikay ako sa mga dalan sa mga malupigon. Ang aking mga hakbang ay nagsipanatili sa iyong mga landas, ang aking mga paa ay hindi nangadulas. Ang akong mga lakang nanagpadayon sa imong mga alagianan, Ang akong mga tiil wala mahadalin-as. Ako'y tumawag sa iyo, sapagkat ikaw ay sasagot sa akin, Oh Dios: Ikiling mo ang iyong pakinig sa akin, at dinggin mo ang aking pananalita. Ako nagtawag kanimo, kay ikaw motubag kanako, Oh Dios: Ikiling kanako ang imong igdulungog, ug patalinghugi ang akong pulong. Ipakita mo ang iyong mga kagilagilalas na kagandahang-loob, Oh ikaw na nagliligtas sa kanila na nagsisipagkanlong sa iyo. Sa nagsisibangon laban sa kanila, sa pamamagitan ng iyong kanan. Ipakita ang imong katingalahan nga mahigugmaong-kalolot, Oh ikaw nga nagaluwas pinaagi sa imong toong kamot, kanila nga nagadangup kanimo Gikan niadtong mga mingtindog batok kanila. Ingatan mo ako na gaya ng itim ng mata, ikubli mo ako sa lilim ng iyong mga pakpak, Bantayan mo ako ingon sa kalimutaw sa mata: Tagoon mo ako sa ilalum sa landong sa imong mga pako, Sa masama na sumasamsam sa akin, sa aking mga kaaway na nagsisipatay, na nagsisikubkub sa akin. Gikan sa mga dautan nga nanglupig kanako, Gikan sa mga mabangis ko nga mga kaaway, nga nagalibut kanako. Sila'y nangabalot sa kanilang sariling taba: sila'y nangagsasalita ng kanilang bibig na may kapalaluan. Nalukban sila sa kaugalingon nilang tambok: Uban sa ilang baba nagasulti sila sa pagkamapahitas-on. Kanilang kinubkob nga kami sa aming mga hakbang: itinititig nila ang kanilang mga mata upang ibuwal kami sa lupa. Sila karon nanaglibut kanamo sa among mga lakang; Sila nanagtutok sa ilang mga mata aron sa pagbanlod, kanamo sa yuta. Sila'y parang leon na masiba sa kaniyang huli, at parang batang leon na nanunubok sa mga lihim na dako. Siya sama sa leon nga nagahinamhinam sa iyang tukbonon, Ug ingon sa leon nga itoy nga nagahupo sa mga dapit nga tago. Bumangon ka, Oh Panginoon, harapin mo siya, ilugmok mo siya: iligtas mo ang aking kaluluwa sa masama sa pamamagitan ng iyong tabak; Tumindog ka, Oh Jehova, Asdangon mo siya, ilambos mo siya: Luwason mo ang akong kalag gikan sa dautan, pinaagi sa imong espada; Sa mga tao, sa pamamagitan ng iyong kamay, Oh Panginoon, sa mga tao ng sanglibutan, na ang bahagi nila ay nasa buhay na ito, at ang tiyan nila'y pinupuno mo ng iyong kayamanan: kanilang binubusog ang kanilang mga anak, at iniiwan nila ang natira sa kanilang pag-aari sa kanilang sanggol. Gikan sa mga tawo, pinaagi sa imong kamot, Oh Jehova, Gikan sa mga tawo sa kalibutan, kansang bahin ania niining kinabuhia, Ug kansang tiyan gibusog mo sa imong bahandi: Sila nangabusog sa mga anak, Ug igabilin nila ang salin sa ilang bahandi ngadto sa ilang mga bata. Tungkol sa akin, aking mamasdan ang iyong mukha sa katuwiran: ako'y masisiyahan pagka bumangon sa iyong wangis. Mahatungod kanako magatan-aw ako sa imong nawong sa pagkamatarung; Matagbaw ako, sa diha nga mahigmata ako, sa pagtan-aw sa imong dagway. Iniibig kita, Oh Panginoon, na aking kalakasan. Gihigugma ko ikaw, Oh Jehova, ikaw ang akong kusog. Ang Panginoon ay aking malaking bato, at aking kuta, at aking tagapagligtas; aking Dios, aking malaking bato na sa kaniya'y manganganlong ako; aking kalasag, at siyang sungay ng aking kaligtasan, aking matayog na moog. Si Jehova mao ang akong bato, ug akong kuta, ug ang akong manluluwas; Dios ko, akong bato nga kanimo modangup ako; Taming ko, ug ang sungay sa akong kaluwasan, ang akong hataas nga torre. Ako'y tatawag sa Panginoon, na marapat na purihin: sa gayo'y maliligtas ako sa aking mga kaaway. Magatawag ako kang Jehova, nga mao ang takus pagadayegon: Busa maluwas ako gikan sa akong mga kaaway. Pinamuluputan ako ng mga tali ng kamatayan, at tinakot ako ng mga baha ng kasamaan. Ang mga gapu sa kamatayon milikus kanako, Ug ang mga baha sa pagkadilidiosnon nagapahadlok kanako, Ang mga tali ng Sheol ay nasa buong palibot ko: ang mga silo ng kamatayan ay dumating sa akin. Ang mga gapus sa Sheol milibut kanako; Ang mga lit-ag sa kamatayon midangat kanako. Sa aking kapanglawan ay tumawag ako sa Panginoon, at dumaing ako sa aking Dios: dininig niya ang aking tinig mula sa kaniyang templo, at ang aking daing sa harap niya ay dumating sa loob ng kaniyang mga pakinig. Sa akong kagul-anan nagsangpit ako kang Jehova, Ug nagtu-aw ako sa akong Dios: Siya nagpatalinghug sa akong tingog gikan sa iyang templo, Ug ang akong pagtu-aw sa atubangan niya midangat sa iyang mga igdulungog. Nang magkagayo'y nauga at nayanig ang lupa, ang mga patibayan naman ng mga bundok ay nakilos, at nauga, sapagkat siya'y napoot. Unya ang yuta miuyog ug mikurog; Ang mga patukoranan usab sa mga bukid minglinog Ug nangauyog sila tungod sa iyang kasuko. Napailanglang ang usok mula sa kaniyang mga butas ng ilong, at apoy na mula sa kaniyang bibig ay sumupok: mga baga ay nangagalab sa pamamagitan niyaon. May miutbo nga aso gikan sa iyang ilong, Ug gikan sa iyang baba ang kalayo milamoy: Ang mga baga gisiga niini. Kaniya namang iniyuko ang mga langit, at ibinaba; at salimuot na kadiliman ay nasa ilalim ng kaniyang mga paa. Gibawog usab niya ang mga langit, ug mikunsad siya. Ug ang mabaga nga kangitngit diha sa ilalum sa iyang mga tiil. At siya'y sumakay sa isang querubin, at lumipad: Oo, siya'y lumipad na maliksi sa mga pakpak ng hangin. Ug siya mikabayo sa ibabaw sa usa ka querubin ug milupad; Oo, naglupad-lupad siya sa ibabaw sa mga pako sa hangin. Ginawa niya ang kadiliman na kaniyang kublihang dako, ang kaniyang kulandong sa buong palibot niya; mga kadiliman ng tubig, masinsing mga alapaap sa langit. Gibuhat niya ang kangitngit nga iyang tagoanan, nga maoy iyang tabil nga nagalibut kaniya, Kangitngit sa mga tubig, mga mabagang dag-um sa kalangitan. Sa kakinangan sa harap niya ay dumaan ang kaniyang mga masinsing alapaap, mga granizo at mga bagang apoy. Sa kasilaw sa atubangan niya, ang iyang mabagang dag-um nanagpangangi, Ulan-nga-yelo ug mga baga sa kalayo. Ang Panginoon naman ay kumulog sa mga langit, at pinatunog ng Kataastaasan ang kaniyang tinig; mga granizo, at mga bagang apoy. Si Jehova usab midalugdog didto sa kalangitan, Ug ang Hataas Uyamut misinggit sa iyang tingog, Ulan-nga-yelo ug mga baga sa kalayo. At kaniyang inihilagpos ang kaniyang mga pana, at pinapangalat sila; Oo, mga kidlat na di masayod at ginulo sila. Ug gipana niya ang iyang mga udyong, ug gipatibulaag niya sila; Oo, mga kilat nga daghanan uyamut, ug nakabungkag kanila. Nang magkagayo'y nagsilitaw ang mga lagusan ng tubig, at ang mga patibayan ng sanglibutan ay nangahubdan, sa iyong pagsaway, Oh Panginoon, sa hihip ng hinga ng iyong mga butas ng ilong. Unya mitungha ang mga kahiladman sa mga tubig, Ug ang mga patukoranan sa kalibutan naablihan, Sa imong pagbadlong, Oh Jehova, Tungod sa gininhawa sa imong ilong. Siya'y nagsugo mula sa itaas, kinuha niya ako; sinagip niya ako sa maraming tubig. Mipadala siya gikan sa itaas, gikuha niya ako; Gihaw-as niya ako gikan sa daghang mga tubig. Iniligtas niya ako sa aking malakas na kaaway, At sa mga nangagtatanim sa akin, sapagkat sila'y totoong makapangyarihan sa ganang akin. Giluwas niya ako gikan sa akong gamhanan nga kaaway, ug gikan niadtong mga nanagdumot kanako; kay sila hilabihan sa pagkakusganon alang kanako. Sila'y nagsidating sa akin sa kaarawan ng aking kasakunaan, ngunit ang Panginoon ay siyang aking gabay. Sila mingdangat kanako sa adlaw sa akong kalisud; Apan si Jehova mao ang akong sandiganan. Inilabas naman niya ako sa maluwag na dako; iniligtas niya ako, sapagkat siya'y nalulugod sa akin. Gipagawas usab ako ni Jehova ngadto sa dapit nga halapad; Giluwas niya ako, kay siya nahamuot kanako. Ginanting-pala ako ng Panginoon ayon sa aking katuwiran; ayon sa kalinisan ng aking mga kamay ay ginanting-pala niya ako. Nagbalus si Jehova kanako sumala sa akong pagkamatarung; Sumala sa pagkalinis sa akong mga kamot, gitumbasan niya ako. Sapagkat aking iningatan ang mga daan ng Panginoon, at hindi ako humiwalay ng masama sa aking Dios. Kay gibantayan ko ang mga dalan ni Jehova, Ug sa pagkadautan wala ako mobulag sa akong Dios. Sapagkat lahat niyang mga kahatulan ay nangasa harap ko, at hindi ko inihiwalay ang kaniyang mga palatuntunan sa akin. Kay ang tanan niyang mga tulomanon ania sa atubangan ko, Ug wala ko isalikway ang iyang kabalaoran gikan kanako. Ako rin nama'y sakdal sa kaniya, at ako'y nagingat ng aking sarili sa aking kasamaan. Uban kaniya hingpit man usab ako, Ug naglikway ako gikan sa akong kadautan. Kayat ginanting-pala ako ng Panginoon ayon sa aking katuwiran, ayon sa kalinisan ng aking mga kamay sa kaniyang paningin. Busa gitumbasan ako ni Jehova sumala sa akong pagkamatarung, Sumala sa pagkalinis sa akong mga kamot diha sa atubangan sa iyang mga mata. Sa mahabagin ay pakikilala kang mahabagin; sa sakdal na tao ay pakikilala kang sakdal; Sa mga maloloy-on magapakita ikaw nga maloloy-on; Uban sa tawong hingpit, magapakita ikaw nga hingpit; Sa dalisay ay pakikilala kang dalisay; at sa matigas na loob ay pakikilala kang mapagmatigas. Uban sa maputli magapakita ikaw nga maputli; Ug uban sa hiwi, magapakita ikaw nga sukwahi. Sapagkat iyong ililigtas ang napipighating bayan: ngunit ang mga mapagmataas na mata ay iyong ibababa. Kay ikaw magaluwas sa katawohan nga dinaugdaug; Apan pagapaubson mo ang mga mata nga palabilabihon. Sapagkat iyong papagniningasin ang aking ilawan; liliwanagan ng Panginoon kong Dios ang aking kadiliman. Kay ikaw magadagkut sa akong lamparahan: Si Jehova nga akong Dios magahayag sa akong kangitngit. Sapagkat sa pamamagitan mo ay dadaluhungin ko ang isang hukbo; at sa pamamagitan ng aking Dios ay lulukso ako sa kuta. Kay uban kanimo magabungkag ako ug mga kasundalohan; Ug uban sa akong Dios molukso ako ibabaw sa usa ka kuta. Tungkol sa Dios ang kaniyang lakad ay sakdal: ang salita ng Panginoon ay subok; siya'y kalasag ng lahat na nanganganlong sa kaniya, Mahitungod sa Dios, ang iyang dalan hingpit man: Ang pulong ni Jehova inulay; Siya mao ang taming sa tanang mga modangup kaniya. Sapagkat sino ang Dios, liban sa Panginoon? At sino ang malaking bato maliban sa ating Dios? Kay kinsa ang laing Dios, gawas kang Jehova? Ug kinsa man ang usa ka bato gawas sa atong Dios, Ang Dios na nagbibigkis sa akin ng kalakasan, at nagpapasakdal sa aking lakad. Ang Dios nga nagabakus kanako sa kusog, Ug nagahingpit sa akong dalan? Kaniyang ginagawa ang aking mga paa na gaya ng mga paa ng mga usa: at inilalagay niya ako sa aking mga mataas na dako. Siya ang nagahimo sa akong mga tiil nga ingon sa mga tiil sa lagsaw: Ug nagabutang kanako ibabaw sa akong mga dapit nga hataas. Kaniyang tinuturuan ang aking mga kamay na makipagdigma, na anopat ang aking mga kamay ay bumabali ng busog na tanso. Siya nagatudlo sa akong mga kamot sa pagpanggubat; Sa pagkaagi nga ang akong mga bukton nagabusog sa pana nga tumbaga. Iyo namang ibinigay sa akin ang kalasag na iyong pangligtas: at inalalayan ako ng iyong kanan, at pinadakila ako ng iyong kahinahunan. Ikaw usab nagahatag kanako sa taming sa imong kaluwasan; Ug ang imong toong kamot ang nagasagang kanako, Ug ang imong pagka-mapuangoron nagapadaku kanako. Iyong pinalaki ang aking mga hakbang sa ilalim ko, at ang aking mga paa ay hindi nangadulas. Gipahalapad mo ang akong mga lakang sa ubos ko, Ug wala mahadalin-as ang akong mga tiil. Aking hahabulin ang aking mga kaaway, at aabutan ko sila: hindi man ako babalik hanggang sa sila'y malipol. Pagagukdon ko ang akong mga kaaway, ug agpason ko sila; Dili ako motalikod nangtud nga mangaut-ut sila. Aking sasaktan sila, na anopat sila'y huwag makatayo: sila'y mangalulugmok sa ilalim ng aking mga paa. Pagapatyon ko sila, sa pagkaagi nga dili na sila arang makatindog: Mangapukan sila sa ilalum sa akong mga tiil. Sapagkat iyong binigkisan ako ng kalakasan sa pagbabaka: iyong pinasuko sa akin yaong nagsisibangon laban sa akin. Kay gibaksan mo ako sa kusog alang sa pagpanggubat: Gidaug mo tungod kanako kadtong mga mingtindog batok kanako. Iyo rin namang pinatatalikod sa akin ang aking mga kaaway, upang aking maihiwalay silang nangagtatanim sa akin. Gipatalikod mo usab kanako ang mga bukobuko sa akong mga kaaway, Aron maputol ko sila nga mga nanagdumot kanako. Sila'y nagsihiyaw, ngunit walang magligtas: pati sa Panginoon, ngunit hindi niya sinagot sila. Mingtuaw sila, apan walay bisan kinsa nga maluwas kanila: Bisan pa ngadto kang Jehova, apan siya wala motubag kanila. Nang magkagayo'y aking dinurog sila na gaya ng alabok sa harap ng hangin: aking inihagis sila na gaya ng putik sa mga lansangan. Unya gidugmok ko sila ingon sa abug sa atubangan sa hangin; Giyabyab ko sila ingon sa lapuk sa kadalanan. Iniligtas mo ako sa mga pakikipagtalo sa bayan; iyong ginawa ako na pangulo ng mga bansa: isang bayan na hindi ko nakilala ay maglilingkod sa akin. Giluwas mo ako gikan sa mga pakigbugno sa katawohan; Gibuhat mo ako nga pangulo sa mga nasud: Usa ka katawohan nga wala ko hiilhi magaalagad kanako. Pagkarinig nila sa akin ay tatalimahin nila ako; ang mga taga ibang lupa ay magsisisuko sa akin. Sa diha nga makadungog sila mahitungod kanako, magapasakup sila kanako; Ang mga dumuloong managpanugyan sa ilang kaugalingon kanako. Ang mga taga ibang lupa ay manganghihiluka, at sila'y magsisilabas na nanganginginig mula sa kanilang mga taguang dako. Ang mga dumuloong magakahanaw, Ug manggula nga magakurog gikan sa ilang mga dapit nga tinakpan. Mabuhay nawa ang Panginoon at maging mapalad nawa ang aking malaking bato; at dakilain ang Dios ng aking kaligtasan: Buhi man si Jehova; ug dalayegon ang akong bato; Ug igapahitaas ang Dios sa akong kaluwasan, Sa makatuwid baga'y ang Dios na ipinanghihiganti ako, at nagpapasuko ng mga bayan sa akin. Bisan ang Dios nga nagapahamtang ug panimalus alang kanako, Ug nagasakup ug mga katawohan sa ilalum nako. Kaniyang inililigtas ako sa aking mga kaaway: Oo, itinataas mo ako sa nagsisibangon laban sa akin: iyong inililigtas ako sa mangdadahas na tao. Siya magaluwas kanako gikan sa akong mga kaaway; Oo, gituboy mo ako ibabaw kanila nga mingtindog batok kanako; Giluwas mo ako gikan sa tawo nga malupigon. Kayat ako'y magpapasalamat sa iyo, Oh Panginoon, sa gitna ng mga bansa, at aawit ako ng mga pagpupuri sa iyong pangalan. Busa pagapasalamatan ko ikaw sa taliwala sa mga nasud, Oh Jehova, Ug pagaawiton ko ang mga pagdayeg sa imong ngalan. Dakilang kaligtasan ay ibinibigay niya sa kaniyang hari; at nagpapakita ng kagandahang-loob sa kaniyang pinahiran ng langis. Kay David at sa kaniyang binhi magpakailan man. Dakung kaluwasan gihatag niya sa iyang hari, Ug nagapakita ug mahigugmaongkalolot sa iyang dinihog, Kang David ug sa iyang kaliwat hangtud sa walay katapusan. Ang kalangitan ay nagpapahayag ng kaluwalhatian ng Dios; at ipinakikilala ng kalawakan ang gawa ng kaniyang kamay. Ang mga langit nagapahayag sa himaya sa Dios; Ug ang hawan nagapadayag sa buhat sa iyang mga kamot. Sa araw-araw ay nagbabadya ng pananalita, at sa gabi-gabi ay nagpapakilala ng kaalaman. Ang adlaw ngadto sa adlaw nagapamulong, Ug ang gabii ngadto sa gabii nagapadayag ug kinaadman. Walang pananalita o wika man; ang kanilang tinig ay hindi marinig. Walay sinultihan ni pinulongan; Ang ilang tingog dili hidunggan. Ang kanilang pangungusap ay lumaganap sa buong lupa, at ang kanilang mga salita ay hanggang sa wakas ng sanglibutan. Sa kanila inilagay niya ang tabernakulo na ukol sa araw, Sa tibook nga yuta migula ang ilang latid, Ug sa kinatumyan sa kalibutan ang ilang mga pulong. Diha kanila gibutang niya ang usa ka balong-balong sa adlaw, Na gaya ng kasintahang lalake na lumalabas mula sa kaniyang silid. At nagagalak na gaya ng malakas na tao na tatakbo ng kaniyang takbo. Nga ingon sa usa ka kaslonon nga nagagula gikan sa iyang higdaanan, Ug nagakalipay siya ingon sa usa ka tawong kusgan sa pagdalagan sa iyang dalaganan. Ang kaniyang labasan ay mula sa wakas ng mga langit, at ang kaniyang ligid ay sa mga wakas niyaon: at walang bagay na nakukubli sa pagiinit niyaon. Gikan sa usa ka kinatumyan sa mga langit mao ang iyang paggikan, Ug ang iyang paglibut ngadto sa mga kinatumyan niini; Ug walay bisan unsa nga natago gikan sa iyang kainit. Ang kautusan ng Panginoon ay sakdal, na nagsasauli ng kaluluwa: ang patotoo ng Panginoon ay tunay, na nagpapapantas sa hangal. Ang Kasugoan ni Jehova hingpit, nga nagapabag-o sa kalag: Ang pagpamatuod ni Jehova matinumanon, nga nagahimo nga maalam sa mga walay-pagtagad. Ang mga tuntunin ng Panginoon ay matuwid, na nagpapagalak sa puso: ang utos ng Panginoon ay dalisay, na nagpapaliwanag ng mga mata. Ang mga sugo ni Jehova mga matul-id, nga nagalipay sa kasingkasing: Ang sugo ni Jehova ulay man, nga nagahayag sa mga mata. Ang takot sa Panginoon ay malinis, na nananatili magpakailan man: ang mga kahatulan ng Panginoon ay katotohanan, at lubos na matuwid. Ang kahadlok kang Jehova malinis, nga nagapadayon sa walay katapusan: Ang mga tulomanon ni Jehova mga matuod, ang tanan lonlon matarung. Mga pinipitang higit kay sa ginto, oo, higit kay sa maraming dalisay na ginto: lalong mainam kay sa pulot, at sa pulot-pukyutan. Kini labing tinguhaon kay sa bulawan, oo, labi kay sa daghang bulawan nga hamili; Matam-is usab labi kay sa dugos, ug sa mga tinulo sa dugos sa udlan. Higit dito'y sa pamamagitan ng mga iyo'y mapagpapaunahan ang iyong lingkod: sa pagiingat ng mga yaon ay may dakilang ganting-pala. Labut pa ang imong ulipon ginatambagan pinaagi kanila: Nga sa pagbantay kanila adunay dakung balus. Sinong makasisiyasat ng kaniyang mga kamalian? Paliwanagan mo ako sa mga kubling kamalian. Sa mga sayup niya, kinsa ba ang makasabut? Kuhaan mo ako sa mga sala nga natago. Italikod mo rin ang iyong lingkod sa mga kapalaluang sala: huwag mong papagtaglayin ang mga yaon ng kapangyarihan sa akin: kung magkagayo'y magiging matuwid ako, at magiging malinis ako sa malaking pagsalangsang. Ingon man usab pugngan mo ang imong ulipon gikan sa mga sala sa pagpalabilabi; Nga dili magagahum sila sa ibabaw kanako: Nan magamatarung ako, Ug pagakuhaan ako sa dakung kalapasan. Maging kalugodlugod nawa ang mga salita ng aking bibig, at ang pagbubulay ng aking puso sa iyong paningin, Oh Panginoon, na aking malaking bato, at aking manunubos. Itugot nga ang mga pulong sa akong baba, ug ang pagpalandong sa akong kasingkasing. Mahimong kahimut-an sa imong mga mata, Oh Jehova, bato ko, ug mamamawi ko. Ang Panginoon ay sumasagot sa iyo sa araw ng kabagabagan; itaas ka sa mataas ng pangalan ng Dios ni Jacob; Si Jehova motubag kanimo sa adlaw sa kasamok; Ang ngalan sa Dios ni Jacob magatuboy kanimo sa itaas; Saklolohan ka mula sa santuario, at palakasin ka mula sa Sion; Magapadala kanimo ug tabang gikan sa balaang puloy-anan, Ug gikan sa Sion pagalig-onon ikaw; Alalahanin nawa ang lahat ng iyong mga handog, at tanggapin niya ang iyong mga haing sinunog; (Selah) Hinumduman mo ang tanan mong mga halad, Ug dawaton ang imong halad-nga-sinunog; (Selah Pagkalooban ka nawa ng nais ng iyong puso, at tuparin ang lahat ng iyong payo. Hatagan ikaw ingon sa tinguha sa imong kasingkasing, Ug tumanon ang bug-os mong tambag. Kami ay magtatagumpay sa iyong pagliligtas, at sa pangalan ng aming Dios ay aming itataas ang aming mga watawat: ganapin nawa ng Panginoon ang lahat ng iyong mga hingi. Kami makadaug diha sa imong kaluwasan, Ug sa ngalan sa among Dios, magapakayab kami sa among mga bandila: Si Jehova magatuman sa tanan mong mga pangayo. Talastas ko ngayon na inililigtas ng Panginoon ang kaniyang pinahiran ng langis; sasagutin niya siya mula sa kaniyang banal na langit ng pangligtas na kalakasan ng kaniyang kanang kamay. Karon nahibalo ako nga si Jehova nagaluwas sa iyang dinihog; Siya magatubag kaniya gikan sa iyang langit nga balaan Uban sa kusog sa kaluwasan sa iyang toong kamot. Ang iba ay tumitiwala sa mga karo, at ang iba ay sa mga kabayo: ngunit babanggitin namin ang pangalan ng Panginoon naming Dios. Ang uban nagasalig sa mga carro, ug ang uban sa mga kabayo; Apan kami magahisgut sa ngalan ni Jehova nga among Dios. Sila'y nangakasubsob at buwal: ngunit kami ay nakatindig at nakatayo na matuwid. Ginapaluhod sila ug nangapukan; Apan kami nagatindog, ug nagabarug nga matul-id. Magligtas ka, Panginoon: sagutin nawa kami ng Hari pagka kami ay nagsisitawag. Luwasa, Oh Jehova: Patubaga ang Hari, sa diha nga magatawag kami kaniya. Ang hari ay magagalak sa iyong kalakasan, Oh Panginoon; at sa iyong pagliligtas gaano kalaki ang ikagagalak niya! Magakalipay ang hari diha sa imong kusog, Oh Jehova; Ug diha sa imong kaluwasan daw unsa ka daku gayud ang iyang kalipay! Ibinigay mo sa kaniya ang nais ng kaniyang puso, at hindi mo ikinait ang hiling ng kaniyang mga labi. (Selah) Ikaw nagahatag kaniya sa tinguha sa iyang kasingkasing, Ug wala mo pagdumilii sa gipangayo sa iyang mga ngabil. (Selah Sapagkat iyong sinalubong siya ng mga kapalaran na kabutihan: iyong pinuputungan ng isang putong na dalisay na ginto ang kaniyang ulo. Kay migula ka sa pagsugat kaniya uban ang mga panalangin sa kaayohan: Nagabutang ka ug purongpurong sa lunsay nga bulawan sa ibabaw sa iyang ulo. Siya'y humingi ng buhay sa iyo, iyong binigyan siya; pati ng kahabaan ng mga kaarawan magpakailan pa man. Kinabuhi gipangayo niya kanimo ug gihatagan mo siya, Bisan sa pahalugway sa mga adlaw sa mga katuigan nga walay katapusan. Ang kaniyang kaluwalhatian ay dakila sa iyong pagliligtas: karangalan at kamahalan ay inilalagay mo sa kaniya. Ang iyang himaya daku sa imong kaluwasan: Dungog ug pagkahalangdon ginabutang mo sa ibabaw niya. Sapagkat ginagawa mo siyang pinakamapalad magpakailan man: iyong pinasasaya siya ng kagalakan sa iyong harapan. Kay gihimo mo siya nga labing bulahan nga walay katapusan: Sa imong presencia gipuno mo siya sa kalipay. Sapagkat ang hari ay tumitiwala sa Panginoon, at sa kagandahang-loob ng Kataastaasan ay hindi siya makikilos. Kay ang hari nagasalig kang Jehova; Ug pinaagi sa mahigugmaong-kalolot sa Hataas Uyamut, dili siya matarug. Masusumpungan ng iyong kamay ang lahat ng iyong mga kaaway: masusumpungan ng iyong kanan yaong mga nangagtatanim sa iyo. Hipalgan sa imong kamot ang tanan nimong mga kaaway; Hipalgan sa imong toong kamot kadtong mga nanagdumot kanimo. Iyong gagawin sila na gaya ng mainit na hurno sa panahon ng iyong galit. Sasakmalin sila ng Panginoon sa kaniyang poot, at susupukin sila ng apoy. Pagabuhaton mo sila ingon sa hasohasan sa kalayo sa panahon sa imong kaligutgut: Si Jehova magatulon kanila sa iyang kapungot, Ug ang kalayo magalamoy kanila. Ang kanilang bunga ay iyong lilipulin mula sa lupa, at ang kanilang binhi ay mula sa gitna ng mga anak ng mga tao. Ang ilang bunga pagalaglagon mo gikan sa yuta, Ug ang ilang kaliwat gikan sa mga anak sa mga tawo. Sapagkat sila'y nagakala ng kasamaan laban sa iyo: sila'y nagpanukala ng lalang na hindi nila maisasagawa. Kay gitinguha nila ang dautan batok kanimo; Nanaghunahuna sila ug usa ka lalang nga dili sila makahimo sa pagbuhat. Sapagkat iyong patatalikurin sila, ikaw ay maghahanda ng iyong mga bagting ng busog laban sa mukha nila. Kay ikaw magapatalikod kanila; Magaandam ka uban sa imong mga pisi sa pana batok sa ilang nawong. Mataas ka, Oh Panginoon, sa iyong kalakasan: sa gayo'y aming aawitin at pupurihin ang iyong kapangyarihan. Pagabayawon ka, Oh Jehova, diha sa imong kusog: Sa ingon niini kami magaawit ug magadayeg sa imong gahum. Dios ko, Dios ko, bakit mo ako pinabayaan? Bakit ka napaka layo sa pagtulong sa akin, at sa mga salita ng aking pagangal? Dios ko, Dios ko, nganong gibi yaan mo ako? Ngano nga halayo ka kaayo gikan sa pagtabang kanako, ug sa mga pulong sa akong pag-agulo? Oh Dios ko, ako'y humihiyaw sa araw, ngunit hindi ka sumasagot: at sa gabi, at hindi ako tahimik. Oh Dios ko, nagatu-aw ako sa adlaw, apan wala ka magapatalinghug kanako; Ug sa panahon sa kagabhion, ug wala ako magahilum. Ngunit ikaw ay banal, Oh ikaw na tumatahan sa mga pagpuri ng Israel. Apan ikaw balaan man, Oh ikaw nga nagapuyo sa taliwala sa mga pagdayeg sa Israel. Ang aming mga magulang ay nagsitiwala sa iyo: sila'y nagsitiwala, at iyong iniligtas sila. Kanimo mingsalig ang among mga amahan: Mingsalig sila ug ikaw nagluwas kanila. Sila'y nagsidaing sa iyo at nangaligtas: sila'y nagsitiwala sa iyo, at hindi nangapahiya. Mingtu-aw sila kanimo, ug giluwas sila: Minglaum sila kanimo, ug sila wala ibutang sa kaulawan. Ngunit ako'y uod at hindi tao; duwahagi sa mga tao, at hinamak ng bayan. Apan ako usa ka ulod, ug dili tawo; Usa ka kaulawan sa mga tawo, ug tinamay sa katawohan. Silang lahat na nangakakita sa akin ay tinatawanang mainam ako: inilalawit nila ang labi, iginagalaw nila ang ulo, na sinasabi, Ang tanan nga nakakita kanako nagakatawa sa pagtamay kanako: Gibudlot ang ilang ngabil, ginalingolingo ang ilang ulo, nga nagaingon: Magpakatiwala ka sa Panginoon; iligtas niya siya: iligtas niya siya yamang kinaluluguran niya siya: Itugyan mo ang imong kaugalingon kang Jehova; siya paluwasa kaniya: Siya patabanga kaniya sanglit siya nagapahimuot kaniya. Ngunit ikaw ang naglabas sa akin sa bahay-bata: Pinatiwala mo ako nang ako'y nasa mga suso ng aking ina. Apan ikaw mao ang nagkuha kanako gikan sa tagoangkan; Ikaw ang nagpasalig kanako sa diha pa ako sa mga suso sa akong inahan. Ako'y nahagis sa iyo mula sa bahay-bata: ikaw ay aking Dios mulang dalhin ako sa tiyan ng aking ina. Kanimo nahimugso ako gikan sa tagoangkan; Ikaw mao ang akong Dios Sukad ianak ako sa akong inahan. Huwag mo akong layuan; sapagkat kabagabagan ay malapit; sapagkat walang tumulong. Ayaw pagpahilayo kanako; kay ang kasamok haduol; Kay walay bisan kinsa nga magatabang. Niligid ako ng maraming toro; mga malakas na toro ng Basan ay kumulong sa akin. Gilibutan ako sa daghanan nga mga vaca nga lake; Mga kusganon nga mga vaca nga lake sa Basan ang nanaglibut kanako. Sila'y magbubuka sa akin ng kanilang bibig, na gaya ng sumasakmal at umuungal na leon. Ginganga nila kanako ang ilang baba, Ingon sa manunubad ug sa nagangulob nga leon. Ako'y nabuhos na parang tubig, at lahat ng aking mga buto ay nangapapalinsad: ang aking puso ay parang pagkit; natutunaw ito sa loob ko. Gibubo ako sama sa tubig, Ug ang tanan ko nga kabukogan nangalisa: Ang akong kasingkasing sama sa talo; Kini natunaw sa sulod nako. Ang aking kalakasan ay natuyo na parang bibinga; at ang aking dila ay dumidikit sa aking ngalangala; at dinala mo ako sa alabok ng kamatayan. Miuga sama sa usa ka bika ang akong kusog; Ug ang akong dila mitapot sa akong mga apapangig; Ug gidala mo ako ngadto sa abug sa kamatayon. Sapagkat niligid ako ng mga aso: kinulong ako ng pulutong ng mga manggagawa ng masama; binutasan nila ang aking mga kamay at ang aking mga paa. Kay ang mga iro nanaglibut kanako: Usa ka panon sa mamumuhat sa kadautan nanaglikus kanako; Gipalagbasan nila ang akong mga kamot ug ang akong mga tiil. Aking maisasaysay ang lahat ng aking mga buto; kanilang minamasdan, at pinapansin ako: Arang ko nga maisip ang tanan ko nga mga bukog. Sila nagatan-aw ug nagatutok kanako; Hinapak nila ang aking mga kasuutan sa gitna nila, at kanilang pinagsapalaran ang aking kasuutan. Gibahinbahin nila ang akong mga bisti sa taliwala nila, Ug sa akong kupo nanagrifa sila. Ngunit huwag kang lumayo, Oh Panginoon: Oh ikaw na aking saklolo, magmadali kang tulungan mo ako. Apan ikaw, Oh Jehova, dili ka magpahilayo: Oh ikaw nga magtatabang, dumali ka sa pagtabang kanako. Iligtas mo ang aking kaluluwa sa tabak; ang aking minamahal sa kapangyarihan ng aso. Luwason mo ang akong kalag gikan sa espada, Ang akong minahal nga kinabuhi gikan sa gahum sa iro. Iligtas mo ako sa bibig ng leon; Oo, mula sa mga sungay ng torong gubat ay sinagot mo ako. Luwasa ako gikan sa baba sa leon; Oo, gikan sa mga sungay sa mga ihalas nga vaca ikaw nagatubag kanako. Aking ipahahayag ang iyong pangalan sa aking mga kapatid: sa gitna ng kapulungan ay pupurihin kita. Igapahayag ko ang imong ngalan ngadto sa akong kaigsoonan; Sa kinataliwad-an sa katilingban pagadayegon ko ikaw. Kayong nangatatakot sa Panginoon ay magsipuri sa kaniya: kayong lahat na binhi ni Jacob ay lumuwalhati sa kaniya; at magsitayong may takot sa kaniya, kayong lahat na binhi ni Israel. Kamo nga nahadlok kang Jehova, dayegon ninyo siya; Ngatanan kamo nga kaliwat ni Jacob, himayaon ninyo siya; Ug tumindog sa kataha tungod kaniya, ngatanan kamo nga kaliwat sa Israel. Sapagkat hindi niya hinamak o pinagtaniman man ang kadalamhatian ng nagdadalamhati; ni ikinubli man niya ang kaniyang mukha sa kaniya; kundi nang siya'y dumaing sa kaniya, ay kaniyang dininig. Kay wala niya pagtamaya ni pagdumti ang kagul-anan sa sinakit; Wala usab pagtagoa gikan kaniya ang iyang nawong; Apan sa diha nga nagtu-aw sa iya ngadto kaniya, iyang gipatalinghugan siya. Sa iyo nanggagaling ang pagpuri sa akin sa dakilang kapisanan: aking tutuparin ang aking mga panata sa harap nila na nangatatakot sa kaniya. Mahitungod kanimo nagaabut ang akong pagdayeg sa kinataliwadan sa daku nga katilingban: Akong pagatumanon ang akong mga panaad sa atubangan sa mga nangahadlok kaniya. Ang maamo ay kakain at mabubusog: kanilang pupurihin ang Panginoon na humanap sa kaniya; mabuhay nawa ang iyong puso magpakailan man. Ang maaghup magakaon ug mabusog; Magadayeg kang Jehova sila nga nagapangita kaniya; Palungtara ang inyong kasingkasing sa walay katapusan. Lahat ng mga wakas ng lupa ay makakaalaala, at magsisipanumbalik sa Panginoon: at lahat ng mga angkan ng mga bansa ay magsisisamba sa harap mo. Ang tanang mga kinatumyan sa yuta mahinumdum ug managbalik ngadto kang Jehova; Ug ang tanang mga kabanayan sa mga kanasuran managsimba sa atubangan mo. Sapagkat ang kaharian ay sa Panginoon: at siya ang puno sa mga bansa. Kay iya ni Jehova ang gingharian; Ug siya mao ang magmamando ibabaw sa mga nasud, Lahat na matataba sa lupa ay magsisikain, at magsisisamba: silang lahat na nagsisibaba sa alabok ay magsisiyukod sa harap niya, sa makatuwid baga'y ang hindi makapagingat na buhay ng kaniyang kaluluwa. Ang tanang mga matambok sa yuta magakaon ug magasimba sila: Ngatanan sila nga nanaug ngadto sa abug manghapa sa atubangan niya, Bisan siya nga dili arang makatipig sa iyang kalag nga buhi. Isang binhi ay maglilingkod sa kaniya, sasaysayin ang Panginoon sa susunod na salin ng lahi, Usa ka kaliwat magaalagad kaniya; Kini igasugilon ni Jehova ngadto sa sunod nga kaliwatan. Sila'y magsisiparoon at mangaghahayag ng kaniyang katuwiran, sa bayan na ipanganganak ay ibabalita, yaong kaniyang ginawa. Mangabut sila ug managmantala mahatungod sa iyang pagkamatarung Ngadto sa usa ka katawohan nga matawo, nga siya nagbuhat niini. Ang Panginoon ay aking pastor; hindi ako mangangailangan. Si Jehova mao ang akong magbalantay; Walay makulang kanako. Kaniyang pinahihiga ako sa sariwang pastulan: pinapatnubayan niya ako sa siping ng mga tubig na pahingahan, Siya nagapahigda kanako sa mga sibsibanan nga malunhaw; Siya nagatultol kanako sa daplin sa mga tubig nga malinaw. Kaniyang pinapananauli ang aking kaluluwa: pinapatnubayan niya ako sa mga landas ng katuwiran alangalang sa kaniyang pangalan. Gipalig-on niya ang akong kalag: Ginamandoan niya ako sa mga dalan sa pagkamatarung tungod sa iyang ngalan. Oo, bagaman ako'y lumalakad sa libis ng lilim ng kamatayan, wala akong katatakutang kasamaan; sapagkat ikaw ay sumasa akin: ang iyong pamalo at ang iyong tungkod, ay nagsisialiw sa akin. Oo, bisan magalakaw ako latas sa walog sa landong sa kamatayon, Ako walay kahadlok sa bisan unsa nga dautan; Kay ikaw nagauban kanako; Ang imong baras ug ang imong sungkod, kini nagapalig-on kanako. Iyong pinaghahandaan ako ng dulang sa harap ko sa harapan ng aking mga kaaway: iyong pinahiran ang aking ulo ng langis; ang aking saro ay inaapawan. Ikaw nagaandam ug pagkaon sa atubangan ko tinambongan sa akong mga kaaway: Gidihog mo ang akong ulo sa lana; Ang akong copa nagaawas. Tunay na ang kabutihan at kaawaan ay susunod sa akin sa lahat ng mga kaarawan ng aking buhay: at ako'y tatahan sa bahay ng Panginoon magpakailan man. Sa pagkamatuod ang kaayo ug ang mahigugmaong-kalolot magasunod kanako sa adlaw ngatanan sa akong kinabuhi; Ug sa balay ni Jehova magapuyo ako sa walay katapusan. Ang lupa ay sa Panginoon at ang buong narito; ang sanglibutan, at silang nagsisitahan dito. Iya ni Jehova ang yuta ug ang pagkapuno niana; Ang kalibutan, ug sila nga mga nanagpuyo niini; Sapagkat itinatag niya sa ibabaw ng mga dagat, at itinatayo sa ibabaw ng mga baha. Kay siya ang nagtukod niana sa ibabaw sa kadagatan, Ug gipalig-on niya sa ibabaw sa katubigan. Sinong aahon sa bundok ng Panginoon? At sinong tatayo sa kaniyang dakong banal? Kinsa ang mosaka ngadto sa bungtod ni Jehova? Ug kinsa ba ang motindog sa iyang dapit nga balaan? Siyang may malinis na mga kamay at may dalisay na puso; na hindi nagmataas ang kaniyang kaluluwa sa walang kabuluhan, at hindi sumumpa na may kabulaanan. Siya nga malinis ug mga kamot ug may usa ka putli nga kasingkasing; Siya nga wala magbayaw sa iyang kalag ngadto sa kabakakan, Ug wala makapanumpa sa malimbongon. Siya'y tatanggap ng pagpapala sa Panginoon, at ng katuwiran sa Dios ng kaniyang kaligtasan. Siya magadawat ug panalangin gikan kang Jehova, Ug pagkamatarung gikan sa Dios sa iyang kaluwasan. Ito ang lahi ng mga nagsisihanap sa kaniya, na nagsisihanap ng iyong mukha, sa makatuwid baga'y Jacob. (Selah) Kini mao ang kaliwatan kanila nga nanagpangita kaniya, Nga nagapangita sa imong nawong, bisan si Jacob. (Selah Itaas ninyo ang inyong mga ulo, Oh kayong mga pintuang-bayan; at kayo'y mangataas, kayong mga walang hanggang pintuan: at ang hari ng kaluwalhatian ay papasok. Sakwata ninyo, Oh mga ganghaan, ang inyong mga ulo; Ug sakwata ninyo ang inyong kaugalingon, mga pultahan nga walay katapusan: Ug ang Hari sa himaya mosulod. Sino ang Hari ng kaluwalhatian? Ang Panginoong malakas at makapangyarihan, ang Panginoong makapangyarihan sa pagbabaka. Kinsa ba kining Hari sa himaya? Si Jehova ang kusgan ug makagagahum, Si Jehova ang makagagahum sa panggubatan. Itaas ninyo ang inyong mga ulo, Oh kayong mga pintuang-bayan; Oo, magsitaas kayo, kayong mga walang hanggang pintuan: at ang hari ng kaluwalhatian ay papasok. Sakwata ninyo, Oh mga ganghaan, ang inyong mga ulo; Oo, sakwata ninyo sila, kamong mga pultahan nga walay katapusan: Ug ang Hari sa himaya mosulod. Sino itong Hari ng kaluwalhatian? Ang Panginoon ng mga hukbo, siya ang Hari ng kaluwalhatian. (Selah) Kinsa ba kining Hari sa himaya? Si Jehova sa mga panon, Siya mao ang Hari sa himaya (Selah) Sa iyo, Oh Panginoon, iginagawad ko ang aking kaluluwa. Kanimo, Oh Jehova, bayawon ko ang akong kalag. Oh Dios ko sa iyo'y tumiwala ako, huwag nawa akong mapahiya; huwag nawang magtagumpay sa akin ang aking mga kaaway. Oh Dios ko, kanimo misalig ako, Ayaw ako ibutang sa kaulawan; Dili mo ako ipadaug sa akong mga kaaway. Oo, walang naghihintay sa iyo na mapapahiya; sila'y mangapapahiya na nagsisigawa ng karayaan ng walang kadahilanan, Oo, walay bisan kinsa nga nagapaabut alang kanimo nga igabutang mo sa kaulawan: Sila pagapakaulawan nga nagabudhi sa walay kapasikaran. Ituro mo sa akin ang iyong mga daan, Oh Panginoon; ituro mo sa akin ang iyong mga landas. Ipakita mo kanako, Oh Jehova, ang imong mga dalan; Itudlo mo kanako ang imong mga alagianan. Patnubayan mo ako sa iyong katotohanan, at ituro mo sa akin; sapagkat ikaw ay Dios ng aking kaligtasan; sa iyo'y naghihintay ako buong araw. Tultoli ako sa imong kamatuoran, ug tudloi ako; Kay ikaw mao ang Dios sa akong kaluwasan; Kanimo nagapaabut ako sa tibook nga adlaw. Iyong alalahanin, Oh Panginoon, ang iyong malumanay na mga kaawaan, at ang iyong mga kagandahang-loob; sapagkat magpakailan man mula ng una. Hinumdumi, Oh Jehova, ang imong malomong mga kalooy ug ang imong mga mahigugmaong-kalolot; Kay sila diha kanimo sukad pa sa mga tuig sa katuigan. Huwag mong alalahanin ang mga kasalanan ng aking kabataan, ni ang aking mga pagsalangsang: ayon sa iyong kagandahang-loob ay alalahanin mo ako, dahil sa iyong kabutihan, Oh Panginoon. Ayaw paghinumdumi ang mga sala sa akong pagkabatan-on, ni ang akong mga kalapasan: Sumala sa imong mahigugmaong-kalolot hinumduman mo ako, Tungod sa imong kaayo, Oh Jehova. Mabuti at matuwid ang Panginoon: kayat tuturuan niya ang mga makasalanan sa daan. Maayo ug matul-id si Jehova: Busa, pahamangnoon niya sa dalan ang mga makasasala. Ang maamo ay papatnubayan niya sa kahatulan: at ituturo niya sa maamo ang daan niya. Sa mga maaghup siya magatultol ngadto sa dalan sa justicia; Ug ang maaghup pagatudloan niya sa iyang dalan. Lahat na landas ng Panginoon ay kagandahang-loob at katotohanan sa mga gayon na nangagiingat ng kaniyang tipan at kaniyang mga patotoo. Ang tanang mga alagianan ni Jehova lonlon mahigugmaong-kalolot ug kamatuoran Alang sa mga nagabantay sa iyang tugon ug sa iyang mga pagpamatuod. Dahil sa iyong pangalan, Oh Panginoon, iyong ipatawad ang aking kasamaan, sapagkat malaki. Tungod sa gugma sa imong ngalan, Oh Jehova, Pasayloa ako sa akong sala, kay kini hilabihan pagkadaku. Anong tao siya na natatakot sa Panginoon? Siya ang tuturuan niya ng daan na kaniyang pipiliin. Unsa bang tawohana nga mahadlok man kang Jehova? Kaniya ipahimangno niya ang dalan nga iyang pagapilion. Ang kaniyang kaluluwa ay tatahan sa kaginhawahan; at mamanahin ng kaniyang binhi ang lupain. Ang iyang kalag magapuyo sa kasayon; Ug ang iyang kaliwat magapanunod sa yuta. Ang pakikipagibigan ng Panginoon ay nasa nangatatakot sa kaniya; at ipakikilala niya sa kanila ang kaniyang tipan. Ang pagpakig-abyan ni Jehova anaa kanila nga nahadlok kaniya; Ug kanila igapadayag niya ang iyang tugon. Ang aking mga mata ay palaging na sa Panginoon; sapagkat huhugutin niya ang aking mga paa sa silo. Ang akong mga mata sa gihapon gitutuk ngadto kang Jehova; Kay pagahulboton niya ang akong mga tiil gikan sa pukot. Panumbalikan mo ako, at maawa ka sa akin; sapagkat ako'y nag-iisa at nagdadalamhati. Lingia ako ug malooy ka kanako; Kay ako biniyaan ug sinakit. Ang kabagabagan ng aking puso ay lumaki: Oh hanguin mo ako sa aking kapanglawan. Ang mga kasamok sa akong kasingkasing nagakadaku: Oh kuhaon mo ako gikan sa akong mga kagul-anan. Gunitain mo ang aking pagkapighati at aking damdam; at ipatawad mo ang lahat kong mga kasalanan. Sud-onga ang akong kasakit ug ang akong pag-antus; Ug pasayloa ang tanan ko nga mga sala. Masdan mo ang aking mga kaaway, sapagkat sila'y marami; at pinagtataniman nila ako ng mabagsik na pagkagalit. Sud-onga ang akong mga kaaway, kay sila daghan uyamut; Ug nanagdumot sila kanako sa mabangis gayud nga pagdumot. Oh ingatan mo ang aking kaluluwa, at iyong iligtas ako: huwag nawa akong mapahiya, sapagkat nanganganlong ako sa iyo. Oh bantayan mo ang akong kalag, ug luwason mo ako: Ayaw ako pag-ibutang sa kaulawan, kay ako midangup kanimo. Magingat sa akin ang pagtatapat at katuwiran, sapagkat hinihintay kita. Pabantaya kanako ang pagkahingpit-sa-kasingkasing ug ang pagkatul-id, Kay kanimo nagapaabut ako. Tubusin mo ang Israel, Oh Dios, mula sa lahat na kaniyang kabagabagan. Tubson mo, Oh Dios, ang Israel, Gikan sa tanan niyang mga kalisdanan. Iyong hatulan ako Oh Panginoon, sapagkat ako'y lumakad sa aking pagtatapat: ako naman ay tumiwala sa Panginoon, na walang bulay-bulay. Hukmi ako, Oh Jehova, kay naglakaw ako sa akong pagkahingpit-sa-kasingkasing: Ako misalig usab kang Jehova sa walay pagduhaduha, Siyasatin mo ako, Oh Panginoon, at iyong subukin ako; subukin mo ang aking puso at ang aking isip. Sutaon mo ako, Oh Jehova, ug sulayan mo ako; Sulayi ang akong kasingkasing ug ang akong salabutan. Sapagkat ang iyong kagandahang-loob ay nasa harap ng aking mga mata: at ako'y lumakad sa iyong katotohanan. Kay ang imong mahigugmaongkalolot anaa sa atubangan sa akong mga mata; Ug sa imong kamatuoran naglakaw ako. Hindi ako naupo na kasama ng mga walang kabuluhang tao; ni papasok man ako na kasama ng mga mapagpakunwari. Wala ako maglingkod uban sa mga tawo sa kabakakan; Ni mosulod ako uban sa mga salingkapaw. Aking pinagtataniman ang kapisanan ng mga manggagawa ng kasamaan, at hindi ako uupo na kaumpok ng masama. Gidumtan ko ang katilingban sa mga mamumuhat sa dautan, Ug ako dili molingkod uban sa mga tawong dautan. Aking huhugasan ang aking mga kamay sa pagkawalang sala; sa gayo'y aking lilibirin ang iyong dambana, Oh Panginoon: Ako manghunaw sa akong mga kamot sa pagka-walay sala: Sa ingon niana magalakaw ako libut sa imong halaran, Oh Jehova; Upang aking maiparinig ang tinig ng pagpapasalamat, at maisaysay ang lahat na iyong kagilagilalas na gawa. Aron ikapabati ko ang tingog sa pagpasalamat, Ug ikasugilon ko ang tanan nimong mga buhat nga katingalahan. Panginoon, aking iniibig ang tahanan ng iyong bahay, at ang dako na tinatahanan ng iyong kaluwalhatian. Oh Jehova, nahagugma ako sa puloy-anan sa imong balay, Ug sa dapit diin magpuyo ang imong himaya. Huwag mong isama ang aking kaluluwa sa mga makasalanan, ni ang aking buhay man sa mga mabagsik na tao: Ayaw itipon ang kalag ko sa mga makasasala, Ni itipon mo ang kinabuhi ko sa mga tawo sa dugo; Na ang mga kamay ay kinaroroonan ng kasamaan, at ang kanilang kanan ay puno ng mga suhol. Kang Kinsang mga kamot anaa ang kadautan, Ug ang ilang toong kamot napuno sa mga hiphip. Ngunit tungkol sa akin ay lalakad ako sa aking pagtatapat: iyong tubusin ako, at mahabag ka sa akin. Apan alang kanako, magalakaw ako sa akong kaugalingong pagkahingpit-sa-kasingkasing: Tubson mo ako, ug magmaloloy-on ikaw kanako. Ang aking paa ay nakatayo sa isang panatag na dako: sa mga kapisanan ay pupurihin ko ang Panginoon. Ang akong tiil nagatindog sa dapit nga patag: Sa mga katilingban magadayeg ako kang Jehova. Ang Panginoon ay aking liwanag, at aking kaligtasan: kanino ako matatakot? Ang Panginoon, ay katibayan ng aking buhay; kanino ako masisindak? Si Jehova mao ang akong kahayag ug ang akong kaluwasan; Kinsa man ang akong pagakahadlokan? Si Jehova mao ang kusog sa akong kinabuhi; Kang kinsa man ako malisang? Nang dumating sa akin ang mga manggagawa ng kasamaan upang kanin ang aking laman, ang aking mga kaaway at aking mga kaalit, sila'y nangatisod at nangarapa. Sa diha nga nagtigum batok kanako ang mga mamumuhat sa kadautan sa pagkaon sa akong unod, Bisan ang akong mga kabatok ug mga kaaway, sila nanghipangdol ug nangapukan. Bagaman ang isang hukbo ay humantong laban sa akin, hindi matatakot ang aking puso: bagaman magbangon ang pagdidigma laban sa akin, gayon ma'y titiwala rin ako. Bisan ang usa ka dakung panon magapahamutang batok kanako, Dili mahadlok ang akong kasingkasing: Bisan ang gubat patindogon batok kanako, Bisan pa niini ako masaligon. Isang bagay ang hiningi ko sa Panginoon, na aking hahanapin; na ako'y makatahan sa bahay ng Panginoon, lahat ng mga kaarawan ng aking buhay, upang malasin ang kagandahan ng Panginoon, at magusisa sa kaniyang templo. Usa ka butang ang gipangayo ko kang Jehova, nga pagapangitaon Ko: Nga makapuyo ako sa balay ni Jehova sa tanang mga adlaw sa akong kinabuhi, Aron sa pagtan-aw sa katahum ni Jehova. Ug sa pagpakisayud sa iyang templo. Sapagkat sa kaarawan ng kabagabagan ay iingatan niya ako na lihim sa kaniyang kulandong: sa kublihan ng kaniyang tabernakulo ay ikukubli niya ako; Kaniyang itataas ako sa ibabaw ng isang malaking bato. Kay sa adlaw sa kasamok pagatagoan niya ako sa iyang puloyanan: Diha sa tabil sa iyang balongbalong pagatagoan niya ako; Ituboy niya ako sa ibabaw sa usa ka bato. At ngayo'y matataas ang aking ulo sa aking mga kaaway sa palibot ko; at ako'y maghahandog sa kaniyang tabernakulo ng mga hain ng kagalakan; ako'y aawit, oo, ako'y aawit ng mga pagpuri sa Panginoon. Ug karon pagabayawon ang ulo ko sa ibabaw sa akong mga kaaway nga nagalibut kanako; Ug magahalad ako diha sa iyang balong-balong, mga halad sa kalipay; Ako magaawit, oo, magaawit ako ug mga pagdayeg ngadto kang Jehova. Dinggin mo, Oh Panginoon, pagka ako'y sumisigaw ng aking tinig: maawa ka rin sa akin, at sagutin mo ako. Magpatalinghug ka, Oh Jehova, kong magatu-aw ako uban sa akong tingog: Malooy ka usab kanako, ug tubagon mo ako. Nang iyong sabihin, hanapin ninyo ang aking mukha; ang aking puso ay nagsabi sa iyo, ang iyong mukha, Panginoon, ay hahanapin ko. Sa diha nga ikaw moingon: Pangitaa ninyo ang akong nawong; ang akong kasingkasing miingon kanimo. Ang nawong nimo, Oh Jehova, ang pagapangitaon ko. Huwag mong ikubli ang iyong mukha sa akin; huwag mong ihiwalay ang iyong lingkod ng dahil sa galit: ikaw ay naging aking saklolo; huwag mo akong itakuwil, o pabayaan man, Oh Dios ng aking kaligtasan. Ayaw pagtagoa ang imong nawong gikan kanako; Ayaw pag-isalikway ang imong ulipon sa kaligutgut: Ikaw mao ang akong panabang; Ayaw ako pag-itukmod, ayaw pagbiyai, Oh Dios sa akong kaluwasan. Bagaman pabayaan ako ng aking ama at ng aking ina, gayon ma'y dadamputin ako ng Panginoon. Kong ako pagabiyaan sa akong amahan ug sa akong inahan, Unya si Jehova ang magadawat kanako. Ituro mo sa akin ang iyong daan, Oh Panginoon: at patnubayan mo ako sa patag na landas, dahil sa aking mga kaaway. Tudloi ako sa imong dalan, Oh Jehova; Ug mandoi ako sa alagianan nga matul-id, Tungod sa akong mga kaaway. Huwag mo akong ibigay sa kalooban ng aking mga kaaway: sapagkat mga sinungaling na saksi ay nagsibangon laban sa akin, at ang nagsisihinga ng kabagsikan. Dili mo ako itugyan sa kabubuton sa akong mga kabatok: Kay ang mga saksi nga bakakon nanindog batok kanako, Ug ingon man ang mga nanagpangusmo ug kabangis. Ako sana'y nanglupaypay kundi ko pinaniwalaang makita ang kabutihan ng Panginoon. Sa lupain ng may buhay. Napunawan unta ako, kong wala pa akoy pagtoo sa pagtan-aw sa kaayo ni Jehova Sa yuta sa mga buhi. Magantay ka sa Panginoon: ikaw ay magpakalakas, at magdalang tapang ang iyong puso; Oo, umasa ka sa Panginoon. Maghulat ka kang Jehova: Magmalig-on ka, ug paisugon mo ang imong kasingkasing; Oo, maghulat ka kang Jehova. Sa iyo, Oh Panginoon, tatawag ako; bato ko, huwag kang magpakabingi sa akin: baka kung ikaw ay tumahimik sa akin, ako'y maging gaya nila na bumaba sa hukay. Kanimo magatu-aw ako, Oh Jehova: Bato ko, ayaw pagpakabungol kanako; Tingali unya kong ikaw maghilum kanako, Mahimo ako nga sama kanila nga nanganaug sa lubnganan. Dinggin mo ang tinig ng aking mga pananaing, pagka ako'y dumadaing sa iyo, pagka aking iginagawad ang aking mga kamay sa dako ng banal na sanggunian sa iyo. Patalinghugi ang tingog sa akong mga pangaliyupo, sa diha nga magatu-aw ako kanimo, Sa diha nga magabayaw ako sa akong mga kamot paingon sa imong balaan nga dapit. Huwag mo akong agawin na kasama ng mga masama, at ng mga manggagawa ng kasamaan; na nangagsasalita ng kapayapaan sa kanilang mga kapuwa, Ngunit kasamaan ay nasa kanilang mga puso. Dili mo ako ibutang uban sa mga dautan, Ug uban sa mga nagabuhat ug hilabihang kadautan: Nga nagasulti ug pakigdait sa ilang isigkatawo, Apan ang pagkadautan anaa sa mga kasingkasing nila. Bigyan mo sila ng ayon sa kanilang gawa, at ng ayon sa kasamaan ng kanilang mga gawain: gantihin mo sila ng ayon sa kilos ng kanilang mga kamay. Bayaran mo sila ng ukol sa kanila, Hatagan mo sila sumala sa buhat nila, ug sumala sa kadautan sa ilang mga gibuhat: Hatagan mo sila sumala sa buhat sa ilang mga kamot; Hatagan mo sila sa ilang igong bayad. Sapagkat ayaw nilang pakundanganan ang mga gawa ng Panginoon, ni ang kilos man ng kaniyang mga kamay, kaniyang ibabagsak sila, at hindi sila itatayo. Kay wala sila managtagad sa mga buhat ni Jehova, Ni sa buhat sa iyang mga kamot; Siya magabungkag kanila, ug sila dili niya pagapatindogon. Purihin ang Panginoon, sapagkat dininig niya ang tinig ng aking mga pananaing. Dalayegon si Jehova, Kay siya nagpatalinghug sa tingog sa akong mga pangaliyupo. Ang Panginoon ay aking kalakasan at aking kalasag; ang aking puso ay tumiwala sa kaniya, at ako'y nasaklolohan: kayat ang aking puso ay nagagalak na mainam; at aking pupurihin siya ng aking awit. Si Jehova mao ang akong kusog ug ang akong taming; Ang akong kasingkasing kaniya misalig, ug gitabangan ako: Busa nalipay ug daku ang akong kasingkasing; Ug sa akong awit pagadayegon ko siya. Ang Panginoon ay kanilang kalakasan, at siya'y kuta ng kaligtasan sa kaniyang pinahiran ng langis. Si Jehova mao ang ilang kusog, Ug siya ang dalangpanan sa kaluwasan sa iyang dinihog. Iligtas mo ang iyong bayan, at pagpalain mo ang iyong pamana: naging pastor ka rin naman nila, at alalayan mo sila magpakailan man. Luwasa ang imong katawohan, ug panalangini ang imong panulondon: Mamagbalantay ka usab, ug sapnayon mo sila sa walay katapusan. Mangagbigay kayo sa Panginoon, Oh kayong mga anak ng makapangyarihan, mangagbigay kayo sa Panginoon ng kaluwalhatian at kalakasan. Ihatag ninyo kang Jehova, Oh kamo nga mga anak sa gamhanan, Ihatag ninyo kang Jehova ang himaya ug ang kusog. Ibigay ninyo sa Panginoon ang kaluwalhatiang marapat sa kaniyang pangalan: inyong sambahin ang Panginoon sa kagandahan ng kabanalan. Ihatag ninyo kang Jehova ang himaya nga angay sa iyang ngalan; Simbaha ninyo si Jehova sa katahum sa pagkabalaan. Ang tinig ng Panginoon ay nasa ibabaw ng tubig: ang Dios ng kaluwalhatian ay kumukulog, sa makatuwid baga'y ang Panginoon sa ibabaw ng maraming tubig. Ang tingog ni Jehova anaa sa ibabaw sa mga tubig: Ang Dios sa himaya nagadalugdug, Bisan si Jehova sa ibabaw sa daghang mga tubig. Ang tinig ng Panginoon ay makapangyarihan; ang tinig ng Panginoon ay puspos ng kamahalan. Ang tingog ni Jehova gamhanan, Ang tingog ni Jehova napuno sa pagkahalangdon. Ang tinig ng Panginoon ay bumabali ng mga cedro; Oo, pinagpuputolputol ng Panginoon ang mga cedro ng Libano. Ang tingog ni Jehova nagapukan sa mga cedro; Oo, gipulpog ni Jehova ang mga cedro sa Libano. Kaniya namang pinalulukso na gaya ng guya: ang Libano at Sirion na gaya ng mailap na guyang baka. Ug gipalukso niya sila sama sa mga nati nga vaca; Ang Libano ug ang Sirion sama sa usa ka nating vaca nga ihalas. Humahawi ng liyab ng apoy ang tinig ng Panginoon. Ang tingog ni Jehova nagapabilin sa mga siga sa kalayo. Niyayanig ng tinig ng Panginoon ang ilang: niyayanig ng Panginoon ang ilang ng Kades. Ang tingog ni Jehova nagauyog sa kamingawan: Si Jehova nagauyog sa kamingawan sa Cades. Pinapanganganak ng tinig ng Panginoon ang mga usa, at hinuhubdan ang mga gubat: at sa kaniyang templo ay nagsasabi ang bawat bagay: kaluwalhatian. Ang tingog ni Jehova nagapahamugso sa mga lagsaw nga baye, Ug gihukasan niya ang mga kalasangan: Ug sa sulod sa iyang templo ang tagsatagsa ka butang nagaingon: Himaya. Ang Panginoon ay naupo sa baha na parang Hari; Oo, ang Panginoon ay nauupong parang Hari magpakailan man. Si Jehova milingkod ingon nga Hari ibabaw sa Lunop; Oo, si Jehova nagalingkod ingon nga hari sa walay katapusan. Ang Panginoon ay magbibigay ng kalakasan sa kaniyang bayan; pagpapalain ng Panginoon ang kaniyang bayan ng kapayapaan. Si Jehova magahatag ug kusog sa iyang katawohan: Si Jehova magapanalangin sa iyang katawohan sa pakigdait. Dadakilain kita, Oh Panginoon; sapagkat itinindig mo ako, at hindi mo pinagalak sa akin ang aking mga kaaway. Pagadayegon ko ikaw, Oh Jehova; kay gisakwat mo ako, Ug wala mo pagbuhata nga magkalipay ang akong mga kaaway sa ibabaw nako. Oh Panginoon kong Dios, dumaing ako sa iyo, at ako'y pinagaling mo. Oh Jehova nga akong Dios, Kanimo nagtu-aw ako, ikaw nagayo kanako. Oh Panginoon, iyong isinampa ang aking kaluluwa mula sa Sheol: iyong iningatan akong buhay, upang huwag akong bumaba sa hukay. Oh Jehova, ikaw nagkuha sa kalag ko gikan sa Sheol; Gibantayan mo ako nga buhi aron dili ako makakanaug sa lubnganan. Magsiawit kayo ng pagpuri sa Panginoon, Oh kayong mga banal niya, at mangagpasalamat kayo sa kaniyang banal na pangalan. Manag-awit kamo ug pagdayeg kang Jehova, Oh kamong mga balaan niya, Ug managpasalamat sa iyang balaang halandumon nga ngalan. Sapagkat ang kaniyang galit ay sangdali lamang; ang kaniyang paglingap ay habang buhay: pagiyak ay magtatagal ng magdamag, ngunit kagalakan ay dumarating sa kinaumagahan. Kay ang iyang kasuko umalagi lamang; Ang iyang kalooy alang sa tibook kinabuhi: Ang paghilak mopabilin sa kagabhion, Apan ang kalipay moabut sa kabuntagon. Tungkol sa akin, sinabi ko sa aking kaginhawahan: hindi ako makikilos kailan man. Mahitungod kanako, nag-ingon ako sa akong kauswagan, Dili gayud ako matarug. Ikaw, Panginoon, sa iyong paglingap ay pinatayo mong matibay ang aking bundok: iyong ikinubli ang iyong mukha; ako'y nabagabag. Ikaw, Oh Jehova, tungod sa imong kalooy gipatindog mo ang akong bukid nga adunay kalig-on; Gitagoan mo ang imong nawong; nasamok ako. Ako'y dumaing sa iyo, Oh Panginoon; at sa Panginoon ay gumawa ako ng pamanhik: Kanimo, Oh Jehova, nagtu-aw ako; Ug kang Jehova nagpangaliyupo ako: Anong pakinabang magkakaroon sa aking dugo, pagka ako'y mababa sa hukay? Pupuri ba sa iyo ang alabok? magsasaysay ba ito ng iyong katotohanan? Unsay kapuslanan niining akong dugo, sa diha nga manaug ako sa lubnganan? Magadayeg ba kanimo ang abug? igamantala ba niini ang imong kamatuoran? Iyong dinggin, Oh Panginoon, at maawa ka sa akin: Panginoon, maging saklolo nawa kita. Patalinghugi, Oh Jehova, ug malooy ka kanako: Oh Jehova, mahimo ka unta nga magtatabang kanako. Iyong pinapaging sayaw sa akin ang aking tangis; iyong kinalag ang aking kayong magaspang, at binigkisan mo ako ng kasayahan: Ang akong pagbalata gibayloan mo ug sayaw; Gihukas mo ang akong bisti nga sako, ug gibaksan mo ako sa kalipay; Upang ang pagluwalhati ko ay umawit na pagpupuri sa iyo at huwag maging tahimik: Oh Panginoon kong Dios, ako'y magpapasalamat sa iyo magpakailan man. Sa tuyo nga ang akong himaya magaawit ug pagdayeg kanimo, ug dili magapakahilum. Oh Jehova nga Dios ko, pasalamatan ko ikaw sa walay katapusan. Sa iyo, Oh Panginoon, nanganganlong ako; huwag akong mapahiya kailan man; palayain mo ako sa iyong katuwiran. Kanimo, Oh Jehova, midangup man ako; Ayaw gayud itugot nga pakaulawan ako: Luwason mo ako diha sa imong pagkamatarung. Ikiling mo ang iyong pakinig sa akin; iligtas mo akong madali: maging matibay na kanlungan ka nawa sa akin, bahay na sanggalangan upang iligtas ako. Ikiling kanako ang imong igdulungog; luwason mo ako sa madali: Bato nga malig-on ikaw alang kanako. Usa ka kuta nga dalangpanan sa pagluwas kanako, Sapagkat ikaw ang aking malaking bato, at aking kuta; alangalang nga sa iyong pangalan ay pangunahan mo ako, at patnubayan mo ako. Kay ikaw mao ang akong bato ug ang akong kuta; Busa mandoi ako, ug tutoli ako. Hugutin mo ako sa silo na kanilang inilagay na lihim ukol sa akin; sapagkat ikaw ang aking katibayan. Agawon mo ako gikan sa pukot nga ilang giladlad sa tago alang kanako; Kay ikaw mao ang akong maligong salipdanan. Sa iyong kamay ay inihabilin ko ang aking diwa; iyong tinubos ako, Oh Panginoon, ikaw na Dios ng katotohanan. Sa imong kamot nagatugyan ako sa akong espiritu: Nagtubos ikaw kanako, Oh Jehova, ikaw ang Dios sa kamatuoran. Aking pinagtataniman ang nangagmamasid ng mga walang kabuluhang karayaan: ngunit tumitiwala ako sa Panginoon. Gidumtan ko ang mga nanagtagad sa kakawangan nga malimbongon; Apan ako kang Jehova nagasalig. Ako'y matutuwa at magagalak sa iyong kagandahang-loob: sapagkat iyong nakita ang aking kadalamhatian: iyong nakilala ang aking kaluluwa sa mga kasakunaan: Mahinangup ako ug magakalipay sa imong mahigugmaong-kalolot; Kay nasud-ong mo ang akong kagulanan: Naila mo ang akong kalag nga anaa sa mga kalisdanan. At hindi mo kinulong sa kamay ng kaaway; iyong inilagay ang aking mga paa sa maluwag na dako. Ug wala mo ako palukbi sa kamot sa kaaway; Gipahamutang mo ang akong mga tiil sa kinalapdan. Maawa ka sa akin, Oh Panginoon, sapagkat ako'y nasa kahirapan: ang aking mata ay namumugto sa kapanglawan, oo, ang aking kaluluwa, at aking katawan. Malooy ka kanako, Oh Jehova, kay ania ako sa kagul-anan: Ginaut-ut sa kasakit ang akong mata, oo, ang akong kalag ug ang akong lawas. Sapagkat ang aking buhay ay napupugnaw sa kapanglawan, at ang aking mga taon ay sa pagbubuntong hininga: ang aking lakas ay nanglulupaypay dahil sa aking kasamaan, at ang aking mga buto ay nangangatog. Kay ang akong kinabuhi nagaantus sa kasakit, Ug ang akong mga tuig sa pagpanghupaw: Ang akong kusog naluya tungod sa akong kasal-anan, Ug ang akong mga bukog nagakaut-ut. Dahil sa lahat ng aking mga kaaway ay naging kaduwahagihan ako, Oo, lubha nga sa aking mga kapuwa, at takot sa aking mga kakilala: silang nangakakita sa akin sa labas ay tinakasan ako. Tungod sa tanan ko nga mga kabatok nahimo ako nga usa ka talamayon, Oo, talamayon nga hilabihan sa akong isigkatawo, Ug usa ka kalisang ako sa akong mga kaila: Ang mga nakakita kanako sa gawas, nanagpangalagiw gikan kanako. Ako'y nilimot sa pagiisip na parang patay na tao: Ako'y parang basag na sisidlan. Hingkalimtan ako ingon sa usa ka minatay nga wala nay handumanan: Nahimo ako nga sama sa usa ka sudlanan nga nabuak. Sapagkat aking narinig ang paninirang puri ng marami, kakilabutan sa bawat dako. Samantalang sila'y nagsasangguniang magkakasama laban sa akin, kanilang pinagsisikapang alisin ang aking buhay. Kay nadungog ko ang pagtamay sa daghan, Kahadlok sa tagsatagsa nga kiliran: Samtang nanagsabut sila pagtingub batok kanako, Nanaglalang sila sa pagkuha sa akong kinabuhi. Ngunit tumiwala ako sa iyo, Oh Panginoon: aking sinabi: Ikaw ay aking Dios. Apan misalig ako kanimo, Oh Jehova: Miingon ako: Ikaw mao ang akong Dios. Ang aking mga kapanahunan ay nasa iyong kamay: iligtas mo ako sa kamay ng aking mga kaaway, at sa mga nagsisiusig sa akin. Sa imong kamot anaa ang akong panahon: Luwason mo ako gikan sa kamot sa akong mga kaaway, ug gikan sa akong mga manlulutos. Iyong pasilangin ang iyong mukha sa iyong lingkod: iligtas mo ako ng iyong kagandahang-loob. Pasidlaka ang imong nawong sa ibabaw sa imong ulipon: Luwason mo ako tungod sa imong mahigugmaong-kalolot. Huwag nawa akong mapahiya, Oh Panginoon; sapagkat ako'y tumawag sa iyo: mapahiya nawa ang masama, magsitahimik nawa sila sa Sheol. Ayaw ako itugot nga mahamutang sa kaulaw, Oh Jehova; kay nagpakitabang ako kanimo: Ipabutang ang dautan sa kaulawan, pahiluma sila didto sa Sheol. Matahimik nawa ang mga sinungaling na labi; na nangagsasalita laban sa matuwid ng kalasuwaan, ng kapalaluan at paghamak. Ipahimo nga amang ang mga ngabil nga bakakon, Nga nagasulti sa pagpanamastamas, batok sa matarung. Nga adunay palabilabi ug pagtamay. Oh pagkadakila ng iyong kabutihan, na iyong iningatan para sa kanila na nangatatakot sa iyo, na iyong ginawa sa kanila na nagsisipagkanlong sa iyo, sa harap ng mga anak ng mga tao! Oh pagkadaku sa imong kaayo, Nga gitagana mo sa mga magakahadlok kanimo, Nga gibuhat mo alang kanila nga nagadangup kanimo, Sa atubangan sa mga anak nga lalake sa mga tawo! Sa lihim ng iyong harapan ay iyong ikukubli sila sa mga banta ng mga tao: iyong iingatan silang lihim sa kulandong mula sa mga talas ng mga dila. Sa tagoanan sa imong presencia pagatipigan mo sila gikan sa mga hikay nga mabudhion sa tawo: Pagatagoon mo gayud sila sa usa ka puloy-anan gikan sa paglalis sa mga dila. Purihin ang Panginoon: sapagkat ipinakilala niya sa akin ang kaniyang kagilagilalas na kagandahang-loob sa isang matibay na bayan. Bulahan ni Jehova; Kay gipakita niya kanako ang iyang katingalahan nga mahigugmaong-kalolot Sa ciudad nga malig-on. Tungkol sa akin, sinabi ko sa aking pagmamadali, nahiwalay ako sa harap ng iyong mga mata: gayon ma'y dininig mo ang tinig ng aking mga pamanhik, nang ako'y dumaing sa iyo. Mahitungod kanako, miingon ako sa pagdali, Gipapahawa ako gikan sa atubangan sa imong mga mata: Apan, bisan pa niini, gipatalinghugan mo ang tingog sa akong mga pangaliyuyo, Sa diha nga nagtu-aw ako kanimo. Oh ibigin ninyo ang Panginoon, ninyong lahat na mga banal niya: pinalalagi ng Panginoon ang tapat, at pinanghihigantihang lubos ang manggagawang palalo. Oh higugmaon ninyo si Jehova, kamong tanan nga mga balaan niya: Si Jehova magabantay sa mga matinumanon, Ug panimaslan niya sa makadaghan gayud ang nagabuhat nga adunay palabilabi. Kayo'y mangagpakalakas, at mangagdalang tapang ang inyong puso, kayong lahat na nagsisiasa sa Panginoon. Magmalig-on kamo, ug padasiga ang inyong kasingkasing, Ngatanan kamo nga may paglaum kang Jehova. Mapalad siyang pinatawad ng pagsalangsang, na tinakpan ang kasalanan. Bulahan siya kang kinsang kalapasan gipasaylo, Kang kinsang sala gitabonan. Mapalad ang tao na hindi paratangan ng kasamaan ng Panginoon, at walang pagdaraya ang diwa niya. Bulahan ang tawo nga kaniya wala pag-isipa ni Jehova ang kasalanan, Ug diha sa iyang espiritu walay limbong. Nang ako'y tumahimik, ay nanglumo ang aking mga buto dahil sa aking pagangal buong araw. Sa nagpakahilum ako, nagkaut-ut ang akong mga bukog Pinaagi sa akong pag-agulo sa tibook nga adlaw. Sapagkat araw at gabi ay mabigat sa akin ang iyong kamay: ang aking lamig ng katawan ay naging katuyuan ng taginit. (Selah) Kay sa adlaw ug sa gabii ang imong kamot nagpabug-at sa ibabaw nako: Ang kaumog ko nailisan ingon sa pagkamala sa ting-init. (Selah) Aking kinilala ang aking kasalanan sa iyo, at ang aking kasamaan ay hindi ko ikinubli: aking sinabi, aking ipahahayag ang aking pagsalangsang sa Panginoon; at iyong ipinatawad ang kasamaan ng aking kasalanan. Giila ko ang akong sala nganha kanimo, Ug wala ko tagoi ang akong kasal-anan: Miingon ako: Igasugid ko kang Jehova ang akong mga kalapasan; Ug imong gipasaylo ang pagkadautan sa akong sala. (Selah) Dahil dito'y dalanginan ka nawa ng bawat isa na banal sa panahong masusumpungan ka: tunay na pagka ang mga malaking tubig ay nagsisiapaw ay hindi aabutan nila siya. Tungod niini ang tagsatagsa nga diosnon magaampo kanimo sa usa ka panahon nga ikaw mahimo nga makaplagan: Sa pagkamatuod sa paglunop sa daghang mga tubig sila dili makaabut kaniya. Ikaw ay aking kublihang dako; iyong iingatan ako sa kabagabagan; iyong kukulungin ako sa palibot ng mga awit ng kaligtasan. (Selah) Ikaw ang akong tagoanan; pagabantayan mo ako gikan sa kagul-anan; Uban sa mga alawiton sa kaluwasan pagalibutan mo ako. (Selah Aking ipaaalam sa iyo at ituturo sa iyo ang daan na iyong lalakaran: papayuhan kita na ang aking mga mata, ay nakatitig sa iyo. Igapahamatngon ko kanimo, ug igatudlo ko kanimo ang dalan nga imong pagalaktan: Sa ibabaw nimo igatutuk ko ang akong mga mata sa pagtambag kanimo. Huwag nawa kayong maging gaya ng kabayo, o gaya ng mula na walang unawa: na marapat igayak ng busal at ng paningkaw upang ipangpigil sa kanila, na kung dili'y hindi sila magsisilapit sa iyo. Ayaw kamo pagpanig-ingon sa kabayo kun sa mula, nga walay salabutan; Kang kansang ulo ug baba sa rinda ug bocado pagapugngan, Aron dili sila magaduol nganha kanimo. Maraming kapanglawan ay sasapit sa masama: ngunit siyang tumitiwala sa Panginoon, kagandahang-loob ang liligid sa kaniya sa palibot. Daghan ang mga kasubo nga modangat sa mga tawong dautan; Apan siya nga magasalig kang Jehova, pagalikusan sa mahigugmaong-kalolot. Kayo'y mangatuwa sa Panginoon, at mangagalak kayo, kayong mga matuwid: at magsihiyaw kayo ng dahil sa kagalakan kayong lahat na matuwid sa puso. Managkalipay kamo kang Jehova, ug managmaya kamo, kamo nga mga matarung; Ug managhugyaw kamo tungod sa kalipay, ngatanan kamong mga matul-id ug kasingkasing. Mangagalak kayo sa Panginoon, Oh kayong mga matuwid: pagpuri ay maganda sa ganang matuwid. Managkalipay kamo kang Jehova, Oh kamong mga matarung: Kay sa mga matul-id matahum ang pagdayeg. Kayo'y mangagpasalamat sa Panginoon na may alpa: magsiawit kayo ng mga pagpuri sa kaniya na may salterio na sangpung kuerdas. Managpasalamat kamo kang Jehova nga adunay alpa: Manag-awit kamo ug mga pagdayeg kaniya nga adunay tulonggon nga may napulo ka kuldas. Magsiawit kayo sa kaniya ng bagong awit; magsitugtog kayong matalino na may malaking ingay. Manag-awit kamo haniya sa usa ka alawiton nga bag-o; Managtugtug kamo sa dakung kabatid uban sa usa ka makusog nga paningog. Sapagkat ang salita ng Panginoon ay matuwid; at lahat niyang gawa ay ginawa sa pagtatapat. Kay ang pulong ni Jehova matulid man; Ug ang tanan niya nga buhat sa pagkamatinumanon gibuhat. Iniibig niya ang katuwiran at kahatulan: ang lupa ay puno ng kagandahang-loob ng Panginoon. Siya nahagugma sa pagkamatarung ug sa justicia: Ang yuta napuno sa mahigugmaong-kalolot ni Jehova. Sa pamamagitan ng salita ng Panginoon ay nayari ang mga langit; at lahat ng natatanaw roon ay sa pamamagitan ng hinga ng kaniyang bibig. Pinaagi sa pulong ni Jehova nabuhat ang mga langit, Ug ang tanan nga panon nila pinaagi sa gininhawa sa iyang baba. Kaniyang pinipisan ang tubig ng dagat na parang isang bunton: inilalagay niya ang mga kalaliman sa mga kalawakan. Gitigum niya ingon sa usa ka pinundok ang mga tubig sa dagat: Gibutang niya ang mga kahiladman sulod sa mga dapa. Matakot nawa ang buong lupa sa Panginoon: magsitayo nawang may takot ang lahat ng taga sanglibutan sa kaniya. Pahadloka kang Jehova ang tibook nga yuta: Patindoga nga may kataha kaniya ang tanang mga pumoluyo sa kalibutan. Sapagkat siya'y nagsalita, at nangyari; siya'y nagutos, at tumayong matatag. Kay siya misulti, ug kini nahimo; Siya misugo, ug kini milungtad. Dinadala ng Panginoon sa wala ang payo ng mga bansa: kaniyang niwawalang halaga ang mga pagiisip ng mga bayan. Gipawalay bili ni Jehova ang tambag sa mga nasud; Gihimo niya ang pagpakyas sa mga hunahuna sa katawohan. Ang payo ng Panginoon ay nanganayong matibay magpakailan man, ang mga pagiisip ng kaniyang puso sa lahat ng salit saling lahi. Ang tambag ni Jehova nagapadayon sa walay katapusan, Ang mga hunahuna sa iyang kasingkasing ngadto sa tanang mga kaliwatan. Mapalad ang bansa na ang Dios ay ang Panginoon; ang bayan na kaniyang pinili sa ganang kaniyang sariling mana. Bulahan ang nasud nga si Jehova mao ang Dios, Ang katawohan nga gipili niya alang sa iyang kaugalingong panulondon. Ang Panginoon ay tumitingin mula sa langit; kaniyang minamasdan ang lahat na anak ng mga tao; Gikan sa langit nagsud-ong si Jehova; Nakita niya ang tanang mga anak sa mga tawo; Mula sa dakong kaniyang tahanan ay tumitingin siya sa lahat na nangananahan sa lupa; Gikan sa dapit sa iyang puloyanan nagasud-ong siya Sa ibabaw sa tanang mga pumoluyo sa yuta. Siyang naghuhugis ng mga puso nilang lahat, na nagmamasid sa lahat nilang mga gawa. Siya nga nagaumol sa kasingkasing nila ngatanan, Nga nagapalandong sa tanan nila nga mga buhat. Walang hari na nakaliligtas sa pamamagitan ng karamihan ng hukbo: ang makapangyarihang tao ay hindi naliligtas sa pamamagitan ng malaking kalakasan. Walay hari nga maluwas pinaagi sa panon sa kasundalohan: Ang tawong gamhanan dili makagawas pinaagi sa daku nga kusog. Ang kabayo ay walang kabuluhang bagay sa pagliligtas: ni hindi niya iniligtas ang sinoman sa pamamagitan ng kaniyang malaking kalakasan; Usa ka butang nga kawang ang usa ka kabayo alang sa pagluwas; Pinaagi sa kadaku sa iyang gahum dili siya makaluwas kang bisan kinsa. Narito, ang mata ng Panginoon ay nasa kanila na nangatatakot sa kaniya, sa kanila na nagsisiasa sa kaniyang kagandahang-loob; Ania karon, ang mata ni Jehova anaa sa ibabaw sa mga nagakahadlok kaniya, Sa ibabaw sa mga nagasalig sa iyang mahigugmaong-kalolot; Upang iligtas ang kaniyang kaluluwa sa kamatayan, at upang ingatan silang buhay sa kagutom. Aron sa pagluwas sa ilang kalag gikan sa kamatayon, Ug aron sa pagbantay kanila nga buhi sa panahon sa gutom. Hinintay ng aming kaluluwa ang Panginoon: siya'y aming saklolo at aming kalasag. Ang among kalag nagahulat kang Jehova: Siya mao ang among katabang ug ang among taming. Sapagkat ang aming puso ay magagalak sa kaniya, sapagkat kami ay nagsitiwala sa kaniyang banal na pangalan. Kay kaniya magakalipay ang among kasingkasing, Kay sa iyang balaan nga ngalan misalig kami. Sumaamin nawa ang iyong kagandahang-loob, Oh Panginoon, ayon sa aming pagasa sa iyo. Ibutang sa ibabaw namo ang imong mahigugmaong-kalolot, Oh Jehova, Sumala sa among paglaum kanimo. Aking pupurihin ang Panginoon sa buong panahon: ang pagpuri sa kaniya ay laging sasa aking bibig. Pagadayegon ko si Jehova sa tanang mga panahon: Ang pagdayeg kaniya magakanunay sa akong baba. Ang aking kaluluwa ay maghahambog sa Panginoon: maririnig ng maamo at masasayahan. Ang akong kalag magapangandak tungod kang Jehova: Managpatalinghug niini ang mga maaghup, ug managkalipay sila. Oh dakilain ninyo na kasama ko ang Panginoon, at tayo'y mangagbunyi na magkakasama ng kaniyang pangalan. Oh padakuon ninyo si Jehova uban kanako, Ug usahan ta ang pagbayaw sa iyang ngalan. Aking hinanap ang Panginoon, at sinagot niya ako, at iniligtas niya ako sa lahat ng aking mga katakutan. Gipangita ko si Jehova, ug gitubag niya ako, Ug giluwas niya ako gikan sa tanan ko nga mga kahadlok. Sila'y nagsitingin sa kaniya, at nangaliwanagan: at ang kanilang mukha ay hindi malilito kailan man. Nanagtutuk sila kaniya, ug gihayagan sila; Ug ang ilang mga nawong dili gayud maulawan. Itong abang tao'y dumaing, at dininig siya ng Panginoon. At iniligtas siya sa lahat niyang mga kabagabagan. Kining kabus nga tawo nagtu-aw, ug gipatalinghugan siya ni Jehova, Ug giluwas siya gikan sa tanang mga kalisdanan niya. Ang anghel ng Panginoon ay humahantong sa buong palibot ng nangatatakot sa kaniya, at ipinagsasanggalang sila. Ang manolonda ni Jehova magapahaluna sa paglibut sa mga nangahadlok kaniya, Ug magaluwas kanila. Oh inyong tikman at tingnan ninyo na ang Panginoon ay mabuti: mapalad ang tao na nanganganlong sa kaniya. Oh tilawi ug tan-awa ninyo nga si Jehova maayo: Bulahan ang tawo nga modangup kaniya. Oh mangatakot kayo sa Panginoon, kayong mga banal niya: sapagkat walang kakulangan sa kanila na nangatatakot sa kaniya. Pangahadlok kamo kang Jehova, Oh kamong mga balaan niya; Kay sa mga nangahadlok kaniya wala ing makulang. Ang mga batang leon ay kinakapos at nagtitiis ng gutom. Ngunit silang nagsisihanap sa Panginoon ay hindi kukulangin ng anomang mabuting bagay. Ang mga magagmay nga leon makulangan, ug nag-antus sa kagutom; Apan ang mga nagapangita kang Jehova dili makulangan sa bisan unsang butang nga maayo. Magsiparito kayo, kayong mga anak, dinggin ninyo ako: aking tuturuan kayo ng pagkatakot sa Panginoon. Umari kamo, mga anak, patalinghug kamo kanako: Ang pagkahadlok kang Jehova igatudlo ko kaninyo. Sinong tao ang nagnanasa ng buhay, at umiibig sa maraming kaarawan upang makakita siya ng mabuti? Kinsa ba ang tawo nga magatinguha ug kinabuhi, Ug mahagugma sa daghang mga adlaw, aron makita niya ang maayo? Ingatan mo ang iyong dila mula sa masama. At ang iyong mga labi sa pagsasalita ng karayaan. Bantayi ang imong dila gikan sa dautan, Ug ang imong ngabil gikan sa pagsulti ug limbong. Lumayo ka sa kasamaan, at gumawa ka ng mabuti; hanapin mo ang kapayapaan at habulin mo. Pahalayo ka gikan sa dautan, ug buhaton mo ang maayo; Pangitaon mo ang pakigdait, ug sundon mo kini. Ang mga mata ng Panginoon ay nakatitig sa mga matuwid, at ang kaniyang mga pakinig ay nakabukas sa kanilang daing. Ang mga mata ni Jehova anaa sa ibabaw sa mga matarung, Ug nagapatalinghug ang iyang mga igdulungog sa ilang pagtu-aw. Ang mukha ng Panginoon ay laban sa kanila na nagsisigawa ng kasamaan, upang ihiwalay ang alaala sa kanila sa lupa. Ang nawong ni Jehova batok sa mga nagabuhat ug dautan, Aron sa pagputol sa handumanan nila gikan sa yuta. Ang matuwid ay nagsidaing, at dininig ng Panginoon, at iniligtas sila sa lahat nilang mga kabagabagan. Nanagtu-aw ang mga matarung, ug nagpatalinghug si Jehova, Ug nagluwas kanila gikan sa tanan nilang mga kalisdanan. Ang Panginoon ay malapit sa kanila na may bagbag na puso, at inililigtas ang mga may pagsisising diwa. Si Jehova haduol niadtong mga dugmok ug kasingkasing, Ug nagaluwas siya niadtong mahinulsulon sa espiritu. Marami ang kadalamhatian ng matuwid; ngunit inililigtas ng Panginoon sa lahat. Daghan ang mga kagul-anan sa matarung; Apan si Jehova magaluwas kaniya gikan kanilang tanan. Kaniyang iniingatan ang lahat niyang mga buto: wala isa man sa mga yaon na nababali. Siya nagabantay sa tanan niyang mga bukog: Walay usa kanila nga madugmok. Papatayin ng kasamaan ang masama: at silang nangagagalit sa matuwid na tao ay kikilanling may sala. Ang dautan magapatay sa dautan; Ug ang nagadumot sa tawong matarung pagahukman sa silot. Tinutubos ng Panginoon ang kaluluwa ng kaniyang mga lingkod: at wala sa nagsisipagkanlong sa kaniya ay kikilanling may sala. Si Jehova nagatubos sa kalag sa iyang mga ulipon; Ug walay mausa sa modangup kaniya nga pagahukman sa silot. Awayin mo, Oh Panginoon, silang nagsisiaway sa akin: lumaban ka sa kanila na nagsisilaban sa akin. Awaya, Oh Jehova, ang mga nagapakig-away batok kanako: Gubaton mo ang mga nakiggubat batok kanako. Humawak ka ng kalasag at ng longki, at tumayo ka na pinaka tulong sa akin. Kumupot ka sa taming ug kalasag, Ug tumindog ka nga katabang nako. Kumuha ka rin naman ng sibat, at tumigil ka sa daan laban sa kanila na nagsisihabol sa akin: sabihin mo sa aking kaluluwa, Ako'y iyong kaligtasan. Bakyawa usab ang bangkaw, ug lukbi ang dalan batok sa mga nagalutos kanako: Ipamulong mo sa akong kalag: Ako mao ang imong kaluwasan. Mangahiya nawa sila, at madala sa kasiraang puri ang nagsisiusig sa aking kaluluwa: mangapabalik sila, at mangalito silang nagsisikatha ng aking kapahamakan. Ibutang sila sa kaulawan ug dad-a sa pagka-walay kadungganan ang mga nagapangita sa akong kalag: Pasibuga sila ug libuga ang mga nagalalang ug kadautan kanako. Maging gaya nawa sila ng ipa sa unahan ng hangin, at itaboy sila ng anghel ng Panginoon. Himoa silang ingon sa tahop sa atubangan sa hangin, Ug ang manolonda ni Jehova magaabog kanila. Maging madilim nawa, at madulas ang kanilang daan, at habulin sila ng anghel ng Panginoon. Himoang mangitngit ug padangloga ang ilang dalan, Ug ang manolonda ni Jehova magagukod kanila. Sapagkat walang kadahilanan ay ipinagkubli nila ako ng kanilang silo sa hukay, walang kadahilanan ay nagsihukay sila para sa aking kaluluwa. Kay sa walay gipasikaran nanagtago sila alang kanako ug usa ka pukot sa usa ka gahong; Sa walay gipasikaran nagkalot sila ug usa ka gahong alang sa akong kalag. Dumating nawa sa kaniya ng walang anoano ang pagkapahamak; at hulihin nawa siya ng kaniyang silo na kaniyang ikinubli: mahulog nawa siya sa ikapapahamak niya. Padangata sa ibabaw kaniya ang pagkalaglag sa walay pagpanghibalo; Ug himoa nga ang iyang pukot nga iyang gitagoan molimis sa iyang kaugalingon: Niining maong pagkalaglag huloga siya. At ang aking kaluluwa ay magagalak sa Panginoon: magagalak na mainam sa kaniyang pagliligtas. Ug ang akong kalag magakalipay kang Jehova: Kini magakalipay diha sa iyang kaluwasan. Lahat ng aking mga buto ay magsasabi, Panginoon, sino ang gaya mo, na inililigtas ang dukha doon sa totoong malakas kay sa kaniya, Oo, ang dukha at ang mapagkailangan sa sumasamsam sa kaniya? Ang tanan ko nga mga bukog manag-ingon: Jehova, kinsa ba ang sama kanimo, Nga ginaluwas mo ang mga kabus gikan kaniya nga labi pang kusgan kay kaniya, Oo, ang kabus ug ang hangul gikan kaniya nga nagatulis kaniya? Mga saksing masasama ay nagsisitayo; sila'y nangagtatanong sa akin ng mga bagay na di ko nalalaman. Nanagpanindog ang mga saksi nga dili-matarung; Nangutana sila kanako mahitungod sa mga butang nga wala ko hibaloi. Iginaganti nila sa akin ay kasamaan sa mabuti, sa pagpapaulila ng aking kaluluwa. Gibalusan nila ako ug dautan tungod sa maayo, Aron sa pagpaguol sa akong kalag. Ngunit tungkol sa akin, nang sila'y may sakit, ang aking suot ay magaspang na kayo: aking pinagdalamhati ang aking kaluluwa ng pagaayuno; at ang aking dalangin ay nagbabalik sa aking sariling sinapupunan. Apan mahitungod kanako, sa nanagmasakiton sila, nagbisti ako ug sako: Gisakit ko ang akong kalag nga may pagpuasa; Ug ang akong pag-ampo nagabalikbalik sa akong sabakan. Ako'y nagasal na tila aking kaibigan o aking kapatid: ako'y yumuyukong tumatangis na tila iniiyakan ang kaniyang ina. Naggawi ako nga daw ingon nga kini akong higala kun akong igsoon: Nagpailub ako nga nagbalata, ingon sa usa nga nagminatay tungod sa iyang inahan. Ngunit pagka ako'y natisod sila'y nangagagalak, at nagpipisan: ang mga uslak ay nagpipisan laban sa akin, at hindi ko nalaman; Apan sila nanagkalipay sa akong kagul-anan, ug nanagtigum sila sa tingub: Ang mga talamayon nanagtigum batok kanako, ug ako wala mahibalo niini; Gikuniskunis nila ako ug wala sila mohunong: Gaya ng mga nanunuyang suwail sa mga kapistahan, kanilang pinagngangalit sa akin ang kanilang mga ngipin. Sama sa mga himalikas nga mayubiton didto sa mga fiesta, Sila nanagpakagot sa ilang mga ngipon batok kanako. Panginoon, hanggang kailan titingin ka? Iligtas mo ang aking kaluluwa sa kanilang mga pagsira, ang aking sinta mula sa mga leon. Ginoo, hangtud anus-a ba nga ikaw magasud-ong niini? Bawia ang akong kalag gikan sa ilang mga paglaglag, Ang akong mahal nga kinabuhi gikan sa mga leon. Ako'y magpapasalamat sa iyo sa dakilang kapisanan: aking pupurihin ka sa gitna ng maraming tao. Magapasalamat ako kanimo diha sa daku nga katilingban: Pagadayegon ko ikaw sa taliwala sa daghang katawohan. Huwag magalak sa akin na may kamalian ang aking mga kaaway; ni magkindat man ng mata ang nangagtatanim sa akin ng walang kadahilanan. Ayaw itugot nga sila nga akong mga kaaway managkalipay nga dili matarung sa ibabaw nako; Ni pakidhaton mo ang mga nanagdumot kanako sa walay gipasikaran. Sapagkat sila'y hindi nangagsasalita ng kapayapaan: kundi sila'y nagsisikatha ng mga magdarayang salita laban sa mga tahimik sa lupain. Kay dili sila magasulti sa pakigdait; Kondili batok sa mga maaghup sa yuta nagalalang sila ug mga malimbongong mga pulong. Oo, kanilang ibinuka ng maluwang ang kanilang bibig laban sa akin; kanilang sinasabi: Aha, aha, nakita ng aming mata. Oo, ginga-nga nila ang ilang baba batok kanako: Nanag-ingon sila: Aha! Aha! ang among mata nakakita niana. Iyong nakita ito, Oh Panginoon; huwag kang tumahimik, Oh Panginoon, huwag kang lumayo sa akin. Ikaw nakakita, Oh Jehova; ayaw pagpakahilum; Oh Ginoo, dili ka magpahalayo gikan kanako. Kumilos ka, at ikaw ay gumising upang gawan ako ng kahatulan, sa aking usap, Dios ko at Panginoon ko. Lumihok ka, ug magmata ka sa paghatag ug justicia nga angay kanako, Bisan alang sa akong katungod, Dios ko ug Ginoo ko. Hatulan mo ako, Oh Panginoon kong Dios, ayon sa iyong katuwiran; at huwag mo silang pagalakin sa akin. Hukman mo ako sumala sa imong pagkamatarung Oh Jehova nga Dios ko; Ug dili mo itugot nga managkalipay sila batok kanako. Huwag silang magsabi sa kanilang sarili: Aha, nasa namin: huwag silang magsabi: Aming sinakmal siya. Ayaw itugot nga moingon sila sa ilang kasingkasing: Aha! matuman ang among tinguha: Ayaw itugot nga moingon sila: Nasubad siya namo. Mangapahiya nawa sila, at mangalito na magkakasama ang mga nangagalak sa aking pagkapahamak: manganamit nawa ng kahihiyan at kasiraang puri ang nangagmamalaki laban sa akin. Ipabutang sila sa kaulawan, ug sa kagubot, ang mga nagakalipay sa tingub tungod sa akong kadautan: Pasul-obi sila sa kaulawan ug sa pagkawalay dungog kadto nga mga nagapakadaku batok kanako. Magsihiyaw nawa ng kagalakan, at mangasayahan, ang nagsisilingap ng aking katuwiran: Oo, mangagsabi nawa silang palagi: Dakilain ang Panginoon, na nalulugod sa kaginhawahan ng kaniyang lingkod. Pasinggita sila sa kalipay, ug papagmayaa ang mga nagalaban sa akong matarung nga katungod: Oo, pasultiha sila sa kanunay, si Jehova pagapadakuon, Nga nahamuot sa kauswagon sa iyang ulipon. At ang aking dila ay mangungusap ng iyong katuwiran, at ng pagpuri sa iyo sa buong araw. Ug ang akong dila magasulti mahitungod sa imong pagkamatarung ug sa imong pagdayeg sa tibook nga adlaw. Ang pagsalangsang ng masama ay nagsasabi sa loob ng aking puso: walang takot sa Dios sa harap ng kaniyang mga mata. Ang kalapasan sa dautan nagaingon sulod sa akong kasingkasing: Walay kahadlok sa Dios sa atubangan sa iyang mga mata. Sapagkat siya'y nanghihibo ng kaniyang sariling mga mata, na ang kaniyang kasamaan ay hindi masusumpungan at pagtataniman. Kay nagaulog-ulog siya sa iyang kaugalingon nga mga mata, Nga ang iyang kadautan dili hikaplagan ug dili pagadumtan. Ang mga salita ng kaniyang bibig ay kasamaan at karayaan: iniwan niya ang pagkapantas at paggawa ng mabuti. Ang mga pulong sa iyang baba mao ang kasal-anan ug limbong: Mihunong siya sa pagkamasinabuton ug sa pagbuhat ug maayo. Siya'y kumakatha ng kasamaan sa kaniyang higaan; siya'y lumagay sa isang daan na hindi mabuti; hindi niya kinayayamutan ang kasamaan. Sa iyang higdaanan nagalalang siya ug kadautan; Nagapahamutang siya sa usa ka dalan nga dili maayo; Ug sa dautan wala siya magadumot. Ang iyong kagandahang-loob, Oh Panginoon, ay nasa mga langit: ang iyong pagtatapat ay umaabot hanggang sa langit. Oh Jehova, ang imong mahigugmaong-kalolot anaa sa mga langit; Ang imong pagkamatinumanon nagaabut ngadto sa mga langit. Ang iyong katuwiran ay gaya ng mga bundok ng Dios: ang iyong mga kahatulan ay dakilang kalaliman: Oh Panginoon, iyong iniingatan ang tao at hayop. Ang imong pagkamatarung sama sa mga bukid sa Dios; Ang imong mga paghukom usa ka dakung kahiladman: Oh Jehova, sa tawo ug sa mananap ikaw nagabantay. Napaka mahalaga ng iyong kagandahang-loob, Oh Dios! At ang mga anak ng mga tao ay nanganganlong sa ilalim ng iyong mga pakpak. Pagkabilihon sa imong mahigugmaong-kalolot, Oh Dios! Tungod niana ang mga anak sa mga tawo mingdangup sa ilalum sa landong sa imong mga pako. Sila'y nangabubusog ng sagana ng katabaan ng iyong bahay; at iyong paiinumin sila sa ilog ng iyong kaluguran. Sila pagabusgon sa madagayaon gayud sa tambok sa imong balay; Ug ikaw magpainum kanila sa sapa sa imong mga kalipay. Sapagkat nasa iyo ang bukal ng buhay: sa iyong liwanag makakakita kami ng liwanag. Kay kanimo anaa ang tuburan sa kinabuhi: Sa imong kahayag makakita kami ug kahayag. Oh, ilagi mo nawa ang iyong kagandahang-loob sa kanila na nangakakakilala sa iyo: at ang iyong katuwiran sa matuwid sa puso. Padayonon mo ang imong mahigugmaong-kalolot niadtong mga nakaila kanimo, Ug ang imong pagkamatarung niadtong mga matul-id sa kasingkasing. Huwag nawang dumating laban sa akin ang paa ng kapalaluan, at huwag nawa akong itaboy ng kamay ng masama. Ayaw itugot nga moabut batok kanako ang tiil sa palabilabi, Ug ang kamot sa dautan dili unta mohingilin kanako. Doo'y nangabuwal ang mga manggagawa ng kasamaan: sila'y nangalugmok at hindi makakatindig. Didto ang mga mamumuhat sa kadautan nangapukan: Gipanukmod sila ug dili sila arang makatindog. Huwag kang mabalisa dahil sa mga manggagawa ng kasamaan, ni managhili ka man sa kanila na nagsisigawa ng kalikuan. Dili ka magkaguol tungod sa mga mamumuhat sa dautan, Ni masina ikaw batok niadtong mga nagabuhat ug dilimatarung. Sapagkat sila'y madaling puputuling gaya ng damo, at matutuyong gaya ng sariwang damo. Kay sa madali pagaputlon sila ingon sa balili, Ug mangalaya sila ingon sa lunhaw nga bunglayon. Tumiwala ka sa Panginoon, at gumawa ka ng mabuti; tumahan ka sa lupain, at gawin mong kumain sa kaniyang pagkatapat. Magsalig ka kang Jehova, ug magbuhat ka ug maayo; Magpuyo ka sa yuta, ug magkaon ka sa iyang pagkamatinumanon. Magpakaligaya ka naman sa Panginoon; at bibigyan ka niya ng nasa ng iyong puso. Magkalipay ka usab kang Jehova, Ug siya magahatag kanimo sa mga tinguha sa imong kasingkasing. Ihabilin mo ang iyong lakad sa Panginoon; tumiwala ka rin naman sa kaniya, at kaniyang papangyayarihin. Itugyan mo kang Jehova ang imong dalan; Ug sumalig ka usab kaniya, ug siya magabuhat niana. At kaniyang palalabasing gaya ng liwanag ang iyong katuwiran, at ang iyong kahatulan ay gaya ng katanghaliang tapat. Ug siya magapahayag sa imong pagkamatarung ingon sa suga, Ug sa imong katul-id ingon sa udto sa adlaw. Ikaw ay magpahinga sa Panginoon, at maghintay kang may pagtitiis sa kaniya: huwag kang mabalisa ng dahil sa kaniya na gumiginhawa sa kaniyang lakad, dahil sa lalake na nagpapangyari ng mga masamang katha. Mopahulay ka kang Jehova ug maghulat ka kaniya: Dili ka magkaguol tungod kaniya nga nagamauswagon sa iyang dalan, Tungod sa tawo nga nagapahanabo sa dautan nga mga paglalang. Maglikat ka ng pagkagalit, at bayaan mo ang poot: huwag kang mabalisa, iya'y maghahatid lamang sa paggawa ng kasamaan. Biyaan mo ang kasuko, ug ayran mo ang kaligutgut: Dili ka makaguol, kay kana nagapaingon ngadto sa buhat nga dautan. Sapagkat ang mga manggagawa ng kasamaan ay mangahihiwalay: ngunit yaong nagsipaghintay sa Panginoon, ay mangagmamana sila ng lupain. Kay ang mga mamumuhat sa dautan pagalaglagon; Apan ang mga nagahulat kang Jehova, sila magapanunod sa yuta. Sapagkat sangdali na lamang, at ang masama ay mawawala na: Oo, iyong uusisaing mainam ang kaniyang dako, at siya'y mawawala na. Kay sa dili madugay ang mga dautan mangawala: Oo, pagasusihon mo sa dakung kakugi ang iyang dapit, ug siya mawala diha. Ngunit ang maamo ay magmamana ng lupain, at masasayahan sa kasaganaan ng kapayapaan. Apan ang mga maaghup magapanunod sa yuta, Ug magakalipay sa ilang kaugalingon tungod sa kadagaya sa pakigdait. Ang masama ay kumakatha laban sa ganap, at pinagngangalit sa kaniya ang kaniyang mga ngipin. Nagalalang ang dautan batok sa matarung, Ug nagakagut ang iyang mga ngipon tungod kaniya. Tatawanan siya ng Panginoon: sapagkat kaniyang nakikita na ang kaniyang kaarawan ay dumarating. Ang Ginoo magakatawa kaniya; Kay siya nagatan-aw nga umaabut ang iyang adlaw. Hinugot ng masama ang tabak, at inihanda ang kanilang busog: upang ilugmok ang dukha at mapagkailangan, upang patayin ang matuwid sa paglakad: Ang mga dautan nanag-ibut sa pinuti ug nanagbingat sa ilang pana, Sa pagpukan sa kabus ug sa hangul, Sa pagpatay niadtong mga mutal-id diha sa dalan. Ang kanilang tabak ay masasaksak sa kanilang sariling puso, at ang kanilang busog ay mababali. Ang pinuti nila molagbas sa ilang kaugalingon nga kasingkasing, Ug ang ilang pana pagabali-on. Mainam ang kaunti na tinatangkilik ng matuwid, kay sa kasaganaan ng maraming masama. Maayo pa ang diyutay nga gibatoan sa matarung Kay sa kadagaya sa daghan nga mga makasasala. Sapagkat ang mga bisig ng masasama ay mangababali: ngunit inaalalayan ng Panginoon ang matuwid. Kay ang mga bukton sa mga dautan pagadugmokon; Apan si Jehova magasapnay sa mga matarung. Nalalaman ng Panginoon ang kaarawan ng sakdal: at ang kanilang mana ay magiging sa magpakailan man. Si Jehova nahibalo sa mga adlaw sa mga hingpit; Ug ang ilang panulondon magapadayon sa walay katapusan. Hindi sila mangapapahiya sa panahon ng kasamaan: at sa mga kaarawan ng kagutom ay mangabubusog sila. Dili sila maulawan sa panahon nga dautan; Ug sa mga adlaw sa gutom pagabusgon sila. Ngunit ang masama ay mamamatay, at ang mga kaaway ng Panginoon ay magiging gaya ng taba ng mga kordero: sila'y mangapupugnaw: sa usok mangapupugnaw sila. Apan ang mga dautan mangawala, Ug ang mga kaaway ni Jehova maingon sa tambok sa mga nating carnero: Pagahutdon sila; mangahanaw sila sama sa aso. Ang masama ay humihiram, at hindi nagsasauli: ngunit ang matuwid ay nahahabag, at nagbibigay. Ang dautan nagapangutang, ug dili na mobayad; Apan ang matarung adunay kalooy ug nagahatag. Sapagkat ang mga gayong pinagpala ng Panginoon ay mangagmamana ng lupain; at silang sinumpa niya ay mahihiwalay. Kay kutob sa mga gipanalanginan niya magapanunod sa yuta; Ug sila nga mga gitunglo niya pagalaglagon. Ang lakad ng tao ay itinatag ng Panginoon; at siya'y nasasayahan sa kaniyang lakad. Ang mga paglakaw sa tawo gitukod ni Jehova; Ug siya nagakalipay sa iyang dalan. Bagaman siya'y mabuwal, hindi siya lubos na mapapahiga: Sapagkat inaalalayan siya ng Panginoon ng kaniyang kamay. Bisan siya mapukan, dili siya mohay-ad nga dayon; Kay si Jehova magasapnay kaniya sa iyang kamot. Ako'y naging bata, at ngayo'y matanda; gayon ma'y hindi ko nakita ang matuwid na pinabayaan, ni ang kaniyang lahi man ay nagpapalimos ng tinapay. Nabata ako kaniadto, ug karon ako tigulang na; Apan wala ako makakita sa matarung nga gibayaan, Ni magpakilimos ug tinapay ang iyang kaliwat. Lahat ng araw ay nahahabag, at nagpapahiram; at ang kaniyang lahi ay pinagpapala. Sa tibook nga adlaw aduna siyay kalooy ug nagapahulam; Ug ang iyang kaliwat gipanalanginan. Ikaw ay humiwalay sa kasamaan, at gumawa ka ng mabuti; at manahan ka magpakailan man. Pahalayo ka sa dautan, ug buhuta ang maayo; Ug magpuyo ka sa walay katapusan. Sapagkat iniibig ng Panginoon ang kahatulan, at hindi pinababayaan ang kaniyang mga banal; sila'y iniingatan magpakailan man: ngunit ang lahi ng masama ay mahihiwalay. Kay si Jehova nahigugma sa justicia, Ug dili mobiya sa iyang mga balaan; Gibantayan sila sa walay katapusan: Apan ang kaliwat sa mga dautan pagalaglagon. Mamanahin ng matuwid ang lupain, at tatahan doon magpakailan man. Ang mga matarung magapanunod sa yuta, Ug magapuyo sila sa ibabaw niini sa walay katapusan. Ang bibig ng matuwid ay nangungusap ng karunungan, at ang kaniyang dila ay nagsasalita ng kahatulan. Ang baba sa matarung magasulti ug kaalam, Ug ang iyang dila magalitok ug justicia. Ang kautusan ng kaniyang Dios ay nasa kaniyang puso, walang madudulas sa kaniyang mga hakbang. Ang Kasugoan sa iyang Dios anaa sa iyang kasingkasing; Sa iyang mga lakang walay mahadalin-as. Inaabatan ng masama ang matuwid, at pinagsisikapang patayin niya siya. Ang dautan nagapaniid ug maayo sa matarung, Ug nagatinguha sa pagpatay kaniya. Hindi siya iiwan ng Panginoon sa kaniyang kamay, ni parurusahan man siya pagka siya'y nahatulan. Si Jehova dili mobiya kaniya sa iyang kamot, Ni magasilot kaniya, kong magahukom na kaniya. Hintayin mo ang Panginoon, at ingatan mo ang kaniyang daan, at ibubunyi ka upang manahin mo ang lupain: pagka nahiwalay ang masama, iyong makikita. Paghulat kang Jehova, ug bantay sa iyang dalan, Ug siya magabayaw kanimo sa pagpanunod sa yuta: Sa diha nga pagalaglagon ang mga makasasala, ikaw makakita niana. Aking nakita ang masama sa malaking kapangyarihan, at lumalaganap na gaya ng sariwang punong kahoy sa kaniyang lupang tinubuan. Nakita ko ang dautan nga anaa sa dakung gahum, Ug nagalambo siya sa iyang kaugalingon sama sa usa ka kahoy nga lunhaw diha sa iyang natugkan nga yuta. Ngunit may dumaan at, narito, wala na siya: Oo, hinanap ko siya, ngunit hindi siya masumpungan. Apan ang usa miagi, ug, ania karon, siya wala na: Oo, gipangita ko siya, apan siya wala hikaplagi. Tandaan mo ang sakdal na tao, at masdan mo ang matuwid: sapagkat may isang maligayang wakas sa taong may kapayapaan. Timan-i ang tawong hingpit, ug tan-awa ang matarung; Kay adunay malipayong kaulahian sa tawo sa pakigdait. Tungkol sa mga mananalangsang, mangalilipol silang magkakasama: ang huling wakas ng masama ay mahihiwalay. Apan alang sa mga malapason, sila pagalaglagon ngatanan sa tingub. Ang katapusan sa mga dautan pagalaglagon. Ngunit ang kaligtasan ng matuwid ay sa Panginoon: siya'y ang kanilang kuta sa panahon ng kabagabagan. Apan ang kaluwasan sa mga matarung anaa kang Jehova: Ug siya mao ang ilang malig-ong dalangpanan sa panahon sa kalisdanan. At sila'y tinutulungan ng Panginoon, at sinasagip sila: sinasagip niya sila sa masama, at inililigtas sila. Sapagkat sila'y nagsipagkanlong sa kaniya. Ug si Jehova nagatabang kanila, ug nagaluwas kanila: Siya nagabawi kanila gikan sa mga dautan, ug nagaluwas kanila, Kay sila mingdangup kaniya. Oh Panginoon, huwag mo akong sawayin sa iyong pag-iinit: ni parusahan mo man ako sa iyong mahigpit na sama ng loob. Oh Jehova, dili mo ako pagbadlongon diha sa imong kapungot; Ni pagcastigohon mo diha sa imong mainit nga kasuko. Sapagkat ang iyong mga pana ay nagsitimo sa akin, at pinipisil akong mainam ng iyong kamay. Kay ang imong mga udyong mingtaroy kanako, Ug sa ibabaw nako nagadat-og ang imong kamot. Walang kagalingan sa aking laman dahil sa iyong pagkagalit; ni may kaginhawahan man sa aking mga buto dahil sa aking kasalanan. Walay pagkaayo sa akong unod tungod sa imong kaligutgut; Ni may kalinaw ang akong mga bukog tungod sa akong sala. Sapagkat ang aking mga kasamaan ay nagsidaan sa ibabaw ng aking ulo: gaya ng isang pasang mabigat ay napakabigat sa akin. Kay ang akong kasal-anan milapaw sa akong ulo: Ingon sa mabug-at nga palas-anon, hilabihan da sila kabug-at alang kanako. Ang aking mga sugat ay mabaho, at putokputok, dahil sa aking kamangmangan. Nangadunot ug nangabaho ang akong mga samad, Tungod sa akong kabuang. Ako'y nahirapan at ako'y nahukot; ako'y tumatangis buong araw. Nasakitan ako, ug natikuko ako sa hilabihan gayud; Nagalakaw ako nga nagabalata sa tibook nga adlaw. Sapagkat ang aking mga balakang ay lipos ng hirap; at walang kagalingan sa aking laman. Kay ang akong hawak napuno sa kainit; Ug walay pagkaayo sa akong unod. Ako'y nanglalata, at bugbog na mainam: ako'y umangal dahil sa kaba ng aking loob. Napunawan ako ug nangapangos sa hilabihan gayud: Nagaagulo ako tungod sa kagubot sa akong kasingkasing. Panginoon, lahat ng aking nais ay nasa harap mo; at ang aking hibik ay hindi lingid sa iyo. Ginoo, sa atubangan mo anaa ang tanan ko nga tinguha; Ug ang akong mga pag-agulo wala matago gikan kanimo. Ang aking loob ay kakabakaba, ang aking kalakasan ay nanglalata: tungkol sa liwanag ng aking mga mata, ay napawi rin ito sa akin. Ang akong kasingkasing nagaputok-putok, ug nawad-an ako sa akong kusog: Mahitungod sa kahayag sa akong mga mata nawala usab kini kanako. Ang mga mangliligaw at mga kaibigan ko ay nangatayong malayo sa aking paghihirap; at ang aking mga kamaganak ay nakalayo. Ang akong mga hinigugma ug ang akong mga abyan nanagpahalayo sa akong kasakit; Ug ang akong mga kabanayan nanagbarug sa halayo. Sila namang nangaguusig ng aking buhay ay nangaglagay ng mga silo na ukol sa akin; at silang nagsisihanap ng aking ikapapahamak ay nangagsasalita ng mga masasamang bagay, at nangagiisip ng pagdaraya buong araw. Sila usab nga mga nanagpangita sa akong kinabuhi nanagbutang ug mga lit-ag alang kanako; Ug sila nga nanagtinguha sa akong pagkalaglag nanagsulti ug mga buhat nga kadautan, Ug nanagpamalandong ug mga limbong sa tibook nga adlaw. Ngunit ako'y gaya ng binging tao, na hindi nakakarinig; at ako'y gaya ng piping tao, na hindi ibinubuka ang kaniyang bibig. Apan ako, ingon sa tawong bungol, wala makadungog; Ug ingon ako sa usa ka amang nga wala magbuka sa iyang baba. Oo, ako'y gaya ng tao na hindi nakakarinig, at sa kaniyang bibig ay walang mga kasawayan. Oo, ako ingon sa usa ka tawo nga wala makadungog, Ug sa kang kinsang baba walay mga pagbadlong. Sapagkat sa iyo, Oh Panginoon ay umaasa ako: ikaw ay sasagot, Oh Panginoon kong Dios. Kay kanimo, Oh Jehova, nagalaum ako: Ikaw magatubag, Oh Ginoo, Dios ko. Sapagkat aking sinabi: Baka ako'y kagalakan nila: pagka ang aking paa ay nadudulas, ay nagsisipagmataas sila laban sa akin. Kay miingon ako: Tingali unya managkalipay sila sa ibabaw nako: Sa diha nga mahadalin-as ang akong tiil, sila managpadaku sa ilang kaugalingon batok kanako. Sapagkat ako'y madali ng mahulog, at ang aking kapanglawan ay laging nasa harap ko. Kay hapit na ako mapukan, Ug ang akong kasubo ania kanunay sa atubangan ko. Sapagkat aking ipahahayag ang aking kasamaan; aking ikamamanglaw ang aking kasalanan. Kay igapahayag ko ang akong kasal-anan; Magasubo ako tungod sa akong sala. Ngunit ang aking mga kaaway ay buhay at malalakas: at silang nangagtatanim sa akin na may kamalian ay dumami. Apan ang akong mga kaaway mga maabtik, ug mga kusgan; Ug sila nga nanagdumot kanako sa walay gipasikaran gipadaghan. Sila namang nangagbabayad ng kasamaan sa mabuti ay mga kaaway ko, sapagkat aking sinunod ang bagay na mabuti. Sila usab nga nanagbayad ug dautan sa maayo Mga kabatok nako, tungod kay nagasunod man ako sa butang nga maayo. Huwag mo akong pabayaan, Oh Panginoon: Oh Dios ko, huwag kang lumayo sa akin. Ayaw ako pagbiyai, Oh Jehova: Oh Dios ko, ayaw pagpahilayo kanako. Magmadali kang tulungan mo ako, Oh Panginoon na aking kaligtasan. Pagdali sa pagtabang kanako, Oh Ginoo, nga akong kaluwasan. Aking sinabi, ako'y magiingat sa aking mga lakad, upang huwag akong magkasala ng aking dila: aking iingatan ang aking dila ng paningkaw, samantalang ang masama ay nasa harap ko. Ako miingon: Pagamatngonan ko ang akong mga dalan, Aron dili ako makasala uban sa akong dila: Pagabantayan ko ang akong baba uban sa bukado, Samtang ang mga dautan ania sa atubangan nako. Ako'y napipi ng pagtahimik, ako'y tumahimik pati sa mabuti; at ang aking kalungkutan ay lumubha. Naamang ako, uban ang paghilum, mihilum ako, bisan pa tungod sa maayo; Ug misamot ang akong kasakit. Ang aking puso ay mainit sa loob ko; habang ako'y nagbubulaybulay ay nagalab ang apoy: nang magkagayo'y nagsalita ako ng aking dila: Ang akong kasingkasing nag-init sa sulod nako; Samtang nagapalandong ako, misiga ang kalayo; Unya misulti ako uban sa akong dila: Panginoon, ipakilala mo sa akin ang aking wakas, at ang sukat ng aking mga kaarawan, kung ano; ipakilala mo sa akin kung gaano kahina ako. Jehova, pahibaloa ako sa akong katapusan, Ug sa sukod sa akong mga adlaw; Pahibaloa ako sa akong kahuyang. Narito, gaya ng mga dangkal ginawa mo ang aking mga kaarawan; at ang aking gulang ay tila wala sa harap mo: tunay na bawat tao sa kaniyang mainam na kalagayan ay pawang walang kabuluhan. (Selah) Ania karon, imong gipahamubo ang akong mga adlaw ingon sa mga dapal sa akong mga kamot; Ug ang tibook ko nga kinabuhi ingon lamang sa walay-bili sa imong atubangan: Sa pagkamatuod, ang tagsatagsa ka tawo diha sa iyang labing maayong kahimtang maingon lamang sa kakawangan nga tim-os. (Selah) Tunay na bawat tao ay lumalakad sa walang kabuluhang lilim: tunay na sila'y nagugulo ng walang kabuluhan: kaniyang ibinubunton ang mga kayamanan, at hindi nalalaman kung sinong nagsisipulot. Sa pagkamatuod, ang tagsatagsa ka tawo nagalakaw ingon lamang sa usa ka kawang nga talanawon; Sa pagkamatuod ang ilang kasaba kawang lamang: Siya nagatigum ug mga bahandi, ug wala mahibalo kong kinsa ang mahiagum kanila. At ngayon, Panginoon, ano pa ang aking hinihintay? Ang aking pagasa ay nasa iyo. Ug karon, Ginoo, unsa ba ang ginapaabut ko! Ang akong paglaum anaa kanimo. Iligtas mo ako sa lahat ng aking mga pagsalangsang: huwag mo akong gawing katuyaan ng hangal. Luwasa ako gikan sa tanan ko nga mga kalapasan: Ayaw ako himoa nga yubitonon sa mga buang. Ako'y pipi, hindi ko ibinuka ang aking bibig; sapagkat ikaw ang gumawa. Naamang ako, wala ako magbuka sa akong baba; Kay ikaw ang nagbuhat niini. Iurong mo sa akin ang iyong suntok: ako'y bugbog na sa suntok ng iyong kamay. Kuhaa sa ibabaw nako ang imong hampak: Naut-ut ako pinaagi sa pagbunal sa imong kamot. Pagka sa pamamagitan ng mga parusa dahil sa kasamaan ay iyong sinasaway ang tao, iyong sinisira ang kaniyang kagandahan na parang pagsira ng tanga: tunay na bawat tao ay walang kabuluhan. (Selah) Sa diha nga ikaw magasaway sa tawo tungod sa iyang kasal-anan, Ikaw magapala sa iyang katahum sama sa usa ka anunogba: Sa pagkamatuod ang tagsatagsa ka tawo maoy kakawangan lamang. (Selah) Iyong dinggin ang aking dalangin, Oh Panginoon, at pakinggan mo ang aking daing: huwag kang tumahimik sa aking mga luha: sapagkat ako'y taga ibang lupa na kasama mo; nakikipamayan na gaya ng lahat na aking mga magulang. Pamatia ang akong pag-ampo, Oh Jehova, ug patalinghugi ang akong pagtu-aw; Ayaw pagpakahilum niining akong mga luha: Kay ako lumalangyaw uban kanimo, Usa ka humalapit, ingon sa tanan ko nga mga amahan. Oh tulungan mo ako, upang ako'y magbawing lakas, Bago ako manaw, at mawala. Oh tugoti ako, nga mahiulian ako ug kusog, Sa dili pa ako mogikan ug mawagtang. Aking hinintay na may pagtitiis ang Panginoon; at siya'y kumiling sa akin, at dininig ang aking daing. Naghulat ako nga mapailubon gayud kang Jehova; Ug siya mikiling kanako, ug nagpatalinghug sa akong pagtu-aw. Isinampa naman niya ako mula sa isang kakilakilabot na balon, mula sa balahong malagkit; at itinuntong niya ang aking mga paa sa isang malaking bato, at itinatag ang aking mga paglakad. Siya nagkuha usab kanako gikan sa usa ka makalilisang nga gahong, gikan sa lapokon nga yanang. Ug gipahamutang niya ang akong mga tiil sa ibabaw sa bato, ug gitanos niya ang akong mga lakang. At siya'y naglagay ng bagong awit sa aking bibig, sa makatuwid baga'y pagpuri sa aming Dios: marami ang mangakakakita at mangatatakot, at magsisitiwala sa Panginoon. Ug nagbutang siya sa akong baba ug alawiton nga bag-o, bisan ang pagdayeg sa atong Dios: Makakita niini ang daghan, ug mangahadlok sila, Ug sila magasalig kang Jehova. Mapalad ang tao na ginagawang kaniyang tiwala ang Panginoon, at hindi iginagalang ang palalo, ni ang mga naliligaw man sa pagsunod sa mga kabulaanan. Bulahan ang tawo nga kang Jehova anaa ang iyang pagsalig, Ug dili magatahud sa mga palabilabihon, bisan sa mga mosunod ngadto sa kabakakan. Marami, Oh Panginoon kong Dios, ang mga kagilagilalas na mga gawa na iyong ginawa, at ang iyong mga pagiisip sa amin: hindi malalagay na maayos sa harap mo; kung ako'y magpapahayag at sasalitain ko sila, sila'y higit kay sa mabibilang. Daghanan, Oh Jehova nga Dios ko, ang mga katingalahang buhat nga nahimo mo, Ug ang imong mga hunahuna nga sa kanunay nganhi kanamo: Dili sila ikapahamutang diha kanimo; Kong ako magapahayag ug magasulti tungod kanila, Daghan pa sila kay sa maihap. Hain at handog ay hindi mo kinaluluguran; ang aking pakinig ay iyong binuksan: handog na susunugin, at handog tungkol sa kasalanan ay hindi mo hiningi. Halad ug gasa wala mo kahamut-i; Ang akong mga igdulungog gibuksan mo: Halad-nga-sinunog, ug halad-tungod sa-sala, wala mo kinahanglana. Nang magkagayo'y sinabi ko: Narito, dumating ako; sa balumbon ng aklat ay nakasulat tungkol sa akin: Unya miingon ako: Ania karon mianhi ako; sa basahon nga linukot nasulat kini mahatungod kanako: Aking kinalulugurang sundin ang iyong kalooban, Oh Dios ko; Oo, ang iyong kautusan ay nasa loob ng aking puso. Nagakalipay ako sa pagbuhat sa imong kabubut-on, Oh Dios ko; Oo, ang imong Kasugoan ania sa sulod sa akong kasingkasing. Ako'y nagpahayag ng mabuting balita ng katuwiran sa dakilang kapisanan; narito, hindi ko pipigilin ang aking mga labi, Oh Panginoon, iyong nalalaman. Nagmantala ako ug mga malipayong balita sa daku nga katilingban; Ania karon, dili ko pagpugngan ang akong mga ngabil, Oh Jehova, ikaw nahibalo. Hindi ko ikinubli ang iyong katuwiran sa loob ng aking puso; aking ibinalita ang iyong pagtatapat, at ang iyong pagliligtas: hindi ko inilihim ang iyong kagandahang-loob at ang iyong katotohanan sa dakilang kapisanan. Wala ko pagtagoi ang imong pagkamatarung sa sulod sa akong kasingkasing; Gipahayag ko ang imong pagkamatinumanon ug ang imong kaluwasan; Wala ko pagtagol ang imong mahigugmaong-kalolot ug ang imong kamatuoran gikan sa daku nga katilingban. Huwag mong pigilin sa akin ang iyong mga malumanay na kaawaan, Oh Panginoon: panatilihin mong lagi sa akin ang iyong kagandahang-loob at ang iyong katotohanan. Ayaw ipahalayo ang imong mga malomong kalooy gikan kanako, Oh Jehova; Pabantaya kanako sa kanunay ang imong mahigugmaong-kalolot ug ang imong kamatuoran. Sapagkat kinulong ako ng walang bilang na kasamaan. Ang mga kasamaan ko ay umabot sa akin, na anopat hindi ako makatingin; sila'y higit kay sa mga buhok ng aking ulo, at ang aking puso ay nagpalata sa akin. Kay dili maisip ang mga kadautan nga naglibut kanako; Ang akong mga kasal-anan nakaagpas kanako sa paagi nga dili na ako arang makayahat sa pagtan-aw; Daghan pa sila kay sa mga buhok sa akong ulo; Ug ang akong kasingkasing nagluya kanako. Kalugdan mo nawa, Oh Panginoon, na iligtas ako: Ikaw ay magmadaling tulungan mo ako, Oh Panginoon. Mahamuot ka unta, Oh Jehova, sa pagluwas kanako: Dumali ka sa pagtabang kanako, Oh Jehova. Sila'y mangapahiya nawa at mangatulig na magkakasama na nagsisiusig ng aking kaluluwa upang ipahamak: Sila nawa'y mangapaurong at mangadala sa kasiraang puri na nangalulugod sa aking kapahamakan. Pakaulawi ug ipagubot sa tingub Ang mga nagapangita sa akong kinabuhi aron sa paglaglag niini: Pasiboga sila ug pakaulawi ang mga nagapanghinaut sa akong kadautan. Mangapahamak nawa sila dahil sa kanilang kahihiyan na nangagsasabi sa akin, Aha, aha. Ipalaglag sila, tungod sa ilang kaulaw Nga nagaingon kanako: Aha! Aha! Mangagalak at mangatuwa nawa sa iyo ang lahat na nagsisihanap sa iyo: yaong nangagiibig ng iyong kaligtasan ay mangagsabi nawang palagi, Ang Panginoon ay dakilain. Itugot nga ang tanan nga nagapangita kanimo, managmaya ug managkalipay diha kanimo: Papamulonga sa kanunay ang mga nahagugma sa imong kaluwasan, Si Jehova pagapadakuon. Ngunit ako'y dukha at mapagkailangan; Gayon ma'y inalaala ako ng Panginoon: Ikaw ang aking saklolo at aking tagapagligtas; huwag kang magluwat, Oh Dios ko. Apan ako kabus ug hangul; Bisan pa niana si Jehova nagahunahuna kanako: Ikaw mao ang akong katabang ug akong magbabawi; Dios ko, ayaw paglangan. Mapalad siya na nagpapakundangan sa dukha: ililigtas siya ng Panginoon sa panahon ng kaligaligan. Bulahan siya nga nagapalandong sa mga kabus: Si Jehova magaluwas kaniya sa adlaw sa kadautan. Pananatilihin siya, at iingatan siyang buhay ng Panginoon, at siya'y pagpapalain sa ibabaw ng lupa; at huwag mong ibigay siya sa kalooban ng kaniyang mga kaaway. Si Jehova magabantay kaniya, ug magahatag kaniya ug kinabuhi, Ug mabulahan siya sa ibabaw sa yuta; Ug dili mo siya igatugyan sa kabubut-on sa iyang mga kaaway. Aalalayan siya ng Panginoon sa hiligan ng panghihina: iyong inaayos ang buo niyang higaan sa kaniyang pagkakasakit. Si Jehova magapalig-on kaniya sa ibabaw sa higdaanan sa kasakit: Pagahumokon mo ang tibook niyang higdaanan diha sa iyang balatian. Aking sinabi, Oh Panginoon, maawa ka sa akin: pagalingin mo ang aking kaluluwa; sapagkat ako'y nagkasala laban sa iyo. Ako miingon: Oh Jehova, malooy ka kanako: Ayuhon mo ang akong kalag; kay nakasala ako batok kanimo. Ang aking mga kaaway ay nangagsasalita ng kasamaan laban sa akin, na nangagsasabi, kailan siya mamamatay, at mapapawi ang kaniyang pangalan? Ang akong mga kaaway nagapumulong ug dautan batok kanako, nga nagaingon: Anus-a ba siya mamatay, ug ma-hanaw ang iyang ngalan? At kung siya'y pumaritong tingnang ako siya'y nagsasalita ng walang kabuluhan; ang kaniyang puso ay nagpipisan ng kasamaan sa kaniyang sarili; pagka siya'y lumabas, isinasaysay niya. Ug kong siya moanhi sa pagpakigkita kanako, siya magasulti ug bakak; Ang iyang kasingkasing nagatigum ug kasal-anan alang sa iyang kaugalingon: Sa diha nga mopanaw siya sa halayong dapit, siya magasulti niana. Yaong lahat na nangagtatanim sa akin ay nangagbubulong-bulungan laban sa akin: laban sa akin ay nagsisikatha ng panghamak. Ang tanan nga nanagdumot kanako, nanaglibak batok kanako sa tingub; Batok kanako nanaglalang sila alang sa akong kadautan. Isang masamang sakit, wika nila, ay kumapit na madali sa kaniya; at ngayon siyang nahihiga ay hindi na babangon pa. Ang usa ka mangil-ad nga sakit, matud nila, motakud kaniya; Ug karon nga siya nagahigda na, dili na siya makabalik sa pagbangon. Oo, ang aking kasamasamang kaibigan, na aking tiniwalaan, na kumain ng aking tinapay, nagtaas ng kaniyang sakong laban sa akin. Oo, ang akong suod nga higala, nga gisaligan ko, Nga nakakaon sa akong tinapay, Nag-alsa sa iyang tikod batok kanako. Ngunit ikaw, Oh Panginoon, maawa ka sa akin, at ibangon mo ako, upang aking magantihan sila. Apan ikaw, Oh Jehova, malooy ka kanako, ug patindoga ako, Aron igabayad ko kanila ang balus. Sa pamamagitan nito ay natatalastas ko na nalulugod ka sa akin, sapagkat ang aking kaaway ay hindi nagtatagumpay sa akin. Pinaagi niini maila ko nga ikaw nahamuot kanako, Tungod kay ang akong kaaway dili makadaug kanako. At tungkol sa akin, iyong inaalalayan ako sa aking pagtatapat, at inilalagay mo ako sa harap ng iyong mukha magpakailan man. Ug mahitungod kanako, ikaw nagasagang sa akong pagkatarung, Ug nagapapuyo kanako sa atubangan sa imong nawong sa walay katapusan. Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, mula sa walang pasimula at hanggang sa walang hanggan. Siya nawa, at Siya nawa. Bulahan si Jehova, ang Dios sa Israel, Gikan sa walay katapusan ngadto sa walay katapusan. Hinaut unta, ug Hinaut unta. Kung paanong humihingal ang usa sa pagkauhaw sa tubig ng mga batis, gayon humihingal ang aking kaluluwa sa pagkasabik sa iyo, Oh Dios. Ingon nga ang lagsaw nangandoy sa pagpangita sa tubig sa kasapaan, Mao usab ang akong kalag nangandoy sa pagpangita kanimo, Oh Dios. Kinauuhawan ng aking kaluluwa ang Dios, ang buhay na Dios: kailan ako paririto, at haharap sa Dios? Ang akong kalag giuhaw sa Dios, sa Dios nga buhi: Anus-a moanha ako ug magapakita sa atubangan sa Dios? Ang aking mga luha ay naging aking pagkain araw at gabi, Habang kanilang sinasabing lagi sa akin, saan nandoon ang iyong Dios? Ang akong mga luha maoy akong tinapay sa adlaw ug sa gabii, Samtang sila sa kanunay nagaingon kanako: Hain man ang imong Dios? Ang mga bagay na ito ay aking naaalaala, at nanglulumo ang aking kaluluwa sa loob ko, kung paanong ako'y nagpatuloy sa karamihan, at pinatnubayan ko sila sa bahay ng Dios, na may tinig ng kagalakan at pagpupuri, na isang karamihan na nagdidiwang ng kapistahan. Nahanumdum ako niini nga mga butanga, ug gibubo ko ang akong kalag sa sulod nako, Giunsa ko ang pag-uban sa panon sa katawohan, ug gipangulohan ko sila ngadto sa balay sa Dios, Uban sa tingog sa kalipay ug sa pagdayeg, nga ang usa ka dakung panon nagasaulog sa adlaw nga balaan. Bakit ka nanglulumo, Oh kaluluwa ko? At bakit ka nababagabag sa loob ko? Umasa ka sa Dios: sapagkat pupuri pa ako sa kaniya dahil sa kagalingan ng kaniyang mukha. Ngano nga nagasubo ka, Oh kalag ko? Ug ngano nga nagubot ikaw sa sulod nako? Lumaum ka sa Dios; kay magadayeg pa ako kaniya Tungod sa panabang sa iyang nawong. Oh Dios ko, ang aking kaluluwa ay nanglulumo sa loob ko; kayat aking inaalaala ka mula sa lupain ng Jordan, at ng Hermonitas, mula sa burol ng Mizhar. Oh Dios ko, ang akong kalag nagasubo sa sulod nako: Busa nahinumdum ako kanimo gikan sa yuta sa Jordan, Ug sa mga Hermonhon, sukad sa bungtod sa Misar. Kalaliman ay tumatawag sa kalaliman sa hugong ng iyong mga baha: lahat ng iyong alon at ang iyong malaking alon ay nagsitabon sa akin. Ang kahiladman nagatawag ngadto sa kahiladman sa dinaguok sa imong mga busay: Ang tanan mong mga balud, ug ang tanan mong mga bakat nangagi sa ibabaw nako. Gayon ma'y uutusan ng Panginoon ang kaniyang kagandahang-loob sa araw, at sa gabi ay sasa akin ang awit sa kaniya, sa makatuwid baga'y isang dalangin sa Dios ng aking buhay. Bisan pa niini, si Jehova magasugo sa iyang mahigugmaong-kalolot sulod sa adlaw; Ug sa kagabhion ang iyang alawiton magauban kanako, Bisan ang usa ka pag-ampo ngadto sa Dios sa akong kinabuhi. Aking sasabihin sa Dios na aking malaking bato, bakit mo ako kinalimutan? Bakit ako'y yayaong tumatangis dahil sa pagpighati ng kaaway? Magaingon ako sa Dios nga akong bato: Nganong hikalimtan mo ako? Ngano nga magalakaw ako nga magabalata tungod sa paglupig sa mga kaaway? Na wari tabak sa aking mga buto, na tinutuya ako ng aking mga kaaway; habang sinasabi nilang lagi sa akin, saan nandoon ang iyong Dios? Ingon sa usa ka espada sa akong mga bukog, ang akong mga kabatok nanagtamay kanako, Samtang nanagpadayon sila sa pag-ingon kanako: Hain man ang imong Dios? Bakit ka nanglulumo, Oh kaluluwa ko? At bakit ka nababagabag sa loob ko? Umasa ka sa Dios: sapagkat pupuri pa ako sa kaniya, na siyang kagalingan ng aking mukha, at aking Dios. Ngano nga nagsubo ka, Oh kalag ko? Ug ngano nga nagubot ka sa sulod nako? Lumaum ka sa Dios; kay magadayeg pa ako kaniya, Nga mao ang panabang sa akong nawong, ug ang akong Dios. Hatulan mo ako, Oh Dios, at ipagsanggalang mo ang aking usap laban sa masamang bansa: Oh iligtas mo ako sa magdaraya at hindi ganap na tao. Hukmi ako, Oh Dios, ug labani ang akong katungod batok a usa ka nasud nga dili-diosnon; Oh luwasa ako gikan sa tawo nga limbongan ug dili matarung. Sapagkat ikaw ang Dios ng aking kalakasan; bakit mo ako itinakuwil? Bakit ako yumayaong tumatangis dahil sa pagpighati ng kaaway? Kay ikaw mao ang Dios sa akong kalig-on; ngano nga gisalikway mo ako? Ngano nga magalakaw ako nga magabalata tungod sa paglupig sa kaaway? Oh suguin mo ang iyong liwanag at ang iyong katotohanan; patnubayan nawa nila ako: dalhin nawa nila ako sa iyong banal na bundok, at sa iyong mga tabernakulo. Oh ipadan-ag ang imong kahayag ug ang imong kamatuoran; pamandoa sila kanako: Ipahatud nila ako ngadto sa imong bungtod nga balaan, Ug ngadto sa imong mga tabernaculo. Kung magkagayo'y paparoon ako sa dambana ng Dios, sa Dios na aking malabis na kagalakan: at sa alpa ay pupuri ako sa iyo, Oh Dios, aking Dios. Unya moadto ako ngadto sa halaran sa Dios, Ngadto sa Dios nga akong daku uyamut nga kalipay; Ug sa alpa magadayeg ako kanimo, Oh Dios, Dios ko. Bakit ka nanglulumo, Oh kaluluwa ko? At bakit ka nababagabag sa loob ko? Umasa ka sa Dios: sapagkat pupuri pa ako sa kaniya, na siyang kagalingan ng aking mukha, at aking Dios. Ngano nga nagasubo ka, Oh kalag ko? Lumaum ka sa Dios; kay magadayeg pa ako kaniya, Nga mao ang panabang sa akong nawong, ug ang akong Dios. Narinig namin ng aming mga pakinig, Oh Dios, isinaysay sa amin ng aming mga magulang, kung anong gawa ang iyong ginawa sa kanilang mga kaarawan, ng mga kaarawan ng una. Oh Dios, sa among mga igdulngog nadungog namo, Ang among mga amahan nanagsugilon kanamo, Sa buhat nga gibuhat mo sa ilang mga adlaw, Niadtong karaang mga adlaw. Iyong itinaboy ng iyong kamay ang mga bansa, ngunit itinatag mo sila; iyong dinalamhati ang mga bayan, ngunit iyong pinangalat sila. Ikaw sa imong kamot naghingilin sa mga nasud; Apan sila gipahamutang mo: Gisakit mo ang mga katawohan; Apan gipapatlaag mo sila sa halayong dapit. Sapagkat hindi nila tinamo ang lupain na pinakaari sa pamamagitan ng kanilang sariling tabak, ni iniligtas man sila ng kanilang sariling kamay: kundi ng iyong kanan, at ng iyong bisig, at ng liwanag ng iyong mukha, sapagkat iyong nilingap sila. Kay sila wala makapanag-iya sa yuta pinaagi sa ilang kaugalingong pinuti, Ni sa ilang kaugalingong bukton nangaluwas sila; Kondili sa imong toong kamot, ug sa imong bukton, ug sa kahayag sa imong nawong, Tungod kay nalooy ikaw kanila. Ikaw ang aking Hari, Oh Dios: magutos ka ng kaligtasan sa Jacob. Ikaw Oh Dios, mao ang akong Hari: Magsugo ka ug kaluwasan alang kang Jacob. Dahil sa iyo'y itutulak namin ang aming mga kaaway: sa iyong pangalan ay yayapakan namin sila na nagsisibangon laban sa amin. Pinaagi kanimo papahawaon namo ang among mga kabatok: Pinaagi sa imong ngalan among pagatumban ang mga nagatindog batok kanamo. Sapagkat hindi ako titiwala sa aking busog, ni ililigtas man ako ng aking tabak. Kay ako dili mosalig sa akong pana, Ni magaluwas kanako ang akong espada. Ngunit iniligtas mo kami sa aming mga kaaway, at inilagay mo sila sa kahihiyan na nangagtatanim sa amin. Apan ikaw nagluwas kanamo gikan sa among mga kabatok, Ug gipakaulawan mo sila, ang mga nanagdumot kanamo. Sa Dios ay naghahambog kami buong araw, at mangagpapasalamat kami sa iyong pangalan magpakailan man. (Selah) Diha sa Dios anaa ang among pagpangandak sa tibook nga adlaw, Ug magahatag kami sa among mga pasalamat sa imong ngalan sa walay katapusan. (Selah Ngunit ngayo'y itinakuwil mo kami, at inilagay mo kami sa kasiraang puri; at hindi ka lumalabas na kasama ng aming mga hukbo. Apan karon imong gisalikway kami, ug gidala mo kami ngadto sa kaulawan, Ug wala ka na mogula uban sa among kasundalohan. Iyong pinatatalikod kami sa kaaway: at silang nangagtatanim sa amin ay nagsisisamsam ng sa ganang kanilang sarili. Gipasibog mo kami gikan sa among kabatok; Ug kadtong nanagdumot kanamo nanagpangagaw gikan kanamo alang sa ilang kaugalingon. Iyong ibinigay kaming gaya ng mga tupa na pinaka pagkain; at pinangalat mo kami sa mga bansa. Gibutang mo kami sama sa mga carnero nga gitagana alang sa pagkaon, Ug gipapatlaag mo kami sa taliwala sa mga nasud. Iyong ipinagbibili ang iyong bayan na walang bayad, at hindi mo pinalago ang iyong kayamanan sa pamamagitan ng kanilang halaga. Gibaligya mo ang imong katawohan sa walay bili, Ug wala madugangi ang imong bahandi tungod sa ilang bili. Ginawa mo kaming katuyaan sa aming mga kapuwa, isang kasabihan at kadustaan nila na nangasa palibot namin. Gibuhat mo kami ingon nga usa ka kaulawan sa among mga silingan, Usa ka yubitonon ug talamayon kanila nga nagalibut kanamo. Iyong ginawa kaming kawikaan sa gitna ng mga bansa, at kaugaan ng ulo sa gitna ng mga bayan. Gihimo mo kami nga usa ka pagya sa taliwala sa mga nasud, Usa ka yango-yangoan sa ulo sa taliwala sa mga katawohan. Buong araw ay nasa harap ko ang aking kasiraang puri, at ang kahihiyan ng aking mukha ay tumakip sa akin, Sa tibook nga adlaw ania ang akong kaulawan sa atubangan ko, Ug ang kaulaw sa akong nawong nagatabon kanako, Dahil sa tinig niya na dumuduwahagi at tumutungayaw; dahil sa kaaway at sa manghihiganti. Tungod kay ang tingog niya nga nagatamay ug nagabalikas kanako, Pinaagi sa katarungan sa kaaway ug sa tigpapanimalus. Lahat ng ito'y dumating sa amin; gayon ma'y hindi namin kinalimutan ka, ni gumawa man kami na may karayaan sa iyong tipan. Kini ngatanan mingdangat sa ibabaw namo; bisan pa niini wala kami malimot kanimo, Ni maglapas kami sa imong tugon. Ang aming puso ay hindi tumalikod, ni ang amin mang mga hakbang ay humiwalay sa iyong daan; Ang among kasingkasing wala motalikod, Ni mosimang ang among mga lakang gikan sa imong dalan, Na kami ay iyong lubhang nilansag sa dako ng mga chakal, at tinakpan mo kami ng lilim ng kamatayan. Nga bisan ikaw nagdugmok kanamo sa dapit sa mga irong-ihalas, Ug gitabonan mo kami sa landong sa kamatayon. Kung aming nilimot ang pangalan ng aming Dios, O aming iniunat ang aming mga kamay sa ibang dios; Kong mahikalimot kami sa ngalan sa among Dios, Kun nabayaw ang among mga kamot sa lain nga dios; Hindi ba sisiyasatin ito ng Dios? Sapagkat nalalaman niya ang mga lihim ng puso. Dili ba kami pagasusihon sa Dios? Kay siya nahibalo sa mga tinago sa kasingkasing. Oo, dahil sa iyo ay pinapatay kami buong araw; kami ay nabilang na parang mga tupa sa patayan. Oo, tungod kanimo gipamatay kami sa tibook nga adlaw; Ginaisip kami ingon sa mga carnero alang sa ihawan. Ikaw ay gumising, bakit ka natutulog, Oh Panginoon? Ikaw ay bumangon, huwag mo kaming itakuwil magpakailan man. Pagmata, ngano nga nagakatulog ka, Oh Ginoo? Bumangon ka, ayaw kami pag-isalikway sa walay katapusan. Bakit mo ikinukubli ang iyong mukha, at kinalilimutan mo ang aming kadalamhatian at aming kapighatian? Ngano ba nga ginatagoan mo man ang imong nawong, Ug hingkalimtan mo ang among kasakit, ug ang among pagkadinaugdaug? Sapagkat ang aming kaluluwa ay nakasubsob sa alabok: ang aming katawan ay nadidikit sa lupa. Kay ang among kalag gipaumod ngadto sa abug: Ang among lawas nagatapot ngadto sa yuta. Ikaw ay bumangon upang kami ay tulungan, at tubusin mo kami dahil sa iyong kagandahang-loob. Bumangon ka sa pagtabang q2 kanamo, Ug tubson mo kami tungod sa imong mahigugmaong-kalolot. Ang aking puso ay nananagana sa isang mainam na bagay: aking sinasalita ang mga bagay na aking ginawa tungkol sa hari: ang aking dila ay panulat ng bihasang manunulat. Nagaawas ang kasingkasing ko sa maayong butang; Nagasulti ako sa mga butang nga gibuhat ko mahatungod sa hari: Ang akong dila maoy dagang sa usa ka andam nga magsusulat. Ikaw ay maganda kay sa mga anak ng mga tao; biyaya ay nabubuhos sa iyong mga labi: kayat pinagpala ka ng Dios magpakailan man. Ikaw matahum pa kay sa mga anak sa mga tawo; Ang gracia gibubo diha sa ibabaw sa imong mga ngabil: Busa ang Dios nagpanalangin kanimo sa walay katapusan. Ibigkis mo ang iyong tabak sa iyong hita, Oh makapangyarihan, kalakip ang iyong kaluwalhatian at ang iyong kamahalan. Ibakus mo ang imong pinuti likus sa imong hawak, Oh kusganon, Ang imong himaya ug ang imong pagkahalangdon. At sa iyong kamahalan ay sumakay kang may kaginhawahan, dahil sa katotohanan, at sa kaamuan, at sa katuwiran: at ang iyong kanan ay magtuturo sa iyo ng kakilakilabot na mga bagay. Ug diha sa imong pagkahalangdon magakabayo ka nga mauswagon, Tungod sa kamatuoran, ug sa kaaghup, ug sa pagkamatarung: Ug ang imong toong kamot magatudlo kanimo ug mga butang nga makalilisang. Ang iyong mga palaso ay matulis; ang mga bayan ay nangabubuwal sa ilalim mo: sila'y nangasa puso ng mga kaaway ng hari. Mahait ang imong mga udyong; Ang katawohan mangapukan sa ilalum nimo; Manglagbas sila sa kasingkasing sa mga kaaway sa hari. Ang iyong luklukan, Oh Dios, ay magpakailan-kailan man: cetro ng kaganapan ang cetro ng iyong kaharian. Ang imong trono, Oh Dios, alang sa mga katuigan nga walay katapusan: Usa ka baras sa katul-id mao ang baras sa imong gingharian. Iyong iniibig ang katuwiran, at pinagtataniman ang kasamaan: kayat ang Dios, ang iyong Dios, ay nagpahid sa iyo ng langis, ng langis ng kasayahan na higit kay sa iyong mga kasama. Gihigugma mo ang pagkamatarung, ug gidumtan mo ang pagkadautan: Tungod niana ang Dios, ang imong Dios, nagdihog kanimo, Sa lana sa kalipay labaw kay sa imong mga kaubanan. Ang lahat ng iyong mga damit ay amoy mira, at aloe, at kasia: mula sa bahay-haring garing ay pinasasaya ka ng mga panugtog na kawad. Mahumot ang imong tanang mga bisti sa mirra, ug mga aloe, ug casia; Gikan sa mga palacio nga marfil ang mga kinuldasan nga mga tulonggon naglipay kanimo. Ang mga anak na babae ng hari ay nangasa gitna ng iyong mga marangal na babae: sa iyong kanan ay nakatayo ang reyna na may ginto sa Ophir. Ang mga anak nga babaye sa hari maoy kauban sa taliwala sa halangdon nga kababayen-an: Sa imong toong kamot magatindog ang reina nga adunay bulawan sa Ofir. Iyong dinggin, Oh anak na babae, at iyong pakundanganan, at ikiling mo ang iyong pakinig; kalimutan mo naman ang iyong sariling bayan, at ang bahay ng iyong magulang; Patalinghug, Oh anak nga babaye, ug magpalandong ka, ug ikiling ang imong igdulungog; Hikalimti usab ang imong kaugalingong katawohan, ug ang balay sa imong amahan: Sa gayo'y nanasain ng hari ang iyong kagandahan; sapagkat siya'y iyong panginoon; at sumamba ka sa kaniya. Sa ingon niana ang hari magatinguha sa imong katahum; Kay siya mao ang imong Ginoo; ug pakamahalon mo siya. At ang anak na babae ng Tiro ay dodoon na may kaloob; pati ng mayaman sa gitna ng iyong bayan ay mamamanhik ng iyong lingap. Ug ang anak nga babaye sa Tiro moadto uban sa usa ka gasa; Ang dato sa taliwala sa katawohan mangaliyupo sa imong kalooy. Ang anak na babae ng hari ay totoong maluwalhati sa bahay-hari. Ang kaniyang suot ay yaring may ginto. Ang anak nga babaye sa hari nga anaa sa sulod sa palacio maoy tibook nga kahimayaan: Ang iyang bisti maoy hinabol sa hilo nga bulawan. Siya'y ihahatid sa hari na may suot na bordado: ang mga dalaga, na kaniyang mga kasama na nagsisisunod sa kaniya, ay dadalhin sa iyo. Siya pagapaatubangon ngadto sa hari diha sa iyang binoldahang bisti: Ang mga ulay nga iyang mga kauban nga magasunod kaniya Pagadad-on nganha kanimo. May kasayahan at kagalakan na ihahatid sila: sila'y magsisipasok sa bahay-hari. Uban sa kalipay ug pagmaya sila pagamandoan: Mosulod sila ngadto sa palacio sa hari. Sa halip ng iyong mga magulang ay ang iyong mga anak, na siya mong gagawing mga pangulo sa buong lupa. Puli sa imong mga amahan mao ang imong mga anak, Nga buhaton mong mga principe sa tibook nga yuta. Aking ipaaalaala ang iyong pangalan sa lahat ng salit saling lahi: kayat ang mga bayan ay mangagpapasalamat sa iyo magpakailan-kailan man. Himoon ko nga ang imong ngalan pagapahinumduman sa tanang mga kaliwatan: Busa ang mga katawohan mohatag kanimo sa mga pasalamat sa mga katuigan nga walay katapusan. Ang Dios ay ating ampunan at kalakasan, handang saklolo sa kabagabagan. Ang Dios mao ang atong dalangpanan ug kalig-on, Madali nga katabang sa atong kalisdanan. Kayat hindi tayo matatakot bagaman ang lupa ay mabago, at bagaman ang mga bundok ay mangaglipat sa kagitnaan ng mga dagat; Busa dili kami mahadlok, bisan ang yuta pagaalid-an, Ug bisan ang mga bukid pagauyugon ngadto sa kahiladman sa kadagatan; Bagaman ang tubig niyaon ay magsihugong at mabagabag. Bagaman ang mga bundok ay mangauga dahil sa unos niyaon. (Selah) Bisan ang mga tubig niini magangulob ug mangalubog, Bisan ang mga bukid mangurog gumikan sa pagtubo niini. (Selah) May isang ilog, na ang mga agos ay nagpapasaya sa bayan ng Dios. Sa banal na dako ng mga tabernakulo ng Kataastaasan. Adunay usa ka suba nga ang mga sapa niya makapahamuot sa ciudad da Dios, Ang balaang dapit sa mga tabernaculo sa Hataas Uyamut. Ang Dios ay nasa gitna niya; siya'y hindi makikilos: tutulungan siya ng Dios na maaga. Ang Dios anaa sa taliwala niya; siya dili matarug: Ang Dios magatabang kaniya, ug kana himoon sa pagbanagbanag sa kabuntagon Ang mga bansa ay nangagkagulo, ang mga kaharian ay nangakilos: inihiyaw niya ang kaniyang tinig, ang lupa ay natunaw. Ang mga nasud naglungotlungot, ang mga gingharian giuyog: Ang iyang tingog iyang gipalanog, ang yuta natunaw. Ang Panginoon ng mga hukbo ay sumasa atin; ang Dios ni Jacob ay ating kanlungan. (Selah) Si Jehova sa mga panon nagauban kanato; Ang atong dalangpanan mao ang Dios ni Jacob. (Selah) Kayo'y parito, inyong masdan ang mga gawa ng Panginoon, kung anong mga kagibaan ang kaniyang ginawa sa lupa. Umari kamo, tan-awa ang mga buhat ni Jehova, Unsa ang mga pagkalaglag nga gibuhat niya sa yuta. Kaniyang pinapaglilikat ang mga pagdidigma sa wakas ng lupa; kaniyang binabali ang busog, at pinuputol ang sibat; kaniyang sinusunog ang mga karo sa apoy. Nagapahunong siya sa mga gubat hangtud sa kinatumyan sa yuta; Gibali niya ang pana, ug gibunggo ang bangkaw; Sa kalayo gisunog niya ang mga carro. Kayo ay magsitigil at kilalanin ninyo na ako ang Dios: ako'y mabubunyi sa gitna ng mga bansa, ako'y mabubunyi sa lupa. Humilum kamo ug ilhon ninyo nga ako mao ang Dios. Pagabayawon ako sa taliwala sa mga nasud, pagabayawon ako dinhi sa yuta. Ang Panginoon ng mga hukbo ay sumasa atin; ang Dios ni Jacob ay ating kanlungan. Si Jehova sa mga panon nagauban kanato; Ang atong dalangpanan mao ang Dios ni Jacob. (Selah) Oh ipakpak ang inyong mga kamay ninyong lahat na mga bayan; magsihiyaw kayo sa Dios ng tinig ng pagtatagumpay. Oh pagakpaka ninyo ang inyong mga kamot, ngatanan kamong katawohan; Managhugyaw kamo ngadto sa Dios uban ang tingog sa pagdaug. Sapagkat ang Panginoong kataastaasan ay kakilakilabot; siya'y dakilang Hari sa buong lupa. Kay si Jehova ang Hataas Uyamut makalilisang uyamut; Siya maoy usa ka dakung Hari sa ibabaw sa tibook nga yuta. Kaniyang pasusukuin ang mga bayan sa ilalim natin, at ang mga bansa sa ilalim ng ating mga paa. Gidaug niya ang mga katawohan sa ilalum nato, Ug ang mga nasud sa ilalum sa atong mga tiil. Kaniyang ipipili tayo ng ating mana, ang karilagan ni Jacob na kaniyang minahal. (Selah) Siya nagapili sa atong panulondon alang kanato, Sa himaya ni Jacob nga iyang gihigugma. (Selah) Ang Dios ay napailanglang na may hiyawan, ang Panginoon na may tunog ng pakakak. Mikayab ang Dios inubanan sa paghugyaw, Si Jehova uban sa tingog sa usa ka trompeta. Kayo'y magsiawit ng mga pagpuri sa Dios, kayo'y magsiawit ng mga pagpuri: kayo'y magsiawit ng mga pagpuri sa ating Hari, kayo'y magsiawit ng mga pagpuri. Manag-awit ug mga pagdayeg ngadto sa Dios, manag-awit ug mga pagdayeg: Manag-awit ug mga pagdayeg ngadto sa atong Hari, manag-awit ug mga pagdayeg. Sapagkat ang Dios ay Hari ng buong lupa: magsiawit kayo ng mga pagpuri na may pagunawa. Kay ang Dios mao ang Hari sa tibook nga yuta: Manag-awit kamo ug mga pagdayeg uban ang salabutan. Ang Dios ay naghahari sa mga bansa: ang Dios ay nauupo sa kaniyang banal na luklukan. Ang Dios nagahari ibabaw sa mga nasud: Ang Dios nagalingkod sa iyang balaan nga trono. Ang mga pangulo ng mga bayan ay nangapipisan upang maging bayan ng Dios ni Abraham; sapagkat ang mga kalasag ng lupa ay ukol sa Dios; siya'y totoong bunyi. Ang mga principe sa mga katawohan nanagtigum sa tingub Aron mahimong katawohan sa Dios ni Abraham; Kay ang mga taming sa yuta iya man sa Dios: Siya gayud ang gibayaw sa kahitas-an. Dakila ang Panginoon, at marapat pakapurihin, sa bayan ng aming Dios, sa kaniyang banal na bundok. Gamhanan si Jehova, ug dalayegon gayud sa pag-ayo, Sa ciudad sa atong Dios, sa iyang bukid nga balaan. Maganda sa kataasan, ang kagalakan ng buong lupa, siyang bundok ng Sion, sa mga dako ng hilagaan, na bayan ng dakilang Hari. Matahum sa gitas-on, ang kalipay sa tibook nga yuta. Mao ang bukid sa Sion, sa mga dapit sa amihanan. Ang ciudad sa gamhanang Hari. Ang Dios ay napakilala sa kaniyang mga bahay-hari, na pinakakanlungan. Ang Dios nagpaila sa iyang kaugalingon sa mga palacio niini nga maoy dalangpanan. Sapagkat narito, ang mga hari ay nagpupulong, sila'y nagsidaang magkakasama. Kay, ania karon, ang mga hari manag-alirong sa ilang kaugalingon, Sila ming-agi sa tingub. Kanilang nakita, nagsipanggilalas nga sila; sila'y nanganglupaypay, sila'y nangagmadaling tumakas. Nakakita sila niini, unya sila nanghibulong; Nangalisang sila, nangalagiw sila sa pagdali. Panginginig ay humawak sa kanila roon; sakit, gaya ng sa isang babae sa pagdaramdam. Ang panagkurog didto mingdakup kanila, Kasakit, ingon sa usa ka babaye nga nagaanak. Sa pamamagitan ng hanging silanganan iyong binabasag ang mga sasakyan sa Tharsis. Uban sa hangin sa timogan. Ginaguba mo ang mga sakayan sa Tarsis. Kung ano ang aming narinig, ay gayon ang aming nakita sa bayan ng Panginoon ng mga hukbo, sa bayan ng aming Dios: itatatag ito ng Dios magpakailan man. (Selah) Ingon sa among nadungog mao man ang among nakita Sa ciudad ni Jehova sa mga panon, sa ciudad sa atong Dios: Ang Dios magapahamutang niini sa walay katapusan. (Selah Aming inaalaala ang iyong kagandahang-loob, Oh Dios, sa gitna ng iyong templo. Nagapalandong kami sa imong mahigugmaong-kalolot, Oh Dios, Diha sa kinataliwad-an sa imong templo. Kung ano ang iyong pangalan, Oh Dios, gayon ang pagpuri sa iyo hanggang sa mga wakas ng lupa; ang iyong kanan ay puspos ng katuwiran. Ingon sa imong ngalan; Oh Dios, Mao usab ang imong pagdayeg ngadto sa mga kinatumyan sa yuta: Ang imong toong kamot napuno sa pagkamatarung. Matuwa ka bundok ng Sion, magalak ang mga anak na babae ng Juda, dahil sa iyong mga kahatulan. Palipaya ang bukid sa Sion, Pamayaa ang mga anak nga babaye sa Juda, Tungod sa imong mga paghukom. Libutin ninyo ang Sion, at inyong ligirin siya: inyong saysayin ang mga moog niyaon. Manlakaw kamo sa paglibut sa Sion, ug libuton ninyo siya; Isipa ninyo ang iyang mga torre; Tandaan ninyong mabuti ang kaniyang mga kuta, inyong masdan ang kaniyang mga bahay-hari; upang inyong maisaysay ito sa susunod na lahi. Larawa pag-ayo ang iyang mga kuta; Sud-onga ang iyang mga palacio: Aron ikasugilon ninyo sa kaliwatan nga umalabut. Sapagkat ang Dios na ito ay ating Dios magpakailan-kailan man: siya'y magiging ating patnubay hanggang sa kamatayan. Kay kining Dios mao ang atong Dios sa mga katuigan nga walay katapusan: Siya mao ang atong magmamando bisan hangtud sa kamatayon. Dinggin ninyo ito, ninyong lahat na mga bayan; pakinggan ninyo, ninyong lahat na nananahan sa daigdig: Patalinghugi ninyo kini, mga katawohan nga tanan; Pamati kamo, mga pumoluyo ngatanan sa kalibutan; Ng mababa at gayon din ng mataas, ng mayaman at ng dukha na magkasama. Mga tawong ubos ug mga dungganan, Kabus ug adunahan sa tingub. Ang aking bibig ay magsasalita ng karunungan; at ang pagbubulay ng aking puso ay magiging sa pagunawa. Ang akong baba magasulti sa kaalam; Ug ang pagpamalandong sa akong kasingkasing mao ang alang sa salabutan. Ikikiling ko ang aking panig sa talinghaga: ibubuka ko ang aking malabong sabi sa alpa. Akong ikiling ang igdulungog ko sa usa ka sambingay: Akong ibutyag ang akong pulong nga salabtonon ibabaw sa alpa. Bakit ako matatakot sa mga kaarawan ng kasamaan, pagka kinukulong ako ng kasamaan sa aking mga sakong? Busa ngano nga mahadlok ako sa mga adlaw sa kadautan, Sa diha nga ang kasal-anan nga ania sa akong tikod magalibut kanako? Silang nagsisitiwala sa kanilang kayamanan, at nangaghahambog sa karamihan ng kanilang mga kayamanan; Silang mga nanagsalig sa ilang katigayonan, Ug nangandak sa ilang kaugalingon diha sa kadaghan sa ilang mga bahandi; Wala sa kaniyang makatutubos sa ano pa mang paraan sa kaniyang kapatid, ni magbibigay man sa Dios ng pangtubos sa kaniya: Walay bisan kinsa kanila nga makahimo sa bisan unsang paagi sa pagbawi sa iyang igsoon, Ni magahatag sa Dios sa usa ka tumbas alang kaniya. (Sapagkat ang katubusan ng kanilang kaluluwa ay mahal, at ito'y naglilikat magpakailan man:) (Kay ang pagtubos sa ilang mga kinabuhi bililhon man, Ug kini mapakyas sa gihapon), Upang siya'y mabuhay na lagi, upang siya'y huwag makakita ng kabulukan. Nga siya magakinabuhi sa kanunay, Nga siya dili gayud makakita sa pagkadunot. Sapagkat nakikita niya na ang mga pantas ay nangamamatay, ang mangmang at gayon din ang hangal ay nililipol, at iniiwanan ang kanilang kayamanan sa mga iba. Kay makita niya kini. Mga tawong makinaadmanon mangamatay; Ang tawong buang ingon man ang mananapon mangahanaw, Ug magabilin sa ilang mga bahandi ngadto sa uban. Ang kanilang pagiisip sa loob ay, na ang kanilang mga bahay ay mananatili magpakailan man, at ang kanilang mga tahanang dako ay sa lahat ng salit saling lahi; tinatawag nila ang kanilang mga lupain ayon sa kanilang sariling mga pangalan. Ang ilang hunahuna sa sulod nila mao, nga ang ilang mga balay molungtad sa walay katapusan, Ug ang ilang mga puloy-anan ngadto sa tanang mga kaliwatan; Paganganlan nila ang ilang kayutaan sunod sa ilang kaugalingong mga ngalan. Ngunit ang tao'y hindi lalagi sa karangalan: siya'y gaya ng mga hayop na nangamamatay. Apan ang tawo sa kadungganan dili magapadayon: Siya sama sa mga mananap nga mangahanaw. Itong kanilang lakad ay kanilang kamangmangan: gayon ma'y pagkatapos nila ay sinasangayunan ng mga tao ang kanilang mga kasabihan. (Selah) Kining ilang dalan maoy ilang kabuang: Bisan pa niini, sunod kanila ang mga tawo mouyon sa ilang mga gipamulong. (Selah) Sila'y nangatakda sa Sheol na parang kawan; kamatayan ay magiging pastor sa kanila: at ang matuwid ay magtataglay ng kapangyarihan sa kanila sa kinaumagahan; at ang kanilang kagandahan ay mapapasa Sheol upang matunaw, upang mawalan ng tahanan. Sila nangatudlo nga ingon sa usa ka panon sa carnero alang sa Sheol; Ang kamatayon mao ang ilang magbalantay: Ug ang matarung magagahum kanila sa kabuntagon; Ug ang ilang katahum maoy alang sa Sheol nga pagalaglagon. Aron wala nay puloy-anan alang niini. Ngunit tutubusin ng Dios ang aking kaluluwa sa kapangyarihan ng Sheol: sapagkat tatanggapin niya ako. (Selah) Apan pagalukaton sa Dios ang akong kalag gikan sa gahum sa Sheol; Kay pagadawaton niya ako. (Selah) Huwag kang matakot pagka may yumaman. Pagka ang kaluwalhatian ng kaniyang bahay ay lumago: Ayaw pagkahadlok sa diha nga ang usa ka tawo maadunahan, Sa diha nga ang himaya sa iyang balay modugang: Sapagkat pagka siya'y namatay ay wala siyang dadalhin; ang kaniyang kaluwalhatian ay hindi bababang susunod sa kaniya. Kay sa diha nga siya mamatay, siya walay madala bisan mausa; Ang iyang himaya dili usab manaug sundo kaniya. Bagaman habang siya'y nabuhay ay kaniyang pinagpala ang kaniyang kaluluwa, (at pinupuri ka ng mga tao pagka gumagawa ka ng mabuti sa iyong sarili), Bisan sa buhi pa siya, gibulahan niya ang iyang kalag (Ug ang mga tawo nanagdayeg kanimo, sa diha nga nagabuhat ikaw ug maayo sa imong kaugalingon), Siya'y paroroon sa lahi ng kaniyang mga magulang; hindi sila makakakita kailan man ng liwanag. Siya moadto sa kaliwatan sa iyang mga amahan; Sila dili na gayud makakita sa kahayag. Taong nasa karangalan, at hindi nakakaunawa, ay gaya ng mga hayop na namamatay. Ang tawo nga anaa sa kadungganan, ug dili makasabut, Mahasama sa mga mananap nga mangahanaw. Ang makapangyarihang Dios, ang Dios na Panginoon, ay nagsalita, at tinawag ang lupa mula sa pagsikat ng araw hanggang sa paglubog niyaon. Ang Makagagahum nga Dios, si Jehova, nagsulti: Ug nagtawag sa yuta gikan sa silangan sa adlaw, ngadto sa kasadpan niini. Mula sa Sion na kasakdalan ng kagandahan, sumilang ang Dios. Gikan sa Sion, ang pagkahingpit sa katahum, Nagsidlak ang Dios. Ang aming Dios ay darating at hindi tatahimik; isang apoy na mamumugnaw sa harap niya, at magiging totoong malaking bagyo sa palibot niya. Moanhi ang atong Dios, ug dili magpakahilum: Ang kalayo magaut-ut sa iyang atubangan, Ug may dakung bagyo nga nagalibut kaniya. Siya'y tatawag sa langit sa itaas, at sa lupa upang mahatulan niya ang kaniyang bayan: Nagatawag siya sa mga langit sa kahitas-an, Ug sa yuta, aron pagahukman niya ang iyang katawohan: Pisanin mo ang aking mga banal sa akin; yaong nangakikipagtipan sa akin sa pamamagitan ng hain. Tipuna sa tingub ang akong mga balaan nganhi kanako, Kadtong mga nanagbuhat ug tugon uban kanako pinaagi sa halad. At ipahahayag ng langit ang kaniyang katuwiran; sapagkat ang Dios ay siyang hukom. (Selah) Ug ang mga langit magapadayag sa iyang pagkamatarung; Kay ang Dios maoy maghuhukom sa iyang kaugalingon. (Selah) Iyong dinggin, Oh aking bayan, at ako'y magsasalita; Oh Israel, at ako'y magpapatotoo sa iyo: Ako'y Dios, iyong Dios. Patalinghug, Oh akong katawohan, ug ako mosulti; Oh Israel, ug magasaksi ako nganha kanimo: Ako mao ang Dios, bisan ang imong Dios. Hindi kita sasawayin dahil sa iyong mga hain; at ang iyong mga handog na susunugin ay laging nangasa harap ko. Dili ko ikaw pagabadlongon tungod sa imong mga halad; Ug ang imong mga halad-nga-si-nunog ania sa kanunay sa atubangan ko. Hindi ako kukuha ng baka sa iyong bahay, ni ng kambing na lalake sa iyong mga kawan. Dili ako magakuha ug lakeng vaca gikan sa imong balay, Ni magkuha ako ug lakeng kanding gikan sa imong mga toril. Sapagkat bawat hayop sa gubat ay akin, at ang hayop sa libong burol. Kay ang tagsatagsa ka mananap sa kalasangan ako man, Ug ang kahayupan sa ibabaw sa usa ka libo nga kabungtoran. Nakikilala ko ang lahat ng mga ibon sa mga bundok: at ang mga mabangis na hayop sa parang ay akin. Naila ko ang tanang mga kalanggaman sa kabukiran; Ug ako ang mga mananap nga ihalas sa kapatagan. Kung ako'y magutom ay hindi ko sasaysayin sa iyo: sapagkat ang sanglibutan ay akin, at ang buong narito. Kong ako pagagutumon, ako dili mosulti kanimo; Kay ang kalibutan ako man, ug ang kahupnganan niini. Kakanin ko ba ang laman ng mga toro, o iinumin ang dugo ng mga kambing? Mokaon ba ako sa unod sa mga lake nga vaca, Kun moinum sa dugo sa mga kanding? Ihandog mo sa Dios ang haing pasasalamat: at tuparin mo ang iyong mga panata sa Kataastaasan: Magahalad ka sa Dios ug halad-sa-pasalamat; Ug magabayad ka sa imong mga panaad ngadto sa Hataas Uyamut; At tumawag ka sa akin sa kaarawan ng kabagabagan; ililigtas kita, at iyong luluwalhatiin ako. Ug tawgon mo ako sa adlaw sa kalisdanan: Pagaluwason ko ikaw, ug ikaw magahimaya kanako. Ngunit sa masama ay sinasabi ng Dios, Anong iyong gagawin upang ipahayag ang aking mga palatuntunan, at iyong kinuha ang aking tipan sa iyong bibig? Apan sa tawong dautan ang Dios nagaingon: Unsay labut mo sa pagpahayag sa akong kabalaoran, Ug nga ikaw nagadawat sa akong tugon sa imong baba, Palibhasat iyong kinapopootan ang pagtuturo, at iyong iniwawaksi ang aking mga salita sa likuran mo. Sa nakita mo nga ikaw nagadumot sa pahamatngon, Ug nagasalikway sa akong mga pulong sa likod mo? Pagka nakakita ka ng magnanakaw, pumipisan ka sa kaniya, at naging kabahagi ka ng mga mapangalunya. Sa diha nga makita mo ang usa ka kawatan, ikaw mikuyog kaniya, Ug nag-umalambit ka sa mga mananapaw. Iyong ibinubuka ang iyong bibig sa kasamaan, at ang iyong dila ay kumakatha ng karayaan. Ang imong baba gitugyan mo sa kadautan, Ug ang imong dila nagalalang ug limbong. Ikaw ay nauupo, at nagsasalita laban sa iyong kapatid; iyong dinudusta ang anak ng iyong sariling ina. Nagalingkod ka ug nagasulti ka batok sa imong igsoon; Nagabutang-butang ka batok sa anak nga lalake sa imong inahan. Ang mga bagay na ito ay iyong ginawa, at ako'y tumahimik; iyong inisip na tunay na ako'y gayong gaya mo: ngunit sasawayin kita, at aking isasaayos sa harap ng iyong mga mata. Kining mga butanga gibuhat mo, ug ako nagpakahilum; Bisan nagahunahuna ka nga ako maingon nga sama kanimo: Apan pagabadlongon ko ikaw, ug igabutang ko kining mga butanga sa atubangan sa imong mga mata. Gunitain nga ninyo ito, ninyong nangakalilimot sa Dios, baka kayo'y aking pagluraylurayin at walang magligtas: Karon palandonga kini, kamo nga nahakalimot sa Dios, Tingali unya ug pagakuniskunison ko kamo ug walay bisan kinsa nga makaluwas: Ang naghahandog ng haing pasasalamat ay lumuluwalhati sa akin; at sa kaniya na nagaayos ng kaniyang pakikipagusap aking ipakikita ang pagliligtas ng Dios. Bisan kinsa nga magahalad sa halad-sa-pasalamat nagahimaya kanako; Ug kaniya nga magamatngon sa iyang dalan sa pagkatul-id Igapakita ko ang kaluwasan sa Dios. Maawa ka sa akin, Oh Dios, ayon sa iyong kagandahang-loob: ayon sa karamihan ng iyong malumanay na mga kaawaan ay pinawi mo ang aking mga pagsalangsang. Malooy ka kanako, Oh Dios, sumala sa imong mahigugmaongkalolot, Sumala sa kadaghanon sa imong mga malomong kalooy, palaa ang akong mga kalapasan. Hugasan mo akong lubos sa aking kasamaan, at linisin mo ako sa aking kasalanan. Hugasan mo ako pag-ayo gikan sa akong kasal-anan, Ug hinloan mo ako gikan sa akong sala. Sapagkat kinikilala ko ang aking mga pagsalangsang: at ang aking kasalanan ay laging nasa harap ko. Kay naila ko ang akong mga kalapasan; Ug ang akong sala sa gihapon ania sa akong atubangan. Laban sa iyo, sa iyo lamang ako nagkasala, at nakagawa ng kasamaan sa iyong paningin: upang ikaw ay ariing ganap pag nagsasalita ka, at maging malinis pag humahatol ka. Batok kanimo, kanimo lamang, nakasala ako, Ug nabuhat ko ang dautan sa imong pagtan-aw; Aron ikaw pagailhon nga matarung sa diha nga ikaw magasulti, Ug pagailhon nga ulay sa diha nga ikaw magahukom. Narito, ako'y inanyuan sa kasamaan; at sa kasalanan ay ipinaglihi ako ng aking ina, Ania karon, ako natawo sa kasalanan; Ug sa sala gipanamkon ako sa akong inahan. Narito, ikaw ay nagnanasa ng katotohanan sa mga loob na sangkap; at sa kubling bahagi ay iyong ipakikilala sa akin ang karunungan. Ania karon, ikaw nagatinguha ug kamatuoran sa mga sulod nga bahin; Ug sa bahin nga natago pagapasabton mo ako sa kinaadman. Linisin mo ako ng hisopo, at ako'y magiging malinis: hugasan mo ako at ako'y magiging lalong maputi kay sa nieve. Ulayon mo ako uban sa hisopo, ug mamahinlo ako: Hugasi ako, ug maputi ako labi pa kay sa nieve. Pagparinggan mo ako ng kagalakan at kasayahan; upang ang mga buto na iyong binali ay mangagalak. Padungga ako sa himaya ug kalipay, Aron magakalipay ang mga bukog nga imong gidugmok. Ikubli mo ang iyong mukha sa aking mga kasalanan, at pawiin mo ang aking lahat na mga kasamaan. Tagoa ang imong nawong gikan sa akong mga sala, Ug palaa ang tanan ko nga mga kasal-anan. Likhaan mo ako ng isang malinis na puso, Oh Dios; at magbago ka ng isang matuwid na espiritu sa loob ko. Buhatan mo ako ug usa ka ulay nga kasingkasing, Oh Dios; Ug bag-oha ang usa ka espiritu nga matul-id sa sulod nako. Huwag mo akong paalisin sa iyong harapan; at huwag mong bawiin ang iyong santong Espiritu sa akin. Ayaw ako isalikway gikan sa imong atubangan; Ug ayaw pagkuhaa ang imong Espiritu Santo gikan kanako. Ibalik mo sa akin ang kagalakan ng iyong pagliligtas: at alalayan ako ng kusang espiritu. Iuli kanako ang kalipay sa imong kaluwasan; Ug sapnaya ako uban sa masingkamoton nga espiritu. Kung magkagayo'y ituturo ko sa mga mananalangsang ang iyong mga lakad; at ang mga makasalanan ay mangahihikayat sa iyo. Unya magatudlo ako sa mga malapason sa imong mga dalan; Ug ang mga makasasala mangakabig nganha kanimo. Iligtas mo ako sa salang pagbububo ng dugo, Oh Dios, ikaw na Dios ng aking kaligtasan; at ang aking dila ay aawit ng malakas tungkol sa iyong katuwiran. Luwasa ako gikan sa sala sa pagpatay, Oh Dios, ikaw nga Dios sa akong kaluwasan; Ug ang akong dila magaawit sa makusog mahatungod sa imong pagkamatarung. Oh Panginoon, bukhin mo ang aking mga labi; at ang aking bibig ay magsasaysay ng iyong kapurihan. Oh Ginoo, buksan mo ang akong mga ngabil; Ug ang akong baba magamantala sa imong pagdayeg. Sapagkat hindi ka nalulugod sa hain; na kung dili ay bibigyan kita: wala kang kaluguran sa handog na susunugin. Kay ikaw dili malipay sa halad; nga unta igahatag ko kini: Ikaw walay kahimuot sa halad-nga-sinunog. Ang mga hain sa Dios ay bagbag na loob: isang bagbag at may pagsisising puso, Oh Dios, ay hindi mo wawaling kabuluhan. Ang mga halad sa Dios mao ang espiritu nga mahinulsolon: Ang usa ka nadugmok ug usa ka mahinulsolon nga kasingkasing, Oh Dios, dili mo pagatamayon. Gawan mo ng mabuti ang iyong mabuting kasayahan sa Sion: itayo mo ang mga kuta ng Jerusalem. Buhata ang maayo alang sa Sion, sumala sa imong maayong kabubut-on: Patindoga ang mga kuta sa Jerusalem. Kung magkagayo'y malulugod ka sa mga hain ng katuwiran, sa handog na susunugin at sa handog na susunuging buo: kung magkagayo'y mangaghahandog sila ng mga toro sa iyong dambana. Unya ikaw mahamuot sa mga halad-sa-pagkamatarung, Sa halad-nga-sinunog, ug sa tibook nga halad-nga-sinunog: Unya igahalad nila ang mga lakeng vaca sa ibabaw sa imong halaran. Bakit ka naghahambog sa kasamaan, Oh makapangyarihang tao? Ang kagandahang-loob ng Dios ay palagi. Ngano nga mangandak ikaw sa kadautan, Oh gamhanang tawo? Ang mahigugmaong-kalolot sa Dios nagapadayon sa kanunay. Ang dila mo'y kumakatha ng totoong masama; gaya ng matalas na pangahit, na gumagawang may karayaan. Ang imong dila nagalalang ug kadautan gayud, Sama sa mahait nga navaja, nagabuhat nga malimbongon. Iniibig mo ang kasamaan ng higit kay sa kabutihan; at ang pagsisinungaling kay sa pagsasalita ng katuwiran. (Selah) Gihigugma mo ang dautan labaw kay sa maayo, Ug ang kabakakan, labaw kay sa pagsulti sa pagkamatarung. (Selah Iniibig mo ang lahat na mananakmal na salita, Oh ikaw na magdarayang dila. Gihigugma mo ang tanang mga pulong nga makamatay, Oh dila nga malimbongon. Ilulugmok ka ring gayon ng Dios magpakailan man, itataas ka niya, at ilalabas ka sa iyong tolda, at bubunutin ka niya sa lupain ng may buhay. (Selah) Ang Dios magalaglag usab kanimo sa walay katapusan; Pagapuniton ka niya, ug pagalukahon ka gikan sa imong balong-balong, Ug magaibut kanimo gikan sa yuta sa mga buhi. (Selah Makikita naman ng matuwid, at matatakot, at tatawa sa kaniya, na magsasabi, Ang matarung makakita usab niana, ug mahadlok, Ug mokatawa kaniya, nga maga-ingon: Narito, ito ang tao na hindi ginawang kaniyang katibayan, ang Dios; kundi tumiwala sa kasaganaan ng kaniyang mga kayamanan, at nagpakalakas sa kaniyang kasamaan. Ania karon, kini mao ang tawo nga ang Dios wala himoa niya nga iyang kalig-on, Kondili misalig sa kadagaya sa iyang mga bahandi, Ug nagpalig-on sa iyang kaugalingon sa pagkadautan. Ngunit tungkol sa akin, ay gaya ako ng sariwang punong kahoy ng olibo sa bahay ng Dios: tumitiwala ako sa kagandahang-loob ng Dios magpakailan-kailan man. Apan mahatungod kanako, ako sama sa malunhaw nga oliva nga anaa sa balay sa Dios: Nagasalig ako sa mahigugmaong-kalolot sa Dios sa mga katuigan nga walay katapusan. Ako'y magpapasalamat sa iyo magpakailan man, sapagkat iyong ginawa: at ako'y maghihintay sa iyong pangalan sapagkat mabuti, sa harapan ng iyong mga banal. Magahatag ako kanimo sa mga pasalamat sa walay katapusan, tungod kay gibuhat mo kini; Ug ako magalaum sa imong ngalan, kay kini maayo, sa atubangan sa imong mga balaan. Ang mangmang ay nagsabi sa puso niya, Walang Dios. Nangapahamak sila, at nagsigawa ng kasuklamsuklam na kasamaan; walang gumawa ng mabuti. Ang buang miingon sa iyang kasingkasing: Walay Dios. Mga dunot sila, ug nanagbuhat ug dulumtanang kasal-anan; Walay bisan kinsa nga nagabuhat ug maayo. Tinunghan ng Dios ang mga anak ng mga tao mula sa langit, upang tignan kung may sinomang nakakaunawa, na humanap sa Dios. Ang Dios nagsud-ong gikan sa langit sa ibabaw sa mga anak sa mga tawo, Sa pagtan-aw kong aduna bay bisan kinsa nga nakasabut, Nga nangita sa Dios. Bawat isa sa kanila ay tumalikod: sila'y magkakasamang naging mahahalay; walang gumawa ng mabuti, wala, wala kahit isa. Ang tagsatagsa kanila mitalikod; sila ngatanan nahimong mahugaw; Walay bisan usa nga nagabuhat ug maayo, wala, walay bisan mausa. Wala bang kaalaman ang mga manggagawa ng kasamaan? na siyang kumakain ng aking bayan na tila kumakain ng tinapay, at hindi nagsisitawag sa Dios. Wala bay kahibalo ang mga mamumuhat sa kasal-anan, Nga nagalamoy sa akong katawohan ingon sa pagkaon nila sa tinapay, Ug wala sila mosangpit sa Dios? Doo'y nangapasa malaking katakutan sila na hindi kinaroroonan ng takot: sapagkat pinangalat ng Dios ang mga buto niya na humahantong laban sa iyo; iyong inilagay sila sa kahihiyan, sapagkat itinakuwil sila ng Dios. Didto sila sa mga dagkung kahadlok, diin walay kahadlokan; Kay ang Dios nagakatag sa mga bukog niya nga nagapahamutang batok kanimo: Ikaw nagapakaulaw kanila, tungod kay ang Dios nagasalikway kanila. Oh kung ang kaligtasan ng Israel ay lumabas sa Sion. Pagka ibabalik ng Dios ang nangabihag ng kaniyang bayan, magagalak nga ang Jacob at matutuwa ang Israel. Oh nga ang kaluwasan sa Israel magagula unta gikan sa Sion! Sa diha nga magapapauli na ang Dios sa iyang katawohan gikan sa pagkabinihag, Unya si Jacob magakalipay, ug ang Israel magamaya. Iligtas mo ako, Oh Dios, sa pamamagitan ng iyong pangalan. At hatulan mo ako sa iyong kapangyarihan. Luwasa ako, Oh Dios, tungod sa imong ngalan, Ug hukmi ako diha sa imong gahum. Dinggin mo ang aking dalangin, Oh Dios; pakinggan mo ang mga salita ng aking bibig. Patalinghugi ang akong pag-ampo, Oh Dios; Pamatia ang mga pulong akong baba. Sapagkat ang mga tagaibang lupa ay nagsibangon laban sa akin, at ang mga mangdadahas na tao ay nagsisiusig ng aking kaluluwa: hindi nila inilagay ang Dios sa harap nila. (Selah) Kay ang mga dumuloong nanagpanindog batok kanako, Ug ang mga tawo sa paglupig nagapangita sa akong kalag: Wala sila magpahamutang sa Dios sa atubangan nila. (Selah. Narito, ang Dios ay aking katulong: ang Panginoon ay sa kanila na nagsisialalay ng aking kaluluwa. Ania karon, ang Dios mao ang akong magtatabang: Ang Ginoo nagauban kanila nga nagasapnay sa akong kalag. Kaniyang ibabalik ang kasamaan sa aking mga kaaway: gibain mo sila sa iyong katotohanan. Panimaslan niya ang dautan sa akong mga kaaway: Laglagon mo sila tungod sa imong kamatuoran. Ako'y maghahain sa iyo ng kusang handog: ako'y magpapasalamat sa iyong pangalan, Oh Panginoon, sapagkat mabuti. Uban sa usa ka halad-nga-kina-bubot-on, magahalad ako kanimo: Magahatag ako ug mga pasalamat sa imong ngalan. Oh Jehova, kay kini mao ang maayo. Sapagkat iniligtas niya ako sa lahat ng kabagabagan; at nakita ng aking mata ang aking nasa sa aking mga kaaway. Kay giluwas niya ako gikan sa tanan nga kasamok; Ug ang akong mata nakakita sa akong tinguha ibabaw sa akong mga kaaway. Dinggin mo ang aking dalangin, Oh Dios; at huwag kang magkubli sa aking pananaing. Patalinghugi ang akong pag-ampo, Oh Dios; Ug ayaw pagtago sa imong kaugalingon gikan sa akong pagpangaliyupo. Pakinggan mo ako, at iyong sagutin ako: ako'y walang katiwasayan sa aking pagdaramdam, at ako'y dumadaing; Atimana ako ug tubaga ako: Ako walay pahulay sa akong pagmahay, ug sa pag-agulo, Dahil sa tinig ng kaaway, dahil sa pagpighati ng masama; sapagkat sila'y naghagis ng kasamaan sa akin, at sa galit ay inuusig nila ako. Tungod sa tingog sa kaaway, Tungod sa pagdaugdaug sa mga dautan; Kay gihulog nila sa ibabaw nako ang kadautan, Ug sa kasuko gilutos nila ako. Ang aking puso ay nagdaramdam na mainam sa loob ko: at ang mga kakilabutan ng kamatayan ay nahulog sa akin. Ang akong kasingkasing misakit sa hilabihan sa sulod nako: Ug ang mga kalisang sa kamatayon nangahulog sa ibabaw nako. Katakutan at panginginig ay dumating sa akin, at tinakpan ako ng kakilabutan. Ang kahadlok ug pagkurog miabut sa ibabaw nako, Ug ang kalisang midaug kanako. At aking sinabi, Oh kung ako'y nagkaroon ng mga pakpak na gaya ng kalapati! Lilipad nga ako, at magpapahinga. Ug miingon ako: Oh nga aduna unta akoy mga pako nga sama sa salampati! Unya makalupad ako sa halayo ug makapahulay. Narito, kung magkagayo'y gagala ako sa malayo, ako'y titigil sa ilang. (Selah) Ania karon, unya makakalagiw ako sa halayo, Ako makapuyo sa kamingawan. (Selah) Ako'y magmamadaling sisilong mula sa malakas na hangin at bagyo. Ako magdali sa paglikay ngadto sa usa ka salipdanan Gikan sa unos sa hangin ug bagyo. Ipahamak mo, Oh Panginoon, at guluhin mo ang kanilang wika: sapagkat ako'y nakakita ng pangdadahas at pagaaway sa bayan. Laglaga, Oh Ginoo, ug bahina ang ilang dila; Kay nakita ko ang pagpanlupig ug panag-away didto sa ciudad. Araw at gabi ay nagsisiligid sila sa mga kuta niyaon: kasamaan man at kahirapan ay nangasa gitna rin niyaon. Adlaw ug gabii sila nagalibut niini sa ibabaw sa mga kuta niana; Ang kasal-anan usab ug kadautan maoy ania sa kinataliwad-an niini. Kasamaan ay nasa gitna niyaon; ang pagpighati at pagdaraya ay hindi humihiwalay sa kaniyang mga lansangan. Ang kadautan maoy anaa sa taliwala niana: Ang pagdaugdaug ug paglimbong dili mobulag gikan sa kadalanan niini. Sapagkat hindi kaaway ang dumuwahagi sa akin; akin nga sanang nabata: ni hindi rin ang nagtatanim sa akin ang nagmamalaki laban sa akin; nagtago nga sana ako sa kaniya: Kay dili usa ka kaaway ang mitamay kanako; Nan, makahimo unta ako sa pag-antus niini: Dili usab ang nagdumot kanako mao ang nagpadaku sa iyang kaugalingon batok kanako; Nan, motago unta ako sa akong kaugalingon gikan kaniya: Kundi ikaw, lalake na kagaya ko, aking kasama at aking kaibigang matalik. Kondili kadto mao ikaw, usa ka tawo nga sama kanako, Akong kauban, ug akong suod nga abyan. Tayo ay maligayang nagpapayuhang magkasama, tayo'y lumalakad na magkaakbay sa bahay ng Dios. Matam-is ang atong panag-usa sa pagtinambagay; Sa balay sa Dios nanlakaw kita kuyog sa panon. Dumating nawang bigla sa kanila ang kamatayan, mababa nawa silang buhay sa Sheol: sapagkat kasamaan ay nasa kanilang tahanan, sa gitna nila. Padalia ang kamatayon sa pag-abut sa ibabaw nila, Pakanauga silang mga buhi ngadto sa Sheol; Kay ang kadautan anaa sa ilang puloy-anan, sa kinataliwad-an nila. Tungkol sa akin, ay tatawag ako sa Dios; at ililigtas ako ng Panginoon. Mahitungod kanako, magatawag ako sa Dios; Ug si Jehova magaluwas kanako. Sa hapon at sa umaga, at sa katanghaliang tapat, ako'y dadaing at hihibik: at kaniyang didinggin ang aking tinig. Kahaponon, ug kabuntagon, ug sa kaudtohon, ako magamahay ug magaagulo; Ug mabati niya ang akong tingog. Kaniyang tinubos ang aking kaluluwa sa kapayapaan mula sa pagbabaka laban sa akin: Sapagkat sila'y marami na nakikipaglaban sa akin. Iyang gitubos ang akong kalag sa pakigdait gikan sa gubat nga batok kanako; Kay daghan sila nga miasdang batok kanako. Didinggin ng Dios, at paghihigantihan sila, siyang tumatahan ng una. (Selah) Ang Dios magapatalinghug, ug motubag kanila, Bisan pa siya nga nagapabilin sa kanhing panahon, (Selah) Ang mga tawo nga walay pagkabalhin, Ug wala usab mahadlok sa Dios. Kaniyang iniunat ang kaniyang mga kamay laban sa gayon na nasa kapayapaan sa kaniya: kaniyang nilapastangan ang kaniyang tipan. Gibakyaw niya ang iyang mga kamot batok niadtong nanagpakigdait uban kaniya: Naglapas siya sa iyang tugon. Ang kaniyang bibig ay malambot na parang mantekilya: ngunit ang kaniyang puso ay pakikidigma: ang kaniyang mga salita ay lalong mabanayad kay sa langis, gayon ma'y mga bunot na tabak. Ang pulong sa iyang baba mahamis ingon sa mantequilla, Apan ang iyang kasingkasing maoy gubat: Ang iyang mga pulong labi pang mahumok kay sa lana, Bisan pa niini, sila mga inibut nga mga espada. Ilagay mo ang iyong pasan sa Panginoon, at kaniyang aalalayan ka: hindi niya titiising makilos kailan man ang matuwid. Itugyan mo kang Jehova ang imong palas-anon, ug siya magasapnay kanimo: Dili gayud niya pasagdan nga mabalhin ang matarung. Ngunit ikaw, Oh Dios, ibababa mo sila sa hukay ng kapahamakan: mga mabagsik at magdarayang tao ay hindi darating sa kalahati ng kanilang mga kaarawan; ngunit titiwala ako sa iyo. Apan ikaw, Oh Jehova, magapakanaug kanila ngadto sa gahong sa pagkalaglag: Ang mga tawo nga giuhaw-sa-dugo ug mga limbongan, dili sila mabuhi sa katunga sa ilang mga adlaw; Apan ako mosalig kanimo. Maawa ka sa akin, Oh Dios: sapagkat sasakmalin ako ng tao: buong araw ay nangbababag siya na pinipighati ako. Malooy ka kanako, Oh Dios, kay ang tawo buot motukob kanako: Sa tibook nga adlaw, sa nagapakig-away siya kanako, iyang gidaugdaug ako. Ibig akong sakmalin ng aking mga kaaway buong araw: sapagkat sila'y maraming may kapalaluan na nagsisilaban sa akin. Ang akong mga kaaway buot molamoy kanako sa tibook nga adlaw; Kay daghan sila nga nagapakigaway nga mapahitas-on batok kanako. Sa panahong ako'y matakot, aking ilalagak ang aking tiwala sa iyo. Sa panahon nga mahadlok ako, Ibutang ko ang pagsalig ko diha kanimo. Sa Dios (ay pupuri ako ng kaniyang salita), sa Dios ay inilagak ko ang aking tiwala, hindi ako matatakot; anong magagawa ng laman sa akin? Sa Dios (magadayeg ako sa iyang pulong), Sa Dios gibutang ko ang akong pagsalig, dili ako mahadlok; Unsay mabuhat sa unod alang kanako? Buong araw ay binabaligtad nila ang aking mga salita: lahat ng kanilang mga pagiisip ay laban sa akin sa ikasasama. Sa tibook nga adlaw ginabalit-ad nila ang akong mga pulong: Ang tanan nilang mga hunahuna batok kanako alang sa kadautan. Sila'y nagpipisan, sila'y nagsisipagkubli, kanilang tinatandaan ang aking mga hakbang, gaya ng kanilang pagaabang sa aking kaluluwa. Nanagtigum sila sa pagtingub, nanagtago sila sa ilang kaugalingon, Nanagtimaan sila sa akong mga lakang, Bisan pa sila nanaghulat alang sa akong kalag. Tatakas ba sila sa pamamagitan ng masama? Sa galit ay ilugmok mo ang mga bayan, Oh Dios. Makakalagiw ba sila pinaagi sa pagpakasala? Oh Dios, sa imong kaligutgut pukanon mo ang mga katawohan. Iyong isinasaysay ang aking mga paggagala: ilagay mo ang aking mga luha sa iyong botelya; wala ba sila sa iyong aklat? Nagaisip ikaw sa akong mga pagsuroy-suroy: Ibutang mo ang akong mga luha sa imong botella; Wala ba sila diha sa imong basahon? Tatalikod nga ang aking mga kaaway sa kaarawan na ako'y tumawag: ito'y nalalaman ko, sapagkat ang Dios ay kakampi ko. Unya pagapasibogon ang akong mga kaaway sa adlaw nga ako mosangpit: Niini maila ko nga ang Dios dapig kanako. Sa Dios (ay pupuri ako ng salita), sa Panginoon (ay pupuri ako ng salita), Sa Dios (ako magadayeg sa iyang pulong), Kang Jehova (ako magadayeg sa iyang pulong), Sa Dios ay inilagak ko ang aking tiwala, hindi ako matatakot; anong magagawa ng tao sa akin? Sa Dios gipahaluna ko ang akong pagsalig, dili ako mahadlok; Unsay mabuhat sa tawo alang kanako? Ang iyong mga panata ay sa akin, Oh Dios: ako'y magbabayad ng mga handog na pasalamat sa iyo. Sa ibabaw nako, ania ang imong mga panaad, Oh Dios: Pagahatagan ko ikaw sa mga halad-sa-pasalamat. Sapagkat iniligtas mo ang aking kaluluwa sa kamatayan: hindi mo ba iniligtas ang aking mga paa sa pagkahulog? upang ako'y makalakad sa harap ng Dios sa liwanag ng buhay. Kay giluwas mo ang akong kalag gikan sa kamatayon; Wala mo ba luwasa ang akong mga tiil gikan sa pagkahulog, Aron ako magalakaw sa atubangan sa Dios Diha sa kahayag sa mga buhi? Maawa ka sa akin, Oh Dios, maawa ka sa akin; sapagkat ang aking kaluluwa ay nanganganlong sa iyo. Oo, sa lilim ng iyong mga pakpak ay manganganlong ako, hanggang sa makaraan ang mga kasakunaang ito. Malooy ka kanako, Oh Dios, malooy ka kanako; Kay ang akong kalag midangup diha kanimo: Oo, sa landong sa imong mga pako modangup ako, Hangtud nga kining mga kagulanan managpangagi. Ako'y dadaing sa Dios na Kataastaasan; sa Dios na nagsagawa ng lahat na mga bagay sa akin. Magatu-aw ako sa Dios nga Hataas Uyamut, Sa Dios nga nagabuhat sa tanang mga butang alang kanako. Siya'y magsusugo mula sa langit, at ililigtas ako, pagka yaong lulunok sa akin ay dumuduwahagi; (Selah) susuguin ng Dios ang kaniyang kagandahang-loob at ang kaniyang katotohanan. Siya magapadala gikan sa langit, ug magaluwas kanako, Sa diha nga ang buot motukob kanako magabiay-biay; (Selah Ang Dios magapadala sa iyang mahigugmaong-kalolot ug sa iyang kamatuoran. Ang aking kaluluwa ay nasa gitna ng mga leon: ako'y nahihiga sa gitna niyaong mga pinaningasan ng apoy, sa mga anak ng tao, na ang mga ngipin ay sibat at mga pana, at ang kanilang dila ay matalas na tabak. Ang akong kalag ania sa taliwala sa mga leon; Nagahigda ako sa taliwala kanila nga mga gisugniban sa kalayo, Bisan sa mga anak sa tawo kang kansang mga ngipon maoy mga bangkaw ug mga udyong, Ug ang ilang dila maoy usa ka mahait nga espada. Mabunyi ka, Oh Dios, sa itaas ng mga langit; mataas ang iyong kaluwalhatian sa buong lupa. Igatuboy ka, Oh Dios, ibabaw sa mga langit; Sa ibabaw sa tibook nga yuta ibutang ang imong himaya. Kanilang hinandaan ng silo ang aking mga hakbang. Ang aking kaluluwa ay nakayuko: sila'y nagsihukay ng isang lungaw sa harap ko. Sila'y nangahulog sa gitna niyaon. (Selah) Nanag-andam sila ug pukot alang sa akong mga lakang; Gipaumod ang akong kalag: Nanagkalot sila ug usa ka gahong sa atubangan ko; Sa kinataliwad-an niana, nangahulog sila sa ilang kaugalingon. (Selah) Ang aking puso ay matatag, Oh Dios, ang aking puso ay matatag: ako'y aawit, oo, ako'y aawit ng mga pagpuri. Malig-on na ang akong kasing-kasing, Oh Dios, malig-on na ang akong kasingkasing: Magaawit ako, oo, magaawit ako ug mga pagdayeg. Gumising ka, kaluwalhatian ko; gumising ka, salterio at alpa: ako'y gigising na maaga. Pagmata, Oh himaya ko; pagmata, salterio ug alpa: Ako sa akong kaugalingon magamata gayud sayo sa kabuntagon. Ako'y magpapasalamat sa iyo, Oh Panginoon, sa gitna ng mga bayan: ako'y aawit sa iyo ng mga pagpuri sa gitna ng mga bansa. Magahatag ako ug mga pasalamat kanimo, Oh Ginoo, taliwala sa mga katawohan: Magaawit ako ug mga pagdayeg kanimo sa taliwala sa mga nasud. Sapagkat ang iyong kagandahang-loob ay dakila hanggang sa mga langit, at ang iyong katotohanan hanggang sa mga alapaap. Kay ang imong mahigugmaong-kalolot daku ngadto sa mga langit, Ug ang imong kamatuoran hangtud sa mga langit. Mabunyi ka, Oh Dios, sa itaas ng mga langit; mataas ang iyong kaluwalhatian sa buong lupa. Igatuboy ka, Oh Dios, sa ibabaw sa mga langit; Sa ibabaw sa tibook nga yuta ibutang ang imong himaya. Tunay bang kayo'y nangagsasalita ng katuwiran Oh kayong mga makapangyarihan? Nagsisihatol ba kayo ng matuwid, Oh kayong mga anak ng mga tao? Magapakahilum ka ba lamang sa pagsulti sa pagkamatarung? Magahukom ba kamo sa matul-id gayud, Oh kamo nga mga anak sa mga tawo? Oo, sa puso ay nagsisigawa kayo ng kasamaan; inyong tinitimbang ang pangdadahas ng inyong mga kamay sa lupa. Wala; sa sulod sa kasingkasing kamo nagabuhat ug kadautan; Ginatimbang ninyo ang kapintas sa inyong mga kamot diha sa yuta. Ang masama ay naliligaw mula sa bahay-bata: sila'y naliligaw pagkapanganak sa kanila, na nagsasalita ng mga kasinungalingan. Ang mga dautan gilain sukad pa sa tagoangkan: Nanghisalaag sila dayon diha sa ilang paghimugso, kabakakan ang ginasulti. Ang kanilang kamandag ay parang kamandag ng ahas: sila'y gaya ng binging ahas na nagtatakip ng kaniyang pakinig; Ang ilang kalala maoy sama sa kalala sa usa ka bitin: Ingon sila sa sawa nga bungol nga nagasongsong sa iyang igdulungog, At hindi nakakarinig ng tinig ng mga enkantador, na kailan man ay hindi umeenkanto ng gayon na may karunungan. Nga wala magapatalinghug sa tingog sa mga maglalamat, Nga nagalamat sa wala pay ingon ka maalamon. Iyong bungalin ang kanilang mga ngipin, Oh Dios, sa kanilang bibig: iyong bungalin ang mga malaking ngipin ng mga batang leon, Oh Panginoon. Luboa ang ilang mga ngipon, Oh Dios, diha sa ilang mga baba: Dugmoka ang mga bag-ang sa mga gagmayng leon, Oh Jehova. Mangatunaw nawa silang parang tubig na umaagos: pagka inihilagpos niya ang kaniyang mga palaso, maging gaya nawa ng nangaluray. Palanaya sila ingon sa tubig nga nagabaha sa matulin: Sa diha nga magati-on siya sa iyang pana, himoa nga ingon sa nangaputolputol sila. Maging gaya nawa ng laman ng laman ng suso na natutunaw at napapawi: na gaya ng naagas sa babae na hindi nakakita ng araw. Himoa silang ingon sa usa ka hila-hila nga matunaw ug mahanaw, Sama sa usa ka babaye nga nakuhaan, nga wala makakita sa adlaw. Bago makaramdam ang inyong mga palyok ng mga dawag na panggatong, kaniyang kukunin ang mga yaon ng ipoipo, ang sariwa at gayon din ang nagniningas. Sa dili pa mobati ang inyong mga kolon sa mga tunok, Pagapapahaon niya sila pinaagi sa usa ka alimpulos, ang hilaw ug ang nagasiga nga managsama. Magagalak ang matuwid pagka nakita niya ang higanti: kaniyang huhugasan ang kaniyang mga paa sa dugo ng masama. Ang matarung magakalipay sa diha nga makita niya ang panimalus: Manghimitiis siya sa iyang mga tiil sa dugo sa mga dautan; Na anopat sasabihin ng mga tao, Katotohanang may kagantihan sa matuwid: katotohanang may Dios na humahatol sa lupa. Aron ang mga tawo manag-ingon: Sa pagkamatuod adunay balus alang sa mga matarung: Sa pagkamatuod adunay usa ka Dios nga magahukom dinhi sa yuta. Iligtas mo ako sa aking mga kaaway, Oh Dios ko: ilagay mo ako sa mataas sa kanila na nagsisibangon laban sa akin. Luwasa ako gikan sa akong mga kaaway, Oh Dios ko: Ibutang mo ako sa itaas gikan kanila nga ming-alsa batok kanako. Iligtas mo ako sa mga manggagawa ng kasamaan, at iligtas mo ako sa mga mabagsik na tao. Luwasa ako gikan sa mga mamumuhat sa kasal-anan, Ug luwasa ako gikan sa mga tawo nga giuhaw sa dugo. Sapagkat narito, kanilang binabakayan ang aking kaluluwa; ang mga makapangyarihan ay nagpipisan laban sa akin: hindi dahil sa aking pagsalangsang, o sa aking kasalanan man, Oh Panginoon. Kay, ania karon, sila nanagbanhig alang sa akong kalag; Ang mga kusgan nanagtigum sa ilang kaugalingon batok kanako: Dili tungod sa akong kalapasan, dili tungod sa akong sala, Oh Jehova. Sila'y nagsisitakbo at nagsisihanda na wala akong sala: ikaw ay gumising na tulungan mo ako, at masdan mo. Nanagdalagan ug nanag-andam sila, sa dili ko sala: Pagmata ka sa pagtabang kanako, ug tan-awa. Sa makatuwid baga'y ikaw, Oh Panginoong Dios ng mga hukbo, na Dios ng Israel, ikaw ay bumangon upang iyong dalawin ang lahat ng mga bansa: huwag kang maawa sa kanino mang masamang mananalangsang. (Selah) Bisan ikaw, Oh Jehova, Dios sa mga panon, ang Dios sa Israel, Bumangon ka sa pagdu-aw sa tanang mga nasud: Ayaw pagkalooy sa mga dautang mga malapason. (Selah Sila'y nagsibalik sa kinahapunan, sila'y nagsitahol na parang aso, at nililigid ang bayan. Mopauli sila sa kagabhion, sila manag-uwang sama sa usa ka iro, Ug magasuroy-suroy sa ciudad. Narito, sila'y nanunungayaw ng kanilang bibig; mga tabak ay nangasa kanilang mga labi: sapagkat sino, sabi nila, ang nakikinig? Ania karon, magabugwak sila ug panamastamas sa ilang baba; Mga espada anaa sa ilang mga ngabil: Kay kinsa; nagaingon sila, ang magapatalinghug? Ngunit ikaw, Oh Panginoon, tatawa sa kanila; iyong tutuyain ang lahat ng mga bansa. Apan ikaw, Oh Jehova, magakatawa kanila; Himoon nimong kataw-anan ang tanang mga nasud. Dahil sa kaniyang kalakasan, didinggin kita; sapagkat ang Dios ay aking matayog na moog. Tungod sa iyang kusog mamati ako kanimo; Kay ang Dios mao ang akong torre nga hataas. Ang aking Dios pati ng kaniyang kagandahang-loob ay sasalubong sa akin: ipakikita ng Dios sa akin ang aking nasa sa aking mga kaaway. Ang akong Dios uban sa iyang mahigugmaong-kalolot mosugat kanako: Ang Dios magapakita kanako sa akong tinguha sa ibabaw sa akong mga kaaway. Huwag mo silang patayin, baka makalimot ang aking bayan; pangalatin mo sila ng iyong kapangyarihan, at ibaba mo sila, Oh Panginoon na kalasag namin. Dili mo sila pagpatyon, tingali unya malimot ang akong katawohan: Papatlaaga sila pinaagi sa imong gahum, ug ipaubos mo sila, Oh Ginoo nga among taming. Dahil sa kasalanan ng kanilang bibig, at sa mga salita ng kanilang mga labi, makuha nawa sila sa kanilang kapalaluan, at dahil sa sumpa at pagsisinungaling na kanilang sinalita. Tungod sa sala sa ilang baba, ug sa pulong sa ilang mga ngabil, Ipadakup sila bisan sa ilang pagpalabilabi, Ug tungod sa panunglo ug kabakakan nga ilang ginapamulong. Pugnawin mo sila sa poot, pugnawin mo sila, upang sila'y mawala: at ipakilala mo sa kanila na ang Dios ay nagpupuno sa Jacob, hanggang sa mga wakas ng lupa. (Selah) Ut-uta sila diha sa kapungot, ut-uta sila, aron mangawala na sila: Ug pailha sila nga ang Dios nagamando kang Jacob, Ngadto sa mga kinatumyan sa yuta. (Selah) At sa kinahapunan ay papagbalikin mo sila, pahagulhulin mo silang parang aso, at libutin nila ang bayan. Ug sa kagabhion papaulia sila, ug pauwanga sila sama sa usa ka iro, Ug magasuroy-suroy sa ciudad. Sila'y gagala na magmamanhik-manaog dahil sa pagkain, at maghihintay buong gabi kung hindi sila mabusog. Managsuroy sila ngadto-nganhi sa pagpangita ug makaon, Ug managpabilin sila sa tibook nga gabii kong sila dili mangatagbaw. Ngunit aking aawitin ang iyong kalakasan; Oo, aking aawiting malakas ang iyong kagandahang-loob sa kinaumagahan: sapagkat ikaw ay naging aking matayog na moog, at kanlungan sa kaarawan ng aking kabagabagan. Apan magaawit ako mahatungod sa imong kusog; Oo, magaawit ako sa makusog gayud mahatungod sa imong mahigugmaong-kalolot sa kabuntagon: Kay ikaw mao ang akong hataas nga torre, Ug usa ka dalangpanan sa adlaw sa akong kaguol. Sa iyo, Oh kalakasan ko, aawit ako ng mga pagpuri: sapagkat ang Dios ay aking matayog na moog, ang Dios ng aking kaawaan. Alang kanimo, Oh akong kusog, magaawit ako ug mga pagdayeg: Kay ang Dios maoy akong hataas nga torre, ang Dios sa akong kalooy. Oh Dios, iniwaksi mo kami, ibinagsak mo kami; ikaw ay nagalit; Oh papanauliin mo kami. Oh Dios, ikaw nagsalikway kanamo, ikaw nagbungkag kanamo; Ikaw naligutgut; oh ipahauli mo kami pag-usab. Iyong niyanig ang lupain; iyong pinabuka: pagalingin mo ang mga sira niyaon: sapagkat umuuga. Ginapalinog mo ang yuta; ginagisi mo kini: Ayoha ang mga nangatumpag niini; kay nagakurog siya. Nagpakita ka sa iyong bayan ng mahihirap na bagay: iyong ipinainom sa amin ang alak na pangpagiray. Gipakita mo ang imong katawohan sa mga malisud nga butang: Gipainum mo kami sa ilimnon nga makapasapinday. Nagbigay ka ng watawat sa nangatatakot sa iyo, upang maiwagayway dahil sa katotohanan. (Selah) Nagahatag ikaw ug bandila niadtong mga nangahadlok kanimo, Aron ilang pakayabon kini tungod sa kamatuoran. (Selah) Upang ang iyong minamahal ay makaligtas, magligtas ka ng iyong kanan, at sagutin mo kami. Aron maluwas ang imong mga hinigugma, Luwasa pinaagi sa imong toong kamot, ug tubaga kami. Nagsalita ang Dios sa kaniyang kabanalan; ako'y magsasaya: aking hahatiin ang Sichem, at aking susukatin ang libis ng Succoth, Ang Dios nagapamulong diha sa iyang pagkabalaan: Ako magakalipay; Pagabahinon ko ang Sichem, ug magasukod ako sa walog sa Succoth. Galaad ay akin, at Manases ay akin; Ephraim naman ay sanggalang ng aking ulo; Juda ay aking setro. Ang Galaad ako man, ug ang Manases ako man; Ang Ephraim usab mao ang panalipod sa akong ulo; Ang Juda mao ang akong maghahatag sa balaod. Moab ay aking hugasan; sa Edom ay aking ihahagis ang aking panyapak; Filistia, humiyaw ka dahil sa akin. Ang Moab mao ang akong dolang nga hunawanan; Sa ibabaw sa Edom isalibay ko ang akong sapin: Filistia, suminggit ka tungod kanako. Sinong magdadala sa akin sa matibay na bayan? Sinong papatnubay sa akin hanggang sa Edom? Kinsa ba ang magadala kanako ngadto sa ciudad nga malig-on? Kinsa ba ang nagmando kanako ngadto sa Edom? Hindi mo ba kami iniwaksi, Oh Dios? At hindi ka lumalabas, Oh Dios, na kasama ng aming mga hukbo. Wala ba ikaw, Oh Dios, magsalikway kanamo? Ug ikaw, Oh Dios, wala umoban sa among mga kasundalohan. Tulungan mo kami laban sa kaaway; sapagkat walang kabuluhan ang tulong ng tao. Hatagi kami ug tabang batok sa kaaway; Kay kawang lamang ang tabang sa tawo. Sa pamamagitan ng Dios ay gagawa kaming may katapangan: sapagkat siya ang yumayapak sa aming mga kaaway. Pinaagi sa Dios magabuhat kita sa kaisug gayud; Kay siya mao man ang magatunob sa atong mga kabatok. Dinggin mo ang aking daing, Oh Dios; pakinggan mo ang aking dalangin. Patalinghugi ang akong pagtu-aw, Oh Dios; Atimana ang akong pag-ampo. Mula sa wakas ng lupa ay tatawag ako sa iyo, pagka nanglupaypay ang aking puso: patnubayan mo ako sa malaking bato na lalong mataas kay sa akin. Gikan sa kinatumyan sa yuta, magatu-aw ako kanimo, sa diha nga ang akong kasingkasing malumsan na: Mandoi ako ngadto sa bato nga labing hataas pa kay kanako. Sapagkat ikaw ay naging aking kanlungan, matibay na moog sa kaaway. Kay ikaw mao ang usa ka dalangpanan alang kanako, Usa ka malig-ong torre gikan sa kaaway. Ako'y tatahan sa iyong tabernakulo magpakailan man: ako'y manganganlong sa lilim ng iyong mga pakpak. (Selah) Magapuyo ako diha sa imong tabernaculo sa walay katapusan: Modangup ako diha sa tagoanan sa imong mga pako. (Selah. Sapagkat dininig mo, Oh Dios, ang aking mga panata: ibinigay mo ang mana sa nangatatakot sa iyong pangalan. Kay ikaw, Oh Dios, nakabati sa akong mga panaad: Ikaw naghatag kanako sa panulondon niadtong mga nahadlok sa imong ngalan. Iyong pahahabain ang buhay ng hari: Ang kaniyang mga taon ay magiging parang malaong panahon. Pagalugwayan mo ang kinabuhi sa hari; Ang iyang mga tuig maingon sa kadaghan sa mga kaliwatan. Siya'y tatahan sa harap ng Dios magpakailan man: Oh maghanda ka ng kagandahang-loob at katotohanan, upang mapalagi siya. Siya magapuyo sa atubangan sa Dios sa walay katapusan: Oh pag-andam ug mahigugmaong-kalolot ug kamatuoran, aron sila magabantay kaniya. Sa gayo'y aawit ako ng pagpuri sa iyong pangalan magpakailan man. Upang maisagawa ko araw-araw ang aking mga panata. Sa ingon niini magaawit ako ug pagdayeg sa imong ngalan sa walay katapusan, Aron makatuman ako sa matag-adlaw sa akong mga panaad. Sa Dios lamang naghihintay ng tahimik ang aking kaluluwa: sa kaniya galing ang aking kaligtasan. Sa Dios lamang nagahulat sa hilum ang akong kalag: Gikan kaniya moabut ang akong kaluwasan. Siya lamang ang aking kanlungan at aking kaligtasan: siya ang aking matayog na moog; hindi ako lubhang makikilos. Siya lamang mao ang akong bato ug ang akong kaluwasan: Siya mao ang akong hataas nga torre; ako dili matarug sa hilabihan. Hanggang kailan maghahaka kayo ng masama laban sa isang tao. Upang patayin siya ninyong lahat, na gaya ng pader na tumagilid, o bakod na nabubuwal? Hangtud ba anus-a kamo magahulga sa usa ka tawo, Aron mapatay ninyo siya, ngatanan kamo, Sama sa kuta nga nagaharag, sama sa usa ka siklat nga nagakaguba? Sila'y nagsisisangguni lamang upang ibagsak siya sa kaniyang karilagan; sila'y natutuwa sa mga kasinungalingan: sila'y nagsisibasbas ng kanilang bibig, ngunit nanganunumpa sa loob. (Selah) Sila nanagsabut lamang sa pagpukan kaniya gikan sa iyang pagkahalangdon; Nanagkalipay sila sa mga kabakakan; Nanagpanalangin sila pinaagi sa ilang baba, apan nanagtunglo sila sa sulod nila. (Selah) Kaluluwa ko, maghintay kang tahimik sa Dios lamang; sapagkat ang aking pagasa ay mula sa kaniya. Kalag ko, sa Dios lamang maghulat ka sa hilum; Kay gikan kaniya ang akong paglaum, Siya lamang ang aking malaking bato at aking kaligtasan: siya'y aking matayog na moog; hindi ako makikilos. Siya lamang mao ang akong bato ug ang akong kaluwasan: Siya mao ang akong torre nga hataas; dili ako matarug. Nasa Dios ang aking kaligtasan at aking kaluwalhatian; ang malaking bato ng aking kalakasan, at ang kanlungan ko'y nasa Dios. Sa Dios anaa ang akong kaluwasan ug ang akong himaya: Ang bato sa akong kalig-on, ug ang akong dalangpanan, anaa sa Dios. Magsitiwala kayo sa kaniya buong panahon, kayong mga bayan; buksan ninyo ang inyong dibdib sa harap niya; Dios ay kanlungan sa atin. (Selah) Sumalig kamo kaniya sa tanan nga panahon, kamo nga katawohan; Ibubo ninyo ang inyong kasingkasing sa atubangan niya: Ang Dios mao ang dalangpanan alang kanato. (Selah) Tunay na walang kabuluhan ang mga taong may mababang kalagayan, at ang mga taong may mataas na kalagayan ay kabulaanan: sa mga timbangan ay sasampa sila; silang magkakasama ay lalong magaan kay sa walang kabuluhan. Sa pagkamatuod, ang mga tawo nga ubos ug kahimtang maoy kakawangan lamang, ug ang mga tawo nga hatag-as ug kahimtang maoy usa ka bakak lamang: Diha sa mga timbangan sila mogaan; Labi pang magaan sila kay sa kakawangan. Huwag kang tumiwala sa kapighatian, at huwag maging walang kabuluhan sa pagnanakaw: kung ang mga kayamanan ay lumago, huwag ninyong paglalagakan ng inyong puso. Ayaw pagsalig tungod sa pagdaug-daug, Ug ayaw pagginarbuso tungod sa pagpangawat: Kong ang mga bahandi modagaya, ayaw ibutang ang inyong kasing-kasing niana. Ang Dios ay nagsalitang minsan, makalawang aking narinig ito; na ang kapangyarihan ay ukol sa Dios: Ang Dios nagsulti sa nakausa, Nakaduha ako makadungog niini, Nga ang gahum iya man sa Dios. Sa iyo naman, Oh Panginoon, ukol ang kagandahang-loob: sapagkat ikaw ay nagbabayad sa bawat tao ayon sa kaniyang gawa. Kanimo usab, Oh Ginoo, imo man ang mahigugmaong-kalolot; Kay ikaw nagabalus sa tagsa-tagsa ka tawo sumala sa iyang buhat. Oh Dios, ikaw ay Dios ko; hahanapin kitang maaga: kinauuhawan ka ng aking kaluluwa, pinananabikan ka ng aking laman, sa isang tuyo at uhaw na lupa na walang tubig. Oh Dios, ikaw mao ang akong Dios; mangita ako kanimo sa dakung kakugi: Ang akong kalag giuhaw tungod kanimo, ang akong unod gihidlaw tungod kanimo, Sa usa ka yuta nga mamala ug malaay, diin walay tubig. Sa gayo'y tumingin ako sa iyo sa santuario. Upang tanawin ang iyong kapangyarihan at ang iyong kaluwalhatian. Mao nga gipangita ko ikaw sa balaang puloy-anan, Aron sa pagtan-aw sa imong gahum ug sa imong himaya. Sapagkat ang iyong kagandahang-loob ay mainam kay sa buhay: pupurihin ka ng aking mga labi. Tungod kay ang imong mahigugmaong-kalolot labi pang maayo kay sa kinabuhi, Ang akong mga ngabil magadayeg kanimo. Sa gayo'y pupurihin kita habang ako'y nabubuhay: igagawad ko ang aking mga kamay sa iyong pangalan. Sa ingon niini dayegon ko ikaw samtang buhi pa ako: Sa imong ngalan magabayaw ako sa akong mga kamot. Ang kaluluwa ko'y matutuwa na gaya sa utak at taba; at ang bibig ko'y pupuri sa iyo ng masayang mga labi; Ang akong kalag mabusog nga maingon sa utok ug sa tambok; Ug ang akong baba magadayeg kanimo uban ang mga ngabil nga malipayon; Pagka naaalaala kita sa aking higaan, at ginugunita kita sa pagbabantay sa gabi. Sa diha nga mahanumdum ako kanimo sa akong higdaanan, Ug sa magapalandong kanimo sa mga pagtukaw sa kagabhion. Sapagkat naging katulong kita, at sa lilim ng mga pakpak mo'y magagalak ako. Kay ikaw mao ang akong katabang, Ug diha sa landong sa imong mga pako magakalipay ako. Ang kaluluwa ko'y nanununod na mainam sa iyo: inaalalayan ako ng iyong kanan. Ang akong kalag sa hugot magasunod gayud kanimo. Ang imong toong kamot nagasapnay kanako. Ngunit ang nagsisihanap ng kaluluwa ko, upang ipahamak, magsisilusong sa mga lalong mababang bahagi ng lupa. Apan kadtong nanagpangita sa akong kalag, sa paglaglag niini, Mangadto sa mga ubos nga dapit sa yuta. Sila'y mangahuhulog sa kapangyarihan ng tabak: sila'y magiging pagkain sa mga zorra. Igatugyan sila ngadto sa gahum sa espada: Sila mangahimong usa ka bahin alang sa mga irong ihalas. Ngunit ang hari ay magagalak sa Dios: bawat sumusumpa sa pamamagitan niya ay luluwalhati; sapagkat ang bibig nila na nagsasalita ng mga kasinungalingan ay patitigilin. Apan ang hari magakalipay diha sa Dios: Ang tagsatagsa nga nagapanumpa pinaagi kaniya, magahimaya; Kay ang baba sa mga nanagsulti sa kabakakan pagatak-umon. Dinggin mo ang tinig ko, Oh Dios, sa aking hibik: ingatan mo ang buhay ko sa pagkatakot sa kaaway. Patalinghugi ang akong tingog, Oh Dios, sa akong pangamuyo: Bantayi ang akong kinabuhi gikan sa kahadlok sa kaaway. Ikubli mo ako sa lihim na payo ng mga manggagawa ng kasamaan; sa panggugulo ng mga manggagawa ng kasamaan: Tagoa ako gikan sa tambag nga tinago sa mga mamumuhat sa kadautan, Gikan sa kagubot sa mga mamumuhat sa kasal-anan; Na siyang nangaghasa ng kanilang dila na parang tabak, at pinahilagpos ang kanilang mga palaso, sa makatuwid baga'y ang masasakit na salita: Nga nagbaid sa ilang dila sama sa usa ka espada, Ug nagtion sa ilang mga pana, bisan sa mga pulong nga mapait, Upang kanilang maihilagpos sa sakdal sa mga lihim na dako: biglang inihihilagpos nila sa kaniya at hindi natatakot. Aron makapana sila sa mga hingpit diha sa awa-aw nga mga dapit: Sa kalit sila mopana kaniya, ug sila dili mahadlok. Sila'y nagpapakatapang sa masamang akala; sila'y nagsasangusapan ng paglalagay ng lihim na silo; Sinasabi nila, Sinong makakakita? Nanagdasig sila sa ilang kaugalingon sa usa ka dautan nga tuyo; Nanagsabut sila sa pagbutang ug mga lit-ag sa tago; Ug sila moingon: Kinsa man ang makakita kanila? Sila'y nagsisipagsiyasat ng mga kasamaan; aming naganap, sabi nila, ang masikap na pagsiyasat; at ang pagiisip sa loob ng bawat isa, at ang puso ay malalim. Nanagpangita sila sa mga kadautan; Nakatuman kami, sila nanag-ingon, sa usa ka masingkamoton nga pagsusi: Ug ang hunahuna sa sulod, ug ang kasingkasing sa tagsatagsa halalum. Ngunit pahihilagpusan sila ng Dios; sila'y masusugatang bigla ng isang palaso. Apan ang Dios magapana kanila; Sa usa ka udyong gilayon pagasamaran sila. Sa gayo'y sila'y matitisod palibhasat ang kanilang sariling dila ay laban sa kanila: ang lahat na makakita sa kanila ay mangaguuga ng ulo. Sa ingon niini, sila mahisukamod, ang ilang kaugalingong dila mobatok kanila: Ang tanan nga makakita kanila magalingo-lingo sa ulo. At lahat ng mga tao ay mangatatakot; at kanilang ipahahayag ang salita ng Dios, at may karunungang kanilang bubuhayin ang kanilang gawa. Ug ang tanang mga tawo mangahadlok; Ug sila magamantala sa buhat sa Dios, Ug sa pagkamanggialamon magapalandong sila sa iyang buhat. Ang matuwid ay matutuwa sa Panginoon, at manganganlong sa kaniya; at lahat ng mga matuwid sa puso ay magsisiluwalhati. Magakalipay ang mga matarung diha kang Jehova, ug modangup diha kaniya; Ug magahimaya ang tanang mga matul-id sa kasingkasing. Ang kapurihan ay naghihintay sa iyo, Oh Dios, sa Sion: at sa iyo'y maisasagawa ang panata. Sa Sion ang pagdayeg nagahulat kanimo, Oh Dios; Ug nganha kanimo pagabuhaton ang panaad. Oh ikaw na dumidinig ng dalangin, sa iyo'y paroroon ang lahat ng laman. Oh ikaw nga magapatalinghug sa pag-ampo, Nganha kanimo manuol ang tanan nga unod. Mga kasamaan ay nangananaig laban sa akin: tungkol sa aming pagsalangsang, ay lilinisin mo. Ang mga kasal-anan nagapadayon batok kanako: Mahitungod sa among mga kalapasan, ikaw magapasaylo kanila. Mapalad ang tao na iyong pinipili, at pinalalapit mo sa iyo, upang siya'y makatahan sa iyong mga looban: kami ay mangasisiyahan sa kabutihan ng iyong bahay, ng iyong banal na templo. Bulahan ang tawo nga imong pagapilion, ug pagapaduolon mo nganha kanimo, Nga siya magapuyo diha sa imong mga sawang: Mangabusog kami sa kaayohan sa imong balay, Ang imong balaan nga templo. Sasagutin mo kami sa katuwiran sa pamamagitan ng mga kakilakilabot na bagay, Oh Dios ng aming kaligtasan; ikaw na katiwalaan ng lahat na wakas ng lupa, at nila na malayo sa dagat: Pinaagi sa mga butang nga makalilisang, ikaw magatubag kanamo sa pagkamatarung, Oh Dios sa among kaluwasan, Ikaw nga mao ang paglaum sa tanang mga kinatumyan sa yuta, Ug kanila nga atua sa halayo sa ibabaw sa kadagatan: Na naglalagay na matibay ng mga bundok sa pamamagitan ng kaniyang kalakasan; palibhasat nabibigkisan sa palibot ng kapangyarihan: Nga pinaagi sa iyang gahum nagapalig-on sa mga bukid, Sanglit gibaksan sa kusog; Na nagpapatigil ng hugong ng mga dagat, ng hugong ng kanilang mga alon, at ng kaingay ng mga bayan. Nga nagapahilum sa dinaguok sa kadagatan, Sa dinaguok sa ilang mga balud, Ug sa kaguliang sa mga katawohan. Sila naman na nagsisitahan sa mga pinakadulong bahagi ay nangatatakot sa iyong mga tanda: ikaw ang nagbibigay galak sa pagbubukang liwayway at pagtatakip-silim. Sila usab nga nanagpuyo sa mga kinatumyang bahin nangahadlok sa imong mga ilhanan: Ginahimo mo ang mga paggula sa kabuntagon ug sa kahaponon nga malipayon. Iyong dinadalaw ang lupa, at dinidilig mo, iyong pinayayamang mainam; ang ilog ng Dios ay puno ng tubig: iyong pinagtataanan sila ng trigo, pagkat inihanda mo ang lupa. Ginadu-aw mo ang yuta, ug ginabisibisan mo kini, Sa hilabihan gayud gipatambok mo kini; Ang suba sa Dios napuno sa tubig: Nagatagana ikaw ug trigo kanila, sa diha nga giandam mo sa ingon ang yuta. Iyong dinidilig ang kaniyang bungkal ng sagana; iyong pinapantay ang kaniyang mga bungkal; iyong mga pinalalambot ng ambon; iyong pinagpapala ang pagsibol niyaon. Ginabisibisan mo sa madagayaon gayud ang iyang mga tudling; Ginapahamutang mo ang mga tagaytay niini: Ginapahumok mo kini sa mga taligsik; Ginapanalanginan mo ang pagpanalingsing niini. Iyong dinudulutan ang taon ng iyong kabutihan; at ang iyong mga landas ay pumapatak ng katabaan. Ikaw nagapurong-purong sa tuig uban sa imong mga kaayohan; Ug ang imong mga alagianan nagapatulo ug katambok. Nagsisipatak sa mga pastulan sa ilang; at ang mga burol ay nabibigkisan ng kagalakan. Nanagpanulo sila sa ibabaw sa mga sibsibanan sa kamingawan; Ug ang kabungtoran ginabaksan sa kalipay. Ang mga pastulan ay nangabihisan ng mga kawan; ang mga libis naman ay nangatatakpan ng trigo; sila'y magsisihiyaw sa kagalakan, sila naman ay nagsisiawit. Ang mga sibsibanan ginabistihan sa mga panon sa carnero; Ang kawalogan usab ginatabonan sa mga trigo; Nanagsinggit sila sa kalipay, sila usab nanag-awit. Magkaingay kayong may kagalakan sa Dios, buong lupa. Managhimo kamo ug usa ka malipayong kagahub ngadto sa Dios, tibook nga yuta: Awitin ninyo ang kaluwalhatian ng kaniyang pangalan: paluwalhatiin ninyo ang pagpuri sa kaniya. Awita ninyo ang himaya sa iyang ngalan: Himoa ninyo nga mahimayaon ang iyang pagdayeg. Inyong sabihin sa Dios, napaka kakilakilabot ng iyong mga gawa! Sa kadakilaan ng iyong kapangyarihan ay magsisuko ang iyong mga kaaway sa iyo. Ingna ninyo ang Dios: Pagkamakalilisang ang imong mga buhat! Pinaagi sa kadaku sa imong gahum ang imong mga kaaway managyukbo sa ilang kaugalingon nganha kanimo, Buong lupa ay sasamba sa iyo, at aawit sa iyo; sila'y magsisiawit sa iyong pangalan. (Selah) Ang tibook nga yuta magasimba kanimo, Ug magaawit nganha kanimo; Sila magaawit alang sa imong ngalan. (Sehla) Kayo ay magsiparito, at tingnan ninyo ang mga gawa ng Dios; siya'y kakilakilabot sa kaniyang gawain sa mga anak ng mga tao. Umari, ug tuman-aw kamo sa mga buhat sa Dios; Siya makalilisang sa iyang mga ginabuhat nganha sa mga anak sa mga tawo. Kaniyang pinagiging tuyong lupa ang dagat: sila'y nagsidaan ng paa sa ilog: doo'y nangagalak kami sa kaniya. Ang dagat gihimo niya nga yuta nga mamala; Nanagpanabok sila sa suba nga nanagtiniil: Didto nanagkalipay kita diha kaniya. Siya'y nagpupuno ng kaniyang kapangyarihan magpakailan man: papansinin ng kaniyang mga mata ang mga bansa: huwag mangagpakabunyi ang mga manghihimagsik. (Selah) Siya nagahari pinaagi sa iyang gahum sa walay katapusan; Ang iyang mga mata naniid sa mga nasud: Dili unta magmapahitas-on ang mga masukihon sa ilang kaugalingon. (Selah) Oh purihin ninyo ang ating Dios, ninyong mga bayan, at iparinig ninyo ang tinig ng kaniyang kapurihan: Oh dayega ninyo, mga katawohan, ang atong Dios, Ug himoa nga madungog ang tingog sa pagdayeg kaniya; Na umaalalay sa ating kaluluwa sa buhay, at hindi tumitiis na makilos ang ating mga paa. Siya mao ang nagakupot sa kinabuhi sa atong kalag, Ug dili motugot nga ang atong mga tiil matarug. Sapagkat ikaw, Oh Dios, tinikman mo kami: Iyong sinubok kami na para ng pagsubok sa pilak. Kay gisulayan mo kami, Oh Dios: Imo kami nga gisulayan, ingon sa pagsulay ug salapi. Iyong isinuot kami sa silo; ikaw ay naglagay ng mainam na pasan sa aming mga balakang. Gisulod mo kami sa pukot; Gibutangan mo ug lulan nga masakit ang among mga hawak. Iyong pinasakay ang mga tao sa aming mga ulo; kami ay nangagdaan sa apoy at sa tubig; ngunit dinala mo kami sa saganang dako. Ikaw nagtugot sa mga tawo sa pagkabayo sa ibabaw sa among mga ulo; Minglabang kami sa kalayo ug sa tubig; Apan ikaw nagdala kanamo ngadto sa usa ka dapit sa kadagaya. Ako'y papasok sa iyong bahay na may mga handog na susunugin, aking babayaran sa iyo ang mga panata ko, Mosulod ako sa imong balay uban ang mga halad-nga-sinunog; Magabayad ako kanimo sa akong mga panaad, Na sinambit ng aking mga labi, at sinalita ng aking bibig, nang ako'y nasa kadalamhatian. Nga gipamulong sa akong mga ngabil, Ug gisulti sa akong baba, sa diha ako sa kalisdanan. Ako'y maghahandog sa iyo ng mga matabang handog na susunugin, na may haing mga tupa; ako'y maghahandog ng mga toro na kasama ng mga kambing. (Selah) Mga halad-nga-sinunog sa mga pinatambok, igahalad ko kanimo, Nga adunay incienso sa mga lakeng carnero: Magahalad ako ug mga lakeng vaca uban sa mga kanding. (Selah) Kayo'y magsiparito at dinggin ninyo, ninyong lahat na nangatatakot sa Dios, at ipahahayag ko kung ano ang kaniyang ginawa sa aking kaluluwa. Umari, ug patalinghug, ngatanan kamo nga nangahadlok sa Dios, Ug igapahayag ko kaninyo ang gibuhat niya alang sa akong kalag. Ako'y dumaing sa kaniya ng aking bibig, at siya'y ibinunyi ng aking dila. Kaniya mitu-aw ako sa akong baba, Ug gidayeg siya sa akong dila. Kung pinakundanganan ko ang kasamaan sa aking puso, hindi ako didinggin ng Panginoon: Kong sa akong kasingkasing nagapalandong ako sa kadautan, Ang Ginoo dili magapatalinghug kanako: Ngunit katotohanang dininig ako ng Dios; kaniyang pinakinggan ang tinig ng aking dalangin. Apan sa pagkamatuod ang Dios nagpatalinghug; Gidungog niya ang tingog sa akong pag-ampo. Purihin ang Dios, na hindi iniwaksi ang aking dalangin, ni ang kaniyang kagandahang-loob sa akin. Dalayegon ang Dios, Nga wala magsalikway sa akong pag-ampo, Ni sa iyang mahigugmaong-kalolot gikan kanako. Dios maawa ka sa amin, at pagpalain mo kami, at pasilangin nawa niya ang kaniyang mukha sa amin; (Selah) Oh Dios magmaloloy-on ka kanamo, ug panalangini kami, Ug pasidlaka ang iyang nawong sa ibabaw namo; (Selah. Upang ang iyong daan ay maalaman sa lupa, ang iyong pangligtas na kagalingan sa lahat ng mga bansa. Aron pagailhon sa ibabaw sa yuta ang imong dalan, Ang imong kaluwasan sa taliwala sa mga nasud. Purihin ka ng mga bayan, Oh Dios; purihin ka ng lahat ng mga bayan. Padayega kanimo ang mga katawohan, Oh Dios; Padayega kanimo ang mga katawohan nga tanan. Oh mangatuwa at magsiawit sa kasayahan ang mga bansa: sapagkat iyong hahatulan ang mga bayan ng karampatan, at iyong pamamahalaan ang mga bansa sa lupa. (Selah) Oh himoa nga ang mga nasud managmaya ug manag-awit sa kalipay; Kay pagahukman mo ang mga katawohan sa matul-id, Ug pagaharian mo ang mga nasud sa ibabaw sa yuta. (Selah. Purihin ka ng mga bayan, Oh Dios; purihin ka ng lahat ng mga bayan. Padayega kanimo ang mga katawoha, Oh Dios; Padayega ang tanang mga katawohan kanimo. Isinibol ng lupa ang kaniyang bunga: ang Dios ang sarili naming Dios ay pagpapalain kami. Ang yuta nagahatag sa iyang bunga; Ang Dios, bisan ang atong kaugalingong Dios, magapanalangin kanato. Pagpapalain kami ng Dios: at lahat ng mga wakas ng lupa ay mangatatakot sa kaniya. Ang Dios magapanalangin kanato; Ug ang tanang mga kinatumyan sa yuta mangahadlok kaniya. Bumangon nawa ang Dios, mangalat ang kaniyang mga kaaway; sila namang nangagtatanim sa kaniya ay magsitakas sa harap niya. Motindog unta ang Dios, pagapatlaagon unta ang iyang mga kaaway; Mangalagiw usab unta gikan sa iyang atubangan kadtong nanagdumot kaniya. Kung paanong napaparam ang usok ay gayon nangapaparam sila. Kung paanong natutunaw ang pagkit sa harap ng apoy, gayon mamatay ang masama sa harapan ng Dios. Ingon sa aso nga ginapalid, pagapapahawaon mo sila: Ingon sa tao nga matunaw sa atubangan sa kalayo, Mao man ang pagkahanaw sa mga dautan diha sa presencia sa Dios. Ngunit mangatuwa ang matuwid; mangagalak sila sa harap ng Dios: Oo, mangagalak sila ng kasayahan. Apan papaglipaya ang mga matarung; papaghimayaa sila sa atubangan sa Dios: Oo, papagmayaa sila uban sa kalipay. Kayo'y magsiawit sa Dios, kayo'y magsiawit ng kapurihan sa kaniyang pangalan: ipaghanda ninyo ng maluwang na lansangan siya na nangangabayo sa mga ilang; ang kaniyang pangalan ay JAH; at mangagalak kayo sa harap niya. Manag-awit kamo sa Dios, manag-awit kamo ug mga pagdayeg sa iyang ngalan: Pagbutang ug usa ka dalan alang kaniya nga molabay ngadto sa mga kamingawan; Si Jehova mao ang iyang ngalan; ug managhimaya kamo sa atubangan niya. Ama ng mga ulila, at hukom ng mga babaing bao, ang Dios sa kaniyang banal na tahanan. Amahan sa mga ilo, ug maghuhukom sa mga balong babaye, Mao ang Dios nga anaa sa iyang balaang puloy-anan. Pinapagmamaganak ng Dios ang mga nagiisa: kaniyang inilalabas sa kaginhawahan ang mga bilanggo: ngunit ang mga mapanghimagsik ay magsisitahan sa tuyong lupa. Ang Dios nagapapuyo sa mga nanag-inusara tingub sa panimalay: Siya nagapagula sa mga binilanggo ngadto sa kauswagan; Apan ang mga masukihon managpuyo sa yuta nga uga. Oh Dios, nang ikaw ay lumabas sa harap ng iyong bayan, nang ikaw ay lumakad sa ilang; (Selah) Oh Dios, sa pag-una nimo sa atubangan sa imong katawohan, Sa pagpanaw mo latas sa kamingawan; (Selah. Ang lupa ay nayanig, ang mga langit naman ay tumulo sa harapan ng Dios: ang Sinai na yaon ay nayanig sa harapan ng Dios, ng Dios ng Israel. Ang yuta mikurog, Ang mga langit mipaulan usab diha sa presencia sa Dios: Kadtong Sinai mikurog diha sa presencia sa Dios, ang Dios sa Israel. Ikaw, Oh Dios, naglagpak ng saganang ulan, iyong pinatibay ang iyong mana, noong ito'y mahina. Ikaw, Oh Dios, nagpadala ug daghang ulan, Ikaw nagpalig-on sa imong panulondon, sa diha nga kini naluya na. Ang iyong kapisanan ay tumahan doon: ikaw, Oh Dios, ipinaghanda mo ng iyong kabutihan ang dukha. Ang imong katilingban nagpuyo didto: Ikaw, Oh Dios, nagtagana gikan sa imong kaayo alang sa mga kabus. Nagbibigay ng salita ang Panginoon: ang mga babaing nangaghahayag ng mga balita ay malaking hukbo. Ang Ginoo nagahatag sa pulong: Ang kababayen-an nga nanagmantala sa mga balita, maoy usa ka dakung panon. Mga hari ng mga hukbo ay nagsisitakas, sila'y nagsisitakas: at nangamamahagi ng samsam ang naiwan sa bahay. Ang mga hari sa kasundalohan nanagpangalagiw, sila nanagpangalagiw; Ug ang babaye nga nahabilin sa balay nagabahin sa inagaw. Mahihiga ba kayo sa gitna ng mga kulungan ng mga kawan, na parang mga pakpak ng kalapati na natatakpan ng pilak, at ng kaniyang balahibo ng gintong madilaw? Sa diha nga magahigda kamo sa taliwala sa mga toril sa carnero, Kini maingon sa mga pako sa usa ka salampati nga sinapawan sa salapi, Ug ang iyang mga dagang uban sa madalag nga bulawan. Nang ang Makapangyarihan sa lahat ay magkalat ng mga hari roon, ay tila nagka nieve sa Salmon. Sa panahon nga patlaagon sa Makagagahum ang mga hari dinha, Maingon niadto sa diha nga kini naputi ingon sa nieve sa Salmon. Bundok ng Dios ay ang bundok ng Basan; mataas na bundok ang bundok ng Basan. Ang usa ka bukid sa Dios mao ang bukid sa Basan; Bukid nga hataas ang bukid sa Basan. Bakit kayo'y nagsisiirap, kayong matataas na mga bundok, sa bundok na ninasa ng Dios na maging kaniyang tahanan? Oo, tatahan doon ang Panginoon magpakailan man. Ngano nga nagtan-aw kamo nga may pagtamay, Oh kamo nga mga bukid nga hatag-as, Niining bukid nga gitinguha sa Dios alang sa iyang puloy-anan? Oo, si Jehova magapuyo niini sa walay katapusan. Ang mga karo ng Dios ay dalawang pung libo sa makatuwid baga'y libolibo: ang Panginoon ay nasa gitna nila, kung paano sa Sinai, gayon sa santuario. Ang mga carro sa Dios may kaluhaan ka libo, bisan linibo sa mga linibo: Ang Ginoo anaa sa taliwala nila, maingon didto sa Sinai, diha sa balaang puloy-anan. Sumampa ka sa mataas, pinatnubayan mo ang iyong bihag sa pagkabihag; tumanggap ka ng mga kaloob sa gitna ng mga tao, Oo, pati sa mga mapanghimagsik, upang makatahang kasama nila ang Panginoong Dios. Ikaw mikayab sa itaas, ikaw mipagula sa mga binihag; Midawat ka ug mga gasa sa taliwala sa mga tawo, Oo, sa taliwala sa mga masukihon usab, aron magapuyo si Jehova nga Dios uban kanila. Purihin ang Panginoon na nagpapasan araw-araw ng aming pasan, sa makatuwid baga'y ang Dios na siyang aming kaligtasan. (Selah) Dalayegon ang Ginoo nga sa matag-adlaw nagapas-an sa atong palas-anon, Bisan ang Dios nga mao ang atong kaluwasan. (Selah Ang Dios sa amin ay Dios ng mga kaligtasan; at kay Jehova na Panginoon ukol ang pagpapalaya sa kamatayan. Ang Dios maoy usa ka Dios sa mga kaluwasan alang kanato: Ug kang Jehova nga Ginoo iya ang kagawasan gikan sa kamatayon. Ngunit sasaktan ng Dios ang ulo ng kaniyang mga kaaway. Ang bunbunang mabuhok ng nagpapatuloy sa kaniyang sala. Apan ang Dios magahampak pinaagi sa ulo sa iyang mga kaaway, Ang buhokan nga alimpulo sa nagalakaw anaa gihapon sa iyang kasal-anan. Sinabi ng Panginoon, ibabalik ko uli mula sa Basan, ibabalik ko uli sila mula sa mga kalaliman ng dagat: Ang Ginoo miingon: Gikan sa Basan pagapabalikon ko pagusab, Pagapabalikon ko sila pag-usab gikan sa kahiladman sa dagat; Upang madurog mo sila, na nalulubog ang iyong paa sa dugo, upang ang dila ng iyong mga aso ay magkaroon ng kaniyang pagkain sa iyong mga kaaway. Aron pagadugmokon mo sila, tinuslob ang imong tiil diha sa dugo, Aron ang dila sa imong mga iro makabaton sa ilang bahin gikan sa imong mga kaaway. Kanilang nakita ang iyong mga lakad, Oh Dios, sa makatuwid baga'y ang lakad ng aking Dios, ng aking Hari, sa loob ng santuario. Nakita nila ang imong mga pagpanaw, Oh Dios, Bisan ang mga pagpanaw sa akong Dios, sa akong Hari, ngadto sa balaang puloy-anan. Ang mga mangaawit ay nangagpauna, ang mga manunugtog ay nagsisunod, sa gitna ng mga dalaga na nagtutugtugan ng mga pandereta. Ang mga mag-aawit nanag-una, ang mga magtotogtog nanagsunod, Sa kinataliwad-an sa mga dalaga nga nanagpatunog sa mga magagmayng tambor. Purihin ninyo ang Dios sa mga kapisanan, sa makatuwid baga'y ang Panginoon, ninyong mga sa bukal ng lahi ng Israel. Da gon ninyo ang Dios sulod sa mga katilingban, Bisan ang Ginoo, kamo nga anaa sa tuboran sa Israel. Doo'y ang munting Benjamin ay siyang kanilang puno, ang mga pangulo ng Juda at ang kanilang pulong, ang mga pangulo ng Zabulon, ang mga pangulo ng Nephtali. Didto anaa ang batan-ong Benjamin nga ilang punoan, Ang mga principe sa Juda ug ang ilang mga magtatambag, Ang mga principe sa Zabulon, ang mga principe sa Nephtali. Ang Dios mo'y nagutos ng iyong kalakasan: patibayin mo, Oh Dios, ang ginawa mo sa amin. Ang imong Dios nagsugo sa imong kusog; Palig-ona, Oh Dios, kadtong imong gibuhat alang kanamo. Dahil sa iyong templo sa Jerusalem mga hari ay mangagdadala ng mga kaloob sa iyo. Tungod sa imong templo didto sa Jerusalem Ang mga hari managdala ug mga gasa nganha kanimo. Sawayin mo ang mga mailap na hayop sa mga puno ng tambo, ang karamihan ng mga toro na kasama ng mga guya ng mga bayan, na niyayapakan sa ilalim ng paa ang mga putol ng pilak; iyong pinangalat ang mga bayan na nangagagalak sa pagdidigma. Badlonga ang mananap nga ihalas sa mga tangbo, Ang panon sa mga lakeng vaca, uban sa mga nating vaca sa mga katawohan, Nga nagatamak sa mga tinibook nga salapi: Iyang gipatlaag ang mga katawohan nga nagakalipay sa gubat. Mga pangulo ay magsisilabas sa Egipto; magmamadali ang Etiopia na igawad ang kaniyang mga kamay sa Dios. Moanhi ang mga principe gikan sa Egipto; Ang Ethiopia magadali sa pagbayaw sa iyang mga kamot ngadto sa Dios. Magsiawit kayo sa Dios, kayong mga kaharian sa lupa; Oh magsiawit kayo ng mga pagpuri sa Panginoon. Pag-awit kamo ngadto sa Dios, kamong mga gingharian sa yuta: Oh pag-awit kamo ug mga pagdayeg ngadto sa Ginoo; (Selah) Sa kaniya na sumasakay sa langit ng mga langit, na noon pang una: narito, binibigkas niya ang kaniyang tinig, na makapangyarihang tinig, Alang kaniya nga nagasakay sa ibabaw sa mga langit sa kalangitan, nga gikan pa sa karaang panahon; Ania karon, nagahatag siya sa iyang tingog, usa ka gamhanang tingog. Inyong isa Dios ang kalakasan: ang kaniyang karilagan ay nasa Israel, at ang kaniyang kalakasan ay nasa mga langit. Ipahinungod ninyo ang kalig-on ngadto sa Dios: Ang iyang pagkahalangdon anaa sa ibabaw sa Israel, Ug ang iyang gahum anaa sa kapanganuran. Oh Dios, ikaw ay kakilakilabot mula sa iyong mga dakong banal: ang Dios ng Israel, ay nagbibigay ng kalakasan at kapangyarihan sa kaniyang bayan. Purihin ang Panginoon. Oh Dios, ikaw makalilisang gikan sa imong mga balaang dapit: Ang Dios sa Israel, siya nagahatag ug kusog ug gahum ngadto sa iyang katawohan. Dalayegon ang Dios. Iligtas mo ako, Oh Dios; sapagkat ang tubig ay tumabon sa aking kaluluwa. Luwasa ako, Oh Dios; Kay ang mga tubig misalanap hangtud sa akong kalag. Ako'y lumulubog sa malalim na burak na walang tayuan: ako'y lumulubog sa malalim na tubig, na tinatabunan ako ng agos. Nahaunlod ako sa yanang nga halalum, diin dili mahimo ang pagtindog: Nahidangat ako ngadto sa halalum nga mga tubig, diin ang mga baha minglunop kanako. Ako'y hapo sa aking daing; ang lalamunan ko'y tuyo: ang mga mata ko'y nangangalumata habang hinihintay ko ang aking Dios. Naluya ako sa akong pagtu-aw; nauga na ang akong totonlan: Ang akong mga mata nahalap na samtang nagahulat ako sa akong Dios. Silang nangagtatanim sa akin ng walang anomang kadahilanan ay higit kay sa mga buhok ng aking ulo: silang ibig maghiwalay sa akin, na mga kaaway kong may kamalian, ay mga makapangyarihan: akin ngang isinauli ang hindi ko kinuha. Sila nga nanagdumot kanako sa walay gipasikaran labi pang daghan kay sa mga buhok sa akong ulo: Sila nga buot molaglag kanako, sanglit akong mga kaaway nga sa walay hinungdan, mga gamhanan man: Kadtong wala nako kuhaa, kinahanglan akong igauli. Oh Dios, kilala mo ang kamangmangan ko; at ang mga kasalanan ko'y hindi lihim sa iyo. Oh Dios, ikaw nasayud sa akong mga kabuangan; Ug ang akong mga sala wala matago gikan kanimo. Huwag mangapahiya dahil sa akin ang nangaghihintay sa iyo, Oh Panginoong Dios ng mga hukbo: huwag mangalagay sa kasiraang puri dahil sa akin ang nagsisihanap sa iyo, Oh Dios ng Israel. Ayaw itugot nga sila nga nanaghulat kanimo mahamutang sa kaulaw pinaagi kanako, Oh Ginoong Jehova sa mga panon: Ayaw itugot nga mawad-an sa kadungganan pinaagi kanako kadtong mga nanagpangita kanimo, Oh Dios sa Israel. Sapagkat dahil sa iyo ay nagdala ako ng kadustaan; kahihiyan ay tumakip sa aking mukha. Tungod sa gugma alang kanimo nag-antus ako ug pagtamay; Ang kaulaw nagtabon sa akong nawong. Ako'y naging iba sa aking mga kapatid, at taga ibang lupa sa mga anak ng aking ina. Nahimo ako nga dumuloong sa akong mga kaigsoonan, Ug usa ka nahamulag sa mga anak sa akong inahan. Sapagkat napuspos ako ng sikap sa iyong bahay; at ang mga pagduwahagi nila na nagsisiduwahagi sa iyo ay nangahulog sa akin. Kay ang pagpaningkamot sa imong balay naglamoy kanako; Ug ang mga pagpakaulaw nila nga nanagpakaulaw kanimo nangahulog sa ibabaw nako. Pag umiiyak ako at pinarurusahan ko ng pagaayuno ang aking kaluluwa, yao'y pagkaduwahagi sa akin. Sa diha nga ako naghilak, ug nagcastigo sa akong kalag uban ang pagpuasa, Kadto maoy alang sa pagtamay kanako. Nang magsuot ako ng kayong magaspang, ay naging kawikaan ako sa kanila. Sa diha nga gihimo ko ang sako nga akong bisti, Ako nahimo nga usa ka pagya nila. Pinag-uusapan ako nilang nangauupo sa pintuang-bayan; at ako ang awit ng mga lango. Sila nga nanaglingkod sa ganghaan nagsulti mahatungod kanako; Ug ako mao ang awit sa mga palahubog. Ngunit tungkol sa akin, ang dalangin ko'y sa iyo, Oh Panginoon, sa isang kalugodlugod na panahon: Oh Dios, sa karamihan ng iyong kagandahang-loob, apan mahitungod kanako, ang akong pag-ampo anha kanimo, Oh Jehova, sa panahon nga nahamut-an: Oh Dios, sa kadagaya sa imong mahigugmaong-kalolot, Tubaga ako diha sa kamatuoran sa imong kaluwasan. Iligtas mo ako sa burak, at huwag mo akong ilubog: maligtas ako sa kanila na nangagtatanim sa akin, at sa malalim na tubig. Luwasa ako gikan sa yanang, ug ayaw itugot nga ako mahiunlod: Pagagawason mo ako gikan kanila nga nanagdumot kanako, ug gikan sa mga halalum nga mga tubig. Huwag akong tangayin ng baha, ni lamunin man ako ng kalaliman: at huwag takpan ng hukay ang kaniyang bunganga sa akin. Ayaw ako pag-ipabanlas sa baha sa tubig, Ni ipalamoy mo ako sa kahiladman; Ug ayaw pag-ipatak-um kanako ang baba sa gahong. Sagutin mo ako, Oh Panginoon; sapagkat ang iyong kagandahang-loob ay mabuti: ayon sa karamihan ng iyong mga malumanay na kaawaan ay bumalik ka sa akin. Tubaga ako, Oh Jehova; kay ang imong mahigugmaong-kalolot maayo man: Sumala sa gidaghanon sa imong mga malomong kalooy, molingi ka kanako. At huwag mong ikubli ang iyong mukha sa iyong lingkod; sapagkat ako'y nasa kahirapan; sagutin mo akong madali. Ug ayaw pagtagoi ang imong nawong gikan sa imong alagad; Kay ania ako sa kagul-anan; tubaga ako sa madali. Lumapit ka sa aking kaluluwa, at tubusin mo: Iligtas mo ako dahil sa aking mga kaaway. Pahaduol ka sa akong kalag, ug tubson mo kini: Lukaton mo ako tungod sa akong mga kaaway. Talastas mo ang aking kadustaan, at ang aking kahihiyan, at ang aking kasiraang puri: ang aking mga kaaway, ay pawang nangasa harap mo. Ikaw nahibalo pagpakaulaw kanako, ug sa akong kaulaw, ug sa akong pagkatinamay: Sa atubangan mo anaa ang tanan ko nga mga kaaway. Kaduwahagihan ay sumira ng aking puso; at ako'y lipos ng kabigatan ng loob: at ako'y naghintay na may maawa sa akin, ngunit wala; at mga mangaaliw, ngunit wala akong masumpungan. Ang pagpakaulaw nakadugmok sa akong kasingkasing; ug ako natugob sa mga kasub-anan: Ug nangita ako ug uban nga malooy kanako, apan walay mausa; Ug sa mga maglilipay, apan wala akoy hingkaplagan. Binigyan naman nila ako ng pagkaing mapait; at sa aking kauhawan ay binigyan nila ako ng suka na mainom. Kanako nanaghatag sila usab ug apdo nga akong pagakan-on; Ug sa akong kauhaw gihatagan ako nila ug suka nga pagaimnon. Maging lalang sa harap nila ang kanilang dulang; at maging isang silo kung sila'y nasa kapayapaan. Himoa ang ilang lamesa sa atubangan nila nga usa ka bitik; Ug sa diha nga anaa sila sa pakigdait, himoa kini nga usa ka lit-ag. Manglabo ang kanilang mga mata, na sila'y huwag makakita; at papanginigin mong palagi ang kanilang mga balakang. Pangitngiti ang ilang mga mata aron sila dili makakita; Ug himoa nga magapadayon ang ilang mga hawak sa pagkurog. Ibugso mo ang iyong galit sa kanila, at datnan sila ng kabangisan ng iyong galit. Ibubo sa ibabaw nila ang imong kaligutgut, Ug himoa nga ang kabangis sa imong kasuko makaagpas kanila. Magiba ang tahanan nila; walang tumahan sa kanilang mga tolda. Himoa nga ang ilang puloy-anan mabiniyaan; Ayaw itugot nga may magapuyo sa ilang mga balong-balong. Sapagkat kanilang hinabol siya na iyong sinaktan, at sinaysay nila ang damdam niyaong iyong sinugatan. Kay ilang gilutos siya nga imong gihampak; Ug gisugilon nila ang kasakit niadtong mga gisamaran mo. At dagdagan mo ng kasamaan ang kanilang kasamaan: at huwag silang masok sa iyong katuwiran. Idugang ang kasal-anan ngadto sa ilang kasal-anan; Ug ayaw sila padangata diha sa imong pagkamatarung. Mapawi sila sa aklat ng buhay, at huwag masulat na kasama ng matuwid. Ipapapas sila gikan sa basahon sa kinabuhi, Ug sila dili ipasulat lakip sa mga matarung. Ngunit ako'y dukha at mapanglaw: sa pamamagitan ng pagliligtas mo, Oh Dios, ay iahon mo nawa ako. Apan ako kabus ug masulob-on: Itugot, Oh Dios, nga ang imong kaluwasan magabayaw kanako sa itaas. Aking pupurihin ng awit ang pangalan ng Dios, at dadakilain ko siya ng pasalamat. Pagadayegon ko ang ngalan sa Dios uban sa usa ka awit, Ug pagapadakuon siya uban sa pagpasalamat. At kalulugdan ng Panginoon na higit kay sa isang baka, o sa toro na may mga sungay at mga paa. Ug kini makapahamuot kang Jehova labi pa kay sa usa ka halad nga vaca, Kun usa ka lakeng vaca nga adunay mga sungay ug mga kuko. Nakita ng mga maamo, at nangatuwa: mabuhay ang puso, ninyong nagsisihanap sa Dios. Ang mga maaghup nakakita niini, ug nangalipay sila: Kamo nga nanagpangita sa Dios, buhia ang inyong kasingkasing. Sapagkat dinidinig ng Panginoon ang mapagkailangan, at hindi hinahamak ang kaniyang mga bilanggo. Kay si Jehova nagapatalinghug sa mga hangul, Ug wala magtamay sa iyang mga binilanggo. Purihin siya ng langit at lupa, ng mga dagat, at ng bawat bagay na gumagalaw roon. Padayega kaniya ang langit ug ang yuta, Ang kadagatan, ug ang tanang mga nagalihok diha kanila. Sapagkat ililigtas ng Dios ang Sion, at itatayo ang mga bayan ng Juda; at sila'y magsisitahan doon, at tatangkilikin nila na pinakaari. Kay ang Dios magaluwas sa Sion ug magatukod sa mga ciudad sa Juda; Ug sila managpuyo didto ug manag-iya niini. Mamanahin naman ng binhi ng kaniyang mga lingkod; at silang nagsisiibig ng kaniyang pangalan ay magsisitahan doon. Ug ang kaliwat usab sa iyang mga ulipon magapanunod niini; Ug sila nga nahigugma sa iyang ngalan managpuyo didto. Magmadali ka, Oh Dios, na iligtas mo ako; magmadali ka na tulungan mo ako, Oh Panginoon. Pagdali, Oh Dios, sa pagluwas kanako; Pagdali, sa pagtabang kanako, Oh Jehova. Mangapahiya at mangalito sila, na nagsisiusig ng aking kaluluwa: mangapatalikod sila at mangadala sa kasiraang puri. Silang nangaliligaya sa aking kapahamakan. Ipatugyan sila sa kaulawan ug ipalibug Kadtong nanagpangita sa akong kalag: Pasibuga sila ug ipadala ngadto sa kaulawan Kadtong malipay sa akong kadaut. Mangapatalikod sila dahil sa kanilang kahihiyan. Silang nangagsasabi, Aha, aha. Pasibuga sila tungod sa ilang kaulaw Kadtong nagaingon, Aha! Aha! Mangagalak at mangatuwa sa iyo ang lahat na nagsisihanap sa iyo; at magsabing lagi yaong umiibig ng iyong kaligtasan: Dakilain ang Dios. Tugoti nga kadtong tanan nga nanagpangita kanimo managkalipay ug managmaya diha kanimo; Ug kadtong mga nahigugma sa imong kaluwasan magapadayon sa pag-ingon, Pagapadakuon ang Dios. Ngunit ako'y dukha at mapagkailangan; magmadali ka sa akin, Oh Dios: ikaw ay aking katulong at aking tagapagligtas; Oh Panginoon, huwag kang magluwat. Apan ako kabus ug hangul; Dumali ka kanako, Oh Dios, Ikaw mao ang akong katabang ug ang akong mamamawi; Oh Jehova, ayaw paglangan. Sa iyo Oh Panginoon, nanganganlong ako: huwag akong mapahiya kailan man. Kanimo, Oh Jehova, modangup ako: Ayaw gayud ako itugyan sa kaulawan. Iligtas mo ako sa iyong katuwiran, at sagipin mo ako: ikiling mo ang iyong pakinig sa akin, at iligtas mo ako, Luwasa ako diha sa imong pagkamatarung, ug bawia ako: Ikiling kanako ang imong igdulungog, ug luwasa ako. Ikaw ay maging kanlungan ng aking tahanan, na aking kapaparunang lagi: ikaw ay nagbigay utos na iligtas ako; sapagkat ikaw ay aking malaking bato at aking kuta. Himoa nga ikaw maoy puloy-anan ko nga bato, diin ako modangup sa kanunay: Ikaw naghatag ug sugo aron sa pagluwas kanako; Kay ikaw mao ang akong bato ug ang akong kuta. Sagipin mo ako, Oh aking Dios, sa kamay ng masama, sa kamay ng liko at mabagsik na tao. Bawia ako, Oh Dios ko, gikan sa kamot sa dautan, Gikan sa kamot sa dili-matarung ug walay-puangod nga tawo. Sapagkat ikaw ay aking pagasa, Oh Panginoong Dios: ikaw ay aking tiwala mula sa aking kabataan. Kay ikaw ang akong paglaum, Oh Ginoong Jehova: Ikaw mao ang akong pagsalig sukad pa sa akong pagkabatan-on. Sa pamamagitan mo ay naalalayan ako mula sa bahay-bata: ikaw ang kumuha sa akin sa tiyan ng aking ina: ang pagpuri ko'y magiging laging sa iyo. Pinaagi kanimo nasapnay ako gikan sa tagoangkan; Ikaw mao ang nagkuha kanako gikan sa ginhawahan sa akong inahan: Ang akong pagdayeg magapadayon gihapon kanimo. Ako'y naging isang kagilagilalas sa marami; ngunit ikaw ang matibay kong kanlungan. Ako maingon sa usa ka katingalahan sa daghan; Apan ikaw mao ang akong dalangpanan nga malig-on. Ang bibig ko'y mapupuno ng pagpuri sa iyo, at ng iyong karangalan buong araw. Ang akong baba mapuno sa pagdayeg kanimo, Ug sa pagpasidungog kanimo sa tibook nga adlaw. Huwag mo akong itakuwil sa katandaan; huwag mo akong pabayaan pagka ang aking kalakasan ay nanglulupaypay. Ayaw ako pag-isalikway sa panahon sa pagkatigulang; Ayaw ako pagbiyai sa diha nga ang akong kusog maluya na. Sapagkat ang mga kaaway ko'y nangagsasalita tungkol sa akin: at silang nagsisibakay ng aking kaluluwa ay nangagsasanggunian, Kay ang akong mga kaaway nanagsulti mahatungod kanako; Ug sila nga nanagpaniid sa akong kalag nanagpakitambag sa tingub, Na nangagsasabi, pinabayaan siya ng Dios: iyong habulin at hulihin siya; sapagkat walang magligtas. Nga nagaingon: Ang Dios mibiya kaniya: Lutosa ug dakpa siya; kay walay bisan usa nga moluwas kaniya. Oh Dios, huwag kang lumayo sa akin: Oh Dios ko, magmadali kang tulungan mo ako. Oh Dios, ayaw pagpahalayo gikan kanako; Oh Dios ko, pagdali sa pagtabang kanako. Mangapahiya at mangalipol sila na mga kaaway ng aking kaluluwa; mangatakpan ng pagkaduwahagi at kasiraang puri sila, na nagsisihanap ng aking kapahamakan. Ipatugyan sila sa kaulawan ug ipaut-ut kadtong mga kaaway sa akong kalag; Pataboni sa kaulaw ug sa pagkatalamayon kadtong nanagpangita sa akong kadaut. Ngunit ako'y maghihintay na palagi, at pupuri pa ako sa iyo ng higit at higit. Apan ako magapadayon sa paglaum, Ug magadugang gayud ang akong pagdayeg kanimo. Ang bibig ko'y magsasaysay ng iyong katuwiran, at ng iyong pagliligtas buong araw; sapagkat hindi ko nalalaman ang mga bilang. Ang akong baba magamantala sa imong pagkamatarung, Ug sa imong kaluwasan sa tibook nga adlaw, Kay wala ko mahibaloi ang mga isip niini. Ako'y yayao na may mga makapangyarihang gawa ng Panginoong Dios: aking babanggitin ang iyong katuwiran, sa makatuwid baga'y ang iyo lamang. Moanha ako uban sa mga gamhanang buhat sa Ginoong Jehova: Magahisgut ako sa imong pagkamatarung, bisan sa imo lamang. Oh Dios, iyong tinuruan ako mula sa aking kabataan; at hanggang ngayon ay aking inihahayag ang iyong kagilagilalas na mga gawa. Oh Dios, gitudloan mo ako sukad pa sa akong pagkabatan-on; Ug hangtud karon ginapahayag ko ang imong mga katingalahang buhat. Oo, pag ako'y tumanda at may uban, Oh Dios, huwag mo akong pabayaan; hanggang sa aking maipahayag ang iyong kalakasan sa sumusunod na lahi, ang iyong kapangyarihan sa bawat isa na darating. Oo, bisan sa diha nga matigulang na ako ug maubanon, Oh Dios, ayaw ako pagbiyai, Hangtud nga ikamantala ko ang imong kusog ngadto sa sunod nga kaliwatan, Ang imong gahum ngadto sa tagsa-tagsa nga moanhi. Ang iyo ring katuwiran, Oh Dios, ay totoong mataas; ikaw na gumawa ng dakilang mga bagay, Oh Dios, sino ang gaya mo. Ang imong pagkamatarung usab, Oh Dios, hataas kaayo; Ikaw nga nagabuhat ug mga dagkung butang, Oh Dios, kinsa ba ang ingon kanimo? Ikaw na nagpakita sa amin ng marami at lubhang kabagabagan, bubuhayin mo uli kami, at ibabangon mo uli kami mula sa mga kalaliman ng lupa. Ikaw, nga nagapakita kanamo ug daghan ug masakit nga mga kagul-anan, Pagabuhion mo kami pag-usab, Ug magapabangon kanamo pagusab gikan sa kahiladman sa yuta. Palaguin mo ang aking kadakilaan, at bumalik ka uli, at aliwin mo ako. Dugangan mo ang akong pagkadaku, Ug lingia pag-usab ug lipaya ako. Pupurihin din kita ng salterio, ang iyong katotohanan, Oh Dios ko; sa iyo'y aawit ako ng mga kapurihan sa pamamagitan ng alpa, Oh ikaw na Banal ng Israel. Magadayeg usab ako kanimo uban ang salterio, Bisan ang imong kamatuoran, Oh akong Dios: Kanimo magaawit ako ug mga pagdayeg uban sa alpa, Oh ikaw nga Balaan sa Israel. Ang mga labi ko'y mangagagalak na mainam pagka ako'y umaawit ng mga pagpuri sa iyo; at ang kaluluwa ko, na iyong tinubos. Ang akong mga ngabil magahugyaw sa kalipay sa diha nga magaawit ako ug mga pagdayeg kanimo; Ug ang akong kalag nga gitubos mo. Ang dila ko naman ay magsasalita ng iyong katuwiran buong araw: sapagkat sila'y nangapahiya, sila'y nangalito, na nagsisihanap ng aking kapahamakan. Ang dila ko usab magasulti sa imong pagkamatarung sa tibook nga adlaw; Kay nabutang sila sa kaulaw, kay sila gilibug, kadtong nanagpangita sa akong kadaut. Ibigay mo sa hari ang iyong mga kahatulan, Oh Dios, at ang iyong katuwiran sa anak na lalake ng hari. Ihatag sa hari ang imong mga paghukom, Oh Dios, Ug ang imong pagkamatarung sa anak sa hari. Kaniyang hahatulan ang iyong bayan, ng katuwiran, at ang iyong dukha, ng kahatulan. Siya sa pagkamatarung magahukom sa imong katawohan, Ug sa justicia sa imong mga kabus. Ang mga bundok ay magtataglay ng kapayapaan sa bayan, at ang mga gulod, sa katuwiran. Ang kabukiran magadala ug pakigdait sa katawohan, Ug ang kabungtoran, diha sa pagkamatarung. Kaniyang hahatulan ang dukha sa bayan, kaniyang ililigtas ang mga anak ng mapagkailangan, at pagwawaraywarayin ang mangaapi. Pagahukman niya ang mga kabus sa katawohan, Pagaluwason niya ang mga anak sa mga hangul, Ug magadugmok sa malupigon. Sila'y mangatatakot sa iyo habang nananatili ang araw, at habang sumisilang ang buwan, sa lahat ng salit saling lahi. Mangahadlok sila kanimo samtang nagalungtad pa ang adlaw, Ug samtang usab ang bulan nagapadayon sa tanang mga kaliwatan. Siya'y babagsak na parang ulan sa tuyong damo: gaya ng ambon na dumidilig sa lupa. Mokunsad siya ingon sa ulan sa ibabaw sa balili nga nagalab, Ingon sa taligsik nga nagabisibis sa yuta. Sa kaniyang mga kaarawan ay giginhawa ang mga matuwid; at saganang kapayapaan, hanggang sa mawala ang buwan. Sa iyang mga adlaw molambo ang mga matarung, Ug ang kadagaya sa pakigdait, hangtud nga ang bulan mahanaw na. Siya naman ay magtataglay ng pagpapakapanginoon sa dagat at dagat, at mula sa ilog hanggang sa mga wakas ng lupa. Magagahum usab siya gikan sa dagat ngadto sa laing dagat, Ug gikan sa Suba ngadto sa mga kinatumyan sa yuta. Silang nagsisitahan sa ilang ay magsisiyukod sa kaniya; at hihimuran ng kaniyang mga kaaway ang alabok. Sila nga nanagpuyo sa kamingawan moyukbo sa atubangan niya; Ug ang iyang mga kaaway magatilap sa abug: Ang mga hari ng Tharsis, at sa mga pulo ay mangagdadala ng mga kaloob; ang mga hari sa Sheba at Seba ay mangaghahandog ng mga kaloob. Ug ang mga hari sa Tarsis ug ang mga kapupud-an magahatag ug buhis: Ang mga hari sa Sheba ug sa Seba magahatag ug mga gasa. Oo, lahat ng mga hari ay magsisiyukod sa harap niya: lahat ng mga bansa ay mangaglilingkod sa kaniya. Oo, ang tanang mga hari managluhod sa atubangan niya; Manag-alagad kaniya ang tanang mga nasud. Sapagkat kaniyang ililigtas ang mapagkailangan pagka dumadaing; at ang dukha na walang katulong. Kay siya magaluwas sa hangul sa diha nga siya magatu-aw, Ug ang kabus, nga walay makatabang. Siya'y maaawa sa dukha at mapagkailangan, at ang mga kaluluwa ng mga mapagkailangan ay kaniyang ililigtas. Siya malooy sa kabus ug sa hangul, Ug ang mga kalag sa mga hangul iyang pagaluwason. Tutubusin niya ang kanilang kaluluwa sa kapighatian at karahasan; at magiging mahalaga ang kanilang dugo sa kaniyang paningin: Pagaluwason niya ang ilang kalag gikan sa pagdaugdaug ug sa paglupig; Ug hamili ang ilang dugo sa iyang pagtan-aw: At siya'y mabubuhay at sa kaniya'y ibibigay ang ginto ng Sheba: at dadalanginang lagi siya ng mga tao: pupurihin nila siya buong araw. Ug mabuhi sila; ug kaniya igahatag ang bulawan sa Sheba: Ug ang mga tawo magapadayon sa pag-ampo alang kaniya; Magapadayon sila sa pagdayeg kaniya sa tibook nga adlaw. Magkakaroon ng saganang trigo sa lupa sa taluktok ng mga bundok; ang bunga niyao'y uugang gaya ng Libano: at silang sa bayan ay giginhawa na parang damo sa lupa. Adunay daghang trigo sa yuta sa tumoy sa kabukiran; Ang bunga niini magatabyog sama sa Libano: Ug sila nga anaa sa ciudad magalambo sama sa balili sa yuta. Ang kaniyang pangalan ay mananatili kailan man; ang kaniyang pangalan ay magluluwat na gaya ng araw: at ang mga tao ay pagpapalain sa kaniya; tatawagin siyang maginhawa ng lahat ng mga bansa. Ang iyang ngalan molungtad sa walay katapusan; Ang iyang ngalan magapadayon ingon nga nagapadayon pa ang adlaw: Ug ang mga tawo mabulahan diha kaniya; Ug ang tanang kanasuran motawag kaniya nga malipayon. Purihin ang Panginoong Dios, ang Dios ng Israel, na siya lamang gumagawa ng mga kababalaghang bagay: Dalayegon si Jehova nga Dios, ang Dios sa Israel, Nga mao lamang ang nagabuhat sa mga katingalahang butang: At purihin ang kaniyang maluwalhating pangalan magpakailan man; at mapuno ang buong lupa ng kaniyang kaluwalhatian. Siya nawa, at Siya nawa. Ug dalayegon ang iyang mahimayaong ngalan sa walay katapusan; Ug pagapun-on ang tibook nga yuta sa iyang himaya. Hinaut unta, ug Hinaut unta. Ang mga dalangin ni David na anak ni Isai ay nangatapos. Ang mga pag-ampo ni David ang anak nga lalake ni Isai natapus na. Tunay na ang Dios ay mabuti sa Israel. Sa mga malilinis sa puso. Sa pagkamatuod ang Dios mao ang maayo sa Israel, Bisan kanila nga mga ulay ug kasingkasing. Ngunit tungkol sa akin, ang mga paa ko'y halos nahiwalay: ang mga hakbang ko'y kamunti nang nangadulas. Apan alang kanako, daw mahidalinas na ang akong mga tiil; Diriyut na mahiligas ang akong mga lakang. Sapagkat ako'y nanaghili sa hambog, nang aking makita ang kaginhawahan ng masama. Kay nasina ako sa mga palabilabihon, Sa diha nga natan-aw ko ang kauswagan sa mga dautan. Sapagkat walang mga tali sa kanilang kamatayan: kundi ang kanilang kalakasan ay matatag. Kay walay mga kahapdos ang ilang kamatayon; Apan hinonoa ang ilang kusog nagapadayon. Sila'y wala sa kabagabagan na gaya ng ibang mga tao; na hindi man sila nangasasalot na gaya ng ibang mga tao. Sila wala sa kalisdanan ingon sa uban nga mga tawo; Ni sila gihampak sama sa ubang mga tawo. Kayat kapalalua'y gaya ng kuwintas sa kanilang leeg: tinatakpan sila ng karahasan na gaya ng bihisan. Busa ang palabilabi maingon sa kulentas sa ilang liog; Ang pagpanlupig nasul-ob kanila ingon sa usa ka bisti. Ang kanilang mga mata ay lumuluwa sa katabaan: sila'y mayroong higit kay sa mananasa ng puso. Ang ilang mga mata nagbudlat sa katambok: Ang anaa kanila labaw sa kay sa ikatagbaw sa pangandoy sa kasingkasing. Sila'y manganunuya, at sa kasamaan ay nanunungayaw ng pagpighati: sila'y nangagsasalitang may kataasan. Nanagyubit sila, ug diha sa kadautan nanaglituk sila ug pagdaugdaug: Nanagsulti sila nga mapahitas-on. Kanilang inilagay ang kanilang bibig sa mga langit, at ang kanilang dila ay lumalakad sa lupa. Ginapatunong nila ang ilang mga baba ngadto sa kalangitan, Ug ang ilang dila nagasuroy latas sa yuta. Kayat ibinabalik dito ang kaniyang bayan: at tubig ng punong saro ay nilalagok nila. Tungod niana ang iyang katawohan mingbalik dinhi; Ug ang mga tubig sa usa ka copa nga puno gititi nila. At kanilang sinasabi, Paanong nalalaman ng Dios? At may kaalaman ba sa Kataastaasan? Ug sila nagaingon: Unsaon sa pagkahibalo sa Dios? Ug aduna bay kahibalo ang Hataas Uyamut? Narito, ang mga ito ang masama; at palibhasa'y laging tiwasay nagsisilago sa mga kayamanan, Ania karon, kini mao ang mga dautan; Ug, sanglit anaa kanunay sa kasayon, sila ming-uswag sa mga bahandi. Tunay na sa walang kabuluhan ay nilinis ko ang aking puso, at hinugasan ko ang aking mga kamay sa kawalaang sala; Sa pagkamatuod kawang lamang ang paghinlo ko sa akong q2 kasingkasing, Ug ang paghunaw sa akong mga kamot sa pagka-inocente; Sapagkat buong araw ay nasalot ako, at naparusahan tuwing umaga. Kay gihampak ako sa tibook nga adlaw, Ug gicastigo sa matag-buntag. Kung aking sinabi, Ako'y magsasalita ng ganito; narito, ako'y gagawang may karayaan sa lahi ng iyong mga anak. Kong nag-ingon pa unta ako: Magasulti ako niini: Ania karon, ako nagmabudhion sa kaliwatan sa imong mga anak. Nang aking isipin kung paanong aking malalaman ito, ay napakahirap sa ganang akin; Sa diha nga naghunahuna ako unsaon ko sa pagkahibalo niini, Kini mahapdos kaayo nga buhat alang kanako; Hanggang sa ako'y pumasok sa santuario ng Dios, at aking nagunita ang kanilang huling wakas, Hangtud nga miadto ako sa balaang puloy-anan sa Dios, Ug nagpamalandong sa katapusan nilang sangputanan. Tunay na iyong inilagay sila sa mga madulas na dako: iyong inilugmok sila sa kapahamakan. Sa pagkamatuod gayud gibutang mo sila sa mga dapit nga madanglog: Gisalikway mo sila ngadto sa pagkalaglag. Kung paanong naging kapahamakan sila sa isang sandali! Sila'y nilipol na lubos ng mga kakilabutan. Naunsa nga sa pagkadali sila nahimong usa ka awa-aw! Nangaut-ut gayud sila uban ang mga kalisang. Ang panaginip sa pagkagising: sa gayon, Oh Panginoon, pag gumising ka, iyong hahamakin ang kanilang larawan. Ingon sa usa ka damgo sa diha nga ang usa ka tawo mahagmata, Ingon niini, Oh Ginoo, sa diha nga ikaw mahagmata, pagatamayon mo ang ilang larawan. Sapagkat ang puso ko'y namanglaw, at sa aking kalooban ay nasaktan ako: Kay gisakit ang akong kalag, Ug ako mibati ug kangutngut sa akong kasingkasing: Sa gayo'y naging walang muwang ako, at musmos; ako'y naging gaya ng hayop sa harap mo. Pagkamabangis nako, ug pagkaburong; Ingon sa usa ka mananap ako sa atubangan mo. Gayon ma'y laging sumasaiyo ako: iyong inalalayan ang aking kanan. Bisan pa niana, ako ania gihapon uban kanimo: Gikuptan mo ang too ko nga kamot. Iyong papatnubayan ako ng iyong payo, at pagkatapos ay tatanggapin mo ako sa kaluwalhatian. Ikaw magamando kanako uban sa imong pagtambag, Ug sa ulahi pagadawaton mo ako sa himaya. Sinong kumakasi sa akin sa langit kundi ikaw? At walang ninanasa ako sa lupa liban sa iyo. Kinsa may ako sa langit kondili ikaw da? Ug walay bisan kinsa dinhi sa ibabaw sa yuta nga akong gitinguha gawas kanimo. Ang aking laman at ang aking puso ay nanglulupaypay: ngunit ang Dios ay kalakasan ng aking puso, at bahagi ko magpakailan man. Ang akong unod ug ang akong kasingkasing nangaluya; Apan ang Dios mao ang kalig-on sa akong kasingkasing, ug ang akong bahin sa walay katapusan. Sapagkat narito, silang malayo sa iyo ay mangalilipol: iyong ibinuwal silang lahat, na nangakikiapid, na nagsisihiwalay sa iyo. Kay ania karon, sila nga nanagpahalayo gikan kanimo mangahanaw: Imong gilaglag silang tanan nga nanagpakighilawas, nga mingbulag gikan kanimo. Ngunit mabuti sa akin na lumapit sa Dios; ginawa kong aking kanlungan ang Panginoong Dios, upang aking maisaysay ang lahat ng iyong mga gawa. Apan maayo alang kanako ang pagpahaduol ngadto sa Dios: Ang Ginoo nga si Jehova gihimo ko nga akong dalangpanan, Aron isugilon ko ang tanan mong mga buhat. Oh Dios, bakit mo itinakuwil kami magpakailan man? Bakit ang iyong galit ay umuusok laban sa mga tupa ng iyong pastulan? Oh Dios, ngano nga gisalikway mo kami sa walay katapusan? Ngano ba nga nag-aso ang imong kapungot batok sa mga carnero sa imong sibsibanan? Alalahanin mo ang iyong kapisanan na iyong binili ng una, na iyong tinubos upang maging lipi ng iyong mana; at ang bundok ng Sion na iyong tinahanan. Hinumdumi ang imong katilingban nga imong nasapol sa kakaraanan, Nga imong gitubos aron mahimo nga banay sa panulondon mo; Ug niining bukid sa Sion, nga imong ginapuy-an. Itaas mo ang iyong mga paa sa mga walang hanggang guho, ang lahat na kasamaang ginawa ng kaaway sa santuario. Sakwata ang imong mga tiil ngadto sa mga pagkalaglag nga walay katapusan, Sa tanang mga kadautan nga gibuhat sa kaaway didto sa balaang puloy-anan. Ang mga kaaway mo'y nagsisiangal sa gitna ng iyong kapulungan; kanilang itinaas ang kanilang mga watawat na pinakatanda. Ang imong mga kabatok nanagngulob diha sa kinataliwad-an sa imong katigumanan; Gibutang nila ang ilang mga bandila aron mahimong mga ilhanan. Sila'y tila mga tao na nangagtaas ng mga palakol sa mga kakahuyan. Sila nanag-ingon sa mga tawo nga nanagpahitaas Mga wasay sa ibabaw sa usa ka masiut nga kakahoyan. At ngayo'y lahat ng gawang inanyuan doon. Kanilang pinagputolputol ng palakol at ng mga pamukpok. Ug karon ang tanang mga buhat nga kinulit niana Ilang gipanagdugmok uban sa wasay ug sa mga pakang. Kanilang sinilaban ng apoy ang iyong santuario; kanilang dinumhan ang tahanang dako ng iyong pangalan hanggang sa lupa. Ilang gisunog sa kalayo ang imong balaang puloy-anan; Ilang gipasipalahan ang dapit-nga-puloy-anan sa imong ngalan pinaagi sa pagpukan niini ngadto sa yuta. Kanilang sinabi sa kanilang puso, ating gibaing paminsan: kanilang sinunog ang lahat na sinagoga ng Dios sa lupain. Nanag-ingon sila sa ilang kasing-kasing: Pagalaglagon nato sila sa tingub: Gisunog nila ang tanang mga sinagoga sa Dios nga didto sa yuta. Hindi namin nakikita ang aming mga tanda: Wala nang propeta pa; at wala mang sinoman sa amin na nakakaalam kung hanggang kailan. Wala nato makita ang atong mga ilhanan: Wala nay usa nga manalagna; Ni may mausa sa taliwala nato nga nahibalo hangtud anus-a. Hanggang kailan, Oh Dios, mangduduwahagi ang kaaway? Lalapastanganin ba ng kaaway ang iyong pangalan magpakailan man? Hangtud ba anus-a, Oh Dios, nga ang kabatok magatamay? Magapasipala ba ang kaaway sa imong ngalan sa walay katapusan? Bakit mo iniuurong ang iyong kamay, ang iyong kanan? Ilabas mo sa iyong sinapupunan, at iyong lipulin sila. Ngano ba nga gitagoan mo ang imong kamot, bisan ang too mong kamot? Laksi-a kini gikan sa imong sabakan ug ut-uta sila. Gayon ma'y ang Dios ay aking Hari ng una, na nagliligtas sa gitna ng lupa. Bisan pa ang Dios mao ang akong Hari sa kakaraanan, Nagabuhat ug kaluwasan diha sa kinataliwad-an sa yuta. Iyong hinawi ang dagat sa iyong kalakasan: iyong pinagbasag ang mga ulo ng mga buwaya sa mga tubig. Imong gibahin ang dagat pinaagi sa imong kusog: Imong gidugmok ang mga ulo sa mga mananap sa mga tubig. Iyong pinagputolputol ang mga ulo ng leviatan, ibinigay mo siya na pagkain sa bayan na tumatahan sa ilang. Gidugmok mo ang mga ulo sa leviathan; Imong gihatag siya nga kalan-on sa katawohan nga nanagpuyo sa kamingawan Ikaw ay nagbukas ng bukal at ilog: iyong tinutuyo ang mga malaking ilog. Imong gipabuswak ang tinubdan ug ang baha: Gipauga mo ang mga suba nga mabaskug. Ang araw ay iyo, ang gabi ay iyo rin: iyong inihanda ang liwanag at ang araw. Imo ang adlaw ug imo usab ang gabii: Imong giandam ang kahayag ug ang adlaw. Iyong inilagay ang lahat ng mga hangganan ng lupa: iyong ginawa ang taginit at taginaw. Gipahamutang mo ang tanang mga utlanan sa yuta: Ang panahon sa ting-init ug katugnaw gibuhat mo. Iyong alalahanin ito, na nangduwahagi ang kaaway, Oh Panginoon, at nilapastangan ng mangmang na bayan ang iyong pangalan. Hinumdumi kini, nga ang kaaway nagpakaulaw, Oh Jehova, Ug nga ang buangbuang nga katawohan nagpasipala sa imong ngalan. Oh huwag mong ibigay ang kaluluwa ng inakay ng iyong kalapati sa mabangis na hayop: huwag mong kalimutan ang buhay ng iyong dukha magpakailan man. Oh ayaw itugyan sa mga mananap nga ihalas ang kalag sa imong tukmo: Ayaw hikalimti ang kinabuhi sa imong mga kabus sa walay katapusan. Magkaroong pitagan ka sa tipan: sapagkat ang mga madilim na dako ng lupa ay puno ng mga tahanan ng karahasan. Tahuron mo ang tugon; Kay ang mga dapit nga mangitngit sa yuta napuno sa mga puloy-anan sa pagpanlupig. Oh huwag bumalik na may kahihiyan ang naaapi: pupurihin ng dukha at mapagkailangan ang iyong pangalan. Oh dili mo itugot nga ang gidaug-daug magabalik sa kaulawan: Papagdayega ang mga kabus ug ang mga hangul sa imong ngalan. Bumangon ka, Oh Dios, ipaglaban mo ang iyong sariling usap: alalahanin mo kung paanong dinuduwahagi ka ng mangmang buong araw. Tumindog ka, Oh Dios, labani ang imong kaugalingong katungod: Hinumdumi giunsa sa buangbuang nga tawo ang pagtamay kanimo sa tibook nga adlaw. Huwag mong kalimutan ang tinig ng iyong mga kaaway: ang ingay niyaong nagsisibangon laban sa iyo ay patuloy na lumalala. Ayaw hikalimti ang tingog sa imong mga kabatok: Ang kasaba niadtong mga mingtindog batok kanimo nagasaka sa kanunay. Kami ay nagpapasalamat sa iyo, Oh Dios: kami ay nagpapasalamat, sapagkat ang iyong pangalan ay malapit: isinasaysay ng mga tao ang iyong mga kagilagilalas na gawa. Magapasalamat kami kanimo, Oh Dios; Magapasalamat kami, tungod kay haduol ang imong ngalan: Ang mga tawo nanagsugilon mahitungod sa imong mga katingalahang buhat. Pagka aking nakamtan ang takdang kapanahunan, hahatol ako ng matuwid. Sa diha nga hipalgan ko ang natudlong panahon, Magahukom ako sa katul-id gayud. Ang lupa at lahat na tagarito ay natutunaw: aking itinayo ang mga haligi niyaon. (Selah) Gilaglag ang yuta ug ang iyang mga pumoluyo didto: Ginapatindog ko na ang mga haligi niini. (Selah) Aking sinabi sa hambog, Huwag kang gumawang may kahambugan: at sa masama, Huwag kang magtaas ng sungay: Miingon ako sa mga mapahitason: Dili kamo magbuhat sa palabilabi; Ug sa tawong dautan: Dili mo pagpatindogon ang sungay: Huwag mong itaas ang iyong sungay ng mataas; huwag kang magsalitang may matigas na ulo. Dili ninyo pagpatindogon sa itaas ang inyong sungay; Dili kamo managsulti nga pinagahi ang liog. Sapagkat hindi man mula sa silanganan, o mula man sa kalunuran, o mula man sa timugan, ang pagkataas. Kay dili gikan sa silangan, ni sa kasadpan, Ni gikan pa sa habagatan, magagikan ang pagbayaw sa itaas. Kundi ang Dios ay siyang hukom: kaniyang ibinababa ang isa, at itinataas ang isa. Apan ang Dios mao ang maghuhukom: Pagapaubson niya ang usa, ug pagabayawon niya ang usa. Sapagkat sa kamay ng Panginoon ay may isang saro, at ang alak ay bumubula; puno ng pagkakahalohalo, at kaniyang inililiguwak din: tunay na ibubuhos ng lahat na masama sa lupa ang latak, at iinumin. Kay diha sa kamot ni Jehova adunay usa ka copa, ug ang vino nagabula; Kini napuno sa mapait nga simbog, ug gikan niini magahowad siya: Sa pagkamatuod ang mga nalug niana, pagati-tion sa tanang mga tawong dautan sa yuta, ug pagaimnon nila. Ngunit aking ipahahayag magpakailan man, ako'y aawit ng mga kapurihan sa Dios ni Jacob. Apan ako magamantala sa walay katapusan, Magaawit ako ug mga pagdayeg sa Dios ni Jacob. Lahat ng mga sungay naman ng masama ay aking ihihiwalay; ngunit ang mga sungay ng matuwid ay matataas. Pagabunggoon ko ang tanang mga sungay sa mga tawong dautan; Apan ang mga sungay sa mga matarung pagabayawon sa itaas. Sa Juda ay kilala ang Dios: ang kaniyang pangalan ay dakila sa Israel. Ang Dios ginaila sa Juda: Sa Israel daku ang iyang ngalan. Nasa Salem naman ang kaniyang tabernakulo, at ang kaniyang dakong tahanan ay sa Sion. Sa Salem usab atua ang iyang tabernaculo, Ug ang iyang puloy-anan atua sa Sion. Doo'y binali niya ang mga pana ng busog; at kalasag, at ang tabak, at ang pagbabaka. (Selah) Didto gipamali niya ang mga udyong sa pana; Ang taming, ug ang espada, ug ang gubat. (Selah Maluwalhati ka at marilag, mula sa mga bundok na hulihan. Mahimayaon ikaw ug halangdon, Gikan sa kabukiran sa pangayam. Ang mga puso na matapang ay nasamsaman, sila'y nangatulog ng kanilang pagtulog; at wala sa mga lalaking makapangyarihan na nakasumpong ng kanilang mga kamay. Ang mga mabaskug sa kasingkasing gipangagawan, Sila nahinanok sa ilang pagkatulog; Ug walay bisan usa sa mga tawong kusgan nga nakakaplag sa ilang mga kamot. Sa iyong saway Oh Dios ni Jacob, ang karo at gayon din ang kabayo ay nahandusay sa mahimbing na pagkakatulog. Sa imong pagbadlong, Oh Dios ni Jacob, Silang duruha, ang carro ug ang kabayo gipanghulog ngadto sa usa ka pagkatulog nga ikamatay. Ikaw, ikaw ay katatakutan: at sinong makatatayo sa iyong paningin, sa minsang ikaw ay magalit? Ikaw, bisan ikaw gayud, ang angay pagakahadlokan; Ug kinsa man ang makabarug sa imong pagtan-aw sa diha nga sa makausa ikaw masuko? Iyong ipinarinig ang hatol mula sa langit; ang lupa ay natakot, at tumahimik, Gikan sa langit gipadungog mo ang paghukom; Ang yuta nahadlok, ug mihilum, Nang ang Dios ay bumangon sa paghatol, upang iligtas ang lahat ng maamo sa lupa. (Selah) Sa diha nga ang Dios mobangon sa paghukom, Aron sa pagluwas sa tanang mga maaghup sa yuta. (Selah Tunay na pupurihin ka ng poot ng tao: ang nalabi sa poot ay ibibigkis mo sa iyo. Sa pagkamatuod gayud ang kaligutgut sa tawo magadayeg kanimo: Ang nahabilin sa imong kaligutgut imong igabakus sa ibabaw nimo. Manata ka at tuparin mo sa Panginoon mong Dios: magdala ng mga kaloob sa kaniya na marapat katakutan, yaong lahat na nangasa buong palibot niya. Manaad, ug mamayad kamo kang Jehova nga inyong Dios: Padad-a ug mga gasa kadtong tanan nga nanaglibut ngadto kaniya nga takus pagakahadlokan. Kaniyang ihihiwalay ang diwa ng mga pangulo: siya'y kakilakilabot sa mga hari sa lupa. Pagaputlon niya ang espiritu sa mga principe: Siya mao ang gikalisangan sa mga hari sa yuta. Ako'y dadaing ng aking tinig sa Dios; sa Dios ng aking tinig; at kaniyang didinggin ako. Sa akong tingog motu-aw ako sa Dios, Bisan ngadto sa Dios uban sa akong tingog; ug siya magapatalinghug kanako. Sa kaarawan ng aking kabagabagan ay hinahanap ko ang Panginoon: ang kamay ko'y nakaunat sa gabi, at hindi nangangalay; tumatangging maaliw ang kaluluwa ko. Gipangita ko ang Ginoo sa adlaw sa akong kalisdanan: Akong gituy-od ang akong kamot sa kagabhion, ug wala maluya; Ang akong kalag nagdumili nga pagalipayon. Naaalaala ko ang Dios, at ako'y nababalisa: ako'y nagdaramdam, at ang diwa ko'y nanglulupaypay. (Selah) Nahinumdum ako sa Dios, ug walay paghilum sa pag-ampo: Nag-agulo ako, ug nalumos ang akong espiritu. (Selah) Iyong pinupuyat ang mga mata ko: ako'y totoong nababagabag na hindi ako makapagsalita. Ikaw nagapugong sa akong mga mata nga nagatan-aw: Tungod sa hilabihan ko nga kalibog, wala ako makasulti. Aking ginunita ang mga araw ng una, ang mga taon ng dating mga panahon. Gipalandong ko ang mga adlaw sa daang panahon, Ang mga katuigan sa mga panahon sa kakaraanan. Aking inaalaala ang awit ko sa gabi: sumasangguni ako sa aking sariling puso; at ang diwa ko'y masikap na nagsiyasat. Nahanumdum ako sa akong awit sa kagabhion: Nagpakigsulti ako sa akong kaugalingong kasingkasing; Ug ang akong espiritu naghimo ug masingkamoton nga pagsusi. Magtatakuwil ba ang Panginoon magpakailan man? At hindi na baga siya lilingap pa? Magasalikway ba ang Ginoo sa walay katapusan? Ug dili na ba siya magmaloloy-on? Ang kaniya bang kagandahang-loob ay lubos na nawala magpakailan man? Natapos na bang walang hanggan ang kaniyang pangako? Natiti na ba ang iyang mahigugmaong-kalolot sa walay katapusan? Natapus na ba niya sa iyang saad sa walay katapusan? Nakalimot na ba ang Dios na magmaawain? Kaniya bang tinakpan ng kagalitan ang kaniyang malumanay na mga kaawaan? (Selah) Nahakalimot na ba ang Dios sa pagkamaloloy-on? Gilukban na ba niya sa iyang kasuko ang iyang mga malomong kalooy? (Selah) At aking sinabi, Ito ang sakit ko; ngunit aalalahanin ko ang mga taon ng kanan ng Kataastaasan. Ug ako miingon: Kini mao ang akong kasakitan; Apan mahinumdum ako sa mga tuig sa toong kamot sa Hataas Uyamut. Babanggitin ko ang mga gawa ng Panginoon; sapagkat aalalahanin ko ang mga kabagabagan mo ng una. Akong pagasaysayon ang mga buhat ni Jehova; Kay akong pagahinumduman ang imong mga kahibulongan sa kakaraanan. Bubulayin ko ang lahat ng iyong gawa, at magmumuni tungkol sa iyong mga gawa. Magapamalandong usab ako sa tanan mong mga buhat, Ug magayamyam ako sa tanan nga imong gihimo. Ang iyong daan, Oh Dios, ay nasa santuario: sino ang dakilang dios na gaya ng Dios? Ang imong dalan, Oh Dios, anaa sa balaang puloy-anan: Kinsa ba ang daku nga dios nga sama sa Dios? Ikaw ay Dios na gumagawa ng mga kagilagilalas: iyong ipinakilala ang kalakasan mo sa gitna ng mga tao. Ikaw mao ang Dios nga nagabuhat ug mga katingalahan: Gipahayag mo sa mga katawohan ang imong kusog. Iyong tinubos ng kamay mo ang iyong bayan, ang mga anak ng Jacob at ng Jose. (Selah) Sa imong bukton giluwas mo ang imong katawohan, Ang mga anak ni Jacob ug ni Jose. (Selah) Nakita ka ng tubig, Oh Dios; nakita ka ng tubig, sila'y nangatakot: ang mga kalaliman din naman ay nanginig. Ang katubigan nakakita kanimo, Oh Dios; Ang katubigan nakakita kanimo, sila nangahadlok: Ang mga kahiladman usab nangurog. Ang mga alapaap ay nangaglagpak ng tubig; ang langit ay humugong: ang mga pana mo naman ay nagsihilagpos. Ang mga dag-um nanagyabo ug tubig; Ang mga langit nanagpadalugdog: Ang imong mga udyong usab mingpanaw sa halayong dapit. Ang tinig ng iyong kulog, ay nasa ipoipo; tinanglawan ng mga kidlat ang sanglibutan: ang lupa ay nayanig at umuga. Diha sa mga alimpulos ang tingog sa imong dalugdog; Ang mga kilat minghayag sa kalibutan: Ang yuta mikurog ug miuyog. Ang daan mo'y nasa dagat, at ang mga landas mo'y nasa malalawak na tubig, at ang bakas mo'y hindi nakilala. Diha sa dagat ang imong dalan, Ug ang imong mga alagianan diha sa dagkung mga tubig, Ug ang imong mga tunob wala maila. Iyong pinapatnubayan ang iyong bayan na parang kawan, sa pamamagitan ng kamay ni Moises at ni Aaron. Gimandoan mo ang imong katawohan sama sa usa ka panon sa carnero, Pinaagi sa kamot ni Moises ug ni Aaron. Makinig kayo, Oh bayan ko, sa aking kautusan: ikiling ninyo ang inyong mga pakinig sa mga salita ng aking bibig. Patalinghugi, Oh akong katawohan, ang akong Kasugoan: Ikiling ninyo ang inyong mga igdulungog sa mga pulong sa akong baba. Aking bubukhin ang aking bibig sa isang talinghaga; ako'y magsasalita ng mga malabong sabi ng una: Pagabukhon ko ang akong baba sa usa ka sambingay; Magasulti ako ug mga butang nga tinipigan sa kakaraanan, Na aming narinig at naalaman, at isinaysay sa amin ng aming mga magulang. Nga among nabati ug hingbaloan, Ug gisugilon kanamo sa among mga amahan. Hindi namin ikukubli sa kanilang mga anak, na isasaysay sa salin ng lahing darating ang mga pagpuri sa Panginoon, at ang kaniyang kalakasan, at ang kaniyang mga kagilagilalas na mga gawa na kaniyang ginawa. Dili kami magatago kanila gikan sa ilang mga anak, Sa pagsugilon sa kaliwatan nga umalabut sa mga pagdayeg ni Jehova, Ug sa iyang kusog, ug sa iyang katingalahang mga buhat nga iyang gihimo. Sapagkat siya'y nagtatag ng patotoo sa Jacob, at nagtakda ng kautusan sa Israel, na kaniyang iniutos sa aming mga magulang, na kanilang ipabatid sa kanilang mga anak: Kay siya nagtukod ug usa ka pagpamatuod kang Jacob, Ug nagbutang ug usa ka Kasugoan sa Israel. Nga gisugo niya ang among mga Amahan, Nga sila igapahibalo nila sa ilang mga anak; Upang maalaman ng lahing darating, sa makatuwid baga'y ng mga anak na ipanganganak; na siyang magsisibangon, at mangagsasaysay sa kanilang mga anak: Aron ang kaliwatan nga umalabut mahibalo kanila, bisan ang mga anak nga mangatawo pa; Nga mobangon ug magasugilon niini sa ilang mga anak, Upang kanilang mailagak ang kanilang pagasa sa Dios, at huwag kalimutan ang mga gawa ng Dios, Kundi ingatan ang kaniyang mga utos: Aron nga ibutang nila ang ilang paglaum sa Dios. Ug dili mahakalimot sa mga buhat sa Dios, Kondili magabantay sa iyang mga sugo, At huwag maging gaya ng kanilang mga magulang, may matigas na ulo at mapanghimagsik na lahi; isang lahing di naglagay sa matuwid ng kanilang puso, at ang kanilang diwa ay hindi tapat sa Dios, Ug dili unta sila mahisama sa ilang mga amahan, Usa ka malalison ug masukihon nga kaliwatan; Usa ka kaliwatan nga wala magtulid sa ilang kasingkasing, Ug kinsang espiritu wala magmatinumanon sa Dios. Ang mga anak ni Ephraim, gayong may sakbat at may dalang mga busog, at nagsitalikod sa kaarawan ng pagbabaka. Ang mga anak ni Ephraim, sanglit nasangkap sa hinagiban, ug nanagdala ug mga pana, Mingtalikod sila sa adlaw sa gubat. Hindi nila tinupad ang tipan ng Dios, at nagsitangging magsilakad sa kaniyang kautusan; Wala nila pagbantayi ang tugon sa Dios, Ug nagdumili sa paglakaw sa iyang Kasugoan; At kanilang kinalimutan ang kaniyang mga gawa, at ang kaniyang mga kagilagilalas na mga gawa na kaniyang ipinakita sa kanila. Ug nahakalimot sila sa iyang mga binuhatan, Ug sa iyang mga katingalahang buhat nga iyang gipakita kanila. Mga kagilagilalas na mga bagay ay ginawa niya sa paningin ng kanilang mga magulang, sa lupain ng Egipto, sa parang ng Zoan. Mga butang nga kahibulongan iyang gibuhat sa mga pagtan-aw sa ilang mga amahan, Didto sa yuta sa Egipto. sa kapatagan sa Soan. Hinawi niya ang dagat, at pinaraan niya sila; at kaniyang pinatayo ang tubig na parang bunton. Gibahin niya ang dagat, ug iyang gipalatas sila; Ug iyang gipatindog ang mga tubig ingon sa usa ka pinundok. Sa araw naman ay kaniyang pinatnubayan sila sa pamamagitan ng isang ulap, at buong gabi ay sa pamamagitan ng tanglaw na apoy. Sa adlaw usab gimandoan niya sila pinaagi sa usa ka panganod, Ug sa tibook nga gabii pinaagi sa usa ka kahayag sa kalayo. Kaniyang pinuwangan ang mga bato sa ilang, at pinainom niya sila ng sagana na gaya ng mula sa mga kalaliman. Gipikas niya ang mga pangpang sa kamingawan, Ug gipainum niya sila sa madagayaon ingon nga gikan sa mga kahiladman. Nagpabukal naman siya mula sa bato. At nagpababa ng tubig na parang mga ilog. Gikan sa mga pangpang usab mipabul-og siya ug mga tubod sa tubig, Ug gipaagay niya ang mga tubig ingon sa mga suba. Gayon ma'y nagkasala uli sila laban sa kaniya, upang manghimagsik laban sa Kataastaasan sa ilang. Apan bisan pa niini, nanagpadayon sila sa pagpakasala batok kaniya, Aron sa pagsukol batok sa Hataas Uyamut didto sa kamingawan. At kanilang tinukso ang Dios sa kanilang puso, sa paghingi ng pagkain sa kanilang pita. Ug ilang gitintal ang Dios sa ilang kasingkasing Sa pagpangayo ug makaon sumala sa ilang tinguha. Oo, sila'y nagsalita laban sa Dios; kanilang sinabi, Makapaghahanda ba ang Dios ng dulang sa ilang? Oo, mingsulti sila batok sa Dios; Sila ming-ingon: Arang ba ang Dios makatagana ug usa ka lamesa dinhi sa kamingawan? Narito, kaniyang pinalo ang bato, na ang mga tubig ay bumubuluwak, at mga bukal ay nagsisiapaw; makapagbibigay ba siya ng tinapay naman? Ipaghahanda ba niya ng karne ang kaniyang bayan? Ania karon, siya misuntok sa bato, sa pagkaagi nga ang mga tubig mingbaha, Ug ang mga sapa mingsalanap; Arang ba usab siya makahatag ug tinapay? Makatagana ba siya ug unod alang sa iyang katawohan? Kayat narinig ng Panginoon, at napoot: at isang apoy ay nagalab laban sa Jacob, at galit naman ay napailanglang laban sa Israel; Busa si Jehova nakadungog, ug naligutgut; Ug gipasilaub ang usa ka kalayo batok kang Jacob, Ug ang kasuko usab misaka batok sa Israel; Sapagkat sila'y hindi nagsisampalataya sa Dios, at hindi nagsitiwala sa kaniyang pagliligtas. Tungod kay sila wala motoo sa Dios, Ug wala mosalig sa iyang kaluwasan. Gayon ma'y nagutos siya sa mga langit sa itaas, at binuksan ang mga pintuan ng langit; Bisan pa niana, iyang gisugo ang kalangitan sa itaas, Ug gibuksan niya ang mga pultahan sa langit; At pinaulanan niya sila ng mana upang makain. At binigyan sila ng trigo ng langit. Ug iyang gipaulan ang mana aron kan-on nila, Ug naghatag kanila ug makaon gikan sa langit. Kumain ang tao ng tinapay ng makapangyarihan: pinadalhan niya sila ng pagkain hanggang sa nangabusog. Ang tawo mikaon sa tinapay sa makagagahum: Siya nagpadala kanila ug kalan-on sa pagkabusog. Kaniyang pinahihip ang hanging silanganan sa mga langit: at sa pamamagitan ng kaniyang kapangyarihan ay pinatnubayan niya ang hanging timugan. Iyang gipahuros ang hangin sa timogan diha sa kalangitan; Ug pinaagi sa iyang gahum iyang gimandoan ang hangin sa habagatan. Pinaulanan naman niya sila ng karne na parang alabok, at ng mga ibong parang buhangin sa mga dagat: Iyang gipaulan usab kanila ang unod ingon sa abug, Ug mga langgam nga pak-an ingon sa balas sa kadagatan; At pinalagpak niya sa gitna ng kanilang kampamento, sa palibot ng kanilang mga tahanan. Ug kini iyang gipatugpa sa kinataliwad-an sa ilang campo, Sa maglibut sa ilang mga puloy-anan. Sa gayo'y nagsikain sila, at nangabusog na mabuti; at ibinigay niya sa kanila ang kanilang pita. Busa nangaon sila ug nangabusog kaayo; Ug gihatag niya ang ilang kaugalingong tinguha. Hindi sila nagsihiwalay sa kanilang pita, ang kanilang pagkain ay nasa kanila pang mga bibig, Wala kuhaa gikan kanila kadtong ilang gitinguha, Ang ilang kalan-on diha pa sa ilang mga baba, Nang ang galit ng Dios ay paitaas laban sa kanila, at pumatay sa mga pinakamataba sa kanila, at sinaktan ang mga binata sa Israel. Sa diha nga ang kaligutgut sa Dios misaka batok kanila, Ug gipatay ang mga labing supang kanila, Ug gilaglag ang mga batan-on sa Israel. Sa lahat ng ito ay nangagkasala pa sila, at hindi naniwala sa kaniyang kagilagilalas na mga gawa. Bisan pa niini sila nanagpakasala gihapon, Ug wala managpanoo sa iyang mga katingalahang buhat. Kayat kaniyang pinaram ang kanilang mga kaarawan sa walang kabuluhan, at ang kanilang mga taon ay sa mga kakilabutan. Busa giut-ut niya ang ilang mga adlaw sa kakawangan, Ug ang ilang mga tuig sa mga kalisang. Nang kaniyang patayin sila, sila'y nangagusisa sa kaniya: at sila'y nagsibalik, at nagsihanap ng tapat sa Dios. Sa diha nga iyang gipatay sila, unya sila nanagpangita sa Dios; Ug mingbalik sila ug nanagpangita nga masingkamoton sa Dios. At kanilang naalaala na ang Dios ay kanilang malaking bato, at ang Kataastaasang Dios ay kanilang manunubos. Ug sila nahinumdum nga ang Dios mao ang ilang bato, Ug ang Hataas Uyamut nga Dios mao ang ilang mamamawi. Ngunit tinutuya nila siya ng kanilang bibig, at pinagbubulaanan nila siya ng kanilang dila. Apan ilang giulo-ulohan siya pinaagi sa ilang baba, Ug sa ilang dila sila nanagbakak kaniya. Sapagkat ang kanilang puso ay hindi matuwid sa kaniya, ni tapat man sila sa kaniyang tipan. Kay ang ilang mga kasingkasing wala matul-id uban kaniya, Ni magmatinumanon sila sa iyang tugon. Ngunit siya, palibhasa'y puspos ng kaawaan, ay pinatawad ang kanilang kasamaan at hindi sila nilipol: Oo, madalas na inihiwalay ang kaniyang galit, at hindi pinukaw ang buo niyang poot. Apan siya, sanglit maloloy-on, nagpasaylo sa ilang kasal-anan, ug wala niya paglaglaga sila: Oo, sa nakadaghan gipahilayo niya ang iyang kaligutgut, Ug wala niya pagpukawa ang bug-os niyang kasuko. At naalaala niyang sila'y laman lamang; hanging dumadaan, at hindi bumabalik. Ug nahinumdum siya nga sila mga unod lamang, Usa ka hangin nga lumalabay lamang ug dili na magabalik. Kay dalas na nanghimagsik nila laban sa kaniya sa ilang, at pinapanglaw nila siya sa ilang! Unsang pagkasubsob nga sila mingsukol kaniya didto sa kamingawan, Ug mingpasubo kaniya didto sa kamingawan! At sila'y nagsibalik uli, at tinukso ang Dios, at minungkahi ang Banal ng Israel. Ug mingbalik sila pag-usab ug ilang gitintal ang Dios, Ug minghagit sa Maputli sa Israel. Hindi nila inalaala ang kaniyang kamay, ni ang araw man nang kaniyang tubusin sila sa kaaway. Wala nila hinumdumi ang iyang kamot, Ni ang adlaw sa iyang pagtubos kanila gikan sa kabatok; Kung paanong kaniyang inilagay ang kaniyang mga tanda sa Egipto, at ang kaniyang mga kababalaghan sa parang ng Zoan; Giunsa niya sa pagpakita sa iyang mga ilhanan didto sa Egipto, Ug sa iyang mga katingalahan didto sa kapatagan sa Soan, At pinapaging dugo ang kanilang mga ilog, at ang kanilang mga bukal, na anopat hindi sila makainom. Ug naghimo nga dugo sa ilang mga suba, Ug sa ilang kasapaan, aron sila dili makainum. Nagsugo rin siya sa gitna nila ng mga pulutong ng mga bangaw na lumamon sa kanila; at mga palaka, na nagsigiba sa kanila. Gipadala niya sa taliwala nila ang mga panon sa langaw, nga minglamoy kanila; Ug mga baki nga minglaglag kanila. Ibinigay rin niya ang kanilang bunga sa tipaklong, at ang kanilang pakinabang sa balang. Iyang gihatag usab ang ilang mga abut ngadto sa mga hantatawo, Ug ang ilang mga kahago ngadto sa mga dulon. Sinira niya ang kanilang ubasan ng granizo, at ang mga puno nila ng sikomoro ng escarcha. Iyang gilaglag ang ilang kaparrasan pinaagi sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga sicomoro pinaagi sa yelo. Ibinigay rin naman niya ang kanilang mga hayop sa granizo, at sa mga lintik ang kanilang mga kawan. Gitugyan niya usab ang ilang kahayupan ngadto sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga panon sa carnero sa mainit nga mga liti. Ibinugso niya sa kanila ang kabangisan ng kaniyang galit, poot at galit, at kabagabagan, pulutong ng mga anghel ng kasamaan. Iyang gipadala sa ibabaw nila ang kabangis sa iyang kaligutgut, Kasuko, ug kapungot, ug kasamok, Usa ka panon sa mga manolonda nga dautan. Kaniyang iginawa ng landas ang kaniyang galit; hindi niya pinigil ang kanilang buhay sa kamatayan, kundi ibinigay ang kanilang buhay sa pagkapuksa; Nagbuhat siya ug usa ka dalan alang sa iyang kasuko; Wala niya sayloi ang ilang mga kalag gikan sa kamatayon, Kondili nga iyang gitugyan ang ilang mga kinabuhi sa kamatay, At sinaktan ang lahat na panganay sa Egipto, ang panguna ng kanilang kalakasan sa mga tolda ni Cham: Ug gipamatay ang tanang mga panganay didto sa Egipto, Ang mga inunahan sa ilang kusog didto sa balong-balong ni Ham. Ngunit kaniyang pinayaon ang kaniyang sariling bayan na parang mga tupa, at pinatnubayan sila sa ilang na parang kawan. Apan iyang gipagula ang iyang kaugalingong katawohan sama sa mga carnero, Ug iyang gitultolan sila didto sa kamingawan sama sa usa ka panon. At inihatid niya silang tiwasay, na anopat hindi sila nangatakot: ngunit tinakpan ng dagat ang kanilang mga kaaway. Ug iyang gimandoan sila nga walay kabilinggan, sa pagkaagi nga sila wala mangahadlok; Apan ang dagat milumos sa ilang mga kaaway. At dinala niya sila sa hangganan ng kaniyang santuario, sa bundok na ito na binili ng kaniyang kanang kamay. Ug iyang gidala sila ngadto sa utlanan sa iyang balaang puloy-anan, Niining bukira nga gidaug sa iyang toong kamot. Pinalayas din niya ang mga bansa sa harap nila, at binahagi sa kanila na pinakamana sa pamamagitan ng pising panukat, at pinatahan ang mga lipi ng Israel sa kanilang mga tolda. Gipapahawa usab niya ang mga nasud gikan sa ilang atubangan, Ug iyang gibahinbahin sila alang sa usa ka panulondon pinaagi sa mga utlanan, Ug gipapuyo niya sa ilang mga balong-balong ang mga banay sa Israel. Gayon ma'y nanukso at nanghimagsik sila laban sa Kataastaasang Dios, at hindi iningatan ang kaniyang mga patotoo; Bisan pa niini, ilang gitintal ug mingsukol sila batok sa Hataas Uyamut nga Dios, Ug wala sila managbantay sa iyang mga pagpamatuod; Kundi nagsitalikod, at nagsigawang may paglililo na gaya ng kanilang mga magulang: sila'y nagsilisyang parang magdarayang busog. Kondili mingbalik sila, ug nanagmabudhion sila sama sa ilang mga amahan: Mingtipas sila sama sa usa ka limbongan nga pana. Sapagkat minungkahi nila siya sa galit ng kanilang mga mataas na dako, at kinilos nila siya sa panibugho ng kanilang mga larawang inanyuan. Kay ilang gihagit siya sa pagkasuko tungod sa ilang mga hatagas nga dapit, Ug ilang gipaabugho siya tungod sa ilang mga larawan nga linilok. Nang marinig ito ng Dios, ay napoot, at kinayamutang lubha ang Israel: Sa diha nga kini nadungog sa Dios, siya nasuko, Ug sa hilabihan gayud giayran niya ang Israel; Sa gayo'y kaniyang pinabayaan ang tabernakulo ng Silo, ang tolda na kaniyang inilagay sa gitna ng mga tao; Busa gibiyaan niya ang tabernaculo sa Shilo, Ang balong-balong nga gibutang niya sa taliwala sa mga tawo; At ibinigay ang kaniyang kalakasan sa pagkabihag, at ang kaniyang kaluwalhatian ay sa kamay ng kaaway. Ug gitugyan niya ngadto sa pagkabinihag ang iyang kusog, Ug ang iyang himaya ngadto sa kamot sa kabatok. Ibinigay rin niya ang kaniyang bayan sa tabak; at napoot sa kaniyang mana. Gitugyan usab niya ang iyang katawohan ngadto sa espada, Ug naligutgut siya batok sa iyang panulondon. Nilamon ng apoy ang kanilang mga binata; at ang mga dalaga nila'y hindi nagkaroon ng awit ng pagaasawa. Ang kalayo milamoy sa ilang mga batan-on nga lalake; Ug ang ilang mga ulay walay mga alawiton sa kaminyoon. Ang mga saserdote nila'y nabuwal sa pamamagitan ng tabak; at ang mga bao nila'y hindi nanganaghoy. Ang ilang mga sacerdote nangapukan pinagi sa espada; Ug ang ilang mga balo nga babaye wala managminatay. Nang magkagayo'y gumising ang Panginoon na gaya ng mula sa pagkakatulog, gaya ng malakas na tao na humihiyaw dahil sa alak. Unya nahigmata ang Ginoo ingon sa usa nga gikan sa paghikatulog, Sama sa usa ka kusgan nga tawo nga nagasinggit tungod sa pag-agda sa vino. At sinaktan niya sa likod ang kaniyang mga kaaway: inilagay niya sila sa laging kadustaan. Ug iyang gilaglag ang iyang mga kabatok sa likod: Iyang gibutang sila sa usa ka pagkatalamayon nga dayon. Bukod dito'y tinanggihan niya ang tolda ng Jose, at hindi pinili ang lipi ni Ephraim; Labut pa, iyang gisalikway ang balong-balong ni Jose, Ug wala pilia ang banay ni Ephraim, Kundi pinili ang lipi ni Juda, ang bundok ng Zion na kaniyang inibig. Kondili gipili ang banay ni Juda, Ang bukid sa Sion nga iyang gihigugma. At itinayo niya ang kaniyang santuario na parang mga kataasan, parang lupa na kaniyang itinatag magpakailan man. Ug gitukod niya ang iyang balaang puloy-anan sama sa mga kahitas-an, Sama sa yuta na iyang gitukod sa walay katapusan. Pinili naman niya si David na kaniyang lingkod, at kinuha niya siya mula sa kulungan ng mga tupa: Siya nagpili usab kang David nga iyang alagad, Ug nagkuha kaniya gikan sa mga toril sa carnero: Dinala niya siya na mula sa pagsunod sa mga tupa ng nagpapasuso, upang maging pastor ng Jacob na kaniyang bayan, at ang Israel na kaniyang mana. Gikan sa pagsunod sa mga carnero nga baye nga adunay mga gagmay, iyang gidala siya, Aron mahimong magbalantay kang Jacob nga katawohan niya, ug sa Israel nga iyang panulondon. Sa gayo'y siya ang kanilang pastor ayon sa pagtatapat ng kaniyang puso; at pinatnubayan niya sila sa pamamagitan ng kabihasahan ng kaniyang mga kamay. Mao nga siya ang magbalantay nila sumala sa katul-id sa iyang kasingkasing, Ug gimandoan niya sila pinaagi sa pagkabatid sa iyang mga kamot. Oh Dios, ang mga bansa ay dumating sa iyong mana; ang iyong banal na templo ay kanilang nilapastangan; kanilang pinapaging bunton ang Jerusalem. Oh Dios, ang mga nasud mingdangat nganhi sa imong panulondon; Ang imong balaan nga templo ilang gipasipad an; Gibutang nila ang Jerusalem sa mga pinundok. Ang mga bangkay ng iyong mga lingkod ay ibinigay nila na pagkain sa mga ibon sa himpapawid, ang laman ng iyong mga banal ay sa mga hayop sa lupa. Gipakaon nila sa kalanggaman sa kalangitan ang mga lawas nga nangamatay sa imong mga alagad, Ang unod sa imong mga balaan, ngadto sa mga mananap sa yuta. Ang kanilang dugo ay ibinubo nila na parang tubig sa palibot ng Jerusalem; at walang naglibing sa kanila. Ilang giula ang ilang dugo sama sa tubig nga naglibut sa Jerusalem; Ug walay bisan kinsa nga minglubong kanila. Kami ay naging kadustaan sa aming kalapit, kasabihan at kakutyaan nilang nangasa palibot namin. Nahimo kaming usa ka talamayon sa among isigkatawo, Usa ka yubitonon ug kataw-anan kanila nga nanaglibut kanamo. Hanggang kailan, Oh Panginoon, magagalit ka magpakailan man? Magaalab ba ang iyong paninibugho na parang apoy? Hangtud anus-a ba, Oh Jehova? maaligutgut ka sa walay katapusan? Magasiga ba ang imong pangabugho sama sa kalayo? Ibugso mo ang iyong pagiinit sa mga bansa na hindi nangakakakilala sa iyo, at sa mga kaharian na hindi nagsisitawag sa iyong pangalan. Ibubo ang imong kaligutgut ibabaw sa mga nasud nga wala makaila kanimo, Ug ibabaw sa mga gingharian nga wala managsangpit sa imong ngalan. Sapagkat kanilang nilamon ang Jacob, at inilagay na sira ang kaniyang tahanan. Kay ilang gilamoy si Jacob; Ug ilang gilumpag ang iyang puloyanan. Huwag mong alalahanin laban sa amin ang kasamaan ng aming mga magulang: magmadali ang iyong mga malumanay na kaawaan na tulungan kami: sapagkat kami ay totoong hinamak. Ayaw hinumdumi batok kanamo ang mga kasal-anan sa among mga amahan: Sa madali ipasugat kami sa imong malomong kalooy; Kay kami gipaubos na gayud kaayo. Iyong tulungan kami, Oh Dios ng aming kaligtasan, dahil sa kaluwalhatian ng iyong pangalan: at iyong iligtas kami, at linisin mo ang aming mga kasalanan, dahil sa iyong pangalan. Tabangi kami, Oh Dios, sa among kaluwasan, tungod sa himaya sa imong ngalan; Ug luwasa kami, ug palaa ang among mga sala tungod sa imong ngalan. Bakit sasabihin ng mga bansa, Saan nandoon ang kanilang Dios? Ang kagantihan sa dugo na nabubo sa iyong mga lingkod maalaman nawa ng mga bansa sa aming paningin. Nganong manag-ingon ang mga nasud: Hain ba ang ilang Dios? Itugot nga ang pagbalus sa dugo sa imong mga alagad nga ilang giula Mahibaloan sa mga nasud sa among mga pagtan-aw. Dumating nawa sa harap mo ang buntong-hininga ng bihag; ayon sa kadakilaan ng iyong kapangyarihan ay palagiin mo yaong nangatakda sa kamatayan: Modangat unta sa atubangan nimo ang pagpanghupaw sa mga binilanggo: Sumala sa pagkadaku sa imong kagahum bantayi kadtong mga natudlo sa kamatayon; At ibalik mo sa aming mga kalapit-bansa sa makapito sa kanilang sinapupunan, ang kanilang pagduwahagi na kanilang idinuwahagi sa iyo, Oh Panginoon. Ug ulii ang among mga isigkatawo sa pito ka pilo ngadto sa ilang sabakan Sa ilang pagpasipala nga ilang gipakaulaw kanimo, Oh Ginoo. Sa gayo'y kaming iyong bayan at mga tupa sa pastulan mo mangagpapasalamat sa iyo magpakailan man: aming ipakikilala ang iyong kapurihan sa lahat ng mga lahi. Busa kami nga imong katawohan ug mga carnero sa imong sibsibanan Magahatag kanimo sa mga pasalamat sa walay katapusan: Among igapasundayag ang imong mga pagdayeg sa tanang mga kaliwatan. Dinggin mo, Oh Pastor ng Israel, ikaw na pumapatnubay sa Jose na parang kawan; ikaw na nauupo sa ibabaw ng mga querubin, sumilang ka. Patalinghugi, Oh Magbalantay sa Israel, Ikaw nga nagamando kang Jose sama sa usa ka panon sa mga carnero; Ikaw nga nagalingkod ibabaw sa querubin, magpasidlak ikaw. Sa harap ng Ephraim, ng Benjamin at ng Manases, ay mapukaw nawa ang kapangyarihan mo, at parito kang iligtas mo kami. Pakuwa ang imong kagahum sa atubangan ni Ephraim ug ni Benjamin ug ni Manases, Ug umari ka aron sa pagluwas kanamo. Papanumbalikin mo kami, Oh Dios; at pasilangin mo ang iyong mukha, at maliligtas kami. Pabalika kami, Oh Dios; Ug pasidlaka ang imong nawong, ug kami mamaluwas. Oh Panginoong Dios ng mga hukbo, hanggang kailan magagalit ka laban sa dalangin ng iyong bayan? Oh Jehova, Dios sa mga panon, Hangtud anus-a ba ikaw masuko batok sa pag-ampo sa imong katawohan? Iyong pinakain sila ng tinapay na mga luha, at binigyan mo sila ng mga luha upang inumin ng sagana. Imong gipakaon sila sa tinapay sa mga luha, Ug gihatagan mo sila ug mga luha nga pagaimnon sa hilabihan nga pagkadaghan. Iyong ginawa kaming kaalitan sa aming mga kalapit bansa: at ang mga kaaway namin ay nagtatawanan. Gihimo mo kami nga usa ka pagkabingkil sa among mga isigkatawo; Ug ang among mga kaaway nanagpangatawa sa taliwala sa ilang kaugalingon. Ibalik mo kami, Oh Dios ng mga hukbo; at pasilangin mo ang iyong mukha at kami ay maliligtas. Pabalika kami, Oh Dios sa mga panon; Ug pasidlaka ang imong nawong, ug kami mamaluwas. Ikaw ay nagdala ng isang puno ng ubas mula sa Egipto; iyong pinalayas ang mga bansa, at itinanim mo yaon. Ikaw nagdala ug usa ka parras gikan sa Egipto: Gipapahawa mo ang mga nasud, ug gitanum mo kini. Ikaw ay naghanda ng dako sa harap niya, at napailalim ang ugat, at pinuno ang lupain. Nag-andam ka ug dapit sa atubangan niini, Ug gipatidlum ang iyang gamut niini, ug napuno ang yuta. Ang mga bundok ay natakpan ng lilim niyaon, at ang mga sanga niyaon ay gaya ng mga sedro ng Dios. Ang kabukiran gitabonan sa landong niini; Ug ang mga balagon niini maingon sa mga cedro sa Dios. Kaniyang pinaabot ang kaniyang mga sanga hanggang sa dagat, at ang kaniyang mga suwi hanggang sa ilog. Ug mingkaylap ang mga sanga niini ngadto sa dagat, Ug ang mga udlot niini ngadto sa Suba. Bakit mo ibinagsak ang kaniyang mga bakod, na anopat siya'y binubunot nilang lahat na nangagdadaan? Ngano man nga gipukan mo ang mga kuta niini, Sa pagkaagi nga ang tanan nga managpanlabay sa dalan mamupo niana? Sinisira ng baboy-ramo, at sinasabsab ng mailap na hayop sa parang. Ang baboy nga ihalas nga gikan sa kakahoyan magapang-it niana, Ug ang mga mananap nga ihalas sa kapatagan magakaon niana. Bumalik ka uli, isinasamo ko sa iyo, Oh Dios ng mga hukbo: tumungo ka mula sa langit, at iyong masdan, at dalawin mo ang puno ng ubas na ito, Bumalik ka, nagahangyo kami kanimo, Oh Dios sa mga panon. Sud-onga gikan sa langit, ug tanawa, ug du-awa kining parrasa, At ang ubasan na itinanim ng iyong kanan, at ang suwi na iyong pinalakas para sa iyong sarili. Ug ang harog nga gitanum sa imong toong kamot, Ug ang sanga nga imong gipalig-on alang sa imong kaugalingon. Nasunog ng apoy, at naputol: sila'y nalipol sa saway ng iyong mukha. Kini nasunog sa kalayo, naputol kini: Sila nangamatay tungod sa pagbadlong sa imong nawong. Mapatong nawa ang iyong kamay sa tao na iyong kinakanan. Sa anak ng tao na iyong pinalakas sa iyong sarili. Itapion ang imong kamot ibabaw sa tawo sa imong toong kamot, Ibabaw sa anak sa tawo nga imong gipalig-on alang sa imong kaugalingon. Sa gayo'y hindi kami magsisitalikod sa iyo: buhayin mo kami, at tatawagan namin ang iyong pangalan. Mao kini nga kami dili magabalik gikan kanimo: Banhawon mo kami, ug kami magatawag sa imong ngalan. Papanumbalikin mo kami, Oh Panginoong Dios ng mga hukbo; pasilangin mo ang iyong mukha at maliligtas kami. Pabalika kami, Oh Jehova nga Dios sa mga panon; Pasidlaka ang imong nawong, ug kami mamaluwas. Magsiawit kayo ng malakas sa Dios na ating kalakasan: mangagkaingay kayo na may kagalakan sa Dios ni Jacob, Pag-awit sa makusog ngadto sa Dios nga atong kusog: Sa Dios ni Jacob managsinggit kamo ug usa ka kagahub sa kalipay. Magsiawit kayo at dalhin ninyo rito ang pandereta, ang masayang alpa sangpu ng salterio. Pagpatugbaw ug usa ka awit, ug dad-a nganhi ang gagmayng tambor, Ang mananoy nga alpa uban ang salterio. Magsihihip kayo ng pakakak sa bagong buwan, sa kabilugan ng buwan, sa ating dakilang kapistahan. Huypa ang trompeta sa bagong bulan, Sa bulan nga takdul, sa atong adlaw sa fiesta. Sapagkat pinakapalatuntunan sa Israel, ayos ng Dios ni Jacob. Kay kini maoy usa ka kabalaoran alang sa Israel, Unsa ka tulomanon sa Dios ni Jacob. Kaniyang inilagay na pinakapatotoo sa Jose, nang siya'y lumabas na maglakbay sa lupain ng Egipto: na aking kinaringgan ng wika na di ko nauunawa. Iyang gitudlo kini kang Jose alang sa pagpamatuod, Sa diha nga migula siya gikan sa yuta sa Egipto, Diin hibatian ko ang usa ka sinultihan nga wala ko masabut. Aking inihiwalay ang kaniyang balikat sa pasan: ang mga kamay niya'y napabitiw sa luwelang. Gikuha ko ang iyang abaga gikan sa palas-anon: Ang iyang mga kamot gipagawas gikan sa alat. Ikaw ay tumawag sa kabagabagan, at iniligtas kita; sinagot kita sa lihim na dako ng kulog; sinubok kita sa tubig ng Meriba. (Selah) Sa kasamok ikaw misangpit, ug ako nagluwas kanimo; Gitubag ko ikaw sa dapit nga natago sa dalugdog; Nasulayan ko ikaw didto sa katubigan sa Meriba. (Selah) Dinggin mo, Oh bayan ko, at ako'y sasaksi sa iyo: Oh Israel, kung ikaw ay makikinig sa akin! Patalinghug, Oh akong katawohan, ug ako magapamatuod kanimo: Oh Israel, kong ikaw magapatalinghug unta kanako! Hindi magkakaroon ng ibang dios sa iyo; at hindi ka man sasamba sa anomang ibang dios. Dili ka magbaton ug lain nga dios diha kanimo; Ni magsimba ka sa bisan unsang dumuloong nga dios. Ako ang Panginoon mong Dios, na naglabas sa iyo mula sa lupain ng Egipto: bukhin mong maluwang ang iyong bibig, at aking pupunuin. Ako mao si Jehova nga imong Dios, Nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto: Ngangha pagdaku ang imong baba, ug pagapun-on ko kini. Ngunit hindi nakinig sa aking tinig ang bayan ko; at hindi ako sinunod ng Israel. Apan ang akong katawohan wala magpatalinghug sa akong tingog; Ug ang Israel dili buot kanako. Sa gayo'y aking pinasunod sa pagmamatigas ng kanilang puso, upang sila'y makalakad sa kanilang sariling mga payo. Busa gipasagdan ko sila sa kagahi sa ilang kasingkasing, Aron sila managlakaw sa ilang kaugalingong mga tambag. Oh kung ako'y didinggin ng aking bayan, kung ang Israel ay lalakad sa aking mga daan! Oh, nga magpatalinghug lamang unta ang akong katawohan kanako, Aron ang Israel maglakaw unta sa akong mga dalan! Aking pasusukuing madali ang kanilang mga kaaway, at ibabalik ko ang aking kamay laban sa kanilang mga kaaway. Sa madali akong pagalaglagon ang ilang mga kaaway, Ug mosumbalik ang akong kamot batok sa ilang mga kabatok. Ang mga mapagtanim sa Panginoon ay magsisisuko sa kaniya: ngunit ang kanilang panahon ay mananatili kailan man, Ang mga magdudumot kang Jehova managpasakup unta kaniya: Apan ang panahon nila magapadayon sa walay katapusan. Kaniya ring pakakanin sila ng katabaan ng trigo: at ng pulot na mula sa bato ay bubusugin kita. Siya magpakaon usab kanila sa labing matambok sa trigo; Ug sa dugos nga gikan sa bato pagatagbawon ko ikaw. Ang Dios ay tumatayo sa kapisanan ng Dios; siya'y humahatol sa gitna ng mga dios. Ang Dios nagatindog sa katilingban sa Dios; Sa taliwala sa mga dios nagahukom siya. Hanggang kailan magsisihatol kayo ng kalikuan, at magsisigalang sa mga pagkatao ng masama? (Selah) Hangtud anus-a ba magahukom kamo nga walay katul-id, Ug palabihon ang pagkatawo sa mga dautan? (Selah) Hatulan mo ang dukha at ulila: gawan mo ng kaganapan ang napipighati at walang nagkakandili. Labani ang kabus ug ang mga ilo: Buhata ang justicia sa mga sinakit ug sa makalolooy. Sagipin mo ang dukha at mapagkailangan: iligtas ninyo sila sa kamay ng masama, Tabangan mo ang mga kabus ug ang mga hangul: Luwasa sila gikan sa mga kamot sa dautan. Hindi nila nalalaman, ni nauunawa man; sila'y nagsisilakad na paroot parito sa kadiliman: lahat ng patibayan ng lupa ay nangakilos. Sila wala manghibalo, ni makasabut sila; Magalakaw sila ngadto ug nganhi sa kangitngitan: Ang tanang mga patukoranan sa yuta nangauyog. Aking sinabi, Kayo'y mga dios, at kayong lahat ay mga anak ng Kataastaasan. Ako miingon: Kamo mao ang mga dios, Ug kamong tanan mga anak sa Hataas Uyamut. Gayon ma'y mangamamatay kayong parang mga tao, at mangabubuwal na parang isa sa mga pangulo. Apan bisan pa niini kamo mangamatay sama sa mga tawo, Ug mangapukan sama sa usa sa mga principe. Bumangon ka, O Dios, hatulan mo ang lupa: sapagkat iyong mamanahin ang lahat ng mga bansa. Tumindog ka, Oh Dios, hukmi ang yuta; Kay ikaw magapanunod sa tanang mga nasud. Oh Dios, huwag kang tumahimik: huwag kang mapayapa, at tumiwasay, Oh Dios. Oh Dios, ayaw pagpakahilum: Ayaw pagpakahilum, ug ayaw paghunong, Oh Dios. Sapagkat narito, ang mga kaaway mo'y nanggugulo: at silang nangagtatanim sa iyo ay nangagtaas ng ulo. Kay, ania karon, ang imong mga kaaway nagahimo ug usa ka kaguliyang; Ug sila nga nanagdumot kanimo mingpatuyhakaw sa ulo. Sila'y nagsisitanggap ng payong may katusuhan laban sa iyong bayan, at nangagsanggunian laban sa iyong nangakakubli. Batok sa imong katawohan nanaghimo sila sa pagtambag nga malimbongon, Ug sa tingub nanagsabut-sabut sila sa pagpakitambag batok sa imong mga gitagoan. Kanilang sinabi, Kayo'y parito, at atin silang ihiwalay sa pagkabansa; upang ang pangalan ng Israel ay huwag nang maalaala pa. Nanag-ingon sila: Umari kamo, ug putlon ta sila gikan sa pagkanasud; Aron dili na handumon ang ngalan nga Israel. Sapagkat sila'y nangagsangguniang magkakasama na may isang pagkakaayon; laban sa iyo ay nangagtitipanan: Kay sa tingub nanagsabut sila pag-usa sa usa ka kabubut-on; Batok kanimo sila nanagbuhat ug pakigsaad: Ang mga tolda ng Edom at ng mga Ismaelita; ang Moab at ang mga Agareno; Ang mga balong-balong sa mga Edomhanon ug sa mga Ismaelhanon; Sa Moab, ug sa mga Agarhanon; Ang Gebal, at ang Ammon, at ang Amalec; ang Filisteo na kasama ng mga taga Tiro: Sa Gebal ug sa Ammon ug sa Amalek; Sa Filistia uban sa mga pumoluyo sa Tiro: Pati ng Asiria ay nalalakip sa kanila; kanilang tinulungan ang mga anak ni Lot. Ingon usab ang Asiria miipon kanila; Sila mingtabang sa mga anak ni Lot. (Selah) Gumawa ka sa kanila ng gaya sa Madianita; gaya kay Sisara, gaya kay Jabin, sa ilog ng Cison: Buhata kanila ang ingon sa gibuhat mo ngadto sa Madian, Ingon sa kang Sisara, ingon sa kang Jabin, didto sa suba sa Cison; Na nangamatay sa Endor; sila'y naging parang dumi sa lupa. Nga nangamatay didto sa Endor, Nga nangahimong pundok sa kinalibang alang sa yuta. Gawin mo ang kanilang mga maginoo na gaya ni Oreb at ni Zeeb; Oo, lahat nilang mga pangulo ay gaya ni Zeba at ni Zalmuna; Himoa ang ilang mga harianon nga ingon kang Oreb ug kang Seeb; Oo, ang tanan nilang mga principe nga sama kang Seba ug kang Zalmuna; Na siyang nagsipagsabi, kunin natin para sa atin na pinakaari ang mga tahanan ng Dios. Nga nanag-ingon: Panag-iyahon ta sa atong kaugalingon Ang mga puloy-anan sa Dios. Oh Dios ko, gawin mo silang parang ipoipong alabok; Parang dayami sa harap ng hangin. Oh Dios ko, himoa sila sama sa abug sa alimpulos; Ingon sa mga tuod sa balili sa atubangan sa hangin. Parang apoy na sumusunog ng gubat, at parang liyab na nanunupok ng mga bundok; Ingon sa kalayo nga nagasunog sa kalasangan, Ug ingon sa siga nga nagasunog sa kabukiran, Kayat habulin mo sila ng iyong bagyo, at pangilabutin mo sila ng iyong unos. Busa lutosa sila pinaagi sa imong unos, Ug lisanga sila pinaagi sa imong bagyo. Lipusin mo ang kanilang mga mukha ng kahihiyan; upang hanapin nila ang iyong pangalan, Oh Panginoon. Pun-a ang ilang mga nawong sa kalibog, Aron managpangita sila sa imong ngalan, Oh Jehova. Mangapahiya sila at manganglupaypay magpakailan man; Oo, mangahiya sila at mangalipol: Ibutang sila sa kaulawan ug kagubtanan sa pagkaluya sa walay katapusan; Oo, liboga sila ug pasagdi nga mangamatay; Upang kanilang maalaman na ikaw lamang, na ang pangalan ay JEHOVA, ay Kataastaasan sa buong lupa. Aron sila makaila nga ikaw lamang, kansang ngalan mao si Jehova, Ikaw lamang ang Hataas Uyamut ibabaw sa tibook nga yuta. Kay iinam ng iyong mga tabernakulo, Oh Panginoon ng mga hukbo! Pagka-hiligugmaon gayud sa imong mga tabernaculo, Oh Jehova sa mga panon! Ang kaluluwa ko'y aasamasam, oo, nanglulupaypay sa mga looban ng Panginoon; ang puso kot laman ay dumadaing sa buhay na Dios. Ang akong kalag gihidlaw, oo, ngani nangandoy pa sa mga sawang ni Jehova; Ang akong kasingkasing ug ang akong unod nanagsinggit nga malipayon ngadto sa Dios nga buhi. Oo, ang maya ay nakasumpong ng bahay, at ang langaylangayan ay nagpugad para sa kaniya, na mapaglalapagan niya ng kaniyang inakay, sa makatuwid baga'y iyong mga dambana, Oh Panginoon ng mga hukbo, Hari ko, at Dios ko. Oo, ang langgam nga gorion nakakaplag ug usa ka salag, Ug ang sayaw, alang sa iyang kaugalingong salag, diin didto ibutang niya ang iyang mga kuyabog, Bisan ang imong mga halaran, Oh Jehova sa mga panon, Hari ko, ug Dios ko. Mapalad silang nagsisitahan sa iyong bahay: kanilang pupurihin kang palagi. (Selah) Bulahan sila nga nanagpuyo sa imong balay: Sa gihapon managdayeg sila kanimo. Selah Mapalad ang tao na ang kalakasan ay nasa iyo; na may mga daan sa kaniyang puso na tungo sa Sion. Bulahan ang tawo nga kanimo anaa ang iyang kalig-on; Kinsang kasingkasing anaa ang mga dalan ngadto sa Sion. Na nagdaraan sa libis ng iyak na ginagawa nilang dako ng mga bukal; Oo, tinatakpan ng pagpapala ng maagang ulan. Sa nagalakaw sila latas sa walog sa Paghilak, ilang gihimo kini nga dapit sa mga tuboran; Oo, ang ulan nga sayo nagalukop niini sa mga panalangin. Sila'y nagsisiyaon sa kalakasat kalakasan, bawat isa sa kanila ay napakikita sa harap ng Dios sa Sion. Nanagpanlakaw sila gikan sa kalig-on paingon ngadto sa kaligon; Tagsatagsa kanila mangatubang sa Dios sa Sion. Oh Panginoong Dios ng mga hukbo, dinggin mo ang aking dalangin: pakinggan mo, Oh Dios ni Jacob. (Selah) Oh Jehova nga Dios sa mga panon, patalinghugi ang akong pag-ampo; Patalinghugi, Oh Dios ni Jacob. Selah Masdan mo, Oh Dios na aming kalasag, at tingnan mo ang mukha ng iyong pinahiran ng langis. Ania karon, Oh Dios nga among taming, Ug sud-onga ang nawong sa imong dinihog. Sapagkat isang araw sa iyong mga looban ay mabuti kay sa isang libo. Aking minagaling na maging tagatanod-pinto sa bahay ng aking Dios, kay sa tumahan sa mga tolda ng kasamaan. Kay ang usa ka adlaw sa imong mga sawang labi pang maayo kay sa usa ka libo nga sa gawas kanila. Palabihon ko ang pagkamagbalantay sa pultahan sa balay sa akong Dios, Kay sa pagpuyo sa mga balong-balong sa mga kadautan. Sapagkat ang Panginoong Dios ay araw at kalasag: ang Panginoo'y magbibigay ng biyaya at kaluwalhatian: hindi siya magkakait ng anomang mabuting bagay sa nagsisilakad ng matuwid. Kay si Jehova nga Dios, mao ang adlaw ug ang taming: Si Jehova mohatag sa gracia ug himaya; Walay bisan unsa nga maayo nga itungina niya niadtong mga nanaglakaw sa pagkamatarung. Oh Panginoon ng mga hukbo, mapalad ang tao na tumitiwala sa iyo. Oh Jehova sa mga panon, Bulahan ang tawo nga magasalig kanimo. Panginoon, ikaw ay naging lingap sa iyong lupain: iyong ibinalik ang nangabihag ng Jacob. Oh Jehova, ikaw nagmapuanguron sa imong yuta; Imong gipapauli ang pagkabinihag ni Jacob. Iyong pinatawad ang kasamaan ng iyong bayan, iyong tinakpan ang lahat nilang kasalanan, (Selah) Gipasaylo mo ang kasal-anan sa imong katawohan; Imong gitabonan ang tanan nga sala nila. Selah. Iyong pinawi ang buong poot mo: iyong tinalikdan ang kabangisan ng iyong galit. Gisalikway mo ang tanan nimong kaligutgut; Milingiw ka gikan sa kabangis sa imong kapungot; Ibalik mo kami, Oh Dios ng aming kaligtasan, at papaglikatin mo ang iyong galit sa amin. Bumalik ka kanamo, Oh Dios sa among kaluwasan, Ug pahunonga na ang imong kaligutgut nganhi kanamo. Magagalit ka ba sa amin magpakailan man? Iyo bang ipagpapatuloy ang iyong galit sa lahat ng salit saling lahi? Masuko ba ikaw kanamo sa walay katapusan? Palungtaron mo ba diay ang imong kaligutgut ngadto sa tanang mga kaliwatan? Hindi mo ba kami bubuhayin uli: upang ang iyong bayan ay magalak sa iyo? Dili mo ba kami hatagan ug kinabuhi pag-usab, Aron ang imong katawohan managkalipay diha kanimo? Ipakita mo sa amin ang iyong kagandahang-loob, Oh Panginoon, at ipagkaloob mo sa amin ang iyong pagliligtas. Ipakita kanamo, Oh Jehova, ang imong mahigugmaong-kalolot, Ug ihatag kanamo ang imong kaluwasan. Aking pakikinggan kung ano ang sasalitain ng Dios na Panginoon: sapagkat siya'y magsasalita ng kapayapaan sa kaniyang bayan at sa kaniyang mga banal: ngunit huwag silang manumbalik uli sa kaululan. Magapatalinghug ako sa igasulti ni Jehova nga Dios; Kay siya magasulti ug pakigdait sa iyang katawohan, ug sa iyang mga balaan: Apan ayaw sila pabalika pag-usab sa binuang, Tunay na ang kaniyang pagliligtas ay malapit sa kanila na nangatatakot sa kaniya; upang ang kaluwalhatian ay tumahan sa aming lupain. Sa pagkamatuod gayud haduol ang iyang kaluwasan kanila nga adunay kahadlok kaniya, Aron magapabilin ang himaya dinhi sa atong yuta. Kaawaan at katotohanan ay nagsalubong; katuwiran at kapayapaan ay naghalikan. Ang kalooy ug ang kamatuoran nanagkatagbo; Ang pagkamatarung ug ang pakigdait nanaghinalokay sa usa ug usa. Katotohanan ay bumubukal sa lupa; at ang katuwiran ay tumungo mula sa langit. Ang kamatuoran mogitib gikan sa yuta; Ug ang pagkamatarung magasudong gikan sa langit; Oo, ibibigay ng Panginoon ang mabuti; at ang ating lupain ay maguunlad ng kaniyang bunga. Oo, si Jehova mohatag niadtong maoy maayo; Ug ang atong yuta mohatag sa iyang bunga. Katuwira'y mangunguna sa kaniya; at gagawing daan ang kaniyang mga bakas. Ang pagkamatarung mouna sa paglakaw kaniya, Ug ang iyang mga lakang buhaton niya nga dalan nga pagalaktan. Ikiling mo ang iyong pakinig, Oh Panginoon, at sagutin mo ako; sapagkat ako'y dukha at mapagkailangan. Ipaduko ang imong igdulungog, Oh Jehova, ug tubaga ako; Kay ako kabus ug hangul. Ingatan mo ang aking kaluluwa; sapagkat ako'y banal: Oh ikaw na Dios ko, iligtas mo ang iyong lingkod na tumitiwala sa iyo. Bantayi ang akong kalag; kay ako diosnon man: Oh ikaw nga Dios ko, luwasa kining imong alagad nga nagasalig kanimo. Maawa ka sa akin, Oh Panginoon, sapagkat sa iyo'y dumadaing ako buong araw. Magmaloloy-on ka kanako, Oh Ginoo; Kay kanimo nagatu-aw ako sa tibook nga adlaw. Bigyan mong galak ang kaluluwa ng iyong lingkod; sapagkat sa iyo, Oh Panginoon, itinataas ko ang aking kaluluwa. Lipaya ang kalag sa imong alagad; Kay kanimo, Oh Ginoo, ginabayaw ko ang akong kalag. Sapagkat ikaw, Panginoon, ay mabuti, at mapagpatawad, at sagana sa kagandahang-loob sa lahat na tumatawag sa iyo. Kay ikaw, Oh Ginoo, maayo man, ug andam sa pagpasaylo, Ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot alang niadtong tanan nga nanagsapit kanimo. Dinggin mo, Oh Panginoon, ang aking dalangin; at pakinggan mo ang tinig ng aking mga pananaing. Patalinghugi, Oh Jehova, ang akong pag-ampo; Ug pamatii ang tingog sa akong mga pangaliyupo. Sa kaarawan ng aking kabagabagan ay tatawag ako sa iyo; sapagkat iyong sasagutin ako. Sa adlaw sa akong kaguol magasangpit ako kanimo; Kay ikaw magatubag kanako. Walang gaya mo sa gitna ng mga dios, Oh Panginoon; wala mang mga gawang gaya ng iyong mga gawa. Oh Ginoo, walay bisan kinsa nga sama kanimo sa taliwala sa mga dios; Ni may mga buhat nga sama sa imong mga buhat. Lahat ng mga bansa na iyong nilalang ay magsisiparito, at magsisisamba sa harap mo, Oh Panginoon; at kanilang luluwalhatiin ang iyong pangalan. Ang tanang mga nasud nga imong gibuhat moanhi, ug mosimba sa atubangan mo, Oh Ginoo; Ug sila managhimaya sa imong ngalan. Sapagkat ikaw ay dakila, at gumagawa ng kagilagilalas na mga bagay: ikaw na magisa ang Dios. Kay ikaw daku, ug nagabuhat sa mga katingalahang butang: Ikaw lamang ang Dios. Ituro mo sa akin ang iyong daan, Oh Panginoon; lalakad ako sa iyong katotohanan: ilakip mo ang aking puso sa pagkatakot sa iyong pangalan. Tudloi ako sa imong dalan, Oh Jehova; ako magalakaw sa imong kamatuoran: Bug-osa ang akong kasingkasing sa pagkahadlok sa imong ngalan. Pupurihin kita, Oh Panginoon kong Dios ng aking buong puso; at luluwalhatiin ko ang iyong pangalan magpakailan man. Pagadayegon ko ikaw, Oh Ginoo nga Dios ko, uban sa bug-os ko nga kasingkasing; Ug pagahimayaon ko ang imong ngalan sa walay katapusan. Sapagkat dakila ang iyong kagandahang-loob sa akin; at iyong iniligtas ang aking kaluluwa sa pinakamalalim na Sheol. Kay daku ang imong mahigugmaong-kalolot nganhi kanako; Ug giluwas mo ang akong kalag gikan sa Sheol nga labing halalum. Oh Dios, ang palalo ay bumangon laban sa akin, at ang kapisanan ng mga marahas na tao ay umusig ng aking kaluluwa, at hindi inilagay ka sa harap nila. Oh Dios, ang mga palabilabihon mingtindog batok kanako, Ug usa ka pundok sa mga tawo nga malupigon nanagpangita sa akong kalag, Ug ikaw wala nila ibutang sa atubangan nila. Ngunit ikaw, Oh Panginoon, ay Dios na puspos ng kahabagan at mapagbiyaya, banayad sa pagkagalit, at sagana sa kagandahang-loob at katotohanan. Apan ikaw, Oh Ginoo, mao ang Dios nga maloloy-on ug puno sa gracia, Mahinay sa kasuko ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot ug sa kamatuoran. Oh bumalik ka sa akin, at maawa ka sa akin; ibigay mo ang lakas mo sa iyong lingkod. At iligtas mo ang anak ng iyong lingkod na babae. Oh lingia ako, ug malooy ka kanako. Ihatag ang imong kalig-on sa imong ulipon, Ug luwasa ang anak nga lalake sa imong ulipon nga babaye. Pagpakitaan mo ako ng tanda sa ikabubuti: upang mangakita nilang nangagtatanim sa akin, at mangapahiya, sapagkat ikaw, Panginoon, ay tumulong sa akin, at umaliw sa akin. Ipakita kanako ang usa ka timaan alang sa maayo, Aron sila nga nanagdumot kanako makakita niini, ug maulawan sila, Tungod kay ikaw, Jehova, nagtabang kanako, ug naglipay kanako. Ang kaniyang patibayan ay nasa mga banal na bundok. Ang iyang patukoranan anaa sa mga bukid nga balaan. Minahal ng Panginoon ang mga pintuang-bayan ng Sion, ng higit kay sa lahat na tahanan ng Jacob. Nahigugma si Jehova sa mga ganghaan sa Sion Labaw pa kay sa tanang mga puloy-anan ni Jacob. Maluwalhating mga bagay ang sinalita tungkol sa iyo, Oh bayan ng Dios. (Selah) Mga butang nga mahimayaon mao ang gihisgutan tungod kanimo, Oh ciudad sa Dios. Selah Aking babanggitin ang Rahab at ang Babilonia na kasama ng mga nakakakilala sa akin: narito, ang Filistia at ang Tiro, pati ng Etiopia; ang isang ito ay ipinanganak diyan. Akong pagahisgutan si Rahab ug ang Babilonia ingon sa taliwala kanila nga nanagpakaila kanako: Ania karon, ang Filistia, ug ang Tiro, uban ang Etiopia: Kini siya natawo didto. Oo, tungkol sa Sion ay sasabihin, ang isang ito at ang isang yaon ay ipinanganak sa kaniya; at itatatag siya ng Kataastaasan. Oo, mahitungod sa Sion igaingon: Kini siya ug kadto siya natawo didto kaniya; Ug ang Hataas Uyamut sa iyang kaugalingon maoy magapalig-on kaniya. Sasalaysayin ng Panginoon, pagka kaniyang isinulat ang mga bayan, ang isang ito ay ipinanganak diyan. (Selah) Si Jehova magaisip, sa diha nga magasulat siya sa mga katawohan, Kini siya natawo didto. Selah Silang nagsisiawit na gaya ng nagsisisayaw ay mangagsasabi, lahat ng aking mga bukal ay nangasa iyo. Kadtong mga nanag-awit ug ingon man ang mga nanagsayaw manag-ingon: Ang tanan ko nga mga tuboran anaa kanimo. Oh Panginoon, na Dios ng aking kaligtasan, ako'y dumaing araw at gabi sa harap mo: Oh Jehova, ang Dios sa akong kaluwasan, Sa adlaw ug gabii nagatu-aw ako sa atubangan mo. Masok ang aking dalangin sa iyong harapan: ikiling mo ang iyong pakinig sa aking daing: Padangata ang akong pag-ampo nganha sa imong presencia; Ikiling ang imong igdulungog sa akong pagtu-aw. Sapagkat ang aking kaluluwa ay lipos ng mga kabagabagan, at ang aking buhay ay nalalapit sa Sheol, Kay ang akong kalag napuno sa mga kagul-anan, Ug ang akong kinabuhi nagapahaduol na ngadto sa Sheol. Ako'y nabilang sa kanila na nagsisibaba sa hukay; ako'y parang taong walang lakas: Naisip na ako nga uban niadtong nanganaug ngadto sa lubnganan; Ako ingon sa usa ka tawo nga walay makatabang, Nakahagis sa gitna ng mga patay, gaya ng napatay na nakahiga sa libingan, na hindi mo na inaalaala; at sila'y mangahiwalay sa iyong kamay. Sinalikway sa taliwala sa mga minatay, Sama sa gipatay nga nagahay-ad diha sa lubnganan, Nga dili na gayud nimo hinumduman, Ug sila giputol gikan sa imong kamot. Iyong inilapag ako sa pinakamalalim na hukay, sa mga madilim na dako, sa mga kalaliman. Gipahigda mo ako sa labing halalum nga gahong, Sa mga mangitngit nga dapit, sa mga kahiladman. Lubhang idinidiin ako ng iyong poot, at iyong pinighati ako ng lahat mong mga alon. (Selah) Ang imong kaligutgut midat-og kanako sa hilabihan gayud, Ug gisakit mo ako pinaagi sa tanan mong mga balud. (Selah Iyong inilayo sa akin ang kakilala ko; iyong ginawa akong kasuklamsuklam sa kanila: ako'y nakulong at hindi ako makalabas, Gipahilayo mo gikan kanako ang akong mga kaila, Imong gihimo ako nga dulumtanan ngadto kanila: Nabilanggo ako, ug dili ako arang makagula. Ang mata ko'y nangangalumata dahil sa kadalamhatian: ako'y tumawag araw-araw sa iyo, Oh Panginoon, aking iginawad ang mga kamay ko sa iyo. Ang akong mga mata nangloy tungod sa akong kasakit: Nagasangpit ako kanimo sa matag-adlaw, Oh Jehova; Akong gibayaw ang akong mga kamot nganha kanimo. Magpapakita ka ba ng mga kababalaghan sa mga patay? Sila bang mga patay ay magsisibangon, at magsisipuri sa iyo? (Selah) Pagabuhaton mo ba ang mga katingalahan sa mga minatay? Mobangon ba sila nga mga nangamatay ug magadayeg kanimo? (Selah Ang iyo bang kagandahang-loob ay ipahahayag sa libingan? O ang iyong pagtatapat sa kagibaan? Igapahayag ba ang imong mahigugmaong-kalolot didto sa lubnganan? Kun ang imong pagkamatinumanon diha sa Pagkalaglag? Malalaman ba ang mga kababalaghan mo sa dilim? At ang katuwiran mo sa lupain ng pagkalimot? Pagailhon ba ang imong mga katingalahan diha sa kangitngitan? Ug ang imong pagkamatarung didto sa yuta sa pagkalimot? Ngunit sa iyo, Oh Panginoon, dumaing ako, at sa kinaumagahan ay darating ang dalangin ko sa harap mo. Apan kanimo, Oh Jehova, nagatu-aw ako; Ug sa pagkabuntag ang akong pag-ampo modangat sa atubangan mo. Panginoon, bakit mo itinatakuwil ang kaluluwa ko? Bakit mo ikinukubli ang iyong mukha sa akin? Ngano, Oh Jehova, nga ginasalikway mo ang akong kalag? Nganong gitagoan mo ang imong nawong gikan kanako? Ako'y nadadalamhati, at handang mamatay mula sa aking kabataan: habang aking tinitiis ang iyong mga kakilakilabot na bagay ay nakakalingat ako. Ako gisakit ug andam na sa kamatayon sukad pa sa akong pagkabatan-on hangtud karon: Samtang nagaantus ako sa imong mga kalisang, nagpuyo ako nga natugaw. Ang iyong mabangis na poot ay dumaan sa akin; inihiwalay ako ng iyong mga kakilakilabot na bagay. Sa ibabaw nako miagi ang imong makalilisang nga kaligutgut; Ang imong mga pagkamakalilisang mingputol kanako. Kanilang kinulong ako na parang tubig buong araw; kinubkob ako nilang magkakasama. Minglibut sila kanako sama sa tubig sa tibook nga adlaw; Minglikus sila kanako sa tingub. Mangliligaw at kaibigan ay inilayo mo sa akin, at ang aking kakilala ay sa dilim. Hinigugma ug higala imong gipahilayo gikan kanako, Ug ang akong kaila ngadto sa kangitngitan. Aking aawitin ang kagandahang-loob ng Panginoon magpakailan man: aking ipababatid ng aking bibig ang iyong pagtatapat sa lahat ng salit saling lahi. Magaawit ako mahitungod sa mahigugmaong-kalolot ni Jehova sa walay katapusan: Pinaagi sa akong baba igapadayag ko ang imong pagka-matinumanon sa tanang mga kaliwatan. Sapagkat aking sinabi, Kaawaan ay matatayo magpakailan man: ang pagtatapat mo'y iyong itatatag sa mga kalangitlangitan. Kay miingon ako: Ang kalooy pagatukoron sa walay katapusan; Sa maong mga kalangitan ang imong pagkamatinumanon igapahamutang. Ako'y nakipagtipan sa aking hirang, aking isinumpa kay David na aking lingkod; Gibuhat ko ang tugon uban sa akong pinili, Nanumpa ako kang David nga akong alagad: Ang binhi mo'y itatatag ko magpakailan man, at aking itatayo ang luklukan mo sa lahat ng salit saling lahi. (Selah) Pagalig-onon ko ang imong kaliwat sa walay katapusan, Ug tukoron ko ang imong trono ngadto sa tanang mga kaliwatan. (Selah) At pupurihin ng langit ang iyong mga kababalaghan, Oh Panginoon; ang pagtatapat mo naman sa kapulungan ng mga banal. Ug ang kalangitan magadayeg sa imong mga katingalahan, Oh Jehova; Ang imong pagkamatinumanon usab diha sa katilingban sa mga balaan. Sapagkat sino sa langit ang maitutulad sa Panginoon? Sino sa gitna ng mga anak ng makapangyarihan ang gaya ng Panginoon, Kay kinsa man sa mga langit ang ikagtanding kang Jehova? Kinsa sa taliwala sa mga anak sa mga gamhanan nga makasama kang Jehova? Isang Dios na kakilakilabot sa kapulungan ng mga banal, at kinatatakutan ng higit sa lahat na nangasa palibot niya? Dios nga hilabihan pagkamakali-lisang sa katilingban sa mga balaan, Ug takus kahadlokan ibabaw niadtong tanan nga nanaglibut kaniya? Oh Panginoong Dios ng mga hukbo, sino ang makapangyarihang gaya mo, Oh JAH? At ang pagtatapat mo'y nasa palibot mo. Oh Jehova, Dios sa mga panon, Kinsa ba ang gamhanan, nga sama kanimo, Oh Jehova? Ug ang imong pagkamatinumanon anaa nagalibut kanimo. Iyong pinagpupunuan ang kapalaluan sa dagat: pagka nagsisibangon ang mga alon niyaon ay pinatatahimik mo. Ang pagkagarboso sa dagat ginaharian nimo: Sa diha nga ang mga balud niana motoybo, imong pagalinawon sila. Iyong pinagwaraywaray ang Rahab na parang napatay; iyong pinangalat ang iyong mga kaaway ng bisig ng iyong kalakasan. Imong gikuniskunis si Rahab, ingon sa usa ka tawo nga gipatay; Sa bukton sa imong pagkalig-on gipapatlaag mo ang imong mga kaaway. Ang langit ay iyo, ang lupa ay iyo rin: ang sanglibutan at ang buong narito ay iyong itinatag, Ang mga kalangitan imo man, ang yuta usab imo man: Ang kalibutan ug ang kahupnganan niana, imong gitukod sila. Ang hilagaan at ang timugan ay iyong nilikha; ang Tabor at ang Hermon ay nangagagalak sa iyong pangalan. Ang amihanan ug ang habagatan, imong gibuhat sila: Ang Tabor ug Hermon nanagkalipay sa imong ngalan. Ikaw ay may makapangyarihang bisig: malakas ang iyong kamay, at mataas ang iyong kanang kamay. Ikaw may bukton nga makagagahum; Kusgan ang imong kamot, ug taas ang imong toong kamot. Katuwiran at kahatulan ay patibayan ng iyong luklukan: kagandahang-loob at katotohanan ay nagpapauna sa iyong mukha. Ang pagkamatarung ug ang justicia mao ang patukoranan sa imong trono: Ang mahigugmaong-kalolot ug ang kamatuoran magauna sa imong nawong. Mapalad ang bayan na nakakaalam ng masayang tunog: sila'y nagsisilakad, Oh Panginoon, sa liwanag ng iyong mukha. Bulahan ang katawohan nga nakaila sa malipayong tingog sa trompeta: Managlakaw sila, Oh Jehova, sa kahayag sa imong pamayhon. Sa iyong pangalan ay nangagagalak sila buong araw: at sa iyong katuwiran ay nangatataas sila. Sa imong ngalan managkalipay sila sa tibook nga adlaw; Ug sa imong pagkamatarung sila pagabayawon. Sapagkat ikaw ang kaluwalhatian ng kanilang kalakasan: at sa iyong lingap ay matataas ang aming sungay. Kay ikaw mao ang himaya sa ilang kalig-on; Ug tungod sa imong kahamuot ang among sungay pagabayawon. Sapagkat ang aming kalasag ay ukol sa Panginoon; at ang aming hari ay sa banal ng Israel. Kay ang among taming iya ni Jehova; Ug ang among hari iya sa Balaan sa Israel. Nang magkagayo'y nagsalita ka sa pangitain sa iyong mga banal, at iyong sinabi, Aking ipinagkatiwala ang saklolo sa isang makapangyarihan; Aking itinaas ang isang hirang mula sa bayan. Unya ikaw misulti sa panan-awon sa imong mga balaan, Ug miingon: Akong gipahamutang ang panabang ibabaw sa usa ka makagagahum; Gibayaw ko ang usa ka pinili gikan sa katawohan. Aking nasumpungan si David na aking lingkod; Aking pinahiran siya ng aking banal na langis: Hikaplagan ko si David nga akong alagad; Gidihog ko siya sa akong lana nga balaan: Na siyang itatatag ng aking kamay; palakasin naman siya ng aking bisig. Nga kaniya ang akong kamot mapalig-on; Ang akong bukton magapabaskug kaniya. Hindi dadahas sa kaniya ang kaaway; ni dadalamhatiin man siya ng anak ng kasamaan. Ang kaaway dili makadaug gikan kaniya, Ni ang anak sa kadautan makasakit kaniya. At ibubuwal ko ang kaniyang mga kaaway sa harap niya, at sasaktan ko ang nangagtatanim sa kaniya. Ug pagadasmagan ko ang mga kaaway sa atubangan niya, Ug pagalaglagon ko sila nga nanagdumot kaniya. Ngunit ang pagtatapat ko at ang kagandahang-loob ko ay sasa kaniya; at sa pangalan ko'y matataas ang kaniyang sungay. Apan ang akong pagkamatinumanon ug ang akong mahigugmaong-kalolot magauban kaniya; Ug tungod sa akong ngalan pagabayawon ang iyang sungay. Akin namang ilalapag ang kaniyang kamay sa dagat, at ang kaniyang kanan ay sa mga ilog. Akong igabutang usab ang iyang kamot ibabaw sa dagat, Ug ang iyang toong kamot ibabaw sa mga suba. Siya'y dadaing sa akin, Ikaw ay Ama ko, Dios ko, at malaking bato ng aking kaligtasan. Siya magatu-aw kanako: Ikaw mao ang akong Amahan, Dios ko, ug ang bato sa akong kaluwasan. Akin namang gagawin siyang panganay ko, na pinakamataas sa mga hari sa lupa. Himoon ko usab siya nga akong panganay, Ang labing hataas sa mga hari sa yuta. Ang kagandahang-loob ko'y aking iingatan sa kaniya magpakailan man, at ang tipan ko'y mananayong matibay sa kaniya. Nga magatipig ako alang kaniya sa akong mahigugmaong-kalolot sa walay katapusan; Ug ang akong tugon magapadayon uban kaniya. Ang kaniya namang binhi ay pananatilihin ko magpakailan man, at ang luklukan niya'y parang mga araw ng langit. Ug ang iyang kaliwat usab himoon ko nga magapadayon sa walay katapusan, Ug ang iyang trono ingon sa mga adlaw sa langit. Kung pabayaan ng kaniyang mga anak ang kautusan ko, at hindi magsilakad sa aking mga kahatulan; Kong ang iyang mga anak magabiya sa akong Kasugoan, Ug dili magalakaw sa akong mga tulomanon; Kung kanilang salangsangin ang mga palatuntunan ko, at hindi ingatan ang mga utos ko; Kong pagalapason nila ang akong kabalaoran, Ug dili magabantay sa akong mga sugo; Kung magkagayo'y aking dadalawin ng pamalo ang kanilang mga pagsalangsang, at ng mga hampas ang kanilang kasamaan. Nan, pagadu-awon ko ang ilang mga paglapas uban sa baras, Ug ang ilang kasal-anan uban sa mga labud. Ngunit ang aking kagandahang-loob ay hindi ko lubos na aalisin sa kaniya, ni akin mang titiisin na ang pagtatapat ko'y magkulang. Apan dili ko hutdon sa pagkuha ang akong mahigugmaong-kalolot gikan kaniya, Ni pagakawangon ko ang akong pagkamatinumanon. Ang tipan ko'y hindi ko sisirain, ni akin mang babaguhin ang bagay na lumabas sa aking mga labi. Dili ko pagalapason ang akong tugon, Ni pagailisdan ang butang nga migula sa akong mga ngabil. Minsan ay sumampa ako sa pamamagitan ng aking kabanalan. Hindi ako magbubulaan kay David; Sa makausa manumpa ako pinaagi sa akong pagkabalaan: Dili ako magabakak kang David: Ang kaniyang binhi ay mananatili magpakailan man; at ang kaniyang luklukan ay parang araw sa harap ko. Ang iyang kaliwat magapadayon sa walay katapusan, Ug ang iyang trono ingon sa adlaw sa atubangan ko. Matatatag magpakailan man na parang buwan, at tapat na saksi sa langit. (Selah) Ingon sa bulan pagalig-onon kini sa walay katapusan, Ug ingon sa usa ka saksi nga matinumanon diha sa mga langit. (Selah Ngunit iyong itinakuwil at tinanggihan, ikaw ay napoot sa iyong pinahiran ng langis. Apan ikaw nagsalikway ug nagdumili, Ikaw naaligutgut sa imong dinihog. Iyong kinayamutan ang tipan ng iyong lingkod: iyong nilapastangan ang kaniyang putong sa pagtatapon sa lupa. Ikaw nagdumot sa tugon sa imong ulipon: Gipasipalahan mo ang iyang purongpurong pinaagi sa pagsalibay niini ngadto sa yuta. Iyong ibinuwal ang lahat niyang mga bakod: iyong dinala sa pagkaguho ang kaniyang mga katibayan. Gipangguba mo ang tanan niyang mga coral; Gipanggub-on mo ang iyang mga kuta. Lahat na nagsisidaan sa lansangan ay nagsisisamsam sa kaniya. Siya'y naging kadustaan sa kaniyang mga kalapit. Nanagpanulis kaniya ang tanang mga nanagpangagi sa dalan: Siya nahimong usa ka kaulawan sa iyang mga isigkatawo. Iyong itinaas ang kanan ng kaniyang mga kaaway; iyong pinagalak ang lahat niyang mga kaaway. Gibayaw mo ang toong kamot sa iyang mga kabatok; Imong gipapaglipay ang tanan niyang mga kaaway. Oo, iyong ibinaligtad ang talim ng kaniyang tabak, at hindi mo itinayo siya sa pakikibaka. Oo, ginalumping mo ang sulab sa iyang pinuti, Ug wala mo siya patindoga sa gubat. Iyong pinapaglikat ang kaniyang kakinangan. At iyong ibinagsak ang kaniyang luklukan sa lupa. Ikaw nagpalong sa iyang kasiga, Ug gipukan mo ang iyang trono sa yuta. Iyong pinaikli ang mga kaarawan ng kaniyang kabinataan: iyong tinakpan siya ng kahihiyan. (Selah) Gipahamub-an mo ang mga adlaw sa iyang pagkabatan-on: Giputos mo siya sa kaulaw. (Selah) Hanggang kailan, Oh Panginoon, magkukubli ka magpakailan man? Hanggang kailan magniningas ang iyong poot na parang apoy? Hangtud anus-a ba, Oh Jehova? pagatagoon mo ang imong kaugalingon sa walay katapusan? Hangtud anus-a ba nga magadilaab ang imong kaligutgut sama sa kalayo? Oh alalahanin mo kung gaano kaikli ang aking panahon: sa anong pagkawalang kabuluhan nilalang mo ang lahat ng mga anak ng mga tao. Oh hinumdumi nga pagkahamubo sa akong panahon: Kay unsang kakawangan nga gibuhat mo sa tanang mga anak sa mga tawo! Sinong tao ang mabubuhay at hindi makakakita ng kamatayan, na magliligtas ng kaniyang kaluluwa sa kapangyarihan ng Sheol? (Selah) Kinsa bang tawohana ang mabuhi, ug dili makakita sa kamatayon, Nga magaluwas sa iyang kalag gikan sa gahum sa Sheol? (Selah) Panginoon, saan nandoon ang iyong dating mga kagandahang-loob, na iyong isinumpa kay David sa iyong pagtatapat? Ginoo, hain na ang imong unang mga mahigugmaong-kalolot, Nga imong gipanumpa kang David sa imong pagkamatinumanon? Alalahanin mo Panginoon, ang kadustaan ng iyong mga lingkod; kung paanong taglay ko sa aking sinapupunan ang pagdusta ng lahat na makapangyarihang bayan; Hinumdumi, Ginoo, ang kaulawan sa imong mga ulipon, Giunsa ko pagdala sa sulod nako ang kaulaw sa tanang mga gamhanang katawohan, Na idinusta ng iyong mga kaaway, Oh Panginoon, na kanilang idinusta sa mga bakas ng iyong pinahiran ng langis. Nga gipakaulaw sa imong mga kaaway, Oh Jehova, Nga nanagpakaulaw sila sa mga lakang sa imong dinihog. Purihin ang Panginoon, magpakailan man. Siya nawa, at Siya nawa. Bulahan si Jehova sa walay katapusan. Amen, ug Amen. Panginoon, ikaw ay naging tahanang dako namin sa lahat ng salit saling lahi. Ginoo, ikaw mao ang among dapit-nga-puloy-anan Sa tanang mga kaliwatan. Bago nalabas ang mga bundok, O bago mo nilikha ang lupa at ang sanglibutan, mula nga ng walang pasimula hanggang sa walang hanggan, ikaw ang Dios. Sa wala pa patunghaa ang kabukiran, Kun ang yuta ug ang kalibutan nga imong gihimo, Bisan gikan sa walay sinugdan ngadto sa walay katapusan, ikaw mao ang Dios sa gihapon. Iyong pinapagiging kapahamakan ang tao; at iyong sinasabi, Magsipanumbalik kayo, kayong mga anak ng mga tao. Ikaw nagapabalik sa tawo ngadto sa pagkalaglag, Ug nagaingon: Pamalik, kamong mga anak sa mga tawo, Sapagkat isang libong taon sa iyong paningin ay parang kahapon lamang nang makaraan, at parang pagpupuyat sa gabi. Kay ang usa ka libo ka tuig sa imong pagtan-aw Maingon lamang sa kagahapon sa diha nga kini molabay na, Ug ingon sa usa ka pagtukaw sa kagabhion. Iyong dinadala sila na parang baha; sila'y parang pagkakatulog: sa kinaumagahan ay parang damo sila na tumutubo. Ginadala mo sila ingon sa usa ka baha; sila ingon sa usa ka paghikatulog. Sa pagkabuntag sila sama sa balili nga managpanubo. Sa kinaumagahan ay namumulaklak at lumalago; sa kinahapunan ay pinuputol at natutuyo. Sa buntag kini molabong, ug motubo; Sa hapon ginaputol kini ug mangalaya. Sapagkat kami ay nangasupok sa iyong galit, at sa iyong poot ay nangabagabag kami. Kay kami ginaut-ut diha sa imong kapungot, Ug sa imong kaligutgut kami nangagubot. Iyong inilagay ang aming kasamaan sa harap mo, ang aming lihim na mga kasalanan sa liwanag ng iyong mukha. Gibutang mo ang among mga kasalanan sa atubangan mo, Ang among mga sala nga tinago gipasilawan sa kahayag sa imong nawong. Sapagkat lahat naming kaarawan ay dumaan sa iyong poot: aming niwawakasan ang aming mga taon na parang isang buntong hininga. Kay ang tanan namong mga adlaw nanagpangagi diha sa imong kaligutgut: Gitapus namo ang among katuigan ingon sa usa ka pagpanghupaw. Ang mga kaarawan ng aming mga taon ay pitong pung taon, o kung dahil sa kalakasan ay umaabot ng walong pung taon; gayon ma'y ang kanilang kapalaluan ay hirap at kapanglawan lamang; sapagkat madaling napapawi, at kami ay nagsisilipad. Ang mga adlaw sa among panuigon may kapitoan ka tuig, Kun bisan tungod sa kabaskug may kawaloan ka tuig; Bisan pa niana ang ilang garbo mao lamang ang kabudlay ug kasub-anan; Kay kini sa madali mosaylo, ug kami managpanlupad. Sinong nakakaalam ng kapangyarihan ng iyong galit, at ng iyong poot ayon sa katakutan na marapat sa iyo? Kinsa ba ang makaila sa gahum sa imong kasuko, Ug sa imong kaligutgut sumala sa kahadlok nga angay kanimo? Kaya ituro mo sa amin ang pagbilang ng aming mga kaarawan, upang kami ay mangagtamo sa amin ng pusong may karunungan. Busa tudloi kami sa pag-isip sa among mga adlaw, Aron makabaton kami ug usa ka kasingkasing nga manggialamon. Manumbalik ka, Oh Panginoon; hanggang kailan pa? At iyong papagsisihin ang tungkol sa mga lingkod mo. Bumalik ka, Oh Jehova, hangtud anus-a ba? Ug pahinulsola kini kanimo mahitungod sa imong mga ulipon. Oh busugin mo kami sa kinaumagahan ng iyong kagandahang-loob; upang kami ay mangagalak at mangatuwa sa lahat ng kaarawan namin. Oh busga kami sa kabuntagon sa imong mahigugmaong-kalolot, Aron kami managmaya ug managkalipay sa tanan namong mga adlaw. Pasayahin mo kami ayon sa mga kaarawan na iyong idinalamhati sa amin, at sa mga taon na aming ikinakita ng kasamaan. Lipaya kami sumala sa mga adlaw nga ikaw nagsakit kanamo, Ug sa katuigan nga kami nakakita sa kadautan. Mahayag nawa ang iyong gawa sa iyong mga lingkod, at ang kaluwalhatian mo sa kanilang mga anak. Ipakita ang imong buhat nganhi sa imong mga ulipon. Ug ang imong himaya ibabaw sa ilang mga anak. At sumaamin nawa ang kagandahan ng Panginoong aming Dios: at iyong itatag sa amin ang gawa ng aming mga kamay; Oo, ang gawa ng aming mga kamay ay itatag mo. Ug itugot nga ang kahimuot ni Jehova nga among Dios magapaibabaw kanamo; Ug lig-onon mo kanamo ang buhat sa among mga kamot; Oo, ang-buhat sa among mga kamot lig-onon mo kini. Siyang tumatahan sa lihim na dako ng Kataastaasan. Ay mananatili sa lilim ng Makapangyarihan sa lahat. Siya nga nagapuyo sa sulod sa dapit nga tinago sa Hataas Uyamut Magapahulay sa ilalum sa landong sa makagagahum. Aking sasabihin tungkol sa Panginoon, siya'y aking kanlungan at aking katibayan, ang Dios ko na siyang aking tinitiwalaan. Magaingon ako mahatungod kang Jehova: Siya mao ang akong dalangpanan ug kuta nako; Dios ko, nga kaniya misalig ako. Sapagkat kaniyang ililigtas ka sa silo ng paninilo, at sa mapamuksang salot. Kay siya magaluwas kanimo gikan sa lit-ag sa mangangayam, Ug gikan sa makamatay nga hampak. Kaniyang tatakpan ka ng kaniyang mga bagwis, at sa ilalim ng kaniyang mga pakpak ay manganganlong ka: ang kaniyang katotohanan ay kalasag at baluti. Sa iyang mga dagang pagatabonan ikaw niya, Ug sa ilalum sa iyang mga pako, magapasilong ikaw: Ang iyang kamatuoran mao ang kalasag ug ang taming. Ikaw ay hindi matatakot sa kakilabutan sa gabi, ni sa pana man na humihilagpos kung araw; Dili ka mahadlok tungod sa kakugmat sa kagabhion, Ni sa udyong nga nagalupad sa adlaw; Dahil sa salot na dumarating sa kadiliman, ni dahil sa paggiba man na sumisira sa katanghaliang tapat. Ni sa kamatay nga nagalakaw sa kangitngitan, Ni sa kamatay nga nagalaglag sa kaudtohon. Isang libo ay mabubuwal sa iyong siping, at sangpung libo sa iyong kanan; ngunit hindi lalapit sa iyo. Mangapukan ang usa ka libo sa imong kiliran, Ug ang napulo ka libo sa imong toong kamot; Apan kanimo kini dili makaabut. Iyong mamamasdan lamang ng iyong mga mata, at iyong makikita ang ganti sa masama. Ngani nga pinaagi lamang sa imong mga mata imong makita, Ug makita mo ang balus sa mga dautan. Sapagkat ikaw, Oh Panginoon, ay aking kanlungan! Iyong ginawa ang Kataastaasan na iyong tahanan; Kay ikaw, Oh Jehova, mao ang akong dalangpanan! Ang Hataas Uyamut gihimo mo nga imong puloy-anan; Walang kasamaang mangyayari sa iyo, ni anomang salot ay lalapit sa iyong tolda. Dili moabut kanimo ang kadautan, Ni magapahaduol ang kamatay sa imong balong-balong. Sapagkat siya'y magbibilin sa kaniyang mga anghel tungkol sa iyo, upang ingatan ka sa lahat ng iyong mga lakad. Kay siya magasugo sa iyang mga manolonda sa pagtan-aw kanimo, Sa pagbantay kanimo sa tanan mong mga dalan. Kanilang dadalhin ka sa kanilang mga kamay, baka matisod ka ng iyong paa sa isang bato. Pagasapnayon ikaw nila sa ilang mga kamot, Aron nga ang imong mga tiil dili mahapangdol sa bato. Iyong yayapakan ang leon at ang ulupong: ang batang leon at ang ahas ay yuyurakan mo ng iyong mga paa. Ikaw magatunob sa ibabaw sa leon, ug sa sawa nga malala: Pagayatakan mo ang gagmay nga leon ug ang halas. Sapagkat kaniyang inilagak ang kaniyang pagibig sa akin, kayat iniligtas ko siya: aking ilalagay siya sa mataas, sapagkat kaniyang naalaman ang pangalan ko. Tungod kay gipahaluna niya ang iyang gugma kanako, busa ako magaluwas kaniya: Ipahaluna ko siya sa itaas tungod kay naila niya ang akong ngalan. Siya'y tatawag sa akin, at sasagutin ko siya; ako'y sasa kaniya sa kabagabagan: aking ililigtas siya, at pararangalan siya. Kanako magatawag siya, ug ako motubag kaniya; Ubanan ko siya diha sa kalisdanan: Akong luwason siya ug akong pagapasidunggan siya. Aking bubusugin siya ng mahabang buhay, at ipakikita ko sa kaniya ang aking pagliligtas. Akong pagatagbawon siya sa hataas nga kinabuhi, Ug akong ipakita kaniya ang akong kaluwasan. Isang mabuting bagay ang magpapasalamat sa Panginoon, at umawit ng mga pagpuri sa iyong pangalan, Oh Kataastaasan: Maoy usa ka butang nga maayo ang paghatag ug mga pasalamat kang Jehova, Ug sa pag-awit sa mga pagdayeg sa imong ngalan, Oh Hataas Uyamut; Upang magpakilala ng iyong kagandahang-loob sa umaga, at ng iyong pagtatapat gabigabi. Sa pagmantala sa imong mahigugmaong-kalolot sa buntag, Ug sa imong pagkamatinumanon sa matag-gabii, Na may panugtog na may sangpung kawad, at may salterio; na may dakilang tunog na alpa. Uban sa decacordio, ug uban sa mga alawiton nga mga salmo; Uban sa maligdong paningog nga duyog sa alpa. Sapagkat ikaw, Panginoon, iyong pinasaya ako sa iyong gawa: ako'y magtatagumpay sa mga gawa ng iyong mga kamay. Kay ikaw, Oh Jehova, nalipay kanako pinaagi sa imong buhat; Sa mga buhat sa imong mga kamot magahimaya ako. Kay dakila ng iyong mga gawa, Oh Panginoon! Ang iyong mga pagiisip ay totoong malalim. Pagkadagku gayud sa imong mga buhat, Oh Jehova! Hilabihan pagkahalalum sa imong mga hunahuna. Ang taong hangal ay hindi nakakaalam; ni nauunawa man ito ng mangmang. Ang tawo nga mananapon dili mahibalo; Ni makasabut ang buang niini: Pagka ang masama ay lumilitaw na parang damo, at pagka gumiginhawa ang lahat na manggagawa ng kasamaan; ay upang mangalipol sila magpakailan man: Sa manurok ang mga dautan ingon sa balili, Ug sa diha nga molabong ang tanang mga mamumuhat sa kasal-anan; Kini mao nga sila pagalaglagon sa walay katapusan. Ngunit ikaw, Oh Panginoon, ay mataas magpakailan man. Apan ikaw, Oh Jehova, anaa sa kahitas-an sa walay katapusan. Sapagkat, narito, ang mga kaaway mo, Oh Panginoon, sapagkat, narito, ang mga kaaway mo'y malilipol; lahat ng mga manggagawa ng kasamaan ay mangangalat. Kay, ania karon, ang imong mga kaaway, Oh Jehova, Kay, ania karon, ang imong mga kaaway mangahanaw; Pagapatlaagon ang tanang mga mamumuhat sa kasal-anan. Ngunit ang sungay ko'y iyong pinataas na parang sungay ng mailap na toro: ako'y napahiran ng bagong langis. Apan imong gibayaw ang akong sungay sama sa sungay sa vaca nga ihalas: Gidihogan ako sa lana nga bag-o. Nakita naman ng aking mata ang nasa ko sa aking mga kaaway, narinig ng aking pakinig ang nasa ko sa mga manggagawa ng kasamaan na nagsisibangon laban sa akin. Nakatan-aw usab ang akong mga mata sa akong tinguha ibabaw sa akong mga kaaway, Ang akong mga igdulungog nakadungog sa akong tinguha sa mga mamumuhat sa kadautan nga mingtindog batok kanako. Ang matuwid ay giginhawa na parang puno ng palma. Siya'y tutubo na parang cedro sa Libano. Ang matarung molangbo sama sa palma: Motubo siya sama sa cedro sa Libano. Sila'y nangatatag sa bahay ng Panginoon; sila'y giginhawa sa mga looban ng aming Dios. Sila natanum diha sa balay ni Jehova; Molangbo sila sa mga sawang sa atong Dios. Sila'y mangagbubunga sa katandaan; sila'y mapupuspos ng katas at kasariwaan: Sila mohatag pa ug bunga bisan sa pagkatigulang na; Mangapuno sila sa duga ug sila mangalunhaw: Upang ipakilala na ang Panginoon ay matuwid; siya'y aking malaking bato, at walang kalikuan sa kaniya. Sa pagmantala nga si Jehova maoy matul-id; Siya mao ang akong bato, ug kaniya, walay bisan unsa nga pagka-dili-matarung. Ang Panginoon ay naghahari; siya'y nananamit ng karilagan; ang Panginoon ay nananamit ng kalakasan; siya'y nagbigkis niyaon: ang sanglibutan naman ay natatag, na hindi mababago. Si Jehova nagahari; nagabisti siya sa pagkahalangdon; Nagabisti si Jehova sa pagkaligon; gibaksan niya ang iyang kaugalingon niini: Gilig-on niya usab ang kalibutan, nga kini dili matarug. Ang luklukan mo'y natatag ng una: ikaw ay mula sa walang pasimula. Gilig-on ang trono mo sa kakaraanan: Ikaw mao ang gikan sa walay katapusan. Ang mga baha ay nagtaas, Oh Panginoon, ang mga baha ay nagtaas ng kanilang hugong; ang mga baha ay nagtaas ng kanilang mga alon. Ang mga baha nanagpangawas, Oh Jehova, Nanagpatugbaw ang mga baha sa ilang hinaganas; Ang mga baha nanagpatuybo sa ilang mga balud. Ng higit sa mga hugong ng maraming tubig, malalakas na hampas ng alon sa dagat, ang Panginoon sa itaas ay makapangyarihan. Ibabaw sa mga tingog sa daghang mga tubig, Ang gamhanang mga balud nga mangabungkag sa dagat, Si Jehova sa kahitas-an labaw nga gamhanan. Ang iyong mga patotoo ay totoong tunay: ang kabanalan ay nararapat sa iyong bahay, Oh Panginoon, magpakailan man. Ang imong mga pagpamatuod malig-on kaayo: Ang pagkabalaan nahimo nga imong balay, Oh Jehova, sa katuigan nga walay katapusan. Oh Panginoon, ikaw na Dios na kinauukulan ng panghihiganti, ikaw na Dios na kinauukulan ng panghihiganti, sumilang ka. Oh Jehova, ikaw Dios nga anaa kanimo ang pagpanimalus, Ikaw Dios, nga anaa kanimo ang pagpanimalus, ipakita ang imong kaugalingon. Bumangon ka, ikaw na hukom ng lupa: ibigay mo sa palalo ang panghihiganti sa kanila. Tumindog ka sa imong kaugalingon, ikaw nga maghuhukom sa yuta: Ihatag sa mga palabilabihon ang balus nga angay kanila, Panginoon, hanggang kailan ang masama, hanggang kailan magtatagumpay ang masama? Oh Jehova, hangtud anus-a ang mga dautan, Hangtud anus-a makadaug ang mga dautan? Sila'y dumadaldal, sila'y nagsasalita na may kapalaluan: lahat na manggagawa ng kasamaan ay nangagmamalaki. Nanagyawit sila, nanagsulti sila sa pagkamapahitas-on: Nanagpangandak ang tanang mga mamumuhat sa kadautan sa ilang kaugalingon. Kanilang pinagwawaraywaray ang iyong bayan, Oh Panginoon, at dinadalamhati ang iyong mana. Gipanugmok nila ang imong katawohan, Oh Jehova, Ug gisakit ang imong panulondon. Kanilang pinapatay ang bao at ang taga ibang lupa, at pinapatay ang ulila. Gipamatay nila ang babaye nga balo ug ang dumuloong, Ug gikuhaan nila sa kinabuhi ang mga ilo. At kanilang sinasabi, ang Panginoo'y hindi makakakita, ni pakukundanganan man ng Dios ni Jacob ito. Ug nanag-ingon sila: Si Jehova dili makakita, Ni ang Dios ni Jacob magapalandong. Gunitain ninyo, ninyong mga hangal sa gitna ng bayan: at ninyong mga mangmang, kailan tayo magiging pantas? Palandunga ninyo, kamong mga mananapon sa taliwala sa katawohan; Ug kamong mga buang, anus-a pa ba kamo magmanggialamon? Siyang lumikha ng pakinig, hindi ba siya makakarinig? Siyang lumikha ng mata, hindi ba siya makakakita? Siya nga nagbuhat sa igdulungog, dili ba siya makadungog? Siya nga nag-umol sa mata, dili ba siya makakita? Siyang nagpaparusa sa mga bansa, hindi ba siya sasaway, sa makatuwid baga'y siyang nagtuturo sa tao ng kaalaman? Siya nga nagacastigo sa mga nasud, dili ba siya magabadlong, Bisan siya nga nagatudlo sa tawo ug kahibalo? Nalalaman ng Panginoon ang mga pagiisip ng tao, na sila'y pawang walang kabuluhan. Si Jehova nakasusi sa mga hunahuna sa tawo, Nga sila mga kakawangan lamang. Mapalad ang tao na iyong pinarurusahan, Oh Panginoon, at tinuturuan mo sa iyong kautusan. Bulahan ang tawo nga imong gicastigo, Oh Jehova, Ug gitudloan mo gikan sa imong Kasugoan; Upang iyong mabigyan ng kapahingahan sa mga kaarawan ng kasakunaan, hanggang sa mahukay ang hukay na ukol sa masama. Aron sa paghatag kaniya ug pahulay sa mga adlaw sa kagulanan, Hangtud nga makalot ang gahong alang sa mga dautan. Sapagkat hindi itatakuwil ng Panginoon ang kaniyang bayan, ni pababayaan man niya ang kaniyang mana. Kay dili isalikway ni Jehova ang iyang katawohan, Ni pagabiyaan niya ang iyang panulondon. Sapagkat kahatulan ay babalik sa katuwiran: at susundan ng lahat na matuwid sa puso. Kay ang paghukom magabalik ngadto sa pagkamatarung; Ug ang tanang mga matul-id sa kasingkasing magasunod niini. Sino ang babangon dahil sa akin laban sa mga manggagawa ng kasamaan? Sinong tatayo dahil sa akin laban sa mga manggagawa ng kasamaan? Kinsa ba ang motindog alang kanako batok sa mga mamumuhat sa kadautan? Kinsa ka ang motindog alang kanako batok sa mga mamumumuhat sa kasal-anan? Kundi ang Panginoon ay naging aking katulong, ang kaluluwa ko'y tumahang madali sana sa katahimikan. Sa wala pa unta tabanga ako ni Jehova, Sa hinanali nagpuyo na unta ang akong kalag sa kalinaw. Nang aking sabihin, Ang aking paa ay natitisod; inalalayan ako ng iyong kagandahang-loob, Oh Panginoon. Sa pag-ingon ko: Ang akong tiil nahadalin-as; Ang imong mahigugmaong-kalolot, Oh Jehova, nagsapnay kanako. Sa karamihan ng aking mga pagiisip sa loob ko ang iyong mga pagaliw ay nagbibigay lugod sa aking kaluluwa. Sa dili maisip nga mga hunahuna nga ania kanako, Ang imong mga paglipay nakapahimuot sa akong kalag. Makikisama ba sa iyo ang luklukan ng kasamaan, na nagaanyo ng pagapi sa pamamagitan ng palatuntunan? May kaambitan ba ang trono sa kadautan uban kanimo, Nga nagatukod ug dautang buhat pinaagi sa balaod? Sila'y nagpipisan laban sa kaluluwa ng matuwid, at pinarusahan nila ang walang salang dugo. Nanagtigum sila sa tingub sa ilang kaugalingon batok sa kalag sa matarung, Ug ginahukman nila sa silot ang dugo nga inocente. Ngunit ang Panginoon ay naging aking matayog na moog; at ang Dios ko'y malaking bato na aking kanlungan. Apan si Jehova mao ang akong hataas nga torre, Ug ang akong Dios, ang bato sa akong dalangpanan. At dinala niya sa kanila ang kanilang sariling kasamaan, at ihihiwalay niya sila sa kanilang sariling kasamaan; ihihiwalay sila ng Panginoon naming Dios. Ug siya nagdala sa ibabaw nila sa ilang kaugalingong kasal-anan, Ug magaputol kanila sa ila da nga kaugalingong kadautan; Si Jehova nga atong Dios magaputol kanila. Oh magsiparito kayo, tayo'y magsiawit sa Panginoon: tayo'y magkaingay na may kagalakan sa malaking bato na ating kaligtasan. Umari kamo, manag-awit kita alang kang Jehova; Himoon nato ang usa ka malipayong hugyaw alang sa bato sa atong kaluwasan. Tayo'y magsiharap sa kaniyang harapan na may pagpapasalamat, tayo'y magkaingay na may kagalakan sa kaniya na may mga pagaawitan. Mangadto kita sa atubangan sa iyang presencia uban ang pagpasalamat; Himoon ta ang usa ka malipayong hugyaw alang kaniya uban ang mga alawiton sa mga salmo. Sapagkat ang Panginoon ay dakilang Dios, at dakilang Hari sa lahat ng mga dios, Kay si Jehova mao ang Dios nga daku, Ug Hari nga daku ibabaw sa tanang mga dios. Na sa kaniyang kamay ang mga malalim na dako ng lupa, ang mga kataasan ng mga bundok ay kaniya rin. Sa iyang kamot anaa ang mga kahiladman sa yuta; Ang mga kahitas-an sa kabukiran iya man usab. Ang dagat ay kaniya, at kaniyang ginawa: at ang kaniyang mga kamay ay lumikha ng tuyong lupa. Iya usab ang dagat, ug siya ang nagbuhat niini; Ug sa iyang kamot giumol niya ang yuta nga mamala. Oh magsiparito kayo, tayo'y magsisamba at magsiyukod; tayo'y magsiluhod sa harap ng Panginoon na May-lalang sa atin. Umari kamo, simbahon nato ug yukboan ta siya; Managluhod kita sa atubangan ni Jehova nga atong Magbubuhat: Sapagkat siya'y ating Dios, at tayo'y bayan ng kaniyang pastulan, at mga tupa ng kaniyang kamay. Ngayon, kung inyong didinggin ang kaniyang tinig! Kay siya mao ang atong Dios, Ug kita mao ang katawohan sa iyang sibsibanan, ug mga carnero sa iyang kamot. Niining adlawa, Oh magpatalinghug lamang unta kamo sa iyang tingog! Huwag ninyong papagmatigasin ang inyong puso, gaya sa Meriba, gaya sa kaarawan ng Masa sa ilang: Ayaw pagahia ang inyong kasing-kasing, ingon didto sa Meriba, Ingon sa adlaw sa pagtintal didto sa kamingawan; Nang tuksuhin ako ng inyong mga magulang, tinikman ako, at nakita ang gawa ko. Sa diha nga nanagtintal kanako ang inyong mga amahan. Nakasulay sila kanako, ug nakita nila ang akong buhat. Apat na pung taong namanglaw ako sa lahing yaon, at aking sinabi, Bayan na nagkakamali sa kanilang puso. At hindi naalaman ang aking mga daan: Kap-atan ka tuig nga naguol ako niadtong kaliwatana, Ug miingon: Mao kini ang katawohan nga nangasayup sa ilang kasingkasing, Ug sila wala mahibalo sa akong mga dalan: Kayat ako'y sumumpa sa aking poot, na sila'y hindi magsisipasok sa aking kapahingahan. Busa sa akong kaligutgut nanumpa ako, Nga sila dili makasulod sa akong kapahulayan. Oh magsiawit kayo sa Panginoon ng bagong awit: magsiawit kayo sa Panginoon, buong lupa. Oh pag-awit alang kang Jehova ug usa ka bag-ong alawiton: Manag-awit kamo alang kang Jehova, tibook nga yuta. Magsiawit kayo sa Panginoon, purihin ninyo ang pangalan niya; ihayag ninyo ang kaniyang pagliligtas sa araw-araw. Manag-awit kamo alang kang Jehova, dayegon ninyo ang iyang ngalan; Imantala ang iyang kaluwasan sa adlaw-adlaw. Ipahayag ninyo ang kaniyang kaluwalhatian sa mga bansa ang kagilagilalas niyang mga gawa sa lahat ng mga bayan. Ipahayag ang iyang himaya sa taliwala sa mga nasud, Sa taliwala sa tanang mga katawohan ang iyang mga katingalahang buhat. Sapagkat dakila ang Panginoon, at marapat na purihin: siya'y kinatatakutang higit kay sa lahat na dios. Kay daku si Jehova, ug takus sa labing daku nga pagdayeg: Siya takus pagakahadlokan ibabaw sa tanang mga dios. Sapagkat lahat ng mga dios sa mga bayan ay mga diosdiosan. Ngunit nilikha ng Panginoon ang langit. Kay ang tanang mga dios sa mga katawohan mga larawan man; Apan si Jehova nagbuhat sa kalangitan. Karangalan at kamahalan ay nasa harap niya: kalakasan at kagandahan ay nasa kaniyang santuario. Kadungganan ug kahalangdon anaa sa atubangan niya; Kalig-on ug katahum anaa sa iyang balaan nga puloy-anan. Magbigay kayo sa Panginoon, kayong mga angkan ng mga bayan, magbigay kayo sa Panginoon ng kaluwalhatian at kalakasan. Ihatag ninyo kang Jehova, Oh kamong mga kaubanan sa mga katawohan, Ipahanungod ngadto kang Jehova himaya ug kusog. Magbigay kayo sa Panginoon ng kaluwalhatiang ukol sa kaniyang pangalan; kayo'y mangagdala ng handog, at magsipasok kayo sa kaniyang mga looban. Ipahanungod ngadto kang Jehova ang himaya nga angay sa iyang ngalan: Pagdala ug halad, ug dumuol ngadto sa iyang mga sawang. Oh sambahin ninyo ang Panginoon sa kagandahan ng kabanalan: manginig kayo sa harap niya, buong lupa. Oh managsimba kamo kang Jehova sa katahum sa pagkabalaan: Managkurog sa atubangan niya, tibook nga yuta. Sabihin ninyo sa gitna ng mga bansa, ang Panginoon ay naghahari: ang sanglibutan naman ay natatatag na hindi makikilos: kaniyang hahatulan ng karapatan ang mga bayan. Isugilon sa taliwala sa mga nasud: si Jehova nagahari: Ang kalibutan usab natukod nga kini dili matarug: Pagahukman niya ang mga katawohan sa katul-id. Matuwa ang langit at magalak ang lupa; humugong ang dagat, at ang buong naroon; Papaglipaya ang kalangitan, papagmayaa ang yuta; Padahunoga ang dagat, ug ang pagkapuno niana; Sumaya ang bukiran at lahat na nasa kaniya; kung magkagayo'y aawit dahil sa kagalakan, ang lahat na punong kahoy sa gubat; Pabayawa ang kapatagan, ug ang tanan nga anaa kaniya; Unya ang tanang kakahoyan sa lasang manag-awit sa kalipay Sa harap ng Panginoon; sapagkat siya'y dumarating: sapagkat siya'y dumarating upang hatulan ang lupa: kaniyang hahatulan ng katuwiran ang sanglibutan, at ng kaniyang katotohanan ang mga bayan. Sa atubangan ni Jehova; kay moabut na siya, Kay siya moanhi sa paghukom sa yuta: Pagahukman niya ang kalibutan uban ang pagkamatarung, Ug ang katawohan uban ang iyang kamatuoran. Ang Panginoon ay naghahari; magalak ang lupa; matuwa ang karamihan ng mga pulo. Si Jehova, nagahari; papagmayaa ang yuta; Papaglipaya ang mga panon sa mga pulo. Mga ulap at kadiliman ay nasa palibot niya: katuwiran at kahatulan ay patibayin ng kaniyang luklukan. Ang mga panganod ug ang kangitngit maoy nanaglibut kaniya: Pagkamatarung ug justicia mao ang patukoranan sa iyang trono. Apoy ay nagpapauna sa kaniya, at sinusunog ang kaniyang kaaway sa buong palibot. Ang kalayo nagalakaw sa unahan niya, Ug nagasunog sa iyang mga kabatok nga nanaglibut. Tumatanglaw ang mga kidlat niya sa sanglibutan: nakita ng lupa, at niyanig. Ang iyang mga kilat mingdan-ag sa kalibutan: Ang yuta nakakita, ug mikurog. Ang mga bundok ay natunaw na parang pagkit sa harap ng Panginoon, sa harapan ng Panginoon ng buong lupa. Ang kabukiran natunaw sama sa talo diha sa presencia ni Jehova, Diha sa presencia sa Ginoo sa tibook nga yuta. Ipinahahayag ng langit ang kaniyang katuwiran, at nakita ng lahat na bayan ang kaniyang kaluwalhatian. Ang kalangitan nanagmantala sa iyang pagkamatarung, Ug ang tanang mga katawohan nakakita sa iyang himaya. Mangahiya silang lahat na nangaglilingkod sa mga larawan, nangaghahambog tungkol sa mga diosdiosan: kayo'y magsisamba sa kaniya kayong lahat na mga dios. Pakaulawi silang tanan nga nanag-alagad sa mga larawan nga linilok, Nga nanagpangandak sa ilang kaugalingon tungod sa mga dios-dios: Simbaha siya, ngatanan kamong mga dios. Narinig ng Sion, at natuwa, at ang mga anak na babae ng Juda ay nangagalak; dahil sa iyong mga kahatulan, Oh Panginoon. Ang Sion nakadungog ug nalipay, Ug ang mga anak nga babaye sa Juda nanagkalipay, Tungod sa imong mga paghukom Oh Jehova. Sapagkat ikaw, Oh Panginoon, ay kataastaasan sa buong lupa: ikaw ay nataas na totoong higit kay sa lahat na mga dios. Kay ikaw, Oh Jehova, mao ang hataas uyamut ibabaw sa tibook nga yuta: Ikaw mao ang nabayaw sa labing hataas gayud ibabaw sa tanang mga dios. Oh kayong nagsisiibig sa Panginoon, ipagtanim ninyo ang kasamaan. Kaniyang iniingatan ang mga kaluluwa ng kaniyang mga banal; kaniyang iniligtas sila sa kamay ng masama. Oh kamo nga mga nahagugma kang Jehova, dumti ninyo ang dautan: Siya nagabantay sa mga kalag sa iyang mga balaan; Siya nagaluwas kanila gikan sa kamot sa mga dautan. Liwanag ang itinanim na ukol sa mga banal, at kasayahan ay sa may matuwid na puso. Ang kahayag gipugas alang sa mga matarung, Ug ang kalipay alang sa mga matul-id sa kasingkasing. Mangatuwa kayo sa Panginoon, kayong mga matuwid; at mangagpasalamat sa kaniyang banal na pangalan. Managkalipay kamo kang Jehova, kamong mga matarung; Ug managpasalamat kamo sa halandumon niyang ngalan nga balaan. Oh magsiawit kayo sa Panginoon ng bagong awit; sapagkat siya'y gumawa ng mga kagilagilalas na bagay: ang kaniyang kanan at ang kaniyang banal na bisig ay gumawa ng kaligtasan para sa kaniya: Oh Pag-awit alang kang Jehova ug usa ka bag-ong alawiton; Kay nagabuhat siya ug kahibulongang mga butang: Ang iyang toong kamot, ug ang iyang balaan nga bukton, nakabuhat ug kaluwasan alang kaniya. Ipinakilala ng Panginoon ang kaniyang pagliligtas: ang kaniyang katuwiran ay ipinakilala niyang lubos sa paningin ng mga bansa. Imantala ni Jehova ang iyang kaluwasan: Sa pagtan-aw sa mga nasud gipahayag niya sa dayag ang iyang pagkamatarung. Kaniyang inalaala ang kaniyang kagandahang-loob at ang kaniyang pagtatapat sa bahay ng Israel: nakita ng lahat ng mga wakas ng lupa ang pagliligtas ng aming Dios. Siya nahinumdum sa iyang mahigugmaong-kalolot ug sa iyang pagkamatinumanon alang sa balay sa Israel: Ang tanang mga kinatumyan sa yuta nakakita sa kaluwasan sa atong Dios. Magkaingay kayo na may kagalakan sa Panginoon, buong lupa. Mangagpasimula at magsiawit dahil sa kagalakan, oo, magsiawit kayo ng mga pagpuri. Panaghugyaw kamo sa tingog nga malipayon alang kang Jehova, tibook nga yuta: Ipatugbaw ninyo ang tingog ug panag-awit kamo sa kalipay, oo, panag-awit ug mga pagdayeg. Magsiawit kayo sa Panginoon ng mga pagpuri ng alpa; ng alpa at ng tinig na tugma. Panag-awit ug mga pagdayeg alang kang Jehova uban sa alpa; Uban sa alpa ug ang tingog sa alawiton. Ng mga pakakak at tunog ng corneta magkaingay kayo na may kagalakan sa harap ng Hari, ng Panginoon. Uban sa mga trompeta ug tingog sa corneta Panaghugyaw kamo sa tingog nga malipayon sa atubangan sa Hari, nga si Jehova. Humugong ang dagat at ang buong naroon; ang sanglibutan at ang nagsisitahan doon; Padaguoka ang dagat ug ang pagkapuno niana; Ang kalibutan, ug ang mga nanagpuyo niini; Ipakpak ng mga baha ang kanilang mga kamay; magawitan ang mga burol dahil sa kagalakan; Papagakpaka ang mga baha sa ilang mga kamot; Papag-awita sa kalipay ang mga kabungtoran sa tingub Sa harap ng Panginoon, sapagkat siya'y dumarating upang hatulan ang lupa: kaniyang hahatulan ng katuwiran ang sanglibutan, at ng karapatan ang mga bayan. Sa atubangan ni Jehova; kay siya moanhi sa paghukom sa yuta: Sa pagkamatarung magahukom siya sa kalibutan, Ug sa mga katawohan uban ang katul-id. Ang Panginoon ay naghahari: manginig ang mga bayan. Siya'y nauupo sa mga querubin; makilos ang lupa. Si Jehova, nagahari; papanguroga ang mga katawohan: Siya nagalingkod ibabaw sa mga querubin; pauyoga ang yuta. Ang Panginoon ay dakila sa Sion; at siya'y mataas na higit sa lahat ng mga bayan. Si Jehova maoy daku sa Sion; Ug siya maoy labing hataas sa tanang mga katawohan. Purihin nila ang iyong dakila at kakilakilabot na pangalan: siya'y banal. Padayega sila sa imong daku ug makalilisang nga ngalan: Balaan man siya. Ang lakas naman ng hari ay umiibig ng kahatulan; ikaw ay nagtatatag ng karampatan, ikaw ay nagsasagawa ng kahatulan at katuwiran sa Jacob. Ang kalig-on sa hari nahigugma usab sa justicia; Ikaw nagatukod sa pagkatul-id; Ikaw nagapatuman ug justicia ug pagkamatarung diha kang Jacob. Ibunyi ninyo ang Panginoon nating Dios, at magsisamba kayo sa harap ng kaniyang tungtungan; siya'y banal. Bayawa ninyo si Jehova nga atong Dios, Ug managsimba kamo didto sa tumbanan sa iyang mga tiil: Balaan man siya. Si Moises at si Aaron sa gitna ng kaniyang mga saserdote, at si Samuel sa kanila na nagsisitawag sa kaniyang pangalan; sila'y nagsisitawag sa Panginoon, at siya'y sumasagot sa kanila. Si Moises ug si Aaron anaa sa taliwala sa iyang mga sacerdote, Ug si Samuel lakip kanila nga nanagsangpit sa iyang ngalan; Nanagsangpit sila kang Jehova, ug siya mitubag kanila. Siya'y nagsasalita sa kanila sa haliging ulap: kanilang iniingatan ang kaniyang mga patotoo, at ang palatuntunan na ibinigay niya sa kanila. Siya misulti kanila diha sa haligi nga panganod: Nanagbantay sila sa iyang mga pagpamatuod, Ug sa kabalaoran nga iyang gihatag kanila. Sumagot ka sa kanila, Oh Panginoon naming Dios; ikaw ay Dios na nagpatawad sa kanila, bagaman nanghiganti ka sa kanilang mga gawa. Ikaw mitubag kanila, Oh Jehova nga among Dios: Ikaw mao ang Dios nga nagpasaylo kanila, Bisan ikaw nagpanimalus sa ilang mga buhat. Ibunyi ninyo ang Panginoon nating Dios, at magsisamba kayo sa kaniyang banal na bundok; sapagkat ang Panginoon nating Dios ay banal. Bayawa ninyo si Jehova nga atong Dios, Ug managsimba kamo didto sa bungtod sa iyang pagkabalaan; Kay si Jehova nga atong Dios balaan man. Magkaingay kayo na may kagalakan sa Panginoon, kayong lahat na lupain. Managhugyaw kamo nga malipayon alang kang Jehova, mga pumoluyo sa tanan nga yuta. Mangaglingkod kayo na may kasayahan sa Panginoon; magsilapit kayo sa kaniyang harapan na may awitan. Sa kalipay panag-alagad kamo kang Jehova: Dumuol kamo sa presencia niya nga may pag-awit. Alamin ninyo na ang Panginoon ay siyang Dios; siya ang lumalang sa atin, at tayo'y kaniya: tayo'y kaniyang bayan, at mga tupa ng kaniyang pastulan. Ilhon ninyo nga si Jehova, siya mao ang Dios: Siya mao ang nagbuhat kanato, ug kita mga iya man; Kita mao ang katawohan niya, ug ang mga carnero sa iyang sibsibanan. Magsipasok kayo sa kaniyang mga pintuang-daan na may pagpapasalamat, at sa kaniyang looban na may pagpupuri: mangagpasalamat kayo sa kaniya, at purihin ninyo ang kaniyang pangalan. Sumulod kamo ngadto sa iyang mga ganghaan uban ang pasalamat, Ug ngadto sa iyang mga sawang uban ang pagdayeg; Ihatag ang mga pasalamat ngadto kaniya, ug dayegon ninyo ang iyang ngalan. Sapagkat ang Panginoon ay mabuti; ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man; at ang kaniyang pagtatapat ay sa lahat ng salit saling lahi. Kay si Jehova maayo man; ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan, Ug ang iyang pagka-matinumanon ngadto sa tanang mga kaliwatan. Aking aawitin ang kagandahang-loob at kahatulan: sa iyo, Oh Panginoon, aawit ako ng mga pagpupuri. Magaawit ako tungod sa mahigugmaong-kalolot ug justicia: Kanimo, Oh Jehova, magaawit ako ug mga pagdayeg. Ako'y magpapakapantas sa sakdal na lakad: Oh kailan ka pasasa akin? Ako'y lalakad sa loob ng aking bahay na may sakdal na puso. Sa pagkamanggialamon magagawi ako sa akong kaugalingon sa dalan nga hingpit: Oh kanus-a ikaw moanhi kanako? Sa hingpit nga kasingkasing magalakaw ako sa sulod sa akong balay. Hindi ako maglalagay ng hamak na bagay sa harap ng aking mga mata: aking ipinagtanim ang gawa nilang lisya: hindi kakapit sa akin. Dili ko ibutang sa atubangan sa akong mga mata ang butang nga mahugaw: Gidumtan ko ang buhat niadtong mga nanghisalaag; Kini dili makaipon kanako. Ang suwail na puso ay hihiwalay sa akin: hindi ako makakaalam ng masamang bagay. Ang kasingkasing nga masukihon magapahalayo gikan kanako: Dili ko pagailhon ang butang nga dautan. Ang sumisirang puri na lihim sa kaniyang kapuwa ay aking ibubuwal: siya na may mapagmataas na tingin at may palalong puso ay hindi ko titiisin. Bisan kinsa nga magabutang-butang sa iyang isigkatawo sa tago, pagalaglagon ko siya: Dili ako magaantus niadtong tinanawan nga mapahitas-on ug kasingkasing nga palabilabihon. Ang mga mata ko'y itititig ko sa mga tapat sa lupain, upang sila'y makatahan na kasama ko: siya na lumalakad sa sakdal na daan, siya'y mangangasiwa sa akin. Ang akong mga mata magatan-aw sa mga matinumanon sa yuta, aron sila managpuyo uban kanako: Siya nga magalakaw sa dalan sa pagkahingpit, siya magaalagad kanako. Siyang gumagawa ng karayaan ay hindi tatahan sa loob ng aking bahay: siyang nagsasalita ng kabulaanan ay hindi matatatag sa harap ng aking mga mata. Siya nga nagabuhat ug limbong dili magapuyo sa sulod sa akong balay: Siya nga nagasulti sa bakak dili pagalig-onon sa atubangan sa akong mga mata. Tuwing umaga ay aking lilipulin ang lahat na masama sa lupain; upang ihiwalay ang lahat na manggagawa ng kasamaan sa bayan ng Panginoon. Sa buntag-buntag pagalaglagon ko ang tanang mga dautan sa yuta; Aron sa pagputol sa tanang mga mamumuhat sa kasal-anan sa ciudad ni Jehova. Dinggin mo ang dalangin ko, Oh Panginoon, at dumating nawa ang daing ko sa iyo. Oh Jehova, patalinghugi ang akong pag-ampo, Ug padangata ang akong pagtu-aw nganha kanimo. Huwag mong ikubli ang mukha mo sa akin sa kaarawan ng aking kahirapan: ikiling mo ang iyong pakinig sa akin; sa araw na ako'y tumawag, ay sagutin mo akong madali. Ayaw pagtagoa ang imong nawong gikan kanako sa adlaw sa akong kalisdanan: Ikiling kanako ang imong igdulungog; Sa adlaw sa akong pagsangpit, tubaga ako sa madali. Sapagkat ang mga kaarawan ko'y nangapapawi na parang usok, at ang mga buto ko'y nangasusunog na parang panggatong. Kay ang akong mga adlaw nangahanaw sama sa aso, Ug ang akong mga bukog nangasunog ingon sa agipo. Ang puso ko'y nasaktan na parang damo, at natuyo; sapagkat nalimutan kong kanin ang aking tinapay. Ang akong kasingkasing gisamaran ingon sa balili, ug nalaya; Kay nahakalimot ako sa pagkaon sa akong tinapay. Dahil sa tinig ng aking daing ang mga buto ko'y nagsisidikit sa aking laman. Tungod sa tingog sa akong pagagulo Ang akong mga bukog mingtapot sa akong unod. Ako'y parang pelikano sa ilang; ako'y naging parang kuwago sa kaparangan. Ako sama sa pelicano sa kamingawan; Ingon ako sa ngiw-ngiw sa mga dapit nga kamingawan. Ako'y umaabang, at ako'y naging parang maya na nagiisa sa bubungan. Nagatukaw ako, ug nahimong ingon sa gorion Nga nagainusara sa ibabaw sa atop sa balay. Dinudusta ako ng aking mga kaaway buong araw; silang nangauulol laban sa akin ay nagsisisumpa sa akin. Sa tibook nga adlaw nagatamay ang akong mga kaaway; Ang mga nangasuko batok kanako, nanagpanghimaraut kanako. Sapagkat kinain ko ang mga abo na parang tinapay, at hinaluan ko ang aking inumin ng iyak. Kay nakakaon ako sa abo ingon sa tinapay, Ug gisagol ko ang akong ilimnon uban sa paghilak, Dahil sa iyong galit at iyong poot: sapagkat ako'y iyong itinaas, at inihagis. Tungod sa imong kasuko ug sa imong kaligutgut: Kay gibayaw mo ako ug gisalikway mo ako. Ang aking mga kaarawan ay parang lilim na kumikiling; at ako'y natuyo na parang damo. Ang akong mga adlaw ingon sa animo nga nagalingay; Ug ako nagmala ingon sa balili. Ngunit ikaw, Oh Panginoon, ay mamamalagi magpakailan man; at ang alaala sa iyo ay sa lahat ng salit saling lahi. Apan ikaw, Oh Jehova, magapabilin sa walay katapusan; Ug ang imong ngalan nga halandumon ngadto sa tanang mga kaliwatan. Ikaw ay babangon at maaawa sa Sion: sapagkat kapanahunan ng pagkaawa sa kaniya, Oo, ang takdang panahon ay dumating. Ikaw motindog, ug abuton ug kalooy sa Sion; Kay panahon na sa pagkalooy kaniya, Oo, ang panahon nga gitagal miabut na. Sapagkat nililigaya ang iyong mga lingkod sa kaniyang mga bato, at nanghihinayang sa kaniyang alabok. Kay ang imong mga alagad nahagugma sa iyang mga bato, Ug sila adunay kalooy sa iyang mga abug. Sa gayo'y katatakutan ng mga bansa ang pangalan ng Panginoon. At ng lahat ng hari sa lupa ang iyong kaluwalhatian; Busa mahadlok ang mga nasud sa ngalan ni Jehova, Ug ang tanang mga hari sa yuta mangurog sa imong himaya. Sapagkat itinayo ng Panginoon ang Sion, siya'y napakita sa kaniyang kaluwalhatian; Kay si Jehova nagpatindog sa Sion; Sa iyang himaya mitungha siya. Kaniyang dininig ang dalangin ng tapon, at hindi hinamak ang kanilang dalangin. Nagatagad siya sa pag-ampo sa mga masulob-on, Ug wala niya tamaya ang pagampo nila. Ito'y isusulat na ukol sa lahing susunod: at ang bayang lalalangin ay pupuri sa Panginoon. Kini sulaton alang sa kaliwatan nga umalabut; Ug ang katawohan nga pagabuhaton magadayeg kang Jehova. Sapagkat siya'y tumungo mula sa kaitaasan ng kaniyang santuario; tumingin ang Panginoon sa lupa mula sa langit; Kay nasud-ong niya gikan sa kahitas-an sa iyang balaang puloyanan; Gikan sa langit natan-aw ni Jehova ang yuta; Upang dinggin ang buntong hininga ng bilanggo: upang kalagan yaong nangaitakdang patayin; Aron sa pagpatalinghug sa panghupaw sa binilanggo; Aron sa pagbuhi niadtong mga sinilotan sa kamatayon; Upang maipahayag ng mga tao ang pangalan ng Panginoon sa Sion, at ang kaniyang kapurihan sa Jerusalem; Aron isugilon sa mga tawo ang ngalan ni Jehova sa Sion, Ug ang iyang pagdayeg didto sa Jerusalem; Nang ang mga bayan ay mapisan, at ang mga kaharian, upang maglingkod sa Panginoon. Sa diha nga ang mga katawohan managtigum sa tingub, Ug ang mga gingharian, aron sa pag-alagad kang Jehova. Kaniyang pinahina ang aking kalakasan sa daan; kaniyang pinaikli ang mga kaarawan ko. Iyang gipaluya ang akong kusog diha sa dalan; Gipahamubo niya ang akong mga adlaw. Aking sinabi, Oh Dios ko, huwag mo akong kunin sa kalagitnaan ng aking mga kaarawan; ang mga taon mo'y lampas sa mga salit saling lahi. Miingon ako: Oh Dios ko, ayaw ako pagkuhaa sa kinataliwad-an sa akong mga adlaw: Ang imong katuigan nagapadayon ngadto sa tanang mga kaliwatan. Nang una ay inilagay mo ang patibayan ng lupa; at ang mga langit ay gawa ng iyong mga kamay. Sa kanhi pa gayud gitukod mo ang patukoranan sa yuta; Ug ang mga langit mao ang mga buhat sa imong mga kamot. Sila'y uuwi sa wala, ngunit ikaw ay mananatili: Oo, silang lahat ay maluluma na parang bihisan; parang isang kasuutan na iyong mga papalitan, at sila'y mga mapapalitan: Sila mangahanaw, apan ikaw molungtad; Oo, silang tanan mangadaan sama sa bisti; Ingon sa usa ka bisting-ilisan nga pagailisan mo sila, ug sila pagaalid-an: Ngunit ikaw rin, at ang mga taon mo'y hindi magkakawakas. Apan ikaw mao sa gihapon, Ug ang imong mga tuig walay katapusan. Ang mga anak ng iyong mga lingkod ay mangamamalagi, at ang kanilang binhi ay matatatag sa harap mo. Ang mga anak sa imong mga ulipon managpadayon, Ug ang ilang kaliwat mapalig-on sa atubangan nimo. Purihin mo ang Panginoon, Oh kaluluwa ko: at lahat na nangasa loob ko ay magsisipuri sa kaniyang banal na pangalan. Dayegon mo si Jehova, Oh kalag ko; Ug ang tanan nga ania sa sulod nako dayega ninyo ang iyang balaan nga ngalan. Purihin mo ang Panginoon, Oh kaluluwa ko, at huwag mong kalimutan ang lahat niyang mabubuting gawa. Dayegon mo si Jehova, Oh kalag ko, Ug ayaw hikalimti ang tanan niyang mga kaayohan: Na siyang nagpapatawad ng iyong lahat na mga kasamaan; na siyang nagpapagaling ng iyong lahat na mga sakit; Nga mao ang nagapasaylo sa tanan mong kasal-anan; Nga mao ang nagaayo sa tanan mong mga balatian; Na siyang tumutubos ng iyong buhay sa pagkapahamak: na siyang nagpuputong sa iyo ng kagandahang-loob at malumanay na mga kaawaan: Nga mao ang nagabawi sa imong kinabuhi gikan sa pagkalaglag; Nga mao ang nagapurongpurong kanimo sa mahigugmaong-kalolot ug sa malomong mga kalooy; Na siyang bumubusog sa iyong bibig ng mabuting bagay; Na anopat ang iyong kabataan ay nababagong parang agila. Nga mao ang nagatagbaw sa maayong mga butang sa imong tinguha, Aron nga ang imong pagkabatanon nabag-o sama sa agila. Ang Panginoon ay nagsasagawa ng mga matuwid na gawa, at ng mga kahatulan na ukol sa lahat na naaapi. Si Jehova nagabuhat ug mga buhat nga matarung, Ug mga paghukom alang niadtong mga dinaugdaug. Kaniyang ipinabatid ang kaniyang mga daan kay Moises, ang kaniyang mga gawa sa mga anak ni Israel. Iyang gipahibalo ang iyang mga dalan ngadto kang Moises, Ang iyang mga binuhatan ngadto sa mga anak sa Israel. Ang Panginoon ay puspos ng kahabagan at mapagbiyaya, banayad sa pagkagalit at sagana sa kagandahang-loob. Si Jehova maloloy-on man ug puno sa gracia, Mahinay sa pagkasuko, ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot. Hindi siya makikipagkaalit na palagi; ni kaniya mang tataglayin ang kaniyang galit magpakailan man. Dili man sa kanunay magabadlong siya; Ni magatipig siya sa iyang kasuko sa walay katapusan. Siya'y hindi gumawa sa atin ng ayon sa ating mga kasalanan, ni gumanti man sa atin ng ayon sa ating mga kasamaan. Wala niya buhata kanato ang angay sa atong mga sala, Ni magabalus siya kanato sa angay sa atong mga kasal-anan. Sapagkat kung paanong ang mga langit ay mataas kay sa lupa, gayon kalaki ang kaniyang kagandahang-loob sa kanila na nangatatakot sa kaniya. Kay ingon nga ang mga langit hataas ibabaw sa yuta, Ingon man kadaku ang iyang mahigugmaong-kalolot ngadto kanila nga may kahadlok kaniya. Kung gaano ang layo ng silanganan sa kalunuran, gayon inilayo niya ang mga pagsalangsang natin sa atin. Ingon sa pagkahalayo sa silangan gikan sa kasadpan, Sa mao nga gilay-on iyang gipahilayo kanato ang atong mga kalapasan. Kung paanong ang ama ay naaawa sa kaniyang mga anak, gayon naaawa ang Panginoon sa kanilang nangatatakot sa kaniya. Sama sa usa ka amahan nga nalooy sa iyang mga anak, Sa mao nga pagkaagi nalooy si Jehova kanila nga may kahadlok kaniya. Sapagkat nalalaman niya ang ating anyo; kaniyang inaalaala na tayo'y alabok. Kay siya nahibalo sa atong kahimtang; Nahinumdum siya nga kita mga abug lamang. Tungkol sa tao, ang kaniyang mga kaarawan ay parang damo: kung paanong namumukadkad ang bulaklak sa parang ay gayon siya. Mahitungod sa tawo, ang iyang mga adlaw ingon sa balili; Ingon sa bulak sa kapatagan, mao man ang iyang paglabong. Sapagkat dinadaanan ng hangin, at napaparam; at ang dako niyaon ay hindi na malalaman. Kay ang hangin molabay sa ibabaw niya, ug kini mahanaw; Ug ang dapit nga gitugkan niini dili na makaila kaniya. Ngunit ang kagandahang-loob ng Panginoon ay mula ng walang pasimula hanggang sa walang hanggan sa nangatatakot sa kaniya, at ang kaniyang katuwiran ay hanggang sa mga anak ng mga anak; Apan ang mahigugmaong-kalolot ni Jehova nagagikan sa walay katapusan ngadto sa walay katapusan ibabaw kanila nga may kahadlok kaniya, Ug ang iyang pagkamatarung ngadto sa mga anak sa mga anak; Sa gayong nagiingat ng kaniyang tipan, at sa nagsisialaala ng kaniyang mga utos upang gawin, Alang niadtong nanagbantay sa iyang tugon, Ug niadtong mga nahinumdum sa iyang mga lagda sa pagtuman kanila. Itinatag ng Panginoon ang kaniyang luklukan sa mga langit; at ang kaniyang kaharian ay nagpupuno sa lahat. Gitukod ni Jehova ang iyang trono didto sa kalangitan; Ug ang iyang gingharian nagagahum sa ibabaw sa tanan. Purihin ninyo ang Panginoon, ninyong mga anghel niya: ninyong makapangyarihan sa kalakasan na gumaganap ng kaniyang salita, na nakikinig sa tinig ng kaniyang salita. Dayegon ninyo si Jehova, kamo nga mga manolonda niya, Nga mga gamhanan sa kalig-on nga nanagtuman sa iyang pulong, Nga nanagpatalinghug sa tingog sa iyang pulong. Purihin ninyo ang Panginoon, ninyong lahat na hukbo niya; ninyong mga ministro niya, na nagsisigawa ng kaniyang kasayahan. Dayegon ninyo si Jehova, ngatanan kamong mga panon niya, Kamong mga alagad niya, nga nanagbuhat sa iyang kabubut-on. Purihin ninyo ang Panginoon, ninyong lahat na mga gawa niya, sa lahat na dako na kaniyang sakop; purihin mo ang Panginoon, Oh kaluluwa ko. Dayegon ninyo si Jehova, kamong tanan niyang mga binuhat, Sa tanang mga dapit sa iyang gingharian: Dayegon mo si Jehova, Oh kalag ko. Purihin mo ang Panginoon, Oh kaluluwa ko. Oh Panginoon kong Dios ikaw ay totoong dakila; ikaw ay nabibihisan ng karangalan at kamahalan. Dayegon mo si Jehova, Oh kalag ko. Oh Jehova nga Dios ko, daku ka sa hilabihan; Ikaw nabistihan sa kadungganan ug sa pagkahalangdon: Na siyang nagbabalot sa iyo ng liwanag na parang bihisan; na siyang naguunat ng mga langit na parang tabing: Nga nagatabon sa imong kaugalingon sa kahayag ingon nga bisti; Nga nagabuklad sa kalangitan ingon sa usa ka tabil; Na siyang naglalagay ng mga tahilan ng kaniyang mga silid sa tubig; na siyang gumagawa sa mga alapaap na kaniyang karro; na siyang lumalakad sa mga pakpak ng hangin: Nga nagapahaluna sa mga sagbayan sa iyang mga lawak diha sa katubigan; Nga nagahimo sa mga panganod nga iyang carro; Nga nagalakaw sa ibabaw sa mga pako sa hangin; Na siyang gumagawa sa mga hangin na mga sugo niya; ang kaniyang mga tagapangasiwa ay alab ng apoy: Nga nagahimo sa kahanginan ingon nga mga sinugo; Mga siga sa kalayo maoy iyang mga alagad; Na siyang naglagay ng mga patibayan ng lupa, upang huwag makilos magpakailan man, Nga mao ang nagpahaluna sa mga patukoranan sa yuta, Aron kini dili na gayud matarug sa walay katapusan. Iyong tinakpan ng kalaliman na tila isang bihisan; ang tubig ay tumatayo sa itaas ng mga bundok. Gitabonan mo siya sa kahiladman ingon nga usa ka bisti; Sa ibabaw sa kabukiran anaa ang katubigan. Sa iyong pagsaway sila'y nagsitakas; sa hugong ng iyong kulog ay nagmadaling nagsialis sila; Sa imong pagbadlong nangalagiw sila; Sa tingog sa imong dalugdog managdali sila Sila'y nagsiahon sa mga bundok, sila'y nagsilusong sa mga libis, sa dako mong itinatag ukol sa kanila. (Minggimaw ang kabukiran, nangahugno ang mga walog) Ngadto sa dapit nga gitukod mo alang kanila. Ikaw ay naglagay ng hangganan upang sila'y huwag makaraan; upang sila'y huwag magsibalik na tumakip sa lupa. Gibutangan mo sila ug utlanan aron sila dili makalabang; Aron dili sila managbalik sa pagtabon sa yuta. Siya'y nagsusugo ng mga bukal sa mga libis; nagsisiagos sa gitna ng mga bundok: Siya nagapadala sa mga tuboran ngadto sa mga walog; Nga nanagpahot-pahot sa taliwala sa kabukiran; Sila'y nagpapainom sa bawat hayop sa parang; nangagpapatid-uhaw ang mga mailap na asno. Nanagpainum sila sa tagsatagsa ka mananap sa kapatagan; Niini ang mga asno nga ihalas nanagtagbaw sa ilang kauhaw. Sa tabi nila ay nagkaroon ng kanilang tahanan ang mga ibon sa himpapawid, sila'y nagsisiawit sa mga sanga. Pinaagi kanila ang mga langgam sa kalangitan nanaghimo sa ilang puloy-anan; Sa taliwala sa mga sanga nanag-awit sila. Kaniyang dinidilig ang mga bundok mula sa kaniyang mga silid: ang lupa'y busog sa bunga ng iyong mga gawa. Siya nagabubo sa kabukiran gikan sa iyang mga lawak: Sa bunga sa imong mga buhat napuno ang yuta. Kaniyang pinatutubo ang damo para sa mga hayop, at ang gugulayin sa paglilingkod sa tao: upang siya'y maglabas ng pagkain sa lupa: Siya nagapatubo sa balili alang sa kahayupan, Ug sa bunglayon alang sa paghago sa tawo; Aron siya makahimo sa pagkuha ug makaon gikan sa yuta, At ng alak na nagpapasaya sa puso ng tao, at ng langis upang pasilangin ang kaniyang mukha, at ng tinapay na nagpapalakas ng puso ng tao. Ug sa vino nga makalipay sa kasingkasing sa tawo, Ug lana nga makapasinaw sa nawong, Ug sa tinapay nga makapalig-on sa kasingkasing sa tawo. Ang mga punong kahoy ng Panginoon ay busog; ang mga sedro sa Libano, na kaniyang itinanim; Ginapuno sa yamog ang kakahoyan ni Jehova, Ang mga cedro sa Libano nga iyang gitanum; Na pinamumugaran ng mga ibon: tungkol sa tagak, ang mga puno ng abeto ay kaniyang bahay. Diin didto nanagsalag ang kalanggaman: Ang hatag-as nga mga kahoyng haya mao ang balay sa langgam nga tabon. Ang mga mataas na bundok ay para sa mga mailap na kambing; ang mga malalaking bato ay kanlungan ng mga coneho. Ang hatag-as nga kabukiran maoy alang sa mga kanding nga ihalas; Ang mga pangpang nga lungib maoy dalangpanan sa mga conejo. Kaniyang itinakda ang buwan sa mga panahon: nalalaman ng araw ang kaniyang paglubog. Gibuhat niya ang bulan alang sa mga panahon: Ang adlaw nahibalo sa iyang pagsalop. Iyong ginagawa ang kadiliman at nagiging gabi; na iginagalaw ng lahat na hayop sa gubat. Ginabuhat mo ang kangitngit, ug nahimo ang kagabhion, Diin nanagkamang ang tanang mga mananap sa lasang. Umuungal ang mga batang leon sa pagsunod sa mahuhuli nila, at hinahanap sa Dios ang kanilang pagkain. Ang mga gagmay nga leon nanagngulob sa ilang tulokbonon, Ug nangita sa ilang makaon gikan sa Dios. Ang araw ay sumisikat sila'y nagsisialis, at nangahihiga sa kanilang mga yungib. Nagasubang ang adlaw, kini ginatigum nila, Ug gipahamutang nila kini sa ilang mga lungib. Lumalabas ang tao sa kaniyang gawain, at sa kaniyang gawa hanggang sa kinahapunan. Mogula ang tawo padulong ngadto sa iyang buhat Ug sa iyang bulohaton sa uma hangtud sa kahaponon. Oh Panginoon, pagka sarisari ng iyong mga gawa! sa karunungan ay ginawa mo silang lahat: ang lupa ay puno ng iyong kayamanan. Oh Jehova, pagkadaghan sa imong mga buhat! Sa kaalam gibuhat mo silang tanan: Ang yuta napuno sa imong mga bahandi. Nandoon ang dagat, na malaki at maluwang, na ginagalawan ng di mabilang na mga bagay, ng mga munti at ng mga malaking hayop din naman. Sa unahan mao ang dagat, daku ug halapad, Diin atua ang mga dili maisip nga mga butang nanagkamang, Mga mananap nga magagmay ug dagku. Doo'y nagsisiyaon ang mga sasakyan: nandoon ang buwaya na iyong nilikha upang maglibang doon. Didto nagapanaw ang mga sakayan; Didto anaa ang leviathan nga gibuhat mo aron magdula niana. Lahat ng ito ay nangaghihintay sa iyo, upang iyong mabigyan sila ng kanilang pagkain sa ukol na kapanahunan. Ngatanan kini nanaghulat kanimo, Aron pagahatagan mo sila ug makaon sa ilang panahon. Ang iyong ibinibigay sa kanila ay pinipisan nila; iyong ibinubukas ang iyong kamay, sila'y nangabubusog ng kabutihan. Ginahatagan mo sila, nanagpanginum sila; Ginabuklad mo ang imong kamot, sila nangatagbaw sa kaayohan. Iyong ikinukubli ang iyong mukha, sila'y nangababagabag; iyong inaalis ang kanilang hininga, sila'y nangamamatay, at nagsisibalik sa kanilang pagkaalabok. Ginatagoan mo ang imong nawong, sila nangagubot; Nagakuha ka sa ilang gininhawa, nangamatay sila, Ug namalik sa ilang mga abug. Iyong sinusugo ang iyong Espiritu, sila'y nangalalalang; at iyong binabago ang balat ng lupa. Imong gipadala kanila ang imong Espiritu, gihimo sila; Ug imong ginabag-o ang nawong sa yuta. Manatili nawa ang kaluwalhatian ng Panginoon kailan man; magalak nawa ang Panginoon sa kaniyang mga gawa: Palungtara ang himaya ni Jehova sa walay katapusan; Papaglipaya si Jehova sa iyang mga buhat: Na siyang tumitingin sa lupa at nayayanig: kaniyang hinihipo ang mga bundok at nagsisiusok. Nga nagatan-aw ibabaw sa yuta, ug kini nagakurog; Siya nagatandog sa kabukiran, ug sila ming-aso. Aawit ako sa Panginoon habang ako'y nabubuhay: ako'y aawit ng pagpuri sa aking Dios, samantalang mayroon akong kabuhayan. Kang Jehova magaawit ako samtang nga buhi pa ako: Sa akong Dios magaawit ako ug pagdayeg samtang nga buhi pa ako. Matamisin nawa niya ang aking pagbubulay: ako'y magagalak sa Panginoon. Pakatam-ison unta ang akong pagpamalandong kaniya: Magakalipay ako kang Jehova. Malipol nawa ang mga makasalanan sa lupa, at mawala nawa ang masama. Purihin mo ang Panginoon, Oh kaluluwa ko. Purihin ninyo ang Panginoon. Maut-ut unta ang mga makasasala sa yuta, Ug mahanaw unta ang mga dautan. Dayegon mo si Jehova, Oh kalag ko. Dayegon ninyo si Jehova. Oh magpasalamat kayo sa Panginoon, kayo'y magsitawag sa kaniyang pangalan; ipabatid ninyo ang kaniyang mga gawain sa mga bayan. Oh panaghatag kamo ug mga pasalamat kang Jehova, sangpita ang iyang ngalan; Imantala sa taliwala sa mga katawohan ang iyang mga buhat. Magsiawit kayo sa kaniya, magsiawit kayo sa kaniya ng mga pagpuri; salitain ninyo ang lahat niyang kagilagilalas na mga gawa. Panag-awit kamo kaniya, panagawit ug mga pagdayeg kaniya; Managsulti kamo mahatungod sa iyang katingalahang mga buhat. Lumuwalhati kayo sa kaniyang banal na pangalan: mangagalak ang puso nila na nagsisihanap sa Panginoon. Managhimaya kamo sa iyang balaan nga ngalan: Papaglipaya ang kasingkasing niadtong mga nanagpangita kang Jehova. Hanapin ninyo ang Panginoon at ang kaniyang kalakasan; hanapin ninyo ang kaniyang mukha magpakailan man. Pangitaa ninyo si Jehova ug ang iyang kalig-on; Pangitaa ninyo sa gihapon ang iyang nawong. Alalahanin ninyo ang kaniyang kagilagilalas na mga gawa na kaniyang ginawa: ang kaniyang mga kababalaghan at ang mga kahatulan ng kaniyang bibig; Hinumdumi ang iyang katingalahang mga buhat nga iyang nahimo, Ang iyang mga kahibulongan, ug ang paghukom sa iyang baba, Oh ninyong binhi ni Abraham na kaniyang lingkod, ninyong mga anak ni Jacob, na kaniyang mga hirang. Oh kamo nga kaliwat ni Abraham nga iyang alagad, Kamong mga anak ni Jacob, nga iyang mga pinili. Siya ang Panginoon nating Dios: ang kaniyang mga kahatulan ay nangasa buong lupa. Siya mao si Jehova nga atong Dios: Sa tibook nga yuta anaa ang iyang mga paghukom. Kaniyang inalaala ang kaniyang tipan magpakailan man, ang salita na kaniyang iniutos sa libong salit saling lahi; Siya nahinumdum sa iyang tugon sa walay katapusan, Ang pulong nga iyang gisugo sa usa ka libo ka mga kaliwatan, Ang tipan na kaniyang ginawa kay Abraham, at ang kaniyang sumpa kay Isaac; Ang tugon nga iyang gihimo uban kang Abraham, Ug sa iyang panumpa ngadto kang Isaac, At pinagtibay yaon kay Jacob na pinakapalatuntunan, sa Israel na pinakawalang hanggang tipan: Ug nagmatuod niini gihapon ngadto kang Jacob alang sa usa ka kabalaoran, Sa Israel alang sa usa ka tugon nga walay katapusan, Na sinasabi, sa iyo'y ibibigay ko ang lupain ng Canaan, ang kapalaran na iyong mana; Nga nagaingon: Kanimo ihatag ko ang yuta sa Canaan, Ang bahin nga inyong panulondon; Nang sila'y kaunti lamang tao sa bilang; Oo, totoong kaunti, at nangakikipamayan doon; Sa diyutay pa ang gidaghanon nila, Oo, diyutay gayud, ug sila mga dumuloong didto. At sila'y nagsiyaon sa bansa at bansa, mula sa isang kaharian hanggang sa ibang bayan. Ug nanglangyaw sila gikan sa usa ka nasud ngadto sa usa ka nasud, Gikan sa usa ka gingharian ngadto sa usa ka katawohan. Hindi niya tiniis ang sinomang tao na gawan sila ng kamalian; Oo, kaniyang sinaway ang mga hari dahil sa kanila; Wala siya motugot nga may bisan kinsa nga magasakit kanila; Oo, gibadlong niya ang mga hari tungod kanila, Na sinasabi, Huwag ninyong galawin ang mga pinahiran ko ng langis. At huwag ninyong gawan ng masama ang mga propeta ko. Nga nagaingon: Dili mo paghilabtan ang akong mga dinihog, Ug ayaw pagbuhata ang kadautan sa akong mga manalagna. At siya'y nagdala ng kagutom sa lupain; kaniyang binali ang buong tukod ng tinapay. Ug mitawag siya sa gutom sa ibabaw sa yuta; Iyang gidugmok ang tanang makaon nga tinapay. Siya'y nagsugo ng isang lalake sa unahan nila; si Jose ay naipagbiling pinakaalipin: Nagpadala siya ug usa ka tawo sa pag-una kanila; Si Jose gibaligya sa pagkaulipon: Ang kaniyang mga paa ay sinaktan nila ng mga pangpangaw; siya'y nalagay sa mga tanikalang bakal: Gipasakitan nila ang iyang mga tiil sa mga sepo nga puthaw: Siya gibutang nila sa talikala nga puthaw, Hanggang sa panahon na nangyari ang kaniyang salita; tinikman siya ng salita ng Panginoon. Hangtud sa panahon nga natuman ang iyang pulong, Ang pulong ni Jehova nagsulay kaniya. Ang hari ay nagsugo, at pinawalan siya; sa makatuwid baga'y ang pinuno ng mga bayan, at pinalaya niya siya. Ang hari nagpasugo, ug gibuhian siya; Bisan ang punoan sa mga katawohan, ug siya gibuhian. Ginawa niya siyang panginoon sa kaniyang bahay, at pinuno sa lahat niyang pag-aari: Gihimo siya nga ginoo sa iyang balay, Ug magbubuot sa tanan niyang bahandi; Upang talian ang kaniyang mga pangulo sa kaniyang kaligayahan, at turuan ang kaniyang mga kasangguni ng karunungan. Aron sa paggapus sa iyang mga principe sumala sa iyang kabubut-on, Ug sa pagtudlo sa iyang mga tigulang ug kaalam. Si Israel naman ay nasok sa Egipto; at si Jacob ay nakipamayan sa lupain ng Cham. Si Israel usab miadto ngadto sa Egipto Ug si Jacob mipuyo sa yuta sa Cham. At kaniyang pinalagong mainam ang kaniyang bayan, at pinalakas sila kay sa kanilang mga kaaway. Ug iyang gipadaghan ang iyang katawohan sa hilabihan gayud, Ug gihimo silang labi pang makusganon kay sa ilang mga kabatok. Kaniyang pinapanumbalik ang kanilang puso upang mangagtanim sa kaniyang bayan, upang magsigawang may katusuhan sa kaniyang mga lingkod. Iyang giliso ang kasingkasing nila aron managdumot sila sa iyang katawohan, Aron sa paglimbong sa iyang mga alagad. Kaniyang sinugo si Moises na kaniyang lingkod, at si Aaron na kaniyang hirang. Iyang gisugo si Moises nga iyang alagad, Ug si Aaron nga iyang gipili. Kanilang inilagay sa gitna nila ang kaniyang mga tanda, at mga kababalaghan sa lupain ng Cham. Gipadayag nila ang iyang mga ilhanan sa taliwala nila, Ug mga katingalahan didto sa yuta sa Cham. Siya'y nagsugo ng mga kadiliman, at nagpadilim; at sila'y hindi nagsipanghimagsik laban sa kaniyang mga salita. Gipadala niya ang kangiub, ug nahimo kining kangitngit; Ug sila wala magmalalison sa iyang mga pulong. Kaniyang pinapaging dugo ang kanilang tubig, at pinatay ang kanilang mga isda. Gihimo niya ang ilang mga tubig nga dugo, Ug gipamatay ang ilang mga isda. Ang kanilang lupain ay binukalan ng mga palaka, sa mga silid ng kanilang mga hari. Sa ilang yuta mingkatap ang panon sa mga baki Didto sa mga lawak sa ilang mga hari. Siya'y nagsalita, at dumating ang mga pulutong na mga langaw, at kuto sa lahat ng kanilang mga hangganan. Siya misulti, ug didto minghugpa ang mga duot sa mga langaw, Ug mga koto sa tanan nilang mga utlanan. Ibinigay niya sa kanila na pinakaulan ay graniso, at liyab ng apoy sa kanilang lupain. Iyang gihatag kanila ang ulan-nga-yelo ilis sa ulan, Ug kalayo nga nagadilaab sa ilang yuta. Sinaktan naman niya ang kanilang mga puno ng ubas, at ang kanilang mga puno ng higos; at binali ang mga punong kahoy ng kanilang mga hangganan. Giputol usab niya ang ilang mga kaparrasan ug ang ilang mga higuera, Ug gipamoril niya ang kakahoyan sa mga utlanan nila. Siya'y nagsalita at ang mga balang ay nagsidating, at ang mga higad, ay yao'y walang bilang, Siya misulti, ug miabut ang dulon, Ug ang lukton ug kana dili maisip, At kinain ang lahat na gugulayin sa kanilang lupain, at kinain ang bunga ng kanilang lupa. Ug gikaon ang tanan nga gunahon sa ilang yuta, Ug mingkaon sa bunga sa ilang yuta. Sinaktan din niya ang lahat na panganay sa kanilang lupain, ang puno ng lahat nilang kalakasan. Gipamatay usab niya ang tanan nga panganay sa yuta nila, Ang sinugdanan sa tibook nila nga kusog. At kaniyang inilabas sila na may pilak at ginto: at hindi nagkaroon ng mahinang tao sa kaniyang mga lipi. Iyang gipagula sila nga may salapi ug bulawan; Ug sa iyang mga banay walay mausa nga maluya nga tawo. Natuwa ang Egipto nang sila'y magsialis; sapagkat ang takot sa kanila ay nahulog sa kanila. Nalipay ang Egipto sa ilang pagpamahawa; Kay ang kahadlok kanila miabut sa ibabaw nila. Kaniyang inilatag ang ulap na pinakakubong; at apoy upang magbigay liwanag sa gabi, Gibuklad niya ang usa ka panganod aron mahimong salimbong, Ug kalayo sa paghatag ug kahayag sa pagkagabii. Sila'y nagsihingi, at dinalhan niya ng mga pugo, at binusog niya sila ng pagkain na mula sa langit. Sila nangayo, ug iyang gipadad-an sila ug mga buntog, Ug gibusog sila sa tinapay sa langit. Kaniyang ibinuka ang bato at binukalan ng tubig; nagsiagos sa tuyong mga dako na parang ilog. Iyang gilukaban ang bato, ug mibuswak ang mga tubig; Mingdaligdig sila ngadto sa mga mamala nga dapit sama sa usa ka suba. Sapagkat kaniyang naalaala ang kaniyang banal na salita, at si Abraham na kaniyang lingkod. Kay nahinumdum siya sa iyang pulong nga balaan, Ug kang Abraham nga iyang alagad. At kaniyang inilabas ang kaniyang bayan na may kagalakan, at ang kaniyang hirang na may awitan. Ug iyang gipagula ang iyang katawohan nga may kalipay, Ug ang iyang mga pinili nga may pag-awit. At ibinigay niya sa kanila ang mga lupain ng mga bansa; at kinuha nila ang gawa ng mga bayan na pinakaari: Ug iyang gihatag kanila ang mga yuta sa mga nasud; Ug ang mga buhat sa mga katawohan gipanag-iya nila: Upang kanilang maingatan ang kaniyang mga palatuntunan, at sundin ang kaniyang mga kautusan. Purihin ninyo ang Panginoon. Aron mabantayan nila ang iyang kabalaoran, Ug sa ilang pagtuman sa iyang mga kasugoan. Dayegon ninyo si Jehova. Purihin ninyo ang Panginoon. Oh mangagpasalamat kayo sa Panginoon; sapagkat siya'y mabuti; sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Dayegon ninyo si Jehova. Oh magpasalamat kamo kang Jehova; kay maayo man siya; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagalungtad sa walay katapusan. Sinong makapagbabadya ng mga makapangyarihang gawa ng Panginoon, o makapagpapakilala ng buo niyang kapurihan? Kinsa ba ang makasaysay sa mga buhat nga gamhanan ni Jehova, O kinsa ba ang makasugilon sa tanan niyang mga pagdayeg? Mapalad silang nangagiingat ng kahatulan, at siyang gumagawa ng katuwiran sa buong panahon. Bulahan sila nga nanagbantay sa justicia, Ug siya nga nagabuhat sa pagkamatarung sa tanang mga panahon. Alalahanin mo ako, Oh Panginoon, ng lingap na iyong ipinagkaloob sa iyong bayan; Oh dalawin mo ako ng iyong pagliligtas: Hinumdumi ako, Oh Jehova, ingon sa imong kalooy nga gihatag mo sa imong katawohan; Oh du-awa ako uban sa imong kaluwasan, Upang makita ko ang kaginhawahan ng iyong hirang, upang ako'y magalak sa kasayahan ng iyong bansa, upang ako'y lumuwalhati na kasama ng iyong mana. Aron makita ko ang kauswagan sa imong pinili, Aron makagmaya ako sa kalipay sa imong nasud, Aron ako magahimaya uban sa imong panulondon. Kami ay nangagkasala na kasama ng aming mga magulang, kami ay nangakagawa ng kasamaan, kami ay nagsigawa ng masama. Nakasala kami uban sa among mga amahan, Nanagbuhat kami ug kasal-anan, nanagbuhat kami sa kadautan. Hindi naunawa ng aming mga magulang ang iyong mga kababalaghan sa Egipto; hindi nila inalaala ang karamihan ng iyong mga kagandahang-loob, kundi naging mapanghimagsik sa dagat, sa makatuwid baga'y sa Dagat na Mapula. Ang among mga amahan wala makasabut sa imong mga kahibulongan didto sa Egipto; Sila wala mahinumdum sa gidaghanon sa imong mga mahigugmaong-kalolot, Kondili nanagmasukihon didto sa dagat, bisan didto sa Dagat nga Mapula. Gayon ma'y iniligtas niya sila dahil sa kaniyang pangalan, upang kaniyang maipabatid ang kaniyang matibay na kapangyarihan. Bisan pa niana iyang giluwas sila tungod sa iyang ngalan, Aron nga iyang ikapadayag ang iyang makusganong gahum. Kaniyang sinaway naman ang Dagat na Mapula, at natuyo: sa gayo'y pinatnubayan niya sila sa mga kalaliman, na parang ilang. Gibadlong niya usab ang Dagat nga Mapula, ug kini nahimong mamala: Busa iyang gimandoan sila latas sa kahiladman, ingon sa paglatas nila sa kamingawan. At iniligtas niya sila sa kamay ng nangagtatanim sa kanila, at tinubos niya sila sa kamay ng kaaway. Ug iyang giluwas sila gikan sa kamot niya nga nagdumot kanila, Ug gibawi sila gikan sa kamot sa kaaway. At tinabunan ng tubig ang kanilang mga kaaway: walang nalabi sa kanila kahit isa. Ug ang mga tubig mitabon sa ilang mga kabatok; Walay mausa nga nahabilin kanila. Nang magkagayo'y sinampalatayanan nila ang kaniyang mga salita; inawit nila ang kaniyang kapurihan. Unya mingtoo sila sa iyang mga pulong; Nanag-awit sila sa iyang pagdayeg. Nilimot nilang madali ang kaniyang mga gawa; hindi sila naghintay sa kaniyang payo: Sa hinanali nalimot sila sa iyang mga buhat; Sila wala maghulat sa iyang pagtambag, Kundi nagnais ng di kawasa sa ilang, at tinukso ang Dios sa ilang. Kondili nanagkaibug sa hilabihan gayud didto sa kamingawan, Ug gitintal nila ang Dios didto sa kamingawan. At binigyan niya sila ng kanilang hiling; ngunit pinangayayat ang kanilang kaluluwa. Ug siya mihatag kanila sa ilang gipangayo, Apan gipadad-an ug kaluya ang ilang kalag. Kanilang pinanaghilian naman si Moises sa kampamento, at si Aaron na banal ng Panginoon. Ug gikasinahan usab nila si Moises didto sa campo, Ug si Aaron nga balaan ni Jehova. Ang lupa ay bumuka, at nilamon si Dathan, at tinakpan ang pulutong ni Abiram. Mibuka ang yuta ug gilamoy si Dathan, Ug gitabonan ang ginsakupan ni Abiram. At apoy ay nagningas sa kanilang pulutong; sinunog ng liyab ang mga masama, Ug misilaub ang kalayo diha sa ilang ginsakupan; Ang siga misunog sa mga dautan. Sila'y nagsigawa ng guya sa Horeb, at nagsisamba sa larawang binubo. Nanagbuhat sila ug nating vaca didto sa Horeb, Ug nanagsimba sa usa ka larawan nga tinunaw. Ganito nila pinapagbago ang kanilang kaluwalhatian sa wangis ng baka na kumakain ng damo. Sa ingon niini ilang giilisan ang ilang himaya Sa pagkasama sa usa ka vaca nga nagasibsib sa balili. Nilimot nila ang Dios na kanilang tagapagligtas, na gumawa ng mga dakilang bagay sa Egipto; Hingkalimtan nila ang Dios nga ilang Manluluwas, Siya nga nagbuhat ug mga dagkung butang didto sa Egipto, Kagilagilalas na mga gawa sa lupain ng Cham, at kakilakilabot na mga bagay sa Dagat na Mapula. Sa mga kahibulongan nga buhat didto sa yuta ni Cham, Ug mga butang nga makalilisang didto sa Dagat nga Mapula. Kayat sinabi niya, na kaniyang lilipulin sila, kung si Moises na kaniyang hirang ay hindi humarap sa kaniya sa bitak, upang pawiin ang kaniyang poot, upang huwag niyang lipulin sila. Busa siya miingon nga iyang laglagon sila, Kong wala pa si Moises nga iyang pinili motindog sa atubangan niya didto sa lapyahan sa dagat, Aron sa pagpaiway sa iyang kapungot, tingali siya molaglag unta kanila. Oo, kanilang hinamak ang maligayang lupain, hindi nila sinampalatayanan ang kaniyang salita; Oo, gitamay nila ang yuta nga takus tinguhaon, Wala sila tumoo sa iyang Kundi nangagsiungol sa kanilang mga tolda, at hindi nangakinig sa tinig ng Panginoon. Hinonoa nanagbagulbol sulod sa ilang mga balongbalong, Ug wala managpatalinghug sa tingog ni Jehova. Kayat kaniyang isinumpa sa kanila, na kaniyang ibubulid sila sa ilang: Busa siya nanumpa batok kanila, Nga iyang laglagon sila didto sa kamingawan, At kaniyang ibubulid ang kanilang binhi sa mga bansa, at pangalatin sila sa mga lupain. Ug nga iyang pamukanon ang ilang kaliwatan sa taliwala sa mga nasud, Ug papatlaagon sila sa mga kayutaan. Sila'y nangakilakip naman sa diosdiosang Baal-peor, at nagsikain ng mga hain sa mga patay. Sila usab ming-ipon sa ilang kaugalingon ngadto kang Baalpeor, Ug mingkaon sa mga halad sa mga minatay. Ganito minungkahi nila siya sa galit ng kanilang mga gawa; at ang salot ay lumitaw sa kanila. Niini sila minghagit kaniya sa pagkasuko tungod sa ilang mga buhat; Ug ang hampak miabut sa ibabaw nila. Nang magkagayo'y tumayo si Phinees, at gumawa ng kahatulan: at sa gayo'y tumigil ang salot. Unya mitindog si Phinees, ug mipakanaug sa hukom; Ug sa ingon niana mihunong ang hampak. At nabilang sa kaniya na katuwiran, sa lahat ng salit saling lahi magpakailan man. Ug kadto giisip kaniya nga alang sa pagkamatarung, Ngadto sa tanang kaliwatan sa walay katapusan. Kanilang ginalit din siya sa tubig ng Meriba, na anopat naging masama kay Moises dahil sa kanila: Ug sila nagpasuko usab kaniya didto sa mga tubig sa Meriba. Sa pagkaagi nga ang kadaut midangat kang Moises tungod kanila; Sapagkat sila'y mapanghimagsik laban sa kaniyang diwa, at siya'y nagsalita ng walang pakundangan ng kaniyang mga labi. Tungod kay sila masukihon batok sa iyang espiritu, Ug siya namulong sa dili angay sa iyang mga ngabil. Hindi nila nilipol ang mga bayan, gaya ng iniutos ng Panginoon sa kanila; Wala nila paglaglaga ang mga katawohan, Ingon sa gisugo ni Jehova kanila, Kundi nangakihalo sa mga bansa, at nangatuto ng kanilang mga gawa: Hinonoa mingsagol sila sa ilang kaugalingon uban sa mga nasud, Ug nakakat-on sa ilang mga buhat, At sila'y nangaglingkod sa kanilang mga diosdiosan; na naging silo sa kanila: Ug ming-alagad sa ilang mga dios-dios, Nga nahimong lit-ag alang kanila. Oo, kanilang inihain ang kanilang mga anak na lalake at babae sa mga demonio, Oo, gihalad nila ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang mga anak nga babaye ngadto sa mga yawa, At nagbubo ng walang salang dugo, sa makatuwid baga'y ng dugo ng kanilang mga anak na lalake at babae, na kanilang inihain sa diosdiosan ng Canaan; at ang lupain ay nadumhan ng dugo. Ug giula ang dugo nga inocente, Bisan ang dugo sa ilang mga anak nga lalake ug sa ilang mga anak nga babaye, Nga gihalad nila ngadto sa mga dios-dios sa Canaan; Ug ang yuta nahugawan tungod sa dugo. Ganito sila nagpakahawa sa kanilang mga gawa, at nagsiyaong nagpakarumi sa kanilang mga gawa. Sa ingon niini nahugawan sila tungod sa ilang mga buhat, Ug nakighilawas sila pinaagi sa ilang mga buhat. Kayat nagalab ang pagiinit ng Panginoon laban sa kaniyang bayan, at kinayamutan niya ang kaniyang pamana. Busa misilaub ang kapungot ni Jehova batok sa iyang katawohan, Ug giluod siya sa iyang panulondon. At ibinigay niya sila sa kamay ng mga bansa; at silang nangagtatanim sa kanila ay nangagpuno sa kanila. Ug iyang gitugyan sila ngadto sa gahum sa mga nasud; Ug sila nga nanagdumot kanila nanaggahum kanila. Pinighati naman sila ng kanilang mga kaaway, at sila'y nagsisuko sa kanilang kamay. Ang ilang mga kaaway usab nanagdaugdaug kanila, Ug sila naulipon ngadto sa ilang mga kamot Madalas na iligtas niya sila; ngunit sila'y mapanghimagsik sa kanilang payo, at nangababa sila sa kanilang kasamaan. Sa makadaghan sila giluwas niya: Apan sila nanagmasukihon sa ilang pagpakitambag, Ug nahimo silang ubos tungod sa ilang kasal-anan. Gayon ma'y nilingap niya ang kanilang kahirapan, nang kaniyang marinig ang kanilang daing: Bisan pa niana, iyang gitagad ang ilang pagkaalaut, Sa nabati niya ang ilang pagtu-aw: At kaniyang inalaala sa kanila ang kaniyang tipan, at nagsisi ayon sa karamihan ng kaniyang mga kagandahang-loob. Ug nahinumdum siya sa iyang tugon alang kanila, Ug siya nagbasul sumala sa gidaghanon sa iyang mga mahigugmaong-kalolot. Ginawa naman niyang sila'y kaawaan niyaong lahat na nangagdalang bihag sa kanila. Iyang gihimo usab nga sila pagakaloy-an Niadtong tanan nga nanagdala kanila sa pagkabinihag. Iligtas mo kami, Oh Panginoon naming Dios, at pisanin mo kami na mula sa mga bansa, upang mangagpasalamat sa iyong banal na pangalan, at mangagtagumpay sa iyong kapurihan. Luwasa kami, Oh Jehova nga among Dios, Ug tiguma kami gikan sa taliwala sa mga nasud, Aron sa paghatag ug mga pasalamat sa imong ngalan nga balaan, Ug aron sa paghimaya sa imong pagdayeg. Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel, mula sa walang pasimula hanggang sa walang hanggan. At sabihin ng buong bayan, Siya nawa. Purihin ninyo ang Panginoon. Dalayegon si Jehova, ang Dios sa Israel, Sukad sa walay katapusan ngadto sa walay katapusan. Ug paingna ang tibook nga katawohan, Amen. Dayegon ninyo si Jehova. Oh mangagpasalamat kayo sa Panginoon; sapagkat siya'y mabuti: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Oh managpasalamat kamo kang Jehova; kay siya maayo man; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagalungtad sa walay katapusan. Sabihing gayon ng tinubos ng Panginoon, na kaniyang tinubos sa kamay ng kaaway; Papamulonga niana ang mga tinubos ni Jehova, Nga gipanubos niya gikan sa kamot sa kabatok, At mga pinisan mula sa mga lupain, mula sa silanganan, at mula sa kalunuran, mula sa hilagaan at mula sa timugan. Ug gitigum sila gikan sa mga kayutaan, Gikan sa silangan ug gikan sa kasadpan, Gikan sa amihanan ug gikan sa habagatan. Sila'y nagsilaboy sa ilang, sa ulilang landas; sila'y hindi nakasumpong ng bayang tahanan. Nanaglaag-laag sila sa kamingawan, sa dalan nga awa-aw; Wala sila makakaplag ug ciudad nga ilang kapuy-an. Gutom at uhaw, ang kanilang kaluluwa'y nanglupaypay sa kanila. Mga gutom ug mga giuhaw, Ang ilang mga kalag nangaluya diha kanila. Nang magkagayo'y nagsidaing sila sa Panginoon sa kanilang kabagabagan, at iniligtas niya sila sa kanilang kahirapan. Unya mingtu-aw sila kang Jehova sa ilang kagul-anan, Ug iyang giluwas sila gikan sa ilang mga kalisdanan, Pinatnubayan naman niya sila sa matuwid na daan, upang sila'y magsiyaon sa bayang tahanan. Ug iyang gimandoan sila usab pinaagi sa dalan nga matul-id, Aron makadangat sila sa ciudad nga ilang kapuy-an. Oh purihin ng mga tao ang Panginoon dahil sa kaniyang kagandahang-loob, at dahil sa kaniyang mga kagilagilalas na mga gawa sa mga anak ng mga tao! Oh nga managdayeg unta ang mga tawo kang Jehova tungod sa iyang mahigugmaong-kalolot, Ug tungod sa iyang mga katingalahang buhat alang sa mga anak sa mga tawo! Sapagkat kaniyang binigyang kasiyahan ang nananabik na kaluluwa, at ang gutom na kaluluwa ay binusog niya ng kabutihan. Kay ginatagbaw niya ang kalag nga nagapangandoy, Ug ginapuno niya sa kaayohan ang kalag nga gigutom. Ang gayong tumatahan sa kadiliman, at sa lilim ng kamatayan, na natatali sa dalamhati at pangaw; Ang mga nanagpuyo sa kangitngitan ug sa landong sa kamatayon, Mga binilanggo sa kaguol ug sa mga puthaw, Sapagkat sila'y nanghimagsik laban sa mga salita ng Dios, at hinamak ang payo ng Kataastaasan: Tungod kay nanagmalalison sila sa mga pulong sa Dios, Ug nanagtamay sa tambag sa Hataas Uyamut: Kayat kaniyang ibinaba ang kanilang puso na may hirap; sila'y nangabuwal, at walang sumaklolo. Busa tungod sa kahago giluya niya ang ilang mga kasingkasing; Nanghiumod sila, ug walay bisan kinsa nga mitabang kanila. Nang magkagayo'y nagsidaing sila sa Panginoon sa kanilang kabagabagan, at iniligtas niya sila sa kanilang kahirapan. Unya sila mingtu-aw kang Jehova gikan sa ilang kagul-anan, ug iyang giluwas sila gikan sa ilang mga kalisdanan. Inilabas niya sila sa kadiliman at sa lilim ng kamatayan, at pinatid ang kanilang mga tali. Iyang gikuha sila gikan sa kangitngitan ug sa landong, sa kamatayon, Ug gidugmok niya ang ilang mga talikala. Oh purihin ng mga tao ang Panginoon dahil sa kaniyang kagandahang-loob, at dahil sa kaniyang mga kagilagilalas na mga gawa sa mga anak ng mga tao! Oh nga managdayeg unta ang mga tawo kang Jehova, tungod sa iyang mahigugmaong-kalolot, Ug tungod sa iyang mga katingalahang buhat alang sa mga anak sa mga tawo! Sapagkat kaniyang sinira ang mga pintuang-bayan na tanso, at pinutol ang mga halang na bakal. Kay gilumpag niya ang mga ganghaan nga tumbaga, Ug gibunggo niya ang mga trangka nga puthaw. Mga mangmang dahil sa kanilang mga pagsalangsang, at dahil sa kanilang mga kasamaan ay nadadalamhati. Mga buang tungod sa ilang kalapasan, Ug tungod sa ilang kasal-anan, gisakit sila. Kinayayamutan ng kanilang kaluluwa ang sarisaring pagkain; at sila'y nagsisilapit sa mga pintuan ng kamatayan, Ang ilang kalag giluod sa tanang butang nga kalan-on; Ug napahaduol sila ngadto sa mga ganghaan sa kamatayon. Nang magkagayo'y nagsidaing sila sa Panginoon sa kanilang kabagabagan, at iniligtas niya sila sa kanilang kahirapan. Unya mingtu-aw sila kang Jehova gikan sa ilang kagul-anan, Ug iyang giluwas sila gikan sa ilang mga kalisdanan. Sinugo niya ang kaniyang salita, at pinagaling sila, at iniligtas sila sa kanilang mga ikapapahamak. Gipadala niya ang iyang pulong ug giayo sila, Ug iyang giluwas sila gikan sa ilang mga pagkalaglag. Oh purihin ng mga tao ang Panginoon dahil sa kaniyang kagandahang-loob, at dahil sa kaniyang kagilagilalas na mga gawa sa mga anak ng mga tao! Oh nga managdayeg unta ang mga tawo kang Jehova, tungod sa iyang mahigugmaong-kalolot, Ug tungod sa iyang mga katingalahang buhat alang sa mga anak sa mga tawo! At mangaghandog sila ng mga hain na pasalamat, at ipahayag ang kaniyang mga gawa na may awitan. Ug pahalara sila sa mga halad-sa-pasalamat, Ug imantala ang iyang mga buhat uban ang pag-awit. Silang nagsisibaba sa dagat sa mga sasakyan, na nangangalakal sa mga malawak na tubig; Sila nga manumod sa mga sakayan sa dagat, Nga managpatigayon didto sa dagkung kadagatan; Ang mga ito'y nangakakakita ng mga gawa ng Panginoon, at ng kaniyang mga kababalaghan sa kalaliman. Nakita nila ang mga buhat ni Jehova, Ug ang iyang mga katingalahan diha sa kahiladman. Sapagkat siya'y naguutos, at nagpapaunos, na nagbabangon ng mga alon niyaon. Kay siya nagasugo, ug nagapahuros sa hangin sa pag-unos, Nga nagapatuybo sa mga balud niana. Nagsisitaas sa mga langit, nagsisibaba uli sa mga kalaliman: ang kanilang kaluluwa ay natutunaw dahil sa kabagabagan. Mingsaka sila sa mga langit, sila minghiyak pagbalik sa mga kahiladman: Ang ilang kalag natunaw tungod sa kagul-anan. Sila'y hahampashampas na paroot parito, at gigiraygiray na parang lasing, at ang kanilang karunungan ay nawala. Mingbarag sila sa pagbalik-balik, ug nagsulosapinday ingon sa usa ka hubog nga tawo, Ug nahubsan sa tanan nila nga kinaadman. Nang magkagayo'y nagsidaing sila sa Panginoon sa kanilang kabagabagan, at inilabas niya sila sa kanilang kahirapan. Unya nanagtu-aw sila kang Jehova sa ilang kagul-anan, Ug iyang giluwas sila gikan sa ilang mga kalisdanan. Kaniyang pinahihimpil ang bagyo, na anopat ang mga alon niyaon ay nagsisitahimik. Ginahimo niya ang bagyo sa pagpalurang, Aron nga ang mga balud niana milinaw. Nang magkagayo'y natutuwa sila, dahil sa sila'y tiwasay. Sa gayo'y kaniyang dinadala sila sa daongang kanilang ibigin. Unya sila nangalipay tungod kay nangahilum sila; Busa siya nagamando kanila ngadto sa dunggoanan nga ilang ginatinguha. Oh purihin ng mga tao ang Panginoon dahil sa kaniyang kagandahang-loob, at dahil sa kaniyang kagilagilalas na mga gawa sa mga anak ng mga tao! Oh nga managdayeg unta ang mga tawo kang Jehova, tungod sa iyang mahigugmaong-kalolot, Ug tungod sa iyang mga katingalahang buhat alang sa mga anak sa mga tawo! Ibunyi rin naman nila siya sa kapulungan ng bayan, at purihin siya sa upuan ng mga matanda. Ipabayaw usab kanila siya diha sa katilingban sa katawohan, Ug dayegon siya diha sa lingkoranan sa mga anciano. Kaniyang pinapagiging ilang ang mga ilog, at uhaw na lupa ang mga bukal: Gihimo niya ang mga suba nga kamingawan, Ug ang mga tinubdan gihimo niya nga mahulaw nga yuta; Na maalat na ilang ang mainam na lupain, dahil sa kasamaan nila na nagsisitahan doon. Ang yuta nga mabungaon sa pagkakamingawan nga asin, Tungod sa pagkadautan nila nga nanagpuyo niana. Kaniyang pinapagiging lawa ng mga tubig ang ilang, at mga bukal ang tuyong lupain. Iyang gihimo ang kamingawan nga danaw sa tubig, Ug ang yuta nga mamala sa mga tinubdan sa tubig. At kaniyang pinatatahan doon ang gutom, upang makapaghanda sila ng bayang tahanan; Ug didto pagapapuy-on niya ang mga gigutom, Aron sila magaandam ug ciudad nga puloy-anan, At maghasik sa mga bukid, at magtanim ng mga ubasan, at magtamo ng mga bunga na pakinabang. Ug magapugas sila sa kaumahan, ug magatanum ug kaparrasan, Ug magakuha sila ug bunga sa abut. Kaniya namang pinagpapala sila, na anopat sila'y lubhang nagsisidami; at hindi tinitiis na ang kanilang kawan ay magkulang. Siya magapanalangin usab kanila, sa pagkaagi nga modaghan sila sa hilabihan gayud; Ug dili niya pag-ibanan ang ilang kahayupan. Muli, sila'y nakulangan at nahapay sa kapighatian, kabagabagan, at kahirapan. Unya usab, sila nagakadiyutay ug ginapatikuko Pinaagi sa pagdaugdaug, kasamok, ug kasub-anan. Kaniyang ibinubugso ang kadustaan sa mga pangulo, at kaniyang pinagagala sila sa ilang na walang lansangan. Iyang gibubo ang pagtamay ibabaw sa mga principe, Ug sila ginapalakat didto sa kamingawan, diin walay dalan. Gayon ma'y iniuupo niya sa mataas ang mapagkailangan mula sa kadalamhatian, at ginagawan siya ng mga angkan na parang kawan. Bisan pa niini, iyang gibayaw ang mga hangul sa kahitas-an gikan sa kagul-anan, Ug nagapadaghan kaniya sa kabanayan sama sa usa ka panon. Makikita ng matuwid, at matutuwa; at titikumin ng lahat ng kasamaan ang kaniyang bibig. Magatan-aw ang mga matul-id niini, ug mangalipay; Ug ang tanan nga kasal-anan magatak-um sa iyang baba. Kung sino ang pantas ay magbulay sa mga bagay na ito, at kanilang magugunita ang mga kagandahang-loob ng Panginoon. Bisan kinsa nga manggialamon manumbaling niining mga butanga; Ug sila magapalandong sa mahigugmaong-kalolot ni Jehova. Ang aking puso'y matatag, Oh Dios; ako'y aawit, oo, ako'y aawit ng mga pagpuri, ng aking kaluwalhatian. Ang akong kasingkasing naandam na, Oh Dios; Magaawit ako, oo, magaawit ako ug mga pagdayeg, bisan uban sa akong himaya. Kayo'y gumising, salterio at alpa: ako ma'y gigising na maaga. Pagmata, salterio ug alpa: Ako sa akong kaugalingon mangadlawon pagmata. Ako'y magpapasalamat sa iyo, Oh Panginoon, sa gitna ng mga bayan: at ako'y aawit ng mga pagpuri sa iyo sa gitna ng mga bansa. Magahatag ako kanimo ug mga pasalamat, Oh Jehova, sa taliwala sa mga katawohan; Ug kanimo magaawit ako sa mga pagdayeg sa taliwala sa mga nasud. Sapagkat ang iyong kagandahang-loob ay dakila sa itaas sa mga langit, at ang iyong katotohanan ay umaabot sa mga alapaap. Kay ang imong mahigugmaong-kalolot daku man ibabaw sa kalangitan; Ug ang imong kamatuoran naga-abut ngadto sa mga langit. Mabunyi ka, Oh Dios, sa itaas sa mga langit: at ang iyong kaluwalhatian sa ibabaw ng buong lupa. Pagabayawon ka, Oh Dios, ibabaw sa kalangitan, Ug ang imong himaya ibabaw sa tibook nga yuta. Upang ang iyong minamahal ay maligtas, magligtas ka ng iyong kanan, at sagutin mo kami. Aron pagaluwason ang imong hinigugma, Luwasa sa imong toong kamot, ug tubaga kami. Nagsalita ang Dios sa kaniyang kabanalan; ako'y magsasaya: aking hahatiin ang Sichem, at susukatin ko ang libis ng Sucoth. Ang Dios nagasulti diha sa iyang pagkabalaan: magakalipay ako; Pagabahinon ko ang Sichem, ug pagasukdon ko ang walog sa Succoth. Galaad ay akin; Manases ay akin; ang Ephraim naman ay sanggalang ng aking ulo: Juda'y aking cetro. Ang Galaad ako man; ang Manases ako; Ang Ephraim usab mao ang panalipod sa akong ulo; Ang Juda mao ang akong magbubuhat sa balaod. Moab ay aking hugasan; sa Edom ay ihahagis ko ang aking panyapak: sa Filistia ay hihiyaw ako. Ang Moab mao ang akong dolang nga hunawanan; Sa ibabaw sa Edom igasalibay ko ang akong sapin; Mosinggit ako sa ibabaw sa Filistia. Sinong magpapasok sa akin sa bayang nakukutaan? Sinong papatnubay sa akin hanggang sa Edom? Kinsa ba ang modala kanako ngadto sa ciudad nga kinutaan? Kinsa ba ang motultol kanako ngadto sa Idumea? Hindi ba ikaw Oh Dios na nagtakuwil sa amin, at hindi lumalabas, Oh Dios, na kasama ng aming mga hukbo? Wala ba ikaw magasalikway kanamo, Oh Dios? Ug ikaw wala na mouban, Oh Dios, sa among mga panon. Gawaran mo kami ng tulong laban sa kaaway; sapagkat walang kabuluhan ang tulong ng tao. Hatagi kami ug tabang batok sa kaaway; Kay kawang lamang ang tabang sa tawo. Sa tulong ng Dios ay gagawa kaming may katapangan: sapagkat siya ang yayapak sa aming mga kaaway. Pinaagi sa Dios makabuhat kami sa pagkamaisugon: Kay siya mao ang moyatak sa among mga kabatok. Huwag kang mapayapa, Oh Dios na aking kapurihan; Ayaw pagpakahilum, Oh Dios, sa akong pagdayeg; Sapagkat ang bibig ng masama at ang bibig ng magdaraya ay ibinuka nila laban sa akin: sila'y nangagsalita sa akin na may sinungaling na dila. Kay ang baba sa tawong dautan, ug ang baba sa limbongan ilang ginga-nga batok kanako: Nanagsulti sila batok kanako nga may dila nga bakakon. Kanilang kinulong ako sa palibot ng mga salitang pagtatanim, at nagsilaban sa akin ng walang kadahilanan. Ila akong gilikusan usab sa mga pulong sa pagdumot, Ug nakig-away sila batok kanako sa walay gipasikaran. Sa kabayaran ng aking pagibig ay mga kaaway ko sila: ngunit ako'y tumatalaga sa dalangin. Tungod sa akong gugma nahimo silang mga kabatok ko. Apan ako nagatugyan sa akong kaugalingon sa pag-ampo. At iginanti nila sa akin ay kasamaan sa mabuti, at pagtatanim sa pagibig ko. Ug tungod sa maayo ako gibaslan nila ug dautan, Ug ang pagdumot gibalus tungod sa akong gugma. Lagyan mo ng masamang tao siya: at tumayo nawa ang isang kaaway sa kaniyang kanan. Ibutang mo sa ibabaw niya ang usa ka tawo nga dautan; Ug patindoga ang usa ka kabatok sa iyang toong kamot. Pagka siya'y nahatulan, lumabas nawa siyang salarin; at maging kasalanan nawa ang kaniyang dalangin. Sa diha nga siya pagahukman na, ipahulog siya nga sad-an; Ug himoa nga ang iyang pag-ampo mahimong sala. Maging kaunti nawa ang kaniyang mga kaarawan; at kunin nawa ng iba ang kaniyang katungkulan. Pagapahamub-a ang iyang mga adlaw; Ug lain ang pakuhaa sa iyang katungdanan. Maulila nawa ang kaniyang mga anak, at mabao ang kaniyang asawa. Himoa nga mangailo ang iyang mga anak, Ug ang iyang asawa nga usa ka balo. Magsilaboy nawa ang kaniyang mga anak, at mangagpalimos; at hanapin nila ang kanilang pagkain sa kanilang mga dakong guho. Himoa nga ang iyang mga anak managlibud-suroy ug managpakilimos; Ug ipapangita kanila ang ilang tinapay gikan sa ilang biniyaang mga dapit, Kunin nawa ng manglulupig ang lahat niyang tinatangkilik; at samsamin ng mga taga ibang lupa ang kaniyang mga gawa. Pasagdi nga ang magpapautang magasakmit sa tanan nga anaa kaniya; Ug pasagdi nga ang mga dumuloong magadawat sa tanan niyang kinabudlayan. Mawalan nawa ng maawa sa kaniya; at mawalan din ng maawa sa kaniyang mga anak na ulila. Ayaw itugot nga may malooy pa kaniya; Ni may bisan kinsa nga malooy pa sa iyang mga anak nga ilo. Mahiwalay nawa ang kaniyang kaapuapuhan; sa lahing darating ay mapawi ang kaniyang pangalan. Ipaputol ang iyang kaliwatan; Sa mosunod nga kaliwatan ipapala ang iyang ngalan. Maalaala nawa ng Panginoon ang kasamaan ng kaniyang mga magulang; at huwag mapawi ang kasalanan ng kaniyang ina, Pahinumdumi kang Jehova ang kasal-anan sa ilang mga amahan; Ug ayaw ipapala ang sala sa iyang inahan. Mangalagay nawa silang lagi sa harap ng Panginoon, upang ihiwalay niya ang alaala sa kanila sa lupa. Pasagdi sila nga anaa sa atubangan ni Jehova sa kanunay, Aron nga iyang pagapalaon gikan sa yuta ang paghandum kanila; Sapagkat hindi niya naalaalang magpakita ng kaawaan, kundi hinabol ang dukha at mapagkailangan, at ang may bagbag na puso, upang patayin. Tungod kay wala siya mahinumdum sa pagpakita ug kalooy, Kondili gilutos niya ang tawong kabus ug hangul, Ug ang nadugmokan sa kasing-kasing, aron sa pagpatay kanila. Oo, kaniyang inibig ang sumpa, at dumating sa kaniya; at hindi siya nalulugod sa pagpapala, at malayo sa kaniya. Oo, nahagugma siya sa panunglo, ug midangat kini kaniya; Ug wala ikalipay niya ang panalangin, ug kini halayo gikan kaniya. Nagsusuot naman siya ng sumpa na parang kaniyang damit, at nasok sa kaniyang mga loob na bahagi na parang tubig, at parang langis sa kaniyang mga buto. Gisul-oban niya usab sa panunglo ang iyang kaugalingon ingon sa iyang bisti, Ug mituhop kini sa iyang sulod nga mga bahin sama sa tubig; Ug sama sa lana ngadto sa iyang kabukogan. Sa kaniya'y maging gaya nawa ng balabal na ibinabalabal, at gaya ng bigkis na ibinibigkis na lagi. Ipahimo kini diha kaniya nga ingon sa bisti nga iyang gitabon sa iyang kaugalingon, Ug ingon sa bakus nga ginabakus kaniya sa kanunay Ito ang kagantihan sa aking mga kaaway na mula sa Panginoon, at sa kanilang nangagsasalita ng kasamaan laban sa aking kaluluwa. Mao kini ang balus sa akong mga kabatok nga gikan kang Jehova, Ug kanila nga nanagsulti ug dautan batok sa akong kalag. Ngunit gumawa kang kasama ko, Oh Dios na Panginoon, alang-alang sa iyong pangalan: sapagkat ang iyong kagandahang-loob ay mabuti, iligtas mo ako, Apan himoon mo kanako, Oh Jehova nga Ginoo, sumala sa imong ngalan: Tungod kay ang imong mahigugmaong-kalolot maayo man, luwason mo ako; Sapagkat ako'y dukha at mapagkailangan, at ang aking puso ay nasaktan sa loob ko. Kay ako kabus ug hangul, Ug ang akong kasingkasing nasamaran sa sulod nako. Ako'y yumayaong gaya ng lilim pagka kumikiling: ako'y itinataas at ibinababa ng hangin na parang balang. Nagapanaw na ako sama sa anino nga nagalingay: Ginabola-bola ako ingon sa dulon. Ang aking mga tuhod ay mahina sa pagaayuno, at ang aking laman ay nagkukulang ng katabaan. Ang akong mga tuhod maluya tungod sa pagpuasa; Ug ang akong unod mikupos tungod sa kakulang sa katambok. Ako nama'y naging kadustaan sa kanila: pagka kanilang nakikita ako, kanilang pinagagalawgalaw ang kanilang ulo. Ako nahimo usab nga talamayon alang kanila: Sa nanagtan-aw sila kanako, nanaglingo-lingo sila sa ulo nila. Tulungan mo ako, Oh Panginoon kong Dios; Oh iligtas mo ako ayon sa iyong kagandahang-loob: Tabangi ako, Oh Jehova, Dios ko; Oh luwasa ako sumala sa imong mahigugmaong-kalolot: Upang kanilang maalaman na ito'y iyong kamay; na ikaw, Panginoon, ang may gawa. Aron sila mahibalo nga kini mao ang imong kamot; Nga ikaw, Jehova, ang nagbuhat niini. Sumumpa sila, ngunit magpapala ka: pagka sila'y nagsibangon, sila'y mangapapahiya, ngunit ang iyong lingkod ay magagalak. Patungloha sila, apan ikaw magpanalangin: Sa diha nga managpanindog na sila, pagapakaulawan sila, Apan ang imong ulipon magakalipay. Manamit ng kasiraang puri ang mga kaaway ko, at matakpan sila ng kanilang sariling kahihiyan na parang balabal. Pabistihi sa kaulawan ang akong mga kabatok, Ug pataboni sila sa ilang kaugalingong kaulaw ingon sa usa ka kupo. Ako'y magpapasalamat ng marami ng aking bibig sa Panginoon; Oo, aking pupurihin siya sa gitna ng karamihan. Magahatag ako ug dagkung mga pasalamat ngadto kang Jehova pinaagi sa akong baba; Oo, pagadayegon ko siya sa taliwala sa panon sa katawohan. Sapagkat siya'y tatayo sa kanan ng mapagkailangan, upang iligtas sa kanilang nagsisihatol ng kaniyang kaluluwa. Kay siya motindog diha sa toong kamot sa hangul, Aron sa pagluwas kaniya gikan sa mga nagahukom sa iyang kalag. Sinabi ng Panginoon sa aking panginoon, umupo ka sa aking kanan, hanggang sa aking gawing tungtungan mo ang iyong mga kaaway. Si Jehova miingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong toong kamot, Hangtud nga ibutang ko ang imong mga kaaway nga tumbanan sa imong mga tiil. Pararatingin ng Panginoon ang setro ng iyong kalakasan mula sa Sion: magpuno ka sa gitna ng iyong mga kaaway. Ang baras sa imong kalig-on igapadala ni Jehova gikan sa Sion: Magahari ka sa taliwala sa imong mga kaaway. Ang bayan mo'y naghahandog na kusa sa kaarawan ng iyong kapangyarihan, sa kagandahan ng kabanalan: mula sa bukang liwayway ng umaga, ikaw ay may hamog ng iyong kabinataan. Ang imong katawohan managhalad sa ilang kaugalingon sa kinabubut-on Sa adlaw sa imong gahum, sa matahum nga pagkabalaan: Gikan sa tagoangkan sa kabuntagon Ikaw adunay tun-og sa imong pagkabatan-on. Sumumpa ang Panginoon, at hindi magsisisi, Ikaw ay saserdote magpakailan man ayon sa pagkasaserdote ni Melchisedech. Si Jehova nanumpa, ug siya dili magabasul: Ikaw mao ang sacerdote nga walay katapusan Sunod sa laray ni Melchisedec. Ang Panginoon sa iyong kanan ay hahampas sa mga hari sa kaarawan ng kaniyang poot. Ang Ginoo sa imong toong kamot Magadasmag sa mga hari sa adlaw sa iyang kaligutgut. Siya'y hahatol sa gitna ng mga bansa, kaniyang pupunuin ng mga bangkay ang mga pook; siya'y manghahampas ng ulo sa maraming lupain. Siya magahukom sa taliwala sa mga nasud, Pagapun-on niya ang mga dapit sa mga minatay, Siya magadasmag sa mga pangulo sa daghang mga kayutaan. Siya'y iinom sa batis sa daan: kayat siya'y magtataas ng ulo. Siya moinum sa sapa nga magagian diha sa dalan: Tungod niana pagasakwaton niya ang ulo. Purihin ninyo ang Panginoon. Ako'y magpapasalamat sa Panginoon ng aking buong puso, sa kapulungan ng matuwid, at sa kapisanan. Dayegon ninyo si Jehova. Magapasalamat ako kang Jehova sa bug-os ko nga kasingkasing, Diha sa pagkatigum sa mga tawong matul-id ug sa katilingban. Ang mga gawa ng Panginoon ay dakila, siyasat ng lahat na nagtatamo ng kaligayahan diyan. Dagku ang mga buhat ni Jehova, Ginapangita sa tanang mga nahamuot kanila. Ang kaniyang gawa ay karangalan at kamahalan: at ang kaniyang katuwiran ay nananatili magpakailan man. Dungganon ug halangdon ang iyang buhat; Ug ang iyang pagkamatarung nagalungtad sa walay katapusan. Kaniyang ginawa ang kaniyang mga kababalaghang gawa upang alalahanin: ang Panginoon ay mapagbiyaya at puspos ng kahabagan. Iyang gihimo ang iyang mga buhat nga katingalahan nga pagahandumon: Puno sa gracia ug maloloy-on si Jehova. Siya'y nagbigay ng pagkain sa nangatatakot sa kaniya: kaniyang aalalahaning lagi ang kaniyang tipan. Nagahatag siya ug makaon kanila nga may kahadlok kaniya: Sa gihapon siya mahinumdum sa iyang tugon. Kaniyang ipinakilala sa kaniyang bayan ang kapangyarihan ng kaniyang mga gawa, sa pagbibigay niya sa kanila ng mana ng mga bansa. Ang gahum sa iyang mga buhat gipakita niya sa iyang katawohan, Sa paghatag kanila sa panulondon sa mga nasud. Ang mga gawa ng kaniyang mga kamay ay katotohanan at kahatulan: lahat niyang mga tuntunin ay tunay. Ang mga buhat sa iyang mga kamot mao ang kamatuoran ug ang justicia; Kalauman ang tanan niyang mga lagda. Nangatatatag magpakailan-kailan man, mga yari sa katotohanan at katuwiran. Napamatud-an sila sa gihapon nga sa walay katapusan; Nabuhat sila sa kamatuoran ug sa katul-iran. Siya'y nagsugo ng katubusan sa kaniyang bayan; kaniyang iniutos ang kaniyang tipan magpakailan man: banal at kagalanggalang ang kaniyang pangalan. Gipadala niya ang pagtubos sa iyang katawohan; Nagsugo siya sa iyang tugon sa walay katapusan: Balaan ug talahuron ang iyang ngalan. Ang pagkatakot sa Panginoon ay pasimula ng karunungan; may mabuting pagkaunawa ang lahat na nagsisisunod ng kaniyang mga utos. Ang kaniyang kapurihan ay nananatili magpakailan man. Ang pagkahadlok kang Jehova mao ang sinugdanan sa kaalam; Ang tanan nga nanagtuman sa iyang mga sugo adunay maayong salabutan: Ang iyang pagdayeg nagapadayon sa walay katapusan. Purihin ninyo ang Panginoon. Mapalad ang tao na natatakot sa Panginoon, na naliligayang mainam sa kaniyang mga utos. Dayegon ninyo si Jehova. Bulahan ang tawo nga may kahadlok kang Jehova, Nga diha sa iyang mga sugo nagakalipay sa hilabihan gayud. Ang kaniyang binhi ay magiging makapangyarihan sa lupa; ang lahi ng matuwid ay magiging mapalad. Ang iyang kaliwat mahimong gamhanan sa ibabaw sa yuta: Mahimong bulahan ang kaliwatan sa mga matul-id. Kaginhawahan at kayamanan ay nasa kaniyang bahay: at ang kaniyang katuwiran ay nananatili magpakailan man. Mga bahandi ug katigayonan maoy anaa sa iyang balay; Ug ang iyang pagkamatarung molungtad sa walay katapusan. Sa matuwid ay bumabangon ang liwanag sa kadiliman: siya'y mapagbiyaya at puspos ng kahabagan, at matuwid. Sa mga matul-id mohayag ang suga taliwala sa kangitngitan: Siya puno sa gracia, ug maloloy-on ug matarung. Ang ikabubuti ng taong mapagbiyaya at nagpapahiram, kaniyang aalalayan ang kaniyang usap sa kahatulan. Maayo alang sa tawo nga magapakita ug kalooy ug magapahulam; Siya magapalig-on sa iyang katungod diha sa paghukom. Sapagkat siya'y hindi makikilos magpakailan man; ang matuwid ay maaalaalang walang hanggan. Kay siya dili gayud matrug; Ang mga matarung pagahandumon sa walay katapusan. Siya'y hindi matatakot sa mga masamang balita: ang kaniyang puso ay matatag, na tumitiwala sa Panginoon. Siya dili mahadlok sa mga balita nga dautan: Ang iyang kasingkasing malig-on, nga nagasalig kang Jehova. Ang kaniyang puso ay natatag, siya'y hindi matatakot, hanggang sa kaniyang makita ang nasa niya sa kaniyang mga kaaway. Malig-on ang iyang kasingkasing, siya dili mahadlok, hangtud nga makita niya ang iyang tinguha ibabaw sa iyang mga kabatok. Kaniyang pinanabog, kaniyang ibinigay sa mapagkailangan; ang kaniyang katuwiran ay nananatili magpakailan man, ang kaniyang sungay ay matataas na may karangalan. Nagasabwag siya, nagahatag siya sa mga hangul; Ang iyang pagkamatarung nagalungtad sa walay katapusan: Ang iyang sungay pagabayawon uban ang kadungganan. Makikita ng masama, at mamamanglaw; siya'y magngangalit ng kaniyang mga ngipin, at matutunaw: ang nasa ng masama ay mapaparam. Ang tawong dautan makakita niini, ug maguol; Magapakagut siya sa iyang mga ngipon, ug dayong kawagtang: Mangahanaw ang tinguha sa mga dautan. Purihin ninyo ang Panginoon. Purihin ninyo, Oh ninyong mga lingkod ng Panginoon, purihin ninyo ang pangalan ng Panginoon. Dayegon ninyo si Jehova. Dayegon ninyo, Oh kamong mga alagad ni Jehova, Dayega ang ngalan ni Jehova Purihin ang pangalan ng Panginoon mula sa panahong ito at magpakailan man. Dalayegon ang ngalan ni Jehova Sukad karon ngadto sa umalabut ug sa walay katapusan. Mula sa pagsikat ng araw hanggang sa paglubog niyaon ang pangalan ng Panginoon ay pupurihin, Gikan sa pagsilang sa adlaw ngadto sa pagsalop niini Pagadayegon ang ngalan ni Jehova. Ang Panginoon ay mataas na higit sa lahat ng mga bansa, at ang kaniyang kaluwalhatian ay sa itaas ng mga langit. Si Jehova labing labaw sa tanang mga nasud, Ug ang iyang himaya ibabaw sa kalangitan. Sino ang gaya ng Panginoon nating Dios, na may kaniyang upuan sa itaas, Kinsa ba ang sama kang Jehova nga atong Dios, Nga atua sa kahitas-an ang iyang lingkoranan, Na nagpapakababang tumitingin ng mga bagay na nangasa sa langit at sa lupa? Nga nagapaubos sa iyang kaugalingon aron sa pagtan-aw Sa mga butang nga atua sa langit ug dinhi sa yuta? Kaniyang ibinabangon ang dukha mula sa alabok, at itinataas ang mapagkailangan mula sa dumi; Gibangon niya ang kabus gikan sa abug, Ug gisakwat niya ang hangul gikan sa pundok sa kinalibang; Upang maupo siya na kasama ng mga pangulo, sa makatuwid baga'y ng mga pangulo ng kaniyang bayan. Aron siya magapalingkod kaniya uban sa mga principe, Bisan uban sa mga principe sa iyang katawohan. Kaniyang pinapagiingat ng bahay ang baog na babae, at maging masayang ina ng mga anak. Purihin ninyo ang Panginoon. Ang babaye nga apuli ginapabantay niya sa balay, Ug mahimo siya nga inahan nga malipayon sa mga anak. (113-10) Dayegon ninyo si Jehova. Nang lumabas ang Israel sa Egipto, ang sangbahayan ni Jacob mula sa bayang may ibang wika; Sa paglakaw sa Israel gikan sa Egipto, Ang panimalay ni Jacob gikan sa katawohan nga lain ug pinulongan; Ang Juda ay naging kaniyang santuario, ang Israel ay kaniyang sakop. Ang Juda nahimong balaan niyang puloy-anan, Ang Israel nahimong iyang gingharian. Nakita ng dagat, at tumakas; ang Jordan ay napaurong. Ang dagat nakakita niini, ug mingkalagiw; Ang Jordan misibug. Ang mga bundok ay nagsiluksong parang mga lalaking tupa, ang mga munting gulod na parang mga batang tupa. Ang kabukiran minglukso sama sa mga lakeng carnero, Ang kabungtoran nga gagmay sama sa mga nating carnero. Anong ipakikialam ko sa iyo, Oh dagat, na ikaw ay tumatakas? sa iyo Jordan, na ikaw ay umuurong? Unsay gibati mo, Oh dagat, nga mingkalagiw ka? Ikaw, Oh Jordan, nga misibug ka man? Sa inyo mga bundok, na kayo'y nagsisiluksong parang mga lalaking tupa; sa inyong mga munting gulod, na parang mga batang tupa? Kamo nga kabukiran, nga minglukso kamo sama sa mga laekng carnero; Kamong kabungtoran nga gagmay, nga sama sa mga nating carnero? Mayanig ka, ikaw na lupa, sa harapan ng Panginoon, sa harapan ng Dios ni Jacob; Kumurog, ikaw yuta, diha sa atubangan sa Ginoo, Diha sa atubangan sa Dios ni Jacob, Na pinapagiging tipunan ng tubig ang malaking bato. Na bukal ng tubig ang pingkiang bato. Nga maoy naghimo sa bato nga danaw sa tubig, Ang bato nga santik ngadto sa usa ka tuboran sa mga tubig. Huwag sa amin, Oh Panginoon, huwag sa amin, kundi sa iyong pangalan ay magbigay kang karangalan, dahil sa iyong kagandahang-loob, at dahil sa iyong katotohanan. Dili kanamo, Oh Jehova, dili kanamo, Kondili sa imong ngalan ihatag ang himaya, Tungod sa imong mahigugmaong-kalolot, ug tungod sa imong kamatuoran. Bakit sasabihin ng mga bansa, Saan nandoon ngayon ang kanilang Dios? Busa, ngano ba nga magaingon ang mga nasud, Hain man karon ang ilang Dios? Ngunit ang aming Dios ay nasa mga langit: kaniyang ginagawa ang kaniyang ibigin. Apan ang among Dios anaa sa mga langit: Gibuhat niya ang tanang nakapahimuot kaniya. Ang kanilang mga diosdiosan ay pilak at ginto, yari ng mga kamay ng mga tao. Ang ilang mga dios-dios mao ang salapi ug bulawan Binuhat sa mga kamot sa mga tawo. Sila'y may mga bibig, ngunit sila'y hindi nangagsasalita; mga mata'y mayroon sila, ngunit hindi sila nangakakakita; Sila adunay baba, apan sila dili makasulti; Sila adunay mga mata, apan sila dili makakita; Sila'y may mga tainga, ngunit hindi sila nangakakarinig; mga ilong ay mayroon sila, ngunit hindi sila nangakakaamoy; Adunay mga igdulungog sila, apan sila dili makadungog; Sila adunay mga ilong, apan sila dili makapanimaho; Mayroon silang mga kamay, ngunit hindi sila nangakatatangan; mga paa ay mayroon sila, ngunit hindi sila nangakalalakad; ni nangagsasalita man sila sa kanilang ngalangala. Sila adunay mga kamot, apan sila dili makahikap; Sila adunay mga tiil, apan sila dili makalakaw; Ni makasulti sila pinaagi sa ilang totonlan. Ang nagsisigawa sa kanila ay magiging gaya nila; Oo, bawat tumitiwala sa kanila. Ang mga nanagbuhat kanila nahisama kanila; Oo, sama kanila, ang tagsatagsa nga mosalig kanila. Oh Israel, tumiwala ka sa Panginoon: siya'y kanilang saklolo at kanilang kalasag. Oh Israel, sumalig ka kang Jehova: Siya mao ang ilang tabang ug ang ilang kalasag. Oh sangbahayan ni Aaron, magsitiwala kayo sa Panginoon: siya'y kanilang saklolo at kanilang kalasag. Oh panimalay ni Aaron, sumalig kamo kang Jehova: Siya mao ang ilang tabang ug ang ilang kalasag. Kayong nangatatakot sa Panginoon, magsitiwala kayo sa Panginoon; siya'y kanilang saklolo at kanilang kalasag. Kamong mga nangahadlok kang Jehova sumalig kamo kang Jehova: Siya mao ang ilang tabang ug ang ilang kalasag. Inalaala tayo ng Panginoon; kaniyang pagpapalain tayo: kaniyang pagpapalain ang sangbahayan ni Israel, kaniyang pagpapalain ang sangbahayan ni Aaron. Si Jehova nahinumdum kanato; siya magapanalangin kanato: Magapanalangin siya sa panimalay sa Israel; Magapanalangin siya sa panimalay ni Aaron. Kaniyang pagpapalain ang nangatatakot sa Panginoon, ang mababa at gayon ang mataas. Siya magapanalangin kanila nga may kahadlok kang Jehova, Sa mga gagmay ug sa mga dagku. Palalaguin kayo ng Panginoon ng higit at higit, kayo at ang inyong mga anak. Si Jehova magadugang sa pagpadaghan kaninyo, Kaninyo ug sa inyong mga anak. Pinagpala kayo ng Panginoon, na gumawa ng langit at lupa. Mga gibulahan kamo ni Jehova, Nga nagbuhat sa langit ug sa yuta. Ang mga langit ay mga langit ng Panginoon; ngunit ang lupa ay kaniyang ibinigay sa mga anak ng mga tao. Ang kalangitan mao ang mga langit ni Jehova; Apan gihatag niya ang yuta alang sa mga anak sa mga tawo. Ang patay ay hindi pumupuri sa Panginoon, ni sinomang nabababa sa katahimikan; Ang mga minatay dili magadayeg kang Jehova, Ni may mausa niadtong mga nanganaug ngadto sa hilum; Ngunit aming pupurihin ang Panginoon mula sa panahong ito hanggang sa walang hanggan. Purihin ninyo ang Panginoon. Apan pagadayegon nato si Jehova Sukad karon ngadto sa umalabut ug sa walay katapusan. Dayegon ninyo si Jehova. Aking iniibig ang Panginoon, sapagkat kaniyang dininig ang aking tinig at aking mga hiling. Nahagugma ako kang Jehova, kay siya nagapatalinghug Sa akong tingog ug sa akong mga pangaliyupo. Sapagkat kaniyang ikiniling ang kaniyang pakinig sa akin, kayat ako'y tatawag sa kaniya habang ako'y nabubuhay. Tungod kay iyang gikiling kanako ang iyang igdulungog, Busa magatawag ako kaniya samtang ako buhi pa. Ang tali ng kamatayan ay pumulupot sa akin, at ang mga sakit ng Sheol ay nagsihawak sa akin: aking nasumpungan ang kabagabagan at kapanglawan. Ginalikusan ako sa mga talikala sa kamatayon, ug ang kasakit sa Sheol minggapusa kanako: Ang kaguol ug kasakit maoy hingpalgan ko. Nang magkagayo'y tumawag ako sa pangalan ng Panginoon; Oh Panginoon, isinasamo ko sa iyo, iligtas mo ang aking kaluluwa. Unya gisangpit ko ang ngalan ni Jehova: Oh Jehova, luwasa ang akong kalag, nangamuyo ako kanimo. Mapagbiyaya ang Panginoon, at matuwid; Oo, ang Dios namin ay maawain. Puno sa gracia si Jehova, ug matarung; Oo, maloloy-on ang atong Dios. Pinalalagi ng Panginoon ang mga tapat na loob: ako'y nababa, at kaniyang iniligtas ako. Si Jehova nagabantay sa mga walay-pagtagad: Gipaubos ako, ug iyang giluwas ako. Bumalik ka sa iyong kapahingahan, Oh kaluluwa ko; sapagkat ginawan ka ng mabuti ng Panginoon. Bumalik ka sa imong kapahulayan, Oh kalag ko; Kay si Jehova nagpanalangin sa madagayaon gayud kanimo. Sapagkat iyong iniligtas ang kaluluwa ko sa kamatayan, at ang mga mata ko sa mga luha, at ang mga paa ko sa pagkabuwal. Kay imong giluwas ang akong kalag gikan sa kamatayon, Ang akong mga mata gikan sa mga luha, Ug ang akong mga tiil gikan sa pagkahidalin-as. Ako'y lalakad sa harap ng Panginoon, sa lupain ng mga buhay. Magalakaw ako sa atubangan ni Jehova Sa yuta sa mga buhi. Ako'y sumasampalataya, sapagkat ako'y magsasalita: ako'y lubhang nagdalamhati: Ako motoo, kay mosulti ako: Gisakit ako sa hilabihan gayud: Aking sinabi sa aking pagmamadali, lahat ng tao ay bulaan. Sa hinanali ako nakaingon: Ang tanang tawo mga bakakon. Ano ang aking ibabayad sa Panginoon dahil sa lahat niyang kabutihan sa akin? Unsa man ang akong igabayad kang Jehova Tungod sa tanan niyang mga kaayohan kanako? Aking kukunin ang saro ng kaligtasan, at tatawag ako sa pangalan ng Panginoon. Dawaton ko ang copa sa kaluwasan, Ug pagasangpiton ko ang ngalan ni Jehova. Aking babayaran ang mga panata ko sa Panginoon, Oo, sa harapan ng buo niyang bayan. Magabayad ako sa akong mga panaad kang Jehova, Oo, diha sa atubangan sa tanan niyang katawohan. Mahalaga sa paningin ng Panginoon ang kamatayan ng kaniyang mga banal. Hamili sa pagtan-aw ni Jehova Ang kamatayon sa iyang mga balaan. Oh Panginoon, tunay na ako'y iyong lingkod; ako'y iyong lingkod, na anak ng iyong lingkod na babae; iyong kinalag ang aking mga tali. Oh Jehova, sa pagkamatuod ako mao ang imong alagad: Ako mao ang imong alagad, ang anak nga lalake sa imong alagad nga babaye; Gihubad mo ang akong mga talikala. Aking ihahandog sa iyo ang hain na pasalamat, at tatawag ako sa pangalan ng Panginoon. Akong ihalad kanimo ang halad-sa-pasalamat, Ug sangpiton ko ang ngalan ni Jehova. Aking babayaran ang mga panata ko sa Panginoon, Oo, sa harapan ng buo niyang bayan; Kang Jehova magabayad ako sa akong mga panaad, Oo, diha sa atubangan sa tanan niyang katawohan, Sa mga looban ng bahay ng Panginoon, sa gitna mo, Oh Jerusalem. Purihin ninyo ang Panginoon. Sa mga sawang sa balay ni Jehova, Sa kinataliwad-an mo, Oh Jerusalem. Dayegon ninyo si Jehova. Oh purihin ninyo ang Panginoon, ninyong lahat na mga bansa: purihin ninyo siya, ninyong lahat na mga bayan. Oh panagdayeg kamo kang Jehova, ngatanan kamo nga mga nasud; Mga katawohan nga tanan, panagdayeg kamo kaniya. Sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay dakila sa atin; at ang katotohanan ng Panginoon ay magpakailan man. Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot daku alang kanato; Ug ang kamatuoran ni Jehova nagalungtad sa walay katapusan. Purihin ninyo ang Panginoon. Dayegon ninyo si Jehova. Oh mangagpasalamat kayo sa Panginoon; sapagkat siya'y mabuti: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Oh paghatag kamo ug mga pasalamat kang Jehova; kay siya maayo man; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan. Magsabi ngayon ang Israel, na ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Ipaingon sa Israel karon, Nga ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan. Magsabi ngayon ang sangbahayan ni Aaron, na ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Karon ipaingon sa panimalay ni Aaron, Nga ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan. Mangagsabi ngayon ang nangatatakot sa Panginoon, na ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Ipaingon karon kanila nga nangahadlok kang Jehova, Nga ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay kapusan. Sa aking kapanglawan ay tumawag ako sa Panginoon: sinagot ako ng Panginoon, at inilagay ako sa maluwag na dako. Gikan sa akong kalisdanan misangpit ako kang Jehova: Mitubag si Jehova kanako ug iyang gibutang ako sa dapit nga halapad. Ang Panginoon ay kakampi ko; hindi ako matatakot: anong magagawa ng tao sa akin? Si Jehova kadapig nako; dili ako mahadlok: Unsay arang mabuhat sa tawo kanako? Ang Panginoon ay kakampi ko sa gitna nila na nagsisitulong sa akin: kayat makikita ko ang nasa ko sa kanila na nangagtatanim sa akin. Si Jehova kadapig nako sa taliwala sa mga nagatabang kanako: Busa makita ko ang akong tinguha diha sa ibabaw kanila nga nanagdumot kanako. Lalong mabuti ang manganlong sa Panginoon kay sa maglagak ng tiwala sa tao. Labing maayo ang pagdangup kang Jehova Kay sa pagsalig diha sa tawo. Lalong mabuti ang manganlong sa Panginoon kay sa maglagak ng tiwala sa mga pangulo. Labing maayo ang pagdangup kang Jehova Kay sa pagbutang sa atong pagsalig diha sa mga principe. Kinubkob ako ng lahat ng mga bansa sa palibot: sa pangalan ng Panginoon ay aking ihihiwalay sila. Ang tanang mga nasud nanaglibut kanako: Sa ngalan ni Jehova akong pagaputlon sila. Kanilang kinubkob ako sa palibot; oo, kanilang kinubkob ako sa palibot: sa pangalan ng Panginoon ay aking ihihiwalay sila. Nanaglikos sila kanako; oo, ilang gilibutan ako: Sa ngalan ni Jehova akong pagawagtangon sila. Kanilang kinubkob ako sa palibot na parang mga pukyutan: sila'y nangamatay na parang apoy ng mga dawag: sa pangalan ng Panginoon ay aking ihihiwalay sila. Nanaglikos sila kanako sama sa mga putyokan; sila gipalong ingon sa kalayo sa mga tunok: Sa ngalan ni Jehova akong pagaputlon sila. Itinulak mo akong bigla upang ako'y mabuwal: ngunit tulungan ako ng Panginoon. Sa kalit imong gitukmod ako aron nga ako mapukan; Apan si Jehova mitabang kanako. Ang Panginoon ay aking kalakasan at awit; at siya'y naging aking kaligtasan. Si Jehova mao ang akong kalig-on ug ang akong alawiton; Ug siya mao ang akong kaluwasan. Ang tinig ng kagalakan at kaligtasan ay nasa mga tolda ng matuwid: ang kanan ng Panginoon ay gumagawang matapang. Ang tingog sa kalipay ug sa kaluwasan anaa sa mga balong-balong sa mga matarung: Ang toong kamot ni Jehova nagabuhat nga maisugon. Ang kanan ng Panginoon ay nabunyi; ang kanan ng Panginoon ay gumagawang matapang. Ang toong kamot ni Jehova nabayaw: Ang toong kamot ni Jehova nagabuhat nga maisugon. Hindi ako mamamatay, kundi mabubuhay, at magpapahayag ng mga gawa ng Panginoon. Dili ako mamatay, kondili mabuhi ako. Ug igapahayag ko ang mga buhat ni Jehova. Pinarusahan akong mainam ng Panginoon; ngunit hindi niya ako ibinigay sa kamatayan. Gicastigo ako ni Jehova sa masakit gayud; Apan ako wala niya itugyan ngadto sa kamatayon. Buksan ninyo sa akin ang mga pintuan ng katuwiran; aking papasukan, ako'y magpapasalamat sa Panginoon. Buksi kanako ang mga ganghaan sa pagkamatarung: Mosulod ako kanila, magapasalamat ako kang Jehova. Ito'y siyang pintuan ng Panginoon; papasukan ng matuwid. Mao kini ang ganghaan ni Jehova; Niini mosulod ang mga matarung. Ako'y magpapasalamat sa iyo, sapagkat sinagot mo ako! At ikaw ay naging aking kaligtasan. Pagapasalamatan ko ikaw; kay gipatalinghugan mo ako, Ug ikaw nahimong akong kaluwasan. Ang bato na itinakuwil ng nangagtayo ng bahay ay naging pangulo sa sulok. Ang bato nga gisalikway sa mga magtutukod Nahimo nga pangulo sa pamag-ang. Ito ang gawa ng Panginoon: kagilagilalas sa harap ng ating mga mata. Mao kini ang buhat ni Jehova; Kini maoy katingalahan sa among mga mata. Ito ang araw na ginawa ng Panginoon; tayo'y mangagagalak at ating katutuwaan. Kini mao ang adlaw nga gibuhat ni Jehova; Niini managmaya ug managkalipay kita. Magligtas ka ngayon, isinasamo namin sa iyo, Oh Panginoon: Oh Panginoon, isinasamo namin sa iyo, magsugo ka ngayon ng kaginhawahan. Luwasa karon, kanimo nangamuyo kami, Oh Jehova: Oh Jehova, kanimo nangamuyo kami, ipadala ang kauswagan karon. Mapalad siya na dumarating sa pangalan ng Panginoon: aming pinuri kayo mula sa bahay ng Panginoon. Bulahan siya nga moanhi sa ngalan ni Jehova: Gikan sa balay ni Jehova kami nanagdayeg kanimo. Ang Panginoon ay Dios, at binigyan niya kami ng liwanag; talian ninyo ang hain ng mga panali, sa makatuwid baga'y sa mga tila sungay ng dambana. Si Jehova mao ang Dios, ug siya naghatag kanato ug kahayag: Bangana ang halad sa mga linubid, bisan ngadto sa mga sungay sa halaran. Ikaw ay aking Dios, at magpapasalamat ako sa iyo: ikaw ay aking Dios, aking ibubunyi ka. Ikaw mao ang akong Dios, ug kanimo magapasalamat ako: Ikaw mao ang akong Dios, igapahitaas ko ikaw. Oh mangagpasalamat kayo sa Panginoon, sapagkat siya'y mabuti: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Oh managpasalamat kamo kang Jehova; kay siya maayo man; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan. Mapalad silang sakdal sa lakad, na nagsisilakad sa kautusan ng Panginoon. Bulahan sila nga mga hingpit sa dalan, Nga nanaglakaw sa Kasugoan ni Jehova. Mapalad silang nangagiingat ng kaniyang mga patotoo, na nagsisihanap sa kaniya ng buong puso. Bulahan sila nga nanagbantay sa iyang mga pagpamatuod, Nga sa bug-os nilang kasingkasing nanagpangita kaniya. Oo, silang hindi nagsisigawa ng kalikuan; sila'y nagsisilakad sa kaniyang mga daan. Oo, sila wala magbuhat sa dili-pagkamatarung; Sila nanaglakaw sa iyang mga dalan. Iyong iniutos sa amin ang mga tuntunin mo, upang aming sunding masikap. Ikaw nagsugo kanamo mahatungod sa imong mga lagda, Aron among pagabantayan sila sa makugihon gayud. Oh matatag nawa ang aking mga daan, upang sundin ang mga palatuntunan mo! Oh hinaut unta nga mahamutang ang akong mga dalan Sa pagtuman sa imong kabalaoran! Hindi nga ako mapapahiya, pagka ako'y nagkaroon ng galang sa inyong lahat na mga utos. Unya dili na ako pagapakaulawan, Sa mabantayan ko na ang tanan mong mga sugo. Ako'y magpapasalamat sa iyo sa pamamagitan ng katuwiran ng puso, pagka aking natutuhan ang mga matuwid mong kahatulan. Magapasalamat ako kanimo uban sa katul-id sa kasingkasing, Sa pagkakat-on ko sa imong mga matarung nga paghukom. Aking tutuparin ang mga palatuntunan mo: Oh huwag mo akong pabayaang lubos. Pagabantayan ko ang imong kabalaoran: Oh hinaut unta nga ako dili mo gayud pagabiyaan. Sa paano lilinisin ng isang binata ang kaniyang daan? Sa pagdinig doon ayon sa iyong salita. Unsay igahinlo sa usa ka batan-on sa iyang dalan? Pinaagi sa pagmatngon subay sa imong pulong. Hinanap kita ng aking buong puso: Oh huwag nawa akong malihis sa iyong mga utos. Uban sa bug-os ko nga kasingkasing gipangita ko ikaw: Oh ayaw itugot nga ako mahisalaag gikan sa imong mga sugo. Ang salita mo'y aking iningatan sa aking puso: upang huwag akong magkasala laban sa iyo. Sa akong kasingkasing ginatipigan ko ang imong pulong, Aron dili ako makasala batok kanimo. Mapalad ka, Oh Panginoon: ituro mo sa akin ang mga palatuntunan mo. Dalayegon ikaw, Oh Jehova: Tudloi ako sa imong kabalaoran. Aking ipinahayag ng aking mga labi ang lahat ng mga kahatulan ng iyong bibig. Sa akong mga ngabil gisugilon ko Ang tanang mga tulomanon sa imong baba. Ako'y nagalak sa daan ng iyong mga patotoo, na gaya ng lahat na kayamanan. Nagakalipay ako sa dalan sa imong mga pagpamatuod, Ingon sa gidaghanon sa tanang mga bahandi. Ako'y magbubulay sa iyong mga tuntunin, at gagalang sa iyong mga daan. Sa imong mga lagda magapalandong ako, Ug magatahud ako sa imong mga dalan. Ako'y magaaliw sa iyong mga palatuntunan: hindi ko kalilimutan ang iyong salita. Magakalipay ako sa akong kaugalingon diha sa imong kabalaoran: Dili ako malimot sa imong pulong. Gawan ng mabuti ang iyong lingkod, upang ako'y mabuhay; sa gayo'y aking susundin ang iyong salita. Ibubo sa kadagaya ang kalooy mo sa imong alagad, aron mabuhi ako; Sa ingon niini magabantay ako sa imong pulong. Idilat mo ang aking mga mata, upang ako'y makakita ng kagilagilalas na mga bagay sa iyong kautusan. Bukha ang akong mga mata, aron makatan-aw ako Sa mga katingalahang butang gikan sa imong Kasugoan. Ako'y nakikipamayan sa lupa: huwag mong ikubli ang mga utos mo sa akin. Ako dumuloong dinhi sa yuta: Ayaw itungina ang imong mga sugo gikan kanako. Ang puso ko'y nadudurog sa pananabik na tinatamo sa iyong mga kahatulan sa lahat ng panahon. Nadugmok ang akong kalag tungod sa pagpangandoy Sa imong mga tulomanon sa tanang mga panahon. Iyong sinaway ang mga palalong sinumpa, na nagsisihiwalay sa iyong mga utos. Gibadlong mo ang mga palabilabihon nga mga tinunglo, Nga nanghimulag gikan sa imong mga sugo. Alisin mo sa akin ang kadustaan at kakutyaan; sapagkat iningatan ko ang iyong mga patotoo. Palaa gikan kanako ang kaulawan ug ang pagkatalamayon; Kay ang imong mga pagpamatuod gibantayan ko. Mga pangulo naman ay nagsiupo, at naguusap ng laban sa akin; ngunit ang lingkod mo'y nagbulay sa iyong mga palatuntunan. Ang mga principe usab nanaglingkod ug nanagsulti batok kanako; Apan ang imong alagad nagapalandong sa imong kabalaoran. Ang mga patotoo mo naman ay aking mga kaluguran at aking mga tagapayo. Ang imong mga pagpamatuod usab maoy akong kalipay Ug akong mga magtatambag Ang kaluluwa ko'y dumidikit sa alabok: buhayin mo ako ayon sa iyong salita. Mipilit sa abug ang akong kalag: Buhion mo ako sumala sa imong pulong. Aking ipinahayag ang mga lakad ko, at ikaw ay sumagot sa akin: ituro mo sa akin ang mga palatuntunan mo. Gipahayag ko ang akong mga dalan, ug ikaw mitubag kanako: Tudloi ako sa imong kabalaoran. Ipaunawa mo sa akin ang daan ng iyong mga tuntunin: sa gayo'y aking bubulayin ang iyong kagilagilalas na mga gawa. Ipasabut kanako ang dalan sa imong mga lagda: Sa ingon niini magapalandong ako sa imong mga katingalahang buhat. Ang kaluluwa ko'y natutunaw sa kabigatan ng loob: iyong palakasin ako ayon sa iyong salita. Natunaw ang akong kalag tungod sa kaguol: Lig-ona ako sumala sa imong pulong. Ilayo mo sa akin ang daan ng kasinungalingan: at ipagkaloob mo sa aking may pagbibiyaya ang iyong kautusan. Ipahalayo gikan kanako ang dalan sa kabakakan; Ug ihatag kanako ang imong Kasugoan sa pagkamapuanguron. Aking pinili ang daan ng pagtatapat: ang mga kahatulan mo'y inilagay ko sa harap ko. Napili ko ang dalan sa pagkamatinumanon: Gibutang ko ang imong mga tulomanon sa atubangan ko. Ako'y kumapit sa iyong mga patotoo: Oh Panginoon, huwag mo akong ilagay sa kahihiyan. Napabilin ako sa dakung pagmatngon sa imong mga pagpamatuod: Oh Jehova, ayaw ako ibutang sa kaulawan. Aking tatakbuhan ang daan ng iyong mga utos, pagka iyong pinalaki ang aking puso. Sa dalan sa imong mga sugo magadalagan ako, Sa diha nga pagapadakuon mo ang akong kasingkasing. Ituro mo sa akin, Oh Panginoon, ang daan ng iyong mga palatuntunan; at aking iingatan hanggang sa wakas. Tudloi ako, Oh Jehova, sa dalan sa imong kabalaoran; Ug pagabantayan ko kini hangtud sa katapusan. Bigyan mo ako ng pagkaunawa at aking iingatan ang iyong kautusan; Oo, aking susundin ng aking buong puso. Hatagi ako ug salabutan, ug pagabantayan ko ang imong Kasugoan; Oo, pagatumanon ko kini uban sa bug-os ko nga kasingkasing. Payaunin mo ako sa landas ng iyong mga utos; sapagkat siya kong kinaaliwan. Mandoi ako sa dalan sa imong mga sugo; Kay niini anaa ang akong kalipay Ikiling mo ang aking puso sa iyong mga patotoo, at huwag sa kasakiman. Ikiling mo ang akong kasingkasing ngadto sa imong mga pagpamatuod, Ug dili ngadto sa kailibgon. Alisin mo ang aking mga mata sa pagtingin ng walang kabuluhan. At buhayin mo ako sa iyong mga daan. Ilikay ang akong mga mata gikan sa pagtan-aw sa kakawangan, Ug hatagi ako ug kinabuhi sa imong mga dalan. Papagtibayin mo ang iyong salita sa iyong lingkod, na ukol sa takot sa iyo. Palig-ona ang imong pulong nganhi sa imong alagad, Nga nagatudlo sa pagkahadlok kanimo. Alisin mo ang aking kadustaan na aking kinatatakutan: sapagkat ang mga kahatulan mo'y mabuti. Kuhaa gikan kanako ang kaulawan nga akong nahadlokan; Kay maayo ang imong mga tulomanon. Narito, ako'y nanabik sa iyong mga tuntunin; buhayin mo ako sa iyong katuwiran. Ania karon, ginatinguha ko ang imong mga lagda: Hatagi ako ug kinabuhi sa imong pagkamatarung. Padatingin mo rin sa akin ang iyong mga kagandahang-loob, Oh Panginoon, sa makatuwid baga'y ang iyong kaligtasan, ayon sa iyong salita. Ipadangat usab nganhi kanako ang imong mahigugmaong-kalolot, Oh Jehova, Bisan ang imong kaluwasan, sumala sa imong pulong. Sa gayo'y magkakaroon ako ng kasagutan sa kaniya na dumuduwahagi sa akin; sapagkat ako'y tumitiwala sa iyong salita. Sa ingon niana, makabaton ako ug tubag alang kaniya nga nagapakaulaw kanako; Kay misalig ako sa imong pulong. At huwag mong lubos na kunin ang salita ng katotohanan sa aking bibig; sapagkat ako'y umasa sa iyong mga kahatulan. Ug ayaw pagkuhaa sa tuman ang pulong sa kamatuoran gikan sa akong baba; Kay ako milaum diha sa imong mga tulomanon. Gayon ko susundin ang iyong kautusan na palagi magpakailan-kailan pa man. Sa ingon niana, pagabantayan ko sa kanunay ang imong Kasugoan Sa katuigan nga walay katapusan. At lalakad ako sa kalayaan; sapagkat aking hinanap ang iyong mga tuntunin. Ug magalakaw ako sa kagawasan; Kay gipangita ko ang imong mga lagda. Ako nama'y magsasalita ng iyong mga patotoo sa harap ng mga hari, at hindi ako mapapahiya. Ug igasulti ko usab ang imong mga pagpamatuod sa atubangan sa mga hari, Ug wala mahamutang sa kaulawan. At ako'y maaaliw sa iyong mga utos, na aking iniibig. Ug sa akong kaugalingon magakalipay ako sa imong mga sugo, Nga gihigugma ko. Akin namang itataas ang aking mga kamay sa iyong mga utos, na aking inibig; at ako'y magbubulay sa iyong mga palatuntunan. Pagabayawon ko usab ang akong mga kamot ngadto sa imong mga sugo, nga gihigugma ko; Ug magapalandong ako diha sa imong kabalaoran. Iyong alalahanin ang salita sa iyong lingkod, na doo'y iyong pinaasa ako. Hinumdumi ang pulong nga gihatag mo sa imong alagad, Tungod kay imo akong gipalaum. Ito'y aking kaaliwan sa aking pagkapighati: sapagkat binuhay ako ng iyong salita. Mao kini ang kalipay ko sa akong kagul-anan; Kay ang imong pulong naghatag kanako ug kinabuhi. Ang palalo ay dumuwahaging mainam sa akin: gayon ma'y hindi ako hihiwalay sa iyong kautusan. Ang mga palabilabihon nanagyubit kanako sa hilabihan gayud: Apan wala ako mobulag gikan sa imong Kasugoan. Aking inalaala ang mga kahatulan mo ng una, Oh Panginoon, at ako'y nagaliw sa sarili. Nahinumdum ako, Oh Jehova, sa kanhi mong mga tulomanon, Ug nalipay ako sa akong kaugalingon. Maalab na galit ang humawak sa akin, dahil sa masama na nagpabaya ng iyong kautusan. Ang mainit nga kaligutgut migahum kanako, Tungod sa tawong dautan nga mibulag gikan sa imong Kasugoan. Ang iyong mga palatuntunan ay naging aking mga awit sa bahay ng aking pangingibang bayan. Ang imong kabalaoran nahimo nga mga alawiton ko Sa balay sa akong pagpanlangyaw. Aking inalaala sa gabi ang pangalan mo, Oh Panginoon, at sinunod ko ang iyong kautusan. Sa kagabhion nahinumdum ako sa imong ngalan, Oh Jehova, Ug gibantayan ko ang imong Kasugoan. Ito ang tinamo ko, sapagkat aking iningatan ang mga tuntunin mo. Kini nabatonan ko, Tungod kay gibantayan ko ang imong mga lagda. Ang Panginoon ay aking bahagi: aking sinabi na aking tutuparin ang iyong mga salita. Si Jehova mao ang akong bahin: Ako miingon nga magabantay ako sa imong mga pulong. Aking hiniling ang iyong biyaya ng aking buong puso: magmahabagin ka sa akin ayon sa iyong salita. Ang imong paglaban gipakilooy ko uban sa bug-os ko nga kasingkasing: Kaloy-i ako sumala sa imong pulong. Ako'y nagiisip sa aking mga lakad, at ibinalik ko ang aking mga paa sa iyong mga patotoo. Gipalandong ko ang akong mga dalan, Ug gipabalik ko ang akong mga tiil ngadto sa imong mga pagpamatuod. Ako'y nagmadali, at hindi ako nagmakupad, na sundin ang iyong mga utos. Midali ako, ug wala magdugay, Sa pagtuman sa imong mga sugo. Pinuluputan ako ng mga panali ng masama; ngunit hindi ko nilimot ang iyong kautusan. Ang mga gapus sa mga dautan gipanglikus kanako; Apan wala ko hikalimti ang imong Kasugoan. Sa hating gabi ay babangon ako upang magpasalamat sa iyo, dahil sa iyong mga matuwid na kahatulan. Sa tungang gabii mobangon ako sa pagpasalamat kanimo Tungod sa imong mga tulomanon nga matarung. Ako'y kasama ng lahat na nangatatakot sa iyo, at ng nagsisitupad ng iyong mga tuntunin. Kauban ako sa tanang mga may kahadlok kanimo, Ug kanila nga nanagtuman sa imong mga lagda. Ang lupa, Oh Panginoon, ay puno ng iyong kagandahang-loob: ituro mo sa akin ang iyong mga palatuntunan. Ang yuta, Oh Jehova, napuno sa imong mahigugmaong-kalolot: Tudloi ako sa imong kabalaoran. Ginawan mo ng mabuti ang iyong lingkod, Oh Panginoon, ayon sa iyong salita. Maayo ang gibuhat mo sa imong alagad, Oh Jehova, sumala sa imong pulong. Turuan mo ako ng mabuting kahatulan at kaalaman; sapagkat ako'y sumampalataya sa iyong mga utos. Tudloi ako sa maayong paghukom ug kinaadman; Bago ako nagdalamhati ay naligaw ako; ngunit ngayo'y tinutupad ko ang iyong salita. Sa wala pa ako pagsakita, nahisalaag ako; Apan karon nagabantay ako sa imong pulong. Ikaw ay mabuti, at gumagawa ng mabuti; ituro mo sa akin ang iyong mga palatuntunan. Ikaw maayo ug nagabuhat sa maayo; Tudloi ako sa imong kabalaoran. Ang palalo ay kumatha ng kabulaanan laban sa akin: aking tutuparin ang iyong mga tuntunin ng buong puso ko. Batok kanako nanagmugna ug bakak ang mga palabilabihon: Uban sa bug-os ko nga kasingkasing magatuman ako sa imong mga lagda. Ang puso nila ay matabang gaya ng sebo; ngunit ako'y naaaliw sa iyong kautusan. Matambok ang ilang kasingkasing ingon sa sibu; Apan nagakalipay ako diha sa imong Kasugoan. Mabuti sa akin na ako'y napighati; upang aking matutuhan ang mga palatuntunan mo. Maayo pa alang kanako nga gisakit ako; Aron ako makakat-on diha sa imong kabalaoran. Ang kautusan ng iyong bibig ay lalong mabuti sa akin kay sa libong ginto at pilak. Labing maayo alang kanako ang Kasugoan sa imong baba Kay sa mga linibo nga bulawan ug salapi. Ginawa ako at inanyuan ako ng iyong mga kamay: bigyan mo ako ng unawa, upang matutuhan ko ang iyong mga utos. Ang imong mga kamot nagbuhat kanako ug nag-umol kanako: Ihatag kanako ang salabutan, aron ako makakat-on sa imong mga sugo. Silang nangatatakot sa iyo ay makikita ako, at matutuwa; sapagkat ako'y umasa sa iyong salita; Sila nga may mga kahadlok kanimo motan-aw kanako ug managkalipay, Kay diha sa imong pulong milaum ako. Talastas ko, Oh Panginoon na ang mga kahatulan mo ay matuwid, at sa pagtatapat, iyo akong dinalamhati. Nahibalo ako, Oh Jehova, nga ang imong mga paghukom matarung man, Ug nga sa imong pagka-matinumanon gisakit mo ako. Isinasamo ko sa iyo na maging kaaliwan ko ang iyong kagandahang-loob, ayon sa iyong salita sa iyong lingkod. Itugot, nagaampo ako kanimo, nga ang imong mahigugmaong-kalolot mahimo nga akong kalipay, Sumala sa imong pulong alang sa imong alagad. Dumating nawa sa akin ang iyong malumanay na kaawaan upang ako'y mabuhay: sapagkat ang kautusan mo'y aking kaaliwan. Ipadangat kanako ang imong malomong kalooy, aron mabuhi ako; Kay ang imong Kasugoan maoy akong kalipay. Mahiya ang palalo; sapagkat dinaig nila ako ng walang kadahilanan: ngunit ako'y magbubulay sa iyong mga tuntunin. Ipabutang sa kaulawan ang mga palabilabihon; tungod kay gidaug nila ako sa mga pagbutang-butang: Apan ako magapalandong diha sa imong mga lagda. Bumalik nawa sa akin yaong nangatatakot sa iyo, at silang nangakakakilala ng iyong mga patotoo. Pabalika nganhi kanako kadtong mga nangahadlok kanimo; Ug sila manghibalo sa imong mga pagpamatuod. Maging sakdal nawa ang aking puso sa iyong mga palatuntunan; upang huwag akong mapahiya. Mahingpit unta ang akong kasingkasing diha sa imong kabalaoran, Aron ako dili maulawan. Pinanglulupaypayan ng aking kaluluwa ang iyong pagliligtas: ngunit umaasa ako sa iyong salita. Nangandoy ang akong kalag tungod sa imong kaluwasan; Apan milaum ako sa imong pulong. Pinangangalumatahan ng aking mga mata ang iyong salita, samantalang aking sinasabi, Kailan mo ako aaliwin? Ang akong mga mata nangaloy sa pagpaabut sa imong pulong, Samtang ako nagaingon: Anus-a pa ba nimo ako lipaya? Sapagkat ako'y naging parang balat na lalagyan ng alak sa usok; gayon ma'y hindi ko kinalilimutan ang iyong mga palatuntunan. Kay ako nahimong sama sa panit nga sudlanan sa vino nga anaa sa asohan; Apan wala ko hikalimti ang imong kabalaoran. Gaano karami ang mga kaarawan ng iyong lingkod? Kailan ka gagawa ng kahatulan sa kanila na nagsisiusig sa akin? Pipila na ba lamang ang mga adlaw sa imong alagad? Anus-a pa ba nimo buhata ang paghukom batok niadtong nanaglutos kanako? Inihukay ako ng palalo ng mga lungaw na hindi mga ayon sa iyong kautusan. Ang mga palabilabihon nanagkalot ug mga gahong alang kanako, Nga dili subay sumala sa imong Kasugoan. Lahat mong mga utos ay tapat. Kanilang inuusig ako na may kamalian; tulungan mo ako. Ang tanan nimong mga sugo matinumanon man: Sila nanaglutos kanako sa pagkadili-matarung; tabangan mo ako. Kanilang tinunaw ako halos sa ibabaw ng lupa; ngunit hindi ko pinabayaan ang mga tuntunin mo. Diriyot na ako nila malamoy dinhi sa ibabaw sa yuta; Apan wala ko pagbiyai ang imong mga lagda. Buhayin mo ako ayon sa iyong kagandahang-loob; sa gayo'y aking iingatan ang patotoo ng iyong bibig. Buhion mo ako sumala sa imong mahigugmaong-kalolot; Sa ingon niana pagatumanon ko ang mga pagpamatuod sa imong baba. Magpakailan man, Oh Panginoon, ang iyong salita ay natatag sa langit. Sa walay katapusan Oh Jehova, ang imong pulong nahamutang sa langit. Ang iyong pagtatapat ay sa lahat ng salit saling lahi: iyong itinatag ang lupa, at lumalagi. Ang imong pagkamatinumanon alang man ngadto sa tanang mga kaliwatan: Imong gitukod ang yuta, ug kini nagapadayon. Namamalagi sa araw na ito ayon sa iyong mga alituntunin; sapagkat lahat ng bagay ay mga lingkod mo. Sumala sa imong mga tulomanon sila nanagpadayon hangtud niining adlawa; Kay ang tanang mga butang maoy imong mga sulogoon. Kundi ang kautusan mo'y naging aking kaaliwan, namatay nga sana ako sa aking kadalamhatian. Gawas kong ang imong Kasugoan mahimo ko nga kalipay, Sa akong kasakit mahanaw unya ako Hindi ko kalilimutan kailan man ang mga tuntunin mo; sapagkat sa pamamagitan ng mga yaon ay binuhay mo ako. Dili ko gayud hikalimtan ang imong mga lagda; Kay tungod kanila gibanhaw mo ako. Ako'y iyo, iligtas mo ako, sapagkat aking hinanap ang mga tuntunin mo, Ako imo man, luwasa ako; Kay gipangita ko ang imong mga lagda. Inabatan ako ng masama upang ako'y patayin; ngunit aking gugunitain ang iyong mga patotoo. Ang mga dautan nanaghulat kanako, sa paglaglag kanako; Apan ako magapalandong sa imong mga pagpamatuod. Aking nakita ang wakas ng buong kasakdalan; ngunit ang utos mo'y totoong malawak. Nakita ko ang katapusan sa bugos nga pagkahingpit; Apan ang imong sugo halapad sa hilabihan gayud. Oh gaanong iniibig ko ang iyong kautusan! Siya kong gunita buong araw. Oh hilabihan ang paghigugma ko sa imong Kasugoan! Kini mao ang akong gipalandong sa tibook nga adlaw. Pinarunong ako kay sa aking mga kaaway ng iyong mga utos; sapagkat mga laging sumasa akin. Ang imong mga sugo nakapahimo kanako nga labi pang manggialamon kay sa akong mga kaaway; Kay sila ania kanako sa kanunay. Ako'y may higit na unawa kay sa lahat ng tagapagturo sa akin; sapagkat ang iyong mga patotoo ay gunita ko. Aduna akoy labaw pang salabutan kay sa tanan ko nga mga magtutudlo; Kay ang imong mga pagpamatuod maoy akong gipalandong. Ako'y nakakaunawa na higit kay sa may katandaan, sapagkat aking iningatan ang mga tuntunin mo. Labi pang masinabuton ako kay sa mga tigulang, Tungod kay gibantayan ko ang imong mga lagda. Aking pinigil ang mga paa ko sa lahat ng masamang lakad, upang aking masunod ang salita mo. Gikan sa tanang mga dalan nga dautan, gipunggan ko ang akong mga tiil, Aron nga ako makatuman sa imong pulong. Ako'y hindi lumihis sa iyong mga kahatulan; sapagkat iyong tinuruan ako. Wala ako tumipas gikan sa imong mga tulomanon; Kay imong gitudloan ako. Pagkatamis ng iyong mga salita sa aking lasa! Oo, matamis kay sa pulot sa aking bibig! Pagkatam-is gayud sa imong mga pulong sa akong pagtilaw! Oo, labing matam-is pa kay sa dugos sa akong baba! Sa iyong mga tuntunin ay nagkakamit ako ng unawa: kayat aking ipinagtatanim ang bawat lakad na sinungaling. Pinaagi sa imong mga lagda nakabaton ako ug salabutan: Tungod niini gidumtan ko ang tagsatagsa ka dalan sa kabakakan. Ang salita mo'y ilawan sa aking mga paa, at liwanag sa aking landas. Ang imong pulong maoy lamparahan sa akong mga tiil, Ug kahayag sa akong alagianan. Ako'y sumumpa, at pinagtibay ko, na aking tutuparin ang mga matuwid mong kahatulan. Nakapanumpa ako ug gimatudan ko kini, Nga ako magabantay sa matarung mong mga tulomanon. Ako'y nagdadalamhating mainam: buhayin mo ako, Oh Panginoon, ayon sa iyong salita. Ginasakit ako sa hilabihan gayud: Buhion mo ako, Oh Jehova, sumala sa imong pulong. Tanggapin mo, isinasamo ko sa iyo, ang mga kusang handog ng aking bibig, Oh Panginoon, at ituro mo sa akin ang mga kahatulan mo. Dawata, nangaliyupo ako kanimo, ang mga halad-nga-kinabubut-on sa akong baba, Oh Jehova, Ug tudloi ako sa imong mga tulomanon. Ang kaluluwa ko'y laging nasa aking kamay; gayon ma'y hindi ko kinalilimutan ang kautusan mo. Ang kalag ko sa kanunay ania sa akong kamot; Apan wala ko hikalimti ang imong Ka/sugoan. Ipinaglagay ako ng silo ng masama; gayon ma'y hindi ako lumihis sa iyong mga tuntunin. Gibutangan ako ug lit-ag sa mga datuan; apan ako wala mahisalaag gikan sa imong mga lagda. Ang mga patotoo mo'y inari kong pinakamana magpakailanman; sapagkat sila ang kagalakan ng aking puso. Ingon nga panulondon gidawat ko ang imong mga pagpamatuod sa walay katapusan; Kay sila mao ang kalipay sa akong kasingkasing. Ikiniling ko ang puso ko na ganapin ang mga palatuntunan mo, magpakailan man, sa makatuwid baga'y hanggang sa wakas. Gikiling ko ang akong kasingkasing sa pagbuhat sa imong kabalaoran Sa gihapon, bisan ngadto sa katapusan. Ipinagtatanim ko sila na may salawahang pagiisip; ngunit ang iyong kautusan ay iniibig ko. Gidumtan ko sila nga may maduha-duhaon nga hunahuna; Apan gihigugma ko ang imong Kasugoan. Ikaw ang kublihan kong dako at kalasag ko: ako'y umaasa sa iyong salita. Ikaw mao ang akong dapit nga dalangpanan ug ang akong taming: Sa imong pulong nagalaum ako. Magsihiwalay kayo sa akin, kayong mga manggagawa ng kasamaan; upang aking maingatan ang mga utos ng aking Dios. Pahalayo kamo gikan kanako, kamong mga mamumuhat sa kadautan, Aron nga magabantay ako sa mga sugo sa akong Dios. Alalayan mo ako ayon sa iyong salita, upang ako'y mabuhay; at huwag mo akong hiyain sa aking pagasa. Sapnaya ako sumala sa imong pulong, aron ako mabuhi; Ug ayaw ako pagpakaulawi sa akong paglaum. Alalayan mo ako, at ako'y maliligtas, at magkakaroon ako ng laging pitagan sa iyong mga palatuntunan. Sapnaya ako sa itaas, ug maluwas ako, Ug magatahud diha sa imong kabalaoran sa kanunay. Inilagay mo sa wala silang lahat na naliligaw sa iyong mga palatuntunan; sapagkat ang kanilang pagdaraya ay kasinungalingan. Gitalikdan mo kadtong tanan nga nangasayup gikan sa imong kabalaoran; Kay ang ilang limbong mao ang kabakakan. Inaalis mo ang lahat ng masama sa lupa na gaya ng taing bakal; kayat iniibig ko ang mga patotoo mo. Ang tanang mga dautan sa yuta gisalikway mo sama sa taya: Tungod niana gihigugma ko ang imong mga pagpamatuod. Ang laman ko'y nanginginig dahil sa takot sa iyo; at ako'y takot sa iyong mga kahatulan. Ang unod ko mikurog tungod sa kahadlok kanimo; Ug sa imong mga paghukom nahadlok ako. Ako'y gumawa ng kahatulan at kaganapan: huwag mo akong iwan sa mga mangaapi sa akin. Ang justicia ug ang pagkamatarung gibuhat ko: Ayaw ako itugyan sa mga nanagdaugdaug kanako. Maging tagapatnugot ka ng iyong lingkod sa ikabubuti: huwag mong ipapighati ako sa palalo. Himoa ang pasalig mo sa imong alagad alang sa kaayohan: Ayaw itugot nga ang palabilabihon modaugdaug kanako. Pinangangalumatahan ng aking mga mata ang iyong pagliligtas, at ang iyong matuwid na salita. Ang akong mga mata nangaloy sa pagpaabut sa imong kaluwasan, Ug tungod sa imong pulong nga matarung. Gawan mo ang lingkod mo ng ayon sa iyong kagandahang-loob, at ituro mo sa akin ang mga palatuntunan mo. Buhata sa imong alagad sumala sa imong mahigugmaong-kalolot, Ug tudloi ako sa imong kabalaoran. Ako'y lingkod mo; bigyan mo ako ng unawa; upang aking maalaman ang mga patotoo mo, Ako mao ang imong alagad; ihatag kanako ang salabutan, Aron nga ako mahibalo sa imong mga pagpamatuod. Kapanahunan sa Panginoon na gumawa; sapagkat kanilang niwalang kabuluhan ang kautusan mo. Mao na ang panahon nga si Jehova magabuhat; Kay gihimo nila nga walay kapuslanan ang imong Kasugoan. Kayat aking iniibig ang mga utos mo ng higit sa ginto, oo, higit sa dalisay na ginto. Tungod niana gihigugma ko ang imong mga sugo Labaw kay sa bulawan, oo, labaw kay sa bulawan nga inulay. Kayat aking pinahahalagahan na matuwid ang lahat mong mga tuntunin tungkol sa lahat ng mga bagay; at ipinagtatanim ko ang bawat sinungaling na lakad. Tungod niana gipakamahal ko ang tanan mong mga lagda mahatungod sa tanang mga butang nga matarung; Ug gidumtan ko ang tagsatagsa ka dalan sa kabakakan. Ang mga patotoo mo'y kagilagilalas; kayat sila'y iniingatan ng aking kaluluwa. Mga katingalahan ang imong mga pagpamatuod; Busa nagabantay kanila ang akong kalag. Ang bukas ng iyong mga salita ay nagbibigay ng liwanag; nagbibigay ng unawa sa walang muwang. Ang sinugdan sa imong mga pulong nagahatag ug kahayag; Nagahatag kini ug salabutan alang sa mga walay-pagtagad. Aking binuka ng maluwang ang bibig ko, at ako'y nagbuntong-hininga; sapagkat aking pinanabikan ang mga utos mo. Gibuka ko ug daku ang akong baba, ug nagahangus; Kay nangandoy ako sa dakung kainit sa imong mga sugo. Manumbalik ka sa akin, at maawa ka sa akin, gaya ng iyong kinauugaliang gawin sa nagsisiibig ng iyong pangalan. Lingia ako, malooy ka kanako, Maingon sa nabatasan mo niadtong mga nahigugma sa imong ngalan. Itatag mo ang mga hakbang ko sa iyong salita; at huwag magkaroon ng kapangyarihan sa akin ang anomang kasamaan. Pasunda ang akong mga lakang sa imong pulong; Ug ayaw itugot nga may bisan unsa nga kadautan nga magagahum kanako. Tubusin mo ako sa pagpighati ng tao: sa gayo'y aking tutuparin ang mga tuntunin mo. Tubsa ako gikan sa pagdaugdaug sa tawo: Aron magatuman ako sa imong mga lagda. Pasilangin mo ang mukha mo sa iyong lingkod; at ituro mo sa akin ang mga palatuntunan mo. Ipasidlak ang imong nawong ibabaw sa imong alagad; Ug tudloi ako sa imong kabalaoran. Ang mga mata ko'y nagsisiagos ng mga ilog ng tubig; sapagkat hindi nila tinutupad ang kautusan mo. Mga inagay-ay sa tubig nanaligdig gikan sa akong mga mata, Tungod kay sila wala managtuman sa imong Kasugoan. Matuwid ka, Oh Panginoon, at matuwid ang mga kahatulan mo. Matarung ikaw, Oh Jehova, Ug matul-id ang imong mga paghukom. Iniutos mo ang mga patotoo mo sa katuwiran at totoong may pagtatapat. Gisugo mo ang imong mga pagpamatuod diha sa pagkamatarung Ug sa pagkamatinumanon uyamut. Tinunaw ako ng aking sikap, sapagkat kinalimutan ng aking mga kaaway ang mga salita mo. Ang akong pagsingkamot miut-ut kanako, Tungod kay ang akong mga kabatok nanghikalimot sa imong mga pulong. Ang salita mo'y totoong malinis; kayat iniibig ito ng iyong lingkod. Ang imong pulong maulay gayud sa hilabihan, Tungod niana ang imong alagad nahagugma niini. Ako'y maliit at hinahamak: gayon ma'y hindi ko kinalilimutan ang mga tuntunin mo. Diyutay ako ug tinamay; Apan wala ko hikalimti ang imong mga lagda. Ang katuwiran mo ay walang hanggang katuwiran, at ang kautusan mo'y katotohanan. Ang imong pagkamatarung mao ang pagkamatarung nga walay katapusan, Ug ang imong Kasugoan mao ang kamatuoran. Kabagabagan at kahirapan ay humawak sa akin: gayon ma'y ang mga utos mo'y aking kaaliwan. Kasamok ug kaguol minggahum kanako; Apan ang imong mga sugo maoy akong kalipay. Ang mga patotoo mo'y matuwid magpakailan man: bigyan mo ako ng unawa at mabubuhay ako. Walay katapusan ang pagkamatarung sa imong mga pagpamatuod: Ihatag kanako ang salabutan ug ako mabuhi. Ako'y tumawag ng aking buong puso; sagutin mo ako, Oh Panginoon: iingatan ko ang iyong mga palatuntunan. Misangpit ako uban sa bug-os ko nga kasingkasing; tubaga ako, Oh Jehova: Bantayan ko gayud ang imong kabalaoran. Ako'y tumawag sa iyo; iligtas mo ako, at aking tutuparin ang mga patotoo mo. Kanimo misangpit ako; luwasa ako, Ug pagabantayan ko ang imong mga pagpamatuod. Ako'y nagpauna sa bukang-liwayway ng umaga, at dumaing ako: ako'y umasa sa iyong mga salita. Giunhan ko ang banag-banag sa kabuntagon, ug mitu-aw ako: Milaum ako diha sa imong mga pulong. Ang mga mata ko'y nanguna sa mga pagpupuyat sa gabi, upang aking magunita ang salita mo. Giunhan sa akong mga mata ang pagtukaw sa kagabhion, Aron ako makapalandong sa imong pulong. Dinggin mo ang tinig ko ayon sa iyong kagandahang-loob: buhayin mo ako, Oh Panginoon, ayon sa iyong mga kahatulan. Patalinghugi ang akong tingog sumala sa imong mahigugmaong-kalolot: Buhion mo ako, Oh Jehova, sumala sa imong mga tulomanon. Silang nagsisisunod sa kasamaan ay nagsisilapit; sila'y malayo sa iyong kautusan. Nanagpahiduol sila kanako ang nanagsunod sa kadautan; Halayo sila sa imong Kasugoan. Ikaw ay malapit, Oh Panginoon; at lahat mong utos ay katotohanan. Ikaw ania sa haduol, Oh Jehova, Ug ang tanan mong mga sugo mga kamatuoran man. Nang una'y nakaunawa ako sa iyong mga patotoo, na iyong pinamalagi magpakailan man. Kanhi nahibalo na ako gikan sa imong mga pagpamatuod, Nga gitukod mo sila sa walay katapusan. Pakundanganan mo ang aking kadalamhatian at iligtas mo ako; sapagkat hindi ko kinalilimutan ang iyong kautusan. Palandunga ang akong kasakitan, ug luwasa ako; Kay wala ko hikalimti ang imong Kasugoan. Ipaglaban mo ang aking usap, at iligtas mo ako: buhayin mo ako ayon sa iyong salita. Labani ang akong katungod, ug tubsa ako: Buhion mo ako sumala sa imong pulong. Kaligtasan ay malayo sa masama; sapagkat hindi nila hinahanap ang mga palatuntunan mo. Halayo sa mga dautan ang kaluwasan; Kay wala nila pangitaa ang imong kabalaoran. Dakila ang mga malumanay mong kaawaan, Oh Panginoon: buhayin mo ako ayon sa iyong mga kahatulan. Dagku ang imong mga malomong-kalooy, Oh Jehova: Buhion mo ako sumala sa imong mga tulomanon. Marami ang mga manguusig sa akin at mga kaaway ko; gayon ma'y hindi ako humiwalay sa iyong mga patotoo. Daghan ang akong mga maglulutos ug ang akong mga kabatok; Ngani wala ako motipas gikan sa imong mga pagpamatuod. Aking namasdan ang mga magdarayang manggagawa at ako'y namanglaw; sapagkat hindi nila sinusunod ang salita mo. Nakita ko ang mga mabudhion, ug nasubo ako, Tungod kay sila wala managbantay sa imong pulong. Dilidilihin mo kung gaano iniibig ko ang mga utos mo: buhayin mo ako, Oh Panginoon, ayon sa iyong kagandahang-loob. Palandunga kong giunsa ko sa paghigugma ang imong mga lagda: Buhion mo ako Oh Jehova, sumala sa imong mahigugmaongkalolot. Ang kabuoan ng iyong salita ay katotohanan; at bawat isa ng iyong matutuwid na kahatulan ay magpakailan man. Kamatuoran mao ang natingban sa imong pulong; Ug ang tagsatagsa sa imong matarung mga tulomanon nagapadayon sa walay katapusan. Inusig ako ng mga pangulo ng walang kadahilanan; ngunit ang puso ko'y nanginginig sa iyong mga salita. Ang mga principe nanaglutos kanako sa walay gipasiparan; Apan ang akong kasingkasing nagabarug nga may kahadlok sa imong mga pulong. Ako'y nagagalak sa iyong salita, na parang nakakasumpong ng malaking samsam. Nagakalipay ako sa imong pulong, Ingon sa usa nga nakakaplag ug daghang mga inagaw. Aking pinagtataniman at kinasusuklaman ang pagsisinungaling; ngunit ang kautusan mo'y aking iniibig. Akong gidumtan ug gipakaluod ko ang kabakakan; Apan gihigugma ko ang imong Kasugoan. Makapito sa isang araw na pumupuri ako sa iyo, dahil sa iyong matutuwid na kahatulan. Makapito sa usa ka adlaw ginadayeg ko ikaw, Tungod sa imong matarung mga tulomanon. Dakilang kapayapaan ang tinatamo nila na nagsisiibig ng iyong kautusan. At sila'y walang kadahilanang ikatitisod. Ang mga nahagugma sa imong Kasugoan adunay pakigdait nga daku; Ug kanila wala ang kahigayonan sa pagkapangdol. Ako'y umasa sa iyong pagliligtas, Oh Panginoon. At ginawa ko ang mga utos mo. Sa imong kaluwasan milaum ako, Oh Jehova, Ug nagtuman ako sa imong mga sugo. Sinunod ng aking kaluluwa ang mga patotoo mo; at iniibig kong mainam, Ang akong kalag nagbantay sa imong mga pagpamatuod; Ug gihigugma ko sila sa hilabihan gayud. Aking tinupad ang iyong mga tuntunin at ang iyong mga patotoo; sapagkat lahat ng aking lakad ay nasa harap mo. Gibantayan ko ang imong mga lagda ug ang imong mga pagpamatuod; Kay ang tanan ko nga mga dalan anaa sa atubangan mo. Dumating nawa sa harap mo ang aking daing, Oh Panginoon: bigyan mo ako ng unawa ayon sa iyong salita. Ipahaduol ang akong pagtu-aw sa atubangan nimo, Oh Jehova Hatagi ako ug salabutan sumala sa imong pulong Dumating nawa sa harap mo ang aking pamanhik: iligtas mo ako ayon sa iyong salita. Ipadangat ang akong pag-ampo sa atubangan mo: Luwasa ako sumala sa imong pulong. Tulutang magbadya ng pagpuri ang aking mga labi; sapagkat itinuturo mo sa akin ang iyong mga palatuntunan. Ipapamulong sa akong mga ngabil ang pagdayeg; Kay ikaw nagatudlo kanako sa imong kabalaoran. Awitin ng aking dila ang iyong salita; sapagkat lahat ng mga utos mo ay katuwiran. Ipaawit sa akong dila ang imong pulong; Kay ang tanan mong mga sugo mga matarung man. Magsihanda nawa ang iyong kamay na tulungan ako; sapagkat aking pinili ang iyong mga tuntunin. Ipaandam ang imong kamot sa pagtabang kanako; Kay gipili ko ang imong mga lagda. Aking pinanabikan ang iyong pagliligtas, Oh Panginoon: at ang iyong kautusan ay aking kaaliwan. Gihidlaw ako sa imong kaluwasan, Oh Jehova, Ug ang imong Kasugoan mao ang akong kalipay. Mabuhay nawa ang aking kaluluwa, at pupuri sa iyo; at tulungan nawa ako ng iyong mga kahatulan. Buhion mo ang akong kalag, ug kini magadayeg kanimo; Ug patabangi ako sa imong mga tulomanon. Ako'y naligaw na parang tupang nawala; hanapin mo ang iyong lingkod; sapagkat hindi ko kinalilimutan ang iyong mga utos. Ako nahisalaag sama sa usa ka nawala nga carnero; pangitaa ang imong alagad; Kay wala ko hikalimti ang imong mga sugo. Sa aking kahirapan ay dumaing ako sa Panginoon, at sinagot niya ako. Sa akong kalisdanan mitu-aw ako kang Jehova, Ug iyang gitubag ako. Iligtas mo ang aking kaluluwa, Oh Panginoon, sa mga sinungaling na labi, at mula sa magdarayang dila. Luwasa ang akong kalag, Oh Jehova, gikan sa mga ngabil nga bakakon, Ug gikan sa dila nga malimbongon Anong maibibigay sa iyo, at anong magagawa pa sa iyo, ikaw na magdarayang dila? Unsa ba ang igahatag kanimo, ug unsa ba ang dugang nga pagabuhaton kanimo, Ikaw dila nga malimbongon? Mga hasang pana ng makapangyarihan, at mga baga ng enebro. Mga mahait nga udyong sa gamhanan, Nga adunay mga baga sa enebro. Sa aba ko, na nakikipamayan sa Mesech, na tumatahan ako sa mga tolda sa Kedar! Alaut ako, nga milangyaw ako sa Mesech, Nga nagapuyo ako sa mga balong-balong sa Kedar! Malaon ng tinatahanan ng aking kaluluwa na kasama niyang nagtatanim sa kapayapaan. Dugay na nga nagpuyo ang akong kalag Uban kaniya nga nagadumot sa pakigdait. Ako'y sa kapayapaan: ngunit pagka ako'y nagsasalita, sila'y sa pakikidigma. Ako uyon sa pakigdait: Apan kong ako mosulti, sila alang sa pakiggubat. Ititingin ko ang aking mga mata sa mga bundok; saan baga manggagaling ang aking saklolo? Iyahat ko ang akong mga mata ngadto sa kabukiran: Diin ba magagikan ang akong tabang? Ang saklolo sa akin ay nanggagaling sa Panginoon, na gumawa ng langit at lupa. Ang akong tabang nagagikan kang Jehova, Nga nagbuhat sa langit ug sa yuta. Hindi niya titiising ang paa mo'y makilos: siyang nagiingat sa iyo, ay hindi iidlip. Dili niya itugot nga mahidalin-as ang imong mga tiil: Siya nga nagabantay kanimo dili mahatagpilaw. Narito, siyang nagiingat ng Israel hindi iidlip ni matutulog man. Ania karon, siya nga nagabantay sa Israel Dili mahatagpilaw ni mahikatulog. Ang Panginoon ay tagapagingat sa iyo: ang Panginoon ay lilim mo sa iyong kanan. Si Jehova mao ang imong magbalantay: Si Jehova mao ang imong salimbong sa imong toong kamot. Hindi ka sasaktan ng araw sa araw, ni ng buwan man sa gabi. Ang kainit sa adlaw dili moluya kanimo sa adlaw, Ni ang bulan sa kagabhion. Iingatan ka ng Panginoon sa lahat ng kasamaan; kaniyang iingatan ang iyong kaluluwa. Si Jehova magabantay kanimo gikan sa tanan nga kadautan; Siya magabantay sa imong kalag. Iingatan ng Panginoon ang iyong paglabas at ang iyong pagpasok, mula sa panahong ito at sa magpakailan pa man. Si Jehova magabantay sa imong paggula ug sa imong pagsulod Sukad karon ngadto sa umalabut ug sa walay katapusan. Ako'y natutuwa nang kanilang sabihin sa akin, tayo'y magsiparoon sa bahay ng Panginoon. Nalipay ako sa pag-ingon nila kanako: Mangadto kita sa balay ni Jehova. Ang mga paa natin ay nagsisitayo sa loob ng iyong mga pintuang-bayan, Oh Jerusalem; Ang among mga tiil nanagtindog Sa sulod sa imong mga ganghaan, Oh Jerusalem, Jerusalem, na natayo na parang bayang siksikan: Jerusalem, ikaw natukod Ingon nga usa ka ciudad nga madasok; Na inaahon ng mga lipi, sa makatuwid baga'y ng mga lipi ng Panginoon, na pinaka patotoo sa Israel, upang magpasalamat sa pangalan ng Panginoon. Didto mingtungas ang mga banay, bisan ang kabanayan ni Jehova, Alang sa usa ka tulomanon sa Israel. Sa paghatag ug mga pasalamat sa ngalan ni Jehova. Sapagkat doo'y nalagay ang mga luklukan na ukol sa kahatulan, ang mga luklukan ng sangbahayan ni David. Kay didto atua ang mga trono sa paghukom, Ang mga trono sa panimalay ni David. Idalangin ninyo ang kapayapaan ng Jerusalem: sila'y magsisiginhawa na nagsisiibig sa iyo. Pag-ampo alang sa pakigdait sa Jerusalem: Manag-uswag sila nga nahigugma kanimo. Kapayapaan nawa ang sumaloob ng inyong mga kuta, at kaginhawahan sa loob ng iyong mga palasio. Ang pakigdait anaa unta sa sulod sa imong mga kuta, Ug ang kahamugaway sa sulod sa imong mga palacio. Dahil sa aking mga kapatid at aking mga kasama, aking sasabihin ngayon, kapayapaan ang sumaiyong loob. Tungod lamang sa gugma sa akong kaigsoonan ug sa akong mga kauban, Moingon ako karon: Ang pakigdait anaa sa sulod nimo. Dahil sa bahay ng Panginoon nating Dios. Hahanapin ko ang iyong buti. Tungod lamang sa panimalay ni Jehova nga atong Dios Magapangita ako alang sa imong kaayohan. Sa iyo'y aking itinitingin ang mga mata ko, Oh sa iyo na nauupo sa mga langit. Kanimo giyahat ko ang akong mga mata, Oh ikaw nga nagalingkod sa kalangitan. Narito, kung paanong tumitingin ang mga mata ng mga alipin sa kamay ng kanilang panginoon, kung paano ang mga mata ng alilang babae sa kamay ng kaniyang panginoong babae; gayon tumitingin ang mga mata namin sa Panginoon naming Dios, hanggang sa siya'y maawa sa amin. Tan-awa, ingon nga ang mga mata sa mga alagad nanagtutok sa kamot sa ilang mga agalon, Ingon sa mga mata sa alagad nga babaye ngadto sa iyang agalon nga babaye; Mao usab ang among mga mata nagatutok kang Jehova nga among Dios, Hangtud nga siya adunay kalooy kanamo. Maawa ka sa amin, Oh Panginoon, maawa ka sa amin: sapagkat kami ay lubhang lipos ng kadustaan. Malooy ka kanamo, Oh Jehova, malooy ka kanamo; Kay sa hilabihan gayud napun-an kami sa pagtamay. Ang aming kaluluwa'y lubhang lipos ng duwahagi ng mga tiwasay. At ng paghamak ng palalo. Ang among kalag napun-an sa hilabihan gayud Sa mga pagyubit niadtong anaa sa kasayon, Ug sa pagtamay sa mga palabilabihon. Kung hindi ang Panginoon ay naging kakampi natin, sabihin ng Israel ngayon, Kong dili pa si Jehova maoy kakapig namo, Ipasulti sa Israel karon, Kung hindi ang Panginoon ay naging kakampi natin, nang ang mga tao ay magsibangon laban sa atin: Kong dili pa si Jehova maoy kadapig namo, Sa diha nga ming-alsa ang mga tawo batok kanamo; Nilamon nga nila sana tayong buhay, nang ang kanilang poot ay mangagalab laban sa atin: Nan sila minglamoy na unta kanamo nga mga buhi, Sa diha nga misilaub ang ilang kaligutgut batok kanamo: Tinabunan nga sana tayo ng tubig, dinaanan nga sana ang ating kaluluwa ng agos: Nan minglunop na unta kanamo ang mga tubig, Ang baha mibanlas na unta ibabaw sa among kalag; Dinaanan nga sana ang ating kaluluwa ng mga palalong tubig. Nan mingsalanap na unta sa ibabaw sa among kalag ang mga tubig nga palabilabihon. Purihin ang Panginoon, na hindi tayo ibinigay na pinaka huli sa kanilang mga ngipin. Dalayegon si Jehova, Nga wala magtugyan kanamo ingon nga tulokbonon ngadto sa ilang mga ngipon. Ang kaluluwa natin ay nakatanan na parang ibon sa silo ng mga manghuhuli: ang silo ay nasira, at tayo ay nakatanan. Ang among kalag giluwas ingon sa langgam nga gikan sa lit-ag sa mga mangangayam: Ang lit-ag nabungkag, ug kami gipalingkawas. Ang saklolo natin ay nasa pangalan ng Panginoon, na siyang gumawa ng langit at lupa. Ang among tabang anaa sa ngalan ni Jehova, Nga nagbuhat sa langit ug sa yuta. Silang nagsisitiwala sa Panginoon ay parang bundok ng Sion, na hindi maaaring makilos, kundi nananatili magpakailan man. Sila nga nanagsalig kang Jehova Maingon sa bukid nga Sion, nga dili matarug, kondili magapabilin sa walay katapusan. Kung paanong ang mga bundok na nangasa palibot ng Jerusalem, gayon ang Panginoon sa palibot ng kaniyang bayan, mula sa panahong ito at sa magpakailan man. Maingon nga sa Jerusalem nanaglibut ang kabukiran, Ingon niini si Jehova nagalibut sa iyang katawohan Sukad karon ngadto sa umalabut ug sa walay katapusan. Sapagkat ang cetro ng kasamaan ay hindi bubuhatin sa mga matuwid; upang huwag iunat ng mga matuwid ang kanilang mga kamay sa kasamaan. Kay ang baras sa kadautan dili mahamutang sa ibabaw sa bahin sa mga matarung; Aron ang mga matarung dili makabakyaw sa ilang mga kamot ngadto sa kasal-anan. Gawan mo ng mabuti, Oh Panginoon, yaong mabubuti, at yaong matutuwid sa kanilang mga puso. Buhata ang kaayohan, Oh Jehova, niadtong mga tawong maayo, Ug ngadto kanila nga mga matul-id sa ilang mga kasingkasing. Ngunit sa nagsisiliko sa kanilang mga likong lakad, ilalabas ng Panginoon na kasama ng mga manggagawa ng kasamaan. Kapayapaan nawa ay suma Israel. Apan alang niadtong mga mingtipas ngadto sa ilang mga dalan nga baliko, Si Jehova mao ang magamando kanila uban sa mga mamumuhat sa kasal-anan. Ang pakigdait sa ibabaw sa Israel. Nang dalhin muli ng Panginoon yaong nangagbalik sa Sion, tayo ay gaya niyaong nangananaginip. Sa gipabalik na ni Jehova sila nga mingpauli ngadto sa Sion, Nanghisama kami kanila nga nanagdamgo. Nang magkagayo'y napuno ang bibig natin ng pagtawa, at ang dila natin ng awit: nang magkagayo'y sinabi nila sa gitna ng mga bansa, Ginawan sila ng Panginoon ng mga dakilang bagay. Unya ang among mga baba nangapuno sa pagkatawa, Ug ang among mga dila nangapuno sa pag-awit: Unya gipamulong nila sa taliwala sa mga nasud, Si Jehova nagbuhat sa dagkung mga butang alang kanila. Ginawan tayo ng Panginoon ng mga dakilang bagay; na siyang ating ikinatutuwa. Si Jehova nagbuhat sa mga dagkung butang alang kanamo, Nga niini napuno kami sa kalipay. Papanumbalikin mo uli ang aming nangabihag, Oh Panginoon, na gaya ng mga batis sa Timugan. Papahaulii ang pagkabinihag namo, Oh Jehova, Ingon sa mga sapa sa Habagatan. Sila na nagsisipaghasik na may luha ay magsisiani na may kagalakan. Sila nga nanagpugas ug mga luha magaani sa kalipay. Siyang lumalabas at umiiyak, na nagdadala ng binhing itatanim; siya'y di sasalang babalik na may kagalakan, na dala ang kaniyang mga tangkas. Siya nga magalakaw ug magahilak, dinala ang binhi nga igpupugas, Sa walay duhaduha mobalik siya nga may kalipay, nga magadala uban sa iyang mga binangan nga humay. Malibang itayo ng Panginoon ang bahay, walang kabuluhang nagsisigawa ang nagtatayo: malibang ingatan ng Panginoon ang bayan, walang kabuluhang gumigising ang bantay. Gawas nga si Jehova ang magatukod sa balay, Kawang lamang ang kahago niadtoong mga nagatukod niini: Gawas nga si Jehova ang magabantay sa ciudad, Kawang lamang ang pagtukaw sa tawo-nga-magbalantay. Walang kabuluhan sa inyo na kayo'y magsibangong maaga, at magpahingang tanghali, at magsikain ng tinapay ng kapagalan: sapagkat binibigyan niyang gayon ng pagkakatulog ang kaniyang minamahal. Kawang lamang ang inyong pagbangon sayo sa kabuntagon, Aron magalangan sa pagpahulay, Sa pagkaon sa tinapay sa kabudlay; Kay niini siya nagahatag sa iyang mga hinigugma sa katulogon. Narito, ang mga anak ay mana na mula sa Panginoon: at ang bunga ng bahay-bata ay kaniyang ganting-pala. Ania karon, ang mga kabataan mao ang panulondon ni Jehova; Ug ang bunga sa tagoangkan maoy iyang balus. Kung paano ang mga pana sa kamay ng makapangyarihang lalake, gayon ang mga anak ng kabataan. Ingon sa mga udyong nga anaa sa kamot sa tawong gamhanan, Mao usab ang kabataan sa pagkabatan-on. Maginhawa ang lalake na pumuno ng kaniyang lalagyan ng pana ng mga yaon: sila'y hindi mapapahiya, pagka sila'y nakikipagsalitaan sa kanilang mga kaaway sa pintuang-bayan. Malipayon ang tawo nga ang iyang baslayan napuno sa mga udyong: Dili sila mabutang sa kaulawan, Sa mosulti na sila sa ilang mga kaaway diha sa ganghaan. Mapalad ang bawat isa na natatakot sa Panginoon, na lumalakad sa kaniyang mga daan. Bulahan ang tagsatagsa nga may kahadlok kang Jehova, Nga nagalakaw sa iyang mga dalan. Sapagkat iyong kakanin ang gawa ng iyong mga kamay: magiging maginhawa ka, at ikabubuti mo. Kay ikaw magakaon sa kinabudlayan sa imong mga kamot: Magamalipayon ikaw, ug adunay kaayohan uban kanimo. Ang asawa mo'y magiging parang mabungang puno ng ubas, sa mga pinakaloob ng iyong bahay: ang mga anak mo'y parang mga puno ng olibo, sa palibot ng iyong dulang. Ang imong asawa mahimong ingon sa mabungaon nga parras, Sa mga kasuokang dapit sa imong balay; Ang imong mga anak ingon sa mga tanum nga oliva, Nga managlibut sa imong lamesa. Narito, na ganito nawa pagpalain ang tao, na natatakot sa Panginoon. Ania karon, sa ingon niini pagabulahanon ang tawo Nga may kahadlok kang Jehova. Pagpapalain ka ng Panginoon mula sa Sion: at iyong makikita ang buti ng Jerusalem sa lahat na kaarawan ng iyong buhay. Si Jehova magapanalangin kanimo gikan sa Sion: Ug masud-ong mo ang kaayohan sa Jerusalem sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi. Oo, iyong makikita ang mga anak ng iyong mga anak. Kapayapaan nawa'y suma Israel. Oo, masud-ong mo ang imong mga anak sa imong mga anak. Ang pakigdait sa ibabaw sa Israel. Madalas na ako'y dinalamhati nila mula sa aking kabataan, sabihin ngayon ng Israel, Sa nakadaghan gisakit ako nila sukad pa sa akong pagkabatanon hangtud karon, Ipasulti sa Israel karon, Madalas na ako'y dinalamhati nila mula sa aking kabataan: gayon ma'y hindi sila nanganaig laban sa akin. Sa nakadaghan gisakit ako nila sukad pa sa akong pagkabatan-on hangtud karon: Apan sila wala makadaug batok kanako. Ang mga mangaararo ay nagsiararo sa aking likod; kanilang pinahaba ang kanilang bungkal. Ang mga magdadaro nanagdaro sa ibabaw sa akong boko-boko; Nanaghimo sila ug hatag-as nga mga tudling. Ang Panginoon ay matuwid: kaniyang pinutol ang mga panali ng masama. Si Jehova matarung man: Iyang gipamugto ang mga gapus sa mga dautan. Mapahiya sila at magsitalikod, silang lahat na nangagtatanim ng loob sa Sion. Pakaulawi sila ug papasibuga sila, Ngatanan sila nga nanagdumot sa Sion. Sila'y maging parang damo sa mga bubungan, na natutuyo bago lumaki: Himoa sila nga ingon sa mga balili diha sa mga atop sa balay, Nga mangalaya sa dili pa sila motubo; Na hindi pinupuno ng manggagapas ang kaniyang kamay niyaon, ni siyang nagtatali man ng mga bigkis, ang kaniyang sinapupunan. Nga niini ang kamot sa mag-aani dili mapuno, Ni mapuno ang sabakan niya nga nagabugkos sa mga binangan sa mga uhay: Hindi man sinasabi ng nagsisipagdaan, ang pagpapala ng Panginoon, ay sumainyo nawa; binabasbasan namin kayo sa pangalan ng Panginoon. Ni manag-ingon ang nanagpangangi: Ang panalangin ni Jehova anaa unta kaninyo; Managpanalangin kami kaninyo sa ngalan ni Jehova. Mula sa mga kalaliman ay dumaing ako sa iyo, Oh Panginoon. Gikan sa mga kahiladman, nagtuaw ako kanimo, Oh Jehova. Panginoon, dinggin mo ang aking tinig: pakinggan ng iyong mga pakinig ang tinig ng aking mga pamanhik. Ginoo, patalinghugi ang akong tingog: Papatalinghugi sa imong mga igdulungog Ang tingog sa akong mga pagpangaliyupo. Kung ikaw, Panginoon, magtatanda ng mga kasamaan, Oh Panginoon, sinong tatayo? Kong ikaw, Jehova, magatimaan pa unta sa mga kasal-anan, Oh Ginoo, kinsa ba ang arang makabarug? Ngunit may kapatawarang taglay ka, upang ikaw ay katakutan. Apan adunay pagpasaylo diha kanimo, Aron ikaw takus gayud nga kahadlokan. Aking hinihintay ang Panginoon, hinihintay ng aking kaluluwa, at sa kaniyang salita ay umaasa ako. Nagahulat ako kang Jehova, ang akong kalag nagahulat, Ug sa iyang pulong milaum ako. Hinihintay ng aking kaluluwa ang Panginoon, ng higit kay sa paghihintay ng bantay sa umaga; Oo, higit kay sa bantay sa umaga. Ang akong kalag nagahulat sa Ginoo Labaw niadtong mga magbalantay nga nanagpaabut sa kabuntagon; Oo, labaw kay sa mga tawong-magbalantay nga nagapaabut sa kabuntagon. Oh Israel, umasa ka sa Panginoon; sapagkat sa Panginoon ay may kagandahang-loob. Oh Israel, lumaum ka kang Jehova; Kay kang Jehova anaa ang mahigugmaong-kalolot, Ug kaniya anaa ang madagayaong pagtubos. At kaniyang tutubusin ang Israel sa lahat niyang kasamaan. Ug siya magatubos sa Israel Gikan sa tanan niyang mga kasal-anan. Panginoon, hindi hambog ang aking puso, ni mayabang man ang aking mga mata; ni nagsasanay man ako sa mga dakilang bagay, o sa mga bagay na totoong kagilagilalas sa akin. Jehova, ang akong kasingkasing dili palabilabihon, ni mapahitason ang akong mga mata; Ni magabansay-bansay ako sa akong kaugalingon alang sa mga dagkung butang, Kun sa mga butang nga hilabihan da ka katingalahan alang kanako. Tunay na aking itiniwasay at itinahimik ang aking kaluluwa; parang batang inihiwalay sa suso sa kaniyang ina, ang kaluluwa ko ay parang inihiwalay na bata sa suso. Sa pagkatinuod gialam-alaman kore ug gipahilum ko ang akong kalag; Sama sa usa ka bata nga gilutas sa iyang inahan, Sama sa usa ka bata nga gilutas ang akong kalag sa sulod nako. Oh Israel, umasa ka sa Panginoon mula sa panahong ito at sa magpakailan pa man. Oh Israel, lumaum ka kang Jehova Sukad karon ngadto sa umalabut ug sa walay katapusan. Panginoon, alalahanin mo para kay David ang lahat niyang kadalamhatian; Oh Jehova, hinumdumi alang kang David Ang tanan niyang kagul-anan; Kung paanong sumumpa siya sa Panginoon, at nanata sa Makapangyarihan ni Jacob: Giunsa niya ang pagpanumpa kang Jehova, Ug sa pagsaad sa Gamhanan ni Jacob: Tunay na hindi ako papasok sa tabernakulo ng aking bahay, ni sasampa man sa aking higaan, Sa pagkatinuod dili ako mosulod sa balong-balong sa akong balay, Ni mosaka ako ngadto sa akong higdaanan; Hindi ako magbibigay ng pagkakatulog sa aking mga mata, o magpapaidlip man sa aking mga talukap-mata; Dili ko pakatulgon ang akong mga mata, Ni tugotan ko nga mahatagpilaw ang akong mga tabon-tabon; Hanggang sa ako'y makasumpong ng dakong ukol sa Panginoon, ng tabernakulo ukol sa Makapangyarihan ni Jacob. Hangtud nga makakaplag ako ug dapit alang kang Jehova, Usa ka tabernaculo alang sa Gamhanan ni Jacob. Narito, narinig namin sa Ephrata: aming nasumpungan sa mga parang ng gubat. Ania karon, sa Ephrata nadungog namo kini: Hingpalgan namo kini sa kapatagan sa lasang. Kami ay magsisipasok sa kaniyang tabernakulo; kami ay magsisisamba sa harap ng kaniyang tungtungan. Mangadto kita sa iyang mga tabernaculo; Managsimba kita didto sa tumbanan sa iyang mga tiil. Bumangon ka, Oh Panginoon, sa iyong pahingahang dako: ikaw, at ang kaban ng iyong kalakasan. Tumindog ka, Oh Jehova, ngadto sa imong dapit nga pahulayanan; Ikaw, ug ang arca sa imong kalig-on. Magsipagsuot ang iyong mga saserdote ng katuwiran; at magsihiyaw ang iyong mga banal dahil sa kagalakan. Pasul-obi ang imong mga sacerdote sa pagkamatarung; Ug pahugyawa sa kalipay ang imong mga balaan. Dahil sa iyong lingkod na kay David huwag mong ipihit ang mukha ng iyong pinahiran ng langis. Tungod lamang kang David nga imong alagad Ayaw ipalingiw ang nawong sa imong dinihog. Ang Panginoon ay sumumpa kay David sa katotohanan; hindi niya babaligtarin: ang bunga ng iyong katawan ay aking ilalagay sa iyong luklukan. Si Jehova nanumpa kang David sa kamatuoran; Siya dili mobulag gikan niana: Sa bunga sa imong lawas igabutang ko sa imong trono. Kung iingatan ng iyong mga anak ang aking tipan. At ang aking patotoo na aking ituturo, magsisiupo naman ang kanilang mga anak sa iyong luklukan magpakailan man. Kong ang imong mga anak managbantay sa akong tugon Ug sa akong pagpamatuod nga akong igatudlo kanila, Ang ilang mga anak usab molingkod sa imong trono hangtud sa walay katapusan. Sapagkat pinili ng Panginoon ang Sion; kaniyang ninasa na pinaka tahanan niya. Kay si Jehova nagpili sa Sion; Iyang gitinguha kini nga alang sa iyang puloy-anan. Ito'y aking pahingahang dako magpakailan man. Dito ako tatahan; sapagkat aking ninasa. Kini mao ang akong dapit nga pahulayanan sa walay katapusan: Dinhi magapuyo ako; kay gitinguha ko kini. Aking pagpapalain siyang sagana sa pagkain; aking bubusugin ng pagkain ang kaniyang dukha. Sa madagayaon gayud ako magapanalangin sa iyang makaon: Pagabusgon ko sa tinapay ang iyang mga kabus. Ang kaniya namang mga saserdote ay susuutan ko ng kaligtasan: at ang kaniyang mga banal ay magsisihiyaw ng malakas sa kagalakan. Ingon man usab ang iyang mga sacerdote, pagabistihan ko sa kaluwasan; Ug ang iyang mga balaan managhugyaw sa makusog tungod sa kalipay. Doo'y aking pamumukuhin ang sungay ni David: aking ipinaghanda ng ilawan ang aking pinahiran ng langis. Didto himoon ko nga ang sungay ni David mosalingsing: Ako nagtagana ug lamparahan alang sa akong dinihog. Ang kaniyang mga kaaway ay susuutan ko ng kahihiyan: ngunit sa kaniya'y mamumulaklak ang kaniyang putong. Ang iyang mga kaaway pagabistihan ko sa kaulawan; Apan sa ibabaw sa iyang kaugalingon mamulak ang iyang purongpurong. Masdan ninyo, na pagkabuti at pagkaligaya sa mga magkakapatid na magsitahang magkakasama sa pagkakaisa! Ania karon, pagkamaayo ug pagkamalipayon gayud Sa mga magsoon nga managpuyo sa paghiusa! Parang mahalagang langis sa ulo, na tumutulo sa balbas, sa makatuwid baga'y sa balbas ni Aaron. Na tumulo sa laylayan ng kaniyang mga suot; Kini sama sa bililhon nga lana nga anaa sa ibabaw sa ulo, Nga nagadaligdig ibabaw sa bungot, Bisan sa bungot ni Aaron; Nga midaligdig ibabaw sa liab sa iyang mga bisti; Gaya ng hamog sa Hermon, na tumutulo sa mga bundok ng Sion: sapagkat doon pinarating ng Panginoon ang pagpapala, sa makatuwid baga'y ang buhay na magpakailan pa man. Sama sa tun-og sa Hermon, Nga nangatagak ibabaw sa kabukiran sa Sion: Kay didto gisugo ni Jehova ang panalangin, Bisan sa kinabuhi nga walay katapusan. Narito, purihin ninyo ang Panginoon, ninyong lahat na lingkod ng Panginoon. Ninyong nagsisitayo sa kinagabihan sa bahay ng Panginoon. Ania karon, dayegon ninyo si Jehova, ngatanan kamong mga alagad ni Jehova, Nga sa kagabhion nanagbarug sa balay ni Jehova. Itaas ninyo ang inyong mga kamay sa dakong santuario, at purihin ninyo ang Panginoon. Bayawa ninyo ang inyong mga kamot ngadto sa balaang puloyanan, Ug dayegon ninyo si Jehova. Pagpalain ka nawa ng Panginoon mula sa Sion; sa makatuwid baga'y niyaong gumawa ng langit at lupa. Si Jehova magapanalangin kanimo gikan sa Sion; Bisan siya nga nagbuhat sa langit ug sa yuta. Purihin ninyo ang Panginoon. Purihin ninyo ang pangalan ng Panginoon; purihin ninyo siya, Oh ninyong mga lingkod ng Panginoon: Dayegon ninyo si Jehova. Dayegon ninyo ang ngalan ni Jehova; Dayega siya, Oh kamong mga alagad ni Jehova, Ninyong nagsisitayo sa bahay ng Panginoon. Sa mga looban ng bahay ng ating Dios. Kamo nga nanagtindog sa balay ni Jehova, Diha sa mga sawang sa balay sa atong Dios. Purihin ninyo ang Panginoon; sapagkat ang Panginoon ay mabuti: magsiawit kayo ng mga pagpuri sa kaniyang pangalan; sapagkat maligaya. Dayegon ninyo si Jehova; kay si Jehova maayo man: Panag-awit ug mga pagdayeg sa iyang ngalan; kay kini maoy makalilipay. Sapagkat pinili ng Panginoon para sa kaniya si Jacob, at ang Israel na kaniyang pinakatanging kayamanan. Kay si Jehova nagpili kang Jacob alang sa iyang kaugalingon, Ug sa Israel alang sa iyang kaugalingon nga pagpanag-iya. Sapagkat nalalaman ko na ang Panginoon ay dakila, at ang ating Panginoon ay higit sa lahat na dios. Kay nasayud ako nga si Jehova daku man, Ug nga ang atong Ginoo labaw sa tanang mga dios. Anomang kinalugdan ng Panginoon, ay kaniyang ginawa, sa langit at sa lupa, sa mga dagat, at sa lahat ng mga kalaliman. Bisan unsa ang gikahimut-an ni Jehova, kini iyang gibuhat, Didto sa langit ug dinhi sa yuta, diha sa kadagatan ug sa tanang mga kahiladman; Kaniyang pinailanglang ang mga singaw na mula sa mga wakas ng lupa; kaniyang ginagawa ang mga kidlat na ukol sa ulan; kaniyang inilalabas ang hangin mula sa kaniyang mga ingatang-yaman. Siya nga nagapasaka sa mga panganod gikan sa mga kinatumyan sa yuta; Siyan nga nagabuhat sa mga kilat alang sa ulan; Siya nga nagapagula sa hangin gikan sa ilang mga tipiganan; Na siyang sumakit sa mga panganay sa Egipto, sa tao at gayon din sa hayop. Siya nga milaglag sa mga panganay sa Egipto, Sa tawo ug sa mananap; Siya'y nagsugo ng mga tanda at mga kababalaghan sa gitna mo, Oh Egipto, kay Faraon, at sa lahat niyang mga lingkod. Siya nga nagpadala ug mga ilhanan ug mga katingalahan diha sa kinataliwad-an nimo, Oh Egipto, Sa ibabaw ni Faraon, ug sa ibabaw sa tanan niyang mga ulipon; Na siyang sumakit sa maraming bansa, at pumatay sa mga makapangyarihang hari; Siya nga milaglag sa daghang mga nasud, Ug mipatay sa mga gamhanang hari, Kay Sehon na hari ng mga Amorrheo, at kay Og na hari sa Basan, at sa lahat ng mga kaharian ng Canaan: Kang Sihon, nga hari sa mga Amorehanon, Ug kang Og nga hari sa Basan, Ug sa tanang mga gingharian sa Canaan, At ibinigay ang kanilang lupain na pinakamana, isang pinakamana sa Israel sa kaniyang bayan. Ug gihatag ang ilang yuta alang sa usa ka panulondon, Usa ka panulondon ngadto sa Israel nga iyang katawohan. Ang iyong pangalan, Oh Panginoon, ay magpakailan man; ang alaala sa iyo, Oh Panginoon, ay sa lahat ng salit saling lahi. Ang imong ngalan, Oh Jehova, nagapadayon sa walay katapusan; Ang imong halandumon nga ngalan, Oh Jehova, ngadto sa tanang mga kaliwatan. Sapagkat hahatulan ng Panginoon ang kaniyang bayan, at magsisisi tungkol sa kaniyang mga lingkod. Kay si Jehova mohukom sa iyang katawohan, Ug magabasul sa iyang kaugalingon mahatungod sa iyang mga alagad. Ang mga diosdiosan ng mga bansa ay pilak at ginto, na gawa ng mga kamay ng mga tao. Ang mga dios-dios sa mga nasud mga salapi ug bulawan, Ang buhat sa mga kamot sa mga tawo. Sila'y may mga bibig, ngunit hindi sila nangagsasalita; mga mata ay mayroon sila, ngunit hindi sila nangakakakita; Sila adunay mga baba, apan sila dili makasulti; Sila adunay mga mata, apan sila dili makakita; Sila'y may mga tainga, ngunit hindi sila nangakakarinig; at wala mang anomang hinga sa kanilang mga bibig. Sila adunay mga igdulungog, apan dili sila makadungog; Ni adunay gininhawa sa ilang mga baba. Silang nagsisigawa sa kanila ay magiging gaya nila; Oo, bawat tumitiwala sa kanila. Sila nga nanagbuhat kanila, manghisama kanila; Oo, ang tagsatagsa nga mosalig kanila. Oh sangbahayan ni Israel, purihin ninyo ang Panginoon: Oh sangbahayan ni Aaron, purihin ninyo ang Panginoon: Oh panimalay sa Israel, dayegon ninyo si Jehova: Oh panimalay ni Aaron, dayegon ninyo si Jehova: Oh sangbahayan ni Levi, purihin ninyo ang Panginoon: ninyong nangatatakot sa Panginoon, purihin ninyo ang Panginoon. Oh panimalay ni Levi, dayegon ninyo si Jehova: Kamo nga may kahadlok kang Jehova, dayegon ninyo si Jehova. Purihin ang Panginoon mula sa Sion, na siyang tumatahan sa Jerusalem. Purihin ninyo ang Panginoon. Dalayegon si Jehova gikan sa Sion, Siya nga nagapuyo sa Jerusalem Dayegon ninyo si Jehova. Oh mangagpasalamat kayo sa Panginoon; sapagkat siya'y mabuti: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Oh paghatag ug mga pasalamat kang Jehova; kay siya maayo man; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan. Oh mangagpasalamat kayo sa Dios ng mga dios: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Oh paghatag ug mga pasalamat ngadto sa Dios sa mga dios; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan. Oh mangagpasalamat kayo sa Panginoon ng mga panginoon: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Oh paghatag ug mga pasalamat ngadto sa Ginoo sa mga ginoo; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan: Sa kaniya na gumagawang magisa ng mga dakilang kababalaghan: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Kaniya lamang nga nagabuhat sa dagkung mga katingalahan; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan: Sa kaniya na gumawa ng mga langit sa pamamagitan ng unawa: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Kaniya nga tungod sa salabutan gihimo ang kalangitan; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan: Sa kaniya na naglalatag ng lupa sa ibabaw ng tubig: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Kaniya nga nagbuklad sa yuta ibabaw sa mga tubig; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan: Sa kaniya na gumawa ng mga dakilang tanglaw; sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Kaniya nga nagbuhat sa mga dagkung suga; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; Ng araw upang magpuno sa araw: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Ang adlaw aron sa paggahum sa adlaw; Kay ang iyang mahugugmaong-kalolot Ng buwan at mga bituin upang magpuno sa gabi: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Ang bulan ug mga bitoon aron sa paggahum sa kagabhion; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan: Sa kaniya na sumakit sa Egipto sa kanilang mga panganay: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Kaniya nga naglaglag sa Egipto sa ilang mga panganay; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; At kinuha ang Israel sa kanila: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Ug nagkuha sa Israel gikan sa taliwala nila; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; Sa pamamagitan ng malakas na kamay, at ng unat na bisig: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Uban sa kusganon nga kamot, ug uban sa tinuy-od nga bukton; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan: Sa kaniya na humawi ng Dagat na Mapula: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Kaniya nga nagpaiway sa Dagat nga Mapula sa pagkabahin; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; At nagparaan sa Israel sa gitna niyaon: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Ug nagpaagi sa Israel latas sa taliwala niini; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; Ngunit tinabunan si Faraon at ang kaniyang hukbo sa Dagat na Mapula: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Apan ang naglumos kang Faraon ug sa iyang kasundalohan didto sa Dagat nga Mapula; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan: Sa kaniya na pumatnubay ng kaniyang bayan sa ilang: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Kaniya nga nagmando sa iyang katawohan latas sa kamingawan; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan: Sa kaniya na sumakit sa mga dakilang hari: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Kaniya nga milaglag sa gamhanang mga hari; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan; At pumatay sa mga bantog na hari: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Ug mipatay sa mga bantugang hari; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan: Kay Sehon na hari ng mga Amorrheo; sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Kang Sihon nga hari sa mga Amorehanon; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan; At kay Og na hari sa Basan: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Ug kang Og nga hari sa Basan; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan; At ibinigay ang kanilang lupain na pinakamana. Sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Ug naghatag sa ilang yuta alang sa usa ka panulondon; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan; Sa makatuwid baga'y pinakamana sa Israel na kaniyang lingkod: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Bisan sa usa ka panulondon ngadto sa Israel nga iyang alagad; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan: Na siyang umalaala sa atin sa ating mababang kalagayan: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Nga nahanumdum kanato sa atong pagkaubos ug kahimtang; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan; At iniligtas tayo sa ating mga kaaway: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man: Ug nagluwas kanato gikan sa atong mga kabatok; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan: Siya'y nagbibigay ng pagkain sa lahat ng kinapal: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Siya nga nagahatag ug makaon sa tanan nga unod; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan. Oh mangagpasalamat kayo sa Dios ng langit: sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan man. Oh paghatag ug mga pasalamat ngadto sa Dios sa langit; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan. Sa tabi ng mga ilog ng Babilonia, doo'y nangaupo tayo, oo, nagiyak tayo, nang ating maalaala ang Sion. Haduol sa mga suba sa Babilonia, Didto kami nanaglingkod, oo, nanaghilak kami, Sa nahinumdum kami sa Sion. Sa mga punong sauce sa gitna niyaon ating ibinitin ang ating mga alpa. Sa ibabaw sa mga tangbo didto sa kinataliwad-an niini Gipamitay namo ang among mga alpa. Sapagkat doo'y silang nagsibihag sa atin ay nagsihiling sa atin ng mga awit, at silang magpapahamak sa atin ay nagsihiling sa atin ng kasayahan, na nangagsasabi: Awitin ninyo sa amin ang sa mga awit ng Sion. Kay didto, sila nga mingdala kanamo nga mga binihag, nanagpangayo kanamo ug mga awit, Ug sila nga nanagsakit kanamo nanagpangayo kanamo ug kalipay, nga nagaingon: Awiti kami ug usa sa mga awit sa Sion. Paanong aawitin namin ang awit sa Panginoon sa ibang lupain? Unsaon namo sa pag-awit sa alawiton ni Jehova Sa yuta nga dili amo? Kung kalimutan kita, Oh Jerusalem, kalimutan nawa ng aking kanan ang kaniyang kasanayan. Kong mahikalimot ako kanimo, Oh Jerusalem, Pahikalimti sa akong toong kamot ang iyang pagkabatid. Dumikit nawa ang aking dila sa ngalangala ng aking bibig, kung hindi kita alalahanin; kung hindi ko piliin ang Jerusalem ng higit sa aking pinakapangulong kagalakan. Papilita ang akong dila sa alingagngag sa akong baba, Kong ako dili mahinumdum kanimo; Kong ang Jerusalem dili ko palabihon Ibabaw sa akong dakung kalipay. Alalahanin mo Oh Panginoon, laban sa mga anak ni Edom ang kaarawan ng Jerusalem; na nagsabi, Sirain, sirain, pati ng patibayan niyaon. Hinumdumi, Oh Jehova, batok a mga anak sa Edom Ang adlaw sa Jerusalem; Nga nanag-ingon: Gun-oba siya, gunoba siya, Bisan hangtud ngadto sa mga patukoranan niana. Oh anak na babae ng Babilonia, na sira; magiging mapalad siya, na gumaganti sa iyo na gaya ng iyong ginawa sa amin. Oh anak nga babaye sa Babilonia, ikaw nga pagalaglagon, Malipayon siya, nga magabalus kanimo Ingon sa imong pag-alagad kanamo. Magiging mapalad siya, na kukuha at maghahagis sa iyong mga bata sa malaking bato. Magamalipayon siya nga magakuha ug magasalibay sa imong mga kabataan Batok sa bato. Ako'y magpapasalamat sa iyo ng aking buong puso: sa harap ng mga dios ay aawit ako ng mga pagpuri sa iyo. Magahatag ako kanimo sa mga pasalamat uban sa bug-os ko nga kasingkasing: Sa atubangan sa mga dios, magaawit ako kanimo ug mga pagdayeg. Ako'y sasamba sa dako ng iyong banal na templo, at magpapasalamat sa iyong pangalan, dahil sa iyong kagandahang-loob at dahil sa iyong katotohanan: sapagkat iyong pinadakila ang iyong salita sa iyong buong pangalan. Magasimba ako patumong sa imong templo nga balaan, Ug magahatag ako ug mga pasalamat sa imong ngalan, tungod sa imong mahigugmaong-kalolot ug sa imong kamatuoran: Kay gipadaku mo ang imong pulong ibabaw sa bug-os mong ngalan. Nang araw na ako'y tumawag ay sinagot mo ako, iyong pinatapang ako ng kalakasan sa aking kaluluwa. Sa adlaw nga ako nagsangpit, ikaw mitubag kanako, Gidasig mo ako nga adunay kaligon sa akong kalag. Lahat ng mga hari sa lupa ay mangagpapasalamat sa iyo, Oh Panginoon, sapagkat kanilang narinig ang mga salita ng iyong bibig. Ang tanang mga hari sa yuta managhatag kanimo sa mga pasalamat, Oh Jehova, Kay nabati nila ang mga pulong nga gikan sa imong baba. Oo, sila'y magsisiawit tungkol sa mga daan ng Panginoon; sapagkat dakila ang kaluwalhatian ng Panginoon. Oo, manag-awit sila sa mga dalan ni Jehova; Kay daku ang himaya ni Jehova. Sapagkat bagaman ang Panginoon ay mataas, gumagalang din sa mababa: ngunit ang hambog ay nakikilala niya mula sa malayo. Kay bisan pa hataas si Jehova apan siya nagatagad sa mapinaubsanon; Apan ang palabilabihon naila na niya gikan pa sa halayo. Bagaman ako'y lumakad sa gitna ng kabagabagan, iyong bubuhayin ako; iyong iuunat ang iyong kamay laban sa poot ng aking mga kaaway, at ililigtas ako ng iyong kanan. Bisan pa ako magalakaw sa kinataliwad-an sa kasamok, ikaw magahatag ug kinabuhi kanako; Batok sa kaligutgut sa akong mga kaaway, pagatuy-oron mo ang imong kamot, Ug ang imong toong kamot magaluwas kanako. Pasasakdalin ng Panginoon ang tungkol sa akin: ang iyong kagandahang-loob, Oh Panginoon, ay magpakailan man; huwag mong pabayaan ang mga gawa ng iyong sariling mga kamay. Si Jehova magahingpit niadtong tanan nga mahitungod kanako; Ang imong mahigugmaong-kalolot, Oh Jehova, nagapadayon sa walay katapusan; Ayaw pagbiyai ang mga buhat sa imong kaugalingong mga kamot. Oh Panginoon, iyong siniyasat ako, at nakilala ako. Oh Jehova, ikaw nakasusi kanako, ug nahibalo kanako. Iyong nakikilala ang aking pag-upo at ang aking pagtindig, iyong nauunawa ang aking pagiisip sa malayo. Ikaw nahibalo sa akong paglingkod ug sa akong pagtindog; Ikaw nakasabut sa akong hunahuna bisan sa halayo. Iyong siniyasat ang aking landas at ang aking higaan, at iyong kilala ang lahat kong mga lakad. Ikaw nagasusi sa akong alagianan ug sa akong paghigda, Ug ikaw nahibalo sa tanan ko nga mga dalan. Sapagkat wala pa ang salita sa aking dila, ngunit, narito, Oh Panginoon, natatalastas mo nang buo. Kay walay mausa ka pulong sa akong dila, Kondili, Oh Jehova, ania karon, ang tanan hibaloan nimo. Iyong kinulong ako sa likuran at sa harapan, at inilapag mo ang iyong kamay sa akin. Sa likod ug sa atubangan gibantayan mo ako, Ug kanako gitapion mo ang imong kamot. Ang ganyang kaalaman ay totoong kagilagilalas sa akin; ito'y mataas, hindi ko maabot. Alang kanako katingalahan kining kinaadmana; Kini hataas, dili ako makakab-ut niini. Saan ako paroroon na mula sa iyong Espiritu? O saan ako tatakas na mula sa iyong harapan? Asa ba ako paingon gikan sa imong Espiritu? Kun asa ba ako mokalagiw gikan sa imong presencia? Kung sumampa ako sa langit, nandiyan ka: kung gawin ko ang aking higaan sa Sheol, narito, ikaw ay nandoon. Kong mosaka ako ngadto sa langit, didto atua ikaw: Kong sa Sheol pagabuhaton ko ang akong higdaanan, ania karon, didto atua ikaw. Kung aking kunin ang mga pakpak ng umaga, at tumahan sa mga pinakadulong bahagi ng dagat; Kong itaud ko ang mga pako sa kaadlawon, Ug magapuyo sa labing mga kinatumyang dapit sa dagat; Doon ma'y papatnubayan ako ng iyong kamay, at ang iyong kanang kamay ay hahawak sa akin. Bisan pa didto magamando ang imong kamot kanako, Ug ang imong toong kamot magagunit kanako. Kung aking sabihin, Tunay na tatakpan ako ng kadiliman, at ang liwanag sa palibot ko ay magiging gabi; Kong moingon ako: Sa pagkamatuod, ang kangitngit motikyup kanako. Ug ang kahayag nga nagalibut kanako mahimong gabii; Ang kadiliman man ay hindi nakakukubli sa iyo, kundi ang gabi ay sumisilang na parang araw: ang kadiliman at kaliwanagan ay magkaparis sa iyo. Bisan ngani ang kangitngit dili makatago gikan kanimo, Kondili ang kagabhion mohayag ingon sa kasanag sa adlaw: Kanimo ang kangitngit ug ang kahayag managsama lamang. Sapagkat iyong inanyo ang aking mga lamang loob: iyo akong tinakpan sa bahay-bata ng aking ina. Kay ikaw ang nag-umol sa akong mga sulod nga bahin: Sa tagoangkan sa akong inahan, imong gitabonan ako. Ako'y magpapasalamat sa iyo; sapagkat nilalang ako na kakilakilabot at kagilagilalas: kagilagilalas ang iyong mga gawa; at nalalamang mabuti ng aking kaluluwa. Mohatag ako ug mga pasalamat kanimo; tungod kay makalilisang ug kahibulongan uyamut ang pagbuhat kanako: Kahibulongan man ang imong mga buhat; Ug kini hibaloan kaayo sa akong kalag. Ang katawan ko'y hindi nakubli sa iyo, nang ako'y gawin sa lihim, at yariing mainam sa mga pinakamababang bahagi sa lupa. Ang akong lawas wala hisalipdi gikan kanimo, Sa diha nga sa tago gibuhat ako, Ug sa pagbuhat nga kahibulongan didto sa mga dapit nga labing ubos sa yuta. Nakita ng iyong mga mata ang aking mga sangkap na di sakdal, at sa iyong aklat ay pawang nangasulat, kahit na ang mga araw na itinakda sa akin, nang wala pang anoman sa kanila, Sa wala pa mahingpit ang lawas ko, nakita na sa imong mga mata; Ug diha sa imong basahon nahasulat na ang tanan, Bisan pa ngani ang mga adlaw nga natudlo alang kanako, Sa diha nga wala pay miabut kanila. Pagka mahalaga rin ng iyong mga pagiisip sa akin, Oh Dios! Pagka dakila ng kabuoan nila! Pagkabililhon usab sa imong mga hunahuna alang kanako, Oh Dios! Pagkadaku sa hilabihan ang gidaghanon nila! Kung aking bibilangin, higit sila sa bilang kay sa buhangin: pagka ako'y nagigising ay laging nasa iyo ako. Kong isipon ko sila labing daghan pa sila kay sa gidaghanon sa balas: Sa akong paghimata, ako anaa gihapon kanimo. Walang pagsalang iyong papatayin ang masama, Oh Dios: hiwalayan nga ninyo ako, Oh mga mabagsik na tao. Sa pagkamatuod gayud imong pagapatyon ang tawong dautan, Oh Dios: Busa pahalayo kamo kanako, kamong mga tawo nga giuhaw sa dugo. Sapagkat sila'y nangagsasalita laban sa iyo ng kasamaan, at ginagamit ng iyong mga kaaway ang iyong pangalan sa walang kabuluhan. Kay sa mga pasipala, nanagsulti sila batok kanimo, Ug ang imong mga kaaway nanaggamit sa imong ngalan sa walay kapuslanan. Hindi ko ba ipinagtatanim sila, Oh Panginoon, na nagtatanim sa iyo? At hindi ba kinapapanglawan ko ang mga yaon na nagsisibangon laban sa iyo? Wala ba nako pagdumti sila, Oh Jehova, sila nga nanagdumot kanimo? Ug wala ba ako masubo niadtong nanagpanukol batok kanimo? Aking ipinagtatanim sila ng lubos na kapootan: sila'y naging mga kaaway ko. Gidumtan ko sila uban sa hingpit nga pagdumot: Sila nahimong akong mga kaaway. Siyasatin mo ako, Oh Dios, at alamin mo ang aking puso; subukin mo ako, at alamin mo ang aking mga pagiisip: Susiha ako, Oh Dios, ug hibaloi ang akong kasingkasing: Sulayi ako, ug hibaloi ang akong mga hunahuna; At tingnan mo kung may anomang lakad ng kasamaan sa akin, at patnubayan mo ako sa daang walang hanggan. Ug tan-awa kong kanako aduna bay dalan sa pagkadautan, Ug mandoi ako sa dalan nga walay katapusan. Iligtas mo ako, Oh Panginoon, sa masamang tao; ingatan mo ako sa marahas na tao: Luwasa ako, Oh Jehova, gikan sa tawo nga dautan; Bantayi ako gikan sa tawo nga malupigon: Na nagaakala ng kasamaan sa kanilang puso: laging nagpipipisan sila sa pagdidigma. Nga nagalalang ug mga buhat sa kadautan diha sa ilang kasingkasing; Sa kanunay nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pakiggubat. Kanilang inihasa ang kanilang dila na parang ahas; kamandag ng mga ahas ay nasa kanilang mga labi. (Selah) Ginabaid nila ang ilang mga dila sama sa usa ka bitin; Ang kalala sa udto-udto anaa sa ilalum sa ilang mga ngabil. (Selah. Ingatan mo ako, Oh Panginoon, sa mga kamay ng masama; ingatan mo ako sa marahas na tao: na nagakalang iligaw ang aking mga hakbang. Tagoa ako, Oh Jehova, gikan sa mga kamot sa dautan; Bantayi ako gikan sa tawo nga malupigon: Nga adunay tuyo sa pagpasimang sa akong mga lakang. Ipinagkubli ako ng palalo ng silo, at ng mga panali; kanilang ipinaglagay ako ng bating sa tabi ng daan; sila'y naglagay ng mga silo na ukol sa akin. (Selah) Ang mga palabilabihon nanagtago ug lit-ag alang kanako, ug mga gapus; Nanagladlad sila ug usa ka pukot daplin sa alagianan; Nanagbutang sila ug mga bitik alang kanako. (Selah. Aking sinabi sa Panginoon. Ikaw ay Dios ko: Pakinggan mo ang tinig ng aking mga dalangin, Oh Panginoon. Miingon ako kang Jehova: Ikaw mao ang akong Dios: Patalinghugi ang tingog sa akong mga pangaliyupo, Oh Jehova. Oh Dios na Panginoon, na kalakasan ng aking kaligtasan, iyong tinakpan ang ulo ko sa kaarawan ng pagbabaka. Oh Jehova nga Ginoo, ang kaligon sa akong kaluwasan, Ikaw ang nagtabon sa akong ulo sa adlaw sa gubat. Huwag mong ipagkaloob, Oh Panginoon, ang mga nasa ng masama; huwag mong papangyarihin ang kaniyang masamang haka; baka sila'y mangagmalaki. (Selah) Ayaw pag-itugot, Oh Jehova, ang mga tinguha sa tawong dautan; Ayaw pag-ipapadayon ang iyang dautan nga paglalang, tingali unya sila managpahitaas sa ilang kaugalingon. (Selah) Tungkol sa ulo niyaong nagsisikubkob sa aking palibot, takpan sila ng kasamaan ng kanilang sariling mga labi. Mahitungod sa ulo niadtong mga nanaglibut kanako, Pataboni sila sa buhat nga dautan sa ilang kaugalingong mga ngabil, Mahulog sa kanila ang mga bagang nagniningas: mangahagis sila sa apoy; sa mga malalim na hukay, upang huwag na silang mangakabangon uli. Ipahulog sa ibabaw nila ang mga nanagsiga nga baga: Ipasugba sila ngadto sa kalayo, Ngadto sa mga halalum nga mga gahong, diin sila dili na makagula. Ang mapagsalita ng masama ay hindi matatatag sa lupa: huhulihin ng kasamaan ang marahas na lalake upang ibuwal siya. Ang tawo nga magsusulti sa dautan dili magadayon sa yuta: Ang kadautan magapangayam sa tawo nga malupigon aron sa pagpukan kaniya. Nalalaman ko na aalalayan ng Panginoon ang usap ng nagdadalamhati, at ang matuwid ng mapagkailangan. Nasayud ako nga si Jehova magalaban sa katungod sa mga sinakit, Ug buhaton ang justicia alang sa mga tawong hangul. Walang pagsalang ang matuwid ay magpapasalamat sa iyong pangalan: ang matuwid ay tatahan sa iyong harapan. Sa pagkamatuod gayud ang mga matarung mohatag sa mga pasalamat sa imong ngalan: Ang mga matul-id sa kasingkasing managpuyo diha sa imong presencia. Panginoon, ako'y tumawag sa iyo: magmadali ka sa akin: pakinggan mo ang tinig ko, pagka ako'y tumatawag sa iyo. Jehova, kanimo mitu-aw ako; dumali ka kanako: Patalinghugi ang akong tingog, sa diha nga ako mosangpit kanimo. Malagay ang aking dalangin na parang kamangyan sa harap mo; ang pagtataas ng aking mga kamay na parang hain sa kinahapunan. Itugot nga ang akong pag-ampo modangat sa atubangan mo ingon sa incienso, Ang pagbayaw sa akong mga kamot ingon sa halad sa kahaponon. Maglagay ka ng bantay, Oh Panginoon, sa harap ng aking bibig; ingatan mo ang pintuan ng aking mga labi. Butangan mo, Oh Jehova, ug bantay ang akong baba; Bantayi ang pultahan sa akong mga ngabil. Huwag mong ikiling ang aking puso sa anomang masamang bagay, na gumawa sa mga gawa ng kasamaan na kasama ng mga taong nagsisigawa ng kasamaan: at huwag mo akong pakanin ng kanilang mga masarap na pagkain. Ayaw itugot nga makiling ang akong kasingkasing sa bisan unsa nga butang dautan, Aron sa pagbansaybansay sa mga buhat sa kadautan Uban sa mga tawo nga nagabuhat sa kasal-anan: Ug ayaw ako pakan-a sa ilang mga kalan-on nga malalim. Sugatan ako ng matuwid, magiging kagandahan pa ng loob; at sawayin niya ako, magiging parang langis sa ulo; huwag tanggihan ng aking ulo: sapagkat sa kanilang kasamaan ay mamamalagi ang dalangin ko. Itugot nga ang matarung modaug kanako, kini maoy usa ka kalooy; Ug ipabadlong niya ako, kini maoy ingon sa lana nga anaa sa ibabaw sa ulo; Ayaw pagpadumilia ang akong ulo niini: Kay bisan pa sa ilang pagkadautan, ang akong pag-ampo magapadayon. Ang kanilang mga hukom ay nangahagis sa mga tabi ng malaking bato; at kanilang maririnig ang aking mga salita; sapagkat matatamis. Ang ilang mga maghuhukom pagapukanon sa mga kadaplinan sa bato; Ug ilang mabati ang akong mga pulong; kay sila mga matam-is. Gaya ng kung inaararo at nabubungkal ang lupa, gayon ang aming mga buto ay nangangalat sa bibig ng Sheol. Ingon sa usa nga magadaro ug magadugmok sa yuta, Ang atong mga bukog pagakatagon sa baba sa Sheol. Sapagkat ang mga mata ko'y nangasa iyo, Oh Dios na Panginoon: sa iyo nanganganlong ako; huwag mong iwan ang aking kaluluwa sa walang magkandili. Kay ang akong mga mata gitutok kanimo, Oh Jehova nga Ginoo: Kanimo midangup man ako; ayaw pagbiyai nga hubo ang akong kalag. Iligtas mo ako sa silo na kanilang inilagay na ukol sa akin, at sa mga silo ng mga manggagawa ng kasamaan. Ilikay ako gikan sa lit-ag nga ilang giladlad alang kanako, Ug gikan sa mga bitik sa mga mamumuhat sa kasal-anan. Mahulog ang masama sa kanilang sariling mga bating. Habang ako'y nakatatanan. Pasagdi nga mahulog ang mga tawong dautan sa ilang kaugalingong mga pukot, Samtang nga ako makalingkawas niana. Ako'y dumadaing ng aking tinig sa Panginoon; ako'y namamanhik ng aking tinig sa Panginoon. Sa akong tingog nagatu-aw ako kang Jehova; Uban sa akong tingog nangaliyupo ako kang Jehova. Aking ibinubugso ang daing ko sa harap niya; aking ipinakilala sa harap niya ang kabagabagan ko. Sa atubangan niya ginabubo ko ang akong pag-agulo; Sa atubangan niya gisugid ko ang akong kaguol. Nang nanglupaypay ang diwa ko sa loob ko, nalaman mo ang aking landas. Sa daan na aking nilalakaran ay pinagkukublihan nila ako ng silo. Sa diha nga nalumsan ang akong espiritu sa sulod nako, Hibaloan mo ang akong alagianan. Sa dalan diin ako magalakaw Sila nanagtago ug lit-ag alang kanako. Tumingin ka sa aking kanan, at tingnan mo: sapagkat walang tao na nakakakilala sa akin: kanlungan ay kulang ako; walang taong lumilingap sa aking kaluluwa. Sud-onga sa akong toong kamot, ug tan-awa; Kay walay bisan kinsa nga tawo nga nakaila kanako: Sa dalangpanan, wala ako makakaplag; Walay bisan kinsa nga tawo nga may kaawa alang sa akong kalag. Ako'y dumaing sa iyo, Oh Panginoon; aking sinabi: Ikaw ay aking kanlungan, aking bahagi sa lupain ng may buhay. Kanimo mitu-aw ako, Oh Jehova; Ako miingon: Ikaw mao ang akong dalangpanan, Ang akong bahin dinhi sa yuta sa mga buhi. Pakinggan mo ang aking daing; sapagkat ako'y totoong nababa: iligtas mo ako sa nagsisiusig sa akin; sapagkat sila'y malakas kay sa akin. Patalinghugi ang akong pagtu-aw; Kay ginasakit ako sa hilabihan gayud: Luwasa ako gikan sa akong mga manlulutos; Kay sila labi pang kusganon kay kanako. Ilabas mo ang aking kaluluwa sa bilangguan, upang ako'y makapagpasalamat sa iyong pangalan: kubkubin ako ng matuwid; sapagkat ikaw ay gagawang may kagandahang-loob sa akin. Kuhaa ang akong kalag gikan sa bilanggoan, Aron nga ako mohatag ug mga pasalamat sa imong ngalan: Ang mga matarung managlibut kanako; Kay ikaw sa pagkamadagayon gayud magapanalangin kanako. Dinggin mo ang dalangin ko Oh Panginoon; pakinggan mo ang aking mga pamanhik: sa iyong pagtatapat ay sagutin mo ako, at sa iyong katuwiran. Dungga ang akong pag-ampo, Oh Jehova; patalinghugi ang akong mga pangaliyupo: Sa imong pagkamatinumanon, ug sa imong pagkamatarung, tubaga ako. At huwag kang masok sa kahatulan na kasama ng iyong lingkod; sapagkat sa iyong paningin ay walang taong may buhay na aariing ganap. Ug ayaw paghukmi ang imong ulipon; Kay sa imong pagtan-aw walay bisan kinsa nga tawo nga buhi nga matarung. Sapagkat pinagusig ng kaaway ang kaluluwa ko; kaniyang sinaktan ang aking buhay ng lugmok sa lupa: kaniyang pinatahan ako sa mga madilim na dako, gaya ng mga namatay nang malaon. Kay gilutos sa kaaway ang akong kalag; Iyang gidugmok ang akong kinabuhi ngadto sa yuta: Iyang gipapuyo ako sa mga mangitngit nga dapit, ingon niadtong mga nangamatay sa hataas nang panahon. Kayat ang aking diwa ay nanglulupaypay sa loob ko; ang puso ko sa loob ko ay bagbag. Sa ingon niini nalumsan ang akong espiritu sa sulod nako; Ang akong kasingkasing nga ania sa sulod nako nahimong biniyaan. Aking naaalaala ang mga araw ng una; aking ginugunita ang lahat mong mga gawa: aking binubulay ang gawa ng iyong mga kamay. Akong hinumduman ang kanhing mga adlaw; Nagapalandong ako sa tanan mong mga buhat; Nagapanghunahuna ako sa buhat sa imong mga kamot. Iginawad ko ang aking mga kamay sa iyo: ang aking kaluluwa ay nananabik sa iyo, na parang uhaw na lupain. (Selah) Gibayaw ko ang akong mga kamot nganha kanimo: Ang akong kalag giuhaw kanimo, ingon sa yuta nga malaay. (Selah) Magmadali kang sagutin mo ako, Oh Panginoon; ang diwa ko'y nanglulupaypay: huwag mong ikubli ang iyong mukha sa akin; baka ako'y maging gaya nila na nagsibaba sa hukay. Dalia ang pagtubag kanako, Oh Jehova; nagakaluya na ang akong espiritu: Ayaw tagoa ang imong nawong gikan kanako, Aron dili ako mahasama niadtong mga nanganaug ngadto sa lubnganan. Iparinig mo sa akin ang iyong kagandahang-loob sa kinaumagahan; sapagkat sa iyo ako tumitiwala: ipabatid mo sa akin ang daan na aking dapat lakaran; sapagkat itinaas ko ang aking kaluluwa sa iyo. Ipabati kanako ang imong mahigugmaong-kalolot sa kabuntagon; Kay kanimo misalig ako: Ipahibalo kanako ang dalan nga akong pagalaktan; Kay kanimo gibayaw ko ang akong kalag. Iligtas mo ako, Oh Panginoon, sa aking mga kaaway: tumatakas ako sa iyo upang ikubli mo ako. Luwasa ako, Oh Jehova, gikan sa akong mga kaaway: Kanimo midangup ako aron nga matagoan mo ako. Turuan mo akong gumawa ng iyong kalooban; sapagkat ikaw ay aking Dios: ang iyong Espiritu ay mabuti; patnubayan mo ako sa lupain ng katuwiran. Tudloi ako sa pagbuhat sa imong kabubut-on; Kay ikaw mao ang akong Dios: Ang imong Espiritu maayo man; Mandoi ako didto sa yuta sa katul-iran. Buhayin mo ako, Oh Panginoon, dahil sa iyong pangalan: sa iyong katuwiran ay ilabas mo ang aking kaluluwa sa kabagabagan, Buhion mo ako, Oh Jehova, tungod lamang sa imong ngalan: Tungod sa imong pagkamatarung, kuhaa ang akong kalag gikan sa kagul-anan. At sa iyong kagandahang-loob ay ihiwalay mo ang aking mga kaaway, at lipulin mo ang lahat na nagsisidalamhati sa aking kaluluwa; sapagkat ako'y iyong lingkod. Ug diha sa imong mahigugmaongkalolot, putla ang akong mga kaaway, Ug laglaga silang tanan nga nanagsakit sa akong kalag; Kay ako mao ang imong alagad. Purihin ang Panginoon na aking malaking bato, na tinuturuan ang mga kamay ko na makipagdigma, at ang mga daliri ko na magsilaban: Dalayegon si Jehova nga akong bato, Nga nagatudlo sa akong mga kamot sa pagpakiggubat, Ug sa akong mga tudlo sa pagpakig-away: Aking kagandahang-loob, at aking katibayan, aking matayog na moog, at aking tagapagligtas; aking kalasag, at siya na doon ako nanganganlong; na siyang nagpapasuko ng aking bayan sa akin. Ang mahigugmaong-kalolot ko, ug ang akong kuta, Ang hataas ko nga torre, ug akong magbabawi; Ang akong taming, ug siya nga mao ang akong gidangpan; Ang nakadaug sa akong katawohan sa ilalum ko. Panginoon, ano ang tao, upang iyong kilalanin siya? O ang anak ng tao, upang iyong pahalagahan siya? Oh Jehova, unsa ba ang tawo, nga ikaw nagmatinagdanon man kaniya? Kun ang anak sa tawo, nga ikaw nagpamalandong man kaniya? Ang tao ay parang walang kabuluhan: ang kaniyang mga kaarawan ay parang lilim na napaparam. Ang tawo sama sa kakawangan: Ang iyang mga adlaw molabay lamang ingon sa anino. Ikiling mo ang iyong mga langit, Oh Panginoon, at bumaba ka: hipuin mo ang mga bundok, at magsisiusok. Ipaubos ang imong kalangitan, Oh Jehova, ug kumunsad ka: Hikapa ang kabukiran, ug sila moaso. Maghagis ka ng kidlat, at pangalatin mo sila; suguin mo ang iyong mga pana, at lituhin mo sila, Pagul-a ang mga kilat, ug isabulak sila; Ipadala ang imong mga udyong, ug patibulaaga sila. Iunat mo ang iyong kamay mula sa itaas; sagipin mo ako, at iligtas mo ako sa malaking tubig, sa kamay ng mga taga ibang lupa; Tuy-ora ang imong kamot gikan sa kahitas-an; Luwasa ako, ug haw-asa ako gikan sa mga dagkung tubig, Gikan sa kamot sa mga dumuloong; Na ang bibig ay nagsasalita ng karayaan, at ang kanilang kanang kamay ay kanang kamay ng kabulaanan. Kansang baba nagasulti ug limbong, Ug kansang toong kamot maoy toong kamot sa kabakakan. Ako'y aawit ng bagong awit sa iyo, Oh Dios: sa salterio na may sangpung kawad ay aawit ako ng mga pagpuri sa iyo. Moawit ako ug bag-ong alawiton kanimo, Oh Dios: Sa salterio nga may napulo ka kuldas moawit ako ug mga pagdayeg kanimo. Siya ang nagbibigay ng kaligtasan sa mga hari: na siyang nagligtas kay David na kaniyang lingkod sa manunugat na tabak. Ikaw mao ang nagahatag ug kaluwasan sa mga hari; Nga nagaluwas kang David nga iyang alagad gikan sa makamatay nga pinuti. Sagipin mo ako, at iligtas mo ako sa kamay ng mga taga ibang lupa. Na ang bibig ay nagsasalita ng karayaan, at ang kanilang kanang kamay ay kanang kamay ng kabulaanan. Luwasa ako, ug tubsa ako gikan sa kamot sa mga dumuloong, Kansang baba nagasulti ug limbong, Ug kansang toong kamot maoy toong kamot sa kabakakan. Pagka ang aming mga anak na lalake ay magiging parang mga pananim na lumaki sa kanilang kabataan; at ang aming mga anak na babae ay parang mga panulok na bato na inanyuan ayon sa anyo ng isang palasio. Sa diha nga ang among mga anak nga lalake mangahimo nga ingon sa mga tanum nga managpanubo sa ilang pagkabatan-on, Ug ang among mga anak nga babaye nga ingon sa mga bato sa pamag-ang nga sinapsapan sunod sa hulagway sa palacio; Pagka ang mga kamalig namin ay puno, na may sarisaring bagay; at ang mga tupa namin ay nanganganak ng mga libo at mga sangpung libo sa aming mga parang; Sa diha nga ang among mga dapa mangapuno, nga sangkap sa tanang mga butang sa paggamit, Ug ang among kahayupan managpanganak sa linibo ug sa napulo ka libo sa among mga kapatagan; Pagka ang mga baka namin ay napapasanang mabuti; pagka walang salot, at sakuna, at walang panaghoy sa aming mga lansangan; Sa diha nga ang among kabakahan takus sa mga bulohaton nga mabug-at; Sa diha nga walay moabut nga kadaut, ug walay modangat nga kapildihon, Ug walay pagsinggit sa pagpakitabang sa among kadalanan: Maginhawa ang bayan, na nasa gayong kalagayan: maginhawa ang bayan na ang Dios ay ang Panginoon. Malipayon ang katawohan nga anaa sa maong kahimtang; Oo, malipayon ang katawohan kansang Dios mao si Jehova. Ibubunyi kita, Dios ko, Oh Hari; at aking pupurihin ang pangalan mo magpakailan-kailan pa man. Pagadayegon ko ikaw, Dios ko, Oh Hari; Ug pagadayegon ko ang imong ngalan hangtud sa mga katuigan nga walay katapusan. Araw-araw ay pupurihin kita; at aking pupurihin ang pangalan mo magpakailan-kailan pa man. Sa matag-adlaw pagadayegon ko ikaw; Ug magadayeg ako sa imong ngalan hangtud sa mga katuigan nga walay katapusan. Dakila ang Panginoon, at marapat na purihin; at ang kaniyang kadakilaan ay hindi masayod. Daku man si Jehova, ug takus gayud nga pagadayegon; Ug ang iyang pagkadaku dili gayud matukib. Ang isang lahi ay pupuri ng iyong mga gawa sa isa. At ipahahayag ang iyong mga makapangyarihang gawa. Ang imong mga buhat igasugid nga may pagdayeg sa mga kaliwatan ngadto sa mga kaliwatan, Ug magamantala sa imong mga gamhanang buhat. Sa maluwalhating kamahalan ng iyong karangalan, at sa iyong mga kagilagilalas na mga gawa, magbubulay ako. Mahitungod sa katahum sa himaya sa imong pagkahalangdon, Ug sa imong mga buhat nga kahibulongan, magapalandong ako. At ang mga tao ay mangagsasalita ng kapangyarihan ng iyong kakilakilabot na mga gawa; at aking ipahahayag ang iyong kadakilaan. Ug ang kagahum sa imong makalilisang nga mga buhat pagasultihan sa mga tawo; Ug igapahayag ko ang imong pagkagamhanan. Kanilang sasambitin ang alaala sa iyong dakilang kabutihan, at aawitin nila ang iyong katuwiran. Ilang pagahisgutan ang handumanan sa imong dakung kaayohan, Ug manag-awit sa imong pagkamatarung. Ang Panginoon ay mapagbiyaya, at puspos ng kahabagan; banayad sa pagkagalit, at dakila sa kagandahang-loob. Puno sa gracia ug maloloy-on si Jehova; Mahinay sa pagkasuko, ug daku sa mahigugmaong-kalolot. Ang Panginoon ay mabuti sa lahat; at ang kaniyang mga malumanay na kaawaan ay nasa lahat niyang mga gawa. Si Jehova maayo sa ngatanan; Ug ang iyang mga malomong kalooy anaa sa ibabaw sa tanan niyang mga buhat. Lahat mong mga gawa ay mangagpapasalamat sa iyo Oh Panginoon; at pupurihin ka ng iyong mga banal. Ang tanan mong mga buhat managpasalamat kanimo, Oh Jehova; Ug ang imong mga balaan managdayeg kanimo. Sila'y mangagsasalita ng kaluwalhatian ng iyong kaharian, at mangungusap ng iyong kapangyarihan; Sila managsulti mahitungod sa himaya sa imong gingharian, Ug managhisgut mahitungod sa imong gahum; Upang ipabatid sa mga anak ng mga tao ang kaniyang mga makapangyarihang gawa, at ang kaluwalhatian ng kamahalan ng kaniyang kaharian. Aron nga ang imong mga buhat nga gamhanan igapadayag ngadto sa mga anak sa mga tawo, Ug ang himaya sa pagkahalangdon sa iyang gingharian. Ang kaharian mo'y walang hanggang kaharian, at ang kapangyarihan mo'y sa lahat ng salit saling lahi. Ang imong gingharian maoy gingharian nga walay katapusan, Ug ang imong ginsakpan magapadayon ngadto sa tanang mga kaliwatan. Inaalalayan ng Panginoon ang lahat na nangabubuwal, at itinatayo yaong nangasusubasob. Si Jehova magasapnay niadtong tanang mga nangapukan, Ug magabangon niadtong tanang mga nanghiumod. Ang mga mata ng lahat ay nangaghihintay sa iyo; at iyong ibinigay sa kanila ang kanilang pagkain sa ukol na panahon. Ang mga mata sa ngatanan nagahulat kanimo; Ug ginahatagan mo sila sa ilang makaon sa matag-panahon. Iyong binubuksan ang iyong kamay, at sinasapatan mo ang nasa ng bawat bagay na may buhay. Imong ginabuklad ang imong kamot, Ug ginatagbaw mo ang tinguha sa tagsatagsa ka butang nga buhi. Ang Panginoon ay matuwid sa lahat niyang daan, at mapagbiyaya sa lahat niyang mga gawa. Si Jehova maoy matarung sa tanan niyang mga paagi, Ug puno sa gracia sa tanan niyang mga buhat. Ang Panginoon ay malapit sa lahat na nagsisitawag sa kaniya, sa lahat na nagsisitawag sa kaniya sa katotohanan. Si Jehova haduol kanilang tanan nga nanagsangpit kaniya, Sa tanan nga nanagsangpit kaniya sa kamatuoran. Kaniyang tutuparin ang nasa nila na nangatatakot sa kaniya; kaniya ring didinggin ang kanilang daing, at ililigtas sila. Pagatumanon niya ang tinguha niadtong mga may kahadlok kaniya; Pagapatalinghugan niya usab ang ilang pagtu-aw ug sila pagaluwason niya. Iniingatan ng Panginoon ang lahat na nagsisiibig sa kaniya; ngunit lahat ng masama ay lilipulin niya. Pagabantayan ni Jehova ang tanan kanila nga nahagugma kaniya; Apan ang tanang mga dautan iyang pagalaglagon. Ang aking bibig ay magsasalita ng kapurihan ng Panginoon; at purihin ng lahat na laman ang kaniyang banal na pangalan magpakailan-kailan pa man. Ang akong baba magasulti sa pagdayeg kang Jehova; Ug ipapagdayeg sa tanan nga unod ang iyang balaan nga ngalan hangtud sa mga katuigan nga walay katapusan. Purihin ninyo ang Panginoon. Purihin mo ang Panginoon, Oh kaluluwa ko. Dayegon ninyo si Jehova. Dayega si Jehova, Oh kalag ko. Samantalang ako'y nabubuhay ay pupurihin ko ang Panginoon: ako'y aawit ng mga pagpuri sa aking Dios, samantalang ako'y may buhay. Samtang buhi pa ako magadayeg ako kang Jehova: Magaawit ako ug mga pagdayeg sa akong Dios samtang buhi pa ako. Huwag ninyong ilagak ang inyong tiwala sa mga pangulo, ni sa anak man ng tao, na walang pagsaklolo. Ayaw pag-ibutang ang inyong pagsalig sa mga principe, Ni sa anak nga lalake sa tawo, nga kaniya walay panabang. Ang hininga niya ay pumapanaw, siya'y nanunumbalik sa kaniyang pagkalupa; sa araw ding yaon ay mawawala ang kaniyang pagiisip. Mogula ang iyang gininhawa, sa yuta siya mobalik; Nianang maong adlaw mahanaw ang iyang mga hunahuna. Maginhawa ang may pinaka saklolo sa Dios ni Jacob, na ang pagasa ay nasa Panginoon niyang Dios: Malipayon siya nga anaa kaniya ang Dios ni Jacob alang sa iyang panabang, Kansang paglaum anaa kang Jehova nga iyang Dios: Na gumawa ng langit at lupa, ng dagat, at ng lahat na nandoon; na nagiingat ng katotohanan magpakailan man: Siya nga nagbuhat sa langit ug sa yuta, Sa dagat, ug sa tanan nga anaa kanila; Nga mao ang nagabantay sa kamatuoran sa walay katapusan; Na nagsasagawa ng kahatulan sa napipighati; na nagbibigay ng pagkain sa gutom: pinawawalan ng Panginoon ang mga bilanggo; Siya nga nagabuhat sa justicia sa mga dinaugdaug; Siya nga nagahatag sa makaon sa mga gigutom. Si Jehova nagapagawas sa mga binilanggo; Idinidilat ng Panginoon ang mga mata ng bulag; ibinabangon ng Panginoon ang mga nasusubasob; iniibig ng Panginoon ang matuwid; Si Jehova nagapabuka sa mga mata sa mga buta; Si Jehova nagapabangon kanila nga nanghiumod; Si Jehova nahigugma sa mga matarung. Iniingatan ng Panginoon ang mga taga ibang lupa; kaniyang inaalalayan ang ulila at babaing bao; ngunit ang lakad ng masama ay kaniyang ibinabaligtad. Si Jehova nagabantay sa mga dumuloong; Siya nagasapnay sa mga ilo ug sa mga balo nga babaye; Apan ang dalan sa mga dautan iyang gituali. Maghahari ang Panginoon magpakailan man. Ang iyong Dios, Oh Sion, sa lahat ng salit saling lahi. Purihin ninyo ang Panginoon. Si Jehova magahari sa walay katapusan, Ang imong Dios, Oh Sion, ngadto sa tanang mga kaliwatan. Dayegon ninyo si Jehova. Purihin ninyo ang Panginoon; sapagkat mabuting umawit ng mga pagpuri sa ating Dios; sapagkat maligaya, at ang pagpuri ay nakalulugod. Dayegon ninyo si Jehova; Kay maayo man ang pag-awit ug mga pagdayeg sa atong Dios; Kay kini matahum ug angay ang pagdayeg. Itinatayo ng Panginoon ang Jerusalem; kaniyang pinipisan ang mga natapon na Israel. Si Jehova nagapatindog sa Jerusalem; Ginatigum niya sa tingub ang mga sinalikway sa Israel. Kaniyang pinagagaling ang mga may bagbag na puso, at tinatalian niya ang kanilang mga sugat. Iyang ginaayo ang kasingkasing nga nangadugmok, Ug ginabugkosan niya ang ilang mga samad. Kaniyang sinasaysay ang bilang ng mga bituin; siya ang nagbibigay sa kanila ng lahat nilang pangalan. Iyang ginaisip ang gidaghanon sa mga bitoon; Nagahingalan siya kanilang tanan sa ilang mga ngalan. Dakila ang ating Panginoon, at makapangyarihan sa kapangyarihan; ang kaniyang unawa ay walang hanggan, Daku ang atong Ginoo, ug sa gahum nga dili hitupngan; Ug ang iyang salabutan walay kinutoban. Inaalalayan ng Panginoon ang maamo: kaniyang inilulugmok sa lupa ang masama. Ginasapnay ni Jehova ang mga maaghup: Ginapukan niya ang mga dautan ngadto sa yuta. Magsiawit kayo sa Panginoon ng pagpapasalamat; magsiawit kayo sa alpa ng mga pagpuri sa ating Dios: Manag-awit kamo kang Jehova nga adunay mga pasalamat; Manag-awit kamo nga adunay alpa ngadto sa atong Dios, Na nagtatakip sa mga langit ng mga alapaap. Na siyang naghahanda ng ulan sa lupa, na nagpapatubo ng damo sa mga bundok. Nga nagatabon sa kalangitan sa mga panganod, Nga nagatagana sa ulan alang sa yuta, Nga nagapaturok sa balili ibabaw sa kabukiran. Siya'y nagbibigay sa hayop ng kaniyang pagkain. At sa mga inakay na uwak na nagsisidaing. Siya nagahatag sa mananap sa iyang makaon, Ug sa mga kuyabog sa mga uwak nga nanag-iyagak. Siya'y hindi nalulugod sa lakas ng kabayo: siya'y hindi nasasayahan sa mga paa ng tao. Wala niya kahimut-i ang kusog sa kabayo: Siya walay kalipay sa mga tiil nga matulin sa tawo. Ang Panginoon ay naliligaya sa kanila na nangatatakot sa kaniya, sa nagsisiasa sa kaniyang kagandahang-loob. Ang kalipay ni Jehova anaa kanila nga may kahadlok kaniya, Anaa niadtong mga nagalaum sa iyang mahigugmaong-kalolot. Purihin mo ang Panginoon, Oh Jerusalem; purihin mo ang iyong Dios, Oh Sion. Dayega si Jehova, Oh Jerusalem; Dayegon mo ang imong Dios, Oh Sion. Sapagkat kaniyang pinatibay ang mga halang ng iyong mga pintuang-bayan; kaniyang pinagpala ang iyong mga anak sa loob mo. Kay iyang gilig-on ang mga trangka sa imong mga ganghaan; Siya nanalangin sa imong mga anak nga anaa sa sulod nimo. Siya'y gumagawa ng kapayapaan sa iyong mga hangganan; kaniyang binubusog ka ng pinakamainam na trigo. Gibuhat niya ang pakigdait diha sa imong mga utlanan; Iyang ginabusog ikaw sa katambok sa trigo. Kaniyang sinusugo ang kaniyang utos sa lupa; ang kaniyang salita ay tumatakbong maliksi. Siya nagapadla sa iyang sugo sa ibabaw sa yuta; Sa matulin gayud nagadalagan ang iyang pulong. Siya'y nagbibigay ng nieve na parang balahibo ng tupa; siya'y nagkakalat ng eskarcha na parang abo. Siya nagahatag sa nieve sama sa balhibo sa carnero; Ginasaliyab niya ang tun-og sama sa mga abo. Kaniyang inihahagis na parang putol na maliit ang kaniyang hielo: sinong makatatagal sa harap ng lamig niyaon? Ginasalibay niya ang iyang yelo sama sa mga tinipak sa tinapay: Sa atubangan sa iyang katugnaw kinsa ba ang makaantus? Kaniyang pinahahatdan ng salita, at tinutunaw: kaniyang pinahihihip ang kaniyang hangin, at ang tubig ay pinaagos. Siya nagapadala sa iyang pulong, ug ginatunaw sila: Ginapahuros niya ang iyang hangin, ug mingbul-og ang katubigan. Kaniyang ipinabatid ang kaniyang salita sa Jacob, ang kaniyang mga palatuntunan at mga kahatulan sa Israel. Ginapakita niya ang iyang pulong kang Jacob, Ang iyang kabalaoran ug ang iyang mga tulomanon kang Israel. Siya'y hindi gumawa ng gayon sa alin mang bansa: at tungkol sa kaniyang mga kahatulan, hindi nila nalaman. Purihin ninyo ang Panginoon. Wala niya buhata ang ingon niini sa bisan unsa nga nasud; Ug mahitungod sa iyang mga tulomanon, sila wala manghibalo q2 niana. Dayegon ninyo si Jehova. Purihin ninyo ang Panginoon. Purihin ninyo ang Panginoon mula sa mga langit: purihin ninyo siya sa mga kaitaasan. Dayegon ninyo si Jehova. Dayegon ninyo si Jehova gikan sa kalangitan: Dayegon ninyo siya diha sa mga kahitas-an. Purihin ninyo siya, ninyong lahat niyang mga anghel: purihin ninyo siya, buo niyang hukbo. Dayegon ninyo siya, kamong tanang mga manolonda: Dayegon ninyo siya, kamong tanang mga panon niya. Purihin ninyo siya, araw at buwan: purihin ninyo siya, ninyong lahat na mga bituing maliwanag. Dayegon ninyo siya, adlaw ug bulan: Dayegon ninyo siya, kamong tanang kabitoonan sa kahayag. Purihin ninyo siya, ninyong mga langit ng mga langit, at ninyong tubig na nasa itaas ng mga langit. Dayegon ninyo siya, kamong mga langit sa kalangitan, Ug kamong katubigan nga anaa sa ibabaw sa kalangitan. Purihin nila ang pangalan ng Panginoon: sapagkat siya'y nagutos, at sila'y nangalikha. Ipapagdayeg kanila ang ngalan ni Jehova; Kay siya nagsugo, ug sila nangahimo. Kaniya rin namang ipinagtatatag magpakailan-kailan man: siya'y gumawa ng pasiya na hindi mapapawi. Iya usab nga gitukod sila hangtud sa mga katuigan nga walay katapusan: Gibuhat niya ang usa ka pahibalo nga dili mahanaw. Purihin ninyo ang Panginoon mula sa lupa, Ninyong mga buwaya, at lahat ng mga kalaliman: Dayega si Jehova gikan sa yuta Kamong mga mananap sa dagat, ug ngatanan kamong mga kahiladman; Apoy at granizo, nieve at singaw; unos na hangin, na gumaganap ng kaniyang salita: Kalayo ug ulan-nga-yelo, nieve ug inalisngaw; Hangin sa bagyo, nga nagatuman sa iyang pulong; Mga bundok at lahat ng mga gulod; mga mabungang kahoy at lahat ng mga cedro: Kabukiran ug tanang kabungtoran; Mga mabungaong kahoy ug tanang mga cedro; Mga hayop at buong kawan; nagsisiusad na bagay at ibong lumilipad: Kamananapan ug tanang kahayupan; Mga butang nanagkamang ug nanaglupad nga kalanggaman; Mga hari sa lupa at lahat ng mga bayan; mga pangulo at lahat ng mga hukom sa lupa: Mga hari sa yuta ug tanan nga mga katawohan; Mga principe ug tanang mga maghuhukom sa yuta; Mga binata at gayon din ng mga dalaga; mga matanda at mga bata: Mga batan-ong lalake ug mga ulay; Mga tigulang ug kabataan: Purihin nila ang pangalan ng Panginoon; sapagkat ang kaniyang pangalan magisa ay nabunyi: ang kaniyang kaluwalhatian ay nasa itaas ng lupa at mga langit. Ipapagdayeg kanila ang ngalan ni Jehova; Kay ang iyang ngalan lamang mao ang gibayaw; Ang iyang himaya maoy labaw sa yuta ug sa kalangitan. At itinaas niya ang sungay ng kaniyang bayan, ang papuri ng lahat niyang mga banal; sa makatuwid baga'y ng mga anak ni Israel, na bayang malapit sa kaniya. Purihin ninyo ang Panginoon. Ug ginabayaw niya ang sungay sa iyang katawohan, Ang pagdayeg sa tanan niyang mga balaan; Bisan sa mga anak sa Israel, ang katawohan nga haduol kaniya. Dayegon ninyo si Jehova. Purihin ninyo ang Panginoon. Magsiawit kayo sa Panginoon ng bagong awit, at ng kaniyang kapurihan sa kapisanan ng mga banal. Dayegon ninyo si Jehova. Panag-awit kamo kang Jehova ug bag-ong alawiton, Ug ang iyang pagdayeg diha sa katilingban sa mga balaan. Magalak nawa ang Israel sa kaniya na lumalang sa kaniya: magalak nawa ang mga anak ng Sion sa kanilang Hari. Papaglipaya ang Israel diha kaniya nga mao ang nagbuhat kaniya: Papagmayaa ang mga anak sa Sion sa ilang Hari. Purihin nila ang kaniyang pangalan sa sayaw: magsiawit sila ng mga pagpuri sa kaniya na may pandereta at alpa. Ipapagdayeg kanila ang iyang ngalan sa pagsayaw: Paawita sila sa mga pagdayeg kaniya uban ang gagmay nga tambor ug alpa. Sapagkat ang Panginoon ay nalulugod sa kaniyang bayan: kaniyang pagagandahin ng kaligtasan ang maamo. Kay si Jehova mahimuot sa iyang katawohan: Himoon niyang matahum ang mga maaghup uban sa kaluwasan. Pumuri nawa ang mga banal sa kaluwalhatian: magsiawit sila sa kagalakan sa kanilang mga higaan. Papaglipaya ang mga balaan sa pagdaug sa himaya: Paawita sila sa kalipay diha sa ilang mga higdaanan. Malagay nawa sa kanilang bibig ang pinakamataas na pagpuri sa Dios, at tabak na may dalawang talim sa kanilang kamay; Itugot nga ang hataas nga mga pagdayeg sa Dios anha unta sa ilang mga baba, Ug ang espada nga duruhay sulab, sa ilang kamot; Upang magsagawa ng panghihiganti sa mga bansa, at mga parusa sa mga bayan; Aron sa pagpanimalus sa mga nasud, Ug sa mga silot diha sa ibabaw sa mga katawohan; Upang talian ang kanilang mga hari ng mga tanikala, at ang kanilang mga mahal na tao ng mga panaling bakal; Aron sa paggapus sa ilang mga hari sa mga talikala, Ug sa ilang mga harianon sa mga talikala nga puthaw; Upang magsagawa sa kanila ng hatol na nasusulat: mayroon ng karangalang ito ang lahat niyang mga banal. Purihin ninyo ang Panginoon. Aron pagabuhaton kanila ang paghukom nga nahasulat: Kini mao ang kadungganan nga nabatonan sa tanan niyang mga balaan. Dayegon ninyo si Jehova. Purihin ninyo ang Panginoon. Purihin ninyo ang Dios sa kaniyang santuario: purihin ninyo siya sa langit ng kaniyang kapangyarihan. Dayegon ninyo si Jehova. Dayega ang Dios nga anaa sa iyang balang puluy-anan: Dayega siya diha sa kalangitan sa iyang gahum. Purihin ninyo siya dahil sa kaniyang mga makapangyarihang gawa: purihin ninyo siya ayon sa kaniyang marilag na kadakilaan. Dayega siya tungod sa iyang mga buhat nga gamhanan: Dayega siya sumala sa iyang labaw nga pagkahalangdon. Purihin ninyo siya ng tunog ng pakakak: purihin ninyo siya ng salterio at alpa. Dayega siya nga adunay huni sa trompeta: Dayega siya nga adunay salterio ug alpa. Purihin ninyo siya ng pandereta at sayaw: purihin ninyo siya ng mga panugtog na kawad at ng flauta. Dayega siya nga adunay gagmay nga tambor ug pagsayaw: Dayega siya uban ang mga tulonggon nga kinuldasan ug organo. Purihin ninyo siya ng mga matunog na simbalo. Purihin ninyo siya sa pinaka matunog na mga simbalo. Dayega siya uban sa mga piyangpiyang nga matunog. Dayega siya nga adunay mga piyang-piyang nga malanog ug tunog. Ang mga kawikaan ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel: Ang mga proverbio ni Salomon anak nga lalake ni David, hari sa Israel: Upang umalam ng karunungan at turo; upang bulayin ang mga salita ng pagkaunawa; Sa paghibalo sa kaalam ug pahamangno; Sa pag-ila sa mga pulong salabutan; Upang tumanggap ng turo sa pantas na paguugali, sa katuwiran, at kahatulan, at karampatan; Sa pagdawat sa pahamangno sa maalamon nga pagbuhat, Sa pagkamatarung ug sa justicia ug sa pagkatul-id; Upang magbigay ng katalinuhan sa musmos. Kaalaman at pagbubulay sa kabataan: Sa paghatag ug salabutan sa mga walay-pagtagad, Alang sa batan-ong lalake ang kahibalo ug kabuot: Upang marinig ng pantas, at lumago sa ikatututo: at upang tamuhin ng taong may unawa ang magagaling na payo: Aron ang tawo nga manggialamon makadungog, ug magadugang sa kinaadman; Ug aron ang tawo nga masinabuton makabaton sa maayong mga tambag: Upang umunawa ng kawikaan at ng kahulugan; ng mga salita ng pantas, at ng kanilang malalabong sabi. Sa pagsabut sa usa ka proverbio, ug sa usa ka pulong salabton, Mga pulong sa manggialamon, ug sa ilang mga tigmo. Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng kaalaman: ngunit ang mangmang ay humahamak sa karunungan at turo. Ang pagkahadlok kang Jehova maoy sinugdan sa kahibalo; Apan ang mga buangbuang nagatamay sa kaalam ug pahamangno. Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama, at huwag mong pabayaan ang kautusan ng iyong ina: Anak ko, pamatia ang pahamangno sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang pagtulon-an sa imong inahan: Sapagkat sila'y magiging tali ng biyaya sa iyong ulo, at mga kuwintas sa ligid ng iyong leeg. Kay sila maingon sa usa ka purongpurong bulak sa gracia sa imong ulo, Ug mga kulentas sa imong liog. Anak ko, kung ikaw ay hikayatin ng mga makasalanan, huwag mong tulutan. Anak ko, kong ang mga makasasala mag-ulog-ulog kanimo, Ayaw pag-uyon kanila. Kung kanilang sabihin, sumama ka sa amin, tayo'y magsibakay sa pagbububo ng dugo, tayo'y mangagkubli ng silo na walang anomang kadahilanan sa walang sala; Kong sila moingon: Umuban ka kanamo, Managbanhig kita alang sa dugo; Managbanhig kita sa tago alang sa inocente sa walay pasikaran; Sila'y lamunin nating buhay na gaya ng Sheol. At buo, na gaya ng nagsibaba sa lungaw; Lamyon nato sila nga buhi ingon sa Sheol, Ug ang tibook, ingon niadtong nangahulog sa gahong; Tayo'y makakasumpong ng lahat na mahalagang pag-aari, ating pupunuin ang ating mga bahay ng samsam; Makaplagan ta ang tanang bililhon nga manggad; Pagapun-on ta ang atong mga balay sa inagaw; Ikaw ay makikipagsapalaran sa gitna namin; magkakaroon tayong lahat ng isang supot: Mag-ambitay kita sa imong kapalaran sa among taliwala; Usahon ta ang atong puntil: Anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila; pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas: Anak ko, ayaw paglakat sa dalan uban kanila; Ilikay ang imong tiil gikan sa ilang alagianan: Sapagkat ang kanilang mga paa ay nagsisitakbo sa kasamaan, at sila'y nangagmamadali sa pagbububo ng dugo. Kay ang ilang mga tiil nanagdalagan ngadto sa kadautan, Ug sila nanagdali aron sa pag-ula ug dugo. Sapagkat walang kabuluhang naladlad ang silo, sa paningin ng alin mang ibon: Kay sa kawang lamang ang pukot nga giladlad Diha sa atubangan sa bisan unsang langgam: At binabakayan ng mga ito ang kanilang sariling dugo, kanilang ipinagkukubli ng silo ang kanilang sariling mga buhay. Ug sila nanaghubong tungod sa ilang kaugalingong dugo; Sila nagabanhig sa tago alang sa ilang kaugalingong mga kinabuhi. Ganyan ang mga lakad ng bawat sakim sa pakinabang; na nagaalis ng buhay ng mga may-ari niyaon. Busa mao man ang mga dalan sa tagsatagsa nga hakog sa ganancia; Kini nagakuha sa kinabuhi sa mga tag-iya niana. Karunungan ay humihiyaw na malakas sa lansangan; kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga luwal na dako; Ang kaalam nagasinggit sa makusog sa kadalanan; Siya nagasulti sa iyang tingog diha sa halapad nga mga dapit; Siya'y humihiyaw sa mga pangulong dako na pinaglilipunan; sa pasukan ng mga pintuang-bayan, sa bayan, kaniyang binibigkas ang kaniyang mga salita: Siya nagasinggit sa mga masabang dapit sa kadalanan; Sa dapit sa mga ganghaan, Diha sa ciudad, siya nagasulti sa iyang mga pulong: Hanggang kailan kayong mga musmos, magsisiibig sa inyong kamusmusan? At ang mga nanunuya ay maliligaya sa panunuya, at ang mga mangmang ay mangagtatanim sa kaalaman? Unsang kadugayon, kamo nga mga walay-pagtagad, nga higugmaon ninyo ang pagkawalay-pagtagad? Ug ang mga mayubiton mahimuot kanila sa pagyubit, Ug ang mga buang sa pagdumot sa kinaadman? Magsibalik kayo sa aking saway: narito, aking ibubuhos ang aking espiritu sa inyo. Bumalik kamo sa akong pagbadlong: Ania karon, ibubo ko ang akong espiritu sa ibabaw ninyo; Akong ipahibalo ang akong mga pulong kaninyo. Sapagkat ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi: aking iniunat ang aking kamay, at walang makinig; Tungod kay ako nagtawag, ug kamo mingbalibad; Akong gibayaw ang akong kamot, ug walay tawo nga nagtagad; Kundi inyong iniuwi sa wala ang buo kong payo, at hindi ninyo inibig ang aking saway: Apan gisalikway ninyo ang tanan ko nga tambag, Ug dili mobuot sa akong pagbad-long: Ako naman ay tatawa sa kaarawan ng inyong kasakunaan: ako'y manunuya pagka ang inyong takot ay dumarating; Ako usab mokatawa sa adlaw sa inyong pagkaalaut; Ako magatamay sa diha nga moabut ang inyong kahadlok; Pagka ang iyong takot ay dumarating na parang bagyo. At ang inyong kasakunaan ay dumarating na parang ipoipo; pagka ang hirap at hapis ay dumating sa inyo. Sa diha nga moabut ang inyong kahadlok sama sa usa ka bagyo, Ug moabut ang inyong pagkaalaut sama sa usa ka alimpulos; Sa diha nga ang kasakit ug kaguol modangat kaninyo. Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, ngunit hindi ako sasagot; hahanapin nila akong masikap, ngunit hindi nila ako masusumpungan: Unya sila magasangpit kanako, apan ako dili motubag; Sila magapangita nga masingkamoton kanako, apan sila dili makakaplag kanako. Sapagkat kanilang ipinagtanim ang kaalaman, at hindi pinili ang takot sa Panginoon. Tungod kay ilang gidumtan ang kinaadman, Ug wala magpili sa pagkahadlok kang Jehova, Ayaw sila ng aking payo; kanilang hinamak ang buo kong pagsaway: Sila wala mobuot sa akong tambag, Sila nagtamay sa tanan ko nga pagbadlong. Kayat sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang sariling lakad, at mabubusog ng kanilang sariling mga kagagawan. Busa sila magakaon sa bunga sa ilang kaugalingong dalan, Ug mangabusog sa ilang kaugalingong mga lalang. Sapagkat papatayin sila ng pagtalikod ng musmos, at ang pagkawalang balisa ng mga mangmang ay ang sisira sa kanila. Kay ang pagkasukihan sa mga tawong walay-pagtagad mopatay kanila, Ug ang mapasagarong pagpatuyang sa mga buang molaglag kanila. Ngunit ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay. At tatahimik na walang takot sa kasamaan. Apan bisan kinsa nga mamati kanako magapuyo sa kasigurohan, Ug magamalinawon nga walay kahadlok sa kadautan. Anak ko, kung iyong tatanggapin ang aking mga salita, at tataglayin mo ang aking mga utos; Anak ko, kong dawaton mo ang akong mga pulong, Ug tigumon mo ang akong mga sugo diha kanimo; Na anopat iyong ikikiling ang iyong pakinig sa karunungan, at ihihilig mo ang iyong puso sa pagunawa; Aron nga ikiling mo ang imong igdulungog ngadto sa kaalam, Ug bansayon mo ang imong kasingkasing sa pagsabut; Oo, kung ikaw ay dadaing ng pagbubulay, at itataas mo ang iyong tinig sa pagunawa; Oo, kong ikaw magasangpit sa salabutan, Ug magapatugbaw sa imong tingog alang sa pagpakasabut; Kung iyong hahanapin siya na parang pilak, at sasaliksikin mo siyang parang kayamanang natatago. Kong ikaw mangita kaniya ingon nga salapi, Ug magapangita kaniya ingon sa tinipigan nga mga bahandi: Kung magkagayo'y iyong mauunawa ang pagkatakot sa Panginoon, at masusumpungan mo ang kaalaman ng Dios. Unya ikaw makasabut sa pagkahadlok kang Jehova, Ug hikaplagan mo ang kahibalo sa Dios. Sapagkat ang Panginoon ay nagbibigay ng karunungan, sa kaniyang bibig nanggagaling ang kaalaman at kaunawaan: Kay si Jehova mohatag ug kaalam; Gikan sa iyang baba magagula ang kahibalo ug pagpakasabut: Kaniyang pinapagtataglay ang matuwid ng magaling na karunungan, siya'y kalasag sa nagsisilakad sa pagtatapat; Siya magatigum ug halalum nga kaalam alang sa matul-id; Siya mao ang taming kanila nga nagalakat sa pagkahingpit sa kasingkasing; Upang kaniyang mabantayan ang mga landas ng kahatulan, at maingatan ang daan ng kaniyang mga banal. Aron iyang mabantayan ang mga alagianan sa justicia, Ug ampingan ang dalan sa iyang mga balaan. Kung magkagayo'y mauunawa mo ang katuwiran at ang kahatulan, at ang karampatan, oo, bawat mabuting landas. Unya masabut mo ang pagkamatarung ug ang justicia, Ug sa pagkatul-id, oo, ang tagsatagsa ka maayong alagianan. Sapagkat karunungan ay papasok sa iyong puso, at kaalaman ay magiging ligaya sa iyong kaluluwa; Kay ang kaalam mosulod ngadto sa imong kasingkasing, Ug ang kahibalo makapahimuot sa imong kalag; Kabaitan ay magbabantay sa iyo, pagkaunawa ay magiingat sa iyo: Ang pagkabuotan magabantay sa ibabaw nimo; Ang pagpakasabut magahupot kanimo: Upang iligtas ka sa daan ng kasamaan, sa mga taong nagsisipagsalita ng mga masamang bagay; Aron sa pagluwas kanimo gikan sa dalan sa dautan, Gikan sa mga tawong nagsulti sa mga binalit-ad nga butang; Na nagpapabaya ng mga landas ng katuwiran, upang magsilakad sa mga daan ng kadiliman; Nga nagabiya sa mga alagianan nga matul-id, Aron sa paglakat sa mga dalan sa kangitngit; Na nangagagalak na magsigawa ng kasamaan, at nangaaaliw sa mga karayaan ng kasamaan, Nga nagamaya sa pagbuhat ug dautan, Ug nagakalipay sa pagkabinalitad sa tawong dautan; Na mga liko sa kanilang mga lakad, at mga suwail sa kanilang mga landas: Nga mga baliko sa ilang mga dalan, Ug mga sukwahi sa ilang mga alagianan: Upang iligtas ka sa masamang babae, sa makatuwid baga'y sa di kilala na nanghahalina ng kaniyang mga salita; Aron sa pagluwas kanimo gikan sa babaye nga dumuloong, Bisan gikan sa dumuloong nga nagaulog-ulog pinaagi sa iyang mga pulong; Na nagpapabaya sa kaibigan ng kaniyang kabataan, at lumilimot ng tipan ng kaniyang Dios: Nga nagabiya sa higala sa iyang pagkabatan-on, Ug nahikalimot sa tugon sa iyang Dios: Sapagkat ang kaniyang bahay ay kumikiling sa kamatayan, at ang kaniyang mga landas na sa patay: Kay ang iyang balay nagaharag ngadto sa kamatayon, Ug ang iyang mga alagianan ngadto sa mga minatay; Walang naparoroon sa kaniya na bumabalik uli, ni kanila mang tinatamo ang mga landas ng buhay: Walay mahiadto kaniya nga mahibalik pag-usab, Ni makadangat sila ngadto sa mga alagianan sa kinabuhi: Upang ikaw ay makalakad ng lakad ng mabubuting tao, at maingatan ang mga landas ng matuwid. Aron ikaw magalakaw sa dalan sa mga maayong tawo, Ug magabantay sa mga alagianan sa mga matarung. Sapagkat ang matuwid ay tatahan sa lupain, at ang sakdal ay mamamalagi roon. Kay ang mga matul-id magapuyo sa yuta, Ug ang hingpit magapabilin diha niana. Ngunit ang masama ay mahihiwalay sa lupain, at silang nagsisigawang may karayaan ay mangabubunot. Apan ang mga dautan pagaputlon gikan sa yuta, Ug ang mabudhion pagalukahon gikan niini. Anak ko, huwag mong kalimutan ang aking kautusan; kundi ingatan ng iyong puso ang aking mga utos: Anak ko, ayaw hikalimti ang akong Kasugoan; Apan pabantayi sa imong kasingkasing ang akong mga sugo: Sapagkat karamihan ng mga araw, at mga taon ng buhay, at kapayapaan, ay madadagdag sa iyo. Kay ang kadugayon sa mga adlaw, ug mga tuig sa kinabuhi, Ug pakigdait, sila igadugang kanimo. Huwag kang pabayaan ng kaawaan at katotohanan: itali mo sa palibot ng iyong leeg; ikintal mo sa iyong puso: Ayaw pagpabiyaa kanimo ang kalolot ug kamatuoran: Ihigot mo sila sa imong liog; Isulat mo sila ibabaw sa papan sa imong kasingkasing: Sa gayo'y makakasumpong ka ng lingap at mabuting kaunawaan, sa paningin ng Dios at ng tao. Aron ikaw makakaplag sa kalomo ug maayong salabutan Sa atubangan sa Dios aug sa tawo. Tumiwala ka sa Panginoon ng buong puso mo, at huwag kang manalig sa iyong sariling kaunawaan: Sumalig ka kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing, Ug ayaw pagsalig sa imong kaugagalingong salabutan: Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga lakad, at kaniyang ituturo ang iyong mga landas. Sa tanan nimong mga dalan ilha siya, Ug siya magamando sa imong mga alagianan. Huwag kang magpakapantas sa iyong sariling mga mata; matakot ka sa Panginoon, at humiwalay ka sa kasamaan: Ayaw pagpakamaalamon sa imong kaugalingong mga mata; Kahadlokan mo si Jehova, ug pahalayo gikan sa dautan: Magiging kagalingan sa iyong pusod, at utak sa iyong mga buto. Kana mahimong kaayohan sa imong pusod, Ug utok sa imong mga bukog. Parangalin mo ang Panginoon ng iyong tinatangkilik, at ng mga unang bunga ng lahat mong ani: Pasidunggi si Jehova pinaagi sa imong manggad, Ug sa mga inunahang bunga sa tanan mong abut: Sa gayo'y mapupuno ang iyong mga kamalig ng sagana, at ang iyong mga alilisan ay aapawan ng bagong alak. Aron ang imong mga kamalig mapuno sa kadaghan, Ug ang imong pug-anan magaawas sa bag-ong vino. Anak ko, huwag mong hamakin ang parusa ng Panginoon; ni mayamot man sa kaniyang saway: Anak ko, ayaw pagtamaya ang pagcastigo ni Jehova; Ni magsubo ka sa iyang pagbadlong: Sapagkat sinasaway ng Panginoon ang kaniyang iniibig: gaya ng ama sa anak na kaniyang kinaluluguran. Kay kinsa kadto nga gihigugma ni Jehova iyang ginabadlong, Maingon sa usa ka amahan sa anak nga iyang gikahimut-an. Mapalad ang tao na nakakasumpong ng karunungan, at ang tao na nagtatamo ng kaunawaan. Malipayon ang tawo nga makakaplag sa kaalam, Ug ang tawo nga makakab-ut sa pagsabut. Sapagkat ang kalakal niya ay maigi kay sa kalakal na pilak, at ang pakinabang niyaon kay sa dalisay na ginto. Kay ang pagpakabaton niini labi pang maayo kay sa pagmanggad sa salapi, Ug ang kaayohan niini labaw pa kay sa fino nga bulawan. Mahalaga nga kay sa mga rubi; at wala sa mga bagay na mananasa mo sa maihahalintulad sa kaniya, Siya labi pang bililhon kay sa mga rubi: Ug walay mausa sa mga butang nga imong ginatinguha nga ikatanding niana. Karamihan ng mga araw ay nasa kanang kamay niya, sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan. Ang hataas nga mga adlaw anaa sa iyang kamot nga too; Diha sa iyang kamot nga wala anaa ang bahandi ug kadungganan. Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kaligayahan, at lahat niyang mga landas ay kapayapaan. Ang iyang mga dalan maoy mga dalan sa kahimut-anan, Ug ang tanan niyang mga alagianan mga pakigdait. Siya ay punong kahoy ng buhay sa mga nanghahawak sa kaniya: at mapalad ang bawat isa na nangamamalagi sa kaniya. Siya maoy usa ka kahoy sa kinabuhi kanila nga mokupot kaniya: Ug malipayon ang tagsatagsa nga magahawid kaniya. Nilikha ng Panginoon ang lupa sa pamamagitan ng karunungan; itinatag niya ang langit sa pamamagitan ng kaunawaan. Si Jehova pinaagi sa kaalam mitukod sa yuta; Pinaagi sa pagsabut iyang gitukod ang kalangitan. Sa kaniyang kaalaman ay nabahagi ang mga kalaliman, at ang mga alapaap ay nagsipatak ng hamog. Pinaagi sa iyang kinaadman ang mga kahiladman nangaabli, Ug ang kalangitan nagapatagas sa tun-og. Anak ko, huwag silang mangahiwalay sa iyong mga mata; ingatan mo ang magaling na karunungan at ang kabaitan; Anak ko, ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Batoni ang halalum nga kaalam ug ang pagkabuotan: Sa gayo'y magiging buhay sila sa iyong kaluluwa, at biyaya sa iyong leeg. Sa ingon niana sila mahimong kinabuhi alang sa imong kalag, Ug gracia sa imong liog. Kung magkagayo'y lalakad ka ng iyong lakad na tiwasay, at ang iyong paa ay hindi matitisod. Unya magalakat ikaw sa imong dalan nga may kasigurohan, Ug ang imong tiil dili mahapangdol. Pagka ikaw ay nahihiga, hindi ka matatakot: Oo, ikaw ay mahihiga at ang iyong tulog ay magiging mahimbing. Sa diha nga ikaw mohigda, dili ka malisang: Oo, ikaw mohigda, ug ang imong pagkatulog matam-is. Huwag kang matakot ng biglang pagkatakot, ni sa pagkabuwal man ng masama, pagka dumarating: Ayaw kalisang sa hinanali nga kahadlok, Ni sa pagkalaglag sa dautan, kong kini modangat: Sapagkat ang Panginoon ay magiging iyong pagtitiwala, at iingatan ang iyong paa sa pagkahuli. Kay si Jehova mao ang imong kasaligan, Ug magabantay sa imong tiil nga dili hidakpan. Huwag mong ikait ang mabuti sa kinauukulan, pagka nasa kapangyarihan ng iyong kamay na ito'y gawin. Ayaw pag ihikaw ang kaayohan gikan kanila diin kini gikinahanglan, Sa diha nga kini anaa sa gahum sa imong kamot ang pagbuhat niini. Huwag mong sabihin sa iyong kapuwa, Yumaon ka, at bumalik uli, at bukas ay magbibigay ako; pagka ikaw ay mayroon. Ayaw pag-ingon sa imong isigkatawo: Lakat, ug bumalik ka pagusab, Ug sa pagkaugma ako mohatag; Sa diha nga ikaw aduna na niana. Huwag kang kumatha ng kasamaan laban sa iyong kapuwa, na palibhasat tumatahang tiwasay sa siping mo. Ayaw pagtinguha sa kadautan batok sa imong isigkatawo, Sa makita mo nga siya nagapuyo sa kasigurohan tupad kanimo. Huwag kang makipagusapin sa kanino man ng walang kadahilanan, kung hindi siya gumawa ng kasamaan sa iyo. Ayaw pagpakig-away sa usa ka tawo sa walay gipasikaran, Kong siya wala maghilabut kanimo. Huwag kang managhili sa taong marahas, at huwag kang pumili ng anoman sa kaniyang mga lakad. Ayaw kasinahi ang tawo nga malupigon, Ug ayaw pagpilia ang iyang mga dalan. Sapagkat ang suwail ay kasuklamsuklam sa Panginoon: ngunit ang kaniyang payo ay kasama ng matuwid. Kay ang tawo nga sukwahi maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang iyang pagpakighigala anaa uban sa mga tawong matul-id. Ang sumpa ng Panginoon ay nasa bahay ng masama; ngunit pinagpapala niya ang tahanan ng matuwid. Ang pagpanghimaraut ni Jehova anaa sa balay sa dautan; Apan iyang pagapanalanginan ang puloy-anan sa tawong matarung. Tunay na kaniyang dinuduwahagi ang mga mangduduwahagi, ngunit binibigyan niya ng biyaya ang mababa. Sa pagkatinuod siya nagayubit sa mga mayubiton; Apan siya nagahatag ug gracia sa mga mapainubsanon. Ang pantas ay magmamana ng kaluwalhatian; ngunit kahihiyan ay magiging ganti sa mga mangmang. Ang manggialamon makapanunod sa himaya; Apan ang kaulaw maoy makapauswag sa mga buang. Dinggin ninyo, mga anak ko, ang turo ng ama, at makinig kayo upang matuto ng kaunawaan: Pamatia, mga anak ko, ang pahamatngon sa usa ka amahan, Ug matngoni ang pagkahibalo sa pagsabut: Sapagkat bibigyan ko kayo ng mabuting aral; huwag ninyong bayaan ang aking kautusan. Kay ako nagahatag kaninyo ug maayong pagtulon-an; Ayaw ninyo pagbiyai ang akong balaod. Sapagkat ako'y anak sa aking ama, malumanay at bugtong sa paningin ng aking ina. Kay ako usa ka anak nga lalake sa akong amahan, Batan-on ug mao ray pinalangga sa panan-aw sa akong inahan. At tinuruan niya ako, at nagsabi sa akin: Pigilan ng iyong puso ang aking mga salita; ingatan mo ang aking mga utos, at mabuhay ka: Ug iyang gitudloan ako, ug mi-ingon kanako: Patipigi sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; Bantayi ang akong mga sugo, ug mabuhi ka; Magtamo ka ng karunungan, magtamo ka ng kaunawaan; huwag mong kalimutan, ni humiwalay man sa mga salita ng aking bibig: Batoni ang kaalam, batoni ang pagsabut; Ayaw hikalimti, ni pag-ayran mo ang mga pulong nga gikan sa akong baba; Huwag mo siyang pabayaan at iingatan ka niya; ibigin mo siya at iingatan ka niya. Ayaw siya pagbiyai, ug siya magapanalipod kanimo; Higugmaa siya, ug siya magabantay kanimo. Karunungan ay pinaka pangulong bagay; kayat kunin mo ang karunungan: Oo, sa lahat mong kukunin ay kunin mo ang unawa. Ang kaalam maoy labaw nga butang; busa batoni ang kaalam; Oo, uban sa tanan mo nga pagatinguhaon batoni ang pagsabut. Iyong ibunyi siya, at kaniyang itataas ka: kaniyang dadalhin ka sa karangalan, pagka iyong niyakap siya. Ipahitaas siya, ug siya magapauswag kanimo; Siya magadala kanimo ngadto sa kadungganan, kong ikaw mogakus kaniya. Siya'y magbibigay sa iyong ulo ng pugong na biyaya: isang putong ng kagandahan ay kaniyang ibibigay sa iyo. Siya magahatag kanimo sa usa ka purongpurong nga bulak sa gracia; Usa ka purongpurong sa katahum iyang igahatag kanimo. Dinggin mo, Oh anak ko, at iyong tanggapin ang aking mga sinasabi; at ang mga taon ng iyong buhay ay magiging marami. Pamati, Oh anak ko, ug dawata ang akong mga ipamulong; Ug ang mga katuigan sa imong kinabuhi magadaghan. Aking itinuro ka sa daan ng karunungan; aking pinatnubayan ka sa landas ng katuwiran. Ako nagtudlo kanimo sa dalan sa kaalam; Ako nagmando kanimo sa mga alagianan sa katul-iran. Pagka ikaw ay yumayaon hindi magigipit ang iyong mga hakbang; at kung ikaw ay tumatakbo, hindi ka matitisod. Kong ikaw magalakaw, ang imong mga lakang dili pagamub-on; Ug kong ikaw magadalagan, dili ka mahisokamod. Hawakan mong mahigpit ang turo; huwag mong bitawan: iyong ingatan; sapagkat siya'y iyong buhay. Hawiri gayud ang pagpahamangno; ayaw siya pagbuhii: Bantayi siya; kay siya mao ang imong kinabuhi. Huwag kang pumasok sa landas ng masama, at huwag kang lumakad ng lakad ng mga masasamang tao. Ayaw pagsulod sa alagianan sa dautan, Ug ayaw paglakat sa dalan sa mga tawong dautan. Ilagan mo, huwag mong daanan; likuan mo, at magpatuloy ka. Likayi kini, ayaw pag-agi haduol niini; Tumipas ka gikan niini, ug padayon. Sapagkat hindi sila nangatutulog, malibang sila'y nakagawa ng kasamaan; at ang kanilang tulog ay napapawi, malibang sila'y makapagpabuwal. Kay sila dili matulog, gawas kong sila makabuhat ug dautan; Ug ang ilang pagkatulog mawala, gawas kong sila makapahulog sa uban. Sapagkat sila'y nagsisikain ng tinapay ng kasamaan, at nagsisiinom ng alak ng karahasan. Kay sila magakaon sa tinapay sa kadautan, Ug magainum sa vino sa pagpanlupig. Ngunit ang landas ng matuwid ay parang maliyab na liwanag, na sumisilang ng higit at higit sa sakdal na araw. Apan ang alagianan sa matarung ingon sa banagbanag sa kahayag, Nga nagakasanag sa kahayag ngadto sa pagkahingpit sa adlaw. Ang lakad ng masama ay parang kadiliman: Hindi nila nalalaman kung ano ang kanilang kinatitisuran. Ang dalan sa tawong dautan ingon sa kangitngit: Sila dili manghibalo kong usa ang ilang napangdolan. Anak ko, makinig ka sa aking mga salita; ikiling mo ang iyong pakinig sa aking mga sabi. Anak ko, pagmatngon sa akong mga pulong; Ikiling ang imong igdulungog sa akong mga gipamulong. Huwag mangahiwalay sa iyong mga mata; Ingatan mo sa kaibuturan ng iyong puso. Ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Tipigi sila sa kinataliwad-an sa imong kasingkasing. Sapagkat buhay sa nangakakasumpong, at kagalingan sa buo nilang katawan. Kay sila kinabuhi alang niadtong nanagpangita kanila, Ug kaayohan sa ilang tibook nga unod. Ingatan mo ang iyong puso ng buong sikap; sapagkat dinadaluyan ng buhay, Ampingi ang imong kasingkasing sa tanang pagsingkamot; Kay gikan niini magagula ang dagkung butang sa kinabuhi. Ihiwalay mo sa iyo ang masamang bibig, at ang mga suwail na labi ay ilayo mo sa iyo. Isalikway gikan kanimo ang usa ka masinalaagon nga baba, Ug ipahilayo gikan kanimo ang mga ngabil nga masukihon. Tuminging matuwid ang iyong mga mata, at ang iyong mga talukap-mata ay tuminging matuwid sa harap mo. Itutok ang pagtan-aw sa imong mga mata sa unahan, Ug itutok ang imong mga tabon-tabon sa atubangan nimo. Papanatagin mo ang landas ng iyong mga paa, at mangatatag ang lahat ng iyong lakad. Pataga ang alagianan sa imong mga tiil, Ug tukora sa matul-id gayud ang tanan mong mga dalan. Huwag kang lumiko sa kanan o sa kaliwa man: ihiwalay mo ang iyong paa sa kasamaan. Anak ko, pagmatngon sa akong kaalam; Ikiling ang imong igdulungog sa akong salabutan: Anak ko, pakinggan mo ang aking karunungan; ikiling mo ang iyong pakinig sa aking unawa: Aron ikaw magabantay sa pagkabuotan, Ug aron ang imong mga ngabil magatipig ug kinaadman. Upang makapagingat ka ng kabaitan, at upang ang iyong mga labi ay makapagingat ng kaalaman. Kay ang mga ngabil sa usa ka dumuloong babaye nagpatolo ug dugos, Ug ang iyang baba labi pang mahinlo kay sa lana: Sapagkat ang mga labi ng masamang babae ay tumutulo ng pulot, at ang kaniyang bibig ay madulas kay sa langis: Apan sa katapusan siya mapait ingon sa panyawan, Mahait ingon sa usa ka espada nga duhay sulab. Ngunit ang kaniyang huling wakas ay mapait kay sa ahenho, matalas na parang tabak na may talim sa magkabila. Ang iyang mga tiil nagakanaug ngadto sa kamatayon; Ang iyang mga lakang gitunob ibabaw sa Sheol; Ang kaniyang mga paa ay nagsisibaba sa kamatayan; ang kaniyang mga hakbang ay nagsisihawak sa Sheol; Busa siya dili makakaplag sa patag nga alagianan sa kinabuhi: Ang iyang mga dalan mabalhinon, ug siya wala mahibalo niini. Na anopat hindi niya nasusumpungan ang kapanatagan ng landas ng buhay; ang kaniyang mga lakad ay hindi panatag, at hindi niya nalalaman. Busa karon, mga anak ko, patalinghug kamo kanako, Ug ayaw pagbiya gikan sa mga pulong sa akong baba. Ngayon nga, mga anak ko, dinggin ninyo ako, at huwag kayong magsihiwalay sa mga salita ng aking bibig. Ipahilayo ang imong dalan gikan kaniya, Ug ayaw pagpahaduol sa pultahan sa iyang balay; Ilayo mo ang iyong lakad sa kaniya, at huwag kang lumapit sa pintuan ng kaniyang bahay: Tingali unya ikaw magahatag sa imong kadungganan ngadto sa lain, Ug ang imong mga tuig ngadto sa madaugdaugon; Baka mo ibigay ang iyong karangalan sa iba, at ang iyong mga taon sa mga mabagsik: Tingali unya ang mga dumuloong mapuno sa imong kusog, Ug ang imong mga pagpangabudlay anha sa balay sa usa ka lumalangyaw, Baka ang mga di kilalang babae ay mapuno ng iyong kalakasan; at ang iyong mga pinagpagalan ay mapasa bahay ng kaapid; Ug ikaw mag-agulo sa imong kaulahian, Sa diha nga mangaut-ut ang imong unod ug ang imong lawas, At ikaw ay manangis sa iyong huling wakas, pagka ang iyong laman at ang iyong katawan ay natunaw, Ug magaingon: Giunsa ko ang pagdumot sa pahamangno, Ug ang akong kasingkasing nagtamay sa pagbadlong; At iyong sabihin, bakit ko kinayamutan ang turo, at hinamak ng aking puso ang saway: Ni gituman ko ang tingog sa akong mga magtutudlo, Ni nagkiling ako sa akong igdulungog kanila nga nagpahamangno kanako! Ni hindi ko man sinunod ang tinig ng aking mga tagapagturo, O ikiling ko man ang aking pakinig sa kanila na mga nagturo sa akin! Ako haduol kaayo sa tanang kadautan Sa kinataliwad-an sa pagkatigum ug sa katilingban. Ako'y malapit sa lahat ng kasamaan sa gitna ng kapisanan at ng kapulungan. Imna ang mga tubig gikan sa kaugalingon mong sudlanan, Ug ang mga tubig nga nagaagay gikan sa kaugalingon mong atabay. Uminom ka ng tubig sa iyong sariling tipunan ng tubig, at sa nagsisiagos na tubig sa iyong sariling balon. Patibulaagon mo ba ang imong mga tubod sa halayong dapit, Ug ang mga taburan sa tubig diha sa kadalanan? Mananabog ba ang iyong mga bukal sa kaluwangan, at mga agos ng tubig sa mga lansangan? Himoa sila nga imo lamang, Ug dili alang sa mga dumuloong uban kanimo. Maging iyong magisa, at huwag sa di kilala na kasama mo. Papanalangini ang imong tuburan; Ug pagmalipayon diha sa asawa sa imong pagkabatan-on. Pagpalain ang iyong bukal; at magalak ka sa asawa ng iyong kabataan. Ingon sa usa ka mahigugmaong lagsaw nga dumalaga ug sa usa ka makapahimuot nga gasela, Tugoti nga ang iyang mga dughan magatagbaw kanimo sa tanang mga panahon; Ug magpalugos ka sa kanunay sa iyang gugma. Gaya ng maibiging usa at ng masayang usang babae, bigyan kang katiwasayan ng kaniyang dibdib sa buong panahon; at laging malugod ka sa kaniyang pagibig. Kay ngano man ikaw, anak ko, nga magpalugos sa usa ka dumuloong babaye, Ug magahalog sa sabakan sa usa ka lumalangyaw? Sapagkat bakit ka malulugod, anak ko, sa ibang babae, at yayakap sa sinapupunan ng di kilala? Kay ang mga dalan sa tawo anaa sa atubangan sa mga mata ni Jehova; Ug gipatag niya ang tanang mga alagianan niya. Sapagkat ang mga lakad ng tao ay nasa harap ng mga mata ng Panginoon, at kaniyang pinapatag ang lahat niyang mga landas. Ang iyang kaugalingong kasal-anan modakop sa dautan, Ug siya magapus sa mga higot sa iyang sala. Ang sarili niyang mga kasamaan ay kukuha sa masama. At siya'y matatalian ng mga panali ng kaniyang kasalanan. Siya mamatay tungod sa pagkakulang sa pahamangno; Ug sa pagkadaku sa iyang pagkabuang siya mahisalaag. Siya'y mamamatay sa kakulangan ng turo; at sa kadahilanan ng kaniyang pagkaulol ay maliligaw siya. Anak ko, kong ikaw mahimong magpapasalig alang sa imong isigkatawo, Kong ikaw sa imong mga kamot makadagmal sa usa ka dumuloong; Anak ko, kung ikaw ay naging mananagot sa iyong kapuwa, kung iyong ikinamay ang iyong kamay sa di kilala, Ikaw nabitik tungod sa mga pulong sa imong baba, Ikaw nadakpan tungod sa mga pulong sa imong baba. Ikaw ay nasilo ng mga salita ng iyong bibig, ikaw ay nahuli ng mga salita ng iyong bibig. Buhata kini karon, anak ko, ug gumawas ka sa imong kaugalingon, Sanglit ikaw nagapus sa kamot sa imong isigkatawo: Lakaw, magpaubos ka sa imong kaugalingon, ug magpakilooy sa imong isigkatawo; Gawin mo ito ngayon, anak ko, at lumigtas ka, yamang ikaw ay nahulog sa kamay ng iyong kapuwa: yumaon ka, magpakababa ka, at mangayupapa ka sa iyong kapuwa. Ayaw paghatagi ug katulog ang imong mga mata, Ni paghinanok ang imong mga tabon-tabon; Huwag mong bigyan ng tulog ang iyong mga mata. O magpaidlip man sa iyong mga talukap-mata. Gumawas ka sa imong kaugalingon ingon sa usa ka lagsaw gikan sa kamot sa mangangayam, Ug ingon sa usa ka langgam gikan sa kamot sa mangangayam sa langgam. Lumigtas ka na parang usa sa kamay ng mangangaso, at parang ibon sa kamay ng mamimitag. Umadto ka sa olmigas, ikaw nga tapulan; Palandunga ang iyang mga dalan, ug pagmaalamon: Pumaroon ka sa langgam, ikaw na tamad; masdan mo ang kaniyang mga lakad at magpakapantas ka: Nga bisan walay pangulo, Capatas, kun punoan, Na bagaman walang pangulo, tagapamahala, o pinuno, Nagaandam sa iyang kalan-on sa ting-init, Ug nagahipos sa iyang makaon sa ting-ani. Naghahanda ng kaniyang pagkain sa taginit, at pinipisan ang kaniyang pagkain sa pagaani. Unsa ang kadugayon nga ikaw matulog, Oh tapulan? Anus-a ka mobangon gikan sa imong pagkatulog? Hanggang kailan matutulog ka, Oh tamad? Kailan ka babangon sa iyong pagkakatulog? Usa ka diyutay nga pagkatulog, usa ka diyutay nga paghinanok, Usa ka diyutay nga pagkiyugpos sa mga kamot aron sa pagkatulog: Kaunti pang pagkakatulog, kaunti pang pagkaidlip, kaunti pang paghahalukipkip ng mga kamay upang matulog: Busa ang imong pagkakabus modangat ingon sa usa ka tulisan, Ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga may hinagiban. Sa gayo'y ang iyong karalitaan ay darating na parang magnanakaw, at ang iyong kasalatan na parang lalaking may sandata. Usa ka tawo nga walay hinungdan, usa ka tawo sa kasal-anan, Mao siya nga nagalakat nga may usa ka masukihong baba; Taong walang kabuluhan, taong masama, ay siya na lumalakad na may masamang bibig; Nga nagapangidhat sa iyang mga mata, nga namulong uban sa iyang mga tiil, Nga nagabuhat ug mga ilhanan uban sa iyang mga tudlo; Na kumikindat ng kaniyang mga mata, na nagsasalita ng kaniyang mga paa, na nagsasalita ng kaniyang mga daliri; Sa kang kinsang kasingkasing anaa ang pagkamasukihon, Nga nagalalang ug dautan sa kanunay, Nga nagapugas sa pagpakiglalis. Pagdaraya ay nasa kaniyang puso, siya'y laging kumakatha ng kasamaan; siya'y naghahasik ng pagtatalo. Busa ang iyang kalisdanan modangat sa hinanali; Sa usa ka hinanali siya mabungkag, ug nga niana walay arang ikatabang. Kayat darating na bigla ang kaniyang kasakunaan; sa kabiglaanan ay mababasag siya, at walang kagamutan. Adunay unom ka butang nga gidumtan ni Jehova; Oo, pito nga maoy dulumtanan niya: May anim na bagay na ipinagtatanim ng Panginoon; Oo, pito na mga kasuklamsuklam sa kaniya: Mapahitas-ong mga mata, usa ka dila nga bakakon, Ug mga kamot nga nag-ula sa dugo nga inocente; Mga palalong mata, sinungaling na dila, at mga kamay na nagbububo ng walang salang dugo; Usa ka kasingkasing nga nagalalang sa dautang mga tinguha, Mga tiil nga matulin nga modalagan ngadto sa binilyako, Puso na kumakatha ng mga masamang akala, mga paa na matulin sa pagtakbo sa kasamaan; Usa ka bakakon nga saksi nga nagapamulong ug mga bakak, Ug kadto nga nagapugas sa pagkalalis sa mga kaigsoonan. Sinungaling na saksi na nagsasalita ng kabulaanan, at ang naghahasik ng pagtatalo sa gitna ng magkakapatid. Anak ko, bantayi ang sugo sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang balaod sa imong inahan: Anak ko, ingatan mo ang utos ng iyong ama, at huwag mong kalimutan ang kautusan ng iyong ina: Bugkuson mo sila kanunay sa imong kasingkasing; Ibaligtos sila sa imong liog. Ikintal mong lagi sa iyong puso, itali mo sa iyong leeg. Sa diha nga ikaw magalakaw, kini magatultol kanimo; Sa diha nga ikaw matulog, kini magabantay kanimo; Ug sa diha nga ikaw mahigmata kini makigsulti kanimo. Pagka ikaw ay lumalakad, papatnubay sa iyo; pagka ikaw ay natutulog, babantay sa iyo; at pagka ikaw ay gumigising, makikipagusap sa iyo. Kay ang sugo maoy usa ka lamparahan; ug ang balaod maoy suga; Ug ang pagbadlong sa pahamatngon maoy dalan sa kinabuhi: Sapagkat ang utos ay tanglaw; at ang kautusan ay liwanag; at ang mga saway na turo ay daan ng buhay: Sa pagpalikay kanimo gikan sa dautang babaye, Gikan sa pag-uloulo sa dila sa dumuloong. Upang ingatan ka sa masamang babae, Sa tabil ng dila ng di kilala. Ayaw kaibug sa iyang kaanyag diha sa imong kasingkasing; Ni pabihag ikaw kaniya uban sa mga tabontabon sa iyang mga mata. Huwag mong pitahin ang kaniyang kagandahan sa iyong puso; at huwag ka mang hulihin niya ng kaniyang mga talukap-mata. Kay tungod sa usa ka babaye nga bigaon ang usa ka tawo mataral lamang ngadto sa usa ka tipak nga tinapay; Ug ang babayeng mananapaw mangita alang sa bililhon nga kinabuhi. Sapagkat dahil sa isang masamang babae ay walang naiiwan sa lalake kundi isang putol na tinapay: at hinuhuli ng mangangalunya ang mahalagang buhay. Makadala ba ang usa ka tawo ug kalayo sa iyang sabakan, Ug ang iyang mga sapot dili ba masunog? Makakukuha ba ng apoy ang tao sa kaniyang sinapupunan, at hindi masusunog ang kaniyang mga suot? Kun makalakat ba ang usa ka tawo ibabaw sa mainit nga mga baga, Ug ang iyang mga tiil dili ba mapagtong? O makalalakad ba ang sinoman sa mga mainit na baga, at ang kaniyang mga paa ay hindi mapapaso? Busa siya nga moadto sa asawa sa iyang isigkatawo; Bisan kinsa nga makapanghilabut kaniya dili gayud makagawas sa silot. Gayon ang sumisiping sa asawa ng kaniyang kapuwa; sinomang humipo ay hindi maaaring di parusahan. Ang mga tawo dili magatamay sa usa ka kawatan, kong siya mangawat Aron sa pagtagbaw sa iyang kaugalingon sa diha nga siya pagagutom: Hindi hinahamak ng mga tao ang magnanakaw kung siya'y nagnanakaw, upang busugin siya pagka siya'y gutom: Apan kong siya hidakpan, magauli siya sa pito ka pilo nga gidaghanon; Siya magahatag sa tanan niyang manggad sa iyang balay. Ngunit kung siya'y masumpungan, isasauli niyang makapito; kaniyang ibibigay ang lahat na laman ng kaniyang bahay. Siya nga makapanapaw sa usa ka babaye maoy tawong walay salabutan: Siya nagabuhat niini aron sa paglaglag sa iyang kaugalingong kalag. Siyang nagkakamit ng pangangalunya sa isang babae ay walang bait: ang gumagawa niyaon ay nagpapahamak sa kaniyang sariling kaluluwa. Ang mga samad ug pagkawalay dungog mao ang iyang mamakuha; Ug ang iyang pagkawalay-ulaw dili na gayud mapapas Mga sugat at kasiraang puri ang tatamuhin niya; at ang kaniyang kapintasan ay hindi mapapawi. Kay ang pangabugho mao ang kapungot sa usa ka tawo; Ug siya dili mopasaylo sa adlaw sa pagpanimalus. Sapagkat ang paninibugho ay pagiinit ng tao; at hindi siya magpapatawad sa kaarawan ng panghihiganti. Siya dili motagad ug bisan unsang paglukat; Ni matagbaw siya bisan pa kong hatagan mo ug daghang mga gasa. Hindi niya pakukundanganan ang anomang tubos; ni magpapahinga man siyang tuwa, bagaman ikaw ay magbigay ng maraming suhol. Anak ko, bantayi ang akong mga pulong, Ug tagoa ang akong mga sugo uban kanimo. Anak ko ingatan mo ang aking mga salita, at impukin mo sa iyo ang aking mga utos. Bantayi ang akong mga sugo ug ikaw mabuhi; Ug ang akong balaod ingon sa tawo-tawo sa imong mata. Ingatan mo ang aking mga utos at mabuhay ka; at ang aking kautusan na parang itim ng iyong mata. Ibugkos sila sa imong mga tudlo; Isulat mo sila ibabaw sa papan sa imong kasingkasing. Itali mo sa iyong mga daliri; ikintal mo sa iyong puso. Pamulongan mo ang kaalam: Ikaw mao ang akong igsoon nga babaye; Ug tawga ang salabutan nga imong kauban nga babaye: Sabihin mo sa karunungan, Ikaw ay aking kapatid na babae; at tawagin mong iyong kamaganak na babae ang unawa: Aron sila magabantay kanimo gikan sa dumuloong babaye, Gikan sa dumuloong nga maga-ulo-ulo uban sa iyang mga pulong. Upang kanilang maingatan ka sa babaing masama; sa babaing di kilala na nagtatabil ng kaniyang mga salita. Kay sa tamboanan sa akong balay Ako milili sa akong rihas; Sapagkat sa dungawan ng aking bahay tumitingin ako sa aking solihia; Ug ako nakatan-aw sa taliwala sa mga walay-pagtagad, Ako nakaila diha sa taliwala sa mga batan-on, Sa usa ka batan-on nga walay salabutan, At ako'y tumingin sa mga musmos, ako'y nagmasid sa mga may kabataan, sa may kabataang walang bait, Miagi sa dalan haduol sa iyang likoanan; Ug siya mipadulong ngadto sa iyang balay, Na dumaraan sa lansangan na malapit sa kaniyang sulok, at siya'y yumaon sa daan na patungo sa kaniyang bahay; Sa pagkasalumsom, sa pagkahapon sa adlaw, Sa pagkatungang gabii ug sa kangitngitan. Sa pagtatakip silim, sa kinagabihan ng araw, sa kalahatian ng gabi, at sa kadiliman. Ug, ania karon, may mitagbo kaniya nga usa ka babaye Sa pamisti sa usa ka babayeng bigaon, ug malimbongon sa kasingkasing. At, narito, doo'y nasalubong niya ang isang babae na nakagayak ng tila isang patutot, at tuso sa puso. (Siya sabaan ug malimbongon; Ang iyang mga tiil dili mahimutang sa iyang balay: Siya'y madaldal at matigas ang ulo; ang kaniyang mga paa ay hindi nagsisitahan sa kaniyang bahay: Karon siya anaa sa kadalanan, unya sa halapad nga mga dapit, Ug magahubong sa tagsatagsa ka likoanan). Ngayo'y nasa mga lansangan siya, mamaya'y nasa mga luwal na dako siya, at nagaabang sa bawat sulok, Busa iyang hidakpan siya, ug gihagkan siya, Ug uban sa usa ka magahing nawong siya miingon kaniya: Sa gayo'y hinahawakan niya siya at hinahagkan siya, at may mukhang walang hiya na nagsasabi siya sa kaniya: Mga halad sa halad-sa-pakigdait maoy ania kanako; Niining adlawa gituman ko ang akong mga panaad. Mga hain na mga handog tungkol sa kapayapaan ay sa akin; sa araw na ito ay tinupad ko ang aking mga panata. Sa ingon niana ako milakat aron sa pagpakigtagbo kanimo, Sa masingkamoton nga pagpangita sa imong nawong, ug hikaplagan ko ikaw. Kayat lumabas ako upang salubungin ka, hinanap kong masikap ang iyong mukha, at nasumpungan kita. Gibuklad ko na sa akong higdaanan ang mga habol nga binuldahan, Sa ginihay nga mga panapton nga hinabol sa Egipto. Aking inilatag ang aking higaan na may mga coltsong may burda, na yari sa guhitguhit na kayong lana sa Egipto. Gipahumotan ko na ang akong higdaanan. Sa mirra, aloes ug sinamomo; At aking pinabanguhan ang aking higaan ng mira, mga oleo, at sinamomo. Umari ka, maghubog kita sa gugma hangtud sa pagkabuntag; Managlipay kita sa atong kaugalingon sa mga gugma. Parito ka, tayo'y magpakasiya sa pagsisintahan hanggang sa kinaumagahan; magpakasaya tayo sa mga pagsisintahan. Kay ang akong lalake wala sa balay; Siya atua sa halayong panaw: Sapagkat ang lalake ay wala sa bahay, siya'y naglakbay sa malayo: Siya nagdala ug usa ka puntil nga salapi uban kaniya; Siya mopauli sa balay sa motakdul na ang bulan. Siya'y nagdala ng supot ng salapi; siya'y uuwi sa bahay sa kabilugan ng buwan. Pinaagi sa iyang madanihon nga pakigpulong siya nakalukmay kaniya; Uban sa ulo-ulo sa iyang mga ngabil napugos siya sa pagnunot kaniya, Kaniyang pinasusuko siya ng karamihan ng kaniyang mga matamis na salita, hinihila niya siya ng katabilan ng kaniyang mga labi. Siya misunod kaniya sa walay langan, Ingon sa usa ka vaca nga nagapadulong ngadto sa ihawan, Kun maingon sa usa nga anaa sa mga talikala aron sa pagtul-id sa mga buang; Pagdaka ay sumusunod siya sa kaniya, gaya ng toro na naparoroon sa patayan, O gaya ng sa mga tanikala sa sawayan sa mangmang; Hangtud nga ang usa ka udyong molagbas sa iyang atay, Ingon sa usa ka langgam nga nagdali ngadto sa lit-ag, Ug wala manghibalo nga kana alang sa iyang kinabuhi. Hanggang sa lagpasan ng isang palaso ang kaniyang atay; gaya ng ibong nagmamadali sa bitag, at hindi nakakaalam na yao'y sa kaniyang buhay. Busa karon, mga anak ko, patalinghug kamo kanako, Ug matngoni ninyo ang mga pulong sa akong baba. Ngayon nga, mga anak ko, dinggin ninyo ako, at makinig kayo ng mga salita ng aking bibig. Ayaw pagpakilinga ang imong kasingkasing ngadto sa iyang mga dalan; Ayaw pagpasalaag ngadto sa iyang mga alagianan: Huwag humilig ang iyong puso sa kaniyang mga lakad, huwag kang lumiko sa kaniyang mga landas. Kay siya nagapabutalid sa daghang mga samaran: Oo, ang tanan sa iyang gipamatay usa na ka dakung panon. Sapagkat kaniyang inihiga ang maraming may sugat: Oo, lahat niyang pinatay ay isang makapangyarihang hukbo. Ang iyang balay maoy dalan ngadto sa Sheol, Nga nagalugsong ngadto sa mga lawak sa kamatayon. Ang kaniyang bahay ay daang patungo sa Sheol. Pababa sa mga silid ng kamatayan. Wala ba magsinggit ang kaalam, Ug ang pagsabut magapagula sa iyang tingog? Hindi ba umiiyak ang karunungan, at inilalabas ng unawa ang kaniyang tinig? Sa kinatumyan sa hatag-as nga mga dapit haduol sa dalan, Diin ang mga alagianan nanagkatagbo siya nagatindog; Sa taluktok ng mga mataas na dako sa tabi ng daan, sa mga salubungang landas, siya'y tumatayo; Tupad sa mga ganghaan, dapit sa pagsulod mo ngadto sa ciudad, Diha sa dapit sa pagsulod mo sa mga pultahan, siya magasinggit sa makusog: Sa tabi ng mga pintuang-bayan sa pasukan ng bayan, sa pasukan sa mga pintuan siya'y humihiyaw ng malakas: Kaninyo, Oh mga tawo, ako nagatawag; Ug ang akong tingog maoy alang sa mga anak nga lalake sa mga tawo. Sa inyo, Oh mga lalake, ako'y tumatawag; at ang aking tinig ay sa mga anak ng mga tao. Oh kamo nga mga walay-pagtagad, sabta ang pagpili-sa-maayo; Ug, kamong mga buang, pagmasinabtanon kamo sa inyong kasingkasing. Oh kayong mga musmos, magsiunawa kayo ng katalinuhan; at, kayong mga mangmang, makaunawa kayo sa puso. Pamati, kay ako mamulong sa labing maayo nga mga butang; Ug ang pagbungat sa akong mga ngabil mogula ang mga matarung butang. Kayo'y mangakinig, sapagkat magsasalita ako ng mga marilag na bagay; at ang buka ng aking mga labi ay magiging mga matuwid na bagay, Kay ang akong baba magasulti sa kamatuoran; Ug ang kadautan maoy usa ka dulumtanan sa akong mga ngabil. Sapagkat ang aking bibig ay sasambit ng katotohanan; at kasamaan ay karumaldumal sa aking mga labi. Ang tanang mga pulong sa akong baba mga pagkamatarung man; Walay bisan unsa nga baliko ni balit-ad diha kanila. Lahat ng mga salita ng aking bibig ay sa katuwiran; walang bagay na liko o suwail sa kanila. Silang tanan matin-aw alang kaniya nga makasabut, Ug matarung alang kanila nga nakakaplag sa kahibalo. Pawang malilinaw sa kaniya na nakakaunawa, at matuwid sa kanila na nangakakasumpong ng kaalaman. Dawata ang akong pagpahamatngon, ug ayaw ang salapi; Ug ang kinaadman kay sa piniling bulawan. Tanggapin mo ang aking turo at huwag pilak; at ang kaalaman na higit kay sa dalisay na ginto. Kay ang kaalam labi pang maayo kay sa mga rubi; Ug ang tanang mga butang nga pagatinguhaon dili ikagtanding niana. Sapagkat ang karunungan ay maigi kay sa mga rubi; at lahat ng mga bagay na mananasa ay hindi maitutulad sa kaniya. Ako nga kaalam naghimo sa kabuotan nga maoy akong puloyanan. Ug nagapangita sa kahibalo ug sa pagpili-sa-maayo. Akong karunungan ay tumatahan sa kabaitan, at aking nasusumpungan ang kaalaman at gunita. Ang pagkahadlok kang Jehova maoy pagdumot sa dautan: Ang pagkagarboso, ug pagkamapahitas-on, ug ang dautan nga dalan, Ug ang mabinalit-aron nga baba maoy akong ginadumtan. Ang pagkatakot sa Panginoon ay ipagtanim ang kasamaan; Kapalaluan, at kahambugan at masamang lakad, at ang masamang bibig ay aking ipinagtatanim. Ang pagpakitambag maoy ako, ug kahalalum sa kahibalo: Ako mao man ang pagsabut; aduna akoy kagahum. Payo ay akin at magaling na kaalaman: ako'y kaunawaan; ako'y may kapangyarihan, Pinaagi kanako ang mga hari nanaghari, Ug ang mga principe nanaghatag sa justicia. Sa pamamagitan ko ay naghahari ang mga hari, at nagpapasiya ng kaganapan ang mga pangulo. Pinaagi kanako ang mga principe nanagpamunoan, Ug ang mga harianon, bisan ang tanang mga maghuhukom sa yuta. Sa pamamagitan ko ay nagpupuno ang mga pangulo, at ang mga mahal na tao, sa makatuwid baga'y lahat ng mga hukom sa lupa. Ako nahagugma kanila nga nahagugma kanako; Ug kadtong nagasingkamot sa pagpangita kanako, makakaplag kanako. Aking iniibig sila na nagsisiibig sa akin; at yaong nagsisihanap na masikap sa akin ay masusumpungan ako. Mga bahandi ug kadungganan maoy ania kanako; Oo, ang katigayonan nga molungtad ug ang pagkamatarung Mga kayamanan at karangalan ay nasa akin; Oo, lumalaging mga kayamanan at katuwiran. Ang akong bunga labi pang maayo kay sa bulawan, oo, bisan pa kay sa fino nga bulawan; Ug ang akong abut kay sa piniling salapi. Ang bunga ko ay maigi kay sa ginto, oo, kay sa dalisay na ginto; at ang pakinabang sa akin kay sa piling pilak. Ako nagalakat sa dalan sa pagkamatarung, Sa kinataliwad-an sa alagianan sa katarungan; Ako'y lumalakad sa daan ng katuwiran, sa gitna ng mga landas ng kahatulan: Aron nga ako makapasunod niadtong nahagugma kanako ug manggad, Ug nga mapuno ko ang ilang mga panudlanan. Upang aking papagmanahin ng pag-aari yaong nagsisiibig sa akin, at upang aking mapuno ang kanilang ingatang-yaman. Si Jehova nagbaton kanako sa sinugdan sa iyang dalan, Una pa sa iyang mga buhat kanhi. Inari ako ng Panginoon sa pasimula ng kaniyang lakad, bago pinasimulan ang kaniyang mga gawa ng una. Ako gipahamutang sa itaas gikan pa sa walay katapusan sukad sa sinugdan, Sa wala pa ang yuta. Ako'y nalagay mula noong araw mula ng walang pasimula, bago nalikha ang lupa. Sa diha nga wala pay kahiladman, ako nahimugso na, Sa diha nga wala pay mga tubod nga madagayaon sa tubig. Ako'y nailabas ng wala pang mga kalaliman; nang wala pang mga bukal na sagana ng tubig. Sa wala pa mapahimutang ang mga bukid, Sa wala pa ang kabungturan ako nahimugso na; Bago ang mga bundok ay nalagay, bago ang mga burol ay ako'y nailabas: Samtang nga wala pa niya mabuhat ang yuta, ni ang kapatagan, Ni ang sinugdan sa abug sa kalibutan. Samantalang hindi pa niya nililikha ang lupa, ni ang mga parang man, ni ang pasimula man ng alabok ng sanglibutan. Sa diha nga gitukod niya ang kalangitan didto na ako: Sa gipahamutang niya ang usa ka lingin ibabaw sa nawong sa kahilad-man, Nang kaniyang itatag ang langit nandoon ako: nang siya'y maglagay ng balantok sa balat ng kalaliman: Sa diha nga gihimo niyang malig-on ang kalangitan sa kahitas-an, Sa diha nga ang mga tuboran sa kahiladman nahimong mabaskog, Nang kaniyang pagtibayin ang langit sa itaas: nang maging matibay ang mga bukal ng kalaliman: Sa diha nga gihatag niya sa dagat ang iyang utlanan, Nga ang mga tubig dili magalapas sa iyang sugo, Sa diha nga iyang gilaraw ang mga patukoranan sa yuta; Nang bigyan niya ang dagat ng kaniyang hangganan, upang huwag salangsangin ng tubig ang kaniyang utos: nang kaniyang iayos ang mga patibayan ng lupa: Unya ako didto tupad kaniya, ingon sa usa ka batid nga magbubuhat; Ug ako sa matag-adlaw maoy kahimuot niya, Nagakalipay sa kanunay sa iyang atubangan, Nasa siping nga niya ako na gaya ng matalinong manggagawa: at ako ang kaniyang ligaya sa araw-araw, na nagagalak na lagi sa harap niya; Nagakalipay sa iyang puloy-anang yuta; Ug ang akong kahimuot didto uban sa mga anak sa mga tawo. Na nagagalak sa kaniyang tinatahanang lupa; at ang aking kaaliwan ay sa mga anak ng mga tao. Busa karon, mga anak ko, patalinghug kamo kanako; Kay bulahan kadto sila nga nagabantay sa akong mga dalan. Ngayon nga, mga anak ko, dinggin ninyo ako: sapagkat mapalad ang nangagiingat ng aking mga daan. Pamatia ang pahamatngon, ug pagmanggialamon, Ug ayaw kini pag-isalikway. Mangakinig kayo ng turo, at kayo'y magpakapantas, at huwag ninyong tanggihan. Bulahan ang tawo nga mamati kanako, Nga magabantay matag-adlaw sa akong mga ganghaan, Nga magahulat diha sa mga haligi sa akong mga pultahan. Mapalad ang tao na nakikinig sa akin, na nagbabantay araw-araw sa aking mga pintuang-bayan, na naghihintay sa mga haligi ng aking mga pintuan. Kay bisan kinsa kadto nga makakaplag kanako makakaplag ug kinabuhi, Ug makabaton sa kalooy kang Jehova. Sapagkat sinomang nakakasumpong sa akin, ay nakakasumpong ng buhay. At magtatamo ng lingap ng Panginoon. Apan siya nga makasala batok kanako makasala sa iyang kaugalingong kalag: Ngunit siyang nagkakasala laban sa akin ay nagliligaw ng kaniyang sariling kaluluwa; silang lahat na nangagtatanim sa akin ay nagsisiibig ng kamatayan. Silang tanan nga managdumot kanako mahagugma sa kamatayon. Itinayo ng karunungan ang kaniyang bahay, kaniyang tinabas ang kaniyang pitong haligi: Ang kaalam nagtukod sa iyang balay; Iyang gihinloan ang iyang pito ka mga haligi: Pinatay niya ang kaniyang mga hayop: hinaluan niya ang kaniyang alak; kaniya namang ginayakan ang kaniyang dulang. Siya nagpatay sa iyang mga mananap; siya nagsagol sa iyang vino, Siya usab nag-andam sa iyang lamesa: Kaniya namang sinugo ang kaniyang mga alilang babae; siya'y sumisigaw sa mga pinakapantas na dako sa bayan: Siya nagpalakat sa iyang kadalagahan; Siya nagsinggit ibabaw sa labing kinatas-ang mga dapit sa ciudad: Kung sinoma'y musmos, pumasok dito: tungkol sa kaniya na mapurol sa pagunawa, sinasabi niya sa kaniya: Bisan kinsa kadto nga walay-pagtagad, paatubanga siya dinhi: Mahatungod niadtong walay salabutan, siya nagaingon kaniya: Kayo'y magsiparito, magsikain kayo ng aking tinapay, at magsiinom kayo ng alak na aking hinaluan. Umari, kumaon kamo sa akong tinapay, Ug uminum kamo sa vino nga akong gisagol. Iwan ninyo, ninyong mga musmos at kayo'y mabuhay; at kayo'y magsilakad sa daan ng kaunawaan. Biyai, kamo nga mga walay-pagtagad, ug kamo mabuhi; Ug lumakat sa dalan sa pagsabut; Siyang sumasaway sa manglilibak ay nagtataglay ng kahihiyan sa kaniyang sarili: at siyang sumasaway sa masama ay nagtataglay ng pula sa kaniyang sarili. Kadtong magabadlong sa usa ka mayubiton makadawat sa iyang kaugalingon ug pulong sa panamastamas; Ug kadtong magasaway sa usa ka tawo nga dautan makakuha sa iyang kaugalingon ug usa ka buling. Huwag mong sawayin ang manglilibak, baka ipagtanim ka niya: sawayin mo ang pantas, at kaniyang iibigin ka. Ayaw pagbadlonga ang usa ka mayubiton, tingali unya siya magadumot kanimo: Badlonga ang usa ka tawong manggialamon, ug siya mahagugma kanimo. Turuan mo ang pantas, at siya'y magiging lalong pantas pa: iyong turuan ang matuwid, at siya'y lalago sa pagkatuto. Hatagi ug pahamatngon ang usa ka tawong manggialamon, ug siya magamaalamon pa sa pagsamot: Tudloi ang matarung nga tawo, ug siya magadugang pa sa kinaadman. Ang pagkatakot sa Panginoon ay pasimula ng karunungan: at ang pagkakilala sa Banal ay kaunawaan. Ang pagkahadlok kang Jehova maoy sinugdan sa kaalam; Ug ang kahibalo niadtong Balaan mao ang pagsabut. Sapagkat sa pamamagitan ko ay dadami ang iyong mga kaarawan, at ang mga taon ng iyong buhay ay magsisidami. Kay pinaagi kanako ang imong mga adlaw pagapilo-piloon, Ug ang mga tuig sa imong kinabuhi pagapadaghanon. Kung ikaw ay pantas, ikaw ay pantas sa ganang iyong sarili: at kung ikaw ay manglilibak, ikaw na magisa ang magpapasan. Kong ikaw manggialamon, ikaw manggialamon sa imong kaugalingon; Ug kong ikaw magayubit, ikaw ra ang magadala niini. Ang hangal na babae ay madaldal; siya'y musmos at walang nalalaman. Ang buang-buang nga babaye sabaan man; Siya walay-pagtagad ug walay hibangkaagan. At siya'y nauupo sa pintuan ng kaniyang bahay, sa isang upuan sa mga mataas na dako sa bayan, Ug siya magalingkod sa pultahan sa iyang balay, Ibabaw sa usa ka lingkoranan diha sa usa ka hataas nga dapit sa ciudad, Upang tawagin ang nangagdadaan, na nagsisiyaong matuwid ng kanilang mga lakad: Sa pagsangpit niadtong managpangagi, Nga manglakat sa matul-id sa ilang mga dalan: Sinomang musmos ay pumasok dito: at tungkol sa kaniya na mapurol sa pagunawa, sinasabi niya sa kaniya: Bisan kinsa nga walay-pagtagad, pahapita siya nganhi; Ug alang kaniya nga walay salabutan, siya moingon kaniya: Ang mga nakaw na tubig ay matamis, at ang tinapay na kinakain sa lihim ay masarap. Matam-is ang kinawat nga mga tubig, Ug lamian ang tinapay nga pagakan-on sa tago. Ngunit hindi niya nalalaman na ang patay ay nandoon; na ang mga panauhin niya ay nangasa mga kalaliman ng Sheol. Apan siya wala mahibalo nga ang mga nangamatay atua didto; Nga ang iyang mga dumudu-aw anaa sa mga kahiladman sa Sheol. Mga kawikaan ni Salomon. Ang pantas na anak ay nakapagpapasaya sa ama: ngunit ang mangmang na anak ay pasan ng kaniyang ina. Ang mga proverbio ni Salomon. Ang usa ka anak nga manggialamon maoy kalipay sa iyang amahan; Apan ang usa ka anak nga buang-buang maoy kaguol sa iyang inahan. Mga kayamanan ng kasamaan ay hindi napapakinabangan: ngunit ang katuwiran ay nagliligtas sa kamatayan. Ang mga bahandi sa kadautan walay kapuslanan; Apan ang pagkamatarung magaluwas gikan sa kamatayon. Hindi titiisin ng Panginoon na magutom ang kaluluwa ng matuwid: ngunit kaniyang itinatakuwil ang nasa ng masama. Si Jehova dili motugot sa kalag sa tawong matarung nga magutom; Apan ipahilayo niya ang tinguha sa dautan. Siya'y nagiging dukha na gumagawa ng kamay na walang kasipagan: ngunit yumayaman ang kamay ng masipag. Mahimong kabus ang magabuhat uban ang usa ka kamot nga tapulan; Apan ang kamot sa makugihon makapahimong adunahan. Siyang nagtitipon sa taginit ay pantas na anak: ngunit siyang natutulog sa pagaani ay anak na kahiyahiya. Kadtong nagaani panahon sa tinginit maoy usa ka manggialamon nga anak; Apan kadtong nagakatulog sa tingani maoy usa ka anak nga nagapakaulaw. Mga pagpapala ay nangasa ulo ng matuwid: ngunit tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama. Ang mga panalangin maoy anaa sa ibabaw sa ulo sa matarung; Apan ang pagpanlupig nagatabon sa baba sa dautan. Ang alaala sa ganap ay pinagpapala: ngunit ang pangalan ng masama ay mapaparam. Ang handumanan sa matarung maoy bulahan; Apan ang ngalan sa dautan madunot. Ang pantas sa puso ay tatanggap ng mga utos: ngunit ang madaldal na musmos ay mabubuwal. Ang manggialamon sa kasingkasing magadawat ug mga sugo; Apan ang usa ka buang-buang nga witwitan mahulog sa kagul-anan. Siyang lumalakad ng matuwid ay lumalakad na tiwasay: ngunit siyang sumisira ng kaniyang mga lakad ay makikilala. Kadtong nagalakat sa pagkamatul-id nagalakat sa kasigurohan; Apan kadtong nagamasukihon sa iyang mga dalan mahibaloan. Siyang kumikindat ng mata ay nagpapapanglaw: ngunit ang madaldal na musmos ay mabubuwal. Kadtong nagapangilo sa mata nagahatag ug kasubo; Apan ang usa ka buang-buang nga witwitan mahulog sa kagul-anan. Ang bibig ng matuwid, ay bukal ng kabuhayan: ngunit tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama. Ang baba sa matarung maoy usa ka tuburan sa kinabuhi; Apan ang pagpanlupig nagatabon sa baba sa dautan. Ang pagtatanim ay humihila ng mga kaalitan: ngunit tinatakpan ng pagibig ang lahat ng pagsalangsang. Ang pagdumot nagapapukaw sa mga kasamok; Apan ang gugma nagatabon sa tanang mga kalapasan. Nasusumpungan sa mga labi ng mabait ang karunungan: ngunit ang pamalo ay sa likod ng walang unawa. Diha sa mga ngabil niadtong adunay panimuot hikaplagan ang kaalam: Apan ang usa ka bunal alang sa likod niadtong walay pagsabut. Ang mga pantas ay nagiimbak ng kaalaman: ngunit ang bibig ng mangmang ay kasalukuyang ikapapahamak. Ang mga tawong manggialamon nagatigum ug kahibalo; Apan ang baba sa buang-buang mao ang usa ka pagkalaglag karon. Ang kayamanan ng mayaman ay ang kaniyang matibay na bayan: ang kapahamakan ng dukha ay ang kanilang karalitaan. Ang bahandi sa tawong adunahan mao ang iyang malig-on nga ciudad; Ang pagkalaglag sa mga kabus mao ang ilang pagkakabus. Ang gawa ng matuwid ay patungo sa buhay; ang bunga ng dukha ay sa pagkakasala. Ang pagpamoo sa tawong matarung nagapadulong ngadto sa kinabuhi; Ang abut sa tawong dautan, ngadto sa pagpakasala. Nasa daan ng buhay siyang nakikinig ng saway: ngunit siyang nagpapabaya ng saway ay nagkakamali. Anaa sa dalan sa kinabuhi kadtong mamati sa pagbadlong; Apan kadtong nagasalikway sa pagbadlong anaa sa kasaypanan. Siyang nagkukubli ng mga pagtatanim ay sa mga magdarayang labi; at siyang nagpaparatang ay mangmang. Kadtong nagatago sa pagdumot adunay bakakon nga mga ngabil; Ug kadtong nagapamulong us usa ka butang-butang maoy usa ka buang. Sa karamihan ng mga salita ay hindi nagkukulang ng pagsalangsang: ngunit siyang nagpipigil ng kaniyang mga labi ay gumagawang may kapantasan. Diha sa daghang mga pulong dili mawad-an sa kalapasan; Apan kadtong nagapugong sa iyang mga ngabil nagabuhat sa manggialamon gayud. Ang dila ng matuwid ay parang piling pilak: ang puso ng masama ay kaunti ang halaga. Ang dila sa tawong matarung ingon sa piniling salapi: Ang kasingkasing sa tawong dautan diyutay ra ug bili. Ang mga labi ng matuwid ay nagpapakain ng marami: ngunit ang mangmang ay namamatay sa kakulangan ng pagunawa. Ang mga ngabil sa matarung magapakaon ug daghan; Apan ang buang-buang mamatay tungod sa pagkakulang ug salabutan, Ang pagpapala ng Panginoon, ay nagpapayaman, at hindi niya idinadagdag ang kapanglawan. Ang panalangin ni Jehova, nagapadato kini; Ug siya wala magadugang ug kasubo niana. Isang paglilibang sa mangmang ang paggawa ng kasamaan: at gayon ang karunungan sa taong naguunawa. Maoy usa ka lingaw-lingaw sa usa ka buang ang pagbuhat ug kadautan; Ug maingon niini ang kaalam alang sa usa ka tawo nga masinabuton, Ang takot ng masama ay darating sa kaniya: at ang nasa ng matuwid ay ipagkakaloob. Ang kahadlok sa tawong dautan, kini modangat sa ibabaw niya; Ug ang tinguha sa tawong matarung igatugot man. Pagka ang ipoipo ay dumadaan ay nawawala ang masama: ngunit ang matuwid ay walang hanggang patibayan. Sa paglabay sa alimpulos ang dautan mahanaw; Apan ang matarung maoy usa ka patukoranan nga walay katapusan. Kung paano ang suka sa mga ngipin, at kung paano ang usok sa mata, gayon ang tamad sa mga nagsusugo sa kaniya. Maingon sa suka nga alang sa mga ngipon, ug sa aso nga alang sa mga mata, Mao man usab ang tapulan alang niadtong nagasugo kaniya. Ang pagkatakot sa Panginoon ay nagpapalaon ng mga kaarawan: ngunit ang mga taon ng masama ay mangangaunti. Ang pagkahadlok kang Jehova nagapalugway sa mga adlaw; Apan ang mga tuig sa dautan pagahamub-on. Ang pagasa ng matuwid ay magiging kasayahan: ngunit ang pagasa ng masama ay mawawala. Ang paglaum sa matarung mao ang kalipay; Apan ang gipaabut niadtong dautan mawagtang. Ang daan ng Panginoon ay katibayan sa matuwid; ngunit kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan. Ang dalan ni Jehova maoy usa ka malig-ong salipdanan sa tawong matul-id; Apan kini maoy usa ka pagkalaglag sa mga mamumuhat sa kasal-anan. Ang matuwid ay hindi makikilos kailan man: ngunit ang masama ay hindi tatahan sa lupain. Ang matarung dili gayud matarug; Apan ang dautan dili magadayon sa yuta. Ang bibig ng matuwid ay nagbibigay ng karunungan: ngunit ang magdarayang dila ay ihihiwalay. Ang baba sa matarung magabunga ug kaalam; Apan ang dila nga masukihon pagaputlon. Nalalaman ng mga labi ng matuwid ang nakalulugod: ngunit ang bibig ng masama ay nagsasalita ng karayaan. Ang mga ngabil sa matarung mahibalo sa angay nga pagadawaton; Apan ang baba sa dautan nagapamulong sa pagkamasukihon. Ang marayang timbangan ay kasuklamsuklam sa Panginoon: ngunit ang ganap na timbangan ay kaniyang kaluguran. Ang usa ka timbangan nga limbongan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang matarung nga bato sa timbangan maoy iyang kalipay. Pagka dumarating ang kapalaluan ay dumarating nga ang kahihiyan: ngunit nasa mababa ang karunungan. Kong ang pagkamapahitas-on moabut, nan modangat unya ang kaulaw; Apan sa mapinaubsanon mao ang kaalam. Ang pagtatapat ng mga matuwid ay papatnubay sa kanila: ngunit ang mga kasuwailan ng mga taksil ay papatay sa kanila. Ang kaligdong sa matul-id maoy magamando kanila; Apan ang pagkamasukihon sa maluibon maoy malaglag kanila. Ang mga kayamanan ay walang kabuluhan sa kaarawan ng poot: ngunit ang katuwiran ay nagliligtas sa kamatayan. Ang kadato dili magapulos adlaw sa kaligutgut; Apan ang pagkamatarung magaluwas sa tawo gikan sa kamatayon. Ang katuwiran ng sakdal ay magtuturo ng kaniyang lakad: ngunit mabubuwal ang masama dahil sa kaniyang sariling kasamaan. Ang pagkamatarung sa tawong hingpit maoy magamando sa iyang dalan; Apan ang dautan mahulog pinaagi sa iyang kaugalingong pagkadautan. Ang katuwiran ng mga matuwid ay magliligtas sa kanila: ngunit silang gumagawang may karayaan ay madadakip sa kanilang sariling kasamaan. Ang pagkamatarung sa tawong matul-id maoy magaluwas kanila; Apan ang maluibon malit-ag sa ilang kaugalingong kasal-anan. Pagka ang masamang tao ay namamatay, ang kaniyang pag-asa ay mapapasa pagkapahamak; at ang pagasa ng masama ay nawawala. Kong ang dautang tawo mamatay, ang iyang ginapaabut mahanaw; Ug ang paglaum sa kasal-anan mahanaw; Ang matuwid ay naliligtas sa kabagabagan, at ang masama ay dumarating na kahalili niya. Ang tawong matarung maluwas gikan sa kasamok; Ug ang dautan moabut ilis kaniya. Pinapatay ng masama ng kaniyang bibig ang kaniyang kapuwa: ngunit sa kaalaman ay maliligtas ang matuwid. Pinaagi sa iyang baba ang tawo nga dili-diosnon magalaglag sa iyang isigkatawo; Apan pinaagi sa kahibalo ang tawong matarung mamaluwas. Pagka napapabuti ang mga matuwid ang bayan ay nagagalak: at pagka ang masama ay namamatay, may hiyawan. Kong maayo ang paglakat sa mga matarung, ang ciudad magakalipay; Ug sa mawala na ang dautan, adunay panaghugyaw. Nabubunyi ang bayan sa pamamagitan ng pagpapala ng matuwid: ngunit napapahamak sa pamamagitan ng bibig ng masama. Tungod sa panalangin sa tawong matul-id ang ciudad igatuboy sa kahitas-an; Apan kini magun-ob tungod sa baba sa dautan. Siyang humahamak sa kaniyang kapuwa ay walang karunungan: ngunit ang taong naguunawa ay tumatahimik. Kadtong nagatamay sa iyang isigkatawo walay kaalam; Apan ang tawo nga may salabutan nagahilum. Siyang yumayaong mapaghatid dumapit ay naghahayag ng mga lihim: ngunit ang may diwang tapat ay nagtatakip ng bagay. Kadtong nagasuroy-suroy ingon sa usa ka tabian nagabutyag sa mga tinago; Apan kadtong may pagkamatinumanon sa espiritu nagatago sa usa ka butang. Kung saan walang pantas na pamamahala, ang bayan ay nababagsak: ngunit sa karamihan ng mga tagapayo ay may kagalingan. Diin walay maalamon nga pagmando, ang katawohan mangapukan; Apan diha sa panon sa mga magtatambag adunay kasigurohan. Siyang nananagot sa di kilala, ay mapapariwara: ngunit siyang nagtatanim sa pananagot ay tiwasay. Kadtong maoy pasalig alang sa usa ka dumuloong magaantus ug kalisud; Apan kadtong magadumot sa pagkapasalig anaa sa kasigurohan. Ang mapagbiyayang babae ay nagiimpok ng karangalan: at ang marahas na lalake ay pumipigil ng kayamanan. Ang usa ka maloloy-ong babaye makabaton ug kadungganan; Ug ang tawo nga malupigon makabaton ug mga bahandi. Ang maawaing tao ay gumagawa ng mabuti sa kaniyang sariling kaluluwa: ngunit ang taksil ay bumabagabag sa kaniyang sariling laman. Ang tawo nga maloloy-on naga buhat ug maayo sa iyang kaugalingong kalag; Apan kadtong tigdagmal nagasakit sa iyang kaugalingong unod. Ang masama ay nakikinabang ng mga marayang sahod: ngunit ang naghahasik ng katuwiran ay nagtatamo ng tiwasay na ganting pala. Ang mga dautan nagadawat sa limbong nga mga suhol; Apan kadtong nagapugas ug pagkamatarung may balus nga siguro. Siyang matatag sa katuwiran ay magtatamo ng buhay: at siyang humahabol ng kasamaan ay sa kaniyang sariling ikamamatay. Kadtong kanunay sa pagkamatarung makadangat ngadto sa kinabuhi; Ug kadtong nagapangita sa dautan nagahimo niana alang sa iyang kaugalingong kamatayon. Silang suwail sa puso ay kasuklamsuklam sa Panginoon: ngunit ang gayong sakdal sa kanilang lakad ay kaniyang kaluguran. Kadtong masukihon diha sa kasingkasing maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang mga mahingpit sa ilang dalan maoy iyang kalipay. Bagaman ang kamay ay makikikamay, ang masamang tao ay walang pagsalang parurusahan: ngunit ang binhi ng matuwid ay maliligtas. Bisan ang kamot madugtong sa kamot, ang dautang tawo dili makagawas sa silot; Apan ang kaliwat sa mga matarung pagaluwason. Kung paano ang hiyas na ginto sa nguso ng baboy, gayon ang magandang babae na walang bait. Maingon sa usa ka singsing nga bulawan diha sa simod sa baboy, Mao man ang usa ka maanyag nga babaye nga walay kabuot. Ang nasa ng matuwid ay buti lamang: ngunit ang hintay ng masama ay poot. Ang tinguha sa tawong matarung mao lamang ang maayo; Apan ang paalabuton sa dautan mao ang kaligutgut. May nagsasabog, at tumutubo pa, at may humahawak naman ng higit kay sa karampatan, ngunit nauuwi lamang sa pangangailangan. Adunay nagasabulak ug nagadugang pa gayud; Ug adunay nagatipig nga labi pa kay sa gikinahanglan, apan kini nagadugang hinoon sa kawalad-on. Ang kaluluwang mapagbigay ay tataba: at siyang dumidilig ay madidilig din. Ang kalag nga mahinatagon mahimong matambok; Ug kadtong nagabisibis pagabisibisan usab sa iyang kaugalingon. Siyang humahawak ng trigo ay susumpain siya ng bayan: ngunit kapurihan ay mapapasaulo niya na nagbibili niyaon. Kadtong nagahikaw sa makaon, pagatunglohon siya sa katawohan; Apan ang panalangin anaa sa ibabaw sa ulo niya nga nagabaligya niini. Siyang humahanap na masikap ng mabuti ay humahanap ng lingap: ngunit siyang kumakatha ng sama ay sa kaniya lalagpak. Kadtong nagapangita sa masingkamoton gayud sa maayo nagapangita ug kalooy; Apan kadtong nagapangita ug kadautan, kini modangat kaniya. Siyang tumitiwala sa kaniyang mga kayamanan ay mabubuwal: ngunit ang matuwid ay mamumukadkad na parang sariwang dahon. Kadtong nagasalig sa iyang mga bahandi mapukan; Apan ang matarung magamauswagon ingon sa lunhaw nga dahon. Siyang bumabagabag ng kaniyang sariling sangbahayan ay magmamana ng hangin: at ang mangmang ay magiging alipin ng pantas sa puso. Kadtong nagasamok sa iyang kaugalingong balay magapanunod sa hangin; Ug ang buang mahimong ulipon sa manggialamon ug kasingkasing. Ang bunga ng matuwid ay punong kahoy ng buhay; at siyang pantas ay humihikayat ng mga kaluluwa. Ang bunga sa matarung maoy usa ka kahoy sa kinabuhi; Ug kadtong manggialamon makadani ug mga kalag. Narito, ang matuwid ay gagantihin sa lupa: gaano pa nga kaya ang masama at makasalanan! Ania karon, ang matarung pagabalusan dinhi sa yuta; Labi pa gayud ang dautan ug ang makasasala! Sinomang umiibig ng kasawayan ay umiibig ng kaalaman: ngunit siyang nagtatanim sa kasawayan ay hangal. Bisan kinsa nga mahagugma sa pagsaway mahagugma sa kahibalo; Apan kadtong magadumot sa pagbadlong mananapon man. Ang mabuting tao ay magtatamo ng lingap ng Panginoon: ngunit kaniyang parurusahan ang taong may masasamang katha. Ang usa ka maayong tawo makabaton ug kalooy kang Jehova; Apan ang usa ka tawo nga dautan ug mga lalang iyang pagasilotan. Ang tao ay hindi matatag sa pamamagitan ng kasamaan: ngunit ang ugat ng matuwid ay hindi makikilos. Ang usa ka tawo dili malig-on pinaagi sa kadautan; Apan ang gamut sa matarung dili matarug. Ang mabait na babae ay putong sa kaniyang asawa: ngunit siyang nakahihiya ay parang kabulukan sa kaniyang mga buto. Ang usa ka babaye nga may katakus maoy purong-purong sa iyang bana; Apan kadtong nagahimo ug pagpakaulaw maingon sa pagkamadunoton sa iyang mga bukog. Ang mga pagiisip ng matuwid ay ganap: ngunit ang mga payo ng masama ay magdaraya. Ang mga hunahuna sa matarung lonlon mga matarung; Apan ang tambag sa dautan lonlon mga limbong. Ang mga salita ng masama ay mga bakay sa dugo: ngunit ililigtas sila ng bibig ng matuwid. Ang mga pulong sa dautan maoy mga pagbanhig alang sa dugo; Apan ang baba sa matul-id magaluwas kanila. Ang masama ay inilulugmok at nawawala: ngunit ang sangbahayan ng matuwid ay tatayo. Ang tawong dautan ginapukan, ug mangahanaw; Apan ang balay sa matarung molungtad. Pupurihin ang tao ayon sa kaniyang karunungan: ngunit ang masama sa puso ay hahamakin. Ang usa ka tawo pagadayegon sumala sa iyang kaalam; Apan kadtong may kasingkasing nga masukihon pagatamayon. Maigi siyang pinahahalagahan ng kaunti, at may alipin, kay sa nagmamapuri, at kinukulang ng tinapay. Maayo pa kadtong gimahal ug diyutay, ug may usa ka sulogoon, Kay niadtong nagapasidungog sa iyang kaugalingon, ug nakulangan sa makaon. Ang matuwid ay nagpapakundangan sa buhay ng kaniyang hayop: ngunit ang mga kaawaan ng masama ay mabagsik. Ang usa ka tawo nga matarung nagamahal sa kinabuhi sa iyang mananap; Apan ang malomong mga kalooy sa tawong dautan mao ang kabangis. Siyang bumubukid ng kaniyang lupain ay magkakaroon ng saganang tinapay: ngunit siyang sumusunod sa taong walang kabuluhan ay walang unawa. Kadtong nagauma sa iyang yuta makabaton ug daghang makaon; Apan kadtong nagasunod sa mga tawo nga walay hinungdan walay salabutan. Ninanasa ng masama ang lambat ng mga masamang tao: ngunit ang ugat ng matuwid ay nagbubunga. Ang dautan nagatinguha sa pukot sa dautan nga mga tawo; Apan ang gamut sa matarung magahatag ug bunga. Nasa pagsalangsang ng mga labi ang silo sa mga masamang tao: ngunit ang matuwid ay lalabas sa kabagabagan. Sa pagkamalapason sa mga ngabil maoy usa ka lit-ag sa dautang tawo; Apan ang matarung mahigawas gikan sa kasamok. Ang tao ay masisiyahan ng buti sa pamamagitan ng bunga ng kaniyang bibig; at ang mga gawain ng mga kamay ng tao ay babayaran sa kaniya. Ang usa ka tawo mabusog sa maayo tungod sa bunga sa iyang baba; Ug ang mga buhat sa mga kamot sa usa ka tawo igahatag kaniya. Ang lakad ng mangmang ay matuwid sa kaniyang sariling mga mata: ngunit siyang pantas ay nakikinig sa payo. Ang dalan sa usa ka buang matarung man sa iyang kaugalingong mga mata; Apan kadtong manggialamon nagapamati ug tambag. Ang yamot ng mangmang ay agad nakikilala: ngunit ang mabait na tao ay nagtatakip ng kahihiyan. Ang kasuko sa usa ka buang mahibaloan dayon sa dayag; Apan ang usa ka mabinantayong tawo nagabaton ug kaulaw. Ang nagbabadya ng katotohanan ay nagpapakilala ng katuwiran, ngunit ang sinungaling sa saksi ay nagdadaya. Kadtong nagapamulong sa kamatuoran nagapakita ug pagkamatarung; Apan ang usa ka bakakon nga saksi nagapakita ug limbong. May nagsasalitang madalas na parang saliwan ng tabak: ngunit ang dila ng pantas ay kagalingan. Adunay magapamulong sa hinanali sama sa mga paglagbas sa usa ka espada; Apan ang dila sa manggialamon makaayo. Ang labi ng katotohanan ay matatatag kailan man. Ngunit ang sinungaling na dila ay sa sangdali lamang. Ang ngabil sa kamatuoran pagalig-onon sa walay katapusan; Apan ang usa ka bakakong dila umalagi lamang. Pagdaraya ay nasa puso ng mga kumakatha ng kasamaan: ngunit sa mga tagapayo ng kapayapaan ay kagalakan. Ang paglimbong maoy anaa sa kasingkasing kanila nga nagamugna ug dautan; Apan sa mga magtatambag sa pakigdait mao ang kalipay. Walang mangyayaring kapahamakan sa matuwid: ngunit ang masama ay mapupuno ng kasamaan. Walay kadaut nga mahitabo sa tawong matarung; Apan ang dautan pagapun-on sa q2 kadautan. Mga sinungaling na labi ay kasuklamsuklam sa Panginoon: ngunit ang nagsisigawang may katotohanan ay kaniyang kaluguran. Ang bakakon nga mga ngabil du lumtanan kang Jehova; Apan kadtong nagabuhat sa kamatuoran maoy iyang kalipay. Ang taong mabait ay nagkukubli ng kaalaman: ngunit ang puso ng mga mangmang ay nagtatanyag ng kamangmangan. Ang usa ka tawong buotan nagabaton ug kahibalo; Apan ang kasingkasing sa mga buang nagabutyag sa kabuangan. Ang kamay ng masipag ay magpupuno: ngunit ang tamad ay malalagay sa pagatag. Ang kamot sa makugihon magadala ug pagbulot-an; Apan ang tapulan igabutang sa usa ka mabug-at nga bulohaton. Ang kabigatan sa puso ng tao ay nagpapahukot; ngunit ang mabuting salita ay nagpapasaya. Ang kaguol nga anaa sa kasingkasing sa usa ka tawo maoy makapatikuko kaniya; Apan ang usa ka maayong pulong makapahimo niini nga malipayon. Ang matuwid ay patnubay sa kaniyang kapuwa: ngunit ang lakad ng masama ay nakapagpapaligaw. Ang matarung maoy usa ka magtutultol sa iyang silingan; Apan ang dalan sa dautan maoy makapasalaag kanila. Ang tamad ay hindi nagiihaw ng kahit kaniyang napapangasuhan; ngunit ang mahalagang pag-aari ng tao ay sa mga masisipag. Ang tawong tapulan dili makaasal sa iyang inayaman; Apan ang bililhong manggad sa mga tawo mao ang pagkamakugihon. Nasa daan ng katuwiran ang buhay; at sa kaniyang landas ay walang kamatayan. Diha sa dalan sa pagkamatarung mao ang kinabuhi; Ug diha sa alagianan niana walay kamatayon. Dinidinig ng pantas na anak ang turo ng kaniyang ama: ngunit hindi dinidinig ng mangduduwahagi ang saway. Ang usa ka manggialamon nga anak mamati sa pahamatngon sa iyang amahan; Apan ang usa ka mayubiton dili mamati sa pagbadlong. Ang tao ay kakain ng mabuti ayon sa bunga ng kaniyang bibig: ngunit ang magdaraya ay kakain ng karahasan, Ang tawo magakaon ug maayo pinaagi sa bunga sa iyang baba; Apan ang kalag sa maluibon magakaon sa pagpanlupig. Siyang nagiingat ng kaniyang bibig, nagiingat ng kaniyang buhay: ngunit siyang nagbubukang maluwang ng kaniyang mga labi ay magkakaroon ng kapahamakan. Kadtong nagabantay sa iyang baba nagamatngon sa iyang kinabuhi; Apan kadtong nagawalis sa halapad gayud sa iyang mga ngabil adunay kadautan. Ang tamad ay nagnanasa, at walang anoman: ngunit ang kaluluwa ng masipag ay tataba. Ang kalag sa tapulan nagatinguha, ug siya walay bisan unsa; Apan ang kalag sa makugihon mahimong matambok, Ang matuwid ay nagtatanim sa pagsisinungaling: ngunit ang masama ay kasuklamsuklam, at napapahiya. Ang usa ka tawo nga matarung magadumot sa pagpamakak; Apan ang usa ka dautang tawo makaluod, ug modangat sa kaulawon. Bumabantay ang katuwiran sa matuwid na lakad; ngunit inilulugmok ng kasamaan ang makasalanan. Ang pagkamatarung nagabantay niadtong matul-id sa iyang dalan; Apan ang kadautan mopukan sa makasasala. May nagpapakayaman, gayon ma'y walang anoman: may nagpapakadukha, gayon ma'y may malaking kayamanan. Adunay magapakadato sa iyang kaugalingon, apan siya walay bisan unsa; Adunay magapakakabus sa iyang kaugalingon, apan siya may dakung katigayonan. Ang katubusan sa buhay ng tao ay siyang kaniyang mga kayamanan: ngunit ang dukha ay hindi nakikinig sa banta. Ang lukat sa usa ka tawo sa iyang kinabuhi mao ang iyang mga bahandi; Apan ang kabus dili mamati sa bisan unsay paghulga. Ang ilaw ng matuwid ay nagagalak: ngunit ang ilawan ng masama ay papatayin. Ang kahayag sa matarung malipayon; Apan ang lamparahan sa dautan pagapalongon. Sa kapalaluan, ang dumarating ay pagtatalo lamang: ngunit ang karunungan ay nangasa nangaturuang maigi. Tungod sa pagkamapahitas-on modangat lamang ang panagkabingkil; Apan sa maayong tinambagan mao ang kaalam. Ang kayamanang tinangkilik sa walang kabuluhan ay huhupa: ngunit siyang nagpipisan sa paggawa ay mararagdagan. Ang katigayonan nga maani sa kakawangan magakahanaw; Apan kadtong nagatigum pinaagi sa pagpamoo adunay kauswagan. Ang pagasa na nagluluwat ay nagpapasakit ng puso: ngunit pagka ang nasa ay dumarating ay punong kahoy ng buhay. Ang paglaum nga makulangan makapadaut sa kasingkasing; Apan kong ang tinguha modangat, kana mao ang usa ka kahoy sa kinabuhi. Sinomang humamak sa salita ay nagdadala ng kapahamakan sa sarili: ngunit siyang natatakot sa utos ay gagantihin. Bisan kinsa nga magatamay sa pulong magadala ug kadaut sa iyang kaugalingon; Apan kadtong mahadlok sa kasugoan pagabalusan. Ang kautusan ng pantas ay bukal ng buhay, upang lumayo sa mga silo ng kamatayan. Ang balaod sa manggialamon maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang usa makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon. Ang mabuting kaunawaan ay nagbibigay lingap: ngunit ang lakad ng mananalangsang ay mahirap. Ang maayong pagsabut mohatag ug kalooy; Apan ang dalan sa malapason maoy malisud. Bawat mabait na tao ay gumagawang may kaalaman: ngunit ang mangmang ay nagkakalat ng kamangmangan. Ang tagsatagsa ka buotan nga tawo magabuhat uban sa kahibalo; Apan ang buang magapagarbo sa iyang binuang. Ang masamang sugo ay nahuhulog sa kasamaan: ngunit ang tapat na sugo ay kagalingan. Ang usa ka dautan nga sinugo mahulog ngadto sa kadaut; Apan ang usa ka matinumanon nga sinaligan maoy makaayo. Karalitaan at kahihiyan ang tatamuhin ng nagtatakuwil ng saway: ngunit siyang nakikinig ng saway ay magkakapuri. Ang kawalad-on ug kaulaw modangat kaniya nga magadumili sa pagsaway; Apan kadtong manumbaling sa pagbadlong pagapasidunggan. Ang nasa na natupad ay matamis sa kaluluwa: ngunit kasuklamsuklam sa mga mangmang na humiwalay sa kasamaan. Ang tinguha nga natuman maoy katam-is sa kalag; Apan maoy usa ka dulumtanan sa mga buang ang pagbiya gikan sa dautan. Lumalakad ka na kasama ng mga pantas na tao, at ikaw ay magiging pantas; ngunit ang kasama ng mga mangmang ay mapapariwara. Lakat uban sa tawong manggialamon, ug ikaw mahimong manggialamon; Apan ang kauban sa mga buang magaantus tungod niana. Ang kasamaan ay humahabol sa mga makasalanan; ngunit ang matuwid ay gagantihan ng mabuti. Ang dautan nagalutos sa mga makasasala; Apan ang matarung pagabalusan uban sa maayo. Ang mabuti ay nagiiwan ng mana sa mga anak ng kaniyang mga anak; at ang kayamanan ng makasalanan ay nalalagay na ukol sa matuwid. Ang usa ka maayong tawo magabilin ug usa ka panulondon alang sa mga anak sa iyang mga anak; Ug ang katigayonan sa mga makasasala gitigum alang sa mga matarung. Maraming pagkain ang nasa pagsasaka ng dukha: ngunit may napapahamak dahil sa kawalan ng kaganapan. Daghan ang makaon diha sa binaulan nga yuta sa kabus; Apan adunay pagalaglagon tungod sa pagkawalay-justicia. Siyang naguurong ng kaniyang pamalo ay napopoot sa kaniyang anak: ngunit siyang umiibig ay nagpaparusang maminsan-minsan. Kadtong nagahawid sa iyang bunal nagadumot sa iyang anak; Apan kadtong nahagugma kaniya magacastigo kaniya sa matag-panahon. Ang matuwid ay kumakain hanggang sa kabusugan ng kaniyang kaluluwa; ngunit ang tiyan ng masama ay mangangailangan. Ang matarung magakaon aron sa pagpabusog sa iyang kalag; Apan ang tiyan sa mga dautan pagagutomon. Bawat pantas na babae ay nagtatayo ng kaniyang bahay: ngunit binubunot ng mangmang, ng kaniyang sariling mga kamay. Ang tagsatagsa ka manggialamon nga babaye magatukod sa iyang balay; Apan ang buangbuang magaguba niana uban sa iyang mga kamot. Siyang lumalakad sa kaniyang katuwiran ay natatakot sa Panginoon: ngunit siyang suwail sa kaniyang mga lakad ay humahamak sa kaniya. Kadtong nagalakat sa iyang pagkatul-id nahadlok kang Jehova; Apan kadtong sukwahi sa iyang dalan nagatamay kaniya. Sa bibig ng mangmang ay may tungkod ng kapalaluan: ngunit ang mga labi ng pantas ay mangagiingat ng mga yaon. Diha sa baba sa buangbuang mao ang usa ka bunal alang sa iyang pagkamapahitas-on; Apan ang mga ngabil sa manggialamon magabantay kanila. Kung saan walang baka, ang bangan ay malinis: ngunit ang karamihan ng bunga ay nasa kalakasan ng baka. Sa dapit diin walay mga vaca, ang pasungan mahinlo; Apan ang dakung abut pinaagi sa kusog sa vaca. Ang tapat na saksi ay hindi magbubulaan: ngunit ang sinungaling na saksi ay nagbabadya ng mga kasinungalingan. Ang usa ka matinumanon nga saksi dili mobakak; Apan ang bakakon nga saksi magapamulong ug mga bakak. Ang manglilibak ay humahanap ng karunungan at walang nasusumpungan: ngunit ang kaalaman ay madali sa kaniya na naguunawa. Ang usa ka mayubiton magapangita sa kaalam ug dilimakakaplag niini; Apan ang kahibalo masayon alang kaniya nga may salabutan. Paroon ka sa harapan ng taong mangmang, at hindi mo mamamalas sa kaniya ang mga labi ng kaalaman: Lakaw ngadto sa atubangan sa usa ka tawong buangbuang, Ug ikaw dili makakaplag diha kaniya sa mga ngabil sa kahibalo. Ang karunungan ng mabait ay makaunawa ng kaniyang lakad: ngunit ang kamangmangan ng mga mangmang ay karayaan. Ang kaalam sa buotan mao ang pagsabut sa iyang dalan; Apan ang binuang sa mga buangbuang mao ang paglimbong. Ang mangmang ay tumutuya sa sala: ngunit sa matuwid ay may mabuting kalooban. Ang mga buang magatiaw-tiaw lamang sa halad-tungod-sa-sala; Apan sa taliwala sa mga matarung adunay maayong kabubut-on. Nalalaman ng puso ang kaniyang sariling kapaitan; at ang tagaibang lupa ay hindi nakikialam ng kaniyang kagalakan. Ang kasingkasing mahibalo sa iyang kaugalingong kapaitan; Ug walay usa ka dumuloong nga moambit sa kalipay niini. Ang bahay ng masama ay mababagsak: ngunit ang tolda ng matuwid ay mamumukadkad. Ang balay sa tawong dautan pagagun-obon; Apan ang balong-balong sa matarung pagapauswagon. May daan na tila matuwid sa isang tao, ngunit ang dulo niyaon ay mga daan ng kamatayan. Adunay usa ka dalan nga daw matarung alang sa usa ka tawo; Apan ang katapusan niana mao ang mga dalan sa kamatayon. Maging sa pagtawa man ang puso ay nagiging mapanglaw; at ang wakas ng kasayahan ay kabigatan ng loob. Bisan diha sa pagkatawa ang kasingkasing magamasulub-on; Ug ang katapusan sa kalipay mao ang kagul-anan. Ang tumatalikod ng kaniyang puso ay mabubusog ng kaniyang sariling mga lakad: at masisiyahang loob ang taong mabuti. Ang nagabalik sa pagpakasala sa kasingkasing pagapun-on uban sa iyang kaugalingong mga paagi; Ug ang usa ka maayong tawo matagbaw gikan sa iyang kaugalingon. Pinaniniwalaan ng musmos ang bawat salita: ngunit ang mabait ay tumitinging mabuti sa kaniyang paglakad. Ang walay-pagtagad motoo sa tagsatagsa ka pulong; Apan ang mabinantayon nga tawo magatan-aw pag-ayo sa iyang paglakaw. Ang pantas ay natatakot at humihiwalay sa kasamaan: ngunit ang mangmang ay nagpapakilalang palalo, at timawa. Ang usa ka tawong manggialamon mahadlok, ug magapahilayo gikan sa dautan; Apan ang buang mapangahason sa iyang kaugalingon nga may pagdaut ug siya masaligon. Siyang nagagalit na madali ay gagawang may kamangmangan: at ang taong may masamang katha ay ipagtatanim. Siya nga dili masuko magahimo sa kabuangan; Ug ang usa ka tawo nga dautan ug mga paagi ginadumtan. Ang musmos ay nagmamana ng kamangmangan: ngunit ang mabait ay puputungan ng kaalaman. Ang walay-pagtagad makapanunod sa binuang; Apan ang mga buotan pagapurongpurongan sa kahibalo. Ang masama ay yumuyukod sa harap ng mabuti; at ang masama ay sa mga pintuang-daan ng matuwid. Ang tawong dautan moyukbo sa atubangan sa maayo; Ug ang dautan, diha sa mga ganghaan sa matarung. Ipinagtatanim ang dukha maging ng kaniyang kapuwa: ngunit ang mayaman ay maraming kaibigan. Ang kabus ginadumtan bisan sa iyang kaugalingong silingan; Apan ang dato may daghang mga higala. Siyang humahamak sa kaniyang kapuwa ay nagkakasala: ngunit siyang naaawa sa dukha ay mapalad siya. Kadtong nagatamay sa iyang isigkatawo nagapakasala; Apan kadtong may kalooy sa ka bus, malipayon siya. Hindi ba sila nagkakamali na kumakatha ng kasamaan? Ngunit kaawaan at katotohanan ay sasa kanila na nagsisikatha ng mabuti. Wala ba mangasayup kadtong nagamugna ug dautan? Apan ang puangod ug kamatuoran anaa kanila nga nagamugna ug maayo. Sa lahat ng gawain ay may pakinabang: ngunit ang tabil ng mga labi ay naghahatid sa karalitaan. Diha sa tanang buhat adunay bunga; Apan ang sulti sa mga ngabil nagapadulong lamang ngadto sa kawalad-on nga tuman. Ang putong ng mga pantas ay ang kanilang mga kayamanan: ngunit ang kamangmangan ng mga mangmang ay kamangmangan lamang. Ang purongpurong sa mga manggialamon mao ang ilang mga bahandi; Apan ang binuang sa mga buang mao lamang ang kabuangan. Ang tapat na saksi ay nagliligtas ng mga tao: ngunit siyang nagsasalita ng mga kasinungalingan ay nagdaraya. Ang matuod nga saksi nagaluwas ug mga kalag; Apan kadtong nagapamulong sa kabakakan nagalimbong. Sa pagkatakot sa Panginoon ay may matibay na pagkakatiwala: at ang kaniyang mga anak ay magkakaroon ng dakong kanlungan. Diha sa pagkahadlok kang Jehova mao ang malig-on nga pagsalig; Ug ang iyang mga anak adunay usa ka dapit nga dalangpanan. Ang pagkatakot sa Panginoon ay bukal ng kabuhayan, upang humiwalay sa mga silo ng kamatayan. Ang pagkahadlok kang Jehova maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang tawo makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon. Nasa karamihan ng bayan ang kaluwalhatian ng hari: ngunit na sa pangangailangan ng bayan ang kapahamakan ng pangulo. Diha sa panon sa katawohan anaa ang himaya sa hari; Apan diha sa kawalad-on sa katawohan anaa ang kalaglagan sa principe. Siyang makupad sa pagkagalit ay may dakilang paguunawa: ngunit siyang madaling magalit ay nagbubunyi ng kamangmangan. Kadtong mahinay nga masuko may dakung salabutan; Apan kadtong madali-dalion sa espiritu nagabayaw sa kabuangan. Ang tiwasay na puso ay buhay ng katawan: ngunit ang kapanaghilian ay kabulukan ng mga buto. Ang usa ka malinawong kasingkasing maoy kinabuhi sa unod; Apan ang kasina mao ang pagkadunot sa kabukogan. Siyang pumipighati sa dukha ay humahamak sa Maylalang sa kaniya. Ngunit siyang naaawa sa mapagkailangan ay nagpaparangal sa kaniya. Kadtong nagadagmal sa kabus nagatamay sa iyang Magbubuhat; Apan kadtong may kalooy sa hangul nagatahud kaniya, Ang masama ay manahagis sa kaniyang masamang gawa: ngunit ang matuwid ay may kanlungan sa kaniyang kamatayan. Ang dautan giunlod ngadto sa kahiladman tungod sa iyang buhat nga dautan; Apan ang matarung may usa ka dalangpanan sa iyang kamatayon. Karunungan ay nagpapahinga sa puso niya na may paguunawa: ngunit ang nasa loob ng mga mangmang ay nalalaman. Ang kaalam magapuyo diha sa kasingkasing niadtong may salabutan; Apan kadtong anaa sa sulod sa mga buang mapadayag sa iyang kaugalingon. Ang katuwiran ay nagbubunyi ng bansa: ngunit ang kasalanan ay kakutyaan sa alinmang bayan. Ang pagkamatarung nagabayaw sa usa ka nasud; Apan ang sala maoy usa ka kaulawan sa bisan unsang katawohan. Ang lingap ng hari ay sa lingkod na gumagawa na may kapantasan: ngunit ang kaniyang poot ay magiging laban sa nakahihiya. Ang kalooy sa hari anaa sa usa ka sulogoon nga nagabuhat sa pagkamaalamon; Apan ang iyang kaligutgut anaa batok niadtong nagapakaulaw. Ang malubay na sagot ay nakapapawi ng poot: ngunit ang mabigat na salita ay humihila ng galit. Ang tubag nga malomo makapahupay sa kapungot; Apan ang pulong nga mahait makapapukaw sa kasuko. Ang dila ng pantas ay nagbabadya ng tuos ng kaalaman: ngunit ang bibig ng mga mangmang ay nagbubugso ng kamangmangan. Ang dila sa manggialamon sa matul-id nagapamulong ug kahibalo; Apan ang baba sa mga buang nagabubo sa kabuangan. Ang mga mata ng Panginoon ay nasa bawat dako, na nagbabantay sa masama at sa mabuti. Ang mga mata ni Jehova anaa sa tanang dapit, Nga nagabantay ibabaw sa dautan ug sa maayo. Ang dilang magaling ay punong kahoy ng buhay: ngunit ang kalikuan niyaon ay kasiraan ng diwa. Ang dila nga mahuyo maoy usa ka kahoy sa kinabuhi; Apan ang pagkasukwahi niana maoy pagkabungkag sa espiritu. Hinahamak ng mangmang ang saway ng kaniyang ama: ngunit siyang nagpapakundangan ng saway ay gumagawang may kabaitan. Ang usa ka buang magatamay sa pagsaway sa iyang amahan; Apan kadtong nagatagad sa pagbadlong nagapakita sa pagkabuotan. Sa bahay ng matuwid ay maraming kayamanan: ngunit sa mga pakinabang ng masama ay kabagabagan. Diha sa balay sa tawong matarung adunay daghang bahandi; Apan diha sa mga abut sa tawong dautan anaa ang kasamok. Ang mga labi ng pantas ay nagsasabog ng kaalaman: ngunit ang puso ng mangmang ay hindi gayon. Ang mga ngabil sa manggialamon nagabutyag ug kahibalo; Apan ang kasingkasing sa buangbuang dili magabuhat sa ingon. Ang hain ng masama ay kasuklamsuklam sa Panginoon: ngunit ang dalangin ng matuwid ay kaniyang kaluguran. Ang halad sa tawong dautan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang pag-ampo sa tawong matul-id maoy iyang kalipay. Ang lakad ng masama ay kasuklamsuklam sa Panginoon: ngunit iniibig niya ang sumusunod sa katuwiran. Ang dalan sa dautan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan iyang gihigugma kadtong nagasunod sa pagkamatarung. May mabigat na saway sa kaniya, na nagpapabaya ng lakad: at siyang nagtatanim sa saway ay mamamatay. Adunay mapait nga pagsaway alang niadtong mibulag sa dalan; Ug kadtong nagadumot sa pagbadlong mamatay man. Sheol at kapahamakan ay nasa harap ng Panginoon: gaanong higit pa nga ang mga puso ng mga anak ng mga tao! Ang Sheol ug ang Pagkalaglag anaa sa atubangan ni Jehova; Nan daw unsa pa ang paglabaw sa mga kasingkasing sa mga anak sa mga tawo! Ayaw ang manglilibak na siya'y sawayin. Siya'y hindi paroroon sa pantas. Ang usa ka mayubiton dili mahagugma nga pagabadlongon; Siya dili moadto sa pakigtipon sa manggialamon. Ang masayang puso ay nagpapasaya ng mukha: ngunit sa kapanglawan ng puso ay nababagbag ang diwa. Ang malipayong kasingkasing nagapadayag sa usa ka masayag nga panagway; Apan tungod sa kasubo sa kasingkasing ang espiritu mamaluya. Ang puso niyaong naguunawa ay humahanap ng kaalaman: ngunit ang bibig ng mga mangmang ay kumakain ng kamangmangan. Ang kasingkasing niadtong may salabutan nagapangita ug kahibalo; Apan ang baba sa mga buang nagakaon sa mga binuang. Lahat ng mga araw sa nagdadalamhati ay masama: ngunit siyang may masayang puso ay may laging kapistahan. Ang tanang mga adlaw sa mga sinakit mga kadaut man; Apan kadtong adunay malipayong kasingkasing may kombira sa kanunay. Maigi ang kaunti na may pagkatakot sa Panginoon, kay sa malaking kayamanan na may kabagabagan. Maayo pa ang diyutay nga inubanan sa pagkahadlok kang Jehova, Kay sa dakung bahandi ug inubanan sa kasamok. Maigi ang pagkaing gulay na may pagibig, kay sa matabang baka at may pagtataniman. Maayo pa ang usa ka paniudto sa mga utanon, diin anaa ang gugma, Kay sa linaming nga vaca ug ang pagdumot anaa niana. Ang mainiting tao ay humihila ng pagtatalo: ngunit siyang makupad sa galit ay pumapayapa ng kaalitan. Ang usa ka tawo nga masukanon nagahagit ug pagpakigaway; Apan kadtong mahinay sa pagkasuko nagapalinaw sa pagkabingkil. Ang daan ng tamad ay gaya ng bakuran na mga dawag: ngunit ang landas ng matuwid ay ginagawang maluwang na lansangan. Ang dalan sa tapulan maingon sa usa ka koral sa mga tunok; Apan ang dalan sa tawong matul-id gihimong usa ka halapad nga dalan Ang pantas na anak ay nagpapasaya ng ama: ngunit hinahamak ng mangmang ang kaniyang ina. Ang usa ka anak nga manggialamon maoy kalipay sa iyang amahan; Apan ang usa ka tawong buangbuang nagatamay sa iyang inahan. Ang kamangmangan ay kagalakan sa walang bait: ngunit pinatutuwid ng maalam ang kaniyang lakad. Ang binuang maoy kalipay niadtong walay kaalam; Apan ang tawo nga masinabuton nagatul-id sa iyang paglakaw. Kung saan walang payo ay nagugulo ang mga panukala: ngunit sa karamihan ng mga tagapayo ay nangatatatag. Diin walay pagtambag, ang mga tinguha makawang; Apan diha sa panon sa mga magtatambag sila mangatukod. Ang tao ay may kagalakan sa sagot ng kaniyang bibig: at ang salita sa ukol na panahon, ay anong pagkabuti! Ang tawo may kalipay diha sa pagtubag sa iyang baba; Ug ang usa ka pulong nga angay sa panahon, pagkaayo niana! Sa pantas ay paitaas ang daan ng buhay, upang kaniyang mahiwalayan ang Sheol sa ibaba. Alang manggialamon ang dalan sa kinabuhi nagapadulong ngadto sa itaas, Aron siya mobiya gikan sa Sheol sa ubos. Bubunutin ng Panginoon ang bahay ng palalo: ngunit kaniyang itatatag ang hangganan ng babaing bao. Si Jehova magaluka sa balay sa mapahitas-on; Apan siya magapalig-on sa utlanan sa balo nga babaye. Ang mga masamang katha ay kasuklamsuklam sa Panginoon: ngunit ang mga maligayang salita ay dalisay. Ang mga lalang nga dautan maoy dulumtanan kang Jehova; Apan ang mga pulong sa kalipay mga ulay man. Siyang sakim sa pakinabang ay bumabagabag ng kaniyang sariling sangbahayan: ngunit siyang nagtatanim sa mga suhol ay mabubuhay. Kadtong hakog sa ganancia nagasamok sa iyang kaugalingong balay; Apan kadtong nagadumot sa mga hiphip mabuhi. Ang puso ng matuwid ay nagbubulay ng isasagot: ngunit ang bibig ng masama ay nagbubugso ng mga masamang bagay. Ang kasingkasing sa tawong matarung nagatoon sa angay nga ipanubag; Apan ang baba sa dautan nagabubo sa mga dautang butang. Ang Panginoon ay malayo sa masama: ngunit kaniyang dinidinig ang dalangin ng matuwid. Si Jehova halayo sa mga dautan; Apan siya mamati sa pag-ampo sa mga tawong matarung. Ang liwanag ng mga mata ay nagpapagalak ng puso: at ang mabubuting balita ay nagpapataba ng mga buto. Ang kahayag sa mga mata nagalipay sa kasingkasing; Ug ang mga maayong balita nagapatambok sa mga bukog. Ang taingang nakikinig sa saway ng buhay, ay tatahan sa gitna ng pantas. Ang igdulongog nga mamati sa pagbadlong sa kinabuhi Magapuyo sa taliwala sa mga manggialamon. Siyang tumatanggi sa saway ay humahamak sa kaniyang sariling kaluluwa: ngunit siyang nakikinig sa saway ay nagtatamo ng kaawaan. Kadtong nagasalikway sa pagsaway nagatamay sa iyang kaugalingong kalag; Apan kadtong nagapamati sa pagbadlong nakakab-ut sa kahibalo. Ang pagkatakot sa Panginoon ay turo ng karunungan; at sa unahan ng karangalan ay nagpapauna ang pagpapakumbaba. Ang pagkahadlok kang Jehova maoy pagpahamatngon sa kaalam; Ug ang pagka-mapinaubsanon maga-una sa kadungganan. Ang mga paghahanda ng puso ay ukol sa tao: ngunit ang sagot ng dila ay mula sa Panginoon. Ang mga laraw sa kasingkasing iya sa tawo; Apan ang tubag sa dila gikan kang Jehova. Ang lahat ng mga lakad ng tao ay malinis sa harap ng kaniyang sariling mga mata: ngunit tinitimbang ng Panginoon ang mga diwa. Ang tanang mga dalan sa tawo mahinlo sa iyang kaugalingong mga mata; Apan si Jehova nagatimbang sa mga espiritu. Iukol mo sa Panginoon ang iyong mga gawa, at ang iyong mga panukala ay matatatag. Itugyan ang imong mga buhat ngadto kang Jehova, Ug ang imong mga tuyo mamalig-on. Ginawa ng Panginoon ang bawat bagay na ukol sa kaniyang sariling wakas: Oo, pati ng masama na ukol sa kaarawan ng kasamaan. Gihimo ni Jehova ang tanang butang alang sa iyang kaugalingong tuyo; Oo, bisan ang dautan alang sa adlaw nga dautan. Bawat palalo sa puso ay kasuklamsuklam sa Panginoon: bagaman maghawakan sa kamay ay walang pagsalang parurusahan. Ang tagsatagsa nga may pagkamapahitas-on sa kasingkasing maoy usa ka dulumtanan kang Jehova: Bisan pa ang kamot madugtong sa usa ka kamot, siya dili makagawas sa silot. Sa pamamagitan ng kaawaan at katotohanan ay nalilinis ang kasamaan: at sa pamamagitan ng pagkatakot sa Panginoon ay humihiwalay ang mga tao sa kasamaan. Tungod sa kalooy ug sa kamatuoran ang kasal-anan may pagtabon-sa-sala; Ug tungod sa pagkahadlok kang Jehova ang mga tawo mobiya gikan sa dautan. Pagka ang mga lakad ng tao ay nakapagpapalugod sa Panginoon, kaniyang tinitiwasay sa kaniya pati ng kaniyang mga kaaway. Kong ang mga dalan sa usa ka tawo makapahimuot kang Jehova, Iyang pagahimoon bisan ang iyang mga kaaway nga makigdaiton uban kaniya. Maigi ang kaunti na may katuwiran kay sa malalaking pakinabang na walang kaganapan. Maayo pa ang diyutay uban ang pagkamatarung, Kay sa mga dagkung abut nga uban ang pagkadili-matarung. Ang puso ng tao ay kumakatha ng kaniyang lakad: ngunit ang Panginoon ang nagtutuwid ng kaniyang mga hakbang. Ang kasingkasing sa tawo magalalang sa iyang dalan; Apan si Jehova nagamando sa iyang mga lakang. Banal na hatol ay nasa mga labi ng hari: at kaniyang bibig ay hindi sasalangsang sa kahatulan. Ang diosnong pagpahamtang sa silot anaa sa mga ngabil sa hari; Ang iyang baba dili magalapas diha sa paghukom. Ang ganap na timbangan at panimbang ay sa Panginoon: lahat ng timbang na supot ay kaniyang gawa. Ang matarung nga bato ug mga timbangan iya man ni Jehova; Ang tanang mga gibug-aton sa sako maoy iyang buhat. Kasuklamsuklam sa mga hari na gumawa ng kasamaan: sapagkat ang luklukan ay natatatag sa pamamagitan ng katuwiran. Maoy usa ka dulumtanan alang sa mga hari ang pagpanugyan ngadto sa kadautan; Tungod kay ang trono natukod pinaagi sa pagkamatarung. Mga matuwid na labi ay kaluguran ng mga hari; at kanilang iniibig ang nagsasalita ng matuwid. Ang matarung nga mga ngabil maoy kalipay sa mga hari; Ug sila nahagugma kaniya nga nagapamulong sa matarung. Ang poot ng hari ay gaya ng mga sugo ng kamatayan: ngunit papayapain ng pantas. Ang kaligutgut sa usa ka hari maingon sa mga sinugo sa kamatayon; Apan ang tawo nga manggialamon magapalinaw niini. Nasa liwanag ng mukha ng hari ang buhay; at ang kaniyang lingap ay parang alapaap ng huling ulan. Diha sa kahayag sa nawong sa hari anaa ang kinabuhi; Ug ang iyang kalooy maingon sa usa ka panganod sa ulan nga kinaulahian. Pagkaigi nga na magtamo ng karunungan kay sa ginto! Oo, magtamo ng kaunawaan ay maigi kay sa pumili ng pilak. Pagka-labing maayo ang pagbaton sa kaalam kay sa bulawan! Oo, ang pagbaton sa salabutan maayo pang pagapilion kay sa salapi. Ang maluwang na lansangan ng matuwid ay humiwalay sa kasamaan: siyang nagiingat ng kaniyang lakad ay nagiingat ng kaniyang kaluluwa. Ang halapad-nga-dalan sa matarung mao ang pagbiya gikan sa dautan: Kadtong nagabantay sa iyang dalan nagaamping sa iyang kalag. Ang kapalaluan ay nagpapauna sa kapahamakan, at ang mapagmataas na diwa ay sa pagkabuwal. Ang pagkagarboso magauna sa pagkalaglag, Ug ang mapahitas-ong espiritu magauna sa pagkahulog. Maigi ang magkaroon ng mapagpakumbabang loob na kasama ng dukha, kay sa bumahagi ng samsam na kasama ng palalo. Maayo pa nga magmapainubsanon sa espiritu uban sa mga kabus, Kay sa pagpakigbahin sa inagaw uban sa mga mapahitas-on. Siyang nagiingat sa salita ay makakasumpong ng mabuti: at ang nananalig sa Panginoon ay mapalad. Kadtong nagamatngon sa pulong makakaplag ug maayo; Ug bisan kinsa nga nagasalig kang Jehova, malipayon siya. Ang pantas sa puso ay tatawaging mabait: at ang katamisan sa mga labi ay nagdaragdag ng katututuhan. Ang manggialamon sa kasingkasing pagatawgon nga buotan; Ug ang pagkatam-is sa mga ngabil nagadugang sa kahibalo. Ang kaunawaan ay bukal ng buhay sa nagtatamo: ngunit ang saway ng mga mangmang ay siyang kanilang kamangmangan. Ang salabutan maoy usa ka atabay nga tuburan sa kinabuhi niadtong nagabaton niini; Apan ang pagsaway sa mga buang mao ang ilong binuang. Ang puso ng pantas ay nagtuturo sa kaniyang bibig, at nagdaragdag ng katututuhan sa kaniyang mga labi. Ang kasingkasing sa manggialamon nagapahamangno sa iyang baba, Ug nagadugang sa kinaadman sa iyang mga ngabil. Mga maligayang salita ay parang pulot-pukyutan, matamis sa kaluluwa at kagalingan sa mga buto. Ang makalilipay nga mga pulong ingon sa usa ka udlan sa dugos, Matam-is sa kalag ug makapalig-on sa mga bukog. May daan na tila matuwid sa tao, ngunit ang dulo niyaon ay mga daan ng kamatayan. Adunay usa ka dalan nga daw matarung alang sa tawo, Apan ang katapusan niana mao ang mga dalan sa kamatayon. Ang gana ng pagkain ng manggagawang tao ay nakagagaling sa kaniya; sapagkat kinasasabikan ng kaniyang bibig. Ang kahinam sa usa ka tawo nga mamumuo nagabuhat alang kaniya; Kay niini ang iyang baba nagaaghat kaniya. Ang walang kabuluhang tao ay kumakatha ng kahirapan: at sa kaniyang mga labi ay may masilakbong apoy. Ang tawo nga walay kapuslanan nagalalang ug dautang buhat; Ug diha sa iyang mga ngabil adunay makasunog nga kalayo. Ang magdarayang tao ay nagkakalat ng pagtatalo: at ang mapaghatid-dumapit ay naghihiwalay ng magkakaibigang matalik. Ang tawo nga masukihon nagasabwag ug kabingkilan; Ug ang usa ka witwitan nagapabulag sa labing suod nga mga higala. Ang taong marahas ay dumadaya sa kaniyang kapuwa, at pinapatnubayan niya siya sa daang hindi mabuti. Ang tawo nga malupigon nagaulogulog sa iyang isigkatawo, Ug nagatultol kaniya diha sa dalan nga dili maayo. Ikinikindat ang kaniyang mga mata, upang kumatha ng mga magdarayang bagay: siyang nangangagat labi ay nagpapangyari sa kasamaan. Kadtong nagapiyong sa iyang mga mata, nagalalang sa mga butang nga sukwahi; Kadtong nagapanakmol sa iyang mga ngabil nagapahitabo sa dautan. Ang ulong may uban ay putong ng kaluwalhatian, masusumpungan sa daan ng katuwiran. Ang ulo nga ubanon maoy purongpurong sa himaya; Kini igakita diha sa dalan sa pagkamatarung. Siyang makupad sa pagkagalit ay maigi kay sa makapangyarihan; at siyang nagpupuno sa kaniyang diwa ay maigi kay sa sumasakop ng isang bayan. Kadtong mahinay sa kasuko labi pang maayo kay sa tawong gamhanan; Ug kadtong nagagahum sa iyang espiritu, kay niadtong nakaagaw sa usa ka ciudad. Ginagawa ang pagsasapalaran sa kandungan; ngunit ang buong pasiya niyaon ay sa Panginoon. Ang pagpapalad gihulog diha sa sabakan; Apan ang tibook pagpahinabo niana iya kang Jehova. Maigi ang isang tuyong subo at may katahimikan, kay sa bahay na may laging pistahan na may kaalitan. Maayo pa ang momho nga nauga, ug ang kalinaw uban niana, Kay sa usa ka balay nga napuno sa hudyaka nga inubanan sa pagkabingkil. Ang lingkod na gumagawang may kapantasan ay nagpupuno sa anak na nakahihiya, at siya'y makakabahagi sa mana ng magkakapatid. Ang usa ka ulipon nga nagapaagi sa pagkamanggialamon gayud magagahum sa usa ka anak nga nagapakaulaw, Ug makaambit sa bahin sa panulondon taliwala sa mga kaigsoonan. Ang dalisayan ay sa pilak, at ang hurno ay sa ginto: ngunit sinusubok ng Panginoon ang mga puso. Ang kolon tunawanan alang sa salapi, ug ang hasohasan alang sa bulawan; Apan si Jehova magasulay sa mga kasingkasing. Ang manggagawa ng kasamaan ay nakikinig sa masasamang labi; at ang sinungaling ay nakikinig sa masamang dila. Ang mamumuhat sa kadautan magapamati sa dautang mga ngabil; Ug ang usa ka bakakon nagapatalinghug sa usa ka dila nga makadaut Sinomang tumutuya sa dukha ay dumudusta sa Maylalang sa kaniya: at ang natutuwa sa kasakunaan ay walang pagsalang parurusahan. Bisan kinsa nga nagayubit sa kabus nagatamay sa iyang Magbubuhat; Ug ang malipay sa panahon sa pagkaalaut dili makagawas sa silot. Ang mga anak ng mga anak ay putong ng mga matatandang tao; at ang kaluwalhatian ng mga anak ay ang kanilang mga magulang. Ang mga anak sa mga anak maoy purongpurong sa mga tawong tigulang; Ug ang himaya sa mga anak mao ang ilang mga amahan. Ang marilag na pananalita ay hindi nagiging mabuti sa mangmang: lalo na ang magdarayang mga labi, sa isang pangulo. Ang pakigpulong nga labing maayo dili mahatungod sa usa ka buang; Labing dili angay ang bakakon nga mga ngabil sa usa ka principe. Ang suhol ay parang mahalagang bato sa mga mata ng nagtatamo: saan man pumihit ay gumiginhawa. Ang hiphip daw usa ka hamili nga bato diha sa mga mata kaniya nga magabaton niini; Sa bisan diin kini moliso kini magamauswagon. Ang nagtatakip ng pagsalangsang ay humahanap ng pagibig: ngunit ang nagdadadaldal tungkol sa anoman ay naghihiwalay ng magkakaibigang matalik. Kadtong magatabon sa usa ka kalapasan nagapangita ug gugma; Apan kadtong magabutyag sa usa ka butang nagapabulag sa labing suod nga mga higala. Ang saway ay nanasok na taimtim sa isang naguunawa, kay sa isang daang hampas sa mangmang. Ang usa ka pagbadlong motidlum sa halalum gayud nganha sa usa nga may salabutan Kay sa usa ka gatus nga mga labud nganha sa usa ka buang. Ang hinahanap lamang ng masamang tao ay panghihimagsik; kayat isang mabagsik na sugo ay susuguin laban sa kaniya. Ang tawong dautan magapangita lamang sa usa ka kagubot; Tungod niini ang usa ka mabangis nga sinugo igapadala batok kaniya. Masalubong ang tao ng oso na nanakawan ng kaniyang mga anak, maigi kay sa mangmang sa kaniyang kamangmangan. Ipasugat sa usa ka oso nga nawad-an sa iyang mga anak ang usa ka tawo, Kay sa usa ka buang diha sa iyang binuang. Sinomang gumaganti ng kasamaan sa mabuti, kasamaan ay hindi hihiwalay sa kaniyang bahay. Bisan kinsa nga nagabalus ug dautan sa maayo, Ang dautan dili mopahawa gikan sa iyang balay. Ang pasimula ng pagkakaalit ay gaya ng pagbuga ng tubig: kayat iwan ninyo ang pagtatalo, bago maginit sa pagkakaalit. Ang sinugdanan sa panagkabingkil maoy ingon sa usa nga magahuwad sa tubig: Busa biyai ang panaglalis sa dili pa ang panag-away. Siya na umaaring ganap sa masama, at siya na nagpaparusa sa matuwid, kapuwa sila kasuklamsuklam sa Panginoon. Kadtong magapamatarung sa dautan, ug kadtong magasilot sa matarung, Silang duruha managsama maoy dulumtanan kang Jehova. Bakit may halaga sa kamay ng mangmang upang ibili ng karunungan, gayong wala siyang pagkaunawa? Busa aduna bay bili diha sa kamot sa usa ka buang aron sa pagpalit sa kaalam, Sanglit siya wala may salabutan? Ang kaibigan ay umiibig sa lahat ng panahon, at ang kapatid ay ipinanganak na ukol sa kasakunaan. Ang usa ka higala mahagugma sa tanang panahon; Ug ang usa ka igsoon matawo nga alang sa pagkaalaut. Ang taong walang unawa ay nakikikamay, at nagiging mananagot sa harapan ng kaniyang kapuwa. Ang tawo nga walay salabutan magapanghampak sa kamot, Ug mahimong pasalig sa atubangan sa iyang isigkatawo. Ang umiibig sa pagsalangsang ay umiibig sa pagkakaalit: ang nagtataas ng kaniyang pintuan ay humahanap ng kapahamakan. Siya nga mahagugma sa pagkamalapason mahagugma sa pakigbingkil: Kadtong magaalsa sa itaas sa iyang ganghaan nagapangita sa kalumpagan. Siyang may magdarayang puso ay hindi nakakasumpong ng mabuti: at siyang may suwail na dila ay nahuhulog sa karalitaan. Kadtong may masalaagon nga kasingkasing dili makakaplag sa maayo; Ug kadtong may usa ka masukihon nga dila mahulog sa kadautan. Ang nanganganak ng mangmang ay sa kaniyang kapanglawan: at ang ama ng mangmang ay walang kagalakan. Kadtong nanganak ug usa ka buang nakaangkon niini sa iyang kasub-anan; Ug ang amahan sa usa ka buang walay kalipay. Ang masayang puso ay mabuting kagamutan: ngunit ang bagbag na diwa ay tumutuyo ng mga buto. Ang kasingkasing nga malipayon maoy usa ka maayong tambal; Apan ang usa kamasulob-on nga espiritu nagapauga sa mga bukog. Ang masama ay tumatanggap ng suhol mula sa sinapupunan, upang ipahamak ang daan ng kahatulan. Ang tawong dautan magadawat ug usa ka hiphip gikan sa sabakan, Aron sa pagbalit-ad sa mga dalan sa justicia. Karunungan ay nasa harap ng mukha ng naguunawa: ngunit ang mga mata ng mangmang ay nasa mga wakas ng lupa. Ang kaalam anaa sa atubangan sa nawong niadtong may salabutan; Apan ang mga mata sa usa ka buang anaa sa mga kinatumyan sa yuta. Ang mangmang na anak ay hirap sa kaniyang ama, at kapaitan sa nanganak sa kaniya. Ang anak nga buangbuang maoy kasubo sa iyang amahan. Ug kapaitan niadtong nanganak kaniya. Parusahan naman ang matuwid ay hindi mabuti, ni saktan man ang mahal na tao dahil sa kanilang katuwiran. Ang pagsilot usab sa matarung dili maayo, Ni ang pagbunal sa harianon alang sa ilang pagkatul-id. Siyang nagtitipid ng kaniyang mga salita ay may kaalaman: at siyang may diwang malamig ay taong naguunawa. Kadtong nagapugong sa iyang mga pulong may kahibalo; Ug kadtong may usa ka mabugnawng espiritu maoy usa ka tawo sa salabutan. Ang mangmang man, pagka siya'y tumatahimik, ay nabibilang na pantas: pagka kaniyang tinitikom ang kaniyang mga labi, ay inaari siyang mabait. Bisan ang usa ka buang, kong siya magahilum, pagaisipon nga manggialamon; Kong siya magatak-om sa iyang mga ngabil, siya pagatamdon nga ingon sa buotan. Ang humihiwalay ay humahanap ng sarili niyang nasa, at nakikipagtalo laban sa lahat na magaling na karunungan. Kadtong nagalain sa iyang kaugalingon nagapangita sa iyang kaugalingong tinguha, Ug nakiglantugi batok sa tanang halalum nga kaalam. Ang mangmang ay walang kaluguran sa paguunawa, kundi maihayag lamang ang kaniyang puso. Ang usa ka buang walay kalipay diha sa pagsabut, Apan mao lamang nga ang iyang kasingkasing magabutyag sa iyang kaugalingon. Pagka ang masama ay dumarating, dumarating din naman ang paghamak, at kasama ng kutya ang pagkaduwahagi. Kong ang dautan moabut, modangat usab ang pagyubit, Ug uban sa pakaulaw, modangat ang pagtamay. Ang mga salita ng bibig ng tao ay parang malalim na tubig; ang bukal ng karunungan ay parang umaagos na batis. Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo maingon sa halalum nga mga tubig; Ang tubod sa atabay sa kaalam maingon sa usa ka sapa nga nagaagay. Igalang ang pagkatao ng masama ay hindi mabuti, ni iligaw man ang matuwid sa kahatulan. Ang pagtamud sa pagkatawo sa usa ka tawong dautan dili maayo, Ni ang pagsalikway sa matarung diha sa paghukom. Ang mga labi ng mangmang ay nanasok sa pagkakaalit, at tinatawag ng kaniyang bibig ang mga hampas. Ang mga ngabil sa buang magadala kaniya ngadto sa pagkabingkil, Ug ang iyang baba magapanawag sa mga labud. Ang bibig ng mangmang ay kaniyang kapahamakan, at ang kaniyang mga labi ay silo ng kaniyang kaluluwa. Ang baba sa usa ka buang maoy iyang kalaglagan, Ug ang iyang mga ngabil maoy lit-ag sa iyang kalag. Ang mga salita ng mga mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa pinakaloob ng tiyan. Ang mga pulong sa usa ka witwitan maingon sa usa ka malalim nga mga hungit nga kalan-on, Ug sila manganaug ngadto sa kinahiladmang mga dapit. Siya mang walang bahala sa kaniyang gawain ay kapatid siya ng maninira. Siya usab nga tapulan sa iyang buhat Igsoon niadtong usa ka malaglagon. Ang pangalan ng Panginoon ay matibay na moog: tinatakbuhan ng matuwid at naliligtas. Ang ngalan ni Jehova maoy usa ka malig-ong torre; Ang matarung magadalagan nganha niana ug may kaluwasan. Ang yaman ng mayamang tao ay ang kaniyang matibay na bayan, at gaya ng matayog na kuta sa kaniyang sariling isip, Ang bahandi sa usa ka adunahan nga tawo maoy iyang malig-on nga ciudad, Ug kini ingon sa usa ka hataas nga kuta sa iyang kaugalingong hunahuna. Bago ang pagkapahamak ay pagmamalaki ng puso ng tao, at bago ang karangalan ang pagpapakumbaba. Sa dili pa ang pagkalaglag mapahitas-on ang kasingkasing sa tawo; Ug sa dili pa ang kadungganan magauna ang pagkamapainubsanon. Ang sumasagot bago makinig, ay kamangmangan at kahihiyan sa kaniya. Kadtong magahatag ug tubag sa wala pa niya madungog, Maoy usa ka binuang ug kaulawan alang kaniya. Aalalayan ng diwa ng tao ang kaniyang sakit; ngunit ang bagbag na diwa sinong nakapagdadala? Ang espiritu sa usa ka tawo maoy modasig sa iyang kaluya; Apan sa usa ka masulub-on nga espiritu kinsa ang makaantus? Ang puso ng mabait ay nagtatamo ng kaalaman; at ang pakinig ng pantas ay humahanap ng kaalaman. Ang kasingkasing sa buotan magabaton sa kahibalo; Ug ang igdulungog sa manggialamon magapangita sa kahibalo. Ang kaloob ng tao ay nagbubukas ng daan sa kaniya, at dinadala siya sa harap ng mga dakilang tao. Ang hatag sa usa ka tawo magahimo ug dapit alang kaniya, Ug magadala kaniya sa atubangan sa mga dagkung tawo. Ang nakikipaglaban ng kaniyang usap na una ay tila ganap; ngunit dumarating ang kaniyang kapuwa at sinisiyasat siya. Kadtong magalaban sa iyang katungod sa sinugdan daw matarung; Apan ang iyang isigkatawo moabut ug magasusi kaniya. Ang pagsasapalaran ay nagpapatigil ng mga pagtatalo, at naghihiwalay sa gitna ng mga makapangyarihan. Ang pagpapalad magapahunong sa mga pagkabingkil, Ug magapabulag sa taliwala sa mga gamhanan. Ang kapatid na nasaktan sa kalooban ay mahirap mabawi kay sa matibay na bayan: at ang gayong mga pagtatalo ay parang mga halang ng isang kastilyo. Ang usa ka igsoon nga mahiubos labi pang magahi nga dag-on kay sa usa ka malig-on nga ciudad; Ug ang maong mga pagkabingkil sama sa mga trangka sa usa ka castillo. Ang tiyan ng tao ay mabubusog ng bunga ng kaniyang bibig; sa bunga ng kaniyang mga labi ay masisiyahan siya. Ang tiyan sa usa ka tawo pagabusgon sa bunga sa iyang baba; Uban sa abut sa iyang mga ngabil siya pagatagbawon. Kamatayan at buhay ay nasa kapangyarihan ng dila; at ang nagsisiibig sa kaniya ay magsisikain ng kaniyang bunga. Kamatayon ug kinabuhi maoy anaa sa gahum sa dila; Ug kadtong mahagugma niini magakaon sa bunga niana. Sinomang lalaking nakakasumpong ng asawa ay nakasumpong ng mabuting bagay, at nagtatamo ng lingap ng Panginoon. Bisan kinsa nga makakaplag ug usa ka asawa nakakaplag sa kaayohan. Ug makabaton sa kalooy ni Jehova. Ang dukha ay gumagamit ng mga pamanhik: ngunit ang mayaman ay sumasagot na may kagilasan. Ang kabus magagamit sa mga pagpangaliyupo; Apan ang adunahan magatubag sa pagsingka. Ang nagpaparami ng mga kaibigan ay sa kaniyang sariling kapahamakan: ngunit may kaibigan na mahigit kay sa isang kapatid. Kadtong makahigala ug daghan magahimo niini alang sa iyang kaugalingong kadaut; Apan adunay usa ka higala nga mopabilin labaw pa kay sa usa ka igsoon. Maigi ang dukha na lumalakad sa kaniyang pagtatapat kay sa suwail sa kaniyang mga labi at mangmang. Maayo pa ang kabus nga magalakat diha sa iyang pagkahingpit-sa-kasingkasing Kay kaniya nga sukwahi sa iyang mga ngabil ug maoy usa ka buang. Gayon din ang kaluluwa na walang kaalaman ay hindi mabuti; at siyang nagmamadali ng kaniyang mga paa ay nagkakasala. Ang kalag usab nga walay kahibalo dili maayo; Ug kadtong magadali sa iyang mga tiil magapakasala. Ang kamangmangan ng tao ay sumisira ng kaniyang lakad; at ang kaniyang puso ay nagagalit laban sa Panginoon. Ang binuang sa tawo nagapabaliko sa iyang dala; Ug ang iyang kasingkasing magalibak batok kang Jehova. Ang kayamanan ay nagdadagdag ng maraming kaibigan: ngunit ang dukha ay hiwalay sa kaniyang kaibigan. Ang bahandi magapadugang sa mga higala; Apan ang kabus ginapabulag gikan sa iyang mga higala. Ang sinungaling na saksi ay walang pagsalang parurusahan; at ang nagsasalita ng mga kasinungalingan ay hindi makatatahan. Ang usa ka bakakon nga saksi dili pagagawason sa silot; Ug siya nga magapamulong sa mga bakak dili makalikay. Marami ang mamamanhik ng lingap sa magandang-loob: at bawat tao ay kaibigan ng nagbibigay ng mga kaloob. Daghang magapakilooy sa kalomo sa maabiabihong tawo; Ug ang tagsatagsa ka tawo maoy usa ka higala kaniya nga magahatag ug daghang mga gasa. Ipinagtatanim siya ng lahat ng kapatid ng dukha: gaano pa nga kaya ang ilalayo sa kaniya ng kaniyang mga kaibigan! Kaniyang hinahabol sila ng mga salita, ngunit wala na sila. Ang tanang kaigsoonan sa kabus magadumot kaniya: Daw unsa pa ka labaw sa iyang mga higala nga magapahilayo gikan kaniya! Siya magaagpas kanila uban sa mga pulong, apan sila milakat na. Siyang nagiimpok ng karunungan ay umiibig sa kaniyang sariling kaluluwa: siyang nagiingat ng pagunawa ay makakasumpong ng mabuti. Kadtong magabaton ug kaalam mahagugma sa iyang kaugalingong kalag: Kadtong nagabantay sa salabutan makakaplag sa kaayohan. Ang sinungaling na saksi ay walang pagsalang parurusahan; at ang nagbabadya ng mga kasinungalingan ay mamamatay. Ang usa ka bakakon nga saksi dili makagawas sa silot; Ug kadtong mamulong sa kabakakan mahanaw. Maayos na pamumuhay ay hindi magaling sa mangmang; lalo na sa alipin na magpuno sa mga pangulo. Ang dinato nga pagkinabuhi dili angay sa usa ka buang; Labing dili angay nga ang usa ka ulipon magagahum sa mga principe. Ang bait ng tao ay nagpapakupad sa galit. At kaniyang kaluwalhatian na paraanin ang pagsalangsang. Ang pagkabuotan sa usa ka tawo makapahimo kaniya nga mahinay sa pagkasuko; Ug maoy iyang himaya ang pagpasaylo sa kalapasan. Ang poot ng hari ay parang ungal ng leon; ngunit ang kaniyang lingap ay parang hamog sa damo. Ang kasuko sa hari maingon sa pagngulob sa usa ka leon; Apan ang iyang kalooy maingon sa yamog ibabaw sa balili. Ang mangmang na anak ay kapanglawan ng kaniyang ama: at ang mga pakikipagtalo ng asawa ay walang likat na tulo. Ang usa ka anak nga buang maoy kaalaut sa iyang amahan; Ug ang mga pakiglalis sa usa ka asawa maoy mga tinulo sa kanunay. Bahay at mga kayamanan ay minamana sa mga magulang: ngunit ang mabait na asawa ay galing sa Panginoon. Balay ug mga bahandi maoy mga panulondon gikan sa mga amahan; Apan ang usa ka buotan nga asawa gikan kang Jehova. Katamaran ay nagbabaon sa mahimbing na pagkakatulog; at ang tamad na kaluluwa ay magugutom. Ang katapol makapahinanok sa halalum nga pagkatulog; Ug ang tapolan nga kalag magaantus sa kagutom. Ang nagiingat ng utos ay nagiingat ng kaniyang kaluluwa: ngunit ang walang babala sa kaniyang mga lakad ay mamamatay. Kadtong magabantay sa sugo nagabantay sa iyang kalag; Apan kadtong danghag sa iyang mga dalan, mamatay. Ang naaawa sa dukha ay nagpapautang sa Panginoon, at ang kaniyang mabuting gawa ay babayaran sa kaniya uli. Kadtong may kalooy sa kabus magapahulam kang Jehova, Ug ang iyang maayong buhat pagabayran niya pag-usab. Parusahan mo ang iyong anak, dangang may pagasa; at huwag mong ilagak ang iyong puso sa kaniyang ikapapahamak. Castigoha ang imong anak, sa natan-aw mo nga aduna pay paglaum; Ug ayaw pag-ibutang ang imong kasingkasing sa iyang kalaglagan. Ang taong may malaking poot ay magtataglay ng parusa: sapagkat kung iyong iligtas iyong marapat na gawin uli. Ang usa ka tawo nga anaa sa daku nga kasuko magapas-an sa silot; Kay kong ikaw magaluwas kaniya, kinahanglan nga ikaw magabuhat niana pag-usab. Makinig ka ng payo, at tumanggap ka ng turo, upang ikaw ay maging pantas sa iyong huling wakas. Patalinghug sa tambag, ug dawata ang pahamatngon, Aron ikaw mahimong manggialamon sa imong kaulahian. May maraming katha sa puso ng tao; ngunit ang payo ng Panginoon, ay siyang tatayo. Adunay daghang mga lalang sulod sa kasingkasing sa usa ka tawo; Apan ang pagtambag ni Jehova, kana molungtad. Yaong nakagagawa sa isang tao upang siya'y maging kanaisnais ay ang kaniyang kagandahang-loob: at ang isang dukha ay maigi kay sa isang sinungaling. Kanang makapahimo sa usa ka tawo nga hiligugmaon mao ang iyang kalolot; Ug ang usa ka kabus nga tawo maayo pa kay sa usa ka bakakon. Ang pagkatakot sa Panginoon ay patungo sa kabuhayan; at ang nagtatangkilik noon ay tatahang may kasiyahan: hindi siya dadalawin ng kasamaan. Ang pagkahadlok kang Jehova nagapadulong ngadto sa kinabuhi; Ug kadtong makabaton niana magapuyo nga may pagkatagbaw; Siya dili pagadu-awon sa dautan. Idinadampot ng tamad ang kaniyang kamay sa pinggan, at hindi na magsusubo pa sa kaniyang bibig uli. Ang tapulan magalubong sa iyang kamot diha sa pinggan, Ug dili magadala niini pag-usab nganha sa iyang baba. Iyong saktan ang manglilibak, at ang musmos ay magaaral ng kabaitan: at iyong sawayin ang naguunawa, at siya'y makakaunawa ng kaalaman. Bunali ang usa ka mayubiton, ug ang walay-pagtagad makakat-on ug pagkabuotan; Ug badlonga ang usa nga may salabutan, ug siya makasabut sa kahibalo. Ang sumasamsam sa kaniyang ama, at nagpapalayas sa kaniyang ina, ay anak na nakakahiya at nagdadala ng kakutyaan. Kadtong magapanlupig sa iyang amahan, ug magalutos sa iyang inahan, Maoy usa ka anak nga nagapakaulaw ug nagadala sa pagkatalamayon. Magtigil ka, anak ko, sa pakikinig ng aral na nagliligaw lamang mula sa mga salita ng kaalaman. Hunong, anak ko sa pagpamati sa pahamatngon, Nga magatudlo lamang ngadto sa kasaypanan sa mga pulong sa kahibalo. Ang walang kabuluhang saksi ay lumilibak sa kahatulan: at ang bibig ng masama ay lumalamon ng kasamaan. Ang usa ka walay-bili-nga-saksi nagabiaybiay sa katarungan; Ug ang baba sa dautan nagalamoy sa kasal-anan. Ang mga kahatulan ay nahahanda sa mga manglilibak, at ang mga hampas ay sa mga likod ng mga mangmang. Ang mga paghukom giandam alang sa mga mayubiton, Ug ang mga labud alang sa bukobuko sa mga buang. Ang alak ay manunuya, ang matapang na alak ay manggugulo; at sinomang napaliligaw sa kaniya ay hindi pantas. Ang vino maoy usa ka tigtamay, ang maisug nga ilimnon mao ang sabaan; Ug bisan kinsa nga masayup tungod niini dili manggialamon. Ang kakilabutan ng hari ay parang ungal ng leon: ang namumungkahi sa kaniya sa galit ay nagkakasala laban sa kaniyang sariling buhay. Ang pagkamakalilisang sa usa ka hari ingon sa pagngulob sa usa ka leon: Kadtong magahagit kaniya sa pagpakasuko magapakasala batok sa iyang kaugalingong kinabuhi. Karangalan sa tao ang magingat sa pakikipagkaalit: ngunit bawat mangmang ay magiging palaaway. Maoy usa ka kadungganan alang sa usa ka tawo ang pagpahilayo gikan sa pagpakig-away; Apan ang tagsatagsa ka buang magakaaway. Ang tamad ay hindi magaararo dahil sa tagginaw; kayat siya'y magpapalimos sa pagaani, at wala anoman. Ang tapulan dili modaro tungod sa panahon nga tingtugnaw; Busa siya magapakilimos sa tingani, ug walay maiya. Payo sa puso ng tao ay parang malalim na tubig; ngunit iibigin ng taong naguunawa. Ang tambag diha sa kasingkasing sa tawo ingon sa halalum nga tubig, Apan ang usa ka tawo nga may salabutan magatimba niini. Maraming tao ay magtatanyag bawat isa ng kaniyang sariling kagandahang-loob: ngunit sinong makakasumpong sa taong tapat? Ang kadaghanan sa mga tawo magabutyag sa tagsatagsa sa iyang kaugalingong kalolot; Apan sa usa ka matinumanon nga tawo kinsay makakaplag kaniya? Ang ganap na tao na lumalakad sa kaniyang pagtatapat, mapapalad ang kaniyang mga anak na susunod sa kaniya. Ang usa ka tawong matarung magalakat diha sa iyang pagkahingpit sa kasingkasing, Bulahan ang iyang mga anak sunod kaniya. Ang hari na nauupo sa luklukan ng kahatulan pinananabog ng kaniyang mga mata ang lahat na kasamaan. Ang usa ka hari nga magalingkod sa trono sa paghukom Magapatibulaag sa tanang dautan pinaagi sa iyang mga mata. Sinong makapagsasabi, nilinis ko ang aking puso, ako'y dalisay sa aking kasalanan? Kinsay makaingon, gihimo ko ang akong kasingkasing nga malinis, Ako ulay gikan sa akong sala? Mga ibat ibang panimbang, at mga ibat ibang takalan, kapuwa mga karumaldumal sa Panginoon. Ang nagkalainlaing mga timbangan ug nagkalainlaing mga sukdanan, Silang duruha managsama mga q2 dulumtanan kang Jehova. Ang bata man ay nagpapakilala sa kaniyang mga gawa, kung ang kaniyang gawa ay magiging malinis, at kung magiging matuwid. Bisan ang usa ka bata magapaila sa iyang kaugalingon pinaagi sa iyang mga buhat, Kong ang iyang buhat maputi ba ug kong kini matarung ba. Ang nakikinig na tainga, at ang nakakakitang mata, kapuwa ginawa ng Panginoon. Sa mapatalinghugon nga igdulungog, ug sa matinan-awong mata, Si Jehova ang nagbuhat bisan niining duruha. Huwag mong ibigin ang pagtulog, baka ka madukha; idilat mo ang iyong mga mata, at mabubusog ka ng tinapay. Ayaw paghigugmaa ang pagkatulog, tingali unya ikaw modangat sa pagkakabus; Bukha ang imong mga mata, ug ikaw mabusog sa tinapay. Walang halaga, walang halaga, sabi ng mamimili: ngunit pagka nakalayo siya, naghahambog nga. Dili maayo, dili maayo, nagapamulong ang pumapalit; Apan sa makalakaw na siya sa iyang dalan, unya siya magapangandak. May ginto, at saganang mga rubi: ngunit ang mga labi ng kaalaman ay mahalagang hiyas. Adunay bulawan, ug daghang mga rubi; Apan ang mga ngabil sa kahibalo maoy usa ka bililhong mutya. Kunin mo ang kaniyang suot na nananagot sa di kilala; at tanggapan mo ng sanla ang nananagot sa mga di kilala. Kuhaa ang iyang panapton nga maoy pasalig alang sa usa ka lumalangyaw; Ug batonan mo siya sa usa ka saad nga maoy pasalig alang sa mga dumuloong. Tinapay ng kasinungalingan ay matamis sa tao: ngunit pagkatapos ay mabubusog ang kaniyang bibig ng batong lapok. Ang tinapay sa kabakakan matam-is sa usa ka tawo; Apan sa kaulahian ang iyang baba mapuno sa grava. Bawat panukala ay natatatag sa pamamagitan ng payo: at sa pamamagitan ng pantas na pamamatnubay ay makikipagdigma ka. Ang tagsatagsa ka tuyo natukod pinaagi sa pagtambag; Ug pinaagi sa maalamong pagmando nakiggubat ikaw. Ang yumayaong mapaghatid-dumapit ay naghahayag ng mga lihim: kayat huwag kang makisalamuha sa kaniya na nagbubukang maluwang ng kaniyang mga labi. Kadtong magasuroysuroy ingon sa usa ka witwitan nagabutyag sa mga tinagoan; Busa ayaw pagpakigkauban niadtong magapalapad sa pagwalis sa iyang mga ngabil. Siyang sumusumpa sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, ang kaniyang ilawan ay papatayin sa salimuot na kadiliman. Bisan kinsa nga magatunglo sa iyang amahan kun sa iyang inahan, Ang iyang lamparahan pagapalongon diha sa kaitum sa kangitngitan. Ang mana ay matatamong madali sa pasimula; ngunit ang wakas niyao'y hindi pagpapalain. Ang usa ka panulondon mahimong kuhaon sa hinanali sa sinugdanan; Apan ang katapusan niana dili pagabulahanon. Huwag mong sabihin, ako'y gaganti ng kasamaan: maghintay ka sa Panginoon, at kaniyang ililigtas ka. Dili ka mag-ingon: Ako mobalus sa dautan: Humulat ka kang Jehova, ug siya magaluwas kanimo. Mga ibat ibang panimbang ay karumaldumal sa Panginoon; at ang sinungaling na timbangan ay hindi mabuti. Ang nagkalainlaing mga bato sa timbangan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Ug ang usa ka limbongan nga timbangan dili maayo. Ang mga lakad ng tao ay sa Panginoon; paano ngang mauunawa ng tao ang kaniyang lakad? Ang mga pagpanlihok sa usa ka tawo iya ni Jehova; Nan unsaon man sa pagpakasabut sa tawo sa iyang dalan? Silo nga sa tao ang magsabi ng walang pakundangan, banal nga, at magsiyasat pagkatapos ng mga panata. Kini maoy usa ka lit-ag sa usa ka tawo nga mamulong sa hinanali: Kini maoy balaan, Ug tapus sa mga panaad ang pagpakigsayud. Ang pantas na hari ay nagpapapanabog ng masama. At dinadala sa kanila ang gulong na panggiik. Ang usa ka hari nga manggialamon magaalig-ig sa dautan, Ug magapaligid kanila sa ligid sa giukan. Ang diwa ng tao ay ilawan ng Panginoon, na sumisiyasat ng mga pinakaloob na bahagi ng tiyan. Ang espiritu sa tawo mao ang lamparahan ni Jehova, Nagasusi sa tanan niyang kinahiladman uyamut nga mga dapit. Kagandahang-loob at katotohanan ay nagpapalagi sa hari: at ang kaniyang luklukan ay inaalalayan ng kagandahang-loob. Kalooy ug kamatuoran nagapanalipod sa hari; Ug ang iyang trono ginatuboy tungod sa kalolot. Ang kaluwalhatian ng mga binata ay ang kanilang kalakasan: at ang kagandahan ng matanda ay ang ulong may uban. Ang himaya sa mga batan-ong lalake mao ang ilang kusog; Ug ang katahum sa mga tigulang mao ang ilang ubanon nga ulo. Ang mga latay na sumasakit ay lumilinis ng kasamaan: at ang mga hampas ay dinaramdam sa mga pinakaloob na bahagi ng tiyan. Ang mga labud nga makasamad makahugas sa dautan; Ug ang mga pagbunal molagbas sa kinahiladman uyamut nga mga dapit. Ang puso ng hari ay nasa kamay ng Panginoon na parang mga batis: kumikiling saan man niya ibigin. Ang kasingkasing sa hari anaa sa kamot ni Jehova maingon sa mga baha sa tubig: Siya nagapaliso niini sa bisan diin nga siya magabuot. Bawat lakad ng tao ay matuwid sa kaniyang sariling mga mata: ngunit tinitimbang ng Panginoon ang mga puso. Ang tagsatagsa ka dalan sa usa ka tawo matarung sa iyang kaugalingong mga mata; Apan si Jehova magatimbang sa mga kasingkasing. Gumawa ng kaganapan at kahatulan ay lalong kalugodlugod sa Panginoon kay sa hain. Ang pagbuhat sa pagkamatarung ug justicia Labi pang dawaton ni Jehova kay sa halad. Ang mapagmataas na tingin, at ang palalong puso, siyang ilaw ng masama, ay kasalanan. Ang usa ka tinan-awan nga mapahitas-on, ug ang usa ka palabilabihong kasingkasing, Bisan ang lamparahan sa dautan, sala man. Ang mga pagiisip ng masipag ay patungo sa kasaganaan lamang: ngunit bawat nagmamadali ay sa pangangailangan lamang. Ang mga hunahuna sa makugihon nagapadulong ngadto sa pagkadagaya; Apan ang tagsatagsa ka madalidalion nagadali lamang sa kawalad-on. Ang pagtatamo ng mga kayamanan sa pamamagitan ng sinungaling na dila ay singaw na tinatangay na paroot parito noong nagsisihanap ng kamatayan. Ang pagbaton ug mga bahandi pinaagi sa usa ka bakakong dila Maoy usa ka gabon nga ginapalid ngadto ug nganhi niadtong nagapangita sa kamatayon. Ang pangdadahas ng masama ay siya ring papalis sa kanila; sapagkat sila'y nagsitangging magsigawa ng kahatulan. Ang pagpanlupig sa dautan magasilhig kanila, Tungod kay sila nagadumili sa pagbuhat ug justicia. Ang lakad ng nagpapasan ng sala ay lubhang liko; ngunit tungkol sa malinis, ang kaniyang gawa ay matuwid. Ang dalan niadtong natugob sa kasal-anan baliko gayud kaayo; Apan alang niadtong mga ulay, ang iyang buhat matarung. Lalong maigi ang tumahan sa sulok ng bubungan, kay sa palatalong babae sa maluwang na bahay. Maayo pa ang pagpuyo diha sa pamag-angan sa atop sa balay, Kay sa pakigkauban sa usa ka makig-awayong babaye sa usa ka halapad nga balay. Ang kaluluwa ng masama ay nagnanasa ng kasamaan: ang kaniyang kapuwa ay hindi nakakasumpong ng lingap sa kaniyang mga mata. Ang kalag sa dautan nagatinguha sa dautan: Ang iyang isigkatawo dili makakaplag ug kalooy diha sa iyang mga mata. Pagka ang mangduduwahagi ay pinarusahan, ang musmos ay nagiging pantas: at pagka ang pantas ay tinuturuan, siya'y tumatanggap ng kaalaman. Kong ang mayubiton pagasilotan, ang walay-pagtagad mahimong manggialamon; Ug kong ang manggialamon pahamatngonon siya makadawat ug kahibalo. Pinagninilay ng matuwid ang bahay ng masama, kung paanong napapahamak ang masama sa kanilang pagkapariwara. Ang tawong matarung nagatulotimbang sa balay sa dautan, Unsaon sa pagkaunlod sa dautan ngadto sa ilang kapildihan. Ang nagtatakip ng kaniyang mga pakinig sa daing ng dukha, siya naman ay dadaing, ngunit hindi didinggin. Bisan kinsa nga magasampong sa iyang mga idgulungog sa pagtu-aw sa kabus, Siya usab magatu-aw ra, apan dili pagapatalinghugan. Ang kaloob na lihim ay nagpapatahimik ng galit, at ang alay sa sinapupunan, ay ng malaking poot. Ang usa ka gasa sa tago magapapoypoy sa kasuko; Ug ang usa ka hatag diha sa sabakan, sa hilabihan nga kasuko. Kagalakan sa matuwid ang gumawa ng kahatulan; ngunit kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan. Maoy kalipay sa matarung ang pagbuhat ug justicia; Apan maoy usa ka pagkalaglag sa mga mamumuhat sa kasal-anan. Ang tao na gumagala sa labas ng daan ng kaunawaan, magpapahinga sa kapisanan ng patay. Ang tawo nga nagasaagsaag gikan sa dalan sa pagsabut Magapahulay sa katilingban sa mga minatay. Ang umiibig ng kalayawan ay magiging dukha: ang umiibig sa alak at langis ay hindi yayaman. Siya nga mahigugmaon sa kalingawan mahimong kabus nga tawo: Siya nga mahigugmaon sa vino ug lana dili maadunahan. Ang masama ay isang katubusan para sa matuwid, at ang taksil ay sa lugar ng matuwid. Ang dautan maoy usa ka lukat alang sa matarung; Ug ang maluibon modangat nga ilis sa matul-id Lalong maigi ang tumahan sa ilang na lupain, kay sa makisama sa palatalo at magagaliting babae. Maayo pang magpuyo sa usa ka yuta nga kamingawan, Kay sa pakig-ipon sa usa ka makig-awayon ug masuk-anon nga babaye. May mahalagang kayamanan at langis sa tahanan ng pantas; ngunit ito'y sinasakmal ng mangmang. Adunay bililhon nga bahandi ug lana diha sa puloy-anan sa manggialamon; Apan ang usa ka tawong buang magalamoy niana. Ang sumusunod sa katuwiran at kagandahang-loob nakakasumpong ng buhay, katuwiran, at karangalan. Kadtong magasunod sa pagkamatarung ug sa kalolot Makakaplag sa kinabuhi, pagkamatarung, ug kadungganan. Sinasampa ng pantas ang bayan ng makapangyarihan, at ibinabagsak ang lakas ng pagkakatiwala niyaon. Ang usa ka manggialamon nga tawo makakatkat sa usa ka ciudad sa gamhanan, Ug makapukan sa kusog nga gisaligan niana. Sinomang nagiingat ng kaniyang bibig at kaniyang dila nagiingat ng kaniyang kaluluwa mula sa mga kabagabagan. Bisan kinsa nga magabantay sa iyang baba ug sa iyang dila, Magabantay sa iyang kalag gikan sa mga kasamok. Ang palalo at mapagmataas na tao, manglilibak ang kaniyang pangalan, siya'y gumagawa sa kahambugan ng kapalaluan. Ang tawong palabi-labihon ug garboso, mayubiton ang iyang ngalan; Siya magabuhat nga nagapakaaron-ingnon sa iyang pagkamapahitas-on. Ang nasa ng tamad ay pumapatay sa kaniya; sapagkat tumatanggi ang kaniyang mga kamay sa paggawa. Ang tinguha sa tapulan nagapatay kaniya; Kay ang iyang mga kamot nagadumili sa pagbuhat. May nagiimbot sa kasakiman buong araw: ngunit ang matuwid ay nagbibigay at hindi nagkakait. Adunay maibug sa pagkahakog gayud sa tibook adlaw; Apan ang matarung nagahatag ug wala magatungina. Ang hain ng masama ay karumaldumal: gaano pa nga, pagka kaniyang dinadala na may masamang isip! Ang halad sa tawong dautan maoy usa ka dulumtanan; Daw unsa ka labaw pa gayud, kong iyang dad-on kini uban sa dautan nga hunahuna! Ang sinungaling na saksi ay mamamatay: ngunit ang taong nakikinig ay magsasalita upang mamalagi. Ang usa ka bakakon nga saksi mahanaw; Apan ang tawo nga nagapamati nagapadayon sa iyang gipamulong. Ang masamang tao ay nagmamatigas ng kaniyang mukha; ngunit tungkol sa taong matuwid, nagaayos ng kaniyang mga lakad. Ang usa ka tawong dautan magapagahi sa iyang nawong; Apan mahitungod sa matul-id siya magalig-on sa iyang mga dalan. Walang karunungan, o kaunawaan man, O payo man laban sa Panginoon. Walay kaalam ni pagsabut Ni tambag batok kang Jehova. Ang kabayo ay handa laban sa kaarawan ng pagbabaka: ngunit ang pagtatagumpay ay sa Panginoon. Ang kabayo giandam batok sa adlaw sa gubat; Apan ang pagdaug iya kang Jehova. Ang mabuting pangalan ay maiging piliin, kay sa malaking kayamanan, at ang magandang kalooban, kay sa pilak at ginto. Ang usa ka maayong ngalan labi pang maayong pilion kay sa dagkung mga bahandi, Ug ang mahigugmaong-kalooy kay sa salapi ug bulawan. Ang mayaman at ang dukha ay nagkakasalubong kapuwa: ang Panginoon ang May-lalang sa kanilang lahat. Ang adunahan ug ang kabus magakahibalag sila: Si Jehova mao ang nagbuhat kanilang tanan. Ang mabait na tao ay nakakakita ng kasamaan at nagkukubli: ngunit dinadaanan ng musmos at nagtitiis. Ang usa ka buotan nga tawo makakita sa dautan, ug magatago sa iyang kaugalingon; Apan ang walay-pagtagad molabay lamang ug magaantus tungod niini. Ang kagantihan sa kapakumbabaan at ang pagkatakot sa Panginoon ay kayamanan, at karangalan, at buhay. Ang balus sa pagkamapaubsanon ug pagkahadlok kang Jehova Mao ang pagkaadunahan, ug kadungganan, ug kinabuhi. Mga tinik at mga silo ay nangasa daan ng magdaraya: ang nagiingat ng kaniyang kaluluwa ay lalayo sa mga yaon. Mga tonok ug mga lit-ag maoy anaa sa dalan sa masukihon: Kadtong magabantay sa iyang kalag mahilayo gikan kanila. Turuan mo ang bata sa daan na dapat niyang lakaran, at pagka tumanda man siya ay hindi niya hihiwalayan. Bansaya ang bata diha sa dalan nga iyang pagalaktan, Ug bisan kong siya matigulang na siya dili mobiya gikan niana. Ang mayaman ay magpupuno sa dukha, at ang manghihiram ay alipin ng nagpapahiram. Ang adunahan magahari ibabaw sa kabus; Ug ang manghuhulam mao ang ulipon sa magapahulam. Siyang naghahasik ng kasamaan ay aani ng kapahamakan; at ang pamalo ng kaniyang poot ay maglilikat. Kadtong magapugas ug kasal-anan nagaani ug kalisdanan; Ug ang baras sa iyang kasuko makawang. Ang may magandang-loob na mata ay pagpapalain: sapagkat nagbibigay ng kaniyang tinapay sa dukha. Kadtong adunay usa ka mata nga madagayaon pagabulahanon; Kay siya nagahatag sa iyang tinapay sa kabus. Itaboy mo ang manglilibak, at ang pagtatalo ay maalis; Oo, ang pagkakaalit at pagduwahagi ay matitigil. Papahawaa ang mayubiton, ug ang pagpakigbingkil mogula; Oo, ang pagkalalis ug pagpakaulaw mohunong. Siyang umiibig ng kalinisan ng puso, dahil sa biyaya ng kaniyang mga labi ay magiging kaniyang kaibigan ang hari. Kadtong mahagugma sa pagkaulay sa kasingkasing, Tungod sa gracia sa iyang mga q2 ngabilang hari mahimong iyan higala. Ang mga mata ng Panginoon ay nagiingat sa maalam: ngunit kaniyang ibinabagsak ang mga salita ng taksil. Ang mga mata ni Jehova magapanalipod kaniya nga may kahibalo; Apan siya magawagtang sa mga pulong sa tawong mabudhion Sinasabi ng tamad, may leon sa labas: mapapatay ako sa mga lansangan. Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa gawas; Ako pagapatyon diha sa kadalanan. Ang bibig ng masasamang babae ay isang malalim na lungaw: siyang nayayamot sa Panginoon ay mabubuwal doon. Ang baba sa mga dumuloong babaye maoy usa ka halalum nga gahong; Siya nga gidumtan ni Jehova mahulog niana. Ang kamangmangan ay nababalot sa puso ng bata; ngunit ilalayo sa kaniya ng pamalong pangsaway. Ang mga binuang nabugkos diha sa kasingkasing sa usa ka bata; Apan ang bunal sa pagbadlong magapalabog niana sa halayo gikan kaniya. Ang pumipighati sa dukha upang magpalago ng kaniyang pakinabang, at ang nagbibigay sa mayaman, ay humahangga sa pangangailangan lamang. Kadtong magadaugdaug sa kabus aron sa pagdugang sa iyang ganancia, Ug kadtong magahatag sa adunahan, modangat lamang sa kawalad-on. Ikiling mo ang iyong pakinig, at iyong dinggin ang mga salita ng pantas, at ihilig mo ang iyong puso sa aking kaalaman. Ikiling ang imong igdulungog, ug pamatia ang mga pulong sa manggialamon, Ug ibutang ang imong kasingkasing sa akong kahibalo. Sapagkat maligayang bagay kung iyong ingatan sa loob mo, kung mangatatatag na magkakasama sa iyong mga labi. Kay kini maoy butang nga makalilipay kong ikaw magatipig kanila diha kanimo, Kong sila mahiluna pagtingub diha sa imong mga ngabil. Upang ang iyong tiwala ay malagak sa Panginoon, aking ipinakilala sa iyo sa kaarawang ito, oo, sa iyo. Aron ang imong pagsalig mahaanha kang Jehova, Akong gipahibalo kanimo sila niining adlawa, bisan kanimo. Hindi ba ako sumulat sa iyo ng mga marilag na bagay na mga payo at kaalaman; Wala ba ako makasulat kanimo ug mga maayo uyamut nga mga butang Sa mga tambag ug kahibalo, Upang ipakilala sa iyo ang katunayan ng mga salitang katotohanan, upang iyong maibalik ang mga salita ng katotohanan sa kanila na nagsusugo sa iyo? Aron sa pagpahibalo kanimo sa kasayuran sa mga pulong sa kamatuoran, Aron ikaw magadala pagbalik sa mga pulong sa kamatuoran ngadto kanila nga nagasugo kanimo? Huwag kang magnakaw sa dukha, sapagkat siya'y dukha, ni pumighati man sa nagdadalamhati sa pintuang-bayan: Ayaw pagkawati ang kabus tungod kay siya kabus; Ni magadaugdaug ka sa mga sinakit diha sa ganghaan: Sapagkat ipakikipaglaban ng Panginoon ang kanilang usap, at sasamsaman ng buhay yaong nagsisisamsam sa kanila. Kay si Jehova magalaban sa ilang katungod, Ug moagaw sa kinabuhi niadtong nangagaw kanila. Huwag kang makipagkaibigan sa taong magagalitin; at sa mainiting tao ay huwag kang sasama: Ayaw pagpakighigala sa usa ka tawo nga maligut-guton; Ug sa masuk-anon nga tawo dili ka makigkuyog: Baka ka matuto ng kaniyang mga lakad, at magtamo ng silo sa iyong kaluluwa. Tingali unya ikaw makakat-on sa iyang mga dalan, Ug makabaton ka sa lit-ag sa imong kalag. Huwag kang maging isa sa kanila na nakikikamay, o sa kanila na mangananagot sa mga utang: Dili ka paisip nga usa kanila nga nagapanghampak sa kamot, Kun kanila nga maoy mga pasalig tungod sa mga utang. Kung wala kang ikabayad, bakit kaniyang kukunin sa iyo ang iyong higaan? Kong ikaw walay kapaingnan sa pagbayad, Nganong iyang kuhaon ang imong higdaanan nga anaa sa ilalum nimo? Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa, na inilagay ng iyong mga magulang. Ayaw pagbalhina ang karaan nga mohon sa yuta, Nga gibutang sa imong mga amahan. Nakikita mo ba ang taong masipag sa kaniyang gawain? siya'y tatayo sa harap ng mga hari: hindi siya tatayo sa harap ng mga taong hamak. Nakita mo ba ang usa ka tawo nga masingkamoton sa iyang patigayon? siya magatindog sa atubangan sa mga hari; Siya dili magatindog sa atubangan sa bastos nga mga tawo. Pagka ikaw ay nauupong kumain na kasalo ng isang pangulo, kilanlin mong maigi siya na nasa harap mo; Kong ikaw magalingkod sa pagkaon uban sa usa ka punoan, Paniira sa masingkamoton siya nga anaa sa imong atubangan; At maglagay ka ng sundang sa iyong lalamunan, kung ikaw ay taong bigay sa pagkain. Ug ibutang ang usa ka cuchillo sa imong totonlan, Kong ikaw usa ka tawo nga ulipon sa kailibgon. Huwag kang mapagnais ng kaniyang mga masarap na pagkain; yamang mga marayang pagkain. Ayaw pagtinguhaa ang iyang mga lamiang pagkaon; Sa nakita mo nga sila maoy malimbongon nga makaon. Huwag kang mainip sa pagyaman; tumigil ka sa iyong sariling karunungan. Ayaw paghago sa imong kaugalingon sa pagpakadato; Hunong gikan sa imong kaugalingong kaalam. Iyo bang itititig ang iyong mga mata sa wala? Sapagkat ang mga kayamanan, ay tunay na nagsisipagpakpak, gaya ng aguila na lumilipad sa dakong langit. Ibutang mo ba ang imong mga mata ibabaw nianang dili mao? Kay sa pagkatinuod ang mga bahandi magahimo ug mga pako sa ilang kaugalingon, Sama sa usa ka agila nga nagalupad paingon ngadto sa langit. Huwag mong kanin ang tinapay niya na may masamang mata, ni nasain mo man ang kaniyang mga masarap na pagkain: Ayaw pagkan-a ang tinapay niya nga may usa ka dautan nga mata, Ni kaibgan mo ang iyang mga lamiang makaon: Sapagkat kung ano ang iniisip niya sa loob niya, ay gayon siya: kumain ka at uminom ka, sabi niya sa iyo; ngunit ang puso niya ay hindi sumasaiyo. Kay maingon nga siya nagahunahuna sa sulod sa iyang kaugalingon, sa ingon niana mao man siya: Kumaon ka ug uminum, siya magaingon kanimo; Apan ang iyang kasingkasing wala iduyog kanimo. Ang subo na iyong kinain ay iyong isusuka, at iyong iwawala ang iyong mga matamis na salita. Ang usa ka hungit nga imong nakaon imong igasuka, Ug pagulaa ang imong mga q2 matam-is nga pulong. Huwag kang magsalita sa pakinig ng mangmang; sapagkat kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita. Ayaw pagsulti diha sa pagdungog sa usa ka buang; Kay siya magatamay sa kaalam sa imong mga pulong. Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa; at huwag mong pasukin ang mga bukid ng ulila: Ayaw pagbalhina ang karaang mohon sa yuta; Ug ayaw pagsulod sa kaumahan sa mga ilo: Sapagkat ang kanilang Manunubos ay malakas; ipaglalaban niya ang kanilang usap sa iyo. Kay ang ilang Mamamawi kusganon man; Siya magalaban sa ilang katungod batok kanimo. Ihilig mo ang iyong puso sa turo, at ang iyong mga pakinig sa mga salita ng kaalaman. Ibutang ang imong kasingkasing sa pahamatngon, Ug ang imong mga igdulungog sa mga pulong sa kahibalo. Huwag mong ipagkait ang saway sa bata: sapagkat kung iyong hampasin siya ng pamalo, siya'y hindi mamamatay. Ayaw pagpunggi ang pagbadlong gikan sa bata; Kay kong imong hampakon siya sa bunal, siya dili mamatay. Iyong hahampasin siya ng pamalo, at ililigtas mo ang kaniyang kaluluwa sa Sheol. Imong pagahampakon gayud siya uban sa bunal, Ug maluwas ang iyang kalag gikan sa Sheol. Anak ko, kung ang iyong puso ay magpakapantas, ang puso ko'y matutuwa sa makatuwid baga'y ang akin: Anak ko, kong ang imong kasingkasing magmaalamon, Ang akong kasingkasing magamalipayon, bisan ang akong kasingkasing: Oo, ang aking puso ay magagalak pagka ang iyong mga labi ay nangagsasalita ng matuwid na mga bagay. Oo, ang akong kasingkasing magamalipayon, Kong ang imong mga ngabil magapamulong sa mga butang nga matarung. Huwag managhili ang iyong puso sa mga makasalanan: kundi lumagay ka sa Panginoon buong araw: Ayaw itugot sa imong kasingkasing sa pagkasina sa mga makasasala; Apan himoa ang pagkahadlok kang Jehova sa tanang mga adlaw: Sapagkat tunay na may kagantihan; at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay. Kay sa pagkatinuod adunay usa ka balus; Ug ang imong paglaum dili pagaputlon. Makinig ka, anak ko, at ikaw ay magpakapantas, at patnubayan mo ang iyong puso sa daan. Mamati ka, anak ko, ug magmaalamon ka, Ug mandoi ang imong kasingkasing diha sa dalan. Huwag kang mapasama sa mga mapaglango; sa mga mayamong mangangain ng karne: Ayaw pagtipon taliwala sa mga palainum sa vino, Taliwala sa mga ulitan nga komakaon sa unod: Sapagkat ang manglalasing at ang mayamo ay darating sa karalitaan: at ang antok ay magbibihis sa tao ng pagkapulubi. Kay ang palahubog ug ang ulitan modangat sa kawalad-on; Ug ang pagkahingatulog magapasaput sa usa ka tawo sa mga nuog. Dinggin mo ang iyong ama na naging anak ka, at huwag mong hamakin ang iyong ina kung siya'y tumanda. Pamati sa imong amahan nga nanganak kanimo, Ug ayaw pagtamaya ang imong inahan kong siya matigulang na. Bumili ka ng katotohanan at huwag mong ipagbili: Oo karunungan, at turo, at pag-uunawa. Palita ang kamatuoran, ug ayaw kini pag-ibaligya; Oo, ang kaalam, ug pahamatngon, ug ang salabutan. Ang ama ng matuwid ay magagalak na lubos: at siyang nagkaanak ng pantas na anak ay magagalak sa kaniya. Ang amahan sa matarung malipayon sa daku uyamut; Ug kadtong manganak sa usa ka manggialamon nga bata nagamalipayon tungod kaniya. Mangatuwa ang iyong ama at ang iyong ina, at magalak siyang nanganak sa iyo. Lipaya ang imong amahan ug ang imong inahan, Ug pasadyaa siya nga nanganak kanimo. Anak ko, ibigay mo sa akin ang iyong puso, at malugod ang iyong mga mata sa aking mga daan. Anak ko, ihatag kanako ang imong kasingkasing; Ug ipahimuot sa imong mga mata ang akong mga dalan. Sapagkat ang isang patutot ay isang malalim na lubak; at ang babaing di kilala ay makipot na lungaw. Kay ang usa ka bigaon maoy usa ka halalum nga kanal; Ug ang usa ka babaye nga dumuloong maoy usa ka masigpit nga gahong. Oo, siya'y bumabakay na parang tulisan, at nagdaragdag ng mga magdaraya sa gitna ng mga tao. Oo, siya magabanhig ingon sa usa ka kawatan, Ug magadugang sa mga maluibon sa taliwala sa mga tawo. Sinong may ay? sinong may kapanglawan? sinong may pakikipagtalo? sinong may daing? sino ang may sugat na walang kadahilanan? sino ang may maningas na mata? Kinsa man ang may kasakit? kinsa man ang may kasubo? kinsa man ang may panagkabingkil? Kinsa man ang may pagbagulbol? kinsa man ang may mga samad sa walay gipasikaran? Kinsa man ang may kapula sa mga mata? Silang nangaghihintay sa alak; silang nagsisiyaon upang humanap ng pinaghalong alak. Mao kadtong magapabilin sa pag-inum-inum ug vino; Kadtong magapanggula aron sa pagpangita sa sinakot nga vino. Huwag kang tumingin sa alak pagka mapula, pagka nagbibigay ng kaniyang kulay sa saro, Dili ka magtan-aw sa vino kong kini magapula, Kong kini magapangidlap sulod sa copa, Sa diha nga kini magaagay nga mahapsay: Sa huli ay kumakagat ito na parang ahas, at tumutukang parang ulupong. Kay sa katapusan kini magapamaak sama sa bitin, Ug moikos sama sa udto-udto. Ang iyong mga mata ay titingin ng mga katuwang bagay, at ang iyong puso ay nagbabadya ng mga magdarayang bagay. Ang imong mga mata makasudong sa mga butang nga katingalahan, Ug ang imong kasingkasing magapamulong sa baliko nga mga butang. Oo, ikaw ay magiging parang nahihiga sa gitna ng dagat, o parang nahihiga sa dulo ng isang palo ng sasakyan. Oo, ikaw maingon niadtong nagahigda sa kinataliwad-an sa dagat, Kun maingon niadtong nagahigda sa kinatumyan sa palo sa sakayan. Kanilang pinalo ako, iyong sasalitain, at hindi ako nasaktan; kanilang hinampas ako, at hindi ko naramdaman: kailan gigising ako? aking hahanapin pa uli. Sila nagbunal kanako, moingon ka, ug ako wala maunsa; Sila naglatos kanako, ug kini wala ko batia: Anus-a ba ako magamata? Pangitaon ko pa kini pag-usab. Huwag kang mananaghili sa mga masamang tao, ni magnasa ka man na masama sa kanila: Dili ka masina sa mga dautang tawo; Ni magtinguha ka sa pagpakiguban kanila: Sapagkat ang kanilang puso ay nagaaral ng pagpighati, at ang kanilang mga labi ay nagsasalita ng kalikuan. Kay ang ilang kasingkasing magatoon sa pagdaugdaug, Ug ang ilang mga ngabil magapamulong sa dautang buhat. Sa karunungan ay natatayo ang bahay; at sa pamamagitan ng unawa ay natatatag. Pinaagi sa kaalam natukod ang usa ka balay; Ug pinaagi sa salabutan kini nalig-on; At sa pamamagitan ng kaalaman ay napupuno ang mga silid, ng lahat na mahalaga at maligayang mga kayamanan. Ug pinaagi sa kahibalo nangapuno ang mga lawak Sa tanang mga bililhon ug makalilipay nga mga bahandi. Ang pantas na tao ay malakas; Oo, ang taong maalam ay lumalago ang kapangyarihan. Ang usa ka tawo nga manggialamon kusganon man; Oo, ang usa ka tawo sa kahibalo magauswag sa kagahum. Sapagkat sa pamamagitan ng pantas na pamamatnubay ay makikipagdigma ka: at sa karamihan ng mga tagapayo ay may kaligtasan. Kay pinaagi sa maalamon nga pagmando ikaw magahimo sa imong gubat; Ug diha sa panon sa mga magtatambag walay kapildihan. Karunungan ay totoong mataas sa ganang mangmang: hindi niya ibinubuka ang kaniyang bibig sa pintuang-bayan. Ang kaalam hataas ra kaayo alang sa usa ka buang: Siya dili makabuka sa iyang baba diha sa ganghaan. Siyang kumakatha ng paggawa ng kasamaan, tatawagin siya ng mga tao na masamang tao. Siya nga magalalang sa pagbuhat ug dautan, Ang mga tawo magatawag kaniya nga usa ka mamumuhat sa kadautan. Ang pagiisip ng kamangmangan ay kasalanan: at ang mangduduwahagi ay karumaldumal sa mga tao. Ang hunahuna nga binuang sala man; Ug ang mayubiton maoy usa ka dulumtanan sa mga tawo. Kung ikaw ay manglupaypay sa kaarawan ng kasakunaan, ang iyong kalakasan ay munti. Kong ikaw punawan sa adlaw sa kalisdanan, Ang imong kusog diyutay ra. Iligtas mo silang nangadala sa kamatayan, at ang mga handang papatayin, ay tingnan mo na iyong ibalik. Luwason mo kadtong nangadala ngadto sa kamatayon, Ug kadtong mga naandam naaron pagapatyon tan-awa nga sila imong magunitan. Kung iyong sinasabi, narito, hindi kami nakakaalam nito: hindi ba niya binubulay na tumitimbang ng mga puso? At siyang nagiingat ng iyong kaluluwa, hindi ba niya nalalaman? At hindi ba niya gagantihin ang bawat tao ayon sa gawa niya? Kong ikaw moingon: Ania karon, wala kami manghibalo niini; Wala ba siya nga nagatimbang sa mga kasingkasing magahunahuna niini? Ug siya nga nagabantay sa imong kalag, wala ba siya mahibalo niini? Ug wala ba siya magabalus sa tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang buhat? Anak ko, kumain ka ng pulot, sapagkat mabuti; at ng pulot-pukyutan na matamis sa iyong lasa: Anak ko, kumaon ka ug dugos, kay kini maayo; Ug ang mga tinulo sa udlan, nga mga matam-is sa imong pagtilaw: Sa gayo'y matututo ka ng karunungan na malalagay sa iyong kaluluwa: kung iyong nasumpungan ito, sa gayo'y magkakaroon ka nga ng kagantihan, at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay. Sa ingon niini ikaw mahibalo ug kaalam nga modangat sa imong kalag; Kong ikaw makakaplag niini, nan adunay usa ka balus, Ug ang imong paglaum dili makawang. Huwag kang bumakay, Oh masamang tao, sa tahanan ng matuwid; huwag mong sirain ang kaniyang dakong pahingahan: Ayaw pagbanhig, Oh dautan nga tawo, batok sa puloy-anan sa matarung; Ayaw paggun-oba ang iyang dapit nga pahulayan: Sapagkat ang matuwid ay nabubuwal na makapito, at bumabangon uli: ngunit ang masama ay nabubuwal sa kasakunaan. Kay ang usa ka matarung nga tawo mapukan sa makapito, ug mobangon pag-usab; Apan ang dautan ginalaglag pinaagi sa pagkaalaut. Huwag kang magalak pagka ang iyong kaaway ay nabubuwal, at huwag matuwa ang iyong puso pagka siya'y nabubuwal: Ayaw pag-ikalipay kong ang imong kaaway mapukan, Ug ayaw papagmayaa ang imong kasingkasing kong siya mapukan, Baka makita ng Panginoon, at ipagdamdam ng loob siya, at kaniyang ihiwalay ang poot niya sa kaniya. Tingali unya si Jehova makakita niini, ug kini dili makapahimuot kaniya, Ug ipaiway niya ang iyang kasuko gikan kaniya. Huwag kang mabalisa dahil sa mga manggagawa ng masama; ni maging mapanaghiliin ka man sa masama: Ayaw ikasubo sa imong kaugalingon tungod sa mga mamumuhat sa kadautan; Ni masina ka sa dautan: Sapagkat hindi magkakaroon ng kagantihan sa masamang tao; ang ilawan ng masama ay papatayin. Kay walay igabalus sa dautan nga tawo; Ang lamparahan sa dautan pagapalongon. Anak ko, matakot ka sa Panginoon at sa hari: at huwag kang makisalamuha sa kanila na mapagbago: Anak ko, kahadlokan mo si Jehova ug ang hari; Ug ayaw pagkuyog kanila nga mabalhin-balhinon: Sapagkat ang kanilang kasakunaan ay darating na bigla; at sinong nakakaalam ng kasiraan nila kapuwa? Kay ang ilang kagul-anan modangat sa hinanali; Ug ang pagkalaglag gikan kanilang duruha, kinsay mahibalo niini? Ang mga ito man ay sabi rin ng pantas. Magkaroon ng pagtangi ng mga pagkatao sa kahatulan, ay hindi mabuti. Kini usab maoy mga sanglitanan sa manggialamon. Ang may pagkapinalabi sa mga tawo diha sa paghukom dili maayo. Siyang nagsasabi sa masama, Ikaw ay matuwid; susumpain siya ng mga bayan, kayayamutan siya ng mga bansa: Siya nga magaingon sa dautan: Ikaw matarung, Ang mga katawohan magatunglo kaniya, ang mga nasud pagalud-on kaniya; Ngunit silang nagsisisaway sa kaniya ay magkakaroon ng kaluguran, at ang mabuting pagpapala ay darating sa kanila. Apan kanila nga magabadlong kaniya magakalipay, Ug ang usa ka maayong panalangin moabut kanila. Siya'y humahalik sa mga labi niyaong nagbibigay ng matuwid na sagot. Siya magahalok sa mga ngabil Niadtong nagahatag ug usa ka q2 matarung nga tubag. Ihanda mo ang iyong gawa sa labas, at ihanda mo sa iyo sa parang; at pagkatapos ay itayo mo ang iyong bahay. Hikaya ang imong buhat sa gawas, Ug andama kini alang kanimo diha sa uma; Ug sa human niini tukora ang imong balay. Huwag kang sumaksi laban sa iyong kapuwa ng walang kadahilanan; at huwag kang magdaya ng iyong mga labi. Dili ka magsaksi batok sa imong isigkatawo sa walay gipasikaran; Ug dili ka maglimbong uban sa imong mga ngabil. Huwag mong sabihin, gagawin kong gayon sa kaniya na gaya ng ginawa niya sa akin: aking ibibigay sa tao ang ayon sa kaniyang gawa. Ayaw pag-ingon: Buhaton ko kaniya ingon sa iyang gibuhat kanako; Ako magahatag sa tawo sumala sa iyang buhat. Ako'y nagdaan sa tabi ng bukid ng tamad, at sa tabi ng ubasan ng taong salat sa unawa; Ako miagi duol sa uma sa tapulan, Ug sa kaparrasan sa tawo nga walay salabutan; At, narito, tinubuang lahat ng mga tinik, ang ibabaw niyaon ay natakpan ng mga dawag, at ang bakod na bato ay nabagsak. Ug, ania karon, kini gipanugkan sa ibabaw ug mga tunok, Ang nawong niana naputos sa mga nipay, Ug ang bato nga kuta niana nalumpag na. Ako nga'y tumingin, at aking binulay na mabuti: aking nakita, at tumanggap ako ng turo. Unya nasud-ong ko, ug naghunahuna pag-ayo; Nakita ko, ug nadawat ko ang pahamatngon: Kaunti pang tulog, kaunti pang idlip, kaunti pang paghahalukipkip ng mga kamay upang matulog: Bisan pa niini diyutay nga katulog, usa ka diyutay nga hinanok, Usa ka diyutay nga pagkiyugpos sa mga kamot aron sa pagkatulog: Gayon darating ang iyong karalitaan na parang magnanakaw; at ang iyong kasalatan na parang nasasandatahang tao. Busa ang imong pagkakabus moabut ingon sa usa ka tulisan, Ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga sangkap sa hinagiban. Ang mga ito ay mga kawikaan din ni Salomon, na isinalin ng mga tao ni Hezekias na hari sa Juda. Kini usab mao ang mga proverbio ni Salomon, nga gihulad sa mga tawo ni Ezechias nga hari sa Juda. Kaluwalhatian nga ng Dios na maglihim ng isang bagay: ngunit ang kaluwalhatian ng mga hari ay magusisa ng isang bagay. Maoy himaya sa Dios ang pagtago sa usa ka butang; Apan ang himaya sa mga hari mao ang pagpangita sa usa ka butang. Gaya ng langit sa kataasan, at ng lupa sa kalaliman, gayon ang puso ng mga hari ay di masayod. Ingon nga ang kalangitan alang sa kahitas-an, ug ang yuta alang sa kahiladman, Maingon man ang kasingkasing sa mga hari dili matukib. Alisin ang dumi sa pilak, at lumalabas na isang kasangkapan sa ganang mangbububo: Kuhaa ang taya gikan sa salapi, Ug didto magagula ang usa ka sudlanan alang sa mag-uulay: Alisin ang masama sa harap ng hari, at ang kaniyang luklukan ay matatatag sa katuwiran. Kuhaa ang dautan gikan sa atubangan sa hari, Ug ang iyang trono mamatukod diha sa pagkamatarung. Huwag kang magpauna sa harapan ng hari, at huwag kang tumayo sa dako ng mga dakilang tao: Ayaw pahimayaa ang imong kaugalingon diha sa presencia sa hari, Ug ayaw pagbarug ilis sa dapit sa mga dagkung tawo: Sapagkat maigi na sabihin sa iyo, sumampa ka rito: kay sa ibaba ka sa harapan ng pangulo, na nakita ng iyong mga mata. Kay labing maayo nga igaingon kanimo: Sumaka ka ngari, Kay sa pagbutang kanimo sa labing ubos diha sa presencia sa principe, Nga makita sa imong mga mata. Huwag kang makialam ng walang gunita sa pakikipagbabag, baka hindi mo maalaman kung ano ang gagawin sa wakas niyaon, pagka ikaw ay hiniya ng iyong kapuwa. Dili ka magmadali-dalion sa pagpanlimbasog, Tingali unya dili ka mahibalo sa imong pagabuhaton sa katapusan niana, Sa diha nga ang imong isigkatawo magapakaulaw kanimo. Ipaglaban mo ang iyong usap sa iyong kapuwa, at huwag mong ihayag ang lihim ng iba: Pakiglantugi sa imong katungod uban sa imong isigkatawo lamang, Ug ayaw pag-ibutyag ang tinago sa ubang tawo; Baka siyang nakakarinig ay umalipusta sa iyo, at ang iyong pagkadusta ay hindi maalis. Tingali unya siya nga nagadungog niini magabuyboy kanimo, Ug ang imong kaulaw dili mobulag gikan kanimo. Salitang sinalita sa kaukulan ay gaya ng mga mansanang ginto sa mga bilaong pilak. Ang usa ka pulong nga maayong pagkagamit Sama sa mga mansanas nga bulawan diha sa linala nga salapi. Kung paano ang hikaw na ginto, at kagayakang dalisay na ginto, gayon ang pantas na mananaway sa masunuring pakinig. Maingon sa usa ka ariyos nga bulawan, ug sa usa ka dayandayan sa fino nga bulawan, Ingon man ang usa ka manggialamon nga magbabadlong ibabaw sa usa ka masinugtanon nga igdulungog. Kung paano ang lamig ng niebe sa panahon ng pagaani, gayon ang tapat na sugo sa kanila na nangagsugo sa kaniya; sapagkat kaniyang pinagiginhawa ang kaluluwa ng kaniyang mga panginoon. Ingon sa kabugnawon sa nieve sa panahon sa ting-ani, Busa mao man ang usa ka q2 matinumanon nga sulogoon kanila nga nagasugo kaniya; Kay siya nagalipay sa kalag sa iyang mga agalon. Kung paano ang mga alapaap at hangin na walang ulan, gayon ang taong naghahambog ng kaniyang mga kaloob na walang katotohanan. Ingon sa mga panganod ug sa hangin nga walay ulan, Maingon man siya nga nagapagarbo sa iyang kaugalingon sa iyang mga gasa nga dili matuod. Sa pamamagitan ng pagpipigil ng loob ay napahihikayat ang pangulo, at ang malumanay na dila ay bumabasag ng buto. Tungod sa hataas nga pagpailub nalukmay ang usa ka magbubuot, Ug ang usa ka malomo nga dila nakapadugmok sa bukog. Nakasumpong ka ba ng pulot? kumain ka ng sapat sa iyo; baka ka masuya, at iyong isuka. Nakakaplag ba ikaw ug dugos? kumaon ka sumala sa igo kanimo, Tingali unya ikaw mabusog ug magasuka niana. Magdalang ang iyong paa sa bahay ng iyong kapuwa; baka siya'y mayamot sa iyo, at ipagtanim ka. Ayaw pagpakanunaya ang imong tiil sa balay sa imong isigkatawo, Tingali unya siya pul-an kanimo, ug magdumot kanimo. Ang tao na sumasaksi ng kasinungalingang saksi laban sa kaniyang kapuwa ay isang pangbayo at isang tabak, at isang matulis na pana. Ang usa ka tawo nga nagasaksi ug bakak batok sa iyang isigkatawo Maoy usa ka mazo, ug usa ka pinuti, ug usa ka maidlut nga udyong. Pagtiwala sa di tapat na tao sa panahon ng kabagabagan ay gaya ng baling ngipin, at ng nabaliang paa. Ang pagsalig diha sa usa ka maluibon nga tawo sa panahon sa kasamok Mahasama sa usa ka naputol nga ngipon, ug sa usa ka tiil nga nalisa. Kung paano ang nangaagaw ng kasuutan sa panahong tagginaw, at kung paano ang suka sa sosa, gayon siyang umaawit ng mga awit sa mabigat na puso. Ingon sa usa nga nagahukas ug saput sa tingtugnaw, ug ingon sa suka ibabaw sa soda, Mao man siya nga nagaawit sa mga awit sa usa ka masulob-on nga kasingkasing. Kung ang iyong kaaway ay magutom, bigyan mo siya ng pagkain na makakain; at kung siya'y mauhaw, bigyan mo siya ng tubig na maiinom: Kong ang imong kaaway pagagutomon, hatagi siya ug tinapay nga makaon; Ug kong siya pagauhawon, hatagi siya ug tubig nga imnon: Sapagkat ikaw ay magbubunton ng baga ng apoy sa kaniyang ulo, at gagantihin ka ng Panginoon. Kay ikaw magatapok ug mga baga sa kalayo ibabaw sa iyang ulo, Ug si Jehova magabalus kanimo. Ang hanging hilaga ay naglalabas ng ulan: gayon ang dilang maninirang puri ay nakagagalit. Ang hangin sa amihan nagadala ug ulan; Busa mao man ang usa ka malibakon nga dila sa usa ka masuk-anon nga panagway. Maigi ang tumahan sa sulok ng bubungan, kay sa kasama ng palaaway na babae sa maluwang na bahay. Maayo pang magpuyo diha sa pamag-ang suok sa atop sa balay, Kay sa pagpakigkauban sa usa ka babaye nga palaaway diha sa hamugaway nga balay. Kung paano ang malamig na tubig sa uhaw na kaluluwa, gayon ang mga mabuting balita na mula sa malayong lupain. Ingon sa bugnaw nga katubigan alang sa usa ka giuhaw nga kalag, Mao man ang maayong balita nga gikan sa halayong yuta. Kung paano ang malabong balon, at ang bukal na nalabusaw, gayon ang matuwid na tao na nagbigay daan sa harap ng masama. Ingon sa usa ka nalubog nga tinubdan, ug sa nahugawan nga tuburan, Mao man ang usa ka matarung tawo nga madaug sa atubangan sa dautan. Hindi mabuting kumain ng maraming pulot: gayon ang paghanap ng tao ng kanilang sariling kaluwalhatian, ay hindi kaluwalhatian. Dili maayo ang pagkaon sa hilabihang kadaghan sa dugos; Busa alang sa mga tawo nga magapangita sa ilang kaugalingong himaya mabug-at sa hilabihan. Siyang hindi pumipigil ng kaniyang sariling diwa ay parang bayang nabagsak at walang kuta. Siya kang kinsang espiritu walay pagpugong Sama sa usa ka ciudad nga nalumpag ug walay mga kuta. Kung paano ang niebe sa taginit, at kung paano ang ulan sa pagaani, gayon ang karangalan ay hindi nababagay sa mangmang. Maingon sa nieve sa ting-init, ug maingon sa ulan sa ting-ani, Mao man ang kadungganan dili angay sa usa ka buang. Kung paano ang maya sa kaniyang paggagala, kung paano ang langaylangayan sa kaniyang paglipad, gayon ang sumpa na walang kadahilanan ay hindi tumatalab. Maingon sa gorion sa iyang pagpanaw, maingon sa ayaw sa iyang paglupad, Mao man ang pagpanghimaraut nga walay gipasikaran dili matuman. Ang paghagupit ay sa kabayo, ang paningkaw ay sa asno, at ang pamalo ay sa likod ng mga mangmang. Usa ka pudlos alang sa kabayo, usa ka busal alang sa asno, Ug ang usa ka bunal alang sa likod sa mga buang. Huwag mong sagutin ang mangmang ng ayon sa kaniyang kamangmangan, baka ikaw man ay maging gaya rin niya. Ayaw gayud pagtubaga ang usa ka buang sumala sa iyang binuang, Tingali unya ikaw mahasama usab kaniya. Sagutin mo ang mangmang ayon sa kaniyang kamangmangan, baka siya'y maging pantas sa ganang kaniya. Tubaga ang usa ka buang sumala sa iyang binuang, Tingali unya siya mahimong manggialamon sa iyang kaugalingong paghunahuna. Siyang nagsusugo ng pasugo sa pamamagitan ng kamay ng mangmang naghihiwalay ng kaniyang mga paa, at umiinom sa kasiraan. Kadtong nagapadala ug usa ka panugon pinaagi sa kamot sa usa ka buang, Nagaputol sa iyang kaugalingong mga tiil, ug nagainum diha sa kapildihon. Ang mga hita ng pilay ay nabibitin: gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang. Ang mga paa sa piang magabitay nga nanagtabyog; Ingon niana ang usa ka sambingay sa baba sa mga buang. Kung paano ang isa'y nagbabalot ng isang bato sa isang lambanog, gayon ang nagbibigay ng karangalan sa mangmang. Maingon sa usa ka tawo nga nagatakgos sa usa ka bato diha sa usa ka saplong, Ingon man usab siya nga nagahatag ug kadungganan sa usa ka buang. Kung paano ang tinik na tumutusok sa kamay ng lango, gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang. Ingon sa usa ka tunok nga nagalagbas sa kamot sa usa ka palahubog, Mao usab niana ang usa ka sambingay diha sa baba sa mga buang. Kung paano ang mamamana sumusugat sa lahat, gayon ang umupa sa mangmang at umuupa sa pagayongayon. Maingon sa usa ka magpapana nga nagasamad sa tanan, Mao man usab siya nga nagasuhol sa usa ka buang ug siya nga nagasuhol kanila nga nagapanlabay. Kung paano ang aso na bumabalik sa kaniyang suka, gayon ang mangmang na umuulit ng kaniyang kamangmangan. Maingon sa usa ka iro nga nagabalik sa iyang sinuka, Ingon niana ang usa ka buang nga nagabalikbalik sa iyang binuang. Nakikita mo ba ang taong pantas sa ganang kaniyang sarili. May higit na pagasa sa mangmang kay sa kaniya. Nakita mo ba ang usa ka tawo nga manggialamon sa iyang kaugalingong paghunahuna? Aduna pay labaw nga paglaum sa usa ka buang kay kaniya. Sinabi ng tamad, may leon sa daan; isang leon ay nasa mga lansangan. Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa dalan; Usa ka leon anaa sa kadalanan. Kung paano ang pintuan ay pumipihit sa kaniyang bisagra, gayon ang tamad sa kaniyang higaan. Maingon nga ang pultahan motakoptak-op diha sa iyang mga bisagra, Ingon niana ang tapulan ibabaw sa iyang higdaanan. Idinadampot ng tamad ang kaniyang kamay sa pinggan; napapagod siyang dalhin uli sa kaniyang bibig. Ang tapulan nagalubong sa iyang kamot diha sa pinggan; Nakapakapoy na kaniya ang pagdala pag-usab niini ngadto sa iyang baba. Ang tamad ay lalong pantas sa ganang kaniyang sarili kay sa pitong tao na makapagbibigay katuwiran. Ang tapulan manggialamon pa sa iyang kaugalingon paghunahuna Kay sa pito ka tawo nga nakahatag ug usa ka katarungan. Ang nagdaraan, at nakikialam sa pagaaway na hindi ukol sa kaniya, ay gaya ng humahawak ng aso sa mga tainga. Kadtong molabay, ug magabudlay sa iyang kaugalingon sa pagpakig-away nga dili iya, Sama sa usa ka tawo nga nagadakup sa usa ka iro pinaagi sa mga dalunggan. Kung paano ang taong ulol na naghahagis ng mga dupong na apoy, mga pana, at kamatayan; Maingon sa usa ka nabuang tawo nga nagasalibay sa mga agipo, Mga udyong, ug kamatayon, Gayon ang tao na nagdadaya sa kaniyang kapuwa, at nagsasabi, hindi ko ba ginagawa sa paglilibang? Mao man ang tawo nga nagalimbong sa iyang isigkatawo, Ug nagaingon: Wala ba ako magti-aw lamang? Sapagkat sa kakulangan ng gatong ay namamatay ang apoy: at kung saan walang mapaghatid-dumapit ay tumitigil ang pagkakaalit. Tungod sa kakulang sa kahoy nga isugnod ang kalayo mapalong; Ug diin walay witwitan, ang pagpakig-away mohunong. Kung paano ang mga uling sa mga baga, at ang kahoy sa apoy; gayon ang taong madaldal na nagpapaningas ng pagkakaalit. Maingon nga ang mga uling alang sa mainit nga mga abo, ug ang kahoy nga isugnod alang sa kalayo, Ingon niana ang usa ka makigawayon nga tawo aron sa pagpasilaub sa away. Ang mga salita ng mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa mga pinakaloob na bahagi ng tiyan. Ang mga pulong sa usa ka witwitan maingon sa lamian nga mga hungit, Ug sila mosulod ngadto sa halalum uyamut nga mga bahin. Mga mapusok na labi at masamang puso ay parang sisidlang-lupa na nababalot ng dumi ng pilak. Ang mainit nga mga ngabil ug ang usa ka dunot nga kasingkasing Sama sa usa ka sudlanan nga yuta nga hinal-upan sa taya sa salapi. Ang nagtatanim ay nagpapakunwari ng kaniyang mga labi, ngunit siya'y naglalagay ng pagdaraya sa loob niya: Siya nga nagadumot ngalimbong tungod sa iyang mga ngabil; Apan nagahan-ay siya ug limbong sa sulod niya: Pagka siya'y nagsasalitang mainam, huwag mo siyang paniwalaan; sapagkat may pitong karumaldumal sa kaniyang puso: Sa diha nga siya magasulti ug maayo-ayo, ayaw siya pagtohoi; Kay adunay pito ka mga dulumtanan diha sa iyang kasingkasing: Bagaman ang kaniyang pagtatanim ay magtakip ng karayaan, at ang kaniyang kasamaan ay lubos na makikilala sa harap ng kapisanan. Bisan pa nga ang iyang pagdumot nagatabon ug limbong sa iyang kaugalingon, Ang iyang pagkadautan madayag sa atubangan sa katilingban. Ang humuhukay ng lungaw ay mabubuwal doon: at siyang nagpapagulong ng bato, ay babalikan nito siya. Bisan kinsa nga nagakalot ug usa ka gahong mahulog niana; Ug kadtong nagaligid ug usa ka bato, kini igabalik sa ibabaw niya. Ang sinungaling na dila ay nagtatanim sa mga sinaktan niya; at ang bibig ng kunwang mapagpuri ay gumagawa ng kapahamakan. Ang usa ka bakakon nga dila nagadumot niadtong iyang gipanamaran; Ug ang usa ka maulog-ulogon nga baba nagabuhat sa kalaglagan. Huwag mong ipaghambog ang kinabukasan; Sapagkat hindi mo nalalaman kung ano ang ilalabas ng ibang araw. Ayaw pagpagarbo sa imong kaugalingon mahitungod sa kaugmaon; Kay ikaw wala mahibalo kong unsay madala sa usa ka adlaw. Purihin ka ng ibang tao at huwag ng iyong sariling bibig; ng iba, at huwag ng iyong sariling mga labi. Padayega ang laing tawo mahitungod kanimo, ug dili ang imong kaugalingon nga baba; Ang usa ka dumuloong, ug dili ang imong kaugalingong mga ngabil. Ang bato ay mabigat, at ang buhangin ay matimbang; ngunit ang galit ng mangmang ay lalong mabigat kay sa mga yaon. Ang usa ka bato mabug-at, ug ang balas maugdang; Apan ang kagul-anan sa usa ka buang labing mabug-at pa kay sa duruha. Poot ay mabagsik, at ang galit ay mamumugnaw, ngunit sinong makatatayo sa harap ng paninibugho? Ang kasuko dagmalan, ug ang kaligutgut makapalumos; Apan kinsa ba ang makaasdang sa atubangan sa pangabugho? Maigi ang saway na hayag kay sa pagibig na nakukubli. Maayo pa ang pagbadlong sa dayag Kay sa gugma nga tinago. Tapat ang mga sugat ng kaibigan: ngunit ang mga halik ng kaaway ay malabis. Matinumanon ang mga samad sa usa ka higala; Apan ang mga halok sa usa ka kaaway malimbongon. Ang busog na tao ay umaayaw sa pulot-pukyutan: ngunit sa gutom na tao ay matamis ang bawat mapait na bagay. Ang busog nga kalag ginaluod sa udlan; Apan alang sa gigutom nga kalag ang tagsatagsa ka mapait nga butang maoy matam-is. Kung paano ang ibon na gumagala mula sa kaniyang pugad, gayon ang tao na gumagala mula sa kaniyang dako. Maingon sa usa ka langgam nga nagasaagsaag gikan sa iyang salag, Ingon niana ang usa ka tawo nga nagalibud-suroy gikan sa iyang dapit. Ang unguento at pabango ay nagpapagalak ng puso: gayon ang katamisan ng kaibigan ng tao na nagbubuhat sa maiging payo. Ang lana ug ang pahumot nagalipay sa kasingkasing; Ingon niana ang katam-is sa higala sa usa ka tawo nga nahiabut uban ang kinasingkasing nga pagtambag. Ang iyong sariling kaibigan at ang kaibigan ng iyong ama, ay huwag mong pabayaan; at huwag kang pumaroon sa bahay ng iyong kapatid sa kaarawan ng iyong kasakunaan: maigi ang kapuwa na malapit kay sa kapatid na malayo. Ang imong kaugalingon nga higala, ug ang higala sa imong amahan, ayaw pagtalikdi; Ug ayaw pag-adto sa balay sa imong igsoon sa adlaw sa imong kalisdanan: Maayo pa ang usa ka isigkatawo nga haduol kay sa usa ka igsoon nga atua sa halayo. Anak ko, ikaw ay magpakadunong, at iyong pasayahin ang aking puso, upang aking masagot siya na tumutuya sa akin. Anak ko, magmaalamon ka, ug lipaya ang akong kasingkasing, Aron matubag ko siya nga nagatamay kanako. Ang taong mabait ay nakakakita ng kasamaan, at nagkukubli: ngunit dinadaanan ng musmos, at naghihirap. Ang usa ka buotan nga tawo makakita sa dautan, ug magatago sa iyang kaugalingon; Apan ang walay-pagtagad nagapadayon, ug nagaantus tungod niini. Kunin mo ang kaniyang kasuutan na nananagot sa di kilala; at tanggapan mo siya ng sanla na nananagot sa babaing di kilala. Kuhaa ang iyang panapton nga maoy pasalig sa usa ka dumuloong; Ug ibutang siya sa saad nga maoy pasalig alang sa usa ka lumalangyaw nga babaye. Siyang nagpapala sa kaniyang kaibigan ng malakas na tinig, na bumabangong maaga sa kinaumagahan, mabibilang na sumpa sa kaniya. Siya nga manalangin sa usa ka higala uban sa usa ka makusog nga tingog, sa pagbangon sayo sa kabuntagon, Kini pagaisipon nga usa ka panghimaraut alang kaniya. Ang laging tulo sa araw na maulan at ang babaing palatalo ay magkahalintulad: Ang kanunay nga pagtulo sa adlaw sa ting-ulan Ug ang usa ka makig-awayon nga babaye managsama: Ang magibig pumigil sa kaniya, ay pumipigil sa hangin, at ang kaniyang kanan ay nakakasumpong ng langis. Siya nga magapugong kaniya nagapugong sa hangin; Ug sa iyang toong kamot gikahibalag ang lana. Ang bakal ay nagpapatalas sa bakal; gayon ang tao ay nagpapatalas sa mukha ng kaniyang kaibigan. Ang puthaw magapahait sa puthaw; Ingon niana ang usa ka tawo magapahait sa panagway sa iyang higala. Ang nagiingat ng puno ng higos ay kakain ng bunga niyaon; at ang naghihintay sa kaniyang panginoon ay pararangalin. Bisan kinsa nga magabantay sa higuera magakaon sa bunga niana; Ug kadtong magatahud sa iyang agalon pagapasidunggan. Kung paanong sa tubig ang mukha ay sumasagot sa mukha, gayon ang puso ng tao sa tao. Ingon nga ang tubign magapakita sa nawong ug nawong, Busa ang kasingkasing sa tawo ngadto sa tawo. Ang Sheol at ang kapahamakan ay hindi nasisiyahan kailan man; at ang mga mata ng tao ay hindi nasisiyahan kailan man. Ang Sheol ug ang Abaddon dili gayud matagbaw; Ug ang mga mata sa tawo dili gayud matagbaw. Ang sangagan ay sa pilak, at ang hurno ay sa ginto, at ang tao ay nasusubok sa pamamagitan ng kaniyang pagpuri. Ang tunawan nga kolon alang sa salapi, ug ang hasohasan alang sa bulawan; Ug ang usa ka tawo pagaulayon tungod sa iyang pagdayeg. Bagaman iyong piitin ang mangmang sa isang piitan na kasama ng pangbayo sa mga bayong trigo, gayon ma'y hindi hihiwalay ang kaniyang kamangmangan sa kaniya. Bisan pa ikaw magadugmok sa usa ka buang sa usa ka lusong pinaagi sa usa ka alho lakip sa linubok nga trigo, Apan ang iyang binuang dili gayud mobiya gikan kaniya. Magmasipag ka na alamin mo ang kalagayan ng iyong mga kawan, at tingnan mong mabuti ang iyong mga bakahan: Magmasingkamoton ka sa pagkahibalo sa kahimtang sa imong mga panon sa carnero, Ug tan-awa pag-ayo ang imong kahayupan: Sapagkat ang mga kayamanan ay hindi magpakailan man: at namamalagi ba ang putong sa lahat ng salit saling lahi? Kay ang mga bahandi dili magapadayon; Ug ang purongpurong molungtad ba sa tibook mga kaliwatan? Ang tuyong damo ay pinupulot, at ang sariwang damo ay lumilitaw, at ang mga gugulayin sa mga bundok ay pinipisan. Ang kumpay ginadala, ug ang udlot sa mga balili nanagpanggitib, Ug ang mga utanon sa kabukiran ginahipos. Ang mga kordero ay ukol sa iyong kasuutan, at ang mga kambing ay siyang halaga ng bukid: Ang mga nating carnero alang sa imong saput, Ug ang mga kanding mao ang bili sa uma; At magkakaroon ng kasiyahang gatas ng kambing sa iyong pagkain, sa pagkain ng iyong sangbahayan; at pagkain sa iyong mga alilang babae. Ug adunay gatas sa kanding nga igo alang sa imong pagkaon, alang sa pagkaon sa imong panimalay, Ug kabuhian nga alang sa imong kadalagahan. Ang masama ay tumatakas ng walang taong humahabol: ngunit ang matuwid ay matapang na parang leon. Ang tawong dautan mokalagiw bisan walay tawo nga magalutos; Apan ang matarung maisug ingon sa leon. Dahil sa pagsalangsang ng lupain ay marami ang kaniyang mga pangulo: ngunit sa naguunawa at matalino ay malalaon ang kalagayan niya. Kay sa kalapasan sa usa ka yuta daghanan ang mga principe niana; Apan pinaagi sa mga tawo nga may salabutan ug tx kahibalo ang kahimtang niini pagalugwayan. Ang mapagkailangan na pumipighati sa dukha ay parang bugso ng ulan na hindi nagiiwan ng pagkain. Ang usa ka tawo sa kawalad-on nga magalupig sa mga kabus Mahasama sa ulan nga nagabanlas nga dili magabilin ug makaon. Silang nangagpapabaya sa kautusan ay nagsisipuri sa masama: ngunit ang nangagiingat ng kautusan ay nangakikipagkaalit sa kanila. Kadtong mobiya sa Kasugoan nagadayeg sa tawong dautan; Apan ang mga magabantay sa Kasugoan nakig-bisog batok kanila. Ang masasamang tao ay hindi nangakakaunawa ng kahatulan: ngunit silang nagsisihanap sa Panginoon ay nangakakaunawa sa lahat ng mga bagay. Ang dautang mga tawo dili makasabut sa justicia; Apan sila nga nangita kang Jehova makasabut sa tanang mga butang. Maigi ang dukha na lumalakad sa kaniyang pagtatapat, kay sa suwail sa kaniyang mga lakad, bagaman siya'y mayaman. Maayo pa ang kabus nga nagalakat sa iyang pagkahingpit sa kasingkasing, Kay kaniya nga sukwahi sa iyang mga dalan, bisan siya dato. Sinomang nagiingat ng kautusan ay pantas na anak: ngunit siyang kasama ng mga matakaw ay nagbibigay kahihiyan sa kaniyang ama. Bisan kinsa nga nagabantay sa Kasugoan maoy usa ka anak nga manggialamon; Apan kadtong kauban sa mga ulitan nagapakaulaw sa iyang amahan. Ang nagpapalago ng kaniyang yaman sa tubo at pakinabang, ay pumipisan sa ganang may awa sa dukha. Kadtong nagapadaghan sa iyang manggad pinaagi sa tubo ug abut, Nagahipos niini alang kaniya nga may kalooy sa kabus. Siyang naglalayo ng kaniyang pakinig sa pakikinig ng kautusan, maging ang kaniyang dalangin ay karumaldumal. Kadtong nagapalingog-iingog sa iyang igdulungog gikan sa pagpamati sa Kasugoan, Bisan ang iyang pag-ampo maoy usa ka dulumtanan. Sinomang nagliligaw sa matuwid sa masamang daan, siya'y mahuhulog sa kaniyang sariling lungaw: ngunit ang sakdal ay magmamana ng mabuti. Bisan kinsa nga nagapasalaag sa matul-id ngadto sa usa ka dautan nga dalan, Siya mahulog sa kaugalingon niyang gahong; Apan ang hingpit magapanunod sa maayo. Ang mayaman ay pantas sa ganang kaniyang sarili; ngunit ang dukha na naguunawa ay sumisiyasat. Ang adunahan nga tawo manggialamon sa iyang kaugalingong hunahuna; Apan ang kabus nga may salabutan magasusi kaniya. Pagka ang matuwid ay nagtatagumpay, may dakilang kaluwalhatian: ngunit pagka ang masama ay bumabangon, nagsisipagtago ang mga tao. Sa diha nga ang matarung makadaug adunay dakung himaya; Apan sa diha nga ang dautan motindog, ang mga tawo manago sa ilang kaugalingon. Siyang nagtatakip ng kaniyang mga pagsalangsang ay hindi giginhawa: ngunit ang nagpapahayag at nagiiwan ng mga yaon ay magtatamo ng kaawaan. Kadtong nagatabon sa iyang kalapasan dili mouswag; Apan bisan kinsa nga nagasugid ug nagabiya kanila makadawat ug kalooy. Masaya ang tao na natatakot na lagi: ngunit siyang nagmamatigas ng kaniyang kalooban ay mahuhulog sa kahirapan. Malipayon ang tawo nga mahadlokon sa kanunay; Apan kadtong nagapagahi sa iyang kasingkasing mahulog ngadto sa dautang buhat. Kung paano ang umuungal na leon at ang gutom na oso, gayon ang masamang pinuno sa maralitang bayan. Maingon sa usa ka leon nga nagangulob, ug sa usa ka oso nga nagasarasay, Ingon niana ang usa ka dautan nga punoan ibabaw sa usa ka kabus nga katawohan. Ang pangulo na kulang sa paguunawa ay lubhang mamimighati rin: ngunit siyang nagtatanim sa kasakiman ay dadami ang kaniyang mga kaarawan. Ang principe nga kulang sa salabutan maoy daku usab nga madaugdaugon; Apan siya nga nagadumot sa pagkaibug magapalugway sa iyang mga adlaw. Ang tao na nagpapasan ng dugo ng sinomang tao, tatakas sa lungaw; huwag siyang pigilin ng sinoman. Ang tawo nga mahimug-atan sa dugo sa bisan kinsang tawo Mokalagiw ngadto sa gahong; ayaw pagpapunggi sa tawo siya. Ang lumalakad ng matuwid ay maliligtas: ngunit siyang masama sa kaniyang mga lakad ay mabubuwal na bigla. Bisan kinsa nga nagalakat sa katarung pagagawason; Apan kadtong sukwahi sa iyang mga dalan mahulog sa walay langan. Siyang bumubukid ng kaniyang lupain ay magkakaroon ng saganang tinapay: ngunit siyang sumusunod sa mga walang kabuluhang tao ay madudukhang mainam. Kadtong nagabaul sa iyang yuta makabaton ug daghang mga makaon; Apan siya nga nagasunod sa mga tawo sa kakawangan makabaton sa hilabihan uyamut nga kakabus. Ang tapat na tao ay mananagana sa pagpapala: ngunit siyang nagmamadali sa pagyaman ay walang pagsalang parurusahan. Ang usa ka matinumanon nga tawo magamadagayaon sa mga panalangin; Apan kadtong nagadali sa pagkaadunahan dili makalikay sa silot. Magkaroon ng pagtatangi sa mga pagkatao ay hindi mabuti: ni hindi man sasalangsang ang tao dahil sa isang putol na tinapay. Ang may pagkapinalabi sa mga tawo dili maayo; Ni ang usa ka tawo magmalinapason tungod lamang sa usa ka tipik nga tinapay. Siyang may masamang mata ay nagmamadali sa pagyaman, at hindi nakakaalam, na kasalatan ay darating sa kaniya. Kadtong may usa ka dautan nga mata nagadali sa pagkab-ut sa mga bahandi, Ug wala mahibalo nga ang kawalad-on modangat kaniya. Siyang sumasaway sa isang tao ay makakasumpong sa ibang araw ng higit na lingap kay sa doon sa kunwa'y pumupuri ng dila. Kadtong nagabadlong sa usa ka tawo makakaplag ug labawng kalooy sa dili madugay Kay kaniya nga nagaulo-ulo uban sa dila. Ang nagnanakaw sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, at nagsasabi, hindi ito pagsalangsang; Yao'y kasama rin ng maninira. Bisan kinsa nga mangawat sa iyang amahan kun sa iyang inahan, ug moingon: Dili kini Kalapasan, Apan maong tawo maoy kauban sa usa ka maglalaglag. Siyang may sakim na diwa ay humihila ng kaalitan: ngunit siyang naglalagak ng kaniyang tiwala sa Panginoon ay tataba. Kadtong may hakog nga espiritu nagaagda sa panag-away; Apan kadtong nagabutang sa iyang pagsalig kang Jehova mahimong matambok. Siyang tumitiwala sa kaniyang sariling puso ay mangmang: ngunit ang lumakad na may kapantasan, ay maliligtas. Kadtong nagasalig sa iyang kaugalingong kasingkasing maoy usa ka buang; Apan bisan kinsa nga nagalakat sa pagkamanggialamon pagaluwason. Siyang nagbibigay sa dukha ay hindi masasalat: ngunit siyang nagkukubli ng kaniyang mga mata ay magkakaroon ng maraming sumpa. Kadtong nagahatag sa kabus dili makulangan; Apan kadtong nagatago sa iyang mga mata makabaton ug daghang mga panghimaraut. Pagka ang masama ay bumabangon, nagsisipagkubli ang mga tao; ngunit pagka sila'y nangamamatay, dumadami ang matuwid. Kong ang dautan motindog, ang mga tawo manago sa ilang kaugalingon; Apan sa diha nga sila mangahanaw, ang mga matarung modaghan. Ang madalas na masaway na nagpapatigas ng kaniyang leeg, biglang mababali, at walang kagamutan. Kadtong sa masubsob ginabadlong nagapatikig sa iyang liog Sa hinanali pagalaglagon, ug kana wala nay kaayohan. Pagka ang matuwid ay dumadami, ang bayan ay nagagalak: ngunit pagka ang masama ay nagpupuno, ang bayan ay nagbubuntong-hininga. Kong ang matarung maoy modaghan, ang katawohan malipayon; Apan sa diha nga ang usa ka dautan nga tawo magahari, ang katawohan managpanghupaw. Ang umiibig ng karunungan ay nagpapagalak sa kaniyang ama: ngunit ang nakikisama sa mga patutot ay sumisira ng kaniyang tinatangkilik. Bisan kinsa nga nahagugma sa kaalam nagalipay sa iyang amahan; Apan siya nga nakigkauban sa mga bigaon nagausik sa iyang bahandi. Ang hari ay nagtatatag ng lupain sa pamamagitan ng kahatulan: ngunit ang humihingi ng suhol ay gumigiba. Ang hari tungod sa justicia nagapalig-on sa yuta; Apan kadtong nagapabuhis sa mabug-at gayud nagagun-ob niana. Ang tao na kunwang pumupuri sa kaniyang kapuwa naglalagay ng bitag sa kaniyang mga hakbang. Ang tawo nga nagaulo-ulo sa iyang isigkatawo. Nagabuklad ug usa ka pukot sa iyang mga lakang. Sa pagsalangsang ng masamang tao ay may silo: ngunit ang matuwid ay umaawit at nagagalak. Diha sa kalapasan sa usa ka dautan nga tawo adunay usa ka lit-ag; Apan ang matarung magaawit ug magalipay. Ang matuwid ay kumukuhang alam sa bagay ng dukha: ang masama ay walang unawang makaalam. Ang tawong matarung nakaalinggat sa katungod sa kabus; Ang dautan walay pagsabut sa pagpanghibalo niini Ang mga mangduduwahaging tao ay naglalagay ng bayan sa liyab: ngunit ang mga pantas na tao ay nagaalis ng poot. Ang mga mayubiton nagapasilaub sa usa ka ciudad sa usa ka siga; Apan ang mga manggialamon nga tawo nanaglikay sa kaligutgut. Kung ang pantas ay magkaroon ng pakikipagtalo sa isang mangmang, magalit man o tumawa, ang mangmang ay hindi magkakaroon ng kapahingahan. Kong ang usa ka manggialamon nga tawo may usa ka pakiglalis sa usa ka buang nga tawo, Bisan pa siya masuko kun mokatawa, wala gayud ing kapahulayan. Ang mangbububo ng dugo ay nagtatanim sa sakdal: at tungkol sa matuwid, hinahanap nila ang kaniyang buhay. Ang ginauhaw sa dugo nagadumot kaniya nga maoy matarung; Ug alang sa matul-id, sila magapangita sa iyang kinabuhi. Inihihinga ng mangmang ang buong galit niya: ngunit ang pantas ay nagpipigil at tumitiwasay. Ang usa ka buang nagabutyag sa tanan niyang kasuko; Apan ang usa ka manggialamon nga tawo nagatago niini ug nagapakahilum niini. Kung ang puno ay nakikinig sa kabulaanan, lahat niyang mga lingkod ay masasama. Kong ang usa ka punoan maminaw sa kabakakan, Ang tanan niyang mga alagad lonlon mga dautan. Ang dukha at ang mamimighati ay nagsasalubong; pinapagniningas ng Panginoon ang mga mata nila kapuwa. Ang kabus nga tawo ug ang malupigon magakahibalag; Si Jehova nagapasanag sa mga mata kanilang duruha. Ang hari na humahatol na tapat sa dukha, ang kaniyang luklukan ay matatatag magpakailan man. Ang hari nga sa pagkamatinumanon nagahukom sa kabus, Ang iyang trono malig-on sa walay katapusan. Ang pamalo at saway ay nagbibigay karunungan: ngunit ang batang binabayaan ay humihiya sa kaniyang ina. Ang bunal ug ang pagbadlong nagahatag ug kaalam; Apan ang usa ka bata nga pasagdan lamang sa iyang kaugalingon nagapakaulaw sa iyang inahan. Pagka ang masama ay dumadami, pagsalangsang ay dumadami: ngunit mamamasdan ng matuwid ang kanilang pagkabuwal. Sa diha nga ang mga dautan modaghan, ang kalapasan mosamot, Apan ang matarung magatan-aw sa ilang pagkapukan. Sawayin mo ang iyong anak, at bibigyan ka niya ng kapahingahan; Oo, bibigyan niya ng kaluguran ang iyong kaluluwa. Sawaya ang imong anak, ug siya magahatag kanimo ug pahulay; Oo, siya magahatag ug kalipay sa imong kalag. Kung saan walang pangitain, ang bayan ay sumasama: ngunit siyang nagiingat ng kautusan ay maligaya siya. Diin walay panan-awon, ang katawohan nagasalikway sa pagpugong; Apan kadtong nagabantay sa Kasugoan, malipayon siya. Ang alipin ay hindi masasaway ng mga salita: sapagkat bagaman nalalaman niya ay hindi siya makikinig. Ang usa ka sulogoon dili masaway pinaagi sa mga pulong; Kay bisan pa nga siya makasa-but, siya dili magtagad. Nakikita mo ba ang tao, na nagmamadali sa kaniyang mga salita? May pagasa pa sa mangmang kay sa kaniya. Nakakita ba ikaw sa usa ka tawo nga madali-dalion sa iyang mga pulong? Aduna pay paglaum sa usa ka buang kay kaniya. Siyang maingat na nagpalaki ng kaniyang lingkod mula sa pagkabata, magiging anak niya siya sa kawakasan. Kadtong nagamatoto sa iyang sulogoon sa dakung pagmatngon gikan sa pagkabata Magahimo kaniya nga usa ka anak sa katapusan. Ang taong magagalitin ay humihila ng kaalitan, at ang mainiting tao ay nananagana sa pagsalangsang. Ang usa ka tawo nga anaa sa kasuko nagapukaw sa pagkabingkil, Ug ang usa ka masuk-anong tawo nahupngan sa kalapasan. Ang kapalaluan ng tao ay magbababa sa kaniya: ngunit ang may mapagpakumbabang diwa ay magtatamo ng karangalan. Ang kagarbo sa tawo makapahimo kaniyang ubos; Apan kadtong mapinaubsanon a espiritu makabaton ug kadungganan. Ang nakikisama sa isang magnanakaw ay nagtatanim sa kaniyang sariling kaluluwa: siya'y nakakarinig ng sumpa at hindi umiimik. Bisan kinsa nga makigkauban sa usa ka kawatan nagadumot sa iyang kaugalingong kalag; Siya nakadungog sa pagpanumpa ug dili makapamulong sa bisan unsa. Ang pagkatakot sa tao ay nagdadala ng silo: ngunit ang naglalagak ng kaniyang tiwala sa Panginoon ay maliligtas. Ang pagkahadlok ngadto sa tawo nagadala ug usa ka lit-ag; Apan bisan kinsa nga nagabutang sa iyang pagsalig kang Jehova mamaluwas. Marami ang nagsisihanap ng lingap ng pinuno: ngunit ang kahatulan ng tao ay nagmumula sa Panginoon. Daghang nangita sa kalooy sa magbubuot; Apan ang paghukom sa usa ka tawo nagagikan kang Jehova. Ang di ganap na tao ay karumaldumal sa matuwid: at ang matuwid sa lakad ay karumaldumal sa masama. Ang usa ka dili-matarung nga tawo maoy usa ka dulumtanan sa tawong matarung, Ug siya nga matul-id sa dalan maoy usa ka dulumtanan sa tawong dautan. Ang mga salita ni Agur na anak ni Jache; ang sanggunian. Sinabi ng lalake kay Ithiel, kay Ithiel, at kay Ucal: Ang mga pulong ni Agus ang anak nga lalake ni Jache; ang pagpanagna. Ang tawo miingon kang Etiel, ngadto kang Etiel ug kang Ucal: Tunay na ako'y hangal kay sa kaninoman, at walang kaunawaan ng isang tao: Sa pagkamatuod ako labi pang mananapon kay sa bisan kinsang tawo, Ug walay pagsabut sa usa ka tawo; At hindi ako natuto ng karunungan, ni mayroon man ako ng kaalaman ng Banal. Ug ako wala makakat-on sa kaalam, Ni may kahibalo ako sa Usa nga Balaan. Sino ang sumampa sa langit, at bumaba? Sino ang pumisan ng hangin sa kaniyang mga dakot? Sinong nagtali ng tubig sa kaniyang kasuutan? Sinong nagtatag ng lahat ng mga wakas ng lupa? Ano ang kaniyang pangalan, at ano ang pangalan ng kaniyang anak kung iyong nalalaman? Kinsa bay nakasaka ngadto sa langit, ug nanaug? Kinsa bay nagahipos sa hangin diha sa iyang mga kinomo? Kinsa bay nakahugpong sa katubigan sulod sa iyang panapton? Kinsa bay nagapahimutang sa tanang mga kinatumyan sa yuta? Kinsa ba ang iyang ngalan, ug kinsa ba ang ngalan sa iyang anak nga lalake, kong ikaw nahibalo? Bawat salita ng Dios ay subok: siya'y kalasag sa kanila, na nanganganlong sa kaniya. Ang tagsatagsa ka pulong sa Dios inulay: Siya mao ang usa ka kalasag kanila nga modangup diha kaniya. Huwag kang magdagdag sa kaniyang mga salita, baka kaniyang sawayin ka, at masunduan kang sinungaling. Dili ka magdugang sa iyang mga pulong, Tingali unya pagabadlongon ka niya, ug ikaw hikaplagan nga usa ka bakakon. Dalawang bagay ang hiniling ko sa iyo; huwag mong ipagkait sa akin bago ako mamatay. Duruha ka mga butang ang akong gipangayo kanimo; Ayaw pag-imakuli sila kanako sa dili pa ako mamatay: Ilayo mo sa akin ang walang kabuluhan at ang mga kasinungalingan: huwag mo akong bigyan ng kahit karalitaan o kayamanan man; pakanin mo ako ng pagkain na kailangan ko: Ipahilayo gikan kanako ang kabakakan ug mga bakak; Ayaw ako paghatagi ug kawaladon ni mga bahandi; Pakan-a ako sa makaon nga maoy gikinahanglan alang kanako: Baka ako'y mabusog, at magkaila sa iyo, at magsabi, sino ang Panginoon? O baka ako'y maging dukha, at magnakaw ako, at gumamit ng paglapastangan sa pangalan ng aking Dios. Tingali unya ako mabusog, ug magalimod kanimo, ug magaingon: Kinsa ba si Jehova? Kun tingali unya ako mahimong kabus, ug mangawat, Ug magagamit sa walay hinungdan sa ngalan sa akong Dios. Huwag mong pawikaan ang alipin sa kaniyang panginoon, baka ka tungayawin niya, at ikaw ay maging salarin. Ayaw pagbutangbutang sa usa ka sulogoon ngadto sa iyang agalon, Tingali unya siya manghimaraut kanimo, ug ikaw pagailhon nga sad-an. May lahi na tumutungayaw sa kanilang ama. At hindi pinagpapala ang kanilang ina. Adunay usa ka kaliwatan nga nagapanghimaraut sa ilang amahan, Ug wala magbulahan sa ilang inahan. May lahi na malinis sa harap ng kanilang sariling mga mata, at gayon man ay hindi hugas sa kanilang karumihan. Adunay usa ka kaliwatan nga ulay ilang kaugalingong mga mata, Ug bisan pa niini wala mahugasi gikan sa ilang pagkahugaw. May lahi, Oh pagka mapagmataas ng kanilang mga mata! At ang kanilang mga talukap-mata ay nangakataas. Adunay usa ka kaliwatan, Oh pagkamapahitas-on gayud sa ilang mga mata! Ug ang ilang mga tabontabon sa mata napahitaas. May lahi na ang mga ngipin ay parang mga tabak, at ang kanilang mga bagang ay parang mga sundang, upang lamunin ang dukha mula sa lupa, at ang mapagkailangan sa gitna ng mga tao. Adunay usa ka kaliwatan kansang mga ngipon ingon sa mga pinuti, ug ang ilang mga tango ingon sa mga cuchillo, Aron sa paglamoy sa mga kabus gikan sa yuta, ug sa hangul gikan sa kinataliwad-an sa mga tawo. Ang linga ay may dalawang anak, na sumisigaw, bigyan mo, bigyan mo. May tatlong bagay na kailan man ay hindi nasisiyahan, Oo, apat na hindi nagsasabi, siya na: Ang alimatok may duruha ka anak nga baye, nga nagasinggit: Hatagi, hatagi. Adunay totolo ka butang nga dili gayud matagbaw, Oo, upat nga dili moingon: Igo na: Ang Sheol; at ang baog na bahay-bata; ang lupa na hindi napapatiranguhaw ng tubig; at ang apoy na hindi nagsasabi, siya na. Ang Sheol; ug ang tiyan nga apuli; Ang yuta nga wala matagbaw sa tubig; Ug ang kalayo nga wala magaingon: Igo na. Ang mata na tumutuya sa kaniyang ama, at humahamak ng pagsunod sa kaniyang ina, tutukain ito ng mga uwak sa libis, at kakanin ito ng mga inakay na aguila. Ang mata nga nagayubit sa iyang amahan, Ug nagatamay sa pagsugot sa iyang inahan, Ang mga uwak sa walog maoy modagit niini, Ug ang mga gagmayng agila magakaon niini. May tatlong bagay na totoong kagilagilalas sa akin, Oo, apat na hindi ko nalalaman: Adunay totolo ka butang nga mga katilingad-an kaayo alang kanako, Oo, upat nga wala nako hibaloi: Ang lipad ng aguila sa hangin; ang usad ng ahas sa ibabaw ng mga bato; ang lutang ng sasakyan sa gitna ng dagat; at ang lakad ng lalake na kasama ng isang dalaga. Ang dalan sa usa ka agila diha sa hangin; Ang dalan sa usa ka halas ibabaw sa usa ka bato; Ang dalan sa usa ka sakayan diha sa kinataliwad-an sa dagat; Ug ang dalan sa usa ka tawo uban sa usa ka dalaga. Gayon ang lakad ng mangangalunyang babae; siya'y kumakain, at nagpapahid ng kaniyang bibig, at nagsasabi, hindi ako gumawa ng kasamaan. Mao man usab ang dalan sa usa ka mananapaw nga babaye; Siya nagakaon ug nagapamahid sa iyang baba, Ug nagaingon: Ako wala makabuhat ug pagkadautan. Sa tatlong bagay ay nanginginig ang lupa, at sa apat na hindi niya madala: Kay alang sa totolo ka butang ang yuta mokurog, Ug alang sa upat, nga kini dili na niya maantus: Sa isang alipin, pagka naghahari; at sa isang mangmang, pagka nabubusog ng pagkain; Alang sa usa ka sulogoon kong siya mao ang hari; Ug sa usa ka buang kong siya mabusog sa makaon; Sa isang babaing nakayayamot, pagka nagaasawa; at sa isang aliping babae, na nagmamana sa kaniyang panginoong babae. Alang sa usa ka dulumtanan nga babaye kong siya maminyo; Ug sa usa ka sulogoon nga babaye nga maoy manununod sa iyang agalon nga babaye. May apat na bagay na maliit sa lupa, ngunit lubhang mga pantas: Adunay upat ka butang nga mga gagmay sa ibabaw sa yuta, Apan sila maalamon gayud kaayo: Ang mga langgam ay bayang hindi matibay, gayon ma'y nagiimbak ng kanilang pagkain sa taginit; Ang olmigas maoy usa ka katawohan nga dili kusgan, Bisan pa niini sila nagaandam sa ilang makaon sa ting-init; Ang mga koneho ay hayop na mahina, gayon ma'y nagsisigawa sila ng kanilang mga bahay sa malalaking bato; Ang mga conejo maoy usa ka maluyahon nga kaubanan, Bisan pa niini nagabuhat sa ilang mga balay sulod sa mga bato; Ang mga balang ay walang hari, gayon ma'y lumalabas silang lahat na pulupulutong; Ang mga dulon wala may hari, bisan pa niini silang tanan mopanaw pinaagi sa mga panon; Ang butiki ay tumatangan ng kaniyang mga kamay, gayon ma'y nasa mga bahay ng mga hari siya. Ang lawa-lawa nagapangapyot pinaagi sa iyang mga kamot, Bisan pa niini siya anaa sa mga palacio sa mga hari. May tatlong bagay na maganda sa kanilang lakad, Oo, apat na mainam sa lakad: Adunay totolo ka butang nga sa ilang pagpanlakat mga matahum man, Oo, upat nga mga matahum sa ilang mga pagpanaw: Ang leon na pinaka matapang sa mga hayop, at hindi humihiwalay ng dahil sa kanino man; Ang leon, nga maoy labing gamhanan taliwala sa tanang mga mananap, Ug dili motalikod tungod sa bisan unsa man; Ang asong matulin; ang kambing na lalake rin naman: at ang hari na hindi malalabanan. Ang iro sa pangayam; ang kanding nga lake usab; Ug ang hari diin batok kaniya nga walay mga pag-alsa. Kung ikaw ay gumagawa ng kamangmangan sa pagmamataas, o kung ikaw ay umisip ng kasamaan, ilagay mo ang iyong kamay sa iyong bibig. Kong ikaw nakabuhat sa binuang sa pagpatuboy sa imong kaugalingon, O kong ikaw naghunahuna ug dautan, Isap-ong ang imong kamot ibabaw sa imong baba. Sapagkat sa pagbati sa gatas ay naglalabas ng mantekilya, at sa pagsungalngal sa ilong ay lumalabas ang dugo: Gayon ang pamumungkahi sa poot ay naglalabas ng kaalitan. Kay ang pagbatil sa gatas nagadala ug mantekilya, Ug ang paglubag sa ilong nagapagula sa dugo; Busa ang pagpugos sa kaligutgut nagadala ug pakig-away. Ang mga salita ng haring Lemuel; ang sanggunian na itinuro sa kaniya ng kaniyang ina. Ang mga pulong ni hari Lemuel; ang pagpanagna nga gitudlo kaniya sa iyang inahan. Ano anak ko? at ano, Oh anak ng aking bahay-bata? At ano, Oh anak ng aking mga panata? Unsa, anak ko? ug unsa, Oh anak sa akong tagoangkan? Ug unsa, Oh anak sa akong mga panaad? Huwag mong ibigay ang iyong kalakasan sa mga babae, o ang iyo mang mga lakad sa lumilipol ng mga hari. Ayaw pag-ihatag ang imong kusog ngadto sa mga babaye, Ni ang imong mga dalan nianang nakapalaglag sa mga hari. Hindi sa mga hari, Oh Lemuel, hindi sa mga hari ang paginom ng alak; ni sa mga pangulo man, na magsabi, saan nandoon ang matapang na alak? Dili angay alang sa mga hari, Oh Lemuel, dili angay alang sa mga hari ang pag-inum sa vino; Ni alang sa mga principe ang pag-ingon: Hain ang maisug nga ilimnon? Baka sila'y uminom, at makalimotan ang kautusan, at humamak ng kahatulan sa sinomang nagdadalamhati. Tingali unya manginum sila, ug malimot sa Kasugoan, Ug balit-aron ang justicia alang sa bisan kinsa nga ginasakit. Bigyan mo ng matapang na inumin siya na handang manaw, at ng alak ang mapanglaw na loob. Hatagi ug maisug nga ilimnon kadtong andam na sa pagkahanaw, Ug vino niadtong ginapaitan sa kalag: Uminom siya at limutin niya ang kaniyang kahirapan, at huwag nang alalahanin pa ang kaniyang karalitaan. Paimna siya, ug pahikalimti ang iyang kakabus, Ug ayaw na pagpahinumdumi ang iyang pagka-makalolooy. Bukhin mo ang iyong bibig sa pipi, sa bagay ng lahat ng naiwang walang kandili. Bukha ang imong baba alang sa amang, Diha sa kaayohan sa tanan niadtong mga biniyaan. Bukhin mo ang iyong bibig, humatol ka ng katuwiran, at mangasiwa ka ng kahatulan sa dukha at mapagkailangan. Bukha ang imong baba, maghukom ka sa pagkamatarung, Ug maghatag ka ug justicia sa mga kabus ug hangul. Isang mabait na babae sinong makakasumpong? Sapagkat ang kaniyang halaga ay higit na makapupo kay sa mga rubi. Kinsay makakaplag sa usa ka babaye nga takus? Kay ang iyang bili labaw pa kay sa mahal nga mga bato. Ang puso ng kaniyang asawa ay tumitiwala sa kaniya, at siya'y hindi kukulangin ng pakinabang. Ang kasingkasing sa iyang bana nagasalig kaniya, Ug siya wala makulangi sa ganancia. Gumagawa siya ng mabuti sa kaniya at hindi kasamaan lahat ng mga kaarawan ng kaniyang buhay. Siya nagabuhat kaniya sa maayo ug dili sa dautan Sa tibook nga mga adlaw sa iyang kinabuhi. Siya'y humahanap ng balahibo ng tupa at lino, at gumagawang kusa ng kaniyang mga kamay. Siya nagapangita ug balhibo sa carnero ug lanot sa lino, Ug sa kinabubut-on nagabuhat uban sa iyang kamot. Siya'y parang mga sasakyang dagat ng kalakal; nagdadala siya ng kaniyang pagkain mula sa malayo. Siya sama sa mga sakayan-sa-patigayon; Siya nagadala sa iyang tinapay gikan sa halayo. Siya'y bumabangon naman samantalang gabi pa, at nagbibigay ng pagkain sa kaniyang sangbahayan, at ng kanilang gawain sa kaniyang alilang babae. Siya mobangon usab samtang gabii pa, Ug nagahatag sa kalan-on sulod sa iyang panimalay, Ug ang ilang mga buhat alang sa iyang mga sulogoong dalaga. Kaniyang minamasdan ang bukid at binibili: sa pamamagitan ng kaniyang kamay ay nagtatanim siya ng ubasan. Siya nagahunahuna ug usa ka baul, ug nagapalit niini; Uban sa bunga sa iyang mga kamot siya nagatanum ug usa ka parrasan. Binibigkisan niya ang kaniyang mga balakang ng kalakasan, at nagpapalakas ng kaniyang mga bisig. Ginabaksan niya ug kalig-on ang iyang mga hawak, Ug ginapabaskog niya ang iyang mga bukton. Kaniyang namamalas na ang kaniyang kalakal ay makikinabang: ang kaniyang ilaw ay hindi namamatay sa gabi. Siya nahibalo nga ang iyang baligya makaganancia; Ang iyang lamparahan dili mapalong sa pagkagabii. Kaniyang itinangan ang kaniyang mga kamay sa panulid, at ang kaniyang mga kamay ay humahawak ng panghabi. Ginabutang niya ang iyang mga kamot sa bilikan, Ug ang mga kamot nagapugong sa kalinyasan. Iginagawad niya ang kaniyang kamay sa dukha: Oo, iniaabot niya ang kaniyang mga kamay sa mapagkailangan. Ginatuy-od niya ang iyang kamot ngadto sa mga kabus; Oo, nagatunol siya sa iyang mga kamot ngadto sa mga hangul. Hindi niya ikinatatakot ang kaniyang sangbahayan sa niebe; sapagkat ang boo niyang sangbahayan ay nakapanamit ng mapulang mapula. Siya dili mahadlok sa nieve alang sa iyang panimalay; Kay ang iyang sulod-balay gibistihan sa mapula. Gumagawa siya sa ganang kaniya ng mga unang may burda; ang kaniyang pananamit ay mainam na kayong lino at ng kayong kulay ube. Siya nagabuhat alang sa iyang kaugalingon ug mga alfombra; Ang iyang saput lino nga manipis ug purpura. Ang kaniyang asawa ay kilala sa mga pintuang-bayan, pagka siya'y nauupo sa kasamahan ng mga matanda ng lupain. Ang iyang bana inila diha sa mga ganghaan, Sa diha nga siya molingkod uban sa mga anciano sa yuta. Gumagawa siya ng mga kasuutang kayong lino at ipinagbibili; at nagbibigay ng mga pamigkis sa mga mangangalakal. Siya nagabuhat ug mga saput nga lino ug nagabaligya kanila, Ug nagahatud ug mga bakus ngadto sa magpapatigayon. Kalakasan at kamahalan ay siyang kaniyang suot. At kaniyang tinatawanan ang panahong darating. Kusog ug pagkahalangdon mao ang iyang saput; Ug siya mokatawa sa panahon nga umalabut. Binubuka niya ang kaniyang bibig na may karunungan; at ang kautusan ng kagandahang-loob ay nasa kaniyang dila. Siya nagabuka sa iyang baba uban ang pagkamanggialamon; Ug ang balaod sa pagkamaloloy-on maoy anaa sa tumoy sa iyang dila. Kaniyang tinitignang mabuti ang mga lakad ng kaniyang sangbahayan, at hindi kumakain ng tinapay ng katamaran. Siya nagasud-ong ug maayo sa mga paagi sa iyang sulod-balay, Ug dili mokaon sa tinapay sa pagkatapulan. Nagsisibangon ang kaniyang mga anak, at tinatawag siyang mapalad; gayon din ang kaniyang asawa, at pinupuri siya niya, na sinasabi: Ang iyang mga anak mobangon, ug magatawag kaniya nga bulahan; Ang iyang bana usab, ug siya nagadayeg kaniya, nga nagaingon: Maraming anak na babae ay nagsisigawang may kabaitan, ngunit ikaw, ay humihigit sa kanilang lahat. Daghang mga anak nga babaye nga nanagbuhat sa pagkatakus gayud, Apan ikaw milabaw kanilang tanan. Ang lingap ay magdaraya, at ang kagandahan ay walang kabuluhan: ngunit ang babae na natatakot sa Panginoon, ay siya'y pupurihin. Ang katahum malimbongon, ug ang kaanyag kakawangan lamang; Apan ang usa ka babaye nga mahadlok kang Jehova, siya pagadayegon. Ang mga salita ng Mangangaral, na anak ni David, hari sa Jerusalem. Ang mga pulong sa Magwawali, ang anak nga lalake ni David, hari sa Jerusalem. Walang kabuluhan ng mga walang kabuluhan, sabi ng Mangangaral; walang kabuluhan ng mga walang kabuluhan, lahat ay walang kabuluhan. Kakawangan sa mga kakawangan, nagaingon ang Magwawali; kakawangan sa mga kakawangan, ang tanan kakawangan man. Anong pakinabang mayroon ang tao sa lahat ng kaniyang gawa, na kaniyang ginagawa sa ilalim ng araw? Unsay makuha sa tawo gikan sa tanan niyang bulohaton, diin nagabuhat siya ilalum sa adlaw? Isang salin ng lahi ay yumayaon, at ibang salin ng lahi ay dumarating; ngunit ang lupa ay nananatili magpakailan man. Usa ka kaliwatan moagi, ug ang lain nga kaliwatan moabut; apan ang yuta mopabilin sa walay katapusan. Ang araw naman ay sumisikat, at ang araw ay lumulubog, at nagmamadali sa dakong sinisikatan nito. Ang adlaw usab mosilang, ug ang adlaw mosalop, ug magadali ngadto sa iyang dapit diin siya mosilang. Ang hangin ay yumayaon sa dakong timugan, at pumipihit sa hilagaan: at laging pumipihit na patuloy, at ang hangin ay bumabalik uli ayon sa kaniyang pihit. Ang hangin mopadulong sa habagatan, ug mobalik paingon sa amihanan; kini nagatuyok sa kanunay sa iyang alagianan, ug ang hangin mobalik pag-usab sa iyang mga libutanan. Lahat ng mga ilog ay humuhugos sa dagat, gayon may hindi napupuno ang dagat; sa dakong hinuhugusan ng mga ilog, doon din nagsisihugos uli ang mga yaon. Ang tanan nga mga suba nagabaha paingon sa dagat, apan ang dagat wala mapuno; sa dapit diin ang mga suba nagapadulong, didto mobalik sila pag-usab. Lahat ng mga bagay ay puspos ng pagaalapaap; hindi maisasaysay ng tao: ang mata ay hindi nasisiyahan ng pagtingin, ni ang tainga man ay nasisiyahan sa pakikinig. Ang tanang mga butang nangapuno sa kalaay; ang tawo dili makapamulong niini; ang mata dili matagbaw sa pagtan-aw, ni mapuno ang igdulungog sa pagpamati. Yaong nangyari ay siyang mangyayari; at yaong nagawa ay siyang magagawa: at walang bagong bagay sa ilalim ng araw. Ang namao kaniadto mamao ugma; ug ang nahimo kaniadto pagahimoon man ugma; ug walay butang nga bag-o ilalum sa adlaw. May bagay ba na masasabi ang mga tao, Tingnan mo, ito'y bago? nayari nga sa mga panahon na una sa atin. Aduna bay usa ka butang nga arang mo ikaingon: Tan-awa, kini bag-o man? namao kini sa kanhing panahon, sa mga katuigan nga nanghiuna kanato. Walang alaala sa mga dating lahi; ni magkakaroon man ng alaala sa mga huling salin ng lahi na darating, sa mga yaon na darating pagkatapos. Walay handumanan sa unang mga kaliwatan; ni may handumanan sa ulahing mga kaliwatan nga umalabut, sa taliwala niadtong mga mosunod unya. Akong Mangangaral ay naging hari sa Israel sa Jerusalem. Ako nga Magwawali, nahari sa Israel didto sa Jerusalem. At inihilig ko ang aking puso na hanapin at siyasatin sa pamamagitan ng karunungan ang lahat na nagawa sa silong ng langit: mahirap na pagdaramdam na ito ang ibinigay ng Dios sa mga anak ng mga tao, upang pagsanayan. Ug gisingkamotan sa akong kasingkasing ang pagpangita ug ang pagsusi pinaagi sa kaalam, mahatungod sa tanang nahimo ilalum sa langit: malisud kaayo nga bulohatona ang gihatag sa Dios sa mga anak nga lalake sa mga tawo aron managhago tungod niini. Aking nakita ang lahat na gawa, na nagawa sa ilalim ng araw; at, narito, lahat ay walang kabuluhan at nauuwi sa wala. Nakita ko ang tanang mga buhat nga nangahimo ilalum sa adlaw; ug, ania karon, ang tanan lonlon kakawangan ug mao ang paghakop ug hangin. Ang baluktot ay hindi matutuwid: at ang kulang ay hindi mabibilang. Kadtong baliko dili na matul-id; ug kadtong nakulangan dili na maisip. Ako'y sumangguni sa aking sariling puso, na sinasabi ko, Narito, nagtamo ako sa akin ng malaking karunungan ng higit kay sa lahat na nauna sa akin sa Jerusalem: oo, ang puso ko'y nagtaglay ng malaking kabihasnan sa karunungan at kaalaman. Ako nakigsulti sa akong kaugalingong kasingkasing, nga nagaingon: Ania karon, nakabaton ako ug dakung kaalam labaw niadtong tanan nga nanghiuna kanako sa Jerusalem; oo, ang akong kasingkasing may dakung kasinatian sa kaalam ug kahibalo. At inihilig ko ang aking puso na makaalam ng karunungan, at makaalam ng kaululan at ng kamangmangan: aking nahalata na ito man ay nauuwi sa wala. Ug gisingkamotan sa akong kasingkasing ang pag-ila sa kaalam, ug ang pag-ila sa kabuangan ug tinonto: ako nakasabut nga kini usab mao ang paghakop ug hangin. Sapagkat sa maraming karunungan at maraming kapanglawan: at siyang nananagana sa kaalaman ay nanana+++++gana sa kapanglawan. Kay diha sa hilabihan nga kaalam anaa ang hilabihang kasakit; ug kadtong nagapadugang sa kahibalo nagapadugang sa kasubo. Sinabi ko sa aking puso: Pumarito ka ngayon, Susubukin kitang may kasayahan; kayat magsawa ka sa kalayawan: at narito, ito rin ay walang kabuluhan. Ako miingon sulod sa akong kasingkasing: Umari ka karon, sulayan ko ikaw sa kasadya; busa pagpahimulos sa kalipayan: ug, ania karon, kini usab kakawangan man. Aking sinabi tungkol sa tawa, Ito'y ulol: at sa kasayahan, Anong ginagawa nito? Ako miingon mahitungod sa hudyaka: Kini binuang man; ug mahitungod sa kasadya: Unsa man ang nahimo niini? Aking siniyasat sa aking puso na kung paanong masasayahan ang aking katawan sa pamamagitan ng alak, pinapatnubayan pa ng karunungan ang aking puso at kung paanong hahawak sa kamangmangan, hanggang sa aking makita kung ano ang mabuti sa mga anak ng mga tao na marapat nilang gawin sa silong ng langit sa lahat ng mga kaarawan ng kanilang buhay. Gisusi ko sa sulod sa akong kasingkasing kong unsaon ang paglingaw sa akong unod uban sa vino, ang akong kasingkasing nagamando pa kanako uban ang kaalam, ug kong unsaon ang pagpahimulos sa binuang, hangtud nga akong makita kong giunsa kadtong maayo alang sa mga anak nga lalake sa mga tawo nga ilang pagabuhaton ilalum sa langit sa tanang mga adlaw sa ilang kinabuhi. Gumawa ako sa ganang akin ng mga malaking gawa; nagtayo ako sa ganang akin ng mga bahay; nagtanim ako sa ganang akin ng mga ubasan; Nagabuhat ako alang kanako ug dagku nga mga bulohaton; nagtukod ako alang kanako ug mga balay; nagtanum ako alang kanako ug mga kaparrasan; Gumawa ako sa ganang akin ng mga halamanan at mga liwasan, at aking tinamnan ng mga sarisaring puno ng kahoy na nagkakabunga: Nagbuhat ako alang kanako ug mga tanaman ug mga parque, ug gitamnan ko kini ug mga kahoy sa tanang matang sa tanang bunga; Gumawa ako sa ganang akin ng mga tipunan ng tubig, upang dumilig ng gubat na pagtatamnan ng mga puno ng kahoy: Nagbuhat ako alang kanako ug mga punong sa tubig, aron nga gikan niini patubigan ang lasang diin ang mga kahoy ginapatubo. Ako'y bumili ng mga aliping lalake at babae, at nagkaroon ako ng mga aliping ipinanganak sa aking bahay; nagkaroon din naman ako ng mga malaking pag-aari na mga bakahan at mga kawan, ng higit kay sa lahat na nauna sa akin sa Jerusalem: Mipalit ako ug mga sulogoong lalake ug mga sulogoong babaye, ug adunay mga sulogoon nga nangatawo sa sulod sa akong balay; ako usab-nakatag-iya ug dagkung mga panon sa vaca ug mga panon sa carnero, labaw sa tanan nga nanghiuna kanako didto sa Jerusalem; Nagtipon din ako sa ganang akin ng pilak at ginto, at ng tanging kayamanan ng mga hari at ng mga lalawigan: nagtatangkilik ako sa akin ng mga lalaking mangaawit at mga babaing mangaawit, at ng mga kalayawan ng mga anak ng mga tao, mga sarisaring instrumento ng musiko iya'y totoong marami. Nagtigum usab ako alang kanako ug salapi ug bulawan, ug ang bahand sa mga hari ug sa mga lalawigan; nagbaton ako alang kanako ug mga lalake nga mag-aawit ug mga babaye nga mag-aawit, ug ang mga kalipayan sa mga anak nga lalake sa mga tawo, mga tolonggon, ug kadtong tanan sa nagkalainlain nga panagway. Sa gayo'y naging dakila ako, at lumago ako ng higit kay sa lahat na nauna sa akin sa Jerusalem: ang akin namang karunungan ay namamalagi sa akin. Busa ako midaku, ug mitubo labaw sa tanang nanghiuna kanako didto sa Jerusalem: ang akong kaalam usab nagpabilin kanako. At anomang ninasa ng aking mga mata ay hindi ko ipinagkait: hindi ko pinigil ang aking puso sa anomang kagalakan, sapagkat nagagalak ang aking puso dahil sa lahat kong gawain; at ito ang aking bahagi na mula sa lahat kong gawain. Ug bisan unsa nga gitinguha sa akong mga mata ako wala magdumili niini; wala nako punggi ang akong kasingkasing sa bisan unsa nga kalipay: kay ang akong kasingkasing nagakalipay tungod sa tanan nakong buhat; ug kini mao man ang akong bahin sa tanan nakong buhat. Nang magkagayo'y minasdan ko ang lahat ng mga gawa, na ginawa ng aking mga kamay, at ang gawain na aking pinagsikapang gawin; at, narito, lahat ay walang kabuluhan at nauuwi sa wala, at walang pakinabang sa ilalim ng araw. Unya gitan-aw ko ang tanan nga mga buhat nga nahimo sa akong mga kamot, ug sa buhat nga akong nabudlayan sa pagbuhat; ug ania karon, ang tanan kakawangan ug mao ang paghakop ug hangin, ug wala may makuha ilalum sa adlaw. At ako'y pumihit upang masdan ang karunungan, at ang kaululan at ang kamangmangan; sapagkat ano ang magagawa ng tao na sumusunod sa hari? samakatuwid baga'y ang nagawa na laong panahon ng nakaraan. Ug ako milingi aron sa pagtan-aw sa kaalam, ug sa kabuangan, ug sa tinonto: kay unsa man ang mahimo sa tawo nga magasunod sa hari? bisan pa kadtong nahimo kanhi. Nang magkagayo'y aking nakita, na ang karunungan ay humihigit sa kamangmangan, na gaya ng liwanag na humihigit sa dilim. Unya nakita ko nga ang kaalam nagalabaw sa binuang, maingon nga ang kahayag labaw man sa kangitngit. Ang mga mata ng pantas ay na sa kaniyang ulo, at ang mangmang ay lumalakad sa kadiliman: at gayon ma'y aking namalas na isang pangyayari ang nangyari sa kanilang lahat. Ang mga mata sa tawo nga manggialamon anaa sa iyang ulo, ug ang buangbuang nagalakaw sa kangitngitan: ug bisan pa niana bisayran ko nga usa ra ka butang ang mahinabo kanilang tanan. Nang magkagayo'y sinabi ko sa puso ko, Kung ano ang nangyari sa mangmang gayon ang mangyayari sa akin; at bakit pa nga ako naging lalong pantas? Nang magkagayo'y sinabi ko sa puso ko, na ito man ay walang kabuluhan. Unya miingon ako sulod sa akong kasingkasing: Ingon nga kini mahinabo sa buangbuang, mao man usab kini mahinabo kanako; ug ngano man nga ako labi pang maalam? Unya miingon ako sulod sa akong kasingkasing, nga kini usab kakawangan man. Sapagkat kung paano sa pantas ay gayon din sa mangmang, walang alaala magpakailan man; dangang sa mga araw na darating ay malilimutang lahat na. At kung paanong ang pantas ay namamatay ay gayon ang mangmang! Kay sa tawo nga manggialamon, ingon man sa buangbuang, walay handumanan nga dayon; sanglit nga sa mga adlaw nga umalabut ang tanan hingkalimtan sa hataas nga panahon. Ug daw unsa nga ang manggialamon mamatay man ingon usab ang buangbuang! Sa gayo'y ipinagtanim ko ang buhay; sapagkat ang gawa na ginawa sa ilalim ng araw ay mapanglaw sa akin: sapagkat lahat ay walang kabuluhan at nauuwi sa wala. Busa gidumtan ko ang kinabuhi, kay ang buhat nga nahimo ilalum sa adlaw mabug-at man alang kanako; kay ang tanan kakawangan man ug mao ang paghakop ug hangin. At ipinagtanim ko ang lahat kong gawa na aking ginawa sa ilalim ng araw: yamang marapat kong iwan sa tao na susunod sa akin. Ug gidumtan ko ang tanan nakong buhat nga akong nahimo ilalum sa adlaw, sanglit kinahanglan nga ibilin ko kini sa tawo nga mopuli kanako. At sinong nakakaalam kung siya'y magiging isang pantas o isang mangmang? gayon ma'y magpupuno siya sa lahat ng aking gawa, na aking ginawa, at sa aking pinagpakitaan ng karunungan sa ilalim ng araw. Ito man ay walang kabuluhan. Ug kinsay nasayud kong siya mao bay usa ka tawo nga manggialamon kun usa ba ka buangbuang? bisan pa niana, siya magamando ibabaw sa tanan nakong buhat diin ako nakagbuhat, ug diin ako nakagpakita sa akong kaugalingon nga maalam ilalum sa adlaw. Kini usab kakawangan man. Kayat ako'y bumalik upang aking alisan ng pagasa ang aking puso tungkol sa lahat na gawa na aking ginawa sa ilalim ng araw. Busa milingiw ako aron pagwala sa paglaum sa akong kasingkasing mahatungod sa tanang buhat nga akong nabuhat ilalum sa adlaw. Sapagkat may tao, na ang gawa ay sa pamamagitan ng karunungan, at ng kaalaman, at ng kabihasnan; gayon ma'y sa tao na hindi gumawa niyaon ay iiwan niya na pinakabahagi niyaon. Ito man ay walang kabuluhan at malaking kasamaan. Kay adunay tawo kansang buhat inubanan sa kaalam, ug inubanan sa kahibalo, ug inubanan sa pagkabatid; apan kini igabilin niya sa tawo nga wala makabuhat niana ingon nga iyang panulondon. Kini usab kakawangan ug usa ka dakung kadautan. Sapagkat ano ang tinatamo ng tao sa lahat niyang gawa, at sa nais ng kaniyang puso na kaniyang iginawa sa ilalim ng araw? Kay unsay naangkon sa tawo gikan sa tanan niyang buhat, ug gikan sa pagpakigbisog sa iyang kasingkasing, diin siya nakagbuhat ilalum sa adlaw? Sapagkat lahat niyang kaarawan ay mga kapanglawan lamang, at ang kaniyang pagdaramdam ay hapis; oo, pati sa gabi ay hindi nagpapahinga ang kaniyang puso. Ito man ay walang kabuluhan. Kay ang tanan niyang mga adlaw mga kasub-anan man lamang, ug ang iyang kasakit kagul-anan; oo, bisan pa sa magabii ang iyang kasingkasing dili makapahulay. Kini usab kakawangan man. Walang maigi sa tao kundi ang kumain at uminom, at pagalaking mabuti ang kaniyang kaluluwa sa kaniyang gawa. Ito man ay aking nakita na mula sa kamay ng Dios. Wala nay lain nga maayo alang sa tawo kay sa mokaon unta siya ug sa moinum, ug nga himoon unta niya ang iyang kalag nga makapahimulos pag-ayo sa iyang buhat. Kini nakita ko usab, nga kini gikan man sa kamot sa Dios. Sapagkat sinong makakakain, o sinong makapagtataglay ng kagalakang higit kay sa akin? Kay kinsa man ang makakaon kun kinsa man ang makabaton ug kalipay, nga labaw kay kanako? Sapagkat ang tao na kinaluluguran niya, binibigyan ng Dios ng karunungan, at kaalaman, at kagalakan: ngunit ang makasalanan ay binibigyan niya ng damdam, na magpisan at magbunton, upang maibigay sa kaniya na kinaluluguran ng Dios. Ito man ay walang kabuluhan at nauuwi sa wala. Kay sa tawo nga makapahimuot kaniya, ang Dios nagahatag ug kaalam, ug kahibalo, ug kalipay; apan sa makasasala, siya nagahatag ug kasakit, aron tigumon ug pundokon, aron ihatag kini niadtong nagapahimuot sa Dios. Kini usab kakawangan man ug mao ang paghakop ug hangin. Sa bawat bagay ay may kapanahunan, at panahon sa bawat panukala sa silong ng langit: Adunay panahon alang sa tanang butang, ug panahon alang sa tagsatagsa ka tuyo ilalum sa langit: Panahon ng kapanganakan, at panahon ng kamatayan; panahon ng pagtatanim, at panahon ng pagbunot ng itinanim; Panahon sa pagkatawo, ug panahon sa pagkamatay; panahon sa pagtanum, ug panahon sa pag-ibut niadtong natanum na; Panahon ng pagpatay, at panahon ng pagpapagaling; panahon ng paggiba, at panahon ng pagtatayo; Panahon sa pagpatay, ug panahon sa pag-ayo; panahon sa paglumpag, ug panahon sa pagtukod; Panahon ng pagiyak, at panahon ng pagtawa; panahon ng pagtangis, at panahon ng pagsayaw; Panahon sa paghilak, ug panahon sa pagkatawa; panahon sa pagbalata, ug panahon sa pagsayaw; Panahon ng paghahagis ng mga bato, at panahon ng pagpipisan ng mga bato; panahon ng pagyakap, at panahon ng pagpipigil sa pagyakap; Panahon sa pagsalibay ug mga bato, panahon sa pagtigum sa mga bato; panahon sa panaggakus, ug panahon sa pagpugong gikan sa panaggakus; Panahon ng paghanap, at panahon ng pagkawala: panahon ng pagiingat, at panahon ng pagtatapon; Panahon sa pagpangita, ug panahon sa pagwala; panahon sa pagtipig, ug panahon sa pag-usik; Panahon ng pagpunit, at panahon ng pananahi; panahon ng pagtahimik, at panahon ng pagsasalita; Panahon sa paggisi, ug panahon sa pagtahi; panahon sa paghilum ug panahon sa pagsulti; Panahon ng pagibig, at panahon ng pagtatanim; panahon ng digma, at panahon ng kapayapaan. Panahon sa paghigugma, ug panahon sa pagdumot; panahon alang sa gubat ug panahon alang sa pakigdait. Anong pakinabang ang tinatamo niya, na gumagawa sa kaniyang pinagpapagalan? Unsay makuha niadtong nagabuhat niana nga iyang ginahimo? Aking nakita ang sakit na ibinigay ng Dios sa mga anak ng mga tao upang pagsanayan. Nakita ko ang kasakitan nga gihatag sa Dios sa mga anak nga lalake sa mga tawo aron sila pagabansayon niini. Ginawa niya ang bawat bagay na maganda sa kapanahunan niyaon: inilagay rin niya ang sanglibutan sa kanilang puso, na anopat hindi matalos ng tao ang gawa na ginawa ng Dios mula sa pasimula hanggang sa wakas. Gihimo niya ang tanang butang nga matahum sa iyang panahon: gibutang usab niya ang pagka-walay katapusan sa sulod sa ilang kasingkasing, ngani aron ang tawo dili makatugkad sa buhat nga nahimo sa Dios gikan sa sinugdan bisan hangtud sa katapusan. Nalalaman ko, na walang maigi sa kanila, kay sa magalak, at gumawa ng mabuti habang sila'y nabubuhay. Ako nasayud nga walay lain nga maayo alang kanila, kay sa pagkalipay, ug sa pagbuhat sa maayo samtang sila buhi pa. At ang bawat tao rin naman ay marapat kumain at uminom, at magalak sa kabutihan sa lahat niyang gawa, siyang kaloob ng Dios. Ug nga ang tagsatagsa ka tawo usab mokaon unta ug moinum, ug maglipay pag-ayo sa tanan niyang buhat, kini maoy hatag sa Dios. Nalalaman ko, na anomang ginagawa ng Dios, magiging magpakailan pa man: walang bagay na maidadagdag, o anomang bagay na maaalis: at ginawa ng Dios, upang ang tao ay matakot sa harap niya. Ako nasayud, nga bisan unsa ang buhaton sa Dios, kini alang man sa walay katapusan: walay ikadugang niini, ni makuhaan kini sa bisan unsa: ug gibuhat kini sa Dios, aron ang mga tawo magkahadlok sa iyang atubangan. Ang nangyari sa nagdaan ay nangyari na; at ang mangyayari pa ay nangyari na rin; at hinahanap uli ng Dios ang nakaraan na. Kadtong diha sa kanhing panahon; ug kana nga umalabut pa, diha man sa kanhing panahon: ug ginapangita sa Dios pag-usab kadtong miagi na. At bukod dito'y aking nakita sa ilalim ng araw, sa dako ng kahatulan, na nandoon ang kasamaan; at sa dako ng katuwiran, na nandoon ang kasamaan. Ug labut pa nakita ko ilalum sa adlaw nga sa dapit sa justicia, ang kahugawan maoy diha; ug sa dapit sa pagkamatarung, ang kasal-anan maoy diha. Sinabi ko sa puso ko, Hahatulan ng Dios ang matuwid at ang masama: sapagkat may panahon doon sa bawat panukala at sa bawat gawa. Ako miingon sulod sa akong kasingkasing: Ang Dios magahukom sa matarung ug sa dautan: kay adunay panahon alang sa tagsatagsa ka tuyo ug alang sa tagsatagsa ka buhat. Sinabi ko sa puso ko, Dahil sa mga anak ng mga tao, upang subukin sila ng Dios, at upang kanilang makita na sila'y mga hayop lamang. Ako miingon sulod sa akong kasingkasing: Kini tungod man sa mga anak nga lalake sa mga tawo, aron ang Dios magasulay kanila, ug aron sila makakita nga sila gayud maingon lamang sa mga mananap. Sapagkat ang nangyayari sa mga anak ng mga tao ay nangyayari sa mga hayop: sa makatuwid baga'y isang bagay ang nangyari sa kanila: kung paanong namamatay ang hayop, gayon namamatay ang tao; oo, silang lahat ay may isang hininga; at ang tao ay wala ng karangalang higit sa hayop: sapagkat lahat ay walang kabuluhan. Kay kadtong nagakahatabo sa mga anak nga lalake sa mga tawo nagakahatabo sa mga mananap, bisan pa usa ra gayud ka butang ang nagakahinabo kanila: ingon nga mamatay ang usa mao nga mamatay usab ang usa; oo, sila ngatanan adunay usa ka gininhawa; ug ang tawo dili labaw sa mga mananap: kay ang tanan kakawangan man. Lahat ay nagsisiyaon sa isang dako; lahat ay buhat sa alabok, at lahat ay nangauuwi sa alabok uli. Ang tanan mangadto sa usa lamang ka dapit; ang tanan gikan sa abug, ug ang tanan mopauli sa pag-kaabug pag-usab. Sinong nakakaalam ng diwa ng tao kung napaiilanglang, at ng diwa ng hayop kung napaiibaba sa lupa? Kinsa bay nasayud sa espiritu sa tawo kong kana mosaka ba sa itaas, ug ang espiritu sa mananap kong kana manaug ba padulong sa yuta? Kayat aking nakita, na walang bagay na maigi, kundi ang tao ay magalak sa kaniyang mga gawa; sapagkat siyang kaniyang bahagi: sapagkat sinong magbabalik sa kaniya upang makita ang mangyayari pagkamatay niya? Busa nakita ko nga wala nay laing maayo, kay niadtong tawo nga magakalipay unta sa iyang mga buhat; kay kana mao ang iyang bahin: kay kinsa man ang modala kaniya pagbalik aron sa pagtan-aw kong unsa may mahitabo sunod kaniya? Nang magkagayo'y pumihit ako, at aking nakita ang lahat na kapighatian na nagawa sa ilalim ng araw: at, narito, ang mga luha ng mga yaon, na napipighati, at wala silang mangaaliw: at sa siping ng mga mamimighati sa kanila ay may kapangyarihan, ngunit wala silang mangaaliw. Unya ako mipauli ug nakita ko ang tanan nga mga pagdaugdaug nga ginahimo ilalum sa adlaw: ug ania karon, ang luha niadtong mga dinaugdaug, ug sila walay maglilipay, ug niadtong nanagdaugdaug kanila diha ang gahum, apan sila walay maglilipay. Kayat aking pinuri ang patay na namatay na, ng higit kay sa may buhay na nabubuhay pa; Busa gidayeg ko ang mga nangamatay nga dugay na nga nangamatay labaw kay sa mga buhi nga mga buhi pa; Oo, maigi kay sa kanila kapuwa ang hindi ipinanganganak, na hindi nakakita ng masamang gawa na nagawa sa ilalim ng araw. Oo, labi pang maayo kay kanila nga duha, gimahal ko siya nga wala pa matawo, nga wala makakita sa dautang buhat nga ginahimo ilalum sa adlaw. Nang magkagayo'y nakita ko ang lahat na gawa, at bawat gawang mainam na dahil dito ay pinananaghilian ang tao ng kaniyang kapuwa. Ito man ay walang kabuluhan at nauuwi sa wala. Unya nakita ko ang tanang buhat ug ang tagsatagsa ka batid nga buhat, nga tungod niini ang tawo pagakasinahan sa iyang isigkatawo. Kini usab kakawangan man ug mao ang paghakop ug hangin. Inihahalukipkip ng mangmang ang kaniyang mga kamay, at kumakain ng kaniyang sariling laman. Ang buangbuang nagakiyugpos sa iyang mga kamot, ug nagakaon sa iyang kaugalingon nga unod. Maigi ang isang dakot na may katahimikan, kay sa dalawang dakot na may kahirapan at walang kabuluhan. Labi pang maayo ang usa ka hakop uban ang kalinaw, kay sa duruha ka hakop uban ang kahago ug ang paghakop ug hangin. Nang magkagayo'y bumalik ako at aking nakita ang walang kabuluhan sa ilalim ng araw. Unya mipauli ako ug nakita ko ang kakawangan ilalum sa adlaw. May isa na nagiisa, at siya'y walang pangalawa; oo, siya'y walang anak o kapatid man; gayon ma'y walang wakas sa lahat niyang gawa, ni nasisiyahan man ang kaniyang mga mata sa mga kayamanan. Dahil kanino nga, sabi niya, nagpapagal ako, at binabawahan ko ang aking kaluluwa ng mabuti? Ito man ay walang kabuluhan, oo, mahirap na damdam. Adunay usa nga nagainusara, ug siya walay ikaduha; oo, siya walay anak ni igsoon nga lalake; apan wala bay katapusan sa iyang tanan nga kahago, ni matagbaw ang iyang mga mata sa mga bahandi. Alang kang kinsa man diay ako magakabudlay, miingon siya ug magatungina sa akong kalag sa kaayohan? Kini usab kakawangan man, oo, kini mapait nga kasakit. Dalawa ay maigi kay sa isa; sapagkat sila'y may mabuting kagantihan sa kanilang gawa. Ang duruha labi pang maayo kay sa usa; kay sila adunay maayong balus sa ilang buhat. Sapagkat kung sila'y mabuwal, ibabangon ng isa ang kaniyang kasama; ngunit sa aba niya, na nagiisa pagka siya'y nabuwal, at walang iba na magbangon sa kaniya. Kay kong sila mangapukan, ang usa magabangon sa iyang kauban: apan alaut kadtong usa ra sa diha nga siya mapukan, ug walay lain nga magabangon kaniya. Muli, kung ang dalawa ay mahigang magkasama, may init nga sila: ngunit paanong makapagpapainit ang isa na nagiisa? Ingon man kong ang duruha magatipon sa paghigda, nan sila adunay kainit: apan unsaon sa nagainusara aron makabaton ug kainit? At kung ang isang tao ay manaig laban sa kaniya na nagiisa, ang dalawa ay makalalaban sa kaniya; at ang panaling tatlong ikid ay hindi napapatid na madali. Ug kong ang usa ka tawo modaug batok niadtong nag-inusara, ang duruha makasukol kaniya; ug ang totolo ka bakokon nga pisi dili madali sa pagkabugto. Maigi ang dukha at pantas na bata kay sa matanda at mangmang na hari, na hindi nakakaalam ng pagtanggap ng payo pa. Labi pang maayo ang usa ka kabus ug masinabuton nga batan-on kay sa usa ka tigulang ug buangbuang nga hari, nga dili na mahibalo nga modawat ug tambag. Sapagkat mula sa bilangguan ay lumabas siya upang maghari; oo, sa kaniyang kaharian nga ay ipinanganak siyang dukha. Kay gikan sa bilanggoan siya migula aron mahimong hari; oo, bisan pa sa iyang gingharian siya natawo nga kabus. Aking nakita ang lahat na may buhay, na nagsisilakad sa ilalim ng araw, na sila'y kasama ng bata, ng ikalawa, na tumatayo na kahalili niya. Nakita ko ang tanang mga buhi nga nagalakaw ilalum sa adlaw, nga sila nakauban sa batan-on, ang ikaduha, nga mitindog puli kaniya sa iyang dapit. Walang wakas sa lahat ng bayan, sa makatuwid baga'y sa lahat na pinaghaharian niya: gayon ma'y silang darating pagkatapos ay hindi mangagagalak sa kaniya.Tunay na ito man ay walang kabuluhan at nauuwi sa wala. Walay katapusan niadtong tanan nga katawohan, bisan pa kanilang tanan nga iyang hing-unhan: ilabina kadtong mosunod dili malipay kaniya. Sa pagkatinuod kini usab kakawangan man ug mao ang paghakop ug hangin. Ingatan mo ang iyong paa pagka ikaw ay napasasa bahay ng Dios; sapagkat ang paglapit upang makinig ay maigi kay sa magbigay ng hain ng mga mangmang: sapagkat hindi nila nalalaman na sila'y nagsisigawa ng kasamaan. Kong ikaw moadto sa balay sa Dios, bantayi ang imong tiil; kay ang pagduol aron sa pagpamati labi pang maayo kay sa paghatag ug halad sa mga buangbuang: kay sila wala masayud nga sila nagabuhat ug dautan. Huwag kang pakabigla ng iyong bibig, at huwag magmadali ang iyong puso na magsalita ng anomang bagay sa harap ng Dios; sapagkat ang Dios ay nasa langit, at ikaw ay nasa lupa: kayat pakauntiin mo ang iyong mga salita. Ayaw pagpadalia pagsulti ang imong baba, ug ayaw pagpadalia pagpamulong ang imong kasingkasing sa bisan unsang butanga sa atubangan sa Dios; kay ang Dios atua man sa langit, ug ikaw anaa sa ibabaw sa yuta: busa padiyutaya ang imong mga pulong. Sapagkat ang panaginip ay dumarating sa karamihan ng gawain; at ang tinig ng mangmang sa karamihan ng mga salita. Kay ang damgo moabut pinaagi sa daghanan nga patigayon; ug ang tingog sa buangbuang maila pinaagi sa daghanang mga pulong. Pagka ikaw ay nananata ng panata sa Dios, huwag kang magliban ng pagtupad; sapagkat siya'y walang kaligayahan sa mga mangmang: tuparin mo ang iyong ipinanata. Kong ikaw manaad ug usa ka saad sa Dios, ayaw paglangana ang pagbayad niini; kay siya dili mahimuot sa mga buangbuang: bayri kadtong imong gipanaad. Maigi nga ang ikaw ay huwag manata, kay sa ikaw ay manata at hindi tumupad. Labi pang maayo nga dili ikaw manaad kay sa manaad ka ug dili mobayad. Huwag bayaan ang iyong bibig, na papagkasalanin ang iyong laman; at huwag ka mang magsabi sa harap ng anghel, na isang kamalian: bakit nga magagalit ang Dios sa iyong tinig, at sisirain ang gawa ng iyong mga kamay? Ayaw tugoti ang imong baba nga mahimong hinungdan sa pagpakasala sa imong unod; ni magsulti ka sa atubangan sa manulonda nga kadto usa man ka sayup: busa masuko ba ang Dios sa imong tingog, ug gub-on ba ang buhat sa imong mga kamot? Sapagkat sa karamihan ng mga panaginip ay may kawalangkabuluhan, at sa maraming mga salita: ngunit matakot ka sa Dios. Kay diha sa daghan nga mga damgo adunay mga kakawangan, ug diha sa daghang mga pulong: apan mahadlok ka sa Dios. Kung iyong nakikita ang kapighatian ng dukha, at ang karahasang pagaalis ng kahatulan at kaganapan sa isang lalawigan, huwag mong kamanghaan ang bagay: sapagkat ang lalong mataas kay sa mataas ay nagmamasid; at may lalong mataas kay sa kanila. Kong makakita ka nga daugdaugon ang mga kabus, ug ang pinugos nga pag-agaw sa justicia ug pagkamatarung sa usa ka lalawigan, ayaw kahibulong sa maong butang: kay ang usa nga labi pang hataas kay niadtong hataas nagasud-ong; ug aduna pay labing hataas kay kanila. Bukod dito, ay sa lahat ang pakinabang sa lupa: ang hari man ay pinaglilingkuran ng bukid. Labut pa ang abut sa yuta alang man sa tanan: ang hari sa iyang kaugalingon ginaalagaran sa uma. Siyang umiibig sa pilak ay hindi masisiyahan sa pilak; o siya mang umiibig sa kasaganaan ng pakinabang: ito man ay walang kabuluhan. Kadtong nahagugma ug salapi dili matagbaw sa salapi; ni kadtong nahagugma sa kadagaya, matagbaw sa pagtubo: kini usab kakawangan man. Pagka ang mga pag-aari ay nagsisidami, ay nagsisidami silang nagsisikain ng mga yaon: at anong pakinabang mayroon ang may-ari niyaon, kundi ang mamasdan ng kaniyang mga mata? Sa diha nga ang mga kabtangan magatubo, magadugang ang magakaon niini: ug unsa may pulos sa tag-iya niini, gawas sa pagtan-aw niini sa iyang mga mata? Ang tulog ng manggagawang tao ay mahimbing, maging siya'y kumain ng kaunti o marami: ngunit ang kasaganaan ng yaman ay hindi magpapatulog sa kaniya. Ang pagkatulog sa usa ka mamumuo matam-is man, kong mokaon siya ug diyutay kun daghan: apan ang pagkaadunahan sa usa ka dato dili motugot kaniya sa pagkatulog. May malubhang kasamaan na aking nakita sa ilalim ng araw, ito nga, ang mga yamang iningatan ng may-ari niyaon sa kapahamakan niya. Adunay usa ka malisud nga kadautan nga akong nakita ilalum sa adlaw, nga mao, ang mga bahandi nga ginatipigan sa tag-iya niini alang sa iyang kadautan: At ang mga yamang yaon ay nawawala ng masamang pangyayari; at kung siya'y magkaanak ng lalake, walang maiiwan sa kaniyang kamay. Ug kadtong mga bahandia mawagtang pinaagi sa dautan nga pagpatigayon; ug kong siya nakapanganak ug usa ka anak nga lalake, walay mahibilin diha sa iyang kamot. Kung paanong siya'y lumabas sa bahay-bata ng kaniyang ina, hubad na yayaon siya uli na gaya ng siya'y dumating, at hindi magdadala ng anoman sa kaniyang nagawa, na kaniyang madadala sa kaniyang kamay. Ingon sa iyang paggula gikan sa tagoangkan sa iyang inahan, hubo siya nga mopauli pag-usab ingon sa iyang paggula, ug walay madala bisan unsa sa iyang kabudlay, nga madala unta niya diha sa iyang kamot. At ito man ay malubhang kasamaan, na kung paano siya dumating ay gayon siya yayaon: at anong pakinabang mayroon siya, na gumagawa sa hangin? Ug kini usab maoy usa ka malisud nga kadautan, nga ingon sa tanan nga paagi sa iyang pag-anhi, mao man usab ang iyang pag-adto: ug unsay makuha niya nga siya nagabuhat man alang sa hangin? Lahat ng mga araw naman niya ay ikinakain niya sa kadiliman, at siya'y totoong nayayamot, at may sakit at pag-iinit. Sa tanan niyang mga adlaw usab siya magakaon didto sa kangitngitan, ug siya ginasakit sa hilabihan, ug adunay kasakitan ug kaligutgut. Narito, na aking nakita na mabuti at ukol sa isa ang kumain at uminom, at magalak sa kabutihan sa lahat niyang gawa na kaniyang ginawa sa ilalim ng araw lahat ng mga kaarawan ng kaniyang buhay na ibinigay sa kaniya ng Dios: sapagkat ito'y kaniyang bahagi. Ania karon, kadtong nakita ko nga maayo ug matahum mao ang pagakan-on ug pagaimnon sa usa ka tawo, ug pahimuslan pag-ayo diha sa tanan niyang buhat, diin siya magabuhat ilalum sa adlaw, sa tanan nga mga adlaw sa iyang kinabuhi nga gihatag sa Dios kaniya: ug kini mao man ang iyang bahin. Bawat tao rin naman na binigyan ng Dios ng mga kayamanan at mga pag-aari, at binigyan ng kapangyarihan na kumain niyaon, at kumuha ng kaniyang bahagi, at magalak sa kaniyang gawa, ito'y kaloob ng Dios. Ang tagsatagsa ka tawo usab nga gihatagan sa Dios ug mga bahandi ug katigayonan, ug gihatagan siya ug kagahum sa pagkaon gikan niini, ug sa pagkuha sa iyang bahin, ug sa pagkalipay diha sa iyang buhat-- kini mao ang hatag sa Dios. Sapagkat hindi niya aalalahaning lubha ang mga kaarawan ng kaniyang buhay; sapagkat sinasagot siya ng Dios sa kagalakan ng kaniyang puso. Kay siya dili mahinumdum pag-ayo sa mga adlaw sa iyang kinabuhi; tungod kay ang Dios nagatubag kaniya diha sa kalipay sa iyang kasingkasing. May kasamaan na nakita ako sa ilalim ng araw, at mabigat sa mga tao: Adunay usa ka kadautan nga akong nakita ilalum sa adlaw, ug kini mabug-at sa ibabaw sa mga tawo: Ang tao na binibigyan ng Dios ng mga kayamanan, pag-aari, at karangalan, na anopat walang kulang sa kaniyang kaluluwa sa lahat niyang ninanasa, gayon ma'y hindi binibigyan siya ng Dios ng kapangyarihan na kumain niyaon, kundi iba ang kumakain niyaon; ito'y walang kabuluhan, at masamang sakit. Ang tawo nga ginahatagan sa Dios sa mga katigayonan, kadato, ug kadungganan, sa pagkaagi nga siya dili makulangan alang sa iyang kalag sa tanan niyang gitinguha, apan ang Dios wala maghatag kaniya ug gahum sa pagkaon niini, kondili ang dumuloong maoy mokaon niini; kini maoy kakawangan ug usa ka sakit nga dautan. Kung ang isang tao ay magkaanak ng isang daan, at mabuhay na maraming taon, na anopat ang mga kaarawan ng kaniyang mga taon ay dumami, ngunit ang kaniyang kaluluwa ay hindi mabusog ng mabuti, at bukod dito ay wala siyang pangpalibing; aking sinasabing maigi ang isang naagas kay sa kaniya: Kong ang tawo manganak ug usa ka gatus ka bata, ug mabuhi sa daghang mga tuig, sa pagkaagi nga ang mga adlaw sa iyang mga tuig modaghan, apan ang iyang kalag wala mabuhong sa kaayohan, ug labut pa siya walay lubnganan; ako moingon nga ang pagkatawo sa dili pa panahon labi pang maayo kay kaniya: Sapagkat dumarating na walang kabuluhan, at yumayaon sa kadiliman, at ang pangalan niyaon ay natatakpan ng kadiliman; Kay kini moabut diha sa kakawangan ug moadto sa kangitngitan, ug ang ngalan niini ginatabonan sa kangitngitan; Bukod dito ay hindi nakita ang araw o nakilala man; ito'y may kapahingahang maigi kay sa isa; Labut pa kini wala makakita sa adlaw ni makaila niini; kini adunay pahulay kay sa usa: Oo, bagaman siya'y mabuhay na isang libong taon na makalawang masaysay, at hindi man nagalak na mabuti: hindi ba nagsisiyaon ang lahat sa iisang dako? Oo, bisan pa siya mabuhi sa usa ka libo ka tuig sa makaduha, ug bisan pa niana dili magapahimulos sa kaayohan, dili ba ang tanan moadto sa usa lamang ka dapit? Lahat ng gawa ng tao ay para sa kaniyang bibig, at gayon ma'y ang panglasa ay hindi nasisiyahan. Ang tanan nga buhat sa tawo alang lamang sa iyang baba, ug bisan pa niana ang kahinam dili matagbaw. Sapagkat anong pakinabang mayroon ang pantas na higit sa mangmang? o anong pakinabang mayroon ang dukha na maalam lumakad sa harap ng mga buhay? Kay unsay bintaha nga hibatonan sa mabuot labaw kay sa buangbuang? kun unsay anaa sa tawong kabus, nga mahibalong molakaw sa atubangan sa mga buhi? Maigi ang paningin ng mga mata kay sa pagdidilidili; ito man ay walang kabuluhan at nauuwi sa wala. Labi pang maayo ang panan-aw sa mga mata kay sa paghisalaag sa tinguha: kini usab kakawangan man ug mao ang paghakop ug hangin. Anomang nangyari, ang pangalan niyaon ay natawag nang malaon, at kilala na siya'y tao: ni hindi maaaring makipagtalo siya sa lalong makapangyarihan kay sa kaniya. Bisan unsa nga diha kaniadto, ang ngalan niini nahatag na sa kanhing panahon; ug hingsayran na kong unsa ang tawo; dili makasukol siya niadtong labi pang kusgan kay kaniya. Yamang maraming bagay na nangagdaragdag ng walang kabuluhan, ano ang lalong ikinaigi ng tao? Sanglit adunay daghanang mga butang nga nagapadugang sa kakawangan, sa unsa man molabaw ang tawo? Sapagkat sinong nakakaalam kung ano ang mabuti sa tao sa kaniyang buhay, lahat ng mga kaarawan ng kaniyang walang kabuluhang buhay na kaniyang ginugol na gaya ng anino? sapagkat sinong makapagsasaysay sa tao kung ano ang mangyayari pagkamatay niya sa ilalim ng araw? Kay kinsa man ang nasayud kong unsay maayo alang sa tawo sa iyang kinabuhi, sa tanang mga adlaw sa iyang kawang nga kinabuhi nga iyang ginagawi ingon sa usa ka anino? kay kinsa ba ang makasugilon sa tawo kong unsa bay mopuli kaniya ilalum sa adlaw? Ang mabuting pangalan ay maigi kay sa mahalagang unguento; at ang kaarawan ng kamatayan kay sa kaarawan ng kapanganakan. Ang maayong ngalan labi pang maayo kay sa bililhon nga lana; ug ang adlaw sa pagkamatay kay sa adlaw nga natawohan. Maigi ang pasa bahay ng tangisan, kay sa bahay ng pistahan: sapagkat siyang wakas ng lahat ng mga tao; at ilalagak ng may buhay sa kaniyang puso. Labi pang maayo ang pag-adto sa balay sa kasub-anan, kay sa pag-adto sa balay sa nagakombira: kay kana mao ang katapusan sa tanang mga tawo; ug ang buhi magatipig niini sa iyang kasingkasing. Kapanglawan ay maigi kay sa pagtawa: sapagkat sa kapanglawan ng mukha ay sumasaya ang puso. Labi pang maayo ang kasubo kay sa pagkatawa: kay tungod sa kasubo sa panagway ang kasingkasing gihimong malipayon. Ang puso ng pantas ay nasa bahay ng tangisan; ngunit ang puso ng mangmang ay nasa bahay ng kasayahan. Ang kasingkasing sa manggialamon anaa sa balay sa kasub-anan; apan ang kasingkasing sa mga buangbuang anaa sa balay sa kalipayan. Maigi ang makinig ng saway ng pantas kay sa isang tao'y makinig ng awit ng mga mangmang. Labi pang maayo ang pagpamati sa pagsaway sa manggialamon, kay sa usa ka tawo sa pagpamati sa awit sa mga buangbuang. Sapagkat kung paano ang lagitik ng mga tinik sa ilalim ng palyok, gayon ang tawa ng mangmang: ito ma'y walang kabuluhan. Kay sama sa piti-piti sa mga tunok ilalum sa usa ka kolon, ingon man ang pagkatawa sa buangbuang: kini usab kakawangan man. Tunay na nagpapamangmang sa pantas ang pagkapighati; at ang suhol ay sumisira ng unawa. Sa pagkatinuod ang pagpanlupig makapabuang sa manggialamong tawo; ug ang hiphip nagalaglag sa salabutan. Maigi ang wakas ng isang bagay kay sa pasimula niyaon: at ang matiising loob ay maigi kay sa palalong loob. Labi pang maayo ang katapusan sa usa ka butang kay ang sinugdan niini; ug ang mapailubon sa espiritu labi pang maayo kay sa mapahitas-on sa espiritu. Huwag kang magagalitin sa iyong kalooban: sapagkat ang galit ay nagpapahinga sa sinapupunan ng mga mangmang. Dili nimo pagdalidalion ang imong espiritu sa pagpakasuko: kay ang kasuko nagapuyo sa sabakan sa mga buangbuang. Huwag mong sabihin, Ano ang kadahilanan na ang mga unang araw ay maigi kay sa mga ito? sapagkat hindi ka naguusisang may katalinuhan tungkol dito. Dili ikaw mag-ingon: Unsa may hinungdan nga ang unang mga adlaw labi pang maayo kay niining mga adlawa? kay ikaw wala magapangutana sa minatarung mahatungod niini. Karunungan ay mabuting gaya ng mana: oo, lalong marilag sa ganang kanila na nakakakita ng araw. Ang kaalam sama ra kaayo sa usa ka kabilin, oo, labi pang maayo kini kanila nga nakakita sa adlaw. Sapagkat ang karunungan ay sanggalang, sa makatuwid baga'y gaya ng salapi na sanggalang: ngunit ang karilagan ng kaalaman, ay iniingatan ng karunungan ang buhay niya na nagtatangkilik niyaon. Kay ang kaalam maoy usa ka panagang maingon nga ang salapi usa ka panagang man: apan ang pagkahalangdon sa kahibalo mao, kana nga kaalam nagabantay sa kinabuhi niadtong nagabaton niini. Gunitain mo ang gawa ng Dios: sapagkat sinong makapagtutuwid ng ginawa niyang baluktot? Palandunga ang buhat sa Dios: kay kinsa ang makatul-id niadtong iyang gihimong baliko? Sa kaarawan ng kaginhawahan ay magalak ka, at sa kaarawan ng kahirapan ay gumunita ka: oo, ginawa ng Dios ang isa sa siping ng isa, upang ang tao ay huwag makasumpong ng anomang bagay na mangyayari pagkamatay niya. Sa adlaw sa kauswagan magmalipayon ka, ug sa adlaw sa kasakit magpalandong ka: oo, gibuhat sa Dios ang usa tupad sa usa, sa katuyoan nga ang tawo dili makakaplag bisan unsang butanga nga mahimong sunod kaniya. Lahat ng ito ay nakita ko sa mga kaarawan ng aking walang kabuluhan: may matuwid na namamatay sa kaniyang katuwiran, at may masama na humahaba ang buhay sa kaniyang masamang gawa. Kining tanan nakita ko sa akong mga adlaw sa kakawangan: adunay tawong matarung nga mawala diha sa iyang pagkamatarung, ug adunay tawong dautan nga nagalugway sa iyang kinabuhi diha sa iyang buhat nga dautan. Huwag kang lubhang magpakamatuwid; ni huwag ka mang lubhang magpakapantas: bakit sisirain mo ang iyong sarili? Dili ka magpalabi pagpakamatarung; ni magpalabi ikaw pagpakamanggialamon: ngano man nga laglagon mo ang imong kaugalingon? Huwag kang magpakasamang lubha, ni magpakamangmang man: bakit ka mamamatay bago dumating ang iyong kapanahunan? Dili ka magpalabi pagpakadautan, ni magbinuangbuang ikaw: ngano man nga magpakamatay ka sa dili pa ang imong panahon? Mabuti na ikaw ay manghawak dito; oo, doon man ay huwag mong iurong ang iyong kamay: sapagkat siyang natatakot sa Dios ay lalayo sa lahat na yaon. Maayo nga kuptan mo kini; oo, gikan usab niana ayaw pagkuhaa ang imong kamot: kay kadtong nagakahadlok sa Dios makalikay gikan niining tanan. Karunungan ay kalakasan sa pantas, na higit kay sa sangpung pinuno na nangasa bayan. Ang kaalam mao ang kusog alang sa tawong manggialamon labi kay sa napulo ka mga punoan nga anaa sa usa ka ciudad. Tunay na walang matuwid sa lupa, na gumagawa ng mabuti, at hindi nagkakasala. Sa pagkatinuod walay tawo nga matarung sa ibabaw sa yuta, nga nagabuhat ug maayo, ug wala magpakasala. Huwag ka rin namang makinig sa lahat ng mga salita na sinasalita, baka marinig mong sinusumpa ka ng iyong alipin: Ayaw usab pagpatalinghug sa tanan nga mga pulong nga ginasulti; tingali unya nga makadungog ikaw sa imong sulogoon nga magatunglo kanimo; Sapagkat madalas ding nalalaman ng iyong sariling puso, na ikaw ay sumumpa rin sa mga iba. Kay sa nakadaghan usab ang imong kaugalingon nga kasingkasing nasayud nga ikaw gayud sa imong kaugalingon ingon man nagtunglo sa uban. Lahat ng ito ay tinikman ko sa karunungan: aking sinabi, Ako'y magiging pantas: ngunit malayo sa akin. Kining tanan akong nasulayan sa kaalam. Ako ako miingon: Ako mahimo nga maalamon; apan kini halayo kanako. Ang nilikha ay malayo at totoong malalim; sinong makaaabot? Kadto nga mao, halayo kaayo ug halalum gayud; kinsa man ang makatugkad niini? Ako'y pumihit at inilagak ang aking puso na umalam, at sumiyasat, at humanap ng karunungan, at ng kadahilanan ng mga bagay, at umalam na ang kasamaan ay kamangmangan, at ang kamangmangan ay kaululan: Ako milingi, ug ang akong kasingkasing nahimutang sa pag-ila ug sa pagsusi, ug pagpangita sa kaalam, ug sa hinungdan sa mga butang ug sa pag-ila nga ang pagkadautan binuang man, ug nga ang pinahong mao ang kabuangan. At nakasumpong ako ng bagay na lalong mapait kay sa kamatayan, sa makatuwid baga'y ang babae na ang puso ay mga silo at mga bitag, at ang kaniyang mga kamay ay gaya ng mga panali: ang nalulugod sa Dios ay tatakas sa kaniya; ngunit ang makasalanan ay makukuha niya. Ug hipalgan ko ang labi pang mapait kay sa kamatayon ang babaye, kang kinsang kasingkasing mga lit-ag ug mga pukot, ug kang kinsang mga kamot ingon sa mga bugkos: siya nga nagapahimuot sa Dios makagawas gikan kaniya; apan ang makasasala madakup niya. Narito, ito'y aking nasumpungan, sabi ng Mangangaral, na iniaagapay ang isang bagay sa iba, upang matagpuan ang kadahilanan: Ania karon, kini hingkaplagan ko, nagaingon ang Magwawali, sa pagtulotimbang sa usa ka butang sunod sa usa, aron sa pagsusi sa hinungdan: Na hinahanap pa ng aking kaluluwa, ngunit hindi ko nasumpungan: isang tao sa isang libo ang aking nasumpungan; ngunit isang babae sa lahat ng mga yaon ay hindi ko nasumpungan. Nga ginapangita pa sa akong kalag, ugaling wala pa nako hikaplagi: ako nakakaplag ug usa ka tawo sa taliwala sa usa ka libo; apan wala ako makakaplag ug usa ka babaye sa taliwala kanilang tanan. Narito, ito lamang ang aking nasumpungan, na ginawang matuwid ng Dios ang tao; ngunit nagsihanap sila ng maraming katha. Ania karon, kini lamang mao ang hingsusihan ko, nga ang tawo gihimo nga matarung sa Dios; apan sila nanagpangita ug daghanang mga paglalang. Sino ang gaya ng pantas na lalake? at sinong nakakaalam ng kahulugan ng isang bagay? Ang karunungan ng tao ay nagpapasilang ng kaniyang mukha, at ang katigasan ng kaniyang mukha ay nababago. Kinsa ba ang ingon sa manggialamong tawo? Ug kinsa ang nasayud sa hubad sa usa ka butang? Ang kaalam sa tawo nagapasidlak sa iyang nawong, ug ang kaisug sa iyang nawong nabalhin. Ipinapayo ko sa iyo, ingatan mo ang utos ng hari, at siya'y dahil sa sumpa ng Dios. Gitambagan ko ikaw: Bantayi ang sugo sa hari, ug kana sa pagtagad sa panumpa sa Dios. Huwag kang magmadaling umalis sa kaniyang harapan; huwag kang mamalagi sa masamang bagay: sapagkat kaniyang ginagawa ang anomang kaniyang kalugdan. Dili ka magdalidali sa paggula gikan sa iyang atubangan; ayaw pagpatuyang sa butang nga dautan: kay siya nagahimo sumala sa tanan nga nakapahimuot kaniya. Sapagkat ang salita ng hari ay may kapangyarihan; at sinong makapagsasabi sa kaniya, Anong ginagawa mo? Kay ang pulong sa hari adunay gahum: ug kinsa ang moingon kaniya: Unsa ba ang imong ginabuhat? Ang nagiingat ng utos ay hindi makakaalam ng masamang bagay; at ang puso ng pantas ay nagbubulay ng panahon at kahatulan: Bisan kinsa nga magatuman sa sugo dili makaila sa dautang butang: ug ang kasingkasing sa tawo nga manggialamon makasabut sa panahon ug sa hukom: Sapagkat sa bawat panukala ay may kapanahunan at kahatulan; sapagkat ang karalitaan ng tao ay malaki sa kaniya: Kay sa tagsatagsa ka tuyo adunay usa ka panahon ug hukom; tungod kay ang kasakit sa tawo daku man kaniya. Sapagkat hindi niya nalalaman ang mangyayari; sapagkat sinong makapagsasaysay sa kaniya, kung paanong mangyayari? Kay siya wala masayud niadtong mahitabo; kay kinsa ba ang makasugilon kaniya kong maunsa kini unya? Walang tao na may kapangyarihan sa diwa upang pumigil ng diwa; ni walang kapangyarihan siya sa kaarawan ng kamatayan; at walang dahilan sa pakikipagpunyaging yaon: ni maililigtas siya ng kasamaan, na taglay niya. Walay tawo nga may gahum sa espiritu aron sa pagpugong sa espiritu; ni may gahum siya sa pagbuot sa adlaw sa kamatayon: ug walay pagsibug sa gubat; ni ang kadautan magaluwas niadtong naanad niini. Lahat ng ito ay nakita ko, at inihilig ko ang aking puso sa bawat gawa, na nagawa sa ilalim ng araw: may panahon na ang isa ay may kapangyarihan sa isa sa kaniyang kapahamakan. Kining tanan nakita ko, ug gikugihan sa akong kasingkasing ang tanan nga buhat nga ginahimo ilalum sa adlaw: adunay panahon nga ang tawo adunay gahum labaw sa usa alang sa iyang kadautan. At gayon din nakita ko ang masama na nakalibing, at nagsidating sa hukay; at silang nagsigawa ng matuwid ay nagsialis sa dakong banal, at nalimutan sa bayan: ito man ay walang kabuluhan. Busa nakita ko ang tawong dautan nga gilubong, ug sila nangadto sa lubnganan; ug kadtong nakagbuhat sa matul-id mingpahawa sa dapit nga balaan, ug hingkalimtan didto sa ciudad: kini usab kakawangan man. Sapagkat ang hatol laban sa masamang gawa ay hindi isinasagawa agad, kayat ang puso ng mga anak ng mga tao ay lubos na nangalalagak sa paggawa ng kasamaan. Tungod kay ang hukom batok sa buhat nga dautan wala man tumana sa dihadiha, busa ang kasingkasing sa mga anak nga lalake sa mga tawo nangahas aron sa pagbuhat ug dautan. Bagaman ang makasalanan ay gumawa ng kasamaan na makaisang daan, at humaba ang kaniyang buhay, gayon ma'y tunay, na talastas ko, na ikabubuti nilang nangatatakot sa Dios, na nangatatakot sa harap niya: Bisan pa ang makasasala nagbuhat ug dautan sa makagatus, ug nagapalugway sa iyang mga adlaw, apan sa pagkatinuod ako nasayud nga maayo kana kanila nga nahadlok sa Dios, nga nahadlok sa iyang atubangan: Ngunit hindi ikabubuti ng masama, ni hahaba man ang kaniyang buhay na parang isang anino; sapagkat siya'y hindi natatakot sa harap ng Dios. Apan dili mahitabo nga maayo kana sa dautan, ni pagapalugwayan niya ang iyang mga adlaw, nga ingon sa usa ka anino; tungod kay siya dili mahadlok sa atubangan sa Dios. May walang kabuluhan na nangyayari sa lupa; na may mga matuwid na tao na kinapapangyarihan ng ayon sa gawa ng masama; muli, may mga masamang tao na kinapapangyarihan ng ayon sa gawa ng matuwid; aking sinabi, na ito man ay walang kabuluhan. Adunay kakawangan nga ginahimo sa ibabaw sa yuta, nga adunay matarung nga mga tawo nga kanila mahinabo sumala sa buhat sa dautan; usab, adunay dautan nga mga tawo nga mahinabo kanila sumala sa buhat sa matarung: ako miingon nga kini usab kakawangan man. Nang magkagayo'y pinuri ko ang kalayawan, sapagkat ang tao ay walang maiging bagay sa ilalim ng araw, kundi ang kumain, at uminom, at magsaya: sapagkat tatahang kasama niya sa kaniyang gawa lahat ng mga kaarawan ng kaniyang buhay na ibinigay ng Dios sa kaniya sa ilalim ng araw. Unya ginadayeg ko ang pagkalipay, tungod kay ang tawo wala nay labing maayo nga butang ilalum sa adlaw, kay sa pagkaon, ug sa paginum, ug sa pagkalipay: tungod kay kini mopabilin kaniya sa iyang buhat sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi nga gihatag sa Dios kaniya ilalum sa adlaw. Nang aking ikiling ang aking puso upang makaalam ng karunungan, at upang makakita ng gawain na ginagawa sa lupa: (sapagkat may hindi nakakakita ng tulog ng kahit araw o gabi man ng kaniyang mga mata:) Sa diha nga gipakugihan ko sa akong kasingkasing ang pag-ila sa kaalam, ug sa pagtan-aw sa pagtigayon nga ginahimo sa ibabaw sa yuta, (kay ania usab kini siya dili makakaplag ug pagkatulog sa adlaw ni sa gabii), Namasdan ko nga ang lahat ng gawa ng Dios, na hindi matalastas ng tao ang gawa na ginagawa sa ilalim ng araw: sapagkat sikaping mainam man ng tao na hanapin, ay hindi rin masusumpungan; oo, bukod dito, bagaman isipin ng pantas na maalaman hindi rin niya masusumpungan. Nan natan-aw ko ang tanan nga buhat sa Dios, nga sa tawo dili matukib ang buhat nga nahimo ilalum sa adlaw: tungod kay bisan unsaon sa tawo ang pagsusi niini, apan dili siya makatugkad niini; oo, labut pa, bisan ang tawo nga manggialamon magahunahuna sa pagtugkad niini, apan dili gayud siya makahimo sa pagtugkad niini. Sapagkat lahat ng ito ay inilagak ko sa aking puso, upang siyasatin ang lahat ng ito; na ang matuwid, at ang pantas, at ang kanilang mga gawa, ay nangasa kamay ng Dios: maging pagibig o pagtatanim hindi nalalaman ng tao; lahat ay nangasa harap nila. Kay kining tanan gipalandong ko sa akong kasingkasing, bisan pa ang pagsusi niining tanan: nga ang matarung, ug ang maalam, ug ang ilang mga buhat, anaa man sa kamot sa Dios; bisan ang paghigugma kun ang pagdumot, ang tawo wala masayud niini; ang tanan anaa sa ilang atubangan. Lahat ng mga bagay ay nagsisidating na parapara sa lahat: may isang pangyayari sa matuwid at sa masama; sa mabuti, at sa malinis, at sa marumi; sa kaniyang naghahain at sa kaniyang hindi naghahain: kung paano ang mabuti, gayon ang makasalanan; at ang sumusumpa, gaya ng natatakot sa sumpa. Ang tanan nga mga butang moabut nga managsama sa tanan: usa ra ang mahinabo sa matarung ug sa dautan; sa maayo ug sa mahinlo ug sa mahugaw; kaniya nga nagahalad ug kaniya nga wala magahalad: Ingon man ang sa maayo, mao man ang sa makasasala; ug, siya nga nagapanumpa, ingon man kaniya nga mahadlok nga manumpa. Ito'y isang kasamaan sa lahat na nalikha sa ilalim ng araw, na may isang pangyayari sa lahat: oo, gayon din, ang puso ng mga anak ng mga tao ay puspos ng kasamaan, at kaululan ang nasa kanilang puso habang sila'y nangabubuhay, at pagkatapos niyaon ay napatutungo sa pagkamatay. Dautan kini sa tanan nga nabuhat ilalum sa adlaw, nga usa lamang ang mahanabo sa tanan: oo usab, ang kasingkasing sa mga anak nga lalake sa mga tawo napuno sa kadautan, ug ang kabuang mao ang anaa. Sa ilang kasingkasing samtang nga buhi pa sila, ug tapus niini sila mangadto sa mga nangamatay. Sapagkat sa kaniya, na napisan sa lahat na may buhay ay may pagasa: sapagkat ang buhay na aso ay maigi kay sa patay na leon. Kay alang kaniya nga anaa uban sa tanan nga mga buhi aduna pay paglaum; kay ang buhi nga iro labi pang maayo kay sa leon nga patay. Sapagkat nalalaman ng mga buhay, na sila'y mangamamatay: ngunit hindi nalalaman ng patay ang anomang bagay ni mayroon pa man silang kagantihan; sapagkat ang alaala sa kanila ay nakalimutan. Kay ang mga buhi nasayud nga sila mangamatay: apan ang mga minatay dili mahibalo sa bisan unsa, ni may balus pa sila; tungod kay ang ilang handumanan hikalimtan. Maging ang kanilang pagibig, gaya ng kanilang pagtatanim at ng kanilang pananaghili ay nawala ngayon; na wala man silang anomang bahagi pa na magpakailan man sa anomang bagay na nagawa sa ilalim ng araw. Maingon man ang ilang gugma, mao usab ang ilang pagdumot ug ang ilang kasina, nawagtang sa kanhing panahon; ni may bahin pa sila sa gihapon sa bisan unsa nga butang nga ginabuhat ilalum sa adlaw. Yumaon ka ng iyong lakad, kumain ka ng iyong tinapay na may kagalakan, at uminom ka ng iyong alak na may masayang puso; sapagkat tinanggap na ng Dios ang iyong mga gawa. Lumakaw ka sa imong gilaktan, kan-a ang imong tinapay uban ang kalipay, ug uminum ka sa imong vino uban ang usa ka kasingkasing nga masadya; kay gidawat na sa Dios ang imong mga buhat. Maging maputing lagi ang iyong mga suot; at huwag magkulang ng unguento ang iyong ulo. Pasagdi nga ang imong mga bisti maputi sa kanunay; ug ayaw pagpasagdi nga ang imong ulo makulangan ug lana. Ikaw ay mabuhay na masaya na kalakip ng asawa na iyong iniibig sa lahat ng mga kaarawan ng buhay ng iyong walang kabuluhan, na kaniyang ibinigay sa iyo sa ilalim ng araw, lahat ng mga kaarawan ng iyong walang kabuluhan: sapagkat iyan ang iyong bahagi sa buhay, at sa iyong gawa na iyong ginagawa sa ilalim ng araw. Pagpuyo nga malipayon uban sa imong asawa nga imong gihigugma sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi sa kakawangan, nga iyang gihatag kanimo ilalum sa adlaw, sa tanan nimong mga adlaw sa kakawangan: kay kana mao ang imong bahin sa kinabuhi, ug sa imong buhat nga imo nga ginabuhat ilalum sa adlaw. Anomang masumpungang gawain ng iyong kamay, gawin mo ng iyong kapangyarihan; sapagkat walang gawa, ni katha man, ni kaalaman man, ni karunungan man, sa Sheol, na iyong pinaparunan. Bisan unsa ang hikaplagan nga buhat sa imong kamot, buhata kana uban ang imong kusog; kay didto sa Sheol diin ikaw moadto walay bulohaton, ni lalang, ni kahibalo, ni kaalam. Ako'y bumalik, at nakita ko sa ilalim ng araw, na ang paguunahan ay hindi sa mga matulin, ni ang pagbabaka man ay sa mga malakas, ni sa mga pantas man ang tinapay, ni ang mga kayamanan man ay sa mga taong naguunawa, ni ang kaloob man ay sa taong matalino; kundi ang panahon at kapalaran ay mangyayari sa kanilang lahat. Ako mibalik, ug nakakita ilalum sa adlaw, nga ang lumba dili man alang sa matulin, ni ang gubat alang sa mabaskug, ni ang tinapay alang sa maalam, ni ang mga bahandi alang sa mga tawo sa kahibalo, ni ang kalooy alang sa mga tawo nga batid; apan ang panahon ug higayon mahinabo kanilang tanan. Sapagkat hindi rin nalalaman ng tao ang kaniyang kapanahunan: kung paano ang mga isda na nahuhuli sa masamang lambat, at kung paano ang mga ibon na nahuhuli sa bitag, gayon ang mga anak ng mga tao, ay nasisilo sa masamang kapanahunan, pagka biglang nahuhulog sa kanila. Kay ang tawo usab wala mahibalo sa iyang panahon: maingon sa mga isda nga hisikupan sa dautan nga baling, ug ingon man sa mga langgam nga mabitik sa lit-ag, maingon man ang mga anak nga lalake sa mga tawo hinglit-agan sulod sa panahon nga dautan, sa diha nga kini sa kalit mahitabo kanila. Nakita ko rin ang karunungan sa ilalim ng araw, sa ganitong anyo, at naging tila dakila sa akin: Ako nakakita usab ug kaalam ilalum sa adlaw sa ingon niini nga paagi, ug kini gipakaingon ko nga daku alang kanako. Nagkaroon ng maliit na bayan, at iilan ang tao sa loob niyaon; at may dumating na dakilang hari laban doon, at kumubkob, at nagtayo ng mga malaking tanggulan laban doon: Dihay usa ka gamay nga ciudad, ug pipila ka tawo sa sulod niini; ug dihay usa ka dakung hari nga mianha batok niini, ug gilibutan kini, ug gitukoran ug dagkung mga baluarte batok niini. May nasumpungan nga roong isang dukhang pantas na lalake, at iniligtas niya ng kaniyang karunungan ang bayan; gayon ma'y walang umalaala sa dukhang lalaking yaon. Karon hingkaplagan didto sa sulod niini ang usa ka kabus nga tawong manggialamon, ug siya tungod sa iyang kaalam nakaluwas sa maong ciudad; apan walay tawo nga nahinumdum niadtong tawohana nga kabus. Nang magkagayo'y sinabi ko, Karunungan ay maigi kay sa kalakasan: gayon ma'y karunungan ng dukhang taong yaon ay hinamak, at ang kaniyang mga salita ay hindi dinidinig. Unya miingon ako: Ang kaalam labi pang maayo kay sa kusog: bisan pa niana ang kaalam sa tawong kabus ginatamay, ug ang iyang mga pulong wala pagpatalinghugi. Ang mga salita ng pantas na sinalitang marahan ay narinig na higit kay sa hiyaw ng nagpupuno sa mga mangmang. Ang mga pulong sa maalam nga hindunggan sa hilum labi pang maayo kay sa pagtu-aw niadtong nagahari sa taliwala sa mga buangbuang. Karunungan ay maigi kay sa mga sandata sa pakikipagdigma: ngunit ang isang makasalanan ay sumisira ng maraming mabuti. Ang kaalam labi pang maayo kay sa hinagiban sa gubat; apan ang usa ka makasasala nagalaglag ug daghanan nga maayo. Ang mga patay na langaw ay nagpapabaho sa unguento ng manggagawa ng pabango: gayon ang munting kamangmangan ay sumisira ng karunungan at karangalan. Ang langaw nga patay nagahatag ug dautan nga baho sa lana sa magbubuhat sa pahumot; mao man usab ang diyutay nga binuang modaug sa kaalam ug kadungganan. Ang puso ng pantas na tao ay nasa kaniyang kanang kamay; ngunit ang puso ng mangmang ay sa kaniyang kaliwa. Ang kasingkasing sa tawo nga manggialamon anaa sa iyang too nga kamot; apan ang kasingkasing sa usa ka buangbuang anaa sa iyang wala. Oo gayon din, pagka ang mangmang ay lumalakad sa daan, ay nawawalan siya ng bait, at kaniyang sinasabi sa bawat isa, na siya'y isang ulol. Oo usab, sa diha nga ang buangbuang magalakaw sa dalan, ang iyang salabutan magapakyas kaniya, ug siya moingon sa tanan nga siya usa ka buangbuang. Kung ang diwa ng pinuno ay bumangon laban sa iyo, huwag kang umalis: sapagkat ang pagpapakalumanay ay nagpapalikat ng mga malaking pagkagalit. Kong ang espiritu sa punoan motindog batok kanimo, ayaw pagbiyai ang imong dapit; kay ang kalomo nagapakunhod sa dagkung mga kasal-anan. May isang kasamaan, na nakita ko sa ilalim ng araw na tila kamalian na nanggagaling sa pinuno: Adunay usa ka dautan nga akong nakita ilalum sa adlaw, daw ingon sa usa ka sayup nga nagagikan sa punoan: Ang mangmang ay nauupo sa malaking karangalan, at ang mayaman ay nauupo sa mababang dako. Ang kabuang ginapahimutang sa dagkung mga kahitas-an ug ang dato nagalingkod sa ubos nga dapit. Nakakita ako ng mga alipin na nakasakay sa mga kabayo, at ng mga pangulo na nagsisilakad sa lupa na gaya ng mga alipin. Ako nakakita ug mga sulogoon sa ibabaw sa mga kabayo, ug ang mga principe nanglakaw sama sa mga sulogoon sa ibabaw sa yuta. Siyang humuhukay ng lungaw ay mahuhulog doon: at ang sumisira sa pader, ay kakagatin siya ng ahas. Kadtong nagakalot ug gahong mahulog niana; ug bisan kinsa nga makalapus sa usa ka kuta, pagapaakon siya sa usa ka sawa. Ang tumatabas ng mga bato ay masasaktan niyaon; at ang pumapalakol ng kahoy ay napapanganib doon. Bisan kinsa nga magasapsap ug mga bato masamad tungod niini; ug kadtong magabugha ug kahoy namiligro siya tungod niini. Kung ang bakal ay pumurol, at hindi ihasa ninoman ang talim, marapat nga niyang gamitan ng lalong kalakasan: ngunit ang karunungan ay pinakikinabangang magturo. Kong ang puthaw mapilong, ug walay usa nga mobaid sa sulab, nan kinahanglan nga iyang pangusgan pag-ayo ang paggamit niini: aapan ang kaalam mapuslanon alang sa pagmando. Kung ang ahas ay kumagat bago maenkanto, wala ngang kapakinabangan sa mangeenkanto. Kong ang sawa mopaak sa dili pa kini lamaton, nan walay kapuslanan ang maglalamat. Ang mga salita ng bibig ng pantas ay mapagbiyaya; ngunit ang mga labi ng mangmang ay lalamon sa kaniyang sarili. Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo nga manggialamon mga maloloy-on, apan ang mga ngabil sa usa ka buangbuang magalamoy sa iyang kaugalingon. Ang pasimula ng mga salita ng kaniyang bibig ay kamangmangan: at ang wakas ng kaniyang salita ay makamandag na kaululan. Ang sinugdan sa mga pulong sa iyang baba mga binuang man; ug ang katapusan sa iyang pakigsulti malimbongon nga kabuangan. Ang mangmang din naman ay nagpaparami ng mga salita: gayon ma'y hindi nalalaman ng tao kung ano ang mangyayari; at ang mangyayari pagkamatay niya, sinong makapagsasaysay sa kaniya? Ang buang usab nagapadaghan sa mga pulong: apan ang tawo wala masayud kong unsa ang mahatabo; ug niadtong mahatabo sunod kaniya, kinsa ba ang makasugilon kaniya? Ang gawa ng mga mangmang ay nagpapayamot sa bawat isa sa kanila; sapagkat hindi niya nalalaman kung paanong pagparoon sa bayan. Ang buhat sa mga buangbuang nagabudlay kanila nga tanan: kay siya wala masayud kong unsaon ang pag-adto sa ciudad. Sa aba mo, Oh lupain, kung ang iyong hari ay isang bata, at ang iyong mga pangulo ay nagsisikain sa umaga! Alaut ikaw, Oh yuta, sa diha nga ang imong hari maoy usa ka bata, ug ang imong mga principe managpangaon inigkabuntag! Mapalad ka, Oh lupain, kung ang iyong hari ay anak ng mga mahal na tao, at ang iyong mga pangulo ay nagsisikain sa kaukulang panahon, sa ikalalakas, at hindi sa paglalasing! Bulahan ikaw, Oh yuta, kong ang imong hari maoy anak nga lalake sa mga tawong halangdon, ug ang imong mga principe makakaon sa angayng panahon, alang sa pagpabaskog, ug dili sa paghubog! Sa katamaran ay gumuguho ang bubungan; at di sa pagkilos ng mga kamay ay tumutulo ang bahay. Tungod sa pagkataspukan ang atop mahugno; ug tungod sa pagkatapulan sa mga kamot ang balay magatulo. Ang kapistahan ay ginagawa sa ikapagtatawa, at ang alak ay nagpapasaya sa buhay: at ang salapi ay sumasagot sa lahat ng mga bagay. Ang kombira ginahimo alang sa hudyaka, ug ang vino magalipay sa kinabuhi; ug ang salapi magatubag sa tanang mga butang. Huwag mong sumpain ang hari, huwag, huwag sa iyong pagiisip; at huwag mong sumpain ang mayaman sa iyong silid na tulugan: sapagkat isang ibon sa himpapawid ay magdadala ng tinig, at ang may mga pakpak ay magsasaysay ng bagay. Ayaw paglibaka ang hari, ayaw, bisan sa imong hunahuna; ug ayaw paglibaka ang dato sa imong sulod nga higdaanan: kay ang langgam sa kalangitan modala sa tingog, ug kadtong adunay mga pako mosugilon sa maong butang. Ihasik mo ang iyong tinapay sa tubigan: sapagkat iyong masusumpungan pagkaraan ng maraming araw. Isalibay ang imong mga tinapay ngadto sa katubigan; kay kini hikaplagan ra nimo sa tapus ang daghang mga adlaw. Magbigay ka ng bahagi sa pito, oo, sa walo; sapagkat hindi mo nalalaman kung anong kasamaan ang mangyayari sa lupa. Hatagi ug usa ka bahin ang pito, oo, bisan pa ang walo; kay ikaw wala masayud kong unsa ang kadautan nga mahitabo sa ibabaw sa yuta. Kung ang mga alapaap ay mapuno ng ulan, ay tumutulo sa lupa: at kung ang punong kahoy ay mabuwal sa dakong timugan, o sa dakong hilagaan sa dakong kabuwalan ng kahoy, ay doon ito mamamalagi. Kong ang mga dag-um napuno sa ulan, kini nagabubo sa ilang kaugalingon sa ibabaw sa yuta; ug kong ang usa ka kahoy mapukan ngadto sa habagatan, kun ngadto sa amihanan, sa dapit diin ang kahoy mapukan didto atua man siya. Ang nagmamalas sa hangin ay hindi maghahasik; at ang tumitingin sa mga alapaap ay hindi aani. Kadtong nagapaniid sa hangin dili makapugas; ug kadtong nagatimaan sa mga panganod dili makaani. Kung paanong hindi mo nalalaman kung ano ang daan ng hangin o kung paano mang lumalaki ang mga buto sa bahay-bata ng buntis; gayon hindi mo nalalaman ang gawa ng Dios na gumagawa sa lahat. Ingon nga ikaw wala masayud kong unsa ang dalan sa hangin, ni giunsa pagtubo sa mga bukog sa tagoangkan niadtong nagamabdos; ingon man usab ikaw wala masayud sa buhat sa Dios nga mao ang nagahimo sa tanan. Ihasik mo sa umaga ang iyong binhi, at huwag mong iurong ang iyong kamay sa hapon; sapagkat hindi mo nalalaman kung alin ang tutubo, kung ito o yaon, o kung kapuwa magiging mabuti. Sa buntag ipugas ang imong binhi, ug sa gabii ayaw pagpunggi ang imong kamot; kay ikaw wala masayud kong hain ang mouswag, kini ba kun kana ba, kun managsama ba sila nga duruha nga maayo. Tunay na ang liwanag ay mainam, at masayang bagay sa mga mata na magsitingin sa araw. Sa pagkamatuod ang kahayag matam-is, ug makapahimuot nga butang alang sa mga mata ang pagtan-aw sa adlaw. Oo, kung ang tao ay mabuhay ng maraming taon, magalak siya sa lahat ng yaon; ngunit alalahanin niya ang mga kaarawan ng kadiliman, sapagkat magiging marami. Lahat ng dumarating ay walang kabuluhan. Oo, kong ang tawo magapuyo sa daghanan nga mga tuig, tugoti nga magalipay siya diha kanilang tanan; apan papahinumduma siya sa mga adlaw sa kangitngitan, kay magadaghan man sila. Ang tanan nga moabut kakawangan man. Ikaw ay magalak, Oh binata, sa iyong kabataan: at pasayahin ka ng iyong puso sa mga kaarawan ng iyong kabataan, at lumakad ka ng mga lakad ng iyong kalooban, at sa paningin ng iyong mga mata: ngunit talastasin mo na dahil sa lahat ng mga bagay na ito ay dadalhin ka ng Dios sa kahatulan. Paglipay, Oh batan-on nga lalake sa imong pagkabatan-on, ug tugoti nga ang imong kasingkasing magapadasig kanimo sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on, ug lumakaw ka sa mga dalan sa imong kasingkasing, ug sa panan-aw sa imong mga mata; apan hibaloan mo nga tungod niining tanan nga mga butanga ang Dios magadala kanimo ngadto sa paghukom. Kayat ilayo mo ang kapanglawan sa iyong puso, at alisin mo ang kasamaan sa iyong katawan: sapagkat ang kabataan at ang kasariwaan ng buhay ay walang kabuluhan. Busa kuhaa ang kasubo gikan sa imong kasingkasing, ug ipahilayo ang kadautan gikan sa imong unod; kay ang kabatan-on ug ang banagbanag sa kinabuhi mga kakawangan man. Alalahanin mo rin naman ang Maylalang sa iyo sa mga kaarawan ng iyong kabataan, bago dumating ang mga masamang araw, at ang mga taon ay lumapit, pagka iyong sasabihin, Wala akong kaluguran sa mga yaon; Hinumdumi usab ang imong Magbubuhat sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on, sa dili pa moabut ang dautan nga mga adlaw, ug sa magasing-abut ang mga tuig, sa diha nga ikaw magaingon: Ako walay kalipay kanila; Bago ang araw, at ang liwanag, at ang buwan, at ang mga bituin ay magdilim, at ang mga alapaap ay magsibalik pagkatapos ng ulan. Sa dili pa ang adlaw ug ang kahayag, ug ang bulan, ug ang mga bitoon pagangitngitan, ug ang mga dagum mobalik sa tapus sa ulan; Sa kaarawan na ang mga tagapagingat ng bahay ay manganginginig, at ang mga malakas na lalake ay mapapayukod, at ang mga manggigiling ay mangaglilikat sapagkat sila'y kaunti, at yaong nagsisidungaw sa mga dungawan ay mangasisilaw, Sa adlaw nga ang mga magbalantay sa balay mangurog, ug ang mga tawong kusganon managyukbo sa ilang kaugalingon, ug ang mga magagaling mohunong tungod kay sila diyutay lamang, ug kadtong manambo sa mga tamboanan pagangitngitan, At ang mga pintuan ay sasarhan sa mga lansangan; pagka ang tunog ng giling ay humina, at ang isa'y babangon sa tinig ng ibon, at lahat ng mga anak na babae ng tugtugin ay mabababa; Ug ang mga pultahan pagatak-umon diha sa kadalanan; sa diha nga ang dinahunog sa paggaling mahinay, ug adunay mobangon tungod sa tingog sa usa ka langgam, ug ang tanang mga anak nga babaye sa honi pagapaubson; Oo, sila'y mangatatakot sa mataas, at ang mga kakilabutan ay mapapasa daan; at ang puno ng almendro ay mamumulaklak; at ang balang ay magiging pasan, at ang pita ay manglulupaypay: sapagkat ang tao ay pumapanaw sa kaniyang malaong tahanan, at ang mga tagapanangis ay nagsisigala sa mga lansangan: Oo, sila mangahadlok niadtong hataas, ug ang kalisang moanha sa dalan; ug ang kahoyng almendro mamulak, ug ang dulon mahimo nga usa ka lulan, ug ang tinguha mawagtang; tungod kay ang tawo moadto man padulong sa iyang pinuy-anan nga walay katapusan, ug ang mga managbangotan magasuroysuroy sa kadalanan: Bago ang panaling pilak ay mapatid, o ang mangkok na ginto ay mabasag, o ang banga ay mabasag sa bukal, o ang gulong ay masira sa balon; Sa dili pa mabugto ang pisi nga salapi, kun sa dili pa mabuak ang bulawan nga panaksan, kun mabuak ang banga didto sa tubod, kun madugmok ang ligid didto sa atabay. At ang alabok ay mauuwi sa lupa gaya ng una, at ang diwa ay mababalik sa Dios na nagbigay sa kaniya. Ug ang abug mobalik nganhi sa yuta ingon sa kaniadto, ug ang espiritu mobalik ngadto sa Dios nga maoy naghatag niini. Walang kabuluhan ng mga walang kabuluhan, sabi ng Mangangaral; lahat ay walang kabuluhan. Kakawangan sa mga kakawangan, nag-ingon ang Magwawali; ang tanan kakawangan man. At bukod dito, sapagkat ang Mangangaral ay pantas, ay nagpatuloy siya ng pagtuturo ng kaalaman sa bayan; oo, siya'y nagaral, at sumiyasat, at umayos ng maraming kawikaan. Ug labut pa, tungod kay ang Magwawali manggialamon man, gitudloan pa gayud niya ang katawohan sa kahibalo; oo, siya naghinuktok ug nangita, ug nagahan-ay sa daghanan nga mga sanglitanan. Humanap ang Mangangaral ng mga nakalulugod na salita, at ng nasusulat na matuwid, na mga salita ng katotohanan. Ang Magwawali nangita ug mga pulong nga matarung, ug kadtong gisulat sa pagkamatarung, bisan pa ang mga pulong sa kamatuoran. Ang mga salita ng pantas ay gaya ng mga tulis; at gaya ng mga pako na nakakapit na mabuti, ang mga salita ng mga pangulo ng mga kapulungan, na nabigay mula sa isang pastor. Ang mga pulong sa maalam ingon man sa mga suyak, ug maingon sa mga lansang nga maayo nga pagkatarok ang mga pulong sa mga pangulo sa mga katilingban, nga gihatag gikan sa usa ka magbalantay sa mga karnero. At bukod dito, anak ko, maaralan ka: tungkol sa paggawa ng maraming aklat ay walang wakas; at ang maraming pagaaral ay kapaguran ng katawan. Ug labut pa, anak ko nga lalake, magpatambag ka; sa pagbuhat ug daghan nga mga basahon walay katapusan; ug ang hilabihan nga pagtoon makapabudlay sa unod. Ito ang wakas ng bagay; lahat ay narinig: ikaw ay matakot sa Dios, at sundin mo ang kaniyang mga utos; sapagkat ito ang buong katungkulan ng tao. Kini mao ang katapusan sa butang; ang tanan nadungog na: Kahadloki ang Dios, ug bantayi ang iyang mga sugo; kay kini mao ang tibook nga katungdanan sa tawo. Ang awit ng mga awit, na kay Salomon. Ang Awit sa mga alawiton, nga iya ni Salomon. Hagkan niya ako ng mga halik ng kaniyang bibig: sapagkat ang iyong pagsinta ay maigi kay sa alak. Kanako pahaloka siya sa mga halok sa iyang ngabil; Kay ang imong gugma labaw kay sa vino. Ang iyong mga langis ay may masarap na amoy; ang iyong pangalan ay gaya ng langis na ibinuhos; kayat sinisinta ka ng mga dalaga. Ang imong mga lana adunay maayong kahumot; Ang imong ngalan sama sa lana nga gibubo; Busa ang mga ulay nahagugma kanimo. Batakin mo ako, tatakbo kaming kasunod mo: Ipinasok ako ng hari sa kaniyang mga silid: kami ay matutuwa at magagalak sa iyo. Aming babanggitin ang iyong pagsinta ng higit kay sa alak: matuwid ang pagsinta nila sa iyo. Daniha ako; kami modalagan sunod kanimo: Ang hari midala kanako ngadto sa iyang mga lawak; Mahinangop ug magakalipay kami diha kanimo; Magahisgot kami sa imong gugma labaw kay sa vino: Sa pagkamatul-id sila nahagugma kanimo. Ako'y maitim, ngunit kahalihalina, Oh kayong mga anak na babae ng Jerusalem, gaya ng mga tolda sa Cedar, gaya ng mga tabing ni Salomon. Ako maitum, apan matahum. Oh kamo nga mga anak nga babaye sa Jerusalem, Sama sa mga balong-balong sa Cedar, Sama sa mga tabil ni Salomon. Huwag ninyo akong masdan dahil sa ako'y kayumanggi, sapagkat sinunog ako ng araw. Ang mga anak ng aking ina ay nagalit laban sa akin, kanilang ginawa akong tagapagingat ng mga ubasan; ngunit ang sarili kong ubasan ay hindi ko iningatan. Ayaw pagtan-aw kanako, kay ako maitum man, Tungod kay ang adlaw nagpaig kanako. Mga anak nga lalake sa akong inahan nangasuko batok kanako; Ako gihimo nila nga magbalantay sa kaparrasan; Apan ang akong kaugalingon nga kaparrasan wala nako bantayi. Saysayin mo sa akin, ikaw na sinisinta ng aking kaluluwa, kung saan mo pinapastulan ang iyong kawan, kung saan mo pinagpapahinga sa katanghaliang tapat: sapagkat bakit ako'y magiging gaya ng nalalambungan sa siping ng mga kawan ng iyong mga kasama? Sayri ako, Oh ikaw nga gihigugma sa akong kalag, Asa ikaw magpasibsib sa imong panon sa carnero: Asa ikaw magpapahulay sa imong hayup maudto: Kay ngano man nga ako mahimo nga sama niadtong hingsalipdan Haduol sa mga panon sa imong mga kauban? Kung hindi mo nalalaman, Oh ikaw na pinakamaganda sa mga babae, yumaon kang sumunod sa mga bakas ng kawan, at pastulan mo ang iyong mga anak ng kambing sa siping ng mga tolda ng mga pastor. Kong ikaw wala masayud, Oh ikaw nga labing maanyag sa mga kababayen-an, Umadto ka sa imong dalan duol sa mga tunob sa mga panon, Ug pasibsiba ang imong mga nati nga kanding duol sa mga balong-balong sa mga magbalantay. Aking itinulad ka, Oh aking sinta, sa isang kabayo sa mga karo ni Faraon. Giindig ko ikaw, Oh gugma ko, Sa usa ka kabayo sa mga carro ni Faraon. Pinagaganda ang iyong mga pisngi ng mga tirintas ng buhok, ang iyong leeg ng mga kuwintas na hiyas. Ang imong mga aping matahum uban sa mga sinalapid sa buhok. Ang imong liog uban sa mga kolintas nga mutya. Igagawa ka namin ng mga kuwintas na ginto na may mga kabit na pilak. Buhatan ikaw namo ug mga sinalapid nga bulawan Nga may tarogong salapi. Samantalang ang hari ay nauupo sa kaniyang dulang, ang aking nardo ay humahalimuyak ng kaniyang bango. Samtang ang hari naglingkod diha sa iyang lamesa, Ang akong nardo mipaalimyon sa iyang kahumot. Ang aking sinta ay gaya ng bigkis ng mira sa akin, na humihilig sa pagitan ng aking mga suso. Ang akong hinigugma alang kanako sama sa usa ka hugpong sa mirra, Nga napaoraray sa taliwala sa akong mga dughan. Ang sinta ko ay gaya ng kumpol ng bulaklak ng alhena sa akin sa mga ubasan ng En-gadi. Ang akong hinigugma alang kanako sama sa usa ka pongpong sa bulak nga copher Diha sa kaparrasan sa Engadi. Narito, ikaw ay maganda, sinta ko, narito, ikaw ay maganda; ang iyong mga mata ay gaya ng mga kalapati. Ania karon, maanyag ikaw, gugma ko; Ania karon, maanyag man ikaw; Ang imong mga mata sama sa mga salampati. Narito, ikaw ay maganda sinisinta ko, oo, maligaya: ang ating higaan naman ay lungtian. Ania karon, maanyag ikaw, gugma ko, oo, makapahimuot: Ingon man ang atong higdaanan malunhaw. Ang mga kilo ng ating bahay ay mga sedro, at ang kaniyang mga bubong ay mga sipres. Kahoy nga cedro ang sagbayan sa atong balay, Ug ang atong mga katsaw kahoy nga cipres. Ako'y rosa ng Saron, lila ng mga libis. Ako mao ang rosa sa Saron, Usa ka lirio sa kawalogan. Kung paano ang lila sa gitna ng mga tinik, gayon ang aking pagsinta sa mga dalaga. Ingon sa usa ka lirio sa taliwala sa katunokan, Maingon man ang akong hinigugma sa taliwala sa mga anak nga babaye. Kung paano ang puno ng mansanas sa gitna ng mga punong kahoy sa gubat, gayon ang aking sinta sa gitna ng mga anak na lalake. Ako'y nauupo sa ilalim ng kaniyang lilim na may malaking kaluguran. At ang kaniyang bunga ay naging matamis sa aking lasa. Sama sa usa ka kahoy nga mansana sa taliwala sa mga kahoy sa kakahoyan, Ingon niana ang akong hinigugma sa taliwala sa mga anak nga lalake. Sa dakung kalipay milingkod ako ilalum sa iyang landong, Ug ang iyang bunga matam-is sa akong pagtilaw. Dinala niya sa bahay na may pigingan, at ang kaniyang watawat sa akin ay pagsinta. Gidala ako niya sa balay nga kolombirahan, Ug ang gugma mao ang iyang bandila sa ibabaw nako. Kandilihin ninyo ako ng mga pasas, aliwin ninyo ako ng mga mansanas: sapagkat ako'y may sakit na pagsinta. Atimani ako ninyo uban sa pasas, pahiulii ako uban sa mansanas; Kay nagamasakiton ako tungod sa gugma. Ang kaniyang kaliwang kamay ay nasa ilalim ng aking ulo, at ang kaniyang kanang kamay ay yumayakap sa akin. Ang iyang kamot nga wala ania sa ilalum sa akong ulo, Ug ang iyang too nga kamot naga gakus kanako. Pinagbibilinan ko kayo, Oh mga anak na babae ng Jerusalem, alangalang sa mga usang lalake at babae sa parang, na huwag ninyong pukawin, o gisingin man ang aking pagsinta, hanggang sa ibigin niya. Ako nagpapanumpa kaninyo, Oh mga anak nga babaye sa Jerusalem Tungod sa mga lagsaw nga lake kun tungod sa lagsaw nga baye sa kapatagan, Nga dili ninyo lihokon, ni pukawon ang akong gugma, hangtud nga siya mahimuot. Ang tinig ng aking sinta! narito, siya'y dumarating, na lumulukso sa mga bundok, lumulundag sa mga burol. Ang tingog sa akong hinigugma! ania karon, siya moanhi, Nagalukso-lukso sa kabukiran, Nagaulo-iniktin sa kabungtoran. Ang aking sinta ay gaya ng usa o ng batang usa: narito, siya'y tumatayo sa likod ng ating bakod, siya'y sumusungaw sa mga dungawan, siya'y napakikita sa mga silahia. Ang akong hinigugma sama sa usa ka lagsaw kun sa usa ka osa nga nati: Ania karon, nagatindog siya luyo sa atong paril; Siya motan-aw sa sulod diha sa mga tamboanan; Siya molili sa tamboanan nga latis. Ang aking sinta ay nagsalita, at nagsabi sa akin, Bumangon ka, sinta ko, maganda ko, at tayo na. Ang akong hinigugma misulti, ug miingon kanako, Tindog gugma ko, maanyag ko, ug umari ka. Sapagkat narito, ang tagginaw ay nakaraan; ang ulan ay lumagpas at wala na; Kay, ania karon, ang tingtugnaw miagi na; Ang ulan tapus na ug wala na; Ang mga bulaklak ay namumukadkad sa lupa; ang panahon ng pagaawitan ng mga ibon ay dumarating, at ang tinig ng batobato ay naririnig sa ating lupain; Ang kabulakan nanungha sa ibabaw sa yuta; Ang panahon sa ting-awit sa kalanggaman miabut na, Ug ang tingog sa tukmo nadungog dinhi sa atong yuta; Nahihinog ang sariwang mga bunga ng puno ng higos, at ang mga puno ng ubas ay namumulaklak, kanilang pinahahalimuyak ang kanilang bango. Bumangon ka, sinta ko, maganda ko, at tayo na. Ang kahoy nga higuera nagapahinug sa iyang lunhaw nga mga higos, Ug ang kaparrasan nanagpamulak; Sila nagapaalimyon sa ilang kahumot. Tindog hinigugma ko, maanyag ko, ug umari ka. Oh kalapati ko, na nasa mga bitak ng malalaking bato, sa puwang ng matarik na dako, ipakita mo sa akin ang iyong mukha, iparinig mo sa akin ang iyong tinig; Sapagkat matamis ang iyong tinig, at ang iyong mukha ay kahalihalina. Oh salampati ko, nga anaa sa mga lungag sa bato, Sa kinasuokan sa dapit nga mahandig, Patan-awa ako sa imong dagway, Padungga ako sa imong tingog; Kay mananoy ang imong tingog, ug ang imong panagway matahum. Hulihin ninyo para sa atin ang mga sora, ang mga munting sora na naninira ng mga ubasan; sapagkat ang ating mga ubasan ay namumulaklak. Dakpon ta ang mga milo, ang gagmay nga mga milo, Nga nagausik sa kaparrasan; Kay ang atong kaparrasan namulak na. Ang sinta ko ay akin, at ako ay kaniya: pinapastulan niya ang kaniyang kawan sa gitna ng mga lila. Ang akong hinigugma ako man, ug ako iya man; Nagapasibsib siya sa iyang panon sa carnero sa taliwala sa mga lirio. Hanggang sa ang araw ay lumamig, at ang mga lilim ay mawala, pumihit ka, sinta ko, at ikaw ay maging gaya ng usa o ng batang usa sa mga bundok ng Bether. Hangtud nga mabugnaw ang adlaw, ug ang mga landong ipaylas, Pauli, hinigugma ko, ug magpakasama ka sa usa ka lagsaw kun sa usa ka nati nga osa Sa kabukiran sa Beter. Sa kinagabihan sa aking higaan, ay hinahanap ko siya na sinisinta ng aking kaluluwa: aking hinanap siya, ngunit hindi ko siya nasumpungan. Sa kagabhion ibabaw sa akong higdaanan Akong ginapangita siya nga sa akong kalag gihigugma: Gipangita ko siya, apan wala ko hikaplagi siya. Aking sinabi, ako'y babangon at liligid sa bayan, sa mga lansangan at sa mga maluwang na daan, aking hahanapin siya na sinisinta ng aking kaluluwa: aking hinanap siya, ngunit hindi ko siya nasumpungan. Ako miigon: Mobangon ako karon, ug magasuroysuroy sa ciudad; Sa kadalanan ug sa kasawangan Akong pangitaon siya nga sa akong kalag gihigugma: Gipangita ko siya, apan wala ko hikaplagi siya. Ang mga bantay na nagsisilibot sa bayan ay nasumpungan ako: na siya kong pinagsabihan, nakita baga ninyo siya na sinisinta ng aking kaluluwa? Ang mga magbalantay nga nagsuroy sa kadalanan nakakaplag kanako; Kang kinsa ako miingon: Hingkit-an ba ninyo kadtong gihigugma sa akong kalag? Kaunti lamang ang inilagpas ko sa kanila. Nang masumpungan ko siya na sinisinta ng aking kaluluwa: pinigilan ko siya, at hindi ko binayaang umalis, hanggang sa siya'y aking nadala sa bahay ng aking ina, at sa silid niya na naglihi sa akin. Dili pa dugay nga ako nahalabay kanila, Sa diha nga hingkaplagan ko kadtong gihigugma sa akong kalag: Gipunggan ko siya, ug wala ko siya palakta, Hangtud nga nadala ko siya sa balay sa akong inahan, Ug ngadto sa lawak niadtong nanamkon kanako. Pinagbibilinan ko kayo, Oh mga anak na babae ng Jerusalem, alangalang sa mga usang lalake at babae sa parang, na huwag ninyong pukawin o gisingin man ang aking sinta, hanggang sa ibigin niya. Gipanumpa ko kaninyo, Oh mga anak nga babaye sa Jerusalem, Tungod sa mga lagsaw nga lake kun tungod sa mga lagsaw nga baye sa kapatagan, Nga dili ninyo lihokon, ni pukawon ang akong hinigugma, Hangtud nga siya mahimuot. Sino itong umaahong mula sa ilang na gaya ng mga haliging usok, na napapabanguhan ng mira at ng kamangyan, ng lahat na blanquete ng mangangalakal? Kinsa ba kining miabut gikan sa kamingawan Sama sa mga haligi nga aso, Pinahumtan sa mirra ug incienso, Uban sa tanang mga pulvos nga mahumot sa magpapatigayon? Narito, ito ang arag-arag ni Salomon; anim na pung makapangyarihang lalake ay nangasa palibot nito, sa mga makapangyarihang lalake ng Israel. Tan-awa, kana mao ang sakyanan ni Salomon; Kan-uman ka tawong gamhanan ang nagalibut niini, Gikan sa mga tawong kusgan sa Israel. Silang lahat ay nagsisihawak ng tabak, at bihasa sa pakikidigma: bawat isa'y may tabak sa kaniyang pigi, dahil sa takot kung gabi. Sila nga tanan nanagkupot sa espada, ug mga batid, sa gubat: Ang tagsatagsa ka tawo may espada sa iyang hawak, Tungod sa kahadlok sa kagabhion. Ang haring Salomon ay gumawa para sa kaniya ng palankin na kahoy sa Libano, Si hari Salomon naghimo alang sa iyang kaugalingon ug usa ka tongtonganan nga harianon Gikan sa kahoy sa Libano. Ginawa niya ang mga haligi niyaon na pilak, ang pinakailalim niyaon ay ginto, at ang upuan ay kulay ube, ang gitna niyaon ay nalalatagan ng pagsinta, na mula sa mga anak na babae ng Jerusalem. Iyang gihimo ang mga haligi niana gikan sa salapi, Ang salog niana bulawan, ang lingkoranan niana purpura, Ang taliwala niana gibakbakan sa gugma, Gikan sa mga anak nga babaye sa Jerusalem. Magsilabas kayo, Oh kayong mga anak na babae ng Sion, at inyong masdan ang haring Salomon, na may putong na ipinutong sa kaniya ng kaniyang ina, sa kaarawan ng kaniyang pagaasawa, at sa kaarawan ng kasayahan ng kaniyang puso. Panggula kamo, Oh mga anak nga babaye sa Sion, ug tan-awa si hari Salomon, Uban ang purongpurong nga gipurongpurong kaniya sa iyang inahan Sa adlaw sa iyang pagkaminyo, Ug sa adlaw sa kalipay sa iyang kasingkasing. Narito, ikaw ay maganda, sinta ko; narito, ikaw ay maganda; ang iyong mga mata ay gaya ng mga kalapati sa likod ng iyong lambong: ang iyong buhok ay gaya ng kawan ng mga kambing, na nagpapahinga sa gulod ng bundok ng Galaad. Ania karon, maanyag ikaw, hinigugma ko; ania karon, maanyag ikaw; Ang imong mga mata sama sa mga salampati luyo sa imong pandong Ang imong buhok sama sa usa ka panon sa mga kanding, Nga nanglubog ubay sa banghilig sa bukid sa Galaad Ang iyong mga ngipin ay gaya ng mga kawan ng mga tupa na bagong gupit, na nagsiahong mula sa pagpaligo, na bawat isa'y may anak na kambal, at walang baog sa kanila. Ang imong mga ngipon sama sa usa ka panon sa mga bayeng carnero nga bag-ong inalotan, Nga nanungas gikan sa hulogasan, Diin ang tanan nanganak ug kaluha, Ug walay namatyan kanila. Ang iyong mga labi ay gaya ng pising mapula, at ang iyong bibig ay kahalihalina: ang iyong mga pisngi ay gaya ng putol ng granada. Sa likod ng iyong lambong. Ang imong mga ngabil sama sa usa ka tanod nga mapula, Ug ang imong baba maanindot. Ang imong mga tampihak sama sa usa ka granada Sa luyo sa imong pandong. Ang iyong leeg ay gaya ng moog ni David na itinayo na pinaka sakbatan, na kinabibitinan ng libong kalasag, ng lahat na kalasag ng mga makapangyarihang lalake. Ang imong liog sama sa torre ni David Nga gitukod alang sa mga kasangkapan sa gubat, Diin anaay usa ka libo ka mga taming nga gipamitay, Ang tanan mga kalasag sa mga tawo nga kusganon. Ang iyong dalawang suso ay gaya ng dalawang batang usa na mga kambal ng isang inahin, na nagsisisabsab sa gitna ng mga lila. Ang duha mo ka dughan sama sa duha ka nati nga lagsaw Nga mga kaluha sa usa ka lagsaw nga baye, Nga nanibsib sa taliwala sa mga lirio. Hanggang sa ang araw ay lumamig at ang mga lilim ay tumakas, ako'y paroroon sa bundok ng mira, at sa burol ng kamangyan. Hangtud nga ang adlaw mabugnaw, ug ang mga landong ipaylas, Ako moadto sa bukid sa mirra Ug ngadto sa bungtod sa incienso. Ikaw ay totoong maganda, sinta ko; at walang kapintasan sa iyo. Ikaw lunsay matahum, hinigugma ko; Ug walay buling diha kanimo. Sumama ka sa akin mula sa Libano, kasintahan ko, na kasama ko mula sa Libano: tumanaw ka mula sa taluktok ng Amana, mula sa taluktok ng Senir at ng Hermon, mula sa mga yungib ng mga leon, mula sa mga bundok ng mga leopardo. Umuban ka kanako gikan sa Libano, pangasaw-onon ko. Uban kanako gikan sa Libano: Tuman-aw ka gikan sa kinatumyan sa Amana, Gikan sa kinatumyan sa Senir ug sa Hermon, Gikan sa mga lungib sa mga leon, Gikan sa kabukiran sa mga leopardo. Inagaw mo ang aking puso, kapatid ko, kasintahan ko, iyong inagaw ang aking puso ng isang sulyap ng iyong mga mata, ng isang kuwintas ng iyong leeg. Ang akong kasingkasing imong gibihag, igsoon ko nga babaye, pangasaw-onon ko; Ang akong kasingkasing imong gibihag sa usa sa imong mga mata, Sa usa ka kolintas sa imong liog. Pagkaganda ng iyong pagsinta, kapatid ko, kasintahan ko! Pagkaigi ng iyong pagsinta kay sa alak! At ang amoy ng iyong mga langis kay sa lahat na sari-saring pabango! Pagkatahum sa imong gugma, igsoon ko nga babaye, pangasaw-onon ko! Pagkalabing maayo sa imong gugma labi pa kay sa vino! Ug ang kahumot sa imong mga lana kay sa tanang matang sa mga panakot! Ang iyong mga labi, Oh kasintahan ko, na nagsisitulo na gaya ng pulot-pukyutan: pulot at gatas ay nasa ilalim ng iyong dila; at ang amoy ng iyong mga suot ay gaya ng amoy ng Libano. Ang imong mga ngabil, Oh akong pangasaw-onon, nagtulo sama sa udlan: Dugos ug gatas anaa sa ilalum sa imong dila; Ug ang kahumot sa imong bisti sama sa kahumot sa Libano. Halamanang nababakuran ang kapatid ko, ang kasintahan ko; bukal na nababakuran, balon na natatakpan. Usa ka tanaman nga tinak-upan mao ang akong igsoon nga babaye, akong pangasaw-onon, Usa ka atabay nga binangotan, tuburan nga gitakpan. Ang iyong mga pananim ay halamanan ng mga granada, na may mahalagang mga bunga; albena sangpu ng mga pananim na nardo, Ang imong mga saha maoy usa ka tanaman sa mga granada, uban ang mga bililhong bunga; Nga alenya uban ang mga nardo Nardo at azafran, calamo at kanela, sangpu ng lahat na punong kahoy na kamangyan; mira at mga eloe, sangpu ng lahat na pinakamainam na especia. Nardo ug azafran, Calamo ug canela, uban ang tanan nga kahoy sa incienso; Mirra ug mga aloe, uban ang tanan nga labing maayo nga igapahumot. Ikaw ay bukal ng mga halamanan, balon ng mga buhay na tubig, at mga balong na tubig na mula sa Libano. Ikaw maoy usa ka tuburan sa mga tanaman, Usa ka atabay sa buhi nga mga tubig, Ug mga sapa nga nagadagayday gikan sa Libano. Gumising ka, Oh hilagaang hangin; at parito ka, ikaw na timugan; humihip ka sa aking halamanan, upang ang mga bango niya'y sumalimuoy. Masok ang aking sinta sa kaniyang halamanan, at kumain siya ng kaniyang mahalagang mga bunga. Oh hangin nga amihan, pagmata na; ug umari ka, Oh habagat; Huyop sa akong tanaman, aron ang mga igapahumot niana mogula. Pasudla ang akong hinigugma sa iyang tanaman, Ug pakan-a sa iyang mga bunga nga bilihon. Ako'y dumating sa aking halamanan, kapatid ko, kasintahan ko: aking dinampot ang aking mira pati ang aking especia; aking kinain ang aking pulotpukyutan pati ang aking pulot; aking ininom ang aking alak pati ang aking gatas. Magsikain kayo, Oh mga kaibigan; magsiinom kayo, oo, magsiinom kayo ng sagana, Oh sinisinta. Ania na ako sa akong tanaman, igsoon ko nga babaye, pangasaw-onon ko: Natigum ko na ang akong mirra uban ang akong balsamo; Nakaon ko na ang akong udlan uban ang akong dugos; Nainum ko na ang akong vino uban ang akong gatas. Pangaon kamo, Oh kahigalaan; Uminum ka, oo, daghana pag-inum, Oh hinigugma. Ako'y nakatulog, ngunit ang aking puso ay gising: ang tinig ng aking sinta ang siyang tumutuktok, na kaniyang sinasabi, pagbuksan mo ako, kapatid ko, sinta ko, kalapati ko, sakdal ko: sapagkat ang aking ulo ay basa ng hamog, ang aking mga kulot na buhok ay ng mga patak ng gabi. Ako nahikatulog, apan ang akong kasingkasing nagmata: Ang nagatoktok mao ang tingog sa akong hinigugma nga nagaingon: Ablihi ako, igsoon ko nga babaye, hinigugma ko, salampati ko, ulay ko; Kay ang akong ulo napuno sa yamog, Ang akong mga buhok sa mga tinulo sa kagabhion. Aking hinubad ang aking suot; paanong aking isusuot? Aking hinugasan ang aking mga paa paanong sila'y aking dudumhan? Nahukas ko ang akong saput; unsaon ko man kini pagsul-ob? Nahugasan ko na ang akong mga tiil: unsaon ko paghugaw niini? Isinuot ng aking sinta ang kaniyang kamay sa butas ng pintuan, at nakilos ang aking puso sa kaniya. Ang akong hinigugma mikuot sa iyang kamot diha sa buho sa pultahan, Ug natandog ang akong kasingkasing alang kaniya. Ako'y bumangon upang pagbuksan ang aking sinta; at ang aking mga kamay ay tutulo ng mira, at ang aking mga daliri ng malabnaw na mira. Sa mga tatangnan ng trangka. Ako mibangon sa pag-abli alang sa akong hinigugma; Ug ang akong mga kamot nagtulo sa mirra, Ug ang akong mga tudlo sa mirra nga tubig, Ibabaw sa mga kalaptan nga trangka. Aking pinagbuksan ang aking sinta: ngunit ang aking sinta ay umurong at nakaalis, napanglupaypay na ako ng aking kaluluwa nang siya'y magsalita: aking hinanap siya, ngunit hindi ko nasumpungan siya; aking tinawag siya, ngunit hindi siya sumagot sa akin. Ako miabli alang sa akong hinigugma; Apan ang akong hinigugma mipahawa na ug milakaw. Ang akong kalag mibiya kanako sa diha nga siya misulti; Gipangita ko siya apan siya wala ko hikaplagi: Gitawag ko siya apan siya wala magtubag kanako. Nasumpungan ako ng mga bantay na nagsisilibot sa bayan, sinaktan nila ako, sinugatan nila ako, inalis sa akin ang aking balabal ng mga tanod ng mga kuta. Ang mga magbalantay nga nanagsuroy sa ciudad nakakita kanako; Ila ako nga gipuspusan, ila ako nga gisamaran: Ang magbalantay sa mga paril nagkuha sa ngo pandong gikan kanako. Pinagbibilinan ko kayo, Oh mga anak na babae ng Jerusalem, kung inyong masumpungan ang aking sinta, na inyong saysayin sa kaniya, na ako'y may sakit, na pagsinta. Isugo ko kaninyo, Oh mga anak nga babaye sa Jerusalem, Kong hikaplagan ninyo ang akong hinigugma, Nga inyo siya nga suginlan, nga ako nasakit gumikan sa gugma. Ano ang iyong sinta na higit kay sa ibang sinta, Oh ikaw na pinakamaganda sa mga babae? Ano ang iyong sinta na higit kay sa ibang sinta, na iyong ibinibilin sa amin ng ganyan? Unsay paglabaw sa imong hinigugma kay sa lain nga hinigugma, Oh ikaw nga labing maanyag sa mga kababayen-an? Unsay paglabaw sa imong hinigugma kay sa lain nga hinigugma, Nga nagsugo ka kanamo sa ingon niana? Ang aking sinisinta ay maputi at mapulapula na pinakamainam sa sangpung libo. Ang akong hinigugma maputi ug mapulapula, Ang labaw sa taliwala sa napulo ka libo. Ang kaniyang ulo ay gaya ng pinakamainam na ginto: ang kaniyang kulot na buhok ay malago at maitim na gaya ng uwak. Ang iyang ulo ingon sa labing lunsay nga bulawan Ang iyang buhok dasok, ug maitum ingon sa uwak. Ang kaniyang mga mata ay gaya ng mga kalapati sa siping ng mga batis ng tubig; na hinugasan ng gatas at bagay ang pagkalagay. Ang iyang mga mata sama sa mga salampati daplin sa mga tubig sa kasapaan, Hinugasan sa gatas, ug maayo nga pagkahaluna. Ang kaniyang mga pisngi ay gaya ng pitak ng mga especia, gaya ng mga bunton ng mga mainam na gulay: ang kaniyang mga labi ay gaya ng mga lila na tumutulo ng malabnaw na mira. Ang iyang mga aping ingon sa usa ka tugkanan sa igpapahumot, Ingon sa mga pangpang sa mga hilamon nga mahumot; Ang iyang mga ngabil ingon sa mga lirio, nagatulo sa mirra nga tubigon. Ang kaniyang mga kamay ay gaya ng mga singsing na ginto na may lakip na berilo: ang kaniyang katawan ay gaya ng yaring garing na binalot ng mga zafiro. Ang iyang mga kamot ingon sa mga singsing nga bulawan binatohan ug berilo. Ang iyang lawas ingon ug binuhat sa marfil nga maputi binutangan ug mga zafiro. Ang kaniyang mga hita ay gaya ng haliging marmol, na nalalapag sa mga tungtungan na dalisay na ginto: ang kaniyang anyo ay gaya ng Libano na marilag na gaya ng mga sedro. Ang iyang mga paa ingon sa mga haligi nga marmol, pinahiluna sa mga ugbokanan nga bulawan nga lunsay: Ang iyang panagway sama sa Libano, maanindot uyamut ingon sa mga cedro. Ang kaniyang bibig ay pinakamatamis: Oo, siya'y totoong kaibigibig. Ito'y aking sinta at ito'y aking kaibigan, Oh mga anak na babae ng Jerusalem. Ang iyang baba matam-is uyamut; Oo, sa ngatanan hiligugmaon siya. Kini mao ang akong hinigugma, ug mao kini ang akong higala, Oh mga anak nga babaye sa Jerusalem. Saan naparoon ang iyong sinisinta, Oh ikaw na pinakamaganda sa mga babae? Saan tumungo ang iyong sinisinta, upang siya'y aming mahanap na kasama mo? Diin ba padulong ang imong hinigugma, Oh ikaw labing maanyag sa mga kababayen-an? Hain ba padulong ang imong hinigugma, Aron nga kami mangita kaniya uban kanimo? Ang sinisinta ko'y bumaba sa kaniyang halamanan, sa mga pitak ng mga especia, upang magaliw sa mga halaman, at upang mamitas ng mga lila. Ang akong hinigugma miadto sa iyang tanaman, Ngadto sa tugkanan sa mga igpapahumot, Aron sa pagkaon sulod sa mga tanaman, ug sa pagkuha ug mga lirio. Ako'y sa aking sinisinta, at ang sinisinta ko ay akin: pinapastulan niya ang kaniyang kawan sa gitna ng mga lila. Ako iya man sa akong hinigugma, ug ang akong hinigugma ako: Siya nagapasibsib sa iyang panon sa mga carnero diha sa kaliriohan. Ikaw ay maganda, sinta ko, na gaya ng Tirsa, kahalihalina na gaya ng Jerusalem, kakilakilabot na gaya ng hukbo na may mga watawat. Maanyag man ikaw, Oh hinigugma ko, ingon sa Tirsa, Matahum ingon sa Jerusalem, Makalilisang ingon sa usa ka panon sa kasundalohan uban sa mga bandila. Ihiwalay mo ang iyong mga mata sa akin, Sapagkat kanilang dinaig ako. Ang iyong buhok ay gaya ng kawan ng mga kambing, na nangahihilig sa gulod ng Galaad. Ilingiw ang imong mga mata gikan kanako, Kay sila nakadaug kanako. Ang imong buhok ingon sa usa ka panon sa mga kanding, Nga nanglubog ubay sa banghilig sa Galaad. Ang iyong mga ngipin ay gaya ng kawan ng mga babaing tupa, na nagsiahong mula sa pagpaligo; na bawat isa'y may anak na kambal, at walang baog sa kanila. Ang imong mga ngipon sama sa usa ka panon sa mga carnero nga baye, Nga nanungas gikan sa hulogasan; Nga ang tanan nanganak ug kaluha, Ug walay namatyan kanila. Ang iyong mga pisngi ay gaya ng putol ng granada sa likod ng iyong lambong. Ang imong mga tampihak sama sa usa ka book nga granada. Sa luyo sa imong pandong. May anim na pung reina, at walong pung babae; at mga dalaga na walang bilang. Anaay kan-uman ka reina, ug kawaloan ka mga puyo-puyo, Ug mga ulay nga dili maisip. Ang aking kalapati, ang aking sakdal ay isa lamang; siya ang bugtong ng kaniyang ina; siya ang pili ng nanganak sa kaniya. Nakita siya ng mga anak na babae, at tinawag siyang mapalad; Oo, ng mga reina at ng mga babae, at pinuri siya nila. Ang akong salampati, ang akong ulay, usa lamang; Siya lamang usa ra gikan sa iyang inahan; Siya mao ang pinili niya niadtong nanganak kaniya. Ang mga anak nga babaye nakakita kaniya, ug nagtawag kaniya nga bulahan; Oo, ang mga reina ug ang mga puyo-puyo, ug sila nanagdayeg kaniya. Sino siyang tumitinging parang umaga, maganda na parang buwan, maliwanag na parang araw, kakilakilabot na parang hukbo na may mga watawat? Kinsa ba kana siya nga nagalantaw sama sa kabuntagon Matahum ingon sa bulan, Matin-aw ingon sa adlaw, Makalilisang ingon sa usa ka panon sa kasundalohan inubanan sa bandila. Ako'y bumaba sa halamanan ng mga pile, upang tingnan ang mga sariwang pananim ng libis, upang tingnan kung nagbubuko ang puno ng ubas, at ang mga puno ng granada ay namumulaklak. Ako miadto sa tanaman sa mga almendras, Sa pagtan-aw sa mga tanum sa walog, Sa pagtan-aw kong namulak na ba ang parras, ug namutot na ba ang granada. Bago ko naalaman, inilagay ako ng aking kaluluwa sa gitna ng mga karo ng aking marangal na bayan. Sa wala ko pa hibaloi, ang akong kalag mipahaluna kanako Sa taliwala sa mga carro sa akong harianong lungsod. Bumalik ka, bumalik ka, Oh Sulamita; bumalik ka, bumalik ka, upang ikaw ay aming masdan. Bakit ninyo titingnan ang Sulamita, nang gaya sa sayaw ng Mahanaim. Pauli, pauli, Oh Sulamitanhon; Pauli, pauli, aron kami makasud-ong kanimo. Ngano nga motan-aw kamo sa Sulamitanhon, Ingon sa sayaw sa Mahanaim? Pagkaganda ng iyong mga paa sa mga panyapak, Oh anak na babae ng pangulo! Ang mga pagkakaugpong ng iyong mga hita ay gaya ng mga hiyas, na gawa ng mga kamay ng bihasang manggagawa. Pagkatahum sa imong mga tiil diha sa mga sapin, Oh anak nga babaye sa usa ka principe! Ang imong mga malison nga paa sama sa mga mutya, Ang buhat sa mga kamot sa usa ka batid nga mamumuhat. Ang iyong katawan ay gaya ng mabilog na tasa, na hindi pinagkukulangan ng alak na may halo: ang iyong tiyan ay gaya ng bunton ng trigo na nalalagay sa palibot ng mga lila. Ang imong lawas sama sa usa ka malingin nga copa, Diin wala makulang ang vino nga sinaktan: Ang imong hawak sama sa usa ka pundok nga trigo. Nga binaliksan ug mga lirio Ang iyong dalawang suso ay gaya ng dalawang batang usa na mga kambal na usa. Ang imong duha ka mga dughan sama sa duha ka mga nati nga lagsaw, Nga kaluha sa usa ka lagsaw nga baye. Ang iyong leeg ay gaya ng moog na garing; ang iyong mga mata ay gaya ng mga lawa sa Hesbon sa siping ng pintuang-bayan ng Batrabbim; ang iyong ilong ay gaya ng moog ng Libano na nakaharap sa Damasco. Ang imong liog sama sa usa ka torre nga marfil; Ang imong mga mata sama sa mga danawan sa Hesbon, Tupad sa ganghaan sa Batrabbim; Ang imong ilong sama sa torre sa Libano Nga nagalantaw ngadto sa Damasco. Ang iyong ulo sa iyo ay gaya ng Carmelo, at ang buhok ng iyong ulo ay gaya ng kulay ube; ang hari ay nabibihag sa mga kinulot niyaon. Ang imong ulo sa ibabaw nimo sama sa Carmelo, Ug ang buhok sa imong ulo ingon sa purpura; Ang hari nahimong binihag sa mga kulong niana. Pagkaganda at pagkaligaya mo, Oh sinta, sa mga kaluguran! Pagkamaanyag ug pagkamatam-is nimo, Oh hinigugma, alang sa kalipayan? Itong iyong tayo ay parang puno ng palma, at ang iyong mga suso ay sa mga buwig ng mga ubas. Kining imong barug sama sa usa ka kahoy nga palma, Ug ang imong mga dughan sama sa iyang mga bulig. Aking sinabi, ako'y aakyat sa puno ng palma, ako'y hahawak sa mga sanga niyaon; ang iyong mga suso ay maging gaya ng mga buwig ng puno ng ubas, at ang amoy ng iyong hinga ay gaya ng mga mansanas; Ako miingon: Mosaka ako sa kahoy nga palma, Mokupot ako sa mga sanga niana: Himoa ang imong mga dughan maingon sa mga pongpong sa parras, Ug ang kahumot sa imong gininhawa sama sa mga mansanas. At ang iyong bibig ay gaya ng pinakamainam na alak, na tumutulong marahan para sa aking sinisinta, na dumudulas sa mga labi ng nangatutulog. Ug ang imong baba sama sa vino nga labing maayo, Nga nagadaligdig pag-ayo alang sa akong hinigugma, Nagaagay-ay sa mga ngabil niadtong nanagkatulog. Ako'y sa aking sinisinta, at ang kaniyang nasa ay sa akin. Ako iya man sa akong hinigugma; Ug ang iyang tinguha paingon kanako. Parito ka, sinisinta ko, lumabas tayo sa parang; tumigil tayo sa mga nayon. Umari ka, hinigugma ko, mangadto kita sa uma; Mamuyo kita sa kabalangayan. Sampahin nating maaga ang mga ubasan: tingnan natin kung ang puno ng ubas ay nagbubuko, at kung ang kaniyang mga bulaklak ay nagsisibuka, at kung ang mga granada ay namumulaklak: doo'y idudulot ko sa iyo ang aking pagsinta. Sumayo kita pagbangon ngadto sa kaparrasan; Tan-awon ta kong namutot na ba ang parras, Ug ang iyang piyoos mibuklad, Ug ang mga granada namulak: Didto ihatag ko kanimo ang akong gugma. Ang mga mandragora ay nagpapahalimuyak ng bango, at nasa ating mga pintuan ang lahat na sarisaring mahalagang bunga, bago at luma, na aking inilapag para sa iyo, Oh sinisinta ko. Ang mga mandragora nagahatag sa ilang kahumot, Ug sa atong mga pultahan anaa ang tanang nagakalainlaing bililhong bunga, bag-o ug daan, Nga akong gidapa alang kanimo, Oh hinigugma ko. Oh ikaw sana'y naging aking kapatid, na humitit ng mga suso ng aking ina! Pagka nasumpungan kita sa labas, hahagkan kita; Oo, at walang hahamak sa akin. Oh nga ikaw unta mahisama sa akong igsoon nga lalake, Nga nagsuso sa dughan sa akong inahan? Sa diha nga hikit-an ko ikaw sa gawas, halokan ko ikaw; Oo, ug walay bisan kinsa mobiaybiay kanako. Aking papatnubayan ka, at dadalhin kita sa bahay ng aking ina, na magtuturo sa akin; aking paiinumin ka ng hinaluang alak, ng katas ng aking granada. Mandoan ko ikaw, ug dad-on ko ikaw sa balay sa akong inahan, Nga magatudlo kanako; Paimnon ko ikaw sa sinimbugan nga vino, Gikan sa duga sa akong granada. Ang kaniyang kaliwang kamay ay malalagay sa ilalim ng aking ulo, at ang kaniyang kanang kamay ay yayakap sa akin. Ang iyang kamot nga wala paunlanan sa akong ulo, Ug ang iyang kamot nga too magagakos kanako. Pinagbibilinan ko kayo, Oh mga anak na babae ng Jerusalem, na huwag ninyong pukawin o gisingin man ang sinta ko, hanggang sa ibigin niya. Isugo ko kaninyo, Oh mga anak nga babaye sa Jerusalem, Aron dili ninyo lihokon ni pukawon ang akong hinigugma, Hangtud nga siya mahimuot. Sino itong umaahong mula sa ilang, na humihilig sa kaniyang sinisinta? Sa ilalim ng punong mansanas ay ginising kita: doon nagdamdam sa iyo ang iyong ina, doon nagdamdam yaong nanganak sa iyo. Kinsa ba kini nga miabut gikan sa kamingawan, Nga nagapauraray sa iyang hinigugma? Sa ilalum sa kahoy nga mansana gipukaw ko ikaw: Didto ang imong inahan gisakitan sa pag-anak kanimo, Didto nagpahimugso siya kanimo, ang nanganak kanimo, Ilagay mo akong pinakatatak sa iyong puso, pinakatatak sa iyong bisig: sapagkat ang pagsinta ay malakas na parang kamatayan, panibugho ay mabagsik na parang Sheol: ang mga liyab niyaon ay parang mga liyab ng apoy, isang pinaka liyab ng Panginoon. Himoa ako nga ingon sa usa ka patik sa imong kasingkasing; Ingon sa usa ka patik sa imong bukton: Kay ang gugma kusganon sama sa kamatayon; Ang pangabugho mabangis ingon sa Sheol; Ang mga pangidlap niana mao gayud ang pangidlap sa kalayo, Ang siga gayud ni Jehova. Ang maraming tubig ay hindi makapapatay sa pagsinta, ni mapauurong man ng mga baha; kung ibigay ng lalake ang lahat na laman ng kaniyang bahay dahil sa pagsinta, siya'y lubos na kukutyain. Ang daghang mga tubig dili makapalong sa gugma, Ni ang mga baha makalumos niini; Kong ang usa ka tawo magahatag sa tanan niyang mga butang sa iyang balay alang sa gugma, Siya pagatamayon gayud. Tayo'y may isang munting kapatid na babae, at siya'y walang mga suso: ano ang ating gagawin sa ating kapatid na babae sa araw na siya'y ipakikiusap? Kami adunay usa ka igsoong babaye nga diyutay, Ug siya wala pay mga dughan: Unsa ang among buhaton alang sa among igsoon nga babaye Sa adlaw nga siya pagasultihan? Kung siya'y maging isang kuta, pagtatayuan natin siya ng moog na pilak: at kung siya'y maging isang pintuan, ating tatakpan ng mga tablang sedro. Kong siya usa man ka paril, Tukoron namo sa ibabaw niya ang usa ka diyutay nga torre nga salapi: Kong siya usa man ka ganghaan, Among salipdan siya sa mga tabla nga cedro. Ako'y isang kuta, at ang aking mga suso ay parang mga moog niyaon: ako nga'y naging sa harap ng kaniyang mga mata ay parang nakakasumpong ng kapayapaan. Ako maoy usa ka paril, ug ang akong mga dughan sama sa mga torre niana: Unya ako sa iyang mata ingon sa usa nga nakakaplag ug pakigdait. Si Salomon ay may ubasan sa Baal-hamon; kaniyang pinaupahan ang ubasan sa mga tagapamahala; bawat isa'y nagdadala dahil sa bunga niyaon ng isang libong putol na pilak. Si Salomon may usa ka parrasan sa Baal-hamon; Ang parrasan iyang gibilin sa mga magbalantay, Ang tagsatagsa kinahanglan maghatag alang sa bunga niana, ug usa ka libo ka book nga salapi. Ang aking ubasan na akin ay nasa harap ko; ikaw, Oh Salomon, ay magkakaroon ng libo, at ang nangagiingat ng bunga niyaon ay dalawang daan. Ang akong parrasan, nga ako gayud, ania sa akong atubangan: Ikaw, Oh Salomon, magadawat ug usa ka libo, Ug kadtong magbalantay sa mga bunga niana ila ang duha ka gatus. Ikaw na tumatahan sa mga halamanan, ang mga kasama ay nangakikinig ng iyong tinig: iparinig mo sa akin. Ikaw nga nagapuyo sa mga tanaman, Ang mga kauban nagapamati sa imong tingog: Padungga ako niana. Ang pangitain ni Isaias na anak ni Amoz, na nakita tungkol sa Juda at Jerusalem, sa mga kaarawan ni Uzias, ni Jotham, ni Ahaz, at ni Ezechias, na mga hari sa Juda. Ang panan-awon ni Isaias ang anak nga lalake ni Amoz, nga iyang nakita mahatungod sa Juda ug sa Jerusalem, sa mga adlaw ni Uzzias, Jotham, Achaz, ug Ezechias, nga mga hari sa Juda. Dinggin mo, Oh langit, at pakinggan mo, Oh lupa, sapagkat sinalita ng Panginoon: Ako'y nagalaga at nagpalaki ng mga bata, at sila'y nanganghimagsik laban sa akin. Pamati, Oh mga langit, ug patalinghugi, Oh yuta; kay si Jehova nagsulti; Ako nag-alima ug nagmatuto sa mga anak, ug sila nanukol batok kanako. Nakikilala ng baka ang kaniyang panginoon, at ng asno ang pasabsaban ng kaniyang panginoon: ngunit ang Israel ay hindi nakakakilala, ang bayan ko ay hindi gumugunita. Ang vaca nakaila sa iyang tag-iya, ug ang asno sa pasungan sa iyang agalon; apan ang Israel wala makaila sa iyang Ginoo, ang akong katawohan walay pagtulotimbang. Ah bansang salarin, bayang napapasanan ng kasamaan, lahi ng mga manggagawa ng kasamaan, mga anak na nagsisigawa ng kalikuan: pinabayaan nila ang Panginoon, hinamak nila ang Banal ng Israel, sila'y nangapalayo na nagsiurong. Ah, makasasala nga nasud, usa ka katawohan nga natugob sa kasal-anan, usa ka kaliwat sa mga mamumuhat sa dautan, mga anak nga nagapatigayon sa kangil-ad! sila mingbiya kang Jehova, gitamay nila ang Balaan sa Israel, sila nanagpahalayo ug nanagpanibug. Bakit kayo'y hahampasin pa, na kayo'y manganghimagsik ng higit at higit? ang buong ulo ay masakit, at ang buong puso ay nanglulupaypay. Ngano ba gayud nga buot kamo nga pagahampakon pa aron lamang gayud magalabi kamo sa pagsukol? ang tibook nga ulo nagamasakiton, ug ang tibook nga kasingkasing nagakaluya. Mula sa talampakan ng paa hanggang sa ulo ay walang kagalingan; kundi mga sugat, at mga pasa, at nangagnananang sugat: hindi nangatikom, o nangatalian man, o nangapahiran man ng langis. Gikan sa lapalapa sa tiil bisan hangtud sa ulo walay maayo diha niana: apan mga samad, ug mga pangos, ug bag-ong mga labod: kini wala pa mangaalim, ni mabaatan, ni mahidhiran sa lana. Ang inyong lupain ay giba; ang inyong mga bayan ay sunog ng apoy; ang inyong lupain ay nilalamon ng mga taga ibang lupa sa inyong harapan, at giba, na gaya ng iniwasak ng mga taga ibang lupa. Ang inyong yuta nahimong kamingawan; ang inyong mga kalungsoran nasunog sa kalayo: sa inyong kaumahan, ang mga dumuloong naglamoy niana sa atubangan ninyo, ug nahimong kamingawan ingon nga linumpag sa mga lumalangyaw. At ang anak na babae ng Sion ay naiwang parang balag sa isang ubasan, parang pahingahan sa halamanan ng mga pepino, parang bayang nakukubkob. Ug ang anak nga babaye sa Sion nahibilin sama sa usa ka payag sa sulod sa usa ka parrasan, sama sa usa ka payag sa usa ka tanaman sa mga pepino, ingon nga usa ka ciudad nga linibutan. Kung hindi nagiwan sa atin ng napakakaunting labi ang Panginoon ng mga hukbo, naging gaya sana tayo ng Sodoma, naging gaya sana tayo ng Gomorra. Kong wala pa si Jehova sa mga panon magbilin alang kanato ug madiyutay nga salin, mahimo unta kita nga sama sa Sodoma. mahimo unta kita nga sama sa Gomorra. Pakinggan ninyo ang salita ng Panginoon, ninyong mga pinuno ng Sodoma; mangakinig kayo sa kautusan ng ating Dios, kayong bayan ng Gomorra. Pamatia ninyo ang pulong ni Jehova, kamo nga mga punoan sa Sodoma; patalinghugi ninyo ang Kasugoan sa among Dios, kamo nga katawohan sa Gomorra. Sa anong kapararakan ang karamihan ng inyong mga hain sa akin? sabi ng Panginoon: ako'y puno ng mga handog na susunugin na mga lalaking tupa, at ng mataba sa mga hayop na pinataba; at ako'y hindi nalulugod sa dugo ng mga toro, o ng mga kordero o ng mga kambing na lalake. Magaunsa man kanako ang gidaghanon sa inyong mga paghalad? miingon si Jehova: nakabaton na ako ug igo sa mga halad-nga-sinunog sa mga carnero, ug sa tambok sa linalugan nga mga mananap; ug ako dili mahimuot sa dugo sa mga lakeng vaca, kun sa mga nating carnero, kun sa mga kanding nga lake. Nang kayo'y magsidating na pakita sa harap ko, sinong humingi nito sa inyong kamay, upang inyong yapakan ang aking mga looban? Sa diha nga kamo manganhi aron sa pagpakita sa atubangan ko, kinsay nagkinahanglan niini gikan sa inyong mga kamot, aron tumban ang akong mga hawanan? Huwag na kayong magdala ng mga walang kabuluhang alay; kamangyan ay karumaldumal sa akin; ang bagong buwan, at ang sabbath, ang tawag ng mga kapulungan, hindi ako makapagtitiis ng kasamaan at ng takdang pulong. Ayaw na pagdala ug mga halad nga kawang lamang; ang incienso maoy usa ka dulumtanan alang kanako: ang bag-ong bulan ug ang adlaw nga igpapahulay, ang pagtawag sa mga pagkatigum,-- ako dili na makaantus uban sa kasal-anan ug sa mga maligdong nga pagtigum. Ipinagdaramdam ng aking puso ang inyong mga bagong buwan at ang inyong mga takdang kapistahan: mga kabagabagan sa akin; ako'y pata ng pagdadala ng mga yaon. Ang inyong bag-ong mga bulan ug ang inyong tinudlo nga mga fiesta gikaligutgutan sa akong kalag; kana sila usa ka kasamok alang kanako; ako gikapuyan na sa pagdala kanila. At pagka inyong iginagawad ang inyong mga kamay, aking ikukubli ang aking mga mata sa inyo: oo, pagka kayo'y nagsisidalangin ng marami, hindi ko kayo didinggin: ang inyong mga kamay ay puno ng dugo. Sa diha nga bayawon ninyo ang inyong mga kamot, tagoon ko ang akong mga mata gikan kaninyo; oo, sa diha nga kamo magahimo ug daghang mga pag-ampo, ako dili mani-mati; ang inyong mga kamot nangapuno sa dugo. Mangaghugas kayo, mangaglinis kayo; alisin ninyo ang kasamaan ng inyong mga gawa sa harap ng aking mga mata; mangaglikat kayo ng paggawa ng kasamaan: Panghunaw kamo, panglinis kamo; ibutang sa halayo ang inyong dautang mga buhat gikan sa atubangan sa akong mga mata; hunong na sa pagbuhat sa dautan; Mangatuto kayong magsigawa ng mabuti; inyong hanapin ang kahatulan, inyong saklolohan ang napipighati, inyong hatulan ang ulila, ipagsanggalang ninyo ang babaing bao. Pagtoon sa pagbuhat sa maayo; pangitaa ang justicia, tabangi ang dinaugdaug, hukmi sa matarung ang mga ilo, labani ang balo nga babaye. Magsiparito kayo ngayon, at tayo'y magkatuwiranan, sabi ng Panginoon: bagaman ang inyong mga kasalanan ay maging tila mapula, ay magiging mapuputi na parang niebe; bagaman maging mapulang gaya ng matingkad na pula, ay magiging parang balahibo ng bagong paligong tupa, Umari kamo karon, ug usahan ta paghusay, nag-ingon si Jehova; bisan pa ang inyong mga sala mapula, sila pagapution ingon sa nieve; bisan pa sila lubos mapula, sila mahimong sama sa maputing balhibo sa carnero. Kung kayo'y magkusa at mangagmasunurin, kayo'y magsisikain ng buti ng lupain: Kong kamo mobuot ug magmasinugtanon, ang maayo sa yuta inyong pagakan-on: Ngunit kung kayo'y magsitanggi at manganghimagsik, kayo'y lilipulin ng tabak: sapagkat sinalita ng bibig ng Panginoon. Apan kong kamo magdumili ug mosukol, lamyon kamo pinaagi sa espada; kay ang baba ni Jehova namulong niini. Anot ang tapat na bayan ay naging tila patutot! noong una siya'y puspos ng kahatulan! katuwiran ay tumatahan sa kaniya, ngunit ngayo'y mga mamamatay tao. Naunsa ang ciudad nga matinumanon nahimo man nga bigaon! siya nga kaniadto napuno sa justicia! ang pagkamatarung maoy nagpuyo diha kaniya, apan karon ang mga mamumuno na. Ang iyong pilak ay naging dumi, ang iyong alak ay nahaluan ng tubig. Ang imong salapi nahimong taya, ang imong vino sinimbugan ug tubig. Ang iyong mga pangulo ay mapanghimagsik, at mga kasama ng mga tulisan; bawat isa'y umiibig ng mga suhol, at naghahangad ng mga kabayaran: hindi nila hinahatulan ang ulila, o pinararating man sa kanila ang usap ng babaing bao. Ang imong mga principe mga masinuklanon, ug mga kauban sa mga kawatan; ang tagsatagsa nahigugma sa mga hiphip, ug nagatinguha sa mga balus: wala nila pagahatagi ug justicia ang mga ilo, ni ang mga sumbong sa balo nga babaye modangat kanila. Kayat sabi ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo, ng Makapangyarihan ng Israel, Ah kukuhang sulit ako sa aking mga kaalit, at manghihiganti ako sa aking mga kaaway. Tungod niini nagaingon ang Ginoo: Si Jehova sa mga panon, ang Bugtong nga Makagagahum sa Israel: Ah, magapakighusay ako sa akong mga kabatok, ug manimalus ako sa akong mga kaaway; At aking ibabalik ang aking kamay sa iyo, at aking lilinising lubos ang naging dumi mo, at aalisin ko ang iyong lahat na tingga: Ug akong ibalik ang akong kamot diha kanimo, ug pagahinloan ko pag-ayo ang imong taya, ug pagahugasan ko ang tanan mong tambakolong; At aking papananauliin ang iyong mga hukom na gaya ng una, at ang iyong mga kasangguni na gaya ng pasimula: pagkatapos ay tatawagin ka, Ang bayan ng katuwiran, ang tapat na bayan. Ug igauli ko ang imong mga maghuhukom sama sa una, ug ang imong mga magtatambag ingon sa sinugdan: sa tapus niana ikaw pagatawgon, Ang ciudad sa pagkamatarung, usa ka lungsod nga matinumanon. Ang Sion ay tutubusin ng kahatulan, at ng katuwiran ang kaniyang mga nahikayat. Ang Sion pagatubson uban sa justicia, ug ang iyang mga kinabig uban sa pagkamatarung. Ngunit ang pagkalipol ng mga mananalangsang at ng mga makasalanan ay magkakapisan, at silang nagtatakuwil sa Panginoon ay mangalilipol. Apan ang paglaglag sa mga malinapason ug sa mga makasasala magakauban, ug kadto sila nga managbiya kang Jehova pagaut-uton. Sapagkat kanilang ikahihiya ang mga encina na inyong ninasa, at kayo'y mangalilito dahil sa mga halamanan na inyong pinili. Kay sila mangaulaw sa mga kahoy nga encina nga inyong gitinguha, ug mangalibog kamo tungod sa mga tanaman nga inyong ginapili. Sapagkat kayo'y magiging parang encina na ang dahon ay nalalanta, at parang halamanan na walang tubig. Kay kamo mahasama sa usa ka kahoy nga encina kinsang dahon malaya, ug sama sa usa ka tanaman nga walay tubig. At ang malakas ay magiging parang taling estopa, at ang kaniyang gawa ay parang alipato; at kapuwa sila magliliyab, at walang papatay sa apoy. Ug ang kusgan mahasama sa gumon, ug ang iyang buhat sama sa usa ka aligato, ug silang duha mangasunog, ug walay makapalong kanila. Ang salita na naalaman ni Isaias na anak ni Amoz tungkol sa Juda at Jerusalem. Ang pulong nga nakita ni Isaias anak nga lalake ni Amoz, mahatungod sa Juda ug Jerusalem. At mangyayari sa mga huling araw, na ang bundok ng bahay ng Panginoon ay matatatag sa taluktok ng mga bundok, at magiging mataas sa mga burol; at lahat ng bansa ay magsisiparoon doon. Ug mahinabo sa ulahing mga adlaw nga ang bukid sa balay ni Jehova pagatukoron sa ibabaw sa tumoy sa kabukiran, ug igatuboy ibabaw sa mga bungtod; ug ang tanang mga nasud magaganayan ngadto kaniya. At maraming bayan ay magsisiyaon at mangagsasabi, Halina kayo, at tayo'y magsiahon sa bundok ng Panginoon, sa bahay ng Dios ni Jacob; at tuturuan niya tayo ng kaniyang mga daan, at tayo'y magsisilakad sa kaniyang mga landas: sapagkat mula sa Sion ay lalabas ang kautusan, at ang salita ng Panginoon ay mula sa Jerusalem. Ug ang daghang mga katawohan mangadto ug manag-ingon: Umari kamo, ug manungas kita sa bukid ni Jehova, ngadto sa balay sa Dios ni Jacob; ug kita pagatudloan niya sa iyang mga dalan, ug manlakat kita sa iyang mga alagianan: kay gikan sa Sion mogula ang kasugoan, ug ang pulong ni Jehova gikan sa Jerusalem. At siya'y hahatol sa gitna ng mga bansa, at sasaway sa maraming tao: at kanilang pupukpukin ang kanilang mga tabak upang maging mga sudsod, at ang kanilang mga sibat ay maging mga karit: ang bansa ay hindi magtataas ng tabak laban sa bansa, o mangagaaral pa man sila ng pakikipagdigma. Ug siya magahukom sa taliwala sa mga nasud, ug magapahimangno sa daghang mga katawohan; ug ang ilang mga espada, ilang himoon nga mga punta sa daro, ug ang ilang mga bangkaw himoon nga mga galab; usa ka nasud dili mobakyaw sa espada batok sa usa nasud, ug dili na gayud makakat-on sila mahitungod sa gubat. Oh sangbahayan ni Jacob, halikayo, at tayo'y magsilakad sa liwanag ng Panginoon. Oh balay ni Jacob, umari kamo, ug manlakaw kita sa kahayag ni Jehova. Sapagkat iyong binayaan ang iyong bayan na sangbahayan ni Jacob, sapagkat sila'y puspos ng mga kaugaliang mula sa silanganan, at mga enkantador gaya ng mga Filisteo, at sila'y nangakikipagkamay sa mga anak ng mga taga ibang lupa. Kay imong gibiyaan ang imong katawohan ang balay ni Jacob, kay napuno sila sa mga balasan nga gikan sa silangan, ug mga molomanalagna sama sa Filistehanon ug magahiusa uban sa mga anak sa mga lumalangyaw. Ang kanilang lupain naman ay puno ng pilak at ginto, ni walang wakas ang kanilang mga kayamanan; ang kanila namang lupain ay puno ng mga kabayo, ni walang katapusang bilang ang kanilang mga karo. Ug ang ilang yuta napuno sa salapi ug bulawan, ni may katapusan ang ilang mga bahandi; ang ilang yuta usab napuno sa mga kabayo, ni may katapusan ang ilang mga carro. Ang kanila namang lupain ay puno ng mga diosdiosan; kanilang sinasamba ang gawa ng kanilang sariling mga kamay, na ginawa ng kanilang sariling mga daliri. Ang ilang yuta usab napuno sa mga larawan; ilang ginasimba ang buhat sa ilang kaugalingong mga kamot, kadtong hinimo sa kaugalingon nilang mga tudlo. At ang taong hamak ay yumuyuko, at ang mataas na tao ay nabababa: kayat huwag mong patawarin sila. Ug ang tawo nga dautan ginayukboan, ug ang tawo nga daku ginapaubos: sa ingon niana ayaw sila pagpasayloa. Pumasok ka sa malaking bato, at magkubli ka sa alabok, sa kakilabutan sa Panginoon, at sa kaluwalhatian ng kaniyang kamahalan. Sumulod ka sa bato, ug tumago ka diha sa abug, gikan sa kalisang kang Jehova, ug gikan sa himaya sa iyang pagkahalangdon. Ang mga tinging mapagmataas ng tao ay mabababa, at ang mga pagmamataas ng mga tao ay mahuhutok, at ang Panginoon magisa ay mabubunyi sa kaarawang yaon. Ang mapahitas-ong panan-aw sa tawo igapaubos, ug ang kagarbo sa katawohan igapaubos, ug si Jehova lamang maoy igatuboy niadtong adlawa. Sapagkat magkakaroon ng isang kaarawan ang Panginoon ng mga hukbo sa lahat na palalo at mapagmataas, at sa lahat na nagmamataas; at yao'y mabababa: Kay may adlaw ra ni Jehova sa mga panon batok sa tanang palabilabihon ug mapahitas-on, batok sa tanang tinuboy; ug kini pagapaubson; At sa lahat ng cedro ng Libano, na matayog at mataas, at sa lahat ng encina ng Basan; Ug batok sa tanang mga cedro sa Libano, nga hatag-as ug malabong, ug batok sa tanang mga kahoyng encina sa Basan, At sa lahat ng matataas na bundok, at sa lahat ng mga burol na nangataas; Ug batok sa tanang hatag-as nga mga bukid, ug batok sa tanang mga bungtod nga tinuboy, At sa bawat matayog na moog, at sa bawat kutang nababakod: Ug batok sa tagsatagsa ka hatag-as nga torre, ug batok sa tagsatagsa ka kuta nga malig-on; At sa lahat ng mga sasakyang dagat ng Tarsis, at sa lahat ng maligayang bagay. Ug batok sa tanang mga sakayan sa Tarsis, ug batok sa tanang matahum nga mga larawan sa hunahuna. At ang kahambugan ng tao ay huhutukin, at ang mga pagmamataas ng mga tao ay mabababa: at ang Panginoon magisa ay mabubunyi sa kaarawang yaon. Ug ang pagkamapahitas-on sa tawo pagabawogon, ug ang kagarbo sa mga tawo pagapaubson; ug si Jehova lamang igatuboy niadtong adlawa. At ang mga diosdiosan ay mapapawing lubos. Ug ang mga larawan mangawagtang gayud sa hingpit. At ang mga tao ay magsisipasok sa mga yungib ng malalaking bato, at sa mga puwang ng lupa, sa harap ng kakilabutan sa Panginoon, at sa kaluwalhatian ng kaniyang kamahalan, pagka siya'y bumangon upang yaniging may kapangyarihan ang lupa. Ug ang mga tawo manulod sa mga langub sa mga bato, ug ngadto sa mga lungib sa yuta, gikan sa kalisang kang Jehova, ug gikan sa himaya sa iyang pagkahalangdon, sa diha nga siya motindog aron sa pag-uyog pag-ayo sa yuta. Sa kaarawang yaon ay ihahagis ng mga tao ang kanilang mga diosdiosang pilak, at ang kanilang mga diosdiosang ginto, na kanilang ginawa upang sambahin, sa yungib ng mga bilig at ng mga paniki; Niadtong adlawa igasalikway sa mga tawo ang ilang mga larawan nga salapi, ug ang ilang mga larawan nga bulawan, nga gibuhat aron simbahon nila, igasalibay ngadto sa mga ilaga ug sa mga kabug: Upang pumasok sa mga puwang ng malalaking bato, at sa mga bitak ng mga malaking bato, sa harap ng kakilabutan sa Panginoon, at sa kaluwalhatian ng kaniyang kamahalan, pagka siya'y bumangon upang yaniging may kapangyarihan ang lupa. Aron igasulod sa mga langub sa ligating, ug ngadto sa mga gansanggansangon nga mga bato, gikan sa kalisang kang Jehova, ug gikan sa himaya sa iyang pagkahalangdon, sa diha nga siya motindog aron sa pag-uyog pag-ayo sa yuta. Layuan ninyo ang tao, na ang hinga ay nasa kaniyang mga butas ng ilong: sapagkat sa ano pahahalagahan siya? Biyai ninyo ang tawo, kansang gininhawa anaa lamang sa iyang ilong; kay sa unsa man nga paagi siya pagatagdon? Sapagkat, narito, ang Panginoon, ang Panginoon ng mga hukbo, ay nagaalis sa Jerusalem at sa Juda ng alalay at tungkod, ng buong alalay na tinapay at ng buong alalay na tubig; Kay, ania karon, ang Ginoo, si Jehova sa mga panon, nagakuha gikan sa Jerusalem ug gikan sa Juda sa kalig-on ug sungkod, sa tanang kalig-on sa tinapay, ug sa tanang kalig-on sa tubig; Ng makapangyarihang lalake, at ng lalaking mangdidigma; ng hukom, at ng propeta, at ng manghuhula, at ng matanda; Ang tawo nga kusgan, ug ang tawo sa panggubatan; ang maghuhukom, ug ang manalagna, ug ang magtatag-an nga bakakon, ug ang anciano; Ng kapitan ng lilimang puin, at ng marangal na tao, at ng tagapayo, at ng bihasang manggagawa, at ng matalinong mangeenkanto. Ang pangulo sa kalim-an, ug ang halangdon nga tawo, ug ang magtatambag, ug ang batid nga magmumugna, ug ang batid nga maglalamat. At mga bata ang ilalagay kong maging kanilang mga pangulo, at mga sanggol ang magpupuno sa kanila. Ug igabutang ko ang mga bata nga maoy ilang mga principe, ug ang mga masuso maoy magahari kanila. At ang bayan ay mapipighati, bawat isa'y ng iba, at bawat isa'y ng kaniyang kapuwa: ang bata ay magpapalalo laban sa matanda at ang hamak laban sa marangal. Ug ang katawohan pagadaugdaugon ang tagsatagsa pagadaugdaugon sa lain, ug tagsatagsa pagadaugdaugon sa iyang silingan: ang bata magapalabi batok sa tigulang, ug ang tawong bastus batok sa mga halangdon. Pagka ang lalake ay hahawak sa kaniyang kapatid sa bahay ng kaniyang ama, na magsasabi: Ikaw ay may damit, ikaw ay maging aming pinuno, at ang pagkabagsak ito ay mapasa ilalim ng iyong kamay: Sa diha nga ang usa ka tawo mokupot sa iyang igsoon diha sa balay sa iyang amahan, nga magaingon: Ikaw nagasaput man, busa ikaw himoon namong pangulo, ug pasagdi nga kining kadautan mahulog sa imong kamot; Sa araw na yaon ay manglalakas siya ng kaniyang tinig, na magsasabi, Hindi ako magiging tagapagpagaling; sapagkat sa aking bahay ay wala kahit tinapay o damit man; huwag ninyo akong gawing pinuno ng bayan. Niadtong adlawa ipatugbaw niya ang iyang tingog nga magaingon: Dili ako buot mahimo nga mananambal; kay sa akong balay walay tinapay ni saput: dili ninyo buhaton ako nga pangulo sa katawohan. Sapagkat ang Jerusalem ay giba, at ang Juda ay bagsak: sapagkat ang kanilang dila at ang kanilang mga gawa ay laban sa Panginoon, upang mungkahiin ang mga mata niyang maluwalhati. Kay ang Jerusalem nalumpag na, ug ang Juda napukan na; kay ang ilang dila ug ang ilang mga buhat batok kang Jehova, sa pagsuko sa mga mata sa iyang himaya. Ang kanilang pagtatangi ng mga tao ay sumasaksi laban sa kanila; at kanilang ipinahahayag ang kanilang mga kasalanan na gaya ng Sodoma, hindi nila ikinukubli. Sa aba ng kanilang kaluluwa! sapagkat sila'y nagsiganti ng kasamaan sa kanilang sarili. Ang panagway sa ilang nawong nagasaksi batok kanila; ug ilang ipasundayag ang ilang sala sama sa Sodoma, wala nila taboni kini. Alaut sa ilang kalag! kay nagabuhat sila ug dautan sa ilang kaugalingon. Sabihin ninyo sa matuwid, na ikabubuti niya: sapagkat sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang mga gawa. Managsulti kamo mahitungod sa matarung, nga mamaayo alang kaniya; kay ilang pagakan-on ang bunga sa ilang mga buhat. Sa aba ng masama! ikasasama niya: sapagkat ang kagantihan sa kaniyang mga kamay ay mabibigay sa kaniya. Alaut sa dautan! kay ang kadautan anha kaniya; kay unsay nabuhat sa iyang mga kamot maoy pagabuhaton kaniya. Tungkol sa aking bayan, mga bata ang mga mamimighati sa kanila, at mga babae ang mangagpupuno sa kanila. Oh bayan ko, silang nagsisipatnubay sa iyo, mangagliligaw sa iyo, at sisira ng daan ng iyong mga landas. Mahatungod sa akong katawohan, ang mga bata maoy ilang maglulupig, ug ang mga babaye maoy magahari sa ibabaw kanila. Oh katawohan ko, sila nga mga nanagmando kanimo, maoy nagapasayup kanimo, ug nagabungkag sa dalan sa imong mga alagianan. Ang Panginoon ay tumayo upang magsanggalang, at tumayo upang humatol sa mga bayan. Si Jehova nagatindog aron sa pagpakigbisog, ug nagabarog aron sa paghukom sa katawohan. Ang Panginoon ay hahatol sa mga matanda ng kaniyang bayan, at sa mga pangulo niyaon; Kayo ang nagkainan sa ubasan: ang samsam sa dukha ay nasa inyong mga bahay; Si Jehova magahukom sa mga anciano sa iyang katawohan, ug sa mga principe niini: Kamo mao ang naglamoy sa parrasan; ang inagaw gikan sa mga kabus anaa sa inyong mga balay: Anong ibig ninyong sabihin na inyong dinidikdik ang aking bayan, at inyong ginigiling ang mukha ng dukha? sabi ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo. Unsay ipasabut ninyo nga inyong gidugmok man ang akong katawohan, ug gigaling ang nawong sa mga kabus? nagaingon ang Ginoo, si Jenova sa mga panon. Bukod dito'y sinabi ng Panginoon, Sapagkat ang mga anak na babae ng Sion ay mga mapagmataas, at nagsisilakad na mga may kapalaluan at mga matang nakairap, na nagsisilakad at nagsisikendeng habang nagsisiyaon, at nagpapakalatis ng kanilang mga paa: Laput pa si Jehova miingon: Tungod kay ang mga anak nga babaye sa Sion mga palabilabihon, ug manlakaw nga inubanan sa pinatikig nga mga liog ug mga mata nga malimbongon, manlakaw ug managkiay-kiay sa ilang paglakaw, ug managpapagakpak sa ilang mga tiil; Kayat papaglalangibin ng Panginoon ang bao ng ulo ng mga anak na babae ng Sion, at huhubdan ng Panginoon ang kanilang mga lihim na bahagi. Tungod niini pagapanitan sa Ginoo ang alimpulos sa ulo sa mga anak nga babaye sa Sion, ug huboan ni Jehova ang ilang mga tinago nga mga dapit. Sa araw na yaon ay aalisin ng Panginoon ang kagayakan ng kanilang mga hiyas ng paa, at ang mga hiyas ng ulo, at ang mga pahiyas na may anyong kalahating buwan; Niadtong adlawa pagakuhaon sa Ginoo ang katahum sa bukala sa ilang mga tiil, ug ang mga pandong, ug ang pikas nga mga bulan-bulan; Ang mga hikaw, at ang mga pulsera, at ang mga lambong na pangmukha; Ang mga ariyos, ug ang pulceras, ug ang mga bufanda; Ang mga laso ng buhok, at ang mga kuwintas sa bukong-bukong, at ang mga pamigkis, at ang mga sisidlan ng pabango, at ang mga amuleto; Ang mga kalo nga panapton, ug ang ligas, ug ang mga laso sa ulo, ug ang mga kahon-kahon sa pahumot, ug mga anting-anting; Ang mga singsing, at ang mga hiyas na pang-ilong; Ang mga singsing, ug ang mga pahiyas sa ilong; Ang mga damit na pamista, at ang mga balabal, at ang mga panleeg, at ang mga supot; Ang mga saput nga igsusul-ob alang sa mga fiesta, ug ang manteletas, ug ang mga panolon, ug mga puntil; Ang mga maliit na salamin, at ang mainam na kayong lino, at ang mga turbante, at ang mga lambong. Ang mga salamin, ug ang mga fino nga lino, ug ang mga turbante, ug ang mga velo. At mangyayari na sa halip na mga mainam na especia ay kabulukan; at sa halip na pamigkis ay panali; at sa halip na buhok na ayos ay kakalbuhan; at sa halip na pamigkis na mainam ay pamigkis na kayong magaspang; hero sa halip ng kagandahan. Ug mahinabo, nga sa kahumot moilis ang kabaho; ug sa bakus moilis ang usa ka pisi; ug sa buhok nga dasok moilis ang kaupaw; ug sa usa ka kupo, moilis ang usa ka bisti nga sako: ang paso moilis sa katahum. Ang iyong mga lalake ay mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak, at ang iyong mga makapangyarihan ay sa pakikipagdigma. Ang imong mga tawo mangapukan pinaagi sa espada, ug ang imong tawo nga kusgan mangapukan sa gubat. At ang kaniyang mga pintuang-bayan ay tataghoy at magsisitangis; at siya'y magiging giba at guho sa lupa. Ug ang iyang mga ganghaan managbakho ug managminatay; ug siya mahimong biniyaan ug magalingkod sa ibabaw sa yuta. At pitong babae ay magsisihawak sa isang lalake sa araw na yaon, na mangagsasabi, Kami ay magsisikain ng aming sariling tinapay, at mangagsusuot ng aming sariling kasuutan: tawagin lamang kami sa iyong pangalan; alisin mo ang aming kadustaan. Ug ang pito ka babaye mopugong sa usa ka lalake niadtong adlawa, nga magaingon: Magakaon kami sa among kaugalingong tinapay, ug magasul-ob sa among kaugalingong bisti: hinganli lamang kami sa imong ngalan; kuhaon mo kanamo ang among kaulawan. Sa araw na yaon ay magiging maganda at maluwalhati ang sanga ng Panginoon, at ang bunga ng lupain ay magiging magaling at mainam sa kanilang mga taga Israel na nangakatanan. Niadtong adlawa ang sanga ni Jehova mahimong matahum ug mahimayaon, ug ang bunga sa yuta mahimong halangdon uyamut ug madanihon alang kanila nga naluwas gikan sa Israel. At mangyayari, na siyang naiwan sa Sion, at siyang nalabi sa Jerusalem, tatawaging banal, sa makatuwid baga'y bawat nasusulat sa mga nabubuhay sa Jerusalem: Ug mahinabo nga kadtong mabiyaan didto sa Sion, ug kadtong mahibilin sa Jerusalem, pagatawgon nga balaan, bisan ang tagsatagsa nga mahasulat uban sa mga buhi didto sa Jerusalem; Pagka huhugasan ng Panginoon ang karumhan ng mga anak na babae ng Sion, at lilinisin ang dugo ng Jerusalem sa gitna ng bayan sa pamamagitan ng bisa ng kahatulan, at sa pamamagitan ng bisa ng pagniningas. Sa diha nga mahugasan na sa Ginoo ang kahugawan sa mga anak nga babaye sa Sion, ug malinisan na ang dugo sa Jerusalem gikan sa taliwala niini, pinaagi sa espiritu sa justicia, ug pinaagi sa espiritu sa kainit. At ang Panginoon ay lilikha sa itaas ng buong tahanan ng bundok ng Sion, at sa itaas ng kaniyang mga kapulungan ng isang ulap at usok sa araw, at ng liwanag ng nagniningas na apoy sa gabi: sapagkat sa itaas ng lahat ng kaluwalhatian ay magkakaroon ng isang kubong na kayo. Ug buhaton ni Jehova sa ibabaw sa tibook nga puloy-anan sa bukid sa Sion, ug sa ibabaw sa iyang tigumanan, ang usa ka panganod ug aso sa maadlaw, ug ang kasidlak sa masigang kalayo sa magabii; kay sa ibabaw sa tibook himaya igabuklad ang usa ka tabon. At magkakaroon ng kanlungan upang maging lilim sa kaarawan laban sa init, at upang maging kanlungan at kublihan sa bagyo at sa ulan. Ug adunay usa ka balongbalong nga mahimong landong sa maadlaw tungod sa kainit, ug mahimong usa ka dalangpanan ug usa ka salipdanan gikan sa bagyo ug gikan sa ulan. Paawitin ninyo ako sa aking pinakamamahal, ng awit ng aking minamahal tungkol sa kaniyang ubasan. Ang aking pinakamamahal ay may ubasan sa isang mainam na burol: Paawita ako alang sa akong hinigugma ug usa ka alawiton sa akong hinigugma mahatungod sa iyang kaparrasan. Ang akong hinigugma may usa ka kaparrasan sa usa ka bungtod nga manggibungahon kaayo: At kaniyang binangbangan ang palibot at inalis ang mga bato, at tinamnan ng piling puno ng ubas, at nagtayo ng isang moog sa gitna niyaon, at tinabasan din naman ng isang pisaan ng ubas: at kaniyang hinintay na magbunga ng ubas, at nagbunga ng ubas gubat. Ug iyang gikalotan ug gikuhaan sa mga bato, ug kini gitamnan niya sa labing pinili nga parras, ug gitukoran ug usa ka torre sa taliwala niini, ug gipaangayan usab sa usa ka pug-anan: ug iyang ginapaabut nga magabunga unta, ug mingbunga hinoon sa parras nga ihalas. At ngayon, Oh mga nananahan sa Jerusalem at mga tao sa Juda, hatulan ninyo, isinasamo ko sa inyo, ako at ang aking ubasan. Ug karon, Oh mga pumupuyo sa Jerusalem ug mga tawo sa Juda, hukmi ninyo, ginapangamuyo ko kaninyo, ako ug ang akong kaparrasan. Ano pa ang magagawa ko sa aking ubasan na hindi ko nagawa? anot nang aking hinihintay na magbubunga ng mga ubas, nagbunga ng ubas gubat? Unsa pay arang buhaton ko sa akong kaparrasan, nga wala nako buhata? Sa nagpaabut ako nga kini mamunga unta ug parras, ngano nga mamunga man kini ug parras nga ihalas? At ngayo'y aking sasaysayin sa inyo ang gagawin ko sa aking ubasan: aking aalisin ang bakod na siit niyaon, at sasalantain; aking ibabagsak ang bakod niyaon at mayayapakan: Ug karon sultihan ko ikaw kong unsay buhaton ko sa akong kaparrasan: kuhaon ko ang alad niini, ug kini pagaut-uton; bungkagon ko ang kuta niini, ug kini pagatamakan. At aking pababayaang sira; hindi kakapunin o bubukirin man; kundi magsisitubo ay mga dawag at mga tinik: akin ding iuutos sa mga alapaap, na huwag nilang ulanan. Ug kini pasagdan ko nga biniyaan; ug kini dili na pagakapnan ni pagagabangon; apan manurok ang mga sampinit ug mga tunok: ug sugoon ko usab ang mga dag-um nga dili na sila magpaulan ug ulan sa ibabaw niini. Sapagkat ang ubasan ng Panginoon ng mga hukbo ay ang sangbahayan ng Israel, at ang mga tao sa Juda ay ang kaniyang maligayang pananim: at siya'y naghihintay ng kahatulan, ngunit narito, kapighatian; ng katuwiran, ngunit narito, daing. Kay ang kaparrasan ni Jehova sa mga panon mao man ang balay sa Israel, ug ang mga tawo sa Juda mao ang iyang tanum nga makapahimuot: ug siya nagpaabut sa justicia, apan, ania karon, ang pagdaugdaug; nagpaabut sa pagkamatarung, apan, ania karon, ang usa ka pagtu-aw. Sa aba nila, na nangaguugpong ng bahay sa bahay, na nangaglalagay ng bukid sa bukid hanggang sa mawalan ng pagitan, at kayo'y magsisitahang magisa sa gitna ng lupain! Alaut kanila nga mga managsumpay sa balay ug balay, nga mga nanag-ipon sa uma ngadto sa uma, hangtud nga wala nay dapit, ug kamo pagapapuy-on nga mag-inusara sa taliwala sa yuta! Sa aking mga pakinig ay sinasabi ng Panginoon ng mga hukbo, Sa katotohana'y maraming bahay ang magigiba, malalaki at magaganda, na walang mananahan. Sa akong mga igdulungog nagaingon si Jehova sa mga panon: Sa pagkamatuod, daghanang mga balay nga pagabiyaan, bisan pa mga dagku ug matahum, walay pumupuyo. Sapagkat sangpung acre ng ubasan ay mangagbubunga ng isang bath, at isang homer na binhi ay magbubunga ng isang epa. Kay upat ka hectarea nga kaparrasan magahatag usa ka Homer, Sa aba nila na nagsisibangong maaga sa umaga, upang sila'y makasunod sa nakalalasing na inumin; na nagtatagal hanggang sa kalaliman ng gabi, hanggang sa magalab ang alak sa kanila! Alaut niadtong mosayo pagbangon sa kabuntagon, aron sila managhubog sa maisug nga mga ilimnon, alaut niadtong managtukaw sa tibook kagabhion hangtud sila manginit sa vino. At ang alpa at ang viola, ang pandareta at ang plauta, at ang alak, ay nangasa kanilang mga kapistahan: ngunit hindi nila pinakundanganan ang gawa ng Panginoon, o ginunita man nila ang gawa ng kaniyang mga kamay. Ug ang alpa ug ang sista, pandereta ug ang mga flauta, ug ang vino anaa sa ilang mga kombira; apan sila wala managtagad sa buhat ni Jehova, ni managpalandong sila sa ginahimo sa iyang mga kamot. Kayat ang aking bayan ay nasok sa pagkabihag, sa kasalatan sa kaalaman: at ang kanilang mararangal na tao ay nangagugutom, at ang kanilang karamihan ay nangahahandusay sa uhaw. Busa ang akong katawohan ginabihag tungod sa kaalam; ug ang ilang halangdong mga tawo nangamatay sa gutom, ug ang ilang panon sa katawohan gipangmad-an tungod sa kauhaw. Kayat pinalaki ng Sheol ang kaniyang nasa, at ibinuka ang kaniyang bibig ng walang sukat: at ang kanilang kaluwalhatian, at ang kanilang karamihan, at ang kanilang kahambugan, at ang nagagalak sa gitna nila ay bumaba roon. Busa gipadaku sa Sheol ang iyang tinguha, ug ginganga ang iyang baba sa dili masukod; ug ang ilang himaya, ug ang ilang panon sa katawohan. ug ang ilang pagkamapahitas-on, ug siya nga magakalipay sa taliwala kanila, manaug sa sulod niini. At ang taong hamak ay pinayuyukod, at ang makapangyarihang tao ay pinapagpapakumbaba, at ang mga mata ng nagmamataas ay pinapagpapakumbaba: Ug ang dautang tawo ginapabuktot ug ang dakung tawo ginapaubos, ug ang mga mata sa mga halangdon ginapaubos: Ngunit ang Panginoon ng mga hukbo ay nabunyi sa kahatulan, at ang Dios na Banal ay inaring banal sa katuwiran. Apan si Jehova sa mga panon ginatuboy diha sa justicia, ug ang Dios, ang Balaan ginabalaan diha sa pagkamatarung. Kung magkagayo'y sasabsab ang mga kordero na gaya sa kanilang sabsaban, at ang mga sirang dako ng matataba ay kakanin ng mga palaboy. Unya ang mga nating carnero magasibsib ingon sa anaa sa ilang pasibsibanan, ug ang mga biniyaan nga dapit sa mga matambok pagakan-on sa mga libud-suroy. Sa aba nila na nagsisihila ng kasamaan sa pamamagitan ng mga panali ng walang kabuluhan, at ng kasalanan na tila panali ng kariton: Alaut niadtong mga managguyod sa kadautan pinaagi sa mga pisi sa kabakakan, ug sa sala ingon sa pisi nga gihigut sa carromata; Na nagsasabi, Magmaliksi siya, madaliin niya ang kaniyang gawa upang aming makita: at lumapit at dumating nawa ang payo ng Banal ng Israel upang aming maalaman! Nga nagaingon: Paabtika siya, padalia siya nianang iyang buhat, aron among makita kini; ug paduola ug paanhia ang pagtambag sa Baalan sa Israel, aron among hisayran! Sa aba nila na nagsisitawag ng mabuti ay masama, at ng masama ay mabuti; na inaaring dilim ang liwanag, at liwanag ang dilim; na inaaring mapait ang matamis, at matamis ang mapait! Alaut kanila nga nagangalan sa dautan nga maayo, ug sa maayo nga dautan; nga nagabutang sa kangitngit nga ilis sa kahayag, ug sa kahayag nga ilis sa kangitngit; ug nagabutang sa mapait nga ilis sa matam-is, ug sa matam-is nga ilis sa mapait! Sa aba nila na pantas sa kanilang sariling mga mata, at mabait sa kanilang sariling paningin! Alaut niadtong mga maalam diha sa ilang kaugalingong mga mata, ug mga buotan diha sa ilang kaugalingong pagtan-aw! Sa aba nila na malakas uminom ng alak, at mga taong malakas sa paghahalo ng matapang na inumin: Alaut niadtong makusog nga moinum sa vino, ug mga tawo nga kusganon sa pagsakot sa maisug nga ilimnon; Na nagsisiaring ganap sa masama dahil sa suhol, at inaalis ang katuwiran sa matuwid! Nga nagapakamatarung sa dautan tungod sa hiphip, ug nagakuha sa pagkamatarung sa tawong matarung gikan kaniya! Kayat kung paanong ang liyab ng apoy ay pumupugnaw ng pinagputulan ng trigo, at kung paanong ang tuyong damo ay nasusupok sa alab, gayon magiging gaya ng kabulukan ang kanilang ugat, at ang kanilang bulaklak ay iilanglang na gaya ng alabok: sapagkat kanilang itinakuwil ang kautusan ng Panginoon ng mga hukbo, at hinamak ang salita ng Banal ng Israel. Busa ingon nga ang dila sa kalayo magalamoy sa dagami, ug ingon nga ang mamala nga balili mapulpog diha sa siga, tungod niini ang ilang gamot maingon sa madunot, ug ang ilang putot mawagtang ingon sa abug: tungod kay ilang gisalikway ang Kasugoan ni Jehova sa mga panon, ug gitamay ang pulong sa Balaan sa Israel. Kayat nagalab ang galit ng Panginoon laban sa kaniyang bayan, at iniunat niya ang kaniyang kamay laban sa kanila, at sinaktan sila, at ang mga burol ay nanginig, at ang kanilang mga bangkay ay naging dumi sa gitna ng mga lansangan. Sa lahat ng ito ay hindi napawi ang kaniyang galit, kundi laging nakaunat ang kaniyang kamay. Busa ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa iyang katawohan, ug iyang gibakyaw ang iyang kamot batok kanila, ug gilaglag sila; ug ang mga bukid nanagkurog, ug ang ilang mga minatay ingon sa sagbut sa taliwala sa mga dalan. Tungod niining tanan ang iyang kasilag wala mapalong, hinonoa ang iyang kamot iya pang ginabakyaw. At siya'y magtataas ng watawat sa mga bansa mula sa malayo, at susutsutan sila mula sa wakas ng lupa: at, narito, sila'y darating na lubhang nagmamadali: Ug magapatindog siya ug bandila ngadto sa mga nasud gikan sa halayo, ug pagataghoyan sila gikan sa kinatumyan sa yuta; ug ania karon, sila manganhi sa madali gayud. Walang mapapagod o matitisod man sa kanila; walang iidlip o matutulog man; ni hindi man kakalagin ang pamigkis ng kanilang mga balakang, o mapapatid man ang mga panali ng kanilang mga panyapak: Kanila walay pagakapuyan ni mahipangdol sa taliwala kanila, walay magaduka ni mahikatulog; ni maluag ang bakus sa ilang mga hawak, ni mabugto ang liston sa ilang mga sapin: Na ang kanilang mga pana ay hasa, at lahat nilang busog ay nangakaakma; ang mga kuko ng kanilang mga kabayo ay maibibilang na parang pingkiang bato, at ang kanilang mga gulong ay parang ipoipo: Kang kinsang mga udyong mahait, ug ang tanan nilang mga panamangabawog; ang mga kuko sa ilang mga kabayo pagaisipon nga santik, ug ang ilang mga ligid ingon sa usa ka alimpulos: Ang kanilang angal ay magiging gaya ng sa leon, sila'y magsisiangal na gaya ng mga batang leon: oo, sila'y magsisiangal, at magsisipangal ng huli, at tatangayin, at walang magliligtas. Ug ang ilang pagngulob mahasama sa leon nga baye, sila managngulob sama sa mga leon nga itoy; oo, sila managngulob, ug manakop sa ilang tukbonon, ug ikalagiw nila kini sa gawas nga walay makagawas ug walay bisan kinsa nga makaluwas. At ang mga yao'y magsisiangal laban sa kanila sa araw na yaon na gaya ng hugong ng dagat: at kung tingnan ang lupain, narito, kadiliman at kahirapan, at ang liwanag ay magdidilim sa mga ulap niyaon. Ug sila managngulob batok kanila niadtong adlawa sama sa dinaguok sa dagat: ug kong adunay usa nga molantaw sa yuta, ania karon, ang kangitngit ug kasub-anan; ug ang kahayag ginangitngitan tungod sa mga panganod niini. Noong taong mamatay ang haring Uzzias ay nakita ko ang Panginoon na nakaupo sa isang luklukan, matayog at mataas; at pinuno ang templo ng kaniyang kaluwalhatian. Sa tuig sa pagkamatay ni hari Uzzias, nakita ko ang Ginoo nga nagalingkod sa usa ka trono, hataas ug tinuboy; ug ang iyang mga saput nakapuno sa templo. Sa itaas niya ay nangakatayo ang mga serapin: bawat isa'y may anim na pakpak: na may dalawa na nagsisitakip ng kaniyang mukha, at may dalawa na nagsisitakip ng kaniyang mga paa, at may dalawa na naglilipad sa kaniya. Sa ibabaw kaniya diha ang mga serafines: ang tagsatagsa may unom ka mga pako; sa duruha gitabonan ang iyang nawong, ug sa duruha gitabonan ang iyang mga tiil, ug sa duruha siya milupad. At nagsisigawang isat isa, at nagsasabi, Banal, banal, banal ang Panginoon ng mga hukbo: ang buong lupa ay napuno ng kaniyang kaluwalhatian. Ug ang usa misinggit sa usa, ug miingon: Balaan, balaan, balaan, si Jehova sa mga panon: ang tibook nga yuta napuno sa iyang himaya. At ang mga patibayan ng mga pintuan ay nakilos sa tinig ng sumisigaw, at ang bahay ay napuno ng usok. Ug ang mga patukoranan sa mga pultahan nangurog sa iyang tingog nga nagasingit, ug ang balay napuno sa aso. Nang magkagayo'y sinabi ko, Sa aba ko! sapagkat ako'y napahamak; sapagkat ako'y lalaking may maruming mga labi, at ako'y tumatahan sa gitna ng bayan na may maruming mga labi: sapagkat nakita ng aking mga mata ang Hari, ang Panginoon ng mga hukbo. Unya miingon ako: Alaut man ako! kay patay na ako; tungod kay ako usa ka tawo nga mahugay ug mga ngabil, ug ako nagapuyo sa taliwala sa mga tawo nga mahugaw ug mga ngabil: kay ang akong mga mata nakakita sa Hari, si Jehova sa mga panon ang akong mga mata nakakita sa Hari, si Jehova sa mga panon. Nang magkagayo'y nilipad ako ng isa sa mga serapin, na may baga sa kaniyang kamay, na kaniyang kinuha ng mga pangipit mula sa dambana: Ug unya ang usa sa mga serafin milupad nganhi kanako, nga may usa ka baga nga carbon diha sa iyang kamot nga iyang gikuha pinaagi sa mga kumpit gikan sa halaran: At hinipo niya niyaon ang aking bibig, at nagsabi, Narito, hinipo nito ang iyong mga labi; at ang iyong kasamaan ay naalis, at ang iyong kasalanan ay naalis. Ug uban niini iyang gihikap ang akong baba, ug miingon: Anaa, kini nakatandog sa mong mga ngabil; ug ang imong pagkadautan ginakuha na, ug ang imong sala ginapasaylo. At narinig ko ang tinig ng Panginoon, na nagsasabi, Sinong susuguin ko, at sinong yayaon sa ganang amin? Nang magkagayo'y sinabi ko: Narito ako; suguin mo ako. Ug nadungog ko ang tingog sa Ginoo, nga nagaingon: Kinsa man ang akong ipadala, ug kinsay moadto alang kanamo? Unya miingon ako: Ania ako; paadtoa ako. At sinabi niya, Ikaw ay yumaon, at saysayin mo sa bayang ito, inyong naririnig nga, ngunit hindi ninyo nauunawa; at nakikita nga ninyo, ngunit hindi ninyo namamalas. Ug siya miingon: Lakaw ug sultihi kining katawohan: Kamo nakadungog gayud, apan wala makasabut; ug nakakita gayud, kamo apan wala makasabut. Patabain mo ang puso ng bayang ito, at iyong pabigatin ang kanilang mga pakinig, at iyong ipikit ang kanilang mga mata; baka sila'y mangakakita ng kanilang mga mata; at mangakarinig ng kanilang mga pakinig, at mangakaunawa ng kanilang puso, at mangagbalik loob, at magsigaling. Himoa nga motambok ang kasingkasing niining katawohan, ug pabug-aton mo ang ilang mga igdulungog, ug piyongon mo ang ilang mga mata; tingali unya nga makakita sila uban sa ilang mga mata, ug makadungog uban sa ilang mga igdulungog, ug makasabut sila uban sa ilang kasingkasing, ug mangakabig, ug mamaayo sila. Nang magkagayo'y sinabi ko, Panginoon, hanggang kailan? At siya'y sumagot, Hanggang sa ang mga bayan ay mangagiba na walang tumahan, at ang mga bahay ay mangawalan ng tao, at ang lupain ay maging lubos na giba, Unya miingon ako: Ginoo, hangtud anus-a? Ug siya mitubag: Hangtud nga ang mga ciudad makamingawan nga mawad-an sa molupyo, ug ang mga kabalayan mawalay tawo, ug ang yuta mabiniyaan sa hingpit, At ilayo ng Panginoon ang mga tao, at ang mga nilimot na dako ay magsidami sa gitna ng lupain. Ug gipahilayo ni Jehova ang mga katawohan, ug ang mga dapit nga biniyaan modaghan sa tiwala sa yuta. At kung magkaroon ng ikasangpung bahagi roon, mapupugnaw uli: gaya ng isang roble, at gaya ng isang encina, na ang puno ay naiiwan, pagka pinuputol; gayon ang banal na lahi ay siyang puno niyaon. Ug kong ugaling aduna pay ikapulo ka bahin niini, kini pagaut-uton usab, apan ingon sa usa ka kahoy nga encina ug terebinto nga mahibilin ang tuod kong sila pagaputlon, maingon man ang balaan nga binhi mao man ang tuod niini. At nangyari, nang mga kaarawan ni Achaz na anak ni Jotham, anak ni Uzzias, na hari sa Juda, na si Rezin na hari sa Siria, at si Peca na anak ni Remalias, hari sa Israel, ay nagsiahon sa Jerusalem upang makipagdigma laban doon; ngunit hindi nanganaig laban doon. Ug nahitabo sa mga adlaw ni Achaz, ang anak nga lalake ni Jotham, ang anak nga lalake ni Uzzias, ang hari sa Juda, nga si Rezin ang hari sa Siria, ug si Peca ang anak nga lalake ni Remalias, hari sa Israel, nangadto sa Jerusalem aron sa pagpakiggubat batok kaniya, apan sila wala makadaug batok kaniya. At nasaysay sa sangbahayan ni David, na sinasabi, Ang Siria ay nalakip sa Ephraim. At ang puso niya'y nakilos, at ang puso ng kaniyang bayan na gaya ng mga punong kahoy sa gubat na kinilos ng hangin. Ug ang balay ni David gisuginlan nga ang Siria nakigsagabay kang Ephraim. Ug ang iyang kasingkasing mikurog, ug ang kasingkasing sa iyang katawohan ingon sa mga kakahoyan sa lasang nga mokurog uban sa hangin. Nang magkagayo'y sinabi ng Panginoon kay Isaias, Lumabas ka na iyong salubungin si Achaz, ikaw, at si Sear-jasub na iyong anak, sa dulo ng padaluyan ng tipunan ng tubig sa itaas, sa lansangan ng parang ng nagpapaputi ng kayo; Unya miingon si Jehova kang Isaias: Lumakaw ka karon aron sa pagtagbo kang Achaz, ikaw, ug si Searjasub nga imong anak, sa tumoy sa kanal sa linaw nga sa taas, sa alagianan sa yuta sa maglalaba; At sabihin mo sa kaniya, Ikaw ay magingat, at tumahimik ka; huwag kang matakot, o manglupaypay man ang iyong puso ng dahil sa dalawang buntot na apoy na ito na umuusok, ng dahil sa mabangis na galit ng Rezin at Siria, at ng anak ni Remalias. Ug ingnon mo siya: Pagbantay ug paghilum; ayaw kahadlok, ni paluyahon mo ang imong kasingkasing, tungod niining duruha ka mga ikog sa nagaaso nga pabilo, tungod sa mabangis nga kasuko ni Rezin hari sa Siria, ug sa anak ni Remalias. Dahil sa ang Siria ay pumayo ng masama laban sa iyo, ang Ephraim din naman, at ang anak ni Remalias, na nagsasabi, Tungod kay ang Siria, ang Ephraim ug ang anak ni Remalias nagatinguha ug dautan batok kanimo nga nag-ingon: Magsiahon tayo laban sa Juda, at ating bagabagin, at ating papasukin sila, at tayo'y maglagay ng hari sa gitna niyaon, sa makatuwid baga'y ang anak ni Tabeel: Manungas kita batok sa Juda, ug atong samokon kini, ug ato kining bungkagon alang kanato, ug ibutang ta ang usa ka hari sa taliwala niini; ang anak ni Tabeel; Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Hindi matatayo o mangyayari man. Mao kini ang giingon sa Ginoo nga si Jehova: Kini dili motindog, ni mahinabo. Sapagkat ang pangulo ng Siria ay ang Damasco, at ang pangulo ng Damasco ay ang Rezin: at sa loob ng anim na put limang taon ay magkakawatakwatak ang Ephraim, upang huwag maging bayan: Kay ang ulo sa Siria mao ang Damasco, ug ang ulo sa Damasco mao si Rezin; ug sulod sa kan-uman ug lima ka tuig ang Ephraim mabungkag, aron kini dili mamahimong usa ka katawohan: At ang pangulo ng Ephraim ay ang Samaria, at ang pangulo ng Samaria ay ang anak ni Remalias. Kung kayo'y hindi maniniwala, tunay na hindi kayo mangatatatag. Ug ang ulo sa Ephraim mao ang Samaria, ug ang ulo sa Samaria mao ang anak ni Remalias. Kong kamo dili motoo, sa pagkatinuod kamo dili mamalig-on. At ang Panginoon ay nagsalita uli kay Achaz, na nagsasabi, Ug si Jehova misulti pag-usab kang Achaz nga nagaingon; Humingi ka sa ganang iyo ng tanda na mula sa Panginoon mong Dios; humingi ka maging sa kalaliman, o sa kaitaasan sa itaas. Pangayo ug timaan kang Jehova nga imong Dios; pangayo niini bisan sa kahiladman kun sa ibabaw sa kahitas-an. Ngunit sinabi ni Achaz, Hindi ako hihingi, ni tutuksuhin ko man ang Panginoon. Apan si Achaz miingon: Dili ako mangayo, ni manulay ako kang Jehova. At kaniyang sinabi, Dinggin ninyo ngayon, Oh sangbahayan ni David; maliit na bagay ba sa inyo ang mamagod sa mga tao na inyong papagurin rin ang aking Dios? Ug siya miingon: Panimati kamo karon, Oh balay ni David: Diyutay ra bang butang kaninyo ang pagsamok sa mga tawo, aron inyong pagasamokon ang Dios usab? Kayat ang Panginoon nga ay magbibigay sa inyo ng tanda; narito, isang dalaga ay maglilihi, at manganganak ng isang lalake, at tatawagin ang kaniyang pangalan na Emmanuel. Busa ang Ginoo gayud maoy mohatag kaninyo ug usa ka timaan: ania karon, ang usa ka ulay manamkon, ug magaanak ug usa ka anak nga lalake, ug pagatawgon ang iyang ngalan Emmanuel. Siya'y kakain ng mantekilla at pulot, pagka siya'y natutong tumanggi sa kasamaan, at pumili ng mabuti. Mantequilla ug dugos maoy iyang pagakan-on hangtud sa iyang pagkahibalo sa pagsalikway sa dautan, ug sa pagpili sa maayo. Sapagkat bago maalaman ng bata na tumanggi sa kasamaan, at pumili ng mabuti, pababayaan ang lupain ng dalawang haring iyong kinayayamutan. Kay sa dili pa ang bata makakat-on sa pagsalikway sa dautan, ug sa pagpili sa maayo, ang yuta kansang duruha ka mga hari imong gikasilagan pagabiyaan. Ang Panginoon ay magpapasapit sa iyo, at sa iyong bayan, at sa sangbahayan ng iyong magulang ng mga araw na hindi nangyari mula ng araw na humiwalay ang Ephraim sa Juda; sa makatuwid baga'y ang hari sa Asiria. Si Jehova magadala sa ibabaw kanimo, ug sa ibabaw sa imong katawohan, ug sa ibabaw sa balay sa imong amahan, sa mga adlaw nga wala pa mahinabo, gikan niadtong adlawa sa pagbulag sa Ephraim gikan sa Juda, bisan ang hari sa Asiria. At mangyayari sa araw na yaon, na susutsutan ng Panginoon ang langaw na nasa kahulihulihang bahagi ng mga ilog ng Egipto, at ang pukyutan na nasa lupain ng Asiria. Ug nahitabo niadtong adlawa nga sitsitan ni Jehova ang langaw nga anaa sa kinatumyang dapit sa mga suba sa Egipto, ug ang putyokan nga anaa sa yuta sa Asiria. At sila'y magsisidating, at silang lahat ay mangagpapahinga sa mga gibang libis, at sa mga bitak ng malalaking bato, at sa lahat ng mga tinikan, at sa lahat ng mga sukal. Ug sila manganhi, ug silang tanan managpuyo sa mga walog nga biniyaan, ug diha sa mga pangas sa kapangpangan, ug ibabaw sa tanang mga tunok nga alad, ug ibabaw sa tanang pasibsibanan. Sa araw na yaon ay aahitin ng Panginoon ang ulo at ang balahibo ng mga paa, ng pangahit na inupahan, ang nangasa bahagi ng dako roon ng Ilog, ang hari sa Asiria: at aalisin din ang balbas. Niadtong adlawa pagaagilan sa Ginoo sa ig-alagil nga inabangan ang mga bahin sa Suba, bisan ilakip ang hari sa Asiria, ang ulo ug ang buhok sa mga tiil; ug ang bungot usab pagaut-uton niini. At mangyayari sa araw na yaon, na ang isang tao ay magaalaga ng guyang baka, at ng dalawang tupa; Ug mahitabo niadtong adlawa, nga may usa ka tawo nga magaalima sa usa ka nating vaca, ug duruha ka carnero. At mangyayari, na dahil sa kasaganaan ng gatas na kanilang ibibigay ay kakain siya ng mantekilla: sapagkat ang bawat isa na naiwan sa gitna ng lupain ay kakain ng mantekilla at pulot. Ug mahitabo nga tungod sa pagkadaghan sa gatas nga ilang ihatag nga siya magakaon ug mantequilla: kay ang tagsatagsa nga mahibilin sa taliwala sa yuta magakaon sa mantequilla ug dugos At mangyayari sa araw na yaon, na ang bawat dakong kinaroroonan ng libong puno ng ubas na nagkakahalaga ng isang libong siklong pilak, ay magiging dawagan at tinikan. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga sa tagsatagsa ka dapit, nga dihay usa ka libo ka mga balagon nga nagbili ug usa ka libo ka book nga salapi, motubo ang sampinit ug tunok. Paroroon ang isa na may mga pana at may busog; sapagkat ang buong lupain ay magiging mga dawag at mga tinikan. Uban ang mga udyong ug pana may usa nga moanha, tungod kay ang tibook yuta mahimong kasampinitan ug katunokan. At ang lahat ng burol na hinukay ng azarol, hindi mo paroroonan dahil sa takot sa mga dawag at sa mga tinikan; kundi magiging pagalaan sa mga baka, at yurakan ng mga tupa. Ug sa tanang mga bungtod nga kinalutan sa sarol, dili ka makaanha diha sa kahadlok tungod sa mga sampinit ug tunok; kondili kini aron kapadad-an sa vaca nga toro, ug aron pagatumban sa mga carnero. At sinabi ng Panginoon sa akin, Kumuha ka ng malapad na tabla, at sulatan mo ng panulat ng tao, Kay Maher-salalhash-baz; Ug si Jehova miingon kanako; Kumuha ka ug usa ka dakung panit nga sulatanan, ug sulati ang ibabaw niana sa dagang sa usa ka tawo: Alang kang Maher-salal-hash-baz; At magdadala ako ng mga tapat na saksi upang mangagpaalaala, si Urias na saserdote, at si Zacarias na anak ni Jeberechias. Ug akong kuhaon alang kanako ang mga saksi nga matinumanon aron sa pagtimaan, si Urias ang sacerdote, ug si Zacarias ang anak nga lalake ni Jeberechias. At ako'y naparoon sa propetisa; at siya'y naglihi, at nanganak ng isang lalake. Nang magkagayo'y sinabi ng Panginoon sa akin, Tawagin mo ang kaniyang pangalan na Maher-salalhash-baz. Ug ako nakigtipon sa manalagna nga babaye; ug siya nanamkon, ug nanganak sa usa ka bata nga lalake. Unya miingon si Jehova kanako: Tawgon mo ang iyang ngalan, Maher-salal-hash-baz. Sapagkat bago ang anak ay matutong dumaing ng, Ama ko, at: Ina ko, ang mga kayamanan ng Damasco at ang samsam sa Samaria ay dadalahin sa harap ng hari ng Asiria. Kay sa dili pa ang bata makakat-on pagtawag: Amahan ko, ug, Inahan ko, ang mga bahandi sa Damasco ug ang inagaw sa Samaria pagakuhaon sa atubangan sa hari sa Asiria. At nagsalita pa ang Panginoon uli sa akin, na nagsasabi, Ug si Jehova misulti pa kanako pag-usab, nga nagaingon: Yamang tinanggihan ng bayang ito ang tubig ng Siloe na nagsisiagos na marahan, at siya'y nagagalak kay Rezin at sa anak ni Remalias; Sanglit nga gisalikway niining katawohan ang mga tubig sa Siloe nga nagaagay sa mahinay, ug nagakalipay kang Rezin ug sa anak ni Remalias; Ngayon nga, narito, iniaahon ng Panginoon sa kanila ang tubig ng Ilog, malakas at marami, sa makatuwid baga'y ang hari sa Asiria at ang buo niyang kaluwalhatian: at siya'y aahon sa lahat niyang bangbang, at aapaw sa buo niyang baybayin: Busa karon, tan-awa, ang Ginoo magadala ibabaw kanila sa mga tubig sa Suba, mabaskug ug daghan, bisan ang hari sa Asiria ug ang tibook niyang himaya: ug kini mosalanap sa tanan niyang mga kanal, ug moawas sa tanan niyang kadaplinan; At magpapatuloy sa dako ng loob ng Juda; aapaw at lalampas; aabot hanggang sa leeg; at ang laganap ng kaniyang mga pakpak ay siyang magpupuno ng kaluwangan ng iyong lupain, Oh Emmanuel. Ug kini mobanlas ngadto sa Juda; kini mosalanap pa ug molabay; ug motubo hangtud sa liog; ug ang pagbuklad sa iyang mga pako molukop sa gilapdon sa imong yuta, Oh Emmanuel. Kayo'y magsamasama, Oh mga bayan, at kayo'y mangagkakawatakwatak; at kayo'y mangakinig, kayong lahat na taga malayong lupain: mangagbigkis kayo, at kayo'y mangagkakawatakwatak; kayo'y mangagbigkis, at kayo'y mangagkakawatakwatak. Managsaba kamo, Oh mga katawohan, ug managkatibulaag kamo; ug patalinghug kamong tanan nga atua sa halayong mga yuta: managsul-ob kamo, ug managkatibulaag kamo. Mangagsanggunian kayo, at yao'y mauuwi sa wala; mangagsalita kayo ng salita at hindi matatayo: sapagkat ang Dios ay sumasaamin. Panagsabut kamo, ug kini mahimong walay sangputanan; isulti ang pulong ug kini walay kapuslanan: kay ang Dios ania nagauban kanato. Sapagkat ang Panginoon ay nagsalitang ganito sa akin na may malakas na kamay, at tinuruan ako na huwag lumakad ng lakad ng bayang ito, na sinasabi, Kay mao kini ang giingon ni Jehova kanako uban sa kamot nga malig-on, ug gitudloan ako sa dili paglakat sa dalan niining katawohan, sa pag-ingon: Huwag ninyong sabihin, Pagbabanta; tungkol sa lahat na sasabihin ng bayang ito, Pagbabanta, o huwag mang mangatakot kayo ng kanilang takot, o mangilabot man doon. Ayaw kamo pag-ingon: Usa ka pagsukol, mahatungod sa tanan nga igaingon niining katawohan: Usa ka pagsukol; ni mahadlok kamo sa ilang kahadlok, ni mahikugang kamo niini. Ang Panginoon ng mga hukbo, siya ang inyong aariing banal; at sumakaniya ang inyong takot, at sumakaniya ang inyong pangingilabot. Si Jehova sa mga panon, siya maoy inyong pagabalaanon; ug pasagdi nga siya maoy inyong kahadlokan, ug siya maoy inyong kalisangan. At siya'y magiging pinakasantuario; ngunit pinakabatong katitisuran at pinaka malaking batong pangbuwal sa dalawang sangbahayan ng Israel, na pinakabitag at pinakasilo sa mga nananahan sa Jerusalem. Ug siya maoy mahimong balaang puloy-anan; ugaling mao ang bato sa pagkapangdol ug mao ang bato sa pagkadugmok sa duruha ka mga balay sa Israel, maoy usa ka lit-ag ug usa ka balag-ong alang sa mga molupyo sa Jerusalem. At marami ang mangatitisod doon, at mangabubuwal, at mangababalian, at mangasisilo, at mangahuhuli. Ug daghan ang manghipangdol niini, ug manghidugmo, ug mangapiang, ug hibalag-ongan, ug panghidakpan. Talian mo ang patotoo, tatakan mo ang kautusan sa gitna ng aking mga alagad. Hugpongon mo ang kamatuoran, patiki ang Kasugoan sa taliwala sa akong mga tinon-an. At aking hihintayin ang Panginoon na nagkukubli ng kaniyang mukha sa sangbahayan ni Jacob, at aking hahanapin siya. Ug hulaton ko si Jehova, nga nagatago sa iyang nawong gikan sa balay ni Jacob, ug pangitaon ko siya. Narito, ako at ang mga anak na ibinigay ng Panginoon sa akin ay mga pinakatanda at pinaka kababalaghan sa Israel na mula sa Panginoon ng mga hukbo, na tumatahan sa bundok ng Sion. Ania karon, ako ug ang mga anak nga gihatag ni Jehova kanako mao ang mga timaan ug ang mga katingalahan diha sa Israel gikan kang Jehova sa mga panon, nga nagapuyo sa bukid sa Sion. At pagka kanilang sasabihin sa inyo, Hanapin ninyo silang nakikipagsanggunian sa masamang espiritu at mga manghuhula, na nagsisihuni at nagsisibulong; hindi ba marapat na sanggunian ng bayan ang kanilang Dios? dahil baga sa mga buhay ay sasangguni sila sa mga patay? Ug sa dila nga sila manag-ingon kaninyo: Mangadto kamo niadtong mga espiritista ug mga salamangkiro, nga managpiyak ug managyagubyub: dili ba unta mangadto ang katawohan sa pagpangita sa ilang Dios? tungod sa mga buhi pangitaon ba nila ang mga patay? Sa kautusan at sa patotoo! kung hindi sila magsalita ng ayon sa salitang ito, tunay na walang umaga sa kanila. Ngadto sa Kasugoan ug sa pagpamatuod! kong sila dili managsulti sumala niining pulonga, sa pagkamatuod walay kabuntagon alang kanila. At sila'y magsisidaan doon, na nahihirapan at gutom: at mangyayari, na pagka sila'y mangagugutom, sila'y mangagagalit, at magsisisumpa alangalang sa kanilang hari at sa kanilang Dios, at ititingala nila ang kanilang mga mukha: Ug sila moagi latas niini, nga pagasakiton sa hilabihan ug pagagutmon; ug mahitabo nga, kong sila pagagutmon, nga sila mabalaka sa ilang kaugalingon, ug manunglo tungod sa ilang hari ug tungod sa ilang Dios, ug igahangad nila ang ilang mga nawong sa itaas: At sila'y titingin sa lupa, at, narito, kahirapan at kadiliman, ulap ng kahapisan, at sa salimuot na kadiliman ay itataboy sila. Ug sila motan-aw sa yuta, ug, ania karon, ang kasakit ug kangitngit, ang kadulom sa pagpanghupaw; ug ngadto sa mabaga nga kangitngit pagaabugon sila. Gayon man ay hindi magkakaroon ng paguulap sa kaniya na nasa kahapisan. Nang unang panahon ay dinala niya sa pagkawalang kabuluhan ang lupain ng Zabulon at ang lupain ng Nephtali, ngunit sa huling panahon ay ginawa niyang maluwalhati, sa daang patungo sa dagat, sa dako roon ng Jordan, ng Galilea ng mga bansa. Apan wala na unya ing kangitngit kaniya nga diha sa kasakit. Sa unang panahon iyang gipakaulawan ang yuta sa Zabulon ug ang yuta sa Nephtali; apan sa ulahing panahon iyang gihimo kini nga mahimayaon, tungod sa alagianan sa dagat, unahan sa Jordan, Galilea sa mga nasud. Ang bayan na lumalakad sa kadiliman ay nakakita ng dakilang liwanag: silang nagsisitahan sa lupain ng lilim ng kamatayan, sa kanila sumilang ang liwanag. Ang katawohan nga naglakaw sa kangitngitan nakakita ug usa ka dakung kahayag: sila nga nagpuyo sa yuta sa landong sa kamatayon, misidlak sa ibabaw nila ang kahayag. Iyong pinarami ang bansa, iyong pinalago ang kanilang kagalakan: sila'y nangagagalak sa harap mo ayon sa kagalakan sa pagaani, gaya ng mga tao na nangagagalak pagka nangagbabahagi ng samsam. Imong gipadaghan ang nasud, imong gipatubo ang ilang kalipay: sila nagakalipay sa imong atubangan sumala sa kalipay sa pag-ani, ingon sa mga tawo nga nanagkalipay sa ilang pagbahin sa inagaw. Sapagkat ang pamatok na kaniyang pasan, at ang pingga sa kaniyang balikat, ang panghampas ng mamimighati sa kaniya, ay iyong sinira na gaya sa kaarawan ng Madian. Kay ingon kaniadto sa adlaw sa Madian gibali mo ang yugo sa iyang palas-anon, ug ang yayongan sa iyang abaga, ang sungkod sa iyang manlulupig. Sapagkat ang lahat na sakbat ng nasasakbatang tao sa kaguluhan, at ang mga kasuutang puno ng dugo ay magiging para sa pagkasunog, para sa mitsa ng apoy. Kay ang tibook hinagiban sa tawo nga sangkap sa hinagiban didto sa kagubut, ug ang mga saput nga gilimisan sa dugo, pagasunogon, nga igasugnod sa kalayo. Sapagkat sa atin ay ipinanganak ang isang bata, sa atin ay ibinigay ang isang anak na lalake; at ang pamamahala ay maaatang sa kaniyang balikat: at ang kaniyang pangalan ay tatawaging Kamanghamangha, Tagapayo, Makapangyarihang Dios, Walang hanggang Ama, Pangulo ng Kapayapaan. Kay alang kanato ang usa ka bata natawo, alang kanato ang usa ka anak nga lalake gihatag; ug ang kagamhanan igatungtong sa iyang abaga: ug ang iyang ngalan pagatawgon Kahibulongan, Magtatambag, Dios nga Makagagahum, Amahan nga walay Katapusan, Principe sa Pakigdait. Ang paglago ng kaniyang pamamahala at ng kapayapaan ay hindi magkakaroon ng wakas, sa luklukan ni David, at sa kaniyang kaharian, upang itatag, at upang alalayan ng kahatulan at ng katuwiran mula ngayon hanggang sa magpakailan man. Isasagawa ito ng sikap ng Panginoon ng mga hukbo. Sa kauswagan sa iyang kagamhanan ug sa pakigdait walay katapusan, ibabaw sa trono ni David, ug sa ibabaw sa iyang gingharian, aron sa pagtukod niini, ug sa pagtuboy niini nga may justicia ug pagkamatarung sukad karon bisan hangtud sa walay katapusan. Ang kakugi ni Jehova sa mga panon maoy magahimo niini. Nagpasabi ang Panginoon sa Jacob, at naliliwanagan ang Israel, Ang Ginoo nakapadala ug usa ka pulong kang Jacob, ug kini misanag ibabaw sa Israel. At malalaman ng buong bayan ng Ephraim, at ng nananahan sa Samaria, na nagsasabi sa kapalaluan at sa pagmamatigas ng ulo, Ug ang tibook katawohan masayud, bisan ang Ephraim ug ang pumoluyo sa Samaria, nga magaingon sa pagpagarbo ug sa kasingkasing: Ang mga laryo ay nangahulog, ngunit aming itatayo ng tinabas na bato: ang mga sikomoro ay nangaputol, ngunit aming papalitan ng mga cedro. Ang mga ladrillo mangatumpag, apan magatukod kami uban sa bato nga tiniltilan; ang mga sicomoro gipamutol, apan pagabutangan namo ug mga cedro ang ilang dapit. Kayat itataas ng Panginoon laban sa kaniya ang mga kaaway ng Rezin, at manghihikayat ng kaniyang mga kaalit; Busa pagapadag-on ni Jehova ang mga kaaway ni Rezin batok kaniya, ug pagapaabtikon ang iyang mga kaaway, Ang mga taga Siria sa unahan, at ang mga Filisteo sa likuran; at kanilang lalamunin ang Israel ng bukang bibig. Sa lahat na ito ang kaniyang galit ay hindi napawi, kundi ang kaniyang kamay ay laging nakaunat. Ang Sirianhon sa atubangan, ug ang mga Filistehanon sa likod; ug ilang pagalamyon ang Israel sa baba nga magabanganga. Mahitungod niining tanan ang iyang kasuko wala mapala, kondili gibakyaw hinoon ang iyang kamot sa gihapon. Gayon ma'y ang bayan ay hindi nagbalik-loob sa kaniya na sumakit sa kanila, o hinanap man nila ang Panginoon ng mga hukbo. Bisan pa niana ang katawohan wala makabig niadtong midagmal kanila, ni mangita sila kang Jehova sa mga panon. Kayat puputulin ng Panginoon sa Israel ang ulot buntot, ang sanga ng palma at ang tambo, sa isang araw. Tungod niini pagaputlon ni Jehova gikan sa Israel ang ulo ug ikog, ang sanga sa palma ug kawayan, sa usa lamang ka adlaw. Ang matanda at ang marangal na tao, siyang ulo; at ang propeta na nagtuturo ng mga kabulaanan, siyang buntot. Ang anciano ug ang tawo nga halangdon, siya mao ang ulo; ug ang manalagna nga nagatudlo sa kabakakan, siya mao ang ikog. Sapagkat silang nagsisipatnubay ng bayang ito ay siyang nangagliligaw; at silang pinapatnubayan ay nangapapahamak. Kay sila nga nanagmando niining katawohan maoy nanagpasalaag kanila; ug sila nga minandoan nila gipanaglaglag. Kayat ang Panginoon ay hindi magagalak sa kanilang mga binata, ni mahahabag man sa kanilang mga ulila at mga babaing bao: sapagkat bawat isa ay marumi at manggagawa ng kasamaan, at bawat bibig ay nagsasalita ng kamangmangan. Sa lahat na ito ang galit niya ay hindi napawi, kundi ang kaniyang kamay ay laging nakaunat. Tungod niini ang Ginoo dili malipay sa ilang mga batan-on nga lalake, ni malooy siya sa ilang mga ilo ug mga balo; kay ang tanan mahugaw ug mamumuhat sa dautan, ug ang tagsatagsa ka baba nagasulti sa binuang. Mahitungod niining tanan ang iyang kasuko wala mapala, kondili gibakyaw hinoon ang iyang kamot sa gihapon. Sapagkat ang kasamaan ay sumusunog na gaya ng apoy; pumupugnaw ng mga dawag at mga tinikan: oo, nagaalab na sa siitan sa gubat, at umiilanglang na paitaas sa mga masinsing ulap na usok. Kay ang kadautan nagadilaab ingon sa kalayo; kini nagalamoy sa mga sampinit ug mga tunok; oo, kini nagapasiga sa mga sagbot sa kalasangan, ug sila nagalukot padulong sa itaas sa usa ka haligi nga aso. Sa poot ng Panginoon ng mga hukbo ay nasusunog ang lupain: ang bayan naman ay gaya ng panggatong sa apoy; walang taong mahahabag sa kaniyang kapatid. Ang yuta nasunog tungod sa kaligutgut ni Jehova sa mga panon; ug ang katawohan nahimong ingon sa sugnod sa kalayo: walay tawo nga magapagawas sa iyang igsoon. At isa'y susunggab ng kanang kamay, at magugutom; at kakain ng kaliwa, at hindi sila mabubusog: sila'y magsisikain bawat isa ng laman ng kaniyang sariling bisig: Ug ang usa moagaw diha sa dapit sa toong kamot, ug pagagutomon; ug siya mokaon diha sa wala nga kamot, ug sila dili mangabusog; sila mokaon ang tagsatagsa sa unod sa iyang kaugalingon bukton: Ang Manases, ay kakanin ang Ephraim; at ang Ephraim, ay ang Manases: at sila kapuwa ay magiging laban sa Juda. Sa lahat na ito ang galit niya ay hindi napawi, kundi ang kaniyang kamay ay laging nakaunat. Si Manases, mosubad kang Ephraim; ug si Ephraim, kang Manases, ug silang duruha managtipon batok kang Juda. Mahitungod niining tanan ang iyang kasuko wala mapala, kondili gibakyaw hinoon ang iyang kamot sa gihapon. Sa aba nila na nagpapasiya ng mga likong pasiya, at ng mga manunulat na sumusulat ng mga kasuwailan: Alaut kanila nga nanagsugo sa dili matarung nga mga sugo, ug sa mga magsusulat nga nagasulat sa mga butang nga balit-ad; Upang iligaw sa kahatulan ang mapagkailangan, at upang alisin ang katuwiran ng dukha ng aking bayan, upang ang mga babaing bao ay maging kanilang samsam, at upang kanilang gawing kanilang huli ang mga ulila! Aron sa paghikaw sa hangul gikan sa justicia, ug sa pag-agaw gikan sa mga kabus sa akong katawohan sa ilang katungod, aron ang mga balo mahimo nga ilang inagaw, ug aron ang ilo mahimo nila nga ilang tukbonon! At ano ang inyong gagawin sa araw ng pagdalaw, at sa kagibaan na manggagaling sa malayo? sa kanino kayo magsisitakas upang kayo'y tulungan? at saan ninyo iiwan ang inyong kaluwalhatian? Ug unsa may inyong pagabuhaton sulod sa adlaw sa pagdu-aw, ug sulod sa kalaglagan nga umalabut gikan sa halayo? kang kinsa man kamo modangup aron kamo tabangan? ug asa man ninyo biyai ang inyong himaya? Sila'y magsisiyukod na gaya ng mga bilanggo, at mangabubuwal sa bunton ng mga patay. Sa lahat ng ito ang galit niya ay hindi napawi, kundi ang kaniyang kamay ay laging nakaunat. Sila motikuko lamang ilalum sa yugo sa mga binilanggo, ug mangapukan ilalum sa yugo sa mga patay. Mahitungod niining tanan ang iyang kasuko wala mapala, kondili gibakyaw pa hinoon ang iyang kamot sa gihapon. Hoy, taga Asiria, na pamalo ng aking galit, siyang tungkod na kasangkapan ng aking pag-iinit. Ho Asiriahanon, ang baras sa akong kasuko, ang sungkod nga sa kang kansang kamot anaa ang akong kaligutgut! Aking susuguin siya laban sa maruming bansa, at laban sa bayan na aking kinapopootan ay pagbibilinan ko siya, upang manamsam, at upang manunggab, at yapakan sila na parang putik ng mga lansangan. Paadtoon ko siya batok sa usa ka nasud nga malaw-ayon, ug batok sa katawohan sa akong kaligutgut pagahatagan ko siya ug sugo, aron sa pagkuha sa inagaw, ug aron sa pagkuha sa tukbonon, ug aron sila pagatumban sama sa lapok sa mga dalan. Gayon ma'y hindi niya inaakalang gayon, o iniisip mang gayon ng kaniyang puso; kundi ang nasa kaniyang puso ay manggiba, at manglipol ng mga bansa na hindi kakaunti. Apan siya wala magtinguha sa ingon; ni maghunahuna ang iyang kasingkasing sa ingon; kondili anaa sa iyang kasingkasing ang paglumpag, ug ang paglaglag sa mga nasud nga dili diyutay. Sapagkat kaniyang sinasabi, Hindi baga ang aking mga pangulo ay hari silang lahat? Kay siya nagaingon: Dili ba mga hari ang tanan nga mga principe ko? Hindi baga ang calno ay gaya ng Carchemis? hindi ba ang Hamath ay gaya ng Arphad? hindi ba ang Samaria ay gaya ng Damasco? Dili ba ang Calno sama sa Carchemis? dili ba ang Hamath sama sa Arphad? dili ba ang Samaria sama sa Damasco? Kung paanong nakasumpong ang aking kamay ng mga kaharian ng mga diosdiosan, na ang mga larawan nilang inanyuan ay mga higit ng dami kay sa Jerusalem at sa Samaria; Ingon nga ang akong kamot nakakaplag sa mga gingharian sa mga dios-dios kansang mga larawan nga linilok minglabaw niadtong atua sa Jerusalem ug sa Samaria; Hindi ko baga gagawing gayon sa Jerusalem at sa kaniyang mga diosdiosan, ang gaya ng ginawa ko sa Samaria at sa kaniyang mga diosdiosan? Dili ba ako, ang ingon sa gibuhat ko sa Samaria ug sa iyang mga dios-dios, pagabuhaton ko usab sa Jerusalem ug sa iyang mga dios-dios? Kayat mangyayari, na pagka naisagawa ng Panginoon ang buo niyang gawain sa bundok ng Sion at sa Jerusalem, aking parurusahan ang kagagawan ng mapagmalaking loob na hari sa Asiria, at ang kaluwalhatian ng kaniyang mga mapagmataas na tingin. Sa maong pagkaagi mahitabo, nga, sa mabuhat sa Ginoo ang tibook niyang buhat ibabaw sa bukid sa Sion ug sa Jerusalem, silotan ko ang bunga sa magahi nga kasingkasing sa Asiria, ug ang himaya sa iyang mapahitas-on nga mga pagpanan-aw. Sapagkat kaniyang sinabi, Aking ginawa ito sa kalakasan ng aking kamay at sa aking karunungan; sapagkat ako'y mabait: at aking binago ang mga hangganan ng mga tao, at ninakaw ko ang kanilang mga kayamanan, at parang matapang na lalake na ibinaba ko silang nangakaupo sa mga luklukan: Kay siya miingon: Tungod sa kusog sa akong kamot nahimo nako kini, ug tungod sa akong kaalam; kay ako adunay pagsabut: ug akong nakuha ang mga utlanan sa mga katawohan, ug natulis nako ang ilang mga bahandi, ug sama sa usa ka lalake nga maisug gipakamang ko sila nga nanaglingkod sa mga trono: At nasumpungan ng aking kamay na parang pugad ang mga kayamanan ng mga tao; at ako'y namulot sa buong lupa na parang namumulot ng mga itlog na napabayaan: at walang magkilos ng pakpak, o magbuka ng bibig o sumiyap. Ug hingkaplagan sa akong kamot ingon sa usa ka salag ang mga bahandi sa mga katawohan; ug sama sa usa nga nagahipos sa mga itlog nga biniyaan, gihipos ko ang tanang yuta: ug walay usa nga mikapakapa, kun mibuka sa baba, kun mipiyak. Magmamapuri ba ang palakol laban sa nagpuputol niyaon? Nakapagmamalaki ba ang lagari laban sa humahawak niyaon? gaya ng kung ang pamalo ay makapagpapanginig sa kanila na nagtataas niyaon, o gaya ng kung ang tungkod ay magtataas sa tao na hindi kahoy. Makapangandak ba ang wasay sa iyang kaugalingon batok niadtong nagagamit kaniya nga nagaputol uban niini? Ang gabas makapadaku ba sa iyang kaugalingon batok niadtong nagasalsal kaniya? Daw ingon sa usa ka baras nga buot mosalsal kanila nga maoy nagaalsa kaniya, daw ingon sa usa ka sungkod nga buot moalsa sa tawo nga dili man kahoy. Kayat pangangayayatin ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo, ang kaniyang mga mataba; at sa ilalim ng kaniyang kaluwalhatian ay magkakaroon ng pagniningas na gaya ng ningas na apoy. Tungod niini ang Ginoo, nga si Jehova sa mga panon, magapadala ug kaniwang sa iyang mga matambok; ug ubos sa iyang himaya anaay modilaab nga sama sa kasiga sa kalayo. At ang liwanag ng Israel ay magiging pinakaapoy, at ang kaniyang Banal ay pinakaliyab: at magniningas at susupukin ang kaniyang mga tinikan at mga dawag sa isang araw. Ug ang suga sa Israel mamahimong kalayo, ug ang iyang Balaan mahimong usa ka siga; ug kini mosunog ug magalamoy sa iyang mga tunok ug sa iyang mga sampinit sulod sa usa ka adlaw. At kaniyang pupugnawin ang kaluwalhatian ng kaniyang gubat, at ng kaniyang pinakikinabangang bukid, ang kaluluwa at gayon din ang katawan: at magiging gaya ng kung nanglulupaypay ang may dala ng watawat. Ug iyang pagaut-uton ang himaya sa iyang kalasangan, ug ang sa iyang mabungaon nga baul, silang duruha ang kalag ug ang lawas: ug maingon sa usa ka magdadala sa bandila nga gipugdaw. At ang nalabi sa mga punong kahoy ng kaniyang gubat ay mangangaunti, na anopat mabibilang ng bata. Ug ang mahabilin sa mga kahoy sa iyang kalasangan nihit lamang, sa ingon masulat lamang sa usa ka bata. At mangyayari sa araw na yaon, na ang nalabi sa Israel, at ang nangakatanan sa sangbahayan ni Jacob, hindi na titiwala pa uli sa kaniya na sumakit sa kanila; kundi titiwala sa Panginoon, sa Banal ng Israel, sa katotohanan. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang mahabilin sa Israel, ug sila nga nanagpakagawas sa balay ni Jacob, dili na mosandig kaniya nga nagdagmal kanila, kondili mosandig hinoon kang Jehova, ang Balaan sa Israel, sa pagkamatuod. Isang nalabi ay manunumbalik, sa makatuwid baga'y ang nalabi sa Jacob, sa makapangyarihang Dios. May usa ka salin nga magabalik, nga mao ang nahabilin ni Jacob, ngadto sa Dios nga makagagahum. Sapagkat bagaman ang iyong bayang Israel ay magiging parang buhangin sa dagat, ang isang nalabi lamang sa kanila ang manunumbalik: ang pagkalipol ay naipasiya, na magtataglay ng katuwiran. Kay bisan ang imong katawohan Israel, maingon sa balas sa dagat, usa ka salin lamang ang mahiuli: ang usa ka paglaglag gilagal na, nga magaawas sa pagkamatarung. Sapagkat ang kagibaan, at ang ipinasiya, gagawin ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo, sa gitna ng buong lupa. Kay ang usa ka hingpit nga katapusan, ug kana ginatagal na, hinoon sa Ginoo, nga si Jehova sa mga panon, sa taliwala sa tibook nga yuta. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo, Oh bayan kong tumatahan sa Sion, huwag kang matakot sa taga Asiria: bagaman ikaw ay sinaktan niya ng pamalo at nagtaas ng kaniyang tungkod laban sa iyo, ayon sa paraan ng Egipto. Busa mao kini ang giingon sa Ginoo, nga si Jehova sa mga panon: Oh katawohan ko nga nagapuyo sa Sion, ayaw kahadlok sa Asirianhon, bisan pa siya magabunal kanimo sa usa ka baras, ug pagabakyawon niya ang iyang sungkod batok kanimo, sumala sa batasan sa Egipto. Sapagkat sangdali pa, at ang pagkagalit ay magaganap, at ang aking galit, sa kanilang ikamamatay. Kay sa dili madugay, ug ang kasilag batok kanimo mamatuman, ug ang akong kasuko igapatumong sa iyang pagkagun-ob. At ibabangon ng Panginoon ng mga hukbo, ang kasakunaan laban sa kaniya, na gaya ng pagpatay sa Madian sa bato ng Oreb: at ang kaniyang panghampas ay malalagay sa dagat, at kaniyang itataas ng ayon sa paraan ng Egipto. Ug si Jehova sa mga panon magapalihok sa usa ka latigo batok kaniya, ingon sa pagpamatay didto sa Madian duol sa bato sa Horeb: ug ang iyang baras iyang ibakyaw sa ibabaw sa dagat, ug iya kini nga igabakyaw sama sa batasan sa Egipto. At mangyayari sa araw na yaon, na ang atang niya ay mahihiwalay sa iyong balikat, at ang kaniyang ipinasan sa iyong leeg, at ang ipinasan ay malalagpak dahil sa pinahiran. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang iyang palas-anon makuha gikan sa imong abaga, ug ang iyang yugo gikan sa imong liog, ug ang yugo pagabalion pinaagi sa pagkatambok. Siya'y dumating sa Ajad, siya'y nagdaan sa Migron; sa Michmas inilalapag niya ang kaniyang mga daladalahan: Siya miabut sa Ajad, siya miagi sa Migron; didto sa Michmas gipundok niya ang iyang kasangkapan; Sila'y nangagdaraan sa landas; sila'y nagsituloy na nangagpahinga sa Geba: ang Rama ay nanginginig; ang Gabaa ni Saul ay tumakas. Sila mingtabok na sa alagianan; sila anaa nanagpuyo sa Geba; ang Rama mikurog; ang Gabaa ni Saulo mikalagiw. Humiyaw kang malakas ng iyong tinig, Oh anak na babae ng Galim! duminig ka, Oh Lais! Oh ikaw na kaawaawang Anathoth! Suminggit ka sa makusug sa imong tingog, Oh anak ni Galim! Panimati, Oh Lais! Oh ikaw alaut nga Anathoth! Madmena ay palaboy; ang mga nananahan sa Gebim ay nagtitipon upang magsitakas. Madmena maoy katawohan nga kagiw; ang mga molupyo sa Gebim nangalagiw aron maluwas. Sa araw ding ito ay titigil siya sa Nob: kaniyang iniuunat ang kaniyang kamay sa bundok ng anak na babae ng Sion, na burol ng Jerusalem. Niini gayud nga adlawa siya mohunong didto sa Nob: ginauyog niya ang iyang kamot diha sa bukid sa anak nga babaye sa Sion, ang bungtod sa Jerusalem. Narito, puputulin ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo, na kakilakilabot ang mga sanga: at ang mga mataas sa anyo ay ibubuwal, at ang mapagmataas ay ibababa. Ania karon, ang Ginoo, si Jehova sa mga panon, pamutlan niya ang mga sanga uban sa gahum nga makalilisang: ug ang kahabog sa tindog pagapul-ongon, ug ang hatag-as pagapaub-son. At kaniyang puputulin ang mga siitan ng gubat sa pamamagitan ng bakal, at ang Libano ay mawawasak sa pamamagitan ng isang makapangyarihan. Ug iyang pagaputlon ang masiut nga kakahoyan sa kalasangan pinaagi sa puthaw, ug ang Libano mahulog pinaagi sa kamot nga makagagahum. At may lalabas na usbong sa puno ni Isai, at isang sanga mula sa kaniyang mga ugat ay magbubunga: Ug may mogula nga usa ka, saha gikan sa punoan ni Isai, ug mobunga ang usa ka sanga gikan sa iyang mga gamot. At ang Espiritu ng Panginoon ay sasa kaniya, ang diwa ng karunungan at ng kaunawaan, ang diwa ng payo at ng katibayan, ang diwa ng kaalaman at ng takot sa Panginoon; Ug ang Espiritu ni Jehova mopuyo sa ibabaw kaniya, ang espiritu sa kaalam ug sa pagsabut, ang espiritu sa pagtambag ug kagahum, ang espiritu sa kahibalo ug sa kahadlok kang Jehova. At ang kaniyang kaluguran ay magiging sa pagkatakot sa Panginoon: at hindi siya hahatol ng ayon sa paningin ng kaniyang mga mata, ni sasaway man ng ayon sa pakinig ng kaniyang mga tainga: Ug ang iyang kalipay anaa sa kahadlok kang Jehova; ug siya dili magahukom sumala sa panan-aw sa iyang mga mata, ni mosaway siya sumala sa mabati sa iyang mga igdulungog; Kundi hahatol siya ng katuwiran sa dukha, at sasaway na may karampatan dahil sa mga maamo sa lupa: at sasaktan niya ang lupa ng pamalo ng kaniyang bibig, at ng hinga ng kaniyang mga labi ay kaniyang papatayin ang masama. Kondili uban ang justicia magahukom siya sa mga kabus, ug pakanaugan niya sa hukom uban ang katul-id kadtong mga mapainubsanon sa yuta: ug pagahampakon niya ang yuta sa baras sa iyang baba; ug pinaagi sa gininhawa sa iyang mga ngabil pagapatyon niya ang tawong dautan. At katuwiran ang magiging bigkis ng kaniyang baywang, at pagtatapat ang pamigkis ng kaniyang mga balakang. Ug ang pagkamatarung mao ang bakus sa iyang hawak, ug ang pagkamatinumanon mao ang bakus sa iyang lawas. At ang lobo ay tatahang kasama ng kordero, at ang leopardo ay mahihigang kasiping ng batang kambing; at ang guya, at ang batang leon, at ang patabain na magkakasama; at papatnubayan sila ng munting bata. Ug ang lobo mopuyo uban sa nating carnero, ug ang leopardo mohigda uban sa nating kanding; ug ang nating vaca ug ang nating leon ug ang linaming nga mananap manag-ipon sila; ug ang usa ka bata nga gamay maoy magamando kanila. At ang baka at ang oso ay manginginain; ang kanilang mga anak ay mahihigang magkakasiping: at ang leon ay kakain ng dayami na gaya ng baka. Ug ang vaca ug ang oso managsibsib; ug ang ilang mga nati manag-ipon sa paglubog; ug ang leon mosibsib sa kompay sama sa torong vaca. At ang batang pasusuhin ay maglalaro sa lungga ng ahas, at isusuot ng batang kahihiwalay sa suso ang kaniyang kamay sa lungga ng ulupong. Ug ang mga bata nga masuso magadula sa lungag sa sawa, ug ang bata nga linutas mokuot sa langub sa halas nga bahion. Hindi sila magsisipanakit o magsisipanira man sa aking buong banal na bundok: sapagkat ang lupa ay mapupuno ng kaalaman ng Panginoon, gaya ng tubig na tumatakip sa dagat. Dili nila pagadauton ni pagagub-on ang tibook ko nga bukid nga balaan; kay ang yuta mapuno sa kahibalo kang Jehova, ingon sa mga tubig nga nagatabon sa dagat. At mangyayari, sa araw na yaon na ang angkan ni Isai, na tumatayong pinakawatawat ng mga bayan, hahanapin ng mga bansa; at ang kaniyang pahingahang dako ay magiging maluwalhati. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang gamot ni Isai, nga nagatindog ingon nga usa ka bandila sa mga katawohan, kaniya mangita ang mga nasud; ug ang iyang dapit nga pagapahulayan mahimong mahimayaon. At mangyayari, sa araw na yaon, na ilalapag ng Panginoon uli ang kaniyang kamay na ikalawa upang mabawi ang nalabi sa kaniyang bayan na malalabi, mula sa Asiria, at mula sa Egipto, at mula sa Patros, at mula sa Cus, at mula sa Elam, at mula sa Sinar, at mula sa Amath, at mula sa mga pulo ng dagat. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga igadapion pag-usab sa Ginoo ang iyang kamot sa ikaduha aron sa pagbawi sa salin sa iyang katawohan, nga mahabilin pa, gikan sa Asiria, ug gikan sa Egipto, ug gikan sa Parthia, ug gikan sa Etiopia, ug gikan sa Persia, ug gikan sa Caldea, ug gikan sa Amath, ug gikan sa mga pulo sa dagat. At siya'y maglalagay ng pinakawatawat sa mga bansa, at titipunin niya ang mga tapon ng Israel, at pipisanin ang mga nangalat ng Juda mula sa apat na sulok ng lupa. Ug siya magatindog ug usa ka bandila alang sa mga nasud, ug magapatigum sa hininginlan gikan sa Israel, ug pagatigumon ang nangapatlaag gikan sa Juda gikan sa upat ka kasuokan sa yuta. Ang inggit naman ng Ephraim ay maaalis, at ang mga lumiligalig ng Juda ay mahihiwalay: ang Ephraim ay hindi maiinggit sa Juda, at ang Juda ay hindi liligalig sa Ephraim. Ang kasina usab sa Ephraim mawala, ug sila nga nanagsamok kang Juda pagalaglagon: ang Ephraim dili na masina sa Juda, ug ang Juda dili magasamok kang Ephraim. At sila'y lulusob sa mga Filisteo sa kalunuran; magkasamang sasamsam sila sa mga anak ng silanganan: kanilang iuunat ang kanilang kamay sa Edom at sa Moab; at susundin sila ng mga anak ni Ammon. Ug sila manghugpa sa abaga sa mga Filistehanon didto sa kasaladpan; managhiusa sila sa pagpangagaw sa mga butang sa mga anak sa silangan: ilang igatuy-od ang ilang kamot sa Edom ug sa Moab; ug ang mga anak sa Ammon managtahud kanila. At lubos na sisirain ng Panginoon ang look ng dagat ng Egipto; at iwawaswas ang kaniyang kamay sa Ilog ng kaniyang malakas na hangin, at papagpipituhing batis, at palalakarin ang mga tao na hindi basa ang mga paa. Ug sa hingpit pagalaglagon ni Jehova ang dila sa dagat sa Egipto; ug uban ang iyang hangin nga makamala igabakyaw niya ang iyang kamot ibabaw sa Suba, ug kini pagabulagon niya sa pito ka mga sapa, ug palatason niya ang mga tawo nga mala ang mga tiil. At magkakaroon ng isang lansangan sa nalabi sa kaniyang bayan, na malalabi, mula sa Asiria; gaya ng nagkaroon sa Israel ng araw na siya'y umahon mula sa lupain ng Egipto. Ug adunay dalan nga halapad alang sa salin sa iyang katawohan, nga mopabilin, gikan sa Asiria; ingon nga dihay salin sa Israel sa adlaw sa iyang paggula gikan sa yuta sa Eqipto. At sa araw na yaon ay iyong sasabihin, Ako'y pasasalamat sa iyo, Oh Panginoon; sapagkat bagaman ikaw ay nagalit sa akin ang iyong galit ay napawi, at iyong inaaliw ako. Ug niadtong adlawa ikaw magaingon: Pagapasalamatan ko ikaw, Oh Jehova; kay bisan ikaw nasuko kanako, ang imong kasuko gikuha mo, ug ako gilipay mo. Narito, Dios ay aking kaligtasan; ako'y titiwala, at hindi ako matatakot: sapagkat ang Panginoon si Jehova ay aking kalakasan at awit; at siya'y naging aking kaligtasan. Ania karon, ang Dios mao ang akong kaluwasan; ako masalig, ug dili mahadlok: kay si Jehova, bisan si Jehova, mao ang akong kusog ug ang akong alawiton; ug siya nahimong kaluwasan ko. Kayat kayo'y iigib ng tubig na may kagalakan sa mga balon ng kaligtasan. Busa uban ang kalipay kamo managtimba ug tubig gikan sa mga atabay sa kaluwasan. At sa araw na yao'y inyong sasabihin, Mangagpasalamat kayo sa Panginoon, kayo'y magsitawag sa kaniyang pangalan, ipahayag ninyo ang kaniyang mga gawa sa mga bayan, sabihin ninyo na ang kaniyang pangalan ay marangal. Ug niadtong adlawa kamo magaingon: Pasalamati si Jehova, sangpita ang iyang ngalan, ipahayag ang iyang mga buhat sa taliwala sa mga katawohan, pahibalo nga ang iyang ngalan ginabayaw. Magsiawit kayo sa Panginoon; sapagkat siya'y gumawa ng mga marilag na bagay: ipaalam ito sa buong lupa. Manag-awit kamo kang Jehova; kay siya nakabuhat ug mga butang maayo uyamut: isangyaw kini sa tibook nga yuta. Humiyaw ka ng malakas at sumigaw ka, ikaw na nananahan sa Sion: sapagkat dakila ang Banal ng Israel sa gitna mo. Suminggit ka ug tumiyabaw, ikaw pumoluyo sa Sion; kay daku ang Balaan sa Israel sa imong kinataliwad-an. Ang hula tungkol sa Babilonia na nakita ni Isaias na anak ni Amoz. Ang palas-anon sa Babilonia, nga nakita ni Isaias ang anak nga lalake ni Amoz. Kayo'y mangaglagay ng isang watawat sa bundok, na walang punong kahoy, mangaglakas kayo ng tinig sa kanila, inyong senyasan ng kamay, upang sila'y magsipasok sa mga pintuang-bayan ng mga mahal na tao. Magpatindog kamo ug usa ka bandila ibabaw sa usa ka hubo nga bukid, ipatugbaw ninyo ang tingog kanila, ikamay ang kamot, aron sila mangadto sa mga ganghaan sa mga halangdon. Aking inutusan ang aking mga itinalaga, oo, aking tinawag ang aking mga makapangyarihang lalake dahil sa aking galit, sa makatuwid baga'y ang nangagagalak sa aking kamahalan. Gisugo ko ang akong mga binalaan, oo, gitawag ko ang akong mga tawong gamhanan alang sa akong kasuko, bisan ang akong mga mahimayaon sa pagpagarbo. Ang ingay ng karamihan sa mga bundok, gaya ng malaking bayan: ang ingay ng kagulo ng mga kaharian ng mga bansa na nagpipisan! pinipisan ng Panginoon ng mga hukbo ang hukbo ukol sa pagbabaka. Ang kagahub sa usa ka panon sa katawohan diha sa kabukiran, ingon sa usa ka dakung katawohan! usa ka kagahub nga magubuton sa mga gingharian sa mga nasud nga nanagkatigum pagtingub! Si Jehova sa mga panon nagapundok sa kasundalohan alang sa panggubatan. Sila'y nangagmumula sa malayong lupain, mula sa kaduluduluhang bahagi ng langit, sa makatuwid baga'y ang Panginoon, at ang mga almas ng kaniyang galit, upang gibain ang buong lupain. Sila nagagikan sa usa ka halayo nga dapit, gikan sa kinatumyan sa langit, bisan si Jehova, ug ang mga hinagiban sa iyang kalagut, aron sa paglaglag sa tibook nga yuta. Magsiangal kayo; sapagkat ang araw ng Panginoon ay malapit na; darating na pinaka paggiba na mula sa Makapangyarihan sa lahat. Managdangoyngoy kamo; kay ang adlaw ni Jehova haduol na; kini moabut ingon nga paglaglag nga gikan sa Makagagahum. Kayat lahat ng kamay ay manghihina, at bawat puso ng tao ay manglulumo: Busa ang tanang mga kamot magamaluya, ug ang tagsatagsa ka kasingkasing sa tawo matunaw: At sila'y manglulupaypay; mga pagdaramdam at mga kapanglawan ay dadanasin nila; sila'y mangaghihirap na gaya ng babae sa pagdaramdam: mangagkakatigilan; ang kanilang mga mukha ay magiging parang liyab. Ug sila mangalisang; pagadakpon sila sa mga kasakit ug mga kasub-anan; sila mobati ug kaul-ul ingon sa usa ka babaye nga magaanak: sila managtan-aw sa usa ug ang usa nga mahibulong; ang ilang mga nawong mangahimong mga nawong sa siga. Narito, ang kaarawan ng Panginoon ay dumarating, mabagsik, na may poot at mabangis na galit; upang gawin kagibaan ang lupa, at upang lipulin mula roon ang mga makasalanan niyaon. Ania karon, ang adlaw ni Jehova nagasingabut na, mabangis, uban ang kaligutgut ug mapintas nga kasuko; aron sa paghimo sa yuta nga makamingawan, ug aron sa paglaglag sa mga makasasala nga mapanas gikan niini. Sapagkat ang mga bituin ng langit at ang mga gayak niyaon, hindi magbibigay ng kanilang liwanag: ang araw ay magdidilim sa kaniyang pagsikat, at hindi pasisilangin ng buwan ang kaniyang liwanag. Kay ang mga bitoon sa langit ug ang mga tapok sa bitoon niini dili mohatag sa ilang kahayag; ang adlaw magangitngit sa iyang pagsubang, ug ang bulan dili mohatag sa iyang dan-ag. At aking parurusahan ang sanglibutan dahil sa kanilang kasamaan, at ang mga masama dahil sa kanilang kabalakyutan; at aking patitigilin ang kahambugan ng palalo, at aking ibababa ang kapalaluan ng kakilakilabot. Ug pagasilotan ko ang kalibutan tungod sa ilang pagkadautan, ug ang mga tawong dautan tungod sa ilang kasal-anan: ug pahunongon ko ang pagkamapahitas-on sa mga palabilabihon, ug pagapaubson ko ang pagkamapahitas-on sa mga tawong makalilisang. At aking gagawin ang isang lalake ay maging mahalaga kay sa dalisay na ginto, ang tao na higit kay sa dalisay na ginto ng Ophir. Pagahimoon ko ang usa ka tawo nga labing mahal pa kay sa bulawan nga ulay, bisan ang usa ka tawo molabaw pa kay sa bulawan nga lunsay sa Ophir. Kayat aking panginginigin ang mga langit, at ang lupa ay yayanigin mula sa kinaroroonan sa poot ng Panginoon ng mga hukbo, at sa kaarawan ng kaniyang mabangis na galit, Tungod niini pakurogon ko ang kalangitan, ug ang yuta matay-og gikan sa iyang dapit, sa kaligutgut ni Jehova sa mga panon, ug sa adlaw sa iyang mapintas nga kasuko. At mangyayari, na kung paano ang usang hinahabol, at kung paano ang mga tupa na walang pumisan, ay magsisibalik sila bawat isa sa kaniyang sariling bayan, at tatakas bawat isa sa kaniyang sariling lupain. Ug mahitabo, nga ingon sa lagsaw nga gilanat, ug ingon sa carnero nga walay nagahipos, silang tagsatagsa mobalik sa iyang katawohan, ug ang tagsatagsa ka tawo mokalagiw ngadto sa iyang kaugalingong yuta. Bawat masusumpungan ay palalagpasan; at bawat nahuli ay mabubuwal sa tabak. Ang tagsatagsa nga hipalgan pagapalapsan; ug ang tagsatagsa nga hisakpan kanila mapukan pinaagi sa espada. Ang kanilang mga sanggol ay pagluluraylurayin sa harap ng kanilang mga mata; ang kanilang mga bahay ay sasamsaman, at ang kanilang mga asawa ay dadahasin. Ang ilang mga bata usab pagadugmokon sa atubangan sa ilang mga mata; ang ilang kabalayan pagatulison, ug ang ilang mga asawa pagalugoson. Narito, aking hihikayatin ang mga Medo laban sa kanila, na hindi magpapakundangan sa pilak, at tungkol sa ginto, hindi nila kaluluguran. Ania karon, pagapaalsahon ko ang mga Medos batok kanila, nga dili motagad ug salapi; ug mahatungod sa bulawan, sila dili magakalipay niini. At pagluluraylurayin ng kanilang mga busog ang mga binata; at sila'y hindi maaawa sa bunga ng bahay-bata; ang kanilang mata ay hindi mahahabag sa mga bata. Ug ang ilang mga pana modugmok sa ilang mga batan-ong lalake; ug sila walay kalooy sa bunga sa tagoangkan; ang ilang mga mata dili mopagawas sa mga kabataan. At ang Babilonia, ang kaluwalhatian ng mga kaharian, ang ganda ng kapalaluan ng mga Caldeo, ay magiging gaya nang gibain ng Dios ang Sodoma at Gomorra. Ug ang Babilonia, ang himaya sa mga gingharian, ang katahum nga maoy garbo sa mga Caldeanhon, mahimong ingon sa Sodoma ug Gomorra sa paglumpag sa Dios niini. Hindi matatahanan kailan man, ni di tatahanan sa buong panahon: ni di magtatayo roon ang taga Arabia ng tolda; ni di pahihigain doon ng mga pastor ang kanilang kawan. Kini dili na gayud pagatawoan, ni pagapuy-an pa gikan sa usa ka kaliwatan hangtud sa usa ka kaliwatan: ni motaod pa ang mga Arabiahanon sa balong-balong didto; ni mopahigda didto ang mga magbalantay sa carnero sa ilang mga panon. Kundi mga maiilap na hayop sa ilang ang magsisihiga roon; at ang kanilang mga bahay ay mangapupuno ng mga hayop na nagsisiungal; at mga avestruz ay magsisitahan doon, at ang mga lalaking kambing ay magluluksuhan roon. Apan ang ihalas nga mga mananap sa kamingawan mao ang mohigda didto; ug ang ilang mga kabalayan mangapuno sa makalolooy nga mga binuhat; ug managpuyo didto ang mga avestruz, ug ang mga kanding ihalas managlukso didto. At ang mga lobo ay magsisihiyaw sa kanilang mga moog, at ang mga chakal sa mga maligayang palasio: at ang kanilang panahon ay malapit nang sumapit, at ang kanilang mga kaarawan ay hindi magtatagal. Ug ang mga lobo manag-uwang sulod sa ilang mga castillo, ug ang mga mananap nga mapintas sa maanindot nga palacio: ug ang iyang panahon haduol nang moabut, ug ang iyang mga adlaw dili na pagalugwayan. Sapagkat ang Panginoon ay maaawa sa Jacob, at kaniyang pipiliin pa ang Israel, at ilalagay sila sa kanilang sariling lupain: at ang taga ibang lupa ay lalakip sa kanila, at sila'y masasanib sa sangbahayan ni Jacob. Kay malooy si Jehova kang Jacob, ug pagapilion pa niya ang Israel, ug igapahaluna sila sa ilang kaugalingong yuta: ug ang lumalangyaw makigtipon uban kanila, ug sila motipon sa balay ni Jacob. At kukunin sila ng mga tao, at dadalhin sila sa kanilang dako: at aariin sila ng sangbahayan ng Israel sa lupain ng Panginoon, na mga pinakaaliping lalake at babae: at kanilang bibihagin sila, na nagsibihag sa kanila; at mangagpupuno sila sa mga mamimighati sa kanila. Ug ang mga katawohan mokuha kanila, ug modala kanila ngadto sa ilang dapit; ug ang balay sa Israel manag-iya kanila sa yuta ni Jehova ingon nga mga sulogoong lalake ug mga sulogoong babaye: ug sila pagadad-on nila nga binihag kay ila man sila nga mga binihag; ug sila magaagalon sa mga malupigon kanila. At mangyayari, sa araw na bibigyan ka ng Panginoon ng kapahingahan sa iyong kapanglawan, at sa iyong kabagabagan, at sa mabigat na paglilingkod na ipinapaglingkod sa iyo, Ug mahitabo sa adlaw nga si Jehova mohatag kanimo ug pahulay gikan sa imong kasubo, ug gikan sa imong kaguol, ug gikan sa mabug-at nga pag-alagad diin ikaw gipaalagad, Na iyong gagamitin ang talinghagang ito laban sa hari sa Babilonia, at iyong sasabihin, Kung paano ang mamimighati ay naglikat! ang bayang ginto ay naglikat! Nga imong gamiton kining sambingay batok sa hari sa Babilonia, ug moingon: Giunsa paghunong sa malupigon! ang bulawanong ciudad mihunong! Binali ng Panginoon ang tungkod ng masama, ang cetro ng mga pinuno; Gibali ni Jehova ang sungkod sa dautan, ang baras sa mga punoan; Siya na sumakit ng mga tao sa poot ng walang likat na bugbog, na nagpuno sa mga bansa sa galit, na may pag-uusig na hindi pinigil ng sinoman. Nga sa kaligutgut maoy gihampak sa mga katawohan sa pagbunal nga makanunayon, nga sa kasuko nagdumala sa mga nasud, uban ang paglutos nga walay makapugong. Ang buong lupa ay nasa katiwasayan, at tahimik: sila'y biglang nagsisiawit. Ang tibook yuta nagapahulay ug nahilum: sila minghugyaw sa pag-awit. Oo, ang mga puno ng cipres ay nagagalak dahil sa iyo, at ang mga cedro sa Libano, na nangagsasabi, Mula nang ikaw ay malugmok wala nang mamumutol na umaahon laban sa amin. Oo, ang mga kahoy nga haya nanghimuot kanimo, ug ang mga cedro sa Libano nga nagaingon: Sukad nga ikaw napukan wala nay magpuputol sa kahoy nga mitungha batok kanamo. Ang Sheol mula sa ibaba ay nakikilos sa iyo upang salubungin ka sa iyong pagdating; nangapupukaw ang mga patay dahil sa iyo, sa makatuwid baga'y ang lahat na pinakapangulo sa lupa; nagsitindig mula sa kanilang mga luklukan ang lahat ng hari ng mga bansa. Ang Sheol gikan sa kahiladman gilihok alang kanimo aron sa pagtagbo kanimo sa imong pag-anhi; gipukaw ang mga minatay alang kanimo, bisan ang tanang pangulo sa yuta; gipatindog gikan sa ilang mga trono ang tanang mga hari sa mga nasud. Silang lahat ay magsisisagot at mangagsasabi sa iyo, Pati ba ikaw ay naging mahinang gaya namin? ikaw ba'y naging gaya namin? Silang tanan manubag ug manag-ingon kanimo: Naluya ba usab ikaw ingon kanamo? nahimo ba ikaw nga sama kanamo? Ang iyong kahambugan ay nababa sa Sheol pati ng tunog ng iyong mga biola: ang uod ay nangangalat sa ilalim mo, at tinatakpan ka ng mga uod. Ang imong kabantug gidala ngadto sa Sheol ug ang kasaba sa imong mga viola: ang ulod gibuklad sa ilalum nimo, ug ang mga ulod magatabon kanimo. Anot nahulog ka mula sa langit, Oh tala sa umaga, anak ng umaga! paanong ikaw ay lumagpak sa lupa, ikaw na siyang nagpahina sa mga bansa! Naunsa ang pagkahulog mo gikan sa langit, Oh kabugason, anak sa kabuntagon! naunsa ang pagkalumpag mo ngadto sa yuta, nga ikaw man unta ang nagalumpag sa mga nasud! At sinabi mo sa iyong sarili, Ako'y sasampa sa langit, aking itataas ang aking luklukan sa itaas ng mga bituin ng Dios; at ako'y uupo sa bundok ng kapisanan, sa mga kaduluduluhang bahagi ng hilagaan: Ug ikaw miingon diha sa imong sa kasingkasing: Ako mokayab ngadto sa langit, ituboy ko ang akong trono sa ibabaw sa mga bitoon sa Dios; ug ako magalingkod sa bukid nga tigumanan, sa kinatumyang mga dapit sa amihanan; Ako'y sasampa sa itaas ng mga kaitaasan ng mga alapaap; ako'y magiging gaya ng Kataastaasan. Mokayab ako sa ibabaw sa mga kahitas-an sa mga panganod; himoon ko nga ang akong kaugalingon mahasama sa Hataas Uyamut. Gayon ma'y mabababa ka sa Sheol, sa mga kaduluduluhang bahagi ng hukay. Silabon ikaw pagadad-on ngadto sa Sheol, sa kinahiladmang mga dapit sa langub. Silang nangakakakita sa iyo ay magsisititig sa iyo, kanilang mamasdan ka, na mangagsasabi, Ito baga ang lalake na nagpayanig ng lupa, na nagpauga ng mga kaharian; Sila nga managpakakita kanimo managtutok kanimo ug managsusi kanimo nga manag-ingon: Kini ba ang tawo nga nakapakurog sa yuta, nga nagauyog sa mga gingharian; Na ginawang gaya ng ilang ang sanglibutan, at gumiba ng mga bayan nito; na hindi nagpakawala ng kaniyang mga bilanggo upang magsiuwi? Nga maoy naghimo sa kalibutan nga ingon sa usa ka kamingawan, ug nakalaglag sa mga ciudad niini; nga wala magpapauli sa iyang mga binilanggo sa ilang pinuy-anan? Lahat ng mga hari ng mga bansa, silang lahat, nangatutulog sa kaluwalhatian, bawat isa'y sa kaniyang sariling bahay. Ang tanang mga hari sa mga nasud, silang tanan, nanagkatulog sa himaya, ang tagsatagsa sa iyang kaugalingong balay. Ngunit ikaw ay natapon mula sa iyong libingan na gaya ng kasuklamsuklam na sanga, gaya ng bihisan ng mga patay, na tinaga ng tabak, na bumaba sa mga bato ng hukay: gaya ng bangkay na nayapakan ng paa. Apan ikaw ginasalibay ngadto sa gawas sa imong lubnganan sama sa usa ka sanga nga ginakasilagan, sinul-oban sa saput sa mga patay, nga gipalapsan sa espada, nga manaug sa kabatoan sa gahong; ingon sa usa ka minatay nga ginatumban. Ikaw ay hindi malalakip sa kanila sa libingan, sapagkat iyong sinira ang iyong lupain, iyong pinatay ang iyong bayan; ang angkan ng mga manggagawa ng kasamaan ay hindi lalagi magpakailan man. Ikaw dili igaipon kanila sa paglubong, tungod kay imong gilaglag ang imong yuta, imong gipamatay ang imong katawohan; ang kaliwatan sa mga mamumuhat sa dautan dili na gayud pagahisgutan sa walay katapusan. Mangaghanda kayo na pumatay sa kanilang mga anak dahil sa kasamaan ng kanilang mga magulang; upang sila'y huwag magsibangon, at ariin ang lupain, at punuin ang ibabaw ng lupa ng mga bayan. Hikayon ninyo ang pagpatay sa iyang mga anak tungod sa kasal-anan sa ilang mga amahan, aron sila dili manindog ug makaangkon sa yuta, ug pun-on ang nawong sa kalibutan sa mga ciudad. At ako'y babangon laban sa kanila, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, at ihihiwalay ko sa Babilonia ang pangalan at ang nalabi, at ang anak at ang anak ng anak, sabi ng Panginoon. Ug ako motindog batok kanila, nag-ingon si Jehova sa mga panon, ug putlon ko gikan sa Babilonia ang ngalan ug salin, ug ang anak ug ang anak sa anak, nagaingon si Jehova. Akin namang gagawing pinakaari ng hayop na erizo, at mga lawa ng tubig: at aking papalisin ng pangpalis na kagibaan, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Pagahimoon ko usab nga ang baboy nga tunokon maoy manag-iya niini, ug sa mga linaw sa tubig: ug kini pagasilhigan ko sa silhig sa kalaglagan, nagaingon si Jehova sa mga panon. Ang Panginoon ng mga hukbo ay sumumpa, na nagsabi, Tunay na kung ano ang iniisip ko, gayon ang mangyayari; at kung ano ang aking pinanukala, gayon mananayo: Si Jehova sa mga panon nanumpa nga nagaingon: Sa pagkamatuod ingon sa akong nahunahuna, ingon niana ang mahitabo: ug ingon sa akong gitinguha, mao man ang mamatuman: Na aking lalansagin ang taga Asiria sa aking lupain, at sa aking mga bundok ay yayapakan ko siya sa ilalim ng paa; kung magkagayo'y mahihiwalay ang kaniyang atang sa kanila, at ang ipinasan niya ay mahihiwalay sa kanilang balikat. Nga pagagub-on ko ang Asiriahanon sa akong yuta, ug sa ibabaw sa akong kabukiran pagatumban ko siya: unya ang iyang yugo matangtang kanila ug ang iyang palas-anon makuha gikan sa ilang mga abaga. Ito ang panukala na aking pinanukala sa buong lupa: at ito ang kamay na umunat sa lahat ng mga bansa. Kini mao ang tuyo nga ginatinguha sa ibabaw sa tibook yuta; ug kini mao ang kamot nga ginabakyaw ngadto sa ibabaw sa tanang mga nasud. Sapagkat pinanukala ng Panginoon ng mga hukbo, at sinong wawala ng kabuluhan? at ang kaniyang kamay na nakaunat, at sinong maguurong? Kay si Jehova sa mga panon maoy nagbuot ug kinsay makapapakyas niini? ug ang iyang kamot ginatuy-od na, ug kinsay makapahuyhoy niini? Nagkaroon ng hulang ito nang taong mamatay ang haring Achaz. Sa tuig sa pagkamatay ni hari Achaz diha kini nga palas-anon. Ikaw ay huwag magalak, ikaw na buong Filistia, sa pagkabali ng pamalo na sumakit sa iyo: sapagkat sa ahas ay lalabas ang ulupong, at ang kaniyang anak ay magiging mabangis na ahas na lumilipad. Ayaw pagkalipay, Oh Filistia ang tibook nga imo, tungod kay ang baras nga mihampak kanimo naputol na; kay gikan sa gamot sa bitin mogula ang halas nga bahion, ug ang iyang bunga mao ang usa ka masiga nga pak-an nga bitin. At ang panganay ng dukha ay kakain, at ang mapagkailangan ay mahihigang tiwasay: at aking papatayin ng gutom ang iyong angkan, at ang nalabi sa iyo ay papatayin. Ug ang panganay sa mga kabus makakaon, ug ang mga hangul mohigda sa walay kabilinggan; ug pagapatyon ko sa gutom ang imong gamot, ug ang imong salin pagaihawon. Ikaw ay umungal, Oh pintuang-bayan; ikaw ay humiyaw, Oh bayan; ikaw ay napugnaw, Oh ikaw na buong Filistia; sapagkat lumalabas ang usok na mula sa hilagaan, at walang malalabi sa kaniyang mga takdang panahon. Mag-uwang ka, Oh ganghaan; suminggit ka, Oh ciudad; ikaw matunaw na, Oh Filistia, ang tibook nga imo: kay adunay aso nga mogula gikan sa amihanan, ug walay bisan usa nga mahibilin sa iyang mga laray. Ano nga ang isasagot sa mga sugo ng bansa? Na itinayo ng Panginoon ang Sion, at doon nanganganlong ang nagdadalamhati sa kaniyang bayan. Busa unsa man unyay itubag niya sa mga sinugo sa nasud? Nga gitukod ni Jehova ang Sion, ug kaniya ang ginasakit sa iyang katawohan anha modangup. Ang hula tungkol sa Moab. Sapagkat sa isang gabi ang Ar ng Moab ay nagiba, at nawalan ng kabuluhan; sapagkat sa isang gabi ay nagiba ang Kir ng Moab, at nawalan ng kabuluhan. Ang palas-anon sa Moab. Kay sa usa ka gabii ang Ar sa Moab gilaglag; ug gipapas; kay sa usa ka gabii ang Kir sa Moab gilaglag ug gipapas. Siya'y umahon sa Bayith, at sa Dibon, sa mga mataas na dako, upang umiyak: ang Moab ay umaangal sa Nebo, at sa Medeba: lahat nilang ulo ay kalbo, bawat balbas ay gupit. Sila nanungas ngadto sa Bayith ug sa Dibon, ngadto sa hatag-as nga mga dapit, aron sa pagbakho: ang Moab nagaminatay mahatungod sa Nebo, ug mahatungod sa Medeba; sa tanan nilang mga ulo adunay kaupawon, ug tanang bungot giagilan. Sa kanilang mga lansangan ay nangagbibigkis sila ng kayong magaspang: sa kanilang mga bubungan, at sa kanilang mga luwal na dako, umaangal ang bawat isa, na umiiyak ng di kawasa. Sa ilang kadalanan nanagsul-ob sila ug sako; sa atop sa ilang mga balay, ug sa ilang halapad nga mga dapit, ang tagsatagsa nagaminatay, nagadangoyngoy sa hilabihan. At ang Hesbon ay humihiyaw, at ang Eleale; ang kanilang tinig ay naririnig hanggang sa Jahas: kayat ang mga lalaking nangasasakbatan sa Moab ay nagsihiyaw ng malakas; ang kaniyang kalooban ay nagugulumihanan. Ug ang Hesbon nagatu-aw ug ang Eleale; ang ilang tingog nadungog bisan pa hangtud sa Jahas: busa ang mga tawo sa Moab nga adunay hinagiban nanagtiabaw sa makusog; ang iyang kalag nagakurog sa sulod niya. Ang aking puso ay dumadaing dahil sa Moab, ang kaniyang mga mahal na tao ay nagsisitakas sa Zoar, sa Eglat-selisiyah: sapagkat sa ahunan sa Luhith ay nagsisiahon silang may iyakan: sapagkat sa daan ng Horonaim ay nagsisihagulhol sila sa kapahamakan. Ang akong kasingkasing nagatu-aw mahatungod sa Moab; ang iyang mga halangdon nangalagiw ngadto sa Zoar, ingon sa dumalaga nga vaca nga totolo ka tuig ang kagulangon: kay haduol sa tungasan sa Luhith sila mingtungas nga nagahilak; kay sa alagianan sa Horonaim sila nagahimo ug usa ka pagtu-aw sa kalaglagan. Sapagkat ang tubig ng Nimrim ay natuyo, sapagkat ang damo ay natuyo, ang sariwang damo ay nalalanta, walang sariwang bagay. Kay ang mga tubig sa Nimrim mahimong biniyaan; kay ang balili malaya, ang linghod nga balili malawos, walay butang nga lunhaw. Kayat ang kasaganaan na kanilang tinamo, at ang kanilang tinipon, ay kanilang dadalhin sa mga batis ng mga kahoy na sauce. Busa ang kadagaya nga ilang nakab-ut, ug kadtong ilang natigum, ilang pagadad-on ngadto sa sapa sa mga tangbo. Sapagkat ang daing ay lumilipana sa mga hangganan ng Moab; ang angal niya ay hanggang sa Eglaim, at ang angal niya ay hanggang sa Beer-elim. Kay ang pagtu-aw moabut nga magalibut sa mga utlanan sa Moab; ang pagminatay niini moabut hangtud sa Eglaim, ug ang pagminatay niini hangtud sa Beer-elim. Sapagkat ang tubig ng Dimon ay nahaluan ng dugo: sapagkat magpapasapit pa ako sa Dimon ng isang leon na nakatanan sa Moab, at sa nalabi sa lupain. Kay ang mga tubig sa Dimon nangapuno sa dugo; kay dugangan ko pa ang kadautan sa Dimon, usa ka leon sa ibabaw nila nga makakalagiw sa Moab, ug ibabaw sa salin sa yuta. Ipadadala ninyo ang mga kordero na ukol sa pinuno ng lupain mula sa Selah na nasa dakong ilang, hanggang sa bundok ng anak na babae ng Sion. Ipadala ninyo ang mga nating carnero alang sa punoan sa yuta gikan sa Selah ngadto sa kamingawan, ngadto sa bukid sa anak nga babaye sa Sion. Sapagkat mangyayari, na gaya ng mga ibong nagsisigala, na gaya ng kalat na pugad, magiging gayon ang mga anak na babae ng Moab sa mga tawiran ng Arnon. Kay mahitabo nga, ingon sa mga langgam nga lumalangyaw, ingon sa usa ka nabungkag nga salag, ingon usab niana ang mahinabo sa mga anak nga babaye sa Moab diha sa mga labanganan sa Arnon. Magpayo ka, magsagawa ka ng kahatulan; iyong gawin ang iyong anino na gaya ng gabi sa gitna ng katanghaliang tapat: ikubli mo ang mga tapon; huwag mong ilitaw ang palaboy. Humatag ka ug pagtampag, ipakanaug ang justicia; ang imong landong himoa nga mahasama sa gabii sa taliwala sa kaudtohon; panalipdi ang mga hininginlan; ayaw pagluibi ang tawong nahisalaag. Patirahin mong kasama mo ang aking natapon; tungkol sa Moab, maging kanlungan ka niya sa mukha ng mananamsam: sapagkat ang mamimighati ay mauuwi sa wala, ang pagsamsam ay matitigil, ang mga mamimighati ay malilipol sa lupain. Papuy-on mo ang akong mga hininginlan uban kanimo; mahatungod sa Moab, panalipdan mo siya gikan sa nawong sa maglalaglag. Kay ang magsasakit mawagtang, ug ang paglaglag mohunong, ang mga tigpanaugdaug maut-ut gikan sa yuta. At ang luklukan ay matatatag sa kagandahang-loob, at isa'y uupo roon sa katotohanan, sa tabernakulo ni David; na humahatol at humahanap ng kahatulan, at nagmamadaling nagsasagawa ng katuwiran. Ug usa ka trono pagatukoron diha sa mahigugmaong kalolot; ug adunay usa nga molingkod niini sa kamatuoran, sa balong-balong ni David nga magahukom, ug magapangita sa justicia, ug maabtik nga mobuhat sa pagkamatarung. Aming nabalitaan ang kapalaluan ng Moab, na siya'y totoong palalo; ang kaniyang kahambugan, at ang kaniyang kapalaluan, at ang kaniyang poot, ang kaniyang paghahambog ay nauuwi sa wala. Kami nakabati sa pagpagarbo sa Moab, nga siya palabilabihon gayud; bisan pa sa iyang pagkamapahitas-on, ug sa iyang pagpagarbo ug sa iyang kaligutgut; ang iyang mga pagpangandak makawang lamang. Kayat aangal ang Moab dahil sa Moab, bawat isa'y aangal: dahil sa mga binilong pasas ng Kirhareseth ay mananangis kayong lubha na nangamamanglaw. Busa ang Moab magaminatay tungod sa Moab, ang tagsatagsa magaminatay: alang sa mga pinasasan nga sopas sa Kir-hareseth kamo magabangutan, nga samdan gayud. Sapagkat ang mga bukid ng Hesbon ay nanghihina, at ang ubasan ng Sibma; sinira ng mga mahal na tao ng mga bansa ang mga piling pananim niyaon; sila'y nagsisapit hanggang sa Jazer, sila'y nagsilaboy sa ilang; ang kaniyang mga sanga ay nangalaladlad, sila'y nagsitawid sa dagat. Kay ang kaumahan sa Hesbon nanganiwang, ug ang kaparrasan sa Sibma; gipamutol sa mga kadagkuan sa mga nasud ang pinili nga mga sanga niini, nga nakakab-ut bisan hangtud sa Jazer, nga misalaag ngadto sa kamingawan; ang iyang mga saha nangakatag, sila mingtabok sa dagat. Kayat iiyak ako ng iyak ng Jazer dahil sa puno ng ubas ng Sibma: aking didiligin ka ng aking mga luha, Oh Hesbon, at Eleale; sapagkat sa iyong mga bunga ng taginit at sa iyong pagaani, dumating ang hiyaw sa pakikipagbaka. Tungod niini ako mohilak uban sa paghilak sa Jazer tungod sa kaparrasan sa Sibma; buboan ko ikaw sa akong mga luha, Oh Hesbon, ug Eleale: kay ibabaw sa imong mga bunga sa tinginit ug sa ibabaw sa imong ting-ani nahulog ang singgit sa gubat. At ang kasayahan ay naalis, at ang kagalakan sa mainam na bukid; at sa mga ubasan ay hindi magkakaroon ng mga awitan, o masayang kaingay man: walang manyayapak na gagawa ng alak sa alakan; aking pinatigil ang awitan sa pagaani. Ug ginuha ang kasadya, ug ang kalipay gikan sa mabungaon nga uma; ug didto sa kaparrasan, mawala ang pag-awit, ug ang malipayong kasaba: wala nay magpupuga nga magahimo ug vino sulod sa mga pug-anan; ang singgit gipahunong ko. Kayat ang aking tiyan ay tumutunog na parang alpa dahil sa Moab, at ang aking mga lamang-loob dahil sa Kir-hares. Busa ang akong kasingkasing milanog sama sa usa ka alpa tungod sa Moab, ug ang akong mga bahin sa sulod tungod sa Kir-hareseth. At mangyayari, pagka ang Moab ay humarap, pagka siya'y napagod sa mataas na dako, at paroroon sa kaniyang santuario upang dumalangin, ay hindi siya mananaig. Ug mahinabo sa magapakita ang Moab sa iyang kaugalingon, sa diha nga kapuyan na siya sa iyang kaugalingon sa ibabaw sa hataas nga dapit, ug moadto sa iyang balaang puloy-anan aron sa pag-ampo, nga siya dili panumbalingon. Ito ang salita na sinalita ng Panginoon tungkol sa Moab sa panahong nakaraan. Kini mao ang pulong nga gipamulong ni Jehova mahatungod sa Moab sa miaging panahon. Ngunit ngayo'y nagsalita ang Panginoon, na nagsasabi, Sa loob ng tatlong taon, na gaya ng mga taon ng isang upahan, ay mawawalang kabuluhan ang kaluwalhatian ng Moab sangpu ng lahat niyang karamihan; at ang nalabi ay mangangaunti at walang halaga. Apan karon si Jehova nakasulti, nga nagaingon: Sulod sa totolo ka tuig, ingon sa mga tuig sa usa ka sinuholan, ang himaya sa Moab pagatamayon, uban sa iyang tibook nga daku nga panon sa katawohan; ug ang salin diyutay da ug walay kapuslanan. Ang hula tungkol sa Damasco. Narito, ang Damasco ay naalis sa pagkabayan, at magiging isang buntong ginto. Ang palas-anon sa Damasco. Ania karon, ang Damasco gikuhaan sa pagka ciudad, ug kini mahimong usa ka tipun-og nga guba. Ang mga bayan ng Aroer ay napabayaan: yao'y magiging sa mga kawan, na hihiga, at walang tatakot. Ang mga ciudad sa Aroer ginabiyaan; sila mahimong mga dapit alang sa mga panon, nga manlubog, ug walay makapahadlok kanila. Ang moog sa kuta naman ay mawawala sa Ephraim, at mawawalan ng kaharian ang Damasco, at ang nalabi sa Siria; sila'y magiging gaya ng kaluwalhatian ng mga anak ni Israel, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ug ang Ephraim hunongan sa iyang kuta, ug sa gingharian gikan sa Damasco, ug sa salin sa Siria; sila mahasama sa himaya sa mga anak sa Israel, nagaingon si Jehova sa mga panon. At mangyayari sa araw na yaon, na ang kaluwalhatian ng Jacob ay mangliliit, at ang katabaan ng kaniyang laman ay mangangayayat. Ug mahinabo nianang adlawa, nga ang himaya ni Jacob magakunhod, ug ang katambok sa iyang unod magakaniwang. At mangyayari na gaya ng pamumulot ng mangaani ng nakatayong trigo, at ng panggapas ng kaniyang kamay ng mga uhay; oo, magiging gaya ng pamumulot ng mga uhay sa libis ng Ephraim. Ug maingon nga ang mag-aani magapupo sa nagatindog nga lugas, ug ang iyang mga bukton magaani sa mga puso: oo, mahisama sa usa ka tawo nga magahagdaw sa mga puso sa walog sa Rephaim. Gayon ma'y maiiwan doon ang mga pinulot, gaya ng pagugog sa puno ng olibo na dalawa o tatlong bunga ay naiiwan sa dulo ng kataastaasang sanga, apat o lima sa kaduluduluhang mga sanga ng mabungang punong kahoy, sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel. Apan adunay mahibilin nga mga halagdawon, ingon sa pag-uyog sa kahoy nga olivo, duruha kon totolo ka mga bunga sa tumoy sa labing hataas nga sanga, upat kun lima sa labing halayo nga mga sanga sa usa ka kahoy nga mabungaon, nagaingon si Jehova, ang Dios sa Israel. Sa araw na yaon ay titingin ang mga tao sa Maylalang sa kanila, ang kanilang mga mata ay magkakaroon ng pitagan sa Banal ng Israel. Nianang adlawa ang mga tawo motan-aw sa ilang Magbubuhat, ug ang ilang mga mata makabaton ug pagtahud sa Balaan sa Israel. At sila'y hindi titingin sa mga dambana, na gawa ng kanilang mga kamay, o magkakaroon man sila ng pitagan sa ginawa ng kanilang mga daliri, maging sa mga Asera, o sa mga larawang araw. Ug sila dili na motan-aw sa mga halaran, ang buhat sa ilang mga kamot; ni magatahud pa sila niadtong gihimo sa ilang mga tudlo, bisan sa Asherim, kun sa mga larawan-sa-adlaw. Sa araw na yao'y ang kanilang mga matibay na bayan ay magiging gaya ng mga dakong pinabayaan sa gubat, at sa taluktok ng bundok, na pinabayaan sa harap ng angkan ni Israel: at magiging sira. Nianang adlawa ang ilang mga ciudad mga malig-on mahasama sa biniyaang dapit sa kakahoyan ug sa kinatumyan sa bukid, nga mga biniyaan gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel; ug kini mahimo nga usa ka kamingawan. Sapagkat iyong nilimot ang Dios ng inyong kaligtasan, at hindi mo inalaala ang malaking bato ng iyong kalakasan: kayat nagtatanim ka ng mga maligayang pananim, at iyong ibinabaon ang punla ng iba: Kay hikalimtan mo ang Dios sa imong kaluwasan, ug ikaw wala magatagad sa bato sa imong kusog; tungod niini nagatanum ka ug matahum nga mga tanum ug nagapugas niana sa mga binhi nga lumalangyaw. Sa araw ng iyong pagtatanim ay iyong binabakuran, at sa kinaumagahan ay iyong pinamumulaklak ang iyong binhi; ngunit nawawalan ng ani sa araw ng kalumbayan at sa lubhang kahapisan. Sa adlaw sa imong pagtanum gikuralan mo kini, ug sa buntag gipabulak mo ang imong binhi; apan ang ting-ani mokalagiw sa adlaw sa kasakitan ug sa kasub-anan nga makawala sa paglaum. Ah, ang kaingay ng maraming bayan, na nagsisiugong na gaya ng ugong ng mga dagat; at ang daluhong ng mga bansa, na nagsisiugong na parang ugong ng bugso ng tubig! Ah, ang kagubot sa daghang katawohan, nga nagadaguok sama sa dinaguok sa mga dagat; ug ang dinalaganay sa mga nasud, nga nagahaganas sama sa paghaganas sa mabaskug nga mga tubig. Ang mga bansa ay magsisihugos na parang agos ng maraming tubig ngunit sila'y sasawayin niya, at magsisitakas sa malayo, at papaspasin na gaya ng ipa sa mga bundok sa harap ng hangin, at gaya ng ipoipong alabok sa harap ng bagyo. Ang mga nasud modalagan sama sa paghaganas sa daghang mga tubig: apan iyang pagabadlongon sila, ug sila mangalagiw sa halayo, ug pagabugtawon ingon sa tahop sa kabukiran sa atubangan sa hangin, ug sama sa nagatuyok nga abug sa atubangan sa bagyo. Sa gabi ay narito ang kakilabutan; at bago dumating ang umaga ay wala na sila. Ito ang bahagi nila na nagsisisamsam sa atin, at ang palad nila na nangagnanakaw sa atin. Sa pagkagabii na, ania karon, ang kalisang; ug sa dili pa mabuntag sila mangahanaw. Kini mao ang ilang bahin nga nagasakmit kanato, ug ang palad niadtong nagatulis kanato. Ah, ang lupain ng pagaspas ng mga pakpak, na nasa dako roon ng mga ilog ng Etiopia: Ah, ang yuta sa hinaguros sa mga pako, nga atua sa unahan sa mga suba sa Etiopia; Na nagsusugo ng mga sugo na nangagdadagat, sa makatuwid baga'y sa mga sasakyang papiro sa tubig, na nagsasabi, Magsiyaon kayo, maliliksing sugo, sa bansang mataas at patag, sa bayang kakilakilabot mula sa kanilang pasimula at sa haharapin; sa bansang sumusukat at yumayapak, na ang lupain ay hinahati ng mga ilog! Nga nagapadala ug mga sinugo pinaagi sa dagat, bisan sa mga sakayan nga banban sa ibabaw sa mga tubig, nga nagaingon: Panlakaw kamo, matulin nga mga sinugo ngadto sa usa ka nasud nga binutad ug mahinlo, ngadto sa usa ka katawohan nga mabangis gikan sa ilang sinugdan ngadto sa unahan, usa ka nasud nga magatakus ug magatamak, kang kinsang yuta gibahin-bahin sa mga suba! Kayong lahat na nananahan sa sanglibutan, at kayong mga naninirahan sa lupa, pagka ang isang watawat ay nataas sa mga bundok, inyong tingnan; at pagka ang pakakak ay hinipan, makinig kayo. Kamong tanan nga mga pumoluyo sa kalibutan, ug kamong mga pumoluyo sa yuta, sa diha nga ang usa ka bandila patindugon na sa kabukiran, tan-awa ninyo; ug sa diha nga huypon na ang trompeta, pamatia ninyo. Sapagkat ganito ang sinabi ng Panginoon sa akin, Ako'y tatahimik, at aking mamasdan mula sa aking dakong tahanan, gaya ng malinaw na init sa sikat ng araw, gaya ng ulap na hamog sa init ng pagaani. Kay mao kini ang giingon kanako ni Jehova: Maghilum ako, ug magatan-aw ako gikan sa akong dapit nga puloy-anan, sama sa kainit sa masanag nga kahayag sa adlaw sama sa usa ka panganod sa yamog sa kainit sa ting-ani. Sapagkat bago magani, pagka ang bulaklak ay nalagas, at ang bulaklak ay nagiging ubas na nahihinog, kaniyang puputulin ng karit na pangkapon ang mga usbong, at ang mga ladlad na sanga ay kaniyang aalisin at puputulin. Kay sa dili pa ang ting-ani, sa matapus ang pamulak, ug ang bulak mahimo nang humilinog nga bunga sa parras, pagaputlon niya ang mga sangang gagmay sa mga sanggot nga igkakapon, ug ang malamboong mga sanga iyang pagakuhaon ug pagaputlon. Ang mga yaon ay pawang mangaiiwan sa mga ibong mangdadagit sa mga bundok, at sa mga hayop sa lupa: at pagtataginitan ang mga yaon ng mga ibong mangdadagit, at pagtataginawan ang mga yaon ng lahat na hayop sa lupa. Sila igabilin alang sa mga dumadagit nga mga langgam sa kabukiran, ug alang sa mga mananap sa yuta; ug ang dumadagit nga mga langgam anha mopuyo sa panahon sa ting-init sa ibabaw nila, ug ang tanang mga mananap sa yuta anha mopuyo sa panahon sa ting-tugnaw sa ibabaw nila. Sa panahong yao'y dadalhin ang isang kaloob sa Panginoon ng mga hukbo ng mga taong matataas at makikisig, at mula sa bayang kakilakilabot na mula sa kanilang pasimula hanggang sa haharapin; isang bansa na sumusukat at yumayapak, na ang lupain ay hinahati ng mga ilog, sa dako ng pangalan ng Panginoon ng mga hukbo, na bundok ng Sion. Nianang panahon usa ka gasa pagadad-on kang Jehova sa mga panon gikan sa usa ka katawohan nga binutad ug mahinlo, bisan ang usa ka katawohan nga mabangis gikan sa sinugdan ngadto sa unahan, usa ka nasud nga magatakus ug magatamak kang kinsang yuta gibahinbahin sa mga suba, ngadto sa dapit sa ngalan ni Jehova sa mga panon, ang bukid sa Sion. Ang hula tungkol sa Egipto. Narito, ang Panginoon ay nakasakay sa isang matuling alapaap, at napasasa Egipto: at ang mga diosdiosan ng Egipto ay makikilos sa kaniyang harapan, at ang puso ng Egipto ay manglulumo sa gitna niyaon. Ang palas-anon sa Egipto. Ania karon, si Jehova nagasakay sa ibabaw sa usa ka panganod nga matulin, ug moanha sa Egipto: ug ang mga dios-dios sa Egipto mokurog sa iyang atubangan; ug ang kasingkasing sa Egipto matunaw sa taliwala niini. At aking hihikayatin ang mga Egipcio laban sa mga Egipcio: at lalaban bawat isa sa kanikaniyang kapatid, at bawat isa laban sa kaniyang kapuwa; bayan laban sa bayan, at kaharian laban sa kaharian. Ug agdahon ko ang mga Egiptohanon batok sa mga Egiptohanon: ug sila manag-away ang tagsatagsa batok sa iyang igsoon, ug ang tagsatagsa batok sa iyang silingan; ciudad batok sa ciudad, ug gingharian batok sa gingharian. At ang diwa ng Egipto ay mauupos sa gitna niyaon; at aking sisirain ang payo niyaon: at sasangguni sila sa mga diosdiosan, at sa mga enkantador, at sa mga nakikipagsanggunian sa masamang espiritu, at sa mga manghuhula. Ug ang espiritu sa Egipto mawala sa taliwala niini; ug akong pagalaglagon ang iyang pagtambag: ug sila manangup ngadto sa mga dios-dios, ug sa mga lumayan, ug kanilang mga espiritista, ug sa mga salamangkiro. At aking ibibigay ang mga Egipcio sa kamay ng mabagsik na panginoon; at mabangis na hari ay magpupuno sa kanila, sabi ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo. Ug itugyan ko ang mga Egiptohanon sa kamot sa usa ka mabangis nga agalon; ug ang usa ka hari nga mapintas maoy mohari kanila, nag-ingon ang Ginoo, si Jehova sa mga panon. At magkukulang ng tubig sa mga dagat, at ang ilog ay mawawalan ng tubig at matutuyo. Ug ang mga tubig sa dagat mohubas, ug ang suba mokutat ug mangamala. At ang mga ilog ay babaho; ang mga batis ng Egipto ay huhupa at matutuyo: ang mga tambo at mga talahib ay mangatutuyo. Ug ang mga suba mangabaho; ang mga sapa sa Egipto mohubas ug momala; ang mga bagakay ug mga lampakanay mangalaya. Ang mga parang sa pangpang ng Nilo, sa baybayin ng Nilo, at lahat na nahasik sa tabi ng Nilo, mangatutuyo, mangatatangay, at mangawawala. Ang mga sibsibanan ubay sa Nilo, ubay sa tampi sa Nilo, momala, matitian, ug mawagtang. Ang mga mangingisda naman ay magsisitaghoy, at lahat ng nangaglalawit ng bingwit sa Nilo ay tatangis, at silang nangaglaladlad ng mga lambat sa mga tubig ay manganglalata. Ug ang mga mangingisda managbakho, ug ang tanan nga managtugpo ug taga sa Nilo managminatay, ug ang mga managtaktak sa baling sa mga katubigan magaanam ug kaut-ut. Bukod dito'y silang nagsisigawa sa mga lino, at silang nagsisihabi ng puting damit ay mangapapahiya. Labut pa, mangalibog kadtong managkigi ug lino, ug kadtong managhabol ug maputing panapton. At ang kaniyang mga haligi ay magkakaputolputol, silang lahat na nangagpapaupa ay nangagdadalamhati ang kalooban. Ug ang mga haligi sa Egipto pagadugmokon; silang tanan nga managbuhat tungod sa suhol pagapasub-on diha sa kalag. Ang mga pangulo sa Zoan ay lubos na mangmang; ang payo ng mga pinakapantas at kasangguni ni Faraon ay naging tampalasan: paanong masasabi ninyo kay Faraon, Ako'y anak ng pantas, anak ng mga dating hari? Ang mga principe sa Zoan mga buangbuang sa hilabihan gayud; ang tambag niadtong labing mga maalamon nga magtatambag ni Faraon mahimong minananap: unsaon ninyo ang pag-ingon kang Faraon: Ako mao ang anak nga lalake sa manggialamon, ang anak nga lalake sa mga hari nga karaan? Saan nangaroon nga ang iyong mga pantas? at sasabihin nila sa iyo ngayon; at alamin nila kung ano ang pinanukala ng Panginoon ng mga hukbo tungkol sa Egipto. Nan hain na man ang imong manggialamon nga mga tawo? ug pasultia sila karon kanimo; ug pahibaloa sila kong unsa ang gitinguha ni Jehova sa mga panon mahatungod sa Egipto. Ang mga pangulo sa Zoan ay naging mga mangmang, ang mga pangulo sa Nof ay nangadaya; kanilang iniligaw ang Egipto, na siyang panulok na bato ng kaniyang mga lipi. Ang mga principe sa Zoan nangahimong mga buang, ang mga principe sa Memphis gipanaglimbongan; ang Egipto nga mao ang bato sa pamag-ang sa iyang mga banay gipasalaag nila. Naghalo ang Panginoon ng diwa ng kasuwailan sa gitna niya: at iniligaw nila ang Egipto sa bawat gawa niya, na parang langong tao na nahahapay sa kaniyang suka. Ang espiritu nga masinalaypon gisagol ni Jehova diha sa iyang taliwala; ug gipasalaag nila ang Egipto sa tanan niyang bulohaton, ingon sa usa ka tawong hubog nga nagasamparay diha sa iyang sinuka. Hindi na magkakaroon man sa Egipto ng anomang gawain, na magagawa ng ulo o ng buntot, sanga ng palma, o tambo. Wala nay bisan unsang bulohaton alang sa Egipto, nga mahimo nga ulo kun ikog, palwa kun banban. Sa araw na yaon ay magiging parang mga babae ang Egipto: at manginginig at matatakot dahil sa bala ng kamay ng Panginoon ng mga hukbo, na kaniyang ibinabala. Nianang adlawa ang mga Egiptohanon mahasama sa mga babaye; ug sila mangurog ug mangahadlok tungod sa pag-uyog sa kamot ni Jehova sa mga panon, nga iyang giuyog sa ibabaw nila. At ang lupain ng Juda ay magiging kakilabutan sa Egipto; sa kanino man mabanggit yaon ay matatakot, dahil sa panukala ng Panginoon ng mga hukbo, na ipinanukala laban doon. Ug ang yuta sa Juda mahimong usa ka kalisangan alang sa Egipto; ang tagsatagsa nga makabati sa paghisgut niini mahadlok, sa tuyo ni Jehova sa mga panon, nga iyang ginatinguha batok niini. Sa araw na yaon ay magkakaroon ng limang bayan sa lupain ng Egipto, na mangagsasalita ng wika ng Canaan, at magsisisumpa sa Panginoon ng mga hukbo; isa'y tatawagin: Ang bayang giba. Nianang adlawa may lima ka mga ciudad sa yuta sa Egipto nga mosulti sa pinulongan sa Canaan, ug manumpa tungod kang Jehova sa mga panon; ang usa pagatawgon: Ang ciudad sa kalaglagan. Sa araw na yaon ay magkakaroon ng isang dambana sa Panginoon sa gitna ng lupain ng Egipto, at isang haligi sa hangganan niyaon sa Panginoon. Nianang adlawa may halaran alang kang Jehova sa taliwala sa yuta sa Egipto, ug usa ka haligi kang Jehova didto sa utlanan niini. At magiging pinakatanda at pinakasaksi sa Panginoon ng mga hukbo sa lupain ng Egipto: sapagkat sila'y magsisidaing sa Panginoon dahil sa mga mamimighati, at magsusugo siya sa kanila ng isang tagapagligtas, at isang tagapagsanggalang, at kaniyang ililigtas sila. Ug kini mahimong usa ka timaan ug usa ka saksi kang Jehova sa mga panon didto sa yuta sa Egipto; kay sila managtu-aw kang Jehova tungod sa mga malupigon, ug siya magapadala kanila ug usa ka manluluwas, ug usa ka manlalaban, ug sila pagaluwason niya. At ang Panginoon ay makikilala sa Egipto, at makikilala ng mga Egipcio ang Panginoon sa araw na yaon; oo, sila'y magsisisamba na may hain at alay, at magsisipanata ng panata sa Panginoon, at tutuparin. Ug si Jehova pagailhon sa Egipto, ug ang mga Egiptohanon makaila kang Jehova nianang adlawa; oo, sila managsimba uban ang paghalad ug mga halad; sila magasaad ug panaad kang Jehova, ug ilang tumanon kini. At sasaktan ng Panginoon ang Egipto, na nananakit at magpapagaling; at sila'y manunumbalik sa Panginoon, at siya'y madadalanginan nila, at pagagalingin niya sila. Ug pagasamaran ni Jehova ang Egipto: siya magasamad ug magaayo kaniya; ug sila mamalik ngadto kang Jehova, ug siya malooy kanila, ug pagaayohon sila. Sa araw na yaon ay magkakaroon ng lansangan mula sa Egipto hanggang sa Asiria, at ang mga taga Asiria ay magsisipasok sa Egipto, at ang mga Egipcio ay sa Asiria, at ang mga Egipcio ay magsisisambang kasama ng mga taga Asiria. Nianang adlawa igabutang ang usa ka dalan nga halapad gikan sa Egipto ngadto sa Asiria, ug ang Asirianhon mangadto sa Egipto, ug ang Egiptohanon ngadto sa Asiria, ug ang mga Egiptohanon managsimba uban sa mga Asirianhon. Sa araw na yao'y magiging pangatlo ang Israel sa Egipto at sa Asiria, na pagpapala sa gitna ng lupain: Nianang adlawa ang Israel mahimo nga ikatolo uban sa Egipto ug uban sa Asiria, usa ka panalangin sa taliwala sa yuta; Sapagkat pinagpala sila ng Panginoon ng mga hukbo, na sinasabi, Pagpalain ang bayan kong Egipto, at ang Asiria na gawa ng aking mga kamay, at ang Israel na aking mana. Kay niana si Jehova sa mga panon manalangin, nga magaingon: Bulahan ang Egipto nga akong katawohan, ug ang Asiria ang buhat sa akong mga kamot, ug ang Israel ang akong panulondon. Nang taong dumating si Tartan kay Asdod, nang suguin siya ni Sargon na hari sa Asiria, at siya'y makipaglaban kay Asdod, at sakupin niya; Sa tuig nga si Thartan miabut sa Asdod, sa diha nga si Sargon ang hari sa Asiria nagpaadto kaniya, ug siya nakig-away batok sa Asdod ug iyang gidaug kini; Nang panahong yaon ay nagsalita ang Panginoon sa pamamagitan ni Isaias na anak ni Amoz, na nagsasabi, Ikaw ay yumaon, at kalagin mo ang kayong magaspang sa iyong mga balakang, at maghubad ka ng iyong panyapak sa iyong paa. At ginawa niyang gayon na lumakad na hubad at walang panyapak. Nianang panahona si Jehova misulti pinaagi kang Isaias ang anak nga lalake ni Amoz, nga nagaingon: Lumakaw ka, ug hukason mo ang sako gikan sa imong hawak, ug tangtanga ang imong mga sapin gikan sa imong mga tiil. Ug gihimo niya sa ingon niana, nagalakaw siya nga hubo ug walay sapin- At sinabi ng Panginoon, Kung paanong ang aking lingkod na si Isaias ay lumakad na hubad at walang panyapak na tatlong taon na pinakatanda at pinakakamanghaan sa Egipto at sa Etiopia; Ug si Jehova miingon: Maingon nga ang akong alagad nga si Isaias nga naglakaw nga hubo ug walay sapin sa totolo ka tuig alang sa usa ka timaan ug kahibulongan mahatungod sa Egipto ug mahatungod sa Etiopia; Gayon ihahatid ng hari sa Asiria ang mga bihag sa Egipto, at ang mga tapon sa Etiopia, bata at matanda, hubad at walang panyapak, at may mga pigi na litaw, sa ikapapahiya ng Egipto. Maingon man usab ang hari sa Asiria magadala sa mga binihag gikan sa Eqipto, ug sa mga hininginlan gikan sa Etiopia, mga batan-on ug tigulang, hubo ug walay sapin, ug ang mga sampot nga wala taboni, alang sa kaulawan sa Egipto. At sila'y manganglulupaypay at mangapapahiya, dahil sa Etiopia na kanilang pagasa at sa Egipto na kanilang kaluwalhatian. Ug sila mangaluya ug malibog, tungod kay sa Etiopia ang ilang paglaum ug sa Egipto ang ilang himaya. At ang nananahan sa baybaying ito ay mangagsasabi sa araw na yaon, Narito, gayon na lamang ang aming pagasa, na aming tinakasan na hiningan ng tulong upang makalaya sa hari sa Asiria: at kami paanong makatatanan? Ug ang pumoluyo niining baybayong-yuta moingon nianang adlawa: Ania karon, mao man kana ang among paglaum, asa man kami mangita ug panabang aron gawson gikan sa hari sa Asiria: ug kami unsaon man namo pagkalagiw? Ang hula tungkol sa ilang na nasa baybayin ng dagat. Kung paanong umiikot ang mga ipoipo sa Timugan gayon dumarating ang hangin na mula sa ilang mula sa kakilakilabot na lupain. Ang palas-anon sa kamingawan sa dagat. Maingon sa mga alimpulos nga molabang sa Habagatan, kini nagagikan sa kamingawan, gikan sa usa ka yuta nga makalilisang. Isang malubhang pangitain ay naipahayag sa akin; ang manggagawa ng karayaan ay gumagawang may karayaan, at ang mananamsam ay nananamsam. Umahon ka, Oh Elam; kumubkob ka, Oh Media; lahat ng buntong-hininga niya'y aking pinatigil. Usa ka mabug-at nga panan-awon napahayag kanako; ang tawong maliputon magaliput gayud, ug ang maglulumpag magalumpag man. Tumungas ka, Oh Elam; libuti, Oh Media; ang tanang panghayhay niini gipahunong ko. Kayat ang aking mga balakang ay puspos ng kahirapan; mga hirap ay dinamdam ko, gaya ng mga hirap ng babae sa pagdaramdam; ako'y naghihirap na anopat hindi ako makarinig; ako'y nanglulupaypay na anopat hindi ako makakita. Tungod niini ang akong hawak napuno sa kaguol; ang mga kasakit mingdakup kanako, sama sa mga kasakit sa usa ka babaye nga nagaanak; ako ginasakitan sa pagkaagi nga dili ako makadungog; gipunawan ako sa pagkaagi nga dili ako makakita. Ang aking puso ay sumisikdo, kakilabutan ay tumakot sa akin: ang pagtatakip-silim na aking ninasa ay naging kapanginigan sa akin. Ang akong kasingkasing nahisalaag, ang kakugmat nagpahadlok kanako; ang salumsom nga akong gitinguha nahimong pagkurog alang kanako. Sila'y nangaghanda ng dulang, sila'y nangaglagay ng bantay, sila'y nagsisikain, sila'y nagsisiinom: magsitindig kayo, kayong mga pangulo, inyong ihanda ang kalasag. Nagaandam sila sa lamesa, nagabutang sila sa magbalantay, sila nangaon, sila nanginum: panindog kamo mga principe, dihoga ang taming. Sapagkat ganito ang sinabi ng Panginoon sa akin, Ikaw ay yumaon, maglagay ka ng bantay; ipahayag niya kung ano ang nakikita niya: Kay mao man kini ang giingon sa Ginoo kanako: Lumakaw ka, pagbutang ug usa ka magbalantay: pasuldiha siya kong unsay iyang makita: At pagka siya'y nakakita ng pulutong, ng mga nangangabayong dalawat dalawa, ng mga asno, ng pulutong ng mga kamelyo siya'y masikap na makikinig na ma'y pagiingat. Ug sa iyang pagkakita sa usa ka panon, ang mga magkakabayo nga nagtinagurha, usa ka panon nga mga asno, usa ka panon nga mga camello, magapatalinghug gayud siya sa hilabihang pagtagad. At siya'y umungal na parang leon: Oh Panginoon, ako'y tumatayong lagi sa moog na bantayan kung araw, at ako'y tumatanod sa aking bantayan na magdamagan: Ug siya misinggit ingon sa usa ka leon: Oh Ginoo, ako nagatindog sa kanunay sa bantayan-nga-torre sa maadlaw, ug ako anaa sa akong pagbantay sa tibook nga mga gabii. At, narito, dito'y dumarating ang isang pulutong na lalake, mga nangangabayong dalawat dalawa. At siya'y sumagot at nagsabi, Babilonia ay nabagsak, nabagsak, at lahat na larawang inanyuan na kaniyang mga dios ay nangabagsak sa lupa. Ug, ania karon, ania nagapadulong ang usa ka panon sa mga tawo uban ang mga magkakabayo nga nagtinagurha. Ug siya mitubag ug miingon: Ang Babilonia nahulog, nahulog na; ug ang tanan nga mga larawan sa iyang mga dios nangadugmok ngadto sa yuta. Oh ikaw na aking giniik, at trigo ng aking giikan: ang aking narinig sa Panginoon ng mga hukbo, sa Dios ng Israel, aking ipinahayag sa iyo. Oh giukan ko, ug ang dagami sa akong salog! Kanang akong madungog gikan kang Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, mao ang akong ginapahayag kaninyo. Ang hula tungkol sa Duma. May tumatawag sa akin mula sa Seir, Bantay, anong nangyari sa gabi? Bantay, anong nangyari sa gabi? Ang palas-anon sa Duma. Dunay nagatawag kanako gikan sa Seir: Magbalantay, unsa man ang sa gabii? Magbalantay, unsa man ang sa gabii? Sinabi ng bantay, Ang umaga ay dumarating, at gayon din ang gabi: kung inyong uusisain, usisain ninyo: magsipihit kayo, parito kayo. Ang magbalantay miingon: Ang buntag modangat, ug ang gabii usab: kong kamo mangutana, pangutana kamo: bumalik kamo, umanhi pag-usab. Ang hula tungkol sa Arabia. Sa gubat ng Arabia ay magsisitigil kayo, Oh kayong nangaglalakbay na pulupulutong na mga Dedaneo. Ang palas-anon ibabaw sa Arabia. Sa kalasangan sa Arabia kamo mopuyo, Oh kamong magpapanaw sa Dedanhon. Ang nauuhaw ay dinadalhan nila ng tubig; sinalubong ng mga nananahan sa lupain ng Tema na may kanilang tinapay ang mga bihag. Kaniya nga ginauhaw gidala nila ang tubig: gitagbo sa mga pumupuyo sa yuta sa Tema sa ilang tinapay ang mga nangalagiw. Sapagkat kanilang tinatakasan ang mga tabak, ang bunot na tabak, at ang akmang busog, at ang lala ng digmaan. Kay sila nangalagiw gikan sa mga pinuti, gikan sa inibut nga pinuti, ug gikan sa binawog nga pana, ug gikan sa kabug-at sa gubat. Sapagkat ganito ang sinabi ng Panginoon sa akin, Sa loob ng isang taon, ayon sa mga taon ng magpapaupa, ang lahat ng kaluwalhatian ng Cedar ay mapapawi: Kay mao kini ang ginaingon sa Ginoo kanako: Sulod sa usa ka tuig, sumala sa mga tuig sa usa ka sinuholan, ang tanang himaya sa Cedar mawagtang; At ang malabi sa bilang sa mga mangbubusog, sa mga makapangyarihang lalake na mga anak ni Cedar, ay mangiilan: sapagkat ang Panginoon, ang Dios ng Israel, siyang nagsalita. Ug ang salin sa gidaghanon sa mga magpapana, ang makagagahum nga mga lalake sa mga anak sa Cedar, mahimong diriyut, kay si Jehova, ang Dios sa Israel, maoy nagsulti niini. Ang hula tungkol sa libis ng pangitain. Anong ipinakikialam mo ngayon na ikaw ay lubos na sumampa sa mga bubungan? Ang palas-anon sa walog sa panan-awon. Unsay nahinabo kanimo karon nga misaka man ikaw lahos sa ibabaw sa atop sa balay? Oh ikaw na puspos ng mga hiyawan, magulong bayan, masayang bayan; ang iyong mga patay ay hindi nangapatay ng tabak, o nangamatay man sila sa pakikipagbaka. Oh ikaw nga napuno sa mga pagsinggit, usa ka ciudad nga magubtanon, usa ka lungsod nga malipayon; ang imong mga patay wala patya pinaagi sa pinuti, ni nangamatay sila sa gubat. Lahat mong pinuno ay nagsitakas na magkakasama, nangatalian ng mga mangbubusog: lahat na nangasumpungan sa iyo ay nangataliang magkakasama, nagsitakas na malayo. Ang tanan mong mga punoan nanagpangalagiw pagtingub, sila gipanggapus sa mga magpapana: ang tanang hingkit-an diha kanimo gitipon sa paggapus; sila nangalagiw sa halayo. Kayat sinabi ko, Bayaan ninyo ako, ako'y iiyak na may kapanglawan; huwag ninyong sikaping aliwin ako, ng dahil sa pagkasamsam sa anak na babae ng aking bayan. Tungod niini miingon ako: Ayaw ako pagtan-awa, mohilak ako sa mapait; ayaw pagdali sa paglipay kanako mahatungod sa paglaglag sa anak nga babaye sa akong katawohan. Sapagkat araw na pagkatulig at ng pagyurak, at ng pagkalito, mula sa Panginoon, mula sa Panginoon ng mga hukbo, sa libis ng pangitain; pagkabagsak ng mga kuta at paghiyaw sa mga bundok. Kay kini mao ang usa ka adlaw sa kalisud, ug sa pagyatak, ug sa pagkalibog, gikan sa Ginoo, si Jehova sa mga panon, sa walog sa panan-awon; usa ka pagguba sa mga kuta, ug usa ka pagsiyagit sa kabukiran. At ang Elam ay may dalang lalagyan ng pana, may mga karo ng mga tao at mga mangangabayo; at ang Kir ay Bunot ang kalasag. Ug nagadala si Elam sa baslayan uban ang mga carro sa mga lalake ug tx mga magkakabayo; ug gibuksan ni Chir ang taming. At nangyari, na ang iyong pinakapiling libis ay puno ng mga karo, at ang mga mangangabayo ay nagsisihanay sa pintuang-bayan. Ug nahinabo nga ang imong labing pinili nga mga walog nangapuno sa mga carro, ug ang mga magkakabayo nanagpahimutang sa ilang kaugalingon atbang sa ganghaan. At kaniyang inalis ang takip ng Juda; at ikaw ay tumitig ng araw na yaon sa sakbat sa bahay na kahoy sa gubat. Ug gikuha niya ang tabon sa Juda; ug mitan-aw ikaw nianang adlawa sa hinagiban sa balay sa lasang. At inyong nakita ang mga sira ng bayan ni David, na napakarami: at inyong pinisan ang tubig ng mababang tangke. Ug nakita ninyo ang mga tumpag sa ciudad ni David, nga sila daghan; ug inyong gitigum ang mga tubig sa ubos-ubos nga linaw; At inyong binilang ang mga bahay ng Jerusalem, at inyong iginiba ang mga bahay upang patibayin ang kuta. Ug inyong gipangihap ang mga kabalayan sa Jerusalem, ug inyong gibungkag ang mga kabalayan aron sa paglig-on sa kuta; Kayo'y nagsigawa naman ng tipunang tubig sa pagitan ng dalawang kuta para sa tubig ng dating tangke. Ngunit hindi ninyo tiningnan siyang gumawa nito, o nagpakundangan man kayo sa kaniya na naganyo nito na malaon na. Gibuhat usab ninyo nga saluranan sa duruha ka mga kuta alang sa tubig sa daang linaw: apan wala ninyo tan-awa siya nga nagbuhat niini, ni nagtahud kamo kaniya nga nagtukod niini sa kanhing panahon. At nang araw na yao'y tumawag ang Panginoon, ang Panginoon ng mga hukbo, sa pagiyak, at sa pagtangis, at sa pagkakalbo, at sa pagbibigkis ng kayong magaspang. Ug nianang adlawa ang Ginoo nga si Jehova sa mga panon, magtawag aron sa paghilak, ug sa pagminatay, ug sa pagpaupaw sa ulo, ug sa pagsul-sob ug sako. At, narito, kagalakan at kasayahan, pagpatay ng mga baka at pagpatay ng mga tupa, pagkain ng karne, at paginom ng alak: Tayo'y magsikain at magsiinom, sapagkat bukas tayo ay mangamamatay. Ug ania karon, ang kalipay ug kasadya, ang pagpatay sa vaca ug pag-ihaw ug mga carnero, ang pagkaon ug unod ug pag-inum ug vino: mangaon kita ug manginum, kay ugma mangamatay man kita. At ang Panginoon ng mga hukbo ay naghayag sa aking mga pakinig, Tunay na ang kasamaang ito ay hindi malilinis sa inyo hanggang sa kayo'y mangamatay, sabi ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo. Ug si Jehova sa mga panon mipahayag niini sa iyang kaugalingon sa akong mga igdulungog: Sa pagkamatuod, kamo dili pasayloon niining salaa hangtud nga kamo mamatay: miingon ang Ginoo, si Jehova sa mga panon. Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo, Ikaw ay yumaon, pumaroon ka sa tagaingat-yamang ito sa makatuwid baga'y kay Sebna, na katiwala sa bahay, at iyong sabihin, Mao kini ang giingon sa Ginoo, nga si Jehova sa mga panon: Lakaw, umadto ka niining mamahandi bisan ngadto kang Sebna, ang tinugyanan sa balay, ug umingon ka: Anong ginagawa mo rito? at sinong ibinaon mo rito, na gumawa ka rito ng isang libingan para sa iyo? na gumagawa ka ng libingan sa itaas, at umuukit ka ng tahanan niyang sarili sa malaking bato! Unsay ginabuhat mo dinhi? ug kinsay ania dinhi kanimo, nga ikaw naghikay man alang kanimo dinhi ug usa ka lubnganan? nga nagahikay ka man alang kaniya ug usa ka lubnganan sa ibabaw, nga nagasilsil ka man ug usa ka puloy-anan sa bato alang sa iyang kaugalingon! Narito, ibabagsak kang bigla ng Panginoon na gaya ng malakas na tao: oo, kaniyang hihigpitan ka. Ania karon si Jehova, sama sa usa ka kusgan nga tawo, isalibay ikaw niya sa makusog; oo, hugton ikaw pagbangan niya. Tunay niyang papipihit-pihitin at itatapon ka na parang bola sa malaking lupain; doon ka mamamatay, at doon malalagay ang mga karo ng iyong kaluwalhatian, ikaw na kahihiyan ng sangbahayan ng iyong panginoon. Sa pagkamatuod ikaw pagatuyokon niya, ug itugpo ikaw sama sa usa ka bola ngadto sa usa ka halapad nga yuta; didto ikaw mamatay, ug didto man ang mga carro sa imong himaya, Oh, ikaw nga maoy kaulawan sa balay sa imong ginoo. At aalisin kita sa iyong katungkulan, at sa iyong kinaroroonan ay ibubuwal ka. Ug papahawaon ko ikaw gikan sa imong katungdanan; ug bunloton ikaw gikan sa imong buhatan. At mangyayari sa araw na yaon, na aking tatawagin ang aking lingkod na si Eliacim na anak ni Hilcias: Ug mahinabo nianang adlawa nga pagatawgon ko ang akong sulogoon nga si Eliacim ang anak nga lalake ni Hilcias; At aking susuutan siya ng iyong balabal, at patitibayin siya ng iyong pamigkis, at aking ipagkakatiwala ang iyong pamamahala sa kaniyang kamay: at siya'y magiging ama sa mga nananahan sa Jerusalem, at sa sangbahayan ni Juda. Ug akong sul-oban siya sa imong saput, ug baskugon ko siya sa imong bakus, ug itugyan ko ang imong kagamhanan diha sa iyang kamot; ug siya mahimong amahan sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ug sa balay ni Juda. At ang katungkulan sa sangbahayan ni David ay iaatang ko sa kaniyang balikat; at siya'y magbubukas, at walang magsasara; at siya'y magsasara, at walang magbubukas. Ug ang yawi sa balay ni David igabutang ko sa iyang abaga; ug siya magabukas, ug walay makatak-um; ug siya magatak-um, ug wala makabukas. At aking ikakapit siya na parang pako sa isang matibay na dako; at siya'y magiging pinakaluklukan ng kaluwalhatian sa sangbahayan ng kaniyang magulang. Ug igalansang ko siya sama sa usa ka lansang sa usa ka dapit nga malig-on; ug siya mahimong usa ka trono sa himaya sa balay sa iyang amahan. At kanilang ipagkakaloob sa kaniya ang buong kaluwalhatian ng sangbahayan ng kaniyang magulang, ang mga anak at ang angkan, bawat sisidlan, mula sa mga munting sisidlan hanggang sa mga malalaking sisidlan. Ug ilang igabitay sa ibabaw kaniya ang tanang himaya sa balay sa iyang amahan, ang mga anak nga kaliwat ug ang mga sanga, ang tanang mga vaso nga magagmay, gikan sa mga tasa hangtud sa tanang mga frasco. Sa araw na yaon, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, matatanggal ang pakong nakapit sa matibay na dako; at mababalikwat, at mahuhulog, at ang mga sabit niyaon ay malalaglag; sapagkat sinalita ng Panginoon. Nianang adlawa, nag-ingon si Jehova sa mga panon, maibut ang lansang nga nahalansang sa usa ka dapit nga malig-on; ug kini pagaputlon ug mahulog; ug ang palas-anon nga diha sa ibabaw niini pagaputlon; kay si Jehova maoy nagsulti niini. Ang hula tungkol sa Tiro. Magsiangal kayo, kayong mga sasakyang dagat ng Tarsis; sapagkat nasira, na anopat walang bahay, walang pasukan: mula sa lupain ng Chittim ay nahayag sa kanila. Ang palas-anon sa Tiro. Managuwang kamo, kamong mga sakayan sa Tarsis; kay kini kilaglag na, mao nga wala nay balay, wala nay pagsulod didto: gikan sa yuta sa Chittim kini gipahibalo na kanila. Magsitahimik kayo, kayong mga nananahan sa baybayin; ikaw na pinasagana ng mga mangangalakal ng Sidon, na nagdaraan sa dagat. Managhilum kamo, kamong mga pumoluyo sa baybayon; ikaw nga nagalabang sa ibabaw sa dagat nga gihatagan ug daghan sa mga magpapatigayon sa Sidon. At nasa baybayin ng malawak na tubig ang binhi ng Sihor, ang ani ng Nilo, naging kaniyang pakinabang; at siya'y naging pamilihan ng mga bansa. Ug sa ibabaw sa daghang mga tubig ang binhi sa Sihor, ang ani sa Nilo, mao ang iyang abut; ug siya nahimong patigayonan sa mga nasud. Mahiya ka, O Sidon: sapagkat sinalita ng dagat, ng tanggulan ng dagat, na sinasabi, hindi ako nagdamdam, o nanganak man, o nagalaga man ako ng mga binata, o nagpalaki ng mga dalaga. Maulaw ka, Oh Sidon: kay nakasulti na ang dagat, ang kalig-onan sa dagat, nga nagaingon: Ako wala sul-i, ni manganak, ni makagalam ako ug batan-ong mga lalake, ni makamatoto ug mga ulay. Pagka ang balita ay dumating sa Egipto, ay mamamanglaw silang mainam sa balita tungkol sa Tiro. Sa diha nga ang taho modangat sa Egipto, sila masakitan pag-ayo sa balita sa Tiro. Mangagpatuloy kayo sa Tarsis: magsiangal kayo, kayong mga nananahan sa baybayin. Panabok kamo ngadto sa Tarsis; managminatay kamo, kamong mga pumoluyo sa kabaybayonan. Ito baga ang inyong masayang bayan, na matanda na mula pa noong unang araw, na dinadala ng kaniyang mga paa sa malayo upang mangibang bayan? Mao ba kini ang inyong malipayong ciudad, kansang pagkakaraan gikan pa sa kanhing mga adlaw, kansang mga tiil maoy modala kaniya sa pagpuyo ngadto sa halayo? Sinong nagpanukala nito laban sa Tiro na siyang bayang nagpuputong, na ang mga manininda ay mga pangulo, na ang mga mangangalakal ay mararangal sa lupa. Kinsay nagtinguha niini batok sa Tiro, ang maghahatag sa mga purongpurong, kansang mga magpapatigayon mao ang mga principe, kansang mga magpapatigayon mao ang mga halangdon sa yuta? Pinanukala ng Panginoon ng mga hukbo, upang hamakin ang kapalaluan ng buong kaluwalhatian, upang hiyain ang lahat na mararangal sa lupa? Si Jehova sa mga panon maoy nagtinguha niini, aron mabulingan ang pagpalabilabi sa tanang himaya, aron mahimong salawayon ang tanang halangdon sa yuta. Magdaan ka sa iyong lupain na gaya ng Nilo, Oh anak na babae ng Tarsis; wala ka ng lakas. Umagi ka latas sa imong yuta ingon sa Nilo, Oh anak nga babaye sa Tarsis; wala may makasalanta. Kaniyang iniunat ang kaniyang kamay sa dagat, kaniyang niyanig ang mga kaharian: ang Panginoon ay nagutos tungkol sa Canaan, upang gibain ang mga kuta niyaon. Iya nang gituy-od ang iyang kamot sa ibabaw sa dagat, iya nang giuyog ang mga gingharian: si Jehova nakahatag na ug mga sugo tungod sa Canaan, aron sa paglumpag sa malig-ong mga dalangpanan niini. At kaniyang sinabi, Ikaw ay hindi na magagalak pa, Oh ikaw na aping dalaga ng Sidon; bumangon ka, magdaan ka sa Chittim: doon ma'y hindi ka magkakaroon ng kapahingahan. Ug siya miingon: Ikaw dili na magakalipay, Oh ikaw nga dinaugdaug nga anak nga ulay sa Sidon: tindog, umadto ka sa Chittim; bisan pa didto ikaw walay kapahulayan. Tingnan mo ang lupain ng mga Caldeo; ang bayang ito ay wala na; inilaan ng taga Asiria para sa mga hayop sa ilang; kanilang itinayo ang kanilang mga moog; iginiba nila ang mga palacio niyaon: kaniyang pinapaging isang guho. Ania karon, ang yuta sa mga Caldeanhon: kini nga katawohan wala na; gitukod kini sa mga Asirianhon alang kanila nga nanagpuyo sa kamingawan; sila nagpatindog sa ilang mga torre: ug nanaggun-ob sa mga palacio niini; sila nanaghimo niini nga guba. Magsiangal kayo, kayong mga sasakyang dagat ng Tarsis: sapagkat ang inyong tanggulan ay giba. Manag-uwang kamo, kamong mga sakayan sa Tarsis; kay ang inyong malig-ong dalangpan gilaglag na. At mangyayari, sa araw na yaon na ang Tiro ay malilimutang pitong pung taon, ayon sa mga kaarawan ng isang hari: pagkatapos ng pitong pung taon ay mangyayari sa Tiro ang gaya sa awit ng patutot. Ug mahitabo niadtong adlawa nga ang Tiro pagahikalimtan sulod sa kapitoan ka tuig, sumala sa mga adlaw sa usa ka hari: tapus ang kapitoan ka tuig mahitabo sa Tiro ang ingon sa alawiton sa bigaon. Ikaw ay humawak ng alpa, lumibot ka sa bayan, ikaw na patutot na nalimutan; magpainam ka ng tinig, umawit ka ng maraming awit, upang ikaw ay maalaala. Kumuha ka ug usa ka alpa, lumibut ka sa ciudad, ikaw nga bigaon nga hingkalimtan na; maghimo ka ug matam-is nga honi, mag-awit ka ug daghang mga alawiton, aron ikaw pagahinumduman. At mangyayari, sa katapusan ng pitong pung taon, na dadalawin ng Panginoon ang Tiro, at pagbabalikan niya ang kaniyang upa, at magiging patutot sa lahat ng kaharian ng sanglibutan sa ibabaw ng lupa. Ug mahitabo sa tapus ang kapitoan ka tuig, nga si Jehova moduaw sa Tiro, ug kini mobalik sa iyang suhol ug magapakighilawas uban sa tanang mga gingharian sa kalibutan ibabaw sa nawong sa yuta. At ang kaniyang kalakal at ang upa sa kaniya ay itatalaga sa Panginoon: hindi itatago o isisimpan man, sapagkat ang kaniyang kalakal ay magiging sa ganang kanila na nagsisitahan sa harap ng Panginoon, upang magsikaing may kabusugan, at manamit na mainam. Ug ang iyang patigayon ug ang iyang suhol mahimong pagkabalaan kang Jehova: kini dili pagatigumon ni pagatipigan; kay ang iyang patigayon mahimong alang niadtong nanagpuyo sa atubangan ni Jehova, aron pagakan-on sa igo, ug alang sa mga bisti nga malungtaron. Narito, pinawawalan ng laman ng Panginoon ang lupa, at sinisira, at binabaligtad, at pinangangalat ang mga nananahan doon. Ania karon, ang yuta himoon nga walay sulod ni Jehova, ug himoon kini nga kamingawan, ug balit-aron kini, ug pagatibulaagon ang mga pumoluyo niini. At mangyayari, na kung paano sa mga tao, gayon sa saserdote; kung paano sa alipin, gayon sa kaniyang panginoon; kung paano sa alilang babae, gayon sa kaniyang panginoong babae; kung paano sa mamimili, gayon sa nagbibili; kung paano sa mapagpahiram, gayon sa manghihiram; kung paano sa mapagpatubo, gayon sa pinatutubuan. Ug mahitabo ang ingon sa katawohan, mao man ang sa sacerdote; ang ingon sa sulogoong lalake, mao man ang sa iyang agalon; ang ingon sa sulogoong babaye, mao man ang sa iyang agalon nga babaye; ang ingon sa pumapalit, mao man ang sa magbabaligya; ingon man sa magpapalautang mao man ang mangungutang: ang ingon sa maniningil sa tubo, mao man ang sa maghahatag ug tubo kaniya. Ang lupa ay lubos na mawawalan ng laman, at lubos na masasamsaman; sapagkat sinalita ng Panginoon ang salitang ito. Ang yuta pagahimoon nga walay sulod gayud ug pagalaglagon gayud; kay si Jehova maoy nagsulti niining pulonga. Ang lupa ay tumatangis at nasisira, ang sanglibutan ay nanghihina at nanglalata, ang mapagmataas na bayan sa lupa ay nanghihina. Ang yuta nagabangutan ug nagakawagtang, ang kalibutan nagakaniwang ug nagakawagtang, ang mapahitas-on nga katawohan sa yuta nagakaniwang gayud. Ang lupa naman ay nadumhan sa ilalim ng mga nananahan doon; sapagkat kanilang sinalangsang ang kautusan, binago ang alituntunin, sinira ang walang hanggang tipan. Ang yuta usab nahugawan ubos sa mga pumoluyo niini; tungod kay ilang gilapas ang mga balaod, gipasipalahan ang kabalaoran, gibungkag ang tugon nga walay katapusan. Kayat nilamon ng sumpa ang lupa, at silang nagsisitahan doon ay nangasumpungang salarin; kayat ang mga nananahan sa lupa ay nangasunog, at nangagilan ang tao. Tungod niini ang tunglo maoy naglamoy sa yuta, ug silang nanagpuyo sulod niana hingkaplagan nga sad-an: busa ang mga pumoluyo sa yuta nangasunog, ug diyutay lamang ang nanghibilin. Ang bagong alak ay pinabayaan, ang puno ng ubas ay nalanta, lahat ng masayang puso ay nagbubuntong-hininga. Ang bag-ong vino nagaminatay, ang balagon nagakalawos, ang tanang malipayon ug kasingkasing nagapanghayhay gayud. Ang saya ng mga pandereta ay naglikat, ang kaingay nila na nangagagalak ay nagkawakas, ang galak ng alpa ay naglikat. Ang kasadya sa mga panderetas mihunong; ang kasaba niadtong nagakalipay natapus, ang kalipay sa alpa mihunong. Sila'y hindi magsisiinom ng alak na may awitan; matapang na alak ay magiging mapait sa kanila na nagsisiinom niyaon. Sila dili na moinum ug vino uban ang usa ka awit; ang maisug nga ilimnon mahimong mapait alang kanila nga nanginum niini. Ang bayan ng pagkalito ay nabagsak: bawat bahay ay nasarhan, upang walang taong makapasok doon. Ang nalaglag nga ciudad giguba na; tagsatagsa ka balay ginatakpan, aron walay tawo nga makasulod. May daing sa mga lansangan dahil sa alak; lahat ng kagalakan ay naparam, ang kasayahan sa lupa ay nawala. Adunay usa ka pagtu-aw didto sa kadalanan tungod sa vino; ang tanan nga kalipay nangitngitan, ang kasadya sa yuta nahanaw. Naiwan sa bayan ay kagibaan, at ang pintuang-bayan ay nawasak. Ang nahibilin sa ciudad mao ang pagkabiniyaan, ug ang ganghaan ginahampak sa kalaglagan. Sapagkat ganito ang mangyayari sa mga tao sa gitna ng lupain na gaya ng paguga sa isang punong olibo, gaya ng pamumulot ng ubas pagkatapos ng pag-aani. Kay mao kini ang mahitabo sa taliwala sa yuta taliwala sa mga katawohan, ingon sa pag-uyog sa kahoy nga olivo, ingon sa paghagdaw sa tapus na ang pag-ani sa kaparrasan. Ang mga ito ay maglalakas ng kanilang tinig, sila'y magsisihiyaw; dahil sa kamahalan ng Panginoon ay nagsisihiyaw sila ng malakas mula sa dagat. Ipatugbaw nila ang ilang tingog, managsinggit sila; tungod sa kahalangdon ni Jehova managsiyagit sa makusog sila gikan sa dagat. Kayat luwalhatiin ninyo ang Panginoon sa silanganan, sa makatuwid baga'y ang pangalan ng Panginoon, ng Dios ng Israel, sa mga pulo ng dagat. Busa himayaa ninyo si Jehova sa silangan, bisan pa ang ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel, didto sa mga pulo sa dagat. Mula sa kaduluduluhang bahagi ng lupa ay nakarinig kami ng mga awit, kaluwalhatian sa matuwid. Ngunit aking sinabi, Namamatay ako, namamayat ako, sa aba ko! ang mga manggagawang taksil ay nagsisigawang may kataksilan, oo, ang mga manggagawang taksil ay nagsisigawa na may lubhang kataksilan. Gikan sa kinatumyan nga dapit sa yuta nakadungog kami ug mga awit: Himaya alang sa matarung. Apan ako miingon: Nagakaniwang ako, nagakaniwang ako, alaut nako! ang maliputon nagliput; oo, ang maliputon nagaliput gayud. Takot, at ang hukay, at ang silo ay nangasa iyo, Oh nananahan sa lupa. Ang kahadlok, ug ang gahong, ug ang balag-ong, anaa sa ibabaw nimo, Oh pumoluyo sa yuta. At mangyayari, na siyang tumatakas sa kakilakilabot na kaingay ay mahuhulog sa hukay; at siyang sumasampa mula sa gitna ng hukay ay mahuhuli sa silo: sapagkat ang mga dungawan sa itaas ay nangabuksan, at ang mga patibayan ng lupa ay umuuga. Ug mahitabo nga kadtong nagakalagiw gikan sa kasaba sa kahadlok, mahulog ngadto sa gahong; ug kadtong nagagula gikan sa taliwala sa gahong mabitik sa balag-ong: kay ang mga tamboanan sa itaas binuksan man, ug ang mga patukoranan sa yuta nangurog. Ang lupa ay nagibang lubos, ang lupa ay lubos na nasira, ang lupa ay nakilos ng di kawasa. Ang yuta nabungkag na gayud, ang yuta nabulag pagpikas, ang yuta nauyog sa hilabihan gayud. Ang lupa ay gigiray na parang lango, at mauuga na parang dampa; at ang kaniyang pagsalangsang ay magiging mabigat sa kaniya, at mabubuwal, at hindi na magbabangon. Ang yuta magasamparay sama sa usa ka tawo nga hubog, ug magatabyog ngadto-nganhi sama sa usa ka duyan; ug ang iyang kalapasan magabug-at sa ibabaw niini, ug mahulog kini, ug dili na mobakod pag-usab. At mangyayari, sa araw na yaon, na parurusahan ng Panginoon ang hukbo ng mga mataas sa itaas, at ang mga hari sa lupa sa ibabaw ng lupa. Ug mahitabo niadtong adlawa nga si Jehova mosilot sa panon sa mga hataas nga anaa sa itaas, ug sa mga hari sa yuta nga anaa sa ibabaw sa yuta. At sila'y mangapipisan, gaya ng mga bilanggo na mangapipisan sa hukay, at masasarhan sa bilangguan, at pagkaraan ng maraming araw ay dadalawin sila. Ug sila pagatigumon pagtingub, ingon sa mga binilanggo nga ginatigum sa sulod sa gahong, ug pagagakotan didto sa bilanggoan; ug sa tapus ang daghang mga adlaw sila pagaduawon. Kung magkagayo'y malilito ang buwan, at ang araw ay mapapahiya; sapagkat ang Panginoon ng mga hukbo ay maghahari sa bundok ng Sion, at sa Jerusalem; at sa harap ng kaniyang mga matanda ay may kaluwalhatian. Ug unya ang bulan pagalibugon, ug ang adlaw maulaw; kay si Jehova sa mga panon magahari didto sa bukid sa Sion, ug sa Jerusalem; ug sa atubangan sa iyang mga anciano anaa ang himaya. Oh Panginoon, ikaw ay aking Dios; aking ibubunyi ka, aking pupurihin ang iyong pangalan; sapagkat ikaw ay gumawa ng kagilagilalas na bagay, sa makatuwid baga'y ang iyong binalak noong una, sa pagtatapat at katotohanan. Oh Jehova, ikaw mao ang akong Dios; ituboy ko ikaw, pagadayegon ko ang imong ngalan; kay nakahimo ka ug mga butang nga katingalahan, ang imong mga pagtambag sa karaang panahon, sa pagkamatinumanon ug sa kamatuoran. Sapagkat iyong pinapaging isang bunton ang isang bayan, ang bayang matibay ay pinapaging isang guho: ang palasio ng mga taga ibang lupa ay di na magiging bayan; hindi matatayo kailan man. Kay ang usa ka ciudad gihimo mo nga usa ka pundok nga sagbut, ang usa ka linig-onang ciudad gihimo mo nga nagun-ob, ang usa ka palacio sa mga lumalangyaw aron dili na mahimong ciudad: kini dili na gayud pagatukoron. Kayat luluwalhatiin ka ng matibay na bayan, ang bayan ng kakilakilabot na mga bansa ay matatakot sa iyo. Tungod niini usa ka mabaskog nga katawohan magahimaya kanimo; ang usa ka ciudad sa makalilisang nga mga nasud mahadlok kanimo. Sapagkat ikaw ay naging ampunan sa dukha, ampunan sa mapagkailangan sa kaniyang kahirapan, silongan sa bagyo, lilim sa init, pagka ang hihip ng mga kakilakilabot ay parang bagyo laban sa kuta. Kay ikaw nahimong usa ka malig-ong dalangpanan sa tawong kabus, usa ka malig-ong saliganan sa tawong hangul diha sa iyang kagul-anan, usa ka dalangpanan gikan sa bagyo, usa ka landong gikan sa kainit, sa diha nga mohuyop ang makalilisang nga hangin sama sa bagyo batok sa malig-on nga bungbong. Gaya ng init sa tuyong dako patitigilin mo ang ingay ng mga taga ibang lupa; gaya ng init sa pamamagitan ng lilim ng alapaap, matitigil ang awit ng mga kakilakilabot. Ingon sa kainit sa usa ka dapit nga mamala imong pagapahilumon ang kasaba sa mga lumalangyaw; ingon sa kainit ubay sa landong sa usa ka panganod, ang awit sa mga mabangis pagapahinayon. At sa bundok na ito ay gagawa ang Panginoon ng mga hukbo sa lahat ng mga bayan, ng isang kapistahan ng mga matabang bagay, ng isang kapistahan ng mga alak na laon, ng mga matabang bagay na puno ng utak, ng mga alak na laon na totoong sala. Ug niining bukira si Jehova sa mga panon magahimo alang sa tanang mga katawohan ug usa ka kombira sa matambok nga mga butang, usa ka kombira sa mga vino nga pinalugdang, sa mga butang nga matambok nga puno sa utok, sa mga vino nga pinalugdang nga maayong pagkaitus. At kaniyang aalisin sa bundok na ito ang takip na nalagay sa lahat ng mga bayan, at ang lambong na naladlad sa lahat na bansa. Ug iyang pagagub-on niining bukira ang takuban nga nagatabon sa tanan nga mga katawohan, ug ang pandong nga nabuklad ibabaw sa tanan nga mga nasud. Sinakmal niya ang kamatayan magpakailan man; at papahirin ng Panginoong Dios ang mga luha sa lahat ng mga mukha; at ang kakutyaan ng kaniyang bayan ay maaalis sa buong lupa: sapagkat sinalita ng Panginoon. Gilamoy niya ang kamatayon hangtud sa walay katapusan; ug ang Ginoo nga si Jehova mopahid sa mga luha gikan sa tanang mga nawong; ug ang kaulaw sa iyang katawohan pagakuhaon niya gikan sa halayo sa tibook nga yuta: kay si Jehova maoy nagsulti niini. At sasabihin sa araw na yaon, Narito, ito'y ating Dios; hinintay natin siya, at ililigtas niya tayo: ito ang Panginoon; ating hinintay siya, tayo'y matutuwa at magagalak sa kaniyang pagliligtas. Ug pagaingnon niadtong adlawa: Ania karon, kini mao ang atong Dios; kita nanaghulat kaniya ug siya magaluwas kanato: kini mao si Jehova; kita nanaghulat kaniya, mangalipay kita ug managmaya diha sa iyang kaluwasan. Sapagkat sa bundok na ito magpapahinga ang kamay ng Panginoon; at ang Moab ay mayayapakan sa kaniyang dako, gaya ng dayami na nayayapakan sa tapunan ng dumi. Kay niining bukira ang kamot ni Jehova mopahulay; ug ang Moab pa gayatakan diha sa iyang dapit, ingon sa uhot nga ginatumban didto sa tubig sa pinundok nga kinalibang. At kaniyang iuunat ang kaniyang mga kamay sa gitna niyaon, gaya ng paguunat ng lumalangoy upang lumangoy: at kaniyang ibababa ang kaniyang kapalaluan sangpu ng gawa ng kaniyang mga kamay. Ug iyang pagabuklaron ang iyang mga kamot sa taliwala niini, ingon sa nagalangoy nga magabuklad sa iyang mga kamot aron sa paglangoy; apan pagapaubson ni Jehova ang iyang pagpalabilabi uban sa lalang sa iyang mga kamot. At ang mataas na moog ng iyong mga kuta ay kaniyang ibinaba, giniba, at ibinagsak sa lupa, hanggang sa alabok. Ug ang hatag-as nga bantayan sa imong mga kuta iyang gipaubos, gilumpag, ug gipatag ngadto sa yuta, bisan pa ngadto sa abug. Sa araw na yaon ay aawitin ang awit na ito sa lupain ng Juda: Tayo ay may matibay na bayan; kaligtasan ay kaniyang ilalagay na pinakakuta at pinakakatibayan. Niadtong adlawa kining alawitona pagaawiton didto sa yuta sa Juda: Kami adunay usa ka malig-on nga ciudad; ang kaluwasan maoy iyang igabutang nga mga kuta ug ang mga salipdanan. Buksan ninyo ang mga pintuang-bayan, upang mapasukan ng matuwid na bansa na nagiingat ng katotohanan. Buksi ninyo ang mga ganghaan aron ang matarung nga nasud nga nagabaton ug pagtoo makasulod. Iyong iingatan siya sa lubos na kapayapaan, na ang pagiisip ay sumasa iyo: sapagkat siya'y tumitiwala sa iyo. Pagabantayan mo siya diha sa pakigdait nga hingpit, kansang hunahuna sa kanunay anaa kanimo; tungod kay siya nagasalig kanimo. Magsitiwala kayo sa Panginoon magpakailan man: sapagkat nasa Panginoong Jehova ang walang hanggang bato. Sumalig kamo kang Jehova sa walay katapusan; kay kang Jehova, bisan kang Jehova, anaa ang usa ka bato nga walay katapusan. Sapagkat ibinaba niya sila na nagsisitahan sa itaas, na mapagmataas na bayan: kaniyang ibinaba, ibinaba hanggang sa lupa: kaniyang ibinagsak hanggang sa alabok. Kay iyang gihulog kadtong nanagpuyo sa itaas, ang ciudad nga tinuboy: iya kining gilumpag, iya kining gilumpag ngadto sa yuta; iya kini nga gipatag bisan pa ngadto sa abug. Yayapakan ng paa, sa makatuwid baga'y ng mga paa ng dukha, at ng mga hakbang ng mapagkailangan. Ang tiil magatamak niini; bisan pa ang mga tiil sa kabus, ug ang mga lakang sa hangul. Ang daan ng ganap ay katuwiran: ikaw na matuwid ay nagtuturo ng landas ng ganap. Ang dalan sa matarung mao ang katul-iran: ikaw nga matul-id nagatudlo sa alagianan sa matarung. Oo, sa daan ng iyong mga kahatulan, Oh Panginoon, nangaghintay kami sa iyo: sa iyong pangalan at sa alaala sa iyo ang nasa ng aming kaluluwa. Oo, sa dalan sa imong mga paghukom, Oh Jehova, kami nagahulat kanimo; sa imong ngalan, bisan sa imong halandumon nga ngalan mao ang tinguha sa among kalag. Ninasa kita ng aking kaluluwa sa gabi; oo, ng diwa ko sa loob ko ay hahanapin kita na masikap: sapagkat pagka nasa lupa ang iyong mga kahatulan ay nangatututo ng katuwiran ang mga nananahan sa sanglibutan. Uban sa akong kalag ginatinguha ko ikaw sa magabii; oo, uban sa akong espiritu sa sulod nako pangitaon ko ikaw sa tinuod gayud; kay kong ang imong mga paghukom anaa ugaling sa yuta, ang mga pumoluyo sa kalibutan makakat-on ug pakamatarung. Magpakita man ng awa sa masama, hindi rin siya matututo ng katuwiran; sa lupain ng katuwiran ay gagawa siyang may kamalian, at hindi niya mapapansin ang kamahalan ng Panginoon. Ipakita ang kalooy sa dautan, apan dili siya gihapon makakat-on ug pagkamatarung; sa yuta sa katul-iran buhaton niya ang baliko, ug dili motanaw sa himaya ni Jehova. Panginoon, ang iyong kamay ay nakataas, gayon ma'y hindi nila nakikita: ngunit makikita nila ang iyong sikap sa bayan, at mangapapahiya; oo, sasakmalin ng apoy ang iyong mga kaaway. Jehova, ang imong kamot gibayaw mo sa itaas, ugaling sila dili makakita: apan ilang makita ang imong kakugi alang sa katawohan, ug hikaulawan sila; oo, ang kalayo maoy molamoy sa imong mga batok. Panginoon, ikaw ay magaayos ng kapayapaan sa amin: sapagkat ikaw rin ang gumawa ng lahat naming gawa na para sa amin. Jehova, ikaw maoy magatudlo ug pakigdait alang kanamo; kay ikaw usab ang nagbuhat sa tanan namong mga bulohaton alang kanamo. Oh Panginoon naming Dios, ang ibang mga panginoon, bukod sa iyo ay nagtaglay ng pagkapanginoon sa amin; ngunit ikaw lamang ang babanggitin namin sa pangalan. Oh Jehova nga Dios namo, laing mga ginoo labut pa kanimo nakaghari sa ibabaw namo; apan tungod lamang kanimo among pagahinganlan ang imong ngalan. Sila'y patay, sila'y hindi mabubuhay; sila'y namatay, sila'y hindi babangon: kayat iyong dinalaw at sinira sila, at pinawi mo ang lahat na alaala sa kanila. Sila mga patay man, sila dili mabuhi; sila wala nay kinabuhi; sila dili mamangon: tungod niini imong gidu-aw ug gilaglag sila, ug gihimo mo nga ang tanan nga paghandum kanila mangawagtang. Iyong pinarami ang bansa, Oh Panginoon, iyong pinarami ang bansa; ikaw ay nagpakaluwalhati: iyong pinalaki ang lahat na hangganan ng lupain. Imong gipatubo ang nasud, Oh Jehova, imong gipatubo ang nasud; ikaw ginahimaya man; imong gilapad ang tanang mga utlanan sa yuta. Panginoon, sa kabagabagan ay dinalaw ka nila, sila'y nangagbugso ng dalangin, nang pinarurusahan mo sila. Jehova, diha sa kaguol sila nanagdu-aw kanimo; ilang gibubo ang pag-ampo sa diha nga ang imong castigo anaa sa ibabaw nila. Gaya ng babae na nagdadalang-tao na lumalapit ang panahon ng kaniyang panganganak, ay nasa hirap at humihiyaw sa kaniyang pagdaramdam; naging gayon kami sa harap mo, Oh Panginoon. Sama sa usa ka babaye nga mabdos, nga nagakahaduol na ang panahon sa iyang pag-anak, anaa sa kasakit ug nagatiyabaw sa iyang mga suol, mao man kami diha sa imong atubangan, Oh Jehova. Kami ay nangagdalang-tao, kami ay nalagay sa pagdaramdam, kami ay tila nanganak ng hangin; kami ay hindi nagsigawa ng anomang kagalingan sa lupa; o nabuwal man ang mga nananahan sa sanglibutan. Kami sama sa nagmabdos, kami gisul-an, kami ingon sa nanganak ug hangin; wala kami makagbuhat ug bisan unsa nga kaluwasan sa yuta; ni mahulog ang mga pumoluyo sa kalibutan. Ang iyong mga patay ay mangabubuhay; ang aking patay na katawan ay babangon. Magsigising at magsiawit, kayong nagsisitahan sa alabok: sapagkat ang iyong hamog ay gaya ng hamog ng mga damo, at iluluwa ng lupa ang mga patay. Ang imong mga patay mangabuhi; ang akong mga minatay mangabanhaw. Pagmata ug pag-awit, kamo nga nagapuyo sa abug; kay ang imong yamog maingon sa yamog sa kabalilihan, ug ang yuta magasalibay sa mga patay. Ikaw ay parito, bayan ko, pumasok ka sa iyong mga silid, at isara mo ang iyong mga pintuan sa palibot mo: magkubli kang sangdali, hanggang sa ang galit ay makalampas; Umari kamo, akong katawohan, sumulod ikaw sa imong mga lawak ug tak-uma ang imong mga pultahan sa imong libut: tagoi ang imong kaugalingon sa diyutay nga panahon, hangtud nga ang kasuko moagi. Sapagkat, narito, ang Panginoon ay lumalabas mula sa kaniyang dako upang parusahan ang mga nananahan sa lupa dahil sa kanilang kasamaan: ililitaw naman ng lupa ang kaniyang dugo, at hindi na tatakpan ang kaniyang nangapatay. Kay ania karon, si Jehova moanhi gikan sa iyang dapit aron sa pagsilot sa mga pumoluyo sa yuta tungod sa ilang kasal-anan: ang yuta usab mopakita sa iyang dugo, ug dili na motabon sa iyang mga patay. Sa araw na yaon ay parurusahan ng Panginoon, ng kaniyang matigas at malaki at matibay na tabak ang leviatan na maliksing ahas, at ang leviatan na lumilikaw na ahas, at kaniyang papatayin ang buwaya na nasa dagat. Niadtong adlawa ni Jehova sa iyang magahi ug daku ug malig-on nga espada ang leviathan ang matulin nga halas, ug ang leviathan ang baliko nga halas; ug iyang pagapatyon ang dragon nga anaa sa dagat. Sa araw na yaon: Awitin ninyo sa kaniya ang tungkol sa isang ubasang pinagkunan ng alak. Niadtong adlawa: Ang usa ka parrasan sa vino, manag-awit kamo mahatungod niini. Akong Panginoon ang nagiingat; aking didiligin tuwituwina: baka saktan ng sinoman, aking iingatan gabit araw. Ako si Jehova mao ang magbalantay niini; pagabisibisan ko kini sa tagsa ka gutlo: aron kini dili pagasamaran ni bisan kinsa, pagabantayan ko kini sa adlaw ug sa gabii. Kagalitan ay hindi sumasa akin: kung makipagbaka sana ang mga dawag at mga tinik laban sa akin! akin yaong yayapakan, aking susunuging magkakasama. Ang kaligutgut wala diri kanako: hinaut unta nga ang mga sampinit ug mga tunok mingbatok kanako sa panggubatan? Dasmagan ko unta sila, sunogon ko unta sila sa tingob. O manghawak sana siya sa aking lakas, upang siya'y makipagpayapaan sa akin; oo, makipagpayapaan siya sa akin. Kun sa laing pagkaagi pahawira siya sa akong kusog, aron siya makahimo ug pakigdait uban kanako; oo, pahimoa siya ug pakigdait uban kanako. Sa mga araw na darating ay maguugat ang Jacob; ang Israel ay mamumulaklak at magbubuko: at pupunuin nila ng bunga ang ibabaw ng sanglibutan. Sa mga adlaw nga umalabut si Jacob mogamot; si Israel mamulak ug mamutot; ug pagapun-on nila ang nawong sa kalibutan sa bunga. Sinaktan baga niya siya na gaya ng pagsakit niya sa mga yaon, na nanakit sa kaniya? o pinatay siya ng ayon sa pagpatay nila, na napatay niya? Iya ba nga gisamaran sila ingon sa pagsamad niya niadtong nanagsamad kanila? kun gipamatay ba sila sumala sa kamatay niadtong gipamatay nila? Sa sukat, pagka iyong pinayayaon siya, ikaw ay nakikipagtalo sa kaniya; kaniyang binago siya ng kaniyang pagispis na hihip sa kaarawan ng silanganang hangin. Sa sukod sa imong pagpaadto kanila sa halayo, ikaw nakigbisog gayud uban kanila; iyang gipalagpot sila uban sa iyang makusog nga huros sa adlaw sa hangin nga timog. Kayat sa pamamagitan nito ay malilinis ang kasamaan ng Jacob, at ito ang buong bunga ng pagaalis ng kaniyang kasalanan: pagka kaniyang ginagawa ang mga bato ng dambana na gaya ng mga malambot na batong naluluray upang ang mga Asera at ang mga Iarawang araw ay hindi na matatayo. Tungod niini ang kasal-anan ni Jacob pagapasayloon, ug kini mao ang tanan nga bunga sa pagkuha sa iyang sala: nga ginahimo niya ang tanan nga mga bato sa halaran ingon sa mga bato nga anupog nga gipulpog, aron ang mga Asherim ug ang mga larawan sa adlaw dili na gayud mamakod. Sapagkat ang bayang nakukutaan ay nagiisa, isang tahanang pinabayaan at iniwanan gaya ng ilang: doon manginginain ang guya, at doon hihiga, at kakainin ang mga sanga niyaon. Kay ang ciudad nga linig-on mamingaw man, usa ka puloy-anan nga biniyaan ug sinalikway, sama sa kamingawan: didto ang nating vaca magasibsib, ug didto siya magalobog, ug magakaon sa mga sanga niini. Pagka ang mga sanga niyaon ay nangatuyo, babaliin; paroroonan ng mga babae at igagatong sa apoy: sapagkat bayan na walang unawa; kayat ang gumawa sa kanila ay hindi magdadalang habag sa kanila, at ang naganyo sa kanila ay hindi magpapakita sa kanila ng lingap. Sa diha nga ang mga sanga niini mangalaya, sila mangaputol; ang mga babaye manganhi ug magadaub kanila; kay kini maoy usa ka katawohan nga walay salabutan: tungod niini siya nga nagbuhat kanila, dili magabaton ug kalooy kanila, ug siya nga maoy nag-umol kanila, dili mopakita kanila ug kalooy. At mangyayari sa araw na yaon, na lalagasin ng Panginoon ang bunga niyaon mula sa agos ng ilog hanggang sa batis ng Egipto, at kayo'y mapipisang isa isa, Oh kayong mga anak ni Israel. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga si Jehova modughit sa iyang bunga gikan sa pagbaha sa Suba ngadto sa sapa sa Egipto; ug kamo pagatapukon ang usa ug ang usa, Oh kamo nga mga anak sa Israel. At mangyayari sa araw na yaon, na ang malaking pakakak ay hihipan; at silang nangapapahamak sa lupain ng Asiria ay magsisiparito, at silang mga tapon sa lupain ng Egipto; at sila'y magsisisamba sa Panginoon sa banal na bundok ng Jerusalem. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang usa ka dakung trompeta pagahuypon; ug sila manganhi ang mga andam sa pagkawala didto sa yuta sa Asiria, ug kadtong mga sinalibay didto sa yuta sa Egipto; ug sila magasimba kang Jehova didto sa balaang bukid sa Jerusalem. Sa aba ng putong ng kapalaluan ng mga manglalasing sa Ephraim, at ng lipas na bulaklak ng kaniyang maluwalhating kagandahan, na nasa ulunan ng mainam na libis nila na nadaig ng alak! Alaut sa purongpurong sa pagpalabilabi sa mga palahubog sa Ephraim, ug sa nagakalawos nga bulak sa iyang mahimayaong kaanyag, nga anaa sa ibabaw sa ulo sa matambok nga walog nila nga nangapukan tungod sa vino! Narito, ang Panginoon ay may isang makapangyarihan at malakas na sugo parang bagyo ng granizo, na manggigibang bagyo, parang unos ng bumubugsong tubig na bumabaha, ay ibubuwal niya sa lupa sa pamamagitan ng malakas na kamay. Ania karon, ang Ginoo adunay usa ka makagagahum ug usa ka kusgan; ingon sa usa ka bagyo-nga-yelo, usa ka malaglagong bagyo, ingon sa usa ka unos sa makusog nga mga tubig nga magaawas, mao ang iyang paghulog kaniya ngadto sa yuta pinaagi sa kamot. Ang putong ng kapalaluan ng mga manglalasing sa Ephraim ay mayayapakan ng paa: Ang purongpurong sa pagpalabilabi sa mga palahubog sa Ephraim pagayatakan sa tiil: At ang lipas na bulaklak ng kaniyang maluwalhating kagandahan, na nasa ulunan ng mainam na libis, magiging gaya ng maagang hinog na bunga ng igos bago magtaginit; na kung nakikita ng tumitingin, samantalang na sa kaniyang kamay pa, kinakain na niya. Ug ang nagakalawos nga bulak sa iyang mahimayaong kaanyag, nga anaa sa ibabaw sa ulo sa matambok nga walog, mahimong ingon sa unang hinog nga igos sa dili pa ang ting-init; nga kong ang nagatan-aw niini makakita, samtang nga kini anaa pa sa iyang kamot siya magakaon niini. Sa araw na yaon ay magiging putong ng kaluwalhatian ang Panginoon ng mga hukbo, at pinakadiadema ng kagandahan, sa nalabi sa kaniyang bayan; Niadtong adlawa si Jehova sa mga panon mahimong usa ka purongpurong sa himaya, ug usa ka purongpurong sa kaanyag, alang sa salin sa iyang katawohan; At pinaka diwa ng kahatulan sa kaniya na nauupo sa kahatulan, at pinakalakas sa kanila na umuurong sa pakikipagbaka hanggang sa pintuang-daan. Ug usa ka espiritu sa justicia kaniya nga nagalingkod sa hukmanan, ug kusog kanila nga nagapasibug sa panaggubat diha sa ganghaan. Gayon man ang mga ito ay gumigiray dahil sa alak, at dahil sa matapang na alak ay pahapayhapay; ang saserdote at ang propeta ay gumigiray dahil sa matapang na alak, sila'y nangasakmal ng alak, sila'y pahapayhapay dahil sa matapang na alak: sila'y nangamamali sa pangitain, sila'y nangatitisod sa paghatol. Ug bisan pa kini sila nagatangotango tungod sa vino ug nagasamparay tungod sa maisug nga ilimnon: ang sacerdote ug ang manalagna nagatangotango tungod sa maisug nga ilimnon, sila gipanaglamoy sa vino, sila nagasamparay tungod sa maisug nga ilimnon; sila nangasayup sa panan-aw, sila nanghipangdol sa paghukom. Sapagkat lahat ng mga dulang ay puno ng suka, at ng karumihan, na anopat walang dakong malinis. Kay ang tanan nga mga lamesa nangapuno sa sinuka ug kahugawan, hangtud nga wala nay dapit nga malinis. Kanino siya magtuturo ng kaalaman? at kanino niya ipatatalastas ang balita? silang nangalayo sa gatas, at nangahiwalay sa suso? Kinsa man ang iyang tudloan ug kaalam? ug kinsa man ang iyang pasabton sa balita? sila ba nga mga gipanguha sa mga dughan? Sapagkat utos at utos: utos at utos; bilin at bilin, bilin at bilin; dito'y kaunti, doo'y kaunti. Kay kini mao ang sugo ibabaw sa sugo, sugo ibabaw sa sugo; lagda ibabaw sa lagda, lagda ibabaw sa lagda; dinhi madiyutay, didto madiyutay. Hindi, kundi sa pamamagitan ng mga taong may ibang pangungusap at may ibat ibang wika ay sasalitain niya sa bayang ito. Hinonoa, sa lumalangyaw nga mga ngabil ug uban sa laing dila siya mosulti niining katawohan; Na kaniyang pinagsabihan, Ito ang kapahingahan, papagpahingahin ninyo siya na pagod; at ito ang kaginhawahan: gayon ma'y hindi nila pinakinggan. Kanila miingon siya: Kini mao ang pahulay, hatagi ninyo ug pahulay siya nga ginakapuyan; ug kini mao ang makapahayahay: apan dili sila manimati. Kayat ang salita ng Panginoon ay magiging sa kanila'y utos at utos, utos at utos; bilin at bilin, bilin at bilin; dito'y kaunti, doo'y kaunti; upang sila'y mangakayaon, at mangapahinga, at mangabalian, at mangasilo, at mangahuli. Tungod niini ang pulong ni Jehova alang kanila mao ang sugo ibabaw sa sugo, sugo ibabaw sa sugo; latid ibabaw sa latid, latid ibabaw sa latid; dinhi madiyutay, didto madiyutay; aron sila mangadto, ug mangahayang, ug mangabali, ug hingbalag-ongan ug hingdakpan. Kayat iyong dinggin ang salita ng Panginoon, ninyong mga mangduduwahaging tao, na nangagpupuno sa bayang ito na nasa Jerusalem: Busa panimatia ninyo ang pulong ni Jehova, kamo nga mga mabiaybiayon, nga nagapangulo niining katawohan nga anaa sa Jerusalem: Sapagkat inyong sinabi, Tayo'y nakipagtipan sa kamatayan, at sa Sheol ay nakipagkasundo tayo; pagka ang mahigpit na kasakunaan ay dumaan, hindi darating sa atin; sapagkat ating ginawang pinakakanlungan natin ang mga kabulaanan, at sa ilalim ng kasinungalingan ay nangagkubli tayo, Tungod kay kamo nanag-ingon: Kami nanaghimo ug usa ka pagpakigsaad uban sa kamatayon, ug uban sa Sheol kami nanagkauyon; sa diha nga moagi na ang mahurosong bunal, kini dili modangat kanamo; kay ang kabakakan nahimo nga among dalangpanan, ug ilalum sa kabakakan kami nakagtago sa among kaugalingon: Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, aking inilalagay sa Sion na pinakapatibayan ang isang bato, isang batong subok, isang mahalagang batong panulok na may matibay na patibayan: ang naniniwala ay hindi magmamadali. Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, gibutang ko didto sa Sion alang sa usa ka patukoranan ang usa ka bato, ang usa ka sinulayan nga bato, ang usa ka bililhon nga bato -sa-pamag-ang sa patukoranan nga malig-on: kadtong motoo dili magadali. At aking ilalagay na pinakapising panukat ang katuwiran, at pinakapabato ang kabanalan: at papalisin ng granizo ang kanlungan ng mga kabulaanan, at aapawan ng tubig ang taguang dako. Ug ang justicia himoon ko nga latid, ug ang pagkamatarung mao ang pamato; ug ang graniso molaglag sa dalangpanan sa kabakakan, ug ang mga tubig mosalanap sa dapit nga tagoanan. At ang inyong tipan sa kamatayan ay mawawalan ng kabuluhan, at ang iyong pakikipagkasundo sa Sheol ay hindi mamamalagi; pagka ang mahigpit na kasakunaan ay daraan, kayo nga'y ipapahamak niyaon. Ug ang inyong pagpakigsaad uban sa kamatayon pagapalaon, ug ang inyong pagpakig-uyon uban sa Sheol dili molungtad; sa diha nga ang mahurosong bunal moagi na, nan kamo pagatamakan niini. Sa tuwing dadaan, tatangayin kayo; sapagkat tuwing umaga ay daraan, sa araw at sa gabi: at mangyayari na ang balita ay magiging kakilakilabot na matalastas. Sa masubsub nga kini moagi, kini maoy mokuha kaninyo; kay sa buntag-buntag kini moagi, sa adlaw ug sa gabi: ug walay bisan unsa gawas ang kalisang sa pagsabut sa balita. Sapagkat ang higaan ay lalong maikli na hindi maunatan ng tao; at ang kumot ay lalong makitid na hindi makabalot sa kaniya. Kay ang higdaan hamubo pa kay sa katuy-oran sa usa ka tawo; sa iyang kaugalingon ug ang habol hiktin pa kay sa ikahabol kaniya sa iyang kaugalingon diha sa sulod niana. Sapagkat ang Panginoon ay babangon na gaya sa bundok ng Perasim, siya'y napopoot na gaya sa libis ng Gabaon; upang kaniyang magawa ang kaniyang gawain, ang kaniyang kakaibang gawain, at papangyarihin ang kaniyang gawain, ang kaniyang kakaibang gawain. Kay si Jehova motindog ingon sa didto sa bukid sa Perasim, siya masuko ingon sa didto sa walog sa Gabaon; aron siya magahimo sa iyang bulohaton, sa iyang katingalahan nga bulohaton, ug sa pagpahinabo sa iyang hilimoon, sa iyang katingalahan nga panlihok. Huwag nga kayong mapagtuya, baka ang mga panali sa inyo ay magsitibay: sapagkat ang paglipol na ipinasiya, narinig ko sa Panginoon, sa Panginoon ng mga hukbo, sa buong lupa. Busa karon dili kamo magmabiay-biayon, kay tingali unya ang inyong mga bugkos himoon nga malig-on; kay ang usa ka sugo sa kalaglagan akong hingdunggan gikan sa Ginoo, si Jehova sa mga panon, sa ibabaw sa tibook nga yuta. Pakinggan ninyo, at dinggin ninyo ang aking tinig, inyong dinggin, at pakinggan ang aking pananalita. Patalinghug kamo, ug pamatia ang akong tingog; patalinghug ug pamatia ang akong pakigpulong. Nag-aararo bagang lagi ang mang-aararo upang maghasik? Kaniya bagang laging binubungkal at dinudurog ang kaniyang lupa. Kadtong nagadaro aron sa pagpugas nagadaro ba sa kanunay? kanunay ba siya nga nagabungkag ug nagapakaras sa iyang yuta? Pagka kaniyang napatag ang ibabaw niyaon hindi ba niya binibinhian ng eneldo, at ikinakalat ang binhing comino, at inihahanay ang trigo, at ang cebada sa takdang dako, at ang espelta sa hangganan niyaon? Sa diha nga mapatag na niya ang ibabaw niini, dili ba niya isabulak ang mga neguilla, ug isabwag ang anis, ug ipugas ang trigo sa tinudling, ug ang cebada sa dapit nga pinili, ug ang avena sa daplin niini? Sapagkat itinuturong matuwid sa kaniya ng kaniyang Dios, at itinuturo sa kaniya: Kay ang iyang Dios nagatudlo kaniya sa matarung, ug nagtoon kaniya. Sapagkat ang eneldo ay hindi ginigiik ng panggiik na matalas, o ang gulong man ng karo ay gugulong sa comino; kundi ang eneldo ay hinahampas ng tungkod, at ang comino ay ng pamalo. Kay ang neguilla wala pagagiuka sa mahait nga galamiton sa giukanan, ni gipaligid ang ligid sa carromata sa ibabaw sa anis; apan ang neguilla ginalupak sa usa ka sungkod, ug ang anis ginalupak sa usa ka bunal. Ang trigong ginagawang tinapay ay ginigiling; sapagkat hindi laging magigiik: at bagaman pangalatin yaon ng gulong ng kaniyang karo at ng kaniyang mga kabayo, hindi niya ginigiling. Ang trigo sa tinapay gigaling; kay dili man siya sa kanunay nga magagiuk niini; ug bisan pa ang ligid sa iyang carromata ug ang iyang mga kabayo nagasabulak niini, siya wala magagaling niini. Gayon ma'y ito'y mula rin sa Panginoon ng mga hukbo, na kamanghamangha sa payo, at marilag sa karunungan. Kini usab nagakikan kang Jehova sa mga panon, nga maoy kahibulongan sa pagtambag, ug halangdon uyamut tungod sa kaalam. Hoy Ariel, Ariel, na bayang hinantungan ni David! magdagdag kayo ng taon sa taon; magdiwang sila ng mga kapistahan: Alaut ang Ariel, ang Ariel ang ciudad diin si David magpahaluna sa mga campo! Dugangi ninyo ang tuig sa tuig; padangata ang fiesta sa iyang panahon: Akin ngang pahihirapan ang Ariel, at magsisitangis at mananaghoy: at siya'y magiging gaya ng Ariel sa akin. Unya pagasakiton ko ang Ariel, ug moabut ang pagminatay ug pagbakho; ug siya alang kanako maingon sa Ariel. At ako'y magtatayo ng kampamento laban sa iyo sa palibot, at kukubkubin kita ng mga kuta, at ako'y magbabangon ng mga pangkubkob laban sa iyo. Ug mopahaluna ako sa mga campo nga magalibut batok kanimo, ug palibutan ko ikaw sa mga kuta nga binantayan sa mga sundalo, ug magapatindog ako sa mga bantayan batok kanimo. At ikaw ay mabababa, at magsasalita mula sa lupa, at ang iyong salita ay magiging mababa na mula sa alabok: at ang iyong tinig ay magiging gaya ng isang nakikipagsanggunian sa masamang espiritu, mula sa lupa, at ang iyong pananalita ay bubulong mula sa alabok. Ug ikaw pagagun-obon, ug magasulti gikan sa yuta, ug ang imong pakigpulong mahagawhaw gikan sa abug; ug ang imong tingog maingon sa usa ka espiritista, gikan sa yuta, ug ang imong pakigpulong mohongihong gikan sa abug. Ngunit ang karamihan ng iyong mga kaaway ay magiging gaya ng munting alabok, at ang karamihan ng mga kakilakilabot ay gaya ng ipang inililipad ng hangin: oo, magiging sa biglang sandali. Apan ang panon sa imong mga kaaway mahasama sa dinugmok nga abug, ug ang panon sa mga mabangis ingon sa tahop nga molabay: oo, kini moanha sa kalit nga hilabihan. Siya'y dadalawin ng Panginoon ng mga hukbo sa pamamagitan ng kulog, at ng lindol, at ng malaking kaingay, ng ipoipo at bagyo, at ng liyab ng mamumugnaw na apoy. Siya pagadu-awon ni Jehova sa mga panon uban ang dalogdog, ug uban ang mga linog, ug dakung dahunog, uban ang alimpulos ug unos, ug ang dakung siga sa kalayo makaut-ut. At ang karamihan ng lahat na bansa na nagsisilaban sa Ariel, lahat na nagsisilaban sa kaniya at sa kaniyang kuta, at ang nagpapahirap sa kaniya, ay magiging gaya ng panaginip na isang pangitain sa gabi. Ug ang panon sa tanang mga nasud nga makig-away batok sa Ariel, bisan pa kadtong tanan nga makig-away batok kaniya, ug sa iyang malig-ong salipdanan, ug nga magasakit kaniya, mahimong ingon sa usa ka damgo, usa ka panan-awon sa kagabhion. At mangyayari, na gaya ng kung ang isang gutom ay nananaginip, at, narito, siya'y kumakain; ngunit siya'y nagigising, at ang kaniyang kaluluwa ay walang anoman: o gaya ng kung ang isang uhaw ay nananaginip, at, narito, siya'y umiinom; ngunit siya'y nagigising, at, narito, siya'y malata, at ang kaniyang kaluluwa ay uhaw: gayon ang mangyayari sa karamihan ng lahat na bansa, na nagsisilaban sa bundok ng Sion. Ug mahitabo nga ingon sa usa ka gigutom nga tawo nga magadamgo, ug ania karon, siya magakaon; apan siya mahagmata, ug ang iyang kalag walay sulod: kun ingon sa usa ka tawo nga giuhaw nga magadamgo, ug ania karon, siya nagainum, apan siya nahagmata, ug ania karon, siya gipugdaw, ug ang iyang kalag mibati ug kahinam: maingon man nianak ang panon sa tanang mga nasud, nga makig-away batok sa bukid sa Sion. Kayo'y mangatigilan at manganggilalas; kayo'y mangalugod at mangabulag: sila'y lango, ngunit hindi sa alak; sila'y gumigiray, ngunit hindi sa matapang na alak. Maghulat kamo ug manghibulong; panagkalipay kamo ug managpangabuta kamo: sila nangahubog, apan dili sa vino; sila nanagsamparay apan dili sa maisug nga ilimnon. Sapagkat inihulog ng Panginoon sa inyo ang diwa ng mahimbing na pagkakatulog, at ipinikit ang inyong mga mata, na mga propeta; at ang iyong mga pangulo, na mga tagakita, ay kaniyang tinakpan. Kay gibubo ni Jehova sa ibabaw kaninyo ang espiritu sa paghinanok, ug gipapiyong ang inyong mga mata, ang mga manalagna; ug ang inyong mga ulo, ang mga magtatagna; iyang gitabonan. At ang lahat ng pangitain ay naging sa inyo'y gaya ng mga salita ng aklat na natatatakan, na ibinibigay ng mga tao sa isang marunong bumasa, na sinasabi, Iyong basahin ito, isinasamo ko sa iyo: at kaniyang sinasabi, Hindi ko mababasa, sapagkat natatatakan; Ug kaninyo ang tanang panan-awon mahasama sa mga pulong sa usa ka basahon nga pinatikan, nga igahatag sa mga tawo niadtong usa nga maalam, nga magaingon: asahar kini, nangaliyupo ako kanimo; ug siya magaingon: Ako dili makahimo, kay kini pinatikan: At ang aklat ay nabigay sa kaniya na hindi marunong, na sinasabi, Iyong basahin ito, isinasamo ko sa iyo: at kaniyang sinasabi, Ako'y hindi marunong bumasa. Ug ang basahon igatunol niadtong dili maalam, nga magaingon: Basaha kini, ako nangaliyupo kanimo; ug siya magaingon: Ako dili maalam. At sinabi ng Panginoon, Yamang ang bayang ito ay lumapit sa akin, at pinapupurihan ako ng kanilang bibig at ng kanilang mga labi, ngunit inilayo ang kanilang puso sa akin, at ang kanilang takot sa akin ay utos ng mga tao na itinuro sa kanila: Ug ang Ginoo miingon: Ingon nga kini nga katawohan nagapaduol kanako, ug pinaagi sa ilang baba ug pinaagi sa ilang mga ngabil nanagpasidungog kanako, apan gipahilayo nila ang ilang kasingkasing gikan kanako, ug ang ilang kahadlok kanako mao ang usa ka sugo sa mga tawo nga gitudlo kanila; Dahil dito narito, pasisimulan kong gawin ang isang kagilagilalas na gawa sa gitna ng bayang ito, isang kagilagilalas na gawa at kamanghamangha: at ang karunungan ng kanilang mga pantas ay mapapawi, at ang unawa ng kanilang mga mabait ay malilingid. Busa, ania karon, ako magpadayon pagbuhat ug usa ka katingalahan nga buhat sa taliwala niining katawohan, bisan usa ka katingalahang buhat ug usa ka kahibulongan; ug ang kaalam sa ilang maalamon nga mga tawo mahanaw, ug ang pagsabut sa ilang mabuot nga mga tawo matago. Sa aba nila, na nagsisihanap ng kalaliman upang ilingid sa Panginoon ang kanilang payo, at ang kanilang mga gawa ay nasa kadiliman, at kanilang sinasabi, Sinong nakakakita sa atin? at sinong nakakakilala sa atin? Alaut kanila nga managtago sa ilang pagtambag gikan kang Jehova, ug kansang mga buhat anaa sa kangitngit, ug nga nagaingon: Kinsay nakakita kanato? ug kinsay nakaila kanato? Kayo'y nangagbabaligtad ng mga bagay! Maibibilang bagang putik ang magpapalyok; upang sabihin ng bagay na yari sa may-gawa sa kaniya, Hindi niya ginawa ako; o sabihin ng bagay na may anyo tungkol sa naganyo, Siya'y walang unawa? Ginabalit-ad ninyo ang mga butang! Pagapasidunggan ba ang magkokolon sama sa yutang kolonon, aron nga ang butang nga binuhat moingon mahitungod niadtong nagbuhat: Ako wala niya buhata; kun ang butang nga gihulmahan moingon mahitungod niadtong naghulma niini: Siya walay salabutan? Hindi baga sangdaling-sangdali na lamang, at ang Libano ay magiging mainam na bukid, at ang mainam na bukid ay magiging pinakagubat? Dili ba sa diyutay pa nga panahon, ug ang Libano pagahimoon nga usa ka uma nga mabungaon, ug ang uma nga mabungaon pagailhon ingon nga sa usa ka lasang? At sa araw na yaon ay makikinig ang pipi ng mga salita ng aklat, at ang mga mata ng bulag ay makakakita mula sa kalabuan at sa kadiliman. Ug niadtong adlawa ang bungol makadungog sa mga pulong sa basahon, ug ang mga mata sa buta makakita gikan sa kadulum ug gikan sa kangitngitan. At mananagana naman sa kanilang kagalakan sa Panginoon, ang maamo, at ang dukha sa gitna ng mga tao ay magagalak sa Banal ng Israel. Ang mga maaghop usab magadugang sa ilang kalipay kang Jehova, ug ang mga kabus sa taliwala sa mga tawo magakalipay sa Balaan sa Israel. Sapagkat ang kakilakilabot ay nauwi sa wala, at ang mangduduwahagi ay naglilikat, at ang lahat na nagbabanta ng kasamaan ay nangahiwalay: Kay ang mabangis ihatud ngadto sa pagkawala, ug ang mabiaybiayon mohunong, ug kadtong tanan nga nanagbantay sa higayon sa pagpakasala pagaputlon; Yaong nakapagkasala sa tao sa isang usapin, at naglalagay ng silo doon sa sumasaway sa pintuang-bayan, at nagliligaw sa ganap na tao sa pamamagitan ng walang kabuluhan. Nga magahimo sa tawo nga usa ka kapangdolan alang sa iyang katungod, ug magabutang ug usa ka lit-ag alang niadtong magabadlong diha sa ganghaan, ug magapasimang sa matarung tungod sa usa ka butang nga walay hinungdan. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, na siyang tumubos kay Abraham, tungkol sa sangbahayan ni Jacob, Si Jacob nga ay hindi mapapahiya o mamumula pa man ang kaniyang mukha. Busa mao kini ang giingon ni Jehova, nga maoy naglukat kang Abraham mahitungod sa balay ni Jacob: Si Jacob dili karon maulawan, ni maluspad pa karon ang iyang nawong. Ngunit pagka kaniyang nakikita ang kaniyang mga anak, ang gawa ng aking mga kamay, sa gitna niya, ay kanilang aariing banal ang aking pangalan; oo, kanilang aariing banal ang Banal ni Jacob, at magsisitayong may takot sa Dios ng Israel. Apan sa diha nga makita niya ang iyang mga anak, ang buhat sa akong mga kamot, sa taliwala niya, pagabalaanon nila ang akong ngalan; oo, pagabalaanon nila ang Balaan ni Jacob, ug managtindog nga adunay kataha sa Dios sa Israel. Sila namang nangamamali sa diwa ay darating sa pagkaunawa, at silang mga mapag-upasala ay mangatututo ng aral. Kadto usab nga nangasayup diha sa espiritu makadangat sa pagsabut, ug kadto nga nanagbagulbol makadawat sa pahamatngon. Sa aba ng mga mapanghimagsik na mga anak, sabi ng Panginoon, na nagsisisangguni, ngunit hindi sa akin; at nangagaalay ng alay, ngunit hindi sa aking Espiritu, upang makapagdagdag ng kasalanan sa kasalanan: Miingon si Jehova: Alaut sa masukihon nga mga anak, nga nagapakitambag, apan dili gikan kanako; ug nga nakigsagabay sa uban, apan dili sa akong Espiritu, aron ilang madugangan ang sala ngadto sa sala; Ang nagsisilakad na nagsisilusong sa Egipto, at hindi nangagtanong sa aking bibig; upang mangagpakalakas sa lakas ni Faraon, at magsitiwala sa lilim ng Egipto! Nga nanagpanggula aron sa paglugsong ngadto sa Egipto, ug wala magpangutana gikan sa akong baba; aron sa paglig-on sa ilang kaugalingon sa kusog ni Faraon, ug sa pagdangup diha sa landong sa Egipto! Kayat ang lakas ni Faraon ay magiging inyong kahihiyan, at ang pagtiwala sa lilim ng Egipto ay inyong pagkalito. Tungod niini ang kusog ni Faraon mahimo nga inyong kaulaw, ug ang dalangpanan diha sa landong sa Egipto ang inyong kalibug. Sapagkat ang kaniyang mga pangulo ay nangasa Zoan, at ang kanilang mga sugo ay nagsidating sa Hanes. Kay ang ilang mga principe anaa sa Zoan, ug ang ilang mga sinugo ming-abut sa Hanes. Silang lahat ay mangapapahiya dahil sa bayan na hindi nila mapapakinabangan, na hindi tulong o pakinabang man, kundi kahihiyan, at kakutyaan din naman. Silang tanan mangaulaw tungod sa usa ka katawohan nga dili magpulos kanila, nga dili makatabang ni magpulos, apan maoy usa ka kaulawan, ug usa usab ka sudya. Ang hula tungkol sa mga hayop ng Timugan. Sa lupain ng kabagabagan at ng kahapisan, na pinanggagalingan ng leong babae at lalake, ng ulupong at ng lumilipad na makamandag na ahas, kanilang dinadala ang kanilang mga kayamanan sa mga gulugod ng mga batang asno, at ang kanilang mga kayamanan sa umbok ng gulugod ng mga kamelyo, sa isang bayan na hindi nila mapapakinabangan. Ang palas-anon sa mga mananap sa Habagatan. Latas sa yuta sa kaguol ug kasakit, diin magagikan ang bayeng leon ug ang leon, ang sawa ug ang daw kalayo nga halas nga molupad, ginadala nila ang ilang mga manggad sa ibabaw sa abaga sa batan-ong mga asno, ug ang ilang mga bahandi sa bokoboko sa mga camello, ngadto sa usa ka katawohan nga dili magpulos kanila. Sapagkat ang Egipto ay tumulong na walang kabuluhan, at walang kapararakan: kayat aking tinawag siyang Rahab na nauupong walang kibo. Kay ang Egipto nagatabang nga kawang, ug sa walay kapuslanan: tungod niini gitawag ko siya nga Rahab nga nagalingkod sa walay lihok. Ngayo'y yumaon ka, isulat mo sa harap nila sa isang tapyas na bato, at ititik mo sa isang aklat upang manatili sa panahong darating na walang hanggan. Karon lakaw, isulat kini sa atubangan nila sa usa ka tabla, ug ihulad kini sa usa ka basahon aron kini mahitabo sa panahon nga umalabut ngadto sa mga katuigan nga walay katapusan. Sapagkat mapanghimagsik na bayan, mga sinungaling na anak, mga anak na hindi didinig ng kautusan ng Panginoon: Kay kini maoy usa ka masinupakon nga katawohan, bakakon nga mga anak, mga anak nga dili mamati sa Kasugoan ni Jehova; Na nagsasabi sa mga tagakita, Huwag kayong kumita; at sa mga propeta, Huwag kayong manghula sa amin ng mga matuwid na bagay, magsalita kayo sa amin ng mga malubay na bagay, manghula kayo ng mga magdarayang bagay: Nga nanag-ingon sa mga magtatan-aw: Ayaw kamo pagtan-aw; ug sa mga manalagna: Ayaw kamo pagtagna kanamo sa mga butang nga matarung, pagsulti kanamo ug malomo nga mga butang, pagtagna ug mga paglimbong, Humiwalay kayo sa daan, lumihis kayo sa landas, papaglikatin ninyo ang Banal ng Israel sa harap namin. Pahawa kamo sa alagianan, tipas kamo gikan sa dalan, himoa nga ang Balaan sa Israel mopahawa gikan sa among atubangan. Kayat ganito ang sabi ng Banal ng Israel, Sapagkat inyong hinamak ang salitang ito, at nagsitiwala kayo sa kapighatian at kasuwailan, at yaon ay inyong inaasahan: Busa mao kini ang giingon sa Balaan sa Israel: Tungod kay inyong ginatamay kining pulonga, ug nagasalig kamo sa pagpanlupig ug sa binalit-ad, ug nagalaum kamo niana; Kayat ang kasamaang ito ay magiging sa inyo'y gaya ng batong sira na madaling mababagsak, na natatanggal sa isang matayog na pader, na biglang dumarating ang pagkasira sa isang sangdali. Tungod niini kining kasal-anan mahimo alang kaninyo ingon sa usa ka guba nga kuta nga andam sa pagkapukan, nga nagapatong sa usa ka hataas nga kuta, kansang pagkaguba modangat sa kalit sa dihadiha. At yao'y kaniyang babasagin na gaya ng pagbasag ng palyok ng magpapalyok, na nababasag na putolputol na walang matitira; na anopat walang masusumpungan na kapiraso sa mga putol niyaon, na maikukuha ng apoy mula sa apuyan, o maikakadlo ng tubig sa balon. Ug kini pagabuk-on niya ingon sa pagkabuak sa saro sa magkokolon, pagabuk-on niya kini sa walay pagpasaylo; aron sa mga tipak niini walay hikit-an bisan usa ka bika nga kasudlan ug kalayo gikan sa dapog, kun ikakuha ug tubig gikan sa atabay. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, ng Banal ng Israel, Sa pagbabalik at sa pagpapahinga ay matitiwasay kayo; sa katahimikan at sa pagasa ay magiging ang inyong lakas. At hindi ninyo inibig. Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova, ang Balaan sa Israel: Sa pagpauli ug sa pagpahulay pagaluwason kamo; sa kalinaw ug sa pagsalig anaa ang inyong kusog. Ug kamo wala bumuot. Kundi inyong sinabi, Hindi, sapagkat kami ay magsisitakas na mangangabayo: kaya kayo'y magsisitakas: at, Kami ay magsisisakay sa mga maliksi; kayat silang magsisihabol sa inyo ay maliliksi. Apan kamo ming-ingon: Dili, kay kami mangalagiw nga mangabayo; tungod niini kamo mangalagiw: ug, Kami mangabayo sa matulin: tungod niini kadtong mogukod kaninyo mamatulin. Isang libo ay tatakas sa saway ng isa; sa saway ng lima ay tatakas kayo: hanggang sa kayo'y maiwang parang isang palatandaan sa taluktok ng bundok, at gaya ng isang watawat sa isang burol. Usa ka libo nga mangalagiw tungod sa paghulga sa usa; sa paghulga sa lima kamo mangalagiw: hangtud nga kamo hibiyaan ingon sa usa ka suga sa tumoy sa usa ka bukid, ug ingon sa usa ka bandila sa ibabaw sa usa ba bungtod. At dahil dito maghihintay ang Panginoon, upang siya'y maging mapagbiyaya sa inyo, at kayat mabubunyi siya, na siya'y magdadalang habag sa inyo: sapagkat ang Panginoon ay Dios ng kahatulan; mapapalad yaong lahat na nangaghihintay sa kaniya. Ug tungod niini si Jehova magahulat, aron siya magmaloloy-on kaninyo; ug tungod niini pagabayawon siya aron siya adunay puangod kaninyo: kay si Jehova mao ang Dios sa justicia; bulahan kadtong tanan nga nagahulat kaniya. Sapagkat ang bayan ay tatahan sa Sion sa Jerusalem: ikaw ay hindi na iiyak pa; siya'y tunay na magiging mapagbiyaya sa iyo sa tinig ng iyong daing; pagka kaniyang maririnig, sasagutin ka niya. Kay ang katawohan magapuyo sa Sion diha sa Jerusalem; ikaw dili na mohilak; siya sa pagkamatuod magmaloloy-on kanimo sa tingog sa imong pagtu-aw: sa diha nga siya makadungog, siya motubag kanimo. At bagaman bigyan kayo ng Panginoon ng tinapay ng kasakunaan at ng tubig ng kadalamhatian, gayon may hindi na makukubli pa ang iyong mga tagapagturo, kundi makikita ng iyong mga mata ang iyong mga tagapagturo: Ug bisan ang Ginoo magahatag kanimo sa tinapay sa kagul-anan ug sa tubig sa kasakit, bisan pa niana ang imong mga magtutudlo dili pagatagoan, kondili ang imong mga mata makakita hinoon sa imong mga magtutudlo; At ang iyong mga pakinig ay makakarinig ng salita sa likuran mo, na nagsasabi, Ito ang daan, lakaran ninyo; pagka kayo'y pumipihit sa kanan, at pagka kayo'y pumipihit sa kaliwa. Ug ang imong igdulungog makadungog sa usa ka pulong sa imong likod, nga magaingon: Kini mao ang dalan, lumakaw kamo diha niana: sa inyong pagliko sa kamot nga too ug sa inyong pagliko sa wala: At inyong lalapastanganin ang mga panakip ng inyong mga larawang pilak na inanyuan at ang pangbalot sa inyong mga larawang ginto na binubo: iyong ipaghahagis na gaya ng maruming bagay: iyong sasabihin, Humayo ka. Ug inyong pagabulingan ang sal-op sa inyong linilok nga mga larawan nga salapi, ug ang hanig sa inyong mga tinunaw nga larawan nga bulawan: imo silang isalibay ingon nga mahugaw nga butang: ikaw magaingon niini: Pahawa ikaw gikan dinhi. At Siya ay magbibigay ng ulan sa iyong binhi, na iyong hahasikan ang lupa; at ng pagkaing bunga ng lupa, at magiging mataba at sagana. Sa araw na yaon ay manginginain ang iyong mga hayop sa mga malaking pastulan. Ug siya magahatag sa ulan alang sa imong binhi, nga igapugas mo sa yuta; ug tinapay sa abut sa yuta, ug kini mamatambok ug magmadagayaon. Niadtong adlawa ang imong kahayupan manibsib sa dagkung mga sibsibanan. Ang mga baka at gayon din ang mga guyang asno na bumubukid ng lupa ay magsisikain ng may lasang pagkain, na pinahanginan ng pala at hunkoy. Ang mga vaca usab ug ang batan-ong mga asno nga magauma sa yuta makakaon sa lamian nga kompay, nga pinadparan sa pala ug sa kakha. At magkakaroon ng mga ilog at mga balon ng tubig sa lahat na mataas na bundok, at sa lahat na matayog na burol, sa araw ng malaking patayan, pagka ang mga moog ay nabubuwal. Ug modangat sa ibabaw sa tanan nga bukid nga hataas, ug sa ibabaw sa tanan nga bungtod nga tag-as, ang mga sapa ug mga suba sa mga tubig, sa adlaw sa dakung kamatay, sa diha nga mangapukan ang mga torre. Bukod dito'y ang liwanag ng buwan ay magiging gaya ng liwanag ng araw, at ang liwanag ng araw ay magpipito, na gaya ng liwanag ng pitong araw, sa araw na talian ng Panginoon ang sugat ng kaniyang bayan, at pagalingin ang bugbog na kanilang sugat. Labut pa ang kahayag sa bulan mahisama sa kahayag sa adlaw, ug ang kahayag sa adlaw pagapili-on sa pito ka pilo ingon sa kahayag sa pito ka adlaw, sa adlaw nga si Jehova magabaat sa samad sa iyang katawohan ug magaayo sa labud sa ilang samad. Narito, ang pangalan ng Panginoon ay magmumula sa malayo, na nagniningas ng kaniyang galit, at nasa umiilanglang na salimuot na usok: ang kaniyang mga labi ay puno ng pagkagalit, at ang kaniyang dila ay gaya ng mamumugnaw na apoy: Ania karon, ang ngalan ni Jehova magagikan sa halayo, nga magadilaab sa iyang kasuko, ug sa mabaga nga aso nga magautbo: ang iyang mga ngabil mapuno sa kasilag, ug ang iyang dila sama sa kalayo nga magaut-ut; At ang kaniyang hinga ay gaya ng umaapaw na ilog, na umaabot hanggang sa leeg, upang igigin ang mga bansa ng pangigig na pangsira; at isang paningkaw na nakapagpapaligaw ay malalagay sa mga panga ng mga bayan. Ug ang iyang gininhawa ingon sa usa ka suba nga nagaawas, nga makaabut bisan hangtud sa liog, aron sa pag-alig-ig sa mga nasud sa ayagan sa kalaglagan: ug ang usa ka bokado nga makapasayup igataod sa mga apapangig sa mga katawohan. Kayo'y mangagkakaroon ng awit na gaya ng sa gabi pagka ang banal na kapistahan ay ipinagdidiwang; at kasayahan ng puso, na gaya ng yumayaon na may plauta upang masok sa bundok ng Panginoon, sa malaking Bato ng Israel. Magabaton kamo ug usa ka alawiton ingon sa gabii sa pagsaulog sa usa ka balaan nga fiesta; ug kalipay sa kasingkasing, ingon sa usa ka tawo nga magalakaw uban ang usa ka flauta aron sa pag-adto sa bukid ni Jehova, ngadto sa Bato sa Israel. At iparirinig ng Panginoon ang kaniyang maluwalhating tinig, at ipakikilala ang pagbabaka ng kaniyang bisig, na may pagkagalit ng kaniyang galit, at ng liyab ng mamumugnaw na apoy, na may bugso ng ulan, at bagyo, at granizo, Ug himoon ni Jehova nga ang iyang mahimayaong tingog madungog, ug magapakita sa pagpahoyhoy sa iyang bukton, uban ang kapintas sa iyang kasuko, ug sa siga sa kalayo nga makaut-ut, uban ang usa ka unos, ug bagyo, ug ulan-nga-yelo. Sapagkat sa pamamagitan ng tinig ng Panginoon ay mangagkakawatakwatak ang taga Asiria, na nananakit ng pamalo. Kay tungod sa tingog ni Jehova ang Asirianhon mamaluya; tungod sa iyang baras iyang hampakon siya. At bawat hampas ng takdang tungkod, na ibabagsak ng Panginoon sa kaniya, mangyayaring may mga pandereta at may mga alpa; at sa mga pakikipagbakang may pagkayanig ay makikipaglaban siya sa kanila, Ug tagsatagsa ka hampak sa tinudlo nga sungkod, nga igapahamtang ni Jehova sa ibabaw niya, pagaduyogan sa tingog sa mga panderetas ug mga alpa; ug diha sa mga gubat uban sa pagwara-wara sa iyang bukton makig-away siya uban kanila. Sapagkat ang Topheth ay handa nang malaon; oo, sa ganang hari ay inihanda; kaniyang pinalalim at pinalaki: ang bunton niyaon ay apoy at maraming kahoy: ang hinga ng Panginoon na gaya ng bugso ng azufre, ay nagpapaningas ng apoy. Kay dugay na nga ang usa ka Topheth giandam; oo, alang sa hari kini inandam na; kini gihimo niya nga halalum ug daku; ang pundok niini mao ang kalayo ug daghang kahoy; ang gininhawa ni Jehova, sama sa usa ka sapa sa azufre, nagasunog niini. Sa aba nila na nagsisilusong sa Egipto na humihinging tulong, at nagsisiasa sa mga kabayo; at nagsisitiwala sa mga karo, sapagkat marami, at sa mga mangangabayo, sapagkat mga totoong napakalakas; ngunit hindi sila nagsisitiwala sa Banal ng Israel, o hinahanap man ang Panginoon! Alaut kanila nga manugbong sa Egipto aron tabangan, ug managsalig sa mga kabayo, ug managsalig sa mga carro tungod kay sila daghan, ug sa mga magkakabayo tungod kay sila mabaskug, wala managtutok sa Balaan sa Israel, ni mangita kang Jehova! Gayon ma'y siya'y pantas, at magdadala ng kasamaan, at hindi iuurong ang kaniyang mga salita, kundi babangon laban sa bahay ng mga manggagawa ng kasamaan, at laban sa tulong nila na nagsisigawa ng kasamaan. Apan siya usab maalam man, ug magadala ug kadautan, ug 3 dili mobakwi sa iyang mga pulong, kondili motindog hinoon batok sa balay sa mga mamumuhat sa kadautan, ug batok sa panabang niadtong managhimo sa kasal-anan. Ang mga Egipcio nga ay mga tao, at hindi Dios; at ang kanilang mga kabayo ay laman, at hindi diwa: at pagka iuunat ng Panginoon ang kaniyang kamay, siyang tumutulong ay matitisod, at gayon din siyang tinutulungan ay mabubuwal, at silang lahat ay mangalilipol na magkakasama. Karon ang mga Egiptohanon mga tawo man, ug dili Dios; ug ang ilang mga kabayo unod man, ug dili espiritu: ug sa diha nga si Jehova mobakyaw sa iyang kamot, lakip siya nga magatabang mahadugmo, ug siya nga tinabangan mapukan, ug silang tanan pagaut-uton sa tingub. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon sa akin, Kung paano na ang leon at ang batang leon ay umuungal sa kaniyang huli, pagka ang karamihan ng mga pastor ay nagpipisan laban sa kaniya, na hindi siya matatakot sa kanilang tinig, o maduduwag man dahil sa ingay nila: gayon bababa ang Panginoon ng mga hukbo sa bundok ng Sion, at sa burol niyaon upang makipaglaban. Kay kini mao ang giingon ni Jehova kanako: Ingon nga ang leon ug itoy sa leon magangulob sa ibabaw sa iyang tinukob, kong ang usa ka panon sa mga magbalantay sa carnero pagatawgon batok kaniya, nga dili mahadlok sa ilang tingog, ni magapaubos sa iyang kaugalingon tungod sa ilang kagahub: mao man si Jehova sa mga panon manaug aron sa pagpakig-away batok sa bukid sa Sion, ug batok sa bungtod niini. Gaya ng mga ibong nagsisilipad gayon aampunin ng Panginoon ng mga hukbo ang Jerusalem; yao'y kaniyang aampunin at ililigtas, siya'y daraan at iingatan niya, Ingon sa mga langgam nga managlupadlupad mao man si Jehova sa mga panon, manalipod sa Jerusalem; siya manalipod ug magaluwas niini, ug moagi siya sa ibabaw ug magabantay niini. Kayo'y manumbalik sa kaniya na inyong pinanghimagsikan lubha, Oh mga anak ni Israel. Pamalik kamo ngadto kaniya kang kinsa kamo nanukol sa hilabihan gayud, Oh mga anak sa Israel. Sapagkat sa araw na yaon ay itatapon ng bawat tao ang kaniyang mga diosdiosang pilak, at ang kaniyang mga diosdiosang ginto, na ginawa ng inyong sariling mga kamay, sa ganang inyo ay naging kasalanan, Kay niadtong adlawa ang tagsatagsa ka tawo mosalibay sa iyang diosdios nga salapi, ug sa iyang mga diosdios nga bulawan, nga gibuhat sa inyong kaugalingong mga kamot alang kaninyo aron sa pagpakasala. Kung magkagayo'y mabubuwal ang taga Asiria sa pamamagitan ng tabak, na hindi sa tao: at ang tabak, na hindi sa mga tao, lalamon sa kaniya: at kaniyang tatakasan ang tabak, at ang kaniyang mga binata ay magiging mamumuwis. Ug ang Asirianhon mangapukan tungod sa pinuti, nga dili sa tawo; ug ang pinuti nga dili iya sa tawo, magalamoy kaniya; ug siya mokalagiw gikan sa pinuti, ug ang iyang mga batan-ong lalake igapasakup sa bulohaton sa pintakasi. At ang kaniyang malaking bato ay lalagpasan, dahil sa kakilabutan, at ang kaniyang mga pangulo ay masisindak sa watawat, sabi ng Panginoon, na ang kaniyang apoy ay nasa Sion, at ang kaniyang hurno ay nasa Jerusalem. Ug ang iyang bato moagi tungod sa kahadlok, ug ang iyang mga principe mangaluya tungod sa bandila, miingon si Jehova, kang kansang kalayo anaa sa Sion, ug ang iyang hasohasan anaa sa Jerusalem. Narito, isang hari ay maghahari sa katuwiran, at mga pangulo ay magpupuno sa kahatulan. Ania karon, ang usa ka hari magahari diha sa pagkamatarung, ug ang mga principe magadumala diha sa justicia. At isang lalake ay magiging gaya ng isang kublihang dako sa hangin, at kanlungan sa bagyo, gaya ng mga ilog ng tubig sa tuyong dako, gaya ng lilim ng malaking bato sa kinapapagurang lupain. Ug ang usa ka tawo mahimong ingon sa usa ka tagoanan gikan sa hangin, ug usa ka tabon batok sa bagyo ingon sa mga sapa sa tubig sa usa ka dapit nga mamala, ingon sa usa ka landong sa usa ka dakung pangpang nga bato sa yuta sa kahago. At ang mga mata nila na nangakakakita ay hindi manganlalabo, at ang mga tainga nila na nangakikinig ay mangakikinig. Ug ang mga mata niadtong managpakakita dili mohanap, ug ang mga igdulungog niadtong managpakadungog magpatalinghug. Ang puso naman ng walang bahala ay makakaunawa ng kaalaman, at ang dila ng mga utal ay mangahahanda upang mangagsalita ng malinaw. Ug ang kasingkasing sa madali-dalion makasabut sa kahibalo, ug ang dila sa mga tawong tona-tona maandam sa pagsulti sa matin-aw. Ang taong mangmang ay hindi na tatawagin pang dakila o ang magdaraya man ay sasabihing magandang-loob. Ang tawong buang dili na pagataw-gon nga halangdon, ni ang hakog pagaingnon nga mahinatagon. Sapagkat ang taong mangmang ay magsasalita ng kasamaan, at ang kaniyang puso ay gagawa ng kasalanan, upang magsanay ng paglapastangan, at magsalita ng kamalian laban sa Panginoon, upang alisan ng makakain ang taong gutom, at upang papagkulangin ang inumin ng uhaw. Kay ang tawong buang mosulti sa binuang, ug ang iyang kasingkasing magamugna ug kasal-anan, aron bansayon ang pagkamapasipalahon, ug isulti ang sayup batok kang Jehova, aron himoon nga walay sulod ang kalag nga gigutom, ug aron pahubason ang ilimnon sa giuhaw. Ang mga kasangkapan din naman ng magdaraya ay masama: siya'y kumakatha ng mga masamang katha upang ibuwal ang mga maamo sa pamamagitan ng mga sinungaling na salita, pagka nga ang mapagkailangan ay nagsasalita ng matuwid. Ug ang mga galamiton sa hakog mga dautan man: siya magalalang ug dautan nga mga buhat aron sa paglaglag sa maaghop pinaagi sa bakakong mga pulong, bisan pa sa diha nga ang hangul magasulti sa matarung. Ngunit ang mapagbiyaya ay kumakatha ng mga bagay na pagbibiyaya; at sa mga bagay na pagbibiyaya ay mananatili siya. Apan ang tawong maligdong magalalang ug mga butang nga Pmaligdong; ug diha sa mga butang maligdong siya magapadayon. Kayo'y magsibangon, kayong mga babaing tiwasay, at dinggin ninyo ang tinig ko; ninyong mga walang bahalang anak na babae, pakinggan ninyo ang aking pananalita. Panindog, kamong mga babaye nga anaa sa kasayon, ug patalinghugi ang akong tingog; kamong mga anak nga babaye nga danghag, patalinghugi ang akong pakigpulong. Sapagkat sa mga araw na sa dako pa roon ng isang taon ay mangababagabag kayo, kayong mga walang bahalang babae: sapagkat ang ani ng ubas ay magkukulang, ang pagaani ay hindi darating. Kay sa tapus ang usa ka tuig ug pila ka adlaw kamo pagagul-on, kamong mga babaye nga danghag; kay ang tingparras makabsan, ang ting-ani dili moabut. Kayo'y magsipanginig, kayong mga babaing tiwasay; kayo'y mangabagabag, kayong mga walang bahala; kayo'y magsipaghubo, at kayo'y magsipaghubad, at mangagbigkis kayo ng kayong magaspang sa inyong mga balakang. Pangurog kamo, kamong mga babaye nga anaa sa kasayon; panagkaguol kamo, kamong mga danghag; panaghubo kamo, ug panaghukas kamo, ug baksi ang inyong hawak sa sako. Sila'y magsisidagok sa mga dibdib dahil sa mga maligayang parang, dahil sa mabungang puno ng ubas. Sila managtampok sa ilang mga dughan tungod sa makapahimuot nga mga uma, tungod sa mabungaon nga parras. Sa lupain ng aking bayan ay tutubo ang mga tinik at mga dawag; oo, sa lahat na bahay na kagalakan sa masayang bayan: Sa ibabaw sa yuta sa akong katawohan motubo ang mga tunok ug mga sampinit; oo, sa ibabaw sa tanan nga balay sa kalipay diha sa malipayon nga ciudad. Sapagkat ang bahay-hari ay mapapabayaan; ang mataong bayan ay magiging ilang; ang burol at ang bantayang moog ay magiging mga pinaka yungib magpakailan man, kagalakan ng mga mailap na asno, pastulan ng mga kawan; Kay ang palacio pagabiyaan, ang ciudad nga adunay daghang mga pumoluyo pagatalikdan; ang bungtod ug ang torre mahimong mga langub sa walay katapusan, usa ka kalipay sa mga asno nga ihalas, usa ka sibsibanan sa panon sa carnero; Hanggang sa mabuhos sa atin ang Espiritu na mula sa itaas, at ang ilang ay maging mabungang bukid, at ang mabungang bukid ay mabilang na pinakagubat. Hangtud nga ang Espiritu ikabubo ibabaw kanato gikan sa kahitas-an, ug ang kamingawan mahimong uma nga mabungaon, ug ang kapatagan nga mabungaon pagailhon nga usa ka lasang. Kung magkagayo'y tatahan ang kahatulan sa ilang, at ang katuwiran ay titira sa mabungang bukid. Unya ang justicia magapuyo diha sa kamingawan; ug ang pagkamatarung magapuyo diha sa uma nga mabungaon. At ang gawain ng katuwiran ay magiging kapayapaan; at ang bunga ng katuwiran ay katahimikan at pagkakatiwala kailan man. Ug ang buhat sa pagkamatarung mahimo nga pakigdait; ug ang sangputanan sa pagkamatarung, sa kalinaw ug sa pagsalig sa walay katapusan. At ang bayan ko ay tatahan sa payapang tahanan, at sa mga tiwasay na tahanan, at sa mga tahimik na dako na pahingahan. Ug ang akong katawohan magapuyo sa usa ka makigdaiton nga puloy-anan, ug sa mga puloy-anan nga gawas sa katalagman, sa mga pahulayan nga malinawon. Ngunit lalagpak ang granizo, sa ikasisira ng gubat; at ang bayan ay lubos na mawawasak. Apan sa pagkapuril sa lasang magaulan ug ulan-nga-yelo; ug ang ciudad pagalumpagon gayud. Mapapalad kayo na nangaghahasik sa siping ng lahat na tubig, na nangagpapalakad ng mga paa ng baka at ng asno. Bulahan kamo nga nanagpugas sa daplin sa tanan nga mga tubig, nga nanagpalakaw sa mga tiil sa vaca ug asno. Sa aba mo na sumasamsam, at ikaw ay hindi nasamsaman; at gumagawa na may kataksilan, at sila'y hindi gumawang may kataksilan sa iyo! Pagka ikaw ay naglikat ng pagsamsam, ikaw ay sasamsaman; at pagka ikaw ay nakatapos ng paggawang may kataksilan, sila'y gagawang may kataksilan sa iyo. Alaut ikaw nga nagalaglag, ug ikaw wala malaglag; ug nagabuhat ka nga maliputon, ug sila wala maglipot kanimo! Sa diha nga ikaw mohunong sa paglaglag, ikaw pagalaglagon; ug sa diha nga makatapus na ikaw sa paglipot, sila magalipot kanimo. Oh Panginoon, magmahabagin ka sa amin; aming hinintay ka: ikaw ay maging kanilang bisig tuwing umaga; aming kaligtasan naman sa panahon ng kabagabagan. Oh Jehova, magmaloloy-on ka kanamo; kami naghulat kanimo: mahimo unta ikaw nga among bukton sa buntag-buntag, amo usab nga kaluwasan sa panahon sa kagul-anan. Sa ingay ng kagulo ay nagsisitakas ang mga bayan; sa pagbangon mo ay nagsisipangalat ang mga bansa. Sa kagahub sa kagubot ang mga katawohan manalagan; sa imong pagtindog sa imong kaugalingon ang mga nasud magakatibulaag. At ang iyong samsam ay pipisanin na gaya ng pagpisan ng uod: kung paanong ang mga balang ay nagsisilukso ay gayon luluksuhan ng mga tao. Ug ang imong inagaw pagatigumon ingon sa ulod nga magatigum: ingon sa mga dulon nga manglukso ang mga tawo molukso sa ibabaw niini. Ang Panginoon ay nahayag; sapagkat siya'y tumatahan sa mataas: kaniyang pinuno ang Sion ng kahatulan at katuwiran. Si Jehova ginabayaw, kay siya nagapuyo sa kahitas-an: gipuno niya ang Sion uban sa justicia ug pagkamatarung. At magkakaroon ng kapanatagan sa iyong mga panahon, kasaganaan ng kaligtasan, karunungan at kaalaman: ang pagkatakot sa Panginoon ay kaniyang kayamanan. Ug moabut ang kalig-on sa imong mga panahon, kadagaya sa kaluwasan, kaalam ug kahibalo: ang kahadlok kang Jehova mao ang imong bahandi. Narito, ang kanilang mga matapang ay nagsisihiyaw sa labas; ang mga sugo ng kapayapaan ay nagsisiiyak na mainam. Ania karon, ang ilang mga tawong maisug nagatiyabaw sa gawas; ang mga sinugo sa pakigdait nagahilak sa mapait gayud. Ang mga lansangan ay sira, ang palalakad na tao ay naglilikat: kaniyang sinira ang tipan, kaniyang hinamak ang mga bayan, hindi niya pinakukundanganan ang kapuwa tao. Ang mga dalan nangagun-ob: ug ang tawo nga nagabaktas nagahunong, ang kaaway naglapas sa pakigsaad, iyang gitamay ang mga ciudad, wala niya ilha ang tawo. Ang lupain ay nananangis at nahahapis: ang Libano ay nahihiya at natutuyo: ang Saron ay gaya ng isang ilang; at ang Basan at ang Carmel ay napapaspas ang kanilang mga dahon. Ang yuta nagabangotan ug nagakaluya; ang Libano nalibog ug nagakaluya; ang Saron sama sa usa ka kamingawan; ug ang Basan ug ang Carmel nagayabyab sa ilang mga dahon. Ngayo'y babangon ako, sabi ng Panginoon; ngayo'y magpapakataas ako; ngayo'y magpapakadakila ako. Karon motindog ako, miingon si Jehova; karon motindog ako sa akong kaugalingon; karon pagabayaon ako. Kayo'y mangaglilihi ng ipa, kayo'y manganganak ng dayami: ang inyong hinga ay apoy na pupugnaw sa inyo. Kamo manamkon ug tahup, kamo manganak ug tuod sa balili, ang inyong gininhawa kalayo man nga magalamoy kaninyo. At ang mga bayan ay magiging gaya ng pagluluto ng apog: gaya ng mga putol na mga tinik, na mga nasusunog sa apoy. Ug ang mga katawohan mahisama sa mga pagsunog sa apog, ingon sa mga tunok nga gipamutol, nga ginasunog sa kalayo. Pakinggan ninyo, ninyong nangasa malayo, kung ano ang aking ginawa; at kilalanin ninyo, na nangasa malapit, ang aking kapangyarihan. Panimati, kamong mga atua sa halayo, unsay akong nahimo; ug, kamo nga ania sa haduol, ilha ang akong kagahum. Ang mga makasalanan sa Sion ay nangatatakot; nanginginig ang mga masasama. Sino sa atin ang tatahan sa mamumugnaw na apoy? Sino sa atin ang tatahan sa walang hanggang ningas? Ang mga makasasala diha sa Sion nangahadlok; ang pagkurog mingdakup niadtong mga walay Dios: Kinsa ba sa taliwala kanato ang makapuyo uban sa kalayo nga nagalamoy? kinsa ba sa taliwala kanato ang makapuyo uban sa mga kasunog nga walay katapusan? Siyang lumalakad ng matuwid, at nagsasalita ng matuwid; siyang humahamak ng pakinabang sa mga kapighatian, na iniuurong ang kaniyang mga kamay sa paghawak ng mga suhol, na nagtatakip ng kaniyang mga tainga ng pagdinig ng tungkol sa dugo, at ipinipikit ang kaniyang mga mata sa pagtingin sa kasamaan; Kadtong nagalakaw sa minatarung, ug magasulti sa matul-id; kadtong magatamay ug ganancia gikan sa mga pagpanlupig, nga magasalikway sa iyang mga kamot sa dili pagdawat ug hiphip, nga magasampong sa iyang mga igdulungog sa dili pagpamati mahitungod sa dugo, ug nga magapiyong sa iyang mga mata gikan sa pagtan-aw sa dautan: Siya'y tatahan sa mataas, ang kaniyang dakong sanggalangan ay ang mga katibayan na malalaking bato: ang kaniyang tinapay ay mabibigay sa kaniya; ang kaniyang tubig ay sagana. Siya maoy magapuyo sa kahitas-an; ang iyang dapit nga dalangpanan mao ang mga kalig-on sa kabatoan; ang iyang tinapay igahatag kaniya; ang iyang mga tubig dili mohubas. Makikita ng iyong mga mata ang hari sa kaniyang kagandahan: sila'y tatanaw sa isang lupaing malawak. Ang imong mga mata makakita sa hari sa iyang katahum: sila makalantaw ug usa ka yuta nga atua sa halayo. Ang inyong puso ay gugunita ng kakilabutan: saan nandoon siya na bumibilang, saan nandoon siya na tumitimbang ng buwis? saan nandoon siya na bumibilang ng mga moog? Ang imong kasingkasing magapalandong mahitungod sa kalisang, ug magaingon: Hain man siya nga miihap? Hain man siya nga mitimbang ug buhis? hain man siya nga miihap sa mga torre? Hindi mo makikita ang mabagsik na bayan, ang bayan na may malalim na pananalita na hindi mo matatalastas, na may ibang wika na hindi mo mauunawa. Ikaw dili makakita sa mapintas nga katawohan, usa ka katawohan sa halalum nga pakigpulong aron dili mo matugkad, sa usa ka dila nga lumalangyaw nga dili mo masabut. Tumingin ka sa Sion, ang bayan ng ating mga takdang kapistahan: makikita ng iyong mga mata ang Jerusalem na tahimik na tahanan, isang tabernakulo na hindi makikilos, ang mga tulos niyao'y hindi mangabubunot kailan man, o mapapatid man ang alin man sa mga tali niyaon. Tan-awa ang Sion, ang ciudad sa atong mga tinudlong fiesta: ang imong mga mata makakita sa Jerusalem nga usa ka puloy-anan nga malinaw, usa ka balong-balong nga dili pagabalhinon, ang mga lagdok niini dili gayud pagalukahon, ni bugtoon ang bisan usa sa iyang mga pisi niini. Kundi doon ay sasa atin ang Panginoon sa kamahalan, na dako ng mga maluwang na ilog at batis; na hindi daraanan ng mga daong na may mga gaod, o daraanan man ng magilas na sasakyang dagat. Apan didto si Jehova magauban kanato sa pagkahalangdon, usa ka dapit sa halagpad nga suba ug mga sapa, diin walay moagi nga dagkung sakayan nga may mga gayong, ni manglabay niini ang mga sakayan nga maambong. Sapagkat ang Panginoon ay ating hukom, ang Panginoon ay ating tagapaglagda ng kautusan, ang Panginoon ay ating hari; kaniyang ililigtas tayo. Kay si Jehova mao ang atong maghuhukom, si Jehova mao ang atong maghahatag sa balaod, si Jehova mao ang atong hari; siya magaluwas kanato. Ang iyong mga tali ay nangakalag: hindi nila mapatibay ang kanilang palo, hindi nila mailadlad ang layag: ang huli nga na malaking samsam ay binahagi; ang pilay ay kumuha ng huli. Ang imong mga banting ginaluagan; sila wala makapalig-on sa ug bokanan sa ilang palo, sila wala makabuklad sa layag: unya ang tukbonon gikan sa inagaw nga daghan gibahin; ang piang mikuha sa tukbonon. At ang mamamayan ay hindi magsasabi, Ako'y may sakit: ang bayan na tumatahan doon ay patatawarin sa kanilang kasamaan. Ug ang molupyo dili magaingon: Ako masakiton man: ang katawohan nga nagpuyo niini pagapasayloon sa ilang kasal-anan. Kayo'y magsilapit, kayong mga bansa, upang mangakinig; at dinggin ninyo, ninyong mga bayan: dinggin ng lupa at ng buong narito; ng sanglibutan, at ng lahat na bagay na nagsisilitaw rito. Dumuol kamo, kamong mga nasud, aron sa pagpamati; ug patalinghug kamo, kamo nga mga katawohan: padungga ang yuta, ug ang pagkapuno niana; ang kalibutan, ug ang tanan nga mga butang nga magagula gikan niini. Sapagkat ang Panginoon ay may galit laban sa lahat na bansa, at pusok ng loob laban sa lahat nilang hukbo: kaniyang lubos na nilipol sila, kaniyang ibinigay sila sa patayan. Kay si Jehova adunay kasilag batok sa tanang mga nasud, ug kaligutgut batok sa tanan nilang panon sa kasundalohan: iyong gilaglag gayud sila, iyang gitugyan sila sa ihawan. Ang kanilang patay naman ay matatapon, at ang baho ng kanilang mga bangkay ay aalingasaw, at ang mga bundok ay tutunawin ng kanilang dugo. Ang ila usab nga mga minatay igasalibay, ug ang kabaho sa ilang mga minatay moalisbo; ug ang mga bukid mangatunaw tungod sa ilang dugo. At ang lahat na natatanaw sa langit ay malilipol, at ang langit ay mababalumbong parang isang ikid: at ang buo nilang hukbo ay mawawala na parang dahong nalalanta sa puno ng ubas, at gaya ng lantang dahon ng puno ng igos. Ug ang tanan nga panon langit matunaw, ug ang mga langit pagalukoton ingon sa usa ka linukot nga basahon, ug ang tanan nilang panon mahanaw, ingon sa dahon nga magakalarag gikan sa parras, ug ingon sa usa ka nagakalarag nga dahon sa iguera. Sapagkat ang aking tabak ay nalango sa langit: narito, yao'y bababa sa Edom, at sa bayan ng aking sumpa, sa kahatulan. Kay ang akong espada nag-inum hangtud sa iyang pagkahubog didto sa langit: ania karon, kini manaug ibabaw sa Edom, ug ibabaw sa katawohan sa akong pagtunglo, aron pagahukman. Ang tabak ng Panginoon ay napuno ng dugo, tumaba ng katabaan, sa dugo ng mga kordero at ng mga kambing, sa taba ng mga bato ng mga lalaking tupa: sapagkat may hain sa Panginoon sa Bosra, at may malaking patayan sa lupain ng Edom. Ang espada ni Jehova natina sa dugo, kini gipasupang sa katambok, uban sa dugo sa mga nating carnero ug mga kanding, uban sa matambok nga mga amimislon sa mga lakeng carnero; kay si Jehova adunay paghalad sa Bosra, ug usa ka dakung pag-ihaw sa yuta sa Edom. At ang mga mailap na baka ay magsisibabang kasama nila at ang mga baka na kasama ng mga toro, at ang kanilang lupain ay malalango ng dugo, at ang kanilang alabok ay tataba ng katabaan. Ug ang ihalas nga mga vaca molugsong uban kanila, ug ang mga toriyong vaca uban sa mga toro: ug ang ilang yuta mahubog sa dugo, ug ang ilang abug mosupang sa katambok. Sapagkat kaarawan ng panghihiganti ng Panginoon, na taon ng kagantihan sa pagaaway sa Sion. Kay si Jehova adunay usa ka adlaw sa pagpanimalus, usa ka tuig sa pagbalus tungod sa katungod sa Sion. At ang mga batis niya ay magiging sahing, at ang alabok niya ay azufre, at ang lupain niya ay magiging nagniningas na sahing. Ug ang mga sapa sa Edom himoon nga salong, ug ang abug niini himoon nga azufre, ug ang yuta niini mahimo nga salong nga nagakasunog. Hindi mapapatay sa gabi o sa araw man; ang usok niyaon ay iilanglang magpakailan man: sa buong panahon ay malalagay na sira; walang daraan doon magpakailankailan man. Kini dili mapalong sa gabii ni sa adlaw; ang aso niini moutbo sa itaas sa walay katapusan; gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan kini magapabilin nga kamingawan, walay molatas niini sa gihapon ug sa walay katapusan. Kundi aariin ng ibong pelikano at ng hayop na erizo; at ang kuwago at ang uwak ay magsisitahan doon: at kaniyang iuunat doon ang panukat na pising panglito, at ang pabatong pangpawala ng tao. Apan ang tulabong ug ang heriso magapanag-iya niini; ug ang ngiw-ngiw ug ang uwak magapuyo niini: ug iyang pagatuy-oron sa ibabaw niini ang pisi sa kasamok, ug ang tonton sa pagkawalay sulod. Kanilang tatawagin ang mga mahal na tao niyaon sa kaharian, ngunit mawawalan doon; at lahat niyang mga pangulo ay magiging parang wala. Ilang tawgon ang mga harianon niini ngadto sa gingharian, apan walay mausa nga motungha didto: ug ang tanan niyang mga principe walay gingharian. At mga tinikan ay tutubo sa kaniyang mga palacio, mga kilitis at mga lipay ay sa mga kuta niyaon: at magiging tahanan ng mga chakal, looban ng mga avestruz. Ug ang mga tunok moturok sa ilang mga palacio, ang mga kadyapa ug sampinit diha sa mga salipdanan niini: ug kini mahimong puloy-anan sa mga iro nga ihalas, ug sulodlan sa mga avestruz. At ang mga mailap na hayop sa ilang ay makikipagsalubong doon sa mga lobo, at ang lalaking kambing ay hihiyaw sa kaniyang kasama; oo, ang malaking kuwago ay tatahan doon, at makakasumpong siya ng dakong pahingahan. Ug ang mga mananap nga ihalas sa kamingawan makigtagbo sa mga lobo, ug ang kanding nga ihalas magatawag sa iyang kauban; oo, ang mananap nga mapintas sa kagabhion mopuyo didto, ug makakaplag niini nga dapit nga kapahulayan. Doon maglulungga ang maliksing ahas, at mangingitlog, at mangapipisa, at aampunin sa ilalim ng kaniyang lilim; oo, doon magpipisan ang mga lawin, bawat isa'y kasama ng kaniyang kasamahan. Didto ang halas magabuhat sa iyang salag, ug mangitlog, ug mamusa, ug mosikop sa iyang landong; oo, didto ang mga ananangkil managtipon, ang tagsatagsa uban sa iyang kauban. Inyong saliksikin sa aklat ng Panginoon, at inyong basahin: kahit isa sa mga ito ay hindi magkukulang, walang mangangailangan ng kaniyang kasama; sapagkat iniutos ng aking bibig, at pinisan sila ng kaniyang Espiritu. Susiha ninyo gikan sa basahon ni Jehova, ug basaha: walay usa niini nga mawala, walay makulangan sa iyang kauban; kay ang akong baba, kini nagsugo na ug ang iyang Espiritu, maoy nagtigum kanila. At kaniyang pinagsapalaran, at binahagi ng kaniyang kamay sa kanila sa pamamagitan ng pising panukat: kanilang aariin magpakailan man, sa salit saling lahi ay tatahan sila roon. Ug iyang gipapalaran alang kanila ug gibahinbahin kini kanila sa iyang kamot pinaagi sa badlis; sila manag-iya niini sa walay katapusan; gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan sila magapuyo niini. Ang ilang at ang tuyong lupa ay sasaya; at ang ilang ay magagalak, at mamumulaklak na gaya ng rosa. Ang kamingawan ug ang mala nga yuta magmasadya; ug ang kamingawan magakalipay, ug mamulak sama sa rosas. Mamumulaklak ng sagana, at magagalak ng kagalakan at awitan; ang kaluwalhatian ng Libano ay mapaparoon, ang karilagan ng Carmel at ng Saron: kanilang makikita ang kaluwalhatian ng Panginoon, ang karilagan ng ating Dios. Kini mamulak sa kadagaya, ug magakalipay uban sa kasadya ug pag-awit; ang himaya sa Libano igahatag kaniya, ang katahum sa Carmelo ug Saron: sila makakita sa himaya ni Jehova, ang katahum sa atong Dios. Inyong palakasin ang mga mahinang kamay, at patatagin ang mga mahinang tuhod. Pabaskuga ninyo ang mga kamot nga maluya, ug palig-ona ang mga tuhod nga mahuyang. Inyong sabihin sa kanila na matatakuting puso, Kayo'y mangagpakatapang, huwag kayong mangatakot: narito, ang inyong Dios ay pariritong may panghihiganti, may kagantihan ng Dios; siya'y paririto at ililigtas kayo. Ingna sila nga adunay mahadlokon nga kasingkasing: Palig-ona, avaw kahadlok: ania karon, ang inyong Dios moanhi uban panimalus, uban ang pagbalus sa Dios: siya moanhi ug magaluwas kaninyo. Kung magkagayo'y madidilat ang mga mata ng bulag, at ang mga pakinig ng bingi ay mabubuksan. Unya ang mga mata sa mga buta mangabuka, ug ang mga igdulungog sa mga bungol makadungog. Kung magkagayo'y lulukso ang pilay na parang usa, at ang dila ng pipi ay aawit: sapagkat sa ilang ay bubukal ang tubig, at magkakailog sa ilang. Unya ang tawo nga piang molukso sama sa lagsaw, ug ang dila sa amang magaawit; kay sa kamingawan magagula ang mga tubig, ug ang mga sapa sa kamingawan. At ang buhanginang kumikislap ay magiging lawa, at ang uhaw na lupa ay mga bukal ng tubig; sa tahanan ng mga chakal, na kanilang hinihiligan, magkakaroon ng damo pati ng mga tambo at mga yantok. Ug ang nagakapagba nga balas mahimo nga usa ka linaw, ug ang giuhaw nga yuta magatuhod sa tubig: didto sa puloy-an sa mga iro nga ihalas, diin sila managhigda, motungha ang balili uban ang mga bagakay ug mga tangbo. At magkakaroon doon ng isang lansangan, at ng isang daan, at tatawagin Ang daan ng kabanalan; ang marumi ay hindi daraan doon; kundi magiging sa kaniyang bayan: ang mga palalakad na tao, oo, maging ang mga mangmang, ay hindi mangaliligaw roon. Ug didto may usa ka dalan, ug usa ka alagianan, ug kini pagatawgon: Ang alagianan sa pagkabalaan; ang mahugaw dili moagi sa ibabaw niini; apan kini maila sa mga linuwas: nga maglalakaw nga mga tawo, oo, ang mga hungog dili mangasayup sa sulod niini. Hindi magkakaroon ng leon doon, o sasampa man doon ang anomang mabangis na hayop, hindi mangasusumpungan doon; kundi ang nangatubos ay lalakad doon. Walay leon nga mahaadto didto, ni bisan unsa nga manunukob nga mga mananap moadto didto; sila dili hipalgan didto apan ang mga linuwas magalakaw didto: At ang pinagtutubos ng Panginoon ay mangagbabalik, at magsisiparoong nagaawitan sa Sion; at walang hanggang kagalakan ay mapapasa kanilang mga ulo: sila'y mangagtatamo ng kasayahan at kagalakan, at ang kapanglawan at ang pagbubuntong-hininga ay mapaparam. Ug ang mga linukat ni Jehova mobalik ug moanha uban ang pag-awit alang sa Sion; ug ang kalipay nga walay katapusan anha sa ibabaw sa ilang mga ulo: sila makadawat sa kasadya ug kalipay, ug ang kasubo ug ang panghukaw mangahanaw. Nangyari nga nang ikalabing apat na taon ng haring Ezechias, na umahon si Sennacherib na hari sa Asiria laban sa lahat na bayang nakukutaan ng Juda, at pinagsakop. Karon nahitabo sa ikanapulo ug upat ka tuig ni hari Ezechias, nga si Sennachrerib nga hari sa Asiria mitungas batok sa tanang mga pinalig-onang ciudad sa Juda, ug giagaw sila. At sinugo ng hari sa Asiria si Rabsaces sa Jerusalem mula sa Lachis sa haring Ezechias, na may malaking hukbo. At siya'y tumayo sa tabi ng padaluyan ng tubig ng lalong mataas na tipunan ng tubig sa lansangan ng parang ng tagapagpaputi. Ug gipaadto sa hari sa Asiria si Rabsaces gikan sa Lachis hangtud sa Jerusalem ngadto kang hari Ezechias uban ang usa ka dakung panon sa kasundalohan. Ug siya mitindog talay sa sandayong sa ibabaw nga linaw sulod sa alagianan sa baul sa maglalaba. Nang magkagayo'y nilabas siya ni Eliacim na anak ni Hilcias, na katiwala sa bahay, at ni Sebna na kalihim, at ni Joah na anak ni Asaph na kasangguni. Unya miadto kaniya si Eliacim, ang anak ni Hilcias, nga mayordomo, ug si Sebna ang escriba, ug si Joah, ang anak nga lalake ni Asaph, ang magsusulat sa mahinabo. At sinabi ni Rabsaces sa kanila, Sabihin ninyo ngayon kay Ezechias, Ganito ang sabi ng dakilang hari, ng hari sa Asiria, Anong pagasa itong iyong tinitiwalaan? Ug si Rabsaces miingon kanila: Umingon kamo karon kang Ezechias: Mao kini ang giingon sa dakung hari, ang hari sa Asiria: Unsang pagsaliga kini nga imong ginasalig? Aking sinasabing ang iyong payo at kalakasan sa pakikidigma ay mga salita lamang na walang kabuluhan: ngayo'y kanino ka tumitiwala na ikaw ay nanghimagsik laban sa akin? Ako nagaingon, nga ang imong tambag ug kusog alang sa gubat mao lamang ang mga pulong nga kawang: karon kinsa man ang imong gisaligan, nga misukol man ikaw batok kanako? Narito, ikaw ay tumitiwala sa tungkod na ito na tambong lapok, sa makatuwid baga'y sa Egipto, na kung ang sinoman ay sumandal, ay bubutas sa kaniyang kamay, at tatasakan: nagiging gayon si Faraong hari sa Egipto sa lahat na nagsisitiwala sa kaniya. Ania karon, ikaw nagasalig sa sungkod nga bagakay nga basag, bisan pa sa ibabaw sa Egipto, diin kong ang usa ka tawo mosandig niini, kini motuslok sa iyang kamot, ug molagbas niini: mao man si Faraon nga hari sa Egipto alang sa tanan nga nagasalig kaniya. Ngunit kung iyong sabihin sa akin, Kami ay nagsisitiwala sa Panginoon naming Dios: hindi baga siya'y yaong inalisan ni Ezechias ng mga mataas na dako at ng mga dambana, at nagsabi sa Juda at sa Jerusalem, Kayo'y magsisisamba sa harap ng dambanang ito? Apan kong ikaw moingon kanako: Kami nagasalig kang Jehova nga among Dios: dili ba kadto mao siya, kansang hatag-as nga dapit ug kansang mga halaran nakuha ni Ezechias, ug nag-ingon sa Juda ug sa Jerusalem: Kamo managsimba sa atubangan niining halarana? Ngayon nga isinasamo ko sa iyo, na magbigay ka ng mga sanla sa aking panginoon na hari sa Asiria, at bibigyan kita ng dalawang libong kabayo, kung ikaw ay makapaglalagay sa ganang iyo ng mga mananakay sa mga yaon. Busa karon, ako nagahangyo kanimo, paghatag ug mga panaad sa akong agalon nga hari sa Asiria, ug akong hatagan ikaw ug duha ka libo ka mga kabayo, kong ikaw makahimo sa imong bahin sa paghatag ug magkakabayo sa ibabaw niini. Paano ngang iyong mapapipihit ang mukha ng isang kapitan sa pinakamababa sa mga alipin ng aking panginoon, at ilalagak mo ang iyong tiwala sa Egipto dahil sa mga karo at dahil sa mga mangangabayo? Nan unsaon man nimo ang paglingiw sa nawong sa usa ka capitan sa labing gagmay nga mga sulogoon sa akong agalon, ug sa pagbutang sa imong pagsalig sa ibabaw sa Egipto tungod sa mga carro ug tungod sa mga magkakabayo? At ako baga'y umahon na di ko kasama ang Panginoon laban sa lupaing ito upang lipulin? Sinabi ng Panginoon sa akin, Ikaw ay umahon laban sa lupaing ito, at iyong lipulin. Ug mitungas ba ako karon nga dili uban ni Jehova batok niining yutaa aron sa paglaglag niini? Si Jehova miingon kanako: Tumungas ka batok niining yutaa, ug lumpaga kana. Nang magkagayo'y sinabi ni Eliacim, at ni Sebna at ni Joah kay Rabsaces, Isinasamo ko sa iyo na ikaw ay magsalita sa iyong mga lingkod sa wikang Siria: sapagkat aming naiintindihan: at huwag kang magsalita sa amin sa wikang Judio, sa mga pakinig ng bayan na nasa kuta. Unya miingon si Eliacim ug Sebna, ug Joah, kang Rabsaces: Ako nagahangyo kanimo, sumulti ka sa imong mga ulipon sa pinulongan nga Siriahanon; kay kami nakasabut niini, ug ayaw pagsulti kanamo sa pinulongan nga Judianhon, sa igdulungog sa mga katawohan nga anaa sa ibabaw sa kuta. Ngunit sinabi ni Rabsaces, Sinugo baga ako ng aking panginoon sa iyong panginoon, at sa iyo, upang magsalita ng mga salitang ito? di baga niya ako sinugo sa mga lalake na nangakaupo sa kuta, upang kumain ng kanilang sariling dumi, at upang uminom ng kanilang tubig na kasama ninyo? Apan si Rabsaces miingon: Gipadala ba ako sa akong agalon nganha sa inyong agalon, ug kanimo, aron sa pagsulti niining mga pulonga? dili ba ako gipaanhi niya sa mga tawo nga nanaglingkod sa ibabaw sa kuta, aron sa pagkaon sa ilang kaugalingon nga kinalibang, ug aron sa pag-inum sa ilang kaugalingon nga tubig uban kaninyo? Nang magkagayo'y tumayo si Rabsaces, at humiyaw ng malakas na tinig sa wikang Judio, at nagsabi: Dinggin ninyo ang mga salita ng dakilang hari, ng hari sa Asiria. Unya si Rabsaces mitindog, ug misinggit sa usa ka dakung tingog sa pinulongan nga Judianhon, ug miingon: Pamatia ninyo ang mga pulong sa daku nga hari, ang hari sa Asiria. Ganito ang sabi ng hari, Huwag kayong padaya kay Ezechias; sapagkat hindi niya maililigtas kayo: Mao kini ang giingon sa hari: Ayaw ni Ezechias palimbonga kaninyo; kay siya dili makahimo pagluwas kaninyo: O patiwalain man kayo ni Ezechias sa Panginoon, na sabihin: Walang pagsalang ililigtas tayo ng Panginoon; ang bayang ito ay hindi mapapasa kamay ng hari sa Asiria. Ni pasagdan ninyo si Ezechias nga mopasalig kaninyo kang Jehova, nga nagaingon: Si Jehova sa pagkamatuod magaluwas kanato; kining ciudara dili igatugyan sa kamot sa hari sa Asiria; Huwag ninyong dinggin si Ezechias: sapagkat ganito ang sabi ng hari sa Asiria, Makipagpayapaan kayo sa akin, at labasin ninyo ako; at kumain ang bawat isa sa inyo sa kaniyang puno ng ubas, at ang bawat isa sa kaniyang puno ng igos, at inumin ng bawat isa sa inyo ang tubig ng kaniyang sariling balon: Ayaw pagpatalinghug kang Ezechias: kay mao kini ang giingon sa hari sa Asiria: Paghimo kamo sa inyong pakigdait uban kanako, ug umari kamo kanako; ug pangaon kamong tagsatagsa sa iyang parras, ug ang tagsatagsa sa iyang kahoy nga igos, ug panginum kamong tagsatagsa sa mga tubig sa iyang kaugalingong atabay; Hanggang sa ako'y dumating at dalhin ko kayo sa isang lupaing gaya ng inyong sariling lupain, na lupain ng trigo at ng alak, na lupain ng tinapay at ng mga ubasan. Hangtud nga ako moabut ug modala kaninyo ngadto sa usa ka yuta nga sama sa inyong kaugalingon nga yuta, sa usa ka yuta sa mais ug sa bag-ong vino, usa ka yuta sa tinapay ug kaparrasan. Huwag kayong pahikayat kay Ezechias, na sabihin, Ililigtas tayo ng Panginoon. Nagligtas baga ang sinoman sa mga dios ng mga bansa ng kaniyang lupain sa kamay ng hari sa Asiria? Pagbantay kamo kay tingali unya nga limbongan kamo ni Ezechias nga magaingon: Si Jehova magaluwas kanato. Aduna bay usa sa mga dios sa mga nasud nga nakaluwas sa iyang yuta gikan sa kamot sa hari sa Asiria? Saan nandoon ang mga dios ng Hamath at ng Arphad? saan nandoon ang mga dios ng Sephar-vaim? iniligtas baga nila ang Samaria sa aking kamay? Hain man ang mga dios sa Hamath ug sa Arphad? Hain man ang mga dios sa Sepharvaim? ug giluwas ba nila ang Samaria gikan sa akong kamot? Sino sa kanila sa lahat na dios ng mga lupaing ito, ang nagligtas ng kanilang lupain sa aking kamay, na ililigtas ng Panginoon ang Jerusalem sa aking kamay? Kinsa ba niadtong mga dios niining mga yutaa, nga makaluwas sa ilang yuta gikan sa akong kamot, aron si Jehova magaluwas sa Jerusalem gikan sa akong kamot? Ngunit sila'y nagsitahimik, at hindi nagsisagot sa kaniya ng kahit isang salita: sapagkat iniutos nga ng hari na sinasabi, Huwag ninyong sagutin siya. Apan sila nangahilum, ug wala motubag kaniya ug usa ka pulong; kay ang sugo sa hari mao, nga nag-ingon: Ayaw siya pagtubaga. Nang magkagayo'y naparoon si Eliacim na anak ni Hilcias, na siyang tagapamahala sa bahay, at si Sebna na kalihim at si Joah na anak ni Asaph na kasangguni, kay Ezechias na ang kanilang suot ay hapak, at isinaysay sa kaniya ang mga salita ni Rabsaces. Unya miabut si Eliacim ang anak nga lalake ni Hilcias, nga mao ang pangulo sa sulod-balay, ug si Sebna ang escriba, ug si Joah, ang anak nga lalake ni Asaph, ang magsusulat sa mahinabo kang Ezechias uban ang ilang ginisi nga mga saput, ug gisugilon kaniya ang mga pulong ni Rabsaces. At nangyari, nang marinig ng haring Ezechias ay hinapak niya ang kaniyang mga suot, at nagbalot ng kayong magaspang, at pumasok sa bahay ng Panginoon. Ug nahitabo, sa pagkadungog niana sa hari nga si Ezechias, nga iyang gigisi ang iyang mga saput, ug mitabon siya sa iyang kaugalingong saput nga sako, ug misulod sa balay ni Jehova. At kaniyang sinugo si Eliacim, na katiwala sa bahay, at si Sebna na kalihim, at ang mga matanda sa mga saserdote, na may balot na kayong magaspang, kay Isaias na propeta na anak ni Amoz. Ug iyang gipaadto si Eliacim, nga mao ang pangulo sa sulod-balay, ug si Sebna ang escriba, ug ang mga anciano sa mga sacerdote, nanagsul-ob sa saput nga sako, ngadto kang Isaias ang manalagna, ang anak nga lalake ni Amos. At sinabi nila sa kaniya, Ganito ang sabi ni Ezechias, Ang araw na ito ay kaarawan ng kabagabagan, at ng pagsaway, at ng paghamak: sapagkat ang mga anak ay dumating sa kapanganakan, at walang kalakasang ipanganak. Ug sila miingon kaniya: Kini mao ang giingon ni Ezechias: Kining adlawa mao ang adlaw sa kasamok, ug sa pagbadlong, ug sa pagpanamastamas; kay ang mga anak nangabut aron igaanak, ug wala nay kusog aron sa pagpahimugso. Marahil ay pakikinggan ng Panginoon mong Dios ang mga salita ni Rabsaces, na siyang sinugo ng kaniyang panginoon na hari sa Asiria upang tungayawin ang buhay na Dios, at sansalain ang mga salita na narinig ng Panginoon mong Dios: kayat ilakas mo ang iyong dalangin dahil sa nalabi na naiwan. Tingali nga si Jehova nga imong Dios mamati sa mga pulong ni Rabsaces, nga gipadala sa hari sa Asiria nga iyang agalon aron sa paghagit sa Dios nga buhi, ug mobadlong sa mga pulong nga nadungog ni Jehova nga imong Dios: busa ipatugbaw ang imong pag-ampo alang sa salin nga nahabilin. Sa gayo'y ang mga lingkod ng haring Ezechias ay naparoon kay Isaias. Tungod niini ang mga sulogoon ni hari Ezechias nangadto kang Isaias. At sinabi ni Isaias sa kanila, Ganito ang inyong sasabihin sa inyong panginoon, Ganito ang sabi ng Panginoon, Huwag kang matakot sa mga salita na iyong narinig, na ipinanungayaw sa akin ng mga lingkod ng hari sa Asiria. Ug si Isaias miingon kanila: Kini mao ang isulti ninyo sa inyong agalon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw kahadlok sa mga pulong nga imong nadungog, nga pinaagi kanila ang mga sulogoon sa hari sa Asiria nagpasipala kanako. Narito, ako'y maglalagay ng espiritu sa kaniya, at siya'y makakarinig ng kaingay, at babalik sa kaniyang sariling lupain; at aking ipabubuwal siya sa pamamagitan ng tabak sa kaniyang sariling lupain. Ania karon, magabutang ako ug usa ka espiritu diha kaniya, ug siya makadungog ug mga balita, ug mopauli sa iyang kaugalingon nga yuta; ug himoon ko nga sa iyang kaugalingong yuta mapukan siya pinaagi sa pinuti. Sa gayo'y bumalik si Rabsaces, at nasumpungan ang hari sa Asiria na nakikipagdigma laban sa Libna: sapagkat nabalitaan niya na kaniyang nilisan ang Lachis. Mao nga si Rabsaces mipauli, ug hingkaplagan niya ang hari sa Asiria nga nakiggubat batok sa Libna; kay siya nakadungog nga ang hari nakagikan na gikan sa Lachis. At kaniyang narinig na sinabi tungkol kay Tirhakah na hari sa Etiopia, Siya'y lumabas upang makipaglaban sa iyo. At nang kaniyang marinig, siya'y nagsugo ng mga sugo kay Ezechias, na sinasabi, Ug siya nakadungog ug pulong mahitungod kang Tirhakan hari sa Etiopia: Siya migula aron sa pagpakig-away batok kanimo. Ug sa diha nga nakadungog siya niini, siya mipadala ug mga sulogoon kang Ezechias, nga nagaingon: Ganito ang inyong sasalitain kay Ezechias na hari sa Juda, na sasabihin, Huwag kang padaya sa iyong Dios na iyong tinitiwalaan, na sabihin, Ang Jerusalem ay hindi mapapasa kamay ng hari sa Asiria. Kini mao ang igasulti ninyo kang Ezechias nga hari sa Juda, nga magaingon: Ayaw palimbonga kanimo ang imong Dios kang kansa ikaw nagasalig, nga nagaingon: Ang Jerusalem dili igahatag ngadto sa kamot sa hari sa Asiria. Narito nabalitaan mo kung ano ang ginawa ng mga hari sa Asiria sa lahat ng lupain, na yao'y sinira ng lubos: at maliligtas ka baga? Ania karon, ikaw nakadungog kong unsa ang nahimo sa mga hari sa Asiria sa tanan nga mga yuta, pinaagi sa paglaglag kanila paghurot: ug maluwas ba ikaw? Iniligtas baga sila ng mga dios ng mga bansa, na siyang nilipol ng aking mga magulang, gaya ng Gozan, ng Haran; at ng Rezeph, at ng mga anak ni Eden, na nangasa Thelasar? Nakaluwas ba ang mga dios sa mga nasud kanila, nga gipanglaglag sa akong mga katigulangan: ang Gozan ug Haran, ug Rezeph, ug ang mga anak sa Eden nga diha sa Thelasar? Saan nandoon ang hari sa Hamath, at ang hari sa Arphad, at ang hari ng bayan ng Sepharvaim, ng Henah, at ng Hivah? Hain man ang hari sa Hamath, ug ang hari sa Arphad, ug ang hari sa ciudad sa Sepharvaim, sa Henah, ug Hivah? At tinanggap ni Ezechias ang sulat sa kamay ng mga sugo, at binasa: at umahon si Ezechias sa bahay ng Panginoon, at binuklat sa harap ng Panginoon. Ug gidawat ni Ezechias ang sulat gikan sa kamot sa mga sinugo, ug gibasa niya kini; ug si Ezechias misaka ngadto sa balay ni Jehova, ug gibuklad niya kini sa atubangan ni Jehova. At si Ezechias ay dumalangin sa Panginoon, na kaniyang sinabi, Ug si Ezechias nangamuyo kang Jehova, nga nagaingon: Oh Panginoon ng mga hukbo, na Dios ng Israel, na nakaupo sa mga kerubin, ikaw ang Dios, ikaw lamang, sa lahat ng kaharian sa lupa; ikaw ang gumawa ng langit at lupa. Oh Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, nga nagalingkod ibabaw sa mga querubin, ikaw mao ang Dios, bisan pa ikaw lamang, sa tanang mga gingharian sa yuta; ikaw ang nagbuhat sa langit ug sa yuta. Ikiling mo ang iyong pakinig, Oh Panginoon, at iyong dinggin; idilat mo ang iyong mga mata, Oh Panginoon, at tumingin ka; at pakinggan mo ang lahat na salita ni Sennacherib, na kaniyang ipinasabi upang ipanungayaw sa buhay na Dios. Ikiling ang imong igdulungog Oh Jehova, ug pamatia ako, bukha ang imong mga mata, Oh Jehova, ug tuman-aw; ug pamatia ang mga pulong ni Sennacherib, nga nagsugo aron sa paghagit sa Dios nga buhi. Sa katotohanan, Panginoon, ang lahat na bansa ay sinira ng mga hari sa Asiria at ang kanikanilang lupain. Sa pagkatinuod, Oh Jehova, ang mga hari sa Asiria naglaglag sa mga nasud, ug sa ilang mga yuta. At inihagis ang kanikanilang mga dios sa apoy: sapagkat sila'y hindi mga dios, kundi mga gawa ng mga kamay ng mga tao, kahoy at bato; kayat kanilang sinira. Ug nagsalibay sa ilang mga dios ngadto sa kalayo: kay sila dili man mga dios, kondili buhat sa mga kamot sa mga tawo, kahoy ug bato; busa ilang gilaglag kini. Ngayon nga, Oh Panginoon naming Dios, iligtas mo kami sa kaniyang kamay, upang makilala ng lahat na kaharian sa lupa, na ikaw ang Panginoon, ikaw lamang. Busa karon, Oh Jehova, nga Dios namo, luwasa kami gikan sa iyang kamot, aron ang tanan nga mga gingharian sa yuta makaila nga ikaw lamang usara mao si Jehova. Nang magkagayo'y nagsugo si Isaias na anak ni Amoz kay Ezechias, na nagsasabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Yamang ikaw ay dumalangin sa akin laban kay Sennacherib na hari sa Asiria. Unya si Isaias ang anak nga lalake ni Amos mipaadto kang Ezechias, nga nagaingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ingon nga ikaw nangamuyo kanako batok kang Sennacherib hari sa Asiria, Ito ang salita na sinalita ng Panginoon tungkol sa kaniya: Hinamak ka ng anak na dalaga ng Sion, at tinawanan kang mainam; iginalaw ng anak na babae ng Jerusalem ang kaniyang ulo sa iyo. Kini mao ang pulong nga gipamulong ni Jehova mahitungod kaniya: Ang anak nga ulay sa Sion nagyubit kanimo ug nagkatawa sa pagtamay kanimo; ang anak nga babaye sa Jerusalem naglingo-lingo sa iyang ulo kanimo. Sino ang iyong pinulaan at tinungayaw? at laban kanino itinaas mo ang iyong tinig at ipinandilat mo ang iyong mga mata ng mataas? laban nga sa Banal ng Israel. Kinsa ang imong gihagit ug gipasipalahan? ug batok kang kinsa nga gipatas mo ang imong tingog ug gisulinga mo ang imong mga mata? Bisan batok sa Balaan sa Israel. Sa pamamagitan ng iyong mga lingkod ay iyong pinulaan ang Panginoon, at nagsabi ka, Sa karamihan ng aking mga karo ay nakaahon ako sa kataasan ng mga bundok, sa mga kaloobloobang bahagi ng Libano; at aking puputulin ang mga matayog na cedro niyaon, at ang mga piling puno ng abeto niyaon: at ako'y papasok sa pinakataluktok na kataasan, ng gubat ng kaniyang mabuting bukid. Pinaagi sa imong mga sulogoon gihagit mo ang Ginoo, ug nag-ingon: Sa panon sa akong mga carro ako nakadangat sa kinatas-an sa mga bukid, ngadto sa kinahiladman nga mga bahin sa Libaw, ug pagaputlon ko ang mga hatag-as nga mga cedro niini, ug ang pinili nga mga haya nga kahoy niini; ug ako mosulod sa iyang kinahitas-an kaayo, ang lasang sa iyang mabungaong kapatagan. Ako'y humukay at uminom ng tubig, at aking tutuyuin ng talampakan ng aking mga paa ang lahat ng mga ilog ng Egipto. Ako nakakalot ug nakainum ug tubig, ug sa lapalapa sa akong mga tiil pagamal-on ko ang tanang mga suba sa Egipto. Hindi mo baga nabalitaan kung paanong aking ginawa na malaon na, at aking pinanukala ng una? ngayo'y aking pinapangyari, upang iyong sirain ang mga bayang nakukutaan na magiging mga guhong bunton. Wala ba ikaw makadungog kong giunsa ko kini pagbuhat sa kanhing panahon, ug gibuhat kini gikan sa karaang panahon? Karon gipahinabo ko kini, aron nga maimo ang paglaglag sa mga kinutaan nga ciudad ngadto sa mga tipun-og nga magun-obon. Kayat ang kanilang mga mananahan ay may munting kapangyarihan, sila'y nanganglupaypay at nangatulig; sila'y parang damo sa bukid, at sariwang gugulayin, parang damo sa mga bubungan, at parang bukid ng trigo bago tumaas. Busa ang ilang mga pumoluyo may diyutay nga gahum, nangaluya ug nangagubot; sila sama sa balili sa kapatagan ug sama sa malunhaw nga bunglayon, sama sa balili sa mga atop sa balay, ug sama sa usa ka uma sa liso nga nalaya sa wala pa makatubo. Ngunit talastas ko ang iyong pagupo, at ang iyong paglabas, at ang iyong pagpasok, at ang iyong galit laban sa akin. Apan ako nahibalo sa imong paglingkod, ug sa imong paggula, ug sa imong pagsulod, ug sa imong pagkasuko batok kanako. Dahil sa iyong galit laban sa akin, at dahil sa iyong kapalaluan ay nanuot sa aking mga pakinig, kayat ilalagay ko ang aking taga ng bingwit sa iyong ilong, at ang aking paningkaw sa iyong mga labi, at pababalikin kita sa daan na iyong pinanggalingan. Tungod kay sa imong pagkasuko batok kanako, ug tungod sa imong pagkagarboso nga nadunggan sa akong igdulungog, busa igabutang ko ang akong taga sa imong ilong, ug ang akong bokado sa imong mga ngabil, ug pagapabalikon ko ikaw sa dalan nga imong giagian. At ito ang magiging tanda sa iyo: kayo'y magsisikain sa taong ito ng tumutubo sa kaniyang sarili, at sa ikalawang taon ay ng tumubo doon; at sa ikatlong taon ay kayo'y mangaghasik, at magsiani, at mangagtanim ng mga ubasan, at kumain ng bunga niyaon. Ug kini mao ang ilhanan kanimo: kamo magakaon niining tuiga sa magaturok sa iyang kaugalingon lamang, ug sa ikaduha nga tuig niadtong motubo sa mao gihapon; ug sa ikatolo ka tuig magpugas kamo, ug magaani, ug magtanum sa mga kaparrasan, ug kan-on ninyo ang bunga niini. At ang nalabi na nakatanan sa sangbahayan ni Juda ay maguugat uli sa ilalim, at magbubunga sa itaas. Ug ang salin nga mahabilin sa balay ni Juda manggamot paingon sa ubos ug mamunga paingon sa ibabaw. Sapagkat sa Jerusalem ay lalabas ang nalabi, at mula sa bundok ng Sion ay silang magtatanan. Isasagawa ito ng sikap ng Panginoon ng mga hukbo. Kay gikan sa Jerusalem mogula ang usa ka salin, ug gikan sa bukid sa Sion sila nga mogawas. Ang mainitong tingula ni Jehova sa mga panon magahimo niini. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon tungkol sa hari sa Asiria, Siya'y hindi paririto sa bayang ito o magpapahilagpos man ng pana diyan, o haharap man siya diyan na may kalasag, o mahahagis ang bunton laban diyan. Busa kini mao ang gipamulong ni Jehova mahitungod sa hari sa Asiria: Siya dili moanhi dinhi niining ciudara, ni mopana ug usa ka udyong didto, ni moanha siya sa atubangan niana nga may taming, ni maghimo ug usa ka bungdo batok niana. Sa daan na kaniyang pinanggalingan, doon din siya babalik, at hindi siya paririto sa bayang ito, sabi ng Panginoon. Sa dalan nga iyang giagian paingon nganhi, sa mao gihapon nga dalan siya mobalik, ug siya dili moanhi niining ciudara, namulong si Jehova. Sapagkat aking ipagsasanggalang ang bayang ito upang iligtas, dahil sa akin, at dahil sa aking lingkod na si David. Kay ako magapanalipod niining ciudara sa pagluwas niini, tungod sa akong kaugalingon, ug tungod sa akong alagad nga si David. At ang anghel ng Panginoon ay lumabas, at nanakit sa kampamento ng mga taga Asiria nang isang daan at walongput limang libo: at nang ang mga tao ay magsibangong maaga sa kinaumagahan, narito, ang lahat ay mga katawang bangkay. Ug ang manolonda ni Jehova, migula ug gipamatay sa campo sa mga Asirianhon ang usa ka gatus ug kawaloan ug lima ka libo; ug sa pagbangon sa mga tawo sayo sa pagkabuntag, ania karon, kining tanan mga minatay. Sa gayo'y umalis si Sennacherib na hari sa Asiria, at yumaon at umuwi, at tumahan sa Ninive, Busa si Sennacherib nga hari sa Asiria mipahawa, ug milakaw ug mibalik, ug mipuyo didto sa Nenive. At nangyari, nang siya'y sumasamba sa bahay ni Nisroch na kaniyang dios, na sinugatan siya ng tabak ni Adremelech at ni Sarezer na kaniyang mga anak at sila'y nagtanan sa lupain ng Ararat. At si Esarhadon na kaniyang anak ay naghari na kahalili niya. Ug nahitabo, sa diha nga nagsimba siya didto sa balay sa Nisroch nga iyang dios, nga si Adremelech ug si Sarezer, iyang mga anak nga lalake mitigbas kaniya sa pinuti; ug nangalagiw sila ngadto sa yuta sa Ararat. Ug si Esar-hadon nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Nang mga araw na yaon ay may sakit na ikamamatay si Ezechias. At si Isaias na propeta na anak ni Amoz ay naparoon sa kaniya, at nagsabi sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, Ayusin mo ang iyong sangbahayan; sapagkat ikaw ay mamamatay, at hindi mabubuhay. Niadtong mga adlawa si Ezechias nasakit nga ikamatay. Ug si Isaias ang manalagna, ang anak nga lalake ni Amos miadto kaniya, ug miingon kaniya: Mao kini ang giingon ni Jehova: Husaya ang imong balay; kay ikaw mamatay, ug dili mabuhi. Nang magkagayo'y ipinihit ni Ezechias ang kaniyang mukha sa panig, at nanalangin sa Panginoon, Unya giatubang ni Ezechias ang iyang nawong ngadto sa bongbong, ug miampo kang Jehova. At nagsabi, Idinadalangin ko sa iyo; Oh Panginoon, na iyong alalahanin, kung paanong ako'y lumakad sa harap mo sa katotohanan, at may dalisay na puso, at gumawa ng mabuti sa iyong paningin. At si Ezechias ay umiyak ng di kawasa. Ug miingon: Hinumdumi karon, Oh Jehova, ako nagapangamuyo kanimo, kong giunsa nako ang paglakaw sa imong atubangan sa kamatuoran ug uban ang usa ka hingpit nga kasingkasing, ug nakabuhat nianang maayo sa imong mga mata. Ug si Ezechias mihilak sa hilabihan gayud. Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon kay Isaias, na nagsasabi, Unya miabut ang pulong ni Jehova kang Isaias nga nagaingon: Ikaw ay yumaon, at sabihin mo kay Ezechias, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ni David na iyong magulang, Aking dininig ang iyong panalangin, aking nakita ang iyong mga luha: narito, aking idaragdag sa iyong mga kaarawan ang labing limang taon. Lakaw, ug ingna si Ezechias: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios ni David, nga imong amahan: Nadungog ko ang imong pag-ampo, nakita ko ang imong mga luha: ania karon, dungangan ko ang imong mga adlaw napulo ug lima ka tuig. At aking ililigtas ikaw at ang bayang ito sa kamay ng hari sa Asiria: at aking ipagsasanggalang ang bayang ito. Ug luwason ko ikaw ug kining ciudara gikan sa kamot sa hari sa Asiria; ug molaban ako niining ciudara. At ito ang magiging pinaka tanda sa iyo na mula sa Panginoon, na gagawin ng Panginoon ang bagay na ito na kaniyang sinalita, Ug kini mao ang timaan kanimo gikan kang Jehova, nga si Jehova mobuhat niining butanga nga iyang gipamulong: Narito, aking ipauurong ang anino sa mga baytang, ng sangpung baytang, na aninong pinababa sa mga baytang ni Ahaz sa pamamagitan ng araw, Sa gayo'y umurong ang araw ng sangpung baytang sa mga baytang na binabaan. Ania aron, pasibogon ko sa napulo ka lakang ang landong sa mga takna nga nanaug sa taknaan ni Achaz uban sa adlaw. Busa ang adlaw misibog napulo ka lakang nga iyang gikanaugan sa taknaan ni Achaz. Ang sulat ni Ezechias na hari sa Juda, nang siya'y magkasakit, at gumaling sa kaniyang sakit. Ang sinulat ni Ezechias hari sa Juda, sa diha nga siya nagmasakiton ug sa pagkaayo sa iyang balatian. Aking sinabi, Sa katanghalian ng aking mga kaarawan ay papasok ako sa mga pintuan ng Sheol: Ako'y nabawahan sa nalalabi ng aking mga taon. Ako miingon: Sa kaudtohon sa akong mga adlaw ako manaug ngadto sa mga ganghaan sa Sheol: Ako gidid-an sa nahibilin sa akong mga tuig. Aking sinabi, hindi ko makikita ang Panginoon, ang Panginoon sa lupain ng buhay: Hindi ko na makikita pa ang tao, na kasama ng mga nananahan sa sanglibutan. Ako miingon: Ako dili makakita kang Jehova, bisan pa si Jehova sa yuta sa mga buhi: Ako dili na makatan-aw ug tawo uban sa mga pumoluyo sa kalibutan. Ang tirahan ko'y inaalis, at dinadala na gaya ng tolda ng pastor: Aking pinupulon ang aking buhay, na gaya ng pagpupulon ng manghahabi; kaniyang ihihiwalay ako sa habihan: Mula sa araw hanggang sa kinagabihan ay tatapusin mo ako. Ang akong pinuy-anan gibalhin, ug gidala sa halayo gikan kanako ingon sa usa ka balong-balong sa magbalantay sa carnero: Gilukot ko ang akong kinabuhi, sama sa usa ka maghahabol; iya akong pagaputlon gikan sa hablahan: Kutob sa adlaw hangtud sa gabii ikaw maoy magatapus kanako. Ako'y tumigil hanggang sa kinaumagahan; katulad ng leon, gayon niya binabali ang lahat kong mga buto: Mula sa araw hanggang sa kinagabihan ay tatapusin mo ako. Ako mihilum sa akong kaugalingon hangtud sa pagkabuntag; ingon sa usa ka leon, busa nagadugmok siya sa tanan nakong mga bukog: Sukad sa adlaw hangtud sa gabii ikaw maoy magatapus kanako. Gaya ng langaylangayan o ng tagak, humihibik ako; Ako'y tumangis na parang kalapati: ang aking mga mata ay nangangalumata sa pagtingala; Oh Panginoon, ako'y napipighati, ikaw nawa'y maging tangulan sa akin. Sama sa sayaw kun talabong, mao man ang akong pagtabi; Ako miagulo sama sa usa ka salampati; ang akong mga mata giluyahan paghangad sa pagtan-aw sa itaas: Oh Ginoo ginapiutan ako, mahimo unta nga pasalig ikaw alang kanako. Anong aking sasabihin? siya'y nagsalita sa akin, at kaniya namang ginawa: Ako'y yayaong marahan lahat kong taon, dahil sa paghihirap ng aking kaluluwa. Unsay akong isulti? siya maoy nagsulti kanako, ug siya usab ang naghimo niini: Ako magalakaw sa mahinay sa tanan nakong mga tuig tungod sa kapaitan sa akong kalag. Oh Panginoon, sa pamamagitan ng mga bagay na ito, nabubuhay ang mga tao; At buong nasa ilalim niyan ang buhay ng aking diwa: Kayat pagalingin mo ako, at ako'y iyong buhayin. Oh Ginoo, tungod niining mga butanga ang mga tawo mangabuhi; Ug tibook niining tanan anaa ang kinabuhi sa akong espiritu: Busa ayohon mo ako ug buhia ako. Narito, sa aking ikapapayapa ay nagtamo ako ng malaking paghihirap: Ngunit ikaw, sa pagibig mo sa aking kaluluwa ay iyong iniligtas sa hukay ng kabulukan; Sapagkat iyong itinapon ang lahat ng aking mga kasalanan sa iyong likuran. Ania karon, kana tungod sa akong pakigdait nga ako may dakung kapaitan: Apan ikaw adunay gugma sa akong kalag giluwas mo kini gikan sa gahong sa kadunoton; Kay tanan nako nga mga sala imong gisalibay sa imong likod. Sapagkat hindi ka maaring purihin ng Sheol, hindi ka maaring ipagdiwang ng kamatayan! Silang nagsisibaba sa hukay ay hindi makaaasa sa iyong katotohanan. Kay ang Sheol dili makadayeg kanimo, ang kamatayon dili makag-pasidungog kanimo: Sila nga manaug sa gahong dili makalaum sa imong kamatuoran. Ang buhay, ang buhay, siya'y pupuri sa iyo, gaya ng ginagawa ko sa araw na ito: Ang ama sa mga anak ay magpapatalastas ng iyong katotohanan. Ang buhi, ang buhi, siya magadayeg kanimo, ingon sa akong ginahimo niining adlawa: Ang amahan mopaila sa iyang mga anak sa imong kamatuoran. Ang Panginoon ay handa upang iligtas ako: Kayat aming aawitin ang aming mga awit sa mga panugtog na kawad, Lahat ng kaarawan ng aming buhay sa bahay ng Panginoon. Si Jehova andam sa pagluwas kanako: Tungid niini kami magaawit sa akong mga alawiton inubanan sa mga tolonggon nga kinuldasan. Sa tanan nga mga adlaw sa among kinabuhi sa balay ni Jehova. Sinabi nga ni Isaias, Magsikuha sila ng isang binilong igos, at ilagay na pinakatapal sa bukol, at siya'y gagaling. Karon si Isaias nag-ingon: Pakuhaa sila ug tinapay nga igos, ug ipatapot kining patsi sa hubag, ug siya mamaayo. Sinabi rin ni Ezechias, Ano ang tanda na ako'y sasampa sa bahay ng Panginoon? Si Ezechias nag-ingon usab: Unsa bay timaan nga ako mosaka ngadto sa balay ni Jehova? Nang panahong yaon si Merodachbaladan na anak ni Baladan, na hari sa Babilonia, ay nagpadala ng mga sulat at isang kaloob kay Ezechias: sapagkat nabalitaan niya na siya'y nagkasakit, at gumaling. Niadtong panahona si Merodach-baladan ang anak nga lalake ni Baladan, hari sa Babilonia, mipadala ug mga sulat ug gasa kang Ezechias; kay siya nakadungog nga siya nagmasakiton ug naayo na. At si Ezechias ay natuwa sa kanila, at ipinakita sa kanila ang bahay ng kaniyang mahalagang bagay, ang pilak, at ang ginto, at ang mga especia, at ang mahalagang langis, at ang buong bahay na kaniyang sakbatan, at lahat na nandoon sa kaniyang mga kayamanan: walang bagay sa kaniyang bahay, o sa buong sakop man niya, na hindi ipinakita ni Ezechias sa kanila. Ug si Ezechias nahimuot kanila, ug gipakita kanila ang balay sa iyang mga mahal nga butang, ang salapi, ug ang bulawan, ug ang mga pahumot, ug ang lana nga mahal, ug ang tibook balay sa iyang mga hinagiban, ug ang tanan nga makita sa iyang mga bahandi: walay bisan unsa sa iyang balay, ni sa tanan niya nga ginsakpan, nga wala ipakita ni Ezechias kanila. Nang magkagayo'y dumating si Isaias na propeta sa haring Ezechias, at nagsabi sa kaniya, Anong sinabi ng mga lalaking ito? at saan nanggaling na nagsiparito sila sa iyo? At sinabi ni Ezechias, Sila'y nagsiparito sa akin mula sa malayong lupain, sa Babilonia. Unya mianha si Isaias ang manalagna kang hari Ezechias, ug miingon kaniya: Unsay giingon niining mga tawohana? ug diin gikan sila nga ming-anhi kanimo? Ug si Ezechias miingon: Sila ming-anhi kanako gikan sa usa ka halayo nga yuta, nga mao ang Babilonia. Nang magkagayo'y sinabi niya, Anong kanilang nakita sa iyong bahay? At sumagot si Ezechias, Lahat ng nangasa aking bahay ay kanilang nakita: walang anomang bagay sa aking mga kayamanan na hindi ko ipinakita sa kanila. Ug unya miingon siya: Unsa bay ilang hingkit-an sa imong balay? Ug si Ezechias mitubag: Ang tanan nga ania sa akong balay maoy ilang hingkit-an: walay bisan unsa sa akong mga bahandi nga wala nako ikapakita kanila. Nang magkagayo'y sinabi ni Isaias kay Ezechias, Iyong pakinggan ang salita ng Panginoon ng mga hukbo. Unya miingon si Isaias kang Ezechias: Pamatia ang pulong ni Jehova sa mga panon: Narito, ang mga kaarawan ay dumarating, na ang lahat na nangasa iyong bahay, at ang mga tinangkilik ng iyong mga magulang hanggang sa kaarawang ito, dadalhin sa Babilonia: walang maiiwan, sabi ng Panginoon. Ania karon, ang mga adlaw mangabut, nga kanang tanan nga anaa sa imong balay, ug kanang gipanigum sa imong mga ginikanan hangtud niining adlawa, pagadad-on ngadto sa Babilonia: walay mahabilin, nagaingon si Jehova. At sa iyong mga anak na magmumula sa iyo, na ipanganganak sa iyo, ay kanilang dadalhin; at sila'y magiging mga bating sa bahay ng hari sa Babilonia. Ug sa imong mga anak nga manggula gikan kanimo, nga imong igaanak, ilang pagakuhaon: ug sila mangahimong eunuco sa palacio sa hari sa Babilonia. Nang magkagayo'y sinabi ni Ezechias kay Isaias, Mabuti ang salita ng Panginoon na iyong sinalita. Kaniyang sinabi bukod dito, Sapagkat magkakaroon ng kapayapaan at katotohanan sa aking mga kaarawan. Unya miingon si Ezechias kang Isaias: Maayo ang pulong ni Jehova nga imong gisulti. Siya midugang pa gayud sa pag-ingon: Kay moabut ang pakigdait ug kamatuoran sa akong mga adlaw. Inyong aliwin, inyong aliwin ang aking bayan, sabi ng inyong Dios. Paglipay kamo, paglipay kamo, akong katawohan, nag-ingon ng inyong Dios. Mangagsalita kayong may pagaliw sa Jerusalem; at sigawan ninyo siya, na ang kaniyang pakikipagdigma ay naganap, na ang kaniyang kasamaan ay ipinatawad, sapagkat siya'y tumanggap sa kamay ng Panginoon ng ibayong ukol sa kaniyang lahat na kasalanan. Pagsulti kamo nga maloloy-on sa Jerusalem ug singgiti siya, nga ang iyang panahon sa gubat natapus na, nga ang iyang kasal-anan gipasaylo na, nga nakadawat siya ug pinilo gikan sa kamot ni Jehova tungod sa tanan niyang mga sala. Ang tinig ng isang sumisigaw, Ihanda ninyo sa ilang ang daan ng Panginoon pantayin ninyo sa ilang ang lansangan para sa ating Dios. Ang tingog sa usa nga nagasinggit: Andama ninyo sa kamingawan ang dalan ni Jehova; himoang patag sa kamingawan ang usa ka halapad nga dalan alang sa atong Dios. Bawat libis ay mataas, at bawat bundok at burol ay mabababa; at ang mga bakobako ay matutuwid, at ang mga hindi pantay na dako ay mapapatag: Ang tagsatagsa ka walog pagabayawon, ug ang tagsatagsa ka bukid ug bungtod pagapaubson; ug ang dili patag pagahimoong patag, ug ang mga dapit nga gansanggansangon mapatag: At ang kaluwalhatian ng Panginoon ay mahahayag, at makikitang magkakasama ng lahat na tao, sapagkat sinalita ng bibig ng Panginoon, Ug ang himaya ni Jehova igapadayag, ug ang tanan nga unod sa tingub makakita niini: kay ang baba ni Jehova nagsulti niini. Ang tinig ng isang nagsasabi, Ikaw ay dumaing. At sinabi ng isa, Ano ang aking idadaing? Lahat ng laman ay damo, at ang buong kagandahan niyaon ay parang bulaklak ng parang. Ang tingog sa usa nga nagaingon: Singgit. Ug ang usa miingon: Unsa bay akong isinggit? Ang tanan nga unod balili man, ug ang tanan nga katahum niini maingon man sa bulak sa kapatagan. Ang damo ay natutuyo, at ang bulaklak ay nalalanta, sapagkat ang hinga ng Panginoon ay humihihip doon; tunay na ang bayan ay damo. Ang balili nagakalaya, ang bulak nagakalawos, tungod kay ang gininhawa ni Jehova nagahuyop sa ibabaw niini; sa pagkatinuod ang katawohan balili man. Ang damo ay natutuyo, ang bulaklak ay nalalanta; ngunit ang salita ng ating Dios ay mamamalagi magpakailan man. Ang balili nagakalaya, ang bulak nagakalawos; apan ang pulong sa Dios nagapabilin sa walay katapusan. Oh ikaw na nagsasabi ng mga mabuting balita sa Sion, sumampa ka sa mataas na bundok; Oh ikaw na nagsasabi ng mga mabuting balita sa Jerusalem, ilakas mo ang iyong tinig na may kalakasan; ilakas mo, huwag kang matakot; sabihin mo sa mga bayan ng Juda, Tingnan ang inyong Dios! Oh ikaw nga nagasugilon ug mga maayong balita sa Sion, tumungas ka sa usa ka hataas nga bukid: Oh ikaw nga nagasugilon ug mga maayong balita sa Jerusalem, ipatugbaw sa makusog ang imong tingog; ipatugbaw kana, ayaw kahadlok; ingna ang mga ciudad sa Juda: Ania karon, ang inyong Dios! Narito, ang Panginoong Dios ay darating na gaya ng makapangyarihan, at ang kaniyang kamay ay magpupuno sa ganang kaniya: Narito, ang kaniyang ganting pala ay dala niya, at ang kaniyang ganti ay nasa harap niya. Ania karon, ang Ginoong Jehova moanhi ingon nga usa ka makagagahum, ug ang iyang bukton mohari alang kaniya: Tan-awa, ang iyang balus anaa knaiya ug anga iynag balaus anaa sa iyang atubangan. Kaniyang papastulin ang kaniyang kawan, na gaya ng pastor, kaniyang pipisanin ang mga kordero sa kaniyang kamay, at dadalhin sila sa kaniyang sinapupunan, at papatnubayan na marahan yaong mga nagpapasuso. Siya magapasibsib sa iyang panon sama sa usa ka magbalantay sa carnero, iyang tigumon ang mga nating carnero diha sa iyang bukton, ug kugoson sila diha sa iyang dughan, ug sa pagkamapuangoron magaanak siya niadtong adunay magagmay pa. Sino ang tumakal ng tubig sa palad ng kaniyang kamay, at sumukat sa langit ng dangkal, at nagsilid ng alabok ng lupa sa isang takal, at tumimbang ng mga bundok sa mga panimbang, at ng mga burol sa timbangan? Kinsay nakatakus sa mga tubig sa palad sa iyang kamot, ug nakasukod sa langit pinaagi sa dangaw, ug nasayud sa abug sa yuta pinaagi sa taksanan, ug nakatimbang sa mga bukid sa mga timbangan, ug ang mga bungtod sa usa ka timbangan? Sinong pumatnubay ng Espiritu ng Panginoon, o parang kaniyang kasangguni ay nagturo sa kaniya? Kinsay nakamando sa Espiritu ni Jehova, kun nakatudlo kaniya kay iya man nga magtatambag? Kanino siya kumuhang payo, at sinong nagsaysay sa kaniya, at nagturo sa kaniya sa landas ng kahatulan, at nagturo sa kaniya ng kaalaman, at nagpakilala sa kaniya ng daan ng unawa? Uban kang kinsa siya mangayo ug tambag ug kinsay nagpahimangno kaniya, ug nagtudlo kaniya sa dalan sa justicia, ug nagtudlo kaniya ug kahibalo, ug nagpakita kaniya sa dalan sa pagsabut? Narito, ang mga bansa ay parang isang patak ng tubig sa timba, inaari na parang munting alabok sa timbangan: narito, kaniyang itinataas ang mga pulo na parang napakaliit na bagay. Ania karon, ang mga nasud mahisama sa usa ka tinulo sa timba, ug naisip ingon sa fino nga abug sa timbangan: ania karon, siya nagapunit sa mga pulo ingon sa usa ka diyutay nga butang. At ang Libano ay hindi sukat upang sunugin, ni ang mga hayop niyaon ay sukat na pinakahandog na susunugin. Ug ang Libano dili paigo nga idaig, ni ang mga mananap niini igo sa usa ka halad-nga-sinunog. Lahat ng mga bansa ay parang walang anoman sa harap niya; nangabilang sa kaniya na kulang kay sa wala, at walang kabuluhan. Ang tanan nga mga nasud daw walay kapuslanan sa iyang atubangan; sila giisip niya ingon nga ubos pa kay sa walay kapuslanan ug kakawangan man. Kanino nga ninyo itutulad ang Dios? o anong wangis ang iwawangis ninyo sa kaniya? Nan kang kinsa man diay ninyo, igapakasama ang Dios? kun unsang dagwaya ang inyong iindig kaniya? Ang larawang inanyuan na binubo ng mangbububo, at binabalot ng ginto ng platero, at binubuan ng mga pilak na kuwintas. Ang larawan, sa usa ka magbubuhat gitunaw kana, ug ang magsasalsal sa bulawan nagahal-op niini sa bulawan, ug nagatunaw alang niini sa talikala nga salapi. Siyang napakadukha sa gayong alay ay pumipili ng isang punong kahoy na hindi malalapok; siya'y humahanap sa ganang kaniya ng isang bihasang manggagawa upang ihandang larawang inanyuan, na hindi makikilos. Kadtong kabus kaayo sa mao nga balad nagapili sa usa ka kahoy nga dili madunot; siya nagapangita alang kaniya ug usa ka batid nga magbubuhat aron sa paghimo ug usa ka linilok nga larawan, nga dili matarug. Hindi ba ninyo naalaman? hindi ba ninyo narinig? hindi ba nasaysay sa inyo mula ng una? hindi ba nasaysay sa inyo bago nalagay ang mga patibayan ng lupa? Wala ba kamo manghilabo? wala ba kamo makadungog? wala ba kini ikasugilon kaninyo gikan pa sa sinugdan? wala ba kamo makasabut gikan pa sa sinugdan? wala ba kamo makasabut gikan pa sa mga pagkatukod sa yuta? Siya ang nakaupo sa balantok ng lupa, at ang mga nananahan doon ay parang mga balang; siyang naglaladlad ng langit na parang tabing, at inilaladlad na parang tolda upang tahanan; Siya mao ang nagalingkod ibabaw sa kalingin sa kalibutan, ug ang mga pumoluyo niini sama sa mga dulon; nga nagabuklad sa mga langit ingon sa usa ka tabil, ug nagaladlad kanila ingon sa usa ka balong-balong nga pagapuy-an; Na iniuuwi sa wala ang mga pangulo; siyang umaaring tila walang kabuluhan sa mga hukom sa lupa. Nga nagahimo sa mga principe sa pagkawalay kapuslanan; nga nagahimo sa mga maghuhukom sa yuta ingon nga kakawangan. Oo, sila'y hindi nangatanim; oo, sila'y hindi nangahasik; oo, ang kanilang puno ay hindi nagugat sa lupa: bukod dito'y humihihip siya sa kanila, at sila'y nangatutuyo, at tinatangay sila ng ipoipo na gaya ng dayami. Oo, sila wala ikatanum; oo, sila wala ikapugas; oo ang ilang punoan wala makagamut sa yuta: labut pa siya nagahuyop kanila, ug sila nangalaya, ug ang alimpulos nagaibut kanila nga daw tuod sa balili. Kanino nga ninyo itutulad ako, upang makaparis ako niya? sabi ng Banal. Nan kang kinsa man diay ako ipanig-ingon ninyo, nga aron ako mahisama kaniya? nagaingon ang Balaan. Itingin ninyo ang inyong mga mata sa itaas, at tingnan ninyo kung sinong lumikha ng mga ito, na tinutuos ang kanilang hukbo ayon sa bilang; tinatawag niya sila sa pangalan; sa pamamagitan ng kadakilaan ng kaniyang kapangyarihan, at dahil sa siya'y malakas sa kapangyarihan ay walang nagkukulang. Ihangad ang inyong mga mata sa itaas, ug tan-awa kong kinsay nagbuhat niini, nga nagadala sa ilang panon sa tinagdaghan; siya nagatawag kanilang tanan pinaagi sa ngalan; tungod sa kadaku sa iyang gahum, ug tungod kay siya kusgan sa kagahum, walay mausa nga makulang kanila. Bakit sinasabi mo, Oh Jacob, at sinasalita mo, Oh Israel, Ang daan ko ay lingid sa Panginoon, at nilalagpasan ng aking Dios ang kahatulan ko? Nganong nagaingon ikaw, Oh Jacob, ug nagasulti, Oh Israel: Ang akong dalan natago gikan kang Jehova, ug ang justicia nga angay kanako, miagi na gikan sa akong Dios? Hindi mo baga naalaman? hindi mo baga narinig? ang walang hanggang Dios, ang Panginoon, ang Maylalang ng mga wakas ng lupa, hindi nanlalata, o napapagod man; walang makatarok ng kaniyang unawa. Wala ba ikaw makaila? wala ba ikaw makadungog? Ang Dios nga walay katapusan, si Jehova, ang Magbubuhat sa kinatumyan sa yuta, dili maluya, ni kapuyan; walay makasusi sa iyang salabutan. Siya'y nagbibigay ng lakas sa mahina; at ang walang kapangyarihan ay pinananagana niya sa kalakasan. Siya nagahatag ug gahum niadtong maluya; ug kaniya nga walay kabaskug nagadugang siya ug kusog. Pati ng mga kabinataan ay manlalata at mapapagod, at ang mga binata ay lubos na mangabubuwal: Bisan pa ang mga batan-on mangaluya ug makapuyan, ug ang mga batan-on mangapukan sa hilabihan gayud: Ngunit silang nangaghihintay sa Panginoon ay mangagbabagong lakas; sila'y paiilanglang na may mga pakpak na parang mga aguila; sila'y magsisitakbo, at hindi mangapapagod; sila'y magsisilakad, at hindi manganghihina. Apan kadtong nagabuhat kang Jehova magabag-o sa ilang kusog; sila manlupad pinaagi sa mga pako ingon sa mga agila; sila manalagan, ug dili makapuyan: sila manlakaw, ug dili mangaluya. Magsitahimik kayo sa harap ko, Oh mga pulo; at mangagbagong lakas ang mga bayan: magsilapit sila; saka mangagsalita sila; tayo'y magsilapit na magkakasama sa kahatulan. Paghilum kamo sa atubangan ko, Oh mga pulo; ug ang mga katawohan pabag-oha sa ilang kusog: paduola sila; unya pasultiha sila; managtigum kita sa tingub aron sa paghukom. Sinong nagbangon ng isa na mula sa silanganan, na kaniyang tinawag sa katuwiran sa kaniyang paanan? siya'y nagbigay ng mga bansa sa harap niya, at pinagpuno niya siya sa mga hari; kaniyang ibinibigay sila na parang alabok sa kaniyang tabak, na parang pinaspas na dayami sa kaniyang busog. Kinsay nagpatindog ug usa gikan sa silangan, nga iyang gitawag diha sa pagkamatarung ngadto sa iyang tiil? gitawag niya ang mga nasud sa iyang atubangan, ug gihimo siya nga pangulo ibabaw sa mga hari; iyang gihatag sila ingon nga abug sa iyang espada, ingon sa tuod sa balili nga gipadpad ngadto sa iyang pana. Kaniyang hinahabol sila, at nagpatuloy na tiwasay, sa makatuwid baga'y sa daan na hindi niya dinaanan ng kaniyang mga paa. Siya nagagukod kanila, ug milabay sa walay kabilinggan, bisan pa sa usa ka dalan nga wala hitaaki sa iyang mga tiil. Sinong gumawa at yumari, na tumawag ng mga salit saling lahi mula ng una? Akong Panginoon, ang una, at kasama ng huli, ako nga, Kinsay nakabuhat ug nakagama niini, nga nagatawag sa mga kaliwatan gikan sa sinugdan? Ako, si Jehova, ang nahauna, ug uban sa katapusan, Ako mao siya. Nakita ng mga pulo, at nangatakot; ang mga wakas ng lupa ay nagsipanginig: sila'y nagsilapit, at nagsiparito. Ang mga pulo nanagpakakita, ug nangalisang; ang mga kinatumyan sa yuta nangurog; sila nanuol ug nanganhi. Sila'y tumutulong bawat isa sa kaniyang kapuwa; at bawat isa'y nagsasabi sa kaniyang kapatid, Ikaw ay magpakatapang. Sila nagatabang tagsatagsa sa iyang isigkatawo; ug ang tagsatagsa nagaingon sa iyang igsoon nga lalake: Magmaisug ka. Sa gayo'y pinalalakas ang loob ng anluwagi ang panday-ginto, at ng pumapatag ng pamukpok ang pumupukpok ng palihan, na sinasabi tungkol sa paghinang, Mabuti, at kaniyang inilalapat ng mga pako, upang huwag makilos. Mao nga ang ang panday nag-agda sa magsasalsal sa bulawan, ug siya nga nagahinlo pinaagi sa pakang kaniya nga nagahampak sa pat-olan, nga nagaingon mahitungod sa pagsulda: Maayo man kini: ug siya nagpatapot niini pinaagi sa lansang nga kini dili na malihok. Ngunit ikaw, Israel, lingkod ko, Jacob na siyang aking pinili, na binhi ni Abraham na aking kaibigan; Apan ikaw, Israel, akong alagad, si Jacob nga akong gipili, ang kaliwat ni Abraham nga akong abyan, Ikaw na aking hinawakan mula sa mga wakas ng lupa, at tinawag kita mula sa mga sulok niyaon, at pinagsabihan kita, Ikaw ay aking lingkod, aking pinili ka at hindi kita itinakuwil; Ikaw nga akong gikuptan gikan sa kinatumyan sa yuta, ug gitawag gikan sa mga suok niini, ug miingon kanimo: Ikaw mao ang akong alagad, gipili ko ikaw ug wala ikaw isalikway. Huwag kang matakot, sapagkat ako'y sumasaiyo; huwag kang manglupaypay, sapagkat ako'y iyong Dios; aking palalakasin ka; oo, aking tutulungan ka; oo, aking aalalayan ka ng kanang kamay ng aking katuwiran. Ayaw kahadlok, kay ania ako uban kanimo; ayaw pagtalaw, kay ako mao ang imong Dios; palig-onon ko ikaw; oo, buligan ko ikaw; oo, ituboy ko ikaw sa toong kamot sa akong pagkamatarung. Narito, silang lahat na nangagagalit sa iyo ay mangapapahiya at mangalilito: silang nangakikipaglaban sa iyo ay papanaw at mangapapahamak. Ania karon, silang tanan nga nangasilag batok kanimo pagapakaulawan ug pagalibugon: sila nga makigbisog kanimo mahimong ingon sa walay kapuslanan, ug mangawagtang. Iyong hahanapin sila, at hindi mo mangasusumpungan, sa makatuwid baga'y silang nangakikipaglaban sa iyo: silang nakikipagdigma laban sa iyo ay papanaw, at gaya ng bagay ng wala. Ikaw magapangita kanila, ug ikaw dili makakaplag kanila, bisan pa sila nga nakigbugno kahimo; sila nga nakiggubat batok kanimo mamahimo nga ingon sa walay kapuslanan, ug ingon sa usa ka butang nga walay hinungdan. Sapagkat akong Panginoon mong Dios, ay hahawak ng iyong kanang kamay, na magsasabi sa iyo, Huwag kang matakot; aking tutulungan ka. Kay ako, si Jehova nga imong Dios, mokupot sa imong kamot nga too, nga magaingon kanimo: Ayaw kahadlok; ako magatabang kanimo. Huwag kang matakot, ikaw na uod na Jacob, at kayong mga tao ng Israel; aking tutulungan ka, sabi ng Panginoon, at ang iyong Manunubos ay ang Banal ng Israel. Ayaw kahadlok, ikaw ulod nga Jacob, ug kamong mga tawo sa Israel; ako magatabang kanimo, miingon si Jehova, ug ang imong Manunubos mao ang Balaan sa Israel. Narito, aking ginawa kang bagong kasangkapang panggiik na matalas na may mga ngipin; iyong gigiikin ang mga bundok, at didikdiking durog, at iyong gagawin ang mga burol na parang ipa. Ania karon, gibuhat ko ikaw nga usa ka bag-ong mahait nga galamiton sa paggiuk nga adunay mga tango; ikaw mogiuk sa mga bukid, ug pulpogon mo sila, ug himoon mo ang kabungtoran nga ingon sa tahop. Iyong pahahanginan, at tatangayin ng hangin, at pangangalatin ng ipoipo: at ikaw ay magagalak sa Panginoon, ikaw ay luwalhati sa Banal ng Israel. Ikaw magatahop kanila, ug ang hangin magapalid kanila sa halayo, ug ang alimpulos magapakatag kanila; ug ikaw magakalipay kang Jehova, ikaw magahimaya sa Balaan sa Israel. Ang dukha at mapagkailangan ay humahanap ng tubig, at wala, at ang kanilang dila ay natutuyo dahil sa uhaw; akong Panginoon ay sasagot sa kanila, akong Dios ng Israel ay hindi magpapabaya sa kanila. Ang mga kabus ug hangul nagapangita ug tubig, ug wala man, ug ang ilang dila namad-an tungod sa kauhaw; ako, si Jehova, magatubag kanila, ako, ang Dios sa Israel, dili mohiya kanila. Ako'y magbubukas ng mga ilog sa mga luwal na kaitaasan, at mga bukal sa gitna ng mga libis: aking gagawin ang ilang na lawa ng tubig, at ang tuyong lupain ay mga bukal ng tubig. Ako magaabli ug mga suba sa hawan nga mga bungtod, ug mga tinubdan sa taliwala sa mga walog; ako magahimo sa kamingawan ug usa ka linaw sa tubig, ug sa yuta nga mamala, mga tubod sa tubig. Aking itatanim sa ilang ang cedro, ang puno ng acacia, at ang arayan, at ang olivo; aking ilalagay sa ilang ang puno ng abeto, at ang pino, at ang boj na magkakasama: Ako magabutang sa kamingawan sa cedro, sa acacia, ug sa arrayan, ug sa oliva; ibutang ko sa kamingawan ang hayas, ang olmos, ug ang alamos nga magtipon. Upang sila'y makakita at makaalam, at makagunita, at makatalos na magkakasama, na ginawa ito ng kamay ng Panginoon, at nilikha ng Banal ng Israel. Aron sila makakita, ug makaila, ug magpalandong, ug makasabut sa tingub, nga ang kamot ni Jehova maoy naghimo niini, ug ang Balaan sa Israel maoy nagbuhat niini. Iharap ninyo ang inyong usap, sabi ng Panginoon; inyong ilabas ang inyong mga matibay sa pagmamatuwid, sabi ng Hari ng Jacob. Ipakita ninyo ang inyong hinungdan, miingon si Jehova; ipagula ang inyong malig-on nga mga pangatarungan, miingon ang Hari ni Jacob. Ilabas nila, at ipahayag sa amin kung anong mangyayari: ipahayag ninyo ang mga dating bagay, maging anoman ang mga yaon, upang aming mabatid at maalaman ang huling wakas nila: o pagpakitaan ninyo kami ng mga bagay na darating. Pasagdi nga ilang ipagula sila, ug ipahayag kanato kong unsay mahinabo: ipahayag ninyo ang mga butang sa sinugdan, kong unsa sila, aron amo silang tolotimbangon, ug hiilhan ang katapusan nila; kun ipakita kanamo ang mga butang nga umalabut. Inyong ipahayag ang mga bagay na darating pagkatapos, upang aming maalaman na kayo'y mga dios; oo, kayo'y magsigawa ng mabuti, o magsigawa ng kasamaan, upang kami ay mangawalan ng loob, at mamasdan naming magkakasama. Ipahayag ang mga butang nga umalabut sa ulahi, aron kami makaila nga kamo mga dios; oo, pagbuhat ug maayo, kun pagbuhat ug dautan, aron kami mahatingala ug magatan-aw niana sa tingub. Narito, kayo'y sa wala, at ang inyong gawa ay sa wala: kasuklamsuklam siya na pumili sa inyo. Ania karon, kamo mao man ang mga walay kapuslanan, ug ang inyong buhat walay hinungdan; usa ka dulumtanan siya nga nagapili kaninyo. May ibinangon ako mula sa hilagaan, at siya'y dumating; mula sa sikatan ng araw ay tumatawag siya sa aking pangalan: at siya'y paroroon sa mga pinuno na parang cimiento, at para ng magpapalyok na yumuyurak ng putik na malagkit. Ako nagpatindog ug usa gikan sa amihanan, ug siya miabut na; gikan sa silangan sa adlaw siya magatawag sa akong ngalan: ug siya moanhi sa ibabaw sa mga punoan ingon sa minasang lapok, ug ingon sa magkokolon nga nagayatak sa kolonon. Sinong nagpahayag noon mula nang pasimula upang aming maalaman? at nang una, upang aming masabi, Siya'y matuwid? oo, walang magpahayag, oo, walang magpakita, oo, walang duminig ng inyong mga salita. Kinsay nagpahayag niini gikan sa sinugdan, aron kita masayud? ug sa unang panahon, aron kita moingon: Siya matarung? oo, walay bisan kinsa nga nagapahayag, oo, walay bisan kinsa nga nagapakita, oo, walay bisan kinsa nga nagapamati sa imong mga pulong. Ako'y unang magsasabi sa Sion, Narito, narito sila; at ako'y magbibigay sa Jerusalem ng isa na nagdadala ng mga mabuting balita. Ako mao ang nahauna nga nagaingon sa Sion: Ania karon, tan-awa sila; ug ako magahatag sa Jerusalem ug usa nga nagadala ug mga maayong balita. At pagka ako'y tumitingin, walang tao; sa gitna nila ay walang tagapayo, na makasagot ng isang salita, pagka ako'y tumatanong sa kanila. Ug sa akong pagtan-aw, walay tawo; bisan pa sa taliwala kanila walay magtatambag, nga kong ako mangutana kanila, nga makahimo pagtubag ug usa ka pulong. Narito, silang lahat, ang kanilang mga gawa ay walang kabuluhan at walang anoman ang kanilang mga larawang binubo ay hangin at kalituhan. Ania karon, kanilang tanan, ang ilang mga buhat kakawangan ug walay pulos; ang ilang tinunaw nga mga larawan mao man ang mga hangin ug kalibog. Narito, ang aking lingkod, na aking inaalalayan; ang aking hinirang, na kinalulugdan ng aking kaluluwa; isinakaniya ko ang aking Espiritu; siya'y maglalapat ng kahatulan sa mga bansa. Ania karon, ang akong sulogoon, nga akong ginapataas; ang akong pinili, nga kaniya ang akong kalag nagakalipay: ako nagbutang sa ibabaw kaniya sa akong Espiritu; siya magadala ug justicia sa mga Gentil. Siya'y hindi hihiyaw, o maglalakas man ng tinig, o iparirinig man ang kaniyang tinig sa lansangan. Siya dili mosinggit ni mopataas sa iyang tingog, ni mopabati niini sa dalan. Ang gapok na tambo ay hindi niya babaliin, ni ang timsim na umuusok ay hindi niya papatayin: siya'y maglalapat ng kahatulan sa katotohanan. Sa usa ka nabasag nga bagakay dili siya mobali, ug sa usa ka nagapid-ok nga pabilo dili siya mopalong: siya magadala ug justicia diha sa kamatuoran. Siya'y hindi manglulupaypay o maduduwag man, hanggang sa maitatag niya ang kahatulan sa lupa; at ang mga pulo ay maghihintay sa kaniyang kautusan. Siya dili mapakyas ni maluya, hangtud nga mapahaluna na niya ang justicia sa yuta; ug ang mga pulo magahulat sa iyang Kasugoan. Ganito ang sabi ng Dios na Panginoon, na lumikha ng langit, at nagladlad ng mga yaon; siyang naglatag ng lupa at ng nagsisilitaw rito; siyang nagbibigay ng hinga sa bayang nito, at ng diwa sa kanila na nagsisilakad dito: Mao kini ang gipamulong ni Jehova nga Dios, siya nga nagbuhat sa langit, ug ang nagbuklad kanila; siya nga nagkatag sa yuta ug ang mga nagagikan niini; siya nga nagahatag ug gininhawa sa katawohan nga anaa sa ibabaw niini, ug espiritu kanilang nanaglakaw sa ibabaw niini. Ako, ang Panginoon, ay tumawag sa iyo sa katuwiran, at hahawak ng iyong kamay, at magiingat sa iyo, at ibibigay kita na pinakatipan sa bayan, na pinakaliwanag sa mga bansa; Ako, si Jehova, nagtawag kanimo sa pagkamatarung, ug magakupot sa imong kamot, ug magabantay kanimo, ug mohatag kanimo nga usa ka tugon sa katawohan, alang sa usa ka suga sa mga Gentil; Upang magdilat ng mga bulag na mata, upang maglabas ng mga bilanggo sa bilangguan, at nilang nangauupo sa kadiliman mula sa bilangguan. Aron sa pagpabuka sa mga mata nga nangabuta, aron sa pagpagula sa mga binilanggo gikan sa bilanggoan, ug sila nga nanaglingkod sa kangitngitan gikan sa balay nga bilanggoanan. Ako ang Panginoon; na siyang aking pangalan: at ang aking kaluwalhatian ay hindi ko ibibigay sa iba, o ang akin mang kapurihan sa mga larawang inanyuan. Ako mao si Jehova, kini mao ang akong ngalan; ug ang akong himaya dili nako igahatag sa uban ni ang akong pagdayeg sa mga linilok nga mga larawan. Narito, ang mga dating bagay ay nangyayari na, at ang mga bagong bagay ay ipinahahayag ko: bago mangalitaw ay sinasaysay ko sa inyo. Ania karon ang mga butang sa una mangagi, ug ang bag-ong butang mao ang akong ginapahayag; sa dili pa sila motungha ako magasaysay kaninyo mahitungod kanila. Magsiawit kayo sa Panginoon ng bagong awit, at ng kapurihan niya na mula sa wakas ng lupa; kayong nagsisibaba sa dagat, at ang buong nariyan, ang mga pulo, at mga nananahan doon, Pag-awit kang Jehova ug usa ka bag-ong alawiton, ug ang iyang pagdayeg gikan sa kinatumyan sa yuta: kamo nga mangadto sa dagat, ug ang tanan nga anaa sa sulod niini, ang mga pulo, ug ang mga pumoluyo niini. Mangaglakas ng kanilang tinig ang ilang at ang mga bayan niyaon, ang mga nayon na tinatahanan ng Cedar: magsiawit ang mga nananahan sa Selah, magsihiyaw sila mula sa mga taluktok ng mga bundok. Pasagdi nga ang mga kamingawan ug ang mga ciudad niini magpatugbaw sa ilang tingog, ang mga balangay nga ginapuy-an ni Cedar; pasagdi nga ang pumoluyo sa Sela manag-awit, pasinggita sila gikan sa kinaatumyan sa kabukiran. Mangagbigay luwalhati sila sa Panginoon, at mangagpahayag ng kaniyang kapurihan sa mga pulo. Pasagdi sila nga maghatag ug himaya kang Jehova, ug magapahayag sa iyang pagdayeg sa mga pulo. Ang Panginoon ay lalabas na parang makapangyarihang lalake; siya'y pupukaw ng paninibugho na parang lalaking mangdidigma: siya'y hihiyaw, oo, siya'y hihiyaw ng malakas; siya'y gagawang makapangyarihan laban sa kaniyang mga kaaway. Si Jehova mogula ingon nga usa ka gamhanan nga tawo; iyang pagalihokon ang iyang kaisug sama sa usa ka tawo sa gubat: siya mosinggit, oo, siya mosinggit sa makusog; siya sa mabaskugon gayud magahimo batok sa iyang mga kaaway. Ako'y tumahimik ng malaon; ako'y hindi kumibo, at nagpigil ako: ngayo'y hihiyaw akong parang nagdaramdam na babae; ako'y manggigiba at mananakmal na paminsan. Ako naghilum sa hataas na nga panahon, ako wala magatimik, ug nagpugong sa akong kaugalingon: karon ako mosinggit sama sa usa ka babayeng nagaanak; ako mohingahinga ug kotasan. Aking gagawing giba ang mga bundok at mga burol, at tutuyuin ko ang lahat nilang mga pananim; at gagawin kong mga pulo ang mga ilog, at aking tutuyuin ang mga lawa. Akong pagalumpagon ang mga bukid ug mga hungtod, ug palayaon ko ang tanan nilang mga ulotanon; ug himoon ko ang mga suba nga mga pulo, ug pakamad-on ko ang mga danawan. At aking dadalhin ang bulag sa daan na hindi nila nalalaman; sa mga landas na hindi nila nalalaman ay papatnubayan ko sila; aking gagawing kadiliman ang liwanag sa harap nila, at mga likong daan ang matuwid. Ang mga bagay na ito ay aking gagawin, at hindi ko kalilimutan sila. Ug ako modala sa mga buta sa usa ka dalan nga wala nila hibaloi, sa mga alagianan nga wala nila hibaloi, ako silang mandoan; ako magahimo sa kangitngit nga kahayag sa ilang atubangan, ug ang mga baliko nga mga dapit matul-id. Kining mga butanga maoy akong pagabuhaton, ug dili ko sila pagabiyaan. Sila'y mangapapaurong, sila'y mangapapahiyang mainam, na nagsisitiwala sa mga larawang inanyuan, na nangagsasabi sa mga larawang binubo, Kayo'y aming mga dios. Sila pagapabalikon, sila pagapakaulawan gayud, kanang nanagsalig sa linilok nga mga larawan, kanang nanag-ingon sa tinunaw nga mga larawan: Kamo mao ang among mga dios. Makinig kayong mga bingi; at tumingin kayong mga bulag, upang kayo'y mangakakita. Pamati, kamong mga bungol; ug tan-aw kamong mga buta, aron kamo makakita. Sino ang bulag kundi ang aking lingkod? o ang bingi, na gaya ng aking sugo na aking sinusugo? sino ang bulag na gaya niya na nasa kapayapaan sa akin, at bulag na gaya ng lingkod ng Panginoon? Kinsa ba ang buta, kondili ang akong alagad? kun ang bungol ingon sa akong sinugo nga akong gipadala? kinsa ba ang buta nga sama kaniya nga anaa sa pakigdait uban kanako, ug buta ingon sa sulogoon ni Jehova? Ikaw ay nakakakita ng maraming bagay, ngunit hindi mo binubulay; ang kaniyang mga tainga ay bukas, ngunit hindi niya dininig. Ikaw makakita sa daghang mga butang, apan ikaw wala magpaniid; ang iyang mga igdulungog binuksan, apan siya dili makadungog. Kinalulugdan ng Panginoon dahil sa kaniyang katuwiran, na dakilain ang kautusan, at gawing marangal. Nakapahimuot kana kang Jehova, tungod sa iyang pagkamatarung sa pagpadaku sa Kasugoan, ug ang pagbuhat niini nga dungganan. Ngunit ito ay isang bayang nanakaw at nasamsam; silang lahat ay nangasilo sa mga hukay, at sila'y nangakubli sa mga bilangguan: sila'y pinaka huli at walang magligtas; pinaka samsam, at walang magsabi, Iyong papanumbalikin. Apan kini mao ang usa ka katawohan nga gikawatan ug gitulisan; silang tanan hinglit-agan sa mga gahong, ug sila gitagoan sa mga balay nga bilanggoan; sila maoy alang sa usa ka tulokbonon ug walay bisan kinsa nga magaluwas; sila alang sa usa ka alagawon, ug walay bisan kinsa nga nag-ingon; Iuli. Sino sa gitna ninyo ang makikinig nito? na makikinig at didinig para sa panahong darating? Kinsa ba ang anaa sa taliwala kaninyo nga mopatalinghug niini, nga mamati ug mopatalinghug sa panahon nga umalabut? Sino ang nagbigay ng Jacob na pinaka samsam, at ng Israel sa mga magnanakaw? di baga ang Panginoon? na laban sa kaniya ay nangagkasala tayo, at sa mga daan niya ay hindi sila nagsilakad, o naging masunurin man sila sa kaniyang kautusan. Kinsa ba ang mihatag kang Jacob alang sa usa ka bilihagon, ug kang Israel ngadto sa mga tulisan? dili ba si Jehova? siya kang kansa kita nanagpakasala, ug siya nga kang kinsang mga dalan dili sila manlakaw, ni sila nagmatinumanon sa iyang Kasugoan. Kayat ibinugso niya sa kaniya ang pusok ng kaniyang galit, at ang lakas ng pakikipagbaka; at sinulsulan siya ng apoy sa palibot, gayon ma'y hindi niya naalaman; at sinunog siya, gayon ma'y hindi siya naglagak ng kalooban. Tungod niini iyang gibubo sa ibabaw niya ang kabangis sa iyang kasuko, ug ang kusog sa gubat; ug kini nakapasilaub kaniya sa iyang maglibut, apan siya wala masayud niini; ug kini nakasunog kaniya, apan kini wala niya ibutang sa iyang kasingkasing. Ngunit ngayo'y ganito ang sabi ng Panginoon na lumalang sa iyo, Oh Jacob, at naganyo sa iyo, Oh Israel, Ikaw ay huwag matakot, sapagkat tinubos kita; tinawag kita sa iyong pangalan, ikaw ay akin. Apan karon kini mao ang giingon ni Jehova nga nagbuhat kanimo, Oh Jacob, ug siya nga nag-umol kanimo, Oh Israel: Ayaw kahadlok, kay nalukat ko na ikaw; natawag ko na ikaw pinaagi sa imong ngalan, ikaw ako man. Pagka ikaw ay dumaraan sa tubig, ako'y sasaiyo; at sa mga ilog ay hindi ka tatakpan niyaon: pagka ikaw ay lumalakad sa apoy, hindi ka masusunog; o magniningas man ang alab sa iyo. Sa diha nga ikaw magaubog sa mga tubig, ako magauban kanimo; ug sa mga kasapaan, kini dili magalapaw kanimo: sa diha nga ikaw magalakaw latas sa kalayo, ikaw dili masunog, ni ang kalayo mosilaub diha kanimo. Sapagkat ako ang Panginoon mong Dios, ang Banal ng Israel, ang Tagapagligtas sa iyo; aking ibinigay na pinakatubos sa iyo ang Egipto, ang Etiopia at ang Seba. Kay ako si Jehova nga imong Dios, ang Balaan sa Israel, ang imong Manunubos; gihatag na nako ang Egipto ingon nga imong lukat, ang Etiopia ug ang Seba nga puli kanimo. Yamang ikaw ay naging mahalaga sa aking paningin, at kagalanggalang, at aking inibig ka; kayat magbibigay ako ng mga tao na pinakatubos sa iyo, at ng mga bayan na pinakatubos sa iyong buhay. Tungod kay ikaw bililhon sa akong pagtan-aw, ug dungganan, ug gihigugma ko ikaw; tungod niini magahatag ako sa mga tawo puli kanimo, ug mga katawohan ilis sa imong kinabuhi. Huwag kang matakot, sapagkat ako'y sumasaiyo: aking dadalhin ang iyong lahi mula sa silanganan, at pipisanin kita mula sa kalunuran; Ayaw kahadlok; kay ako ania uban kanimo: dad-on ko ang imong kaliwatan gikan sa silangan, ug tigumon ikaw gikan sa kasadpan; Aking sasabihin sa hilagaan, Bayaan mo, at sa timugan, Huwag mong pigilin; dalhin mo rito ang aking mga anak na lalake na mula sa malayo, at ang aking mga anak na babae na mula sa wakas ng lupa; Ako magaingon sa amihanan: Biyai; ug sa habagatan: Ayaw pagpugngi; dad-a ang akong mga anak nga lalake gikan sa halayo, ug ang akong mga anak nga babaye gikan sa kinatumyan sa yuta; Bawat tinatawag sa aking pangalan, at yaong aking nilikha ay sa aking kaluwalhatian, yaong aking inanyuan oo, yaong aking ginawa. Ang tagsatagsa nga gitawag pinaagi sa akong ngalan, ug nga akong gibuhat alang sa akong himaya, nga akong giumol, oo, nga akong gibuhat. Iyong ilabas ang bulag na bayan na may mga mata, at ang bingi may mga tainga. Dad-a ang buta nga katawohan nga adunay mga mata, ug ang bungol nga adunay mga igdulungog. Mapisan ang lahat na bansa, at magpulong ang mga bayan: sino sa gitna nila ang makapagpapahayag nito, at makapagpapakita sa amin ng mga dating bagay? dalhin nila ang kanilang mga saksi, upang sila'y mapatotohanan: o dinggin nila, at magsabi, Katotohanan nga. Patiguma pagtingub ang tanang mga nasud, ug pundoka ang mga katawohan: kinsa ba sa taliwala kanila ang makapahayag niini, ug makapakita kanamo sa unang mga butang? ipadala ang ilang mga saksi, aron sila pagapakamatarungon; kun padungga sila, ug ingna: Kini maoy kamatuoran. Kayo'y aking mga saksi, sabi ng Panginoon, at aking lingkod na aking pinili: upang inyong maalaman at magsisampalataya kayo sa akin, at inyong matalastas na ako nga; walang Dios na inanyuan na una sa akin, o magkakaroon man pagkatapos ko. Kamo mao ang akong mga saksi, miingon si Jehova, ug ang akong alagad nga akong napili; aron kamo makaila ug managtoo kanako, ug makasabut nga ako mao siya: una kanako walay Dios nga nahimo, ni aduna pay mosunod kanako. Ako, sa makatuwid baga'y ako, ang Panginoon; at liban sa akin ay walang tagapagligtas. Ako, bisan ako, mao si Jehova; ug gawas kanako wala nay manluluwas. Ako'y nagpahayag, at ako'y nagligtas, at ako'y nagpakilala, at walang ibang dios sa gitna ninyo: kayat kayo ang aking mga saksi, sabi ng Panginoon, at ako ang Dios. Ako nakagpahayag, ug ako nakagluwas, ug ako nakapakita; ug walay dumuloong nga dios sa taliwala kaninyo: tungod niini kamo mao ang akong mga saksi, miingon si Jehova, ug ako mao ang Dios. Oo, mula nang magkaroon ng araw ay ako nga; at walang sinomang makapagliligtas sa aking kamay: ako'y gagawa, at sinong pipigil? Oo, sukad sa pagkahimo sa adlaw, ako mao man siya; ug walay bisan kinsa nga makaluwas gikan sa akong kamot: ako magabuhat, ug kinsa bay makapugong niini? Ganito ang sabi ng Panginoon, na inyong Manunubos, na Banal ng Israel, Dahil sa inyo ay nagsugo ako sa Babilonia, at aking ibababa silang lahat na parang mga palaboy, sa makatuwid baga'y ang mga Caldeo, sa mga sasakyang dagat ng kaniyang kagalakan. Kini mao ang giingon ni Jehova, ang imong Manunubos, ang Balaan sa Israel: Tungod kaninyo nagpasugo ako didto sa Babilonia, ug patugbungon ko silang tanan ingon sa mga kagiw, bisan pa ang mga Caldeanhon, sa mga sakayan sa ilang kasadya. Ako ang Panginoon, na inyong Banal, ang Maylalang ng Israel, na inyong Hari. Ako mao si Jehova, ang imong Balaan, ang Magbubuhat sa Israel, ang imong Hari. Ganito ang sabi ng Panginoon, na gumagawa ng daan sa dagat, ng landas sa mga malawak na tubig; Mao kini ang giingon ni Jehova, nga maoy nagabuhat ug usa ka dalan sa dagat, ug usa ka alagianan sa mabaskug nga mga tubig: Na pinalabas ang karo at kabayo, ang hukbo at ang kapangyarihan (sila'y nangahihigang magkakasama, sila'y hindi na magsisibangon; sila'y nangamamatay na parang timsim): Nga nagdala sa carro ug kabayo, ang panon sa kasundalohan ug ang gamhanan nga tawo (sila nanagdulog sa paghigda, sila dili mamangon; sila mga nangawala, sila nangapalong ingon sa usa ka pabilo): Huwag ninyong alalahanin ang mga dating bagay, o bulayin man ang mga bagay ng una. Ayaw ninyo paghinumdumi ang mga butang nga nanghiuna, ni magapalandong kamo sa mga butang sa karaan. Narito, ako'y gagawa ng bagong bagay; ngayon yao'y lalabas; hindi baga ninyo malalaman yaon? gagawa rin ako ng daan sa lupang masukal, at mga ilog sa ilang. Ania karon, ako magahimo ug usa ka bag-ong butang; karon mogula kini; dili ba kamo makaila niini? Bisan pa ngani ako magabuhat ug usa ka dalan sa kamingawan, ug mga sapa sa dapit nga awa-aw. Pararangalan ako ng mga hayop sa parang, ng mga chakal at ng mga avestruz: sapagkat ako'y nagbibigay ng tubig sa lupaing masukal, at ng mga ilog sa ilang, upang painumin ang aking bayan, na aking pinili, Ang mga mananap sa kapatagan magapasidungog kanako, ang mga irong ihalas ug mga avestruz; tungod kay ako nagahatag ug mga tubig sa kamingawan, ug mga sapa sa dapit nga awa-aw, aron sa pagpainum sa akong katawohan, nga akong pinili, Ang bayan, na aking inanyuan para sa aking sarili, upang kanilang maihayag ang aking kapurihan. Ang katawohan nga akong giumol alang sa akong kaugalingon, aron sila managbutyag sa pagdayeg kanako. Gayon ma'y hindi ka tumawag sa akin, Oh Jacob; kundi ikaw ay nayamot sa akin, Oh Israel. Ngani ikaw wala magsangpit kanako, Oh Jacob; hinonoa ikaw gipul-an na kanako, Oh Israel. Hindi mo dinala sa akin ang mga tupat kambing na iyong mga pinakahandog na susunugin; o pinarangalan mo man ako ng iyong mga hain. Hindi kita pinapaglingkod ng mga handog, o niyamot man kita ng kamangyan. Ikaw wala magpadala kanako gikan sa imong mga carnero alang sa mga halad-nga-sinunog; ni gipasidunggan mo ako sa imong mga halad. Ako wala magpahimug-at kanimo sa mga halad, ni gipakapoy ko ikaw tungod sa mga incienso. Hindi mo ako ibinili ng mabangong kalamo sa halaga ng salapi, o binusog mo man ako ng taba ng iyong mga hain: kundi pinapaglingkod mo ako ng iyong mga kasalanan, iyong niyamot ako ng iyong mga kasamaan. Ikaw wala magpalit alang kanako ug tubo nga matam-is sa salapi, ni magpakaon ka kanako sa tambok sa imong mga halad; apan gipahimug-atan mo ako sa imong mga sala, gipakapoy mo ako sa imong mga kasal-anan. Ako, ako nga ay siyang pumapawi ng iyong mga pagsalangsang alang-alang sa akin; at hindi ko aalalahanin ang iyong mga kasalanan. Ako, bisan ako mao siya nga nagapala sa imong kalapasan tungod sa akong kaugalingon; ug dili na ako mahinumdum sa imong mga sala. Ipaalaala mo ako; tayo'y kapuwa magkatuwiranan: ilabas mo ang iyong usap, upang ikaw ay mapatotohanan. Papahinumduman mo ako; managdungan kita sa pagpangaliyupo: ipagula ang imong katarungan, aron ikaw pagapakamatarungon. Ang iyong pangunang ama ay nagkasala, at ang iyong mga tagapagpaaninaw ay nagsisalangsang laban sa akin. Ang imong unang amahan nakasala, ug ang imong mga magtutudlo nakalapas batok kanako. Kayat aking dudumhan ang mga pangulo ng santuario, at gagawin kong sumpa ang Jacob, at isang kadustaan ang Israel. Tungod niini magapasipala ako sa mga principe sa balaang puloy-anan: ug himoon ko si Jacob nga usa ka panghimaraut, ug ang Israel usa ka pakaulaw. Gayon ma'y dinggin mo ngayon, Oh Jacob na aking lingkod, at Israel, na aking pinili: Apan, pamati karon, Oh Jacob akong alagad, ug Israel nga akong pinili. Ganito ang sabi ng Panginoon na lumalang sa iyo, at nagbigay anyo sa iyo mula sa bahay-bata, na siyang tutulong sa iyo; Ikaw ay huwag matakot, Oh Jacob na aking lingkod; at ikaw Jeshurun, na aking pinili. Mao kini ang giingon ni Jehova nga nagbuhat kanimo, ug nag-umol kanimo gikan sa tagoangkan, nga maoy magatabang kanimo: Ayaw kahadlok, Oh Jacob nga akong alagad; ug ikaw, Jeshurun, nga akong pinili. Sapagkat ipagbubuhos ko ng tubig siya na uhaw, at ng mga bukal ang tuyong lupa; aking ibubuhos ang aking Espiritu sa iyong lahi, at ang aking pagpapala sa iyong suwi: Kay magabubo ako ug tubig kaniya nga giuhaw, ug mga sapa sa ibabaw sa mamala nga yuta: ako magabubo sa akong Espiritu sa ibabaw sa imong kaliwat, ug ang akong panalangin sa imong kaanakan: At sila'y sisibol sa gitna ng damo, gaya ng mga sauce sa tabi ng mga batis. Ug sila manubo sa taliwala sa balili, ingon sa mga tangbo sa daplin sa mga alagianan sa tubig. Sasabihin ng isa, Ako'y sa Panginoon; at magpapangalan ang iba ng pangalang Jacob; at magsusulat ang iba ng kaniyang kamay ng sa Panginoon, at magpapamagat ng pangalan ng Israel. Ang usa moingon: Ako kang Jehova: ug ang usa motawag sa iyang kaugalingon sa ngalan ni Jacob; ug ang usa mosulat sa iyang kamot kang Jehova, ug magbansagon sa iyang kaugalingon sa ngalan sa Israel. Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Hari ng Israel, at ng kaniyang Manunubos, na Panginoon ng mga hukbo, Ako ang una, at ako ang huli; at liban sa akin ay walang Dios. Mao kini ang giingon ni Jehova, ang hari sa Israel, ug ang iyang Manunubos, si Jehova sa mga panon: Ako mao man ang nahauna, ug ako mao man ang naulahi, ug gawas kanako wala nay Dios. At sino, na gaya ko, tatawag, at magpapahayag, at magaayos sa ganang akin, mula nang aking itatag ang matandang bayan? at ang mga bagay na dumarating, at ang mangyayari, ay ipahahayag nila. Ug kinsay ingon kanako, motawag ug mopahayag niini, ug mopahimutang niana sa kahusay alang kanako, sukad sa akong pagpahaluna sa karaang katawohan? ug ang mga butang nga umalabut, ug kana nga magakahinabo, pasagdi nga ipahayag nila. Kayo'y huwag mangatakot, o magsipangilabot man: hindi ko baga ipinahayag sa iyo nang una, at ipinakilala? at kayo ang aking mga saksi. May Dios baga liban sa akin? oo, walang malaking Bato; ako'y walang nakikilalang iba. Ayaw kamo kahadlok, ni malisang kamo: wala ba nako ikapahayag kanimo sa karaan, ug gipakita kini? ug kamo mao ang akong mga saksi. Aduna bay usa ka Dios gawas kanako? Oo, walay laing Bato; ako wala makaila ug usa. Silang nangagbibigay anyo sa larawang inanyuan ay walang kabuluhan silang lahat; at ang kanilang mga bagay na kinaluluguran ay hindi mapapakinabangan: at ang kanilang sariling mga saksi ay hindi nangakakakita, o nangakakaalam man: upang sila'y mangapahiya. Sila nga nanagkulit ug usa ka linilok nga larawan silang tanan lonlon kakawangan; ug ang mga butang nga ilang gikalipayan dili magapulos; ug ang ilang kaugalingon nga mga saksi dili makakita, ni makaila: aron nga sila pagapakaulawan. Sino ang naganyo sa isang dios, o bumubo ng larawang inanyuan na di pakikinabangan sa anoman? Kinsay nakagkulit sa usa ka dios, kun nakagtunaw ug usa ka larawan nga walay kapuslanan? Narito, lahat niyang kasama ay mangapapahiya; at ang mga manggagawa ay sa mga tao: mapisan sila, magsitayo sila; sila'y mangatatakot, sila'y mangahihiyang magkakasama. Ania karon, ang tanan niyang mga kadapig pagapakaulawan; ug ang mga magbubuhat, sila gikan sa mga tawo: papundoka silang tanan, patindoga sila; sila mangahadlok, sila pagapakaulawan sa tingub. Ang panday bakal ay gumagawa ng palakol, at gumagawa sa mga baga, at inaanyuan yaon sa pamamagitan ng mga pamukpok, at ginagawa yaon ng kaniyang malakas na bisig: oo, siya'y gutom, at ang kaniyang lakas ay nawawala; siya'y hindi umiinom ng tubig, at pata. Ang panday sa puthaw nagabuhat ug usa ka wasay, ug nagabuhat diha sa mga baga, ug nagagama niini uban ang mga mazo, ug nagabuhat niini sa iyang kusganong bukton: oo, siya gigutom ug nawad-an sa iyang kusog; siya wala mag-inum ug tubig, ug naluya. Naguunat ang anluwagi ng isang pising panukat; kaniyang tinatandaan ng lapis; kaniyang inaanyuan sa pamamagitan ng mga katam, at kaniyang tinatandaan ng mga kompas, at inaanyuan ng ayon sa anyo ng tao, ayon sa kagandahan ng tao, upang tumahan sa bahay. Ang panday sa kahoy nagapahaluna sa usa ka pitik; ginabadlisan niya kini sa usa ka lapis; ginahinloan niya kini sa mga cepilla, ug ginabadlisan niya kini sa compas, ug gihitsuraan niya kini sama sa dagway sa usa ka tawo, sumala sa kaanyag sa usa ka tawo, aron magpuyo sa sulod sa usa ka balay. Pumuputol siya sa ganang kaniya ng mga cedro, at kumukuha ng puno ng roble at ng encina, at pinatitibay sa ganang kaniyang sarili ang isa sa gitna ng mga punong kahoy sa gubat: siya'y nagtatanim ng puno ng abeto, at yao'y kinakandili ng ulan. Siya nagaputol kaniya ug mga cedro, ug nagakuha sa encina ug alcornoque, ug nagapalig-on alang sa iyang kaugalingon usa sa mga kahoy sa lasang: siya nagatanum ug kahoy nga haya, ug ang ulan nagapatubo niini. Kung magkagayo'y ilalaan sa tao upang ipanggatong; at kumukuha siya niyaon, at nagpapainit; oo, kaniyang pinaliliyaban yaon, at ipinagluluto ng tinapay: oo, kaniyang ginagawang isang dios, at sinasamba; ginagawa niyang larawang inanyuan, at pinagpapatirapaan. Unya kini mao man ang pagasunogon sa usa ka tawo; ug siya mokuha gikan niini, ug magadangka sa iyang kaugalingon; oo, siya magahaling niini, ug magaluto ug tinapay: oo, siya magabuhat ug usa ka dios, ug magasimba niini; siya magabuhat niini ug usa ka linilok nga larawan, ug magahapa siya sa atubangan niana. Kaniyang iginagatong ang bahagi niyaon sa apoy; ang bahagi niyaon ay ikinakain niya ng karne; siya'y nagiihaw ng iihawin, at nabubusog: oo, siya'y nagpapainit, at nagsasabi, Aha, ako'y naiinitan, aking nakita ang apoy: Ginasunog niya ang ubang bahin niini sa kalayo; tungod sa ubang bahin niini siya magakaon ug unod; siya magatapa ug tinap-anan, ug mabusog; oo, siya magadangka sa iyang kaugalingon ug magaingon: Aha, ako hing-initan na, ako nakakita na sa kalayo. At ang labis niyaon ay ginagawa niyang dios, sa makatuwid baga'y kaniyang larawang inanyuan: kaniyang pinagpapatirapaan at sinasamba, at dinadalanginan, at nagsasabi, Iligtas mo ako; sapagkat ikaw ay aking dios. Ug ang salin niini siya magahimo ug usa ka dios, nga mao ang iyang linilok nga larawan; siya magahapa sa atubangan niini ug magasimba, ug nagapangamuyo niini, ug magaingon: Luwasa ako; kay ikaw mao ang akong dios. Hindi sila mangakakaalam, o nagsisigunita man: sapagkat ipinikit niya ang kanilang mga mata, upang sila'y huwag mangakakita; at ang kanilang mga puso, upang huwag silang mangakaunawa. Sila wala makaila, ni makasabut: kay iyang gitaptapan ang ilang mga mata, aron sila dili makakita; ug ang ilang mga kasingkasing, aron sila dili makasabut. At walang nagpapaalaala o mayroon mang kaalaman, o unawa upang magsabi, Aking iginatong ang bahagi niyaon sa apoy; oo, ako naman ay nagluto ng tinapay sa mga baga niyaon; ako'y nagihaw ng karne at kinain ko: at gagawin ko baga ang nalabi niyaon na pinaka kasuklamsuklam? magpapatirapa baga ako sa puno ng isang punong kahoy? Ug walay nahinumdum, ni anaay kaalam ni pagsabut aron sa pag-ingon: Gisunog ko ang usa ka bahin niana sa kalayo; oo, ako usab nakagluto ug tinapay sa ibabaw sa mga baga niini; ako nakagtapa ug unod ug nakaon ko kini: ug himoon ko ang salin niini nga usa ka dulumtanan? mohapa ba ako sa atubangan sa punoan sa usa ka kahoy? Siya'y kumain ng abo: iniligaw siya ng nadayang puso, at hindi niya mailigtas ang kaniyang kaluluwa, o makapagsabi, Wala bagang kabulaanan sa aking kanang kamay? Siya nagakaon sa mga abo; usa ka linimbongan nga kasingkasing nakapasalaag kaniya; ug siya dili makaluwas sa iyang kalag, ni makaingon: Wala ba ing bakak sa akong too nga kamot? Iyong alalahanin ang mga bagay na ito, Oh Jacob, at Israel; sapagkat ikaw ay aking lingkod: aking inanyuan ka; ikaw ay aking lingkod: Oh Israel, ikaw ay hindi ko malilimutan. Hinumdumi kining mga butanga, Oh Jacob, ug Israel; kay ikaw mao ang akong alagad: giumol ko ikaw; ikaw mao ang akong alagad: Oh Israel, ikaw dili ko hikalimtan. Aking pinawi na parang masinsing ulap ang iyong mga pagsalangsang, at, parang alapaap, ang iyong mga kasalanan: manumbalik ka sa akin; sapagkat tinubos kita. Gipapas ko, ingon sa usa ka mabaga nga panganod, ang imong mga kalapasan, ug, ingon sa usa ka panganod, ang imong mga sala: bumalik ka kanako; kay gilukat ko na ikaw. Magsiawit, Oh kayong mga langit, sapagkat nilikha ng Panginoon; kayo'y magsihiyaw, mga lalong mababang bahagi ng lupa: kayo'y magbiglang magsiawit, kayong mga bundok, Oh gubat, at bawat punong kahoy na nandiyan: sapagkat tinubos ng Panginoon ang Jacob, at magpapakaluwalhati sa Israel. Panag-awit, Oh kamong mga langit, kay si Jehova naghimo niini; panagsinggit, kamong mga ubos nga mga dapit sa yuta; humunat sa pagawit, kamong mga bukid, Oh lasang, ug ang tagsatagsa ka kahoy nga anaa niini: kay si Jehova naglukat kang Jacob, ug maghimaya sa iyang kaugalingon diha sa Israel. Ganito ang sabi ng Panginoon, ng iyong Manunubos, at niyang naganyo sa iyo mula sa bahay-bata, Ako ang Panginoon na gumagawa ng lahat na bagay; na naglaladlad, na magisa ng langit; na naglalatag ng lupa; Mao kini ang giingon ni Jehova, ang imong Manunubos, ug siya nga nag-umol kanimo gikan sa tagoangkan: Ako mao si Jehova, nga nagbuhat sa tanang mga butang; nga mao lamang ang nakagbuklad sa mga langit; nga nagakatag sa yuta (kinsa bay uban kanako?); Na sumisira ng mga tanda ng mga sinungaling, at nagpapaging ulol sa mga manghuhula; na nagpapaurong sa mga pantas, at nagpapaging kamangmangan ng kanilang kaalaman; Nga nagapakyas sa mga timaan sa mga bakakon, ug nagahimo nga buang sa mga bakakong magtatagna: nga nagapasibug sa mga tawo nga maalam, ug nagahimo sa ilang kahibalo nga binuang; Na nagpapatatag ng salita ng kaniyang lingkod, at nagsasagawa ng payo ng kaniyang mga sugo; na nagsasabi ng tungkol sa Jerusalem, Siya'y tatahan; at tungkol sa mga bayan ng Juda, Mangatatayo, at aking ibabangon ang mga sirang dako niyaon: Nga nagapamatuod sa pulong sa iyang alagad, ug nagabuhat sa tambag sa iyang mga sulogoon; nga nagaingon mahatungod sa Jerusalem: Siya pagapuy-an; ug mahatungod sa mga ciudad sa Juda: Sila pagatukoron, ug pagapatindogon ko ang mga dapit nga kamingawan niini; Na nagsasabi sa kalaliman, Ikaw ay matuyo, at aking tutuyuin ang iyong mga ilog; Nga nagaingon sa kahiladman: Mamala ka, ug ako magapamala sa imong mga suba; Na nagsasabi tungkol kay Ciro, Siya'y aking pastor, at isasagawa ang lahat kong kaligayahan: na nagsasabi nga rin tungkol sa Jerusalem, Siya'y matatayo; at sa templo, Ang iyong patibayan ay malalagay. Nga nagaingon mahitungod kang Ciro: Siya mao ang akong magbalantay sa carnero, ug magabuhat sa tanan nakong nahimut-an, bisan sa pag-ingon pa mahitungod sa Jerusalem: Siya pagatukoron; ug mahitungod sa templo: Ang imong patukoranan igapahaluna. Ganito ang sabi ng Panginoon sa kaniyang pinahiran ng langis, kay Ciro, na ang kanang kamay ay aking hinawakan, upang magpasuko ng mga bansa sa harap niya; at aking kakalagan ang mga balakang ng mga hari; upang magbukas ng mga pintuan sa unahan niya, at ang mga pintuang-bayan ay hindi masasarhan; Mao kini ang giingon ni Jehova sa iyang dinihog, nga si Ciro, kansang toong kamot gikuptan ko, aron sa pagsakup sa mga nasud sa iyang atubangan, ug paluagan ko ang mga hawak sa mga hari; aron sa pag-abli sa mga ganghaan sa iyang atubangan, ug ang mga ganghaan dili pagatakpan: Ako'y magpapauna sa iyo, at, papatagin ko ang mga bakobakong dako: aking pagwawaraywarayin ang mga pintuang tanso, at aking puputulin ang mga halang na bakal: Ako magauna kanimo, ug magahinlo sa mga dapit nga gansanggansangon; pagadugmokon ko ang mga ganghaan nga tumbaga, ug putlon ko ang mga barra nga puthaw; At ibibigay ko sa iyo ang mga kayamanang nasa kadiliman, at ang mga natatagong kayamanan sa mga lihim na dako, upang inyong maalaman na ako ang Panginoon na tumatawag sa iyo sa inyong pangalan, sa makatuwid baga'y ang Dios ng Israel. Ug igahatag ko kanimo ang bahandi sa kangitngitan, ug ang natago nga mga bahandi sa tinago nga mga dapit, aron ikaw masayud nga mao ako, si Jehova, nga nagatawag kanimo pinaagi sa imong ngalan, bisan ang Dios sa Israel. Dahil sa Jacob na aking lingkod, at sa Israel na aking pinili tinawag kita sa iyong pangalan: aking pinamagatan ka, bagaman hindi mo nakilala ako. Kay tungod sa akong alagad nga si Jacob, ug si Israel nga ang akong pinili, gitawag ko ikaw pinaagi sa imong ngalan: gibansagonan ko ikaw, bisan pa ikaw wala makaila kanako. Ako ang Panginoon, at walang iba; liban sa akin ay walang Dios. Aking bibigkisan ka, bagaman hindi mo ako nakilala. Ako mao si Jehova, ug walay nay lain; gawas kanako, walay nay laing Dios. Ako magabakus kanimo bisan pa ako wala mo hiilhi; Upang kanilang maalaman mula sa sikatan ng araw, at mula sa kalunuran, na walang iba liban sa akin: ako ang Panginoon, at walang iba. Aron nga sila makaila gikan sa pagsubang sa adlaw, ug gikan sa kasadpan, nga walay lain gawas kanako: ako mao si Jehova, ug wala nay lain. Aking inilalagay ang liwanag, at nililikha ko ang kadiliman; ako'y gumagawa ng kapayapaan, at lumilikha ako ng kasamaan; ako ang Panginoon, na gumagawa ng lahat na bagay na ito. Ako nagahimo sa kahayag, ug nagabuhat sa kangitngit; ako nagabuhat sa pakigdait, ug nagahimo sa dautan; ako mao si Jehova nga nagahimo niining tanan nga mga butang. Maghulog, oh kayong mga langit mula sa itaas, at ang alapaap ay pumatak ng katuwiran: bumuka ang lupa, upang maglabas siya ng kaligtasan, at ang katuwiran ay lumabas na kasama niyaon; akong Panginoon ang lumikha. Tumolo, kamong mga langit, gikan sa kahitas-an, ug pabuboa ang mga panganod sa pagkamatarung: pabukha ang yuta, aron nga kini modala ug kaluwasan, ug pahimoa nga kini moturok pagdungan sa pagkamatarung; ako, si Jehova, maoy nagbuhat niini. Sa aba niya, na nakikipagpunyagi sa May-lalang sa kaniya! isang bibinga sa gitna ng mga bibinga sa lupa! Magsasabi baga ang putik sa nagbibigay anyo sa kaniya, Anong ginagawa mo? o ang iyong gawa, Siya'y walang mga kamay? Pagkaalaut kaniya nga nagalalis batok sa iyang Magbubuhat! ang bika sa taliwala sa mga bika sa yuta! Mamulong ba ang kolonon sa nagbuhat kaniya: Unsay imong ginabuhat? kun ang imong buhat nga ginahimo: Wala siyay mga kamot? Sa aba niya na nagsasabi sa ama, Ano ang naging anak mo? o sa babae, Ano ang ipinagdamdam mo? Pagkaalaut kaniya nga nagaingon sa usa ka amahan: Unsa man ang imong ginaanak? kun sa usa ka babaye: Sa unsa man nga ginasul-an ikaw? Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Banal ng Israel, at ng May-lalang sa kaniya, Magtanong ka sa akin tungkol sa mga bagay na darating; tungkol sa aking mga anak, at tungkol sa gawa ng aking mga kamay, magutos kayo sa akin. Kini mao ang giingon ni Jehova, ang Balaan sa Israel, ug ang iyang Magbubuhat: Pangutan-a ako sa mga butang nga umalabut; mahatungod sa akong mga anak nga lalake, ug mahatungod sa buhat sa akong mga kamot, sugoa ninyo ako. Aking ginawa ang lupa, at nilalang ko ang tao rito: ako, sa makatuwid baga'y ang aking mga kamay, nagladlad ng langit, at sa lahat ng natatanaw roon ay nagutos ako. Gibuhat ko ang yuta, ug gibuhat ko ang tawo sa ibabaw niini: Ako, bisan pa ang akong mga kamot, nakagbuklad sa mga langit; ug ang tanan nilang mga panon ginamandoan ko. Aking ibinangon siya sa katuwiran, at aking tutuwirin ang lahat niyang lakad; kaniyang itatayo ang aking bayan, at kaniyang palalayain ang aking mga natapon, hindi sa halaga o sa kagantihan man, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Gibangon ko siya sa pagkamatarung, ug akong himoon nga matul-id ang tanan niya nga mga dalan: siya magatukod sa akong ciudad, ug iyang pagabuhian ang akong mga hininginlan, dili tungod sa bili ni sa balus, nagaingon si Jehova sa mga panon. Ganito ang sabi ng Panginoon, Ang yari ng Egipto, at ang kalakal ng Etiopia, at ang mga Sabeo, sa mga taong matatangkad, ay magsisiparito sa iyo, at sila'y magiging iyo; sila'y magsisisunod sa iyo, sila'y magsisidaang may tanikala; at sila'y mangagpapatirapa sa iyo, sila'y magsisipamanhik sa iyo, na mangagsasabi, Tunay na ang Dios ay nasa iyo; at walang ibang Dios. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ang buhat sa Egipto, ug ang mga manggad sa Etiopia, ug ang mga Sabeohanon, mga tawo nga dagku, manganha kanimo, ug sila maimo man: sila magasunod kanimo; tinalikalaan sila nga manganha; ug sila, managhapa sa imong atubangan, sila mangaliyupo kanimo nga magaingon: Sa pagkatinuod ang Dios anaa kanimo; ug wala nay lain, walay laing Dios. Katotohanang ikaw ay Dios na nagkukubli, Oh Dios ng Israel, na Tagapagligtas. Sa pagkamatuod ikaw mao ang usa ka Dios nga nagatago sa imong kaugalingon, Oh Dios sa Israel, ang Manluluwas. Sila'y mangapapahiya, oo, mangalilito silang lahat; sila'y magsisipasok sa pagkalito na magkakasama na mga manggagawa ng mga diosdiosan. Sila pagapakaulawan, oo, pagalibugon, sila nga tanan; sila mangalibog sa tingub nga mga magbubuhat sa mga larawan. Ngunit ang Israel ay ililigtas ng Panginoon ng walang hanggang kaligtasan: kayo'y hindi mangapapahiya o mangalilito man magpakailan man. Apan ang Israel pagaluwason ni Jehova sa kaluwasan nga walay katapusan: kamo dili pagapakaulawan ni pagalibogon sa katuigan nga walay katapusan. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon na lumikha ng langit, na siyang Dios na nag-anyo sa lupa at gumawa niyaon, na kaniyang itinatag, at hindi niya nilikha na sira, na kaniyang inanyuan upang tahanan: ako ang Panginoon; at wala nang iba. Kay kini mao ang giingon ni Jehova nga nagbuhat sa mga langit, ang Dios nga nag-umol sa yuta ug naghimo niini, nga nagtukod niini ug nagbuhat niini nga walay nakawang, nga nag-umol niini aron pagapuy-an: Ako mao si Jehova; ug wala nay lain. Ako'y hindi nagsalita ng lihim, sa dako ng lupain ng kadiliman; hindi ako nagsabi sa lahi ni Jacob, Hanapin ninyo ako ng walang kabuluhan: akong Panginoon ay nagsasalita ng katuwiran, ako'y nagpapahayag ng mga bagay na matuwid. Ako wala makasulti sa tago, sa usa ka dapit sa yuta sa kangitngitan; ako wala mag-ingon sa kaliwat ni Jacob: Pangitaa ninyo ako sa kawang: ako, si Jehova, nagasulti sa pagkamatarung, ako nagapahayag sa mga butang nga matarung. Kayo'y mangagpipisan at magsiparito; magsilapit kayong magkakasama, kayong mga nakatanan sa mga bansa: sila'y walang kaalaman na nangagdadala ng kahoy ng kanilang larawang inanyuan, at nagsisidalangin sa dios na hindi makapagliligtas. Panagtigum kamo ug panganhi; pahaduol kamo sa tingub, kamo nga nanagpakagawas sa mga nasud: wala ing kahibalo kadtong nanagdala sa kahoy sa ilang linilok nga larawan, ug nanag-ampo sa usa ka dios nga dili makaluwas. Kayo'y mangagpahayag, at mangagpasapit; oo, magsanggunian silang magkakasama: sinong nagpakilala nito mula nang mga unang panahon? sinong nagpahayag niyaon nang una? hindi baga ang Panginoon? at walang Dios liban sa akin: isang ganap na Dios at Tagapagligtas; walang iba liban sa akin. Ipahayag ninyo, ug ipagula kini; oo, pasabutsabuta sila pagtingub: kinsay nakapakita niini gikan sa kanhing panahon? kinsay nakapahayag niini kaniadto? dili ba ako, si Jehova? ug wala nay laing Dios gawas kanako, usa ka matarung nga Dios ug usa ka Manluluwas; wala nay lain gawas kanako. Kayo'y magsitingin sa akin, at kayo'y mangaligtas, lahat na taga wakas ng lupa: sapagkat ako'y Dios, at walang iba liban sa akin. Tumotok kamo kanako, ug mangaluwas kamo, tanang mga kinatumyan sa yuta; kay ako mao man ang Dios, ug wala nay lain. Ako'y sumumpa ng aking sarili, ang salita ay nakabitaw sa aking bibig sa katuwiran, at hindi babalik, na sa akin ay luluhod ang bawat tuhod, bawat dila ay susumpa. Tungod sa akong kaugalingon ako nanumpa, ang pulong migula sa akong baba sa pagkamatarung, ug dili na mobalik, aron kanako ang tanang mga tuhod mangapiko, ang tanang mga dila managpanumpa. Sa Panginoon lamang, sasabihin ng isa tungkol sa akin, ang katuwiran at kalakasan: sa makatuwid baga'y sa kaniya magsisiparoon ang mga tao, at ang lahat na nagiinit laban sa kaniya ay mangapapahiya. Kang Jehova lamang, ginaingon kini mahitungod kanako, anaa ang pagkamatarung ug ang kabaskug; bisan kaniya ang mga tawo manuol; ug silang tanan nga nangasilag batok kaniya pagapakaulawan. Sa Panginoon ay aariing ganap ang buong lahi ng Israel, at luluwalhati. Kang Jehova ang tanang mga kaliwatan sa Israel pagapakamatarungon, ug magahimaya. Si Bel ay nagpapatirapa, sa Nebo ay yumuyukod; ang kanilang mga diosdiosan ay pasan sa ibabaw ng mga hayop, at sa ibabaw ng mga baka: ang mga bagay na inyong daladalang inilibot ay mabigat na pasan sa pagod na hayop. Si Bel nagayukbo, si Nebo nagaduko; ang ilang mga dios-dios anaa sa ibabaw sa mga mananap, ug sa ibabaw sa kahayupan: ang mga butang nga inyong ginadaladala nangahimong usa ka lulan, usa ka kabug-at sa gikapuyan nga mananap. Sila'y yumuyukod, sila'y nangagpapatirapang magkakasama; hindi nila maiwasan ang pasan, kundi sila ma'y napapasok sa pagkabihag. Sila nanagduko, sila nanagyukbo sa tingub; sila dili makalikay sa lulan, apan ang ilang kaugalingon nangahimong mga binihag. Inyong dinggin ako, Oh sangbahayan ni Jacob, at lahat na nalabi sa sangbahayan ni Israel, na kinalong ko mula sa tiyan, na dala mula sa bahay-bata: Patalinghug kanako, Oh balay ni Jacob, ug ang tanan nga salin sa balay sa Israel, kadtong akong nasapnay gikan sa ilang pagkatawo, kadtong naagakay gikan sa tagoangkan; At hanggang sa katandaan ay ako nga, at hanggang sa magka uban ay dadalhin kita; aking ginawa, at aking dadalhin; oo, aking dadalhin, at aking ililigtas. Ug bisan hangtud sa kagulangon ako mao siya, ug bisan hangtud nga ang buhok maubanon ako mosagakay kaninyo: gibuhat ko na, ug akong pagasagakayon; oo, ako magadala, ug magaluwas. Kanino ninyo ako itutulad, at ipaparis, at iwawangis ako, upang kami ay magkagaya? Sa kang kinsa man ninyo ipanigingonako, ug magahimo kanako nga sama, ug itanding ako, aron nga kami magakasama? Sila'y dumudukot ng maraming ginto sa supot, at tumitimbang ng pilak sa timbangan, sila'y nagsisiupa ng panday-ginto, at kaniyang ginagawang dios; sila'y nangagpapatirapa, oo, sila'y nagsisisamba. Ingon sa nagausik sa bulawan gikan sa puntil, ug nagatimbang sa salapi sa timbangan, sila nagasuhol sa usa ka magsasalsal sa bulawan, ug siya nagahimo niini nga usa ka dios; sila nanaghapa, oo, sila nanagsimba. Pinapasan nila siya sa balikat, dinadala nila siya, at inilalagay siya sa kaniyang dako, at siya'y nakatayo; mula sa kaniyang dako ay hindi siya makikilos: oo, may dadaing sa kaniya, gayon ma'y hindi siya makasasagot, o makapagliligtas man sa kaniya sa kaniyang kabagabagan. Ila kini nga ginapas-on sa abaga, ila kini nga ginadala, ug ginapahimutang sa iyang dapit, ug kini nagatindog; gikan sa iyang dapit kini dili balhinon: oo, ang tawo mosangpit niini apan dili kini makatubag, ni makaluwas kaniya gikan sa iyang kagul-anan. Inyong alalahanin ito, at mangagpakalalake kayo: isaisip ninyo uli, Oh ninyong mga mananalangsang. Hinumdumi kini, ug magpakita kamo ingon nga mga lalake; ipasantop kini pag-usab sa hunahuna, Oh kamong mga malapason. Inyong alalahanin ang mga dating bagay ng una: sapagkat ako'y Dios, at walang iba liban sa akin; ako'y Dios, at walang gaya ko; Hinumdumi ang unang mga butang sa karaan: kay ako mao ang Dios, ug wala nay lain; ako mao ang Dios, ug wala nay lain nga sama kanako; Na nagpapahayag ng wakas mula sa pasimula, at mula nang mga unang panahon, ng mga bagay na hindi pa nangyayari; na nagsasabi, Ang payo ko ay mananayo, at gagawin ko ang aking buong kaligayahan: Nga nagpasundayag sa katapusan gikan sa sinugdan, ug gikan sa karaang mga panahon mga butang nga wala pa mahimo; nga nagaingon: Ang akong tambag magapadayon, ug himoon ko ang tanan ko nga kahimut-an; Na tumatawag ng ibong mangdadagit mula sa silanganan, ng taong gumagawa ng aking payo mula sa malayong lupain; oo, aking sinalita, akin namang papangyayarihin; aking, pinanukala, akin namang gagawin. Nagatawag sa usa ka dumadagit nga langgam gikan sa silangan, ang tawo sa akong pagtambag gikan sa usa ka halayo nga yuta; oo, ako na nga gisulti, ako usab nga pagapahinaboon kini; ako nga gitinguha, ako usab nga pagahimoon. Inyong dinggin ako, ninyong may mapagmatigas na loob; na malayo sa katuwiran: Patalinghug kanako, kamong matig-a ug kasingkasing, nga mga halayo gikan sa pagkamatarung: Aking inilalapit ang aking katuwiran, hindi maglalaon at ang aking pagliligtas ay hindi magluluwat: at aking ilalagay ang kaligtasan sa Sion na ukol sa Israel na aking kaluwalhatian. Ako nga ginadala sa haduol ang akong pagkamatarung, kini dili mahalayo, ug ang akong kaluwasan dili magalangan; ug ipahaluna ko ang kaluwasan diha sa Sion alang kang Israel nga akong himaya. Ikaw ay bumaba, at umupo sa alabok, Oh anak na dalaga ng Babilonia; lumagmak ka sa lupa na walang luklukan, Oh anak na babae ng mga Caldeo: sapagkat hindi ka na tatawaging maselang at mahinhin. Kanaug, ug lingkod sa abug, Oh ulay nga anak sa Babilonia; lingkod sa yuta nga walay trono, Oh anak nga babaye sa mga Caldeahanon: kay ikaw dili na pagatawgon nga malomo ug maambong. Ikaw ay kumuha ng gilingang mga bato, at gumiling ka ng harina; magalis ka ng iyong lambong, maghubad ka ng balabal, maglitaw ka ng binti, tumawid ka sa mga ilog. Kuhaa ang mga galingan nga bato, ug galinga ang harina; tangtanga ang imong pandong, kuhaa ang ikog sa saya, huboi ang bitiis, ubog sa kasapaan. Ang iyong kahubaran ay malilitaw, oo, ang iyong kahihiyan ay makikita, ako'y manghihiganti, at hindi tatangi ng tao. Ang imong pagkahubo pagabuksan, oo, ang imong kaulaw pagahikit-an: ako magapanimalus, ug walay tawo nga pagagawason. Ang aming Manunubos, ang Panginoon ng mga hukbo ay siyang pangalan niya, ang Banal ng Israel. Ang atong Manunubos, si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan, ang Balaan sa Israel. Maupo kang tahimik, at masok ka sa kadiliman, Oh anak na babae ng mga Caldeo: sapagkat hindi ka na tatawagin. Ang mahal na babae ng mga kaharian. Lumingkod ka nga maghilum, ug umadto ka sa kangitngitan, Oh anak nga babaye sa mga Caldeahanon; kay ikaw dili na pagatawgon. Ang reina sa mga gingharian. Ako'y napoot sa aking bayan, aking dinumhan ang aking mana, at ibinigay ko sa iyong kamay: hindi mo pinagpakitaan sila ng kaawaan; sa may katandaan ay pinabigat mong mainam ang iyong atang. Ako naligutgut sa akong katawohan, gipanamastamasan ko ang akong panulondon, ug gihatag nako sila sa imong kamot: ikaw wala magpakita kanila ug kalooy; apan ang tigulang gipahamug-atan mo pag-ayo sa imong yugo. At iyong sinabi, Ako'y magiging mahal na babae magpakailan man: na anopat hindi mo ginunita ang mga bagay na ito sa iyong kalooban, o inalaala mo man ang huling wakas nito. Ug ikaw nag-ingon: Ako mahimong reina sa walay katapusan; busa wala mo ipasantop kining mga butanga sa imong kasingkasing, ni mahinumduman nimo ang katapusan niini. Ngayon nga'y dinggin mo ito, ikaw na hinati sa mga kalayawan, na tumatahang matiwasay, na nagsasabi sa kaniyang puso, Ako nga, at walang iba liban sa akin; hindi ako uupong gaya ng babaing bao, o mararanasan man ang pagkawala ng mga anak: Busa karon pamatia kini, ikaw nga anaa sa mga kalipayan, nga nagalingkod sa malig-on, ug nagaingon sa imong kasingkasing: Ako mao, ug wala nay lain gawas kanako; ako dili magalingkod sama sa usa ka babayeng balo, ni makaila ako sa pagkawalay mga bata: Ngunit ang dalawang bagay na ito ay darating sa iyo sa isang sangdali, sa isang araw, ang pagkawala ng mga anak at pagkabao; sa kanilang karamihan ay darating sa iyo, sa karamihan ng iyong panggagaway, at sa totoong kasaganaan ng iyong mga enkanto. Apan kining duruha ka butang modangat kanimo sa dihadiha sa usa ka adlaw, ang pagkawala sa mga bata, ug ang pagkabalo; sa igo mga sukod sila modangat kanimo, sa kadaghan sa imong mga salamangka, ug sa pagkadaku nga hilabihan sa imong mga lamat. Sapagkat ikaw ay tumiwala sa iyong kasamaan; iyong sinabi, Walang nakakakita sa akin; ang iyong karunungan at ang iyong kaalaman, nagpaligaw sa iyo: at iyong sinabi sa iyong puso, Ako nga, at walang iba liban sa akin. Kay ikaw nagsalig sa imong pagkadautan; ikaw nag-ingon: Walay nakakita kanako; ang imong kaalam, ug ang imong kahibalo kana maoy nakapasimang kanimo; ug ikaw nag-ingon sulod sa imong kasingkasing: Ako mao, ug wala nay lain gawas kanako. Kayat ang kasamaan ay darating sa iyo; hindi mo malalaman ang bukang liwayway niyaon: at kasakunaan ay sasapit sa iyo; hindi mo maaalis: at kagibaan ay darating sa iyong bigla, na hindi mo nalalaman. Tungod niini ang kadautan modangat kanimo; ikaw dili mahibalo sa pagkabanagbanag niini: ug ang kadaut mahulog sa ibabaw nimo; ikaw dili makahimo sa pagsalikway niini: ug ang kalaglagan modangat sa ibabaw nimo sa kalit, sa wala lamang nimo hibaloi. Tumayo ka ngayon sa iyong mga enkanto, at sa karamihan ng iyong panggagaway, na iyong ginawa mula sa iyong kabataan: marahil makikinabang ka, marahil mananaig ka. Tumindog ka karon uban ang imong mga paglamat, ug uban sa gidaghanon sa imong mga salamangka, diin ikaw nagbuhat gikan pa sa imong pagkabatan-on; sa ingon niana tingali ikaw makapahamulos; ug kong kini mao, tingali ikaw makahimo sa pagdaug. Ikaw ay yamot sa karamihan ng iyong mga payo: magsitayo ngayon ang nanganghuhula sa pamamagitan ng langit, at ng mga bituin, ang mga mangingilala ng tungkol sa buwan, at siyang magligtas sa iyo sa mga bagay na mangyayari sa iyo. Ikaw gikapuyan sa gidaghanon sa imong mga tambag: pasagdi karon ang mga astrologo, ang maghalangad sa mga bitoon, ang mga manalagna sa bulanbulan, manindog, ug magluwas kanimo gikan sa mga butang nga modangat sa ibabaw nimo. Narito, sila'y magiging gaya ng pinagputulan ng trigo; susunugin sila ng apoy; sila'y hindi makaliligtas sa bangis ng liyab: hindi babaga na mapagpapainitan, o magiging apoy na mauupuan sa harap. Ania karon, sila mahisama sa mga tuod sa balili; ang kalayo magasunog kanila; sila dili makaluwas sa ilang kaugalingon gikan sa gahum sa siga: kini dili man mausa ka baga nga arang pagadangkahan, ni kalayo aron alirongan. Ganito mangyayari ang mga bagay sa iyo, na iyong ginawa: silang nangalakal sa iyo mula sa iyong kabinataan ay lalaboy bawat isa ng kaniyang sariling lakad; walang magliligtas sa iyo. Sa ingon niini ang mga butang moabut kanimo diin ikaw magbuhat: sila nga nanagpatigayon uban kanimo gikan pa sa imong pagkabatan-on managsalaag ang tagsatagsa ngadto sa iyang kaugalingon nga dapit: wala nay bisan usa nga makaluwas kanimo. Iyong dinggin ito, Oh sangbahayan ni Jacob, na tinatawag sa pangalan ng Israel, at nagsilabas sa bukal ng Juda; na nagsisumpa sa pangalan ng Panginoon, at nagsibanggit ng Dios ng Israel, ngunit hindi sa katotohanan, o sa katuwiran man. Pamatia ninyo kini, Oh balay ni Jacob, nga gipanawag sa ngalan ni Israel, ug nga nanggula sa katubigan sa Juda; nga nanumpa tungod sa ngalan ni Jehova, ug naghisgut sa Dios sa Israel, apan dili kamatuoran, ni sa pagkamatarung. (Sapagkat sila'y tinatawag ayon sa bayang banal, at nagsitiwala sa Dios ng Israel; ang Panginoon ng mga hukbo ang kaniyang pangalan): (Kay sila nanagtawag sa ilang kaugalingon nga gikan sa ciudad nga balaan, ug nanagsalig sa ilang kaugalingon sa Dios sa Israel; si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan): Aking ipinahayag ang mga dating bagay mula nang una; oo, yao'y lumabas sa aking bibig, at aking ipinakilala: biglang ginawa ko, at nangyari. Gipahayag ko na ang unang mga butang gikan pa sa karaan; oo, sila nanggula gikan sa akong baba, ug ako silang gipasundayag: sa kalit gibuhat ko sila, ug sila nahinabo. Sapagkat nakilala ko, na ikaw ay mapagmatigas, at ang iyong leeg ay parang litid na bakal, at ang iyong noo ay parang tanso: Tungod kay ako nasayud nga ikaw masukihon, ug ang imong liog maoy usa ka ugat nga puthaw, ug ang imong kilay tumbaga: Kayat aking ipinahayag sa iyo mula nang una; bago nangyari ay ipinakilala ko sa iyo: baka iyong sabihin, Mga ginawa ng aking diosdiosan, at ang aking larawang inanyuan, at ang aking larawang binubo, nagutos sa kanila. Tungod niini gipahayag ko kini kanimo gikan pa sa karaan; sa wala pa mahinabo gipakita ko kini kanimo; tingali unya ikaw makaingon: Ang akong dios-dios maoy naghimo niini, ug ang akong linilok nga larawan, ug ang akong tinunaw nga larawan, maoy nagsugo kanila. Iyong narinig; tingnan mong lahat ito; at kayo, hindi ba ninyo ipahahayag? Ako'y nagpakita sa iyo ng mga bagong bagay mula sa panahong ito, sa makatuwid baga'y mga kubling bagay na hindi mo naalaman. Ikaw nakadungog niini; nakakita niining tanan; ug kamo, dili ba kamo mopahayag niini? Ako nagpasundayag kanimo ug bag-ong mga butang gikan niining panahona, bisan mga butang tinagoan, nga wala mo hibaloi. Mga nalikha ngayon, at hindi mula nang una; at bago dumating ang araw na ito ay hindi mo nangarinig; baka iyong sabihin, Narito, aking nangaalaman. Sila gipamuhat karon, ug dili gikan sa kakaraanan; ug sa wala pa kining adlawa ikaw wala makadungog niini; tingali unya moingon ikaw: Ania karon hibaloan ko na sila. Oo, hindi mo narinig; oo, hindi mo naalaman; oo, mula nang una ay hindi nabuksan ang iyong pakinig: sapagkat talastas ko na ikaw ay gumawa na totoong may kataksilan, at tinawag na mananalangsang mula sa bahay-bata. Oo, ikaw wala makadungog; oo, ikaw wala mahibalo; oo, gikan pa sa karaan ang imong igdulungog wala maablihi: kay ako nasayud nga ikaw miliput gayud, ug gitawag nga usa ka malapason gikan pa sa tagoangkan. Dahil sa aking pangalan ay aking iuurong ang aking galit, at dahil sa kapurihan ko ay aking ititigil, upang huwag kitang ihiwalay. Tungod sa akong ngalan magapugong ako sa akong kasuko, ug tungod sa akong pagdayeg ako mohunong tungod kanimo, aron nga dili ko ikaw pagaputlon. Narito dinalisay kita, ngunit hindi parang pilak; pinili kita sa hurno ng kadalamhatian. Ania karon, giulay ko ikaw, apan dili ingon sa salapi; gipili ko ikaw diha sa hasohasan sa kasakitan. Dahil din sa akin, dahil din sa akin, aking gagawin yaon; sapagkat, bakit lalapastanganin ang aking pangalan? at ang kaluwalhatian ko ay hindi ko ibinigay sa iba. Tungod sa akong kaugalingon, tungod sa akong kaugalingon, pagabuhaton ko kini; kay unsaon sa pagpasipala sa akong ngalan? ug ang akong himaya dili nako ihatag sa uban. Inyong dinggin ako, Oh Jacob, at Israel na tinawag ko: Ako nga; ako ang una, ako rin ang huli. Patalinghug kanako, Oh Jacob, ug Israel nga akong tinawag: ako mao siya; ako mao ang nahauna, ako mao usab ang naulahi. Oo, ang aking kamay ay siyang naglagay ng patibayan ng lupa, at ang aking kanan ay siyang nagladlad ng langit: pagka ako'y tumatawag sa kanila, sila'y nagsisitayong magkakasama. Oo, ang akong kamot mao ang nakapahaluna sa patukoranan sa yuta, ug ang akong kamot nga too mao ang nakapabuklad sa mga langit: sa diha nga ako magtawag niini, kini manindog sa tingub. Kayo'y magpipisan, kayong lahat, at inyong dinggin; sino sa kanila ang nagpahayag ng mga bagay na ito? Siyang iniibig ng Panginoon ay kaniyang tutuparin ang kaniyang kaligayahan sa Babilonia, at bubuhatin niya ang kaniyang kamay sa mga Caldeo. Panagtigum kamo sa inyong kaugalingon, kamong tanan, ug pamati; kinsa ba sa taliwala nila ang nagapahayag niining mga butanga? Siya nga kang kinsa gihigugma ni Jehova nagabuhat sa iyang kahimut-an sa Babilonia, ug ang iyang bukton magapaibabaw sa mga Caldeahanon. Ako, ako nga'y nagsalita; oo, aking tinawag siya; aking dinala siya; at kaniyang pagiginhawahin ang kaniyang lakad. Ako, bisan ako gayud, nagsulti; oo, ako ang nagtawag kaniya; ako ang nagdala kaniya, ug himoon niya nga mauswagon ang iyang dalan. Kayo'y magsilapit sa akin, inyong dinggin ito; mula sa pasimula ay hindi ako nagsalita ng lihim; mula nang panahon na nangyari ito, nandoon nga ako: at ngayo'y sinugo ako ng Panginoong Dios, at nang kaniyang Espiritu. Dumuol kamo kanako, pamatia ninyo kini; sukad sa sinugdan wala ako magsulti sa tago; sukad sa panahon nga kini namao, didto man ako: ug karon ang Ginoong Jehova nagapaanhi kanako, ug ang iyang Espiritu. Ganito ang sabi ng Panginoon, ng inyong Manunubos, ng Banal ng Israel, Ako ang Panginoon mong Dios, na nagtuturo sa iyo ng mapapakinabangan, na pumapatnubay sa iyo sa daan na iyong marapat na lakaran. Mao kini ang giingon ni Jehova, nga imong Manunubos, ang Balaan sa Israel: Ako mao man si Jehova nga imong Dios, nga nagatudlo kanimo sa pagpahimulos, nga nagamando kanimo sa dalan diin ikaw angay moagi. Oh kung dininig mo ang aking mga utos! ang iyo ngang kapayapaan ay naging parang ilog, at ang iyong katuwiran ay parang mga alon sa dagat: Oh nga ikaw namati lamang unta sa akong mga sugo! unya ang imo unta nga pakigdait mahisama sa usa ka suba, ug ang imong pagkamatarung maingon sa mga balud sa dagat: Ang iyo namang lahi ay naging parang buhangin at ang suwi ng iyong tiyan ay parang mga butil niyaon: ang kaniyang pangalan ay hindi mahihiwalay o magigiba man sa harap ko. Ang imo usab nga kaliwat mahisama unta sa balas, ug ang mga anak sa imong sabakan maingon sa mga lugas niini: ang iyang ngalan dili unta pagaputlon ni pagalaglagon gikan sa akong atubangan. Kayo'y magsilabas sa Babilonia, inyong takasan ang mga Caldeo; kayo'y mangagpahayag na may tinig ng awitan, inyong saysayin ito, itanyag ninyo hanggang sa wakas ng lupa: inyong sabihin, Tinubos ng Panginoon ang Jacob na kaniyang lingkod. Panggula kamo gikan sa Babilonia, pangalagiw kamo gikan sa mga Caldeahanon; ipahayag ninyo uban sa usa ka tingog sa pag-awit, isaysay kini, ipamulong kini bisan pa sa kinatumyan sa yuta: iingon ninyo: Giluwas ni Jehova ang iyang alagad nga si Jacob. At sila'y hindi nangauhaw nang pinapatnubayan niya sila sa mga ilang; kaniyang pinaagos ang tubig mula sa bato para sa kanila; kaniyang ginuwangan din naman ang bato, at ang tubig ay bumukal. Ug sila wala uhawa sa iyang gimandoan sila latas sa mga kamingawan; iya nga gipaagay ang mga tubig gikan sa bato alang kanila; iya usab nga gipikas ang bato, ug ang mga tubig mingbuhagay. Walang kapayapaan sa masama, sabi ng Panginoon. Walay pakigdait, nagaingon si Jehova, alang sa mga dautan. Kayo'y magsipakinig sa akin, Oh mga pulo; at inyong pakinggan, ninyong mga bayan, sa malayo: tinawag ako ng Panginoon mula sa bahay-bata; mula sa bahay-bata ng aking ina ay binanggit niya ang aking pangalan: Pamati, Oh mga pulo, kanako; ug patalinghug, kamo nga mga katawohan, gikan sa halayo: gitawag ako ni Jehova gikan sa tagoangkan; gikan sa mga tiyan sa akong inahan iyang gihisgutan ang akong ngalan. At kaniyang ginawa ang aking bibig na parang matalas na tabak; sa lilim ng kaniyang kamay ay ikinubli niya ako: at ginawa niya akong makinang na pana; sa kaniyang lalagyan ng pana ay itinago niya ako: Ug biyang gihimo ang akong baba nga sama sa usa ka mahait nga pinuti; diha sa landong sa iyang kamot iya akong gitagoan: ug iyang gihimo ako nga usa ka mahinlo nga udyong, sa iyang baslayan gitagoan niya ako nga tinakpan: At sinabi niya sa akin, Ikaw ay aking lingkod; Israel, na siyang aking ikaluluwalhati. Ug siya miingon kanako: Ikaw mao ang akong alagad: Oh Israel, diin ako pagahimayaaon. Ngunit aking sinabi, Ako'y gumawang walang kabuluhan, aking ginugol ang aking lakas sa wala, at sa walang kabuluhan; gayon ma'y tunay na ang kahatulan sa akin ay nasa Panginoon, at ang kagantihan sa akin ay nasa aking Dios. Apan ako miingon: Ako nagpangabudlay nga kawang, naggawi ako sa akong kusog sa walay kapuslananug sa kakawangan; apan bisan pa niana sa pagkamatuod ang justicia nga alang kanako anaa man kang Jehova, ug ang akong balus anaa uban sa akong Dios. At ngayo'y sinasabi ng Panginoon na naganyo sa akin mula sa bahay-bata upang maging kaniyang lingkod, upang dalhin uli ang Jacob sa kaniya, at ang Israel ay mapisan sa kaniya: (sapagkat ako'y marangal sa mga mata ng Panginoon, at ang aking Dios ay naging aking kalakasan;) Ug karon nag-ingon si Jehova nga nag-umol kanako gikan pa sa tagoangkan aron maiyang alagad, aron sa pagdala kang Jacob pag-usab diha kaniya, ug nga ang Israel matigum ngadto kaniya (kay ako dungganan sa mga mata ni Jehova, ug ang ako nga Dios nahimo nga akong kusog); Oo, kaniyang sinasabi, Totoong magaan ang bagay na ikaw ay naging aking lingkod upang ibangon ang mga lipi ng Jacob, at isauli ang iningatan ng Israel, ikaw ay aking ibibigay na pinakailaw sa mga Gentil upang ikaw ay maging aking kaligtasan hanggang sa wakas ng lupa. Oo, siya miingon: Magaan ra kaayo nga butanga nga ikaw mahimong akong alagad aron sa pagbangon sa mga banay ni Jacob, ug sa pagpabalik sa salin sa Israel: ako usab ikaw nga ihatag nga usa ka suga alang sa mga Gentil, aron ikaw mamahimo nga akong kaluwasan hangtud sa kinatumyan sa yuta. Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Manunubos ng Israel, na kaniyang Banal, doon sa hinahamak ng tao, doon sa kinayayamutan ng bansa, sa lingkod ng mga pinuno, Ang mga hari at ang mga pangulo, ay mangakakakita at magsisibangon, at sila'y magsisisamba; dahil sa Panginoon na tapat, sa Banal ng Israel, na siyang pumili sa iyo. Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Manunubos sa Israel, ug ang iyang Balaan, kaniya nga ginatamay sa tawo, kaniya nga gikayugtan sa nasud, sa usa ka alagad sa mga magbubuot: Ang mga hari makakita ug manindog; mga principe, ug sila managsimba; tungod kang Jehova nga matinumanon, bisan pa ang Balaan sa Israel, nga maoy nagpili kanimo. Ganito ang sabi ng Panginoon, Sa kalugodlugod na panahon ay sinagot kita, at sa araw ng pagliligtas ay tinulungan kita: at aking iningatan ka, at ibibigay kita na pinakatipan sa bayan, upang ibangon ang lupain, upang ipamana sa kanila ang mga sirang mana; Mao kini ang giingon ni Jehova: Sa panahon nga kahimut-an ako nagtubag kanimo ug sa adlaw sa kaluwasan ako nagtabang kanimo; ug akong bantayan ikaw, ug akong ihatag ikaw nga usa ka tugon sa katawohan, aron sa pagtubo sa yuta, sa paghimo kanila nga magapanunod sa biniyaan nga mga kabilin; Na nagsasabi sa kanilang nangabibilanggo, Kayo'y magsilabas; sa kanilang nangasa kadiliman, Pakita kayo. Sila'y magsisikain sa mga daan, at ang lahat na luwal na kaitaasan ay magiging kanilang pastulan. Nga magaingon kanila nga mga ginapus: Panlakaw kamo; kanila nga anaa sa kangitngitan: Pakita kamo. Sila managpangaon sa kadalanan, ug sa tanan nga kal-anan nga mga bungtod anaa ang ilang sibsibanan. Sila'y hindi mangagugutom, o mangauuhaw man; at hindi man sila mangapapaso ng init, o ng araw man: sapagkat siyang may awa sa kanila ay papatnubay sa kanila, sa makatuwid baga'y sa tabi ng mga bukal ng tubig ay papatnubayan niya sila. Sila dili pagagutomon ni pagauhawon; ni ang kainit ni ang adlaw mohampak kanila: kay siya nga adunay kalooy kanila magamando kanila, bisan ubay sa kasapaan sa tubig siya magamando kanila. At aking gagawing daan ang lahat ng aking mga bundok, at ang aking mga lansangan ay patataasin. Ug himoon ko nga usa ka dalan ang tanan ko nga kabukiran, ug ang akong mga alagianan pagabayawon. Narito, ang mga ito'y manggagaling sa malayo; at, narito, ang mga ito ay mula sa hilagaan, at mula sa kalunuran; at ang mga ito ay mula sa lupain ng Sinim. Ania karon, kini sila magagikan sa halayo; ug, ania karon, kini sila gikan sa amihanan ug gikan sa kasadpan; ug kini sila gikan sa yuta sa Sinim. Ikaw ay umawit, Oh langit; at magalak, Oh lupa; at kayo'y biglang magsiawit, Oh mga bundok: sapagkat inaliw ng Panginoon ang kaniyang bayan, at mahahabag sa kaniyang nagdadalamhati. Panag-awit, Oh mga langit; ug pagmalipayon, Oh yuta; ug humunat sa pag-awit, Oh mga bukid: kay nagalipay si Jehova sa iyang katawohan, ug adunay kalooy sa iyang ginasakit. Ngunit sinabi ng Sion, Pinabayaan ako ni Jehova, at nilimot ako ng Panginoon. Apan ang Sion miingon: Gibiyaan ako ni Jehova, ug hingkalimtan ako sa Ginoo. Malilimutan ba ng babae ang kaniyang batang pasusuhin; na siya'y hindi mahahabag sa anak ng kaniyang bahay-bata? oo, ito'y makalilimot, ngunit hindi kita kalilimutan. Malimot ba ang usa ka babaye sa iyang masuso nga bata, nga dili siya magabaton ug kalooy sa anak nga lalake sa iyang tagoangkan? oo, kini sila mahikalimot tingali, apan ako dili gayud malimot kanimo. Narito aking inanyuan ka sa mga palad ng aking mga kamay; ang iyong mga kuta ay laging nangasa harap ko. Ania karon, ako na ikaw nga gisilsil sa mga palad sa akong mga kamot; ang imong kuta ania kanunay sa akong atubangan. Ang iyong mga anak ay mangagmamadali; ang mga manghahamak sa iyo at ang sumisira sa iyo ay aalis sa iyo. Ang imong kabataan managdali; ang imong mga maglalaglag ug sila nga naghimo kanimo nga kamingawan manggula gikan kanimo. Imulat mo ang iyong mga mata sa palibot, at tingnan mo: lahat ng mga ito ay nagpipipisan, at naparirito sa iyo. Buhay ako, sabi ng Panginoon, ikaw ay mabibihisan ng lahat ng mga yaon, na parang pinakagayak, at mabibigkisan ka ng mga yaon na parang isang kasintahang babae. Iyahat ang imong mga mata sa maglibut, ug tan-awa: kini silang tanan managpundok sa ilang kaugalingon, ug manganha kanimo. Ingon nga ako buhi, nagaingon si Jehova, ikaw sa pagkamatuod mabistihan kanilang tanan ingon sa usa ka dayandayan, ug magabakus ka sa imong kaugalingon, uban kanila, sama sa usa ka pangasaw-onon. Sapagkat tungkol sa iyong mga sira at sa iyong mga gibang dako at sa iyong lupain na nawasak, tunay na ikaw ngayon ay magiging totoong napakakipot sa mga mananahan, at silang nagsisisakmal sa iyo ay mangalalayo. Kay mahitungod sa imong kamingawan ug sa imong biniyaan nga mga dapit, ug ang imong yuta nga nalumpag, sa pagkamatuod ikaw karon hiktin ra kaayo alang sa mga pumoluyo, ug sila nga nanaglamoy kanimo mahalayo. Ang mga anak ng inyong kapanglawan ay mangagsasabi pa sa iyong mga pakinig, Ang dako ay totoong makipot sa ganang akin: bigyan mo ako ng dako upang aking matahanan. Ang mga anak sa imong pagkailo moingon sa imong mga igdulungog: Ang dapit hiktin ra kaayo alang kanako; hatagi ako ug dapit nga akong pagapuy-an. Kung magkagayo'y sasabihin mo sa iyong sarili, Sinong nanganak ng mga ito sa akin, dangang nawalan ako ng aking mga anak, at ako'y nagiisa, tapon, at lumalaboy na paroot parito? at sinong nagpalaki ng mga ito? Narito, ako'y naiwang magisa; mga ito, saan nangandoon? Unya miingon ikaw sa imong kasingkasing: Kinsa bay nanganak niini alang kanako, sanglit nga ako namatyan sa akong mga anak ug nag-inusara, usa ka hininginlan, ug nagabagdoy-bagdoy ngadto nganhi? ug kinsa may nagpakatawo niini? Ania karon, ako rang usara ang nahabilin; dili man kini sila? Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, aking ikakaway ang aking kamay sa mga bansa, at itatayo ko ang aking watawat sa mga bayan; at sila'y kakalong ng iyong mga anak na lalake sa kanilang sinapupunan, at ang iyong mga anak na babae ay papasanin ng kanilang mga balikat. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, bayawon ko ang akong kamot ngadto sa mga nasud, ug iugbok ko ang akong bandila sa mga katawohan; ug ila pagakuguson sa ilang sabakan ang imong mga anak nga lalake, ug ang imong mga anak nga babaye pagasung-ayon sa ilang mga abaga. At mga hari ang magiging iyong mga taga kandiling ama, at ang kanilang mga reina, ay iyong mga taga kandiling ina: sila'y magsisiyukod sa iyo ng kanilang mga mukha sa lupa, at hihimuran ang alabok ng inyong mga paa: at iyong makikilala, na ako ang Panginoon, at ang nangaghihintay sa akin ay hindi mangapapahiya. Ug ang mga hari mahimo nga imong mga maalimahong amahan, ug ang ilang mga reina nga imong mga iwaiduko nila kanimo ang ilang mga nawong hangtud sa yuta, ug tilapan ang abug sa imong mga tiil; ug ikaw masayud nga ako mao si Jehova; ug sila nga managhulat kanako dili pagapakaulawan. Makukuha baga ang huli sa makapangyarihan, o maliligtas ang mga talagang nabihag? Pagakuhaon ba ang tukbonon gikan sa mabaskug, kun kadtong mga gibihag uyon sa balaod pagabuhian? Ngunit ganito ang sabi ng Panginoon, Pati ng mga bihag ng makapangyarihan ay kukunin, at ang huli ng kakilakilabot ay maliligtas; sapagkat ako'y makikipaglaban sa kaniya na nakikipaglaban sa iyo, at aking ililigtas ang iyong mga anak. Apan mao kini ang giingon ni Jehova: Bisan pa ang mga binihag sa mabaskug pagakuhaon, ug ang tukbonon sa makalilisang pagabuhian; kay ako magapakigbisug kaniya nga nagapakigbisug kanimo, ug ako nga pagaluwason ang imong mga anak. At aking pakakanin silang nagsisipighati sa iyo ng kanilang sariling laman; at sila'y mangalalango ng kanilang sariling dugo, na gaya ng matamis na alak: at makikilala ng lahat ng tao, na akong Panginoon ay iyong Tagapagligtas, at iyong Manunubos, na Makapangyarihan ng Jacob. Ug pakan-on ko kadtong nanaglupig kanimo sa ilang kaugalingong unod; ug sila mangahubog uban sa ilang kaugalingon nga dugo ingon sa matam-is nga vino: ug ang tanan nga unod masayud nga ako, si Jehova, mao ang imong Manluluwas, ug ang imong Manunubos, ang Makagagahum ni Jacob. Ganito ang sabi ng Panginoon, Saan nandoon ang sulat ng pagkakahiwalay ng iyong ina, na aking ipinaghiwalay sa kaniya? o sa kanino sa mga nagpapautang sa akin ipinagbili kita? Narito, dahil sa inyong mga kasamaan ay naipagbili kayo, at dahil sa inyong mga pagsalangsang ay nahiwalay ang inyong ina. Mao kini ang giingon ni Jehova: Hain man ang sulat sa pakigbulag sa imong inahan, nga tungod niini ako siya nga gibiyaan? kun kinsa sa akong mga gipangutangan gibaligyaan ko kaninyo? Ania karon, tungod sa inyong mga kasal-anan nabaligya kamo, ug tungod sa inyong mga paglapas nabiniyaan ang inyong inahan. Bakit, nang ako'y parito, ay walang tao? nang ako'y tumawag, ay walang sumagot? naging maiksi na baga ang aking kamay na hindi makatubos? o wala akong kapangyarihang makapagligtas? Narito, sa saway ko ay aking tinutuyo ang dagat, aking pinapaging ilang ang mga ilog: ang kanilang isda ay bumabaho, sapagkat walang tubig, at namamatay dahil sa uhaw. Ngano man nga sa akong pag-abut walay tawo? sa akong pagtawag, wala bay usa nga mitubag? Giputlan ba gayud ang akong kamot aron kini dili makagtubos? kun wala ba akoy gahum aron sa pagluwas? Ania karon, tungod sa akong pagbadlong gipamala ko ang dapat, gihimo ko ang mga sapa nga usa ka kamingawan: ang ilang mga isda nangabaho, tungod kay wala nay tubig, ug nangamatay tungod sa kauhaw. Aking binibihisan ng kaitiman ang langit at aking ginagawang kayong magaspang ang kaniyang takip. Ako nagsaput sa mga langit sa kangitngit, ug ako naghimo sa sako nga ilang tabon. Binigyan ako ng Panginoong Dios ng dila ng nangaturuan, upang aking maalaman kung paanong aaliwin ng mga salita siyang nanglulupaypay. Siya'y nagigising tuwing umaga, ginigising niya ang aking pakinig upang makinig na gaya ng mga natuturuan. Ang Ginoong Jehova nagahatag kanako sa dila niadtong mga tinon-an, aron mahibalo ako sa paglig-on uban ang mga pulong nga angay kaniya nga gikapuyan: siya nagapukaw sa buntagbuntag, siya nagapukaw sa akong igdulungog aron sa pagpamati ingon kanila nga mga tinon-an. Binuksan ng Panginoong Dios ang aking pakinig, at ako'y hindi naging mapanghimagsik, o tumalikod man. Ang Ginoong Jehova nag-abli sa akong igdulungog, ug ako wala magmasinuklanon, ni motalikod. Aking ipinain ang aking likod sa mga mananakit, at ang aking mga pisngi sa mga bumabaltak ng balbas; hindi ko ikinubli ang aking mukha sa kahihiyan at sa paglura. Ako naghatag sa akong likod sa mga maghahampak, ug sa akong mga aping kanila nga nanag-ibut sa buhok; wala nako tagoi ang akong nawong gikan sa kaulaw ug pagluwa. Sapagkat tutulungan ako ng Panginoong Dios; kayat hindi ako nalito: kayat inilagay ko ang aking mukha na parang batong pingkian, at talastas ko na hindi ako mapapahiya. Kay ang Ginoong Jehova mobulig kanako; tungod niini ako, wala paglibuga; busa gipahaluna ko ang akong nawong sama sa usa ka batong lag-it, ug ako nasayud nga ako dili pagapakaulawan. Siya'y malapit na nagpapatotoo sa akin; sinong makikipaglaban sa akin? tayo'y magsitayong magkakasama: sino ang aking kaaway? bayaang lumapit siya sa akin. Siya nga nagapamatarung kanako; ania sa haduol kinsa bay makigbisug batok kanako? magtingub kita sa pagtindog: kinsa bay akong kabatok? paduola siya kanako. Narito, tutulungan ako ng Panginoong Dios; sino siya na hahatol sa akin? narito, silang lahat ay mangalulumang parang bihisan; lalamunin sila ng tanga. Ania karon, ang Ginoong Jehova motabang kanako; kinsa ba siya nga magasilot kanako? tan-awa, silang tanan mangagabok ingon sa saput; ang tangkob magakutkot kanila. Sino sa inyo ang natatakot sa Panginoon, na sumusunod sa tinig ng kaniyang lingkod? Siyang lumalakad sa kadiliman, at walang liwanag, tumiwala siya sa pangalan ng Panginoon, at umasa sa kaniyang Dios. Kinsa ba ang anaa sa taliwala ninyo nga nagakahadlok kang Jehova, nga nagatuman sa tingog sa iyang alagad? siya nga nagalakaw sa kangitngitan, ug walay kahayag, pasaliga siya sa ngalan ni Jehova, ug patugyana diha sa iyang Dios. Narito, kayong lahat na nangagsusulsol ng apoy, na kumukubkob ng mga sulo: magsilakad kayo sa liyab ng inyong apoy, at sa gitna ng mga sulo na inyong pinagalab. Ito ang tatamuhin ninyo sa aking kamay; kayo'y hihiga sa kapanglawan. Ania karon, kamong tanan nga nagahaling ug kalayo, nga nagabakus sa inyong mga kaugalingon ug mga agipo; lumakaw kamo sa kasiga sa inyong kalayo, ug sa mga agipo nga inyong gihaling. Kini modangat kaninyo gikan sa akong kamot; kamo manghigda sa kasub-anan. Kayo'y magsipakinig sa akin, kayong nagsisisunod sa katuwiran, kayong nagsisihanap sa Panginoon: magsitingin kayo sa malaking bato na inyong kinaputulan, at sa luwang ng hukay na kinahukayan sa inyo. Patalinghug kanako, kamo nga nanagsunod sa pagkamatarung, kamo nga nanagpangita kang Jehova: tuman-aw kamo sa bato diin kamo sapsapa, ug sa lungag sa gahong diinkamo kaluta. Tingnan ninyo si Abraham na inyong ama, at si Sara na nanganak sa inyo; sapagkat nang siya'y iisa ay tinawag ko siya, at aking pinagpala siya, at aking pinarami siya. Tuman-aw kamo kang Abraham nga inyong amahan, ug kang Sara nga nanganak kaninyo; kay sa usa pa lamang siya gitawag ko siya, ug gipanalanginan ko siya, ug gihimo ko siya nga daghan. Sapagkat inaliw ng Panginoon ang Sion; kaniyang pinasaya ang lahat niyang sirang dako, at ginawa niyang parang Eden ang kaniyang ilang, at ang kaniyang lupang masukal ay parang halamanan ng Panginoon; kagalakan at kasayahan ay masusumpungan doon, pagpapasalamat, at tinig na mainam. Kay gilipay ni Jehova ang Sion; iya nga gilipay ang tanan niyang mga dapit nga nangagun-ob ug gihimo niya ang iyang kamingawan nga sama sa Eden, ug ang iyang awaaw nga dapit nga sama sa tanaman ni Jehova; kalipay ug kasadya hingpalgan sa sulod niini, ang pagpasalamat, ug ang tingog sa honi. Makinig ka sa akin, Oh bayan ko; at pakinggan mo ako, Oh bansa ko: sapagkat isang kautusan ay magmumula sa akin, at ang aking kahatulan ay gagawin kong pinakaliwanag sa mga bayan. Tagda ako, Oh akong katawohan, ug patalinghugi ako Oh akong nasud; kay usa ka Kasugoan mogula gikan kanako ug akong pagatukoron ang akong justicia alang sa usa ka kahayag sa mga katawohan. Ang katuwiran ko ay malapit, ang aking pagliligtas ay lumabas, at hahatol ang aking mga bisig sa mga bayan; ang mga pulo ay magsisipaghintay sa akin, at sa aking bisig ay magsisitiwala sila. Ang akong pagkamatarung haduol, ang akong kaluwasan migula na, ug ang akong mga bukton magahukom sa mga katawohan; ang kapupud-an magahulat kanako, ug sa akong bukton sila magasalig. Itingin ninyo ang inyong mga mata sa mga langit, at magsitungo kayo sa lupa sa ibaba; sapagkat ang mga langit ay mapapawing parang usok, at ang lupa ay malulumang parang bihisan; at silang nagsisitahan doon ay mangamamatay ng gayon ding paraan: ngunit ang pagliligtas ko ay magpakailan man, at ang aking katuwiran ay hindi mawawakasan. Iyahat ang inyong mga mata sa kalangitan, ug sud-onga ang yuta sa ubos; kay ang kalangitan mawagtang nga sama sa aso, ug ang yuta magabok nga sama sa usa ka saput; ug sila nga nanagpuyo sa sulod niini mangamatay sa sama nga pagkaagi: apan ang akong kaluwasan magapadayon sa walay katapusan, ug ang akong pagkamatarung dili pagawagtangon. Inyong pakinggan ako, ninyong nakakaalam ng katuwiran, bayan na ang puso ay kinaroonan ng aking kautusan; huwag ninyong katakutan ang pula ng mga tao, o manglupaypay man kayo sa kanilang mga paglait. Patalinghug kanako, kamo nga nanagpanghibalo sa pagkamatarung, ang katawohan sa kang kinsang kasingkasing anaa ang akong Kasugoan; ayaw ninyo kahadloki ang pagtamay sa mga tawo, ni mangaluya kamo tungod sa ilang mga pagbiaybiay. Sapagkat sila'y lalamunin ng tanga na parang bihisan, at kakanin sila ng uod na parang bihisan na balahibo ng tupa; ngunit ang aking katuwiran ay magiging magpakailan man, at ang aking pagliligtas ay sa lahat ng salit saling lahi. Kay ang tangkob magakutkot kanila nga sama sa usa ka saput, ug ang ulod mokaon kanila nga sama sa balhibo sa carnero; apan ang akong pagkamatarung magadayon sa walay katapusan, ug ang akong kaluwasan ngadto sa tanang mga kaliwatan. Gumising ka, gumising ka, magbihis ka ng kalakasan, Oh bisig ng Panginoon; gumising ka na gaya nang kaarawan noong una, nang mga lahi ng mga dating panahon. Hindi baga ikaw ang pumutol ng Rahab, na sumaksak sa buwaya? Pagmata, pagmata, pagsul-ob sa kusog, Oh bukton ni Jehova; pagmata ingon sa karaan nga mga adlaw, ang mga kaliwatan sa kanhing panahon. Dili ba ikaw mao ang nagtagodtagod kang Rahab, ug ang nagdunggab sa dragon. Hindi baga ikaw ang tumuyo sa dagat, sa tubig ng malaking kalaliman; na iyong pinapaging daan ang kalaliman ng dagat upang daanan ng natubos? Dili ba ikaw mao ang nagpamala sa dagat, sa mga tubig sa daku nga kahiladman; nga naghimo sa mga kahiladman sa dagat nga usa ka dalan aron pagaagian sa mga tinubos? At ang mga tinubos ng Panginoon ay magsisibalik, at magsisiparoong may awitan sa Sion; at walang hanggang kagalakan ay sasa kanilang mga ulo: sila'y mangagtatamo ng kasayahan at kagalakan; at ang kapanglawan at pagbubungtong-hininga ay tatakas. Ug ang mga linukat ni Jehova mamalik, ug moabut nga magaawit sa Sion; ug ang malungtaron sa gihapon nga kalipay mahaanha sa ibabaw sa ilang mga ulo: sila makabaton ug kasadya ug kalipay; ug ang kasubo ug ang pagpanghayhay mangalagiw. Ako, ako nga, ay siyang umaaliw sa inyo: sino ka na natatakot sa tao na mamamatay at sa anak ng tao na gagawing parang damo; Ako, bisan ako gayud mao siya nga nagalipay kaninyo; kinsa ba ikaw nga mahadlok man ikaw sa tawo nga mamatay, ug sa anak nga lalake sa tawo nga pagahimoon nga ingon sa balili; At iyong kinalimutan ang Panginoon na May-lalang sa iyo, na nagladlad ng mga langit, at naglalagay ng mga patibayan ng lupa; at ikaw ay natatakot na lagi buong araw dahil sa pusok ng mamimighati, pagka siya'y nagmamadali upang gumiba? at saan nandoon ang pusok ng mamimighati? Ug nahakalimot kang Jehova nga imong Magbubuhat, nga nagbuklad sa kalangitan: ug nagpahaluna sa mga patukoranan sa yuta; ug nagakahadlok sa kanunay sa tibook nga adlaw tungod sa kabangis sa malupigon, sa magaandam na siya aron sa paglaglag? ug hain na man ang kabangis sa malupigon? Ang bihag na tapon ay madaling bibitawan; at hindi mamamatay at bababa sa hukay, o magkukulang man ang kaniyang tinapay. Ang hininginlan nga binihag pagabuhian sa madali; ug siya dili mamatay ug manaug ngadto sa gahong, ni magakulang ang iyang tinapay. Sapagkat ako ang Panginoon mong Dios, na nagpapahugong sa dagat, na ang mga alon niyao'y humuhugong: ang Panginoon ng mga hukbo ay siyang kaniyang pangalan. Kay ako mao si Jehova nga imong Dios, nga nagatukaw sa dagat aron ang mga balod niini managngulob: si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan. At inilagay ko ang aking mga salita sa iyong bibig, at tinakpan kita sa lilim ng aking kamay, upang aking mailadlad ang mga langit, at mailagay ang mga patibayan ng lupa, at magsabi sa Sion, Ikaw ay aking bayan. Ug ginabutang ko ang akong mga pulong sa imong baba, ug natabonan ko ikaw sa landong sa akong kamot, aron akong mapahamutang ang mga langit, ug mapahaluna ang mga patukoranan sa yuta, ug magaingon sa Sion: Ikaw mao man ang akong katawohan. Gumising ka, gumising ka, tumayo ka, Oh Jerusalem, na uminom ka sa kamay ng Panginoon sa saro ng kaniyang kapusukan; iyong ininuman ang saro ng pangpagiray, at iyong sinaid. Pagmata, pagmata, tumindog ka, Oh Jerusalem, nga nakainum gikan sa kamot ni Jehova sa copa sa iyang kaligutgut; ikaw nakainum sa panaksan sa copa sa pagpasapinday, ug nagtiti niini. Walang pumatnubay sa kaniya sa lahat na anak na kaniyang ipinanganak; o may humawak man sa kaniya sa kamay sa lahat na anak na kaniyang pinalaki. Walay bisan kinsa nga makagmando kaniya taliwala sa tanan nga mga anak nga lalake nga iyang gipanganak; ni adunay bisan kinsa nga magaagak kaniya sa iyang kamot taliwala sa tanan nga mga anak nga lalake nga iyang gimatuto. Ang dalawang bagay na ito ay nangyari sa iyo; sinong makikidamdam sa iyo? kagibaan, at kasiraan, at ang kagutom at ang tabak; paanong aaliwin kita? Kining duruha ka butang mahinabo kanimo, kinsa bay magasubo alang kanimo? biniyaan ug kalaglagan, ug ang gutom ug ang pinuti; unsaon man nako sa paglipay kanimo? Ang iyong mga anak ay nanganglupaypay, sila'y nangahihiga sa dulo ng lahat na lansangan, na gaya ng isang usa sa isang silo; sila'y puspos ng kapusukan ng Panginoon, ng saway ng iyong Dios. Ang imong mga anak nga lalake nangaluya, sila nanaghigda sa ulohan sa tanang mga kadalanan, ingon sa usa ka lagsaw sa sulod sa usa ka batong; sila napun-an sa kaligutgut ni Jehova, sa pagbadlong sa imong Dios. Kayat pakinggan mo ito ngayon, ikaw na nagdadalamhati, at lango, ngunit hindi ng alak: Busa pamatia karon kini, ikaw nga sinakit, ug hubog, apan dili sa vino: Ganito ang sabi ng iyong Panginoon na Jehova, at ng iyong Dios na nagsasanggalang ng usap ng kaniyang bayan, Narito, aking inalis sa iyong kamay ang saro na pangpagiray, ang saro nga ng aking kapusukan; hindi ka na iinom pa: Kini mao ang giingon sa imong Ginoong Jehova, ug sa imong Dios nga nagapangaliyupo mahatungod sa iyang katawohan: Ania karon, nakuha ko na gikan sa imong kamot ang copa sa pagpasapinday, bisan pa ang panaksan sa copa sa akong kaligutgut; ikaw dili na moinum niini pag-usab: At aking ilalagay sa kamay nila na nagsisidalamhati sa iyo, na nakapagsabi sa iyong kaluluwa, Ikaw ay dumapa upang kami ay dumaan, at iyong inilagpak ang iyong likod na parang lupa, at parang lansangan sa kanilang nagdaraan. Ug ibutang ko kini sa kamot nila nga nagsakit kanimo, nga nag-ingon sa imong kalag: Duko, aron nga kami makaagi; ug imo nga gipahamutang ang imong bokoboko nga ingon sa yuta, ug ang ingon sa dalan, kanila nga nanagpanlakaw. Gumising ka, gumising ka, magsuot ka ng iyong kalakasan, Oh Sion; magsuot ka ng iyong mga magandang damit, Oh Jerusalem, na bayang banal: sapagkat mula ngayo'y hindi na papasok pa sa iyo ang hindi tuli at ang marumi. Pagmata, pagmata, isul-ob ang imong kusog, Oh Sion; isul-ob ang imong matahum nga mga bisti, Oh Jerusalem, ang balaan nga ciudad: kay sukad karon wala nay moanha kanimo nga dili sinircumcisionan ug mahugaw. Magpagpag ka ng alabok; ikaw ay bumangon, umupo ka sa iyong luklukan, Oh Jerusalem: magkalag ka ng mga tali ng iyong leeg, Oh bihag na anak na babae ng Sion. Yabyabi ang imong kaugalingon gikan sa abug; tindog, lingkod sa imong trono, Oh Jerusalem: buhi ang imong kaugalingon gikan sa mga higot sa imong liog, Oh binihag nga anak nga babaye sa Sion. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Kayo'y naipagbili sa wala; at kayo'y matutubos ng walang salapi. Kay kini mao ang giingon ni Jehova: Sa walay bili kamo gibaligya; ug pagalukaton kamo sa wala salapi. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Ang bayan ko ay bumaba noong una sa Egipto upang makipamayan doon: at pinighati sila ng mga taga Asiria ng walang kadahilanan. Kay kini mao ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang akong katawohan sa sinugdan nanlugsong ngadto sa Egipto aron sa pagpuyo didto: ug ang Asiriahanon mingdaugdaug kanila sa walay gipasikaran. Ngayon nga, anong ginagawa ko rito, sabi ng Panginoon, yamang ang aking bayan ay dinala ng walang anoano? silang nangagpupuno sa kanila ay nagsisiungal, sabi ng Panginoon, at ang aking pangalan ay natutungayaw na lagi buong araw, Busa karon, unsa bay akong pagabuhaton dinhi, nagaingon si Jehova, sanglit ang akong katawohan ginaagaw sa walay bili? sila nga nagahari kanila nanag-uwang, nagaingon si Jehova, ug ang akong ngalan sa kanunay sa tibook nga adlaw ginapasipalahan. Kayat makikilala ng aking bayan ang aking pangalan: kayat matatalastas nila sa araw na yaon, na ako yaong nagsasalita; narito, ako nga. Tungod niini ang akong katawohan makaila sa akong ngalan: busa sila makaila niadtong adlawa nga ako mao siya nga nagasulti: Ania karon, mao manako. Anong pagkaganda sa mga bundok ng mga paa niyaong nagdadala ng mga mabuting balita, na naghahayag ng kapayapaan, na nangagdadala ng mga mabuting balita sa ikabubuti, na nagtatanyag ng kaligtasan, na nagsasabi sa Sion, Ang iyong Dios ay naghahari! Pagkatahum sa ibabaw sa kabukiran sa mga tiil niadtong nanagdala sa mga maayong balita, nga nanagmantala sa pakigdait, nga nanagdala ug mga maayong balita sa kaayohan, nga nanagmantala sa kaluwasan, nga nanag-ingon sa Sion: Ang imong Dios nagahari! Ang tinig ng iyong mga bantay! sila'y naglalakas ng tinig, na magkakasamang nagsisiawit; sapagkat sila'y makakakita ng mukhaan pagka ang Panginoon ay bumalik sa Sion. Ang tingog sa imong mga magbalantay! ila nga gipatugbaw ang ilang tingog, nanagdungan sila sa pag-awit; kay sila makakita sa mata ug mata, sa diha nga si Jehova mobalik na sa Sion. Kayo'y magbiglang magalak, kayo'y magsiawit na magkakasama, kayong mga sirang dako ng Jerusalem; sapagkat inaliw ng Panginoon ang kaniyang bayan, kaniyang tinubos ang Jerusalem. Hunat sa paglipay, panag-awit sa pagdungan, kamo nga nangagun-ob nga mga dapit sa Jerusalem; kay gilipay na ni Jehova ang iyang katawohan, iyang gitubos na ang Jerusalem. Hinubdan ng Panginoon ang kaniyang banal na bisig sa harap ng mga mata ng lahat na bansa; at makikita ng lahat na wakas ng lupa ang pagliligtas ng ating Dios. Gihukasan ni Jehova ang iyang balaan nga bukton diha sa mga mata sa tanang mga nasud; ug ang tanang mga kinatumyan sa yuta nakakita na sa kaluwasan sa atong Dios. Kayo'y magsiyaon, kayo'y magsiyaon, kayo'y magsialis doon, huwag kayong magsisihipo ng maruming bagay; kayo'y magsilabas sa gitna niya; kayo'y mangagpakalinis, kayong nangagdadala ng mga sisidlan ng Panginoon. Pahalayo kamo, pahalayo kamo, gumula kamo gikan dinha, ayaw pagkamkam ug butang nga mahugaw:; gumula kamo sa iyang taliwala; panaghinlo kamo sa inyong kaugalingon, kamo nga nanagdala sa mga sudlanan ni Jehova. Sapagkat kayo'y hindi magsisilabas na nagmamadali, o magsisilabas man kayo na takas: sapagkat ang Panginoon ay magpapauna sa inyo; at ang Dios ng Israel ay magiging inyong bantay likod. Kay kamo dili managgula nga managdali, ni manlakaaw kamo nga magakalagiw: kay si Jehova magauna kaninyo; ug ang Dios sa Israel maoy magapalikod kaninyo. Narito, ang lingkod ko ay gagawang may karunungan, siya'y mabubunyi, at malalagay na mataas, at magiging napakataas. Ania karon, ang akong alagad magahimo sa pagkabuotan, siya pagabayawon ug igapataas ug mahataas gayud kaayo. Kung paanong marami ang natigilan dahil sa iyo (ang kaniyang mukha ay napakakatuwa kay sa kaninomang lalake, at ang kaniyang anyo ay higit na kumatuwa kay sa mga anak ng mga tao), Sama sa kadaghanan nanghibulong kanimo (ang niyang nawong nasamadsamaran gayud labaw kay sa bisan kinsa nga tawo, ug ang iyang dagway labaw pa kay sa mga anak sa mga tawo), Gayon siya magwiwisik sa maraming bansa; ang mga hari ay magtitikom ng kanilang mga bibig dahil sa kaniya: sapagkat ang hindi nasaysay sa kanila ay kanilang makikita; at ang hindi nila narinig ay kanilang mauunawa. Sa pagkaagi nga siya magabisibis sa daghanang mga nasud; ang mga hari managtak-um sa ilang mga baba sa atubangan niya: kay kadtong wala pa ikasugilon kanila makita nila; ug kadtong wala nila hidunggi, ila nga hisabtan. Sinong naniwala sa aming balita? at kanino nahayag ang bisig ng Panginoon? Kinsa bay nakatoo sa among balita? ug kang man ikapadayag ang bukton ni Jehova? Sapagkat siya'y tumubo sa harap niya na gaya ng sariwang pananim, at gaya ng ugat sa tuyong lupa: walang anyo o kagandahan man; at pagka ating minamasdan siya ay walang kagandahan na mananais tayo sa kaniya. Kay siya mitubo sa iyang atubangan ingon sa usa ka linghod nga tanum, ug ingon sa usa ka gamut gikan sa usa ka mamalang yuta: siya walay panagway ni kaanyag; ug sa diha nga ato na siya nga makita, wala ing katahum aron ato nga tinguhaon siya. Siya'y hinamak at itinakuwil ng mga tao; isang taong sa kapanglawan, at bihasa sa karamdaman: at gaya ng isa na pinagkublihan ng kanilang mukha ng mga tao, na siya'y hinamak, at hindi natin hinalagahan siya. Gitamay siya, ug gisalikway sa mga tawo; usa ka tawo sa mga kasub-anan, ug nakasinati sa pag-antus: ug ingon sa usa nga gikan kaniya gitago sa mga tawo ang ilang nawong siya gibiaybiay; ug siya wala nato mahala. Tunay na kaniyang dinala ang ating mga karamdaman, at dinala ang ating mga kapanglawan; gayon ma'y ating pinalagay siya na hinampas, sinaktan ng Dios, at dinalamhati. Sa pagkamatuod gipas-an niya ang atong kasakitan, ug gipas-an niya ang atong mga kasub-anan; apan siya giila nato nga binunalan, hinampak sa Dios, ug sinakit. Ngunit siya'y nasugatan dahil sa ating mga pagsalangsang, siya'y nabugbog dahil sa ating mga kasamaan, ang parusa ng tungkol sa ating kapayapaan ay nasa kaniya; at sa pamamagitan ng kaniyang mga latay ay nagsigaling tayo. Apan siya ginasamaran tungod sa atong kalapasan, siya napangos tungod sa atong mga kasal-anan; ang silot sa atong pakigdait diha sa ibabaw niya; ug tungod sa iyang mga labod kita nangaayo. Tayong lahat na gaya ng mga tupa ay naligaw; tayo ay tumungo bawat isa sa kaniyang sariling daan; at ipinasan sa kaniya ng Panginoon ang kasamaan nating lahat. Kitang tanan sama sa mga carnero nanghisalaag; ang tagsatagsa kanato misimang sa iyang kaugalingon nga dalan; ug gibutang ni Jehova diha kaniya ang kasal-anan nato nga tanan. Siya'y napighati, gayon man nang siya'y dinalamhati ay hindi nagbuka ng kaniyang bibig; gaya ng kordero na dinadala sa patayan, at gaya ng tupang nasa harap ng mga manggugupit sa kaniya ay pipi, gayon ma'y hindi niya binuka ang kaniyang bibig. Siya gidaugdaug, apan sa diha nga siya gisakit, wala niya bukha ang iyang baba; ingon sa usa ka nating carnero nga ginadala ngadto sa ihawan, ug ingon sa usa ka carnero nga naamang sa atubangan sa iyang mga maggugunting, mao usab wala niya bukha ang iyang baba. Sa pamamagitan ng kapighatian at kahatulan ay dinala siya: at tungkol sa kaniyang lahi, sino sa kanila ang gumunita na siya'y nahiwalay sa lupain ng buhay? dahil sa pagsalangsang ng aking bayan ay nasaktan siya. Pinaagi sa pagdaugdaug ug sa paghukom siya gikuha; ug mahatungod sa iyang kaliwatan, kinsa ba ang anaa kanila nga nagpalandong nga siya giputol gikan sa yuta sa mga buhi tungod sa kalapasan sa akong katawohan kang kinsa angay ang hampak? At ginawa nila ang kaniyang libingan na kasama ng mga masama, at kasama ng isang lalaking mayaman sa kaniyang kamatayan; bagaman hindi siya gumawa ng pangdadahas, o wala mang anomang karayaan sa kaniyang bibig. Ug gibuhat nila ang iyang lubnganan uban sa dautan ug ang iyang kamatayon uban sa mga dato; ngani siya wala makabuhat ug pagpanlupig, ni dihay limbong sa iyang baba. Gayon ma'y kinalugdan ng Panginoon na mabugbog siya; inilagay niya siya sa pagdaramdam: pagka iyong gagawin ang kaniyang kaluluwa na pinakahandog dahil sa kasalanan, makikita niya ang kaniyang lahi, pahahabain niya ang kaniyang mga kaarawan, at ang pagkalugod ng Panginoon ay lalago sa kaniyang kamay. Apan nahimut-an ni Jehova ang pagsamad kaniya; iya nga gisakit siya: kong ikaw mohimo sa iyang kalag nga usa ka halad-alang-sa-sala, siya makakita sa iyang kaliwat, siya mopahalugway sa iyang mga adlaw, ug ang kahimut-an ni Jehova motubo sa iyang kamot. Siya'y makakakita ng pagdaramdam ng kaniyang kaluluwa at masisiyahan: sa pamamagitan ng kaniyang kaalaman ay aariing ganap ng aking matuwid na lingkod ang marami; at dadalhin niya ang kanilang mga kasamaan. Siya makakita gikan sa kasakit sa iyang kalag, ug matagbaw: pinaagi sa kahibalo sa iyang kaugalingon ang akong alagad nga matarung magapamatarung sa daghan; ug siya ang mopas-an sa ila nga mga kasal-anan. Kayat hahatian ko siya ng bahagi na kasama ng dakila, at kaniyang hahatiin ang samsam na kasama ng malakas; sapagkat kaniyang idinulot ang kaniyang kaluluwa sa kamatayan, at ibinilang na kasama ng mga mananalangsang: gayon ma'y dinala niya ang kasalanan ng marami, at namagitan sa mga mananalangsang. Tungod niini hatagan ko siya ug usa ka bahin uban sa dagku, ug uban sa mga mabaskug siya magabahin sa mga inagawan; tungod kay iya nga gibubo ang iyang kalag ngadto sa kamatayon, ug siya giisip uban sa mga malapason: bisan pa iyang gipas-an ang sala sa daghan, ug naghimo ug paglaban alang sa mga malapason. Umawit ka, Oh baog, ikaw na hindi nanganak; ikaw ay magbiglang umawit, at humiyaw ng malakas, ikaw na hindi nagdamdam ng panganganak: sapagkat higit ang mga anak ng binawaan kay sa mga anak ng may asawa, sabi ng Panginoon. Pag-awit, Oh apuli, ikaw nga wala manganak; hunat sa pag-awit, ug suminggit ka sa makusog, ikaw nga wala gayud mag-antus sa pagpanganak: kay labi pang daghan ang mga anak sa biniyaan kay sa mga anak sa kinasal nga asawa, nagaingon si Jehova. Iyong palakhin ang dako ng iyong tolda, at maladlad ang mga tabing ng iyong mga tahanan; huwag kang magurong: habaan mo ang iyong mga lubid, at patibayin mo ang iyong mga tulos. Padakua ang dapit sa imong balong-balong, ug ipabuklad kanila ang mga tabil sa imong mga puloy-anan; ayaw pagdaginot; lugwayi ang imong mga pisi, ug lig-ona ang imong mga lagdok. Sapagkat ikaw ay lalago sa kanan at sa kaliwa; at ang iyong lahi ay magaari ng mga bansa, at patatahanan ang mga gibang bayan. Kay magabuklad ikaw sa halayong dapit sa toong kamot ug sa wala; ug ang imong kaliwat manag-iya sa mga nasud, ug magapapuyo sa mga ciudad nga biniyaan. Huwag kang matakot; sapagkat ikaw ay hindi mapapahiya: o malilito ka man; sapagkat hindi ka malalagay sa kahihiyan: sapagkat iyong kalilimutan ang kahihiyan ng iyong kabataan, at ang pula sa iyong pagkabao ay hindi mo maaalaala pa. Ayaw kahadlok; kay ikaw dili maulawan; ni malibog ikaw; kay ikaw dili pagapakaulawan: kay ikaw malimot sa kaulawan sa imo nga pagkabatan-on; ug ang pagkatalamayon sa imo nga pagkabalo dili na nimo hinumduman. Sapagkat ang May-lalang sa iyo ay iyong asawa; ang Panginoon ng mga hukbo ay kaniyang pangalan: at ang Banal ng Israel ay iyong Manunubos, ang Dios ng buong lupa tatawagin siya. Kay ang imong Magbubuhat mao ang imong bana; si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan: ug ang Balaan sa Israel mao ang imong Manunubos; ang Dios sa tibook nga yuta siya pagatawgon. Sapagkat tinawag ka ng Panginoon na parang asawang kinalimutan namamanglaw sa kalooban, parang asawa ng kabataan, pagka siya'y itinatakuwil, sabi ng iyong Dios. Kay si Jehova nagatawag kanimo ingon sa usa ka asawa nga biniyaan ug sinakit sa espiritu, bisan pa usa ka asawa sa pagkabatan-on, sa diha nga siya gisalikway, nagaingon ang imong Dios. Sa sangdaling-sangdali ay kinalimutan kita; ngunit pipisanin kita sa pamamagitan ng mga malaking kaawaan. Kay sa usa ka diyutay lamang nga panahon gibiyaan ko ikaw; apan uban sa daku uyamut nga mga kalooy pagatigumon ko ikaw. Sa kaunting pagiinit ay ikinubli ko ang aking mukha sa iyo sa isang sangdali; ngunit kinaawaan kita sa pamamagitan ng walang hanggang kagandahang-loob, sabi ng Panginoon, na iyong Manunubos. Sa nagaawas nga kasuko gitagoan ko ang akong nawong gikan kanimo sa usa lamang ka daklit nga panahon; apan uban sa walay katapusan nga mahigugmaong-kalolot, pagakaloy-an ko ikaw, nagaingon si Jehova nga imong Manunubos. Sapagkat ito ay parang tubig ng panahon ni Noe sa akin; sapagkat kung paanong ako'y sumumpa, na ang tubig ng panahon ni Noe ay hindi na aahon pa sa lupa, gayon ako'y sumumpa na hindi ako magiinit sa iyo, o sasaway sa iyo. Kay kini alang kanako ingon sa mga tubig sa mga adlaw ni Noe; kay ingon nga ako nanumpa nga ang mga tubig sa mga adlaw ni Noe dili na molunop sa yuta pag-usab, sa ingon niana ako nanumpa nga dili na nako masuko kanimo ni mobadlong kanimo. Sapagkat ang mga bundok ay mangapapaalis, at ang mga burol ay mangapapalipat; ngunit ang aking kagandahang-loob ay hindi hihiwalay sa iyo, o ang akin mang tipan ng kapayapaan ay maalis, sabi ng Panginoon na naaawa sa iyo. Kay ang mga bukid kaha mapapha, ug ang mga bungtod mabalhin; apan ang mahigugmaong-kalolot dili mobulag kanimo, ni ang akong tugon sa pakigdait mabalhin, nagaingon si Jehova nga adunay kalooy kanimo. Oh ikaw na nagdadalamhati, na pinapaspas ng bagyo, at hindi naaaliw, narito, aking ilalagay ang iyong mga bato na may magandang mga kulay, at ilalapag ko ang iyong mga patibayan na may mga zafiro. Oh ikaw nga sinakit, ginatugpo sa unos, ug wala paglipaya, ania karon, ibutang ko ang imong mga bato sa matahum nga mga bulok, ug ipahaluna ko ang imong mga patukoranan uban sa mga zafiro. At gagawin kong mga rubi ang iyong mga dungawan, at mga karbungko ang iyong mga pintuang-bayan, at mga mahahalagang bato ang iyong lahat na hangganan. Ug himoon ko ang imong mga lantawan sa mga rubi, ug ang imong mga ganghaan sa mga carbunclo, ug ang tanan mong utlanan sa mga bato nga bililhon. At lahat mong anak ay tuturuan ng Panginoon; at magiging malaki ang kapayapaan ng iyong mga anak. Ug ang tanan nimo nga mga aanak pagatudloan ni Jehova; ug daku ang pakigdait sa imong mga anak. Sa katuwiran ay matatatag ka: ikaw ay malalayo sa kapighatian sapagkat yao'y hindi mo katatakutan; at sa kakilabutan, sapagkat hindi lalapit sa iyo. Sa pagkamatarung ikaw pagatukoron: ikaaw ipahalayo gikan sa pagdaugdaug, kay ikaw dili arang mahadlok; ug sa kalisang, kay kini dili modangat sa haduol kanimo. Narito, sila'y magkakapisan, ngunit hindi sa pamamagitan ko: sinomang magpipisan laban sa iyo ay mabubuwal dahil sa iyo. Ania karon, sila managtigum pagtingub, apan dili pinaagi kanako: bisan kinsa nga managtigum pagtingub batok kanimo mangapukan tungod kanimo. Narito, aking nilalang ang panday na humihihip sa mga baga, at naglalabas ng kasangkapan para sa kaniyang gawa; at aking nilalang ang manglilipol upang manglipol. Ania karon, gibuhat ko ang panday sa puthaw nga nagahuyop sa kalayo sa mga baga, ug nagadala ug usa ka galamiton alang sa iyang buhat; ug gibuhat ko ang mangguguba aron sa paglaglag. Walang almas na ginawa laban sa iyo ay pakikinabangan at bawat dila na gagalaw laban sa iyo sa kahatulan ay iyong hahatulan. Ito ang mana ng mga lingkod ng Panginoon, at ang katuwiran nila ay sa akin, sabi ng Panginoon. Walay hinagiban nga gibuhat batok kanimo nga magmalampuson; ug ang tagsatagsa ka dila nga molitok batok kanimo aron sa paghukom imo nga pagahukman. Kini mao ang panulondon sa mga alagad ni Jehova, ug ang ilang pagkamatarung nga gikan kanako, nagaingon si Jehova. Oh lahat na nangauuhaw, magsiparito kayo sa tubig at siyang walang salapi; magsiparito kayo, kayo'y magsibili, at magsikain; oo, kayo'y magsiparito, kayo'y magsibili ng alak at gatas ng walang salapi at walang bayad. Ho, ang tagsatagsa nga ginauhaw, umari kamo sa mga tubig, ug siya nga walay salapi; umari kamo, pumalit, ug kumaon; oo, umari kamo, palit ug vino ug gatas sa walay salapi ug sa walay bili. Anot kayo'y nangaggugugol ng salapi sa hindi pagkain? at ng inyong gawa sa hindi nakabubusog? inyong pakinggan ako, at magsikain kayo ng mabuti, at mangalugod kayo sa katabaan. Nan ngano man nga magagasto kamo sa salapi alang niana nga dili tinapay? ug sa inyong pinangitaan alang niadtong dili makabusog? Patalinghug kamo pag-ayo kanako, ug kan-a ninyo kana nga maayo, ug tugoti nga ang inyong kalag magakalipay sa iyang kaugalingon nga katambok. Inyong ikiling ang inyong tainga, at magsiparito kayo sa akin; kayo'y magsipakinig, at ang inyong kaluluwa ay mabubuhay: at ako'y makikipagtipan sa inyo ng walang hanggan, sa makatuwid baga'y ng tunay na mga kaawaan ni David. Ikiling ang imong igdulungog ug umari kanako; patalinghug ug ang imong kalag mabuhi: ug ako magabuhat ug usa ka walay-katapusang tugon uban kaninyo, bisan pa ang matinumanon nga mga kalooy ni David. Narito, ibinigay ko siya na pinakasaksi sa mga bayan, na patnubay at tagapagutos sa mga bayan. Ania karon, gihatag ko siya alang sa usa ka saksi sa mga katawohan, usa ka pangulo ug magmamando sa mga katawohan. Narito, ikaw ay tatawag ng bansa na hindi mo nakikilala; at bansa na hindi ka nakikilala ay tatakbo sa iyo, dahil sa Panginoon mong Dios, at dahil sa Banal ng Israel; sapagkat kaniyang niluwalhati ka. Ania karon, ikaw magatawag ug usa ka nasud nga wala mo hiilhi: ug usa ka nasud nga wala makaila kanimo modalagan nganha kanimo, tungod kang Jehova nga imong Dios, ug tungod sa Balaan sa Israel; kay siya nagahimaya kanimo. Inyong hanapin ang Panginoon samantalang siya'y masusumpungan, magsitawag kayo sa kaniya samantalang siya'y malapit: Pangitaa ninyo si Jehova samtang siya hikaplagan pa; sangpita ninyo siya samtang anaa pa siya sa duol: Lisanin ng masama ang kaniyang lakad, at ng liko ang kaniyang mga pagiisip; at manumbalik siya sa Panginoon, at kaaawaan niya siya; at sa aming Dios, sapagkat siya'y magpapatawad ng sagana. Pabiyai sa dautan ang iyang dalan, ug sa tawo nga dili matarung ang iyang mga hunahuna; ug pabalika siya kang Jehova, ug siya malooy kaniya; ug sa atong Dios, kay siya mopasaylo sa madagayaon gayud. Sapagkat ang aking mga pagiisip ay hindi ninyo mga pagiisip, o ang inyo mang mga lakad ay aking mga lakad, sabi ng Panginoon. Kay akong mga hunahuna dili mao ang inyong mga hunahuna, ni ang inyong mga dalan akong mga dalan, nagaingon si Jehova. Sapagkat kung paanong ang langit ay lalong mataas kay sa lupa, gayon ang aking mga lakad ay lalong mataas kay sa inyong mga lakad, at ang aking mga pagiisip kay sa inyong mga pagiisip. Kay maingon nga ang mga langit hataas kay sa yuta, mao man ang akong mga dalan labi pang hataas kay sa inyong mga dalan, ug ang akong mga hunahuna kay sa inyong mga hunahuna. Sapagkat kung paanong ang ulan ay lumalagpak at ang niebe ay mula sa langit, at hindi bumabalik doon, kundi dinidilig ang lupa, at pinasisibulan at pinatutubuan ng halaman, at nagbibigay ng binhi sa maghahasik at pagkain sa mangangain; Kay maingon nga ang ulan ug ang nieve managpanulo gikan sa langit, ug dili na mobalik didto, apan nagahubo sa yuta, ug magahimo niini nga manalingsing, ug mamutot, ug magahatag sa binhi sa mga magpupugas ug tinapay sa kumakaon; Magiging gayon ang aking salita na lumalabas sa bibig ko: hindi babalik sa akin na walang bunga, kundi gaganap ng kinalulugdan ko, at giginhawa sa bagay na aking pinagsuguan. Sa ingon niini mao man ang akong pulong nga magagula gikan sa akong baba: kini dili mobalik kanako nga walay kapuslanan, kondili nga kini magatuman sa akong gikahimut-an, ug kini magapauswag sa butang nga tungod niana kini akong gipadala. Sapagkat kayo'y magsisilabas na may kagalakan, at papatnubayang may kapayapaan: ang mga bundok at ang mga burol ay magsisibulas ng pagawit sa harap ninyo, at ipapakpak ng lahat na punong kahoy sa parang ang kanilang mga kamay. Kay kamo manggula uban ang kalipay, ug pagamandoan uban sa pakigdait: ang mga bukid ug mga bungtod mohunat sa pag-awit sa imong atubangan; ug ang tanang kakahoyan sa kapatagan mopagakpak sa ilang mga kamot. Kahalili ng tinik ay tutubo ang puno ng abeto; at kahalili ng dawag ay tutubo ang arayan: at sa Panginoon ay magiging pinaka pangalan, pinaka walang hanggang tanda na hindi mapaparam. Sa dapit sa tunok motubo ang haya; ug sa dapit sa sampinit motubo ang arayan: ug kini mamahimong usa ka ngalan kang Jehova, alang sa usa ka walay-katapusang timaan nga dili pagaputlon. Ganito ang sabi ng Panginoon, Kayo'y mangagingat ng kahatulan, at magsigawa ng katuwiran; sapagkat ang aking pagliligtas ay malapit nang darating, at ang aking katuwiran ay mahahayag. Kini mao ang giingon ni Jehova: Bantayi ninyo ang justicia ug pagbuhat sa pagkamatarung; kay ang akong kaluwasan hapit na moabut, ug ang akong pagkamatarung igapadayag. Mapalad ang taong gumagawa nito, at ang anak ng tao na nanghahawak dito; na nangingilin ng sabbath upang huwag lapastanganin, at nagiingat ng kaniyang kamay sa paggawa ng anomang kasamaan. Bulahan ang tawo nga nagahimo niini, ug ang anak sa tawo nga magapadayon niini; nga nagabantay sa adlaw nga igpapahulay gikan sa paglapas niini, ug nagapugong sa iyang kamot gikan sa pagbuhat sa bisan unsa nga dautan. At huwag ding magsalita ang taga ibang lupa, na nalakip sa Panginoon, na magsasabi, Tunay na ihihiwalay ako ng Panginoon sa kaniyang bayan; at huwag ding magsabi ang bating, Narito, ako'y punong kahoy na tuyo. Ni pasagdan ang lumalangyaw, nga mitipon sa iyang kaugalingon kang Jehova, nga magasulti, nga magaingon: Sa pagkatinuod ibulag ako ni Jehova gikan sa iyang katawohan: ni pasagdan niya ang eunuco nga magaingon: Ania karon, ako usa ka mamala nga kahoy. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon tungkol sa mga bating na nangingilin ng aking mga sabbath, at pumipili ng mga bagay na nakalulugod sa akin, at nagiingat ng aking tipan: Kay kini mao ang giingon ni Jehova mahatungod sa mga eunuco nga nagabantay sa akong mga adlaw nga igpapahulay, ug nagapili sa mga butang nga nakapahimuot kanako ug nagapadayon sa akong tugon: Sila'y bibigyan ko sa aking bahay at sa loob ng aking mga kuta, ng alaala at pangalan na maigi kay sa mga anak na lalake at babae; aking bibigyan sila ng walang hanggang pangalan, na hindi mapaparam. Ngadto kanila ihatag ko sa sulod sa akong balay ug sa sulod sa akong mga kuta ang usa ka handumanan ug ang usa ka ngalan nga labi pang maayo kay sa mga anak nga lalake ug sa mga anak nga babaye; akong hatagan sila ug usa ka ngalan nga walay katapusan, nga dili pagawagtangon. Gayon din ang mga taga ibang lupa, na nakikilakip sa Panginoon, upang magsipangasiwa sa kaniya, at magsiibig sa pangalan ng Panginoon, upang magsipangasiwa sa kaniya, at magsiibig sa pangalan ng Panginoon, upang maging kaniyang mga lingkod, bawat nangingilin ng sabbath upang huwag lapastangin, at nagiingat ng aking tipan; Ingon man usab ang mga dumuloong nga nakigtipon sa ilang kaugalingon kang Jehova, aron sa pag-alagad kaniya, ug aron sa paghigugma sa ngalan ni Jehova, aron mahimo nga iyang mga alagad, ang tagsatagsa nga nagabantay sa adlaw nga igpapahulay gikan sa pagpanamastamas niini, ug nagapadayon sa hugot gayud sa akong tugon: Sila ay dadalhin ko sa aking banal na bundok, at papagkakatuwain ko sila sa aking bahay na dalanginan: ang kanilang mga handog na susunugin at ang kanilang mga hain ay tatanggapin sa aking dambana; sapagkat ang aking bahay ay tatawaging bahay na panalanginan para sa lahat ng mga bayan. Bisan pa sila akong dad-on ngadto sa akong bukid nga balaan, ug himoon ko sila nga mga malipayon sa akong balay nga alampoanan: ang ilang mga halad-nga-sinunog ug ang ilang mga halad pagadawaton ko sa ibabaw sa akong halaran; kay ang akong balay pagatawgon nga usa ka balay nga alampoanan alang sa tanang mga katawohan. Ang Panginoong Dios na pumipisan ng mga itinapon sa Israel ay nagsasabi, Magpipisan pa ako ng mga iba sa kaniya, bukod sa kaniyang sarili na nangapisan. Ang Ginoong Jehova, nga maoy nagtigum sa mga sinalikway sa Israel, nagaingon: Ngani nga pagatigumon ko ang uban ngadto kaniya, gawas sa iyang kaugalingon nga nangatigum na. Kayong lahat na mga hayop sa parang, kayo'y magsiparitong lumamon, oo, kayong lahat na mga hayop sa gubat. Kamong tanan nga mga mananap sa kapatagan, umari aron sa pagsubad, oo, kamong tanan nga mga mananap sa lasang. Ang kaniyang mga bantay ay mga bulag, silang lahat ay walang kaalaman; silang lahat ay mga piping aso, sila'y hindi makatahol; mapanaginipin, mapaghiga, maibigin sa pagidlip. Ang iyang mga magbalantay mga buta, silang tanan lonlon mga walay kahibalo, silang tanan pulos mga irong amang, sila dili makausig; nanagdamgo, nanaghigda, mahigugmaon sa pagkatulog. Oo, ang mga aso ay matatakaw, sila'y kailan man ay walang kabusugan; at ang mga ito ay mga pastor na hindi nangakakaunawa: sila'y nagsilikong lahat sa kanilang sariling daan na mula sa lahat ng dako, bawat isa'y sa kaniyang pakinabang. Oo, ang mga iro ulitan, sila dili gayud makabaton ug igo; ug kini mao ang mga magbalantay sa carnero nga dili makasabut: sila nanagpanlakaw sa ilang kaugalingon nga dalan, ang tagsatagsa sa iyang ganancia, gikan sa tanang dapit. Kayo'y magsiparito, sabi nila, ako'y magdadala ng alak, at magpatid-uhaw tayo sa matapang na inumin; at bukas ay magiging gaya ng araw na ito, dakilang araw, na walang kapantay. Umari kamo, nanag-ingon sila: Mokuha ako ug vino, ug magbusog kita sa atong kaugalingon uban sa maisug nga ilimnon; ug ugma mahasama niining adlawa usa ka adlaw nga daku nga dili hitupngan. Ang matuwid na namamatay, at walang taong nagdadamdam; at mga taong mahabagin ay pumapanaw, walang gumugunita na ang matuwid ay naalis sa kasamaan na darating. Ang matarung mawagtang, ug walay tawo nga manumbaling niini sa iyang kasingkasing; ug ang mga tawo nga maloloy-on ginakuha, walay nagpalandong nga ang matarung gikuha gikan sa umalabul nga kadautan. Siya'y nanasok sa kapayapaan; sila'y nagpapahinga sa kanilang mga higaan bawat lumalakad sa kaniyang katuwiran. Siya nagasulod sa pakigdait; sila nanagpahulay sa ilang mga higdaanan, ang tagsatagsa nga nagalakaw sa iyang pagkatul-id. Ngunit magsilapit kayo rito, kayong mga anak ng babaing manghuhula, na lahi ng mangangalunya at ng patutot. Apan panuol diri, kamong mga anak nga lalake sa babayeng salamangkira, ang kaliwat sa mananapaw ug sa bigaon. Laban kanino nakipagaglahian kayo? laban kanino nagluluwang kayo ng bibig, at naglalawit ng dila? hindi baga kayo mga anak ng pagsalangsang, lahing sinungaling, Batok kang kinsa nagabugalbugal kamo sa inyong kaugalingon? Batok kang kinsa naganganga kamo ug daku sa baba, ug magapadiwalwal sa dila? dili ba kamo mga anak sa kalapasan, usa ka kaliwat sa kabakakan, Kayong mga nangagaalab sa inyong sarili sa gitna ng mga encina, sa ilalim ng bawat sariwang punong kahoy; na pumapatay ng mga anak sa mga libis, sa mga bitak ng mga bato sa mga bangin? Kamo nga nagapasilaub sa inyong kaugalingon sa taliwala sa mga alcornoque, ilalum sa tagsatagsa nga malunhawng kahoy; nga nanagpatay sa kabataan sa mga walog, ilalum sa mga pangpang nga kabatoan? Nasa gitna ng mga makinis na bato sa libis ang iyong bahagi; sila, sila ang iyong bahagi; sa kanila ka nga nagbuhos ng inuming handog, ikaw ay naghandog ng alay. Matatahimik baga ako sa mga bagay na ito? Sa taliwala sa mahinlo nga mga bato sa walog anaa ang imong bahin; sila, sila mao ang imong pahat; bisan pa kanila nagabubo ikaw ug halad-nga-ilimnon, ikaw nakahalad ug usa ka halad. Malukmay na ba lamang ako tungod niining mga butanga? Sa isang mataas at matayog na bundok ay inilagay mo ang iyong higaan; doon ka naman sumampa upang maghandog ng hain. Sa ibabaw sa usa ka hataas ug masanaw nga bukid imo nga gipahimutang ang imong higdaanan; didto usab ikaw miadto aron sa paghalad ug usa ka halad. At sa likod ng mga pintuan at ng mga tukod ay itinaas mo ang iyong alaala: sapagkat ikaw ay nagpakahubad sa iba kay sa akin, at ikaw ay sumampa; iyong pinalaki ang iyong higaan, at nakipagtipan ka sa kanila: iyong inibig ang kanilang higaan saan mo man makita. Ug sa luyo sa mga ganghaan ug sa mga haligi imo nga gipahaluna ang imong handumanan: kay ikaw nakahubo sa imong kaugalingon ngadto sa uban, kay kanako, ug misaka ka; imo nga gipadaku ang imong higdaanan, ug nagbuhat ka alang kanimo ug usa ka pakigsaad uban kanila: imo nga gihigugma ang ilang mga higdaanan diin nimo hikit-i kini. At ikaw ay naparoon sa hari na may pahid na langis, at iyong pinarami ang iyong mga pabango, at iyong sinugo ang iyong mga sugo sa malayo, at ikaw ay nagpakababa hanggang sa Sheol. Ug ikaw miadto sa hari uban ang lana, ug gipadaghan ang imong mga pahumot, ug gisugo ang imong mga sinugo sa halayo kaayo, ug nagpahiubos ikaw sa imong kaugalingon bisan hangtud sa Sheol. Ikaw ay napagod sa kahabaan ng iyong lakad; gayon ma'y hindi mo sinabi, Walang kabuluhan: ikaw ay nakasumpong ng kabuhayan ng iyong lakas; kayat hindi ka nanglupaypay. Ikaw naluya tungod sa gilay-on sa dalan; apan ikaw wala mag-ingon: Kini kawang lamang: ikaw nakakaplag ug usa nga makapabaskug sa imong kusog; tungod niini ikaw wala magmaluya. At kanino ka nangilabot at natakot, na ikaw ay nagsisinungaling, at hindi mo ako inalaala, o dinamdam mo man? hindi baga ako tumahimik na malaong panahon, at hindi mo ako kinatatakutan. Ug kang kinsa man ikaw mahadlok ug malisang, nga ikaw nakabakak, ug wala mahinumdum kanako, ni gitipigan mo kini sa imong kasingkasing? wala ba ako maghilum lamang bisan sa hataas na nga panahon, ug ikaw wala mahadlok kanako? Aking ipahahayag ang iyong katuwiran; at tungkol sa iyong mga gawa, ang mga yaong hindi makikinabang sa iyo. Ako mopahayag sa imong pagkamatarung; ug mahatungod sa imong mga buhat, sila dili magapulos kanimo. Pagka ikaw ay humihiyaw, iligtas ka nila na iyong pinisan; ngunit tatangayin sila ng hangin, isang hinga ay tatangay sa kanila: ngunit siyang naglalagak ng kaniyang tiwala sa akin ay magaari ng lupain, at magmamana ng aking banal na bundok. Sa diha nga ikaw magatu-aw, pasagdi sila nga imo gipamundok nga magaluwas kanimo; apan ang hangin mokuha kanila, usa ka gininhawa modala kanilang tanan: apan siya nga modangup kanako makapanag-iya sa yuta, ug makapanunod sa akong bukid nga balaan. At kaniyang sasabihin, inyong patagin, inyong patagin, inyong ihanda ang lansangan, inyong alisin ang katitisuran sa lansangan ng aking bayan. Ug siya moingon: Isalikway ninyo, isalikway ninyo, andama ang dalan, kuhaa ang kapangdolan gikan sa dalan sa akong katawohan. Sapagkat ganito ang sabi ng Mataas at Matayog na tumatahan sa walang hanggan, na ang pangalan ay Banal; Ako'y tumatahan sa mataas at banal na dako na kasama rin niya na may pagsisisi at pagpapakumbabang-loob, upang bumuhay ng loob ng nagpapakumbaba, at upang bumuhay ng puso ng nagsisisi. Kay kini mao ang giingon sa hataas ug sa Usa nga halangdon nga nagapuyo sa walay katapusan, kansang ngalan mao ang Balaan: ako nagapuyo sa hataas ug balaan nga dapit, uban kaniya usab nga adunay usa ka espiritu nga mahinulsolon ug mapainubsanon, aron sa pagpabuhi sa espiritu sa mapaubsanon, ug aron sa pagpabuhi sa kasingkasing sa mahinulsolon. Sapagkat hindi ako makikipagtalo magpakailan man, o mapopoot man akong lagi; sapagkat ang diwa ay manglulupaypay sa harap ko, at ang mga kaluluwa na aking ginawa. Kay ako dili makigbisug sa walay katapusan, ni ako magakanunay sa pagpakasuko; kay ang espiritu magakaluya sa akong atubangan, ug ang mga kalag nga akong gibuhat. Dahil sa kasamaan ng kaniyang kasakiman ay napoot ako, at sinaktan ko siya; aking ikinubli ang aking mukha at ako'y napoot; at siya'y yumaong nanghimagsik ng lakad ng kaniyang puso. Tungod sa kasal-anan sa iyang kahikawan ako nasuko, ug naghampak kaniya; gitagoan ko ang akong nawong ug nasuko ako; ug siya mipadayon paghidalin-as diha sa dalan sa iyang kasingkasing. Aking nakita ang kaniyang mga lakad, at pagagalingin ko siya; akin ding papatnubayan siya, at bibigyan ko ng mga kaaliwan siya, at ang kaniyang nangananangis. Ako nakakita sa iyang mga dalan, ug pagaayohon ko 2 siya: ako usab siya nga mandoan, ug magapahiuli sa mga kalipay kaniya ug sa iyang mga nanagbalata. Aking nililikha ang bunga ng mga labi: Kapayapaan, kapayapaan, sa kaniya na malayo at sa kaniya na malapit, sabi ng Panginoon; at aking pagagalingin siya. Ako nagabuhat sa bunga sa iyang, mga ngabil: Pakigdait, pakigdait, kaniya nga atua sa halayo ug kaniya nga ania sa haduol, miingon si Jehova; ug ako magaayo kaniya. Ngunit ang masama ay parang maunos na dagat; sapagkat hindi maaring humusay, at ang kaniyang tubig ay umaalimbukay ng burak at dumi. Apan ang dautan mahasama sa dagat nga nagubot; kay kini dili makapahulay, ug ang iyang mga tubig nagasabyag sa lapok ug sagbut. Walang kapayapaan, sabi ng aking Dios, sa mga masama. Wala nay pakigdait, miingon ang akong Dios, alang sa dautan. Humiyaw ka ng malakas, huwag kang magpigil, ilakas mo ang iyong tinig na parang pakakak, at iyong ipahayag sa aking bayan ang kanilang pagsalangsang, at sa sangbahayan ni Jacob ang kanilang mga kasalanan. Suminggit ka sa makusog, ayaw pagpunggi, ipataas ang imong tingog sama sa usa ka trompeta, ug ipahayag sa akong katawohan ang ilang kalapasan, ug sa balay ni Jacob ang ilang kasal-anan. Gayon ma'y hinahanap nila ako araw-araw, at kinalulugdan nilang maalaman ang aking mga daan: na gaya ng bansa na gumawang matuwid, at hindi lumimot ng alituntunin ng kanilang Dios, hinihingan nila ako ng mga palatuntunan ng katuwiran; sila'y nangalulugod na magsilapit sa Dios. Ngani ilang gipangita ako sa matag-adlaw, nga nahimuot nga moila sa akong mga dalan: ingon sa usa ka nasud nga naghimo sa pagkamatarung ug wala bumiya sa tulomanon sa ilang Dios, sila nangayo kanako ug matarung nga mga paghukom; sila nahimuot sa pagpahaduol ngadto sa Dios. Anot kami ay nangagayuno, sabi nila, at hindi mo nakikita? anot aming pinagdalamhati ang aming kaluluwa, at hindi mo napapansin? Narito, sa kaarawan ng inyong pagaayuno ay masusumpungan ninyo ang inyong sariling kalayawan, at inyong hinihingi ang lahat ninyong gawa. Busa ngano man nga kami nanagpuasa, nanag-ingon sila, ug ikaw wala makakita? ngano man nga kami nanagsakit sa among kalag, ug ikaw wala magtagad? Ania karon, sa adlaw sa inyong pagpuasa kamo nakakaplag sa inyong kaugalingon nga kahimut-an, ug nagapaningil sa inyong mga bulohaton. Narito, kayo'y nangagaayuno para sa pakikipagkaalit at pakikipagtalo, at upang manakit ng suntok ng kasamaan: hindi kayo nangagaayuno sa araw na ito, upang inyong iparinig ang inyong tinig sa itaas. Ania karon, kamo nagapuasa alang sa pakigbugno ug pakigbingkil, ug aron sa pagsamad uban sa kumo sa kadautan: kamo wala magapuasa niining adlawa aron hindunggan ang inyong tingog sa kahitas-an. Iyan baga ang ayuno na aking pinili? ang araw na pagdadalamhatiin ng tao ang kaniyang kaluluwa? Ang iyuko ang kaniyang ulo na parang yantok, at maglatag ng magaspang na kayo at abo sa ilalim niya? iyo bang tatawagin ito na ayuno, at kalugodlugod na araw sa Panginoon? Mao ba kini ang pagpuasa nga akong ginapili? ang adlaw alang sa tawo aron sa pagsakit sa iyang kalag? Ingon ba niini nga iduko niya ang iyang ulo maingon sa usa ka uway, ug sa pagbuklad sa sakong saput ug abo sa ilalum niya? tawgon ba nimo kini nga pagpuasa, ug usa ka adlaw nga pagadawaton ni Jehova? Hindi baga ito ang ayuno na aking pinili: na kalagin ang mga tali ng kasamaan, na pagaanin ang mga pasan at papaging layain ang napipighati, at iyong alisin ang lahat na atang? Dili ba mao kini ang pagpuasa nga akong napili: ang paghubad sa mga higut sa kadautan, ang pagtangtang sa mga bugkos sa yugo, ug ang pagpagawas sa mga dinaugdaug, ug nga inyong bunggoon ang tanang mga yugo? Hindi baga ang magbahagi ng iyong tinapay sa gutom, at dalhin mo sa iyong bahay ang dukha na walang tuluyan? pagka nakakakita ka ng hubad, na iyong bihisan; at huwag kang magkubli sa iyong kapuwa-tao? Dili ba mao ang pakigbahin sa imong tinapay uban sa gigutom, ug imo nga dad-on ang kabus nga sinalikway ngadto sa imong balay? kong ikaw makakita sa hubo, nga imo siya nga tampian; ug nga ikaw dili matago gikan sa imong kaugalingon nga unod? Kung magkagayo'y sisikat ang iyong liwanag na parang umaga, at ang iyong kagalingan ay biglang lilitaw; at ang iyong katuwiran ay mangunguna sa iyo; ang kaluwalhatian ng Panginoon ay magiging iyong bantay likod. Unya ang imong kahayag mosidlak nga maingon sa kabuntagon, ug ang imong pagkaayo motungha sa madali; ug ang imong pagkamatarung mouna kanimo; ang himaya ni Jehova magapalikod kanimo. Kung magkagayo'y tatawag ka, at ang Panginoon ay sasagot; ikaw ay dadaing, at siya'y magsasabi, Narito ako. Kung iyong alisin sa gitna mo ang atang, ang pagtuturo, at ang pagsasalita ng masama: Unya ikaw motawag, ug si Jehova motubag; ikaw motu-aw ug siya magaingon: Ania man ako. Kong imo nga kuhaon gikan sa imong taliwala ang yugo, ang pagtulisok sa tudlo, ug ang pagsulti sa mangil-ad; At kung magmamagandang-loob ka sa gutom, at iyong sisiyahan ng loob ang nagdadalamhating kaluluwa; kung magkagayo'y sisilang ang iyong liwanag sa kadiliman, at ang iyong kadiliman ay magiging parang katanghaliang tapat; Ug kong ibubo mo ang imong kalag ngadto sa gigutom, ug busgon mo ang sinakit nga kalag: unya ang imo nga kahayag mosubang sa kangitngitan, ug ang imong kadulom maingon sa kaudtohan. At papatnubayan ka ng Panginoon na palagi, at sisiyahan ng loob ang iyong kaluluwa sa mga tuyong dako, at palalakasin ang iyong mga buto; at ikaw ay magiging parang halamang nadilig, at parang bukal ng tubig, na ang tubig ay hindi naglilikat. Ug siya Jehova magamando kanimo sa kanunay, ug mobusog sa imong kalag sa mga dapit nga mamala, ug magapalig-on sa imong mga bukog; ug ikaw mahasama sa usa ka pinatubigan nga tanaman, ug sama sa usa ka tubod sa tubig, kansang mga tubig walay paghubas. At silang magiging iyo ay magtatayo ng mga dating sirang dako; ikaw ay magbabangon ng mga patibayan ng maraming salit saling lahi; at ikaw ay tatawagin Ang tagapaghusay ng sira, Ang tagapagsauli ng mga landas na matatahanan. Ug sila nga mahaanha kanimo mopatindog sa karaang mga dapit nga biniyaan; ikaw mopatindog sa mga patukoranan sa daghanan nga mga kaliwatan; ug ikaw pagatawgon: Ang mag-aayo sa nangatumpag, Ang mag-uuli sa mga alagianan aron pagapuy-an. Kung iyong iurong ang iyong paa sa sabbath, sa paggawa ng iyong kalayawan sa aking banal na kaarawan; at iyong tawagin ang sabbath na kaluguran, at ang banal ng Panginoon na marangal; at iyong pararangalan, na hindi ka lalakad sa iyong mga sariling lakad, ni hahanap ng iyong sariling kalayawan, ni magsasalita ng iyong mga sariling salita: Kong ilikay mo ang imong tiil gikan sa adlaw nga igpapahulay, gikan sa pagbuhat sa imong kalipayan sa akong adlaw nga balaan; ug sa pagtawaag sa adlaw nga igpapahulay nga usa ka kahimut-an, ug sa balaan ni Jehova nga halangdon; ug mopasidungog ka niini, nga walay pagbuhat sa imong kaugalingon nga mga paagi, ni mangita sa imong kaugalingon nga kalipayan, ni magasulti sa imong kaugalingon nga mga pulong: Kung magkagayo'y malulugod ka nga sa Panginoon; at pangangabayuhin kita sa mga mataas na dako sa lupa; at pakakanin kita ng mana ni Jacob na iyong ama; sapagkat sinalita ng bibig ng Panginoon. Unya ikaw magakalipay sa imong kaugalingon kang Jehova; ug pasak-on ko ikaw sa hatag-as nga mga dapit sa yuta; ug pakan-on ko ikaw uban sa kabilin ni Jacob nga imong amahan: kay ang baba ni Jehova maoy nagsulti niini. Narito, ang kamay ng Panginoon ay hindi umiksi, na di makapagligtas; ni hindi man mahina ang kaniyang pakinig, na di makarinig. Ania karon, ang kamot ni Jehova wala pamub-i aron kini dili makaluwas; ni pabug-aton ang iyang igdulungog, aron kini dili makadungog. Kundi pinapaghiwalay ng inyong mga kasamaan kayo at ang inyong Dios, at ang inyong mga kasalanan ay siyang nagpakubli ng kaniyang mukha sa inyo, upang siya'y huwag makinig. Apan ang inyong mga kasal-anan maoy nakapahamulag kaninyo ug sa inyong Dios, ug ang inyong mga sala nakapatago sa iyang nawong gikan kaninyo, aron siya dili makadungog. Sapagkat ang inyong mga kamay ay nadumhan ng dugo, at ang inyong mga daliri ng kasamaan; ang inyong mga labi ay nangagsalita ng mga kasinungalingan, ang inyong dila ay nagsasalita ng kasamaan. Kay ang inyong mga kamot nahugawan sa dugo, ug ang inyong mga tudlo nahugawan sa kasal-anan; ang inyong mga ngabil nagsulti ug kabakakan, ang inyong dila nagalitok ug mga kangil-aran. Walang dumadaing ng katuwiran at walang nanananggalang ng katotohanan: sila'y nagsisitiwala sa walang kabuluhan, at nangagsasalita ng mga kasinungalingan; sila'y nangaglilihi ng kalikuan, at nanganganak ng kasamaan. Walay naghangyo sa pagkamatarung, ug walay nagapangaliyupo sa kamatuoran: sila nagsalig kakawangan ug nagsulti ug mga bakak; sila nanamkon sa kadautan, ug nanganak sa kasal-anan. Sila'y pumipisa ng mga itlog ng ahas, at gumagawa ng bahay gagamba: ang kumakain ng kanilang itlog ay namamatay; at ang napipisa ay nilalabasan ng ulupong. Sila nagapusa sa mga itlog sa mga bitin, ug nagahan-ay sa balay sa lawa-lawa: kadtong magakaon sa ilang mga itlog mamatay; ug kadtong mapusa mogula ingon nga bitin. Ang kanilang mga bahay gagamba ay hindi magiging mga kasuutan, o magsusuot man sila ng kanilang mga gawa: ang kanilang mga gawa ay mga gawa ng kasamaan, at ang kilos ng karahasan ay nasa kanilang mga kamay. Ang ilang mga hinabol dili mangahimo nga mga bisti, ni magatabon sila sa ilang kaugalingon sa ilang mga buhat; ang ilang mga buhat mao ang mga buhat sa kadautan, ug ang buhat sa pagpanlupig anaa sa ilang mga kamot. Tinatakbo ng kanilang mga paa ang kasamaan, at sila'y nangagmamadaling magbubo ng walang salang dugo: ang kanilang mga pagiisip ay mga pagiisip ng kasamaan; kawasakan at kagibaan ay nasa kanilang mga landas. Ang ilang mga tiil manalagan padulong sa kadautan, ug sila madali nga moula sa dugo nga inocente: ang ilang mga hunahuna mao ang mga hunahuna sa kasal-anan; kasub-anan; ug kalaglagan anaa sa ilang mga alagianan. Ang daan ng kapayapaan ay hindi nila nalalaman: at walang kahatulan sa kanilang mga lakad: sila'y nagsigawa para sa kanila ng mga likong landas; sinomang lumalakad doon ay hindi nakakaalam ng kapayapaan. Sila wala magpanghibalo sa dalan sa pakigdait; ug walay justicia sa ilang mga paglakaw-lakaw: sila managhimo alang kanila ug baliko nga mga dalan; bisan kinsa nga molakaw niini wala makaila sa pakigdait. Kayat ang kahatulan ay malayo sa amin, o umaabot man sa amin ang katuwiran: kami'y nagsisihanap ng liwanag, ngunit narito, kadiliman; ng kaliwanagan, ngunit nagsisilakad kami sa kadiliman. Tungod niini ang justicia halayo kanato, ni makaapas kanato ang pagkamatarung: kita mangita sa kahayag, apan, ania karon, ang kangitngit; ug mangita sa kasidlak, apan kita nagalakaw sa kadulom. Kami'y nagsisikapa sa bakod na parang bulag, oo, kami'y nagsisikapa na gaya nila na walang mga mata: kami'y nangatitisod sa katanghaliang tapat na gaya sa gabi; sa gitna ng mga malakas, kami'y parang mga patay. Kita nagapanghikap sa bungbong sama sa buta; oo, kita nagapanghikap ingon niadtong walay mga mata: kita manghidugmo sa udto ingon sa masalumsom; sa taliwala kanila nga mga supang kita ingon sa mga tawong patay. Kaming lahat ay nagsisiungol na parang mga oso, at lubhang dumadaing na parang mga kalapati: kami'y nagsisihanap ng kahatulan, ngunit wala; ng kaligtasan, ngunit malayo sa amin. Kitang tanan nanagngulob sama sa mga oso, ug nagabakho sa mapait sama sa mga salampati: kita mangita sa justicia, apan walay hikaplagan; sa kaluwasan, apan kini halayo kanato. Sapagkat ang aming mga pagsalangsang ay dumami sa harap mo, at ang aming mga kasalanan ay nagpapatotoo laban sa amin; sapagkat ang aming mga pagsalangsang ay sumasaamin, at tungkol sa aming mga kasamaan ay nababatid namin. Kay ang among mga kalapasan ginapadaghan sa imong atubangan, ug ang imong mga sala nagapamatuod batok kanamo; kay ang mga kalapasan ania uban kanamo, ug mahatungod sa among mga kasal-anan, kami nakaila niini: Pagsalangsang at pagsisinungaling sa Panginoon at sa pagtigil ng pagsunod sa aming Dios, sa pagsasalita ng pagpighati at panghihimagsik, sa pagaakala at paghango sa puso ng mga salitang kasinungalingan. Nagalapas ug nagalimod kang Jehova, ug mingsimang gikan sa pagsunod sa among Dios, nagasulti ug pagpanlupig ug pagsukol, nagahunahuna ug nagasulti gikan sa kasingkasing ug mga pulong sa kabakakan. At ang kahatulan ay tumatalikod, at ang katuwiran ay tumatayo sa malayo; sapagkat ang katotohanan ay nahulog sa lansangan, at ang karampatan ay hindi makapasok. Ug ang justicia gipasibog, ug ang pagkamatarung nagabarug sa halayo; kay ang kamatuoran napukan sa dalan, ug ang katul-iran dili makasulod. Oo, ang katotohanan ay nagkukulang, at siyang humihiwalay sa kasamaan ay nagiging sa kaniyang sarili na huli. At nakita ng Panginoon, at isinama ng kaniyang loob na walang kahatulan. Oo, ang kamatuoran nakulang; ug kadtong mobiya sa dautan nagahimo sa iyang kaugalingon nga usa ka tukbonon. Ug si Jehova nakakita niini, ug kini nakapasubo kaniya nga walay justicia. At kaniyang nakita na walang tao, at namangha na walang tagapamagitan: kayat ang kaniyang sariling bisig ay nagdala ng kaligtasan sa kaniya; at ang kaniyang katuwiran ay umalalay sa kaniya. Ug siya nakakita nga walay tawo, ug nahibulong nga walay nagpataliwala: busa ang iyang kaugalingon nga bukton nagadala ug kaluwasan kaniya; ug ang iyang pagkamatarung, mao ang nagapalig-on kaniya. At siya'y nagsuot ng katuwiran na wari sapyaw, at ng turbante ng kaligtasan sa kaniyang ulo at siya'y nagsuot ng mga bihisan ng panghihiganti na pinakadamit, at nagbihis ng sikap na wari balabal. Ug iya nga gisul-ob ang pagkamatarung ingon sa usa ka kotamaya, ug usa ka salukot sa kaluwasan sa ibabaw sa iyang ulo; ug iya nga gisul-ob ang mga bisti sa panimalus ingon nga saput, ug ginatabonan sa pangabugho, ingon sa usa ka kupo. Ayon sa kanilang mga gawa, ay gayon niya gagantihin, pusok ng loob sa kaniyang mga kaaway, kagantihan sa kaniyang mga kaalit; sa mga pulo ay gaganti siya ng kagantihan. Sumala sa ilang mga buhat, mao ang iyang pagpanimalus, kaligutgut sa iyang mga kabatok, panimalus sa iyang kaaway; sa mga pulo siya magabayad ug tumbas. Sa gayo'y katatakutan nila ang pangalan ng Panginoon mula sa kalunuran, at ang kaniyang kaluwalhatian ay mula sa sikatan ng araw sapagkat siya'y darating na parang bugso ng tubig na pinayaon ng hinga ng Panginoon. Sa ingon niana sila nga gikan sa kasadpan mahadlok sa ngalan ni Jehova, ug sa iyang himaya gikan sa subangan sa adlaw, kay siya moanhi ingon sa magabaha nga suba nga gihuyop sa gininhawa ni Jehova. At isang Manunubos ay paroroon sa Sion, at sa kanila, na nangaghihiwalay sa Jacob ng pagsalangsang, sabi ng Panginoon. Ug usa ka Manunubos moabut sa Sion, ug ngadto kanila nga nanaglikay sa kasal-anan diha kang Jacob, nagaingon si Jehova. At tungkol sa akin, ito ang aking tipan sa kanila, sabi ng Panginoon: ang aking Espiritu na nasa iyo, at ang aking mga salita na inilagay ko sa iyong bibig, hindi hihiwalay sa iyong bibig, o sa bibig man ng iyong lahi, o sa bibig man ng angkan ng iyong lahi, sabi ng Panginoon, mula ngayon at magpakailan pa man. Ug mahatungod kanako, kini mao ang akong tugon uban kanila, nagaingon si Jehova: Ang akong Espiritu nga anaa sa ibabaw nimo, ug ang akong mga pulong nga akong gibutang sa imong baba, dili mobulag gikan sa imong baba, ni gikan sa baba sa imong kaliwat, ni gikan sa baba sa imong kaliwat, sa kaliwatan nagaingon si Jehova, sukad karon ug sa walay katapusan. Ikaw ay bumangon, sumilang ka: sapagkat ang iyong liwanag ay dumating, at ang kaluwalhatian ng Panginoon ay sumikat sa iyo. Tindog, sidlak; kay ang imong kahayaag miabut na, ug ang himaya ni Jehova misubang sa ibabaw nimo. Sapagkat narito, tatakpan ng kadiliman ang lupa, at ng salimuot na dilim ang mga bayan: ngunit ang Panginoon ay sisikat sa iyo, at ang kaniyang kaluwalhatian ay makikita sa iyo. Kay, ania karon, ang kangitngit motabon sa yuta, ug ang mabaga nga kangitngit motabon sa mga katawohan; apan si Jehova mosidlak sa ibabaw nimo, ug ang iyang himaya makita sa ibabaw nimo. At ang mga bansa ay paroroon sa iyong liwanag, at ang mga hari sa ningning ng iyong sikat. Ug ang mga nasud moduol sa imong kahayag, ug ang mga hari moduol sa kasulaw sa imong pagsubang. Imulat mo ang iyong mata sa palibot, at ikaw ay tumingin: silang lahat ay nangagpipisan, sila'y nagsiparoon sa iyo: ang iyong mga anak na lalake ay mangagmumula sa malayo at ang iyong mga anak na babae ay kakalungin. Ilingi ang imong mga mata sa libut nimo, ug tan-awa, silang tanan nanagtigum, sila nanganha kanimo; ang imong mga anak nga lalake manganha kanimo gikan sa halayo, ug ang imong mga anak nga babaye pagadad-on nga kinugos. Kung magkagayon ikaw ay makakakita at maliliwanagan ka, at ang iyong puso ay titibok at lalaki; sapagkat ang kasaganaan ng dagat ay mababalik sa iyo, ang kayamanan ng mga bansa ay darating sa iyo. Unya ikaw makakita ug mosidlak, ug ang imong kasingkasing mahitingala ug modaku; tungod kay ang kadagaya sa dagat iuli man kanimo, ang bahandi sa mga nasud modangat kanimo. Tatakpan ka ng karamihan ng kamelyo, ng mga dromedario sa Madian at sa Epha; magsisipanggaling na lahat mula sa Seba: mangagdadala ng ginto at kamangyan, at magtatanyag ng mga kapurihan ng Panginoon. Ang panon sa mga camello motabon kanimo, ang mga anak sa camello sa Madian ug sa Epha; silang tanan manganhi gikan sa Seba; sila managdala ug bulawan ug incienso, ug magamantala sa pagdayeg kang Jehova. Lahat ng kawan sa Cedar ay mapipisan sa iyo, ang mga lalaking tupa sa Nebayoth ay mangahahain sa akin: sila'y kalugodlugod, na tatanggapin sa aking dambana, at aking luluwalhatiin ang bahay ng aking kaluwalhatian. Ang tanan nga mga panon sa carnero sa Cedar pagatigumon pagtingub diha kanimo, ang mga lakeng carnero sa Nabaioth magaalagad kanimo; sila mosaka nga pagadawaton diha sa akong halaran; ug akong pagahimayaon ang balay sa akong himaya. Sino ang mga ito na lumalakad na parang alapaap at parang mga kalapati sa kanilang mga dungawan? Kinsa ba kini sila nga nanagpanlupad ingon sa usa ka panganod, ug ingon sa mga salampati ngadto sa ilang mga tamboanan? Tunay na ang mga pulo ay mangaghihintay sa akin, at ang mga sasakyang dagat ng Tarsis ay siyang mangunguna, upang dalhin ang iyong mga anak mula sa malayo, ang kanilang pilak at kanilang ginto na kasama nila, dahil sa pangalan ng Panginoon mong Dios, at dahil sa Banal ng Israel, sapagkat kaniyang niluwalhati ka. Sa pagkamatuod ang mga pulo mohulat kanako, ug ang mga sakayan sa Tarsis mouna, aron sa pagdala sa imong mga anak nga lalake gikan sa halayo, ang ilang salapi ug ang ilang bulawan uban kanila, alang sa ngalan ni Jehova, nga imong Dios, ug alang sa Balaan sa Israel, tungod kay siya nagahimaya kanimo. At itatayo ng mga taga ibang lupa ang iyong mga kuta, at ang kanilang mga hari ay magsisipangasiwa sa iyo: sapagkat sa aking poot ay sinaktan kita, ngunit sa aking biyaya ay naawa ako sa iyo. Ug ang mga lumalangyaw maoy motukod sa imong mga kuta, ug ang ilang mga hari maoy moalagad kanimo: kay tungod sa akong kaligutgut gisamaran ko ikaw, apan tungod sa akong maayong kabubut-on ginakaloy-an ko ikaw. Ang iyo namang mga pintuang-bayan ay mabubukas na lagi; hindi masasara sa araw o sa gabi man; upang ang mga tao ay mangagdala sa iyo ng kayamanan ng mga bansa, at ang kanilang mga hari ay makakasama nila. Ang imong mga ganghaan usab pagaablihan sa kanunay; kini dili pagatak-umon maadlaw ni magabii; aron ang mga tawo magahatud kanimo sa bahandi sa mga nasud, ug ang ilang mga hari ginahatud nga binihag. Sapagkat yaong bansa at kaharian na hindi maglilingkod sa iyo ay mamamatay; oo, ang mga bansang yaon ay malilipol na lubos. Kay kadtong nasud ug gingharian nga dili moalagad kanimo mangawala; oo, kadtong mga nasura pagagun-obon gayud. Ang kaluwalhatian ng Libano ay darating sa iyo, ang puno ng abeto, ng pino, at ng boj na magkakasama, upang pagandahin ang dako ng aking santuario; at aking gagawin ang dako ng aking mga paa na maluwalhati. Ang himaya sa Libano modangat kanimo, ang mga kahoy nga haya, ang mga pino, ug ang mga boje nga nagtipon, aron sa pagpatahum sa dapit sa akong balaang puloy-anan; ug himoon ko ang dapit sa akong mga tiil nga mahimayaon. At ang mga anak nila na dumalamhati sa iyo ay magsisiparoong yuyuko sa iyo; at silang lahat na nagsisihamak sa iyo ay magpapatirapa sa mga talampakan ng iyong mga paa; at tatanawin ka nila Ang bayan ng Panginoon, Ang Sion ng Banal ng Israel. Ug ang mga anak nga lalake niadtong nanagsakit kanimo manganhi nga managyukbo kanimo; ug silang tanan nga nanagbiay-biay kanimo managhapa sa mga lapalapa sa imong mga tiil; ug ikaw pagatawgon nila Ang ciudad ni Jehova, Ang Sion sa Balaan sa Israel. Yamang ikaw ay napabayaan at ipinagtanim, na anopat walang tao na dumadaan sa iyo, gagawin kitang walang hanggang karilagan, na kagalakan ng maraming salit saling lahi. Tungod kay ikaw gibiyaan ug gidumtan, busa walay tawo nga mohapit kanimo, akong himoon ikaw nga himaya nga walay katapusan, usa ka kalipay sa daghanang mga kaliwatan. Ikaw naman ay iinom ng gatas ng mga bansa, at sususo sa mga suso ng mga hari; at iyong malalaman na akong Panginoon ay Tagapagligtas sa iyo, at Manunubos sa iyo, Makapangyarihan ng Jacob. Ikaw usab magasuso sa gatas sa mga nasud, ug magasuso sa dughan sa mga hari; ug ikaw makaila nga ako, si Jehova, mao ang imong Manluluwas, ug ang imong Manunubos, ang Makagagahum ni Jacob. Kahalili ng tanso ay magdadala ako ng ginto, at kahalili ng bakal ay magdadala ako ng pilak, at kahalili ng kahoy ay tanso, at kahalili ng mga bato ay bakal. Akin namang gagawin na iyong mga pinuno ang kapayapaan, at ang iyong mga maniningil ay katuwiran. Puli sa tumbaga ako magadala ug bulawan, ug sa puthaw ako magadala ug salapi, ug sa kahoy ako magadala ug tumbaga, ug sa mga bato, puthaw. Himoon ko usab ang imong mga punoan nga pakigdait, ug ang imong mga maniningil sa buhis nga pagkamatarung. Karahasan ay hindi na maririnig sa iyong lupain, ni ang kawasakan o kagibaan sa loob ng iyong mga hangganan; kundi tatawagin mo ang iyong mga kuta ng Kaligtasan, at ang iyong mga pintuang-bayan na Kapurihan. Ang pagpanlupig dili na madungog diha sa imong yuta, ang kasub-anan ni ang pagkalaglag sa sulod sa imong mga utlanan; apan pagatawgon mo ang imong mga kuta nga Kaluwasan, ug ang imong mga ganghaan nga Pagdayeg. Ang araw ay hindi na magiging iyong liwanag sa araw; o ang buwan man ay magbibigay sa iyo ng liwanag: kundi ang Panginoon ay magiging sa iyo ay walang hanggang liwanag, at ang iyong Dios ay iyong kaluwalhatian. Ang adlaw dili na mao ang imong kahayag sa adlaw; ni tungod sa kahayag modan-ag ang bulan kanimo; apan si Jehova mao ang kahayag nga walay katapusan kanimo; ug ang imong Dios mao ang imong himaya. Ang iyong araw ay hindi na lulubog, o ang iyo mang buwan ay lulubog; sapagkat ang Panginoon ay magiging iyong walang hanggang liwanag, at ang mga kaarawan ng iyong pagtangis ay matatapos. Ang imong adlaw dili na mosalop, ni ang imong bulan mohimatayon; kay si Jehova mao ang imong kahayag nga walay katapusan, ug ang mga adlaw sa imong pagbalata pagatapuson. Ang iyong bayan naman ay magiging matuwid na lahat; sila'y mangagmamana ng lupain magpakailan man, ang sanga ng aking pananim, ang gawa ng aking mga kamay, upang ako'y luwalhatiin. Ang imong katawohan usab silang tanan mamahimong matarung; sila sa walay katapusan magapanunod sa yuta, ang sanga sa akong tinanum, ang buhat sa akong mga kamot, aron ako pagahimayaon. Ang munti ay magiging isang libo, at ang maliit ay magiging matibay na bansa: akong Panginoon, ay papapangyarihin kong madali sa kapanahunan. Ang usa nga diyutay mahimo nga usa ka libo, ug ang usa nga gamay mahimo nga usa ka kusganon nga nasud: ako, si Jehova, magapadali niini sa iyang panahon. Ang Espiritu ng Panginoong Dios ay sumasa akin; sapagkat pinahiran ako ng Panginoon upang ipangaral ang mabubuting balita sa mga maamo; kaniyang sinugo ako upang magpagaling ng mga bagbag na puso, upang magtanyag ng kalayaan sa mga bihag, at magbukas ng bilangguan sa nangabibilanggo; Ang Espiritu ni Jehova nga Ginoo ania sa ibabaw kanako; tungod kay gidihogan ako ni Jehova aron sa pagwali sa maayong mga balita sa mga maaghop; ako gipaanhi niya aron sa pagbugkos sa mga dugmok ug kasingkasing, aron sa pagmantala sa kagawasan sa mga binihag, ug sa pag-abli sa bilanggoan alang kanila nga ginagapus; Upang magtanyag ng kalugodlugod na taon ng Panginoon, at ng kaarawan ng panghihiganti ng ating Dios; upang aliwin yaong lahat na nagsisitangis; Aron sa pagmantala sa tuig sa pagpasig-uli uban kang Jehova, ug sa adlaw sa pagpanimalus sa atong Dios; aron sa paglipay niadtong tanan nga nagbalata; Upang iukol sila na nagsisitangis sa Sion, upang bigyan sila ng putong na bulaklak na kahalili ng mga abo, ng langis ng kagalakan na kahalili ng pagtangis, ng damit ng kapurihan na kahalili ng kabigatan ng loob; upang sila'y matawag na mga punong kahoy ng katuwiran, na pananim ng Panginoon upang siya'y luwalhatiin. Aron sa pagtudlo kanila nga nanagbalata didto sa Sion, aron sa paghatag kanila ug purongpurong nga bulak nga puli sa abo; ang lana sa kalipay, puli sa pagbalata; ang bisti sa pagdayeg, puli sa espiritu sa kasub-anan; aron sila pagatawgon nga mga kahoy sa pagkamatarung, nga ginatanum ni Jehova, aron siya pagahimayaon. At sila'y magtatayo ng mga dating sira, sila'y magbabangon ng mga dating giba, at kanilang huhusayin ang mga sirang bayan, ang mga nagiba sa maraming salit saling lahi. Ug ila nga tukoron ang daang mga dapit nga mga biniyaan, patindogon nila ang karaang mga dapit nga kamingawan, ug ayohon nila ang mga guba nga mga ciudad, ang mga biniyaan sa daghanang mga kaliwatan. At ang mga taga ibang lupa ay magsisitayo at mangagpapastol ng inyong mga kawan, at ang mga taga ibang lupa ay magiging inyong mga mangaararo at mangungubasan. Ug ang mga lumalangyaw managtindog ug managpakaon sa inyong mga panon sa carnero, ug ang mga dumuloong mahimong inyong mga magdadaro ug inyong mga magbalantay sa kaparrasan. Ngunit kayo'y tatawaging mga saserdote ng Panginoon; tatawagin kayo ng mga tao na mga tagapangasiwa ng ating Dios: kayo'y magsikain ng kayamanan ng mga bansa, at sa kanilang kaluwalhatian ay mangagmamapuri kayo. Apan kamo pagahinganlan nga mga sacerdote ni Jehova; ang mga tawo motawag kaninyo nga mga ministro sa among Dios; kamo, magakaon sa bahandi sa mga nasud, ug sa ilang himaya kamo magapangandak sa inyong kaugalingon. Kahalili ng inyong kahihiyan ay nagtatamo kayo ng ibayong karangalan; at kahalili ng pagkalito ay magagalak sila sa kanilang bahagi: kayat sa kanilang lupain ay mangagaari sila ng ibayong kasaganaan, walang hanggang kagalakan ang mapapasa kanila. Puli sa inyong kaulawan kamo makabaton ug pilo; ug puli sa pagkawalay dungog sila magakalipay sa ilang bahin: busa sa ilang yuta sila makapanag-iya ug pilo; ang kalipay nga walay katapusan anha kanila. Sapagkat ako, ang Panginoon, ay umiibig ng kahatulan, aking ipinagtatanim ang pagnanakaw sangpu ng kasamaan; at aking ibibigay sa kanila ang kanilang kagantihan sa katotohanan, at ako'y makikipagtipan sa kanila ng walang hanggan. kay ako, si Jehova, nahagugma sa justicia, gidumtan ko ang pagpangawat inubanan sa kasal-anan; ug ako mohatag kanila sa ilang balus sa kamatuoran, ug ako magahimo ug walay-katapusang tugon uban kanila. At ang kanilang lahi makikilala sa gitna ng mga bansa, at ang kanilang lahi sa gitna ng mga bayan: lahat na nangakakakita sa kanila ay mangakakakilala sa kanila, na sila ang lahi na pinagpala ng Panginoon. Ug ang ilang kaliwatan mailhan sa taliwala sa mga nasud, ug ang ilang kaliwatan sa taliwala sa mga katawohan: ang tanan nga makakita kanila moila kanila, nga sila mao ang kaliwatan nga ginapanalanginan ni Jehova. Ako'y magagalak na mainam sa Panginoon, ang aking kaluluwa ay magagalak sa aking Dios; sapagkat binihisan niya ako ng mga damit ng kaligtasan; kaniyang tinakpan ako ng balabal ng katuwiran, gaya ng kasintahang lalake na nagpuputong ng putong na bulaklak, at gaya ng kasintahang babae na naggagayak ng kaniyang mga hiyas. Ako magakalipay ug daku kang Jehova, ang akong kalag magamalipayon diha sa akong Dios; kay ako gibistihan niya sa mga bisti sa kaluwasan, ako gisul-oban niya sa kupo sa pagkamatarung, ingon sa pamanhonon nga nagadayandayan sa iyang kaugalingon sa usa ka purongpurong nga bulak, ug ingon sa pangasaw-onon nga nagapadayandayan sa iyang kaugalingon sa iyang mga mutya. Sapagkat kung paanong ang lupa'y nagsisibol ng pananim, at kung paanong ang halamanan ay nagsisibol ng mga bagay na natanim sa kaniya; gayon pasisibulin ng Panginoong Dios ang katuwiran at kapurihan sa harap ng lahat na bansa. Kay ingon nga ang yuta nagahatag sa iyang putot, ug ingon nga ang tanaman nagapaturok sa mga butang nga ginatanum niini; ingon man ang Ginoong Jehova magapaturok sa pagkamatarung ug pagdayeg sa atubangan sa tanan nga mga nasud. Dahil sa Sion ay hindi ako tatahimik, at dahil sa Jerusalem ay hindi ako magpapahinga, hanggang sa ang kaniyang katuwiran ay lumitaw na parang ningning, at ang kaniyang kaligtasan ay parang ilawan na nagniningas. Tungod kang Sion ako dili mohilum, ug tungod sa Jerusalem ako dili mopahulay, hangtud nga ang iyang pagkamatarung mogula ingon sa dan-ag, ug ang iyang kaluwasan ingon sa usa ka lamparahan nga nagasiga. At makikita ng mga bansa ang iyong katuwiran, at ng lahat na hari ang inyong kaluwalhatian; at ikaw ay tatawagin sa bagong pangalan, na ipangangalan ng bibig ng Panginoon. Ug ang mga nasud makakita sa imong pagkamatarung, ug ang tanang mga hari makakita sa imong himaya; ug ikaw pagatawgon sa usa ka ngalan nga bag-o, nga igangalan sa baba ni Jehova. Ikaw naman ay magiging putong ng kagandahan sa kamay ng Panginoon, at diademang hari sa kamay ng iyong Dios. Ikaw usab mamahimong usa ka purongpurong sa kaanyag sa kamot ni Jehova, ug usa ka hirianong purongpurong sa kamot sa imong Dios. Hindi ka na tatawagin pang Pinabayaan; hindi na rin tatawagin pa ang iyong lupain na Giba: kundi ikaw ay tatawaging Hephzi-bah, at ang iyong lupain ay Beulah: sapagkat ang Panginoon ay nalulugod sa iyo, at ang iyong lupain ay tatangkilikin. Dili na gayud ikaw pagatawgon nga Biniyaan; ni ang imong yuta pagatawgon pa nga Kamingawan: apan ikaw pagatawgon nga Hephzibah, ug ang imong yuta pagatawgon nga Beulah; kay si Jehova nahimuot kanimo, ug ang imong yuta pagaminyoon. Sapagkat kung paanong ang binata ay nakikipagtipan sa dalaga, gayon nakikipagtipan ang iyong mga anak na lalake sa iyo; at kung paanong ang kasintahang lalake ay nagagalak sa kasintahang babae, gayon magagalak ang Dios sa iyo. Kay ingon nga ang usa ka batan-ong lalake mangasawa ug usa ka ulay, ingon man ang imong mga anak nga lalake mangasawa kanimo; ug ingon nga ang pamanhonon magakalipay sa iyang pangasaw-onon, ingon man ang imong Dios magakalipay kanimo. Ako'y naglagay ng mga bantay sa iyong mga kuta, Oh Jerusalem; sila'y hindi magsisitahimik kailan man sa araw o sa gabi: kayong mga mapagalaala sa Panginoon, huwag kayong mangagpahinga, Ako nagbutang ug mga lalake nga magbalantay sa ibabaw sa imong mga kuta, Oh Jerusalem; sila dili magahilum maadlaw ni magabii; kamo nga mga tigpahinumdum kang Jehova, ayaw kamo pagpahulay, At huwag ninyong bigyan siya ng kapahingahan, hanggang sa siya'y matatag, at hanggang sa kaniyang gawing kapurihan sa lupa ang Jerusalem. Ug ayaw siya paghatagi ug pagpahulay, hangtud nga matukod niya, ug hangtud nga ang Jerusalem mahimo niya nga usa ka pagdayeg sa yuta. Ang Panginoon ay sumumpa ng kaniyang kanang kamay, at ng bisig ng kaniyang kalakasan, Tunay na hindi na ako magbibigay ng iyong trigo na pinakapagkain sa iyong mga kaaway; at ang mga taga ibang lupa ay hindi magsisiinom ng iyong alak, na iyong pinagpagalan. Si Jehova nanumpa pinaagi sa iyang kamot nga too, ug pinaagi sa bukton sa iyang kusog: Sa pagkamatuod dili ko na gayud ihatag ang imong tinapay nga kalan-on sa imong mga kaaway; ug ang mga lumalangwaw dili magainum sa imong bag-ong vino, nga imong gikabudlayan: Kundi silang nangagimbak niyaon ay magsisikain niyaon, at magsisipuri sa Panginoon; at silang nangagtipon niyaon ay magsisiinom niyaon sa mga looban ng aking santuario. Apan kadtong nanag-ani niini magakaon niini, ug managdayeg kang Jehova; ug kadtong nanaghipos niini maoy manag-inum niini diha sa mga sawang sa akong balaang puloy-anan. Kayo'y magsidaan, kayo'y magsidaan sa mga pintuang-bayan; inyong ihanda ang lansangan ng bayan; inyong patagin; inyong patagin ang maluwang na lansangan; inyong pulutin ang mga bato; mangagtaas kayo ng watawat na ukol sa mga bayan. Umagi kamo, umagi kamo sa mga ganghaan; andama ninyo ang alagianan sa katawohan; hinloi, hinloi ang dalan; hipusa ang mga bato; pag-isa ug usa ka bandila alang sa mga katawohan. Narito, ang Panginoon ay nagtanyag hanggang sa wakas ng lupa, Inyong sabihin sa anak na babae ng Sion, Narito, ang iyong kaligtasan ay dumarating; narito, ang kaniyang kagantihan ay nasa kaniya, at ang kaniyang ganti ay nasa harap niya. Ania karon, si Jehova nagmantala ngadto sa kinatumyan sa yuta: Ingna ninyo ang anak nga babaye sa Sion: Ania karon, ang imong kaluwasan miabut na; tan-awa, ang iyang ganti anaa kaniya, ug ang iyang balus anaa sa iyang atubangan. At tatawagin nila sila Ang banal na bayan, Ang tinubos ng Panginoon: at ikaw ay tatawagin Hinanap, Bayang hindi pinabayaan. Ug sila pagatawgon nila: Ang balaang katawohan, Ang tinubos ni Jehova: ug ikaw pagatawgon nga Pinangita, Usa ka ciudad nga dili biniyaan. Sino ito na nanggagaling sa Edom, na may mga kasuutang tinina mula sa Bosra? itong maluwalhati sa kaniyang suot, na lumalakad sa di kawasang lakas? Ako na nagsasalita ng katuwiran, makapangyarihang magligtas. Kinsa kini nga miabut gikan sa Edom, nga adunay nga saput nga tinina gikan sa Bosra? kini nga mahimayaon sa iyang bisti, nga nagalakaw sa pagkadaku sa iyang kusog? Ako nga nagasulti sa pagkamatarung, makagagahum sa pagluwas. Bakit ka mapula sa iyong kasuutan, at ang iyong damit ay gaya niyaong yumayapak sa alilisan ng alak? Ngano man nga ikaw mapula sa imong bisti, ug ang imong mga saput sama kaniya nga nagagiuk sa pigsanan sa vino? Aking niyapakang magisa ang alilisan ng alak; at sa mga bayan ay walang isang sumasa akin: oo, aking niyapakan siya sa aking galit, at aking niyurakan sila sa aking kapusukan; at ang kanilang dugong buhay ay pumilansik sa aking mga suot, at natigmak ang buong suot ko. Gitumban ko sa inusara ang pigsanan sa vino; ug sa mga katawohan walay usa ka tawo nga uban kanako: oo, gitumban ko sila tungod sa akong kapungot, ug giyatakan ko sila tungod sa akong kaligutgut; ug ang ilang dugo-sa-kinabuhi mipisik sa ibabaw sa akong mga bisti, ug namansahan ko ang tibook nakong bisti. Sapagkat ang kaarawan ng panghihiganti ay nasa aking puso, at ang taon ng aking mga tinubos ay dumating. Kay ang adlaw sa pagpanimalus diha sa akong kasingkasing, ug ang tuig sa akong tinubos miabut na. At ako'y lumingap, at walang tumulong; at ako'y namangha na walang umalalay: kayat iniligtas ako ng aking sariling kamay; at ang aking kapusukan, ay umalalay sa akin. Ug mitan-aw ako, ug walay usa nga makatabang; ug nahibulong ako nga walay usa nga makatuboy: tungod niini ang akong kaugalingong bukton nagdala ug kaluwasan kanako; ug ang akong kaligutgut, kini midala kanako. At aking niyapakan ang mga bayan sa aking galit, at nilango ko sila sa aking kapusukan, at ibinubo sa lupa ang kanilang dugong buhay. Ug tungod sa akong kasuko gitumban ko ang mga katawohan, ug ug gipainum ko sila sa akong kaligutgut, ug gibanaw ko ang ilang dugo sa kinabuhi ibabaw sa yuta. Aking babanggitin ang mga kagandahang-loob ng Panginoon, at ang mga kapurihan ng Panginoon, ayon sa lahat na ipinagkaloob ng Panginoon sa amin, at ang malaking kabutihan na kaniyang ginawa sa sangbahayan ni Israel na kaniyang ginawa sa kanila ayon sa kaniyang mga kaawaan, at ayon sa karamihan ng kaniyang mga kagandahang-loob. Hisgutan ko ang mga mahigugmaong-kalolot ni Jehova, ug ang mga pagdayeg kang Jehova, sumala sa tanan nga gihatag ni Jehova kanato, ug ang dakung kaayohan alang sa balay ni Israel, nga iyang gihatag kanila sumala sa iyang mga kalooy, ug sumala sa gidaghanon sa iyang mga mahigugmaong-kalolot. Sapagkat kaniyang sinabi, Tunay, sila'y aking bayan, mga anak na hindi magsisigawang may kasinungalingan: sa gayo'y siya'y naging Tagapagligtas sa kanila. Kay siya miingon: Sa pagkatinuod, sila mao ang akong katawohan, mga anak nga dili molimbong: busa siya mao ang ilang Manluluwas. Sa lahat nilang kadalamhatian ay nagdadalamhati siya, at iniligtas sila ng anghel na nasa kaniyang harapan: sa kaniyang pagibig at sa kaniyang pagkaawa ay tinubos niya sila; at kaniyang kinilik sila at kinalong silang lahat noong araw. Sa tanan nilang mga kasakitan siya gisakit, ug giluwas sila sa manolonda sa iyang presencia: diha sa iyang gugma ug sa iyang kalooy, sila gitubos niya; ug sila gidala niya, ug iyang gisagakay sila sa tanang mga adlaw sa kanhing panahon. Ngunit sila'y nanganghimagsik, at namanglaw ang kaniyang banal na Espiritu: kayat siya'y naging kaaway nila, at siya rin ang nakipaglaban sa kanila. Apan sila naanukol, ug nagpaguol sa iyang balaan nga Espiritu: tungod niini siya nahimo nga ilang kaaway, ug siya sa iyang kaugalingon nakig-away batok kanila. Nang magkagayo'y inalaala niya ang mga araw nang una, si Moises at ang kaniyang bayan, na sinasabi, Saan nandoon siya na nagahon sa kanila mula sa dagat, na kasama ng mga pastor ng kaniyang kawan? saan nandoon siya na kumakasi ng kaniyang banal na Espiritu sa kanila? Unya nahinumdum siya sa mga adlaw sa kanhing panahon, kang Moises ug sa iyang katawohan, nga nagaingon: Hain na man siya nga nagpakawas kanila gikan sa dagat uban ang mga magbalantay sa iyang panon sa carnero? hain man siya nga nagbutang sa iyang balaan nga Espiritu sa taliwala nila? Na inaakbayan ng kaniyang maluwalhating bisig ang kanang kamay ni Moises? na humawi ng tubig sa harap nila, upang gawan ang kaniyang sarili ng walang hanggang pangalan? Nga nagpauban sa iyang bukton nga mahimayaon sa kamot nga too ni Moises? Kadtong nagpaiway sa mga tubig sa ilang atubangan, aron sa paghimo alang sa iyang kaugalingon usa ka ngalan nga walay katapusan? Na pumatnubay sa kanila sa mga kalaliman, na parang isang kabayo sa ilang, upang sila'y huwag mangatisod? Kadtong nagmando kanila latas sa mga kahiladman, ingon sa usa ka kabayo didto sa kamingawan, sa pagkaagi nga sila wala mahidugmo? Kung paanong ang kawan na bumababa sa libis, ay pinapagpapahinga ng Espiritu ng Panginoon: gayon mo pinatnubayan ang iyong bayan, upang gawan mo ang iyong sarili ng maluwalhating pangalan. Ingon sa kahayupan nga milugsong padulong sa walog, ang Espiritu ni Jehova nagpapahulay kanila: sa ingon niana, gimandoan mo ang imong katawohan, aron sa paghimo sa imong kaugalingon usa ka ngalan nga mahimayaon. Tumungo ka mula sa langit, at tumingin ka, mula sa tahanan ng iyong kabanalan at ng iyong kaluwalhatian: saan nandoon ang iyong sikap at ang iyong mga makapangyarihang gawa? ang iyong pagmamagandang-loob at ang iyong mga habag ay iniurong mo sa akin. Sud-onga gikan sa langit, ug tan-awa gikan sa pinuy-anan sa imong pagkabalaan ug sa imong himaya: hain na man ang imong pangabugho ug ang imong mga buhat nga gamhanan? ang pangandoy sa imong kasingkasing ug ang imong mga kalooy ginapunggan nganhi kanako. Sapagkat ikaw ay aming Ama, bagaman hindi kami kinilala ni Abraham, at hindi kami kilala ng Israel: ikaw, Oh Panginoon, ay aming Ama, aming Manunubos na mula sa walang pasimula ay siya mong pangalan. Kay ikaw mao ang among Amahan, bisan wala kami hiilhi ni Abraham, ug ang Israel wala umila kanamo: ikaw, Oh Jehova, mao ang among Amahan; among Manunubos ang imong ngalan gikan sa walay katapusan. Oh Panginoon; bakit mo kami iniligaw na inihiwalay sa iyong mga daan, at pinapagmatigas mo ang aming puso na inihiwalay sa takot sa iyo? Ikaw ay magbalik dahil sa iyong mga lingkod, na mga lipi ng iyong mana. Oh Jehova, ngano man nga gipasayup mo kami gikan sa imong mga dalan, ug gipagahi mo ang among kasingkasing gikan sa kahadlok kanimo? Bumalik ka tungod sa imong mga alagad, ang mga banay sa imong panulondon. Inaring sangdali lamang ng iyong banal na bayan: niyapakan ng aming mga kaaway ang iyong santuario. Ang imong balaan nga katawohan nakapanag-iya niini sa hamubo lamang nga panahon: ang among mga kabatok nanagyatak sa imong balaang puloy-anan. Kami ay naging gaya ng hindi mga pinagpunuan kailan man, gaya ng hindi nangatawag sa iyong pangalan. Kami nahimo nga ingon niadtong wala gayud nimo pagharii, ingon kanila nga wala pagtawga pinaagi sa imong ngalan. Oh buksan mo sana ang langit, na ikaw ay bumaba, na ang mga bundok ay gumuho sa iyong harapan. Oh nga gision mo unta ang mga langit, nga mokunsad ka unta, aron ang mga bukid mangurog sa imong presencia, Gaya ng kung nililiyaban ng apoy ang siitan, at ng kung pinakukulo ng apoy ang tubig; upang ipakilala ang iyong pangalan sa iyong mga kaaway, upang ang mga bansa ay manginig sa iyong harapan! Ingon nga ang kalayo nagasunog sa kasagbutan, ug ang kalayo nagapabukal sa tubig; aron sa pagpaila sa imong ngalan sa imong mga kabatok, aron ang mga nasud mangurog sa imong presencia! Nang ikaw ay gumawa ng mga kakilakilabot na bagay na hindi namin hinihintay, ikaw ay bumaba, ang mga bundok ay gumuho sa iyong harapan. Sa diha nga buhaton mo ang mga butang nga makalilisang nga wala namo paabuta, ikaw mikunsad, ang mga bukid mingkurog sa imong presencia. Sapagkat hindi narinig ng mga tao mula nang una, o naulinigan man ng pakinig, o ang mata ay nakakita man ng Dios liban sa iyo, na iginagawa niya ng kabutihan ang naghihintay sa kaniya. Kay gikan pa sa karaang panahon ang mga tawo wala makabati, ni makasabut pinaagi sa igdulungog, ni ang mata makakita sa usa ka Dios gawas kanimo, nga nagabuhat alang niadtong nagahulat kaniya. Iyong sinasalubong siya na nagagalak at gumagawa ng katuwiran, yaong nagsialaala sa iyo sa iyong mga daan: narito, ikaw ay napoot, at kami ay nagkasala: napasa kanila kaming malaong panahon; at maliligtas baga kami? Gihibalag mo siya nga nagalipay ug nagabuhat sa pagkamatarung, kadtong mga nahinumdum kanimo sa imong mga dalan: ania karon, ikaw nasuko, ug kami nanagpakasala: kami didto kanila sa hataas nga panahon; ug mangaluwas ba kami? Sapagkat kaming lahat ay naging parang marumi, at ang lahat naming katuwiran ay naging parang basahang marumi: at nalalantang gaya ng dahon kaming lahat; at tinatangay kami ng aming mga kasamaan, na parang hangin. Kay kami nga tanan nangahimo nga ingon sa usa nga mahugaw, ug ang tanan namo nga pagkamatarung ingon sa usa ka saput nga nahugawan; ug kaming tanan mangalaya ingon sa usa ka dahon; ug ang among mga kasal-anan, sama sa hangin, nagapalid kanamo. At walang tumatawag ng iyong pangalan, na gumigising upang manghawak sa iyo; sapagkat ikinubli mo ang iyong mukha sa amin, at iyong pinugnaw kami sa aming mga kasamaan. Ug walay mausa nga nagatawag sa imong ngalan, nga nagapadasig sa iyang kaugalingon aron sa paggakus kanimo; kay gitagoan mo ang imong nawong gikan kanamo, ug imong gipawagtang kami pinaagi sa among kasal-anan. Ngunit ngayon, Oh Panginoon, ikaw ay aming Ama; kami ang malagkit na putik, at ikaw ay magpapalyok sa amin; at kaming lahat ay gawa ng iyong kamay. Apan karon, Oh Jehova, ikaw mao ang among Amahan; kami yuta nga kolonon, ug ikaw mao ang among magkokolon; ug kaming tanan binuhat man sa imong kamot. Huwag kang lubhang mapoot, Oh Panginoon, o umalaala man ng kasamaan ng magpakailan man: narito, tingnan mo, isinasamo namin sa iyo, kaming lahat ay iyong bayan. Ayaw pagkasuko sa hilabihan gayud, Oh Jehova, ni mahinumdum ka sa walay katapusan sa kasal-anan: ania karon, tan-awa, kami nangaliyupo kanimo, kaming tanan imong katawohan. Ang iyong mga bayang banal ay naging ilang, ang Sion ay naging giba, ang Jerusalem ay sira. Ang imong mga ciudad nga balaan nangahimo nga kamingawan, ang Sion nahimo nga kamingawan, ang Jerusalem nahimong usa ka biniyaan. Ang aming banal at magandang bahay, na pinagpupurihan sa iyo ng aming mga magulang ay nasunog sa apoy; at lahat naming maligayang bagay ay nasira. Ang among balaan ug ang among matahum nga balay, diin ang among mga amahan nanagdayeg kanimo, nasunog sa kalayo; ug ang tanan namong maanindot nga mga dapit nangalaglag. Magpipigil ka baga sa mga bagay na ito, Oh Panginoon? ikaw baga'y tatahimik, at pagdadalamhatiin mo kaming mainam? Magapugong ba ikaw sa imong kaugalingon mahatungod niining mga butanga, Oh Jehova? magahilum ba ikaw, ug magasakit kanamo sa hilabihan gayud? Ako'y napagsasangunian ng mga hindi nagsipagtanong tungkol sa akin; ako'y nasusumpungan nila na hindi nagsihanap sa akin: aking sinabi, Narito ako, narito ako, sa bansa na hindi tinawag sa aking pangalan. Ako gipangita niadtong wala nangutana mahitungod kanako; ako hingkaplagan niadtong wala mangita kanako; ako miingon: Tan-awa ako, tan-awa ako, sa usa ka nasud nga wala pagatawaga tungod sa akong ngalan. Aking iniunat ang aking mga kamay buong araw sa mapanghimagsik na bayan, na lumalakad sa daang hindi mabuti, ayon sa kanilang sariling mga pagiisip; Gibuklad ko ang akong mga kamot sa tibook nga adlaw sa usa ka katawohan nga masukihon, nga nagalakaw sa usa ka dalan nga dili maayo, sunod sa ilang kaugalingong mga hunahuna; Bayan na minumungkahi akong palagi ng mukhaan, na naghahain sa mga halamanan, at nagsusunog ng kamangyan sa ibabaw ng mga laryo; Usa ka katawohan nga sa kanunay nagahagit kanako sa akong nawong nga nagahalad didto sa mga tanaman, ug nagasunog sa incienso ibabaw sa mga ladrillo; Na nauupo sa gitna ng mga libingan, at tumitigil sa mga lihim na dako; na kumakain ng laman ng baboy, at ang sabaw ng mga kasuklamsuklam na mga bagay ay nasa kanilang mga sisidlan; Nga nagalingkod sa taliwala sa mga lubong, ug nagapuyo sa tinago nga mga dapit; nga nagakaon sa unod sa baboy, ug ang sabaw sa mga butang nga dulumtanan anaa sa ilang mga sudlanan; Na nagsasabi, Humiwalay ka, huwag kang lumapit sa akin, sapagkat ako'y lalong banal kay sa iyo. Ang mga ito ay usok sa aking ilong, apoy na nagliliyab buong araw. Nga nagaingon: Maglain ka pagtindog sa imong kaugalingon, ayaw pagduol kanako, kay ako labing balaan kay kanimo. Kini sila mao ang aso sa akong ilong, usa ka kalayo nga nagadilaab sa tibook nga adlaw. Narito, nasulat sa harap ko: hindi ako tatahimik, kundi ako'y gaganti, oo, ako'y gaganti sa kanilang sinapupunan, Ania karon, kini nahasulat sa akong atubangan: ako dili magahilum, apan magabalus, oo, ako magabalus diha sa ilang sabakan, Ang inyong sariling mga kasamaan, at ang mga kasamaan ng inyong mga magulang na magkakasama, sabi ng Panginoon, na mangagsunog ng kamangyan sa mga bundok, at nagsitungayaw sa akin sa mga burol: ay susukatan ko nga ng kanilang unang gawa sa kaniyang sinapupunan. Ang inyong kaugalingong mga kasal-anan, ug itipon sa mga kasal-anan sa inyong mga amahan, nag-ingon si Jehova, sila nga nagsunog ug incienso ibabaw sa kabukiran, ug nagpasipala kanako ibabaw sa kabungtoran: tungod niini pagasukdon ko pag-una ang ilang buhat diha sa ilang sabakan. Ganito ang sabi ng Panginoon, Kung paanong nasusumpungan ang bagong alak sa kumpol, at may nagsasabi, Huwag mong sirain, sapagkat iyan ay mapapakinabangan: gayon ang gagawin ko sa ikagagaling ng aking mga lingkod, upang huwag kong malipol silang lahat. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ingon nga ang bag-ong vino hingkaplagan diha sa bulig sa ubas, ug ang usa miingon: Ayaw kini paglaglaga, kay kini adunay usa ka panalangin: busa mao usab ang akong pagabuhaton tungod sa akong mga alagad, nga dili ko paglaglagon sila nga tanan. At ako'y maglalabas ng lahi na mula sa Jacob, at mula sa Juda ng isang tagapagmana ng aking mga bundok; at mamanahin ng aking pinili, at tatahanan ng aking mga lingkod. Ug ako magadala ug usa ka kaliwat gikan kang Jacob, ug gikan kang Juda usa ka manununod sa akong mga bukid; ug ang akong mga pinili makapanunod niini, ug ang akong mga alagad magapuyo didto. At ang Saron ay magiging kulungan ng mga kawan, at ang libis ng Achor ay dakong higaan ng mga bakahan, dahil sa aking bayan na humanap sa akin. Ug ang Saron mahimong usa ka toril sa mga panon sa mga carnero, ug ang walog sa Achor usa ka dapit nga pahulayan sa mga panon, alang sa akong katawohan nga nangita kanako. Ngunit kayo, na nangagpapabaya sa Panginoon, na nagsisilimot ng aking banal na bundok, na nangaghahanda ng dulang para sa Kapalaran, at pinupuno ang saro ng alak na haluan para sa Kaukulan; Apan kamo nga mingbiya kang Jehova, nga nangalimot sa akong balaang bukid, nga nanag-andam ug usa ka lamesa alang sa Palad, ug nga nanagpaawas sa vino nga sinimbogan hangtud sa Sangputanan; Aking iuukol kayo sa tabak, at kayong lahat ay magsisiyuko sa patayan; sapagkat nang ako'y tumawag, kayo'y hindi nagsisagot; nang ako'y magsalita, kayo'y hindi nangakinig; kundi inyong ginawa ang masama sa harap ng aking mga mata, at inyong pinili ang di ko kinaluluguran. Igatugyan ko kamo sa pinuti, ug kamong tanan moyukbo sa ihawan; tungod kay sa diha nga ako mitawag, kamo wala motubag; sa diha nga misulti ako, kamo wala mamati; kondili gihimo ninyo hinoon kadtong dautan sa akong mga mata, ug gipili kadtong wala nako kahimut-i. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, ang aking mga lingkod ay magsisikain, ngunit kayo'y mangagugutom; narito, ang aking mga lingkod ay magsisiinom, ngunit kayo'y mangauuhaw; narito, mangagagalak ang aking mga lingkod, ngunit kayo'y mangapapahiya; Busa mao kini ang giingon sa Ginoo nga si Jehova: Ania karon, ang akong mga alagad magakaon, apan kamo pagagutomon; ania karon, ang akong mga alagad magainum, apan kamo pagauhawon; anai karon, ang akong mga alagad magakalipay, apan kamo pagapakaulawan; Narito, ang aking mga lingkod ay magsisiawit dahil sa kagalakan ng puso, ngunit kayo'y magsisidaing dahil sa kapanglawan ng puso, at aangal dahil sa pagkabagbag ng loob. Ania karon, ang akong mga alagad manag-awit tungod sa kalipay sa kasingkasing, apan kamo managhilak tungod sa kasubo sa kasingkasing, ug managbakho tungod sa kaguol sa espiritu. At inyong iiwan ang inyong pangalan na pinakasumpa sa aking mga pinili, at papatayin ka ng Panginoong Dios; at kaniyang tatawagin ang kaniyang mga lingkod ng ibang pangalan: Ug ibilin ninyo ang inyong ngalan nga usa ka pagtunglo sa akong mga pinili; ug ang Ginoo nga si Jehova magapatay kanimo: ug pagataw-gon niya ang iyang mga alagad sa lain nga ngalan: Na anopat siyang nagpapala sa lupa ay magpapala sa Dios ng katotohanan; at siyang sumusumpa sa lupa ay susumpa sa pangalan ng Dios ng katotohanan; sapagkat ang mga dating kabagabagan ay nalimutan, at sapagkat nangakubli sa aking mga mata. Aron siya nga nagapanalangin sa iyang kaugalingon diha sa yuta magapanalangin sa iyang kaugalingon diha sa Dios sa kamatuoran; ug siya nga diha sa yuta magapanumpa tungod sa Dios sa kamatuoran; tungod kay ang unang mga kalisdanan nalimtan na, ug tungod kay sila gitagoan gikan sa akong mga mata. Sapagkat narito, ako'y lumilikha ng mga bagong langit, at ng bagong lupa, at ang mga dating bagay ay hindi maaalaala, o mapapasa isip man. Kay, ania karon, ako nagahimo ug bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta; ug ang unang butang dili na pagahinumduman, ni motungha pa sa hunahuna. Ngunit kayo'y mangatuwa at mangagalak magpakailan man sa aking nilikha; sapagkat, narito, aking nililikha na kagalakan ang Jerusalem, at kaligayahan ang kaniyang bayan. Apan managlipay kamo ug managmaya sa walay katapusan tungod niadtong gihimo ko; kay, ania karon, gihimo ko ang Jerusalem nga usa ka pagmaya, ug ang iyang mga pumoluyo nga usa ka kalipay. At ako'y magagalak sa Jerusalem, at maliligaya sa aking bayan; at ang tinig ng iyak ay hindi na maririnig pa sa kaniya, o ang tinig man ng daing. Ug ako magamaya diha sa Jerusalem, ug magakalipay diha sa akong katawohan; ug dili na pagahidunggan diha kaniya ang tingog sa pagbakho ug ang tingog sa paghilak. Hindi na magkakaroon mula ngayon ng sanggol na mamamatay, o ng matanda man na hindi nalubos ang kaniyang mga kaarawan; sapagkat ang bata ay mamamatay na may isang daang taong gulang, at ang makasalanan na may isang daang taon ang gulang ay susumpain. Wala na unyay bata nga sa pila lamang ka adlaw, ni usa ka tawong tigulang nga dili matugob sa iyang mga adlaw; kay ang bata mamatay sa usa ka gatus ka tuig, ug ang makasasala sanglit adunay usa ka gatus ka tuig ang kagulangon pagatunglohon. At sila'y mangagtatayo ng mga bahay, at ang mga yao'y kanilang tatahanan; at sila'y mangaguubasan, at magsisikain ng bunga niyaon. Ug sila magatukod ug mga balay, ug magapuyo niini; ug sila magatanum ug mga kaparrasan, ug makakaon sa ilang bunga. Sila'y hindi magtatayo, at iba ang tatahan; sila'y hindi magtatanim, at iba ang kakain; sapagkat kung paano ang mga kaarawan ng punong kahoy, ay magiging gayon ang mga kaarawan ng aking bayan, at ang aking mga pinili ay mangagagalak na malaon sa gawa ng kanilang mga kamay. Sila dili magatukod, ug unya lain ang magapuyo; sila dili magatanum, ug unya lain ang magakaon: kay ingon sa mga adlaw sa usa ka kahoy mao man ang mga adlaw sa akong katawohan, ug ang akong mga pinili magapahimulos pag-ayo sa buhat sa ilang mga kamot. Sila'y hindi gagawa ng walang kabuluhan, o manganganak man para sa kasakunaan, sapagkat sila ang lahi ng mga pinagpala ng Panginoon, at ang kanilang mga anak na kasama nila. Sila dili magabuhat nga walay kapuslanan, ni manganak sila alang sa kagul-anan; kay sila mao ang kaliwatan sa gipanalanginan ni Jehova, ug ang ilang kaliwatan magauban kanila. At mangyayari, na bago sila magsitawag, sasagot ako; at samantalang sila'y nangagsasalita, aking didinggin. Ug mahinabo nga, sa dili pa sila magasangpit, ako magatubag na; ug samtang nga sila magasulti pa, ako mamati kanila. Ang lobo at ang kordero ay manginginaing magkasama, at ang leon ay kakain ng dayami na gaya ng baka; at alabok ang magiging pagkain ng ahas. Sila'y hindi mananakit o magpapahamak man sa aking buong banal na bundok, sabi ng Panginoon. Ang lobo ug ang nating carnero managsalo sa pagsibsib, ug ang leon mokaon sa dagami sama sa vaca nga toro; ug ang abug mahimong kalan-on sa bitin. Sila dili modaut ni molaglag sa bisan kinsa diha sa tibook nakong bukid nga balaan, nagaingon si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon, Ang langit ay aking luklukan, at ang lupa ay aking tungtungan: anong anyong bahay ang inyong itatayo sa akin? at anong dako ang magiging aking pahingahan? Mao kini ang giingon ni Jehova: Ang langit mao ang akong trono, ug ang yuta mao ang akong tumbanan: unsang dagwaya sa balay nga inyong pagatukoron alang kanako? ug unsang dapita ang akong pagapahulayan? Sapagkat lahat ng mga bagay na ito ay nilikha ng aking kamay, at sa gayo'y nangyari ang lahat ng mga bagay na ito, sabi ng Panginoon: ngunit ang taong ito ay titingnan ko, sa makatuwid baga'y siyang dukha at may pagsisising loob, at nanginginig sa aking salita. Kay kining tanan nga mga butanga gibuhat sa akong kamot, ug tungod niini kining tanan nga mga butanga nangamao, nag-ingon si Jehova: apan niining tawohana motan-aw ako, bisan pa kaniya nga kabus ug adunay espiritu nga mahinulsolon, ug nga nagapangurog tungod sa akong pulong. Siyang pumapatay ng baka ay gaya ng pumapatay ng tao; siyang naghahain ng kordero ay gaya ng bumabali ng leeg ng aso; siyang naghahandog ng alay ay gaya ng naghahandog ng dugo ng baboy; siyang nagsusunog ng kamangyan ay gaya ng pumupuri sa isang diosdiosan. Oo, sila'y nagsipili ng kanilang sariling mga lakad, at ang kanilang kaluluwa ay nalulugod sa kanilang mga kasuklamsuklam na bagay; Kadtong nagapatay ug usa ka vaca nga toro sama da niadtong nagapatay sa usa ka tawo; kadtong nagahalad ug usa ka carnero nga nati, sama man niadtong nagalunggo sa liog sa usa ka iro; kadtong nagahalad ug halad-nga-kalan-on, sama man niadtong nagahalad ug dugo sa baboy; kadtong nagasunog ug incienso, sama man niadtong nagapanalangin sa usa ka dios-dios. Oo, gipili nila ang ilang kaugalingong mga dalan, ug ang ilang kalag nahimuot sa ilang kaugalingong mga dulumtanan: Akin namang pipiliin ang kanilang mga kakutyaan, at dadalhan ko sila ng kanilang takot, sapagkat nang ako'y tumawag, walang sumagot; nang ako'y magsalita ay walang nakinig; kundi sila'y nagsigawa ng masama sa harap ng aking mga mata, at pinili ang hindi ko kinaluluguran. Pagapilion ko usab ang ilang mga kasaypanan, ug pagadad-on ko ang ilang mga kahadlok sa ibabaw nila; tungod kay sa diha nga ako nagtawag, walay mitubag; sa diha nga ako misulti, sila wala mamati: apan gihimo nila ang dautan sa akong mga mata, ug gipili kadtong wala nako kahimut-i. Inyong pakinggan ang salita ng Panginoon, ninyong nanginginig sa kaniyang salita, Ang inyong mga kapatid na nangagtatanim sa inyo na nangagtatakuwil sa inyo dahil sa akin, nangagsabi, Luwalhatiin ang Panginoon, upang makita namin ang inyong kagalakan; ngunit sila'y mangapapahiya. Patalinghugi ang pulong ni Jehova, kamo nga nanagpangurog sa iyang pulong: Ang inyong kaigsoonan nga nagadumot kaninyo, nga nagasalikway kaninyo tungod sa akong ngalan, nag-ingon: Ipapaghimaya si Jehova, aron makita namo ang inyong kalipay; apan sila mao ang pagapakaulawan. Ang ingay ng kagulo na mula sa bayan, ang tinig na mula sa templo, ang tinig ng Panginoon na naggagawad ng kagantihan sa kaniyang mga kaaway. Ang tingog sa kagubot gikan sa ciudad, ang tingog nga gikan sa templo, ang tingog ni Jehova nga nagahatag ug balus sa iyang mga kaaway. Bago siya nagdamdam, siya'y nanganak; bago dumating ang kaniyang paghihirap, siya'y nanganak ng isang lalake. Sa wala pa siya pagsakiti, siya nanganak; sa wala pa siya sul-i, siya nanganak ug usa ka bata nga lalake. Sinong nakarinig ng ganyang bagay? sinong nakakita ng ganyang mga bagay? ipanganganak baga ang lupain sa isang araw? ilalabas bagang paminsan ang isang bansa? sapagkat pagdaramdam ng Sion, ay nanganak ng kaniyang mga anak. Kinsay nakadungog sa ingon nianang butanga? kinsay nakakita sa ingon nianang mga butanga? Matawo ba ang usa ka yuta sa usa ka adlaw? Mahimugso ba ang usa ka nasud sa diha-diha? kay sa gilayon nga ang Sion gisul-an, gianak niya ang iyang mga anak. Dadalhin ko baga sa kapanganakan, at hindi ko ilalabas? sabi ng Panginoon; magsasara baga ako ng bahay bata, akong nagpapanganak? sabi ng iyong Dios. Magapakatawo ba ako sa mga kabataan, ug unya dili ko ipahimugso? miingon si Jehova: ako nga magapakatawo sa mga kabataan, motak-um ba sa tagoangkan? miingon ang imong Dios. Kayo'y mangagalak na kasama ng Jerusalem, at mangatuwa dahil sa kaniya, kayong lahat na nagsisiibig sa kaniya: kayo'y mangagalak ng kagalakan na kasama niya, kayong lahat na nagsisitangis dahil sa kaniya: Managmaya kamo uban sa Jerusalem, ug managsadya alang kaniya, kamong tanan nga nahigugma kaniya: managmaya tungod sa kalipay uban kaniya, kamong tanan nga nanagbalata tungod kaniya; Upang kayo'y makasuso at mabusog sa pamamagitan ng mga suso ng kaniyang mga kaaliwan; upang kayo'y makagatas, at malugod sa kasaganaan ng kaniyang kaluwalhatian. Aron kamo makasuso ug mabusog tungod sa mga dughan sa iyang mga pagkalipay; aron kamo magapagatas, ug mahimuot sa kadagaya sa iyang himaya. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ako'y maggagawad ng kapayapaan sa kaniya na parang isang ilog, at ang kaluwalhatian ng mga bansa ay parang malaking baha, at inyong sususuhin yaon; kayo'y kikilikin, at lilibangin sa mga tuhod. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako mohatag ug pakigdait kaniya sama sa usa ka suba, ug ang himaya sa mga nasud sama sa usa ka suba nga nagaawas: ug kamo magasupsop niini; kamo pagasalapwangon sa mga hawak, ug pagayogyogon ibabaw sa mga tuhod. Kung paanong ang sinoma'y inaaliw ng ina gayon ko aaliwin kayo; at kayo'y mangaaliw sa Jerusalem. Ingon sa usa ka bata nga ginalipay sa iyang inahan, mao man pagalipayon ko kamo; ug kamo pagalipayon diha sa Jerusalem. At inyong makikita, at magagalak ang inyong puso, at ang inyong mga buto ay giginhawang parang sariwang damo: at ang kamay ng Panginoon ay makikilala sa kaniyang mga lingkod, at siya'y magagalit laban sa kaniyang mga kaaway. Ug kamo makakita niini, ug ang inyong kasingkasing magakalipay, ug ang inyong mga bukog molambo sama sa lunhaw nga balili: ug ang kamot ni Jehova maila sa iyang mga alagad; ug siya masilag batok sa iyang mga kaaway. Sapagkat, narito, ang Panginoon ay darating na may apoy, at ang kaniyang mga karo ay magiging parang ipoipo; upang igawad ang kaniyang galit na may kapusukan, at ang kaniyang saway na may ningas ng apoy. Kay, ania karon, si Jehova moanhi uban ang kalayo, ug ang iyang mga carro mahasama sa alimpulos; aron sa pagpahamtang sa iyang kasuko uban ang kabangis, ug sa iyang pagbadlong uban sa mga siga sa kalayo. Sapagkat sa pamamagitan ng apoy makikipagpunyagi ang Panginoon, at sa pamamagitan ng kaniyang tabak, sa lahat ng mga tao: at ang mapapatay ng Panginoon ay magiging marami. Kay pinaagi sa kalayo si Jehova mopahamtang sa hukom, ug pinaagi sa iyang espada, ibabaw sa tanang unod; ug ang mga pinatay ni Jehova daghan. Silang nangagpapakabanal, at nangagpapakalinis na nagsisiparoon sa mga halamanan, sa likuran ng isa sa gitna, na nagsisikain ng laman ng baboy, at ng kasuklamsuklam, at ng daga; sila'y darating sa isang wakas na magkakasama, sabi ng Panginoon. Kadtong nagabalaan sa ilang kaugalingon ug nagaputli sa ilang kaugalingon aron sa pag-adto sa mga tanaman, sa luyo sa usa diha sa taliwala, nagakaon ug unod sa baboy, ug ang dulumtanan, ug ang ilaga, silang tanan magadungan sa pagdangat sa katapusan, nag-ingon si Jehova. Sapagkat kilala ko ang kanilang mga gawa at ang kanilang mga pagiisip: ang panahon ay dumarating na aking pipisanin ang lahat na bansa at ang mga may ibat ibang wika; at sila'y magsisiparoon, at mangakikita ang aking kaluwalhatian. Kay ako nasayud sa ilang mga buhat ug sa ilang mga hunahuna: ang panahon moabut, nga pagatiponon ko ang tanan nga mga nasud ug mga dila; ug sila manganhi, ug makakita sa akong himaya. At ako'y maglalagay ng tanda sa gitna nila, at aking susuguin ang mga nakatanan sa kanila sa mga bansa, sa Tarsia, Pul, at Lud, na nagsisihawak ng busog, sa Tubal at Javan, sa mga pulong malayo na hindi nangakarinig ng aking kabantugan, o nakakita man ng aking kaluwalhatian; at sila'y mangagpapahayag ng aking kaluwalhatian sa gitna ng mga bansa. Ug magabutang ako ug timaan sa taliwala nila, ug ako nga ipadala kadtong mga nangalagiw gikan kanila ngadto sa mga nasud, sa Tarsis, sa Pul, ug sa Lud, nga nagapamana, sa Tubal ug sa Javan, ngadto sa mga pulo nga halayo, nga wala makadungog sa akong kabantug, ni makakita sa akong himaya; ug sila magapahayag sa akong himaya sa taliwala sa mga nasud. At kanilang dadalhin ang lahat ninyong mga kapatid mula sa lahat na bansa na pinakahandog sa Panginoon, na nasasakay sa mga kabayo, at sa mga karo, at sa mga duyan, at sa mga mula, at sa mga maliksing hayop, sa aking banal na bundok na Jerusalem, sabi ng Panginoon, gaya ng pagdadala ng mga anak ni Israel ng kanilang handog sa malinis na sisidlan sa bahay ng Panginoon. Ug ila nga dad-on ang tanan ninyo nga mga kaigsoonan gikan sa tanan nga mga nasud alang sa usa ka halad ngadto kang Jehova, sa ibabaw sa mga kabayo, ug sa sulod sa mga carro, ug sa mga talabon, ug sa ibabaw sa mga mula, ug sa ibabaw sa mga camello, ngadto sa akong balaan nga bukid nga Jerusalem, nag-ingon si Jehova, sa diha nga ang mga anak sa Israel maghatud sa ilang halad sa usa ka malinis nga sudlanan ngadto sa balay ni Jehova. At sa kanila rin naman ako kukuha ng mga pinaka saserdote at mga pinaka Levita, sabi ng Panginoon. Ug gikan kanila usab ako mokuha aron himoon nga mga sacerdote ug tx aron himoon nga mga Levihanon, miingon si Jehova. Sapagkat kung paanong ang mga bagong langit at ang bagong lupa, na aking lilikhain ay mananatili sa harap ko, sabi ng Panginoon, gayon mananatili ang inyong lahi, at ang inyong pangalan. Kay ingon nga ang bag-ong mga langit ug ang bag-o nga yuta, nga akong pagabuhaton, magapabilin sa akong atubangan, miingon si Jehova, mao man magapabilin ang inyong kaliwatan ug ang inyong ngalan. At mangyayari, na mula sa bagong buwan hanggang sa panibago, at mula sa isang sabbath hanggang sa panibago, paroroon ang lahat na tao upang sumamba sa harap ko, sabi ng Panginoon. Ug mahanabo, nga gikan sa bag-ong pagsubang sa bulan hangtud sa usa, ug gikan sa usa ka adlawng igpapahulay hangtud sa usa, ang tanang mga katawohan manganhi aron sa pagsimba sa akong atubangan, miingon si Jehova. Ang mga salita ni Jeremias na anak ni Hilcias, isa sa mga saserdote na nasa Anathoth sa lupain ng Benjamin: Ang mga pulong ni Jeremias ang anak nga lalake ni Hilcias, sa mga sacerdote nga didto sa Anathoth sa yuta ni Benjamin: Na dinatnan ng salita ng Panginoon nang mga kaarawan ni Josias na anak ni Amon, na hari sa Juda, nang ikalabing tatlong taon ng kaniyang paghahari. Kang kinsa miabut ang pulong ni Jehova sa mga adlaw ni Josias ang anak nga lalake ni Amon, nga hari sa Juda, sa ikanapulo ug tolo ka tuig sa iyang paghari. Dumating din nang kaarawan ni Joacim na anak ni Josias, hari sa Juda, nang katapusan nang ikalabing isang taon ni Sedechias, na anak ni Josias, hari sa Juda, hanggang sa pagkabihag ng Jerusalem nang ikalimang buwan. Miabut usab kini sa mga adlaw ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, ngadto sa katapusan sa ikanapulo ug usa ka tuig ni Zedechias, ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, ngadto sa pagdala sa Jerusalem nga binihag sa ikalima ka bulan. Ang salita nga ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Unya ang pulong ni Jehova miabut kanako, nga nagaingon: Bago kita inanyuan sa tiyan ay nakilala kita, at bago ka lumabas sa bahay-bata ay pinapaging banal kita; inihalal kitang propeta sa mga bansa. Sa wala pa ikaw buhata nako diha sa tiyan naila ko na ikaw, ug sa wala pa ikaw mogula sa tagoangkan gibalaan ko na ikaw; gitudlo ko ikaw nga manalagna alang sa mga nasud. Nang magkagayo'y sinabi ko, Ah, Panginoong Dios! narito, hindi ako marunong magsalita: sapagkat ako'y bata. Unya miingon ako: Ah, Ginoong Jehova! ania karon, ako dili mahibalo nga mosulti; kay ako usa ka bata lamang. Ngunit sinabi sa akin ng Panginoon, Huwag mong sabihin, Ako'y bata: sapagkat saan man kita susuguin ay paroroon ka, at anomang iutos ko sa iyo ay sasalitain mo. Apan si Jehova miingon kanako: Ayaw pag-ingon: Ako usa ka bata; kay kang bisan kinsa ikaw paadtoon ko ikaw moadto, ug bisan unsa nga akong igasugo kanimo igasulti mo. Huwag kang matakot dahil sa kanila; sapagkat ako'y sumasaiyo upang iligtas kita, sabi ng Panginoon. Ayaw pagkahadlok tungod kanila; kay ako magauban kanimo sa pagluwas kanimo, nagaingon si Jehova. Nang magkagayo'y iniunat ng Panginoon ang kaniyang kamay, at hinipo ang aking bibig; at sinabi sa akin ng Panginoon, Narito, inilagay ko ang aking mga salita sa iyong bibig: Unya si Jehova mituy-od sa iyang kamot, ug mihikap sa akong baba; ug si Jehova miingon kanako: Ania karon, ako nagbutang sa akong mga pulong diha sa imong baba: Tingnan mo, aking pinapagpupuno ka sa araw na ito sa mga bansa at sa mga kaharian, upang magalis at magbagsak at upang magsira at magwasak, upang magtayo at magtatag. Tan-awa, ako nagapahaluna kanimo ibabaw sa mga nasud, ug sa ibabaw sa mga gingharian niining adlawa, sa pagluka ug sa paggun-ob ug sa paglaglag ug sa pagpukan, sa pagtukod ug sa pagtanum. Bukod dito ay dumating sa akin ang salita ng Panginoon, na nagsasabi, Jeremias, anong nakikita mo? At aking sinabi, Ako'y nakakakita ng isang tungkod na almendro. Labut pa ang pulong ni Jehova miabut kanako, nga nagaingon: Jeremias, unsay nakita mo? Ug ako miingon: Nakita ko ang usa ka sungkod sa kahoy nga almendras. Nang magkagayo'y sinabi ng Panginoon sa akin, Iyong nakitang mabuti: sapagkat aking iniingatan ang aking salita upang isagawa. Unya miingon si Jehova kanako: Nakita mo pag-ayo: kay ako nagabantay sa akong pulong sa pagbuhat niini. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin na ikalawa, na nagsasabi, Ano ang iyong nakikita? At aking sinabi, Ako'y nakakakita ng isang palyok na pinagpapakuluan; at paharap sa hilagaan. Ug ang pulong ni Jehova miabut kanako sa ikaduha, nga nagaingon: Unsay nakita mo? Ug ako miingon: Nakita ko ang nagabukal nga tubig sa caldero; ug ang nawong niini gikan sa amihanan. Nang magkagayo'y sinabi ng Panginoon sa akin, Mula sa hilagaan ay lalabasin ng kasamaan ang lahat na nananahan sa lupain. Unya si Jehova miingon kanako: Gikan sa amihanan ang dautan mogula ibabaw sa tanang mga pumoluyo sa yuta. Sapagkat, narito, aking tatawagin ang lahat na angkan ng mga kaharian sa hilagaan, sabi ng Panginoon; at sila'y magsisiparoon, at sila'y maglalagay bawat isa ng kanikaniyang luklukan sa pasukan ng mga pintuang-bayan ng Jerusalem, at laban sa lahat na kuta niyaon sa palibot, at laban sa lahat na bayan ng Juda. Kay, Ania karon, ako motawag sa tanang mga banay sa mga gingharian sa amihanan, nagaingon si Jehova: ug sila mangabut, ug ang tagsatagsa kanila mopahaluna sa iyang trono sa pagsulod mo sa mga ganghaan sa Jerusalem, ug batok sa tanang mga kuta nga nagalibut didto, ug batok sa tanang mga ciudad sa Juda. At aking sasalitain ang aking mga kahatulan laban sa kanila tungkol sa lahat nilang kasamaan, sa kanilang nangagpabaya sa akin, at nangagsunog ng kamangyan sa ibang mga dios, at nagsisamba sa mga gawa ng kanilang sariling mga kamay. Ug ako mobungat sa akong mga paghukom batok kanila, mahitungod sa tanan nilang kadautan kay sila mingbulag kanako, ug nanag-sunog ug incienso sa laing mga dios, ug nanagsimba sa mga buhat sa ilang kaugalingong mga kamot. Ikaw nga'y magbigkis ng iyong mga balakang, at ikaw ay bumangon, at salitain mo sa kanila ang lahat na iniuutos ko sa iyo: huwag kang manglupaypay sa kanila, baka ikaw ay panglupaypayin ko sa harap nila. Busa baksan mo ang imong hawak, ug tumindog ka, ug sultihi sila sa tanang gisugo ko kanimo: ayaw kalisang kanila, aron dili ko ikaw lisangon sa ilang atubangan. Sapagkat, narito, ginawa kita sa araw na ito, na nakukutaang bayan, at pinakahaliging bakal, at pinaka kutang tanso, laban sa buong lupain, laban sa mga hari sa Juda, laban sa mga prinsipe niyaon, laban sa mga saserdote niyaon, at laban sa bayan ng lupain. Kay, Ania karon, ako nagbuhat kanimo niining adlawa ug usa ka kinutaan nga ciudad, ug usa ka haliging puthaw, ug tumbaga nga mga kuta, batok sa tibook nga yuta, batok sa mga hari sa Juda, batok sa mga principe niini, batok sa mga sacerdote niini, ug batok sa mga katawohan sa yuta. At sila'y magsisilaban sa iyo; ngunit hindi sila mangananaig laban sa iyo: sapagkat ako'y sumasa iyo, sabi ng Panginoon, upang iligtas ka. Ug sila makig-away batok kanimo; apan sila dili makadaug kanimo: kay ako magauban kanimo, sa pagluwas kanimo, nagaingon si Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova miabut kanako, nga nagaingon: Ikaw ay yumaon, at humiyaw sa mga pakinig ng Jerusalem, na iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon, Inaalaala ko sa ikabubuti mo ang kagandahang-loob ng iyong kabataan, ang pagibig sa iyong mga pagaasawa; kung paanong ikaw ay sumunod sa akin sa ilang, sa lupain na hindi hinasikan. Lakaw, ug suminggit ka sa mga igdulungog sa Jerusalem, sa pag-ingon: Mao kini ang gisulti ni Jehova: Ako sa imong pagkabatan-on, ang gugma sa imong saad nga sa pagminyo; sa pagsunod mo kanako didto sa kamingawan, sa yuta nga wala matamni. Ang Israel ay kabanalan sa Panginoon, na mga pangunang bunga ng kaniyang halaman: lahat na nagsisisakmal sa kaniya ay aariing salarin; kasamaan ay darating sa kanila, sabi ng Panginoon. Ang Israel mao ang pagkabalaan kang Jehova, ang unang bunga sa iyang pagkadagaya: ang tanan nga naglamoy kaniya pagaisipon nga sad-an; ang kadautan modangat kanila, nagaingon si Jehova. Inyong dinggin ang salita ng Panginoon, Oh sangbahayan ni Jacob, at lahat na angkan ng sangbahayan ng Israel: Pamati kamo sa pulong ni Jehova: Oh balay ni Jacob, ug ang tanang kabanayan sa balay sa Israel: Ganito ang sabi ng Panginoon, Anong kalikuan ang nasumpungan ng inyong mga magulang sa akin, na sila'y nagsilayo sa akin, at nagsisunod sa walang kabuluhan, at naging walang kabuluhan? Mao kini ang gisulti ni Jehova: Unsay mga pagkadili-matarung nga nakita sa inyong mga amahan kanako, nga mingtalikod man sila kanako, ug mingsunod sa kakawangan, ug nangahimong kawang? Hindi man nila sinabi, Saan nandoon ang Panginoon na nagahon sa atin mula sa lupain ng Egipto, na pumatnubay sa atin sa ilang, sa mga lupaing ilang at bakobako, sa lupaing may pagkakatuyo at lilim ng kamatayan, sa lupain na walang dumaraan at walang taong tumatahan? Ni ming-ingon sila: Hain man si Jehova nga nagkuha kanato gikan sa yuta sa Egipto, nga nagmando kanato latas sa kamingawan, latas sa usa ka yuta nga dili kapuy-an ug yuta sa mga gahong, latas sa yuta sa hulaw ug sa landong sa kamatayon, latas sa usa ka yuta nga walay tawong nakaagi, ug walay tawong nagpuyo? At dinala ko kayo sa saganang lupain, upang kumain ng bunga niyaon at ng kabutihan niyaon; ngunit nang kayo'y pumasok ay inyong hinawahan ang aking lupain, at ginawa ninyong kasuklamsuklam ang aking mana. Ug gidala ko kamo ngadto sa usa ka yuta sa kadagaya, aron sa pagkaon sa bunga niini ug sa kaayo niini; apan sa nakasulod kamo, inyong gihugawan ang akong yuta, ug gibuhat ninyo ang akong panulondon nga usa ka dulumtanan. Hindi sinabi ng mga saserdote, Saan nandoon ang Panginoon? at silang nagsisihawak ng kautusan ay hindi nakakilala sa akin: ang mga pinuno naman ay nagsisalansang laban sa akin, at ang mga propeta ay nanganghula sa pamamagitan ni Baal, at nagsilakad na sumunod sa mga bagay na hindi pinakikinabangan. Ang mga sacerdote wala ngani moingon: Hain man si Jehova? ug kadtong nanagkupot sa Kasugoan wala makaila kanako: ang mga punoan usab nanaglapas batok kanako, ug ang mga manalagna nanagpanagna pinaagi kang Baal, ug nanagsunod sa mga butang nga walay kapuslanan. Kayat ako'y makikipagtalo pa sa inyo, sabi ng Panginoon, at sa mga anak ng inyong mga anak ay makikipagtalo ako. Tungod niini ako nakigbisug pa gayud kanimo, nagaingon si Jehova, ug sa mga anak sa inyong mga anak makigbisug pa ako. Sapagkat mangagdaan kayo sa mga pulo ng Chittim, at tingnan, at kayo'y mangagsugo sa Cedar, at mangagbulay na maingat; at inyong tingnan kung may nangyaring ganiyang bagay. Kay tabok sa mga pulo sa Kittim, ug tan-awa; ug pagpaadto didto sa Cedar, ug palandunga sa masingkamuton gayud; ug tan-awa kong aduna bay ingon nianang butanga. Ipinagpalit baga ng isang bansa ang kanilang mga dios, na hindi mga dios? ngunit ipinagpalit ng aking bayan ang kanilang kaluwalhatian sa hindi pinakikinabangan. Nagailis ba ang usa ka nasud sa iyang mga dios, nga dili man mga dios? apan ang akong katawohan nanag-ilis sa ilang himaya niadtong walay kapuslanan. Mangagtaka kayo Oh kayong mga langit, sa bagay na ito, at mangatakot ng kakilakilabot, mangatuyo kang lubha, sabi ng Panginoon. Kahibulong kamo niini, Oh kalangitan, ug kalisang gayud, mag-musara kamo pag-ayo, nagaingon si Jehova. Sapagkat ang bayan ko ay nagkamit ng dalawang kasamaan; kanilang iniwan ako na bukal ng buhay na tubig, at nagsigawa sa ganang kanila ng mga balon na mga sirang balon na hindi malalamnan ng tubig. Kay ang akong katawohan nakahimo ug duruha ka kadautan: sila mingbiya kanako, ang tuburan sa mga tubig nga buhi, ug sila nanagkutkot ug mga atabay, mga atabay nga likian, nga dili kasudlan ug tubig. Ang Israel baga'y alipin? siya baga'y aliping ipinanganak sa bahay? bakit siya'y naging samsam. Ang Israel sulogoon ba? natawo ba siya nga ulipon? ngano man nga siya nahimong tulokbon? Ang mga batang leon ay nagsiungal sa kaniya, at nagsihiyaw: at sinira nila ang kaniyang lupain; ang kaniyang mga bayan ay nangasunog, na walang mananahan. Ang mga gagmayng leon nanagngulob kaniya, ug mingpadahunog sa ilang tingog; ug ilang gipaawa-aw ang iyang yuta: ang iyang mga ciudad nangasunog, nga walay pumoluyo. Binasag naman ng mga anak ng Memfis at ng Taphnes ang bao ng iyong ulo. Ang bagol sa imong ulo gibuak usab sa mga anak sa Memphis ug sa Tapnes. Hindi mo baga pinapangyari ito sa iyong sarili, dahil sa iyong pagpapabaya sa Panginoon mong Dios, nang kaniyang patnubayan ka sa daan? Wala ba ikaw makakuha niini sa imong kaugalingon, nga niini mibiya man ikaw kang Jehova nga imong Dios, sa diha nga siya nagmando kanimo sa dalan? At ngayo'y anong ipakikialam mo sa daan na patungo sa Egipto, upang uminom ng tubig sa Sikor? o anong ipakikialam mo sa daang patungo sa Asiria, upang uminom ng tubig sa ilog? Ug karon unsay labut mo sa dalan ngadto sa Egipto, aron sa pag-inum sa tubig sa Nilo? Kun unsay labut mo sa dalan ngadto sa Asiria, sa pag-inum sa mga tubig sa Suba? Sasawayin ka ng iyong sariling kasamaan, at sasawayin ka ng iyong mga pagtalikod: talastasin mo nga at iyong tingnan na masamang bagay at kapanglawpanglaw, na iyong pinabayaan ang Panginoon mong Dios: at ang takot sa akin ay wala sa iyo, sabi ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo. Ang kaugalingon mong pagkadautan maoy magasaway kanimo, ug ang imong pagbalik sa pagpakasala magabadlong kanimo: busa hibaloi ug tan-awa nga kini maoy usa ka butang nga dautan ug mapait, nga ikaw mibiya man kang Jehova nga imong Dios, ug nga ang pagkahadlok mo kanako wala diha kanimo, nagaingon ang Ginoo, nga si Jehova sa mga panon. Sapagkat nang unang panahon ay inalis ko ang iyong pamatok, at nilagot ko ang iyong mga tali; at iyong sinabi: Hindi ako maglilingkod; sapagkat sa bawat mataas na burol, at sa ilalim ng bawat sariwang punong kahoy ay yumuko ka, na nagpatutot. Kay sa kanhing panahon gibunggo ko ang imong yugo, ug gilugtas ko ang imong mga gapus; ug ikaw miingon: Ako dili na moalagad; kay sa tagsatagsa ka hatag-as nga bungtod ug ilalum sa tagsatagsa ka lunhaw nga kahoy ikaw nagyukbo sa imong kaugalingon, ug nakighilawas. Gayon ma'y tinamnan kita ng mahal na puno ng ubas, na pawang mabuting binhi: bakit ka nga naging bansot na ibang puno ng ubas sa akin? Bisan pa niana gitanum ko ikaw nga usa ka harianong parras, sa tim-os usa ka binhi nga maayo: nan naunsa nga nahimo man ikaw nga nagakadunot nga mga sanga sa usa ka lumalangyaw nga parras alang kanako? Sapagkat bagaman maghugas ka ng lihiya, at magbunton ka ng maraming sabon, gayon ma'y natatala sa harap ko ang iyong kasamaan, sabi ng Panginoong Dios. Kay bisan pa manghugas ka ug lejia, ug mogamit ka ug daghang sabon, apan ang imong kasal-anan nahapatik na sa akong atubangan, nagaingon ang Ginoo nga si Jehova. Paanong masasabi mo, Hindi ako nagpakahawa, hindi ako yumaong sumunod sa mga Baal? tingnan mo ang iyong daan sa libis, talastasin mo kung ano ang iyong ginawa: ikaw na maliksing dromedario na dumadamba sa paglakad; Unsaon mo sa pag-ingon: Ako dili mahugaw, ako wala mosunod sa mga Baal? tan-awa ang imong dalan diha sa walog, hibaloi ang imong nabuhat: ikaw maoy usa ka matulin nga camello nga batan-on nga milabang sa iyang mga dalan; Isang asnong babaeng mailap na sanay sa ilang na sumisingasing sa kaniyang nais; sa kaniyang pagkakataon, sinong makapagliligaw sa kaniya? silang lahat na nagsisihanap sa kaniya ay hindi mapapagod: sa kaniyang kabuwanan ay masusumpungan siya. Usa ka ihalas nga asno nga naanad sa kamingawan, nga nagahanggap ug hangin sa kaugalingon niyang tinguha; sa iyang higayon kinsay makapugong kaniya? tanan nga nagapangita kaniya dili kapuyan sa ilang kaugalingon; sa iyang bulan sila makakaplag kaniya. Ingatan mo ang iyong paa sa paglakad na walang suot, at ang iyong lalamunan sa pagkauhaw. Ngunit iyong sinabi, Walang kabuluhan; hindi, sapagkat ako'y umibig sa mga taga ibang lupa, at sa kanila'y susunod ako. Pugngi ang imong tiil aron dili mahuboan sa sapin, ug ang imong totonlan gikan sa kauhaw. Apan ikaw miingon: Kawang lamang; dili, kay ako nahagugma sa mga dios nga lumalangyaw, ug ako moadto sa pagsunod kanila. Kung paanong ang magnanakaw ay napapahiya pagka siya'y nahuhuli, gayon napapahiya ang sangbahayan ni Israel; sila, ang kanilang mga hari, ang kanilang mga prinsipe, at ang kanilang mga saserdote, at ang kanilang mga propeta, Ingon nga ang kawatan maulaw kong siya hidakpan, mao man ang balay sa Israel naulaw; sila, ang ilang mga hari, ang ilang mga principe, ug ang ilang mga sacerdote, ug ang ilang mga manalagna; Na nangagsasabi sa kahoy, Ikaw ay aking ama; at sa bato, Iyong ipinanganak ako: sapagkat kanilang ipinihit ang kanilang likod sa akin, at hindi ang kanilang mukha: ngunit sa panahon ng kanilang kabagabagan ay sasabihin nila, Ikaw ay bumangon, at iligtas mo kami. Nga nagaingon sa usa ka tuod sa kahoy: Ikaw mao ang akong amahan; ug sa usa ka bato: Ikaw mao ang nagpahamugso kanako: kay sila mingtalikod kanako, ug wala moatubang; apan sa panahon sa ilang kalisud sila moingon: Tumindog ka, ug luwasa kami. Ngunit saan nandoon ang iyong mga dios na iyong ginawa para sa iyo? magsibangon sila, kung sila'y makapagliligtas sa iyo sa panahon ng iyong kabagabagan: sapagkat ayon sa bilang ng iyong mga bayan ay gayon ang iyong mga dios, Oh Juda. Apan hain na ang imong mga dios nga imong gibuhat alang kanimo? patindoga sila, kong sila makaluwas ugaling kanimo sa panahon sa imong kalisud: kay sumala sa gidaghaonon sa imong mga ciudad mao man ang imong mga dios, Oh Juda. Bakit kayo nangakikipagpunyagi sa akin? kayong lahat ay nagsisalangsang laban sa akin, sabi ng Panginoon. Ngano man nga makiglalis pa kamo kanako? Kamong tanan nanagpakalapas batok kanako, nagaingon si Jehova. Sa walang kabuluhan sinaktan ko ang inyong mga anak; sila'y hindi nagsitanggap ng saway; nilamon ng inyong sariling tabak ang inyong mga propeta, na parang manglilipol na leon. Kawang lamang ang paghampak ko sa inyong mga anak; sila wala makadawat ug mga pagsaway: ang inyong kaugalingong espada maoy milamoy sa inyong mga manalagna, sama sa usa ka malaglagon nga leon. Oh lahi, tingnan ninyo ang salita ng Panginoon. Naging ilang baga ako sa Israel? o lupain ng salimuot na kadiliman? bakit nga sinasabi ng aking bayan, Kami ay nangakalaya; hindi na kami paroroon pa sa iyo? Oh kaliwatan, tan-aw kamo sa pulong ni Jehova: Kamingawan ba ako alang sa Israel? kun usa ba ka yuta sa mabaga nga kangitngit? Nganong nagaingon ang akong katawohan. Kami mga binuhian; dili na kami moduol kanimo? Malilimutan baga ng dalaga ang kaniyang mga hiyas, o ng kasintahang babae ang kaniyang kagayakan? gayon ma'y nilimot ako ng bayan ko sa mga araw na walang bilang. Malimot ba ang usa ka ulay sa iyang mga dayandayan, kun mahimuot ba ang usa ka pangasaw-onon sa iyang bisti? apan ang akong katawohan nalimot kanako sa mga adlaw nga dili maisip. Anong pagpapaganda mo ng iyong lakad upang humanap ng pagibig! kayat gayon din ang mga patutot ay iyong tinuruan ng iyong mga lakad. Unsaon mo pagdayandayan sa imong dalan aron sa pagpangit sa gugma! busa bisan ang dautang mga babaye gitudloan mo sa imong mga dalan. Gayon din sa mga laylayan mo ay nakasumpong ng dugo ng mga kaluluwa ng dukhang walang sala: hindi mo nasumpungan sa dako ng pagbubukas; kundi dahil sa lahat ng mga ito. Sa imong mga sidsid usab hingkaplagan ang dugo sa mga kalag niadtong mga inocente nga kabus: nga wala mo sila makita minglugos pagsulod; apan kini tungod man niining mga butanga. Gayon ma'y sinabi mo: Ako'y walang sala; tunay na ang kaniyang galit ay humiwalay sa akin. Narito, hahatulan kita, sapagkat iyong sinabi, Hindi ako nagkasala. Bisan pa niini ikaw nag-ingon: Ako inocente; sa pagkatinuod ang iyang kasuko gipaiway gikan kanako. Ania karon, pagahukman ko ikaw, kay ikaw nagaingon: Ako wala makasala. Bakit ka lumalaboy upang papanibaguhin mo ang iyong lakad? ikahihiya mo rin naman ang Egipto na gaya ng iyong pagkahiya sa Asiria. Nganong nagalaaglaag ka sa hilabihan aron sa pagbalhin sa imong dalan? maulaw usab ikaw sa Egipto, ingon nga naulaw ikaw sa Asiria. Mula doon ay lalabas ka rin, na ang iyong mga kamay ay nakapatong sa iyong ulo: sapagkat itinakuwil ng Panginoon ang iyong mga pinagkakatiwalaan, at hindi ka giginhawa sa kanila. Gikan dinhi usab ikaw mogikan, uban ang imong mga kamot sa ibabaw sa imong ulo: kay si Jehova nagasalikway niadtong imong ginasaligan, ug ikaw dili mouswag uban kanila. Kanilang sinabi, Kung ihiwalay ng lalake ang kaniyang asawa, at siya'y humiwalay sa kaniya, at mapasa ibang lalake, babalik pa baga uli ang lalake sa kaniya? hindi baga lubos na madudumhan ang lupaing yaon? Ngunit ikaw ay nagpatutot sa maraming nangingibig; gayon ma'y manumbalik ka uli sa akin, sabi ng Panginoon. Sila nanag-ingon: Kong ang usa ka tawo mobiya sa iyang asawa, ug siya molakaw gikan kaniya, ug mahimong asawa sa lain, mobalik ba ang tawo pag-usab kaniya? dili ba kanang yutaa mamahugaw sa hilabihan gayud? apan ikaw nakighilawas uban sa daghang mga hinigugma; bisan pa niini bumalik kamo pag-usab kanako, nagaingo si Jehova. Imulat mo ang iyong mga mata sa mga luwal na kaitaasan, at tingnan mo; saan hindi ka nasipingan? Sa tabi ng mga lansangan ay naghintay ka sa kanila, gaya ng taga Arabia sa ilang; at iyong dinumhan ang lupain ng iyong mga pakikiapid at ng iyong kasamaan. Iyahat ang imong mga mata ngadto sa mga walay sulod nga kahitas-an, ug tan-awa; diin ikaw wala iponi sa paghigda? Sa kadalanan ikaw milingkod alang kanila, ingon sa usa ka Arabe diha sa kamingawan; ug ikaw naghugaw sa yuta uban sa imong mga pagpakighilawas ug uban sa imong pagkadautan. Kayat ang ambon, ay napigil, at hindi nagkaroon ng huling ulan; gayon man may noo ka ng isang patutot ikaw ay tumakuwil na mapahiya. Busa ang ulan gipogngan, ug walay naulahing ulan; bisan pa niini ikaw adunay usa ka agtang sa bigaon, ikaw nagdumili sa pagkaulaw. Hindi ka baga dadaing mula sa panahong ito sa akin, Ama ko, ikaw ang patnubay ng aking kabataan? Dili ba ikaw sukad niining panahona mosinggit kanako: Amahan ko, ikaw mao ang magmamando sa akong pagkabatan-on? Kaniya bagang iingatan ang kaniyang galit magpakailan man? kaniya bagang iingatan hanggang sa kawakasan? Narito, ikaw ay nagsalita at gumawa ng mga masamang bagay, at sinunod mo ang iyong ibig. Pagatipigan ba niya ang iyang kasuko sa walay kinutoban` tipigan ba niya hangtud sa katapusan? Ania karon, ikaw nakapamulong ug nakabuhat sa dautang mga butang, ug nangatuman ang imong tuyo. Bukod dito'y sinabi sa akin ng Panginoon sa kaarawan ni Josias na hari, Iyo bagang nakita ang ginawa ng tumatalikod na Israel? siya'y yumaon sa bawat mataas na bundok at sa ilalim ng bawat sariwang punong kahoy, at doon siya nagpatutot. Labut pa niini si Jehova miingon kanako sa mga adlaw ni Josias nga hari: Nakita mo ba ang nabuhat sa mga masalaypon nga Israel? siya miadto sa tagsatagsa ka hatag-as nga bukid ug sa ilalum sa tagsatagsa ka lunhawng kahoy, ug didto nakighilawas. At aking sinabi pagkatapos na magawa niya ang lahat na bagay na ito, Siya'y babalik sa akin; ngunit hindi siya bumalik: at nakita ng taksil niyang kapatid na Juda. Ug ako miingon sa human siya makabuhat niining mga butanga: Mobalik siya kanako; apan siya wala mobalik: Ug ang iyang maluibong igsoon nga Juda nakakita niini. At aking nakita, nang, dahil dito sa pangangalunya ng tumatalikod na Israel, akin siyang pinalayas at binigyan ko siya ng sulat ng paghihiwalay, gayon ma'y hindi natakot ang taksil niyang kapatid na Juda; kundi siya man ay yumaon at nagpatutot. Ug nakita ko, sa diha nga, ang tanang mga hinungdan nga ang masalaypon nga Israel nakapanapaw, akong gisalikway siya ug gihatagan ko siya ug usa ka sulat sa kabulagan, ugaling ang iyang igsoong Juda nga maluibon wala mahadlok; apan miadto usab ug nagpakighilawas. At nangyari, sa walang kabuluhan niyang pagsamba sa diosdiosan, na ang lupain ay nadumhan, at siya'y sumamba sa pamamagitan ng mga bato at ng mga kahoy. Ug nahitabo tungod sa pagkagaan sa iyang pagpakighilawas, nga ang yuta nahugawan, ug siya nanapaw sa mga bato ug uban sa mga tuod sa kahoy. At gayon ma'y sa lahat ng ito ay hindi bumalik sa akin ang taksil niyang kapatid na Juda, ng kaniyang buong puso, kundi paimbabaw, sabi ng Panginoon. Ug bisan pa tungod niining tanan, ang iyang maluibong igsoong Juda wala mobalik kanako uban sa bug-os niyang kasingkasing, kondili sa kabakakan, nagaingon si Jehova. At sinabi ng Panginoon sa akin, Ang tumatalikod na Israel ay napakilala na lalong matuwid kay sa taksil na Juda. Ug si Jehova miingon kanako: Ang masalaypon nga Israel nagpakita sa iyang kaugalingon nga labi pang matarung kay sa maluibon nga Juda. Ikaw ay yumaon, at itanyag mo ang mga salitang ito sa dakong hilagaan, at iyong sabihin, Ikaw ay manumbalik, ikaw na tumatalikod na Israel, sabi ng Panginoon; hindi ako titinging may galit sa inyo: sapagkat ako'y maawain, sabi ng Panginoon, hindi ako magiingat ng galit magpakailan man. Lakaw, ug isangyaw kining mga pulonga ngadto sa amihanan, ug umingon: Bumalik ka, masalaypon nga Israel, nagaingon si Jehova; ikaw dili mosulinga-sa-kaligutgut; kay ako maloloy-on man, nagaingon si Jehova, dili ako magtipig ug kaligutgut sa walay katapusan. Kilalanin mo lamang ang iyong kasamaan, na ikaw ay sumalansang sa Panginoon mong Dios, at iyong ikinalat ang iyong mga kaugalian sa mga taga ibang lupa sa ilalim ng bawat sariwang punong kahoy, at kayo'y hindi nagsisunod sa aking tinig, sabi ng Panginoon. Angkona lamang ang imong kasal-anan, nga ikaw nakalapas batok kang Jehova nga imong Dios, ug nagsabwag sa imong mga paagi sa mga lumalangyaw ilalum sa tagsatagsa ka lunhawng kahoy, ug wala mo pagpatalinghugi ang akong tingog, nagaingon si Jehova. Kayo'y manumbalik, Oh tumatalikod na mga anak, sabi ng Panginoon, sapagkat ako'y asawa ninyo; at kukuha ako sa inyo ng isa sa isang bayan, at dalawa sa isang angkan, at dadalhin ko kayo sa Sion. Bumalik kamo, Oh mga anak nga masalaypon, nagaingon si Jehova; kay ako mao ang inyong bana; ug ikuha ko kamo ug usa ka ciudad, ug duruha sa usa ka panimalay, ug dad-on ko kamo ngadto sa Sion: At bibigyan ko kayo ng mga pastor ayon sa aking kalooban, na kakandili sa inyo ng kaalaman at unawa. Ug hatagan ko kamo ug mga magbalantay nga uyon sa akong kasingkasing, nga magapakaon kaninyo sa kinaadman ug salabutan. At mangyayari, pagka kayo'y dumami at lumago sa lupain sa mga araw na yaon, sabi ng Panginoon, hindi na nila sasabihin, Ang kaban ng tipan ng Panginoon; ni mapapasaisip nila yaon: ni aalalahanin nila yaon: ni nanaisin nila yaon; ni mayayari pa man. Ug mahatabo, sa diha nga kamo mosanay ug modaghan sa yuta, niadtong mga adlawa, nagaingon si Jehova, sila dili na moingon pag-usab: Ang arca sa tugon ni Jehova: ni mahisulod pa kini sa ilang hunahuna, ni mahinumdum pa sila niini; ni modu-aw pa sila niini; ni buhaton pa kini pag-usab. Sa panahong yaon ay tatawagin nila ang Jerusalem na luklukan ng Panginoon, at lahat ng mga bansa ay mapipisan doon, sa pangalan ng Panginoon, sa Jerusalem: hindi na rin lalakad pa man sila ng ayon sa pagmamatigas ng kanilang masamang kalooban. Niadtong panahona sila magatawag sa Jerusalem nga trono ni Jehova, ug ang tanang mga nasud pagatigumon ngadto kaniya, sa ngalan ni Jehova, sa Jerusalem: ni magalakaw sila pag-usab sa katig-a sa ilang dautang kasingkasing. Sa mga araw na yaon ang sangbahayan ni Juda ay lalakad na kasama ng sangbahayan ni Israel, at sila'y manggagaling na magkasama sa lupain ng hilagaan sa lupain na ibinigay kong pinakamana sa inyong mga magulang. Niadtong mga adlawa ang balay sa Juda mokuyog sa balay sa Israel, ug silang duruha mogula gikan sa yuta sa amihanan ngadto sa yuta nga akong gihatag alang sa usa ka panulondon sa inyong mga amahan. Ngunit aking sinabi, Paanong ilalagay kita sa gitna ng mga anak, at bibigyan kita ng masayang lupain, ng mainam na mana ng mga hukbo ng mga bansa? at aking sinabi, Inyong tatawagin ako, Ama ko; at hindi ka na hihiwalay pa ng pagsunod sa akin. Apan ako miingon: Unsaon ko pagbutang kanimo sa taliwala sa mga anak, ug paghatag kanimo sa yuta nga kailibgon, usa ka maayong panulondon sa mga panon sa mga nasud? ug ako miingon: Kamo motawag kanako: Akong Amahan; ug dili mobiya sa pagsunod kanako. Tunay na kung paanong humihiwalay na may pagtataksil ang babae sa kaniyang asawa, gayon kayo nagsigawang may kataksilan sa akin, Oh sangbahayan ni Israel, sabi ng Panginoon. Sa pagkatinuod ingon nga ang usa ka maluibon nga asawa mobiya sa iyang bana, mao man kamo nagaluib kanako, Oh balay sa Israel, nagaingon si Jehova. Isang tinig ay naririnig sa mga luwal na kaitaasan, ang iyak at ang mga samo ng mga anak ni Israel; sapagkat kanilang pinasama ang kanilang lakad, kanilang nilimot ang Panginoon nilang Dios. Ang usa ka tingog nadungog sa mga walay sulod nga kahitas-an, ang paghilak ug mga pangaliyupo sa mga anak sa Israel; tungod kay sila mingsimang gikan sa ilang dalan, sila nalimot kang Jehova nga ilang Dios. Kayo'y manumbalik, kayong nagsisitalikod na mga anak, aking pagagalingin ang inyong mga pagtalikod. Narito, kami ay nagsiparito sa iyo; sapagkat ikaw ay Panginoon naming Dios. Bumalik kamo, masalaypon nga mga anak, pagaayohon ko ang inyong mga kasaypanan. among Dios. Tunay na walang kabuluhan ang tulong na maaasahan sa mga burol, ang kagulo sa mga bundok: tunay na nasa Panginoon naming Dios ang kaligtasan ng Israel. Sa pagkatinuod kawang lamang ang kaluwasan nga gitukod gikan sa mga bungtod, ang kagubot sa ibabaw sa kabukiran: sa pagkatinuod kang Jehova nga atong Dios anaa ang kaluwasan sa Israel. Ngunit nilamon ng nakahihiyang bagay ang gawa ng ating mga magulang na mula sa ating kabataan, ang kanilang mga kawan at ang kanilang mga bakahan, ang kanilang mga anak na lalake at babae. Apan ang butang nga makau-ulaw nagalamoy sa mga binuhatan sa atong mga amahan, gikan sa atong pagkabatan-on, ang ilang mga panon sa carnero ug sa mga vaca, ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang mga anak nga babaye. Tayo'y magsihiga sa ating kahihiyan, at takpan tayo ng ating kalituhan: sapagkat tayo'y nangagkasala laban sa Panginoon nating Dios, tayo at ang ating mga magulang, mula sa ating kabataan hanggang sa araw na ito; at hindi tayo nakinig sa tinig ng Panginoon nating Dios. Manghigda kita sa atong kaulawan, ug ipatabon kanato ang atong kagubot; kay nakasala kita batok kang Jehova nga atong Dios, kita ug ang atong mga amahan, gikan sa atong pagkabatan-on bisan hangtud niining adlawa; ug kita wala managtuman sa tingog ni Jehova nga atong Dios. Kung ikaw ay manunumbalik, Oh Israel, sabi ng Panginoon, kung ikaw ay manunumbalik sa akin, at kung iyong aalisin ang iyong mga kasuklamsuklam sa aking paningin; hindi ka nga makikilos; Kong ikaw mobalik, Oh Israel, nagaingon si Jehova, kong ikaw mobalik kanako: ug kong biyaan mo ang imong mga dulumtanan gikan sa akong pagtan-aw, nan ikaw dili na pagakuhaon gikan diha. At ikaw ay susumpa, Buhay ang Panginoon, sa katotohanan, sa kahatulan, at sa katuwiran; at ang mga bansa ay magiging mapalad sa kaniya, at sa kaniya luluwalhati sila. Ug ikaw magapanumpa: Ingon nga si Jehova buhi, sa kamatuoran, sa justicia, ug sa pagkamatarung; ug ang mga nasud managpanalangin sa ilang kaugalingon diha kaniya, ug diha kaniya sila managhimaya. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, sa mga tao ng Juda at ng Jerusalem, Inyong bungkalin ang inyong binabayaang bukiran, at huwag kayong maghasik sa gitna ng mga tinik. Kay mao kini ang gisulti ni Jehova sa mga tawo sa Juda ug sa Jerusalem: Bungkaga ang inyong yuta nga dinaro, ug ayaw pagpugas taliwala sa mga tunok. Magsipagtuli kayo para sa Panginoon, at inyong alisin ang mga kasamaan ng inyong puso, ninyong mga tao ng Juda at mga nananahan sa Jerusalem; baka ang aking kapootan ay sumigalbo na parang apoy, at magningas na walang makapatay, dahil sa kasamaan ng inyong mga gawa. Magpacircuncidar kamo sa inyong kaugalingon kang Jehova, ug kuhaa ang mga habolhabol sa inyong kasingkasing, kamong mga tawo sa Juda ug mga pumoluyo sa Jerusalem; tingali unya nga mogula ang akong kapungot sama sa kalayo, ug mosunog sa pagkaagi nga walay makapalong niini, tungod sa kadautan sa inyong mga buhat. Ipahayag ninyo sa Juda, at ibalita ninyo sa Jerusalem; at inyong sabihin, Inyong hipan ang pakakak sa lupain: magsihiyaw kayo ng malakas, at inyong sabihin, Magpisan kayo, at tayo'y magsipasok sa mga bayang nakukutaan. Ipahayag ninyo sa Juda, ug imantala sa Jerusalem; ug umingon kamo: Huypon ninyo ang mga trompeta diha sa yuta; tiyabaw sa makusog, ug umingon kamo: Managtigum kamo, ug moadto kita sa mga kinutaan nga ciudad. Kayo'y mangagtaas ng watawat sa dako ng Sion: kayo'y magsitakas sa ikatitiwasay, huwag kayong magsitigil: sapagkat ako'y magdadala ng kasamaan mula sa hilagaan, at ng malaking paglipol. Ipakayab ang bandila paingon sa Sion: kumalagiw kamo alang sa kaluwasan, ayaw pagpabilin; kay magapadala ako ug kadautan gikan sa amihanan, ug usa ka dakung pagkalaglag. Ang isang leon ay sumampa mula sa kaniyang kagubatan, at ang manglilipol ng mga bansa; siya'y nasa kaniyang paglalakad, siya'y lumabas mula sa kaniyang dako, upang sirain ang iyong lupain, upang ang iyong mga bayan ay mangalagay na sira na walang mananahan. Ang usa ka leon migula na gikan sa iyang kalibonan, ug ang manlalaglag sa mga nasud; anaa siya sa iyang dalan; siya migula na gikan sa iyang puloy-anan aron sa paglaglag sa imong yuta; aron ang imong mga ciudad mangagun-ob, nga walay usang magapuyo. Dahil dito ay mangagbigkis kayo ng kayong magaspang, kayo'y magsipanaghoy at magsipanangis; sapagkat ang mabangis na galit ng Panginoon ay hindi humihiwalay sa atin. Tungod niini managsul-ob kamo ug sako, managminatay kamo ug managdangoy-ngoy; kay ang mabangis nga kasuko ni Jehova wala mobiya kanato. At mangyayari sa araw na yaon, sabi ng Panginoon, na ang puso ng hari ay mapapahamak, at ang puso ng mga prinsipe: at ang mga saserdote ay mangatitigilan, at ang mga propeta ay mangamamangha. Ug mahitabo niadtong adlawa, nagaingon si Jehova, nga ang kasingkasing sa hari mahanaw, ug ang kasingkasing sa mga principe; ug ang mga sacerdote manghibulong, ug ang mga manalagna manghitingala. Nang magkagayo'y sinabi ko, Ah Panginoong Dios: tunay na iyong dinayang lubha ang bayang ito at ang Jerusalem, na iyong sinabi, Kayo'y mangagkakaroon ng kapayapaan: gayon man ang tabak ay tumatalab sa buhay. Unya miingon ako: Ah, Jehova nga Ginoo! sa pagkatinuod gilimbongan mo sa hilabihan gayud kining katawohan sa Jerusalem, sa pag-ingon: Kamo managbaton ug pakigdait; apan diay ang espada milagbas ngadto sa kinabuhi. Sa panahong yaon ay sasabihin sa bayang ito at sa Jerusalem, Isang mainit na hangin na mula sa mga luwal na kaitaasan sa ilang ay dumating sa anak ng aking bayan, hindi upang sumimoy, o maglinis man: Niadtong panahona igaingon niining katawohan ug sa Jerusalem: Ang usa ka mainit nga hangin gikan sa mga walay sulod nga kahitas-an didto sa kamingawan ngadto sa anak nga babaye sa akong katawohan, dili sa pagtahup, ni sa paglinis. Isang malakas na hangin na mula sa mga ito ay darating sa akin: ngayo'y magsasalita naman ako ng mga kahatulan laban sa kanila. Ang usa ka makusog nga hangin gikan niining mga dapita moabut tungod kanako: karon mamulong usab ako ug paghukom batok kanila. Narito, siya'y sasagupang parang mga ulap, at ang kaniyang mga karo ay magiging parang ipoipo ang kaniyang mga kabayo ay lalong matulin kay sa mga aguila. Sa aba natin! sapagkat tayo'y nangapahamak. Ania karon, siya moanhi ingon sa mga panganod, ug ang iyang mga carro mahisama sa alimpulos; ang iyang mga kabayo matulin kay sa mga agila. Alaut kita! kay kita nangagun-ob. Oh Jerusalem, hugasan mo ang iyong puso sa kasamaan, upang ikaw ay maligtas. Hanggang kailan titigil sa loob mo ang iyong mga masamang pagiisip? Oh Jerusalem, hugasi ang imong kasingkasing gikan sa kadautan aron ikaw mamaluwas. Hangtud anus-a ba nga ang imong dautan nga hunahuna magapuyo sa sulod kanimo? Sapagkat isang tinig ay nagpapahayag mula sa Dan, at nagbabalita ng kasamaan, mula sa mga burol ng Ephraim. Kay may usa ka tingog nga nagapahayag gikan sa Dan, ug nagamantala ug kadautan gikan sa kabungtoran sa Ephraim. Inyong banggitin sa mga bansa: narito, inyong ibalita laban sa Jerusalem, na ang mga bantay ay nanggagaling sa malayong lupain, at inihihiyaw nila ang kanilang tinig laban sa mga bayan ng Juda. Isugilon ninyo sa mga nasud; ania karon, imantala batok sa Jerusalem, nga ang mga magbalantay miabut gikan sa halayo nga kayutaan; ug nanagbungat sa ilang mga tingog batok sa mga ciudad sa Juda. Sila'y gaya ng mga bantay sa parang, laban sa kaniya sa palibot, sapagkat siya'y naging mapanghimagsik laban sa akin, sabi ng Panginoon. Ingon sa mga magbalantay sa usa uma sila magabatok libut kanila; tungod kay siya nagmasukihon batok kanako, nagaingon si Jehova. Ang iyong lakad at ang iyong mga gawa ay nagsikap ng mga bagay na ito sa iyo: ito ang iyong kasamaan; sapagkat napakasama, sapagkat tinataglay ng iyong puso. Ang imong mga kagawian ug ang imong mga binuhatan nanagdala kanimo niining mga butanga; mao kini ang imong pagkadautan, tungod kay kini mapait, tungod kay kini milagbas nganha sa imong kasingkasing. Ang hirap ko, ang hirap ko! Ako'y nagdaramdam sa aking puso; ang dibdib ko ay kakabakaba, hindi ako matahimik; sapagkat iyong narinig, Oh kaluluwa ko, ang tunog ng pakakak, ang hudyat ng pakikipagdigma. Ang akong kaguol, ang akong kaguol! gisakitan gayud ako sa akong kasingkasing; ang akong kasingkasing nagubot sa sulod nako; dili ko na kapunggan ang kalinaw, tungod kay ikaw nakadungog, Oh kalag ko, sa tingog sa trompeta, ang pagpagubok alang sa gubat. Kagibaan at kagibaan ang inihihiyaw; sapagkat ang buong lupain ay nasira: biglang nangasira ang aking mga tolda, at ang aking mga tabing sa isang sandali. Pagkalumpag ibabaw sa pagkalumpag maoy gisinggit; kay ang tibook nga yuta nalaglag: sa kalit ang akong mga balong-balong nangalumpag ug ang akong mga tabil sa usa lamang ka gutlo. Hanggang kailan makikita ko ang watawat, at maririnig ang tunog ng pakakak? Hangtud anus-a ba nga akong makita ang bandila, ug mabati ang tingog sa trompeta? Sapagkat ang bayan ko ay hangal, hindi nila ako nakikilala; sila'y mga mangmang na anak, at sila'y walang unawa; sila'y pantas sa paggawa ng masama, ngunit sa paggawa ng mabuti ay wala silang kaalaman. Kay ang akong katawohan mga buang-buang, sila wala managpakaila kanako; sila hungog nga mga anak, ug sila mga walay salabutan: sila mga makinaadmanon sa pagbuhat ug kadautan; apan sa pagbuhat ug maayo sila mga walay kahibalo. Aking minasdan ang lupa, at, narito, sira at walang laman; at ang langit ay walang liwanag. Gitan-aw ko ang yuta, ug, ania karon, kini awa-aw, ug walay sulod; ug ang kalangitan, ug sila walay kahayag. Aking minasdan ang mga bundok, at narito, nagsisiyanig, at ang lahat na burol ay nagsisiindayon. Gitan-aw ko ang kabukiran, ug, ania karon, sila minglinog, ug ang tanang kabungtoran ming-irog ngadto ug nganhi. Ako'y nagmasid, at, narito, walang tao, at lahat ng mga ibon sa himpapawid ay nangakatakas. Gitan-aw ko, ug, ania karon, walay tawo ug ang tanang mga kalanggaman sa kalangitan nangalagiw. Ako'y nagmasid, at, narito, ang mainam na parang ay ilang, at, lahat ng mga bayan niyaon ay nangasira sa harapan ng Panginoon, at sa harap ng kaniyang mabangis na galit. Gitan-aw ko, ug, ania karon, ang mabungaon nga uma nahimong kamingawan, ug ang tanang mga ciudad didto nangalumpag sa presencia ni Jehova, ug sa atubangan sa iyang mabangis nga kasuko. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Ang buong lupain ay magiging sira; gayon ma'y hindi ako gagawa ng lubos na kawakasan. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ang tibook nga yuta mahimong biniyaan; ugaling dili ko tibawason kini. Dahil dito ay tatangis ang lupa, at ang langit sa itaas ay magiging maitim: sapagkat aking sinalita, aking pinanukala, at hindi ako nagsisi, o akin mang tatalikuran. Tungod niini ang yuta magabalata, ug ang kalangitan sa ibabaw mangaitum; kay ako man ang namulong niini, akong gitinguha kini, ug wala ako magbasul, ni motalikod ako gikan niini. Ang buong bayan ay tumakas dahil sa hugong ng mga mangangabayo at ng mga mamamana; sila'y nagsipasok sa mga kagubatan, at nangagukyabit sa mga malaking bato; bawat bayan ay napabayaan, at walang tao na tumatahan doon. Ang tagsatagsa ka ciudad mokalagiw tungod sa kasaba sa mga managkabayo, ug sa mga magpapana; sila moadto sa mga kalibonan, ug mokatkat sa kapangpangan; ang tagsatagsa ka ciudad pagabiyaan, ug walay bisan usa ka tawo nga mopuyo didto. At ikaw, pagka ikaw ay napahamak, anong iyong gagawin? Bagaman ikaw ay nananamit ng mainam na damit na mapula; bagaman ikaw ay gumagayak ng mga kagayakang ginto, bagaman iyong pinalalaki ang iyong mga mata ng pinta, sa walang kabuluhan nagpapakaganda ka; hinahamak ka ng mga mangingibig sa iyo, pinagsisikapan nila ang iyong buhay. Ug ikaw, sa diha nga ikaw mahimong biniyaan, unsa bay imong buhaton? Bisan ikaw magasaput ug mapula, bisan ikaw magadayandayan ug mga dayandayan nga bulawan, bisan pa ug buliton mo ang imong mga mata sa pintal, kawang lamang ang pagpaanyag mo sa imong kaugalingon; ang imong mga hinigugma managtamay kanimo, sila managpangita sa imong kinabuhi. Sapagkat ako'y nakarinig ng tinig na gaya ng sa babaing nagdaramdam, ng daing ng gaya ng sa nanganganak sa panganay, ng tinig ng anak na babae ng Sion, na nagsisikip ang hininga, na naguunat ng kaniyang mga kamay, na nagsasabi, Sa aba ko ngayon! sapagkat ang kaluluwa ko ay nanglulupaypay sa harap ng mga mamamatay tao. Kay ako nakadungog ug tingog ingon sa usa ka babaye nga nagaanak, ug ang kaul-ol ingon kaniya nga magaanak sa panganay nga bata, ang tingog sa anak nga babaye sa Sion, nga nagahangus, nga nagabuklad sa iyang mga kamot, sa pag-ingon: Alaut ako karon! kay napugdaw ang akong kalag sa atubangan sa mga mamumuno. Magsitakbo kayong paroot parito sa mga lansangan ng Jerusalem, at tingnan ngayon, at alamin, at hanapin sa mga luwal na dako niyaon, kung kayo'y makakasumpong ng tao, kung may sinoman na gumagawa ng kaganapan, na humahanap ng katotohanan; at aking patatawarin siya. Dumalagan kamo pabalik-balik sa kadalanan sa Jerusalem, ug tan-awa karon, ug hibaloi, ug pangitaa sa mga halapad nga dapit didto, kong makakaplag ba kamo ug usa ka tawo, kong aduna bay mausa nga nagabuhat sa minatarung; nga nagapangita sa kamatuoran; ug ako magapasaylo kaniya. At bagaman kanilang sinasabi, Buhay ang Panginoon; tunay na sila'y nagsisisumpa na may kasinungalingan. Ug bisan pa, sila nagaingon: Ingon nga si Jehova buhi; sa pagkamatuod, sila nanagpanumpa sa bakak. Oh Panginoon, hindi baga tumitingin ang iyong mga mata sa katotohanan? iyong hinampas sila, ngunit hindi sila nangagdamdam; iyong pinugnaw sila, ngunit sila'y nagsitangging tumanggap ng sawa'y; kanilang pinapagmatigas ang kanilang mukha ng higit kay sa malaking bato; sila'y nagsitangging manumbalik. Oh Jehova, wala ba magatan-aw sa kamatuoran ang imong mga mata? nagsilot ka kanila, apan sila wala managsubo; ikaw nag-ut-ut kanila, apan sila mingdumili sa pagdawat sa pagsaway: sila nanagpagahi sa ilang mga nawong labi kay sa usa ka bato; sila mingdumili sa pagbalik. Nang magkagayo'y sinabi ko, Tunay na ang mga ito ay dukha; sila'y mga hangal; sapagkat hindi sila nangakakaalam ng daan ng Panginoon, o ng kahatulan ng kaniyang Dios. Unya ako miingon: Sa pagkatinuod kini sila mga kabus; sila mga buang-buang; kay sila wala manghibalo sa dalan ni Jehova; ni sa Kasugoan sa ilang Dios. Ako'y paroroon sa mga dakilang tao, at magsasalita sa kanila; sapagkat kanilang nalalaman ang daan ng Panginoon, at ang kahatulan ng kanilang Dios. Ngunit ang mga ito ay nagkaiisang magalis ng pamatok, at lumagot ng mga panali. Ako moadto sa mga dagkung tawo, ug mosulti kanila; kay sila nanghibalo sa dalan ni Jehova, ug sa justicia sa ilang Dios. Apan kini sila nanag-usa sa pagbunggo sa yugo ug sa paglugtas sa mga gapus. Kayat papatayin sila ng leon na mula sa gubat, sisirain sila ng lobo sa mga ilang, babantayan ang kanilang mga bayan ng leopardo; lahat na nagsilabas doon ay mangalalapa; sapagkat ang kanilang mga pagsalangsang ay marami, at ang kanilang mga pagtalikod ay lumago. Tungod niini ang usa ka leon nga gikan sa lasang maoy mopatay kanila, ang usa ka lobo sa kagabhion maoy molaglag kanila; ang usa ka leopardo maoy motukaw batok sa ilang mga ciudad; ang tagsatagsa nga mogula gikan didto pagakuniskunison: kay ang ilang mga kalapasan daghan, ug ang ilang mga pagkamasalaypon mingtubo. Paanong mapatatawad kita? pinabayaan ako ng iyong mga anak, at nagsisumpa sa pamamagitan niyaong mga hindi dios. Nang sila'y aking mabusog, sila'y nangalunya, at nagpupulong na pulupulutong sa mga bahay ng mga patutot. Unsaon ko pagpasaylo kanimo? ang imong mga anak mingtalikod kanako, ug nanagpanumpa pinaagi niadtong dili mga dios. Sa diha nga gipakaon ko sila hangtud sa pagkabusog, sila nanapaw hinoon, ug nanagpanon pagtigum sa ilang kaugalingon diha sa mga balay sa mga babaye nga bigaon. Sila'y parang pinakaing mga kabayong pagalagala: bawat isa'y humalinghing sa asawa ng kaniyang kapuwa. Sila sama sa linalogan nga mga kabayo nga mingsalaag sa bisan diin nga dapit; ang tagsatagsa nagabahihi sunod sa asawa sa iyang isigkatawo. Hindi baga dadalaw ako dahil sa mga bagay na ito? sabi ng Panginoon: at hindi baga manghihiganti ang kaluluwa ko sa isang ganiyang bansa na gaya nito? Dili ba ako modu-aw tungod niining mga butanga? nagaingon si Jehova: ug dili ba ang akong kalag manimalus sa nasud nga ingon niini? Sampahin ninyo ang kaniyang mga kuta at inyong gibain; ngunit huwag kayong magsigawa ng lubos na kawakasan; alisin ninyo ang kaniyang mga sanga; sapagkat sila'y hindi sa Panginoon. Panaka kamo sa iyang mga kuta, ug gun-oba; apan ayaw pagtibawasa sa pagguba: kuhaa ang iyang mga sanga; kay sila dili man iya ni Jehova. Sapagkat ang sangbahayan ni Israel at ang sangbahayan ni Juda ay gumagawang may kataksilan laban sa akin, sabi ng Panginoon. Kay ang balay sa Israel ug ang balay sa Juda nanagbudhi kanako, nagaingon si Jehova. Kanilang ikinaila ang Panginoon, at sinabi, Hindi siya; ni darating sa atin ang kasamaan; ni makakakita tayo ng tabak o ng kagutom man: Sila minglimod kang Jehova, ug ming-ingon: Dili man siya; ni ang kadaut modangat kanato; ni makakita kita ug espada ni gutom: At ang mga propeta ay magiging parang hangin, at ang salita ay wala sa kanila: ganito ang gagawin sa kanila. Ug ang mga manalagna mangahimong hangin, ug ang pulong wala diha kanila: ang ingon niini pagabuhaton kanila. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng mga hukbo, Sapagkat inyong sinalita ang salitang ito, narito, gagawin ko na ang aking mga salita sa inyong bibig ay maging apoy, at ang bayang ito ay kahoy, at sila'y pupugnawin niyaon. Tungod niini, nagaingon si Jehova, ang Dios sa mga panon: Tungod kay kamo mingsulti niining mga pulonga, ania karon, himoon ko nga kalayo sa imong baba ang akong mga pulong, ug kining katawohan, kahoy, ug kini molamoy kanila. Narito, dadalhin ko ang bansa sa inyo na mula sa malayo, Oh sangbahayan ni Israel, sabi ng Panginoon: siyang makapangyarihang bansa, siyang matandang bansa, isang bansa na ang wika ay hindi mo naiintindihan, o nababatid mo man kung ano ang kanilang sinasabi. Ania karon, padad-an ko kamo ug usa ka nasud gikan sa halayo, Oh balay sa Israel, nagaingon si Jehova: kini usa ka nasud nga gamhanan, usa ka nasud nga karaan, usa ka nasud kansang pinulongan wala mo hibaloi, ni makasabut ikaw sa ilang igaingon. Ang kanilang lalagyan ng pana ay bukas na libingan, silang lahat ay makapangyarihang lalake. Ang ilang baslayan maoy usa ka inablihang lubnganan, silang tanan pulos mga kusganong tawo. At kakanin nila ang iyong ani, at ang iyong tinapay, na dapat sanang kanin ng iyong mga anak na lalake at babae; kanilang kakanin ang iyong mga kawan at ang iyong mga bakahan; kanilang kakanin ang iyong mga puno ng ubas at ang iyong mga puno ng igos; kanilang ibabagsak ang iyong mga bayan na nababakuran, na iyong tinitiwalaan, sa pamamagitan ng tabak. Ug sila maoy mokaon sa imong giani, ug sa imong tinapay nga ginakaon sa imong mga anak nga lalake ug sa imong mga anak nga babaye. Sila mokaon sa imong panon sa carnero ug sa imong panon sa mga vaca: sila mokaon sa imong mga parras ug sa imong mga kahoy nga igos: sila maoy mogun-ob sa imong kinutaang mga ciudad, diin ikaw mosalig, uban sa espada. Ngunit sa mga araw mang yaon, sabi ng Panginoon, hindi ako gagawa ng lubos na kawakasan sa inyo. Apan bisan pa niadtong mga adlawa nagaingon si Jehova: Dili ko tibawason kamo. At mangyayari, pagka inyong sasabihin, Bakit ginawa ng Panginoon nating Dios ang lahat ng mga bagay na ito sa atin? kung magkagayo'y sasabihin mo sa kanila, Kung paanong inyong pinabayaan ako, at nangaglingkod kayo sa mga ibang dios sa inyong lupain, gayon kayo mangaglingkod sa mga taga ibang lupa sa isang lupain na hindi inyo. Ug mahatabo nga kong ikaw moingon: Ngano man nga kanato gibuhat ni Jehova nga atong Dios kining tanan nga mga butanga? unya ikaw moingon kanila: Sama sa inyong pagbiya kanako, ug sa pag-alagad sa laing mga dios sa inyong yuta, mao nga magaalagad kamo sa mga dumuloong diha sa yuta nga dili inyo. Inyong ipahayag ito sa sangbahayan ni Jacob, at inyong ibalita sa Juda na inyong sabihin, Ipahayag ninyo kini diha sa balay ni Jacob, ug imantala kini sa Juda, sa pag-ingon: Inyong dinggin ngayon ito, Oh hangal na bayan, at walang unawa; na may mga mata, at hindi nakakakita; na may mga pakinig, at hindi nakakarinig: Pamatia karon kini, Oh buangbuang nga katawohan, ug mga walay salabutan; nga adunay mga mata, ug dili makakita; nga adunay mga igdulungog, ug dili makadungog. Hindi kayo nangatatakot sa akin? sabi ng Panginoon: hindi baga kayo manginginig sa aking harapan, na naglagay ng buhangin na pinakahangganan ng dagat, sa pamamagitan ng pinakawalang hanggang pasiya, upang huwag makalampas? at bagaman maginalon ang kaniyang mga alon, hindi rin mananaig; bagaman ang mga ito'y nagsisihugong, hindi rin ang mga ito'y makaraan. Dili ba kamo mahadlok kanako? nagaingon si Jehova: dili ba kamo mokurog sa akong presencia, nga nagbutang sa balas aron mahimong utlanan sa dagat, nga pinaagi sa usa ka sugo nga walay pagkatapus, kini dili makalabang niini? ug bisan ang mga balud didto managsapo-sapo sa ilang kaugalingon, apan sila dili makadaug: bisan sila modahunog, apan sila dili makalabang niini. Ngunit ang bayang ito ay may magulo at mapanghimagsik na puso; sila'y nanghimagsik at nagsiyaon. Apan kini nga katawohan adunay malalison ug sumosukol nga kasingkasing; sila mingsukol ug nangawala na. Hindi man nila sinasabi sa sarili, Mangatakot tayo ngayon sa Panginoon nating Dios, na naglalagpak ng ulan, ng maaga at gayon din ng huli, sa kaniyang kapanahunan; na itinataan sa atin ang mga takdang sanglinggo ng mga pagaani. Wala gani moingon sila sa ilang kasingkasing: Kahadlokan na nato karon si Jehova nga atong Dios, nga nagahatag ug ulan, sa kaniadto ug sa ulahian sa iyang panahon: nga nagabantay alang kanato niining tinudlong mga semana sa pagpangani. Ang inyong mga kasamaan ang nangaghiwalay ng mga bagay na ito, at ang inyong mga kasalanan ang nagsipigil sa inyo ng kabutihan. Ang inyong kasal-anan maoy nakapahilayo niining mga butanga, ug ang inyong mga sala maoy nakapugong gikan kaninyo sa mga kaayohan. Sapagkat sa gitna ng aking bayan ay nakakasumpong ng mga masamang tao: sila'y nagbabantay, gaya ng pagbabantay ng mga mamimitag; sila'y nangaglalagay ng silo, sila'y nanghuhuli ng mga tao. Kay sa taliwala sa akong katawohan igakita ang dautang mga tawo; sila nanagbantay ingon sa mga mangangayam nga nanaghati; sila nagabutang ug usa ka lit-ag, sila modakup ug mga tawo. Kung paanong ang kulungan ay puno ng mga ibon, gayon ang kanilang mga bahay ay puno ng karayaan: kayat sila'y naging dakila, at nagsisiyaman. Ingon sa usa ka halwa nga napuno sa mga langgam, mao usab ang ilang mga balay napuno sa mga limbong: busa sila nangahimong dagku ug nangahimong bahandianon. Sila'y nagsisitaba, sila'y makintab: oo, sila'y nagsisihigit sa mga paggawa ng kasamaan; hindi nila ipinakikipaglaban ang usap, ang usap ng ulila, upang sila'y guminhawa; at ang matuwid ng mapagkailangan ay hindi hinahatulan. Sila mingtambok, sila mingsinaw: Oo, sila minglabaw sa mga binuhatan sa mga dautan: sila wala managlaban sa katungod, sa katungod sa mga ilo, aron sila mouswag; ug ang katungod sa mga hangul wala nila pakanaugi ug hukom. Hindi baga dadalaw ako dahil sa mga bagay na ito? sabi ng Panginoon; hindi baga manghihiganti ang aking kalooban sa ganiyang bansa na gaya nito? Dili ba ako modu-aw tungod niining mga butanga? nagaingon si Jehova: dili ba ang akong kalag magapanimalus sa usa ka nasud nga maingon niini? Isang kamanghamangha at kakilakilabot na bagay ay nangyayari sa lupain: Ang usa ka kahibulongan ug makalilisang nga butang maoy nahitabo sa yuta. Ang mga propeta ay nanganghuhula ng kasinungalingan, at ang mga saserdote ay nangagpupuno sa pamamagitan ng kanilang mga kamay; at iniibig ng aking bayan na magkagayon: at ano ang inyong gagawin sa wakas niyaon? Ang mga manalagna nanagpanagna sa bakak, ug ang mga sacerdote nanagmando pinaagi sa ilang kahimoan; ug ang akong katawohan nahigugma nianang mga butanga; ug unsay inyong pagabuhaton sa katapusan niana? Kayo'y magsitakas para maligtas, kayong mga anak ni Benjamin, mula sa gitna ng Jerusalem, at kayo'y magsihihip ng pakakak sa Tecoa, at mangagtaas ng tanda sa Beth-hacherem; sapagkat ang kasamaan ay natatanaw sa hilagaan, at isang malaking paglipol. Pangalagiw kamo alang sa kaluwasan, mga anak ni Benjamin, gikan sa kinataliwad-an sa Jerusalem, ug huypa ang trompeta didto sa Tekoa, ug iisa ang usa ka bandila sa Bet-hakarem; kay ang dautan nagasud-ong gikan sa amihanan, ug ang usa ka dakung pagkalaglag. Ang maganda at maayos na babae, ang anak na babae ng Sion, ihihiwalay ko. Ang maanyag ug mabuyang nga dalaga, ang anak nga babaye sa Sion akong pagaputlon. Mga pastor na kasama ng kanilang mga kawan ay magsisiparoon sa kaniya; kanilang itatayo ang kanilang mga tolda laban sa kaniya sa palibot; sila'y mangagpapasabsab bawat isa sa kanikaniyang dako. Ang mga magbalantay uban ang ilang panon moadto kaniya: batok kaniya sila managpahaluna sa ilang mga balong-balong sa paglibut; sila managpakaon, ang tagsatagsa sa iyang dapit. Mangaghanda kayo ng digma laban sa kaniya; kayo'y magsibangon, at tayo'y magsisampa sa katanghaliang tapat. Sa aba natin! sapagkat ang araw ay kumikiling, sapagkat ang mga dilim ng gabi ay nangangalat. Panag-andam kamo sa gubat batok kaniya; manindog, ug mangadto kita sa udto. Alaut kita! kay ang adlaw milingay na, kay ang mga landong sa kagabhion mikaylap na. Magsibangon, at tayo'y magsisampa sa gabi, at ating gibain ang kaniyang mga palacio. Manindog, ug mangadto kita sa gabii, ug gub-on ta ang iyang mga palacio. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Kayo'y magsiputol ng mga punong kahoy, at mangagtayo kayo ng bunton laban sa Jerusalem: ito ang bayang dadalawin; siya'y lubos na kapighatian sa gitna niya. Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Pamutol kamo ug mga kahoy, ug pagpatubo ug usa ka salipdanan batok sa Jerusalem: mao kining lungsora ang pagadu-awon; sa sulod niya anaa ang lonlon pagdaugdaug. Kung paanong ang isang bukal ay nilalabasan ng kaniyang tubig, gayon siya nilalabasan ng kaniyang kasamaan: pangdadahas at pagkagiba ay naririnig sa kaniya; sa harap ko ay palaging hirap at mga sugat. Ingon sa usa ka tuboran nga nagapasugwak sa iyang mga tubig, mao man siya nagapasugwak sa iyang kadautan ang pagpanlupig ug paglaglag nabati diha kaniya; sa akong atubang sa kanunay ania ang kasakitan ug mga samad. Maturuan ka, Oh Jerusalem, baka ang aking kaluluwa ay mahiwalay sa iyo; baka ikaw ay gawin kong sira, lupaing hindi tinatahanan. Magpatudlo ka, Oh Jerusalem, tingali unya ang akong kalag mahamulag kanimo; tingali unya nga himoon ko ikaw nga kamingawan, usa ka yuta nga walay magapuyo. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Kanilang lubos na sisimutin ang nalabi sa Israel na parang puno ng ubas: idukot mo uli ang iyong kamay sa mga buslo na gaya ng mamimitas ng ubas. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sila managhagdaw sa makuti gayud sa mahabilin sa Israel ingon sa parras, ingon sa mangungutlo sa parras lisoa ang imong kamot sulod sa mga bukag. Kanino ako magsasalita at magpapatotoo, upang kanilang marinig? narito, ang kanilang pakinig ay paking, at hindi mangakarinig: narito, ang salita ng Panginoon ay naging kadustaan sa kanila; sila'y walang kaluguran sa kaniya. Kang kinsa man ako mosulti, ug mosaksi aron sila makadungog? ania karon, ang ilang mga igdulungog wala macircuncidahi, ug sila dili makadungog: ania karon ang pulong ni Jehova alang kanila nahimong usa ka kaulawan; sila walay kahimuot niini. Kayat ako'y puspus ng kapusukan ng Panginoon; ako'y pagod na ng pagpipigil ko: ibuhos sa mga bata sa lansangan, at sa kapulungan ng mga binata na magkakasama: sapagkat gayon din ang lalake sangpu ng asawa ay mahuhuli, ang matanda sangpu niya na puspus ng mga kaarawan. Busa ako napuno sa kaligutgut ni Jehova: gikapuyan na ako sa pagbadlong niana: sa tingub ibubo kini sa ibabaw sa mga kabataan sa kadalanan ug ibabaw sa mga batan-ong lalake; kay bisan ang bana uban sa asawa pagakuhaon, ang tigulang uban kaniya nga hupong sa mga adlaw. At ang kanilang mga bahay ay malilipat sa mga iba, ang kanilang mga parang at ang kanilang mga asawa na magkakasama: sapagkat iuunat ko ang aking kamay sa mga mananahan sa lupain, sabi ng Panginoon. Ug ang ilang kabalayan igahatag sa uban, lakip ang ilang mga kaumahan ug mga asawa; kay akong pagatuy-oron ang akong kamot ibabaw sa mga pumoluyo sa yuta, nagaingon si Jehova. Sapagkat mula sa kaliitliitan nila hanggang sa kalakilakihan nila, bawat isa ay ibinigay sa kasakiman; at mula sa propeta hanggang sa saserdote bawat isa'y gumagawang may kasinungalingan. Kay gikan sa labing diyutay kanila ngadto sa labing dagku kanila, ang tagsatagsa mitugyan sa kahikaw, ug gikan sa manalagna bisan pa ngadto sa sacerdote, ang tagsatagsa nagalimbong. Kanilang pinagaling din naman ng kaunti ang sugat ng aking bayan, na sinasabi, Kapayapaan, kapayapaan; gayon ma'y walang kapayapaan. Sila usab nag-ayo ug diyutay lamang sa samad sa akong katawohan, sa pag-ingon: Pakigdait, pakigdait; sa diha nga walay pakigdait. Nangahiya baga sila nang sila'y gumawa ng kasuklamsuklam? hindi, hindi sila nangahiya sa anoman, o sila man ay nangamula: kayat sila'y mangabubuwal sa gitna niyaong nangabubuwal; sa panahon na aking dadalawin sila ay nangabubulagta sila, sabi ng Panginoon. Nangaulaw ba sila sa ilang pagbuhat ug dulumtanan? wala, sila wala gayud mangaulaw, ni mangahilaw ang ilang nawong: busa sila mangapukan uban niadtong mga mangapukan; sa panahon nga modu-aw ako kanila sila manghisukamod, nagaingon si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon, Magsitayo kayo sa mga daan at magsitingin kayo, at ipagtanong ninyo ang mga dating landas, kung saan nandoon ang mabuting daan; at magsilakad kayo roon, at kayo'y mangakakasumpong ng kapahingahan sa inyong mga kaluluwa: ngunit kanilang sinabi, Hindi kami magsisilakad doon. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tumindog kamo sa mga dalan, ug tan-awa, ug pangutana mahitungod sa karaang mga alagianan, kong hain ang maayong dalan; ug lumakaw kamo niana, ug makakaplag kamo sa kapahulayan alang sa inyong mga kalag: apan sila ming-ingon: kami dili moagi didto. At ako'y naglagay ng mga bantay sa inyo, na aking sinasabi, Inyong pakinggan ang tunog ng pakakak, ngunit kanilang sinabi, Hindi kami makikinig. Ug ako nagbutang ug mga magbalantay ibabaw kaninyo, nga nagaingon: Pamati sa tingog sa trompeta; apan sila ming-ingon: Dili kami maminaw. Kayat inyong pakinggan, ninyong mga bansa, at inyong talastasin, Oh kapulungan, kung ano ang nasa gitna nila. Busa pamati kamo, mga nasud, ug hibaloi, Oh katilingban, unsay anaa sa taliwala nila. Iyong pakinggan, Oh lupa: narito, ako'y magdadala ng kasamaan sa bayang ito, na bunga ng kanilang mga pagiisip, sapagkat sila'y hindi nangakinig sa aking mga salita; at tungkol sa aking kautusan ay kanilang itinakuwil. Pamati, Oh yuta, ania karon, ako magapadala ug kadaut ibabaw niini nga katawohan, bisan ang bunga sa ilang mga hunahuna, tungod kay wala sila managpatalinghug sa akong mga pulong; ug mahitungod sa akong Kasugoan, sila nanagsalikway niini. Sa anong panukala nangagdadala kayo sa akin ng kamangyan na mula sa Seba, at ng mabangong kalamo na mula sa malayong lupain? ang inyong mga handog na susunugin ay hindi nakalulugod, ni ang inyo mang mga hain ay nakalulugod sa akin. Sa unsang tuyoa nga midangat kanako ang incienso gikan sa Sheba, ug ang matam-is nga tubo gikan sa halayong yuta? ang inyong halad-nga-sinunog dili madawat, ni makapahimuot kanako ang inyong mga halad. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ako'y maglalagay ng katitisuran sa harap ng bayang ito: at ang mga magulang at ang mga anak ay magkakasamang mangatitisod doon; ang kalapit bahay at ang kaniyang kaibigan ay mamamatay. Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako magabutang ug mga kapangdolan sa atubangan niini nga katawohan, ang amahan ug ang mga anak sa tingub mangapangdol ang tanan batok kanila; ang isigkatawo ug ang iyang higala mangamatay. Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ang isang bayan ay nagmumula sa hilagaang lupain; at isang dakilang bansa ay pupukawin mula sa mga kaduluduluhang bahagi ng lupa. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ang usa ka katawohan moabut gikan sa yuta sa amihanan; ug ang usa ka dakung nasud moalsa gikan sa mga kinatumyang dapit sa yuta. Sila'y nagsisihawak ng busog at ng sibat; sila'y mabagsik at walang habag; ang kanilang tinig ay humuhugong na parang dagat, at sila'y nagsisisakay sa mga kabayo, bawat isa ay humahanay, na parang isang lalake sa pakikipagbaka, laban sa iyo Oh anak na babae ng Sion. Sila managbitbit ug mga pana ug bangkaw; sila mabangis man ug walay kalooy; ang ilang tingog modahunog sama sa dagat; ug sila mangabayo sa mga kabayo, ang tagsatagsa magalaray, sama sa usa ka tawo, nga andam sa gubat batok kaninyo, Oh anak nga babaye sa Sion. Aming narinig ang balita niyaon; ang aming mga kamay ay nanganghihina: kahirapan ay humawak sa amin, at hirap na gaya ng sa isang babae sa pagdaramdam. Nabati namo ang balita mahitungod niana; ang among mga kamot nangaluya: ang kaguol naghari kanamo, ug ang mga kangutngut ingon sa usa ka babaye nga nagaanak. Huwag kang lumabas sa parang, o lumakad man sa daan; sapagkat may tabak ng kaaway, at kakilabutan sa bawat dako. Ayaw pag-adto sa uma, ni molakaw ka sa dalan; kay ang pinuti sa kaaway, ug kakugmat, anaa sa tagsatagsa ka kiliran. Oh anak na babae ng aking bayan, magbigkis ka ng kayong magaspang, at gumumon ka sa abo: manangis ka, gaya ng sa bugtong na anak, ng kalagimlagim na panaghoy; sapagkat ang manglilipol ay biglang darating sa akin. Oh anak nga babaye sa akong katawohan, magtampi ka ug sako, ug maglunang ka sa mga abo: magbalata ka, ingon sa pagbalata alang sa bugtong anak, ang labing mapait nga pagminatay; kay sa madali ang manlalaglag moanhi kanato. Iginawa kita ng isang moog at ng kuta sa gitna ng aking bayan: upang iyong maalaman at masubok ang kanilang lakad. Ako nagapatindog kanimo nga usa ka magsusulay, ug usa ka kuta sa taliwala sa akong katawohan, aron ikaw mahibalo ug magasulay sa ilang kagawian. Silang lahat ay lubhang mapanghimagsik na nanganinirang puri; sila'y tanso at bakal: silang lahat ay nagsisigawang may kabulukan. Silang tanan mga sumosukol nga hilabihan, nga nanaglakaw-lakaw uban ang mga balikas: sila mga tumbaga ug puthaw: silang tanan pulos mga mahugaw. Ang panghihip ay humihihip na malakas; ang tingga ay natutunaw sa apoy: sa walang kabuluhan nagdadalisay sila; sapagkat ang masasama ay hindi nangaalis. Ang mga hasohasan mitayhop sa hilabihan gayud; ang tingga giut-ut sa kalayo: kawang lamang ang pagtunaw sa pag-ulay; kay ang dautan wala man mangaluka. Tatawagin silang pilak na itinakuwil, sapagkat itinakuwil sila ng Panginoon. Sinalikway nga salapi maoy igatawag sa mga tawo kanila, tungod kay si Jehova nagsalikway man kanila. Ang salita na dumating kay Jeremias mula sa Panginoon na nagsasabi, Ang pulong nga miabut kang Jeremias gikan kang Jehova, nagaingon: Ikaw ay tumayo sa pintuang-daan ng bahay ng Panginoon, at itanyag mo roon ang salitang ito, at iyong sabihin, Inyong dinggin ang salita ng Panginoon, ninyong lahat na nasa Juda, na nagsisipasok sa mga pintuang-daang ito upang magsisamba sa Panginoon. Tindog sa ganghaan sa balay ni Jehova, ug imantala didto kining pulonga; ug umingon ka: Pamati sa pulong ni Jehova, ngatanan kamo sa Juda nga mosulod niining ganghaana aron sa pagsimba kang Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Inyong pabutihin ang inyong mga lakad at ang inyong mga gawa, at akin kayong patatahanin sa dakong ito. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Usba ang inyong mga kagawian, ug ang inyong mga binuhatan, ug kamo papuy-on ko niining dapita. Huwag kayong magsitiwala sa mga kabulaanang salita, na nangagsasabi, Ang templo ng Panginoon, ang templo ng Panginoon, ang templo ng Panginoon, ay ang mga ito. Ayaw kamo pagsalig sa bakakong mga pulong, nga nagaingon: Ang templo ni Jehova, ang templo ni Jehova, mao kini ang templo ni Jehova. Sapagkat kung inyong lubos na pabubutihin ang inyong mga lakad at ang inyong mga gawa; kung kayo'y lubos na magsisigawa ng kahatulan sa isang tao at sa kaniyang kapuwa. Kay kong magausab kamo sa hingpit gayud sa inyong kagawian, ug sa inyong binuhatan; kong magabuhat kamo ug justicia nga hingpit gayud sa tunga sa tawo ug sa iyang isigkatawo; Kung hindi ninyo pipighatiin ang makikipamayan, ang ulila, at ang babaing bao, at hindi kayo magbububo ng walang salang dugo sa dakong ito, o susunod man sa ibang mga dios sa inyong sariling kapahamakan. Kong kamo dili magdaugdaug sa dumuloong, sa mga ilo, ug sa balo nga babaye, ug dili magpaagas ug dugo sa inocente niining dapita, ni magsunod sa laing mga dios alang sa inyong kaugalingong kadautan: Ay patatahanin ko nga kayo sa dakong ito, sa lupain na ibinigay ko sa inyong mga magulang mula ng una hanggang sa walang hanggan. Nan papuy-an ko kamo niining dapita, sa yuta nga gihatag ko sa inyong mga amahan, gikan sa kakaraanan bisan hangtud sa walay katapusan. Narito, kayo'y nagsisitiwala sa mga kabulaanang salita, na hindi mapapakinabangan. Ania karon, kamo nanagsalig sa bakakong mga pulong nga walay kapuslanan. Kayo baga'y mangagnanakaw, magsisipatay, at mangangalunya at magsisisumpa ng kabulaanan, at mangagsusunog ng kamangyan kay Baal, at magsisisunod sa ibang mga dios na hindi ninyo nakikilala. Mangawat ba kamo, mopatay, ug manapaw, ug manumpa sa bakak, ug magasunog sa incienso kang Baal, ug magasunod sa laing mga dios nga wala ninyo hiilhi, At magsisiparito at magsisitayo sa harap ko sa bahay na ito, na tinatawag sa aking pangalan, na mangagsasabi, Kami ay laya; upang inyong gawin ang lahat na kasuklamsuklam na ito? Ug unya moanhi ug motindog sa akong atubangan, sulod niining balaya, nga ginatawag sa akong ngalan, ug magaingon: Kita giluwas na; aron kamo managbuhat niining tanan nga mga dulumtanan? Ang bahay bagang ito na tinawag sa aking pangalan, naging yungib ng mga tulisan sa harap ng inyong mga mata? Narito, ako, ako nga ang nakakita, sabi ng Panginoon. Kining balaya, nga gitawag sa akong ngalan, nahimo bang usa ka lungib sa mga tulisan sa inyong mga mata? Ania karon, ako bisan pa ako, nakakita niini, nagaingon si Jehova. Ngunit magsiparoon kayo ngayon sa aking dako na nasa Silo, na siyang aking pinagpatahanan ng aking pangalan nang una, at inyong tingnan kung ano ang aking ginawa dahil sa kasamaan ng aking bayang Israel. Apan lumakaw kamo karon ngadto sa akong dapit nga atua sa Silo, diin akong giuna pagpahamutang ang akong ngalan, ug tan-awa kong unsay gibuhat ko niana tungod sa pagkadautan sa akong katawohan nga Israel. At ngayon, sapagkat inyong ginawa ang lahat ng gawang ito, sabi ng Panginoon, at nagsalita ako sa inyo, na ako'y bumabangong maaga at nagsasalita, ngunit hindi ninyo dininig: at aking tinawag kayo, ngunit hindi kayo sumagot: Ug karon tungod kay inyong gibuhat kining tanang mga buhata, nagaingon si Jehova, ug ako nagsulti kaninyo, mibangon pagsayo, ug namulong, apan kamo wala makadungog; ug nagtawag ako kaninyo, apan kamo wala motubag: Kayat gagawin ko sa bahay na tinatawag sa aking pangalan, na inyong tinitiwalaan, at sa dakong ibinigay ko sa inyo at sa inyong mga magulang, ang gaya ng aking ginawa sa Silo. Busa buhaton ko sa balay nga gitawag sa akong ngalan, nga inyong gilauman, ug sa dapit nga gihatag ko kaninyo, ug sa inyong mga amahan, ang ingon sa gibuhat ko sa Silo. At akin kayong itatakuwil sa aking paningin, gaya ng pagkatakuwil ko sa lahat ninyong mga kapatid, sa buong binhi ni Ephraim. Ug akong isalikway kamo gikan sa akong pagtan-aw ingon sa pagsalikway ko sa tanan ninyong mga kaigsoonan, bisan ang tibook nga kaliwat ni Ephraim. Kayat huwag mong idalangin ang bayang ito, ni palakasin man ang daing patungkol sa kanila ni dalangin man, o mamagitan man ikaw sa akin; sapagkat hindi kita didinggin. Busa ikaw ayaw pag-ampo alang niini nga katawohan, ni magpatugbaw ka sa imong pagtu-aw ni mag-ampo alang kanila, ni magpakilooy ka kanako alang kanila: kay ako dili magpatalinghug kanimo. Hindi mo ba nakikita kung ano ang kanilang ginagawa sa bayan ng Juda at sa mga lansangan ng Jerusalem? Wala ba ikaw makakita sa ilang gibuhat sa mga ciudad sa Juda ug didto sa kadalanan sa Jerusalem? Ang mga anak ay nangamumulot ng kahoy, at ang mga ama ay nangagpapaningas ng apoy, at ang mga babae ay nangagmamasa ng masa, upang igawa ng mga tinapay ang reina ng langit, at upang magbuhos ng mga handog na inumin sa ibang mga dios, upang kanilang mungkahiin ako sa galit. Ang mga bata nangahoy, ug ang mga amahan nanaghaling ug kalayo, ug ang mga babaye nanagmasa sa lutoon nga tinapay, aron sa pagbuhat ug tinapay alang sa reina sa langit, ug sa pagbubo sa halad-nga-ilimnon alang sa lain nga mga dios, aron ako hagiton nila sa pagpakasuko. Kanila baga akong minumungkahi sa galit? sabi ng Panginoon; hindi baga sila namumungkahi sa kanilang sarili sa ikalilito ng kanila ring mukha? Nakahagit ba sila kanako sa pagpakasuko? nagaingon si Jehova: wala ba sila magahagit sa ilang kaugalingon, ngadto sa kalibug sa ilang kaugalingong mga nawong? Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, ang aking galit at ang aking kapusukan ay mabubuhos sa dakong ito, sa tao, at sa hayop, at sa mga punong kahoy sa parang, at sa bunga ng lupa: at masusupok, at hindi mapapatay. Busa mao kini ang giingon ni Jehova nga Ginoo: Ania karon, ang akong kasuko ug ang akong kaligutgut, ibubo niining dapita, ibabaw sa tawo, ug ibabaw sa mananap, ug ibabaw sa kakahoyan sa uma, ug ibabaw sa mga bunga sa yuta; ug kini mangasunog, ug diii mapalong. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Inyong idagdag ang inyong mga handog na susunugin sa inyong mga hain, at magsikain kayo ng laman. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Idugang ang inyong mga halad-nga-sinunog sa inyong mga halad, ug kumaon kamo ug unod. Sapagkat hindi ako nagsalita sa inyong mga magulang, o nagutos man sa kanila nang araw na inilabas ko sila sa lupain ng Egipto, tungkol sa mga handog na susunugin, o sa mga hain: Kay ako wala magsulti sa inyong mga amahan, ni magsugo kanila sa adlaw nga gidala ko sila gikan sa Egipto, mahatungod sa mga halad-nga-sinunog kun mga halad: Kundi ang bagay na ito ang iniutos ko sa kanila, na aking sinasabi, Inyong dinggin ang aking tinig, at ako'y magiging inyong Dios, at kayo'y magiging aking bayan; at magsilakad kayo sa lahat ng daan na iniuutos ko sa inyo, sa ikabubuti ninyo. Apan kining butanga gisugo ko kanila, nga nagaingon: Patalinghugi ang akong tingog, ug ako mahimong inyong dios, ug kamo mahimong akong katawohan, ug managlakaw kamo sa tanang mga dalan nga gisugo ko kaninyo, aron kamo magamalipayon. Ngunit hindi nila dininig, o ikiniling man ang kanilang pakinig, kundi nagsilakad sa kanilang sariling mga payo at sa pagmamatigas ng kanilang masamang puso, at nagsiyaong paurong at hindi pasulong. Apan sila wala managpatalinghug, ni managpakiling sa ilang mga igdulungug, kondili nanaglakaw sa ilang kaugalingong mga tambag ug sa kagahi sa dautan nilang kasingkasing, ug mingsibog, ug wala mopadayon. Mula nang araw na ang inyong mga magulang ay magsilabas sa lupain ng Egipto hanggang sa araw na ito, aking sinugo sa inyo ang lahat kong lingkod na mga propeta, na araw-araw ay bumabangon akong maaga at sinusugo ko sila: Sukad sa paggula sa inyong mga amahan gikan sa yuta sa Egipto hangtud niining adlawa, akong gipadala kaninyo ang tanan ko nga mga sulogoon, ang mga manalagna, sa adlaw-adlaw mingmata pagsayo, ug nagpadala kanila: Gayon ma'y hindi sila nangakinig sa akin, o nangagkiling man ng kanilang pakinig, kundi pinapagmatigas ang kanilang leeg: sila'y nagsigawa ng lalong masama kay sa kanilang mga magulang. Bisan pa niana, sila wala manag-patalinghug kanako, ni managpakiling sa ilang mga igdulungog, apan nanagpatikig sa ilang liog: sila nanagbuhat ug labi pang dautan kay sa ilang mga amahan. At iyong sasalitain ang lahat na salitang ito sa kanila; ngunit hindi sila mangakikinig sa iyo: iyo namang tatawagin sila; ngunit hindi sila magsisisagot sa iyo. Ug isulti mo kanila kining tanan nga mga pulong; apan sila dili managpatalinghug kanimo: ikaw motawag usab kanila; apan sila dili motubag kanimo. At iyong sasabihin sa kanila, Ito ang bansang hindi nakinig sa tinig ng Panginoon nilang Dios, o tumanggap man ng aral: katotohanan ay nawala, at nahiwalay sa kanilang bibig. Ug isulti mo kanila: Kini mao ang nasud nga wala mamati sa tingog ni Jehova nga ilang Dios, ni modawat ug pagpahamangno: ang kamatuoran nawagtang, ug giputol gikan sa ilang baba. Iyong gupitin ang iyong buhok, Oh Jerusalem, at ihagis mo, at maglakas ka ng panaghoy sa mga luwal na kaitaasan; sapagkat itinakuwil ng Panginoon at nilimot ang lahat ng kaniyang poot. Putla ang imong buhok, Oh Jerusalem, ug isalibay kini ug magminatay ka didto sa mga walay sulod nga kahitas-an; kay si Jehova misalikway ug mibiya sa kaliwatan sa iyang kaligutgut. Sapagkat nagsigawa ang mga anak ni Juda ng masama sa aking paningin, sabi ng Panginoon: kanilang inilagay ang kanilang mga kasuklamsuklam sa bahay na tinatawag sa aking pangalan, upang lapastanganin. Kay ang mga anak sa Juda na kabuhat ug dautan sa atubangan sa akong pagtan-aw, nagaingon si Jehova: sila nanagpatindog sa ilang mga dulumtanan sa balay nga ginganlan sa akong ngalan, aron sa paghugaw niini. At kanilang itinayo ang mga mataas na dako ng Topheth, na nasa libis ng anak ni Hinnom, upang sunugin ang kanilang mga anak na lalake at babae sa apoy; na hindi ko iniuutos, o pumasok man sa aking pagiisip. Ug ilang gitukod ang hatag-as nga mga dapit sa Topet nga atua sa walog sa anak nga lalake ni Hinom, aron sa pagsunog diha sa kalayo sa ilang mga anak nga lalake ug sa ilang mga anak nga babaye; nga wala nako isugo kanila, ni misantop kana sa akong hunahuna. Kayat, narito, ang mga araw ay dumarating, sabi ng Panginoon, na hindi na siya tatawaging Topheth, o ang libis ng anak ni Hinnom man, kundi Ang libis ng Patayan: sapagkat sila'y mangaglilibing sa Topheth, hanggang sa mawalan ng dakong mapaglilibingan. Busa, ania karon, ang mga adlaw ania na, nagaingon si Jehova, nga kini dili na pagatawgon pag-usab nga Topet, ni Ang walog sa anak nga lalake ni Hinom, kondili Ang walog sa Ihawan: kay ilang igalubong didto sa Topet ang mga minatay, hangtud nga wala nay dapit nga pagalubngan. At ang mga bangkay ng bayang ito ay magiging pinakapagkain sa mga ibon sa himpapawid, at sa mga hayop sa lupa; at walang bubugaw sa mga yaon. Ug ang mga minatay niini nga katawohan mahimong kalan-on sa mga langgam sa kalangitan, ug sa mga mananap sa yuta; ug walay makapahadlok kanila. Kung magkagayo'y aking ipatitigil sa mga bayan ng Juda, at sa mga lansangan ng Jerusalem, ang tinig ng kalayawan at ang tinig ng kasayahan, ang tinig ng kasintahang lalake at ang tinig ng kasintahang babae: sapagkat ang lupain ay masisira. Unya akong pagapahilumon gikan sa mga ciudad sa Juda ug sa kadalanan sa Jerusalem, ang tingog sa hudyaka, ug tingog sa kalipay, ang tingog sa pamanhonon ug ang tingog sa pangasaw-onon; kay ang yuta mahimong usa ka awa-aw. Sa panahong yaon, sabi ng Panginoon, ay ilalabas nila ang mga buto ng mga hari sa Juda, at ang mga buto ng kaniyang mga prinsipe, at ang mga buto ng mga saserdote, at ang mga buto ng mga propeta, at ang mga buto ng mga nananahan sa Jerusalem, mula sa kanilang mga libingan; Niadtong panahona, nagaingon si Jehova, pagadad-on nila ang mga bukog sa mga hari sa Juda, ug ang mga bukog sa iyang mga principe, ug ang mga bukog sa mga sacerdote, ug ang mga bukog sa mga manalagna, ug ang mga bukog sa mga pumoluyo sa Jerusalem gikan sa ilang lubnganan; At kanilang ikakalat sa liwanag ng araw, at ng buwan, at ng lahat na natatanaw sa langit na kanilang inibig, at kanilang pinaglingkuran, at siya nilang sinundan, at siyang kanilang hinanap, at siyang kanilang sinamba: hindi mangapipisan, o mangalilibing man, sila'y magiging pinakasukal sa ibabaw ng lupa. Ug ilang ipangatag sila sa atubangan sa adlaw, ug sa bulan, ug sa tanang panon sa langit nga ilang gihigugma, ug ilang gialagaran, ug ilang gisunod, ug ilang gipangita, ug ilang giampoan: dili sila pagatigumon, ni igalubong; sila mahimong kinalibang sa ibabaw sa nawong sa yuta. At ang kamatayan ay pipiliin na higit kay sa kabuhayan ng lahat ng naiwang nalabi rito sa masamang angkan, na nalabi sa lahat ng dako na aking pinagtabuyan sa kanila, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ug labi kay sa kinabuhi ang kamatayon maoy pagapilion sa tanang mga nanghibilin niining dautang panimalay, nga nanghibilin sa tanang mga dapit diin didto giabog ko sila, nagaingon si Jehova sa mga panon. Bukod dito'y sasabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon. Mangabubuwal baga ang mga tao, at hindi magsisibangon uli? maliligaw baga ang isa, at hindi babalik? Labut pa, umingon ikaw kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova: Mangapukan ba ang mga tawo, ug dili managpamangon pag-usab? motalikod ba ang usa, ug dili mobalik? Bakit nga ang bayang ito na Jerusalem ay tumatalikod ng walang hanggang pagtalikod? sila'y nagsisihawak na mahigpit ng karayaan, sila'y nagsisitangging bumalik. Nan ngano man nga kining katawohan sa Jerusalem nanghidalin-as sa pagkasayup nga walay paghunong? sila minghunit sa limbong, ug nanagdumili sa pagbalik. Aking pinakinggan at narinig ko, ngunit hindi sila nagsalita ng matuwid: walang nagsisisi ng kaniyang kasamaan, na nagsasabi, Anong aking ginawa? bawat isa'y lumilihis sa kaniyang lakad, gaya ng kabayo na dumadaluhong sa pagbabaka. Ako nagpatalinghug ug nakadungog, apan sila wala managpamulong sa matul-id: walay tawo nga naghinulsol sa iyang pagkadautan, sa pag-ingon: Unsa bay akong nabuhat? ang tagsatagsa nagapadayon sa iyang ginalaktan, ingon sa kabayo nga midasmag sa gubat. Oo, nalalaman ng ciguena sa himpapawid ang kaniyang mga takdang kapanahunan; at ang bato bato at ang langaylangayan at ang tagak ay nangagmamalas ng panahon ng pagdating ng mga yaon; ngunit hindi nalalaman ng aking bayan ang alituntunin ng Panginoon. Oo, ang talabong sa mga langit nahibalo sa iyang mga tinudlong panahon; ug ang salampati, ug ang sayaw ug ang lapay nanagbantay sa panahon sa ilang pag-abut: apan ang akong katawohan wala manghibalo sa Kasugoan ni Jehova. Paano ninyo sinasabi, Kami ay pantas, at ang kautusan ng Panginoon ay sumasaamin? Ngunit, narito, ang sinungaling na pangsulat ng mga escriba ay sumulat na may kasinungalingan. Unsaon ninyo pag-ingon: Kami mga manggialamon, ug ang Kasugoan ni Jehova ania kanamo? Apan ania karon, ang bakakon nga dagang sa mga escriba nanagbuhat ug bakak. Ang mga pantas ay nangapapahiya, sila'y nanganglulupaypay at nangahuhuli: narito, kanilang itinakuwil ang salita ng Panginoon: at anong uri ng karunungan ang nasa kanila? Ang mga tawong manggialamon gipakaulawan, sila napunawan ug hingdakpan: ania karon, sila nanagsalikway sa pulong ni Jehova; ug unsang kinaiyaha sa kaalam nga anaa kanila? Kayat ibibigay ko ang kanilang mga asawa sa mga iba, at ang kanilang mga parang sa mga magaari sa mga yaon: sapagkat bawat isa mula sa kaliitliitan hanggang sa kalakilakihan, ay ibinigay sa kasakiman; mula sa propeta hanggang sa saserdote bawat isa'y gumagawang may kasinungalingan. Busa ihatag ko sa lain ang ilang mga asawa, ug ang ilang mga uma kanila nga manag-iya niini: kay ang tagsatagsa gikan sa labing diyutay bisan ngadto sa labing dagku gitugyan na sa kailibgon; gikan sa manalagna bisan ngadto sa sacerdote, ang tagsatagsa nagalimbong. At kanilang pinagaling ng kaunti ang sugat ng anak na babae ng aking bayan, na sinasabi, Kapayapaan, kapayapaan; gayon ma'y walang kapayapaan. Ug ilang giayo ug diyutay ang samad sa anak nga babaye sa akong katawohan, nga nagaingon: Pakigdait, pakigdait; sa diha nga walay pakigdait. Nangahiya baga sila nang sila'y gumawa ng kasuklamsuklam? hindi, hindi sila nangahiya sa anoman, ni nangamula man sila: kayat sila'y mangabubuwal sa gitna niyaong nangabubuwal; sa panahon ng pagdalaw sa kanila ay mahahagis sila, sabi ng Panginoon. Nangaulaw ba sila sa diha nga nagbuhat sila ug dulumtanan? wala, sila wala gayud mangaulaw, ni mangahilaw ang ilang nawong: busa sila mangapukan uban niadtong nangapukan; sa panahon sa pagdu-aw kanila, sila igahulog ngadto sa yuta, nagaingon si Jehova. Aking lubos na lilipulin sila, sabi ng Panginoon: hindi magkakaroon ng mga ubas sa puno ng ubas, o ng mga higos man sa mga puno ng higos, at ang dahon ay malalanta; at ang mga bagay na aking naibigay sa kanila ay mapapawi sa kanila. Pagaut-uton ko gayud sila, nagaingon si Jehova: wala na unyay mga bunga ang kaparrasan, ni igos ibabaw sa higuerra, ug ang dahon malawos; ug ang mga butang nga gihatag ko kanila mangahanaw gikan kanila. Bakit tayo'y nagsisitigil na nakaupo? kayo'y magkatipon, at tayo'y magsipasok sa mga bayang nakukutaan, at tayo'y magsitahimik doon; sapagkat tayo'y pinatahimik ng Panginoon nating Dios, at binigyan tayo ng inuming mapait upang inumin, sapagkat tayo'y nangagkasala laban sa Panginoon. Nganong nanaglingkod kita sa hilum? managtigum kamo, ug manulod kita ngadto sa mga kinutaang ciudad, ug managhilum kita didto: kay si Jehova nga atong Dios nagpahilum kanato, ug naghatag kanato ug tubig nga apdo aron pagaimnun tungod kay kita nakasala batok kang Jehova. Tayo'y nangaghihintay ng kapayapaan, ngunit walang dumating na mabuti; at ng panahon ng kagalingan, at narito panglulupaypay! Kita nangita ug pakigdait, apan walay kaayohan nga miabut; ug sa usa ka panahon nangita sa pag-kaayo, ug, ania karon, ang kaguol! Ang singasing ng kaniyang mga kabayo ay naririnig mula sa Dan: sa tinig ng halinghing ng kaniyang mga malakas ay nayayanig ang buong lupain; sapagkat sila'y nagsidating, at nilamon ang lupain at lahat ng naroon; ang bayan at yaong mga nagsisitahan doon. Ang kinusmo sa iyang mga kabayo nadungog gikan sa Dan: ang tibook nga yuta mikurog sa bahihi sa iyang mga makusganon; kay sila mingdangat ug minglamoy sa yuta ug sa tanan nga anaa niana; ang ciudad ug kadtong nanagpuyo sa sulod niana. Sapagkat, narito, ako'y magsusugo ng mga ahas, ng mga ulupong sa gitna ninyo, na hindi maeenkanto, at kakagatin nila kayo, sabi ng Panginoon. Kay, ania karon, ako magapadala ug mga bitin, mga udto-udto sa taliwala ninyo, nga dili malumay sa sumpa, ug sila mopaak kaninyo, nagaingon si Jehova. Oh kung ako'y makapagaaliw laban sa kapanglawan! ang puso ko ay nanglulupaypay. Oh nga malipay ko unta ang akong kaugalingon gikan sa kasubo! ang akong kasingkasing maluya sa sulod nako. Narito, ang tinig ng hiyaw ng anak na babae ng aking bayan na mula sa lupain na totoong malayo: Hindi baga ang Panginoon ay nasa Sion? hindi baga ang kaniyang Hari ay nandoon? Bakit minungkahi nila ako sa galit ng kanilang mga larawang inanyuan, at ng mga walang kabuluhan ng iba? Ania karon, ang tingog sa pagtu-aw sa anak nga babaye sa akong katawohan gikan sa yuta nga halayo: Wala ba si Jehova diha sa Sion? wala ba dinhi ang iyang hari? Nganong ilang gihagit ako sa kasuko uban sa ilang mga larawan nga linilok, ug sa ilang mga kakawangan nga lumalangyaw? Ang pagaani ay nakaraan, ang taginit ay lipas na, at tayo'y hindi ligtas. Ang pagpangani miagi na, ug ang ting-init natapus na, ug kita wala mangaluwas. Dahil sa sugat ng anak na babae ng aking bayan ay nasasakitan ako; ako'y luksa; ako'y natigilan. Tungod sa samad sa anak nga babaye sa akong katawohan, ako nasamad; ako nagbalata; giabut ako sa kalisang. Wala bagang balsamo sa Galaad? wala bagang manggagamot doon? bakit nga hindi gumaling ang anak na babae ng aking bayan? Wala bay balsamo sa Galaad? wala bay mananambal didto? nan ngano man nga wala hiulii sa maayong panglawas ang anak nga babaye sa akong katawohan? Oh kung ang aking ulo lamang ay maging tubig, at ang aking mga mata ay bukalan ng mga luha, upang ako'y makaiyak araw at gabi dahil sa pagkamatay ng anak na babae ng aking bayan! Oh kong mga tubig pa unta ang akong ulo, ug ang akong mga mata tuboran sa mga luha, aron ako makahilak sa adlaw ug gabii tungod sa mga nangamatay sa anak nga babaye sa akong katawohan! Oh kung magkaroon ako sa ilang ng patuluyan sa mga naglalakad; upang aking maiwan ang aking bayan, at lisanin ko sila! sapagkat silang lahat ay mangangalunya, kapulungan ng mga taong taksil! Oh kong ako aduna pa unta ing usa ka puloy-anan sa kamingawan alang sa mga tawong nanagbaktas; aron ako makabiya sa akong katawohan ug molakaw gikan kanila! kay silang tanan mga mananapaw, usa ka katilingban sa mabudhiong mga tawo. At pinamimilantik nila ang kanilang dila gaya ng kanilang busog, dahil sa kabulaanan; at sila'y nagsisitakas sa lupain, ngunit hindi para sa katotohanan: sapagkat sila'y nagpatuloy mula sa kasamaan hanggang sa kasamaan, at hindi nila ako nakikilala, sabi ng Panginoon. Ug ilang gibawog ang ilang mga dila daw ingon sa ilang busogan, alang sa kabakakan; ug sila nanagtubo sa kalig-on diha sa yuta, apan dili alang sa kamatuoran; kay sila nanagpaingon gikan sa kadautan ngadto sa kadautan, ug sila wala managpakaila kanako, nagaingon si Jehova. Mangagingat bawat isa sa inyo sa kaniyang kapuwa, at huwag kayong mangagkatiwala sa kanino mang kapatid; sapagkat bawat kapatid ay mangaagaw, at bawat kapuwa ay makikisama sa mapanirang puri. Patalinghug kamo tagsatagsa sa iyang isigkatawo, ug ayaw kamo panagsalig sa bisan kinsang igsoon: kay tagsatagsa ka igsoon mangagaw gayud, ug tagsatagsa ka isigkatawo molakaw uban sa mga panamastamas. At mangagdaya bawat isa sa kanila sa kaniyang kapuwa, at hindi mangagsasalita ng katotohanan: kanilang tinuruan ang kanilang dila na magsalita ng kabulaanan; sila'y nangagpakapagod upang gumawa ng kasamaan. Ug ang tagsatagsa kanila molimbong sa iyang isigkatawo, ug dili mosulti sa matuod: sila nagtudlo sa ilang dila sa pagsulti ug mga bakak, ug sila nanaghago sa ilang kaugalingon sa pagbuhat ug kasal-anan. Ang iyong tahanan ay nasa gitna ng pangdadaya: dahil sa pangdadaya ay ayaw silang kumilala sa akin, sabi ng Panginoon. Ang imong puloy-anan anaa sa kinataliwad-an sa limbong; pinaagi sa paglimbong sila nanagdumili sa pag-ila kanako, nagaingon si Jehova. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Narito, aking lilituhin sila, at susubukin sila; sapagkat ano pa ang aking magagawa, dahil sa anak na babae ng aking bayan? Busa kini mao ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, tunawon ko sila, ug sulayan ko sila; kay sa unsa bang paagi nga pagahimoon ko tungod sa mga anak nga babaye sa akong katawohan? Ang kanilang dila ay panang nakamamatay; nagsasalita ng karayaan: nagsasalitang may kapayapaan ng kaniyang bibig sa kaniyang kapuwa, ngunit bumabakay siya ng kaniyang puso sa kaniya. Ang ilang dila maoy usa ka udyong nga makamatay; kana nagapamulong sa limbong: ang usa nagapamulong ug pakigdait sa iyang isigkatawo pinaagi sa baba, apan diha sa sulod sa iyang kasingkasing nagatipig ug pagbudhi alang kaniya. Hindi ko baga dadalawin sila dahil sa mga bagay na ito? sabi ng Panginoon; hindi baga manghihiganti ako sa isang bansa na gaya nito? Dili ba ako modu-aw kanila tungod niining mga butanga? nagaingon si Jehova: dili ba magapanimalus ang akong kalag sa usa ka nasud nga ingon niini? Sa mga bundok ay maglalakas ako ng pagiyak at pananangis, at sa mga sabsaban sa ilang ay panaghoy, sapagkat nasunog ang mga yaon, na anopat walang dumaraan; hindi man narinig ng mga tao ang angal ng kawan; ang mga ibon sa himpapawid at gayon din ang mga hayop sa parang ay nagsitakas, ang mga ito'y nagsiyaon. Tungod sa mga bukid himoon ko ang paghilak ug mga pagminatay, ug sa mga sibsibanan sa kamingawan usa ka pagbakho, tungod kay sila nangasunog aron nga walay makaagi latas kanila, ni makadungog ang mga tawo sa tingog sa mga vaca: ang mga langgam sa kalangitan ug ang mga mananap silang tanan mingkalagiw: sila mingpahawa. At aking gagawin na mga bundok ang Jerusalem, na tahanang dako ng mga chakal; at aking sisirain ang mga bayan ng Juda, na walang mananahan. Ug buhaton ko ang Jerusalem nga mga tapok, usa ka puloy-anan sa mga irong ihalas; ug buhaton ko ang mga ciudad sa Juda nga biniyaan, walay mausa nga magapuyo. Sino ang pantas na makakaunawa nito? at sino siya na pinagsalitaan ng bibig ng Panginoon, upang kaniyang maipahayag? bakit ang lupain ay napupugnaw at nasusunog na parang ilang, na anopat walang dumaraan? Kinsa ba ang manggialamong tawo nga makasabut niini? ug kinsa ba siya nga kaniya ang baba ni Jehova nagsulti, aron siya makapahayag niini, busa nganong nalaglag ang yuta ug nasunog nga ingon ang kamingawan, aron nga walay moagi sa paglatas? At sinabi ng Panginoon, Sapagkat kanilang pinabayaan ang aking kautusan na aking inilagay sa harap nila, at hindi nagsisunod sa aking tinig, o nilakaran man nila; Ug si Jehova miingon: Tungod kay sila mingbiya sa akong Kasugoan nga gibutang ko sa ilang atubangan, ug wala managtuman sa akong tingog, ni managlakaw niini, Kundi sila'y nagsisunod sa pagmamatigas ng kanilang sariling puso, at nagsisunod sa mga Baal, na itinuro sa kanila ng kanilang mga magulang; Kondili nanagsunod hinoon sa kagahi sa ilang kaugalingong kasingkasing, ug nanagsunod sa mga Baal, nga gitudlo kanila sa ilang mga amahan; Kayat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Narito, aking pakakanin sila, ang bayang ito, ng ajenjo, at bibigyan ko sila ng inuming mapait upang inumin. Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, ako magapakaon kanila, bisan kini nga katawohan, sa ajenjo, ug mohatag kanila sa tubig nga apdo nga pagaimnon. Akin ding pangangalatin sila sa gitna ng mga bansa, na hindi nakilala kahit nila o ng kanilang mga magulang man; at ipahahabol ko sila sa tabak, hanggang sa aking malipol sila. Sila pagapatlaagon ko usab sa taliwala sa mga nasud, nga wala nila maila, ni sa ilang mga amahan; ug ako silang padad-an sa espada sunod kanila hangtud nga mangaut-ut ko sila. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Kayo'y mangagdilidili, at magsitawag ng mga tagapanangis na babae, upang sila'y mangakaparito; at inyong ipasundo ang mga bihasang babae, upang sila'y mangakaparito: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Hunahunaa ninyo, ug tawga ang mga babaye nga nanagbalata, aron sila moanhi; ug tawga ang mga batid nga mga babaye, aron sila moanhi. At mangagmadali sila, at mangaglakas sila ng panangis dahil sa atin, upang ang ating mga mata ay daluyan ng mga luha, at ang ating mga talukapmata ay labasan ng tubig. Ug sila padalia, ug papaminataya sila alang kanato, aron ang atong mga mata magapaagay sa mga luha, ug ang atong mga tabon-tabon sa mata mopabuhagay sa mga tubig. Sapagkat ang tinig ng panangis ay naririnig mula sa Sion, Anot tayo'y nasisira! tayo'y lubhang nangalito, sapagkat ating pinabayaan ang lupain, sapagkat kanilang ibinagsak ang ating mga tahanan. Kay ang usa ka tingog sa pagminatay nadungog gikan sa Sion: Giunsa kita sa pagguba! nangalibog kita sa hilabihan tungod kay gibiyaan ta ang yuta, tungod kay gipukan nila ang atong mga puloy-anan. Gayon ma'y inyong dinggin ang salita ng Panginoon, Oh ninyong mga babae, at tanggapin ng inyong pakinig ang salita ng kaniyang bibig; at turuan ninyo ang inyong mga anak na babae ng panangis, at turuan ng bawat isa ang kaniyang kapuwa ng panaghoy. Bisan pa niana, pamati sa pulong ni Jehova, Oh kamong mga babaye, ug padawata ang inyong mga igdulungog sa pulong sa iyang baba, ug tudloi sa pagminatay ang inyong mga anak nga babaye, ug sa paghilak ang tagsatagsa niya nga silingan. Sapagkat ang kamatayan ay sumampa sa loob ng ating mga dungawan, ito'y pumasok sa ating mga palacio; upang ihiwalay ang mga anak sa labas, at ang mga binata sa mga lansangan. Kay ang kamatayon midangat sa atong mga tamboanan, ug misulod sa atong mga palacio, aron sa pagputol sa mga anak gikan sa gawas, ug sa mga batan-ong lalake gikan sa mga kadalanan. Salitain mo: Ganito ang sabi ng Panginoon, Ang mga bangkay ng mga tao ay mangabubuwal na parang dumi sa luwal na parang, at parang bigkis sa likod ng manggagapas: at walang dadampot. Pamulong: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ang mga minatay sa mga tawo mangapukan ingon sa kinalibang ibabaw sa usa ka halapad nga uma, ug ingon sa usa lamang ka komkom sa mga nangani; ug walay bisan kinsa nga magatigumon kanila. Ganito ang sabi ng Panginoon, Huwag magmapuri ang pantas sa kaniyang karunungan, o magmapuri man ang makapangyarihan sa kaniyang kapangyarihan, huwag magmapuri ang mayaman sa kaniyang kayamanan; Mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw pagpahimayaa ang tawong manggialamon sa iyang kaalam, ni pagpahimayaon ang tawong kusganon sa iyang kusog, ayaw pagpahimayaa ang tawong adunahan sa iyang mga bahandi; Kundi magmapuri sa ganito ang lumuluwalhati, na kaniyang nauunawa, at kaniyang nakikilala ako, na ako ang Panginoon na nagsasagawa sa lupa ng kagandahang-loob, kahatulan at katuwiran; sapagkat sa mga bagay na ito ay nalulugod ako, sabi ng Panginoon. Apan pahimayaa siya nga nagahimaya niini, nga siya nakasabut ug nakaila kanako, nga ako mao si Jehova nga nagahatag sa mahigugmaong-kalolot, sa justicia ug sa pagkamatarung, dinhi sa yuta: kay niining mga butanga ako nahimuot, nagaingon si Jehova. Narito, ang mga kaarawan ay dumarating, sabi ng Panginoon, na aking parurusahan silang lahat na nangatuli sa hindi tunay na pagkatuli. Ania karon, ang mga adlaw mingdangat na, nagaingon si Jehova, nga ako magasilot kanilang tanan nga cinircuncidahan sa ilang dili circuncicion: Ang Egipto, at ang Juda, at ang Edom, at ang mga anak ni Ammon, at ang Moab, at lahat ng nagsisigupit ng laylayan ng kaniyang buhok, na nagsisitahan sa ilang; sapagkat lahat ng mga bansa ay hindi tuli, at ang buong sangbahayan ni Israel ay hindi tuli sa puso. Ang Egipto, ug ang Juda, ug ang Edom, ug ang mga anak sa Ammon, ug ang Moab, ug ang tanan nga nagpaputol sa mga nasikuhan sa ilang buhok, nga nanagpuyo sa kamingawan; kay ang tanang mga nasud nga walay circuncision, ug ang tibook balay sa Israel walay circuncision diha sa kasingkasing. Inyong dinggin ang salita na sinasalita ng Panginoon sa inyo, Oh sangbahayan ni Israel. Pamati kamo sa pulong nga gisulti ni Jehova kaninyo, Oh balay sa Israel: Ganito ang sabi ng Panginoon, Huwag kayong matuto ng lakad ng mga bansa, at huwag kayong manganglupaypay sa mga tanda ng langit; sapagkat ang mga bansa ay nanganglulupaypay sa mga yaon. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw pagtoon sa batasan sa mga nasud, ug ayaw kalisang sa mga ilhanan sa langit; kay ang mga nasud nangalisang kanila. Sapagkat ang mga kaugalian ng mga bayan ay walang kabuluhan: sapagkat may pumuputol ng punong kahoy sa gubat, na siyang gawa ng mga kamay ng manggagawa sa pamamagitan ng palakol. Kay ang mga batasan sa mga katawohan kakawangan man; kay ang usa nagaputol ug kahoy sa lasang, ang buhat sa mga kamot sa mamumuo nga may wasay. Kanilang ginagayakan ng pilak at ng ginto; kanilang ikinakapit ng mga pako at ng mga pamukpok, upang huwag makilos. Ilang gidayandayan kini sa salapi ug bulawan; ilang gilig-on kini sa mga lansang ug pakang, aron kini dili malihok. Sila'y gaya ng puno ng palma, na binilog, at hindi nagsasalita: kinakailangang pasanin, sapagkat hindi makalakad. Huwag ninyong katakutan ang mga yaon, sapagkat hindi makagagawa ng kasamaan, ni wala ring magagawang mabuti. Sila sama sa kahoy nga palma, sa buhat nga linalik, ug dili mosulti: sila kinahanglan nga pagapas-anon kay dili man makalakaw. Ayaw kahadlok kanila; kay sila dili makabuhat ug dautan, ni anaa kanila ang pagbuhat ug maayo. Walang gaya mo, Oh Panginoon; ikaw ay dakila, at ang iyong pangalan ay dakila sa kapangyarihan. Walay bisan kinsa nga sama kanimo, Oh Jehova; ikaw daku man, ug ang imong ngalan daku sa gahum. Sinong hindi matatakot sa iyo, Oh Hari ng mga bansa? sapagkat sa iyo nauukol; palibhasa'y sa gitna ng lahat ng pantas sa mga bansa, at sa lahat nilang kaharian, ay walang gaya mo. Kinsay dili mahadlok kanimo, Oh Hari sa mga nasud? kay ikaw ang natingban niini; maingon nga sa taliwala sa mga manggialamon sa mga nasud, ug sa tanan nilang mga gingharian, walay bisan usa nga sama kanimo. Kundi sila'y pawang tampalasan at hangal turo ng mga dios-diosan, yao'y kahoy lamang. Apan sila sa tingub mga mananapon ug buangbuang: ang ilang pagtulon-an sa mga dios-dios! Usa lamang ka tuod sa kahoy. May pilak na pinukpok na dinala rito mula sa Tarsis, at ginto mula sa Uphaz, na gawa ng manggagawa at ng mga kamay ng panday; azul at kulay ube ang kanilang damit; gawang lahat ng mga bihasang manggagawa. Adunay salapi nga gipikpik sa paghimo ug mga pinggan nga dinala gikan sa Tarsis, ug bulawan gikan sa Upas, ang buhat sa panday, ug sa mga kamot sa magsasalsal sa bulawan; azul ug purpura maoy ilang bisti; silang tanan binuhat sa mga tawong batid nga mamumuhat. Ngunit ang Panginoon ay tunay na Dios; siya ang buhay na Dios, at walang hanggang Hari: sa kaniyang poot ay nayayanig ang lupa, at hindi matatagalan ng mga bansa ang kaniyang galit. Apan si Jehova mao ang matuod nga Dios; siya mao ang Dios nga buhi, ug ang Hari nga walay katapusan: sa iyang kasuko ang yuta mokurog, ug ang mga nasud dili makapabilin sa iyang kasuko. Ganito ang inyong sasabihin sa kanila, Ang mga dios na hindi gumawa ng langit at ng lupa, ang mga ito ang mangalilipol sa lupa, at sa silong ng langit. Mao kini ang igaingon ninyo kanila: Ang mga dios nga wala magbuhat sa kalangitan ug yuta, kini mangahanaw gikan sa yuta, ug gikan sa ilalum sa kalangitan. Kaniyang ginawa ang lupa sa pamamagitan ng kaniyang kapangyarihan, kaniyang itinatag ang sanglibutan sa pamamagitan ng kaniyang karunungan, at kaniyang iniladlad ang langit sa pamamagitan ng kaniyang pagkaunawa: Gibuhat niya ang yuta pinaagi sa iyang gahum, gitukod niya ang kalibutan pinaagi sa iyang kinaadman, gibuklad ang kalangitan pinaagi sa iyang salabutan. Pagka siya'y naguutos, may hugong ng tubig sa langit, at kaniyang pinaiilanglang ang mga singaw mula sa mga dulo ng lupa; siya'y nagpapakidlat para sa ulan, at naglalabas ng hangin mula sa mga kinalalagyan. Sa pagpagula niya sa iyang tingog, adunay kasamok sa tubig sa kalangitan, ug iyang pasakaon ang mga alisngaw gikan sa mga kinatumyan sa yuta; siya nagabuhat ug mga kilat alang sa ulan, ug nagapagula sa hangin gikan sa iyang mga tipiganan. Bawat tao ay naging tampalasan at walang kaalaman; bawat panday ay nalagay sa kahihiyan sa kaniyang larawang inanyuan; sapagkat ang kaniyang larawang binubo ay kabulaanan, at hindi humihinga ang mga yaon. Ang tagsatagsa ka tawo nahimong mananapon ug walay kahibalo; ang tagsatagsa ka magsasalsal sa bulawan gipakaulawan pinaagi sa iyang linilok nga larawan; kay ang iyang tinunaw nga larawan kabakakan man ug walay gininhawa diha kanila. Sila'y walang kabuluhan, gawang karayaan: sa panahon ng pagdalaw sa mga yaon sila ay mangalilipol. Sila kakawangan man, usa ka buhat sa limbong: sa panahon sa pagduaw kanila, sila mangahanaw. Ang bahagi ng Jacob ay hindi gaya ng mga ito; sapagkat siya ang may kapal sa lahat ng mga bagay; at ang Israel ay siyang lipi na kaniyang mana ang Panginoon ng mga hukbo ay siyang kaniyang pangalan. Ang bahin ni Jacob dili sama niini: kay siya mao ang magtutukod sa tanang mga butang; ug ang Israel mao ang banay sa iyang panulondon: si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan. Iyong pulutin ang iyong mga kalakal mula sa lupain, Oh ikaw na nakukubkob. Hipusa ang tanan nimong mga galamiton gawas sa yuta, Oh ikaw nga nagpabilin sa kuta. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, aking ibubulid ang mga mananahan sa lupain sa panahong ito, at aking pahihirapan sila upang sila'y makaramdam. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, saplongon ko ang mga pumoluyo sa yuta niining taknaa, ug akong sakiton sila, aron sila mobati niini. Sa aba ko, dahil sa aking sugat! ang aking sugat ay malubha: ngunit aking sinabi, Tunay na ito ay aking hirap, at aking marapat na tiisin. Alaut ako tungod sa akong kadaut! ang akong samad ikasubo: apan ako miingon: Sa pagkamatuod mao kini ang akong kasakit, ug kinahanglan antuson ko kini. Ang aking tolda ay nagiba, at lahat ng panali ko ay nangapatid; iniwan ako ng aking mga anak, at sila'y wala na: wala nang magtayo pa ng aking tolda, at magtaas ng aking mga tabing. Ang akong balong-balong nabungkag, ug ang tanan ko nga mga pisi nangaputol: ang akong mga anak nanglakaw gikan kanako, ug sila nangawala na: wala nay mausa nga mobuklad sa akong balong-balong pag-usab, ug sa pagtaud sa akong mga tabil. Sapagkat ang mga pastor ay naging tampalasan, at hindi nagsisangguni sa Panginoon: kayat hindi sila magsisiginhawa, at lahat nilang kawan ay nangalat. Kay ang mga magbalantay nangahimong sama sa mananap, ug wala managpangita kang Jehova: busa sila wala mouswag, ug ang tanan nilang mga panon managkatibulaag. Ang tinig ng mga balita, narito, dumarating, at malaking kagulo mula sa lupaing hilagaan, upang gawing kagibaan ang mga bayan ng Juda, at tahanan ng mga chakal. Ania karon, ang tingog sa mga balita, kini midangat ug ang usa ka dakung kagahub gikan sa yuta sa amihanan, aron sa paghimong kamingawan sa mga ciudad sa Juda, nga puloy-anan sa mga irong ihalas. Oh Panginoon, talastas ko na ang lakad ng tao ay hindi sa kaniyang sarili; hindi para sa taong lumalakad ang magtuwid ng kaniyang mga hakbang. Oh Jehova, ako nasayud nga ang dalan sa tawo wala diha sa iyang kaugalingon: kini wala sa tawo nga molakaw aron sa pagtultol sa iyang mga lakang. Oh Panginoon, sawayin mo ako, ngunit sa pamamagitan ng kahatulan; huwag sa iyong galit, baka ako'y iuwi mo sa wala. Oh Jehova, sawaya ako, apan sumala sa mapuangoron nga paghukom, dili sumala sa imong kasuko, tingali unya ako mahanaw. Iyong ibuhos ang iyong kapusukan sa mga bansa na hindi nakakakilala sa iyo, at sa mga angkan na hindi nagsisitawag sa iyong pangalan; sapagkat kanilang sinakmal ang Jacob, oo, kanilang sinakmal siya, at nilipol siya, at sinira ang kaniyang tahanan. Ibubo ang imong kaligutgut sa mga nasud nga wala managpakaila kanimo, ug sa kabanayan nga wala managsangpit sa imong ngalan; kay ilang gilamoy si Jacob, oo, ilang gilamoy siya, ug giut-ut siya, ug gihimong awa-aw ang iyang puloy-anan. Ang salita na dumating kay Jeremias na mula sa Panginoon, na nagsasabi, Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nagaingon: Inyong pakinggan ang mga salita ng tipang ito, at inyong salitain sa mga tao ng Juda, at sa mga nananahan sa Jerusalem, Pamati kamo sa mga pulong niining tugon, ug isulti sa mga tawo sa Juda, ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem. At iyong sabihin sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Sumpain ang taong hindi nakikinig ng mga salita ng tipang ito, Ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Tinunglo kadtong tawo nga wala magapatalinghug sa mga pulong niining tugon, Na aking iniutos sa iyong mga magulang, nang araw na aking inilabas sila mula sa lupain ng Egipto, mula sa hurnong bakal, na nagsasabi, inyong talimahin ang aking tinig, at inyong isagawa, ayon sa lahat na iniuutos ko sa inyo: sa gayo'y magiging bayan ko kayo, at ako'y magiging inyong Dios; Nga akong gisugo sa inyong mga amahan sa adlaw sa akong pagdala sa kanila gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa hasohasan nga puthaw, sa pag-ingon: Tahura ninyo ang akong tingog, ug buhata sila, sumala sa tanang gisugo ko kaninyo; aron kamo mahimong akong katawohan, ug ako mahimo nga inyong Dios; Upang aking maitatag ang sumpa na aking isinumpa sa inyong mga magulang, upang ibigay ko sa kanila ang isang lupaing binubukalan ng gatas at pulot, gaya sa araw na ito. Nang magkagayo'y sumagot ako, at sinabi ko, Siya nawa, Oh Panginoon. Aron mapalig-on ko ang akong panumpa nga gipanumpa ko sa inyong mga amahan, sa paghatag kanila ug usa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, ingon niining adlawa. Unya ako mitubag, ug miingon: Amen, Oh Jehova. At sinabi ng Panginoon sa akin, Inyong itanyag ang lahat ng mga salitang ito sa mga bayan ng Juda, at sa mga lansangan ng Jerusalem, na inyong sabihin, Inyong dinggin ang mga salita ng tipang ito, at inyong isagawa. Ug si Jehova miingon kanako: Isangyaw kining tanan nga mga pulong ngadto sa mga ciudad sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem, sa pag-ingon: Pamati kamo sa mga pulong niining tugon, ug buhaton ninyo sila. Sapagkat aking pinatunayang mainam sa inyong mga magulang nang araw na aking iahon sila sa lupain ng Egipto, hanggang sa araw na ito, na ako'y bumabangong maaga at pinatutunayan ko, na aking sinasabi, Inyong talimahin ang aking tinig. Kay ako sa mainiton gayud nagpamatuod batok sa inyong mga amahan sa adlaw sa akong pagdala kanila gikan sa yuta sa Egipto, bisan hangtud niining adlawa, mibangon pagsayo, ug nagpamatuod, sa pag-ingon: Managtuman kamo sa akong tingog. Gayon ma'y hindi nila tinalima o ikiniling man ang kanilang pakinig kundi lumakad bawat isa sa pagmamatigas ng kanilang masamang puso: kayat dinala ko sa kanila ang lahat na salita ng tipang ito, na aking iniutos sa kanila na isagawa, ngunit hindi nila isinagawa. Ugaling sila wala managtuman, ni mopakiling sa ilang mga igdulungog, apan ang tagsatagsa nagasunod sa kagahi sa dautan nilang kasingkasing; busa gidala ko sa ibabaw nila ang tanang pulong niining tugon, nga akong gisugo kanila aron pagabuhaton; apan kini wala nila buhata. At sinabi ng Panginoon sa akin, Isang pagbabanta ay nasumpungan sa gitna ng mga lalake ng Juda, at sa gitna ng mga nananahan sa Jerusalem. Ug si Jehova miingon kanako: Ang usa ka pagsabut-sabut sa pag-alsa hikaplagan diha sa taliwala sa mga tawo sa Juda, ug sa taliwala sa mga pumoluyo sa Jerusalem. Sila'y nanganumbalik sa mga kasamaan ng kanilang mga kanunuan, na nagsitangging duminig ng aking mga salita; at sila'y nagsisunod sa ibang mga dios upang paglingkuran: sinira ng sangbahayan ni Israel at ng sangbahayan ni Juda ang aking tipan na aking ipinakipagtipan sa kanilang mga magulang. Sila mingbalik sa mga kasal-anan sa ilang mga amahan, nga mingdumili sa pagpamati sa akong mga pulong; ug sila mingsunod sa laing mga dios aron sa pag-alagad kanila: ang balay sa Israel ug ang balay sa Juda nanaglapas sa akong tugon nga gibuhat ko uban sa ilang mga amahan. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ako'y magdadala ng kasamaan sa kanila, na hindi nila matatakasan; at sila'y magsisidaing sa akin, ngunit hindi ko sila didinggin. Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako magapadala ug kadautan sa ibabaw nila, nga dili arang nila malikayan; ug sila managtu-aw kanako, apan ako dili magpatalinghug kanila. Kung magkagayo'y magsisiyaon at magsisidaing ang mga bayan ng Juda at ang mga nananahan sa Jerusalem sa mga dios na kanilang pinaghandugan ng kamangyan: ngunit hindi sila ililigtas nila sa anoman sa panahon ng kanilang kabagabagan. Unya ang mga ciudad sa Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem mangadto, ug managtu-aw sa mga dios nga ilang gihalaran ug incienso: apan sila dili gayud magaluwas kanila sa panahon sa ilang kasamok. Sapagkat ayon sa bilang ng iyong mga bayan ay gayon ang iyong mga dios. Oh Juda; at ayon sa bilang ng mga lansangan ng Jerusalem ay nagtayo kayo ng mga dambana sa kahiyahiyang bagay, mga dambana upang pagsunugan ng kamangyan kay Baal. Kay sumala sa gidaghanon sa inyong mga ciudad mao usab ang gidaghanon sa inyong mga dios, Oh Juda; ug sumala sa gidaghanon sa mga dalan sa Jerusalem inyong gitukod ang mga halaran nianang maka-uulaw nga butang, bisan ngani ang mga halaran nga pagasunogan ug incienso alang kang Baal. Kayat huwag mong idalangin ang bayang ito, o palakasin man ang daing patungkol sa kanila ni dalangin man; sapagkat hindi ko didinggin sila sa panahon na sila'y magsisidaing sa akin dahil sa kanilang kabagabagan. Busa ayaw pag-ampo alang niini nga katawohan, ni magpatugbaw ka sa pag-ampo alang kanila; kay ako dili magpatalinghug kanila sa panahon nga sila motu-aw kanako tungod sa ilang kasamok. Anong magagawa ng aking sinta sa aking buhay, yamang siya'y gumawa ng kahalayan sa marami, at ang banal na lamang handog ay humiwalay sa iyo? pagka ikaw ay gumagawa ng kasamaan, ikaw nga'y nagagalak. Unsay labut sa akong hinigugma sulod sa akong balay, sanglit siya naghimo ug kangil-aran uban sa kadaghanan, ug ang balaan nga unod migula gikan kanimo? sa paghimo mo ug kadautan, nan ikaw nalipay. Tinawag ng Panginoon ang iyong pangalan, Sariwang puno ng olivo, maganda na may mainam na bunga: sa pamamagitan ng ingay ng malaking kagulo ay kaniyang sinilaban ng apoy, at ang mga sanga niyaon ay nangabali. Si Jehova nagtawag sa imong ngalan: Usa ka lunhawng kahoy nga olivo, maanindot nga may maayong bunga: uban ang kasaba sa dagkung kasamok kini iyang giduslitan sa kalayo, ug ang mga sanga niini nangabanggi. Sapagkat ang Panginoon ng mga hukbo, na nagtatag sa iyo, ay nagbabadya ng kasamaan laban sa iyo, dahil sa kasamaan ng sangbahayan ni Israel, at ng sangbahayan ni Juda na kanilang ginawa sa ganang kanilang sarili sa pamumungkahi sa akin sa galit sa pamamagitan ng paghahandog ng kamangyan kay Baal. Kay si Jehova sa mga panon, nga nagtanum kanimo, nagpakanaug ug silot sa kadautan batok kanimo, tungod sa kadautan sa balay sa Israel ug sa balay sa Juda, nga ilang gihimo sa ilang kaugalingon sa paghagit kanako sa kasuko pinaagi sa paghalad nila ug incienso kang Baal. At binigyan ako ng kaalaman ng Panginoon tungkol doon, at naalaman ko: nang magkagayo'y ipinakita mo sa akin ang kanilang mga gawa. Ug si Jehova naghatag kanako sa kasayuran mahitungod kaniya, ug ako nasayud niini: unya ikaw nagpakita kanako sa ilang mga buhat. Ngunit ako'y gaya ng maamong kordero na pinapatnubayan sa patayan; at hindi ko naalaman na sila'y nangakakatha na ng mga katha laban sa akin, na nangagsasabi, Ating sirain ang punong kahoy sangpu ng bunga niyaon, at ating ihiwalay siya sa lupain ng buhay, upang ang kaniyang pangalan ay huwag ng maalaala. Apan ako sama sa usa ka maaghup nga nating carnero nga gidala ngadto sa ihawan; ug ako wala masayud nga sila may gilalang batok kanako, nga nagaingon: Atong laglagon ang kahoy uban ang bunga niini, ug putlon ta siya gikan sa yuta sa mga buhi, aron ang iyang ngalan dili na hinumduman. Ngunit, Oh Panginoon ng mga hukbo, na humahatol ng matuwid, na tumatarok ng puso at ng pagiisip, ipakita mo sa akin ang iyong kagantihan sa kanila; sapagkat sa iyo inihayag ko ang aking usap. Apan, Oh Jehova sa mga panon, nga nagahukom sa pagkamatarung, nga nagasulay sa kasingkasing ug sa hunahuna, ako makakita saimong pagpanimalus kanila; kay kanimo gipaila ko ang akong katungod. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon tungkol sa mga lalake ng Anathoth na nagsisiusig ng iyong buhay, na nangagsasabi, Ikaw ay huwag manghuhula sa pangalan ng Panginoon, upang huwag kang mamatay sa aming kamay; Busa mao kini ang giingon ni Jehova mahatungod sa mga tawo sa Anathoth, nga nagapangita sa imong kinabuhi, nga nagaingon: dili ka managna sa ngalan ni Jehova, aron dili ikaw mamatay pinaagi sa among kamot; Kayat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Narito, aking parurusahan sila: ang mga binata ay mamamatay sa pamamagitan ng tabak; ang kanilang mga anak na lalake at babae ay mangamamatay dahil sa gutom; Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, silotan ko sila: ang mga batan-ong lalake mangamatay pinaagi sa espada; ang ilang mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye mangamatay pinaagi sa gutom; At hindi magkakaroon ng nalabi sa kanila: sapagkat ako'y magdadala ng kasamaan sa mga lalake ng Anathoth, sa makatuwid baga'y sa taon ng pagdalaw sa kanila. Ug walay mahibilin kanila: kay ako magapadala ug kadautan sa mga tawo sa Anathoth, bisan ngani sa tuig sa pagdu-aw kanila. Ikaw ay matuwid, Oh Panginoon, nang ako'y makipagtalo sa iyo; gayon ma'y makikipagmatuwiranan ako sa iyo: bakit gumiginhawa ang lakad ng masama? bakit nangatitiwasay silang lahat na nagsisigawa ng may lubhang kataksilan? Matarung ikaw, Oh Jehova, sa pagpakiglalis ko kanimo; bisan pa niini pasultiha ako sa akong katungod kanimo: ngano ba nga ang dalan sa tawong dautan mauswagon man? ngano ba nga anaa sa kasayon silang tanan nga mabudhion gayud? Iyong itinanim sila, oo, sila'y nangagkaugat; nagsisitubo, oo, sila'y nangagbubunga: ikaw ay malapit sa kanilang bibig, at malayo sa kanilang mga puso. Ginatanum mo sila, oo, ug sila nanggamot na; sila mingtubo, oo, namunga sila: ikaw haduol sa ilang baba, ug halayo sa ilang kasingkasing. Ngunit ikaw, Oh Panginoon, nakakakilala sa akin; iyong nakikita ako, at tinatarok mo ang aking puso: itaboy mo silang gaya ng mga tupa sa patayan, at ihanda mo sila sa kaarawan ng pagpatay. Apan ikaw, Oh Jehova, nakasusi kanako; ikaw nakakita kanako, ug nagasulay sa akong kasingkasing alang kanimo: butara sila sama sa mga carnero nga alang sa adlaw sa pag-ihaw. Hanggang kailan tatangis ang lupain, at matutuyo ang mga damo sa buong lupain? dahil sa kasamaan nila na nagsisitahan doon, nilipol ang mga hayop, at ang mga ibon; sapagkat kanilang sinabi, Hindi niya makikita ang ating huling kawakasan. Hangtud anus-a nga ang yuta magabalata, ug mangalaya ang mga utanon sa tibook nga yuta? tungod sa kadautan sa mga nanagpuyo didto, ang mga mananap mangapoo, ug ang mga langgam; tungod kay sila ming-ingon: Siya dili makakita sa maong kaulahian. Kung ikaw ay tumakbo na kasama ng nangaglalakad, at kanilang pinagod ka, paano ngang makikipagunahan ka sa mga kabayo? at bagaman sa lupain ng kapayapaan ay tiwasay ka, gayon ma'y paano ang gagawin mo sa kapalaluan ng Jordan? Kong ikaw nagdalagan uban sa mga nanlakaw, ug sila nagpakapoy kanimo, nan unsaon mo sa pagpakiglahutay sa mga kabayo? ug bisan sa yuta sa kalinaw diin ikaw masaligon, bisan pa niini, unsaon mo sa paghimo didto sa mobaha ang Jordan? Sapagkat ang iyong mga kapatid man at ang sangbahayan ng iyong magulang, ay nagsigawa ring may kataksilan sa iyo; nagsihiyaw rin ng malakas sa hulihan mo: huwag mong paniwalaan sila, bagaman sila'y nangagsasalita ng mga mabuting salita sa iyo. Kay bisan ngani ang imong mga igsoon, ug ang balay sa imong amahan, bisan pa sila nagmabudhion kanimo; bisan sila nanagsinggit sa makusog batok kanimo: ayaw pagtoo kanila, bisan pa sila mosulti kanimo ug mga maayong pulong. Aking pinabayaan ang aking bahay, aking itinakuwil ang aking mana; aking ibinigay ang giliw na sinta ng aking kaluluwa sa kamay ng kaniyang mga kaaway. Gibiyaan ko ang akong balay, gisalikway ko ang akong panulondon; gihatag ko ang minahal nga hinigugma sa akong kalag ngadto sa kamot sa iyang mga kaaway. Sa akin ang mana ko ay naging parang leon sa gubat: kaniyang inilakas ang kaniyang tinig laban sa akin; kayat aking ipinagtanim siya. Ang panulondon ko nahimo alang kanako nga ingon sa usa ka leon sa lasang: siya mingulob batok kanako; tungod niini gidumtan ko siya. Ang akin bagang mana sa akin ay naging parang mangdadagit na ibong batikbatik? ang mga mangdadagit na ibon baga ay laban sa kaniya sa palibot? kayo'y magsiyaon, inyong pagpulungin ang lahat na hayop sa parang, inyong dalhin sila rito upang magsipanakmal. Ang akong panulondon nahimo ba nga ingon sa balakiking langgam nga tukbonon? nanaglibut ba batok kaniya ang mga langgam nga mananagit? panlakaw kamo, tiguma ang tanang kamananapan sa kapatagan, ipalamoy sila. Sinira ng maraming pastor ang aking ubasan, kanilang niyapakan ng paa ang aking bahagi, kanilang ginawa ang aking mahalagang bahagi na ilang na sira. Daghan ang mga magbalantay sa carnero nga nanaglaglag sa akong kaparrasan, ilang gitumban ang akong bahin, ang akong matahum nga bahin gihimo nila nga usa ka kamingawan nga tuman. Kanilang ginawa, itong isang kagibaan; tumatangis sa akin, palibhasa'y sira; ang buong lupain ay nasira, sapagkat walang taong gumugunita. Kini gihimo nila nga awa-aw; kini mibalik nga nagbalata kanako, sanglit nahimong biniyaan; ang tibook nga yuta nahimong kamingawan, kay walay tawo nga may kaawa sa kasingkasing tungod niini. Mga manglilipol ay nagsidating sa lahat na luwal na kaitaasan sa ilang: sapagkat ang tabak ng Panginoon ay nananakmal mula sa isang dulo ng lupain hanggang sa kabilang dulo ng lupain walang taong may kapayapaan. Ang mga manlalaglag mingdangat gikan sa tanang mga walay sulod nga kahitas-an diha sa kamingawan; kay ang espada ni Jehova milamoy gikan sa usa ka kinatumyan sa yuta ngadto sa usa ka kinatumyan sa yuta: walay unod nga may pakigdait. Sila'y nangaghasik ng trigo, at nagsiani ng mga tinik: sila'y nangagpakahirap, at walang pinakikinabang: at kayo'y mangapapahiya sa inyong mga gawa, dahil sa mabangis na galit ng Panginoon. Sila nanagpugas ug trigo, apan nakaani ug mga tunok; nanagpasakit sila sa ilang mga kaugalingon, ug walay nakuha: ug kamo maulawan sa inyong mga bunga, tungod sa mabangis nga kasuko ni Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon laban sa lahat na masama kong kapuwa, na nagsisigalaw ng mana sa aking bayang Israel, Narito, akin silang bubunutin sa kanilang lupain, at aking bubunutin ang sangbahayan ni Juda sa gitna nila. Mao kini ang giingon ni Jehova batok sa tanan ko nga mga dautang isigkatawo, nga nanaghilabut sa panulondon nga akong gipapanunod sa Israel nga akong katawohan: Ania karon, lukahon ko sila gikan sa yuta, ug lukahon ko ang balay sa Juda gikan sa taliwala nila. At mangyayari, na pagkatapos na aking mabunot sila, ako'y babalik at maaawa sa kanila; at aking ibabalik sila uli, bawat tao ay sa kaniyang mana, at bawat tao ay sa kaniyang lupain. Ug mahitabo sa human ko sila lukaha nga ako mobalik, ug malooy kanila; ug dad-on ko sila sa pagbalik, ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang panulondon, ug ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang yuta. At mangyayari, kung kanilang matutuhang masikap ang mga lakad ng aking bayan, ang pagsumpa sa pangalan ko, Buhay ang Panginoon; sa makatuwid baga'y gaya ng kanilang itinuro sa bayan ko na pagsumpa sa pangalan ni Baal: ay mangatatayo nga sila sa gitna ng aking bayan. Ug mahitabo, kong sila managsingkamot sa pagtoon sa mga kagawian sa akong katawohan, sa pagpanumpa tungod sa akong ngalan: Ingon nga si Jehova buhi, bisan ingon sa ilang pagtudlo sa akong katawohan sa pagpanumpa tungod kang Baal; unya sila pagatukoron ko sa taliwala sa akong katawohan. Ngunit kung hindi nila didinggin, akin ngang bubunutin ang bansang yaon, na bubunutin at lilipulin sabi ng Panginoon. Apan kong sila dili managpatalinghug kanako, nan pagalukahon ko kanang nasura, lukahon ug laglagon kini, nagaingon si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon sa akin, Ikaw ay yumaon at bumili ka ng isang pamigkis na lino, at ibigkis mo sa iyong mga bayawang at huwag mong ilubog sa tubig. Mao kini ang giingon ni Jehova kanako: Lumakaw ka, ug pagpalit ug bakus nga lino, ug ibakus sa imong hawak, ug ayaw pag-ibutang sa tubig. Sa gayo'y bumili ako ng pamigkis ayon sa salita ng Panginoon, at inilagay ko sa aking mga bayawang. Busa ako mipalit ug bakus sumala sa pulong ni Jehova, ug akong gibakus sa akong hawak. At ang salita ng Panginoon, ay dumating sa akin na ikalawa, na nagsabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako sa ikaduha nga nagaingon: Kunin mo ang pamigkis na iyong binili, na nasa iyong mga bayawang, at ikaw ay bumangon, yumaon ka sa Eufrates, at ikubli mo roon sa isang bitak ng malaking bato. Kuhaa ang bakus nga imong pinalit nga anaa sa imong hawak, ug bumangon ka, lumakaw sa ngadto sa Eufrates, ug tagoi didto sa usa ka lungag sa bato. Sa gayo'y yumaon ako, at ikinubli ko sa tabi ng Eufrates ayon sa iniutos sa akin ng Panginoon. Busa ako miadto, ug gitagoan ko kini didto sa Eufrates, ingon sa gisugo kanako ni Jehova. At nangyari, pagkaraan ng maraming araw, na sinabi ng Panginoon sa akin, Ikaw ay bumangon, yumaon ka sa Eufrates, at kunin mo ang pamigkis mula roon, na iniutos ko sa iyong ikubli mo roon. Ug nahatabo sa tapus ang daghang mga adlaw, nga ang Dios miingon kanako: Bumangon ka, lumakaw ka ngadto sa Eufrates, ug gikan didto kuhaa ang imong bakus nga akong gipatagoan kanimo didto. Nang magkagayo'y yumaon ako sa Eufrates, at hinukay ko, at kinuha ko ang pamigkis mula sa dakong aking pinagkublihan; at, narito, ang pamigkis ay bulok, hindi mapapakinabangan sa anoman. Unya miadto ako sa Eufrates, ug nagkalot didto, ug gikuha ko ang bakus nga akong gitagoan: ug, ania karon, ang bakus nagum-os ug dili na magapulos alang sa bisan unsa. Nang magkagayo'y dumating sa akin ang salita ng Panginoon, na nagsasabi. Unya ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon, Ayon sa paraang ito ay aking sasayangin ang kapalaluan ng Juda, at ang malaking kapalaluan ng Jerusalem. Mao kini ang giingon ni Jehova: Sa ingon niining paagiha, akong pagagum-oson ang garbo sa Juda, ug ang dakung garbo sa Jerusalem. Ang masamang bayang ito, na ayaw makinig ng mga salita ko, na lumalakad ayon sa katigasan ng kanilang puso, at yumaong sumunod sa ibang mga Dios upang paglingkuran, at upang sambahin, ay magiging gaya ng pamigkis na ito, na hindi mapapakinabangan sa anoman. Kining dautang katawohan, nga nanagdumili sa pagpatalinghug sa akong mga pulong, nga nanaglakaw sa katig-a sa ilang kasingkasing, ug nanagsunod sa laing mga dios aron sa pag-alagad kanila, ug sa pagsimba kanila, manghisama bisan pa niining bakus, nga dili na magapulos sa bisan unsa. Sapagkat kung paanong ang pamigkis ay kumakapit sa mga balakang ng lalake, gayon pinakapit ko sa akin ang buong sangbahayan ni Israel at ang buong sangbahayan ni Juda, sabi ng Panginoon; upang sila'y maging pinakabayan sa akin, at pinakapangalan, at pinakapuri, at pinakaluwalhati: ngunit hindi nila dininig. Kay ingon nga ang bakus motaput sa hawak sa usa ka tawo, sa maong pagkaagi akong gipataput kanako ang tibook nga balay sa Israel ug ang tibook nga balay sa Juda, nagaingon si Jehova; aron sila mahimo alang kanako nga usa ka katawohan, ug usa ka ngalan, ug usa ka pagdayeg, ug usa ka himaya: apan sila wala managpatalinghug. Kayat sasalitain mo sa kanila ang salitang ito. Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Bawat sisidlang balat ay mapupuno ng alak: at kanilang sasabihin sa iyo, Hindi baga namin nalalaman na ang bawat sisidlang balat ay mapupuno ng alak? Busa isulti mo kanila kining pulonga: Mao kini ang giingon ni Jehova nga Dios sa Israel: Ang tagsatagsa ka botilya pagapun-on sa vino: ug sila manag-ingon kanimo: Wala ba gayud kami masayud nga ang tagsatagsa ka botilya pagapun-on sa vino? Kung magkagayo'y sasabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, aking pupunuin ng pagkalango ang lahat na mananahan sa lupaing ito, ang mga hari na nakaupo sa luklukan ni David, at ang mga saserdote at ang mga propeta, at ang lahat na nananahan sa Jerusalem. Unya ikaw moingon kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, akong pun-on sa kahubog ang tanang nanagpuyo niining yutaa bisan ang mga hari nga nanaglingkod sa trono ni David, ug ang mga sacerdote, ug ang mga manalagna, ug ang tanan nga pumoluyo sa Jerusalem. At aking itutulak ang isa laban sa isa, sa makatuwid baga'y ang mga magulang at ang mga anak na magkakasama, sabi ng Panginoon: hindi ako magpapatawad, o maaawa man, o mahahabag man, na sila'y lilipulin ko. Ug ipusdak ko ang usa batok sa usa kanila, bisan ang mga amahan ug mga anak, nagaingon si Jehova: ako dili malooy kanila, ni mopagawas kanila, ni magabaton ug kahinuklog kanila; sa pagkaagi nga dili ko laglagon sila. Inyong dinggin, at kayo'y mangakinig; Huwag kayong mangagpalalo; sapagkat sinalita ng Panginoon. Pamati kamo, ug patalinghug; ayaw pagpagarbo; kay si Jehova misulti. Luwalhatiin ninyo ang Panginoon ninyong Dios, bago siya magpadilim, at bago matisod ang inyong mga paa sa mga madilim na bundok, at, habang kayo'y nangaghihintay ng liwanag, ay kaniyang gagawing lilim ng kamatayan, at papagsasalimuutin niya ang kadiliman. Paghatag ug himaya kang Jehova nga imong Dios, sa dili pa siya magapangiub, ug sa dili pa ang inyong mga tiil mahapangdol sa mangitngit nga kabukiran, ug, samtang nga nagapangita kamo sa kahayag, iyang giliso kini nga landong sa kamatayon, ug gihimo kini nga mabaga nga kangitngit. Ngunit kung hindi ninyo didinggin, ako'y iiyak, na lihim dahil sa inyong kapalaluan; at ang mata ko ay iiyak na mainam, at dadaluyan ng mga luha, sapagkat ang kawan ng Panginoon ay nabihag. Apan kong kamo dili magpatalinghug niini, ang akong kalag mohilak sa tago tungod sa inyong garbo; ug ang akong mga mata magahilak sa mapait gayud, ug magapaagay sa mga luha, kay ang panon ni Jehova nakuha nga binihag. Iyong sabihin sa hari at sa ina ng hari, Kayo'y mangagpapakababa, magsiupo kayo; sapagkat ang inyong mga kagayakan ng ulo ay nalagpak, ang putong ng inyong kaluwalhatian. Iingon mo sa hari ug sa reina nga inahan: Magpaubos kamo sa inyong kaugalingon, lumingkod kamo; kay ang inyong mga purong sa ulo nangahulog, bisan ang purongpurong sa inyong himaya. Ang mga bayan ng Timugan ay nasarhan, at walang mangagbukas: ang buong Juda ay nadalang bihag; buong nadalang bihag. Ang lungsod sa Habagatan natakpan, ug walay mausa nga makaabli kanila: ang Juda pagadad-on nga binihag ang tibook niini; ug ang tibook nga nasud pagabihagon. Inyong itanaw ang inyong mga mata, at inyong masdan sila na nanganggagaling sa hilagaan: saan nandoon ang kawan na nabigay sa iyo, ang iyong magandang kawan? Iyahat ang inyong mga mata, ug tan-awa sila nga nanganhi gikan sa amihanan; hain na man ang panon nga gihatag kanimo, kadtong imong matahum nga panon? Ano ang iyong sasabihin pagka kaniyang inilagay ang iyong mga kaibigan na pinakapangulo mo, na wari iyong tinuruan sila laban sa iyo? hindi baga mamamanglaw ka, ng parang isang babae na nagdaramdam? Unsay imong igaingon, kong siya magabutang sa ibabaw nimo, ingon nga pangulo niadtong gitudloan mo sa imong kaugalingon nga imong mga higala? dili ba kamo dakpon sa kasub-anan sama sa usa ka babaye nga mag-anak? At kung iyong sabihin sa puso, Bakit ang mga bagay na ito ay dumating sa akin? dahil sa kalakhan ng iyong kasamaan ay nalilis ang iyong mga laylayan, at iyong mga sakong ay nagtiis ng karahasan. Ug kong ikaw moingon sa imong kasingkasing: Nganong miabut kanako kining mga butanga? Tungod sa pagkadaku sa imong pagkadautan, ang imong mga sidsid sa saya nangabukas, ug nahuboan ang imong mga tikod. Makapagbabago baga ang Etiope ng kaniyang balat, o ang leopardo ng kaniyang batik? kung magkagayo'y mangakagagawa naman kayo ng mabuti, na mga bihasang gumawa ng masama. Makailis ba ang Etiopiahanon sa kaitum sa iyang panit, kun makailis ba ang leopardo sa iyang mga kabang? nan makabuhat ba usab kamo ug maayo nga naanad sa pagbuhat ug dautan. Kayat aking pangangalatin sila, gaya ng dayami na dumaraan, sa pamamagitan ng hangin sa ilang. Busa sila pagapatlaagon ko sama sa laya nga mga dagami nga manglabay, nga igapalid sa hangin ngadto sa kamingawan. Ito ang iyong kapalaran, ang bahaging sukat sa iyo na mula sa akin, sabi ng Panginoon; sapagkat iyong nilimot ako, at tumiwala ka sa kabulaanan. Mao kini ang imong palad, ang bahin sa gitakus kanimo gikan kanako, nagaingon si Jehova; tungod kay nalimot ka kanako, ug misalig sa kabakakan. Kayat akin namang ililihis ang iyong mga laylayan sa harap ng iyong mukha, at ang iyong kahihiyan ay malilitaw. Busa pagahuboon ko usab ang imong saya sa atubangan sa imong nawong, ug ang imong kaulawan pagahikit-an. Aking nakita ang iyong mga kasuklamsuklam na gawa, sa makatuwid baga'y ang iyong mga pangangalunya, at ang iyong mga paghalinghing, ang kahalayan ng iyong pakikiapid, sa mga burol sa parang. Sa aba mo, Oh Jerusalem! ikaw ay hindi malilinis; hanggang kailan pa magkakaganyan? Nakita ko ang imong buhat nga mga dulumtanan, bisan ang imong mga pagpanapaw, ug ang imong mga pagbahihi, ang kaulag sa imong pagpakighilawas ibabaw sa mga bungtod sa kaumahan. Alaut ka, Oh Jerusalem! ikaw dili pagahinloan; hangtud kanus-a kana mahimo? Ang salita ng Panginoon na dumating kay Jeremias tungkol sa pagkakatuyo. Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Jeremias mahatungod sa hulaw. Ang Juda ay tumatangis, at ang mga pintuang-bayan niya ay nagsisihapay, mga bagsak na nangingitim sa lupa; at ang daing ng Jerusalem ay umilanglang. Ang Juda nagabalata, ug ang mga ganghaan niini nagaanam ug kaluya, sila nanaglingkod sa yuta sa ilang bisti nga maitum; ug ang pagtu-aw sa Jerusalem midangat sa kahitas-an. At sinugo ng mga mahal na tao ang kanilang mga bata sa tubig: sila'y nagsisiparoon sa mga balon, at hindi nangakasumpong ng tubig; sila'y nagsisibalik na may mga sisidlang walang laman; sila'y nangapapahiya at nangalilito, at nangagtatakip ng kanilang mga ulo. Ang ilang mga tawong halangdon nanagpadala sa ilang mga magagmayng bata ngadto sa tubig; sila mangadto sa mga sudlanan sa tubig ug dili makakaplag ug tubig; sila mobalik nga walay sulod ang ilang mga tadyaw; sila nangaulaw ug nangalibog, ug nanagtabon sa ilang mga ulo. Dahil sa lupa na pumuputok, palibhasat hindi nagkaroon ng ulan sa lupain, ang mga mangbubukid ay nangapahiya, kanilang tinatakpan ang kanilang mga ulo. Tungod sa yuta nga miliki, kay walay ulan nga mitulo sa yuta, ang mga magdadaro nangaulaw ug nanagtabon sa ilang mga ulo. Oo, ang usa sa parang naman ay nanganganak, at pinababayaan ang anak, sapagkat walang damo. Oo, ang lagsaw sa kapatagan nanganak, ug gibiyaan ang iyang anak, tungod kay walay balili. At ang mga mailap na asno ay nagsisitayo sa mga luwal na kaitaasan, sila'y humihingal na parang mga chakal; sila ay nangangalumata, sapagkat walang pastulan. Ug ang mga asno nga ihalas nanagtindog sa mga walay sulod nga kahitas-an, sila nanaghangus sa pagpangandoy sa hangin sama sa mga irong ihalas; ang ilang mga mata nagaanam ug kapalong tungod kay walay sibsibanan. Bagaman ang aming mga kasamaan ay sumasaksi laban sa amin, gumawa ka alangalang sa iyong pangalan, Oh Panginoon; sapagkat ang aming mga pagtalikod ay marami; kami ay nangagkasala laban sa iyo. Bisan ang among mga kasal-anan nanagsaksi batok kanamo, magbuhat ka tungod sa imong ngalan, Oh Jehova: kay ang among mga pagkasuki daghan kaayo; kami nanagpakasala batok kanimo. Oh ikaw na pagasa ng Israel, na Tagapagligtas sa kaniya sa panahon ng kabagabagan, bakit ka magiging parang nakikipamayan sa lupain, at parang gala na lumiliko na nagpaparaan ng gabi? Oh ikaw, nga paglaum, sa Israel, ang Manluluwas niini sa panahon sa kasamok, ngano nga ikaw ingon sa usa ka dumuloong sa yuta, ug ingon sa usa ka lumalangyaw nga mitipas sa dalan sa pagpahulay sa kagabhion? Bakit ka magiging parang taong natigilan, parang makapangyarihan na hindi makapagligtas? gayon man ikaw, Oh Panginoon, ay nasa gitna namin, at kami ay tinatawag sa iyong pangalan; huwag mo kaming iwan. Ngano nga ikaw ingon sa usa ka tawo nga hingkulbaan, ingon sa usa ka tawong kusgan nga dili makaluwas? Apan ikaw, Oh Jehova, ania sa among taliwala, ug kami gitawag sa imong ngalan; ayaw kami pagbiyai. Ganito ang sabi ng Panginoon sa bayang ito, Yamang kanilang inibig ang paglaboy; hindi nila pinigil ang kanilang mga paa: kayat hindi sila tinatanggap ng Panginoon; ngayo'y aalalahanin niya ang kanilang kasamaan, at dadalawin ang kanilang mga kasalanan. Mao kini ang giingon ni Jehova niini nga katawohan: Ngani sila nahagugma nga magsalaag; sila wala makapugong sa ilang mga tiil; busa si Jehova wala modawat kanila; karon mahanumdum siya sa ilang kadautan, ug du-awon ang ilang mga sala. At sinabi ng Panginoon sa akin, Huwag mong idalangin ang bayang ito sa kanilang ikabubuti. Ug miingon si Jehova kanako: Ayaw pag-ampo alang niini nga katawohan alang sa ilang kaayohan. Pagka sila'y nangagaayuno, hindi ko didinggin ang kanilang daing; at pagka sila'y nangaghahandog ng handog na susunugin at ng alay, hindi ko tatanggapin; kundi aking lilipulin sila ng tabak, at ng kagutom, at ng salot. Sa diha nga sila managpuasa, ako dili magpatalinghug sa ilang pagtu-aw; ug sa diha nga sila mohatag ug halad-nga-sinunog ug halad-nga-kalan-on, ako dili modawat kanila: apan sila pagaut-uton ko pinaagi sa espada, ug pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay. Nang magkagayo'y sinabi ko, Ah Panginoong Dios! narito, sinasabi ng mga propeta sa kanila, Kayo'y hindi makakakita ng tabak, o magkakaroon man kayo ng kagutom; kundi bibigyan ko kayo ng talagang kapayapaan sa dakong ito. Unya miingon ako: Ah! Jehova nga Ginoo! ania karon, ang mga manalagnan nanag-ingon kanila: Dili kamo makakita sa mga espada, ni aduna kamoy gutom; kondili ako mohatag kaninyo ug matuod nga kalinaw niining dapita. Nang magkagayo'y sinabi ng Panginoon sa akin, Ang mga propeta ay nanghuhula ng kasinungalingan sa aking pangalan; hindi ko sila sinugo, o inutusan ko man sila, o nagsalita man ako sa kanila: sila'y nanganghuhula sa iyo ng sinungaling na pangitain, at ng panghuhula, at ng bagay na wala, at ng daya ng kanilang sariling puso. Unya si Jehova miingon kanako: Ang mga manalagna nanagtagna ug mga bakak sa akong ngalan: ako wala magpaadto kanila, ni magsugo ako kanila, ni magsulti ako kanila: sila nanagtagna kaninyo ug mga bakak nga panan-awon, ug pagpanagna, ug usa ka butang nga walay kapuslanan, ug limbong sa ilang kaugalingong kasingkasing. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon tungkol sa mga propeta na nanghuhula sa aking pangalan, at hindi ko sila sinugo, na gayon ma'y nagsasabi sila, Tabak at kagutom ay hindi sasapit sa lupaing ito: Sa pamamagitan ng tabak at ng kagutom ay malilipol ang mga propetang yaon. Busa mao kini ang giingon ni Jehova mahatungod sa mga manalagna nga nanagtagna pinaagi sa akong ngalan, ug ako wala magpadala kanila, apan sila nanag-ingon: Espada ug gutom dili modangat niining yutaa: Kana nga mga manalagnaa lamyon sa espada ug sa gutom. At ang bayan na kanilang pinanghuhulaan ay ihahagis sa mga lansangan ng Jerusalem dahil sa kagutom at sa tabak; at walang maglilibing sa kanila-sa kanila, sa kanilang mga asawa, o sa kanilang mga anak na lalake man, o babae man: sapagkat aking ibubuhos sa kanila ang kanilang kasamaan. Ug ang katawohan nga ilang gipanagnaan igalabay sa kadalanan sa Jerusalem pinaagi sa gutom ug sa espada; ug sila walay mausa nga magalubong kanila-kanila, sa ilang mga asawa, ni sa ilang mga anak nga lalake, ni sa ilang mga anak nga babaye: kay akong ibubo kanila ang ilang kadautan. At iyong sasabihin ang salitang ito sa kanila, Daluyan ang aking mga mata ng mga luha gabi at araw, at huwag maglikat; sapagkat ang anak na dalaga ng aking bayan ay nasira ng malaking pagkasira, na may totoong mabigat na sugat. Ug igasulti mo kining mga pulonga kanila Padaligdiga ang mga luha sa akong mga mata sa adlaw ug sa gabii, ug ayaw sila pagpahunonga; kay ang Jerusalem ang ulay nga anak sa akong katawohan nabungkag sa usa ka dakung pagkatumpag, uban ang usa ka samad nga masakit sa hilabihan. Kung ako'y lumabas sa parang, narito, ang mga pinatay ng tabak! at kung ako'y pumasok sa bayan, narito, sila na mga may sakit ng pagkagutom! sapagkat ang propeta at gayon din ang saserdote ay lumilibot sa lupain at walang kaalaman. Kong ako moadto sa kapatagan, nan, ania karon, ang nangamatay sa espada! ug kong ako mosulod sa ciudad, nan, ania karon, ang nangasakit tungod sa gutom! kay lakip ang manalagna ug ang sacerdote minglibut sa yuta, ug wala mahibalo niini. Iyo bagang lubos na itinakuwil ang Juda? kinapootan baga ng iyong kaluluwa ang Sion? bakit mo sinaktan kami, at walang kagalingan sa amin? Kami ay nangaghihintay ng kapayapaan, ngunit walang kabutihang dumating; at ng panahon ng kagalingan, at, narito, panglulupaypay! Gibiyaan mo ba gayud ang Juda? giayran ba sa imong kalag ang Sion? nganong gisamaran mo kami, ug walay kaayohan kanamo? kamo nanagpangita sa pakigdait, ug walay butang maayo nga nakab-ut; ug nanagpangita kami sa panahon sa pag-ayo, ug ania karon, miabut ang kasamok! Aming kinikilala, Oh Panginoon, ang aming kasamaan, at ang kasamaan ng aming mga magulang; sapagkat kami ay nangagkasala laban sa iyo. Oh Jehova, kami nanagsugid sa among kadautan, ug sa kasal-anan sa among mga amahan; kay nakasala kami batok kanimo. Huwag mo kaming kayamutan, alangalang sa iyong pangalan; huwag mong hamakin ang luklukan ng iyong kaluwalhatian: iyong alalahanin, huwag mong sirain ang iyong tipan sa amin. Ayaw kami pag-ayri, tungod sa imong ngalan; ayaw pagbuonga ang dungog sa trono sa imong himaya: hinumdumi, ayaw pagbungkaga ang imong tugon uban kanamo. Mayroon bagang sinoman sa gitna ng mga walang kabuluhan ng mga bansa na makapagpapaulan? o makapagpapaambon baga ang mga langit? Hindi baga ikaw ay siya, Oh Panginoon naming Dios? kayat kami ay mangaghihintay sa iyo; sapagkat iyong ginawa ang lahat na bagay na ito. Aduna bay pila sa taliwala sa mga kakawangan sa mga nasud nga nakapatagak sa ulan? kun makahatag ba ang langit ug ulan? dili ba ikaw mao siya, si Jehova nga among Dios? busa magahulat kami kanimo; kay ikaw maoy nagbuhat niining tanan nga mga butang. Nang magkagayo'y sinabi ng Panginoon sa akin, Bagaman si Moises at si Samuel ay tumayo sa harap ko, gayon ma'y ang pagiisip ko ay hindi sasa bayang ito: iyong itakuwil sila sa aking paningin, at iyong palabasin sila. Unya miingon si Jehova kanako: Bisan pa si Moises ug si Samuel mitindog sa akong atubangan, ang akong hunahuna dili motagad niini nga katawohan, papahawaa sila gikan sa akong pagtan-aw, ug palakta sila. At mangyayari, pagka kanilang sinabi sa iyo, Saan kami magsisilabas? sasaysayin mo nga sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon, Ang sa kamatayan, ay sa kamatayan; at ang sa tabak, ay sa tabak; at ang sa kagutom, ay sa kagutom; at ang sa pagkabihag, ay sa pagkabihag. Ug mahatabo, sa diha nga sila moingon kanimo: Asa man kami paingon? unya sultihan mo sila: Kini mao ang giingon ni Jehova: Kadtong alang sa kamatayon, ngadto sa kamatayon; ug kadtong alang sa espada, ngadto sa espada; kadtong alang sa gutom ngadto sa gutom; ug kadtong alang sa pagkabinihag, ngadto sa pagkabinihag. At ako'y magtatakda sa kanila ng apat na mga bagay, sabi ng Panginoon: ang tabak upang pumatay, at ang mga aso upang lumapa, at ang mga ibon sa himpapawid, at ang mga hayop sa lupa, upang lumamon at lumipol. Ug ako magatudlo sa ibabaw nila ug upat ka matang sa castigo, nagaingon si Jehova: ang espada nga igpapatay, ug ang iro nga mokunis-kunis, ug ang mga langgam sa kalangitan, ug ang mga mananap sa yuta, nga molamoy ug molaglag kanila. At aking ipagugulo sila na paroot parito sa gitna ng lahat na kaharian sa lupa, dahil kay Manases, na anak ni Ezechias, na hari sa Juda, dahil sa kaniyang ginawa sa Jerusalem. Ug sila ipatugpo-tugpo ko sa tanang mga gingharian sa yuta, tungod kang Manases ang anak nga lalake ni Ezechias, hari sa Juda, tungod nianang iyang gibuhat sa Jerusalem. Sapagkat sinong mahahabag sa iyo, Oh Jerusalem? o sinong tataghoy sa iyo? o sinong titigil na magtatanong ng iyong kalagayan? Kay kinsa ba ang may kalooy kanimo, Oh Jerusalem? kun kinsay magabakho tungod kanimo? kun kinsay moanhi sa pagpangutana tungod sa imong kahimtang? Iyong itinakuwil ako, sabi ng Panginoon, ikaw ay umurong: kayat iniunat ko ang aking kamay laban sa iyo, at pinatay kita; ako'y dala na ng pagsisisi. Gisalikway mo ako, nagaingon si Jehova, milakaw ka nga nagasibog: busa gituy-od ko ang akong kamot batok kanimo, ug gilaglag ko ikaw; gikapuyan na ako sa paghinulsol. At aking pinahanginan sila ng pamaypay sa mga pintuang-bayan ng lupain; aking niwalaan sila ng mga anak, aking nilipol ang aking bayan; sila'y hindi humiwalay sa kanilang mga lakad. Ug gialig-ig ko sila pinaagi sa usa ka nigo diha sa mga ganghaan sa yuta; sila gikuhaan ko sa ilang mga anak; akong gilaglag ang akong katawohan; kay sila wala mobalik gikan sa ilang mga dalan. Ang kanilang mga babaing bao ay naragdagan sa akin ng higit kay sa buhangin sa mga dagat; aking dinala sa kanila laban sa ina ng mga binata ang manglilipol sa katanghaliang tapat: aking pinabagsak na bigla sa kaniya ang kahapisan at kakilabutan. Ang ilang mga balong babaye gipadaghan ko labaw pa sa balas sa kadagatan: sa kaudtohon gipadala ko kanila ang maglalaglag batok sa inahan sa mga batan-ong lalake: ang kasakit ug ang kalisang gihulog ko sa kalit sa ibabaw niya. Siyang nanganak ng pito ay nanglulupaypay; siya'y nalagutan ng hininga; ang kaniyang kaarawan ay lumubog nang may araw pa; napahiya at nalito: at ang nalabi sa kanila ay ibibigay ko sa tabak sa harap ng kanilang mga kaaway, sabi ng Panginoon. Nagaanam ug kaniwang ang nagaanak ug pito; namatay siya; ang iyang adlaw misalop na samtang adlawan pa: siya gipakaulawan ug nalibog: ug ang mahibilin kanila igatugyan ko sa espada sa atubangan sa ilang mga kaaway, nagaingon si Jehova. Sa aba ko, ina ko, na ipinanganak mo ako na lalaking sa pakikipagpunyagi at lalaking sa pakikipaglaban sa buong lupa! ako'y hindi nagpautang na may tubo, o pinautang man ako na may patubo ng mga tao; gayon ma'y sinusumpa ako ng bawat isa sa kanila. Alaut ako, inahan ko, nga imong gipanganak ako nga tawo sa pagpakiglalis ug tawo sa pagpakigbisog sa tibook nga yuta! Ako wala magpahulam, ni nagapahulam ang mga tawo kanako; bisan pa niana ang tagsatagsa kanila nagatunglo kanako. Sinabi ng Panginoon, Katotohanang palalakasin kita sa ikabubuti; katotohanang aking pamamanhikin ang kaaway sa iyo sa panahon ng kasamaan at sa panahon ng pagdadalamhati. Si Jehova miingon: Sa pagkamatuod, ako magpalig-on kanimo sa gihapon; sa pagkamatuod pagahimoon ko nga magapakilooy kanimo ang imong kaaway sa panahon sa kadaut ug sa panahon sa kasakit. Mababasag baga ng sinoman ang bakal, ang bakal na mula sa hilagaan, at ang tanso? May makabunggo ba sa puthaw, bisan sa puthaw ug sa tumbaga nga gikan sa amihanan? Ang iyong pag-aari at ang iyong kayamanan ay ibibigay ko na pinakasamsam na walang halaga, at iya'y dahil sa lahat mong kasalanan, sa lahat mo ngang hangganan. Ang imong katigayonan ug ang imong mga bahandi ihatag ko nga inagaw nga walay bili, ug kana tungod sa tanan mong mga sala, bisan diha sa tanan mong mga utlanan. At akin silang pararaanin na kasama ng iyong mga kaaway sa lupain na hindi mo nakikilala; sapagkat ang apoy ay nagniningas sa aking galit, na magniningas sa inyo. Ug paagion ko sila uban sa imong mga kaaway ngadto sa yuta nga wala mo hibaloi: kay ang kalayo nahaling dinhi sa akong kasuko, nga kaninyo magasunog. Oh Panginoon, talastas mo; iyong alalahanin ako, at dalawin mo ako, at ipanghiganti mo ako sa mga manguusig sa akin; huwag mo akong kunin sa iyong pagtitiis: talastasin mo na dahil sa iyo ay nagtiis ako ng kakutyaan. Oh Jehova, ikaw nasayud; hinumdumi ako, ug du-awa ako, ug ipanimalus ako sa mga nagalutos kanako; ayaw ako pagkuhaa diha sa imong pagkamapailubon: hibaloi nga tungod kanimo ako nag-antus nga gipakaulawan. Ang iyong mga salita ay nangasumpungan, at aking kinain; at ang iyong mga salita sa ganang akin ay katuwaan at kagalakan sa aking puso: sapagkat ako'y tinawag sa iyong pangalan, Oh Panginoong Dios ng mga hukbo. Ang imong mga pulong hikaplagan, ug gikaon ko sila; ug ang imong mga pulong alang kanako maoy kalipay ug pagmaya sa akong kasingkasing: kay ako ginatawag sa imong ngalan, Oh Jehova, Dios sa mga panon. Hindi ako nauupo sa kapisanan nila na nasasayahan, o nagagalak man; ako'y nauupong magisa dahil sa iyong kamay; sapagkat pinuno mo ako ng pagkagalit. Ako wala molingkod diha sa katiguman sa mga nanaghudyaka, ni nagkalipay ako; ako milingkod nga nag-inusara tungod sa imong kamot: kay ako gipuno mo sa kaligutgut. Bakit ang aking sakit ay walang hanggan, at ang aking sugat ay walang kagamutan, na hindi mapagaling? ikaw baga'y tunay na magiging parang magdarayang batis sa akin, parang tubig na nauubos? Ngano ba nga ang akong kasakit walay paghunong, ug ang akong samad walay pagkaalim, nga nagadumili sa pagkaayo? mahimo ba nga ikaw alang kanako maoy usa ka malimbongan nga sapa, ingon sa mga tubig nga mokutat? Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Kung ikaw ay magbalikloob, papananauliin nga kita upang ikaw ay makatayo sa harap ko; at kung iyong ihiwalay ang may halaga sa walang halaga, ikaw ay magiging parang aking bibig: sila'y manunumbalik sa iyo, ngunit hindi ka manunumbalik sa kanila. Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Kong mobalik ikaw kanako nan dad-on ko ikaw pag-usab, aron ka makatindog sa akong atubangan; ug kong gahinon mo ang bililhon gikan sa mangil-ad, mahisama ka sa akong baba: sila mobalik kanimo, apan ikaw dili mobalik ngadto kanila. At gagawin kita sa bayang ito na tansong kuta na sanggalangan; at sila'y magsisilaban sa iyo, ngunit hindi sila magsisipanaig laban sa iyo; sapagkat ako'y sumasaiyo upang iligtas kita at upang papaging layain kita, sabi ng Panginoon. Ug buhaton ko ikaw alang niining mga katawohan nga usa ka linig-onan nga kuta nga tumbaga: ug sila makig-away batok kanimo, apan sila dili makadaug kanimo; kay ako magauban kanimo sa pagluwas kanimo ug sa pagbawi kanimo, nagaingon si Jehova. At ililigtas kita sa kamay ng masama, at tutubusin kita sa kamay ng kakilakilabot. Ug bawion ko ikaw gikan sa kamot sa mga tawong dautan, ug tubson ko ikaw gikan sa kamot sa mga tawong mabangis. Ang salita rin naman ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsabi, Ang pulong ni Jehova midangat usab kanako, nga nagaingon: Huwag kang magaasawa, o magkakaroon ka man ng mga anak na lalake o babae sa dakong ito. Dili ka mangasawa, ni magbaton ka ug mga anak nga lalake kun mga anak nga babaye, niining dapita. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon tungkol sa mga anak na lalake at tungkol sa mga anak na babae na ipinanganak sa dakong ito, at tungkol sa kanilang mga ina na nanganak sa kanila, at tungkol sa kanilang mga ama na naging anak sila sa lupaing ito. Kay mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod sa mga anak nga lalake ug sa mga anak nga babaye nga mangatawo niining dapita, ug mahitungod sa ilang mga inahan nga manganak kanila, ug mahitungod sa ilang mga amahan nga nagpakatawo kanila dinhi niining yutaa: Sila'y mangamamatay ng mga mabigat na pagkamatay: hindi sila pananaghuyan, o ililibing man sila; sila'y magiging parang dumi sa ibabaw ng lupa; at sila'y mangalilipol ng tabak, at ng kagutom; at ang kanilang mga bangkay ay magiging pinakapagkain sa mga ibon sa himpapawid, at sa mga hayop sa lupa. Sila mangamatay sa kamatayon nga makalilisang uyamut; sila dili pagahilakan; ni igalubong sila; sila mahimong sama sa kinalibang sa ibabaw sa nawong sa yuta; ug pagalamyon sila sa espada, ug sa gutom; ug ang ilang mga minatay mahimong kalan-on sa mga langgam sa kalangitan, ug alang sa mga mananap sa yuta. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Huwag kang pumasok sa bahay na may tangisan, o pumaroon man upang tumaghoy, o manangis man sa mga yaon; sapagkat aking inalis ang kapayapaan ko sa bayang ito, sabi ng Panginoon, ang kagandahang-loob at mga malumanay na kaawaan. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw pagsulod sa balay nga pagabalataan, ni moadto ka sa pagbakho, ni sa pagminatay kanila; kay ginakuha ko na ang akong pakigdait gikan niini nga katawohan, nagaingon si Jehova, bisan ngani ang mahigugmaong-kalolot ug ang malomong mga kalooy. Ang malaki at gayon din ang maliit ay mangamamatay sa lupaing ito; sila'y hindi mangalilibing, o tataghuyan man sila ng mga tao, o magkukudlit man o mangagpapakakalbo man dahil sa kanila; Ang mga dagku ug ang mga gagmay mangamatay dinhi niining yutaa: sila dili igalubong, ni ang mga tawo managbakho alang kanila, ni managsamad sa ilang kaugalingon; ni managpaupaw sa ilang kaugalingon alang kanila; O magpuputol man ng tinapay ang mga tao, sa kanila na nananangis, upang aliwin sila dahil sa namatay; hindi man sila paiinumin sa saro ng kaaliwan ng dahil sa kanilang ama o dahil sa kanilang ina. Ni managtipak ug tinapay ang mga tawo alang kanila sa pagbalata, sa paglipay kanila tungod sa mga minatay; ni ang mga tawo managhatag kanila ug copa sa paglipay aron pagaimnom alang sa ilang amahan kun sa ilang inahan. At huwag kang papasok sa bahay na anyayahan upang maupong kasalo nila, na kumain at uminom. Ug ayaw pag-adto sa balay nga kombirahan aron sa paglingkod uban kanila, sa pagkaon ug sa pag-inum. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Narito, aking ipatitigil sa dakong ito, sa harap ng iyong mga mata at sa inyong mga kaarawan, ang tinig ng kalayawan, at ang tinig ng kasayahan, ang tinig ng kasintahang lalaki at ang tinig ng kasintahang babae. Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, pahunongon ko niining dapita sa atubangan sa inyong mga mata ug sa inyong mga adlaw ang tingog sa kasadya, ug ang tingog sa kalipay, ang tingog sa kaslonon nga lalake ug ang tingog sa kaslonon nga babaye. At mangyayari, pagka iyong ipakikilala sa bayang ito ang lahat ng mga salitang ito, at kanilang sasabihin sa iyo, Bakit sinalita ng Panginoon ang lahat na malaking kasamaang ito laban sa amin? o ano ang aming kasamaan? o ano ang aming kasalanan na aming ginawa laban sa Panginoon naming Dios? Ug mahatabo nga sa diha nga imantala mo niini nga katawohan kining tanan nga mga pulong, ug sila moingon kanimo: Ngano man nga nagsulti si Jehova niining tanan nga dagkung kadaut batok kanamo? kun unsay among kadautan? kun unsay among sala nga nahimo batok kang Jehova nga among Dios? Kung magkagayo'y iyong sasabihin sa kanila, Sapagkat pinabayaan ako ng inyong mga magulang, sabi ng Panginoon, at nagsisunod sa ibang mga dios, at nangaglingkod sa kanila, at nagsisamba sa kanila, at pinabayaan ako, at hindi iningatan ang aking kautusan; Unya ingnon mo sila: Tungod kay ang inyong mga amahan mingbiya kanako, nagaingon si Jehova, ug mingsunod sa laing mga dios, ug nanag-alagad kanila, ug nanagsimba kanila, ug mingbiya kanako, ug wala managbantay sa akong Kasugoan; At kayo'y nagsigawa ng kasamaan na higit kay sa inyong mga magulang, sapagkat, narito, lumakad bawat isa sa inyo ng ayon sa katigasan ng kanikaniyang masamang kalooban, na anopat hindi ninyo ako dininig: Ug labaw ang kangil-ad nga inyong nahimo kay sa nahimo sa inyong mga amahan; kay, ania karon, kamong tagsatagsa nagasunod sa katig-a sa inyong dautan nga kasingkasing, mao nga kamo wala managpatalinghug kanako. Kayat kayo'y itataboy ko sa lupain na hindi ninyo nakilala, ninyo o ng inyong mga magulang man, na mula sa lupaing ito, at doo'y mangaglilingkod kayo sa ibang mga dios araw at gabi, sapagkat hindi ako magpapakita ng kagandahang loob. Busa hinginlan ko kamo niining yutaa ngadto sa yuta nga wala ninyo hingbaloi, ni kamo, ni ang inyong mga amahan; ug didto manag-alagad kamo sa laing mga dios sa adlaw ug sa gabii; kay ako dili magapakita kaninyo ug kalooy. Kayat, narito, ang mga araw ay dumarating, sabi ng Panginoon, na hindi na sasabihin pa, Buhay ang Panginoon, na nagahon ng angkan ni Israel mula sa lupain ng Egipto; Busa, ania karon, ang mga adlaw ania na, nagaingon si Jehova, nga dili na pagaingnon: Ingon nga ang dios buhi, nga nagdala sa mga anak sa Israel gawas sa yuta sa Egipto; Kundi, Buhay ang Panginoon, na nagahon ng mga anak ni Israel mula sa lupain ng hilagaan, at mula sa lahat ng lupain na kinatabuyan sa kanila. At akin silang ipapasok uli sa kanilang lupain na aking ibinigay sa kanilang mga magulang. Kondili, mao kini: Ingon nga si Jehova buhi, nga nagdala sa mga anak sa Israel gikan sa yuta sa amihanan, ug gikan sa tanang mga yuta diin sila giabog niya. Ug akong dad-on sila pag-usab ngadto sa ilang yuta nga gihatag ko sa ilang mga amahan. Narito, ipasusundo ko ang maraming mangingisda, sabi ng Panginoon, at magsisipangisda sila; at ipasusundo ko pagkatapos ang maraming mangangaso, at sila'y magsisipangaso sa bawat bundok, at sa bawat burol, at sa mga bitak ng mga malaking bato. Ania karon, ako magpakuha ug daghang mangingisda, nagaingon si Jehova, ug sila mangisda kanila; ug sa human niini magapadala ako ug daghang mga mangangayam, ug sila mangayam kanila gikan sa tagsatagsa ka bukid, ug gikan sa tagsatagsa ka bungtod, ug gikan sa mga lungag sa mga pangpang. Sapagkat ang aking mga mata ay nangasa lahat ng kanilang lakad, sila'y hindi nangakukubli sa aking mukha, o nangalilingid man ang kanilang kasamaan sa harap ng aking mga mata. Kay ang akong mga mata anaa sa tanan nilang ginalaktan; sila dili magtago gikan sa akong nawong, ni matago sa akong mga mata ang ilang kasal-anan. At akin munang gagantihin ng ibayo ang kanilang kasamaan at ang kanilang kasalanan, sapagkat kanilang dinumhan ang aking lupain ng mga bangkay ng kanilang karumaldumal na mga bagay, at kanilang pinuno ang aking mana ng kanilang mga kasuklamsuklam. Ug baslan ko pag-una ang ilang kasal-anan, ug ang ilang sala nga pinilo; tungod kay ilang gihugawan ang akong yuta sa mga minatay sa ilang mga butang nga makaluod, ug ilang gipuno ang akong panulondon sa ilang mga dulumtanan. Oh Panginoon, aking kalakasan, at aking katibayan, at aking kanlungan sa kaarawan ng pagkadalamhati, sa iyo paroroon ang mga bansa na mula sa mga hangganan ng lupa, at mangagsasabi, Ang aming mga magulang ay walang minana kundi mga kabulaanan walang kabuluhan at mga bagay na hindi mapapakinabangan. Oh Jehova, akong kalig-on, ug akong kuta, ug akong dalangpanan sa panahon sa akong kasakitan, ang mga nasud moanha kanimo gikan sa mga kinatumyan sa yuta, ug manag-ingon: Sa walay duhaduha lonlon kabakakan ang napanunod sa atong mga amahan, bisan ang mga kakawangan ug mga butang nga walay kapuslanan. Gagawa baga ang tao sa kaniyang sarili ng mga dios na hindi mga dios? Ang tawo magabuhat ba ug mga dios alang sa iyang kaugalingon, nga bisan pa dili diay mga dios? Kayat, narito, ipakikilala ko sa kanila, na paminsang ipakikilala ko sa kanila ang aking kamay at ang aking kapangyarihan; at kanilang makikilala na ang aking pangalan ay Jehova. Busa, ania karon, sila pahibaloon ko, niining makasua pa sila pahibaloon ko sa akong kamot ug sa akong kusog; ug sila mahibalo nga ang akong ngalan mao si Jehova. Ang kasalanan ng Juda ay nasulat ng panulat na bakal, at ng dulo ng diamante: nakintal sa kanilang puso, at sa mga sungay ng inyong mga dambana; Ang sala sa Juda gisulat sa usa ka dagang nga puthaw, ug sa tumoy sa diamante: gililok kini sa papan sa ilang kasingkasing ug sa mga sungay sa inyong mga halaran; Habang naaalaala ng kanilang mga anak ang kanilang mga dambana at ang kanilang mga Asera sa tabi ng mga sariwang puno ng kahoy sa mga mataas na burol. Samtang ang ilang mga anak nahanumdum sa ilang mga halaran ug sa ilang mga Asherim tupad sa mga malunhawng kahoy ibabaw sa mga hatag-as nga mga bungtod. Oh aking bundok sa parang, aking ibibigay sa pagkasamsam ang iyong mga tinatangkilik sa lahat ng iyong lupa at ang lahat ng iyong mga kayamanan, at ang iyong mga mataas na dako, dahil sa kasalanan, sa lahat ng iyong hangganan. Oh bukid ko diha sa kapatagan, ihatag ko ang imong katigayonan ug ang tanan nimong mga bahandi ingon nga inagaw, ug ang mga hatag-as nimong dapit, tungod sa sala, nga anaa sa tanan nimong mga utlanan. At ikaw, sa makatuwid baga'y ang iyong sarili, mawawalaan ka ng iyong mana na ibinigay ko sa iyo; at paglilingkurin kita sa iyong mga kaaway sa lupain na hindi mo nakikilala: sapagkat pinapagningas ninyo ang aking galit na magniningas magpakailan man. Ug ikaw, bisan sa imong kaugalingon, dili makapadayon sa imong panulondon nga gihatag ko kanimo; ug ikaw paalagaron ko sa imong mga kaaway sa yuta nga wala nimo hiilhi; kay gihaling ninyo ang usa ka kalayo sa akong kasuko nga magadilaab sa walay katapusan. Ganito ang sabi ng Panginoon: Sumpain ang tao na tumitiwala sa tao, at ginagawang laman ang kaniyang bisig, at ang puso ay humihiwalay sa Panginoon. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tinunglo kadtong tawo nga nagasalig sa tawo, ug nagahimo sa unod nga maoy iyang bukton, ug kansang kasingkasing mibiya kang Jehova. Sapagkat siya'y magiging gaya ng kugon sa ilang, at hindi makakakita pagka ang mabuti ay dumarating, kundi tatahan sa mga tuyong dako sa ilang, lupaing maalat at hindi tinatahanan. Kay siya mahimong sama sa kahoy-kahoy didto sa kamingawan, ug dili makakita sa diha nga ang kaayohan moabut; apan magapuyo sa mga uga nga dapit sa kamingawan, sa asinon nga yuta ug walay nagapuyo. Mapalad ang tao na tumitiwala sa Panginoon, at ang pagasa ay ang Panginoon. Bulahan ang tawo nga nagasalig kang Jehova, ug kansang pagsalig mao si Jehova. Sapagkat siya'y magiging parang punong kahoy na itinanim sa tabi ng tubig, at naguugat sa tabi ng ilog, at hindi matatakot pagka ang init ay dumarating, kundi ang kaniyang dahon ay magiging sariwa; at hindi mababalisa sa taon ng pagkatuyu, o maglilikat man ng pagbubunga. Kay siya mahimong sama sa kahoy nga natanum sa daplin sa katubigan, ug magakatag sa iyang mga gamut sa daplin sa suba, ug dili mahadlok kong mobaut ang ting-init, hinonoa magmalunhawon ang iyang dahon; ug dili maghingiros sa tuig nga hulaw, ni mohunong kini sa pagpamunga. Ang puso ay magdaraya ng higit kay sa lahat na bagay, at totoong masama: sinong makaaalam? Ang kasingkasing malimbongon labaw sa tanang mga butang, ug hilabihan gayud pagkadautan: kinsay makasusi niini? Akong Panginoon, ay sumisiyasat ng pagiisip, aking tinatarok ang mga puso, upang magbigay sa bawat tao ng ayon sa kanikaniyang lakad, ayon sa bunga ng kanikaniyang mga gawain. Ako, si Jehova, magasusi sa hunahuna, ako magasulay sa kasingkasing, bisan pa ngani sa paghatag sa tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang mga kagawian, sumala sa bunga sa iyang mga buhat. Kung paanong lumilimlim ang pugo sa mga itlog na hindi kaniya, gayon siya nagtatangkilik ng mga kayamanan, at hindi sa pamamagitan ng matuwid; sa kaniyang mga kaarawan ay iiwan niya yaon, at sa kaniyang wakas ay nagiging mangmang siya. Ingon nga ang buntog magalumlom sa mga itlog nga wala niya ipangitlog, maingon niini kadtong mahimong bahandianon, ug dili sa matarung nga pagkaagi; mobiya kaniya ang iyang bahandi sa taliwala sa iyang mga adlaw, ug sa iyang katapusan siya mahimong usa ka buang. Ang maluwalhating luklukan, na naitaas mula nang pasimula, ay siyang dako ng aming santuario. Ang usa ka mahimayaong trono nga gipahaluna sa itaas sukad sa sinugdan mao ang dapit sa atong balaang puloy-anan. Oh Panginoon, na pagasa ng Israel, lahat na nagpapabaya sa iyo ay mapapahiya. Silang nagsisihiwalay sa akin ay masusulat sa lupa, sapagkat kanilang pinabayaan ang Panginoon, na bukal ng buhay na tubig. Oh Jehova, ang kalauman sa Israel, ang tanan nga mingbiya kanimo pagapakaulawan sila. Kadtong mingbiya kanako igasulat diha sa yuta, tungod kay sila mingtalikod kang Jehova, ang tuburan sa buhi nga katubigan. Iyong pagalingin ako, Oh Panginoon, at gagaling ako; iyong iligtas ako, at maliligtas ako: sapagkat ikaw ang aking kapurihan. Ayoha ako, Oh Jehova, ug ako mamaayo; luwasa ako, ug ako mamaluwas: kay ikaw mao ang akong pagdayeg. Narito, kanilang sinasabi sa akin, Saan nandoon ang salita ng Panginoon? paratingin ngayon. Ania karon, sila nanag-ingon kanako: Hain ang pulong ni Jehova? paanhia karon kini. Sa ganang akin, ay hindi ako nagmadali sa pagpapakapastor sa pagsunod sa iyo; o ninasa ko man ang kaabaabang kaarawan: iyong nalalaman: ang lumabas sa aking mga labi ay nasa harap ng iyong mukha. Mahitungod kanako, ako wala magdali gikan sa pagka-magbalantay aron sa pagsunod kanimo; ni nangandoy ako sa masulob-ong adlaw; ikaw nahibalo: nga ang nagagula sa akong mga ngabil diha gikan sa imong nawong. Huwag maging kakilabutan sa akin: ikaw ang aking kanlungan sa araw ng kasakunaan. Dili unta ikaw mahimong kalisang kanako: ikaw mao ang dalangpanan ko sa adlaw nga dautan. Mangapahiya sila sa nagsisiusig sa akin, ngunit huwag akong mapahiya; manganglupaypay sila, ngunit huwag akong manglupaypay; datnan sila ng araw ng kasakunaan, at ipahamak sila ng ibayong pagkapahamak. Pakaulawi kadtong nanaglutos kanako, apan ayaw ako pagpakaulawi; lisanga sila, apan ayaw ako paglisanga; ipadangat kanila ang adlaw sa kadautan, ug laglaga sila sa pinilo nga pagkalaglag. Ganito ang sabi ng Panginoon sa akin, Ikaw ay yumaon, at tumayo ka sa pintuang-bayan ng mga anak ng bayan, na pinapasukan, at nilalabasan ng mga hari sa Juda, at sa lahat ng pintuang-bayan ng Jerusalem; Mao kini ang giingon ni Jehova kanako: Lakaw, ug tindog sa ganghaan sa mga anak sa katawohan, diin ang mga hari sa Juda mosulod, ug pinaagi niini sila mogula, ug sa tanang mga ganghaan sa Jerusalem; At iyong sabihin sa kanila, Inyong dinggin ang salita ng Panginoon, ninyong mga hari sa Juda, at ng buong Juda, at ng lahat na nananahan sa Jerusalem, na nagsisipasok sa pintuang-bayang ito: Ug ingna sila: Pamati kamo sa pulong ni Jehova, kamong mga hari sa Juda, ug tibook nga Juda, ug tanang mga pumoluyo sa Jerusalem, nga mosulod niining mga ganghaana: Ganito ang sabi ng Panginoon, Mangagingat kayo sa inyong sarili, at huwag kayong mangagdala ng pasan sa araw ng sabbath, o mangagpasok man sa mga pintuang-bayan ng Jerusalem; Mao kini ang giingon ni Jehova: Magmatngon kamo sa inyong kaugalingon, ug ayaw pagdala sa bisan unsa nga palas-anon sulod sa adlaw nga igpapahulay, ni dad-on kini pinaagi sa mga ganghaan sa Jerusalem; Huwag din kayong maglabas ng pasan sa inyong mga bahay sa araw ng sabbath, o magsigawa man kayo ng anomang gawain: kundi inyong ipangilin ang araw ng sabbath, gaya ng iniutos ko sa inyong mga magulang. Ni magpas-an kamo ug mga palas-anon ngadto sa gawas gikan sa inyong mga balay sa adlaw nga igpapahulay, ni magbuhat kamo ug bisan unsang bulohatona: hinonoa balaanon ninyo ang adlaw nga igpapahulay, ingon sa gisugo ko sa inyong mga amahan. Ngunit hindi nila dininig, o ikiniling man ang kanilang pakinig, kundi pinapagmatigas ang kanilang leeg, upang huwag nilang marinig, at huwag makatanggap ng turo. Apan sila wala mamati, ni magpakiling sila sa ilang mga igdulungog, kondili nanagpatikig sa ilang mga liog, aron sila dili makadungog, ug dili makadawat sa pahamangno. At mangyayari, kung kayo'y mangakinig na maingat sa akin, sabi ng Panginoon, na huwag magpasok ng pasan sa mga pintuan ng bayang ito sa araw ng sabbath, kundi ipangilin ang araw ng sabbath, upang huwag gawan ng anomang gawain; Ug mahitabo, kong kamo sa kakugi managpatalinghug kanako, nagaingon si Jehova, sa dili pagpasulod ug mga palas-anon nga moagi sa mga ganghaan niining ciudara sa adlaw nga igpapahulay, kondili managbalaan himoon sa adlaw nga igpapahulay, sa dili pagbuhat sulod niining adlawa; Kung magkagayo'y magsisipasok sa mga pintuan ng bayang ito ang mga hari at mga prinsipe na nangauupo sa luklukan ni David, na nangakakaro at nangakakabayo, sila at ang kanilang mga pangulo, ang mga lalake ng Juda, at ang mga taga Jerusalem; at ang bayang ito ay mananatili magpakailan man. Unya mosulod sa mga ganghaan niining ciudara, ang mga hari ug mga principe nga nanaglingkod sa trono ni David, nga managtongtong sa mga carro ug sa mga kabayo, sila ug ang ilang mga principe, ang mga tawo sa Juda, ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem: ug kining ciudara magapabilin sa walay katapusan. At sila'y manganggagaling sa mga bayan ng Juda, at sa mga palibot ng Jerusalem, at sa lupain ng Benjamin, at sa mababang lupain, at sa mga bundok, at sa Timugan, na magdadala ng mga handog na susunugin, at ng mga hain, at ng mga alay, at ng kamangyan, at mangagdadala ng mga hain na pasalamat sa bahay ng Panginoon. Ug sila mangabut gikan sa mga lungsod sa Juda, ug sa mga dapit nga nagalibut sa Jerusalem, ug gikan sa yuta ni Benjamin, ug gikan sa kapatagan, ug gikan sa kabungtoran, ug gikan sa Habagatan, nga managdala ug mga halad-nga-sinunog, ug mga halad, ug mga halad-nga-kalan-on, ug incienso, ug managdala ug mga halad sa pagpasalamat, ngadto sa balay ni Jehova. Ngunit kung hindi ninyo didinggin ako upang ipangilin ang araw ng sabbath, at huwag mangagdala ng pasan at pumasok sa mga pintuang-bayan ng Jerusalem sa araw ng sabbath; kung magkagayo'y magsusulsol ako ng apoy sa mga pintuang-bayan niyaon, at pupugnawin niyaon ang mga palacio sa Jerusalem, at hindi mapapatay. Apan kong kamo dili managpatalinghug kanako sa pagbalaan sa adlaw nga igpapahulay, ug sa pagdili kaninyo sa pagdala sa bisan unsang palas-anon ug sa pagsulod sa mga ganghaan sa Jerusalem sa adlaw nga igpapahulay; nan magadaub ako ug kalayo sa mga ganghaan didto, ug kini magalamoy sa mga palacio sa Jerusalem, ug kini dili na gayud mapalong. Ang salita na dumating kay Jeremias mula sa Panginoon, na nagsasabi, Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon: Ikaw ay bumangon, at bumaba sa bahay ng magpapalyok, at aking iparirinig sa iyo ang aking mga salita roon. Tindog, ug lakaw ngadto sa balay sa magkokolon, ug didto pabation ko ikaw sa akong mga pulong. Nang magkagayo'y bumaba ako sa bahay ng magpapalyok, at, narito, siya'y gumagawa ng kaniyang gawa sa pamamagitan ng mga gulong. Unya miadto ako sa balay sa magkokolon, ug, ania karon, siya naghimo ug usa ka buhat ibabaw sa mga ligid. At nang mabasag sa kamay ng magpapalyok ang sisidlang putik na kaniyang ginagawa, ay gumawa siya uli ng ibang sisidlan, na minagaling na gawin ng magpapalyok. Ug sa diha nga ang mga sudlanan nga binuhat niya gikan sa yuta nga kolonon, nadaut diha sa kamot sa magkokolon, kini gibuhat niya pag-usab ug lain nga sudlanan, sumala sa gipakamaayo sa magkokolon nga angay sa himoon gikan niini. Nang magkagayo'y dumating sa akin ang salita ng Panginoon, na nagsasabi, Unya ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Oh sangbahayan ni Israel, hindi baga ako makagagawa sa inyo na gaya ng paggawa ng magpapalyok na ito? sabi ng Panginoon. Narito, kung paano ang putik sa kamay ng magpapalyok, gayon kayo sa kamay ko, Oh sangbahayan ni Israel. Oh balay sa Israel, dili ba mahimo ko kanimo ang ingon sa gibuhat niining magkokolon? nagaingon si Jehova: Ania karon, ingon nga ang yutang kolonon anaa sa kamot sa magkokolon, maingon niana kamo ania man sa akong kamot, Oh balay sa Israel. Sa anomang sandali ay magsasalita ako ng tungkol sa isang bansa, at tungkol sa isang kaharian, upang bunutin at upang ibagsak at upang lipulin; Sa takna nga ako magasulti mahatungod sa usa ka nasud, ug mahatungod sa usa ka gingharian, sa pagluka ug sa paglumpag ug sa paglaglag niana; Kung ang bansang yaon, na aking pinagsalitaan, ay humiwalay sa kanilang kasamaan, ako'y magsisisi sa kasamaan na aking inisip gawin sa kanila. Kong kanang nasura nga akong gihisgutan, motalikod gikan sa ilang pagkadautan, ako magabasul mahitungod sa dautan nga gihunahuna ko nga buhaton kanila. At sa anomang sangdali ay magsasalita ako ng tungkol sa isang bansa, at tungkol sa isang kaharian, upang itayo at upang itatag; Ug sa takna nga ako magasulti mahatungod sa usa ka nasud, ug mahatungod sa usa ka gingharian, aron sa pagtukod ug sa pagtanum niana; Kung gumawa ng kasamaan sa aking paningin, na hindi sundin ang aking tinig, ay pagsisisihan ko nga ang kabutihan, na aking ipinagsabing pakikinabangan nila. Kong buhaton nila kadtong dautan sa akong pagtan-aw, nga sila dili managtuman sa akong tingog, nan ako magabasul sa maayo nga akong ginaingon nga akong pagapahimuslan kanila. Ngayon nga, salitain mo sa mga tao sa Juda, at sa mga nananahan sa Jerusalem, na iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ako'y humahaka ng kasamaan laban sa inyo, at kumatha ng katha-katha laban sa inyo: manumbalik bawat isa sa inyo mula sa kanikaniyang masamang lakad, at inyong pabutihin ang inyong mga lakad at ang inyong mga gawa. Busa karon, isulti sa mga tawo sa Juda, ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem, sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako nagahan-ay ug dautan batok kaninyo, ug ako nagahunahuna ug usa ka lalang batok kaninyo: bumalik karon kamo, ang tagsatagsa gikan sa iyang dalan nga dautan, ug usbon ninyo ang inyong mga kagawian ug ang inyong mga buhat. Ngunit kanilang sinabi, Walang pagasa; sapagkat kami ay magsisisunod sa aming sariling mga katha-katha, at magsisigawa bawat isa sa amin ng ayon sa katigasan ng kanikaniyang masamang puso. Apan sila ming-ingon: Kawang lamang kana; kay sundon namo ang among kaugalingong mga lalang, ug buhaton namo ang tagsatagsa nga nahauyon sumala sa katig-a sa iyang kasingkasing nga dautan. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Inyong itanong nga sa mga bansa, kung sinong nakarinig ng ganiyang mga bagay? ang dalaga ng Israel ay gumawa ng totoong kakilakilabot na bagay. Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Pangutana kamo karon sa mga nasud, nga nakabati nianang mga butanga: pagkamalaw-ay gayud sa gibuhat sa ulay sa Israel. Magkukulang baga ng niebe sa Lebano sa bato sa parang? ang malamig na tubig na umaagos mula sa malayo ay matutuyo baga? Mahulog ba ang nieve sa Libano nga gikan sa bato sa kapatagan? kun mauga ba ang mabugnawng tubig nga nagadaligdig gikan sa halayong dapit? Sapagkat kinalimutan ako ng aking bayan, sila'y nangagsunog ng kamangyan sa mga diosdiosan; at sila'y nangatisod sa kanilang mga lakad, sa mga dating landas, at pinalalakad sa mga lana, sa daan na hindi patag; Tungod kay ang akong katawohan nangalimot kanako, sila nanagsunog ug incienso sa mga dios nga bakakon; ug sila gipapangdol sa ilang mga alagianan, sa mga karaang alagianan, aron sa paglakaw sa mga gahad, sa dalan nga wala pa matibawas; Upang gawin ang kanilang lupain na isang katigilan, at walang hanggang kasutsutan; lahat na nangagdadaan doon ay mangatitigilan, at mangaggagalaw ng ulo. Aron ang ilang yuta mahimong usa nga makapahibulong, ug sa dayon pagasitsitan uban ang pagbiaybiay; ang tagsatagsa nga moagi didto mahibulong, ug magalingo-lingo sa iyang ulo. Aking pangangalatin sila na parang hanging silanganan sa harap ng kaaway; tatalikuran ko sila, at hindi ko haharapin, sa kaarawan ng kanilang kasakunaan, Sila pagapatlaagon ko ingon nga inubanan sa hangin sa timogan sa atubangan sa kaaway; pakitaon ko sila sa boko-boko, ug dili sa nawong, sa adlaw sa ilang kagul-anan. Nang magkagayo'y sinabi nila, Kayo'y magsiparito, at tayo'y magsikatha ng mga katha-katha laban kay Jeremias; sapagkat ang kautusan ay hindi mawawala sa saserdote, o ang payo man sa pantas, o ang salita man sa propeta. Kayo'y magsiparito, at ating saktan siya ng dila, at huwag nating pansinin ang kaniyang mga salita. Unya miingon sila: Umari kamo, ug magbuhat kita ug mga lalang batok kang Jeremias; kay ang Kasugoan dili mawagtang gikan sa sacerdote, ni ang mga tambag gikan sa mga makinaadmanon, ni ang pulong gikan sa manalagna. Umari kamo, ug samaran ta siya pinaagi sa dila, ug dili kita managpatalinghug bisan unsa sa iyang mga pulong. Pakinggan mo ako, Oh Panginoon, at ulinigin mo ang tinig nila na nakikipagtalo sa akin. Patalinghugi ako, Oh Jehova, ug pamati sa tingog nila nga nakigbisug kanako. Igaganti baga'y kasamaan sa kabutihan? sapagkat sila'y nagsihukay ng hukay para sa akin. Iyong alalahanin kung paanong ako'y tumayo sa harap mo, upang magsalita ng mabuti para sa kanila, upang ihiwalay ang iyong kapusukan sa kanila. Ang dautan mao bay ibalus sa maayo? kay sila nanagkalot ug gahong alang sa akong kalag. Hinumdumi nga ako mitindog sa imong atubangan sa pagsulti ug maayo alang kanila, aron ipalikay mo ang imong kaligutgut gikan kanila. Kayat ibigay mo ang kanilang mga anak sa kagutom, at ibigay mo sila sa kapangyarihan ng tabak; at ang kanilang mga asawa ay mawalan ng anak, at mga bao; at ang kanilang mga lalake ay mangapatay sa patayan, at ang kanilang mga binata ay masugatan ng tabak sa pagbabaka. Busa itugyan ang ilang mga anak ngadto sa gutom, ug itugyan sila ngadto sa gahum sa espada; ug himoa nga mawalay mga anak ang ilang mga asawa, ug mangahimong balo; ug ipapatay sa kamatayon ang ilang mga lalake; ug ang ilang mga batan-ong lalake pasamari sa mga hinagiban diha sa gubat. Makarinig nawa ng daing mula sa kanilang mga bahay, pagka ikaw ay biglang magdadala ng hukbo sa kanila; sapagkat sila'y nagsihukay ng hukay upang hulihin ako, at ipinagkubli ng mga silo ang aking mga paa. Padungga sila ug pagsiyagit gikan sa ilang mga balay, sa diha nga sa kalit padad-an mo sila ug mga sundalo: kay sila nanagkalot ug gahong aron sa pagdakup kanako, ug nanagtago ug mga lit-ag alang sa akong mga tiil. Gayon man, Panginoon, iyong talastas ang lahat nilang payo laban sa akin upang patayin ako; huwag mong ipatawad ang kanilang kasamaan, o pawiin mo man ang kanilang kasalanan sa iyong paningin; kundi sila'y mangatisod sa harap mo; parusahan mo sila sa kaarawan ng iyong galit. Ugaling, Oh Jehova, ikaw nasayud sa tanan nilang mga pagsabut-sabut batok kanako aron sa pagpatay kanako; ayaw sila pagpasayloa sa ilang kasal-anan, ni pagpapason mo ang ilang mga sala gikan sa imong pagtan-aw; ipalumpag hinoon sila sa imong atubangan; himoa kana kanila sa panahon sa imong kasuko. Ganito ang sabi ng Panginoon, Ikaw ay yumaon, at bumili ka ng isang sisidlang lupa ng magpapalyok, at magsama ka ng mga matanda sa bayan, at ng mga matanda sa mga saserdote; Mao kini ang giingon ni Jehova: Lakaw, ug pumalit ka ug bodigos sa magkokolon, ug magkuha ka sa mga anciano sa katawohan ug sa mga anciano sa mga sacerdote; At ikaw ay lumabas sa libis ng anak ni Hinnom, na nasa tabi ng pasukan ng pintuang-bayan ng Harsit, at itanyag mo roon ang mga salita na aking sasaysayin sa iyo: Ug umadto ka sa walog sa anak ni Hinnom, nga anaa sa pagsulod mo sa ganghaan sa Harsith, ug imantala didto ang mga pulong nga akong igaingon kanimo; At iyong sabihin, Inyong dinggin ang salita ng Panginoon, Oh mga hari sa Juda, at mga nananahan sa Jerusalem: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Narito, ako'y magpaparating ng kasamaan sa dakong ito, na sinomang makarinig ay magpapanting ang mga pakinig. Ug imingon ka: Pamati kamo sa pulong ni Jehova, Oh mga hari sa Juda, ug mga pumoluyo sa Jerusalem: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, ako magpadala ug kadaut ibabaw niining dapita, nga bisan kinsa nga mamati niini mosiyok ang iyang igdulungog. Sapagkat kanilang pinabayaan ako, at kanilang pinapaging iba ang dakong ito, at nangagsunog sila ng kamangyan dito sa ibang mga dios, na hindi nila nakilala, nila at ng kanilang mga magulang at ng mga hari sa Juda, at pinuno ang dakong ito ng dugo ng mga walang sala, Tungod kay sila mingbiya kanako, ug mipahilayo niining dapita, ug nagsunog ug incienso niini alang sa mga laing dios nga wala nila hiilhi, sila gayud ug ang ilang mga amahan ug ang mga hari sa Juda, ug kining dapita gipuno sa dugo sa mga inocente, At itinayo ang mga mataas na dako ni Baal, upang sunugin ang kanilang mga anak sa apoy na mga pinakahandog na susunugin kay Baal; na hindi ko iniutos, o sinalita man, o pumasok man sa aking pagiisip: Ug mingtukod usab sila sa mga hatag-as nga dapit ni Baal, aron sa pagsunog sa ilang mga anak nga lalake diha sa kalayo alang sa mga halad-nga-sinunog kang Baal; nga wala man nako isugo kanila, ni kini maghisgut ako mahitungod niini, ni misantop sa akong hunahuna: Kayat narito, ang mga kaarawan ay dumarating, sabi ng Panginoon, na ang dakong ito ay hindi na tatawaging Topheth, ni Ang libis ng anak ni Hinnom, kundi Ang libis ng Patayan. Busa, ania karon, ang mga adlaw miabut na, nagaingon si Jehova, nga kining dapita dili na pagatawgon nga Topheth, ni Ang walog sa anak ni Hinnom, kondili pagatawgon na Ang walog nga Ihawan. At aking sasayangin ang payo ng Juda at ng Jerusalem sa dakong ito; at aking ibubuwal sila sa pamamagitan ng tabak sa harap ng kanilang mga kaaway, at sa pamamagitan ng kamay ng nagsisiusig ng kanilang buhay: at ang kanilang mga bangkay ay mangabibigay na pinakapagkain sa mga ibon sa himpapawid, at sa mga hayop sa lupa. Ug wad-on ko ang tambag sa Juda ug sa Jerusalem niining dapita; ug akong ipapukan sila sa pinuti sa atubangan sa ilang mga kaaway, ug sa kamot niadtong nanagpangita sa ilang kinabuhi: ug ang ilang mga minatay ihatag ko nga kalan-on sa kalanggaman sa kalangitan, ug sa kamananapan sa yuta. At gagawin ko ang bayang ito na katigilan, at kasutsutan; bawat isa na mangagdadaan doon ay mangatitigilan at magsisisutsot dahil sa lahat na salot niyaon. Ug kining ciudara himoon ko nga usa nga makapahibulong, ug pagasitsitan uban ang pagbiaybiay; ang tagsatagsa nga moagi niana mahibulong ug magasitsit uban ang pagbiaybiay tungod sa tanang mga hampak nga mingdangat niana. At pakakanin ko sila ng laman ng kanilang mga anak na lalake at ang laman ng kanilang mga anak na babae; at kakain bawat isa sa kanila ng laman ng kaniyang kaibigan, sa pagkakulong at sa kagipitan, na igigipit sa kanila ng kanilang mga kaaway, at ng nagsisiusig ng kanilang buhay. Ug akong ipakaon kanila ang unod sa ilang mga anak nga lalake ug ang unod sa ilang mga anak nga babaye; ug sila managkaon ang tagsatagsa sa unod sa iyang higala, sa panahon nga pagalibutan ug pagasakiton sila sa ilang mga kaaway, ug kadtong nanagpangita sa ilang kinabuhi managsakit na kanila. Kung magkagayo'y babasagin mo ang sisidlang lupa sa paningin ng mga lalake na nagsisiyaong kasama mo, at iyong sasabihin sa kanila, Unya buakon mo ang bodigos sa atubangan sa mga tawo nga manguban kanimo. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Ganito ko babasagin ang mga taong ito at ang bayang ito, gaya ng pagbasag ng isang sisidlan ng magpapalyok, na hindi mabubuo uli; at sila'y mangaglilibing sa Topheth hanggang sa mawalan ng dakong mapaglilibingan. Ug moingon ka kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sa ingon niini dugmokon ko kini nga katawohan ug kining ciudara, sama sa usa nga nagadugmok sa kolon sa magkokolon nga dili na matibuok pag-usab: ug ilang ilubong sa Topheth, hangtud nga wala nay luna nga kalubngan. Ganito ang gagawin ko sa dakong ito, sabi ng Panginoon, at sa mga nananahan dito, sa makatuwid baga'y gagawin ang bayang ito na gaya ng Topheth: Mao kini ang pagabuhaton ko niining dapita, nagaingon si Jehova, ug sa mga pumoluyo niana, ug bisan pa ngani himoon ko kining ciudara nga sama sa Topheth: At ang mga bahay ng Jerusalem, at ang mga bahay ng mga hari sa Juda, na nangahawa ay magiging gaya ng dako ng Topheth, lahat ng bahay na ang mga bubungan ay pinagsunugan ng kamangyan sa lahat ng natatanaw sa langit, at pinagbuhusan ng mga handog na inumin sa ibang mga dios. Ug ang mga balay sa Jerusalem, ug ang mga balay sa mga hari sa Juda, nga mga nahugawan, mamahimong sama sa dapit sa Topheth, bisan pa ang tanang mga balay sa kang kansang mga atop sila nanagsunog ug incienso alang sa tanang panon sa langit, ug nanagbubo ug mga halad-nga-ilimnon sa laing mga dios. Nang magkagayo'y nagbalik si Jeremias mula sa Topheth, na pinagsuguan sa kaniya ng Panginoon upang manghula; at siya'y tumayo sa looban ng bahay ng Panginoon, at nagsabi sa buong bayan, Unya miabut si Jeremias gikan sa Topheth, diin si Jehova nagpaadto kaniya sa pagpanagna; ug siya mitindog sa sawang sa balay ni Jehova, ug miingon sa tibook katawohan: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Narito, ako'y magdadala sa bayang ito, at sa kaniyang lahat na bayan ng lahat na kasamaan na aking sinalita laban doon; sapagkat kanilang pinapagmatigas ang kanilang leeg, upang huwag nilang marinig ang aking salita. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, igapadala ko niining ciudara ug sa tanang mga lungsod niana, ang tanang kadautan nga gibungat ko batok kaniya; tungod kay gipatikig nila ang ilang mga liog, aron sila dili makadungog sa akong mga pulong. Napakinggan ni Pashur, na anak ni Immer, na saserdote, na siyang pangulong pinuno sa bahay ng Panginoon, si Jeremias na nanghuhula ng mga bagay na ito. Karon si Pashur, ang anak nga lalake ni Imer nga sacerdote, nga mao ang labawng pangulo sa balay ni Jehova, nakadungog kang Jeremias nga nagapanagna niining mga butanga. Nang magkagayo'y sinaktan ni Pashur si Jeremias na propeta, at inilagay siya sa pangawan na nasa lalong mataas na pintuang-bayan ng Benjamin, na nasa bahay ng Panginoon. Unya si Jeremias gisamaran ni Pashur nga manalagna, ug iyang gisulod siya sa mga atip sa bilanggoan nga nahamutang sa hataas nga ganghaan ni Benjamin, nga diha sa sulod sa balay ni Jehova. At nangyari, nang kinabukasan, na inilabas ni Pashur si Jeremias mula sa pangawan. Nang magkagayo'y sinabi ni Jeremias sa kaniya, Hindi tinawag ng Panginoon ang iyong pangalan na Pashur, kundi Magormissabib. Ug nahatabo sa pagkaugma, nga si Jeremias gipagula ni Pashur gikan sa mga atip sa bilanggoan. Unya miingon si Jeremias kaniya: Si Jehova wala magtawag sa imong ngalan nga Pashur, kondili Magormissabib. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, gagawin kitang kakilabutan sa iyong sarili, at sa lahat mong mga kaibigan; at sila'y mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak ng kanilang mga kaaway, at mamamasdan ng iyong mga mata: at ibibigay ko ang buong Juda sa kamay ng hari sa Babilonia, at kaniyang dadalhin sila na bihag sa Babilonia, at papatayin sila ng tabak. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, buhaton ko ikaw nga kalisangan sa imong kaugalingon, ug sa tanan nimong mga higala: ug sila mangapukan sa pinuti sa ilang mga kaaway, ug ang imong mga mata makakita niana: ug akong ihatag ang tibook nga Juda ngadto sa mga kamot sa hari sa Babilonia, ug iyang dad-on sila nga binihag ngadto sa Babilonia, ug pamatyon sila didto pinaagi sa pinuti. Bukod dito ay ibibigay ko ang lahat na kayamanan ng bayang ito, at ang lahat na pakinabang nito, at ang lahat na mahalagang bagay nito, oo, ang lahat na kayamanan ng mga hari sa Juda ay ibibigay ko sa kamay ng kanilang mga kaaway; na magsisisamsam sa kanila, at magsisihuli sa kanila, at mangagdadala sa kanila sa Babilonia. Labut pa akong itugyan ang tanang bahandi niining ciudara, ug ang tanang ganancia niya, ug ang tanang mga mahal nga butang niya, oo, ang tanang mga bahandi sa mga hari sa Juda, ihatag ko ngadto sa mga kamot sa ilang mga kaaway; ug moagaw kanila, ug modala kanila nga binihag ngadto sa Babilonia. At ikaw Pashur, at ang lahat na tumatahan sa iyong bahay ay magsisipasok sa pagkabihag; at paroroon ka sa Babilonia, at doon ka mamamatay, at doon ka malilibing, ikaw, at ang lahat mong mga kaibigan, na iyong pinanghulaan na may kasinungalingan. Ug ikaw, Pashur, ug ang tanang nanagpuyo sa imong balay pagabihagon; ug ikaw moadto sa Babilonia, ug didto mamatay ikaw, ug didto ilubong ikaw, ikaw ug ang tanang mga higala mo, nga imong gipanagnaan sa bakak. Oh Panginoon, iyong hinikayat ako, at ako'y nahikayat; ikaw ay lalong malakas kay sa akin, at nanaig ka: ako'y nagiging katatawanan lahat ng araw, bawat isa'y tumutuya sa akin. Oh Jehova, gilukmay mo ako, ug ako nalukmay man; ikaw kusgan kay kanako ug nakadaug; ako nahimo nga kataw-anan sa tibook nga adlaw, ang tagsatagsa nanagbiaybiay kanako. Sapagkat kung paano kadalas nagsasalita ako, humihiyaw ako; humihiyaw ako, Pangdadahas at paninira; sapagkat ang salita ng Panginoon ay naging kakutyaan sa akin, at kadustaan, lahat ng araw. Kay sa gihapon nga ako namulong, ako mitu-aw: ako misinggit: Pagpanlupig ug pagkalaglag! tungod kay ang pulong ni Jehova gihimong talamayon kanako, ug yubitonon sa tibook nga adlaw. At kung aking sabihin, Hindi ko babanggitin siya, o magsasalita ng ano pa man sa kaniyang pangalan, mayroon nga sa aking puso na wari nagaalab na apoy na nakukulong sa aking mga buto, at ako'y pagod ng pagpipigil, at hindi makapagpigil. Unya kong moingon ako: Dili na ako maghisgut mahitungod kaniya, ni magsulti pa pag-usab sa iyang ngalan, unya ania sa akong kasingkasing ang sama sa nagakasiga nga kalayo nga natuob sulod sa akong mga bukog, ug ako gikapoyan sa pagpugong, ug dili na makaantus. Sapagkat aking narinig ang paninirang puri ng marami, kakilabutan sa lahat ng dako. Kayo'y mangagsumbong, at aming isusumbong siya, sabi ng lahat ng mga kasamasama kong kaibigan, na nagsisipaghintay ng aking pagkabagsak; marahil siya'y mahihikayat, at tayo'y mangananaig laban sa kaniya, at tayo'y mangakagaganti sa kaniya. Kay ako nakabati sa pagbungkag sa dungog nga gihimo sa daghanan, kalisang sa luyo ug luyo. Isumbong ug siya isumbong namo, nanag-ingon ang tanan nga mga higala ko nga sandurot, kadtong nanagpaabut sa akong pagkapukan; tingali siya malukmay pa ug kita makadaug kaniya, ug makapanimalus kita kaniya. Ngunit ang Panginoon ay sumasaakin na parang makapangyarihan at kakilakilabot: kayat ang mga manguusig sa akin ay mangatitisod, at sila'y hindi mangananaig; sila'y lubhang mangapapahiya, sapagkat sila'y hindi nagsisigawang may karunungan, ng walang hanggang kapintasan na hindi malilimutan. Apan si Jehova nagauban kanako sama sa usa nga malig-on ug makalilisang: busa ang mga nanaglutos kanako manghipangdol, ug sila dili makadaug kanako; sila maulawan gayud, kay sila wala managgawi nga manggialamon, modangat kanila bisan ang walay-katapusang kaulaw nga dili gayud hikalimtan. Ngunit, Oh Panginoon ng mga hukbo, na tumatarok ng matuwid, at nakakakita ng mga pagiisip at ng puso, ipakita mo sa akin ang iyong panghihiganti sa kanila; sapagkat sa iyo ay inihayag ko ang aking usap. Apan, Oh Jehova sa mga panon, nga nagasulay sa mga matarung, nga nakasusi sa kasingkasing ug sa hunahuna, ipakita kanako ang imong pagpanimalus kanila; kay kanimo gipadayag ko ang akong kahimtang. Kayo'y magsiawit sa Panginoon, magsipuri kayo sa Panginoon; sapagkat kaniyang iniligtas ang kaluluwa ng mapagkailangan mula sa kamay ng mga manggagawa ng kasamaan. Manag-awit kamo kang Jehova, managdayeg kamo kang Jehova; kay iyang giluwas ang kalag sa kabus gikan sa kamot sa mga mamumuhat sa kadautan. Sumpain ang araw na kinapanganakan sa akin: huwag pagpalain ang araw na kinapanganakan sa akin ng aking ina. Tinunglo ang adlaw nga gipakatawohan ko: ayaw pagpanalangini ang adlaw sa pag-anak kanako sa akong inahan. Sumpain ang tao na nagdala ng balita sa aking ama, na nagsabi, Isang lalake ay ipinanganak sa iyo, na pinasaya siyang mainam. Tinunglo ang tawo nga nagdala ug mga balita ngadto sa akong amahan, nga nagaingon: Usa ka bata nga lalake natawo kanimo; naghimo kaniya nga malipayon gayud. At ang lalaking yaon ay maging gaya ng mga bayang giniba ng Panginoon, at hindi pinagsisihan: at makarinig nawa siya ng daing sa umaga, at hiyawan sa katanghaliang tapat; Ug himoa kanang tawohana nga sama sa mga lungsod nga gibungkag ni Jehova, ug wala paghinulsoli: ug sa kabuntagon padungga siya sa pagsiyagit, ug sa pagsinggit sa kaudtohon; Sapagkat hindi niya pinatay ako sa bahay-bata; at sa gayo'y naging libingan ko sana ang aking ina, at ang kaniyang bahay-bata, ay naging laging dakila sana. Tungod kay ako wala niya patya sulod sa tagoangkan sa akong inahan; ug mao nga ang akong inahan mahimo unta nga akong lubnganan, ug ang iyang tiyan kanunay unta nga daku. Bakit nga ako'y nalabas sa bahay-bata upang makakita ng hirap at kapanglawan, upang ang aking mga araw ay manaw na may kahihiyan? Ngano man nga migula ako sa tagoangkan sa akong inahan aron sa pagtan-aw sa kabudlay ug sa kasubo, aron ang akong mga adlaw pagaut-uton sa kaulaw? Ang salita na dumating kay Jeremias na mula sa Panginoon, nang suguin ng haring Sedechias sa kaniya si Pashur na anak ni Malchias, at si Sephanias na anak ni Maasias na saserdote, na sinasabi, Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova sa diha nga kaniya gipadala ni hari Sedechias si Pashur, ang anak nga lalake ni Michias, ug si Sephanias ang anak nga lalake ni Maasias nga sacerdote, nga nagaingon: Isinasamo ko sa iyo, na ipagusisa mo kami sa Panginoon; sapagkat si Nabucodonosor na hari sa Babilonia, ay nakikipagdigma laban sa amin: marahil ang Panginoon ay gagawa sa amin ng ayon sa lahat niyang kamanghamanghang gawa, upang siya'y sumampa na mula sa amin. Ipangamuyo ko kanimo, mangutana ka sa Dios mahatungod kanamo; kay si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia nakiggubat batok kanamo: basin pa nga buhaton ni Jehova kanamo ang ingon sa tanan niyang mga kahibulongang buhat, aron siya maoy motungas gikan kanamo. Nang magkagayo'y sinabi ni Jeremias sa kanila, Ganito ang inyong sasabihin kay Sedechias: Unya miingon si Jeremias kanila: Mao kini ang igaingon ninyo kang Sedechias: Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Narito, ibabalik ko ang mga almas na pangdigma na nangasa inyong mga kamay, na inyong ipinakikipaglaban sa hari sa Babilonia, at laban sa mga Caldeo na kinukubkob ninyo sa labas ng mga kuta, at aking pipisanin sa gitna ng bayang ito. Mao kini ang giingon ni Jehova nga Dios sa Israel: Ania karon, akong lumpingon ang mga hinagiban sa gubat nga anaa sa inyong mga kamot, nga inyong gipakig-away batok sa hari sa Babilonia, ug batok sa mga Caldeahanon, nga nanaglibut kaninyo sa gawas sa mga kuta; ug ako magapapundok kanila sa taliwala niining ciudara. At ako sa aking sarili ay lalaban sa inyo na may unat na kamay at may malakas na bisig, sa galit, at sa kapusukan, at sa malaking poot. Ug ako sa akong kaugalingon makig-away batok kaninyo uban ang tinuy-od nga kamot ug uban ang kusgan nga bukton, uban ang kasuko, ug sa kapungot, ug sa dakung kaligutgut. At aking susugatan ang mga mananahan sa bayang ito, ang tao at gayon din ang hayop: sila'y mangamamatay sa malaking pagkasalot. Ug akong hampakon ang mga pumoluyo niining ciudara, tawo ug mananap sa tingub: sila mangamatay sa dakung kamatay. At pagkatapos, sabi ng Panginoon, aking ibibigay si Sedechias na hari sa Juda, at ang kaniyang mga lingkod, at ang bayan, at yaong nangaiwan sa bayang ito na mula sa pagkasalot, mula sa tabak, at mula sa gutom, sa kamay ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at sa kamay ng kanilang mga kaaway, at sa kamay ng nagsisiusig ng kanilang buhay: at kaniyang susugatan sila ng talim ng tabak; hindi niya patatawarin sila, o panghihinayangan man, o kaaawaan man. Ug sa human niana, nagaingon si Jehova: Ako magatugyan kang Sedechias nga hari sa Juda, ug sa iyang mga sulogoon, ug sa mga tawo, bisan sa kapid-an nga mga nanghibilin niining ciudara gikan sa kamatay, gikan sa pinuti ug gikan sa gutom, ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug ngadto sa kamot sa ilang nga kaaway, ug ngadto sa mga nanagpangita sa ilang kinabuhi: ug siya magahampak kanila sa sulab sa pinuti; siya dili magaluwas kanila, ni malooy, ni magmaloloton kanila. At sa bayang ito ay sasabihin mo, Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, inilalagay ko sa harap ninyo ang daan ng kabuhayan at ang daan ng kamatayan, Ug niini nga katawohan kaw magaingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: ania karon, akong gipahaluna sa inyong atubangan ang dalan sa kinabuhi, ug ang dalan sa kamatayon. Ang tumatahan sa bayang ito ay mamamatay sa pamamagitan ng kagutom, at sa pamamagitan ng tabak at sa pamamagitan ng salot; ngunit ang lumalabas at kumakampi sa mga Caldeo na kumukubkob sa inyo, siya'y mabubuhay, at ang kaniyang buhay ay magiging sa kaniya'y pinakahuli. Kadtong mopabilin niining ciudara mamatay sa pinuti, ug sa gutom, ug sa kamatay; apan kadtong mogula, ug mahulog sa kamot sa mga Caldeahanon nga nanaglibut kaninyo, siya mabuhi, ug ang iyang kinabuhi alang kaniya ingon sa tukbonon. Sapagkat itinitig ko ang mukha ko sa bayang ito sa ikasasama, at hindi sa ikabubuti, sabi ng Panginoon: ito'y ibibigay sa kamay ng hari sa Babilonia, at kaniyang susunugin sa apoy. Kay akong gipahamutang ang akong nawong batok nining ciudara alang sa kadautan, ug dili alang sa kaayohan, nagaingon si Jehova: igahatag kini ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia, ug iyang sunogon kini sa kalayo. At tungkol sa sangbahayan ng hari sa Juda, inyong pakinggan ang salita ng Panginoon, Ug mahitungod sa balay sa hari sa Juda, pamati kamo sa pulong ni Jehova: Oh sangbahayan ni David, ganito ang sabi ng Panginoon, Maglapat ka ng kahatulan sa umaga, at iligtas mo ang nanakawan sa kamay ng mamimighati, baka ang aking kapusukan ay lumabas na parang apoy, at magningas na walang makapatay, dahil sa kasamaan ng inyong mga gawain. Oh balay ni David, nagaingon si Jehova: Tumana ninyo ang justicia sa kabuntagon, ug lawasa siya nga gitulis gikan sa kamot sa madaugdaugon, tingali unya ang akong kasuko mogula nga ingon sa kalayo, ug mosilaub sa pagkaagi nga walay mausa nga makapalong niana, tungod sa kadautan sa inyong mga buhat. Narito, ako'y laban sa iyo, Oh nananahan sa libis, at sa batohan ng kapatagan, sabi ng Panginoon; kayong nangagsasabi, Sinong bababang laban sa atin? o sinong papasok sa ating mga tahanan? Ania karon, ako batok kanimo, Oh pumoluyo sa walog, ug sa bato sa kapatagan, nagaingon si Jehova; kamo nga nagaingon: Kinsay moanhi sa atong mga puloy-anan? At aking parurusahan kayo ayon sa bunga ng inyong mga gawa, sabi ng Panginoon; at ako'y magsusulsol ng apoy sa kaniyang gubat, at susupukin niyaon ang lahat na nangasa palibot niyaon. Ug hampakon ko kamo sumala sa bunga sa inyong mga buhat, nagaingon si Jehova; ug ako magadaub ug kalayo diha sa iyang lasang, ug kini magalamoy sa tanang mga butang nga nanaglibut kaniya. Ganito ang sabi ng Panginoon, Bumaba ka sa bahay ng hari sa Juda, at iyong salitain doon ang salitang ito, Mao kini ang giingon ni Jehova: Lakaw ngadto sa balay sa hari sa Juda, ug isulti didto kining pulonga, At iyong sabihin, Dinggin mo ang salita ng Panginoon, Oh hari sa Juda, na nauupo sa luklukan ni David, ikaw at ang iyong mga lingkod, at ang iyong bayan na pumapasok sa mga pintuang ito. Ug umingon ka: Pamatii ang pulong ni Jehova, Oh hari sa Juda, nga nagalingkod sa trono ni David, ikaw, ug ang imong mga alagad, ug ang imong katawohan nga mosulod niining mga ganghaana. Ganito ang sabi ng Panginoon, Mangagsagawa kayo ng kahatulan at ng katuwiran, at iligtas ninyo ang nanakawan sa kamay ng mamimighati: at huwag kayong magsigawa ng kamalian, huwag kayong magsigawa ng pangdadahas sa mga nakikipamayan, sa ulila, o sa babaing bao man; o mangagbubo man ng walang salang dugo sa dakong ito. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tumana ninyo ang justicia ug ang pagkamatarung, ug luwasa ang gitulis gikan sa kamot sa madaugdaugon: ug ayaw pagbuhat ug kasaypanan, ayaw pagpanlupig sa lumalangyaw, sa ilo, ni sa balo nga babaye, ni magpaagay ug dugo nga inocente niining dapita. Sapagkat kung tunay na inyong gawin ang bagay na ito, magsisipasok nga sa mga pintuang-daan ng bahay na ito ang mga hari na nangauupo sa luklukan ni David, na nakasakay sa mga karo at sa mga kabayo, siya at ang kaniyang mga lingkod, at ang kaniyang bayan. Kay kong magabuhat gayud kamo niining butanga, nan aduna unyay mosulod sa mga ganghaan niining balaya, mga hari nga managlingkod sa trono ni David, nga managtongtong sa mga carro ug sa mga kabayo, siya, ug ang iyang mga alagad ug ang iyang katawohan. Ngunit kung hindi ninyo didinggin ang mga salitang ito, ako'y susumpa sa aking sarili, sabi ng Panginoon, na ang bahay na ito ay masisira. Apan kong kamo dili managpatalinghug niining pulonga, ako manumpa pinaagi sa akong kaugalingon, naga-ingon si Jehova, nga kining balaya mahimong biniyaan. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon tungkol sa sangbahayan ng hari sa Juda, Ikaw ay Galaad sa akin, at ulo ng Libano; gayon ma'y tunay na gagawin kitang isang ilang, at mga bayang hindi tinatahanan. Kay mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod sa balay sa hari sa Juda: Ikaw mao ang Galaad alang kanako, ug ang pangulo sa Libano; bisan pa niana himoon ko ikaw nga kamingawan, ug mga ciudad nga walay magapuyo. At ako'y maghahanda ng mga manglilipol laban sa iyo, bawat isa'y may kaniyang mga almas; at kanilang puputulin ang iyong mga piling cedro, at ipaghahagis sa apoy. Ug ako magaandam ug mga maglalaglag batok kanimo, ang tagsatagsa uban ang iyang mga hinagiban; ug sila magaputol sa pinili mong mga cedro, ug isalibay sila ngadto sa kalayo. At maraming bansa'y magsisipagdaan sa bayang ito, at mangagsasabi bawat isa sa kanila sa kaniyang kapuwa, Anot gumawa ang Panginoon ng ganito sa dakilang bayang ito? Ug daghang mga nasud nga moagi niining ciudara, ug moingon sila ang tagsatagsa kanila sa iyang isigkatawo: Nganong ginabuhat ang ingon ni Jehova niining dakung ciudad? Kung magkagayo'y magsisisagot sila, Sapagkat kanilang pinabayaan ang tipan ng Panginoon na kanilang Dios, at nagsisamba sa ibang mga dios, at mga pinaglingkuran. Unya sila motubag: Tungod kay sila mingbiya sa tugon ni Jehova nga ilang Dios, ug nanagsimba sa laing mga dios, ug nanag-alagad kanila. Huwag ninyong iyakan ang patay, o panaghuyan man ninyo siya; kundi iyakan ninyong mainam ang yumayaon; sapagkat hindi na siya babalik, o makikita man niya ang kaniyang lupaing tinubuan. Ayaw kamo paghilak tungod sa namatay, ni magbakho tungod kaniya; hinonoa maghilak ka sa hilabihan gayud tungod kaniya nga migikan; kay siya dili na mobalik, ni makakita pa pag-usab sa yuta niyang natawohan. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon tungkol kay Sallum na anak ni Josias, na hari sa Juda, na nagharing kahalili ni Josias na kaniyang ama, na lumabas sa dakong ito. Siya'y hindi na babalik pa rito: Kay mao kini ang giingon ni Jehova mahatungod kang Sallum, ang anak nga lalake ni Josias, hari sa Juda, nga naghari ilis ni Josias nga iyang amahan, ug nga migula niining dapita: siya dili na mobalik didto pag-usab; Kundi sa dakong pinagdalhan sa kaniyang bihag, doon siya mamamatay, at hindi na niya makikita ang lupaing ito. Apan sa dapit diin siya dad-a nga binihag, didto pagapatyon siya, ug siya dili na makakita pag-usab niining yutaa. Sa aba niya na nagtatayo ng kaniyang bahay sa pamamagitan ng kalikuan, at ng kaniyang mga silid sa pamamagitan ng kalisyaan; na pinapaglilingkod ng kaniyang kapuwa na walang upa, at hindi niya binibigyan ng kaniyang kabayaran; Alaut kadtong nagatukod sa iyang balay pinaagi sa dili-pagkamatarung, ug ang iyang mga lawak pinaagi sa dili justicia; nga naggamit sa pag-alagad sa iyang isigkatawo sa walay mga suhol, ug dili mohatag kaniya sa iyang bayad; Na nagsasabi, Ako'y magtatayo ng maluwang na bahay at maluwang na mga silid, at nabubuksan ng mga dungawan; at nakikisamihan ng cedro, at nakukulayan ng pula. Nga nagaingon: Ako magabuhat ug halapad nga balay ug hamugaway nga mga lawak, ug magabutang ug mga tamboanan, ug pagakisamahan sa cedro, ug pagapintalan sa mapula. Ikaw baga'y maghahari, sapagkat ikaw ay mayroong lalong maraming cedro? hindi ba ang iyong ama ay kumain at uminom, at naglapat ng kahatulan at kaganapan? nang magkagayo'y ikinabuti niya. Magahari ka ba tungod kay ikaw nanlimbasog sa paglabaw pinaagi sa cedro? Wala ba an imong amahan magkaon ug mag-inum, ug magbuhat ug justicia, ug pagkamatarung? unya maayo kadto kaniya. Kaniyang hinatulan ang usap ng dukha at mapagkailangan; nang magkagayo'y ikinabuti nga. Hindi baga ito ang pagkilala sa akin? sabi ng Panginoon. Siya naghukom sa katungod sa mga kabus ug hangul; unya maayo kadto kaniya: Dili ba kini maoy pag-ila kanako? nagaingon si Jehova. Ngunit ang iyong mga mata at ang iyong puso ay sa kasakiman lamang, at upang magbubo ng walang salang dugo, at sa kapighatian, at sa karahasan, upang gawin. Apan ang imong mga mata ug ang imong kasingkasing dili alang sa unsa kondili sa kaibog, ug alang sa pagpaagay sa dugo nga inocente, ug alang sa pagdaugdaug ug sa pagpanlupig, aron buhaton kini. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon tungkol kay Joacim na anak ni Josias, na hari sa Juda, Hindi nila tataghuyan siya, na sasabihin, Ah kapatid kong lalake! o, Ah kapatid na babae! hindi nila tataghuyan siya, na sasabihin, Ah panginoon! o, Ah kaniyang kaluwalhatian! Busa mao kini ang giingon ni Jehova mahatungod kang Joacim ang anak nga lalake ni Josias, hari sa Juda: Sila dili managbakho tungod kaniya, nga manag-ingon: Ah akong igsoon nga lalake! kun Ah! igsoon nga babaye! Sila dili managbakho tungod kaniya, nga magaingon: Ah, ginoo! kun Ah! ang iyang himaya! Siya'y malilibing ng libing asno, na hihilahin at itatapon sa labas ng mga pintuang-bayan ng Jerusalem. Siya igalubong ingon sa paglubong sa usa ka asno, ginaguyod ug ginasalibay sa gawas sa ganghaan sa Jerusalem. Ikaw ay sumampa sa Libano, at humiyaw; at ilakas mo ang iyong tinig sa Basan, at ikaw ay humiyaw mula sa Abarim; sapagkat lahat ng mangingibig sa iyo ay nalipol. Tumungas ka ngadto sa Libano, ug suminggit; ug ipatugbaw ang imong tingog sa Basan, ug suminggit ka gikan sa Abarim: kay ang tanan mong mga hinigugma nangalaglag. Ako'y nagsalita sa iyo sa iyong kaginhawahan; ngunit iyong sinabi, Hindi ko didinggin. Ito ang naging iyong paraan mula sa iyong kabataan, na hindi mo dininig ang aking tinig. Misulti ako kanimo sa imong pagkaadunahan; apan ikaw nagaingon: ako dili magpatalinghug. Kini mao ang imong batasan gikan sa imong pagkabatan-on, nga wala ka magsugot sa akong tingog. Lahat mong pastor ay pakakanin ng hangin, at ang mga mangingibig sa iyo ay mapapapasok sa pagkabihag; kung magkagayon ikaw ay mapapahiya at malilito dahil sa lahat mong kasamaan. Ang hangin magapakaon sa tanan mong mga magbalantay, ug ang imong mga hinigugma pagabihagon: nan sa pagkatinuod ikaw pakaulawan ug pagalibugon tungod sa tanan nimong kadautan. Oh nananahan sa Libano, na ginagawa mo ang iyong pugad sa mga cedro, kahabaghabag ka nga pagka ang mga pagdaramdam ay dumating sa iyo, ang hirap na gaya ng sa babae sa pagdaramdam! Oh pumoluyo sa Libano nga nagabuhat sa imong salag diha sa mga cedro, pagkamakalolooy mo gayud sa diha nga modangat na ang mga kasakit kanimo, ang kasakit nga sama sa usa ka babaye nga magaanak! Buhay ako, sabi ng Panginoon, bagaman si Conias na anak ni Joacim na hari sa Juda ay maging singsing na panatak sa aking kanang kamay, akin ngang huhugutin ka mula roon; Ingon nga ako buhi, nagaingon si Jehova, bisan si Conias ang anak nga lalake ni Joacim nga hari sa Juda maoy sing-sing nga patik nga ania sa akong toong kamot, bisan pa niana pagalukahon ko ikaw gikan diha; At aking ibibigay ka sa kamay ng nagsisiusig ng iyong buhay, at sa kamay nila na iyong kinatatakutan, sa kamay ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at sa kamay ng mga Caldeo. Ug ihatag ko ikaw ngadto sa kamot niadtong nanagpangita sa imong kinabuhi, ug ngadto sa kamot niadtong imong ginakahadlokan, bisan pa ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon. At itataboy ka, at ang iyong ina na nanganak sa iyo, sa ibang lupain, na hindi pinapanganakan sa inyo; at doon kayo mangamamatay. Ug hinginlan ko ikaw, ug ang imong inahan nga nanganak kanimo, ngadto sa laing yuta, diin kamo wala mangatawo; ug didto kamo mangamatay. Ngunit sa lupain na pinagnanasaan ng kanilang kaluluwa na pagbalikan, doon hindi sila mababalik. Apan sa yuta nga gipangandoy sa ilang kalag aron sa pagbalik, didto sila dili makabalik. Ito bagang lalaking si Conias ay isang sisidlang basag na walang kabuluhan? siya baga'y sisidlan na hindi kinaluluguran? bakit kanilang itinataboy, siya at ang kaniyang angkan, at itinapon sa lupain na hindi nila kilala? Kining tawohana nga si Conias mao ba ang usa ka tinamay ug nabuak nga sudlanan? usa ba siya ka sudlanan nga wala ikalipay? ngano man nga gihinginlan sila, siya ug ang iyang kaliwat, ug ginasalibay ngadto sa yuta nga wala nila hiilhi? Oh lupa, lupa, lupa, iyong pakinggan ang salita ng Panginoon. Oh yuta, yuta, yuta, pamati sa pulong ni Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon, Isulat ninyo ang lalaking ito na walang anak, ang lalake na hindi giginhawa sa kaniyang mga kaarawan; sapagkat walang tao sa kaniyang angkan na giginhawa pa, na nauupo sa luklukan ni David, hindi na magpupuno pa sa Juda. Mao kini ang giingon ni Jehova: Isulat mo kining tawohana nga walay anak, usa ka tawo nga dili mouswag sa iyang mga adlaw; kay wala nay mausa ka tawo sa iyang kaliwat nga mouswag, nga magalingkod sa trono ni David, ug magamando pag-usab sa Juda. Sa aba ng mga pastor na nangagpapahamak at nangagpapangalat sa mga tupa sa aking pastulan! sabi ng Panginoon. Alaut ang mga magbalantay nga nanaglaglag ug nanagpatibulaag sa mga carnero sa akong sibsibaoan! nagaingon si Jehova. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, laban sa mga pastor na nangagpastol ng aking bayan, Inyong pinangalat ang aking kawan, at inyong iniligaw sila, at hindi ninyo sila dinalaw; narito, dadalawin ko sa inyo ang kasamaan ng inyong mga gawa, sabi ng Panginoon. Busa mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, batok sa mga magbalantay nga nanagpakaon sa akong katawohan: Kamo nagpatibulaag sa akong panon, ug nanag-abog kanila, ug wala modu-aw kanila; ania karon, ako modu-aw batok kaninyo tungod sa kadautan sa inyong mga buhat, nagaingon si Jehova. At aking pipisanin ang nalabi sa aking kawan mula sa lahat na lupain na aking pinagtabuyan sa kanila, at aking dadalhin sila uli sa kanilang mga kulungan; at sila'y magiging palaanak at magsisidami. Ug tigumon ko ang salin sa akong panon gikan sa tanang mga yuta diin didto giabog ko sila, ug dad-on ko sila pag-usab ngadto sa ilang mga toril; ug sila magmabungaon ug modaghan. At ako'y maglalagay ng mga pastor sa kanila na kakandili sa kanila; at hindi na sila matatakot, o manglulupaypay pa, o kukulangin ang sinoman sa kanila, sabi ng Panginoon. Ug ako magbutang ug mga magbalantay sa ibabaw nila nga magapakaon kanila; ug sila dila na mahadlok pag-usab, ni malisang pa, ni makulangan sila, nagaingon si Jehova. Narito, ang mga araw ay dumarating, sabi ng Panginoon, na ako'y magbabangon kay David ng matuwid na Sanga, at siya'y maghahari na gaya ng hari, at gagawang may kapantasan, at magsasagawa ng kahatulan at kaganapan sa lupain. Ania karon, ang mga adlaw moabut na, miingon si Jehova, nga ako magapatindog alang kang David, usa ka matarung nga Sanga, ug siya magahari ingon nga hari ug magadumala sa pagkamanggialamon, ug ipakanaug niya ang justicia ug ang pagkamatarung dinhi sa yuta. Sa kaniyang mga kaarawan ay maliligtas ang Juda, at ang Israel ay tatahang tiwasay; at ito ang kaniyang pangalan na itatawag sa kaniya, Ang Panginoon ay ating katuwiran. Sa iyang mga adlaw ang Juda pagaluwason, ug ang Israel magapuyo nga gawas sa mga kadaut; ug mao kini ang iyang ngalan nga igatawag kaniya: Si Jehova ang among pagkamatarung. Kayat narito, ang mga araw ay dumarating, sabi ng Panginoon, na hindi na nila sasabihin, Buhay ang Panginoon, na nagahon ng mga anak ni Israel mula sa lupain ng Egipto; Busa, ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, nga dili na sila magaingon pag-usab: Samtang si Jehova buhi nga nagdala sa mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto; Kundi, Buhay ang Panginoon, na nagahon at pumatnubay sa angkan ng binhi ng Israel mula sa hilagaang lupain, at mula sa lahat ng lupain na aking pinagtabuyan sa kanila. At sila'y magsisitahan sa kanilang sariling lupain. Kondili: Samtang nga si Jehova buhi, nga nagdala ug nagtultol sa kaliwatan sa balay sa Israel gikan sa yuta sa amihanan, ug gikan sa tanang mga yuta diin giabog ko sila. Ug sila magapuyo sa ilang kaugalingon nga yuta. Tungkol sa mga propeta. Ang puso ko sa loob ko ay bagbag, lahat kong buto ay nanginginig; ako'y parang langong tao, at parang taong dinaig ng alak, dahil sa Panginoon, at dahil sa kaniyang mga banal na salita. Mahitungod sa mga manalagna. Ang akong kasingkasing sa sulod nako nadugmok, tanan ko nga mga bukog nangurog; ako sama sa usa ka tawo nga hubog, ug sama sa usa ka tawo nga gidaug sa vino, tungod kang Jehova, ug tungod sa iyang balaan nga mga pulong. Sapagkat ang lupain ay puno ng mga mangangalunya; sapagkat dahil sa sumpa ay tumatangis ang lupain; ang mga pastulan sa ilang ay natuyo. At ang kanilang lakad ay masama, at ang kanilang lakas ay hindi matuwid. Kay ang yuta napuno sa mga mananapaw; tungod kay sa panumpa ang yuta nagabangutan; ang mga sibsibanan sa kamingawan nangauga. Ug ang ilang ginalaktan nagapadulong sa kadautan, ug ang ilang kusog dili mao ang matarung; Sapagkat ang propeta ay gayon din ang saserdote ay marumi; oo, sa aking bahay ay nasumpungan ko ang kanilang kasamaan, sabi ng Panginoon. Kay ang manalagna ug lakip ang sacerdote mahilayon man; oo, sa akong balay hingkaplagan ko ang ilang pagkadautan nagaingon si Jehova. Kayat ang kanilang daan ay magiging sa kanila'y parang mga madulas na dako sa kadiliman: sila'y isusudlong, at mangabubuwal doon; sapagkat ako'y magpaparating ng kasamaan sa kanila, sa makatuwid baga'y sa taon ng pagdalaw sa kanila, sabi ng Panginoon. Tungod niini ang ilang dalan alang kanila mahimong mga dapit nga madanglog diha sa kangitngitan: sila pagaabugon ngadto ug mangahulog didto; kay sa ibabaw nila dad-on ko ang kadaut, bisan ang tuig sa pagdu-aw ko kanila, nagaingon si Jehova. At nakita ko ang kamangmangan sa mga propeta ng Samaria; sila'y nanganghuhula sa pamamagitan ni Baal, at inililigaw ang aking bayang Israel. Ug nakita ko ang kabuang sa mga manalagna sa Samaria; sila nanagtagna pinaagi kang Baal, ug nakapasayup sa akong katawohan nga Israel. Sa mga propeta ng Jerusalem naman ay nakita ko ang kakilakilabot na bagay: sila'y nangangalunya, at nagsisilakad sa mga kasinungalingan; at kanilang pinalalakas ang mga kamay ng mga manggagawa ng kasamaan, na anopat walang humihiwalay sa kaniyang kasamaan: silang lahat ay naging parang Sodoma sa akin, at ang mga nananahan dito ay parang Gomorra. Nakita ko usab ang makalilisang nga butang diha sa mga manalagna sa Jerusalem: sila nanapaw, ug nagalakaw sa mga kabakakan; ug ginapalig-on nila ang mga kamot sa mga mamumuhat sa kadautan, sa pagkaagi nga walay mobalik gikan sa iyang kadautan: silang tanan alang kanako ingon sa Sodoma, ug ang mga pumoluyo niini ingon sa Gomorra. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo tungkol sa mga propeta, Narito, aking pakakanin sila ng ajenjo, at paiinumin ko sila ng inuming mapait, sapagkat mula sa mga propeta ng Jerusalem ay lumabas ang pagdudumi sa buong lupain. Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon mahatungod sa mga manalagna: Ania karon, pakan-on ko sila ug panyawan, ug paimnon ko sila sa tubig sa apdo; kay gikan sa mga manalagna sa Jerusalem ang pagka-dilidiosnon milukop sa tibook nga yuta. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Huwag ninyong dinggin ang mga salita ng mga propeta na nanganghuhula sa inyo: sila'y nangagtuturo sa inyo ng walang kabuluhan; sila'y nangagsasalita ng pangitain ng kanilang sariling puso, at hindi mula sa bibig ng Panginoon. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ayaw pagpatalinghug sa mga pulong sa mga manalagna nga nanagpanagna kaninyo: sila nanagtudlo kaninyo sa mga kasaypanan; sila nanagpamulong ug panan-awon sa kaugalingon nilang kasingkasing, ug dili gikan sa baba ni Jehova. Kanilang sinasabing lagi sa kanila na nagsisihamak sa akin, Sabi ng Panginoon, Kayo'y mangagkakaroon ng kapayapaan; at sa bawat isa na lumalakad sa katigasan ng kaniyang sariling puso ay sinasabi nila, Walang kasamaang darating sa inyo. Sila nanag-ingon sa kanunay niadtong nanagtamay kanako: Si Jehova miingon: Kamo may pakigdait; ug niadtong tagsatagsa nga nagasunod sa katig-a sa iyang kaugalingong kasingkasing, nagaingon sila: Walay kadaut nga modangat kaninyo. Sapagkat sinong tumayo sa payo ng Panginoon, upang makamalas at makarinig ng kaniyang salita? sinong nakinig ng aking salita, at nakarinig? Kay kinsay mitindog sa pagtambag ni Jehova, aron siya makakita ug makadungog sa iyang pulong? kinsay nagtimaan sa akong pulong ug nakadungog niini? Narito, ang bagyo ng Panginoon, ang kaniyang kapusukan, ay lumabas, oo, ipoipong bagyo: babagsak sa ulo ng masama. Ania karon, migula ang unos sa kaligutgut ni Jehova, oo, usa ka unos nga nagaalimpulos: kini mobuto ibabaw sa ulo sa mga tawong dautan. Ang galit ng Panginoon ay hindi mapaparam, hanggang sa kaniyang magawa, at hanggang sa kaniyang maisagawa ang haka ng kaniyang puso: sa mga huling araw ay lubos ninyong mauunawa. Ang kasuko sa Dios dili mosibog, hangtud nga iyang ikapakanaug kini ug hangtud nga iyang mabuhat ang mga tuyo sa iyang kasingkasing: sa ulahing mga adlaw masabut ninyo kini pag-ayo. Hindi ko sinugo ang mga propetang ito, gayon ma'y nagsitakbo sila: ako'y hindi nagsalita sa kanila, gayon ma'y nanghula sila. Ako wala magpadala niining mga manalagna nga bakakon, apan sila mingdalagan sa tanang dapit: Ako wala magsulti kanila, apan sila nanagpanagna. Ngunit kung sila'y nanayo sana sa aking payo, kanila ngang naiparinig ang aking mga salita sa aking bayan, at kanilang naihiwalay sa kanilang masamang lakad, at sa kasamaan ng kanilang mga gawa. Apan kong sila mingtindog pa unta sa akong pagtambag, nan nakaagda unta sila sa akong katawohan sa pagpatalinghug sa akong mga pulong, ug sila nakapasimang unta kanila gikan sa dautan nilang dalan, ug gikan sa dautan nilang mga buhat. Ako baga'y Dios lamang sa malapit, sabi ng Panginoon, at hindi Dios sa malayo? Dios ba lamang ako nga ania sa haduol, nagaingon si Jehova, ug dili ba ako usa ka Dios sa halayo? May makapagkukubli bagang sinoman sa mga lihim na dako na hindi ko makikita siya? sabi ng Panginoon, Hindi baga pinupuno ko ang langit at ang lupa? sabi ng Panginoon. Aduna bay usa nga makatago sa iyang kaugalingon sa mga suok sa pagkaagi nga ako dili makakita kaniya? nagaingon si Jehova. Dili ba napuno ko ang langit ug yuta? nagaingon si Jehova. Aking narinig kung ano ang sinabi ng mga propeta, na nanganghuhula ng mga kasinungalingan sa aking pangalan, na nangagsasabi, Ako'y nanaginip, ako'y nanaginip. Nakadungog ako sa giingon sa mga manalagna, nga nanagpanagna ug mga bakak pinaagi sa akong ngalan, nga nanag-ingon: Ako nagdamgo, ako nadamgo. Hanggang kailan masusumpungan ito sa puso ng mga propeta na nanganghuhula ng mga kasinungalingan; sa makatuwid baga'y ng mga propeta na nanganghuhula ng daya ng kanilang sariling puso? Hangtud kanus-a nga magapabilin kini sa kasingkasing sa mga manalagna nga nanagpanagna ug mga bakak, bisan ang mga manalanga sa limbong sa kaugalingon nilang kasingkasing? Na nagaakalang magpalimot sa aking bayan ng aking pangalan sa pamamagitan ng kanilang mga panaginip na sinasaysay ng bawat isa sa kanila sa kaniyang kapuwa, gaya ng kanilang mga magulang na nakalimot ng aking pangalan dahil kay Baal. Nga nanaghunahuna sa pagpalimot sa akong katawohan sa akong ngalan pinaagi sa ilang mga damgo nga ilang gisulti sa tagsatagsa ka tawo sa iyang isigkatawo, ingon sa ilang mga amahan nga nangalimot sa akong ngalan tungod kang Baal. Ang propeta na nanaginip, ay magsaysay siya ng isang panaginip; at siyang nagtamo ng aking salita, salitain niya ang aking salita na may pagtatapat. Ano ang dayami sa trigo? sabi ng Panginoon. Ang manalagna nga adunay damgo, pasuginla siya ug usa ka damgo; ug kadtong nagabaton sa akong pulong pasultiha siya sa akong pulong sa pagkamatinumanon. Unsa ba ang dagami alang sa trigo? nagaingon si Jehova. Hindi baga ang aking salita ay parang apoy? sabi ng Panginoon; at parang pamukpok na dumudurog ng bato? Dili ba ang akong pulong sama sa kalayo? nagaingon si Jehova; ug dili ba sama sa mazo nga nagadugmok sa bato? Kayat narito, ako'y laban sa mga propeta, sabi ng Panginoon, na ninanakaw ng bawat isa ang aking mga salita sa kaniyang kapuwa. Busa, ania karon, ako batok sa mga manalagna, nagaingon si Jehova, nga nangawat sa akong mga pulong, ang tagsatagsa gikan sa iyang isigkatawo. Narito, ako'y laban sa mga propeta, sabi ng Panginoon, na nagsisipagsalita, at nangagsasabi, Kaniyang sinasabi. Ania karon, ako batok sa mga manalagna, nagaingon si Jehova, nga nanaggamit sa ilang mga dila, ug nanag-ingon: Siya nagaingon. Narito, ako'y laban sa kanila na nanghuhula ng mga sinungaling na panaginip, sabi ng Panginoon, at sinasaysay, at inililigaw ang aking bayan sa pamamagitan ng kanilang mga kasinungalingan, at sa pamamagitan ng kanilang walang kabuluhang kahambugan: gayon man ay hindi ko sinugo sila, o inutusan ko man sila; at hindi man pinakikinabangan nila ang bayang ito sa anomang paraan, sabi ng Panginoon. Ania karon, ako batok niadtong nanagpanagna sa mga damgo nga bakak, nagaingon si Jehova, ug nagasulti gayud kanila, ug nakapasayup sa akong katawohan pinaagi sa ilang kabakakan, ug sa ilang kawang nga pagpangandak: apan wala ko ipadala sila, ni magsugo ako kanila; ni magpulos gayud sila niining katawohan, nagaingon si Jehova. At pagka ang bayang ito, o ang propeta, o ang saserdote ay magtatanong sa iyo, na magsasabi, Ano ang hula na mula sa Panginoon? iyo ngang sasabihin sa kanila, Anong hula! Aking itatakuwil kayo, sabi ng Panginoon. Ug sa diha nga kining katawohan, kun ang manalagna, kun ang sacerdote, mangutana kanimo nga magaingon: Ang palas-anon ni Jehova? unya umingon ka kanila: Unsa ba ang palas-anon ni Jehova? unya umingon ka kanila: Unsa nga palas-anona! Isalikway ko kamo, nagaingon si Jehova. At tungkol sa propeta, at sa saserdote, at sa bayan, na magsasabi, Ang hula na mula sa Panginoon, ay akin ngang parurusahan ang lalaking yaon at ang kaniyang sangbahayan. Ug mahitungod sa manalagna, ug sa sacerdote, ug sa katawohan nga magaingon: Ang palas-anon ni Jehova, ako magasilot bisan pa nianang tawohana ug sa iyang balay. Ganito ang sasabihin ng bawat isa sa inyo sa kaniyang kapuwa, at ng bawat isa sa kaniyang kapatid, Ano ang isinagot ng Panginoon? at, Ano ang sinalita ng Panginoon? Mao kini ang igaingon ninyo ang tagsatagsa sa iyang isigkatawo, ug ang tagsatagsa sa iyang igsoon: Unsay gitubag ni Jehova? ug, Unsay gipamulong ni Jehova? At ang hula na mula sa Panginoon ay hindi na ninyo babanggitin pa: sapagkat bawat sariling salita ng tao ay magiging kaniyang hula; sapagkat inyong binago ang mga salita ng buhay na Dios, ng Panginoon ng mga hukbo na ating Dios. Ug ang palas-anon ni Jehova dili na nimo pagahisgutan pag-usab: kay ang kaugalingong pulong sa tagsatagsa ka tawo maoy iyang palas-anon: kay gibalit-ad ninyo ang mga pulong sa Dios nga buhi, kang Jehova sa mga panon nga atong Dios. Ganito ang iyong sasabihin sa propeta, Ano ang isinagot sa iyo ng Panginoon? at, Ano ang sinalita ng Panginoon? Mao kini ang inyong igaingon sa manalagna: Unsay gitubag kanimo ni Jehova? ug, Unsay gipamulong ni Jehova? Ngunit kung inyong sabihin, Ang hula na mula sa Panginoon; ganito nga ang sabi ng Panginoon: Sapagkat inyong sinasabi ang salitang ito, Ang hula na mula sa Panginoon, at ako'y nagsugo sa inyo, na sinabi ko, Huwag ninyong sasabihin, Ang hula na mula sa Panginoon; Apan kong kamo magaingon: Ang palas-anon ni Jehova; busa mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod kay nagaingon ka niining pulonga: Ang palas-anon ni Jehova, ug gipadala ko kanimo, sa pag-ingon: Dili kamo magaingon: Ang palas-anon ni Jehova; Kayat, narito, aking lubos na kalilimutan kayo, at aking itatakuwil kayo, at ang bayang ibinigay ko sa inyo at sa inyong mga magulang, mula sa aking harapan: Busa, ania karon, hikalimtan ko gayud kamo, ug isalikway ko kamo, ug ang ciudad nga gihatag ko kaninyo ug sa inyong mga amahan, isalikway ko gikan sa akong atubangan: At ako'y magpaparating ng walang hanggang kakutyaan sa inyo, at walang hanggang kahihiyan, na hindi malilimutan. Ug dad-on ko kamo sa walay katapusang pagkatalamayon, ug walay hunong nga kaulaw, nga dili hikalimtan. Ang Panginoon ay nagpakita sa akin, at, narito, dalawang bakol na igos ay nakalagay sa harap ng templo ng Panginoon, pagkatapos na madalang bihag ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia si Jechonias na anak ni Joacim, hari sa Juda, at ang mga prinsipe sa Juda, na kasama ng mga manggagawa at ng mga mangbabakal, mula sa Jerusalem, at mangadala sila sa Babilonia. Si Jehova nagpakita kanako, ug, ania karon, ang duruha ka bukag sa mga igos gipahamutang sa atubangan sa templo ni Jehova, sa human si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia magbihag kang Jeconia ang anak nga lalake ni Joacim nga hari sa Juda, ug sa mga principe sa Juda, uban sa mga panday sa kahoy ug puthaw gikan sa Jerusalem, ug gidala sila ngadto sa Babilonia. Ang isang bakol ay may totoong mga mabuting igos, na parang mga igos na mga unang hinog; at ang isang bakol ay may totoong masamang mga igos, na hindi makain, nangapakasama. Ang usa ka bukag may maayo kaayong mga igos, sama sa mga igos nga bag-o pang nangahinog; ug ang usa ka bukag may dautan gayud nga mga igos, nga dili na makaon, kay sila dautan man sa hilabihan. Nang magkagayo'y sinabi ng Panginoon sa akin, Anong iyong nakikita, Jeremias? At aking sinabi, Mga igos; ang mga mabuting igos, totoong mabuti; at ang masasama, totoong masama na hindi makakain, dahil sa nangapakasama. Unya miingon si Jehova kanako: Unsay imong nakita, Jeremias? Ug ako miingon: Mga igos; ang maayong mga igos, maayo kaayo; ug ang dautang mga igos, dautan gayud, nga dili na makaon, kay sila dautan man gayud. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Kung paano ang mga mabuting igos na ito, gayon ko kikilalanin ang mga bihag ng Juda, na aking pinayaon mula sa dakong ito na patungo sa lupain ng mga Caldeo, sa ikabubuti. Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Sama niining mga maayong igos, mao man ang akong pagmahal sa mga binihag nga gikan sa Juda, nga akong gipadala gikan niining dapita ngadto sa yuta sa mga Caldeahanon, alang sa ilang kaayohan. Sapagkat aking itititig ang aking mga mata sa kanila sa ikabubuti, at aking dadalhin sila uli sa lupaing ito: at aking itatayo sila, at hindi ko itutulak sila; at aking itatatag sila, at hindi ko paaalisin. Kay itutok ko ang akong mga mata kanila alang sa kaayohan, ug dad-on ko sila pag-usab niining yutaa: ug akong tukoron sila, ug dili ko pagagub-on sila; ug itanum ko sila, ug dili ko paglukahon sila. At aking bibigyan sila ng puso upang makilala ako, na ako ang Panginoon: at sila'y magiging aking bayan, at ako'y magiging kanilang Dios; sapagkat sila'y manunumbalik sa akin ng kanilang buong puso. Ug hatagan ko sila ug kasingkasing sa pag-ila kanako, nga ako mao si Jehova: ug sila mahimo nga akong katawohan, ug ako mahimo nga ilang Dios; kay sila managbalik kanako uban ang bug-os nilang kasingkasing. At kung paanong ang masasamang igos, na hindi makakain, dahil sa nangapakasama, tunay na ganito ang sabi ng Panginoon, Sa gayo'y pababayaan ko si Sedechias na hari sa Juda, at ang kaniyang mga prinsipe, at ang nalabi sa Jerusalem, na naiwan sa lupaing ito, at ang nagsisitahan sa lupain ng Egipto. Ug ingon nga ang dautang igos nga dili makaon, kay sila dautan man gayud, sa pagkamatuod, mao kini ang giingon ni Jehova: Ingon man biyaan ko si Sedechias nga hari sa Juda, ug ang iyang mga principe, ug ang nahibilin sa Jerusalem, nga nanagpabilin niining yutaa, ug sila nga nagapuyo sa yuta sa Egipto, Akin silang pababayaan upang mapahapay na paroot parito sa gitna ng lahat na kaharian sa lupa sa ikasasama; upang maging kakutyaan at kawikaan, kabiruan at sumpa, sa lahat ng dakong aking pagtatabuyan sa kanila. Ug ngani itugyan ko sila nga igatugpo-tugpo sa taliwala sa tanang mga gingharian sa yuta sa pagdaut kanila; aron sila mahimo nga usa ka talamayon ug usa ka sanglitanan, usa ka biniaybiay, ug usa ka tunglo, sa tanang mga dapit diin ngadto pagahinginlan ko sila. At aking pararatingin ang tabak, ang kagutom, at ang salot, sa gitna nila, hanggang sa sila'y mangalipol sa lupain na ibinigay ko sa kanila at sa kanilang mga magulang. Ug akong ipadala ang espada, ang gutom, ug ang kamatay sa ilang taliwala, hangtud nga sila mangaut-ut gikan sa yuta nga gihatag ko kanila ug sa ilang mga amahan. Ang salita na dumating kay Jeremias tungkol sa buong bayan ng Juda nang ikaapat na taon ni Joacim na anak ni Josias, na hari sa Juda (siya ring unang taon ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia), Ang pulong nga midangat kang Jeremias mahatungod sa tibook katawohan sa Juda, sa ikaupat ka tuig ni Joacim, ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, (nga maoy unang tuig ni Nabucodonosor, nga hari sa Babilonia), Na siyang sinalita ni Jeremias na propeta sa buong bayan ng Juda, at sa lahat ng nananahan sa Jerusalem, na sinasabi, Nga gipamulong ni Jeremias nga manalagna sa tibook katawohan sa Juda, ug sa tanang pumoluyo sa Jerusalem, nga nagaingon: Mula nang ikalabing tatlong taon ni Josias na anak ni Ammon, na hari sa Juda, hanggang sa araw na ito, nitong dalawang put tatlong taon, ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, at aking sinalita sa inyo na ako'y bumangong maaga, at nagsalita; ngunit hindi ninyo dininig. Gikan sa ikanapulo ug tolo ka tuig ni Josias, anak nga lalake ni Amon, hari sa Juda, bisan hangtud niining adlawa, nga maoy ikakaluhaan ug tolo ka tuig, ang pulong ni Jehova midangat kanako, ug gipamulong ko kaninyo, nga mibangon pagsayo ug misulti ako; apan kamo wala managpatalinghug. At sinugo ng Panginoon sa inyo ang lahat niyang lingkod na mga propeta na gumising na maaga, at sinugo sila (ngunit hindi ninyo dininig, o ikiniling man ninyo ang inyong pakinig upang mangakinig), Ug si Jehova nagpadala kaninyo sa tanang mga alagad ang mga manalagna, nga mingbangon pagsayo ug nagpadala kanila (apan kamo wala managpatalinghug, ni managpakiling kamo sa inyong mga igdulungog sa pagpamati), Na nangagsasabi, Magsihiwalay bawat isa sa inyo sa kanikaniyang masamang lakad, at sa kasamaan ng inyong mga gawa, at kayo'y magsitahan sa lupain na ibinigay ng Panginoon sa inyo at sa inyong mga magulang, mula nang una at hanggang sa magpakailan pa man; Nga nagaingon: Bumulag kamo karon, ang tagsatagsa gikan sa iyang dautang dalan, ug gikan sa kadautan sa inyong mga buhat, ug pumuyo kamo sa yuta nga gihatag ni Jehova kaninyo ug sa inyong mga amahan, gikan sa kanhing panahon ug bisan hangtud sa kahangturan. At huwag kayong magsisunod sa ibang mga dios na mangaglingkod sa kanila, at magsisamba sa kanila, at huwag ninyo akong mungkahiin sa galit ng gawa ng inyong mga kamay, at hindi ko kayo sasaktan. Ug ayaw pagsunod sa lain nga mga dios sa pag-alagad kanila, ug sa pagsimba kanila, ug ayaw ako pagsuk-a ninyo tungod sa mga buhat sa inyong mga kamot; ug kamo dili ko pagadauton. Gayon ma'y hindi kayo nangakinig sa akin, sabi ng Panginoon; upang mungkahiin ninyo ako sa galit, ng gawa ng inyong mga kamay sa inyong sariling ikapapahamak. Apan kamo wala managpatalinghug kanako nagaingon si Jehova; aron kamo makapasuko kanako tungod sa mga buhat sa inyong mga kamot sa inyong kaugalingon nga kadaut. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Sapagkat hindi ninyo dininig ang aking mga salita, Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Tungod kay kamo wala managpatalinghug s akong mga pulong, Narito, ako'y magsusugo at kukunin ko ang lahat na angkan sa hilagaan, sabi ng Panginoon, at ako'y magsusugo kay Nabucodonosor na hari sa Babilonia, na aking lingkod, at aking dadalhin sila laban sa lupaing ito, at laban sa mga nananahan dito, at laban sa lahat ng bansang ito sa palibot; at aking lubos na lilipulin sila, at gagawin ko silang katigilan, at kasutsutan, at mga walang hanggang kagibaan. Ania karon, ipadala ug ipakuha ko ang tanang mga banay sa amihanan, nagaingon si Jehova, ug ipadala ko si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, akong alagad, ug dad-on ko sila batok niining yutaa, ug batok sa mga pumoluyo niini, ug batok niining tanan nga mga nasud nga nanaglibut; ug pagalaglagon ko gayud sila, ug himoon ko sila nga usa nga makapahibulong ug pagasitsitan uban ang pagbiaybiay, ug mahimong mga biniyaan nga walay katapusan. Bukod dito'y aalisin ko sa kanila ang tinig ng kalayawan at ang tinig ng kasayahan, ang tinig ng kasintahang lalaki at ang tinig ng kasintahang babae, ang tunog ng mga batong gilingan, at ang liwanag ng ilawan. Labut pa, kuhaon ko gikan kanila ang tingog sa kasadya ug ang tingog sa kalipay, ang tingog sa kaslonon nga lalake ug ang tingog sa kaslonon nga babaye, ang dinaguok sa mga galingan, ug ang kahayag sa lamparahan. At ang buong lupaing ito ay magiging sira, at katigilan; at ang mga bansang ito ay maglilingkod sa hari sa Babilonia na pitong pung taon. Ug kining tibook nga yuta mahimong usa ka biniyaan, ug usa nga makapahibulong; ug kining mga nasura manag-alagad sa hari sa Babilonia sulod sa kapitoan ka tuig. At mangyayari, pagkaganap ng pitong pung taon, na aking parurusahan ang hari sa Babilonia, at ang bansang yaon, sabi ng Panginoon, dahil sa kaniyang kasamaan, at ang lupain ng mga Caldeo; at aking gagawing sira magpakailan man. Ug mahanabo sa matuman na ang kapitoan ka tuig, nga pagasilotan ko ang hari sa Babilonia, ug kanang nasura, nagaingon si Jehova, tungod sa ilang kasal-anan, ug ang yuta sa mga Caldeahanon; ug himoon ko kini nga biniyaan sa walay katapusan. At aking gaganapin sa lupaing yaon ang lahat na aking salita na aking sinalita laban doon, lahat ng nakasulat sa aklat na ito, na inihula ni Jeremias laban sa lahat na bansa. Ug dad-on ko diha nianang yutaa ang akong mga pulong nga akong gipamulong batok niana, bisan kadtong tanan nga nahasulat niining basahona, nga gitagna ni Jeremias batok sa tanang mga nasud. Sapagkat maraming bansa at mga dakilang hari ay paglilingkuran nila, nila nga; at gagantihan ko sila ayon sa kanilang mga kilos, at ayon sa gawa ng kanilang mga kamay. Kay daghang mga nasud ug dagkung mga hari nga magaulipon kanila, bisan pa kanila; ug panimaslan ko sila sumala sa ilang mga buhat, ug sumala sa mga buhat sa ilang mga kamot. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, sa akin, Abutin mo itong saro ng alak ng kapusukan sa aking kamay, at painumin mo ang lahat na bansa na pinagsuguan ko sa iyo. Kay mao kini ang giingon in Jehova, ang Dios sa Israel kanako: Kuhaa kining copa sa vino sa kaligutgut gikan sa akong kamot, ug paimna ang tanang mga nasud nga paadtoan ko kanimo. At sila'y magsisiinom, at magsisihapay na paroot parito, na mangauulol, dahil sa tabak na aking pasasapitin sa kanila. Ug sila manginum, ug managsamparay ngadto nganhi, ug mangabuang tungod sa espada nga akong ipadala sa taliwala nila. Nang magkagayo'y inabot ko ang saro sa kamay ng Panginoon, at pinainom ko ang lahat na bansang pinagsuguan ng Panginoon: Unya gikuha ko ang copa nga gikan sa kamot ni Jehova, ug gipainum ko ang tanang mga nasud nga gipaadtoan kanako ni Jehova: Sa makatuwid, ang Jerusalem, at ang mga bayan ng Juda, at ang mga hari niyaon, at ang mga prinsipe niyaon, upang gawin silang kagibaan, katigilan, kasutsutan, at sumpa; gaya sa araw na ito; Nga mao ang Jerusalem, ug ang mga ciudad sa Juda, ug ang mga hari niini, ug ang mga principe niini, aron sa paghimo kanila nga biniyaan, usa ka makapahibulong, usa nga pagasitsitan uban ang pagbiaybiay, ug usa ka tinunglo, ingon sa ilang kahimtang niining adlawa; Si Faraong hari sa Egipto, at ang kaniyang mga lingkod, at ang kaniyang mga prinsipe, at ang buong bayan niya; Si Faraon nga hari sa Egipto, ug ang iyang mga ulipon ug ang iyang mga principe, ug ang tibook niyang katawohan; At ang lahat ng halohalong bayan, at ang lahat ng hari sa lupain ng Hus, at ang lahat ng hari sa lupain ng mga Filisteo, at ang Ascalon, at ang Gaza, at ang Ecron, at ang nalabi sa Asdod; Ug ang tanang katawohan nga nanagkasagol, ug ang tanang mga hari sa yuta sa Us, ug ang tanang mga hari sa yuta sa mga Filistehanon, ug sa Askalon, ug sa Gaza, ug sa Ecron, ug sa mga salin sa Asdod; Ang Edom, at ang Moab, at ang mga anak ni Ammon; Ang Edom, ang Moab, ug ang mga anak sa Ammon, At ang lahat ng hari sa Tiro, at ang lahat ng hari sa Sidon, at ang hari sa pulo na nasa dako roon ng dagat; Ug ang tanang mga hari sa Tiro, ug ang tanang mga hari sa Sidon, ug ang tanang mga hari sa pulo nga anaa sa unahang dagat; Ang Dedan, at ang Tema, at ang Buz, at ang lahat ng magsisiputol ng mga laylayan ng kanilang buhok; Ang Dedan, ang Tema, ug ang Bus, ug ang tanan nga nanagpagunting sa mga nasikuhan sa ilang buhok. At ang lahat ng hari sa Arabia, at ang lahat ng hari sa halohalong bayan na nagsisitahan sa ilang; Ug ang tanang mga hari sa Arabia, ug ang tanang mga hari sa katawohan nga nanagkasagol nga nanagpuyo didto sa kamingawan; At ang lahat ng hari sa Zimri, at ang lahat ng hari sa Elam, at ang lahat ng hari ng mga Medo; Ug ang tanang mga hari sa Zimri, ug ang tanang mga hari sa Elam, ug ang tanang mga hari sa mga Medohanon; At ang lahat ng hari sa hilagaan, malayot malapit na isat isa; at ang lahat ng kaharian sa sanglibutan, na nangasa ibabaw ng lupa: at ang hari sa Sesach ay magsisiinom pagkatapos nila. Ug ang tanang mga hari sa amihanan, ang sa halayo ug sa haduol, managkuyog; ug ang tanang mga gingharian sa kalibutan, nga anaa sa ibabaw sa nawong sa yuta: ug ang hari sa Sesac manginum sunod kanila. At iyong sasabihin sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Kayo'y magsiinom, at kayo'y mangagpakalasing, at kayo'y magsisuka, at mangabuwal, at huwag na kayong magsibangon, dahil sa tabak na aking pasasapitin sa inyo. Ug ingnon mo sila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Panginum kamo, ug pangahubog, ug panagsuka, ug pangatumba, ug ayaw sa pagbangon, tungod sa espada nga ipadala ko sa taliwala ninyo. At mangyayari, kung tanggihan nilang abutin ang saro sa iyong kamay upang inuman, sasabihin mo nga sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Kayo'y walang pagsalang magsisiinom. Ug mahitabo, kong sila managdumili sa pagkuha sa copa gikan sa imong kamot aron sa pag-inum niini, nan moingon ikaw kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sa pagkatinuod moinum gayud kamo. Sapagkat, narito, ako'y nagpapasimulang gumawa ng kasamaan sa bayang tinawag sa aking pangalan, at kayo baga'y lubos na hindi mapaparusahan? Kayo'y walang pagsalang parurusahan; sapagkat aking tatawagin ang tabak laban sa lahat ng nananahan sa lupa, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Kay, ania karon, ako nagasugod sa pagpadala ug kadaut sa ciudad nga ginatawag sa akong ngalan; ug dili ba pagasilotan gayud kamo? Kamo pagasilotan: kay ako nagapatawag ug espada nga ihulog sa ibabaw sa tanang mga pumoluyo sa yuta, nagaingon si Jehova sa mga panon. Kayat ihula mo laban sa kanila ang lahat ng mga salitang ito, at sabihin mo sa kanila, Ang Panginoon ay uungol mula sa itaas, at ilalakas ang kaniyang tinig mula sa kaniyang banal na tahanan; siya'y uungol ng malakas laban sa kaniyang kulungan; siya'y hihiyaw, gaya nila na magsisiyapak ng ubas, laban sa lahat na nananahan sa lupa. Busa ipanagna mo batok kanila kining tanan nga mga pulong, ug ingna sila: Si Jehova mopadahunog gikans a kahitas-an, ug mobungat sa iyang tingog gikan sa iyang balaang puloy-anan; sa kakusog nga hilabihan mopadahunog siya batok sa iyang panon; siya mosinggit sama kanila nga nanaggiuk sa mga parras, batok sa tanang mga pumoluyo sa yuta. Ang ingay ay darating hanggang sa wakas ng lupa; sapagkat ang Panginoon ay may pakikipagpunyagi sa mga bansa, siya'y papasok sa paghatol sa lahat ng tao; tungkol sa masasama ay kaniyang ibibigay sila sa tabak, sabi ng Panginoon. Ang usa ka dinahunog modangat bisan pa ngadto sa kinatumyan sa yuta; kay si Jehova adunay pakiglalis batok sa mga nasud: siya magahukom sa tanang unod: ug mahitungod sa mga dautan, igahatag sila ngadto sa espada, nagaingon si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Narito, kasamaan ay mangyayari sa bansa at bansa, at malakas na bagyo ay ibabangon mula sa kahulihulihang bahagi ng lupa. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, ang kadaut modangat sa nasud ngadto sa nasud, ug ang usa ka dakung bagyo pagapatuyboon gikan sa kinatumyan nga mga bahin sa yuta. At ang mapapatay ng Panginoon sa araw na yao'y magiging mula sa isang dulo ng lupa hanggang sa kabilang dulo ng lupa: sila'y hindi tataghuyan, o dadamputin man, o ililibing man; sila'y magiging dumi sa ibabaw ng lupa. Ug ang mga pinatay ni Jehova niadtong adlawa molukop gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa laing tumoy sa yuta; sila dili pagahilakan, ni pagahipuson, ni igalubong; sila mahimong kinalibang sa ibabaw sa nawong sa yuta. Kayo'y magsiangal, kayong mga pastor, at kayo'y magsihiyaw; at kayo'y mangagsigumon sa abo, kayong pinakamainam sa kawan; sapagkat ang mga kaarawan ng pagpatay at ang pangangalat sa inyo ay lubos na dumating, at kayo'y mangababagsak na parang mainam na sisidlan. Managminatay kamo nga mga magbalantay sa carnero, ug managtuaw; ug managlunang kamo sa mga abo, kamo nga pangulo sa panon: kay ang mga adlaw sa pag-ihaw kaninyo ug sa inyong pagkatibulaag nangatuman sa sa hingpit, ug kamo mangahulog ingon sa maayong sudlanan. At ang mga pastor ay walang daang tatakasan, o tatanan man ang pinakamainam sa kawan. Ug ang mga magbalantay walay alagianan aron makakalagiw, ni makagawas ang pangulo sa panon. Tinig ng hiyaw ng mga pastor, at ng angal ng pinakamainam sa kawan! sapagkat inilalagay ng Panginoon na sira ang kanilang pastulan. Ang usa ka tingog sa pagtu-aw sa mga magbalantay, ug pagminatay sa pangulo sa panon! kay ang ilang sibsibanan gihimong awa-aw ni Jehova. At ang mga payapang tahanan ay nangadala sa katahimikan dahil sa mabangis na galit ng Panginoon. Ug ang malinaw nga mga puloy-anan nangahilum tungod sa mabangis nga kasuko ni Jehova. Kaniyang pinabayaan ang kaniyang kublihan na gaya ng leon; sapagkat ang kanilang lupain ay naging katigilan dahil sa kabangisan ng mamimighating tabak, at dahil sa kaniyang mabangis na kagalitan. Siya mibiya sa iyang tagoanan, ingon sa usa ka leon; kay ang ailang yuta nahimong usa nga kahibulogan, tungod sa kabangis sa madaugdaugong espada, ug tungod sa iyang mabangis nga kasuko. Nang pasimula ng paghahari ni Joacim na anak ni Josias, na hari sa Juda, dumating ang salitang ito na mula sa Panginoon, na nagsasabi, Sa sinugdan sa paghari ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, miabut kining pulonga gikan kang Jehova, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon, Tumayo ka sa looban ng bahay ng Panginoon at salitain mo sa lahat ng bayan ng Juda, na nagsisiparoon upang magsisamba sa bahay ng Panginoon, ang lahat na salita na iniutos ko sa iyo upang salitain sa kanila; huwag kang magbawas ng kahit isang salita. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tindog sa sawang sa balay ni Jehova, ug sumulti ka sa tanang mga ciudad sa Juda, nga nanganhi aron sa pag-ampo sulod sa balay ni Jehova, ang tanang mga pulong nga gisugo ko kanimo nga isulti kanila; ayaw pagkuhai bisan usa ka pulong: Marahil ay kanilang didinggin, at hihiwalay ang bawat tao sa kanikaniyang masamang lakad; upang aking mapagsisihan ang kasamaan na aking pinanukalang gawin sa kanila dahil sa kasamaan ng kanilang mga gawa. Tingali nga sila managpatalinghug, ug ang tagsatagsa ka tawo mobiya sa dautan niyang dalan, aron pagabasulan ko ang dautan nga tuyo nga buhaton ko kanila tungod sa kadautan sa ilang mga buhat. At iyong sasabihin sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon, Kung hindi ninyo didinggin ako, na magsilakad sa aking kautusan, na aking inilagay sa harap ninyo, Ug magaingon ka kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova: Kong kamo dili managpatalinghug kanako, sa paglakaw sa akong Kasugoan, nga akong gibutang sa inyong atubangan, Na makinig sa mga salita ng aking mga lingkod na mga propeta, na aking sinusugo sa inyo, na bumabangon akong maaga at sinusugo ko sila, ngunit hindi ninyo pinakinggan; Sa pagpatalinghug sa mga pulong sa akong mga alagad ang mga manalagna, nga gipaanha ko kaninyo, bisan sa pagbangon pagsayo ug sa pagpadala kanila, apan kamo wala managpatalinghug; Ay akin ngang gagawin ang bahay na ito na gaya ng Silo, at gagawin ko ang bayang ito na sumpa sa lahat ng mga bansa sa lupa. Nan buhaton ko kining balaya nga sama sa Silo, ug akong buhaton kining ciudara nga tinunglo sa tanang mga nasud sa yuta. At narinig ng mga saserdote at ng mga propeta at ng buong bayan si Jeremias na nagsasalita ng mga salitang ito sa bahay ng Panginoon. Ug ang mga sacerdote ug ang mga manalagna ug ang tibook katawohan nakabati kang Jeremias nga namulong niining mga pulonga didto sa balay ni Jehova. At nangyari, nang si Jeremias ay makatapos sa pagsasalita ng lahat na iniutos ng Panginoon sa kaniya na salitain sa buong bayan, na hinuli siya ng mga saserdote at ng mga propeta at ng buong bayan, na sinasabi: Ikaw ay walang pagsalang mamamatay. Ug nahitabo, nga sa tapus si Jeremias makapamulong kanila sa tanang gisugo ni Jehova nga isulti sa tibook katawohan, nga mingdakup kaniya ng mga sacerdote ug ang mga manalagna ug ang tibook katawohan nga nanagingon: Sa pagkatinuod mamatay ka gayud. Bakit ka nanghula sa pangalan ng Panginoon, na iyong sinasabi, Ang bahay na ito ay magiging gaya ng Silo, at ang bayang ito ay magiging sira, na mawawalan ng mananahan? At ang bayan ay nagpipisan kay Jeremias sa bahay ng Panginoon. Nganong nanagna ka sa ngalan ni Jehova nga nagaingon: Kining balaya mahisama sa Silo, ug kining ciudara mahimong biniyaan, nga walay pumoluyo? Ug ang tibook katawohan minghugop ngadto kang Jeremias didto sa balay ni Jehova. At nang mabalitaan ng mga prinsipe sa Juda ang mga bagay na ito, sila'y nagsisampa sa bahay ng Panginoon na mula sa bahay ng hari; at sila'y nangaupo sa pasukan ng bagong pintuang-daan ng bahay ng Panginoon. Ug sa pagkadungog sa mga principe sa Juda niining mga butanga, sila mingtungas gikan sa balay sa hari ngadto sa balay ni Jehova; ug minglingkod sila sa dapit sa pagsulod mo sa bag-ong ganghaan sa balay ni Jehova. Nang magkagayo'y nagsalita ang mga saserdote at ang mga propeta sa mga prinsipe at sa buong bayan, na sinasabi, Ang lalaking ito ay marapat patayin; sapagkat siya'y nanghula laban sa bayang ito, gaya ng inyong narinig ng inyong mga pakinig. Unya ang mga sacerdote ug ang mga manalagna namulong sa mga principe ug sa tibook katawohan, sa pag-ingon: Kining tawohana angay sa kamatayon; kay siya nagtagna batok niini nga ciudad, ingon sa nadungog ninyo sa inyong mga igdulungog. Nang magkagayo'y nagsalita si Jeremias sa lahat ng prinsipe at sa buong bayan, na sinasabi, Sinugo ako ng Panginoon upang manghula laban sa bahay na ito at laban sa bayang ito ng lahat na salita na inyong narinig. Unya misulti si Jeremias sa tanang mga principe ug sa tibook katawohan, nga nagaingon: Si Jehova nagpadala kanako aron sa pagpanagna batok niining balay ug batok niining ciudara sa tanang mga pulong nga inyong nadungog. Kayat ngayo'y pabutihin ninyo ang inyong mga lakad at ang inyong mga gawa, at inyong talimahin ang tinig ng Panginoon ninyong Dios; at pagsisisihan ng Panginoon ang kasamaan na kaniyang sinalita laban sa inyo. Busa karon, ayohon ninyo ang inyong mga dalan ug ang inyong mga binuhatan, ug tahuron ninyo ang tingog ni Jehova nga inyong Dios; ug pagabasulan ni Jehova ang kadautan nga iyang gipamulong batok kaninyo. Ngunit tungkol sa akin, narito, ako'y nasa inyong kamay: inyong gawin sa akin ang minamabuti at minamatuwid sa harap ng inyong mga mata. Apan mahitungod kanako, ania karon, ako ania sa inyong kamot: buhata kanako ang gihunahuna ninyo nga maayo ug matarung sa inyong mga pagtan-aw. Talastasin lamang ninyong mabuti na kung ako'y inyong ipapatay, kayo'y magdadala ng walang salang dugo sa inyo at sa bayang ito, at sa mga nananahan dito: sapagkat katotohanang sinugo ako ng Panginoon sa inyo upang magsalita ng lahat ng mga salitang ito sa inyong mga pakinig. Apan hibaloi lamang ninyo nga sa pagkamatuod kong patyon ninyo ako, magadala kamo ug dugo nga inocente sa ibabaw sa inyong kaugalingon, ug sa ibabaw niining ciudara, ug sa ibabaw sa mga pumoluyo niini; kay sa pagkamatuod, si Jehova nagpadala kanako nganhi kaninyo aron sa pagsulti niining mga pulong sa inyong mga igdulungog. Nang magkagayo'y sinabi ng mga pangulo at ng buong bayan sa mga saserdote at sa mga propeta: Ang lalaking ito ay hindi marapat patayin; sapagkat siya'y nagsalita sa atin sa pangalan ng Panginoon nating Dios. Unya ang mga principe ug ang tibook katawohan mingsulti sa mga sacerdote ug sa mga manalagna: Kining tawohana dili angay sa kamatayon: kay siya misulti kanato sa ngalan ni Jehova nga atong Dios. Nang magkagayo'y nagsitindig ang ilan sa mga matanda sa lupain, at nangagsalita sa buong kapulungan ng bayan, na nangagsasabi, Unya mingtindog ang uban sa mga anciano sa yuta, ug namulong sa katilingban sa katawohan sa pag-ingon: Si Miqueas na Morastita ay nanghula sa mga kaarawan ni Ezechias na hari sa Juda: at siya'y nagsalita sa buong bayan ng Juda, na nagsasabi, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Ang Sion ay aararuhing parang bukid, at ang Jerusalem ay magiging mga bunton, at ang bundok ng bahay ay parang mga mataas na dako sa gugubat. Si Miqueas ang Morasti nagtagna sa mga adlaw ni Ezechias nga hari sa Juda; ug siya misulti sa tibook katawohan sa Juda, nga nagaingon: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ang Sion pagadarohon sama sa uma, ug ang Jerusalem mahimong ingon sa mga tinapok, ug ang bukid sa balay mahisama sa hatag-as nga mga dapit sa usa ka lasang. Si Ezechias bagang hari sa Juda at ang buong Juda ay nagpapatay sa kaniya? hindi baga siya natakot sa Panginoon, at dumalangin ng lingap ng Panginoon, at ang Panginoon ay nagsisi sa kasamaan na kaniyang sinalita laban sa kanila? Ganito gagawa tayo ng malaking kasamaan laban sa ating sariling mga kaluluwa. Si Ezechias nga hari sa Juda ug ang tibook nga Juda mingpatay ba kaniya? wala ba siya mahadlok kang Jehova ug magpakilooy kang Jehova, ug si Jehova wala ba magbasul sa iyang kaugalingon sa kadaut nga iyang gipamulong batok kanila? Mao kini ang dakung kadaut nga atong mahimo batok sa atong kaugalingong mga kalag. At may lalake naman na nanghula sa pangalan ng Panginoon, si Urias na anak ni Semaias na taga Chiriath-jearim: at siya'y nanghula laban sa lupaing ito ayon sa lahat ng mga salita ni Jeremias: Ug may usa usab ka tawo nga nagtagna sa ngalan ni Jehova, si Urias nga anak nga lalake ni Semei sa Kiriath-jearim; ug siya nagtagna batok niining ciudara ug batok niining yutaa sumala sa tanang mga pulong ni Jeremias. At nang marinig ni Joacim na hari sangpu ng lahat niyang mga makapangyarihang lalake, at ng lahat na prinsipe, ang kaniyang mga salita, pinagsikapan ng hari na ipapatay siya; ngunit nang marinig ni Urias, siya'y natakot, at tumakas, at pumasok sa Egipto: Ug sa diha nga si Joacim nga hari, uban ang iyang mga makusganonong tawo, ug ang tanang mga principe, nakadungog sa iyang mga pulong, ang hari naninguha sa pagpatay kaniya; apan sa pagkadungog ni Urias niini, siya nahadlok, ug mikalagiw, ug miadto sa Egipto. At si Joacim na hari ay nagsugo ng mga lalake sa Egipto, ang mga ito nga, si Elnathan na anak ni Acbor, at ilang mga lalake na kasama niya, sa Egipto: Ug si Joacim ang hari nagpadala ug mga tawo ngadto sa Egipto nga mao si Elnathan, ang anak nga lalake ni Acbor, ug pipila ka mga tawo uban kaniya nga ming-adto sa Egipto. At kaniyang inilabas si Urias sa Egipto, at dinala niya siya kay Joacim na hari; na pumatay sa kaniya ng tabak, at naghagis ng kaniyang bangkay sa mga libingan ng karaniwang tao. Ug ilang gikuha si Urias gikan sa Egipto, ug gidala siya ngadto kang Joacim nga hari, nga mipatay kaniya sa pinuti, ug gitambog ang iyang patay nga lawas ngadto sa lubnganan sa mga tawong timawa. Ngunit ang kamay ni Ahicam na anak ni Zaphan ay sumasa kay Jeremias upang huwag siyang ibigay nila sa kamay ng bayan at ipapatay siya. Apan ang kamot ni Ahicam ang anak nga lalake ni Safan diha uban kang Jeremias, aron siya dili ihatag nila ngadto sa kamot sa mga tawo nga buot mopatay kaniya. Nang pasimula ng paghahari ni Joacim na anak ni Josias, na hari sa Juda, dumating ang salitang ito kay Jeremias na mula sa Panginoon, na nagsasabi, Sa sinugdan sa paghari ni Joacim ang anak nga lalake ni Joasias, nga hari sa Juda, midangat kining pulonga kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon sa akin, Gumawa ka para sa iyo ng mga panali at mga pamatok, at ilagay mo sa iyong batok, Mao kini ang giingon ni Jehova kanako: Magbuhat ka ug mga talikala ug mga yugo, ug ibutang sila sa imong liog; At iyong mga ipadala sa hari sa Edom, at sa hari sa Moab, at sa hari ng mga anak ni Ammon, at sa hari sa Tiro, at sa hari sa Sidon, sa pamamagitan ng kamay ng mga sugo na nagsisiparoon sa Jerusalem kay Sedechias na hari sa Juda, Ug ipadala sila ngadto sa hari sa Edom, ug ngadto sa hari sa Moab, ug ngadto sa hari sa mga anak sa Ammon, ug ngadto sa hari sa Tiro, ug ngadto sa hari sa Sidon, pinaagi sa kamot sa mga sulogoon nga moanha sa Jerusalem ngadto kang Sedechias nga hari sa Juda: At ipagbilin mo sa kanilang mga panginoon, na iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Ganito ang inyong sasabihin sa inyong mga panginoon. Ug sugoa sila sa pag-ingon sa ilang mga agalon: Mao kini ang giiingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Mao kini ang igaingon ninyo sa inyong mga agalon: Aking ginawa ang lupa, ang tao at ang hayop na nasa ibabaw ng lupa, sa pamamagitan ng aking dakilang kapangyarihan, at sa pamamagitan ng aking unat na bisig; at aking ibinigay doon sa minamarapat ko. Gibuhat ko ang yuta, ang mga tawo, ug ang mga mananap nga anaa sa nawong sa yuta, tungod sa akong daku nga gahum ug tungod sa tinuy-od ko nga kamot; ug kini ihatag ko niadtong daw matarung kanako. At ngayon ay ibinigay ko ang lahat ng lupaing ito sa kamay ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, na aking lingkod at ang mga hayop sa parang ay ibinigay ko rin naman sa kaniya upang mangaglingkod sa kaniya. Ug karon gihatag ko na kining tibook nga yuta sa kamot ni Nabucodonosor ang hari sa Babilonia, nga akong alagad; ug ang mga mananap sa kapatagan gihatag ko sa usab kaniya aron sa pag-alagad kaniya. At lahat ng mga bansa ay mangaglilingkod sa kaniya, at sa kaniyang anak at sa anak ng kaniyang anak, hanggang dumating ang panahon ng kaniyang sariling lupain: at kung magkagayo'y maraming bansa at mga dakilang hari ay paglilingkuran siya. Ug ang tanang mga nasud manag-alagad kaniya, ug sa iyang anak, ug sa mga anak sa iyang mga anak, hangtud nga moabut ang panahon sa iyang kaugalingong yuta: ug unya daghang mga nasud ug dagkung mga hari nga magaulipon kaniya. At mangyayari, na ang bansa at ang kaharian na hindi maglilingkod kay Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at yaong hindi yuyukod ng kanilang ulo sa pamatok ng hari sa Babilonia, ang bansang yaon, sabi ng Panginoon, ay parurusahan ko ng tabak, at ng kagutom, at ng salot, hanggang sa aking malipol sila sa pamamagitan ng kaniyang kamay. Ug mahitabo, nga ang nasud ug ang gingharian nga dili mag-alagad sa maong Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug nga dili magpasangon sa ilang liog sa yugo sa hari sa Babilonia, kanang nasura, nagaingon si Jehova, pagasilotan ko pinaagi sa espada, ug pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay, hangtud nga mangaut-ut ko sila pinaagi sa iyang kamot. Ngunit tungkol sa inyo, huwag ninyong dinggin ang inyong mga propeta, o ang inyong mga manghuhula man, o ang inyong mga panaginip man, o ang inyong mga mapamahiin man, o ang inyong mga manggagaway man, na nangagsasalita sa inyo, na nagsasabi, Kayo'y hindi mangaglilingkod sa hari sa Babilonia: Apan mahitungod kaninyo, ayaw kamo pagpamati sa inyong mga manalagna, ni sa inyong mga magtatagna, ni sa inyong mga damgo, ni sa inyong mga diwatahan, ni sa inyong mga salamangkiro, nga nanagsulti kaninyo sa pag-ingon: Dili kamo manag-alagad sa hari sa Babilonia: Sapagkat sila'y nanganghuhula ng kasinungalingan sa inyo, upang ilayo kayo sa inyong lupain; at aking palalayasin kayo at kayo'y mangalilipol. Kay sila managna ug bakak kaninyo sq pagpabalhin kaninyo ngadto sa halayo gikan sa inyong yuta, ug nga hinginlan ko kamo, ug nga kamo mangahanaw. Ngunit ang bansa na iyukod ang kaniyang ulo sa pamatok ng hari sa Babilonia, at maglilingkod sa kaniya, ang bansang yaon ay aking ilalabi sa kaniyang sariling lupain, sabi ng Panginoon; at kanilang bubukirin, at tatahanan. Apan ang nasud nga magpasangon sa ilang liog sa yugo sa hari sa Babilonia, ug mag-alagad kaniya, kana nga nasura mao ang akong ibilin sa kaugalingon nilang yuta, nagaingon si Jehova; ug sila manag-uma niadto, ug managpuyo didto. At ako'y nagsalita kay Sedechias na hari sa Juda ayon sa lahat ng mga salitang ito na aking sinabi, Inyong iyukod ang inyong ulo sa pamatok ng hari sa Babilonia, at mangaglilingkod kayo sa kaniya at sa kaniyang bayan, at kayo'y mangabuhay: Ug ako misulti kang Sedechias nga hari sa Juda sumala niining tanang mga pulong, nga nagaingon: Pasangoni ninyo ang inyong mga liog sa yugo sa hari sa Babilonia, ug alagara siya ug ang iyang katawohan, ug mangabuhi kamo. Bakit kayo'y mangamamatay, ikaw, at ang iyong bayan, sa pamamagitan ng tabak, ng kagutom, at ng salot, gaya ng sinalita ng Panginoon tungkol sa bansa na hindi maglilingkod sa hari sa Babilonia? Nganong buot kamo nga mangamatay, ikaw ug ang imong katawohan, sa pinuti, sa gutom, ug sa kamatay, ingon sa gisulti ni Jehova mahatungod sa nasud nga dili moalagad sa hari sa Babilonia? At huwag kayong mangakinig ng salita ng mga propeta na nangagsasalita sa inyo, na nangagsasabi, Kayo'y hindi mangaglilingkod sa hari sa Babilonia: sapagkat sila'y nanganghuhula ng kabulaanan sa inyo. Ug ayaw kamo pagpatalinghug sa mga pulong sa mga manalagna nga managsulti kaninyo sa pag-ingon: Dili kamo mag-alagad sa hari sa Babilonia; kay sila nanagna ug bakak kaninyo. Sapagkat hindi ko sinugo sila, sabi ng Panginoon; kundi sila'y nanganghuhulang may kasinungalingan sa aking pangalan; upang aking mapalayas kayo, at kayo'y mangalipol, kayo, at ang mga propeta na nanganghuhula sa inyo. Kay ako wala magpadala kanila, nagaingon si Jehova, sila hinoon managpanagna ug bakak sa akong ngalan; aron ako magapapahawa kaninyo, ug nga aron kamo mangamatay, kamo, ug ang mga manalagna nga nanagpanagna kaninyo. Ako naman ay nagsalita rin sa mga saserdote at sa lahat ng bayang ito, na nagsasabi, Ganito ang sabi ng Panginoon: Huwag kayong mangakinig ng mga salita ng inyong mga propeta, na nanganghuhula sa inyo, na nangagsasabi, Narito, ang mga sisidlan ng bahay ng Panginoon ay madaling madadala uli na mula sa Babilonia: sapagkat sila'y nanganghuhula ng kasinungalingan sa inyo. Nagsulti usab ako sa mga sacerdote, ug sa tibook niining katawohan sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw pagpatalinghug sa pulong sa inyong mga manalagna nga nanagpanagna kaninyo, sa pag-ingon: Ania karon, ang mga sudlanan sa balay ni Jehova sa hamubong panahon pagadad-on na usab gikan sa Babilonia: kay nanagpanagna sila ug bakak kaninyo. Huwag ninyong dinggin sila, mangaglingkod kayo sa hari sa Babilonia, at kayo'y mangabuhay: bakit nga ang bayang ito ay magiging sira? Ayaw kamo pagpatalinghug kanila; alagara ang hari sa Babilonia, ug mangabuhi kamo: nganong himoon nga biniyaan kining ciudara? Ngunit kung sila'y mga propeta, at ang mga salita ng Panginoon ay sumasakanila, mamagitan sila ngayon sa Panginoon ng mga hukbo, upang ang mga sisidlan na naiwan sa bahay ng Panginoon at sa bahay ng hari sa Juda, at ng Jerusalem, ay huwag mangaparoon sa Babilonia. Apan kong sila manalagna man, ug kong ang pulong ni Jehova anaa kanila, papangamuyoa sila karon kang Jehova sa mga panon, aron ang mga sudlanan nga nanghibilin sa balay ni Jehova, ug sa balay sa hari sa Juda, ug sa Jerusalem, dili mahiadto sa Babilonia. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo tungkol sa mga haligi, at tungkol sa dagatdagatan, at tungkol sa mga tungtungan, at tungkol sa nalabi sa mga sisidlan na nangaiwan sa bayang ito, Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon mahatungod sa mga haligi, ug mahatungod sa dagat-dagat, ug mahatungod sa mga tungtonganan, ug mahatungod sa salin sa mga sudlanan nga nahibilin niining ciudara. Na hindi kinuha ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, nang kaniyang dalhing bihag si Jechonias na anak ni Joacim na hari sa Juda, mula sa Jerusalem hanggang sa Babilonia, at ang lahat ng mahal na tao ng Juda at ng Jerusalem; Nga wala kuhaa ni Nabucodonosor, hari sa Babilonia, sa diha nga iyang gidala nga binihag si Jeconias, ang anak nga lalake ni Joacim, nga hari sa Juda, gikan sa Jerusalem ngadto sa Babilonia, ug ang tanang mga principe sa Juda ug sa Jerusalem; Oo, ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, tungkol sa mga sisidlan na naiwan sa bahay ng Panginoon, at sa bahay ng hari sa Juda, at ng Jerusalem: Oo, mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, mahatungod sa mga sudlanan nga nanghibilin sa balay ni Jehova, ug balay sa hari sa Juda, ug sa Jerusalem: Mangadadala sa Babilonia, at mangapaparoon, hanggang sa araw na dalawin ko sila, sabi ng Panginoon; kung magkagayo'y isasampa ko sila, at isasauli ko sa dakong ito. Sila pagadad-on ngadto sa Babilonia, ug sila mahibilin didto, hangtud sa adlaw nga madu-aw ako kanila, nagaingon si Jehova; unya dad-on ko nganhi sila, ug ipahauli ko sila niining dapita. At nangyari, nang taon ding yaon sa pasimula ng paghahari ni Sedechias na hari sa Juda, sa ikaapat na taon, sa ikalimang buwan, na si Hananias na anak ni Azur na propeta, na taga Gabaon, ay nagsalita sa akin sa bahay ng Panginoon, sa harapan ng mga saserdote, at ng buong bayan, na nagsasabi, Ug nahibato sa mao gihapong tuiga, sa sinugdan sa paghari ni Sedechias nga hari sa Juda, sa ikaupat ka tuig, ug sa ikalima ka bulan, nga si Hananias ang anak nga lalake ni Asur, ang manalagna nga Gabaonhon, misulti kanako didto sa balay ni Jehova, sa atubangan sa mga sacerdote ug sa tibook katawohan, nga nagaingon: Ganito ang sinasalita ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, na nagsasabi, Aking inalis ang pamatok ng hari sa Babilonia. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ang Dios sa Israel, nga nagaingon: Gibunggo ko na ang yugo sa hari sa Babilonia. Sa loob ng dalawang buong taon ay dadalhin ko uli sa dakong ito, ang lahat na sisidlan ng bahay ng Panginoon, na dinala ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia mula sa dakong ito, at mga dinala sa Babilonia: Sulod sa duruha ka tuig nga tangkod dad-on ko pag-usab nganhi niining dapita ang tanang mga sudlanan sa balay ni Jehova, nga gikuha ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia gikan niining dapita, ug gidala ngadto sa Babilonia: At aking dadalhin uli sa dakong ito si Jechonias na anak ni Joacim, na hari sa Juda, sangpu ng lahat na bihag sa Juda, na nangaparoon sa Babilonia, sabi ng Panginoon: sapagkat aking aalisin ang pamatok ng hari sa Babilonia. Ug dad-on ko pag-usab nganhi niining dapita si Jechonias ang anak nga lalake ni Joacim hari sa Juda, uban sa tanang mga binihag sa Juda, nga mingadto sa Babilonia, nagaingon si Jehova; kay akong bunggoon ang yugo sa hari sa Babilonia. Nang magkagayo'y nagsabi ang propeta Jeremias sa propeta Hananias sa harapan ng mga saserdote, at sa harapan ng buong bayan, na nakatayo sa bahay ng Panginoon, Unya ang manalagna nga si Jeremias miingon sa manalagna nga si Hananias diha sa atubangan sa mga sacerdote, ug diha sa atubangan sa tibook katawohan nga nanagtindog sulod sa balay ni Jehova, Sinabi nga ng propeta Jeremias, Siya nawa: gawing gayon ng Panginoon: isagawa ng Panginoon ang iyong mga salita na iyong ipinanghula, na ibalik uli ang mga sisidlan ng bahay ng Panginoon, at silang lahat na bihag, mula sa Babilonia hanggang sa dakong ito. Bisan ang manalagna nga si Jeremias miingon: Amen: Buhaton unta kana ni Jehova; tumanon unta ni Jehova ang imong mga pulong nga imong gitagna, sa pagdala pag-usab sa mga sudlanan sa balay ni Jehova, ug silang tanan nga mga binihag, gikan sa Babilonia nganhi niining dapita. Gayon ma'y dinggin mo ang mga salitang ito na sinasalita ko sa iyong mga pakinig, at sa mga pakinig ng buong bayan: Bisan pa niana pamation mo karon kining mga pulonga nga isulti ko sa imong ma igdulungog, ug sa mga igdulungog sa tibook katawohan: Ang mga naging propeta bago ako at bago ikaw nang una ay nanghula laban sa maraming lupain, at laban sa mga malaking kaharian, tungkol sa digma, at tungkol sa kasamaan, at tungkol sa salot. Ang mga manalagna nga nanghiuna kanako ug naghiuna kanimo sa kanhing panahon, nanagtagna batok sa danghang kayutaan, ug batok sa dagkung mga gingharian, mahitungod sa gubat, ug mahitungod sa kadaut, ug mahitungod sa kamatay. Ang propeta, na nanghuhula ng tungkol sa kapayapaan, ay makikilala nga siyang propeta, na tunay na sinugo ng Panginoon siya, pagka ang salita ng propeta ay mangyayari. Ang manalagna nga nagtagna mahitungod sa pakigdait, sa diha nga mahitabo ang pulong sa manalagna, unya ang manalagna hiilhan, nga si Jehova sa pagkamatuod nagpadala kaniya. Nang magkagayo'y kinuha ng propeta Hananias ang pamatok sa batok ng propeta Jeremias, at binali. Unya si Hananias ang manalagna mikuha sa yugo gikan sa liog sa manalagna nga si Jeremias, ug gibunggo kini. At si Hananias ay nagsalita sa harapan ng buong bayan, na nagsasabi: Ganito ang sabi ng Panginoon, Gayon ko rin babaliin ang pamatok ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia sa loob ng dalawang taong ganap sa batok ng lahat na bansa. At ang propeta Jeremias ay yumaon ng kaniyang lakad. ug si Hananias misulti sa atubangan sa tibook katawohan sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Sa ingon niini bunggoon ko ang yugo ni Nabucodonosor nga sa Babilonia gikan sa liog sa tanang mga nasud sulod sa duruha ka tuig nga tangkod. Ug ang manalagna nga si Jeremias nagpadayon sa iyang paglakaw. Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon kay Jeremias, pagkatapos na mabali ni Hananias ang pamatok sa batok ng propeta Jeremias, na nagsasabi, Unya ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, ang manalagna, sa human bunggoa ni Hananias nga manalagna ang yugo gikan sa liog ni Jeremias nga manalagna, sa pag-ingon: Ikaw ay yumaon, at saysayin mo kay Hananias na iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon: Iyong binali ang mga pamatok na kahoy, ngunit ginawa mo na kahalili ng mga yaon ay mga pamatok na bakal. Lakaw, ug suginli si Hananias sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Gibunggo mo ang yugo nga kahoy; apan magabuhat ka ug ilis kanila nga mga yugo nga puthaw. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Ako'y naglagay ng pamatok na bakal sa batok ng lahat na bansang ito, upang sila'y makapaglingkod kay Nabucodonosor na hari sa Babilonia; at sila'y mangaglilingkod sa kaniya: at ibinigay ko rin sa kaniya ang mga hayop sa parang. Kay nagaingon si Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ako nagbutang ug usa ka yugo nga puthaw ibabaw sa liog niining tanang mga nasud, aron sila manag-alagad kang Nabucodonosor nga hari sa Babilonia; ug sila manag-alagad kaniya, ug gihatag ko usab kaniya ang mga mananap sa kapatagan. Nang magkagayo'y sinabi ng propeta Jeremias kay Hananias na propeta, Dinggin mo ngayon, Hananias; hindi ka sinugo ng Panginoon; kundi iyong pinaasa ang bayang ito sa kasinungalingan. Unya miingon ang manalagna nga si Jeremias kang Hananias nga manalagna: Pamati karon, Hananias: Si Jehova wala magpadala kanimo; apan kining katawohan gipasalig mo sa bakak. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ikaw ay aking palalayasin mula sa ibabaw ng lupa: mamamatay ka sa taong ito sapagkat ikaw ay nagsalita ng panghihimagsik laban sa Panginoon. Busa nagainong si Jehova niana: Ania karon, hinginlan ko ikaw gikan sa nawong sa yuta: niining tuiga mamatay ka, tungod kay nagtudlo ka ug pagsukol batok kang Jehova. Sa gayo'y namatay si Hananias na propeta ng taon ding yaon sa ikapitong buwan. Tungod niini si Hananias nga manalagna namatay sa maong tuig sa ikapito ka bulan. Ito nga ang mga salita ng sulat na ipinadala ni Jeremias na propeta mula sa Jerusalem sa nalabi sa mga matanda sa pagkabihag, at sa mga saserdote, at sa mga propeta, at sa buong bayan, na dinalang bihag ni Nabucodonosor sa Babilonia mula sa Jerusalem: Nan mao kini ang mga pulong sa sulat ni Jeremias nga manalagna nga gipadala niya gikan sa Jerusalem ngadto sa mga salin sa mga anciano sa mga binihag, ug ngadto sa mga sacerdote, ug sa mga manalagna, ug sa tibook nga katawohan nga gibihag ni Nabucodonosor gikan sa Jerusalem ngadto sa Babilonia. (Pagkatapos na makaalis sa Jerusalem si Jechonias na hari, at ang ina ng hari, at ang mga bating, at ang mga prinsipe sa Juda at sa Jerusalem, at ang mga manggagawa at ang mga mangbabakal;) (Sa human manggikan sa Jerusalem si Jechonias nga hari, ug ang reina nga inahan, ug ang mga eunoco, ug ang mga principe sa Juda ug sa Jerusalem, ug ang mga panday sa kahoy ug sa puthaw), Sa pamamagitan ng kamay ni Elasa na anak ni Saphan, at ni Gemarias na anak ni Hilcias, (na siyang sinugo sa Babilonia ni Sedechias na hari sa Juda kay Nabucodonosor na hari sa Babilonia,) na nagsasabi, Pinaagi sa kamot si Elasa ang anak nga lalake ni Safan, ug ni Jemarias, ang anak nga lalake ni Hilcias (nga maoy gipadala ni Sedechias nga hari sa Juda ngadto sa Babilonia kang Nabucodonosor nga hari sa Babilonia), sa pag-ingon: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, sa lahat ng bihag na aking ipinadalang bihag sa Babilonia mula sa Jerusalem, Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, ngadto sa tanang binihag, nga akong gipadala nga binihag gikan sa Jerusalem ngadto sa Babilonia: Kayo'y mangagtayo ng mga bahay, at inyong tahanan; at kayo'y maghalamanan, at kanin ninyo ang bunga ng mga yaon. Magtukod kamo ug mga balay, ug pumuyo kamo niana; ug magtanum kamo ug mga tanaman, ug kumaon sa mga bunga nila. Magsipagasawa kayo, at kayo'y mangagkaanak ng mga lalake at mga babae; at ikuha ninyo ng mga asawa ang inyong mga anak na lalake, at inyong ibigay na asawa ang inyong mga anak na babae, upang sila'y mangagkaanak ng mga lalake at mga babae: at kayo'y magsidami roon, at huwag kayong magpakaunti. Mangasawa kamo ug manganak kamo ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye; ug papangasaw-a ang inyong mga anak nga lalake, ug papamanaha ang inyong mga anak nga babaye aron sila manganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye: ug dumaghan kamo didto, ug ayaw pag-ipapuo ang inyong kaliwat. At inyong hanapin ang kapayapaan sa bayan na aking pinagdalhan sa inyong bihag, at inyong idalangin sa Panginoon: sapagkat sa kapayapaan niyaon ay magkakaroon naman kayo ng kapayapaan. Ug pangitaa ang pakigdait sa ciudad diin ngadto kamo gipabihag ko, ug manag-ampo kamo kang Jehova mahatungod niini; kay tungod sa pakigdait niini, kamo makabaton sa pakigdait. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Huwag kayong dayain ng mga propeta na nangasa gitna ninyo, at ng inyong mga manghuhula, o mangakinig man kayo sa inyong mga panaginip na inyong napapanaginip. Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ayaw kamo pagpalimbong sa inyong mga manalagna ug sa inyong mga magtatagna nga anaa sa taliwala ninyo, ni managpatalinghug kamo sa inyong mga damgo, nga inyong gipanamgo. Sapagkat sila'y nanganghuhulang may kasinungalingan sa inyo sa aking pangalan: hindi ko sinugo sila, sabi ng Panginoon. Kay sila nanagpanagna ug bakak kaninyo sa akong ngalan: ako wala magpadala kanila, nagaingon si Jehova. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Pagkatapos na maganap ang pitong pung taon sa Babilonia, aking dadalawin kayo, at aking tutuparin ang aking mabuting salita sa inyo, sa pagpapabalik sa inyo sa dakong ito. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Sa tapus matuman ang kapitoan ka tuig sa Babilonia, du-awon ko kamo, ug tumanon ko ang akong maayong pulong nganha kaninyo, sa pagpabalik kaninyo nganhi niining dapita. Sapagkat nalalaman ko ang mga pagiisip na aking iniisip sa inyo, sabi ng Panginoon, mga pagiisip tungkol sa kapayapaan, at hindi tungkol sa kasamaan, upang bigyan kayo ng pagasa sa inyong huling wakas. Kay ako mahibalo sa mga hunahuna nga gihunahuna ko alang kaninyo, nagaingon si Jehova, mga hunahuna sa pakigdait, ug dili sa kadautan sa paghatag kaninyo ug paglaum sa inyong kaugmaon. At kayo'y magsisitawag sa akin, at kayo'y magsisiyaon at magsisidalangin sa akin, at aking didinggin kayo. Ug kamo managpanggilaba kanako, ug kamo moadto ug manag-ampo kanako, ug ako magapatalinghug kaninyo. At inyong hahanapin ako, at masusumpungan ako, pagka inyong sisiyasatin ako ng inyong buong puso. Ug kamo mangita kanako, ug makakaplag kanako, sa diha nga kamo mangita kanako uban ang inyong bugos nga kasingkasing, At ako'y masusumpungan sa inyo, sabi ng Panginoon, at aking ibabalik uli kayo na mula sa inyong pagkabihag, at aking pipisanin kayo mula sa lahat ng bansa, at mula sa lahat ng dako na aking pinagtabuyan sa inyo, sabi ng Panginoon; at aking ibabalik kayo uli sa dakong mula sa aking pinagdalhang bihag sa inyo. Ug ako hikaplagan ninyo, nagaingon si Jehova, ug akong bakwion ang inyong pagkabinihag, ug tigumon ko kamo gikan sa tanang mga nasud, ug gikan sa tanang mga dapit diin giabog ko kamo, nagaingon si Jehova; ug dad-on ko kamo pagbalik sa dapit diin gipabihag ko kamo. Sapagkat inyong sinabi, Ang Panginoon ay nagbangon sa amin ng mga propeta sa Babilonia. Tungod kay kamo nanag-ingon: Si Jehova nagpatindog kanamo ug mga manalagna didto sa Babilonia; Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon tungkol sa hari na nauupo sa luklukan ni David, at tungkol sa buong bayan na tumatahan sa bayang ito, sa inyo ngang mga kapatid na hindi nagsilabas na kasama ninyo sa pagkabihag; Mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod sa hari nga nagalingkod sa trono ni David, ug mahatungod sa tibook katawohan nga nanagpuyo niining ciudara, ang inhong mga kaigsoonan nga wala moadto uban kaninyo sa pagkabihag; Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Narito, aking susuguin sa kanila ang tabak, ang kagutom at ang salot, at gagawin ko silang parang masamang igos, na hindi makakain, dahil sa nangapakasama. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, ako magpadala kanila sa espada, sa gutom, ug sa kamatay, ug himoon ko sila nga ingon sa mangil-ad nga mga igos nga dili makaon, kay sila dautan sa hilabihan. At aking hahabulin sila ng tabak, at kagutom, at ng salot, at aking ibibigay sila sa kakutyaan na paroot parito sa gitna ng lahat na kaharian sa lupa, upang maging kasumpaan, at katigilan, at kasutsutan, at katuyaan, sa gitna ng lahat na bansa na aking pinagtabuyan sa kanila; Ug lutoson ko sila uban sa espada, uban sa gutom, ug uban sa kamatay, ug itugyan ko sila aron igatugpo-tugpo sila sa tanang mga gingharian, sa yuta aron mahimong tinunglo, ug usa nga makapahibulong, ug usa nga sinitsitan uban ang pagbiaybiay, ug usa ka talamayon sa taliwala sa tanang mga nasud diin ngadto giabog ko sila; Sapagkat hindi sila nangakinig sa aking mga salita, sabi ng Panginoon, na aking mga ipinasugo sa aking mga propeta, na ako'y bumangong maaga at sinugo ko sila; ngunit hindi ninyo dininig sila, sabi ng Panginoon. Tungod kay sila wala managpatalinghug sa akong mga pulong, nagaingon si Jehova, nga gipadala ko ngadto kanila pinaagi sa akong mga alagad nga mga manalagna, nga mingbangon pagsayo, ug nagpadala kanila; apan kamo wala mamati, nagaingon si Jehova. Inyo ngang dinggin ang salita ng Panginoon, ninyong lahat na nasa pagkabihag, na aking itinaboy sa Babilonia mula sa Jerusalem. Busa pamati kamo sa pulong ni Jehova, kamong tanan nga binihag, nga akong gipapahawa gikan sa Jerusalem ngadto sa Babilonia: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, tungkol kay Achab na anak ni Colias, at tungkol kay Sedechias na anak ni Maasias na nanghuhula ng kasinungalingan sa inyo sa aking pangalan, Narito, aking ibibigay sila sa kamay ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia; at papatayin niya sila sa harap ng inyong mga mata; Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, mahitungod kang Achab, anak nga lalake ni Colaya, ug mahitungod kang Sedechias, anak nga lalake ni Maasis, nga nagatagna ug bakak kaninyo sa akong ngalan: Ania karon, ako silang itugyan ngadto sa kamot ni Nabucodonosor, hari sa Babilonia; ug sila pagapatyon niya sa atubangan sa inyong mga mata; At sa kanila kukuha ng kasumpaan sa lahat ng bihag sa Juda na nangasa Babilonia, na magsasabi, Gawin ka ng Panginoon na gaya ni Sedechias at gaya ni Achab, na iniihaw sa apoy ng hari sa Babilonia. Ug gikan kanila pagakuhaon ang tunglo sa tanang mga binihag sa Juda nga atua sa Babilonia, nga nagaingon: Si Jehova naghimo kanimo nga sama kang Sedechias ug sama kang Achab, nga giasal sa kalayo sa hari sa Babilonia; Sapagkat sila'y gumawang may kamangmangan sa Israel, at nangalunya sa mga asawa ng kanilang mga kapuwa, at nangagsalita ng mga salita sa aking pangalan na may kasinungalingan, na hindi ko iniutos sa kanila; at ako ang siyang nakakakilala, at ako'y saksi, sabi ng Panginoon. Tungod kay nanamastamas sila sa Israel, ug nanapaw sa mga asawa sa ilang mga isigkatawo, ug nagsulti sa bakak sa akong ngalan nga wala ko igasugo kanila; ug ako maoy nahibalo, ug maoy saksi, nagaingon si Jehova. At tungkol kay Semaias na Nehelamita ay iyong sasalitain, na sasabihin, Ug mahitungod kang Semaias, ang taga-Nehelam, sumulti ka, sa pag-ingon: Ganito ang sinasalita ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, na sinasabi, Sapagkat ikaw ay nagpadala ng mga sulat sa iyong sariling pangalan sa buong bayan na nasa Jerusalem, at kay Sophonias na anak ni Maasias na saserdote, at sa lahat na saserdote, na iyong sinasabi, Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, sa pag-ingon: Tungod kay nagpadala ka ug mga sulat sa imong kaugalingong ngalan ngadto sa tibook katawohan nga anaa sa Jerusalem, ug kang Sofonias, anak nga lalake ni Maasias, nga sacerdote, ug sa tanang mga sacerdote, sa pag-ingon: Ginawa kang saserdote ng Panginoon na kahalili ni Joiada na saserdote, upang kayo'y maging mga lingkod sa bahay ng Panginoon, sa bawat tao na ulol, at nagpapanggap na propeta, upang iyong mailagay sa pangawan at sa mga tanikala. Si Jehova nagbuhat kanimo nga sacerdote ilis ni Joyada nga sacerdote, aron may mga punoan sa balay ni Jehova, alang sa tagsatagsa ka tawo nga buang, ug nagapakamanalagna siya sa bilanggoan ug ibalhog mo sa sepohan. Ngayon nga, bakit hindi mo sinaway si Jeremias na taga Anathoth, na nagpapanggap na propeta sa inyo, Busa karon, nganong wala mo badlonga si Jeremias nga taga-Anatoth, nga nagahimo sa iyang kaugalingon nga manalagna kaninyo, Yamang siya'y nagsugo sa Babilonia, na nagsasabi, Ang pagkabihag ay malaon: kayo'y mangagtayo ng mga bahay at inyong tahanan; at kayo'y mangaghalaman, at inyong kanin ang bunga ng mga yaon? Tungod kay niini iyang gipadala kita ngadto sa Babilonia, nga nagaingon: Ang pagkabinihag madugay man: magtukod kamo ug mga balay, ug puy-i sila; ug pagbuhat ug mga tanaman, ug kumaon kamo sa mga bunga niini? At binasa ni Sophonia na saserdote ang sulat na ito sa mga pakinig ni Jeremias na propeta. Ug si Sofonias nga sacerdote mibasa niining sulata sa mga igdulungog ni Jeremias nga manalagna. Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon kay Jeremias, na nagsasabi, Unya midangat ang pulong ni Jehova kang Jeremias, nga nagaingon: Ikaw ay magsugo sa kanilang lahat na nasa pagkabihag, na iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon tungkol kay Semaias na Nehelamita. Yamang nanghula si Semaias sa inyo, at hindi ko sinugo siya, at kaniyang pinatiwala kayo sa kasinungalingan. Ipadala kanila sa tanang mga binihag, nga nagaingan: Mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod kang Semaya nga Nehelamnon: Tungod kay si Semaias nagtagna kaninyo, ug wala man ako magpadala kaniya, ug nagpasalig kaninyo sa bakak; Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, aking parurusahan si Semaias na Nehelamita, at ang kaniyang binhi; siya'y hindi magkakaroon ng lalake na tatahan sa gitna ng bayang ito, o mamamasdan man niya ang mabuti na gagawin ko sa aking bayan, sabi ng Panginoon, sapagkat siya'y nagsalita ng panghihimagsik laban sa Panginoon. Busa mao nga miingon si Jehova: Ania karon, akong silotan si Semaias nga taga-Nehelam, ug ang iyang kaliwatan; siya dili na makahupot ug usa ka tawo nga magapuyo sa taliwala niining katawohan; ni makakita siya sa kaayohan nga buhaton ko alang sa akong katawohan, nagaingon si Jehova, tungod kay siya nagtudlo ug pagsukol batok kang Jehova. Ang salita na dumating kay Jeremias na mula sa Panginoon, na nagsasabi, Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon: Ganito ang sinasalita ng Panginoon, ng Dios ng Israel, na nagsasabi, Iyong isulat sa isang aklat ang lahat ng mga salita na aking sinalita sa iyo. Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, nga nagaingon: Isulat mo ang tanang mga pulong nga gisulti ko kanimo diha sa usa ka basahon. Sapagkat, narito, ang mga araw ay dumarating, sabi ng Panginoon na aking ibabalik na mula sa pagkabihag ang aking bayang Israel at Juda, sabi ng Panginoon, at aking pababalikin sila sa lupain na aking ibinigay sa kanilang mga magulang, at kanilang aariin. Kay, ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, nga bakwion ko nag pagkabinihag sa akong katawohan nga Israel ug Juda, nagaingon si Jehova: ug pabalikon ko sila ngadto sa yuta nga gihatag ko sa ilang mga amahan, ug sila magapanag-iya niini. At ang mga ito ang mga salita na sinalita ng Panginoon tungkol sa Israel at tungkol sa Juda. Ug mao kini ang mga pulong nga gisulti ni Jehova mahatungod sa Israel ug mahatungod sa Juda. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon; Kami ay nangakarinig ng tinig ng panginginig, ng takot, at hindi ng kapayapaan. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Nakadungog kami ug tingog sa pagkurog, sa kahadlok, ug dili sa pakigdait. Kayo'y magtanong ngayon, at inyong tingnan kung ang lalake ay nagdaramdam ng panganganak: bakit aking nakikita ang lahat na lalake na ang mga kamay ay nangasa kaniyang mga balakang na parang babae sa pagdaramdam, at ang lahat na mukha ay naging maputla? Mangutana kamo karon, ug tan-awa, kong may usa ba ka lalake nga nagaanak: ngano man nga nakita ko ang tagsatagsa ka lalake nga nagapanighawak, sama sa usa ka babaye nga nagaanak, ug ang tanang mga nawong nangaluspad? Ay! sapagkat ang araw na yaon ay dakila, na anopat walang gaya niyaon: siya ngang panahon ng kabagabagan ng Jacob; ngunit siya'y maliligtas doon. Ah! pagkadaku nianang adlawa sa pagkaagi nga walay mausa nga sama kaniya: ngani maoy panahon sa kasamok ni Jacob: apan siya maluwas gikan niana. At mangyayari sa araw na yaon, sabi ng Panginoon ng mga hukbo na aking aalisin ang kaniyang pamatok sa iyo, at aking papatirin ang iyong mga tali at hindi na siya maglilingkod pa sa mga taga ibang lupa: Ug mahitabo niadtong adlawa, nagaingon si Jehova sa mga panon, nga bunggoon ko ang iyang yugo gikan sa imong liog, ug lugtason ko ang imong mga talikala, ug siya dili na himoong binihag nila sa mga lumalangyaw; Kundi kanilang paglilingkuran ang Panginoong kanilang Dios, at si David na kanilang hari, na aking ibabangon sa kanila. Hinonoa sila magaalagad kang Jehova nga ilang Dios ug kang David nga ilang hari nga maoy akong patindogon kanila. Kayat huwag kang masindak, Oh Jacob na aking lingkod, sabi ng Panginoon; huwag ka mang manglupaypay, Oh Israel: sapagkat narito, ililigtas kita mula sa malayo, at ang iyong binhi mula sa lupain ng kanilang pagkabihag; at ang Jacob ay babalik, at magiging tahimik at tiwasay, at walang tatakot sa kaniya. Busa ayaw kahadlok, Oh alagad ko nga Jacob, nagaingon si Jehova; ni malisang ka, Oh Israel: kay, ania karon, luwason ko ikaw gikan sa halayo, ug ang imong kaliwatan gikan sa yuta sa ilang pagkabinihag; ug si Jacob mobalik, ug mopahulay ug may kahamugaway, ug walay magahadlok kaniya. Sapagkat ako'y sumasaiyo sabi ng Panginoon upang iligtas kita: sapagkat gagawa ako ng lubos na kawakasan sa lahat na bansa na aking pinapangalatan sa iyo, ngunit hindi ako gagawa ng lubos na kawakasan sa iyo; kundi sasawayin kita ng kahatulan, at walang pagsalang hindi kita iiwan na walang parusa. Kay ako nagauban kanimo, nagaingon si Jehova, aron sa pagluwas kanimo: kay tibawason ko paglaglag ang tanang mga nasud diin didto kamo gipapatlaag ko, apan dili ko tibawason paglglag ikaw; kondili badlongon ko himoon ikaw sa hinayhinay, ug dili ko ikaw biyaan nga walay silot. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Ang iyong sakit ay walang kagamutan, at ang iyong sugat ay mabigat. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ang imong pangus dili gayud mamaayo, ug ang imong mga samad hilabihan pagkalisud. Walang makipaglaban ng iyong usapin upang ikaw ay mapagaling: ikaw ay walang mga panggamot na nakagagaling. Walay bisan kinsa nga makalaban sa imong katugod aron ka mabugkosan: ikaw walay mga tambal nga makaayo. Nilimot ka ng lahat na mangingibig sa iyo; hindi ka nila hinahanap: sapagkat sinugatan kita ng sugat ng kaaway, ng parusa ng mabagsik; dahil sa kalakhan ng iyong kasamaan, sapagkat ang iyong mga kasalanan ay dumami. Ang tanan mong mga hinigugma nangalimot kanimo; sila wala mangita kanimo; kay gisamaran ko ikaw sa samad sa usa ka kaaway, sa hampak sa tawong mabangis, tungod sa pagkadaku sa imong kasal-anan, kay ang imong mga sala mingdaghan. Bakit ka humihiyaw ng dahil sa iyong sakit? ang iyong hirap ay walang kagamutan: dahil sa kalakhan ng iyong kasamaan, sapagkat ang iyong mga kasalanan ay dumami, aking ginawa ang mga bagay na ito sa iyo. Nganong nagtiyabaw ka tungod sa imong kagul-anan? ang imong kasakit dili na mamaayo: tungod sa pagkadaku sa imong kasal-anan, tungod kay ang imong mga sala mingdaghan, mao nga gibuhat ko kining mga butanga kanimo. Kayat silang lahat na nagsisilamon sa iyo ay mangalalamon; at lahat ng iyong kaaway, bawat isa sa kanila'y magsisipasok sa pagkabihag; at silang nagsisisamsam sa iyo ay magiging samsam, at lahat ng nagsisihuli sa iyo ay aking ibibigay na huli. Busa kadtong tanan nga minglamoy kanimo pagalamyon man; ug ang tanan nimong mga kabatok, ang tagsatagsa gayud kanila, pagabihagon; ug kadtong nagaagaw kaninyo mahimong mga inagaw, ug ang tanan nga motubkob kaninyo himoong ko nga tukbonon. Sapagkat pagiginhawahin kita, at pagagalingin kita sa iyong mga sugat, sabi ng Panginoon; kanilang tinawag ka na tapon, na sinasabi, Ito ang Sion, na hindi hinahanap ng sinoman. Kay pahiulian ko ikaw sa kaayo sa imong panglawas, ug ayohon ko ang imong mga samad, nagaingon si Jehova; tungod kay sila nagtawag kanimo nga usa ka sinalikway, nga nagaingon: Mao kini ang Sion nga wala pagpangitaa sa tawo. Ganito ang sabi ng Panginoon: Narito, aking ibabalik uli mula sa pagkabihag ang mga tolda ng Jacob, at pakukundanganan ko ang kaniyang mga tahanang dako; at ang bayan ay matatayo sa kaniyang sariling bunton, at ang bahay-hari ay tatahanan ng ayon sa ayos niyaon. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, bakwion ko ang pagkabinihag sa mga balong-balong ni Jacob, ug ako may kalooy saiyang mga puloy-anan; ug ang ciudad pagatukoron ibabaw sa kaugalingon niyang bungtod, ug ang palacio pagapuy-an ingon sa nabatasan niini. At mula sa kanila magmumula ang pagpapasalamat, at ang tinig ng nangagsasaya: at aking pararamihin sila, at sila'y hindi magiging kaunti; akin ding luluwalhatiin sila, at sila'y hindi magiging maliit. Ug gikan kanila mogula ang pagpasalamat ug ang tingog niadtong nagakalipay: ug padaghanon ko sila, ug sila dili magakadiyutay; sila pagahimayaon ko usab, ug sila dili magakagamay. Ang kanilang mga anak naman ay magiging gaya nang una, at ang kanilang kapisanan ay matatatag sa harap ko, at aking parurusahan yaong lahat na nagsisipighati sa kanila. Ang ilang mga anak usab maingon sa miaging mga adlaw, ug ang ilang katilingban pagatukoron sa akong atubangan; ug pagasilotan ko ang tanan nga magdaugdaug kanila. At ang kanilang prinsipe ay magiging isa sa kanila, at ang kanilang puno ay magmumula sa gitna nila: at aking palalapitin siya, at siya'y lalapit sa akin: sapagkat sino yaong nangahas upang lumapit sa akin? sabi ng Panginoon. Ug ang ilang principe magagikan ra kanila, ug ang ilang gobernador magagikan sa kinataliwad-an nila; ug paduolon ko siya, ug siya moduol kanako: kay kinsa ba kini nga nangahas sa pagduol kanako? nagaingon si Jehova. At kayo'y magiging aking bayan, at ako'y magiging inyong Dios. Ug kamo mahimo nga akong katawohan, ug ako mahimo nga inyong Dios. Narito, ang unos ng Panginoon, ang kaniyang kapusukan, ay bumulalas na parang buhawi: hahampas sa ulo ng masama. Ania karon, ang unos ni Jehova, bisan ngani ang iyang kaligutgut, migula, usa ka unos nga malaglagon: kini mobuto sa ibabaw sa ulo sa mga tawong dautan. Ang mabangis na galit ng Panginoon ay hindi mapaparam hanggang sa maisagawa, at hanggang sa kaniyang maisagawa ang haka ng kaniyang puso; sa mga huling araw ay iyong mauunawa. Ang mabangis nga kaligutgut ni Jehova dili na mobalik hangtud nga matuman niya, ug hangtud nga mabuhat niya ang mga tinguha sa iyang kasingkasing: sa ulahing mga adlaw kamo makasabut ra niini. Sa panahong yaon, sabi ng Panginoon, magiging Dios ako ng lahat na angkan ni Israel, at sila'y magiging aking bayan. Niadtong panahona, nagaingon si Jehova: Ako mahimong Dios sa tanang mga banay sa Israel, ug sila mahimong akong katawohan. Ganito ang sabi ng Panginoon, Ang bayan na naiwan ng tabak ay nakasumpong ng biyaya sa ilang; oo, ang Israel, nang aking papagpahingahin. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ang katawohan nga nanghibilin sa espada nakakaplag sa akong gracia didto sa kamingawan; bisan ngani ang Israel sa pag-adto ko aron sa pagpapahulay kaniya. Ang Panginoon ay napakita nang una sa akin, na nagsasabi, Oo, inibig kita ng walang hanggang pagibig: kayat ako'y lumapit sa iyo na may kagandahang-loob. Si Jehova sa kanhi pa nagpakita kanako, nga nagaingon: Oo, gihigugma ko ikaw sa usa ka gugma nga walay katapusan: busa uban sa mahigugmaong-kalolot gidani ko ikaw. Muling itatayo kita, at ikaw ay matatayo, Oh dalaga ng Israel: muli na ikaw ay magagayakan ng iyong mga pandereta, at lalabas ka sa mga sayawan nila na nasasayahan. Tukoron ko ikaw pag-usab, ug ikaw matukod, Oh ulay sa Israel pagadayan-dayanan ka pag-usab uban sa imong mga tambol nga gagmay, ug moadto sa mga sayaw nila nga magakalipay. Muli kang magtatanim ng mga ubasan sa mga bundok ng Samaria: ang mga manananim ay mangagtatanim, at mangagagalak sa bunga niyaon. Magatanum ikaw pag-usab ug mga kaparrasan ibabaw sa mga bukid sa Samaria; ang mga magtatanum managtanum ug managpahimulos sa bunga niini. Sapagkat magkakaroon ng araw, na ang mga bantay sa mga burol ng Ephraim ay magsisihiyaw. Kayo'y magsibangon, at tayo'y magsisampa sa Sion na pumaroon sa Panginoon nating Dios. Kay moabut ang usa ka adlaw, nga ang mga magbalantay sa bukid sa Ephraim maninggit: Tindog kamo, ug mangadto kita sa Sion ngadto kang Jehova nga atong Dios. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Kayo'y magsiawit ng kasayahan dahil sa Jacob, at magsihiyaw kayo dahil sa puno ng mga bansa: mangagtanyag kayo, magsipuri kayo, at mangagsabi, Oh Panginoon, iligtas mo ang iyong bayan, ang nalabi sa Israel. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Mag-awit kamo nga malipayon alang kang Jacob, ug maninggit kamo alang sa pangulo sa mga nasud; manag-mantala kamo, managdayeg kamo, ug manag-ingon: Oh Jehova, luwasa ang imong katawohan; ang nanghibilin sa Israel. Narito, aking dadalhin sila mula sa lupaing hilagaan, at pipisanin ko sila mula sa mga kahulihulihang bahagi ng lupa, at kasama nila ang bulag at ang pilay, at ang buntis at ang nagdadamdam na magkakasama: malaking pulutong na magsisibalik sila rito. Ania karon, dad-on ko sila gikan sa amihanan nga yuta, ug tigumon ko sila gikan sa kinatumyang mga bahin sa yuta, ug uban kanila ang buta ug ang bakul, ang babaye nga mabdos ug siya nga nanganak sa tingub; usa ka dakung pundok mobalik sila didto. Sila'y magsisiparitong may iyakan, at may mga pamanhik na aking papatnubayan sila; akin silang palalakarin sa tabi ng mga ilog ng tubig, sa matuwid na daan na hindi nila katitisuran; sapagkat ako'y pinakaama sa Israel, at ang Ephraim ang aking panganay. Manganhi sila uban ang paghilak; ug uban ang mga pagpakilooy tultolan ko sila: palakton ko sila sa maoy sa ka amahan sa Israel, ug ang Ephraim maoy kamagulangan ko nga anak. Inyong dinggin ang salita ng Panginoon, Oh ninyong mga bansa, at inyong ipahayag sa mga pulo sa malayo; at inyong sabihin, Ang nagpangalat sa Israel, siyang magpipisan sa kaniya, at magiingat sa kaniya, gaya ng ginagawa ng pastor sa kaniyang kawan. Pamati sa pulong ni Jehova, Oh kamo nga mga nasud, ug ipahayag kini sa mga pulo nga halayo; ug manag-ingon kamo: Siya nga nagpatibulaag sa Israel magatigum kaniya, ug magbantay kaniya samasa usa ka magbalantay nga magabantay sa iyang panon. Sapagkat tinubos ng Panginoon ang Jacob, at tinubos niya siya sa kamay ng lalong malakas kay sa kaniya. Kay si Jehova naglukat kang Jacob, ug nagtubos kaniya gikan sa kamot niadtong kusgan pa kay kaniya. At sila'y magsisiparito at magsisiawit sa kaitaasan ng Sion, at magsisihugos na magkakasama sa kabutihan ng Panginoon, sa trigo, at sa alak, at sa langis, at sa guya ng kawan at ng bakahan: at ang kanilang kaluluwa ay magiging parang dinilig na halamanan; at hindi na sila mangamamanglaw pa sa anoman. Busa sila manganhi ug manag-awit sa kinahitas-an sa Sion, ug manag-ambahan ngadto sa kaayo ni Jehova, ngadto sa trigo, ug ngadto sa bag-ong vino, ug ngadto sa lana, ug ngadto sa nati sa panon sa carnero ug sa panon sa vaca: ug ang ilang kalag mahisama sa usa ka tanaman nga binobuan sa tubig; ug sila dili na gayud managsubo pag-usab. Kung magkagayo'y magagalak ang dalaga sa sayawan, at ang mga binata, at ang matanda na magkakasama: sapagkat aking gagawing kagalakan ang kanilang pagluluksa, at aking aaliwin sila at aking pagagalakin sila sa kanilang kapanglawan. Unya ang ulay magamaya diha sa sayaw ug ang mga batan-ong lalake ug mga tigulang sa tingub; kay himoon ko nga kalipay ang ilang pagbalata, ug lipayon ko sila, ug himoon ko nga managmaya sila gikan sa ilang kasub-anan. At aking sisiyahin ang loob ng mga saserdote sa kaginhawahan, at ang aking bayan ay masisiyahan sa aking kabutihan, sabi ng Panginoon. Ug tagbawon ko ang kalag sa mga sacerdote sa katambok, ug ang akong katawohan pagabusgon ko sa akong kaayo, nagaingon si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon, Isang tinig ay narinig sa Rama, panaghoy, at kalagimlagim na iyak, iniiyakan ni Raquel ang kaniyang mga anak; siya'y tumatangging maaliw dahil sa kaniyang mga anak, sapagkat sila'y wala na. Mao kini ang giingon ni Jehova: Usa ka tingog nadungog didto sa Rama, ang pagminatay, ug ang mapait nga paghilak, si Raquel naghilak tungod sa iyang mga anak; midumili siya nga pagalipayon tungod sa iyang mga anak, kay sila wala na man. Ganito ang sabi ng Panginoon, Iyong pigilin ang iyong tinig sa pagiyak, at ang iyong mga mata sa mga luha: sapagkat gagantihin ang iyong mga gawa, sabi ng Panginoon; at sila'y magsisibalik na mula sa lupain ng kaaway. Mao kini ang giingon ni Jehova: Pugngi ang imong tingog sa paghilak, ug pugngi ang imong mga mata sa pagpatulo sa mga luha; kay ang imong buhat pagabalusan, nagaingon si Jehova; ug sila moanhi pag-usab gikan sa yuta sa kaaway. At may pagasa sa iyong huling wakas, sabi ng Panginoon; at ang iyong mga anak ay magsisiparoon uli sa kanilang sariling hangganan. Ug adunay paglaum alang sa imong kaugmaon, nagaingon si Jehova; ug ang imong mga anak moanhi pag-usab sa ilang kaugalingong utlanan. Tunay na aking narinig ang Ephraim na nananaghoy sa kaniyang sarili ng ganito, Inyong pinarusahan ako, at ako'y naparusahan na parang guya na hindi hirati sa pamatok: papanumbalikin mo ako, at ako'y manunumbalik sa iyo; sapagkat ikaw ang Panginoon kong Dios. Sa pagkamatuod nadungog ko si Ephraim nga nagabakho sa iyang kaugalingon sa pag-ingon: Gihampak mo ako, ug ako gihampak, sama sa usa ka nati nga vaca nga wala maanad sa yugo: pabalikon mo ako ug ako mobalik; kay ikaw mao si Jehova nga akong Dios. Tunay na pagkapanumbalik ko sa iyo ay nagsisi ako; at pagkatapos na ako'y maturuan ay nagsugat ako ng hita: ako'y napahiya, oo, lito, sapagkat aking dinala ang kakutyaan ng aking kabataan. Sa pagkamatuod sa human na ako pabalika, ako naghinulsol; ug sa human na ako matudloi, akong gihampak ang akong paa: ako naulaw, oo, nalibog sa ngani, tungod kay ako nag-antus sa pagkatinamay sa akong pagkabatan-on. Ang Ephraim baga'y aking minamahal na anak? siya baga'y iniibig na anak? sapagkat kung gaano kadalas nagsasalita ako laban sa kaniya, ay gayon ko inaalaala siya ng di kawasa: kayat nananabik ang aking puso sa kaniya; ako'y tunay na maaawa sa kaniya, sabi ng Panginoon. Si Ephraim ba ang akong minahal nga anak? pinalangga ba siyang anak? kay sa nakadaghan ako magsulti batok kaniya, ako sa mainiton gayud nahanumdum gihapon kaniya: busa ang akong kasingkasing nangandoy kaniya; ako sa pagkamatuod malooy kaniya, nagaingon si Jehova. Maglagay ka ng mga patotoo, gumawa ka ng mga haliging tanda: ilagak mo ang iyong puso sa dakong lansangan, sa daan na iyong pinaroonan: ikaw ay magbalik uli, Oh dalaga ng Israel, ikaw ay bumalik uli rito sa mga bayang ito. Magpatindog ka ug mga mohon sa mga alagianan: magbuhat ka ug mga haligi nga magatultol sa dalan; ipahimutang ang imong kasingkasing ngadto sa dalan, bisan pa sa dalan nga imong giadtoan: bumalik ka pag-usab, Oh, ulay sa Israel, bumalik ka pag-usab niining imong mga ciudad. Hanggang kailan magpaparoot parito ka, Oh ikaw na tumatalikod na anak na babae? sapagkat ang Panginoon ay lumikha ng bagong bagay sa lupa, Ang babae ay siyang mananaig sa lalake. Hangtud ba anus-a ang imong paglakat ngadto ug nganhi, Oh ikaw anak nga babaye nga masalaypon? kay si Jehova nagbuhat ug bag-ong butang sa yuta: Usa ka babaye magalimis sa sulod niya sa usa ka lalake. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Kanilang gagamitin uli ang pananalitang ito sa lupain ng Juda at sa mga bayan niyaon, pagka aking dadalhin uli mula sa kanilang pagkabihag: Pagpalain ka ng Panginoon. Oh tahanan ng kaganapan, Oh bundok ng kabanalan. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Apan sila managgamit sa pag-usab niining pulonga sa yuta sa Juda ug sa mga ciudad didto, sa diha nga moapabalik ako kanila gikan sa ilang pagkabinihag: Si Jehova magapanalangin kanimo, Oh puloy-anan sa pagkamatarung, Oh bukid sa pagkabalaan. At ang Juda at ang lahat na bayan niya ay tatahan doon na magkakasama; ang mga mangbubukid at ang mga lumilibot na may mga kawan. Ug didto magapuyo sa tingub ang Juda ug ang tanang mga ciudad didto, ang mga magbabaul, ug kadtong managsuroysuroy uban sa mga panon. Sapagkat aking bibigyang kasiyahan ang pagod na tao, at lahat na mapanglaw na tao ay aking pinasasaya. Kay gitagbaw ko ang kalag nga gilaayan, ug akong gibusog ang tagsatagsa ka kalag nga masulob-on. Dito'y nagising ako, at ako'y lumingap; at ang aking pagkakatulog ay masarap. Dinhi niini ako nahigmata, ug nakakita; ug ang akong pagkatulog matam-is man kanako. Narito, ang mga araw ay dumarating, sabi ng Panginoon, na aking hahasikan ang sangbahayan ni Israel at ang sangbahayan ni Juda ng binhi ng tao at ng binhi ng hayop. Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, aron ako magasabod sa balay sa Israel ug sa balay sa Juda sa binhi sa tawo, ug sa binhi sa mananap. At mangyayari, na kung paanong binantayan ko sila upang alisin, at upang ibuwal, at upang madaig at upang ipahamak, at upang pagdalamhatiin, gayon babantayan ko sila upang itayo at upang itatag sabi ng Panginoon. Ug mahitabo nga, maingon nga ako nagbantay kanila sa pagluka ug sa pagdaug ug sa paglumpag ug sa paglaglag ug sa pagsakit, mao usab pagabantayan ko sila, sa pagtukod ug sa pagtanum kanila, nagaingon si Jehova. Sa mga araw na yaon ay hindi na sila mangagsasabi. Ang mga magulang ay nagsikain ng mga maasim na ubas, at ang mga ngipin ng mga bata ay nagsisipangilo. Niadtong mga adlawa sila dili na mag-ingon pag-usab: Ang mga amahan nakakaon ug maaslom nga parras, ug ang mga ngipon sa mga anak may kangilo. Ngunit bawat isa ay mamamatay ng dahil sa kaniyang sariling kasamaan: lahat na nagsisikain ng mga maasim na ubas ay magsisipangilo ang mga ngipin. Apan ang tagsatagsa kanila mamatay tungod sa iyang kaugalingong kasal-anan: ang tagsatagsa ka tawo nga makakaon sa maaslom nga parras, mao ang may kangilo sa iyang mga ngipon. Narito, ang mga araw ay dumarating, sabi ng Panginoon, na ako'y makikipagtipan ng panibago sa sangbahayan ni Israel, at sa sangbahayan ni Juda: Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, nga ako magabuhat ug usa ka bag-ong tugon uban sa balay sa Israel, ug uban sa balay sa Juda: Hindi ayon sa tipan na ipinakipagtipan ko sa kanilang mga magulang sa araw na aking kinuha sila sa pamamagitan ng kamay upang ilabas sila sa lupain ng Egipto; na ang aking tipan ay kanilang sinira, bagaman ako'y asawa nila, sabi ng Panginoon. Dili sama sa tugon nga gibuhat ko uban sa ilang mga amahan sa adlaw nga giagak ko sila sa kamot sa pagpagula kanila gikan sa yuta sa Egipto; nga ang maong tugon ilang gilapas, bisan ako mao ang ilang bana, nagaingon si Jehova. Kundi ito ang tipan na aking ipakikipagtipan sa sangbahayan ni Israel pagkatapos ng mga araw na yaon, sabi ng Panginoon, Aking itatala ang aking kautusan sa kanilang kalooban, at aking isusulat sa kanilang puso; at ako'y magiging kanilang Dios, at sila'y magiging aking bayan; Apan kini mao ang tugon nga pagabuhaton ko uban sa balay sa Israel sa tapus niadtong mga adlawa, nagaingon si Jehova: Ibutang ko ang akong Kasugoan sa ilang sulod nga mga bahin, ug diha sa ilang kasingkasing kini isulat ko; ug ako mahimong ilang Dios, ug sila mahimong akong katawohan. At hindi na magtuturo bawat isa sa kanila sa kaniyang kapuwa, at bawat tao sa kaniyang kapatid, na magsasabi, Iyong kilalanin ang Panginoon; sapagkat makikilala nilang lahat ako, mula sa kaliitliitan sa kanila hanggang sa kadakidakilaan sa kanila, sabi ng Panginoon: sapagkat aking ipatatawad ang kanilang kasamaan, at ang kanilang kasalanan ay hindi ko na aalalahanin. Ug sila dili na gayud magtudlo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang isigkatawo ug ang tagsatagsa ka tawo sa iyang igsoon, sa pag-ingon: Ilhon mo si Jehova: kay silang tanan managpakaila kanako, gikan sa labing diyutay kanila ngadto sa labing daku kanila, nagaingon si Jehova: kay pasayloon ko ang ilang kasal-anan, ug dili na gayud hinumduman ko ang ilang sala. Ganito ang sabi ng Panginoon, na nagbibigay ng araw na sumisikat na pinakaliwanag sa araw, at ng mga ayos ng buwan at ng mga bituin na pinakaliwanag sa gabi, na nagpapakilos sa dagat, na humugong ang mga alon niyaon; ang Panginoon ng mga hukbo ay siyang kaniyang pangalan: Mao kini ang giingon ni Jehova, nga nagahatag sa adlaw sa paghatag kahayag sa adlaw, ug sa mga tulomanon sa bulan ug sa mga bitoon alang sa paghatag sa kahayag sa kagabhion, nga nagakutaw sa dagat, sa pagkaagi nga ang mga balud niini managdaguok; si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan. Kung ang mga ayos na ito ay humiwalay sa harap ko, sabi ng Panginoon, ang binhi nga ng Israel ay maglilikat sa pagkabansa sa harap ko magpakailan man. Kong kini nga mga tulomanon mahamulag gikan sa akong atubangan, nagaingon si Jehova, nan ang kaliwatan sa Israel mohunong sa pagkahimong nasud sa akong atubangan sa walay katapusan. Ganito ang sabi ng Panginoon, Kung ang langit sa itaas ay masusukat, at ang mga patibayan ng lupa ay masisiyasat sa ilalim, akin ngang ihahagis ang buong lahi ng Israel dahil sa lahat nilang nagawa, sabi ng Panginoon. Mao kini ang giingon ni Jehova: Kong ang langit sa kahitas-an masukod, ug ang mga patukoranan sa yuta masusi sa kinahiladman, nan isalikway ko usab ang tibook kaliwatan sa Israel tungod sa tanan nilang nabuhat, nagaingon si Jehova. Narito, ang mga araw ay dumarating, sabi ng Panginoon, na ang bayan ay matatayo sa Panginoon mula sa moog ni Hananeel hanggang sa pintuang-bayan sa sulok. Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, nga ang ciudad pagatukoron alang kang Jehova gikan sa torre sa Hananeel ngadto sa ganghaan nga nasikohan. At ang panukat na pisi ay magpapatuloy na matuwid sa burol ng Gareb, at pipihit hanggang sa Goa. Ug ang igsulokod nga pisi moabut sa unahan ngadto sa ibabaw sa bungtod sa Gareb, ug moliko ngadto sa Goa. At ang buong libis ng mga katawang patay, at ng mga abo, at ang lahat na parang hanggang sa batis ng Cedron, hanggang sa sulok ng pintuang-bayan ng kabayo sa dakong silanganan, magiging banal sa Panginoon; hindi mabubunot o mahahagis ang sinoman magpakailan pa man. Ug ang tibook nga walog sa mga minatay, ug sa mga abo, ug ang tanang mga uma ngadto sa sapa-sapa sa Cedron, ngadto sa nasikohan sa ganghaan sa kabayo paingon ngadto sa silangan, mahimong balaan alang kang Jehova; kini dili pagalukahon, ni pagalaglagon pag-usab sa walay katapusan. Ang salita na dumating kay Jeremias na mula sa Panginoon nang ikasangpung taon ni Sedechias na hari sa Juda na siyang ikalabing walong taon ni Nabucodonosor. Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova sa ikanapulo ka tuig ni Sedechias nga hari sa Juda, nga maoy ikanapulo ug walo ka tuig ni Nabucodonosor. Nang panahon ngang yao'y ang hukbo ng hari sa Babilonia ay kumubkob sa Jerusalem, at si Jeremias na propeta ay nakulong sa looban ng bantayan, na nasa bahay ng hari sa Juda. Karon niadtong panahona ang mga sundalo sa hari sa Babilonia nanaglibut sa Jerusalem; ug si Jeremias nga manalagna gitakpan sa sawang sa bilanggoan, nga didto mahimutang sa balay sa hari sa Juda. Sapagkat kinulong siya ni Sedechias na hari sa Juda, na sinasabi, Bakit ka nanghuhula, at nagsasabi, Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ibibigay ko ang bayang ito sa kamay ng hari sa Babilonia, at kaniyang sasakupin: Kay si Sedechias nga hari sa Juda nagtak-up kaniya, nga nagaingon: Ngano man na nagapanagna ka, ug nagaingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ihatag ko kining ciudara ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia, ug kini kuhaon niya. At si Sedechias na hari sa Juda ay hindi makatatanan sa kamay ng mga Caldeo, kundi tunay na mabibigay sa kamay ng hari sa Babilonia, at makikipagusap sa kaniya ng bibig, at ang kaniyang mga mata ay titingin sa kaniyang mga mata; Ug si Sedechias nga hari sa Juda dili makagawas gikan sa kamot sa mga Caldeahanon, apan sa pagkamatuod itugyan siya ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia, ug makigsulti kaniya sa binabaay, ug ang iyang mga mata makakita sa iyang mga mata; At kaniyang dadalhin si Sedechias sa Babilonia, at siya'y doroon hanggang sa dalawin ko siya, sabi ng Panginoon: bagaman kayo'y magsilaban sa mga Caldeo, hindi kayo magsisiginhawa? Ug si Sedechias pagadad-on niya ngadto sa Babilonia, ug siya magapabilin didto hangtud nga ako modu-aw kaniya, nagaingon si Jehova: bisan ikaw makig-away sa mga Caldeahanon dili ikaw makadaug? At sinabi ni Jeremias, Ang salita ng Panginoon, ay dumating sa akin, na nagsasabi: Ug si Jeremias miingon: Ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Narito, si Hanamel na anak ni Sallum na iyong amain ay paroroon sa iyo, na magsasabi, Bilhin mo ang parang ko na nasa Anathoth: sapagkat ang matuwid ng pagtubos ay ukol sa iyo upang bilhin. Ania karon, si Hanameel ang anak nga lalake ni Sallum nga imong uyoan, moanhi kanimo, nga magaingon: Palita ang akong uma nga anaa sa Anathoth; kay ang katungod sa paglukat imo man aron sa pagpalit niini. Sa gayo'y si Hanamel na anak ng aking amain ay naparoon sa akin sa looban ng bantayan ayon sa salita ng Panginoon, at sinabi sa akin, Bilhin mo ang aking parang, isinasamo ko sa iyo, na nasa Anathoth, na nasa lupain ng Benjamin; sapagkat ang matuwid ng pagmamana ay ukol sa iyo, at ang pagtubos ay ukol sa iyo; bilhin mo para sa iyong sarili. Nang magkagayo'y nakilala ko na ito'y salita ng Panginoon. Tungod niini si Hanameel ang anak nga lalake sa akong uyoan mianhi kanako sa sawang sa bilanggoan sumala sa pulong ni Jehova, ug miingon kanako: Palita ang akong uma, nangamuyo ako kanimo, nga anaa sa Anathoth nga anaa sa yuta ni Benjamin; kay ang katungod sa pagpanunod imo man, ug ang paglukat imo; palita kana alang sa imong kaugalingon. Unya ako nahibalo nga kini mao ang pulong ni Jehova. At binili ko ang parang na nasa Anathoth kay Hanamel na anak ng aking amain, at tinimbang ko sa kaniya ang salapi, na labing pitong siklong pilak. Ug gipalit ko ang uma nga diha sa Anathoth kang Hanameel ang anak nga lalake sa akong uyoan, ug gitimbang kaniya ang salapi, bisan ang napulo ug pito ka mga siclo nga salapi. At ako'y naglagda ng pangalan sa katibayan, at aking tinatakan, at tumawag ako ng mga saksi, at tinimbang ko sa kaniya ang salapi sa timbangan. Ug gitiman-an ko ang kalig-onan sa pagpalit, ug gipatikan kini; ug nagpatawag ako ug mga saksi, ug gitimbang ko kaniya ang salapi diha sa mga timbangan. Sa gayo'y kinuha ko ang katibayan ng pagkabili, ang natatatakan, yaong ayon sa kautusan at kaugalian, at ang bukas: Busa gikuha ko ang kalig-onan sa pagpalit, ang duruha lakip kadtong gipatikan subay sa balaod ug sa batasan, ug kadtong binuksan: At ibinigay ko ang katibayan ng pagkabili kay Baruch na anak ni Nerias, na anak ni Maasias, sa harapan ni Hanamel na anak ng aking amain, at sa harap ng mga saksi na naglagda ng pangalan sa katibayan ng pagkabili, sa harap ng lahat na Judio na nakaupo sa looban ng bantayan. ug gihatag ko ang kalig-onan sa pagpalit ngadto kang Baruch ang anak nga lalake ni Nerias, ang anak nga lalake ni Maasias tinambongan ni Hanameel ang anak nga lalake sa akong uyoan, ug diha sa atubangan sa mga saksi nga mingtimaan sa kalig-onan sa pagpalit, sa atubangan sa tanang mga Judio nga nanaglingkod sa sawang sa bilanggoan. At ibinilin ko kay Baruch sa harap nila, na aking sinasabi, Ug akong gisugo si Baruch sa atubangan nila, sa pag-ingon: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Iyong kunin ang mga katibayang ito, ang katibayang ito ng pagkabili, ang natatatakan, at gayon din itong katibayang bukas, at iyong isilid sa sisidlang lupa; upang tumagal ng maraming araw. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Kuhaa kining mga kalig-onan, kining kalig-onan sa pagpalit nga gipatikan, ug kining kalig-onan nga binuksan, ug ibutang sila sa sudlanan nga yuta; aron molungtad sila sa daghang mga adlaw. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Mga bahay, at mga parang, at mga ubasan ay mangabibili pa uli sa lupaing ito. Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Mga balay ug kaumahan ug kaparrasan mapalit na usab dinhi niining yutaa. Pagkatapos nga na aking maibigay ang katibayan ng pagkabili kay Baruch na anak ni Nerias, dumalangin ako sa Panginoon, na aking sinabi, Karon, sa tapus ko ihatag ang kalig-onan sa pagpalit ngadto kang Baruch, ang anak nga lalake ni Nerias, ako nag-ampo kang Jehova, sa pag-ingon: Ah Panginoong Dios! narito, iyong ginawa ang langit at ang lupa sa pamamagitan ng iyong malaking kapangyarihan, at sa pamamagitan ng iyong unat na kamay; walang bagay na totoong napakahirap sa iyo: Ah Ginoong Jehova! ania karon, ikaw nagbuhat sa langit ug sa yuta pinaagi sa imong dakung gahum ug pinaagi sa tinuy-od nga mga kamot; ug walay bisan unsa nga malisud alang kanimo. Na ikaw ay nagpapakita ng kagandahang-loob sa mga libolibo, at iyong ginaganti ang kasamaan ng mga magulang sa sinapupunan ng kanilang mga anak pagkamatay nila; ang dakila, na makapangyarihang Dios, ang Panginoon ng mga hukbo ay kaniyang pangalan. Nga nagapakita ug mga mahigugmaong-kalolot sa mga linibo, ug nagabalus sa kasal-anan sa mga amahan sa sabakan sa ilang mga anak nga mingsunod kanila; ang daku, ang makagagahum nga Dios, si Jehova sa mga panon, mao ang iyang ngalan; Dakila sa payo at makapangyarihan sa gawa; na ang mga mata ay dilat sa lahat ng mga lakad ng mga anak ng tao, upang bigyan ang bawat isa ng ayon sa kaniyang mga lakad, at ayon sa bunga ng kaniyang mga gawa, Daku sa pagtambag, ug makagagahum sa buhat; kansang mga mata binuksan ibabaw sa tanang mga alagianan sa mga anak sa tawo, sa paghatag sa tagsatagsa sumala sa iyang mga kagawian, ug sumala sa bunga sa iyang mga buhat; Na naglagay ng mga tanda at mga kababalaghan sa lupain ng Egipto, hanggang sa araw na ito, sa Israel at gayon din sa gitna ng ibang mga tao; at magtaglay ka ng pangalan, gaya sa araw na ito; Nga nagpahamutang ug mga ilhanan ug kahibulongan didto sa yuta sa Egipto, bisan nganin hangtud niining adlawa, lakip sa Israel ug sa taliwala sa ubang mga tawo; ug nagbuhat kanimo ug ngalan ingon niining adlawa; At iyong inilabas ang iyong bayang Israel sa lupain ng Egipto sa pamamagitan ng mga tanda at ng mga kababalaghan, at ng malakas na kamay, at ng unat na kamay, at ng malaking kakilabutan, Ug nagdala ka sa imong katawohan nga Israel gikan sa yuta sa Egipto uban sa mga ilhanan, ug sa mga kahibulongan, ug uban sa kusganong kamot, ug uban sa tinuy-od nga bukton, ug uban sa dakung kalisang; At ibinigay mo sa kanila ang lupaing ito na iyong isinumpa sa kanilang mga magulang na ibibigay sa kanila, lupain na binubukalan ng gatas at pulot, Ug ikaw naghatag kanila niining yutaa nga imong gipanumpa sa ilang mga amahan sa paghatag kanila, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos; At sila'y pumasok, at kanilang inari; ngunit hindi dininig ang itong tinig, o lumakad man sa iyong kautusan; sila'y hindi nagsigawa ng anoman sa lahat na iyong iniutos sa kanila na gawin: kayat iyong pinapangyari ang buong kasamaang ito sa kanila. Ug sila ming-anhi, ug nanag-iya niini, apan sila wala managsugot sa imong tingog, ni managlakaw sa imong Kasugoan: sila wala makabuhat sa bisan unsa niadtong tanan nga gisugo mo kanila nga pagabuhaton: busa gipadangat mo kining tanan nga kadautan sa pagtungha sa ibabaw nila. Narito, ang mga bunton, nagsisidating sa bayan upang sakupin; at ang bayan ay nabigay sa kamay ng mga taga Caldea na nagsisilaban doon, dahil sa tabak, at sa kagutom, at sa salot: at kung ano ang iyong sinalita ay nangyayari; at, narito, iyong nakikita. Ania karon, ang mga salipdanan, nangabut sila sa ciudad sa pagkuha niini: ug ang ciudad gitugyan ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon nga nakig-away batok niini, tungod sa pinuti, ug sa gutom, ug sa kamatay; ug ang imong gipamulong nahitabo gayud, ug ania karon, nakita mo kini. At iyong sinabi sa akin, Oh Panginoong Dios, iyong bilhin ng salapi ang parang, at ikaw ay tumawag ng mga saksi; yamang ang bayan ay ibinibigay sa kamay ng mga Caldeo. Ug ikaw miingon kanako: Oh Ginoong Jehova: Paliton mo ang uma sa salapi, ug magtawag ka ug mga saksi; sanglit ang ciudad gitugyan ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon. Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon kay Jeremias, na nagsasabi, Unya miabut nag pulong ni Jehova kang Jeremias, nga nagaingon: Narito, ako ang Panginoon, ang Dios ng lahat na tao; may anomang bagay baga na totoong mahirap sa akin? Ania karon, ako mao si Jehova, ang Dios sa tanang mga unod: may malisud pa ba alang kanako? Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, aking ibibigay ang bayang ito sa kamay ng mga Caldeo, at sa kamay ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at kaniyang sasakupin, Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ihatag ko kining ciudara ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon, ug ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug kini kuhaon niya: At ang mga Caldeo, na nagsisilaban sa bayang ito, magsisiparito at susulsulan ang bayang ito, at susunugin, sangpu ng mga bahay na ang mga bubungan ay kanilang pinaghandugan ng kamangyan kay Baal, at pinagbuhusan ng mga inuming handog sa mga ibang dios, upang mungkahiin ako sa galit. Ug ang mga Caldeahanon nga makig-away batok niinig ciudara, sunogon kini, uban sa mga balay, nga sa ilang mga atop sila nanaghalad ug incienso kang Baal, ug nanagtagay ug halad-nga-ilimnon alang sa laing mga dios, aron sa pagpasuko kanako. Sapagkat ang ginawa lamang ng mga anak ni Israel, at ng mga anak ni Juda ay ang masama sa aking paningin mula sa kanilang kabataan, sapagkat minungkahi lamang ako ng mga anak ni Israel sa galit ng gawa ng kanilang mga kamay, sabi ng Panginoon. Kay ang mga anak sa Israel ug ang mga anak sa Juda nanagbuhat ug lonlon dautan sa atubangan sa akong pagtan-aw gikan pa sa ilang pagkabatan-on; kay ang nahimo sa mga anak sa Israel mao lamang ang pagpasuko kanako pinaagi sa buhat sa ilang mga kamot, nagaingon si Jehova. Sapagkat ang bayang ito ay naging kamungkahian sa aking galit at sa aking pagaalab ng loob mula sa araw na kanilang itinayo hanggang sa araw na ito; upang aking mailayo sa aking mukha. Kay kining ciudara nahimo nga hagit sa pgpasuko kanako, ug sa akong kaligutgut sukad sa adlaw sa ilang pagtukod niini hangtud niining adlawa, mao nga bungkagon ko kini gikan sa atubangan sa akong nawong. Dahil sa lahat ng kasamaan ng mga anak ni Israel at ng mga anak ni Juda, na kanilang ginawa upang mungkahiin ako sa galit, sila, ng kanilang mga hari, ng kanilang mga prinsipe, ng kanilang mga saserdote, at ng kanilang mga propeta, at ng mga tao ng Juda, at ng mga nananahan sa Jerusalem. Tungod sa tanang kadautan sa mga anak sa Israel ug sa mga anak sa Juda, nga ilang gihimo aron sa pagpasuko kanako, sila, ang ilang mga hari, ang ilang mga principe, ang ilang mga sacerdote, ug ang ilang mga manalagna, ug ang mga tawo sa Juda, ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem. At kanilang tinalikdan ako, at hindi ako hinarap: bagaman aking tinuruan sila, na bumabangon ako ng maaga at tinuturuan ko sila, gayon ma'y hindi sila nangakinig na magsitanggap ng turo. Ug ilang gipaatubang kanako ang ilang boko-boko, ug dili ang nawong: ug bisan ako nagtudlo kanila, nga mibangon pagsayo, ug nagtudlo kanila, apan sila wala managpatalinghug aron sa pagdawat sa pagtulon-an. Kundi kanilang inilagay ang kanilang mga kasuklamsuklam sa bahay na tinawag sa aking pangalan, upang lapastanganin. Gipahamutang hinoon ang ilang mga dulumtanan sa sulod sa balay nga gihinganlan sa akong ngalan aron sa paghugaw niini. At kanilang itinayo ang mga mataas na dako ni Baal, na nasa libis ng anak ni Hinnom, upang paraanin sa apoy ang kanilang mga anak na lalake at babae kay Moloch; na hindi ko iniutos sa kanila o nasok man sa aking pagiisip, na kanilang gawin ang kasuklamsuklam na ito; na pinapagkasala ang Juda. Ug gitukod nila ang mga hatag-as nga dapit ni Baal nga anaa sa walog sa anak nga lalake ni Hinnom, sa pagpaagi sa ilang mga anak nga lalake ug babaye latas wa kalayo ngadto kang Moloch; nga wala ko isugo kanila, ni modangat kini sa akong hunahuna, nga pagabuhaton nila kining butang makaluod aron sa Juda maangin sa pagpakasala. At ngayon ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, tungkol sa bayang ito, na inyong sinasabi, Nabigay sa kamay ng hari sa Babilonia sa pamamagitan ng tabak, at ng kagutom, at ng salot: Ug busa karon, mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, mahatungod niining ciudara, nga inyong giingon: Kini gitugyan ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia pinaagi sa pinuti, ug pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay: Narito, aking pipisanin sila mula sa lahat ng lupain, na aking pinagtabuyan sa kanila sa aking galit, at sa aking kapusukan at sa malaking poot, at dadalhin ko sila uli sa dakong ito, at akin silang patatahaning tiwasay. Ania karon, tigumon ko sila gikan sa mga yuta diin ko sila aboga tungod sa akong kasuko, ug sa akong kaligutgut, ug sa dakung kapungot; ug dad-on ko sila pag-usab nganhi niining dapita, ug papuy-on ko sila sa kasigurohan: At sila'y magiging aking bayan, at ako'y magiging kanilang Dios: Ug sila mahimong akong katawohan, ug ako mahimong ilang Dios: At bibigyan ko sila ng isang puso at ng isang daan, upang sila'y matakot sa akin magpakailan man; sa ikabubuti nila, at ng kanilang mga anak pagkamatay nila: Ug hatagan ko sila ug usa ka kasingkasing, ug usa ka alagianan, aron sila mangahadlok kanako sa walay katapusan, alang sa ilang kaayohan, ug sa ilang mga anak nga mosunod kanila: At ako'y makikipagtipan ng walang hanggan sa kanila, na hindi ako hihiwalay sa kanila, upang gawan ko sila ng mabuti: at sisidlan ko sa puso ng takot sa akin, upang huwag silang magsihiwalay sa akin. Ug buhaton ko ang walay-katapusang tugon uban kanila, nga ako dili motalikod sa pagsunod kanila, sa pagbuhat ug kaayohan kanila; ug ibutang ko ang akong kahadlok sulod sa ilang mga kasingkasing, aron sila dili mobiya kanako. Oo, ako'y magagalak sa kanila upang gawan ko sila ng mabuti, at aking tunay na itatatag sila sa lupaing ito ng aking buong puso at ng aking buong kaluluwa. Oo, ako magmalipayon tungod kanila sa pagbuhat kanila ug kaayohan, ug itanum ko sila niining yutaa sa pagkatinuod uban ang bug-os ko nga kasingkasing ug ang bug-os ko nga kalag. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Kung paanong aking dinala ang lahat na malaking kasamaang ito sa bayang ito, gayon dadalhin ko sa kanila ang lahat na mabuti na aking ipinangako sa kanila. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ingon nga ako maoy nagdala niining tanan nga dagkung kadaut sa ibabaw niining katawohan, busa dad-on ko sa ibabaw nila ang tanang maayo nga gisaad ko kanila. At mga parang ay mabibili sa lupaing ito, na iyong sinasabi, Sira, na walang tao o hayop man; nabigay sa kamay ng mga Caldeo. Ug nag mga uma pagapaliton dinhi niining yutaa, tungod niini ikaw moingon: Maoy usa ka dapit nga biniyaan, walay tawo kun mananap; kini ginahatag ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon. Bibilhin nga ng mga tao ng salapi ang mga parang at mangaglalagda ng pangalan sa mga katibayan, at mga tatatakan, at magsisitawag ng mga saksi, sa lupain ng Benjamin, at sa mga dako na palibot ng Jerusalem, at sa mga bayan ng Juda, at sa mga bayan ng lupaing maburol, at sa mga bayan ng mababang lupain, at sa mga bayan ng Timugan: sapagkat aking ibabalik sila mula sa kanilang pagkabihag, sabi ng Panginoon. Ang mga tawo mamalit ug kaumahan tungod sa salapi, ug motimaan sa mga kalig-onan sa pagpalit, ug pagapatikan nila, ug motawag sila ug mga saksi, diha sa yuta ni Benjamin, ug sa mga dapit nga nagalibut sa Jerusalem, ug sa mga ciudad sa Juda, ug sa mga ciudad sa kabungtoran, ug sa mga ciudad sa walog, ug sa mga ciudad sa Habagatan: kay bakwion ko ang ilang pagkabinihag, nagaingon si Jehova. Bukod dito'y dumating na ikalawa ang salita ng Panginoon kay Jeremias, samantalang nakukulong pa siya sa looban ng bantayan, na nagsasabi, Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias sa ikaduha, samtang siya gitakpan pa sa sulod sa sawang sa bilanggoan, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon na gumagawa niyaon, ng Panginoon na umaanyo niyaon upang itatag; Panginoon ay siyang kaniyang pangalan: Mao kini ang giingon ni Jehova, nga mao ang nagbuhat niini, si Jehova nga nag-umol niini aron sa pagtukod niini: si Jehova mao ang iyang ngalan: Tumawag ka sa akin, at ako'y sasagot sa iyo, at ako'y magpapakita sa iyo ng mga dakilang bagay, at mahihirap na hindi mo nangalalaman. Tawgon mo ako, ug ako motubag kanimo, ug magapakita kanimo ug dagkung mga butang, ug malisud, nga wala mo hibaloi. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, tungkol sa mga bahay ng bayang ito, at tungkol sa mga bahay ng mga hari sa Juda na nangabagsak upang gawing sanggalangan laban sa mga bunton at laban sa tabak; Kay mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, mahatungod sa mga balay niining ciudara, ug mahatungod sa mga balay sa mga hari sa Juda, nga gipanlumpag aron mahimong salipdanan batok sa mga kuta ug batok sa pinuti; Sila'y nagsisidating upang magsilaban sa mga Caldeo, ngunit upang sila'y mangapuno ng mga bangkay ng mga tao, na aking pinatay sa aking galit at sa aking kapusukan, at dahil sa lahat ng kasamaang yaon ay ikinubli ko ang aking mukha sa bayang ito: Samtang ang mga tawo ming-anhi sa pagpakig-away sa mga Caldeahanon, ug sa pagdasuk kanila sa mga minatay sa katawohan, nga akong gipamatay tungod sa akong kasuko ug sa akong kaligutgut, ug tungod sa tanan kang kinsang kadautan gitago ko ang akong nawong gikan niining ciudara: Narito, ako'y magdadala ng kagalingan at kagamutan, aking gagamutin sila; at ako'y maghahayag sa kanila ng di kawasang kapayapaan at katotohanan. Ania karon, dad-on ko niini ang maayong panglawas ug ayohon ko sila, ug igapahayag ko kanila ang kadagaya sa pakigdait ug sa kamatuoran. At aking pababalikin ang nangabihag sa Juda, at ang nangabihag sa Israel, at aking itatayo sila na gaya nang una. Ug papaulion ko gikan sa pagkabinihag ang Juda ug ang Israel, ug tukoron ko sila, sama sa una. At aking lilinisin sila sa lahat nilang kasamaan, na kanilang pinagkasalahan laban sa akin; at aking ipatatawad ang lahat nilang kasamaan na kanilang ipinagkasala laban sa akin, at kanilang ikinasalangsang laban sa akin. Ug hugasan ko sila gikan sa tanan nilang kasal-anan nga tungod niini sila nanagpakasala batok kanako; ug pasayloon ko ang tanan nilang mga sala, nga tungod niana sila nanagpakasala batok kanako, ug tungod niana sila nakalapas batok kanako. At ang bayang ito ay magiging pinakapangalan ng kagalakan sa akin, pinaka kapurihan at pinaka kaluwalhatian, sa harap ng lahat na bansa sa lupa na makakarinig ng lahat na mabuti na gagawin ko sa kanila, at mangatatakot at magsisipanginig dahil sa lahat na buti at dahil sa lahat na kapayapaan na aking pinagsikapan sa kaniya. Ug kining ciudara mahimo alang kanako nga usa ka ngalan sa kalipay, alang sa usa ka pagdayeg ug alang sa usa ka himaya, sa atubangan sa tanang mga nasud sa yuta, nga makadungog sa tanang kaayohan nga pagabuhaton ko kanila, ug sila mangahadlok ug managpangurog tungod sa tanang kaayohan ug sa kabulahanan nga akong pagabuhaton nganha kaniya. Ganito ang sabi ng Panginoon, Maririnig pa uli sa dakong ito, na inyong sinasabi, Sira, na walang tao at walang hayop, sa mga bayan ng Juda, at sa mga lansangan ng Jerusalem, na sira, na walang tao at walang mananahan, at walang hayop. Mao kini ang giingon ni Jehova: Apan sa gihapon may madungog niining dapita, nga tungod niana kamo moingon: Maoy usa ka kamingawan, walay tawo ug walay mananap, bisan pa sa mga ciudad sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem, nga mamingaw, walay tawo ug walay mga pumoluyo, ug walay mananap, Ang tinig ng kagalakan at ang tinig ng kasayahan, ang tinig ng kasintahang lalake at ang tinig ng kasintahang babae, ang tinig nilang nangagsasabi, Kayo'y mangagpasalamat sa Panginoon ng mga hukbo, sapagkat ang Panginoon ay mabuti, sapagkat ang kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan pa man; at ng nangagdadala ng hain ng pagpapasalamat sa bahay ng Panginoon. Sapagkat aking ibabalik ang nangabihag sa lupain gaya ng una, sabi ng Panginoon. Ang tingog sa pagmaya, ug ang tingog sa kalipay, ang tingog sa kaslonong lalake ug kaslonong babaye, ang tingog nila nga moingon: Magpasalamat kamo kang Jehova sa mga panon, kay si Jehova maayo man, kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; ug kanila nga modala sa mga halad sa pagpasalamat ngadto sa balay ni Jehova. Kay papaulion ko gikan sa pagkabinihag ang yuta, sama sa una, nagaingon si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Magkakaroon pa uli sa dakong ito, na sira, na walang tao at walang hayop, at sa lahat ng bayan nito, ng tahanan ng mga pastor na nagpapahiga ng kanilang kawan. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Apan sa gihapon niining dapita, nga mamingaw, nga walay tawo ug walay mananap, ug sa tanang mga ciudad niana, moabut sa ang usa ka puloy-anan sa mga magbalantay sa carnero, nga managpalubog sa ilang mga panon. Sa mga bayan ng maburol na lupain, sa mga bayan ng mababang lupain, at sa mga bayan ng Timugan, at sa lupain ng Benjamin, at sa mga dako na palibot ng Jerusalem, at sa mga bayan ng Juda, magdaraan uli ang mga kawan sa mga kamay ng bibilang sa kanila, sabi ng Panginoon. Sa mga ciudad sa kabungtoran, sa mga ciudad sa walaog, ug sa mga ciudad sa Habagatan, ug sa yuta ni Benjamin, ug sa mga dapit nga nagalibut sa Jerusalem, ug sa mga ciudad sa Juda, moagi pag-usab ang mga panon ilalum sa mga kamot niadtong nagaihap kanila, nagaingon si Jehova. Narito, ang mga araw ay dumarating, sabi ng Panginoon, na aking isasagawa ang mabuting salita na aking sinalita tungkol sa sangbahayan ni Israel, at tungkol sa sangbahayan ni Juda. Ania karon, ang mga adlaw ania na, nagaingon si Jehova, nga buhaton ko kanang mga maayong pulong nga akong gisaad mahitungod sa balay sa Israel ug mahitungod sa balay sa Juda. Sa mga araw na yaon, at sa panahong yaon, aking pasusuplingin kay David ang isang Sanga ng katuwiran; at siya'y magsasagawa ng kahatulan at katuwiran sa lupain. Niadtong mga adlawa, ug niadtong panahona, pagapatindogon ko kang David ang usa ka Sanga sa pagkamatarung; ug siya magapakanaug sa justicia ug sa pagkamatarung dinhi sa yuta. Sa mga araw na yaon ay maliligtas ang Juda, at ang Jerusalem ay tatahang tiwasay; at ito ang pangalan na itatawag sa kaniya: Ang Panginoon ay ating katuwiran. Niadtong mga adlawa, ang Juda maluwas, ug ang Jerusalem magapuyo nga walay kadaut: ug mao kini ang ngalan nga igatawag kaniya: Si Jehova ang atong pagkamatarung. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Si David ay hindi kukulangin kailan man ng lalake na mauupo sa luklukan ng bahay ng Israel; Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Si David dili gayud pagakabsan ug tawo nga palingkoron sa trono sa balay sa Israel; Ni hindi kukulangin ang mga saserdote na mga Levita ng lalake sa harap ko na maghahandog ng mga handog na susunugin, at upang magsunog ng mga alay, at upang maghaing palagi. Ni ang mga sacerdote, ang mga Levihanon, pagakabsan ug tawo sa atubangan ko sa paghalad ug mga halad-nga-sinunog, ug sa pagsunog sa mga halad-nga-kalan-on, ug sa pagbuhat sa halad sa kanunay. At ang salita ng Panginoon ay dumating kay Jeremias, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon, Kung inyong masisira ang aking tipan sa araw, at ang aking tipan sa gabi, na anopat hindi magkakaroon ng araw at ng gabi sa kanilang kapanahunan; Mao kini ang giingon ni Jehova: Kong kamo makabungkag sa akong tugon sa maong adlaw, ug sa akong tugon sa maong gabii, sa pagkaagi nga walay adlaw ug gabii sa ilang panahon; Ang akin ngang tipan ay masisira kay David na aking lingkod, na siya'y hindi magkakaroon ng anak upang maghari sa kaniyang luklukan; at sa mga Levita na mga saserdote na aking mga tagapangasiwa. Nan ang ako usab nga tugon uban kang David nga akong alagad pagabungkagon, aron siya walay anak nga mohari sa iyang trono; ug uban sa mga Levihanon, ang mga sacerdote, nga akong mga ministro. Kung paanong ang lahat na natatanaw sa langit ay hindi mabibilang, o matatakal man ang buhangin sa dagat; gayon ko pararamihin ang binhi ni David na aking lingkod, at ang mga Levita na nagsisipangasiwa sa akin. Ingon nga ang panon sa langit dili maisip, ni masukod ang mga balas sa dagat; sa among pagkaagi padaghanon ko ang kaliwat ni David nga akong alagad, ug ang mga Levihanon nga nanag-alagad kanako. At ang salita ng Panginoon ay dumating kay Jeremias, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, nga nagaingon: Hindi mo baga napupuna ang sinasalita ng bayang ito, na nagsasabi, Ang dalawang angkan na pinili ng Panginoon, ay kaniyang mga itinakuwil? ganito nila hinahamak ang aking bayan, upang huwag ng maging bansa sa harap nila. Wala ba nimo palandunga ang ginapamulong niining katawohan, nga nagaingon: Ang duruha ka banay nga gipili ni Jehova, iya pa ngani nga gisalikway sila? sa ingon niana sila nanagtamay sa akong katawohan aron sila dili namahimong usa ka nasud sa atubangan nila. Ganito ang sabi ng Panginoon, Kung ang aking tipan sa araw at sa gabi ay hindi manayo, kung hindi ko itinatag ang mga ayos ng langit at ng lupa; Mao kini ang giingon ni Jehova: Kong ang akong tugon sa adlaw ug sa gabii dili magapadayon, kong ako wala magtudlo sa mga tulomanon sa langit ug sa yuta; Akin ngang itatakuwil din ang binhi ni Jacob, at ni David na aking lingkod, na anopat hindi ako kukuha ng kanilang binhi na maging mga puno sa binhi ni Abraham, ni Isaac, at ni Jacob: sapagkat aking ibabalik sila na mula sa kanilang pagkabihag, at maaawa ako sa kanila. Nan isalikway ko usab ang kaliwat ni Jacob, ug ni David nga akong alagad, sa pagkaagi nga ako dili mokuha kang bisan kinsa sa iyang kaliwat ni Abraham, ni Isaac ug ni Jacob; kay papaulion ko sila gikan sa pagkabinihag, ug ako malooy kanila. Ang salita na dumating kay Jeremias na mula sa Panginoon, nang si Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at ang buo niyang hukbo, at ang lahat na kaharian sa lupa na nangasa ilalim ng kaniyang kapangyarihan, at ang lahat na bayan, ay nakipagbaka laban sa Jerusalem, at laban sa lahat ng mga bayan niyaon, na nagsasabi, Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova sa diha nga nakig-away si Nabucodonosor, nga hari sa Babilonia ug ang tanan niyang mga sundalo, ug ang tanang mga gingharian sa yuta nga iyang gimandoan, ug ang tanang mga katawohan batok sa Jerusalem, ug batok sa tanang mga ciudad niini, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Ikaw ay yumaon, at magsalita kay Sedechias na hari sa Juda, at iyong saysayin sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, aking ibibigay ang bayang ito sa kamay ng hari sa Babilonia, at kaniyang susunugin ng apoy: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Lakaw, ug pakigsulti kang Sedechias, nga hari sa Juda, ug suginli siya: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ihatag ko kining ciudara ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia, ug iyang sunogon kini sa kalayo: At ikaw ay hindi makatatanan sa kaniyang kamay, kundi tunay na mahuhuli ka, at mabibigay sa kaniyang kamay; at ang iyong mga mata ay titingin sa mga mata ng hari sa Babilonia, at siya'y makikipagsalitaan sa iyo ng bibig at ikaw ay mapaparoon sa Babilonia. Ug dili ka makagawas gikan sa iyang mga kamot, hinonoa hidakpan ka sa walay duhaduha, ug itugyan ngadto sa iyang kamot; ug ang imong mga mata makasud-ong sa mga mata sa hari sa Babilonia, ug siya makigsulti kanimo sa binabaay, ug moadto ka sa Babilonia. Gayon ma'y iyong pakinggan ang salita ng Panginoon, Oh Sedechias na hari sa Juda: ganito ang sabi ng Panginoon tungkol sa iyo, Ikaw ay hindi mamamatay sa pamamagitan ng tabak; Apan pamati sa pulong ni Jehova: Oh Sedechias, hari sa Juda: Mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod kanimo: Dili ka mamatay pinaagi sa espada; Ikaw ay mamamatay sa kapayapaan; at ayon sa pagsusunog ng kamangyan ng iyong mga magulang na mga unang hari na una sa iyo, gayon sila magsusunog para sa iyo; at kanilang tataghuyan ka, na magsasabi, Ah Panginoon! sapagkat aking sinalita ang salita, sabi ng Panginoon. Mamatay ka sa kalinaw; ug maingon sa mga pagsunog nila sa imong mga amahan, ang sa kanhing mga hari nga nanghiuna kanimo, sa ingon niana sila managsunog alang kanimo; ug sila managbakho tungod kanimo, nga magaingon: Ah Ginoo! kay ako nakabungat sa pulong, nagaingon si Jehova. Nang magkagayo'y sinalita ni Jeremias na propeta ang lahat ng salitang ito kay Sedechias na hari sa Juda sa Jerusalem, Unya si Jeremias ang manalagna, namulong niining tanan nga mga pulong kang Sedechias, nga hari sa Juda didto sa Jerusalem, Nang lumaban ang hukbo ng hari sa Babilonia laban sa Jerusalem, at laban sa lahat na bayan ng Juda na nalabi, laban sa Lechis at laban sa Azeca; sapagkat ang mga ito lamang ang nalalabi na mga bayan ng Juda na mga bayang nakukutaan. Sa diha nga ang mga sundalo sa hari sa Babilonia nakig-away batok sa Jerusalem, ug batok sa tanang mga ciudad sa Juda nga nanghibilin, batok sa Lachis, ug batok sa Azeca: kay kining mga ciudara sa mga ciudad sa Juda mao lamang ang nanghibilin sa mga ciudad nga kinutaan. Ang salita na dumating kay Jeremias na mula sa Panginoon, pagkatapos na makipagtipan ang haring Sedechias, sa buong bayan na nasa Jerusalem upang magtanyag ng kalayaan sa kanila; Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, sa human ang hari nga si Sedechias magbuhat ug usa ka tugon uban sa tibook katawohan nga didto sa Jerusalem, sa pagmantala sa kagawasan ngadto kanila; Na papaging layain ng bawat isa ang kaniyang aliping lalake, at ng bawat isa ang kaniyang aliping babae, na Hebreo o Hebrea; na walang paglilingkuran sila, sa makatuwid baga'y ang Judio na kaniyang kapatid. Nga hatagan ug kagawasan sa tagsatagsa ka tawo ang iyang sulogoon nga lalake, ug sa tagsatagsa ka tawo ang iyang suloggon babaye, nga usa ka Hebrehanon nga lalake kun usa ka Hebreohanon nga babaye; aron walay mgaulipon kanila, ang pag-ulipon sa usa ka Judio nga iyang igsoon. At ang lahat na prinsipe at ang buong bayan ay nagsitalima, na nasok sa tipan, na bawat isa'y palalayain ang kaniyang aliping lalake, at palalayain ng bawat isa ang kaniyang aliping babae, na wala nang paglilingkuran pa sila; sila'y nagsitalima, at kanilang pinayaon sila: Ug ang tanang mga principe ug ang tibook katawohan mingtuman, sila nga ming-uyon sa maong tugon, nga hatagan ug kagawasan sa tagsatagsa ang iyang sulogoon nga lalake ug ang iyang sulogoon nga babaye, aron wala nay magaulipon kanila pag-usab; unya sila mingsugot, ug gipagawas sila: Ngunit pagkatapos ay nangagbalik sila, at pinapagbalik ang mga aliping lalake at babae na kanilang pinapaging laya, at kanilang dinala sa ilalim ng pagkaaliping lalake at babae. Apan sa ulahi niana nausab ang ilang hunahuna, ug ang mga sulogoong lalake ug mga sulogoong babaye nga ilang gibuhian, gipabalik nila, ug ilang gihimong ulipon ingon nga mga sulogoon nga lalake ug mga sulogoon nga babaye. Kayat ang salita ng Panginoon ay dumating kay Jeremias na mula sa Panginoon, na nagsasabi: Busa ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Ako'y nakipagtipan sa inyong mga magulang sa araw na aking inilabas sila mula sa lupain ng Egipto, mula sa bahay ng pagkaalipin, na aking sinasabi, Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ako nagbuhat ug usa ka tugon uban sa inyong mga amahan sa adlaw sa pagdala ko kanila gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa pagkaulipon, nga nagaingon: Sa katapusan ng pitong taon ay payayaunin ng bawat isa sa inyo ang kaniyang kapatid na Hebreo, na naipagbili sa iyo, at naglingkod sa iyo na anim na taon, at iyong palalayain sa iyo: ngunit ang iyong mga magulang ay hindi nakinig sa akin, o ikiniling man ang kanilang pakinig. Sa tapus sa pito ka tuig buhian ninyo sa tagsatagsa ka tawo ang iyang igsoon nga usa ka Hebreohanon, nga gibaligya kanimo, ug nga nakaalagad kanimo sa unom ka tuig, buhian mo siya nga gawas gikan kanimo; apan ang inyong mga amahan wala magpatalinghug kanako, ni magpakiling sa ilang mga igdulungog. At ngayo'y nanumbalik kayo, at nagsigawa ng matuwid sa aking mga mata sa pagtatanyag ng kalayaan ng bawat tao sa kaniyang kapuwa; at kayo'y nakipagtipan sa harap ko sa bahay na tinawag sa aking pangalan: Ug karon nangabalhin na kamo, ug nanagbuhat niadtong matarung sa akong mga mata, sa pagmantala sa kagawasan ang tagsatagsa ka tawo nagamantala sa iyang isigkatawo; ug nagbuhat kamo ug tugon sa akong atubangan sulod sa balay nga ginatawag sa akong ngalan: Ngunit kayo'y tumalikod at inyong nilapastangan ang aking pangalan, at pinabalik ng bawat isa ang kaniyang aliping lalake, at ng bawat isa ang kaniyang aliping babae na inyong pinapaging laya sa kanilang ikaliligaya; at inyong dinala sila sa pagkaalipin upang maging sa inyo'y mga aliping lalake at babae. Apan kamo mingsimang ug nanagpasipala sa akong ngalan, ug ang tagsatagasa ka tawo nagpabalik sa iyang sulogoong lalake, ug ang tagsatagsa ka tawo nagpabalik sa iyang sulogoong babaye nga inyong gibuhian sa ilang kaugalingong kabubut-on; ug inyong giulipon sila aron nga alang kaninyo mahimong mga sulogoon nga lalake ug mga sulogoon nga babaye. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Kayo'y hindi nangakinig sa akin, na magtanyag ng kalayaan bawat isa sa kaniyang kapatid, at bawat isa sa kaniyang kapuwa: narito, ako'y nagtatanyag sa inyo ng kalayaan, sabi ng Panginoon, sa tabak, sa salot, o sa kagutom; at akin kayong ihahagis na paroot parito sa lahat ng kaharian sa lupa. Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Wala kamo magpatalinghug kanako, sa pagmantala sa kagawasan, ang tagsatagsa sa iyang igsoon, ug ang tagsatagsa sa iyang isigkatawo: ania karon, ako nagamantala ug usa ka kagawasan alang kaninyo, nagaingon si Jehova, kagawasan gikan sa espada, sa kamatay, ug sa gutom; ug ipatugpotugpo ko kamo sa tanang mga gingharian sa yuta. At aking ibibigay ang mga tao na nagsisalangsang ng aking tipan, na hindi nagsitupad ng mga salita ng tipan na kanilang ginawa sa harap ko, nang kanilang hatiin ang guya at mangagdaan sa pagitan ng mga bahagi niyaon; Ug hatagan ko ang mga tawo nga nakalapas sa akong tugon, nga wala makatuman sa mga pulong sa tugon nga ilang gibuhat sa akong atubangan, sa pagpikas nila sa nating vaca ug gipaagi sila sa taliwala sa mga bahin niini; Ang mga prinsipe sa Juda, at ang mga prinsipe sa Jerusalem, ang mga bating, at ang mga saserdote, at ang buong bayan ng lupain, na nagsidaan sa pagitan ng mga bahagi ng guya; Ang mga principe sa Juda, ug ang mga principe sa Jerusalem, ang mga eunuco, ug ang mga sacerdote, ug ang tibook katawohan sa yuta nga ming-agi sa taliwala sa mga bahin sa nating vaca; Akin ngang ibibigay sila sa kamay ng kanilang mga kaaway, at sa kamay ng nagsisiusig ng kanilang buhay, at ang kanilang mga bangkay ay magiging pinakapagkain sa mga ibon sa himpapawid, at sa mga hayop sa lupa. Ihatag ko sila bisan pa ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway, ug ngadto sa kamot nila nga nagapangita sa ilang kinabuhi; ug ang ilang mga minatay mangahimong kalan-on sa mga langgam sa kalangitan, ug sa mga mananap sa yuta. At si Sedechias na hari sa Juda at ang kaniyang mga prinsipe ay ibibigay ko sa kamay ng kanilang mga kaaway, at sa kamay ng nagsisiusig ng kanilang buhay at sa kamay ng hukbo ng hari sa Babilonia, na umahon mula sa inyo. Ug si Sedechias, nga hari sa Juda ug ang iyang mga principe ihatag ko ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway, ug ngadto sa kamot niadtong nanagpangita sa ilang kinabuhi, ug ngadto sa kamot sa kasundalohan sa hari sa Babilonia, nga namahawa gikan kaninyo. Narito, ako'y maguutos, sabi ng Panginoon, at akin silang pababalikin sa bayang ito; at sila'y magsisilaban dito, at sasakupin, at kanilang susunugin ng apoy: at aking sisirain ang mga bayan ng Juda, na mawawalan ng mananahan. Ania karon, ako magasugo, nagaingon si Jehova, ug pabalikon ko sila niining ciudara; ug sila makig-away batok niini, ug makakuha niini, ug magasunog niini sa kalayo: ug ang mga ciudad sa Juda himoon ko nga biniyaan, nga walay mausa ka pumoluyo. Ang salita na dumating kay Jeremias na mula sa Panginoon sa mga kaarawan ni Joacim na anak ni Josias, na hari sa Juda, na nagsasabi, Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova sa mga adlaw ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, hari sa Juda, nga nagaingon: Pumaroon ka sa bahay ng mga Rechabita, at magsalita ka sa kanila, at iyong dalhin sila sa bahay ng Panginoon, sa isa sa mga silid, at bigyan mo sila ng alak na mainom. Umadto ka ngadto sa balay sa mga Rechabita, ug sumulti ka kanila, ug dad-a sila sa balay ni Jehova, sulod sa usa sa mga lawak, ug paimna sila ug vino. Nang magkagayo'y kinuha ko si Jazanias na anak ni Jeremias, na anak ni Habassinias, at ang kaniyang mga kapatid, at ang lahat niyang anak, at ang buong sangbahayan ng mga Rechabita; Unya gikuha ko si Jaazanias ang anak nga lalake ni Jeremias, ang anak nga lalake ni Habassinias ug ang mga igsoon niya, ug ang tanan niyang mga anak, ug ang tibook nga balay sa mga Rechabita; At dinala ko sila sa bahay ng Panginoon, sa silid ng mga anak ni Hanan na anak ni Igdalias, na lalake ng Dios, na nasa siping ng silid ng mga prinsipe, na nasa itaas ng silid ni Maasias na anak ni Sallum, na tagatanod ng pintuan. Ug gidala ko sila ngadto sa balay ni Jehova, ngadto sa sulod sa lawak sa mga anak ni Hanan, ang anak ni Igdalias, ang tawo sa Dios, nga didto sa haduol sa lawak sa mga principe nga diha sa ibabaw sa lawak ni Maasias ang anak nga lalake ni Sallum, ang magbalantay sa pagsulod mo sa pultahan: At aking inilagay sa harap ng mga anak ng sangbahayan ng mga Rechabita ang mga mankok na puno ng alak, at ang mga saro, at aking sinabi sa kanila, Magsisiinom kayo ng alak. Ug gipahaluna ko sa atubangan sa mga anak sa balay sa mga Rechabita ang mga sudlanan nga puno sa vino, ug ang mga copa; ug giingon ko sila: Uminum kamo ug vino. Ngunit kanilang sinabi, Kami ay hindi magsisiinom ng alak; sapagkat si Jonadab na anak ni Rechab na aming magulang ay nagutos sa amin, na nagsasabi, Huwag kayong magsisiinom ng alak, maging kayo, o ang inyong mga anak man, magpakailan man: Apan sila ming-ingon: Dili kamo manginum ug vino: kay si Jonadab ang anak ni Rechab, ang among amahan nagsugo kanamo, nga nagaingon: Dili kamo magainum ug vino, ni kamo, ni ang inyong mga anak nga lalake, sa walay katapusan: Ni huwag kayong mangagtatayo ng bahay, o mangaghahasik ng binhi, o mangagtatanim sa ubasan, o mangagtatangkilik ng anoman; kundi ang lahat ninyong mga kaarawan ay inyong itatahan sa mga tolda; upang kayo ay mangabuhay na malaon sa lupain na inyong pangingibahang bayan. Ni magatukod kamo ug balay, ni magasabd ug binhi, ni magatanum ug kaparrasan, ni magabaton kamo ug bisan unsa: apan sa tanan ninyong mga adlaw magapuyo kamo sa mga balong-balong; aron kamo magapuyo sa daghang mga adlaw sa yuta diin kamo mga lumangyaw. At aming tinalima ang tinig ni Jonadab na anak ni Rechab na aming magulang sa lahat na kaniyang ibinilin sa amin na huwag magsiinom ng alak sa lahat ng mga araw namin, kami, ang aming mga asawa, ang aming mga anak na lalake o babae man; Ug kami mingsugot sa tingog ni Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab; nga among amahan, sa tanan niyang gisugo kanamo, sa dili pag-inum ug vino sa tanan namong mga adlaw, kami ug ang among mga asawa, ug ang among mga anak nga lalake, kun ang among mga anak nga babaye; Ni huwag kaming mangagtayo ng mga bahay na aming matahanan; ni huwag kaming mangagtangkilik ng ubasan, o ng bukid, o ng binhi: Ni magtukod ug mga balay alang kanamo nga among pagapuy-an; ni magbaton kami ug kaparrasan, ni uma ni mga binhi: Kundi kami ay nagsitahan sa mga tolda, at kami ay nagsitalima, at nagsigawa ng ayon sa lahat na iniutos sa amin ni Jonadab na aming magulang. Apan kami nanagpuyo sa mga balong-balong, ug nanagsugot, ug nanagbuhat sumala sa gisugo kanamo ni Jonadab, nga among amahan. Ngunit nangyari, nang si Nabucodonosor na hari sa Babilonia ay umahon sa lupain, na aming sinabi, Tayo na, at tayo'y magsiparoon sa Jerusalem dahil sa takot sa hukbo ng mga Caldeo, at dahil sa takot sa hukbo ng mga taga Siria; sa ganito'y nagsisitahan kami sa Jerusalem. Apan nahitabok, sa diha nga si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, misulong sa yuta, kami ming-ingon: Umari ka ug mangadto kita sa Jerusalem tungod sa kahadlok sa kasundalohan sa mga Caldeahanon, ug tungod sa kahadlok sa kasundalohan sa mga Asiriahanon: busa kami mingpuyo sa Jerusalem. Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon kay Jeremias, na nagsasabi, Unya midangat ang pulong ni Jehova kang Jeremias, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Yumaon ka, at sabihin mo sa mga tao ng Juda at sa mga nananahan sa Jerusalem, Hindi baga kayo magsisitanggap ng turo upang dinggin ang aking mga salita? sabi ng Panginoon. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Umadto ka, ug suginli ang mga tawo sa Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem: Dili ba kamo modawat ug pagtudlo sa pagpatalinghug sa akong mga pulong? nagaingon si Jehova. Ang mga salita ni Jonadab na anak ni Rechab, na kaniyang iniutos sa kaniyang mga anak, na huwag magsiinom ng alak, ay nangatupad; at hanggang sa araw na ito ay hindi sila nagsisiinom, sapagkat kanilang tinalima ang tinig ng kanilang magulang. Ngunit aking sinalita, sa inyo, na bumangon akong maaga, at aking sinasalita, at hindi ninyo ako dininig. Ang mga pulong ni Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab, nga siya nagsugo sa iyang mga anak nga lalake nagsugo sa iyang mga anak nga lalake sa dili pag-inum ug vino, natuman; ug hangtud niining adlawa sila wala moinum, kay sila nanagsugot sa sugo sa ilang amahan. Apan ako nagsulti kaninyo, nga mibangon pagsayo ug misulti; ug kamo wala magpatalinghug kanako. Akin din namang sinugo sa inyo ang lahat kong lingkod na mga propeta, na bumabangon akong maaga, at akin silang sinusugo, na aking sinasabi, Magsihiwalay kayo ngayon bawat isa sa kanikaniyang masamang lakad, at pabutihin ninyo ang inyong mga gawain, at huwag kayong magsisunod sa mga ibang dios na mangaglingkod sa kanila, at kayo'y magsisitahan sa lupain na ibinigay ko sa inyo, at sa inyong mga magulang: ngunit hindi ninyo ikiniling ang inyong pakinig, o dininig man ninyo ako. Ako nga gipadala usab kaninyo ang tanan ko nga mga sulogoon, ang mga manalagna, nga mibangon pagsayo ug nagpadala kanila, nga nagaingon: Bumalik kamo karon ang tagsatagsa ka tawo gikan sa iyang dautang dalan, ayoha ninyo ang inyong mga buhat, ug ayaw pagsunod sa laing mga dios sa pag-alagad kanila, ug kamo magapuyo sa yuta nga gihatag ko kaninyo ug sa inyong mga amahan: apan kamo wala magpakiling sa inyong mga igdulungog, ni magpatalinghug kanako. Yamang tinupad ng mga anak ni Jonadab na anak ni Rechab ang utos ng kanilang magulang na iniutos sa kanila, ngunit ang bayang ito ay hindi nakinig sa akin; Tungod kay ang mga anak ni Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab, nakatuman sa sugo sa ilang amahan nga iyang gisugo kanila; apan kini nga katawohan wala magpatalinghug kanako: Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Narito, aking dadalhin sa Juda at sa lahat na nananahan sa Jerusalem ang buong kasamaan na aking sinalita laban sa kanila; sapagkat ako'y nagsalita sa kanila, ngunit hindi sila nangakinig; at ako'y tumawag sa kanila, ngunit hindi sila nagsisagot. Busa mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, dad-on ko batok sa Juda ug sa tanang mga pumuluyo sa Jerusalem ang tanang kadautan nga gibungat ko batok kanila; kay ako misulti kanila, apan sila wala managpatalinghug; ug ako mitawag kanila, apan sila wala tumobag. At sinabi ni Jeremias sa sangbahayan ng mga Rechabita, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Sapagkat inyong tinalima ang utos ni Jonadab na inyong magulang, at inyong iningatan ang lahat niyang palatuntunan, at inyong ginawa ang ayon sa lahat na kaniyang iniutos sa inyo; Ug si Jeremias miingon sa balay sa mga Rechabita: Kini mao ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Tungod kay nagtuman kamo sa sugo ni Jonadab nga inyong amahan, ug nagbantay sa tanan niyang mga tulomanon, ug nagbuhat sa tanan sumala sa iyang gisugo kaninyo; Kayat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Si Jonadab na anak ni Rechab ay hindi kukulangin ng lalake na tatayo sa harap ko magpakailan man. Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Si Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab dili pagakabsan ug tawo nga motindog sa akong atubangan sa walay katapusan. At nangyari nang ikaapat na taon ni Joacim na anak ni Josias, na hari sa Juda, na ang salitang ito ay dumating kay Jeremias na mula sa Panginoon, na nagsasabi, Ug nahitabo sa ikaupat ka tuig ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias nga hari sa Juda, nga kining pulonga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon: Kumuha ka ng isang balumbon, at iyong isulat doon ang lahat na salita na aking sinalita sa iyo laban sa Israel, at laban sa Juda, at laban sa lahat ng mga bansa, mula nang araw na magsalita ako sa iyo, mula nang kaarawan ni Josias, hanggang sa araw na ito. Kumuha ka ug usa ka linukot sa usa ka basahon, ug isulat niini ang tanang mga pulong na gisulti ko kanimo batok sa Israel, ug batok sa Juda, ug batok sa tanang mga nasud, sukad sa adlaw sa akong pagsulti kanimo, sukad sa mga adlaw ni Josias, bisan pa hangtud niining adlawa. Marahil ay maririnig ng sangbahayan ni Juda ang lahat na kasamaan na aking pinanukalang gawin sa kanila; upang humiwalay bawat isa sa kanila sa kaniyang masamang lakad; upang aking maipatawad ang kanilang kasamaan at ang kanilang kasalanan. Tingali nga ang balay sa Juda mamati sa tanang kadautan na gitinguha ko nga pagabuhaton kanila; aron sila mobalik ang tagsatagsa kanila gikan sa dautan niyang dalan; aron ako makapasaylo sa ilang pagkadautan ug sa ilang mga sala. Nang magkagayo'y tinawag ni Jeremias si Baruch na anak ni Nerias; at sinulat ni Baruch ang lahat ng salita ng Panginoon na mula sa bibig ni Jeremias, na sinalita niya sa kaniya, sa balumbon. Unya si Jeremias mitawag kang Baruch ang anak nga lalake ni Nerias; ug si Baruch misulat gikan sa baba ni Jeremias sa tanang mga pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong kaniya, diha sa linukot sa usa ka basahon. At si Jeremias ay nagutos kay Baruch, na nagsasabi, Ako'y nakukulong; hindi ako makapasok sa bahay ng Panginoon: Ug si Jeremias nagsugo kang Baruch, nga nagaingon: Ako gibilanggo; ako dili makaadto sa balay ni Jehova: Kayat pumaroon ka, at basahin mo sa balumbon, ang iyong isinulat na mula sa aking bibig, ang mga salita ng Panginoon sa mga pakinig ng bayan sa bahay ng Panginoon sa kaarawan ng pagaayuno; at iyo ring babasahin sa mga pakinig ng buong Juda na lumabas sa kanilang mga bayan. Busa umadto ka, ug basaha diha sa linukot, nga imong ginasulat gikan sa akong baba, ang mga pulong ni Jehova sa mga igdulungog sa mga tawo sulod sa balay ni Jehova sa adlaw sa pagpuasa; ug ingon man usab basahon mo kana sa mga igdulungog sa tibook nga Juda nga nagapanggula sa ilang mga ciudad. Marahil ay maghaharap sila ng kanilang daing sa harap ng Panginoon, at hihiwalay bawat isa sa kaniyang masamang lakad; sapagkat malaki ang galit at ang kapusukan na sinalita ng Panginoon laban sa bayang ito. Tingali kaha nga ipasaka nila ang ilang pangamuyo sa atubangan ni Jehova, ug ang tagsatagsa mobalik gikan sa iyang dautan nga dalan: kay daku ang kasuko ug kaligutgut nga gipamulong ni Jehova batok niini nga katawohan. At ginawa ni Baruch na anak ni Nerias ang ayon sa lahat na iniutos sa kaniya ni Jeremias na propeta, na binasa sa aklat ang mga salita ng Panginoon sa bahay ng Panginoon. Ug si Baruch ang anak nga lalake ni Nerias nagtuman sumala sa tanang gisugo kaniya ni Jeremias nga manalagna, nga nagbasa gikan sa basahon sa mga pulong ni Jehova sulod sa balay ni Jehova. Nangyari nga nang ikalimang taon ni Joacim na anak ni Josias, na hari sa Juda nang ikasiyam na buwan, na ang buong bayan sa Jerusalem, at ang buong bayan na nanggaling sa mga bayan ng Juda sa Jerusalem, ay nagtanyag ng ayuno sa harap ng Panginoon. Ug nahitabo sa ikalima ka tuig ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, sa ikasiyam ka bulan, nga gimantala nila ang usa ka pagpuasa sa atubangan ni Jehova sa tibook katawohan sa Jerusalem, ug sa tibook katawohan nga ming-abut gikan sa ciudad sa Juda ngadto sa Jerusalem. Nang magkagayo'y binasa ni Baruch sa balumbon ang mga salita ni Jeremias sa bahay ng Panginoon, sa silid ni Gemarias na anak ni Saphan na kalihim, sa mataas na looban sa pasukan ng bagong pintuang-daan ng bahay ng Panginoon, sa mga pakinig ng buong bayan. Unya mibasa si Baruch diha sa basabon sa mga pulong ni Jeremias sulod sa balay ni Jehova, sulod sa lawak ni Gemarias ang anak nga lalake ni Safan nga escriba, sa ibabaw nga sawang, sa tukmaan sa bag-ong pultahan sa balay ni Jehova sa mga igdulungog sa tibook katawohan. At nang marinig ni Micheas na anak ni Gemarias, na anak ni Saphan, ang lahat na salita ng Panginoon mula sa aklat, Ug sa diha nga si Micheas ang anak nga lalake ni Gemarias, ang anak nga lalake ni Safan, nakadungog sa tanang mga pulong ni Jehova gikan sa basahon, Siya'y bumaba sa bahay ng hari, sa loob ng silid ng kalihim: at, narito, lahat ng prinsipe ay nangakaupo roon, si Elisama na kalihim, at si Delaias na anak ni Semeias, at si Elnathan na anak ni Achbor, at si Gemarias na anak ni Saphan, at si Sedechias na anak ni Ananias, at ang lahat na prinsipe. Miadto siya sa balay sa hari, sulod sa lawak sa escriba: ug ania karon, ang tanang mga principe nanlingkod didto, nga mao si Elisama ang escriba, ug si Delaias ang anak nga lalake ni Semaias, ug si Elnathan ang anak nga lalake ni Achbor, ug si Gemarias ang anak nga lalake ni Safan, ug si Sedechias ang anak nga lalake ni Ananias, ug ang tanang mga principe. Nang magkagayo'y ipinahayag ni Micheas sa kaniya ang lahat na salita na kaniyang narinig, nang basahin ni Baruch ang aklat sa mga pakinig ng bayan. Unya si Micheas nagpahayag kanila sa tanang mga pulong nga iyang nadungog, sa pagbasa ni Baruch sa basalhon diha sa mga igdulungog sa katawohan. Kayat sinugo ng lahat na prinsipe si Jehudi na anak ni Nethanias, na anak ni Selemias, na anak ni Chusi, kay Baruch, na nagsasabi, Tangnan mo sa iyong kamay ang balumbon na iyong binasa sa mga pakinig ng bayan, at parito ka. Sa gayo'y tinangnan ni Baruch na anak ni Nerias ang balumbon sa kaniyang kamay, at naparoon sa kanila. Busa ang tanang mga principe mingpadala kang Jehudi ang anak nga lalake ni Nethanias anak nga lalake ni Selemias ang anak nga lalake ni Chusi, ngadto kang Baruch, sa pag-ingon: Dad-a sa imong kamot ang linukot diin ikaw magbasa diha sa mga igdulungog sa katawohan, ug umari ka. Busa si Baruch ang anak nga lalake ni Nerias mikuha sa linukot sa iyang kamot, ug miadto kanila. At sinabi nila sa kaniya, Ikaw ay umupo ngayon, at basahin mo sa aming mga pakinig. Sa gayo'y binasa ni Baruch sa kanilang pakinig. Ug sila ming-ingon kaniya: Lumingkod sa karon, ug basaha kini sa among mga igdulungog. Busa si Baruch mibasa niini sa ilang mga igdulungog. Nangyari nga, nang kanilang marinig ang lahat na salita, sila'y nagharapharapan sa takot, at nagsabi kay Baruch, Tunay na aming sasalitain sa hari ang lahat na salitang ito? Ug nahitabo, nga sa nakadungog sila sa tanang mga pulong, giabut sila ug kahadlok sa usa ug usa, ug ming-ingon kang Baruch: Sa walay duhaduha suginlan ta gayud ang hari mahitungod niining mga pulonga. At kanilang tinanong si Baruch, na sinasabi, Iyong saysayin ngayon sa amin, Paanong isinulat mo ang lahat ng salitang ito sa kaniyang bibig? Ug sila nangutana kang Baruch, sa pag-ingon: Suginli kami karon, kong giunsa mo gayud ang pagsulat niining tanan nga mga pulong gikan sa iyang baba? Nang magkagayo'y sumagot si Baruch sa kanila, Kaniyang sinalita ang lahat na salitang ito sa akin ng kaniyang bibig, at aking isinulat ng tinta sa aklat. Unya si Baruch mitubag kanila: Siya mibungat niining tanan nga mga pulong kanako sa iyang baba, ug gisulat ko kini sa tinta dinhi sa basahon. Nang magkagayo'y sinabi ng mga prinsipe kay Baruch, Yumaon ka, magtago ka, ikaw at si Jeremias, at huwag maalaman ng tao ang inyong karoroonan. Unya ming-ingon ang mga principe kang Baruch: Lakaw, magtago ka, ikaw ug si Jeremias; ug ayaw kamo pagpahibalo sa bisan kinsang tawo kong hain kamo. At kanilang pinasok ang hari sa looban; ngunit kanilang inilagay ang balumbon sa silid ni Elisama na kalihim; at kanilang isinaysay ang lahat na salita sa mga pakinig ng hari. Ug sila ming-adto sa hari sulod sa sawang, apan ilang gibutang ang linukot sa lawak ni Elisama nga escriba; ug gisugilon nila ang tanan nga mga pulong sa mga igdulungog sa hari. Sa gayo'y sinugo ng hari si Jehudi upang kunin ang balumbon; at kaniyang kinuha sa silid ni Elisama na kalihim. At binasa ni Jehudi sa mga pakinig ng hari, at sa mga pakinig ng lahat na prinsipe na nangakatayo sa tabi ng hari. Busa si Jehudi gisugo sa hari sa pagpakuha sa linukot; ug kini iyang gikuha gikan sa lawak ni Elisama ang escriba. Ug kini gibasa ni Jehudi sa mga igdulungog sa hari, ug sa mga igdulungog sa tanang mga principe nga nanagtindog tupad sa hari. Ang hari nga ay nakaupo sa bahay na tagginaw sa ikasiyam na buwan: at may apoy sa apuyan na nagniningas sa harap niya. Karon ang hari naglingkod sulod sa balay nga pahulayan sa panahon sa tingtugnaw sa ikasiyam ka bulan: ug dihay kalayo sa bagahan nga nagdilaab sa atubangan niya. At nangyari, ng mabasa ni Jehudi ang tatlo o apat na dahon, na pinutol ng hari ng lanseta, at inihagis sa apoy na nasa apuyan, hanggang sa masupok ang buong balumbon sa apoy na nasa apuyan. Ug nahitabo, sa diha nga nabasa ni Jehudi ang totolo kun upat ka dahon, nga giputol kini sa hari pinaagi sa sipol, ug gisugba sa kalayo nga diha sa bagahan, hangtud nga ang tanang linukot nahurot sa kalayo nga diha sa bagahan. At sila'y hindi nangatakot o hinapak man nila ang kanilang mga suot, maging ang hari, o ang sinoman sa kaniyang mga lingkod na nakarinig ng lahat ng salitang ito. Ug sila wala mangahadlok, ni manggisi sa ilang mga saput, bisan ngani ang hari, ni bisan kinsa sa iyang mga sulogoon nga nakadungog niining tanan nga mga pulong. Bukod dito'y si Elnathan, at si Delaias, at si Gemarias ay namanhik sa hari na huwag niyang sunugin ang balumbon; ngunit hindi niya dininig sila. Labut pa si Elnathan ug si Delaias ug si Gemarias nagpakilooy sa hari nga dili unta niya sunogon ang linukot: apan siya wala gayud magpatalinghug kanila. At nagutos ang hari kay Jerameel na anak ng hari, at kay Seraias na anak ni Azriel, at kay Selemias na anak ni Abdeel, upang hulihin si Baruch na kalihim at si Jeremias na propeta: ngunit ikinubli ng Panginoon. Ug ang hari misugo kang Jerameel ang anak nga lalake sa hari, ug kang Seraias ang anak nga lalake ni Ezriel, ug kang Selemias ang anak nga lalake ni Abdeel, sa pagkuha kang Baruch nga escriba ug kang Jeremias nga manalagna; apan sila gitagoan ni Jehova. Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon kay Jeremias pagkatapos na masunog ng hari ang balumbon, at ang mga salita na sinulat ni Baruch na mula sa bibig ni Jeremias, na nagsasabi: Unya ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, sa tapus ang hari magsunog sa linukot nga basahon, ug sa mga pulong nga gisulat ni Baruch sa baba ni Jereias, nga nagaingon: Kumuha ka uli ng ibang balumbon, at sulatan mo ng lahat na dating salita na nasa unang balumbon na sinunog ni Joacim na hari sa Juda. Kumuha ka pag-usab ug laing linukot, ug isulat diha ang tanang mga pulong nga diha sa unang linukot nga gisunog ni Joacim nga hari sa Juda. At tungkol kay Joacim na hari sa Juda ay iyong sasabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon, Iyong sinunog ang balumbon na ito, na iyong sinasabi, Bakit mo isinulat doon, na sinasabi, Tunay na ang hari sa Babilonia ay paririto at sisirain ang lupaing ito, at papaglilikatin dito ang tao at ang hayop? Ug mahitungod kang Joacim ang hari sa Juda magaingon ka: Mao kini ang giingon ni Jehova: Gisunog mo kining linukot, nga nagaingon: Nganong nagsulat ka diha, sa pag-ingon: Ang hari sa Babilonia sa pagkatinuod moanhi ug molaglag niining yutaa, ug magapahanaw gikan dinhi sa tawo ug sa mananap? Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, tungkol kay Joacim na hari sa Juda, Siya'y mawawalan ng uupo sa luklukan ni David; at ang kaniyang bangkay sa araw ay mahahagis sa init, at sa gabi ay sa hamog. Busa mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod kang Joacim nga hari sa Juda: Wala siyay mausa nga palingkoron sa trono ni David, ug ang iyang lawas nga minatay igasalibay sulod sa adlaw ngadto sa init, ug sulod sa kagabhion ngadto sa tun-og. At aking parurusahan siya at ang kaniyang binhi at ang kaniyang mga lingkod dahil sa kanilang kasamaan; at aking dadalhin sa kanila, at sa mga nananahan sa Jerusalem, at sa mga tao ng Juda, ang buong kasamaan na aking sinalita laban sa kanila, ngunit hindi nila dininig. Ug ako magasilot gayud kaniya ug sa iyang kaliwatan ug sa iyang mga sulogoon tungod sa ilang kasal-anan; ug dad-on ko sa ibabaw nila, ug sa ibabaw sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ug sa ibabaw sa mga tawo sa Juda, ang tanang kadautan nga gipamulong ko batok kanila: apan sila wala managpatalinghug. Nang magkagayo'y kumuha si Jeremias ng ibang balumbon, at ibinigay kay Baruch na kalihim, na anak ni Nerias, na sumulat doon ng mula sa bibig ni Jeremias ng lahat ng mga salita ng aklat na sinunog sa apoy ni Joacim na hari sa Juda; at nagdagdag pa sa mga yaon ng maraming gayong salita. Unya mikuha si Jeremias ug laing linutok, ug gihatag kini kang Baruch nga escriba, ang anak nga lalake ni Nerias, nga maoy nagsulat didto gikan sa baba ni Jeremias sa tanang mga pulong sa basahon nga gisunog ni Joacim nga hari sa Juda: ug dihay gidugang labut pa kanila nga daghang mga pulong nga sama niini. At si Sedechias na anak ni Josias ay naghari na gaya ng hari, na humalili kay Conias na anak ni Joacim, na ginawang hari sa lupain ng Juda ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia. Ug si Sedechias ang anak nga lalake ni Josias naghari puli kang Conias ang anak nga lalake ni Joacim, nga maoy gibuhat nga hari sa yuta sa Juda ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia. Ngunit maging siya, o ang kaniyang mga lingkod man, o ang bayan man ng lupain, hindi nakinig sa mga salita ng Panginoon na kaniyang sinalita sa pamamagitan ng propeta Jeremias. Apan bisan, siya ni ang iyang mga sulogoon, ni ang katawohan sa yuta, nagpatalinghug sa mga pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi kang Jeremias nga manalagna. At sinugo ni Sedechias na hari si Jucal na anak ni Selemias, at si Sephanias na anak ni Maasias na saserdote, sa propeta Jeremias, na sinabi, Idalangin mo kami ngayon sa Panginoon nating Dios. Ug si Sedechias nga hari nagpadala kang Jucal ang anak nga lalake ni Selemias, ug kang Sephanias ang anak nga lalake ni Maasias nga sacerdote ngadto kang manalagna Jeremias, sa pag-ingon: Pag-ampo karom karon kang Jehova nga atong Dios alang kanamo. Si Jeremias nga ay naglalabas pumasok sa gitna ng bayan: sapagkat hindi nila inilagay siya sa bilangguan. Karon si Jeremias misulod ug migula sa taliwala sa katawohan: kay siya wala man ibutang nila sa bilanggoan. At ang hukbo ni Faraon ay lumabas sa Egipto: at nang mabalitaan sila ng mga Caldeo na nagsisikubkob ng Jerusalem, ay nagsialis sa Jerusalem. Unya ang kasundalohan ni Faraon minggula gikan sa Egipto; ug sa diha nga ang mga Caldeahanon nga nanaglibut sa Jerusalem nakadungog ug mga balita mahitungod kanila, sila mingbiya sa Jerusalem. Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon sa propeta Jeremias, na nagsasabi, Nan miabut ang pulong ni Jehova kang manalagna Jeremias, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, Ganito ang inyong sasabihin sa hari sa Juda, na nagsugo sa inyo sa akin upang magsiyasat sa akin: Narito, ang hukbo ni Faraon, na lumabas upang tulungan kayo, ay babalik sa Egipto sa kanilang sariling lupain. Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Sa ingon niana moingon ka sa hari sa Juda, nga nagpadala kanimo dinhi kanako sa pagpangutana kanako: Ania karon, ang kasundalohan ni Faraon nga ming-anhi sa pagtabang kaninyo, mobalik ngadto sa Egipto sa ilang kaugalingon yuta. At ang mga Caldeo ay magsisiparito uli, at magsisilaban sa bayang ito; at kanilang sasakupin, at susunugin ng apoy. Ug ang mga Caldeahanon moanhi pag-usab, ug makig-away batok niining ciudara; ug makuha nila kini, ug sunogon kini sa kalayo. Ganito ang sabi ng Panginoon, Huwag ninyong dayain ang inyong sarili, na magsabi, Tunay na magsisialis sa atin ang mga Caldeo: sapagkat hindi magsisialis. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw kamo paglimbong sa inyong mga kaugalingon, nga magaingon: Ang mga Caldeahanon sa pagkatinuod motalikod kanato: kay sila dili motalikod. Sapagkat bagaman inyong sasaktan ang buong hukbo ng mga Caldeo na lumalaban sa inyo, at ang naiwan lamang doon ay mga lalaking sugatan sa gitna nila, gayon ma'y babangon sila, ang bawat isa sa kaniyang tolda, at susunugin ng apoy ang bayang ito. Kay bisan kamo nanagpakadaug sa tibook nga kasundalohan sa mga Caldeahanon nga nakig-away batok kaninyo, ug dihay nahabilin lamang nga mga samdan nga tawo bisan pa niana mamangon sila ang tagsatagsa ka tawo mobangon sulod sa iyang balong-balong, ug sunogon kining ciudara sa kalayo. At nangyari, na nang umurong sa Jerusalem ang hukbo ng mga Caldeo dahil sa takot sa hukbo ni Faraon, Ug nahitabo, nga sa pagkabungkag sa kasundalohan sa mga Caldeahanon nga diha sa Jerusalem tungod sa kalisang sa kasundalohan ni Faraon. Lumabas nga si Jeremias sa Jerusalem upang pumasok sa lupain ng Benjamin, upang tumanggap ng kaniyang bahagi roon, sa gitna ng bayan. Unya si Jeremias migula sa Jerusalem sa pag-adto sa yuta ni Benjamin aron sa pagdawat sa iyang bahin didto, sa taliwala sa katawohan. At nang siya'y nasa pintuang-bayan ng Benjamin, isang kapitan ng bantay ay nandoon na ang pangalan ay Irias, na anak ni Selemias, na anak ni Hananias; at kaniyang dinakip si Jeremias, na propeta, na sinasabi, Ikaw ay kumakampi sa mga Caldeo. Ug sa diha siya sa ganghaan ni Benjamin, ang usa ka capitan sa balangay didto man, kansang ngalan mao si Irias, ang anak nga lalake ni Selemias, ang anak nga lalake ni Hananias; ug iyang gidakup si Jeremias nga manalagna, nga nagaingon: Ikaw nahulog ngadto sa mga Caldeahanon. Nang magkagayo'y sinabi ni Jeremias; Kasinungalingan, hindi ako kumakampi sa mga Caldeo. Ngunit hindi niya dininig siya: sa gayo'y dinakip ni Irias si Jeremias, at dinala sa mga prinsipe. Unya si Jeremias miingon: Bakak kana; ako wala mahulog ngadto sa mga Caldeahanon. Apan siya wala magpatalinghug kaniya: busa si Irias midakup kang Jeremias ug siya gidala niya ngadto sa mga principe. At ang mga prinsipe ay napoot kay Jeremias at sinaktan nila siya, at isinilid sa bilangguan sa bahay ni Jonathan na kalihim: sapagkat kanilang ginawang bilangguan yaon. Ug ang mga principe nangasuko kang Jeremias, ug gisamaran siya ug gibutang siya sa bilanggoan sa balay ni Jonathan nga escriba; kay ilang gibuhat kana nga bilanggoan. Nang si Jeremias ay makapasok sa bilangguang nasa ilalim ng lupa, at sa loob ng mga silid, at nang mabilanggo si Jeremias doon na maraming araw; Sa pagsulod ni Jeremias sa bilanggoan, ug ngadto sa bartolina, ug si Jeremias nagpabilin didto sa daghang mga adlaw; Nagsugo nga si Sedechias na hari at ipinasundo siya: at tinanong siyang lihim ng hari sa kaniyang bahay, at nagsabi, May anoman bagang salitang mula sa Panginoon? At sinabi ni Jeremias: Mayroon. Sinabi rin niya, Ikaw ay mabibigay sa kamay ng hari sa Babilonia. Unya si Sedechias ang hari nagpasugo ug nagpakuha kaniya: ug ang hari nangutana kaniya sa tago sulod sa iyang balay, ug miingon: Aduna bay pulong nga gikan kang Jehova? Ug si Jeremias miingon: Aduna man. Miingon siya usab: Ikaw igatugyan ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia. Bukod dito'y sinabi ni Jeremias sa haring Sedechias, Sa ano ako nagkasala laban sa iyo, o laban sa iyong mga lingkod, o laban sa bayang ito upang ilagay ninyo ako sa bilangguan? Labut pa si Jeremias miingon kang Sedechias nga hari: Diin man ako makasala batok kanimo, kun batok sa imong mga sulogoon, kun batok niining katawohan, nga gibilanggo man ako ninyo? Saan nandoon ngayon ang inyong mga propeta na nanganghula sa inyo, na nangagsasabi, Ang hari sa Babilonia ay hindi paririto laban sa inyo, o laban man sa lupaing ito? Hain na man karon ang imong mga manalagna nga nanagna kanimo, nga nagaingon: Ang hari sa Babilonia dili gayud moanhi batok kanimo, ni batok niining yutaa? At ngayo'y dinggin mo, isinasamo ko sa iyo, Oh panginoon ko na hari: isinasamo ko sa iyo na tanggapin ang aking pamanhik sa harap mo, na huwag mo akong pabalikin sa bahay ni Jonathan na kalihim, baka mamatay ako roon. Ug pamati karon, gipangamuyo ko kanimo, Oh ginoo ko nga hari: tugoti ang akong pagpangayo, gipangamuyo ko kanimo, nga madawat sa imong atubangan; aron dili mo ako pabalikon sa balay ni Jonathan nga escriba, aron ako dili mamatay didto. Nang magkagayo'y nagutos si Sedechias na hari, at kanilang ibinilanggo si Jeremias sa looban ng bantay; at kanilang binigyan siya araw-araw ng isang putol na tinapay na mula sa lansangan ng mga magtitinapay, hanggang sa maubos ang lahat na tinapay sa bayan. Ganito nabilanggo si Jeremias sa looban ng bantay. Unya si Sedechias nga hari nagsugo, ug ilang gibutang si Jeremias sa sawang sa magbalantay sa bilanggoan; ug sila naghatag kaniya ug usa ka tipak nga tinapay adlaw-adlaw nga gikan sa mga magbubuhat sa tinapay sa dalan, hangtud nga ang tanang tinapay sa ciudad nahurot. Busa si Jeremias nagpabilin sa sawang sa magbalantay sa bilanggoan. At narinig ni Sephatias na anak ni Mathan, at ni Gedalias na anak ni Pashur, at ni Jucal na anak ni Selemias, at ni Pasur na anak ni Melchias, ang mga salita na sinalita ni Jeremias sa buong bayan, na nagsasabi, Unya si Sephatias ang anak nga lalake ni Mathan, ug si Gedalias ang anak nga lalake ni Pashur, ug si Jucal ang anak nga lalake ni Selemias, ug si Pashur, ang anak nga lalake ni Malchias, nakadungog sa mga pulong nga gisulti ni Jeremias sa tibook katawohan, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon, Ang tumatahan sa bayang ito ay mamamatay sa pamamagitan ng tabak, sa pamamagitan ng kagutom, at sa pamamagitan ng salot; ngunit ang lumalabas sa mga Caldeo ay mabubuhay, at ang kaniyang buhay ay magiging sa kaniya'y pinakasamsam, at siya'y mabubuhay. Mao kini ang giingon ni Jehova: Kadtong mopabilin niining ciudara mamatay pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay; apan kadtong moadto sa mga Caldeahanon mabuhi, ug ang iyang kinabuhi mahimong ingon sa usa ka tukbonon nganha kaniya, ug mabuhi siya. Ganito ang sabi ng Panginoon, Tunay na ang bayang ito ay mabibigay sa kamay ng hukbo ng hari sa Babilonia, at sasakupin niya. Mao kini ang giingon ni Jehova: Kining ciudara sa pagkamatuod igahatag ngadto sa kamot sa kasundalohan sa hari sa Babilonia, ug iyang maagaw kini. Nang magkagayo'y sinabi ng mga prinsipe sa hari, Isinasamo namin sa iyo na ipapatay ang lalaking ito; yamang kaniyang pinahina ang mga kamay ng mga lalaking mangdidigma na nalalabi sa bayang ito, at ang mga kamay ng buong bayan, sa pagsasalita ng kaniyang mga salita sa kanila: sapagkat hindi hinahanap ng lalaking ito ang ikabubuti ng bayang ito, kundi ang ikapapahamak. Unya ang mga principe ming-ingon sa hari: Kami nangpakilooy kanimo, ipapatay kining tawohana: sanglit siya nagapaluya sa mga kamot sa mga tawong manggugubat nga nanagpabilin niining ciudara, ug sa mga kamot sa tibook katawohan, sa pagsulti nianang tanan nga mga pulong kanila: kay kining tawohana wala mangita sa kaayohan niining katawohan, kondili sa ilang kadautan. At sinabi ni Sedechias na hari, Narito, siya'y nasa inyong kamay; sapagkat hindi ang hari ang makagagawa ng anoman laban sa inyo. Ug si Sedechias ang hari miingon: Ania karon, siya anaa sa inyong kamot; kay ang hari dili mao kadtong makabuhat ug bisan unsa batok kaninyo. Nang magkagayo'y sinunggaban nila si Jeremias, at inihagis siya sa hukay ni Malchias na anak ng hari, na nasa looban ng bantay: at kanilang inihugos si Jeremias sa pamamagitan ng mga lubid. At sa hukay ay walang tubig, kundi burak; at lumubog si Jeremias sa burak. Unya gikuha nila si Jeremias ug gibalhog siya sa gahong nga bilanggoan ni Malchias, ang anak nga lalake sa hari, nga didto sa sawang sa bilanggoan: ug ilang gitonton si Jeremias sa mga pisi. Ug sa sulod sa gahong walay tubig, kondili kalapukan lamang: ug si Jeremias nahaunlod sa kalapukan. Nang marinig nga ni Ebed-melec na taga Etiopia, na bating na nasa bahay ng hari, na kanilang isinilid si Jeremias sa hukay; (na ang hari noo'y nakaupo sa pintuang-bayan ng Benjamin), Karon sa pagkadungog ni Ebedmelech nga Etiopiahanon, ang usa ka eunuco nga diha sa balay sa hari, nga ilang gibutang sa gahong nga bilanggoan si Jeremias: (ang hari nagalingkod sa ganghaan ni Benjamin), Si Ebed-melec ay lumabas sa bahay ng hari, at nagsalita sa hari, na nagsasabi, Si Ebed-melech migula sa balay sa hari, ug misulti sa hari, nga nagaingon: Panginoon ko na hari, ang mga lalaking ito ay nagsigawa ng kasamaan sa lahat ng kanilang ginawa kay Jeremias na propeta, na kanilang isinilid sa hukay; at siya'y mamamatay sa dakong kaniyang kinaroonan dahil sa kagutom; sapagkat wala nang tinapay sa bayan. Ginoo ko nga hari, kining mga tawo nakabuhat ug dautan sa tanan nga ilang gihimo kang Jeremias nga manalagna, nga ilang gitambog sa gahong nga bilanggoan; ug siya himalatyon na tungod sa kagutom sa dapit diin siya karon mahimutang; kay wala nay tinapay sa ciudad. Nang magkagayo'y nagutos ang hari kay Ebed-melec na taga Etiopia, na nagsasabi, Magsama ka mula rito ng tatlong pung lalake, at isampa mo si Jeremias na propeta mula sa hukay, bago siya mamatay. Unya ang hari nagsugo kang Ebed-melech nga Etiopiahanon, nga nagaingon: Pagkuha gikan didto ug katloan ka tawo uban kanimo, ug kuhaon mo si Jeremias nga manalagna gikan sa gahong nga bilanggoan sa dili pa siya mamatay. Sa gayo'y nagsama ng mga lalake si Ebed-melec, at pumasok sa bahay ng hari, sa ilalim ng silid ng kayamanan, at kumuha mula roon ng mga basahan, at mga lumang damit, at kanilang ibinaba sa pamamagitan ng mga lubid sa hukay kay Jeremias. Busa si Ebed-melech nagdala sa mga tawo uban kaniya, ug nangadto sila sa balay sa hari ilalum sa tipiganan sa bahandi, ug mingkuha sila didto ug mga nuog nga panapton ug dunot nga mga saput, ug gitonton kini pinaagi sa pisi sa gahong sa bilanggoan ngadto kang Jeremias. At sinabi ni Ebed-melec na taga Etiopia kay Jeremias, Ilagay mo ngayon ang mga basahang ito at mga lumang damit sa iyong mga kilikili sa ibabaw ng mga lubid. At ginawang gayon ni Jeremias. Ug si Ebed-melech nga Etiopiahanon miingon kang Jeremias: Ibutang mo karon kining mga nuog ug dunot nga mga saput ilalum sa imong mga ilok ilalim sa mga pisi. Ug sa ingon niini si Jeremias mituman. Sa gayo'y isinampa nila si Jeremias ng mga lubid, at itinaas siya mula sa hukay: at si Jeremias ay naiwan sa looban ng bantay. Busa gibitad nila si Jeremias pinaagi sa mga pisi, ug gipagawas nila gikan sa gahong nga bilanggoan: ug si Jeremias mipabilin sa sawang sa bilanggoan. Nang magkagayo'y nagsugo si Sedechias na hari, at ipinagsama si Jeremias na propeta sa ikatlong pasukan na nasa bahay ng Panginoon: at sinabi ng hari kay Jeremias, Magtatanong ako sa iyo ng isang bagay; huwag kang maglihim ng anoman sa akin. Unya si Sedechias nga hari nagpasugo ug nagpakuha kang Jeremias nga manalagna ngadto kaniya sa ikatolong tukmaan nga diha sa balay ni Jehova: ug ang hari miingon kang Jeremias: Ako mangutana kanimo ug usa ka butang; ayaw paglimod sa bisan unsa kanako. Nang magkagayo'y sinabi ni Jeremias kay Sedechias, Kung saysayin ko sa iyo, hindi mo baga tunay na ipapapatay ako? at kung bigyan kita ng payo, hindi ka makikinig sa akin. Unya si Jeremias miingon kang Sedechias: Kong ipahayag ko kana kanimo, dili ba gayud patyon mo ako? ug kong motambag ako kanimo, dili man ikaw magpatalinghug kanako. Sa gayo'y si Sedechias ay sumumpang lihim kay Jeremias, na nagsasabi, Buhay ang Panginoon na lumalang ng ating kaluluwa, hindi kita ipapapatay, o ibibigay man kita sa kamay ng mga lalaking ito na nagsisiusig ng iyong buhay. Busa si Sedechias nga hari nanumpa sa tago kang Jeremias, nga nagaingon: Ingon nga ang Dios buhi, nga nagbuhat kanato niining kalag, dili ko patyon ikaw, ni itugyan ko ikaw niining katawoahan na nangita sa imong kinabuhi. Nang magkagayo'y sinabi ni Jeremias kay Sedechias, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Kung iyong lalabasin ang mga prinsipe ng hari sa Babilonia, mabubuhay ka nga, at ang bayang ito ay hindi masusunog ng apoy; at ikaw ay mabubuhay, at ang iyong sangbahayan: Unya miingon si Jeremias kang Sedechias: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa mga panon, ang Dios sa Israel: Kong moadto ka sa principe sa hari sa Babilonia, nan ang imong kalag mabuhi, ug kining ciudara dili sunogon sa kalayo; ug ikaw mabuhi, ug ang imong panimalay: Ngunit kung hindi mo lalabasin ang mga prinsipe ng hari sa Babilonia, mabibigay nga ang bayang ito sa kamay ng mga Caldeo, at kanilang susunugin ng apoy, at ikaw ay hindi makatatanan sa kanilang kamay. Apan kong ikaw dili moadto sa mga principe sa hari sa Babilonia, nan kining ciudara ihatag ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon, ug ilang sunogon kini sa kalayo, ug ikaw dili makagawas gikan sa ilang kamot. At sinabi ni Sedechias na hari kay Jeremias, Ako'y natatakot sa mga Judio na kumampi sa mga Caldeo, baka ako'y ibigay nila sa kanilang kamay, at kanilang libakin ako. Ug si Sedechias nga hari miingon kang Jeremias: Ako mahadlok sa mga Judio nga nangahulog ngadto sa mga Caldeahanon, tingali unya ilang itugyan ako ngadto sa ilang kamot, ug magabiaybiay sila kanako. Ngunit sinabi ni Jeremias, Hindi ka ibibigay nila. Isinasamo ko sa iyo, na talimahin mo ang tinig ng Panginoon, tungkol sa aking sinalita sa iyo: sa gayo'y ikabubuti mo, at ikaw ay mabubuhay. Apan si Jeremias miingon: sila dili magatugyan kanimo. Tumana, gipangamuyo ko kanimo, ang tingog ni Jehova, nianang gisulti ko kanimo: busa maayo kini alang kanimo, ug ang imong kalag mabuhi. Ngunit kung ikaw ay tumangging lumabas, ito ang salita na ipinakilala sa akin ng Panginoon, Apan kong ikaw magdumili sa pagadto, mao kini ang pulong nga gipakita ni Jehova kanako: Narito, lahat ng babae na naiwan sa bahay ng hari sa Juda ay malalabas sa mga prinsipe ng hari sa Babilonia, at ang mga babaing yaon ay mangagsasabi, Hinikayat ka ng iyong mga kasamasamang mga kaibigan, at nanaig sa iyo: ngayon ang iyong paa nga ay nalubog sa burak, at sila'y nagsitalikod. Ania karon, ang tanang mga babaye nga nanghibilin sa balay sa hari sa Juda pagadad-on ngadto sa mga principe sa hari sa Babilonia, ug kadtong mga babayehana manag-ingon: Ang imong mga suod nga higala naglimbong kanimo, ug nakadaug kanimo: karon nga ang imong mga tiil nanghiunlod sa kalapukan, sila mingsibog. At kanilang dadalhin ang lahat mong asawa at ang iyong mga anak sa mga Caldeo, at hindi ka makatatanan sa kanilang kamay, kundi ikaw ay mahuhuli ng kamay ng hari sa Babilonia: at iyong ipasusunog ng apoy ang bayang ito. Ug pagadad-on nila ang tanan ninyong mga asawa ug ang inyong mga anak ngadto sa mga Caldeahanon; ug dili ka makagawas gikan sa ilang kamot, kondili na hidakpan ka sa kamot sa hari sa Babilonia: ug imong ipasunog kining ciudara sa kalayo. Nang magkagayo'y sinabi ni Sedechias kay Jeremias, Huwag maalaman ng tao ang mga salitang ito, at hindi ka mamamatay. Unya miingon si Sedechias kang Jeremias: Ayaw pagpahibalo kang bisan kinsa niining mga pulonga, ug dili ka mamatay. Ngunit kung mabalitaan ng mga prinsipe na ako'y nakipagsalitaan sa iyo, at sila'y magsiparito sa iyo, at mangagsabi sa iyo, Ipahayag mo sa amin ngayon kung ano ang iyong sinabi sa hari; huwag mong ikubli sa amin, at hindi ka namin ipapapatay; gayon din kung anong sinabi ng hari sa iyo: Apan kong ang mga principe makadungog nga ako nakigsulti kanimo, ug sila manganhi kanimo, ug manag-ingon kanimo: Ipahayag kanamo karon kong unsay gisulti mo sa hari; ayaw kana itago kanamo, ug ikaw dili namo patyon: ingon man usab unsay giingon sa hari kanimo: Iyo ngang sasabihin sa kanila, Aking iniharap ang aking pamanhik sa harap ng hari, na huwag niya akong pabalikin sa bahay ni Jonathan, na mamatay roon. Nan ingnon mo sila: Gipahayag ko ang akong pangaliyupo sa atubangan sa hari, aron ako dili niya pabalikon sa balay ni Jonathan, aron sa pagpakamatay didto. Nang magkagayo'y dumating ang lahat na prinsipe kay Jeremias, at tinanong siya: at kaniyang isinaysay sa kanila ang ayon sa lahat ng salitang ito na iniutos ng hari. Sa gayo'y pinabayaan nilang magsalita siya; sapagkat ang bagay ay hindi nahalata. Unya miduol ang tanang mga principe kang Jeremias, ug nangutana kaniya; ug siya nagsugilon kanila sumala niining tanan nga mga pulong nga gisugo kaniya sa hari. Busa sila minghunong sa pagpakigsulti kaniya; kay wala nila makita ang katin-awan. Sa gayo'y tumahan si Jeremias sa looban ng bantay hanggang sa araw na masakop ang Jerusalem. Busa si Jeremias mipuyo sa sawang sa bilanggoan hangtud sa adlaw sa pagkaagaw sa Jerusalem. At nangyari nang masakop ang Jerusalem, (nang ikasiyam na taon ni Sedechias na hari sa Juda, sa ikasangpung buwan, dumating si Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at ang kaniyang buong hukbo laban sa Jerusalem, at kinubkob; Ug nahitabo sa diha nga ang Jerusalem naagaw, (Sa ikasiyam ka tuig Sedechias hari sa Juda, sa ikanapulo ka bulan, miabut si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia ug ang tibook niyang kasundalohan batok sa Jerusalem, ug kini gilibutan nila; Nang ikalabing isang taon ni Sedechias, nang ikaapat na buwan, nang ikasiyam na araw ng buwan, isang sira ay nagawa sa bayan), Ug sa ikanapulo ug usa ka tuig ni Sedechias, sa ikaupat ka bulan, sa ikasiyam ka adlaw sa bulan, nalungag ang usa ka kuta sa cuidad), Na ang lahat ng mga prinsipe ng hari sa Babilonia, ay nagsipasok, at nagsiupo sa gitnang pintuang-bayan, si Nergal-sarezer, si Samgar-nebo, si Sarsechim, si Rabsaris, si Nergal-sarezer, si Rab-mag, sangpu ng nalabi sa mga prinsipe ng hari sa Babilonia. Sa pagkaagi nga ang tanang mga principe sa hari sa Babilonia mingsulod, ug minglingkod sa kinatung-ang pultahan, nga mao ang Nergal-sareser, si Samgar-Nebo, si Sarsechim, si Rabsaris, si Nergal-sareser, si Rabmag, uban ang tanang salin sa mga principe sa hari sa Babilonia. At nangyari, na nang makita sila ni Sedechias na hari, sa Juda at ng lahat na lalaking mangdidigma, ay nagsitakas nga sila, at nagsilabas sa bayan nang kinagabihan, sa daan ng halamanan ng hari, sa pintuang-bayan sa pagitan ng dalawang kuta; at siya'y lumabas sa daan ng Araba. Ug nahatabo nga sa pagpakakita kanila ni Sedechias nga hari sa Juda ug sa tanang mga sundalo, unya sila mingkalagiw, ug minggula sa ciudad sa gabii, nga ming-agi sa alagianan sa tanaman sa hari, latas sa pultahan sa taliwala sa duruha ka mga kuta: ug siya migula paingon sa Arabah. Ngunit hinabol sila ng hukbo ng mga Caldeo, at inabot si Sedechias sa mga kapatagan ng Jerico: at nang kanilang mahuli siya, isinampa nila siya kay Nabucodonosor na hari sa Babilonia sa Ribla, sa lupain ng Hamath, at kaniyang nilapatan siya ng kahatulan. Apan ang kasundalohan sa mga Caldeahanon minggukod kanila, ug hing-apasan si Sedechias didto sa kapatagan sa Jerico: ug sa diha nga hingdakpan nila siya, ilang gidala siya ngadto kang Nabucodonosor nga hari sa Babilonia ngadto sa Riblat sa yuta ni Hamath, ug siya nagpakanaug hukom kaniya. Nang magkagayo'y pinatay ng hari sa Babilonia ang mga anak ni Sedechias sa Ribla sa harap ng kaniyang mga mata; pinatay rin ng hari sa Babilonia ang lahat na mahal na tao sa Juda. Unya ang mga anak ni Sedechias gipamatay sa hari sa Babilonia didto sa Riblat sa atubangan sa iyang mga mata: ingon man usab ang tanang mga harianong tawo sa Juda gipamatay sa hari sa Babilonia. Bukod dito'y kaniyang binulag ang mga mata ni Sedechias, at inilagay siya sa pangawan, upang dalhin siya sa Babilonia. Labut pa iyang gilusok ang mga mata ni Sedechias, ug gigapus siya sa mga talikala, aron dad-on siya ngadto sa Babilonia. At sinunog ng mga Caldeo ng apoy ang bahay ng hari, at ang mga bahay ng mga tao, at ibinagsak ang mga kuta ng Jerusalem. Ug ang balay sa hari, ug ang mga balay sa katawohan gipanunog sa mga Caldeahanon, ug gipanumag ang mga kuta sa Jerusalem. Nang magkagayo'y dinalang bihag sa Babilonia ni Nabuzaradan na kapitan ng bantay, ang nalabi sa mga tao na naiwan sa bayan, gayon din ang nagsilipat na nagsikampi sa kaniya, at ang nalabi sa bayan na naiwan. Unya si Nebusaradan ang capitan sa mga magbalantay nagbihag ngadto sa Babilonia sa salin sa katawohan nga nagpabilin sa ciudad, ug ang mga mingbulag usab nga nangahulog sa iyang kamot, ug ang salin sa katawohan nga mingpabilin. Ngunit iniwan ni Nabuzaradan na kapitan ng bantay ang mga dukha sa bayan, na walang tinatangkilik sa lupain ng Juda, at binigyan sila ng mga ubasan at ng mga bukid sa panahon ding yaon. Apan ang mga kabus sa katawohan nga walay bisan unsa, gibilin ni Nebusaradan, ang capitan sa mga magbalantay, didto sa yuta sa Juda, ug gihatagan sila ug kaparrasan ug kaumahan sa mao nga panahon. Si Nabucodonosor nga na hari sa Babilonia ay nagbilin kay Nabuzaradan na kapitan ng bantay ng tungkol kay Jeremias, na sinasabi; Karon si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia nagsugo kang nebusaradan nga capitan sa mga magbalantay, mahitungod kang Jeremias, nga nagaingon: Kunin mo siya, at ingatan mo siyang mabuti, at huwag mo siyang saktan; kundi gawin mo sa kaniya ang kaniyang sasabihin sa iyo. Kuhaa siya, ug alimahan mo siya pag-ayo, ug dili ka magdagmal kaniya; kondili buhata hinoon kaniya ang bisan unsa nga isulti niya kanimo. Sa gayo'y nagsugo si Nabuzaradan na kapitan ng bantay, at si Nabusazban, si Rab-saris, at si Nergal-sareser, si Rab-mag, at lahat ng punong oficial ng hari sa Babilonia; Busa gipadala ni Nebusaradan ang capitan sa mga magbalantay kining sugoa, ug si Nebusasban, si Rabsaris, ug si Nergal-Saraser, si Rabmag, ug ang tanang mga principe sa hari sa Babilonia; Sila'y nangagsugo, at kinuha si Jeremias sa looban ng bantay, at kanilang ipinagbilin siya kay Gedalias na anak ni Ahicam, na anak ni Saphan, na kaniyang iuwi siya. Sa gayo'y tumahan siya sa gitna ng bayan. Sila nagpadala, ug gikuha si Jeremias, gikan sa sawang sa bilanggoan, ug gitugyan siya kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam, aron siya dad-on niya sa iyang balay. Busa siya mipuyo uban sa katawohan. Ang salita nga ng Panginoon ay dumating kay Jeremias, samantalang siya'y nakukulong sa looban ng bantay, na nagsasabi, Karon ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, sa gitakpan pa siya sa sawang sa bilanggoan, nga nagaingon: Ikaw ay yumaon, at magsalita kay Ebed-melec na taga Etiopia, na magsabi, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Narito, aking dadalhin ang aking salita sa bayang ito sa ikasasama, at hindi sa ikabubuti; at mangatutupad sa harap mo sa araw na yaon. Lakaw, ug sultihan mo si Ebed-melech nga Etiopiahanon, sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, dad-on ko ang akong mga pulong batok niining ciudara tungod sa kadautan, ug dili sa kaayohan; ug sila matuman nianang adlawa sa imong atubangan. Ngunit ililigtas kita sa araw na yaon, sabi ng Panginoon; at hindi ka mabibigay sa kamay ng mga lalake na iyong kinatatakutan. Apan ako magaluwas kanimo nianang adlawa, nagaingon si Jehova; ug dili ka itugyan ngadto sa kamot sa mga tawo nga imong gikahadlokan. Sapagkat tunay na ililigtas kita, at ikaw ay hindi ibubuwal ng tabak, kundi ang iyong buhay ay magiging pinakasamsam sa iyo; sapagkat iyong inilagak ang iyong tiwala sa akin, sabi ng Panginoon. Kay sa pagkamatwuod ako magaluwas kanimo, ug dili ka mahulog pinaagi sa espada, kondili ang imong kinabuhi hinoon mahimong ingon sa tukbonon nganha kanimo; tungod kay gibutang mo ang imong pagsalig kanako, nagaingon si Jehova. Ang salita na dumating kay Jeremias na mula sa Panginoon, pagkatapos na mapayaon siya mula sa Rama ni Nabuzaradan na kapitan ng bantay, nang dalhin siya na siya'y natatanikalaan sa gitna ng lahat na bihag sa Jerusalem at sa Juda, na nadalang bihag sa Babilonia. Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, sa tapus buhii siya ni Nebusaradan ang capitan sa mga magbalantay gikan sa Rama sa iyang pagkuha kaniya nga ginapus sa talikala uban sa tanan nga mga binihag sa Jerusalem ug sa Juda, nga gipanagdala nga binihag ngadto sa Babilonia. At kinuha si Jeremias ng kapitan ng bantay, at nagsabi sa kaniya, Ang Panginoon mong Dios ay nagbadya ng kasamaang ito sa dakong ito; Ug si Jeremias gikuha sa capitan sa mga magbalantay, ug miingon kaniya: Si Jehova nga imong dios namulong niining kadautan batok niining dapita; At pinapangyari, at ginawa ng Panginoon ayon sa kaniyang sinalita: sapagkat kayo'y nangagkasala laban sa Panginoon, at hindi nagsitalima ng kaniyang tinig, kayat ang bagay na ito ay dumating sa inyo. Ug si Jehova nagdala niini, ug nagbuhat sumala sa iyang giingon: tungod kay kamo nakasala batok kang Jehova, ug wala magsugot sa iyang tingog, busa kining butanga midangat kaninyo. At ngayon, narito, aking kinakalagan ka sa araw na ito ng mga tanikala na nangasa iyong kamay. Kung inaakala mong mabuti na sumama sa akin sa Babilonia, halina, at lilingapin kitang mabuti; ngunit kung inaakala mong masama na sumama sa akin sa Babilonia, tanggihan mo; narito, ang buong lupain ay nasa harap mo, kung saan inaakala mong mabuti at marapat sa iyo na pumaroon, doon ka pumaroon. Ug karon, tan-awa, ikaw gibadbaran ko niining adlawa sa mga talikala nga gigapus sa imong kamot. Kong daw maayo kanimo ang paguban kanako ngadto sa Babilonia, umari ka, ug alimahan ko ikaw pagagyo; apan kong mangil-ad kanimo ang pag-uban kanako ngadto sa Babilonia, pabilin ka: tan-awa ang tibook nga yuta anaa sa atubangan mo; kong diin ugaling ang maayo ug matarung kanimo nga pagaadtoan, umadto ka didto. Samantala ngang hindi pa siya bumabalik. Bumalik ka nga, sabi niya, kay Gedalias na anak ni Ahicam, na anak ni Saphan, na ginawang tagapamahala ng hari sa Babilonia sa mga bayan ng Juda, at tumahang kasama niya sa gitna ng bayan, o pumaroon ka kung saan mo inaakalang mabuting pumaroon. Sa gayo'y binigyan siya ng kapitan ng bantay ng pagkain at kaloob, at pinayaon siya. Karon sa wala pa siya mahibalik, siya miingon: Bumalik ka kang Gedalias, ang anak nga lalake ni Ahicam, ang anak nga lalake ni Safan, ang gibuhat sa hari sa Babilonia nga gobernador ibabaw sa mga ciudad sa Juda, ug mopuyo ka uban kaniya sa taliwala sa katawohan; kun lumakaw ka ngadto sa gihunahuna mo mga maayo nga pagaadtoan. Busa ang capitan sa mga magbalantay naghatag kaniya ug kalan-on ug usa ka gasa, ug gipalakaw siya. Nang magkagayo'y naparoon si Jeremias kay Gedalias na anak ni Ahicam sa Mizpa, at tumahang kasama niya sa gitna ng bayan na naiwan sa lupain. Unya si Jeremias miadto kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam ngadto sa Mispa, ug mipuyo uban kaniya sa taliwala sa katawohan nga nanghibilin sa yuta. Nang mabalitaan nga ng lahat ng kapitan sa mga kawal na nangasa mga parang, sa makatuwid baga'y nila, at ng kanilang mga lalake na ginawang tagapamahala ng hari sa Babilonia si Gedalias na anak ni Ahicam sa lupain, at ipinagbilin sa kaniya ang mga lalake, at ang mga babae, at ang mga bata, at ang mga pinakadukha sa lupain, yaong hindi nangadalang bihag sa Babilonia; Karon sa diha nga ang tanang mga capitan sa kasundalohan nga didto sa kapatagan, bisan pa sila ug ang ilang mga sakup, nakadungog nga ang hari sa Babilonia nagbuhat kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam nga gobernador sa yuta, ug gitugyan kaniya ang mga lalake ug ang mga babaye, ug ang mga kabataan, ug ang labing mga kabus sa yuta, sila nga wala bihaga ngadto sa Babilonia; Nagsiparoon nga sila kay Gedalias sa Mizpa, sa makatuwid baga'y si Ismael na anak ni Nethanias at si Johanan at si Jonathan na mga anak ni Carea, at si Seraias na anak ni Tanhumeth, at ang mga anak ni Ephi na Netophatita, at si Jezanias na anak ng Maachatita, sila, at ang kanilang mga lalake. Unya ming-adto sila kang Gedalias didto sa Mispa, nga mao, si Ismael ang anak nga lalake ni Netahanias, ug si Johanan ug si Jonathan ang mga anak nga lalake ni Carea, ug si Seraias ang anak nga lalake ni Tanhumeth, ug ang mga anak nga lalake ni Ephi ang Nitopitanhon, ug si Jezanias ang anak nga lalake sa usa ka Maaca tinhon, sila ug ang ilang mga sakup nga mga tawo. At si Gedalias na anak ni Ahicam na anak ni Saphan, ay sumumpa sa kanila at sa kanilang mga lalake, na sinasabi, Huwag kayong mangatakot na magsipaglingkod sa mga Caldeo; kayo'y magsitahan sa lupain, at magsipaglingkod sa hari sa Babilonia, at ikabubuti ninyo. Ug si Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam anak nga lalake ni Safan nanumpa kanila ug sa ilang mga sakup nga mga tawo, sa pag-ingon: Ayaw kahadlok sa pag-alagad sa mga Caldeahanon: pumuyo ka sa yuta, ug mag-alagad sa hari sa Babilonia, ug kini maayo alang kanimo. Tungkol sa akin, narito, ako'y tatahan sa Mizpa, upang tumayo sa harap ng mga Caldeo, na paririto sa atin: ngunit kayo, mangagpisan kayo ng alak at ng mga bunga sa taginit at ng langis, at inyong ilagay sa inyong mga sisidlan, at kayo'y magsitahan sa inyong mga bayan na inyong sinakop. Mahitungod kanako, ania karon, ako mopuyo sa Mispa, sa pagpangatubang sa mga Caldeahanon nga moanhi kanato: apan kamo, managtigum kamo ug vino ug mga bunga sa ting-init ug lana, ug isulod kini sa inyong mga sudlanan, ug pumuyo kamo sa inong mga ciudad nga inyong naagaw. Gayon din nang mabalitaan ng lahat ng Judio na nangasa Moab, at sa gitna ng mga anak ni Ammon, at sa Edom, at ng nangasa lahat ng lupain, na ang hari sa Babilonia ay nagiwan ng labi sa Juda, at inilagay niya sa kanila si Gedalias na anak ni Ahicam, na anak ni Saphan: Ingon man usab sa diha nga ang tanang mga Judio nga diha sa Moab. ug kaipon sa mga anak sa Ammon, ug sa Edom, ug kadtong diha sa tanang mga kayutaan, nakadungog nga ang hari sa Babilonia nagbilin ug salin sa Juda ug nga nagbutang siya nga magmamando kanila kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam, ang anak nga lalake ni Safan; Lahat ng Judio nga ay nagsibalik na mula sa lahat ng dakong kinatabuyan sa kanila, at naparoon sa lupain ng Juda kay Gedalias, sa Mizpa, at nagpisan ng alak at ng mga bunga sa taginit na totoong marami. Unya ang tanang mga Judio mingbalik gikan sa tanang mga dapit diin sila aboga, ug nangadto sa yuta sa Juda, ngadto kang Gedalias, sa Mispa, ug nanagtigum ug daghan kaayong vino ug mga bunga sa ting-init. Bukod dito'y si Johanan na anak ni Carea, at lahat na kapitan ng mga kawal na nangasa mga parang, ay nagsiparoon kay Gedalias sa Mizpa, Labut pa si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa kasundalohan nga didto sa kapatagan, ming-adto kang Gedalias sa Mispa, At nangagsabi sa kaniya, Nalalaman mo baga na sinugo ni Baalis na hari ng mga anak ni Ammon si Ismael na anak ni Nethanias upang kunin ang iyong buhay? Ngunit si Gedalias na anak ni Ahicam ay hindi naniwala. Ug ming-ingon kaniya: Nasayud ba gayud ikaw nga si Baalis ang hari sa mga anak sa Ammon nagpadala kang Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias aron sa pagpatay kanimo? Apan si Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam wala tumoo kanila. Nang magkagayo'y si Johanan na anak ni Carea ay nagsalita ng lihim kay Gedalias sa Mizpa, na sinabi, Isinasamo ko sa iyo, na payaunin mo ako, at aking papatayin si Ismael na anak ni Nethanias, at walang lalaking makakaalam: bakit niya kikitilin ang iyong buhay, upang ang lahat na Judio na napipisan sa iyo ay mangalat, at malipol ang nalabi sa Juda? Unya si Johanan ang anak nga lalake ni Carea misulti sa tago kang Gedalias sa Mispa, sa pag-ingon: Tugoti ako sa pag-adto, gipangamuyo ko kanimo, ug akong patyon si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ug walay tawo nga masayud niini: ngano man nga ikaw patyon niya, aron ba ang tanang mga Judio nga nagtigum kanimo managkatibulaag, ug ang salin sa Juda mangawagtang? Ngunit sinabi ni Gedalias na anak ni Ahicam kay Johanan na anak ni Carea, Huwag mong gagawin ang bagay na ito; sapagkat ikaw ay nagsasalita ng kasinungalingan tungkol kay Israel. Apan si Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam miingon kang Johanan ang anak nga lalake ni Carea: Dili ka magbuhat niining butanga: kay nagsulti ka ug bakak mahitungod kang Ismael. Nangyari nga, nang ikapitong buwan, na si Ismael na anak ni Nethanias, na anak ni Elisama, na lahing hari, at isa sa mga punong oficial ng hari, at sangpung lalake na kasama niya, ay nagsiparoon kay Gedalias na anak ni Ahicam sa Mizpa; at doo'y magkasama silang nagsikain ng tinapay sa Mizpa. Karon nahitabo sa ikapito ka bulan nga si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ang anak nga lalake ni Elisama, sa kaliwat nga harianon ug usa sa mga labawng pangulo sa hari, ug napulo ka tawo uban kaniya ming-adto kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam sa Mispa; ug didto sila nanagsalo pagpangaon ug tinapay sa Mispa. Nang magkagayo'y tumindig si Ismael na anak ni Nethanias, at ang sangpung lalake na kasama niya, at sinugatan ng tabak, si Gedalias na anak ni Ahicam na anak ni Saphan, at pinatay siya, na ginawang tagapamahala sa lupain ng hari sa Babilonia. Unya mitindog si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ug ang napulo ka tawo nga diha uban kaniya, ug gitigbas sa espada si Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam ang anak nga lalake ni Safan, ug gipatay siya, nga gibuhat sa hari sa Babilonia nga gobernador sa yuta. Pinatay rin naman ni Ismael ang lahat na Judio na kasama niya, na kasama ni Gedalias, sa Mizpa, at ang mga Caldeo na nangasumpungan doon, sa makatuwid baga'y ang mga lalaking mangdidigma. Gipatay usab ni Ismael ang tanang mga Judio nga ming-uban kaniya, nga mao ang kauban ni Gedalias didto sa Mispa, ug ang mga Caldeahanon nga hingkaplagan didto, ang mga tawo sa gubat. At nangyari, nang ikalawang araw, pagkatapos na kaniyang mapatay si Gedalias, at wala pang lalaking nakakaalam, Ug nahitabo sa ikaduha ka adlaw, sa tapus niya patya si Gedalias, ug walay tawong nahibalo niini, Na nagsiparoon ang mga lalake na mula sa Sichem, mula sa Silo, at mula sa Samaria, sa makatuwid baga'y walong pung lalake, na may mga ahit na balbas at may mga hapak na kasuutan, at may mga kudlit, may mga alay at mga kamangyan sa kanilang kamay, upang dalhin sa bahay ng Panginoon. Nga may ming-abut nga pipila ka tawo nga gikan sa Sichem, gikan sa Silo, ug gikan sa Samaria. bisan ang kawaloan ka tawo nga binarbasan ang ilang mga bungot ug ang ilang mga sinina ginisi, ug nga sinamaran ang ilang kaugalingon, uban ang mga halad-nga-kalan-on ug ang incienso diha sa ilang kamot, aron kini dad-on nila ngadto sa balay ni Jehova. At si Ismael na anak ni Nethanias ay lumabas na mula sa Mizpa upang salubungin sila, na umiiyak siya habang lumalakad: at nangyari, pagkasalubong niya sa kanila, sinabi niya sa kanila, Magsiparoon kayo kay Gedalias na anak ni Ahicam. Ug si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias miadto gikan sa Mispa sa pagtagbo kanila, nga nagahilak samtang nagalakaw siya: ug nahitabo nga sa gihibalag niya sila, siya miingon kanila: Umari kamo kang Gedalias anak nga lalake ni Ahicam. At nangyari, na nang sila'y pumasok sa gitna ng bayan, na pinatay sila ni Ismael na anak ni Nethanias at inihagis sila sa hukay, niya at ng mga lalake na kasama niya. Ug mao kadto nga sa paghiabut nila sa taliwala sa ciudad, gipatay sila ni Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ug gitambog sila sa taliwala sa usa ka gahong, siya, ug ang mga tawo nga ming-uban kaniya. Ngunit sangpung lalake ay nangasumpungan sa kanila na nangagsabi kay Ismael, Huwag mo kaming patayin; sapagkat kami ay may mga kayamanan na kubli sa parang, na trigo, at cebada, at langis, at pulot. Sa gayo'y nagpigil siya, at hindi niya pinatay sila sa gitna ng kanilang mga kapatid. Apan may napulo ka tawo nga hingkaplagan uban kanila nga ming-ingon kang Ismael: Ayaw kami pagpatya; kay kami adunay mga bahandi nga tinagoan dinhi sa uma, sa trigo, ug sa cebada, ug sa lana, ug sa dugos. Busa nagpugong siya ug sila wala patya sa taliwala sa ilang mga kaigsoonan. Ang hukay nga na pinagtapunan ni Ismael ng lahat ng bangkay ng mga tao na kaniyang pinatay, sa siping ni Gedalias, (siya ring ginawa ni Asa na hari dahil sa takot kay Baasa na hari sa Israel), pinuno ni Ismael na anak ni Nethanias ng nangapatay. Karon ang gahong nga gibutang ni Ismael sa tanang mga minatay sa mga tawo nga iyang gipamatay, sa luyo ni Gedalias (nga mao ang binuhat ni Asa nga hari tungod sa iyang kahadlok kang Baasa nga hari sa Israel), gipuno kini ni Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias sa mga gipamatay. Nang magkagayo'y dinalang bihag ni Ismael ang lahat na nangalabi sa bayan na nangasa Mizpa, sa makatuwid baga'y ang mga anak na babae ng hari, at ang buong bayan na nalabi sa Mizpa, na siyang mga ibinilin ni Nabuzaradan na kapitan ng bantay kay Gedalias na anak ni Ahicam; sila'y dinalang bihag ni Ismael na anak ni Nethanias, at nagpatuloy na yumaon sa mga anak ni Ammon. Unya gibihag ni Ismael ang tanang salin sa mga tawo nga diha sa Mispa, bisan pa ang mga anak nga babaye sa hari, ug ang tanang mga tawo nga nagpabilin sa Mispa, kadtong gitugyan ni Nebusaradan ang capitan sa mga magbalantay kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam; ug sila gibihag ni Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ug migikan paingon ngadto sa mga anak sa Ammon. Ngunit nang mabalitaan ni Johanan na anak ni Carea, at ng lahat na kapitan sa mga kawal na kasama niya, ang buong kasamaan na ginawa ni Ismael na anak ni Nethanias, Apan sa diha nga si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa kasundalohan nga ming-uban kaniya nakadungog sa tanang mga kadaut nga gihimo ni Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, Ipinagsama nga nila ang lahat na lalake, at sila'y nagsiyaong lumaban kay Ismael na anak ni Nethanias, at nasumpungan nila siya sa tabi ng malaking bukal na nasa Gabaon. Unya ilang gidala ang tanang mga tawo, ug ming-adto aron sa pagpakig-away kang Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ug hikaplagan nila siya didto sa haduol sa dagkung katubigan nga atua sa Gabaon. Nangyari nga, nang makita ng buong bayan na kasama ni Ismael si Johanan na anak ni Carea at ang lahat ng kapitan sa mga kawal na kasama niya, sila nga'y nangatuwa. Karon nahitabo sa diha nga ang tanang mga tawo nga diha uban kang Ismael nakakita kang Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug sa tanang mga capitan sa kasundalohan nga ming-uban kaniya, nan nangalipay sila. Sa gayo'y ang buong bayan na dinalang bihag ni Ismael na mula sa Mizpa, ay pumihit at bumalik, at naparoon kay Johanan na anak ni Carea. Busa ang tanang mga tawo nga gibihag ni Ismael gikan sa Mispa, mingbalitok ug mingbalok, ug mingtipon kang Johanan ang anak nga lalake ni Carea. Ngunit si Ismael na anak ni Nethanias ay tumanan mula kay Johanan na kasama ng walong lalake, at naparoon sa mga anak ni Ammon. Apan si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias mikalagiw gikan kang Johanan uban ang walo ka tawo, ug ming-adto sa mga anak sa Ammon. Nang magkagayo'y kinuha ni Johanan na anak ni Carea at ng lahat ng kapitan sa mga kawal na kasama niya, ang lahat na nalabi sa bayan na kaniyang nabawi kay Ismael na anak ni Nethanias, mula sa Mizpa, pagkatapos na kaniyang mapatay si Gedalias na anak ni Ahicam, sa makatuwid ang mga lalaking magdidigma, at ang mga babae, at ang mga bata, at ang mga bating, na kaniyang mga ibinalik mula sa Gabaon; Unya si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa mga sundalo nga ming-uban kaniya, mingdala sa tanang nahibilin sa mga tawo nga iyang nakuha gikan kang Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, gikan sa Mispa, sa tapus niya patya si Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam, nga mao ang mga malig-ong tawo sa gubat, ug ang mga babaye ug ang mga bata ug ang mga eunuco nga iyang gidala pagbalik gikan sa Gabaon. At sila'y nagsiyaon at nagsitahan sa Geruth chimham, na malapit sa Bethlehem upang pumaroong masok sa Egipto. Ug sila minggikan ug mingpuyo sa puloy-anan ni Geruth Chimham, nga haduol sa Beth-lehem, aron sa pag-adto sa pugsulod sa Egipto, Dahil sa mga Caldeo; sapagkat sila'y nangatakot sa kanila, sapagkat pinatay ni Ismael na anak ni Nethanias si Gedalias na anak ni Ahicam, na ginawang tagapamahala sa lupain ng hari sa Babilonia. Tungod sa mga Caldeahanon; kay sila nangahadlok kanila, tungod kay si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias mipatay kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam, nga gihimong gobernador sa tibook yuta sa hari sa Babilonia. Nang magkagayo'y ang lahat na kapitan sa mga kawal, at si Johanan na anak ni Carea, at si Jezanias na anak ni Osaia, at ang buong bayan, mula sa kaliitliitan hanggang sa kadakidakilaan, ay nagsilapit, Unya ang tanang mga capitan sa kasundalohan, ug si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug si Jezanias ang anak nga lalake ni Osaia, ug ang tibook katawohan gikan sa labing ubos ngadto sa labing dagku kanila, mingduol. At nangagsabi kay Jeremias na propeta, Isinasamo namin sa iyo, na tanggapin ang aming pamanhik sa harap mo, at idalangin mo kami sa Panginoon mong Dios, sa makatuwid baga'y ang lahat na nalabing ito (sapagkat kaming naiwan ay kaunti sa karamihan, gaya ng namamasdan ng iyong mga mata sa amin), Ug ming-ingon kang Jeremias nga manalagna: Tugoti kami, nangamuyo kami kanimo, nga ang among pangaliyupo ihatag sa imong atubangan, ug iampo mo kami kang Jehova nga imong Dios, bisan pa alang niining tanan nga salin (kay kami lamang nga diyutay ang nanghibilin gikan sa daghan, sumala sa natan-aw sa imong mga mata), Upang ipakita sa amin ng Panginoon mong Dios ang daan na aming marapat na lakaran, at ang bagay na marapat naming gawin. Aron si Jehova nga imong Dios magapakita kanamo sa dalan nga angay namo nga pagalaktan ug sa butang nga angay namong pagabuhaton. Nang magkagayo'y sinabi ni Jeremias na propeta sa kanila, Aking narinig kayo; narito, aking idadalangin kayo sa Panginoon ninyong Dios ayon sa inyong mga salita; at mangyayari, na anomang bagay na isasagot ng Panginoon sa inyo; aking ipahahayag sa inyo; hindi ako maglilihim sa inyo. Unya si Jeremias nga manalagna miingon kanila: Ako nakadungog kaninyo; ania karon, ako magaampo kang Jehova nga inyong Dios sumala sa inyong mga pulong; ug mahitabo nga bisan unsa ang itubag sa Dios kaninyo. Nang magkagayo'y sinabi nila kay Jeremias, Ang Panginoon ay maging tunay at tapat na saksi sa gitna natin, kung hindi nga namin gawin ang ayon sa buong salita na ipasusugo sa iyo ng Panginoon mong Dios sa amin. Unya sila ming-ingon kang Jeremias: Si Jehova maoy matuod ug matinumanong saksi sa taliwala nato, kong kami dili magbuhat sumala sa tanang mga pulong nga ipadala ni Jehova kanimo alang kanamo. Maging mabuti, o maging masama, aming tatalimahin ang tinig ng Panginoon nating Dios, na siya naming pinagsusuguan sa iyo; upang ikabuti namin, pagka aming tinatalima ang tinig ng Panginoon nating Dios. Maayo, kun dautan, kami magasugot gayud sa tingog ni Jehova nga among Dios, nga kaniya gipadala ikaw namo; aron mamaayo kanamo, sa diha nga kami magsugot sa tingog ni Jehova nga among Dios. At nangyari, pagkatapos ng sangpung araw, na ang salita ng Panginoon ay dumating kay Jeremias. Ug nahitabo sa tapus ang napulo ka adlaw, nga ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias. Nang magkagayo'y tinawag niya si Johanan na anak ni Carea, at ang lahat na kapitan sa mga kawal na kasama niya, at ang buong bayan, mula sa kaliitliitan hanggang sa kadakidakilaan, Unya gitawag niya si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa kasundalohan nga ming-uban kaniya, ug ang tibook nga katawohan gikan sa labing ubos bisan pa ngadto sa labing dagku kanila, At sinabi niya sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, na inyong pinagsuguan sa akin upang iharap ang inyong pamanhik sa harap niya: Ug miingon kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, nga kaniya inyong gipadala ako aron sa paghatag sa inyong pangaliyupo kaniya; Kung kayo'y magsisitahan pa sa lupaing ito, akin ngang itatayo kayo, at hindi ko kayo itutulak, at itatatag kayo, at hindi ko kayo paaalisin; sapagkat aking pinagsisihan ang kasamaang nagawa ko sa inyo. Kong kamo mopuyo pa dinhi niining yutaa, nan tukoron ko kamo, ug dili ko gub-on kamo, ug itanum ko kamo, ug dili ko lukahon kamo; kay nagabasul ako mahitungod sa kadaut nga gibuhat ko kaninyo. Huwag kayong mangatakot sa hari sa Babilonia na inyong kinatatakutan; huwag kayong mangatakot sa kaniya, sabi ng Panginoon, sapagkat ako'y sumasainyo upang iligtas ko kayo, at alisin kayo sa kaniyang kamay. Ayaw kahadlok sa hari sa Babilonia, nga inyong gikalisangan; ayaw kahadlok kaniya, nagaingon si Jehova: kay ako magauban kaninyo aron sa pagluwas kaninyo, ug sa pagbawi kaninyo gikan sa iyang kamot. At pagpapakitaan ko kayo ng kaawaan, upang kaawaan niya kayo, at upang pabalikin kayo sa inyong sariling lupain. Ug hatagan ko kamo ug kalooy, aron siya malooy kaninyo, ug pabalikon kamo sa inyong kaugalingon nga yuta. Ngunit kung inyong sabihin, Kami ay hindi magsisitahan sa lupaing ito; na anopat hindi ninyo talimahin ang tinig ng Panginoon ninyong Dios, Apan kong moingon kamo: Kami dili mopuyo niining yutaa; sa pagkaagi nga kamo dili mosugot sa tingog ni Jehova nga inyong Dios, Na nagsasabi, Hindi; kundi magsisiparoon kami sa lupain ng Egipto, na hindi namin kakikitaan ng digma, o kariringgan man ng tunog ng pakakak, o kagugutuman ng tinapay: at doon kami magsisitahan: Nga magaingon: Dili; moadto hinoon kami ngadto sa yuta sa Egipto, diin kami dili makakita ug gubat, ni makadungog ug tingog sa trompeta, ni gutomon sa tinapay; ug didto kami mopuyo: Inyo ngang pakinggan ang salita ng Panginoon, Oh nalabi sa Juda: ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel; Kung inyong lubos na ihaharap ang inyong mukha na pumasok sa Egipto, at magsiparoon upang mangibang bayan doon; Busa karon pamati kamo sa tingog ni Jehova, Oh kamo nga salin sa Juda: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Kong kamo mopatumong gayud sa inyong mga nawong ngadto sa pagsulod sa Egipto, ug mangadto sa pagpuyo didto; Mangyayari nga na ang tabak na inyong kinatatakutan, ay aabot sa inyo roon sa lupain ng Egipto, at ang kagutom na inyong kinatatakutan, ay susunod sa inyong mahigpit doon sa Egipto; at doon kayo mangamamatay. Unya mahitabo, nga ang espada, nga inyong gikahadlokan, moapas kaninyo didto sa yuta sa Egipto; ug ang gutom nga inyong gikalisangan magasunod kaninyo sa mapiut gayud didto sa Egipto; ug didto mangamatay kamo. Gayon ang mangyayari sa lahat ng tao na maghaharap ng kanilang mukha na magsiparoon sa Egipto, upang mangibang bayan doon; sila'y mangamamatay sa pamamagitan ng tabak, ng kagutom at ng salot: at walang maiiwan sa kanila o makatatanan man sa kasamaan na aking dadalhin sa kanila. Mao kini ang modangat sa tanang mga tawo nga mopatunog sa ilang mga nawong paingon ngadto sa Egipto sa pagpuyo didto: sila mangamatay pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay; ug walay mahibilin kanila, kun makakalagis gikan sa kadaut nga pagadad-on ko kanila. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel: Kung paanong ang aking galit at ang aking kapusukan ay nabugso sa mga nananahan sa Jerusalem, gayon mabubugso ang aking kapusukan sa inyo, pagka kayo'y pumasok sa Egipto: at kayo'y magiging katungayawan, at katigilan, at kasumpaan, at kadustaan: at hindi na ninyo makikita ang dakong ito. Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ingon nga ang akong kasuko ug ang akong kaligutgut ginabubo sa mga pumoluyo sa Jerusalem, mao man akong ibubo kaninyo ang akong kaligutgut kong mosulod kamo ngadto sa Egipto; ug mahimo kamong makaluod ug usa nga makapatingala, ug usa ka tinunglo, ug usa ka kaulawan; ug dili na kamo makakita pag-usab niining yutaa. Ang Panginoon ay nagsalita tungkol sa inyo, Oh nalabi sa Juda, Huwag kayong pumasok sa Egipto: talastasin ninyong tunay na ako'y nagpapatotoo sa inyo sa araw na ito. Si Jehova misulti mahatungod kaninyo: Oh kamong salin sa Juda: Ayaw kamo pag-adto sa Egipto: hibaloi gayud ninyo nga ako nagpamatuod kaninyo niining adlawa. Sapagkat dinaya ninyo ang inyong sarili; sapagkat inyong sinugo ako sa Panginoon ninyong Dios, na inyong sinasabi, Idalangin mo kami sa Panginoon nating Dios: at ayon sa lahat na sasabihin ng Panginoon nating Dios ay gayon mo ipahayag sa amin, at aming gagawin. Kay nagalimbong kamo batok sa inyong kaugalingon mga kalag; kay gipadala ako ninyo ngadto kang Jehova nga inyong Dios, sa pag-ingon: Iampo mo kami kang Jehova nga among Dios; ug sumala sa tanan nga ipamulong ni Jehova nga among Dios maoy ipamulong mo kanamo, ug buhaton namo kini. At aking ipinahayag sa inyo sa araw na ito; ngunit hindi ninyo dininig ang tinig ng Panginoon ninyong Dios sa anomang bagay na kaniyang ipinasugo sa akin sa inyo. Ug niining adlawa gipahayag ko kaninyo; apan kamo wala magsugot sa tingog ni Jehova nga inyong Dios, sa bisan unsang butang nga tungod niana ako iyang gipadala ngadhi kaninyo. Ngayon nga'y talastasin ninyong tunay na kayo'y mangapapatay ng tabak, ng kagutom, at ng salot, sa dakong inyong pagnasaang parunan na mangibang bayan. Busa karon hibaloi gayud nga kamo mangamatay pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay, sa dapit nga buot ninyong pagaadtoan nga pagapuy-an. At nangyari, na nang si Jeremias ay makatapos ng pagsasalita sa buong bayan ng lahat ng mga salita ng Panginoon nilang Dios, na ipinasugo sa kaniya ng Panginoon nilang Dios sa kanila, sa makatuwid ang lahat ng mga salitang ito; Ug nahitabo nga, sa tapus ang pakigpulong ni Jeremias sa tibook katawohan sa tanang mga pulong ni Jehova nga ilang Dios, nga maoy gipadala niya ni Jehova kanila, bisan pa kining tanan nga mga pulong: Nagsalita nga kay Jeremias si Azarias na anak ni Osaias, at si Johanan na anak ni Carea, at ang lahat na palalong lalake, na nangagsasabi, Ikaw ay nagsasalita ng kasinungalingan: hindi ka sinugo ng Panginoon nating Dios, na magsabi, Kayo'y huwag magsisiparoon sa Egipto na mangibang bayan doon; Unya misulti si Asarias ang anak nga lalake ni Osaia, ug si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanan nga mga mapahitas-ong tawo, nga nagaingon kang Jeremias: Bakak ang gisulti mo: si Jehova nga among Dios wala magsugo kanimo sa pag-ingon: Ayaw kamo pangadto sa Egipto sa pagpuyo didto; Kundi hinikayat ka ni Baruch na anak ni Nerias laban sa amin, upang ibigay kami sa kamay ng mga Caldeo, upang maipapatay nila kami, at mangadala kaming bihag sa Babilonia. Apan si Baruch ang anak nga lalake ni Nerias nagatopo kanimo batok kanamo, aron sa pagtugyan kanamo ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon, aron kami pamatyon nila, ug panad-on kami nga binihag ngadto sa Babilonia. Sa gayo'y si Johanan na anak ni Carea, at ang lahat na kapitan sa mga kawal, at ang buong bayan, ay hindi nagsitalima sa tinig ng Panginoon na tumahan sa lupain ng Juda. Busa si Johanan anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa kasundalohan, ug ang tibook nga katawohan, wala motoo sa tingog ni Jehova, sa pagpuyo sa yuta sa Juda. Kundi kinuha ni Johanan na anak ni Carea, at ng lahat na kapitan sa mga kawal ang buong nalabi sa Juda na nagbalik na mula sa lahat ng mga bansa na pinagtabuyan nila na mangibang bayan sa lupain ng Juda; Apan si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa kasundalohan, midakup sa tanang salin sa Juda, na nanghibalik gikan sa tanang mga nasud, diin didto giabog sila, aron sa pagpapuyo kanila sa yuta sa Juda; Ang mga lalake, at ang mga babae, at ang mga bata, at ang mga anak na babae ng hari, at bawat tao na naiwan ni Nabuzaradan na kapitan ng bantay na kasama ni Gedalias na anak ni Ahicam, na anak ni Saphan, at si Jeremias na propeta, at si Baruch na anak ni Nerias: Ang mga lalake, ug ang mga babaye, ug ang mga bata, ug ang mga anak nga babaye sa hari, ug ang tagsatagsa ka tawo nga gibilin ni Nebusaradan ang capitan sa magbalantay kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam ang anak nga lalake ni Safan; ug si Jeremias nga manalagna, ug si Baruch ang anak nga lalake ni Nerias. At sila'y nagsipasok sa lupain ng Egipto; sapagkat hindi nila tinalima ang tinig ng Panginoon: at sila'y nagsiparoon hanggang sa Taphnes. Ug sila nangadto sa yuta sa Egipto: kay sila wala mosugot sa tingog ni Jehova: ug nangadto sila sa Tapnes. Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon kay Jeremias sa Taphnes, na nagsasabi, Unya midangat ang pulong ni Jehova kang Jeremias didto sa Tapnes, nga nagaingon: Magtangan ka ng mga malaking bato sa iyong kamay, at iyong kublihan ng argamasa sa nalaladrillohan, na nasa pasukan ng bahay ni Faraon, sa Taphnes sa paningin ng mga tao sa Juda; Magkuha ka ug dagkung mga bato diha sa imong kamot, ug tagoan mo sila sa yuta nga pinagba diha sa mga baldosa, nga anaa sa ganghaan sa balay ni Faraon sa Tapnes, sa atubangan sa mga tawo sa Juda; At iyong sabihin sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Narito, ako'y magsusugo at kukunin ko si Nabucodonosor na hari sa Babilonia, na aking lingkod, at aking ilalagay ang kaniyang luklukan sa mga batong ito na aking ikinubli; at kaniyang ilaladlad ang kaniyang pabillong hari sa mga yaon. Ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, ako magapadala ug magakuha kang Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, nga akong sulogoon, ug magapahamutang sa iyang trono ibabaw niining mga bato nga akong gitagoan; ug siya magabuklad sa harianon niyang balong-balong ibabaw kanila. At siya'y paririto, at kaniyang sasaktan ang lupain ng Egipto; na yaong sa pagkamatay ay mabibigay sa kamatayan, at yaong sa pagkabihag ay sa pagkabihag, at yaong sa tabak ay sa tabak. Ug siya moanhi, ug modasmag sa yuta sa Egipto; ihatag ngadto sa kamatayon kadtong alang sa kamatayon, ug kadtong alang sa pagkabinihag, ngadto sa pagkabihag; ug kadtong alang sa espada, ngadto sa espada. At ako'y magsisilab ng apoy sa mga bahay ng mga dios ng Egipto; at kaniyang mga susunugin, at sila'y dadalhing bihag: at kaniyang aariin ang lupain ng Egipto na parang pastor na nagaari ng kaniyang kasuutan; at siya'y lalabas na payapa mula riyan. Ug dauban ko sa kalayo ang kabalayan sa mga dios sa Egipto; ug iyang sunogon sila, ug dad-on sila nga binihag: ug siya magadayandayan sa iyang kaugalingon sa yuta sa Egipto, sama sa usa ka magbalantay sa carnero nga nagasul-ob sa iyang kupo; ug siya molakaw gikan didto sa pakigdait. Kaniya ring babaliin ang mga haligi ng Beth-semes na nasa lupain ng Egipto; at ang mga bahay ng mga dios ng Egipto ay susunugin ng apoy. Bunggoon usab niya ang mga larawan nga bato sa Bethsemes, nga atua sa yuta sa Egipto; ug ang mga balay sa mga dios sa Egipto mangasunog sa kalayo. Ang salita na dumating kay Jeremias tungkol sa lahat na Judio na nagsitahan sa lupain ng Egipto sa Migdol, at sa Taphnes, at sa Memphis, at sa lupain ng Patros, na nagsasabi, Ang pulong nga midangat kang Jeremias mahatungod sa tanang mga Judio nga nagpuyo sa yuta sa Egipto, nga nanagpuyo didto sa Migdol, ug didto sa Tapnes, ug didto sa Memphis, ug didto sa yuta sa patros, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel: Inyong nakita ang buong kasamaan na aking dinala sa Jerusalem, at sa lahat ng mga bayan ng Juda; at, narito, sa araw na ito, sila'y kagibaan, at walang taong tumatahan doon, Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Nakakita kamo sa tanang kadautan nga gipadala ko batok sa Jerusalem, ug batok sa tanang mga ciudad sa Juda; ug, ania karon, niining adlawa sila nangahimo nga biniyaan, ug walay tawo nga nagapuyo didto. Dahil sa kanilang kasamaan na kanilang ginawa upang mungkahiin ako sa galit, sa kanilang pagsusunog ng kamangyan, at sa paglilingkod sa ibang mga dios, na hindi nila nakilala, kahit nila, o ninyo man, o ng inyong mga magulang man. Tungod sa ilang pagkadautan nga ilang nahimo sa paghagit kanako sa kasuko, nga sila ming-adto sa pagsunog ug incienso, ug sa pag-alagad sa laing mga dios, nga wala nila hing-ilhi, ni nakaila sila, ni kamo, ni ang inyong mga amahan. Gayon ma'y sinugo ko sa inyo ang lahat kong lingkod na mga propeta, na bumabangon akong maaga at sinusugo ko sila, na nagsasabi, Oh huwag ninyong gawin ang kasuklamsuklam na bagay na ito na aking kinapopootan. Bisan pa niana gipadala ko kaninyo ang tanan ko nga mga alagad nga mga manalagna, nga mingbangon pagsayo ug nga mingpadala kanila, sa pag-ingon: Oh, ayaw pagbuhata kining dulumtanan nga butang nga akong ginadumtan. Ngunit hindi sila nakinig, o ikiniling man nila ang kanilang pakinig na magsihiwalay sa kanilang kasamaan, na huwag mangagsunog ng kamangyan sa ibang mga dios. Apan sila wala managpatalinghug, ni managpakiling sa ilang mga igdulungog sa pagtalikod gikan sa ilang pagkadautan, sa dili na pagsunog ug incienso sa laing mga dios. Kayat ang aking kapusukan at ang aking galit ay nabuhos, at nagalab sa mga bayan ng Juda at sa mga lansangan ng Jerusalem; at mga sira at giba, gaya sa araw na ito. Tungod niini ang akongkaligutgut ug ang akong kasuko gibubo, ug misilaub diha sa mga ciudad sa Juda ug sa kadalanan sa Jerusalem; ug sila nangagun-ob, ug nangahimong biniyaan, ingon sa nahitabo niiing adlawa. Kayat ngayo'y ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Bakit kayo'y nagsigawa nitong malaking kasamaan laban sa inyong sariling mga kaluluwa, upang maghiwalay sa inyo ng lalake at babae, ng sanggol at pasusuhin, sa gitna ng Juda, upang huwag maiwanan kayo ng anomang labi; Busa karon mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ngano man nga nagbuhat kamo niining dakung kadautan batok sa inyong kaugalingong mga kalag, sa pagpahimulag gikan kaninyo sa lalake ug sa babaye, sa bata ug sa masuso, gikan sa kinataliwad-an sa Juda, aron sa pagbiya kaninyo nga walay mahasalin; Sa inyong pagkamungkahi sa akin sa galit sa pamamagitan ng mga gawa ng inyong mga kamay, na nangagsusunog kayo ng kamangyan sa ibang mga dios sa lupain ng Egipto, na inyong kinaparoonan na mangibang bayan; upang kayo'y maging kasumpaan at kadustaan sa gitna ng lahat na bansa sa lupa? Nga niana gihagit ninyo ako sa kasuko pinaagi sa mga buhat sa inyong mga kamot, nga nagasunog kamo ug incienso sa laing mga dios didto sa yuta sa Egipto, diin ming-adto kamo aron sa pagpuyo; aron ba kamo mahimulag, ug aron ba kamo mahimong usa ka tinunglo ug usa ka talamayon sa taliwala sa tanang mga nasud yuta? Inyo bagang kinalimutan ang kasamaan ng inyong mga magulang, at ang kasamaan ng mga hari sa Juda, at ang kasamaan ng kanilang mga asawa, at ang inyong sariling kasamaan, at ang kasamaan ng inyong mga asawa, na kanilang ginawa sa lupain ng Juda, at sa mga lansangan ng Jerusalem? Nangalimot ba kamo sa pagkadautan sa inyong mga amahan, ug sa pagkadautan sa mga hari sa Juda, ug sa pagkadautan sa ilang mga asawa, ug sa inyong kaugalingon pagkadautan, ug sa pagkadautan sa inyong mga asawa, nga ilang gihimo didto sa yuta sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem? Sila'y hindi nagpakababa hanggang sa araw na ito, o nangatakot man sila, o nagsilakad man sila ng ayon sa aking kautusan, o sa aking mga palatuntunan man, na aking inilagay sa harap ninyo at sa harap ng inyong mga magulang. Sila wala managpaubos bisan pa hangtud niining adlaw, ni aduna sila`y kah adlok, ni maglakaw sa akong Kasugoan, ni sa akong kabalaoran, nga akong gibutang sa inyong atubangan ug sa atubangan sa inyong mga amahan. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Narito, aking itititig ang aking mukha laban sa inyo sa ikasasama, sa makatuwid baga'y upang ihiwalay ang buong Juda. Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, ibutang ko ang akong nawong batok kaninyo alang sa kadautan, bisan pa sa paglaglag sa tibook nga Juda. At aking kukunin ang nalabi sa Juda na nagtitig ng kanilang mga mukha na pumasok sa lupain ng Egipto upang mangibang bayan doon, at silang lahat ay mangalipol; sa lupain ng Egipto ay mangabubuwal sila; sila'y lilipulin ng tabak, at ng kagutom; sila'y mangamamatay mula sa kaliitliitan hanggang sa kadakidakilaan sa pamamagitan ng tabak at ng kagutom; at sila'y magiging katungayawan, at katigilan, at kasumpaan, at kadustaan. Ug kuhaon ko ang salin sa Juda, nga mingpatumong sa ilang mga nawong sa pag-adto sa yuta sa Egipto aron sa pagpuyo didto, ug sila nga tanan mangaut-ut didto; ug mangapukan sila didto sa yuta sa Egipto; sila pagapuhoon pinaagi sa espada ug sa gutom; sila mangamatay, gikan sa labing ubos bisan ngadto sa labing dagku kanila, pinaagi sa espada ug pinaagi sa gutom; ug sila mangahimong mga dulumtanan, ug makapatingala, ug usa ka tinunglo, ug usa ka kaulawan. Sapagkat aking parurusahan silang nagsisitahan sa lupain ng Egipto, gaya ng aking pagkaparusa sa Jerusalem sa pamamagitan ng tabak, ng kagutom, at ng salot; Kay silotan ko sila nga mopuyo sa yuta sa Egipto, ingon sa pagsilot ko sa Jerusalem, pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay; Na anopat wala sa nalabi sa Juda na pumasok sa lupain ng Egipto na nangibang bayan doon, ay makatatanan o maiiwan man, upang makabalik sa lupain ng Juda na kanilang pinagnanasaang pagbalikan upang tahanan: sapagkat walang magsisibalik liban sa mga makatatanan. Sa pagkaagi nga sa mga salin sa Juda nga ming-adto sa Egipto sa pagpuyo didto, walay makagawas kun mahibilin aron sa pagpauli ngadto sa yuta sa Juda diin sila may tinguha sa pagbalik sa pagpuyo didto: kay walay mahabalik gawas kadto lamang nga makakalagiw. Nang magkagayo'y lahat ng lalake na nakaalam na ang kanilang mga asawa ay nangagsunog ng kamangyan sa ibang mga dios, at ang lahat na babae na nangakatayo, isang malaking kapulungan, sa makatuwid baga'y ang buong bayan na tumahan sa lupain ng Egipto, sa Pathros, ay sumagot kay Jeremias, na nagsasabi, Unya ang tanang mga lalake nga masayud nga ang ilang mga asawa nanagsunog ug incienso sa laing mga dios, ug ang tanang mga babaye nga nanagtindog sa haduol didto, usa ka dakung pagkatigum, bisan pa ang tibook katawohan nga nagpuyo sa yuta sa Egipto, sa Patros, mitubag sila kang Jeremias, sa pag-ingon: Tungkol sa salita na iyong sinalita sa amin sa pangalan ng Panginoon, hindi ka namin didinggin. Mahatungod sa pulong nga imong gipamulong kanamo sa ngalan ni Jehova, dili kami magpatalinghug kanimo. Kundi aming tunay na isasagawa ang bawat salita na lumabas sa aming bibig, upang ipagsunog ng kamangyan ang reina ng langit, at ipagbuhos siya ng inuming handog, gaya ng aming ginawa, namin, at ng aming mga magulang, ng aming mga hari, at ng aming mga prinsipe sa mga bayan ng Juda, at sa mga lansangan ng Jerusalem; sapagkat noon ay nagkaroon kami ng saganang pagkain, at kami ay nagsisibuti, at hindi nakakita ng kasamaan. Apan sa pagkatinuod buhaton gayud namo ang tagsatagsa ka pulong nga mogula sa among baba, ang pagsunog ug incienso alang sa reina sa langit, ug ang pagtagay ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, ingon sa amo nang gihimo, kami ug ang among mga amahan, ang among mga hari ug ang among mga principe, sa mga ciudad sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem; kay kami kaniadto may daghang mga kalan-on, ug mga maayo man kami, ug wala makakita ug kadautan. Ngunit mula nang aming iwan ang pagsusunog ng kamangyan sa reina ng langit, at ipagbuhos siya ng mga inuming handog, kami ay nangailangan ng lahat na bagay, at kami ay nangalipol ng tabak at ng kagutom. Apan sukad kami makabiya sa pagsunog ug incienso alang sa reina sa langit, ug sa pagtagay ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, nakulangan kami sa tanang mga butang; ug nangaut-ut kini pinaagi sa espada ug sa gutom. At nang kami ay magsunog ng kamangyan sa reina ng langit at ipagbuhos siya ng mga inuming handog iginawa baga namin siya ng munting tinapay upang sambahin siya, at ipinagbuhos baga namin siya ng mga inuming handog, na wala ang aming mga asawa? Ug sa diha nga nagsunog kami ug incienso alang sa reina sa langit, ug sa nagtagau ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, nagbuhat ba kami kaniya ug mga tinapay aron sa pagsimba kaniya, ug nagtagay ba kami ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, sa wala ang among mga bana? Nang magkagayo'y sinabi ni Jeremias sa buong bayan, sa mga lalake, at sa mga babae sa buong bayan na nagbigay sa kaniya ng sagot na yaon, na nagsasabi, Unya si Jeremias misulti sa tibook nga katawohan, sa mga lalake, ug sa mga babaye, bisan pa sa tibook nga katawohan nga nanaghatag kaniya nianang tubaga, sa pag-ingon: Ang kamangyan na inyong sinunog sa mga bayan ng Juda, at sa mga lansangan ng Jerusalem, ninyo, at ng inyong mga magulang, ng inyong mga hari at ng inyong mga prinsipe, at ng bayan ng lupain, hindi baga inalaala ng Panginoon, at hindi baga pumasok sa kaniyang pagiisip? Ang incienso nga inyong gisunog didto sa mga ciudad sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem, kamo ug ang inyong mga amahan, ang inyong mga hari ug ang inyong mga principe, ug ang katawohan sa yuta, wala ba si Jehova mahanumdum kanila, ug wala ba kini mahidangat sa iyang panumduman? Na anopat ang Panginoon ay hindi nakapagpigil ng maluwat, dahil sa kasamaan ng inyong mga gawa, at dahil sa mga kasuklamsuklam na inyong ginawa; kayat ang inyong lupain ay naging sira, at katigilan, at kasumpaan, na walang mananahan gaya sa araw na ito. Sa pagkaagi nga si Jehova wala na makaantus, tungod sa pagkadautan sa inyong mga buhat, ug tungod sa mga dulumtanan nga inyong nahimo; busa mao nga ang inyong yuta nahimong biniyaan, ug usa nga makapatingala, ug usa ka tinunglo, walay mausa nga pumoluyo, ingon sa nahitabo niining adlawa. Sapagkat kayo'y nangagsunog ng kamangyan, at sapagkat kayo'y nangagkasala laban sa Panginoon, at hindi nagsitalima sa tinig ng Panginoon, o nagsilakad man sa kaniyang kautusan, o sa kaniyang palatuntunan man, o sa kaniyang mga patotoo man; dahil dito ang kasamaang ito ay nangyari sa inyo, gaya sa araw na ito. Tungod kay nanagsunog kamo ug incienso, ug tungod kay nakasala kamo batok kang Jehova, ug wala magsugot sa tingog ni Jehova, ni maglakaw sa iyang Kasugoan, ni sa iyang kabalaoran, ni sa iyang mga pagpamatuod; busa kining kadautan nahitabo kaninyo, ingon sa nahitabo niining adlawa. Bukod dito ay sinabi ni Jeremias sa buong bayan, at sa lahat ng mga babae, Inyong pakinggan ang salita ng Panginoon, buong Juda, na nasa lupain ng Egipto: Labut pa si Jeremias miingon sa tibook nga katawohan, ug sa tanang mga babaye: Pamati kamo sa pulong ni Jehova, ang tibook nga Juda nga ania sa yuta sa Egipto: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, na nagsasabi, Kayo at ang inyong mga asawa ay kapuwa nangagsalita ng inyong mga bibig, at ginanap ng inyong mga kamay, na nagsasabi, Tunay na aming tutuparin ang aming mga panata na aming ipinanata, na magsunog ng kamangyan sa reina ng langit, at ipagbuhos ng mga inuming handog siya: inyo ngang isagawa ang inyong mga panata, at inyong tuparin ang inyong mga panata. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, nga nagaingon: Kamo ug ang inyong mga asawa mingsulti pinaagi sa inyong mga baba, ug nagatuman niana pinaagi sa inyong mga kamot, sa pag-ingon: Kami sa pagkamatuod magtuman kami sa among mga panaad nga among gipanaad, sa pagsunog ug incienso alang sa reina sa langit, ug sa pagtagay ug mga halad-nga-ilimnon alang kaniya; nan tukoron ninyo ang inyong mga panaad, ug tumanon ninyo ang inyong mga panaad. Kayat inyong pakinggan ang salita ng Panginoon, buong Juda na tumatahan sa lupain ng Egipto. Narito, ako'y sumumpa ng aking dakilang pangalan, sabi ng Panginoon, na ang aking pangalan ay hindi mababanggit sa bibig ng sinoman sa Juda sa buong lupain ng Egipto, na sabihin, Buhay ang Panginoong Dios. Busa, pamati kamo sa pulong ni Jehova, Oh, tibook nga Juda nga nagapuyo sa yuta sa Egipto: Ania karon, ako nakapanumpa pinaagi sa daku ko nga ngalan, nagaingon si Jehova, aron nga ang akong ngalan dili na hisgutan sa baba sa bisan kinsang tawo sa Juda, sa tibook nga yuta sa Egipto, sa pag-ingon: Samtang buhi si Jehova nga Ginoo. Narito, aking binabantayan sila sa ikasasama, at hindi sa ikabubuti; at lahat ng tao ng Juda na nangasa lupain ng Egipto ay mangalilipol sa pamamagitan ng tabak at ng kagutom, hanggang sa umabot sila sa kawakasan. Ania karon, ako magabantay kanila alang sa kadautan, ug dili alang sa kaayohan; ug ang tanang mga tawo sa Juda nga ania sa yuta sa Egipto mangaut-ut pinaagi sa espada, ug pinaagi sa gutom, hangtud nga matibawas sila. At ang mga makatatanan sa tabak ay mangagbabalik sa lupain ng Juda na mula sa lupain ng Egipto, na kaunti sa bilang; at ang buong nalabi sa Juda, na pumasok sa lupain ng Egipto na nangibang bayan doon, ay makakaalam kung kaninong salita ang mananayo, kung akin, o kanila. Ug sila nga makagawas sa espada mobalik gikan sa yuta sa Egipto ngadto sa yuta sa Juda, diyutay ang gidaghanon; ug ang tanan nga salin sa Juda nga ming-adto sa yuta sa Egipto aron sa pagpuyo didto, mangasayud ra sila kang kinsang pulong ang molungtad, ang ako, kun ang ila ba. At ito ang magiging tanda sa inyo, sabi ng Panginoon, na aking parurusahan kayo sa dakong ito, upang inyong makilala na ang aking salita ay tunay na tatayo laban sa inyo sa ikasasama: Ug kini maoy timaan alang kaninyo, nagaingon si Jehova, nga ako magasilot kaninyo dinhi niining dapita, aron kamo mahibalo nga ang akong mga pulong sa pagkatinuod magapadayon batok kaninyo alang sa kadautan: Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, aking ibibigay si Faraon Hophra na hari sa Egipto sa kamay ng kaniyang mga kaaway, at sa kamay ng nagsisiusig ng kaniyang buhay; gaya ng pagkabigay ko kay Sedechias na hari sa Juda sa kamay ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, na kaniyang kaaway, at umuusig ng kaniyang buhay. Mao kini ang giiingon ni Jehova: Ania karon, akong ihatag si Faraon Hopra nga hari sa Egipto, ngadto sa kamot sa iyang mga kaaway, ug ngadto sa kamot nila nga nanagpangita sa iyang kinabuhi; ingon nga akong gihatag si Sedechias nga hari sa Juda ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, nga mao ang iyang kaaway, ug nangita sa iyang kinabuhi. Ang salita na sinalita ni Jeremias na propeta kay Baruch na anak ni Nerias, nang sulatin niya ang mga salitang ito sa isang aklat sa bibig ni Jeremias, nang ikaapat na taon ni Joacim na anak ni Josias, hari sa Juda na nagsasabi: Ang pulong nga gipamulong ni Jeremias nga manalagna kang Baruch ang anak nga lalake ni Nerias, sa pagsulat niya niining mga pulonga sa usa ka basahon gikan sa baba ni Jeremias sa ikaupat ka tuig ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, sa iyo, Oh Baruch: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, nganha kanimo, Oh Baruch: Iyong sinabi, Sa aba ko ngayon! sapagkat ang Panginoon ay nagdagdag ng kapanglawan sa aking sakit; ako'y pagod sa kaaangal, at wala akong kapahingahan. Ikaw nagaingon: Alaut ako karon! kay gidugangan ni Jehova ang kaguol sa akong kasakit; gibiyaan ako sa akong mga pag-agulo, ug ako wala makakaplag ug pagpahulay. Ganito ang sasabihin mo sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, na ang aking itinayo ay aking ibabagsak, at ang aking itinanim ay aking bubunutin; at ito'y sa buong lupain. Busa mao kini ang igaingon mo kaniya: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, kanang akong gitukod akong bungkagon, ug kanang akong gitanum, akong lukahon; ug kini sa tibook nga yuta. At ikaw baga ay humahanap ng mga dakilang bagay para sa iyong sarili? huwag mong hanapin; sapagkat, narito, ako'y magdadala ng kasamaan sa lahat ng tao, sabi ng Panginoon; ngunit ang iyong buhay ay ibibigay ko sa iyo na pinakahuli sa lahat ng dakong iyong kapaparoonan. Ug nangita ba ikaw sa mga dagkung butang alang sa imong kaugalingon? ayaw pagpangita kanila; kay, ania karon, ipadala ko ang kadautan ibabaw sa tanang unod, nagaingon si Jehova: apan ang imong kinabuhi ihatag ko kanimo ingon nga tukbonon diha sa tanang mgadapit nga imong pagaadtoan. Ang salita ng Panginoon na dumating kay Jeremias na propeta tungkol sa mga bansa. Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Jeremias nga manalagna mahitungod sa mga nasud. Tungkol sa Egipto: tungkol sa hukbo ni Faraon Nechao na hari sa Egipto, na nasa tabi ng ilog ng Eufrates sa Carchemis na sinaktan ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia nang ikaapat na taon ni Joacim na anak ni Josias, na hari sa Juda. Mahitungod sa Egipto: mahitungod sa kasundalohan ni Faraon Nechao nga hari sa Egipto, nga diha sa daplin sa suba nga Eufrates sa Carchemis, nga gisamaran ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia sa ikaupat ka tuig ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda. Inyong iayos ang pansalag at kalasag, at kayo'y magsilapit sa pagbabaka. Andamon ninyo ang kalasag ug taming, ug umasdang kamo aron sa pagpakiggubat. Singkawan ninyo ang mga kabayo, at kayo'y magsisakay, kayong mga nangangabayo, at magsitayo kayong mga turbante; pakintabin ninyo ang mga sibat, at mangagsuot kayo ng sapyaw. Siyahi ang mga kabayo, ug kumabayo kamo, kamo nga mga magkakabayo, ug tumindog kamo uban ang inyong mga salokot nga acero; baira ang mga bangkaw, ug isul-ob ang mga kotamaya. Bakit ko nakita? sila'y nanganglulupaypay at nagsisibalik; at ang kanilang mga makapangyarihan ay buwal, at nagsisitakas na maliksi, at hindi nagsisilingon: kakilabutan ay nasa bawat dako, sabi ng Panginoon. Ngano man nga nakita ko kini? sila nangalisang ug mingbalik; ug ang ilang mga makusganon mingpadaug, ug mingdalagan sa madali, ug sa walay lingi-lingi: ang kahadlok maoy nagalibut kanila, nagaingon si Jehova. Huwag tumakas ang maliksi, o tumanan man ang makapangyarihan; sa hilagaan sa tabi ng ilog Eufrates ay nangatisod sila at nangabuwal. Ayaw pagpakalagiwa ang mga matulin nga modalagan, ni pagawasa ang makusganong tawo; sila nanghipangdol ug nangatumba didto sa amihanan daplin sa suba sa Eufrates. Sino itong bumabangon na parang Nilo na ang mga tubig ay nagiinalong parang mga ilog? Kinsa ba kini nga mitubo sama sa suba sa Nilo, kansang katubigan nanagsapo-sapo ingon sa kasubaan? Ang Egipto ay bumabangong parang Nilo, at ang tubig ay nagiinalong parang mga ilog: at kaniyang sinasabi, Ako'y babangon, aking tatakpan ang lupa; aking ipapahamak ang bayan at ang mga mananahan doon. Ang Egipto mitubo ingon sa suba sa Nilo, ug ang iyang katubigan nanagsapo-sapo ingon sa kasubaan; ug siya nagaingon: Ako mobangon, ug motabon sa yuta; akong laglagon ang mga ciudad ug ang mga pumoluyo niini. Kayo'y magsisampa, kayong mga kabayo; at kayo'y magsihagibis, kayong mga karo; at magsilabas ang mga lalaking makapangyarihan: ang Cus at ang Phut, na humahawak ng kalasag; at ang mga Ludio, na nagsisihawak at nangagaakma ng busog. Tumungas kamo, mga kabayo; ug pangasuko kamo, mga carro sa gubat; ug paasdanga ang kusganong mga tawo: ang mga tawo sa Cus ug sa Phut nga nanagkupot sa kalasag; ug ang mga tawo sa Lut nga nanagkupot ug nanagbusog sa pana. Sapagkat ang araw na yaon ay sa Panginoon, sa Panginoon ng mga hukbo, araw ng panghihiganti, upang maipanghiganti niya siya sa kaniyang mga kaaway: at ang tabak ay lalamon at mabubusog, at magpapakalango sa dugo nila: sapagkat ang Panginoon, ang Panginoon ng mga hukbo, may hain sa lupaing hilagaan sa tabi ng ilog Eufrates. Kay kadtong adlawa mao ang adlaw sa Ginoo, ni Jehova sa mga panon, ang usa ka adlaw sa pagpanimalus, aron siya makapanimalus sa iyang mga kabatok: ug ang espada molamoy ug mapatagbaw, ug moinum hangtud sa iyang pagkahubog sa ilang dugo; kay ang Ginoo, si Jehova sa mga panon adunay paghalad sa yuta sa amihanan daplin sa suba sa Eufrates. Sumampa ka sa Galaad, at kumuha ka ng balsamo, Oh anak na dalaga ng Egipto: sa walang kabuluhan gumagamit ka ng maraming gamot; hindi ka na gagaling. Tumungas ka ngadto sa Galaad ug pagkuha ug balsamo, Oh ulay nga anak nga babaye sa Egipto: kawang lamang ang paggamit mo sa daghang mga tambal; kay walay pagkaayo alang kanimo. Nabalitaan ng mga bansa ang iyong kahihiyan, at ang lupa ay puno ng iyong hiyaw, sapagkat ang makapangyarihan ay natisod laban sa makapangyarihan, sila'y nangabuwal kapuwa na magkasama. Ang mga nasud nakadungog sa imong kaulawan, ug ang imong pagtiyabaw nakapuno sa yuta: kay ang makusganong tawo nahapangdol batok sa makusganon, ug sila nangapukan sa pagdungan. Ang salita na sinalita ng Panginoon kay Jeremias na propeta, kung paanong si Nabucodonosor na hari sa Babilonia ay darating, at sasaktan ang lupain ng Egipto. Ang pulong nga gisulti ni Jehova kang Jeremias nga manalagna, mahitungod sa pag-anhi ug sa pagdam-ag ni Nabucodonosor hari sa Babilonia batok sa yuta sa Egipto. Ipahayag ninyo sa Egipto, at inyong ihayag sa Migdol, at inyong ihayag sa Memphis, at sa Taphnes: sabihin ninyo, Tumayo ka, at humanda ka; sapagkat ang tabak ay nanakmal sa palibot mo. Ipahayag ninyo sa Egipto, ug imantala sa Migdol, ug imantala sa Memphis ug sa Tapnes; umingon kamo: Tindog, ug mag-andam ka; kay ang espada milamoy nga nagalibut kanimo. Bakit ang iyong mga malakas ay napaalis? sila'y hindi nagsitayo, sapagkat itinaboy ng Panginoon. Ngano ba nga ang imong mga maisug nga tawo gibanlas man? wala sila makatindog, tungod kay si Jehova naghingilin kanila. Kaniyang itinisod ang marami, oo, sila'y nangabuwal na patongpatong, at kanilang sinabi, Bumangon ka, at magsiparoon tayo uli sa ating sariling bayan, at sa lupain na kinapanganakan sa atin, mula sa mapagpighating tabak. Iyang gipukan ang daghanan, oo, sila nangapukan ibabaw sa usa ug usa: ug sila ming-ingon: Tindog, ug mangadto kita sa pag-usab sa atong kaugalingon katawohan, ug sa yuta natong natawohan, gikans a madaugdaugon nga espada. Sila'y nagsihiyaw roon, Si Faraong hari sa Egipto ay isang hugong lamang; kaniyang pinaraan ang takdang panahon. Sila mingsinggit didto: Si Faraon nga hari sa Egipto maoy usa lamang ka gahob; gipalabay niya ang panahon nga tinudlo. Buhay ako, sabi ng Hari, na ang pangalan ay Panginoon ng mga hukbo, tunay na kung paano ang Tabor sa gitna ng mga bundok, at kung paano ang Carmel sa tabi ng dagat, gayon siya darating. Ingon nga buhi ako, nagaingon ang Hari kansang ngalan mao si Jehova sa mga panon, sa pagkamatuod ingon sa Tabor sa taliwala sa mga bukid, ug ingon sa Carmel nga anaa duol sa dagat, sa amo nga pagkaagi moanhi siya. Oh ikaw na anak na babae na tumatahan sa Egipto, gumayak ka sa pagpasok sa pagkabihag; sapagkat ang Memphis ay masisira, at magniningas na mawawalan ng mananahan. Oh ikaw anak nga babaye nga nagapuyo sa Egipto, magsangkap ka sa imong kaugalingon sa pag-adto sa pagkabinihag; kay ang Memphis mahimong biniyaan ug masunog, nga wala mausa nga pumoluyo. Ang Egipto ay napakagandang dumalagang baka; ngunit pagkasirang mula sa hilagaan ay dumarating, dumarating. Ang Egipto mao ang usa ka maanyag kaayong vaca, apan ang pagkalaglag nga gikan sa amihanan miabut, kini miabut nga gayud. Ang kaniya namang mga taong upahan sa gitna niya ay parang mga guya sa kulungan; sapagkat sila man ay nagsibalik, sila'y nagsitakas na magkakasama, sila'y hindi nagsitayo: sapagkat ang kaarawan ng kanilang kasakunaan ay dumating sa kanila, ang panahon ng pagdalaw sa kanila. Ingon man usab ang iyang mga tawong sinuholan nga anaa sa taliwala niya sama sa pinatambok nga mga vaca nga anaa sa kamalig nga pasilonganan; kay sila usab nanibog, ug nanagdungan sa pagkalagiw, sila wala makasukol: kay midangat na kanila ang adlaw sa ilang kagul-anan, ang panahon sa pagdu-aw kanila. Ang hugong niyaon ay yayaong parang ahas; sapagkat sila'y magsisiyaong kasama ng hukbo, at magsisiparoong laban sa kaniya na mga may palakol, na parang mga mamumutol ng kahoy. Ang tingog niini mogula sama sa usa ka bitin; kay sila manlakaw uban ang usa ka panon sa kasundalohan, ug moanhi batok kaniya uban ang mga wasay, sama sa mga mamumutol sa kahoy. Kanilang puputulin ang kaniyang gubat, sabi ng Panginoon, bagaman mahirap pasukin; sapagkat sila'y higit kay sa mga balang, at walang bilang. Sila magapuril s aiyang lasang, nagaingon si Jehova, bisan pa dili kini masusi; sanglit daghan pa sila kay sa mga dulon, ug dili maisip. Ang anak na babae ng Egipto ay malalagay sa kahihiyan; siya'y mabibigay sa kamay ng bayan ng hilagaan. Ang anak nga babaye sa Egipto pagapakaulawan; siya igatugyan ngadto sa kamot sa katawohan sa amihanan. Sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Narito, aking parurusahan si Amon na taga No, at si Faraon, at ang Egipto, sangpu ng kaniyang mga dios at ng kaniyang mga hari; maging si Faraon, at silang nagsisitiwala sa kaniya: Si Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, nagaingon: Ania karon, akong silotan si Ammon sa No ug si Faraon, ug ang Egipto, uban ang iyang mga dios, ug ang Egipto, uban ang iyang mga dios, ug ang iyang mga hari; bisan pa si Faraon, ug sila nga nanagsalig kaniya: At aking ibibigay sila sa kamay ng nagsisiusig ng kanilang mga buhay, at sa kamay ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at sa kamay ng kaniyang mga lingkod; at pagkatapos ay tatahanan na gaya ng mga araw nang una, sabi ng Panginoon. Ug akong itugyan sila ngadto sa kamot niadtong nanagpangita sa ilang mga kinabuhi, ug ngadto sa kamot ni Nabucodonosor hari sa Babilonia, ug ngadto sa kamot sa iyang mga sulogoon: ug sa tapus niini kana pagapuy-an ingon sa kanhing panahon, nagaingon si Jehova. Ngunit huwag kang matakot, Oh Jacob na aking lingkod, ni manglupaypay ka, Oh Israel: sapagkat narito, ililigtas kita mula sa malayo, at ang iyong lahi ay mula sa lupain ng kanilang pagkabihag; at ang Jacob ay babalik, at magiging tahimik at tiwasay, at walang tatakot sa kaniya. Apan dili ka mahadlok, Oh Jacob nga akong alagad, ni malisang ka Oh Israel: kay, ania karon, ikaw luwason ko gikan sa halayo, ug ang imong kaliwatan gikan sa yuta sa ilang pagkabinihag; ug si Jacob mobalik, ug mopahulay ug mopuyo sa kasayon, ug walay magahadlok kaniya. Huwag kang matakot, Oh Jacob na aking lingkod, sabi ng Panginoon, sapagkat ako'y sumasaiyo: sapagkat ako'y gagawa ng lubos na kawakasan sa lahat ng bansa na aking pinagtabuyan sa iyo; ngunit hindi ako gagawa ng lubos na kawakasan sa iyo, kundi sasawayin kita ng kahatulan, at hindi kita iiwan sa anomang paraan ng walang kaparusahan. Ayaw kahadlok, Oh Jacob nga akong alagad, nagaingon si Jehova; kay ako nagauban kanimo: kay akong tibawason sa hingpit ang anang mga nasud diin ko ikaw aboga; apan ikaw dili ko tibawason sa hingpit, kondili sawayon ko hinoon ikaw sa tinagidyot; ug dili ko gayud ikaw pasagdan nga walay castigo. Ang salita ng Panginoon na dumating kay Jeremias na propeta tungkol sa mga Filisteo, bago sinaktan ni Faraon ang Gaza. Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Jeremias nga manalagna mahitungod sa mga Filistehanon, sa wala pa samari ni Faraon ang Gaza. Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, tubig ay umaahon mula sa hilagaan, at magiging baha, at aapawan ang lupain at ang lahat na nangaroon, ang bayan at ang nagsisitahan doon; at ang mga tao ay magsisihiyaw, at lahat ng mananahan sa lupain ay magsisitangis. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ang mga tubig mingtubo gikan sa amihanan, ug mahimong usa ka sapa nga magaawas, ug mosalanap sa yuta ug sa tanan nga anaa niana, sa ciudad ug kanila nga nanagpuyo niana; ug ang mga tawo maninggit, ug ang tanang mga pumoluyo sa yuta managbakho. Sa ingay ng lagapak ng mga kuko ng kaniyang mga malakas, sa hagibis ng kaniyang mga karo, sa hugong ng kaniyang mga gulong, hindi nililingon ng mga magulang ang kanilang mga anak dahil sa kahinaan ng mga kamay; Sa dinaguok sa pinagakpak sa mga tiil sa iyang makusganong mga kabayo, sa pagdasdas sa iyang mga carro nga iggugubat, sa kinagalkal sa iyang mga ligid, ang mga amaban ili na molingi sa pagtan-aw sa ilang mga anak tungod sa kaluiya sa mga kamot; Dahil sa araw na dumarating upang lipulin ang lahat ng Filisteo, upang ihiwalay sa Tiro at Sidon, ang bawat manunulongan na nalabi: sapagkat lilipulin ng Panginoon ang mga Filisteo, ang nalabi sa pulo ng Caphtor. Tungod sa adlaw ng amoabut sa paglaglag sa tanang mga Filistehanon, sa pagputol gikan sa Tiro ug sa Sidon sa tanang mga magtaabang nga nanagpabilin: kay laglagon ni Jehova ang mga Filistehanon, ang salin sa pulo sa Caphtor. Kakalbuhan ay dumating sa Gaza; Ascalon ay napahamak, at ang nalabi sa kanilang libis: hanggang kailan magkukudlit ka? Ang pagklapagdot midangat sa Gasa; ang Askalon ginahatud sa pagkawalay nahut, ang salin sa ilang walog; unsa ba ang kadugayon nga putlon mo ang imong kaugalingon? Oh ikaw na tabak ng Panginoon, hanggang kailan di ka tatahimik? pumasok ka sa iyong kalooban; ikaw ay magpahinga, at tumahimik. Oh ikaw nga espada ni Jehova kanus-a pa ba ikaw mohunong? sumulod ka sa imong sakoban; pamahulay ka, ug pumuyo. Paanong ikaw ay matatahimik dangang binigyan ka ng Panginoon ng bilin? laban sa Ascalon, at laban sa baybayin ng dagat ay doon niya itinakda. Unsaon mo paghlum sanglit si Jehova nagsugo kanimo. Batok sa Askalon, ug batok sa kabaybayonan, didto kini gitudlo niya. Tungkol sa Moab. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Sa aba ng Nebo! sapagkat nalagay na sira; Chiriathaim ay nalagay sa kahihiyan, nasakop; ang Misgab ay nalagay sa kahihiyan at nabagsak. Mahitungod sa Moab. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: alaut ang Nebo! kay gilaglag kini; ang Chiryataim gipakaulawan, kini naagaw: ang Misgab gipakaulawan ug nagun-ob. Ang kapurihan ng Moab ay nawala; sa Hesbon ay nagsisikatha sila ng kasamaan laban sa kaniya: Magsiparito kayo, at ihiwalay natin siya sa pagkabansa. Ikaw, naman, Oh Madmena, madadala sa katahimikan; hahabulin ka ng tabak. Wala na ang pagdayeg sa Moab: sa Hesbon nanaglalang sila ug dautan batok kaniya: Umari ka, ug putlon ta siya gikan sa pagkahimong usa ka nasud. Ingon man ikaw usab, Oh Madmen, pagapahilumon; ang espada magagukod kanimo. Ang hugong ng hiyaw mula sa Horonaim, pananamsam at malaking kapahamakan! Ang tingog sa paghilak mogula gikan sa Horonaim, ang pagkabiniyaan ug dakung pagkalaglag. Ang Moab ay sira; ang kaniyang mga bata ay nagpadinig ng kanilang hibik. Ang Moab gilaglag; ang iyang mga magagmay nakapadungog sa usa ka paghilak. Sapagkat sa ahunan sa Luhith ay magsisiahon sila na may laging pagiyak; sapagkat kanilang narinig sa lusungan sa Horonaim ang kapanglawan ng hiyaw ng pagkapahamak. Kay sa pagsaka sa Luhit uban ang paghilak nga dayon, mosaka sila: kay sa pagkanaug sa Horonaim nadungog nila ang kagul-anan sa paghilak sa pagkalaglag; Magsitakas kayo, inyong iligtas ang inyong mga buhay, at kayo'y maging parang kugon sa ilang. Kalagiw, luwasa ang inyong mga kinabuhi, ug manig-ingon kamo sa kakugnan sa kamingawan. Sapagkat yamang ikaw ay tumiwala sa iyong mga gawa at sa iyong mga kayamanan, ikaw man ay makukuha: at si Chemos ay papasok sa pagkabihag, ang kaniyang mga saserdote at ang kaniyang mga prinsipe na magkakasama. Tungod kay ikaw nagasalig sa imong mga buhat ug sa imong mga bahandi, pagakuhaon usab ikaw: ug ang Chemos pagabihagon, ang iyang mga sacerdote ug ang iyang mga principe sa tingub. At ang manglilipol ay darating sa bawat bayan, at walang bayan na makatatanan; ang libis naman ay nawawala, at ang kapatagan ay masisira; gaya ng sinalita ng Panginoon. Ug ang maglalaglag moanhi batok sa tagsatagsa ka ciudad, ug walay ciudad nga makagawas; ang walog usab mawagtang, ug ang kapatagan pagalumpagon, ingon sa gipamulong ni Jehova. Mangagbigay kayo ng mga pakpak sa Moab, upang siya'y makalipad makalabas: at ang kaniyang mga bayan ay masisira, na walang sinomang tatahan doon. Hatagi ug mga pako ang Moab, aron makalupad ug makakalagiw siya: ug ang iyang mga ciudad mahimong biniyaan, nga walay bisan kinsa nga magapuyo niini. Sumpain nawa siya na gumagawa na walang bahala sa gawain ng Panginoon; at sumpain siya na naguurong ng kaniyang tabak sa dugo. Tinunglo kadtong nagabuhat sa walay pagtagad sa bulohaton ni Jehova; ug tinunglo kadtong nagatipig sa iyang espada gikan sa dugo. Ang Moab na tiwasay mula sa kaniyang kabataan, at siya'y nagpahinga sa kaniyang mga latak, at hindi napagsalinsalin sa sisidlan at sisidlan, o pumasok man siya sa pagkabihag: kayat ang kaniyang lasa ay nananatili sa kaniya, at ang kaniyang bango ay hindi nababago. Ang Moab nagpuyo sa kasayon gikan pa sa iyang pagkabatan-on, ug siya nahimutang sa iyang mga lalug, ug wala gayud ikahuwad gikan sa usa ka sudlanan ngadto sa usa ka sudlanan, ni nabihag siya: busa ang iyang kahinam nagapabilin kaniya, ug ang iyang kaamyon wala mohupas. Kayat narito, ang mga kaarawan ay dumarating, sabi ng Panginoon, na aking susuguin sa kanila ang mga mangbubuhos, at siya'y ibubuhos nila; at kanilang tutuyuin ang kaniyang mga sisidlan, at babasagin ang kanilang mga sisidlang lupa. Busa, ania karon, ang mga adlaw ming-abut na, nagaingon si Jehova, nga ipadala ko kaniya kadto sila nga mga maghuwad ug siya igahuwad nila, ug pagatitian nila ang iyang mga sudlanan, buk-on nila ang ilang mga botella. At ang Moab ay mapapahiya dahil kay Chemos, gaya ng sangbahayan ni Israel na napahiya dahil sa Beth-el na kanilang tiwala. Ug ang Moab maulaw tungod sa Chemos, ingon nga ang balay sa Israel naulaw tungod sa Beth-el nga ilang sinaligan. Bakit ninyo sinasabi, Kami ay mga makapangyarihang lalake, at mga matapang na lalake na mangdidigma? Unsaon ninyo pag-ingon: Kami mga tawo nga kusganon, ug mga tawong maisug alang sa gubat? Ang Moab ay nalalagay na sira, at ang kaniyang mga bayan ay mga sinampa, at ang kaniyang mga piling binata ay nagsibaba sa patayan, sabi ng Hari, na ang pangalan ay Panginoon ng mga hukbo. Ang Moab gilaglag na, ug sila minglupad ngadto sa iyang mga ciudad, ngadto na sa ihawan, nagaingon ang Hari, kansang ngalan mao si Jehova sa mga panon. Ang kasakunaan ng Moab ay malapit nang darating, at ang kaniyang pagdadalamhati ay nagmamadali. Ang pagkaalaut sa Moab haduol na moabut, ug ang iyang kasakit nagadali gayud. Kayong lahat na nangasa palibot niya, panaghuyan ninyo siya, at ninyong lahat na nangakakakilala ng kaniyang pangalan; inyong sabihin, Bakit ang matibay na tukod ay nabali, ang magandang tungkod! Kamong tanan nga nanaglibut kaniya managbakho kamo alang kaniya: ug kamong tanan nga nanghibalo sa iyang ngalan, manag-ingon kamo: giunsa pagbali ang malig-ong baston, ug ang maanindot nga sungkod! Oh ikaw na anak na babae na tumatahan sa Dibon, bumaba ka na mula sa inyong kaluwalhatian, at umupo kang uhaw; sapagkat ang manglilipol ng Moab ay sumampa laban sa iyo, kaniyang giniba ang iyong mga katibayan. Oh ikaw nga anak nga babaye nga nagapuyo sa Dibon, nanaug ka gikan sa imong himaya, ug lumingkod ka sa kauhaw; kay ang maglalaglag sa Moab ania na batok kanimo, siya naglumpag sa imong mga salipdanan. Oh nananahan sa Aroer, tumayo ka sa tabi ng daan, at manubok ka: itanong mo sa kaniya na tumatakas, at sa kaniya na tumatanan; iyong sabihin; Ano ang nangyari? Oh pumoluyo sa Aroer, tindog sa daplin sa dalan, ug maglantaw; pangutan-a kadtong mikalagiw, ug siya nga nakagawas; ingna: Unsay nahimo? Ang Moab ay nalagay sa kahihiyan; sapagkat nagiba: kayo ay magsitangis at magsihiyaw; saysayin ninyo sa Arnon, na ang Moab ay nasira. Ang Moab ginapakaulawan; kay nagun-ob kini; magminatay ka ug maghilak; isugilon ninyo kini pinaagi sa Arnon, nga ang Moab gilaglag na. At ang kahatulan ay dumating sa lupaing patag, sa Holon, at sa Jahzah, at sa Mephaath, Ug ang hukom miabut na sa yuta sa kapatagan, sa Holon ug sa Jaza, ug sa Mepaath, At sa Dibon, at sa Nebo, at sa Beth-diblathaim, Ug sa Dibon, ug sa Nebo, ug sa Beth-diblataim, At sa Chiriathaim, at sa Beth-gamul, at sa Beth-meon; Ug sa Chiryataim, ug sa Beth-gamul, ug sa Beth-meon, At sa Cherioth, at sa Bosra, at sa lahat ng bayan ng lupain ng Moab, malayo o malapit. Ug sa Chirioth, ug sa Bosra ug sa ibabaw sa tanang mga ciudad sa yuta sa Moab, halayo kun haduol. Ang sungay ng Moab ay nahiwalay, at ang kaniyang bisig ay nabali, sabi ng Panginoon. Ang sungay sa Moab giputol na, ug ang iyang bukton gibunggo na, nagaingon si Jehova. Languhin ninyo siya; sapagkat siya'y nagmalaki laban sa Panginoon: at ang Moab ay gugumon sa kaniyang suka, at siya man ay magiging kakutyaan. Hubgon ninyo siya; kaysiya nagpakadaku sa iyang kaugalingon batok kang Jehova: ang Moab magalunang sa iyang sinuka, ug siya usab mahamutang sa pagkayubitonon. Sapagkat hindi baga naging kakutyaan ang Israel sa iyo? hindi baga siya nasumpungan sa gitna ng mga magnanakaw? sapagkat kung paanong kadalas sinasalita mo siya, gayon naguuga ka ng ulo. Kay wala ba ang Israel mahimong yubitonon mo? hikaplagan ba siya uban sa mga kawatan? kay sa makadaghan magasulti ka mahatungod kaniya, nagalingo-lingo ba sa ulo. Oh kayong mga nananahan sa Moab, inyong iwan ang mga bayan, at kayo'y magsitahan sa malaking bato; at maging gaya ng kalapati na nagpupugad sa mga tabi ng bunganga ng guwang. Oh kamo nga mga pumoluyo sa Moab, biyai ang mga ciudad, ug pumuyo kamo sa pangpang; ug panig-ingon sa salampati nga nagabuhat sa iyang salag sa kadaplinan sa baba sa kinahiladman. Aming nabalitaan ang kapalaluan ng Moab, na siya'y totoong palalo; ang kaniyang pagmamataas, at ang kaniyang pagpapalalo, at ang kaniyang kahambugan, at ang pagmamatigas ng kaniyang puso. Kami nakadungog sa pagpagarbo sa Moab, nga siya palabilabihon yuamut, ang iyang pagkamapahitas-on, ug ang iyang garbo, ang iyang pagkatigpalabaw, ug ang pagkamapahitas-on sa iyang kasingkasing. Talastas ko ang kaniyang poot ay walang mangyayari; sabi ng Panginoon, ang kaniyang paghahambog ay walang nangyari. Ako nahibalo sa iyang kaligutgut, nagaingon si Jehova, nga kana kawang lamang; ang iang mga pagpangandak walay kahimoan. Kayat aking tatangisan ang Moab; oo, ako'y hihiyaw dahil sa buong Moab: dahil sa mga tao ng Kir-heres ay magsisitangis sila. Busa ako magabakho tungod sa Moab, oo, ako magahilak alang sa tibook nga Moab: alang sa mga tawo sa Kir-heres sila managbalata. Tatangis ako ng higit kay sa pagtangis ng Jazer dahil sa iyo, Oh puno ng ubas ng Sibma: ang iyong mga sanga ay nagsisidaan ng dagat, nagsisiabot hanggang sa dagat ng Jazer: sa iyong mga bungang taginit at sa iyong ani ay dumaluhong ang manglilipol. Oh balagon sa Sibma, ako mohilak alang kanimo uban ang paghilak nga labaw sa paghilak sa Jazer: ang imong mga sanga mikatay ibabaw sa dagat, sila miabut bisan hangtud sa dagat sa Jazer: ibabaw sa imong mga bunga sa ting-init ug sa imong kaparrasan, ang maglalaglag napukan. At ang kasayahan at kagalakan ay naalis, sa mainam na bukid at sa lupain ng Moab; at aking pinatigil ang alak sa mga alilisan: walang yayapak na may hiyawan; ang paghihiyawan ay hindi magiging paghihiyawan. Ug ang kalipay ug ang kasadya giwagtang gikan sa mabungaon nga uma ug gikan sa yuta sa Moab; ug ginapahunong mo ang bino gikan sa mga giukan sa vino: wala nay magagiuk uban ang pagsinggit; ang ilang mga pagsinggit dili na pagsinggit. Mula sa hiniyawan ng Hesbon hanggang sa Eleale, hanggang sa Jajaz ay naglakas sila ng kanilang tinig, mula sa Zoar hanggang sa Horonaim, sa Eglat-selisiya: sapagkat ang tubig ng Nimrim man ay masisira. Gikan sa pagsinggit sa Hesbon bisan pa ngadto sa Eleale, ug bisan pa ngadto sa Jaaz sila nanagpagula sa ilang tingog, gikan sa Zoar bisan pa ngadto sa Horanaim, ngadto sa Eglathshelishiyah: kay ang katubigan usab sa Nimri mahimong biniyaan. Bukod dito ay aking papaglilikatin sa Moab, sabi ng Panginoon, ang naghahandog sa mataas na dako, at nagsusunog ng kamangyan sa kaniyang mga dios. Labut pa pahunongon ko didto sa Moab, nagaingon si Jehova, siya nga nagahalad didto sa mga hatag-as nga dapit, ug siya nga nagasunog incienso alang sa iyang mga dios. Kayat ang aking puso ay tumutunog na gaya ng plauta dahil sa Moab, at ang aking puso ay tumutunog na gaya ng plauta dahil sa mga lalake sa Kir-heres: kayat ang kasaganaan na kaniyang tinangkilik ay napawi. Busa ang akong kasingkasing motingog alang sa Moab ingon sa mga flauta, ug ang akong kasingkasing motingog ingon sa mga flauta alang sa mga tawo sa Kir-heres: busa ang kadagaya nga iyang nakuha nahanaw. Sapagkat bawat ulo ay kalbo, at bawat balbas ay ginupit: sa lahat ng mga kamay ay may mga kudlit, at sa mga baywang ay may kayong magaspang. Kay ang tagsatagsa ka ulo naupaw, ug tanang bungot gikupkop: sa tanang mga kamot anaa ang mga samad, ug sa mga hawak anaa ang saput nga sako. Sa lahat ng mga bubungan ng Moab at sa mga lansangan niyaon ay may panaghoy saat saan man; sapagkat aking binasag ang Moab na parang sisidlan na di kinalulugdan, sabi ng Panginoon. Sa ibabaw sa tanang mga atop sa balay sa Moab, ug sa kadalanan niini adunay pagminatay sa bisan diin; kay gibungkag ko ang Moab ingon sa usa ka sudlanan nga niana walay bisan kinsa nga nagakalipay, nagaingon si Jehova. Anot nabagsak! anot tumatangis! anot ang Moab ay tumalikod na may kahihiyan! gayon magiging kakutyaan at kapanglupaypayan ang Moab sa lahat na nangasa palibot niya. Giunsa kini pagdugmok! Giunsa nila pagminatay! naunsa nga ang Moab mitalikod uban sa kaulaw! ingon niana, ang Moab mahimong usa ka yubitonon ug usa ka kahadlokan niadtong tanan nga nagalibut kaniya. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon: Narito, siya'y lilipad na parang aguila, at magbubuka ng kaniyang mga pakpak laban sa Moab. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, siya molupad ingon sa usa ka agila, ug mobuklad sa iyang mga pako batok sa Moab. Ang Cherioth ay nasakop, at ang mga katibayan ay nasamsam, at ang puso ng mga makapangyarihang tao ng Moab sa araw na yaon ay magiging parang puso ng babae sa kaniyang pagdaramdam. Ang Kiryot nakuha, ug ang mga salipdanan nangaagaw, ug ang kasingkasing sa mga kusganong tawo sa Moab niadtong adlawa maingon sa kasingkasing sa usa ka babaye nga anaa sa iyang mga kasakit sa pag-anak. Ang Moab ay masisira sa pagiging bayan, sapagkat siya'y nagmalaki laban sa Panginoon. Ug ang Moab pagalaglagon gikan sa pagkahimo nga usa ka katawohan, tungod kay siya nagpakadaku sa iyang kaugalingon batok kang Jehova. Pagkatakot, at hukay, at silo, ay sasa iyo, Oh nananahan sa Moab, sabi ng Panginoon. Ang kahadlok, ug ang gahong, ug ang lit-ag, anaa diha kanimo, Oh pumoluyo sa Moab, nagaingon si Jehova. Siyang tumatakas sa pagkatakot ay mahuhulog sa hukay; at siyang umahon sa hukay ay mahuhuli ng silo: sapagkat dadalhin ko sa kaniya, sa Moab, ang taon ng pagdalaw sa kaniya, sabi ng Panginoon. Siya nga nagadalagan gikan sa kahadlok mahulog sa gahong; ug siyanga mogula sa gahong mabitik sa lit-ag: kay dad-on ko kaniya, bisan pa sa ibabaw sa Moab, ang tuig sa pagdu-aw kanila, nagaingon si Jehova. Silang nagsisitakas ay nagsisitayong walang lakas sa ilalim ng Hesbon; sapagkat ang apoy ay lumabas sa Hesbon, at ang alab mula sa gitna ng Sihon, at pinugnaw ang tagiliran ng Moab, at ang bao ng ulo ng mga manggugulo. Sila nga mingkalagiw, sa ilalum sa landong sa Hesbon, mingtindog sila nga walay kusog; kay ang usa ka kalayo migula gikan sa Hesbon, ug ang usa ka siga gikan sa taliwala sa Sehon, ug milamoy sa likoanan sa Moab, ug sa purong-purong sa ulo sa samokan nga mga tawo. Sa aba mo, Oh Moab! ang bayan ni Chemos ay nawala; sapagkat ang iyong mga anak na lalake ay nadalang bihag, at ang iyong mga anak na babae ay nasok sa pagkabihag. Alaut ka, Oh Moab! ang katawohan sa Chemos nangatapus na; kay ang imong mga anak nga lalake gipamihag, ug ang imong mga anak nga babaye gipanagdala ngadto sa pagkabinihag. Gayon ma'y ibabalik ko uli ang Moab na mula sa pagkabihag sa mga huling araw, sabi ng Panginoon. Hanggang dito ang kahatulan sa Moab. Apan igauli ko gikan sa pagkabinihag ang Moab sa ulahing mga adlaw, nagaingon si Jehova. 1 Sa ingon niana mao kini ang paghukom sa Moab. Tungkol sa mga anak ni Ammon. Ganito ang sabi ng Panginoon. Wala bagang mga anak ang Israel? wala ba siyang tagapagmana? bakit nga minamana ni Malcam ang Gad, at tumatahan ang kaniyang bayan sa mga bayan niyaon? Mahatungod sa mga anak sa Ammon. Mao kini ang giingon ni Jehova: Wala bay mga anak nga lalake ang Israel? wala ba siyay manununod? nan ngano man nga si Malcam nanag-iya sa Gad, ug ang iyang katawohan nagapuyo sa mga ciudad niini? Kayat, narito, ang mga kaarawan ay dumarating, sabi ng Panginoon, na aking iparirinig ang kaingay ng digmaan laban sa Rabba ng mga anak ng Ammon; at magiging isang gibang bunton, at ang kaniyang mga anak na babae ay masusunog ng apoy: kung magkagayo'y mga aariin ng Israel ang nagari sa kaniya, sabi ng Panginoon. Busa, ania karon, ang mga adlaw miabut na, nagaingon si Jehova, nga akong ipagubok ang usa ka pahibalo sa gubat batok sa Rabba sa mga anak sa Ammon; ug kini mahimong biniyaan nga tinapok, ug ang iyang mga anak nga babaye pagasunogon sa kalayo: unya ang Israel maoy makapanag-iya kanila nga makapanag-iya kaniya, nagaingon si Jehova. Tumangis ka, Oh Hesbon, sapagkat ang Hai ay nasamsaman; magsiiyak kayo, kayong mga anak na babae ng Rabba, kayo'y mangagbigkis ng kayong magaspang: kayo'y magsitaghoy, at magsitakbong paroot parito sa gitna ng mga bakuran; sapagkat si Malcam ay papasok sa pagkabihag, ang kaniyang mga saserdote at ang kaniyang mga prinsipe na magkakasama. Magminatay ka, Oh Hesbon, tungod kay ang Ai nabungkag na! managtiyabaw kamo, mga anak nga babaye sa Rabba, managtapis kamo ug sako: managminatay kamo, ug managbalikbalik pagdalagan haduol sa mga koral; kay si Malcam pagabihagon; ang iyang mga sacerdote ug ang iyang mga principe mahilakip. Bakit ka nagpapakaluwalhati sa mga libis, ikaw na mainam na libis, Oh tumatalikod na anak na babae? na tumiwala sa kaniyang mga kayamanan, na kaniyang sinasabi, Sinong paririto sa akin? Ngano man nga nagahimaya ka didto sa kawalogan, ang nagapaagay mong walog, Oh malapasong anak nga babaye? nga nagsalig sa iyang mga bahandi, nga nagaingon: Kinsay moanhi kanako? Narito, sisidlan kita ng takot, sabi ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo, mula sa lahat na nangasa buong palibot mo; at kayo'y mangatataboy bawat isa na patuloy, at walang magiipon sa kanila na nagsisitakas. Ania karon, dad-an ko ikaw ug usa ka kahadlok, nagaingon ang Ginoo, si Jehova sa mga panon, gikan sa tanan nga nanaglibut kanimo; ug kamo abugon sa gawas ang tagsatagsa ka tawo sa laktod, ug didto walay magahipos sa mga kagiw. Ngunit pagkatapos ay aking ibabalik na muli ang mga anak ni Ammon mula sa pagkabihag, sabi ng Panginoon. Ug sa tapus niini igauli ko gikan sa pakabinihag ang mga anak sa Ammon, nagaingon si Jehova. Tungkol sa Edom. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo: Wala na baga ang karunungan sa Teman? nawala baga ang payo sa mabait? nawala baga ang kanilang karunungan? Mahatungod sa Edom: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Wala na ba ang kinaadman sa Teman? nawala ba ang pagtambag gikan sa mga tawong buotan? nawagtang ba ang ilang kinaadman? Magsitakas kayo, magsibalik kayo, kayo'y magsitahan sa kalaliman, Oh mga nananahan sa Dedan; sapagkat aking dadalhin ang kapahamakan ng Esau sa kaniya, sa panahon na aking dadalawin siya. Kumalagiw kamo, bumalik, pumuyo sa mga kinahiladman, Oh mga pumoluyo sa Denan; kay dad-on ko ang kaalaut ni Esau sa ibabaw niya, sa panahon nga ako modu-aw kaniya. Kung ang mga mangaani ng ubas ay magsidating sa iyo, hindi baga sila mangagiiwan ng mapupulot na mga ubas? kung mga magnanakaw sa gabi, hindi baga sila magsisigiba ng hanggang magkaroon ng kahustuhan? Keng ang mga mamumupo sa parras moanhi kanimo, dili ba sila magabilin ug pipila ka mga halagdawon nga parras? kong may mga kawatan sa gabii, dili ba laglagon nila hangtud nga sila makabaton ug igo nga gidaghanon? Ngunit aking hinubdan ang Esau, aking inilitaw ang kaniyang mga kublihan, at siya'y hindi makapagkukubli: ang kaniyang mga binhi ay nasira, at ang kaniyang mga kapatid, at ang kaniyang mga kalapit, at siya'y wala na rin. Apan gihimo ko si Esau nga hubo, akong gibuksan ang iyang mga tinago nga mga dapit, ug siya dili makatago sa iyang kaugalingon: ang iyang kaliwatan gilaglag, ug ang iyang mga igsoon, ug ang iyang mga silingan; ug siya gipuo na. Iwan mo ang iyong mga ulilang anak, aking iingatan silang buhay: at magsitiwala sa akin ang iyong mga babaing bao. Biyai ang imong mga anak nga ilo, alimahan ko sila nga buhi; ug ang imong mga balo pasaliga kanako. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, silang hindi nangauukol magsiinom sa saro ay walang pagsalang magsisiinom; at ikaw baga'y yayaong lubos na walang parusa? ikaw ay hindi yayaon na walang parusa, kundi walang pagsalang iinom ka. Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, kadtong natudlo sa dili pag-inum sa copa sa pagkamatuod magainum; ug ikaw ba kadtong dili gayud pahamtangan sa silot? dili ka mahigawas sa silot, kondili magainum ka gayud sa pagkatinuod. Sapagkat ako'y sumumpa sa pamamagitan ng aking sarili, sabi ng Panginoon, na ang Bosra ay magiging katigilan, kakutyaan, kasiraan, at kasumpaan; at ang lahat ng mga bayan niyaon ay magiging walang hanggang pagkasira. Kay ako nanumpa sa akong kaugalingon, nagaingon si Jehova, nga ang Bosra mahimong usa nga makapatingala, usa ka talamayon, usa ka awa-aw, ug usa ka tinunglo; ug ang tanang mga ciudad niana mangahimong walay katapusan nga pagkaawa-aw. Ako'y nakarinig ng mga balita na mula sa Panginoon, at isang sugo ay sinugo sa gitna ng mga bansa, na sinasabi, Kayo'y magpipisan, at magsiparoon laban sa kaniya, at magsibangon sa pakikipagbaka. Ako nakadungog ug mga balita gikan kang Jehova, ug usa ka sinugo nga gipadala ngadto sa mga nasud, nga nagaingon: Managtigum kamo, ug umadto kamo batok kanya, ug manindog sa panggubatan. Sapagkat, narito, ginawa kitang maliit sa gitna ng mga bansa, at hinamak kita sa gitna ng mga tao. Kay, ania karon, ikaw gihimo ko nga gamay sa taliwala sa mga nasud, ug tinamay sa taliwala sa mga tawo. Tungkol sa iyong mga kakilabutan, dinaya ka ng kapalaluan ng iyong puso, Oh ikaw na tumatahan sa mga bitak ng bato, na humahawak sa kaitaasan ng burol: bagaman iyong pataasin ang iyong pugad na kasingtaas ng aguila, aking ibababa ka mula roon, sabi ng Panginoon. Mahitungod sa imong pagkamakalilisang, ang garbo sa imong kasingkasing naglimbong kanimo, Oh ikaw nga nagapuyo sulod sa mga liki sa pangpang, nga nagahupot sa kahitas-an sa bukid: bisan himoon mo ang imong salag ingon sa kahataas sa agila, taktakon ko ikaw sa ubos gikan didto, nagaingon si Jehova. At ang Edom ay magiging katigilan: bawat nagdaraan ay matitigilan, at susutsot dahil sa lahat ng salot doon. Ug ang Edom mahimong usa nga makapatingala: ang tanan nga moagi niini mahitingala ug magasitsit uban ang pagbiaybiya tungod sa tanang mga hampak niini. Kung paano ang nangyari sa Sodoma at Gomorra, at sa mga kalapit bayan niyaon, sabi ng Panginoon, gayon walang lalake na tatahan doon, ni sinomang anak ng tao ay mangingibang bayan doon. Ingon sa pagkalaglag sa Sodoma ug Gomorra ug sa mga silingang ciudad niini, nagaingon si Jehova, walay usa ka tawo nga magapabilin didto, ni may usa ka anak sa tawo nga mopuyo didto. Narito, siya'y sasampa na parang leon mula sa kapalaluan ng Jordan laban sa matibay na tahanan: sapagkat bigla kong patatakbuhin siya mula roon; at ang mapili siya kong ihahalal sa kaniya: sapagkat sino ang gaya ko? at sinong nagtatakda sa akin ng panahon? at sino ang pastor na makatatayo sa harap ko? Ania karon, siya moanhi ingon sa usa ka leon nga gikan garbo sa katubigan sa Jordan batok sa puloy-anan nga malig-on: kay dihadiha padalaganon ko sila gikan niini; ug bisan kinsa nga pagapilion, itudlo ko siya ibabaw niini; kay kinsa man ang sama kanako? ug kinsa ang motudlo kanako sa panahon? ug kinsa ang magbalantay sa carnero nga motindog sa akong atubangan? Kayat inyong dinggin ang payo ng Panginoon, na kaniyang ipinasiya laban sa Edom; at ang kaniyang mga panukala na kaniyang pinanukala laban sa mga nananahan sa Teman: Tunay na itataboy sila, sa makatuwid baga'y ang mga maliit ng kawan; tunay na kaniyang ipapahamak ang kanilang tahanan kalakip nila. Busa pamati kamo sa tambag ni Jehova, nga iyang nakuha batok sa Edom; ug ang iyang mga tinguha nga iyang gihunahuna batok sa mga pumuluyo sa Teman: Sa pagkamatuod pagaguyuron sila sa halayo bisa pa ang labing gagmay sa panon; sa pagkatinuod buhaton niya nga mahimong kamingawan ang ilang puloy-anan batok kanila. Ang lupa ay nayayanig sa hugong ng kanilang pagkabuwal; may hiyawan, na ang ingay ay naririnig sa Dagat na Mapula. Ang yuta mikurog sa dinahunog sa ilang pagkapukan; may usa ka pagsinggit nga ang kagahub niini nadungog sa Dagat nga Mapula. Narito, siya'y sasampa at parang aguila na lilipad, at magbubuka ng kaniyang mga pakpak laban sa Bosra: at ang puso ng mga makapangyarihang lalake ng Edom sa araw na yaon ay magiging parang puso ng babae sa kaniyang pagdaramdam. Ania karon, siya mosaka ug molupad sama sa agila, ug mobuklad sa iyang mga pako ibabaw sa Bosra: ug niadtong adlawa ang kasingkasing sa mga malig-ong tawo sa Edom mahimong ingon sa kasingkasing sa usa ka babaye nga anaa sa iyang mga kasakit sa pag-anak. Tungkol sa Damasco. Ang Hamath ay napahiya, at ang Arphad; sapagkat sila'y nangakarinig ng mga masamang balita, sila'y nanganglulupaypay: may kapanglawan sa dagat; hindi maaaring tumahimik. Mahatungod sa Damasco. Ang Hamat nalibog, ug ang Arpad; tungod kay sila nakadungog ug dautang mga balita, sila nangalun-os tungod sa kakuyaw; adunay kasubo didto sa dagat; dili mahimo nga malinaw. Ang Damasco ay humihina, siya'y tumatalikod upang tumakas, at panginginig ay humahawak sa kaniya: kalungkutan at mga kapanglawan ay sumapit sa kaniya na gaya sa babae sa pagdaramdam. Ang Damasco nahimong maluya, ug miliso sa iyang kaugalingon sa pagdalagan, ug ang kahadlok midakup kaniya: kaguol ug mga kasubo migahum kaniya, ingon sa usa ka babaye nga nagaanak. Anot hindi pinabayaan ang bayan na kapurihan, ang bayan na aking kagalakan? Naunsa nga ang ciudad sa pagdayeg wala biyai, ang ciudad sa akong kalipay? Kayat ang kaniyang mga binata ay mangabubuwal sa kaniyang mga lansangan, at lahat ng lalake na mangdidigma ay mangadadala sa katahimikan sa araw na yaon, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Busa ang iyang mga batan-ong lalake mangapukan sa iyang kadalanan ug ang tanang mga tawo sa gubat pagadad-on ngadto sa kahulim niadtong adlawa, nagaingon si Jehova sa mga panon. At ako'y magsusulsol ng apoy sa kuta ng Damasco, at pupugnawin niyaon ang mga palacio ni Benhadad. Ug dauban ko sa kalayo ang kuta sa Damasco, ug lamyon niini ang mga palacio ni Ben-hadad. Tungkol sa Cedar, at sa mga kaharian ng Hasor na sinaktan ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia. Ganito ang sabi ng Panginoon, Magsibangon kayo, magsisampa kayo sa Cedar, at inyong lipulin ang mga anak ng silanganan. Mahatungod kang Cedar ug mahatungod sa mga gingharian ni Hasor, nga gilaglag ni Nabucodonosor hari sa Babilonia. Mao kini ang giingon ni Jehova: Manindog kamo, lumakaw ngadto sa Cedar, ug laglagon ninyo ang mga anak sa sidlakan. Ang kanilang mga tolda at ang kanilang mga kawan ay kanilang kukunin; kanilang kukunin para sa kanilang sarili ang kanilang mga tabing, at lahat nilang sisidlan, at ang kanilang mga kamelyo: at hihiyawan nila sila: Kakilabutan sa lahat ng dako! Ang ilang mga balong-balong ug ang ilang mga panon ilang panad-on; ilang dad-on alang sa ilang mga kaugalingon ang ilang mga tabil, ug ang tanan nilang mga sudlanan, ug ang ilang mga camello; ug sila singgitan nila: Ang kalisang anaa sa luyo ug luyo. Magsitakas kayo, gumala kayo ng malayo, magsitahan kayo sa kalaliman, Oh kayong mga nananahan sa Hasor, sabi ng Panginoon; sapagkat kumuhang payo si Nabucodonosor na hari sa Babilonia laban sa inyo, at may ipinasiya laban sa inyo. Mangalagiw kamo, manglaag kamo ngadto sa halayo, managpuyo kamo sa mga kahiladman, Oh kamo nga mga pumoluyo sa Hasor, nagaingon si Jehova; kay si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia nakigsabutsabut batok kaninyo, ug naglalang dautang tuyo batok kaninyo. Magsibangon kayo, inyong sampahin ang bansang tiwasay, na tumatahang walang bahala, sabi ng Panginoon; na wala kahit pintuangbayan o mga halang man, na tumatahang magisa. Panindog, panlakaw kamo ngadto sa nasud nga anaa sa kasayon, nga nagapuyo nga walay kaawa, nagaingon si Jehova; nga walay mga ganghaan ni mga trangka nga nagapuyo nga nagainusara. At ang kanilang mga kamelyo ay magiging samsam, at ang karamihan ng kanilang kawan ay samsam: at aking pangangalatin sa lahat ng hangin ang mga may gupit sa dulo ng kanilang buhok; at aking dadalhin ang kanilang kasakunaan na mula sa lahat nilang dako, sabi ng Panginoon. Ug ang ilang mga camello mahimong tinulis, ug ang panon sa ilang mga vaca mahimong inagaw: ug akong patibulaagon ngadto sa tanang mga hulongawan sa hangin, kadtong tanan nga nanagpaalot sa mga nasikohan sa ilang mga buhok; ug ipadala ko ang ilang kadaut gikan sa ilang tanan nga kadaplinan, nagaingon si Jehova. At ang Hasor ay magiging tahanang dako ng mga chakal, sira magpakailan man: walang taong tatahan doon, ni sinomang anak ng tao ay mangingibang bayan doon. Ug ang Hasor mahimong puloy-anan sa mga iro nga ihalas, usa ka biniyaan nga walay katapusan: didto walay tawo nga magapuyo, ni may usa ka anak sa tawo nga magapuyo didto. Ang salita ng Panginoon na dumating kay Jeremias na propeta tungkol sa Elam sa pagpapasimula ng paghahari ni Sedechias na hari sa Juda, na nagsasabi, Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Jeremias nga managlagna mahitungod sa Elam, sa sinugdan sa paghari ni Sedechias nga hari sa Juda, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Narito, aking babaliin ang busog ng Elam, ang pinakapangulo ng kaniyang kapangyarihan. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, akong balion ang pana sa Elam, ang punoan sa ilang kalig-on. At sa Elam ay dadalhin ko ang apat na hangin na mula sa apat na sulok ng langit, at aking pangangalatin sila sa lahat ng hanging yaon; at walang bansang hindi kararatingan ng mga tapon na mula sa Elam. Ug sa Elam dad-on ko ang upat ka mga hangin nga gikan sa upat ka mga bahin sa langit, ug pagatibulaagon ko sila ngadto niadtong tanan nga mga hangin; ug walay nasud nga dili pagaadtoan sa mga sinalikway sa Elam. At aking panglulupaypayin ang Elam sa harap ng kanilang mga kaaway, at sa harap ng nagsisiusig ng kanilang buhay; at ako'y magdadala ng kasamaan sa kanila, sa makatuwid baga'y ang aking mabangis na galit, sabi ng Panginoon; at aking ipahahabol sila sa tabak, hanggang sa malipol ko sila. Ug akong ipalisang ang Elam sa atubangan sa ilang mga kaaway, ug sa atubangan niadtong nagapangita sa ilang kinabuhi: ug dad-an ko sila ug kadaut, bisan pa ang akong mabangis nga kasuko, nagaingon si Jehova; ug ipadala ko ang espada sunod kanila, hangtud nga mangaut-ut ko sila: At aking ilalagay ang aking luklukan sa Elam, at aking lilipulin mula roon ang hari at mga prinsipe, sabi ng Panginoon. Ug ipahaluna ko ang akong trono sa Elam, ug gikan didto laglagon ko ang hari ug ang mga principe, nagaingon si Jehova. At mangyayari sa mga huling araw, na aking ibabalik ang pagkabihag ng Elam, sabi ng Panginoon. Apan mahatabo sa ulahing mga adlaw, nga dad-on ko pagbalik sila gikan sa pagkabinihag sa Elam, nagaingon si Jehova. Ang salita na sinalita ng Panginoon tungkol sa Babilonia, tungkol sa lupain ng mga Caldeo, sa pamamagitan ni Jeremias na propeta. Ang pulong nga gisulti ni Jehova mahitungod sa Babilonia, ug mahitungod sa yuta sa mga Caldeahanon, pinaagi kang Jeremias nga manalagna. Inyong ipahayag sa gitna ng mga bansa, at inyong itanyag, at mangagtaas kayo ng watawat; inyong itanyag, at huwag ninyong ikubli: inyong sabihin, Ang Babilonia ay nasakop, si Bel ay nalagay sa kahihiyan, si Merodach ay nanglulupaypay; ang kaniyang mga larawan ay nalagay sa kahihiyan, ang kaniyang mga diosdiosan ay nanganglupaypay. Ipahayag ninyo sa taliwala sa mga nasud ug imantala, ug magpatindog kamo ug usa ka bandila; imantala ug ayaw pagtagoa: ingna: Ang Babilonia naagaw na, ang Bel gipakaulawan, ang Merodak nalisang; ang iyang mga larawan gipakaulawan, ang iyang mga dios-dios nangalisang. Sapagkat mula sa hilagaan ay sumasampa ang isang bansa laban sa kaniya, na sisira ng kaniyang lupain, at walang tatahan doon: sila'y nagsitakas, sila'y nagsiyaon, ang tao at gayon din ang hayop. Kay gikan sa amihanan may migula nga usa ka nasud batok kaniya, nga magahimo sa iyang yuta nga biniyaan, ug walay mausa nga magapuyo didto: sila mangalagiw, sila manlakaw tawo ug mananap. Sa mga araw na yaon, at sa panahong yaon, sabi ng Panginoon, ang mga anak ni Israel ay magsisidating, sila, at ang mga anak ni Juda na magkakasama: sila'y magsisiyaon ng kanilang lakad na nagsisiiyak, at hahanapin nila ang Panginoon nilang Dios. Niadtong mga adlawa, ug niadtong panahona, nagaingon si Jehova, ang mga anak sa Israel moanhi, sila ug ang mga anak sa Juda sa tingub; sila ug ang mga anak sa Juda sa tingub; managpanlakaw nga magahilak, ug mangita kang Jehova nga ilang Dios. Kanilang ipagtatanong ang daan ng Sion, na ang kanilang mga mukha ay nakaharap sa dakong yaon, na magsasabi, Magsiparito kayo, at lumakip kayo sa Panginoon sa walang hanggang tipan na hindi malilimutan. Sila magpakisusi mahitungod sa Sion uban angilang mga nawong nga pinatumong didto, nga magaingon: Umari kamo, ug makigtipon kamo kang Jehova sa usa ka tugon nga walay katapusan nga dili hikalimtan. Ang aking bayan ay naging gaya ng nawalang tupa: iniligaw sila ng kanilang mga pastor; sila'y inilihis sa mga bundok; sila'y nagsiparoon sa burol mula sa bundok; kanilang nalimutan ang kanilang pahingahang dako. Ang akong katawohan mao ang carnero nga nangawala: ang ilang mga magbalantay maoy nagpasalaag kanila; kini gipamuhian nila didto sa kabukiran: diin minglaag sila gikan sa bukid ngadto sa bungtod; sila nalimot sa ilang dapit nga pahulayan. Sinasakmal sila ng lahat na nangakakasumpong sa kanila; at sinabi ng kanilang mga kaaway, Kami ay walang kasalanan, sapagkat sila'y nangagkasala laban sa Panginoon, na tatahanan ng kahatulan, sa makatuwid baga'y sa Panginoon, na pagasa ng kanilang mga magulang. Gitukob sila sa tanan nga nakakaplag kanila; ug ang ilang mga kabatok, nanag-ingon: Kami wala managpakasala kay sila nanagpakasala batok kang Jehova, ang puloy-anan sa pagkamatarung, bisan pa si Jehova, ang paglaum sa ilang mga amahan. Magsitakas kayo mula sa gitna ng Babilonia, at kayo'y magsilabas mula sa lupain ng mga Caldeo, at kayo'y maging gaya ng mga kambing na lalake sa harap ng mga kawan. Kumalagiw kamo gikan sa taliwala sa Babilonia, ug gumula kamo gikan sa yuta sa mga Caldeahanon, ug panig-ingon sa mga lakeng kanding sa atubangan sa mga panon. Sapagkat, narito, aking patatayuin at pasasampahin laban sa Babilonia ang isang kapulungan ng mga dakilang bansa na mula sa hilagaang lupain; at sila'y magsisihanay laban sa kaniya; mula diya'y sasakupin siya; ang kanilang mga pana ay magiging gaya sa isang magilas na makapangyarihan; walang babalik na di may kabuluhan. Kay, ania karon, agdahon ko ug paanhion ko batok sa Babilonia ang usa ka pundok sa mga dagkung nasud, gikan sa yuta sa amihanan; ug sila managlaray sa ilang kaugalingon batok kaniya; gikan diha siya magaw: ang ilang mga udyong mahimong ingon sa usa ka batid nga gamhang tawo; walay mahibalik nga makawang. At ang Caldea ay magiging samsam: lahat na nagsisisamsam sa kaniya ay mangabubusog, sabi ng Panginoon. Ug ang Caldea mahimong tukbonon: matagbaw ang tanan nga motubkob kaniya, nagaingon si Jehova. Sapagkat kayo ay masasaya, sapagkat kayo'y nangagagalak, Oh kayong nagsisisamsam ng aking mana, sapagkat kayo'y malilikot na parang babaing guyang baka, na yumayapak ng trigo, at humahalinghing na parang mga malakas na kabayo; Tungod kay kamo nangalipay, tungod kay kamo nanagmaya, Oh kamo nga maoy nanulis sa akong panulondon, tungod kay kamo mapatuyangon ingon sa usa ka vaca nga dumalaga nga nagatamak sa trigo, ug mobahihi ingon sa makusog nga mga kabayo; Ang inyong ina ay mapapahiyang lubha; siyang nanganak sa inyo ay malilito: narito, siya'y magiging pinakahuli sa mga bansa, isang gubatan, isang tuyong lupain, isang ilang. Ang imong inahan pagapakaulawan sa hilabihan gayud; kadtong magaanak kanimo pagalibogon: ania karon, siya mahimong labing iwit sa mga nasud, usa ka kamingawan, usa ka ugang yuta, ug usa ka yutang biniyaan. Dahil sa poot ng Panginoon ay hindi tatahanan, kundi magiging lubos na sira: bawat magdaan sa Babilonia ay matitigilan, at susutsot dahil sa kaniyang lahat na pagkasalot. Tungod sa kaligutgut ni Jehova siya dili pagapuy-an, mahimo hinoon siya nga kamingawan nga hingpit: bisan kinsa nga moagi sa Babilonia mahitingala, ug magasitsit uban ang pagbiaybiay tungod sa tanan niyang mga hampak. Magsihanay kayo laban sa Babilonia sa palibot, kayong lahat na nagsisiakma ng busog; hilagpusan ninyo siya, huwag kayong manganghinayang ng mga pana: sapagkat siya'y nagkasala laban sa Panginoon. Andama ang inyong kaugalingon batok sa Babilonia nga magalibut tanan kamo nga nagabusog sa pana; panaa ninyo siya, hutda ang mga udyong sa pana: kay siya nakasala batok kang Jehova. Humiyaw ka laban sa kaniya sa palibot: siya'y sumuko sa kaniyang sarili; ang kaniyang mga sanggalangang dako ay nangabuwal, ang kaniyang mga kuta ay nangabagsak: sapagkat siyang kagantihan ng Panginoon: manghiganti kayo sa kaniya; kung ano ang kaniyang ginawa, gawin ninyo sa kaniya. Managsinggit kamo nga magalibut batok kaniya: siya mitugyan na sa iyang kaugalingon: ang iyang mga salipdanan nangapukan, ang iyang mga paril gipanagtumpag; kay kini mao ang panimalus ni Jehova: panimasli siya; ingon sa iyang nahimo, buhata kaniya. Ihiwalay ninyo ang manghahasik sa Babilonia, at siyang pumipigil ng karit sa panahon ng pagaani: dahil sa takot sa mamimighating tabak ay babalik bawat isa sa kaniyang bayan, at tatakas bawat isa sa kaniyang sariling lupain. Laglaga ang mamumugas gikan sa Babilonia, ug kadtong nagakupot sa galab sa panahon sa ting-ani: tungod sa kahadlok sa madaugdaugong espada sila moliso ang tagsatagsa paingon sa iyang katawohan, ug sila manalagan ang tagsatagsa paingon sa iyang kaugalingong yuta. Ang Israel ay parang nakalat na tupa; itinaboy siya ng mga leon: ang unang sumakmal sa kaniya ay ang hari sa Asiria; at si Nabucodonosor na hari sa Babilonia ay siyang huling bumali ng kaniyang mga buto. Ang Israel mao ang carnero nga ginaayam; gipatlaag siya sa mga leon: ang nahauna, gilamoy siya sa hari sa Asiria; ug karon sa katapusan gidugmok ang iyang mga bukog ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Narito, aking parurusahan ang hari sa Babilonia, at ang kaniyang lupain, gaya ng aking pagkaparusa sa hari sa Asiria. Busa mao kini nga giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, silotan ko ang hari sa Babilonia, ug ang iyang yuta, ingon sa akong pagsilot sa hari sa Asiria. At aking dadalhin uli ang Israel sa kaniyang pastulan, at siya'y sasabsab sa Carmel at sa Basan, at ang kaniyang kalooban ay masisiyahan sa mga burol ng Ephraim at sa Galaad. Ug dad-on ko pagbalik ang Israel ngadto sa iyang sibsibanan, ug siya magasibsib ibabaw sa Carmelo ug sa Basan, ug ang iyang kalag matagbaw ibabaw sa bukid sa Ephraim ug sa Galaad. Sa mga araw na yaon, at sa panahong yaon, sabi ng Panginoon, ang kasamaan ng Israel ay mauusig, at hindi magkakaroon ng anoman; at ang mga kasalanan ng Juda, at hindi sila masusumpungan: sapagkat aking patatawarin sila na aking iniiwan na pinakalabi. Niadtong mga adlawa, ug niadtong panahona, nagaingon si Jehova, ang kasal-anan sa Israel pagappangitaon, ug walay makita; ug ang mga sala sa Juda, ug kini dili hingkaplagan: kay pasayloon ko sila nga akong ibilin ingon nga salin. Sumampa ka laban sa lupain ng Merathaim, laban doon, at laban sa mga nananahan sa Pekod: pumatay ka at manglipol na lubos na manunod sa kanila, sabi ng Panginoon, at iyong gawin ang ayon sa lahat na iniutos ko sa iyo. Tumungas ka batok sa yuta sa mga Merataimhon, bisan pa batok niini, ug batok sa mga pumoluyo sa Pekod: pamatyon mo sila ug laglagon mo gayud sila, nagaingon si Jehova; ug buhata sumala sa tanan nga gisugo ko kanimo. Ang hugong ng pagbabaka ay nasa lupain, at ang malaking kapahamakan. Ang dinaguok sa gubat ania sa yuta, ug sa dakung pagkalaglag. Anot naputol at nabali ang pamukpok ng buong lupa! anot ang Babilonia ay nasira sa gitna ng mga bansa! Naunsa nga ang pakang sa tibook nga yuta naputol man ug nabunggo! naunsa nga ang Babilonia, nahimong usa ka biniyaan sa taliwala sa mga nasud! Pinaglagyan kita ng silo, at ikaw naman ay nahuli, Oh Babilonia, at hindi mo ginunita: ikaw ay nasumpungan at nahuli rin, sapagkat ikaw ay nakipagtalo laban sa Panginoon. Ako nagbutang ug usa ka lit-ag alang kanimo, ug ikaw usab hisakpan, Oh Babilonia, ug ikaw wala makaalingat: ikaw hikaplagan, ug ingon man usab hidakpan, tungod kay ikaw nakig-away batok kang Jehova. Binuksan ng Panginoon ang kaniyang lalagyan ng almas, at inilabas ang mga almas ng kaniyang pagkagalit; sapagkat ang Panginoon, ang Panginoon ng mga hukbo, ay may gawang gagawin sa lupain ng mga Caldeo. Gibuksan ni Jehova ang iyang tipiganan sa hinagiban, ug gipagula ang mga hinagiban sa iyang kapungot; kay ang Ginoo, si Jehova sa mga panon, may bulohaton nga tibawason sa yuta sa mga Caldeahanon. Magsiparoon kayo laban sa kaniya, mula sa kahulihulihang hangganan; inyong buksan ang kaniyang mga kamalig; inyong ihagis na parang mga bunton, at siya'y inyong siraing lubos; huwag maiwanan siya ng anoman. Umari kamo batok kaniya gikan sa kinatumyang utlanan; buksi ang iyang mga kamalig; isalibay siya ingon sa mga tinapok; isalibay siya ingon sa mga tinapok; ug laglaga siya sa hingpit: ayaw pagtugoti nga may mahibilin kaniya. Inyong patayin ang lahat niyang mga toro; pababain sila sa patayan: sa aba nila! sapagkat ang kanilang araw ay dumating, ang araw ng pagdalaw sa kanila. Pamatya ang tanan niyang mga toro nga vaca: paadtoa sila sa ihawan: alaut sila! kay ang ialng adlaw miabut na, ang panahon sa pagdu-aw kanila. Inyong dinggin ang tinig nila na nagsisitakas at nagsisitahan mula sa lupain ng Babilonia, upang maghayag sa Sion ng kagantihan ng Panginoon nating Dios, ng kagantihan ng kaniyang templo. Ang tingog niadtong nangalagiw ug nakagawas gikan sa yuta sa Babilonia, sa pagpahayag didto sa Sion sa panimalus ni Jehova nga atong Dios, ang pagpanimalus sa iyang templo. Inyong pisanin ang mga mamamana laban sa Babilonia, silang lahat na nangagaakma ng busog; magsitayo kayo laban sa kaniya sa palibot; huwag bayaang mangakatanan: inyong gantihin siya ayon sa kaniyang gawa; ayon sa lahat niyang ginawa, gawin ninyo sa kaniya; sapagkat siya'y naging palalo laban sa Panginoon, laban sa Banal ng Israel. Tawga sa tingub ang mga magpapana batok sa Babilonia, silang tanan nga nanagbusog sa pana: magpahaluna kamo paglibut batok kaniya; ayaw pagpagawasa ang bisan kinsa niana: balusi siya sumala sa iyang mga buhat; sumala sa tanan nga iyang gibuhat, buhata kaniya; tungod kay nagarboso siya batok kang Jehova, batok sa Balaan sa Israel. Kayat mabubuwal ang kaniyang mga binata sa kaniyang mga lansangan, at ang lahat niyang lalaking mangdidigma ay madadala sa katahimikan sa araw na yaon, sabi ng Panginoon. Busa ang iang mga batan-ong lalake mangapukan sa iyang kadalanan, ug ang tanan niyang mga tawong iggugubat igahatud ngadto sa kahilum niadtong adlawa, nagaingon si Jehova. Narito, ako'y laban sa iyo, Oh ikaw na palalo, sabi ng Panginoon, ng Panginoon ng mga hukbo; sapagkat ang iyong kaarawan ay dumating, ang panahon na dadalawin kita. Ania karon, ako batok kanimo, Oh ikaw nga garboso kaayo, nagaingon ang Ginoo, si Jehova sa mga panon; kay miabut na ang imong adlaw, ang panahon sa akong pagdu-aw kanimo. At ang palalo ay matitisod at mabubuwal, at walang magbabangon sa kaniya; at ako'y magpapaningas ng apoy sa kaniyang mga bayan, at pupugnawin niyaon ang lahat na nangasa palibot niya. Ug ang tawong garboso mahipangdol ug mapukan, ug walay magabangon kaniya; ug silaban ko sa kalayo ang iyang mga ciudad, ug kini magalamoy sa tanan nga nagalibut kaniya. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Ang mga anak ni Israel at ang mga anak ni Juda ay napipighating magkasama; at lahat na nagsikuhang bihag sa kanila ay hinahawakang mahigpit sila; ayaw pawalan sila. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ang mga anak sa Israel ug ang mga anak sa Juda ginadaugdaug sa tingub; ug ang tanan nga nanagbihag kanila nagpugong sa hugot kanila; sila nanagdumili sa pagbuhi kanila. Ang Manunubos sa kanila ay malakas; ang Panginoon ng mga hukbo ay siyang kaniyang pangalan: kaniyang ipakikipaglabang maigi ang kanilang usap, upang mabigyan niya ng kapahingahan ang lupa, at bagabagin ang mga nananahan sa Babilonia. Ang ilang Mamamawi kusganon man; si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan: siya magalaban sa hingpit sa ilang katungod, aron siya makahatag pahulay sa yuta, ug kasamok sa mga pumoluyo sa Babilonia. Ang tabak ay nasa mga Caldeo, sabi ng Panginoon, at sa mga nananahan sa Babilonia, at sa kaniyang mga prinsipe, at sa kaniyang mga pantas. Ang espada anaa sa ibabaw sa mga Caldeahanon, nagaingon si Jehova, ug ibabaw sa mga pumoluyo sa Babilonia, ug ibabaw sa iyang mga principe, ug ibabaw sa iyang manggialamong mga tawo. Ang tabak ay nasa mga hambog, at sila'y mangahahangal, ang tabak ay nasa kaniyang mga makapangyarihan, at sila'y manganglulupaypay. Ang espada anaa sa ibabaw sa mga tawong andakan; ug sila mangabuang; ang usa ka espada anaa sa iyang kusganong mga tawo; ug sila pagalisangon. Ang tabak ay nasa kanilang mga kabayo, at sa kanilang mga karo, at sa buong bayang halohalo na nasa gitna niya; at sila'y magiging parang mga babae; isang tabak ay nasa kaniyang mga kayamanan, at mangananakaw; Ang espada anaa sa ibabaw sa ilang mga kabayo, ug ibabaw sa ilang mga carro ug ibabaw sa tanang katawohan nga nagakasagol sa taliwala niya; ug sila mangahimong ingon sa mga babaye: ang espada anaa sa ibabaw sa iyang mga bahandi; ug sila pagatulison. Ang pagkatuyo ay nasa kaniyang tubig, at mangatutuyo; sapagkat lupain ng mga larawang inanyuan, at sila'y mga ulol dahil sa mga diosdiosan. Ang hulaw anaa sa ibabaw sa iyang katubigan, ug sila mahimong mamala; kay kini mao ang yuta sa mga larawan nga linilok, ug sila mangabuang sa ilang mga dios-dios. Kayat ang mga mabangis na hayop sa ilang sangpu ng mga lobo ay magsisitahan doon, at ang avestruz ay tatahan doon: at hindi na matatahanan kailan pa man; ni matatahanan sa salit saling lahi. Busa ang mga ihalas nga mananap sa kamingawan uban ang mga lobo managpuyo didto, ug ang mga avestrus mopuyo didto: ug kini dili na gayud pagapuy-an sa walay katapusan; ni pagapuy-an pa kini gikan sa kaliwatan hangtud sa kaliwatan. Kung paanong sinira ng Dios ang Sodoma at Gomorra at ang mga kalapit bayan ng mga yaon, sabi ng Panginoon, gayon hindi tatahan doon ang sinoman, o tatahan man doon ang sinomang anak ng tao. Ingon nga ang Sodoma ug Gomorra gigun-ob sa Dios ug ang iyang mga ciudad nga silingan, nagaingon si Jehova, sa mao nga pagkaagi walay tawo nga magapuyo didto, ni may anak sa tawo nga molangyaw didto. Narito, isang bayan ay dumarating na mula sa hilagaan; at isang malaking bansa, at maraming hari ay mangahihikayat mula sa kaduluduluhang bahagi ng lupa. Ania karon, ang usa ka katawohan mogula gikan sa amihanan; ug usa ka dakung nasud ug daghang mga hari, manindog gikan sa mga kinatumyang bahin sa yuta. Kanilang iniaakma ang busog at ang sibat; sila'y mababagsik, at walang awa; ang kanilang tinig ay humuhugong na parang dagat, at sila'y nagsisisakay sa mga kabayo, bawat isa ay humahanay na parang lalake sa pakikipagbaka, laban sa iyo, Oh anak na babae ng Babilonia. Sila mogunit sa pana ug sa bangkaw; sila mabangis, ug dili magapakita ug kalooy; ang ilang tingog modaguok sama sa dagat, ug sila magatungtong sa mga kabayo, tagsatagsa magalaray alang sa gubat, ingon sa usa ka tawo ngadto sa gubat, batok kanimo, Oh anak nga babaye sa Babilonia. Nabalitaan ng hari sa Babilonia ang kabantugan nila, at ang kaniyang mga kamay ay nanghihina: pagdadalamhati ay humawak sa kaniya, at paghihirap na gaya ng sa isang babae sa pagdaramdam. Ang hari sa Babilonia nakadungog sa mga balita mahitungod kanila, ug ang iyang mga kamot nangaluya: ang kaguol maoy midakup kaniya, ug ang mga kaul-ol ingon sa usa ka babaye nga nagaanak. Narito, ang kaaway ay sasampa na parang leon mula sa kapalaluan ng Jordan laban sa matibay na tahanan: ngunit bigla kong palalayasin sila sa kaniya; at ang mapili, siya kong ihahalal sa kaniya: sapagkat sinong gaya ko? at sinong magtatakda sa akin ng panahon? at sino ang pastor na tatayo sa harap ko? Ania karon, ang kaaway motungha sama sa usa ka leon nga gikan sa garbo sa Jordan batok sa puloy-anan nga malig-on: kay sa kalit padalaganon ko sila gikan kaniya: ug bisan kinsa ang pilion, itudlo ko siya sa ibabaw niini: kay kinsa man ang sama kanako? ug kinsa ba ang magtudlo kanako sa panahon? ug kinsa ba ang magbalantay nga makatindog sa atubangan ko? Kayat inyong dinggin ang payo ng Panginoon, na kaniyang ipinayo laban sa Babilonia; at ang kaniyang mga pasiyang ipinasiya niya, laban sa lupain ng mga Caldeo: Tunay na kanilang itataboy ang mga maliit sa kawan; tunay na kaniyang ipapahamak ang kanilang tahanan pati sila. Busa pamati kamo sa tambag ni Jehova, nga iyang gitinguha batok sa Babilonia; ug ang iyang mga tuyo nga iyang gitinguha batok sa yuta sa mga Caldeahanon: Sa pagkamatuod pagaguyoron sila sa halayo, bisan pa ang mga magagmay sa panon; sa pagkamatuod buhaton niya nga biniyaan ang ilang puloy-anan uban kanila. Sa ingay ng pagsakop sa Babilonia, ay nayayanig ang lupa, at ang hiyaw ay naririnig sa mga bansa. Sa dinahunog sa pagkaagaw sa Babilonia ang yuta magalinog, ug ang pagsiyagit madungog sa taliwala sa mga nasud. Ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, ako'y magbabangon laban sa Babilonia, at laban sa nagsisitahan sa Lebcamai, ng manggigibang hangin. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako motindog batok sa Babilonia, ug batok kanila nga nagapuyo sa Leb-kamai, usa ka malaglagong hangin. At ako'y magsusugo sa Babilonia ng mga taga ibang lupa na papalisin siya; at kanilang wawalaan ang kaniyang lupain: sapagkat sa kaarawan ng kabagabagan ay magiging laban sila sa kaniya sa palibot. ug ang Babilonia padad-an ko ug mga dumuloong nga maoy moalig-ig kaniya; ug huboan nila ang iyang yuta: kay sa adlaw sa kasamok sila mosukol kaniya sa tanang dapit. Laban sa kaniya na umaakma ay iakma ng mangbubusog ang kaniyang busog, at sa kaniya na nagmamataas sa kaniyang sapyaw: at huwag ninyong patawarin ang kaniyang mga binata; inyong lipuling lubos ang buo niyang hukbo. Pabusoga ang magpapana sa iyang pana batok niadtong nagabusog, ug batok niadtong mituyhakaw sa iyang kaugalingon sulod sa iyang kotamaya: ug ayaw pagpagawasa ninyo ang iyang mga batan-ong lalake; laglagon gayud ninyo ang tanan niyang panon. At sila'y mangabubuwal na patay sa lupain ng mga Caldeo, at napalagpasan sa kaniyang mga lansangan. Ug sila mangapukan nga pinatay sa yuta sa mga Caldeahanon, ug panglagbasan sa hinagiban diha sa iyang kadalanan. Sapagkat ang Israel ay hindi pinababayaan, o ang Juda man, ng kaniyang Dios, ng Panginoon ng mga hukbo; bagaman ang kanilang lupain ay puno ng sala laban sa Banal ng Israel. Kay ang Israel wala biyai, ni ang Juda, sa iyang Dios, wala biyai ni Jehova sa mga panon; bisan ang ilang yuta napuno sa sala batok sa Balaan sa Israel. Tumakas ka na mula sa gitna ng Babilonia, at iligtas ng bawat tao ang kaniyang buhay; huwag kayong mangahiwalay ng dahil sa kaniyang kasamaan: sapagkat panahon ng panghihiganti ng Panginoon; siya'y maglalapat sa kaniya ng kagantihan. Kumalagiw kamo ngadto sa gawas sa taliwala sa Babilonia, ug luwason sa tagsatagsa ka tawo ang iyang kinabuhi; ayaw kamo pagpahimulag diha sa iyang pagkadautan: kay kini mao ang panahon sa pagpanimalus ni Jehova; siya mohatag kaniya ug usa ka balus. Ang Babilonia ay naging gintong tasa sa kamay ng Panginoon, na lumango sa buong lupa: ang mga bansa ay nagsiinom ng kaniyang alak; kayat ang mga bansa ay nangaulol. Sa kamot ni Jehova ang Babilonia nahimong copa nga bulawan, nga nakapahubog sa tibook nga yuta: ang mga nasud nakainum sa iyang vino busa ang mga nasud nangabuang. Ang Babilonia ay biglang nabuwal at napahamak: inyong tangisan siya, ikuha ninyo ng balsamo ang kaniyang sakit, baka sakaling siya'y mapagaling. Ang Babilonia sa kalit nahulog ug nalumpag: magbakho kamo alang kaniya; pagkuha kamo ug balsamo alang sa iyang kaul-ol, kong pinaagi niana mamaayo siya. Ibig sana nating mapagaling ang Babilonia, ngunit siya'y hindi napagaling: pabayaan siya, at yumaon bawat isa sa atin sa kanikaniyang sariling lupain; sapagkat ang kaniyang kahatulan ay umaabot hanggang sa langit, at nataas hanggang sa mga alapaap. Kita buot unta nga mamaayo ang Babilonia, apan siya dili mamaayo: biyai siya, ug mangadto kitang tagsatagsa sa kaugalingon niyang yuta; kay ang iyang paghukom moabut ngadto sa langit, ug gibayaw sa itaas bisan ngadto sa kalangitan. Inilabas ng Panginoon ang ating katuwiran: magsiparito kayo, at ating ipahayag sa Sion, ang gawa ng Panginoon nating Dios. Gipadayag ni Jehova ang atong pagkamatarung: umari kamo ug ipahayag nato sa Sion ang buhat ni Jehova nga atong Dios. Inyong patalasin ang mga pana, inyong hawakang mahigpit ang mga kalasag; pinukaw ng Panginoon ang kalooban ng mga hari ng mga Medo; sapagkat ang kaniyang lalang ay laban sa Babilonia, upang sirain: sapagkat siyang panghihiganti ng Panginoon, panghihiganti ng kaniyang templo. Baira ninyo ang mga udyong, kuptan ninyo ug maayo ang mga kalasag: si Jehova nag-agda sa espiritu sa mga hari sa nga Madianhon; kay ang iyang tuyo batok man sa Babilonia, aron sa paglumpag niana: tungod kay kini mao ang panimalus ni Jehova, ang panimalus sa iyang templo. Mangagtaas kayo ng watawat laban sa mga kuta ng Babilonia, inyong patibayin ang bantayan, inyong lagyan ng mga bantay, kayo'y mangaghanda ng mga pangbakay: sapagkat ang Panginoon ay nagpanukala at gumawa rin naman ng kaniyang sinalita tungkol sa mga nananahan sa Babilonia. Ipatindog ang bandila batok sa mga kuta sa Babilonia, lig-ona ang bantayan, patindoga ang mga magbalantay, andama ang mga banhiganan: kay si Jehova nagtinguha ug naghimo nianang iyang gisulti mahitungod sa mga pumoluyo sa Babilonia. Oh ikaw na tumatahan sa ibabaw ng maraming tubig, sagana sa mga kayamanan, ang iyong wakas ay dumating, ang sukat ng iyong kasakiman. Oh ikaw nga nagapuyo sa daghang katubigan, buhong sa mga bahandi, ang imong katapusan miabut na, ang sukdanan sa imong kaibog. Ang Panginoon ng mga hukbo ay sumumpa sa pamamagitan ng kaniyang sarili, na sinasabi, Tunay na pupunuin kita ng mga tao, na parang balang; at sila'y mangaglalakas ng hiyaw laban sa iyo. Si Jehova sa mga panon nanumpa sa iyang kaugalingon, sa pag-ingon: Sa pagkatinuod pun-on ko ikaw sa mga tawo, ingon sa pagkapuno sa mga ulod sa alibangbang; ug sila mopatugbaw ug usa ka singgit batok kanimo. Kaniyang ginawa ang lupa sa pamamagitan ng kaniyang kapangyarihan, kaniyang itinatag ang sanglibutan sa pamamagitan ng kaniyang karunungan, at sa pamamagitan ng kaniyang kaalaman ay iniladlad niya ang langit. Iyang gibuhat ang yuta pinaagi sa iyang gahum, iyang gitukod ang kalibutan pinaagi sa iyang kaalam, ug nagbuklad sa langit pinaagi sa iyang salabutan. Paglalakas niya ng kaniyang tinig, nagkaroon ng kagulo ng tubig sa langit, at kaniyang pinailanglang ang mga singaw mula sa mga wakas ng lupa: kaniyang iginawa ng mga kidlat ang ulan, at inilabas ang hangin mula sa kaniyang mga imbakan. Sa pagbungat niya sa iyang tingog, may usa ka dinaguok sa mga tubig sa kalangitan, ug iyang gipasaka ang mga inalisngaw gikan sa mga kinatumyan sa yuta; gibuhat niya ang mga kilat alang sa ulan, ug gipagula niya ang hangin gikan sa iyang mga tipiganan. Bawat tao ay naging tampalasan at walang kaalaman; bawat panday ginto ay nalagay sa kahihiyan dahil sa kaniyang larawang inanyuan; sapagkat ang kaniyang larawang binubo ay kasinungalingan, at walang hinga sa mga yaon. Ang tagsatagsa ka tawo nahimong mananapon ug walay kaalam; ang tanang magsasalsal sa bulawan gipakaulawan pinaagi sa iyang larawan: kay ang iyang tinunaw nga larawan kabakakan man, ug kanila walay gininhawa. Ang mga yaon ay walang kabuluhan, isang gawa ng karayaan: sa panahon ng pagdalaw sa mga yaon ay mangalilipol. Sila kakawangan man, usa ka buhat sa paglimbong: sa panahon sa pagdu-aw kanila mangahanaw sila. Ang bahagi ng Jacob ay hindi gaya ng mga ito; sapagkat siya ang naganyo sa lahat ng bagay; at ang Israel ay lipi ng kaniyang mana: ang Panginoon ng mga hukbo ay kaniyang pangalan. Ang bahin ni Jacob, dili sama kanila; kay siya mao ang mag-uumol sa tanang mga butang; ug ang Israel maoy banay sa iyang panulondon: si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan. Ikaw ay aking pangbakang palakol at mga almas na pangdigma: at sa pamamagitan mo ay pagwawaraywarayin ko ang mga bansa; at sa pamamagitan mo ay sisira ako ng mga kaharian; Ikaw mao ang akong wasay nga iggugubat ug mga hinagiban sa gubat: ug uban kanimo lumpagon ko ang mga nasud, ug uban kanimo bunkagon ko ang mga gingharian; At sa pamamagitan mo ay pagwawaraywarayin ko ang kabayo at ang kaniyang sakay; Ug uban kanimo tadtaron ko ang kabayo ug ang nagakabayo kaniya: ug uban kanimo dugmokon ko ang carro ug ang nagsakay kaniya; At sa pamamagitan mo ay pagwawaraywarayin ko ang karo at ang nakasakay roon; at sa pamamagitan mo ay pagwawaraywarayin ko ang lalake at ang babae; at sa pamamagitan mo ay pagwawaraywarayin ko ang matanda at ang bata: at sa pamamagitan mo ay pagwawaraywarayin ko ang binata at ang dalaga; Ug uban kanimo pikas-pikason ko ang lalake ug ang babaye, ug uban kanimo pikas-pikason ko ang tiuglang ug ang batan-on; ug uban kanimo pikas-pikason ko ang ulitaw ug ang ulay. At sa pamamagitan mo ay pagwawaraywarayin ko ang pastor at ang kaniyang kawan; at sa pamamagitan mo ay pagwawaraywarayin ko ang mangbubukid at ang kaniyang tuwang na mga baka; at sa pamamagitan mo ay pagwawaraywarayin ko ang mga tagapamahala at ang mga kinatawan. Ug uban kanimo tagtaron ko ang magbalantay ug ang iyang panon sa carnero; ug uban kanimo ipusdak ko ang magdadaro ug ang iyang nayugohan nga vaca; ug uban kanimo ipusdak ko ang mga gobernador ug ang mga tinugyanan. At aking ilalapat sa Babilonia at sa lahat na nananahan sa Caldea ang buo nilang kasamaan na kanilang ginawa sa Sion sa inyong paningin, sabi ng Panginoon. Ug akong igahatag sa Babilonia ug sa tanang mga pumoluyo sa Caldea ang tanang kadautan nila nga ilang gihimo didto sa Sion diha sa imong atubangan, nagaingon si Jehova. Narito, ako'y laban sa iyo, Oh mapangpahamak na bundok, sabi ng Panginoon, na gumigiba ng buong lupa; at aking iuunat ang aking kamay sa iyo, at pagugulungin kita mula sa malaking bato, at gagawin kitang bundok na sunog. Ania karon, ako batok kanimo, Oh malaglagong bukid, nagaingon si Jehova, nga nagalaglag sa tibook nga yuta; ug akong pagatuy-oron ang akong kamot diha kanimo, ug ligiron ko ikaw gikan sa mga bato, ug himoon ko ikaw nga usa ka bukid nga nasunog. At hindi ka nila kukunan ng bato na panulok, o ng bato man na mga patibayan; kundi ikaw ay magiging sira magpakailan man, sabi ng Panginoon. Ug sila dili mokuha gikan kanimo ug usa ka bato alang sa usa ka batok sa pamag-ang, ni usa ka bato, alang sa mga patukoranan; ikaw mahimo hinoon nga biniyaan sa walay katapusan, nagaingon si Jehova. Mangagtaas kayo ng watawat sa lupain, inyong hipan ang pakakak sa gitna ng mga bansa, magsihanda ang mga bansa laban sa kaniya, pisanin laban sa kaniya ang mga kaharian ng Ararat, ng Minmi, at ng Aschenaz: mangaghalal ng puno laban sa kaniya; pasampahin ang mga kabayo ng parang mga uod. Magpatindog ka ug usa ka bandila sa yuta, patingoga ang trompeta sa taliwala sa mga nasud, andama ang mga nasud batok kaniya, tawga pagtingub batok kaniya ang mga gingharian sa Ararat, Mini, ug sa Askenes: magtudlo ka ug usa ka capitan batok kaniya; pasak-a ang mga kabayo ingon sa mga ulod nga motuyob. Magsihanda laban sa kaniya ang mga bansa, ang mga hari ng mga Medo, ang mga gobernador niyaon, at ang lahat na kinatawan niyaon, at ang buong lupain na kaniyang sakop. Andama batok kaniya ang mga nasud, ang mga hari sa mga Madianhon, ang mga gobernador niini, ug ang tanang tinugyanan niini, ug ang tibook nga yuta sa ilang ginsakpan. At ang lupain ay manginginig at nasa paghihirap; sapagkat ang mga pasiya ng Panginoon laban sa Babilonia ay nananayo, upang sirain ang lupain ng Babilonia, na nawalan ng mananahan. Ug ang yuta mokurog ug anaa sa kaul-ol; kay ang mga tuyo ni Jehova batok sa Babilonia tumanon man, sa pagbuhat sa yuta sa Babilonia nga usa ka biniyaan, nga walay mausa nga magapuyo. Ang mga makapangyarihan ng Babilonia ay nagsisiurong sa pakikipaglaban, sila'y nanatili sa kanilang mga katibayan; ang kanilang kapangyarihan ay nanglulupaypay; sila'y naging parang mga babae: ang kaniyang mga tahanang dako ay sinilaban; ang kaniyang mga halang ay nabali. Ang makusganong mga tawo sa Babilonia nagpugong sa pagpakig-away, sila nanagpabilin sa ilang mga salipdanan; ang ilang kusog nawagtang; nahimo sila nga sama sa mga babaye: gisulnog ang iyang mga puloy-anan; ang iyang mga trangka nangabunggo. Ang isang utusan ay tatakbo upang sumalubong sa iba, at isang sugo upang sumalubong sa iba, upang ibalita sa hari sa Babilonia, na ang kaniyang bayan ay nasakop sa lahat ng sulok: Ang usa ka maghahatod sa mga sulat modalagan sa pagtagbo sa usa, ug ang usa ka sulogoon mosugat sa usa, sa pagpakita sa hari sa Babilonia nga ang iyang ciudad naagaw sa tanang suok: At ang mga tawiran ay nangasapol, at ang mga tambo ay nangasunog ng apoy, at ang mga lalaking mangdidigma ay nangatakot. Ug ang mga alagianan giagaw, ug ang mga tangbo ilang gisunog sa kalayo, ug ang mga tawong iggugubat nangahadlok: Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Ang anak na babae ng Babilonia ay parang giikan ng panahong yaon ng niyayapakan; sangdali na lamang, at ang panahon ng pagaani ay darating sa kaniya. Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ang anak nga babaye sa Babilonia ingon sa usa ka salug nga giukanan, sa panahon nga kini ginagiukan; ugaling sa diutay lamang nga panahon, ug ang panahon sa pag-ani moabut alang kaniya. Nilamon ako ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia, kaniyang pinisa ako, kaniyang ginawa akong sisidlan na walang laman, ako'y sinakmal niyang parang buwaya, kaniyang binusog ang kaniyang tiyan ng aking mga masarap na pagkain; kaniyang itinakuwil ako. Si Nabucodonosor ang hari sa Babilonia milamoy kanako, siya midugmok kanako, iyang gihimo ako nga sudlanang walay sulod, siya nga ingon sa usa ka dragon milamoy kanako, gipuno niya ang iyang tiyan sa akong lamian nga kalan-on; gisalikway niya ako. Ang karahasang ginawa sa akin at sa aking laman ay mahulog nawa sa Babilonia, sasabihin ng taga Sion; at, Ang dugo ko ay mahulog nawa sa mga nananahan sa Caldea, sasabihin ng Jerusalem. Ang pagdagmal nga gibuhat kanako ug sa akong unod isang-at sa Babilonia, moingon ang mga pumoluyo sa Sion; ug, Ang akong dugo isang-at sa mga pumoluyo sa Caldea, moingon ang Jerusalem. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, aking ipakikipaglaban ang iyong usap, at igaganti kita; at aking tutuyuin ang kaniyang dagat, at gagawin ko siyang bukal na tuyo. Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako maoy magalaban sa imong katungod, ug manimalus alang kanimo; ug pamalahon ko ang iyang dagat, ug pamalahon ko ang iyang tuburan. At ang Babilonia ay magiging mga bunton, tahanang dako sa mga chakal, katigilan, at kasutsutan, na mawawalan ng mananahan. Ug ang Babilonia mahimong mga tinapok nga ginuba, usa ka puloy-anan sa mga iro nga ihalas, usa ka makapatingala, ug usa ka sinitsitan nga uban ang pagbiaybiay, nga walay usa ka pumoluyo. Sila'y magsisiangal na magkakasama na parang mga batang leon; sila'y magsisiangal na parang mga anak ng leon. Sila magadungan sa pagpadahunog ingon sa mga magagmay nga leon: sila managngulob ingon sa mga itoy nga leon. Pagka sila'y nag-init, aking gagawin ang kanilang kapistahan, at akin silang lalanguhin, upang sila'y mangagalak, at patutulugin ng walang hanggang pagtulog, at huwag mangagising, sabi ng Panginoon. Sa diha nga abuton sila ug kainit, buhaton ko ang ilang mga kombira, ug sila hubgon ko, aron sila magakalipay, ug matulog sa pagkatulog nga walay katapusan, ug dili na mahigmata, nagaingon si Jehova. Aking ibababa sila na parang mga kordero sa patayan, mga lalaking tupa na kasama ng mga kambing na lalake. Dad-on ko sila ingon sa mga nating carnero ngadto sa ihawan, ingon sa mga lakeng carnero uban sa mga lakeng kanding. Anot nasakop ang Sesach! at ang kapurihan ng buong lupa ay nagitla! anot ang Babilonia ay naging kagibaan sa gitna ng mga bansa! Giunsa pagdaug ang Sesach! ug ang pagkaagaw sa dalayegon sa tibook nga yuta! naunsa ang Babilonia nga nahimo man nga biniyaan sa taliwala sa mga nasud! Ang dagat ay umapaw sa Babilonia; siya'y natakpan ng karamihan ng mga alon niyaon. Ang dagat misalanap sa Babilonia; siya ginatabonan sa daghang mga balud niini. Ang kaniyang mga bayan ay nasira, tuyong lupain at ilang, lupain na walang taong tumatahan, o dinaraanan man ng sinomang anak ng tao. Ang iyang mga ciudad nangahimong biniyaan, usa ka ugang yuta, ug usa ka kamingawan, usa ka yuta nga walay tawo nga nagapuyo, ni adunay anak sa tawo nga molabay niana. At ako'y maglalapat ng kahatulan kay Bel sa Babilonia, at aking ilalabas sa kaniyang bibig ang kaniyang nasakmal; at ang mga bansa ay hindi na bubugsong magkakasama pa sa kaniya: oo, ang kuta ng Babilonia ay mababagsak. Ug ako magasilot kang Bel sa Babilonia, ug ipasuka ko gikan sa iyang baba kadtong iyang gilamoy; ug ang mga nasud dili na magabaha ngadto kaniya: oo, angkuta sa Babilonia mapukan. Bayan ko, magsilabas kayo sa kaniya, at lumigtas bawat isa sa mabangis na galit ng Panginoon. Katawohan ko, pumahawa kamo gikan sa iyang taliwala, ug luwasa ang inyong kaugalingon, ang tagsatagsa ka tawo gikan sa mabangis nga kasuko ni Jehova. At huwag manganglupaypay ang inyong puso, o mangatakot man kayo sa balita na maririnig sa lupain; sapagkat ang balita ay darating na isang taon, at pagkatapos niyaon ay darating sa ibang taon ang isang balita, at ang pangdadahas sa lupain, pinuno laban sa pinuno. Ug ayaw pagpaluyaha ang imong kasingkasing, ni mahadlok kamo sa mga balita nga madungog sa yuta; kay ang mga balita moabut sa usa ka tuig, ug sa human niana sa laing tuig moabut ang mga balita, ug ang pagpanlupig diha sa yuta, ang pamuno batok sa pamuno. Kayat narito, ang mga araw ay dumarating, na ako'y maglalapat ng kahatulan sa mga larawang inanyuan sa Babilonia; at ang kaniyang buong lupain ay mapapahiya; at ang lahat ng mapapatay sa kaniya ay mangabubulagta sa gitna niya. Busa, ania karon, ang adlaw miabut na, nga ako magapakanaug ug hukom sa mga linilok nga larawan sa Babilonia; ug ang tibook niyang yuta mangalibog; ug ang tanan niyang mga minatay manghay-ad sa taliwala niya. Kung magkagayo'y ang langit at ang lupa, at lahat na nandoon, magsisiawit dahil sa Babilonia sa kagalakan; sapagkat ang mga manglilipol ay darating sa kaniya mula sa hilagaan, sabi ng Panginoon. Unya ang langit ug ang yuta, ug ang tanan nga anaa kaniya, manag-awit tungod sa kalipay ibabaw sa Babilonia: kay ang mga maglalaglag mangabut kaniya gikan sa amihanan, nagaingon si Jehova. Kung paanong ibinuwal ng Babilonia ang namatay sa Israel, gayon mabubuwal sa Babilonia ang namatay sa buong lupain. Maingon nga ang Babilonia nagpahay-ad sa mga minatay sa Israel, mao nga sa Babilonia manghay-ad ang mga minatay sa tibook nga yuta. Kayong nangakatanan sa tabak, magsiyaon kayo, huwag kayong magsitigil; inyong alalahanin ang Panginoon sa malayo, at pasukin ang inyong pagiisip ng Jerusalem. Kamo nga nakagawas sa espada, pamahawa kamo, ayaw paglanga,: hinumdumi ninyo si Jehova gikan sa halayo, ug isulod sa inyong panumduman ang Jerusalem. Kami ay nangapahiya, sapagkat kami ay nangakarinig ng kakutyaan; kalituhan ay tumakip sa aming mga mukha: sapagkat ang mga taga ibang lupa ay pumasok sa mga santuario ng bahay ng Panginoon. Kita nangalibog, kay kita nakadungog ug pagkatalamayon: ang kalibog mitabon sa atong mga nawong; kay ang mga lumalangyaw ming-adto sa mga balaang puloy-anan sa balay ni Jehova. Kayat narito, ang mga kaarawan ay dumarating, sabi ng Panginoon, na ako'y maglalapat ng kahatulan sa kaniyang mga larawang inanyuan; at sa buong lupain niya ay dadaing ang nasugatan. Busa, ania karon, ang mga adlaw miabut na, nagaingon si Jehova, nga ako magapakanaug ug hukom sa iyang mga linilok nga larawan; ug sa tibook niyang yuta ang mga samaran manag-agulo. Bagaman ang Babilonia ay umilanglang hanggang sa langit, at bagaman kaniyang patibayin ang kataasan ng kaniyang kalakasan, gayon ma'y darating sa kaniya ang mga manglilipol na mula sa akin, sabi ng Panginoon. Bisan ang Babilonia mokayab ngadto sa langit, ug bisan palig-onan niya ug kuta sa gitas-on sa iyang kusog, apan gikan kanako ang mga maglalaglag moadto kaniya, nagaingon si Jehova. Ang ingay ng hiyaw na mula sa Babilonia, at ng malaking paglipol na mula sa lupain ng mga Caldeo! Ang tingog sa usa ka pagsinggit midangat gikan sa Babilonia, ug gikan sa dakung pagkalumpag sa yuta sa mga Caldeahanon! Sapagkat ang Panginoon ay nananamsam sa Babilonia, at nanglilipol doon ang dakilang tinig; at ang mga alon ng mga yaon ay nagsisihugong na parang maraming tubig; ang hugong ng kanilang kaingay ay lumabas: Tungod kay ang Babilonia gigun-ob ni Jehova, ug gikan niini gilumpag niya ang dakung tingog; ug ang ilang mga balud modahunog ingon sa daghang katubigan; ang dinahunog sa ilang tingog ginalitok: Sapagkat ang manglilipol ay dumating doon, sa Babilonia, at ang mga makapangyarihang lalake niyaon ay nangahuli, ang kanilang mga busog ay nagkaputolputol: sapagkat ang Panginoon ay Dios ng mga kagantihan, siya'y tunay na magbabayad. Tungod kay ang manlalaglag mianha kaniya, bisan pa diha sa Babilonia, ug ang iyang mga makusganong tawo hingdakpan, tanan nilang mga pana gipanugmok; kay si Jehova mao ang Dios sa mga pagbalus, sa walay duha-duha siya mohatag na bayad. At aking lalanguhin ang kaniyang mga prinsipe at ang kaniyang mga pantas, ang kaniyang mga gobernador at ang kaniyang mga kinatawan, at ang kaniyang mga makapangyarihan; at siya'y matutulog ng walang hanggang pagtulog, at hindi magigising, sabi ng Hari, na ang pangalan ay ang Panginoon ng mga hukbo. Ug hubgon ko ang iyang mga principe ug ang iang mga manggialamong tawo, ang iyang mga gobernador ug ang iyang mga tinugyanan, ug ang iyang mga gamhanang tawo; ug sila mangatulog sa pagkatulog nga walay katapusan, ug dili na mahigmata, nagaingon ang Hari, kansang ngalan mao si Jehova sa mga panon. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Ang makapal na kuta ng Babilonia ay lubos na magigiba, at ang kaniyang mga mataas na pintuang-bayan ay masusunog ng apoy; at ang mga tao ay magpapagal sa walang kabuluhan, at ang mga bansa sa apoy; at sila'y mangapapagod. Mao kini ang gipamulong ni Jehova sa mga panon: Ang halapad nga mga kuta sa Babilonia pagalaglagon sa hingpit ug ang iyang mga hatag-as nga pultahan pagasunogon sa kalayo; ug ang mga katawohan managbuhat alang sa kakawangan, ug ang mga nasud alang sa kalayo: ug sila pagakapuyan. Ang salita na iniutos ni Jeremias na propeta kay Seraias na anak ni Nerias, na anak ni Maasias, ng siya'y pumaroon sa Babilonia na kasama ni Sedechias na hari sa Juda, nang ikaapat na taon ng kaniyang paghahari. Si Seraias nga ay punong bating. Ang pulong nga gisugo ni Jeremias nga manalagna kang Seraia ang anak nga lalake ni Nerias, ang anak nga lalake ni Maasias, sa diha nga siya miadto uban kang Sedechias ang hari sa Juda ngadto sa Babilonia sa ikaupat ka tuig sa iyang paghari. Karon si Seraia mao ang pangulo sa mga magbalantay sa mga lawak. At sinulat ni Jeremias sa isang aklat ang lahat na kasamaan na darating sa Babilonia, ang lahat na salitang ito na nasusulat tungkol sa Babilonia. Ug gisulat ni Jeremias sa usa ka basahon ang tanang kadautan nga modangat sa Babilonia, bisan pa kining tanan nga mga pulong nga gisulat mahitungod sa Babilonia. At sinabi ni Jeremias kay Seraias, Pagdating mo sa Babilonia, iyo ngang tingnan na iyong basahin ang lahat na mga salitang ito, Ug si Jeremias miingon kang Seraia: Sa diha nga ikaw moabut na sa Babilonia, nana matngoni nga mabasa mo kining tanan nga mga pulong. At iyong sabihin, Oh Panginoon, ikaw ay nagsalita tungkol sa dakong ito, upang iyong ihiwalay, upang walang tumahan doon, maging tao o hayop man, kundi masisira magpakailan man. Ug magaingon ka: Oh Jehova, ikaw nagsulti mahitungod niining dapita, sa pagputol kaniya, aron wala nay magapuyo diha kaniya, bisan tawo ni mananap, kondili nga kini mahimo hinoon nga biniyaan sa walay katapusan. At mangyayari, pagkatapos mong bumasa ng aklat na ito, na iyong tatalian ng bato, at ihahagis mo sa gitna ng Eufrates: Ug mahitabo sa diha nga matapus mo pagbasa kining basahona, nga higtan mo ug bato kini, ug isalibay mo sa taliwala sa Eufrates: At iyong sasabihin, Ganito lulubog ang Babilonia, at hindi lilitaw uli dahil sa kasamaan na aking dadalhin sa kaniya; at sila'y mapapagod. Hanggang dito ang mga salita ni Jeremias. Ug magaingon ka: Sa ingon niini ang Babilonia mahiunlod, ug dili na molutaw pag-usab tungod sa kadautan nga pagadad-on ko kaniya; ug sila pagakapuyan. Hangtud dinhi ang mga pulong ni Jeremias. Si Sedechias ay dalawang put isang taon nang siya'y magpasimulang maghari; at siya'y nagharing labing isang taon sa Jerusalem: at ang pangalan ng kaniyang ina ay Hamutal, na anak ni Jeremias na taga Libna. Si Sedechias may kaluhaan ug usa ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari, ug siya naghari sa napulo ug usa ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Hamutal, ang anak nga babaye ni Jeremias sa Libna. At siya'y gumawa ng masama sa paningin ng Panginoon, ayon sa lahat na ginawa ni Joacim. Ug gibuhat niya kadtong dautan sa pagtan-aw ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat ni Joacim. Sapagkat dahil sa galit ng Panginoon ay nangyari yaon sa Jerusalem at sa Juda, hanggang sa kaniyang napalayas sila sa kaniyang harapan. At si Sedechias ay nanghimagsik laban sa hari sa Babilonia. Kay tungod sa kasuko ni Jehova nga nahitabo sa Jerusalem ug sa Juda, hangtud nga sila gihinginlan niya gikan sa iyang atubangan. Ug si Sedechias misukol batok sa hari sa Babilonia. At nangyari, nang ikasiyam na taon ng kaniyang paghahari, nang ikasangpung buwan, nang ikasangpung araw ng buwan, na si Nabucodonosor na hari sa Babilonia ay dumating, siya at ang kaniyang buong hukbo, laban sa Jerusalem, at humantong laban doon; at sila'y nangagtayo ng mga katibayan laban doon sa palibot. Ug nahatabo sa ikasiyam ka tuig sa iyang paghari, sa ikapulo ka bulan, sa ikapulo ka adlaw sa bulan nga si Nabucodnosor nga hari sa Babilonia miabut, siya ug ang tibook niyang kasundalohan batok sa Jerusalem, ug mingpahaluna batok niini; ug sila nanagtukod ug mga kuta batok niini nga nagalibut. Sa gayo'y nakubkob ang bayan hanggang sa ikalabing isang taon ng haring Sedechias. Busa ang ciudad ginalikusan sa mga sundalo hangtud sa ikapulo ug usa ka tuig ni hari Sedechias. Nang ikaapat na buwan nang ikasiyam na araw ng buwan, ang kagutom ay mahigpit sa bayan na anopat walang tinapay para sa bayan ng lupain. Sa ikaupat ka bulan sa ikasiyam ka adlaw sa bulan, ang gutom mikaylap sa hilabiha gayud sa ciudad, sa pagkaagi nga wala nay tinapay alang sa mga tawo didto sa yuta: Nang magkagayo'y nagkasira sa kuta ng bayan, at lahat ng lalaking mangdidigma ay nagsitakas, at nagsilabas sa bayan nang kinagabihan, sa daan ng pintuang-bayan sa pagitan ng dalawang kuta, na nasa tabi ng halamanan ng hari (ang mga Caldeo nga ay naging laban sa bayan sa palibot); at sila'y nagsiyaon sa daan ng Araba. Unya may usa ka bahin sa ciudad nga natumpag, ug ang tanang mga tawo nga iggugubat nangalagiw, ug minggula sa ciudad sa kagabhion, nga nanagpangagi sa pultahan sa taliwala sa duha mga kuta, nga diha sa haduol sa tanaman sa hari (karon ang mga Caldeahanon diha nanaglibut sa ciudad); ug sila nangagi padulong ngadto sa Arabah. Ngunit hinabol ng hukbo ng mga Caldeo ang hari, at inabot si Sedechias sa mga kapatagan ng Jerico; at ang buo niyang hukbo ay nangalat na napahiwalay sa kaniya. Apan ang mga sundalo sa mga Caldeahanon minggukod sa hari, ug nakaapas kang Sedechias didto sa mga kapatagan sa Jerico; ug ang iyang tibook kasundalohan nagkatibulaag gikan kaniya. Nang magkagayo'y kanilang hinuli ang hari, at dinala nila siya sa hari sa Babilonia sa Ribla, sa lupain ng Hamath; at siya'y nilapatan niya ng kahatulan. Unya ilang gikuha ang hari, ug gidala siya ngadto sa hari sa Babilonia ngadto sa Ribla sa yuta ni Hamath; ug siya nagpakanaug ug hukom batok kaniya. At pinatay ng hari sa Babilonia ang mga anak ni Sedechias sa harap ng kaniyang mga mata: kaniyang pinatay rin ang lahat na prinsipe ng Juda sa Ribla. Ug ang hari sa Babilonia mipatay sa mga anak nga lalake ni Sedechias sa atubangan sa iyang mga mata: gipamatay usab niya ang tanang mga principe sa Juda didto sa Ribla. At kaniyang binulag ang mga mata ni Sedechias; at ginapos siya ng tanikalang tanso ng hari sa Babilonia, at dinala siya sa Babilonia, at inilagay siya sa bilangguan hanggang sa araw ng kaniyang pagkamatay. Ug iyang gilusok ang mga mata ni Sedechias; ug siya gigapus sa mga talikala sa hari sa Babilonia, ug gidala siya ngadto sa Babilonia, ug gibanlud siya sa bilanggoan hangtud sa adlaw sa iyang pagkamatay. Nang ikalimang buwan nga sa ikasangpung araw ng buwan, na siyang ikalabing siyam na taon ng haring Nabucodonosor, na hari sa Babilonia, dumating sa loob ng Jerusalem si Nabuzaradan na kapitan ng bantay, na tumayo sa harap ng hari sa Babilonia. Karon sa ikalima ka bulan, sa ikapulo ka adlaw sa bulan, nga mao ang ikapulo ug siyam ka tuig ni Nabucodonosor, nga hari sa Babilonia, miabut sa Jerusalem si Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay nga nagaalagad sa hari sa Babilonia. At kaniyang sinunog ang bahay ng Panginoon, at ang bahay ng hari; at lahat ng mga bahay sa Jerusalem, sa makatuwid baga'y bawat malaking bahay, sinunog niya ng apoy. Ug gisunog niya ang balay ni Jehova, ug ang balay sa hari; ug ang tanang mga balay sa Jerusalem, bisan pa ang tanang balay sa mga dagkung tawo, iyang gisunog sa kalayo. At ang buong hukbo ng mga Caldeo na kasama ng kapitan ng bantay, nagbagsak ng lahat ng kuta sa Jerusalem sa palibot. Ug gipanggun-ob ang tanang mga kuta nga naglibut sa Jerusalem sa tanang kasundaluhan sa mga Caldeanhon nga ming-uban sa capitan sa magbalantay. Nang magkagayo'y dinalang bihag ni Nabuzaradan na kapitan ng bantay ang mga dukha sa bayan, at ang nalabi sa mga tao na naiwan sa bayan, at yaong mga takas, na nagsitakas sa hari sa Babilonia, at ang nalabi sa karamihan. Unya gibihag ni Nabuzaradan nga capitan sa magbalantay ang pipila gikan sa mga labing kabus nga mga tawo, ug ang salin sa mga tawo nga nanghibilin sa ciudad, ug kadtong nanghisalaag nga nangahulog ngadto sa hari sa Babilonia, ug ang nanghibilin sa panon sa katawohan. Ngunit nagiwan si Nabuzaradan na kapitan ng bantay, sa mga dukha sa lupain upang maging mga manguubasan at mga mangbubukid. Apan gibilin ni Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay ang pipila sa labing kabus nga mga tawo sa yuta aron mahimong mga magaatiman sa kaparrasan ug mahimong mga mag-uuma. At ang mga haliging tanso na nangasa bahay ng Panginoon, ang mga tungtungan, at ang dagatdagatan na tanso na nasa bahay ng Panginoon, pinagputolputol ng mga Caldeo, at dinala ang lahat na tanso ng mga yaon sa Babilonia. Ug ang mga haligi nga tumbaga nga diha sa sulod sa balay ni Jehova, ug ang mga ugbokanan, ug ang dagat-dagat nga tumbaga nga diha sa sulod sa balay ni Jehova, gidugmok sa mga Caldeahanon, ug gidala ang mga tumbaga niini ngadto sa Babilonia. Ang mga palayok naman, at ang mga pala, at ang mga gunting, at ang mga mankok, at ang mga kuchara, at lahat na sisidlan na tanso, na kanilang ipinangangasiwa, dinala nila. Ang mga kawa usab, ug ang mga pala, ug ang mga kumpit nga igpapalong, ug ang mga dolang, ug ang mga cuchara, ug ang tanang mga tumbaga nga sudlanan nga ilang pagagamiton sa pag-alagad, ilang gipanagdala. At ang mga saro, at ang mga apuyan, at ang mga mankok, at ang mga palayok, at ang mga kandelero, at ang mga kuchara, at ang mga tasa, ang ginto sa ginto, at ang pilak sa pilak, dinala ng kapitan ng bantay. ug ang mga copa, ug ang mga sangga sa kalayo, ug ang mga dolang, ug ang mga kawa, ug ang mga tangkawan, ug ang mga cuchara, ug ang mga panaksan-nga mga bulawan, sinulod sa bulawan, ug ang mga binuhat nga salapi, sinulod sa salapi, gikuha sa capitan sa magbalantay. Ang dalawang haligi, ang dagatdagatan, at ang labing dalawang torong tanso na nangasa ilalim ng mga tungtungan, na ginawa ng haring Salomon na ukol sa bahay ng Panginoon, ang tanso ng lahat ng sisidlang ito ay walang timbang. Ang duha ka haligi, ang usa ka dagat-dagat, ug napulog duha ka mga torong vaca nga tumbaga nga diha sa ilalum sa ugbokanan, nga gibuhat ni hari Salomon alang sa balay ni Jehova-ang tumbaga niining tanan nga mga sudlanan nga walay timbang. At tungkol sa mga haligi, ang taas ng isang haligi ay labing walong siko; at isang pisi na labing dalawang siko ay naililibid doon; at ang kapal niyao'y apat na daliri: may guwang. Ug mahatungod sa mga haligi, ang gitaas-on sa usa ka haligi napulo ug walo ka maniko; ug usa ka gitas-on nga napulo ug duha ka maniko nga nagalibut niini; ug ang gibag-on niini upat ka tudlo; ug kadto lungagan. At isang kapitel na tanso ay nasa ibabaw niyaon; at ang taas ng isang kapitel ay limang siko, na yaring nilambat at may mga granada sa kapitel sa palibot, taganas na tanso: at ang ikalawang haligi naman ay mayroong gaya ng mga ito, at mga granada. Ug ang ulo-ulo nga tumbaga diha sa ibabaw niini; ug ang kahabogon sa usa ka ulo-ulo lima ka maniko, uban ang mga rihas ug mga granada sa ibabaw sa ulo-ulo nga nagalibut niini, ang tanan lonlon tumbaga: ug ang ikaduha ka haligi usab ang tanan sama niini, ug ang mga granada. At mayroong siyam na put anim na granada sa mga tagiliran; lahat na granada ay isang daan na yaring nilambat sa palibot. Ug dihay kasiyaman ug unom ka mga granada sa mga kilid; ang tanang mga granada sa rihas may usa ka gatus nga nanaglibut. At kinuha ng kapitan ng bantay si Seraias na pangulong saserdote, at si Sophonias na ikalawang saserdote, at ang tatlong tagatanod-pinto: Ug ang capitan sa magbalantay mikuha kang Seaia ang pangulong sacerdote, ug kang Sofonias ang ikaduhang sacerdote, ug sa totolo ka mga magbalantay sa tugkaran. At sa bayan ay kinuha niya ang isang oficial na inilagay niya sa mga lalaking mangdidigma; at pitong lalake sa kanila na nangakakita ng mukha ng hari, na nasumpungan sa bayan; at ang kalihim ng kapitan ng hukbo, na pumipisan ng bayan ng lupain, at anim na pung katao sa bayan ng lupain, na nangasumpungan sa gitna ng bayan. Gikuha usab niya gikan sa ciudad ang usa ka punoan nga nagbantay sa mga tawo nga iggugubat; ug pito ka mga tawo niadtong nakakita sa nawong sa hari, nga hikaplagan sa sulod sa ciudad; ug ang escriba sa capitan sa panon, nga nagpatigum sa mga tawo sa yuta; ug kan-uman ka mga lalake sa mga tawo sa yuta, nga hikaplagan sa taliwala sa ciudad. At dinala sila ni Nabuzaradan na kapitan ng bantay, at dinala sila sa hari sa Babilonia sa Ribla. Ug si Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay mikuha kanila ug gidala sila ngadto sa hari sa Babilonia ngadto sa Ribla. At sinaktan sila ng hari sa Babilonia, at ipinapatay sila sa Ribla, sa lupain ng Hamath. Gayon nadalang bihag ang Juda, mula sa kaniyang lupain. Ug sila gisamaran ug gipamatay sa hari sa Babilonia didto sa Ribla sa yuta ni Hamath. Busa ang Juda gidala nga binihag gikan sa kaugaligon niyang yuta. Ito ang bayan na dinalang bihag ni Nabucodonosor nang ikapitong taon, tatlong libo at dalawang put tatlong Judio: Mao kini ang katawohan nga gibihag ni Nabucodonosor: sa ikapito ka tuig, ang iyang binihag tolo ka libo ug kaluhaan ug tolo ka mga Judio; Nang ikalabingwalong taon ni Nabucodonosor ay nagdala siya ng bihag na mula sa Jerusalem na walong daan at tatlong put dalawang tao: Sa ikapulo ug walo ka tuig ni Nabucodonosor siya mibihag gikan sa Jerusalem sa walo ka gatus ug katloan ug duha ka tawo; Nang ikadalawang put tatlong taon ni Nabucodonosor ay nagdala ng bihag sa mga Judio si Nabuzaradan na kapitan ng bantay na pitong daan at apat na put limang tao: lahat na tao ay apat na libo at anim na raan. Sa ikakaluhaan ug tolo ka tuig ni Nabucodonosor, si Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay mibihag pito ka gatus kap-atan ug lima ka mga tawo: ang tanang mga tawo may upat ka libo ug unom ka gatus. At nangyari, nang ikatatlong put pitong taon ng pagkabihag kay Joacim na hari sa Juda, nang ikalabing dalawang buwan, nang ikadalawang put limang araw ng buwan, na si Evil-merodach na hari sa Babilonia, nang unang taon ng kaniyang paghahari, nagtaas ng ulo ni Joacim na hari sa Juda, at inilabas niya siya sa bilangguan; Ug nahitabo sa ikakatloan ug pito ka tuig sa pagkabiha ni Joachin nga hari sa Juda, sa ikapulo ug duha ka bulan, sa ikakaluhaan ug lima ka adlaw sa bulan, nga si Evil-merodach nga hari sa Babilonia, sa nahaunang tuig sa iyang paghari, mialsa sa ulo ni Joachin nga hari sa Juda, ug gipagula siya sa bilanggoan; At siya'y nagsalitang may kagandahang-loob sa kaniya, at inilagay ang kaniyang luklukan na lalong mataas kay sa luklukan ng mga hari na kasama niya sa Babilonia. Ug nakigsulti nga maloloy-on kaniya, ug ang iyang trono gipahamutang nga labaw sa trono mga hari nga nanghiuban kaniya didto sa Babilonia, At kaniyang binago ang kaniyang mga damit na pagkabihag. At si Joacim ay laging kumain ng tinapay sa harap niya sa lahat ng kaarawan ng kaniyang buhay. Ug giilisan ang iyang mga saput sa bilanggoan. ug si Joachin diha magkan-anan sa tinapay sa iyang atubangan sa kanunay sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi: Anot nakaupong magisa ang bayan na puno ng mga tao! Siya'y naging parang isang bao, na naging dakila sa gitna ng mga bansa! Siya na naging prinsesa sa gitna ng mga lalawigan, ay naging mamumuwis! Naunsa nga ang ciudad nagalingkod man nga nag-inusara, nga kaniadto puno sa mga tawo! Nahimo siya nga sama sa usa ka babayeng balo, nga daku sa taliwala sa mga nasud! Siya nga kaniadto usa ka princesa sa taliwala sa mga lalawigan nahimo man nga magbubuhis! Siya'y umiiyak na lubha sa gabi, at ang mga luha niya ay dumadaloy sa kaniyang mga pisngi; sa lahat ng mangingibig sa kaniya ay walang umaliw sa kaniya: ginawan siya ng kataksilan ng lahat ng kaniyang mga kaibigan; sila'y naging kaniyang mga kaaway. Siya nagahilak sa hilabihan gayud sa kagabhion, ug ang iyang mga luha anaa sa iyang mga aping; Sa taliwala sa tanan niyang mga hinigugma, siya walay mausa nga makalipay kaniya: Ang tanan niyang mga higala nanagluib kaniya; sila nangahimong mga kaaway niya. Ang Juda ay pumasok sa pagkabihag dahil sa pagdadalamhati, at sa kabigatan ng paglilingkod; siya'y tumatahan sa gitna ng mga bansa, siya'y walang masumpungang kapahingahan; inabot siya ng lahat na manghahabol sa kaniya sa mga gipit. Ang Juda nabihag tungod sa mga kagul-anan, ug tungod sa dakung pagkaulipon; Siya nagapuyo sa taliwala sa mga nasud, siya dili makakaplag ug pahulay: Ang tanan niyang mga maglulutos nakaapas kaniya sa taliwala sa mga kalisdanan. Ang mga daan ng Sion ay nangagluluksa, sapagkat walang pumaparoon sa takdang kapulungan; lahat niyang pintuang-bayan ay giba, ang mga saserdote niya'y nangagbubuntong-hininga: ang mga dalaga niya ay nangagdadalamhati, at siya'y nasa kahapisan. Ang mga alagianan sa Sion nanagbalata, tungod kay walay mingadto sa maligdong nga pagkatigum; Ang tanan niyang mga pultahan nabiniyaan, ang iyang mga sacerdote nagapanghupaw: Ang iyang mga ulay gipanagsakit, ug siya sa iyang kaugalingon anaa sa kapaitan. Ang kaniyang mga kalaban ay naging pangulo, ang kaniyang mga kaaway ay nagsiginhawa; sapagkat pinagdalamhati siya ng Panginoon dahil sa karamihan ng kaniyang mga pagsalangsang: ang kaniyang mga batang anak ay pumasok sa pagkabihag sa harap ng kalaban. Ang iyang mga kabatok nangahimong mga pangulo, ang iyang mga kaaway nanagmauswagon; Kay siya gisakit ni Jehova tungod sa pagkadaghan sa iyang mga kalapasan: Ang iyang kabataan nga magagmay gipanagbihag ngadto sa atubangan sa kabatok. At nawala ang buong kamahalan ng anak na babae ng Sion: ang kaniyang mga prinsipe ay naging parang mga usa na hindi makasumpong ng pastulan, at nagsiyaong walang lakas sa harap ng manghahabol. Ug gikan sa anak nga babaye sa Sion ang tanan niyang pagkahalangdon nawagtang: Ang iyang mga principe nangahimo nga ingon sa mga lagsaw nga wala makakaplag ug sibsibanan, Ug sila nanlakaw nga walay kusog unahan sa maglulutos kanila. Naaalaala ng Jerusalem sa kaarawan ng kaniyang pagdadalamhati at ng kaniyang mga karalitaan ang lahat niyang naging maligayang bagay ng mga kaarawan nang una: nang mahulog ang kaniyang bayan sa kamay ng kalaban, at walang sumaklolo sa kaniya, nakita siya ng mga kalaban, tinuya nila ang kaniyang mga pagkasira. Ang Jerusalem nahanumdum diha sa mga adlaw sa iyang kagul-anan ug sa iyang mga pagkaalaut sa tanang mga butang nga iyang nahimut-an nga iyang nahuptan gikan sa mga adlaw nga karaan: Sa diha nga nahulog ang iyang katawohan sa kamot sa kabatok, ug walay mitabang kaniya, Ang mga kabatok nakakita kaniya, nga nanagbiaybiay kaniya diha sa iyang pagkalaglag. Ang Jerusalem ay lubhang nagkasala; kayat siya'y naging parang maruming bagay; lahat ng nangagparangal sa kaniya ay humahamak sa kaniya, sapagkat kanilang nakita ang kaniyang kahubaran: Oo, siya'y nagbubuntong-hininga, at tumatalikod. Ang Jerusalem nakasala ug daku uyamut; busa siya nahimong ingon sa butang nga mahugaw; Ang tanan nga nagpasidungog kaniya nagatamay na kaniya, tungod kay nakita nila ang iyang pagkahubo: Oo, siya nagapanghupaw, ug mitalikod nga naulaw. Ang kaniyang karumihan ay nasa kaniyang mga laylayan; hindi niya naalaala ang kaniyang huling wakas; kayat siya'y nababa ng katakataka; siya'y walang mangaaliw; masdan mo, Oh Panginoon, ang aking pagdadalamhati; sapagkat ang kaaway ay nagmalaki. Ang iyang kahugaw diha sa iyang mga sidsid; siya wala mahinumdum sa iyang katapusan; Busa siya gihulog sa dakung kahibulongan; siya walay maglilipay: Sud-onga, Oh Jehova, ang akong kagul-anan: kay ang kaaway nagpadaku sa iyang kaugalingon. Iginawad ng kalaban ang kaniyang kamay sa lahat niyang maligayang bagay; sapagkat nakita niya na ang mga bansa ay pumasok sa kaniyang santuario, yaong mga inutusan mo na huwag magsipasok sa iyong kapisanan. Ang kabatok nagbuklad sa iyang kamot ibabaw sa tanang mga butang nga iyang nahimut-an: Kay nakita niya nga ang mga nasud mingsulod sa iyang balaang puloy-anan, Nga mahitungod kanila nga imong gisugo nga dili sila pasudlon ngadto sa imong katiguman. Buong bayan niya ay nagbubuntong-hininga, sila'y nagsisihanap ng tinapay; ibinigay nila ang kanilang mga maligayang bagay na kapalit ng pagkain upang paginhawahin ang kaluluwa. Iyong tingnan, Oh Panginoon, at masdan mo; sapagkat ako'y naging hamak. Ang tibook niyang katawohan nanghupaw, sila nangita ug tinapay; Ilang gihatag ang ilang nahimut-an nga mga butang nga baylo sa pagkaon aron sa pagpabuhi sa kalag: Tan-awa, Oh Jehova, ug sud-onga kay ako nahimong timawa. Wala bagang anoman sa inyo, sa inyong lahat na nagsisipagdaan? Inyong masdan, at inyong tingnan kung may anomang kapanglawan na gaya ng aking kapanglawan, na nagawa sa akin, na idinalamhati sa akin ng Panginoon sa kaarawan ng kaniyang mabangis na galit. Wala bay hinungdan kaninyo, Oh kamong tanan nga nanagpangagi? Sud-onga, ug tan-awa kong aduna bay kasubo nga sama sa akong kasubo, nga gipadangat kanako, Nga gisakit ni Jehova kanako sa adlaw sa iyang mabangis nga kasuko. Mula sa itaas ay nagsugo siya ng apoy sa aking mga buto, at mga pinananaigan; kaniyang ipinagladlad ng silo ang aking mga paa, kaniyang ibinalik ako: kaniyang ipinahamak ako at pinapanglupaypay buong araw. Gikan sa kahitas-an siya nagpadala ug kalayo sulod sa akong mga bukog, ug kini nakadaug batok kanila; Siya nagladlad ug pukot alang sa akong mga tiil, ako gipabalik niya: Ako gihimo niya nga biniyaan ug maluyahon sa tibook nga adlaw. Pamatok ng aking mga pagsalangsang ay hinigpit ng kaniyang kamay; mga nagkalakiplakip, nagsiabot sa aking leeg; kaniyang pinanglupaypay ang aking kalakasan: ibinigay ako ng Panginoon sa kanilang mga kamay, laban sa mga hindi ko matatayuan. Ang yugo sa akong mga kalapasan gihigut sa iyang kamot; Sila nalanggikit, ug miabut sa akong liog; siya nakapahuyang sa akong kusog: Ako gitugyan sa Ginoo ngadto sa ilang mga kamot, batok kang kinsa dili ako makahimo sa pagsukol. Iniuwi ng Panginoon sa wala ang lahat na aking mga makapangyarihang lalake sa gitna ko; siya'y tumawag ng isang takdang kapulungan laban sa akin upang pagwaraywarayin ang aking mga binata: niyapakan ng Panginoon na parang pisaan ng ubas ang anak na dalaga ng Juda. Gipamiangan sa Ginoo ang tanan nakong makusganong tawo sa taliwala nako; Siya nagpatawag sa balaang pagkatigum batok kanako aron sa pagpigsat sa akong mga batanong lalake: Gitamakan sa Ginoo ang anak nga ulay sa Juda sama sa paggiuk diha sa pug-anan. Dahil sa mga bagay na ito ay umiiyak ako; ang mata ko, ang mata ko ay dinadaluyan ng luha; sapagkat ang mangaaliw na marapat magpaginhawa ng aking kaluluwa ay malayo sa akin: ang mga anak ko ay napahamak, sapagkat nanaig ang kaaway. Tungod niining mga butanga ako mihilak; ang mata ko, ang mata ko nagapaagay ug tubig; Kay ang maglilipay nga unta maoy magpabuhi sa akong kalag halayo man kanako: Ang akong mga anak nangahimong biniyaan, tungod kay ang kaaway nakadaug man. Iginawad ng Sion ang kaniyang mga kamay; walang umaliw sa kaniya; nagutos ang Panginoon tungkol sa Jacob, na silang nangasa palibot niya ay magiging kaniyang mga kalaban: ang Jerusalem ay parang maruming bagay sa gitna nila. Gibuklad sa Sion ang iyang mga kamot; walay mausa nga makalipay kaniya: Si Jehova nagsugo mahatungod kang Jacob, nga kadtong nanaglibut kaniya mangahimo nga iyang mga kabatok: Ang Jerusalem anaa sa taliwala nila sama sa usa ka butang nga mahugaw. Ang Panginoon ay matuwid; sapagkat ako'y nanghimagsik laban sa kaniyang utos: inyong pakinggan, isinasamo ko sa inyo, ninyong lahat na bayan, at inyong masdan ang aking kapanglawan: ang aking mga dalaga at ang aking mga binata ay pumasok sa pagkabihag. Si Jehova matarung man; tungod kay ako misukol batok sa iyang sugo; Pamati, gipangamuyo ko kaninyo, kamong tanan nga mga katawohan, ug sud-onga ang akong kasubo: Ang akong mga ulay ug ang akong mga batan-ong lalake nahimong mga binihag. Aking tinawagan ang mga mangingibig sa akin, ngunit dinaya nila: nalagot ang hininga ng aking mga saserdote at ng aking mga matanda sa bayan, habang nagsisihanap sila ng pagkain upang paginhawahin ang kanilang kaluluwa. Gipatawag ko ang akong mga hinigugma, apan gilimbongan ako nila: Ang akong mga sacerdote ug ang akong mga anciano nangamatay didto sa ciudad, Samtang nanagpangita sila sa ilang makaon aron sa pagpabuhi sa ilang mga kalag. Masdan mo, Oh Panginoon; sapagkat ako'y nasa kapanglawan; ang aking puso ay namamanglaw; ang aking puso ay nagugulumihanan; sapagkat ako'y lubhang nanghimagsik: sa labas ay tabak ang lumalansag, sa loob ay may parang kamatayan. Sud-onga, Oh Jehova; kay ako ania sa kasakitan; ang akong kasingkasing ania sa kasamok; Ang akong kasingkasing nabuyok sa sulod nako; tungod kay ako misukol sa hilabihan gayud: Sa halayong dapit ang espada nagapamatay, sa balay ania ang gutom nga sama sa kamatayon. Nabalitaan nila na ako'y nagbubuntong-hininga; walang umaliw sa akin; Lahat ng aking mga kaaway ay nangakarinig ng aking kabagabagan; sila'y nangatuwa na iyong ginawa: iyong pararatingin ang araw na iyong itinanyag, at sila'y magiging gaya ko. Sila nakadungog nga ako nagapanghupaw; walay mausa nga makalipay kanako; Ang tanan nako nga mga kaaway nakadungog sa akong kasamok; nalipay sila nga imong gihimo kini: Ipadala mo ang adlaw nga imong gipamantala, ug sila mahimo nga sama kanako. Magsidating nawa ang lahat nilang kasamaan sa harap mo; at gawin mo sa kanila, ang gaya ng ginawa mo sa akin dahil sa lahat kong mga pagsalangsang: sapagkat ang aking mga buntong-hininga ay marami, at ang aking puso ay nanglulupaypay. Tugoti nga ang tanan nilang kadautan mahiduol sa imong atubangan; Ug buhata kanila ang sama sa imong gibuhat kanako tungod sa tanan nako nga kalapasan: Kay ang akong mga pagpanghupaw daghan man, ug ang akong kasingkasing nagakaluya. Anot tinakpan ng Panginoon ang anak na babae ng Sion ng alapaap sa kaniyang galit! Kaniyang inihagis mula sa langit hanggang sa lupa ang kagandahan ng Israel, at hindi inalaala ang kaniyang tungtungan ng paa sa kaarawan ng kaniyang galit. Naunsa man nga ang Ginoo nagtabon sa anak nga babaye sa Sion uban sa usa ka panganod sa iyang kasuko! Ug gihulog niya gikan sa langit ngadto sa yuta ang katahum sa Israel, Ug wala mahanundum sa iyang tumbanan sa tiil sa adlaw sa iyang kasuko. Nilamon ng Panginoon ang lahat na tahanan ng Jacob, at siya'y hindi naawa: Kanyang ibinagsak sa kaniyang poot ang mga katibayan ng anak na babae ng Juda; kaniyang inilugmok ang mga yaon sa lupa: kaniyang ipinahamak ang kaharian at ang mga prinsipe niyaon. Gilamoy sa Ginoo ang tanang mga puloy-anan ni Jacob, ug wala malooy kanila; Iyang gipangguba diha sa iyang kasuko ang mga salipdanan sa anak nga babaye sa Juda; Sila gipanagpukan ngadto sa yuta; gihugawan niya ang gingharian ug ang mga principe niini. Kaniyang inihiwalay sa pamamagitan ng mabangis na galit ang buong sungay ng Israel; kaniyang iniurong ang kaniyang kanang kamay sa harap ng kaaway: at kaniyang sinilaban ang Jacob na parang maalab na apoy, na namumugnaw sa palibot. Iyang giputol tungod sa iyang mabangis nga kasuko ang tibook sungay sa Israel; Iyang gibutad ang iyang kamot nga too gikan sa atubangan sa kaaway: Ug iyang gisunog si Jacob ingon sa usa ka nagadilaab nga kalayo, nga nagalamoy sa paglibut. Kaniyang iniakma ang kaniyang busog na parang kaaway, kaniyang iniyamba ang kaniyang kanan na parang kalaban, at pinatay ang lahat na maligaya sa mata: sa tolda ng anak na babae ng Sion ay kaniyang ibinuhos ang kaniyang kapusukan na parang apoy. Iyang gibusog ang iyang pana ingon sa usa ka kaaway, siya mitindog uban ang too niyang kamot sama sa usa ka kabatok, Ug gipamatay ang tanan nga nahimut-an sa mata: Sulod sa balong-balong sa anak nga babaye sa Sion iyang gibubo ang iyang kaligutgut ingon sa kalayo. Ang Panginoon ay naging parang kaaway, kaniyang nilamon ang Israel; kaniyang nilamon ang lahat niyang palacio, kaniyang iginiba ang kaniyang mga katibayan; at kaniyang pinarami sa anak na babae ng Juda ang panangis at panaghoy. Ang Ginoo nahimong sama sa usa ka kaaway, iyang gilamoy ang Israel; Iyang gilamoy ang tanan nga mga palacio niini, iyang gipanglaglag ang iyang mga salipdanan; Ug iyang gipadaghan ang pagbalata ug pagbakho sa anak nga babaye sa Juda. At kaniyang inalis na may karahasan ang tabernakulo niya na gaya ng nasa halamanan; kaniyang sinira ang kaniyang mga dako ng kapulungan: ipinalimot ng Panginoon ang takdang kapulungan at sabbath sa Sion, at hinamak sa pagiinit ng kaniyang galit ang hari at ang saserdote. Ug iyang gikuha sa pagkamabangis ang iyang tabernaculo, nga daw ingon sa usa ka tanaman; iyang gilaglag ang iyang dapit nga tigumanan: Si Jehova naghimo nga hikalimtan didto sa Sion ang balaang pagkatigum ug ang adlaw nga igpapahulay, Ug nagtamay sa hari ug sa sacerdote diha sa iyang kasuko. Iniwasak ng Panginoon ang kaniyang dambana, kaniyang kinayamutan ang kaniyang santuario; kaniyang ibinigay sa kamay ng kaaway ang mga pader ng kaniyang mga palacio: sila'y nangagingay sa bahay ng Panginoon, na parang kaarawan ng takdang kapulungan. Si Jehova nagsalikway sa iyang halaran, siya nag-ayad sa iyang balaang puloy-anan; Iyang gihatag sa iyang kaaway ang mga kuta sa iyang mga palacio; Sila nanagbanha sulod sa balay ni Jehova, ingon sa adlaw sa maligdong nga pagkatigum. Ipinasiya ng Panginoon na gibain ang kuta ng anak na babae ng Sion; kaniyang iniladlad ang lubid, hindi niya iniurong ang kaniyang kamay sa paggiba: at kaniyang pinapanaghoy ang moog at ang kuta; nanganglulupaypay kapuwa. Gitinguha ni Jehova ang paglaglag sa kuta sa anak nga babaye sa Sion; Iyang gikutay ang usa ka pisi, wala niya kuhaa ang iyang kamot gikan sa paglaglag niini: Ug gipabakho niya ang salipdanan ug ang kuta; silang duha nagaanam ug kahuyang. Ang kaniyang mga pintuang-bayan ay nangabaon sa lupa; kaniyang giniba at nasira ang kaniyang mga halang: ang kaniyang hari at ang kaniyang mga prinsipe ay nangasa gitna ng mga bansa na hindi kinaroroonan ng kautusan; Oo, ang kaniyang mga propeta ay hindi nangakakasumpong ng pangitaing mula sa Panginoon. Ang iyang mga ganghaan nangalusno ngadto sa yuta; iyang gilaglag ug gipamunggo ang iyang mga trangka: Ang iyang hari ug ang iyang mga principe atua sa taliwala sa mga nasud diin wala didto ang Kasugaon; Oo, ang iyang mga manalagna wala na makakita ug panan-awon gikan kang Jehova. Ang mga matanda ng anak na babae ng Sion ay nangauupo sa lupa, sila'y nagsisitahimik; sila'y nangagsabog ng alabok sa kanilang mga ulo; sila'y nangagbigkis ng kayong magaspang: itinungo ng mga dalaga sa Jerusalem ang kanilang mga ulo sa lupa. Ang mga anciano sa anak nga babaye sa Sion nanagyaka sa yuta, ug sila nanaghilum; Sila nanagsaliyab ug abug sa ilang mga ulo; sila nanagbakus ug sako sa ilang mga kaugalingon; Ang mga ulay sa Jerusalem nanagpaduko sa ilang mga ulo sa yuta. Pinangangalumata ng mga luha ang aking mga mata, namamanglaw ang aking puso, ako'y lubhang nahahapis, dahil sa pagkapahamak ng anak na babae ng aking bayan, dahil sa ang mga bata at ang mga pasusuhin ay nanganglulupaypay sa mga lansangan ng bayan. Ang akong mga mata nahalap sa mga luha, ang akong kasingkasing nasamok; Ang akong atay gibubo sa yuta, tungod sa pagkalaglag sa anak nga babaye sa akong katawohan, Tungod kay ang mga bata ug ang mga masuso gipanguyapan diha sa kadalanan sa ciudad. Kanilang sinasabi sa kanilang mga ina, saan nandoon ang trigo at alak? Pagka sila'y nanganglulupaypay na parang sugatan sa mga lansangan sa bayan, pagka ang kanilang kaluluwa ay nanglulupaypay sa kandungan ng kanilang mga ina. Sila nagaingon sa ilang mga inahan: Hain man ang trigo ug vino? Sa diha nga gipanguyapan sila ingon sa mga samaran diha sa kadalanan sa ciudad, Sa diha nga gibubo nila ang ilang kalag sa sabakan sa ilang inahan. Ano ang aking patototohanan sa iyo? sa ano kita iwawangis, Oh anak na babae ng Jerusalem? Ano ang ihahalintulad ko sa iyo, upang maaliw kita, Oh anak na dalaga ng Sion? Sapagkat ang iyong sira ay malaking parang dagat: sinong makapagpapagaling sa iyo? Unsa ba ang akong igasaksi alang kanimo? unsa ba ang akong ipanig-ingon kanimo, Oh anak nga babaye sa Jerusalem? Unsa ba ang akong itanding kanimo, aron ako makalipay kanimo, Oh anak nga ulay sa Sion? Kay ang imong samad daku ingon sa dagat: kinsay makaayo kanimo? Ang iyong mga propeta ay nakakita para sa iyo ng mga pangitain na walang kabuluhan at kamangmangan; at hindi nila inilitaw ang iyong kasamaan, upang bawiin ang iyong pagkabihag, kundi nakarinig para sa iyo ng mga hulang walang kabuluhan at mga kadahilanan ng pagkatapon. Ang imong mga manalagna nakakita ug mga bakak ug binuang nga panan-awon alang kanimo: Ug sila wala makapakita sa imong kadautan, sa pagpabalik gikan sa imong pagkabinihag, Apan nakakita alang kanimo ug malimbongon nga mga pulong ug mga hinungdan sa pagkahininginlan ngadto sa laing dapit. Lahat na nangagdaraan ay ipinapakpak ang kanilang kamay sa iyo; sila'y nagsisisutsot at iginagalaw ang kanilang ulo sa anak na babae ng Jerusalem, na sinasabi, Ito baga ang bayan na tinatawag ng mga tao Ang kasakdalan ng kagandahan, Ang kagalakan ng buong lupa? Ang tanan nga minglabay nagapakpak sa ilang mga kamot kanimo; Sila nanagsitsit uban ang pagbiaybiay ug nagalingo-lingo sa ilang ulo sa anak nga babaye sa Jerusalem, nga nagaingon: Mao ba kini ang ciudad nga gitawag sa mga tawo Ang kahingpitan sa katahum, Ang kalipay sa tibook nga yuta? Ibinukang maluwang ng lahat mong kaaway ang kanilang bibig laban sa iyo: sila'y nagsisisutsot at nagsisipagngalit ng ngipin; kanilang sinasabi, Aming nilamon siya; tunay na ito ang kaarawan na aming hinihintay; aming nasumpungan, aming nakita. Ang tanan mong mga kaaway nagbuka pagdaku sa ilang baba batok kanimo: Sila nagasitsit uban ang pagbiaybiay ug nagapakagut sa ilang mga ngipon; sila nagaingon: Gilamoy namo siya; Sa pagkamatuod mao kini ang adlaw nga atong gipangita; ato nang hikaplagan, kini ato nang nakita. Ginawa ng Panginoon ang kaniyang ipinasiya; kaniyang tinupad ang kaniyang salita na kaniyang iniutos nang mga kaarawan nang una; kaniyang ibinagsak, at hindi naawa: at kaniyang pinapagkatuwa sa iyo ang kaaway; kaniyang pinataas ang sungay ng iyong mga kalaban. Natibawas na ni Jehova ang iyang tuyo; natuman na niya ang pulong nga iyang gisugo sa mga adlaw nga karaan: Iyang gibungkag, ug siya wala malooy: Ug iyang gihimo aron malipay ang imong kaaway batok kanimo; Gipataas niya ang sungay sa imong mga kabatok. Ang kanilang puso ay nagsisidaing sa Panginoon: Oh kuta ng anak na babae ng Sion, dumaloy ang mga luha na parang ilog araw at gabi; huwag kang magpahinga; huwag maglikat ang itim ng iyong mata. Ang ilang kasingkasing mitu-aw ngadto sa Ginoo: Oh kuta sa anak nga babaye sa Sion, paagaya ang mga luha ingon sa usa ka suba sa adlaw ug gabii; Ayaw hatagi ug pahulay ang imong kaugalingon; ayaw pahunonga ang kalimutaw sa imong mata. Bumangon ka, humiyaw ka sa gabi, sa pasimula ng mga pagpupuyat; ibuhos mo ang iyong puso na parang tubig sa harap ng mukha ng Panginoon: igawad mo ang iyong mga kamay sa kaniya dahil sa buhay ng iyong mga batang anak, na nanglulupaypay sa gutom sa dulo ng lahat na lansangan. Tumindog ka, tiyabaw sa gabii, sa sinugdan sa mga pagtukaw; Ibubo ang imong kasingkasing ingon sa tubig sa atubangan sa nawong sa Ginoo: Bayawa ang imong mga kamot ngadto kaniya alang sa kinabuhi sa imong mga magagmayng kabataan, nga nautas tungod sa kagutom sa ulohan sa tagsatagsa ka dalan. Tingnan mo, Oh Panginoon, at masdan mo, kung kanino mo ginawa ang ganito! Kakanin baga ng mga babae ang kanilang ipinanganak, ang mga anak na kinakalong sa mga kamay? Papatayin baga ang saserdote at ang propeta sa santuario ng Panginoon? Tan-awa, Oh Jehova, ug sud-onga kong kinsay imong gibuhatan sa ingon! Kan-on ba sa mga babaye ang ilang bunga, ang mga bata nga ginayogyog diha sa ilang mga kamot? Patyon ba ang sacerdote ug ang manalagna didto sa balaang puloy-anan sa Ginoo? Ang binata at ang matanda ay humihiga sa lupa sa mga lansangan; ang aking mga dalaga at ang aking mga binata ay nangabuwal sa tabak: iyong pinatay sila sa kaarawan ng iyong galit; iyong pinatay at hindi ka naawa. Ang batan-on ug tigulang namuyod sa yuta diha sa kadalanan; Ang akong mga ulay ug ang akong mga batan-ong lalake nangapukan pinaagi sa espada; Gipatay mo sila sa adlaw sa imong kasuko; gipatay mo ug wala ka malooy. Tinawag mo, gaya ng sa kaarawan ng takdang kapulungan, ang aking mga kakilabutan ay sa bawat dako; at walang nakatanan, o nalabi sa kaarawan ng galit ng Panginoon: yaong aking mga kinalong at pinalaki ay nilipol ng aking kaaway. Gitawag mo, ingon sa adlaw sa maligdong nga pagkatigum, ang akong mga kalisang sa tanang dapit; Ug sa adlaw sa kasuko ni Jehova walay bisan kinsa nga nakagawas kun nahibilin: Kadtong akong ginayogyog ug gialimahan maoy gilamoy sa akong kaaway. Ako ang tao na nakakita ng pagdadalamhati sa pamalo ng iyong poot. Ako mao ang tawo nga nakakita sa kasakitan pinaagi sa barahan sa iyang kapungot. Ako'y kaniyang pinatnubayan at pinalakad sa kadiliman, at hindi sa liwanag. Iyang gitultolan ako ug gipalakat ako sa kangitngitan, ug wala sa kahayag. Tunay na laban sa akin ay kaniyang iginagalaw ang kaniyang kamay na mulit muli buong araw. Sa pagkatinuod batok kanako iyang gipaatubang ang iyang kamot sa nakadaghan sa tibook nga adlaw. Ang aking laman at aking balat ay pinatanda niya; kaniyang binali ang aking mga buto. Ang akong unod ug ang akong panit yang gihimo nga tigulang; iyang gidugmok ang akong mga bukog. Ako'y kinalaban niya, at kinulong ako ng hirap at pagdaramdam. Siya nagtukod batok kanako, ug gilibutan ako sa kapaitan ug kasakitan. Kaniyang pinatahan ako sa mga madilim na dako, gaya ng nangamatay nang malaon. Gipapuyo niya ako sa mangiub nga mga dapit, sama niadtong dugay na nga nangamatay. Kaniyang binakuran ako na anopat ako'y hindi makalabas; kaniyang pinabigat ang aking tanikala. Ako gialad niya, aron dili ako makagula; iyang gipabug-at ang akong talikala. Oo, pagka ako'y dumadaing, at humihinging tulong, kaniyang pinagsasarhan ang aking daing. Oo, sa pagtiyabaw nako, ug sa pagtawag sa panabang, iyang gipugngan ang akong pag-ampo. Kaniyang binakuran ang aking mga daan ng tinabas na bato, kaniyang iniliko ang aking mga landas. Gialad niya sa mga bato nga sinapsapan ang akong mga alagianan; iyang gibaliko ang akong mga dalan. Siya'y parang oso na nagaabang sa akin, parang leon sa mga kubling dako. Alang kanako siya sama sa usa ka oso nga nagabanhig, ingon sa usa ka leon sa tago nga mga dapit. Kaniyang iniligaw ang aking mga lakad, at ako'y pinagwaraywaray niya; kaniyang ipinahamak ako; Iyang gipatipas ang akong mga alagianan, ug gikuniskunis niya ako; iyang gibuhat ako nga biniyaan. Kaniyang iniakma ang kaniyang busog, at ginawa akong pinaka tanda sa pana. Iyang gibusog ang iyang pana, ug iyang gipahaluna ako ingon sa usa ka ilig-onon alang sa pana. Ang mga pana ng kaniyang lalagyan ng pana ay kaniyang isinasaksak sa aking mga bato ng katawan. Ang mga udyong sa iyang baslayan gipalagbas sa akong mga amimislon. Ako'y naging kakutyaan sa aking buong bayan, at kanilang awit buong araw. Ako nahimong kataw-anan sa tibook ko nga katawohan, ug ilang alawiton sa tibook nga adlaw. Kaniyang pinuspos ako ng kapanglawan, kaniyang sinuya ako ng ajenjo. Gitugob niya ako sa kapaitan, gihubog niya ako sa panyawan. Kaniya namang biningot ang aking mga ngipin ng mga maliliit na grava; kaniyang tinabunan ako ng mga abo. Gidugmok usab niya ang akong mga ngipon sa mga magagmayng bato; gitabonan niya ako sa mga abo. At iyong inilayo ang aking kaluluwa sa kapayapaan; ako'y nakalimot ng kaginhawahan. Ug imong gihinginlan ang akong kalag ngadto sa halayo gikan sa kalinaw; ako nalimot na sa kauswagan. At aking sinabi, Ang lakas ko'y nawala, at ang aking pagasa sa Panginoon. Ug ako miingon: Ang akong kusog nawagtang na, ug ang akong paglaum nahanaw gikan kang Jehova. Alalahanin mo ang aking pagdadalamhati at ang aking karalitaan, ang ajenjo at ng apdo. Hinumduman mo ang akong kasakitan ug ang akong pagkaalaut, ang panyawan ug ang apdo. Ang kaluluwa ko'y naaalaala pa nila, at napangumbaba sa loob ko. Ang akong kalag nagahandum gihapon kanila, ug gipaubos sa sulod nako. Ito ang ginugunita ko sa aking pagiisip; kayat may pagasa ako. Nahinumdum ako niini sa akong panumduman; busa ako may paglaum. Sa mga kaawaan nga ng Panginoon ay hindi tayo nalipol, sapagkat ang kaniyang mga habag ay hindi nauubos. Tungod sa mga mahigugmaongkalolot ni Jehova kita wala mangalaglag, kay ang iyang mga kalooy walay paghubas. Ang mga yao'y bago tuwing umaga, dakila ang inyong pagtatapat. Sila ginabag-o sa matag-buntag; daku ang imong pagkamatinumanon. Ang Panginoon ay aking bahagi, sabi ng aking kaluluwa; kayat ako'y aasa sa kaniya. Si Jehova mao ang akong panulondon, nagaingon ang akong kalag; busa anaa kaniya ang akong paglaum. Ang Panginoon ay mabuti sa kanila na nangaghihintay sa kaniya, sa kaluluwa na humahanap sa kaniya. Si Jehova maayo alang kanila nga nagapaabut kaniya, alang sa kalag nga nagapangita kaniya. Mabuti nga na ang tao ay umasa at maghintay na tahimik sa pagliligtas ng Panginoon. Maayo nga ang tawo magalaum ug magapaabut sa kahilum sa kaluwasan ni Jehova. Mabuti nga sa tao na magpasan ng pamatok sa kaniyang kabataan. Maayo alang sa tawo nga pas-anon niya ang yugo sa iyang pagkabatan-on. Maupo siyang magisa at tumahimik, sapagkat kaniyang iniatang sa kaniya. Palingkora siya nga mag-inusara ug pahiluma, tungod kay kini iyang gipapas-an kaniya. Sumubsob siya sa alabok, kung gayo'y magkakaroon siya ng pagasa. Ipabutang ang iyang baba sa abug, kong sa ingon niana aduna pay mapaabut. Ibigay niya ang kaniyang pisngi sa sumasakit sa kaniya; mapuspos siya ng kadustaan. Ipataon niya ang iyang aping kaniya nga nagasagpa; aron siya mapuno gayud sa pagsudya. Sapagkat ang Panginoon ay hindi magtatakuwil magpakailan man. Kay ang Ginoo dili mosalikway sa walay katapusan. Sapagkat bagaman siya'y nagpapapanglaw, gayon ma'y magpapakita siya ng habag ayon sa kasaganaan ng kaniyang mga kaawaan. Kay bisan siya nagpaguol, apan siya malooy sumala sa gidaghanon sa iyang mga mahigugmaong-kalolot. Sapagkat siya'y hindi kusang dumadalamhati, o nagpapapanglaw man sa mga anak ng mga tao. Kay siya dili magasakit nga sa kinabubut-on, ni magapasubo sa mga anak sa tawo. Na yapakan sa ilalim ng paa ang lahat ng bihag sa lupa. Ang pagdugmok sa ilalum sa iyang mga tiil sa tanan nga mga binilanggo sa yuta, Na iliko ang matuwid ng tao sa harap ng mukha ng Kataastaasan, Ang pagtungina sa katungod sa usa ka tawo sa atubangan sa nawong sa Labing Hataas, Na iligaw ang tao sa kaniyang usap, hindi kinalulugdan ng Panginoon. Ang pagbalit-ad sa usa ka tawo sa iyang katungod, dili uyonan ni Jehova. Sino siya na nagsasabi, at nangyayari, kung hindi iniuutos ng Panginoon? Kinsa kadtong nagaingon, ug nahanabo man, sa diha nga wala magsugo ang Ginoo? Hindi baga sa bibig ng Kataastaasan nanggagaling ang masamat mabuti? Gikan sa baba sa Labing Hataas dili ba mogula ang dautan ug maayo? Bakit dumadaing ang taong may buhay, ang tao dahil sa parusa sa kaniyang mga kasalanan? Ngano man nga nagamahay ang usa ka buhi nga tawo, ang usa ka tawo tungod sa silot sa iyang mga sala? Ating usisain at suriin ang ating mga lakad, at manumbalik sa Panginoon. Susihon ta ug sulayan ta ang atong mga dalan, ug mamalik kita ngadto kang Jehova. Igawad natin ang ating puso sangpu ng ating mga kamay sa Dios sa langit. Bayawon ta ang atong kasingkasing uban ang atong mga kamot ngadto sa Dios sa kalangitan. Kami ay sumalangsang at nanghimagsik; ikaw ay hindi nagpatawad. Kita nakalapas ug nakasukol: wala ka magpasaylo. Tinakpan mo ang iyong sarili ng galit at hinabol mo kami; ikaw ay pumatay, ikaw ay hindi naawa. Nagatabon ka uban sa kasuko, ug nagalutos kanamo: nagapamatay ka, wala ka malooy. Tinakpan mo ang iyong sarili ng alapaap, na anopat hindi makadaan ang anomang panalangin. Nagatabon ka sa imong kaugalingon sa usa ka panganod, aron walay pag-ampo nga makalahos kanimo. Iyong ginawa kaming parang tapon at dumi sa gitna ng mga bayan. Gihimo mo kami nga sama sa nalug ug sagbut sa taliwala sa mga katawohan. Ibinukang maluwang ng lahat naming kaaway ang kanilang bibig laban sa amin. Ang tanan namong mga kaaway nagpabuka pagdaku sa ilang mga baba batok kanamo. Takot at ang hukay ay dumating sa amin, ang pagkasira at pagkagiba. Ang kahadlok ug ang gahong mingdangat kanamo, ang kalumpagan ug ang pagkalaglag. Ang mata ko'y dumadaloy ng mga ilog ng tubig, dahil sa pagkapahamak ng anak na babae ng aking bayan. Ang akong mata nagapadaligdig ug mga sapa sa tubig, tungod sa pagkalaglag sa anak nga babaye sa akong katawohan. Ang mata ko'y dinadaluyan at hindi naglilikat, na walang pagitan. Nagapaagay sa luha ang akong mata, ug walay paghunong, walay pagpahulay, Hanggang sa ang Panginoon ay tumungo, at tumingin mula sa langit. Hangtud si Jehova motan-aw ug mosud-ong gikan sa langit. Kinikilos ng aking mata ang aking kaluluwa, dahil sa lahat na anak na babae ng aking bayan. Ang akong mata nakapasubo sa akong kalag, tungod sa tanang mga anak nga babaye sa akong ciudad. Lubha nila akong hinahabol na parang ibon, na mga kaaway kong walang kadahilanan. Gigukod ako nila sa hilabihan ingon sa usa ka langgam, sila nga mga kaaway ko sa walay hinungdan. Kanilang pinaikli ang aking buhay sa bilangguan at hinagis ako ng bato. Gibugto nila ang akong kinabuhi sulod sa bilanggoan, ug gisalibay ako ug bato. Tubig ay nagsisihuho sa aking ulo; aking sinabi, Ako'y nahiwalay. Ang mga tubig mibanlas ibabaw sa akong ulo; unya miingon ako: Namatay na ako. Ako'y tumawag sa iyong pangalan, Oh Panginoon, mula sa kababababaang hukay. Ako nagsangpit sa imong ngalan, Oh Jehova, gikan sa kinahiladman nga bilanggoan. Iyong dininig ang aking tinig; huwag mong ikubli ang iyong pakinig sa aking hingal, sa aking daing. Gipatalinghugan mo ang akong tingog: ayaw pagtagoa ang imong igdulungog sa akong pagpangginhawa, sa akong pagtu-aw. Ikaw ay lumapit sa araw na ako'y tumawag sa iyo; iyong sinabi, Huwag kang matakot. Ikaw nagapaduol kanako sa adlaw nga ako nagsangpit kanimo; ikaw nag-ingon: Ayaw kahadlok. Oh Panginoon, iyong ipinagsanggalang ang mga usap ng aking kaluluwa; iyong tinubos ang aking buhay. Oh Ginoo, naglaban ka sa mga katungod sa akong kalag; gitubos mo ang akong kinabuhi. Oh Panginoon, iyong nakita ang aking pagkakamali; hatulan mo ang aking usap. Oh Jehova, nakakita ka sa akong sayup; hukman mo ang akong katungod. Iyong nakita ang lahat nilang panghihiganti, at ang lahat nilang pasiya laban sa akin. Nakita mo ang tanan nilang mga pagpanimalus ug ang tanan nilang mga lalang batok kanako. Iyong narinig ang kanilang pagduwahagi, Oh Panginoon, at lahat nilang pasiya laban sa akin, Nadungog mo ang ilang pagsudya, Oh Jehova, ug ang tana nilang mga lalang batok kanako, Ang mga labi ng nagsisibangon laban sa akin, at ang kanilang pasiya laban sa akin buong araw. Ang mga ngabil niadtong mingtindog batok kanako, ug ang ilang lalang batok kanako sa tibook nga adlaw. Masdan mo ang kanilang pagupo, at ang kanilang pagtayo; ako ang kanilang awit. Sud-onga ang ilang paglingkod, ug ang ilang pagtindog; 8 ako mao ang ilang alawiton. Ikaw ay magbibigay sa kanila ng kagantihan, Oh Panginoon, ayon sa gawa ng kanilang mga kamay. Magahatag ka kanila ug usa ka balus, Oh Jehova, sumala sa buhat sa ilang mga kamot. Iyong papagmamatigasin ang kanilang puso, ang iyong sumpa sa kanila. Magahatag ka kanila ug katig-a sa kasingkasing, ang imong tunglo kanila. Iyong hahabulin sila sa galit, at iyong lilipulin sila mula sa silong ng langit ng Panginoon. Magalutos ka kanila sa kasuko, ug laglagon mo sila gikan sa ubos sa mga langit ni Jehova. Anot ang ginto ay naging malabo! Anot ang pinakadalisay na ginto ay nagbago! Ang mga bato ng santuario ay natapon sa dulo ng lahat na lansangan. Naunsa nga ang bulawan mialup man! naunsa nga ang lunsay nga bulawan milubad man! Ang mga bato sa balaang puloyanan ginayabo didto sa tagsatagsa ka ulohan sa dalan. Ang mga mahalagang anak ng Sion, na katulad ng dalisay na ginto, anot pinahahalagahan na waring mga sisidlang lupa, na gawa ng mga kamay ng magpapalyok! Ang bililhong mga anak nga lalake sa Sion, takus ikatanding sa inulay nga bulawan, Naunsa nga sila giisip man nga ingon sa saro nga sa yutang kolonon, ang buhat sa mga kamot sa magkokolon! Maging ang mga chakal ay naglalabas ng suso, nangagpapasuso sa kanilang mga anak: ang anak na babae ng aking bayan ay naging mabagsik, parang mga avestruz sa ilang. Bisan pa ang mga irong ihalas mopagula sa ilang suso, mopasuso sa ilang mga itoy; Ang anak nga babaye sa akong katawohan nahimong mabangis, ingon sa mga avestruz sa kamingawan. Ang dila ng sumususong bata ay nadidikit sa ngalangala ng kaniyang bibig dahil sa uhaw: ang mga munting bata ay nagsisihingi ng tinapay, at walang taong magpuputol nito sa kanila. Ang dila sa bata nga masuso mitapot sa alingagngag sa iyang baba tungod sa kauhaw: Ang magagmayng kabataan mangayo ug tinapay, ug walay tawo nga magatipiktipik sa tinapay kanila. Silang nagsisikaing mainam ay nangahandusay sa mga lansangan: silang nagsilaki sa matingkad na pula ay nagsisihiga sa mga tapunan ng dumi. Kadtong nagkaon ug pinili nga kalan-on nangahimong biniyaan didto sa kadalanan: Kadtong nanagtubo sa mapula nga mga panapton minggakus ug mga pundok sa kinalibang. Sapagkat ang kasamaan ng anak na babae ng aking bayan ay lalong malaki kay sa kasalanan ng Sodoma, na nagiba sa isang sangdali, at walang mga kamay na humawak sa kaniya. Tungod kay ang kasal-anan sa anak nga babaye sa akong katawohan labing daku kay sa sala sa Sodoma, Nga gilaglag sulod sa usa ka pagpamilok, ug walay mga kamot nga minggunit kaniya. Ang kaniyang mga mahal na tao ay lalong malinis kay sa nieve, mga lalong maputi kay sa gatas; sila'y lalong mapula sa katawan kay sa mga rubi, ang kanilang kinis ay parang zafiro. Ang iyang mga halangdon labing maputli kay sa nieve, sila labing maputi kay sa gatas: Sila labing mapula ug lawas kay sa mga rubi, ang ilang kahinlo ingon sa zafiro: Ang kanilang anyo ay lalong maitim kay sa uling; sila'y hindi makilala sa mga lansangan: ang kanilang balat ay naninikit sa kanilang mga buto; natutuyo, nagiging parang tungkod. Ang ilang nawong maitum kay sa carbon; sila dili maila diha sa kadalanan: Ang ilang mga panit nanapot sa ilang mga bukog; kini nauga nga nahimong ingon sa usa ka pinutol. Silang napatay ng tabak ay maigi kay sa kanila na napatay ng gutom; sapagkat ang mga ito ay nagsisihapay, na napalagpasan, dahil sa pangangailangan ng mga bunga sa parang. Kadtong gipamatay pinaagi sa pinuti labing maayo kay niadtong nangamatay sa gutom: Kay kini nagakahunos daw gilagbasan, tungod sa kawalad-on sa mga bunga sa uma. Ang mga kamay ng mga mahabaging babae ay nangagluto ng kanilang sariling mga anak; mga naging kanilang pagkain sa pagkapahamak ng anak na babae ng aking bayan. Ang mga kamot sa makalolooy nga mga babaye nanaglata sa kaugalingon nilang mga anak: Sila nahimo nga ilang kalan-on sa pagkalaglag sa anak nga babaye sa akong katawohan. Ginanap ng Panginoon ang kaniyang kapusukan, kaniyang ibinugso ang kaniyang mabangis na galit; at siya'y nagpaalab ng apoy sa Sion, na pumugnaw ng mga patibayan niyaon. Natuman ni Jehova ang iyang kaligutgut, iyang gibubo ang iyang mabangis nga kasuko; Ug siya nagdaub sa kalayo sa Sion, nga naglamoy sa mga patukoranan niana. Ang mga hari sa lupa ay hindi nanganiwala, o ang lahat mang nananahan sa sanglibutan, na ang kaaway at kalaban ay papasok sa mga pintuang-bayan ng Jerusalem. Ang mga hari sa yuta wala managpanoo, ni ang tanang pumoluyo sa kalibutan, Nga ang kabatok ug ang kaaway makasulod sa mga pultahan sa Jerusalem. Dahil nga sa mga kasalanan ng kaniyang mga propeta, at sa mga kasamaan ng kaniyang mga saserdote, na nagbubo ng dugo ng mga ganap sa gitna niya. Tungod sa mga sala sa iyang mga manalagna, ug sa mga kasal-anan sa iyang mga sacerdote, Nga nanag-ula sa dugo sa mga matarung diha sa iyang taliwala. Sila'y nagsisikapa sa mga lansangan na parang mga bulag, sila'y nangadudumhan ng dugo, na anopat hindi mahipo ng mga tao ang kanilang mga suot. Sila nanagsalaag sa kadalanan ingon sa mga buta nga mga tawo, sila nahugawan sa dugo, Sa pagkaagi nga ang mga tawo dili makahikap sa ilang mga saput. Magsihiwalay kayo, sila'y nagsisihiyaw sa kanila, Marurumi! magsihiwalay kayo, magsihiwalay kayo, huwag ninyong hipuin: nang sila'y magsitakas at magsilaboy ay sinabi ng mga tao sa gitna ng mga bansa, Hindi na sila nangingibang bayan pa rito. Pamahawa kamo, sila mingtiyabaw kanila: Mahugaw! pahawa, pahawa, ayaw paghikapa! Sa diha nga mingkalagiw sila ug mingsalaag, ang mga tawo mingingon sa taliwala sa mga nasud: Pinangalat sila ng galit ng Panginoon; sila'y hindi na niya lilingapin pa. Hindi nila iginagalang ang mga pagkatao ng mga saserdote, hindi nila pinakukundanganan ang mga matanda. Sila dili na makapuyo pag-usab dinhi. Ang kasuko ni Jehova nagpapatlaag kanila; siya dili na magtagad pag-usab kanila: Sila wala motahud sa mga pagkatawo sa mga sacerdote, sila wala modapig sa mga anciano. Ang aming mga mata ay nangangalumata dahil sa aming paghihintay ng walang kabuluhang tulong: sa aming paghihintay ay nangaghihintay kami sa isang bansa na hindi makapagligtas. Ang among mga mata naluya sa pagpangita sa kawang namong pagtabang: Sa among pagtukaw kami nagabantay sa usa ka nasud nga dili makaluwas. Kanilang inaabangan ang aming mga hakbang, upang huwag kaming makayaon sa aming mga lansangan: ang aming wakas ay malapit na, ang aming mga kaarawan ay nangaganap; sapagkat ang aming wakas ay dumating. Sila nangita sa among mga lakang, sa pagkaagi nga kami dili makaadto sa among kadalanan: Ang among katapusan haduol na, ang among mga adlaw natuman na; kay ang among katapusan mingdangat na. Ang mga manghahabol sa amin ay lalong maliliksi kay sa mga aguila sa himpapawid: kanilang hinabol kami sa mga bundok, kanilang binakayan kami sa ilang. Ang among mga manggugukod matulin pa kay sa mga agila sa kalangitan: Sila minggukod kanamo ibabaw sa kabukiran, sila nanagbanhig kanamo sa kamingawan. Ang hinga ng aming mga butas ng ilong, ang pinahiran ng Panginoon ay nahuli sa kanilang mga hukay; na siya naming pinagsasabihan, sa kaniyang mga lilim ay mabubuhay kami sa mga bansa. Ang gininhawa sa among mga ilong, ang dinihog ni Jehova, nadakup sa ilang mga gahong; Nga mahitungod kaniya ming-ingon kami: Ilalum sa iyang landong kami magapuyo sa taliwala sa mga nasud. Ikaw ay magalak at matuwa Oh anak na babae ng Edom, na tumatahan sa lupain ng Uz: ang saro ay darating din sa iyo; ikaw ay malalango, at magpapakahubad. Pagmaya ug paglipay, Oh anak nga babaye sa Edom, nga nagapuyo sa yuta sa Hus: Ang copa usab moagi nganha kanimo: ikaw mahubog, ug maghubo sa imong kaugalingon. Ang parusa sa iyong kasamaan ay naganap, Oh anak na babae ng Sion, hindi ka na niya dadalhin pa sa pagkabihag: kaniyang dadalawin ang iyong kasamaan, Oh anak na babae ng Edom; kaniyang ililitaw ang iyong mga kasalanan. Ang silot sa imong kasal-anan natuman na, Oh anak nga babaye sa Sion; siya dili na modala kanimo pag-usab ngadto sa pagkabinihag: Du-awon niya ang imong kasalanan, Oh anak nga babaye sa Edom; igapadayag niya ang imong mga sala. Iyong alalahanin, Oh Panginoon, kung anong dumating sa amin: iyong masdan, at tingnan ang aming pagkadusta. Hinumdumi, Oh Jehova, kong unsay nahitabo kanamo: Sud-onga, ug tan-awa ang among kaulaw. Ang aming mana ay napasa mga taga ibang lupa, ang aming mga bahay ay sa mga taga ibang bayan. Ang among kabilin nahulog ngadto sa mga dumuloong, Ang among mga balay ngadto sa mga lumalangyaw. Kami ay mga ulila at walang ama; ang aming mga ina ay parang mga bao. Kami mga ilo ug walay mga amahan; Ang among mga inahan nangahimong mga balo. Aming ininom ang aming tubig sa halaga ng salapi; ang aming kahoy ay ipinagbibili sa amin. Kami nag-inum sa among tubig nga binayloan sa salapi; Ang among kahoy ginabaligya na kanamo. Ang mga manghahabol sa amin ay nangasa aming mga leeg: kami ay mga pagod, at walang kapahingahan. Ang mga maglulutos kanamo nagaungot sa among mga liog: Kami gikapuyan ug walay pahulay. Kami ay nakipagkamay sa mga taga Egipto, at sa mga taga Asiria, upang mangabusog ng tinapay. Among gihatag ang kamot ngadto sa mga Egiptohanon, Ug sa mga Asiriahanon, aron tagbawon sa tinapay. Ang aming mga magulang ay nagkasala at wala na; At aming pinasan ang kanilang mga kasamaan. Ang among mga amahan nanagpakasala, ug wala na; Ug among giantus ang ilang kasal-anan. Mga alipin ay nangagpupuno sa amin: walang magligtas sa amin sa kanilang kamay. Ang mga sulogoon maoy nagahari kanamo: Walay makaluwas kanamo gikan sa ilang kamot. Aming tinatamo ang aming tinapay sa pamamagitan ng kapahamakan ng aming buhay, dahil sa tabak sa ilang. Makuha namo ang among tinapay uban ang peligro sa among kinabuhi, Tungod sa espada didto sa kamingawan. Ang aming balat ay maitim na parang hurno, dahil sa maningas na init ng kagutom. Ang among panit maitum sama sa usa ka hudno, Tungod sa makasunog nga kainit sa kagutmanan. Kanilang dinahas ang mga babae, sa Sion, ang mga dalaga sa mga bayan ng Juda. Ginalugos nila ang mga babaye didto sa Sion, Ang mga ulay sa ciudad sa Juda. Ang mga prinsipe ay nangabibitin ng kanilang kamay: ang mga mukha ng mga matanda ay hindi iginagalang. Ang mga principe ginabitay pinaagi sa ilang mga kamot: Ang mga nawong sa mga anciano wala tahura. Ang mga binata ay nangagpapasan ng gilingan, at ang mga bata ay nangadudulas sa lilim ng kahoy. Ang mga batan-ong lalake maoy nanagpas-an sa galingan; Ug ang kabataan gipahiumod sa ilalum sa kahoy. Ang mga matanda ay wala na sa pintuang-bayan. Ang mga binata'y wala na sa kanilang mga tugtugin. Ang mga anciano namiya sa pultahan, Ang mga batan-ong lalake namiya sa ilang honi. Ang kagalakan ng aming puso ay naglikat; ang aming sayaw ay napalitan ng tangisan. Ang kalipay sa among kasingkasing mihunong na; Ang among sayaw nahimong pagminatay. Ang putong ay nahulog mula sa aming ulo: sa aba namin! sapagkat kami ay nangagkasala. Ang purongpurong nahulog gikan sa among ulo: Alaut kami kay kami nakasala man! Dahil dito ang aming puso ay nanglulupaypay; dahil sa mga bagay na ito ay nagdidilim ang aming mga mata; Tungod niini ang among kasingkasing nagakaluya; Tungod niining mga butanga ang among mga mata lubog na. Dahil sa bundok ng Sion na nasira; nilalakaran ng mga zora. Tungod sa bukid sa Sion, nga mamingaw: Ang mga milo nagalakaw sa ibabaw niana. Ikaw, Oh Panginoon, nananatili magpakailan man: ang iyong luklukan ay sa salit saling lahi. Ikaw, Oh Jehova, magapabilin sa walay katapusan; Ang imong trono nagapadayon gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan. Bakit mo kami nililimot magpakailan man, at pinababayaan mo kaming totoong malaon? Ngano man nga nalimot ka kanamo sa walay katapusan, Ug mibiya kanamo sa hataas kaayong panahon? Manumbalik ka sa amin, Oh Panginoon, at kami ay manunumbalik: baguhin mo ang aming mga araw na gaya nang una. Pabalika kami nganha kanimo, Oh Jehova, ug kami mamalik; Bag-oha ang among mga adlaw ingon sa kanhing panahon. Nangyari nga nang ikatatlong pung taon, sa ikaapat na buwan, nang ikalimang araw ng buwan, samantalang ako'y kasama ng mga bihag sa pangpang ng ilog Chebar, na ang langit ay nabuksan, at ako'y nakakita ng mga pangitain mula sa Dios. Karon nahitabo sa ikakatloan ka tuig, sa ikaupat ka bulan, sa ikalima ka adlaw sa bulan, samtang diha ako sa taliwala sa mga binihag nga diha sa daplin sa suba sa Chebar, nga ang mga langit nangaabli, ug ako nakakita sa mga panan-awon sa Dios. Nang ikalimang araw ng buwan, na siyang ikalimang taon ng pagkabihag ng haring Joacim, Sa ikalima ka adlaw sa bulan, nga mao ang ikalima ka tuig sa pagkabihag ni hari Joachin, Ang salita ng Panginoon ay dumating na maliwanag kay Ezekiel na saserdote, na anak ni Buzi, sa lupain ng mga Caldeo sa pangpang ng ilog Chebar: at ang kamay ng Panginoon, ay sumasa kaniya. Ang pulong ni Jehova midangat pagtuyo kang Ezequiel nga sacerdote, anak nga lalake ni Buzi, sa yuta sa mga Caldeahanon sa daplin sa suba sa Chebar; ug ang kamot ni Jehova gitapion kaniya. At ako'y tumingin, at, narito, isang unos na hangin ay lumabas na mula sa hilagaan, na isang malaking ulap, na may isang apoy na naglilikom sa sarili, at isang ningning sa palibot, at mula sa gitna niyao'y may parang metal na nagbabaga, mula sa gitna ng apoy. Ug ako mitan-aw, ug, ania karon, ang usa ka unos migula gikan sa amihanan, usa ka dakung panganod, uban ang kalayo nga nagalimin sa iyang kaugalingon, ug ang usa ka kahayag diha naglibut niana, ug gikan sa taliwala niana dihay ingon sa nagsiga nga ambar, gikan sa taliwala sa kalayo. At mula sa gitna niyao'y nanggaling ang kahawig ng apat na nilalang na may buhay. At ito ang kanilang anyo, Sila'y nakawangis ng isang tao; Ug gikan sa taliwala niini nanggula ang mga may-ong sa upat ka buhing mga binuhat. Ug kini mao ang ilang panagway: Sila may may-ong sa usa ka tawo; At bawat isa ay may apat na mukha, at bawat isa sa kanila ay may apat na pakpak. Ug ang tagsatagsa may upat ka mga nawong, ug ang tagsatagsa kanila may upat ka mga pako. At ang kanilang mga paa ay mga matuwid na paa; at ang talampakan ng kanilang mga paa ay parang talampakan ng paa ng isang guya; at sila'y nagsisikinang na parang kulay ng tansong binuli. Ug ang ilang mga tiil maoy mga tiil nga matul-id; ug ang lapalapa sa ilang mga tiil sama sa lapalapa sa tiil sa usa ka nating vaca; ug kini sila nanagpangidlap sama sa pinasinaw nga tumbaga. At sila'y may mga kamay ng tao sa ilalim ng kanilang mga pakpak sa kanilang apat na tagiliran; at silang apat ay may kanilang mga mukha, at may kanilang mga pakpak na ganito: Ug sila may mga kamot sa usa ka tawo ilalum sa ilang mga pako diha sa ilang upat ka kiliran; ug silang upat may kahimtang sa ilang mga nawong ug sa ilang mga pako sa ingon niini. Ang kanilang mga pakpak ay nagkakadaitan; sila'y hindi nagsisipihit nang sila'y yumaon; yumaon bawat isa sa kanila na patuloy. Ang ilang mga pako nadugtong sa usa ug usa; sila wala moliso sa diha nga sila mipanaw; sila nga tagsatagsa mipanaw sa matul-id ngadto sa unahan. Tungkol sa anyo ng kanilang mga mukha, sila'y may mukhang tao; at silang apat ay may mukha ng leon sa kanang tagiliran; at silang apat ay may mukha ng baka sa kaliwang tagiliran; silang apat ay may mukha rin ng aguila. Mahatungod sa may-ong sa ilang mga nawong, sila may nawong sa usa ka tawo; ug silang upat may nawong sa usa ka leon sa kiliran nga too; ug silang upat may nawong sa usa ka vaca diha sa kiliran nga wala; silang upat usab may nawong sa usa ka agila. At ang kanilang mga mukha at ang kanilang mga pakpak ay magkahiwalay sa itaas: dalawang pakpak ng bawat isa ay nagkakadaitan at ang dalawa ay nagsisitakip ng kanilang mga katawan. Ug ang ilang mga nawong ug ang ilang mga pako nabulag dapit sa itaas; ang duruha ka mga pako sa tagsatagsa nadugtong sa usa ug usa, ug ang duruha nagtabon sa ilang mga lawas. At yumaon bawat isa sa kanila na patuloy; kung saan naparoroon ang espiritu, doon sila nangaparoroon; sila'y hindi nagsisipihit nang sila'y yumaon. Ug sila nga tagsatagsa mipanaw sa matul-id ngadto sa unahan: diin moadto ang espiritu, sila mangadto didto; sila wala moliso sa diha nga sila mipanaw. Tungkol sa anyo ng mga nilalang na may buhay, ang kanilang katulad ay parang mga bagang nagniningas; parang mga sulo: ang apoy ay tumataas at bumababa sa gitna ng mga nilalang na may buhay at ang apoy ay maningas, at mula sa apoy ay may lumabas na kidlat. Mahatungod sa may-ong sa buhing nga binuhat, ang ilang dagway sama sa nagasiga nga baga sa kalayo, ug sama sa dagway sa mga sulo; ang kalayo nagsaka-kanaug sa taliwala sa buhing mga binuhat; ug ang kalayo masiga, ug gikan sa kalayo migula ang kilat. At ang mga nilalang na may buhay ay nagsitakbo at nagsibalik na parang kislap ng kidlat. Ug ang buhing mga binuhat mingdalagan ug mingbalik ingon sa dagway sa usa ka pagkidlap sa kilat. Samantala ngang minamasdan ko ang mga nilalang na may buhay, narito, ang isang gulong sa lupa sa siping ng mga nilalang na may buhay, sa bawat isa ng apat na mukha ng mga yaon. Karon sa pagtan-aw ko sa buhing mga binuhat, ania karon, ang usa ka ligid diha sa ibabaw sa yuta tupad sa buhing mga binuhat, nga alang sa tagsatagsa sa upat ka mga nawong niini. Ang anyo ng mga gulong at ng kanilang pagkayari ay parang kulay ng berilo: at ang apat na yaon ay may isang anyo: at ang kanilang anyo at ang kanilang pagkayari ay parang isang gulong sa loob ng isang gulong. Ang dagway sa mga ligid ug sa buhat niini ingon sa usa ka berilo: ug silang upat may usa lamang ka may-ong; ug ang ilang dagway ug ang ilang buhat niini daw ingon sa usa ka ligid nga anaa sa sulod sa usa ka ligid. Pagka yumaon, nagsisiyaon sa kanilang apat na dako: hindi nagsisipihit nang sila'y yumaon. Sa diha nga kini mipanaw, kini mipanaw sa ilang upat ka gipadulngan: ug sila wala moliso sa diha nga sila mipanaw. Tungkol sa kanilang mga Rueda ay matataas at kakilakilabot; at itong apat ay may kanilang mga Ilanta na puno ng mga mata sa palibot. Mahatungod sa ilang mga yantas, kini hatag-as kaayo ug makalilisang; ug kining upat may mga yantas nga puno sa mga mata nga nagalibut. At pagka ang mga nilalang na may buhay ay nagsisiyaon, ang mga gulong ay nagsisiyaon sa siping nila; at pagka ang mga nilalang na may buhay ay nangatataas mula sa lupa, ang mga gulong ay nangatataas. Ug sa diha nga mga buhi nga mga binuhat mipanaw, ang mga ligid mingpanaw tupad niini: ug sa diha nga alsahon ang buhing mga binuhat gikan sa yuta, ang mga ligid gialsa usab. Kung saan naparoroon ang espiritu ay nangaparoroon sila; doon pinaparoonan ng espiritu; at ang mga gulong ay nangatataas sa siping nila; sapagkat ang espiritu ng nilalang na may buhay ay nasa mga gulong. Bisan asa ang espiritu moadto, kini ming-adto; didto ang espiritu kinahanglan moadto: ug ang mga ligid gialsa tupad niini; kay ang espiritu sa buhing binuhat diha man sa mga ligid. Pagka ang mga yaon ay nagsisiyaon, ang mga ito'y nagsisiyaon; at pagka ang mga yaon ay nagsisitayo, ang mga ito ay nagsisitayo; at pagka ang mga yaon ay nangatataas mula sa lupa, ang mga gulong ay nangatataas sa siping nila; sapagkat ang espiritu ng nilalang na may buhay ay nasa mga gulong. Sa diha nga kadto mipanaw, kini mipanaw man; ug sa diha nga kadto nanindog, kini nanindog man; ug sa diha nga kadto gialsa gikan sa yuta, ang mga ligid gialsa tupad kanila: kay ang espiritu sa buhing binuhat diha man sa mga ligid. At sa ibabaw ng ulo ng nilalang na may buhay, may kawangis ng langit, na parang kulay ng kakilakilabot na bubog, na nakaunat sa itaas ng kanilang mga ulo. Ug ibabaw sa ulo sa buhi nga binuhat didto ang may-ong sa hawan, sama sa makalilisang nga bildo nga tan-awon, nga binuklad ibabaw sa ilang mga ulo sa itaas. At sa ilalim ng langit ay nakaunat ang kanilang mga pakpak, na ang isa ay sa gawi ng isa: bawat isa'y may dalawa na tumatakip ng kaniyang katawan sa dakong ito, at bawat isa'y may dalawa na tumatakip sa dakong yaon. Ug ilalum sa hawan diha ang ilang mga pako natul-id, ang usa paingon sa usa: ang tagsatagsa may duruha nga nagtabon niining kilira, ug ang tagsatagsa may duruha nga nagtabon nianang kilira, sa ilang mga lawas. At nang sila'y magsiyaon, aking narinig ang pagaspas ng kanilang mga pakpak na parang hugong ng maraming tubig, parang tinig ng Makapangyarihan sa lahat, na hugong ng kagulo na gaya ng kaingay ng isang hukbo: pagka sila'y nagsisitayo, kanilang ibinababa ang kanilang mga pakpak. Ug sa mingpanaw sila, ako nakadungog sa kinapakapa sa ilang mga pako ingon sa hinaganas sa dakung katubigan, ingon sa tingog sa Makagagahum sa ngatanan, usa ka kagahub sa kagubot nga ingon sa kagahub sa usa ka panon: sa diha nga motindog sila, ilang gipahoyhoy ang ilang mga pako. At may tinig na nagmula sa itaas ng langit na nasa ibabaw ng kanilang mga ulo: pagka sila'y nagsisitayo, kanilang ibinababa ang kanilang mga pakpak. Ug dihay usa ka tingog ibabaw sa hawan nga diha sa ibabaw sa ilang mga ulo: sa diha nga mingtindog sila, gipahoyhoy nila ang ilang mga pako. At sa itaas ng langit na nasa itaas ng kanilang mga ulo ay may kawangis ng isang luklukan na parang anyo ng batong zafiro; at sa ibabaw ng kawangis ng luklukan ay may kawangis ng isang tao sa itaas niyaon. Ug ibabaw sa hawan nga diha sa ibabaw sa ilang mga ulo mao ang may-ong sa usa ka trono, ingon sa panagway sa usa ka bato nga zafiro; ug diha sa may-ong sa trono mao ang may-ong sa panagway sa usa ka tawo ibabaw niana sa itaas. At ako'y nakakita ng parang metal na nagbabaga, na parang anyo ng apoy sa loob niyaon, na nakikita mula sa kaniyang mga balakang na paitaas; at mula sa kaniyang mga balakang na paibaba ay nakakita ako ng parang anyo ng apoy, at may ningning sa palibot niyaon. Ug nakita ko nga ingon sa nagasiga nga ambar, ingon sa panagway sa kalayo sulod niini nga naglibut, gikan sa dagway sa iyang mga hawak ug ngadto sa itaas; ug gikan sa dagway sa iyang mga hawak ug ngadto sa ubos nakita ko ang ingon sa panagway sa kalayo, ug dihay kasiga nga naglibut kaniya. Kung paano ang anyo ng bahaghari na nasa alapaap sa kaarawan ng ulan, gayon ang anyo ng kinang sa palibot. Ito ang anyo ng kaluwalhatian ng Panginoon. At nang aking makita, ako'y nasubasob, at aking narinig ang tinig ng isang nagsasalita. Ingon sa panagway sa balangaw nga anaa sa panganod sa adlaw nga may ulan, mao man ang panagway sa kasidlak nga naglibut. Kini mao ang panagway sa may-ong sa himaya ni Jehova. Ug sa diha nga nakita ko kini, ako miyaub, ug nadungog ko ang usa ka tingog sa usa nga nagsulti. At sinabi niya sa akin, Anak ng tao, tumayo ka ng iyong mga paa, at ako'y makikipagsalitaan sa iyo. Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, tumindog ka, ug ako makigsulti kanimo. At ang Espiritu ay sumaakin nang siya'y magsalita sa akin, at itinayo ako sa aking mga paa; at aking narinig siya na nagsasalita sa akin. Ug ang Espiritu misulod kanako sa diha nga siya misulti kanako, ug gipatindog ako, ug ako nakadungog kaniya nga nakigsulti kanako. At kaniyang sinabi sa akin, Anak ng tao, sinusugo kita sa mga anak ni Israel, sa mga bansa na mapanghimagsik, na nanganghimagsik laban sa akin: sila at ang kanilang mga magulang ay nagsisalangsang laban sa akin, hanggang sa kaarawan ngang ito. Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, ipadala ko ikaw ngadto sa mga anak sa Israel, ngadto sa mga nasud nga masuklanon, nga mingsukol batok kanako: sila ug ilang mga amahan nakasala batok kanako bisan hangtud niining maong adlaw. At ang mga anak ay walang galang at mapagmatigas na loob; sinusugo kita sa kanila: at iyong sasabihin sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios. Ug ang mga anak nga magahi ug nawong ug matig-a ug kasingkasing: Ako nagapadala gayud kanimo ngadto kanila; ug ikaw magaingon kanila: Kini mao ang giingon sa Ginoong Jehova. At sila sa didinggin man nila, o sa itatakuwil man nila (sapagkat sila'y mapanghimagsik na sangbahayan), gayon man ay matatalastas nila na nagkaroon ng propeta sa gitna nila. Ug sila, kong sila mamati, kun sila dili mamati (kay sila usa man ka balay nga masukolon), bisan pa niana manghibalo sila nga may usa ka manalagna sa ilang taliwala. At ikaw, anak ng tao, huwag matakot sa kanila, o matakot man sa kanilang mga salita, bagaman maging mga dawag at mga tinik ang kasama mo, at bagaman ikaw ay tumatahan sa gitna ng mga alakdan: huwag kang matakot sa kanilang mga salita, o manglupaypay man sa kanilang mga tingin, bagaman sila'y mapanghimagsik na sangbahayan. Ug ikaw, anak sa tawo, ayaw kahadlok kanila, ni mahadlok sa ilang mga pulong, bisan pa ang mga sampinit ug mga tunok manlagbas kanimo, ug ikaw magapuyo sa taliwala sa mga tanga: ayaw kahadlok sa ilang mga pulong, ni malisang sa ilang mga tinan-awan, bisan sila usa ka balay nga masukolon. At iyong sasalitain ang aking mga salita sa kanila, sa didinggin, o sa itatakuwil man; sapagkat sila'y totoong mapanghimagsik. Ug ikaw magasulti kanila sa akong mga pulong, kong mamati sila, kun sila dili mamati; kay sila mao ang labing masuklanon. Ngunit ikaw, anak ng tao, dinggin mo kung ano ang sinasabi ko sa iyo; huwag kang mapanghimagsik na gaya niyaong mapanghimagsik na sangbahayan; ibuka mo ang iyong bibig, at iyong kanin ang ibinibigay ko sa iyo. Apan ikaw, anak sa tawo, pamati sa igaingon ko kanimo; dili ka magmasuklanon ingon nianang balay nga masuklanon: bukha ang imong baba, ug kumaon ka nianang ihatag ko kanimo. At nang ako'y tumingin, narito, isang kamay ay nakaunat sa akin; at narito, isang balumbon ay nandoon; Ug sa diha nga mitan-aw ako, ania karon, usa ka kamot gituy-od kanako; ug, tan-awa, may usa ka linukot sa usa ka basahon diha niana; At ikinadkad niya sa harap ko: at nasusulatan sa loob at sa labas; at may nakasulat doon na mga taghoy, at panangis, at mga daing. Ug iyang gibuklad kini sa akong atubangan: ug gisulatan kini sa sulod ug sa gawas; ug didto nahisulat ang mga pagminatay, ug pag-agulo, ug panghimaraut. At sinabi niya sa akin, Anak ng tao, kanin mo ang iyong nasusumpungan; kanin mo ang balumbong ito, at ikaw ay yumaon, magsalita ka sa sangbahayan ni Israel. Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, kan-a kanang imong nakita: kan-a kining linukot, ug lumakat ka, sulti ngadto sa balay sa Israel. Sa gayo'y ibinuka ko ang aking bibig, at ipinakain niya sa akin ang balumbon. Busa gibuka ko ang akong baba, ug iyang gipakaon kanako ang linukot. At sinabi niya sa akin, Anak ng tao, pakanin mo ang iyong tiyan, at busugin mo ang iyong bituka ng balumbong ito na aking ibinibigay sa iyo. Nang magkagayo'y kinain ko, at sa aking bibig ay naging parang pulot sa katamisan. Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, pakan-a ang imomg tiyan, ug pun-a ang imong ginhawaan niining linukot nga akong gihatag kanimo. Unya ako mikaon niini, ug sa akong baba kini ingon sa katam-is sa dugos. At sinabi niya sa akin, Anak ng tao, yumaon ka, paroon ka sa sangbahayan ni Israel, at magsalita ka ng aking mga salita sa kanila. Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, lakaw, umadto ka sa balay sa Israel, ug makigsulti ka sa akong mga pulong kanila. Sapagkat ikaw ay hindi sinugo sa isang bayan na may ibang wika at may mahirap na salita, kundi sa sangbahayan ni Israel; Kay ikaw wala ipadala ngadto sa usa ka katawohan nga lain ug sinultihan ug sa usa ka malisud nga pinulongan, kondili sa balay lamang sa Israel; Hindi sa maraming bayan na may ibang wika at may mahirap na salita, na ang mga salita ay hindi mo nauunawa. Tunay na kung suguin kita sa mga yaon, didinggin ka ng mga yaon. Dili ngadto sa daghang mga katawohan nga lain ug sinultihan ug sa usa ka malisud nga pinulongan, kansang mga pulong dili mo masabut. Sa pagkamatuod kong ikaw ipadala ko kanila, sila mamati kanimo. Ngunit hindi ka didinggin ng sangbahayan ni Israel; sapagkat hindi nila ako didinggin: sapagkat ang buong sangbahayan ni Israel ay may matigas na ulo, at may mapagmatigas na loob. Apan ang balay sa Israel dili mamati kanimo; kay sila dili mamati kanako: kay ang tibook balay sa Israel magahi ug agtang, ug matig-a sa kasingkasing. Narito, aking pinapagmatigas ang iyong mukha laban sa kanilang mga mukha, at pinatigas ko ang iyong ulo laban sa kanilang mga ulo. Ania karon, gipagahi ko ang imong nawong, batok sa ilang mga nawong, ug ang imong agtang gipagahi ko batok sa ilang mga agtang. Ginawa kong parang isang diamante na lalong matigas kay sa pingkiang bato ang iyong ulo: huwag mo silang katakutan, o manglupaypay man sa kanilang tingin, bagaman sila'y mapanghimagsik na sangbahayan. Maingon nga ang diamante magahi pa kay sa santik mao nga gipagahi ko ang imong agtang: ayaw kahadlok kanila, ni malisang sa ilang mga tinan-awan, bisan sila masuklanon nga balay. Bukod dito'y sinabi niya sa akin, Anak ng tao, lahat ng aking mga salita na aking sasalitain sa iyo ay tanggapin mo sa iyong puso, at dinggin mo ng iyong mga pakinig. Labut pa siya miingon kanako: Anak sa tawo, ang tanan ko nga mga pulong nga akong isulti kanimo dawata sa imong kasingkasing, ug pamatia sa imong mga igdulungog. At yumaon ka, pumaroon ka sa mga bihag, na mga anak ng iyong bayan at magsalita ka sa kanila, at saysayin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios; sa didinggin man nila, o sa itatakuwil man nila. Ug umadto ka, umadto ka kanila nga mga binihag, ngadto sa mga anak sa imong katawohan, ug sultihi sila, ug suginli sila: Kini mao ang giingon sa Ginoong Jehova: kong mamati sila, kun sila dili ba mamati. Nang magkagayo'y itinaas ako ng Espiritu, at aking narinig sa likuran ko ang tinig ng malaking hugong, na nagsasabi; Purihin ang kaluwalhatian ng Panginoon mula sa kaniyang dako. Unya giagaw ako sa Espiritu; ug ako nga nadungog diha sa luyo ko ang tingog sa daku nga pagkanuos, nga nagaingon: Dalayegon ang himaya ni Jehova gikan sa iyang dapit. At aking narinig ang pagaspas ng mga pakpak ng mga nilalang na may buhay na nagkakadagisdisan, at ang hugong ng mga gulong sa siping nila, sa makatuwid baga'y ang ingay ng malaking hugong. Ug nadungog ko ang kinapakapa sa mga pako sa buhing mga binuhat sa nanagkasaghid sila sa usa ug usa, ug ang kinagalkal sa mga ligid nga diha sa ilang tupad, ug bisan pa ang dinaguok sa daku nga pagkanuos. Sa gayo'y itinaas ako ng Espiritu, at ako'y dinala; at ako'y yumaong namamanglaw, sa pagiinit ng aking kalooban; at ang kamay ng Panginoon ay naging malakas sa akin. Busa giagaw ako sa Espiritu ug gidala ako sa halayo; ug ako milakaw uban ang kapaitan, diha sa kainit sa akong espiritu; ug ang kamot ni Jehova mabug-at sa ibabaw nako. Nang magkagayo'y naparoon ako sa mga bihag sa Tel-abib, na nagsisitahan sa pangpang ng ilog Chebar, at sa kanikanilang kinatatahanan; at ako'y umupo roong natitigilan sa gitna nila na pitong araw. Unya ako miabut kanila nga mga binihag didto sa Tel-abib, nga nanagpuyo sa daplin sa suba sa Chebar, ug sa dapit diin sila magpuyo; ug ako milingkod didto sa ilang taliwala nga nahibulong sulod sa pito ka adlaw. At nangyari, sa katapusan ng pitong araw, na ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug nahitabo sa tapus ang pito ka adlaw, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ginawa kitang bantay sa sangbahayan ni Israel: kayat pakinggan mo ang salita sa aking bibig, at ipanguna mo sa kanila sa ganang akin. Anak sa tawo, gihimo ko ikaw nga magbalantay alang sa balay sa Israel: busa pamati sa pulong sa akong baba, ug hatagi sila ug pagpasidaan gikan kanako. Pagka aking sinabi sa masama, Ikaw ay walang pagsalang mamamatay; at hindi mo pinagpaunahan siya, o nagsasalita ka man upang hikayatin ang masama mula sa kaniyang masamang lakad, upang iligtas ang kaniyang buhay; ang gayong masamang tao ay mamamatay sa kaniyang kasamaan; ngunit ang kaniyang dugo ay aking sisiyasatin sa iyong kamay. Sa diha nga ako moingon sa tawong dautan: Sa pagkamatuod ikaw mamatay: ug ikaw wala maghatag kaniya ug pagpasidaan ni magsulti sa pagbadlong sa dautan gikan sa mangil-ad niyang dalan, aron sa pagluwas sa iyang kinabuhi; ang maong tawo nga dautan mamatay sa iyang kasal-anan; apan ang iyang dugo pagapanilngon ko diha sa imong kamot. Gayon ma'y kung iyong pagpaunahan ang masama, at siya'y hindi humiwalay sa kaniyang kasamaan, o sa kaniyang masamang lakad man, siya'y mamamatay sa kaniyang kasamaan; ngunit iyong iniligtas ang iyong kaluluwa. Apan kong ikaw magapasidaan sa dautan, ug siya dili mobiya sa iyang pagkadautan, ni sa iyang dautan nga dalan, siya mamatay sa iyang kasal-anan, apan ikaw naluwas mo ang imong kalag. Muli, pagka ang isang taong matuwid ay lumilihis sa kaniyang katuwiran, at gumawa ng kasamaan, at ako'y naglalagay ng katitisuran sa harap niya, siya'y mamamatay; sapagkat hindi mo siya pinagpaunahan, siya'y mamamatay sa kaniyang kasalanan, at ang kaniyang mga matuwid na gawa na kaniyang ginawa ay hindi aalalahanin; ngunit ang kaniyang dugo ay aking sisiyasatin sa iyong kamay. Ingon man, sa diha nga ang usa ka tawong matarung motalikod gikan sa iyang pagkamatarung, ug magapakasala ug ako nagabutang ug kapangdolanan sa iyang atubangan, siya mamatay: tungod kay ikaw wala maghatag kaniya ug pagpasidaan, siya mamatay sa iyang sala, ug ang iyang mga matarung nga buhat nga iyang nahimo dili na pagahinumduman; apan ang iyang dugo papapanilngon ko diha sa imong kamot. Gayon ma'y kung iyong pinagpaunahan ang taong matuwid, upang ang matuwid ay huwag magkasala, at siya'y hindi nagkakasala, siya'y walang pagsalang mabubuhay, sapagkat siya'y nahikayat; at iyong iniligtas ang iyong kaluluwa. Apan, kong ikaw magapasidaan sa tawo nga matarung, aron ang matarung dili makasala, ug siya dili makasala, siya sa pagkatinuod mabuhi, tungod kay siya midawat sa pagpasidaan, ug ikaw naluwas mo ang imong kalag. At ang kamay ng Panginoon ay sumasa akin, at sinabi niya sa akin, Bumangon ka, lumabas ka sa kapatagan at doo'y makikipagusap ako sa iyo. Ug ang kamot ni Jehova gitapion kanako; ug siya miingon kanako: Tindog, lakaw ngadto sa kapatagan, ug didto ako makigsulti kanimo. Nang magkagayo'y bumangon ako, at ako'y lumabas sa kapatagan; at, narito, ang kaluwalhatian ng Panginoon ay dumoon, na gaya ng kaluwalhatian na aking nakita sa pangpang ng ilog Chebar; at ako'y napasubasob. Unya ako mitindog, ug miadto sa kapatagan: ug, ania karon, ang himaya ni Jehova didto man, ingon sa himaya nga akong nakita sa daplin sa suba sa Chebar; ug ako miyaub. Nang magkagayo'y suma akin ang Espiritu, at itinayo ako sa aking mga paa; at siya'y nakipagsalitaan sa akin, at nagsabi sa akin, Yumaon ka, magsara ka sa loob ng iyong bahay. Unya ang Espiritu misulod kanako, ug nagpatindog kanako sa akong mga tiil; ug siya nakigsulti kanako, ug miingon kanako: Lakaw, takpi ang imong kaugalingon sulod sa imong balay. Ngunit ikaw, anak ng tao, narito, sila'y mangaglalagay ng mga lubid sa iyo, at itatali sa iyo, at ikaw ay hindi lalabas sa gitna nila. Apan ikaw, anak sa tawo, ania karon, ikaw pagagapuson nila, ug ikaw ilanggikit kanila ug ikaw dili makagawas gikan sa ilang taliwala: At aking paninikitin ang iyong dila sa ngalangala ng iyong bibig, upang ikaw ay mapipi, at huwag maging mananaway sa kanila: sapagkat sila'y mapanghimagsik na sangbahayan. Ug ang imong dila ipatapot ko sa alingagngag sa imong baba, aron ikaw mahimong amang, ug ikaw dili mahimong magbabadlong kanila; kay sila maoy usa ka balay nga masuklanon. Ngunit pag ako'y makikipagsalitaan sa iyo, aking ibubuka ang iyong bibig, at iyong sasabihin sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios; Siyang nakikinig ay makinig; at ang nagtatakuwil ay magtakuwil: sapagkat sila'y mapanghimagsik na sangbahayan. Apan sa diha nga ako makigsulti kanimo, ablihan ko ang imong baba, ug ikaw moingon kanila: Kini mao ang giingon sa Ginoong Jehova: Siya nga nagapamati, papamatia siya; ug siya nga nagadumili sa pagpamati padumilia siya: kay sila maoy usa ka balay nga masuklanon. Ikaw naman, anak ng tao, kumuha ka ng isang losa, at ilagay mo sa harap mo, at gumuhit ka sa ibabaw ng isang bayan, sa makatuwid baga'y ng Jerusalem. Ikaw usab, anak sa tawo, magkuha ka ug usa ka tisa, ug ipahamutang mo kana sa imong atubangan, ug dibuhoon mo sa ibabaw niana ang usa ka ciudad, bisan pa ang Jerusalem. At kubkubin mo, at magtayo ka ng mga katibayan sa tapat noon, at maglagay ka ng bunton sa tapat noon; maglagay ka rin ng mga kampamento sa tapat noon; at magumang ka ng mga pangsaksak sa tapat noon sa palibot. Ug sulongon mo kana ug magtukod ka ug mga kuta batok niana, ug maghimo ka ug usa ka salipdanan batok niana; ug ipahamutang usab ang mga campo batok niana; ug palibutan mo sa mga troso-nga-iglulumpag batok niana. At magdala ka ng kawaling bakal, at ilagay mo na pinakakutang bakal sa pagitan mo at ng bayan: at iharap mo ang iyong mukha sa dako niyaon, at makukubkob, at iyong kukubkubin. Ito ang magiging tanda sa sangbahayan ni Israel. Ug magkuha ka alang kanimo ug usa ka palid nga puthaw, ug ibutang kana ingon nga usa ka kuta nga puthaw sa taliwala nimo ug sa ciudad: ug ipatumong mo ang imong nawong niana, ug kana pagasulongon, ug asdangon mo kana. Kini mao ang timaan alang sa balay sa Israel. Bukod dito'y humiga ka ng patagilid sa iyong kaliwa at ilagay mo ang kasamaan ng sangbahayan ni Israel doon; ayon sa bilang ng mga araw na iyong ihihiga roon, magdadanas ka ng kanilang kasamaan. Labut pa humigda ka sa imong wala nga kilid, ug ibutang ang kasal-anan sa balay sa Israel sa ibabaw niana; sumala sa gidaghanon sa mga adlaw nga magahigda ka niana, ikaw magapas-an sa ilang kasal-anan. Sapagkat aking itinakda ang mga taon ng kanilang kasamaan upang maging sa iyo'y isang bilang ng mga araw, sa makatuwid baga'y tatlong daan at siyam na pung araw: gayon mo dadanasin ang kasamaan ng sangbahayan ni Israel. Kay akong gibutang kanimo ang mga tuig sa ilang kasal-anan nga ingon lamang sa gidaghanon sa pipila ka adlaw, bisan totolo ka gatus ug kasiyaman ka adlaw: mao usab ang imong pagdala sa kasal-anan sa balay sa Israel. At muli, pagka iyong natapos ang mga ito, ikaw ay hihiga sa iyong tagilirang kanan, at iyong dadanasin ang kasamaan ng sangbahayan ni Juda; apat na pung araw, bawat araw ay pinaka isang taon, aking itinakda sa iyo. Ug ingon man, sa diha nga ikaw makatuman na niini, ikaw mohigda sa imong too nga kilid, ug magadala ka sa kasal-anan sa balay sa Juda: kap-atan ka adlaw, ang tagsatagsa ka adlaw alang sa usa ka tuig, ako nagtudlo niana kanimo. At iyong ihaharap ang iyong mukha sa pagkubkob ng Jerusalem na may lilis kang manggas; at ikaw ay manghuhula laban doon. Ug ipatumong mo ang imong nawong ingon sa pagsulong mo sa Jerusalem, uban sa imong bukton nga walay tabon; ug ikaw magapanagna batok niana. At, narito, ipinaglalagay kita ng lubid, at ikaw ay huwag magpapalikoliko mula sa isang dako hanggang sa kabila, hanggang sa matupad mo ang mga kaarawan ng iyong pagkubkob. Ug, ania karon, gibaksan ko ikaw ug mga higut, ug dili ka magliso gikan sa usa ka kilid ngadto sa usa, hangtud nga ikaw makatapus sa mga adlaw sa imong pagsulong. Magdala ka rin ng trigo, at ng cebada, at ng habas, at ng lentejas, at ng mijo, at ng espelta, at ilagay mo sa isang sisidlan, at gawin mong tinapay; ayon sa bilang ng mga araw na iyong ihihiga sa iyong tagiliran, sa makatuwid baga'y tatlong daan at siyam na pung araw, iyong kakanin yaon. Magbalon ka usad ug trigo, ug cebada, ug mga patani, ug mga balatong ug dawa, ug mga espelta, ug ibutang kini sa usa ka sudlanan, ug magbuhat ka ug tinapay niana; sumala sa gidaghanon sa mga adlaw nga ikaw magahigda nga magatakilid, bisan totolo ka gatus ug kasiyaman ka adlaw, magakaon ka niana. At ang iyong pagkain na iyong kakanin ay magiging ayon sa timbang, dalawang pung siklo isang araw: araw-araw ay iyong kakanin. Ug ang kalan-on mo nga imong pagakan-on pagatimbangon, kaluhaan ka siclo sa usa ka adlaw: sa matag-panahon magakon ka niana. At ikaw ay iinom ng tubig ayon sa takal, na ikaanim na bahagi ng isang hin: araw-araw ikaw ay iinom. Ug magainum ka ug tubig nga tinakus, ang ikaunom ka bahin sa usa ka hin: sa matag-panahon magainum ka. At iyong kakaning parang mga munting tinapay na cebada, at iyong lulutuin sa dumi na galing sa tao sa kanilang paningin. Ug magakaon ka niana ingon sa mga tinapay nga cebada, ug lutoon mo kana sa atubangan sa ilang mga mata uban sa kinalibang nga magagula gikan sa tawo. At sinabi ng Panginoon, Ganito kakanin ng mga anak ni Israel ang kanilang maruming tinapay, sa gitna ng mga bansa na aking pagtatabuyan sa kanila. Ug si Jehova miingon: Bisan sa ingon niana ang mga anak sa Israel, magakaon sa ilang tinapay nga mahugaw, sa taliwala sa mga nasud, diin pagaabogon ko sila. Nang magkagayo'y sinabi ko, Ah Panginoong Dios! narito, ang aking kaluluwa ay hindi nadumhan, sapagkat mula sa aking kabataan hanggang ngayon ay hindi ako kumain ng namamatay sa sarili, o nilapa ng mga hayop; o pumasok man ang kasuklamsuklam na karne sa aking bibig. Unya miingon ako: Ah Ginoong Jehova! ania karon, ang akong kalag wala gayud mahugawi; kay gikan sa akong pagkabatan-on bisan hangtud karon wala ako makakaon nianang namatay sa iyang kaugalingon, kun sa kinuniskunis sa mga mananap; ni misulod sa akong baba ang dulumtanan nga unod. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Tingnan mo, ibinigay ko sa iyo'y dumi ng baka na kahalili ng dumi ng tao, at iyong ihahanda ang iyong tinapay sa ibabaw niyaon. Unya siya miingon kanako: Tan-awa, ako naghatag kanimo ug kinalibang sa vaca nga ilis sa kinalibang sa tawo, ug magaandam ka sa imong tinapay sa ibabaw niana. Bukod dito'y sinabi niya sa akin, Anak ng tao, narito, aking babaliin ang tungkod ng tinapay sa Jerusalem: at sila'y magsisikain ng tinapay ayon sa timbang, at may pagkatakot; at magsisiinom sila ng tubig ayon sa takal, at manglulupaypay: Labut pa siya miingon kanako: Anak sa tawo, ania karon, putlon ko ang gisaligan sa tinapay sa Jerusalem: ug sila magakaon sa tinapay nga tinimbang, ug uban ang kahadlok; ug sila magainum sa tubig nga tinakus, ug uban ang kalisang. Upang sila'y mangailangan ng tinapay at tubig, at manglupaypay na magkakasama, at manganlata sa kanilang kasamaan. Aron sila makulangan sa tinapay ug tubig, ug magakalisang ang usa ug usa, ug magakaut-ut tungod sa ilang kasal-anan. At ikaw, anak ng tao, magdala ka ng matalas na tabak; na parang pangahit ng manggugupit ang iyong dadalhin, at iyong pararaanin sa iyong ulo at sa iyong balbas: kung magkagayo'y kumuha ka ng timbangang panimbang, at bahagihin mo ang buhok. Ug ikaw, anak sa tawo, magkuha ka ug usa ka mahait nga pinuti; ang ingon sa navaja alang sa mag-aalot, kuhaon mo kana alang kanimo, ug isaghid kana sa imong ulo ug sa imong bungot: unya magkuha ka ug timbangan sa pagtimbang, ug bahina ang buhok. Ang ikatlong bahagi ay iyong susunugin sa apoy sa gitna ng bayan, pagka ang mga araw ng pagkubkob ay naganap; at iyong kukunin ang ikatlong bahagi, at susugatan mo ng tabak sa palibot; at ang ikatlong bahagi ay iyong pangangalatin sa hangin, at ako'y magbubunot ng tabak sa likuran nila. Imong sunogon sa kalayo ang ikatolo ka bahin diha sa kinataliwad-an sa ciudad, sa diha nga ang mga adlaw sa pagsulong matuman na; ug kuhaon mo ang ikatolo ka bahin, ug ilibut mo kini nga pagatagudtagoron sa pinuti; ug ang usa nga ikatolo ka bahin isaliyab mo sa hangin, ug pagaibton ko ang akong espada sunod kanila. At kukuha ka sa mga yaon ng kaunti sa bilang, at ipagtatali mo sa iyong mga tunika. Ug magkuha ka niana ug pipila lamang ang gidaghanon, ug ihigot mo sila sa mga sidsid sa imong bisti. At sa mga ito'y kukuha ka uli, at ihahagis mo sa gitna ng apoy, at susunugin mo sa apoy; siyang panggagalingan ng apoy sa buong sangbahayan ni Israel. Ug gikan niini magkuha ka pag-usab, ug itugpo kana sa taliwala sa kalayo, ug sunoga sila sa kalayo; kay gikan niana mogula ang kalayo ngadto sa tibook balay sa Israel. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Ito ay Jerusalem; inilagay ko siya sa gitna ng mga bansa, at mga lupain ay nangasa palibot niya. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Mao kini ang Jerusalem; gipahamutang ko siya sa taliwala sa mga nasud, ug ang kayutaan nagalibut kaniya. At siya'y nanghimagsik laban sa aking mga kahatulan sa paggawa ng kasamaan na higit kay sa ginawa ng mga bansa, at laban sa aking mga palatuntunan na higit kay sa mga lupain na nangasa palibot niya; sapagkat kanilang itinakuwil ang aking mga kahatulan, at tungkol sa aking mga palatuntunan, hindi nila nilakaran. Ug siya misukol batok sa akong tulomanon pinaagi sa pagbuhat ug kadautan labi pa kay sa mga nasud, ug batok sa akong kabalaoran labaw pa kay sa kayutaan nga nagalibut kaniya; kay sila nanagdumili sa akong mga tulomanon, ug mahitungod sa akong kabalaoran, sila wala maglakaw diha niana. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Sapagkat kayo'y manggugulo na higit kay sa mga bansa na nangasa palibot ninyo, at hindi nagsilakad sa aking mga palatuntunan, o iningatan man ang aking mga kahatulan, o nagsigawa man ng ayon sa mga ayos sa mga bansa na nangasa palibot ninyo; Busa sa ingon niana misulti ang Ginoong Jehova: Tungod kay kamo samokan labaw pa kay sa mga nasud nga nagalibut kaninyo, ug wala magalakaw sa akong kabalaoran, ni magbantay sa akong mga tulomanon, ni magbuhat sumala sa mga tulomanon sa mga nasud nga nagalibut kaninyo; Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, ako, sa makatuwid baga'y ako, ay laban sa iyo; at ako'y maglalapat ng mga kahatulan sa gitna mo sa paningin ng mga bansa. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako, ako gayud, batok kanimo; ug ipakanaug ko ang mga paghukom sa taliwala nimo sa atubangan sa mga nasud. At aking gagawin sa iyo ang hindi ko ginawa, at hindi ko na gagawin pa ang kaparis, dahil sa iyong lahat na kasuklamsuklam. Ug buhaton ko kanimo kadtong wala pa nako mahimo, ug sa sama niana dili na ako magabuhat pag-usab, tungod sa tanan nimong mga dulumtanan. Kayat kakanin ng mga magulang ang mga anak sa gitna mo, at kakanin ng mga anak ang kanilang mga magulang; at ako'y maglalapat ng mga kahatulan sa iyo; at ang buong nalabi sa iyo ay aking pangangalatin sa lahat ng dako. Busa ang mga amahan magakaon sa mga anak sa taliwala nimo, ug ang mga anak magakaon sa ilang mga amahan; ug ipakanaug ko ang mga paghukom kanimo; ug ang tibook nga mahibilin kanimo pagapatlaagon ko ngadto sa tanang mga hangin. Kayat buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, walang pagsala, na sapagkat iyong nilapastangan ang aking santuario ng lahat mong kasuklamsuklam na bagay, at ng lahat mong karumaldumal, kayat akin namang babawasan ka; ni hindi magpapatawad ang aking mata, at ako nama'y hindi mahahabag. Tungod niini, ingon nga ako buhi nagaingon ang Ginoong Jehova, sa pagkamatuod, tungod kay gihugawan mo ang akong balaang puloy-anan sa tanan mo nga makapaluod nga mga butang, ug sa tanan mong mga dulumtanan, busa pagapakunhoron ko ikaw; ni pagawason ko ikaw sa akong mata, ug ako usab dili malooy kanimo. Ang ikatlong bahagi mo ay mamamatay sa pamamagitan ng salot, at sa pamamagitan ng kagutom ay mauubos sila sa gitna mo; at ang isang ikatlong bahagi ay mabubuwal sa pamamagitan ng tabak sa palibot mo; at ang ikatlong bahagi ay aking pangangalatin sa lahat ng dako, at magbubunot ako ng tabak sa likuran. Ang ikatolo ka bahin kanimo mamatay sa kamatay, ug ang uban sa gutom sila pagaut-uton diha sa imong taliwala; ug ang ikatolo ka bahin mapukan pinaagi sa espada sa libut kanimo; ug pagapatlaagon ko ang ikatolo usab ka bahin ngadto sa tanang mga hangin, ug pagaibton ko ang espada sunod kanila. Ganito magaganap ang aking galit, at aking lulubusin ang aking kapusukan sa kanila, at ako'y maaaliw: at kanilang malalaman na akong Panginoon ay nagsalita sa aking pagsisikap, pagka aking naganap ang aking kapusukan sa kanila. Ingon niana ang akong kasuko mamatuman, ug akong pahunongon ang akong kaligutgut diha kanila, ug ako mamatagbaw: ug sila mahibalo nga ako, si Jehova, nagsulti sa akong pagsingkamot sa diha nga natuman na ang akong kasuko sa ibabaw nila. Bukod dito'y gagawin kitang kasiraan at kapulaan, sa gitna ng mga bansa na nangasa palibot mo, sa paningin ng lahat na nagsisidaan. Labut pa buhaton ko ikaw nga biniyaan ug usa ka kaulawan sa taliwala sa mga nasud nga nagalibut kanimo, sa mga mata sa tanan nga managpangagi. Sa gayo'y magiging kadustaan at kapulaan, aral at katigilan sa mga bansang nangasa palibot mo, pagka ako'y maglalapat ng mga kahatulan sa iyo sa galit at sa kapusukan, at sa mababagsik na pagsaway (akong Panginoon ang nagsalita); Busa kana mahimong usa ka kaulawan ug usa ka pagyubit, usa ka pagtulon-an ug usa nga makapahibulong, alang sa mga nasud nga nagalibut kanimo, sa diha nga ipakanaug ko ang mga paghukom kanimo sa kasuko ug sa kaligutgut, ug sa mapintas nga mga pagbadlong (Ako, si Jehova, namulong niini); Pagka ako'y magpapasapit sa kanila ng mga masamang pana ng kagutom na ikasisira nila, na siyang aking pasasapitin upang sirain kayo. At aking palalalain ang kagutom sa inyo, at aking babaliin ang inyong tungkod ng tinapay; Sa diha nga ipadala ko sa ibabaw nila ang dautan nga mga udyong sa gutom, nga alang sa pagkalaglag, nga akong ipadala aron sa paglaglag kaninyo. Ug padakuon ko ang gutom diha kaninyo, ug putlon ko ang inyong gisaligan sa tinapay. At ako'y magpapasapit sa inyo ng kagutom at mga masamang hayop, at kanilang aalisan ka ng anak; at salot at dugo ay daraan sa iyo; at aking pararatingin ang tabak sa iyo; ako ang Panginoon na nagsalita. Ug ipadala ko kaninyo ang gutom ug dautan nga mga mananap, ug sila magapasubo kanimo; ug ang kamatay ug ang dugo molatas kanimo; ug magadala ako ug espada diha kanimo: Ako, si Jehova, namulong niini. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, itingin mo ang iyong mukha sa mga bundok ng Israel, at ikaw ay manghula tungkol sa mga yaon. Anak sa tawo, ipaatubang ang imong nawong ngadto sa mga bukid sa Israel, ug panagna batok kanila, At magsabi, Kayong mga bundok ng Israel, pakinggan ang salita ng Panginoong Dios. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios sa mga bundok at sa mga burol, sa mga batis at sa mga libis: Narito, ako sa makatuwid baga'y ako, magpaparating ng tabak sa inyo, at aking sisirain ang inyong mga mataas na dako. Ug umingon ka: Kamong mga bukid sa Israel, pamati sa pulong sa Ginoong Jehova: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova ngadto sa mga bukid ug sa mga bungtod, sa mga suba ug sa mga walog: Ania karon, ako, ako gayud, magadala ug espada sa ibabaw ninyo, ug lumpagon ko ang inyong mga hatag-as nga dapit. At ang inyong mga dambana ay masisira, at ang inyong mga larawang araw ay mababasag; at aking ibubulagta ang inyong mga patay na tao sa harap ng inyong mga diosdiosan. Ug ang inyong mga halaran mahimong biniyaan, ug ang inyong mga larawan-sa-adlaw mangadugmok; ug akong ihulog ang inyong mga minatay sa atubangan sa inyong mga dios-dios. At aking ilalapag ang mga bangkay ng mga anak ni Israel sa harap ng kanilang mga diosdiosan; at aking ikakalat ang inyong mga buto sa palibot ng inyong mga dambana. Ug akong hayaon ang mga minatay sa mga anak sa Israel sa atubangan sa ilang mga dios-dios; ug akong isabwag ang inyong mga bukog libut sa inyong mga halaran. Sa lahat ng inyong mga tahanang dako ay mawawasak ang mga bayan, at ang mga mataas na dako ay mangasisira; upang ang inyong mga dambana ay mangawasak at mangagiba, at ang inyong mga diosdiosan ay mangabasag at mangaglikat, at ang inyong mga larawang araw ay mangabagsak, at ang inyong mga gawa ay mangawawala. Sa tanan ninyong mga puloy-anan ang mga ciudad pagagun-obon, ug ang hatag-as nga mga dapit mahimong biniyaan; aron ang inyong mga halaran pagagun-obon ug pagabiyaan, ug ang inyong mga dios-dios mangadugmok ug masalanta, ug ang inyong mga larawan-sa-adlaw pagaputlon, ug ang inyong mga buhat mangawagtang. At ang mga patay ay mangabubuwal sa gitna ninyo, at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Ug ang mga pinatay mangatumba sa taliwala ninyo, ug kamo makaila nga ako mao si Jehova. Gayon ma'y magiiwan ako ng nalabi, upang magkaroon sa inyo ng ilan na nakatanan sa tabak sa gitna ng mga bansa, pagka kayo'y mangangalat sa mga lupain. Bisan pa niana ako magabilin ug salin, aron kamo adunay uban nga makagawas sa espada sa taliwala sa mga nasud, sa diha nga kamo pagapatlaagon latas sa kayutaan. At silang nangakatanan sa inyo ay aalalahanin ako sa gitna ng mga bansa na pagdadalhan sa kanilang bihag, kung paanong ako'y nakipagkasira sa kanilang masamang kalooban na humiwalay sa akin, at sa kanilang mga mata, na yumaong sumamba sa kanilang mga diosdiosan; at sila'y magiging kasuklamsuklam sa kanilang sariling paningin dahil sa mga kasamaan na kanilang nagawa sa lahat nilang kasuklamsuklam. Ug kadtong uban kaninyo nga makagawas mahinumdum kanako sa taliwala sa mga nasud diin didto pagadad-on sila nga mga binihag, sa unsang paagi nga nadugmok ako tungod sa ilang makihilawason nga kasingkasing, nga mibulag kanako, ug uban sa ilang mga mata, nga nakighilawas sa ilang mga dios-dios: ug sila magaayad sa ilang kaugalingon diha sa ilang atubangan tungod sa kadautan nga ilang nahimo sa ilang tanan nga mga dulumtanan. At kanilang malalaman na ako ang Panginoon: hindi ako nagsalita ng walang kabuluhan na aking gagawin ang kasamaang ito sa kanila. Ug sila makaila nga ako mao si Jehova: ako wala magapamulong sa kawang lamang nga buhaton ko gayud kanila kining kadautan. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Saktan mo ng iyong kamay, at sikaran mo ng iyong paa, at iyong sabihin, Sa aba nila! dahil sa lahat na masamang kasuklamsuklam ng sangbahayan ni Israel; sapagkat sila'y mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak, ng kagutom, at ng salot. Mao kini ang giingon ni Jehova nga Dios: Ihampak ang imong kamot, ug iyatak ang imong tiil, ug umingon ka: Alaut! tungod sa tanang dautan nga mga dulumtanan sa balay sa Israel; kay sila mangapukan pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay. Ang malayo ay mamamatay sa salot; at ang malapit ay mabubuwal sa pamamagitan ng tabak; at ang malabi at makubkob ay mamamatay sa pamamagitan ng kagutom: ganito ko gaganapin ang aking kapusukan sa kanila. Kadtong atua sa halayo mamatay sa kamatay; ug kadtong ania sa haduol mapukan pinaagi sa espada; ug ang mahabilin ug ang giatangan mamatay pinaagi sa gutom: sa ingon niana matibawas nako ang akong kapungot batok kanila. At inyong malalaman na ako ang Panginoon, pagka ang kanilang mga patay na tao ay mangalalagay sa gitna ng kanilang mga diosdiosan sa palibot ng kanilang mga dambana, sa ibabaw ng bawat mataas na burol, sa lahat na taluktok ng mga bundok, at sa ilalim ng bawat sariwang punong kahoy, at sa ilalim ng bawat mayabong na encina, na kanilang pinaghandugan ng masarap na amoy sa lahat nilang diosdiosan. Ug kamo makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ang ilang mga minatay pagahayaon sa taliwala sa ilang mga dios-dios nga magalibut sa ilang mga halaran, ibabaw sa tagsatagsa ka hataas nga bungtod, sa tanang kinatumyan sa kabukiran, ug ilalum sa tagsatagsa ka lunhaw nga kahoy, ug ilalum sa tagsatagsa ka madasok nga kahoyng encina, ang mga dapit diin sila nanagdulot ug matam-is nga pahumot sa tanan nilang mga dios-dios. At aking iuunat ang kamay ko laban sa kanila, at gagawin kong sira at giba ang lupa, mula sa ilang hanggang sa Diblah, sa lahat nilang tahanan; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Ug akong tuy-oron ang akong kamot diha kanila, ug ang yuta buhaton nga kamingawan ug awa-aw, gikan sa kamingawan paingon sa Diblath, ngadto sa tanan nilang mga puloy-anan; ug sila makaila nga ako mao si Jehova. Bukod dito'y ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: At ikaw, anak ng tao, ganito ang sabi ng Panginoong Dios sa lupain ng Israel, May wakas: ang wakas ay dumating sa apat na sulok ng lupain. Ug ikaw, anak sa tawo, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova ngadto sa yuta sa Israel: Usa ka katapusan: ang katapusan miabut sa upat ka nasikohan sa yuta. Ngayon ang wakas ay sumasaiyo at aking pararatingin ang aking galit sa iyo, at hahatulan ka ayon sa iyong mga lakad; at ipadadanas ko sa iyo ang lahat ng iyong kasuklamsuklam. Karon ang katapusan anaa sa ibabaw nimo, ug ipadala ko ang akong kasuko diha kanimo, ug hukman ko ikaw sumala sa imong mga dalan; ug dad-on ko sa ibabaw nimo ang tanan mong mga dulumtanan. At hindi ka patatawarin ng aking mata, o kahahabagan man kita; kundi aking parurusahan ang iyong mga lakad, at ang iyong mga kasuklamsuklam na gawa ay malilitaw; at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Ug ang akong mata dili mopagawas kanimo, ni malooy ako; apan dad-on ko ang imong mga dalan diha kanimo, ug ang imong mga dulumtanan maanha sa imong taliwala: ug kamo makaila nga ako mao si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Ang kasamaan, ang tanging kasamaan; narito, dumarating. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Usa ka dautan, ang mao lamang nga dautan, tan-awa kana miabut na. Ang wakas ay dumating, ang wakas ay dumating; ito'y gumigising laban sa iyo; narito, dumarating. Usa ka katapusan miabut na, ang katapusan miabut na; kana nahigmata batok kanimo; tan-awa, kana miabut. Ang parusa sa iyo ay dumarating, Oh mananahan sa lupain: ang panahon ay dumarating, ang kaarawan ay malapit na, kaarawan ng pagkakagulo, at hindi ng kagalakang may hiyawan, sa ibabaw ng mga bundok. Ang imong pagkahinukman miabut na kanimo, Oh pumoluyo sa yuta: ang panahon miabut na, ang adlaw nagkahaduol, ang adlaw sa kagubut, ug dili sa malipayong pagsinggit, diha sa mga bukid. Bigla ko ngang ibubugso sa iyo ang aking kapusukan, at aking gaganapin ang aking galit laban sa iyo, at hahatulan kita ayon sa iyong mga lakad; at ipadadanas ko sa iyo ang lahat ng iyong kasuklamsuklam. Karon sa hamubo nga panahon ibubo ko ang akong kasuko diha kanimo ug tumanon ko ang akong kaligutgut batok kanimo, ug hukman ko ikaw sumala sa imong mga dalan; ug dad-on ko sa ibabaw nimo ang tanan mong mga dulumtanan. At ang aking mata ay hindi magpapatawad, o mahahabag man ako: padadatnin ko sa iyo ang ayon sa iyong mga lakad; at ang iyong mga kasuklamsuklam ay dadanasin mo; at inyong malalaman na ako ang Panginoon na nananakit. Ug ang akong mata dili mopagawas, ni magabaton ako ug kalooy: dad-on ko diha kanimo sumala sa imong mga dalan; ug ang imong mga dulumtanan maanha sa imong taliwala; Ug kamo makaila nga ako, si Jehova, nagahampak man. Narito, ang kaarawan, narito, dumarating; ang hatol sa iyo ay ipinasiya; ang tungkod ay namulaklak, ang kapalaluan ay namuko. Ania karon, ang adlaw, tan-awa, kini miabut na: ang imong pagahinukman migula na; ang sungkod namulak, ang pagpalabilabi namutot. Pangdadahas ay bumangon na naging pamalo ng kasamaan; walang malalabi sa kanila, o sa kanilang karamihan man, o sa kanilang kayamanan man: at hindi magkakaroon ng kahit karangalan sa kanila. Ang pagpanlupig mibangon sa pagkahimong usa ka sungkod sa kadautan; walay usa kanila nga mahibilin, ni sa ilang panon sa katawohan, ni sa ilang bahandi: ni aduna pay pagkahalangdon sa taliwala nila. Ang panahon ay dumarating, ang kaarawan ay nalalapit: huwag magalak ang mamimili, o tumangis man ang manininda: sapagkat ang poot ay nasa lahat ng karamihan niyaon. Ang panahon miabut na, ang adlaw nagakahaduol: ayaw tugoti nga magakalipay ang pumapalit, ni pagasub-on ang magbabaligya; tungod kay ang kasuko anaa sa tibook panon sa katawohan niana. Sapagkat hindi na pagbabalikan ng manininda ang ipinagbili, bagaman sila'y buhay pa: sapagkat ang pangitain ay tungkol sa buong karamihan niyaon, walang babalik; at sinoman ay hindi magpapakalakas pa sa kasamaan ng kaniyang buhay. Kay ang magbabaligya dili mouli niana nga gibaligya na, bisan sila buhi pa: kay ang panan-awon nagahisgot mahitungod sa tibook panon sa katawohan niana, nga walay usa nga mobalik; ni aduna pay magapalig-on sa iyang kaugalingon sa kadautan sa iyang kinabuhi. Nagsihihip sila ng pakakak, at nagsihanda; ngunit walang naparoroon sa pagbabaka; sapagkat ang aking poot ay nasa buong karamihan niyaon. Ilang gihuyop na ang trompeta, ug ipaandam na ang tanan; apan walay mausa nga miadto sa gubat; tungod kay ang akong kasuko anaa sa tibook katawohan niana. Ang tabak ay nasa labas, at ang salot at ang kagutom ay nasa loob: siyang nasa parang ay mamamatay sa tabak; at siyang nasa bayan, kagutom at salot ay lalamon sa kaniya. Ang espada anaa sa gawas, ug ang kamatay ug ang gutom ania sa sulod: kadtong atua sa kapatagan mamatay pinaagi sa espada; ug kadtong atua sa ciudad, ang gutom ug kamatay maoy molamoy kaniya. Ngunit silang nagsisitanan sa mga yaon ay tatanan, at mangapapasa mga bundok, na parang mga kalapati sa mga libis, silang lahat ay nagsisitangis, bawat isa'y dahil sa kaniyang kasamaan. Apan kadtong makagawas gikan kanila makagawas man, ug mangadto sa mga bukid ingon sa mga salampati sa kawalogan, sila nga tanan manag-agulo, ang tagsatagsa tungod sa iyang kasal-anan. Lahat ng kamay ay manghihina, at lahat ng tuhod ay manglalata na gaya ng tubig. Ang tanang mga kamot mangaluya, ug ang tanang mga tuhod mangahuyang ingon sa tubig. Sila'y mangagbibigkis din naman ng kayong magaspang, at pangingilabot ay sasa kanila; at kahihiyan ay sasa lahat ng mukha, at pagkakalbo sa lahat nilang ulo. Sila usab managbakus ug sako sa ilang mga kaugalingon, ug ang kalisang motabon kanila; ug ang kaulaw anha sa tanang mga nawong, ug ang kaupaw anha sa tanan nilang mga ulo. Kanilang ihahagis ang kanilang pilak sa mga lansangan, at ang kanilang ginto ay magiging parang isang maruming bagay; ang kanilang pilak at ang kanilang ginto ay hindi makapagliligtas sa kanila sa kaarawan ng poot ng Panginoon: hindi nila maaaliw ang kanilang mga kaluluwa, o mabubusog man ang kanilang mga tiyan; sapagkat naging katitisuran ng kanilang kasamaan. Ilang igasalibay ang ilang salapi diha sa kadalanan, ug ang ilang bulawan maingon sa butang nga mahugaw; ang ilang salapi ug ang ilang bulawan dili makaluwas kanila sa adlaw sa kaligutgut ni Jehova: sila dili makatagbaw sa ilang mga kalag, ni makabusog sa ilang mga tiyan; tungod kay kana nahimong kapangdolan sa ilang pagkadautan. Tungkol sa ganda ng kaniyang gayak, inilagay niya sa kamahalan; ngunit kanilang ginawang mga larawan ang kanilang mga kasuklamsuklam at karumaldumal na mga bagay: kayat ginawa ko sa kanila na parang maruming bagay. Mahatungod sa kaanyag sa iyang dayandayan, iyang gipahamutang kana sa iyang kahalangdon; apan sila nagbuhat sa mga larawan sa ilang mga dulumtanan ug sa ilang mga talamayon nga mga butang niini: busa kana gihimo ko kanila ingon nga usa ka butang mahugaw. At aking ibibigay sa mga kamay ng mga taga ibang lupa na pinakahuli, at sa mga masama sa lupa na pinakasamsam; at kanilang lalapastanganin. Ug akong ihatag kana ngadto sa mga kamot sa mga lumalangyaw aron mahimong tukbonon, ug ngadto sa mga tawong dautan sa yuta aron mahimong inagaw; ug sila magapanamastamas niana. Ang aking mukha ay aking itatalikod naman sa kanila, at kanilang lalapastanganin ang aking lihim na dako: at mga magnanakaw ay magsisipasok doon, at lalapastangan. Ang akong nawong ilingiw ko usab gikan kanila, ug sila manamastamas sa akong tinago nga dapit: ug ang mga tulisan mosulod niana, ug manamastamas niana. Gumawa ka ng tanikala; sapagkat ang lupain ay puno ng mga sala sa pagbububo ng dugo, at ang bayan ay puno ng pangdadahas. Buhata ang talikala; kay ang yuta napuno sa mga dugoong pagpamatay, ug ang ciudad napuno sa pagpanlupig. Kayat aking dadalhin ang mga pinakamasama ng mga bansa, at aariin nila ang kanilang mga bahay: akin namang patitigilin ang kapalaluan ng malakas, at ang kanilang mga dakong banal ay lalapastanganin. Tungod niini dad-on ko ang labing dautan sa mga nasud, ug sila magapanag-iya sa ilang mga balay: pahunongon ko usab ang pagpalabilabi sa makusganon: ug ang balaan nilang mga dapit panamastamasan. Kagibaan ay dumarating; at sila'y magsisihanap ng kapayapaan, at wala doon. Ang pagkalaglag miabut na; ug sila mangita sa pakigdait; ug walay hipalgan. Kapanglawan at kapanglawan ay darating, at balita at balita ay darating; at sila'y magsisihanap ng pangitain ng propeta; ngunit ang kautusa'y mawawala sa saserdote, at ang payo'y mawawala sa mga matanda. Ang kadautan moabut ibabaw sa kadautan, ug ang hulongihong anha sa hulongihong: ug sila mangita sa usa ka panan-awon sa manalagna; apan ang Kasugoan mawagtang gikan sa sacerdote, ug ang tambag mawagtang gikan sa mga anciano. Ang hari ay tatangis, at ang prinsipe ay mananamit ng kapahamakan, at ang mga kamay ng mga tao ng lupain ay mababagbag: aking gagawin sa kanila ang ayon sa kanilang lakad, at ayon sa kanilang kaugalian ay hahatulan ko sila; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Ang hari magabangotan ug ang principe pagasul-oban sa kasub-anan, ug ang mga kamot sa katawohan sa yuta pagasamokon: buhaton ko kanila ang ingon sa ilang buhat, ug sila ang pagahukman ko sumala sa ilang kinaiya, ug sila makaila nga ako mao si Jehova. At nangyari nang ikaanim na taon, nang ikaanim na buwan, nang ikalima ng buwan, ako'y nakaupo sa aking bahay, at ang mga matanda sa Juda ay nangakaupo sa harap ko, na ang kamay ng Panginoong Dios ay dumating sa akin doon. Ug nahitabo sa ikaunom ka tuig, sa ikaunom ka bulan, sa ikalima ka adlaw sa bulan, sa diha nga naglingkod ako sa akong balay, ug naglingkod sa akong atubangan ang mga anciano sa Juda, nga ang kamot sa Ginoong Jehova nahulog sa ibabaw nako. Nang magkagayo'y tumingin ako, at, narito, may isang anyo na parang apoy; mula sa anyo ng kaniyang mga balakang at paibaba, ay apoy; at mula sa kaniyang mga balakang at paitaas, parang anyo ng kinang, na parang metal na nagbabaga. Unya ako mitan-aw, ug, ania karon, ang usa ka may-ong sa panagway sa kalayo; gikan sa panagway sa iyang mga hawak ug ngadto sa ubos, kalayo; ug gikan sa iyang hawak ug ngadto sa itaas, ingon sa panagway sa kasiga, daw ingon sa nagasiga nga ambar. At kaniyang inilabas ang anyo ng isang kamay, at hinawakan ako sa buhok ng aking ulo; at itinaas ako ng Espiritu sa pagitan ng lupa at ng langit, at dinala ako sa pangitain na mula sa Dios sa Jerusalem, sa pintuan ng pintuang-daan ng pinakaloob na looban na nakaharap sa dakong hilagaan; na kinaroroonan ng upuan ng larawan ng panibugho, na namumungkahi sa paninibugho. Ug siya mipagula sa dagway sa usa ka kamot, ug gigunitan ako pinaagi sa usa ka pungpong sa buhok sa akong ulo; gialsa ako sa Espiritu sa taliwala sa yuta ug sa langit, ug gidala ako sa mga panan-awon sa Dios paingon sa Jerusalem, ngadto sa pultahan sa ganghaan sa labing nahasulod nga sawang nga nagalantaw ngadto sa amihanan; diin diha ang lingkoranan sa larawan sa pangabugho, nga nagahagit sa pangabugho. At, narito, ang kaluwalhatian ng Dios ng Israel ay nandoon, gaya ng anyo na aking nakita sa kapatagan. Ug, ania karon, ang himaya sa Dios sa Israel didto man, sumala sa panagway nga nakita ko didto sa kapatagan. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Anak ng tao, itingin mo ang iyong mga mata ngayon sa daan na dakong hilagaan. Sa gayo'y itiningin ko ang aking mga mata sa daan na dakong hilagaan, at narito, nasa dakong hilagaan ng pintuang-daan ng dambana ang larawang ito ng panibugho sa pasukan. Unya siya miingon kanako: Anak sa tawo, iyahat ang imong mga mata karon sa dalan paingon sa amihanan. Busa akong giyahat ang akong mga mata sa dalan paingon sa amihanan, ug ania karon, dapit sa amihanang pultahan sa halaran diha sa ganghaan kining larawan sa pangabugho. At sinabi niya sa akin, Anak ng tao, nakikita mo baga ang kanilang ginagawa? ang malaking kasuklamsuklam na ginagawa ng sangbahayan ni Israel dito, upang ako'y lumayo sa aking santuario? Ngunit iyo muling makikita pa ang ibang mga malalaking kasuklamsuklam. Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, nakakita ba ikaw sa ilang gibuhat? bisan ang dagkung mga dulumtanan sa balay sa Israel ginabuhat dinhi, aron ako magpahilayo gikan sa akong balaang puloy-anan? apan makakita pa ikaw pag-usab ug uban pang dagku nga mga dulumtanan. At dinala niya ako sa pintuan ng looban; at nang ako'y tumingin, narito, ang isang butas sa pader. Ug iyang gidala ako sa pultahan sa sawang; ug sa pagtan-aw ko, ania karon, may usa ka lungag sa kuta. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Anak ng tao, humukay ka ngayon sa pader: at nang ako'y humukay sa pader, narito, ang isang pintuan. Unya siya miingon kanako: Anak sa tawo, buhoan mo karon ang kuta: ug sa nabuhoan ko ang kuta, ania karon, ang pultahan. At sinabi niya sa akin, Ikaw ay pumasok, at tingnan mo ang mga masamang kasuklamsuklam na kanilang ginagawa rito. Ug siya miingon kanako: Sulod, ug tan-awa ang dautan nga mga dulumtanan nga gibuhat nila dinhi. Sa gayo'y pumasok ako at nakita ko; at narito, ang bawat anyo ng nagsisiusad na mga bagay, at kasuklamsuklam na mga hayop, at lahat ng mga diosdiosan ng sangbahayan ni Israel, na nakaguhit sa pader sa palibot. Busa ako misulod ug nakita ko; ug ania karon, ang tanan nga dagway sa mga butang nga nagakamang, ug mga mananap nga dulumtanan, ug ang tanang mga dios-dios sa balay sa Israel, gipasundayag paglibut diha sa kuta. At nagsitayo sa harap nila ang pitong pung lalake sa mga matanda ng sangbahayan ni Israel; at sa gitna nila ay tumayo si Jaazanias na anak ni Saphan, bawat lalake ay may kaniyang pangsuub sa kaniyang kamay; at ang amoy ng usok ng kamangyan ay napailanglang. Ug didto mitindog sa ilang atubangan ang kapitoan ka mga tawo sa mga anciano sa balay sa Israel; ug sa taliwala nila mitindog si Jaazanias, ang anak nga lalake ni Safan, ang tagsatagsa ka tawo uban sa iyang incensario diha sa iyang kamot; ug ang kahumot sa panganod sa incienso miutbo sa itaas. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Anak ng tao, nakikita mo baga kung anong ginagawa ng mga matanda ng sangbahayan ni Israel sa kadiliman, bawat isa'y sa kaniyang mga silid na nilarawanan? sapagkat kanilang sinasabi, Hindi tayo nakikita ng Panginoon; pinabayaan ng Panginoon ang lupa. Unya siya miingon kanako: Anak sa tawo, nakita mo ba ang ginabuhat sa mga anciano sa Israel didto sa mangitngit, ang tagsatagsa ka tawo diha sa sulod sa iyang hunahuna? kay sila nagaingon: Si Jehova dili makakita kanamo; si Jehova mibiya sa yuta. Sinabi rin niya sa akin, Iyong muling makikita pa ang mga ibang malaking kasuklamsuklam na kanilang ginagawa. Siya miingon usab kanako: Ikaw makakita pa gayud pag-usab ug uban pang dagku nga mga dulumtanan nga ilang gibuhat. Nang magkagayo'y dinala niya ako sa pintuan ng pintuang-daan ng bahay ng Panginoon na nasa dakong hilagaan; at, narito, doo'y nangaupo ang mga babae na iniiyakan si Tammuz. Unya iyang gidala ako ngadto sa alagianan sa ganghaan sa balay ni Jehova nga nagpaingon sa amihanan; ug ania karon, may naglingkod didto nga mga babaye nga nagahilak mahatungod kang Tammuz. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Nakita mo baga ito, Oh anak ng tao? iyo pa muling makikita ang lalong malaking mga kasuklamsuklam kay sa mga ito. Unya miingon siya kanako: Nakita mo ba kini, Oh anak sa tawo? ikaw makakita pa gayud pag-usab ug labi pang dagku nga mga dulumtanan kay niini. At dinala niya ako sa pinakaloob na looban ng bahay ng Panginoon, at, narito, sa pintuan ng templo ng Panginoon sa pagitan ng malaking pintuan at ng dambana, ay may dalawang put limang lalake, na sila'y nakatalikod sa dako ng templo ng Panginoon, at nakaharap sa dakong silanganan; at kanilang sinasamba ang araw sa dakong silanganan. Ug iyang gidala ako ngadto sa sulod nga sawang sa balay ni Jehova; ug ania karon, diha sa ganghaan sa templo ni Jehova, sa kinatung-an sa alagianan ug sa halaran, may haduol sa kaluhaan ug lima ka tawo, uban ang ilang boko-boko nga gipatalikod sa templo ni Jehova, ug ang ilang mga nawong gipaatubang sa silangan; ug sila nanagsimba sa adlaw nga nanag-atubang sa silangan. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Nakita mo baga ito, Oh anak ng tao? Magaan bagang bagay sa sangbahayan ni Juda, na sila'y nagsisigawa ng mga kasuklamsuklam na kanilang ginagawa dito? sapagkat kanilang pinuno ng karahasan ang lupa, at sila'y nangagbalik uli upang mungkahiin ako sa galit: at, narito, kanilang inilalagay ang sanga sa kanilang ilong. Unya siya miingon kanako: Nakita mo ba kini Oh anak sa tawo? diyutay ba nga butang alang sa balay sa Juda nga gibuhat man nila dinhi ang mga dulumtanan? kay ang yuta gipuno nila sa pagpanlupig ug mingbalitok pag-usab sa paghagit kanako sa kasuko: ug ania karon, ilang gibutang sa ilang ilong ang sanga. Kayat akin namang gagawin sa kapusukan; ang aking mata ay hindi magpapatawad, o mahahabag man ako: at bagaman sila'y nagsisidaing sa aking pakinig ng malakas na tinig, gayon ma'y hindi ko sila didinggin. Busa himoon ko usab ang kapungot; ang akong mata dili magpagawas, ni malooy ako; ug bisan sila magatu-aw sa akong mga igdulungog uban ang usa ka dakung tingog, bisan pa niana dili ako mamati kanila. Nang magkagayo'y sumigaw siya sa aking pakinig ng malakas na tinig, na nagsasabi, Magsilapit yaong mga may katungkulan sa bayan, na bawat isa'y may kaniyang pangpatay na almas sa kaniyang kamay. Unya siya misinggit sa akong mga igdulungog uban ang usa ka makusog nga tingog, nga nagaingon: Paduola ninyo kadtong nanagbantay sa ciudad, ang tagsatagsa ka tawo uban ang iyang makalaglag nga hinagiban diha sa iyang kamot. At narito, anim na lalake ay nagsipanggaling sa daan ng mataas na pintuang-daan, na nalalagay sa dako ng hilagaan, na bawat isa'y may kaniyang pangpatay na almas sa kaniyang kamay; at isang lalake ay nasa gitna nila na nakapanamit ng kayong lino, na may tintero ng manunulat sa kaniyang tagiliran. At sila'y nagsipasok, at nagsitayo sa siping ng tansong dambana. Ug, ania karon, ang unom ka tawo nanggula gikan sa alagianan sa ibabaw nga pultahan, nga nahamutang paingon sa amihanan, ang tagsatagsa ka tawo uban ang igpapatay nga hinagiban diha sa iyang kamot; ug ang usa ka tawo diha sa taliwala nila nga sinul-oban sa lino, uban ang sudlanan sa tinta sa magsusulat diha sa iyang kiliran. Ug sila mingsulod ug mingtindog tupad sa halaran nga tumbaga. At ang kaluwalhatian ng Dios ng Israel ay umilanglang mula sa kerubin, na kinapapatungan, hanggang sa pintuan ng bahay: at kaniyang tinawag ang lalaking nakapanamit ng kayong lino, na may tintero ng manunulat sa kaniyang tagiliran. Ug ang himaya sa Dios sa Israel, mikayab gikan sa querubin, diin kini nahimutang sa ibabaw niini, ngadto sa pagsulod mo sa balay: ug siya mitawag sa tawo nga nagsaput ug lino, nga may sudlanan sa tinta sa magsusulat diha sa iyang kiliran. At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Pumaroon ka sa gitna ng bayan, sa gitna ng Jerusalem, at maglagay ka ng mga tanda sa mga noo ng mga taong nangagbubuntong-hininga at nagsidaing dahil sa lahat na kasuklamsuklam na nagawa sa gitna niyaon. Ug si Jehova miingon kaniya: Lumakaw ka latas sa taliwala sa ciudad, latas sa taliwala sa Jerusalem, ug ibutang ang usa ka timaan sa mga agtang sa mga tawo nga nagapanghupaw ug nagatiyabaw tungod sa tanang mga dulumtanan nga ginabuhat sa taliwala niini. At sa mga iba ay sinabi niya sa aking pakinig, Magsiparoon kayo sa bayan na magsisunod sa kaniya, at manakit kayo: huwag magpatawad ang inyong mata, o kayo man ay mahabag; Ug ngadto sa uban miingon siya sa akong pagdungog: Lumakaw kamo sunod kaniya latas sa ciudad, ug manigbas kamo: ayaw pagtugoti nga ang inyong mga mata magapagawas, ni malooy kamo. Lipulin ninyong lubos ang matanda, ang binata at ang dalaga, at ang mga bata at ang mga babae; ngunit huwag lumapit sa sinomang lalake na tinandaan; at inyong pasimulan sa aking santuario. Nang magkagayo'y kanilang pinasimulan sa mga matandang lalake na nangasa harap ng bahay. Patya gayud pagtibawas ang tawong tigulang, ang lalake nga batan-on ug ang ulay, ug ang mga bata ug ang mga babaye; apan ayaw pagduol kamo sa bisan kinsang tawo nga kaniya anaa ang timaan: ug sumugod kamo diha sa akong balaan nga puloy-anan. Unya gisugdan nila ang mga tigulang tawo nga diha sa atubangan sa balay. At sinabi niya sa kanila, Lapastanganin ninyo ang bahay, at punuin ninyo ng patay ang mga looban: magsilabas kayo. At sila'y nagsilabas, at nanakit sa bayan. Ug siya miingon kanila: Hugawi ang balay, ug pun-a ang mga sawang sa mga pinatay: panlakaw kamo. Ug sila minglakaw, ug nanagpanigbas sulod sa ciudad. At nangyari, habang sila'y nananakit, at ako'y naiwan, na ako'y nasubasob, at sumigaw ako, at aking sinabi, Ah Panginoong Dios! iyo bagang lilipulin ang buong nalabi sa Israel, sa iyong pagbubugso ng iyong kapusukan sa Jerusalem? Ug nahatabo, samtang nanagpanigbas sila, ug ako nahibilin, nga ako natumba nga nagahapa, ug mitiyabaw, ug miingon: Ah Ginoong Jehova! laglagon mo ba ang tanan nga salin sa Israel sa pagbubo mo sa imong kaligutgut sa ibabaw sa Jerusalem? Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Ang kasamaan ng sangbahayan ni Israel at ni Juda ay totoong malaki, at ang lupain ay puno ng dugo, at ang bayan ay puno ng kasuwailan: sapagkat kanilang sinasabi, Pinabayaan ng Panginoon ang lupa, at hindi nakikita ng Panginoon. Unya siya miingon kanako: Ang kasal-anan sa balay sa Israel ug sa Juda daku nga hilabihan gayud, ug ang yuta napuno sa dugo, ug ang ciudad napuno sa pagbalit-ad sa paghukom: kay sila nanag-ingon man: Si Jehova mibiya sa yuta, ug si Jehova dili makakita. At tungkol sa akin naman, ang aking mata ay hindi magpapatawad, o mahahabag man ako, kundi aking ipadadanas ang kanilang lakad sa kanilang ulo. Ug mahatungod kanako usab, ang akong mga mata dili magpagawas, ni malooy ako, apan dad-on ko ang ilang dalan diha sa ilang ulo. At, narito, ang lalaking nakapanamit ng kayong lino, na may tintero ng manunulat sa kaniyang tagiliran, nagbalita ng bagay; na sinabi, Aking ginawa na gaya ng iniutos mo sa akin. Ug, ania karon, ang tawo nga sinul-oban sa lino, nga may sudlanan sa tinta diha sa iyang kiliran, nagtaho sa nahatabo, nga nagaingon: Ako nakabuhat sa sumala sa imong gisugo kanako. Nang magkagayo'y tumingin ako, at, narito, sa langit na nasa ulunan ng mga kerubin, may nakita na parang isang batong zafiro, na parang isang luklukan. Unya ako mitan-aw, ug, ania karon, didto sa sawang nga diha sa ibabaw sa ulo sa mga querubin may migimaw sa ibabaw nila ang maingon sa bato nga zafiro, ingon sa panagway sa may-ong sa usa ka trono. At siya'y nagsalita sa lalake na nakapanamit ng kayong lino, at kaniyang sinabi, Pumasok ka sa pagitan ng nagsisiikot na mga gulong, sa ilalim ng kerubin, at punuin mo kapuwa ang iyong mga kamay ng mga bagang nagbabaga mula sa pagitan ng mga kerubin, at ikalat mo sa bayan. At sa aking paningin ay pumasok siya. Ug siya misulti sa tawo nga nagsaput sa lino, ug miingon: Sumulod ka sa taliwala sa mga ligid nga nagatuyok, bisan pa sa ilalum sa usa ka querubin, ug pun-a ang imong duha ka kamot sa mga baga sa kalayo gikan sa kinatung-an sa mga querubin, ug ikatag kana sa ibabaw sa ciudad. Ug sa akong pagtan-aw siya misulod. Ang mga kerubin nga ay nagsitayo sa dakong kanan ng bahay, nang ang lalake ay pumasok; at pinuno ng ulap ang pinakaloob na looban. Karon ang mga querubin nanagtindog sa too nga kiliran sa balay, sa diha nga mga tawo misulod; ug ang panganod nakapuno sa sulod nga sawang. At ang kaluwalhatian ng Panginoon ay napailanglang mula sa kerubin, at tumayo sa itaas ng pintuan ng bahay; at ang bahay ay napuno ng ulap, at ang looban ay napuno ng ningning ng kaluwalhatian ng Panginoon. Ug ang himaya ni Jehova mikayab gikan sa usa ka querubin, ug mipahaluna tx sa ibabaw sa pultahan sa balay; ug ang balay napuno sa panganod, ug ang sawang napuno sa kasilaw sa himaya ni Jehova. At ang pagaspas ng mga pakpak ng mga kerubin ay narinig hanggang sa looban sa labas, na gaya ng tinig ng Dios na Makapangyarihan sa lahat, pagka siya'y nagsasalita. Ug ang kinapakapa sa mga pako sa mga querubin nadungog bisan pa sa gawas sa sawang, ingon sa tingog sa Makagagahum nga Dios sa diha nga siya mosulti. At nangyari, nang kaniyang utusan ang lalake na nakapanamit ng kayong lino, na sabihin, Kumuha ka ng apoy sa loob ng nagsisiikot na mga gulong mula sa pagitan ng mga kerubin, na siya'y pumasok, at tumayo sa tabi ng isang gulong. Ug nahitabo, sa diha nga siya misugo sa tawo nga sinul-oban sa lino, nga nagaingon: Pagkuha ug kalayo gikan sa kinatung-an sa mga ligid nga nagatuyok, gikan sa kinataliwad-an sa mga querubin, nga siya misulod, ug mitindog tupad sa usa ka ligid. At iniunat ng kerubin ang kaniyang kamay mula sa gitna ng mga kerubin sa apoy na nasa gitna ng mga kerubin, at kumuha niyaon, at inilagay sa mga kamay ng nakapanamit ng kayong lino, na siyang kumuha at lumabas. Ug ang usa ka querubin mipatuy-od sa iyang kamot gikan sa silangan kinatung-an sa mga querubin ngadto sa kalayo nga diha sa kinataliwad-an sa mga querubin, ug mikuha didto, ug gibutang kini sa mga kamot niadtong nga sinul-oban sa lino, nga mikuha niana ug migula. At lumitaw sa gitna ng mga kerubin ang anyo ng kamay ng isang tao sa ilalim ng kanilang mga pakpak. Ug may mipakita diha sa mga querubin nga usa ka dagway sa kamot sa usa ka tawo ilalum sa ilang mga pako. At ako'y tumingin, at narito, apat na gulong ay nangasa tabi ng mga kerubin, isang gulong ay nasa tabi ng isang kerubin, at ang ibang gulong ay nasa tabi ng ibang kerubin; at ang anyo ng mga gulong ay gaya ng kulay ng batong berila. Ug mitan-aw ako, ug ania karon, ang upat ka ligid sa tupad sa mga querubin, ang usa ka ligid diha sa tupad sa usa ka querubin, ug ang lain nga ligid diha sa lain nga querubin; ug ang dagway sa mga ligid ingon sa bulok sa usa ka bato nga berilo. At tungkol sa kanilang anyo, silang apat ay may isang pagkakawangis, na para bagang isang gulong na napasa loob ng isang gulong. Ug mahatungod sa ilang mga panagway, sila nga upat may usa lamang ka may-ong, daw ingon nga ang usa ka ligid diha sa sulod sa usa ka ligid. Pagka nagsisiyaon, ay nagsisiyaon sa kanilang apat na dako: hindi nagsisipihit habang nagsisiyaon, kundi ang kinahaharapan ng ulo ay siyang sinusundan nila: hindi nagsisipihit habang nagsisiyaon. Sa diha nga mingpanaw sila, mingpanaw sila sa upat nila ka gipadulongan: sila wala moliko sa ilang pagpanaw, apan paingon sa dapit diin ang ulo nagatan-aw, sila nanagsunod niana; sila wala moliko sa ilang paglakat. At ang kanilang buong katawan, at ang kanilang mga likod, at ang kanilang mga kamay, at ang kanilang mga pakpak, at ang mga gulong ay puno ng mga mata sa palibot, sa makatuwid baga'y ang mga gulong na tinatangkilik ng apat. Ug ang ilang tibook nga lawas, ug ang ilang mga boko-boko, ug ang ilang mga kamot, ug ang ilang mga pako, ug ang mga ligid, nangapuno sa mga mata nga nagalibut, bisan pa ang mga ligid nga diha kanila nga upat. Tungkol sa mga gulong, tinawag sa aking pakinig, ang nagsisiikot na mga gulong. Mahatungod sa mga ligid, gitawag sila sa akong nabati, nga mga ligid nga nagatuyok. At bawat isa'y may apat na mukha: ang unang mukha ay mukha ng kerubin, at ang ikalawang mukha ay mukha ng tao, at ang ikatlo ay mukha ng leon, at ang ikaapat ay mukha ng isang aguila. Ug ang tagsatagsa may upat ka nawong: ang nahaunang nawong mao ang nawong sa usa ka querubin, ug ang ikaduhang nawong mao ang nawong sa usa ka tawo, ug ang ikatolo mao ang nawong sa usa ka leon, ug ang ikaupat, mao ang nawong sa usa ka agila. At ang mga kerubin ay napaitaas: ito ang nilalang na may buhay na aking nakita sa pangpang ng ilog Chebar. Ug ang mga querubin mingkayab: mao kini ang buhing binuhat nga akong nakita duol sa daplin sa suba sa Chebar. At nang magsiyaon ang mga kerubin, ang mga gulong ay nagsiyaong kasiping nila: at nang itaas ng mga kerubin ang kanilang mga pakpak upang paitaas mula sa lupa, ang mga gulong naman ay hindi nagsihiwalay sa siping nila. Ug sa diha nga ang mga querubin mingpanaw, ang mga ligid mingtupad kanila: ug sa diha nga ang mga querubin ming-alsa sa ilang mga pako sa pagkayab gikan sa yuta, ang mga ligid usab wala moliko gikan sa ilang tupad. Pagka sila'y nagsisitayo, ang mga ito ay nagsisitayo; at pagka sila'y nangapaiitaas, ang mga ito'y nangapaiitaas na kasama nila: sapagkat ang espiritu ng nilalang na may buhay ay nasa mga yaon. Sa diha nga sila mingtindog, kini mingtindog man; ug sa diha nga sila mingkayab, kini mingkayab uban kanila: kay ang espiritu sa buhi nga binuhat diha kanila. At ang kaluwalhatian ng Panginoon ay lumabas mula sa pintuan ng bahay, at lumagay sa ibabaw ng mga kerubin. Ug ang himaya ni Jehova mipahawa gikan sa pultahan sa balay, ug mipaibabaw sa mga querubin. At itinaas ng mga kerubin ang kanilang mga pakpak, at nangapaitaas mula sa lupa sa aking paningin, nang sila'y magsilabas, at ang mga gulong ay sa siping nila: at sila'y nagsitayo sa pintuan ng pintuang-daang silanganan ng bahay ng Panginoon; at ang kaluwalhatian ng Dios ng Israel ay nasa itaas nila. Ug ang mga querubin ming-alsa sa ilang mga pako, ug mingkayab gikan sa yuta sa atubangan sa akong mata sa diha nga sila nanggula, ug ang mga ligid diha sa tupad nila: ug sila nanindog sa alagianan sa silangan nga ganghaan sa balay ni Jehova; ug ang himaya sa Dios sa Israel diha sa ibabaw nila. Ito ang nilalang na may buhay na aking nakita sa ilalim ng Dios ng Israel sa pangpang ng ilog Chebar; at naalaman ko na sila'y mga kerubin. Kini mao ang buhing binuhat nga akong nakita ilalum sa Dios sa Israel didto sa daplin sa suba sa Chebar; ug nasayud ako nga sila mga querubin gayud. Bawat isa'y may apat na mukha, at bawat isa'y may apat na pakpak; at ang anyo ng mga kamay ng tao ay nasa ilalim ng kanilang mga pakpak. Ang tagsatagsa may upat ka mga nawong, ug ang tagsatagsa usab may upat ka mga pako; ug ang may-ong sa mga kamot sa usa ka tawo diha sa ilalum sa ilang mga pako. At tungkol sa anyo ng kanilang mga mukha, ay mga mukha na aking nakita sa pangpang ng ilog Chebar, ang kanilang mga anyo at sila rin; sila'y yumaon bawat isa na patuloy. Ug mahitungod sa may-ong sa ilang mga nawong, sila mao ang mga nawong nga akong nakita didto sa daplin sa suba sa Chebar, ang ilang mga panagway ug ang ilang mga kaugalingon: sila nanglakaw sa unahan ang usa ug usa sa matul-id. Bukod dito'y itinaas ako ng Espiritu, at dinala ako sa pintuang-daang silanganan ng bahay ng Panginoon, na nakaharap sa dakong silanganan: at narito, nasa pinto ng pintuang-daan ang dalawang put limang lalake; at nakita ko sa gitna nila si Jaazanias na anak ni Azur, at si Pelatias na anak ni Benaias, na mga prinsipe ng bayan. Labut pa gibayaw ako sa Espiritu, ug gidala ako ngadto sa silangan nga pultahan sa balay ni Jehova, nga nagalantaw sa silangan: ug ania karon, sa pultahan sa ganghaan may kaluhaan ug lima ka mga tawo; ug akong nakita sa taliwala nila si Jaazanias ang anak nga lalake ni Azur, ug si Pelatias ang anak nga lalake ni Benaia, nga mga principe sa katawohan. At sinabi niya sa akin, Anak ng tao, ito ang mga lalake na nagsisikatha ng kasamaan, at nagbibigay ng masamang payo sa bayang ito; Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, mao kini ang mga tawo nga nanaglalang ug kasal-anan, ug nanaghatag dautang tambag niining ciudara; Na nagsasabi, Hindi malapit ang panahon ng pagtatayo ng mga bahay; ang bayang ito ang caldera, at tayo ang karne. Nga nagaingon: Dili haduol ang panahon sa pagtukod ug mga balay: kining ciudara mao ang kawa ug kita mao ang unod. Kayat manghula ka laban sa kanila, manghula ka, Oh anak ng tao. Busa managna ka batok kanila; managna ka, Oh anak sa tawo. At ang Espiritu ng Panginoon ay dumating sa akin, at sinabi niya sa akin, Salitain mo, Ganito ang sabi ng Panginoon: Ganito ang inyong sinabi, Oh sangbahayan ni Israel; sapagkat nalalaman ko ang mga bagay na pumasok sa inyong pag-iisip. Ug ang Espiritu ni Jehova nahulog sa ibabaw nako, ug siya miingon kanako: Sulti: Mao kini ang giingon ni Jehova: Mao kini ang giingon ninyo: Oh balay sa Israel; kay ako nahibalo sa mga butang nga moabut sa inyong hunahuna. Inyong pinarami ang inyong pinatay sa bayang ito, at inyong pinuno ang mga lansangan nito ng mga patay. Kamo nagpadaghan sa inyong mga pinatay niining ciudara, ug gipuno ninyo ang kadalanan sa mga pinatay. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Ang inyong mga patay na inyong ibinulagta sa gitna nito, ay karne, at ang bayang ito ay siyang caldera: ngunit kayo'y ilalabas sa gitna nito. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang inyong mga pinatay nga inyong gibutang sa taliwala niini, sila unod man, ug kining ciudara mao ang kawa; apan kamo pagapagulaon gikan sa taliwala niini. Kayo'y nangatakot sa tabak; at aking pararatingin ang tabak sa inyo, sabi ng Panginoong Dios. Kamo nahadlok sa espada sa mga Caldeahanon; ug dad-on ko ang pinuti diha kaninyo, nagaingon ang Ginoong Jehova. At aking ilalabas kayo sa gitna nito, at ibibigay ko kayo sa mga kamay ng mga taga ibang lupa, at maglalapat ako ng mga kahatulan sa inyo. Ug pagapagulaon ko kamo gikan sa taliwala niana, ug itugyan ko kamo ngadto sa mga kamot sa mga dumuloong, ug ipakanaug ko ang hukom sa taliwala ninyo. Kayo'y mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak; aking hahatulan kayo sa hangganan ng Israel; at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Kamo mangapukan pinaagi sa espada; pagahukman ko kamo diha sa utlanan sa Israel; ug kamo makaila nga ako mao si Jehova. Ang bayang ito ay hindi magiging inyong caldera, o kayo man ay magiging karne sa gitna nito, aking hahatulan kayo sa hangganan ng Israel; Kining ciudara dili mahimo nga inyong kawa, ni mahimo kamo nga unod sa taliwala niana; pagahukman ko kamo diha sa utlanan sa Israel; At inyong malalaman na ako ang Panginoon: sapagkat kayo'y hindi nagsilakad ng ayon sa aking mga palatuntunan, o inyo mang isinagawa ang aking mga kahatulan, kundi kayo'y nagsigawa ng ayon sa mga kaugalian ng mga bansa na nangasa palibot ninyo. Ug kamo makaila nga ako mao si Jehova: kay wala kamo maglakaw sa akong kabalaoran, ni managtuman kamo sa akong mga tulomanon, hinonoa nanagbuhat sumala sa mga tulomanon sa mga nasud nga nagalibut kaninyo. At nangyari, nang ako'y nanghuhula, na si Pelatias na anak ni Benaias ay namatay. Nang magkagayo'y nasubasob ako, at ako'y sumigaw ng malakas, at aking sinabi, Ah Panginoong Dios! gagawa ka baga ng lubos na wakas sa nalabi sa Israel? Ug nahatabo, sa diha nga ako nagpanagna, nga si Pelatias ang anak nga lalake ni Benaia namatay. Unya mihapa ako, ug misinggit sa usa ka hataas nga tingog, ug miingon: Ah! Ginoong Jehova! tibawason mo ba sa hingpit ang nahibilin sa Israel? At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na sinasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ang iyong mga kapatid, sa makatuwid baga'y ang iyong mga kapatid, na mga lalake sa iyong kamaganakan, at ang buong sangbahayan ni Israel, silang lahat, siyang mga pinagsabihan ng mga nananahan sa Jerusalem. Magsilayo kayo sa Panginoon; sa amin ay ibinigay ang lupaing ito na pinakaari. Anak sa tawo, ang imong mga igsoon, bisan ang imong mga kaigsoonan gayud, ang mga tawo nga sa imong kaliwat, ug ang tibook nga balay sa Israel, silang tanan, mao sila ang giingon sa mga pumoluyo sa Jerusalem: Magpahilayo kamo gikan kang Jehova; kanamo kining yutaa gihatag aron panag-iyahon. Kayat iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Bagaman sila'y aking inilayo sa gitna ng mga bansa, at bagaman aking pinangalat sila sa gitna ng mga lupain, gayon ma'y ako'y magiging pinaka santuario sa kanila sa sandaling panahon sa mga lupain na kanilang kapaparunan. Busa umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay gisalikway ko sila ngadto sa halayo taliwala sa mga nasud, ug tungod kay akong gipatibulaag sila sa mga kayutaan, bisan pa niana ako mahimong balaan nga puloy-anan sa diriyut nga panahon alang kanila didto sa mga kayutaan diin sila moadto. Kayat iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Aking pipisanin kayo mula sa mga bayan, at titipunin ko kayo sa mga lupain na inyong pinangalatan, at aking ibibigay sa inyo ang lupain ng Israel. Busa umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tigumon ko kamo gikan sa mga katawohan, ug pundokon ko kamo gikan sa mga kayutaan diin kamo gipatibulaag, ug ako magahatag kaninyo sa yuta sa Israel. At sila'y magsisiparoon, at kanilang aalisin ang lahat na karumaldumal na bagay niyaon, at ang lahat ng kasuklamsuklam niyaon, mula roon. Ug sila mamauli dinhi, ug ilang kuhaon ang tanang makapaluod nga mga butang niini ug ang tanang mga dulumtanan gikan dinhi. At aking bibigyan sila ng isang puso, at aking lalagyan ng bagong diwa ang loob ninyo; at aking aalisin ang batong puso sa kanilang laman, at aking bibigyan sila ng pusong laman; Ug ako magahatag kanila sa usa ka kasingkasing, ug ako magbutang sa usa ka bag-ong espiritu sa sulod ninyo; ug kuhaon ko ang batoon nga kasingkasing gikan sa ilang unod, ug hatagan ko sila sa kasingkasing nga unod; Upang sila'y magsilakad sa aking mga palatuntunan, at ganapin ang aking mga kahatulan at isagawa: at sila'y magiging aking bayan, at ako'y magiging kanilang Dios. Aron sila makalakaw sa akong kabalaoran, ug makabantay sa akong mga tulomanon, ug makabuhat niana: ug sila mahimo nga akong katawohan ug ako mahimo nga ilang Dios. Ngunit tungkol sa kanila na ang puso ay nagsisunod ayon sa kanilang mga karumaldumal na bagay, at sa kanilang mga kasuklamsuklam, aking pararatingin ang kanilang lakad sa kanilang sariling mga ulo, sabi ng Panginoong Dios. Apan mahatungod kanila kang kinsang kasingkasing nagasunod sa kasingkasing sa ilang mga butang nga makapaluod ug sa ilang mga dulumtanan, dad-on ko ang ilang dalan diha sa ibabaw sa ilang kaugalingon nga mga ulo, nagaingon ang Ginoong Jehova. Nang magkagayo'y itinaas ng mga kerubin ang kanilang mga pakpak, at ang mga gulong ay nangasa siping nila; at ang kaluwalhatian ng Dios ng Israel ay nasa itaas ng mga yaon. Unya ang mga querubin ming-alsa sa ilang mga pako, ug ang mga ligid diha sa tupad nila; ug ang himaya sa Dios sa Israel diha sa ibabaw nila. At ang kaluwalhatian ng Panginoon ay napailanglang mula sa pinakaloob ng bayan, lumagay sa ibabaw ng bundok na nasa dakong silanganan ng bayan. Ug ang himaya ni Jehova mikayab gikan sa taliwala sa ciudad, ug mihunong sa ibabaw sa bukid nga anaa sa sidlakan nga kiliran sa ciudad. At itinaas ako ng Espiritu, at dinala ako sa pangitain sa Caldea sa pamamagitan ng Espiritu ng Dios, sa kanila na mga bihag. Sa gayo'y ang pangitain na aking nakita ay napaitaas mula sa akin. Ug gibayaw ako sa Espiritu, ug gidala ako sa usa ka panan-awon pinaagi sa Espiritu sa Dios ngadto sa Caldea, kanila nga mga atua sa pagkabinihag. Busa ang panan-awon nga akong nakita mikayab gikan kanako. Nang magkagayo'y sinalita ko sa kanila na mga bihag ang lahat na bagay na ipinakita sa akin ng Panginoon. Unya gisultihan ko ang mga atua sa pagkabinihag mahitungod sa tanang mga butang nga gipakita ni Jehova kanako. Ang salita rin ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ang pulong ni Jehova midangat usab kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ikaw ay tumatahan sa gitna ng mapanghimagsik na sangbahayan, na may mga mata na maititingin, at hindi nagsisitingin, na may mga pakinig na maipakikinig, at hindi nangakikinig; sapagkat sila'y isang mapanghimagsik na sangbahayan. Anak sa tawo, ikaw nagapuyo sa taliwala sa usa ka balay nga masuklanon, nga adunay mga mata sa pagtan-aw, ug dili makakita, nga adunay mga igdulungog sa pagpamati, ug dili makadungog: kay sila maoy usa ka masuklanon nga balay. Kayat ikaw na anak ng tao, maghanda ka ng daladalahan sa paglipat, at ikaw ay lumipat sa araw sa kanilang paningin; at ikaw ay lumipat mula sa iyong dako hanggang sa ibang dako sa kanilang paningin: baka sakaling sila'y magbulay, bagaman sila'y mapanghimagsik na sangbahayan. Busa, ikaw anak sa tawo, mag-andam ka sa galamiton alang sa pagbalhin, ug bumalhin ka sa panahon sa adlaw sa atubangan sa ilang pagtan-aw; ug ikaw molalin gikan sa imong dapit ngadto sa laing dapit sa atubangan sa ilang pagtan-aw: bisin pa nga sila magapalandong, bisan sila maoy usa ka masuklanon nga balay. At iyong ilalabas ang iyong daladalahan sa araw sa kanilang paningin, na parang daladalahan sa paglipat; at ikaw ay lalabas sa hapon sa kanilang paningin, na gaya ng kung ang mga tao ay nangapasasa pagkatapon. Unya dad-on mo ang imong mga kabtangan sa panahon nga adlawan pa aron makita sa ilang pagtan-aw, ingon nga putos alang sa paglalin; ug ikaw molakaw sa kahaponon nga makita sa ilang pagtan-aw, ingon sa mga tawo nga manlakaw nga hininginlan. Bumutas ka sa pader sa kanilang paningin, at iyong ilabas doon. Magbuho ka nga dayag sa ilang pagtan-aw, lapus sa kuta, ug gumikan ka nga moagi didto. Sa kanilang paningin ay iyong papasanin sa iyong balikat, at ilalabas sa pagdilim; iyong tatakpan ang iyong mukha, upang huwag mong makita ang lupa: sapagkat inilagay kita na pinakatanda sa sangbahayan ni Israel. Diha sa ilang pagtan-aw pas-anon mo kini sa imong abaga, ug dad-a kana sa mangitngit na: tabonan mo ang imong nawong, aron dili ka makakita sa yuta: kay gipahamutang ko ikaw nga usa ka timaan alang sa balay sa Israel. At aking ginawang gayon na gaya ng iniutos sa akin: aking inilabas ang aking daladalahan sa araw, na gaya ng daladalahan sa paglipat, at sa hapon ay bumutas ako ng aking kamay sa pader; aking inilabas sa dilim, at pinasan ko sa aking balikat sa kanilang paningin. Ug gibuhat ko kini ingon sa gisugo kanako: akong gidala ang akong putos sa panahon nga adlawan pa, ingon nga usa ka putos alang sa paglalin, ug sa kahaponon gibuhoan ko paglapus ang kuta pinaagi sa akong kamot; gidala ko kini sa mangitngit, ug akong gipas-an kini sa akong abaga nga dayag sa ilang pagtan-aw. At nang kinaumagahan ay dumating ang salita ng Panginoon sa akin, na nagsasabi, Ug sa pagkabuntag midangat ang pulong ni Jehova kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, hindi baga ang sangbahayan ni Israel na mapanghimagsik na sangbahayan, ay nagsabi sa iyo, Anong ginagawa mo? Anak sa tawo, wala ba ang balay sa Israel, ang masuklanon nga balay, mag-ingon kanimo: Unsay imong gibuhat? Sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Ang hulang ito ay tungkol sa prinsipe sa Jerusalem, at sa buong sangbahayan ni Israel na kinalalakipan nila. Umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kini nga palas-anon gipahinungod sa principe sa Jerusalem, ug sa tibook nga balay sa Israel nga sa taliwala nila anaa ikaw. Sabihin mo, Ako'y inyong tanda: kung ano ang aking ginawa, gayon ang gagawin sa kanila: sila'y mapapasa pagkatapon, sa pagkabihag. Umingon ka: Ako mao ang inyong timaan: sama sa akong nabuhat, mao usab ang pagabuhaton kanila; sila mangadto nga hininginlan, ngadto sa pagkabinihag. At ang prinsipe na nasa gitna nila ay magpapasan sa kaniyang balikat sa pagdilim, at lalabas: sila'y magsisibutas sa pader upang ilabas doon: siya'y magtatakip ng kaniyang mukha, sapagkat hindi niya makikita ang lupa ng kaniyang mga mata. Ug ang principe nga anaa sa taliwala nila magapas-an sa putos diha sa iyang abaga sa kagabhion, ug moadto: sila magabuho nga lapus sa kuta aron sa paggikan nga moagi didto: siya magatabon sa iyang nawong, tungod kay siya dili motan-aw sa yuta sa iyang mga mata. Ang akin namang panilo ay aking ilaladlad sa kaniya, at siya'y mahuhuli sa aking silo; at aking dadalhin siya sa Babilonia sa lupain ng mga Caldeo; gayon ma'y hindi niya makikita, bagaman siya'y mamamatay roon. Ang akong pukot usab buklaron ko diha kaniya, ug siya makuha sa akong lit-ag; ug dad-on ko siya sa Babilonia ngadto sa yuta sa mga Caldeahanon; apan siya dili motan-aw niana, bisan pa kong siya mamatay didto. At aking pangangalatin sa bawat dako ang lahat na nangasa palibot niya na nagsisitulong sa kaniya, at ang lahat niyang mga pulutong; at aking huhugutin ang tabak sa likuran nila. Ug akong pagapatlaagon ngadto sa tanang hangin ang tanang nagalibut kaniya sa pagtabang kaniya, ug ang tanan niyang mga pundok; ug akong ibton ang espada batok kanila. At kanilang malalaman na ako ang Panginoon, pagka sila'y aking pinanabog sa gitna ng mga bansa, at aking pinangalat sa mga lupain. Ug sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga sila patibulaagon ko na sa taliwala sa mga nasud, ug patlaagon sila sa mga kayutaan. Ngunit magiiwan ako ng kaunting lalake sa kanila, na maiiwan ng tabak, ng kagutom, at ng salot, upang kanilang maipahayag ang lahat na kanilang kasuklamsuklam sa gitna ng mga bansa na kanilang pinaroroonan; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Apan ibilin ko ang pipila ka tawo kanila gikan sa espada, gikan sa gutom, ug gikan sa kamatay; aron ipahayag nila ang tanan nilang mga dulumtanan sa taliwala sa mga nasud nga ilang pagaadtoan; ug sila makaila nga ako mao si Jehova. Bukod dito'y ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nag-ingon: Anak ng tao, kanin mo ang iyong tinapay na may panginginig, at inumin mo ang iyong tubig na may pangangatal at may pagkatakot; Anak sa tawo, kan-a ang imong tinapay uban ang pagpangilog-kilog ug imna ang imong tubig uban ang pagkurog ug uban ang pagkamahadlokon; At sabihin mo sa bayan ng lupain, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios tungkol sa mga nananahan sa Jerusalem, at sa lupain ng Israel. Sila'y magsisikain ng kanilang tinapay na may pagkatakot, at nanglulupaypay na iinom ng tubig, upang ang kaniyang lupain ay masira na mawawalan ng lahat na nandoon, dahil sa pangdadahas nilang lahat na nagsisitahan doon. Ug mag-ingon ka sa katawohan sa yuta: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova mahatungod sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ug sa mga yuta sa Israel: Sila magakaon sa ilang tinapay uban ang pagkamahadlokon, ug magainum sa ilang tubig uban ang kalisang, aron ang iyang yuta mahimong biniyaan, ug pagaagawon sa tanan nga anaa niana, tungod sa pagkamalupigon nilang tanan nga nanagpuyo niana. At ang mga bayan na tinatahanan ay mawawasak, at ang lupain ay masisira; at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Ug ang mga ciudad nga ginapuy-an pagahimoong awa-aw, ug ang yuta mahimong biniyaan; kamo makaila nga ako mao si Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ano ang kawikaang ito na sinasambit ninyo sa lupain ng Israel, na sinasabi, Ang mga kaarawan ay tumatagal, at ang bawat pangitain ay nabubulaanan? Anak sa tawo, unsa ba kining sanglitanan ninyo diha sa yuta sa Israel, nga nagaingon: Ang adlaw ginalugwayan, ug ang tanang panan-awon nangahanap? Saysayin mo nga sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Aking papaglilikatin ang kawikaang ito, at hindi na sasambitin pang parang kawikaan sa Israel; kundi sabihin mo nga sa kanila, Ang mga kaarawan ay malapit na, at ang pagtupad ng lahat na pangitain. Busa suginli sila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Hunongon ko kini nga sanglitanan, ug sila dili na magagamit niana ingon nga usa ka sanglitanan diha sa Israel; apan iingon mo kanila: Ang mga adlaw nagasingabut na, ug ang pagkatuman sa tanang panan-awon. Sapagkat hindi na magkakaroon pa ng walang kabuluhang pangitain o ng di tunay na panghuhula sa loob ng sangbahayan ni Israel. Kay wala nay panan-awon nga bakakon, ni maulo-ulohon nga pagpanagna sulod sa balay sa Israel. Sapagkat ako ang Panginoon: ako'y magsasalita, at ang salita na aking sasalitain ay matutupad: hindi na magluluwat pa: sapagkat sa inyong mga kaarawan, Oh mapanghimagsik na sangbahayan, aking sasalitain ang salita, at aking tutuparin, sabi ng Panginoong Dios. Kay ako mao si Jehova; ako mosulti, ug ang pulong nga akong isulti pagatumanon; kini dili na gayud igapauswag sa laing panahon: kay sa inyong mga adlaw, Oh balay nga masuklanon, akong ibungat ang pulong, ug magatuman niana, nagaingon ang Ginoong Jehova. Muling ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ang pulong ni Jehova midangat pag-usab kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, narito, silang nasa sangbahayan ni Israel ay nagsasabi, Ang pangitain na kaniyang nakikita ay sa malaong mga araw na darating, at nanghuhula ng mga panahong malayo. Anak sa tawo, ania karon, sila nga iya sa balay sa Israel nagaingon: Ang panan-awon nga iyang nakita alang sa daghan nga umalabut nga mga adlaw, ug siya nagapanagna sa mga panahon nga halayo pa kaayo. Kayat sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Wala nang magluluwat pa sa aking mga salita, kundi ang salita na aking sasalitain ay matutupad, sabi ng Panginoon. Busa umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Walay mausa sa akong mga pulong nga igapauswag pa sa laing panahon, hinonoa ang pulong nga akong gisulti pagatumaanon, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, manghula ka laban sa mga propeta ng Israel na nanganghuhula, at sabihin mo sa kanila na nanganghuhula ng mula sa kanilang sariling puso, Pakinggan ninyo ang salita ng Panginoon: Anak sa tawo, panagna batok sa mga manalagna sa Israel nga nagpanagna, ug umingon ka niadtong nanagpanagna gikan sa ilang kaugalingong mga kasingkasing: Pamati kamo sa pulong ni Jehova: Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Sa aba ng mga hangal na mga propeta, na nagsisisunod sa kanilang sariling diwa, at walang nakitang anoman! Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Alaut ang mga buangbuang nga manalagna, nga nagasunod sa ilang kaugalingon nga espiritu, ug sila wala makakita sa bisan unsa! Oh Israel, ang iyong mga propeta ay naging parang mga zorra sa mga gibang dako. Oh Israel, ang imong mga manalagna nahimong ingon sa mga milo sa kamingawan nga dapit. Kayo'y hindi sumampa sa mga sira, o iginawa man ninyo ng kuta ang sangbahayan ni Israel, upang siya'y makatayo sa pakikipagbaka sa kaarawan ng Panginoon. Kamo wala makaadto sa mga buho, ni makatukod kamo sa kuta alang sa balay sa Israel, aron sa pagsukol sa gubat sa adlaw ni Jehova. Sila'y nangakakita ng walang kabuluhan, at sinungaling na panghuhula, na nagsasabi, Sabi ng Panginoon; at hindi sila sinugo ng Panginoon; at kanilang pinaasa ang mga tao na ang salita ay magiging totoo. Sila nakakita sa kabakakan ug bakakon nga pagtagna-tagna, nga nagaingon: Si Jehova nagaingon; apan si Jehova wala magpadala kanila: ug sila nagpalaum sa mga tawo nga ang pulong pagatumanon. Hindi baga kayo nakakita ng walang kabuluhang pangitain, at hindi baga kayo nagsalita ng kasinungalingang panghuhula, sa inyong pagsasabi, Sabi ng Panginoon; yamang hindi ko sinalita? Wala ba ikaw makakita sa bakak nga panan-awon ug wala ba kamo makapamulong sa bakakon nga pagtagnatagna, nga tungod niini kamo nagaingon: Si Jehova nagaingon; bisan pa wala ako magsulti? Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Sapagkat kayo'y nangagsasalita ng walang kabuluhan, at nangakakita ng mga kasinungalingan, kayat, narito, ako'y laban sa inyo, sabi ng Panginoong Dios. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay kamo nagsulti sa kabakakan, ug nakakita sa mga bakak, busa, ania karon, ako batok kaninyo, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ang aking kamay ay magiging laban sa mga propeta na nangakakakita ng walang kabuluhan, at nanganghuhula ng mga kasinungalingan: sila'y hindi mapapasa kapulungan ng aking bayan, o masusulat man sa pasulatan ng sangbahayan ni Israel, o sila man ay magsisipasok sa lupain ng Israel; at inyong malalaman na ako ang Panginoong Dios. Ug ang akong kamot mahimong batok sa mga manalagna nga nakakita sa mga panan-awon nga bakakon, ug nga nagatagna-tagna sa kabakakan: sila dili mahiuban sa pundok sa akong mga tawo, ni igasulat sila sa sinulat sa balay sa Israel, ni makasulod sila sa yuta sa Israel; ug kamo makaila nga ako mao si Jehova nga Ginoo. Sapagkat, sa makatuwid baga'y sapagkat kanilang hinikayat ang aking bayan, na nangagsabi, Kapayapaan; at walang kapayapaan; at pagka ang isa ay nagtatayo ng isang kuta, narito, kanilang tinatapalan ng masamang argamasa: Tungod kay, bisan pa tungod kay ilang gilimbongan ang akong katawohan, nga nagaingon: Pakigdait; ug walay pakigdait; ug sa diha nga adunay magtukod sa usa ka kuta, ania karon, ang uban nagbulit niini sa minasa nga dili-pinagba: Sabihin mo sa kanila na nangagtatapal ng masamang argamasa, na yao'y mababagsak: magkakaroon ng bugso ng ulan; at kayo. Oh malalaking granizo, ay babagsak; at isang unos na hangin ay titibag niyaon. Ingnon mo sila nga nagbulit niini sa minasa nga dili-pinagba, nga kini matumpag: adunay magaawas nga ulan; ug kamo, Oh dagku nga mga ulan-nga-yelo mangahulog; ug ang makusog nga hangin magaguba niini? Narito, pagka ang kuta ay nabagsak, hindi baga sasabihin sa inyo: Saan nandoon ang tapal na inyong itinapal? Ania karon, sa diha nga ang kuta matumba na, dili ba kini igaingon kaninyo: Hain ba ang bulit nga inyong gibulit niini? Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Akin ngang titibagin ng unos na hangin sa aking kapusukan; at magkakaroon ng bugso ng ulan sa aking pagkagalit, at malalaking mga granizo sa kapusukan upang tunawin. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Gub-on ko kini bisan pa uban sa usa makusog nga hangin sa akong kapungot; ug moabut ang magaawas nga ulan sa akong kasuko, ug dagkung ulan-nga-yelo sa akong kapungot sa pag-ut-ut niini. Gayon ko ibabagsak ang kuta na inyong tinapalan ng masamang argamasa, at aking ilalagpak sa lupa, na anopat ang pinagsasaligan niyaon ay malilitaw: at mababagsak, at kayo'y malilipol sa gitna niyaon; at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Busa gun-obon ko ang kuta nga inyong gibulitan sa minasa nga dili-pinagba ug ihatud ko kana ngadto sa yuta, sa pagkaagi nga ang patukoranan niana igapadayag; ug kini mapukan, ug kamo pagaut-uton sa taliwala niini: ug kamo makaila nga ako mao si Jehova. Ganito ko wawakasan ang aking kapusukan sa kuta, at sa nangagtapal ng masamang argamasa; at sasabihin ko sa iyo, Ang kuta ay wala na, o ang nangagtatapal man; Mao kini nga pagatumanon ko ang akong kaligutgut diha sa kuta, ug kanila nga nagbulit niini sa minasa nga dili-pinagba; ug ako moingon kaninyo: Ang kuta wala na, ingon man sila nga nagbulit niini; Sa makatuwid baga'y ang mga propeta ng Israel, na nanganghuhula tungkol sa Jerusalem, at nangakakakita ng pangitaing kapayapaan para sa bayan, at walang kapayapaan, sabi ng Panginoong Dios. Nga mao ang mga manalagna sa Israel nga nanagna mahatungod sa Jerusalem, ug nga nakakita sa mga panan-awon sa pakigdait alang kaniya, ug diay walay pakigdait, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ikaw, anak ng tao, itingin mo ang iyong mukha laban sa mga anak na babae ng iyong bayan, na nanganghuhula ng mula sa kanilang sariling puso; at manghula ka laban sa kanila, Ug ikaw, anak sa tawo, ipaatubang ang imong nawong batok sa mga anak nga babaye sa imong katawohan, nga nanagpanagna gikan sa ilang kaugalingon nga kasingkasing; ug managna ka batok kanila, At iyong sabihin, ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Sa aba ng mga babae na nangananahi ng mga unan sa lahat ng siko, at nagsisigawa ng mga lambong na ukol sa ulo ng ibat ibang sukat upang manghuli ng mga kaluluwa! Hahanapin baga ninyo ang mga kaluluwa ng aking bayan, at mangagliligtas na buhay ng mga kaluluwa sa ganang inyong sarili? Ug umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Alaut ang mga babaye nga nagtahi sa mga unlan ibabaw sa tanang mga siko, ug nagbuhat sa mga panyo alang sa ulo sa mga tawo sa tanang gidak-on aron sa pagpangayam sa mga kalag! Mangayam ba kamo sa mga kalag sa akong katawohan, ug magluwas nga buhi sa mga kalag alang sa inyong kaugalingon? At inyong nilapastangan ako sa gitna ng aking bayan dahil sa mga dakot na cebada, at dahil sa mga putol ng tinapay, upang ipahamak ang mga kaluluwa na hindi marapat mamatay, at upang iligtas na buhay ang mga kaluluwa na hindi marapat mabuhay, sa pamamagitan ng inyong pagbubulaan sa aking bayan na nakikinig sa mga kasinungalingan. Ug gipasipalahan ako ninyo sa taliwala sa akong katawohan tungod sa mga komkom sa cebada ug tungod sa mga tipik sa tinapay, aron sa pagpatay sa mga kalag nga dili takus mamatay, ug aron sa pagluwas nga buhi sa mga kalag nga dili angay mangabuhi, pinaagi sa inyong pagbakak sa akong katawohan nga nanagpatalinghug sa kabakakan. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, ako'y laban sa inyong mga unan, na inyong ipinanghahanap ng mga kaluluwa, na paliparin sila, at aking mga lalabnutin sa inyong mga kamay; at aking pawawalan ang mga kaluluwa, sa makatuwid baga'y ang mga kaluluwa na inyong hinahanap upang paliparin. Tungod niana mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok sa inyong mga unlan, nga gigamit ninyo sa pagpangayam sa mga kalag aron sa pagpalupad kanila, ug laglagon ko sila gikan sa inyong mga bukton; ug ako magapagawas sa mga kalag bisan pa ang mga kalag nga inyong gipangayam aron sa pagpalupad kanila. Ang inyo namang mga lambong ay aking lalabnutin, at ililigtas ko ang aking bayan sa inyong kamay, at hindi na sila mangapapasa inyong kamay na mahanap; at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Ang inyo usab nga mga panyo gision ko, ug luwason ko ang akong katawohan gikan sa inyong kamot, ug sila dili na maanha sa inyong kamot aron pagaayamon; ug kamo makaila nga ako mao si Jehova. Sapagkat sa pamamagitan ng kasinungalingan ay inyong pinighati ang puso ng matuwid, na hindi ko pinalungkot, at inyong pinalakas ang kamay ng masama, upang huwag humiwalay sa kaniyang masamang lakad, at maligtas na buhay; Tungod kay pinaagi sa kabakakan ginapasubo ninyo ang kasingkasing sa matarung, nga kaniya wala ako magpasubo, ug nagpalig-on kamo sa mga kamot sa dautan, aron siya dili mobalik gikan sa dautan niyang dalan, ug maluwas nga buhi; Kayat hindi na kayo mangakakakita ng walang kabuluhang pangitain o manganghuhula man ng mga panghuhula: at aking ililigtas ang aking bayan mula sa inyong kamay; at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Busa kamo dili na makakita pag-usab sa mga panan-awon nga bakakon, ni managna kamo sa mga pagtagna nga bakakon: ug luwason ko ang akong katawohan gikan sa inyong kamot; ug kamo makaila nga ako mao si Jehova. Nang magkagayo'y lumapit sa akin ang ilan sa mga matanda sa Israel, at nangaupo sa harap ko. Unya miabut kanako ang pipila sa mga anciano sa Israel, ug minglingkod sa akong atubangan. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, tinaglay ng mga lalaking ito ang kanilang mga diosdiosan sa kanilang puso, at inilagay ang katitisuran ng kanilang kasamaan sa harap ng kanilang mukha: dapat bagang sanggunian nila ako? Anak sa tawo, kining mga tawohana nagpahamutang sa ilang mga dios-dios sa sulod sa ilang kasingkasing, ug nagabutang sa kapangdolan sailang kasal-anan sa atubangan sa ilang nawong: pakitambagan pa ba gayud ako nila? Kayat salitain mo sa kanila, at sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Bawat tao sa sangbahayan ni Israel na nagtataglay ng kaniyang mga diosdiosan sa kaniyang puso, at naglalagay ng katitisuran ng kaniyang kasamaan sa harap ng kaniyang mukha, at naparoroon sa propeta; akong Panginoon ay sasagot sa kaniya roon ng ayon sa karamihan ng kaniyang mga diosdiosan; Busa sultihan mo sila, ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang tagsatagsa ka tawo sa balay sa Israel nga nagabutang sa iyang mga dios-dios sulod sa iyang kasingkasing, ug nagabutang sa kapangdolan sa iyang kasal-anan sa atubangan sa iyang nawong, ug moanhi pa tx sa manalagna; ako si Jehova maoy mobutag kaniya niana, sumala sa gidaghanon sa iyang mga dios-dios, Upang aking makuha ang sangbahayan ni Israel sa kanilang sariling puso sapagkat silang lahat ay nagsilayo sa akin dahil sa kanilang mga diosdiosan. Aron makuha ko ang balay sa Israel sulod sa ilang kaugalingon nga kasingkasing, tungod kay silang tanan mingbulag kanako tungod sa ilang mga dios-dios, Kayat sabihin mo sa sangbahayan ni Israel, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Mangagbalik-loob kayo, at kayo'y magsitalikod sa inyong mga diosdiosan; at ihiwalay ninyo ang inyong mga mukha sa lahat ninyong kasuklamsuklam. Busa ingna ang balay sa Israel: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Bumalik kamo, ug biyai ninyo ang inyong mga dios-dios, ug ilingiw ninyo ang inyong mga nawong gikan sa inyong tanan nga mga dulumtanan. Sapagkat bawat tao sa sangbahayan ni Israel, o sa mga taga ibang lupa na nangananahan sa Israel, na humihiwalay ng kaniyang sarili sa akin, at nagtataglay ng kaniyang mga diosdiosan sa kaniyang puso, at naglalagay ng katitisuran ng kaniyang kasamaan sa harap ng kaniyang mukha, at naparoroon sa propeta upang magusisa sa akin tungkol sa kaniyang sarili; akong Panginoon ang sasagot sa kaniya: Kay ang tagsatagsa sa balay sa Israel, kun sa mga dumuloong nga nagapuyo sa Israel, nga mibulag sa iyang kaugalingon gikan kanako, ug nagabutang sa iyang mga dios-dios sulod sa iyang kasingkasing, ug nagabutang sa kapangdolanan sa iyang kasal-anan sa atubangan sa iyang nawong, ug mag-adtoan sa manalagna sa pagpakisayud kaniya mahatungod kanako; ako si Jehova maoy motubag kaniya pinaagi sa akong kaugalingon: At aking ititingin ang aking mukha laban sa taong yaon, at aking gagawin siyang katigilan, na pinakatanda at pinaka kawikaan, at aking ihihiwalay siya sa gitna ng aking bayan; at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Ug ipahamutang ko ang akong nawong batok nianang tawohana, ug buhaton ko siya nga usa nga makapahibulong, aron mahimong usa ka timaan ug usa ka sanglitanan, ug puohon ko siya gikan sa taliwala sa akong katawohan; ug kamo makaila nga ako mao si Jehova. At kung ang propeta ay madaya at magsalita ng isang salita, akong Panginoon ang dumaya sa propetang yaon, at aking iuunat ang aking kamay sa kaniya, at papatayin ko siya mula sa gitna ng aking bayang Israel. Ug kong ang manalagna malimbungan ug siya makasulti usa ka pulong, ako, si Jehova, naglimbong niana nga manalagna, ug tuy-oron ko ang akong kamot batok kaniya, ug laglagon ko siya gikan sa taliwala sa akong katawohan nga Israel. At kanilang dadanasin ang kanilang kasamaan: ang kasamaan ng propeta ay magiging gaya nga ng kasamaan niya na humahanap sa kaniya; Ug sila magapas-an sa silot sa ilang kasal-anan: ang kasal-anan sa manalagna bisan ngani mahasama sa kasal-anan niadtong nagapangita sa pagpakisayud kaniya; Upang ang sangbahayan ni Israel ay huwag nang maligaw pa sa akin, o mahawa pa man sa lahat nilang pagsalangsang; kundi upang sila'y maging aking bayan, at ako'y maging kanilang Dios, sabi ng Panginoong Dios. Aron ang balay sa Israel dili na masalaag pag-usab gikan kanako, ni maghugaw sila sa ilang kaugalingon pag-usab uban sa tanan nilang kasal-anan: hinonoa aron sila mahimo nga akong katawohan, ug ako mahimo nga ilang Dios, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, pagka ang isang lupain ay nagkasala laban sa akin ng pagsalangsang, at aking iniunat ang aking kamay roon, at aking binali ang tungkod ng tinapay niyaon, at nagsugo ako ng kagutom doon, at aking inihiwalay roon ang tao at hayop; Anak sa tawo, sa diha nga ang usa ka yuta makasala batok kanako pinaagi sa paglapas, ug ako magatuy-od sa akong kamot nganha sa ibabaw niana, ug ako magaputol sa gisaligan sa tinapay niana, ug magapadala sa gutom diha niana, ug magalaglag gikan niana sa tawo ug mananap; Bagaman ang tatlong lalaking ito, na si Noe, si Daniel at si Job, ay nangandoon, ang kanila lamang ililigtas ay ang kanilang sariling mga kaluluwa, sa pamamagitan ng kanilang katuwiran, sabi ng Panginoong Dios. Bisan pa kining totolo ka tawo: si Noe, si Daniel, ug si Job, anaa diha niana, sila makaluwas lamang sa ilang kaugalingong mga kalag tungod sa ilang pagkamatarung, nagaingon ang Ginoong Jehova. Kung aking paraanin ang mga mabangis na hayop sa lupain, at kanilang sirain, at ito'y magiba na anopat walang taong makadaan dahil sa mga hayop; Kong paagion ko ang mga dautan mananap latas sa yuta, ug sila magaguba niini, ug kini mahimo nga kamingawan, sa pagkaagi nga walay tawo nga makaagi tungod sa mga mananap: Bagaman ang tatlong lalaking ito ay nangandoon, buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, hindi sila mangagliligtas ng mga anak na lalake o babae man; sila lamang ang maliligtas, ngunit ang lupain ay masisira. Bisan pa kining totolo ka tawo anaa diha niana, ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, sila dili makaluwas sa mga anak nga lalake; ni sa mga anak nga babaye, sila lamang ang pagaluwason, apan ang yuta mahimong biniyaan. O kung ako'y magpasapit ng tabak sa lupaing yaon, at aking sabihin, Tabak, dumaan ka sa lupain; na anopat aking ihiwalay roon ang tao at hayop; Ug kong dad-on ko ang espada sa kaaway sa ibabaw nianang yutaa, ug magaingon: Espada, lakaw latas sa yuta; aron malaglag ko ang tawo ug mananap gikan niana; Bagaman ang tatlong lalaking ito ay nangandoon, buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, sila'y hindi mangagliligtas ng mga anak na lalake o babae man, kundi sila lamang ang maliligtas. Bisan pa kining totolo ka tawo anaa niana, ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, sila dili makaluwas sa mga anak nga lalake ni sa mga anak nga babaye, hinonoa ang ilang kaugalingon lamang maoy pagaluwason. O kung ako'y magsugo ng salot sa lupaing yaon, at aking ibugso ang aking kapusukan sa kaniya na may kabagsikan, upang ihiwalay ang taot hayop; Ug kong ako magapadala sa kamatay niadtong yutaa ug kong ibubo ko ang akong kaligutgut diha niana pinaagi sa dugo, aron sa paglaglag gikan niana sa tawo ug mananap; Bagaman si Noe, si Daniel, at si Job, ay nangandoon, buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, hindi sila mangagliligtas ng mga anak na lalake o babae man; ang kanila lamang ililigtas ay ang kanilang sariling kaluluwa sa pamamagitan ng kanilang katuwiran. Bisan pa si Noe, si Daniel, ug si Job, anaa niana, ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, sila dili makaluwas sa mga anak nga lalake ni sa mga anak nga babaye; sila makaluwas lamang sa ilang kaugalingon nga mga kalag pinaagi sa ilang pagkamatarung. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Gaano pa nga kaya kung aking pasapitin ang aking apat na mahigpit na kahatulan sa Jerusalem, ang tabak, at ang kagutom, at ang mabangis na hayop, at ang salot, upang ihiwalay roon ang tao at hayop? Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Unsa pa kaha kong ipadala ko ang akong upat ka mga hukom nga malisud sa ibabaw sa Jerusalem, ang espada, ug ang gutom, ug ang mga dautan nga mananap, ug ang kamatay, sa paglaglag gikan niana sa tawo ug mananap! Gayon ma'y, narito, doo'y maiiwan ang isang nalabi na ilalabas, mga anak na lalake at sangpu ng babae: narito, kanilang lalabasin kayo, at inyong makikita ang kanilang mga lakad at ang kanilang mga gawa; at kayo'y mangaaaliw tungkol sa kasamaan na aking pinasapit sa Jerusalem, tungkol sa lahat na aking pinasapit doon. Bisan pa niana, ania karon, didto may ibilin nga usa ka salin nga pagapagulaon, lakip ang mga anak nga lalake ug ang mga anak nga babaye: ania karon, sila moanha kaninyo, ug kamo makakita sa ilang dalan ug sa ilang mga buhat; ug kamo pagalipayon, mahatungod sa kadautan nga akong gipadala sa ibabaw sa Jerusalem, bisan pa mahatungod sa tanan nga akong gipadala sa ibabaw niana. At kanilang aaliwin kayo pagka nakikita ninyo ang kanilang lakad at ang kanilang mga gawa at inyong makikilala na hindi ko ginawang walang kadahilanan ang lahat na aking ginawa roon, sabi ng Panginoong Dios. Ug sila magalipay kaninyo, sa diha nga kamo makakita sa ilang dalan ug sa ilang mga buhat; ug kamo mahibalo nga ako wala magbuhat sa walay gipasikaran sa tanan nga akong gibuhat diha niana, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi. Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ano ang higit ng puno ng baging kay sa alin mang puno ng kahoy, ng sanga ng puno ng baging na nasa gitna ng mga punong kahoy sa gubat? Anak sa tawo, sa unsa ba nga paagi nga ang parras labaw man kay sa uban nga kahoy, ang sanga sa parras nga anaa sa taliwala sa mga kahoy sa lasang? Makakakuha baga ng kahoy doon upang gawing anomang kayarian? o makakakuha baga roon ang mga tao ng tulos upang mapagsabitan ng anomang kasangkapan? Pagakuhaan ba kana ug kahoy aron buhaton sa bisan unsa nga buhat? kun ang mga tawo magakuha ba gikan niana ug usa ka tarogo aron sa pagbitay ug bisan unsa nga sudlanan? Narito, inihahagis sa apoy na parang panggatong; sinusupok ng apoy ang dalawang dulo niyaon, at ang gitna niyao'y nasusunog; magagamit baga sa anomang gawain? Ania karon, ginasalibay kana ngadto sa kalayo aron isugnod; ang kalayo nagaut-ut sa duruha ka tumoy niana, ug ang taliwala niana nasunog: magapulos ba kana sa bisan unsang buhat? Narito, ng buo pa, hindi nagagamit sa anomang gawain: gaano pa nga kaya, pagka nasupok ng apoy, at nasunog, magagamit pa baga sa anomang gawain? Ania karon, sa diha nga kana tibook pa, dili na magapulos sa bisan unsang bulohaton: daw unsa pa kakulang hinoon ug kapuslanan kong ang kalayo nagaut-ut na niana, ug kana nasunog: angay ba kana nga magapulos sa bisan unsang bulohaton! Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Kung paano ang puno ng baging sa gitna ng mga puno ng kahoy sa gubat, na aking ibinigay sa apoy na panggatong, gayon ko ibibigay ang mga nananahan sa Jerusalem. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ingon nga ang parras sa taliwala sa mga kahoy sa lasang, nga akong gihatag sa kalayo aron isugnod, sa mao nga pagkaagi ihatag ko ang mga pumoluyo sa Jerusalem. At aking ititingin ang aking mukha laban sa kanila: sila'y magsisilabas sa apoy, ngunit susupukin sila ng apoy; at inyong malalaman na ako ang Panginoon, pagka aking itiningin ang aking mukha laban sa kanila. Ug akong ipahamutang ang akong nawong batok kanila, sila mogula gikan sa kalayo, apan ang kalayo magaut-ut kanila; ug kamo makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ipahamutang ko na ang akong nawong batok kanila. At aking sisirain ang lupain, sapagkat sila'y gumawa ng pagsalangsang, sabi ng Panginoong Dios. Ug ang yuta himoon ko nga biniyaan, tungod kay sila nanagpakalapas, nagaingon ang Ginoong Jehova. Muling ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi. Ang pulong ni Jehova midangat pag-usab kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ipakilala mo sa Jerusalem ang kaniyang mga kasuklamsuklam. Anak sa tawo, pahibaloa ang Jerusalem sa iyang mga dulumtanan; At sabihin mo, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios sa Jerusalem: Ang iyong pinagmulan at ang iyong kapanganakan ay ang lupain ng Cananeo; ang Amorrheo ay iyong Ama, at ang iyong ina ay Hethea. Ug umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova sa Jerusalem: Ang imong kagikanan ug ang imong natawohan mao ang yuta sa Canaanhon; ang imong amahan mao ang usa ka Amorehanon, ug ang imong inahan usa ka Hetehanon. At tungkol sa iyong kapanganakan, nang araw na ikaw ay ipanganak ay hindi naputol ang iyong pusod, o napaliguan ka man sa tubig upang linisin ka; ikaw ay hindi pinahiran ng asin, o nabalot man. Ug mahatungod sa imong natawohan, sa adlaw sa imong paghimugso, ang imong pusod wala maputol, ni madigo ikaw sa tubig aron sa paghinlo kanimo; wala ka gayud asini, ni maputos ka gayud sa mga hapin. Walang matang nahabag sa iyo; upang gawin ang anoman sa mga ito sa iyo, na maawa sa iyo; kundi ikaw ay nahagis sa luwal na parang, sapagkat ang iyong pagkatao ay itinakuwil, nang araw na ikaw ay ipanganak. Walay mata nga nalooy kanimo, aron buhaton kanimo ang bisan unsa niining mga butanga nga angay sa pagkalooy kanimo; apan ikaw gisalibay ngadto sa hawan nga kapatagan, tungod niana ang imong pagkatawo gidumtan, sa maong adlaw sa imong paghimugso. At nang ako'y dumaan sa tabi mo, at makita kita na nagugumon sa iyong dugo, sinabi ko sa iyo, Bagaman ikaw ay nagugumon sa iyong dugo, mabuhay ka: oo, sinabi ko sa iyo, Bagaman ikaw ay nagugumon sa iyong dugo, mabuhay ka. Ug sa akong paghiagi duol kanimo, ug nakita ko ikaw nga naglunang sa kaugalingon mong dugo, ako miingon kanimo: Bisan anaa ikaw sa imong dugo, mabuhi ka; oo, ako miingon kanimo: Bisan anaa ikaw sa imong dugo, mabuhi ka. Pinarami kita na parang damo sa parang, at ikaw ay kumapal at dumakilang mainam, at ikaw ay nagtamo ng mainam na kagayakan: ang iyong dibdib ay naganyo, at ang iyong buhok ay lumago; gayon ma'y ikaw ay hubo at hubad. Gipadaghan ko ikaw ingon niadtong nagatubo sa kaumahan, ug miusbaw ka ug midaku, ug ikaw nakakab-ut sa pagkalabing maayo nga dayan-dayan; ang imong mga dughan namuol, ug ang imong buhok mingtag-as; bisan pa niana, hubo man ikaw ug walay tabon. Nang ako nga'y magdaan sa tabi mo, at tumingin sa iyo, narito, ang iyong panahon ay panahon ng pagibig; at aking iniladlad ang aking balabal sa iyo, at tinakpan ko ang iyong kahubaran: oo, ako'y sumumpa sa iyo, at nakipagtipan sa iyo, sabi ng Panginoong Dios, at ikaw ay naging akin. Karon sa diha nga miagi ako duol kanimo, ug mitan-aw kanimo, ania karon, ang imong panahon mao ang panahon sa gugma; ug gibuklad ko ang akong bisti sa ibabaw nimo, ug gitabonan ko ang imong pagkahubo: oo, ako nanumpa kanimo, ug miuyon sa usa ka tugon uban kanimo, nagaingon ang Ginoong Jehova, ug ikaw nahimo nga ako na. Nang magkagayo'y pinaliguan kita ng tubig; oo, aking nilinis na mainam ang iyong dugo, at pinahiran kita ng langis. Unya gihugasan ko ikaw sa tubig; oo, sa hingpit gihinloan ko ikaw gikan sa imong dugo, ug gidihogan ko ikaw sa lana. Binihisan din naman kita ng yaring may burda, at sinapatusan kita ng balat ng foka, at binigkisan kita sa palibot ng mainam na kayong lino, at binalot kita ng sutla. Gibistihan ko usab ikaw sa binuldahan nga panapton, ug gisapinan ko pa ikaw sa panit sa mananap sa dagat, ug gibaksan ko ikaw sa fino nga lino, ug gisul-oban ko ikaw sa seda. Ginayakan din naman kita ng hiyas, at nilagyan ko ng mga pulsera ang iyong mga kamay, at ng isang kuwintas ang iyong leeg. Ug gidayandayanan ko ikaw sa mga dayandayan, ug gisul-oban ko sa mga pulceras ang imong mga kamot, ug usa ka kolintas gisab-ong diha sa imong liog. At nilagyan ko ng hikaw ang iyong ilong, at ng mga hikaw ang iyong mga tainga, at isang magandang putong ang iyong ulo. Ug gibutangan ko sa usa ka singsing ang imong ilong, ug sa mga ariyos ang imong mga dalunggan, ug gipurong ang usa ka matahum nga purongpurong diha sa imong ulo. Ganito ka nagayakan ng ginto at pilak; at ang iyong damit ay mainam na kayong lino, at sutla at yaring may burda; ikaw ay kumain ng mainam na harina, at ng pulot, at ng langis; at ikaw ay lubhang maganda, at ikaw ay guminhawa sa kalagayang pagkahari. Sa ingon niana, ikaw gidayandayanan sa bulawan ug salapi; ug ang imong bisti lonlon fino nga lino, ug seda, ug binuldahan; nagkaon ka sa maayong harina ug dugos, ug lana; ug ikaw matahum uyamut, ug ikaw nakakabut sa pagkaharianon nga kahimtang. At ang iyong kabantugan ay nangalat sa gitna ng mga bansa dahil sa iyong kagandahan; sapagkat naging sakdal dahil sa aking kamahalan na aking inilagay sa iyo, sabi ng Panginoong Dios. Ug ang imong kabantug nasangyaw ngadto sa mga nasud tungod sa imong katahum; kay kana hingpit man, pinaagi lamang sa akong pagkahalangdon nga gisul-ob ko kanimo, nagaingon ang Ginoong Jehova. Ngunit ikaw ay tumiwala sa iyong kagandahan, at nagpatutot dahil sa iyong kabantugan, at ikinalat mo ang iyong mga pakikiapid sa bawat nagdaraan; yao'y kaniya nga. Apan nagasalig ka sa imong katahum, ug nagapakighilawas ikaw tungod sa imong kabantug, ug ginabubo mo ang imong mga pagkabigaon sa tanan nga molahay kanimo; kadto iya man. At kinuha mo ang iyong mga suot, at ginawa mo para sa iyo ang mga mataas na dako na kagayakan na may sarisaring kulay, at nagpatutot sa kanila: ang gayong mga bagay ay hindi na darating, o mangyayari pa man. Ug ginahukas mo ang imong mga bisti, ug ginabuhat mo alang kanimo ang mga hatag-as ng dapit sa mga `dios-dios nga dinayandayanan sa mga nagkalainlaing bulok, ug nakighilawas ka sa ibabaw nila: ang ingon nga mga butang dili na mahitabo, ni mamao pa pag-usab kini. Kinuha mo naman ang iyong mga magandang hiyas na ginto at pilak, na aking ibinigay sa iyo, at ginawa mo sa iyo ng mga larawan ng mga tao, at iyong ipinagpatutot sa kanila; Ikaw usab nagkuha sa imong mga matahum nga hiyas sa akong bulawan ug sa akong salapi, nga akong gihatag kanimo, ug gikan niini gibuhat mo ang mga larawan sa mga lalake, ug nakighilawas ka kanila; At iyong kinuha ang iyong mga bihisang may burda, at ibinalot mo sa kanila, at inilagay mo ang aking langis at ang aking kamangyan sa harap nila. Ug gikuha mo ang imong mga binuldahan nga bisti, ug gisul-ob mo kanila, ug gibutang mo ang akong lana ug ang akong incienso sa ilang atubangan. Ang aking tinapay naman na aking ibinigay sa iyo, mainam na harina, at langis, pulot, na aking ipinakain sa iyo, iyong inilagay nga sa harap nila na pinakamasarap na amoy; at ganito nangyari, sabi ng Panginoong Dios. Ang ako usab nga tinapay nga gihatag ko kanimo, ang fino nga harina, ug ang lana, ug ang dugos, nga maoy gipakaon ko kanimo, bisan pa ngani kini gibutang mo sa atubangan nila alang sa usa ka halad nga pahumot: ug mao ang nahimo kana, nagaingon ang Ginoong Jehova. Bukod dito'y kinuha mo ang iyong mga anak na lalake at babae, na iyong ipinanganak sa akin, at ang mga ito ay iyong inihain sa kanila upang lamunin. Ang iyo bagang mga pakikiapid ay maliit na bagay. Labut pa ikaw nagkuha sa imong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye, nga imong gipanganak alang kanako, ug kini imong gihalad kanila aron pagalamyon. Diyutay ba lamang nga butang ang imong mga pagpakighilawas, Na iyong pinatay ang aking mga anak, at iyong ibinigay sila na pinararaan sila sa apoy? Nga gipatay mo man ngani ang akong mga anak ug gitugyan mo sila, pinaagi pagpalabang kanila sa kalayo ngadto kanila? At sa lahat ng iyong mga kasuklamsuklam, at ng iyong mga pakikiapid hindi mo inalaala ang mga kaarawan ng iyong kabataan, nang ikaw ay hubo at hubad, at nagugumon sa iyong dugo. Ug sa tanan nimo ang mga dulumtanan ug sa imong mga pagpakighilawas wala ka mahinumdum sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on, sa diha nga ikaw hubo, ug walay tabon, ug naglunang sa imong dugo. At nangyari, pagkatapos ng iyong buong kasamaan (sa aba, sa aba mo! sabi ng Panginoong Dios), Ug nahitabo kini sa tapus ang tanan mong kadautan (alaut, alaut kanimo! nagaingon ang Ginoong Jehova), Na ikaw ay nagtayo para sa iyo ng isang matayog na dako, at gumawa ka para sa iyo ng mataas na dako sa bawat lansangan. Nga nagtukod ka alang kanimo sa usa ka dapit nga hinutbaan, ug nagbuhat ka ug usa ka hataas nga dapit sa tagsatagsa ka dalan. Itinayo mo ang iyong mataas na dako sa bawat bukana ng daan, at ginawa mong kasuklamsuklam ang iyong kagandahan, at ibinuka mo ang iyong mga paa sa bawat nagdaraan, at pinarami mo ang iyong pakikiapid. Nagtukod ka sa imong hataas nga dapit sa tagsatagsa ka ulohan sa dalan, ug ang imong katahum gihimo mo nga dulumtanan, ug gibilangkad mo ang imong mga tiil sa tagsatagsa nga miagi diha, ug gipadaghan mo ang imong pagpakighilawas. Ikaw naman ay nakiapid din sa mga taga Egipto, na iyong mga kalapit bayan, na malaki sa pangangatawan; at iyong pinarami ang iyong pakikiapid upang mungkahiin mo ako sa galit. Ikaw usab nakighilawas sa mga Egiptohanon nga imong mga silingan, nga dagku ug unod; ug gipadaghan mo ang imong pagkabigaon sa paghagit kanako sa kasuko, Narito nga, iniunat ko ang aking kamay sa iyo, at binawasan ko ang iyong karaniwang pagkain, at ibinigay kita sa balang maibigan ng nangagtatanim sa iyo, na mga anak na babae ng mga Filisteo, na nangapapahiya sa iyong kalibugan. Busa ania karon, gituy-od ko ang akong kamot sa ibabaw nimo, ug gikunhoran ko ang imong kalan-on sa matag-adlaw, ug gitugyan ko ikaw ngadto sa kabubut-on niadtong nagdumot kanimo, ang mga anak nga babaye sa mga Filistehanon, nga nangaulaw sa imong maulagon nga buhat. Ikaw naman ay nagpatutot din sa mga taga Asiria, sapagkat ikaw ay hindi nasisiyahan: oo, ikaw ay nagpatutot sa kanila, at gayon ma'y hindi ka nasisiyahan. Ikaw usab nakighilawas sa mga Asiriahanon, tungod kay ikaw walay pagkatagbaw; oo, ikaw nakighilawas kanila, ug bisan pa niana ikaw wala matagbaw. Bukod dito'y iyong pinarami ang iyong pakikiapid sa lupain ng Canaan, hanggang sa Caldea; at gayon ma'y hindi ka nasisiyahan. Labut pa gipadaghan mo ang imong pagkabigaon ngadto sa yuta sa patigayon, ngadto sa Caldea; ug bisan pa niana ikaw wala matagbaw tungod niana. Pagkahinahina ng iyong loob, sabi ng Panginoong Dios, palibhasa'y iyong ginagawa ang lahat na bagay na ito, na gawa ng isang hambog na patutot: Pagkahuyang gayud sa imong kasingkasing, nagaingon ang Ginoong Jehova, sanglit gibuhat mo kining tanan nga mga butang, ang buhat sa usa ka mahilas nga bigaon; Sa iyong pagtatayo ng iyong matayog na dako sa bukana ng bawat daan, at ginagawa mo ang iyong mataas na dako sa bawat lansangan; at hindi ka naging gaya ng isang patutot sa iyong pagwawalang kabuluhan ng upa. Nga niana gitukod mo ang imong dapit nga hinutbaan sa ulohan sa tagsatagsa ka alagianan, ug nagbuhat ka sa imong hataas nga dapit sa tagsatagsa ka dalan, ug nga ikaw wala manig-ingon sa usa ka higaon, kay niana ikaw nagaayad sa suhol. Isang babae na napakakalunya! na tumatanggap sa iba na kahalili ng kaniyang asawa! Ang usa ka asawa nga nanapaw! nga nagadawat ug mga dumuloong nga ilis sa iyang bana! Sila'y nagbibigay ng mga kaloob sa lahat ng mga patutot: ngunit ikaw ay nagbibigay ng iyong mga kaloob sa lahat na mangliligaw sa iyo, at iyong sinusuhulan sila, upang sila'y magsilapit sa iyo sa bawat dako, dahil sa iyong mga pakikiapid. Sila nanaghatag ug mga gasa sa tanang mga bigaon: apan ikaw nagahatag sa imong mga gasa sa imong tanan nga hinigugma, ug nagahukip ka kanila, aron sila manganha kanimo sa tagsatagsa ka kiliran alang sa imong mga pagpakighilawas. At ang kaibahan ng ibang mga babae ay nasa iyo sa iyong mga pakikiapid, sa paraang walang sumusunod sa iyo upang makiapid: at sa iyong pagbibigay ng upa, at walang upa na ibinibigay sa iyo, kayat ikaw ay kaiba. Ug lahi ikaw sa uban nga mga babaye sa imong mga pagpakighilawas, nga niana walay nagasunod kanimo sa pagpakighilawas; ug sanglit ikaw maoy nagahatag sa suhol, ug walay suhol nga gihatag kanimo, busa ikaw lahi kanila. Kayat, Oh patutot, pakinggan mo ang salita ng Panginoon: Busa, Oh bigaon, pamati sa pulong ni Jehova: Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Sapagkat ang iyong karumihan ay nahayag, at ang iyong kahubaran ay nalitaw sa iyong mga pakikiapid sa mga mangliligaw sa iyo; at dahil sa lahat ng diosdiosan na iyong mga kasuklamsuklam, at dahil sa dugo ng iyong mga anak, na iyong ibinigay sa kanila; Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ang imong kahugawan gibubo, ug ang imong pagkahubo nabuksan gumikan sa imong pagpakighilawas uban sa imong mga hinigugma; ug tungod kay sa tanang dios-dios sa imong mga dulumtanan, ug tungod sa dugo sa imong mga anak, nga gihatag mo kanila; Kayat, narito, aking pipisanin ang lahat na mangingibig sa iyo, na iyong pinagkaroonan ng kalayawan, at lahat ng iyong inibig, sangpu ng lahat na iyong kinapuotan; akin ngang pipisanin sila laban sa iyo sa bawat dako, at aking ililitaw ang iyong kahubaran sa kanila, upang kanilang makita ang iyong buong kahubaran. Busa, ania karon, tigumon ko ang imong tanan nga mga hinigugma, uban kang kinsa ikaw nagakalipay, ug silang tanan nga imong gihigugma, uban kanilang tanan nga imong gidumtan; bisan pa tigumon ko batok kanimo sa tanang kiliran, ug kuhaon nila ang tabon sa imong pagkahubo aron sila makakita sa imong pagkahubo. At aking hahatulan ka na gaya ng hatol sa mga babaing nangangalunya at nagbububo ng dugo; at aking dadalhin sa iyo ang dugo ng kapusukan at ng paninibugho. Ug hukman ko ikaw, sama sa paghukom sa mga babaye nga magabungkag sa kaminyoon ug nagpaagay sa dugo; ug dad-on ko sa ibabaw nimo ang dugo sa kaligutgut ug sa pangabugho. Ikaw ay ibibigay ko rin sa kanilang kamay, at kanilang ibabagsak ang iyong matayog na dako, at igigiba ang iyong mga mataas na dako, at kanilang huhubaran ka ng iyong mga suot, at kukunin ang iyong magandang mga hiyas; at kanilang iiwan ka na hubo at hubad. Ug itugyan ko usab ikaw sa ilang kamot, ug gun-obon nila ang imong dapit nga hinutbaan ug lumpagon ang imong mga hatag-as nga dapit; ug huboan ikaw nila sa imong mga bisti, ug kuhaan ka sa imong mga matahum nga hiyas; ug biyaan ikaw nila nga hubo ug walay tabon. Sila naman ay mangagaahon ng isang pulutong laban sa iyo, at babatuhin ka nila ng mga bato, at palalagpasan ka ng kanilang mga tabak. Patungason usab nila ang usa ka panon sa mga tawo batok kanimo, ug labayon ikaw nila sa mga bato ug palagbasan ikaw nila sa ilang mga pinuti. At susunugin nila ng apoy ang iyong mga bahay, at maglalapat ng mga kahatulan sa iyo sa paningin ng maraming babae; at aking patitigilin ka sa pagpapapatutot, at ikaw naman ay hindi na magbibigay pa ng upa. Ug sunogon nila ang imong mga balay sa kalayo, ug pakanaugan ka ug hukom sa atubangan sa daghang mga babaye; ug ikaw pahunongon ko gikan sa pagpakighilawas, ug ikaw usab dili na mohatag sa suhol. Sa gayo'y aking papawiin ang aking kapusukan sa iyo, at ang aking paninibugho ay hihiwalay sa iyo, at ako'y matatahimik, at hindi na magagalit pa. Busa ang akong kasuko batok kanimo pagapuypuyon ko, ug ang akong pangabugho mobulag kanimo, ug ako magahilum, ug ako dili na masuko. Sapagkat hindi mo naalaala ang mga kaarawan ng iyong kabataan, kundi ako'y pinapagiinit mo sa lahat ng mga bagay na ito; kayat, narito, akin namang pararatingin ang iyong lakad sa iyong ulo, sabi ng Panginoong Dios: at hindi ka na gagawa ng kahalayang ito, na higit kay sa lahat ng iyong mga kasuklamsuklam. Tungod kay ikaw wala mahanumdum sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on, kondili naglongot-longot ka kanako niining tanan nga mga butang; busa, ania karon, ako usab magdala sa imong dalan nganha sa imong ulo, nagaingon ang Ginoong Jehova: ug ikaw dili magabuhat niini nga kaulag uban sa imong tanan nga mga dulumtanan. Narito, bawat sumasambit ng mga kawikaan ay sasambitin ang kawikaang ito laban sa iyo, na sasabihin, Kung ano ang ina, gayon ang kaniyang anak na babae. Ania karon, ang tanan nga nagagamit mga sanglitanan magagamit niini nga sanglitanan batok kanimo, nga magaingon: Kong unsa ang inahan, mao man ang iyang anak nga babaye. Ikaw ang anak na babae ng iyong ina, na nagtakuwil ng kaniyang asawa at ng kaniyang mga anak; at ikaw ang kapatid ng iyong mga kapatid, na nagtakuwil ng kanilang mga asawa at ng kanilang mga anak: ang inyong ina ay Hetea, at ang inyong ama ay Amorrheo. Ikaw mao ang anak nga babaye sa imong inahan, nga nagdumot sa iyang bana ug sa iyang mga anak; ug ikaw mao ang igsoong babaye sa imong mga igsoong babaye, nga nagdumot sa ilang mga bana ug sa ilang mga anak: ang imong inahan usa ka Hetehanon, ug ang imong amahan usa ka Amorehanon. At ang iyong panganay na kapatid na babae ay ang Samaria na tumatahan sa iyong kaliwa, siya at ang kaniyang mga anak na babae; at ang iyong bunsong kapatid na babae na tumatahan sa iyong kanan ay Sodoma at ang kaniyang mga anak. Ug ang imong magulang nga babaye mao ang Samaria, nga nagapuyo sa dapit sa imong wala nga kamot, siya ug ang iyang mga anak nga babaye; ug ang imong manghod nga babaye, nga nagapuyo sa dapit sa imong too nga kamot, mao ang Sodoma ug ang iyang mga anak nga babaye. Gayon ma'y hindi ka lumakad sa kanilang mga lakad, o gumawa man ng ayon sa kanilang kasuklamsuklam, kundi wari napakaliit na bagay, ikaw ay hamak na higit kay sa kanila sa lahat ng iyong mga lakad. Bisan pa niana wala ka maglakaw sunod sa ilang mga alagianan, ni magbuhat sunod sa ilang mga dulumtanan; hinonoa ingon, nga daw kana usa lamang ka butang nga diyutay kaayo ikaw labi pang mangil-ad kay kanila sa imong tanan nga mga dalan. Buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, ang Sodoma na iyong kapatid na babae ay hindi gumawa, siya o ang kaniyang mga anak na babae man, na gaya ng iyong ginawa, ng ginawa mo, at ng iyong mga anak na babae. Ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova: Ang Sodoma nga imong igsoon nga babaye wala magbuhat niana, siya ni ang iyang mga anak nga babaye, ingon sa imong nabuhat, ikaw ug ang imong mga anak nga babaye. Narito, ito ang kasamaan ng iyong kapatid na babae na Sodoma; kapalaluan, kayamuan sa tinapay, at ang malabis na kapahingahan ay nasa kaniya at sa kaniyang mga anak na babae; at hindi man niya pinalakas ang kamay ng dukha at mapagkailangan. Ania karon, mao kini ang kasal-anan sa imong igsoon nga babaye ang Sodoma: ang pagpagarbo, kabusog sa tinapay, ug ang mauswagong kasayon diha kaniya ug sa iyang mga anak nga babaye; ni magpalig-on siya sa kamot sa kabus ug sa hangul. At sila'y palalo at gumawa ng kasuklamsuklam sa harap ko: kayat aking inalis sila, ayon sa aking minagaling. Ug sila mga mapahitas-on, ug nanagbuhat mga dulumtanan sa akong atubangan: busa gipapahawa ko sila sa nakita ko nga kana maoy maayo. Kahit ang Samaria ay hindi nakagawa ng kalahati ng iyong mga kasalanan, ngunit pinarami mo ang iyong mga kasuklamsuklam na higit kay sa kanila, at iyong pinabuti ang iyong mga kapatid na babae sa pamamagitan ng lahat mong mga kasuklamsuklam na iyong ginawa. Bisan ang Samaria wala ngani makahimo sa katunga sa imong mga sala; apan gipadaghan mo ang imong mga dulumtanan labaw pa kay kanila, ug gipakamatarung mo ang imong mga igsoong babaye pinaagi sa imong tanan nga mga dulumtanan nga imong nabuhat. Ikaw rin naman, taglayin mo ang iyong sariling kahihiyan, sa iyong paglalapat ng kahatulan sa iyong mga kapatid na babae; sa iyong mga kasalanan na iyong nagawa na higit na kasuklamsuklam kay sa kanila, sila'y lalong matuwid kay sa iyo: oo, malito ka, at taglayin mo ang iyong kahihiyan, sa iyong pagpapabuti sa iyong mga kapatid na babae. Ikaw usab, dad-on mo ang imong kaugalingong kaulaw, sanglit niana naghukom ka alang sa imong mga igsoong babaye; tungod kay ang mga sala nga imong gibuhat labing makaluod kay kanila, sila labi pang matarung kay kanimo: oo, libogon mo usab ang imong kaugalingon ug dad-a ang imong kaulaw sanglit niana gipakamatarung mo ang imong mga igsoong babaye. At aking panunumbalikin uli sila mula sa kanilang pagkabihag, sa pagkabihag ng Sodoma at ng kaniyang mga anak na babae, at sa pagkabihag ng Samaria at ng kaniyang mga anak na babae, at sa pagkabihag ng iyong mga bihag sa gitna nila. Ug pabalikon ko ang ilang pagkabinihag, ang pagkabihag sa Sodoma ug sa iyang mga anak nga babaye, ug ang pagkabihag sa Samaria ug sa iyang mga anak nga babaye, ug ang pagkabihag sa inyong mga binihag sa taliwala nila; Upang iyong taglayin ang iyong sariling kahihiyan, at ikaw ay mapahiya dahil sa lahat na iyong ginawa sa iyong pagaliw sa kanila. Aron pagadad-on mo ang imong kaugalingon nga kaulaw, ug nga ikaw maulaw tungod sa imong tanan nga nabuhat, sanglit niana ikaw maoy usa ka kalipay nila. At ang iyong mga kapatid na babae ang Sodoma at ang kaniyang mga anak na babae mangagbabalik sa kanilang dating kalagayan; at ang Samaria at ang kaniyang mga anak na babae ay mangagbabalik sa kanilang dating kalagayan; at ikaw at ang iyong mga anak ay mangagbabalik sa inyong dating kalagayan. Ug ang imong mga igsoong babaye, ang Sodoma ug ang iyang mga anak nga babaye, magabalik sa ilang unang kahimtang; ug ang Samaria ug ang iyang mga anak nga babaye magabalik sa ilang unang kahimtang; ug ikaw ug ang imong mga anak nga babaye magabalik sa inyong unang kahimtang. Sapagkat ang iyong kapatid na babae na Sodoma ay hindi nabanggit ng iyong bibig sa kaarawan ng iyong kapalaluan; Kay ang imong igsoong nga babaye, ang Sodoma, wala hisguti sa imong baba sa adlaw sa imong pagpagarbo, Bago nalitaw ang iyong kasamaan, gaya sa panahon ng kapulaan sa mga anak na babae ng Siria, at sa lahat na nangasa palibot niya, na mga anak na babae ng mga Filisteo, na siyang kumukutya sa iyo sa palibot. Sa wala pa makuhai sa tabon ang imong pagkadautan, ingon sa panahon sa pagpakaulaw sa mga anak nga babaye sa Siria, ug sa tanan nga nanaglibut diha kaniya, ang mga anak nga babaye sa mga Filistehanon, nga nanaglibut sa pagtamay kanimo. Iyong isinagawa ang iyong kahalayan at ang iyong mga kasuklamsuklam, sabi ng Panginoon. Gipas-an mo ang imong kaulag ug ang imong mga dulumtanan, nagaingon si Jehova. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Akin namang gagawin sa iyo na gaya ng iyong ginawa, na iyong hinamak ang sumpa sa pagsira ng tipan. Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Buhaton ko usab kanimo ang ingon sa imong gibuhat, nga gitamay mo ang panumpa sa paglapas sa tugon. Gayon ma'y aalalahanin ko ang aking tipan sa iyo nang mga kaarawan ng iyong kabataan, at aking itatatag sa iyo ang isang walang hanggang tipan. Bisan pa ngani, ako mahanumdum sa akong tugon kanimo sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on ug ako magatukod alang kanimo usa ka walay-katapusan nga tugon. Kung magkagayo'y aalalahanin mo ang iyong mga lakad, at mapapahiya ka, pagka iyong tatanggapin ang iyong mga kapatid na babae, ang iyong mga matandang kapatid at ang iyong batang kapatid: at aking ibibigay sila sa iyo na mga pinakaanak na babae, ngunit hindi sa pamamagitan ng iyong tipan. Unya ikaw mahanumdum sa imong mga dalan, ug maulawan, sa diha nga ikaw modawat sa imong mga igsoong babaye, ang imong magulang nga mga babaye ug ang imong mga manghod: ug akong ihatag sila kanimo alang sa pagkaanak nga babaye, apan dili pinaagi sa imong tugon. At aking itatatag ang aking tipan sa iyo; at iyong malalaman na ako ang Panginoon; Ug ako magatukod sa akong tugon uban kanimo; ug ikaw makaila nga ako mao si Jehova; Upang iyong maalaala, at malito ka, at kailan pa man ay hindi mo na bukahin ang iyong bibig, dahil sa iyong kahihiyan, pagka aking pinatawad ka ng lahat na iyong nagawa, sabi ng Panginoong Dios. Aron ikaw mahanumdum, ug malibog, ug dili na gayud makabuka sa imong baba pag-usab, tungod sa imong kaulaw, sa diha nga ako magapasaylo kanimo sa tanan mong nabuhat, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, magbugtong ka, at magsalita ka ng talinhaga sa sangbahayan ni Israel; Anak sa tawo, magpagula ka sa usa ka tigmo, ug magsulti ka sa usa ka sambingay ngadto sa balay sa Israel; At iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Isang malaking aguila na may mga malaki at mahabang pakpak na puno ng mga balahibo, na may sarisaring kulay, naparoon sa Libano, at kinuha ang dulo ng cedro: Ug umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang usa ka dakung agila nga may dagkung mga pako ug tag-as nga mga dagang sa pako, puno sa mga balhibo, nga may nagakalainlain nga bulok, miadto sa Libano, ug mikuha sa kinatumyan sa cedro: Kaniyang binali ang pinakamataas na sariwang mga sanga niyaon, at dinala sa isang lupain na kalakalan; inilagay niya sa isang bayan ng mga mangangalakal. Iyang giputol ang labing tumoy sa linghod nga mga sanga niana ug iyang gidala ngadto sa yuta sa patigayon; iyang gipahimutang kana sa usa ka ciudad sa mga magpapatigayon. Kumuha rin siya sa binhi ng lupain, at itinanim sa isang mainam na lupa; itinanim niya sa tabi ng maraming tubig; kaniyang itinanim na parang puno ng kahoy na sauce. Mikuha usab siya sa binhi sa yuta, ug gitanum kini sa usa ka yuta nga mabungaon; gipahamutang niya kini sa daplin sa dagkung katubigan; ug gibutang niya kini ingon sa usa ka malubay-nga-tanum. At tumubo, at naging mayabong, na puno ng baging na mababa, na ang mga sanga ay patungo sa dako niya, at ang mga ugat niyao'y nasa ilalim niya; sa gayo'y naging isang puno ng baging, at nagsanga, at nagsupling. Ug kini mitubo, ug nahimong usa ka balagon nga nagakatay nga may hamubo nga tindog, kansang mga sanga nagapaingon kaniya, ug ang mga gamot niini diha sa iyang ilalum: busa kana nahimong usa ka balagon, ug nagpagula sa mga sanga, ug nagpatuybo sa mga magagmayng sanga. May iba namang malaking aguila na may mga malaking pakpak at maraming balahibo: at, narito, ang puno ng baging na ito ay pumihit ang mga ugat niyaon, sa dako niya, at isinupling ang kaniyang mga sanga sa dako niya mula sa mga pitak na kinatatamanan, upang kaniyang madilig. Dihay lain usab nga dakung agila uban ang dagkung mga pako ug daghang mga balhibo: ug, ania karon, kini nga balagon nagpaliko sa iyang gamot paingon kaniya, ug nagpatuybo sa iyang mga sanga paingon kaniya, gikan sa mga tudling sa iyang tanaman, aron kini iyang matubigan. Natanim sa isang mabuting lupa sa siping ng maraming tubig, upang makapagsanga, at makapagbunga, upang maging mabuting puno ng baging. Natanum kini sa usa ka maayong yuta, daplin sa dagkung katubigan, aron kini makapananga, ug aron kini makapamunga, ug aron kini mahimong usa ka dakung balagon. Sabihin mo, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Giginhawa baga yaon? hindi baga niya bubunutin ang mga ugat niyaon, at kikitlin ang bunga niyaon, upang matuyo; upang ang lahat na sariwang ladlad na mga dahon niyaon ay mangatuyo? at hindi sa pamamagitan ng malakas na bisig o maraming tao ay ito'y mabubunot sa mga ugat. Umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Patuboon pa ba kini? dili ba ibton niya ang gamot niini ug pu-poon ang iyang mga bunga, aron kini malaya, aron ang tanang bag-ong malamboon nga mga dahon niana malaya? ug dili pinaagi sa usa ka makusganon nga bukton kun sa daghang mga tao gabnuton kini sukad sa gamot. Oo, narito, yamang natanim ay giginhawa baga? hindi baga lubos na matutuyo pagka nahipan siya ng hanging silanganan? matutuyo sa mga pitak na tinubuan niya. Oo; ania karon, sanglit tinanum man, patuboon pa ba kini? dili ba malaya gayud kini kong ang hangin nga timong mohuyop niini? kini malaya diha sa mga tudling diin kini moturok. Bukod dito'y ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi: Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Sabihin mo nga sa mapanghimagsik na sangbahayan, Hindi baga ninyo nalalaman ang kahulugan ng mga bagay na ito? saysayin mo sa kanila, Narito, ang hari sa Babilonia ay dumating sa Jerusalem, at kinuha ang hari niyaon, at ang mga prinsipe niyaon, at dinala niya sa Babilonia. Umingon ka karon sa masukolong balay: Wala ba kamo manghibalo sa kahulogan niining mga butanga? suginli sila: Ania karon, ang hari sa Babilonia miadto sa Jerusalem, ug gidakup ang hari hniini, ug ang mga principe niini ug gipanagdala sila ngadto kaniya sa Babilonia. At siya'y kumuha sa lahing hari, at nakipagtipan siya sa kaniya: isinailalim din niya siya sa panunumpa, at dinala ang mga dakila sa lupain; Ug mikuha siya sa harianong kaliwat, ug nagtukod sa tugon uban kaniya; siya usab gipapanumpa niya, ug gipanagdala ang mga tawong maisug sa yuta; Upang ang kaharian ay mababa, upang huwag makataas, kundi sa pagiingat ng kaniyang tipan ay mapatayo. Aron ang gingharian magpaubos, aron kini dili magmapahitas-on sa iyang kaugalingon kondili nga pinaagi sa pagbantay sa iyang tugon makahimo siya sa pagpadayon. Ngunit siya'y nanghimagsik laban sa kaniya sa pagpapadala ng kaniyang mga sugo sa Egipto, upang mabigyan nila siya ng mga kabayo at maraming tao. Giginhawa baga siya? makatatanan baga siya na gumagawa ng ganyang mga bagay? makatatahan kaya siya na sumira ng tipan? Apan siya misukol batok kaniya sa pagdala sa iyang sinugo ngadto sa Egipto, aron sila mohatag kaniya sa mga kabayo ug daghang mga tawo. Mouswag ba siya? makagkawas ba siya nga nagabuhat niining mga butanga? magalapas ba siya sa tugon, ug unya makagawas? Buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, tunay na sa dakong tinatahanan ng hari na pinaggawaan sa kaniyang hari, na ang sumpa ay hinamak niya, at ang tipan ay sinira niya, siya nga'y mamamatay sa gitna ng Babilonia na kasama niya. Ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, sa pagkamatuod sa dapit diin ang hari magapuyo nga maoy naghimo kaniya nga hari, kansang panumpa iyang gitamay, ug kansang tugon iyang gilapas, bisan siya uban aniya sa taliwala sa Babilonia mamatay siya. Kahit si Faraon man sangpu ng kaniyang makapangyarihang hukbo at malaking pulutong sa pakikidigma ay walang magagawa, pagka sila'y mangagtitindig ng mga bunton; at mangagtatayo ng mga katibayan, upang pumatay ng maraming mga tao. Ni si Faraon motabang kaniya sa gubat uban ang iyang malig-on nga kasundalohan ug dakung panon, sa diha nga sila maghimo ug mga salipdanan, ug magtukod mga kuta, sa pagpatay sa daghang mga tawo. Sapagkat kaniyang hinamak ang sumpa sa pagsira ng tipan; at narito, naiabot na niya ang kaniyang kamay, at gayon ma'y ginawa ang lahat na bagay na ito; siya'y hindi makatatanan. Kay gitamay niya ang panumpa pinaagi sa paglagas sa tugon; ug ania karon. iyang gihatag ang iyang pag-uyon, ug bisan pa niana, gibuhat niya kining tanan nga mga butang; siya dili makagawas. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Buhay ako, walang pagsalang ang panunumpa sa akin na kaniyang hinamak, at ang tipan sa akin na kaniyang sinira, aking pararatingin sa kaniyang sariling ulo. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ingon nga ako buhi, sa pagkamatuod ang akong panumpa nga iyang gitamay, ug ang akong tugon nga iyang gilapas, bisan kini dad-on ko ibabaw sa iyang kaugalingon nga ulo. At aking ilalagay ang aking panilo sa kaniya, at siya'y mahuhuli sa aking silo, at dadalhin ko siya sa Babilonia, at siya'y aking hahatulan doon dahil sa kaniyang pagsalangsang na kaniyang isinalangsang laban sa akin. Ug iladlad ko ang akong pukot kaniya, ug siya mabitik sa akong lit-ag, ug dad-on ko siya ngadto sa Babilonia, ug didto pagahukman ko siya tungod sa iyang kalapasan nga iyang gilapas batok kanako. At ang lahat niyang mga tanan sa lahat niyang pulutong ay mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak, at ang nalabi ay mangangalat sa bawat dako: at inyong malalaman na akong Panginoon ang nagsalita niyaon. Ug ang tanan niyang mga kagiw, diha sa tanan niyang mga panon sa sa kasundalohan mahulog sa espada, ug kadtong manghibilin pagatibulaagon ngadto sa tanang holongawan sa hangin: ug kamo makaila nga ako ni Jehova, namulong niini. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Kukuha naman ako sa dulo ng mataas na cedro, at aking itatanim; sa pinakamataas ng kaniyang sariwang sanga ay puputol ako ng supling, at aking itatanim sa isang mataas na bundok at matayog: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kuhaon ko ang usab ang labing kinatumyan sa cedro, ug ipahamutang ko kini; akong tuptopon gikan sa tumoy sa iyang lunhawng mga sanga ang usa ka salingsing, ug akong itanum kini sa usa ka hataas ug bantaaw nga bukid. Sa bundok na kaitaasan ng Israel ay aking itatanim: at magsasanga at magbubunga, at magiging mainam na cedro: at sa lilim niyao'y tatahan ang lahat na ibon na ma'y ibat ibang uri; sa lilim ng mga sanga niyaon magsisitahan sila. Sa itaas sa bukid sa Israel igatanum ko kini; ug kini mopagula sa mga sanga, ug mamunga, ug mahimong usa ka maayong cedro; ug sa ilalum niini magapuyo ang tanang mga langgam sa nagakalainlain nga mga matang; sa landong sa mga sanga niini magapuyo sila. At ang lahat na punong kahoy sa parang ay makakaalam na akong Panginoon ang nagbaba sa mataas na punong kahoy, nagtaas sa mababang punong kahoy, tumuyo sa sariwang punong kahoy, at nagpanariwa sa tuyong punong kahoy: akong Panginoon ang nagsalita at gumawa niyaon. Ug ang tanang mga kahoy sa kapatagan makaila nga ako, si Jehova, nagpaubos sa hataas nga kahoy, nagpataas sa hamubo nga kahoy, ug nagpalaya sa lumhawng kahoy. ug nagpabuhi sa mga laya nga kahoy: Ako, si Jehova, namulong ug nagbuhat niini. Ang salita ng Panginoon ay dumating uli sa akin, na nagsasabi, Ang pulong ni Jehova midangat kanako pag-usab, nga nagaingon: Anong ibig ninyong sabihin na inyong sinasambit ang kawikaang ito tungkol sa lupain ng Israel, na sinasabi, Kinain ng mga magulang ang mga maasim na ubas, at ang mga ngipin ng mga anak ay nagsisipangilo? Unsay buot ipasabut ninyo, nga kamo nagagamit man niini nga sanglitanan mahatungod sa yuta sa Israel, nga nagaingon: Ang mga amahan nakakaon sa mga maaslom nga parras, ug ang mga ngipon sa mga anak maoy mibati sa kangilo? Buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, hindi na ninyo sasambitin pa ang kawikaang ito sa Israel. Ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, dili na kamo makabaton ug lain nga higayon sa paggamit niini nga sanglitanan diha sa Israel. Narito, lahat ng kaluluwa ay akin; kung paano ang kaluluwa ng ama, gayon din ang kaluluwa ng anak ay akin: ang kaluluwa na nagkakasala ay mamamatay. Ania karon, ang tanang mga kalag ako man, ingon man ang kalag sa amahan, ingon man usab ang kalag sa anak nga lalake ako man: ang kalag nga makasala, kini mamatay. Ngunit kung ang isang tao ay maging ganap, at gumawa ng tapat at matuwid, Apan kong ang tawo matarung man, ug magabuhat nianang subay sa balaod ug matul-id. At hindi kumain sa mga bundok, o itinaas man ang kaniyang mga mata sa mga diosdiosan ng sangbahayan ni Israel, o nadumhan man ang asawa ng kaniyang kapuwa, o lumapit man sa isang babae na may kapanahunan: Ug wala makakaon sa ibabaw sa kabukiran, lni makayahat sa iyang mga mata ngadto sa mga dios-dios sa balay sa Israel, ni makahugaw sa asawa sa iyang isigkatawo, ni makaduol sa usa ka babaye nga anaa pa sa iyang kinaiya nga binulan, At hindi pumighati sa kanino man, kundi nagsauli ng sangla sa mangungutang sa kaniya, hindi sumamsam ng anoman sa pamamagitan ng pangdadahas nagbigay ng kaniyang tinapay sa gutom, at nagbalot ng kasuutan sa hubad; Ug wala makapanlupig kang bisan kinsa, kondili nag-uli sa utangan sa iyang prenda, wala makapangawat sa bisan unsa, naghatag sa iyang tinapay sa gigutom, ug nakapabisti sa mga hubo; Siya na hindi nagbigay na may patubo, o kumuha man ng anomang pakinabang, na iniurong ang kaniyang kamay sa kasamaan, gumawa ng tunay na kahatulan sa taot tao, Siya nga wala makapahulam nga tinungtongan, ni makadawat bisan unsa nga pinatuboan, nga nagpalikay sa iyang kamot gikan sa kasal-anan, nga nagbuhat ug matuod nga justicia sa taliwala sa tawo ug tawo, Lumakad ng ayon sa aking mga palatuntunan, at nagingat ng aking mga kahatulan upang gawing may katotohanan; siya'y ganap, siya'y walang pagsalang mabubuhay, sabi ng Panginoong Dios. Nga naglakaw sa akong kabalaoran, ug nagtuman sa akong mga tulomanon, sa minatuoray nga pagbuhat; siya matarung, siya sa pagkamatuod mabuhi, nagaingon ang Ginoong Jehova. Kung siya'y magkaanak ng isang lalake na tulisan, mangbububo ng dugo, at gumagawa ng alin man sa mga ganitong bagay, Kong siya manganak ug lalake nga kawatan, usa ka magpaalagay ug dugo, ug nga nagabuhat sa bisan usa niining mga butanga. At hindi gumagawa ng alin man sa mga katungkulang yaon, kundi kumain nga sa mga bundok, at nadumhan ang asawa ng kaniyang kapuwa, Ug wala magabuhat sa bisan mausa nianang mga katungdanan, kondili nagkaon hinoon sa ibabaw sa kabukiran, ug naghugaw sa asawa sa iyang isigkatawo, Pumighati ng dukha at mapagkailangan, sumamsam sa pamamagitan ng pangdadahas, hindi nagsauli ng sangla, at itinaas ang kaniyang mga mata sa mga diosdiosan, gumawa ng kasuklamsuklam. Nakapanlupig sa kabus ug hangul, nakapangawat, wala makauli sa gipasalig sa prenda, ug nakayahat sa iyang mga mata ngadto sa mga dios-dios, nakabuhat sa mga dulumtanan, Nagbigay na may patubo, at tumanggap ng pakinabang; mabubuhay nga baga siya? siya'y hindi mabubuhay: kaniyang ginawa ang lahat na kasuklamsuklam na ito: siya'y walang pagsalang mamamatay; ang kaniyang dugo ay sasa kaniya. Nakahatag nga gipatungtongan, ug nakadawat sa gipatubo; nan mabuhi ba diay siya? siya dili mabuhi: siya nakabuhat niining tanan nga mga dulumtanan; siya sa pagkamatuod mamatay; ang iyang dugo anha sa ibabaw niya. Ngayon, narito, kung siya'y magkaanak ng isang lalake, na nakikita ang lahat na kasalanan ng kaniyang ama na ginawa, at natatakot, at hindi gumagawa ng gayon; Karon, tan-awa, kong siya manganak ug lalake, nga makakita sa tanan nga mga sala sa iyang amahan, nga iyang gihimo, ug magabaton sa kahadlok, ug dili magabuhat sa ingon. Na hindi kumain sa mga bundok, o itinaas man ang kaniyang mga mata sa mga diosdiosan ng sangbahayan ni Israel; hindi nadumhan ang asawa ng kaniyang kapuwa, Nga wala magkaon sa ibabaw sa kabukiran, ni makayahat sa iyang mga mata ngadto sa mga dios-dios sa balay sa Israel, wala maghugaw sa asawa sa iyang isigkatawo, O pumighati man sa kanino man, hindi tumanggap ng anomang sangla, o sumamsam man sa pamamagitan ng pangdadahas, kundi nagbigay ng kaniyang tinapay sa gutom, at nagbalot ng kasuutan sa hubad; Ni makapanlupig kang bisan kinsa wala magdawat ug bisan unsa ng pasalig sa prenda, ni makapangawat, kondili naghatag hinoon sa iyang tinapay niadtong gigutom, ug nagpabisti sa mga hubo; Na iniurong ang kaniyang kamay sa dukha, na hindi tumanggap ng patubo o ng pakinabang man, ginawa ang aking mga kahatulan, lumakad sa aking mga palatuntunan, hindi siya mamamatay, ng dahil sa kasamaan ng kaniyang ama, siya'y walang pagsalang mabubuhay. Nga nagpalikay sa iyang kamot gikan sa kabus, nga wala magdagat ug tungtong ni tubo, nga nagtuman sa akong mga tulomanon, naglakaw sa akong kabalaoran: siya dili mamatay tungod sa kasal-anan sa iyang amahan, siya sa pagkamatuod mabuhi. Tungkol sa kaniyang ama, sapagkat siya'y pumighating may kabagsikan, sumamsam sa kaniyang kapatid sa pamamagitan ng pangdadahas, at gumawa ng hindi mabuti sa gitna ng kaniyang bayan, narito siya'y mamamatay sa kaniyang kasamaan. Mahatungod sa iyang amahan, kay siya nagdaugdaug man sa dakung kabangis, nangawat sa iyang igsoon, ug nagbuhat nianang dili maayo sa taliwala sa iyang katawohan, ania karon, siya mamatay sa iyang kasal-anan. Gayon ma'y sinasabi ninyo, Bakit hindi dinadala ng anak ang kasamaan ng ama? Pagka ginawa ng anak ang tapat at matuwid, at nag-ingat ng lahat na aking palatuntunan, at isinagawa, siya'y walang pagsalang mabubuhay. Ngani umingon kamo: Ngano man nga ang anak nga lalake dili magapas-an sa kasal-anan sa amahan? Sa diha nga ang anak nga lalake makabuhat nianang nahasubay sa balaod ug matarung, ug nagbantay sa tanan ko nga kabalaoran, ug nagbuhat niana, siya sa pagkamatuod mabuhi. Ang kaluluwa na nagkakasala, mamamatay: ang anak ay hindi magdadanas ng kasamaan ng ama, o magdadanas man ang ama ng kasamaan ng anak; ang katuwiran ng matuwid ay sasa kaniya, at ang kasamaan ng masama ay sasa kaniya. Ang kalag nga makasala, kini mamatay: ang anak dili magapas-an sa kasal-anan sa amahan, ni ang amahan magapas-an sa kasal-anan sa anak; ang pagkamatarung sa matarung anha kaniya, ug ang pagkadautan sa dautan anha kaniya. Ngunit kung ang masama ay humiwalay sa kaniyang lahat na kasalanan na kaniyang nagawa, at ingatan ang lahat na aking mga palatuntunan, at gumawa ng tapat at matuwid, siya'y walang pagsalang mabubuhay, siya'y hindi mamamatay. Apan kong ang dautan motalikod gikan sa tanan niyang mga sala nga iyang nahimo, ug magabantay sa akong tanan nga kabalaoran, ug magabuhat nianang nahasubay sa balaod ug matarung, siya sa pagkamatuod mabuhi, siya dili mamatay. Wala sa kaniyang mga pagsalangsang na nagawa niya na aalalahanin laban sa kaniya: sa kaniyang katuwiran na kaniyang ginawa ay mabubuhay siya. Walay usa sa iyang mga paglapas nga iyang nahimo nga pagahandumon pa batok kaniya: diha sa iyang pagkamatarung nga iyang nahimo siya mabuhi. Mayroon baga akong anomang kasayahan sa kamatayan ng masama? sabi ng Panginoong Dios: at hindi baga mabuti na siya'y humiwalay sa kaniyang lakad, at mabuhay? May kalipay ba ako sa kamatayon sa tawong dautan? nagaingon ang Ginoong Jehova; ug dili magapanghinaut hinoon nga siya mobalik gikan sa iyang dalan, ug mabuhi? Ngunit pagka ang matuwid ay humiwalay sa kaniyang katuwiran, at gumagawa ng kasamaan, at gumagawa ng ayon sa lahat na kasuklamsuklam na ginagawa ng masamang tao, mabubuhay baga siya? Walang aalalahanin sa kaniyang mga matuwid na gawa na kaniyang ginawa: sa kaniyang pagsalangsang na kaniyang isinalangsang, at sa kaniyang kasalanan na kaniyang ipinagkasala, sa mga yaon mamamatay siya. Apan kong ang matarung motalikod gikan sa iyang pagkamatarung, ug magapakasala ug magabuhat sumala sa tanan nga mga dulumtanan nga gibuhat sa tawo nga dautan, mabuhi ba diay siya? Walay mausa sa iyang mga matarung buhat nga iyang nahimo nga pagahandumon: sa iyang paglapas nga iyang nalapas, ug sa iyang sala nga iyang nahimo, diha niana siya mamatay. Gayon ma'y inyong sinasabi, Ang daan ng Panginoon ay hindi matuwid. Pakinggan mo ngayon, Oh sangbahayan ni Israel, Hindi baga ang aking daan ay matuwid? hindi baga ang iyong mga lakad ang di matuwid? Bisan pa niana kamo nagaingon: Ang dalan ni Jehova dili magsama. Pamati karon, Oh balay sa Israel: dili ba magsama man ang akong dalan? dili ba maoy wala managsama ang inyong mga dalan? Pagka ang matuwid ay humihiwalay sa kaniyang katuwiran, at gumagawa ng kasamaan, at kinamamatayan; sa kasamaan na kaniyang nagawa ay mamamatay siya. Sa diha nga ang usa ka tawo nga matarung motalikod gikan sa iyang pagkamatarung ug magapakasala, ug mamatay diha niana; diha sa iyang kasal-anan nga iyang nahimo siya mamatay. Muli, pagka ang masama ay humihiwalay sa kaniyang kasamaan na kaniyang nagawa, at gumawa ng tapat at matuwid, kaniyang ililigtas na buhay ang kaniyang kaluluwa. Ingon man usab, sa diha nga ang dautang tawo motalikod gikan sa iyang tanang kadautan nga iyang nahimo, ug magabuhat nianang nahasubay sa balaod ug matarung, siya magaluwas sa iyang kalag nga buhi. Sapagkat siya'y nagmunimuni, at humiwalay sa lahat niyang pagsalangsang na kaniyang nagawa, siya'y walang pagsalang mabubuhay, siya'y hindi mamamatay. Tungod kay siya nagapalandong, ug mitalikod gikan sa tanan niyang kalapasan nga iyang gihimo, siya sa pagkamatuod mabuhi, ug siya dili mamatay. Gayon ma'y sabi ng sangbahayan ni Israel, Ang daan ng Panginoon ay hindi matuwid. Oh sangbahayan ni Israel, hindi baga ang aking mga daan ay matuwid? hindi baga ang iyong mga lakad ay ang di matuwid? Apan bisan pa niana nagaingon ang balay sa Israel: Ang dalan ni Jehova dili magsama. Oh balay sa Israel, dili ba ang akong mga dalan managsama? dili ba ang inyong mga dalan maoy wala managsama? Kayat hahatulan ko kayo, Oh sangbahayan ni Israel, bawat isa'y ayon sa kaniyang mga lakad, sabi ng Panginoong Dios. Kayo'y mangagbalik-loob, at magsihiwalay kayo sa lahat ninyong pagsalangsang; sa gayo'y ang kasamaan ay hindi magiging inyong kapahamakan. Busa ako maghukom kanimo, Oh balay sa Israel, ang tagsatagsa sumala sa iyang mga dalan, nagaingon ang Ginoong Jehova: Bumalik kamo kanako ug tumalikod kamo gikan sa tanan ninyong kalapasan; aron ang pagkadautan dili mahimong inyong kalaglagan. Inyong iwaksi ang lahat ninyong pagsalangsang, na inyong isinalangsang: at kayo'y magbagong loob at magbagong diwa: sapagkat bakit kayo mamamatay, Oh angkan ni Israel? Isalibay gikan kaninyo ang tanan ninyong kalapasan, diin kamo makasala; ug magbag-o kamo sa kasingkasing ug magbag-o sa espiritu: kay ngano ba nga mamatay kamo, Oh balay sa Israel? Sapagkat wala akong kasayahan sa kamatayan niya na namamatay, sabi ng Panginoong Dios: kayat magsipagbalik-loob kayo, at kayo'y mangabuhay. Kay ako walay kalipay sa kamatayon niya nga mamatay, nagaingon ang Ginoong Jehova: busa bumalik kamo, ug mangabuhi. Bukod dito'y magbadya ka ng isang taghoy na ukol sa mga prinsipe sa Israel. Labut pa, magminatay ikaw alang sa mga principe sa Israel, At iyong sabihin, naging ano baga ang iyong ina? Isang leona: siya'y humiga sa gitna ng mga leon, sa gitna ng mga batang leon, pinakain niya ang kaniyang mga anak. Ug umingon ka: Unsa ba ang imong inahan? Usa ka bayeng leon: siya naglubog sa taliwala sa mga leon, nagpasuso siya sa iyang itoy sa taliwala sa mga magagmayng leon. At pinalaki niya ang isa sa kaniyang mga anak: yao'y naging isang batang leon, at yao'y natuto na manghuli at lumamon ng mga tao. Ug gialimahan niya ang usa sa iyang mga itoy: nahimo kini nga usa ka batan-ong leon, ug nakakat-on kini sa pagdakup sa tukbonon; iyang gisubad ang mga tawo. Narinig naman yaon ng mga bansa; yao'y nahuli sa kanilang hukay; at dinala nila yaon na natatanikalaan sa lupain ng Egipto. Ang mga nasud usab nakadungog mahitungod kaniya; siya hingdakpan sa ilang gahong; ug ilang gidala siya uban ang mga taga ngadto sa yuta sa Eqipto. Nang makita nga niya na siya'y naghintay, at ang kaniyang pagasa ay nawala, kumuha nga siya ng iba sa kaniyang mga anak, at ginawang batang leon. Karon sa diha nga siya nakaalinggat nga siya naghulat, ug ang iyang paglaum nahanaw na, unya mikuha siya sa lain niyang itoy, ug gihimo niya nga usa ka batan-ong leon. At yao'y nagpanhik manaog sa gitna ng mga leon, yao'y naging batang leon; at yao'y natuto na manghuli, at lumamon ng mga tao. Ug siya milakaw nga nagabalikbalik sa taliwala sa mga leon; siya nahimong usa ka batan-ong leon, ug nakakat-on sa pagdakup sa tukbonon; iyang gisubad ang mga tawo. At naalaman niya ang kanilang mga palacio, at sinira ang kanilang mga bayan; at ang lupain ay nagiba, at ang lahat na nangandoon, dahil sa hugong ng kaniyang angal. Ug siya nahibalo sa ilang mga palacio, ug iyang gilaglag ang ilang mga ciudad; ug ang yuta nahimong biniyaan, ug ang kabuhong niana, tungod sa gahub sa iyang pagngulob. Nang magkagayo'y nagsilagay ang mga bansa laban sa kaniya sa bawat dako na mula sa mga lalawigan; at ipinaglagay nila siya ng panilo; nahuli siya sa kanilang hukay. Unya ang mga nasud nakigbingkil batok kaniya diha sa tanang kiliran gikan sa mga lalawigan; ug giladlad nila ang ilang pukot sa ibabaw niya: siya hingdakpan sulod sa ilang gahong, At may tanikalang inilagay siya nila sa isang kulungan, at dinala nila siya sa hari sa Babilonia; ipinasok nila siya sa katibayan, upang ang kaniyang tinig ay huwag nang marinig sa mga bundok ng Israel. Ug ilang gibutang siya sa sulod sa haula nga may mga taga ug gidala siya ngadto sa hari sa Babilonia; ilang gidala siya sulod sa mga malig-ong salipdanan, aron ang iyang tingog dili na madungog pag-usab sa kabukiran sa Israel. Ang inyong ina ay parang puno ng ubas sa iyong dugo, na natanim sa tabi ng tubig: siya'y mabunga at puno ng mga sanga, dahil sa maraming tubig. Ang imong inahan sama sa usa ka balagon, diha sa imong dugo, nga natanum sa daplin sa katubigan: kana nagmabungaon ug puno sa mga sanga tungod sa daghang katubigan. At siya'y nagkaroon ng mga matibay na tutungkurin na magagawang mga cetro nila na nagpupuno, at ang kanilang taas ay nataas sa mga masinsing sanga, at nangakita sa kanilang taas dahil sa karamihan ng kanilang mga sanga. Ug kadto may mga malig-ong sungkod nga alang sa mga cetro niadtong nanagmando, ug ang ilang gitas-on gibayaw sa taliwala sa madasok nga mga pungpong, ug kini nakita tungod sa ilang gitas-on tungod sa kadaghan sa mga sanga niini. Ngunit siya'y nabunot sa pag-aalab ng loob, siya'y nahagis sa lupa, at tinuyo ng hanging silanganan ang bunga niya: ang kaniyang mga matibay na tutungkurin ay nangabali at nagsidupok; pinagsupok sa apoy. Apan kini giibut sa kabangis, ug gisalibay kana ngadto sa yuta, ug ang hangin sa timogan nagpalaya sa bunga niini: ang iyang malig-ong mga sungkod nangabali ug nangalaya; ang kalayo miut-ut kanila. At ngayo'y natanim siya sa ilang, sa isang tuyo at uhaw na lupain. Ug karon kini ginatanum na didto sa kamingawan, sa usa ka mamala ug yuta nga ginauhaw. At lumabas ang apoy sa mga tutungkurin ng kaniyang mga sanga, sinupok ang kaniyang bunga, na anopat nawalan ng matibay na tutungkurin na magiging cetro upang ipagpuno. Ito ay panaghoy, at magiging pinakapanaghoy. Ug ang kalayo migula sa mga sungkod sa iyang mga sanga, kana nag-ut-ut sa bunga niana, sa pagkaagi nga walay malig-ong sungkod aron mahimo nga usa ka cetro sa pagmando. Kini maoy usa ka pagbakho, ug mahimo nga alang sa usa ka pagbakho. At nangyari nang ikapitong taon, nang ikalimang buwan, nang ikasangpu ng buwan, na ang ilan sa mga matanda ng Israel ay nagsiparoon na sumangguni sa Panginoon, at nagsiupo sa harap ko. Ug nahitabo sa ikapito ka tuig, sa ikalima ka bulan, sa ikanapulo ka adlaw sa bulan, nga dihay pipila sa mga anciano sa Israel nga ming-abut aron sa pagpakisayud mahitungod kang Jehova, ug minglingkod sa akong atubangan. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, salitain mo sa mga matanda ng Israel, at sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Kayo baga'y naparito upang sumangguni sa akin? Buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, hindi ako mapagsasanggunian ninyo. Anak sa tawo, sumulti ka sa mga anciano sa Israel, ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Mianhi ba kamo sa pagpakigsayud mahitungod kanako? Ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, ako dili buot nga pakisayran ninyo. Hahatulan mo baga sila, anak ng tao, hahatulan mo baga sila? Ipakilala mo sa kanila ang mga kasuklamsuklam ng kanilang mga magulang; Hukman mo ba sila, anak sa tawo, hukman mo ba sila? pahibaloon mo sila sa mga dulumtanan sa ilang mga amahan; At sabihin mo sa kanila; Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Nang araw na aking piliin ang Israel, at itaas ko ang aking kamay sa lahi ng sangbahayan ni Jacob, at pakilala ako sa kanila sa lupain ng Egipto, na iginawad ko ang aking kamay sa kanila na sinabi, Ako ang Panginoon ninyong Dios; Ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa adlaw sa akong pagpili sa Israel, ug sa nanumpa ako sa kaliwat sa balay ni Jacob, ug sa nagpaila ako sa akong kaugalingon kanila didto sa yuta sa Eqipto, sa diha nga nanumpa ako kanila, nga nagaingon: Ako mao si Jehova nga inyong Dios; Nang araw na yaon ay iginawad ko ang aking kamay sa kanila, upang ilabas ko sila sa lupain ng Egipto, na dalhin sa lupain na aking itinaan sa kanila na binubukalan ng gatas at pulot, na siyang pinakamainam kay sa lahat ng lupain. Niadtong adlawa ako nanumpa kanila, sa pagdala kanila sa gawas gikan sa yuta sa Eqipto ngadto sa usa ka yuta nga akong nasusi alang kanila, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, nga maoy himaya sa tanang mga yuta. At sinabi ko sa kanila, Itakuwil ng bawat isa sa inyo ang mga bagay na kasuklamsuklam sa kaniyang mga mata, at huwag kayong mangahawa sa mga diosdiosan ng Egipto; ako ang Panginoon ninyong Dios. Ug miingon ako kanila: Isalibay ninyo sa tagsatagsa ka tawo ang mga dulumtanan sa inyong mga mata, ug ayaw ninyo paghugawi ang inyong kaugalingon uban sa mga dios-dios sa Egipto; ako mao si Jehova nga inyong Dios. Ngunit sila'y nanghimagsik laban sa akin, at hindi nakinig sa akin; hindi itinakuwil ng bawat isa sa kanila ang mga kasuklamsuklam ng kanilang mga mata, o nilimot man nila ang mga diosdiosan sa Egipto. Nang magkagayo'y sinabi kong aking ibubuhos sa kanila ang aking kapusukan, upang ganapin ko ang aking galit laban sa kanila, sa gitna ng lupain ng Egipto. Apan sila mingsukol batok kanako, ug wala mamati kanako; ang tagtatagsa kanila wala magsalibay sa mga dulumtanan sa ilang mga mata, ni mingbiya sila sa mga dios-dios sa Egipto. Unya ako miingon, ibubo ko ang akong kaligutgut diha sa ibabaw nila, aron sa pagtibawas sa akong kasuko batok kanila sa taliwala sa yuta sa Egipto. Ngunit ako'y gumawa alangalang sa aking pangalan, upang huwag malapastangan sa paningin ng mga bansa, na kinaroroonan nila, na sa mga paningin nila ay napakilala ako sa kanila, sa paglalabas ko sa kanila sa lupain ng Egipto. Apan gibuhat ko ang angay alang sa akong ngalan, aron kini dili panamastamasan sa atubangan sa mga nasud, diin sila anaa sa taliwala, sa kang kansang pagtan-aw gipaila ko kanila ang akong kaugalingon pinaagi sa pagdala kanila sa gawas sa yuta sa Egipto. Sa gayo'y pinalabas ko sila mula sa lupain ng Egipto, at dinala ko sila sa ilang. Busa ako silang gipagula gikan sa yuta sa Egipto, ug gihatud ko sila ngadto sa kamingawan. At ibinigay ko sa kanila ang aking mga palatuntunan, at itinuro ko sa kanila ang aking mga kahatulan, na kung isagawa ng tao ay mabubuhay sa mga yaon. Ug gihatag ko kanila ang akong kabalaoran, ug gipakita kanila ang akong mga tulomanon, nga kong tumanon sa tawo, siya mabuhi diha kanila. Bukod dito'y ibinigay ko rin naman sa kanila ang aking mga sabbath, upang maging tanda sa akin at sa kanila, upang kanilang makilala na ako ang Panginoon na nagpapaging banal sa kanila. Labut pa usab gihatag ko kanila ang akong mga adlawng igpapahulay, aron mahimong usa ka timaan sa taliwala kanako ug kanila, aron sila makaila nga ako mao si Jehova nga ngabalaan kanila. Ngunit ang sangbahayan ni Israel ay nanghimagsik laban sa akin sa ilang: sila'y hindi nagsilakad ng ayon sa aking mga palatuntunan, at kanilang itinakuwil ang aking mga kahatulan, na kung gawin ng tao, ay mabubuhay sa mga yaon; at ang aking mga sabbath ay kanilang nilapastangang mainam. Nang magkagayo'y sinabi ko na aking ibubuhos ang aking kapusukan sa kanila sa ilang, upang lipulin sila. Apan ang balay sa Israel misukol batok kanako didto sa kamingawan: sila wala maglakaw sa akong kabalaoran, ug gisalikway nila ang akong mga tulomanon, nga kong bantayan kini sa tawo, siya mabuhi diha kanila; ug ang akong mga adlawng igpapahulay ilang gipasipalahan sa hilabihan gayud. Unya ako miingon nga ibubo ko ang akong kaligutgut diha sa ibabaw nila didto sa kamingawan, aron sa pag-ut-ut kanila. Ngunit ako'y gumawa alangalang sa aking pangalan, upang huwag malapastangan sa paningin ng mga bansa, na sa paningin ng mga yaon ay aking inilabas sila. Apan gibuhat ko ang angay alang sa akong ngalan, aron kini dili pasipalahan sa atubangan sa mga nasud, sa kang kansang pagtan-aw sila gipagula ko. Bukod dito'y iginawad ko naman ang aking kamay sa kanila sa ilang, upang huwag ko silang dalhin sa lupain na aking ibinigay sa kanila, na binubukalan ng gatas at pulot, na siyang pinakamainam kay sa lahat ng lupain; Labut pa usab gipanumpa ko kanila didto sa kamingawan, nga sila dili ko unta dad-on ngadto sa yuta nga gihatag ko kanila, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, nga maoy himaya sa tanang mga yuta; Sapagkat kanilang itinakuwil ang aking mga kahatulan, at hindi nagsilakad ng gayon sa aking mga palatuntunan, at nilapastangan ang aking mga sabbath: sapagkat ang kanilang puso ay nagsisunod sa kanilang mga diosdiosan. Tungod kay gisalikway nila ang akong mga tulomanon, ug sila wala maglakaw sa akong kabalaoran, ug nanagpasipala sa akong mga adlawng igpapahulay: kay ang ilang kasingkasing nanagsunod sa ilang mga dios-dios. Gayon ma'y ang aking mata ay nagpatawad sa kanila at hindi ko sila nilipol, o ginawan ko man sila ng lubos na kawakasan sa ilang. Bisan pa niana gipagawas sila sa akong mata, ug sila wala ko laglaga, ni itibawason ko sila didto sa kamingawan. At sinabi ko sa kanilang mga anak sa ilang, Huwag kayong magsilakad ng ayon sa mga palatuntunan ng inyong mga magulang, o ingatan man ang kanilang mga kahatulan, o magpakahawa man sa kanilang mga diosdiosan: Ug ako miingon sa ilang mga anak didto sa kamingawan: Ayaw kamo paglakaw sa kabalaoran sa inyong mga amahan, ni magtuman kamo sa ilang mga tulomanon, ni maghugaw kamo sa inyong kaugalingon sa ilang mga dios-dios. Ako ang Panginoon ninyong Dios: magsilakad kayo ng ayon sa aking mga palatuntunan, at ingatan ninyo ang aking mga kahatulan, at inyong isagawa; Ako mao si Jehova nga inyong Dios: managlakaw kamo sa akong kabalaoran ug bantayan ninyo ang akong tulomanon ug tumana sila; At inyong ipangilin ang aking mga sabbath; at mga magiging tanda sa akin at sa inyo, upang inyong maalaman na ako ang Panginoon ninyong Dios. Ug balaana ang akong mga adlawng igpapahuklay; ug sila mahimong usa ka timaan sa taliwala kanako ug kaninyo, aron kamo makaila nga ako mao si Jehova nga inyong Dios. Ngunit ang mga anak ay nanganghimagsik laban sa akin; sila'y hindi nagsilakad ng ayon sa aking mga palatuntunan, o nangagingat man ng aking mga kahatulan upang isagawa, na kung gawin ng tao ay mabubuhay sa mga yaon: kanilang nilapastangan ang aking mga sabbath. Nang magkagayo'y sinabi ko na aking ibubuhos ang aking kapusukan sa kanila, upang ganapin ang aking galit sa kanila sa ilang. Apan, ang mga anak mingsukol batok kanako; sila wala maglakaw sa akong kabalaoran, ni magbantay sa akong mga tulomanon sa pagtuman kanila, nga kong sila tumanon sa tawo, siya mabuhi diha kanila; gipasipalahan nila ang akong mga adlawng igpapahulay. Unya ako miingon nga ibubo ko ang akong kaligutgut diha sa ibabaw nila aron sa pagtibawas sa akong kasuko batok kanila didto sa kamingawan. Gayon ma'y iniurong ko ang aking kamay, gumawa ako alang-alang sa aking pangalan, upang huwag malapastangan sa paningin ng mga bansa, na sa paningin ng mga yaon ay inilabas ko sila. Bisan pa niana ako nagpalikay sa akong kamot, ug gibuhat ko ang angay alang sa akong ngalan aron kini dili pasipalahan diha sa atubangan sa mga nasud, sa kang kansang pagtan-aw gipagula ko sila. Bukod dito'y itinaas ko ang aking kamay sa kanila sa ilang, upang pangalatin ko sila sa gitna ng mga bansa, at panabugin sila sa mga lupain; Labut pa ako nanumpa kanila didto sa kamingawan, nga patlaagon ko sila sa taliwala sa mga nasud, ug patibulaagon ko sila latas sa mga nasud; Sapagkat hindi nila isinagawa ang aking mga kahatulan, kundi itinakuwil ang aking mga palatuntunan, at nilapastangan ang aking mga sabbath, at ang kanilang mga mata'y nakasunod sa mga diosdiosan ng kanilang mga magulang. Tungod kay wala sila magtuman sa akong mga tulomanon, kondili nanagsalikway sa akong kabalaoran, ug nanagpasipala sa akong mga adlawng igpapahulay, ug ang ilang mga mata nanagnunot sa mga dios-dios sa ilang mga amahan. Bukod dito'y binigyan ko sila ng mga palatuntunan na hindi mabuti, at ng mga kahatulan na hindi nila kabubuhayan; Labut pa usab kanila gihatag ko nga silot ang kabalaoran nga dili maayo, ug mga tulomanon diin sila dili mabuhi; At ipinariwara ko sila sa kanilang sariling mga kaloob, sa kanilang pagpaparaan sa apoy ng lahat na nangagbubukas ng bahay-bata, upang aking ipahamak sila, upang kanilang maalaman na ako ang Panginoon. Ug sila gipahugawan ko sa kaugalingon nilang mga gasa, nga niana ilang gipaagi sa kalayo ang tanan kadto nga ming-abli sa tagoangkan, aron sila wagtangon ko, sa katuyoan nga sila makaila unta nga ako mao si Jehova. Kayat, anak ng tao, salitain mo sa sangbahayan ni Israel, at sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sa ganito ma'y nilapastangan ako ng inyong mga magulang, sa kanilang pagsalangsang laban sa akin. Busa, anak sa tawo, sumulti ka sa balay sa Israel, ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Labut pa niining paagiha ang inyong mga amahan nagpasipala kanako, nga niana sila nakasala batok kanako. Sapagkat nang dalhin ko sila sa lupain, na aking pinaggawaran ng aking kamay upang ibigay ko sa kanila, kanila ngang nakita ang lahat na mataas na burol, at lahat na mayabong na punong kahoy, at inihandog nila roon ang kanilang mga hain, at doo'y kanilang iniharap ang nakagagalit nilang handog; nagsuob rin sila roon ng kanilang pabango, at ibinuhos nila roon ang kanilang mga inuming handog. Kay sa diha nga gipasulod ko sila ngadto sa yuta, nga akong gipanumpaan sa paghatag kanila, unya sila nakakita sa tagsatagsa ka hataas nga bungtod, ug sa tanang mga kahoy nga madasok ug sila nanagdulot didto sa ilang mga halad, ug didto gitanyag nila sa pagkamahagiton ang ilang halad; didto usab gibuhat nila ang ilang maamyon nga kahumot, ug didto gibubo ang ilang mga halad-nga-ilimnon. Nang magkagayo'y sinabi ko sa kanila, Anong kahulugan ng mataas na dako na inyong pinaroroonan? Sa gayo'y ang pangalan niyaon ay tinawag na Bama hanggang sa araw na ito. Unya ako miingon kanila: Unsa ba alang kaninyo ang kahulogan sa hataas nga dapit diin kamo moadto? Busa ang ngalan niana ginatawag nga Bama hangtud niining adlawa. Kayat sabihin mo sa sangbahayan ni Israel, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Nangagpakarumi baga kayo ng ayon sa paraan ng inyong mga magulang? at kayo baga'y nagpatutot ng ayon sa kanilang mga kasuklamsuklam? Tungod niini umingon ka sa balay sa Israel: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Gihugawan ba ninyo ang inyong kaugalingon ingon sa batasan sa inyong mga amahan? ug nakighilawas ba kamo sumala sa ilang mga dulumtanan? At pagka inyong inihahandog ang inyong mga kaloob, pagka, inyong pinararaan sa apoy ang inyong mga anak, nangagpapakarumi baga kayo sa lahat ninyong diosdiosan hanggang sa araw na ito? at ako baga'y mapagsasanggunian ninyo, Oh sangbahayan ni Israel? Buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, hindi ninyo ako mapagsasanggunian; Ug sa diha nga nanghatag kamo sa inyong mga gasa, sa diha nga gipaagi ninyo ang inyong mga anak diha sa kalayo, gihugawan ba ninyo ang inyong kaugalingon uban ang tanan ninyong mga dios-dios bisan hangtud ninyo ining adlawa? ug ako pakisayran pa ba diay ninyo, Oh balay sa Israel? Ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, ako dili gayud pakisayran ninyo: At ang nagmumula sa inyong pagiisip ay hindi mangyayari sa anomang paraan, sa inyong sinasabi, Kami ay magiging gaya ng mga bansa; na gaya ng mga angkan ng mga lupain upang mangaglingkod sa kahoy at bato. Ug kadtong mosulod sa inyong panumduman dili gayud mahitabo, sa pagkaagi nga kamo mag-ingon: Manig-ingon kita sa mga nasud, sama sa mga panimalay sa kayutaan, sa ilang pag-alagad sa kahoy ug bato. Buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, walang pagsalang sa pamamagitan ng makapangyarihang kamay, at ng unat na bisig, at ng kapusukan na ibinubugso, ay maghahari ako sa inyo. Ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, sa pagkamatuod uban ang kamot nga gamhanan, ug uban ang tinuy-od nga bukton ug uban ang kaligutgut nga binubo, ako magahari sa ibabaw ninyo. At ilalabas ko kayo na mula sa mga bayan, at pipisanin ko kayo na mula sa mga lupain, na inyong pinangalatan, sa pamamagitan ng makapangyarihang kamay, at ng unat na bisig, at ng kapusukan na ibinubuhos; Ug panguhaon ko kamo gikan sa mga katawohan, ug tigumon ko kamo gikan sa mga kayutaan diin kamo gipatibulaag, uban ang kamot nga gamhanan, ug uban ang bukton nga tinuy-od, ug uban ang kaligutgut nga binubo; At aking dadalhin kayo sa ilang ng mga bayan, at doo'y makikipagkatuwiranan ako sa inyo ng harapan. Ug kamo dad-on ko ngadto sa kamingawan sa mga katawohan, ug didto hukman ko kamo, sa nawong ug nawong. Kung paanong ako'y nakipagkatuwiranan sa inyong mga magulang sa ilang ng lupain ng Egipto, gayon ako makikipagkatuwiranan sa inyo, sabi ng Panginoong Dios. Ingon sa paghukom ko sa inyong mga amahan didto sa kamingawan sa yuta sa Eqipto, ingon man pagahukman ko kamo, nagaingon ang Ginoong Jehova. At pararaanin ko kayo sa ilalim ng tungkod, at dadalhin ko kayo sa pakikipagkasundo ng tipan; Ug kamo pasung-on ko ilalum sa akong sungkod, ug dad-on ko kamo ngadto sa higot sa tugon; At aking lilinisin sa gitna ninyo ang mga mapanghimagsik, at ang mga nagsisisalangsang laban sa akin; aking ilalabas sila sa lupaing kanilang pinangingibahang bayan, ngunit hindi sila magsisipasok sa lupain ng Israel: at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Ug paphaon ko gikan sa inyong taliwala ang mga masukihon, ug kadtong nanagpakasala batok kanako; panad-on ko sila ngadto sa gawas gikan sa yuta diin sila magapuyo, apan sila dili makasulod sa yuta sa Israel: ug kamo makaila nga ako mao si Jehova. Tungkol sa inyo, Oh sangbahayan ni Israel, ganito ang sabi ng Panginoong Dios; magsiyaon kayo, maglingkod bawat isa sa kaniyang mga diosdiosan, at sa haharapin man, kung hindi ninyo ako didinggin; ngunit ang aking banal na pangalan ay hindi na ninyo lalapastanganin ng inyong mga kaloob, at ng inyong mga diosdiosan. Mahatungod kaninyo, Oh balay sa Israel, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Lakaw kamo, mag-alagad ang tagsatagsa kaninyo sa iyang mga dios-dios, ug kutob karon hangtud sa katapusan usab kong ugaling kamo dili magpatalinghug kanako; apan ang akong balaan nga ngalan dili na ninyo pasipalahan uban sa inyong mga gasa, ug uban sa inyong mga dios-dios. Sapagkat sa aking banal na bundok, sa bundok na kaitaasan ng Israel, sabi ng Panginoong Dios, doon ako paglilingkuran sa lupain ng buong sangbahayan ni Israel, nilang lahat: doo'y tatanggapin ko sila, at doon ko hihingin ang inyong mga handog, at ang mga unang bunga na inyong mga alay, sangpu ng lahat ninyong banal na bagay. Kay sa akong balaan nga bukid, sa hataas nga bukid sa Israel, nagaingon ang Ginoong Jehova, didto ang tibook nga balay sa Israel, silang tanan magaalagad kanako diha sa yuta: didto, dawaton ko sila, ug didto pagakinahanglanon ko ang inyong mga halad, ug ang unang mga bunga sa inyong mga paghalad, uban ang tanan ninyong mga balaan nga butang. Parang masarap na amoy na tatanggapin ko kayo, pagka kayo'y aking naihiwalay sa mga bayan, at napisan ko kayo mula sa mga lupain na inyong pinangalatan; at ako'y ipaari ninyong banal sa paningin ng mga bansa. Dawaton ko kamo ingon nga usa ka maamyon nga kahumot, sa diha nga kuhaon ko kamo gikan sa mga katawohan, ug sa diha nga tigumon ko kamo gikan sa mga kayutaan diin kamo gipatibulaag; ug ako pagabalaanon diha kaninyo sa atubangan sa mga nasud. At inyong malalaman na ako ang Panginoon, pagka kayo'y aking ipapasok sa lupain ng Israel, sa lupain na aking pinagtaasan ng aking kamay upang ibigay sa inyong mga magulang. Ug kamo makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga dad-on ko kamo ngadto sa yuta sa Israel, sulod sa yuta nga gipanumpa ko nga ihatag sa inyong mga amahan. At doo'y maaalaala ninyo ang inyong mga lakad, at lahat ng inyong gawa, na inyong pinagpakadumhan; at inyong kayayamutan ang inyong sarili sa inyong sariling paningin dahil sa lahat ninyong kasamaan na inyong ginawa. Ug didto mahinumdum kamo sa inyong mga dalan, ug sa tanan ninyong mga buhat, diin kamo naghugaw sa inyong kaugalingon; ug kamo pagalud-on sa inyong kaugalingon diha sa inyong pagtan-aw tungod sa tanang mga kadautan nga inyong nabuhat. At inyong malalaman na ako ang Panginoon, pagka ako'y nakagawa na sa inyo alangalang sa aking pangalan, hindi ayon sa inyong mga masamang lakad, o ayon sa inyong mga masamang gawa man, Oh ninyong sangbahayan ni Israel, sabi ng Panginoong Dios. Ug kamo makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga mabuhat ko na ang angay kaninyo tungod sa akong ngalan, dili sumala sa inyong mga dautang dalan, ni sumala sa inyong mga hiwi nga buhat, Oh kamo nga sa balay sa Israel, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, itingin mo ang iyong mukha sa dakong timugan, at magbadya ka ng iyong salita sa dakong timugan, at manghula ka laban sa gubat ng parang sa Timugan; Anak sa tawo, ipaatubang ang imong nawong paingon sa habagatan, ug ihulog ang imong pulong paingon sa habagatan, ug panagna batok sa kalasangan sa kapatagan sa Habagatan; At sabihin mo sa gubat ng Timugan, Iyong pakinggan ang salita ng Panginoon: Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, aking papagniningasin ang isang apoy sa iyo, at susupukin ang bawat sariwang punong kahoy sa iyo, at ang bawat tuyong punong kahoy: ang maalab na liyab at hindi mapapatay, at ang lahat na mukha na mula sa timugan hanggang sa hilagaan ay masusunog sa liyab. Ug umingon ka sa kalasangan sa Habagatan: Pamati sa pulong ni Jehova: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako magahaling ug kalayo diha kanimo, ug kini magaut-ut sa tanang lunhaw nga kahoy nga anaa kanimo, ug sa tanang laya nga kahoy: ang nagdilaab nga siga dili mapalong, ug ang tanang mga nawong gikan sa habagatan ngadto sa amihanan masunog niana. At malalaman ng lahat ng tao na akong Panginoon ang nagpaalab niyaon; hindi mapapatay. Ug ang tanang unod makakita nga ako, si Jehova, maoy mihaling niini: kini dili mapalong. Nang magkagayo'y sinabi ko: Ah Panginoong Dios! sinasabi nila sa akin, Hindi baga siya'y mapagsalita ng mga talinghaga? Unya miingon ako: Ah Ginoong Jehova: sila nagaingon tungod kanako: Dili ba siya maoy usa ka magsusulti sa mga sambingay? At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, itingin mo ang iyong mukha sa dakong Jerusalem, at magbadya ka ng iyong salita sa dako ng mga santuario, at manghula ka laban sa lupain ng Israel; Anak sa tawo, ipaatubang ang imong nawong paingon sa Jerusalem, ug ihulog ang imong pulong paingon sa mga balaan nga puloy-an ug panagna batok sa yuta sa Israel; At sabihin mo sa lupain ng Israel, Ganito ang sabi ng Panginoon: Narito, ako'y laban sa iyo, at aking bubunutin ang aking tabak sa kaloban, at ihihiwalay ko sa iyo ang matuwid at ang masama. Ug umingon ka sa yuta sa Israel: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako batok kanimo, ug ibton ko ang akong espada gikan sa sakoban niini, ug putlon ko gikan kanimo ang matarung ug ang dautan. Yaman nga na aking ihihiwalay sa iyo ang matuwid at ang masama, kayat aking bubunutin ang aking tabak sa kaloban na laban sa lahat na tao na mula sa timugan hanggang sa hilagaan: Nan sanglit kay putlon ko gikan kanimo ang matarung ug ang dautan, tungod niini ang akong espada mogula gikan sa iyang sakoban batok sa tanang unod sukad sa habagatan ngadto sa amihanan: At malalaman ng lahat na tao na akong Panginoon ay bumunot ng aking tabak sa kaloban; hindi na isusuksok pa. Ug ang tanang unod makaila nga ako, si Jehova, miibut sa akong espada gikan sa sakoban niini; kini dili na gayud isakob pag-usab. Magbuntong-hininga ka nga, ikaw na anak ng tao; na may pagkasira ng iyong mga balakang at may kapanglawang magbubuntong-hininga ka sa harap ng kanilang mga mata. Busa panghupaw, ikaw nga anak sa tawo; uban sa pagkabunggo sa imong mga hawak, ug uban sa kapaitan magpanghupaw ka sa atubangan sa ilang mga mata. At mangyayari, pagka kanilang sinasabi sa iyo, Bakit ka nagbubuntong-hininga? na iyong sasabihin, Dahil sa mga balita, sapagkat dumarating; at ang bawat puso ay manglulumo, at ang lahat na kamay ay manghihina, at ang bawat espiritu ay manglulupaypay, at ang lahat na tuhod ay manglalambot na parang tubig: narito, dumarating, at mangyayari, sabi ng Panginoong Dios. Ug mahitabo nga sa diha nga sila moingon kanimo. Tungod sa unsa ba nanghupaw ikaw? nga ikaw moingon: Tungod sa mga balita, kay kini ania na; ug ang tanang kasingkasing matunaw, ug ang tanang mga kamot mangaluya, ug ang tanang espiritu malisang, ug ang tanang mga tuhod mahimong mahuyang ingon sa tubig: ania karon, kini miabut na, ug kini pagabuhaton gayud, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, manghula ka, at sabihin mo, Ganito ang sabi ng Panginoon: Sabihin mo, Isang tabak, isang tabak ay nahasa, at kuminang din naman; Anak sa tawo, panagna, ug umingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ingna: Usa ka espada, usa ka espada, kana ginabaid, ug gipasinaw usab; Nahasa upang manglipol; kuminang upang maging parang kidlat: gagawa nga baga tayo ng mga kasayahan? ang tungkod ng aking anak ay humahamak sa bawat punong kahoy. Kana ginabaid aron kana makamatay; kana gipasinaw aron maingon sa kilat: magamalipayon ba diay kita? ang sungkod sa akong anak nga lalake, kana nagatamay sa tagsatagsa ka kahoy. At pinakikinang, upang hawakan: ang tabak, ito'y nahasa, oo, pinakinang, upang ibigay sa kamay ng manglilipol. Ug kana gihatag aron pasinawon, aron kini magamit: ang espada, kana ginabaid, oo, kana gipasinaw, aron ihatag kana ngadto sa kamot sa magpapatay. Humiyaw ka at manambitan ka, anak ng tao; sapagkat nauumang sa aking bayan, nauumang sa lahat ng mga prinsipe sa Israel: sila'y nangabigay sa tabak na kasama ng aking bayan; tampalin mo nga ang iyong hita. Suminggit ug magminatay ka, anak sa tawo; kay kana anaa sa ibabaw sa akong katawohan, kana anaa sa ibabaw sa tanang mga principe sa Israel: sila ginatugyan ngadto sa espada uban sa akong katawohan: busa tigbasa ang imong paa. Sapagkat may paglilitis; at paano kung pati ng tungkod na humahamak ay mawala? sabi ng Panginoong Dios. Tungod kay adunay usa ka pag-sulay; ug unsa man kong ang sungkod magatamay mahanaw? nagaingon ang Ginoong Jehova. Ikaw nga, anak ng tao, manghula ka, at ipakpak mo kapuwa ang iyong mga kamay; at ang tabak ay malupi sa ikatlo, ang tabak ng nasugatan sa ikamamatay: siyang tabak ng dakilang nasugatan sa ikamamatay na pumasok sa kanilang mga silid. Busa ikaw, anak sa tawo, panagna ug idagpi ang imong kamot sa usa; ug himoa nga ang espada mapilo sa makatulo, ang espada sa nasamaran sa kamatayon; kana mao ang espada niadtong daku nga gisamaran sa kamatayon, nga misulod sa ilang mga lawak. Aking iniumang ang kumikinang na tabak laban sa lahat nilang pintuang-bayan, upang ang kanilang puso ay manglumo, at ang kanilang mga pagkatisod ay dumami: ah! ang pagkayari ay parang kidlat, na inihasa upang ipangpatay. Gipahamutang ko ang mahulgaon nga espada diha sa tanan nilang mga ganghaan, aron ang ilang kasingkasing matunaw, ug ang ilang paghidugmo padaghanon: ah! kana ginahimo ingon sa kilat, kana gitalinsan aron ipatay. Humayo ka sa isang dako, lumagay ka sa kanan, o lumagay ka sa kaliwa, saan man mapaharap ang iyong mukha. Hipuson mo sa tingub, umadto ka dapit sa too, magpahaluna ka, umadto ka dapit sa wala, bisan asa ipaatubang ang imong nawong. Akin din namang ipapakpak kapuwa ang aking mga kamay, at aking lulubusin ang aking kapusukan: ako ang Panginoon, ang nagsalita. Dagpion ko usab ang akong mga kamot, ug akong pahunongon ang akong kaligutgut: ako, si Jehova, nagaingon niini. Ang salita ng Panginoon ay dumating uli sa akin, na nagsasabi, Ang pulong ni Jehova midangat sa usab kanako, nga nagaingon: Gayon din, ikaw na anak ng tao, magtakda ka sa iyo ng dalawang daan, na mapanggagalingan ng tabak ng hari sa Babilonia; silang dalawa ay kapuwa lalabas sa isang lupain: at landasan mo ng dako, landasan mo sa bukana ng daang patungo sa bayan. Ingon man usab, ikaw anak sa tawo, magtudlo ka alang kanimo ug duha ka alagianan, aron ang espada sa hari sa Babilonia moabut; silang duha mogula gikan sa usa ka yuta: ug timan-an mo ang usa ka dapit, timan-i kana sa ulohan sa alagianan paingon sa ciudad. Ikaw ay magtatakda ng daan para sa tabak na paroon sa Raba ng mga anak ni Ammon, at sa Juda sa Jerusalem na nakukutaan. Ikaw magatudo ug usa ka alagianan alang sa espada nga moabut ngadto sa Rabba sa mga anak sa Ammon, ug ngadto sa Juda sa Jerusalem ang linig-onan. Sapagkat ang hari sa Babilonia ay tumayo sa pinagkakahiwalayan ng daan, sa bukana ng dalawang daan, upang magbadya ng panghuhula: kaniyang iniwasiwas ang mga pana na paroot parito, siya'y sumangguni sa mga diosdiosan, siya'y nagsiyasat sa atay. Kay ang hari sa Babilonia nagtindog sa kinasang-an sa dalan, diha sa ulohan sa duha ka dalan, aron sa pagtagna-tagna: iyang giuyog nga nagbalikbalik ang mga udyong niya, nagpakitambag siya sa mga larawan, mili-li siya sa atay. Nasa kanang kamay niya ang panghuhula sa Jerusalem, upang mag-umang ng mga pangsaksak, upang bukahin ang bibig sa pagpatay, upang itaas ang tinig sa paghiyaw, upang mag-umang ng mga pangsaksak laban sa mga pintuang-bayan, upang maglagay ng mga bunton upang magtayo ng mga katibayan. Sa iyang too nga kamot mao ang tagna alang sa Jerusalem, sa pagpahaluna sa mga troso-nga-iglulumpag sa mga kuta, pagpabuka sa baba alang sa pagpatay, sa pagpataas sa tingog pinaag isa pagsinggit, sa pagpahaluna ug mga troso nga-iglulumpag sa mga kuta batok sa mga ganghaan, paghimo ug bungdo ug pagtukod sa mga kuta. At sa kanila ay magiging parang panghuhulang walang kabuluhan sa kanilang paningin, na nanumpa sa kanila; ngunit ipinaa-alaala niya sa kanilang kasamaan, upang sila'y mangahuli. Ug alang kanila kini mahimong usa ka tagna nga bakak sa ilang atubangan, kanila nga nanagpanumpa; apan siya nagapahinumdum sa kasal-anan aron nga kini makuha. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Sapagkat inyong ipinaalaala ang inyong kasamaan, palibhasa'y ang inyong mga pagsalangsang ay nalitaw, na anopat sa lahat ninyong gawa ay nagsilitaw ang inyong mga kasalanan; sapagkat dumating ang pagkaalaala sa inyo, kayo'y huhulihin ng kamay. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay nagpahanumdum kamo sa inyong kasal-anan, nga niana ang inyong mga paglapas nabuksan sa pagkaagi nga diha sa tanan ninyong mga buhat ang inyong mga sala mipakita; tungod kay kamo nahinumduman, kamo hidakpan pinaagi sa kamot. At ikaw, Oh masama na nasugatan ng ikamamatay, na prinsipe sa Israel, na ang kaarawan ay dumating, sa panahon ng parusang pinaka wakas; Ug ikaw, Oh dautan nga gisamaran sa samad nga sa kamatayon ang principe sa Israel, kang kansang adlaw ania na, sa panahon sa katapusan sa kadautan, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Ilapag mo ang tiara, at alisin mo ang putong; ito'y hindi na mangyayari pa uli; itaas mo ang mababa at ibaba mo ang mataas. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kuhaa ang mitra, ug kuhaa ang purongpurong; kini dili na magasama; bayawa ang anaa sa ubos, ug ipaubos, ang anaa sa itaas. Aking ititiwarik, ititiwarik, ititiwarik: ito rin nama'y hindi na mangyayari uli, hanggang sa dumating yaong may matuwid na kaniya; at aking ibibigay sa kaniya. Akong balihon, balihon, balihon kini; kini usab mahanaw, hangtud moabut siya nga may katungod niini ug akong ihatag kini kaniya. At ikaw, anak ng tao, manghula ka, at iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios tungkol sa mga anak ni Ammon, at tungkol sa kanilang kapulaan; at sabihin mo, Isang tabak, isang tabak ay binunot, na ukol sa pagpatay ay kuminang upang papanglipulin, upang maging parang kidlat; Ug ikaw, anak sa tawo, panagna ug umingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova mahatungod sa mga anak sa Ammon, ug mahatungod sa ilang kaulawan; ug umingon ka: Usa ka espada, usa ka espada ginaibut, alang sa pagpatay kini ginapasinaw, aron kini molamoy, aron kini mahisama sa kilat; Samantalang sila'y nangakakakita sa iyo ng walang kabuluhan, samantalang sila'y nanganghuhula sa iyo ng mga kabulaanan, upang ipasan ka sa mga leeg ng masama na sinugatan ng ikamamatay, na ang kaarawan ay dumating, sa panahon ng parusang pinaka wakas. Samtang makakita sila ug mga bakakon nga panan-awon alang kanimo, samtang nagapanagna sila ug bakak kanimo, sa pagdala kanimo ngadto sa mga liog sa dautan nga masamaran ngadto sa kamatayon, kang kansang adlaw miabut na sa panahon sa katapusang silot sa kasal-anan. Isuksok mo iyan sa kaniyang kaloban. Sa dakong pinaglalangan sa iyo, sa lupain ng kapanganakan mo, hahatulan kita. Ipasakob kini pagbalik sa iyang sakoban. Sa dapit diin ikaw umola, didto sa yuta nga imong natawohan, pagahukman ko ikaw. At aking ibubuhos ang aking galit sa iyo; aking hihipan ka sa pamamagitan ng apoy ng aking poot: at aking ibibigay ka sa kamay ng mga tampalasang tao na bihasang pumatay. Ug akong ibubo ang akong kapungot diha kanimo; pabulhotan ko ikaw ug kalayo sa akong kasuko; ug itugyan ko ikaw ngadto sa kamot sa mga mananapon nga tawo, nga batid sa paglaglag. Ikaw ay magiging pinakapanggatong sa apoy; ang iyong dugo ay mabububo sa gitna ng lupain; ikaw ay hindi na maaalaala: sapagkat akong Panginoon ang nagsalita. Ikaw mahimong ingon sa sugnod sa kalayo; ang imong dugo anha sa taliwala sa yuta; dili na ikaw pagahinumduman; kay ako, si Jehova, nagsulti niini. Bukod dito'y ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: At Ikaw, anak ng tao, hahatulan mo baga, hahatulan mo baga ang bayang mabagsik? ipakilala mo nga sa kaniya ang lahat niyang kasuklamsuklam. Ug ikaw, anak sa tawo, mohukom ba ikaw sa dugoon nga ciudad? nan, pahibaloa siya sa iyang tanan nga mga dulumtanan. At iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Bayang nagbububo ng dugo sa gitna niya, na ang kaniyang panahon ay darating, at gumagawa ng mga diosdiosan laban sa kaniyang sarili, upang mapahamak siya! Ug magaingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang usa ka ciudad nga nagapaagas ug dugo sa iyang taliwala, aron ang iyang panahon moabut, ug nga nagabuhat ug mga dios-dios batok sa iyang kaugalingon aron sa paghugaw kaniya! Ikaw ay naging salarin dahil sa iyong dugo na iyong ibinubo, at ikaw ay napahamak sa iyong mga diosdiosan na iyong ginawa; at iyong pinalapit ang iyong mga kaarawan, at ikaw ay dumating hanggang sa iyong mga taon; kayat ginawa kitang isang kapulaan sa mga bansa, at isang katuyaan sa lahat na lupain. Ikaw nakasala sa imong dugo nga gipaagas mo, nahugawan ka sa imong kaugalingon tungod sa imong mga dios-dios nga gibuhat mo; ug gipaduol mo ang imong mga adlaw, ug nakadangat ka bisan pa sa imong katuigan: busa gihimo ko ikaw nga kaulawan sa mga nasud, ug usa ka tinamay sa tanang kayutaan. Yaong mga malapit, at yaong mga malayo, ay magsisituya sa iyo, ikaw na napahamak at puno ng kagulo. Kanang anaa sa haduol, ug kadtong atua sa halayo gikan kanimo, magatamay kanimo, ikaw nga nakuhaan sa dungog ug puno sa kasamok. Narito, ang mga prinsipe sa Israel, na bawat isa'y ayon sa kaniyang kapangyarihan, napasa iyo upang magbubo ng dugo. Ania karon, ang mga principe sa Israel, ang tagsatagsa anaa diha kanimo sumala sa ilang kagahum, aron sa pag-ula sa dugo. Sa iyo'y kanilang niwalang kabuluhan ang amat ina; sa gitna mo ay pinahirapan nila ang taga ibang lupa; sa iyo'y kanilang pinighati ang ulila at ang babaing bao. Diha kanimo gitamay nila ang amahan ug inahan; diha sa imong taliwala gihimo nila ang paglugpit sa lumalangyaw; diha kanimo gilupigan nila ang nailo sa amahan ug ang balo nga babaye.Diha kanimo gitamay nila ang amahan ug inahan; diha sa imong taliwala gihimo nila ang paglugpit sa lumalangyaw; diha kanimo gilupigan nila ang nailo sa amahan ug ang balo nga babaye. Iyong hinamak ang aking mga banal na bagay, at iyong nilapastangan ang aking mga sabbath. Gitamay mo ang akong mga balaang butang, ug gipasipalahan ang akong mga adlaw nga igpapahulay. Mga maninirang puri ay napasa iyo upang magbubo ng dugo: at sa iyo'y nagsikain sila sa mga bundok: sa gitna mo ay nagkasala sila ng kahalayan. Diha kanimo may malaw-ayon nga mga tawo nga nagaula sa dugo; ug diha kanimo sila nanagkaon ibabaw sa kabukiran: diha sa imong taliwala sila nanagpakasala sa kaulag. Sa iyo'y kanilang inilitaw ang kahubaran ng kanilang mga magulang; sa iyo'y pinapakumbaba niya siya na marumi sa kaniyang pagkahiwalay. Diha kanimo gikuhaan nila sa tabon ang pagkahubo sa ilang mga amahan; diha kanimo gipaulawan nila ang babaye nga nahugawan tungod sa iyang sakit nga binulan. At ang isa'y gumawa ng kasuklamsuklam sa asawa ng kaniyang kapuwa; at ang isa'y gumawa ng kahalayhalay sa kaniyang manugang na babae; at sa iyo'y sinipingan ng isa ang kaniyang kapatid na babae na anak ng kaniyang ama. Ug adunay nakahimo mga dulumtanan uban sa asawa sa iyang isig-katawo; ug adunay naghugaw sa dakung kaulag sa iyang binalaye; ug diha kanimo adunay nagpakaulaw sa iyang igsoong babaye, ang anak nga babaye sa iyang amahan. Sa iyo ay nagsitanggap sila ng suhol upang magbubo ng dugo; ikaw ay kumuha ng patubot pakinabang, at ikaw ay nakinabang ng malabis sa iyong kapuwa sa pamamagitan ng pagpighati, at nilimot mo ako, sabi ng Panginoong Dios. Diha kanimo gidawat nila ang mga hiphip aron sa pag-ula sa dugo; gidawat mo ang tungtong sa hinulaman, ug ang tubo sa gipabaylo, ug may ganancia ikaw sa kahakog gikan sa imong mga isigkatawo pinaagi sa paglugpit ug ikaw nalimot kanako, nagaingon ang Ginoong Jehova. Narito nga, aking ipinakpak ang aking kamay dahil sa iyong masamang pakinabang na iyong ginawa, at sa iyong dugo na iyong ibinubo sa gitna mo. Tungod niini, ania karon, gidagpi ko ang akong kamot sa imong tinikas nga ganancia nga imong nahimo, ug sa imong dugo nga diha sa imong taliwala. Makapagmamatigas baga ang iyong puso, o makapagmamalakas baga ang iyong mga kamay sa mga araw na parurusahan kita? Akong Panginoon ang nagsalita, at gagawa niyaon. Makaantus ba ang imong kasingkasing, kun magmakusganon ba ang imong mga kamot, sa mga adlaw nga pagahukman ko na ikaw? Ako, si Jehova, nagsulti ug magatuman niini. At aking pangangalatin ka sa gitna ng mga bansa, at pananabugin kita sa mga lupain; at aking papawiin ang iyong karumihan sa gitna mo. Ug pagapatibulaagon ko ikaw sa taliwala sa mga nasud, ug pagapasalaagon ko ikaw sa kayutaan; ug pagaut-uton ko ang imong kahugaw gikan kanimo. At ikaw ay malalapastangan sa iyong sarili, sa paningin ng mga bansa; at iyong malalaman na ako ang Panginoon. Ug ikaw pagapasipalahan diha sa imong kaugalingon sa atubangan sa mga nasud; ug ikaw makaila nga ako mao si Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ang sangbahayan ni Israel ay naging dumi ng bakal sa akin: silang lahat ay tanso at lata at bakal at tingga, sa gitna ng hurno; sila ay naging dumi ng pilak. Anak sa tawo, ang balay sa Israel alang kanako nahimong taya: silang tanan mga tumbaga ug estano ug puthaw ug tingga sa taliwala sa hasohasan; sila mao ang taya sa salapi. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Sapagkat kayong lahat ay naging dumi ng bakal, kayat narito, aking pipisanin kayo sa gitna ng Jerusalem. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay kamong tanan nangahimomg taya, ania karon, tungod niini, akong tigumon kamo ngadto sa taliwala sa Jerusalem. Kung paanong kanilang pinipisan ang pilak at ang tanso at ang bakal at ang tingga at ang lata sa gitna ng hurno, upang hipan ng apoy, upang tunawin; gayon ko kayo pipisanin sa aking galit at sa aking kapusukan, at aking ilalapag kayo roon, at pupugnawin ko kayo. Ingon nga sila magatigum ug salapi ug tumbaga ug puthaw ug tingga ug estano ngadto sa taliwala sa hasohasan, aron bulhotan sa kalayo aron sa pagtunaw niana, mao man pagatigumon ko kamo sa akong kasuko ug sa akong kaligutgut, ug ibutang ko kamo didto, ug tunawon ko kamo. Oo, aking pipisanin kayo, at hihipan ko kayo sa pamamagitan ng apoy ng aking poot, at kayo'y mangapupugnaw sa gitna niyaon. Oo, pagatigumon ko kamo, ug bulhotan ko kamo sa kalayo sa akong kaligutgut, ug kamo mangatunaw sa taliwala niana. Kung paanong ang pilak ay natutunaw sa gitna ng hurno, gayon kayo mangatutunaw sa gitna niyaon; at inyong malalaman na akong Panginoon ang nagbububos ng aking kapusukan sa inyo. Ingon nga ang salapi matunaw sa taliwala sa hasohasan, mao usab pagatunawon kamo sa taliwala niini; ug kamo makaila nga ako, si Jehova, nagbubo sa akong kaligutgut diha kaninyo. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, sabihin mo sa kaniya, Ikaw ay isang lupain na hindi nilinis, o naulanan man sa kaarawan ng pagkagalit. Anak sa tawo, umingon ka kaniya: Ikaw mao ang yuta nga wala mahinloi; ni maulanan sa adlaw sa kapungot. May panghihimagsik ng kaniyang mga propeta sa gitna niyaon, gaya ng leong umuungal na umaagaw ng huli: sila'y nanganakmal ng mga tao; sila'y nagsikuha ng kayamanan at ng mga mahalagang bagay; pinarami nila ang kanilang babaing bao sa gitna niyaon, Adunay pagsabut-sabut nga maliputon ang iyang mga manalagna nga bakakon sa taliwala niini, ingon sa usa ka leon nga nagangulob nga nagalook sa tukbonon: ginalamoy nila ang mga kalag; gikuha nila ang balandi ug mahal nga mga butang; gipadaghan nila ang iyang mga balo nga babaye sa taliwala niini. Ang mga saserdote niyaon ay nagsigawa ng pangdadahas sa aking kautusan, at nilapastangan ang aking mga banal na bagay: sila'y hindi nangaglagay ng pagkakaiba sa banal at sa karaniwan, o kanila mang pinapagmunimuni ang mga tao sa marumi at sa malinis, at ikinubli ang kanilang mga mata sa aking mga sabbath, at ako'y nalapastangan sa gitna nila. Gilapas sa iyang mga sacerdote ang akong Kasugoan ug gipasipalahan ang akong mga balaang butang: sila wala magbutang ug kalainan sa balaan ug sa malaw-ay, ni magtudlo sila sa mga tawo sa kalainan sa mahugaw ug sa malinis, ug gitaptapan ang ilang mga mata gikan sa akong mga adlawng igpapahulay, ug ako gipasipalahan diha sa ilang taliwala. Ang mga prinsipe sa gitna niyaon ay parang mga lobo na nangangagaw ng huli, upang mangagbubo ng dugo, at upang magpahamak ng mga tao, upang sila'y mangagkaroon ng mahalay na pakinabang. Ang iyang mga principe sa taliwala niini ingon sa mga lobo nagalook sa tukbonon, sa pag-ula sa dugo, ug sa paglaglag sa mga kalag, aron makuha nila ang mga tinikas nga ganancia. At itinapal ng mga propeta niyaon ang masamang argamasa para sa kanila, na nakakita ng walang kabuluhan, at nanganghuhula ng mga kabulaanan sa kanila, na nangagsabi, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, dangang hindi sinalita ng Panginoon. Ug ang iyang mga manalagna nagbulit kanila sa dili tinimplahan nga minasa, sanglit kay nakakita ug mga panan-awon nga malimbongon, ug kanila nanagtagna sa kabakakan, nga nagaingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova, sa diha nga si Jehova wala magsulti. Ang bayan ng lupain ay gumawa ng pagpighati, at nagnakaw; oo, kanilang pinagdalamhati ang dukha at mapagkailangan, at pinighati ng wala sa katuwiran ang taga ibang lupa. Ang katawohan sa yuta mga malupigon, ug nanagpangawat; oo, ginasakit nila ang kabus ug ang hangul, ug ginalugpitan nila ang lumalangyaw sa walay katarungan. At ako'y humanap ng lalake sa gitna nila, na makakagawa ng bakod, at makatatayo sa sira sa harap ko dahil sa lupain, upang huwag kong ipahamak; ngunit wala akong nasumpungan. Ug gipangita ko ang tawo sa ilang taliwala, nga makatukod sa kuta ug makatindog sa nakal-angan sa atubangan nako alang sa yuta, aron dili ko malaglag kini; apan ako walay hingpalgan. Kayat aking ibinuhos ang aking galit sa kanila; aking sinupok sila ng apoy ng aking poot: ang kanilang sariling lakad ay aking pinarating sa kanilang mga ulo, sabi ng Panginoong Dios. Busa akong gibubo kanila ang akong kapungot; sila giut-ut ko uban sa kalayo sa akong kaligutgut: ang ilang kaugalingong dalan gitungtong ko diha sa ilang mga ulo, nagaingon ang Ginoong Jehova. Ang salita ng Panginoon ay dumating uli sa akin na nagsasabi: Ang pulong ni Jehova midangat na usab kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, may dalawang babae, na mga anak na babae ng isang ina: Anak sa tawo, may duruha ka babaye, ang mga anak nga babaye sa usa ka inahan: At sila'y nagpatutot sa Egipto; sila'y nagpatutot sa kanilang kadalagahan: doo'y nangahigpit ang kanilang mga dibdib, at doo'y nangahipo ang mga suso ng kanilang pagkadalaga. Ug sila nakighilawas didto sa Egipto; sila nakighilawas sa panahon sa ilang pagkabatan-on; didto gipamislit ang ilang mga suso ug didto gikumos ang dughan sa ilang pagkaulay. At ang mga pangalan nila ay Ohola ang matanda, at Oholiba ang kapatid niya: at sila'y naging akin at nanganak ng mga lalake at babae. At tungkol sa kanilang mga pangalan, Samaria ay Ohola, at Jerusalem ay Oholiba. Ug ang ilang mga ngalan mao si Ahola ang magulang, ug si Aholiba ang iyang igsoon nga babaye: ug sila nangahimong ako, ug sila nanganak ug mga bata nga lalake ug mga babaye. Ug mahitungod sa ilang mga ngalan; ang Samaria mao si Ahola, ug ang Jerusalem mao si Aholiba. At si Ohola ay nagpatutot nang siya'y akin; at siya'y suminta sa mga mangingibig sa kaniya, sa mga taga Asiria na kaniyang mga kalapit bayan. Ug si Ahola nakighilawas sa diha nga naako pa siya; ug siya nabuang sa iyang mga hinigugma, sa mga Asiriahanon nga iyang mga silingan, Na nananamit ng kulay asul, ang mga tagapamahala at ang mga pinuno, silang lahat na binatang makisig, mga mangangabayo na nangakasakay sa mga kabayo. Nga nanagsaput ug azul, mga gobernador ug mga pangulo, silang tanan mga hiligugmaon nga batan-ong lalake, mga magkakabayo nga nangabayo. At ipinagkaloob niya sa kanila ang kaniyang pakikiapid, sa mga pinaka piling lalake sa Asiria sa kanilang lahat; at sa sino man na inibig niya, sa lahat nilang diosdiosan, ay nadumhan siya. Ug iyang gihatag kanila ang iyang pagpakighilawas, silang tanan mga piniling tawo sa Asiria; ug bisan kinsa kadtong iyang nabuangan, naghugaw siya sa iyang kaugalingon tungod sa ilang mga dios-dios. Ni hindi man niya iniwan ang kaniyang mga pagpapatutot mula sa mga kaarawan ng Egipto, sapagkat sa kaniyang kadalagahan, sila'y sumisiping sa kaniya, at nangahipo nila ang mga suso ng kaniyang pagkadalaga; at kanilang ibinuhos ang kanilang pagpapatutot sa kaniya. Wala biyai niya ang iyang pagpakighilawas sukad sa mga adlaw sa Egipto; kay sa panahon sa iyang pagkabatan-on sila mingdulog kaniya, ug ilang gikumos ang dughan sa iyang pagkaulay: ug ilang gibubo ang ilang pagpakighilawas kaniya. Kayat ibinigay ko siya sa kamay ng mga mangingibig sa kaniya, sa kamay ng mga taga Asiria, na siya niyang mga inibig. Busa gitugyan ko siya ngadto sa kamot sa iyang mga hinigugma; ngadto sa kamot sa mga Asiriahanon nga iyang gikabuangan. Ang mga ito ang nangaglitaw ng kaniyang kahubaran; kinuha nila ang kaniyang mga anak na lalake at babae; at siya'y pinatay nila ng tabak: at siya'y naging kakutyaan sa mga babae; sapagkat sila'y naglapat ng mga kahatulan sa kaniya. Kini nagbukas sa tabon sa iyang pagkahubo: gikuha nila ang iyang mga anak nga lalake, ug ang iyang mga anak nga babaye; ug siya gipatay nila sa pinuti: ug siya nahimong pagya sa mga babaye; kay siya gipakanaugan sa hukom nila. At nakita ito ng kaniyang kapatid na si Oholiba, gayon ma'y siya'y higit na napahamak sa kaniyang pagibig kay sa kaniya, at sa kaniyang mga pagpapatutot na higit kay sa mga pagpapatutot ng kaniyang kapatid. Ug ang iyang igsoon nga babaye nga si Aholiba nakakita niini, bisan pa niana siya labi pang dautan sa iyang pagkabuang sa gugma kay kaniya, ug sa iyang mga pagpakighilawas nga labaw pa sa mga pagpakighilawas sa iyaing igsoon nga babaye. Siya'y umibig sa mga taga Asiria, sa mga tagapamahala at mga pinuno, sa kaniyang mga kalapit bayan, na nararamtan ng mga pinakamahusay, sa mga nangangabayo na nakasakay sa mga kabayo, silang lahat ay mga binatang makisig. Siya nagkabuang sa mga Asiriahanon, sa mga gobernador ug sa mga pangulo, sa iyang mga silingan, nga nanagbisti sa katahum gayud, mga magkakabayo nga nangabayo, silang tanan mga batan-ong lalake nga hiligugmaon. At aking nakita na siya'y nadumhan; na sila kapuwa ay nagisang daan. Ug nakita ko nga siya nahugawan; silang duha nagsunod ug usa ka dalan. At kaniyang pinalago ang kaniyang mga pagpapatutot; sapagkat siya'y nakakita ng mga lalaking nakalarawan sa mga panig, na mga larawan ng mga Caldeo na nakalarawan ng bermillon, Ug gipadaghan niya ang iyang mga pagpakighilawas; kay nakita niya ang hulagway sa mga lalake nga gipintal sa bongbong, ang mga larawan sa mga Caldeahanon nga pinapasundayag sa lubos mapula, Na nangabibigkisan sa kanilang mga balakang, na mga may lumilipad na turbante sa kanilang mga ulo, silang lahat ay parang mga prinsipe ayon sa wangis ng mga taga Babilonia sa Caldea, na lupain na kanilang kinapanganakan. Nga binaksan sa mga bakus ang ilang mga hawak, uban sa mga purong nanagbitay diha sa ilang mga ulo, silang tanan daw mga prinnnnncipe nga tan-awon, ingon sa may-ong sa mga taga-Babilonia nga didto sa Caldea, ang yuta nga ilang natawohan. At pagkakita niya sa kanila ay inibig niya agad sila, at nagsugo ng mga sugo sa kanila sa Caldea. Ug sa diha-diha nga siya nakakita kanila sa gugma siya nabuang tungod kanila, ug nagpadala kanila sa mga sulogoon ngadto sa Caldea. At sinipingan siya ng mga taga Babilonia sa higaan ng pagibig, at kanilang dinumhan siya ng kanilang pagpapatutot, at siya'y nahawa sa kanila, at ang kaniyang kalooban ay tinabangan sa kanila. Ang mga taga-Babilonia ming-adto kaniya sa higdaanan sa gugma, ug siya gihugawan nila sa ilang pagpakighilawas, ug siya nahugawan uban kanila, ug ang iyang kalag nahimulag gikan kanila. Sa gayo'y inilitaw niya ang kaniyang mga pagpapatutot, at inilitaw niya ang kaniyang kahubaran: nang magkagayo'y tinabangan ang aking kalooban sa kaniya, na gaya ng pagkatabang ng aking kalooban sa kaniyang kapatid. Sa ingon niana, gibuksan niya ang tabon sa iyang mga pagpakighilawas, ug gibuksan ang tabon sa iyang pagkahubo: unya ang akong kalagl lnahamulag kaniya, ingon nga ang kalag nahimulag gikan sa iyang igsoon nga babaye. Gayon ma'y kaniyang pinarami ang kaniyang mga pakikiapid, na inalaala ang mga kaarawan ng kaniyang kadalagahan, na kaniyang ipinagpatutot sa lupain ng Egipto, Bisan pa niana gipadaghan niya ang iyang mga pagpakighilawas, nga nagahandum sa mga adlaw sa iyang pagkabatan-on, sa nagpakighilawas siya didto sa yuta sa Egipto. At siya'y umibig sa mga nagsisiagulo sa kaniya, na ang laman ay parang laman ng mga asno, at ang lumalabas sa kanila ay parang lumalabas sa mga kabayo. Ug siya nagkabuang tungod sa ilang mga hinigugma, kansang unod ingon sa sunod sa mga asno, ug kansang binhi ingon sa binhi sa mga kabayo. Ganito mo inalaala ang kahalayan ng iyong kadalagahan, sa pagkahipo ng iyong mga suso ng mga taga Egipto dahil sa mga suso ng iyong kadalagahan. Ingon niini ikaw gipahinumduman sa kaulag sa imong pagkabatan-on, sa gikumos ang imong dughan sa mga Egiptohanon tungod sa suso sa imong pagkabatan-on. Kaya, Oh Oholiba, ganito ang sabi ng Panginoong Dios; Narito, aking ibabangon ang mga mangingibig sa iyo laban sa iyo, na siyang pinagsawaan ng iyong kalooban, at aking dadalhin sila laban sa iyo sa lahat ng dako: Busa, Oh Aholiba, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, akong paalsahon ang imong mga hinigugma batok kanimo, gikan kang kinsa ang imong kalag nahimulag, ug dad-on ko sila batok kanimo sa luyo ug luyo: Ang mga taga Babilonia at lahat ng Caldeo, ang Pekod, at ang Soa, at ang Coa, at lahat ng taga Asiria na kasama nila; na mga binatang makisig, mga tagapamahala at mga pinuno silang lahat, mga prinsipe, at mga lalaking bantog, silang lahat ay nagsisisakay sa mga kabayo. Ang mga taga-Babilonia ug ang tanang mga Caldeahanon, ang Pekod us Soa ug Koa, ug ang tanang mga Asiriahanon uban kanila; ang mga batan-ong lalake nga hiligugmaon, mga gobernador ug mga pangulo silang tanan, mga principe ug mga tawong dungganan, silang tanan nangabayo sa kabayo. At sila'y magsisiparitong laban sa iyo na ma'y mga almas, mga karo, at mga kariton, at may kapulungan ng mga tao; sila'y magsisilagay laban sa iyo sa palibot na may longki, at kalasag at turbante; at aking ipauubaya ang kahatulan sa kanila, at sila'y magsisihatol sa iyo ayon sa kanilang mga kahatulan. Ug sila manganhi batok kanimo uban ang mga hinagiban, mga carro ug mga carromata, ug uban ang usa ka panon sa mga katawohan; sila mosulong sa ilang kaugalingon batok kanimo nga may taming ug kalasag ug salokot nga magalibot kanimo: ug ako magatugyan sa paghukom ngadto kanila, ug sila magahukom kanimo sumala sa ilang mga paghukom. At aking ilalagak ang aking paninibugho laban sa iyo, at sila'y magsisigawa sa iyo sa kapusukan; kanilang pipingusin ang iyong ilong at ang iyong mga tainga; at ang nalabi sa iyo ay mabubuwal sa pamamagitan ng tabak: kanilang kukunin ang iyong mga anak na lalake at babae; at ang nalabi sa iyo ay susupukin sa apoy, Ug ibutang ko ang akong pangabugho diha kanimo, ug ikaw duagmalan nila sa dakung kapintas; ikaw pusngagan nila sa imong ilang ug palongan sa imong mga dalunggan; ug ang mga manghisalin kanimo mangapukan pinaagi sa espada: panakpon nila ang imong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye; ug ang imong salin pagalamyon sa kalayo. Kanila rin namang huhubaran ka ng iyong mga suot, at dadalhin ang iyong mga magandang hiyas. Ikaw pagahuboan usab nila sa imong mga bisti, ug sakmitan sa imong matahum nga mga hiyas. Ganito ko patitigilin sa iyo ang iyong kahalayan, at ang iyong pagpapatutot na dinala mula sa lupain ng Egipto: na anopat hindi mo ididilat ang iyong mga mata sa kanila, o aalalahanin mo pa man ang Egipto kailan man. Sa ingon niini akong pahunongon ang imong kaulag gikan kanimo, ug ang imong pagpakighilawas nga nadala mo gikan sa yuta sa Egipto; aron dili na ikaw moyahatw sa imong mga mata kanila, ni mahinumdum pa sa Egipto pag-usab. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, ibibigay kita sa kamay ng mga ipinagtatanim mo, sa kamay ng mga pinagsawaan ng iyong kalooban; Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, itugyan ko ikaw ngadto sa kamot sa imong gidumtan, ngadto sa kamot nila nga nakapabulag sa limong kalag; At hahatulan ka nila na may pagtatanim, at aalisin ang lahat ng iyong kayamanan, at iiwan kang hubad at hubo: at ang sala mong pagpapatutot ay malilitaw, ang iyong kahalayan at gayon din ang iyong mga pagpapatutot. Ug himoon nila kanimo ang tanan nga pagdumot ug kuhaon nila ang tanan mong bulohaton, ug biyaan ikaw ng hubo ug walay saput; ug ang pagkahubo sa imong pagpakighilawas mapukasan sa tabon, lakip ang imong kaulag ug ang imong mga pagpakighilawas. Ang mga bagay na ito ay gagawin sa iyo, sapagkat ikaw ay nagpatutot sa mga bansa, at sapagkat ikaw ay nadumhan sa kanilang mga diosdiosan. Kining mga butanga pagabuhaton kanimo, tungod kay ikaw nakighilawas sunod sa mga nasud, ug tungod kay ikaw nahugawan uban sa ilang mga dios-dios. Ikaw ay lumakad sa lakad ng iyong kapatid; kayat ibibigay ko ang kaniyang saro sa iyong kamay. Ikaw naglakaw sa dalan sa imong igsoon nga babaye; busa ihatag ko ang iyang copa nganha sa imong kamot. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Ikaw ay iinom sa saro ng iyong kapatid, na malalim at malaki: ikaw ay tatawanan na pinakatuya at pinaka kadustaan; maraming laman. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ikaw magainum gikan sa copa sa imong igsoon nga babaye, nga halalum ug daku; ikaw pagakataw-an uban ang pagyubit ug pagbiaybiay; daghan ang sulod sa copa. Ikaw ay lubhang malalasing at mamamanglaw, sa pamamagitan ng sarong katigilan at kapahamakan, sa pamamagitan ng saro ng iyong kapatid na Samaria. Ikaw mapuno sa kahubog ug kasubo, uban ang copa sa kahibulong ug pagkabiniyaan, uban sa copa sa imong igsoong babaye nga Samaria. Iyo ngang iinumin at tutunggain, at iyong hahaluin ang labo niyaon, at sasaktan ang iyong dibdib; sapagkat aking sinalita, sabi ng Panginoong Dios. Ngani magainum pa ikaw niini ug magati-ti niini, ug ikaw magaingkib sa mga bika niana, ug lungion mo ang kaugalingon mong mga suso: kay ako namulong niini, nagaingon ang Ginoong Jehova. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sapagkat ako'y iyong nilimot, at tinalikdan mo ako, taglayin mo nga rin ang iyong kahalayan at ang iyong mga pakikiapid. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ikaw malimot kanako, ug gisalikway mo ako sa imong likod, busa pas-anon mo usab ang imong kaulag ug ang imong mga pagpakighilawas. Sinabi ng Panginoon sa akin bukod dito: Anak ng tao: hahatulan mo baga si Ohola at si Oholiba? ipakilala mo sa kanila ang kanilang mga kasuklamsuklam. Labut pa si Jehova miingon kanako: Anak sa tawo, magahukom ba ikaw kang Ahola ug kang Aholiba? nan, ipahayag kanila ang ilang mga dulumtanan. Sapagkat sila'y nagkasala ng pangangalunya, at dugo ay nasa kanilang mga kamay; at sa kanilang mga diosdiosan ay nagsisamba; at kanila namang pinaraan sa apoy upang masupok ang kanilang mga anak, na kanilang ipinanganak sa akin. Kay sila nanagpanapaw, ug ang dugo anaa sa ilang mga kamot; ug uban sa ilang mga dios-dios sila nanagpanapaw; ug ang ilang mga anak nga lalake nga ilang gianak kanako gipaagi alang kanila sa kalayo, aron pagalamyon nila. Bukod dito'y ginawa nila ito sa akin: kanilang nilapastangan ang aking santuario sa araw ding yaon, at nilapastangan ang aking mga sabbath. Labut pa kini ilang gibuhat kanako: ilang gihugawan ang akong balaan nga puloy-anan sa mao gihapong adlaw, ug nagpanamastamas sa akong mga adlawng igpapahulay. Sapagkat nang kanilang patayin ang kanilang mga anak para sa kanilang mga diosdiosan, nagsiparoon nga sila nang araw ding yaon sa aking santuario upang lapastanganin; at, narito, ganito ang kanilang ginawa sa gitna ng aking bahay. Kay sa pagpamatay nila sa ilang mga anak alang sa ilang mga dios-dios, unya sila lming-anhi sa mao gihapong adlaw sulod sa akong balalan nga puloy-anan sa pagpasipala niini; ug, ania karon, ingon niini sila nagbuhat sa taliwala sa akong balay. At bukod dito ay inyong ipinasundo ang mga taong nangagmumula sa malayo, na siyang mga ipinasundo sa sugo, at, narito, sila'y nagsisidating; na siyang dahil ng iyong ipinaligo, at ipinagkulay mo ng iyong mga mata, at pinaggayakan mo ng mga gayak; Ug labut pa gayud, kamo nagpakuha ug mga tawo sa pagpaanhi gikan sa halayo, ug nga kanila nagapadala kamo ug usa ka sulogoon, ug, ania karon, sila ming-anhi; alang kanila ikaw naglinis sa imong kaugalingon, nagpintal sa imong mga mata, ug gidayandayanan mo ang imong kaugalingon sa mga dayandayan. At naupo ka sa isang mainam na higaan, na may dulang na nakahanda sa harap niyaon, na siya mong pinaglapagan ng aking kamangyan at aking langis. Ug milingkod ka sa harianong higdaanan, uban ang usa ka lamesa nga inandam sa atwubangan niini, diin gibutang mo ang akong incienso ug ang akong lana. At ang tinig ng pulutong na tiwasay ay nasa kaniya: at nadala na kasama ng mga lalake sa mga karaniwan ang mga manglalasing na mula sa ilang; at sila'y nangaglagay ng mga pulsera sa mga kamay nila, at mga magandang putong sa kanilang mga ulo. Ug nadungog ang tingog sa usa ka panon sa katawohan nga nanaglingaw-lingaw uban kaniya: ug uban sa mga tawo nga timawa ginadala ang mga tawo ng palahubog gikan sa kamingawan; ug ilang gisul-oban sa mga pulcera ang ilang duha ka kamot, ug sa matahum nga purongpurong ang ilang mga ulo. Nang magkagayo'y sinabi ko sa kaniya na tumanda sa mga pangangalunya, Ngayon mangakikiapid pa sila sa kaniya, at siya sa kanila. Unya miingon ako mahitungod kaniya nga nagulang na sa mga pagpanapaw: Karon makighilawas pa ba sila uban kaniya, ug siya uban kanila? At sinipingan nila siya, na parang sumiping sa isang patutot: gayon nila sinipingan si Ohola at si Oholiba, na malibog na mga babae. Ug sila mingsulod ngadto kaniya, ingon sa ilang pagsulod ngadto sa usa ka babayeng bigaon: busa sila mingsulod kang Ahola, ug ngadto kang Aholiba, ang mga babayeng maulagon. At mga matuwid na tao ang hahatol sa kanila ng kahatulan sa mangangalunya, at ng kahatulan sa mga babae na nagbubo ng dugo; sapagkat sila'y mangangalunya, at dugo ang nasa kanilang mga kamay. Ug ang matarung nga mga tawo, ilang pagahukmkan sila ingon sa paghukom sa mga mananapaw nga babaye, ug ingon sa paghukom sa mga babaye nga nagaula ug dugo; tungod kay sila mananapaw nga mga babaye, ug ang dugo anaa sa ilang kamot. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Ako'y magsasampa ng isang kapulungan laban sa kanila, at ibibigay ko sila upang ligaliging paroot parito at samsaman. Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Patungason ko ang usa ka panon batok kanila, ug itugyan ko sila nga ipatugto-tugpo ug pagatulison. At babatuhin sila ng kapulungan, ng mga bato, at tatagain sila ng kanilang mga tabak; papatayin nila ang kanilang mga anak na lalake at babae, at susunugin ng apoy ang kanilang mga bahay. Ug sila pagabatoon sa katilingban, ug pamatyon sila sa ilang mga espada; pamatyon nila ang ilang mga anak ng alalake ug mga anak nga babaye, ug pagasunogon ang ilang mga balay sa kalayo. Ganito ko patitigilin ang kahalayan sa lupain, upang ang lahat na babae ay maturuan na huwag magsigawa ng ayon sa inyong mga kahalayan. Sa ingon niana akong pahunongon ang kaulag gikan sa yuta, aron ang tanang mga babaye matudloan sa dili pagbuhat sumala sa inyong kaulag. At gagantihin nila ang inyong kahalayan sa inyo, at inyong dadanasin ang mga kasalanan tungkol sa inyong mga diosdiosan, at inyong malalaman na ako ang Panginoong Dios. Ug ilang balusan ang inyong kaulag diha kaninyo, ug kamo magapas-an sa mga sala sa inyong mga diosdios; ug kamo makaila lnga ako mao ang Ginoong Jehova. Muli, nang ikasiyam na taon, nang ikasangpung araw ng buwan, ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ingon man usab, sa ikasiyam ka tuig, sa ikapulo ka bulan, ikapulo ka adlaw sa bulan, ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, isulat mo ang pangalan ng kaarawan, ang kaarawan ding ito: ang hari sa Babilonia ay nagpakalapit sa Jerusalem sa kaarawan ding ito. Anak sa tawo, isulat mo ang ngalan sa adlaw, bisan pa niining maong adlaw: ang hari sa Babilonia nagakaduol sa Jerusalem niining maong adlaw. At ipagsabi mo ng isang talinhaga ang mapanghimagsik na sangbahayan, at sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Magsalang ka ng kaldera, isalang mo, at buhusan mo rin naman ng tubig: Ug ipamulong mo ang usa ka sambingay ngadto sa masukolong balay, ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ipahamutang mo ang usa ka kawa, ipahamutang gayud kini, ug sabwan mo usab ug tubig kini: Pisanin mo ang mga putol niyaon doon, lahat ng mabuting putol, ang hita, at ang balikat; punuin mo ng mga piling buto. Tiguma niini ang mga bahin sa unod, bisan pa ang tanan nga maayong bahin, ang paa, ang abaga; pun-a kini sa pinili nga mga bukog. Kumuha ka ng pinili sa kawan, at ibunton mo ang mga buto sa ilalim niyaon: pakuluan mong mabuti; oo, lutuin mo ang mga buto sa loob niyaon. Kuhaa ang labing pinili sa panon, ug usa usab ka pundok sa kahoy alang sa mga bukog diha sa ilalum sa kawa; pabukala kini pag-ayo, oo, lat-an mo ang mga bukog sa sulod niana. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sa aba ng mabagsik na bayan, ng kaldera na may kalawang, at ang kalawang ay hindi naalis doon! ilabas mo na putolputol; walang sapalaran na ginawa roon. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Alaut ang dugoon nga ciudad, sa kawa nga anaa ang taya, ug kansang taya wala mogula niana! kuhaa gikan niana ang tagsatagsa ka bahin; walay kapalaran nga nahulog sa ibabaw niana. Sapagkat ang dugo niya ay nasa gitna niya; kaniyang inilagay sa luwal na bato; hindi niya ibinuhos sa lupa, na tabunan ng alabok. Kay ang iyang dugo anaa sa iyang taliwala; iyang gipahamutang kana sa ibabaw sa usa ka bato nga hubo; kana wala pag-iyabo niya sa yuta, aron tabonan kana sa abug; Upang pukawin ang kapusukan ng manghihiganti, inilagay ko ang kaniyang dugo sa luwal na bato, upang huwag matakpan. Aron sa pagpabukal sa kaligutgut sa pagpanimalus, mao nga gipahamutang ko ang iyang dugo diha sa ibabaw sa hubo nga bato, aron kana dili matabonan. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios; Sa aba ng mabagsik na bayan! akin ding palalakihin ang bunton. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Alaut ang dugoon nga ciudad padakuon ko usab ang pundok sa sugnod. Ibunton ang kahoy, paningasin ang apoy, pakuluang mabuti ang laman, palaputin ang sabaw, at sunugin ang mga buto. Balaya ang sugnod nga kahoy, painita ang kalayo, lat-i ug maayo ang unod, ug espisoha ang sabaw, ug pasagdi nga mapagod ang mga bukog. Kung magkagayo'y ipatong mong walang laman sa mga baga niyaon, upang uminit, at ang tanso niyao'y masunog, at ng ang dumi niyaon ay matunaw roon, upang mapugnaw ang kalawang niyaon. Unya itungtong kini nga walay sulod diha sa mga baga niana, aron kini mainit ug ang tumbaga masunog, ug ang kahugaw niini matunaw, aron ang taya niini maut-ut. Siya'y nagpakapagod sa paggawa; gayon ma'y ang maraming kalawang ay hindi naaalis; ang kalawang niyaon ay hindi naaalis sa pamamagitan ng apoy. Gibudlay na siya sa bulohaton; bisan pa niana ang iyang dakung taya wala mogula kaniya: ang iyang taya wala mogula pinaagi sa kalayo. Nasa iyong karumihan ang kahalayan: sapagkat ikaw ay aking nilinis at hindi ka nalinis, hindi ka na malilinis pa sa iyong karumihan, hanggang sa aking malubos ang aking kapusukan sa iyo. Diha sa imong kahugawan mao ang kaulag: tungod kay gihinloan ko na ikaw ug ikaw wala mamahinlo, ikaw dili na gayud mahinlo pag-usab gikan sa imong kahugaw, hangtud nga papahunongon ko diha kanimo ang akong kaligutgut. Akong Panginoon ang nagsalita: mangyayari, at aking gagawin; hindi ako magbabalik-loob, ni magpapatawad man, ni magsisisi man; ayon sa iyong mga lakad, at ayon sa iyong mga gawa, kanilang hahatulan ka, sabi ng Panginoong Dios. Ako, si Jehova, maoy namulong niini: kini mahinabo gayud, ug buhaton ko kini; ako dili mosibug, ni mopagawas ako, ni magabasul ako; sumala sa imong mga dalan, ug sumala sa imong mga buhat, pagahukman ikaw nila, nagaingon ang Ginoong Jehova. Ang salita ng Panginoon ay dumating din sa akin, na nagsasabi, Ingon man usab ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, narito, aalisin ko sa iyo sa pamamagitan ng kamatayan ang nasa ng iyong mga mata: gayon ma'y hindi ka tatangis, ni iiyak man, ni aagos man ang iyong mga luha. Anak sa tawo, ania karon, kuhaon ko gikan kanimo ang tinguha sa imong mga mata sa usa ka kalit nga hampak: bisan pa niana, dili ka magbalata ni maghilak, ni magpaagay ka sa imong mga luha. Magbuntong-hininga ka, ngunit huwag malakas; huwag mong tangisan ang patay; itali mo ang pugong mo sa ulo, at isuot mo ang iyong mga panyapak sa iyong mga paa, at huwag mong takpan ang iyong mga labi, at huwag kang kumain ng tinapay ng mga tao. Panghupaw, apan dili sa makusog, ayaw pagbangutan tungod sa mga nangamatay; baligtosa ang purong sa imong ulo, ug isul-ob ang mga sapin sa imong mga tiil, ug ayaw pagtaboni ang imong mga ngabil, ug ayaw pagkaon sa tinapay sa mga tawo. Sa gayo'y nagsalita ako sa bayan nang kinaumagahan; at sa kinahapunan ay namatay ang aking asawa; at aking ginawa nang kinaumagahan ang gaya ng iniutos sa akin. Busa ako misulti sa katawohan sa pagkabuntag; ug sa pagkagabii ang akong asawa namatay; ug gihimo ko niadtong butanga ingon sa gisuso kanako. At sinabi ng bayan sa akin, Hindi mo baga sasaysayin sa amin kung anong mga bagay ito sa amin, na ikaw ay gumagawa ng ganyan? Ug ang katawohan nagaingon kanako: Dili ba nimo isulti kanamo kong unsa kining mga butanga alang kanamo, nga ginabuhat mo ang ingon? Nang magkagayo'y sinabi ko sa kanila, Ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi: Unya miingon ako kanila: Ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Salitain mo sa sangbahayan ni Israel, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, aking lalapastanganin ang aking santuario, na kapalaluan ng inyong kapangyarihan, na nasa ng inyong mga mata, at kinahihinayangan ng inyong kalooban, at ang inyong mga anak na lalake at babae na inyong iniwan sa hulihan ay mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak. Sumulti ka sa balay sa Israel: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, pasipalahan ko ang akong balaan nga puloy-anan, ang garbo sa inyong gahum, ang tinguha sa inyong mga mata, ug mao ang gikaluy-an sa inyong kalag; ug ang inyong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye nga inyong gibilin mangapukan pinaagi sa espada. At inyong gagawin ang aking ginawa; hindi ninyo tatakpan ang inyong mga labi, o kakain man ng tinapay ng mga tao. Ug buhaton ninyo ang ingon sa akong gibuhat: dili kamo managtabon sa inyong mga ngabil, ni mokaon kamo sa tinapay sa mga tawo. At ang inyong turbante ay malalagay sa inyong mga ulo, at ang inyong mga panyapak sa inyong mga paa: kayo'y hindi tatangis o iiyak man; kundi kayo'y manganglulupaypay sa inyong mga kasamaan, at mangagdadaingang isat isa. Ug ang inyong mga purong anha sa inyong mga ulo, ug ang inyong mga sapin anha sa inyong mga tiil: dili kamo magbangutan ni maghilak; apan kamo magakaniwang tungod sa inyong kasal-anan, ug magaagulo tungod sa usa ug usa. Ganito magiging isang tanda sa inyo si Ezekiel; ayon sa lahat niyang ginawa ay inyong gagawin: pagka ito'y nangyari ay inyo ngang malalaman na ako ang Panginoong Dios. Sa ingon niini si Ezequiel alang kaninyo mao ang usa ka timaan; sumala sa tanan nga iyang gihimo buhaton ninyo: sa diha nga kini moabut na, nan kamo makaila nga ako mao ang Ginoong Jehova. At ikaw, anak ng tao, hindi baga mangyayari sa araw na aking alisin sa kanila ang kanilang lakas, ang kagalakan ng kanilang kaluwalhatian, ang nasa ng kanilang mga mata, at ang kanilang pinaglalagakan ng kanilang puso, ang kanilang mga anak na lalake at babae, Ug ikaw, anak sa tawo, dili ba sa adlaw nga kuhaon ko gikan kanila ang ilang kusog, ang kalipay sa ilang himaya, ang tinguha sa ilang mga mata, ug kadtong gipahalunaan sa ilang mga kasingkasing, ang ilang mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye, Na sa araw na yaon ang makatatanan ay paroroon sa iyo, upang iparinig sa iyo ng iyong mga pakinig? Nga kadtong makakalagiw niadtong adlawa moanha kanimo, aron ikaw makapatalinghug gayud sa imong mga igdulungog? Sa araw na yaon ay mabubuka ang iyong bibig sa kaniya na nakatanan, at ikaw ay magsasalita, at hindi na mapipipi pa: gayon magiging isang tanda ka sa kanila; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Niadtong adlawa ang imong baba mabuka kaniya nga mikalagiw, ug ikaw mosulti, ug dili na ikaw maamang: busa ikaw mahimong timaan alang kanila, ug sila makaila nga ako mao si Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako nga nagaingon: Anak ng tao, ititig mo ang iyong mukha sa mga anak ni Ammon, at manghula ka laban sa kanila: Anak sa tawo, ipaatubang ang imong nawong paingon sa mga anak sa Ammon, ug panagna batok kanila: At sabihin mo sa mga anak ni Ammon, Inyong pakinggan ang salita ng Panginoong Dios: Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Sapagkat iyong sinabi, Aha, laban sa aking santuario, nang malapastangan; at laban sa lupain ng Israel, nang masira; at laban sa sangbahayan ni Juda, nang sila'y pumasok sa pagkabihag: Ug umingon ka sa mga anak sa Ammon: Pamati sa pulong sa Ginoong Jehova: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay nagaingon ka: Aha, batok sa akong balalan nga puloy-anan, sa diha nga gipasipalahan kana; ug batok sa yuta sa Israel, sa diha nga gihimong biniyaan kana, ug batok sa balay sa Juda, sa diha nga sila nangadto sa pagkabinihag: Kayat narito, aking ibibigay ka sa mga anak ng silanganan na pinakaari, at kanilang itatayo ang kanilang mga kampamento sa iyo, at magsisigawa ng kanilang mga tahanan sa iyo; kanilang kakanin ang iyong bunga ng kahoy, at kanilang iinumin ang iyong gatas. Tungod niini, ania karon, itugyan ko ikaw sa mga anak sa sidlakan arono ikaw panag-iyahon, ug sila magapahamutang sa ilang mga campo diha kanimo, ug magabuhat sa ilang mga puloy-anan diha kanimo; sila magakaon sa imong bunga sa uma, ug sila magainum sa imong gatas. At aking gagawin ang Raba na pinaka silungan ng mga kamello, at ang mga anak ni Ammon na pinakapahingahang dako ng mga kawan; at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Ug akong buhaton ang Rabba nga cuadra alang sa mga camello, ug ang mga anak sa Ammon nga usa ka lubganan alang sa mga panon sa carnero: ug kamo makaila ng ako mao si Jehova. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sapagkat pumakpak ka ng iyong mga kamay, at tumadyak ka ng mga paa, at nagalak ka ng buong paghamak ng iyong kalooban laban sa lupain ng Israel; Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay gidapo mo ang imong mga kamot, ug giyatak mo ang mga tiil, ug nagmaya uban ang bug-os nga pagtamay sa imong kalag batok sa yuta sa Israel; Kayat narito, aking iniunat ang aking kamay sa iyo, at ibibigay kita na pinakasamsam sa mga bansa; at ihihiwalay kita sa mga bayan, at ipalilipol kita sa mga lupain: aking ibubuwal ka; at iyong malalaman na ako ang Panginoon. Tungod niini, ania karon, gituy-od ko ang akong kamot diha kanimo, ug itugyan ko ikaw nga sinakit sa mga nasud; ug laglagon ko ikaw gikan sa mga katawohan, ug wagtangon ko ikaw gikan sa mga kayutaan: lumpagon ko ikaw, ug ikaw makaila nga ako mao si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sapagkat ang Moab at ang Seir ay nagsasabi, Narito, ang sangbahayan ni Juda ay gaya ng lahat na bansa; Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ang Moab ug ang Seir nagaingon: Ania karon, ang balay sa Juda nahisama sa tanan nga mga nasud; Kayat, narito, aking bubuksan ang tagiliran ng Moab mula sa mga bayan, mula sa kaniyang mga bayan na nangasa kaniyang mga hangganan, na kaluwalhatian ng lupain, ang Beth-jesimoth, ang Baal-meon, at ang Chiriathaim. Busa, ania karon, buksan ko ang kiliran sa Moab gikan sa mga ciudad, gikan sa iyang mga ciudad, nga anaa sa iyang mga utlanan, ang himaya sa yuta, ang Beth-jesimoth, ang Baalmeon, ug ang Chiriathaim, Hanggang sa mga anak ng silanganan, upang magsiparoon laban sa mga anak ni Ammon; at aking ibibigay sa kanila na pinakaari, upang ang mga anak ni Ammon ay huwag ng mangaalaala sa gitna ng mga bansa: Ngadto sa mga anak sa sidlakan, sa pag-adto batok sa mga anak sa Ammon; ug ihatag ko sila aron mapanag-iya, aron ang mga anak sa Ammon dili na mahinumduman taliwala sa mga nasud: At ako'y maglalapat ng kahatulan sa Moab: at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Ug ipakanaug ko ang mga paghukom batok sa Moab; ug sila makaila nga ako mao si Jehova; Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Sapagkat ang Edom ay gumawa ng laban sa sangbahayan ni Juda sa panghihiganti, at nagalit na mainam, at nanghiganti sa kanila; Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ang Edom nagabuhat batok sa balay sa Juda pinaagi sa pagpanimalus, ug makasala sa daku gayud, ug nanimalus sa iyang kaugalingon diha kanila; Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Aking iuunat ang aking kamay laban sa Edom, at aking ihihiwalay ang tao at hayop doon; at aking gagawing sira mula sa Teman; hanggang sa Dedan nga ay mabubuwal sila sa pamamagitan ng tabak. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tuy-oron ko ang akong kamot ngadto sa Edom, ug putlon ko ang tawo ug mananap gikan niini: ug himoon ko kana nga biniyaan gikan sa Teman; ug bisan pa hangtud sa Dedan sila mangapukan pinaagi sia espada. At aking isasagawa ang aking panghihiganti sa Edom, sa pamamagitan ng kamay ng aking bayang Israel; at kanilang gagawin sa Edom ang ayon sa aking galit, at ayon sa aking kapusukan; at kanilang malalaman ang aking panghihiganti, sabi ng Panginoong Dios. Ug akong ipahamtang ang akong panimalus bato sa Edom pinaagi sa kamot sa akong katawohan nga Israel; ug ilang buhaton sa Edom sumala sa akong kasuko ug sumala sa akong kaligutgut; ug sila makaila sa akong panimalus, nagaingon ang Ginoong Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sapagkat ang mga Filisteo ay gumawa ng panghihiganti, at nanghiganti na may kapootan ng loob upang magpahamak ng pakikipagkaalit na magpakailan man; Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ang mga Filistehanon nanimalus, ug nanimalus uban ang usa ka pagtamay sa kalag, sa paglumpag uban ang walay-katapusang pagkakaaway; Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, aking iuunat ang aking kamay sa mga Filisteo, at aking ihihiwalay ang mga Ceretheo, at ipapahamak ko ang labi sa baybayin ng dagat. Busa, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, akong tuy-oron ang akong kamot sa ibabaw sa mga Filistehanon, ug putlon ko ang mga Cerethanon, ug laglagon ko ang salin diha sa kabaybayonan. At ako'y gagawa ng malaking panghihiganti sa kanila na may malupit na mga pagsaway; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon, pagka aking isinagawa ang aking panghihiganti sa kanila. Ug buhaton ko ang usa ka dakung panimalus batok kanila uban ang mga pagbadlong nga puno sa kaligutgut; ug sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ipahamtang ko ang akong panimalus batok kanila. At nangyari, nang ikalabing isang taon, nang unang araw ng buwan, na ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug nahitabo, sa ikanapulo ug usa ka tuig, sa nahaunang adlaw sa bulan, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, sapagkat ang Tiro ay nagsabi laban sa Jerusalem, Aha, siya na naging pintuan ng mga bayan ay sira; siya'y nabalik sa akin: ako'y mapupuno ngayong siya'y sira: Anak sa tawo, tungod kay ang Tiro nag-ingon batok sa Jerusalem: Aha, siya natumpag kadtong maoy ganghaan sa katawohan; siya mibalitok kanako; ako mapuno sa katigayonan karon nga siya nalumpag na: Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, ako'y laban sa iyo, Oh Tiro, at aking pasasampahin ang maraming bansa laban sa iyo, gaya ng pagpapasampa ng dagat ng kaniyang mga alon. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok kanimo, Oh Tiro, ug mopaanhi sa daghang mga nasud batok kanimo, ingon sa dagat nga mopasaka sa iyang mga balud. At kanilang gigibain ang mga kuta ng Tiro, at ibabagsak ang kaniyang mga moog: akin din namang papalisin sa kaniya ang kaniyang alabok, at gagawin ko siyang hubad na bato. Ug lumpagon nila ang mga kuta sa Tiro, ug gun-obon ang iyang mga torre: kiyason ko usab ang iyang mga abug gikan kaniya, ug buhaton ko siya nga usa ka bato nga hubo. Siya'y magiging dakong ladlaran ng mga lambat sa gitna ng dagat: sapagkat ako ang nagsalita sabi ng Panginoong Dios; at siya'y magiging samsam sa mga bansa. Siya mahimong usa ka dapit nga pagaladlaran sa mga pukot sa taliwala sa dagat; kay ako namulong niini, nagaingon ang Ginoong Jehova; ug siya mahimong inagaw sa mga nasud. At ang kaniyang mga anak na babae na nangasa parang ay papatayin ng tabak: at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Ug ang iyang mga anak nga babaye nga anaa sa kaumahan pagapatyon pinaagi sa espada, ug sila makaila nga ako mao si Jehova. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, aking dadalhin sa Tiro si Nabucodonosor na hari sa Babilonia, na hari ng mga hari, mula sa hilagaan, na may mga kabayo, at may mga karo, at may mga nangangabayo, at isang pulutong, at maraming tao. Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, gikan sa amihanan ipadala ngadto sa Tiro si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, hari sa mga hari, uban ang mga kabayo, ug uban ang mga carro, ug uban ang mga nanagkabayo, ug uban ang panon, ug daghang katawohan. Kaniyang papatayin ng tabak ang iyong mga anak na babae sa parang; at siya'y gagawa ng mga katibayan laban sa iyo, at magtitindig ng isang bunton laban sa iyo, at magtataas ng longki laban sa iyo. Pamatyon niya pinaagi sa espada ang imong mga anaknga babaye nga atua sa uma; ug siya magatukod mga kuta batok kanimo, ug magabuhat usa ka bungtod batok kanimo, ug moalsa sa taming batok kanimo. At kaniyang ilalagay ang kaniyang mga pangsaksak laban sa iyong mga kuta, at sa pamamagitan ng kaniyang mga palakol ay kaniyang ibabagsak ang iyong mga moog. Ug iyang ipahamutang ang mga maquina nga iglulumpag batok sa imong mga kuta, ug uban sa iyang mga wasay gun-obon niya ang imong mga torre. Dahil sa kasaganaan ng kaniyang mga kabayo, tatakpan ka ng kaniyang alabok: ang iyong mga kuta ay uuga sa hugong ng mga mangangabayo, at ng mga kariton, at ng mga karo, pagka siya'y papasok sa iyong mga pintuang-bayan, na gaya ng pagpasok ng tao sa isang bayan na pinamutasan. Tungod sa pagkadaghan sa iyang mga kabayo ang ilang mga abug magatabon kanimo: ang imong mga kuta mangurog sa kasaba sa mga magkakabayo, ug sa mga carromata, ug sa mga carro, sa diha nga siya mosulod sa imong mga ganghaan, ingon sa mga tawo nga mosulod sa usa ka ciudad, diin may usa ka natumpag. Tutungtungan ng mga paa ng kaniyang mga kabayo ang lahat mong mga lansangan; papatayin niya ng tabak ang iyong bayan; at ang mga haligi ng iyong lakas ay mabubuwal sa lupa. Sa mga koko sa iyang mga kabayo siya magatamak sa tanan mong kadalanan; pamatyon niya ang imong katawohan pinaagi sa espada; ug ang mga haligi sa imong kalig-on mangagun-ob ngadto sa yuta. At sila'y magsisisamsam ng iyong mga kayamanan, at lolooban ang iyong kalakal; at kanilang ibabagsak ang iyong mga kuta, at gigibain ang iyong mga masayang bahay; at ilalagay ang iyong mga bato, at ang iyong kahoy at ang iyong alabok sa gitna ng tubig. Ug agawon nila ang imong mga bahandi, ug ilang tukbon ang imong mga butang nga baligya; ug gun-obon nila ang imong mga kuta, ug lumpagon ang maanindot mong mga balay; ug ilang ibutang ang imong mga bato, ug ang imong tigkahoy ug ang imong mga abug sa taliwala sa katubigan. At aking patitigilin ang tinig ng iyong mga awit; at ang tunog ng iyong mga alpa ay hindi na maririnig. Ug akong pahunongon ang kasaba sa imong mga awit; ug ang tingog sa imong mga alpa dili na hindunggan pag-usab. At gagawin kitang hubad na bato: ikaw ay magiging dakong ladlaran ng mga lambat; ikaw ay hindi na matatayo; sapagkat akong Panginoon ang nagsalita, sabi ng Panginoong Dios. Ug himoon ko ikaw nga usa ka bato nga hubo; ikaw mahimong usa ka dapit nga ladlaran sa mga pukot; dili na ikaw pagatukoron pag-usab: kay ako si Jehova namulong niini, nagaingon ang Ginoong Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios sa Tiro; Hindi baga mayayanig ang mga pulo sa tunog ng iyong pagbagsak, pagka ang nasugatan ay dumadaing, pagka may patayan sa gitna mo? Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova sa Tiro: Dili ba ang mga pulo mangurog sa dinaguok sa imong pagkapukan, sa diha nga ang mga samaran manag-agulo, sa diha nga ang pagpamatay himoon sa imong taliwala? Kung magkagayo'y lahat na prinsipe sa dagat ay magsisibaba mula sa kanilang mga luklukan, at aalisin ang kanilang mga balabal, at huhubuin ang kanilang mga damit na may burda: sila'y dadatnan ng panginginig; sila'y magsisiupo sa lupa, at manginginig sa tuwituwina, at mangatitigilan sa iyo. Unya ang tanang mga principe sa dagat mokanaug gikan sa ilang mga trono, ug hukason ang mga kupo nila, ug huboon nila ang ilang binoldahang mga saput: sila magasul-ob sa ilang kaugalingon uban ang mga pagkurog; sila managlingkod sa yuta, ug sa tagsatagsa ka gutlo magakurog, ug manghibulong kanimo. At pananaghuyan ka nila, at magsasabi sa iyo, Anot nagiba ka, na tinatahanan ng mga taong dagat, na bantog na bayan na malakas sa dagat, siya at ang mga mananahan sa kaniya, na nagpapangilabot sa lahat na nagsisitahan sa kaniya! Ug sila magabakho tungod kanimo, ug mag-ingon kanimo: Naunsa nga nalumpag ka, ikaw nga ginapuy-an sa mga tawo sa kadagatan, ang nabantug nga ciudad, nga malig-on sa dagat, siya ug ang iyang pumoluyo, nga nakapahadlok sa tanang nagpuyo didto! Ang mga pulo nga ay mayayanig sa kaarawan ng iyong pagbagsak; oo, ang mga pulo na nangasa dagat ay manganglulupaypay sa iyong pagyaon. Karon ang mga pulo mangurog sa adlaw sa imong pagkapukan, oo, ang mga pulo nga anaa sa dagat mangalisang sa imong paggikan. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Pagka ikaw ay aking gagawing sirang bayan, na parang mga bayan na hindi tinatahanan, pagka tatabunan kita ng kalaliman, at tatakpan ka ng maraming tubig; Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa diha nga ako maghimo kanimo nga usa ka ciudad nga biniyaan, ingon sa mga ciudad nga wala pagpuy-i; sa diha nga pasakaon ko ang kahiladman diha kanimo, ug ang dagkung katubigan managtabon kanimo; Ibababa nga kita na kasama nila na bumababa sa hukay, sa mga tao nang una, at patatahanin kita sa mga malalim na bahagi ng lupa, sa mga dakong sira nang una, na kasama ng nagsibaba sa hukay, upang ikaw ay huwag tahanan; at ako'y maglalagay ng kaluwalhatian sa lupain ng buhay. Nan dad-on ko ikaw uban kanila nga nanaug ngadto sa gahong, ngadto sa katawohan sa kanhing panahon, ug magapapuyo kanimo sa ubos nga mga dapit sa yuta, sa mga dapit nga biniyaan kanhi, uban kanila nga nanaug sa gahong, aron ikaw dili na pagapuy-an; ug ibutang ko ang himaya sa yuta sa mga buhi. Gagawin kitang kakilakilabot, at hindi ka na mabubuhay: bagaman ikaw ay hanapin ay hindi ka na masusumpungan pa uli, sabi ng Panginoong Dios. Himoon ko ikaw nga kalisangan, ug ikaw mawagtang; bisan pa ikaw pangitaon, apan dili ka gayud hikaplagan pag-usab, nagaingon ang Ginoong Jehova. Ang salita ng Panginoon ay dumating uli sa akin, na nagsasabi: Ang pulong ni Jehova midangat na usab kanako, nga nagaingon: At ikaw, anak ng tao, panaghuyan mo ang Tiro; Ug ikaw, anak sa tawo, magbakho ka tungod sa Tiro; At sabihin mo sa Tiro, Oh ikaw na tumatahan sa pasukan sa dagat, na ikaw ang mangangalakal sa mga bansa sa maraming pulo, ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Ikaw, Oh Tiro, nagsabi, Ako'y sakdal sa kagandahan. Ug umingon ka sa Tiro: Oh ikaw nga nagapuyo sa ganghaan sa dagat, nga maoy magpapatigayon sa mga katawohan alang sa daghang mga pulo: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ikaw, Oh Tiro, miingon: Ako hingpit man sa katahum. Ang iyong mga hangganan ay nangasa kalaliman ng mga dagat, ang nagsipagtayo sa iyo ay nangagpasakdal ng iyong kagandahan. Ang imong mga utlanan anaa sa taliwala sa kadagatan; ang imong magtutukod nanghingpit sa imong katahum. Ang ginawa nilang makakapal mong tabla ay mga puno ng abeto na mula sa Senir: sila'y nagsikuha ng cedro mula sa Libano, upang gawing palo ng sasakyan mo. Ang imong mga tabla nga talapi gihimo gikan sa mga kahoyng haya sa Senir; sila nagkuha ug mga cedro gikan sa Libano nga maoy gibuhat nga palo alang kanimo. Ginawa nilang iyong mga saguwan ang mga encina sa Basan; ang kanilang ginawang mga bangko mong garing na nalalapat sa kahoy na boj ay mula sa mga pulo ng Chittim. Sa mga kahoyng encina sa Basan sila gibuhat nila ang imong mga gayong; ang imong mga bangko nga garing gihimo nila nga hinal-opan sa kahoy nga bo; dinala gikan sa mga pulo sa Chittim. Manipis na kayong lino na yaring may burda na mula sa Egipto ang iyong layag, upang maging sa iyo'y isang watawat; kulay asul at morado na mula sa mga pulo ng Elisah ang iyong kulandong. Ang fino nga lino nga binoldahan gikan sa Egipto mao ang imong gibuklad nga layag, aron kini mahimong usa ka bandila alang kanimo; ang azul ug purpura gikan sa mga pulo sa Elisa mao ang imong tolda. Ang mga nananahan sa Sidon at Arvad ay iyong mga mananaguwan: ang iyong mga pantas, Oh Tiro, ay nangasa iyo, sila ang iyong mga tagaugit. Ang mga molupyo sa Sidon ug sa Arvad mao ang imong mga manggagayong: ang imong mga makinaadmanong tawo, Oh Tiro, nga anaa kanimo, mao ang imong mga piloto. Ang mga matanda sa Gebal at ang mga pantas niyao'y pawang tagapagpasak mo: ang lahat na sasakyan sa dagat sangpu ng mga tao ng mga yaon ay nangasa iyo upang pangasiwaan ang iyong kalakal. Ang karaan nga mga tawo sa Gebal ug ang mga makinaadmanong tawo didto maoy imong mga magbubulit sa mga sakayan: ang tanang mga sakayan sa dagat uban ang ilang mga sakayanon diha kanimo sa pagpatigayon sa imong mga butang nga baligya. Ang Persia, ang Lud, at ang Phut ay nangasa iyong hukbo, na iyong mga lalaking mangdidigma: kanilang ibinitin ang kalasag at ang turbante sa iyo; nagpapaganda sa iyo. Ang Persia ug Lud ug Put diha sa imong kasundalohan, ang imong mga tawo sa gubat: ilang gitaud ang taming ug salokot kanimo; gipasundayag nila ang imong kaanyag. Ang mga lalake sa Arvad na kasama ng iyong hukbo ay nangasa ibabaw ng iyong mga kuta sa palibot, at ang mga matatapang ay nasa iyong mga moog; kanilang isinabit ang kanilang mga kalasag sa iyong mga kuta sa palibot; kanilang pinasakdal ang iyong kagandahan. Ang mga tawo sa Arvad uban ang imong kasundalohan diha sa imong mga kuta nga naglibut, ug ang mga maisug nga tawo diha sa imong mga torre; ilang gipanagbitay ang ilang mga taming sa imong mga kuta nga naglibut; ilang gihingpit ang imong katahum. Ang Tarsis ay iyong mangangalakal dahil sa karamihan ng sarisaring kayamanan; na ang pilak, bakal, lata, at tingga, ay ipinapalit nila sa iyong mga kalakal. Ang Tarsis maoy imong magpapatigayon tungod sa kadaghan sa tanang nagakalainlain nga mga bahandi; uban ang salapi, puthaw, estanyo, ug tingga, sila nakigbugtiay sa imong mga manggad. Ang Javan, ang Tubal, at ang Mesec, mga mangangalakal mo: kanilang kinakalakal ang mga tao at ang mga sisidlang tanso na ipinapalit nila sa iyong mga kalakal. Ang Javan, ang Tubal, ug ang Mesech, sila mao ang imong mga magpapatigayon; sila nakigbugtiay sa mga ulipon ug mga sudlanan nga tumbaga sa imong mga manggad. Ang sangbahayan ni Togarma ay nakikipagpalitan sa iyong mga kalakal ng mga kabayo at ng mga kabayong pangdigma at ng mga mula. Sila nga gikan sa balay sa Togarma nakigbugtiay sa imong mga manggad mga kabayo sa mga kabayo sa gubat ug mga mula. Ang mga tao sa Dedan ay iyong mangangalakal: maraming pulo ay nangagdadala ng kalakal sa iyong kamay: kanilang dinadala sa iyo na pinakapalit ay mga sungay na garing at ebano. Ang mga tawo sa Dedan mao ang imong mga magpapatigayon; daghang mga pulo diin didto ang mga baligya sa imong kamot: sila nagdala kanimo ingon nga baylo, mga sungay nga garing ug ebano. Naging mangangalakal mo ang Siria dahil sa karamihan ng iyong mga gawang kamay: sila'y nakikipagpalitan sa iyong mga kalakal ng mga esmeralda, kulay ube, at yaring may burda, at manipis na kayong lino, at gasang at mga rubi. Ang Siria mao ang imong magpapatigayon tungod sa kadaghan sa imong mga binuhat: sila nakigbugtiay sa imong mga manggad uban sa mga esmeralda, purpura, ug binoldahan, ug fino nga lino, corales, ug mga rubi. Naging mga mangangalakal mo ang Juda, at ang lupain ng Israel: sila'y nakikipagpalitan sa iyong mga kalakal ng trigo ng Minith, at ng pannag, at ng pulot, at ng langis, at ng balsamo. Ang Juda, ug ang yuta sa Israel, sila mao ang imong mga magpapatigayon: sila nakigbugtiay alang sa imong mga manggad, sa trigo sa Minith, ug sa torta sa Panag, ug dugos, ug lana, ug balsamo. Mangangalakal mo ang Damasko dahil sa karamihan ng iyong mga gawang kamay, dahil sa karamihan ng sarisaring kayamanan, sangpu ng alak sa Helbon, at maputing lana. Ang Damasco mao ang imong magpapatigayon alang sa kadaghan sa imong mga binuhat, tungod sa kadaghan sa tanang mga matang sa mga bahandi, uban ang vino sa Helbon, ug maputi nga balhibo sa carnero. Nakikipagpalitan ang Vedan at Javan sa iyong mga kalakal ng sinulid na lana: ang makinang na bakal, ang kasia, at ang kalamo, ay ilan sa iyong mga kalakal. Ang Vedan ug ang Javan nakigbugtiay sa ilang hilo alang sa imong mga manggad: masiga nga puthaw, ang casia, ug mga kawayan nga mahumot maoy diha sa imong mga butang sa patigayon. Naging iyong mangangalakal ang Dedan sa mga mahalagang kayo na ukol sa pangangabayo. Ang Dedan maoy imong magpapatigayon sa mga mahal nga panapton alang sa mga carromata. Ang Arabia, at lahat na prinsipe sa Cedar, mga naging mangangalakal ng iyong kamay; sa mga cordero, at mga lalaking tupa, at mga kambing, sa mga ito'y naging mga mangangalakal mo sila. Ang Arabia ug ang tanang mga principe sa Dedar, sila mao ang mga magpapatigayon sa imong kamot; sa mga nati ug mga lakeng carnero, ug sa mga kanding, niini sila mao ang imong mga magpapatigayon. Ang mga mangangalakal sa Seba at sa Raama, mga naging mangangalakal mo; kanilang ipinapalit sa iyong mga kalakal ang mga pinakamainam na especia, at lahat na mahalagang bato, at ang ginto. Ang mga magpapatigayon sa Seba ug Raama mao ang imong mga magpapatigayon; sila nakigbugtiay sa imong mga manggad uban ang mga labing maayo sa tanang mga panakot, ug uban ang tanang mga mahal nga bato, ug bulawan. Ang Haran at ang Canneh at ang Eden, na mga mangangalakal sa Seba, ang Assur at ang Chilmad ay naging mga mangangalakal mo. Ang Haran, ug ang Canneh ug ang Eden, ang mga magpapatigayon sa Seba, Asshur, ug Chilmad mao ang imong mga magpapatigayon. Ang mga ito ang iyong mga mangangalakal sa mga piling kalakal sa mga balutan ng mga yaring asul at may burda, at sa mga baul na may mainam na hiyas, natatalian ng mga sintas, at yaring cedro, na ilan sa iyong mga kalakal. Kini maoy imong magpapatigayon sa piniling mga butang, sa azul nga mga panaptong pinili, ug binoldahan, ug sa mga kaban sa mga mahal nga saput, binugkosan sa mga pisi, ug binuhat sa kahoyng cedro, anaa sa imong mga butang sa patigayon. Ang mga sasakyan sa Tarsis ay iyong mga pulutong sa iyong kalakal: at ikaw ay napuno at naging totoong maluwalhati sa kalagitnaan ng mga dagat. Ang mga sakayan sa Tarsis mao ang mga panon sa mga magpapatigayon alang kanimo sa imong butang sa patigayon: ug ikaw napuno, ug nahimong mahimayaon kaayo sa taliwala sa kadagatan. Dinala ka ng iyong mga manggagaod sa malawak na dagat: binagbag ka ng hanging silanganan sa kalagitnaan ng dagat. Ang imong mga maggagayong nagdala kanimo ngadto sa dagkung katubigan: ang hangin sa timogan nagbungkag kanimo sa taliwala sa kadagatan. Ang iyong kayamanan, at ang iyong mga kalakal, ang iyong tinda, at ang iyong mga manggagaod, at ang iyong mga tagaugit, ang iyong mga tagapagpasak, at ang nagsisipamahala ng iyong mga kalakal, at ang lahat mong lalaking mangdidigma na nangasa iyo, sangpu ng iyong lahat na pulutong na nangasa gitna mo, mangalulubog sa kalagitnaan ng dagat sa kaarawan ng iyong pagkasira. Ang imong mga bahandi, ug ang imong mga manggad, ang imong mga butang sa patigayon, ang imong mga sakayanon, ug ang imong mga piloto, ang imong mga magbubulit sa sakayan, ug ang mga magpapatigayon sa imong mga butang sa patigayon, ug ang tanan mong mga tawong iggugubat nga anaa kanimo, uban ang tanan mong mga panon sa kasundalohan nga anaa sa imong taliwala, mangalunod sa taliwala sa dagat sa adlaw sa imong pagkabungkag. Sa lakas ng hiyaw ng iyong mga tagaugit, ang mga nayon ay mangayayanig. Ang kabalangayan mangurog sa kagahub sa tiyabaw sa imong mga piloto. At lahat na nagsisihawak ng gaod, ang mga tao sa sasakyan, at lahat ng tagaugit sa dagat, ay magsisibaba sa kanilang mga sasakyan; sila'y magsisitayo sa ibabaw ng lupain, Ug ang tanan nga nagkupot sa gayong, ang mga sakayanon, ug ang tanang mga piloto sa dagat, mangawas sa ilang mga sakayan; sila manindog sa yuta. At iparirinig ang kanilang tinig sa iyo, at hihiyaw ng kalagimlagim, at mangagbubuhos ng alabok sa kanilang mga ulo, sila'y magsisigumon sa mga abo: Ug ilang ipadungog kanimo ang ilang tingog, ug motiyabaw sa mapait gayud, ug magabubo ug abug sa ilang mga ulo; sila molunang sa ilang kaugalingon sa abo: At mangagpapakakalbo dahil sa iyo, at mangagbibigkis ng kayong magaspang, at kanilang iiyakan ka ng kapanglawpanglaw sa kalooban, na may mapanglaw na pananangis. Ug sila sa ilang kaugalingon managpaupaw alang kanimo, ug magsul-ob sako sa ilang kaugalingon, ug sila mohilak alang kanimo, sa kapaitan sa kalag uban ang mapait nga pagbangutan. At sa kanilang pagtangis ay pananaghuyan ka nila, at tatangisan ka, na sasabihin, Sino ang gaya ng Tiro na gaya niya na nadala sa katahimikan sa gitna ng dagat? Ug sa ilang pagminatay sila managbakho tungod kanimo, ug managhilak sa ibabaw nimo, nga magaingon: Kinsa ba ang anaa nga ingon sa Tiro, ingon kaniya nga gipahilum sa taliwala sa dagat? Pagka ang iyong mga kalakal ay inilalabas sa mga dagat, iyong binubusog ang maraming bayan; iyong pinayaman ang mga hari sa lupa ng karamihan ng iyong mga kayamanan at ng iyong mga kalakal. Sa diha nga ang imong mga butang minggula sa kadagatan, ikaw nagbuhong sa daghang mga katawohan; ikaw nagdato sa mga hari sa yuta uban sa kadaghan sa imong mga bahandi ug sa imong mga butang sa patigayon. Sa panahon na ikaw ay bagbag sa tabi ng mga dagat sa kalaliman ng tubig, ang iyong kalakal at ang iyong buong pulutong ay lumubog sa gitna mo. Sa panahon nga ikaw nabungkag sa kadagatan sa ilalum sa katubigan, ang imong mga butang sa patigayon ug ang tanan mong panon napukan sa imong taliwala. Lahat ng mananahan sa mga pulo ay nangatitigilan dahil sa iyo, at ang kanilang mga hari ay nangatakot ng di kawasa, sila'y nangamanglaw sa kanilang mukha. Ang tanan nga mga molupyo sa mga pulo manghibulong kanimo, ug ang ilang mga hari mangahadlok pag-ayo; sila mangalibug sa ilang nawong. Pinagsutsutan ka ng mga mangangalakal sa gitna ng mga bayan; ikaw ay naging kakilakilabot, at hindi ka na mabubuhay pa. Ang mga magpapatigayon sa taliwala sa mga katawohan managsitsit sa pagbiaybiay kanimo; ikaw mahimong usa ka kahadlokan ug dili na gayud molungtad. Ang salita ng Panginoon ay dumating uli sa akin, na nagsasabi, Ang pulong ni Jehova midangat na usab kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, sabihin mo sa prinsipe sa Tiro, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sapagkat ang iyong puso ay nagmataas, at iyong sinabi, Ako'y dios, ako'y nauupo sa upuan ng Dios, sa gitna ng mga dagat; gayon man ikaw ay tao, at hindi Dios, bagaman iyong inilagak ang iyong puso na parang puso ng Dios; Anak sa tawo, umingon ka sa principe sa Tiro: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ang imong kasingkasing ginapataas, ug ikaw miingon: Ako mao ang usa ka dios, ako nagalingkod sa lingkoranan sa Dios, sa taliwala sa kadagatan; bisan pa niana ikaw tawo man lamang, ug dili Dios, bisan ikaw nagpahamutang sa imong kasingkasing ingon sa kasingkasing sa Dios; Narito, ikaw ay lalong marunong kay Daniel; walang lihim na malilihim sa iyo; Ania karon, ikaw makinaadmanon pa kay kang Daniel; walay tinago nga natipigan gikan kanimo. Sa pamamagitan ng iyong karunungan, at ng iyong unawa, nagkaroon ka ng mga kayamanan, at nagkaroon ka ng ginto at pilak sa iyong mga ingatang-yaman; Pinaagi sa imong kinaadman ug pinaagi sa imong salabutan ikaw nakabaton alang kanimo mga bahandi; ug nakabaton ka bulawan ug salapi sulod sa imong mga tipiganan; Sa pamamagitan ng iyong dakilang karunungan at ng iyong pangangalakal ay napalago mo ang iyong mga kayamanan, at ang iyong puso ay nagmataas dahil sa iyong kayamanan; Pinaagi sa imong dakung kinaadman ug pinaagi sa imong patigayon ikaw nagdugang sa imong mga bahandi, ug ang imong kasingkasing ginapataas tungod sa imong mga bahandi; Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sapagkat iyong inilagak ang iyong puso na parang puso ng Dios, Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ikaw nagpahamutang sa imong kasingkasing ingon sa kasingkasing sa Dios, Kayat narito, ako'y magdadala ng mga taga ibang lupa sa iyo, na kakilakilabot sa mga bansa; at kanilang bubunutin ang kanilang mga tabak laban sa kagandahan ng iyong karunungan, at kanilang dudumhan ang iyong kaningningan. Tungod niini, ania karon, ako magadala mga dumuloong diha kanimo, ang mabangis sa mga nasud; ug ibton nila ang ilang mga pinuti batok sa katahum sa imong kinaadman, ug ilang bulingan ang imong kasilaw. Kanilang ibababa ka sa hukay; at ikaw ay mamamatay ng kamatayan niyaong nangapatay sa kalagitnaan ng mga dagat. Ikaw dad-on nila ngadto sa gahong; ug ikaw mamatay sa kamatayon niadtong mga gipamatay sa taliwala sa kadagatan. Sabihin mo pa kaya sa harap niya na pumapatay sa iyo, Ako'y Dios? ngunit ikaw ay tao, at hindi Dios, sa kamay niya na sumusugat sa iyo. Moingon pa ba gayud ikaw sa atubangan niadtong nagpatay kanimo: Ako mao ang Dios? apan ikaw tawo man lamang ug dili Dios, diha sa kamot niya nga nagasamad kanimo. Ikaw ay mamamatay ng pagkamatay ng mga hindi tuli sa pamamagitan ng kamay ng mga taga ibang lupa: sapagkat ako ang nagsalita, sabi ng Panginoong Dios. Ikaw mamatay niadtong kamatayon sa mga walay-circuncicion pinaagi sa kamot sa mga dumuloong: kay ako namulong niini, nagaingon ang Ginoong Jehova. Bukod dito'y ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, panaghuyan mo ang hari sa Tiro, at sabihin mo sa kaniya, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, iyong tinatatakan ang kabuoan, na puno ng karunungan, at sakdal sa kagandahan. Anak sa tawo, 5 sa magbakho ka tungod sa hari sa Tiro, ug umingon ka kaniya: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: ikaw nagapatik sa katibookan, puno sa kinaadman, ug hingpit sa katahum. Ikaw ay nasa Eden, na halamanan ng Dios; lahat na mahalagang bato ay iyong kasuutan, ang sardio, ang topacio, at ang diamante, ang berilo, ang onix, at ang jaspe, ang zafiro, ang esmeralda, at ang karbungko, at ang ginto: ang pagkayari ng iyong pandereta at iyong mga plauta ay napasa iyo; sa kaarawan na ikaw ay lalangin ay nangahanda. Ikaw didto sa Eden, ang tanaman sa Dios; tanang mga mahal nga bato maoy imong tabon, ang sardio, ang topacio, ug ang diamante, ang berilo, ang onex, ug ang jaspe, ang zafiro, ug ang esmeralda, ug ang carbungclo, ug ang bulawan: ang binuhahatan sa imong tambol ug sa imong mga flauta diha kanimo; sa adlaw sa pag-umol kanimo sila naandam na. Ikaw ang pinahirang kerubin na tumatakip: at itinatag kita, na anopat ikaw ay nasa ibabaw ng banal na bundok ng Dios; ikaw ay nagpanhik manaog sa gitna ng mga batong mahalaga. Ikaw mao ang dinihog nga querubin nga nagatabon: ug ako nagapahamutang kanimo, sa pagkaagi nga ikaw diha sa balaan nga bukid sa Dios; ikaw nagsaka-kanaug sa taliwala sa mga bato nga kalayo. Ikaw ay sakdal sa iyong mga lakad mula sa araw na ikaw ay lalangin, hanggang sa ang kalikuan ay nasumpungan sa iyo. Ikaw hingpit sa imong mga kagawian gikan sa adlaw sa pag-umol kanimo, hangtud nga ang dili pagkamatarung hingkaplagan diha kanimo. Dahil sa karamihan ng iyong kalakal ay kanilang pinuno ang gitna mo ng pangdadahas, at ikaw ay nagkasala: kayat inihagis kitang parang dumi mula sa bundok ng Dios; at ipinahamak kita, Oh tumatakip na kerubin, mula sa gitna ng mga batong mahalaga. Pinaagi sa kadaghan sa imong patigayon, sila nagtugob sa imong taliwala sa pagpanlupig, ug ikaw nakasala: busa gisalikway ko ikaw ingon nga mapasipalahan gikan sa bukid sa Dios; ug gilaglag ko ikaw, Oh nagatabon nga querubin, gikan sa taliwala sa mga bato nga kalayo. Ang iyong puso ay nagmataas dahil sa iyong kagandahan; iyong ipinahamak ang iyong karunungan dahil sa iyong kaningningan: aking inihagis ka sa lupa; aking inilagay ka sa harap ng mga hari, upang kanilang masdan ka. Ang imong kasingkasing gipataas tungod sa imong katahum; gidaut mo ang imong kinaadman tungod sa imong kasilaw: gipukan ko ikaw ngadto sa yuta; gipapahamutang ko ikaw sa atubangan sa mga hari, aron sila makasud-ong kanimo. Sa pamamagitan ng karamihan ng iyong mga kasamaan, sa kalikuan ng iyong pangangalakal, iyong nilapastangan ang iyong mga santuario: kayat ako'y naglabas ng apoy sa gitna mo; sinupok ka, at pinapaging abo ka sa ibabaw ng lupa sa paningin ng lahat na nanganonood sa iyo. Tungod sa kadaghan sa imong mga sala, diha sa pagkadili-matarung sa imong patigayon, ikaw nagpasipala sa imo nga balaang mga puloy-anan; busa ako nagpagula ug kalayo gikan sa imong taliwala; kini maoy naglamoy kanimo, ug ikaw gihimo ko nga abo diha sa yuta sa atubangan kanilang tanan nga nanagsud-ong kanimo. Silang lahat na nangakakakilala sa iyo sa gitna ng mga bayan, mangatitigilan dahil sa iyo: ikaw ay naging kakilakilabot, at ikaw ay hindi na mabubuhay pa. Tanan nga nakaila kanimo sa kinataliwad-an sa mga katawohan mahibulong kanimo: ikaw nahimong kalisangan, ug dili na gayud ikaw molungtad. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ititig mo ang iyong mukha sa Sidon, at manghula ka laban doon, Anak sa tawo, ipaatubang ang imong nawong paingon sa Sidon, ug panagna batok niana, At iyong sabihin, ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, ako'y laban sa iyo, Oh Sidon; at ako'y luluwalhati sa gitna mo; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon, pagka ako'y naglapat ng kahatulan sa kaniya, at aariing banal sa kaniya. Ug umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok kanimo, Oh Sidon; ug pagahimayaon ako diha sa imong taliwala; ug sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ako makapakanaug na sa mga paghukom kaniya, ug pagabalaanon diha kaniya. Sapagkat ako'y magpaparating sa kaniya ng salot at dugo sa kaniyang mga lansangan; at ang mga may sugat ay mangabubuwal sa gitna niya, sa pamamagitan ng tabak, na nakaumang sa kaniya sa lahat ng dako; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Kay ipadala ko kaniya ang kamatay, ug dugo ngadto sa iyang kadalanan; ug ang mga samaran mangapukan sa iyang taliwala, pinaagi sa espada nga anaa sa iyang luyo ug luyo; ug sila makaila nga ako mao si Jehova. At hindi na magkakaroon pa ng dawag na nakakasalubsob sa sangbahayan ni Israel, o ng tinik mang mapangpahirap sa alin man sa nangasa palibot niya, na nagwalang kabuluhan sa kanila; at kanilang malalaman na ako ang Panginoong Dios. Ug wala nay makatunok nga sampinit sa balay sa Israel, ni masakit nga tunok sa tanan nga magalibut kanila, nga nagtamay kanila; ug sila makaila nga ako mao ang Ginoong Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Pagka aking napisan ang sangbahayan ni Israel mula sa mga bayan na kanilang pinangalatan, at ako'y aariing banal sa kanila sa paningin ng mga bansa, sila nga'y magsisitahan sa kanilang sariling lupain na aking ibinigay sa aking lingkod na kay Jacob. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa diha nga matigum ko na ang balay sa Israel gikan sa mga katawohan nga ilang gikatibulaagan, ug pagabalaanon ako diha kanila sa mata sa mga nasud, nan sila mopuyo sa ilang kaugalingong yuta nga akong gihatag sa sulogoon ko nga si Jacob. At sila'y magsisitahang tiwasay roon, oo, sila'y mangagtatayo ng mga bahay, at mag-uubasan, at tatahang tiwasay, pagka ako'y nakapaglapat ng mga kahatulan sa lahat na nangagwawalang kabuluhan sa palibot nila: at kanilang malalaman na ako ang Panginoon nilang Dios. Ug sila magapuyo didto sa kasigurohan; oo, sila magatukod mga balay, ug magatanum mga kaparrasan, ug magapuyo sa kasigurohan, sa diha nga ikapakanaug ko ang hukom niadtong tanan nga nagtamay kanila maglibut; ug sila makaila nga ako mao si Jehova nga ilang Dios. Nang ikasangpung taon, nang ikasangpung buwan, nang ikalabing dalawang araw ng buwan, ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Sa ikanapulo ka tuig, sa ikanapulo ka bulan; sa ikanapulo ug duha ka adlaw sa bulan, ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ititig mo ang iyong mukha laban kay Faraon na hari sa Egipto, at manghula ka laban sa kaniya, at laban sa buong Egipto; Anak sa tawo, ipahamutang ang imong nawong batok kang Faraon hari sa Egipto, ug panagna batok kaniya, ug batok sa tibook Egipto; Iyong salitain, at iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, ako'y lalaban sa iyo, Faraong hari sa Egipto, na malaking buwaya na nahihiga sa gitna ng kaniyang mga ilog, na nagsabi: Ang ilog ko ay aking sarili, at aking ginawa sa ganang aking sarili. Sumulti ka ug umingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok kanimo, Faraon hari sa Egipto, ang dakung dragon nga nagahigda sa taliwala sa iyang kasubaan, nga miingon: Ang akong suba akong kaugalingon, ug akong gibuhat kini alang sa akong kaugalingon. At kakawitan kita ng mga pangbingwit sa iyong mga panga, at aking padidikitin ang isda ng iyong mga ilog sa iyong mga kaliskis; at isasampa kita mula sa gitna ng iyong mga ilog, na kasama ng lahat na isda ng iyong mga ilog na magsisidikit sa iyong mga kaliskis. Ug isab-it ko ang mga taga sa imong mga apapangig, ug akong ipatapot sa imong mga himbis ang isda sa imong mga suba; ug haw-ason ko ikaw gikan sa taliwala sa imong mga suba, uban ang tanang isda sa imong mga suba nga motapot sa imong mga himbis. At ikaw ay aking iiwan tapon sa ilang, ikaw at ang lahat na isda ng iyong mga ilog: ikaw ay mabubuwal sa luwal na parang; ikaw ay hindi pipisanin, o pupulutin man; aking ibinigay kang pagkain sa mga hayop sa lupa, at sa mga ibon sa himpapawid. Ug isalibay ko ikaw ngadto sa kamingawan, ikaw ug ang tanang isda sa imong mga suba: mahulog ikaw sa mahinlo nga kapatagan; ikaw dili pagahipuson, ni pagatigumon; gihatag ko ikaw nga pagkaon sa mga mananap sa yuta ug sa mga langgam sa kalangitan. At lahat ng nananahan sa Egipto ay makakaalam na ako ang Panginoon, sapagkat sila'y naging tukod na tambo sa sangbahayan ni Israel. Ug ang tanang mga molupyo sa Egipto makaila nga ako mao si Jehova, tungod kay sila mahimong sungkod nga tangbo sa balay sa Israel. Nang kanilang pigilan ka sa iyong kamay, iyong binali, at iyong nilabnot ang kanilang mga balikat; at nang sila'y sumandal sa iyo, iyong binalian, at iyong pinapanghina ang kanilang mga balakang. Sa diha nga ikaw giagak nila sa imong kamot, nakapatikuko ka, ug nakalaksi sa ilang tanan nga mga abaga; ug sa pag-uraray nila kanimo, ikaw nabali ug nagpaurong ka sa ilang tanan nga mga hawak. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, pagdadalhan kita ng tabak sa iyo, at aking ihihiwalay sa iyo ang tao at hayop. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, dad-on ko ikaw usa ka espada batok kanimo, ug pamatyon ko ang tawo ug mananap gikan kanimo. At ang lupain ng Egipto ay magiging giba at sira; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Sapagkat kaniyang sinabi, Ang ilog ay akin, at aking ginawa; Ug ang yuta sa Egipto mahimong biniyaan ug awa-aw; ug sila makaila nga ako mao si Jehova. Tungod kay siya nag-ingon: Ang suba ako man, ug ako mao ang nagbuhat niini; Kayat, narito, ako'y laban sa iyo, at laban sa iyong mga ilog, at aking lubos na gigibain at sisirain ang lupain ng Egipto, mula sa moog ng Seveneh hanggang sa hangganan ng Etiopia. Tungod niini, ania karon, ako batok kanimo, ug batok sa imong mga suba, ug ang yuta sa Egipto himoon ko nga awa-aw nga tuman ug biniyaan, gikan sa torre sa Seveneh bisan hangtud sa utlanan sa Etiopia. Walang paa ng tao na daraan doon, o paa man ng hayop ay daraan doon, o tatahanan man siyang apat na pung taon. Walay tiil sa tawo nga moagi latas niana, ni tiil sa mananap nga moagi latas niana, ni pagapuy-an kana sulod sa kap-atan ka tuig. At aking gagawing sira ang lupain ng Egipto sa gitna ng mga lupain na sira; at ang kaniyang mga bayan sa gitna ng mga bayang giba ay magiging sira na apat na pung taon; at aking pangangalatin ang mga taga Egipto sa gitna ng mga bansa, at aking pananabugin sila sa mga lupain. Ug ang yuta sa Egipto himoon ko nga usa ka biniyaan sa taliwala sa mga yuta nga biniyaan; ug ang iyang mga ciudad sa taliwala sa mga ciudad nga nangahimong awa-aw, mahimong biniyaan sulod sa kap-atan ka tuig; ug akong patibulaagon ang mga Egiptohanon sa taliwala sa mga nasud, ug akong pasalaagon sila latas sa kayutaan. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sa katapusan ng apat na pung taon ay aking pipisanin ang mga taga Egipto, mula sa mga bayan na kanilang pinangalatan; Kag mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa katapusan sa kap-atan ka tuig tigumon ko ang mga Egiptohanon gikan sa mga katawohan diin sila gipatibulaag ko; At aking ibabalik uli ang mga bihag sa Egipto, at aking pababalikin sila sa lupain ng Patros, na lupain na kinapanganakan sa kanila; at sila'y magiging doo'y isang mababang kaharian. Ug akong bawion ang pagkabinihag sa Egipto, ug pabalikon ko sila ngadto sa yuta sa Patros, ngadto sa yuta nga ilang natawohan; ug didto sila mahimong usa ka gingharian nga ubos. Siyang magiging pinakamababa sa mga kaharian; at hindi na matataas pa man ng higit kay sa mga bansa: at aking babawasan sila, upang huwag na silang magpuno sa mga bansa. Kini mahimong labing ubos sa mga gingharian; ni motindog pa kana pag-usab sa ibabaw sa mga nasud: ug ako magapakunhod kanila, aron sila dili na magmando pag-usab sa mga nasud. At hindi na magiging pagasa pa ng sangbahayan ni Israel, na nagpapaalaala ng kasamaan, pagka kanilang lilingunin sila: at kanilang malalaman na ako ang Panginoong Dios. Ug kana dili na mahimong saliganan sa balay sa Israel, nga nagapahinumdum kanila sa kasal-anan, sa diha nga sila molingi sa pagsunod kanila: ug sila makaila nga ako mao ang Ginoong Jehova. At nangyari, nang ikadalawang put pitong taon, nang unang buwan, nang unang araw ng buwan, ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi: Ug nahitabo sa ikakaluhaan ug pito ka tuig, sa nahaunang bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan, ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, pinapaglilingkod ng mabigat ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia ang kaniyang kawal laban sa Tiro: lahat ng ulo ay nakalbo, at lahat ng balikat ay nalabnot; gayon ma'y wala siyang kaupahan, o ang kaniyang hukbo man, mula sa Tiro, sa paglilingkod na kaniyang ipinaglingkod laban doon. Anak sa tawo, si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, nagpa-alagad sa usa ka hilabihang pagpaalagad sa iyang kasundalohan batok sa Tiro: ang tanang ulo nahimo na nga upaw, ug ang tanang abaga napanit; bisan pa niana wala pa siya magsuhol, ni sa iyang kasundalohan, gikan sa Tiro, tungod sa pag-alagad nga gihatag kaniya batok niini. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, aking ibibigay ang lupain ng Egipto kay Nabucodonosor na hari sa Babilonia; at dadalhin niya ang kaniyang karamihan, at kukunin ang samsam sa kaniya, at kukunin ang huli sa kaniya; at magiging kaupahan para sa kaniyang hukbo. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, akong ihatag ang yuta sa Egipto kang Nabucodonosor nga hari sa Babilonia: ug iyang pamihagon ang iyang katawohan, ug sakmiton ang iyang inagaw, ug kuhaon ang iyang tukbonon; ug kini mao ang suhol nga alang sa iyang kasundalohan. Ibinigay ko sa kaniya ang lupain ng Egipto na pinakaganti sa kaniya dahil sa kaniyang ipinaglingkod, sapagkat sila'y nagsipagpagal ng dahil sa akin, sabi ng Panginoong Dios. Ako nang gihatag kaniya ang yuta sa Egipto ingon nga balus alang sa iyang kabudlay, tungod kay sila nagbuhat alang kanako, nagaingon ang Ginoong Jehova. Sa araw na yao'y aking palilitawin ang isang sungay upang tumulong sa sangbahayan ni Israel, at aking papangyayarihin ang iyong salita sa gitna nila: at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Niadtong adlawa akong pasalingsingon ang sungay sa balay sa Israel, ug ihatag ko kanimo ang ablihanan sa baba diha sa ilang taliwala; ug sila makaila nga ako mao si Jehova. Ang salita ng Panginoon ay dumating uli sa akin, na nagsasabi, Ang pulong ni Jehova midangat na usab kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, manghula ka, at iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Manambitan kayo: Sa aba ng araw na yaon! Anak sa tawo, panagna, ug umingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Managminatay kamo: Alaut ang adlaw! Sapagkat ang kaarawan ay malapit na, sa makatuwid baga'y ang kaarawan ng Panginoon ay malapit na; magiging kaarawan ng pagaalapaap; panahon ng mga bansa. Kay ang adlaw haduol na, bisan pa ang adlaw ni Jehova haduol na; kana maoy usa ka adlaw sa mga panganod, ang panahon sa mga nasud. At isang tabak ay darating sa Egipto, at kahirapan ay sasa Etiopia, pagka ang mga patay ay mangabubuwal sa Egipto; at dadalhin nila ang kaniyang karamihan, at ang kaniyang mga patibayan ay mangawawasak. Ug ang usa ka espada modangat sa Egipto, ug ang kasakit moabut sa Etiopia, sa diha nga ang mga pinatay mahulog diha sa Egipto; ug ilang pamihagon ang iyang panon sa katawohan ug ang iyang mga patukoranan mangatumpag. Ang Etiopia, at ang Phut, at ang Lud, at ang buong halohalong bayan, at ang Chub, at ang mga anak ng lupain na nangasa pagkakasundo, mangabubuwal na kasama nila sa pamamagitan ng tabak. Ang Etiopia, ug ang Put, ug ang Lud, ug ang tanang nanagkasagol nga katawohan, ug ang Chub, ug ang mga anak sa yuta nga nakigsangga, mangapukan uban kanila pinaagi sa espada. Ganito ang sabi ng Panginoon: Sila namang nagsialalay sa Egipto ay mangabubuwal; at ang kapalaluan ng kaniyang kapangyarihan ay mabababa: mula sa moog ng Seveneh ay mangabubuwal sila roon sa pamamagitan ng tabak, sabi ng Panginoong Dios. Mao kini ang giingon ni Jehova: Kadto usab nga nanagbayaw sa Egipto mangapukan; ug ang garbo sa iyang kagahum pagapaubson: gikan sa torre sa Seveneh sila mangapukan niini pinaagi sa espada, nagaingon ang Ginoong Jehova. At sila'y magiging sira sa gitna ng mga lupain na sira; at ang kaniyang mga bayan ay ibibilang sa mga bayan na giba. Ug sila mangahimong biniyaan sa taliwala sa mga yuta nga biniyaan; ug ang iyang mga ciudad mangahulog sa taliwala sa mga ciudad nga nangagun-ob. At kanilang malalaman na ako ang Panginoon, pagka ako'y nagsulsol ng apoy sa Egipto, at lahat niyang katulong ay nangalipol. Ug sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga masugniban ko sa kalayo ang Egipto, ug ang tanan niyang mga katabang mangalaglag. Sa araw na yaon ay magsisilabas ang mga sugo mula sa harap ko sa mga sasakyan upang takutin ang mga walang bahalang taga Etiopia; at magkakaroon ng kahirapan sa kanila gaya sa kaarawan ng Egipto; sapagkat narito, dumarating. Niadtong adlawa ang mga sinugo mogula gikan sa atubangan ko sakay sa mga sakayan aron sa paghadlok sa mapinasagdanon nga mga taga-Etiopia; ug usa ka dakung kasakit modangat kanila, ingon sa adlaw sa Egipto; kay, ania karon, kini moabut na. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Akin namang paglilikatin ang karamihan ng Egipto, sa pamamagitan ni Nabucodonosor na hari sa Babilonia. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Pahunongon ko usab ang panon sa katawohan sa Egipto, pinaagi sa kamot ni Nabucodonosor, hari sa Babilonia. Siya at ang kaniyang bayan na kasama niya, na kakilakilabot sa mga bansa, ay ipapasok upang gibain ang lupain; at kanilang hahawakan ang kanilang mga tabak laban sa Egipto, at pupunuin ng mga patay ang lupain. Siya ug ang iyang katawohan uban kaniya, ang mga tawong makalilisang sa mga nasud, paanhion aron sa paglaglag sa yuta; ug ibton nila ang ilang mga pinuti batok sa Egipto, ug pun-on ang yuta sa mga pinatay. At aking tutuyuin ang mga ilog, at aking ipagbibili ang lupain sa kamay ng mga masamang tao; at aking sisirain ang lupain, at lahat na nandoon, sa pamamagitan ng kamay ng mga taga ibang lupa: akong Panginoon ang nagsalita. Ug akong pamalahon ang mga suba, ug ibaligya ko ang yuta ngadto sa kamot sa mga tawong dautan; ug ang yuta akong himoon nga biniyaan, ug ang tanan nga anaa niana, pinaagi sa kamot sa mga dumuloong: ako, si Jehova, namulong niini. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Akin din namang sisirain ang mga diosdiosan, at aking paglilikatin ang mga larawan sa Memphis; at hindi na magkakaroon pa ng prinsipe sa lupain ng Egipto; at ako'y maglalagay ng katakutan sa lupain ng Egipto. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Laglagon ko usab ang mga dios-dios, ug pahunongon ko ang ilang mga larawan gikan sa Memphis; ug wala na unyay usa ka principe nga molupyo sa yuta sa Egipto: ug ibutang ko ang usa ka kahadlok diha sa yuta sa Eqipto. At aking sisirain ang Patros, at ako'y magsisilab ng apoy sa Zoan, at maglalapat ako ng mga kahatulan sa No. Ug himoon ko nga biniyaan ang Patros, ug sugniban ko sa kalayo ang Zoan, ug ipakanaug ko ang hukom sa ibabaw sa No. At aking ibubugso ang aking kapusukan sa Sin, na katibayan ng Egipto; at aking ihihiwalay ang karamihan ng mga taga No. Ug ibubo ko ang akong kaligutgut ibabaw sa Sin, ang malig-ong salipdanan sa Eqipto; ug akong laglagon ang panon sa katawohan sa No. At ako'y magsusulsol ng apoy sa Egipto: ang Sin ay malalagay sa malaking kadalamhatian, at ang No ay magigiba: at ang Memphis ay magkakaroon ng mga kaaway sa kaarawan. Ug sugniban ko sa kalayo ang Egipto: ang Sin mahimutang sa dakung kasakit, ug ang No mabungkag; ug ang Memphis makabaton mga kabatok sa tibook nga adlaw. Ang mga binata sa Aven at sa Pi-beseth ay mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak; at ang mga ito ay magsisipasok sa pagkabihag. Ang mga batan-ong lalake sa Aven ug sa Pi-beseth mangapukan pinaagi sa espada; ug kining mga ciudara mangabihag. Sa Tafnes nama'y magdidilim ang araw, pagka aking inalis roon ang mga atang ng Egipto, at ang kapalaluan ng kaniyang kapangyarihan ay maglilikat doon: tungkol sa kaniya, ay tatakpan siya ng alapaap, at ang kaniyang mga anak na babae ay magsisipasok sa pagkabihag. Didto sa Tehaphnes usab ang adlaw mongiub, sa diha nga bunggoon ko ang mga yugo didto sa Egipto ug ang garbo sa iyang kagahum mohunong diha kaniya: mahatungod kaniya, may usa ka panganod nga motabon kaniya, ug ang iyang mga anak nga babaye mangabihag. Ganito maglalapat ako ng mga kahatulan sa Egipto; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Sa ingon niana ipakanaug ko ang mga paghukom batok sa Eqipto; ug sila makaila nga ako mao si Jehova. At nangyari nang ikalabing isang taon nang unang buwan, nang ikapitong araw ng buwan, na ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug nahitabo sa ikapanulo ug usa ka tuig, sa nahaunang bulan, sa ikapito ka adlaw sa bulan, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, aking binali ang kamay ni Faraon na hari sa Egipto; at, narito, hindi natalian, upang lapatan ng mga gamot, na lagyan ng isang tapal upang talian, upang humawak na matibay ng tabak. Anak sa tawo, gibunggo ko na ang bukton ni Faraon nga hari sa Egipto; ug ania karon, kini wala bugkosi, aron butangan sa mga tambal nga makaayo, aron butangan sa vendaje sa pagbugkos niini, aron kini molig-on unta sa pagkupot sa espada. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, ako'y laban kay Faraon na hari sa Egipto, at aking babaliin ang kaniyang mga bisig, ang malakas na bisig, at yaon na nabali; at aking palalagpakin ang tabak mula sa kaniyang kamay. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok kang Faraon nga hari sa Egipto, ug bunggoon ko ang iyang mga bukton, ang bukton nga lig-on pa, ug kadtong nabunggo na; ug akong ipahulog ang espada gikan sa iyang kamot. At aking pangangalatin ang mga taga Egipto sa gitna ng mga bansa, at pananabugin ko sila sa mga lupain. Ug patibulaagon ko ang mga Egiptohanon sa taliwala sa mga nasud, ug patlaagon ko sila latas sa mga kayutaan. At aking palalakasin ang mga bisig ng hari sa Babilonia, at ilalagay ko ang aking tabak sa kaniyang kamay; ngunit aking babaliin ang mga bisig ni Faraon, at siya'y dadaing sa harap niyaon ng mga daing ng taong nasugatan ng ikamamatay. Ug akong lig-onon ang mga bukton sa hari sa Babilonia, ug ipabitbit ko ang akong espada sa iyang kamot: apan akong bunggoon ang mga bukton ni Faraon, ug siya magaagulo sa iyang atubangan sa mga pag-agulo sa usa ka tawo nga may samad nga ikamatay. At aking aalalayan ang mga bisig ng hari sa Babilonia; at ang mga bisig ni Faraon ay bababa; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon, pagka aking ilalagay ang aking tabak sa kamay ng hari sa Babilonia, at kaniyang iuunat sa lupain ng Egipto. Ug sagakayon ko ang mga bukton sa hari sa Babilonia; ug ang mga bukton ni Faraon mangahoyhoy; ug sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ipabitbit ko ang akong espada sa kamot sa hari sa Babilonia, ug iyang pagabakyawon kini sa ibabaw sa yuta sa Egipto. At aking pangangalatin ang mga taga Egipto sa gitna ng mga bansa, at pananabugin ko sila sa mga lupain; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Ug akong patibulaagon ang mga gqiptohanon sa taliwala sa mga nasud, ug patlaagon ko sila latas sa mga kayutaan; ug sila makaila nga ako mao si Jehova. At nangyari nang ikalabing isang taon, nang ikatlong buwan, nang unang araw ng buwan, na ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug nahitabo sa ikanapulo ug usa ka tuig, sa ikatolo ka bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, sabihin mo kay Faraon, na hari sa Egipto, at sa kaniyang karamihan: Sino ang iyong kawangis sa iyong kalakhan? Anak sa tawo, sumulti ka kang Faraon nga hari sa Egipto, ug sa iyang panon sa katawohan: Kinsay sama kanimo sa imong pagkadaku? Narito, ang taga Asiria ay isang cedro sa Libano, na may magandang mga sanga, at may mayabong na lilim, at may mataas na kataasan; at ang kaniyang dulo ay nasa gitna ng mga mayabong na sanga. Ania karon, ang Asiriahanon maoy usa ka kahoy nga cedro sa Libano uban ang matahum nga mga sanga, ug uban ang landong nga sama sa lasang, ug tindog nga hataas; ug ang tumoy niini anaa sa madasok nga mga sanga. Kinakandili siya ng tubig, pinalalaki siya ng kalaliman: ang kaniyang mga ilog ay nagsisiagos sa palibot ng kaniyang kinatatamnan; at kaniyang pinaaagos ang kaniyang mga bangbang ng tubig sa lahat ng punong kahoy sa parang. Ang katubigan maoy nakapadaku niana, kahiladman maoy nagpatubo niana: ang mga suba niana nagadalagan libut sa iyang gitamnan; ug kana nagpadala sa iyang kasapaan ngadto sa tanang kakahoyan sa kapatagan. Kayat ang kaniyang kataasan ay nataas ng higit kay sa lahat na punong kahoy sa parang; at ang kaniyang mga sanga ay nagsidami, at ang kaniyang mga sanga ay nagsihaba dahil sa karamihan ng tubig, nang kaniyang pabugsuan. Busa ang iyang gitas-on ginapatuybo sa ibabaw sa tanang mga kahoy sa kapatagan; ug ang mga sanga niana ginapadaghan, ug ang mga salingsing niana nanag-as tungod sa kabuhong sa katubigan sa diha nga kini mipaturok kanila. Lahat ng ibon sa himpapawid ay nagsigawa ng kanilang mga pugad sa kaniyang mga sanga; at sa ilalim ng kaniyang mga sanga ay nagsipanganak ang lahat ng mga hayop sa parang; at sa kaniyang lilim ay nagsitahan ang lahat na malaking bansa. Ang tanang mga langgam sa kalangitan nanagbuhat sa ilang mga salag diha sa iyang mga sanga; ug ilalum sa iyang mga salingsing, nanagpanganak ang tanan nga mananap sa kapatagan; ug ilalaum sa landong niini nanagpuyo ang tanang mga nasud nga dagku. Ganito siya gumanda sa kaniyang kalakhan, sa kahabaan ng kaniyang mga sanga: sapagkat ang kaniyang ugat ay nasa siping ng maraming tubig. Sa ingon niana maanyag siya sa iyang pagkadaku, sa gitas-on sa iyang mga sanga; kay ang iyang gamot diha man sa daplin sa dagkung katubigan. Ang mga cedro sa halamanan ng Dios hindi makapantay sa kaniya; ang mga puno ng abeto ay hindi gaya ng kaniyang mga sanga, at ang mga puno ng kastano ay hindi gaya ng kaniyang mga sanga, o may anomang punong kahoy sa halamanan ng Dios na kagaya niya sa kaniyang kagandahan. Sa tanaman sa Dios walay mga cedro nga makatago niana; ang mga haya dili sama sa iyang mga sanga, ug ang mga kahoyng castano dili sama sa iyang mga salingsing; ni may kahoy sa tanaman sa Dios nga sama niini sa iyang katahum. Pinaganda ko siya sa karamihan ng kaniyang mga sanga, na anopat lahat ng punong kahoy sa Eden, na nangasa halamanan ng Dios, nanaghili sa kaniya. Gibuhat ko kana nga maanyag tungod sa pagkadaghan sa iyang mga sanga, sa pagkaagi nga ang tanang mga kahoy sa Eden, nga diha sa tanaman sa Dios, nangasina kaniya. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sapagkat ikaw ay nataas sa kataasan, at inilagay niya ang kaniyang dulo sa gitna ng mga mayabong na sanga, at ang kaniyang puso ay nagmataas sa kaniyang pagkataas; Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ikaw ipatuybo sa gitas-on, ug siya nagpasulpot sa iyang tumoy taliwala sa madasok nga mga sanga ug ang iyang kasingkasing gipaitaas nunot sa iyang gitas-on; Aking ibibigay nga siya sa kamay ng makapangyarihan sa mga bansa; walang pagsalang siya'y susugpuin: aking pinalayas siya dahil sa kaniyang kasamaan. Itugyan ko ngani siya ngadto sa kamot sa usa ka makagagahum sa mga nasud; sa pagkamatuod himoon niya ang angay kaniya; gihinginlan ko siya tungod sa iyang pagkadautan. At inihiwalay siya at iniwan siya, ng mga taga ibang lupa, ng kakilakilabot sa mga bansa: sa ibabaw ng mga bundok at sa lahat ng mga libis ay nangalaglag ang kaniyang mga sanga, at ang kaniyang mga sanga ay nangabali sa siping ng lahat ng mga ilog ng lupain; at bumaba ang lahat ng tao sa lupa mula sa kaniyang lilim at iniwan siya. Ug ang mga dumuloong, ang makalilisang sa mga nasud, maoy mingpunggot kaniya, ug mingbiya kaniya: sa kabukiran ug sa tanang mga walog, ang iyang mga salingsing nangatagak, ug ang iyang mga sanga nangabali daplin sa tanang mga sapa sa yuta; ug ang tanang mga katawohan sa yuta nanganaug gikan sa iyang landong, ug mingbiya kaniya. Sa kaniyang guho ay magsisitahan ang lahat ng mga ibon sa himpapawid, at lahat ng mga hayop sa parang ay mangapapa sa kaniyang mga sanga; Diha sa iyang mga nagun-oban ang tanang mga langgam sa langit mopuyo ug ang tanang mga mananap sa kapatagan anha sa iyang mga sanga; Upang walang magmataas sa kanilang kataasan sa lahat na punong kahoy sa siping ng tubig, o maglagay man ng kanilang dulo sa gitna ng mga mayabong na sanga, o ang kanila mang mga makapangyarihan ay magsitayo sa kanilang pagkataas, sa makatuwid baga'y yaong lahat na nagsisiinom ng tubig: sapagkat silang lahat ay nangabigay sa kamatayan, sa pinakamalalim na bahagi ng lupa, sa gitna ng mga anak ng tao, na kasama ng nagsibaba sa hukay. Sa katuyoan nga walay bisan unsa sa tanang mga kahoy daplin sa kadagatan mopatuybo sa ilang kaugalingon sa ilang gitas-on, ni mopasulpot sa ilang tumoy sa taliwala sa madasok nga mga sanga, ni motindog diha sa ilang gitas-on ang ilang mga gamhanan, bisan ang tanan nga nagainum ug tubig: kay silang tanan giyugyan ngadto sa kamatayon, ngadto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta, sa taliwala sa mga anak sa tawo, uban kanila nga nanganaug sa gahong. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Nang araw na siya'y bumaba sa Sheol ay nagpatangis ako: aking tinakpan ang kalaliman dahil sa kaniya, at pinigil ko ang mga ilog niya; at ang mga malaking ilog ay nagsitigil; at aking pinapanangis sa kaniya ang Libano, at ang lahat na punong kahoy sa parang ay nanglupaypay dahil sa kaniya. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa adlaw nga siya mikanaug sa Sheol ako nagpabalata: gitabonan ko ang kahiladman alang kaniya, ug gipugngan ko ang mga suba didto; ug ang dagkung katubigan napugngan: ug akong gipabalata ang Libano alang kaniya, ug ang tanang mga kahoy sa kapatagan nangaluya alang kaniya. Aking niyanig ang mga bansa sa hugong ng kaniyang pagkabuwal, nang aking ihagis siya sa Sheol na kasama ng nagsibaba sa hukay; at ang lahat na punong kahoy sa Eden, ang pili at pinakamahusay ng Libano, lahat ng nagsisiinom ng tubig ay nangaaliw sa pinakamalalim na bahagi ng lupa. Akong gipakurog ang mga nasud sa dinaguok sa iyang pagkapukan, sa diha nga gitambog ko siya sa Sheol uban kanila nga nanganaug sa gahong; ug ang tanang mga kahoy sa Eden, ang pinili ug ang labing maayo sa Libano, ang tanan nga nanginum ug tubig, ginalipay didto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta. Sila rin nama'y nagsibaba sa Sheol na kasama niya sa kanila na nangapatay ng tabak; oo, silang pinakakamay niya na nagsisitahan sa kaniyang lilim sa gitna ng mga bansa. Sila usab nanganaug sa Sheol uban kaniya ngadto kanila nga gipamatay pinaagi sa espada; oo, sila nga maoy iyang bukton, nga nanagpuyo ilalum sa iyang landong taliwala sa mga nasud. Sino ang gaya mong ganito sa kaluwalhatian at sa kalakhan sa gitna ng mga punong kahoy sa Eden? gayon ma'y mabababa ka na kasama ng mga punong kahoy sa Eden, sa pinakamalalim na bahagi ng lupa: ikaw ay malalagay sa gitna ng mga di tuli, na kasama nila na nangapatay ng tabak. Ito'y si Faraon at ang buo niyang karamihan, sabi ng Panginoong Dios. Kang kinsa man ikaw ipanig-ingon sa himaya ug sa pagkadaku sa taliwala sa mga kahoy sa Eden? bisan pa niana ikaw pagapukanon uban sa mga kahoy sa Eden ngadto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta: ikaw magahigda sa taliwala sa mga walay circuncision, uban kanila nga gipamatay pinaagi sa espada. Mao kini si Faraon ug ang tanan niyang panon sa katawohan, nagaingon ang Ginoong Jehova. At nangyari, nang ikalabing dalawang taon, nang ikalabing dalawang buwan, nang unang araw ng buwan, na ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi: Ug nahitabo sa ikanapulo ug duha ka tuig, sa ikanapulo ug duha ka bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, panaghuyan mo si Faraong hari sa Egipto, at sabihin mo sa kaniya, Ikaw ay kawangis ng isang batang leon sa mga bansa; gayon man ikaw ay parang malaking hayop sa mga dagat; at ikaw ay sumagupa sa iyong mga ilog, at nilabo mo ng iyong mga paa ang tubig, at dinumhan mo ang kanilang mga ilog. Anak sa tawo, magbakho ka mahitungod kang Faraon nga hari sa Eqipto, ug umingon ka kaniya: Ikaw ingon sa usa ka batan-on nga leon sa mga nasud: bisan pa niana ikaw ingon sa usa ka dragon sa kadagatan; ug ikaw migula sa imong mga suba, ug gikutaw mo ang katubigan uban sa imong mga tiil, ug gilubog mo ang ilang mga suba. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Aking ilaladlad ang aking lambat sa iyo na kasama ng isang pulutong ng maraming tao; at iaahon ka nila sa aking lambat. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Iladlad ko ang akong pukot kanimo uban ang usa ka panon sa daghang mga katawohan; ug ikaw guyoron nila sulod sa akong pukot. At iiwan kita sa lupain, ihahagis kita sa luwal na parang, at aking padadapuin sa iyo ang lahat ng mga ibon sa himpapawid, at aking bubusugin sa iyo ang mga hayop ng buong lupa. Ug biyaan ko ikaw diha sa yuta, ilabay ko ikaw sa hawan nga kaumahan, ug pabatugan ko ikaw sa tanang mga langgam sa langit, ug kanimo busgon ko ang mga mananap sa tibook nga yuta. At aking ilalagay ang iyong laman sa ibabaw ng mga bundok, at pupunuin ko ang mga libis ng iyong kataasan. Ug ibutang ko ang imong unod ibabaw sa sa kabukiran, ug pun-on ko ang mga walog sa imong mga ulod. Akin namang didiligin ng iyong dugo ang lupain na iyong nilalanguyan, hanggang sa mga bundok; at ang mga daan ng tubig ay mapupuno. Bisibisan ko usab sa imong dugo ang yuta diin ikaw magalangoy, bisan pa hangtud sa mga bukid; ug ang mga suba mapuno kanimo. At pagka ikaw ay aking nautas, aking tatakpan ang langit, at padidilimin ko ang mga bituin niyaon; aking tatakpan ng alapaap ang araw, at ang buwan ay hindi magbibigay ng kaniyang liwanag. Ug sa diha nga palongon ko na ikaw, tabonan ko ang langit ug pangiubon ko ang mga bitoon niana; ang adlaw tabonan ko sa usa ka panganod, ug ang bulan dili mohatag sa iyang kahayag. Lahat na maningning na liwanag sa langit ay aking padidilimin sa iyo, at tatakpan ko ng kadiliman ang iyong lupain, sabi ng Panginoong Dios. Ang tanang mga suga nga masiga sa langit pangiubon ko sa ibabaw kanimo, ug ang kangitngit ibutang ko diha sa imong yuta, nagaingon ang Ginoong Jehova. Akin namang papaghihirapin ang puso ng maraming bayan, pagka aking dadalhin ang iyong kagibaan sa gitna ng mga bansa, sa mga lupain na hindi mo nakilala. Samokon ko usab ang mga kasingkasing sa daghang mga katawohan, sa diha nga dad-on ko ang balita sa imong pagkalumpag sa taliwala sa mga nasud, ngadto sa mga yuta nga wala mo hibaloi. Oo, aking papanggigilalasin ang maraming bayan sa iyo, at ang kanilang mga hari ay lubhang matatakot sa iyo, pagka aking ikinumpas ang aking tabak sa harap nila; at sila'y manginginig tuwituwina, bawat tao dahil sa kaniyang sariling buhay sa kaarawan ng iyong pagkabuwal. Oo, himoon ko nga mahibulong kanimo ang daghang mga katawohan, ug ang ilang mga hari mangahadlok sa dakung kalisang tungod kanimo, sa diha nga ako magawara-wara na sa akong espada sa ilang atubangan; ug sila mokurog sa matag-gutlo, ang tagsatagsa ka tawo tungod sa iyang kaugalingon nga kinabuhi, sa adlaw sa imong pagkapukan. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Ang tabak ng hari sa Babilonia ay darating sa iyo. Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang espada sa hari sa Babilonia modangat sa ibabaw nimo. Sa pamamagitan ng mga tabak ng makapangyarihan ay aking ipabubuwal ang iyong karamihan; kakilakilabot sa mga bansa silang lahat: at kanilang wawalaing halaga ang kapalaluan ng Egipto, at ang buong karamihan niyao'y malilipol. Pinaagi sa mga pinuti sa mga gamhanan akong pukanon ang imong panon sa katawohan; silang tanan mao ang makalilisang sa mga nasud: ug ilang lumpagon ang garbo sa Egipto, ug ang tanang panon sa katawohan didto pagalaglagon. Akin din namang lilipuling lahat ang mga hayop niyaon mula sa siping ng maraming tubig; at hindi na lalabukawin pa man ng paa ng tao, o ang kuko man ng mga hayop ay magsisilabukaw sa mga yaon. Laglagon ko usab ang tanang mga mananap didto gikan sa daplin sa dagkung katubigan; ni samokon pa sila sa tiil sa tawo ni samokon sila sa mga kuko sa mga mananap. Kung magkagayo'y aking palilinawin ang kanilang tubig, at aking paaagusin ang kanilang mga ilog na parang langis, sabi ng Panginoong Dios. Unya akong patin-awon ang ilang katubigan, ug padaligdigon ko ang ilang mga suba ingon sa lana, nagaingon ang Ginoong Jehova. Pagka aking gagawin ang lupain ng Egipto na sira at giba, na lupaing iniwan ng lahat na nangandoon, pagka aking sasaktan silang lahat na nagsisitahan doon kung magkagayon ay kanila ngang malalaman na ako ang Panginoon. Sa diha nga himoon ko nga biniyaan ug awa-aw ang yuta sa Egipto, usa ka yuta nga nahutdan niadtong nakatugob niini, sa diha nga hampakon ko silang tanan nga nagapuyo didto, nan sila makaila unya nga ako mao si Jehova. Ito nga ang panaghoy na kanilang itataghoy; na itataghoy ng mga anak na babae ng mga bansa; sa Egipto, at sa lahat na kaniyang karamihan ay itataghoy nila, sabi ng Panginoong Dios. Kini mao ang pagbakho nga ilang igabakho; ang mga anak nga babaye sa mga nasud magabakho niana; ibabaw sa Egipto, ug ibabaw sa tanan niyang panon sa katawohan sila magabakho niana, nagaingon ang Ginoong Jehova. Nangyari rin nang ikalabing dalawang taon, nang ikalabing limang araw ng buwan, na ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin na nagsasabi, Nahitabo usab sa ikanapulo ug duha ka tuig, sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa bulan, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, taghuyan mo ang karamihan ng Egipto, at ibaba mo sila, sa makatuwid baga'y siya, at ang mga anak na babae ng mga bantog na bansa, hanggang sa pinakamalalim na bahagi ng lupa, na kasama ng nagsibaba sa hukay. Anak sa tawo, magminatay ka alang sa panon sa katawohan sa Egipto, ug huloga sila sa ubos, bisan pa siya, ug ang mga anak nga babaye sa bantug nga mga nasud, ngadto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta, uban kanila nga manganaug sa gahong. Sinong iyong dinadaig sa kagandahan? bumaba ka, at malagay kang kasama ng mga di tuli. Kinsa ba ang imong hinglabwan sa katahum? kumanaug ka, ug humigda ka uban sa mga walay circuncision. Sila'y mangabubuwal sa gitna nila na nangapatay ng tabak: siya'y nabigay sa tabak: ilabas mo siya at ang lahat niyang karamihan. Sila mangapukan sa taliwala nila nga gipamatay pinaagi sa espada: siya gitugyan ngadto sa espada; dad-a siya sa halayo ug ang iyang tanang panon sa katawohan. Ang malakas sa gitna ng makapangyarihan ay magsasalita sa kaniya na mula sa gitna ng Sheol na kasama ng nagsitulong sa kaniya: sila'y nagsibaba, sila'y nangakatigil, sa makatuwid baga'y ang mga hindi tuli, na nangapatay ng tabak. Ang kusgan sa taliwala sa mga gamhanan mosulti kaniya gikan sa taliwala sa Sheol uban kanila nga magatabang kaniya: sila mingkanaug, sila minghigda nga walay lihok, bisan pa ang walay circuncision, nga gipamatay pinaagi sa espada: Ang Assur ay nandoon at ang buo niyang pulutong; ang kaniyang mga libingan ay nangasa palibot niya: silang lahat na nangapatay, na nangabuwal sa pamamagitan ng tabak; Ang Assur atua didto ug ang iyang tibook panon sa katawohan; ang iyang mga lubnganan nagalibut kaniya; silang tanan gipamatay, nangapukan pinaagi sa espada. Na ang mga libingan ay nangalalagay sa pinakamalalim na bahagi ng hukay, at ang kaniyang pulutong ay nasa palibot ng kaniyang libingan; silang lahat na nangapatay, na nangabuwal sa pamamagitan ng tabak, na nakapangingilabot sa lupain ng buhay. Kang kansang mga lubnganan gipahamutang sa mga kinatumyang bahin sa gahong, ug ang iyang mga kauban nagalibut sa iyang lubnganan; silang tanan gipamatay, nga nangapukan pinaagi sa espada, nga nakapalisang sa yuta sa mga buhi. Nandoon ang Elam at ang buo niyang karamihan sa palibot ng kaniyang libingan; silang lahat na nangapatay na nangabuwal sa pamamagitan ng tabak, na nagsibabang hindi mga tuli sa pinakamalalim na bahagi ng lupa, na nakapagpangilabot sila sa lupain ng buhay, at dinala ang kanilang kahihiyan na kasama ng nagsibaba sa hukay. Ang Elam atua man, ug ang iyang tibook katawohan nagalibut sa iyang lubnganan; silang tanan gipamatay, nga nangapukan pinaagi sa espada, nanganaug nga walay circuncision ngadto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta, nga nakapalisang sa yuta sa mga buhi, ug nagpas-an sa ilang kaulaw uban kanila nga mingkanaug sa gahong. Inilagay nila ang kaniyang higaan sa gitna ng mga patay na kasama ng buong karamihan niya; ang kaniyang mga libingan ay nangasa palibot niya; silang lahat na di tuli na nangapatay sa pamamagitan ng tabak; sapagkat nakapagpangilabot sila sa lupain ng buhay, at dinala nila ang kanilang kahihiyan na kasama ng nagsibaba sa hukay: siya'y nalagay sa gitna niyaong nangapatay. Sila nagpahamutang kaniya usa ka higdaanan sa taliwala sa mga gipamatay uban ang tanan niyang panon sa katawohan; ang iyang mga lubnganan nagalibut kaniya; silang tanan walay circuncision, nga gipamatay pinaagi sa espada; kay ang ilang kalisang gipagula diha sa yuta sa mga buhi, ug sila nagpas-an sa ilang kaulaw uban kanila nga mingkanaug sa gahong: siya gibutang sa taliwala kanila nga gipamatay. Nandoon ang Mesech, ang Tubal, at ang buo niyang karamihan; ang mga libingan niya ay nangasa palibot niya; silang lahat na hindi tuli, na nangapatay sa pamamagitan ng tabak; sapagkat sila'y nakapagpangilabot sa lupain ng buhay. Atua si Mesech, si Tubal, ug ang ilang tanan nga panon sa katawohan; ang ilang mga lubnganan naglibut kanila; silang tanan mga walay circuncision, nga gipamatay pinaagi sa espada; kay sila nagpahadlok sa yuta sa mga buhi. At sila'y hindi mangahihiga na kasama ng makapangyarihan na nangabuwal sa mga di tuli, na nagsibaba sa Sheol na may kanilang mga almas na pangdigma, at nangaglagay ng kanilang mga tabak sa ilalim ng kanilang mga ulo, at ang kanilang mga kasamaan ay nangasa kanilang mga buto; sapagkat sila ang kakilabutan ng makapangyarihan sa lupain ng buhay. Ug sila dili mohigda uban sa mga gamhanan kadto sila nga nangapukan gikan sa mga tawong walay circuncision, nga nanganaug sa Sheol uban ang ilang mga hinagiban sa gubat, ug binutang ang ilang mga pinuti ilalum sa ilang mga ulo, ug ang ilang kasal-anan anaa sa ilang mga bukog; kay sila mao ang gikalisangan sa mga gamhanan sa yuta sa mga buhi. Ngunit ikaw ay mabubuwal sa gitna ng mga di tuli, at ikaw ay mahihiga na kasama nila na nangapatay sa pamamagitan ng tabak. Apan ikaw mabunggo sa taliwala sa mga walay circuncision, ug mohigda uban kanila nga gipamatay pinaagi sa espada. Nandoon ang Edom, ang kaniyang mga hari at lahat niyang prinsipe, na sa kanilang kapangyarihan ay nangahiga na kasama ng nangapatay ng tabak: sila'y mangahihiga na kasama ng mga di tuli, at niyaong nagsibaba sa hukay. Atua ang Edom, ang iyang mga hari ug ang iyang tanan nga mga principe, nga bisan dinha sa ilang gahum ginapahigda uban kanila nga mga gipamatay pinaagi sa espada: sila manghigda uban sa mga walay circuncision, ug uban kanila nga manganaug sa gahong. Nandoon ang mga prinsipe sa hilagaan, silang lahat, at lahat ng mga taga Sidon, na nagsibabang kasama ng nangapatay; sa kakilabutan na kanilang ipinangilabot ng kanilang kapangyarihan sila'y nangapahiya; at sila'y nangahihigang hindi tuli na kasama ng nangapapatay sa pamamagitan ng tabak, at taglay ang kanilang kahihiyan na kasama ng nagsibaba sa hukay. Atua ang mga principe sa amihanan, silang tanan, ug ang tanang mga taga-Sidon, nga mingkanaug uban sa mga gipamatay; bisan pa sa kalisang nga ilang gihimo pinaagi sa ilang gahum sila ginapakaulawan; ug sila nanghigda nga walay circuncision uban kanila nga gipamatay pinaagi sa espada, ug nagdala sa ilang kaulaw uban kanila nga mingkanaug sa gahong. Makikita sila ni Faraon, at maaaliw sa lahat niyang karamihan, sa makatuwid baga'y ni Faraon at ng buo niyang hukbo, na nangapatay ng tabak, sabi ng Panginoong Dios. Si Faraon makakita kanila, ug malipay tungod sa tanan niyang panon sa katawohan, bisan si Faraon ug ang tanan niyang kasundalohan, gipamatay pinaagi sa espada, nagaingon ang Ginoong Jehova. Sapagkat inilagay ko ang kaniyang kakilabutan sa lupain ng buhay; at siya'y ihihiga sa gitna ng mga di tuli, na kasama ng nangapatay ng tabak, si Faraon at ang buong karamihan niya, sabi ng Panginoong Dios. Kay akong gibutang ang iyang kalisang diha sa yuta sa mga buhi; ug siya pahigdaon sa taliwala sa walay circuncision, uban kanila nga gipamatay pinaagi sa espada, bisan pa si Faraon ug ang tanan niyang panon sa katawohan, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, salitain mo sa mga anak ng iyong bayan, at sabihin mo sa kanila, Pagka aking dinala ang tabak sa lupain, kung ang bayan ng lupain ay kumuha ng isang lalake sa gitna nila, at ilagay na pinakabantay nila; Anak sa tawo, sumulti ka sa mga anak sa imong katawohan, ug umingon ka kanila: Sa diha nga dad-on ko ang espada ibabaw sa usa ka yuta, ug ang katawohan sa yuta magpili ug usa ka tawo gikan sa taliwala nila, ug ipahamutang siya nga ilang magbalantay; Kung, pagkakita niya ng tabak na dumarating sa lupain, kaniyang hipan ang pakakak, at magbigay alam sa bayan; Kong, sa diha nga makakita siya sa espada nga moabut sa yuta, huypon niya ang trompeta, ug pasidaanan ang katawohan; Sinoman ngang makarinig ng tunog ng pakakak, at hindi pinansin kung ang tabak ay dumating at dalhin siya, ang kaniyang dugo ay mapapasa kaniyang sariling ulo. Unya bisan kinsa kadto nga makadungog sa tingog sa trompeta, ug dili manumbaling sa pasidaan, kong ang espada moabut na, ug magakuha kaniya, ang iyang dugo anha sa iyang kaugalingon nga ulo. Narinig niya ang tunog ng pakakak, at hindi pinansin; ang kaniyang dugo ay sasa kaniya; sapagkat kung siya'y pumansin ay kaniyang nailigtas sana ang kaniyang buhay. Siya nakadungog sa tingog sa trompeta, ug wala manumbaling sa pasidaan; ang iyang dugo anha kaniya; kay kong nanumbaling pa siya, maluwas unta niya ang iyang kalag. Ngunit kung makita ng bantay na dumarating ang tabak, at hindi humihip ng pakakak, at ang bayan ay hindi napagbigyang alam, at ang tabak ay dumating, at maghiwalay ng sinoman mula sa gitna nila; siya'y nahiwalay sa kaniyang kasamaan, ngunit ang kaniyang dugo ay sisiyasatin ko sa kamay ng bantay. Apan kong ang magbalantay makakita sa espada nga moabut, ug dili huyopon ang trompeta, ug ang katawohan dili mapasidan-an, ug ang espada moabut, ug mokuha sa bisan kinsang tawo gikan sa taliwala nila; siya ginakuha sa taliwala sa iyang kasal-anan, apan ang iyang dugo panilngon ko sa kamot sa magbalantay. Sa gayo'y ikaw, anak ng tao, ay inilagay ko na bantay sa sangbahayan ni Israel; kayat dinggin mo ang salita sa aking bibig, at magbigay alam ka sa kanila sa ganang akin. Busa ikaw, Oh anak sa tawo, gibutang ko ikaw nga usa ka magbalantay alang sa balay sa Israel; tungod niini patalinghugi ang pulong sa akong baba, ug ihatag kanila ang pasidaan gikan kanako. Pagka aking sinabi sa masama, Oh masamang tao, ikaw ay walang pagsalang mamamatay, at ikaw ay hindi nagsasalita upang magbigay alam sa masama ng kaniyang lakad: ang masamang yaon ay mamamatay sa kaniyang kasamaan, ngunit ang kaniyang dugo ay sisiyasatin ko sa iyong kamay. Sa diha nga ako moingon sa dautan: Oh dautan nga tawo, ikaw sa pagkamatuod mamatay gayud, ug ikaw dili mosulti sa pagpasidaan sa tawong dautan gikan sa iyang dalan; kanang tawo nga dautan mamatay gayud diha sa iyang kasal-anan, apan ang iyang dugo panilngon ko diha sa imong kamot. Gayon ma'y kung iyong bigyang alam ang masama ng kaniyang lakad upang humiwalay, at hindi niya hiniwalayan ang kaniyang lakad; mamamatay siya sa kaniyang kasamaan, ngunit iniligtas mo ang iyong kaluluwa. Apan, kong ikaw nakapasidaan sa tawong dautan mahitungod sa iyang dalan sa pagpabiya niini, ug siya dili motalikod sa iyang dalan; siya mamatay gayud sa iyang kasal-anan, ugaling ginapagawas mo ang imong kalag. At ikaw, anak ng tao, sabihin mo sa sangbahayan ni Israel, Ganito ang inyong sinasalita, na sinasabi, Ang aming pagsalangsang, at ang aming mga kasalanan ay nangasa amin, at aming pinanglulupaypayan; paano ngang kami ay mangabubuhay? Ug ikaw, Oh anak sa tawo, sumulti ka sa balay sa Israel: Mao kini ang imong isulti, nga magaingon: Ang atong kalapasan ug ang atong mga sala ania kanato, ug nagakahilis kita diha kanila; unsaon ta man pagpangabuhi? Sabihin mo sa kanila, Buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, wala akong kasayahan sa kamatayan ng masama; kundi ang masama ay humiwalay sa kaniyang lakad at mabuhay: manumbalik kayo, manumbalik kayo na mula sa inyong masasamang lakad; sapagkat bakit kayo mangamamatay, Oh sangbahayan ni Israel? Umingon ka kanila: Ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, ako walay kalipay sa kamatayon sa tawong dautan, apan nga motalikod ang dautan gikan sa iyang dalan ug mabuhi: bumiya kamo, bumiya kamo gikan sa inyong dautan nga mga dalan; kay ngano man nga magpakamatay, kamo Oh balay sa Israel? At ikaw, anak ng tao, sabihin mo sa mga anak ng iyong bayan, Ang katuwiran ng matuwid ay hindi makapagliligtas sa kaniya sa kaarawan ng kaniyang pagsalangsang; at tungkol sa kasamaan ng masama, hindi niya kabubuwalan sa araw na kaniyang hiwalayan ang kaniyang kasamaan; ni ikabubuhay man ng matuwid ang kaniyang katuwiran sa araw na siya'y magkasala. Ug ikaw, anak sa tawo, umingon ka sa mga anak sa imong katawohan: Ang pagkamatarung sa tawong matarung dili makapagawas kaniya sa adlaw sa iyang pagpakasala; ug mahatungod sa kadautan sa tawong dautan, siya dili mahulog tungod niana sa adlaw nga siya mobiya gikan sa iyang kadautan; ni mabuhi kadtong tawong matarung tungod sa iyang katarung sa adlaw sa iyang pagpakasala. Pagka aking sasabihin sa matuwid na siya'y walang pagsalang mabubuhay; kung siya'y tumiwala sa kaniyang katuwiran, at gumawa ng kasamaan, anoman sa kaniyang mga matuwid na gawa ay hindi aalalahanin; kundi sa kaniyang kasamaan na kaniyang nagawa doon siya mamamatay. Sa diha nga ako moingon sa tawong matarung, nga siya sa pagkamatuod mabuhi; kong siya mosalig sa iyang kaugalingon nga pagkamatarung, ug magabuhat sa kadautan, walay usa sa iyang matarung nga mga buhat nga pagahinumduman; hinonoa diha sa iyang kasal-anan nga iyang nahimo, siya mamatay tungod niini. Muli, pagka aking sinabi sa masama, Ikaw ay walang pagsalang mamamatay; kung kaniyang iwan ang kaniyang kasalanan, at gawin ang tapat at matuwid; Ingon man usab, sa diha nga ako moingon sa tawong dautan: Ikaw sa pagkamatuod mamatay; kong siya mobiya sa iyang sala, ug magabuhat niana nga uyon sa balaod ug matarung; Kung isauli ng masama ang sanla, ibigay uli ang kinuha sa pagnanakaw, lumakad sa palatuntunan ng buhay, na di gumawa ng kasamaan, siya'y walang pagsalang mabubuhay, siya'y hindi mamamatay. Kong iuli sa tawong dautan ang butang nga pasalig, ihatag pagbalik kadtong iyang gikuha pinaagi sa pagpanulis, magalakaw siya sa kabalaoran sa kinabuhi, sa walay pagbuhat ug kasal-anan; siya sa pagkamatuod mabuhi, siya dili mamatay. Wala sa kaniyang mga kasalanan na kaniyang nagawa na aalalahanin laban sa kaniya; kaniyang ginawa ang tapat at matuwid; siya'y walang pagsalang mabubuhay. Walay mausa sa iyang mga sala nga iyang nahimo pagahinumduman pa batok kaniya: gibuhat niya ang uyon sa balaod ug matarung; siya sa pagkamatuod mabuhi. Gayon ma'y sinabi ng mga anak ng iyong bayan, Ang daan ng Panginoon ay hindi matuwid: ngunit tungkol sa kanila, ay hindi matuwid ang kanilang lakad. Bisan pa niana ang mga anak sa imong katawohan nagaingon: Ang dalan sa Ginoo dili magsama: apan mahatungod kanila, ang ilang dalan maoy wala magsama. Pagka iniwan ng matuwid ang kaniyang katuwiran, at gumagawa ng kasamaan, kaniyang ikamamatay yaon. Sa diha nga ang tawong matarung mobiya gikan sa iyang pagkamatarung, ug magabuhat sa kadautan, mamatay bisan siya diha niana. At kung hiwalayan ng masama ang kaniyang kasamaan, at gumawa ng tapat at matuwid, kaniyang ikabubuhay yaon. Ug sa diha nga ang tawong dautan mobiya gikan sa iyang pagkadautan, ug magabuhat nianang uyon sa balaod ug matarung, siya mabuhi diha niana. Gayon ma'y inyong sinasabi, Ang daan ng Panginoon ay hindi matuwid. Oh sangbahayan ni Israel, aking hahatulan kayo bawat isa, ayon sa kaniyang mga lakad. Bisan pa niana kamo nagaingon: Ang dalan sa Ginoo wala magsama. Oh balay sa Israel, hukman ko kamo nga tagsatagsa sumala sa iyang mga dalan. At nangyari, nang ikalabing dalawang taon ng ating pagkabihag, nang ikasangpung buwan; nang ikalimang araw ng buwan, na isa na nakatanan mula sa Jerusalem ay naparoon sa akin, na nagsasabi, Ang bayan ay nasaktan. Ug nahitabo sa ikanapulo ug duha ka tuig sa among pagkabihag, sa ikanapulo ka bulan, sa ikalima ka adlaw sa bulan, nga may usa nga nakakalagiw sa Jerusalem nga mianhi kanako, nga nagaingon: Ang ciudad gihampak. Ang kamay nga ng Panginoon ay sumaakin nang kinahapunan, bago dumating ang nakatanan; at ibinuka niya ang aking bibig, hanggang sa siya'y dumating sa akin nang kinaumagahan; at ang aking bibig ay nabuka at hindi na ako pipi. Karon ang kamot ni Jehova diha kanako sa gabii, sa wala pa moabut kadto nga nakakalagiw; ug gibuka niya ang akong baba, hangtud nga siya mianhi kanako sa pagkabuntag; ug ang akong baba nabuka, ug ako wala na maamang. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ang nagsisitahan sa mga gibang dakong yaon ng lupain ng Israel, ay nangagsasalita, na sinasabi, Si Abraham ay iisa, at kaniyang minana ang lupain: ngunit tayo'y marami; ang lupain ay ibinigay sa ating pinakamana. Anak sa tawo, kadtong nanagpuyo nianang mga kamingawan sa yuta sa Israel nanagsulti, nga nanag-ingon: Si Abraham maoy usa, ug siya nakapanunod sa yuta: apan kita daghan; ang yuta gihatag kanako nga panulondon. Kayat sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Kayo'y nagsisikain ng may dugo, at itinataas ninyo ang inyong mga mata sa inyong mga diosdiosan, at nagbububo ng dugo: at inyo bagang aariin ang lupain? Busa umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kamo nanagkaon uban sa dugo, ug nanagyahat sa inyong mga mata ngadto sa inyong mga dios-dios, ug nanag-ula sa dugo: ug magapanag-iya ba diay kamo sa yuta? Kayo'y nagsisitayo sa inyong tabak, kayo'y nagsisigawa ng kasuklamsuklam, at nanirang puri bawat isa sa inyo ng asawa ng kaniyang kapuwa: at inyo bagang aariin ang lupain? Kamo nanagsalig sa inyong pinuti, kamo nagbuhat sa dulumtanan, ug naghugaw kamong tanan sa asawa sa tagsatagsa ninyo ka isigkatawo: ug magpanag-iya ba diay kamo sa yuta? Sabihin mong ganito sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Buhay ako, walang pagsalang silang nangasa mga ibang dako ay mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak, at siyang nasa luwal na parang ay ibibigay ko sa mga hayop upang lamunin, at silang nangasa mga katibayan at sa mga yungib ay mangamamatay sa salot. Mao kini ang igaingon mo kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ingon nga ako buhi, sa pagkamatuod kadtong atua sa mga kamingawan mangapukan pinaagi sa espada; ug siya nga anaa sa mahawan nga kapatagan ihatag ko sa mga mananap aron pagalamyon; ug sila nga anaa sa malig-ong mga salipdanan ug sa mga langub mangamatay sa peste. At aking gagawing sira ang lupain at katigilan; at ang kahambugan ng kaniyang lakas ay maglilikat; at ang mga bundok ng Israel ay mangasisira, na walang dadaan. Ug ang yuta himoon ko ang usa ka biniyaan ug usa nga makapahibulong; ug ang pagpagarbo sa iyang gahum matapus: ug ang bukid sa Israel mangahimo nga biniyaan, sa pagkaagi nga walay bisan usa moagi latas niana. Kung magkagayo'y malalaman nila na ako ang Panginoon, pagka aking ginawang sira at katigilan ang lupain, dahil sa lahat nilang kasuklamsuklam na kanilang nagawa. Unya sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ang yuta himoon ko na nga usa ka biniyaan ug usa nga makapahibulong, tungod sa ilang mga dulumtanan nga ilang nangahimo. At tungkol sa iyo, anak ng tao, pinagsasalitaanan ka pa ng mga anak ng iyong bayan sa siping ng mga pader at sa mga pintuan ng mga bahay, at nangagsasalitaan na bawat isa'y sa kaniyang kapatid, na sinasabi, Pumarito ka, isinasamo ko sa iyo, at dinggin mo kung ano ang salita na nanggagaling sa Panginoon. Ug mahitungod kanimo, anak sa tawo, ang mga anak sa imong katawohan nanagsulti mahitungod kanimo haduol sa mga bongbong ug sa mga ganghaan sa mga balay, ug nanagsultihanay sila ang usa sa usa, ang tagsatagsa sa iyang igsoon nga lalake, nga nagaingon: Umari ka, nangaliyupo ako kanimo, ug pamati kong unsay pulong nga nagagula gikan kang Jehova. At dumating sa iyo na wari ang bayan ay dumarating, at sila'y nagsisiupo sa harap mo na gaya ng aking bayan, at kanilang dinidinig ang iyong mga salita, ngunit hindi nila ginagawa; sapagkat sila'y nangagsasalita ng malaking pagibig ng kanilang bibig, ngunit ang kanilang puso ay nasa kanilang pakinabang. Ug sila manganha kanimo ingon sa katawohan nga manganha, ug sila maglingkod sa atubangan nimo ingon sa akong katawohan, ug sila mamati sa imong mga pulong, apan sila ayaw pagtumana; kay pinaagi sa ilang mga baba sila magapakita sa hilabihang gugma, apan ang ilang kasingkasing nanagsunod sa ilang ganancia. At, narito, ikaw ay parang masayang awit sa kanila na may maligayang tinig, at nakatutugtog na mabuti sa panugtog; sapagkat kanilang naririnig ang iyong mga salita, ngunit hindi nila ginagawa. Ug, ania karon, ikaw alang kanila ingon sa usa ka hiligugmaon nga awit sa usa nga may matahum nga tingog, ug makatugtog pag-ayo sa usa ka tulonggon; kay sila mamati sa imong mga pulong, apan sila dili motuman niana. At pagka ito'y nangyari, (narito, nangyayari,) kanila ngang malalaman na isang propeta ay napasa gitna nila. Ug sa diha nga kini mahitabo na, (ania karon, kini moabut), unya sila makaila nga dihay usa ka manalagna sa ilang taliwala. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, manghula ka laban sa mga pastor ng Israel, manghula ka, at iyong sabihin sa kanila, sa mga pastor, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sa aba ng mga pastor ng Israel na pinakakain ang kanilang sarili! hindi baga dapat pakanin ng mga pastor ang mga tupa? Anak sa tawo, panagna batok sa mga magbalantay sa mga carnero sa Israel, panagna, ug umingon ka kanila, bisan sa mga magbalantay sa mga carnero: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Alaut ang mga magbalantay sa mga carnero nga nagapasibsib hinoon sa ilang kaugalingon! dili ba ang mga magbalantay sa mga carnero magapasibsib sa mga carnero? Kayo'y nagsisikain ng gatas, at kayo'y nangananamit sa inyo ng lana, inyong pinapatay ang mga pinataba; ngunit hindi ninyo pinakakain ang mga tupa. Ginakaon ninyo ang tambok, ug nanagsaput kamo sa balhibo sa carnero, inyong gipamatay ang mga pinatambok; apan kamo wala magpasibsib sa mga carnero. Hindi ninyo pinalakas ang payat, o inyo mang pinagaling ang may sakit, o inyo mang tinalian ang may bali, o inyo mang ibinalik ang iniligaw, o inyo mang hinanap ang nawala; kundi inyong pinagpunuang may karahasan at may kahigpitan. Ang carnero nga gitakboyan sa sakit wala ninyo palig-ona, ni tambalan ninyo ang masakiton, ni bugkosan ninyo ang nabunggoan sa bukog, ni pabalikon ninyo pag-usab kadtong ginapatlaag sa halayo, ni pangitaon ninyo kadtong nawala; apan uban ang pagpugos ug kabangis giharian ninyo sila. At sila'y nangalat dahil sa walang pastor, at sila'y naging pagkain sa lahat ng hayop sa parang, at sila'y nangalat. Ug sila nanagkatibulaag, tungod kay sila walay magbalantay; ug sila nangahimong kalan-on sa tanang mga mananap sa kapatagan, ug gipatibulaag sila. Ang aking mga tupa ay nagsisilaboy sa lahat ng bundok, at sa lahat na mataas na burol: oo, ang aking mga tupa ay nangalat sa buong ibabaw ng lupa; at walang magsiyasat o humanap sa kanila. Ang akong mga carnero nanaglaroylaroy sa tanang kabukiran, ug ibabaw sa tanang kabungtoran nga hatag-as: oo, ang akong mga carnero gipatibulaag sa tibook nga nawong sa yuta; ug walay mausa nga nagsusi ug nangita kanila. Kayat kayong mga pastor, pakinggan ninyo ang salita ng Panginoon: Busa, kamo nga mga magbalantay sa mga carnero, pamati sa pulong ni Jehova: Buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, walang pagsala na dahil sa ang aking mga tupa ay naging samsam, at ang aking mga tupa ay naging pagkain sa lahat na hayop sa parang, sapagkat walang pastor, o hinanap man ng aking mga pastor ang aking mga tupa, kundi ang mga pastor ay nagsikain, at hindi pinakain ang aking mga tupa; Ingon nga buhi ako, nagaingon ang Ginoong Jehova sa pagkamatuod tungod kay ang akong mga carnero nangahimong tukbonon, ug ang akong mga carnero nangahimong kalan-on sa tanang mga mananap sa kapatagan, tungod kay walay magbalantay, ni ang akong mga magbalantay sa carnero magsusi sa akong mga carnero, kondili ang mga magbalantay nagpakaon hinoon sa ilang kaugalingon, ug wala magpasibsib sa akong mga carnero; Kayat, Oh kayong mga pastor, pakinggan ninyo ang salita ng Panginoon: Busa, kamo nga mga magbalantay sa mga carnero, pamati sa pulong ni Jehova: Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Narito, ako'y laban sa mga pastor; at aking aalisin ang aking mga tupa sa kanilang kamay, at akin silang patitigilin ng pagpapakain ng mga tupa; at hindi na naman pakakanin ng mga pastor ang kanilang sarili; at aking ililigtas ang aking mga tupa sa kanilang bibig, upang huwag maging pagkain sa kanila. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok sa magbalantay sa mga carnero; ug akong panilngon ang akong mga carnero diha sa ilang kamot, ug pahunongon ko sila pagpasibsib sa mga carnero; ni ang mga magbalantay sa carnero magpakaon pa pag-usab sa ilang kaugalingon; ug akong luwason ang akong mga carnero gikan sa ilang baba, aron sila dili mangahimong kalan-on alang kanila. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, ako, sa makatuwid baga'y ako, sisiyasat ng aking mga tupa, at aking hahanapin sila. Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako gayud, bisan ako, magasusi sa akong mga carnero, ug magapangita kanila. Kung paanong hinanap ng pastor ang kaniyang kawan sa kaarawan na siya'y nasa gitna ng kaniyang mga tupa na nangangalat, gayon ko hahanapin ang aking mga tupa; at ililigtas ko sila sa lahat ng dako na kanilang pinangalatan sa maulap at madilim na araw. Ingon sa usa ka magbalantay nga magasusi sa iyang panon sa adlaw nga anaa siya sa taliwala sa iyang mga carnero nga nanagkatibulaag ngadto sa halayo, mao man pangitaon ko ang akong mga carnero; ug luwason ko sila gikan sa tanang mga dapit diin sila managkatibulaag sulod sa madag-um ug mangiub nga adlaw. At aking ilalabas sila sa mga bayan, at pipisanin ko sila mula sa mga lupain, at dadalhin ko sila sa kanilang sariling lupain; at pasasabsabin ko sila sa mga bundok ng Israel, sa tabi ng mga daan ng tubig, at sa lahat na tinatahanang dako sa lupain. Ug kuhaon ko sila gikan sa mga katawohan, ug tigumon sila gikan sa kayutaan, ug dad-on ko sila ngadto sa ilang kaugalingong yuta; ug akong pasibsibon sila sa kabukiran sa Israel, ubay sa kasapaan sa tubig ug sa tanang mga gipuy-an nga mga dapit sa yuta. Aking pakakanin sila sa mabuting pastulan; at sa mga mataas na bundok ng kataasan ng Israel ay malalagay ang kanilang kulungan: doon mangahihiga sila sa mabuting kulungan; at sa matabang pastulan ay manginginain sila sa mga bundok ng Israel. Pasibsibon ko sila sa usa ka maayong sibsibanan; ug ibabaw sa mga hatag-as nga kabukiran sa Israel didto ibutang ang ilang toril: didto sila managpahulay sulod sa maayong toril; ug sa usa ka malamboon nga sibsibanan sila magapanibsib didto sa mga bukid sa Israel. Ako ay magiging kanilang pastor ng aking mga tupa at aking pahihigain sila, sabi ng Panginoong Dios. Ako gayud mao ang magbalantay sa akong mga carnero, ug papahulayon ko sila, nagaingon ang Ginoong Jehova. Aking hahanapin ang nawala, at ibabalik ang iniligaw, at tatalian ang nabalian, at palalakasin ang may sakit: ngunit aking lilipulin ang mataba at malakas; aking pakakanin sila sa katuwiran. Pangitaon ko kadtong nawala, ug pabalikon pag-usab kadtong ginapatlaag sa halayo, ug bugkosan ko kadtong nabunggoan sa bukog, ug palig-onon kadtong nagmasakiton: apan akong laglagon ang mga matambok ug kusgan; sila pasibsibon ko diha sa justicia. At tungkol sa inyo, Oh aking kawan, ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, ako'y humahatol sa gitna ng hayop at hayop, sa gitna ng mga lalaking tupa at mga kambing na lalake. Ug mahatungod kaninyo, Oh akong panon sa mga carnero, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako magahukom sa taliwala sa mga carnero ug mga carnero, sa mga lakeng carnero ug sa mga lakeng kanding. Inaakala baga ninyong munting bagay sa inyo na kumain sa mabuting pastulan, ngunit inyong marapat yapakan ng inyong mga paa ang nalabi sa inyong pastulan? at uminom sa malinaw na tubig, ngunit inyong marapat lampisawin ng inyong mga paa ang nalabi? Gipakaingon ba ninyo nga diyutay lamang nga butang ang pagpasibsib diha sa maayong sibsibanan, apan ginatumban pa ninyo ang salin sa inyong sibsibanan? ug sa pag-inum sa matin-aw nga tubig, apan lubogon pa ninyo ang salin sa inyong mga tiil? At tungkol sa aking mga tupa, kanilang kinakain ang inyong niyapakan ng inyong mga paa, at kanilang iniinom ang nilampisaw ng inyong mga paa. Ug mahatungod sa akong mga carnero, sila nanagsibsib nianang gitumban ninyo sa inyong mga tiil, ug sila nanag-inum nianang gilubog ninyo sa inyong mga tiil. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios sa kanila: Narito, ako, sa makatuwid baga'y ako, ay hahatol sa matabang tupa at sa payat na tupa. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova kanila: Ania karon, ako gayud, magahukom sa taliwala sa matambok nga carnero ug sa maniwang nga carnero. Sapagkat inyong itinulak ng tagiliran at ng balikat, at inyong sinuwag ng inyong mga sungay ang lahat na may sakit, hanggang sa inyong napangalat sila; Tungod kay gidus-og ninyo sa kilig ug sa abaga, ug gisungay ang tanang mga masakiton pinaagi sa inyong mga sungay hangtud nga sila ginapatlaag ninyo; Kayat aking ililigtas ang aking kawan, at hindi na sila magiging samsam; at ako'y hahatol sa tupa at tupa. Busa akong luwason ang akong panon sa mga carnero, ug sila dili na mahimong tukbonon pag-usab; ug ako maoy magahukom taliwala sa mga carnero ug sa mga carnero. At ako'y maglalagay ng isang pastor sa kanila, at kaniyang papastulin sila sa makatuwid baga'y ang aking lingkod na si David; kaniyang papastulin sila, at siya'y magiging kanilang pastor, Ug ibutang ko ang usa ka magbalantay ibabaw kanila, ug siya magapasibsib kanila, bisan pa ang akong alagad nga si David; siya magapasibsib kanila, ug siya mahimong ilang magbalantay. At akong Panginoon ay magiging kanilang Dios, at ang aking lingkod na si David ay prinsipe sa kanila; akong Panginoon ang nagsalita. Ug ako, si Jehova, mahimo nga ilang Dios, ug ang akong alagad nga si David mao ang principe sa ilang taliwala; ako, si Jehova, namulong niini. At ako'y makikipagtipan sa kanila ng tipan ng kapayapaan, at aking papawiin ang mga masamang hayop sa lupain; at sila'y magsisitahang tiwasay sa ilang, at mangatutulog sa mga gubat. Ug ako makigbuhat uban kanila sa usa ka tugon sa pakigdait, ug puhoon ko ang mga mananap nga dautan diha sa yuta; ug sila magpuyo nga may kasigurohan diha sa kamingawan, ug mangatulog diha sa kalasangan. At aking gagawing mapapalad sila at ang mga dakong nangasa palibot ng aking burol; at aking palalagpakin ang ulan sa kapanahunan; magkakaroon ng ulan ng pagpapala. Ug sila ug ang mga dapit nga nagalibut sa akong balaang mga bungtod buhaton ko nga usa ka panalangin; ug akong paulanon ang ulan sa iyang panahon; moabut ang mga ulan sa panalangin. At ang punong kahoy sa parang ay magbubunga, at ang lupa'y magsisibol ng halaman niya, at sila'y matitiwasay sa kanilang lupain; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon, pagka aking binali ang tali ng kanilang pamatok, at aking nailigtas sila sa kamay ng mga pinaglilingkuran nila. Ug ang kahoy sa kapatagan mohatag sa iyang bunga, ug ang yuta mohatag sa iyang tubo, ug sila magapuyo nga may kasigurohan sa ilang yuta; ug sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga bugtoon ko na ang mga higut nga pisi sa ilang yugo, ug sa maluwas ko sila gikan sa kamot niadtong naghimo kanila nga mga ulipon. At sila'y hindi na magiging pinakahuli sa mga bansa, o lalamunin man sila ng hayop sa lupa; kundi sila'y magsisitahang tiwasay, at walang tatakot sa kanila. Ug sila dili na mahimong tukbonon pag-usab sa mga nasud, ni subaron sila sa mga nasud, ni subaron sila sa mga mananap sa yuat; hinonoa magapuyo sila nga may kasigurohan, ug walay magahadlok kanila. At aking pagkakalooban sila ng mga pananim na ikababantog, at sila'y hindi na mangalilipol pa ng kagutom sa lupain, o magtataglay pa man ng kahihiyan sa mga bansa. Ug sila patindogan ko sa usa ka tanaman sa kabantug, ug sila dili na pagaut-uton tungod sa gutom diha sa yuta, ni magaantus sa kaulaw sa mga nasud pag-usab. At kanilang malalaman na akong Panginoon nilang Dios ay sumasa kanila, at sila na sangbahayan ni Israel ay aking bayan, sabi ng Panginoong Dios. Ug sila managpakaila nga ako, si Jehova nga ilang Dios, ako nagauban man kanila, ug nga sila, ang balay sa Israel, mao ang akong katawohan, nagaingon ang Ginoong Jehova. At kayong mga tupa ko, na mga tupa sa aking pastulan ay mga tao, at ako'y inyong Dios, sabi ng Panginoong Dios. Ug kamo nga akong mga carnero, ang mga carnero sa akong sibsibanan, mga tawo man, ug ako mao ang inyong Dios, nagaingon ang Ginoong Jehova. Bukod dito'y ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, ititig mo ang iyong mukha sa bundok ng Seir, at manghula ka laban doon, Anak sa tawo, ilingiw ang imong nawong batok sa bukid sa Seir, ug panagna batok niini, At sabihin mo roon, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, ako'y laban sa iyo, Oh bundok ng Seir, at aking iniunat ang aking kamay laban sa iyo, at gagawin kitang sira at katigilan. Ug umingon ka niana: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, Oh bukid sa Seir, ako batok kanimo, ug tuy-oron ko ang akong kamot batok kanimo, ug buhaton ko ikaw nga biniyaan ug usa nga makapatingala. Aking ilalagay na giba ang iyong mga bayan, at ikaw ay magiging sira; at iyong malalaman na ako ang Panginoon. Buhaton ko nga awa-aw ang imong mga ciudad, ug ikaw mahimong biniyaan; ug ikaw makaila nga ako mao si Jehova. Sapagkat ikaw ay nagkaroon ng laging pakikipagkaalit, at ibinigay mo ang mga anak ni Israel sa kapangyarihan ng tabak sa kapanahunan ng kanilang kasakunaan, sa kapanahunan ng parusang pinaka wakas; Tungod kay ikaw may pagdumot nga dayon, ug gitugyan mo ang Israel ngadto sa gahum sa espada sa panahon sa ilang kaalaut, sa panahon sa ilang kasal-anan sa katapusan; Kayat buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, aking itatalaga ka sa dugo, at ang dugo ay hahabol sa iyo: yamang hindi mo kinapootan ang dugo, kayat matatalaga ka sa dugo. Busa, ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, andamon ko ikaw ngadto sa dugo, ug ang dugo magagukod kanimo: sanglit wala ka magdumot sa dugo, busa ang dugo magagukod kanimo. Ganito ko gagawin ang bundok ng Seir na isang katigilan at kasiraan; at aking ihihiwalay sa kaniya siya na nagdaraan at siyang nagbabalik. Sa ingon niana buhaton ko nga usa nga makapatingala ug biniyaan ang bukid sa Seir; ug putlon ko gikan niini kadtong nagagula ug kadtong nagabalik. At aking pupunuin ang kaniyang mga bundok ng kaniyang mga nangapatay: sa iyong mga burol at sa iyong mga libis at sa lahat mong mga daan ng tubig ay mangabubuwal sila na nangapatay ng tabak. Ug pun-on ko ang iyang mga bukid sa mga pinatay: diha sa imong mga bungtod ug sa imong mga walog ug sa tanan nimong mga suba, mangapukan sila nga mga pinatay pinaagi sa espada. Ikaw ay gagawin kong pangpalaging kasiraan, at ang iyong mga bayan ay hindi tatahanan; at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Buhaton ko ikaw nga usa ka biniyaan nga walay katapusan, ug ang imong mga ciudad dili na pagapuy-an; ug kamo managpakaila nga ako mao si Jehova. Sapagkat iyong sinabi, Ang dalawang bansang ito, at ang dalawang lupaing ito ay magiging akin, at aming aariin; bagaman kinaroroonan ng Panginoon: Tungod kay ikaw nagaingon: Kining duruha ka nasud ug kining duruha ka yuta mahimong ako, ug kami magapanag-iya niini; bisan pa si Jehova mianha diha: Kayat buhay ako, sabi ng Panginoong Dios, aking gagawin ayon sa iyong galit, at ayon sa iyong pananaghili na iyong ipinakilala sa iyong pagtatanim laban sa kanila: at ako'y pakikilala sa gitna nila pagka aking hahatulan ka. Busa, ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, buhaton ko ang tanan sumala sa imong kasuko, ug sumala sa imong kasina nga gipagula mo gikan sa imong pagdumot batok kanila; ug igapaila ko ang akong kaugalingon sa taliwala nila, sa diha nga ako magahukom na kanimo. At iyong malalaman na akong Panginoon ay nakarinig ng lahat mong panunungayaw na iyong sinalita laban sa mga bundok ng Israel, na sinasabi, Nangalagay na sira ang mga yaon, nangabigay sa atin upang lamunin. Ug ikaw makaila nga ako, si Jehova, nakadungog sa tanan nimong mga pagpanghimaraut nga imong gipamulong batok sa mga bukid sa Israel, nga nagaingon: Sila nangahimong biniyaan, sila gihatag kanato aron pagalamyon. At kayo'y nangagmalaki laban sa akin ng inyong bibig, at inyong pinarami ang inyong mga salita laban sa akin: aking narinig yaon. Ug pinaagi sa inyong baba kamo nanagpadaku sa inyong kaugalingon batok kanako, ug nanagpadaghan sa inyong mga pulong batok kanako: ako nakadungog niana. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Pagka ang buong lupa ay nagagalak, akin gagawin kang sira. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa diha nga ang tibook yuta magakalipay, himoon ko ikaw nga biniyaan. Kung paanong ikaw ay nagalak sa mana ng sangbahayan ni Israel, dahil sa sira, gayon ang gagawin ko sa iyo: ikaw ay magiging sira, Oh bundok ng Seir, at buong Edom, oo, lahat ng ito; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Ingon sa imong pagkalipay mahitungod sa panulondon sa balay sa Israel, kay kini nahimong biniyaan, mao man ang buhaton ko kanimoikaw mahimong biniyaan, Oh bukid sa Seir, ug tibook nga yuta sa Idumea, bisan pa ang tanan nga anaa niini; ug sila managpakaila nga ako mao si Jehova. At ikaw, anak ng tao, manghula ka laban sa mga bundok ng Israel, at sabihin mo, Kayong mga bundok ng Israel, pakinggan ninyo ang salita ng Panginoon. Ug ikaw, anak sa tawo, panagna ngadto sa mga bukid sa Israel, ug umingon ka: Kamong kabukiran sa Israel, pamati sa pulong ni Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: sapagkat sinabi ng kaaway sa inyo, Aha! at, Ang dating mga mataas na dako ay aming pag-aari; Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ang mga kaaway nag-ingon batok kaninyo: Aha! ug ang karaang mga dapit nga hatag-as ato nang napanag-iya; Kayat manghula ka, at iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sapagkat, sa makatuwid baga'y sapagkat kanilang ginawang sira kayo, at nadaig kayo sa lahat ng dako, upang kayo'y maging pag-aari ng nalabi sa mga bansa, at kayo'y nabanggit ng mga labi ng mga mangdadaldal, at masamang ulat ng bayan; Busa panagna, ug umingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay, bisan tungod kay kanimo nahimo nila nga biniyaan ug ginalamoy kamo sa tanang kiliran, aron kamo mahuptan sa salin sa mga nasud, ug kamo madala sa mga ngabil sa mga tabian, ug sa mga dautang taho sa katawohan; Kayat kayong mga bundok ng Israel, inyong pakinggan ang salita ng Panginoong Dios: Ganito ang sabi ng Panginoong Dios sa mga bundok at sa mga burol, sa mga daan ng tubig at sa mga libis, sa mga sirang dako at sa mga bayan na nangapabayaan, na mga naging samsam at kakutyaan na nalabi sa mga bansa na nangasa palibot; Busa, kamong mga bukid sa Israel, pamati sa mga pulong sa Ginoong Jehova: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova niadtong mga bukid ug sa mga bungtod, sa mga suba ug sa mga walog, sa mga awa-aw nga gun-ob nga dapit ug sa mga ciudad nga biniyaan, nga nangahimong tukbonon ug yubitonon sa salin sa mga nasud nga nagalibut; Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Tunay na sa silakbo ng aking paninibugho ay nagsalita ako laban sa nalabi sa mga bansa, at laban sa buong Edom, na nagtakda ng aking lupain sa kanilang sarili na pag-aari na may kagalakan ng buo nilang puso, na may sama ng loob, upang ihagis na pinakasamsam. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa pagkamatuod sa taliwala sa kalayo sa akong pangabugho namulong ako batok sa salin sa mga nasud, ug batok sa tibook nga Idumea, nga nagpili sa akong yuta alang sa ilang kaugalingon aron panag-iyahon uban ang kalipay sa bug-os nilang kasingkasing, uban ang pagtamay sa kalag, sa pagsalikway niini aron mahimong tukbonon. Kayat manghula ka tungkol sa lupain ng Israel, at sabihin mo sa mga bundok at sa mga burol, sa mga daan ng tubig at sa mga libis, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, ako'y nagsalita sa aking paninibugho at sa aking kapusukan, sapagkat inyong tinaglay ang kahihiyan ng mga bansa. Busa panagna mahitungod sa yuta sa Israel, ug umingon sa mga bukid ug sa mga bungtod, sa mga suba ug sa mga walog: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako namulong sa taliwala sa akong pangabugho ug sa akong kaligutgut, tungod kay gipas-an ninyo ang kaulawan sa mga nasud: Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Aking itinaas ang aking kamay, na aking sinasabi, Tunay na ang mga bansa na nangasa palibot ninyo, mangagtataglay sila ng malaking kahihiyan. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ako nanumpa nga nagaingon: Sa pagkamatuod, ang mga nasud nga naglibut kanimo, sila magapas-an sa ilang kaulawon. Ngunit, kayo, Oh mga bundok ng Israel, inyong isusupling ang inyong mga sanga, at magbubunga sa aking bayang Israel; sapagkat sila'y malapit nang dumating. Apan kamo, Oh mga bukid sa Israel, kamo magpatuybo sa inyong mga sanga, ug mohatag sa inyong bunga sa akong katawohan nga Israel; kay ania na sa haduol sila nga moanhi. Sapagkat, narito, ako'y sa inyo, at ako'y babalik sa inyo, at kayo'y mabubukid at mahahasikan; Kay, ania karon ako alang kaninyo, ug ako molingi kaninyo ug kamo pagaumahon, ug pagapugsan: At ako'y magpaparami ng mga tao sa inyo, buong sangbahayan ni Israel, sa makatuwid baga'y siyang lahat; at ang mga bayan ay tatahanan, at ang mga sirang dako ay mangatatayo; Ug padaghanon ko ang mga tawo diha kaninyo, ang tibook balay sa Israel, bisan pa ang tanan niini; ug ang mga ciudad pagapuy-an, ug ang nangagun-ob nga mga dapit pagatukoron pag-usab; At ako'y magpaparami sa inyo ng tao at hayop; at sila'y magsisidami at mangagkakaanak: at aking patatahanin kayo ayon sa inyong dating kalagayan, at gagawan ko kayo ng magaling kay sa una: at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Ug padaghanon ko diha kaninyo ang tawo ug ang mananap; ug sila modaghan ug magamabungaon; ug himoon ko nga pagapuy-an kamo ingon sa karaan ninyong kahimtang, ug buhaton ko ang labi pang maayo kaninyo kay sa inyong mga sinugdanan: ug kamo managpakaila nga ako mao si Jehova. Oo, aking palalakarin sa inyo ang mga tao, sa makatuwid baga'y ang aking bayang Israel; at kanilang aariin ka, at ikaw ay magiging kanilang mana, at hindi mo na sila wawalaan ng mga anak. Oo, akong palakton diha kaninyo ang mga tawo, bisan ang akong katawohan nga Israel; ug sila manag-iya kanimo, ug ikaw mahimo nga ilang panulondon, ug sila sukad karon dili na mahutdan mo sa mga anak. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sapagkat kanilang sinasabi sa iyo, Ikaw na lupain ay manglalamon nga ng mga tao, at naging mapagpahirap sa iyong bansa; Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay sila nagaingon kaninyo: Ikaw yuta mao man ang usa ka magsusubad sa mga tawo, ug nag-usik sa imong nasud; Kayat hindi ka na manglalamon pa ng mga tao o papatay pa man sa iyong bansa, sabi ng Panginoong Dios; Busa dili na ikaw magasubad sa mga tawo, ni paghutdan mo ang imong nasud pag-usab, nagaingon ang Ginoong Jehova; O iparirinig ko pa man sa iyo ang kahihiyan ng mga bansa, o magtataglay ka pa man ng kakutyaan ng mga bayan, o ititisod mo pa man ang iyong bansa, sabi ng Panginoong Dios. Ni padunggon ko ikaw pag-usab sa kaulawon sa mga nasud, ni magapas-an pa ikaw pag-usab sa pagtamay sa mga katawohan, ni papangdolon mo pag-usab ang imong nasud, nagaingon ang Ginoong Jehova. Bukod dito'y dumating sa akin ang salita ng Panginoon, na nagsasabi, Labut pa ang pulong ni Jehova miabut kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, nang tumatahan ang sangbahayan ni Israel sa kanilang sariling lupain, kanilang inihawa ng kanilang lakad at ng kanilang mga gawa: ang kanilang lakad sa harap ko ay naging parang karumihan ng babae sa kaniyang kapanahunan. Anak sa tawo, sa diha nga nagpuyo pa ang balay sa Israel sa kaugalingon nilang yuta, ilang gihugawan kini pinaagi sa ilang kaugalingong batasan ug sa ilang mga buhat: ang ilang batasan diha sa akong atubangan ingon sa kahugaw sa babaye sa panahon sa iyang kahugaw nga binulan. Kayat aking ibinugso ang aking kapusukan sa kanila dahil sa dugo na kanilang ibinubo sa lupain, at dahil sa kanilang nilapastangan ng kanilang mga diosdiosan; Busa akong gibubo ang akong kaligutgut diha kanila tungod sa dugo nga ilang gibubo sa yuta, ug tungod kay ilang gihugawan kana sa ilang mga dios-dios; At aking pinangalat sila sa mga bansa, at sila'y nagsipanabog sa mga lupain: ayon sa kanilang lakad at ayon sa kanilang mga gawa ay hinatulan ko sila. Ug akong gipapatlaag sila sa taliwala sa mga nasud, ug sila nagtibulaag sa kayutaan: sumala sa ilang batasan ug sumala sa ilang mga buhat gihukman ko sila. At nang sila'y dumating sa mga bansa, na kanilang pinaroonan, kanilang nilapastangan ang aking banal na pangalan; sa pagsasabi ng mga tao tungkol sa kanila, Ang mga ito ay bayan ng Panginoon, at nagsilabas sa kaniyang lupain. Ug sa diha nga midangat sila sa mga nasud, diin sila ming-adto, nagpasipala sila sa akong balaan nga ngalan; sa pagkaagi nga ang mga tawo ming-ingon mahitungod kanila: Mao kini ang mga tawo ni Jehova, ug nanggula gikan sa iyang yuta. Ngunit iginalang ko ang aking banal na pangalan, na nilapastangan ng sangbahayan ni Israel sa mga bansa na kanilang pinaroonan. Apan gimahal ko ang akong balaan nga ngalan, nga gipasipad-an sa balay sa Israel sa taliwala sa mga nasud, diin sila ming-adto. Kayat sabihin mo sa sangbahayan ni Israel, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios; Hindi ko ginawa ito dahil sa inyo, Oh sangbahayan ni Israel, kundi dahil sa aking banal na pangalan, na inyong nilapastangan sa mga bansa na inyong pinaroonan. Busa ingna ang balay sa Israel: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ako wala magbuhat niini tungod kaninyo, Oh balay sa Israel, kondili tungod sa balaan nakong ngalan, nga inyong gipasipad-an sa taliwala sa mga nasud, diin kamo ming-adto. At aking babanalin ang aking dakilang pangalan, na nalapastangan sa mga bansa, na inyong nilapastangan sa gitna nila; at malalaman ng mga bansa na ako ang Panginoon, sabi ng Panginoong Dios, pagka ako'y aariing banal sa inyo sa harap ng kanilang mga mata. Ug balaanon ko ang akong daku nga ngalan, nga gipasipad-an sa taliwala sa mga nasud, nga inyong gipasipad-an sa ilang taliwala; ug ang mga nasud managpakaila nga ako mao si Jehova, nagaingon ang Ginoong Jehova, sa diha nga ako pagabalaanon diha kaninyo sa atubangan sa ilang mga mata. Sapagkat aking kukunin kayo sa mga bansa, at pipisanin ko kayo na mula sa lahat ng lupain, at dadalhin ko kayo sa inyong sariling lupain. Kay panguhaon ko kamo gikan sa taliwala sa mga nasud, ug tigumon ko kamo gikan sa tanang kayutaan, ug panad-on ko kamo ngadto sa inyong kaugalingon nga yuta. At ako'y magwiwisik ng malinis na tubig sa inyo, at kayo'y magiging malinis: sa buo ninyong karumihan, at sa lahat ninyong mga diosdiosan, lilinisin ko kayo. Unya bisibisan ko kamo sa malinis nga tubig, ug kamo mangahinlo gikan sa tanan ninyong kahugawan, ug gikan sa tanan ninyong dios-dios, hinloan ko kamo. Bibigyan ko rin naman kayo ng bagong puso, at lalagyan ko ang loob ninyo ng bagong diwa; at aking aalisin ang batong puso sa inyong katawan, at aking bibigyan kayo ng pusong laman. Hatagan ko usab kamo sa usa ka bag-o nga kasingkasing, ug ang usa ka bag-ong espiritu igabutang ko sa sulod ninyo; kuhaon ko ang batoon nga kasingkasing gikan sa inyong unod, ug hatagan ko kamo sa usa ka kasingkasing nga unod. At aking ilalagay ang aking Espiritu sa loob ninyo, at palalakarin ko kayo ng ayon sa aking mga palatuntunan, at inyong iingatan ang aking mga kahatulan, at isasagawa. Ug igabutang ko ang akong Espiritu sa sulod ninyo, ug palakton ko kamo sa akong kabalaoran, ug kamo magabantay sa akong mga tulomanon, ug magatuman kanila. At kayo'y magsisitahan sa lupain na ibinigay ko sa inyong mga magulang; at kayo'y magiging aking bayan, at ako'y magiging inyong Dios. Ug kamo magapuyo sa yuta nga gihatag ko sa inyong mga amahan: ug kamo mahimong akong katawohan, ug ako mahimong inyong Dios. At lilinisin ko kayo sa lahat ninyong karumihan: at aking patutubuin ang trigo, at aking pararamihin, at hindi na ako magpaparating ng kagutom sa inyo. Ug ako magaluwas kaninyo gikan sa inyong tanan nga mga kahugawan: ug ipatawag ko ang trigo, ug padaghanon kini, ug kamo dili ko pabug-atan sa kagutmanan. At aking pararamihin ang bunga ng punong kahoy, at ang ani sa bukid, upang huwag na kayong tumanggap pa ng kadustaan ng kagutom sa mga bansa. Ug padaghanon ko ang bunga sa kahoy, ug ang abut sa kaumahan, aron dili na kamo makadawat pag-usab sa pagkatalamayon tungod sa kagutmanan sa taliwala sa mga nasud. Kung magkagayo'y inyong maaalaala ang inyong mga masamang lakad, at ang inyong mga gawa na hindi mabuti; at kayo'y mayayamot sa inyong sarili sa inyong paninging sarili, dahil sa inyong mga kasamaan at dahil sa inyong mga kasuklamsuklam. Unya mahinumdum kamo sa inyong mga dautang batasan, ug sa inyong mga buhat nga dili maayo; ug ngilaran kamo sa inyong kaugalingong mga mata tungod sa inyong mga kasal-anan ug tungod sa inyong mga dulumtanan. Hindi dahil sa inyo ginagawa ko ito, sabi ng Panginoong Dios, tantuin ninyo: kayo'y mangahiya at mangalito dahil sa inyong mga lakad, Oh sangbahayan ni Israel. Dili tungod kaninyo gibuhat ko kini, nag-ingon ang Ginoong Jehova, hibaloi ninyo: pangaulaw ug pangalibog kamo tungod sa inyong mga batasan, Oh balay sa Israel. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sa araw na aking linisin kayo sa lahat ninyong kasamaan, aking patatahanan ang mga bayan, at ang mga gibang dako ay mangatatayo. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa adlaw nga ako magahinlo na kaninyo gikan sa tanan ninyong kasal-anan, papuy-an ko kaninyo ang mga ciudad ug ang mga gun-ob nga dapit pahiulian pagtukod. At ang lupain na naging sira ay mabubukid, na naging sira sa paningin ng lahat na nangagdaraan. Ug ang yuta nga nahimong biniyaan pagaumahon, tungod kay kana biniyaan sa mga mata sa tanan nga nangagi. At kanilang sasabihin, Ang lupaing ito na naging sira ay naging gaya ng halamanan ng Eden; at ang sira at giba at wasak na mga bayan ay nakukutaan at tinatahanan. Ug sila moingon: Kining yutaa nga nabiniyaan nahimong ingon sa tanaman sa Eden; ug ang awa-aw ug biniyaan ug guba nga mga ciudad ginakutaan ug ginapuy-an. Kung magkagayo'y malalaman ng mga bansa na nalabi sa palibot ninyo na akong Panginoon ay nagtayo ng mga guhong dako, at tinamnan ko ang dakong sira: akong Panginoon ang nagsalita, at aking gagawin. Unya ang mga nasud nga nanghibilin nga nagalibut kaninyo managpakaila nga ako, si Jehova, nagtukod sa mga dapit nga nangaguba, ug nagtanum nianang dapit nga biniyaan: ako, si Jehova, namulong niini, ug magabuhat niini. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Bukod dito pa'y pagsasanggunian ako ng sangbahayan ni Israel, upang gawin sa kanila; ako'y magpaparami sa kanila ng tao na parang kawan. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Labut pa, tungod niini, magapakisusi ang balay sa Israel tungod kanako, sa pagbuhat niini alang kanila: padaghanon ko sila sa mga tawo nga maingon sa usa ka panon. Kung paano ang kawan na panghain, kung paano ang kawan ng Jerusalem sa kanilang mga takdang kapistahan, gayon mapupuno ang mga gibang bayan ng mga kawan ng mga tao: at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Ingon sa panon alang sa halad, ingon sa panon sa Jerusalem sa iyang mga tinudlo nga fiesta, mao man ang mga awa-aw nga mga ciudad mapuno sa mga panon sa mga tawo, ug sila managpakaila nga ako mao si Jehova. Ang kamay ng Panginoon ay sumasa akin, at kaniyang dinala ako sa Espiritu ng Panginoon, at inilagay niya ako sa gitna ng libis; at yao'y puno ng mga buto. Ang kamot ni Jehova gitapion kanako, ug ako gidala niya diha sa Espiritu ni Jehova, ug gipahamutang ako sa taliwala sa walog; ug kadto napuno sa mga bukog. At pinaraan niya ako sa tabi ng mga yaon sa palibot: at, narito, may totoong marami sa luwal na libis; at, narito, mga totoong tuyo. Ug sila gipalibutan niya kanako: ug, ania karon, dihay daghanan uyamut sulod sa mahawan nga walog; ug, ania karon, sila nga uga sa hilabihan, At kaniyang sinabi sa akin, Anak ng tao, maaari bagang mabuhay ang mga butong ito? At ako'y sumagot, Oh Panginoong Dios; ikaw ang nakakaalam. Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, mabuhi pa ba kining mga bukoga? Ug ako mitubag: Oh Ginoong Jehova, ikaw nahibalo. Muling sinabi niya sa akin, Manghula ka sa mga butong ito, at sabihin mo sa kanila, Oh kayong mga tuyong buto, inyong pakinggan ang salita ng Panginoon. Siya miingon na usab kanako: Panagna mahitungod niining mga bukog, ug umingon ka kanila: Oh kamo nga mga uga nga bukog, pamati sa pulong ni Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios sa mga butong ito: Narito, aking papapasukin ang hinga sa inyo, at kayo'y mangabubuhay. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova niining mga bukog: Ania karon, akong pasudlon ang gininhawa kaninyo, ug kamo mangabuhi. At lalagyan ko kayo ng mga litid, at babalutin ko kayo ng laman, at tatakpan ko kayo ng balat, at lalagyan ko kayo ng hininga, at kayo'y mangabubuhay; at inyong malalaman na ako ang Panginoon. Ug ipahamutang ko ang mga kusog diha kaninyo, ug kamo patuboan ko sa mga unod, ug tabonan ko kamo sa panit ug sudlan ko kamo sa gininhawa, ug kamo mangabuhi; ug kamo managpakaila nga ako mao si Jehova. Sa gayo'y nanghula ako ng gaya ng iniutos sa akin: at habang ako'y nanghuhula, may naghinugong, at, narito, isang lindol; at ang mga buto ay nangagkalapit, buto sa kaniyang buto. Busa ako nanagna ingon sa gisugo kanako: ug sa pagpanagna nako, dihay usa ka dinahunog, ug, ania karon, usa ka linog; ug ang mga bukog nanagtigum, bukog ngadto sa iyang bukog. At ako'y tumingin, at, narito, may mga litid sa mga yaon, at laman ay lumitaw sa mga yaon at ang balat ay tumakip sa mga yaon sa ibabaw; ngunit walang hininga sa kanila. Ug nasud-ong ko, ug, ania karon, may mga kusog diha kanila, ug ang mga unod mingtubo, ug ang panit mingtabon kanila sa ibabaw; apan walay gininhawa diha kanila. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Manghula ka sa hangin, manghula ka, anak ng tao, at sabihin mo sa hangin, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Manggaling ka sa apat na hangin, Oh hinga, at humihip ka sa mga patay na ito, upang sila'y mangabuhay. Unya siya miingon kanako: Panagna ngadto sa hangin, panagna, anak sa tawo, ug umingon ka sa hangin: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Umari ka gikan sa upat ka hulongawan sa hangin, Oh gininhawa, umari ka, ug guminhawa niining mga pinatay, aron sila mangabuhi. Sa gayo'y nanghula ako ng gaya ng iniutos niya sa akin, at ang hininga ay pumasok sa kanila, at sila'y nangabuhay, at nagsitayo ng kanilang mga paa, isang totoong malaking pulutong. Busa ako nanagna ingon sa iyang gisugo kanako, ug ang gininhawa misulod kanila, ug sila mangabuhi, ug nanindog sa ilang mga tiil, usa ka daku uyamut nga panon sa kasundalohan. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Anak ng tao, ang mga butong ito ay ang buong sangbahayan ni Israel: narito, kanilang sinasabi, Ang ating mga buto ay natuyo, at ang ating pagasa ay nawala; tayo'y lubos na nahiwalay. Unya siya miingon kanako: Anak sa tawo, kining mga bukog mao ang tibook nga balay sa Israel: ania karon, sila nanag-ingon: Ang among mga bukog nangauga, ug ang among paglaum nawagtang: kami gipamutol nga binulag sa among mga bahin. Kayat manghula ka, at sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, aking bubuksan ang inyong mga libingan, at aking pasasampahin kayo mula sa inyong mga libingan, Oh bayan ko; at aking dadalhin kayo sa lupain ng Israel. Busa panagna, ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, Oh akong katawohan; ablihan ko ang inyong mga lubnganan, ug pasak-on ko kamo gikan sa inyong mga lubnganan; ug dad-on ko kamo ngadto sa yuta sa Israel. At inyong malalaman na ako ang Panginoon, pagka aking binuksan ang inyong libingan, at aking pinasampa kayo na mula sa inyong mga libingan, Oh bayan ko. Ug kamo makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ablihan ko na ang inyong mga lubnganan, Oh akong katawohan, ug pasak-on ko kamo gikan sa inyong mga lubnganan. At aking ilalagay ang aking Espiritu sa inyo, at kayo'y mangabubuhay, at aking ilalagay kayo sa inyong sariling lupain, at inyong mangalalaman na akong Panginoon ang nagsalita, at nagsagawa, sabi ng Panginoon. Ug pasudlon ko kaninyo ang akong Espiritu, ug kamo mangabuhi, ug ipahaluna ko kamo sa inyong kaugalingong yuta: ug kamo makaila nga ako, si Jehova, namulong niini ug naghimo niini, nag-ingon si Jehova. Ang salita ng Panginoon ay dumating uli sa akin, na nagsasabi: Ang pulong ni Jehova midangat pag-usab kanako, nga nagaingon: At ikaw, anak ng tao, kumuha ka ng isang tungkod, at sulatan mo sa ibabaw, Sa Juda at sa mga anak ni Israel na kaniyang mga kasama: saka kumuha ka ng ibang tungkod, at iyong sulatan: Sa Jose, na siyang tungkod ng Ephraim, at sa buong sangbahayan ni Israel na kaniyang mga kasama: Ug ikaw, anak sa tawo, kumuha ka alang kanimo usa ka sungkod, ug isulat sa ibabaw niini: alang sa Juda, ug alang sa mga anak sa Israel nga iyang mga kauban: unya kumuha sa laing sungkod, ug isulat sa ibabaw niini: Alang kang Jose, ang sungkod sa Ephraim, ug alang sa tibook balay sa Israel nga iyang mga kauban: At iyong papagugnayugnayin sa ganang iyo na maging isang tungkod, upang maging isa sa iyong kamay. Ug sila hiusahon mo alang kanimo ang usa sa usa nga mahimong usa ka sungkod, ug sila mahimo nga usa ka sungkod diha sa imong kamot. At pagka ang mga anak ng iyong bayan ay mangagsasalita sa iyo, na mangagsasabi, Hindi mo baga ipakikilala sa amin kung ano ang kahulugan ng mga ito? Ug diha nga ang mga anak sa imong katawohan mosulti kanimo, nga magaingon: Dili ba ipakita mo kanamo kong unsay buot mo ipasabut niini? Sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, aking kukunin ang tungkod ng Jose, na nasa kamay ng Ephraim, at ang mga lipi ng Israel na kaniyang mga kasama: at akin silang isasama roon, sa tungkod ng Juda, at gagawin ko silang isang tungkod, at sila'y magiging isa sa aking kamay. Umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: ania karon, kuhaon ko ang sungkod ni Jose, nga anaa sa kamot ni Ephraim, ug ang mga banay sa Israel nga iyang mga kauban; ug ibutang ko sila uban niini, bisan pa uban sa sungkod sa Juda, ug himoon ko sila nga usa ka sungkod, ug sila mahimong usa sa akong kamot. At ang tungkod na iyong sinusulatan ay hahawakan mo sa harap ng kanilang mga mata. Ug ang mga sungkod nga imong gisulatan mahulog sa imong kamot sa atubangan sa ilang mga mata. At sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, aking kukunin ang mga anak ni Israel mula sa gitna ng mga bansa, na kanilang pinaroonan, at pipisanin ko sila sa lahat ng dako, at dadalhin ko sila sa kanilang sariling lupain: Ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, panguhaon ko ang mga anak sa Israel gikan sa taliwala sa mga nasud, diin sila ming-adto, ug tigumon ko sila gikan sa tanang kiliran, ug panad-on ko sila ngadto sa ilang kaugalingong yuta: At gagawin ko silang isang bansa sa lupain, sa mga bundok ng Israel; at isang hari ang magiging hari sa kanilang lahat; at hindi na sila magiging dalawang bansa, o mahahati pa man sila sa dalawang kaharian; Ug buhaton ko sila nga usa ka nasud diha sa yuta, ibabaw sa kabukiran sa Israel; ug ang usa ka hari mahimong hari kanilang tanan; ug sila dili na duha ka mga nasud, ni bahinon pa gayud sila sa duruha ka gingharian; At hindi na naman mapapahamak pa sila ng dahil sa kanilang mga diosdiosan, o sa kanila mang mga kasuklamsuklam na bagay, o sa anoman sa kanilang mga pagsalangsang; kundi aking ililigtas sila mula sa lahat nilang tahanang dako, na kanilang pinagkasalanan, at lilinisin ko sila: sa gayo'y magiging bayan ko sila, at ako'y magiging kanilang Dios. Ni maghugaw pa sila pag-usab sa ilang mga kaugalingon tungod sa ilang mga dios-dios, ni tungod sa ilang makapaluod nga mga butang, ni tungod sa bisan unsa nga kalapasan nila; apan luwason ko sila gikan sa ilang mga dapit nga puloy-anan, diin didto sila managpakasala, ug hinloan ko sila: sa ingon niana sila mahimo nga katawohan ko, ug ako mahimo nga ilang Dios. At ang aking lingkod na si David ay magiging hari sa kanila; at silang lahat ay magkakaroon ng isang pastor; magsisilakad din naman sila ng ayon sa aking mga kahatulan, at susundin ang aking mga palatuntunan, at isasagawa. Ug si David nga akong alagad maoy magahari sa ibabaw nila, ug silang tanan may usa lamang ka magbalantay: sila usab magalakaw sa akong mga tulomanon, ug magabantay sa akong kabalaoran ug magabuhat kanila. At sila'y magsisitahan sa lupain na aking ibinigay kay Jacob na aking lingkod, na tinahanan ng inyong mga magulang; at sila'y magsisitahan doon, sila at ang kanilang mga anak, at ang mga anak ng kanilang mga anak, magpakailan man: at si David na aking lingkod ay magiging kanilang prinsipe magpakailan man. Ug sila magapuyo sa yuta nga gihatag ko kang Jacob nga akong alagad, diin didto magpuyo ang inyong mga amahan; ug sila magapuyo didto, sila, ug ang ilang mga anak, ug ang mga anak sa ilang mga anak, sa walay katapusan: ug ang akong alagad nga si David mahimo nga ilang principe sa walay katapusan. Bukod dito'y makikipagtipan ako ng tipan ng kapayapaan sa kanila; magiging tipan na walang hanggan sa kanila; at aking ilalagay sila, at pararamihin sila at itatatag ko ang aking santuario sa gitna nila magpakailan man. Labut pa ako makigtukod usa ka tugon sa pakigdait uban kanila; kini mahimo nga usa ka tugon nga walay katapusan uban kanila; ug sila ipahamutang ko, ug padaghanon ko sila, ug ipahaluna ko ang akong balaan nga puloy-anan sa taliwala nila sa walay katapusan gayud. Ang aking tabernakulo naman ay mapapasa gitna nila; at ako'y magiging kanilang Dios, at sila'y magiging aking bayan. Ang akong tabernaculo magauban usab kanila; ug ako mahimo nga ilang Dios, ug sila mahimo nga akong katawohan. At malalaman ng mga bansa na ako ang Panginoon na nagpapabanal sa Israel, pagka ang aking santuario ay mapapasa gitna nila magpakailan man. Ug ang mga nasud makaila nga ako mao si Jehova nga nagabalaan sa Israel, sa diha nga ang akong balaan nga puloy-anan mahimutang na sa taliwala nila sa walay katapusan gayud. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Anak ng tao, iharap mo ang iyong mukha sa dako ni Gog, sa lupain ng Magog, na prinsipe sa Ros, sa Mesech, at sa Tubal, at manghula ka laban sa kaniya, Anak sa tawo, ipaatubang ang imong nawong paingon sa Gog, ang yuta ni Magog, ang principe sa Rosh, ug Mesech, ug Tubal, ug panagna batok kaniya, At iyong sabihin, ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, ako'y laban sa iyo, Oh Gog, na pangulo sa Ros, sa Mesech, at sa Tubal: Ug umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok kanimo, Oh Gog, principe sa Rosh, sa Mesech, ug sa Tubal: At aking ipipihit ka sa palibot, at kakawitan ko ng mga pangbingwit ang iyong mga panga, at ilalabas kita, at ang iyong buong kawal, mga kabayo at mga mangangabayo, na nasusuutan silang lahat ng buong kasakbatan, na malaking pulutong na may longki at kalasag, silang lahat ay nangagtatangan ng mga tabak: Ug pabalikon ko ikaw, ug sabitan ko sa mga taga ang imong mga apapangig, ug pagulaon ko ikaw, ug ang tanan mong kasundalohan, mga kabayo ug mga magkakabayo, silang tanan sangkap sa hinagiban, usa ka dakung panon uban ang mga kalasag ug taming, silang tanan nga nanaggamit ug mga pinuti: Ang Persia, ang Cus, at ang Phut ay kasama nila; silang lahat na may kalasag at turbante; Ang Persia, ang Etiopia, ang Put uban kanila, silang tanan uban ang taming ug salokot; Ang Gomer at ang lahat niyang mga pulutong; ang sangbahayan ni Togarma sa mga pinakahuling bahagi ng hilagaan, at lahat niyang mga pulutong; maraming bayan na kasama mo. Ang Gomer, ug ang tanan niyang mga tinawo; ang balay sa Togarma sa kinatumyang mga bahin sa amihanan, ug ang tanan niyang mga tinawo; bisan ang daghang mga katawohan uban kanimo. Humanda ka, oo, humanda ka, ikaw, at ang lahat ng iyong mga pulutong na napisan ko sa iyo, at maging bantay ka sa kanila. Mag-andam ka, oo, mag-andam ka sa imong kaugalingon, ikaw, ug ang tanan mo nga panon sa kasundalohan nga nagatigum nganha kanimo, ug ikaw mahimo nga usa ka magbalantay kanila. Pagkatapos ng maraming araw ay dadalawin ka: sa mga huling taon ay papasok ka sa lupain na ibinalik na mula sa paghabol ng tabak na napisan mula sa maraming bayan, sa mga bundok ng Israel, na naging laging giba; ngunit nalabas sa mga bayan, at sila'y magsisitahang tiwasay, silang lahat. Sa tapus sa daghang mga adlaw ikaw pagadu-awon: sa ulahing mga tuig ikaw mosulod sa yuta nga nabawi gikan sa espada, nga ginatigum gikan sa daghang mga katawohan, ibabaw sa kabukiran sa Israel, nga nahimong awa-aw sa kanunay; apan gipagula gikan sa mga katawohan, ug sila magpuyo sa kasigurohan, silang tanan. At ikaw ay sasampa, ikaw ay darating na parang bagyo, ikaw ay magiging parang ulap na tatakip sa lupain, ikaw, at ang lahat mong mga pulutong, at ang maraming tao na kasama mo. Ug ikaw motungas, ikaw moabut ingon sa usa ka bagyo, ikaw mahimong ingon sa usa ka panganod nga motabon sa yuta, ikaw, ug ang tanan mong mga tinawo, ug ang daghang mga katawohan uban kanimo. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Mangyayari sa araw na yaon, na mga bagay ay darating sa iyong pagiisip, at ikaw ay magpapanukala ng masamang panukala: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kini mahinabo niadtong adlawa, nga ang mga butang motungha sa imong hunahuna, ug ikaw magalalang sa usa ka lalang nga dautan: At iyong sasabihin, Ako'y sasampa sa lupaing may mga nayong walang kuta; sasampahin ko sila na nasa katahimikan, na nagsisitahang tiwasay, silang lahat na nagsisitahang walang kuta, at wala kahit mga halang o mga pintuang-bayan man; Ug ikaw moingon: Sulongon ko ang yuta sa mga balangay nga dili kinutaan; adtoon ko sila nga anaa sa pagpahulay, nga nanagpuyo sa kasigurohan, silang tanan nga nanagpuyo nga walay mga kuta, ug walay mga trangka ni mga ganghaan; Upang kumuha ng samsam, at upang kumuha ng huli; upang ibalik ang iyong kamay laban sa mga gibang dako na tinatahanan ngayon, at laban sa bayan na napisan mula sa mga bansa, na nagtangkilik ng mga hayop at mga pag-aari, na nagsisitahan sa gitna ng lupa. Sa pagkuha nga mga inagaw ug sa pagkuha sa tukbonon; sa pagpabalik sa imong kamot batok sa nagun-oban nga mga dapit nga karon ginapuy-an na, ug batok sa katawohan nga ginatigum gikan sa mga nasud, nga nakaagaw sa mga vaca ug mga manggad, nga nanagpuyo sa kinapusoran sa yuta. Ang Seba, at ang Dedan, at ang mga mangangalakal sa Tarsis, sangpu ng lahat ng batang leon niyaon, ay magsasabi sa iyo, Naparito ka baga upang kumuha ng samsam? pinisan mo baga ang iyong pulutong upang kumuha ng samsam? upang magdala ng pilak at ginto, upang magdala ng mga hayop at mga pag-aari, upang kumuha ng malaking samsam? Ang Seba ug Dedan, ug ang mga magpapatigayon sa Tarsis, uban ang tanang mga batan-on nga mga leon didto, magaingon kanimo: Mianhi ba ikaw aron sa pagtikas sa inagaw? gipatigum ba nimo ang imong panon sa katawohan aron sa pagtikas sa tukbonon? sa pagtulis sa salapi ug bulawan, sa pagkawat sa mga vaca ug mga manggad, sa pagtikas sa usa ka daku nga inagaw? Kayat, anak ng tao, ikaw ay manghula, at sabihin mo kay Gog, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sa araw na ang aking bayang Israel ay tatahang tiwasay, hindi mo baga malalaman? Busa anak sa tawo, panagna, ug umingon ka sa Gog: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Niadtong adlawa sa diha nga ang akong katawohan nga Israel magapuyo sa kasigurohan, dili ba ikaw mahibalo niini? At ikaw ay darating na mula sa iyong dako, mula sa mga kahulihulihang bahagi ng hilagaan, ikaw, at ang maraming tao na kasama mo, silang lahat na nangakasakay sa mga kabayo, malaking pulutong at makapangyarihang hukbo; Ug ikaw moabut gikan sa imong dapit gikan sa mga kinatumyang bahin sa amihanan, ikaw, ug daghang mga katawohan uban kanimo, silang tanan managkabayo sa kabayo, usa ka dakung panon sa katawohan, ug usa ka gamhanan nga panon sa kasundalohan; At ikaw ay sasampa laban sa aking bayang Israel, na parang ulap na tatakip sa lupain: mangyayari sa mga huling araw, na dadalhin kita laban sa aking lupain, upang makilala ako ng mga bansa, pagka ako'y aariing banal sa iyo, Oh Gog, sa harap ng kanilang mga mata. Ug ikaw motungas batok sa akong katawohan nga Israel, ingon sa usa ka panganod nga motabon sa yuta: mahitabo kini sa ulahing mga adlaw, nga dad-on ko gayud ikaw batok sa akong yuta, aron ang mga nasud makaila kanako, sa diha nga ako pagabalaanon diha kanimo, Oh Gog, sa atubangan sa ilang mga mata. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Ikaw baga yaong aking sinalita nang una sa pamamagitan ng aking mga lingkod na mga propeta ng Israel, na nagsipanghula nang mga araw na yaon, ng tungkol sa malaong panahon, na aking dadalhin ka laban sa kanila? Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ikaw ba kadtong akong gihisgutan sa kanhing panahon pinaagi sa akong mga alagad nga mga manalagna sa Israel, nga nanagpanagna niadtong mga adlawa sa daghang mga tuig, nga dad-on ki ikaw batok kanila? At mangyayari sa araw na yaon, pagka si Gog ay paroroon laban sa lupain ng Israel, sabi ng Panginoong Dios, na ang aking kapusukan ay sasampa sa aking mga butas ng ilong. Ug mahitabo niadtong adlawa, sa diha nga si Gog mosulong batok sa yuta sa Israel, nagaingon ang Ginoong Jehova, nga ang akong kaligutgut magautbo sa akong ilong. Sapagkat sa aking paninibugho at sa sigalbo ng aking poot ay nagsalita ako, Tunay na sa araw na yaon ay magkakaroon ng malaking panginginig sa lupain ng Israel; Kay sa akong pangabugho ug sa kalayo sa akong kaligutgut ako namulong: Sa pagkamatuod niadtong adlawa may usa ka dakung linog sa yuta sa Israel; Na anopat ang mga isda sa dagat, at ang mga ibon sa himpapawid, at ang mga hayop sa parang, at lahat na nagsisiusad na bagay na nagsisiusad sa ibabaw ng lupa, at lahat ng tao na nangasa ibabaw ng lupa, magsisipanginig sa aking harapan, at ang mga bundok ay mangaguguho at ang mga matarik na dako ay mangabababa, at bawat kuta ay mangababagsak sa lupa. Sa pagkaagi nga ang mga isda sa dagat, ug ang langgam sa kalangitan, ug ang mga mananap sa kapatagan, ug ang tanang mga butang nga nagakamang nga nagkamang sa yuta, ug ang tanang mga tawo nga anaa sa nawong sa yuta, mokurog sa akong presencia, ug ang mga bukid pagatumpagon, ug ang mga dapit nga bakilid pagabungkagon, ug ang tanan nga kuta mapukan ngadto sa yuta. At aking tatawagin sa lahat ng aking mga bundok ang tabak laban sa kaniya, sabi ng Panginoong Dios: ang tabak ng bawat lalake ay magiging laban sa kaniyang kapatid. Ug ako magpatawag sa usa ka espada batok kaniya ngadto sa akong tanan nga kabukiran, nagaingon ang Ginoong Jehova: ang tagsatagsa ka pinuti sa tawo mahimong batok sa iyang igsoon nga lalake, At ako'y makikipaglaban sa kaniya sa pamamagitan ng salot at ng dugo; at pauulanan ko siya, at ang kaniyang mga pulutong, at ang maraming bayan na kasama niya, ng napakalakas na ulan, at ng mga malaking granizo, ng apoy, at ng azufre. Ug magapakanaug ako sa hukom batok kaniya uban ang kamatay ug uban ang dugo; ug paulanan ko siya ug ang iyang mga tinawo, ug ang daghang mga katawohan nga ming-uban kaniya, sa ulan nga makapabaha, ug sa dagkung mga ulan-nga-yelo, kalayo, ug azufre. At ako'y pakikitang dakila at banal, at ako'y pakikilala sa harap ng mga mata ng maraming bansa; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Ug ako magapadaku sa akong kaugalingon, ug magabalaan sa akong kaugalingon, ug ako magapaila sa akong kaugalingon sa mga mata sa daghang mga nasud; ug sila makaila nga ako mao si Jehova. At ikaw, anak ng tao, manghula ka laban kay Gog, at iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Narito, ako'y laban sa iyo, Oh Gog, na prinsipe sa Ros, sa Mesech, at sa Tubal: Ug ikaw, anak sa tawo, panagna batok sa Gog, ug umingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok man kanimo, Oh Gog, principe sa Rosh, Mesech, ug Tubal: At aking ipipihit ka sa palibot, at ihahatid kita, at pasasampahin kita mula sa mga pinakahuling bahagi ng hilagaan; at aking dadalhin ka sa mga bundok ng Israel; Ug pabalikon ko ikaw, ug mandoan ko ikaw, ug padangaton ko ikaw gikan sa mga kinatumyang bahin sa amihanan; ug dad-on ko ikaw sa ibabaw sa kabukiran sa Israel; At aking sisirain ang iyong busog sa iyong kaliwa, at aking ihuhulog ang iyong pana sa iyong kanan. Palagpoton ko ang imong pana gikan sa imong kamot nga wala, ug hulogon ko ang imong mga udyong gikan sa imong kamot nga too. Ikaw ay mabubuwal sa mga bundok ng Israel, ikaw, at ang lahat mong mga pulutong, at ang mga bayan na kasama mo: aking ibibigay ka sa mga mangdadagit na ibong sarisari, at sa mga hayop sa parang upang lamunin ka. Ikaw mapukan sa ibabaw sa mga bukid sa Israel, ikaw, ug ang tanan mong mga tinawo, ug ang mga katawohan nga anaa uban kanimo: ihatag ko ikaw sa mga dumadagit nga mga langgam sa nagkalainlain nga matang, ug ngadto sa mga mananap sa kapatagan, aron subaron ka. Ikaw ay mabubuwal sa luwal na parang: sapagkat aking sinalita, sabi ng Panginoong Dios. Ikaw mapukan sa mahawan nga uma; kay ako namulong niini, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ako'y magpapasapit ng apoy sa Magog, at sa kanilang nagsisitahang tiwasay sa mga pulo; at kanilang malalaman na ako ang Panginoon. Ug si Magog padad-an ko sa kalayo, ug sila nga nanagpuyo sa kasigurohan didto sa mga pulo; ug sila makaila nga ako mao si Jehova. At ang aking banal na pangalan ay ipakikilala ko sa gitna ng aking bayang Israel; at hindi ko man titiising malapastangan pa ang aking banal na pangalan: at malalaman ng mga bansa na ako ang Panginoon, ang banal sa Israel. Ug ipaila ko ang akong balaan nga ngalan sa taliwala sa akong katawohan nga Israel; ni itugot ko pag-usab nga pasipalahan pa ang akong balaan nga ngalan: ug ang mga nasud makaila nga ako mao si Jehova, ang Balaan sa Israel. Narito, dumarating, at mangyayari, sabi ng Panginoong Dios; ito ang araw na aking sinalita. Ania karon, kini nagasingabut na, ug kini pagahimoon man, nagaingon ang Ginoong Jehova; mao kini ang adlaw nga mahitungod niana ako nagsulti. At silang nagsisitahan sa mga bayan ng Israel ay magsisilabas, at sisilaban ng mga apoy ang mga almas, at susunugin ang mga kalasag at gayon din ang mga longki, ang mga busog at ang mga pana, at ang mga tungkod, at ang mga sibat, at mga sisilaban nilang pitong taon; Ug kadtong nanagpuyo sa mga ciudad sa Israel mangadto, ug isugnod sa kalayo ang mga hinagiban ug sunogon sila, lakip ang mga taming ug mga kalasag, ang mga pana ug mga udyong, ug ang mga soob, ug ang mga bangkaw, ug sila ikasugnod sa kalayo sulod sa pito ka tuig; Na anopat sila'y hindi magsisikuha ng kahoy sa parang, o magsisiputol man ng anoman sa mga gubat; sapagkat kanilang sisilaban ang mga almas; at kanilang sasamsaman yaong nagsisamsam sa kanila, at nanakawan yaong nangagnakaw sa kanila, sabi ng Panginoong Dios. Sa pagkaagi nga sila dili na mangahoy gikan sa kapatagan, ni mamutol pa sila bisan unsa gikan sa kalasangan; ang mga hinagiban igasugnod nila sa kalayo; ug ilang pagatulisan kadtong managpanulis kanila, ug pagakawatan kadtong managpangawat kanila, nagaingon ang Ginoong Jehova. At mangyayari sa araw na yaon, na ako'y magbibigay kay Gog ng dakong pinakalibangan sa Israel, ang libis nila na nagsisidaang patungo sa silanganan ng dagat: at paglilikatan nilang daanan; at doon nila ililibing si Gog at ang buo niyang karamihan; at kanilang tatawagin ito: Ang libis ng Hamon-gog. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga akong ihatag kang Gog ang usa ka dapit nga mahimong lubnganan didto sa Israel, ang walog niadtong mangagi latas sa sidlakan sa dagat; ug kini mosalanta niadtong mangagi latas niini: ug didto magalubong sila kang Gog ug sa tanan niyang panon sa katawohan; ug kini pagahinganlan: Ang walog sa Hamon-gog. At pitong buwan na mangaglilibing ang sangbahayan ni Israel, upang kanilang linisin ang lupain. Ug sulod sa pito ka bulan nga ang balay sa Israel magalubong kanila, aron mahinloan nila ang yuta. Oo, sila'y mangaglilibing ng buong bayan ng lupain; at magiging sa kanila'y kabantugan, sa araw na ako'y luluwalhati, sabi ng Panginoong Dios. Oo, ang tibook katawohan sa yuta magalubong kanila; ug kini mahimo alang kanila nga usa ka kabantugan sa adlaw nga ako pagahimayaon, nagaingon ang Ginoong Jehova. At sila'y mangaghahalal ng mga lalaking magkakatungkulang palagi, na mangagdaraan sa lupain at, kasama nilang nangagdaraan, silang nangaglilibing ng nalabi sa ibabaw ng lupain, upang linisin: pagkatapos ng pitong buwan ay mangagsisihanap sila. Ug sila magagahin mga tawo nga mapadayonon sa bulohaton, nga moagi latas sa yuta, ug uban niadtong managpangagi latas niana, kadtong managlubong kanila nga manghibilin diha sa nawong sa yuta, aron sa paghinlo niini: sa tapus ang pito ka bulan sila magapakisusi. At silang nangagdaraan sa lupain ay mangagdaraan; at pagka ang sinoman ay nakakita ng buto ng tao, lalagyan nga niya ng tanda, hanggang sa mailibing ng mga manglilibing sa libis ng Hamon-gog. Ug kadtong managpangagi latas sa yuta, managpangagi man; ug sa diha nga adunay makakaplag ug bukog sa tawo, nan siya magabutang ug usa ka timaan haduol niana, hangtud kini igalubong sa mga maglulubong didto sa walog sa Hamon-gog. At Hamonah ang magiging pangalan ng bayan. Ganito nila lilinisin ang lupain. Ug ang Hamona mamahimo usab nga ngalan sa usa ka ciudad. Sa ingon niini hinloan nila ang yuta. At ikaw, anak ng tao, ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Salitain mo sa sarisaring ibon, at sa lahat na hayop sa parang, Magpupulong kayo, at kayo'y magsiparito; magpipisan kayo sa lahat ng dako sa aking hain na aking inihahain sa inyo, sa malaking hain sa ibabaw ng mga bundok ng Israel, upang kayo'y mangakakain ng laman at mangakainom ng dugo. Ug ikaw, anak sa tawo, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sultihan mo ang mga langgam sa tanang matang, ug ang tagsatagsa ka mananap sa kapatagan: Hamona, Kinadaghanan. Pagtigum kamo sa inyong kaugalingon, ug umari; pagtingub kamo sa inyong kaugalingon sa tanang dapit sa akong halad nga akong gihalad alang kaninyo, bisan sa usa ka dakung paghalad didto sa mga bukid sa Israel, aron kamo makakaon sa unod ug makainum sa dugo. Kayo'y magsisikain ng laman ng makapangyarihan, at magsisiinom ng dugo ng mga prinsipe sa lupa, ng mga lalaking tupa, ng mga batang tupa, at ng mga kambing, ng mga toro, na pawang patabain sa Basan. Kamo magakaon sa unod sa mga makusganon, ug magainum sa dugo sa mga principe sa yuta, sa mga lakeng carnero, sa mga nating carnero, ug sa mga kanding, sa mga vaca, silang tanan mga pinatambok sa Basan. At kayo'y magsisikain ng taba hanggang sa kayo'y mangabusog, at magsisiinom ng dugo hanggang sa kayo'y mangalango, sa aking hain na aking inihain sa inyo. Ug kamo magakaon sa tambok hangtud nga kamo mangabusog, ug magainum sa dugo hangtud nga mangahubog kamo, sa akong halad nga akong gihalad alang kaninyo. At kayo'y mangabubusog sa aking dulang ng mga kabayo at mga karo, ng mga makapangyarihang lalake, at ng lahat na lalaking mangdidigma, sabi ng Panginoong Dios. Ug kamo pagabusgon diha sa akong lamesa uban sa mga kabayo ug mga carro, uban ang mga makusganong tawo, ug uban ang tanang mga tawo sa gubat, nagaingon ang Ginoong Jehova. At aking pararatingin ang aking kaluwalhatian sa mga bansa; at makikita ng lahat ng bansa ang aking kahatulan na aking inilapat, at ang aking kamay na aking binuhat sa kanila. Ug igapahamutang ko ang akong himaya sa taliwala sa mga nasud: ug ang tanang mga nasud makakita sa akong paghukom nga akong gihimo, ug sa akong kamot nga gidapion ko kanila. Sa gayo'y malalaman ng sangbahayan ni Israel na ako ang Panginoon na kanilang Dios, mula sa araw na yaon hanggang sa haharapin. Busa ang balay sa Israel makaila nga ako mao si Jehova nga ilang Dios, sukad niadtong adlawa ug sa umalabut pa. At malalaman ng mga bansa na ang sangbahayan ni Israel ay pumasok sa pagkabihag dahil sa kanilang kasamaan; sapagkat sila'y nagsisalangsang laban sa akin, at ikinubli ko ang aking mukha sa kanila: sa gayo'y ibinigay ko sila sa kamay ng kanilang mga kaaway, at silang lahat ay nangabuwal sa pamamagitan ng tabak. Ug ang mga nasud mahitabo nga ang balay sa Israel gidala sa pagkabinihag tungod sa ilang kasal-anan; tungod kay sila nanaglapas batok kanako, ug akong gitago ang akong nawong gikan kanila: busa gihatag ko sila ngadto sa kamot sa ilang mga kabatok, ug nangapukan silang tanan pinaagi sa espada. Ayon sa kanilang karumihan at ayon sa kanilang mga pagsalangsang ay gumawa ako sa kanila; at ikinubli ko ang aking mukha sa kanila. Sumala sa ilang kahugawan ug sumala sa ilang mga paglapas gibuhat ko ang angay kanila; ug gitago ko ang akong nawong gikan kanila. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Ngayo'y aking ibabalik ang Jacob na mula sa pagkabihag, at maaawa ako sa buong sangbahayan ni Israel; at ako'y magiging mapanibughuin dahil sa aking banal na pangalan. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Karon bakwion ko ang pagkabinihag ni Jacob, ug malooy ako sa tibook nga balay sa Israel; ug ako mangabugho alang sa akong balaan nga ngalan. At sila'y mangagtataglay ng kanilang kahihiyan, at ng kanilang lahat na pagsalangsang na kanilang isinalangsang laban sa akin, pagka sila'y magsisitahang tiwasay sa kanilang lupain, at walang tatakot sa kanila; Ug sila magapas-an sa ilang kaulawan, ug sa tanan nilang mga kalapasan nga ilang gihimo batok kanako, sa diha nga magapuyo sila sa kasigurohan diha sa ilang yuta, ug walay magahadlok kanila; Pagka sila'y aking nadala uli na mula sa mga bayan, at nangapisan na mula sa mga lupain ng kanilang mga kaaway, at ako'y inaaring banal sa kanila sa paningin ng maraming bansa. Sa diha nga papaulion ko sila pagbalik gikan sa mga katawohan, ug sa matigum ko sila gikan sa mga yuta sa ilang mga kaaway, ug sa mabalaan na ako diha kanila sa atubangan sa daghang mga nasud. At kanilang malalaman na ako ang Panginoon nilang Dios, sa pagpapapasok ko sa kanila sa pagkabihag sa gitna ng mga bansa, at sa pagpipisan ko sa kanila sa kanilang sariling lupain; at hindi ako magiiwan sa kanila ng sino pa man doon; Ug sila makaila nga ako mao si Jehova nga ilang Dios, nga ako maoy nagpabihag kanila taliwala sa mga nasud, ug gipatigum ko sila ngadto sa ilang kaugalingong yuta; ug ako dili na magbilin bisan kinsa kanila didto; Ni hindi ko na naman ikukubli pa ang aking mukha sa kanila; sapagkat binuhusan ko ng aking Espiritu ang sangbahayan ni Israel, sabi ng Panginoong Dios. Ni tagoon ko pa pag-usab ang akong nawong gikan kanila; kay gibubo ko na ang akong Espiritu sa ibabaw sa balay sa Israel, nagaingon ang Ginoong Jehova. Nang ikadalawang put limang taon ng aming pagkabihag, nang pasimula ng taon, nang ikasangpung araw ng buwan, nang ikalabing apat na taon pagkatapos na ang bayan ay masaktan nang kaarawang yaon, ang kamay ng Panginoon ay sumaakin, at dinala niya ako roon. Sa ikakaluhaan ug lima ka tuig sa among pagkabihag, sa sinugdan sa tuig, sa ikanapulo ka adlaw sa bulan, sa ikanapulo ug upat ka tuig sa tapus gun-oba ang ciudad, sa mao gayud nga adlaw, ang kamot ni Jehova gitapion kanako, ug ako gidala niya didto: Sa mga pangitain na mula sa Dios ay dinala niya ako sa lupain ng Israel, at inilagay ako sa totoong mataas na bundok, na kinaroroonan ng parang isang bayan sa timugan. Sa mga panan-awon sa Dios, ako gidala niya ngadto sa yuta sa Israel, ug gipahamutang ako sa usa ka hataas uyamut nga bukid, diin didto daw dihay laraw sa usa ka ciudad sa habagatan. At dinala niya ako roon; at, narito, may isang lalake na ang anyo ay parang anyo ng tanso, na may pising lino sa kaniyang kamay, at isang panukat na tambo; at siya'y natayo sa pintuang-bayan. Ug ako gipadala niya didto; ug ania karon, dihay usa ka tawo, kansang dagway ingon sa dagway sa tumbaga, uban ang usa ka lugas nga lino sa iyang kamot, ug usa ka igsusukod nga tangbo; ug siya nagtindog didto sa ganghaan. At sinabi ng lalake sa akin, Anak ng tao, tumingin ka ng iyong mga mata, at makinig ka ng iyong mga pakinig, at ilagak mo ang iyong puso sa lahat na aking ipakikita sa iyo; sapagkat sa haka na aking mga maipakikita sa iyo ay dinala ka rito: ipahayag mo ang lahat na iyong nakikita sa sangbahayan ni Israel. Ug ang tawo miingon kanako: Anak sa tawo, sud-onga sa imong mga mata, ug pamatia sa imong mga igdulungog, ug paatimani sa imong kasingkasing ang tanan nga ipakita ko kanimo; kay gidala ko ikaw dinhi aron sila ikapakita ko kanimo: ipahayag ang tanan nga makita mo ngadto sa balay sa Israel. At, narito; isang kuta sa dakong labas ng bahay sa palibot, at sa kamay ng lalake ay isang panukat na tambo na may anim na siko ang haba, na tigisang siko at isang dangkal ang luwang ng bawat isa: sa gayo'y kaniyang sinukat ang luwang ng bahay, na isang tambo; at ang taas, isang tambo. Ug, ania karon, usa ka kuta nga nagalibut sa gawas sa balay, ug diha sa kamot sa tawo may usa ka igsusukod nga tangbo nga unom ka maniko ang gitas-on, nga usa ka maniko ug usa ka dapal ang tagsatagsa: busa iyang gisukod ang gibag-on sa balay, usa ka tangbo; ug ang gitas-on, usa ka tangbo. Nang magkagayo'y naparoon siya sa pintuang-daan, na nakaharap sa dakong silanganan, at sumampa sa mga baytang niyaon: at kaniyang sinukat ang pasukan sa pintuang-daan, isang tambo ang luwang; at ang kabilang pasukan, isang tambo ang luwang. Unya miadto siya sa ganghaan nga nagaatubang sa sidlakan, ug misaka sa mga ang-ang didto: ug gisukod niya ang tukmaan sa pultahan, nga may usa ka tangbo ang gilapdon; ug ang usa ka pultahan nga may usa ka tangbo ang gilapdon. At bawat silid ng bahay ay isang tambo ang haba, at isang tambo ang luwang; at ang pagitan ng mga silid ng bantay ay limang siko; at ang pasukan sa pintuang-daan sa tabi ng portiko sa pintuang-daan sa dako ng bahay ay isang tambo. Ug ang tagsatagsa ka lawak nga bantayan usa ka tangbo ang gitas-on, ug usa ka tangbo ang gilapdon; ug ang sawang sa taliwala sa mga lawak nga bantayan may lima ka maniko; ug ang tukmaan sa ganghaan tupad sa alagianan sa ganghaan dapit sa balay may usa ka tangbo. Kaniya rin namang sinukat ang portiko sa pintuang-daan sa dakong bahay, isang tambo. Gisukod usab niya ang alagianan sa ganghaan dapit sa balay, usa ka tangbo. Nang magkagayo'y sinukat niya ang portiko sa pintuang-daan, walong siko; at ang mga haligi niyaon, dalawang siko; at ang portiko sa pintuang-daan ay nasa dako ng bahay. Unya iyang gisukod ang alagianan sa ganghaan, walo ka maniko; ug ang mga haligi niini, duruha ka maniko; ug ang alagianan diha dapit sa sulod sa balay. At ang mga silid ng bantay ng pintuang-daan sa dakong silanganan ay tatlo sa dakong ito, at tatlo sa dakong yaon; ang tatlo ay iisang sukat: at ang mga haligi ng pintuan ay iisang sukat sa dakong ito, at sa dakong yaon. Ug ang mga lawak nga bantayan sa ganghaan paingon sa sidlakan may totolo niining kilira ug totolo nianang kilira; silang totolo usa ka sulod lamang, ug ang mga haligi may usa ka sukod niining kilira ug nianang kilira. At kaniyang sinukat ang luwang ng pasukan ng pintuang-daan, sangpung siko; at ang haba ng pintuang-daan, labing tatlong siko; Ug iyang gisukod ang gilapdon sa tukmaan sa ganghaan, napulo ka maniko; ug ang gitas-on sa ganghaan napulo ug tolo ka maniko; At ang pagitan sa harap ng mga silid ng bantay, isang siko sa dakong ito, at ang isang pagitan, isang siko sa dakong yaon; at ang mga silid ng bantay, anim na siko sa dakong ito, at anim na siko sa dakong yaon; Ug usa ka hawanan sa atubangan sa mga lawak nga bantayan, may usa ka maniko niining kilira, ug ang hawanan, may usa ka maniko nianang kilira; ug ang mga lawak nga bantayan may unom ka maniko niining kilira, ug unom ka maniko nianang kilira. At kaniyang sinukat ang pintuang-daan mula sa bubungan ng isang silid ng bantayan hanggang sa bubungan ng kabila, may luwang na dalawang put limang siko; pintuan sa tapat ng pintuan. Unya iyang gisukod ang ganghaan gikan sa atop sa usa ka lawak nga bantayan ngadto sa atop sa usa, ang gilapdon kaluhaan ug lima ka maniko; pultahan atubang sa pultahan. Gumawa naman siya ng mga haligi ng pintuan, na anim na pung siko; at ang looban ay hanggang sa haligi, ang pintuang-daan ay sa palibot. Siya usab nagbuhat ug mga haligi, nga kan-uman ka maniko; ug ang sawang miabut ngadto sa mga haligi, nga naglibut sa ganghaan. At mula sa harap ng pintuang-daan sa pasukan hanggang sa harap ng pinakaloob na portiko sa pintuang-daan ay limang pung siko. Ug gikan sa atubangan sa ganghaan sa pagsulod mo ngadto sa atubangan sa alagianan sa sulod nga ganghaan may kalim-an ka maniko. At may makikipot na dungawan sa mga silid ng bantay, at sa mga haligi ng mga yaon sa loob ng pintuang-daan sa palibot, at gayon din sa mga hubog; at ang mga dungawan ay nangasa palibot sa dakong loob; at sa bawat haligi ay may mga puno ng palma. Ug may mga tamboanan nga tinakpan sa mga lawak nga bantayan, ug sa ilang mga haligi sulod sa ganghaan nga nagalibut, ug ingon man sa kahaligian; ug ang mga tamboanan nanaglibut sa sulod; ug sa ibabaw sa tagsatagsa ka haligi may mga kahoy nga palma. Nang magkagayo'y dinala niya ako sa loob ng looban sa labas; at, narito, may mga silid at may isang lapag na ginawa sa palibot ng looban: tatlong pung silid ang nasa lapag. Unya iyang gidala ako ngadto sa gawas nga sawang; ug, ania karon, may mga lawak ug usa ka salog nga baldosa, nga hinimo alang sa sawang nga nagalibut: may katlaon ka lawak diha sa salog nga baldosa. At ang lapag ay nasa tabi ng mga pintuang-daan, ayon sa haba ng mga pintuang-daan, sa makatuwid baga'y ang lalong mababang lapag. Ug ang salog nga baldosa nga tupad sa mga ganghaan, subay sa gitas-on sa mga ganghaan bisan ang sa ubos nga salog nga baldosa. Nang magkagayo'y kaniyang sinukat ang luwang mula sa harap ng lalong mababang pintuang-daan hanggang sa harap ng pinakaloob na looban sa may labas, na isang daang siko, sa dakong silanganan at gayon din sa dakong hilagaan. Unya iyang gisukod ang gilapdon gikan sa atubangan sa sulod nga sawang gikan sa gawas, nga may usa ka gatus ka maniko, paingon sa sidlakan ug amihanan. At ang pintuang-daan ng looban sa labas na nakaharap sa dakong hilagaan, kaniyang sinukat ang haba niyaon at ang luwang niyaon. Ug ang ganghaan sa gawas nga sawang naglantaw paingon sa amihanan, iyang gisukod ang gitas-on ug ang gilapdon niini. At ang mga silid ng bantay niyaon ay tatlo sa dakong ito at tatlo sa dakong yaon; at ang mga haligi niyaon at ang mga hubog niyaon ay ayon sa sukat ng unang pintuang-daan: ang haba niyaon ay limang pung siko, at ang luwang ay dalawang put limang siko. Ug ang mga lawak nga bantayan totolo niining kilira ug totolo nianang kilira; ug ang mga haligi niana ug ang kahaligian niini sama sa sukod sa nahaunang ganghaan: ang gitas-on niini kalim-an ka maniko. ug ang gilapdon kaluhaan ug lima ka maniko. At ang mga dungawan niyaon, at ang mga hubog niyaon, at ang mga puno ng palma niyaon ay ayon sa sukat ng pintuang-daan na nakaharap sa dakong silanganan; at kanilang sinampa ng pitong baytang; at ang mga hubog niyaon ay nangasa harap nila. Ug ang mga tamboanan niini, ug ang kahaligian niini, ug ang mga kahoyng palma niini, sama sa sukod sa ganghaan nga nagalantaw paingon sa sidlakan; ug sila mingkabat niini pito ka mga ang-ang; ug ang kahaligian niini diha sa atubangan nila. At may pintuang-daan sa lalong loob na looban sa tapat ng kabilang pintuang-daan, sa dakong hilagaan at gayon din sa dakong silanganan; at kaniyang sinukat mula sa pintuang-daan hanggang sa pintuang-daan na isang daang siko. Ug may ganghaan paingon sa sulod nga sawang diha sa atbang sa lain nga ganghaan, paingon sa amihanan ug paingon sa sidlakan; ug siya misukod gikan sa ganghaan ngadto sa ganghaan usa ka gatus ka maniko. At dinala niya ako sa dakong timugan; at, narito, ang isang pintuang-daan sa dakong timugan: at kaniyang sinukat ang mga haligi niyaon, at ang mga hubog niyaon ayon sa mga sukat na ito. Ug gidala ako niya paingon sa habagatan; ug, ania karon, usa ka ganghaan paingon sa habagatan: ug iyang gisukod ang mga haligi niini ug ang kahaligian niini sumala niining mga sukora. At may mga dungawan doon at sa mga hubog niyaon sa palibot, gaya ng mga dungawang yaon: ang haba ay limang pung siko, at ang luwang ay dalawang put limang siko. Ug may mga tamboanan kini ug sa kahaligian nga nagalibut, ingon niana nga mga tamboanan; ang gitas-on kalim-an ka maniko, ug ang gilapdon kaluhaan ug lima ka maniko. At may pitong baytang na sampahan, at ang mga hubog niyaon ay nangasa harap ng mga yaon; at may mga puno ng palma; sa dakong ito, at isa sa dakong yaon, sa mga haligi niyaon. Ug may pito ka mga ang-ang sa pagsaka niini, ug ang kahaligian niini diha sa atubangan nila; ug may mga kahoy nga palma, usa niining kilira, ug usa nianang kilira, diha sa mga haligi niini. At may pintuang-daan sa lalong loob na looban sa dakong timugan: at kaniyang sinukat mula sa pintuang-daan hanggang sa pintuang-daan sa dakong timugan na isang daang siko. Ug may usa ka ganghaan paingon sa sulod nga sawang paingon sa habagatan: ug kini gisukod niya gikan sa ganghaan ngadto sa ganghaan paingon sa habagatan usa ka gatus ka maniko. Nang magkagayo'y dinala niya ako sa lalong loob na looban sa tabi ng pintuang-daan sa timugan: at kaniyang sinukat ang pintuang-daang timugan ayon sa mga sukat ding ito; Unya gidala ako niya ngadto sa sulod nga sawang pinaagi sa ganghaan sa habagatan: ug iyang gisukod ang ganghaan sa habagatan sumala niining mga sukora; At ang mga silid ng bantay niyaon, at ang mga hubog niyaon, ay ayon sa mga sukat na ito: at may mga dungawan yaon, at gayon din sa mga hubog niyaon sa palibot; may limang pung siko ang haba, at dalawang put limang siko ang luwang. Ug ang mga lawak nga bantayan niini, ug ang mga haligi niini, ug ang kahaligian niini, sumala niining mga sukora: ug may mga tamboanan niana ug sa kahaligian niini nga naglibut; kini kalim-an ka maniko ang gitas-on, ug kaluhaan ug lima ka maniko ang gilapdon. At may mga hubog sa palibot, na dalawang put limang siko ang haba, at limang siko ang luwang. Ug may kahaligian nga naglibut, kaluhaan ug lima ka maniko ang gitas-on, ug lima ka maniko ang gilapdon. At ang mga hubog niyaon ay nangasa dako ng looban sa labas; at mga puno ng palma ang nangasa mga haligi niyaon: at ang sampahan ay may walong baytang. Ug ang kahaligian niini nanagpaingon sa gawas nga sawang; ug ang mga kahoyng palma diha sa mga haligi niini: ug ang sak-anan niini may walo ka ang-ang. At dinala niya ako sa lalong loob na looban sa dakong silanganan; at sinukat niya ang pintuang-daan ayon sa mga sukat na ito. Ug gidala ako niya ngadto sa sulod nga sawang paingon sa sidlakan: ug iyang gisukod ang ganghaan sumala niining mga sukora; At ang mga silid ng bantay niyaon, at ang mga haligi niyaon, at ang mga hubog niyaon, ayon sa mga sukat na ito: at may mga dungawan sa loob at sa mga hubog niyaon sa palibot: may limang pung siko ang haba, at dalawang put limang siko ang luwang. Ug ang mga lawak nga bantayan niini, ug mga haligi niini, ug ang kahaligian niini sumala niining mga sukora: ug may mga tamboanan niana ug sa kahaligian nga naglibut niini; kini may kalim-an ka maniko ang gitas-on, ug kaluhaan ug lima ka maniko ang gilap-don. At ang mga hubog niyaon ay nangasa dako ng looban sa labas; at mga puno ng palma ang nangasa mga haligi niyaon, sa dakong ito, at sa dakong yaon: at ang sampahan ay may walong baytang. Ug ang kahaligian niini paingon ngadto sa gawas nga sawang; ug ang mga kahoyng palma diha sa mga haligi niini, niining kilira, ug nianang kilira: ug ang sak-anan niini may walo ka ang-ang; At dinala niya ako sa pintuang-daang hilagaan: at sinukat niya ayon sa mga sukat na ito; Ug gidala ako niya ngadto sa pultahan sa amihanan: ug gisukod niya kini sumala niining mga sukora; Ang mga silid ng bantay niyaon, ang mga haligi niyaon, at ang mga hubog niyaon: at may mga dungawan sa loob sa palibot; ang haba ay limang pung siko, at ang luwang ay dalawang put limang siko. Ang mga lawak nga bantayan niini, ang mga haligi niini, ug ang kahaligian niini: ug may mga tamboanan nga naglibut niini; ang gitas-on kalim-an ka maniko, ug ang gilapdon kaluhaan ug lima ka maniko. At ang mga haligi niyaon ay nangasa dako ng looban sa labas; at mga puno ng palma ang nangasa haligi niyaon, sa dakong ito, at sa dakong yaon: at ang sampahan ay may walong baytang. Ug ang mga haligi niini paingon sa gawas nga sawang; ug ang mga kahoyng palma diha sa mga haligi niini, niining kilira, ug niana nga kilira: ug ang sak-anan niini may walo ka ang-ang. At isang silid na may pintuan ay nasa tabi ng mga haligi sa mga pintuang-daan; doon sila naghugas ng handog na susunugin. Ug usa ka lawak uban ang ganghaan niini diha sa mga haligi sa mga ganghaan; didto nila hugasi ang halad-nga-sinunog. At sa portiko ng pintuang-daan ay may dalawang dulang sa dakong ito, at dalawang dulang sa dakong yaon, upang patayin doon ang handog na susunugin, at ang handog dahil sa kasalanan at ang handog dahil sa pagkakasala. Ug didto sa alagianan sa ganghaan may duruha ka lamesa niining kilira, ug duruha ka lamesa nianang kilira, aron patyon sa ibabaw niana ang halad-nga-sinunog ug ang halad-tungod-sa-sala ug ang halad tungod-sa-paglapas. At sa isang dako sa labas na gaya ng kung sasampa sa pasukan ng pintuang-daan sa dakong hilagaan ay may dalawang dulang; at sa kabilang dako, na ukol sa portiko ng pintuang-daan, ay may dalawang dulang. Ug diha sa usa ka kiliran sa gawas, sa diha nga may mosaka sa ang-ang sa amihanan nga ganghaan, may duruha ka lamesa, ug sa usang kiliran, nga bahin sa alagianan sa ganghaan, may duruha ka lamesa. Apat na dulang sa dakong ito, at apat na dulang sa dakong yaon sa tabi ng pintuang-daan; walong dulang ang kanilang pinagpatayan ng mga hain. Upat ka lamesa maoy diha niining kilira, ug upat ka lamesa diha nianang kilira, tupad sa ganghaan; walo ka lamesa, diin sila magpatay sa mga halad. At may apat na dulang na ukol sa handog na susunugin, na batong tinabas, na isang siko at kalahati ang haba, at isang siko at kalahati ang luwang, at isang siko ang taas; na kanilang pinaglapagan ng mga kasangkapan na kanilang ipinagpatay sa handog na susunugin at sa hain. Ug may upat ka lamesa nga sinapsap nga bato alang sa halad-nga-sinunog, nga usa ka maniko ug tunga ang gitas-on, ug usa ka maniko ug tunga ang gilapdon, ug usa ka maniko ang kahabogon; diin ginabutang nila ang ilang mga ginamiton nga pinaagi niana gipatay nila ang halad-nga-sinunog ug ang halad. At ang mga pangipit na may isang lapad ng kamay ang haba, ay natitibayan sa loob sa palibot; at nasa ibabaw ng mga dulang ang laman na alay. Ug ang mga kaw-it, usa ka dapal ang gilapdon, gipanghigot paglibut: ug diha sa mga lamesa ang unod sa halad. At sa labas ng lalong loob na pintuang-daan ay may mga silid na ukol sa mga mangaawit sa lalong loob na looban, na nasa tabi ng pintuang-daang hilagaan; at mga nakaharap sa timugan; isa sa dako ng silanganang daan na nahaharap sa dakong hilagaan. Ug gawas sa kinasulorang ganghaan, may mga lawak alang sa mga mag-aawit sa kinasulorang sawang, nga diha sa kiliran sa amihanang ganghaan; ug ang atubangan niini nagaatubang sa habagatan; usa ka kiliran sa sidlakang ganghaan nga ang atubangan nagaatubang sa amihanan. At kaniyang sinabi sa akin, Ang silid na ito na nakaharap sa dakong timugan, ay sa mga saserdote, sa mga namamahala sa bahay; Ug siya miingon kanako: Kining lawak nga nagaatubang paingon sa habagatan, alang man sa mga sacerdote, ang mga magbalantay sa katungdanan sa balay. At ang silid na nakaharap sa dakong hilagaan ay sa mga saserdote, na mga namamahala sa dambana: ang mga ito ay mga anak ni Sadoc, na sa mga anak ni Levi ay nagsilapit sa Panginoon upang magsipangasiwa sa kaniya. Ug ang lawak nga nagaatubang paingon sa amihanan alang man sa mga sacerdote, ang mga magbalantay sa katungdanan sa halaran: mao kini ang mga anak nga lalake ni Sadoc, nga gikan sa mga anak nga lalake ni Levi, nga mingduol kang Jehova sa pag-alagad kaniya. At sinukat niya ang looban na isang daang siko ang haba, at isang daang siko ang luwang, parisukat; at ang dambana ay nasa harap ng bahay. Ug iyang gisukod ang sawang, usa ka gatus ka maniko ang gitas-on, ug usa ka gatus ka maniko ang gilapdon, maglaro; ug ang halaran diha sa atubangan sa balay. Nang magkagayo'y dinala niya ako sa portiko ng bahay, at sinukat niya ang bawat haligi ng portiko na limang siko sa dakong ito, at limang siko sa dakong yaon: at ang luwang ng pintuang-daan ay tatlong siko sa dakong ito, at tatlong siko sa dakong yaon. Unya gidala niya ako sa alagianan sa balay, ug gisukod niya ang tagsatagsa ka haligi sa alagianan, lima ka maniko niining kilira, ug lima ka maniko nianang kilira: ug ang gilapdon sa ganghaan totolo ka maniko niining kilira, ug totolo ka maniko nianang kilira. Ang haba ng portiko ay dalawang pung siko, at ang luwang ay labing isang siko: kahit sa pamamagitan ng mga baytang na kanilang sinampahan: at may mga haligi, isa sa dakong ito, at isa sa dakong yaon. Ang gitas-on sa alagianan kaluhaan ka maniko, ug ang gilapdon napulo ug usa ka maniko; bisan pa diha sa mga ang-ang diin sila mosaka niini ug may mga haligi tupad sa kahaligian, usa niining kilira, ug usa nianang kilira. At dinala niya ako sa templo at sinukat ang mga haligi, na anim na siko ang luwang sa isang dako, at anim na siko ang luwang sa kabilang dako, na siyang luwang ng tabernakulo. Ug gidala niya ako ngadto sa templo, ug gisukod niya ang mga haligi, unom ka maniko ang gilapdon sa usa ka kilid, ug unom ka maniko ang gilapdon sa pikas nga kilid, nga maoy gilapdon sa tabernaculo. At ang luwang ng pasukan ay sangpung siko; at ang mga tagiliran ng pasukan ay limang siko sa isang dako, at limang siko sa kabilang dako: at sinukat niya ang haba niyaon na apat na pung siko, at ang luwang, dalawang pung siko. Ug ang gilapdon sa ganghaan napulo ka maniko; ug ang mga kiliran sa ganghaan lima ka maniko sa usa ka kilid, ug lima ka maniko sa pikas nga kilid: ug iyang gisukod nga ang gitas-on niini, kap-atan ka maniko, ug ang gilapdon, kaluhaan ka maniko. Nang magkagayo'y pumasok siya sa loob, at sinukat ang bawat haligi sa pasukan, na dalawang siko; at ang pasukan ay anim na siko; at ang luwang ng pasukan, pitong siko. Unya siya misulod, ug gisukod ang tagsatagsa ka haligi sa ganghaan, duruha ka maniko; ug ang ganghaan, unom ka maniko; ug ang gilapdon sa ganghaan, pito ka maniko. At sinukat niya ang haba niyaon, dalawang pung siko, at ang luwang, dalawang pung siko, sa harap ng templo: at sinabi niya sa akin, Ito ang kabanalbanalang dako. Ug iyang gisukod ang gitas-on niini, kaluhaan ka maniko ug ang gilapdon, kaluhaan ka maniko, sa atubangan sa templo: ug siya miingon kanako: Mao kini ang labing balaan nga dapit. Nang magkagayo'y sinukat niya ang pader ng bahay, anim na siko; at ang luwang ng bawat tagilirang silid apat na siko, sa palibot ng bahay sa lahat ng dako. Unya gisukod niya ang bongbong sa balay, unom ka maniko; ug ang gilapdon sa tagsatagsa ka kilirang lawak, upat ka maniko, nga naglibut sa balay sa tanang kiliran. At ang mga tagilirang silid ay tatlong grado, patongpatong at tatlong pu sa ayos; at nangakakapit sa pader na nauukol sa bahay na nasa tagilirang silid sa palibot upang mangakapit doon, at huwag makapit sa pader ng bahay. Ug ang mga kilirang lawak totolo ka hunta, ang usa ibabaw sa usa, ug katloan nga nagasunod-sunod; ug sila mingsulod sa bongbong nga iya sa balay sa mga kilirang lawak nga naglibut, aron sila may sandigan, ug wala modapat sa bongbong sa balay: At ang mga tagilirang silid ay lalong maluwang habang lumiligid sa bahay na paitaas ng paitaas; sapagkat ang gilid ng bahay ay paitaas ng paitaas sa palibot ng bahay: kayat ang luwang ng bahay ay patuloy na paitaas; at sa gayo'y ang isa ay napaiitaas mula sa pinakamababang silid, hanggang sa pinakamataas sa pamamagitan ng gitna na silid. Ug ang kilirang lawak nagakalapad sa ilang pagtuyok sa balay paingon sa itaas; kay ang pagtuyok sa balay nagaanam ug kataas libut sa balay: busa ang gilapdon sa balay nagpadayon paingon sa itaas; ug busa ang usa mituybo sa itaas gikan sa labing ubos nga lawak ngadto sa labing taas duol sa lawak sa taliwala. Aking nakita naman na ang bahay ay may nakatayong tungtungan sa palibot: ang mga patibayan ng mga tagilirang silid ay buong tambo na anim na malaking siko ang haba. Nakita ko usab nga ang balay may pinataas nga salog maglibut: ang mga patukoranan sa kiliran nga mga lawak may tangkod nga usa ka tangbo sa unom ka dagkung maniko. Ang kapal ng pader, na nasa mga tagilirang silid, sa dakong labas, ay limang siko: at ang naiwan ay dako ng mga tagilirang silid na ukol sa bahay. Ang gibag-on sa bongbong, nga alang sa kilirang lawak, dapit sa gawas, lima ka maniko: ug ang nahibilin maoy dapit sa mga kilirang lawak nga iya sa balay. At ang pagitan ng mga silid ay may luwang na dalawang pung siko sa palibot ng bahay sa lahat ng dako. Ug sa tunga-tunga sa mga lawak may gilapdon nga kaluhaan ka maniko liyok sa balay sa tanang kiliran. At ang mga pintuan ng mga tagilirang silid ay sa dakong naiwan, isang pintuan sa dakong hilagaan, at isang pintuan sa dakong timugan: at ang luwang ng dakong naiwan ay limang siko sa palibot. Ug ang mga ganghaan sa kilirang lawak paingon sa dapit nga nahibilin, usa ka ganghaan paingon sa amihanan, ug laing ganghaan paingon sa habagatan: ug ang gilapdon sa dapit nga nahabilin lima ka maniko maglibut. At ang bahay na nasa harapan ng bukod na dako sa tagilirang dakong kalunuran ay pitong pung siko ang luwang; at ang pader ng bahay ay limang siko ang kapal sa palibot, at ang haba niyaon ay siyam na pung siko. Ug ang balay nga diha sa atubangan sa nalain nga dapit sa tumoy paingon sa kasadpan kapitoan ka maniko ang gilapdon; ug ang bongbong sa balay lima ka maniko ang gibag-on maglibut, ug ang gitas-on niana kasiyaman ka maniko. Sa gayo'y sinukat niya ang bahay, na isang daang siko ang haba; at ang bukod na dako, at ang bahay, sangpu ng pader niyaon, isang daang siko ang haba; Busa iyang gisukod ang balay, usa ka gatus ka maniko ang gitas-on; ug ang nahalain nga dapit, ug ang balay, uban ang mga bongbong niini, usa ka gatus ka maniko ang gitas-on. Ang luwang naman ng harapan ng bahay, at ng bukod na dako sa dakong silanganan, isang daang siko. Ingon man usab ang gilapdon sa nawong sa balay, ug sa nalain nga dapit paingon sa sidlakan, usa ka gatus ka maniko. At sinukat niya ang haba ng bahay sa harap ng bukod na dako na nasa likuran niyaon, at ang mga galeria niyaon sa isang dako, at sa kabilang dako, isang daang siko; at ang lalong loob na templo at ang mga portiko ng looban; Ug iyang gisukod ang gitas-on sa balay sa atubangan sa nalain nga dapit nga nahibilin diha sa likod niini, ug ang mga alagianan sa usa ka kilid ug sa pikas nga kilid usa ka gatus ka maniko; ug ang templo nga dapit sa sulod, ug ang mga alagianan sa sawang; Ang mga pasukan, at ang mga nasasarang dungawan, at ang mga galeria sa palibot sa tatlong grado, sa tapat ng pasukan, nakikisamihan ng tabla sa palibot, at mula sa lapag hanggang sa mga dungawan (natatakpan nga ang mga dungawan), Ang mga tukmaan sa ganghaan, ug ang mga tinakpan nga tamboanan, ug ang mga alagianan nga nagliyok sa ilang totolo ka hunta, sa ibabaw sandig sa pultahan, ginakisamihan ug kahoy maglibut, ug gikan sa yuta ngadto sa mga tamboanan, (karon ang mga tamboanan ginatabonan), Sa pagitan ng itaas ng pintuan, sa lalong loob ng bahay, at sa labas, at ang buong pader sa palibot sa loob at sa labas ay sinukat. Nianang kinal-angan ibabaw sa ganghaan, bisan ngadto sa nahasulod nga balay, ug sa nagawas, ug sa tanang bongbong maglibut, sa sulod ug sa gawas, pinaagi sa sukod. At ang pader ay niyaring may mga kerubin at may mga puno ng palma; at isang puno ng palma ay sa pagitan ng kerubin at kerubin, at bawat kerubin ay may dalawang mukha; Ug kini hinimo uban sa mga querubin ug mga kahoyng palma; ug usa ka kahoyng palma gitaliwad-an sa duruha ka querubin, ug ang tagsatagsa ka querubin may duruha ka nawong; Na anopat may mukha ng isang tao sa dako ng puno ng palma sa isang dako, at mukha ng batang leon sa dako ng puno ng palma sa kabilang dako. Ganito ang pagkayari sa buong bahay sa palibot: Sa pagkaagi nga dihay nawong sa tawo nga nagaatubang sa kahoyng palma sa usa ka kilid, ug ang nawong sa batan-ong leon paingon sa kahoyng palma sa pikas nga kilid. Sa ingon niini kini ginahimo sa tibook balay nga maglibut: Mula sa lapag hanggang sa itaas ng pintuan ay may mga kerubin at mga puno ng palma na yari; ganito ang pader ng templo. Gikan sa yuta hangtud sa itaas sa ganghaan may gihimong mga querubin ug mga kahoyng palma, mao kini ang bongbong sa templo. Tungkol sa templo, ang mga haligi ng pintuan ay parisukat; at tungkol sa harapan ng santuario, ang anyo niyao'y gaya ng anyo ng templo. Mahitungod sa templo, ang haligi sa ganghaan gihimong maglaro; ug mahitungod sa nawong sa balaang puloy-anan, ang dagway niana ingon sa dagway sa templo. Ang dambana ay kahoy, na tatlong siko ang taas, at ang haba niyao'y dalawang siko; at ang mga sulok niyaon at ang haba niyaon, at ang mga pader niyaon, ay kahoy: at sinabi niya sa akin, Ito ang dulang na nasa harap ng Panginoon. Ang halaran hinimo sa kahoy, totolo ka maniko ang kahabogon, ug ang gitas-on niini duruha ka maniko; ug ang nasikohan niini, ug ang gitas-on niini, ug ang mga bongbong niini, hinimo sa kahoy: ug siya miingon kanako: Mao kini ang lamesa nga anaa sa atubangan ni Jehova. At ang templo, at ang santuario ay may dalawang pintuan. Ug ang templo ug ang balaang puloy-anan may duruha ka mga pultahan. At ang mga pintuan ay may tigdadalawang pinto, dalawang tiklop na pinto, dalawang pinto sa isang pintuan, at dalawang pinto sa kabila. Ug ang mga pultahan may duruha ka palid ang matag-usa, duruha ka mga palid alang sa usang pultahan, ug duruha ka palid alang sa laing pultahan. At mga niyari sa mga yaon, sa mga pintuan ng templo, mga kerubin at mga puno ng palma, gaya ng niyari sa mga pader; at may pasukan na kahoy sa harap ng portiko sa labas. Ug may gibuhat diha niana, sa ibabaw sa mga pultahan sa templo, mga querubin ug mga kahoyng palma, ingon sa binuhat diha sa mga bongbong; ug may usa ka tukmaan nga tabla sa nawong sa alagianan sa gawas. At may nangasasarang dungawan at mga puno ng palma sa isang dako at sa kabilang dako, sa mga tagiliran ng portiko: ganito ang mga tagilirang silid ng bahay, at ang mga pasukan. Ug may mga tinakpan nga tamboanan ug mga kahoyng palma sa usa ka kilid ug sa pikas nga kilid, sa mga kiliran sa alagianan: mao kini ang kilirang lawak sa balay, ug ang mga tukmaan. Nang magkagayo'y dinala niya ako sa looban sa labas ng bahay, sa daan na dakong hilagaan: at dinala niya ako sa silid na nasa tapat ng bukod na dako, at siyang nasa tapat ng bahay sa dakong hilagaan. Unya gidala ako niya ngadto sa gawas nga sawang, ang alagianan paingon sa amihanan: ug gidala ako niya ngadto sa sulod sa lawak nga diha sa atbang sa nalain nga dapit, ug nga diha sa atbang sa balay paingon sa amihanan. Sa harapan ng isang daang siko ang haba, ay nandoon ang pintuang hilagaan, at ang luwang ay limang pung siko. Sa atubangan sa gitas-on sa usa ka gatus ka maniko mao ang pultahan sa amihanan, ug ang gilapdon kalim-an ka maniko. Sa tapat ng dalawang pung siko na ukol sa lalong loob na looban, at sa tapat ng lapag na ukol sa looban sa labas ng bahay, ay galeria sa tapat ng galeria na tatlong grado. Ibabaw sa kaluhaan ka maniko nga mao ang sa sulod nga sawang, ug ibabaw sa salog nga baldosa nga mao ang alang sa gawas nga sawang, diin ang alagianan atbang sa alagianan sa ikatolo nga hunta. At sa harap ng mga silid ay may isang lakaran na sangpung siko ang luwang sa loob, isang daanang may isang siko; at ang mga pintuan ay sa dakong hilagaan. Ug sa atubangan sa mga lawak may suroy-suroyan nga napulo ka maniko ang gilapdon paingon sa sulod, usa ka alagianan nga usa ka maniko; ug ang mga pultahan niini nagaatubang sa amihanan. Ang lalong mataas ngang silid ay siyang lalong maikli; sapagkat ang mga galeria ay kumukuha sa mga ito, ng higit kay sa lalong mababa at sa pinaka gitna sa bahay. Karon ang mga lawak nga sa itaas mubo-mubo; tungod kay nakuhaan man kini sa alagianan, daku-daku kay sa ubos ug sa labing tunga sulod sa balay. Sapagkat tatlong grado, at walang mga haligi na gaya ng mga haligi ng mga looban: kayat ang pinakamataas ay lalong munti kay sa pinakamababa at kay sa pinaka gitna mula sa lupa. Kay kini totolo ka hunta, ug kini walay mga haligi ingon sa mga haligi sa mga sawang: busa ang labing itaas nga dapit masigpit pa kay sa ubos-ubos ug sa tunga-tunga kaayo nga bahin gikan sa yuta. At ang pader na nasa labas sa tabi ng mga silid, sa dako ng looban sa labas ng bahay sa harap ng mga silid, ang haba niyao'y limang pung siko. Ug ang bongbong nga diha sa gawas haduol sa kiliran sa mga lawak, paingon sa nahagawas nga sawang atbang sa mga lawak, ang gitas-on niana kalim-an ka maniko. Sapagkat ang haba ng mga silid na nasa looban sa labas ay limang pung siko: at, narito, ang harapan ng templo ay may isang daang siko. Kay ang gitas-on sa mga lawak nga diha sa gawas nga sawang kalim-an ka maniko: ug, ania karon, sa atubangan sa templo may usa ka gatus ka maniko. At nasa ilalim ng mga silid na ito ang pasukan sa dakong silanganan, sa pagpasok na mula sa looban sa labas. Ug gikan sa ilalum niining mga lawak mao ang ganghaan sa sidlakang kiliran, sa diha nga may mosulod kanila gikan sa gawas nga sawang. Sa kakapalan ng pader ng looban sa dakong silanganan, sa harap ng bukod na dako, at sa harap ng bahay, may mga silid. Sa gibag-on sa bongbong sa sawang paingon sa sidlakan, sa atbang sa nalain nga dapit, ug sa atubangan sa balay, may mga lawak. At ang daan sa harap ng mga yaon ay gaya ng anyo ng daan sa mga silid na nangasa dakong hilagaan; ayon sa haba ay gayon ang luwang: ang lahat ng labasan ng mga yaon ay ayon sa mga anyo ng mga yaon, at ayon sa mga pintuan ng mga yaon. Ug ang dalan sa ilang atubangan ingon sa dagway sa dalan sa mga lawak nga nag-atubang sa amihanan; sumala sa ilang gitas-on mao man ang ilang gilapdon: ug ang tanan nga mga alagianan sa paggula niini sumala sa ilang mga dagway, ug ingon man sa ilang mga pultahan. At ayon sa mga pintuan ng mga silid na nangasa dakong timugan ay may isang pintuan sa bukana ng daan, sa daang tuwid na patuloy sa pader sa dakong silanganan, sa papasok sa mga yaon. Ug sumala sa mga pultahan sa mga lawak nga nag-atubang sa habagatan may usa ka pultahan sa ulohan sa dalan, bisan ang alagianan nga sa atubangan gayud sa bongbong nga nag-atubang sa sidlakan, inigsulod ni bisan kinsa ngadto kanila. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Ang silid na hilagaan at ang silid na timugan na nasa harap ng bukod na dako, mga itinalagang silid, na pagkakanan ng mga kabanalbanalang bagay ng mga saserdote na malapit sa Panginoon: doon nila ilalapag ang mga kabanalbanalang bagay, at ang handog na harina, at ang handog dahil sa kasalanan, at ang handog dahil sa pagkakasala; sapagkat ang dako ay banal. Unya siya miingon kanako: Ang mga lawak sa amihanan ug ang mga lawak sa habagatan, nga anaa sa atubangan sa nalain nga dapit, mao sila ang balaan nga mga lawak, diin ang mga sacerdote nga haduol kang Jehova magakaon sa labing balaan nga mga butang: didto igabutang nila ang labing balaan nga mga butang, ug ang halad-nga-kalan-on, ug ang halad-tungod-sa-sala, ug ang halad-tungod-sa-paglapas; kay ang dapit balaan man. Pagka ang mga saserdote ay nagsisipasok, hindi nga sila magsisilabas sa banal na dako na papasok sa looban sa labas, kundi doon nila ilalapag ang kanilang mga kasuutan na kanilang ipinangangasiwa; sapagkat mga banal: at sila'y mangagsusuot ng mga ibang kasuutan, at magsisilapit sa ukol sa bayan. Sa diha nga ang mga sacerdote mosulod, nan dili sila mogula sa balaan nga dapit ngadto sa gawas nga sawang, kondili didto hinoon igabutang nila ang mga bisti nga sa ilang pag-alagad; tungod kay sila mga balaan man: ug sila magasul-ob sa laing mga bisti, ug moduol niadtong mga butang nga alang sa katawohan. Nang matapos nga niyang masukat ang lalong loob ng bahay, inilabas niya ako sa daan ng pintuang-daan na nakaharap sa dakong silanganan, at sinukat sa palibot. Karon sa diha nga nakatapus na siya sa pagsukod sa sulod nga balay, gidala ako niya paingon sa alagianan sa ganghaan nga nag-atubang sa sidlakan, ug kini gisukod niya paglibut. Sinukat niya sa dakong silanganan ng panukat na tambo, na limang daang tambo, ng panukat na tambo sa palibot. Iyang gisukod ang sidlakang kiliran uban sa sukod nga tangbo nga lima ka gatus ka tangbo uban ang igsusukod nga tangbo maglibut. Sinukat niya sa dakong hilagaan, na limang daang tambo ng panukat na tambo sa palibot. Iyang gisukod ang amihanang kiliran nga lima ka gatus ka tangbo uban sa igsusukod nga tangbo maglibut. Sinukat niya sa dakong timugan, na limang daang tambo ng panukat na tambo. Iyang gisukod sa kilirang habagatan lima ka gatus ka tangbo uban sa igsusukod nga tangbo. Siya'y pumihit sa dakong kalunuran, at sinukat ng limang daang tambo ng panukat na tambo. Siya miliso paingon sa kasadpang kiliran, ug misukod lima ka gatus ka tangbo uban sa igsusukod nga tangbo. Sinukat niya sa apat na sulok: may pader sa palibot, ang haba'y limang daan, at ang luwang ay limang daan, upang igawa ng pagkakahiwalay ang banal at ang karaniwan. Iyang gisukod kini sa upat ka mga kilid: kini may usa ka paril maglibut, nga lima ka gatus ka tangbo ang gitas-on, ug lima ka gatus ang gilapdon, ang maong paril nagapabulag sa balaan nga dapit ug sa dapit nga alang sa kadaghanan. Pagkatapos ay dinala niya ako sa pintuang-daan, sa makatuwid baga'y sa pintuang-daan na nakaharap sa dakong silanganan. Sa human niini gidala niya ako sa ganghaan, bisan ngadto sa ganghaan nga nagaatubang sa sidlakan. At, narito, ang kaluwalhatian ng Dios ng Israel ay nanggagaling sa dakong silanganan: at ang kaniyang tinig ay gaya ng lagaslas ng maraming tubig; at ang lupa ay nagningning sa kaniyang kaluwalhatian. Ug, ania karon, ang himaya sa Dios sa Israel miabut gikan sa alagianan sa sidlakan: ug ang iyang tingog sama sa hinaganas sa daghang katubigan; ug ang yuta masidlak sa iyang himaya. At ayon sa anyo ng pangitain na aking nakita, ayon sa pangitain na nakita ko nang ako'y pumaroon upang gibain ang bayan; at ang mga pangitain ay gaya ng pangitain na aking nakita sa tabi ng ilog Chebar: at ako'y nasubasob. Ug kini ingon sa dagway sa panan-awon nga akong nakita, bisan ingon sa panan-awon nga akong nakita sa pag-anha ko sa paglumpag sa ciudad; ug ang mga panan-awon sama sa panan-awon nga akong nakita sa daplin sa suba sa Chebar; ug ako mihapa. At ang kaluwalhatian ng Panginoon ay pumasok sa bahay sa daan ng pintuang-daan na nakaharap sa dakong silanganan. Ug ang himaya ni Jehova misulod sa balay nga miagi sa alagianan ngadto sa ganghaan nga nagaatubang sa sidlakan. At itinaas ako ng Espiritu, at dinala ako sa lalong loob na looban; at, narito, napuno ng kaluwalhatian ng Panginoon ang bahay. Ug giagaw ako sa Espiritu ug gidala ako ngadto sa sulod nga sawang; ug, ania karon, ang balay napuno sa himaya ni Jehova. At aking narinig ang isang nagsasalita sa akin mula sa bahay; at isang lalake ay tumayo sa siping ko. Ug nadungog ko ang usa nga namulong kanako gikan sa balay; ug may usa ka tawo nga mitindog tupad kanako. At sinabi niya sa akin, Anak ng tao, ito ang dako ng aking luklukan, at dako ng mga talampakan ng aking mga paa, na aking tatahanan sa gitna ng mga anak ni Israel magpakailan man. At hindi na lalapastanganin pa ng sangbahayan ni Israel ang aking banal na pangalan, nila man, o ng kanilang mga hari man, ng kanilang pagpapatutot, at ng mga bangkay man ng kanilang mga hari sa kanilang mga mataas na dako; Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, mao kini ang dapit sa akong trono, ug ang dapit sa mga lapa-lapa sa akong mga tiil, diin ako magapuyo sa taliwala sa mga anak sa Israel sa walay katapusan. Ug ang akong balaan nga ngalan dili na pagahugawan pag-usab sa balay sa Israel, ni sila, ni ang ilang mga hari, pinaagi sa ilang pagpakighilawas, ug pinaagi sa mga minatay sa ilang mga hari diha sa ilang mga hatag-as nga dapit; Sa kanilang paglalagay ng kanilang pasukan sa tabi ng aking pasukan, at ng kanilang haligi ng pintuan sa tabi ng aking haligi ng pintuan, at wala kundi pader sa pagitan ko at nila; at kanilang nilapastangan ang aking banal na pangalan sa pamamagitan ng kanilang mga kasuklamsuklam na kanilang ginawa: kayat aking pinugnaw sila sa aking galit. Sa pagpahamutang nila sa ilang ganghaan tupad sa akong mga ganghaan, ug sa ilang haligi sa pultahan tupad sa akong haligi sa pultahan, ug anaa ang bongbong lamang sa tunga kanako ug kanila; ug ilang gibulingan ang akong balaan nga ngalan pinaagi sa ilang mga dulumtanan nga gibuhat nila: busa giut-ut ko sila sa akong kapungot. Iwan nga nila ang kanilang pagpapatutot, at ilayo sa akin ang mga bangkay ng kanilang mga hari, at ako'y tatahan sa gitna nila magpakailan man. Karon pabiyai kanila ang ilang pagpakighilawas, ug ang mga minatay sa ilang mga hari, sa halayo gikan kanako; ug ako mopuyo sa ilang taliwala sa walay katapusan. Ikaw, anak ng tao, ituro mo ang bahay sa sangbahayan ni Israel, upang sila'y mangapahiya sa kanilang mga kasamaan; at sukatin nila ang anyo. Ikaw, anak sa tawo, ipakita ang akong balay ngadto sa balay sa Israel, aron sila maulaw sa ilang kasal-anan; ug ipasukod kanila ang howaranan. At kung sila'y mangapahiya sa lahat nilang ginawa, ipakilala mo sa kanila ang anyo ng bahay, at ang pagka-anyo niyaon, at ang mga labasan niyaon, at ang mga pasukan niyaon, at lahat ng anyo niyaon, at ang lahat ng mga alituntunin niyaon, at lahat ng anyo niyaon, at lahat ng kautusan niyaon; at iyong isulat yaon sa kanilang paningin; upang kanilang maingatan ang buong anyo niyaon, at ang lahat ng mga alituntunin niyaon, at kanilang isagawa. Ug kong sila mangaulaw sa tanan nilang gibuhat, ipakita kanila ang dagway sa akong balay, ug ang may-ong niini, ug ang mga alagianan sa paggula niini, ug ang mga alagianan sa pagsulod niini, ug ang tanang mga dagway niini, ug ang tanang mga tulomanon niini ug ang tanang mga may-ong niini, ug ang tanang mga balaod niini; ug isulat kini sa ilang atubangan; aron ilang bantayan ang tibook nga dagway niini, ug ang tanan nga mga tulomanon niini, ug buhaton kini. Ito ang kautusan tungkol sa bahay; ang taluktok ng bundok sa buong hangganan niyaon sa palibot ay magiging kabanalbanalan. Narito, ito ang kautusan tungkol sa bahay. Mao kini ang balaod sa balay: sa ibabaw sa bukid ang tibook nga utlanan nga nagalibut niini mahimong labing balaan. Ania karon, mao kini ang balaod sa akong balay. At ito ang mga sukat ng dambana ayon sa mga siko (ang siko na pinakasukat ay isang siko at isang lapad ng kamay): ang patungan ay isang siko, at ang luwang ay isang siko, at ang gilid niyaon sa palibot ay isang dangkal; at ito ang magiging patungan ng dambana. Ug mao kini ang mga sukod sa halaran pinaagi sa maniko (ang maniko maoy usa ka siko ug usa ka dapal): ang ilalum usa ka maniko, ug ang gilapdon usa ka maniko, ug ang daplin nga maglibut niini may usa ka dangaw; ug mao kini ang tindoganan sa halaran. At mula sa patungan sa lupa sa lalong mababang grado ay malalagay na dalawang siko, at ang luwang ay isang siko; at mula sa lalong mababang grado hanggang sa lalong mataas na grado ay malalagay na apat na siko, at ang luwang ay isang siko. Ug gikan sa ubos diha sa yuta ngadto sa ubos-ubos nga tindoganan may duruha ka maniko, ug ang gilapdon usa ka maniko; ug gikan sa diyutay nga tindoganan ngadto sa daku nga tindoganan may upat ka maniko, ug ang gilapdon usa ka maniko. At ang lalong mataas na dambana ay magiging apat na siko; at mula sa apuyan ng dambana hanggang sa dakong itaas ay magkakaroon ng apat na sungay. Ug ang halaran sa ibabaw may upat ka maniko ang kahabogon; ug gikan sa halaran nga dapog ug ngadto sa itaas may upat ka sungay. At ang apuyan ng dambana ay magkakaroon ng labing dalawang siko ang haba at labing dalawa ang luwang, parisukat sa apat na tagiliran niyaon. Ug ang halaran nga dapog may napulo ug duha ka maniko ang gitas-on ug napulog duha ang gilapdon, maglaro sa upat ka kiliran niini. At ang patungan niyaon ay magkakaroon ng labing apat na siko ang haba at labing apat na siko ang luwang sa apat na tagiliran niyaon; at ang gilid sa palibot ay magiging kalahating siko; at ang patungan niyaon ay magiging isang siko sa palibot; at ang mga baytang niyaon ay paharap sa dakong silanganan. Ug ang tindoganan may napulo ug upat ka maniko ang gitas-on ug napulog upat ka maniko ang gilapdon sa upat ka kiliran niini, ug ang daplin nga maglibut niini tunga sa maniko; ug ang ubos niini usa ka maniko nga maglibut; ug ang mga ang-ang sa hagdan niini magaatubang sa sidlakan. At sinabi niya sa akin, Anak ng tao, ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Ito ang mga alituntunin tungkol sa dambana sa kaarawan na kanilang gagawin, upang paghandugan sa ibabaw ng mga handog na susunugin, at upang pagwisikan ng dugo. Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Mao kini ang mga tulomanon sa halaran sa adlaw nga sila magabuhat niini, sa paghalad mga halad-nga-sinunog sa ibabaw niana, ug sa pagsablig dugo sa ibabaw niana. Iyong ibibigay sa mga saserdote na mga Levita na sa angkan ni Sadoc na malapit sa akin, upang magsipangasiwa sa akin, sabi ng Panginoong Dios, ang isang guyang baka na pinakahandog dahil sa kasalanan. Hatagan mo ang mga sacerdote nga mga Levihanon gikan sa kaliwat ni Sadoc, nga haduol kanako, sa pag-alagad kanako, nagaingon ang Ginoong Jehova, usa ka batan-ong vaca alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala. At kukuha ka ng dugo niyaon, at ilalagay mo sa apat na sungay niyaon, at sa apat na sulok ng patungan, at sa laylayan sa palibot: ganito mo lilinisin yaon at tutubusin ito. Ug ikaw magakuha gikan sa dugo niini, ug ibitang mo sa upat ka sungay niini, ug sa upat ka likoanan sa tindoganan, ug diha sa ibabaw sa daplin maglibut: ingon niana ulayon mo kana ug himoon mo ang pagtabon sa sala alang niana. Iyo rin namang kukunin ang guyang toro na handog dahil sa kasalanan, at susunugin mo sa takdang dako ng bahay, sa labas ng santuario. Kuhaon mo usab ang vaca nga toro sa halad-tungod-sa-sala, ug kini pagasunogon sa tinudlo nga dapit sa balay, sa gawas sa balaan nga puloy-anan. At sa ikalawang araw ay maghahandog ka ng kambing na lalake na walang kapintasan na pinakahandog dahil sa kasalanan; at kanilang lilinisin ang dambana gaya ng kanilang pagkalilis sa pamamagitan ng guyang toro. Ug sa ikaduhang adlaw magahalad ka sa usa ka lakeng kanding nga walay ikasaway alang sa halad-tungod-sa-sala; ug ilang hinloan ang halaran, ingon sa ilang paghinlo niini sa toro nga vaca. Pagka ikaw ay nakatapos ng paglilinis, maghahandog ka ng isang guyang toro na walang kapintasan, at isang lalaking tupa na mula sa kawan na walang kapintasan. Sa tapus mo hinloi kini, ikaw magahalad ug usa ka batan-ong vaca nga walay ikasaway, ug usa ka lakeng carnero nga walay ikasaway gikan sa panon. At iyong ilalapit ang mga yaon sa harap ng Panginoon, at hahagisan ng asin ang mga yaon ng mga saserdote, at kanilang ihahandog na pinakahandog na susunugin sa Panginoon. Ug sila dad-on mo pagpaduol sa atubangan ni Jehova, ug ang ibabaw niini pagabiliboran sa asin sa mga sacerdote, ug sila igahalad nila alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova. Pitong araw na maghahanda ka sa bawat araw ng isang kambing na pinakahandog dahil sa kasalanan: maghahanda rin sila ng guyang toro, at isang lalaking tupang mula sa kawan, na walang kapintasan. Sa pito ka adlaw magaandam ka, matag-adlaw usa ka kanding alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala: sila usab magaandam ug usa ka batan-on nga vaca, ug usa ka lakeng carnero nga walay ikasaway gikan sa panon. Pitong araw na kanilang tutubusin ang dambana at lilinisin; gayon nila itatalaga. Sa pito ka adlaw sila magahimo ug usa ka pagtabon-tungod-sa-sala alang sa halaran ug kini ulayon nila; sa ingon niana balaanon nila kini. At pagka kanilang naganap ang mga kaarawan, mangyayari na sa ikawalong araw, at sa haharapin, maghahandog ang mga saserdote ng inyong mga handog na susunugin sa ibabaw ng dambana, at ang inyong mga handog tungkol sa kapayapaan; at aking tatanggapin kayo, sabi ng Panginoong Dios. Ug diha nga matapus na nila ang mga adlaw, kini mahimo sa ikawalo ka adlaw, ug sa umalabut pa, nga ang mga sacerdote magabuhat sa inyong mga halad-nga-sinunog diha sa halaran, ug sa inyong mga halad-sa-pakigdait; ug kamo pagadawaton ko, nagaingon ang Ginoong Jehova. Nang magkagayo'y ibinalik niya ako sa daan ng pintuan sa labas ng santuario, na nakaharap sa dakong silanganan; at ito'y nasara. Unya ako gidala niya pagbalik ngadto sa dalan sa ganghaan sa gawas sa balaang puloy-anan, nga nagaatubang sa sidlakan; ug kini nasirahan. At sinabi ng Panginoon sa akin, Ang pintuang-daang ito ay sasarhan, hindi bubuksan, o papasukan man ng sinoman, sapagkat pinasukan ng Panginoon, ng Dios ng Israel; kayat ito'y masasara. Ug miingon si Jehova kanako: Kining ganghaana pagasirhan; kini dili pagaablihan, ni may bisan kinsang tawo nga makasulod niini; kay si Jehova, ang Dios sa Israel, misulod niini; busa kini pagasirhan. Tungkol sa prinsipe, siya'y mauupo roon na pinaka prinsipe upang kumain ng tinapay sa harap ng Panginoon; siya'y papasok sa daan ng portiko ng pintuang-daan, at lalabas sa daan ding yaon. Mahitungod sa principe, siya magalingkod diha niana ingon nga principe aron sa pagkaon ug tinapay sa atubangan ni Jehova; siya mosulod nga moagi sa alagianan nianang ganghaana, ug mogula sa mao gihapon nga alagianan. Nang magkagayo'y dinala niya ako sa daan ng pintuang-daang hilagaan sa harap ng bahay: at ako'y tumingin, at, narito, napuno ng kaluwalhatian ng Panginoon ang bahay ng Panginoon: at nasubasob ako. Unya gidala ako niya sa alagianan sa ganghaan sa amihanan atubangan sa iyang balay; ug ako mitan-aw, ug, ania karon, ang balay ni Jehova napuno sa himaya ni Jehova: ug ako mihapa. At ang Panginoon ay nagsabi sa akin, Anak ng tao, tandaan mong mabuti, at masdan mo ng iyong mga mata, at pakinggan mo ng iyong mga pakinig ang lahat na aking sinasabi sa iyo tungkol sa lahat ng alituntunin hinggil sa bahay ng Panginoon, at tungkol sa lahat ng kautusan doon; at tandaan mong mabuti ang pasukan ng bahay sangpu ng bawat labasan sa santuario. Ug si Jehova miingon kanako: Anak sa tawo, timan-i pag-ayo, ug sud-onga sa imong mga mata, ug pamatii sa imong mga igdulungog ang tanan nga ipamulomg ko kanimo mahatungod sa tanang tulomanon sa balay ni Jehova, ug ang tanang kabalaoran niini; ug timan-i pag-ayo ang alagianan sa pagsulod mo sa balay, timan-i ang tagsatagsa ka alagianan sa paggula sa balaang puloy-anan. At iyong sasabihin sa mapanghimagsik, sa makatuwid baga'y sa sangbahayan ni Israel, Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Oh kayong sangbahayan ni Israel, mangaglikat na kayo sa lahat ninyong kasuklamsuklam, Ug ingnon mo ang masukihon, bisan pa ang balay sa Israel: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Oh kamo nga balay sa Israel, igo na ang tanan ninyong mga dulumtanan. Sa inyong pagpapasok ng mga taga ibang lupa na hindi tuli sa puso at hindi tuli sa laman, upang malagay sa aking santuario, na lapastanganin yaon, sa makatuwid baga'y ang aking bahay, pagka inyong inihahandog ang aking tinapay, ang taba at ang dugo, at sinira nila ang aking tipan, upang idagdag sa lahat ninyong mga kasuklamsuklam. Kay niana gipasulod ninyo ang mga dumuloong, ang walay circuncision sa kasingkasing ug walay circuncision sa unod, aron makaanha sa akong balaang puloy-anan, sa pagpasipala niana bisan sa akong balay, sa diha nga gihalad ninyo ang akong tinapay, ang tambok ug dugo, ug ilang gilapas ang akong tugon, nga dungangan pa sa tanan ninyong mga dulumtanan. At hindi ninyo iningatan ang katungkulan sa aking mga banal na bagay; kundi kayo'y nangaglagay ng mga tagapangasiwa sa aking santuario sa ganang inyong sarili. Ug kamo wala magbantay sa sugo sa akong mga butang nga balaan; hinonoa gipahamutang ninyo ang mga magbalantay sa akong sugo diha sa akong balaang puloy-anan nga alang sa inyong mga kaugalingon. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Walang taga ibang lupa, na hindi tuli sa puso at hindi tuli sa laman na papasok sa aking santuario, kahit sinomang taga ibang lupa na nasa gitna ng mga anak ni Israel. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Walay dumuloong, nga walay circuncision sa kasingkasing ug walay circuncision sa unod, ni anak sa bisan kinsa nga dumuloong, nga magasulod sa akong balaang puloy-anan, nga anaa sa taliwala sa mga anak sa Israel. Ngunit ang mga Levita na nagsilayo sa akin nang ang Israel ay maligaw sa akin sa pagsunod sa kanilang mga diosdiosan; mangagdadanas sila ng kanilang kasamaan. Apan ang mga Levihanon nga nanagpahilayo kanako, sa diha nga ang Israel nahisalaag, nga nanghisalaag gikan kanako sa pagsunod sa ilang mga dios-dios, sila maoy magapas-an sa ilang kasal-anan. Gayon ma'y magiging tagapangasiwa sila sa aking santuario, na sila ang mamamahala sa mga pintuang-daan ng bahay, at magsisipangasiwa sa bahay: kanilang papatayin ang handog na susunugin at ang hain para sa bayan, at sila'y magsisitayo sa harap ng mga yaon upang pangasiwaan nila. Bisan pa niana sila nangahimong mga alagad sa akong balaang puloy-anan, nga may katungdanan sa pagbantay sa mga ganghaan sa balay, ug magaalagad sa sulod sa balay: sila magapatay sa halad-nga-sinunog ug sa halad alang sa katawohan, ug sila motindog sa ilang atubangan sa pag-alagad kanila. Sapagkat kanilang pinangasiwaan sila sa harap ng kanilang mga diosdiosan, at naging ikatitisod sila sa ikasasama ng sangbahayan ni Israel; kayat itinaas ko ang aking kamay laban sa kanila, sabi ng Panginoong Dios, at dadanasin nila ang kanilang kasamaan. Tungod kay sila nanag-alagad kanila sa atubangan sa ilang mga dios-dios, ug nangahimong kapangdolan sa kasal-anan alang sa balay sa Israel; busa gibakyaw ko ang akong kamot batok kanila, nagaingon ang Ginoong Jehova, ug sila maoy magapas-an sa ilang kasal-anan. At hindi sila magsisilapit sa akin upang magsagawa ng katungkulan ng saserdote sa akin, o magsisilapit man sa alin man sa mga banal na bagay ko, sa mga bagay na kabanalbanalan; kundi tataglayin nila ang kanilang kahihiyan, at ang kanilang mga kasuklamsuklam na kanilang ginawa. Ug sila dili makaduol kanako, sa pagtuman sa katungdanan sa sacerdote kanako, ni makaduol sila sa bisan unsa sa akong balaang mga butang, sa mga butang nga labing balaan; hinonoa pas-anon nila ang ilang kaulawan, ug ang ilang mga dulumtanan nga gihimo nila. Gayon ma'y gagawin ko silang tagapangasiwa sa bahay, para sa buong paglilingkod doon, at sa lahat na gagawin doon. Bisan pa niana buhaton ko sila nga mga magbalantay sa sugo sa balay, alang sa tanang pag-alagad niini, ug sa tanan nga pagabuhaton sulod niana. Ngunit ang mga saserdoteng Levita na mga anak na lalake ni Sadoc, na nagiingat ng katungkulan sa aking santuario nang ang mga anak ni Israel ay magsihiwalay sa akin, sila'y magsisilapit sa akin upang magsipangasiwa sa akin; at sila'y magsisitayo sa harap ko upang mangaghandog sa akin ng taba at ng dugo, sabi ng Panginoong Dios: Apan ang mga sacerdote nga mga Levihanon, nga mga anak nga lalake ni Sadoc, nga nanagbantay sa sugo sa akong balaang puloy-anan sa diha nga nanghisalaag ang mga anak sa Israel gikan kanako, sila makaduol kanako sa pag-alagad kanako; ug sila makatindog sa akong atubangan sa paghalad alang kanako sa tambok ug dugo, nagaingon ang Ginoong Jehova: Sila'y magsisipasok sa aking santuario, at sila'y magsisilapit sa aking dulang, upang magsipangasiwa sa akin, at iingatan nila ang kanilang katungkulan sa akin. Sila makasulod sa akong balaang puloy-anan, ug sila makaduol sa akong lamesa, sa pag-alagad kanako, ug sila magabantay sa akong sugo. At mangyayari, na pagka sila'y magsisipasok sa mga pintuang-daan ng lalong loob na looban, susuutan sila ng mga kayong linong kasuutan; at walang lanang dadaiti sa kanila, samantalang sila'y nagsisipangasiwa sa mga pintuang-daan ng lalong loob na looban, at sa loob. Ug mahitabo nga, sa pagsulod nila sa mga ganghaan sa kinasuloran nga sawang, sila pagasul-oban sa mga bisti nga lino; ug walay bisti nga lana nga isapaw kanila, samtang sila manag-alagad sulod sa mga ganghaan sa kinasuloran nga sawang, ug didto sa sulod gayud. Sila'y mangagpupugong ng kayong lino sa kanilang mga ulo, at mangagtatapi ng kayong lino sa kanilang mga balakang; hindi sila mangagbibigkis ng anomang nakapagpapapawis. Sila may lino nga purong diha sa ilang mga ulo, ug may mga kalsones nga lino sa ilang mga hawak; sila dili makasulod ug bisan unsa nga makapasingot. At pagka kanilang lalabasin ang mga tao sa looban sa labas, ng bahay, kanilang huhubarin ang kanilang mga kasuutan na kanilang ipinangangasiwa, at ilalagay nila ang mga ito sa mga banal na silid; at mangagsusuot sila ng ibang mga kasuutan, upang huwag nilang banalin ang mga tao ng kanilang mga kasuutan. Ug sa diha nga sila mogula ngadto sa sawang dapit sa gawas, bisan ngadto sa gawas nga sawang sa katawohan, hukason nila ang ilang bisti nga maoy gisul-ob sa ilang pag-alagad kanila, ug hipuson kana sa mga balaang lawak; ug isul-ob nila ang laing mga bisti, aron sila dili magabalaan sa katawohan uban sa ilang mga bisti. Ni aahitan man nila ang kanilang mga ulo, ni titiisin man ang kanilang buhok ay humaba; kanila lamang gugupitan ang kanilang mga ulo. Ni magapakiskis sila sa ilang ulo, ni patas-on nila ang ilang mga pung-pong sa buhok; tupihan lamang nila ang buhok sa ilang mga ulo. Ni iinom ng alak ang sinomang saserdote pagka sila'y magsisipasok sa lalong loob na looban. Ni may bisan kinsang sacerdote nga makainum ug vino, sa diha nga sila mosulod ngadto sa kinasuloran nga sawang. Ni mangagaasawa man sa babaing bao, o sa inihiwalay man: kundi sila'y magaasawa ng mga dalaga sa lahi ng sangbahayan ni Israel, o ng babaing bao na nabao sa saserdote. Ni mangasawa sila ug balo, ni kadtong gisalikway sa bana; hinonoa maoy pangasaw-on nila ang mga ulay nga sa kaliwat sa balay sa Israel, kun usa ka babayeng balo nga balo sa usa ka sacerdote. At kanilang ituturo sa aking bayan ang pagkakaiba ng banal at ng karaniwan, at ipakikilala nila sa kanila ang marumi at malinis. Ug tudloan nila ang akong katawohan sa kalainan sa balaan ug sa nahugawan, ug ipaila kanila ang kalainan sa mahugaw ug sa malinis. At sa pagtatalo ay magsisitayo sila upang magsihatol; ayon sa aking mga kahatulan ay kanilang hahatulan: at kanilang iingatan ang aking mga kautusan at ang aking mga palatuntunan sa lahat kong takdang kapistahan; at kanilang ipangingilin ang aking mga sabbath. Ug kong adunay usa ka pagkalalis, sila motindog sa paghukom niini; sumala sa akong mga tulomanon sa magahusay niini; ug sila magabantay sa akong mga sugo ug sa akong kabalaoran sa tanan ko nga mga tinudlong pangilin: ug sila magabalaan sa akong mga adlawng igpapahulay. At hindi sila magsisilapit sa alin mang patay na tao na mangagpakahawa; ngunit sa ama, o sa ina, o sa anak na lalake, o babae, sa kapatid na lalake, o babae na hindi nagkaasawa, maaaring mangagpakahawa sila. Ug sila dili makaduol sa tawo nga patay sa paghugaw sa ilang kaugalingon; apan alang sa amahan, kun alang sa inahan, kun alang sa anak nga lalake kun alang sa anak nga babaye, alang sa igsoon nga lalake, kun alang sa igsoon nga babaye nga wala makapamana, sila makahugaw sa ilang kaugalingon. At pagkatapos na siya'y malinis, sila'y bibilang sa kaniya ng pitong araw. Ug sa tapus siya mahinloi, siya ihapan nila sa pito ka adlaw. At sa kaarawan na siya'y pumasok sa santuario, sa lalong loob na looban upang mangasiwa sa santuario, siya'y maghahandog ng kaniyang handog dahil sa kasalanan, sabi ng Panginoong Dios. Ug sa adlaw nga siya mosulod sa balaang puloy-anan, ngadto sa kinasuloran nga sawang, sa pag-alagad sulod sa balaang puloy-anan, siya magahalad sa iyang halad-tungod-sa-sala, nagaingon ang Ginoong Jehova. At sila'y mangagkakaroon ng mana; ako'y kanilang mana; at hindi ninyo bibigyan sila ng pag-aari sa Israel; ako'y kanilang pag-aari. Ug sila makabaton sa usa ka panulondon; ako mao ang ilang panulondon: ug kamo dili magahatag kanila sa mga kabtangan diha sa Israel; ako mao ang ilang kabtangan. Sila'y magsisikain ng handog na harina, at ng handog dahil sa kasalanan, at ng handog dahil sa pagkakasala; at bawat bagay na itinalaga sa Israel ay magiging kanila. Pagakan-on nila ang halad-nga-kalan-on, ug ang halad-tungod-sa-sala, ug ang halad-tungod-sa-paglapas; ug ang tanang butang nga hinalad sa Israel maangkon nila. At ang una sa lahat na unang bunga ng bawat bagay, at lahat na alay na bawat bagay, sa lahat ninyong mga alay ay magiging sa saserdote: inyo rin namang ibibigay sa mga saserdote ang una sa inyong masa upang pagpalain ang inyong bahay. Ug ang nahiuna sa tanang mga inunahang-bunga sa bisan unsa, ug ang tagsatagsa ka halad sa bisan unsa nga butang, gikan sa tanan nga nagakalainlain ninyong mga halad, maangkon niya sa sacerdote: ihatag usab ninyo sa mga sacerdote ang nahauna sa inyong minasa, aron ang panalangin magapabilin ibabaw sa inyong balay. Ang mga saserdote ay hindi kakain ng anomang bagay na namamatay sa kaniyang sarili, o nalapa, maging ibon o hayop man. Ang mga sacerdote dili magakaon sa bisan unsang butanga nga namatay sa iyang kaugalingon, kun nakuniskunis, bisan kana langgam kun mananap. Bukod dito'y pagka inyong hahatiin sa pamamagitan ng sapalaran ang lupain na pinakamana, mangaghahandog kayo ng alay sa Panginoon, isang banal na bahagi ng lupain; ang haba ay magkakaroon ng habang dalawang put limang libong tambo, at ang luwang ay magiging sangpung libo: ito'y magiging banal sa lahat ng hangganan niyaon sa palibot. Labut pa, sa diha nga magabahin kamo sa yuta pinaagi sa pagpapalad alang sa panulondon, magahimo kamo ug usa ka halad kang Jehova, ang usa ka balaan nga bahin sa yuta; ang gitas-on mao ang gitas-on sa kaluhaan ug lima ka libo ka tangbo, ug ang gilapdon napulo ka libo: kini magapabilin nga balaan sa tanan niyang utlanan nga magalibut. Dito'y magkakaroon ukol sa dakong banal ng limang daan ang haba at limang daang luwang, parisukat sa palibot; limang pung siko sa pagitan niyaon sa palibot. Niini may bahin nga alang sa dapit nga balaan nga lima ka gatus ang gitas-on sa lima ka gatus ang gilapdon, maglaro nga magalibut; ug kalim-an ka maniko nga magalibut alang sa kabalangayan. At sa sukat na ito iyong susukatin, na ang haba ay dalawang put limang libo, at ang luwang ay sangpung libo: at doo'y malalagay ang santuario, na pinakabanal. Ug niining sukora ikaw magasukod ug usa ka gitas-on nga kaluhaan ug lima ka libo, ug gilapdon nga napulo ka libo: ug niini mahimutang ang balaang puloy-anan, nga mao ang labing balaan. Siyang banal na bahagi ng lupain; ito'y para sa mga saserdote, na mga tagapangasiwa ng santuario, na nagsisilapit upang magsipangasiwa sa Panginoon; at ito'y magiging dakong kalalagyan ng kanilang mga bahay, at banal na dakong kalalagyan ng santuario. Kana mao ang balaan nga bahin sa yuta; kana alang sa mga sacerdote, ang mga mag-aalagad sa balaang puloy-anan, nga moduol sa pag-alagad kang Jehova; ug kana mahimong dapit alang sa ilang mga balay, ug dapit nga balaan alang sa balaang puloy-anan. At dalawang put limang libo ang haba, at sangpung libo ang luwang ay magiging sa mga Levita, na mga tagapangasiwa ng bahay, na pinaka pag-aari sa kanilang sarili, na dalawang pung silid. Ug kaluhaan ug lima ka libo ang gitas-on, ug napulo ka libo ang gilapdon, nga ibahin sa mga Levihanon, ang mga mag-aalagad sa balay, nga mapanag-iya nila alang sa ilang kaugalingon, alang sa kaluhaan ka mga lawak. At inyong itatakda ang pag-aari ng bayan na limang libo ang luwang, at dalawang put limang libo ang haba, sa tabi ng alay na banal na bahagi: magiging ukol sa buong sangbahayan ni Israel. Ug magatudlo kamo sa bahin nga mapanag-iya sa ciudad lima ka libo ang gilapdon, ug kaluhaan ug lima ka libo ang gitas-on, sikbit sa bahin nga gipahungod sa balaang bahin: kini kadaghanan alang sa tibook balay sa Israel. Magkakaroon naman para sa prinsipe ng bahagi sa isang dako at sa kabilang dako sa banal na alay at sa pag-aari ng bayan, sa harap ng banal na alay at sa harap ng pag-aari ng bayan, sa dakong kalunuran na gawing kalunuran, at sa dakong silanganan na gawing silanganan; at ang haba ay ayon sa isa sa mga bahagi, mula sa hangganang kalunuran hanggang sa hangganang silanganan. Ug ang bisan unsa nga bahin alang sa principe kana anha sa usa ka kilid ug sa pikas nga kiliran sa gipahanungod sa balaang bahin ug sa napanag-iya nga ciudad, atbang sa gipahanungod sa balaang bahin ug atbang sa napanag-iya nga ciudad, sa kasadpan nga kiliran paingon sa kasadpan, ug sa sidlakan nga kiliran paingon sa sidlakan; ug sa gitas-on nga sama sa usa sa mga bahin, gikan sa utlanang dapit sa kasadpan ngadto sa dapit sa sidlakan. Sa lupaing ito'y magiging kaniya na pinakaari sa Israel: at hindi na pipighatiin pa ng aking mga prinsipe ang aking bayan; kundi ibibigay nila ang lupain sa sangbahayan ni Israel ayon sa kanilang mga lipi. Sa yuta kana mao ang iyang mapanag-iya diha sa Israel: ug ang akong katawohan dili na lugpitan pag-usab sa akong mga principe: hinonoa ihatag nila sa balay sa Israel ang yuta sumala sa ilang mga banay. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Magkasiya ito sa inyo, Oh mga prinsipe ng Israel: iwan ninyo ang pangdadahas at pagsamsam, at magsagawa kayo ng kahatulan at ng kaganapan; alisin ninyo ang inyong atang sa aking bayan, sabi ng Panginoong Dios. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Igo na kana alang kaninyo, Oh mga principe sa Israel: biyai ang pagpanlupig ug ang pagpangagaw, ug buhata ang justicia ug ang pagkamatarung; kuhaa ang pagsakmit sa akong katawohan, nagaingon ang Ginoong Jehova. Kayo'y magkakaroon ng mga ganap na timbangan; at ganap na efa, at ganap na bath. Kinahanglan magbaton kamo sa matarung nga mga timbangan, ug sa matarung nga epha, ug sa matarung nga taksanan. Ang efa at ang bath ay magiging iisang takalan, upang ang bath ay maglaman ng ikasangpung bahagi ng isang homer, at ang efa ay ikasangpung bahagi ng isang homer: ang takal niyaon ay magiging ayon sa homer. Kinahanglan nga ang epha ug ang bato usa ra ka sukod, aron ang bato magasulod usa sa napulo ka bahin sa homer, ug ang epha magasulod usa sa napulo ka bahin sa homer: kong tandingon ang takus niini sama sa homer. At ang siklo ay magiging dalawang pung gera: dalawangpung siklo, lima at dalawang pung siklo, labing limang siklo ay siyang magiging maneh ninyo. Ug ang siclo kinahanglan adunay kaluhaan ka geras; ang kaluhaan ka siclo, ang kaluhaan ug lima ka siclo, ang napulo ug lima ka siclo, maoy inyong usa ka mina. Ito ang alay na inyong ihahandog: ang ikaanim na bahagi ng isang efa mula sa isang homer ng trigo; at inyong ibibigay ang ikaanim na bahagi ng isang efa mula sa isang homer ng cebada; Mao kini ang halad nga inyong ihalad: ang ikaunom ka bahin sa epha gikan sa usa ka omer nga trigo; ug ihatag ninyo ang ikaunom ka bahin sa usa ka epha gikan sa usa ka homer nga cebada; At ang takdang bahagi ng langis, ng bath ng langis, ang ikasangpung bahagi ng bath mula sa isang kor, na sangpung bath, o isang homer (sapagkat sangpung bath ay isang homer); Ug mahitungod sa linain nga bahin sa lana, gikan sa usa ka takus nga lana, ang ikanapulo nga bahin sa usa ka takus nga gikan sa coro, nga mao ang napulo ka takus, bisan usa ka homer (kay ang napulo ka takus usa man ka homer); At isang batang tupa sa kawan, mula sa dalawang daan, na mula sa matabang pastulan ng Israel; na pinakahandog na harina, at pinakahandog na susunugin, at pinakahandog tungkol sa kapayapaan, upang ipangtubos sa kanila, sabi ng Panginoong Dios. Ug usa ka nating carnero gikan sa panon, gikan sa duruha ka gatus, gikan sa tubigon nga mga sibsibanan sa Israel;-- alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, ug alang sa usa ka halad-nga-sinunog, ug alang sa mga halad-sa-pakigdait, sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang kanila, nagaingon ang Ginoong Jehova. Buong bayan ng lupain ay magbibigay ng alay na ito sa prinsipe sa Israel. Ang tibook katawohan sa yuta magahatag niining halad alang sa principe diha sa Israel. At magiging tungkulin ng prinsipe na magbigay ng mga handog na susunugin, at ng mga handog na harina, at ng mga inuming handog, sa mga kapistahan, at sa mga bagong buwan, at sa mga sabbath, sa lahat ng takdang kapistahan ng sangbahayan ni Israel: siya'y maghahanda ng handog dahil sa kasalanan, at ng handog na harina, at ng handog na susunugin, at ng mga handog tungkol sa kapayapaan, upang ipangtubos sa sangbahayan ni Israel. Ug ang mahimong bahin sa principe mao ang paghatag sa mga halad-nga-sinunog, ug sa mga halad-nga-kalan-on, ug sa mga halad-nga-ilimnon, sa mga fiesta, ug sa mga bag-ong bulan, ug sa mga adlawng igpapahulay, sa tanang mga tinudlo nga pangilin sa balay sa Israel: siya magaandam sa halad-tungod-sa-sala, ug sa halad-nga-kalan-on, ug sa halad-nga-sinunog, ug sa halad-sa-pakigdait, aron sa paghimo sa pagtabon-sa-sala alang sa balay sa Israel. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Sa unang buwan, sa unang araw ng buwan, kukuha ka ng guyang toro na walang kapintasan; at iyong lilinisin ang santuario. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa nahaunang bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan, magkuha ka usa ka batan-ong vaca nga lalake nga walay ikasaway; ug hinloan mo ang balaang puloy-anan. At ang saserdote ay kukuha ng dugo ng handog dahil sa kasalanan, at ilalagay sa mga haligi ng pintuan ng bahay, at sa apat na sulok ng patungang dambana, at sa mga haligi ng pintuang-daan ng lalong loob na looban. Ug ang sacerdote magakuha gikan sa dugo sa halad-tungod-sa-sala, ug ibutang kini sa mga haligi sa pultahan sa balay, ug sa upat ka mga suok sa tinduganan sa halaran, ug sa mga haligi sa ganghaan sa kinasuloran nga sawang. At gayon ang iyong gagawin sa ikapitong araw ng buwan para sa bawat nagkakamali, at sa bawat walang malay: gayon ninyo lilinisin ang bahay. Ug mao kini ang pagabuhaton mo sa ikapito ka adlaw sa bulan alang sa tagsatagsa nga masayup, ug alang kaniya nga nakasala nga wala masayud: mao man nga himoon mo ang pagtabon-sa-sala alang sa balay. Sa unang buwan, sa ikalabing apat na araw ng buwan, magdidiwang kayo ng paskua, isang kapistahan na pitong araw; tinapay na walang levadura ang kakanin. Sa nahaunang bulan, sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan, kamo may Pasko, usa ka pangilin sa pito ka adlaw; ang tinapay nga walay levadura maoy pagakan-on ninyo. At sa araw na yaon ay maghahanda ang prinsipe para sa kaniya at sa buong bayan ng lupain ng isang guyang toro na pinakahandog dahil sa kasalanan. Ug nianang adlawa ang principe magaandam sa iyang kaugalingon ug alang sa tanang katawohan sa yuta sa usa ka lakeng vaca alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala. At sa pitong araw ng kapistahan ay ipaghahanda niya ng handog na susunugin ang Panginoon, pitong toro at pitong tupa na walang kapintasan sa araw-araw na pitong araw; at isang kambing araw-araw na pinakahandog dahil sa kasalanan. Ug sa pito ka adlaw nga pangilin siya magaandam ug usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova, pito ka lakeng vaca ug pito ka mga lakeng carnero nga walay ikasaway sa adlaw-adlaw sulod sa pito ka adlaw; ug usa ka kanding nga lake sa adlaw-adlaw alang sa halad-tungod-sa-sala. At siya'y maghahanda ng handog na harina, ng isang efa sa isang toro, at ng isang efa sa isang lalaking tupa, at isang hin ng langis sa isang efa. Ug siya magaandam usa ka halad-nga-kalan-on, usa ka epha alang sa usa ka lakeng vaca, ug usa ka epha alang sa usa ka lakeng carnero, ug usa ka hin nga lana alang sa usa ka epha. Sa ikapitong buwan, sa ikalabing limang araw ng buwan, sa kapistahan, kaniyang gagawin ang gaya ng pitong araw; ayon sa handog dahil sa kasalanan, ayon sa handog na susunugin, at ayon sa handog na harina, at ayon sa langis. Sa ikapito ka bulan, sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa bulan, sa panahon sa pangilin, buhaton ninyo ang sama sa pangilin sa pito ka adlaw; sumala sa halad-tungod-sa-sala, sumala sa halad-nga-sinunog, ug sumala sa mga halad-nga-kalan-on, ug sumala sa lana. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios, Ang pintuang-daan ng lalong loob na looban na nakaharap sa dakong silanganan ay sasarhan sa anim na araw na iginagawa; ngunit sa sabbath ay bubuksan, at sa kaarawan ng bagong buwan ay bubuksan. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang ganghaan sa kinasuloran nga sawang nga nagalantaw paingon sa sidlakan pagasirhan sa unom ka adlaw nga igbubuhat; apan sa adlawng igpapahulay kini pagabuksan, ug sa adlaw sa bag-ong bulan kini pagabuksan. At ang prinsipe ay papasok sa daan ng portiko ng pintuang-daan sa labas; at tatayo sa tabi ng haligi ng pintuang-daan; at maghahanda ang mga saserdote ng kaniyang handog na susunugin, at ng kaniyang mga handog tungkol sa kapayapaan, at siya'y sasamba sa may pasukan ng pintuang-daan; kung magkagayo'y lalabas siya; ngunit ang pintuang-daan ay hindi sasarhan hanggang sa hapon. Ug ang principe mosulod nga moagi sa alagianan sa ganghaan nga dapit sa gawas, ug motindog tupad sa haligi sa ganghaan; ug andamon sa mga sacerdote ang iyang halad-nga-sinunog, ug ang iyang mga halad-sa-pakigdait, ug siya magasimba didto sa bakanan sa ganghaan: dili pagasirhan hangtud sa gabii. At ang bayan ng lupain ay sasamba sa may pintuan ng pintuang-daang yaon sa harap ng Panginoon sa mga sabbath at sa mga bagong buwan. Ug ang katawohan sa yuta magasimba didto sa pultahan sa maong ganghaan sa atubangan ni Jehova sa mga adlawng igpapahulay ug sa bag-ong mga bulan. At ang handog na susunugin na ihahandog ng prinsipe sa Panginoon sa araw ng sabbath ay anim na batang tupa na walang kapintasan at isang lalaking tupang walang kapintasan; Ug ang halad-nga-sinunog nga igahalad sa principe kang Jehova nga pagahimoon sa adlawng igpapahulay, unom ka nating carnero nga walay ikasaway ug usa ka lakeng carnero nga walay ikasaway; At ang handog na harina ay isang efa sa lalaking tupa, at ang handog na harina sa mga batang tupa ay ang kaniyang kayang ibigay, at isang hin ng langis sa isang efa. Ug ang halad-nga-kalan-on usa ka epha alang sa usa ka lakeng carnero, ug ang halad-nga-kalan-on alang sa mga nating carnero sumala sa mahimo niya paghatag, ug usa ka hin nga lana sa usa ka epha. At sa kaarawan ng bagong buwan ay isang guyang toro na walang kapintasan, at anim na batang tupa at isang lalaking tupa; mga walang kapintasan: Ug sa adlaw sa bag-ong bulan usa ka nating lake sa vaca nga walay ikasaway, ug unom ka nating carnero, ug usa ka lakeng carnero; kini kinahanglan walay ikasaway: At siya'y maghahanda ng handog na harina, isang efa sa toro, at isang efa sa lalaking tupa, at sa mga batang tupa ay ayon sa kaniyang kaya, at isang hin na langis sa isang efa. Ug siya magaandam sa usa ka halad-nga-kalan-on, usa ka epha alang sa lakeng vaca, ug usa ka epha alang sa lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero sumala sa iyang mahimo, ug usa ka hin nga lana sa usa ka epha. At pagka ang prinsipe ay papasok, siya'y papasok sa daan ng portiko ng pintuang-daan, at sa daan ding yaon siya lalabas. Ug sa diha nga mosulod na ang principe, siya mosulod nga moagi sa alagianan sa ganghaan, ug siya mogula nga moagi niana. Ngunit pagka ang bayan ng lupain ay haharap sa Panginoon sa mga takdang kapistahan, siyang pumapasok sa daan ng pintuang-daang hilagaan upang sumamba ay lalabas sa daan ng pintuang-daang timugan ay lalabas sa daan ng pintuang-daang hilagaan; hindi siya babalik sa daan ng pintuang-daan na kaniyang pinasukan, kundi lalabas na matuwid sa harap niya. Apan sa diha nga ang katawohan sa yuta moanhi sa atubangan ni Jehova sa mga fiesta nga tinudlo, kadtong mosulod sa alagianan sa amihanang ganghaan sa pagsimba mogula nga moagi sa habagatan nga ganghaan; ug kadtong mosulod nga moagi sa habagatang pultahan mogula nga moagi sa amihanang ganghaan: siya dili mobalik nga moagi sa ganghaan diin siya misulod, kondili nga siya mogula nga lahus sa pultahan sa iyang atubangan. At ang prinsipe, pagka sila'y magsisipasok, ay magsisipasok sa gitna ng mga yaon; at pagka sila'y magsisilabas ay magsisilabas na magkakasama. Apan ang principe, sa diha nga mosulod na sila, mosulod siya nga moagi sa taliwala nila; ug sa diha nga manggula na sila, manggula sila sa tingub. At sa mga kapistahan at sa mga kadakilaan ay ang handog na harina ay magiging isang efa sa isang toro, at isang efa sa lalaking tupa, at sa mga batang tupa ay ang kayang ibigay niya, at isang hin ng langis sa isang efa. Ug sa panahon sa mga fiesta ug sa maligdong nga pagkatigum ang halad-nga-kalan-on kinahanglan usa ka epha alang sa usa ka lakeng vaca, ug usa ka epha alang sa usa ka lakeng carnero, ug alang sa nati nga mga carnero sumala sa mahimo nga iyang ikahatag, ug usa ka hin nga lana alang sa usa ka epha. At pagka ang prinsipe ay maghahanda ng kusang handog, ng handog na susunugin o ng mga handog tungkol sa kapayapaan na pinakakusang handog sa Panginoon, may isang magbubukas sa kaniya ng pintuang-daan na nakaharap sa dakong silanganan; at kaniyang ihahanda ang kaniyang handog na susunugin at ang kaniyang mga handog tungkol sa kapayapaan, gaya ng kaniyang ginagawa sa araw ng sabbath; kung magkagayo'y lalabas siya; at pagkalabas niya ay sasarhan ng isa ang pintuang-daan. Ug sa diha nga ang principe magaandam usa ka kinabubut-on-nga-halad, ang usa ka halad-nga-sinunog kun ang mga halad-sa-pakigdait ingon nga usa ka kinabubut-on-nga-halad ngadto kang Jehova, may moabli alang kaniya sa ganghaan nga nagaatubang sa sidlakan; ug siya magaandam sa iyang halad-nga-sinunog, ug sa iyang mga halad-sa-pakigdait, ingon sa iyang gibuhat sa adlawng igpapahulay: unya siya mogula; ug human sa iyang paggula may usa nga magasira sa ganghaan. At ikaw ay maghahanda ng isang batang tupa ng unang taon na walang kapintasan na pinakahandog na susunugin sa Panginoon araw-araw: tuwing umaga ay maghahanda ka. Ug ikaw magaandam usa ka nating carnero nga usa ka tuig ang panuigon nga walay ikasaway alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova sa matag-adlaw: magaandam ikaw niana sa matag-buntag. At iyong ihahandang handog na harina na kasama niyaon tuwing umaga, ang ikaanim na bahagi ng isang efa, at ang ikatlong bahagi ng isang hin ng langis, upang basain ang mainam na harina; isang handog na harina na lagi sa Panginoon: na pinakalaging alituntunin. Ug magaandam ikaw usa ka halad-nga-kalan-on uban niana sa matag-buntag, ang ikaunom ka bahin sa epha nga harina, ang ikatolo ka bahin sa usa ka hin nga lana, aron igahaog sa fino nga harina; usa ka halad-nga-kalan-on kang Jehova sa kanunay pinaagi sa usa ka tulomanon nga dayon. Ganito nila ihahanda ang batang tupa at ang handog na harina, at ang langis, tuwing umaga, na pinakahandog na susunuging lagi. Sa ingon niana magaandam sila sa nating carnero, ug sa halad-nga-kalan-on, ug sa lana, sa matag-buntag, alang sa halad-nga-sinunog sa kanunay. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Kung ang prinsipe ay magbigay ng kaloob sa kanino man sa kaniyang mga anak, ay magiging kaniyang mana, mauukol sa kaniyang mga anak; siyang kanilang pag-aari na pinakamana. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kong ang principe mohatag usa ka gasa sa bisan kinsa sa iyang mga anak nga lalake, kini mao ang iyang panulondon, kini maiya sa iyang mga anak nga lalake; kini ilang mapanag-iya pinaagi sa panulondon. Ngunit kung ibigay niya ang kaniyang mana na pinakakaloob sa isa sa kaniyang mga alipin, magiging kaniya sa taon ng kalayaan; kung magkagayo'y mababalik sa prinsipe; ngunit tungkol sa kaniyang mana, magiging sa kaniyang mga anak. Apan kong siya mohatag usa ka gasa gikan sa iyang panulondon sa usa sa iyang mga sulogoon, kana maiya hangtud sa tuig sa kagawasan lamang unya kana igauli ngadto sa principe; apan mahitungod sa iyang panulondon, kana maiya alang sa iyang mga anak nga lalake. Bukod dito'y hindi kukuha ang prinsipe ng mana ng bayan, na aalisin sa kanila ang kanilang pag-aari; siya'y magbibigay ng mana sa kaniyang mga anak na mula sa kaniyang sariling pag-aari, upang ang aking bayan ay huwag mangalat bawat isa sa kaniyang pag-aari. Labut pa ang principe dili makakuha gikan sa kabilin sa katawohan, aron sa pagpapahawa kanila gikan sa ilang napanag-iya; siya magahatag kabilin sa iyang mga anak nga lalake gikan sa iyang kaugalingon nga napanag-iya, aron ang akong katawohan dili magakatibulaag tagsatagsa ka tawo gikan sa iyang napanag-iya. Nang magkagayo'y dinala niya ako sa pasukan, na nasa tabi ng pintuang-daan, sa loob ng mga banal na silid na ukol sa mga saserdote, na nakaharap sa hilagaan: at, narito, may isang dako sa lalong loob na bahagi na dakong kalunuran. Unya gidala ako niya nga milabang sa alagianan, nga diha sa kilid sa pultahan, ngadto sa sulod sa mga balaang lawak sa mga sacerdote, nga nagaatubang sa amihanan: ug, ania karon, may usa ka dapit sa likod nga bahin nga nagaatubang sa kasadpan. At sinabi niya sa akin, Ito ang dako na pagpapakuluan ng mga saserdote ng handog sa pagkakasala at ng handog dahil sa kasalanan, na siyang kanilang pagiihawan ng handog na harina; upang huwag nilang mailabas sa lalong labas na looban, upang banalin ang bayan. Ug siya miingon kanako: Kini mao ang dapit diin ang mga sacerdote magapabukal sa halad-tungod-sa-paglapas, ug sa halad-tungod-sa-sala, ug diin sila magaluto sa halad-nga-kalan-on; aron dili nila dad-on kini ngadto sa gawas nga sawang, aron sa pagbalaan sa katawohan. Nang magkagayo'y inilabas niya ako sa labas ng looban ng bahay at pinaraan niya ako sa apat na sulok ng looban; at, narito, sa bawat sulok ng looban ay may isang looban. Unya iyang gidala ako ngadto sa gawas nga sawang, ug gipalabay ako niya sa upat ka nasikohan sa sawang; ug, ania karon, sa tagsatagsa ka nasikohan sa sawang may usa ka sawang. Sa apat na sulok ng looban ay may mga looban na nababakod, apat na pung siko ang haba at tatlong pu ang luwang: ang apat na ito sa mga sulok ay may isang sukat. Sa upat ka nasikohan sa sawang may mga sawang nga nagkatakdo, nga may kap-atan ka maniko ang gitas-on ug katloan ang gilapdon: kining upat nga anaa sa mga nasikohan sa usa lamang ka sukod. At may isang pader sa palibot ng mga yaon, sa palibot ng apat, at may ginawang pakuluang mga dako sa ilalim ng mga pader sa palibot. Ug dihay usa ka bongbong niana nga naglibut kanila, nga naglibut sa upat, ug mga dapit nga lutoanan gibuhat diha sa ilalum sa paril nga naglibut. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Ito ang mga dako na pakuluan na pagpapakuluan ng mga tagapangasiwa sa bahay ng hain ng bayan. Unya siya miingon kanako: Mao kini ang mga balay nga lutoanan, diin ang mga mag-aalagad sa balay magaluto sa halad sa katawohan. At ibinalik niya ako sa pintuan ng bahay; at, narito, ang tubig ay lumalabas sa ilalim ng pasukan sa bahay sa dakong silanganan (sapagkat ang harapan ng bahay ay sa dakong silanganan); at ang tubig ay umaagos sa ilalim, mula sa dakong kanan ng bahay, sa timugan ng dambana. Ug iyang gidala ako pagbalik ngadto sa ganghaan sa balay; ug, ania karon, ang mga tubig minggula gikan sa ilalum sa bakanan sa balay paingon sa sidlakan (kay ang atubangan sa balay nagaatubang paingon sa sidlakan); ug ang mga tubig minggula gikan sa ilalum, gikan sa too nga kiliran sa balay, sa habagatan nga kiliran sa halaran. Nang magkagayo'y inilabas niya ako sa daan ng pintuang-daang hilagaan, at pinatnubayan niya ako sa palibot ng daan sa labas, sa lalong labas ng pintuang-daan, sa daan ng pintuang-daan na nakaharap sa dakong silanganan; at, narito, doo'y lumalabas ang tubig sa dakong kanan. Unya iyang gidala ako sa gawas nga miagi sa alagianan sa ganghaan paingon sa amihanan, ug iyang gimandoan ako nga miagi sa ganghaan sa gawas ngadto sa ganghaan nga nagaatubang sa sidlakan; ug, ania karon, may katubigan nga nagaagay-ay sa too nga kiliran. Nang ang lalake ay lumabas sa dakong silanganan na may pising panukat sa kaniyang kamay, siya'y sumukat ng isang libong siko, at pinaraan niya ako sa tubig, sa tubig na hanggang bukongbukong. Ug sa diha nga ang tawo milakaw paingon sa sidlakan uban ang lubid nga igsusukod diha sa iyang kamot, siya misukod usa ka libo ka maniko gikan sa katubigan, ug ako iyang gipaubog latas sa katubigan, katubigan nga diha kutob sa mga buol-buol. Muling sumukat siya ng isang libo, at pinaraan niya ako sa tubig, sa tubig na hanggang mga tuhod. Muli siyang sumukat ng isang libo, at pinaraan niya ako sa tubig, sa tubig na hanggang sa mga balakang. Misukod na usab siya usa ka libo ka maniko, ug gipaubog ako niya latas sa katubigan, katubigan nga diha kutob sa mga tuhod. Misukod na usab siya usa ka libo ka maniko, ug gipaubog ako niya latas sa katubigan, katubigan nga diha kutob sa mga hawak. Pagkatapos ay sumukat siya ng isang libo; at isang ilog na hindi ko naraanan; sapagkat ang tubig ay sumasampa, tubig upang languyan, ilog na hindi mararaanan. Sa human niana siya misukod na usab usa ka libo ka maniko; ug kini maoy usa ka suba nga dili na nako malabang; kay ang katubigan mingtubo man, katubigan nga malangoyan, usa ka suba nga dili na malabang. At sinabi niya sa akin, Anak ng tao, nakita mo baga ito? Nang magkagayo'y dinala niya ako, at pinabalik niya ako sa pangpang ng ilog. Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, nakita mo ba kini? Unya gidala ako niya, ug gipabalik ako ngadto sa tampi sa suba. Nang ako nga'y makabalik, narito, sa pangpang ng ilog, ay may totoong maraming puno ng kahoy sa magkabilang dako. Karon sa diha nga nahibalik ako, ania karon, sa tampi sa suba dihay daghan kaayo nga mga kahoy sa usa ka daplin ug sa mga daplin. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Ang tubig na ito ay lumalabas sa dakong silanganang lupain, at bababa sa Araba; at huhugos sa dagat; sa dagat ay huhugos ang tubig na pinalabas; at ang tubig ay mapagagaling. Unya siya miingon kanako: Kini nga katubigan minggula paingon sa kayutaan sa sidlakan, ug molugsong ngadto sa Arabah; ug mopanaw ngadto sa dagat; ngadto sa dagat molugsong ang katubigan nga gihimo aron magaagay-ay; ug ang iyang mga tubig mamaayo. At mangyayari, na bawat likhang may buhay na dumadami, saan mang dako umaagos ang tubig, ay mabubuhay; at magkakaroon ng totoong napakaraming isda; sapagkat ang tubig na ito ay dumarating diyan at ang tubig ng dagat ay mapagagaling, at bawat may buhay ay mabubuhay saan man dumating ang ilog. Ug mahitabo, nga ang tagsatagsa ka buhing binuhat nga magapanon, mabuhi ang tagsatagsa ka dapit diin didto ang suba makadangat; ug didto unya adunay dakung duot sa isda; tungod kay kini nga katubigan midangat didto, ug ang tubig sa dagat mamaayo, ug mabuhi ang tanang butang diin makadangat ang suba. At mangyayari, na ang mga mangingisda ay magsisitayo sa tabi niyaon: mula sa En-gedi hanggang sa En-eglaim ay magiging dako na ladlaran ng mga lambat; ang mga isda ng mga yaon ay magiging ayon sa pagkakaisda ng mga yaon, gaya ng isda sa malaking dagat, na totoong marami. Ug mahitabo, nga ang mga mangingisda magatindog sa daplin niini: gikan sa En-gadi bisan pa hangtud sa Eneg-laim mahimong dapit nga ladlaran sa mga pukot; ang ilang isda mahimong ingon pagkadaghan sa ilang mga matang, ingon sa mga isda sa dakung dagat, nga hilabihan pagkadaghan. Ngunit ang kaniyang mga dakong maburak, at ang mga lumbak niyaon, ay hindi mapapagaling; magiging asinan nga. Apan ang mga lapukon nga dapit niini, ug ang mga lamakan niini, dili mamaayo; sila pagabiyaan nga mahimong asin. At sa pangpang ng ilog sa tabi niyaon, sa dakong ito at sa dakong yaon, tutubo ang sarisaring punong kahoy na pinakapagkain, na ang dahon ay hindi matutuyo, ni magkukulang man ang bunga niyaon: magbubunga ng bago buwan-buwan, sapagkat ang tubig niyaon ay lumalabas sa santuario; at ang bunga niyaon ay magiging pagkain at ang dahon niyaon ay pangpagaling. Ug haduol sa suba ibabaw sa iyang tampi, niining daplina ug niadtong daplina moturok ang tanang mga kahoy nga makaon, kansang dahon dili malaya, ni mawad-an sa iyang bunga: kini mobunga sa bag-ong bunga matag-bulan, tungod kay ang katubigan niana nagaagay-ay gikan sa balaang puloy-anan; ug ang bunga niana makaon man, ug ang dahon niana ikatambal nga makaayo. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Ito ang magiging hangganan, na inyong pagbabahagihan ng lupain na pinakamana ayon sa labing dalawang lipi ng Israel: ang Jose ay magkakaroon ng dalawang bahagi. Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kini mao ang utlanan, nga pinaagi niini bahinon ninyo ang yuta nga panulondon sumala sa napulo ug duha ka banay sa Israel: si Jose makadawat ug duruha ka bahin. At inyong mamanahin, ng isa na gaya ng iba; sapagkat aking isinumpa na ibigay ito sa inyong mga magulang: at ang lupaing ito ay mahuhulog sa inyo na pinakamana. Ug kamo makapanunod niana, ang usa ingon man ang usa; kay piganumpaan ko ang paghatag niana sa inyong mga amahan: ug kining yutaa mahulog kaninyo ingon nga panulondon. At ito ang magiging hangganan ng lupain: Sa dakong hilagaan, mula sa malaking dagat, sa daang Hethlon, hanggang sa pasukan sa Sedad; Ug kini mao ang utlanan sa yuta: Sa amihanang kiliran, gikan sa dakung dagat, sa alagianan sa Hetlon, hangtud sa pag-abut sa Sedad; Hamath, Berotha, Sibrahim, na nasa pagitan ng hangganan ng Damasco at ng hangganan ng Hamath; Haser-hatticon na nasa tabi ng hangganan ng Hauran. Ang Hamath, ang Berotha, Sibrahim, nga anaa sa kinatung-an sa utlanan sa Damasco ug sa utlanan sa Hamath; ang Haserhatticon, nga anaa sa utlanan sa Hauran. At ang hangganang mula sa dagat ay magiging ang Hazar-enon sa hangganan ng Damasco, at nasa hilagaan na dakong hilagaan ang hangganan ng Hamath. Ito ang dakong hilagaan. Ug ang utlanan gikan sa dagat, mao ang Haser-enon diha sa utlanan sa Damasco; ug sa amihanan paingon sa amihanan mao ang utlanan sa Hamath. Kini mao ang amihanang kiliran. At ang dakong silanganan, ang pagitan ng Hauran at ng Damasco at ng Galaad, at ang lupain ng Israel, ay siyang magiging Jordan; mula sa hilagaang hangganan hanggang sa silanganang dagat ay inyong susukatin. Ito ang dakong silanganan. Ug ang sidlakan nga kiliran, sa kinatung-an sa Hauran ug sa Damasco ug sa Galaad ug sa yuta sa Israel, mao ang Jordan; gikan sa utlanan sa amihanan, ngadto sa sidlakan nga dagat sukdon ninyo. Kini mao ang kiliran sa sidlakan. At ang timugang dako na gawing timugan ay magiging mula sa Tamar hanggang sa tubig ng Meribot-cades, sa batis ng Egipto, hanggang sa malaking dagat. Ito ang timugang dako na gawing timugan. Ug ang habagatan nga kiliran paingon sa habagatan mao ang magagikan sa Tamar hangtud sa katubigan sa Meriba-Cades, ngadto sa suba sa Eqipto, ngadto sa dakung dagat. Kini mao ang habagatan ang kiliran paingon sa habagatan. At ang dakong kalunuran ay magiging ang malaking dagat, mula sa hangganang timugan hanggang sa tapat ng pasukan sa Hamath. Ito ang dakong kalunuran. Ug ang kasadpan nga kiliran mao ang dakung dagat, gikan sa habagatan nga utlanan hangtud sa atbang sa pag-abut sa Hamath. Kini mao ang kasadpan nga kiliran. Gayon ninyo hahatiin ang lupaing ito sa inyo ayon sa mga lipi ng Israel. Sa ingon niini bahinon ninyo kining yutaa alang kaninyo sumala sa mga banay sa Israel. At mangyayari na inyong hahatiin sa sapalaran na pinakamana sa inyo at sa mga taga ibang lupa na makikipamayan sa gitna ninyo, na magkakaanak sa gitna ninyo; at sila'y magiging sa inyo'y gaya ng ipinanganak sa gitna ng mga anak ni Israel; sila'y magkakaroon ng mana na kasama ninyo sa gitna ng mga lipi ng Israel. Ug kini mahitabo, nga bahinon ninyo kini pinaagi sa pagpapalad ingon nga inyong panulondon ug sa mga lumalangyaw nga nagpuyo sa taliwala ninyo, nga manganak ug mga anak sa taliwala ninyo; ug sila alang kaninyo sama man sa mga nangatawo sa taliwala sa mga anak sa Israel; sila makabaton ug panulondon uban kaninyo sa taliwala sa mga banay sa Israel. At mangyayari, na kung saang lipi nakipamayan ang taga ibang lupa, doon ninyo bibigyan siya ng mana, sabi ng Panginoong Dios. Ug kini mahitabo, nga sa unsang banaya magapuyo ang lumalangyaw, didto ihatag ninyo kaniya ang iyang panulondon, nagaingon ang Ginoong Jehova. Ang mga ito nga ang mga pangalan ng mga lipi: Mula sa dulong hilagaan, sa tabi ng daan ng Hethlon hanggang sa pasukan sa Hamath, Hasar-enan, sa hangganan ng Damasco, na dakong hilagaan sa gawing yaon ng Hamath; (at mga magkakaroon ng mga dakong silanganan at kalunuran), ang Dan, isang bahagi. Karon mao kini ang mga ngalan sa mga banay: Gikan sa amihanang tumoy, duol sa alagianan sa Hethlon hangtud sa pagsulod mo sa Hamath, sa Haser-enon didto sa utlanan sa Damasco, paingon sa amihanan duol sa Hamath (ug kini mao ang iyang kiliran sa sidlakan ug sa kasadpan), usa ka bahin alang kang Dan. At sa tabi ng hangganan ng Dan, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Aser, isang bahagi. Ug ubay sa utlanan sa Dan, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Aser. At sa tabi ng hangganan ng Aser, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Nephtali, isang bahagi. Ug ubay sa utlanan sa Aser, gikan sa sidlakan nga kiliran bisan ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Nephtali. At sa tabi ng hangganan ng Nephtali, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Manases, isang bahagi. Ug ubay sa utlanan sa Nephtali, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Manases. At sa tabi ng hangganan ng Manases, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Ephraim, isang bahagi. Ug ubay sa utlanan sa Manases, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Ephraim. At sa tabi ng hangganan ng Ephraim, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Ruben, isang bahagi. Ug ubay sa utlanan sa Ephraim, gikan sa sidlakan nga kiliran bisan ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Ruben. At sa tabi ng hangganan ng Ruben, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Juda, isang bahagi. Ug ubay sa utlanan sa Ruben, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Juda. At sa tabi ng hangganan ng Juda, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, malalagay ang alay na inyong ihahandog, dalawang put limang libong tambo ang luwang, at ang haba ay gaya ng isa sa mga bahagi, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran; at ang santuario ay malalagay sa gitna niyaon. Ug ubay sa utlanan sa Juda, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, mao ang halad nga imong ihalad sa kaluhaan ug lima kalibo ka tangbo ang gilapdon, ug sa gitas-on nga ingon sa usa sa mga bahin, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran: ug ang balaang puloy-anan anha sa taliwala niini. Ang alay na inyong ihahandog sa Panginoon ay magiging dalawang put limang libong tambo ang haba, at sangpung libo ang luwang. Ang halad nga inyong ihalad kang Jehova kaluhaan ug lima ka tangbo ang gitas-on ug napulo ka libo ang gilapdon. At magiging sa mga ito, sa makatuwid baga'y sa mga saserdote, ang banal na alay; sa dakong hilagaan ay dalawang put limang libo ang haba, at sa dakong kalunuran ay sangpung libo ang luwang, at sa dakong timugan ay dalawang put limang libo ang haba: at ang santuario ng Panginoon ay maglalagay sa gitna niyaon. Ug alang niini, bisan alang sa mga sacerdote, mao kini ang balaan nga halad; paingon sa amihanan kaluhaan ug lima ka libo ang gitas-on, ug paingon sa kasadpan napulo ka libo ang gilapdon, ug paingon sa sidlakan napulo ka libo ang gilapdon, ug paingon sa habagatan kaluhaan ug lima ka libo ang gitas-on: ug ang balaang puloy-anan ni Jehova anha sa taliwala niini. Ito'y magiging sa mga saserdote na mga pinapaging banal sa mga anak ni Sadoc, na nagsisiganap ng katungkulan sa akin na hindi nangagpakaligaw nang mangagpakaligaw ang mga anak ni Israel, na gaya ng mga Levita na nangagpakaligaw. Kini alang sa mga sacerdote nga gibalaan gikan sa mga anak nga lalake ni Sadoc, nga nagbantay sa akong mga sugo, nga wala manghisalaag sa diha nga nanghisalaag ang mga anak sa Israel, ingon sa paghisalang sa mga Levihanon. At sa kanila'y magiging alay na mula sa alay ng lupain, bagay na kabanalbanalan sa tabi ng hangganan ng mga Levita. Ug kanila kini mahimo nga usa ka halad gikan sa halad sa yuta, usa ka butang nga labing balaan, ubay sa utlanan sa mga Levihanon. At ayon sa hangganan ng mga saserdote, ang mga Levita ay mangagkakaroon ng dalawang put limang libo ang haba, at sangpung libo ang luwang: ang buong haba ay magiging dalawang put limang libo, at ang luwang ay sangpung libo. Ug sikbit sa utlanan sa mga sacerdote, ang mga Levihanon hatagan ug kaluhaan ug lima ka libo ka sukod ang gitas-on, ug napulo ka libo ang gilapdon: ang tibook gitas-on sa iyang bahin kaluhaan ug lima ka libo, ug ang gilapdon napulo ka libo. At hindi nila ipagbibili, o ipagpapalit man, o ipagkakaloob sa iba man ang mga unang bunga ng lupain; sapagkat ito'y banal sa Panginoon. Ug sila dili makabaligya bisan usa niini, ni ikabugti kini, ni mabalhin ang unang mga bunga sa yuta; kay kini balaan man alang kang Jehova. At ang limang libo na naiwan sa naluwangan, sa tapat ng dalawang put limang libo, magiging sa karaniwang kagamitan na ukol sa bayan, sa tahanan at sa mga nayon; at ang bayan ay malalagay sa gitna niyaon. Ug ang lima ka libo nga nahibilin sa gilapdon, atbang sa kaluhaan ug lima ka libo; mahimong galamiton alang sa tuyo nga dili balaan, alang sa ciudad, alang sa puloy-anan ug alang sa kabalangayan; ug ang ciudad anha sa taliwala niini. At ang mga ito ang magiging mga sukat niyaon: sa dakong hilagaan ay apat na libo at limang daan, at sa dakong timugan ay apat na libo at limang daan, at sa dakong silanganan ay apat na libo at limang daan, at sa dakong kalunuran ay apat na libo at limang daan. Ug mao kini ang mga sukod niini: ang amihanan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus, ug ang habagatan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus, ug sa sidlakan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus, ug sa kasadpan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus. At ang bayan ay magkakaroon ng mga nayon: sa dakong hilagaan ay dalawang daan at limang pu, at sa dakong timugan ay dalawang daan at limang pu, at sa dakong silanganan ay dalawang daan at limang pu, at sa dakong kalunuran ay dalawang daan at limang pu. Ug ang ciudad may kabalangayan: paingon sa amihanan duruha ka gatus ug kalim-an, paingon sa habagatan duruha ka gatus ug kalim-an, ug paingon sa sidlakan duruha ka gatus ug kalim-an, ug paingon sa kasadpan duruha ka gatus ug kalim-an. At ang labis sa haba, na nauukol sa banal na alay, magiging sangpung libo sa dakong silanganan, at sangpung libo sa dakong kalunuran; at magiging ukol sa banal na alay; at ang bunga niyaon ay magiging pinakapagkain sa nagsisigawa sa bayan. Ug ang nahibilin sa gitas-on, sama sa balaan nga halad, napulo ka libo paingon sa sidlakan, ug napulo ka libo paingon sa kasadpan; ug kini anha sa sikbit sa balaan nga halad; ug ang abut niini pagakan-on alang kanila nga nanag-alagad didto sa ciudad. At tatamnan nilang nagsisigawa sa bayan sa lahat ng mga lipi ng Israel. Ug sila nga nanag-alagad sa ciudad, gikan sa tanang mga banay sa Israel, manag-uma niini. Buong alay ay magiging dalawang put limang libong tambo at dalawang put limang libo: inyong ihahandog na parisukat ang banal na alay, sangpu ng pag-aari ng bayan. Ang tibook nga halad kaluhaan ug lima ka libo sa pikas ug kaluhaan ug lima ka libo sa pikas: magahalad kamo sa balaang halad sa upat ka kiliran, uban ang sakup ug kabalangayan sa ciudad. At ang labis ay magiging sa prinsipe, sa isang dako at sa kabilang dako ng banal na alay at sa pag-aari ng bayan; sa tapat ng dalawang put limang libo sa alay sa dako ng silanganang hangganan, at sa dakong kalunuran sa tapat ng dalawang put limang libo sa dako ng kalunurang hangganan, na ukol sa mga bahagi, magiging sa prinsipe: at ang banal na alay at ang santuario ng bahay ay malalagay sa gitna niyaon. Ug ang salin alang sa principe, sa usa ka kiliran ug sa pikas sa balaan nga halad, ug sa nasakup sa ciudad; atbang sa kaluhaan ug lima ka libo sa halad paingon sa sidlakan nga utlanan, ug paingon sa kasadpan atbang sa kaluhaan ug lima ka libo paingon sa kasadpan nga utlanan, sikbit sa mga bahin, kini alang sa principe: ug ang balaang halad ug ang balaang puloy-anan sa balay anha sa taliwala niini. Bukod dito'y mula sa pag-aari ng mga Levita, at mula sa pag-aari ng bayan na nasa gitna ng sa prinsipe, sa pagitan ng hangganan ng Juda at ng hangganan ng Benjamin, magiging sa prinsipe. Labut pa, gikan sa napanag-iya sa mga Levihanon, ug gikan sa napanag-iya sa ciudad, sanglit anaa man sa taliwala niini nga mao ang sa principe, sa kinatung-an sa utlanan sa Juda ug sa Benjamin, kini alang sa principe. At tungkol sa nalabi sa mga lipi: mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Benjamin, isang bahagi. Ug mahatungod sa nahabilin sa mga banay: gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin kang Benjamin. At sa tabi ng hangganan ng Benjamin, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Simeon, isang bahagi. Ug ubay sa utlanan sa Benjamin, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin kang Simeon. At sa tabi ng hangganan ng Simeon, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Issachar, isang bahagi. Ug ubay sa utlanan sa Simeon, gikan sa sidlakan ng kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin kang Issachar. At sa tabi ng hangganan ng Issachar, mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Zabulon, isang bahagi. Ug ubay sa utlanan sa Issachar, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin kang Zabulon. At sa tabi ng hangganan ng Zabulon mula sa dakong silanganan hanggang sa dakong kalunuran, ang Gad, isang bahagi. Ug ubay sa utlanan sa Zabulon, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin kang Gad. At sa tabi ng hangganan ng Gad, sa dakong timugan na gawing timugan, ang hangganan ay magiging mula sa Tamar hanggang sa tubig ng Meribat-cades sa batis ng Egipto, hanggang sa malaking dagat. Ug ubay sa utlanan sa Gad, ng habagatan nga kiliran paingon sa habagatan, ang utlanan anha gikan sa Tamar ngadto sa katubigan sa Meriba-Cades ug ngadto sa suba sa Eqipto, ngadto sa dakung dagat. Ito ang lupain na inyong babahagihin sa sapalaran sa mga lipi ng Israel na pinakamana, at ang mga ito ang kanilang mga ibat ibang bahagi, sabi ng Panginoong Dios. Kini mao ang yuta nga inyong pagabahinon pinaagi sa pagpapalad sa mga banay sa Israel alang sa pagkapanulondon, ug kini mao ang ilang mga bahin, nagaingon ang Ginoong Jehova. At ang mga ito ang mga labasan sa bayan: Sa dakong hilagaan ay apat na libo at limang daang tambo sa sukat; Ug kini mao ang mga gulaanan sa ciudad: Sa amihanan nga kiliran, upat ka libo ug lima ka gatus ka tangbo ang sukod; At ang mga pintuang-daan ng bayan ay magiging ayon sa mga pangalan ng mga lipi ng Israel, tatlong pintuang-daan sa dakong hilagaan: ang pintuang-daan ng Ruben, isa; ang pintuang-daan ng Juda, isa; ang pintuang-daan ng Levi, isa. Ug ang mga ganghaan sa ciudad sama sa mga ngalan sa mga banay sa Israel, totolo ka ganghaan paingon sa amihanan: ang ganghaan sa Ruben, usa; ang ganghaan sa Juda, usa; ang ganghaan sa Levi, usa. At sa dakong silanganan ay apat na libo at limang-daang tambo, at tatlong pintuang-daan: ang pintuang-daan ng Jose, isa; ang pintuang-daan ng Benjamin, isa; ang pintuang-daan ng Dan, isa: Ug sa sidlakan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus ka tangbo, ug totolo ka ganghaan: bisan ang ganghaan sa Jose, usa; ang ganghaan sa Benjamin, usa; ang ganghaan sa Dan, usa. At sa dakong timugan ay apat na libo at limang daang tambo sa sukat, at tatlong pintuang-daan: ang pintuang-daan ng Simeon, isa; ang pintuang-daan ng Issachar, isa; ang pintuang-daan ng Zabulon, isa: Ug sa habagatan nga kiliran upat kalibo ug lima ka gatus ka tangbo ang sukod, ug totolo ka ganghaan: ang ganghaan sa Simeon, usa; ang ganghaan sa Issachar, usa; ang ganghaan sa Zabulon, usa. Sa dakong kalunuran ay apat na libo at limang daang tambo, na may kanilang tatlong pintuang-daan: ang pintuang-daan ng Gad, isa; ang pintuang-daan ng Aser, isa; ang pintuang-daan ng Nephtali, isa. Sa kasadpan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus ka tangbo, uban ang totolo nila ka ganghaan: ang ganghaan sa Gad, usa; ang ganghaan sa Aser, usa; ang ganghaan sa Nephtali, usa. Nang ikatlong taon ng paghahari ni Joacim na hari sa Juda, ay dumating sa Jerusalem si Nabucodonosor na hari sa Babilonia, at kinubkob niya yaon. Sa ikatolo ka tuig sa paghari ni Joacim, hari sa Juda, si Nabucodonosor, hari sa Babilonia, miadto sa Jerusalem ug gipalibutan kini. At ibinigay ng Panginoon sa kaniyang kamay si Joacim na hari sa Juda, sangpu ng bahagi ng mga kasangkapan ng bahay ng Dios; at ang mga yao'y dinala niya sa lupain ng Sinar sa bahay ng kaniyang dios: at ipinasok niya ang mga kasangkapan sa silid ng kayamanan ng kaniyang dios. Ug sa iyang kamot gitugyan sa Ginoo si Joacim, hari sa Juda, uban ang usa ka bahin sa mga sudlanan didto sa balay sa Dios; ug iyang gidala sila ngadto sa yuta sa Sinar sa balay sa iyang dios: ug iyang gidala ang mga sudlanan sa balay nga tipiganan sa iyang dios. At ang hari ay nagsalita kay Aspenaz, na puno ng kaniyang mga bating, na siya'y magdala ng ilan sa mga anak ni Israel, sa makatuwid baga'y sa lahing hari at sa mga mahal na tao; Ug ang hari misulti kang Azpenaz, ang pangulo sa iyang mga eunuco, nga pasudlon niya ang pipila sa mga anak sa Israel, kadtong kaliwat sa harianon ug sa mga halangdon; Mga binatang walang kapintasan, kundi may mabubuting bikas, at matatalino sa lahat na karunungan, at bihasa sa kaalaman, at nakakaunawa ng dunong, at may ganyang kakayahan na makatayo sa palacio ng hari; at kaniyang tuturuan sila ng turo at wika ng mga Caldeo. Mga batan-on nga kang kinsa walay ikasaway, hinonoa gikahimut-an kaayo, ug batid sa tanang kaalam, ug tinugahan sa kahibalo, ug manggialamon sa ciencia, ug ang kapid-an nga angay ipahaluna sa palacio sa hari; ug nga iyang tudloan sila sa kahibalo ug sa pinulongan sa mga Caldeahanon. At ipinagtakda ng hari sila ng bahagi sa araw sa pagkain ng hari, at sa alak na kaniyang iniinom, at sila'y kakandilihin na tatlong taon; upang sa wakas niyao'y mangakatayo sila sa harap ng hari. Ug adlaw-adlaw ang hari nagpalain alang kanila usa ka bahin sa mga lamian nga kalan-on sa hari, ug sa vino nga iyang ginainum, ug siya nagsugo nga sila pakan-on sa ingon niana sulod sa totolo ka tuig; ug nga sa katapusan niana kinahanglan mangatubang sila sa hari. Na sa mga ito nga, sa mga anak ni Juda, si Daniel, si Ananias, si Misael, at si Azarias. Karon ang pipila niini kanila mao ang mga anak sa Juda nga si Daniel, Ananias, Misael, ug Azarias: At pinanganlan sila ng pangulo ng mga bating: kay Daniel ang ipinangalan ay Beltsasar, at kay Ananias ay Sadrach; at kay Misael ay Mesach; at kay Azarias ay Abed-nego. Ug ang principe sa mga eunuco mihatag kanila sa mga ngalan: kang Daniel mihatag siya sa ngalan nga Beltsasar, ug kang Ananias, nga Sadrach, ug kang Misael, nga Mesach, ug kang Azarias, nga Abed-nego. Ngunit pinasiyahan ni Daniel sa kaniyang puso na siya'y hindi magpapakahamak sa pagkain ng hari, o sa alak man na kaniyang iniinom: kayat kaniyang hiniling sa pangulo ng mga bating na siya'y huwag mapahamak. Apan gituyo ni Daniel sa iyang kasingkasing ang dili gayud paghugaw sa iyang kaugalingon sa mga lamiang kalan-on sa hari, bisan sa vino nga iyang ginainum: busa iyang gipangayo sa principe sa mga eunuco nga dili gayud hugawan niya ang iyang kaugalingon. Si Daniel nga ay pinasumpong ng Dios, ng lingap at habag sa paningin ng pangulo ng mga bating. Karon gihimo sa Dios nga si Daniel makakaplag kalooy ug malomong pagbati sa atubangan sa principe sa mga eunuco. At sinabi ng pangulo ng mga bating kay Daniel, Ako'y natatakot sa aking panginoong hari, na nagtakda ng inyong pagkain at ng inyong inumin: sapagkat bakit niya makikita na ang inyong mga mukha ay maputla kay sa mga binata na inyong mga kasinggulang? isasapanganib nga ninyo ang aking ulo sa hari. Ug ang principe sa mga eunuco miingon kang Daniel: Ako mahadlok sa akong agalon nga hari, nga maoy nagbuot sa inyong kalan-on ug sa inyong ilimnon: kay ngano man nga mahimuot siya nga mosud-ong sa inyong mga nawong nga labing mangil-ad kay sa mga nawong sa batan-ong lalake sa inyong panuigon? busa buot ba ikaw nga mamiligro ang akong ulo sa atubangan sa hari. Nang magkagayo'y sinabi ni Daniel sa katiwala na inihalal ng pangulo ng mga bating kay Daniel, kay Ananias, kay Misael, at kay Azarias: Unya misulti si Daniel sa mayordomo nga gitudlo sa pangulo sa mga eunuco sa pag-alima kang Daniel, Ananias, Misael, ug Azarias: Ipinamamanhik ko sa iyo, na subukin mo ang iyong mga lingkod, na sangpung araw; at bigyan kami ng mga gulay na makain, at tubig na mainom. Sulayi ang imong mga sulogoon, gipangaliyupo ko kanimo, sulod sa napulo ka adlaw lamang: ug kami pahatagi nila sa utan nga pagakan-on, ug tubig nga pagaimnon. Kung magkagayo'y masdan mo ang aming mga mukha sa harap mo, at ang mukha ng mga binata na nagsisikain ng pagkain ng hari; at ayon sa iyong makikita ay gawin mo sa iyong mga lingkod. Unya ipatan-aw diha sa imong atubangan ang among mga nawong, ug ang nawong sa mga batan-ong lalake nga nagakaon sa mga lamiang kalan-on sa hari; ug sumala sa imong makita, hukmi ang imong mga sulogoon. Sa gayo'y dininig niya sila sa bagay na ito, at sinubok niya sila na sangpung araw. Busa siya nagpatalinghug kanila niining paagiha, ug gisulayan sila sulod sa napulo ka adlaw. At sa katapusan ng sangpung araw ay napakitang lalong maganda ang kanilang mga mukha, at sila'y lalong mataba sa laman kay sa lahat na binata na nagsisikain ng pagkain ng hari. Ug sa natapus ang napulo ka adlaw, ang ilang mga nawong nakita nga mga labing ambungan, ug sila labing tambok sa unod kay sa tanan nga mga batan-ong lalake nga nangaon sa mga lamiang kalan-on sa hari. Sa gayo'y inalis ng katiwala ang kanilang pagkain, at ang alak na kanilang inumin, at binigyan sila ng mga gulay. Busa gikuha sa mayordomo ang ilang mga lamiang kalan-on, ug ang vino nga unta gipainum kanila, ug gihatagan sila sa utan. Tungkol nga sa apat na binatang ito, pinagkalooban sila ng Dios ng kaalaman at katalinuhan sa lahat ng turo at karunungan: at si Daniel ay may pagkaunawa sa lahat na pangitain at mga panaginip. Karon mahitungod niining upat ka mga batan-ong lalake, ang Dios naghatag kanilag kahibalo ug kabatid sa tanang kaalam ug kinaadman sa mga Caldeahanon: ug si Daniel may maayong pagsabut sa tanang mga panan-awon ug sa mga damgo. At sa katapusan ng mga araw na itinakda ng hari sa paghaharap sa kanila, ipinasok nga sila ng pangulo ng mga bating sa harap ni Nabucodonosor. Ug sa tapus sa mga adlaw nga gitudlo sa hari aron sila pagadad-on kaniya, ang principe sa mga eunuco midala kanila sa atubangan ni Nabucodonosor. At ang hari ay nakipagsalitaan sa kanila; at sa kanilang lahat ay walang nasumpungang gaya ni Daniel, ni Ananias, ni Misael, at ni Azarias: kayat sila'y nanganatili sa harap ng hari. Ug ang hari nakigsulti kanila; ug kanilang tanan walay hingpalgan nga sama kang Daniel, kang Ananias, kang Misael, ug kang Azarias: busa mingpabilin sila diha sa atubangan sa hari. At sa bawat bagay ng karunungan at unawa, na inusisa ng hari sa kanila, nasumpungan niya silang makasangpung mainam kay sa lahat ng mahiko at mga enkantador na nangasa kaniyang buong kaharian. Ug sa bisan unsang butanga bahin sa kaalam sa salabutan nga gipakisayran kanila sa hari, iyang nakita nga sila labing maayo sa napulo ka pilo kay sa tanang mga mago ug mga maglalamat nga diha sa tibook niya nga ginsakupan. At si Daniel ay namalagi hanggang sa unang taon ng haring Ciro. Ug si Daniel mipadayon bisan hangtud sa nahaunang tuig ni hari Ciro. At nang ikalawang taon ng paghahari ni Nabucodonosor ay nanaginip si Nabucodonosor ng mga panaginip; at ang kaniyang espiritu ay nabagabag, at siya'y napukaw sa pagkakatulog. Ug sa ikaduha ka tuig sa paghari ni Nabucodonosor, si Nabucodonosor nagdamgo sa mga damgo; ug ang iyang espiritu nasamok ug ang iyang pagkatulog mipahawa kaniya. Nang magkagayo'y ipinatawag ng hari ang mga mahiko, at ang mga enkantador, at ang mga manghuhula, at ang mga Caldeo, upang saysayin sa hari ang kaniyang mga panaginip. Sa gayo'y nagsipasok sila at sila'y nagsiharap sa hari. Unya ang hari nagsugo sa pagpatawag sa tanang mga mago, ug sa mga maglalamat, ug sa mga salamangkiro, ug sa mga Caldeahanon, aron ikasaysay nila sa hari ang iyang mga damgo. Busa sila nanagpanulod ug nangatubang sa hari. At sinabi ng hari sa kanila, Ako'y nanaginip ng isang panaginip, at ang aking Espiritu ay nabagabag upang maalaman ang panaginip. Ug ang hari miingon kanila: Ako nagdamgo sa usa ka damgo, ug ang akong espiritu nasamok nga buot magpakisayud sa damgo. Nang magkagayo'y nagsalita ang mga Caldeo sa hari sa wikang Siria, Oh hari, mabuhay ka magpakailan man: saysayin mo sa iyong mga lingkod ang panaginip, at aming ipaliliwanag ang kahulugan. Unya ang mga Caldeahanon mingsulti sa hari sa pinulongan nga Siriahanon: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan; isugid sa imong mga alagad ang imong damgo, ug kami magasaysay sa iyang kahulogan. Ang hari ay sumagot, at nagsabi sa mga Caldeo, Ang bagay ay nawala sa akin: kung di ninyo ipaliliwanag sa akin ang panaginip at ang kahulugan niyaon, kayo'y pagpuputolputulin, at ang inyong mga bahay ay gagawing dumihan. Ang hari mitubag ug miingon sa mga Caldeahanon: Ang butang mibiya kanako; kong kamo dili magpahibalo kanako sa damgo ug ang kahulogan niana, kamo pagawatas-watason, ug ang inyong mga balay himoon nga pundok sa kinalibang. Ngunit kung inyong ipaliwanag ang panaginip at ang kahulugan niyaon, kayo'y magsisitanggap sa akin ng mga kaloob at mga kagantihan at dakilang karangalan: kayat ipaliwanag ninyo sa akin ang panaginip at ang kahulugan niyaon. Apan kong ipahibalo ninyo kanako ang damgo ug ang kahulogan niana, kamo makadawat gikan kanako mga gasa ug mga balus ug dagkung dungog: busa isugid kanako ang damgo ug ang kahulogan niana. Sila'y nagsisagot na ikalawa, at nangagsabi, Saysayin ng hari sa kaniyang mga lingkod ang panaginip, at aming ipaliliwanag ang kahulugan. Mingtubag sila sa ikaduha, ug ming-ingon: Ang damgo ipahayag unta sa hari sa iyang mga alagad, ug kami magasugid sa kahulogan. Ang hari ay sumagot, at nagsabi. Tunay na talastas ko na ibig ninyong magdahilan, sapagkat inyong nalalaman na nawala sa akin ang bagay. Ang hari mitubag ug miingon: Ako nasayud sa pagkatinuod gayud nga kamo buot magalangan, tungod kay nakita man ninyo nga ang butang mibiya kanako. Ngunit kung di ninyo ipaliwanag sa akin ang panaginip, iisang kautusan lamang mayroon sa inyo; sapagkat kayo'y nangaghanda ng pagbubulaan at mga hamak na salita sa harap ko, hanggang sa ang panahon ay magbago: kayat saysayin ninyo sa akin ang panaginip, at malalaman ko na inyong maipaliliwanag sa akin ang kahulugan niyaon. Apan kong kamo dili mopadayag kanako sa damgo, adunay usa ra ka balaod alang kaninyo; kay kamo nangandam sa pagpamakak ug pagsulti sa mga pulong malimbongon sa akong atubangan, hangtud nga mabalhin ang panahon; busa isulti kanako ang damgo, ug ako masayud nga kamo makahimo sa pagsaysay sa kahulogan niana. Ang mga Caldeo ay nagsisagot sa harap ng hari, at nangagsabi, Walang tao sa ibabaw ng lupa na makapagpapaaninaw ng bagay ng hari, palibhasa'y walang hari, panginoon, o pinuno man, na nagtanong ng ganyang bagay sa kanino mang mahiko, enkantador, o Caldeo. Ang mga Caldeahanon nanubag sa atubangan sa hari, ug ming-ingon: Walay bisan usa ka tawo sa ibabaw sa yuta nga makapahayag niining butanga sa hari; kay, sanglit walay hari, ni agalon, ni punoan, nga nangutana nianang butanga sa mga mago, kun encantador kun Caldeahanon. At isang mahirap na bagay ang inuusisa ng hari, at walang ibang makapagpapaaninaw sa harap ng hari, liban ang mga dios, na ang tahanan ay hindi kasama ng tao. Ug maoy usa ka butang nga talagsaon ang gipangayo sa hari, ug walay bisan kinsang lain nga arang makapahayag niana sa atubangan sa hari, gawas ang mga dios, kansang puloy-anan wala sa unod. Dahil sa bagay na ito ang hari ay nagalit at totoong nagalab sa galit, at nagutos na lipulin ang lahat na pantas na tao sa Babilonia. Tungod niini ang hari nasuko ug naglagut sa hilabihan, ug nagsugo sa pagpapatay sa tanang mga tawong manggialamon sa Babilonia. Sa gayo'y itinanyag ang pasiya, at ang mga pantas na tao ay papatayin; at hinanap nila si Daniel at ang kaniyang mga kasama upang patayin. Busa ang sugo gipamantala, ug ang tanang mga tawong manggialamon pagapatyon; ug ilang gipangita si Daniel ug ang iyang mga kauban aron patyon. Nang magkagayo'y nagbalik ng sagot si Daniel na may payo at kabaitan kay Arioch na punong kawal ng bantay ng hari, na lumabas upang patayin ang mga pantas na tao sa Babilonia; Unya si Daniel, sa pagkamaalamon ug pagkamasinabuton, mitubag kang Arioch, ang capitan sa mga magbalantay sa hari, nga milakaw aron sa pagpatay sa mga tawo nga manggialamon sa Babilonia; Siya'y sumagot, at nagsabi kay Arioch na punong kawal ng hari, Bakit ang pasiya ay totoong madalian mula sa hari? Nang magkagayo'y ipinatalastas ni Arioch ang bagay kay Daniel. Mitubag siya kang Arioch, capitan sa hari, ug miingon: Ngano man nga hilabihan pagkahinanali ang sugo sa hari? Unya si Arioch mipahayag sa maong butang kang Daniel. At si Daniel ay pumasok, at humiling sa hari na takdaan siya ng panahon, at kaniyang ipaaaninaw sa hari ang kahulugan. Ug si Daniel misulod, ug naghangyo sa hari nga hatagan unta siya ug panahon, ug iyang sayran ang hari sa kahulogan. Nang magkagayo'y naparoon si Daniel sa kaniyang bahay, at ipinaalam ang bagay kay Ananias, kay Misael, at kay Azarias, na kaniyang mga kasama: Unya miadto si Daniel sa iyang balay, ug gisuginlan niya ang iyang mga kauban, si Ananias, si Misael, ug si Azarias mahitungod niining butanga: Upang sila'y magsipagnais ng kaawaan sa Dios ng langit tungkol sa lihim na ito; upang si Daniel at ang kaniyang mga kasama ay hindi mangamatay na kasama ng ibang mga pantas na tao sa Babilonia. Nga sila mangamuyo sa kalooy sa Dios sa langit bahin niining tinago; aron unta si Daniel ug ang iyang mga kauban dili mangamatay uban sa laing mga tawong manggialamon sa Babilonia. Nang magkagayo'y nahayag ang lihim kay Daniel sa isang pangitain sa gabi. Nang magkagayo'y pinuri ni Daniel ang Dios sa langit. Unya ang tinago gipadayag kang Daniel pinaagi sa usa ka panan-awon sa kagabhion. Unya gidayeg ni Daniel ang Dios sa langit. Si Daniel ay sumagot, at nagsabi, Purihin ang pangalan ng Dios magpakailan man: sapagkat ang karunungan at kapangyarihan ay kaniya. Si Daniel mitubag ug miingon: Dalayegon ang ngalan sa Dios sa mga katuigan nga walay katapusan; kay iya man ang kaalam ug ang kagahum. At kaniyang binabago ang mga panahon at mga kapanahunan; siya'y nagaalis ng mga hari, at naglalagay ng mga hari; siya'y nagbibigay ng karunungan sa marunong at ng kaalaman sa makakaalam ng unawa; Ug iyang ginailis-ilisan ang mga panahon ug mga katuigan; iyang ginapapha ang mga hari, ug gipahaluna ang mga hari; siya nagahatag kaalam sa mga manggialamon, ug kahibalo kanila nga may pagsabut; Siya'y naghahayag ng malalim at lihim na mga bagay; kaniyang nalalaman kung ano ang nasa kadiliman, at ang liwanag ay tumatahang kasama niya. Ginabugna niya ang mga butang halalum ug tinago: siya nasayud sa mga butang nga anaa sa kangitngitan, ug ang kahayag nagapuyo man kaniya. Pinasasalamatan kita, at pinupuri kita, Oh ikaw na Dios ng aking mga magulang, na siyang nagbigay sa akin ng karunungan at lakas, at nagpatalastas ngayon sa akin ng ninais namin sa iyo; sapagkat iyong ipinaalam sa amin ang bagay ng hari. Nagapasalamat ako kanimo, ug nagadayeg kanimo, Oh Dios sa akong mga amahan, nga nagahatag kanako sa kaalam ug sa kagahum, ug karon ginapadayag mo kanako ang butang nga among gipangayo kanimo; sanglit imong ginapadayag kanamo ang butang sa hari. Kayat pinasok ni Daniel si Arioch na siyang inihalal ng hari na lipulin ang mga pantas na tao sa Babilonia; siya'y naparoon, at nagsabi sa kaniya ng ganito, Huwag mong lipulin ang mga pantas na tao sa Babilonia; dalhin mo ako sa harap ng hari, at aking ipaaaninaw sa hari ang kahulugan. Busa miadto si Daniel kang Arioch, ang gitudlo sa hari nga maoy magpatay sa mga tawong manggialamon sa Babilonia; miadto siya ug misulti kaniya sa ingon niini: Ayaw pagpatya ang mga tawong manggialamon sa Babilonia; dad-a ako sa atubangan sa hari, ug akong ipadayag sa hari ang kahulogan. Nang magkagayo'y dinalang madali ni Arioch si Daniel sa harap ng hari, at nagsabing ganito sa kaniya, Ako'y nakasumpong ng isang lalake sa mga anak ng nangabihag sa Juda, na magpapaaninaw sa hari ng kahulugan. Ug si Daniel gidali pagdala ni Arioch ngadto sa atubangan sa hari, ug miingon kaniya niini: May tawo nga hingkaplagan ko sa mga anak sa mga nangabihag gikan sa Juda, nga mopahayag sa hari sa kahulogan nga gikinahanglan. Ang hari ay sumagot, at nagsabi kay Daniel, na ang pangalan ay Beltsasar, Maipaaaninaw mo baga sa akin ang panaginip na aking nakita, at ang kahulugan niyaon? Ang hari mitubag ug miingon kang Daniel, kansang ngalan mao si Beltsasar: Makahimo ka ba pagpadayag kanako sa damgo nga akong nakita, ug sa kahulogan niini? Si Daniel ay sumagot sa harap ng hari, at nagsabi, Ang lihim na itinatanong ng hari ay hindi maipaaaninaw sa hari kahit ng mga pantas na tao, ng mga enkantador, ng mga mahiko man, o ng mga manghuhula man. Si Daniel mitubag sa atubangan sa hari, ug miingon: Ang butang tinago nga gisugo sa hari kinahanglan ipadayag, dili ikapadayag kaniya, ni sa mga tawong manggialamon, ni sa mga maglalamat, ni sa mga mulo-manalagna; Ngunit may isang Dios sa langit na naghahayag ng mga lihim, at siyang nagpapaaninaw sa haring Nabucodonosor kung ano ang mangyayari sa mga huling araw. Ang iyong panaginip, at ang pangitain ng iyong ulo sa iyong higaan ay ang mga ito: Apan adunay usa ka Dios sa langit nga mopadayag sa mga tinago, ug siya nagpahibalo kang hari Nabucodonosor sa mga butang manghitabo sa ulahing mga adlaw. Ang imong damgo, ug ang mga panan-awon sa imong ulo sa ibabaw sa imong higdaanan, mao kini: Tungkol sa iyo, Oh hari, ang iyong mga pagiisip ay dumating sa iyo sa iyong higaan, kung ano ang mangyayari sa panahong darating; at siya na naghahayag ng mga lihim ay ipinaaninaw sa iyo kung ano ang mangyayari. Mahitungod kanimo, Oh hari, ang imong mga hunahuna mingsantop sa imong panumduman diha sa imong higdaanan, aron sa pagpasayud sa mga butang manghitabo sa umalabut nga panahon; ug ang nagapadayag sa mga tinago nagpahibalo kanimo sa manghitabo sa ulahing mga adlaw. Ngunit tungkol sa akin ang lihim na ito ay hindi nahayag sa akin ng dahil sa anomang karunungan na tinamo kong higit kay sa sinomang may buhay, kundi upang maipaaninaw sa hari ang kahulugan at upang iyong maalaman ang mga pagiisip ng iyong puso. Apan mahitungod kanako, kini nga tinago wala ipadayag kanako, tungod kay labaw sa uban nga mga buhi ang akong kahibalo, kondili sa tuyo nga ang kahulogan ikapadayag sa hari, ug aron ikaw masayud sa mga hunahuna sa imong kasingkasing. Ikaw, Oh hari, nakakita, at narito, ang isang malaking larawan. Ang larawang ito na makapangyarihan, at ang kaniyang kakinangan ay mainam, ay tumayo sa harap mo; at ang anyo niyao'y kakilakilabot. Ikaw, Oh hari, nakakita, ug, nakasud-ong sa usa ka dakung larawan. Kining larawan nga daku uyamut, ug kansang kasilaw maayo kaayo, mitindog sa imong atubangan; ang dagway niana makalilisang. Tungkol sa larawang ito, ang kaniyang ulo ay dalisay na ginto, ang kaniyang dibdib at ang kaniyang mga bisig ay pilak, ang kaniyang tiyan at ang kaniyang mga hita ay tanso, Mahitungod niini nga larawan, ang iyang ulo bulawan nga lunsay, ang iyang dughan ug ang iyang mga bukton salapi, ang iyang tiyan ug ang iyang mga paa tumbaga, Ang kaniyang mga binti ay bakal, ang kaniyang mga paa'y isang bahagi ay bakal, at isang bahagi ay putik na luto. Ang iyang mga bitiis puthaw, ang iyang mga tiil may bahin nga puthaw, ug may bahin nga yutang kolonon. Iyong tinitingnan hanggang sa may natibag na isang bato, hindi ng mga kamay, na tumama sa larawan sa kaniyang mga paang bakal at putik na luto, at mga yao'y binasag. Nakita mo hangtud nga ang usa ka bato gisapsap nga walay mga kamot, nga minglapdos sa larawan sa iyang mga tiil nga puthaw ug yuta nga kolonon, ug nakadugmok kanila. Nang magkagayo'y ang bakal, ang putik na luto, ang tanso, ang pilak, at ang ginto ay nagkaputolputol na magkakasama, at naging parang dayami sa mga giikan sa tagaraw; at tinangay ng hangin na walang dakong kasumpungan sa mga yaon: at ang bato na tumama sa larawan ay naging malaking bundok, at pinuno ang buong lupa. Unya ang puthaw, ang yutang kolonon, ang tumbaga, ang salapi, ug ang bulawan, nadungan pagkadugmok, ug nangahimong sama sa tahop sa mga salog nga giukanan sa panahon sa ting-init; ug sila ginapadpad sa hangin, sa pagkaagi nga walay dapit nga nakita alang kanila: ug ang bato nga naglapdos sa larawan, nahimong usa ka dakung bukid, ug gipuno niini ang tibook kalibutan. Ito ang panaginip; at aming sasaysayin ang kahulugan niyaon sa harap ng hari. Kini mao ang damgo; ug ang kahulogan niini among isugilon sa atubangan sa hari. Ikaw, Oh hari, ay hari ng mga hari, na pinagbigyan ng Dios sa langit ng kaharian, ng kapangyarihan, at ng kalakasan, at ng kaluwalhatian; Ikaw, Oh hari, mao ang hari sa kaharian, kang kinsa ang Dios sa langit mihatag sa gingharian, sa gahum, sa kusog ug sa himaya; At alin mang tinatahanan ng mga anak ng mga tao, ng mga hayop sa parang at ng mga ibon sa himpapawid ay ibinigay sa iyong kamay, at pinapagpuno ka sa kanilang lahat: ikaw ang ulo na ginto. Ug sa bisan diin nga dapit ang mga anak sa tawo managpuyo, ang mga mananap sa kapatagan ug ang mga langgam sa kalangitan iyang gihatag sa imong kamot, ug naghimo kanimo nga agalon kanilang tanan: ikaw mao kadtong ulo nga bulawan. At pagkatapos mo ay babangon ang ibang kaharian na mababa sa iyo; at ang ibang ikatlong kaharian na tanso na magpupuno sa buong lupa. Ug sunod kanimo motindog ang usa ka gingharian nga labing ubos kanimo; ug may lain nga ikatulong gingharian nga tumbaga, nga magabuot sa tibook nga yuta. At ang ikaapat na kaharian ay magiging matibay na parang bakal, palibhasa'y ang bakal ay nakadudurog at nakapagpapasuko ng lahat na bagay; at kung paanong dinidikdik ng bakal ang lahat ng ito, siya'y magkakaputolputol at madidikdik. Ug ang ikaupat ka gingharian molig-on sama sa puthaw, sanglit ang puthaw magadugmok ug makadaug sa tanang mga butang; ug sama sa puthaw nga magapigsat niining tanan, kini nga gingharian magabungkag ug magadugmok. At yamang iyong nakita na ang mga paa at mga daliri, ang isang bahagi ay putik na luto ng magpapalyok, at ang isang bahagi ay bakal, ay magiging kahariang hati; ngunit magkakaroon yaon ng kalakasan ng bakal, yamang iyong nakita na ang bakal ay nahahalo sa putik na luto. Ug sanglit imong nakita ang mga tiil ug mga tudlo sa tiil, nga may bahin nga yutang kolonon sa magkokolon, ug may bahin nga puthaw, kini mahimo nga gingharian nga binahinbahin: apan anaa niana ang kalig-on sa puthaw, sanglit sa imong nakita ang puthaw gisakot sa yanang sa yuta nga kolonon. At kung paanong ang mga daliri ng paa ay bakal ang isang bahagi at ang isang bahagi ay putik, magkakagayon ang kaharian na ang isang bahagi ay matibay, at isang bahagi ay marupok. Ug ingon nga ang usa ka bahin sa mga tudlo sa tiil puthaw man, ug ang usa ka bahin maoy yutang kolonon, mao nga sa gingharian malig-on ang usa ka bahin, ug gabok ang laing bahin. At yamang iyong nakita na ang bakal ay nahahaluan ng putik na luto, sila'y magkakahalo ng lahi ng mga tao; ngunit hindi sila magkakalakipan, gaya ng bakal na hindi lumalakip sa putik. Ug sanglit imong nakita nga ang puthaw gisaktan sa yanang sa yutang kolonon, sila mosagol sa ilang kaugalingon uban sa kaliwatan sa katawohan: apan sila dili magakatapot sa usa ug usa, sama sa puthaw nga dili mosagol sa yutang kolonon. At sa mga kaarawan ng mga haring yaon ay maglalagay ang Dios sa langit ng isang kaharian, na hindi magigiba kailan man, o ang kapangyarihan man niyao'y iiwan sa ibang bayan; kundi pagpuputolputulin at lilipulin niya ang lahat na kahariang ito, at yao'y lalagi magpakailan man. Ug sa mga adlaw nianang mga haria, ang Dios sa langit magatukod usa ka gingharian nga dili gayud malumpag, ni ang gahum niana mahibilin sa lain nga katawohan; apan kini magadugmok ug magaut-ut niining tanan nga mga gingharian, ug kini molungtad sa walay katapusan. Yamang iyong nakita na ang isang bato ay natibag sa bundok, hindi ng mga kamay, at pumutol ng mga bakal, ng tanso, ng putik, ng pilak, at ng ginto; ipinaalam ng dakilang Dios sa hari kung ano ang mangyayari sa haharapin: at ang panaginip ay tunay at ang pagkapaaninaw niyao'y tapat. Sanglit ingon sa imong nakita nga gikan sa usa ka bukid gisapsap nga walay kamot ang usa ka bato, ug nga kini nakadugmok sa puthaw, sa tumbaga, sa yutang kolonon, sa salapi, ug sa bulawan; ang daku nga Dios nagpahibalo sa hari sa mga butang manghitabo sa kaulahian: ug ang damgo matuod, ug ang kahulogan niana dili kaduha-duhaan. Nang magkagayo'y ang haring Nabucodonosor ay nagpatirapa, at sumamba kay Daniel, at nagutos na sila'y maghandog ng alay at ng may masarap na amoy sa kaniya. Unya si hari Nabucodonosor mihapa, ug misimba kang Daniel, ug nagsugo nga siya halaran nila sa usa ka halad sa maamyon nga kahumot. Ang hari ay sumagot kay Daniel, at nagsabi, Sa katotohanan ang inyong Dios ay Dios ng mga dios, at Panginoon ng mga hari, at tagapaghayag ng mga lihim, yamang ikaw ay nakapaghayag ng lihim na ito. Ang hari mitubag kang Daniel ug miingon: Sa pagkamatuod ang imong Dios mao ang Dios sa mga dios, ug ang Ginoo sa mga hari, ug ang magbubugna sa mga butang tinago, sanglit ikaw nakapadayag niining butang tinago. Nang magkagayo'y pinadakila ng hari si Daniel, at binigyan siya ng maraming dakilang kaloob, at pinapagpuno siya sa buong lalawigan ng Babilonia, at pinapaging pangulo ng mga tagapamahala sa lahat na pantas sa Babilonia. Unya ang hari nagpabantug kang Daniel, ug naghatag kaniya daghang mga gasa nga bililhon, ug naghimo kaniya nga punoan sa tibook lalawigan sa Babilonia, ug pangulo nga gobernador sa tanang mga tawong manggialamon sa Babilonia. At si Daniel ay humiling sa hari, at kaniyang inihalal, si Sadrach, si Mesach, at si Abed-nego, sa mga gawain sa lalawigan ng Babilonia; ngunit si Daniel ay nasa pintuang-daan ng hari. Ug si Daniel naghangyo sa hari, ug iyang gitudlo si Sadrach, Mesach, ug Abed-nego, ibabaw sa mga bulohaton sa lalawigan sa Babilonia: apan si Daniel diha sa ganghaan sa hari. Si Nabucodonosor na hari ay gumawa ng isang larawang ginto na ang taas ay anim na pung siko, at ang luwang niyao'y anim na siko: kaniyang itinayo sa kapatagan ng Dura, sa lalawigan ng Babilonia. Si Nabucodonosor ang hari nagbuhat usa ka larawan nga bulawan, nga may gitas-on nga kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon niana unom ka maniko: kini iyang gipahaluna sa kapatagan sa Dura, sa lalawigan sa Babilonia. Nang magkagayo'y nagsugo si Nabucodonosor na hari upang pisanin ang mga satrapa, ang mga kinatawan, at ang mga gobernador, ang mga hukom, ang mga tagaingat-yaman, ang mga kasangguni, ang mga pinuno, at ang lahat na pinuno sa mga lalawigan upang magsiparoon sa pagtatalaga ng larawan na itinayo ni Nabucodonosor na hari. Unya si Nabucodonosor ang hari nagsugo sa pagpatigum sa mga kadagkuan, sa mga tinugyanan, ug sa mga gobernador, sa mga maghuhukom, sa mga mamahandi, sa mga magtatambag, sa mga presidente ug sa tanang mga punoan sa mga lalawigan, aron motambong sa dedicacion sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari. Nang magkagayo'y ang mga satrapa, ang mga kinatawan, at ang mga gobernador, ang mga hukom, ang mga tagaingat-yaman, ang mga kasangguni, ang mga pinuno at lahat ng pinuno sa mga lalawigan, ay nagpisan sa pagtatalaga ng larawan na itinayo ni Nabucodonosor na hari; at sila'y nagsitayo sa harap ng larawan na itinayo ni Nabucodonosor. Unya ang mga kadagkuan, ang mga tinugyanan, ug ang mga gobernador, ang mga maghuhukom, ang mga mamahandi, ang mga magtatambag, ang mga presidente, ug ang tanang mga punoan sa mga lalawigan, nanagkatigum didto sa dedicacion sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari; ug sila mingtindog sa atubangan sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor. Nang magkagayo'y ang tagapagtanyag ay sumigaw ng malakas, Sa inyo'y iniuutos, Oh mga bayan, mga bansa, at mga wika, Unya ang magpapahibalo misinggit sa makusog: Kaninyo ginasugo, Oh mga katawohan, mga nasud ug mga pinulongan, Na sa anomang oras na inyong marinig ang tunog ng korneta, ng plauta, ng alpa, ng sambuko, ng salterio, ng gaita, at ng lahat na sarisaring panugtog, kayo'y mangagpatirapa at magsisamba sa larawang ginto na itinayo ni Nabucodonosor na hari; Nga sa takna kamo makadungog sa tingog sa trompeta, flauta, alpa, sacabuche, salterio, dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, humapa kamo ug simbaha ang larawan nga bulawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari; At sinoman na hindi magpatirapa at sumamba sa oras na yaon ay ihahagis sa gitna ng mabangis na hurnong nagniningas. Ug bisan kinsa kadto nga dili mohapa ug dili mosimba igatambog sa mao nga takna sa taliwala sa usa ka hudno nga nagadilaab sa kalayo. Kayat sa oras na yaon, pagkarinig ng buong bayan ng tunog ng korneta, ng plauta, ng alpa, ng sambuko, ng salterio, at ng lahat na sarisaring panugtog, lahat na bayan, mga bansa, at mga wika, ay nangagpatirapa at nagsisamba sa larawang ginto na itinayo ni Nabucodonosor na hari. Busa niadtong taknaa sa pagkabati sa tanang mga katawohan sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, ang tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, minghapa ug mingsimba sa larawan nga bulawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari. Dahil dito sa oras na yaon ay nagsilapit ang ilang taga Caldea, at nagsumbong laban sa mga Judio. Tungod niini niadtong panahona may pipila ka mga Caldeahanon nga mingduol, ug mingpasaka sa sumbong batok sa mga Judio. Sila'y nagsisagot, at nangagsabi kay Nabucodonosor na hari, Oh hari, mabuhay ka magpakailan man. Sila mingtubag ug ming-ingon kang Nabucodonosor nga hari: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan. Ikaw, Oh hari, nagpasiya, na bawat tao na makarinig ng tunog ng korneta, ng plauta, ng alpa, ng sambuko, ng salterio, ng gaita, at ng lahat na sarisaring panugtog, ay magpapatirapa, at sasamba sa larawang ginto. Ikaw, Oh hari, naghimo usa ka sugo, nga ang tagsatagsa ka tawo nga makabati sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, mohapa ug mosimba sa larawan nga bulawan; At sinomang hindi magpatirapa at sumamba, ihahagis sa gitna ng mabangis na hurnong nagniningas. Ug bisan kinsa kadto nga dili mohapa ug dili mosimba, igatambog sa taliwala sa usa ka hudno nga nagadilaab sa kalayo. May ilang Judio na iyong inihalal sa mga gawain sa lalawigan ng Babilonia na si Sadrach, si Mesach, at si Abed-nego; ang mga lalaking ito, Oh hari, ay hindi ka pinakundanganan: sila'y hindi nangaglilingkod sa iyong mga dios, ni nagsisisamba man sa larawang ginto na iyong itinayo. Adunay pipila ka mga Judio nga imong gitudlo ibabaw sa mga bulohaton sa lalawigan sa Babilonia: si Sadrach, Mesach, ug Abed-nego; kining mga tawohana, Oh hari, wala magtagad kanimo: sila wala moalagad sa imong mga dios, ni mosimba sila sa larawan nga bulawan nga imong gipatindog. Nang magkagayo'y sa poot at pusok ni Nabucodonosor, ay nagutos na dalhin si Sadrach, si Mesach, at si Abed-nego. Kanila ngang dinala ang mga lalaking ito sa harap ng hari. Unya si Nabucodonosor, sa iyang kapungot ug kasuko, nagsugo sa pagpakuha kang Sadrach, Mesach, ug Abed-nego. Nan ilang gidala kining mga tawohana sa atubangan sa hari. Si Nabucodonosor ay sumagot, at nagsabi sa kanila, Sinasadya nga ba ninyo, Oh Sadrach, Mesach, at Abed-nego, na kayo'y hindi mangaglilingkod sa aking dios, ni magsisisamba man sa larawang ginto na aking itinayo? Si Nabucodonosor mitubag ug miingon kanila: Tinuyo ba sa kabubut-on nga kamo, Oh Sadrach, Mesach, ug Abed-nego, nga kamo dili moalagad sa akong dios, ni mosimba sa larawan nga bulawan nga akong gipatindog? Kung kayo nga'y magsihanda sa panahong inyong marinig ang tunog ng korneta, ng plauta, ng alpa, ng sambuko, ng salterio, ng gaita, at ng lahat na sarisaring panugtog, na mangagpatirapa at magsisamba sa larawan na aking ginawa, mabuti: ngunit kung kayo'y hindi magsisamba, kayo'y ihahagis sa oras ding yaon sa gitna ng mabangis na hurnong nagniningas; at sinong dios ang magliligtas sa inyo sa aking kamay? Karon, kong kamo andam, nga sa bisan unsang taknaa nga kamo makabati sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele ug sa tanang matang sa tulonggon, manghapa ug manimba sa larawan nga akong gibuhat: apan kong kamo dili mosimba, sa maong takna igatambog kamo sa taliwala sa hudno nga nagadilaab sa kalayo: ug kinsa ba kana nga dios nga makaluwas kaninyo gikan sa akong mga kamot? Si Sadrach, si Mesach, at si Abed-nego, ay nagsisagot, at nangagsabi sa hari, Oh Nabucodonosor, kami ay walang kailangan na magsisagot sa iyo sa bagay na ito. Si Sadrach, si Mesach, ug si Abed-nego mingtubag ug ming-ingon sa hari: Oh Nabucodonosor, kami dili kinahanglan nga motubag kanimo niining butanga. Narito, ang aming Dios na aming pinaglilingkuran ay makapagliligtas sa amin sa mabangis na hurnong nagniningas; at ililigtas niya kami sa iyong kamay, Oh hari. Kong mao kana, ang among Dios nga among ginaalagaran makahimo sa pagluwas kanamo gikan sa hudno nga nagadilaab sa kalayo; ug siya magaluwas kanamo gikan sa imong kamot, Oh hari. Ngunit kung hindi, talastasin mo, Oh hari, na hindi kami mangaglilingkod sa iyong mga dios, ni magsisisamba man sa larawang ginto na iyong itinayo. Apan kong dili ugaling, angay mo nga hisayran, Oh hari, nga kami dili gayud moalagad sa imong mga dios, ni mosimba kami sa larawan nga bulawan nga imong gipatindog. Nang magkagayo'y napuspos ng kapusukan si Nabucodonosor, at ang anyo ng kaniyang mukha ay nagbago laban kay Sadrach, kay Mesach, at kay Abed-nego: kayat siya'y nagsalita, at nagutos na kanilang paiinitin ang hurno ng makapito na higit kay sa dating pagiinit. Unya si Nabucodonosor napuno sa mapintas nga kasuko, ug ang dagway sa iyang nawong nausab batok kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego: busa misulti siya ug nagsugo nga ilang initon ang hudno sa pito ka pilo labaw sa naandan nga kainit. At kaniyang inutusan ang ilang malakas na lalake na nangasa kaniyang hukbo na gapusin si Sadrach, si Mesach, at si Abed-nego, at sila'y ihagis sa mabangis na hurnong nagniningas. Ug nagsugo pa siya sa pipila ka mga tawo nga kusganon nga diha sa iyang kasundalohan sa pagpagapus kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego, ug sa paghulog kanila ngadto sa hudno sa kalayo nga nagadilaab. Nang magkagayo'y ang mga lalaking ito'y tinalian na may mga suot, may tunika, at may balabal, at may kanilang ibang mga kasuutan, at sila'y inihagis sa gitna ng mabangis na hurnong nagniningas. Nan kining mga tawohana gipanaggapus nga sinul-oban sa ilang mga kalsones, sa ilang mga sinina, sa ilang mga kupo, ug sa uban pa nilang mga bisti, ug gipanaghulog ngadto sa taliwala sa hudno sa kalayo nga nagadilaab. Sapagkat ang utos ng hari ay madalian, at ang hurno ay totoong mainit, napatay ng liyab ng apoy ang mga lalaking yaon na nagsibuhat kay Sadrach, kay Mesach, at kay Abed-nego. Busa tungod sa pagkadinalian sa sugo sa hari, ug ang hudno mainit uyamut, ang siga sa kalayo nakamatay niadtong mga tawo nga nagsakwat kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego. At ang tatlong lalaking ito, si Sadrach, si Mesach, at si Abed-nego, ay nagsibagsak na nagagapos sa gitna ng mabangis na hurnong nagniningas. Ug kining totolo ka mga tawo, si Sadrach, si Mesach, ug si Abed-nego nangahulog nga mga ginapus ngadto sa sulod sa hudno sa kalayo nga nagadilaab. Nang magkagayo'y si Nabucodonosor na hari ay nagtaka, at tumindig na madali: siya'y nagsalita at nagsabi sa kaniyang mga kasangguni, Di baga ang ating inihagis ay tatlong gapos na lalake sa gitna ng apoy? Sila'y nagsisagot, at nangagsabi sa hari, Totoo, Oh hari. Unya si Nabucodonosor ang hari, nahibulong ug midali sa pagbangon: siya misulti ug miingon sa iyang mga magtatambag: Dili ba totolo ka mga tawo nga ginapus ang atong gipanghulog sa taliwala sa kalayo? Sila mingtubag ug ming-ingon sa hari: Matuod, Oh hari. Siya'y sumagot, at nagsabi, Narito, aking nakikita ay apat na lalake na hindi gapos na nagsisilakad sa gitna ng apoy, at sila'y walang paso; at ang anyo ng ikaapat ay kawangis ng isang anak ng mga dios. Siya mitubag ug miingon: Ania karon, nakita ko nga upat na ka tawo nga dili ginapus, nga nanlakaw sa taliwala sa kalayo, ug sila wala maunsa; ug ang dagway sa ikaupat sama sa usa ka anak nga lalake sa mga dios. Nang magkagayo'y lumapit si Nabucodonosor sa bunganga ng mabangis na hurnong nagniningas: siya'y nagsalita, at nagsabi, Sadrach, Mesach, at Abed-nego, kayong mga lingkod ng Kataastaasang Dios, kayo'y magsilabas at magsiparito. Nang magkagayo'y si Sadrach, si Mesach, at si Abed-nego, ay nagsilabas mula sa gitna ng apoy. Unya si Nabucodonosor miduol sa baba sa hudno sa kalayo nga nagadilaab: misulti siya ug miingon: Sadrach, Mesach ug Abed-nego, kamo nga mga alagad sa Halangdon Uyamut nga Dios, gumula kamo ug umari. Unya si Sadrach, si Mesach, ug si Abed-nego nanggula gikan sa kinataliwad-an sa kalayo. At ang mga satrapa, ang mga kinatawan, at ang mga gobernador, at ang mga kasangguni ng hari na nangagkakapisan ay nakakita sa mga lalaking ito, na ang apoy ay hindi tumalab sa kanilang mga katawan, ni ang mga buhok man ng kanilang mga ulo ay nasunog, ni ang kanila mang mga suot ay nabago, ni nagamoy apoy man sila. Ug ang mga kadagkuan, ang mga tinugyanan, ug ang mga gobernador, ug ang mga magtatambag sa hari, nga nanagkatapok didto, nanagpakakita niining mga tawohana, nga ang kalayo walay gahum sa ilang mga lawas, ni masilaub ang buhok sa ilang ulo, ni mausab ang ilang saput, ni mahatapot kanila ang baho sa kalayo. Si Nabucodonosor ay nagsalita at nagsabi, Purihin ang Dios ni Sadrach, ni Mesach, at ni Abed-nego, na nagsugo ng kaniyang anghel, at nagligtas sa kaniyang mga lingkod na nagsitiwala sa kaniya, at binago ang salita ng hari, at ibinigay ang kanilang mga katawan, upang sila'y hindi maglingkod ni sumamba sa kanino mang dios, liban sa kanilang sariling Dios. Si Nabucodonosor misulti ug miingon: Bulahan ang Dios ni Sadrach, ni Mesach ug ni Abed-nego, nga nagpadala sa iyang manulonda, ug nagluwas sa iyang mga alagad nga mingsalig diha kaniya, ug ming-usab sa pulong sa hari, ug mingtugyan sa ilang mga lawas, aron sila dili makaalagad ug dili makasimba sa lain nga dios, gawas lamang sa ilang kaugalingon nga Dios. Kayat nagpapasiya ako, na bawat bayan, bansa, at wika, na magsalita ng anomang kapulaan laban sa Dios ni Sadrach, ni Mesach, at ni Abed-nego, pagpuputolputulin, at ang kanilang mga bahay ay gagawing dumihan: sapagkat walang ibang dios na makapagliligtas ng ganitong paraan. Busa ako nagabuhat usa ka sugo nga ang tanang katawohan, nasud ug pinulongan nga makasulti sa dautan batok sa Dios ni Sadrach, ni Mesach, ug ni Abed-nego, pagawatas-watason, ug ang ilang mga balay pagahimoon nga tinapok sa kinalibang; tungod kay walay laing dios nga makahimo sa pagluwas sa ingon niining paagiha. Nang magkagayo'y pinaginhawa ng hari si Sadrach, si Mesach, at si Abed-nego, sa lalawigan ng Babilonia. Unya si Sadrach, si Mesach ug si Abed-nego gituboy sa hari sa lalawigan sa Babilonia. Si Nabucodonosor na hari, sa lahat na bayan, bansa, at wika, na nagsisitahan sa buong lupa: Kapayapaa'y managana sa inyo. Si Nabucodonosor ang hari, alang sa tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, nga nanagpuyo sa tibook nga yuta: Ang pakigdait modagaya kaninyo. Inaakala kong mabuti na ipahayag ang mga tanda at mga kababalaghan na ginawa sa akin ng Kataastaasang Dios. Gipakaayo kanako ang pagpakita sa mga timaan ug sa mga kahibulongan nga kanako gibuhat sa Halangdon Uyamut nga Dios. Kay dakila ang kaniyang mga tanda! at pagka makapangyarihan ng kaniyang mga kababalaghan! ang kaniyang kaharian ay walang hanggang kaharian, at ang kaniyang kapangyarihan ay sa salit saling lahi. Pagkadagku sa iyang mga timaan! ug pagkagamhanan sa iyang mga kahibulongan! ang iyang gingharian mao ang gingharian nga walay katapusan, ug ang iyang dominio nagagikan sa kaliwatan sa kaliwatan. Akong si Nabucodonosor ay nagpapahinga sa aking bahay, at gumiginhawa sa aking palasio. Ako, si Nabucodonosor, nagpahulay sulod sa akong balay ug nagamauswagon sa akong palacio. Ako'y nakakita ng isang pangitain na tumakot sa akin; at ang pagiisip ko sa aking higaan at ang mga pangitain na suma aking ulo ay bumagabag sa akin. Nakita ko ang usa ka damgo nga nakapahadlok kanako; ug ang mga hunahuna diha sa akong higdaanan ug ang mga panan-awon sa akong ulo nakasamok kanako. Kayat nagpasiya ako na iharap sa akin ang lahat na pantas sa Babilonia, upang kanilang maipaaninaw sa akin ang kahulugan ng panaginip. Busa gihimo ko ang usa ka sugo nga ang tanang mga tawong manggialamon sa Babilonia dad-on sa akong atubangan, aron ipahibalo nila kanako ang kahulogan sa damgo. Nang magkagayo'y nagsidating ang mga mahiko, ang mga enkantador, ang mga Caldeo, at ang mga manghuhula; at isinaysay ko ang panaginip sa harap nila; ngunit hindi nila maipaaninaw sa akin ang kahulugan niyaon. Unya ming-abut ang mga mago, ang mga maglalamat, ang mga Caldeahanon, ug ang mga mulo-manalagna; ug akong gisugilon kanila ang damgo; apan sila wala makapadayag kanako sa kahulogan niini. Ngunit sa kahulihuliha'y dumating sa harap ko si Daniel, na ang pangala'y Beltsasar, ayon sa pangalan ng aking dios, at siyang kinaroroonan ng espiritu ng mga banal na dios: at aking isinaysay ang panaginip sa harap niya, na aking sinasabi, Apan sa katapusan si Daniel mianhi sa akong atubangan, kansang ngalan mao si Beltsasar, sumala sa ngalan sa akong dios, ug kaniya anaa ang espiritu sa mga balaang dios: ug sa iyang atubangan gisugilon ko ang damgo, sa pag-ingon: Oh Beltsasar, na pangulo ng mga mahiko, sapagkat talastas ko na ang espiritu ng mga banal na dios ay sumasaiyo, at walang lihim na bumabagabag sa iyo, isaysay mo sa akin ang mga pangitain ng aking panaginip na aking nakita, at ang kahulugan niyaon. Oh Beltsasar, pangulo sa mga mago, tungod kay ako nasayud nga ang espiritu sa mga balaang dios anaa kanimo, ug walay tinago nga nagasamok kanimo, suginli ako sa mga panan-awon sa akong damgo nga akong nakita, ug ang kahulogan niini. Ganito ang mga pangitain ng aking ulo sa aking higaan, Ako'y tumitingin, at narito, ang isang punong kahoy sa gitna ng lupa, at ang taas niyao'y di kawasa. Nan, mao kini ang mga panan-awon sa akong ulo didto sa akong higdaanan: Ako nakakita, ug, ania karon, ang usa ka kahoy sa taliwala sa yuta; ug ang iyang kahabugon taas kaayo. Ang punong kahoy ay lumaki, at tumibay, at ang taas niyao'y umaabot hanggang sa langit, at ang tanaw niyaon hanggang sa wakas ng buong lupa. Ang kahoy mitubo, ug nagmalig-on, ug ang kahabugon niini miabut ngadto sa langit ug kini makita hangtud sa kinatumyan sa tanang yuta: Ang mga dahon niyao'y magaganda, at ang bunga niyao'y marami, at pagkain sa lahat; ang mga hayop sa parang ay may lihim sa ilalim niyaon, at ang mga ibon sa himpapawid ay nagsisitahan sa mga sanga niyaon, at ang lahat na laman ay nangabubusog doon. Ang iyang mga dahon matahum, ug daghan man ang mga bunga niini, ug kini kalan-on alang sa ngatanan: ang mga hayupan sa kapatagan nanagpasilong sa ilalum niya, ug ang mga langgam sa kalangitan nagapuyo sa mga sanga niini, ug ang tanang unod ginapakaon gikan niana. May nakita ako sa mga pangitain ng aking ulo sa aking higaan, at, narito, isang bantay at isang banal ay bumaba mula sa langit. Nakita ko sa mga panan-awon sa akong ulo ibabaw sa akong higdaanan, ug, ania karon, ang usa ka magbalantay ug usa nga balaan mikunsad gikan sa langit; Siya'y sumigaw ng malakas, at nagsabi ng ganito, Ibuwal ang kahoy, at putulin ang mga sanga niyan, lagasin ang mga dahon niyan, at isambulat ang mga bunga niyan: paalisin ang mga hayop sa ilalim niyan, at ang mga ibon sa mga sanga niyan. Siya misinggit sa makusog, ug miingon niini: Tag-a ang kahoy ug putla ang mga sanga, uyoga ang iyang mga dahon, ug kataga ang iyang mga bunga: papahawaa ang mga mananap sa ilalum niya, ug ang mga langgam gikan sa iyang mga sanga: Gayon ma'y inyong iwan ang tuod ng kaniyang mga ugat sa lupa, na magkatali ng bakal at tanso, sa murang damo sa parang; at bayaang mabasa siya ng hamog ng langit, at makasalo siya ng mga hayop sa damo sa lupa: Bisan pa niini, ibilin ang tuod sa iyang mga gamut diha sa yuta, bisan pa uban ang usa ka pikit nga puthaw ug tumbaga, sa mahumok nga balili sa kapatagan; ug ipahumod kini sa yamog sa langit: ug ang iyang bahin ipauban sa mananap diha sa balili sa yuta: Bayaang ang kaniyang puso na pusong tao ay mapalitan at ang puso ng hayop ay mabigay sa kaniya; at mangyaring makapito sa kaniya. Pailisi ang iyang kasingkasing gikan sa kasingkasing sa tawo, ug hatagi siya sa kasingkasing sa usa ka mananap; ug ipaagi kaniya sa ingon niini sa makapito. Ang hatol ay sa pamamagitan ng pasiya ng mga bantay, at ang utos ay sa pamamagitan ng salita ng mga banal; upang makilala ng mga may buhay na ang Kataastaasan ay nagpupuno sa kaharian ng mga tao, at ibinibigay niya ito sa kanino mang kaniyang ibigin, at itinataas niya sa kaniya ang pinakamababa sa mga tao. Ang maong hukom sugo man sa mga magbalantay, ug ang pagpangayo pinaagi sa pulong sa mga balaan; sa tuyo nga ang mga buhi managpakaila nga ang Labing Halangdon Uyamut nagadumala sa gingharian sa mga tawo, ug nagahatag niana kang bisan kinsa nga iyang hiuyonan, ug nagapahaluna niana sa labing ubos sa mga tawo. Akong si Nabucodonosor na hari ay nakakita ng panaginip na ito: at ikaw, Oh Beltsasar, ipahayag ang kahulugan, sapagkat lahat na pantas sa aking kaharian ay hindi makapagpaaninaw sa akin ng kahulugan; ngunit maipaaaninaw mo; sapagkat ang espiritu ng mga banal na dios ay sumasa iyo. Kining damgoha nakita ko, ako nga si hari Nabucodonosor. Ug ikaw, Oh Beltsasar, ipahayag mo ang iyang kahulogan sanglit ang tanang mga tawo nga manggialamon sa akong gingharian dili makahimo sa pagtug-an kanako sa kahulogan: apan ikaw makahimo man; kay ang espiritu sa balaan nga mga dios anaa kanimo. Nang magkagayo'y si Daniel na ang pangala'y Beltsasar, natigilang sangdali, at binagabag siya ng kaniyang mga pagiisip. Ang hari ay sumagot, at nagsabi, Beltsasar, huwag kang bagabagin ng panaginip, o ng kahulugan. Si Beltsasar ay sumagot, at nagsabi, Panginoon ko, ang panaginip ay mangyari nawa sa napopoot sa iyo, at ang kahulugan niyao'y mangyari nawa sa iyong mga kaaway, Unya si Daniel, kansang ngalan mao si Beltsasar, nahimong amang sa makadiyut, ug ang iyang mga hunahuna naglibug kaniya. Ang hari mitubag ug miingon: Beltsasar, ayaw palibug sa damgo kun sa iyang kahulogan. Si Beltsasar mitubag ug miingon: Itugot unta ginoo ko, nga ang damgo alang kanila nga nagadumot kanimo, ug ang kahulogan niini ngadto sa imong mga kabatok. Ang punong kahoy na iyong nakita na tumutubo, at tumitibay na ang taas ay umaabot sa langit, at ang tanaw niyao'y sa buong lupa; Ang kahoy nga imong nakita, nga mitubo, ug nga malig-on, kansang kahabugon miabut sa langit, ug makita sa tanang dapit sa kalibutan; Na ang mga daho'y magaganda, at ang bunga niyao'y marami, at pagkain sa lahat; na ang lilim ay tinatahanan ng mga hayop sa parang, at ang kaniyang mga sanga'y dinadapuan ng mga ibon sa himpapawid: Kansang mga dahon matahum, ug ang bunga niya daghanan, ug siya kalan-on sa ngatanan; nga sa ilalum niya ang mga mananap sa kapatagan nagapuyo, ug sa kang kansang mga sanga ang mga langgam sa kalangitan nagabutang sa ilang mga puloy-anan: Ay ikaw, Oh hari, na lumalaki at nagiging malakas; sapagkat ang iyong kadakilaan ay lumaki, at umaabot hanggang sa langit, at ang iyong kapangyarihan ay hanggang sa wakas ng lupa. Mao man kini ikaw, Oh hari, ang mitubo ug nahimong malig-on; kay ang imong pagkadaku mitubo, ug miabut sa langit, ug ang imong dominio ngadto sa kinatumyan sa yuta. At yamang nakita ng hari ang isang bantay at isang banal na bumababa mula sa langit, at nagsasabi, Ibuwal ninyo ang punong kahoy, at inyong lipulin; gayon ma'y itira ninyo ang tuod ng mga ugat niyaon sa lupa na magkatali ng bakal at tanso, sa murang damo sa parang, at bayaang mabasa siya ng hamog ng langit, at makasalo siya ng mga hayop sa parang, hanggang sa mangyari sa kaniya na makapito; Ug sanglit ang hari nakakita usa ka magbalantay ug usa nga balaan nga mikunsad gikan sa langit, ug nagaingon: Tumbaha ang kahoy, ug laglaga siya: apan ibilin ang tuod sa mga gamut niana diha sa yuta, bisan uban ang usa ka pikit nga puthaw ug tumbaga, sa mahumok nga balili sa kapatagan; ug humda sa yamog sa langit, ug ang iyang bahin ipauban sa mga mananap sa kapatagan, hangtud nga ipaagi ibabaw kaniya sa makapito; Ito ang kahulugan, Oh hari, at siyang pasiya ng kataastaasan na sumapit sa aking panginoon na hari: Mao kini ang kahulogan, Oh hari, ug mao kini ang sugo sa Halangdon Uyamut nga gipakanaug batok sa akong ginoo nga hari. Na ikaw ay mahihiwalay sa mga tao, at ang iyong tahanan ay mapapasama sa mga hayop sa parang, at ikaw ay pakakanin ng damo na gaya ng mga baka, at mababasa ka ng hamog ng langit, at makapitong mangyayari sa iyo; hanggang sa iyong maalaman na ang kataastaasan ay nagpupuno sa kaharian ng mga tao, at nagbibigay niyaon sa kanino mang ibigin niya. Nga ikaw pagaabugon gikan sa mga tawo, ug ang imong puloy-anan igatipon sa mga mananap sa kapatagan, ug mapugos ka sa pagkaon sa balili sama sa mga vaca, ug mahumod ikaw sa yamog sa langit, ug makapito ipaagi kana kanimo, hangtud makaila ikaw nga ang Halangdon Uyamut nagahari sa gingharian sa mga tawo, ug nagahatag niini kang bisan kinsa nga iyang hing-uyonan. At yamang kanilang iniutos na iwan ang tuod ng mga ugat ng kahoy; ang iyong kaharian ay tunay na magiging iyo, pagkatapos na iyong maalaman na ang mga langit ay nagpupuno. Ug sanglit nga sila nagsugo sa pagpabilin sa tuod sa mga gamut sa kahoy; ang imong gingharian magapabilin gayud kanimo, sa tapus ikaw makaila nga ang kalangitan nagahari diay. Kayat, Oh hari, tanggapin mo ang aking payo, at lansagin mo ng katuwiran ang iyong mga kasalanan, at ng pagpapakita ng kaawaan sa dukha ang iyong katampalasanan; baka sakaling ikatibay ng iyong katiwasayan. Tungod niini, Oh hari, dawata ang akong tambag, ug putla ang imong mga sala pinaagi sa pagkamatarung, ug lugtasa ang imong mga pagkadautan pinaagi sa pagpakita ug kalooy sa mga kabus; kong ugaling palungtaron mo ang imong kalinaw. Lahat ng ito'y sumapit sa haring Nabucodonosor. Kining tanan midangat kang hari Nabucodonosor. Sa katapusan ng labing dalawang buwan ay lumalakad siya sa palacio ng hari sa Babilonia. Sa tapus sa napulo ug duha ka bulan, siya nagalakaw didto sa palacio nga harianon sa Babilonia. Ang hari ay nagsalita, at nagsabi, Hindi baga ito ang dakilang Babilonia na aking itinayo na pinaka tahanang hari, sa pamamagitan ng lakas ng aking kapangyarihan at sa ikaluluwalhati ng aking kamahalan? Ang hari misulti ug miingon: Dili ba kini mao ang dakung Babilonia, nga akong gitukod aron mahimong puloy-anan nga harianon, pinaagi sa kusog sa akong gahum ug alang sa dungog sa akong pagkahalangdon? Samantalang ang salita ay nasa bibig pa ng hari, ay may isang tinig na nanggaling sa langit, na nagsasabi, Oh haring Nabucodonosor, sa iyo'y sinalita: Ang kaharian ay mahihiwalay sa iyo. Sa diha pa ang pulong sa baba sa hari, may usa ka tingog nga nahulog gikan sa langit, nga nagaingon: Oh hari nga Nabucodonosor, kanimo ginapamulong: Ang gingharian mibulag kanimo. At ikaw ay palalayasin sa mga tao; at ang iyong tahanan ay mapapasama sa mga hayop sa parang; ikaw ay pakakanin ng damo na gaya ng mga baka; at makapitong mangyayari sa iyo; hanggang sa iyong maalaman na ang Kataastaasan ay nagpupuno sa kaharian ng mga tao, at ibinibigay sa kanino mang kaniyang ibigin. Ug ikaw pagaabugon gikan sa mga tawo; ug ang imong puloy-anan igatipon sa mga mananap sa kapatagan: mapugos ka sa pagkaon sa balili sa mga vaca; ug sa makapito ipaagi kanimo kini, hangtud ikaw makaila nga ang Halangdon Uyamut nagahari sa gingharian sa mga tawo, ug nagahatag niini kang bisan kinsa nga iyang hing-uyonan. Nang oras ding yaon ay natupad ang bagay kay Nabucodonosor: at siya'y pinalayas sa mga tao, at kumain ng damo na gaya ng mga baka, at ang kaniyang katawan ay nabasa ng hamog ng langit, hanggang sa ang kaniyang buhok ay lumagong parang balahibo ng mga aguila, at ang kaniyang mga kuko ay parang mga kuko ng mga ibon. Sa maong takna natuman ang butang diha kang Nabucodonosor; ug siya giabog gikan sa mga tawo, ug mikaon sa mga balili sama sa mga vaca, ug ang iyang lawas nahumod sa yamog sa langit, hangtud ang iyang buhok mingtubo ingon sa mga balhibo sa mga agila, ug ang iyang mga kuko ingon sa mga kulamoy sa mga langgam. At sa katapusan ng mga kaarawan, akong si Nabucodonosor ay nagtaas ng aking mga mata sa langit, at ang aking unawa ay nanumbalik sa akin, at aking pinuri ang Kataastaasan, at aking pinuri at pinarangalan ko siya na nabubuhay magpakailan man; sapagkat ang kaniyang kapangyarihan ay walang hanggang kapangyarihan, at ang kaniyang kaharian ay sa salit saling lahi; Ug sa katapusan sa mga adlaw, ako, si Nabucodonosor miyahat sa akong mga mata paingon sa langit, ug ang akong salabutan nahiuli kanako, ug gihimaya ko ang Halangdon Uyamut, ug gidayeg ko ug gipasidunggan ko siya nga buhi sa walay katapusan; kay ang iyang dominio mao ang walay katapusan nga pagmando, ug ang iyang gingharian gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan: At ang lahat na mananahan sa lupa ay nabilang sa wala; at kaniyang ginagawa ang ayon sa kaniyang kalooban sa hukbo ng langit, at sa mga mananahan sa lupa; at walang makahahadlang sa kaniyang kamay, o makapagsasabi sa kaniya, Anong ginagawa mo? Ug ang tanang mga pumoluyo sa yuta gipangisip nga walay nahot: ug siya nagabuhat sumala sa iyang kabubut-on diha sa mga panon sa langit, ug taliwala sa mga pumoluyo sa yuta; ug walay makapugong sa iyang kamot, kun makasulti kaniya: Unsay imong ginabuhat? Sa oras ding yaon ay nanumbalik sa akin ang aking unawa; at sa ikaluluwalhati ng aking kaharian, ay nanumbalik sa akin ang aking kamahalan at kakinangan; at hinanap ako ng aking mga kasangguni at mga mahal na tao; at ako'y natatag sa aking kaharian, at marilag na kadakilaan ay nadagdag sa akin. Sa maong panahon ang akong salabutan nahiuli kanako; ug tungod sa himaya sa akong gingharian, ang akong pagkahalangdon ug kahayag nanghiuli kanako; ug ang akong mga magtatambag ug ang akong mga kadagkuan nanagpangita kanako; ug ako napahamutang sa akong gingharian, ug ang labaw kaayo nga kadungganan gidugang pa kanako. Ngayo'y akong si Nabucodonosor ay pumupuri, at nagbubunyi, at nagpaparangal sa Hari ng langit; sapagkat ang lahat niyang gawa ay katotohanan, at ang kaniyang mga daan ay kahatulan; at yaong nagsisilakad sa kapalaluan ay kaniyang mapabababa. Karon ako, si Nabucodonosor, nagadayeg ug nagabayaw ug nagapasidungog sa Hari sa langit; kay ang tanan niyang mga buhat kamatuoran man, ug ang iyang mga dalan lonlon justicia; ug mahimo niya nga pagapaubson kadtong nagalakat sa pagpalabi-labi. Si Belsasar na hari ay gumawa ng malaking piging sa isang libo na kaniyang mga mahal na tao, at uminom ng alak sa harap ng sanglibo. Si Belsasar nga hari naghimo usa ka dakung kumbira sa usa ka libo nga iyang mga dagkung tawo, ug miinum sa vino sa atubangan sa usa ka libo. Samantalang nilalasap ni Belsasar ang alak, ay nagutos na dalhin doon ang mga ginto at pilak na sisidlan na kinuha ni Nabucodonosor na kaniyang ama sa templo na nasa Jerusalem; upang mainuman ng hari, ng kaniyang mga mahal na tao, ng kaniyang mga asawa, at ng kaniyang mga babae. Si Belsasar, samtang nagtilaw pa siya sa vino, nagsugo nga dad-on kaniya ang mga copa nga bulawan ug salapi nga nakuha sa iyang amahan nga si Nabucodonosor gikan sa templo sa Jerusalem; aron ang hari ug ang iyang mga principe, ang iyang mga asawa ug ang iyang mga puyopuyo, makainum gikan niini. Nang magkagayo'y dinala nila ang mga gintong sisidlan na kinuha sa templo ng bahay ng Dios na nasa Jerusalem; at ininuman ng hari at ng kaniyang mga mahal na tao, at ng kaniyang mga asawa at ng kaniyang mga babae. Unya ilang gidala ang mga copa nga bulawan nga kinuha sa templo sa balay sa Dios didto sa Jerusalem; ug ang hari ug ang iyang mga principe, ang iyang mga asawa ug ang iyang mga puyopuyo, nanagpanginum gikan kanila. Sila'y nangaginuman ng alak, at nagsipuri sa mga dios na ginto, at pilak, tanso, bakal, kahoy, at bato. Sila ming-inum sa vino, ug nanagdayeg sa mga dios nga bulawan, ug salapi, ug tumbaga, ug puthaw, ug kahoy, ug bato. Nang oras ding yaon ay may lumabas na mga daliri ng kamay ng isang tao at sumulat sa tapat ng kandelero sa panig na may palitada ng palacio: at nakita ng hari ang bahagi ng kamay na sumulat. Sa maong takna migula ang mga tudlo sa kamot sa usa ka tawo, ug misulat atbang sa tangkawan sa bungbong nga bato sa palacio sa hari: ug nakita sa hari ang bahin sa kamot nga nagsulat. Nang magkagayo'y nagbago ang pagmumukha ng hari, at binagabag siya ng kaniyang mga pagiisip; at ang pagkakasugpong ng kaniyang mga balakang ay nakalag, at ang kaniyang mga tuhod ay nagkaumpugan. Unya ang panagway sa nawong sa hari nabalhin diha kaniya, ug ang iyang mga hunahuna nagsamok kaniya, ug ang mga lutahan sa iyang mga hawak nangaluag, ug ang iyang mga tuhod nanagkapingki-pingki. Ang hari ay sumigaw ng malakas, na papasukin ang mga enkantador, mga Caldeo, at mga manghuhula. Ang hari ay nagsalita, at nagsabi sa mga pantas sa Babilonia, Sinomang makababasa ng sulat na ito, at makapagpapaaninaw sa akin ng kahulugan niyan, magdadamit ng kulay morado, at magkakaroon ng kuwintas na ginto sa palibot ng kaniyang leeg, at magiging ikatlong puno sa kaharian. Ang hari misinggit sa makusog nga tingog aron pasudlon ang mga maglalamat, ang mga Caldeahanon ug ang mga mulo-manalagna. Ang hari misulti ug miingon sa mga tawong manggialamon sa Babilonia: Bisan kinsa nga makabasa nianang sinulat, ug makapakita kanako sa kahulogan niana, pagasuloban sa saput nga purpura, ug sa-bongan sa kolintas nga bulawan ang iyang liog, ug maoy ikatulong magmamando sa gingharian. Nang magkagayo'y nagsipasok ang lahat na pantas ng hari; ngunit hindi nila nabasa ang sulat, o naipaaninaw man sa hari ang kahulugan niyaon. Unya mingsulod ang tanan nga mga tawong manggialamon ngadto sa hari: apan sila wala makabasa sa sinulat, ni makatug-an sa hari sa kahulogan niana. Nang magkagayo'y nabagabag na mainam ang haring Belsasar, at ang kaniyang pagmumukha ay nabago, at ang kaniyang mga mahal na tao ay nangatitigilan. Unya nalibug sa hilabihan si hari Belsasar, ug ang panagway sa iyang nawong nabalhin diha kaniya, ug ang iyang mga principe nangalibug. Ang reina, dahil sa mga salita ng hari at ng kaniyang mga mahal na tao ay pumasok sa bahay na pinagpigingan: ang reina ay nagsalita, at nagsabi, Oh hari, mabuhay ka magpakailan man; huwag kang bagabagin ng iyong mga pagiisip, o mabago man ang iyong pagmumukha. Karon ang reina tungod sa mga pulong sa hari ug sa iyang mga principe misulod sa balay nga gikumbirahan; ang reina misulti ug miingon: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan; ayaw palibug sa imong hunahuna, ni ipabalhin ang panagway sa imong nawong. May isang lalake sa iyong kaharian na kinaroroonan ng espiritu ng mga banal na dios; at sa mga kaarawan ng iyong ama, ay nasumpungan sa kaniya ang liwanag at unawa at karunungan, na gaya ng karunungan ng mga dios; at ang haring Nabucodonosor, na iyong ama, ang hari, sinasabi ko, ang iyong ama, ay ginawa niya siyang panginoon ng mga mago, ng mga enkantador, ng mga Caldeo, at ng mga manghuhula; Adunay usa ka tawo sa imong gingharian, nga kaniya anaa ang espiritu sa mga balaang dios; ug sa mga adlaw sa imong amahan, ang kahayag ug salabutan ug kinaadman ingon sa kinaadman sa mga dios, hingpalgan diha kaniya; ug ang hari nga si Nabucodonosor nga imong amahan, ang hari, nagaingon ako, ang imong amahan, nagbuhat kaniya nga pangulo sa mga mago, sa mga maglalamat, sa mga Caldeahanon, ug sa mga mulo-manalagna; Palibhasa'y isang marilag na espiritu, at kaalaman, at unawa, pagpapaaninaw ng mga panaginip, at pagpapakilala ng mga malabong salita, at pagpapaliwanag ng pagaalinlangan, ay nangasumpungan sa Daniel na iyan, na pinanganlan ng hari na Beltsasar. Tawagin nga si Daniel, at kaniyang ipaaaninaw ang kahulugan. Sanglit ang labawon kaayong espiritu, ug kahibalo, ug salabutan, ug paghubad sa mga damgo, ug pagsaysay sa mga malisud nga mga pulong, pagsulbad sa mga gikaduha-duhaan, hingpalgan diha kang Daniel, nga ginganlan sa hari nga si Beltsasar. Karon ipatawag mo si Daniel, ug siya magapakita sa kahulogan. Nang magkagayo'y dinala si Daniel sa harap ng hari. Ang hari ay nagsalita, at nagsabi kay Daniel, Ikaw baga'y si Daniel na sa mga anak ng pagkabihag sa Juda, na kinuha sa Juda ng haring aking ama? Unya si Daniel gipasulod sa atubangan sa hari. Ang hari misulti ug miingon kang Daniel: Ikaw ba kadtong Daniel, nga anak sa pagkabinihag sa Juda, nga gikuha sa hari nga akong amahan gikan sa Juda? Nabalitaan kita, na ang espiritu ng mga dios ay sumasa iyo, at ang liwanag at unawa at marilag na karunungan ay masusumpungan sa iyo. Ako nakadungog mahitungod kanimo, nga ang espiritu sa mga dios anaa kanimo, ug nga ang kahayag ug salabutan ug labawon kaayong kinaadman hikaplagan diha kanimo. At ang mga pantas nga, ang mga enkantador, dinala sa harap ko, upang kanilang basahin ang sulat na ito, at ipaaninaw sa akin ang kahulugan; ngunit hindi nila naipaaninaw ang kahulugan ng bagay. Ug karon ang mga manggialamong tawo, ang mga maglalamat, gipasulod na sa akong atubangan, aron unta ilang basahon kini nga sinulat, ug ipahayag kanako ang hubad niana: apan sila wala makapakita kanako sa hubad sa maong butang: Ngunit nabalitaan kita, na ikaw ay makapagpapaaninaw ng mga kahulugan, at makapagpapaliwanag ng alinlangan: kung iyo ngang mabasa ang sulat, at maipaaninaw sa akin ang kahulugan, mananamit ka ng kulay morado, at magkakaroon ng kuwintas na ginto sa palibot ng iyong leeg, at ikaw ay magiging ikatlong puno sa kaharian. Apan ako nakadungog mahitungod kanimo, nga ikaw makahubad, ug makasulbad sa mga gikaduha-duhaan: karon kong makabasa ka sa sinulat, ug makapahayag kanako sa kahulogan niana, pagasul-oban ikaw sa saput nga purpura, ug sab-ongan sa kolintas nga bulawan ang imong liog, ug mahimo ka nga ikatulong magmamando sa gingharian. Nang magkagayo'y sumagot, at nagsabi si Daniel sa harap ng hari, Iyo na ang iyong mga kaloob, at ibigay mo ang iyong mga ganting pala sa iba; gayon ma'y aking babasahin sa hari ang sulat, at ipaaninaw ko sa kaniya ang kahulugan. Unya si Daniel mitubag ug miingon sa atubangan sa hari: Pasagdi ang imong mga gasa sa imong kaugalingon lamang, ug ihatag ang imong mga balus sa uban; bisan pa niana basahon ko ang sinulat alang sa hari, ug pahibaloon ko siya sa kahulogan. Oh ikaw na hari, ang Kataastaasang Dios, nagbigay kay Nabucodonosor na iyong ama ng kaharian, at kadakilaan, at kaluwalhatian, at kamahalan: Oh ikaw hari, ang Halangdon Uyamut nga Dios naghatag kang Nabucodonosor nga imong amahan sa gingharian, ug pagkadaku, ug himaya ug pagkahalangdon: At dahil sa kadakilaan na ibinigay niya sa kaniya, nanginig at natakot sa harap niya lahat ng mga bayan, bansa, at wika: ang kaniyang ibiging patayin ay kaniyang pinapatay, at ang kaniyang ibiging buhayin ay kaniyang binubuhay; at ang ibiging itaas ay kaniyang itinataas, at ang ibiging ibaba ay kaniyang ibinababa. Ug tungod sa pagkadaku nga iyang gihatag kaniya, ang tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, nanagkurog ug nangahadlok sa iyang atubangan: ang buot niya nga patyon iyang gipatay; ug ang buot niya nga buhion, iyang gibuhi; ug ang buot niya nga bayawon, iyang gibayaw, ug ang buot niya nga paubson, iyang gipaubos. Ngunit nang ang kaniyang puso ay magpakataas, at ang kaniyang espiritu ay magmatigas na siya'y gumawang may kapalaluan, siya'y ibinaba sa kaniyang luklukang pagkahari, at inalis nila ang kaniyang kaluwalhatian: Apan sa diha nga nagmapahitas-on ang iyang kasingkasing, ug sa diha nga nagpagahi ang iyang espiritu, sa pagkaagi nga siya nagkinabuhi nga mapahitas-on, gipapha siya gikan sa iyang trono nga harianon, ug gikuha nila ang himaya gikan kaniya. At siya'y pinalayas sa mga anak ng mga tao, at ang kaniyang puso ay naging gaya ng sa mga hayop, at ang kaniyang tahanan ay napasama sa maiilap na mga asno; siya'y pinakain ng damo na gaya ng mga baka, at ang kaniyang katawan ay nabasa ng hamog ng langit; hanggang sa kaniyang naalaman na ang Kataastaasang Dios ay nagpupuno sa kaharian ng mga tao, at iniluklok niya roon ang sinomang kaniyang ibigin. Ug siya giabog gikan sa mga anak sa mga tawo, ug ang iyang kasingkasing gihimo nga sama sa iya sa mananap, ug ang iyang puloy-anan diha uban sa ihalas nga mga asno; siya gilawgan nila sa balili sama sa mga vaca, ug ang iyang lawas nahumod sa yamog sa langit; hangtud nga siya nakaila nga ang Halangdon Uyamut nga Dios nagamando sa gingharian sa mga tawo, ug nga siya nagapahamutang sa ibabaw niini sa bisan kinsa nga iyang hing-uyonan. At ikaw na kaniyang anak, Oh Belsasar, hindi mo pinapagpakumbaba ang iyong puso, bagaman iyong nalalaman ang lahat na ito, Ug ikaw nga iyang anak, Oh Belsasar, wala ka magpaubos sa imong kasingkasing, bisan nasayud ka niining tanan, Kundi ikaw ay nagpakataas laban sa Panginoon ng langit; at kanilang dinala ang mga kasangkapan ng kaniyang bahay sa harap mo, at ikaw, at ang iyong mga mahal na tao, ang iyong mga asawa at ang iyong mga babae, ay nagsiinom ng alak sa mga yaon; at iyong pinuri ang mga dios na pilak, at ginto, tanso, bakal, kahoy at bato, na hindi nangakakakita, o nangakakarinig man, o nakakaalam man; at ang Dios na kinaroroonan ng iyong hininga, at kinaroroonan ng lahat na iyong lakad, hindi mo niluwalhati. Hinonoa nagmapahitas-on ka sa imong kaugalingon batok sa Ginoo sa langit; ug ilang gidala ang mga sudlanan nga balaan sa iyang balay diha sa imong atubangan; ug ikaw ug ang imong mga principe; ang imong mga asawa ug ang imong mga puyopuyo, ming-inum sa vino gikan niini; ug ginadayeg mo ang dios nga salapi ug bulawan, ug tumbaga, puthaw, kahoy, ug bato, nga dili makakita, ni makadungog, ni makahibalo; ug ang Dios nga sa iyang kamot anaa ang imong gininhawa, ug iya ang tanan mong mga dalan, wala mo paghimayaa: Nang magkagayo'y ang bahagi nga ng kamay ay sinugo mula sa harap niya, at ang sulat na ito'y nalagda. Unya ang bahin sa kamot gipadala gikan kaniya; ug kining sulata ginasulat. At ito ang sulat na nalagda, MENE, MENE, TEKEL, UPHARSIN. Ug kining sulata mao ang ginasulat: MENE, MENE, TEKEL, UPHARSIN: Ito ang kahulugan ng bagay: MENE; binilang ng Dios ang iyong kaharian, at niwakasan. Kini mao ang kahulogan sa butang: MENE, giihap sa Dios ang imong gingharian, ug gitapus na kini. TEKEL; ikaw ay tinimbang sa timbangan, at ikaw ay nasumpungang kulang. TEKEL: Ikaw ginatimbang diha sa timbangan, ug nakita nga kulangan. PERES; ang iyong kaharian ay hinati at ibinigay sa mga taga Media at taga Persia. PERES: Ang imong gingharian gibahin na, ug gihatag sa mga Medianhon ug Persiahanon. Nang magkagayo'y nagutos si Belsasar, at pinanamit nila si Daniel ng kulay morado, at nilagyan ng kuwintas na ginto sa palibot ng leeg niya, at nagtanyag tungkol sa kaniya, na siya'y ikatlong puno sa kaharian. Unya nagsugo si Belsasar, ug ilang gibistihan si Daniel sa purpura, ug gisab-ongan sa kolintas nga bulawan ang iyang liog, ug nagpalibut sa pahibalo mahatungod kaniya, nga siya mahimong ikatolo nga magmamando sa gingharian. Nang gabing yaon ay napatay si Belsasar na hari ng mga taga Caldea. Niadtong gabhiona si Belsasar ang hari sa mga Caldeahanon gipatay. At tinanggap ni Dario na taga Media ang kaharian, na noo'y anim na put dalawang taon ang gulang niya. Ug si Dario ang Medianhon midawat sa gingharian, sanglit siya kan-uman ug duha ka tuig ang panuigon. Minagaling ni Dario na maglagay sa kaharian ng isang daan at dalawang pung satrapa, na doroon sa buong kaharian; Nahimut-an ni Dario ang pagbutang ibabaw sa gingharian usa ka gatus ug kaluhaan ka mga principe, nga maoy magapangulo sa tibook gingharian; At sa kanila'y tatlong pangulo, na si Daniel ay isa; upang ang mga satrapang ito ay mangagbigay-alam sa kanila, at upang ang hari ay huwag magkaroon ng kapanganiban. Ug ibabaw kanila totolo ka mga presidente, si Daniel mao ang usa kanila; nga kining mga principe magabatag taho kanila nga totolo, ug nga ang hari mawalay kabilinggan. Nang magkagayo'y ang Daniel na ito ay natangi sa mga pangulo at sa mga satrapa, sapagkat isang marilag na espiritu ay nasa kaniya; at inisip ng hari na ilagay siya sa buong kaharian. Unya kini si Daniel maoy gipalabi nga labaw sa mga presidente ug sa mga principe, kay ang labing maayong espiritu diha kaniya; ug ang hari naghunahuna sa pagpalingkod kaniya ibabaw sa tibook nga gingharian. Nang magkagayo'y ang mga pangulo at ang mga satrapa ay nagsihanap ng maisusumbong laban kay Daniel, tungkol sa kaharian; ngunit hindi sila nangakasumpong ng anomang kadahilanan, ni kakulangan man, palibhasa'y tapat siya, walang anomang kamalian ni kakulangan nasumpungan sa kaniya. Nan ang mga presidente ug ang mga principe nanagpangita sa higayon batok kang Daniel mahatungod sa gingharian; apan sila wala makakita sa higayon ni kalapasan, sanglit siya matinumanon man, ni may hikaplagan sila nga sayup kun kalapasan diha kaniya. Nang magkagayo'y sinabi ng mga lalaking ito, Hindi tayo mangakakasumpong ng anomang maisusumbong laban sa Daniel na ito, liban sa tayo'y mangakasumpong laban sa kaniya ng tungkol sa kautusan ng kaniyang Dios. Unya miingon kining mga tawohana: Dili nato hikaplagan ang higayon batok niining Daniel, gawas kong hikaplagan ta kini batok kaniya mahatungod sa Kasugoan sa iyang Dios. Nang magkagayo'y ang mga pangulo at mga satrapang ito ay nagpisan sa hari, at nagsabi ng ganito sa kaniya, Haring Dario, mabuhay ka magpakailan man. Unya kining mga presidente ug mga principe nanagtigum sa atubangan sa hari ug miingon kaniya: Hari nga Dario, mabuhi ka sa walay katapusan. Ang lahat ng pangulo ng kaharian, ang mga kinatawan at mga satrapa, ang mga kasangguni at ang mga gobernador, ay nangagsanggunian upang magtatag ng isang palatuntunang hari sa kaharian, at upang maglagda ng isang pasiyang mahigpit, na sinomang humingi ng isang kahilingan sa kanino mang dios o tao sa loob ng tatlong pung araw, liban sa iyo, Oh hari, ihahagis sa yungib ng mga leon. Ang tanang mga presidente sa gingharian, ang mga tinugyanan ug ang mga principe, ang mga magtatambag ug ang mga gobernador, nanagsabut-sabut sa pagtukod usa ka harianon nga kabalaoran, ug pagbuhat usa ka malig-on nga sugo, nga bisan kinsa nga magapangamuyo sa bisan unsang dios kun tawo sulod sa katloan ka adlaw, gawas kanimo, Oh hari, siya igahulog sa langub sa mga leon. Ngayon, Oh hari, papagtibayin mo ang pasiya, at lagdaan mo ng iyong pangalan ang kasulatan upang huwag mabago ayon sa kautusan ng mga taga Media at mga taga Persia, na hindi nababago. Karon, Oh hari, tukora ang sugo, ug timan-i sa imong ngalan ang sinulat, aron dili mausab, sumala sa balaod sa mga Medianhon ug mga Persiahanon, nga dili mausab. Kayat ang kasulatan at ang pasiya ay nilagdaan ng pangalan ng haring Dario. Busa si hari Dario mitimaan sa sinulat ug sa sugo. At nang maalaman ni Daniel na ang kasulatan ay nalagdaan ng pangalan siya'y pumasok sa kaniyang bahay (ang kaniya ngang mga dungawan ay bukas sa dakong Jerusalem); at siya'y lumuhod ng kaniyang mga tuhod na makaitlo isang araw, at dumalangin, at nagpasalamat sa harap ng kaniyang Dios, gaya ng kaniyang dating ginagawa. Ug sa pagkahibalo ni Daniel nga ang sinulat gitiman-an, siya miadto sa iyang balay (karon ang iyang mga tamboanan inablihan sa sulod sa iyang balay paingon sa Jerusalem); ug siya miluhod sa makatolo sa usa ka adlaw, ug nag-ampo, ug nagpasalamat sa atubangan sa iyang Dios, ingon sa iyang gihimo kaniadto. Nang magkagayo'y nagpisan ang mga lalaking ito, at nasumpungan si Daniel na sumasamo at dumadaing sa harap ng kaniyang Dios. Unya kining mga tawohana nanagkatigum, ug nakakaplag kang Daniel nga nag-ampo ug nangamuyo sa atubangan sa iyang Dios. Nang magkagayo'y lumapit sila, at nagsalita sa harap ng hari ng tungkol sa pasiya ng hari, Hindi ka baga naglagda ng pasiya, na bawat tao na humingi sa kanino mang dios o tao sa loob ng tatlong pung araw, liban sa iyo, Oh hari, ihahagis sa yungib ng mga leon? Ang hari ay sumagot, at nagsabi, Ang bagay ay tunay, ayon sa kautusan ng mga taga Media at mga taga Persia, na hindi nababago. Unya sila mingduol, ug mingsulti sa atubangan sa hari mahitungod sa sugo sa hari: Wala ba ikaw motimaan sa usa ka sugo nga ang tagsatagsa ka tawo nga mangamuyo sa bisan unsang dios kun tawo sulod ka katloan ka adlaw, gawas kanimo, Oh hari, igahulog sa langub sa mga leon? Ang hari mitubag ug miingon: Ang butang matuod sumala sa balaod sa mga Medianhon ug mga Persiahanon nga dili mausab. Nang magkagayo'y nagsisagot sila, at nangagsabi sa harap ng hari, Ang Daniel na yaon na sa mga anak ng nangabihag sa Juda, hindi ka pinakukundanganan, Oh hari, o ang pasiya man na iyong nilagdaan ng pangalan, kundi dumadalangin na makaitlo isang araw. Unya mingtubag sila ug ming-ingon sa atubangan sa hari: Kana si Daniel nga anaa sa mga anak sa pagkabinihag sa Juda wala magtagad kanimo, Oh hari, ni sa sugo nga imong gitiman-an, kondili nag-ampo makatolo sa usa ka adlaw. Nang marinig nga ng hari ang mga salitang ito namanglaw na mainam, at inilagak ang kaniyang puso kay Daniel, upang iligtas siya; at kaniyang pinagsikapan hanggang sa paglubog ng araw na iligtas siya. Unya ang hari, sa pagkadungog niya niining mga pulonga nasubo pag-ayo, ug naninguha sulod sa iyang kasingkasing sa pagluwas kaniya; ug siya naghago hangtud sa pagkasalop sa adlaw aron sa pagluwas kaniya. Nang magkagayo'y nagpisan ang mga lalaking ito sa hari at nagsabi sa hari, Talastasin mo, Oh hari, na isang kautusan ng mga taga Media, at ng mga taga Persia, na walang pasiya o palatuntunan man na pinagtitibay ng hari na mababago. Unya kining mga tawohana nanagtigum sa atubangan sa hari, ug ming-ingon sa hari: Hibaloi, Oh hari, nga kini balaod sa mga Medianhon ug Persiahanon, nga walay sugo ni balaod nga gitukod sa hari nga mausab. Nang magkagayo'y nagutos ang hari, at kanilang dinala si Daniel, at inihagis siya sa yungib ng mga leon. Ang hari nga ay nagsalita, at nagsabi kay Daniel, Ang iyong Dios na pinaglilingkuran mong palagi, ay siyang magliligtas sa iyo. Unya ang hari nagpasugo ug ilang gidala si Daniel, ug gihulog siya sa langub sa mga leon. Karon, ang hari misulti ug miingon kang Daniel: Ang imong Dios nga imong gialagaran sa kanunay, siya magaluwas kanimo. At isang bato ay dinala, at inilagay sa bunganga ng yungib; at tinatakan ng hari ng kaniyang singsing na panatak, at ng singsing na panatak ng kaniyang mga mahal na tao; upang walang anomang bagay ay mababago tungkol kay Daniel. Ug dihay usa ka bato nga gidala ug gipahaluna sa baba sa langub, ug kini gipatikan sa hari sa iyang kaugalingong patik, ug sa patik sa mga principe; aron walay mausab mahatungod kang Daniel. Nang magkagayo'y umuwi ang hari sa kaniyang palacio, at nagparaan ng buong gabi na nagaayuno; at wala kahit panugtog ng tugtugin na dinala sa harap niya: at ang kaniyang pagaantok ay nawala. Unya ang hari miadto sa iyang palacio, ug nagpuasa sa tibook nga gabii; walay mga tulonggon nga gidala sa iyang atubangan: ug ang iyang katulogon mikalagiw gikan kaniya. Nang magkagayo'y bumangong maagang maaga ang hari, at naparoon na madali sa yungib ng mga leon. Unya ang hari mibangon sayo kaayo sa kabuntagon, ug midali pag-adto sa langub sa mga leon. At nang siya'y lumapit sa yungib kay Daniel, siya'y sumigaw ng taghoy na tinig; ang hari ay nagsalita, at nagsabi kay Daniel, Oh Daniel, na lingkod ng buhay na Dios, ang iyo bagang Dios na iyong pinaglilingkurang palagi ay makapagliligtas sa iyo sa mga leon? Ug sa pagduol niya sa langub sa mga leon ngadto kang Daniel, misinggit siya sa usa ka tingog nga makapasubo; ang hari misulti ug miingon kang Daniel: Oh Daniel, alagad sa Dios nga buhi; ang imong Dios nga gialagaran mo sa kanunay, nagaluwas ba kanimo gikan sa mga leon? Sinabi nga ni Daniel sa hari, Oh hari, mabuhay ka magpakailan man. Unya si Daniel miingon sa hari: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan. Ang Dios ko'y nagsugo ng kaniyang anghel, at itinikom ang mga bibig ng mga leon, at hindi nila ako sinaktan; palibhasa'y sa harap niya ay nasumpungan akong walang sala; at gayon din sa harap mo, Oh hari, wala akong ginawang kasamaan. Ang akong Dios nagpadala sa iyang manulonda, ug gitak-uman ang baba sa mga leon, ug sila wala makadaut kanako; sanglit kay sa iyang atubangan nakita nga inocente man ako; ug ingon man usab sa atubangan mo. Oh hari, ako wala makapasipala. Nang magkagayo'y natuwang mainam ang hari, at ipinagutos na kanilang isampa si Daniel mula sa yungib. Sa gayo'y isinampa si Daniel mula sa yungib, at walang anomang sugat nasumpungan sa kaniya, sapagkat siya'y tumiwala sa kaniyang Dios. Unya ang hari nalipay sa hilabihan gayud, ug nagsugo nga ilang kuhaon si Daniel gikan sa langub. Busa si Daniel gipagawas sa langub, ug walay kadaut nga hikaplagan diha kaniya, tungod kay siya misalig man diha sa iyang Dios. At ang hari ay nagutos, at kanilang dinala ang mga lalaking yaon na nagsumbong laban kay Daniel, at sila'y inihagis nila sa yungib ng mga leon, sila ang kanilang mga anak, at ang kanilang mga asawa; at ang leon ay nanaig sa kanila, at pinagwaraywaray ang lahat ng kanilang buto, bago sila dumating sa kalooblooban ng yungib. Ug ang hari nagpasugo, ug gipanagdala kadtong mga tawo nga mingsumbong batok kang Daniel, ug ilang gipanghulog sila ngadto sa langub sa mga leon, sila, ang ilang mga anak, ug ang ilang mga asawa; ug sila gilunggoban ug gipanagdugmok ang ilang mga bukog, sa wala pa ngani sila moabut sa kinahiladman sa langub. Nang magkagayo'y sumulat ang haring Dario sa lahat ng mga bayan, bansa, at wika na tumatahan sa buong lupa; Kapayapaa'y managana sa inyo. Unya si hari Dario misulat sa tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, nga nagpuyo sa tibook yuta: Ang pakigdait modagaya unta kaninyo. Ako'y nagpapasiya, na sa lahat ng sakop ng aking kaharian ay magsipanginig at mangatakot ang mga tao sa harap ng Dios ni Daniel; sapagkat siya ang buhay na Dios, at namamalagi magpakailan man, at ang kaniyang kaharian ay hindi magigiba; at ang kaniyang kapangyarihan ay magiging hanggang sa wakas. Gibuhat ko ang sugo, aron nga sa tanang dominio sa akong gingharian, ang mga tawo managkurog, ug mangahadlok sa atubangan sa Dios ni Daniel; kay siya mao ang Dios nga buhi ug mapadayonon sa walay katapusan, ug ang iyang gingharian mao ang dili mabungkag; ug ang iyang dominio magapadayon bisan hangtud sa katapusan. Siya'y nagliligtas at nagpapalaya, at siya'y gumagawa ng mga tanda at mga kababalaghan sa langit at sa lupa, na siyang nagligtas kay Daniel mula sa kapangyarihan ng mga leon. Siya nagaluwas ug nagatabang, ug nagabuhat siya sa mga katingalahan sa langit ug sa yuta, siya nga maoy nagluwas kang Daniel gikan sa gahum sa mga leon. Gayon guminhawa ang Daniel na ito sa paghahari ni Dario, at sa paghahari ni Ciro na taga Persia. Busa kining Daniel nagmauswagon sa paghari ni Dario, ug sa paghari ni Ciro nga Persiahanon. Nang unang taon ni Belsasar na hari sa Babilonia, ay nagtaglay si Daniel ng isang panaginip at mga pangitain ng kaniyang ulo sa kaniyang higaan: nang magkagayo'y kaniyang isinulat ang panaginip, at isinaysay ang kabuoan ng mga bagay. Sa nahaunang tuig ni Belsasar nga hari sa Babilonia si Daniel may usa ka damgo ug mga panan-awon sa iyang ulo diha sa iyang higdaanan; unya iyang gisulat ang damgo, ug gisugilon ang katibuokan sa mga butang. Si Daniel ay nagsalita, at nagsabi, May nakita ako sa aking pangitain sa kinagabihan, at, narito, ang apat na hangin ng langit ay nagsisihihip sa malaking dagat. Si Daniel misulti ug miingon: Ako nakakita sa akong panan-awon sa gabii, ug, ania karon, ang upat nga mga hangin sa langit mingkutaw sa dakung dagat. At apat na malaking hayop na magkakaiba ay nagsiahon mula sa dagat, Ug migula gikan sa dagat ang upat ka mga dagkung mananap, nga nagkalainlain ang usa ug usa. Ang una'y gaya ng leon, at may mga pakpak ng aguila: aking minasdan hanggang sa ang mga pakpak niyao'y nahugot, at ito'y nataas mula sa lupa, at pinatayo sa dalawang paa na gaya ng isang tao; at puso ng tao ang nabigay sa kaniya. Ang nahauna sama sa usa ka leon, ug may mga pako sa agila: nakita ko hangtud nga ang mga pako niya giibut, ug kini gialsa gikan sa yuta, ug gipatindog sa duha ka tiil sama sa usa ka tawo: ug ang usa ka kasingkasing sa tawo gihatag niini. At, narito, ang ibang hayop, na ikalawa, na gaya ng isang oso; at lumitaw sa isang tagiliran, at tatlong tadyang ang nasa kaniyang bibig sa pagitan ng kaniyang mga ngipin: at sinabi ng mga ito ang ganito sa kaniya, Bumangon ka, manakmal ka ng maraming laman. Ug, ania karon, ang laing mananap, ang ikaduha, sama sa usa ka oso; ug mibangon sa usa niya ka kilid, ug dihay totolo ka mga gusok sa iyang baba taliwala sa iyang mga ngipon, ug sa ingon niana sila ming-ingon kaniya: Bumangon ka, lamyon mo ang daghang unod. Pagkatapos nito'y tumingin ako, at narito ang iba, gaya ng isang leopardo, na mayroon sa likod niyaon na apat na pakpak ng ibon; ang hayop ay mayroon din namang apat na ulo; at binigyan siya ng kapangyarihan. Sa human niini, nakita ko ang lain na usab, ug, ania karon, ingon sa usa ka leopardo, nga diha sa iyang bokoboko ang upat ka mga pako sa usa ka langgam: ang mananap may upat usab ka mga ulo; ug ang dominio gihatag kaniya. Pagkatapos nito'y may nakita ako sa pangitain sa gabi, at, narito, ang ikaapat na hayop, kakilakilabot at makapangyarihan, at totoong malakas; at may malaking mga ngiping bakal; nananakmal at lumuluray, at niyuyurakan ng kaniyang mga paa ang nalabi: at kaiba sa lahat na hayop na una sa kaniya; at siya'y may sangpung sungay. Sa tapus niini, nakita ko sa mga panan-awon sa kagabhion, ug, ania karon, ang ikaupat ka mananap, makahahadlok ug mabangis, ug hilabihan gayud pagkakusganon; ug kini may dagkung mga ngipon nga puthaw: siya milamoy ug mikunis-kunis, ug miyatak sa salin sa iyang mga tiil: ug kini lahi sa tanang mananap nga nanghiuna kaniya; ug kini may napulo ka mga sungay. Aking pinagdilidili ang mga sungay, at, narito, sumibol sa gitna ng mga yaon ang ibang sungay, isang munti, na sa harap niyao'y tatlo sa mga unang sungay ay nabunot sa mga ugat: at, narito, sa sungay na ito ay may mga mata na parang mga mata ng tao, at isang bibig na nagsasalita ng mga dakilang bagay. Ako nagtulotimbang mahitungod sa mga sungay, ug, ania karon, may migula kanila nga laing sungay nga diyutay, nga sa atubangan niini ang totolo ka mga unang sungay giibut hangtud sa mga gamut: ug, ania karon, niining sungaya dihay mga mata nga sama sa mga mata sa tawo, ug usa ka baba nga nagpamulong dagkung mga butang. Aking minasdan hanggang sa ang mga luklukan ay nangaglagay, at isa na matanda sa mga araw ay nakaupo: ang kaniyang suot, maputing parang niebe, at ang buhok ng kaniyang ulo ay parang taganas na lana; ang kaniyang luklukan ay mga liab na apoy, at ang mga gulong niyaon ay nagniningas na apoy. Ako nagsud-ong hangtud ang mga trono gibutang, ug ang usa nga mao ang tigulang sa mga adlaw milingkod: ang iyang mga bisti maputi ingon sa nieve, ug ang buhok sa iyang ulo sama sa lonlon nga balhibo sa carnero; ang iyang trono mao ang nagadilaab nga siga, ug ang mga ligid niini mao ang nagasiga nga kalayo. Isang mabangis na sigalbo ay lumabas at nagmula sa harap niya: mga libo libo ang naglilingkod sa kaniya, at makasangpung libo na sangpung libo ang nagsitayo sa harap niya: ang kahatulan ay nalagda, at ang mga aklat ay nangabuksan. Ang sapa nga kalayo migula ug mibaha gikan sa iyang atubangan: mga libo ka mga libo nanag-alagad kaniya, ug napulo ka libo ka napulo ka libo nanagtindog sa iyang atubangan: ang paghukom gisugdan, ug ang mga basahon gibuklad; Ako'y tumingin nang oras na yaon dahil sa tinig ng mga dakilang salita na sinalita ng sungay; ako'y tumingin hanggang sa ang hayop ay napatay, at ang kaniyang katawan ay nagiba, at siya'y nabigay upang sunugin sa apoy. Niadtong taknaa ako nagtan-aw tungod sa tingog sa dagkung mga pulong nga gisulti sa sungay; ako nagtan-aw hangtud nga gipatay ang mananap, ug ang iyang lawas gidugmok, ug kini gihatag aron sunogon sa kalayo. At tungkol sa nalabi sa mga hayop, ang kanilang kapangyarihan ay naalis: gayon ma'y ang kanilang mga buhay ay humaba sa isang kapanahunan at isang panahon. Ug mahatungod sa nanghibilin nga mga mananap, ang ilang dominio gikuha kanila: bisan pa niana ang ilang mga kinabuhi gilugwayan sa makadiyut ug sa usa ka panahon lamang. Ako'y nakakita sa pangitain sa gabi, at, narito, lumabas na kasama ng mga alapaap sa langit ang isang gaya ng anak ng tao, at siya'y naparoon sa matanda sa mga araw, at inilapit nila siya sa harap niya. Nakita ko diha sa mga panan-awon sa kagabhion, ug, ania karon, may usa nga miabut uban sa mga panganod sa langit nga usa nga sama sa anak sa tawo, ug siya miduol kaniya bisan pa ngadto sa tigulang sa mga adlaw, ug ilang gidala siya haduol sa iyang atubangan. At binigyan siya ng kapangyarihan, at kaluwalhatian, at isang kaharian, upang lahat ng mga bayan, bansa, at mga wika ay mangaglingkod sa kaniya: ang kaniyang kapangyarihan ay walang hanggang kapangyarihan, na hindi lilipas, at ang kaniyang kaharian ay hindi magigiba. Ug may gihatag kaniya nga dominio, ug himaya, ug gingharian, aron ang tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan manag-alagad kaniya: ang iyang dominio mao ang dominio nga walay katapusan, nga dili umalagi, ug ang iyang gingharian mao kadtong dili mabungkag. Tungkol sa aking si Daniel, ang aking kalooban ay namanglaw sa loob ng aking katawan, at binagabag ako ng mga pangitain ng aking ulo. Mahitungod kanako, si Daniel, nasubo ang akong espiritu sa taliwala sa akong lawas, ug ang mga panan-awon sa akong ulo nakalibug kanako. Ako'y lumapit sa isa sa kanila na nakatayo, at itinanong ko sa kaniya ang katotohanan tungkol sa lahat na ito. Sa gayo'y kaniyang isinaysay sa akin, at ipinaaninaw niya sa akin ang kahulugan ng mga bagay. Ako miduol sa usa kanila nga nagtindog, ug nangutana kaniya sa kamatuoran niining tanan. Busa ako gisuginlan niya, ug gipahibalo ako sa kahulogan niining mga butanga. Ang mga dakilang hayop na ito na apat, ay apat na hari, na magbabangon sa lupa. Kining dagkung mga mananap, nga upat, mao ang upat ka mga hari, nga manindog dinhi sa yuta. Ngunit ang mga banal ng Kataastaasan ay magsisitanggap ng kaharian, at aariin ang kaharian magpakailan man, sa makatuwid baga'y magpakakailan-kailan man. Apan ang mga balaan sa Halangdon Uyamut modawat sa gingharian, ug managhupot sa gingharian sa walay katapusan, bisan hangtud sa kahangturan nga walay katapusan. Nang magkagayo'y ninasa kong maalaman ang katotohanan tungkol sa ikaapat na hayop, na kaiba sa lahat ng yaon, na totoong kakilakilabot, na ang mga ngipin ay bakal, at ang mga kuko ay tanso; na nananakmal, lumalamuray, at niyuyurakan ng kaniyang mga paa ang nalabi; Unya naninguha ako nga masayud sa kamatuoran mahitungad sa ikaupat ka mananap, nga lain man gikan kanilang tanan, nga hilabihan pagkamakahahadlok, kansang mga ngipon puthaw, ug ang iyang mga kuko tumbaga; nga naglamoy, ug nagdugmok, ug nagyatak sa iyang tiil niadtong nanghibilin. At tungkol sa sangpung sungay na nangasa kaniyang ulo, at sa isa na sumibol, at sa harap niyao'y nabuwal ang tatlo, sa makatuwid baga'y yaong sungay na may mga mata, at bibig na nagsalita ng dakilang mga bagay, na ang anyo ay lalong dakila kay sa kaniyang mga kasama. Ug mahitungod sa napulo ka mga sungay nga diha sa iyang ulo; ug sa lain nga sungay nga migula, ug nga sa atubangan niini may totolo nga nangahulog; bisan pa kadtong sungay nga may mata, ug usa ka baba nga namulong dagkung mga butang, kang kansang dagway labi pang malig-on kay sa iyang mga kauban. Ako'y tumingin, at ang sungay ding yaon ay nakipagdigma sa mga banal, at nanaig laban sa kanila; Ako mitan-aw, ug ang mao nga sungay nakiggubat batok sa mga babalaan, ug nakadaug batok kanila; Hanggang sa ang matanda sa mga araw ay dumating, at ang kahatulan ay ibinigay sa mga banal, ng Kataastaasan; at ang panaho'y dumating na inari ng mga banal ang kaharian. Hangtud ang tigulang sa mga adlaw miabut, ug ang hukom gihatag sa mga balaan sa Halangdon Uyamut, ug miabut ang panahon nga ang mga balaan naghupot sa gingharian: Ganito ang sabi niya, Ang ikaapat na hayop ay magiging ikaapat na kaharian sa ibabaw ng lupa, na magiging kaiba sa lahat ng kaharian, at sasakmalin ang buong lupa, at yuyurakan, at pagluluraylurayin. Sa ingon niana siya miingon: Ang ikaupat nga mananap mao ang ikaupat nga gingharian sa yuta, nga lahi gikan sa tanang mga gingharian ug molamoy sa tibook yuta, ug magayatak niini, ug magadugmok kaniya. At tungkol sa sangpung sungay, mula sa kahariang ito ay sangpung hari ang babangon: at ang isa'y babangong kasunod nila; at siya'y magiging kaiba kay sa mga una, at kaniyang ibabagsak ay tatlong hari. Ug mahitungod sa napulo ka mga sungay, gikan niining ginghariana motindog ang napulo ka mga hari: ug adunay lain nga motindog sunod kanila; ug siya lahi sa nahauna, ug siya modaug sa totolo ka mga hari. At siya'y magbabadya ng mga salita laban sa Kataastaasan, at lilipulin niya ang mga banal ng Kataastaasan; at kaniyang iisiping baguhin ang panahon at ang kautusan; at sila'y mangabibigay sa kaniyang kamay hanggang sa isang panahon, at mga panahon at kalahati ng isang panahon. Ug siya mosulti sa dagkung mga pulong batok sa Halangdon Uyamut, ug magapaluya sa mga balaan sa Halangdon Uyamut; ug siya magahunahuna sa pag-usab sa mga panahon, ug sa Kasugoan; ug sila ihatag sa iyang kamot hangtud sa usa ka panahon ug mga panahon ug sa katunga sa usa ka panahon. Ngunit ang kahatulan ay matatatag, at kanilang aalisin ang kaniyang kapangyarihan, upang patayin at ibuwal hanggang sa wakas. Apan ang paghukom pagasugdan ug ilang pagakuhaon ang iyang dominio, aron sa pag-ut-ut ug paglaglag niini hangtud sa katapusan. At ang kaharian, at ang kapangyarihan, at ang kadakilaan ng mga kaharian sa silong ng buong langit, mabibigay sa bayan ng mga banal ng Kataastaasan: ang kaniyang kaharian ay walang hanggang kaharian, at ang lahat na kapangyarihan ay maglilingkod at tatalima sa kaniya. Ug ang gingharian ug ang dominio, ug ang pagkadaku sa mga gingharian ilalum sa tibook nga langit, igahatag ngadto sa katawohan sa mga balaan sa Halangdon Uyamut: ang iyang gingharian mao ang walay-katapusan nga gingharian, ug ang tanan nga mga dominio manag-alagad ug managsugot kaniya. Narito ang wakas ng bagay. Tungkol sa aking si Daniel, ay binabagabag akong mabuti ng aking mga pagiisip, at ang aking pagmumukha ay nabago: ngunit iningatan ko ang bagay sa aking puso. Dinhi natapus ang kasaysayan sa butang. Mahitungod kanako, si Daniel, ang akong mga hunahuna nakasamok pag-ayo kanako, ug ang panagway sa akong nawong nabalhin dinhi kanako: apan akong gitagoan ang butang sulod sa akong kasingkasing. Nang ikatlong taon ng paghahari ng haring Belsasar, ang isang pangitain ay napakita sa akin, sa aking si Daniel, pagkatapos noong napakita sa akin nang una. Sa ikatolo ka tuig sa paghari ni hari Belsasar, usa ka panan-awon mipakita kanako, bisan kanako nga si Daniel, sa tapus mipakita kanako kadtong mipakita nga nahauna. At ako'y may nakita sa pangitain: nangyari nga, na nang aking makita, nasa Susan ako na palacio, na nasa lalawigan ng Elam; at ako'y may nakita sa pangitain, at ako'y nasa tabi ng ilog Ulai. Ug nakita ko sa usa ka panan-awon; karon nahitabo sa ingon niini nga sa pagkakita ko nga didto ako sa Susan sa palacio nga atua sa lalawigan sa Elam; ug nakita ko sa usa ka panan-awon nga ako didto sa daplin sa suba sa Ulai. Nang magkagayo'y itiningin ko ang aking mga mata, at ako'y may nakita, at narito, tumayo sa harap ng ilog ang isang lalaking tupa na may dalawang sungay: at ang dalawang sungay ay mataas; ngunit ang isa'y lalong mataas kay sa isa, at ang lalong mataas ay tumaas na huli. Unya giyahat ko ang akong mga mata, ug nakita ko, ug ania karon, may nagtindog atubangan sa suba, nga usa ka carnero nga lake nga may duruha ka mga sungay; ug ang duruha ka mga sungay hatag-as; apan ang usa hataas kay sa usa, ug ang hataas mitungha nga naulahi. Aking nakita ang lalaking tupa na nanunudlong sa dakong kalunuran, at sa dakong hilagaan, at sa dakong timugan; at walang hayop na makatayo sa harap niya, ni wala sinoman na makapagligtas mula sa kaniyang kamay; kundi kaniyang ginawa ang ayon sa kaniyang kalooban, at nagmalaking mainam. Nakita ko ang carnero nga lake nga nagapadulong sa kasadpan, ug sa amihanan, ug sa habagatan; ug walay mga mananap nga makasukol sa iyang atubangan, ni may usa nga makaluwas gikan sa iyang kamot; apan siya nagbuhat sumala sa iyang kabubut-on, ug nagpadaku sa iyang kaugalingon. At habang aking ginugunita, narito, isang kambing na lalake ay nagmula sa kalunuran sa ibabaw ng buong lupa, at hindi sumayad sa lupa: at ang lalaking kambing ay may nakagitaw na sungay sa pagitan ng kaniyang mga mata. Ug sa nagpalandong pa ako, ania karon, ang usa ka kanding nga lake migula gikan sa kasadpan sa nawong sa tibook kalibutan, ug wala motugkad sa yuta: ug ang kanding may taw-taw nga sungay sa taliwala sa iyang mga mata. At siya'y naparoon sa lalaking tupa na may dalawang sungay na aking nakitang nakatayo sa harap ng ilog, at tinakbo niya siya sa kabangisan ng kaniyang kapangyarihan. Ug siya miadto sa carnero nga lake nga may duruha ka sungay, nga akong nakita nga nagatindog sa atubangan sa suba, ug midasmag kaniya sa mabangis nga kapungot sa iyang kagahum. At aking nakitang siya'y lumapit sa lalaking tupa, at siya'y nakilos ng pagkagalit laban sa kaniya, at sinaktan ang tupa, at binali ang kaniyang dalawang sungay: at ang lalaking tupa ay walang kapangyarihang makatayo sa harap niya; kundi kaniyang ibinuwal sa lupa, at kaniyang niyapakan siya; at walang makapagligtas sa lalaking tupa mula sa kaniyang kamay. Ug nakita ko siya nga miduol sa carnero nga lake, ug siya napungot gayud kaniya, ug gisamaran ang carnero nga lake ug gibunggo ang iyang duruha ka mga sungay; ug ang carnero nga lake walay gahum sa pagsukol kaniya, apan siya gitumba niya sa yuta, ug giyatakan siya; ug walay mausa nga nakaluwas kaniya gikan sa iyang kamot. At ang lalaking kambing ay nagmalaking mainam: at nang siya'y lumakas, ang malaking sungay ay nabali; at kahalili niyao'y lumitaw ang apat na marangal na sungay, sa dako ng apat na hangin ng langit. Ug ang lakeng kanding nagpadaku pag-ayo sa iyang kaugalingon: ug sa diha nga kusganon na siya, ang dakung sungay nabunggo; ug ilis kaniya migula ang upat ka mga taw-taw nga sunggay paingon sa upat ka mga holongawan sa hangin sa langit. At mula sa isa sa mga yaon ay lumitaw ang isang maliit na sungay na dumakilang totoo, sa dakong timugan, at sa dakong silanganan, at sa dakong maluwalhating lupain. Ug gikan sa usa kanila migula ang usa ka gamay nga sungay, nga mitubo sa hilabihan nga pagkadaku, paingon sa habagatan, ug paingon sa silangan, ug paingon sa mahimayaon nga yuta. At lumaking mainam, hanggang sa hukbo sa langit; at ang ilan sa hukbo at sa mga bituin ay iniwaksi sa lupa, at mga niyapakan yaon. Ug kini mitubo pagdaku bisan hangtud sa panon sa langit: ug ang uban sa panon ug sa mga bitoon iyang gihulog sa yuta, ug iyang giyatakan sila. Oo, nagmalaki, hanggang sa prinsipe ng hukbo; at inalis niya sa kaniya ang palaging handog na susunugin, at ang dako ng kaniyang santuario ay ibinagsak. Oo, kini nagpadaku sa iyang kaugalingon, bisan sa principe sa panon; ug kini nagkuha gikan kaniya sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug gipukan ang dapit sa iyang balaanong puloy-anan. At ang hukbo ay nabigay sa kaniya na kasama ng palaging handog na susunugin dahil sa pagsalangsang; at kaniyang iniwaksi ang katotohanan sa lupa, at gumawa ng kaniyang maibigan at guminhawa. Ug ang panon gitugyan na lamang kaniya uban sa dayon nga halad-nga-sinunog tungod sa kalapasan; ug gihulog ngadto sa yuta ang kamatuoran, ug kini nagtuman sa iyang gikahimut-an ug miuswag. Nang magkagayo'y narinig ko ang isang banal na nagsalita; at ibang banal ay nagsabi sa isang yaon na nagsalita, Hanggang kailan magtatagal ang pangitain tungkol sa palaging handog na susunugin, at ang pagsalangsang na sumisira, upang magbigay ng santuario at ng hukbo upang mayapakan ng paa? Unya nadungog ko ang usa nga balaan nga nagasulti: ug dihay lain nga balaan nga miingon niadtong usa nga balaan nga nagsulti: Hangtud anus-a ang panan-awon mahatungod sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang kalapasan nga nakalumpag, aron sa paghatag sa balaanong puloy-anan ug sa panon nga pagayatakan ilalum sa tiil? At sinabi niya sa akin, Hanggang sa dalawang libo at tatlong daan na hapon at umaga; kung magkagayo'y malilinis ang santuario. Ug siya miingon kanako: Hangtud sa duruha ka libo ug totolo ka gatus ka mga gabii ug mga buntag; unya ang balaanong puloy-anan pagalinisan. At nangyari, nang ako, sa makatuwid baga'y akong si Daniel, ay makakita ng pangitain, na aking pinagsikapang maunawaan; at, narito, nakatayo sa harap ko ang isang kawangis ng isang tao. Ug nahitabo sa diha nga ako, bisan pa ako si Daniel, nakakita sa panan-awon, nga nagpakisusi ako sa kahulogan niini, ug, ania karon, may mitindog sa akong atubangan nga ingon sa dagway sa usa ka tawo. At narinig ko ang tinig ng isang tao sa pagitan ng mga pangpang ng Ulai, na tumatawag at nagsasabi, Gabriel, ipaaninaw mo sa taong ito ang pangitain. Ug nadungog ko ang tingog sa usa ka tawo sa taliwala sa duruha ka tampi sa Ulai, nga nagsangpit ug miingon: Gabriel, ipasabut niining tawo ang panan-awon. Sa gayo'y lumapit siya sa kinatatayuan ko; at nang siya'y lumapit, ako'y natakot at napasubasob: ngunit sinabi niya sa akin, Talastasin mo, Oh anak ng tao; sapagkat ang pangitain ay ukol sa panahon ng kawakasan. Busa siya miduol sa dapit diin ako magtindog: ug sa pag-abut niya, ako nahadlok, ug ako napaumod sa akong nawong: apan siya miingon kanako: Sabta, Oh anak sa tawo, kay ang panan-awon iya sa panahon sa katapusan. Samantalang siya nga'y nagsasalita sa akin, ako'y nagupiling sa isang mahimbing na pagkakatulog na padapa; ngunit hinipo niya ako, at itinayo ako. Karon sa nagsulti pa siya kanako, ako nahinanok sa halalum nga pagkatulog nga ang akong nawong nag-ubo sa yuta; apan iyang gitandog ako, ug gipatindog niya ako. At kaniyang sinabi, Narito, aking ipaaaninaw sa iyo kung ano ang mangyayari sa huling panahon ng pagkagalit; sapagkat ukol sa takdang panahon ng kawakasan. Ug siya miingon: Ania karon, pahibaloon ko ikaw mahitungod sa mahatabo sa katapusang panahon sa kasuko; kay kana iya man sa tinudlo nga panahon sa katapusan. Ang lalaking tupa na iyong nakita, na may dalawang sungay, ang mga yaon ang mga hari sa Media at Persia. Ang carnero nga lake nga imong nakita, nga adunay duruha ka mga sungay, sila mao ang mga hari sa Media ug sa Persia. At ang may magaspang na balahibo na lalaking kambing ay siyang hari sa Grecia: at ang malaking sungay na nasa pagitan ng kaniyang mga mata ay siyang unang hari. Ug ang mabangis nga lakeng kanding mao ang hari sa Grecia: ug ang dakung sungay nga anaa sa taliwala sa duruha ka mga mata mao ang nahaunang hari. At tungkol sa nabali, sa dakong tinayuan ng apat, ay apat na kaharian ang magsisibangon mula sa bansa, ngunit hindi sa pamamagitan ng kaniyang kapangyarihan. Ug mahitungod nianang naputol, sa dapit diin may upat nga mitindog, may upat ka mga gingharian nga motindog gikan sa nasud, apan dili sa iyang kagahum. At sa huling panahon ng kanilang kaharian, pagka ang mananalangsang ay nagsidating sa kapuspusan, isang hari ay babangon na may mabagsik na pagmumukha, at nakaunawa ng malabong salita. Ug sa ulahing panahon sa ilang gingharian, sa diha nga ang mga malapason managbuhat sa hingpit nga kadautan, ang usa ka hari sa makalilisang nga tinan-awan, ug nga makasabut sa mga salabuton nga pulong, motindog. At ang kaniyang kapangyarihan ay magiging dakila, ngunit hindi sa pamamagitan ng kaniyang sariling kapangyarihan; at siya'y lilipol na kamanghamangha, at giginhawa, at gagawa ng kaniyang maibigan; at kaniyang lilipulin ang mga makapangyarihan at ang banal na bayan. Ug ang iyang kagahum mahimong malig-on, apan dili sa iyang kaugalingong kagahum; ug siya molumpag sa dakung kahibulongan, ug mouswag ug magbuhat sa iyang kahimut-an, ug iyang lumpagon ang mga makusganon ug ang balaan nga katawohan. At sa kaniyang paraan ay kaniyang palulusugin ang pagdaraya sa kaniyang kamay; at siya'y magmamalaki ng kaniyang loob, at sa kanilang ikatitiwasay ay papatay ng marami: siya'y tatayo rin laban sa prinsipe ng mga prinsipe; ngunit siya'y mabubuwal hindi ng kamay. Ug gumikan sa iyang paagi iyang pauswagon ang mga paglimbong diha sa iyang kamot; ug siya magpakadaku sa iyang kaugalingon sulod sa iyang kasingkasing, ug sa ilang kakulang sa pagmatngon, daghan ang iyang mapatay; siya usab motindog batok sa principe sa mga principe; apan siya mabunggo nga walay kamot nga manghilabut. At ang pangitain sa mga hapon at mga umaga na nasaysay ay tunay: ngunit ilihim mo ang pangitain; sapagkat ukol sa maraming araw na darating. Ug ang panan-awon sa gabii ug sa buntag nga gisugilon matuod man; apan takpan mo ang panan-awon; kay kana iya sa daghang mga adlaw nga umalabut. At akong si Daniel ay nanglupaypay, at nagkasakit na ilang araw; nang magkagayon ako'y nagbangon, at ginawa ko ang mga gawain ng hari: at ako'y natigilan sa pangitain, ngunit walang nakakaunawa. Ug ako, si Daniel, nagmaluya ug nagdaut sa pipila ka adlaw; unya ako mitindog, ug nagbuhat sa bulohaton sa hari; ug nahibulong ako sa panan-awon, apan walay mausa nga nakasabut niini. Nang unang taon ni Dario na anak ni Assuero, sa lahi ng mga taga Media, na ginawang hari sa kaharian ng mga taga Caldea; Sa nahaunang tuig ni Dario, ang anak nga lalake ni Asuero, sa kaliwat sa mga Medianhon, nga gihimong hari sa tibook nga gingharian sa mga Caldeahanon, Nang unang taon ng kaniyang paghahari akong si Daniel ay nakaunawa sa pamamagitan ng mga aklat, ng bilang ng mga taon, na sinalita ng Panginoon kay Jeremias na propeta, dahil sa pagkaganap ng pagkasira ng Jerusalem, pitong pung taon. Sa nahaunang tuig sa iyang pagmando, ako, si Daniel nakasabut pinaagi sa mga basahon sa gidaghanon sa mga tuig nga tungod niana miabut ang pulong ni Jehova kang Jeremias nga manalagna, mahitungod sa pagkatuman sa pagkalumpag sa Jerusalem, bisan sa tapus ang kapitoan ka tuig. At aking itiningin ang aking mukha sa Panginoong Dios upang humanap sa pamamagitan ng panalangin at ng mga samo, ng pagaayuno, at pananamit ng magaspang, at ng mga abo. Ug akong gipaatubang ang akong nawong sa Ginoo nga Dios, sa pagpangita kaniya pinaagi sa pag-ampo ug mga pagpangaliyupo, uban ang pagpuasa ug pagsaput sa sako ug mga abo. At ako'y nanalangin sa Panginoon kong Dios, at ako'y nagpahayag ng kasalanan, at nagsabi, Oh Panginoon, Dios na dakila at kakilakilabot, na nagiingat ng tipan at kaawaan sa nagsisiibig sa iyo at nangagiingat ng iyong mga utos, Ug ako nag-ampo kang Jehova nga akong Dios, ug nanugid kaniya ug miingon: Oh Ginoo, ang daku ug makahaladlok nga Dios, nga nagatuman sa tugon ug mahigugmaong-kalolot kanila nga nahagugma kaniya ug kanila nga nagabantay sa iyang mga sugo, Kami ay nangagkasala, at nangagasal ng kasuwalian, at nagsigawang may kasamaan, at nanganghimagsik, sa makatuwid baga'y nagsitalikod sa iyong mga utos at sa iyong mga kahatulan; Kami nanagpakasala, ug nanaghimo sa mga kadautan, ug nanagbuhat sa kangil-aran, ug mingsukol kami, bisan pa sa pagtalikod gikan sa imong mga sugo ug gikan sa imong mga tulomanon; Na hindi man kami nangakinig sa iyong mga lingkod na mga propeta, na nangagsalita sa iyong pangalan sa aming mga hari, sa aming mga prinsipe, at sa aming mga magulang, at sa buong bayan ng lupain. Ni managpatalinghug kami sa imong mga alagad nga mga manalagna, nga nanagsulti sa imong ngalan sa among mga hari, sa among mga principe, ug sa among mga amahan, ug sa tibook katawohan sa yuta. Oh Panginoon, katuwira'y ukol sa iyo, ngunit sa amin ay pagkagulo ng mukha gaya sa araw na ito; sa mga tao ng Juda, at sa mga nananahan sa Jerusalem, at sa buong Israel, na malapit, at malayo, sa lahat na lupain na iyong pinagtabuyan dahil sa kanilang pagsalangsang na kanilang isinalangsang laban sa iyo. Oh Ginoo, ang pagkamatarung imo man, apan kanamo mao ang kasamok sa nawong, ingon sa nakita mo niining adlaaw; mao man sa mga tawo sa Juda, ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ug sa tibook nga Israel, sa haduol ug sa halayo, sa tanan nga mga yuta diin mo sila papahawaa, tungod sa ilang kasal-anan nga ilang nangahimo batok kanimo. Oh Panginoon, sa amin nauukol ang pagkagulo ng mukha, sa aming mga hari, sa aming mga prinsipe, at sa aming mga magulang, sapagkat kami ay nangagkasala laban sa iyo. Oh Ginoo, naangkon namo ang kalibug sa nawong sa among mga hari, sa among mga principe, ug sa among mga amahan, tungod kay nanagpakasala kami batok kanimo. Sa Panginoon naming Dios ukol ang kaawaan at kapatawaran; sapagkat kami ay nanganghimagsik laban sa kaniya; Iya kang Jehova nga among Dios ang mga kalooy ug ang pagpasaylo; kay kami mingsukol man kaniya; Ni hindi man namin tinalima ang tinig ng Panginoon naming Dios, upang lumakad ng ayon sa kaniyang mga kautusan, na kaniyang inilagay sa harap namin sa pamamagitan ng kaniyang mga lingkod na propeta. Kami wala managtuman sa tingog ni Jehova nga among Dios, sa paglakaw sa iyang mga balaod, nga gibutang niya sa among atubangan pinaagi sa iyang mga alagad ang mga manalagna. Oo, buong Israel ay sumalangsang ng iyong kautusan, sa pagtalikod, upang huwag nilang talimahin ang iyong tinig: kayat ang sumpa ay nabuhos sa amin, at ang sumpa na nakasulat sa kautusan ni Moises na lingkod ng Dios; sapagkat kami ay nangagkasala laban sa kaniya. Oo, ang tibook Israel nakalapas sa imong Kasugoan, bisan pa ngani mingbiya sila, sa pagkaagi nga sila wala managsugot sa imong tingog; busa ang tunglo ginabubo kanamo, ug ang panumpa nga gisulat sa Kasugoan ni Moises, ang alagad sa Dios; tungod kay nakasala kami batok kaniya. At kaniyang pinagtibay ang kaniyang mga salita, na kaniyang sinalita laban sa amin, at laban sa aming mga hukom na nagsihatol sa amin, sa pagbabagsak sa amin ng malaking kasamaan; sapagkat sa silong ng buong langit ay hindi ginawa ang gaya ng ginawa sa Jerusalem. Ug siya nagpamatuod sa iyang mga pulong nga gisulti niya batok kanamo, ug batok sa among mga maghuhukom nga naghukom kanamo, sanglit ginadala kanamo ang dakung kadautan; kay ilalum sa tibook nga langit wala mabuhat ang ingon sa nabuhat ibabaw sa Jerusalem. Kung ano ang nasusulat sa kautusan ni Moises, lahat ng kasamaang ito'y nagsidating sa amin: gayon ma'y hindi namin idinalangin ang biyaya ng Panginoon naming Dios, upang aming talikuran ang aming mga kasamaan, at gunitain ang iyong katotohanan. Ingon sa nahisulat sa Kasugoan ni Moises, kining tibook nga kadautan ania kanamo; bisan pa niana kami wala magpakilooy sa gracia ni Jehova nga among Dios, aron kami motalikod sa among mga kasal-anan, ug makasabut sa imong kamatuoran. Kayat iniingatan ng Panginoon ang kasamaan, at ibinagsak sa amin; sapagkat ang Panginoon naming Dios ay matuwid sa lahat ng kaniyang mga gawa na kaniyang ginagawa, at hindi namin dininig ang kaniyang tinig. Busa si Jehova nagtan-aw ibabaw sa kadautan, ug gidala kini kanamo kay si Jehova nga among Dios matarung sa tanan niyang mga buhat nga iyang ginahimo, ug kami wala mosugot sa iyang tingog. At ngayon, Oh Panginoon naming Dios, na naglabas ng iyong bayan mula sa lupain ng Egipto sa pamamagitan ng makapangyarihang kamay, at ikaw ay nabantog gaya sa araw na ito; kami ay nangagkasala, kami ay nagsigawa na may kasamaan. Ug karon, Oh Ginoo nga among Dios, nga nagdala sa imong katawohan gawas sa yuta sa Egipto uban ang makagagahum nga kamot, ug nahimo ka nga bantugan ingon sa hibaloan na niining adlawa; kami nanagpakasala, kami nanagbuhat sa kangil-aran. Oh Panginoon, ayon sa iyong buong katuwiran, isinasamo ko sa iyo, na ang iyong galit at kapusukan ay mahiwalay sa iyong bayang Jerusalem, na iyong banal na bundok; sapagkat dahil sa aming mga kasalanan, at dahil sa mga kasamaan ng aming mga magulang, ang Jerusalem at ang iyong bayan ay naging kakutyaan sa lahat na nangasa palibot namin. Oh Ginoo, sumala sa tanan mong pagkamatarung, ako nagapakilooy kanimo, nga ipaiway mo unta ang imong kasuko ug kaligutgut sa imong ciudad nga Jerusalem, ang imong balaan nga bukid; kay tungod sa among mga sala tungod sa kadautan nga nangahimo sa among mga amahan, ang Jerusalem ug ang imong katawohan nahimong talamayon sa tanan nga nagalibut kanamo. Kaya nga, Oh aming Dios, iyong dinggin ang panalangin ng iyong lingkod, at ang kaniyang mga samo, at paliwanagin mo ang iyong mukha sa iyong santuario na sira, alangalang sa Panginoon. Busa karon, Oh Dios namo, pamati sa pag-ampo sa imong alagad, ug sa iyang mga pangaliyupo, ug pasidlaka ang imong nawong ibabaw sa imong balaang puloy-anan nga nahimong biniyaan, tungod sa Ginoo. Oh Dios ko, ikiling mo ang iyong tainga, at iyong dinggin; idilat mo ang iyong mga mata, at masdan mo ang aming mga kasiraan, at ang bayan na tinatawag sa iyong pangalan: sapagkat hindi namin inihaharap ang aming mga samo sa harap mo dahil sa aming mga katuwiran, kundi dahil sa iyong dakilang mga kaawaan. Oh Dios ko, ipakiling ang imong igdulungog, ug pamati; bukha ang imong mga mata, ug sud-onga ang among mga pagkalaglag, ug ang ciudad nga ginatawag tungod sa imong ngalan: kay wala namo ibubo ang among mga pangaliyupo sa imong atubangan tungod sa among pagkamatarung, kondili tungod hinoon sa imong dakung kalooy. Oh Panginoon, dinggin mo; Oh Panginoon, patawarin mo; Oh Panginoon, iyong pakinggan at gawin; huwag mong ipagpaliban, alangalang sa iyong sarili, Oh Dios ko, sapagkat ang iyong bayan at ang iyong mga tao ay tinatawag sa iyong pangalan. Oh Ginoo, pamatii; Oh Ginoo, pasayloa; Oh Jehova patalinghugi ug buhata; ayaw paglangana, alang sa imong kaugalingong pahanungdan, Oh Dios ko, tungod kay ang imong ciudad ug ang imong mga tawo ginatawag sa imong ngalan. At samantalang ako'y nagsasalita, at nananalangin, at nagpapahayag ng aking kasalanan at ng kasalanan ng aking bayang Israel, at naghaharap ng aking samo sa harap ng Panginoon kong Dios dahil sa banal na bundok ng aking Dios; Ug sa nagasulti pa ako, ug nagaampo, ug nagasugid sa akong sala ug sa sala sa akong katawohan nga Israel, ug samtang ginabubo ko pa ang akong pagpakilooy sa atubangan ni Jehova nga akong Dios tungod sa balaang bukid sa akong Dios; Oo, samantalang ako'y nagsasalita sa panalangin, ang lalaking si Gabriel, na aking nakita sa pangitain nang una, na pinalipad ng maliksi, hinipo ako sa panahon ng pagaalay sa hapon. Oo, sa nagasulti pa ako sa pag-ampo, ang tawo nga si Gabriel, nga akong hikit-an sa panan-awon sa sinugdan, sanglit gipalupad sa makusog, mihikap kanako sa panahon nga haduol na ang panahon sa paghalad sa kahaponon. At kaniya akong tinuruan, at nakipagsalitaan sa akin, at nagsabi, Oh Daniel, ako'y lumabas ngayon upang bigyan ka ng karunungan at kaunawaan. Ug ako gipasabut niya, ug nakigsulti kanako, ug miingon: Oh Daniel, ako mianhi karon sa paghatag kanimo sa kaalam ug pagsabut. Sa pasimula ng iyong mga samo ay lumabas ang utos, at ako'y naparito upang saysayin sa iyo; sapagkat ikaw ay totoong minahal: kayat gunitain mo ang bagay, at unawain mo ang pangitain. Sa sinugdan sa imong mga pagpangaliyupo gipagula ang sugo, ug ako mianhi sa pagsugilon kanimo; kay ikaw ginahigugma gayud pag-ayo: busa palandunga ang pulong, ug sabta ang panan-awon. Pitong pung sanglinggo ang ipinasiya sa iyong mga tao at sa iyong banal na bayan, upang tapusin ang pagsalangsang, at upang wakasan ang pagkakasala, at upang linisin sa kasamaan, at upang dalhan ng walang hanggang katuwiran, at upang tatakan ang pangitain at ang panghuhula, at upang pahiran ang kabanalbanalan. Kapitoan ka semana maoy tagal ibabaw sa imong katawohan ug sa imong balaang ciudad, sa paghuman sa kalapasan, ug sa pagtapus sa mga sala, ug sa paghimo sa pagpasig-uli alang sa kasal-anan, ug sa pagpasulod sa walay-katapusang pagkamatarung, ug sa pagmatuod sa panan-awon ug sa panagna, ug pagdihog sa labing balaan sa mga balaan: Iyo ngang talastasin at bulayin, na mula sa paglabas ng utos na isauli at itayo ang Jerusalem sa pinahiran na prinsipe, magiging pitong sanglinggo, at anim na put dalawang sanglinggo: ito'y matatayo uli, na may lansangan at kuta, sa makatuwid baga'y sa mga panahong mabagabag. Busa hibaloi ug sabta, nga sa paggula sa sugo sa pagpahauli ug sa pagtukod sa Jerusalem alang sa Mesias, ang Principe, mapito ka semana, ug kan-uman ug duha ka semana: tukoron kini pag-usab, uban ang dalan ug ang kuta, bisan sa masamok nga mga panahon. At pagkatapos ng anim na put dalawang sanglinggo, mahihiwalay ang pinahiran, at mawawalaan ng anoman: at gigibain ang bayan at ang santuario ng mga tao ng prinsipeng darating; at ang wakas niyaon ay sa pamamagitan ng baha, at hanggang sa wakas ay magkakaroon ng digma; mga pagkasira ay ipinasiya na. Ug sa tapus ang kan-uman ug duha ka semana, ang Mesias pagapatyon, ug siya walay bisan unsa; ug ang katawohan sa laing principe nga moanha, maoy moguba sa ciudad ug sa balaang puloy-anan; ug ang katapusan niana mahiuban sa baha, ug bisan hangtud sa katapusan may gubat; ang mga pagkalumpag gitagal nga daan. At pagtitibayin niya ang tipan sa marami sa isang sanglinggo: at sa kalahati ng sanglinggo ay kaniyang ipatitigil ang hain at ang alay; at sa pakpak ng mga kasuklamsuklam ay paroroon ang isang maninira; at hanggang sa wakas, at pagkapasiya ay mabubuhos ang poot sa maninira. Ug siya magapamatuod sa lig-on nga tugon uban sa daghan sulod sa usa ka semana; ug sa tunga-tunga sa semana iyang pahunongon ang paghalad ug ang halad-nga-kalan-on; ug ibabaw sa pako sa mga dulumtanan moanhi ang magalumpag; ug bisan hangtud sa pagtibawas, ug kana sanglit natagal na, ang kaligutgut igabubo sa ibabaw sa linumpag. Nang ikatlong taon ni Ciro na hari sa Persia ay nahayag ang isang bagay kay Daniel, na ang pangala'y Beltsasar; at ang bagay ay tunay, sa makatuwid baga'y isang malaking pakikipagbaka; at kaniyang naunawa ang bagay at nagkaroon ng unawa tungkol sa pangitain. Sa ikatolo ka tuig ni Ciro, hari sa Persia, usa ka butang gipadayag kang Daniel nga ginganlan si Beltsasar; ug ang butang namatuod, bisan ang usa ka dakung gubat: ug siya nakasabut sa butang, ug may pagsabut sa panan-awon. Nang mga araw na yao'y akong si Daniel ay nanangis na tatlong buong sanglinggo. Niadtong mga adlawa ako, si Daniel, nagbalata sa tibook totolo ka semana. Hindi ako kumain ng masarap na tinapay, ni pumasok man ang karne ni alak man sa aking bibig, ni naglangis man ako, hanggang sa natapos ang tatlong buong sanglinggo. Ako wala mokaon sa maayo nga tinapay, ni may miabut nga unod kun vino sa akong baba, ni magdihog gayud ako sa akong kaugalingon, hangtud nga ang tibook totolo ka semana nangatuman. At nang ikadalawang put apat na araw ng unang buwan, palibhasa'y ako'y nasa tabi ng malaking ilog, na siyang Hiddekel. Ug sa ikakaluhaan ug upat ka adlaw sa nahaunang bulan, sa diha ako sa usa ka daplin sa dakung suba, nga mao ang Hiddekel, Aking itiningin ang aking mga mata, at tumanaw, at narito, ang isang lalake na nakapanamit ng kayong lino, na ang mga balakang ay binigkisan ng taganas na ginto sa Uphas: Akong giyahat ang akong mga mata, ug mitan-aw, ug, ania karon, ang usa ka tawo nga nasul-oban sa lino, kansang mga hawak gibaksan sa bulawan nga lunsay sa Uphaz: Ang kaniyang katawan naman ay gaya ng berilo, at ang kaniyang mukha ay gaya ng anyo ng kidlat, at ang kaniyang mga mata ay gaya ng mga liwanag ng apoy, at ang kaniyang mga kamay at kaniyang mga paa, ay gaya ng kulay ng pinakintab na tanso, at ang tinig ng kaniyang mga salita ay gaya ng tinig ng isang karamihan. Ang iyang lawas usab ingon sa batong berilo, ug ang iyang nawong ingon sa dagway sa kilat, ug ang iyang mga mata ingon sa mga sulo nga nagasiga, ug ang iyang mga bukton ug ang iyang mga tiil ingon sa pinasinaw nga tumbaga, ug ang tingog sa iyang mga pulong ingon sa tingog sa panon sa katawohan. At akong si Daniel ang nakakitang magisa ng pangitaing yaon; sapagkat ang mga lalake na kasama ko ay hindi nangakakita ng pangitain; kundi sumakanila ang isang di kawasang panginginig, at sila'y nagsitakas upang magsikubli. Ug ako, si Daniel, mao lamang ang nakakitq sa panan-awon; kay ang mga tawo nga nanghiuban kanako wala makakita sa panan-awon; hinonoa ang usa ka dakung pagkurog midangat kanila, ug sila nanalagan sa pagtago sa ilang kaugalingon. Sa gayo'y iniwan akong magisa, at nakakita nitong dakilang pangitain, at nawalan ako ng lakas; sapagkat ang aking kagandahan ay umuwi sa kasiraan at walang nanatiling lakas sa akin. Busa ako nahibilin nga usa na lamang, ug nakakita niining dakung panan-awon, ug walay nahibilin nga kusog kanako: kay ang akong katahum nahimo nga dautan dinhi kanako, ug kanako walay nahibilin nga kusog. Gayon ma'y narinig ko ang tinig ng kaniyang mga salita; at nang aking marinig ang tinig ng kaniyang mga salita, ako nga'y nagupiling sa isang mahimbing na pagkakatulog, na ang aking mukha ay pasubsob. Bisan pa niana, nadungog ko ang tingog sa iyang mga pulong; ug sa pagkadungog ko sa tingog sa iyang mga pulong, unya nahinanok ako sa halalum nga pagkatulog nga nagaubo, uban ang akong nawong nga nagaatubang sa yuta. At, narito, isang kamay ay humipo sa akin, na nagtayo sa akin sa aking mga tuhod at sa mga palad ng aking mga kamay. Ug, ania karon, usa ka kamot mitandog kanako, nga nakapaluhod kanako ug nakapatukod sa mga palad sa akong mga kamot. At sinabi niya sa akin, Oh Daniel, ikaw na lalaking minamahal na mainam, unawain mo ang mga salita na aking sinasalita sa iyo, at tumayo kang matuwid; sapagkat sa iyo'y sinugo ako ngayon. At ng kaniyang masalita ang salitang ito sa akin, ako'y tumayo na nanginginig. Ug siya miingon kanako: Oh Daniel, ikaw ang tawo nga gihigugma pag-ayo, sabta ang mga pulong nga igasulti ko kanimo, ug tumindog ka sa matul-id; kay kanimo gipadala karon ako. Ug sa pagpamulong niya niining pulonga kanako, ako mitindog nga nagakurog. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Huwag kang matakot, Daniel; sapagkat mula nang unang araw na iyong ilagak ang iyong puso na makaunawa, at magpakababa sa harap ng iyong Dios, ang iyong mga salita ay dininig: at ako'y naparito alangalang sa iyong mga salita. Unya siya miingon kanako: Ayaw kahadlok, Daniel; kay gikan sa nahaunang adlaw nga gipahaluna mo ang imong kasingkasing sa pagsabut, ug sa pagpaubos sa imong kaugalingon sa atubangan sa imong Dios, ang imong mga pulong gipamatian; ug ako mianhi karon tungod sa imong mga pulong. Ngunit ang prinsipe ng kaharian ng Persia ay nakipagpunyagi sa akin na dalawang put isang araw; ngunit, narito, si Miguel ay isa sa mga punong prinsipe, dumating upang tulungan ako: at ako'y natira doon na kasama ng mga hari sa Persia. Apan ang principe sa gingharian sa Persia misukol kanako sulod sa kaluhaan ug usa ka adlaw: ugaling, ania karon, si Michael nga usa sa mga labawng principe, mianhi sa pagtabang kanako; ug ako nagpabilin didto uban sa mga hari sa Persia. Ngayo'y naparito ako upang ipatalastas sa iyo kung ano ang mangyayari sa iyong bayan sa mga huling araw; sapagkat ang pangitain ay ukol sa maraming mga araw pa. Karon ako mianhi sa pagpasabut kanimo sa manghitabo sa imong katawohan sa ulahing mga adlaw: kay ang panan-awon alang pa sa daghang mga adlaw. At nang kaniyang masalita sa akin ang ayon sa mga salitang ito, ay aking itinungo ang aking mukha sa lupa, at ako'y napipi. Ug sa diha nga nakapamulong siya niining mga pulonga kanako, akong gipaatubang ang akong nawong paingon sa yuta, ug ako nahimong amang. At, narito, isang gaya ng kahawig ng mga anak ng mga tao ay humipo ng aking mga labi: nang magkagayo'y ibinuka ko ang aking bibig, at ako'y nagsalita, at nagsabi sa kaniya na tumayo sa harap ko, Oh panginoon ko, dahil sa pangitain ay nagbalik sa akin ang aking mga kapanglawan, at hindi nananatili sa akin ang lakas. Ug, ania karon, ang usa nga ingon sa panagway sa mga anak sa tawo mihikap sa akong mga ngabil: unya akong gibuka ang akong baba ug misulti ug miingon ako kaniya nga nagtindog sa akong atubangan: Oh ginoo ko, tungod sa panan-awon ang akong mga kasub-anan midakup kanako, ug kanako walay nahibilin nga kusog. Sapagkat paanong makikipagusap ang lingkod nitong aking panginoon sa panginoon kong ito? sapagkat tungkol sa akin, ay biglang nawalan ako ng lakas, ni may naiwan mang hininga sa akin. Kay unsaon sa alagad niining akong ginoo pagsulti niining akong ginoo? kay mahitungod kanako, sa gilayon walay nahibilin nga kusog kanako, ni may gininhawa pa nga nahibilin kanako. Nang magkagayo'y hinipo uli ako roon ng isa na kamukha ng tao, at kaniyang pinalakas ako. Unya may mihikap pag-usab kanako nga ingon sa dagway sa usa ka tawo, ug siya naglig-on kanako. At kaniyang sinabi, Oh taong minamahal na mainam, huwag kang matakot: kapayapaan ang sumaiyo, magpakalakas ka, oo, magpakalakas ka. At nang siya'y magsalita sa akin, ako'y lumakas, at nagsabi, Magsalita ang aking panginoon; sapagkat iyong pinalakas ako. Ug siya miingon: Oh tawo nga gihigugma pag-ayo, ayaw kahadlok: ang pakigdait anaa kanimo, paglig-on, oo, paglig-on. Ug sa diha nga siya nakasulti kanako, nalig-on ako, ug miingon: Pasultiha ang akong ginoo; kay ako gilig-on mo. Nang magkagayo'y sinabi niya, Talastas mo baga kung bakit ako'y naparito sa iyo? at ngayo'y babalik ako upang makipaglaban sa prinsipe sa Persia: at pagka ako'y lumabas, narito, ang prinsipe sa Grecia ay darating. Unya miingon siya: Nasayud ba ikaw ngano nga mianhi ako kanimo? ug karon ako mibalik sa pagpakig-away sa principe sa Persia: ug sa pag-adto na nako, ania karon, ang principe sa Grecia moanhi. Ngunit aking sasaysayin sa iyo ang nakasulat sa kasulatan ng katotohanan: at walang sinomang tutulong sa akin laban sa mga ito, kundi si Miguel na inyong prinsipe. Apan isulti ko kanimo ang gisulat sa Kasulatan sa kamatuoran: ug walay usa nga nagahupot uban kanako batok kanila, kondili si Michael lamang nga inyong principe. At tungkol sa akin, nang unang taon ni Dario na taga Media, ako'y tumayo upang patibayin at palakasin siya. Ug mahitungod kanako, sa nahaunang tuig ni Dario nga Medianhon, mitindog ako sa paglig-on ug sa paghatag kusog kaniya. At ngayo'y aking ipatatalastas sa iyo ang katotohanan. Narito, tatayo pa ang tatlong hari sa Persia; at ang ikaapat ay magiging totoong mayaman kay sa kanilang lahat: at pagka siya'y lumakas sa kaniyang mga yaman, ay kaniyang kikilusin ang lahat laban sa kaharian ng Grecia. Ug karon ipakita ko kanimo ang kamatuoran. Ania karon, may motindog pa nga totolo ka mga hari sa Persia; ug ang ikaupat labing dato gayud kay kanilang tanan: ug sa diha nga nagmakusganon na siya tungod sa iyang mga bahandi, pagaukayon niya ang tanan batok sa gingharian sa Grecia. At isang makapangyarihang hari ay tatayo, na magpupuno na may malaking kapangyarihan, at gagawa ng ayon sa kaniyang kalooban. Ug may usa ka makusganong hari nga motindog, nga magahari uban sa dakung gahum, ug magabuhat sumala sa iyang kabubut-on. At pagka tatayo siya ay magigiba ang kaniyang kaharian, at mababahagi sa apat na hangin ng langit, ngunit hindi sa kaniyang anak, ni ayon man sa kaniyang kapangyarihan na kaniyang ipinagpuno; sapagkat ang kaniyang kaharian ay mabubunot para sa mga iba bukod sa mga ito. Ug sa diha nga motindog na siya, ang iyang gingharian mabungkag, ug pagabahinon paingon sa upat ka mga hulongawan sa hangin sa langit, apan dili sa iyang kaliwatan, ni sa iyang dominio nga iyang gimandoan: kay ang iyang gingharian pagalukahon, bisan alang sa uban gawas niini. At ang hari sa timugan ay magiging malakas, at ang isa sa kaniyang mga prinsipe; at siya'y magiging malakas kay sa kaniya, at magtataglay ng kapangyarihan; ang kaniyang kapangyarihan ay magiging dakilang kapangyarihan. Ug ang hari sa habagatan makusganon, ug ang usa sa iyang mga principe; ug siya malig-on labaw kaniya, ug adunay dominio; ang iyang dominio mahimong usa ka dakung dominio. At sa katapusan ng mga taon, sila'y magpipipisan; at ang anak na babae ng hari sa timugan ay paroroon sa hari sa hilagaan upang gumawa ng pakikipagkasundo: ngunit hindi niya mapananatili ang lakas ng kaniyang bisig; o siya ma'y tatayo, o ang bisig man niya; kundi siya'y mabibigay, at yaong mga nangagdala sa kaniya, at ang nanganak sa kaniya, at ang nagpalakas sa kaniya sa mga panahong yaon. Ug sa katapusan sa mga tuig sila magakatipon; ug ang anak nga babaye sa hari sa habagatan moadto sa hari sa amihanan sa pagpakigsabut: apan siya dili makapadayon paghupot sa kusog sa iyang bukton; dili usab siya makatindog, ni ang iyang bukton; apan siya pagabiyaan, ug sila nga nanagdala kaniya, ug siya nga nanganak kaniya, ug siya nga naglig-on kaniya niadtong mga panahona. Ngunit sa suwi ng kaniyang mga ugat ay tatayo ang isa na kahalili niya na paroroon sa hukbo, at papasok sa katibayan ng hari sa hilagaan, at gagawa ng laban sa kanila, at mananaig. Apan gikan sa usa ka sanga sa iyang mga gamut may usa nga motindog puli kaniya, nga moadto sa usa ka panon nga sundalo, ug mosulod sa kuta sa hari sa amihanan, ug makig-away batok kanila ug makadaug. At gayon din ang kanilang mga dios sangpu ng kanilang mga larawang binubo, at ng kanilang mga mainam na sisidlan na pilak at ginto ay dadalhing samsam sa Egipto; at siya'y magluluwat na ilang taon kay sa hari sa hilagaan. Ug iyang pagadad-on usab nga binihag ang ilang mga dios uban sa mga tinunaw nga larawan, ug uban ang ilang mahal nga mga sudlanan nga salapi ug bulawan ngadto sa Egipto; ug siya mohunong sa pagpakig-away sulod sa mga tuig sa hari sa amihanan. At siya'y paroroon sa kaharian ng hari sa timugan, ngunit siya'y babalik sa kaniyang sariling lupain. Ug siya moadto sa gingharian sa hari sa habagatan, apan mobalik siya sa kaugalingon niyang yuta. At ang kaniyang mga anak ay makikipagdigma, at mapipisan ng isang karamihang malaking hukbo, na magpapatuloy, at aabot, at lalagpas; at sila'y magsisibalik at makikipagdigma, hanggang sa kaniyang katibayan. Ug ang iyang mga anak nga lalake makiggubat, ug managtigum usa ka dakung panon nga sundalo, nga manganha, ug mosalanap ug makalabang sa habagatan: unya mobalik sila ug makiggubat, bisan ngadto sa iyang kuta. At ang hari sa timugan ay makikilos ng pagkagalit, at lalabas at makikipaglaban sa kaniya, sa makatuwid baga'y sa hari sa hilagaan; at siya'y maglalabas ng malaking karamihan, at ang karamiha'y mabibigay sa kaniyang kamay. Ug ang hari sa habagatan mapungot pag-ayo, ug mogula ug makiggubat kaniya, bisan sa hari sa amihanan; ug siya magapatindog usa ka dakung panon sa katawohan, ug ang panon sa katawohan itugyan ngadto sa iyang kamot. At ang karamihan ay madadala, at ang kaniyang puso ay magpapalalo; at siya'y magbubuwal ng libo-libo, ngunit hindi mananaig. Ug ang panon sa katawohan igatuboy, ug ang iyang kasingkasing pagabayawon; ug siya makapatay sa mga napulo ka libo, apan siya dili makadaug. At ang hari sa hilagaan ay babalik, at maglalabas ng isang karamihan na lalong malaki kay sa una; at siya'y magpapatuloy hanggang sa wakas ng mga panahon, ng mga taon, na ma'y malaking hukbo, at maraming kayamanan. Ug ang hari sa amihanan mobalik, ug magapatindog usa ka panon sa katawohan, labing daghan kay sa una; ug siya moanha sa katapusan sa mga panahon, bisan pa sa mga tuig, uban ang dakung kasundalohan, ug uban ang daghang mga katigayonan. At sa mga panahong yaon ay maraming magsisitayo laban sa hari sa timugan: gayon din ang mga anak na mangdadahas sa gitna ng iyong bayan ay magsisibangon upang itatag ang pangitain; ngunit sila'y mangabubuwal. Ug niadtong mga panahona may daghan nga motindog batok sa hari sa habagatan: ingon man usab ang mga anak sa madaug-daugon sa taliwala sa imong katawohan magapataas sa ilang kaugalingon sa paglig-on sa panan-awon: apan sila mangapukan. Sa gayo'y paroroon ang hari sa hilagaan, at gagawa ng isang bunton, at sasakop ng isang bayan na nakukutaang mabuti: at ang pulutong ng timugan ay hindi makatatayo ni ang kaniya mang piling bayan, ni magtataglay man sila ng anomang kalakasan, upang tumayo. Busa ang hari sa amihanan moanha, ug magapabungdo sa yuta alang sa gubat, ug agawon ang usa ka ciudad nga labing maayong pagkakuta: ug ang kasundalohan sa habagatan dili makasukol, ni ang iyang mga piniling tawo, ni may kusog sila nga ikaasdang. Ngunit ang dumarating laban sa kaniya, ay gagawa ng ayon sa sariling kalooban, at walang tatayo sa harap niya; at siya'y tatayo sa maluwalhating lupain, at sasa kaniyang kamay ang paglipol. Apan siya nga mosulong batok kaniya magabuhat sumala sa iyang kaugalingong kabubut-on, ug walay makasukol sa atubangan niya; ug siya motindog sa mahimayaong yuta, ug diha sa iyang kamot may pagkalaglag. At kaniyang itatanaw ang kaniyang mukha upang pumaroon na kasama ng lakas ng kaniyang buong kaharian, at ng mga tapat na kasama niya; at siya'y gagawa ng mga yaon: at ibibigay niya sa kaniya ang anak na babae ng mga babae, upang hamakin; ngunit siya'y hindi tatayo, ni siya'y mapapasa kaniya man. Iyang ipatumong ang iyang nawong sa pagsulong uban ang kusog sa tibook niyang gingharian, ug ang kahimtang sa matarung nga mga salabutan diha kaniya; ug kini buhaton niya: ug iyang ihatag kaniya ang anak sa mga babaye, aron sa paglaglag kaniya: apan siya dili makadaug, ni mahamuot siya kaniya. Pagkatapos nito'y kaniyang ipipihit ang kaniyang mukha sa mga pulo, at sasakop ng marami: ngunit isang prinsipe ay magpapatigil ng pagkutya niya; oo, bukod dito'y kaniyang pababalikin ang kaniyang kakutyaan sa kaniya. Sa tapus niini iyang ilingi ang iyang nawong paingon sa kapupud-an, ug agawon niya ang daghanan: apan ang usa ka principe magapahunong sa pagkatalamayon nga gihatag kaniya; oo, labut pa, ang iyang pagkatalamayon pasumbalikon kaniya. Kung magkagayo'y kaniyang ipipihit ang kaniyang mukha sa dako ng mga kuta ng kaniyang sariling lupain; ngunit siya'y matitisod at mabubuwal, at hindi masusumpungan. Unya iyang ilingi ang iyang nawong paingon sa mga kuta sa iyang kaugalingong yuta; apan siya mahipangdol ug mapukan, ug dili na hikaplagan. Kung magkagayo'y tatayo na kahalili niya ang isa na magpaparaan ng maniningil sa kaluwalhatian ng kaharian; ngunit sa loob ng kaunting araw ay mapapahamak, na hindi sa kagalitan, o sa pagbabaka man. Unya motindog ang ilis kaniya nga maoy mopaagi sa usa ka maniningil sa buhis latas sa himaya sa gingharian: apan sulod sa pipila ka adlaw siya pagalaglagon, dili sa kasuko, ni sa gubat. At kahalili niya na tatayo ang isang hamak na tao, na hindi nila pinagbigyan ng karangalan ng kaharian: ngunit siya'y darating sa panahong katiwasayan, at magtatamo ng kaharian sa pamamagitan ng mga daya. Ug sa iyang dapit motindog ang usa ka tawo nga talamayon, nga kaniya wala nila ikahatag ang kadungganan sa gingharian: apan siya moanha sa panahon sa kasigurohan, ug makakuha sa gingharian pinaagi sa mga pag-ulo-ulo. At sa pamamagitan ng pulutong na huhugos ay mapapalis sila sa harap niya, at mabubuwal; oo, pati ng prinsipe ng tipan. Ug ang madaugon nga kasundalohan pagadag-on gikan sa iyang atubangan, ug bungkagon; oo, ingon man ang principe sa tugon. At pagkatapos ng pakikipagkasundo sa kaniya, siya'y gagawang may karayaan; sapagkat siya'y sasampa, at magiging matibay, na kasama ng isang munting bayan. Ug sa human mahimo ang pakigsangga uban kaniya, siya magabuhat nga malimbongon: kay siya mogula ug mahimong kusgan uban ang diyutay ng katawohan. Sa panahon ng katiwasayan darating siya hanggang sa mga pinakamainam na dako ng lalawigan; at kaniyang gagawin ang hindi ginawa ng kaniyang mga magulang, o ng mga magulang ng kaniyang mga magulang; siya'y magbabahagi sa kanila ng huli, at samsam, at kayamanan: oo, siya'y hahaka ng kaniyang mga haka laban sa mga kuta, hanggang sa takdang panahon. Sa panahon sa kasigurohan siya mosulong bisan sa labing matambok nga mga dapit sa lalawigan; ug buhaton niya kadtong wala buhata sa iyang mga amahan, bisan pa sa mga amahan sa iyang mga amahan: iyang patlaagon sa taliwala nila ang tukbonon, ug inagaw ug mga katigayonan: oo, siya magamugna sa iyang mga lalang batok sa mga kuta, bisan alang sa usa ka panahon. At kaniyang kikilusin ang kaniyang kapangyarihan at ang kaniyang tapang laban sa hari sa timugan na may malaking hukbo; at ang hari sa timugan ay makikipagdigma sa pakikipagbaka na may totoong malaki at makapangyarihang hukbo; ngunit hindi siya tatayo, sapagkat sila'y magsisihaka ng mga panukala laban sa kaniya. Ug iyang pukawon ang iyang kagahum ug ang iyang kaisug batok sa hari sa habagatan uban ang dakung kasundalohan; ug ang hari sa habagatan magapakiggubat uban ang daku kaayo ug malig-ong kasundalohan; apan siya dili makasukol: kay sila magamugna sa mga lalang batok kaniya. Oo, silang nagsisikain ng kaniyang masarap na pagkain ay siyang magpapahamak sa kaniya, at ang kaniyang hukbo ay mapapalis; at marami ay mabubuwal na patay. Oo, sila nga ginapakaon sa bahin sa iyang mahal nga kalan-on mopatay kaniya, ug ang iyang kasundalohan mosalanap; ug daghan ang mangapukan nga mga pinatay. At tungkol sa dalawang haring ito, ang kanilang mga puso ay magtataglay ng kasamaan, at sila'y mangagsasalita ng mga kabulaanan sa isang dulang: ngunit hindi giginhawa; sapagkat ang wakas ay magiging sa panahong takda pa. Ug mahitungod niining duruha ka hari, ang ilang mga kasingkasing maninguha sa pagbuhat sa dautan, ug sila mamakak diha sa usa ka lamesa: apan kini dili mouswag; kay ang katapusan anha pa man sa panahon nga gitudlo. Kung magkagayo'y babalik siya sa kaniyang lupain na may malaking kayamanan; at ang kaniyang puso ay magiging laban sa banal na tipan; at siya'y gagawa ng kaniyang maibigan, at babalik sa kaniyang sariling lupain. Unya siya mobalik sa iyang yuta uban ang dakung bahandi; ug ang iyang kasingkasing mobatok sa balaan nga tugon; ug siya magapatuyang sa iyang kahimut-an ug mobalik ngadto sa kaugalingon niyang yuta. Sa takdang panahon ay babalik siya, at papasok sa timugan; ngunit hindi magiging gaya ng una ang huli. Sa panahon nga gitudlo siya mobalik, ug moadto paingon sa habagatan; apan ang sa naulahi nga panahon dili maingon sa nahauna. Sapagkat mga sasakyan sa Chittim ay magsisiparoon laban sa kaniya; kayat siya'y mahahapis, at babalik, at magtataglay ng galit laban sa banal na tipan, at gagawa ng kaniyang maibigan: siya nga'y babalik, at lilingapin yaong nangagpabaya ng banal na tipan. Kay ang mga sakayan sa Kittim mosulong batok kaniya; busa siya masubo, ug mobalik, ug adunay kayugot batok sa balaang tugon, ug magapatuyang sa iyang kahimut-an: bisan pa ngani siya mobalik, ug magatagad kanila nga mingbiya sa balaang tugon. At mga pulutong ay magsisitayo sa kaniyang bahagi, at kanilang lalapastanganin ang santuario, sa makatuwid baga'y ang kuta, at aalisin ang palaging handog na susunugin, at kanilang ilalagay ang kasuklamsuklam na naninira. Ug ang sangkap nga kasundalohan motindog sa iyang bahin, ug pagahugawan nila ang balaang puloy-anan, bisan pa ang kuta, ug kuhaon niya ang mapadayonon nga halad-nga-sinunog, ug pagabangonon nila ang dulumtanan nga makapahimong biniyaan. At ang gayon na gumagawa na may kasamaan laban sa tipan, ay mahihikayat niya sa pamamagitan ng mga daya; ngunit ang bayan na nakakakilala ng kanilang dios ay magiging matibay, at gagawa ng kabayanihan. Ug kadtong magabuhat sa dautan batok sa tugon; iyang hugawan pinaagi sa mga pag-ulo-ulo: apan ang katawohan nga nakaila sa ilang Dios mahimong makusganon; ug makakab-ut sa dagkung mga butang: At silang marunong sa bayan ay magtuturo sa marami; gayon ma'y mangabubuwal sila sa pamamagitan ng tabak at ng liyab, ng pagkabihag at ng samsam, na maraming araw. Ug sila nga mga manggialamon diha sa taliwala sa katawohan magatudlo sa daghan; apan sila mangapukan pinaagi sa espada ug pinaagi sa siga sa kalayo, sa pagkabinihag ug nga pagatulison sulod sa daghang mga adlaw. Pagka nga sila'y mangabubuwal, sila'y tutulungan ng kaunting tulong; ngunit marami ay magsisipisan sa kanila na may mga daya. Karon kong sila mangatumba, tabangan lamang sila sa diyutay nga tabang: apan daghan ang moipon kanila uban ang pag-ulo-ulo. At ang ilan sa kanila na pantas ay mangabubuwal, upang dalisayin sila, at linisin, at paputiin, hanggang sa panahon ng kawakasan; sapagkat ukol sa panahon pang takda. Ug ang uban kanila nga manggialamon mangatumba, sa pag-ulay kanila, ug sa pagputli, ug sa pagpaputi kanila, bisan sa panahon sa katapusan: tungod kay alang pa man kini sa usa ka panahon nga gitudlo. At ang hari ay gagawa ng ayon sa kaniyang kalooban; at siya'y magmamalaki, at magpapakataas ng higit kay sa bawat dios, at magsasalita ng mga kagilagilalas na bagay laban sa Dios ng mga dios; at siya'y giginhawa hanggang sa ang galit ay maganap; sapagkat ang ipinasiya ay gagawin. Ug ang hari magabuhat sumala sa kaugalingon niyang kabubut-on; ug siya magapataas sa iyang kaugalingon, ug magapadaku sa iyang kaugalingon labaw sa tagsatagsa ka dios, ug magasulti sa mga katingalahang butang batok sa Dios sa mga dios; ug magamauswagon siya hangtud nga ang kayugot makab-ut; kay kadtong gitinguha nga daan pagatumanon. Wawaling bahala niya ang mga dios ng kaniyang mga magulang, o ang nasa man sa mga babae, o pakukundanganan man ang sinomang dios; sapagkat siya'y magmamalaki sa lahat. Dili usab magatagad siya sa mga dios sa iyang mga amahan, bisan sa tinguha sa mga babaye, ni magatagad siya sa bisan unsang dios; kay siya magapadaku sa iyang kaugalingon labaw sa ngatanan. Kundi bilang kahalili ay pararangalan niya ang dios ng mga katibayan; at isang dios na hindi nakilala ng kaniyang mga magulang ay kaniyang pararangalan ng ginto, at pilak, at ng mga mahalagang bato at ng mga maligayang bagay. Apan sa iyang lingkoranan siya magapasidungog sa dios sa mga kuta; ug ang usa ka dios nga wala hiilhi sa iyang mga amahan pagapasidunggan niya sa bulawan ug salapi, ug sa mga mahal nga bato, ug sa mga maayong butang. At siya'y magbabagsak ng mga matibay na kuta sa tulong ng ibang dios; sinomang kumilala sa kaniya, mananagana sa kaluwalhatian; at pagpupunuin niya sila sa marami, at kaniyang babahagihin ang lupa sa halaga. Ug siya magabuhat sa labing malig-on nga mga kuta tungod sa panabang sa usa ka dios nga dumuloong: bisan kinsa kadtong magatagad kaniya, iyang dugangan sa himaya; ug iyang padumalahon sila ibabaw sa daghang ginsakpan, ug pagabahinon niya ang yuta ingon nga bili. At sa panahon ng kawakasan ay makikipagkaalit sa kaniya ang hari sa timugan; at ang hari sa hilagaan ay paroroon laban sa kaniya na gaya ng isang ipoipo, na may mga karo, at may mga mangangabayo, at may maraming sasakyan; at kaniyang papasukin ang mga lupain, at aabot at lalagpas. Ug niadtong panahona sa katapusan, ang hari sa habagatan mosukol kaniya; ug ang hari sa amihanan mosulong batok kaniya ingon sa alimpulos, uban ang mga carro nga iggugubat, ug uban ang mga magkakabayo, ug uban ang daghang mga sakayan sa gubat; ug siya mosulod sa kayutaan, ug molukop ug moagi lamang. Siya'y papasok din naman sa maluwalhating lupain, at maraming lupain ay mababagsak; ngunit ang mga ito ay mangaliligtas mula sa kaniyang kamay: ang Edom, at ang Moab, at ang puno ng mga anak ni Ammon. Siya usab mosulod sa mahimayaong yuta, ug daghang kayutaan mangadaug; apan kini makagawas sa iyang kamot: nga mao ang Edom, ug Moab, ug ang pangulo nga labaw sa mga anak sa Ammon. Kaniyang iuunat din naman ang kaniyang kamay sa mga lupain; at ang lupain ng Egipto ay hindi makatatakas. Patuy-oron usab niya ang iyang kamot ngadto sa kayutaan; ug ang yuta sa Egipto dili makagawas. Ngunit siya'y magtataglay ng kapangyarihan sa mga kayamanang ginto at pilak, at sa lahat na mahalagang bagay sa Egipto; at ang mga taga Libia at ang mga taga Etiopia ay susunod sa kaniyang mga hakbang. Apan siya may kagahum sa mga bahandi nga bulawan ug salapi, ug ibabaw sa tanang mga bililhong butang sa Egipto; ug ang mga Libyahanon ug ang mga Etiopiahanon magasunod sa iyang mga lakang. Ngunit mga balita na mula sa silanganan at mula sa hilagaan ay babagabag sa kaniya; at siya'y lalabas na may malaking kapusukan upang gumiba at lumipol sa marami. Apan ang mga balita nga gikan sa sidlakan ug gikan sa amihanan magasamok kaniya: ug siya moadto uban ang dakung kapungot sa paglumpag ug pagtibawas paglaglag sa daghanan. At kaniyang itatayo ang mga tolda ng kaniyang palasio sa pagitan ng dagat at ng maluwalhating banal na bundok; gayon ma'y darating siya sa kaniyang wakas, at walang tutulong sa kaniya. Ug siya magaugbok sa mga balong-balong sa iyang palacio sa taliwala sa dagat ug sa mahimayaong balaan nga bukid; bisan pa niana siya modangat sa iyang katapusan, ug walay bisan kinsa nga motabang kaniya. At sa panahong yaon ay tatayo si Miguel, na dakilang prinsipe na tumatayo sa ikabubuti ng mga anak ng iyong bayan; at magkakaroon ng panahon ng kabagabagan, na hindi nangyari kailan man mula nang magkaroon ng bansa hanggang sa panahong yaon: at sa panahong yaon ay maliligtas ang iyong bayan, bawat isa na masusumpungan na nakasulat sa aklat. Ug niadtong panahona si Michael motindog, ang dakung principe nga nagatindog alang sa mga anak sa imong katawohan; ug moabut ang usa ka panahon sa kasamok, nga ang ingon wala pa gayud mahatabo sukad nga may usa ka nasud bisan hangtud nianang mao nga panahon: ug niadtong panahona pagaluwason ang imong katawohan, ang tanan nga hingkaplagan nga nanghisulat sa basahon. At marami sa kanila na nangatutulog sa alabok ng lupa ay mangagigising, ang iba'y sa walang hanggang buhay, at ang iba'y sa kahihiyan at sa walang hanggang pagkapahamak. Ug ang daghan kanila nga nangatulog sa abug sa yuta mahigmata, ang uban ngadto sa walay-katapusang pagtamay. At silang pantas ay sisilang na parang ningning ng langit; at silang mangagbabalik ng marami sa katuwiran ay parang mga bituin magpakailan man. Ug sila nga mga manggialamon modan-ag ingon sa kahayag sa hawan sa kalangitan; ug sila nga makakabig sa daghanan ngadto sa pagkamatarung, mangahimong sama sa mga bitoon sa mga katuigan nga walay katapusan. Ngunit ikaw, Oh Daniel, isara mo ang mga salita, at tatakan mo ang aklat, hanggang sa panahon ng kawakasan: marami ang tatakbo ng paroot parito, at ang kaalaman ay lalago. Apan ikaw, Oh Daniel, himoang tinago ang mga pulong, ug takpi ang basahon, bisan pa hangtud sa panahon sa katapusan: daghan ang modalagan ngadto-nganhi, ug ang kahibalo mouswag. Nang magkagayo'y akong si Daniel ay tumingin, at, narito, nakatayo ang ibang dalawa, ang isa'y sa dakong ito ng pangpang ng ilog, at ang isa'y sa kabilang pangpang ng ilog sa dakong yaon. Unya ako, si Daniel, mitan-aw, ug, ania karon, may mitindog nga laing duruha, ang usa niining daplina sa suba, ug ang usa niadtong daplina sa suba. At ang isa'y nagsalita sa lalaking nabibihisan ng kayong lino, na nasa ibabaw ng tubig ng ilog, Hanggang kailan mangyayari ang wakas ng mga kababalaghang ito? Ug ang usa miingon sa tawo nga nasul-oban sa lino, nga didto sa ibabaw sa katubigan sa suba: Unsa ang kadugayon hangtud sa katapusan niining mga katingalahan? At aking napakinggan ang lalaking nakapanamit ng kayong lino, na nasa ibabaw ng tubig ng ilog, nang kaniyang itaas ang kaniyang kanan at kaniyang kaliwang kamay sa langit, at sumumpa sa pamamagitan ng nabubuhay magpakailan man na magiging sa isang panahon, mga panahon, at kalahati ng isang panahon; at pagka kanilang natapos na mapagputol-putol ang kapangyarihan ng banal na bayan, ang lahat na bagay na ito ay matatapos. Ug nadungog ko ang tawo nga nasul-oban sa lino, nga didto sa ibabaw sa katubigan sa suba, sa diha nga gibayaw niya ang iyang kamot nga too ug ang iyang kamot nga wala paingon sa langit, ug nanumpa tungod kaniya nga nagapuyo sa walay katapusan, nga kini mahitabo sa usa ka panahon, sa mga panahon, ug tunga ba hinoon sa panahon; sa diha nga natibawas niya ang pagbungkag sa kagahum sa balaan nga katawohan, kining tanan nga mga butang mamahingpit. At aking narinig, ngunit di ko naunawa: nang magkagayo'y sinabi ko, Oh Panginoon ko, ano ang magiging wakas ng mga bagay na ito? Ug ako nakadungog, apan ako wala makasabut: unya ako miingon: Oh Ginoo ko, unsa ba ang katapusan niining mga butanga? At sinabi niya, Yumaon ka ng iyong lakad, Daniel; sapagkat ang mga salita ay nasarhan at natatakan hanggang sa panahon ng kawakasan. Ug siya miingon: Padayon sa imong panaw, Daniel, kay ang mga pulong himoong tinago ug tinakpan hangtud sa panahon sa katapusan. Marami ang magpapakalinis, at magpapakaputi, at magpapakadalisay; ngunit ang masasama ay gagawa na may kasamaan; at wala sa masasama na makakaunawa; ngunit silang pantas ay mangakakaunawa. Daghan ang magahinlo sa ilang kaugalingon, ug magapaputi sa ilang kaugalingon, ug mangaulay; apan ang dautan magabuhat sa hilabihang kangil-ad; ug walay bisan kinsa sa mga dautan nga makasabut; apan ang manggialamon makasabut. At mula sa panahon na ang palaging handog na susunugin ay aalisin, at matatayo ang kasuklamsuklam na naninira, ay magkakaroon ng isang libot dalawang daan at siyam na pung araw. Ug gikan sa panahon nga ang dayon nga halad-nga-sinunog pagakuhaon, ug ang dulumtanan nga nakahimong kamingawan mapahaluna, may usa ka libo duruha ka gatus ug kasiyaman ka adlaw. Mapalad siyang naghihintay, at datnin ng isang libot tatlong daan at tatlong put limang araw. Bulahan siya nga nagahulat, ug moanhi sa usa ka libo totolo ka gatus ug katloan ug lima ka adlaw. Ang salita ng Panginoon na dumating kay Oseas na anak ni Beeri, nang mga kaarawan ni Uzias, ni Jotam, ni Ahaz, at ni Ezechias, na mga hari sa Juda, at nang mga kaarawan ni Jeroboam na anak ni Joas, na hari sa Israel. Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Oseas ang anak nga lalake ni Beri, sa mga adlaw ni Ozias, Joatham, Achaz, ug Ezechias, mga hari sa Juda, ug sa mga adlaw ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Joas, hari sa Israel. Nang unang magsalita ang Panginoon sa pamamagitan ni Oseas, sinabi ng Panginoon kay Oseas, Yumaon ka, magasawa ka sa isang patutot at mga anak sa patutot; sapagkat ang lupain ay gumagawa ng malaking pagpapatutot, na humihiwalay sa Panginoon. Sa diha nga si Jehova misulti pag-una pinaagi kang Oseas, si Jehova miingon kang Oseas: Lumakaw ka, pangasawa ug usa ka babaye nga makihilawason ug mga anak sa makihilawason; kay ang yuta nakasala sa dakung pagpakighilawas, nga mibulag kang Jehova. Sa gayo'y yumaon siya, at kinuha niya si Gomer na anak ni Diblaim; at siya'y naglihi, at nanganak sa kaniya ng isang lalake. Busa siya milakaw ug iyang gipangasawa si Gomer anak nga babaye ni Diblaim; ug siya nanamkon, ug nag-anak kaniya sa usa ka anak nga lalake. At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Tawagin mo ang kaniyang pangalang Jezreel; sapagkat sangdali pa at aking igaganti ang dugo ng Jezreel sa sangbahayan ni Jehu, at aking papaglilikatin ang kaharian ng sangbahayan ni Israel. Ug si Jehova miingon kaniya: Tawga ang iyang ngalan nga Jezreel; kay sa hamubong panahon, akong pagabalusan ang dugo ni Jezreel sa balay ni Jehu, ug akong wagtangon ang gingharian sa balay sa Israel. At mangyayari sa araw na yaon, na aking babaliin ang busog ng Israel sa libis ng Jezreel. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga akong pagabunggoon ang busogan sa Israel didto sa walog ni Jezreel. At siya'y naglihi uli, at nanganak ng isang babae. At sinabi ng Panginoon sa kaniya, Tawagin mo ang kaniyang pangalang Lo-ruhama; sapagkat hindi na ako magdadalang habag sa sangbahayan ni Israel, na sa anoman ay hindi ko patatawarin sila. Ug siya nanamkon pag-usab, ug nag-anak usa ka anak nga babaye. Ug si Jehova miingon kaniya: Tawga ang iyang ngalan nga Loruhama; kay ako dili na malooy sa balay sa Israel, aron sila akong pasayloon sa tanang mga paagi. Ngunit ako'y maaawa sa sangbahayan ni Juda, at ililigtas ko sila sa pamamagitan ng Panginoon nilang Dios, at hindi ko ililigtas sila sa pamamagitan ng busog, o sa pamamagitan man ng tabak, o sa pamamagitan man ng pagbabaka, o sa pamamagitan man ng mga kabayo, o sa pamamagitan man ng mga mangangabayo. Apan ako malooy sa balay sa Juda, ug magaluwas kanila tungod kang Jehova nga ilang Dios, ug dili ko luwason sila pinaagi sa busogan, ni pinaagi sa espada, ni pinaagi sa gubat, ni pinaagi sa mga kabayo, ni pinaagi sa mga magkakabayo. Nang maihiwalay nga niya sa suso ni Lo-ruhama, siya'y naglihi, at nanganak ng isang lalake. Karon sa human niya malutas si Loruhama, siya nanamkon, ug nag-anak usa ka anak nga lalake. At sinabi ng Panginoon, Tawagin mo ang kaniyang pangalang Loammi; sapagkat kayo'y hindi aking bayan, at ako'y hindi magiging inyong Dios. Ug si Jehova miingon: Tawga ang iyang ngalan nga Laomi; kay kamo dili akong katawohan, ug ako dili mainyong Dios. Gayon ma'y ang bilang ng mga anak ni Israel ay magiging parang buhangin sa dagat na hindi matatakal, o mabibilang man; at mangyayari, na sa dakong pagsabihan sa kanila, Kayo'y hindi aking bayan, sasabihin sa kanila, Kayo'y mga anak ng buhay na Dios. Bisan pa niana ang gidaghanon sa mga anak sa Israel maingon sa balas sa dagat, nga dili matakus ni maihap; ug mahitabo nga, sa dapit diin kana gisulti kanila: Kamo dili akong katawohan, kana igasulti kanila: Kamo mga anak sa buhi nga Dios. At ang mga anak ni Juda, at ang mga anak ni Israel ay mapipisan, at sila'y mangaghahalal sa kanilang sarili ng isang pangulo, at sila'y magsisisampa mula sa lupain; sapagkat magiging dakila ang kaarawan ng Jezreel. Ug ang mga anak sa Juda ug ang mga anak sa Israel pagatigumon, ug sila sa ilang kaugalingon magatudlo usa ka pangulo, ug manungas gikan sa yuta; kay daku ang adlaw ni Jezreel. Sabihin ninyo sa inyong mga kapatid na lalake, Ammi; at sa inyong mga kapatid na babae ay, Ruhama. Ingnon ninyo ang inyong kaigsoonang lalake, Ammi; ug ang inyong kaigsoonan nga mga babaye, Rahuma. Makipagtalo kayo sa inyong ina, makipagtalo kayo; sapagkat siya'y hindi ko asawa, ni ako man ay kaniyang asawa; at alisin niya ang kaniyang pagpapatutot sa kaniyang mukha, at ang kaniyang mga pangangalunya sa pagitan ng kaniyang mga suso; Pakiglalis kamo sa inyong inahan, pakiglalis; kay siya dili akong asawa, ni ako iyang bana; ug ipaputol niya ang iyang mga pagkamakihilawason gikan sa iyang nawong, ug ang iyang mga pagpanapaw gikan sa tunga sa iyang mga dughan: Baka siya'y aking hubaran, at aking ilagay siya na gaya ng araw na siya'y ipanganak, at gawin ko siyang parang isang ilang, at ilagay ko siyang parang isang tuyong lupa, at patayin ko siya sa uhaw; Aron siya dili ko huboan, ug ibutang siya maingon sa adlaw sa iyang pagkatawo, ug himoon siya nga kamingawan, ug ibutang siya maingon sa mamalang yuta, ug patyon siya sa kauhaw. Oo, sa kaniyang mga anak ay hindi ako magdadalang habag; sapagkat sila'y mga anak sa patutot. Oo, sa iyang mga anak ako dili na magabaton ug kalooy; kay sila mga anak sa makihilawason; Sapagkat ang kanilang ina ay nagpatutot; siya na naglihi sa kanila ay gumawa ng kahiyahiya; sapagkat kaniyang sinabi, Ako'y susunod sa mga mangingibig sa akin, na nangagbibigay sa akin ng aking tinapay at ng aking tubig, ng aking lana at ng aking lino, ng langis ko at ng inumin ko. Kay ang ilang inahan makihilawason; siya nga nanamkon kanila nagbuhat sa ingon sa dakung kaulawan; kay siya nag-ingon: Ako moadto sunod sa akong mga hinigugma, nga naghatag kanako sa akong tinapay ug sa akong tubig, sa akong balhibo sa carnero, ug sa akong lino, ug sa akong lana ug sa akong ilimnon. Kayat, narito, aking babakuran ng mga tinik ang iyong daan, at ako'y gagawa ng bakod laban sa kaniya, na hindi niya, masusumpungan ang kaniyang mga landas. Busa, ania karon, akong kuralan ang imong dalan sa mga tunok, ug tukoron ko ang kuta batok kaniya aron siya dili makatultol sa iyang mga alagianan. At siya'y susunod sa mga mangingibig sa kaniya, ngunit hindi niya sila aabutan; at hahanapin niya sila, ngunit hindi niya sila masusumpungan; kung magkagayo'y sasabihin niya, Ako'y yayaon at babalik sa aking unang asawa; sapagkat naging mabuti sa akin kay sa ngayon. Ug siya magasunod sa iyang mga hinigugma, apan siya dili makaapas kanila; ug siya magapangita kanila; apan dili makakaplag kanila; unya siya magaingon: Ako moadto ug mobalik sa una nakong bana; kay ang kaniadto labing maayo kanako kay sa karon. Sapagkat hindi niya naalaman na ako ang nagbigay sa kaniya ng trigo, at ng alak, at ng langis, at nagpaparami sa kaniya ng pilak at ginto, na kanilang ginamit kay Baal. Kay siya wala makapanghibalo nga akong gihatagan siya sa trigo, ug sa bag-ong vino, ug sa lana, ug gipadaghan kaniya ang salapi ug bulawan, nga ilang gigamit alang kang Baal. Kayat aking babawiin ang aking trigo sa panahon niyaon, at ang aking alak sa panahon niyaon, at aking aalisin ang aking lana at ang aking lino na sana'y tatakip sa kaniyang kahubaran. Busa akong bawion ang akong trigo niadtong panahona; ug ang bag-ong vino niadtong panahona, ug langkaton gikan kaniya ang balhibo sa akong carnero ug ang akong lino nga nakaputos unta sa iyang pagkahubo. At ngayo'y aking ililitaw ang kaniyang kahalayan sa paningin ng mga mangingibig sa kaniya, at walang magliligtas sa kaniya mula sa aking kamay. Ug karon akong ipakita ang iyang kaulag sa atubangan sa iyang mga hinigugma, ug walay magaluwas kaniya gikan sa akong kamot. Akin din namang papaglilikatin ang kaniyang mga kalayawan, ang kaniyang mga kapistahan, ang kaniyang mga bagong buwan, at ang kaniyang mga sabbath, at lahat ng kaniyang takdang kapulungan. Ug pahunongon ko usab ang iyang tanang kalipay, ang iyang mga fiesta, ang iyang mga bag-ong bulan, ug ang iyang mga adlawng igpapahulay, ug ang iyang tanan nga mga maligdong pagkatigum. At aking iwawasak ang kaniyang mga puno ng ubas, at ang kaniyang mga puno ng higos, na siya niyang sinasabi, Ang mga ito ang aking kaupahan na ibinigay sa akin ng mga mangingibig sa akin; at ang mga yao'y aking gagawing isang gubat, at kakanin ng mga hayop sa parang. Ug akong laglagon ang iyang parras, ug ang iyang mga kahoy nga higuera, nga mahitungod niana siya nagaingon: Kini mao ang akong suhol nga gihatag kanako sa akong mga hinigugma; sila himoon ko nga kalasangan, ug ang mga mananap sa kapatagan magakaon kanila. At aking dadalawin sa kaniya ang mga kaarawan ng mga Baal, na siya niyang pinagsusunugan ng kamangyan, nang siya'y nagpaparanya ng kaniyang mga hikaw at kaniyang mga hiyas, at sumusunod sa mga mangingibig sa kaniya, at kinalilimutan ako, sabi ng Panginoon. Ug akong pagapadu-awon kaniya ang mga adlaw sa mga Baal, nga kanila nagsunog siya sa incienso, sa diha nga siya gayud nagdayan-dayan niini sa iyang mga ariyos ug sa mga bulawang hiyas, ug miapas sa iyang mga hinigugma, ug nalimot na kanako, miingon si Jehova. Kayat, narito, akin siyang hihikayatin, at dadalhin siya sa ilang, at pagsasalitaan ko siyang may pagaliw. Busa, ania karon, siya hayloon ko, ug dad-on ko siya ngadto sa kamingawan, ug sultihan ko siya sa madanihon. At ibibigay ko sa kaniya ang kaniyang mga ubasan mula roon, at ang libis ng Achor na pinakapintuan ng pagasa; at siya'y sasagot doon, gaya ng mga kaarawan ng kaniyang kabataan, at gaya ng araw na siya'y sumampa mula sa lupain ng Egipto. Ug siya pagahatagan ko sa iyang parrasan gikan diha, ug ang walog sa Achor ingon nga usa ka pultahan sa paglaum; ug siya motubag didto, maingon niadtong adlaw sa iyang pagkabatan-on ug maingon sa mga adlaw sa iyang paggikan sa yuta sa Egipto. At mangyayari sa araw na yaon, sabi ng Panginoon, na tatawagin mo akong Ishi, at hindi mo na ako tatawaging Baali. Ug mahitabo niadtong adlawa, miingon si Jehova, nga ikaw magatawag kanako nga Ishi (bana ko), ug dili na magatawag nga Baali (agalon ko). Sapagkat aking aalisin ang mga pangalan ng mga Baal sa kaniyang bibig, at siya'y hindi na babanggitin pa sa pamamagitan ng kanilang pangalan. Kay akong kuhaon ang mga ngalan sa mga Baal gikan sa iyang baba, ug sila dili na pagahisgutan pinaagi sa ilang ngalan. At sa araw na yaon ay ipakikipagtipan ko sila sa mga hayop sa parang, at sa mga ibon sa himpapawid, at sa mga bagay na nagsisiusad sa lupa: at aking babaliin ang busog at ang tabak, at patitigilin ko ang pagbabaka sa lupain, at akin silang pahihigaing tiwasay. Ug niadtong adlawa himoon ko ang usa ka tugon alang kanila uban sa mga mananap sa kapatagan, ug sa mga langgam sa kalangitan, ug sa nanagkamang nga mga butang sa yuta: ug akong pagabunggoon ang mga busogan sa pana ug espada ug pahunongon ko ang gubat gikan sa yuta, ug pahigdaon ko sila sa kasigurohan. At ako'y magiging asawa mo magpakailan man; oo, magiging asawa mo ako sa katuwiran, at sa kahatulan, at sa kagandahang-loob, at sa mga kaawaan. Ug ikaw pangasaw-on ko nga kanako gayud sa walay katapusan: oo, ikaw pangasaw-on ko nga kanako gayud sa pagkamatarung, ug sa justicia, ug sa mahigugmaong-kalolot, ug sa mga kalooy. Magiging asawa mo rin ako sa pagtatapat; at iyong makikilala ang Panginoon. Ikaw pangasaw-on ko gayud sa pagkamatinumanon; ug ikaw makaila kang Jehova. At mangyayari sa araw na yaon, na ako'y sasagot, sabi ng Panginoon, ako'y sasagot sa langit, at sila'y magsisisagot sa lupa; Ug mahitabo niadtong adlawa, miingon si Jehova, nga ako motubag, ako motubag sa kalangitan, ug sila motubag sa yuta; At ang lupa'y sasagot sa trigo, at sa alak, at sa langis; at sila'y magsisisagot sa Jezreel. Ug ang yuta motubag sa trigo, ug sa bag-ong vino, ug sa lana; ug sila motubag kang Jezreel. At aking itatatag siya para sa akin sa lupa; at ako'y magdadalang habag sa kaniya na hindi nagtamo ng kahabagan; at aking sasabihin sa kanila na hindi ko bayan, Ikaw ay aking bayan; at siya'y magsasabi, Ikaw ay aking Dios. Ug siya pugsan ko alang kanako dinha sa yuta; ako magabaton ug kalooy kaniya nga wala makabaton ug kalooy: ug ingnon ko sila nga dili akong katawohan: Ikaw akong katawohan: ug sila moingon: Ikaw akong Dios. At sinabi ng Panginoon sa akin, Yumaon ka pa, suminta ka sa isang babae na minamahal ng kaniyang kaibigan, at mangangalunya, sa makatuwid baga'y ng gaya ng pagibig ng Panginoon sa mga anak ni Israel, bagaman sila'y nagsisipihit sa ibang mga dios, at nangakakagusto ng mga binilong pasas. Ug si Jehova miingon kanako: Lumakaw ka pag-usab, higugmaa ang usa ka babaye nga hinigugma sa iyang higala, ug ang usa ka babayeng mananapaw, bisan maingon sa paghigugma ni Jehova sa mga anak sa Israel, bisan sila molingi ngadto sa laing mga dios, ug mahagugma sa mga sopas nga may pasas. Sa gayo'y binili ko siya para sa akin ng labing limang putol na pilak, at ng isang homer na cebada, at ng kalahating homer na cebada; Busa siya gipalit ko alang kanako sa napulo ug lima ka book nga salapi, ug usa ka omer sa cebada, ug tunga sa omer sa cebada; At sinabi ko sa kaniya, Ikaw ay mapapa sa akin na maraming araw; ikaw ay hindi magpapatutot, at ikaw ay hindi na magiging asawa pa ng ibang lalake; kayat ako naman ay sasa iyo. Ug ako miingon kaniya: Ikaw magapabilin alang kanako sa daghang mga adlaw; ikaw dili na magapakighilawas, ug ikaw dili na mahimong asawa sa bisan kinsang tawo: busa ingon niana ako alang kanimo. Sapagkat ang mga anak ni Israel ay magsisitahang maraming araw na walang hari, at walang prinsipe, at walang hain, at walang haligi, at walang efod o mga teraf: Kay ang mga anak sa Israel magapabilin sa daghang mga adlaw nga walay hari, ug walay principe, ug walay halad, ug walay haliging-halaran, ug walay ephod kun mga theraphin: Pagkatapos ay manunumbalik ang mga anak ni Israel, at hahanapin ang Panginoon nilang Dios, at si David na kanilang hari, at magsisiparitong may takot sa Panginoon at sa kaniyang kabutihan sa mga huling araw. Sa human niana ang mga anak sa Israel mamalik, ug mangita kang Jehova nga ilang Dios, ug kang David nga ilang hari, ug mangadto kang Jehova uban ang kahadlok ug sa iyang pagkaayo sa ulahing mga adlaw. Dinggin ninyo ang salita ng Panginoon, ninyong mga anak ni Israel; sapagkat ang Panginoon ay may pakikipagkaalit sa mga mananahan sa lupain, sapagkat walang katotohanan, ni kaawaan man, ni kaalaman man tungkol sa Dios sa lupain. Patalinghug sa pulong ni Jehova, kamong mga anak sa Israel; kay si Jehova adunay pakiglalis sa mga pumoluyo sa yuta, tungod kay walay kamatuoran, ni kaayo, ni pag-ila sa Dios dinha sa yuta. Wala kundi pagsumpa at kawalan ng pagtatapat, at pagpatay, pagnanakaw, at pangangalunya; sila'y nagsisidaluhong, at nagkakabubuan ng dugo. Walay lain kondili ang pagpanumpa ug ang pagpamakak, ug pagpamatay, ug pagpangawat, ug pagpanapaw mao lamang ang milukop; sila nanulis, ug nagamit ang dugo sa dugo. Kayat ang lupain ay tatangis, at bawat tumatahan doon ay manglulupaypay, kasama ng mga hayop sa parang at ng mga ibon sa himpapawid; oo, ang mga isda rin naman sa dagat ay mangahuhuli. Busa ang yuta magabangotan, ug ang tanang nanagpuyo kaniya magakaniwang, uban sa mga mananap sa kapatagan ug sa mga langgam sa kalangitan; oo, ang mga isda sa dagat pagakuhaon usab. Gayon ma'y huwag makipaglaban ang sinoman, o sumuway man ang sinoman; sapagkat ang iyong bayan ay gaya ng nakikipaglaban sa saserdote. Bisan pa niana ayaw itugot nga may tawo nga makiglalis ni motugot ka nga may bisan kinsa nga magsaway; kay ang imong katawohan maingon niadtong nakiglalis sa sacerdote. At ikaw ay matitisod sa araw, at ang propeta naman ay matitisod na kasama mo sa gabi; at aking papatayin ang iyong ina. Ug ikaw mahasukamod sa adlawan pa, ug ang manalagna usab mahasukamod uban kanimo sa gabii; ug pagapatyon ko ang imong inahan. Ang aking bayan ay nasira dahil sa kakulangan ng kaalaman: sapagkat ikaw ay nagtakuwil ng kaalaman, akin namang itatakuwil ka, upang ikaw ay huwag maging saserdote ko: yamang iyong nilimot ang kautusan ng iyong Dios, akin namang kalilimutan ang iyong mga anak. Ang akong katawohan ginalaglag tungod sa kakulang sa kahibalo: tungod kay imong gisalikway ang kahibalo, igasalikway ko usab ikaw, aron ikaw dili mahimong sacerdote kanako: sanglit imong hingkalimtan ang Kasugoan sa imong Dios, ako usab mahikalimot sa imong mga anak. Kung paanong sila'y nagsidami, gayon sila nangagkasala laban sa akin: aking papalitan ng kahihiyan ang kanilang kaluwalhatian. Ingon nga sila midaghan, sa maong pagkaagi sila nanagpakasala batok kanako: ang ilang himaya alid-an ko sa kaulawan. Sila'y nagsisikain sa kasalanan ng aking bayan, at inilalagak ang kanilang puso sa kanilang kasamaan. Nagakaon sila sa bunga sa sala sa akong katawohan, ug gipahaluna nila ang ilang kasingkasing sa ilang kasal-anan. At mangyayari, na kung paano ang bayan, gayon ang saserdote, at akin silang parurusahan dahil sa kanilang mga lakad, at aking gagantihin sa kanila ang kanilang mga gawa. Ug mahitabo, ang ingon sa katawohan, mao man ang sa sacerdote; ug sila pagasilotan ko tungod sa ilang mga batasan, ug sa castigo pagabalusan ko sila tungod sa ilang mga binuhatan. At sila'y magsisikain, at hindi mangabubusog; sila'y magpapatutot, at hindi dadami; sapagkat sila'y nangagwalang bahala sa Panginoon. Ug sila magakaon, ug dili mangatagbaw; sila magapakighilawas, ug dili mosanay: tungod kay ilang gibiyaan ang pagtagad kang Jehova. Ang pagpapatutot at ang alak at bagong alak ay nagaalis ng kaalaman. Ang pagkamahilawason ug ang vino ug ang bag-ong vino makakuha sa salabutan. Ang aking bayan ay humingi ng payo sa kanilang tungkod, at ang kanilang tungkod ay nagpapahayag sa kanila; sapagkat ang pagpapatutot ay nagligaw sa kanila, at sila'y nagpatutot, na nagsisihiwalay sa kanilang Dios. Ang akong katawohan nagapakitambag sa ilang tuod sa kahoy, ug ang ilang sungkod nagapahayag kanila; kay ang espiritu sa pagpakighilawas maoy nagapasayup kanila, ug sila nagpakighilawas, nga mingtalikod gikan sa ilang Dios. Sila'y nangaghahain sa mga taluktok ng mga bundok, at nangagsusunog ng kamangyan sa mga burol, sa ilalim ng mga encina at ng mga alamo at ng mga roble, sapagkat ang lilim ng mga yaon ay mabuti: kayat ang inyong mga anak na babae ay nagpatutot, at ang inyong mga manugang na babae ay nangangalunya. Sila nanaghalad sa mga kinatumyan sa mga bukid, ug nanagsunog incienso ibabaw sa kabungtoran, sa ilalum sa mga kahoyng encina ug alamo ug roble, tungod kay ang landong niana maayo man; busa ang imong mga anak nga babaye nakighilawas, ug ang inyong mga pangasaw-onon nanagpanapaw. Hindi ko parurusahan ang inyong mga anak na babae pagka sila'y nagpatutot ni ang inyong mga manugang na babae man pagka sila'y nangangalunya; sapagkat ang mga lalake sa kanilang sarili ay nagsisiyaon kasama ng mga patutot, at sila'y nangaghahain na kasama ng mga patutot: at ang bayan na hindi nakakaalam ay nawawasak. Dili ko pagasilotan ang inyong mga anak nga babaye sa diha nga sila makighilawas, ni ang inyong mga pangasaw-onon sa diha nga sila magapanapaw; kay ang inyong mga lalake sa ilang kaugalingon nakighuloy-huloy sa mga bigaon, ug sila nanaghalad uban sa mga nanagbaligya sa ilang kadungganan; ug ang katawohan nga dili makasabut pagalaglagon. Bagaman ikaw, Oh Israel, ay nagpapatutot, gayon ma'y huwag ipagkasala ng Juda: at huwag kayong magsiparoon sa Gilgal, ni magsisampa man kayo sa Bethaven, ni magsisumpa man, Buhay ang Panginoon. Bisan ikaw, Israel, nagapakighilawas, apan ayaw itugot nga ang Juda magapakasala; ug ayaw kamo pangadto sa Gilgal, ni manungas kamo sa Beth-aven; ni managpanumpa kamo sa pag-ingon: Ingon nga si Jehova buhi. Sapagkat ang Israel ay nagpakatigas ng ulo, gaya ng isang matigas na ulo na guyang babae: ngayo'y pakakanin sila ng Panginoon na parang batang tupa sa isang malaking dako. Kay ang Israel nagmasukihon, maingon sa dumalaga nga vaca nga masukihon: karon pasibsibon sila ni Jehova maingon sa usa ka cordero sa halapad nga dapit. Ang Ephraim ay nalalakip sa mga diosdiosan; pabayaan siya. Ang Ephraim gitipon sa mga dios-dios; pasagdi lamang siya, Oh Juda. Ang kanilang inumin ay naging maasim; sila'y nagpapatutot na palagi; iniibig na mabuti ng kaniyang mga puno ang kahihiyan. Ang ilang ilimnon nahimong maaslom; sila nagapakighilawas sa walay paghunong; ang kaulaw gihigugma sa dakung pagmahal sa iyang mga punoan. Tinangay siya ng hangin sa kaniyang mga pakpak; at sila'y mangapapahiya dahil sa kanilang mga hain. Giputos siya sa hangin sa iyang mga pako; ug sila pagapakaulawan tungod sa ilang mga halad. Dinggin ninyo ito, Oh ninyong mga saserdote, at inyong pakinggan ninyong sangbahayan ni Israel, at inyong ulinigin, Oh sangbahayan ng hari, sapagkat sa inyo'y nauukol ang kahatulan; sapagkat kayo'y naging isang silo sa Mizpa, at isang panghuli na nalagay sa Tabor. Patalinghugi kini, Oh kamo nga mga sacerdote, ug pamatia, Oh balay sa Israel, ug paminawa, Oh balay sa hari; kay ang paghukom nahitungod kaninyo; kay kamo nahimong lit-ag sa Mizpa, ug pukot nga gibuklad sa Tabor. At ang mga nagsipanghimagsik ay nangagpakapahamak na mainam; ngunit ako'y mananaway sa kanilang lahat. Ug ang manggugubot nanghiunlod sa kinahiladman tungod sa pagpatay; apan sila nga tanan pagabadlongon ko. Aking kilala ang Ephraim, at ang Israel na hindi lingid sa akin; sapagkat ngayon, Oh Ephraim, ikaw ay nagpatutot, ang Israel ay napahamak. Ako nakaila kang Ephraim, ug ang Israel, wala matago kanako; kay karon, Oh Ephraim, ikaw nakighilawas, ang Israel nahugawan. Hindi sila titiisin ng kanilang mga gawain na manumbalik sa kanilang Dios; sapagkat ang pagpapatutot ay nasa loob nila, at hindi nila nakikilala ang Panginoon. Ang ilang mga binuhatan dili makatugot kanila sa pagbalik ngadto sa ilang Dios; kay ang espiritu sa pagpakighilawas anaa sa sulod nila, ug sila wala makaila kang Jehova. At ang kapalaluan ng Israel ay nagpapatotoo sa kaniyang mukha: kayat ang Israel at ang Ephraim ay mangatitisod sa kanilang kasamaan; ang Juda'y matitisod ding kasama nila. Ug ang pagpagarbo sa Israel nagapamatuod sa iyang atubangan; busa ang Israel ug ang Ephraim manghisukamod sa ilang kasal-anan; ang Juda usab mahasukamod uban kanila. Sila'y magsisiyaong kasama ng kanilang kawan at ng kanilang bakahan upang hanapin ang Panginoon; ngunit hindi nila masusumpungan siya: Siya'y umurong sa kanila. Sila mangadto uban sa ilang mga panon ug sa ilang kahayupan aron sa pagpangita kang Jehova; apan siya dili nila hikaplagan: siya mipahawa sa iyang kaugalingon gikan kanila. Sila'y nagsigawa ng paglililo laban sa Panginoon; sapagkat sila'y naganak ng ibang mga anak: lalamunin nga sila ng bagong buwan sangpu ng kanilang mga parang. Sila nagamaluibon batok kang Jehova; kay sila nanganak ug mga anak sa gawas: karon pagalamyon sila sa bag-ong bulan uban sa ilang kaumahan. Hipan ninyo ang korneta sa Gabaa, at ang pakakak sa Rama: kayo'y magsitugtog ng hudyat sa Beth-aven; sa likuran mo, Oh Benjamin. Patingoga ninyo ang corneta sa Gabaa, ug ang trompeta sa Rama: patingoga ang pagpagubok diha sa Beth-aven; sa imong luyo, Oh Benjamin. Ang Ephraim ay magiging kasiraan sa kaarawan ng pagsaway: sa gitna ng mga lipi ng Israel ay aking ipinakilala ang tunay na mangyayari. Ang Ephraim mahimong kamingawan sa adlaw sa pagbadlong: sa mga banay sa Israel akong gipahibalo kadtong mahitabo sa pagkatinuod gayud. Ang mga prinsipe sa Juda ay gaya ng nagsisibago ng lindero: aking ibubuhos ang aking galit sa kanila na parang tubig. Ang mga principe sa Juda mahasma kanila nga nag-irog sa mohon sa yuta: akong igabubo ang akong kaligutgut kanila maingon sa tubig. Ang Ephraim ay napighati, siya'y nadikdik sa kahatulan; sapagkat siya'y nasisiyahang lumakad ng ayon sa utos ng tao. Ang Ephraim gipiutan sa mga principe, siya nadugmok sa paghukom; kay siya nahimuot nga magasunod sa sugo sa tawo. Kayat ako'y sa Ephraim na parang tanga, at sa sangbahayan ni Juda na parang kabulukan. Busa alang sa Ephraim ako nahimong usa ka tangkob, ug sa balay sa Juda maingon nga usa ka pagkadunot. Nang makita ng Ephraim ang kaniyang sakit, at nang makita ni Juda ang kaniyang sugat, naparoon nga ang Ephraim sa Asiria, at nagsugo sa haring Jareb: ngunit hindi niya mapagagaling kayo, ni kaniyang mapagagaling man kayo sa inyong sugat. Sa pagkakita sa Ephraim sa iyang sakit, ug sa pagkakita sa Juda sa iyang samad, unya miadto ang Ephraim sa Asiria, ug nagpadala ngadto sa hari nga si Jareb: apan siya dili makahimo pagpaalim kaninyo, ni sa pag-ayo sa inyong samad. Sapagkat ako'y magiging parang leon sa Ephraim, at parang isang batang leon sa sangbahayan ni Juda, Ako, sa makatuwid baga'y ako, ay aagaw at aalis; ako'y magaalis, at walang magliligtas. Kay alang sa Ephraim ako mahimo nga daw usa ka leon, ug maingon sa batan-ong leon alang sa balay sa Juda: ako, bisan ako, mokunis-kunis ug mopahawa; ako mobihag, ug walay bisan kinsa nga makaluwas. Ako'y yayaon at babalik sa aking dako, hanggang sa kanilang kilalanin ang pagkakasala, at hanapin ang aking mukha: sa kanilang pagdadalamhati ay hahanapin nila akong mainam. Ako moadto ug mobalik sa akong dapit, hangtud nga ilang igasugid ang ilang paglapas, ug mangita sa akong nawong: sa ilang kasakit ilang pagapangitaon ako sa masingkamoton gayud. Magsiparito kayo, at tayo'y manumbalik sa Panginoon; sapagkat siya'y lumapa, at pagagalingin niya tayo; siya'y nanakit, at kaniyang tatapalan tayo. Umari kamo, ug mamalik kita kang Jehova; kay gipikas kita niya, ug kita pagaayohon niya: gisamaran kita niya, ug kita pagabugkosan niya. Pagkatapos ng dalawang araw ay muling bubuhayin niya tayo: sa ikatlong araw ay ibabangon niya tayo, at tayo'y mangabubuhay sa harap niya. Sa tapus ang duruha ka adlaw ipahiuli niya ang atong kinabuhi; sa ikatolo ka adlaw pagabanhawon kita niya, ug kita magapuyo sa iyang atubangan. At ating kilalanin, tayo'y magpatuloy upang makilala ang Panginoon: ang kaniyang paglabas ay tunay na parang umaga; at siya'y paririto sa atin na parang ulan, na parang huling ulan na dumidilig ng lupa. Ug hibaloan nato, ug padayonon nato ang pag-ila kang Jehova: ang iyang paggula matuod gayud ingon sa pagdangat sa kabuntagon; ug siya moanhi kanato maingon sa ulan, maingon sa ulahing ulan nga nagabisibis sa yuta. Oh Ephraim, ano ang gagawin ko sa iyo? Oh Juda, ano ang gagawin ko sa iyo? sapagkat ang inyong kabutihan ay parang ulap sa umaga, at parang hamog na lumalabas na maaga. Oh Ephraim, unsa ang pagabuhaton ko kanimo? Oh Juda, unsa ang pagabuhaton ko kanimo? kay ang imong kaayo maingon man sa panganod sa kabuntagon, ug maingon sa yamog nga sa sayo mahanaw lamang dayon. Kayat aking pinutol sila sa pamamagitan ng mga propeta; aking pinatay sila ng mga salita ng aking bibig; at ang iyong mga kahatulan ay parang liwanag na lumalabas. Busa gisapsapan ko sila pinaagi sa mga manalagna; sila gipamatay ko pinaagi sa mga pulong sa akong baba: ug ang imong mga paghukom maingon sa kadan-ag sa suga nga nagauna. Sapagkat ako'y nagnanasa ng kaawaan, at hindi hain; at ng pagkakilala sa Dios higit kay sa mga handog na susunugin. Kay ang kalolot maoy gikinahanglan ko, ug dili ang halad; ug ang kahibalo mahitungod sa Dios labi nga gikahimut-an ko kay sa mga halad-nga-sinunog. Ngunit sila gaya ni Adan ay sumalangsang sa tipan: doo'y nagsigawa silang may paglililo laban sa akin. Apan sila maingon kang Adam nanaglapas sa tugon: didto sila nagmaluibon batok kanako. Ang Galaad ay bayang gumagawa ng kasamaan; tigmak sa dugo. Ang Galaad maoy ciudad nga ila niadtong nanagbuhat sa kadautan; kini nabulingan sa dugo. At kung paanong ang mga pulutong ng mga tulisan na nagsisiabang sa isang tao, ay gayon ang pulutong ng mga saserdote na nagsisipatay sa daan na dakong Sichem; Oo, sila'y gumawa ng kahalayan. Ug maingon sa mga panon sa mga tulisan nga nagahulat sa usa ka tawo, ingon niana ang panon sa mga sacerdote nagapamatay sa mga mangagi sa dalan paingon sa Sechem; oo, sila nanagpakighilawas. Sa sangbahayan ni Israel ay nakakita ako ng kakilakilabot na bagay: doo'y nagpatutot ang Ephraim, ang Israel ay napahamak. Sa balay sa Israel akong nakita ang usa ka makalilisang nga butang: didto ang pagpakighilawas maoy makita diha sa Ephraim, ang Israel gihugawan. Sa iyo man, Oh Juda, may takdang paggapas, pagka aking ibabalik ang nangabihag sa aking bayan. Ingon man, Oh Juda, adunay alanihon nga gitagana kanimo, sa diha nga bawion ko gikan sa pagkaulipon ang akong katawohan. Nang aking pagagalingin ang Israel, ang kasamaan nga ng Ephraim ay lumitaw, at ang kasamaan ng Samaria; sapagkat sila'y nagsinungaling; at ang magnanakaw ay pumapasok, at ang pulutong ng mga tulisan ay nananamsam sa labas. Sa diha nga ayohon ko unta ang Israel, nan ang kasal-anan sa Ephraim nabuksan, ug ang pagkadautan sa Samaria; kay sila nanagpamakak, ug ang kawatan misulod, ug ang panon sa mga tulisan nanulis sa gawas. At hindi nila ginugunita sa kanilang mga puso na aking inaalaala ang lahat nilang kasamaan: ngayo'y kinukulong sila sa palibot ng kanilang sariling mga gawa; sila'y nangasa harap ko. Ug wala palandunga nila sa ilang kasingkasing nga ako mahanumdum sa tanan nilang kadautan; karon ginalibutan sila sa ilang kaugalingong binuhatan: sila ania sa atubangan sa akong nawong. Kanilang pinasasaya ng kanilang kasamaan ang hari, at ng kanilang pagsisinungaling ang mga prinsipe. Gilipay nila ang hari pinaagi sa ilang kadautan, ug ang mga principe uban sa ilang mga pagpamakak. Silang lahat ay mga mangangalunya; sila'y parang hurnong iniinit ng magtitinapay; siya'y tumitigil na magsulong ng apoy, mula sa paggawa ng masa hanggang sa umaasim. Silang tanan mga mananapaw; sila maingon sa usa ka hudno nga giinit sa magluluto sa tinapay; mihunong siya sa pagpasiga sa kalayo, gikan sa minasa, hangtud nga kini mitubo. Nang kaarawan ng ating hari ang mga prinsipe ay nagpakasakit sa pamamagitan ng tapang ng alak; kaniyang iniuunat ang kaniyang kamay sa mga mangduduwahagi. Sa adlaw sa atong hari ang mga principe nagmasakiton sa ilang kaugalingon tungod sa kainit sa vino: iyang gituy-od ang iyang kamot uban sa mga mabiay-biayon. Sapagkat kanilang inihanda ang kanilang puso na parang hurno, samantalang sila'y nangagaabang: ang kanilang magtitinapay ay natutulog magdamag; sa kinaumagaha'y nagniningas na parang liyab na apoy. Kay ilang giandam ang ilang kasingkasing nga daw hudno, samtang nanagbanhig sila: ang ilang magluluto sa tinapay natulog sa tibook gabii; sa pagkabuntag nasunog kini maingon sa nagasiga nga kalayo. Silang lahat ay nangagiinit na parang hurno, at nilalamon ang kanilang mga hukom; lahat nilang hari ay nangabuwal: wala sa kanila na tumawag sa akin. Sila nga tanan nangainit sama sa hudno, ug gilamoy ang ilang mga maghuhukom; ang tanan nilang mga hari nangapukan: walay usa kanila nga nagsangpit kanako. Ang Ephraim, nakikisalamuha sa mga bayan; ang Ephraim ay isang tinapay na hindi binalik. Si Ephraim, siya nakig-ipon sa iyang kaugalingon sa mga katawohan nga diwatahan; ang Ephraim maoy usa ka sopas nga wala mabali. Nilamon ng mga taga ibang lupa ang kaniyang yaman, at hindi niya nalalaman: oo, mga uban ay nasasabog sa kaniya, at hindi niya nalalaman. Ang iyang kusog gilamoy sa mga dumuloong, ug siya wala magpanghibalo niana: oo, siya napuno sa mga buhok nga ubanon, ug siya wala mahibalo niana. At ang kapalaluan ng Israel ay nagpapatotoo sa kaniyang mukha: gayon ma'y hindi sila nanumbalik sa Panginoon nilang Dios, ni hinanap man siya nila, dahil sa lahat na ito. Ug ang pagpagarbo sa Israel nagapamatuod sa iyang nawong: bisan pa niana sila wala mobalik ngadto kang Jehova nga ilang Dios, ni managpangita kaniya, tungod niining tanan. At ang Ephraim ay parang isang mangmang na kalapati, na walang unawa sila'y nagsitawag sa Egipto, sila'y nagsiparoon sa Asiria. Ug ang Ephraim sama sa usa ka salampati nga buangbuang, walay salabutan: sila nagatawag panabang sa Egipto, apan nangadto sila sa Asiria. Pagka sila'y magsisiyaon, ay aking ilaladlad ang aking lambat sa kanila; akin silang ibabagsak na parang mga ibon sa himpapawid; aking parurusahan sila, gaya ng narinig sa kanilang kapisanan. Sa diha nga sila mangadto, buklaron ko ang akong pukot sa ibabaw nila; hulogon ko sila sa ubos ingon sa mga langgam sa kalangitan; sila pagasakiton ko, ingon nga hibatian na sa ilang katilingban. Sa aba nila! sapagkat sila'y nagsilayas sa akin; kagibaa'y suma kanila! sapagkat sila'y nagsisalangsang laban sa akin: bagaman sila'y aking tinubos, gayon ma'y nangagsalita ng kasinungalingan sila laban sa akin. Alaut sila! kay sila nanlaag gikan kanako: ang pagkalaglag alang kanila! kay sila nanagpakalapas batok kanako: bisan lukaton ko unta sila, apan sila namakak hinoon batok kanako. At sila'y hindi nagsidaing sa akin ng kanilang puso, kundi sila'y nagsiangal sa kanilang mga higaan: sila'y nagpupulong dahil sa trigo at alak; sila'y nanganghimagsik laban sa akin. Ug sila uban sa ilang kasingkasing wala magtu-aw sa pagpakitabang kanako, hinonoa nanag-uwang sila ibabaw sa ilang mga higdaanan: sila nanagkatigum sa ilang kaugalingon alang sa trigo ug sa bag-ong vino: sila mingsukol batok kanako. Bagaman aking tinuruan at pinalakas ang kanilang mga bisig, gayon ma'y nangagisip sila ng kalikuan laban sa akin. Bisan gitudloan ug gipalig-on ko ang ilang mga bukton, nagamugna hinoon sila sa mga kadautan batok kanako. Sila'y nanganunumbalik, ngunit hindi sa kaniya na nasa kaitaasan: sila'y parang magdarayang busog: ang kanilang mga prinsipe ay mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak dahil sa poot ng kanilang dila: ito ang magiging katuyaan sa kanila sa lupain ng Egipto. Sila namalik, apan dili kaniya nga atua sa kahitas-an; sila sama sa malimbongong pana; ang ilang mga principe mangapukan pinaagi sa espada, tungod sa kasilag sa ilang dila: kini mao ang ilang kataw-anan didto sa yuta sa Egipto. Ilagay mo ang pakakak sa iyong bibig. Gaya ng isang aguila dumarating siya laban sa bahay ng Panginoon, sapagkat kanilang sinuway ang aking tipan, at nagsisalangsang laban sa aking kautusan. Itaon sa imong baba ang trompeta. Maingon sa agila siya mosakdup batok sa balay ni Jehova, tungod kay sila nakalapas sa akong tugon, ug nakalapas batok sa akong Kasugoan. Sila'y magsisidaing sa akin, Dios ko, kaming Israel ay nangakakakilala sa iyo. Sila magatu-aw kanako: Dios ko, kami nga Israel nakaila kanimo. Itinakuwil ng Israel ang mabuti: hahabulin siya ng kaaway. Gisalibay sa Israel kadtong maayo: ang kaaway magagukod kaniya. Sila'y nangaglagay ng mga hari, ngunit hindi sa pamamagitan ko; sila'y nangaglagay ng mga prinsipe, at hindi ko nalaman: sa kanilang pilak at kanilang ginto ay nagsigawa sila ng diosdiosan, upang sila'y mangahiwalay. Nagpatindog sila ug mga hari, apan dili pinaagi kanako; naghimo sila ug mga principe, ug kini wala ko hibaloi: gikan sa ilang salapi ug sa ilang bulawan naghimo sila ug mga dios-dios alang kanila, aron sila pagaputlon. Kaniyang inihiwalay ang iyong guya, Oh Samaria; ang aking galit ay nagaalab laban sa kanila: hanggang kailan sila ay magiging mga musmos. Iyang gisalibay ang imong nating vaca, Oh Samaria; ang akong kasilag misilaub batok kanila: hangtud anus-a ba nga sila makadangat sa pagkaputli sa kinabuhi? Sapagkat mula sa Israel nanggaling ito; ito'y ginawa ng manggagawa, at ito'y hindi Dios; oo, ang guya ng Samaria ay magkakaputolputol. Kay gikan sa Israel mao man gani kini; ang mamumuhat maoy naghimo niini, ug kana dili man mao ang Dios; oo, ang nating vaca sa Samaria pagadugmokon. Sapagkat sila'y nangagsasabog ng hangin, at sila'y magsisiani ng ipoipo: siya'y walang nakatayong trigo; ang uhay ay hindi maglalaman ng harina; at kung maglaman, ay lalamunin ng mga taga ibang lupa. Kay gipugas nila ang hangin, ug maani nila ang alimpulos: siya walay binhi nga magatindog; ang dahon dili magahatag ug pagkaon; kong mahimo nga kana mohatag, ang mga dumuloong maoy magalamoy niana. Ang Israel ay nalamon: ngayo'y nasa gitna siya ng mga bansa na parang sisidlang hindi kinalulugdan. Gilamoy na ang Israel: karon sila sama sa sudlanan sa taliwala sa mga nasud nga niana walay usa nga nahimuot. Sapagkat sila'y nagsiahon sa Asiria, na parang isang mailap na asno na nagiisa: ang Ephraim ay umupa ng mga mangingibig. Kay sila nanungas sa Asiria, maingon sa ihalas nga asno nga nagainusara sa iyang kaugalingon: ang Ephraim nagasuhol ug mga hinigugma. Oo, bagaman sila'y umuupa sa gitna ng mga bansa, akin nga silang pipisanin ngayon; at sila'y mangagtitigil na kaunting panahon ng pagpapahid ng langis sa hari at mga prinsipe. Oo, bisan sila tuod nagasuhol sa taliwala sa mga nasud, karon sila pagatigumon ko; ug sila nagasugod sa pagkadiyutay tungod sa palas-anon sa hari sa mga principe. Sapagkat ang Ephraim, ay nagparami ng mga dambana upang magkasala, ang mga dambana ay naging sa kaniyang ipagkakasala. Tungod kay si Ephraim nagpadaghan sa mga halaran alang sa pagpakasala, ang mga halaran alang kaniya nangahimong alang sa pagpakasala. Sinulat ko para sa kaniya ang sangpung libong bagay ng aking kautusan; kanilang inaring parang katuwang bagay. Alang kaniya akong gisulat ang napulo ka libo ka mga butang sa akong Kasugoan; apan sila giisip ingon sa butang nga wala hiilhi. Tungkol sa mga hain na mga handog sa akin, sila'y nangaghahain ng karne, at kinakain nila; ngunit ang mga yaon ay hindi tinatanggap ng Panginoon; ngayo'y aalalahanin niya ang kanilang kasamaan, at dadalawin ang kanilang mga kasalanan; sila'y mangababalik sa Egipto. Mahatungod sa mga halad sa akong mga paghalad, sila nanaghalad ug unod ug nagakaon niana; apan sila wala dawata ni Jehova: karon iyang hinumduman ang ilang kasal-anan, ug pagadu-awon ang ilang mga sala; sila mamalik ngadto sa Egipto. Sapagkat nilimot ng Israel ang May-lalang sa kaniya, at nagtayo ng mga palacio; at nagparami ang Juda ng mga bayang nakukutaan; ngunit magsusugo ako ng apoy sa kaniyang mga bayan, at susupukin ang mga kuta niyaon. Kay ang Israel nahikalimot sa iyang Magbubuhat, ug nagtukod mga palacio; ug ang Juda nagpadaghan sa mga ciudad nga kinutaan: apan ipadala ko ang kalayo nganha sa iyang mga ciudad, ug kini magalamoy sa mga harianong balay niana. Huwag kang magalak, Oh Israel sa katuwaan, na gaya ng mga bayan; sapagkat ikaw ay nagpatutot na humihiwalay sa iyong Dios; iyong inibig ang upa sa bawat giikan. Ayaw pagmaya, Oh Israel, alang sa kalipay, maingon sa mga katawohan; kay ikaw nagpakighilawas, nga mibulag gikan sa imong Dios; gihigugma mo ang suhol sa ibabaw sa tanang salog-nga-trigo. Ang giikan at ang pisaan ng ubas ay hindi magpapakain sa kanila, at ang bagong alak ay magkukulang sa kaniya. Ang salog sa giukanan ug ang pug-anan sa vino dili magapakaon kanila, ug ang bag-ong vino mohubas kaniya. Sila'y hindi magsisitahan sa lupain ng Panginoon; kundi ang Ephraim ay babalik sa Egipto, at sila'y magsisikain ng maruming pagkain sa Asiria. Sila dili magapuyo sa yuta ni Jehova; apan si Ephraim mobalik ngadto sa Egipto, ug sila magakaon sa mahugaw nga kalan-on didto sa Asiria. Hindi nila ipagbubuhos ng alak ang Panginoon, ni makalulugod man sa kaniya: ang kanilang mga hain ay magiging sa kanila'y parang tinapay ng nangagluksa; lahat ng magsikain niyaon ay mangapapahamak; sapagkat ang kanilang tinapay ay parang sa kanilang ipagkakagana; hindi papasok sa bahay ng Panginoon. Sila dili na magahuwad sa vino-nga-mga-halad kang Jehova, ni makapahimuot sila kaniya: alang kanila ang ilang mga halad mahimong ingon sa tinapay sa mga nanagbalata; ang tanan nga mokaon niini mangahimong mahugaw; kay ang ilang tinapay alang man sa ilang kailibgon; kini dili pasudlon sa balay ni Jehova. Ano ang inyong gagawin sa kaarawan ng takdang kapulungan, at sa kaarawan ng kapistahan ng Panginoon? Unsay inyong pagabuhaton sa adlaw sa maligdong nga pagkatigum, ug sa adlaw sa fiesta ni Jehova? Sapagkat, narito, sila'y nagsialis sa kagibaan, gayon ma'y pipisanin sila ng Egipto, sila'y ililibing ng Memphis; ang kanilang maligayang mga bagay na pilak ay aariin ng dawag; mga tinik ang sasa kanilang mga tolda. Kay, ania karon, sila nakakalagiw gikan sa pagkalaglag; apan pagatigumon sila sa Egipto, ang Memphis maoy magalubong kanila; ang ilang mga makapahimuot nga butang nga salapi, ang mga alingatong maoy magapanag-iya kanila; ang mga tunok makaplagan sa ilang mga balong-balong. Ang mga kaarawan ng pagdalaw ay dumating, ang mga kaarawan ng kagantihan ay dumating; malalaman ng Israel: ang propeta ay mangmang, ang lalake na may espiritu ay ulol, dahil sa karamihan ng iyong kasamaan, at sapagkat ang poot ay malaki. Ang mga adlaw sa pagdu-aw miabut na, ang mga adlaw sa pagbalus midangat na; ang Israel mahibalo ra niini, nga magaingon: Ang manalagna maoy usa ka buang-buang, ang tawo nga nagabaton sa espiritu buang usab kana, tungod sa pagkadaghan sa imong kasal-anan, ug tungod kay ang panagkaaway daku man. Ang Ephraim ay bantay na kasama ng aking Dios: tungkol sa propeta, ay silo ng manghuhuli sa lahat ng kaniyang lansangan, at pagkakaalit ay nasa bahay ng kaniyang Dios. Si Ephraim kanhi mao ang magbalantay uban sa akong Dios: mahitungod sa manalagna, ang usa ka lit-ag sa manga-ngayam sa langgam anaa sa tanan niyang mga dalan, ug ang pagkakaaway diha sa balay sa iyang Dios. Sila'y nangagpapahamak na mainam, na gaya ng mga kaarawan ng Gabaa: kaniyang aalalahanin ang kanilang kasamaan, kaniyang dadalawin ang kanilang mga kasalanan. Sa hilabihan uyamut ilang gihugawan ang ilang kaugalingon, maingon sa mga adlaw sa Gabaa: pagahinumduman niya ang ilang pagkadautan, pagadu-awon niya ang ilang kasal-anan. Aking nasumpungan ang Israel na parang ubas sa ilang; aking nakita ang inyong mga magulang na parang unang bunga sa puno ng higos sa kaniyang unang kapanahunan: ngunit sila'y nagsiparoon kay Baalpeor, at nangagsitalaga sa mahalay na bagay, at naging kasuklamsuklam na gaya ng kanilang iniibig. Akong hingkaplagan ang Israel nga sama sa mga parras didto sa kamingawan; akong hingkit-an ang inyong mga amahan nga sama sa nahauna nga hinog sa kahoyng higuera sa nahaunang ting-bunga niini: apan nangadto sila kang Baal-peor, ug gihalad nila ang ilang kaugalingon ngadto sa mga maka-uulaw nga butang, ug nangahimong dulumtanan sama niadtong ilang gihigugma. Tungkol sa Ephraim, ang kanilang kaluwalhatian ay lilipad na parang ibon; mawawalan ng panganganak, at walang magdadalang tao, at walang paglilihi. Mahitungod kang Ephraim, ang ilang himaya molupad sa halayo sama sa langgam: walay paghimugso, ug walay bisan kinsa nga mahimong bataon, ug walay pagpanamkon. Bagaman kanilang pinalalaki ang kanilang mga anak, gayon ma'y aking babawaan sila, na walang tao; oo, sa aba nila pagka ako'y humiwalay sa kanila! Bisan sila mag-alima sa ilang mga bata, apan sila pagakuhan ko, aron nga walay usa ka tawo nga mahibilin: oo, alaut usab kanila sa diha nga ako mobulag gikan kanila! Ang Ephraim, gaya ng aking makita ang Tiro, ay natatanim sa isang masayang dako: ngunit ilalabas ng Ephraim ang kaniyang mga anak sa tagapatay. Si Ephraim, ingon sa akong pagtan-aw sa Tiro, nahatanum sa makapahimuot nga dapit; apan si Ephraim magadala sa iyang mga anak ngadto sa magpapatay. Bigyan mo sila, Oh Panginoon-anong iyong ibibigay? bigyan mo sila ng mga bahay-batang maaagasan at mga tuyong suso. Hatagi sila, Oh Jehova-- unsa ang imong ihatag? hatagi sila ug tagoangkan nga kanunay makuhaan ug mga suso nga namad-an sa gatas. Lahat nilang kasamaan ay nasa Gilgal; sapagkat doo'y kinapootan ko sila; dahil sa kasamaan ng kanilang mga gawa, akin silang palalayasin sa aking bahay; hindi ko na sila iibigin; lahat nilang prinsipe ay mapagsalangsang. Ang tanan nilang pagkadautan atua sa Gilgal; kay didto sila gidumtan ko: tungod sa pagkadautan sa ilang mga buhat sila papahawaon ko gikan sa akong balay; ako dili na mahagugma kanila; ang tanan nilang mga principe mga masupilon. Ang Ephraim ay nasaktan, ang kaniyang ugat ay natuyo, sila'y hindi mangagbubunga: oo, bagaman sila'y nanganak, gayon ma'y aking papatayin ang minamahal na bunga ng kanilang bahay-bata. Si Ephraim gihampak, ang ilang gamut namala, dili sila magahatag ug bunga: oo, bisan sila manganak, apan akong pagapatyon ang hinigugmang bunga sa ilang tagoangkan. Itatakuwil sila ng aking Dios, sapagkat hindi nila dininig siya; at sila'y magiging mga gala sa gitna ng mga bansa. Ang akong Dios magasalibay kanila sa halayo, tungod kay sila wala mamati kaniya; ug sila mahimong mga lumalangyaw taliwala sa mga nasud. Ang Israel ay isang mayabong na baging, na nagbunga: ayon sa karamihan ng kaniyang bunga kaniyang pinarami ang kaniyang mga dambana; ayon sa kabutihan ng kaniyang lupain ay nagsigawa sila ng mga mainam na haligi. Ang Israel maoy usa ka malamboon nga balagon sa parras, nga nagahatag sa iyang bunga: sumala sa gidaghanon sa iyang bunga iyang gipadaghan ang iyang mga halaran; sumala sa kaayo sa ilang yuta sila nagapatindog sa mga maayong haligi nga larawan. Ang kanilang puso ay nahati; ngayo'y mangasusumpungan silang salarin: kaniyang ibabagsak ang kanilang mga dambana, kaniyang sasamsamin ang kanilang mga haligi. Ang ilang kasingkasing nabahin; karon sila hipalgan nga mga sad-an: pagalumpagon niya ang ilang mga halaran, pagagub-on niya ang ilang mga haliging larawan. Walang pagsalang ngayo'y kanilang sasabihin, Kami ay walang hari; sapagkat kami ay hindi nangatatakot sa Panginoon; at ang hari, ano ang magagawa niya para sa atin? Sa pagkamatuod karon sila moingon: Kami walay hari; kami wala mahadlok kang Jehova; ug ang hari, unsa ang iyang mahimo alang kanamo? Sila'y nagsasalita ng mga walang kabuluhang salita, na nagsisisumpa ng di totoo sa paggawa ng mga tipan: kayat ang kahatulan ay lumilitaw na parang ajenjo sa mga bungkal sa parang. Sila nagasulti sa mga pulong nga kawang, nga nanagpanumpa sa bakak sa paghimo ug mga pakigsaad: busa ang paghukom moturok maingon sa panyawan sa mga tudling sa gidarohan nga kapatagan. Ang mga nananahan sa Samaria ay malalagay sa pangingilabot dahil sa mga guya ng Beth-aven; sapagkat ang bayan niyaon ay mananangis doon, at ang mga saserdote niyaon na nangagagalak doon, dahil sa kaluwalhatian niyaon, sapagkat nawala roon. Ang mga pumoluyo sa Samaria mangalisang tungod sa mga nating vaca sa Beth-aven; kay ang katawohan didto magabakho tungod niana, ug ang mga sacerdote didto nga nagamalipayon tungod niana, tungod sa himaya niana, tungod kay kana mibulag na gikan niana. Dadalhin din naman sa Asiria na pinakakaloob sa haring Jareb: ang Ephraim ay tatanggap ng kahihiyan, at ang Israel ay mapapahiya sa kaniyang sariling payo. Kana usab pagadad-on ngadto sa Asiria alang sa usa ka gasa kang hari Jareb: ang Ephraim makadawat ug kaulaw, ug ang Israel maulaw sa iyang kaugalingong tambag. Tungkol sa Samaria, ang kaniyang hari ay nahiwalay, na parang bula sa tubig. Mahatungod sa Samaria, ang iyang hari mahanaw, maingon sa mga bula sa ibabaw sa tubig. Ang mataas na dako naman ng Aven, ang kasalanan ng Israel ay masisira: ang mga tinik at ang mga dawag ay sisibol sa kanilang mga dambana; at sasabihin nila sa mga bundok, Takpan ninyo kami; at sa mga burol, Mahulog kayo sa amin. Ingon man ang hatag-as nga mga dapit sa Aven, ang sala sa Israel, pagalumpagon: ang tunok ug kadyapa manubo sa ilang mga halaran; ug sila manag-ingon sa mga bukid: Taboni kami; ug sa mga bungtod: Pangatumpag kamo kanamo. Oh Israel, ikaw ay nagkasala mula sa mga kaarawan ng Gabaa: doon sila nagsitayo; ang pagbabaka laban sa mga anak ng kasamaan ay hindi aabot sa kanila sa Gabaa. Oh Israel ikaw nakasala sukad pa sa mga adlaw sa Gabaa: didto sila nanindog; ang gubat batok sa mga anak sa kasal-anan wala makaagpas kanila didto sa Gabaa. Pagka siya kong nasa, ay aking parurusahan sila; at ang mga bayan ay magpipisan laban sa kanila, pagka sila'y nagapos sa kanilang dalawang pagsalangsang. Sa diha nga kana maoy akong tinguha, sila pagacastigohon ko; ug ang katawohan pagatigumon batok kanila, sa diha nga sila magapus na sa ilang duruha ka mga paglapas. At ang Ephraim ay isang dumalagang baka na tinuturuan, na maibigin sa pagiik ng trigo; ngunit aking pinararaan ang pamatok sa kaniyang magandang leeg: ako'y maglalagay ng isang mananakay sa Ephraim; magaararo ang Juda, dudurugin ng Jacob ang kaniyang mga bugal. Ug si Ephraim maoy usa ka dumalagang vaca nga tanud na, nga mahagugmang moyatak sa trigo; apan gisangonan ko sa yugo ang iyang maanindot nga liog: butangan ko sa magkakabayo si Ephraim; si Juda magadaro, si Jacob magapakaras sa iyang mga gu-ang. Mangaghasik kayo sa inyong sarili sa katuwiran, magsigapas kayo ayon sa kaawaan; bungkalin ninyo ang inyong pinabayaang bukiran; sapagkat panahon na hanapin ang Panginoon, hanggang sa siya'y dumating, at magdala ng katuwiran sa inyo. Magapugas kamo alang sa inyong kaugalingon diha sa pagkamatarung, mag-ani kamo sumala sa kalolot sa Dios; dugmoka ninyo ang inyong wala matamni nga yuta; kay panahon na sa pagpangita kang Jehova, hangtud nga siya moanhi ug magpaulan sa pagkamatarung nganha kaninyo. Kayo'y nangaghasik ng kasamaan, kayo'y nagsiani ng kasalanan; kayo'y nagsikain ng bunga ng kabulaanan; sapagkat ikaw ay tumiwala sa iyong lakad, sa karamihan ng iyong makapangyarihang lalake. Kay nanagdaro kamo sa kadautan, nanag-ani kamo sa kasal-anan; nangaon kamo sa bunga sa kabakakan; kay ikaw nagsalig diha sa imong dalan, sa panon sa imong mga mabaskugong tawo. Kayat babangon ang isang kagulo sa iyong mga bayan, at lahat ng iyong mga katibayan ay magigiba, na gaya ni Salman na gumiba sa Beth-arbel sa kaarawan ng pagbabaka: ang ina ay pinaglurayluray na kasama ng kaniyang mga anak. Tungod niana ang kagubot motindog sa taliwala sa imong katawohan, ug ang tanan nimong mga kuta pagalumpagon; maingon sa paglumpag ni Salman sa Beth-arvel sa adlaw sa gubat: ang inahan gipusdak nga nadugmok uban sa iyang mga anak. Gayon ang gagawin ng Beth-el sa inyo dahil sa inyong malaking kasamaan: sa pagbubukang liwayway, ang hari ng Israel ay lubos na mahihiwalay. Busa mao kana ang pagabuhaton sa Beth-el kaninyo tungod sa inyong hilabihang pagkadautan: sa pagbanagbanag sa kabuntagon ang hari sa Israel sa hingpit pagpaputlon. Nang bata pa ang Israel, aking minahal siya, at tinawag kong aking anak mula sa Egipto. Sa diha nga bata pa ang Israel, nan siya gihigugma ko, ug gitawag ko ang akong anak nga lalake gikan sa Egipto. Lalo silang tinawag ng mga propeta, ay lalo naman silang nagsihiwalay sa kanila: sila'y nangaghahain sa mga Baal, at nangagsusunug ng mga kamangyan sa mga larawang inanyuan. Sa nagadugang ang pagtawag sa mga manalagna kanila, nagadugang hinoon ang ilang pagpahilayo gikan kanila: sila nanaghalad ngadto sa mga Baal, ug nanagsunog sa incienso alang sa linilok nga mga larawan. Gayon ma'y aking tinuruan ang Ephraim na lumakad; aking kinalong sila sa aking mga bisig; ngunit hindi nila kinilala na aking pinagaling sila. Bisan pa niana gitudloan ko si Ephraim sa paglakaw; sila gisapnay ko sa akong mga bukton; apan sila wala makapanghibalo nga giayo ko sila. Akin silang pinatnubayan ng mga tali ng tao, ng mga panali ng pag-ibig; at ako'y naging sa kanila'y parang nagaalis ng paningkaw sa kanilang mga panga; at ako'y naglagay ng pagkain sa harap nila. Sila gidala ko pinaagi sa mga lubid sa tawo, pinaagi sa mga bugkos sa gugma; ug kanila ako ingon sa nagtangtang sa yugo ibabaw sa ilang apapangig; ug gidulot ko ang pagkaon diha sa ilang atubangan. Sila'y hindi babalik sa lupain ng Egipto; kundi ang taga Asiria ay magiging kanilang hari, sapagkat sila'y nagsisitangging manumbalik sa akin. Sila dili mobalik ngadto sa yuta sa Egipto; apan ang Asiriahanon mahimo nga ilang hari, tungod kay sila nanagdumili sa pagbalik kanako. At ang tabak ay lalagak sa kanilang mga bayan, at susupukin ang kanilang mga halang, at lalamunin sila, dahil sa kanilang sariling mga payo. Ug ang espada mahulog sa ilang mga ciudad, ug magaut-ut sa ilang mga trangka, ug magalamoy kanila, tungod sa ilang kaugalingong mga tambag. At ang aking bayan ay mahilig ng pagtalikod sa akin: bagaman kanilang tinatawag siya na nasa itaas, walang lubos na magtataas sa kaniya. Ug ang akong katawohan nanlimbasog sa pagpahilayo gikan kanako: bisan ilang gitawag sila ngadto kaniya nga atua sa kahitas-an, wala gayud ing bisan kinsa nga magabayaw kaniya. Paanong pababayaan kita, Ephraim? paanong itatakuwil kita, Israel? paanong gagawin kitang parang Adma? paanong ilalagay kitang parang Zeboim? ang aking puso ay nabagbag sa loob ko, ang aking mga habag ay nangagalab. Unsaon ko pagbiya kanimo, Oh Ephraim? unsaon ko pagsalikway kanimo, Oh Israel? unsaon ko paghimo kanimo nga ingon sa Adma? unsaon ko pagpatindog kanimo maingon sa Zeboim? sa sulod nako nabalhin ang akong kasingkasing, ang akong mga kalooy nasilaub pagtingub. Hindi ko isasagawa ang kabangisan ng aking galit, hindi ako babalik upang ipahamak ang Ephraim: sapagkat ako'y Dios, at hindi tao; ang Banal sa gitna mo; at hindi ako paroroon na may galit. Dili ko tumanon ang kabangis sa akong kaligutgut, ako dili magabalik aron sa paglumpag sa Ephraim: kay ako Dios man, ug dili tawo; ang Balaan nga anaa sa imong taliwala; ug ako dili moanha sa kaligutgut. Sila'y magsisilakad ng ayon sa Panginoon, na siyang uungal, na parang leon; sapagkat siya'y uungal, at ang mga anak ay magsisidating na nanginginig na mula sa kalunuran. Sila magalakaw sunod kang Jehova, nga magangulob sama sa leon; kay siya magangulob, ug ang mga anak mangabut nga magakurog gikan sa kasadpan. Sila'y darating na nanginginig na parang ibon na mula sa Egipto, at parang kalapati na mula sa lupain ng Asiria; at aking patatahanin sila sa kanilang mga bahay, sabi ng Panginoon. Sila mangabut nga mangurog sama sa langgam gikan sa Egipto, ug ingon sa usa ka salampati gikan sa yuta sa Asiria; ug papuy-on ko sila sa ilang mga balay, nagaingon si Jehova. Kinukulong ako ng Ephraim ng kabulaanan sa palibot, at ng sangbahayan ni Israel sa pamamagitan ng daya; ngunit ang Juda'y nagpupuno pang kasama ng Dios, at tapat na kasama ng Banal. Ako gilikosan sa Ephraim uban ang kabakakan, ug sa balay sa Israel uban ang limbong; apan ang Juda nagadumala pa uban sa Dios, ug nagamatinumanon uban sa Balaan. Ang Ephraim ay kumakain ng hangin, at sumusunod sa hanging silanganan: siya'y laging nagpaparami ng mga kabulaanan at kasiraan; at sila'y nakikipagtipan sa Asiria, at ang langis ay dinadala sa Egipto. Si Ephraim nagahanggap sa hangin, ug nagasunod sa hangin sa timogan: siya sa kanunay nagapadaghan sa kabakakan ug sa sinugdan sa pagkagun-ob; ug sila nakigsangga sa Asiria, ug ang lana gidala ngadto sa Egipto. Ang Panginoon ay may pakikipagkaalit din sa Juda, at parurusahan niya ang Jacob ayon sa kaniyang mga lakad; ayon sa kaniyang mga gawa ay gagantihan niya siya. Si Jehova may pagkalalis usab sa Juda, ug iyang pagasilotan si Jacob sumala sa iyang mga dalan; sumala sa iyang mga binuhatan iyang pagabalusan siya. Sa bahay-bata ay kaniyang hinawakan sa sakong ang kaniyang kapatid; at sa kaniyang kabinataan ay nagtaglay ng kapangyarihan ng Dios: Sulod sa tiyan sa iyang inahan gikuha niya ang iyang igsoong lalake pinaagi sa kitin sa tiil; ug sa iyang pagkaulitawo nagamhanan siya uban sa Dios: Oo, siya'y nagtaglay ng kapangyarihan sa anghel, at nanaig: siya'y tumangis, at namanhik sa kaniya: nasumpungan niya siya sa Beth-el, at doo'y nakipagsalitaan siya sa atin. Oo, siya may gahum ibabaw sa manulonda, ug gibuntog niya; siya mihilak, ug nangaliyupo kaniya: siya hipalgan niya didto sa Beth-el, ug didto siya nakigsulti kanamo, Sa makatuwid baga'y ang Panginoon, ang Dios ng mga hukbo; ang Panginoon ay kaniyang alaala. Bisan si Jehova ang Dios sa mga panon; si Jehova mao ang iyang halandumon nga ngalan. Kayat magbalik-loob ka sa iyong Dios magingat ka ng kaawaan at ng kahatulan, at hintayin mong lagi ang iyong Dios. Busa bumalik ka sa imong Dios; bantayi ang kalolot ug ang justicia, ug maghulat ka sa imong Dios sa mapadayonon gayud. Mangangalakal siya na may timbangang magdaraya sa kaniyang kamay: maibigin ng pagpighati. Siya maoy usa ka magpapatigayon, ang mga timbangan sa limbong anaa sa iyang kamot: nahagugma siya sa pagpanlupig. At sinabi ng Ephraim, Tunay na ako'y naging mayaman, ako'y nakasumpong ng kayamanan; sa lahat ng aking gawin, walang masusumpungan sila sa akin na kasamaan, Ug si Ephraim miingon: Sa pagkamatuod ako nahimong adunahan, ako nakakaplag katigayonan alang kanako; sa tanan ko nga mga paghago sila dili makakita ug kadautan dinhi kanako nga maisip nga sala. Ngunit ako ang Panginoon mong Dios mula sa lupain ng Egipto, akin pa kitang patatahanin uli sa mga tolda, gaya sa mga kaarawan ng takdang kapistahan. Apan ako mao si Jehova nga imong Dios nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto; papuy-on ko pa ikaw sa mga balong-balong, ingon sa mga adlaw sa maligdong nga fiesta. Ako rin naman ay nagsalita sa mga propeta, at ako'y nagparami ng mga pangitain; at sa pangangasiwa ng mga propeta ay gumamit ako ng mga talinhaga. Gisultihan ko na usab ang mga manalagna, ug akong gipadaghan ang mga panan-awon; ug pinaagi sa ministerio sa mga manalagna, akong gigamit ang mga panig-ingnan. Ang Galaad baga'y kasamaan? sila'y pawang walang kabuluhan; sa Gilgal ay nangaghahain sila ng mga toro; oo, ang kanilang dambana ay parang mga bunton sa mga bungkal ng bukid. Sala ba ang dios-dios sa Galaad? silang tanan lonlon mga bakakon; didto sa Gilgal nanaghalad sila ug mga lakeng vaca; oo, ang ilang mga halaran maingon sa mga tinapok nga bato didto sa mga tudling sa kaumahan. At si Jacob ay tumakas na napatungo sa parang ng Aram, at naglingkod si Israel dahil sa isang asawa, at dahil sa isang asawa ay nagalaga ng mga tupa. Ug si Jacob mikalagiw ngadto sa kapatagan sa Aram, ug si Israel nag-alagad aron makapangasawa, namagbalantay siya sa mga carnero aron makapangasawa. At sa pamamagitan ng isang propeta ay isinampa ng Panginoon ang Israel mula sa Egipto, at sa pamamagitan ng isang propeta, siya'y naingatan. Ug pinaagi sa usa ka manalagna gidala ni Jehova ang Israel gikan sa Egipto, ug pinaagi sa usa ka manalagna siya ginabantayan. Ang Ephraim ay namungkahi ng di kawasang galit: kayat ang kaniyang dugo ay maiiwan sa kaniya, at ibabalik ng kaniyang Panginoon sa kaniya ang kakutyaan sa kaniya. Si Ephraim nakahagit kanako sa kasuko sa hilabihang kapait: busa ang iyang dugo nga giula mahabilin diha kaniya, ug ang iyang pagkatalamayon igabalik sa iyang Ginoo kaniya. Nang magsalita ang Ephraim, ay nagkaroon ng panginginig; siya'y nagpapakalaki sa kaniyang sarili sa Israel; ngunit nang siya'y magkasala tungkol kay Baal ay namatay siya. Sa pagsulti ni Ephraim, dihay pagkurog; gibayaw niya ang iyang kaugalingon diha sa Israel; apan sa diha nga nakasala siya sa pagsimba kang Baal, siya namatay. At ngayo'y nangagkasala sila ng higit at higit, at nagsigawa sila ng mga larawang binubo sa kanilang pilak, mga diosdiosan na ayon sa kanilang unawa, lahat ng yaon ay gawa ng manggagawa: sinasabi nila tungkol sa mga yaon; Magsihalik sa mga guya ang mga tao na nangaghahain. Ug karon nagadugang ang ilang pagpakasala, ug sila naghimo alang kanila sa mga tinunaw nga larawan gikan sa ilang salapi, bisan sa mga dios-dios sumala sa ilang kaugalingong pagsabut, silang tanan mga buhat sa mga tawo nga batid sa bulohaton: sila nanag-ingon mahitungod kanila: Ang mga tawo nga magahalad pahaluka sila sa mga nating vaca. Kayat sila'y magiging parang ulap sa umaga, at parang hamog na nawawalang maaga, na gaya ng dayami na tinatangay ng ipoipo mula sa giikan, at parang usok na lumalabas sa Chimenea: Busa sama sila sa panganod sa kaadlawon, ug sama sa yamog sa kabuntagon nga sayong mahanaw, sama sa tahop nga ipalid sa alimpulos gikan sa salog-nga-giukanan, ug sama usab sa aso gikan sa panghaw. Gayon ma'y ako ang Panginoon mong Dios mula sa lupain ng Egipto; at wala kang makikilalang Dios kundi ako, at liban sa akin ay walang tagapagligtas. Bisan pa niana ako mao si Jehova nga imong Dios nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto; ug dili mo pag-ilhon ang dili dios, kondili ako lamang, ug gawas kanako walay laing manluluwas. Nakilala kita sa ilang, sa lupain ng malaking katuyuan. Giila ko ikaw nga anak didto sa kamingawan, sa yuta sa dakung hulaw. Ayon sa pastulan sa kanila, gayon sila nangabusog; sila'y nangabusog, at ang kanilang puso ay nagmalaki: kayat kinalimutan nila ako. Sumala sa ilang sibsibanan, mao man ang pagkabusog nila; nangabusog sila, ug gibayaw ang ilang kasingkasing: busa sila nanghikalimot kanako. Kayat ako'y magiging parang leon sa kanila; parang leopardo na ako'y magbabantay sa tabi ng daan; Tungod niana ako daw usa ka leon kanila; ingon sa leopardo magatukaw ako sa dalan; Aking sasalubungin sila na gaya ng oso na ninakawan ng kaniyang mga anak, at aking babakahin ang lamak ng kanilang puso; at doo'y lalamunin ko sila ng gaya ng leon; lalapain sila ng mabangis na hayop. Sugaton ko sila ingon sa oso nga nawad-an sa iyang mga itoy, ug gision ko ang habol-habol sa ilang kasingkasing; ug didto sila pagalamyon ko ingon sa leon nga baye; ang mananap nga ihalas maoy magawatas-watas kanila. Siyang iyong kapahamakan Oh Israel, na ikaw ay laban sa akin, laban sa iyong katulong. Kini mao ang imong pagkalaglag, Oh Israel, nga ikaw batok kanako, batok sa imong pagtabang. Saan nandoon ngayon ang iyong hari upang mailigtas ka niya sa lahat ng iyong bayan? at ang iyong mga hukom, na iyong pinagsasabihan, Bigyan mo ako ng hari at mga prinsipe? Hain man karon ang imong hari, aron unta siya makaluwas kanimo diha sa tanan nimong mga ciudad? ug ang imong mga maghuhukom, nga mahitungod kanila ikaw nagaingon: Hatagi ako ug usa ka hari ug mga principe? Aking binigyan ka ng hari sa aking kagalitan, at inalis ko siya sa aking poot. Gihatagan ko ikaw ug x hari sa akong kasuko, ug siya gikuha ko sa akong kaligutgut. Ang kasamaan ng Ephraim ay nababalot; ang kaniyang kasalanan ay nabubunton. Ang kasal-anan ni Ephraim nabugkosan; ang iyang sala gitigum sa tipiganan alang kaniya. Ang mga kapanglawan ng nagdaramdam na babae ay dadanasin niya: siya'y hindi pantas na anak; sapagkat panahon na hindi sana siya marapat maghirap sa pagwawaksi ng mga yaon. Ang kagul-anan sa usa ka babaye nga magaanak modangat kaniya: siya maoy usa ka dili-manggialamon nga anak nga lalake; kay panahon na nga siya dili angay magalangan diha sa dapit diin mahimugso ang mga bata. Aking tutubusin sila mula sa kapangyarihan ng Sheol; aking tutubusin sila mula sa kamatayan. Oh kamatayan, saan nandoon ang iyong mga salot? Oh Sheol, saan nandoon ang iyong kasiraan? pagsisisi ay malilingid sa aking mga mata. Pagalukaton ko sila gikan sa gahum sa Sheol; pagatubson ko sila gikan sa kamatayon: Oh kamatayon, hain man ang imong mga hampak? Oh Sheol, hain man ang imong paglumpag? ang pagbasul matago gikan sa akong mga mata. Bagaman siya'y mabunga sa kaniyang mga kapatid, isang hanging silanganan ay darating, ang hinga ng Panginoon ay umiilanglang mula sa ilang; at ang kaniyang tipunan ng tubig ay magiging tuyo, at ang kaniyang bukal ay matutuyo: kaniyang sasamsamin ang kayamanan ng lahat na maligayang kasangkapan. Bisan siya mabungaon taliwala sa iyang mga igsoon, ang hangin sa timogan moabut, Jehova moabut gikan sa kamingawan; ug ang iyang tubod mahimong mamala, ang iyang tuburan himoon nga uga: ang bahandi ug ang maayong mga sudlanan himoon niya nga inagaw. Tataglayin ng Samaria ang kaniyang sala; sapagkat siya'y nanghimagsik laban sa kaniyang Dios: sila'y mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak; ang kanilang mga sanggol ay pagluluraylurayin at ang kanilang mga nagdadalang tao ay paluluwain ang bituka. Ang Samaria magapas-an sa iyang sala; kay siya misukol batok sa iyang Dios: sila mangapukan pinaagi sa espada; ang ilang mga bata igapusdak nga mangadugmok, ug ang ilang mga babaye nga mabdos pagapikaspikason. Oh Israel, manumbalik ka sa Panginoon mong Dios; sapagkat ikaw ay nabuwal dahil sa iyong kasamaan. Oh Israel, bumalik ka kang Jehova, nga imong Dios; kay ikaw nahulog tungod sa imong kasal-anan. Magpahayag kayo na may pagsisisi, at magsipanumbalik kayo sa Panginoon: sabihin ninyo sa kaniya, Alisin mo ang boong kasamaan, at tanggapin mo ang mabuti: sa gayo'y aming ilalagak na parang mga toro ang handog ng aming mga labi. Dad-a ninyo ang mga pulong, ug bumalik ngadto kang Jehova; umingon kamo kaniya: Kuhaa ang tanang kasal-anan, ug dawata kami sa pagkamaloloy-on: busa himoon namo ang ingon sa paghalad sa mga vaca ang halad-re sa among mga ngabil. Hindi kami ililigtas ng Asiria; kami ay hindi sasakay sa mga kabayo; ni magsasabi pa man kami sa gawa ng aming mga kamay, Kayo'y aming mga dios; sapagkat dahil sa iyo'y nakakasumpong ng kaawaan ang ulila. Ang Asiria dili makaluwas kanamo, kami dili mangabayo sa mga kabayo: ni moingon kami pag-usab sa buhat sa among mga kamot: Kamo mao ang among mga dios: kay diha kanimo ang kalooy hipalgan sa mga ilo. Aking gagamutin ang kanilang pagtalikod, akin silang iibiging may kalayaan; sapagkat ang aking galit ay humiwalay sa kaniya. Ayohon ko ang ilang mga pagkasuki, sila higugmaon ko sa walay bayad; kay ang akong kasuko mibulag kaniya. Ako'y magiging parang hamog sa Israel: siya'y bubukang parang lila, at kakalat ang kaniyang ugat na parang Libano. Ako mahimo nga daw yamog alang sa Israel; siya mobulak ingon sa lirio, ug mopatidlom sa iyang mga gamut ingon sa Libano. Ang kaniyang mga sanga ay magsisiyabong, at ang kaniyang kagandahan ay magiging parang puno ng olibo, at ang kaniyang bango ay parang Libano. Ang iyang mga sanga mosanggaka, ang iyang kaanyag maingon sa kahoy nga olivo, ug ang iyang kaamyon maingon sa Libano. Silang nagsisitahan sa kaniyang lilim ay manunumbalik; sila'y mangabubuhay uling gaya ng trigo, at mangamumulaklak na gaya ng puno ng ubas: at ang amoy ay magiging gaya ng alak ng Libano. Kadtong managpuyo ilalum sa iyang landong mangakabig sa Ginoo; sila mabuhi nga daw trigo, ug mobulak ingon sa balagon sa parras; ang kaamyon niana maingon sa vino sa Libano. Sasabihin ng Ephraim, Ano pa ang aking gagawin sa mga dios-diosan? Ako'y sasagot, at aking hahalatain siya: ako'y parang sariwang abeto; mula sa akin ay nasusumpungan ang iyong bunga. Ang Ephraim moingon unya: Unsa pay labut ko sa mga dios-dios? Ako mitubag, ug magatagad na kaniya: Ako sama sa lunhaw nga kahoyng haya; gikan kanako ang imong bunga makaplagan, Oh Israel. Ang salita ng Panginoon na dumating kay Joel na anak ni Pethuel. Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Joel, ang anak nga lalake ni Pethuel. Dinggin ninyo ito, ninyong mga matanda, at pakinggan ninyo, ninyong lahat na mananahan sa lupain. Nagkaroon baga nito sa inyong mga kaarawan o sa mga kaarawan ng inyong mga magulang? Pamatii kini, kamong mga tigulang nga tawo, ug patalinghugi, tanan kamong mga pumoluyo sa yuta. Nahitabo ba kini sa inyong mga adlaw, kun sa mga adlaw sa inyong mga amahan? Saysayin ninyo sa inyong mga anak, at saysayin ng inyong mga anak sa kanilang mga anak, at ng kanilang mga anak sa susunod na lahi. Suginli ninyo ang inyong mga anak mahitungod niini, ug ipasugilon sa inyong mga anak ngadto sa ilang mga anak, ug sa ilang mga anak ngadto sa laing kaliwatan. Ang iniwan ng tipaklong, ay kinain ng balang; at ang iniwan ng balang ay kinain ng uod; at ang iniwan ng uod ay kinain ng kuliglig. Kadtong gibiyaan sa ulod nga dangaw-dangaw gikaon sa dulon; ug kadtong gibiyaan sa dulon gikaon sa lukton; ug kadtong gibiyaan sa lukton gikaon sa ulod nga hantatawo. Magsibangon kayo, kayong mga manglalasing, at magsiiyak kayo; at manambitan kayo, kayong lahat na manginginom ng alak, dahil sa matamis na alak; sapagkat nahiwalay sa inyong bibig. Pagmata, kamo nga mga palahubog, ug panghilak; ug pagminatay, kamong tanan nga palainum sa vino, tungod sa matam-is nga vino; kay kini gikuha gikan sa inyong baba. Sapagkat isang bansa ay sumampa sa aking lupain, malakas at walang bilang; ang kaniyang mga ngipin ay mga ngipin ng leon, at siya'y may bagang ng malaking leon. Kay ang usa ka nasud mitungas nganhi sa akong yuta, kusganon, ug dili maisip; ang iyang mga ngipon mao ang mga ngipon sa usa ka leon, ug siya adunay mga bag-ang sa usa ka bayeng leon. Kaniyang iniwasak ang aking puno ng ubas, at ibinagsak ang aking puno ng igos: kaniyang tinalupang malinis at inihagis; ang mga sanga niyao'y naging maputi. Iyang gidagmalan ang akong balagon sa parras, ug gipanitan ang akong kahoy-nga-higuera: iyang gihinloan hangtud nga walay tabon kini, ug gisalibay kini; ang mga sanga niini nangaputi. Managhoy ka na parang babaing nabibigkisan ng kayong magaspang dahil sa asawa ng kaniyang kabataan. Managbakho kamo sama sa usa ka ulay nga gibaksan sa sako tungod sa bana sa iyang pagkabatan-on. Ang handog na harina at ang inuming handog ay nahiwalay sa bahay ng Panginoon; ang mga saserdote, ang mga tagapangasiwa ng Panginoon, ay nangananangis. Ang halad-nga-kalan-on ug ang halad-nga-ilimnon gikuha gikan sa balay ni Jehova, ang mga sacerdote, ang mga ministro ni Jehova, nanagbalata. Ang bukid ay sira, ang lupain ay nahahapis; sapagkat ang trigo ay sira, ang bagong alak ay tuyo, ang langis ay kulang. Gihimong biniyaan ang kaumahan, nagamasulob-on ang yuta; tungod kay gilaglag ang binhi nga tinanum; namala ang bag-ong vino, nagakahubas ang lana. Mangahiya kayo, Oh kayong mga mangbubukid, manambitan kayo, Oh kayong mga maguubas, dahil sa trigo at dahil sa cebada; sapagkat ang pagaani sa bukid ay nawala. Pangalibug, Oh kamong mga mag-uuma, panagminatay, Oh kamong maggagalam sa parras, tungod sa trigo ug tungod sa cebada; tungod kay ang ting-ani sa mga uma nawala. Ang puno ng ubas ay natuyo, at ang puno ng higos ay nalalanta; ang puno ng granada, ang puno ng palma ay gayon din at ang puno ng manzanas, lahat ng punong kahoy sa parang ay tuyo; sapagkat ang kagalakan ay nawala sa mga anak ng mga tao. Ang parras nalaya, ug ang higuera nagakamatay; ang kahoy-nga-granada, ang kahoy-nga-palma usab, ug ang kahoy-nga-mansana, bisan ang tanang mga kahoy sa kaumahan nangalaya; tungod kay ang kalipay nawala gikan sa mga anak sa mga tawo. Mangagbigkis kayo ng kayong magaspang, at magsipanaghoy kayong mga saserdote; manambitan kayo, kayong mga tagapangasiwa ng dambana; halikayo, magsihiga kayo magdamag sa kayong magaspang, kayong mga tagapangasiwa ng aking Dios: sapagkat ang handog na harina at ang inuming handog ay nahiwalay sa bahay ng inyong Dios. Managbakus kamo sa inyong kaugalingon sa sako, ug panagbakho, kamong mga sacerdote; panagminatay, kamo nga mga ministro sa halaran; umari kamo, panghigda sa tibook nga gabii nga sinul-oban sa sako, kamong mga ministro sa akong Dios: tungod kay ang halad-nga-kalan-on ug ang halad-nga-ilimnon ginapugngan diha sa balay sa inyong Dios. Mangaghayag kayo ng ayuno, magsitawag kayo ng isang takdang kapulungan, inyong pisanin ang mga matanda at ang lahat na mananahan sa lupain sa bahay ng Panginoon ninyong Dios, at magsidaing kayo sa Panginoon. Managbalaan kamo ug usa ka pagpuasa, managtawag kamo ug usa ka pagkatigum nga maligdong, tiguma ang mga tigulang tawo ug ang tanang pumoluyo sa yuta ngadto sa balay ni Jehova nga inyong Dios, ug managtuaw kamo kang Jehova. Sa aba ng araw na yaon! sapagkat ang kaarawan ng Panginoon ay malapit na, at darating na parang kagibaan na mula sa Makapangyarihan sa lahat. Alaut ang adlaw! kay ang adlaw ni Jehova haduol na, ug ingon sa usa ka paglaglag gikan sa Makagagahum moabut kini. Hindi baga ang pagkain ay nahiwalay sa ating mga mata, oo, ang kagalakan at ang kasayahan ay nahiwalay sa bahay ng ating Dios? Wala ba pagkuhaa ang kalan-on sa atubangan sa atong mga mata, oo, ang kalipay ug ang kasadya gikan sa balay sa atong Dios? Ang mga binhi ay nangabubulok sa kanilang bugal; ang mga kamalig ay nangakahandusay na sira, ang mga imbakan ay bagsak; sapagkat ang trigo ay natuyo. Ang mga binhi nangadunot ilalum sa ilang yutang bantok; ang mga kamalig gibiyaan, ang mga dapa nangalumpag; kay ang mga trigo nangalaya. Ganyan na lamang ang ungal ng mga hayop! ang mga kawan ng mga hayop ay natitigilan, sapagkat wala silang pastulan; oo, ang mga kawan ng tupa ay nangapahamak. Naunsa nga nanag-agulo man ang mga mananap nga mabangis! ang mga panon sa mga vaca nangalibug, tungod kay sila walay sibsibanan, oo, ang mga panon sa carnero gibiyaan. Oh Panginoon, sa iyo'y dumadaing ako: sapagkat sinupok ng apoy ang mga pastulan sa ilang, at sinunog ng liyab ang lahat na punong kahoy sa parang. Oh Jehova, kanimo nagatu-aw ako; tungod kay ang kalayo minglamoy sa mga sibsibanan sa kamingawan, ug ang siga sa kalayo misunog sa tanang mga kahoy sa kapatagan. Oo, ang mga hayop sa bukid ay nagsisihingal sa iyo; sapagkat ang mga batis ng tubig ay nangatuyo, at sinupok ng apoy ang mga pastulan sa ilang. Oo, ang mga mananap nga mapintas sa kapatagan nangandoy kanimo: tungod kay nangamala ang tubig sa kasapaan, ug ang kalayo minglamoy sa mga sibsibanan sa kamingawan. Hipan ninyo ang pakakak sa Sion, at mangagpatunog kayo ng hudyat sa aking banal na bundok; manginig ang lahat na mananahan sa lupain: sapagkat ang kaarawan ng Panginoon ay dumarating, sapagkat malapit na; Patingoga ninyo ang trompeta didto sa Sion, ug patungga ang pagpagubok diha sa akong bukid nga balaan; pakuroga ang tanang pumoluyo sa kalibutan: tungod kay ang adlaw ni Jehova moabut, tungod kay kini haduol na moabut; Araw ng kadiliman at ng pagkukulimlim, araw ng mga ulap at ng pagsasalimuot ng dilim, gaya ng liwayway na namumukadkad sa mga bundok; isang malaking bayan at matibay; hindi nagkaroon kailan man ng gaya niyaon, ni magkakaroon pa man pagkatapos ng mga yaon, hanggang sa mga taon ng maraming salit saling lahi. Adlaw sa kangitngitan ug sa kadulom, adlaw sa mga panganod ug mabaga nga kangitngit, ingon nga ang banagbanag sa kabuntagon molukop na ibabaw sa kabukiran; ang usa ka dakung katawohan ug kusganon, wala pa gayud ing sama niana, ni may lain pa nga mosunod kanila, bisan ngadto sa mga tuig sa daghanang mga kaliwatan. Isang apoy ang sumusupok sa harap nila; at sa likuran nila'y isang liyab ang sumusunog: ang lupain ay parang halamanan sa Eden sa harap nila, at sa likuran nila'y isang sirang ilang; oo, at walang nakatanan sa kanila. Ang kalayo magalamoy diha sa ilang atubangan; ug sa luyo nila magasiga ang kalayo: ang yuta daw tanaman sa Eden sa atubangan nila, ug sa likod nila ang biniyaan nga kamingawan; oo, ug walay mausa nga nakakalagiw kanila. Ang anyo nila ay parang anyo ng mga kabayo; at kung paano ang mga mangangabayo, gayon sila nagsisitakbo. Ang ilang dagway ingon sa dagway sa mga kabayo; ug ingon sa mga nanagpangabayo, mao man ang ilang pagdalagan. Parang ingay ng mga karo sa mga taluktok ng mga bundok nagsisilukso sila, parang hugong ng liyab ng apoy na sumusupok sa dayami, parang isang matibay na bayan na humahanay sa pagbabaka. Sama sa kinagalkal sa mga carro sa kinatumyan sa kabukiran mao man ang ilang paglukso, sama sa dinaguok sa siga sa kalayo nga nagalamoy sa tuod sa balili, ingon sa katawohan nga kusgan nga nagalaray sa natad sa panag-awayan. Sa kanilang harapan ay nangahihirapan ang mga bayan; lahat ng mukha ay nangamumutla. Ang mga katawohan anaa sa kasakitan sa hilabihan gayud diha sa ilang atubangan: ang tanang mga nawong mangaluspad. Sila'y nagsisitakbong parang mga malakas na lalake; sila'y nagsisipagalambitin sa kuta na parang mga lalaking mangdidigma; at sila'y nagsisilakad bawat isa ng kanikaniyang mga lakad, at hindi nila binabago ang kanilang mga hanay. Managpanalagan sila sama sa mga tawong gamhanan; managpanaka sila sa kuta sama sa mga tawong iggugubat; managpanlakat sila ang tagsatagsa sa iyang kaugalingong mga dalan, ug, sila dili mangabungkag sa ilang mga laray. Ni nagtutulakan mang isa'y isa; sila'y lumalakad bawat isa sa kanikaniyang landas; at sila'y magsisisagupa sa mga almas, at hindi sila malalansag. Dili usab sila magadinuslakay ang usa ug usa; sila managpanlakat ang tagsatagsa sa iyang kaugalingong alagianan: ug sagubangon nila ang mga hinagiban, ug sila dili mosimang. Kanilang nilulukso ang bayan; kanilang tinatakbo ang kuta; kanilang pinagaalambitinan ang mga bahay; sila'y nagsisipasok sa mga dungawan na parang magnanakaw. Manglukso sila sa ciudad; manalagan sila ibabaw sa mga kuta; managpanaka sila sa kabalayan; managpangagi sila sa mga tamboanan sama sa kawatan. Ang lupa ay nayayanig sa harap nila; ang langit ay nanginginig; ang araw at ang buwan ay nagdidilim at itinitigil ng mga bituin ang kanilang kislap: Ang yuta molinog sa ilang atubangan; ang kalangitan mangurog; ang adlaw ug ang bulan mongitngit, ug ang mga bitoon mapadngan sa ilang kahayag. At pinatutunog ng Panginoon ang kaniyang tinig sa harap ng kaniyang hukbo; sapagkat ang kaniyang kampamento ay totoong malaki; sapagkat malakas na nagsasagawa ng kaniyang salita; sapagkat ang kaarawan ng Panginoon ay dakila at totoong kakilakilabot; at sinong makatatahan? Ug si Jehova mamulong sa iyang tingog sa atubangan sa iyang kasundalohan; kay hilabihan pagkadaku sa iyang campo sa kasundalohan; kay malig-on siya nga magatuman sa iyang pulong: kay daku sa hilabihan ang adlaw ni Jehova ug makalilisang gayud; ug kinsa ang makapabilin niana? Gayon ma'y ngayon, sabi ng Panginoon, magsipanumbalik kayo sa akin ng inyong buong puso, na may pagaayuno, at may pananangis, at may pananambitan: Bisan pa ngani karon, nagaingon si Jehova, bumalik kamo kanako uban ang bug-os ninyong kasingkasig, ug uban ang pagpuasa, ug uban ang paghilak, ug uban ang pagbalata: At papagdalamhatiin ninyo ang inyong puso, at hindi ang mga damit ang inyong hapakin, at kayo'y magsipanumbalik sa Panginoon ninyong Dios; sapagkat siya'y maawain at puspos ng kahabagan, banayad sa pagkagalit, at sagana sa kagandahang-loob, at nagsisisi siya sa kasamaan. Ug gision ninyo ang inyong kasingkasing, ug dili ang inyong mga saput, ug bumalik kamo kang Jehova nga inyong Dios; kay siya napuno sa gracia ug maloloy-on, mahinay sa kasuko, ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot, ug nakapabasul kaniya ang dautan. Sinong nakakaalam kung siya'y hindi magbabalik-loob, at magsisisi, at magiiwan ng isang pagpapala sa likuran niya, ng handog na harina, at ng inuming handog sa Panginoon ninyong Dios? Kinsa ang nahibalo kong siya dili ba mobalik ug magabasul, ug magabilin sa panalangin sa iyang likod, bisan sa halad-nga-kalan-on ug sa halad-nga-ilimnon kang Jehova nga inyong Dios? Hipan ninyo ang pakakak sa Sion: magsipangilin kayo ng isang ayuno, magsitawag kayo ng isang takdang kapulungan; Patingoga ang trompeta didto sa Sion, managbalaan kamo sa usa ka pagpuasa, pagtawag ug usa ka maligdong nga pagkatigum; Tipunin ninyo ang bayan, banalin ang kapisanan, pisanin ang mga matanda, tipunin ang mga bata, at yaong mga pasusuhin; lumabas ang bagong kasal na lalake sa kaniyang silid, at ang bagong kasal na babae sa kaniyang silid. Tiguma ang katawohan, balaana ang pagkatigum, pundoka ang mga tawong tigulang, tiguma ang kabataan, ug kadtong mga masuso; pagulaa ang kaslonon nga lalake gikan sa iyang lawak, ug ang pangasaw-onon gikan sa iyang sulod. Manangis ang mga saserdote, ang mga tagapangasiwa ng Panginoon, sa pagitan ng portiko at ng dambana, at kanilang sabihin, Maawa ka sa iyong bayan, Oh Panginoon, at huwag mong ibigay ang iyong bayan sa kakutyaan, na ang mga bansa baga'y magpuno sa kanila: bakit nila sasabihin sa gitna ng mga bayan, Saan nandoon ang kanilang Dios? Pahilaka ang mga sacerdote, ang mga ministro ni Jehova, sa kinataliwad-an sa alagianan sa templo ug sa halaran, ug ipaingon kanila: Pagawasa ang imong katawohan, Oh Jehova, ug ayaw itugyan ang imong panulondon nga pagatamayon, nga ang mga nasud managgahum kanila: kay ngano man nga moingon sila sa taliwala sa mga katawohan: Hain man ang ilang Dios? Noong ang Panginoon ay naging masikap sa kanilang lupain, at nahabag sa kaniyang bayan. Unya si Jehova nangabugho alang sa iyang yuta, ug nalooy sa iyang katawohan. At ang Panginoon ay sumagot, at nagsabi sa kaniyang bayan, Narito, ako'y magdadala sa inyo ng trigo, at alak, at langis, at inyong kabubusugan; at hindi ko na gagawin pa kayo na kakutyaan sa gitna ng mga bansa; Ug si Jehova mitubag ug miingon sa iyang katawohan: Ania karon, padad-an ko kamo ug trigo, ug bag-ong vino, ug lana, ug mangatagbaw kamo niana; ug dili na kamo pagahimoon ko nga talamayon taliwala sa mga nasud; Kundi aking ihihiwalay na malayo sa inyo ang hukbo sa hilagaan, at aking itataboy siya sa isang lupaing basal at sira, ang kaniyang unaha'y sa dagat silanganan, at ang kaniyang pinakahuling bahagi ay sa dagat kanluran; at ang kaniyang baho ay aalingasaw, at ang masamang amoy ay iilanglang, sapagkat siya'y gumawa ng mga malaking bagay. Apan gikan kaninyo akong ipahilayo ang kasundalohan sa amihanan, ug ako kining pagaabugon ngadto sa usa ka yuta nga kal-anan ug libon, uban sa pangunahan nga dapit niini nga nagapaingon ngadto sa dagat sa silangan, ug ang likod nga dapit niini nga nagapaingon ngadto sa kasadpan nga dagat, ug ang baho niini nangalisbo, ug ang dautang lami niini mogula, tungod kay kini nagbuhat ug dagku nga mga butang. Huwag kang matakot, Oh lupain, ikaw ay matuwa at magalak; sapagkat ang Panginoon ay gumawa ng dakilang mga bagay. Ayaw kahadlok, Oh yuta, pagmalipayon ug pagmaya; kay si Jehova nagahimo ug dagku nga mga butang. Huwag kayong mangatakot, kayong mga hayop sa parang; sapagkat ang mga pastulan sa ilang ay lumalago, sapagkat ang punong kahoy ay nagbubunga, ang puno ng higos at ang puno ng ubas ay nagbubunga. Ayaw kahadlok, kamong mga mananap sa kapatagan; kay molangbo ang sibsibanan sa kamingawan, kay ang kahoy magadala sa iyang bunga, ang higuera, ug ang balagon sa parras managhatag sa ilang kalig-on. Kayo nga'y mangatuwa, kayong mga anak ng Sion, at mangagalak sa Panginoon ninyong Dios; sapagkat kaniyang ibinibigay sa inyo ang maagang ulan sa tapat na sukat, at kaniyang pinalalagpak ang ulan dahil sa inyo, ang maagang ulan at ang huling ulan, sa unang buwan. Busa, managkalipay kamo, mga anak sa Sion, ug panagmaya kang Jehova nga inyong Dios; tungod kay siya naghatag kaninyo sa nahaunang ulan sa igo gayud, ug iyang pagapaulanon ang ulan alang kaninyo, ang nahaunang ulan, ug ang naulahing ulan sa unang bulan. At ang mga lapag ay mangapupuno ng trigo, at ang mga kamalig ay aapawan ng alak at langis. Ug ang mga salog mangapuno sa trigo, ug ang mga kawa magaawas sa bag-ong vino ug sa lana. At aking isasauli sa inyo ang mga taon na kinain ng balang, ng uod, at ng kuliglig, at ng tipaklong na siyang aking malaking hukbo, na aking sinugo sa gitna ninyo. Ug akong pahaulian alang kaninyo ang mga tuig nga gikaon sa dulon, sa lukton, ug sa ulod nga hantatawo, ug sa ulod nga dangaw-dangaw, ang akong daku nga panon sa mga sundalo nga akong gipadala sa inyong taliwala. At kayo'y magsisikaing sagana, at mangabubusog, at inyong pupurihin ang pangalan ng Panginoon ninyong Dios, na gumawa ng kababalaghan sa inyo; at ang aking bayan ay hindi mapapahiya kailan man. Ug kamo mangaon sa kadagaya ug mangatagbaw, ug managdayeg kamo sa ngalan ni Jehova nga inyong Dios, nga nanalangin sa dakung kahibulongan kaninyo; ug ang akong katawohan dili na gayud pagapakaulawan. At inyong malalaman na ako'y nasa gitna ng Israel, at ako ang Panginoon ninyong Dios, at wala nang iba; at ang aking bayan ay hindi mapapahiya magpakailan man. Ug kamo makaila nga ako anaa sa kinataliwad-an sa Israel, ug nga ako mao si Jehova nga inyong Dios, ug wala nay lain; ug ang akong katawohan dili na gayud pagapakaulawan. At mangyayari pagkatapos, na ibubuhos ko ang aking Espiritu sa lahat ng laman; at ang inyong mga anak na lalake at babae ay manganghuhula, ang inyong mga matanda ay magsisipanaginip ng mga panaginip, ang inyong mga binata ay mangakakakita ng mga pangitain: Ug unya mahitabo sa ulahi, nga igabubo ko ang akong Espiritu ibabaw sa tanang unod; ug ang inyong mga anak nga babaye ug ang inyong mga anak nga lalake managpanagna, ang inyong mga tawong tigulang managdamgo sa mga damgo, ang inyong mga batan-ong lalake makakita sa mga panan-awon; At sa mga lingkod na lalake at babae naman ay ibubuhos ko sa mga araw na yaon ang aking Espiritu. Ug ingon man usab ibabaw sa mga sulogoon nga lalake, ug ibabaw sa mga sulogoong babaye niadtong mga adlawa igabubo ko ang akong Espiritu. At ako'y magpapakita ng mga kababalaghan sa langit at sa lupa, dugo, at apoy, at mga haliging usok. Ug ako magapakita sa mga katingalahan diha sa kalangitan ug sa yuta: ang dugo, ug kalayo, ug ang mga haligi nga aso. Ang araw ay magiging kadiliman, at ang buwan ay dugo, bago dumating ang dakila at kakilakilabot na kaarawan ng Panginoon. Ang adlaw mahimong kangitngitan, ug ang bulan mahimong dugo, sa dili pa moabut ang daku ug makalilisang nga adlaw ni Jehova. At mangyayari na ang sinomang tumawag sa pangalan ng Panginoon ay maliligtas, sapagkat sa bundok ng Sion at sa Jerusalem doroon yaong nangakatanan, gaya ng sinabi ng Panginoon, at sa nangalabi ay yaong mga tinatawag ng Panginoon. Ug mahitabo, nga bisan kinsa nga magatawag sa ngalan ni Jehova pagaluwason; kay didto sa bukid sa Sion ug sa Jerusalem atua kadtong managpakagawas, sumala sa giingon ni Jehova, ug taliwala sa mga salin mao kadtong pagatawgon ni Jehova. Sapagkat, narito, sa mga kaarawang yaon, at sa panahong yaon, pagka aking ibabalik ang mangabihag sa Juda at Jerusalem. Kay, ania karon, niadtong mga adlawa, ug niadtong panahona, sa diha nga bakwion ko ang pagkabinihag sa Juda ug sa Jerusalem, Aking pipisanin ang lahat na bansa, at aking ibababa sila sa libis ni Josaphat; at ako'y makikipagtanggol sa kanila roon dahil sa aking bayan at dahil sa aking manang Israel, na kanilang pinangalat sa mga bansa, at binahagi ang aking lupain, Pagatigumon ko ang tanang mga nasud, ug pagadad-on ko sila ngadto sa walog sa Josafat; ug ipakanaug ko ang hukom kanila didto tungod sa akong katawohan ug tungod sa akong panulondon nga Israel, nga ilang gipatibulaag taliwala sa mga nasud: ug ilang gibahin ang akong yuta, At kanilang pinagsapalaran ang aking bayan, at kanilang ibinigay ang isang batang lalake dahil sa isang patutot, at ipinagbili ang isang batang babae dahil sa alak, upang sila'y mangakainom. Ug gipapalaran nila ang akong katawohan, ug gipabayloan ang usa ka bata nga lalake sa usa ka bigaon, ug ginabaligya ang usa ka dalaga tungod sa vino, aron lamang sila makainum. Oo, at ano kayo sa akin. Oh Tiro, at Sidon, at buong lupain ng Filistia? gagantihin baga ninyo ako? at kung ako'y inyong gantihin, maliksi at madali na aking ibabalik ang inyong kagantihan sa inyong sariling ulo. Oo, ug unsa ba kamo kanako, Oh Tiro, ug Sidon, ug ang tanang kayutaan sa Filistia? mohatag ba kamo kanako sa balus? ug kong kamo mobalus kanako, iuli ko sa madali ug sa matulin ang inyong balus ibabaw sa inyong kaugalingong ulo. Yamang inyong kinuha ang aking pilak at aking ginto, at inyong dinala sa inyong mga templo ang aking mainam at maligayang mga bagay, Sanglit kay inyong gikuha ang akong salapi ug ang akong bulawan, ug gidala ngadto sa inyong mga templo ang akong mga maayo ug hamili nga mga butang, At ipinagbili ang mga anak ng Juda at ang mga anak ng Jerusalem ay inyong ipinagbili sa mga anak ng mga taga Grecia, upang inyong mailayo sa kanilang hangganan; Ug gipamaligya ninyo ang mga anak sa Juda ug ang mga anak sa Jerusalem ngadto sa mga anak nga lalake sa mga Grecianhon, aron nga sila ikapahilayo ninyo sa ilang mga utlanan; Narito, aking pasisiglahin sila sa dako na inyong pinagbilhan sa kanila, at aking ibabalik ang inyong kagantihan sa inyong sariling ulo; Ania karon, sila sugyotan ko gikan sa mga dapit diin sila ibaligya ninyo, ug ipabalik ko ang inyong balus ibabaw sa inyong kaugalingong ulo; At aking ipagbibili ang inyong mga anak na lalake at babae sa kamay ng mga anak ni Juda, at ipagbibili nila sila sa mga tao sa Seba, sa isang bansang malayo: sapagkat sinalita ng Panginoon. Ug akong ibaligya ang inyong mga anak nga lalake ug ang inyong mga anak nga babaye ngadto sa kamot sa mga anak sa Juda, ug sila ipamaligya nila ngadto sa mga tawo sa Seba, ngadto sa usa ka nasud nga halayo kaayo: kay kini gisulti ni Jehova. Itanyag ninyo ito sa mga bansa: mangaghanda kayo ng digma; pasiglahin ninyo ang mga malakas na lalake; magsilapit ang lahat na lalaking mangdidigma, sila'y magsisampa. Ipahibalo ninyo kini taliwala sa mga nasud; pangandam alang sa gubat; pukawa ang kusganong mga tawo; paduola ang tanang mga tawo nga iggugubat, patungasa sila. Gawin ninyong mga tabak ang inyong mga sudsod, at mga sibat ang inyong mga karit: magsabi ang mahina, Ako'y malakas. Salsala nga pinuti ang inyong mga punta sa daro, ug ang inyong mga galab salsala nga mga bangkaw: ug pasultiha ang maluya: Ako makusganon man. Mangagmadali kayo, at magsiparito kayong lahat na bansa sa palibot, at magpipisan kayo: iyong pababain doon ang iyong mga makapangyarihan, Oh Panginoon. Managdali kamo, ug umari, kamong tanang mga nasud nga nanaglibut, ug panagpundok kamo sa inyong kaugalingon sa tingub: didto paadtoa ang imong mga gamhanan, Oh Jehova. Magpakasigla ang mga bansa, at magsisampa sa libis ni Josaphat; sapagkat doo'y uupo ako upang hatulan ang lahat na bansa sa palibot. Ipapukaw sa mga nasud ang ilang kaugalingon, ug patungasa sa walog sa Josafat; kay didto ako molingkod aron sa paghukom sa mga nasud nga nanaglibut. Gamitin ninyo ang karit; sapagkat ang aanihin ay hinog na: kayo'y magsiparito, at magsiyapak; sapagkat ang alilisan ng alak ay puno, ang kamalig ng alak ay inaapawan; sapagkat ang kanilang kasamaan ay malaki. Isakob ninyo ang galab; kay ang alanihon hinog na: umari kamo, giuka ninyo ang pug-anan; kay puno na ang pug-anan; nagaawas ang mga kawa; kay daku kaayo ang ilang pagkadautan. Mga karamihan, mga karamihan sa libis ng pasiya! sapagkat ang kaarawan ng Panginoon ay malapit na sa libis ng pasiya. Mga panon sa katawohan, mga panon sa katawohan atua sa walog sa pagpakanaug sa hukom! kay ang adlaw ni Jehova haduol na sa walog sa pagpakanaug sa hukom. Ang araw at ang buwan ay nagdidilim, at pinipigil ng mga bituin ang kanilang kislap. Mingitngit ang adlaw ug ang bulan, ug ang mga bitoon napadngan sa ilang kahayag. At ang Panginoo'y aangal mula sa Sion, at palalakasin ang kaniyang tinig mula sa Jerusalem; at ang langit at ang lupa ay mangayayanig: ngunit ang Panginoon ay magiging kanlungan sa kaniyang bayan, at katibayan sa mga anak ni Israel. Ug gikan sa Sion si Jehova mopadahunog sa iyang tingog, 7ug mosinggit sa iyang tingog gikan sa Jerusalem; ug ang mga langit ug ang yuta managpangurog: apan si Jehova mahimong dalangpanan sa iyang katawohan, ug usa ka salipdanan alang sa mga anak sa Israel. Sa gayo'y inyong malalaman na ako ang Panginoon ninyong Dios, na tumatahan sa Sion, na aking banal na bundok: kung magkagayo'y magiging banal ang Jerusalem, at hindi na daraan pa sa kaniya ang mga taga ibang lupa. Busa kamo moila nga ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagapuyo sa Sion nga akong bukid nga balaan: unya ang Jerusalem mabalaan, ug didto wala nay dumuloong nga molatas kaniya pag-usab. At mangyayari sa araw na yaon, na ang mga bundok ay tutuluan ng matamis na alak, at ang mga burol ay aagusan ng gatas, at ang lahat na batis ng Juda ay aagusan ng mga tubig; at isang bukal ay babalong sa bahay ng Panginoon, at didiligin ang libis ng Sittim. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang kabukiran magapatulo sa matam-is nga vino, ug ang kabungtoran magapaagay sa gatas, ug ang tanang mga sapa sa Juda magapaagay sa tubig; ug ang usa ka tuburan motungha gikan sa balay ni Jehova, ug tubigan niini ang walog sa Sittim. Ang Egipto ay masisira, at ang Edom ay magiging ilang na sira, dahil sa karahasang ginawa sa mga anak ni Juda, sapagkat sila'y nagbubo ng walang salang dugo sa kanilang lupain. Ang Egipto mahimong awa-aw, ug ang Edom mahimong kamingawan nga biniyaan, tungod sa pagpanlupig nga gibuhat sa mga anak sa Juda, tungod kay giula nila ang dugo nga inocente diha sa ilang yuta. Ngunit ang Juda'y tatahan magpakailan man, at ang Jerusalem ay sa salit saling lahi. Apan ang Juda magapabilin sa walay katapusan, ug ang Jerusalem pagapuy-an gikan sa kaliwatan hangtud sa kaliwatan. Ang mga salita ni Amos, na nasa gitna ng mga pastor sa Tecoa, na nakita niya tungkol sa Israel, nang mga kaarawan ni Uzzia na hari sa Juda, at nang mga kaarawan ni Jeroboam na anak ni Joas na hari sa Israel, na dalawang taon bago lumindol. Ang mga pulong ni Amos, nga usa sa mga magbalantay sa panon sa kahayupan sa Tekoa, nga iyang nakita mahitungod sa Israel sa mga adlaw ni Uzzias, nga hari sa Juda, ug sa mga adlaw ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Joas, nga hari sa Israel, duha ka tuig sa wala pa ang linog. At kaniyang sinabi, Ang Panginoon ay aangal mula sa Sion, at sisigaw ng kaniyang tinig mula sa Jerusalem; at ang mga pastulan ng mga pastor ay mananambitan, at ang taluktok ng Carmelo ay matutuyo. Ug siya miingon: Si Jehova mopadahunog sa iyang tingog gikan sa Sion, ng mopagula sa iyang tingog gikan sa Jerusalem; ug ang mga sibsibanan sa mga magbalantay sa carnero managbangotan, ug ang kinatumyan sa Carmelo magamala. Ganito ang sabi ng Panginoon: Dahil sa tatlong pagsalangsang ng Damasco, oo, dahil sa apat, hindi ko ihihiwalay ang kaparusahan sa kaniya; sapagkat kanilang giniik ang Galaad ng panggiik na bakal. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Damasco, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay gigiukan nila ang Galaad uban sa mga galamiton nga puthaw nga alang sa paggiuk; Ngunit aking susuguin ang isang apoy sa loob ng bahay ni Hazael, at susupukin niyaon ang mga palacio ni Ben-hadad. Apan padad-an ko sa kalayo ang balay ni Hasael, ug kini magalamoy sa mga palacio ni Ben-hadad. At aking iwawasak ang halang ng Damasco, at aking ihihiwalay ang mananahan mula sa libis ng Aven, at siyang humahawak ng cetro mula sa bahay ng Eden; at ang bayan ng Siria ay papasok sa pagkabihag hanggang sa Chir, sabi ng Panginoon. Ug pagabunggoon ko ang trangka sa Damasco, ug pagaputlon ko ang nagapuyo gikan sa walog sa Aven, ug siya nga nagahupot sa cetro pagalukahon ko gikan sa balay sa Eden; ug ang katawohan sa Siria mangabihag ngadto sa Chir, nagaingon si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon: Dahil sa tatlong pagsalangsang ng Gaza, oo, dahil sa apat, hindi ko ihihiwalay ang kaparusahan sa kaniya; sapagkat kanilang dinalang bihag ang buong bayan, upang ibigay sa Edom. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Gaza, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay ilang gibihag ang tibook nga katawohan, aron sa pagtugyan kanila ngadto sa Edom. Ngunit ako'y magsusugo ng isang apoy sa kuta ng Gaza, at susupukin niyaon ang mga palacio niyaon: Apan ibabaw sa mga kuta sa Gaza ipadala ko ang kalayo, ug kini magalamoy sa mga palacio niana. At aking ihihiwalay ang mananahan mula sa Asdod, at siyang humahawak ng cetro mula sa Ascalon; at aking ipipihit ang aking kamay laban sa Ecron, at ang nalabi sa mga Filisteo ay malilipol, sabi ng Panginoong Dios. Ug pagaputlon ko ang nagapuyo gikan sa Asdod, ug siya nga nagahupot sa cetro pagalukahon ko gikan sa Askalon; ug bakyawon ko ang akong kamot batok sa Ecron; ug ang mga salin sa mga Filistehanon mangamatay, nagaingon ang Ginoong Jehova: Ganito ang sabi ng Panginoon: Dahil sa tatlong pagsalangsang ng Tiro, oo, dahil sa apat, hindi ko ihihiwalay ang kaparusahan sa kaniya; sapagkat kanilang ibinigay ang buong bayan sa Edom, at hindi inalaala ang tipan ng pagkakapatiran. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Tiro, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay ilang gitugyan ang tibook nga katawohan sa Edom, ug sila wala mahanumdum sa inigsoonayng pakigsaad sa panagsangga: Ngunit ako'y magsusugo ng isang apoy sa kuta ng Tiro, at susupukin niyaon ang mga palacio niyaon. Apan ibabaw sa kuta sa Tiro ipadala ko ang kalayo, ug kini magalamoy sa mga palacio niana. Ganito ang sabi ng Panginoon: Dahil sa tatlong pagsalangsang ng Edom, oo, dahil sa apat, hindi ko ihihiwalay ang kaparusahan sa kaniya; sapagkat hinabol niya ng tabak ang kaniyang kapatid, at ipinagkait ang buong habag, at ang kaniyang galit ay laging nanglilipol, at taglay niya ang kaniyang poot magpakailan man. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Edom, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay iyang gigukod uban sa pinuti ang iyang igsoon nga lalake, ug gisalikway ang tanang kalooy, ug ang iyang kasilag nagangutngot sa walay hunong, ug siya nagabaton sa iyang kaligutgut sa walay katapusan. Ngunit magsusugo ako ng isang apoy sa Teman, at susupukin niyaon ang mga palacio sa Bozra. Apan ibabaw sa Teman ipadala ko ang kalayo, ug kini magalamoy sa mga palacio sa Bosra. Ganito ang sabi ng Panginoon: Dahil sa tatlong pagsalangsang ng mga anak ni Ammon, oo, dahil sa apat, hindi ko ihihiwalay ang kaparusahan sa kanila; sapagkat kanilang pinaluwa ang bituka ng mga babaing nagdadalang tao sa Galaad, upang kanilang mapalapad ang kanilang hangganan. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa mga anak sa Ammon, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay gipikaspikas nila ang mga babaye nga mabdos sa Galaad, aron lamang padakuon nila ang ilang utlanan: Ngunit aking papagniningasin ang isang apoy sa kuta ng Rabba, at susupukin niyaon ang mga palacio niyaon, na may hiyawan sa kaarawan ng pagbabaka, na may bagyo sa kaarawan ng ipoipo; Apan pasilauban ko sa kalayo ang kuta sa Rabba, ug kini magalamoy sa mga palacio niana, uban ang mga singgit sa adlaw sa gubat, uban ang bagyo sa panahon sa alimpulos. At ang kanilang hari ay papasok sa pagkabihag, siya at ang kaniyang mga prinsipe na magkakasama, sabi ng Panginoon. Ug ang ilang hari mabihag, siya ug ang iyang mga principe sa tingub, nagaingon si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon: Dahil sa tatlong pagsalangsang ng Moab, oo, dahil sa apat, hindi ko ihihiwalay ang kaparusahan sa kaniya; sapagkat kaniyang sinunog ang mga buto ng hari sa Edom na pinapaging apog. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Moab, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay gisunog niya ang mga bukog sa hari sa Edom nga nahimong apog. Ngunit ako'y magsusugo ng isang apoy sa Moab, at susupukin niyaon ang mga palacio ng Cherioth; at ang Moab ay mamamatay na may kaingay, may hiyawan, at may tunog ng pakakak. Apan ibabaw sa Moab ipadala ko ang kalayo, ug kini magalamoy sa mga palacio sa Kiryot; ug ang Moab mamatay uban ang kaguliang, uban ang pagsinggit, ug ang tingog sa trompeta; At aking ihihiwalay ang hukom sa gitna niyaon, at papatayin ko ang lahat na prinsipe niyaon na kasama niya, sabi ng Panginoon. Ug pagaputlon ko ang maghuhukom gikan sa kinataliwad-an niana, ug pagapatyon ko ang tanang mga principe niana uban kaniya, nagaingon si Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon: Dahil sa tatlong pagsalangsang ng Juda, oo, dahil sa apat, hindi ko ihihiwalay ang kaparusahan sa kaniya; sapagkat kanilang itinakuwil ang kautusan ng Panginoon, at hindi iningatan ang kaniyang mga palatuntunan, at iniligaw sila ng kanilang mga pagbubulaan, ayon sa inilakad ng kanilang mga magulang. Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Juda, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay sila nagsalikway sa Kasugoan ni Jehova, ug wala magbantay sa iyang kabalaoran, ug ang ilang kabakakan nakapasayup kanila, nga mao ang ginalaktan sa ilang mga amahan. Ngunit magsusugo ako ng isang apoy sa Juda; at susupukin niyaon ang mga palacio ng Jerusalem. Apan ibabaw sa Juda ipadala ko ang kalayo, ug kini magalamoy sa mga palacio sa Jerusalem. Ganito ang sabi ng Panginoon, Dahil sa tatlong pagsalangsang ng Israel, oo, dahil sa apat, hindi ko ihihiwalay ang kaparusahan sa kaniya; sapagkat kanilang ipinagbili ang matuwid dahil sa pilak, at ang mapagkailangan sa dalawang paang panyapak; Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Israel, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay gibaligya nila ang mga matarung tungod lamang sa salapi, ug ang hangul tungod lamang sa usa ka paris nga Na iniimbot ang alabok sa lupa na nasa ulo ng dukha, at inililiko ang lakad ng maamo: at ang magama ay sumisiping sa isang dalaga, upang lapastanganin ang aking banal na pangalan: Sila nga nangandoy sa abug sa yuta ibabaw sa ulo sa mga kabus, ug nagasalikway sa dalan sa mga maaghup: ug ang tawo ug ang iyang amahan miduol sa maong dalaga, aron sa pagpanamastamas sa akong balaan nga ngalan. At sila'y nangahihiga sa tabi ng lahat na dambana, sa ibabaw ng mga kasuutang sangla; at sa bahay ng kanilang Dios ay nagsisiinom ng alak ng mga multa. Ug sila managhigda sa ilang kaugalingong kiliran sa tagsatagsa ka halaran ibabaw sa mga bisti sa mga kabus nga gipasalig; ug sa balay sa ilang Dios nanag-inum sa vino niadtong gipanagsilpian. Gayon ma'y nililipol ko ang Amorrheo sa harap nila, na ang taas ay gaya ng taas ng mga cedro, at siya'y malakas na gaya ng mga encina; gayon ma'y nilipol ko ang kaniyang bunga sa itaas, at ang kaniyang mga ugat sa ilalim. Bisan pa niana gipatay ko ang Amorehanon sa ilang atubangan, kansang gitas-on ingon sa gitas-on sa mga cedro, ug siya kusganon ingon sa mga kahoy nga encina; ug gilaglag ko pa ang iyang mga bunga gikan sa itaas, ug ang iyang mga gamut gikan sa kinahiladman. Iniahon ko rin kayo sa lupain ng Egipto, at pinatnubayan ko kayong apat na pung taon sa ilang, upang ariin ninyo ang lupain ng Amorrheo. Ingon man usab gikuha ko kamo gikan sa yuta sa Egipto, ug gimandoan ko kamo didto sa kamingawan sulod sa kap-atan ka tuig, aron sa pagpanag-iya sa yuta sa Amorehanon. At nagbangon ako sa inyong mga anak ng mga propeta, at sa inyong mga binata ng mga Nazareo. Di baga gayon, Oh kayong mga anak ng Israel? sabi ng Panginoon. Ug ako nagmatuto sa inyong mga anak nga lalake aron mahimong mga manalagna, ug ang inyong mga batan-ong lalake aron mahimong mga Nazareo. Dili pa ba gayud kini igo, Oh kamo nga mga anak sa Israel? nagaingon si Jehova. Ngunit binigyan ninyo ang mga Nazareo ng alak na maiinom, at inutusan ninyo ang mga propeta, na sinasabi, Huwag kayong manganghuhula. Apan ang mga Nazareo inyong gipainum sa vino, ug nagsugo kamo sa mga manalagna nga nagaingon: Ayaw pagpanagna. Narito, aking huhutukin kayo sa inyong dako, na gaya ng isang karong nahuhutok na puno ng mga bigkis. Ania karon, pamigsaton ko kamo diha sa inyong dapit, ingon nga molagaak ang usa ka carromata nga napuno sa mga lulan nga binugkos. At ang pagtakas ay mapapawi sa matulin; at ang malakas ay hindi makaaasa sa kaniyang kalakasan; ni ang makapangyarihan man ay makapagliligtas sa sarili; Ug ang pagkalagiw mawala gikan sa tawong matulin; ug ang kusganon dili makapalig-on sa iyang kusog; ni makaluwas ang gamhanan sa iyang kaugalingon; Ni makatitindig man siyang humahawak ng busog; at siyang matulin sa paa ay hindi makaliligtas; ni siya mang nakasakay sa kabayo ay makaliligtas: Ni makasukol kadtong nagagamit sa pana; ni makaluwas sa iyang kaugalingon kadtong matulin ug tiil; ni makaluwas sa iyang kaugalingon kadtong nagatungtong sa kabayo; At siya na matapang sa mga makapangyarihan ay tatakas na hubad sa araw na yaon, sabi ng Panginoon. Ug kadtong maisug sa taliwala sa mga kusganon modalagan nga hubo niadtong adlawa, nagaingon si Jehova. Dinggin ninyo ang salitang ito na sinalita ng Panginoon laban sa inyo, Oh mga anak ni Israel, laban sa buong angkan na aking iniahon mula sa lupain ng Egipto, na sinasabi, Pamatia kining pulong nga gipamulong ni Jehova batok kaninyo, Oh mga anak sa Israel, batok sa tibook nga banay nga gikuha ko gikan sa yuta sa Egipto, nga nagaingon: Kayo lamang ang aking nakilala sa lahat ng angkan sa lupa: kayat aking dadalawin sa inyo ang lahat ninyong kasamaan. Kamo lamang ang akong giila sa tanang mga kabanayan sa yuta: busa pagadu-awon ko kamo tungod sa tanan ninyong mga kasal-anan. Makalalakad baga ang dalawa na magkasama, liban na sila'y magkasundo? Magakakuyog ba ang duruha gawas kong sila magakauyon? Uungal baga ang leon sa gubat, kung wala siyang huli? sisigaw baga ang batang leon sa kaniyang yungib, kung wala siyang huling anoman? Mongulob ba diay ang leon didto sa kalasangan, sa diha nga siya walay tukbonon? mouwang ba diay ang batan-ong leon diha sa iyang lungib kong siya wala makasignit? Malalaglag baga ang ibon sa silo sa ibabaw ng lupa, ng walang silo sa kaniya? lulukso baga ang panghuli mula sa lupa, at walang nahuling anoman? Malit-agan ba ang usa ka langgam kong walay paon nga gibutang alang kaniya? moturok ba ang usa ka lit-ag sa yuta ug unya wala gayud ing makuha? Tutunog baga ang pakakak sa bayan, at ang bayan ay hindi manginginig? sasapit baga ang kasamaan sa bayan, at hindi ginawa ng Panginoon? Sulod sa ciudad ang trompeta patingogon ba alang sa gubat, ug ang katawohan dili diay mahadlok? mahulog ba lamang ang kadautan sa usa ka ciudad, ug kini sa dili pagbuot ni Jehova? Tunay na ang Panginoong Dios ay walang gagawin, kundi kaniyang ihahayag ang kaniyang lihim sa kaniyang mga lingkod na mga propeta. Sa pagkamatuod ang Ginoong Jehova dili magbuhat sa bisan unsa, gawas kong ang iyang tinago ipadayag niya sa iyang mga alagad, ang mga manalagna. Ang leon ay umungal, sinong di matatakot? Ang Panginoong Dios ay nagsalita; sinong hindi manghuhula? Ang leon mingulob na; kinsay dili mahadlok? Ang Ginoong Jehova namulong niini; kinsay makahimo nga dili motagna? Ihayag ninyo sa mga palacio sa Asdod, at sa mga palacio sa lupain ng Egipto, at inyong sabihin, Magpipisan kayo sa mga bundok ng Samaria, at inyong masdan kung anong laking ingay ang nandoon, at kung anong pahirap ang nasa gitna niyaon. Imantala ninyo sa mga palacio sa Asdod, ug sa mga palacio sa yuta sa Egipto, ug umingon kamo: Panagtigum kamo sa inyong kaugalingon ibabaw sa kabukiran sa Samaria, ug tan-awa kong unsa ang dagkung kasamok didto, ug kong unsa ang pagdaugdaug sa kinataliwad-an niana. Sapagkat hindi sila marunong magsigawa ng matuwid, sabi ng Panginoon, na nagiimbak ng pangdadahas at pagnanakaw sa kanilang mga palacio. Kay sila dili mahibalo nga mobuhat sa matarung, nagaingon si Jehova, nila nagatipig mga bahandi nga linupigan ug tinulis sulod sa ilang mga palacio. Kayat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Kaaway ay paririto sa palibot ng lupain; at kaniyang ibabagsak ang lakas mo sa iyo, at ang iyong mga palacio ay sasamsaman. Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang kabatok magalibut bisan sa tibook nga yuta; ug kuhaon niya ang imong kalig-on gikan kanimo, ug ang imong mga palacio pagatulison. Ganito ang sabi ng Panginoon: Kung paanong inaagaw ng pastor sa bibig ng leon ang dalawang hita, o ang isang putol ng tainga; gayon ililigtas ang mga anak ni Israel na nangauupo sa Samaria sa sulok ng hiligan, at sa mga sedang colchon ng higaang malaki. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ingon nga ang usa ka magbalantay magasakgaw gikan sa baba sa leon sa duha ka mga paa, kun usa ka gihi sa dalunggan, sa ingon niini pagaluwason ang mga anak sa Israel nga nagapaoraray sa Samaria diha sa nasikohan sa kama, ug ibabaw sa mga unlan nga seda sa usa ka higdaanan. Dinggin ninyo, at patotohanan ninyo laban sa sangbahayan ni Jacob, sabi ng Panginoong Dios, ng Dios ng mga hukbo. Pamati kamo, ug panagsaksi batok sa balay ni Jacob, nagaingon ang Ginoong Jehova, ang Dios sa mga panon. Sapagkat sa araw na aking dadalawin ang mga pagsalangsang ng Israel sa kaniya, aking dadalawin din ang mga dambana ng Beth-el, at ang mga sungay ng dambana ay mahihiwalay, at malalaglag sa lupa. Kay sa adlaw nga pagadu-awon ko ang kalapasan sa Israel ibabaw kaniya, du-awon ko usab ang mga halaran sa Beth-el; ug ang mga sungay sa halaran pagaputlon, ug mangatagak sa yuta. At aking sisirain ang bahay na pangtagginaw na kasabay ng bahay na pangtaginit; at ang mga bahay na garing ay mangawawala, at ang mga malaking bahay ay magkakawakas, sabi ng Panginoon. Ug lumpagon ko ang balay-sa-tingtugnaw uban sa balay-sa-ting-init; ug ang mga balay nga garing mangahanaw, ug ang mga dagkung balay may katapusan, nagaingon si Jehova. Dinggin ninyo ang salitang ito, Oh mga baka ng Basan, na nangasa bundok ng Samaria, na nagsisipighati sa mga dukha, na nagsisigipit sa mga mapagkailangan, na nangagsasabi sa kanilang mga panginoon, Dalhin ninyo rito, at ating inumin. Pamatia kining pulonga, kamong mga vaca sa Basan nga anaa sa bukid sa Samaria, nga nanagdaugdaug sa mga kabus, nga nagapiit sa mga hangul, nga nanag-ingon sa ilang mga agalon: Pagdala, ug manginum kita. Ang Panginoong Dios ay sumumpa sa pamamagitan ng kaniyang kabanalan, na, narito, ang mga kaarawan ay darating sa inyo, na kanilang huhulihin kayo ng mga taga ng bingwit, at ang nalabi sa inyo ay ng mga pamingwit. Ang Ginoong Jehova nanumpa pinaagi sa iyang pagkabalaan, nga, ania karon, ang mga adlaw modangat kaninyo, nga kamo yudyuron nila pinaagi sa mga kau-it, ug ang inyong mga salin pinaagi sa mga taga-sa-isda. At kayo'y magsisilabas sa mga sira, na bawat isa'y tuloytuloy; at kayo'y mangagpapakatapon sa Harmon, sabi ng Panginoon. Ug kamo manggula sa mga lungag sa kuta, ang tagsatagsa magasunod sa usa sa atubangan niya; ug kamo igatambog sa inyong kaugalingon ngadto sa Harmona, nagaingon si Jehova. Magsiparoon kayo sa Beth-el, at magsisalangsang kayo; sa Gilgal, at paramihin ninyo ang pagsalangsang; at inyong dalhin ang inyong mga hain tuwing umaga, at ang inyong mga ikasangpung bahagi tuwing tatlong araw; Pangadto kamo sa Beth-el, ug panaglapas kamo; ngadto sa Gilgal, ug padaghana ang pagpakasala; ug dad-a ang inyong mga halad matag-buntag, ug ang inyong mga ikapulo matag-tolo ka adlaw; At kayo'y mangaghandog ng hain ng pasasalamat na may lebadura, at kayo'y mangaghayag ng kusang mga handog at inyong itanyag; sapagkat ito'y nakalulugod sa inyo, Oh ninyong mga anak ni Israel, sabi ng Panginoong Dios. Ug paghalad usa ka halad-sa-pagpasalamat gikan niadtong may levadura, ug isangyaw ang mga halad-nga-kinabubut-on ug imantala sila: kay kini makapahimuot kaninyo, Oh kamong mga anak sa Israel, nagaingon ang Ginoong Jehova. At binigyan ko naman kayo ng kalinisan ng mga ngipin sa lahat ninyong mga bayan, at kakulangan ng tinapay sa lahat ninyong mga dako; gayon ma'y hindi kayo nanganumbalik sa akin, sabi ng Panginoon. Ug gihatagan ko usab kamo sa kahinlo sa ngipon diha sa tanan ninyong mga ciudad, ug kanihit sa tinapay sa tanan ninyong mga dapit; bisan pa niana kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova. At akin namang pinigil ang ulan sa inyo, nang tatlong buwan na lamang at pagaani na; at aking pinaulan sa isang bayan, at hindi ko pinaulan sa kabilang bayan: isang bahagi ay inulanan, at ang bahagi na hindi inulanan ay natuyo. Ug ingon man usab gipugngan ko ang ulan gikan kaninyo, sa may totolo pa ka bulan hangtud sa ting-ani; ug akong gipaulan sa usa ka ciudad, ug kini wala paulana sa laing ciudad: usa ka bahin nga gipaulanan, ug ang bahin nga gipaulanan wala malaya. Sa gayo'y dalawa o tatlong bayan ay nagsigala sa isang bayan upang magsiinom ng tubig, at hindi nangapawi ang uhaw: gayon ma'y hindi kayo nanganumbalik sa akin, sabi ng Panginoon. Tungod niini duruha kun totolo ka ciudad ang nanagsuroy-suroy ngadto sa usa ka ciudad aron sa pag-inum ug tubig, ug sila wala mangatagbaw: bisan pa niini kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova. Aking sinalot kayo ng pagkalanta at ng amag: ang karamihan ng inyong mga halaman, at ng inyong mga ubasan, at ng inyong mga igusan, at ng inyong mga olibohan ay nilipol ng tipaklong: gayon ma'y hindi kayo nanganumbalik sa akin, sabi ng Panginoon. Gihampak ko kamo sa hulaw ug pangalaya sa kahoy: sa daghanan ninyong mga tanaman, ug sa inyong kaparrasan, ug sa inyong mga kahoyng higuera ug sa inyong mga kahoyng olivo, ang ulod nga dangaw-dangaw maoy naglamoy kanila: bisan pa niana kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova. Aking pinarating sa gitna ninyo ang salot na gaya ng sa Egipto: ang inyong mga binata ay pinatay ko ng tabak, at dinala ko ang inyong mga kabayo; at aking pinaalingasaw ang baho ng inyong kampamento hanggang sa inyong mga butas ng ilong; gayon ma'y hindi kayo nanganumbalik sa akin, sabi ng Panginoon. Gipadad-an ko kamo sa kamatay ingon sa nahitabo sa Egipto: ang inyong mga batan-ong lalake akong gipamatay sa espada, ug gikuha ko ang inyong mga kabayo: ug akong gipasulod ang kabaho sa inyong campo bisan pa nganha sa inyong mga ilong: bisan pa niana, kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova. Aking ibinuwal ang iba sa inyo, gaya nang ibuwal ng Dios ang Sodoma at Gomorra, at kayo'y naging gaya ng dupong na naagaw sa apoy: gayon ma'y hindi kayo nanganumbalik sa akin, sabi ng Panginoon. Akong gilumpag ang mga ciudad sa taliwala ninyo, ingon sa paglumpag sa Dios sa Sodoma ug Gomorra, ug ingon kamo sa mga agipo nga gilanit gikan sa kalayo: bisan pa niana, kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova. Kayat ganito ang gagawin ko sa iyo, Oh Israel; at yamang aking gagawin ito sa iyo, humanda kang salubungin mo ang iyong Dios, Oh Israel. Busa mao kini ang pagabuhaton ko kanimo, Oh Israel; ug tungod kay kini buhaton ko kanimo, pangandam sa pag-atubang sa imong Dios, Oh Israel. Sapagkat, narito, siyang nagaanyo ng mga bundok, at lumilikha ng hangin, at nagpapahayag sa tao kung ano ang kaniyang pagiisip; na nagpapadilim ng umaga, at yumayapak sa mga mataas na dako ng lupa, ang Panginoon, ang Dios ng mga hukbo ay siya niyang pangalan. Kay, ania karon, siya nga nagahimo sa mga bukid, ug nagabuhat sa hangin, ug nagapahayag sa tawo kong unsa ang iyang hunahuna; nga nagabuhat sa kangiub sa kabuntagon, ug nagatunob sa hatag-as nga mga dapit sa yuta, si Jehova, ang Dios sa mga panon, mao man ang iyang ngalan. Dinggin ninyo ang salitang ito na aking itinataghoy sa inyo, Oh sangbahayan ni Israel. Pamatia ninyo kining pulonga nga akong gisugdan batok kaninyo alang sa usa ka pagminatay, Oh balay sa Israel. Ang dalaga ng Israel ay nabuwal; siya'y hindi na magbabangon pa, siya'y nahagis sa kaniyang lupain; walang magbangon sa kaniya. Ang ulay sa Israel napukan; siya dili na makabangon pag-usab: siya ginapukan ngadto sa iyang yuta; walay bisan kinsa nga magabangon kaniya. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoong Dios: Ang bayan na lalabas na isang libo, maiiwang isang daan, at ang lalabas na isang daan ay maiiwang sangpu, sa sangbahayan ni Israel. Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang ciudad nga minggula nga may usa ka libo, mabinlan ug usa ka gatus, ug kadtong minggula nga may usa ka gatus mabinlan ug napulo, sa balay sa Israel. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon sa sangbahayan ni Israel; Hanapin ninyo ako, at kayo'y mangabubuhay; Kay mao kini ang giingon ni Jehova, sa balay sa Israel: Pangitaa ninyo ako ug kamo mangabuhi; Ngunit huwag ninyong hanapin ang Beth-el, ni magsipasok man sa Gilgal, at huwag kayong magsidaan sa Beer-seba: sapagkat walang pagsala ang Gilgal ay papasok sa pagkabihag, at ang Beth-el ay mauuwi sa wala. Apan ayaw pagpangitaa ninyo ang Beth-el, ni mosulod kamo sa Gilgal, ug ayaw pag-agi sa Beer-seba: kay ang Gilgal sa pagkatinuod mabihag, ug ang Beth-el mawagtang. Inyong hanapin ang Panginoon, at kayo'y mangabubuhay; baka siya'y sumigalbong parang apoy sa sangbahayan ni Jose, at supukin yaon, at sa Beth-el ay walang makapapatay niyaon: Pangitaa ninyo si Jehova, ug kamo mangabuhi; aron siya dili mosilaub ingon sa kalayo sa balay ni Jose, ug kini magalamoy, ug walay bisan kinsa nga makapalong niana sa Beth-el. Kayong nagpapaging ajenjo sa kahatulan, at nagwawaksi ng katuwiran sa lupa. Oh, kamo nga maoy nagahimo sa justicia sa kapaitan sa panyawan, ug gisalibay ninyo ang pagkamatarung ngadto sa yuta, Inyong hanapin ang lumikha ng mga Pleyades at ng Orion, at ang lilim ng kamatayan ay pinapaging umaga, pinapagdilim ang araw sa pamamagitan ng gabi; yaong tumatawag sa tubig sa dagat, at nagbubugso ng mga yaon sa ibabaw ng lupa (Panginoon ang siya niyang pangalan); Pangitaa siya nga nagabuhat sa pito ka mga bitoon ug sa Orion, ug maoy nagahimo sa landong sa kamatayon sa pagpakahayag sa kabuntagon, ug nagahimo sa adlaw nga mongiub sa kagabhion; nga nagatawag sa katubigan sa dagat, ug nagabubo kanila ibabaw sa nawong sa yuta (si Jehova mao ang iyang ngalan); Yaong nagdadala ng biglang kabuwalan sa malakas, na anopat ang pagkasira ay dumarating sa katibayan. Nga nagadala sa pagkalaglag nga kalit batok sa kusgan, sa pagkaagi nga ang pagkalaglag modangat batok sa kuta. Kanilang kinapopootan ang nananaway sa pintuang-bayan, at kanilang kinasusuklaman ang nagsasalita ng matuwid. Sila nagadumot kaniya nga nagabadlong didto sa ganghaan, ug ilang gidumtan kadtong nagasulti sa minatarung. Palibhasa ngat inyong niyayapakan ang dukha, at inyong hinihingan siya ng trigo: kayo'y nangagtayo ng mga bahay na batong tinabas, ngunit hindi ninyo tatahanan; kayo'y nangagtanim ng mga maligayang ubasan, ngunit hindi kayo magsisiinom ng alak niyaon. Busa sanglit kay ginayatakan ninyo ang mga kabus, ug nagapahamtang kaniya sa tubo nga trigo: nakatukod kamo sa mga balay nga sinapsapang bato, apan kamo dili makapuyo diha kanila; nagatanum kamo mga matahum nga kaparrasan, apan kamo dili makainum sa vino niana. Sapagkat talastas ko kung gaano karami ang inyong mga pagsalangsang, at kung gaano kalaki ang inyong mga kasalanan: kayong nagsisidalamhati sa ganap, na kinukunan ninyo ng suhol, at inyong inililigaw sa kanilang matuwid ang mapagkailangan sa pintuang-bayan. Kay ako nahibalo sa pagkadaghan nga hilabihan sa inyong mga kalapasan, ug pagkadagku gayud sa inyong mga sala-- kamo nga nagasakit sa mga matarung, kamo nga nagadawat sa hiphip, ug kamo nga nagasalikway sa mga hangul nga anaa sa ganghaan, sa paglaban sa ilang katungod. Kayat siya na mabait ay tatahimik sa panahong yaon; sapagkat masamang panahon. Busa ang masinabuton magpakahilum lamang nianang panahona; kay kana mao ang panahon nga dautan. Magsihanap kayo ng kabutihan, at huwag kasamaan, upang kayo'y mangabuhay; at sa gayo'y ang Panginoon, ang Dios ng mga hukbo, ay sasa inyo, gaya ng inyong sinasabi. Pangitaa ninyo ang maayo, ug dili ang dautan, aron kamo mangabuhi; ug sa ingon niana si Jehova, ang Dios sa mga panon, magauban kaninyo, ingon sa inyong gipamulong. Inyong kapootan ang masama, at ibigin ang mabuti, at kayo'y mangagtatatag ng kahatulan sa pintuang-bayan: marahil ang Panginoon, ang Dios ng mga hukbo ay magiging mapagbiyaya sa nalabi sa Jose. Dumti ang dautan, ug higugmaa ang maayo, ug ipahamutang sa kalig-on ang justicia diha sa ganghaan: basin na lamang si Jehova, ang Dios sa mga panon, malooy sa mga salin ni Jose. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, ng Dios ng mga hukbo, ng Panginoon: Panaghoy ay sa lahat na daan; at sila'y mangagsasabi sa lahat na lansangan, Sa aba! sa aba! at kanilang tatawagin ang mangbubukid sa pananambitan, at ang lahat na bihasa sa pananaghoy sa pagtaghoy. Busa mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa mga panon, ang Ginoo: Ang pagminatay anha sa tanang kadalanan nga halapad; ug sila magaingon diha sa tanang mga dalan: Alaut! alaut! ug tawgon nila ang mga mag-uuma aron managbalata, ug kadtong mga batid nga mobakho aron sa pagminatay. At sa lahat ng ubasan ay magkakaroon ng panaghoy; sapagkat ako'y daraan sa gitna mo, sabi ng Panginoon. Ug diha sa tanang kaparrasan may mga pagbakho; kay ako moagi sa imong taliwala, nagaingon si Jehova. Sa aba ninyo na nangagnanasa ng kaarawan ng Panginoon! bakit ninyo ninanasa ang kaarawan ng Panginoon? kadiliman nga, at hindi kaliwanagan. Alaut kamo nga magatinguha sa adlaw ni Jehova! Ngano man nga buot kamo nga moabut ang adlaw ni Jehova? Ang adlaw ni Jehova kangitngit man, ug dili kahayag. Gaya ng kung ang tao ay tumatakas sa leon, at isang oso ang sumasalubong sa kaniya; o pumapasok sa bahay at ikinakapit ang kaniyang kamay sa pinid, at isang ahas ang tumutuka sa kaniya. Ingon sa usa ka tawo nga mikalagiw gikan sa usa ka leon, ug unya ang usa ka oso mitagbo kaniya; kun miadto sa usa ka balay ug manuko sa iyang kamot sa bungbong, ug usa ka bitin mipaak kaniya. Hindi baga magiging kadiliman ang kaarawan ng Panginoon, at hindi kaliwanagan? na totoong madilim, at walang ningning? Dili ba kangitngitan ang adlaw ni Jehova, ug dili kahayag? dili ba gayud hilabihan nga kangitngitan, ug walay kahayag niana? Aking kinapopootan, aking hinahamak ang inyong mga kapistahan, at hindi ako malulugod sa inyong mga takdang kapulungan. Ako nagaayad, ako nagatamay sa inyong mga fiesta, ug ako dili malipay sa inyong mga maligdong nga pagkatigum. Oo, bagaman inyong ihandog sa akin ang inyong mga handog na susunugin at mga handog na harina, hindi ko tatanggapin; ni akin mang kalulugdan ang mga handog tungkol sa kapayapaan na inyong mga matabang hayop. Oo, bisan pa kong kamo magatanyag kanako sa mga halad-nga-nog, ug sa inyong mga halad-nga-kalan-on ako dili modawat kanila; ni motagad ako sa mga halad-sa-pakigdait sa inyong mga matambok nga hayupan. Ihiwalay mo sa akin ang ingay ng iyong mga awit; sapagkat hindi ko didinggin ang tinig ng iyong mga biola. Ipahilayo ninyo kanako ang kasaba sa inyong mga awit; kay ako dili mamati sa honi nga mananoy sa inyong mga violin. Kundi bumugso ang katarungan na parang tubig, at ang katuwiran na parang malakas na agos. Apan paagay-aya ang justicia sama sa katubigan, ug pasalanapa ang pagkamatarung sama sa usa ka dakung sapa. Nagdala baga kayo sa akin ng mga hain, at ng mga handog sa ilang na apat na pung taon, Oh sangbahayan ni Israel? Nagdala ba kamo kanako sa mga halad ug sa mga halad-nga-kalan-on didto sa kamingawan sa kap-atan ka tuig, Oh balay sa Israel? Oo, inyong pinasan ang tabernakulo ng inyong hari at ang dambana ng inyong mga larawan, ang bituin ng inyong dios, na inyong ginawa para sa inyong sarili. Oo, gipas-an ninyo ang tabernaculo sa inyong hari ug ang sumbanan sa inyong mga larawan, ang bitoon sa inyong dios, nga gibuhat ninyo alang sa inyong kaugalingon. Kayat kayo'y aking papapasukin sa pagkabihag sa dako roon ng Damasco, sabi ng Panginoon, na ang pangala'y Dios ng mga hukbo. Busa ipabihag ko kamo sa unahan pa sa Damasco, nagaingon si Jehova, kansang ngalan mao ang Dios sa mga panon. Sa aba nila na nangagwawalang bahala sa Sion, at nila na mga tiwasay sa bundok ng Samaria, na magigiting na lalake sa mga pangulong bansa, ng mga pinagsasadya ng sangbahayan ni Israel! Alaut sila nga anaa sa kasayon diha sa Sion, ug sila nga nagasalig sa bukid sa Samaria, ang mga dagkung tawo nga pangulo sa mga nasud, nga kanila nanganha ang balay sa Israel! Magsidaan kayo sa Calne, at inyong tingnan; at mula roon ay magsiparoon kayo sa Hamath na malaki; kung magkagayo'y magsibaba kayo sa Gath ng mga Filisteo: magaling baga sila kay sa mga kahariang ito? o malaki baga ang kanilang hangganan kay sa inyong hangganan? Umagi kamo ngadto sa Calne, ug tan-awa; ug gikan didto lumakaw kamo ngadto sa Hamath nga daku; unya lumogsong kamo ngadto sa Gath sa mga Filistehanon: maayo pa ba sila kay niining mga gingharian? kun ang ilang utlanan halapad pa ba kay sa inyong utlanan? Kayong nangaglalayo ng masamang araw at nangagpapalit ng likmuan ng karahasan; Kamo nga nagapahalayo sa dautan nga adlaw, ug nagapaduol sa lingkoranan alang sa pagpanlupig; Na nangahihiga sa mga higaang garing, at nagsisiunat sa kanilang mga hiligan, at nagsisikain ng mga batang tupa na mula sa kawan, at ng mga guya na mula sa gitna ng kulungan; Nga nagahigda sa mga higdaanan nga garing, ug nanaghay-ad sa ilang mga kaugalingon sa ilang mga higdaanan, ug nagakaon sa mga nating carnero gikan sa panon, ug sa mga nating vaca gikan sa taliwala sa toril; Na nagsisiawit ng mga pagayongayong awit sa tinig ng biola; na nagsisikatha sa ganang kanilang sarili ng mga panugtog ng tugtugin, na gaya ni David; Nga nagaawit sa mga alawiton nga walay hinungdan dinuyogan sa honi sa violin, ug nagamugna alang sa ilang kaugalingon mga tulonggon sa musica, sama ni David; Na nagsisiinom ng alak sa mga mankok, at nagsisipagpahid ng mga mainam na pabango; ngunit hindi nangahahapis sa pagdadalamhati ng Jose. Nga nagainum sa vino diha sa mga tagayan, ug nanihog sa ilang kaugalingon sa mga piniling igdidihog; apan sila wala masubo tungod sa mga kasakit ni Jose. Sila nga ngayo'y magsisiyaong bihag na kasama ng unang nagsiyaong bihag, at ang kasayahan nila na nagsisihiga ay mapaparam. Busa sila karon pagabihagon uban sa unang gibihag; ug ang panaghudyaga niadtong nanaghay-ad sa higdaanan moagi lamang. Ang Panginoong Dios ay sumumpa sa kaniyang sarili, sabi ng Panginoon, ng Dios ng mga hukbo: Aking kinayayamutan ang karilagan ng Jacob, at aking kinapopootan ang kaniyang mga palacio; kayat aking ibibigay ang bayan sangpu ng lahat na nandoon. Ang Ginoong Jehova nagapanumpa pinaagi sa iyang kaugalingon, nga nagaingon si Jehova, ang Dios sa mga panon: Ako nagaayad sa kahalangdon ni Jacob, ug nagadumot sa iyang mga palacio; tungod niini itugyan ko ang ciudad uban ang tanang butang nga anaa niana. At mangyayari, kung may matirang sangpung tao sa isang bahay, na pawang mangamamatay. Ug mahitabo, kong adunay mahabilin nga napulo ka tawo sa usa ka balay, mangamatay sila. At pagka itataas siya ng amain, sa makatuwid baga'y ng sumusunog sa kaniya, upang ilabas ang mga buto sa bahay, at sasabihin doon sa nasa pinakaloob ng bahagi ng bahay, May kasama ka pa bagang sinoman? at kaniyang sasabihin: Wala; kung magkagayo'y kaniyang sasabihin: Tumahimik ka; sapagkat hindi natin mababanggit ang pangalan ng Panginoon. Ug sa diha nga ang uyoan sa usa ka tawo magakuha kaniya, bisan siya nga magasunog kaniya, sa pagkuha sa mga bukog gawas sa balay, ug moingon kaniya nga anaa sa kinasuloran nga mga bahin sa balay: Aduna bay kauban ikaw? Ug siya moingon: Wala; unya siya moingon: Humilom ka; kay dili kita makahisgot sa ngalan ni Jehova. Sapagkat narito, naguutos ang Panginoon, at ang malaking bahay ay magkakasira, at ang munting bahay ay magkakabutas. Kay, ania karon, si Jehova nagasugo, ug ang dakung balay pagagun-obon sa hingpit, ug ang mga magagmayng balay, pagapalikion. Tatakbo baga ang mga kabayo sa malaking bato? magaararo baga roon ang sino man sa pamamagitan ng mga toro? inyo ngang ginagawang kapaitan ang katarungan, at ajenjo ang bunga ng katuwiran, Modalagan ba ang mga kabayo ibabaw sa bato? aduna bay modaro didto uban sa mga vaca? sanglit gihimo man ninyo nga apdo ang justicia, ug ang bunga sa pagkamatarung gihimo nga panyawan; Kayong nangagagalak sa isang bagay na walang kabuluhan na nangagsasabi; Di baga kami ay nagtaglay para sa amin ng mga sungay sa pamamagitan ng aming sariling kalakasan? Kamo nga nagakalipay sa butang nga kawang lamang, nga nagaingon: Wala ba kita makakuha ug mga sungay gikan sa kaugalingon tang kusog? Sapagkat, narito, aking ititindig laban sa inyo ang isang bansa, Oh sangbahayan ni Israel, sabi ng Panginoon, ng Dios ng mga hukbo; at kanilang pagdadalamhatiin kayo mula sa pasukan sa Hamath hanggang sa batis ng Araba. Kay, ania karon, ako magapatindog usa ka nasud batok kaninyo, Oh balay sa Israel, nagaingon si Jehova, ang Dios sa mga panon; ug sila magasakit kaninyo gikan sa inyong pagsulod sa Hamath hangtud sa sapa sa Arabah. Ganito nagpakita sa akin ang Panginoong Dios: at, narito, siya'y lumikha ng mga balang sa pasimula ng huling pagsibol ng suwi; at, narito, na siyang huling suwi pagkatapos ng mga gapas para sa hari. Mao kini ang gipakita sa Ginoong Jehova kanako; ug, ania karon, gihimo niya ang mga panon sa dulon sa misugod pagtubo ang naulahing pagpanurok; ug, ania karon, mao kadto ang ulahing pagpanurok sa human ang mga pagpanggalab sa hari. At nangyari, na nang kanilang matapos makain ang pananim sa lupain, akin ngang sinabi, Oh Panginoong Dios, isinasamo ko sa iyo, na magpatawad ka: paanong tatayo ang Jacob? sapagkat siya'y maliit. Ug nahitabo, sa diha nga sila nakatapus na sa pagpangaon sa mga balili sa yuta, unya ako miingon: Oh Ginoong Jehova, pasayloa, nagapakilooy ako kanimo; unsaon pagtindog ni Jacob? kay siya nagamay man. Ang Panginoo'y nagsisi tungkol dito, Hindi mangyayari, sabi ng Panginoon. Si Jehova nagbasul mahitungod niini: Dili kini mahitabo, nagaingon si Jehova. Ganito nagpakita sa akin ang Panginoong Dios: at, narito, ang Panginoong Dios ay tumawag, upang humatol sa pamamagitan ng apoy; at sinupok ang malaking kalaliman, at susupukin sana ang lupain. Mao kini ang gipakita kanako sa Ginoong Jehova: ug, ania karon, ang Ginoong Jehova nagtawag sa pagpakig-away pinaagi sa kalayo; ug kini naglamoy sa dakung kahiladman, ug lamyon unta ang yuta. Nang magkagayo'y sinabi ko, Oh Panginoong Dios, itigil mo, isinasamo ko sa iyo: paanong makatatayo ang Jacob? sapagkat siya'y maliit. Unya miingon ako: Oh Ginoong Jehova, hunong una, nagapakilooy ako kanimo: unsaon pagpakatindog ni Jacob? kay siya nagamay man. Ang Panginoo'y nagsisi tungkol dito: Ito'y hindi rin mangyayari, sabi ng Panginoong Dios. Si Jehova nagbasul mahitungod niini: Kini usab dili mahitabo, miingon ang Ginoong Jehova. Ganito siya nagpakita sa akin: at, narito, ang Panginoon ay nakatayo sa tabi ng isang kuta na ang pagkayari ay ayon sa pabatong tingga, na may pabatong tingga sa kaniyang kamay. Mao kini ang iyang gipakita kanako: ug, ania karon, ang Ginoo mitindog tupad sa usa ka kuta nga binuhat pinaagi sa usa ka tunton, ug nagabitibit siya sa usa ka tunton. At sinabi ng Panginoon sa akin, Amos, anong iyong nakikita? At aking sinabi, Isang pabatong tingga. Nang magkagayo'y sinabi ng Panginoon, Narito, ako'y maglalagay ng pabatong tingga sa gitna ng aking bayang Israel; hindi na ako magdadaan pa sa kanila; Ug si Jehova miingon kanako: Amos, unsay nakita mo? Ug ako miingon: Usa ka tunton. Unya miingon ang Ginoo: ania karon, ako magapahamutang usa ka tunton sa taliwala sa akong katawohan nga Israel; ako dili na gayud moagi kanila pag-usab; At ang mga mataas na dako ng Isaac ay magiging sira, at ang mga santuario ng Israel ay mangahahandusay na wasak; at ako'y babangon na may tabak laban sa sangbahayan ni Jeroboam. Ug ang hatag-as nga mga dapit ni Isaac mahimong kamingawan, ug ang mga balaang puloy-anan sa Israel pagawagtangon; ug ako motindog batok sa balay ni Jeroboam uban ang usa ka espada. Nang magkagayo'y nagsugo si Amasias na saserdote sa Beth-el kay Jeroboam na hari sa Israel, na nagsasabi, Si Amos ay nagbanta laban sa iyo sa gitna ng sangbahayan ni Israel: hindi mababata ng lupain ang lahat niyang mga salita. Unya si Amasias, ang sacerdote sa Beth-el nagpadala usa ka sinugo kang Jeroboam, hari sa Israel, nga nagaingon: Si Amos nakigsabut batok kanimo sa taliwala sa balay sa Israel: ang yuta dili makahimo sa pagdala sa tanan niyang mga pulong. Sapagkat ganito ang sabi ni Amos, Si Jeroboam ay mamamatay sa pamamagitan ng tabak, at ang Israel ay walang pagsalang dadalhing bihag mula sa kaniyang lupain. Kay mao kini ang giingon ni Amos: Si Jeroboam mamatay pinaagi sa espada, ug ang Israel sa pagkatinuod pagabihagon ngadto sa gawas sa iyang yuta. Sinabi rin ni Amasias kay Amos, Oh ikaw na tagakita, yumaon ka, at tumakas ka sa lupain ng Juda, at doo'y kumain ka ng tinapay, at manghula ka roon: Ingon man usab si Amasias miingon kang Amos: Oh ikaw nga Manalagna, lumakaw ka, kalagiw ngadto sa yuta sa Juda, ug didto kumaon ka sa tinapay, ug panagna didto: Ngunit huwag ka nang manghula pa sa Beth-el: sapagkat siyang santuario ng hari, at siyang bahay-hari. Apan ayaw na panagna pag-usab sa Beth-el; kay kini mao ang balaan nga puloy-anan sa hari, ug kini mao ang balay nga harianon. Nang magkagayo'y sumagot si Amos, at nagsabi kay Amasias, Ako'y hindi propeta, o anak man ng propeta; kundi ako'y pastor, at manggagawa sa mga puno ng sikomoro: Unya mitubag si Amos, ug miingon kang Amasias: Ako dili manalagna, ni anak nga lalake sa manalagna ako; ako hinoon bakero, ug usa ka magaatiman sa mga kahoyng sicomoro: At kinuha ako ng Panginoon mula sa pagsunod sa kawan, at sinabi ng Panginoon sa akin, Ikaw ay yumaon, manghula ka sa aking bayang Israel. Ug gikuha ako ni Jehova gikan sa pagka-magbalantay sa panon sa kahayupan, ug si Jehova miingon kanako: Lakaw, panagna sa akong katawohan nga Israel. Kayat ngayo'y dinggin mo ang salita ng Panginoon, Iyong sinasabi, Huwag kang manghula laban sa Israel, at huwag mong ihulog ang iyong salita laban sa sangbahayan ni Isaac: Busa karon mamati ka sa pulong ni Jehova: Ikaw nagaingon: Ayaw panagna batok sa Israel, ug ayaw pagtagaka ang imong pulong batok sa balay ni Isaac; Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Ang iyong asawa ay magiging patutot sa bayan, at ang iyong mga anak na lalake at babae ay mangabubuwal sa pamamagitan ng tabak, at ang iyong lupain ay mababahagi sa pamamagitan ng pising panukat; at ikaw ay mamamatay sa isang lupaing marumi, at ang Israel ay walang pagsalang dadalhing bihag mula sa kaniyang lupain. Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ang imong asawa mahimong bigaon diha sa ciudad, ug ang imong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye mangapukan pinaagi sa espada, ug ang ang imong yuta pagabahinon pinaagi sa latid; ug ikaw sa imong kaugalingon mamatay sa yuta nga mahugaw, ug ang Israel sa pagkatinuod bihagon ngadto sa gawas sa iyang yuta. Ganito nagpakita ang Panginoong Dios sa akin: at, narito, ang isang bakol ng bunga ng taginit. Busa ang Ginoong Jehova nagpakita kanako: ug, ania karon, usa ka bukag sa mga bunga sa ting-init. At kaniyang sinabi, Amos, anong iyong nakikita? At aking sinabi, Isang bakol ng bunga ng taginit. Nang magkagayo'y sinabi ng Panginoon sa akin, Ang wakas ay dumating sa aking bayang Israel; hindi na ako daraan pa uli sa kanila. Ug siya miingon: Amos, unsay nakita mo? Ug miingon ako: Ang usa ka bukag nga bunga sa ting-init. Unya miingon si Jehova kanako: Ang katapusan miabut na sa akong katawohan nga Israel; ako dili na moagi kanila pag-usab. At ang mga awit sa templo ay magiging mga pananambitan sa araw na yaon, sabi ng Panginoong Dios: ang mga bangkay ay magiging marami; sa bawat dako ay tahimik silang itatapon. Ug ang mga awit sa templo mahimong mga pagbakho niadtong adlawa, nagaingon ang Ginoong Jehova: ang mga minatay madaghan; sa tanang dapit sila igasalibay sa hilum. Pakinggan ninyo ito, Oh kayong nananakmal ng mapagkailangan, at inyong pinagkukulang ang dukha sa lupain, Pamatia kini, Oh kamo nga molamoy sa mga hangul, ug magalugpit sa mga kabus sa yuta, Na sinasabi, Kailan daraan ang bagong buwan, upang tayo'y makapagbili ng gugulayin at ang sabbath, upang ating mailabas ang trigo? na gawing munti ang efa, at malaki ang siklo, at gumawa ng karayaan sa magdarayang timbangan; Nga magaingon: Kanus-a pa ba mohimatayon ang bag-ong bulan, aron kita makabaligya ug trigo? ug ang adlaw nga igpapahulay, aron ikabaligya nato ang trigo, aron madiyutay ang epha, ug madaku ang siclo, ug aron makalimbong kita pinaagi sa mga timbangan nga limbongan; Upang ating mabili ng pilak ang dukha, at ng dalawang paang panyapak ang mapagkailangan, at maipagbili ang pinagbithayan sa trigo. Aron ang mga kabus mapalit nato sa salapi, ug ang mga hangul mabugtian sa usa ka paris nga sapin, ug ikabaligya ang mga biniyaang bahin sa trigo? Ang Panginoon ay sumumpa alangalang sa karilagan ng Jacob, Tunay na hindi ko kalilimutan kailan man ang alin man sa kanilang mga gawa. Si Jehova nanumpa tungod sa kahalangdon ni Jacob: Sa pagkatinuod ako dili gayud malimot sa bisan unsa sa ilang mga buhat. Hindi baga manginginig ang lupain dahil dito, at mananaghoy ang bawat tumatahan doon? oo, sasampang buo na gaya ng Ilog; at mababagabag at lulubog uli, gaya ng Ilog ng Egipto. Dili ba mokurog ang yuta tungod niini, ug magaguol ang tanan nga makapuyo didto? oo, siya motubo sa tibook nga maingon sa Suba; ug kini magubot ug mohubas pag-usab, ingon sa Suba sa Egipto. At mangyayari sa araw na yaon, sabi ng Panginoong Dios, na aking palulubugin ang araw sa katanghaliang tapat, at aking padidilimin ang lupa sa maliwanag na araw. Ug mahitabo niadtong adlawa, nagaingon ang Ginoong Jehova: Ang adlaw akong pasalupon sa kaudtohon, ug akong pangitngitan ang yuta sa matin-aw nga adlaw. At aking papalitan ng panaghoy ang inyong mga kapistahan, at taghoy ang lahat ninyong awit; at ako'y maglalagay ng kayong magaspang sa lahat na balakang, at kakalbuhan sa bawat ulo; at aking gagawing gaya ng pagtaghoy sa isang bugtong na anak, at ang wakas niyaon ay gaya ng mapanglaw na araw. Ug ang inyong mga kombira akong himoon nga pagbangotan, ug ang tanan ninyong mga awit himoon ko nga mga pagminatay; ug dad-an ko ug saput nga sako ang tanan ninyong mga hawak, ug kaupaw ang tagsatagsa ka ulo; ug himoon ko kini nga ingon sa kaguol sa kamatayon alang sa anak nga bugtong, ug ang katapusan niana sama sa usa ka adlaw nga mapait. Narito, ang mga araw ay dumarating, sabi ng Panginoong Dios, na ako'y magpapasapit ng kagutom sa lupain, hindi kagutom sa tinapay, o kauhawan man dahil sa tubig, kundi sa pagkarinig ng mga salita ng Panginoon. Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon ang Ginoong Jehova, nga diha sa yuta ipadala ko ang kagutmanan, dili kagutmanan sa tinapay, ni sa kauhaw sa tubig; hinonoa kagutmanan sa pagpatalinghug sa mga pulong ni Jehova. At sila'y magsisilaboy sa dagat at dagat, at mula sa hilagaan hanggang sa silanganan; sila'y magsisitakbo ng paroot parito upang hanapin ang salita ng Panginoon, at hindi masusumpungan. Ug sila magalaroylaroy gikan sa usang dagat ngadto sa laing dagat, ug gikan sa amihanan bisan pa ngadto sa timogan; sila manalagan ngadto-nganhi aron sa pagpangita sa pulong ni Jehova, ug sila dili makakaplag niini. Sa araw na yaon ay manglulupaypay sa uhaw ang mga magandang dalaga at ang mga binata. Niadtong adlawa ang maanyag nga mga ulay ug ang batan-ong mga lalake mangaluya tungod sa kauhaw. Silang nagsisisumpa sa pamamagitan ng kasalanan ng Samaria, at nagsasabi, Buhay ang Dios mo, Oh Dan; at, Buhay ang daan ng Beer-seba; sila'y mangabubuwal, at kailan may hindi na mangakababangon. Sila nga manumpa tungod sa sala sa Samaria, ug magaingon: Ingon nga ang imong Dios, Oh Dan, buhi; ug; Ingon nga ang batasan sa Beer-seba buhi; sila mangapukan, ug dili na gayud makabangon pag-usab. Aking nakita ang Panginoon na nakatayo sa tabi ng dambana: at kaniyang sinabi, Hampasin mo ang mga kapitel, upang ang mga tungtungan ay mauga; at mangagkaputolputol sa ulo nilang lahat; at aking papatayin ng tabak ang huli sa kanila: walang makatatakas sinoman sa kanila, at walang makatatanang sinoman sa kanila. Nakita ko ang Ginoo nga nagatindog tupad sa halaran: ug siya miingon: Hampaka ang mga ulo-ulo sa mga haligi sa pultahan, aron ang mga tukmaan sa ganghaan mokurog; ug dugmoka sila sa ulo nilang tanan; ug akong patyon pinaagi sa espada ang kinatapusan nila: didto walay usa kanila nga makakalagiw, ug didto walay usa kanila nga makagawas. Bagaman sila'y humukay hanggang sa Sheol, mula roo'y kukunin sila ng aking kamay; at bagaman sila'y sumampa hanggang sa langit, mula roo'y ibababa ko sila. Bisan sila magakalot ngadto sa Sheol, gikan didto kuhaon sila sa akong kamot; ug bisan sila mokatkat ngadto sa langit, gikan didto yudyoron ko sila. At bagaman sila'y magsipagtago sa taluktok ng Carmelo, aking hahanapin at kukunin sila mula roon; at bagaman sila'y magsikubli sa aking paningin sa gitna ng dagat, mula roo'y uutusan ko ang ahas, at tutukain niyaon sila. Bisan pa sila magtago sa ilang kaugalingon didto sa kinatumyan sa Carmelo, pangitaon ko sila, ug kuhaon ko sila gikan didto; ug bisan pa sila tagoon gikan sa akong pagtan-aw sa ilalum sa dagat, didto sugoon ko ang tagiwalo, ug siya magapaak kanila. At bagaman sila'y magsipasok sa pagkabihag sa harap ng kanilang mga kaaway, mula roon ay aking uutusan ang tabak, at papatayin niyaon sila: at aking itititig ang aking mga mata sa kanila sa ikasasama, at hindi sa ikabubuti. Ug bisan pa sila moadto sa pagkabinihag sa atubangan sa ilang mga kaaway, didto sugoon ko ang espada, ug kini maoy mopatay kanila: ug itutok ko kanila ang akong mga mata alang sa kadautan, ug dili alang sa kaayohan. Sapagkat ang Panginoon, ang Dios ng mga hukbo, ay siyang humihipo ng lupain at natutunaw, at lahat na nagsisitahan doon ay magsisitangis; at babangong samasama na gaya ng Ilog, at lulubog uli, na gaya ng Ilog ng Egipto; Kay ang Ginoo, si Jehova sa mga panon, mao ang mohikap sa yuta ug kini mamatunaw, ug ang tanan nga nagapuyo didto managbalata; ug kana motubo nga tibook ingon sa Suba, ug mohubas pag-usab, sama sa Suba sa Egipto: Siya na gumawa ng kaniyang mga silid sa langit, at kumatha ng kaniyang balantok sa lupa; siya na tumatawag ng tubig sa dagat at ibinubugso sa ibabaw ng lupa; Panginoon ang kaniyang pangalan. Kini mao ang nagatukod sa iyang mga lawak sa kalangitan, ug nagtarok sa iyang malig-ong balay sa yuta; siya nga nagatawag sa tubig sa dagat, ug nagabubo kanila sa nawong sa yuta; si Jehova mao ang iyang ngalan. Di baga kayo'y parang mga anak ng mga taga Etiopia sa akin, Oh mga anak ni Israel? sabi ng Panginoon. Hindi ko baga pinasampa ang Israel mula sa lupain ng Egipto, at ang mga Filisteo, ay mula sa Caphtor, at ang mga taga Siria ay sa Chir? Dili ba kamo ingon sa mga anak sa mga Etiopiahanon alang kanako, Oh mga anak sa Israel? nagaingon si Jehova. Wala ba nako kuhaa ang Israel gikan sa yuta sa Egipto, ug ang mga Filistehanon gikan sa Caphtor, ug ang mga Asiriahanon gikan sa Chir? Narito, ang mga mata ng Panginoong Dios ay nasa makasalanang kaharian, at aking ipapahamak mula sa ibabaw ng lupa; liban na hindi ko lubos na ipapahamak ang sangbahayan ni Jacob, sabi ng Panginoon. Ania karon, ang mga mata sa Ginoong Jehova anaa sa makasasalang gingharian, ug laglagon ko nga mapanas kana sa nawong sa yuta; gawas sa tibook balay ni Jacob nga dili ko laglagon pagtibawas, nagaingon si Jehova. Sapagkat, narito, ako'y maguutos, at aking sasalain ang sangbahayan ni Israel sa gitna ng lahat na bansa, gaya ng trigo na nabithay sa isang bithay, gayon ma'y hindi malalaglag sa lupa ang pinakamaliit na butil. Kay, ania karon, ako magasugo, ug ayagon ko ang balay sa Israel taliwala sa tanang mga nasud, ingon sa mga lugas nga pagaayagon sa ayagan, apan walay bisan usa ka lugas nga bugas nga matagak sa yuta, Lahat na makasalanan sa aking bayan ay mangamamatay sa pamamagitan ng tabak, na nangagsasabi, Ang kasamaan ay hindi aabot sa atin o mauuna man sa atin. Ang tanang mga makasasala sa akong katawohan mangamatay pinaagi sa espada, nga magaingon: Ang dautan dili makaapas ni makahibalag kanato. Sa araw na yaon ay ibabangon ko ang tabernakulo ni David na buwal, at tatakpan ko ang mga sira niyaon; at ibabangon ko ang mga guho niyaon, at aking itatayo na gaya ng mga araw ng una; Niadtong adlawa akong patindogon ang tabernaculo ni David nga napukan, ug tapakan ang mga nangatumpag niini; ug akong bangonon ang iyang mga kuta nga nangagun-ob, ug tukoron ko kini ingon sa karaang mga adlaw; Upang kanilang ariin ang nalabi sa Edom, at ang lahat na bansa na mga tinatawag sa aking pangalan, sabi ng Panginoon na gumagawa nito, Aron sila makapanag-iya sa salin sa Edom, ug sa tanang mga nasud nga ginatawag sa akong ngalan, nagaingon si Jehova nga nagahimo niini. Narito, ang mga kaarawan ay dumarating, sabi ng Panginoon, na aabutan ng mangaararo ang mangaani, at ng mamimisa ng ubas ang magtatanim ng binhi; at ang mga bundok ay papatak ng matamis na alak, at lahat na burol ay mangatutunaw. Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, nga ang magdadaro makaapas sa mag-aani, ug ang manggigiuk sa mga parras, makaapas kaniya nga nagasabud sa binhi; ug mga bukid magapatulo sa matam-is nga vino, ug ang tanang bungtod mangatunaw. At akin uling ibabalik ang nangabihag sa aking bayang Israel, at kanilang itatayo ang mga wasak na bayan, at tatahanan nila; at sila'y mangaguubasan, at magsisiinom ng alak niyaon; magsisigawa rin sila ng mga halamanan, at magsisikain ng bunga ng mga yaon. Ug akong bawion ang akong katawohan nga Israel gikan sa pagkabinihag, ug tukoron nila ang guba nga mga ciudad, ug pagapuy-an nila kini; ug sila magatanum mga kaparrasan, ug magainum sa vino niana; sila usab magabuhat mga tanaman, ug magakaon sa bunga niana. Ang pangitain ni Obadias. Ganito ang sabi ng Panginoong Dios tungkol sa Edom, Kami ay nakarinig ng mga balita na mula sa Panginoon, at isang sugo ay sinugo sa mga bansa, na nagsasabi, Magsibangon kayo, at tayo'y mangagtindig laban sa kaniya sa pakikipagbaka. Ang panan-awon ni Abdias. Kini mao ang giingon sa Ginoong Jehova mahatungod sa Edom: Kami nakabati mga balita gikan kang Jehova, ug usa ka sinugo gipadala sa taliwala sa mga nasud, nga nagaingon: Manindog kamo, ug manindog kita sa pagpakiggubat batok kaniya. Narito, ginawa kitang maliit sa mga bansa: ikaw ay lubhang hinamak. Ania karon, gihimo ko ikaw nga diyutay sa taliwala sa mga nasud: ikaw ginatamay sa hilabihan gayud. Dinaya ka ng kapalaluan ng iyong puso, Oh ikaw na tumatahan sa mga bitak ng bato, na ang tahanan ay matayog; na nagsasabi sa kaniyang puso, Sinong magbababa sa akin sa lupa? Ang pagpalabilabi sa imong kasing-kasing naglimbong kanimo, Oh ikaw nga nagpuyo sa mga liki sa pangpang, kang kansang puloy-anan atua sa itaas; nga nagaingon sa sulod sa iyang kasing-kasing: Kinsa ba ang makapahulog kanako ngadto sa yuta? Bagaman ikaw ay pailanglang sa itaas na parang aguila, at bagaman ang iyong pugad ay malagay sa gitna ng mga bituin, aking ibababa ka mula roon, sabi ng Panginoon. Bisan ikaw nagabatog sa kahitas-an ingon sa agila, ug bisan ang imong salag igapahamutang sa taliwala sa mga bitoon, gikan diha hulogon ko ikaw, nagaingon si Jehova. Kung ang mga magnanakaw ay nagsiparoon sa iyo, kung mga mangloloob sa gabi (paano kang nahiwalay!) di baga sila sana'y nangagnakaw hanggang sa sila'y nangagkaroon ng sapat? kung mga mamimitas ng ubas ay nagsiparoon sa iyo, di baga sila sana'y nangagiwan ng laglag na ubas? Kong ang mga kawatan ming-anha kanimo, kong ang mga tulisan sa kagabhion (daw unsa ang imong pagkalaglag!), dili ba sila mangawat lamang hangtud nga sila adunay igo alang kanila? kong ang mga magpupopo sa parras ming-abut kanimo, dili ba nila biyaan ang halagdawon nga mga ubas? Paano nasiyasat ang mga bagay ng Esau! paano nasumpungan ang kaniyang mga kayamanang natago! Giunsa ang pagsusi sa mga butang ni Esau! giunsa ang pagpangita sa iyang mga tinipigan nga bahandi! Lahat na lalake na iyong kaalam ay dinala ka sa iyong lakad, hanggang sa hangganan: ang mga lalake na nangasa kapayapaan sa iyo ay dinaya ka, at nanaig laban sa iyo; silang nagsisikain ng iyong tinapay ay naglagay ng silo sa ilalim mo: walang paguunawa sa kaniya. Ang tanang mga tawo nga sakup sa panagsangga nga imong gipangulohan maoy naghatud kanimo sa imong gipadulngan, bisan pa hangtud sa utlanan: ang mga tawo nga diha sa pakigdait uban kanimo nanaglimbong kanimo, ug nakadaug batok kanimo; sila nga nagaingon sa imong tinapay nanagbutang ug lit-ag sa ilalum nimo: walay salabutan diha kaniya. Di ko baga lilipulin sa araw na yaon, sabi ng Panginoon, ang mga pantas na tao sa Edom, at papawiin ang unawa sa bundok ng Esau? Niadtong adlawa, miingon si Jehova: Dili ba laglagon ko ang mga tawo nga makinaadmanon sa Edom, ug ang mga tawo nga masinabuton dili ba laglagon ko sa bukid ni Esau? At ang iyong mga makapangyarihang tao, Oh Teman, ay manglulupaypay, palibhasa'y bawat isa'y mahihiwalay sa bundok ng Esau sa pamamagitan ng patayan. Ug ang imong mga gamhanang tawo, Oh Teman, mangaluya sa kahadlok, sa tuyo nga ang tagsatagsa pagaputlon gikan sa bukid ni Esau pinaagi sa pagpamatay. Dahil sa karahasan na ginawa sa iyong kapatid na Jacob ay kahihiyan ang tatakip sa iyo, at ikaw ay mahihiwalay magpakailan man. Tungod sa pagpanlupig nga imong gihimo sa imong igsoon nga si Jacob, ang kaulaw magatabon kanimo, ug ikaw pagaputlon sa walay katapusan. Nang araw na ikaw ay tumayo sa kabilang dako, nang araw na dalhin ng mga taga ibang bayan ang kaniyang kayamanan, at magsipasok ang mga mangingibang bayan sa kaniyang mga pintuang-bayan at pagsapalaran ang Jerusalem, ikaw man ay naging gaya ng isa sa kanila. Sa adlaw nga ikaw mitindog sa pikas nga daplin, sa adlaw nga ang iyang katigayonan gidala sa mga dumuloong, ug ang mga lumalangyaw mingsulod sa iyang mga ganghaan, ug nanagpapalad mahitungod sa Jerusalem, bisan pa ikaw sama sa usa usab kanila. Huwag ka ngang magmasid sa araw ng iyong kapatid sa kaarawan ng kaniyang kasakunaan, at huwag mong ikagalak ang mga anak ni Juda sa kaarawan ng kanilang pagkabuwal; ni magsalita mang may kapalaluan sa kaarawan ng pagkahapis. Apan ayaw pagtan-aw lamang sa adlaw sa imong igsoon diha sa adlaw sa iyang kadaut, ug ayaw pagmalipayon mahitungod sa mga anak sa Juda sa adlaw sa ilang pagkalaglag: ni magsulti ka nga mapahitas-on sa adlaw sa kalaut. Huwag kang pumasok sa pintuan ng aking bayan sa kaarawan ng kanilang kasakunaan; oo, huwag mong masdan ang kanilang pagdadalamhati sa kaarawan ng kanilang kasakunaan, o pakialaman man ninyo ang kanilang kayamanan sa kaarawan ng kanilang kasakunaan. Ayaw pagsulod sa ganghaan sa akong katawohan sa adlaw sa ilang kagul-anan; oo, ayaw pagtan-awa ang ilang kasakitan sa adlaw sa ilang kagul-anan, ni magkawkaw ka sa ilang mga katigayanan sa adlaw sa ilang kagul-anan. At huwag kang tumayo sa mga salubungang daan na ihiwalay ang kaniya na tumatanan; at huwag mong ibigay ang kaniya na nalabi sa kaarawan ng kapanglawan. Ug ayaw pagtindog sa kinasang-an sa dalan, aron sa pagputol niadtong mga iya nga nanagpangalagiw; ug ayaw pag-itugyan kadtong mga iya nga managpabilin sa adlaw sa kasub-anan. Sapagkat ang kaarawan ng Panginoon ay malapit na, laban sa lahat ng bansa: kung ano ang iyong gawin, ay siyang gagawin sa iyo; ang iyong gawa ay babalik sa iyong sariling ulo. Kay ang adlaw ni Jehova haduol man sa sa ibabaw sa tanang mga nasud: ingon sa imong gibuhat, kanimo pagabuhaton kini; ang imong gibuhat magabalik sa imong kaugalingong ulo. Sapagkat kung paanong kayo'y nagsiinom sa aking banal na bundok, gayon magsisiinom na palagi ang lahat na bansa, oo, sila'y magsisiinom, at magsisitungga, at magiging wari baga sila'y hindi nangabuhay. Kay ingon nga kamo nanginum ibabaw sa akong balaan nga bukid, sa mao nga pagkaagi ang tanang mga nasud manginum sa walay paghunong; oo, sila manginum, ug motulon, ug mahimo nga daw wala sila mangatawo. Ngunit sa bundok ng Sion ay doroon yaong nangakatatanan, at magiging banal; at aariin ng sangbahayan ni Jacob ang kaniyang mga pag-aari. Apan didto sa bukid sa Sion magapuyo kadtong mga nangalagiw, ug kana mahimong balaan; ug ang balay ni Jacob makabaton sa ilang mga napanag-iya. At ang sangbahayan ni Jacob ay magiging isang apoy, at ang sangbahayan ni Jose ay isang liyab, at ang sangbahayan ni Esau ay dayami, at sila'y kanilang susunugin, at sila'y susupukin; at walang malalabi sa sangbahayan ni Esau; sapagkat sinalita ng Panginoon. Ug ang balay ni Jacob mahimong kalayo, ug ang balay ni Jose mahimong siga, ug ang balay ni Esau mahimong pulaig, ug kini manga sunog sa taliwala nila, ug magaut-ut kanila; ug walay bisan unsa nga mahabilin sa balay ni Esau; kay si Jehova namulong niana. At silang sa Timugan, ay mangagaari ng bundok ng Esau, at silang sa mababang lupa ay ng mga Filisteo; at kanilang aariin ang parang ng Ephraim, at ang parang ng Samaria; at aariin ng Benjamin ang Galaad. Ug sila nga atua sa Habagatan magapanag-iya sa bukid ni Esau, ug kadtong atua sa kapatagan magapanag-iya sa mga Filistehanon; ug sila magapanag-iya sa kaumahan sa Ephraim, ug sa kaumahan sa Samaria; ug si Benjamin magapanag-iya sa Galaad. At ang mga bihag sa hukbong ito ng mga anak ni Israel na nasa mga taga Canaan, ay magaari ng hanggang sa Sarefat; at ang mga bihag sa Jerusalem na nasa Sepharad ay magaari ng mga bayan ng Timugan. Ug ang mga binihag niining panona sa mga anak sa Israel, nga anaa sa taliwala sa mga Canaanhon, magapanag-iya bisan hangtud sa Sarepta; ug ang mga binihag sa Jerusalem, nga atua sa Sepharad, magapanag-iya sa mga ciudad sa Habagatan. Ang salita nga ng Panginoon ay dumating kay Jonas na anak ni Amittai, na nagsasabi, Karon ang pulong ni Jehova midangat kang Jonas ang anak nga lalake ni Amittai, nga nagaingon: Bumangon ka, pumaroon ka sa Ninive, sa malaking bayang yaon, at humiyaw ka laban doon; sapagkat ang kanilang kasamaan ay umabot sa harap ko. Tumindog ka, sa Ninive, kanang dakung ciudad, ug sumiggit ka batok niana; kay ang ilang pagkadautan midangat sa akong atubangan. Ngunit si Jonas ay bumangon upang tumakas na patungo sa Tarsis mula sa harapan ng Panginoon; at siya'y lumusong sa Joppe, at nakasumpong ng sasakyan na patungo sa Tarsis: sa gayo'y nagbayad siya ng upa niyaon, at siya'y lumulan, upang yumaong kasama nila sa Tarsis mula sa harapan ng Panginoon. Apan ni Jonas mitindog aron sa pagkalagiw paingon sa Tarsis gikan sa atubangan ni Jehova; ug siya milugsong ngadto sa Joppe, ug nakakaplag usa ka sakayan paingon sa Tarsis: busa mibayad siya sa ilete niana, ug misakay niana, aron sa pag-adto uban kanila ngadto sa Tarsis gikan sa atubangan ni Jehova. Ngunit ang Panginoon ay nagpasapit ng malakas na hangin sa dagat, at nagkaroon ng malakas na unos sa dagat, na anopat ang sasakyan ay halos masira. Apan si Jehova nagpadala ug usa ka dakung hangin ibabaw sa kadagatan, ug miabut ang makusog nga bagyo sa dagat, sa pagkaagi nga ang sakayan daw naguba na. Nang magkagayo'y nangatakot ang mga taong dagat at dumaing ang bawat tao sa kanikaniyang dios; at kanilang inihagis sa dagat ang mga daladalahang nangasa sasakyan upang makapagpagaan sa kanila. Ngunit si Jonas ay bumaba sa pinakaloob na bahagi ng sasakyan; at siya'y nahiga at nakatulog ng mahimbing. Nan ang mga sakayanon nangahadlok, ug ang tagsatagsa ka tawo misinggit sa pagpakitabang sa iyang dios; ug ilang gisalibay ngadto dagat ang uban nilang mga lulan sa sakayan, aron sa pagpagaan niini alang kanila. Apan si Jonas misulod ngadto sa labing tago nga mga bahin sa sakayan ug siya mihigda, ug nahikatulog sa halalum nga paghinamok. Sa gayo'y lumapit sa kaniya ang puno ng sasakyan, at sinabi sa kaniya, Ano ang inaakala mo, O matutulugin? bumangon ka, tumawag ka sa iyong Dios, baka sakaling alalahanin ng Dios tayo, upang huwag tayong mangamatay. Busa ang arayis sa sakayan miadto kaniya, ug miingon kaniya: Unsa ang buot mong ipasabut, Oh hingatulogon? tindog, tawga ang imong Dios, basin pa ang Dios magahunahuna tungod kanato, aron kita dili mangamatay. At sinabi ng bawat isa sa kanila sa kaniyang kasama, Magsiparito kayo at tayo'y mangagsapalaran, upang ating maalaman kung dahil kanino dumating ang kasamaang ito sa atin. Sa gayo'y nangagsapalaran sila, at ang palad ay nahulog kay Jonas. Ug ang tagsatagsa kanila miingon sa iyang kauban: Umari kamo, ug magpapalad kita, aron hibaloan ta kong kang kinsa nahimutang kining kadautan nga midangat kanato. Busa nagpapadala sila, ug ang palad naha-igo kang Jonas. Nang magkagayo'y sinabi nila sa kaniya, Isinasamo namin sa iyo na iyong saysayin sa amin, kung dahil kanino dumating ang kasamaang ito sa atin; ano ang iyong hanap-buhay? at saan ka nanggaling? ano ang iyong lupain? at taga saang bayan ka? Unya sila ming-ingon kaniya: Suginli kami, nangaliyupo kami kanimo, alang kang kinsang hinungdan nga kining kadaut midangat man kanato; unsa ang imong bulohaton? ug diin ba ikaw gikan? taga-diin ba nga yuta ikaw? ug sa unsa nga katawohan ikaw? At kaniyang sinabi sa kanila, Ako'y isang Hebreo; at ako'y natatakot sa Panginoon, sa Dios ng langit, na siyang gumawa ng dagat at ng tuyong lupain. Ug siya miingon kanila: Ako Hebreohanon man; ug ako mahadlokon kang Jehova, ang Dios sa langit, nga maoy nagbuhat sa dagat ug sa yuta nga mamala. Nang magkagayo'y nangatakot na mainam ang mga tao, at sinabi sa kaniya, Ano itong iyong ginawa? Sapagkat talastas ng mga tao na siya'y tumatakas mula sa harapan ng Panginoon, sapagkat isinaysay niya sa kanila, Unya ang mga tawo nangahadlok sa hilabihan gayud, ug ming-ingon kaniya: Nang magkagayo'y sinabi nila sa kaniya, Anong gagawin namin sa iyo, upang ang dagat ay tumahimik sa atin? sapagkat ang dagat ay lalot lalong umuunos. Ug sila ming-ingon kaniya: Unsa ang among pagabuhaton kanimo, aron ang dagat magmalinawon alang kanamo? kay nagkakusog ang b agyo sa dagat. At sinabi niya sa kanila, Ako'y inyong buhatin, at ihagis ninyo ako sa dagat; sa gayo'y ang dagat ay tatahimik sa inyo: sapagkat talastas ko na dahil sa akin dumating ang malaking unos na ito sa inyo. Ug siya miingon kanila: Sakwata ako, ug itambog ako ngadto sa dagat; aron ang dagat magmalinawon alang kaninyo: kay ako nahibalo nga tungod kanako kining dakung bagyo midangat kaninyo. Gayon ma'y ang mga lalake ay nagsisigaod na mainam upang bumalik sa lupa; ngunit hindi nila magawa; sapagkat ang dagat ay lalot lalong umuunos laban sa kanila. Apan ang mga tawo nanaggaud sa makusog aron sila mahibalik sa yuta; apan sila wala makahimo; kay ang bagyo sa dagat misamot pagkakusog batok kanila. Kayat sila'y nagsidaing sa Panginoon, at nangagsabi, Ipinamamanhik namin sa iyo, Oh Panginoon, ipinamamanhik namin sa iyo, huwag mo kaming ipahamak dahil sa buhay ng lalaking ito, at huwag mong ihulog sa amin ang walang salang dugo; sapagkat ikaw, Oh Panginoon, iyong ginawa ang nakalulugod sa iyo. Busa sila mingtu-aw kang Jehova, ug ming-ingon: Nangaliyupo kami kanimo, Oh Jehova, nangaliyupo kami kanimo, ayaw pag-itugot nga kami mangamatay tungod sa kinabuhi niining tawohanana, ug ayaw ibutang sa ibabaw namo ang dugo nga inocente; kay ikaw, Oh Jehova, nagbuhat ingon sa nahamut-an nimo. Sa gayo'y kanilang binuhat si Jonas, at inihagis sa dagat; at ang dagat ay tumigil sa kaniyang poot. Busa ilang gisakwat si Jonas, ug gitambog siya ngadto sa dagat; ug ang dagat mihunong sa iyang kabangis. Nang magkagayo'y nangatakot na mainam ang mga tao sa Panginoon; at sila'y nangaghandog ng isang hain sa Panginoon, at nagsipanata. Unya ang mga tawo nangahadlok kang Jehova sa hilabihan gayud; ug sila nanaghalad usa ka halad kang Jehova, ug nanagpanaad sila. At inihanda ng Panginoon ang isang malaking isda upang lamunin si Jonas; at si Jonas ay napasa tiyan ng isda na tatlong araw at tatlong gabi. Ug giandam ni Jehova ang usa ka dakung isda nga molomoy kang Jonas; ug si Jonas diha sa sulod sa tiyan sa isda totolo ka adlaw ug totolo ka gabii. Nang magkagayo'y nanalangin si Jonas sa Panginoon niyang Dios mula sa tiyan ng isda. Unya si Jonas nag-ampo kang Jehova nga iyang Dios gikan sa tiyan sa isda. At kaniyang sinabi, Tinawagan ko ang Panginoon dahil sa aking pagdadalamhati, At siya'y sumagot sa akin; Mula sa tiyan ng Sheol ako'y sumigaw, At iyong dininig ang aking tinig. Ug siya miingon: Ako nagsangpit kang Jehova tungod sa akong kagul-anan, Ug siya mitubag kanako; Gikan sa tiyan sa Sheol ako mitu-aw, Ug ikaw nagpatalinghug sa akong tingog. Sapagkat inihagis mo ako sa kalaliman, sa gitna ng dagat, At ang tubig ay nasa palibot ko; Ang lahat ng iyong alon at lahat ng iyong malaking alon ay umaapaw sa akin. Kay ako gitambog mo ngadto sa kahiladman, didto sa kinataliwad-an sa kadagatan, Ug gilimisan ako sa lunop; Ang tanan nimong mga balud ug ang imong dagkung mga bakat minglapaw kanako. At aking sinabi, Ako'y nahagis mula sa harap ng iyong mga mata; Gayon ma'y titingin ako uli sa iyong banal na templo. Ug ako miingon: Gisalikway ako gikan sa atubangan sa imong mga mata; Bisan pa niana ako nagatan-aw pag-usab paingon sa imong balaan nga templo. Kinukulong ako ng tubig sa palibot hanggang sa kaluluwa; Ang kalaliman ay nasa palibot ko; Ang mga damong dagat ay pumilipit sa aking ulo. Ang katubigan nanaglimis kanako, bisan pa hangtud sa akong kalag; Ang kahiladman nanaglibut kanako; Ang mga lusay nanagputos sa akong ulo. Ako'y bumaba sa mga kaibaibabaan ng mga bundok; Ang lupa sangpu ng kaniyang halang ay tumakip sa akin magpakailan man: Gayon may isinampa mo ang aking buhay mula sa hukay, Oh Panginoon kong Dios. Ilalum sa kabukiran nanaug ako; Ang yuta uban sa iyang mga trangka nagtak-up kanako sa walay katapusan: Apan ikaw nagbangon sa akong kinabuhi gikan sa gahong, Oh Jehova nga akong Dios. Nang ang aking kaluluwa ay nanglupaypay sa loob ko; naaalaala ko ang Panginoon; At ang aking dalangin ay umabot sa loob ng iyong banal na templo. Sa diha nga ang akong kalag nagmaluhayon sa sulod nako, Nahanumdum ako kang Jehova; Ug ang akong pag-ampo midangat diha kanimo, ngadto sa imong balaan nga templo. Ang nagsisilingap ng mga walang kabuluhang magdaraya Binabayaan ang kanilang sariling kaawaan. Sila nga nagatagad sa bakakon nga mga kakawangan Mingbiya sa ilang kaugalingong kalooy. Ngunit ako'y maghahain sa iyo ng tinig ng pasasalamat; Aking tutuparin yaong aking ipinanata. Kaligtasa'y sa Panginoon. Apan ako magahalad kanimo uban sa tingog sa pagpasalamat; Pagabayran ko kadtong akong gipanaad. Ang kaluwasan anaa man kang Jehova. At ang Panginoon ay nagsalita sa isda, at iniluwa si Jonas sa tuyong lupa. Ug gisultihan ni Jehova ang isda, ug kini misuka kang Jonas ngadto sa yuta nga mamala. At ang salita ng Panginoon ay dumating kay Jonas na ikalawa, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Jonas sa ikaduha nga higayon, nga nagaingon: Bumangon ka, pumaroon ka sa Ninive, sa malaking bayang yaon, at ipangaral mo ang pangaral na aking iniutos sa iyo. Tumindog ka, umadto ka sa Ninive, kanang dakung ciudad, ug walihan mo kini sa wali nga gisugo ko kanimo. Sa gayo'y bumangon si Jonas, at naparoon sa Ninive, ayon sa salita ng Panginoon. Ang Ninive nga ay totoong malaking bayan, na tatlong araw na lakarin. Busa si Jonas mitindog, ug miadto sa Ninive, sumala sa pulong ni Jehova. Karon ang Ninive maoy usa ka ciudad nga daku uyamut, nga nagakinahanglan sa totolo ka adlaw nga pagpanaw. At pumasok si Jonas sa bayan na may isang araw na gumagala, at siya'y sumigaw, at nagsasabi, Apat na pung araw pa at ang Ninive ay mawawasak. Ug si Jonas misugod sa pagsulod sa ciudad sa usa ka adlaw nga pagpanaw, ug siya misinggit, ug miingon: Kap-atan na lamang ka adlaw, ug ang Ninive pagalaglagon. At ang bayan ng Ninive ay sumampalataya sa Dios; at sila'y nangaghayag ng ayuno, at nangagsuot ng kayong magaspang, mula sa kadakidakilaan sa kanila hanggang sa kaliitliitan sa kanila. Ug ang katawohan sa Ninive mingtuo sa Dios; ug ilang gimantala ang usa ka pagpuasa, ug nanagsul-ob sila sa bisti nga sako, gikan sa labing dagku kanila hangtud sa labing gagmay kanila. At ang mga balita ay dumating sa hari sa Ninive, at siya'y tumindig sa kaniyang luklukan, at hinubad niya ang kaniyang balabal, at nagbalot siya ng kayong magaspang, at naupo sa mga abo. Ug ang mga balita midangat sa hari sa Ninive, ug siya mitindog sa iyang trono, ug iyang gihukas ang iyang kupo gikan kaniya, ug misul-ob siya sa sako, ug milingkod sa abo. At kaniyang inihayag at itinanyag sa buong Ninive sa pasiya ng hari at ng kaniyang mga mahal na tao, na sinasabi, Huwag lumasa maging tao ni hayop man, bakahan ni kawan man, ng anomang bagay: huwag silang magsikain, ni magsiinom man ng tubig; Ug gihimo niya ang pahibalo ug gimantala sa tibook Ninive pinaagi sa pagbulot-an sa hari ug sa iyang harianon nga mga tawo, nga nagaingon: Ayaw pagtugoti ang tawo ni ang mananap, bisan mga panon sa vaca ni sa carnero, sa pagtilaw sa bisan unsang butang; ayaw pagpakan-a sila, ni paimnon ug tubig; Kundi mangagbalot sila ng kayong magaspang, ang tao at gayon din ang hayop, at magsidaing silang mainam sa Dios: oo, talikdan ng bawat isa ang kaniyang masamang lakad, at ang pangdadahas na nasa kanilang mga kamay. Hinonoa bistihan ninyo sila sa sako, lakip ang tawo ug ang mananap, ug pagsinggita sila sa makusog gayud nga pagsinggit ngadto sa Dios: oo, pabiyaa sila ang tagsatagsa gikan sa iyang dautan nga dalan, ug gikan sa pagpanlupig nga anaa sa iyang mga kamot. Sino ang nakaaalam kung manumbalik ang Dios at magsisisi, at hihiwalay sa kaniyang mabangis na galit, upang tayo'y huwag mangamatay. Kinsa ang nasayud kong ang Dios dili ba motalikod ug magbasul, ug mobiya sa iyang mabangis nga kasuko, aron kita dili mangamatay? At nakita ng Dios ang kanilang mga gawa, na sila'y nagsihiwalay sa kanilang masamang lakad; at nagsisi ang Dios sa kasamaan, na kaniyang sinabing kaniyang gagawin sa kanila; at hindi niya ginawa. Ug nakita sa Dios ang ilang mga buhat, nga sila mingtalikod sa ilang dautang batasan; ug ang Dios nagbasul mahitungod sa kadautan nga iyang giingon nga iyang buhaton unta kanila; ug kini wala pagbuhata niya. Ngunit naghinanakit na mainam si Jonas, at siya'y nagalit. Apan kini nakapasubo uyamut kang Jonas, ug siya nasuko. At siya'y nanalangin sa Panginoon, at nagsabi, Ako'y nakikipanayam sa iyo, Oh Panginoon, di baga ito ang aking sinabi, nang ako'y nasa aking lupain pa? Kayat ako'y nagmadaling tumakas na patungo sa Tarsis; sapagkat talastas ko na ikaw ay Dios na mapagbiyaya, at puspos ng kahabagan, banayad sa pagkagalit, at sagana sa kagandahang-loob, at nagsisisi ka sa kasamaan. Ug siya nangamuyo kang Jehova, ug miingon: Ako nagaampo kanimo, Oh Jehova, dili ba kini mao ang akong giingon, sa didto pa ako sa akong yuta? Mao man ngani nga nagdali-dali ako sa pagkalagiw paingon sa Tarsis; kay ako nasayud nga ikaw mao ang Dios nga napuno sa gracia, ug maloloy-on, mahinay sa kasuko, ug madagayon sa mahi gugmaong-kalolot, ug ikaw magabasul sa pagsilot sa dautan. Kaya nga, Oh Panginoon, isinasamo ko sa iyo, na kitlin mo ang aking buhay; sapagkat mabuti sa akin ang mamatay kay sa mabuhay. Busa karon, Oh Jehova, ako nangaliyupo kanimo, nga kuhaon mo gikan kanako ang akong kinabuhi; kay alang kanako maayo pa nga ako mamatay kay sa mabuhi ako. At sinabi ng Panginoon, Mabuti baga ang iyong ginagawa na magalit? Ug si Jehova miingon: Maayo ba ang gibuhat mo sa imong pagkasuko? Nang magkagayo'y lumabas si Jonas sa bayan, at naupo sa dakong silanganan ng bayan, at doo'y gumawa siya ng isang balag, at naupo siya sa ilalim niyaon sa lilim, hanggang sa kaniyang makita kung ano ang mangyayari sa bayan. Unya si Jonas mipahawa sa ciudad, ug milingkod sa sidlakan nga dapit sa ciudad, ug didto naghimo siya sa usa ka payag, ug milingkod sa ilalum niini diha sa landong, hangtud nga makita niya ang mahitabo sa ciudad. At naghanda ang Panginoong Dios ng isang halamang kikayon, at pinataas sa itaas ni Jonas, upang maging lilim sa kaniyang ulo, upang iligtas siya sa kaniyang masamang kalagayan. Sa gayo'y natuwang mainam si Jonas dahil sa kikayon. Ug si Jehova nga Dios nag-andam usa ka tabayag, ug gihimo kini nga malamboon labaw kang Jonas, aron kini makahatag ug landong sa iyang ulo, sa pagluwas kaniya gikan sa iyang dautan kahimtang. Tungod niana si Jonas nagmalipayon sa hilabihan gayud tungod sa tabayag. Ngunit naghanda ang Dios ng isang uod nang magumaga nang kinabukasan at sinira ang halamang kikayon, na anopat natuyo. Apan giamdam sa Dios ang usa ka ulod sa diha nga mibanagbanag ang kabuntagon sa sunod nga adlaw, ug gisamaran niini ang tabayag, sa pagkaagi nga kini nalaya. At nangyari, nang sumikat ang araw, na naghanda ang Dios ng mainit na hanging silanganan; at sinikatan ng araw ang ulo ni Jonas, na anopat siya'y nanglupaypay, at hiniling niya tungkol sa kaniya na siya'y mamatay, at nagsasabi, Mabuti sa akin ang mamatay kay sa mabuhay. Ug nahitabo, sa diha nga misidlak na ang adlaw, nga gihikay sa Dios ang usa ka mainit nga hangin sa sidlakan; ug ang ulo ni Jonas gihampak sa kainit sa adlaw, sa pagkaagi nga siya naluya, ug naghangyo sa iyang kaugalingon nga siya buot magpakamatay, ug miingon: Maayo pa alang kanako ang pagpakamatay kay sa mabuhi ako. At sinabi ng Dios kay Jonas, Mabuti baga ang ginagawa mo na magalit dahil sa kikayon? At kaniyang sinabi, Mabuti ang ginagawa ko na magalit hanggang sa kamatayan. Ug ang Dios miingon kang Jonas: Maayo ba ang gibuhat mo sa pagkasuko tungod sa tabayag? Ug siya miingon: Maayo man ang akong gibuhat sa pagkasuko, bisan hangtud sa akong kamatayon. At sinabi ng Panginoon, Ikaw ay nanghinayang sa kikayon na hindi mo pinagpagalan o pinatubo man; na sumampa sa isang gabi, at nawala sa isang gabi: Ug si Jehova miingon: Ikaw may kaawa alang sa tabayag, nga tungod niana ikaw wala maghago, bisan sa pagpatubo kaniya; nga miturok sa kagabhion, ug namatay sa sunod nga gabii: Ang Salita ng Panginoon na dumating kay Mikas na Morastita, nang mga kaarawan ni Jotham, ni Achaz, at ni Ezechias, na mga hari sa Juda, na nakakita ng tungkol sa Samaria at sa Jerusalem. Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Miqueas ang taga-Morasti, sa mga adlaw ni Jotham, ni Achaz, ug ni Ezechias, nga mga hari sa Juda, nga iyang nakita mahitungod sa Samaria ug sa Jerusalem. Dinggin ninyong mga bayan, ninyong lahat; dinggin mo, Oh lupa, at ng lahat na nasa iyo: at ang Panginoong Dios ay maging saksi laban sa iyo, ang Panginoon mula sa kaniyang banal na templo. Pamati, kamong mga katawohan, kamong tanan; patalinghug, Oh yuta, ug ang tanang nga anaa niana: ug tugoti ang Ginoong Jehova nga mahimong saksi batok kaninyo, ang Ginoo gikan sa iyang balaan nga templo. Sapagkat, narito, ang Panginoo'y lumalabas sa kaniyang dako, at bababa, at yayapak sa mga mataas na dako ng lupa. Kay, ania karon, si Jehova nagagula gikan sa iyang dapit, ug manaug, ug magatamak sa tanang hatag-as nga mga dapit sa yuta. At ang mga bundok ay mangatutunaw sa ilalim niya, at ang mga libis ay mauupos, na parang pagkit sa harap ng apoy, parang tubig na bumubuhos mula sa isang bundok. Ug ang mga bukid pagatunawon sa ilalum niya, ug ang mga walog pagabulagon, sama sa talo sa atubangan sa kalayo, ingon sa katubigan nga igabubo sa kimba nga dapit. Dahil sa pagsalansang ng Jacob ang lahat na ito, at dahil sa mga kasalanan ng sangbahayan ni Israel, Ano ang pagsalangsang ng Jacob? hindi baga ang Samaria? at ano ang mga mataas na dako ng Juda? di baga ang Jerusalem? Kay ang kalapasan ni Jacob mao kining tanan, ug tungod sa mga sala sa balay sa Israel. Unsa ba ang kalapasan ni Jacob? dili ba ang Samaria? ug unsa ba ang hatag-as nga mga dapit sa Juda? dili ba ang Jerusalem? Kayat gagawin ko ang Samaria na parang bunton sa parang, at parang mga pananim sa ubasan; at aking ilalagpak ang mga bato niyaon sa libis, at aking ililitaw ang mga patibayan niyaon. Busa buhaton ko ang Samaria nga sama sa tinapok sa kaumahan, ug ingon sa mga dapit nga pagatamnan sa mga parras; ug ligiron ko ang mga bato niana ngadto sa walog, ug akong kuhaan sa tabon ang iyang mga patukoranan. At lahat niyang larawang inanyuan ay pagpuputolputulin, at ang lahat niyang kaupahan ay susupukin sa apoy, at ang lahat niyang diosdiosan ay aking ihahandusay na sira; sapagkat sa kaupahan sa isang patutot ay kaniyang mga pinisan, at sa kaupahan sa isang patutot ay mangauuwi. Ug ang tanan niyang mga linilok nga larawan pagadugmokon, ug ang tanan niya nga suhol sa kahugawan pagasunogon sa kalayo, ug ang tanan niyang mga dios-dios akong pagawagtangon; kay siya nagatigum kanila gikan sa suhol sa usa ka bigaon, ug sila magabalik ngadto sa suhol sa usa ka bigaon. Dahil dito tataghoy ako, at mananambitan; ako'y yayaong hinubdan at hubad; ako'y uungal na parang chakal, at mananangis na gaya ng mga avestruz. Tungod niini magabakho ug magaminatay ako; molakaw ako nga walay bisti ug hinuboan; ako magaminatay ingon sa iro nga ihalas, ug magabakho ingon sa mga avestrus. Sapagkat ang kaniyang mga sugat ay walang kagamutan; sapagkat dumarating hanggang sa Juda; umaabot hanggang sa pintuang-bayan ng aking bansa, hanggang sa Jerusalem. Kay ang iyang mga samad walay pagkaalim; kay kini miabut bisan hangtud sa Juda; kini miabut ngadto sa ganghaan sa akong katawohan, bisan pa hangtud sa Jerusalem. Huwag ninyong saysayin sa Gath huwag kayong pakaiyak: sa Bethle-Aphra gumumon ako sa alabok. Ayaw kini pag-isugilon diha sa Gath, ayaw gayud pagpanghilak kamo: didto sa Beth-le-aphrah nagligid ako sa akong kaugalingon sa abug. Magdaan ka, Oh nananahan sa Saphir, sa kahubaran at kahihiyan: ang nananahan sa Haanan ay hindi lumalabas; ang taghoy ng Beth-esel ay magaalis sa iyo ng pangalalay niyaon. Umagi kamo, Oh pumoluyo sa Saphir, sa pagkahubo ug kaulawan: ang pumoluyo sa Saanan wala mogula; ang pagminatay sa Bethesel mokuha gikan kaninyo sa kalig-on niana. Sapagkat ang nananahan sa Maroth ay naghihintay na mainam ng ikabubuti, sapagkat ang kasamaan ay bumaba mula sa Panginoon hanggang sa pintuang-bayan ng Jerusalem. Kay ang pumoluyo sa Maroth nagahulat sa dakung kainit alang sa kaayohan, kay ang kadautan nanaug gikan kang Jehova ngadto sa ganghaan sa Jerusalem. Isingkaw mo ang karo sa maliksing kabayo, Oh nananahan sa Lachis: siya ang pasimula ng kasalanan sa anak na babae ng Sion: sapagkat ang pagsalangsang ng Israel ay nasumpungan sa iyo. Oh kamong pumoluyo sa Lachis, ihigot ninyo ang carro sa matulin nga kabayo: siya mao ang sinugdan sa sala sa anak nga babaye sa Sion; kay ang mga kalapasan sa Israel nakaplagan diha kanimo. Kayat ikaw ay magbibigay ng kaloob sa pagpapaalam sa Moresethgath: ang mga bahay sa Achzib ay magiging karayaang bagay sa mga hari sa Israel. Busa magahatag ikaw sa gasa sa pagpanamilit kang Moreseth-gath ang mga balay sa Achzib mahimong butang nga malimbongon alang sa mga hari sa Israel. Dadalhin ko pa sa iyo, Oh nananahan sa Maresah ang magaari sa iyo: ang kaluwalhatian ng Israel ay darating hanggang sa Adullam. Ngani dad-on ko kanimo, Oh pumoluyo sa Maresah, siya nga magapanag-iya kanimo: ang himaya sa Israel modangat bisan pa hangtud sa Adullam. Magpakakalbo ka, at pagupit ka dahil sa mga anak ng iyong kalayawan: palakihin mo ang iyong pagkakalbo na gaya ng aguila; sapagkat sila'y nangapasa pagkabihag mula sa iyo. Magpaupaw ka, ug magpaalot ka tungod sa mga anak sa imong kalipay: padakua ang imong kaupaw ingon sa agila; kay sila ming-adto na sa pagka-binihag gikan kanimo. Sa aba nila na humahaka ng kasamaan, at nagsisigawa ng kasamaan sa kanilang mga higaan! pagliliwanag sa umaga, ay kanilang isinasagawa, sapagkat nasa kapangyarihan ng kanilang kamay. Alaut kanila nga nagalalang sa kasal-anan ug magabuhat sa dautan diha sa ilang mga higdaanan! sa diha nga mahayag na ang kabuntagon, sila magabansay-bansay niana, tungod kay kana anaa man sa gahum sa ilang kamot. At sila'y nangagiimbot ng mga bukid, at kanilang inaangkin; at ng mga bahay, at inaalis: at kanilang pinipighati ang isang tao at ang kaniyang sangbahayan, ang tao, at ang kaniyang mana. Ug gikaibgan nila ang mga kaumahan, ug ginaagaw sila; ug ang mga balay, ug ginasakmit sila: ug ginalupi gan nila ang tawo ug giilogan sa iyang balay, bisan pa ang tawo ug gitikasan sa iyang panulondon. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Narito, laban sa angkang ito ay humahaka ako ng isang kasamaan na doo'y hindi ninyo maaalis ang inyong mga leeg, ni makalalakad man ng kahambugan; sapagkat isang masamang panahon. Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, batok niining panimalaya ginamugna ko ang kadaut, nga gikan niana dili kamo makaibot sa inyong mga liog, ni makalakaw kamo nga mapahitas-on; kay kini maoy usa ka panahon nga dautan. Sa araw na yaon ay magsisisambit sila ng talinhaga laban sa inyo, at mangananaghoy ng kakilakilabot na panaghoy, at mangagsasabi, Kami ay lubos na nasira: kaniyang binabago ang bahagi ng aking bayan; anot inilalayo niya sa akin! sa mga manghihimagsik kaniyang binahagi ang aming mga bukid. Niadtong adlawa sila mogamit usa ka sambingay batok kaninyo, ug magbakho uban ang masulob-on nga pagbakho, ug moingon: Kami natibawas gayud pagkagun-ob: giusab niya ang bahin sa akong katawohan: giunsa niya ang pagbalhin niini gikan kanako! sa mga masukihon gibahin niya ang among kaumahan. Kayat mawawalan ka na ng maghahagis ng pisi na panukat sa pamamagitan ng sapalaran sa kapisanan ng Panginoon. Busa ikaw walay bisan usa nga makapili pinaagi sa pagpapalad sa katigayonan ni Jehova. Huwag kayong manganghuhula, ganito sila nanganghuhula. Hindi sila manganghuhula sa mga ito: ang mga kakutyaan ay hindi mapapawi. Dili ka magpanagna, kini mao ang ilang pagpanagna. Dili sila magpanagna kanila: ang mga pagbiaybiay dili mobiya. Sasabihin baga Oh sangbahayan ni Jacob, Ang Espiritu baga ng Panginoon ay nagipit? ang mga ito baga ang kaniyang mga gawa? Di baga ang aking mga salita ay nagsisigawa ng mabuti sa nagsisilakad ng matuwid? Oh! balay ni Jacob, pagaingnon ba: Mapugngan ba ang Espiritu ni Jehova? mao ba kini ang iyang mga buhat? dili ba makaayo ang akong mga pulong kaniya nga nagalakaw sa katul-id? Ngunit kamakailan na ang aking bayan ay bumangon na wari kaaway: inyong hinuhubad ang suot na kalakip ng balabal sa nagsisidaang tiwasay na parang mga lalaking nagsisipanggaling sa digma. Apan karong bag-o ang akong katawohan mingtindog sama sa kaaway: gilangkat ninyo ang kupo gikan sa bisti gikan kanila nga ming-agi sa kasigurohan ingon sa mga tawo nga naga-ayad sa gubat. Ang mga babae ng aking bayan ay inyong pinalalayas sa kanilang mga masayang bahay; sa kanilang mga bata ay inyong inaalis ang aking kaluwalhatian magpakailan man. Ang mga babaye sa akong katawohan ginasalikway ninyo gikan sa ilang hamogaway nga mga balay; gikan sa ilang batan-ong mga anak ginakuha ninyo ang akong himaya sa walay katapusan. Kayo'y magsibangon, at magsiyaon; sapagkat hindi ito ang inyong kapahingahan; dahil sa karumihan na lumilipol sa makatuwid baga'y sa mahigpit na paggiba. Tumindog kamo, ug gumikan; kay kini dili mao ang inyong pahulayanan; tungod sa kahugawan nga nagalaglag bisan uban sa masakit nga pagkalaglag. Kung ang isang taong lumalakad sa espiritu ng kabulaanan ay nagsisinungaling, na nagsasabi, Ako'y manghuhula sa iyo tungkol sa alak at matapang na inumin; siya nga'y magiging propeta sa bayang ito. Kong ang usa ka tawo nga nagalakaw sa espiritu sa paglimbong mobakak, nga moingon: Ako magatagna kanimo tungod sa vino ug sa maisug nga ilimnon; siya maoy mahimong manalagna bisan pa niini nga katawohan. Walang pagsalang aking pipisanin, Oh Jacob, ang lahat ng iyo; aking pipisaning walang pagsala ang nalabi sa Israel: akin silang ilalagay na magkakasama na parang mga tupa sa Bosra, na parang kawan sa gitna ng pastulan sa kanila; sila'y magkakaingay ng di kawasa dahil sa karamihan ng tao. Sa pagkamatuod tigumon ko kamong tanan, Oh Jacob; sa pagkamatuod hipuson ko ang mga salin sa Israel; tiponon ko sila ingon sa mga carnero sa Bos-ra, sama sa panon sa carnero sa taliwala sa ilang sibsibanan; himoon nila ang dakung kaguliyang tungod sa panon sa mga tawo. Nangunguna sa kanila yaong nagbubukas ng daan: sila'y nagbukas ng daan at nagsidaan sa pintuang-bayan, at nagsilabas doon; at ang kanilang hari ay nagpauna sa kanila, at ang Panginoon sa unahan nila. Ang maglulumpag misaka sa ilang atubangan: sila nangabungkag ug minglabay sa alagianan, ug nanggula didto; ug ang ilang hari milabay sa ilang atubangan, ug si Jehova diha sa ilang unahan. At aking sinabi, Isinasamo ko sa inyo, na inyong dinggin, ninyong mga pangulo ng Jacob, at mga pinuno ng sangbahayan ni Israel: hindi baga sa inyo ang pagalam ng katuwiran. Ug ako miingon: Pamati, gipangamuyo ko kaninyo, Oh kamo nga mga pangulo ni Jacob, ug mga magmamando sa balay sa Israel: dili ba alang kaninyo ang pagpanghibalo sa justicia? Kayong napopoot sa mabuti at umiibig sa kasamaan; na siyang umaagaw sa mga dukha ng balat nila, at ng kanilang laman sa kanilang mga buto; Kamo nga nagadumot sa maayo, ug nahagugma sa dautan; nga nagalaksi sa ilang panit gikan kanila, ug nagakuha sa unod gikan sa ilang mga bukog; Kayo ring kumakain ng laman ng aking bayan, at lumalapnos ng kanilang balat, at bumabali ng kanilang mga buto, at kanilang pinagputolputol yaon, na wari'y para sa palyok, at parang laman sa loob ng caldera. Nga nagakaon usab sa unod sa akong katawohan, ug nagpanit sa ilang panit gikan kanila, ug nagabali sa ilang mga bukog, ug nagatagod-tagod kanila, daw alang sa kolon, ug sama sa unod diha sa sulod sa kawa. Kung magkagayo'y magsisidaing sila sa Panginoon, ngunit hindi niya sasagutin sila; oo, kaniyang ikukubli ang kaniyang mukha sa kanila sa panahong yaon, ayon sa kanilang ginawang kasamaan sa kanilang mga gawa. Unya sila managtu-aw kang Jehova, apan siya dili motubag kanila: oo, siya motago sa iyang nawong gikan kanila niadtong panahona sumala sa dautan nga ilang gihimo sa ilang mga pagbuhat. Ganito ang sabi ng Panginoon tungkol sa mga propeta na nagliligaw sa aking bayan; na nagkakanggigitil ng kanilang mga ngipin at nagsisihiyaw, Kapayapaan; at yaong hindi naglalagay sa kanilang bibig, ay pinaghahandaan siya nila ng digma: Mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod sa mga manalagna nga nakapasalaag sa akong katawohan; nga nagapangitlib uban sa ilang mga ngipon, ug nagasinggit: Pakigdait; ug nga wala magabutang diha sa ilang mga baba, sila nga magaandam hinoon sa pagpakiggubat batok kaniya: Kayat magiging gabi sa inyo, na hindi kayo magkakaroon ng pangitain; at magkakaroon ng kadiliman, na hindi kayo makapanghuhula; at ang araw ay lulubog sa mga propeta, at ang araw ay mangungulimlim sa kanila. Busa kana mahimong kagabhion kaninyo, aron kamo walay panan-awon; ug kana mahimong mangiub kaninyo, aron kamo dili makatagna; ug ang adlaw matunod ibabaw sa manalagna, ug ang adlaw moitum sa ibabaw nila. At ang mga tagakita ay mangapapahiya, at ang mga manghuhula ay mangatutulig; oo, silang lahat ay mangagtatakip ng kanilang mga labi; sapagkat walang kasagutan ng Dios. Ug ang mga manalagna pagapakaulawan, ug ang mga mulo-manalagna pagalibogon; oo, silang tanan magatak-um sa ilang mga ngabil; kay walay tubag gikan sa Dios. Ngunit sa ganang akin, ako'y puspos ng kapangyarihan sa pamamagitan ng Espiritu ng Panginoon, at ng kahatulan, at ng kapangyarihan, upang ipahayag sa Jacob ang kaniyang pagsalansang, at sa Israel ang kaniyang kasalanan. Apan mahitungod kanako, puno ako sa kagahum tungod sa Espiritu ni Jehova, ug sa paghukom, ug sa kusog, sa pagpahayag kang Jacob sa iyang mga kasaypanan, ug sa Israel sa iyang sala. Dinggin ninyo ito, isinasamo ko sa inyo, ninyong mga pangulo sa sangbahayan ni Jacob, at mga pinuno sa sangbahayan ni Israel, na nangapopoot sa kahatulan, at nangagbabaluktot ng matuwid. Pamatia kini, ipangamuyo ko kaninyo, kamo nga mga pangulo sa balay ni Jacob, ug mga magmamando sa balay sa Israel, nga nagaayad sa justicia, ug nagbalit-ad sa tibook nga buhat sa katul-id. Kanilang itinatayo ang Sion sa pamamagitan ng dugo, at ang Jerusalem sa pamamagitan ng kasamaan. Ang Sion gitukod nila inubanan sa dugo, ug ang Jerusalem inubanan sa kasal-anan. Ang mga pangulo niya'y nagsisihatol dahil sa suhol, at ang mga saserdote, niya'y nangagtuturo dahil sa upa, at ang mga propeta niya'y nanganghuhula dahil sa salapi: gayon ma'y sila'y sasandal sa Panginoon, at mangagsasabi, Hindi baga ang Panginoon ay nasa gitna natin? walang kasamaang darating sa akin. Ang mga pangulo niana nagahukom alang sa hiphip nga maoy ganti, ug ang mga sacerdote niana nagatudlo tungod sa suhol, ug ang mga manalagna nagapanagna tungod sa salapi: bisan pa niana sila nagasandig pa gayud kang Jehova, ug nagaingon: Dili ba si Jehova ania kanato? walay kadautan nga moabut kanato. Kayat ang Sion ay bubukirin na parang isang bukid dahil sa inyo, at ang Jerusalem ay magiging mga bunton, at ang mga bundok ng bahay ay parang mga mataas na dako sa isang gubat. Busa ang Sion tungod kaninyo pagadarohon sama sa usa ka uma, ug ang Jerusalem mahimo nga mga tinapok, ug ang bukid sa balay maingon sa hatag-as nga mga dapit sa kalasangan. Ngunit sa mga huling araw ay mangyayari, na ang bundok ng bahay ng Panginoon ay matatatag sa taluktok ng mga bundok, at matataas sa mga burol; at mga tao'y paroroon sa kaniya. Apan sa ulahing mga adlaw mahitabo, nga ang bukid sa balay ni Jehova pagatukoron ibabaw sa kabukiran, ug pagabayawon ibabaw sa kabungtoran ug ang mga katawohan magaganayan ngadto kaniya. At maraming bansa'y magsisiparoot mangagsasabi, Magsiparito kayo, at tayo'y magsiahon sa bundok ng Panginoon, at sa bahay ng Dios ni Jacob; at siya'y magtuturo sa atin ng kaniyang mga daan, at tayo'y magsisilakad sa kaniyang mga landas. Sapagkat sa Sion ay lalabas ang kautusan, at ang salita ng Panginoon ay mula sa Jerusalem; Ug daghang mga nasud nga mo-adto ug moingon: Umari kamo, ug mangadto kita sa bukid ni Jehova, ug ngadto sa balay sa Dios ni Jacob; ug siya magatudlo kanato sa iyang mga dalan, ug kita magalakaw sa iyang mga alagianan. Kay ang kasugoan mogula gikan sa Sion, ug ang pulong ni Jehova gikan sa Jerusalem; At siya'y hahatol sa gitna ng maraming bayan, at sasaway sa mga matibay na bansa sa malayo: at kanilang papandayin ang kanilang mga tabak upang maging sudsud, at ang kanilang mga sibat upang maging karit; ang bansa ay hindi magtataas ng tabak laban sa bansa, ni magaaral pa man ng pakikipagdigma. Ug siya magahukom sa kinataliwad-an sa daghang mga katawohan, ug magahusay mahitungod sa kusganong mga nasud sa halayo: ug ang ilang mga pinuti himoon nila nga mga lipya-sa-daro, ug ang ilang mga bangkaw himoon nga mga galab; ang nasud dili na mobakyaw sa iyang espada batok sa laing nasud, ni makakat-on pa sila sa gubat. Kundi sila'y uupo bawat isa sa ilalim ng kaniyang punong ubas at sa ilalim ng kaniyang punong igos; at walang tatakot sa kanila: sapagkat sinalita ng bibig ng Panginoon ng mga hukbo. Apan sila manlingkod ang tagsatagsa ka tawo ilalum sa iyang parras ug ilalum sa iyang kahoy-nga-igos; ug walay magahadlok kanila: kay ang baba ni Jehova sa mga panon nagsulti niini. Sapagkat ang lahat na bayan ay magsisilakad bawat isa sa pangalan ng kanikaniyang dios: at tayo'y magsisilakad sa pangalan ng Panginoon nating Dios magpakailan kailan man. Kay ang tanang mga katawohan magalakaw ang tagsatagsa sa ngalan sa iyang dios; ug kita magalakaw sa ngalan ni Jehova nga atong Dios sa tanang mga katuigan nga walay katapusan. Sa araw na yaon, sabi ng Panginoon, aking pipisanin siya na napipilay, at aking titipunin siya na natapon, at siya na aking pinagdalamhati; Niadtong adlawa, miingon si Jehova, pagatiponon ko ang napiang, ug pagatigumon ko ang hininginlan, ug kadtong gisakit ko; At aking gagawin ang pilay na isang nalabi, at ang natapon sa malayo na isang matibay na bansa: at ang Panginoon ay maghahari sa kanila sa bundok ng Sion mula ngayon hanggang sa walang hanggan. Ug kadtong napiang himoon ko nga usa ka salin, ug kadtong nahasalibay sa halayo himoon ko nga usa ka nasud nga kusganon: ug si Jehova magahari kanila sa bukid sa Sion niadtong adlawa hangtud sa walay katapusan. At ikaw, oh moog ng kawan, na burol ng anak na babae ng Sion, ito sa iyo'y darating, oo, ang dating kapangyarihan ay darating, ang kaharian ng anak na babae ng Jerusalem. Ug ikaw, Oh torre sa panon, ang bungtod sa anak nga babaye sa Sion, anha kanimo moabut kana, oo, ang unang dominio moabut gayud, ang gingharian sa anak nga babaye sa Jerusalem. Ngayo'y bakit ka sumisigaw ng malakas? Wala ka bagang hari, ang iyo bagang kasangguni ay namatay, upang ang mga paghihirap ay suma iyo na gaya ng babae sa pagdaramdam? Karon nganong nagatu-aw ka sa makusog nga tingog? Wala bay hari diha kanimo? nawagtang ba ang imong magtatambag, nga ang kaguol nagahupot ba kanimo sama sa usa ka babaye nga nagaanak? Magdamdam ka, at magtiis ka ng hirap, Oh anak na babae ng Sion, na gaya ng babae sa pagdaramdam: sapagkat ngayo'y lalabas ka sa bayan, at ikaw ay tatahan sa parang, at ikaw ay darating hanggang sa Babilonia: doon ka maliligtas; doon ka tutubusin ng Panginoon sa kamay ng iyong mga kaaway. Magpasakit ka, ug pakigbisog sa pagpagula, Oh anak nga babaye sa Sion, ingon sa babaye nga magaanak; kay karon mogula ka gayud sa ciudad, ug magapuyo ka sa kaumahan, ug moadto ka bisan ngani sa Babilonia: didto pagaluwason ka; didto si Jehova magalukat kanimo gikan sa kamot sa imong mga kaaway. At ngayo'y maraming bansa ay nangagpupulong laban sa iyo, na nangagsasabi, Madumhan siya, at makita ng ating mata ang nasa natin sa Sion. Ug karon may daghang mga nasud nga nagatigum batok kanimo, nga nagaingon: Himoa nga mahugawan siya, ug himoa nga ang atong mata makakita sa atong gitinguha sa Sion. Ngunit hindi nila nalalaman ang mga pagiisip ng Panginoon, ni nauunawa man nila ang kaniyang payo; sapagkat kaniyang pinisan sila na parang mga bigkis sa giikan. Apan sila wala masayud sa mga hunahuna ni Jehova, ni makasabut sila sa iyang pagtambag; kay siya naghipos kanila ingon sa mga bugkos sa dagami ngadto sa salug-nga-giukan. Ikaw ay bumangon, at gumiik, Oh anak na babae ng Sion; sapagkat aking gagawing bakal ang iyong sungay, at aking gagawing tanso ang iyong mga kuko; at iyong pagluluraylurayin ang maraming bayan: at iyong itatalaga ang kanilang pakinabang sa Panginoon, at ang kanilang pag-aari ay sa Panginoon ng buong lupa. Tumindog ka ug maggiuk, Oh anak nga babaye sa Sion; kay ang imong sungay himoon ko nga puthaw, ug ang imong mga koko buhaton ko nga tumbaga; ug ikaw magadugmok sa daghang mga katawohan: ug igahalad ko ang ilang ganancia kang Jehova, ug ang ilang katigayonan ihalad ko ngadto sa Ginoo sa tibook nga yuta. Ngayon ay mapipisan ka sa mga hukbo, Oh anak na babae ng mga hukbo: siya'y nangubkob laban sa atin; kanilang hahampasin sa pisngi ang hukom ng Israel ng isang tungkod. Karon magatigum ka sa imong kaugalingon sa pinanon, Oh anak nga babaye sa mga pinanon: siya naglibut batok kanato; hampakon nila ang maghuhukom sa Israel piaagi sa usa ka sungkod diha sa iyang aping. Ngunit ikaw, Beth-lehem Ephrata, na maliit upang lumagay sa libolibo ng Juda, mula sa iyo ay lalabas sa akin ang isa na magpupuno sa Israel; na ang pinagbuhatan niya ay mula nang una, mula nang walang hanggan. Apan ikaw, Beth-lehem Ephrata, ikaw nga maoy diyutay nga lungsod diha sa taliwala sa mga linibo nga banay sa Juda, gikan kanimo dunay usa nga mogula nganhi kanako nga mahimong magmamando sa Israel; kang kansang kaagi sa kagikanan gikan pa sa kanhing panahon, gikan sa walay katapusan. Kayat kaniyang ibibigay sila hanggang sa panahon na siya na nagdaramdam ay manganak: kung magkagayon ang nalabi sa kaniyang mga kapatid ay babalik sa mga anak ni Israel. Busa sila pagabiyaan niya, hangtud sa panahon nga kadtong magaanak makapahimugso: unya ang salin sa iyang kaigsoonan mabalik ngadto sa mga anak sa Israel. At siya'y titindig, at magpapakain ng kaniyang kawan sa kalakasan ng Panginoon, sa kamahalan ng pangalan ng Panginoon niyang Dios: at sila'y mananatili; sapagkat ngayon siya'y magiging dakila hanggang sa mga wakas ng lupa. Ug siya motindog, ug magapakaon sa iyang panon diha sa kusog ni Jehova, sa pagkahalangdon sa ngalan ni Jehova nga iyang Dios: ug sila magapuyo sa kasigurohan; kay karon siya mahimong daku ngadto sa mga kinatumyan sa kalibutan. At ang lalaking ito ay magiging kapayapaan natin. Pagka ang taga Asiria ay papasok sa ating lupain, at pagka siya'y tutungtong sa ating mga palacio, tayo nga'y mangagtitindig laban sa kaniya ng pitong pastor, at walong pinakapangulong tao. Ug kining tawohana mahimong atong pakigdait. Sa diha nga ang mga taga-Asiria moabut sa atong yuta, ug sa diha nga siya magatamak sa atong mga palacio, nan kita magapatindog batok kaniya sa pito ka magbalantay sa carnero, ug walo ka mga pangulong tawo. At kanilang wawasakin ng tabak ang lupain ng Asiria, at ang lupain ng Nimrod sa mga pasukan niyaon: at kaniyang ililigtas tayo sa taga Asiria, pagka siya'y pumasok sa ating lupain, at pagka siya'y tumungtong sa loob ng ating hangganan. Ug pagalaglagon nila pinaagi sa pinuti ang yuta sa Asiria, ug ang yuta sa Nimrod diha sa mga alagianan niana: ug siya magaluwas kanato gikan sa mga taga-Asiria, sa diha nga moabut na siya sa atong yuta, ug sa diha nga siya magatamak na sa atong utlanan. At ang nalabi sa Jacob ay magiging parang hamog na mula sa Panginoon sa gitna ng maraming bayan, parang ulan sa damo, na hindi naghihintay sa tao, ni naghihintay man sa mga anak ng tao. Ug ang mga salin ni Jacob anha sa taliwala sa daghang mga katawohan ingon sa yamog nga gikan kang Jehova, ingon sa taligsik sa ulan nga anaa sa mga balili, nga wala maglangan alang sa tawo, ni magahulat sa mga anak sa tawo. At ang nalabi sa Jacob ay magiging sa gitna ng mga bansa, sa gitna ng maraming bayan, na parang leon sa mga hayop sa gubat, na parang batang leon sa mga kawan ng mga tupa; na kung siya'y dumaraan ay yumayapak at lumalapa, at walang magligtas. Ug ang mga salin ni Jacob igatipon sa taliwala sa mga nasud, sa taliwala sa daghang mga katawohan, ingon sa usa ka leon sa taliwala sa mga mananap sa kalasangan, ingon sa itoy nga leon sa taliwala sa mga panon sa carnero; nga, kong makasulod siya, magayatak ug magakuniskunis kanila, ug walay makaluwas kanila. Mataas ang iyong kamay sa iyong mga kaaway, at mangahiwalay ang lahat ng iyong mga kaaway. Ipabayaw ang imong kamot ibabaw sa imong mga kabatok, ug ipalaglag ang tanan mong mga kaaway. At mangyayari sa araw na yaon, sabi ng Panginoon, na aking ihihiwalay ang iyong mga kabayo sa gitna mo, at aking gigibain ang iyong mga karo: Ug mahitabo niadtong adlawa, miingon si Jehova, nga pamutlon ko ang imong mga kabayo sa taliwala nimo, ug laglagon ko ang imong mga carro: At aking ihihiwalay ang mga bayan ng iyong lupain, at aking ibabagsak ang lahat ng iyong katibayan: Ug gun-obon ko ang mga ciudad sa imong yuta, ug pukanon ko ang imong mga malig-ong salipdanan. At aking ihihiwalay ang mga panghuhula sa iyong kamay; at hindi ka na magkakaroon ng mga manghuhula: Ug wagtangon ko ang mga salamangka gikan sa imong kamot; ug ikaw dili na makabaton mga mulo-manalagna. At aking ihihiwalay ang iyong mga inanyuang larawan at ang iyong mga haligi mula sa gitna mo; at hindi ka na sasamba sa gawa ng iyong mga kamay; Ug wagtangon ko ang imong mga kinulit nga larawan ug ang imong mga haliging bato gikan sa taliwala nimo; ug ikaw dili na magsimba sa buhat sa imong mga kamot; At aking bubunutin ang iyong mga Asera mula sa gitna mo; at aking sisirain ang iyong mga bayan. Ug ibton ko ang imong mga Asherim gikan sa kinataliwad-an nimo; ug laglagon ko ang imong mga ciudad. At ako'y maguukol ng panghihiganti sa galit at kapusukan sa mga bansa na hindi nangakinig. Ug ipakanaug ko ang panimalus pinaagi sa kasuko ug sa kaligutgut batok sa mga nasud nga wala mamati kanako. Dinggin ninyo ngayon kung ano ang sinasabi ng Panginoon: Bumangon ka, makipagkaalit ka sa harap ng mga bundok, at dinggin ng mga burol ang iyong tinig. Pamati kamo karon sa ginaingon ni Jehova: Tindog ka, asdangon mo ang mga bukid, ug himoa nga ang mga bungtod makadungog sa imong tingog. Dinggin ninyo, Oh ninyong mga bundok, ang usap ng Panginoon, at ninyo na mga matibay na patibayan ng lupa; sapagkat ang Panginoon ay may usap sa kaniyang bayan, at kaniyang ipakikipagtalo sa Israel. Pamati, Oh kamo nga mga bukid, sa pagpakigbisog ni Jehova, ug kamo nga malig-ong mga patukoranan sa kalibutan; kay si Jehova adunay pagpakigbisog sa iyang katawohan, ug siya makigbisog sa Israel. Oh bayan ko, anong ginawa ko sa iyo? at sa ano kita pinagod? sumaksi ka laban sa akin. Oh katawohan ko, unsay nabuhat ko kanimo? ug diin ako makapalaay kanimo? magpamatuod ka batok kanako. Sapagkat ikaw ay aking iniahon mula sa lupain ng Egipto, at tinubos kita sa bahay ng pagkaalipin; at aking sinugo sa unahan mo si Moises, si Aaron, at si Miriam. Kay gikuha ko ikaw gikan sa yuta sa Egipto, ug gilukat ko ikaw gikan sa balay sa pagkaulipon; ug ipadala ko kanimo si Moises, si Aaron, ug si Miriam. Oh bayan ko, alalahanin mo ngayon kung ano ang isinangguni ni Balac na hari sa Moab, at kung ano ang isinagot sa kaniya ni Balaam na anak ni Beor; alalahanin mo mula sa Sittem hanggang sa Gilgal, upang iyong maalaman ang mga matuwid na gawa ng Panginoon. Oh akong katawohan, hinumdumi karon kong unsa ang gimugna ni Balac nga hari sa Moab, ug kong unsa ang gitubag ni Balaam ang anak nga lalake ni Beor kaniya; hinumdumi gikan sa Sittim ngadto sa Gilgal, aron kamo mahibalo sa matarung nga mga buhat ni Jehova. Ano ang aking ilalapit sa harap ng Panginoon, at iyuyukod sa harap ng mataas na Dios? paroroon baga ako sa harap niya na may mga handog na susunugin, na may guyang isang taon ang gulang? Unsa ang dad-on ko sa moduol ako sa atubangan ni Jehova, ug sa moyukbo ako sa akong kaugalingon sa atubangan sa halangdon nga Dios? moatubang ba ako kaniya uban sa mga halad-nga-sinunog, ug uban sa mga nating vaca nga tagsa ka tuig ang kagulangon? Kalulugdan baga ng Panginoon ang mga libolibong tupa, o ang mga sangpu-sangpung libong ilog na langis? ibibigay ko baga ang aking panganay dahil sa aking pagsalangsang, ang bunga ng aking katawan dahil sa kasalanan ng aking kaluluwa? Mahimuot ba si Jehova sa mga linibo nga lakeng carnero, kun sa napulo ka libo nga mga suba sa lana? igahatag ko ba ang akong kamagulangang anak tungod sa akong kasal-anan, ang bunga sa akong lawas tungod sa sala sa akong kalag? Kaniyang ipinakilala sa iyo, Oh tao, kung ano ang mabuti; at ano ang hinihingi ng Panginoon sa iyo, kundi gumawa na may kaganapan, at ibigin ang kaawaan, at lumakad na may kababaan na kasama ng iyong Dios. Gipakita na niya kanimo, Oh tawo, kong unsa ang maayo; ug unsa ba ang gikinahanglan ni Jehova kanimo, kondili ang pagbuhat sa minatarung ug ang paghigugma sa kalolot, ug ang paglakaw nga mapinaubsanon uban sa imong Dios? Ang tinig ng Panginoon ay humihiyaw sa bayan, at ang taong may karunungan ay makakakita ng iyong pangalan: dinggin ninyo ang tungkod, at ang naghalal niyaon. Ang tingog ni Jehova nagatu-aw sa ciudad, ug ang tawo sa kaalam makakita sa imong ngalan: pamati kamo sa sungkod, ug kaniya nga nagatudlo niana. Mayroon pa baga kaya ng mga kayamanan ng kasamaan sa bahay ng masama, at ng kulang na panukat na kasuklamsuklam? Anaa pa bay mga bahandi sa kadautan diha sa balay sa kadautan, ug diyutayng takus niadtong butang nga dulumtanan? Magiging malinis baga ako na may masamang timbangan, at sa marayang supot na panimbang? Magmaputli ba ako pinaagi sa dautan nga mga timbangan, ug pinaagi sa usa ka puntil sa mga bato nga malimbongon? Sapagkat ang mga mayaman niyaon ay puno ng pangdadahas, at ang mga mananahan doo'y nangagsalita ng mga kabulaanan, at ang kanilang dila ay magdaraya sa kanilang bibig. Kay ang mga tawo nga adunahan niana napuno sa pagpanlupig, ug ang mga pumoluyo niana nagapamulong sa kabakakan, ug ang ilang dila limbongan sulod sa ilang baba. Kayat sinugatan din naman kita ng mabigat na sugat; ginawa kitang kasiraan dahil sa iyong mga kasalanan. Busa gihampak ko usab ikaw sa mahapdos nga samad; gihimo ko ikaw nga biniyaan tungod sa imong mga sala. Ikaw ay kakain, ngunit hindi ka mabubusog; at ang iyong pagpapakumbaba ay sasa gitna mo: at ikaw ay magtatabi, ngunit wala kang dadalhing maitatabi; at ang iyong ilalabas ay aking iiwan sa tabak. Magakaon ikaw, apan dili ka matagbaw: ug ang imong pagpaubos anha sa imong kinataliwad-an: ug ikaw magatipig, apan dili ka makatigum; ug kadtong imong matigum igahatag ko sa espada. Ikaw ay maghahasik, ngunit hindi ka magaani: ikaw ay magpipisa ng mga olibo, ngunit hindi ka magpapahid ng langis; at ng ubas, ngunit hindi ka iinom ng alak. Magapugas ka, apan dili ka makapangani; magagiuk ka sa mga olivo, apan dili ka makapanihog sa imong kaugalingon sa lana; ug makapuga ka sa abut nga parras, apan dili ka makainum sa vino. Sapagkat naiingatan ang mga palatuntunan ni Omri, at ang lahat na gawa ng sangbahayan ni Achab, at kayo'y nagsisilakad ng ayon sa kanilang mga payo; upang gawin kitang kasiraan, at ang mga mananahan niya'y kasutsutan: at inyong dadalhin ang kakutyaan ng aking bayan. Kay ang kabalaoran ni Omri gisunod ninyo, ug ang tanang mga buhat sa balay ni Achab, ug kamo nagalakaw sa ilang mga patambag; aron ikaw himoon ko nga biniyaan, ug ang mga molupyo niana himoon ko nga sinitsitan uban ang pagbiaybiay: ug kamo magaantus sa mga pagtamay sa akong katawohan. Sa aba ko! sapagkat ako'y gaya ng kanilang pisanin ang mga bunga sa taginit, gaya ng mga pamumulot ng ubas sa ubasan: walang kumpol na makain; ako'y nananabik sa unang bunga ng igos. Alaut ako! kay ako nahimong ingon niadtong tapus na maani nila ang mga bunga sa ting-init, ingon man sa mga hinagdaw sa kaparrasan: walay mga pungpong sa bunga nga arang makaon; ang akong kalag nagatinguha sa unang hinog sa igos. Ang mabuting tao ay namatay sa lupa, at wala nang matuwid sa mga tao: silang lahat ay nagsisibakay upang magbubo ng dugo; hinuhuli ng bawat isa ang kaniyang kapatid sa pamamagitan ng silo. Ang tawo nga diosnon nawagtang na sa yuta, ug walay usa nga matarung sa taliwala sa mga tawo: silang tanan nagabanhig aron sa pag-ula ug dugo; ang tagsatagsa kanila nagahati sa iyang igsoon uban ang iyang pukot. Ang kanilang mga kamay ay nangasa kasamaan upang sikaping isagawa; ang prinsipe ay humihingi, at ang hukom ay maagap sa suhol; at ang dakilang tao ay nangagsasalita ng masamang hangad ng kaniyang kaluluwa: ganito nila nilalala. Ang ilang mga kamot anaa na sa kadautan andam sa bulohaton sa pagbuhat niana sa dakung kakugi; ang principe mangutang batok sa linupigan ug ang maghuhukom andam sa pagdawat sa balus; ug ang tawong gamhanan, nagapahayag siya sa dautang tinguha sa iyang kalag: sa ingon niana gisalapid nila ang justicia. Ang pinakamahusay sa kanila ay parang dawag; ang pinakamatuwid ay masama kay sa isang bakod na tinikan: ang araw ng inihula sa iyo ng mga bantay, sa makatuwid baga'y ang araw ng pagdalaw sa iyo, ay dumating; ngayo'y mangatitigilan sila. Ang tawo nga labing maayo kanila sama sa sampinit; ang labing matarung kanila dautan pa kay sa kural nga tunokon: ang adlaw sa imong mga magbalantay, bisan ang pagdu-aw kanimo, ania na; karon mao ang ilang pagkalibog. Huwag kayong magsitiwala sa kalapit bahay; huwag kayong magkatiwala sa kaibigan; ingatan mo ang mga pinto ng inyong bibig sa kaniya na humihiga sa inyong sinapupunan. Ayaw kamo pagsalig sa inyong isigkatawo; ayaw kamo pagsalig sa usa ka higala; tak-oma ang pultahan sa imong baba gikan kaniya nga nagapauraray sa imong dughan. Sapagkat sinisiraang puri ng anak na lalake ang ama, ang anak na babae ay tumitindig laban sa kaniyang ina, ang manugang na babae ay laban sa kaniyang biyanang babae; ang mga kaaway ng tao ay ang kaniyang sariling kasangbahay. Kay ang anak nga lalake magapildi sa dungog sa amahan, ang anak nga babaye mosukol sa iyang inahan, ang umagad nga babaye batok sa iyiang ugangan nga babaye; ang mga kaaway sa usa ka tawo mao ra ang katipon niya sa iyang panimalay. Ngunit sa ganang akin, ako'y titingin sa Panginoon; ako'y maghihintay sa Dios ng aking kaligtasan: didinggin ako ng aking Dios. Apan mahitungod kanako, ako magatan-aw ngadto kang Jehova; ako magahulat sa Dios sa akong kaluwasan: ang akong Dios magapamati kanako. Huwag kang magalak laban sa akin, Oh aking kaaway: pagka ako'y nabuwal, ako'y babangon; pagka ako'y naupo sa kadiliman, ang Panginoo'y magiging ilaw sa akin. Ayaw pagkalipay batok kanako, Oh kaaway ko: sa diha nga ako mapukan, mobangon ako; sa diha nga ako molingkod sa kangitngitan, si Jehova mao ang kahayag alang kanako. Aking babatahin ang kagalitan ng Panginoon, sapagkat ako'y nagkasala laban sa kaniya, hanggang sa kaniyang ipagsanggalang ang aking usap, at lapatan ako ng kahatulan: kaniyang ilalabas ako sa liwanag, at aking mamasdan ang kaniyang katuwiran. Antuson ko lamang ang kapungot ni Jehova, kay nakasala man ako batok kaniya, hangtud nga siya magalaban kanako, ug magapakanaug sa iyang paghukom alang kanako: dad-on niya ako ngadto sa kahayag, ug ako makakita sa iyang pagkamatarung. Kung magkagayo'y makikita ng aking kaaway, at kahihiyan ang tatakip sa kaniya, na nagsabi sa akin, Saan nandoon ang Panginoon mong Dios? Makikita ng aking mga mata ang nais ko sa kaniya; siya nga'y yayapakan na parang putik sa mga lansangan. Unya ang akong kaaway makakita niini, ug ang kaulaw motikyup kaniya nga nagaingon kanako: Hain man si Jehova nga imong Dios? Ang akong mga mata makakita sa akong tinguha diha kaniya; karon siya pagatamakan sama sa lapok sa kadalanan. Kaarawan ng pagtatayo ng iyong mga kuta! sa kaarawang yaon ay malalayo ang pasiya. Usa ka adlaw alang sa pagtukod sa imong mga kuta! niadtong adlawa ang sugo pagabalhinon ngadto sa halayo. Sa kaarawang yaon ay magsisiparoon sila sa iyo mula sa Asiria at sa mga bayan ng Egipto, at mula sa Egipto hanggang sa ilog, at mula sa dagat at dagat, at sa bundok at bundok. Niadtong adlawa sila moanha kanimo gikan sa Asiria, ug gikan sa mga ciudad sa Egipto, ug gikan sa Egipto bisan pa hangtud sa Suba, gikan sa dagat, ngadto sa usa ka dagat, ug gikan sa bukid ngadto sa usa ka bukid. Gayon ma'y masisira ang lupain dahil sa kanila na nagsisitahan doon, dahil sa bunga ng kanilang mga gawa. Bisan pa niana, ang yuta mahimong biniyaan tungod kanila nga nagapuyo niana, tungod sa bunga sa ilang mga gibuhat. Pakanin mo ang iyong bayan sa pamamagitan ng iyong tungkod, ang kawan na iyong mana, na tumatahang magisa, sa gubat sa gitna ng Carmelo: pakanin mo sila sa Basan at sa Galaad, gaya ng mga araw nang una. Pakan-a ang imong katawohan pinaagi sa imong sungkod, ang panon sa imong panulondon, nga nagapuyo nga nag-inusara, sa taliwala sa kalasangan sa Carmelo: pasibsiba sila didto sa Basan ug sa Galaad, sama sa kanhing mga adlaw. Gaya ng mga araw ng iyong paglabas sa lupain ng Egipto ay aking pagpapakitaan sila ng mga kagilagilalas na bagay. Ingon sa mga adlaw sa paggula mo gikan sa yuta sa Egipto igapakita ko kanila ang mga butang nga kahibulongan. Makikita ng mga bansa, at mangapapahiya sa buo nilang kapangyarihan; kanilang ilalagay ang kanilang kamay sa kanilang bibig, ang kanilang mga pakinig ay mabibingi. Ang mga nasud makakita ug mangaulaw tungod sa tibook nilang kusog; sampongan nila sa ilang kamot ang ilang baba; ug ang ilang, mga igdulungog mangabungol. Sila'y magsisihimod sa alabok na parang ahas; parang nagsisiusad na hayop sa lupa sila'y magsisilabas na nagsisipanginig mula sa kanilang mga kulungan; sila'y magsisilapit na may takot sa Panginoon nating Dios, at mangatatakot dahil sa iyo. Sila magatilap sa abug ingon sa usa ka bitin; sama sa mga butang nga nagakamang sa yuta sila manggula nga magakurog gikan sa ilang mga tinakpan nga dapit; uban sa kahadlok moduol sila kang Jehova nga akong Dios, ug mangalisang tungod kanimo. Sino ang Dios na gaya mo, na nagpapatawad ng kasamaan, at pinalalagpas ang pagsalansang ng nalabi sa kaniyang mana? hindi niya pinipigil ang kaniyang galit ng magpakailan man, sapagkat siya'y nalulugod sa kagandahang-loob. Kinsa ba, Oh Dios, ang usa ka Dios nga sama kanimo, nga makapasaylo sa kasal-anan, ug mopaagi lamang sa mga kalapasan sa salin sa iyang panulondon? siya wala magapabilin sa iyang kasuko sa walay katapusan, kay siya nahamuot sa mahigugmaong-kalolot. Siya'y muling magtataglay ng habag sa atin; kaniyang yayapakan ang ating kasamaan: at kaniyang ihahagis ang lahat nilang kasalanan sa mga kalaliman ng dagat. Siya magabaton pag-usab ug kalooy kanato; siya magayatak sa atong mga kasal-anan; ug isalibay mo ang tanan nilang mga sala ngadto sa kahiladman sa dagat. Ang hula tungkol sa Ninive. Ang aklat tungkol sa pangitain ni Nahum na Elkoshita. Ang palas-anon mahitungod sa Ninive. Ang basahon sa panan-awon ni Nahum nga taga-El-kosh. Ang Panginoon ay mapanibughuing Dios at nanghihiganti; ang Panginoon ay nanghihiganti at puspos ng kapootan; ang Panginoon ay nanghihiganti sa kaniyang mga kaaway, at siya'y nagtataan ng kapootan sa kaniyang mga kaaway. Si Jehova mao ang Dios nga abughoan ug nagapanimalus; si Jehova nagapanimalus ug siya napuno sa kaligutgut; si Jehova nagapanimalus sa iyang mga kabatok, ug siya nagatipig sa kaligutgut alang sa iyang mga kaaway, Ang Panginoon ay banayad sa pagkagalit, at dakila sa kapangyarihan, at sa anomang paraan ay hindi aariing walang sala ang salarin: ang daan ng Panginoon ay sa ipoipo at sa bagyo, at ang mga ulap ay siyang alabok ng kaniyang mga paa. Si Jehova mahinay sa iyang pagkasuko, ug daku sa gahum, ug sa bisan unsang paagi dili gayud magisip nga walay sala niadtung mga sad-an: ang dalan ni Jehova anaa sa alimpulos ug anaa sa bagyo, ug ang mga dag-um mao ang abug sa iyang mga tiil. Kaniyang sinasaway ang dagat, at tinutuyo, at tinutuyo ang lahat na ilog: ang Basan ay nanlalata, at ang Carmelo; at ang bulaklak ng Libano ay nalalanta. Iyang ginabadlong ang dagat, ug nagahimong mamala niana, ug ginapamala niya ang tanang mga suba: nagaanam pagkamatay ang Basan, ug ang Carmelo usab, ug ang bulak sa Libano nagaanam pagkalawos. Ang mga bundok ay nanginginig dahil sa kaniya, at ang mga burol ay nangatutunaw; at ang lupa'y lumilindol sa kaniyang harapan, oo, ang sanglibutan, at ang lahat na nagsisitahan dito. Kaniya ang kabukiran minglinog, ug ang kabungtoran nangatunaw; ug ang yuta mibalud diha sa iyang atubangan, oo, ang kalibutan ug ang tanan nga nanagpuyo niini. Sino ang makatatayo sa harap ng kaniyang pagkagalit? at sino ang makatatahan sa kabangisan ng kaniyang galit? ang kaniyang kapusukan ay sumisigalbong parang apoy, at ang mga malaking bato ay nangatitibag niya. Kinsa ang makatindog sa atubangan sa iyang kapungot? ug kinsa ang makapabilin sa kapintas sa iyang kasuko? ang iyang kaligutgut ginahulad sama sa kalayo ug ang mga bato iyang ginatipiktipik. Ang Panginoo'y mabuti, katibayan sa kaarawan ng kabagabagan; at nakikilala niya yaong nangaglalagak ng kanilang tiwala sa kaniya. Si Jehova maayo man, malig-on nga dalangpanan sa adlaw sa kasamok; ug siya makaila kanila nga modangup kaniya. Ngunit sa pamamagitan ng manggugunaw na baha ay kaniyang lubos na wawakasan ang kaniyang dako, at hahabulin ang kaniyang mga kaaway sa kadiliman. Apan uban sa dakung binul-og sa baha iyang tibawason sa paglumpag ang iyang dapit, ug pagagukdon niya ang iyang kaaway ngadto sa kangitngitan. Ano ang inyong kinakatha laban sa Panginoon? siya'y gagawa ng lubos na kawakasan; ang pagdadalamhati ay hindi titindig na ikalawa. Unsay imong gilalang batok kang Jehova? siya magatibawas sa paglumpag; ang kasakit dili motungha sa ikaduha nga panahon. Sapagkat yamang sila'y maging gaya ng mga salasalabat na tinik, at maging napakalasing na parang manglalasing, sila'y lubos na masusupok na parang tuyong dayami. Kay sama sa tunok nga nangagapus, ug sama sa nangahubog sa ilang ilimnon, sila ut-uton sa hingpit gayud ingon sa laya nga tuod sa balili. May lumabas na isa sa iyo, na nagiisip ng kasamaan laban sa Panginoon, na pumapayo ng masama. Gikan kanimo adunay usa nga migula, nga naglalang ug dautan batok kang Jehova, nga nagatambag sa kadautan. Ganito ang sabi ng Panginoon: Bagaman sila'y nangasa lubos na kalakasan, at totoong marami, gayon may sila'y nangalulugmok, at daraan siya. Bagaman pinagdalamhati kita, hindi na kita pagdadalamhatiin pa. Mao kini ang giingon ni Jehova: Bisan sila mga sangkap sa kusog, ug ingon man ang daghanan, bisan pa niana sila pagaputlon ug siya mahanaw. Bisan ikaw gisakit ko, dili ko na pagasakiton ikaw pag-usab. At ngayo'y aking babaliin ang kaniyang pamatok na nasa iyo, at aking sisirain ang iyong mga paningkaw. Ug karon pagabunggoon ko ang iyang yugo gikan kanimo, ug lugtason ko ang imong mga talikala. At ang Panginoon ay nagbigay utos tungkol sa iyo, na hindi na matatatag ang iyong pangalan: sa bahay ng iyong mga dios ay aking ihihiwalay ang larawang inanyuan at ang larawang binubo; aking gagawin ang iyong libingan; sapagkat ikaw ay hamak. Ug si Jehova naghatag sugo mahitungod kanimo, nga walay bisan usa sa imong ngalan nga mapugas: gikan sa balay sa imong mga dios pagabunggoon ko ang mga larawan nga linilok ug ang larawan nga tinunaw; akong himoon ang imong lubnganan; kay ikaw tampalasan. Narito, nasa ibabaw ng mga bundok ang mga paa niyang nangagdadala ng mga mabuting balita, na nangaghahayag ng kapayapaan! Ipagdiwang mo ang iyong mga kapistahan, Oh Juda, tuparin mo ang iyong mga panata; sapagkat ang masama ay hindi na dadaan pa sa iyo; siya'y lubos na nahiwalay. Ania karon, ibabaw sa kabukiran ang mga tiil niadtong nagadala sa mga maayong balita, nga nagamantala sa pakigdait! Sauloga ang imong mga fiesta, Oh Juda, tumana ang imong mga panaad; kay kadtong dautan dili na molatas kanimo; siya natibawas na pagkalaglag. Siyang bumabasag ay sumampa sa harapan mo: ingatan mo ang katibayan, bantayan mo ang daan, palakasin mo ang iyong mga balakang, patibayin mo ang iyong kapangyarihan na mainam, Kadtong nagapusdak aron sa pagdugmok, Oh Ninive, moanhi batok kanimo: bantayan mo ang kuta, tukawan mo ang dalan, lig-ona ang imong mga hawak, panalipdi ang imong gahum sa dakung kalig-on. Sapagkat ibinabalik ng Panginoon ang karilagan ng Jacob na gaya ng karilagan ng Israel: sapagkat ang mga tagatuyo ay nagsituyo sa kanila, at sinira ang mga sanga ng kanilang mga puno ng ubas. Kay pahiulian ni Jehova ang pagkahalangdon ni Jacob, ingon sa pagkahalangdon sa Israel; tungod kay ang mga mangtititi nanagtiti man kanilang tanan, ug gilaglag ang ilang mga sanga nga balagon. Ang kalasag ng kaniyang mga makapangyarihang lalake ay pumula, ang matapang na lalake ay nakapanamit ng matingkad na pula: ang mga karo ay nagsisikislap ng patalim sa kaarawan ng kaniyang paghahanda, at ang mga sibat na abeto ay nagsisigalaw ng kakilakilabot. Ang taming sa iyang makusganong mga tawo nangahimong mapula, ang mga maisug nga mga tawo nasul-oban sa lubos-mapula: ang mga carro nanagpangidlap uban sa ilang mga acero sa adlaw sa iyang pagpangandam, ug ang mga bangkaw nga cedro giwara-wara. Ang mga karo ay nagsisihagibis sa mga lansangan; nangagkakabanggang isat isa sa mga daan: ang anyo ng mga yaon ay gaya ng mga sulo; nagsisitakbong parang mga kidlat. Ang mga carro nanagpatulin sa kadalanan; sila nanagdalagan ngadto-nganhi sa halapad nga mga dalan; ang panagway nila sama sa mga sulo; sila nanalagan sama sa mga kilat: Naaalaala niya ang kaniyang mga bayani: sila'y nangatitisod sa kanilang paglakad; sila'y nangagmamadali sa kuta niyaon, at ang panakip ay handa. Siya nahanumdum sa iyang mga manggugubat nga halangdon; sila nanghisukamod sa ilang pagpanaw, sila nanagdalidali ngadto sa kuta niini; ug ang mga salimbong giandam na. Ang mga pintuan ng mga ilog ay bukas, at ang palacio ay nalansag. Ang mga ganghaan sa mga suba ginabuksan ug ang palacio natunaw. At si Huzab ay nahubdan; siya'y dinala; at ang kaniyang mga alilang babae ay nananaghoy na parang huni ng mga kalapati, na nagsisidagok sa kanilang mga dibdib. Ug kini gisugo, siya nahuboan, siya nabihag; ug ang iyang mga sulogoong babaye nanagdangoy-ngoy maingon sa tingog sa mga salampati, nanagpukpok sa ilang mga dughan. Datapuwat ang Ninive mula nang una ay naging parang lawa ng tubig: gayon ma'y nagsisitakas. Tigil kayo, tigil kayo, isinisigaw nila; ngunit walang lumilingon. Apan ang Ninive gikan pa niadtong karaang panahon sama sa usa ka linaw sa tubig: apan sila nanagpangalagiw. Tindog, tindog, sila naninggit; apan walay usa nga milingi. Kunin ninyo ang samsam na pilak, kunin ninyo ang samsam na ginto; sapagkat walang katapusang kayamanan, na kaluwalhatian sa lahat ng maligayang kasangkapan. Kuhaa ninyo ang mga inagaw nga salapi, kuhaa ang inagaw nga bulawan, kay walay katapusan sa mga tinigum, ang himaya sa tanang matahum nga kasangkapan. Siya'y tuyo, at walang laman, at wasak; at ang puso ay natutunaw, at ang mga tuhod ay nagkakaumpugan, at ang pagdaramdam ay nasa lahat ng mga balakang, at ang mga mukha nilang lahat ay nangamumutla. Siya walay sulod, ug kawang ug biniyaan; ug ang kasingkasing natunaw, ang mga tuhod nanagkapingkipingki, ug ang kaul-ol anaa sa mga hawak, ug ang mga nawong nila nangaluspad. Saan nandoon ang yungib ng mga leon, at ang dakong sabsaban ng mga batang leon, na nililibutan ng leon at ng babaeng leon, ng batang leon, at walang tumatakot sa kanila? Hain man ang lungib sa mga leon, ang mga dapit nga lawoganan sa gagmayng mga leon, diin ang leon nga lake ug ang baye nanagpanlakaw, ang ilang gagmay mga leon, ug walay nagahadlok kanila? Ang leon ay kumakatay ng sagana para sa kaniyang mga anak, at lumalapa para sa kaniyang mga babaeng leon, at pinupuno ng huli ang kaniyang mga cueba, at ng tangay ang kaniyang mga yungib. Ang leon nagkuniskunis ug igo alang sa iyang mga gagmay, ug naglook alang sa iyang baye nga mga leon, ug gipuno ang iyang mga langub sa iyang tukbonon, ug ang iyang mga lungib gipuno sa iyang linuok nga tukbonon. Narito, ako'y laban sa iyo, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, at aking susunugin ang kaniyang mga karo sa usok, at lalamunin ng tabak ang iyong mga batang leon; at aking ihihiwalay ang iyong huli sa lupa, at ang tinig ng iyong mga sugo ay hindi na maririnig. Ania karon, ako batok kanimo, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug akong pagasunogon ang iyang mga carro diha sa aso, ug ang pinuti molamoy sa imong gagmayng mga leon; ug pagaputlon ko ang imong tukbonon gikan sa yuta, ug ang tingog sa imong mga sulogoon dili na madungog. Sa aba ng mabagsik na bayan! siya'y puspos na lubos ng kabulaanan at mga agaw; ang panghuhuli ay hindi tumitigil. Alaut ka ciudad nga dugoon! napuno ka sa tanang kabakakan ug sa tinikas; ang tukbonon wala makapahawa. Ang higing ng panghagupit, at ang hugong ng pihit ng mga gulong, at ng mga madambang kabayo, at ng lukso ng mga karo, Ang hinagiyos sa lapdos, ug ang mga kasaba sa mga ligid nga nanagkagalkal, ug sa nanaglukso-lukso nga mga kabayo, ug ang nanag-untol-untol nga mga carro, Ang sakay ng mga mangangabayo, at ang kinang ng tabak; at ang kislap ng sibat, at isang karamihan na patay, ay malaking bunton ng mga bangkay, at walang katapusang mga bangkay; sila'y nangatitisod sa kanilang mga bangkay; Nagatungtong na ang nagakabayo, ug ang nagapangidlap nga espada, ug ang nagasiga-siga nga bangkaw, ug ang panon sa nangamatay, ug ang daku nga tapok sa mga minatay, ug walay pagkatapus sa ilang mga minatay, sila nanghisukamod ibabaw sa ilang mga minatay; Dahil sa karamihan ng pagpapatutot ng minagandang patutot, na panguna ng pangeenkanto, na nagbibili ng mga bansa sa pamamagitan ng kaniyang pagpapatutot, at ng mga angkan sa pamamagitan ng kaniyang mga pangeenkanto. Tungod sa kadaghan sa mga pagpakighilawas sa bigaon nga nahamut-an, ang agalon nga babaye sa mga buhat nga madiwatahon, nga nagabaligya sa mga nasud pinaagi sa iyang pagpakighilawas, ug mga panimalay pinaagi sa iyang mga madiwatahon nga buhat. Narito, ako'y laban sa iyo, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, at aking ilililis ang iyong laylayan sa harap mo; at aking ipakikita sa mga bansa ang iyong kahubaran, at sa mga kaharian ang iyong kahihiyan. Ania karon, ako batok kanimo, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug pahuboan ko ikaw sa imong bisti sa atubangan sa imong nawong, ug akong ipakita sa mga nasud ang imong pagkahubo, ug sa mga gingharian ang imong pagkamaka-uulaw. At aking ihahagis sa iyo ang kasuklamsuklam na karumihan, at gagawin kitang hamak, at ilalagay kitang pinakakutya. Ug ilabay ko kanimo ang mahugaw nga dulumtanan, ug ikaw akong himoon nga mahugaw, ug ipahamutang ko ikaw ingon nga talanawon sa katawohan. At mangyayari, na ang lahat na mangakakakita sa iyo, ay iilag sa iyo, at mangagsasabi, Ang Ninive ay nahahandusay na sira: sinong mananaghoy sa kaniya? saan ako hahanap ng mga mangaaliw sa iyo? Ug kini mahitabo, nga ang tanan nga motan-aw kanimo, mokalagiw gikan kanimo, ug magaingon: Ang Ninive ginalaglag: kinsa ang magaagulo tungod kaniya: asa ako mangita ug mga maglilipay alang kanimo? Ikaw baga'y mabuti pa sa Noamon, na natatayo sa gitna ng mga ilog, na may tubig sa palibot niya; na ang katibaya'y ang dagat, at ang kaniyang kuta ay nasa dagat? Ikaw labing maayo ba kay kang Noamon nga nahamutang sa taliwala sa mga kasubaan, nga adunay mga tubig sa libut kaniya; kansang dalangpanan mao ang dagat, ug ang iyang kuta nagagikan sa dagat? Etiopia at Egipto ang kaniyang mga naging katibayan, at walang hanggan; Phut at Lubim ang iyong mga naging katulong. Ang Etiopia ug ang Egipto mao ang iyang kalig-on, ug kana walay kinutoban; ang Put ug ang Libia mao ang imong magtatabang. Gayon ma'y siya'y nadala, siya'y pumasok sa pagkabihag; ang kaniyang mga anak naman ay pinagputolputol sa dulo ng lahat ng mga lansangan; at pinagsapalaran ang kaniyang mga marangal na tao, at ang lahat niyang mahal na tao ay nangasabiran ng mga tanikala. Bisan pa niana siya gidala sa halayo, siya nahimong binihag; ang iyang mga gagmayng kabataan usab ginapusdak nga nangadugmok sa kinaulohan sa tanang kadalanan: ug sila nanagpapalad alang sa iyang mga halangdon nga mga tawo, ug ang tanan niyang mga dagkung tawo, ug ang tanan niyang mga dagkung tawo gigapus sa mga talikala. Ikaw naman ay malalango; ikaw ay matatago; ikaw rin naman ay hahanap ng katibayan dahil sa kaaway. Ikaw usab mahubog: ikaw pagatagoan, ikaw usab magapangita ug dalangpanan tungod sa imong kaaway. Lahat ng iyong kuta ay magiging parang puno ng igos, na may unang hinog na mga igos: kung mga ugugin, nangalalaglag sa bibig ng kumakain. Ang imong tanan nga mga dalangpanan mahimong ingon sa mga higuera uban sa nahaunang hinog nga bunga: kong sila pagauyogon, sila mangatagak ngadto sa baba sa kumakaon. Narito, ang iyong mga tao sa gitna mo ay mga babae; ang mga pintuang-bayan ng iyong lupain ay nangabubukas ng maluwang sa iyong mga kaaway: nilamon ng apoy ang iyong mga halang. Ania karon, ang imong katawohan nga anaa sa imong kinataliwad-an pulos man mga babaye; ang mga ganghaan sa imong yuta nangabuka sa halapad gayud alang sa imong mga kaaway: ang kalayo milamoy sa imong mga trangka. Umigib ka ng tubig sa pagkakubkob; tibayan mo ang iyong mga katibayan; pumasok ka sa putikan, at yapakan mo ang argamasa, tibayan mo ang hurno ng ladrillo. Pagkalus ug tubig alang kanimo sa mga nanaglibut; lig-ona ang imong mga dalangpanan; umadto ka sa yuta nga kolonon, dugmoka ang bato, lig-ona ang hudno. Doon ka sasakmalin ng apoy; ihihiwalay ka ng tabak; sasakmalin kang parang uod: magpakarami kang gaya ng uod: magpakarami kang gaya ng balang. Didto ang kalayo maoy magalamoy kanimo; ang espada magaputol kanimo, kini maoy molamoy kanimo ingon sa ulod nga hantatawo: magpadaghan ka bisan maingon sa ulod nga hantatawo; magpadaghan ka maingon sa mga dulon. Iyong pinarami ang iyong mga mangangalakal kay sa mga bituin sa langit: ang uod ay sumasamsam, at lumilipad. Imong gipadaghan ang imong mga magpapatigayon labaw sa mga bitoon sa langit; ang ulod nga hantatawo nagakutkot ug mipahawa. Ang iyong mga prinsipe ay parang mga balang, at ang iyong mga pinuno ay parang kawan ng lukton, na nagsisihimpil sa mga bakod sa araw na malamig, ngunit pagka ang araw ay sumikat sila'y nagsisilipad, at ang kanilang dako ay hindi alam kung saan sila nangandoon. Ang imong mga principe ingon sa mga dulon, ug ang imong mga capitan ingon sa mga panon sa mga lukton nga nanagpahamutang diha sa mga tanum sa koral sa mabugnaw nga adlaw, apan sa pagsilang sa adlaw, sila nangalagiw, ug ang ilang dapit wala hibaloi kong diin sila. Ang iyong mga pastor ay nangatutulog, Oh hari sa Asiria; ang iyong mga bayani ay nangagpapahinga; ang iyong bayan ay nangangalat sa mga bundok, at walang magpisan sa kanila. Ang imong mga magbalantay sa carnero nangatulog, Oh hari sa Asiria; ang imong mga halangdon namahulay; ang imong katawohan nagkatibulaag sa kabukiran, ug walay bisan kinsa nga nagatigum kanila. Ang hula na nakita ni Habacuc na propeta. Ang palas-anon nga nakita ni Habacuc nga manalagna. Oh Panginoon, hanggang kailan dadaing ako, at hindi mo didinggin? Ako'y dadaing sa iyo dahil sa pangdadahas, at hindi ka magliligtas. Oh Jehova, hangtud anus-a ang akong pagtu-aw, ug ikaw dili mamati kanako? Ako nagatu-aw kanimo tungod sa pagpanlupig nga nahimo, ug ikaw dili moluwas kanako. Bakit pinagpapakitaan mo ako ng kasamaan, at iyong pinamamasdan ang kasamaan? sapagkat ang kasiraan at pangdadahas ay nasa harap ko; at may pakikipagalit, at pagtatalong bumabangon. Ngano nga gipakita mo kanako ang kasal-anan, ug nagatan-aw ka sa pagkadautan? kay ang pagkalaglag ug ang pagpanlupig ania sa akong atubangan; ug adunay kagubot, ug mitindog ang pagkabingkil. Kayat ang kautusan ay natitigil, at ang katarungan ay hindi lumalabas kailan man; sapagkat kinukulong ng masama ang matuwid; kayat ang kahatulan ay lumalabas na liko. Busa ang Kasugoan walay gahum, ang justicia wala gayud magapadayon; kay ang dautan nagalibut sa matarung: busa ang justicia nagapadayon nga binalit-ad. Mangagmasid kayo sa gitna ng mga bansa, at tumingin kayo at mamangha kayo ng kagilagilalas; sapagkat ako'y gumagawa ng isang gawain sa inyong mga kaarawan na hindi ninyo paniniwalaan bagaman saysayin sa inyo. Tuman-aw kamo sa taliwala sa mga nasud, ug sud-onga ninyo, ug managkatingala sa dakung kahibulong; kay ako nagabuhat sa usa ka dakung bulohaton sa inyong mga adlaw, nga dili ninyo katuhoan, bisan pa kini ginasugilon kaninyo. Sapagkat narito, aking itinitindig ang mga Caldeo, yaong makapangingilabot at marahas na bansa, na lumalakad sa kaluwangan ng lupa, upang magari ng mga tahanang dako na hindi kanila. Kay, ania karon, akong bangonon ang mga Caldeahanon, kanang mapait ug madali-dalion nga nasud, nga nagasuroy sa kinalapdan sa kalibutan, aron sa pagpanag-iya sa mga puloy-anan nga dili man unta ila. Sila'y kakilakilabot at nangakatatakot; ang kanilang kahatulan at ang kanilang karangalan ay mula sa kanilang sarili. Sila makahahadlok ug makalilisang; ang ilang paghukom ug ang ilang pagkahalangdon nagagikan sa ilang kaugalingon. Ang kanilang mga kabayo naman ay matutulin kay sa mga leopardo, at mababangis kay sa lobo sa gabi; at ang kanilang mga mangangabayo ay nagtutumulin na may kapalaluan: oo, ang kanilang mga mangangabayo ay nanganggagaling sa malayo; sila'y nagsisilipad na parang aguila na nagmamadali upang manakmal. Ang ilang mga kabayo usab matulin pa kay sa mga leopardo, ug labing mabangis kay sa mga lobo sa kagabhion; ug, ang ilang mga magkakabayo nanagpadayon nga mapahitas-on: oo, ang ilang mga magkakabayo nagagikan sa halayo; sila nagalupad ingon sa agila nga nagadali aron sa paglamoy. Sila'y nagsisiparitong lahat sa pangdadahas; ang kanilang mga mukha ay nangakatitig sa silanganan; at sila'y nangagpipisan ng mga bihag na parang buhangin. Sila nangabut ang tanan kanila aron sa pagpanlupig; ilang gipahamutang ang dulong sa ilang mga nawong paingon sa unahan; ug sila nagatigum ug mga binihag ingon sa bonbon. Oo, siya'y nanunuya sa mga hari, at ang mga prinsipe ay katuyaan sa kaniya; kaniyang kinukutya ang bawat katibayan; sapagkat nagbubunton siya ng alabok, at sinasakop. Oo, iyang gibugalbugalan ang mga hari, ug ang mga principe mga kataw-hanan lamang alang kaniya; iyang gikataw-an ang tanang mga kuta; kay siya nagatapok ug abug, ug iyang ginaagaw kini: Kung magkagayo'y lalampas siya na parang hangin, at magdaraan, at magiging salarin, sa makatuwid baga'y siya na ang kapangyarihan ay ang kaniyang dios. Unya siya mohuros ingon sa hangin, ug mosaylo sa ibabaw, ug mahimong sad-an, kadto siya kansang gahum mao ang iyang dios. Di baga ikaw ay mula sa walang hanggan, Oh Panginoon kong Dios, aking Banal? kami ay hindi mangamamatay. Oh Panginoon, iyong itinakda siya ukol sa kahatulan; at ikaw, Oh Malaking Bato, ay iyong itinatag siya na pinakasaway. Dili ba ikaw gikan sa walay katapusan, Oh Jehova nga akong Dios, ang akong Balaan? kami dili mamatay, Oh Jehova, imong gitudlo siya aron sa paghukom kaniya; ug ikaw, Oh Bato namo, imo siyang gitukod aron sa pagsaway kanila. Ikaw na may mga matang malinis kay sa tumingin ng kasuwailan, at hindi ka makatitingin sa kasamaan, bakit mo minamasdan ang nagsisigawa ng paglililo, at tumatahimik ka pagka sinasakmal ng masama ang tao na lalong matuwid kay sa kaniya; Ikaw man ang may labing maputling mga mata kay sa pagtan-aw sa kadautan, ug ikaw nga dili makatan-aw sa pagkamasupilon, ngano man nga nagatan-aw ikaw kanila nga nagabuhat sa pagkamabudhion, ug nagahilum ka sa diha nga ang tawong dautan nagalamoy sa tawo nga labing matarung kay kaniya: At kaniyang ginagawa ang mga tao na parang mga isda sa dagat, parang nagsisigapang na walang nagpupuno sa kanila? Ug nagahimo sa mga tawo nga maingon sa mga isda sa dagat, maingon sa mga butang nga nanagkamang, nga walay nagadumala kanila? Kaniyang binubuhat ng bingwit silang lahat, kaniyang hinuhuli sila sa kaniyang dala, at kaniyang pinipisan sila sa kaniyang lambat: kayat siya'y nagagalak at siya'y masaya. Iyang gikuha sila ngatanan pinaagi sa taga, iyang gisikup sila sa iyang pukot, ug sila gitigum niya sa iyang tapsay; busa siya nagamaya ug nagamalipayon. Kayat siya'y naghahain sa kaniyang lambat, at nagsusunog ng kamangyan sa kaniyang lambat; sapagkat sa pamamagitan ng mga yao'y ang kaniyang bahagi ay mataba, at ang kaniyang pagkain ay sagana. Busa nagahalad siya alang sa iyang pukot, ug nagasunog incienso alang sa iyang tapsay; kay pinaagi kanila ang iyang bahin matambok ug daghan ang iyang makaon. Mawawalan nga baga ng laman ang kaniyang lambat, at hindi mahahabag na pumatay na palagi sa mga bansa. Iyabyab ba diay niya ang iyang pukot, ug dili pagsayloan sa pagpatay nga dayon ang mga nasud? Ako'y tatayo sa aking bantayan, at lalagay ako sa moog, at tatanaw upang maalaman ko kung ano ang kaniyang sasalitain sa akin, at kung ano ang aking isasagot tungkol sa aking daing. Ako motindog sa akong bantayan, ug mopahaluna ako ibabaw sa lantawan, ug molantaw ako sa pagtan-aw kong unsa ang iyang igasulti kanako, ug kong unsa ang akong igatubag mahatungod sa akong sumbong. At ang Panginoon ay sumagot sa akin, at nagsabi, Isulat mo ang pangitain, at iukit mo na malinaw sa mga tapyas na bato upang makatakbo ang bumabasa niyaon. Ug si Jehova mitubag kanako, ug miingon: Isulat ang panan-awon, ug himoang matin-aw diha sa mga sulatanan, aron modalagan kadtong magabasa niini. Sapagkat ang pangitain ay sa panahong takda pa, at nagmamadali sa pagkatapos, at hindi magbubulaan: bagaman nagluluwat ay hintayin mo; sapagkat walang pagsalang darating, hindi magtatagal. Kay ang panan-awon alang pa sa natudlong panahon, ug kini nagadali paingon sa katapusan, ug dili magbakak; bisan kini malangan, paabuta kini; kay kini moabut gayud, kini dili magalangan. Narito, ang kaniyang kaluluwa ay nagpapalalo, hindi tapat sa kaniya; ngunit ang ganap ay mabubuhay sa pamamagitan ng kaniyang pananampalataya. Ania karon, ang iyang kalag nagapaburot; kini dili matarung diha kaniya; apan ang matarung mabuhi tungod sa iyang pagtoo. Oo, bukod dito'y ang alak ay magdaraya, isang taong hambog, at hindi natitira sa bahay; na lumaki ang kaniyang nasa na parang Sheol, at siya'y parang kamatayan, at hindi masisiyahan, kundi pinipisan sa kaniya ang lahat na bansa, at ibinubunton sa kaniya ang lahat na bayan. Oo, labut pa, ang vino mabudhion, tawo nga mapahitas-on, nga dili mopabilin sa iyang balay; nga nagapadaku sa iyang tinguha maingon sa Sheol, ug siya maingon sa kamatayon, ug dili matagbaw, apan nagatigum sa mga nasud ngadto kaniya, ug nagatapok sa mga katawohan ngadto kaniya. Hindi baga ang lahat ng ito ay magbabadya ng talinhaga laban sa kaniya, at ng nakagagalit na kawikaan laban sa kaniya, at mangagsasabi, Sa aba niya na nagpaparami ng di kaniya! hanggang kailan? at nagpapasan siya sa kaniyang sarili ng mga sangla! Dili ba kining tanan mohisgut usa ka sambingay batok kaniya, ug sa usa ka mabiaybiayon nga sanglitanan batok kaniya, ug magaingon: Alaut siya nga nagapatubo niadtong dili iya! hangtud anus-a kana? ug kadtong nagalulan sa iyang kaugalingon tungod sa mga prenda nga inagaw! Hindi baga sila mangagtitindig, na bigla na kakagat sa iyo, at magsisigising na babagabag sa iyo, at ikaw ay magiging samsam sa kanila? Sila dili ba manindog sa dihadiha kadtong mopaak kanimo, ug dili ba mahigmata kadtong magasamok kanimo, ug ikaw mahimong tinikas alang kanila? Dahil sa iyong sinamsaman ang maraming bansa, lahat ng nalabi sa mga tao ay magsisisamsam sa iyo, dahil sa dugo ng mga tao, at dahil sa karahasang ginawa sa lupain, sa bayan at sa lahat ng nagsisitahan doon. Tungod kay imong gitulis ang daghang mga nasud, ang tanang nanghibilin sa mga katawohan magatulis kanimo, tungod sa giula nga dugo sa mga tawo, ug sa pagpanlupig nga nahimo diha sa yuta, sa ciudad, ug sa tanang nanagpuyo diha. Sa aba niya na nagiimpok ng masamang pakinabang para sa kaniyang sangbahayan, upang kaniyang mailagay ang pugad niya sa itaas, upang siya'y maligtas sa kamay ng kasamaan! Alaut kadtong nagakuha ug dautang abut alang sa iyang balay, aron ikapahamutang niya ang iyang salag sa itaas, aron maluwas siya gikan sa kamot sa dautan. Ikaw ay naghaka ng ikahihiya ng iyong sangbahayan, sa paghihiwalay ng maraming tao, at ikaw ay nagkasala laban sa iyong sarili. Ikaw nagmugna ug kaulaw sa imong balay pinaagi sa paglaglag sa daghanang katawohan, ug nakasala ka batok sa imong kalag. Sapagkat ang bato ay dadaing mula sa pader, at ang tahilan mula sa mga kahoy ay sasagot. Kay ang bato mosinggit sa Dios gikan sa kuta, ug ang sagbayan motubag niana gikan sa tigkahoy. Sa aba niya na nagtatayo ng bayan sa pamamagitan ng dugo, at nagtatatag ng bayan sa pamamagitan ng kasamaan! Alaut kadtong nagatukod sa usa ka lungsod pinaagi sa pag-ula sa dugo, ug nagapatindog sa usa ka ciudad pinaagi sa kasal-anan! Narito, hindi baga dahil sa Panginoon ng mga hukbo na ang mga tao ay nagsisigawa para sa apoy, at ang mga bansa ay nangagpapakapagod sa walang kabuluhan? Ania karon, dili ba gikan kang Jehova sa mga panon nga ang katawohan nagabuhat alang sa kalayo, ug ang mga nasud nagabudlay sa ilang kaugalingon alang sa kakawangan? Sapagkat ang lupa ay mapupuno ng kaalaman ng kaluwalhatian ng Panginoon, gaya ng pagtakip ng tubig sa dagat. Kay ang kalibutan pagapun-on sa ihibalo sa himaya ni Jehova, maingon nga ang katubigan nagatabon sa dagat. Sa aba niya na nagpapainom ng alak sa kaniyang kapuwa, na idinadagdag mo ang iyong kamandag, at nilalasing mo rin naman siya, upang iyong mamasdan ang kaniyang kahubaran! Alaut kadtong nagapainum sa makahubog sa iyang isigkatawo, kanimo nga nagadugang sa imong hilo, ug nagapahubog kaniya usab, aron ikaw makasud-ong sa ilang pagkahubo! Ikaw ay puno ng kahihiyan, at hindi ng kaluwalhatian: uminom ka naman, at maging gaya ng isang hindi tuli; ang saro ng kanan ng Panginoon ay mababalik sa iyo, at kasuklamsuklam na kahihiyan ang mahahalili sa iyong kaluwalhatian. Ikaw nabuhong na sa kaulaw ug dili sa himaya: uminum ka usab, ug manig-ingon ka sa usa nga walay-circuncicion; ang copa sa kamot nga too ni Jehova moanha kanimo, ug ang mahugaw nga kaulaw magatabon sa imong himaya. Sapagkat ang pangdadahas na ginawa sa Libano ay tatakip sa iyo, at ang panggigiba sa mga hayop na nakatakot sa kanila; dahil sa dugo ng mga tao, at dahil sa pangdadahas na ginawa sa lupain, sa bayan, at sa lahat na nagsisitahan doon. Kay ang kadaut nga gihimo sa Libano magaputos kanimo, ug ang pagkalaglag sa mga mananap, nga nakapahadlok kanila; tungod sa giula nga dugo sa tawo, ug sa pagpanlupig nga gihimo diha sa yuta, sa ciudad, ug sa tanang nanagpuyo diha. Anong napapakinabang ng larawang inanyuan na yao'y inanyuan ng manggagawa niyaon; ng binubong larawan, na tagapagturo ng mga kasinungalingan, na tinitiwalaan ng nagaanyo sa kaniya, na gumawa ng mga piping diosdiosan? Unsa ang kapuslanan sa linilok nga larawan, nga gililok sa nagabuhat niana; ingon man ang tinunaw nga larawan, bisan pa ang magtutudlo sa kabakakan, sa pagkaagi nga kadtong nagahimo sa iyang dagway nagasalig man niana, aron sa paghimo nga amang sa mga larawan? Sa aba niya na nagsasabi sa kahoy, Gumising ka; sa piping bato, Bumangon ka! Magtuturo baga ito? Narito, nababalot ng ginto at pilak, at walang hinga sa loob niyaon. Alaut siya nga nagaingon sa kahoy: Pagmata na; ug sa amang nga bato: Tumindog ka! Makatudlo ba kini? Ania karon, kini gihal-opan sa bulawan ug salapi, ug sa sulod niana wala gayud ing gininhawa. Ngunit ang Panginoo'y nasa kaniyang banal na templo: tumahimik ang buong lupa sa harap niya. Apan si Jehova ania sa iyang balaan nga templo: pahiluma sa atubangan niya ang tibook nga kalibutan. Panalangin ni Habacuc na propeta, itinugma sa Sigionoth. Ang pag-ampo ni Habacuc nga manalagna, gihimo pinaagi sa Sigionoth. Oh Panginoon, aking narinig ang kagitingan mo, at ako'y natatakot: Oh Panginoon, buhayin mo ang iyong gawa sa gitna ng mga taon; Sa gitna ng mga taon ay iyong ipabatid; Sa kapootan ay alalahanin mo ang kaawaan. Oh Jehova, nabati ko ang balita mahitungod kanimo, ug ako nahadlok: Oh Jehova, buhia ang imong buhat sa taliwala sa katuigan; Sa taliwala sa katuigan ipahibalo kini; Sa kaligutgut hinumdumi ang kalooy. Ang Dios ay nanggaling mula sa Tema, At ang Banal ay mula sa bundok ng Paran. (Selah) Ang kaniyang kaluwalhatia'y tumakip sa langit. At ang lupa'y napuno ng kaniyang kapurihan. Ang Dios mianhi gikan sa Teman, Ug ang Balaan gikan sa bukid sa Paran (Selah Ang iyang himaya milukop sa kalangitan, Ug ang yuta napuno sa pagdayeg kaniya. At ang kaniyang ningning ay parang liwanag; Siya'y may mga sinag na nagbubuhat sa kaniyang kamay; At doo'y nakukubli ang kaniyang kapangyarihan. Ug ang iyang kahayag maingon sa suga; Siya adunay mga kasilaw nga nagagikan sa iyang kamot; Ug didto gitagoan ang iyang kagahum. Sa unahan niya'y nagpapauna ang salot, At nagniningas na baga ang lumalabas sa kaniyang mga paa. Kaniya nagauna ang kamatay, ug ang mga baga minggula didto sa iyang mga tiil. Siya'y tumayo, at sinukat ang lupa; Siya'y tumingin, at pinaghiwalay ang mga bansa; At ang mga walang hanggang bundok ay nangalat; Ang mga burol na walang hanggan ay nagsiyukod; Ang kaniyang mga lakad ay gaya noong araw. Mitindog siya ug gisukod ang yuta; Mitan-aw siya, ug gibulagbulag ang mga nasud; Ug gipanagkatag ang walay-katapusan nga kabukiran; Nangaunlod ang mga bungtod nga walay katapusan; Ang iyang mga paglakaw maingon man sa kanhing panahon. Nakita ko ang mga tolda sa Cushan sa pagdadalamhati; Ang mga tabing ng lupain ng Madian ay nanginig. Nakita ko ang mga balong-balong sa Cushan nga diha sa kagulanan; Nangurog ang mga tabil sa yuta sa Madian. Kinasasamaan baga ng loob ng Panginoon ang mga ilog? Ang iyo bagang galit ay laban sa mga ilog, O ang iyo bagang poot ay laban sa dagat, Na ikaw ay sumakay sa iyong mga kabayo, Sa iyong mga karo ng kaligasan? Gikayugtan ba ni Jehova ang mga suba, Nasuko ba ikaw batok sa mga suba, Kun batok ba sa dagat ang imong kaligutgut, Nga nagkabayo man ikaw sa imong mga kabayo, Sa imong mga carro sa kaluwasan? Ang iyong busog ay nahubarang lubos; Ang mga panunumpa sa mga lipi ay tunay na salita. (Selah) Iyong pinuwangan ng mga ilog ang lupa. Ang imong pana gihimo nga walay putos; Ang mga panumpa sa kabanayan maoy pulong nga matuod. (Selah. Imong gibahin ang yuta pinaagi sa mga suba. Ang mga bundok ay nangakakita sa iyo, at nangatakot; Ang unos ng tubig ay dumaan: Inilakas ng kalaliman ang kaniyang tinig, At itinaas ang kaniyang mga kamay sa itaas. Nanagpakakita kanimo ang kabukiran, ug nangahadlok; Miagi ang unos sa kadagatan; Nagpagula sa iyang tingog ang kahiladman, Ug gibayaw ang iyang mga kamot sa itaas. Ang araw at buwan ay tumigil sa kanilang tahanan, Sa liwanag ng iyong mga pana habang sila'y nagsisiyaon, Sa kislap ng iyong makinang na sibat. Ang adlaw ug ang bulan ming-urong sa walay paglihok sa ilang pinuy-anan, Sa kahayag sa imong mga udyong samtang sila nanagpanaw, Sa kasanag sa imong masidlakong bangkaw. Ikaw ay lumakad sa mga lupain sa pagkagalit; Iyong giniik ang mga bansa sa galit. Milatas ka sa kasuko sa yuta; Gigiukan mo tungod sa kasuko ang mga nasud. Ikaw ay lumabas sa ikaliligtas ng iyong bayan, Sa ikaliligtas ng iyong pinahiran ng langis; Iyong sinugatan ang pangulo ng bahay ng masama, Na inililitaw ang patibayan hanggang sa leeg. (Selah) Mipanaw ka alang sa kaluwasan sa imong katawohan, Alang sa kaluwasan sa imong dinihog; Gisamaran mo ang ulo gikan sa balay sa dautang tawo, Ginaablihan ang patukoranan bisan hangtud sa liog. (Selah. Iyong mga pinalagpasan ng kaniyang sariling mga sibat ang ulo ng kaniyang mga mangdidigma: Sila'y nagsiparitong parang ipoipo upang pangalatin ako; Ang kanilang kagalakan ay sakmaling lihim ang dukha. Gipalagbasan mo sa iyang kaugalingong mga bangkaw ang ulo sa iyang mga manggugubat: Ming-anhi sila ingon sa bagyo sa pagkatag kanako; Ang ilang panagmaya sama niadtong molamoy sa kabus sa tago nga dapit. Ikaw ay nagdaan sa dagat sa iyong mga kabayo. Sa bunton ng makapangyarihang tubig. Imong gipayatakan ang dagat sa imong mga kabayo, Ang gantong sa gamhanan nga mga tubig. Aking narinig, at ang aking katawan ay nanginginig, Ang aking mga labi ay nangatal sa tinig; kabuluka'y pumapasok sa aking mga buto, at ako'y nanginginig sa aking dako; Sapagkat ako'y kailangang magtiis sa kaarawan ng kabagabagan, Sa pagsampa ng bayan na lumulusob sa atin. Nakabati ako, ug mikurog ang akong lawas, Nangurog ang akong mga ngabil sa tingog; Misulod sa akong kabukogan ang kadunotan, ug mikurog ako sa akong himutangan; Kay sa hilum kinahanglan maga-hulat ako sa adlaw sa kasamok, Alang sa pag-abut sa katawohan nga mosulong kanamo. Sapagkat bagamat ang puno ng igos ay hindi namumulaklak, Ni magkakaroon man ng bunga sa mga puno ng ubas; Ang bunga ng olibo ay maglilikat. At ang mga bukid ay hindi magbibigay ng pagkain; Ang kawan ay mahihiwalay sa kulungan, At hindi na magkakaroon ng bakahan sa mga silungan: Kay bisan ang kahoyng higuera dili molambo, Ni may mga bunga diha sa mga balagon; Ang buhat sa olivo makawang, Ug ang kaumahan dili mohatag sa makaon; Ang mga carnero, pagalaglagon gi-kan sa mga toril, Ug didto walay mga panon sa vaca sulod sa mga kamalig: Gayon ma'y magagalak ako sa Panginoon, Ako'y magagalak sa Dios ng aking kaligtasan. Bisan pa niana magamaya ako diha kang Jehova, Magamalipayon ako sa Dios sa akong kaluwasan. Ang salita ng Panginoon na dumating kay Zefanias na anak ni Cushi, na anak ni Gedalias, na anak ni Amarias, na anak ni Ezechias, nang mga kaarawan ni Josias na anak ni Amon, na hari sa Juda. Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Sofonias ang anak nga lalake ni Cushi, ang anak nga lalake ni Gedalias, ang anak nga lalake ni Amarias, ang anak nga lalake ni Ezechias, sa mga adlaw ni Josias ang anak nga lalake ni Ammon, nga hari sa Juda. Aking lubos na lilipulin ang lahat na bagay sa ibabaw ng lupa, sabi ng Panginoon. Akong pagaut-uton sa hingpit gayud ang tanang mga butang gikan sa nawong sa yuta, nagaingon si Jehova. Aking lilipulin ang tao at ang hayop; aking lilipulin ang mga ibon sa himpapawid, at ang mga isda sa dagat, at ang mga katitisuran na kasama ng mga masama; at aking ihihiwalay ang tao sa ibabaw ng lupa, sabi ng Panginoon. Akong pagaut-uton ang tawo ug ang mananap; akong pagaut-uton ang mga langgam sa kalangitan, ug ang mga isda sa dagat, ug ang mga kapangdolanan sa mga dautan; ug akong pagaputlon ang tawo gikan sa nawong sa yuta, nagaingon si Jehova. At aking iuunat ang aking kamay sa Juda, at sa lahat na nananahan sa Jerusalem; at aking ihihiwalay ang nalabi kay Baal sa dakong ito, at ang pangalan ng mga Chemarim sangpu ng mga saserdote; Ug akong pagatuy-oron ang akong kamot batok sa Juda, ug batok sa tanang mga pumoluyo sa Jerusalem; ug pagaputlon ko ang kabilin ni Baal gikan niining dapita, ug ang ngalan sa Chemarim uban sa mga sacerdote; At ang nagsisisamba sa natatanaw sa langit sa mga bubungan ng bahay; at ang nagsisisamba na nanunumpa sa Panginoon at nanunumpa sa pangalan ni Malcam; Ingon man pagaputlon ko sila nga nanagsimba sa mga panon sa langit nga anaa sa mga atop sa balay; ug sila nga nanagsimba, nga nanumpa kang Jehova ug nanumpa pinaagi sa ngalan ni Malcam; At ang nagsisitalikod na mula sa pagsunod sa Panginoon; at yaong mga hindi nagsisihanap sa Panginoon, ni sumangguni man sa kaniya. Ug sila nga mingtalikod sa pagsunod kang Jehova; ug kadtong wala mangita kang Jehova, ni magpangutana mahitungod kaniya. Pumayapa ka sa harap ng Panginoong Dios; sapagkat ang kaarawan ng Panginoon ay malapit na: sapagkat inihanda ng Panginoon ang isang hain, kaniyang itinalaga ang kaniyang mga panauhin. Maghilum ka sa presencia sa Ginoong Jehova; kay ang adlaw ni Jehova ania na; kay si Jehova nag-andam na ug usa ka halad, iyang gigahin ang iyang dinapit. At mangyayari sa kaarawan ng hain sa Panginoon, na aking parurusahan ang mga prinsipe, at ang mga anak ng hari, at ang lahat na nangagsusuot ng pananamit ng taga ibang lupa. Ug mahitabo sa adlaw sa paghalad alang kang Jehova, nga akong pagasilotan ang mga principe, ug ang mga anak nga lalake sa hari, ug ang tanan nga nanagsul-ob sa bisti sa dumuloong. At sa araw na yaon ay aking parurusahan yaong lahat na nagsisilukso sa pasukan, na pinupuno ang bahay ng kanilang panginoon ng pangdadahas at pagdaraya. Ug niadtong adlawa akong pagasilotan kadtong tanan nga managlukso sa bakanan sa pultahan, nga nagapuno sa balay sa ilang agalon sa pagpanlupig ug paglimbong. At sa araw na yaon, sabi ng Panginoon, magkakaroon ng ingay ng hiyawan na mula sa pintuang-bayan ng mga isda, at ng pananambitan mula sa ikalawang bahagi, at malaking hugong na mula sa mga burol. Ug niadtong adlawa, nagaingon si Jehova, adunay tingog sa usa ka singgit gikan sa ganghaan nga pangisdaan, ug dinangoy-ngoy gikan sa ikaduhang puloy-anan, ug ang dakung dinaguok sa pagkahugno gikan sa kabungtoran. Manambitan kayo, kayong mga nananahan sa Mactes; sapagkat ang buong bayan ng Canaan ay nalansag; yaong napapasanan ng pilak ay nangahiwalay. Managdangoy-ngoy kamo, kamo nga mga pumoluyo sa Mactes; kay ang tanang mga tawo sa Canaan gilaglag; gipamatay ang tanan nga nagadala sa salapi. At mangyayari sa panahong yaon, na ang Jerusalem ay sisiyasatin kong may mga ilawan; at aking parurusahan ang mga tao na nagsisiupo sa kanilang mga latak, na nangagsasabi sa kanilang puso, Ang Panginoo'y hindi gagawa ng mabuti, ni gagawa man siya ng masama. Ug mahitabo niadtong panahona, nga pagasusihon ko ang Jerusalem uban ang mga lamparahan; ug pagasilotan ko ang mga tawo nga minglugdang diha sa ilang linugdang sa vino, nga ming-ingon diha sa ilang kasingkasing: Si Jehova dili magbuhat ug maayo, ni magbuhat siya ug dautan. At ang kanilang kayamanan ay magiging samsam, at ang kanilang mga bahay ay kasiraan: oo, sila'y mangagtatayo ng mga bahay, ngunit hindi nila titirahan; at sila'y mag-uubasan, ngunit hindi sila magsisiinom ng alak niyaon. Ug ang ilang bahandi mahimong inagaw, ug ang ilang mga balay mangalumpag; oo, sila managtukod ug mga balay, apan dili nila pagapuy-an: ug sila managtanum kaparrasan, apan dili makainum sa vino niana. Ang dakilang kaarawan ng Panginoon ay malapit na, malapit na at nagmamadaling mainam, sa makatuwid baga'y ang tinig ng kaarawan ng Panginoon; ang makapangyarihang tao ay sumisigaw roon ng kalagimlagim. Ang dakung adlaw ni Jehova haduol kini nagakahaduol na ug nagadali sa hilabihan gayud, bisan ang tingog sa adlaw ni Jehova; ang makusganong tawo nagasinggit didto sa mapait gayud. Ang araw na yaon ay kaarawan ng kapootan, kaarawan ng kabagabagan at kahapisan, kaarawan ng kawakasan at kasiraan, kaarawan ng kadiliman at kalumbayan, kaarawan ng mga alapaap at pagsasalimuot ng kadiliman, Kanang adlawa mao ang adlaw sa kaligutgut, adlaw sa kasamok ug sa kasakit, adlaw sa kalaglagan ug sa kalumpagan, adlaw sa kangitngit ug sa kadulom, adlaw sa mga panganod ug sa mabagang kangitngitan, Kaarawan ng pakakak at ng hudyatan, laban sa mga bayang nakukutaan, at laban sa mataas na kuta. Adlaw sa trompeta ug sa pagpagubok, batok sa mga kinutaang ciudad, ug batok sa hatag-as nga mga salipdanan. At aking dadalhan ng kahapisan ang mga tao, na sila'y magsisilakad na parang mga bulag, sapagkat sila'y nangagkasala laban sa Panginoon; at ang kanilang dugo ay mabububo na parang alabok, at ang kanilang katawan ay parang dumi. Ug akong pagadad-on ang kasakitan ibabaw sa mga tawo, aron sila managlakaw sama sa mga buta nga tawo, tungod kay sila nakasala batok kang Jehova; ug ang ilang dugo paga-ulaon ingon sa abug, ug ang ilang unod igasalibay ingon sa kinalibang. Kahit ang kanilang pilak o ang kanilang ginto man ay hindi makapagliligtas sa kanila sa kaarawan ng kapootan ng Panginoon; kundi ang buong lupain ay masusupok sa pamamagitan ng apoy ng kaniyang paninibugho: sapagkat wawakasan niya, oo, isang kakilakilabot na wakas, nilang lahat na nagsisitahan sa lupain. Ang ilang salapi ug ang ilang bulawan dili makaluwas kanila sa adlaw sa kaligutgut ni Jehova; apan ang tibook nga yuta pagalamyon sa kalayo sa iyang pagpangabugho; kay tibawason niya, oo, tapuson niya sa makalilisang gayud silang tanan nga nanagpuyo sa yuta. Kayo'y magpipisan, oo, magpipisan, Oh bansang walang kahihiyan; Panagtigum kamo sa inyong kaugalingon, oo, panagtigum kamo, Oh nasud nga walay kaulaw; Bago ang pasiya'y lumabas, bago dumaang parang dayami ang kaarawan, bago dumating sa inyo ang mabangis na galit ng Panginoon, bago dumating sa inyo ang kaarawan ng galit ng Panginoon. Sa dili pa ikapahayag ang paghukom, sa dili pa moagi ang adlaw maingon sa tahop, sa dili pa modangat kaninyo ang mabangis nga kasuko ni Jehova, sa dili pa modangat kaninyo ang adlaw sa kasuko ni Jehova. Hanapin ninyo ang Panginoon, ninyong lahat na maamo sa lupa, na nagsigawa ng ayon sa kaniyang kahatulan; hanapin ninyo ang katuwiran, hanapin ninyo ang kaamuan: kaypala ay malilingid kayo sa kaarawan ng galit ng Panginoon. Pangitaa ninyo si Jehova, kamong tanan nga mga maaghup sa yuta, ug nanagtuman sa iyang mga tulomanon; pangitaa ang pagkamatarung, pangitaa ang pagkamaaghup; tingali kamo pagatagoan sa adlaw sa kasuko ni Jehova. Sapagkat ang Gaza ay pababayaan, at ang Ascalon ay sa kasiraan; kanilang palalayasin ang Asdod sa katanghaliang tapat, at ang Ecron ay mabubunot. Kay ang Gaza pagatalikdan, ug ang Ascalon himoon nga biniyaan; sa kaudtohon ilang papahawaon ang Asdod, ug ang Ecron pagalukahon. Sa aba ng mga nananahanan sa baybayin ng dagat, bansa ng mga Chereteo! Ang salita ng Panginoon ay laban sa iyo, Oh Canaan, na lupain ng mga Filisteo; aking gigibain ka, upang mawalan ng mga mananahan. Alaut ang mga pumoluyo sa kabaybayonan sa dagat, ang nasud sa mga Cheretihanon! Ang pulong ni Jehova batok kaninyo, Oh Canaan, ang yuta sa mga Filistehanon, ikaw pagalaglagon ko, aron nga wala nay pumopuyo. At ang baybayin ng dagat ay magiging pastulan, na may mga dampa para sa mga pastor, at mga kulungan para sa mga kawan. Ug ang kabaybayonan sa dagat mahimong mga sibsibanan, uban ang mga payag alang sa mga magbalantay sa mga carnero ug mga toril alang sa mga panon sa carnero. At ang baybayin ay mapapasa nalabi sa sangbahayan ni Juda; sila'y mangagpapastol ng kanilang mga kawan doon; sa mga bahay sa Ascalon ay mangahihiga sila sa gabi; sapagkat dadalawin sila ng Panginoon nilang Dios, at ibabalik sila na mula sa kanilang pagkabihag. Ug ang baybayon mahimong alang sa mga salin sa balay sa Juda; ilang pasibsibon ang ilang mga panon didto; sa mga balay sa Ascalon sila manghigda sa kagabhion; kay si Jehova nga ilang Dios moduaw kanila, ug magabakwi sa ilang pagkabinihag. Aking narinig ang panunungayaw ng Moab, at ang pagapi ng mga anak ni Ammon, na kanilang ipinanungayaw sa aking bayan, at nagmalaki sila ng kanilang sarili laban sa kanilang hangganan. Nadungog ko ang pagtamay sa Moab, ug ang mga pagbiaybiay sa mga anak sa Ammon, nga ilang gitamay sa akong katawohan, ug nanagpadaku sa ilang kaugalingon batok sa ilang utlanan. Buhay nga ako, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ng Dios ng Israel, Walang pagsalang ang Moab ay magiging parang Sodoma, at ang mga anak ni Ammon ay parang Gomorra, pag-aari na mga dawag, at lubak na asin, at isang pagkasira sa tanang panahon: sila'y sasamsamin ng nalabi sa aking bayan, at sila'y mamanahin ng nalabi sa aking bansa. Busa ingon nga ako buhi, nagaingon si Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Sa pagkamatuod ang Moab maingon sa Sodoma, ug ang mga anak sa Ammon maingon sa Gomorra, usa ka katigayonan sa mga kadyapa ug sa mga gahong sa asin ug sa walay-katapusan nga pagkabiniyaan; ang mahabilin sa akong katawohan mangahimong tukbonon nila, ug ang salin sa akong nasud magapanunod kanila. Ito ang kanilang mapapala dahil sa kanilang pagpapalalo, sapagkat sila'y nanungayaw at nagmalaki ng kanilang sarili laban sa bayan ng Panginoon ng mga hukbo. Kini maoy maangkon nila alang sa ilang garbo, tungod kay ilang gitamay ug nagpadaku sila sa ilang kaugalingon batok sa katawohan ni Jehova sa mga panon. Ang Panginoo'y magiging kakilakilabot sa kanila; sapagkat kaniyang gugutumin ang lahat ng dios sa lupa; at sasambahin siya ng mga tao; ng bawat isa mula sa kanikaniyang dako, ng lahat na pulo ng mga bansa. Si Jehova magmakalilisang alang kanila; tungod kay iyang pagalaglagon ang tanang mga dios sa yuta; ug ang mga tawo managsimba kaniya, ang tagsatagsa gikan sa iyang puloy-anan, bisan ang tanang mga kapupud-an sa mga nasud. Kayong mga taga Etiopia naman, kayo'y papatayin sa pamamagitan ng aking tabak. Kamo usab nga mga Etiopiahanon, kamo pagapatyon pinaagi sa akong espada. At kaniyang iuunat ang kaniyang kamay laban sa hilagaan, at gigibain ang Asiria, at ang Nineve ay sisirain, at tutuyuing gaya ng ilang. ug iyang pagatuy-oron ang iyang kamot batok sa amihanan, ug pagalaglagon ang Asiria, ug pagahimoon nga biniyaan ang Ninive, ug mamala ingon sa kamingawan. At mga bakaha'y hihiga sa gitna niyaon, lahat ng hayop ng mga bansa: ang pelikano at gayon din ang erizo ay tatahan sa mga kapitel niyaon; kanilang tinig ay huhuni sa mga dungawan; kasiraa'y sasapit sa mga pasukan; sapagkat kaniyang sinira ang mga yaring kahoy na cedro. Ug ang mga panon sa kahayupan managlubog sa kinataliwad-an niya, ang tanang mga mananap sa mga nasud; lakip ang pelicano ug ang baboy nga tunokon magapuyo sa mga kaulohang ciudad; ang ilang tingog manag-awit diha sa mga tamboanan; ang pagkabiniyaan anaa sa mga tukmaan sa pultahan; kay iyang gihuboan ang kasangkapan nga cedro. Ito ang masayang bayan na tumahang walang bahala, na nagsasabi sa sarili, Ako nga, at walang iba liban sa akin: anot siya'y naging sira, naging dakong higaan para sa mga hayop! lahat na daraan sa kaniya ay magsisisutsot, at ikukumpas ang kaniyang kamay. Mao kini ang malipayong ciudad nga nagapuyo sa walay pagtagad, nga nag-ingon sa iyang kasingkasing: Ako mao man, ug walay lain gawas kanako; naunsa ang iyang pagkahimong biniyaan, usa ka dapit nga pagalubgan sa mga mananap! ang tagsatagsa nga molabay kaniya mosutsut sa pagbiaybiay, ug magamira-mira sa iyang kamot. Sa aba niya na mapanghimagsik at nadumhan! ng mapagpighating kamay! Alaut siya nga masukihon ug mahugaw! sa malupigong ciudad! Siya'y hindi sumunod sa tinig; siya'y hindi napasaway; siya'y hindi tumiwala sa Panginoon; siya'y hindi lumapit sa kaniyang Dios. Siya wala magtuman sa tingog; wala dawata niya ang pagsaway; siya wala sumalig kang Jehova; siya wala mopahaduol sa iyang Dios. Ang mga prinsipe niya sa gitna niya ay mga leong nagsisiungal; ang mga hukom niya ay mga lobo sa gabi; sila'y walang inilalabi hanggang sa kinaumagahan. Ang iyang mga principe sa kinataliwad-an niya maoy mga leon nga nagangulob; ang iyang mga maghuhukom mga lobo sa kagabhion; sila walay igabilin hangtud sa kaugmaon. Ang kaniyang mga propeta ay mga walang kabuluhan at mga taong taksil; nilapastangan ng kaniyang mga saserdote ang santuario, sila'y nagsigawa ng pangdadahas sa aking kautusan. Ang iyang mga manalagna mga maluya ug mga mabudhion nga tawo; ang iyang mga sacerdote nanagpasipala sa balaang puloy-anan, gituis nila ang Kasugoan. Ang Panginoon sa gitna niya ay matuwid; siya'y hindi gagawa ng kasamaan; tuwing umaga'y kaniyang ipinaliliwanag ang kaniyang matuwid na kahatulan, siya'y hindi nagkukulang; ngunit ang hindi ganap ay hindi nakakaalam ng kahihiyan. Si Jehova sa iyang kinataliwad-an matarung man; siya dili magabuhat sa kasal-anan; sa matag-buntag iyang gipahayag ang justicia, siya dili mapakyas: apan ang dili matarung wala moila sa kaulaw. Ako'y naghiwalay ng mga bansa; ang kanilang mga kuta ay sira; aking iniwasak ang kanilang mga lansangan, na anopat walang makaraan; ang kanilang mga bayan ay giba, na anopat walang tao, na anopat walang tumatahan. Giputol ko ang mga nasud; ang ilang mga salipdanan gihimo ko nga biniyaan; ang ilang kadalanan gihimo ko nga mga gun-ob aron nga walay makaagi; ang ilang mga ciudad nangalumpag aron mawalay tawo, aron nga walay pumoyuyo. Aking sinabi, Matakot ka lamang sa akin; tumanggap ng pagsaway; sa gayo'y ang kaniyang tahanan ay hindi mahihiwalay, ayon sa lahat na aking itinakda sa kaniya: ngunit sila'y bumangong maaga, at kanilang sinira ang lahat nilang gawa. Ako miingon: Mahadlok ka lamang kanako; dawata ang pagsaway, aron ang iyang puloy-anan dili pagaputlon sumala sa tanan nga akong gitudlo mahatungod kaniya: apan sila namangon pagsayo, ug gidaut hinoon ang tanan nilang mga buhat. Kayat hintayin ninyo ako, sabi ng Panginoon, hanggang sa kaarawan na ako'y bumangon sa panghuhuli; sapagkat ang aking pasiya ay pisanin ang mga bansa, upang aking mapisan ang mga kaharian, upang maibuhos ko sa kanila ang aking kagalitan, sa makatuwid baga'y ang aking buong mabangis na galit; sapagkat ang buong lupa ay sasakmalin, ng silakbo ng aking paninibugho. Busa paghulat kamo kanako, nagaingon si Jehova, hangtud sa adlaw nga ako motindog alang sa tukbonon; kay ang akong hugot nga tinguha mao ang pagtigum sa mga nasud, aron pagatigumon ko ang mga gingharian, aron ibubo ko sa ibabaw nila ang akong kayugot, bisan ang tanan nakong mabangis nga kasuko; kay ang tibook nga yuta pagalumpagon pinaagi sa kalayo sa akong pagpangabugho. Sapagkat akin ngang sasaulian ang mga bayan ng dalisay na wika, upang silang lahat ay makatawag sa pangalan ng Panginoon; na paglingkuran siya na may pagkakaisa. Kay unya ulian ko ang katawohan sa ulay nga pinulongan, aron silang tanan magtawag sa ngalan ni Jehova, sa pag-alagad kaniya uban ang ulosahon nga pag-uyon; Mula sa dako roon ng mga ilog ng Etiopia, ang mga nagsisipamanhik sa akin, sa makatuwid baga'y ang anak na babae ng aking pinapangalat, ay magdadala ng handog sa akin. Gikan sa unahang mga suba sa Etiopia ang akong mga magpapangamuyo, bisan ang mga anak nga babaye sa akong mga pinatlaag managdala sa akong halad. Sa araw na yao'y hindi ka mapapahiya ng dahil sa lahat ng iyong gawa, na iyong isinalangsang laban sa akin; sapagkat kung magkagayon aking aalisin sa gitna mo ang iyong nangagpapalalong nagsasaya, at hindi ka na magpapalalo pa sa aking banal na bundok. Niadtong adlawa ikaw dili mahamutang sa kaulawan tungod sa tanan mong mga buhat, diin ikaw nakalapas batok kanako; kay unya akong pagakuhaon gikan sa imong kinataliwad-an ang imong mga tawo nga sa mapahitas-on nanagpalabilabi, ug ikaw dili na mapalabi-labihon diha sa akong bukid nga balaan. Ngunit aking iiwan sa gitna mo ang isang nagdadalamhati at maralitang bayan, at sila'y magsisitiwala sa pangalan ng Panginoon. Apan ipabilin ko sa imong kinataliwad-an ang sinakit ug ang alaut nga katawohan, ug sila modangup sa ngalan ni Jehova. Ang nalabi sa Israel ay hindi gagawa ng kasamaan, ni magsasalita man ng mga kabulaanan; ni masusumpungan man ang isang magdarayang dila sa kanilang bibig; sapagkat sila'y magsisikain at magsisihiga, at walang takot sa kanila. Ang salin sa Israel dili magbuhat sa kasal-anan, ni mosulti ug mga bakak; ni ang malimbongon nga dila hikaplagan pa diha sa ilang baba: tungod kay sila pagapakan-on ug mohigda, ug walay bisan kinsa nga maghadlok kanila. Umawit ka, Oh anak na babae ng Sion; humiyaw ka; Oh Israel; ikaw ay matuwa at magalak ng buong puso, Oh anak na babae ng Jerusalem. Pag-awit, Oh anak nga babaye sa Sion; suminggit ka; Oh Israel; pagmalipayon ug pagmaya uban ang tibook nga kasingkasing, Oh anak nga babaye sa Jerusalem. Inalis ng Panginoon ang mga kahatulan sa iyo, kaniyang iniwaksi ang iyong kaaway: ang hari sa Israel, sa makatuwid baga'y ang Panginoon, ay nasa gitna mo; hindi ka na matatakot pa sa kasamaan. Gikuha ni Jehova ang mga paghukom kanimo, iyang gipapahawa ang imong kaaway: ang Hari sa Israel, bisan si Jehova, anaa sa imong kinataliwad-an; dili na ikaw mahadlok sa kadautan. Sa araw na yaon ay sasabihin sa Jerusalem; Huwag kang matakot; Oh Sion, huwag manghina ang iyong mga kamay. Niadtong adlawa igaingon sa Jerusalem: Dili ka mahadlok; oh Sion, ayaw pagpaluyaha ang imong mga kamot. Ang Panginoon mong Dios ay nasa gitna mo, na makapangyarihan na magliligtas; siya'y magagalak dahil sa iyo na may kagalakan; siya'y magpapahinga sa kaniyang pagibig; siya'y magagalak sa iyo na may pagawit. Si Jehova nga imong Dios anaa sa imong kinataliwad-an, usa nga makagagahum nga magaluwas; siya magamaya tungod kanimo uban ang kalipay; siya mopahilum diha sa iyang gugma; siya magamalipayon tungod kanimo uban ang pag-awit. Aking pipisanin yaong nangamamanglaw dahil sa takdang kapulungan, na sila'y mga naging iyo; na ang pasan sa kaniya ay isang kakutyaan. Akong pagatigumon sila nga nagasubo tungod sa maligdong nga pagkatigum, nga anaa kanimo: kang kinsa ang lulan ibabaw kaniya maoy usa ka pagtamay. Narito, sa panahong yao'y aking parurusahan ang lahat na mga dumadalamhati sa iyo: at aking ililigtas ang napipilay, at aking pipisanin ang pinalayas; at aking gagawin silang kapurihan at kabantugan, na ang kahihiyan nila ay napasa buong lupa. Ania karon, niadtong adlawa ako magahusay uban kanila nga nanagsakit kanimo; ug akong pagaluwason kadtong napiang, ug pagatigumon ko kadtong gipapahawa; ug sila himoon ko nga usa ka pagdayeg ug usa ka ngalan, kansang kaulaw diha kaniadto sa tibook nga yuta. Nang ikalawang taon ni Dario na hari, nang ikaanim na buwan, nang unang araw ng buwan, dumating ang salita ng Panginoon sa pamamagitan ni Hagai na propeta kay Zorobabel na anak ni Sealtiel, na gobernador sa Juda, at kay Josue na anak ni Josadac na dakilang saserdote, na nagsasabi, Sa ikaduhang tuig ni Dario nga hari, sa ikaunum ka bulan, sa unang adlaw sa bulan, midangat ang pulong ni Jehova pinaagi kang Haggeo nga manalagna ngadto kang Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealtiel, nga gobernador sa Juda, ug kang Josue ang anak nga lalake ni Josadac, ang labawng sacerdote, nga nagaingon: Ganito ang sinasalita ng Panginoon ng mga hukbo, na sinasabi, ang bayang ito'y nagsasabi, Hindi pa dumarating ang panahon, ang panahon ng pagtatayo ng bahay sa Panginoon. Mao kini ang gisulti ni Jehova sa mga panon nga nagaingon: Kining katawohan nagaingon: Dili pa karon panahon sa atong pag-adto, ang panahon sa pagtukod sa balay ni Jehova. Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon sa pamamagitan ni Hagai na propeta, na nagsasabi, Unya midangat ang pulong ni Jehova pinaagi kang Haggeo nga manalagna, nga nagaingon: Panahon baga sa inyo na tumahan sa inyong mga nakikisamihang bahay, samantalang ang bahay na ito ay namamalaging wasak? Panahon na ba alang kaninyo nga kamo magapuyo sa inyong mga kinasamihan nga balay, samtang kining balaya nagapabilin nga guba? Ngayon nga'y ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Gunitain ninyo ang inyong mga lakad. Busa karon mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Palandunga ang inyong mga dalan: Kayo'y nangaghasik ng marami, at nagsisiani ng kaunti; kayo'y nagsisikain, ngunit hindi kayo nagkaroon ng kahustuhan; kayo'y nagsisiinom, ngunit hindi kayo nangapapatirang-uhaw; kayo'y nangananamit, ngunit walang mainit; at yaong kumikita ng mga pinagarawan ay kumikita ng mga pinagarawan upang ilagay sa supot na may mga butas. Nagapugas kamo ug daghan, ug diyutay ra ang naani ninyo; kamo nagakaon, apan kamo wala makabaton ug igo: kamo nagainum, apan kamo wala matagbaw sa ilimnon; kamo nagasaput sa inyong kaugalingon, apan walay usa nga nainit; ug kadtong nagadawat ug suhol, nagadawat sa suhol nga isulod sa puntil nga may mga buslot. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Gunitain ninyo ang inyong mga lakad. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Palandunga ang inyong mga dalan. Magsiahon kayo sa bundok, at mangagdala ng kahoy, at mangagtayo kayo ng bahay; at aking kalulugdan, at ako'y luluwalhati, sabi ng Panginoon. Tungas kamo sa bukid, ug pagdalag kahoy, ug tukora ang balay; ug ako mahimuot niana, ug ako pagahimayaon, miingon si Jehova. Kayo'y nangaghintay ng marami, at, narito, ang dumating ay kaunti; at nang inyong dalhin sa bahay, aking hinipan. Bakit? sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Dahil sa ang aking bahay ay nahahandusay na wasak, samantalang tumatakbo bawat isa sa inyo sa kanikaniyang sariling bahay. Kamo nagapangita sa daghan kaayo, ug ania karon, kana midangat sa pagkadiyutay; ug sa diha nga kamo nagdala niana sa inyong balay, gihuyop ko kana. Ngano man? miingon si Jehova sa mga panon. Tungod sa akong balay nga nagun-ob, samtang kamo nanalagan ang tagsatagsa ngadto sa iyang kaugalingong balay. Kayat dahil sa inyo, pinipigil ng langit ang hamog, at ipinagkakait ng lupa ang kaniyang bunga. Busa tungod kaninyo ang mga langit nagapugong sa tun-og, ug ang yuta nagapugong sa iyang bunga. At ako'y nagpasapit ng pagkatuyo sa lupa, at sa mga bundok, at sa trigo, at sa alak, at sa langis, at sa sumisibol sa lupa, at sa mga tao, at sa baka, at sa lahat ng pinagpagalan ng mga kamay. Ug ako nagtawag usa ka hulaw ibabaw sa yuta, ug ibabaw sa kabukiran, ug ibabaw sa trigo, ug ibabaw sa bag-ong vino, ug ibabaw sa lana, ug ibabaw niadtong ginapaturok sa yuta, ug ibabaw sa mga tawo, ug ibabaw sa kahayupan, ug ibabaw sa tanang gihagoan sa mga kamot. Nang magkagayo'y si Zorobabel na anak ni Sealtiel, at si Josue na anak ni Josadac, na pangulong saserdote, sangpu ng buong nalabi sa bayan, nagsitalima sa tinig ng Panginoon nilang Dios, at sa mga salita ni Hagai na propeta, na siyang sinugo ng Panginoon nilang Dios; at ang bayan ay natakot sa harap ng Panginoon. Unya si Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealtiel, ug si Josue ang anak nga lalake ni Josadac, ang labawng sacerdote, uban ang tanan nga salin sa katawohan, mingsugot sa tingog ni Jehova nga ilang Dios, ug sa pulong ni Haggeo nga manalagna, sanglit si Jehova nga ilang Dios nagpadala man kaniya; ug ang katawohan nangahadlok sa atubangan ni Jehova. Nang magkagayo'y nagsalita si Hagai, na sugo ng Panginoon ayon sa pasugo ng Panginoon sa bayan, na nagsasabi, Ako'y sumasainyo, sabi ng Panginoon. Unya misulti si Haggeo ang sulogoon ni Jehova pinaagi sa mensaje ni Jehova alang sa katawohan, nga nagaingon: Ako nagauban kaninyo, miingon si Jehova, At kinilos ng Panginoon ang kalooban ni Zorobabel na anak ni Sealtiel, na gobernador sa Juda, at ang kalooban ni Josue na anak ni Josadac na pangulong saserdote, at ang kalooban ng buong nalabi sa bayan; at sila'y nagsiparoon, at nagsigawa sa bahay ng Panginoon ng mga hukbo, na kanilang Dios, Ug giagda ni Jehova ang espiritu ni Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealtiel, gobernador sa Juda, ug ang espiritu ni Josue anak nga lalake ni Josadac, ang labawng sacerdote, ug ang espiritu sa tanang salin sa katawohan; ug sila ming-adto ug mingbuhat sa balay ni Jehova sa mga panon, nga ilang Dios, Nang ikadalawang put apat na araw ng buwan, nang buwang ikaanim, nang ikalawang taon ni Dario na hari. Sa ikakaluhaan ug upat ka adlaw sa bulan, sa ikaunum ka bulan, sa ikaduha ka tuig ni Dario nga hari. Nang ikapitong buwan nang ikadalawang put isang araw ng buwan, dumating ang salita ng Panginoon sa pamamagitan ni Hagai na propeta, na nagsasabi, Sa ikapito ka bulan, sa ikakaluhaan ug usa ka adlaw sa bulan, midangat ang pulong ni Jehova pinaagi kang Haggeo nga manalagna, nga nagaingon: Salitain mo ngayon kay Zorobabel na anak ni Sealtiel, na gobernador sa Juda, at kay Josue na anak ni Josadac, na pangulong saserdote, at sa nalabi sa bayan, na sabihin mo, Sultihi karon si Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealtiel, gobernador sa Juda, ug si Josue ang anak nga lalake ni Josadac, ang labawng sacerdote, ug ang salin sa katawohan, nga magaingon: Sino ang nananatili sa inyo na nakakita sa bahay na ito sa kaniyang dating kaluwalhatian? at paanong nakikita ninyo ngayon? hindi baga sa inyong mga mata ay parang wala? Kinsa diha ang nanghibilin kaninyo nga nanagpakakita niining balaya sa iyang himaya kanhi? ug, unsa ang inyong pagtan-aw niana karon? dili ba kana sa inyong mga mata ingon sa walay nahot? Gayon ma'y magpakalakas ka ngayon, Oh Zorobabel, sabi ng Panginoon; at magpakalakas ka, Oh Josue, na anak ni Josadac, na pangulong saserdote; at mangagpakalakas kayo, kayong buong bayan sa lupain, sabi ng Panginoon, at kayo'y magsigawa: sapagkat ako'y sumasa inyo sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Bisan pa niana karon pagmalig-on, Oh Zorobabel, miingon si Jehova; ug pagmalig-on, Oh Josue, anak nga lalake ni Josadac, ang labawng sacerdote; ug pagmalig-on kamong tanang katawohan sa yuta, miingon si Jehova, ug pagbuhat: kay ako nagauban man kaninyo, nagaingon si Jehova sa mga panon. Ayon sa salita na aking itinipan sa inyo nang kayo'y magsilabas sa Egipto, at ang aking Espiritu ay nanahan sa inyo: huwag kayong mangatakot. Sumala sa pulong nga gipakigtugon ko kaninyo sa diha nga kamo nanggula gikan sa Egipto, ug ang akong Espiritu nagapuyo diha sa taliwala ninyo: ayaw kamo kahadlok. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Minsan na lamang, sangdaling panahon, at aking uugain ang langit, at ang lupa, at ang dagat, at ang tuyong lupa; Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ngani sa nakausa pa diyutay na lamang nga panahon, ug uyogon ko ang mga langit, ug ang kalibutan, ug ang dagat, ug ang mamala nga yuta; At aking uugain ang lahat na bansa; at darating ang mga bagay na nais ng lahat na bansa; at aking pupunuin ang bahay na ito ng kaluwalhatian, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. ug uyogon ko ang tanang mga nasud; ug ang mga bilihong butang sa tanang mga nasud moabut; ug kining balaya pun-on ko sa himaya, nagaingon si Jehova sa mga panon. Ang pilak ay akin, at ang ginto ay akin, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ang salapi ako man, ug ang bulawan ako usab, nagaingon si Jehova sa mga panon. Ang huling kaluwalhatian ng bahay na ito ay magiging lalong dakila kay sa dati, sabi ng Panginoon ng mga hukbo; at sa dakong ito ay magbibigay ako ng kapayapaan, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ang ulahing himaya niining balaya molabaw pa sa unang himaya, nagaingon si Jehova sa mga panon; ug niining dapita igahatag ko ang pakigdait, nagaingon si Jehova sa mga panon. Nang ikadalawang put apat nang ikasiyam na buwan, nang ikalawang taon ni Dario, dumating ang salita ng Panginoon sa pamamagitan ni Hagai na propeta, na nagsasabi, Sa ikakaluhaan ug upat ka adlaw sa ikasiyam ka bulan, sa ikaduha ka tuig ni Dario, midangat ang pulong ni Jehova pinaagi kang Haggeo nga manalagna, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Mangagtanong kayo ngayon sa mga saserdote ng tungkol sa kautusan, na mangagsabi, Mao kini ang giingon ni Jehova, sa mga panon Pangutan-a karon ang mga sacerdote mahatungod sa Kasugoan, nga magaingon: Kung ang isang tao ay may dala sa kaniyang kandungan na banal na karne, at magsagi ng kaniyang laylayan ang tinapay, o ulam, o alak, o langis, o anomang pagkain, magiging banal pa baga? At ang mga saserdote ay nagsisagot, at nangagsabi, Hindi. Kong may tawo nga magadala ug balaang unod sa sidsid sa iyang bisti, ug uban sa sidsid sa iyang bisti makatandog sa tinapay, kun sa linat-an, kun sa vino, kun sa lana, kun sa bisan unsa nga kalan-on, mahimo ba kini nga balaan? Ug ang mga sacerdote mingtubag ug ming-ingon: Dili. Nang magkagayo'y sinabi ni Hagai, Kung ang sinomang marumi dahil sa bangkay ay masagi ang anoman sa mga ito, magiging marumi baga? At ang mga saserdote ay nagsisagot at nangagsabi, Magiging marumi. Unya miingon si Haggeo: Kong ang tawo nga dili mahinlo tungod sa minatay makahikap sa usa niini, mahugaw ba kini? Ug ang mga sacerdote mingtubag ug ming-ingon: Kana mahimong mahugaw. Nang magkagayo'y sumagot si Hagai, at nagsabi, Gayon nga ang bayang ito, at gayon ang bansang ito sa harap ko, sabi ng Panginoon; at gayon ang bawat gawa ng kanilang mga kamay; at ang kanilang inihahandog doon ay marumi. Unya mitubag si Haggeo ug miingon: Ingon man kining katawohan, ug ingon man kining nasud nga ania sa akong atubangan, miingon si Jehova; ug ingon man ang tagsatagsa ka buhat sa ilang mga kamot; ug kana nga ilang ihalad diha mahugawan man. At ngayo'y isinasamo ko sa inyo, na inyong gunitain mula sa araw na ito at sa nakaraan, bago ang bato ay mapatong sa kapuwa bato sa templo ng Panginoon. Ug karon, ipangamuyo ko kaninyo, palandunga sukad niining adlawa ug sa mga miagi, sa wala pa ikapahamutang ang usa ka bato sa ibabaw sa usa ka bato sa templo ni Jehova. Nang buong panahong yaon, pagka ang isa ay lumalapit sa isang bunton ng dalawang pung takal, may sangpu lamang; pagka ang isa ay lumalapit sa pigaan ng alak upang kumuha ng limang pung sisidlan, may dalawang pu lamang. Sulod nianang tibook nga panahon, sa diha nga ang usa nahiabut sa usa ka pundok nga kaluhaan ka takus, dihay napulo lamang ka takus sa diha nga ang usa miadto sa kawa sa vino sa pagkuha ug kalim-an ka takus, dihay kaluhaan lamang ka takus. Sinalot ko kayo ng pagkalanta at ng amag at ng granizo sa lahat ng gawa ng inyong mga kamay; gayon ma'y hindi kayo nanumbalik sa akin, sabi ng Panginoon. Gihampak ko kamo pinaagi sa hulaw, ug sa panglaya sa dahon, ug sa ulan-nga-yelo, sa tanang mga buhat sa inyong mga kamot; bisan pa niana kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova. Isinasamo ko nga sa inyo, na kayo'y magdilidili mula sa araw na ito at sa nakaraan, mula nang ikadalawang put apat na araw ng ikasiyam na buwan, mula nang araw na ang tatagang-baon ng templo ng Panginoon ay ilagay, gunitain ninyo. Palandunga, nangamuyo ako kaninyo, gikan niining adlaw ug sa miagi, gikan sa ikakaluhaan ug upat ka adlaw sa ikasiyam ka bulan, sukad pa sa adlaw nga ang patukoranan sa templo ni Jehova gipahaluna, palandunga kini. May binhi pa baga sa kamalig? oo, ang puno ng ubas, at ang puno ng igos, at ang granada, at ang puno ng olibo ay hindi nagbunga; mula sa araw na ito ay pagpapalain ko kayo. Ang mga trigo anaa pa ba sa kamalig? oo, ang parras, ug ang igos, ug ang granada, ug ang kahoyng olivo wala mobunga; gikan niining adlawa ako magapanalangin kaninyo. At ang salita ng Panginoon ay dumating na ikalawa kay Hagai nang ikadalawang put apat na araw ng buwan, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat sa ikaduha nga panahon kang Haggeo sa ikakaluhaan ug upat ka adlaw sa maong bulan, nga nagaingon: Salitain mo kay Zorobabel na gobernador sa Juda, na iyong sabihin, Aking uugain ang langit at ang lupa; Sultihi si Zorobabel, gobernador sa Juda, nga magaingon: Akong papauyogon ang mga langit ug ang yuta; At aking guguluhin ang luklukan ng mga kaharian, at aking gigibain ang lakas ng mga kaharian ng mga bansa; at aking guguluhin ang mga karo, at yaong nagsisisakay sa mga yaon; at ang mga kabayo at ang mga sakay ng mga yaon ay mangahuhulog, ang bawat isa'y sa pamamagitan ng tabak ng kaniyang kapatid. Ug akong pagagub-on ang trono sa mga gingharian; ug akong papalumpagon ang kusog sa mga gingharian sa mga nasud; ug akong papagubon ang mga carro, ug kadtong mga nagasakay niana; ug ang mga kabayo ug ang ilang mga magkakabayo mangahulog, ang tagsatagsa pinaagi sa espada sa iyang igsoon. Sa araw na yaon, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, kita'y kukunin, Oh Zorobabel, na aking lingkod, na anak ni Sealtiel, sabi ng Panginoon, at gagawin kitang pinaka panatak; sapagkat pinili kita, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Sa ikawalo ka bulan, sa ikaduhaka tuig ni Dario, midangat ang pulong ni Jehova kang Zacarias ang anak nga lalake ni Berechias, anak nga lalake ni Iddo, nga manalagna, nga nagaingon: Ang Panginoo'y totoong naghinanakit sa inyong mga magulang. Si Jehova nasuko uyamut sa inyong mga amahan. Kayat sabihin mo sa kanila, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Manumbalik kayo sa akin, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, at ako'y manunumbalik sa inyo, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Busa mag-ingon ikaw kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Bumalik kamo kanako, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug ako mobalik kaninyo, nagaingon si Jehova sa mga panon, Huwag kayong maging gaya ng inyong mga magulang, na siyang mga pinagsabihan ng mga unang propeta, na nangagsabi, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Manumbalik kayo ngayon na mula sa inyong mga masamang lakad, at sa inyong mga masamang gawain: ngunit hindi nila dininig, o pinakinggan man ako, sabi ng Panginoon. Ayaw kamo panig-ingon sa inyong mga amahan, nga kanila ang unang mga manalagna mingsinggit, sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Bumalik kamo karon gikan sa inyong dautan nga mga dalan, ug gikan sa inyong dautan nga mga buhat: apan sila wala managpamati, ni managpatalinghug kanako, nagaingon si Jehova. Ang inyong mga magulang, saan nangandoon sila? at ang mga propeta, nangabubuhay baga sila ng magpakailan man? Ang inyong mga amahan, hain man sila? ug ang mga manalagna, magapuyo ba sila sa walay katapusan? Ngunit ang aking mga salita at ang aking mga palatuntunan, na aking iniutos sa aking mga lingkod na mga propeta, hindi baga nagsiabot sa inyong mga magulang? at sila'y nanumbalik at nangagsabi, Kung paano ang inisip na gawin ng Panginoon ng mga hukbo sa amin, ayon sa aming mga lakad, at ayon sa aming mga gawa, gayon ang ginawa niya sa amin. Apan ang akong mga pulong ug ang akong kabalaoran, nga akong gisugo sa akong mga alagad nga mga manalagna, wala ba sila makaabut sa inyong mga amahan? ug sila mingbalik ug ming-ingon: Maingon nga si Jehova sa mga panon naghunahuna sa pagbuhat alang kanato, sumala sa atong mga batasan, ug sumala sa atong mga binuhatan, mao man ang gibuhat niya kanato. Nang ikadalawang put apat na araw ng ikalabing isang buwan, na siyang buwan ng Sebath, nang ikalawang taon ni Dario, dumating ang salita ng Panginoon kay Zacarias, na anak ni Berechias, na anak ni Iddo, na propeta, na nagsasabi, Sa ikakaluhaan ug upat ka adlaw sa ikanapulo ug usa ka bulan, nga mao ang bulan sa Sebath, sa ikaduha nga tuig ni Dario, midangat ang pulong ni Jehova kang Zacarias ang anak nga lalake ni Berechias, ang anak nga lalake ni Iddo, nga manalagna, nga nagaingon: Aking nakita sa gabi, at, narito, ang isang lalaking nakasakay sa isang mapulang kabayo, at siya'y tumayo sa mga puno ng mirto, na nasa pinakamababa; at sa likuran niya'y may mga kabayong mapula, alazan, at maputi. Nakita ko niadtong gabhiona, ug, ania karon, dihay usa ka tawo nga nagakabayo sa usa ka kabayo nga mapula, ug siya mitindog sa taliwala sa mga kahoy nga mirtos nga didto sa ubos; ug sa luyo niya dihay mga kabayo, mga mapula, alazan, ug maputi. Nang magkagayo'y sinabi, Oh Panginoon ko, ano ang mga ito? At ang anghel na nakikipagusap sa akin ay nagsabi sa akin, Aking ipakikita sa iyo kung ano-ano ang mga ito. Unya miingon ako: Oh ginoo ko, unsa ba kini? Ug ang manulonda nga nakigsulti kanako miingon kanako: Ipakita ko kanimo kong unsa kini. At ang lalake na nakatayo sa mga puno ng mirto ay sumagot at nagsabi, Ang mga ito yaong mga sinugo ng Panginoon na magsilibot sa lupa. Ug ang tawo nga nagtindog sa taliwala sa mga kahoy mga mirto mitubag ug miingon: Kini sila mao ang gipadala ni Jehova sa paglakaw ngadto-nganhi latas sa kalibutan. At sila'y nagsisagot sa anghel ng Panginoon na nakatayo sa mga puno ng mirto, at nagsabi, Aming nilibot ang lupa, at, narito, ang buong lupa ay tahimik, at tiwasay. Ug sila mingtubag sa manulonda ni Jehova nga nagtindog sa taliwala sa mga kahoy nga mirto, ug ming-ingon: Kami minglakaw ngadto-nganhi latas sa kalibutan, ug, ania karon, ang tibook kalibutan nagaurong pa, ug nagapahulay, Nang magkagayo'y ang anghel ng Panginoon ay sumagot at nagsabi, Oh Panginoon ng mga hukbo, hanggang kailan mawawalan ka ng habag sa Jerusalem at sa mga bayan ng Juda, laban sa iyong mga kinagalitan nitong pitong pung taon? Unya ang manulonda ni Jehova mitubag ug miingon: Oh Jehova sa mga panon, hangtud anus-a nga ikaw dili malooy sa Jerusalem ug sa mga ciudad sa Juda, nga imong gikasilagan sulod niining kapitoan ka tuig? At ang Panginoo'y sumagot sa anghel na nakikipagusap sa akin ng mga mabuting salita, ng mga salitang pangaliw. Ug si Jehova mitubag sa manulonda nga nakigsulti kanako uban sa mga maayong pulong, bisan sa mga makalilipay nga mga pulong. Sa gayo'y ang anghel na nakikipagusap sa akin ay nagsabi sa akin. Ikaw ay humiyaw, na iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo: Ako'y naninibugho sa Jerusalem at sa Sion ng malaking paninibugho. Busa ang manulonda nga nakigsulti kanako miingon kanako: Suminggit ka, sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ako nangabugho tungod sa Jerusalem ug tungod sa Sion sa daku nga pagpangabugho. At ako'y totoong naghihinanakit sa mga bansa na mga tiwasay; sapagkat ako'y naghinanakit ng kaunti, at sila'y nagsitulong ng pagbubungad ng kadalamhatian. Ug ako nasuko uyamut sa mga nasud nga nagapuyo sa kasayon; kay kaniadto nga diyutay ra unta ang akong kasuko, ug sila mingtabang sa pagpatubo sa kagul-anan. Kayat ganito ang sabi ng Panginoon, Ako'y nagbalik sa Jerusalem na may taglay na mga pagkahabag; ang aking bahay ay matatayo roon, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, at isang pising panukat ay mauunat sa ibabaw ng Jerusalem. Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ako mibalik sa Jerusalem uban ang mga kalooy; ang akong balay pagatukoron diha niana, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug usa lubid nga igsusukod nga igakutay sa pagsukod sa Jerusalem. Humiyaw ka pa uli, na iyong sabihin, Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Ang aking mga bayan ay sasagana dahil sa pagkasulong; at aaliwin pa ng Panginoon ang Sion, at pipiliin pa ang Jerusalem. Suminggit ka pag-usab, nga magaingon: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ang akong mga ciudad magaawas pa sa kauswagan; ug si Jehova magalipay pa sa Sion, ug magapili pa sa Jerusalem. At aking itinanaw ang aking mga mata, at aking nakita, at, narito, ang apat na sungay. Ug giyahat ko ang akong mga mata, ug nakita ko, ug, ania karon, ang upat ka mga sungay. At aking sinabi sa anghel na nakikipagusap sa akin, Ano ang mga ito? At siya'y sumagot sa akin, Ito ang mga sungay sa nagpangalat sa Juda, sa Israel, at sa Jerusalem. Ug ako miingon sa manulonda nga nakigsulti kanako: Unsa ba kini? Ug siya mitubag kanako: Kini mao ang mga sungay nga nagpatibulaag sa Juda, sa Israel, ug sa Jerusalem. At ipinakita sa akin ng Panginoon ang apat na panday. Ug si Jehova nagpakita kanako sa upat ka mga magsasalsal sa bulawan. Nang magkagayo'y sinabi ko, Ano ang ipinaritong gawin ng mga ito? At siya'y nagsalita na nagsabi, Ito ang mga sungay na nagpangalat sa Juda, na anopat walang lalake na nagtaas ng kaniyang ulo; ngunit ang mga ito'y naparito upang takutin sila, upang ihulog ang mga sungay ng mga bansa, na nagtaas ng kanilang mga sungay laban sa lupain ng Juda upang pangalatin. Unya miingon ako: Unsay gianhi niini nga pagabuhaton? Ug siya misulti, nga nagaingon: Kini mao ang mga sungay nga nagpatibulaag sa Juda, sa ingon niana walay tawo nga nagpataas sa iyang ulo; apan kini mianhi sa paghadlok kanila, sa pagsalibay sa mga sungay sa mga nasud, nga nagpataas sa ilang sungay ibabaw sa yuta sa Juda sa pagpatibulaag kaniya. At aking itinanaw ang aking mga mata, at aking nakita at, narito, ang isang lalake na may panukat na pisi sa kaniyang kamay. Ug akong giyahat ang akong mga mata, ug nakita ko, ug ania karon, ang usa ka tawo uban ang lubid nga igsusukod diha sa iyang kamot. Nang magkagayo'y sinabi ko, Saan ka paroroon? At sinabi niya sa akin, Upang sukatin ang Jerusalem, upang tingnan kung gaano ang luwang, at kung gaano ang haba. Unya miingon ako: Asa ikaw paingon? Ug siya miingon kanako: Sa pagsukod sa Jerusalem, aron sa pagpakisayud kong unsay gilapdon niana, ug unsay gitas-on niana. At, narito, ang anghel na nakikipagusap sa akin ay umalis, at ibang anghel ay lumabas na sumalubong sa kaniya, Ug, ania karon, ang manulonda nga nakigsulti kanako miadto, ug ang lain nga manulonda migula sa pagtagbo kaniya, At sinabi sa kaniya, Tumakbo ka, iyong salitain sa binatang ito, na sabihin, Ang Jerusalem ay tatahanan na parang mga nayon na walang mga kuta, dahil sa karamihan ng mga tao at hayop doon. Ug miingon kaniya: Dalagan, sultihi kining batan-ong lalake, nga magaingon: Ang Jerusalem pagapuy-an sama sa kabalangayan nga walay mga kuta, tungod sa panon sa mga tawo ug sa kahayupan didto. Sapagkat ako, sabi ng Panginoon, ay magiging sa kaniya'y isang kutang apoy sa palibot, at ako'y magiging kaluwalhatian sa gitna niya. Kay ako, nagaingon si Jehova, mahimo alang kaniya nga usa ka kuta nga kalayo nga maglibut, ug ako mahimo nga himaya sa taliwala niya. Oy, oy, magsitakas kayo mula sa lupain ng hilagaan, sabi ng Panginoon; sapagkat kayo'y aking pinangalat na parang apat na hangin sa himpapawid, sabi ng Panginoon. Ho! ho! kumalagiw kamo gikan sa yuta sa amihanan, nagaingon si Jehova; kay gihatag ko kamo ingon sa upat ka mga hangin sa kalangitan, nagaingon si Jehova. Oy Sion, tumanan ka, ikaw na tumatahan na kasama ng anak na babae ng Babilonia. Ho Sion, kumalagiw ka, ikaw nga nagapuyo uban sa anak nga babaye sa Babilonia. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo: Dahil sa kaluwalhatian ay sinugo niya ako sa mga bansa na nanamsam sa inyo; sapagkat ang humihipo sa inyo, ay humihipo sa itim ng kaniyang mata. Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sunod sa himaya gipadala ako niya ngadto sa mga nasud nga nanagtulis kaninyo; kay siya nga nagahilabut kaninyo, nagahilabut sa kalimutaw sa iyang mata. Sapagkat narito, aking ikukumpas ang aking kamay sa kanila, at sila'y magiging samsam niyaong nangaglilingkod sa kanila; at inyong malalaman na ang Panginoon ng mga hukbo ang nagsugo sa akin. Kay, ania karon, ako magawarawara sa akong kamot sa ibabaw nila, ug sila mahimo nga usa ka binihag niadtong mga nanag-alagad kanila; ug kamo makaila nga si Jehova sa mga panon maoy nagsugo kanako. Ikaw ay umawit at magalak, Oh anak na babae ng Sion; sapagkat narito, ako'y naparirito, at ako'y tatahan sa gitna mo, sabi ng Panginoon. Pag-awit ug pagmaya, Oh anak nga babaye sa Sion; kay, ania karon, ako moanhi, ug ako mopuyo sa imong taliwala, nagaingon si Jehova. At maraming bansa ay magpipisan sa Panginoon sa araw na yaon, at magiging aking bayan; at ako'y tatahan sa gitna mo, at iyong malalaman na ang Panginoon ng mga hukbo ay siyang nagsugo sa akin sa iyo. Ug daghang mga nasud nga moipon kang Jehova niadtong adlawa, ug mahimo nga akong katawohan; ug ako mopuyo sa taliwala nimo, ug ikaw makaila nga si Jehova sa mga panon maoy nagsugo kanako nganhi kanimo. At mamanahin ng Panginoon ang Juda na pinaka bahagi niya sa banal na lupain at pipiliin pa ang Jerusalem. Ug si Jehova magapanunod sa Juda ingon nga iyang bahin sa yutang balaan, ug magapili pa sa Jerusalem. Tumahimik ang lahat na tao, sa harap ng Panginoon; sapagkat siya'y gumising na sa kaniyang banal na tahanan. Paghilum, tanan nga unod, sa atubangan ni Jehova; kay siya nahigmata gikan sa iyang balaan nga puloy-anan. At ipinakita niya sa akin si Josue na pangulong saserdote na nakatayo sa harap ng anghel ng Panginoon, at si Satanas na nakatayo sa kaniyang kanan upang maging kaniyang kaaway. Ug iyang gipakita kanako si Josue ang labawng sacerdote nga nagtindog sa atubangan sa manulonda ni Jehova, ug si Satanas nga nagtindog sa iyang too nga kamot aron mahimo nga iyang kabatok. At sinabi ng Panginoon kay Satanas, Sawayin ka nawa ng Panginoon, Oh Satanas; oo, ang Panginoon na pumili ng Jerusalem ay sumaway nawa sa iyo: di baga ito'y isang dupong na naagaw sa apoy? Ug si Jehova miingon kang Satanas: Si Jehova nagabadlong kanimo, Oh Satanas; oo, si Jehova nga nagpili sa Jerusalem nagabadlong kanimo: dili ba kini maoy usa ka agipo nga kinuha gikan sa kalayo? Si Josue nga ay nabibihisan ng maruming kasuutan, at nakatayo sa harap ng anghel. Karon si Josue sinul-oban sa mahugaw nga mga saput, ug diha siya magtindog sa atubangan sa manulonda. At siya'y sumagot at nagsalita sa mga yaon na nangakatayo sa harap niya, na nagsabi, Hubarin ninyo ang mga maruming suot sa kaniya. At sa kaniya'y kaniyang sinabi, Narito, aking pinaram ang iyong kasamaan, at aking susuutan ka ng mainam na kasuutan. Ug siya mitubag ug misulti kanila nga nanagtindog sa atubangan niya, nga nagaingon: Kuhaa kaniya ang mahugawng mga saput. Ug kaniya miingon siya: Ania karon, gipakuha ko ang imong kadautan gikan kanimo, ug pagasul-oban ko ikaw sa hamili nga mga bisti. At aking sinabi, Suutan siya nila ng isang magandang mitra sa kaniyang ulo. Sa gayo'y sinuutan siya ng magandang mitra sa kaniyang ulo, at sinuutan siya ng mga kasuutan; at ang anghel ng Panginoon ay nakatayo sa siping. Ug ako miingon: Siya pasul-obi nila sa malinis nga mitra sa iyang ulo. Busa ilang gisul-oban siya sa malinis nga mitra sa iyang ulo, ug gisul-oban pa siya sa mga bisti; ug ang manulonda ni Jehova diha nagtindog sa haduol. At ang anghel ng Panginoon ay tumutol kay Josue, na nagsabi, Ug ang manulonda ni Jehova nagpamatuod alang kang Josue, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Kung ikaw ay lalakad sa aking mga daan, at kung iyong iingatan ang aking bilin, iyo nga ring hahatulan ang aking bayan, at iyo ring iingatan ang aking mga looban, at bibigyan kita ng kalalagyan sa gitna ng mga ito na nangakaharap. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Kong ikaw magalakaw sa akong mga dalan, ug kong ikaw magabantay sa akong katungdanan, nan, ikaw usab mahimong maghuhukom sa akong balay, ug magahupot usab sa akong mga sawang, ug ako mohatag kanimo usa ka dapit aron makasulod ka taliwala niini nga nagatindog sa daplin. Dinggin mo ngayon, Oh Josue, na pangulong saserdote, dinggin mo, at ng iyong mga kasama na nangakaupo sa harap mo; sapagkat sila'y mga taong pinaka tanda: sapagkat narito, aking ilalabas ang aking lingkod na Sanga. Pamati karon, Oh Josue nga labawng sacerdote, ikaw ug ang imong mga kauban nga nanaglingkod sa imong atubangan; kay sila mga tawo man nga usa ka ilhanan: kay, ania karon, pakatawohon ko ang akong alagad nga mao ang Sanga. Sapagkat, narito, ang bato na aking inilagay sa harap ni Josue; sa ibabaw ng isang bato ay may pitong mata: narito, aking iuukit ang ukit niyaon, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, at aking aalisin ang kasamaan ng lupaing yaon sa isang araw. Kay, ania karon, ang bato nga akong gipahamutang sa atubagan ni Josue; ibabaw sa usa ka bato mao ang pito ka mga mata: ania karon, igakulit ko ang kinulit niana, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug panason ko ang kasal-anan nianang yutaa sa usa lamang ka adlaw. Sa araw na yaon, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, tatawagin ng bawat isa sa inyo ang kaniyang kapuwa sa lilim ng puno ng ubas, at sa lilim ng puno ng igos. Niadtong adlawa, nagaingon si Jehova sa mga panon, magadapit kamo ang tagsatagsa kaninyo sa iyang isigkatawo ilalum sa kaparrasan ug ilalum sa kahoyng-igos. At ang anghel na nakipagusap sa akin ay bumalik, at ginising ako, na gaya ng tao na nagigising sa kaniyang pagkakatulog. Ug ang manulonda nga nakigsulti kanako mianhi pag-usab, ug nagpukaw kanako, ingon sa usa ka tawo nga gipukaw gikan sa iyang pagkatulog. At sinabi niya sa akin, Ano ang iyong nakikita? At aking sinabi, Ako'y tumingin, at, narito, isang kandelero na taganas na ginto, na may taza sa ibabaw niyaon, at ang pitong ilawan niyaon sa ibabaw; may pitong tubo sa bawat isa sa mga ilawan na nasa ibabaw niyaon; Ug siya miingon kanako: Unsa bay imong nakita? Ug ako miingon: Nakita ko, ug, ania karon, ang usa ka tangkawan nga lunsay bulawan uban ang iyang panaksan sa ibabaw niini, ug ang iyang pito ka mga lamparahan ibabaw niini; adunay pito ka tubo sa tagsatagsa sa mga lamparanan, nga diha sa tumoy niini; At may dalawang puno ng olibo sa siping niyaon, isa sa dakong kanan ng taza, at ang isa'y sa dakong kaliwa niyaon. Ug duruha ka mga kahoy-nga-olivo haduol niini, ang usa diha sa too nga panaksan, ug ang usa diha sa wala nga kiliran niini. At ako'y sumagot at nagsalita sa anghel na nakikipagusap sa akin, na aking sinabi, Anong mga bagay ito, panginoon ko? Busa ako mitubag ug misulti sa manulonda nga nakigsulti kanako sa pag-ingon: Unsa ba kini, ginoo ko? Nang magkagayo'y ang anghel na nakikipagusap sa akin ay sumagot na nagsabi sa akin, Hindi mo baga nalalaman kung ano ang mga ito? At aking sinabi, Hindi, panginoon ko. Unya ang manulonda nga nakigsulti kanako mitubag ug miingon kanako: Wala ba ikaw mahibalo kong unsa kini? Ug ako miingon: Wala, ginoo ko. Nang magkagayo'y siya'y sumagot at nagsalita sa akin, na nagsasabi, Ito ang salita ng Panginoon kay Zorobabel, na sinasabi, Hindi sa pamamagitan ng kalakasan, ni ng kapangyarihan, kundi sa pamamagitan ng aking Espiritu, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Unya siya mitubag ug misulti kanako, nga nagaingon: Kini mao ang pulong ni Jehova kang Zorobabel, nga nagaingon: Dili pinaagi sa kusog, ni pinaagi sa gahum, kondili pinaagi sa akong Espiritu, miingon si Jehova sa mga panon, Sino ka, Oh malaking bundok? sa harap ni Zorobabel ay magiging kapatagan ka; at kaniyang ilalabas ang pangulong bato na may hiyawan, Biyaya, biyaya sa kaniya. Kinsa ba ikaw; Oh daku nga bukid? sa atubangan ni Zorobabel ikaw mahimong patag: ug iyang pagulaon ang pangulong bato uban ang mga pagsinggit: Gracia, gracia, ngadto kaniya. Bukod dito'y ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Ang mga kamay ni Zorobabel ay siyang naglagay ng mga tatagang-baon ng bahay na ito; ang kaniyang mga kamay ay siya ring tatapos; at iyong malalaman na ang Panginoon ng mga hukbo ay siyang nagsugo sa akin sa inyo. Ang mga kamot ni Zorobabel nagbutang sa patukoranan niining balaya; ang iyang mga kamot maoy magahuman usab niini; ug ikaw makaila nga si Jehova sa mga panon maoy nagpadala kanako nganhi kanimo. Sapagkat sinong nagsihamak sa araw ng maliliit na bagay? sapagkat ang pitong ito ay mangagagalak, at makikita nila ang pabatong tingga sa kamay ni Zorobabel; ang mga ito'y mga mata ng Panginoon, na nangagpaparoot parito sa buong lupa. Kay kinsa ba ang nagtamay sa adlaw sa mga magagmayng butang? kay kining pito magamaya, ug makakita sa tunton diha sa kamot ni Zorobabel; kini mao ang mga mata ni Jehova, nga nagasuhot-suhot sa tibook kalibutan, Nang magkagayo'y sumagot ako, at nagsabi sa kaniya, Ano itong dalawang puno ng olibo sa dakong kanan kandelero, at sa dakong kaliwa? Unya mitubag ako, ug miingon kaniya: Unsa ba kining duruha ka mga kahoy-nga-olivo nga anaa sa too nga kiliran sa lamparahan ug sa wala nga kiliran niini? At ako'y sumagot na ikalawa, at nagsabi sa kaniya: Ano ang dalawang sangang olibong ito na nasa siping ng dalawang gintong padaluyan, na dinadaluyan ng langis na ginintuan? Ug ako mitubag sa ikaduha ka panahon, ug miingon kaniya: Unsa ba kining duruha ka mga sanga nga olivo, nga anaa sa kiliran sa duruha ka bulawang tubo nga nagaulbo sa tubig, nga nagapaagay sa lana nga bulawan gikan kanila? At siya'y sumagot sa akin, at nagsabi, Hindi mo baga nalalaman kung ano ang mga ito? At aking sinabi, Hindi, panginoon ko. Ug siya mitubag kanako, ug miingon: Wala ba ikaw masayud kong unsa kini? Ug ako miingon, Wala, ginoo ko. Nang magkagayo'y sinabi niya, Ito ang dalawang anak na pinahiran ng langis, na nakatayo sa siping ng Panginoon ng buong lupa. Unya miingon siya: Kini mao ang duruha ka mga dinihog nga nagatindog haduol sa Ginoo sa tibook kalibutan. Nang magkagayo'y itinanaw ko uli ang aking mga mata, at aking nakita, at, narito, isang lumilipad na balumbon. Unya miusab ako pagyahat sa akong mga mata, ug nakita ko, ug ania karon, ang usa ka linukot nga nagalupad. At sinabi niya sa akin, Ano ang iyong nakikita? At ako'y sumagot, Aking nakikita'y isang lumilipad na balumbon; ang haba niyaon ay dalawang pung siko, at ang luwang niyaon ay sangpung siko. Ug siya miingon kanako: Unsa ba ang nakita mo? Ug ako mitubag: Nagatan-aw ako sa usa ka nagalupad nga linukot; ang gitas-on niana kaluhaan ka maniko, ug ang gilapdon niana napulo ka maniko. Nang magkagayo'y sinabi niya sa akin, Ito ang sumpa na lumalabas sa ibabaw ng buong lupain: sapagkat ang bawat nagnanakaw ay mahihiwalay sa isang dako ayon doon; at bawat manunumpa ay mahihiwalay sa kabilang dako ayon doon. Unya miingon siya kanako: Kini mao ang tunglo nga nagapanaw sa ibabaw sa tibook nga yuta: kay ang tagsatagsa nga nagapangawat pagaputlon diha sa usa ka palid sumala sa linukot; ug ang tagsatagsa nga nagapanumpa pagaputlon diha sa luyo sa palid sumala niana. Aking ilalabas yaon, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, at papasok sa bahay ng magnanakaw, at sa bahay niyaong nanunumpa ng kasinungalingan sa pangalan ko; at tatahan sa gitna ng bahay niya, at pupugnawin sangpu ng mga kahoy niyaon at mga bato niyaon. Pagulaon ko kini, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug kini mosulod sa balay sa kawatan, ug sa sulod sa balay niadtong nagapanumpa ug bakak sa akong ngalan, ug magapabilin kini sa taliwala sa iyang balay, ug magalamoy niini uban ang mga kahoy ug mga bato nga anaa niana. Nang magkagayo'y ang anghel na nakikipagusap sa akin ay lumabas, at nagsabi sa akin, itanaw mo ngayon ang iyong mga mata, at tingnan mo kung ano ito na lumalabas. Unya ang manulonda nga nakigsulti kanako mipanaw, ug miingon kanako: Iyahat karon ang imong mga mata, ug tan-awa kong unsa kini nga nagapanaw. At aking sinabi, Ano yaon? At kaniyang sinabi, Ito ang efa na lumalabas. Sinabi niya bukod dito, Ito ang kawangis nila sa buong lupain. Ug ako miingon: Unsa ba kini? Ug siya miingon: Kini mao ang usa ka epha nga nagapanaw. Labut pa siya miingon: Kini mao ang ilang dagway sa tibook nga yuta. (At, narito, itinaas ang isang talentong tingga); at ito'y isang babae na nauupo sa gitna ng efa. (Ug, ania karon, may usa nga gialsa nga talanton nga tingga): ug kini mao ang usa ka babaye nga nagalingkod sa taliwala sa epha. At kaniyang sinabi, Ito ang kasamaan; at kaniyang inihagis sa loob ng gitna ng efa: at kaniyang inihagis ang panimbang na tingga sa bunganga niyaon. Ug siya miingon: Kini mao ang Pagkadautan: ug iyang gihulog siya ngadto sa taliwala sa epha; ug iyang gihulog ang kabug-aton sa tingga sa baba niana. Nang magkagayo'y itinanaw ko ang aking mga mata, at aking nakita at, narito, lumabas ang dalawang babae, at may dalang hangin sa kanilang mga pakpak; sila nga'y may mga pakpak na gaya ng mga pakpak ng tagak: at kanilang itinaas ang efa sa pagitan ng lupa at ng langit. Unya giyahat ko ang akong mga mata, ug nakita ko, ania karon, may minggula nga duruha ka babaye, ug ang hangin diha sa ilang mga pako; nan sila may mga pako nga ingon sa mga pako sa usa ka talabong; ug ilang gialsa ang epha sa kinatung-an sa yuta ug sa langit. Nang magkagayo'y sinabi ko sa anghel na nakikipagusap sa akin, Saan dinadala ng mga ito ang efa? Unya miingon ako sa manulonda nga nakigsulti kanako: Asa ba dad-a ang epha? At sinabi niya sa akin, Upang ipagtayo siya ng bahay sa lupain ng Shinar: at pagka nahanda na, siya'y malalagay roon sa kaniyang sariling dako. Ug siya miingon kanako: Aron sa pagtukod alang kaniya usa ka balay didto sa yuta sa Shinar: ug sa diha nga mahikay na kini, didto igapahaluna siya sa iyang kaugalingon nga dapit. At itinanaw ko uli ang aking mga mata, at aking nakita at, narito, lumabas ang apat na karo mula sa pagitan ng dalawang bundok; at ang mga bundok ay mga bundok na tanso. Ug giyahat ko pag-usab ang akong mga mata, ug nakita ko, ug ania karon, may minggula nga upat ka mga carro nga gikan sa taliwala sa duruha ka mga bukid; ug ang mga bukid maoy mga bukid sa tumbaga. Sa unang karo ay may mga kabayong mapula; at sa ikalawang karo ay mga kabayong maitim; Sa nahaunang carro dihay mapula nga mga kabayo; ug sa ikaduha nga carro dihay maitum nga mga kabayo. At sa ikatlong karo ay may mga kabayong maputi; at sa ikaapat na karo ay mga kabayong kulay abo. Ug sa ikatolo nga carro dihay maputi nga mga kabayo; ug sa ikaupat nga carro dihay ginggon nga makusog nga mga kabayo. Nang magkagayo'y ako'y sumagot at sinabi ko sa anghel na nakikipagusap sa akin, Ano ang mga ito, panginoon ko? Unya ako mitubag ug miingon sa manulonda nga nakigsulti kanako: Unsa ba kini, ginoo ko? At ang anghel ay sumagot at nagsabi sa akin, Ito ang apat na hangin sa himpapawid, na lumalabas na pinakasugo mula sa harapan ng Panginoon ng buong lupa. Ug ang manulonda mitubag ug miingon kanako: Kini mao ang upat ka mga hangin sa langit, nga mopanaw gikan sa pagtindog sa atubagan sa Ginoo sa tibook nga yuta. Ang karo na kinasisingkawan ng mga kabayong maitim ay lumalabas sa dakong lupaing hilagaan; at ang sa mga maputi ay lumabas na kasunod ng mga yaon; at ang mga kulay abo ay nagsilabas sa dakong lupaing timugan. Ang carro diin anaa ang maitum nga mga kabayo mopanaw paingon sa yuta sa amihanan; ug ang mga maputi ming-adto sunod kanila; ug ang mga ginggon ming-adto paingon sa yuta sa habagatan. At ang mga malakas ay nagsilabas, at nangagpumilit na yumaon upang malibot ang lupa: at kaniyang sinabi, Kayo'y magsiyaon at magparoot parito sa buong lupa. Sa gayo'y sila'y nangagparoot parito sa buong lupa. Ug ang mga makusog ming-adto, ug nanagtinguha sa pag-adto aron sila makalakaw ngadto-nganhi sa tibook nga yuta; ug siya miingon: Pamahawa kamo gikan dinhi, lumakaw kamo ngadto-nganhi sa tibook nga yuta. Busa sila nanlakaw latas sa tibook nga yuta. Nang magkagayo'y hiniyawan niya ako, at nagsalita sa akin, na nagsasabi, Narito, silang nagsiparito sa dakong lupaing hilagaan ay nagpatahimik sa aking diwa sa lupaing hilagaan. Unya siya misinggit kanako, ug misulti kanako, nga nagaingon: Ania karon, sila nga ming-adto paingon sa yuta sa amihanan nagpahilum sa akong espiritu sa yuta sa amihanan. At ang salita ng Panginoon ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: Kumuha ka sa nangabihag, kay Heldai, kay Tobias, at kay Jedaia; at yumaon ka sa araw ding yaon, at pumasok ka sa bahay ni Josias na anak ni Sefanias, na nagsibalik mula sa Babilonia; Kuhaa gikan kanila ang mga nangabihag, bisan pa si Heldal, si Tobias, ug si Jedaia, ug umari kamo sa mao nga adlaw, ug lakaw ngadto sa balay ni Josias ang anak nga lalake ni Sofonias, nga diin sila ming-abut gikan sa Babilonia; Oo, kumuha ka sa kanila ng pilak at ginto, at gawin mong mga putong, at mga iputong mo sa ulo ni Josue na anak ni Josadac, na pangulong saserdote. Oo, kuhaan mo sila sa salapi ug bulawan, ug pagbuhat mga purong-purong, ug ipahaluna sila sa ulo ni Josue ang anak nga lalake ni Josadac; ang labawng sacerdote; At salitain mo sa kaniya, na sabihin, Ganito ang salita ng Panginoon ng mga hukbo, na nagsasabi, Narito, ang lalake na ang pangala'y Sanga: at siya'y sisibol sa kaniyang dako; at itatayo niya ang templo ng Panginoon; Ug sultihan mo siya, nga magaingon: Mao kini ang gisulti ni Jehova sa mga panon, nga nagaingon: Ania karon, ang tawo kansang ngalan mao ang Sanga: ug siya moturok diha sa iyang dapit; ug pagatukoron niya ang templo ni Jehova. Sa makatuwid baga'y kaniyang itatayo ang templo ng Panginoon; at siya'y magtataglay ng kaluwalhatian, at mauupo at magpupuno sa kaniyang luklukan; at siya'y magiging saserdote sa kaniyang luklukan: at ang payo ng kapayapaan ay mapapasa pagitan nila kapuwa. Bisan ngani tukoron niya ang templo ni Jehova; ug dad-on niya ang himaya, ug molingkod ug magamando sa iyang trono; ug siya mahimong sacerdote sa iyang trono; ug ang tambag sa pakigdait anha sa taliwala nilang duruha. At ang mga putong ay magiging pinakaalaala sa templo ng Panginoon kay Helem, at kay Tobias, at kay Jedaia, at kay Hen na anak ni Sefanias. Ug ang mga purongpurong ipahaluna kang Helem, ug kang Tobias, ug kang Jedaia, ug kang Hen ang anak nga lalake ni Sofonia, ingon nga usa ka handumanan sa templo ni Jehova. At silang nangasa malayo ay magsisiparito at mangagtatayo sa loob ng templo ng Panginoon, at inyong malalaman na ang Panginoon ng mga hukbo ay siyang nagsugo sa akin sa inyo. At ito'y mangyayari kung inyong tatalimahing masikap ang tinig ng Panginoon ninyong Dios. Ug sila nga atua sa halayo moanhi ug magatukod sa templo ni Jehova, ug kamo makaila nga si Jehova sa mga panon maoy nagpadala kanako nganhi kaninyo. Ug kini mahitabo, kong kamo sa pagkamakugihon gayud magatuman sa tingog ni Jehova nga inyong Dios. At nangyari, nang ikaapat na taon ng haring si Dario, na ang salita ng Panginoon ay dumating kay Zacarias nang ikaapat na araw ng ikasiyam na buwan, sa makatuwid baga'y sa Chislev. Ug nahitabo sa ikaupat ka tuig ni hari Dario, nga ang pulong ni Jehova midangat kang Zacarias sa ikaupat ka adlaw sa ikasiyam ka bulan nga mao ang Chislev. Sinugo nga ng mga taga Beth-el si Sareser at si Regem-melech, at ang kanilang mga lalake, upang hilingin ang lingap ng Panginoon, Karon gipadala sa mga taga-Beth-el si Saraser ug si Regem-melech uban ang ilang mga tawo, sa pagpangamuyo sa kalooy ni Jehova, At upang magsalita sa mga saserdote ng bahay ng Panginoon ng mga hukbo, at sa mga propeta, na sabihin, Iiyak baga ako sa ikalimang buwan, na ako'y hihiwalay, gaya ng aking ginawa nitong maraming taon? Ug sa pagsulti sa mga sacerdote nga didto sa balay ni Jehova sa mga panon, ug sa mga manalagna, sa pag-ingon: Maghilak ba ako sa ikalima ka bulan, nga magalain sa akong kaugalingon ingon sa akong ginabuhat sulod niining daghang katuigan? Nang magkagayo'y dumating ang salita ng Panginoon ng mga hukbo sa akin, na nagsasabi, Unya ang pulong ni Jehova sa mga panon midangat kanako, nga nagaingon: Salitain mo sa lahat ng tao ng lupain at sa mga saserdote, na iyong sabihin, Nang kayo'y magayuno, at tumangis ng ikalima at ikapitong buwan, nito ngang pitong pung taon, kayo baga'y nagayunong lubos sa akin, para sa akin? Sultihi ang tanang katawohan sa yuta, ug ang mga sacerdote, nga magaingon: Sa pagpuasa ug sa pagbangotan ninyo sa ikalima ug sa ikapito ka bulan, bisan niining kapitoan ka tuig, nagpuasa ba gayud kamo kanako, bisan pa kanako? At pagka kayo'y nagsisikain, at pagka kayo'y nagsisiinom, di baga kayo'y nagsisikain sa ganang inyong sarili at nagsisiinom, sa ganang inyong sarili? Ug sa pagkaon ninyo, ug sa pag-inum ninyo, wala ba kamo magkaon alang sa inyong kaugalingon, ug mag-inum alang sa inyo lamang nga kaugalingon? Di baga ninyo dapat dinggin ang mga salita na isinigaw ng Panginoon sa pamamagitan ng mga unang propeta, nang ang Jerusalem ay tinatahanan at nasa kaginhawahan, at ang mga bayan niyaon na nangasa palibot niya, at ang Timugan, at ang mababang lupain ay tinatahanan? Wala ba kamo magpalalinghug sa mga pulong nga gisinggit ni Jehova pinaagi sa unang mga manalagna, sa diha nga ginapuy-an pa ang Jerusalem ug sa nagmauswagon pa, ug sa naglibut pa ang mga ciudad niini, sa ginapuy-an pa ang Habagatan ug ang kapatagan? At ang salita ng Panginoon ay dumating kay Zacarias na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Zacarias, nga nagaingon: Ganito ang sinalita ng Panginoon ng mga hukbo, na nagsasabi, Mangaglapat kayo ng tunay na kahatulan, at magpakita ng kaawaan at ng kahabagan ang bawat isa sa kaniyang kapatid, Mao kini ang gisulti ni Jehova sa mga panon, nga nagaingon: Magpahamtang ka sa matuod nga paghukom, ug magpakita sa kalooy ug malomong pagbati ang tagsatagsa ka tawo sa iyang igsoon; At huwag ninyong pighatiin ang babaing bao, ni ang ulila man, ang taga ibang lupa, ni ang dukha man; at sinoman sa inyo ay huwag magisip ng kasamaan sa inyong puso laban sa kaniyang kapatid. Ug dili mo pagdaugdaugon ang mga balong babaye, ni ang mga ilo, ni ang dumuloong, ni ang kabus; ug bisan kinsa kaninyo ayaw pahunahunaa ug dautan batok sa iyang igsoon sulod sa iyang kasingkasing. Ngunit kanilang tinanggihang dinggin, at kanilang iniurong ang balikat, at nagtakip ng pakinig, upang huwag nilang marinig. Apan sila nanagdumili sa pagpatalinghug, ug minggabling sa mga abaga, ug gisampungan ang ilang mga igdulungog aron sila dili managpakadungog. Oo, kanilang ginawa na parang batong diamante ang kanilang puso upang huwag magsidinig ng kautusan, at ng mga salita na ipinasugo ng Panginoon ng mga hukbo sa pamamagitan ng kaniyang Espiritu, ng mga unang propeta: kayat dumating ang malaking poot na mula sa Panginoon ng mga hukbo. Oo, ang ilang mga kasingkasing ilang gihimo nga ingon sa bato nga sama sa diamante kagahi, tingali unya sila makadungog sa Kasugoan, ug sa mga pulong nga gipadala ni Jehova sa mga panon pinaagi sa iyang Espiritu pinaagi sa unang mga manalagna; busa midangat ang dakung kaligutgut gikan kang Jehova sa mga panon: At nangyari, na kung paanong siya'y sumigaw, at hindi nila dininig, ay gayon sila sisigaw, at hindi ko didinggin, sabi ng Panginoon ng mga hukbo; Ug nahitabo nga, sa misinggit siya, ug sila wala managpatalinghug, sa maong pagkaagi sila manasinggit, ug ako dili magpatalinghug, nagaingon si Jehova sa mga panon: Kundi aking pangangalatin sila sa pamamagitan ng ipoipo sa gitna ng lahat na bansa na hindi nila nakilala. Ganito nasira ang lupain pagkatapos nila, na anopat walang tao na nagdadaan o nagbabalik: sapagkat kanilang inihandusay na sira ang kaayaayang lupain. Apan pagatibulaagon ko sila pinaagi sa alimpulos sa taliwala sa tanang mga nasud nga wala nila hiilhi. Sa ingon niana ang yuta nahimong kamingawan nga ilang gitalikdan, sa pagkaagi nga wala nay tawo nga milatas ngadto ni mibalik nganhi: kay ang tilinguhaon nga yuta ilang gihimong kamingawan. At ang salita ng Panginoon ng mga hukbo ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova sa mga panon midangat kanako, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Ako'y may paninibugho sa Sion ng malaking paninibugho, at ako'y may paninibugho sa kaniya ng malaking poot. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ako nangabugho alang sa Sion uban sa dakung pagpangabugho, ug ako mangabugho alang kaniya uban sa dakung kaligutgut. Ganito ang sabi ng Panginoon, Ako'y nagbalik sa Sion, at tatahan ako sa gitna ng Jerusalem: at ang Jerusalem ay tatawagin, Bayan ng katotohanan; at ang bundok ng Panginoon ng mga hukbo, Ang banal na bundok. Mao kini ang giingon ni Jehova: Ako mibalik sa Sion, ug ako magapuyo sa taliwala sa Jerusalem: ug ang Jerusalem pagatawgon: Ang ciudad sa kamatuoran; ug ang bukid ni Jehova sa mga panon pagatawgon: Ang balaan nga bukid. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Tatahanan pa ng mga matandang lalake at babae ang mga lansangan ng Jerusalem, bawat tao na may kaniyang tungkod sa kaniyang kamay dahil sa totoong katandaan. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Aduna pay mga tigulang lalake ug mga tigulang babaye nga magapuyo sa mga dalan sa Jerusalem, ang tagsatagsa ka tawo uban ang iyang sungkod sa iyang kamot tungod sa pagkatigulang. At ang mga lansangan ng bayan ay mapupuno ng mga batang lalake at babae na naglalaro sa mga lansangan niyaon. Ug ang mga dalan sa ciudad mangapuno sa mga bata nga lalake ug mga babaye nga magadula sa mga dalan niini. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Kung maging kagilagilalas sa mga mata ng nalabi sa bayang ito sa mga araw na yaon, magiging kagilagilalas din naman baga sa aking mga mata? sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Kong kahibulongan man sa mga mata sa mga salin niining katawohan niadtong adlawa, kahibulongan ba usab kini sa akong mga mata? nagaingon si Jehova sa mga panon. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Narito, aking ililigtas ang aking bayan sa lupaing silanganan at sa lupaing kalunuran; Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, ako magaluwas sa akong katawohan gikan sa yuta sa sidlakan, ug gikan sa yuta sa kasadpan; At aking dadalhin sila, at sila'y magsisitahan sa gitna ng Jerusalem; at sila'y magiging aking bayan, at ako'y magiging kanilang Dios, sa katotohanan at sa katuwiran. Ug sila pagadad-on ko, ug sila magapuyo sa taliwala sa Jerusalem; ug sila mahimong akong katawohan, ug ako mahimong ilang Dios, sa kamatuoran ug sa pagkamatarung. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Inyong palakasin ang inyong mga kamay, ninyong nangakakarinig sa mga araw na ito ng mga salitang ito sa bibig ng mga propeta, mula nang araw na ilagay ang tatagang-baon sa bahay ng Panginoon ng mga hukbo, sa templo, upang matayo. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Lig-ona ang inyong mga kamot, kamo nga nagapatalinghug niining mga adlawa niining mga pulong nga nagagula sa baba sa mga manalagna nga diha sa mga adlaw sa pagbutang sa patukoranan sa balay ni Jehova sa mga paaon, bisan ang templo, aron kini matukod unta. Sapagkat bago dumating ang mga araw na yaon ay walang upa sa tao, ni anomang upa sa hayop; at wala ring anomang kapayapaan doon sa lumalabas o pumapasok dahil sa kaaway: sapagkat aking inilagay ang lahat na tao na bawat isa'y laban sa kaniyang kapuwa. Kay sa wala pa kadtong mga adlawa, walay pagsuhol alang sa tawo, ni pagsuhol alang sa mananap; ni dihay pakigdait kaniya nga migula kun miabut, tungod sa kabatok: kay akong gipahamutang ang tagsatagsa ka tawo batok sa iyang isigkatawo. Ngunit ngayo'y sa nalabi sa bayang ito ay hindi ako magiging gaya ng mga unang araw, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Apan karon dili na ako mahimong ingon alang sa nanghibilin niining katawohan ingon sa unang mga adlaw, nagaingon si Jehova sa mga panon. Sapagkat magkakaroon ng binhi ng kapayapaan; ang puno ng ubas ay magbubunga, at ang lupa'y mapapakinabangan, at ibibigay ng langit ang kaniyang hamog; at aking ipamamana sa nalabi sa bayang ito ang lahat na bagay na ito. Kay moabut ang binhi sa pakigdait; ang parras magahatag sa iyang bunga, ug ang yuta magahatag sa iyang abut, ug ang mga langit magahatag sa ilang mga yamog; ug ang salin niini nga katawohan tugotan ko sa pagpanunod niining tanan nga mga butang. At mangyayari, na kung paanong kayo'y naging isang sumpa sa gitna ng mga bansa, Oh sangbahayan ni Juda, at sangbahayan ni Israel, gayon ko kayo ililigtas, at kayo'y magiging isang kapalaran. Huwag kayong mangatakot, kundi inyong palakasin ang inyong mga kamay. Ug mahatabo nga, ingon nga nahimo kamong tinunglo sa mga nasud, Oh balay sa Juda ug balay sa Israel, sa mao nga pagkaagi pagaluwason ko kamo, ug kamo mahimong panalangin. Ayaw kamo pangahadlok hinonoa palig-ona ang inyong mga kamot. Sapagkat ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Kung paanong inisip kong gawan kayo ng masama, nang mungkahiin ako ng inyong mga magulang sa poot, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, at hindi ako nagsisi; Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sanglit ako nagahunahuna sa pagsilot kaninyo, sa diha nga ang inyong mga amahan nanaghagit kanako sa kaligutgut, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug ako wala magbasul. Gayon ko uli inisip sa mga araw na ito na gawan ng mabuti ang Jerusalem at ang sangbahayan ni Juda: huwag kayong mangatakot. Sa mao nga pagkaagi usab naghunahuna ako niining mga adlawa sa pagbuhat ug maayo sa Jerusalem ug sa balay sa Juda: ayaw kamo pangahadlok. Ito ang mga bagay na inyong gagawin, Magsalita ang bawat isa sa inyo ng katotohanan sa kaniyang kapuwa; humatol kayo ng katotohanan at kapayapaan sa inyong mga pintuang-bayan; Kining mga butanga mao ang inyong pagabuhaton: Sumulti ang tagsatagsa kaninyo sa matuod sa iyang isigkatawo, magpakanaug sa paghukom sa kamatuoran ug pakigdait sulod sa inyong mga ganghaan; At huwag magisip ang sinoman sa inyo ng kasamaan sa inyong puso laban sa kaniyang kapuwa; at huwag ninyong ibigin ang sinungaling na sumpa: sapagkat ang lahat ng ito ay mga bagay na aking kinapopootan, sabi ng Panginoon. Ug ayaw pag-ilugot nga may tawo diha kaninyo maglalang ug dautan sulod sa inyong kasingkasing batok sa iyang isigkatawo: ug ayaw paghigugmaa ang pagpanumpa sa bakak: kay kining tanan maoy mga butang nga gidumtan ko, nagaingon si Jehova. At ang salita ng Panginoon ng mga hukbo ay dumating sa akin, na nagsasabi, Ug ang pulong ni Jehova sa mga panon midangat kanako, nga nagaingon: Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Ang ayuno sa ikaapat na buwan, at ang ayuno sa ikalima, at ang ayuno sa ikapito, at ang ayuno sa ikasangpu, ay magiging sa sangbahayan, ni Juda'y kagalakan at kaligayahan, at mga masayang kapistahan; kayat inyong ibigin ang katotohanan at kapayapaan. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ang puasa sa ikaupat ka bulan, ug ang puasa sa ikaupat ug ang puasa sa ikapito, ug ang puasa sa ikanapulo, mahimo nga kasadya ug kalipay alang sa balay sa Juda, ug mga madasigon nga fiesta; busa higugmaa ang kamatuoran ug pakigdait. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Mangyayari pa, na darating ang mga bansa, at ang nagsisitahan sa maraming bayan; Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Mahitabo pa nga adunay moanhi nga mga katawohan, ug ang mga pumoluyo sa daghang mga ciudad; At ang nagsisitahan sa isang bayan ay paroroon sa isa, na magsasabi, Magsiparoon tayong madali, na ating hilingin ang lingap ng Panginoon, at hanapin ang Panginoon ng mga hukbo; ako man ay paroroon. Ug ang mga pumoluyo sa usa ka ciudad moadto sa usa, nga magaingon: Mangadto kita sa madali sa pagpangamuyo sa kalooy ni Jehova, ug sa pagpangita kang Jehova sa mga panon: ako moadto usab. Oo, maraming bansa at mga matibay na bansa ay magsisiparoon upang hanapin ang Panginoon ng mga hukbo sa Jerusalem, at hilingin ang lingap ng Panginoon. Oo, daghang mga katawohan ug mga makusganong nasud nga moadto sa pagpangita kang Jehova sa mga panon didto sa Jerusalem, ug sa pagpangaliya sa kalooy ni Jehova. Ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Sa mga araw na yao'y mangyayari, na sangpung lalake sa lahat ng wika sa mga bansa ay magtatanganan, sila nga'y magsisitangan sa laylayan niya na Judio, na mangagsasabi, Kami ay magsisiyaong kasama mo, sapagkat aming narinig na ang Dios ay kasama mo. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Niadtong mga adlawa mahitabo, nga napulo ka mga tawo mokupot, gikan, sa tanang mga pinulongan sa mga nasud, sila mokupot sa sidsid kaniya nga usa ka Judio, nga magaingon: Kami mouban kanimo, kay kami nakadungog nga ang Dios nagauban kanimo. Ang hula na salita ng Panginoon laban sa lupain ng Hadrach, at Damasco ang magiging pahingahang dako niyaon, (sapagkat ang mata ng tao at ang lahat ng mga lipi ng Israel ay nasa Panginoon); Ang palas-anon sa pulong ni Jehova sulod sa yuta sa Hadrach, ug sa Damasco maoy mahimong pahulayanan nga dapit niini (kay ang mata sa tawo ug sa tanang mga banay sa Israel ipatumong kang Jehova); At gayon din sa Hamath, na kahangganan nito; sa Tiro at Sidon, sapagkat sila'y totoong pantas. Ug ingon man ang Hamath nga nait didto; ang Tiro ug ang Sidon, kay sila mga manggialamon kaayo. At ang Tiro ay nagtayo ng katibayan, at nagbunton ng pilak na parang alabok, at ng mainam na ginto na parang putik sa mga lansangan. Ug ang Tiro nagtukod sa iyang kaugalingon usa ka malig-ong kuta, ug nagtapok sa salapi sama sa abug, ug sa lunsay bulawan sama sa lapok sa kadalanan. Narito, aalisan siya ng Panginoon, at kaniyang sisirain sa dagat ang kapangyarihan niya; at siya'y lalamunin ng apoy. Ania karon, siya pagabawian sa Ginoo, ug pagalaglagon ang iyang kagahum didto sa dagat; ug siya pagalamyon sa kalayo. Makikita ng Ascalon, at matatakot; ng Gaza rin, at mamamanglaw na mainam, at ng Ecron, sapagkat ang kaniyang pagasa ay mapapahiya; at ang hari ay mamamatay sa Gaza, at ang Ascalon ay hindi tatahanan. Ang Ascalon makakita niini, ug malisang; ang Gasa usab, makakita ug pagasakiton sa hilabihan; ug ang Ecron, tungod sa iyang paglaum, pagapakaulawan; ug ang hari mawala gikan sa Gaza, ug ang Ascalon dili na pagapuy-an. At isang anak sa ligaw ay tatahan sa Asdod, at aking puputulin ang kapalaluan ng mga Filisteo. Ug ang usa ka anak sa gawas magapuyo sa Asdod, ug pagaputlon ko ang garbo sa mga Filistehanon. At aking aalisin ang kaniyang dugo sa kaniyang bibig, at ang kaniyang mga kasuklamsuklam sa pagitan ng kaniyang mga ngipin; at siya nama'y maiiwan para sa ating Dios: at siya'y magiging gaya ng pangulo sa Juda, at ang Ecron ay gaya ng Jebuseo. Ug kuhaon ko ang iyang dugo gikan sa iyang baba, ug ang iyang mga kangil-ad gikan sa taliwala sa iyang mga ngipon: ug siya mahimong usa ka salin alang sa atong Dios; ug siya mahimong usa ka pangulo sa Juda, ug ang Ecron ingon nga usa ka Jebusehanon. At ako'y magtitirik ng kampamento sa palibot ng aking bahay laban sa hukbo, na walang makadadaan ni makababalik; at walang mamimighati na daraan pa sa mga yaon: sapagkat ngayo'y tumingin ako ng aking mga mata. Ug pagalikosan ko sa kalig-on ang akong balay batok sa kasundalohan, aron walay bisan kinsa nga moagi kun mobalik; ug walay madaugdaugon nga makalabang kanila pag-usab; kay karon nakita ko na sa akong kaugalingong mga mata. Magalak kang mainam, Oh anak na babae ng Sion; humiyaw ka, Oh anak na babae ng Jerusalem: narito, ang iyong hari ay naparirito sa iyo; siya'y ganap at may pagliligtas; mapagmababa, at nakasakay sa isang asno, sa isang batang asno na anak ng asnong babae. Pagmaya sa hilabihan uyamut, Oh anak nga babaye sa Sion; pagsinggit, Oh anak nga babaye sa Jerusalem: ania karon, ang imong hari nagaanhi kanimo; siya matarung man ug adunay kaluwasan; mapaubsanon, ug nagakabayo sa asno, bisan sa usa ka nati sa asno. At aking ihihiwalay ang karo mula sa Ephraim, at ang kabayo'y mula sa Jerusalem; at ang mga busog na pangbaka ay mapuputol; at siya'y magsasalita ng kapayapaan sa mga bansa: at ang kaniyang kapangyarihan ay magiging sa dagat at dagat, at mula sa ilog hanggang sa mga wakas ng lupa. Ug gub-on ko ang carro sa gubat nga gikan sa Ephraim, ug pamatyon ko ang kabayo nga gikan sa Jerusalem; ug pamunggoon ko ang busogan nga iggugubat ug siya magasulti mahitungod sa pakigdait sa mga nasud: ug ang iyang dominio mokaylap gikan sa usa ka dagat ngadto sa usa ka dagat, ug gikan sa Suba hangtud sa kinatumyan sa kayutaan. Tungkol sa iyo naman, dahil sa dugo ng iyong tipan ay aking pinalabas ang iyong mga bilanggo sa hukay na walang tubig. Ug mahitungod usab kanimo, tungod sa dugo sa imong tugon gipabuhian ko ang imong mga binilanggo gikan sa usa ka gahong nga walay tubig. Mangagbalik kayo sa katibayan, kayong mga bilanggo na may pag-asa, ngayo'y aking inihahayag na aking igagawad sa inyo na makalawa. Bumalik kamo sa salipdanan, kamo nga mga binilanggo sa paglaum: bisan niining adlawa ako nagapahayag nga ako magahatag kanimo sa pilo. Sapagkat aking binaluktot ang Juda para sa akin, aking inakmaan ang Ephraim ng busog; at aking gigisingin ang iyong mga anak, Oh Sion, laban sa iyong mga anak, Oh Grecia, at gagawin kitang parang tabak ng makapangyarihang lalake. Kay gibawog ko ang Juda alang kanako, gipuno ko ang busogan uban kang Ephraim; ug pagapukawon ko ang imong mga anak nga lalake, Oh Sion, batok sa imong mga anak nga lalake, Oh Grecia, ug buhaton ko ikaw nga sama sa espada sa usa ka kusgan nga tawo. At ang Panginoo'y makikita sa itaas nila; at lalabas ang kaniyang pana na parang kidlat; at ang Panginoong Dios ay hihihip ng pakakak, at yayaon na kasama ng mga ipoipo sa timugan. Ug si Jehova makita sa ibabaw nila: ug ang iyang udyong mokilab ingon sa kilat; ug ang Ginoong Jehova magahuyop sa trompeta, ug mokuyog sa mga alimpulos sa habagatan. Ipagsasanggalang sila ng Panginoon ng mga hukbo; at sila'y mangananakmal, at kanilang yayapakan ang mga batong panghilagpos; at sila'y magsisiinom, at mangagiingay na gaya ng sa alak; at sila'y mangapupunong parang mga taza, parang mga sulok ng dambana. Si Jehova sa mga panon magapanalipod kanila; ug lamyon nila ang ilang kaaway, ug magatamak sa mga bato nga linambuyog; ug sila moinum, ug magasaba ingon sa nagagikan sa vino; ug sila mangapuno ingon sa mga panaksan, ingon sa mga nasikohan sa halaran. At ililigtas sila ng Panginoon nilang Dios sa araw na yaon na gaya ng kawan ng kaniyang bayan; sapagkat magiging gaya ng mga bato ng isang putong na nataas sa mataas sa kaniyang lupain. Ug si Jehova nga ilang Dios magaluwas kanila niadtong adlawa ingon nga panon sa iyang katawohan; kay sila ingon sa mga bato sa purong-purong, pinataas ingon sa bandila sa iyang yuta. Sapagkat pagkalaki ng kaniyang kabutihan, at pagkalaki ng kaniyang kagandahan! pagiginhawahin ng trigo ang mga binata, at ng bagong alak ang mga dalaga; Kay pagkadaku gayud sa iyang kaayo, ug pagkalabawon gayud sa iyang katahum! ang trigo magapadaghan sa mga batan-ong lalake, ug ang duga sa ubas magalipay sa mga ulay. Hingin ninyo sa Panginoon ang ulan sa kapanahunan ng huling ulan, sa Panginoon na nagpapakidlat; at kaniyang bibigyan sila ng ulan, at ang bawat isa'y ng damo sa parang. Mangamuyo kamo kang Jehova sa ulan sa panahon sa naulahing ulan, oo kang Jehova nga nagahimo sa sa mga kilat; ug siya magahatag kanila sa madagayaong ulan, alang sa tagsatagsa sa mga balili sa kapatagan. Sapagkat ang mga teraf ay nagsalita ng walang kabuluhan, at ang mga manghuhula ay nangakakita ng isang kabulaanan; at sila'y nangagsaysay ng mga kabulaanang panaginip, sila'y nagsisialiw ng walang kabuluhan: kayat sila'y nagsisiyaon ng kanilang lakad na parang mga tupa, sila'y nadadalamhati, sapagkat walang pastor. Pangayo kang Jehova kay ang mga dios-dios nagapanulti sa mga kakawangan, ug ang mga mulo-manalagna nakakita ug bakak; ug nagsugilon sila sa mga damgo nga bakak, ang ilang paglipay nakawang lamang: busa sila nagalakaw sa ilang kaugalingon nga dalan ingon sa mga carnero; ginasakit sila kay sila walay magbalantay. Ang aking galit ay nagalab laban sa mga pastor, at aking parurusahan ang mga lalaking kambing; sapagkat dinalaw ng Panginoon ng mga hukbo ang kaniyang kawan na sangbahayan ni Juda, at kaniyang gagawin silang parang magilas na kabayo sa pagbabaka. Ang akong kasuko misilaub batok sa mga magbalantay, ug akong silotan ang mga kanding nga lake; kay si Jehova sa mga panon midu-aw sa iyang panon sa carnero, ang balay sa Juda, ug pagabuhaton sila nga ingon sa iyang maayo nga mga kabayo sa gubat. Sa kaniya lalabas ang batong panulok, sa kaniya ang pako, sa kaniya ang busog na pangbaka, sa kaniya ang bawat pinuno na magkakasama. Gikan kaniya mogula ang bato sa pamag-ang, gikan kaniya ang lansang, gikan kaniya ang busogan-nga-iggugubat, gikan kaniya ang magbubuot sa tingub gayud. At sila'y magiging parang mga makapangyarihang lalake, na yayapakan nila ang kanilang mga kaaway sa putik sa mga lansangan sa pagbabaka; at sila'y magsisilaban, sapagkat ang Panginoon ay sumasakanila; at ang mga mangangabayo ay mangatutulig. Ug sila maingon sa mga makusganong tawo, nga magayatak sa ilang mga kaaway diha sa lapok sa kadalanan sa gubat; ug sila makig-away, kay si Jehova nagauban man kanila; ug ang mga magkakabayo sa kabayo mangalibug. At aking palalakasin ang sangbahayan ni Juda, at aking ililigtas ang sangbahayan ni Jose, at aking ibabalik sila uli; sapagkat ako'y naawa sa kanila; at sila'y magiging parang hindi ko itinakuwil: sapagkat ako ang Panginoon nilang Dios, at aking didinggin sila. Ug akong lig-onon ang balay sa Juda, ug akong luwason ang balay ni Jose, ug akong dad-on sila pagbalik; kay ako adunay kalooy kanila; ug sila mahimong ingon sa wala ko sila isalikway; kay ako man si Jehova nga ilang Dios, ug ako magapatalinghug kanila. At ang mga sa Ephraim ay magiging parang makapangyarihang lalake, at ang kanilang puso ay mangagagalak na gaya ng sa alak; oo, ito'y makikita ng kanilang mga anak, at mangagagalak: ang kanilang puso ay masasayahan sa Panginoon. Ug sila sa Ephraim mahimong ingon sa kusgan nga tawo, ug ang ilang kasingkasing magamaya nga daw tungod sa vino: oo, ang ilang mga anak makakita niini; ug mangalipay usab; ang ilang kasingkasing managkalipay kang Jehova. Aking susutsutan sila, at sila'y pipisanin; sapagkat aking tinubos sila; at sila'y magsisidami ng gaya ng kanilang dinami. Sitsitan ko sila sa akong pagtawag, ug tigumon ko sila; kay gitubos ko na sila; ug sila modaghan ingon nga nagdaghan sila. At aking pangangalatin sila sa gitna ng mga bansa; at aalalahanin nila ako sa mga malayong lupain; at sila'y nagsisitahang kasama ng kanilang mga anak, at magsisipagbalik. Ug igapugas ko sila sa taliwala sa mga katawohan: ug sila mahanumdum kanako sa halayo nga kayutaan; ug sila magapuyo uban sa ilang mga anak, ug mamauli sila. Aking dadalhin uli sila mula sa lupain ng Egipto, at pipisanin sila mula sa Asiria; at aking dadalhin sila sa lupain ng Galaad at Libano; at walang dakong masusumpungan para sa kanila. Dad-on ko sila pag-usab sa gawas sa yuta sa Egipto, ug tigumon ko sila sa gawas sa Asiria; ug pasudlon ko sila sa yuta sa Galaad ug sa Libano; ug wala nay dapit nga makaplagan alang kanila. At siya'y magdadaan ng dagat ng kadalamhatian, at hahawiin ang mga alon sa dagat, at ang lahat ng kalaliman sa Nilo ay matutuyo; at ang kapalaluan ng Asiria ay mababagsak, at ang cetro ng Egipto ay mawawala. Ug latason niya ang dagat sa kagul-anan, ug dag-on ang mga balud sa dagat, ug ang tanang kahiladman sa Nilo mangamala: ug ang garbo sa Asiria pagahugnoon, ug ang cetro sa Egipto mawagtang kaniya. At aking palalakasin sila sa Panginoon; at sila'y magsisilakad na paitaas at paibaba sa kaniyang pangalan, sabi ng Panginoon. Ug sila pagalig-onon ko diha kang Jehova; ug sila magalakaw ngadto-nganhi tungod sa iyang ngalan, nagaingon si Jehova. Ibukas mo ang iyong mga pinto, Oh Libano, upang supukin ng apoy ang iyong mga cedro. Buksi ang imong mga pultahan, Oh Libano, aron lamyon sa kalayo ang imong mga kahoy nga cedro. Manambitan ka, Oh puno ng abeto, sapagkat ang cedro ay nabuwal, sapagkat ang mga mabuti ay nabuwal; magsipanambitan kayo, Oh mga encina sa Basan, sapagkat ang matibay na gubat ay nasira. Magbakho ka, Oh kahoy nga haya; kay ang cedro napukan na, kay ang mga kahoy nga malig-on nangalaglag; pagbakho, Oh kamo nga mga kahoy nga encina sa Basan; kay ang kalasangan nga malig-on nangapukan na. Ang isang hugong ng panambitan ng mga pastor! sapagkat ang kanilang kaluwalhatian ay nasira; ang isang hugong ng ungal ng mga batang leon! sapagkat ang kapalaluan ng Jordan ay nasira. Adunay tingog sa pagbakho sa mga magbalantay sa mga carnero! kay ang ilang himaya nawagtang na; adunay tingog sa nagangulob nga mga batan-ong leon! kay ang garbo sa Jordan nalumpag na. Ganito ang sabi ng Panginoon kong Dios, Pakanin mo ang kawan na papatayin; Mao kini ang giingon ni Jehova nga akong Dios: Pasibsiba ang panon nga alang sa ihawan, Na mga pinapatay ng mga mayari, at hindi mga inaaring maysala; at silang nangagbibili ng mga yaon ay nangagsasabi, Purihin ang Panginoon, sapagkat akoy mayaman; at ang kanilang sariling mga pastor ay hindi nangaawa sa mga yaon. Kang kansang mga tag-iya nagapatay kanila, ug wala moila sa ilang kaugalingon nga mga sad-an; ug sila nga nagabaligya kanila nag-ingon: Bulahan si Jehova, kay ako adunahan man; ug ang ilang kaugalingon nga mga magbalantay wala malooy kanila. Sapagkat hindi na ako maaawa sa nagsisitahan sa lupain, sabi ng Panginoon; kundi, narito, aking ibibigay ang bawat isa ng mga tao sa kamay ng kaniyang kapuwa, at sa kamay ng kaniyang hari; at kanilang ipapahamak ang lupain, at mula sa kanilang kamay ay di ko ililigtas sila. Kay ako dili na malooy pag-usab sa mga pumoluyo sa yuta, nagaingon si Jehova; apan, ania karon, igatugyan ko ang mga tawo sa tagsatagsa ka kamot sa iyang isigkatawo, ug sa kamot sa iyang hari; ug laglagon nila ang yuta, ug gikan sa ilang mga kamot ako dili magaluwas kanila. Sa gayo'y aking pinapanginain ang kawan na papatayin, katotohanang kaawaawang kawan. At nagdala ako ng dalawang tungkod; ang isa'y tinawag kong Maganda, at ang isa'y tinawag kong mga Panali; at aking pinapanginain ang kawan. Busa gipasibsib ko ang mga carnero nga alang sa ihawan, sa tinuod gayud ang mga alaut sa panon. Ug mikuha ako ug duruha ka mga sungkod; ang usa ginganlan ko nga Madanihong-Katahum, ug ang usa ginganlan ko nga mga Higut; ug akong gipasibsib ang panon sa mga carnero. At aking inihiwalay ang tatlong pastor sa isang buwan; sapagkat ang aking kaluluwa ay nagsawa sa kanila, at sila'y nayamot sa akin. Ug gilaglag ko ang totolo ka mga magbalantay sa carnero sa usa ka bulan; kay ang akong kalag gikapuyan na tungod kanila, ug ako giayran usab sa ilang kalag. Nang magkagayo'y sinabi ko, Hindi ko na papanginginainin kayo: ang namamatay, ay mamatay; at ang nahihiwalay, ay mahiwalay; at ang mangaiwan ay mangagkainan ng laman ng isat isa. Unya miingon ako: Ako dili magapakaon kaninyo: kadto nga nagakamatay, pakamatya; ug kadto nga pagalaglagon, ipalaglag lamang; ug tugoti ang nanghibilin sa pagkaon sa unod sa usa ug usa. At hinawakan ko ang aking tungkod na Maganda, at aking binali, upang aking sirain ang aking tipan na aking ipinakipagtipan sa lahat ng mga bayan. Ug akong gikuha ang akong sungkod nga Madanihong-Katahum, ug akong gibulag pagputol kini, aron kuhaan ko sa gahum ang akong tugon nga gihimo ko uban sa tanang mga katawohan. At nasira nang araw na yaon; at ganito nakilala ng kaawaawa sa kawan na nagmamasid sa akin na yao'y salita ng Panginoon. Ug kini nakuhaan sa gahum niadtong adlawa; ug sa ingon niana ang mga alaut sa panon sa carnero nga nanagtagad kanako, nanghibalo nga kadto pulong man ni Jehova. At sinabi ko sa kanila; Kung inaakala ninyong mabuti, bigyan ninyo ako ng aking kaupahan; at kung hindi, inyong pabayaan. Sa gayo'y kanilang tinimbangan ang kaupahan ko ng tatlong pung putol na pilak. Ug ako miingon kanila: Kong gihunahuna ninyo nga maayo, ihatag kanako ang akong suhol; ug kong dili ugaling, pasagdi na lamang. Busa ako gitimbangan nila alang sa akong suhol sa katloan ka book nga salapi. At sinabi ng Panginoon sa akin, Ihagis mo sa magpapalyok, ang mainam na halaga na aking inihalaga sa kanila. At aking kinuha ang tatlong pung putol na pilak, at inihagis ko sa magpapalyok sa bahay ng Panginoon. Ug si Jehova miingon kanako: Ihulog mo sa magkokolon, ang usa ka maayong bili nga ilang gibili kanako. Ug akong gikuha ang katloan ka book nga salapi, ug gihulog ko sa magkokolon, didto sa balay ni Jehova. Nang magkagayo'y binali ko ang aking isang tungkod, sa makatuwid baga'y ang mga Panali, upang aking masira ang pagkakapatiran ng Juda at ng Israel. Unya akong gibulag pagputol ang lain ko nga sungkod, bisan ngani ang mga Higut aron maputol ko ang pagkamanagsoon sa Juda ug Israel. At sinabi sa akin ng Panginoon. Magdala ka pa uli ng mga kasangkapan ng isang mangmang na pastor. Ug si Jehova miingon kanako: Dad-on mo sa makausa pa ang mga kasangkapan sa usa ka buang-buang nga magbalantay sa carnero. Sapagkat, narito, ako'y magtitindig ng isang pastor sa lupain, na hindi dadalawin yaong nangahihiwalay, ni hahanapin man yaong nangaliligaw, ni pagagalingin man yaong mga pilay; ni papanginginainin man yaong mga magaling kundi kaniyang kakanin ang laman ng mataba at lulurayin ang kanilang mga kuko. Kay, ania karon, bangonon ko ang usa ka magbalantay diha sa yuta, nga dili modu-aw sa mga carnero nga nangapiang, ni mangita sa mga nanghisalaag, ni ayohon niya ang nabalian sa bukog, ni pasibsibon niya ang mga maayo sa panglawas; kondili kan-on hinoon niya ang unod sa matambok nga carnero, ug gision niya hangtud ang ilang kuko. Sa aba ng walang kabuluhang pastor na nagpapabaya ng kawan! ang tabak ay sasapit sa kaniyang kamay, at sa kaniyang kanang mata: ang kaniyang kamay ay matutuyong mainam, at ang kaniyang kanang mata ay lalabong lubos. Alaut ang walay pulos nga magbalantay nga mibiya sa iyang panon sa mga carnero! ang espada mahulog ibabaw sa iyang bukton, ug ibabaw sa iyang too nga mata: ang iyang bukton maitus sa hingpit, ug ang iyang too nga mata mangitngitan gayud. Ang hula na salita ng Panginoon tungkol sa Israel. Ganito ang sabi ng Panginoon, na naguunat ng langit, at naglalagay ng mga patibayan ng lupa, at naglalang ng diwa sa loob ng tao: Ang palas-anon sa pulong ni Jehova mahitungod sa Israel: Mao kini ang giingon ni Jehova, nga nagabuklad sa mga langit, ug nagabutang sa patukoranan sa yuta, ug nagahimo sa espiritu sa tawo sulod kaniya; Narito, aking gagawin ang Jerusalem na isang tazang panglito sa lahat ng bayan sa palibot, at sa Juda man ay magiging gayon sa pagkubkob laban sa Jerusalem. Ania karon, himoon ko ang Jerusalem nga usa ka copa sa pagsamparay sa atubangan sa tanang mga katawohan nga nagalibut kaniya, ug sa Juda usab mahitabo ang paglibut sa pag-asdang batok sa Jerusalem. At mangyayari sa araw na yaon, na aking gagawin ang Jerusalem na isang batong mabigat sa lahat ng bayan; lahat ng magsipasan sa kaniya ay mangasusugatang mainam; at ang lahat na bansa sa lupa ay magpipisan laban sa kaniya. Ug niadtong adlawa mahitabo nga ang Jerusalem himoon ko nga usa ka mabug-at nga bato alang sa tanang mga katawohan; ang tanan nga nagapabug-at sa ilang kaugalingon tungod kaniya pagasamaran sa hilabihan; ug ang tanang mga nasud sa yuta magatigum sa tingub batok kaniya. Sa araw na yaon, sabi ng Panginoon, aking tutuligin ang bawat kabayo, at ang kaniyang sakay ng pagkaulol; at aking ididilat ang aking mga mata sa sangbahayan ni Juda, at aking bubulagin ang bawat kabayo ng mga bayan. Niadtong adlawa, nagaingon si Jehova, akong samaran sa kalisang ang tagsatagsa ka kabayo, ug sa kabuang ang nagkabayo kaniya; ug akong bukhon ang akong mga mata ibabaw sa balay sa Juda, ug akong butaan ang tagsatagsa ka kabayo sa mga katawohan. At ang mga pinakapuno sa Juda ay mangagsasabi sa sarili, Ang mga nananahan sa Jerusalem ay aking kalakasan sa Panginoon ng mga hukbo na kanilang Dios. Ug ang mga pangulo sa Juda magaingon diha sa ilang kasingkasing: Ang mga pumoluyo sa Jerusalem mao ang akong kalig-on diha kang Jehova sa mga panon nga ilang Dios. Sa araw na yao'y gagawin kong parang kawali ng apoy sa panggatong ang mga pinakapuno sa Juda at parang sulo na apoy sa gitna ng mga bigkis; at kanilang sasakmalin ang buong bayan sa palibot, sa kanan at sa kaliwa; at ang Jerusalem ay tatahan pa uli sa kaniyang sariling dako, sa makatuwid bagay sa Jerusalem. Niadtong adlawa ang mga pangulo sa Juda himoon ko nga ingon sa bagahan sa kalayo taliwala sa sugnod, ug ingon sa sulo nga nagsiga taliwala sa usa ka bugkos nga dagami; ug sila magalamoy sa tanang mga katawohan nga nagalibut kanila, sa kamot nga too ug sa kamot nga wala; ug ang mga taga-Jerusalem magapuyo pa pag-usab sa ilang kaugalingong dapit, bisan sa Jerusalem. Ililigtas naman na una ng Panginoon ang mga tolda ng Juda, upang ang kaluwalhatian ng sangbahayan ni David at ang kaluwalhatian ng mga mananahan sa Jerusalem ay huwag magmalaki sa Juda. Si Jehova usab magaluwas pag-una sa mga balong-balong sa Juda, aron ang himaya sa balay ni David ug ang himaya sa mga nagapuyo sa Jerusalem dili pagpadakuon labaw sa himaya sa Juda. Sa araw na yaon ay ipagsasanggalang ng Panginoon ang mga mananahan sa Jerusalem, at siyang mahina sa kanila sa araw na yaon ay magiging gaya ni David; at ang sangbahayan ni David ay magiging parang Dios, parang anghel ng Panginoon sa harap nila. Niadtong adlawa si Jehova magapanalipod sa mga pumoluyo sa Jerusalem; ug kadtong maluyahon sa taliwala nila niadtong adlawa mahisama kang David; ug ang balay ni David mahisama sa Dios, sanglit ang manulonda ni Jehova anaa sa atubangan nila. At mangyayari sa araw na yaon, na aking pagsisikapang gibain ang lahat na bansa na naparoroon laban sa Jerusalem. Ug mahitabo niadtong adlawa nga tinguhaon ko ang paglaglag sa tanang mga nasud nga moanhi batok sa Jerusalem. At aking bubuhusan ang sangbahayan ni David, at ang mga mananahan sa Jerusalem, ng espiritu ng biyaya at ng daing; at sila'y magsisitingin sa akin na kanilang pinalagpasan: at kanilang tatangisan siya, na gaya ng pagtangis sa bugtong na anak, at magiging kapanglawan sa kaniya, na parang kapanglawan sa kaniyang panganay. Ug igabubo ko ibabaw sa balay ni David, ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ang espiritu sa gracia ug sa mga pagpangamuyo; ug sila motutok kanako nga ilang gipalagbasan; ug sila magabalata tungod kaniya ingon sa usa nga magabalata tungod sa iyang anak nga lalakeng bugtong, ug maga-antus sa kapait tungod kaniya, ingon sa usa nga nagaantus sa kapait tungod sa iyang panganay nga anak. Sa araw na yaon ay magkakaroon ng malaking pagtangis sa Jerusalem, na gaya ng pagtangis kay Adad-rimon sa libis ng Megiddo. Niadtong adlawa may daku kaayo nga pagbalata diha sa Jerusalem, ingon sa pagbangotan sa Adadrimon sa walog sa Megiddo. At ang lupain ay tatangis, bawat angkan ay bukod; ang angkan ng sangbahayan ni David ay bukod, at ang kanilang mga asawa ay bukod; ang angkan ng sangbahayan ni Nathan ay bukod, at ang kanilang mga asawa ay bukod; Ug ang yuta magabalata, tagsatagsa ka banay magalain pagbalata; ang banay sa balay ni David magalain; ug ang ilang mga asawa magalain; ang banay sa balay sa mga Simeihanon magalain, ug ang ilang mga asawa magalain; Ang angkan ng sangbahayan ni Levi ay bukod, at ang kanilang mga asawa ay bukod; ang angkan ni Simei ay bukod, at ang kanilang mga asawa ay bukod; Ang banay sa balay ni Levi magalain, ug ang ilang mga asawa magalain; ang banay sa mga Simeihanon magalain, ug ang ilang mga asawa magalain; Ang lahat na angkang nalabi, bawat angkan ay bukod, at ang kanilang mga asawa ay bukod. Ang tanang mga banay nga nanghibilin, tagsatagsa ka banay magalain, ug ang ilang mga asawa magalain. Sa araw na yaon ay mabubuksan ang isang bukal sa sangbahayan ni David at sa mga mananahan sa Jerusalem, sa kasalanan, at sa karumihan. Niadtong adlawa adunay usa ka tuburan nga pagabuksan alang sa balay ni David ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem, alang sa sala ug alang sa kahugaw. At mangyayari sa araw na yaon, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, na aking ihihiwalay sa lupain ang mga pangalan ng mga diosdiosan, at sila'y hindi na mangaaalaala pa; at aking palalayasin naman ang mga propeta at ang karumaldumal na espiritu sa lupain. Ug mahitabo unya niadtong adlawa, nagaingon si Jehova sa mga panon, nga pagaputlon ko ang mga ngalan sa mga dios-dios ikan sa yuta, ug dili na sila pagahinumduman; ug ingon man papahawaon ko sa yuta ang mga manalagna ug ang mahugaw nga espiritu. At mangyayari, na pagka ang sinoman ay manghuhula, sasabihin nga sa kaniya ng kaniyang ama at ng kaniyang ina na nanganak sa kaniya, Ikaw ay hindi mabubuhay; sapagkat ikaw ay nagsasalita ng kabulaanan sa pangalan ng Panginoon; at palalagpasan siya ng kaniyang ama at ng kaniyang ina na nanganak sa kaniya samantalang siya'y nanghuhula. Ug mahitabo nga kong aduna pay magapanagna, nan ang iyang amahan ug ang iyang inahan nga nanganak kaniya moingon kaniya: Dili ikaw mabuhi; kay ikaw nagapamulong sa kabakakan sa ngalan ni Jehova; ug isalikway siya sa iyang amahan ug sa iyang inahan nga nanganak kaniya sa diha nga magapanagna siya. At mangyayari sa araw na yaon na ang mga propeta ay mangahihiya bawat isa dahil sa kaniyang pangitain, pagka siya'y nanghuhula; hindi man sila mangagsusuot ng kasuutang balahibo, upang mangdaya: Ug mahitabo niadtong adlawa nga ang mga manalagna mangaulaw, ang tagsatagsa maulaw tungod sa iyang panan-awon, sa diha nga magapanagna siya; ni magasul-ob sila ug balhiboon nga panapton aron sa paglimbong: Kundi kaniyang sasabihin, Ako'y hindi propeta, ako'y mangbubukid sa lupa; sapagkat ako'y pinapaging alipin mula sa aking pagkabinata. Apan siya moingon hinoon: Ako dili manalagna; ako usa ka mag-uuma lamang; kay nahimo ako nga usa ka ulipon gikan pa sa akong pagkabatan-on. At sasabihin ng isa sa kaniya, Ano ang mga sugat na ito sa pagitan ng iyong mga bisig? Kung magkagayo'y siya'y sasagot, Iyan ang mga naging sugat ko sa bahay ng aking mga kaibigan. Ug adunay moingon kaniya: Unsa kining mga samad sa taliwala sa imong mga kamot? Unya motubag siya: Kana mao ang gisamad kanako didto sa balay sa akong mga abyan. Gumising ka, Oh tabak, laban sa pastor ko, at laban sa lalake na aking kasama, sabi ng Panginoon ng mga hukbo: saktan mo ang pastor at ang mga tupa ay mangangalat; at aking ipipihit ang aking kamay laban sa mga maliit. Pagmata na, Oh espada batok sa akong magbalantay sa carnero, ug batok sa tawo nga akong kauban, nagaingon si Jehova sa mga panon: samari ang magbalantay, ug ang mga carnero managkatibulaag: ug pabalikon ko ang akong kamot batok sa mga magagmay. At mangyayari, na sa buong lupain, sabi ng Panginoon, dalawang bahagi ay mahihiwalay at mamamatay; ngunit ang ikatlo ay maiiwan. Ug mahitabo, nga sa tibook nga yuta, nagaingon si Jehova, ang duruha ka bahin niana pagaputlon ug mangamatay: apan ang ikatolo ka bahin mahibilin diha. At aking dadalhin ang ikatlong bahagi sa apoy, at sila'y dadalisayin ko na parang pilak na dalisay, at sila'y susubukin ko na parang pagsubok sa ginto. Sila'y magsisitawag sa aking pangalan, at akin silang didinggin: aking sasabihin, Siya'y bayan ko; at kanilang sasabihin, Ang Panginoon ay aking Dios. Ug dad-on ko ang ikatolo ka bahin ngadto sa kalayo, ug ulayon ko sila ingon sa pag-ulay sa salapi, ug sulayan ko sila ingon sa pagsulay sa bulawan. Sila magatawag sa akong ngalan, ug pamation ko sila: ako moingon: Kini mao ang akong katawohan; ug sila moingon: Si Jehova mao ang akong Dios. Narito ang araw ng Panginoon ay dumarating, na ang iyong samsam ay babahagihin sa gitna mo. Ania karon, ang adlaw ni Jehova moabut na, sa diha nga ang imong mga sinakmit pagabahinon diha sa taliwala nimo, Oh Sion. Sapagkat aking pipisanin ang lahat na bansa laban sa Jerusalem sa pagbabaka; at ang bayan ay masasakop, at ang mga bahay ay lolooban, at ang mga babae ay dadahasin; at ang kalahati ng bayan ay yayaon sa pagkabihag, at ang nalabi sa bayan ay hindi mahihiwalay sa bayan. Kay tigumon ko ang tanang mga nasud sa pagpakiggubat batok sa Jerusalem; ug ang ciudad pagaagawon, ug ang mga balay pagatulisan, ug ang mga babaye pagalugoson; ug ang katunga sa ciudad mahiadto sa pagkabinihag, ug ang salin sa katawohan dili pagaputlon gikan sa ciudad. Kung magkagayo'y lalabas ang Panginoon, at makikipaglaban sa mga bansang yaon, gaya nang siya'y makipaglaban sa araw ng pagbabaka. Unya si Jehova moasdang, ug makig-away batok niadtong mga nasud, sama sa iyang pagpakig-away sa adlaw sa gubat. At ang kaniyang mga paa ay magsisitayo sa araw na yaon sa bundok ng mga Olivo, na nasa tapat ng Jerusalem sa dakong silanganan; at ang bundok ng mga Olivo ay mahahati sa gitna niya, sa dakong silanganan at sa dakong kalunuran, at magiging totoong malaking libis; at ang kalahati ng bundok ay malilipat sa dakong hilagaan, at ang kalahati ay sa dakong timugan. Ug ang iyang mga tiil motindog niadtong adlawa sa bukid sa mga Olivo, nga anaa sa atbang sa Jerusalem, nayon sa sidlakan, ug ang bukid sa mga Olivo mapikas sa iyang taliwala ngadto sa sidlakan ug ngadto sa kasadpan, ug mahimo unya ang daku kaayong walog; ug ang katunga sa bukid mobalhin ngadtao sa amihanan, ug ang katunga ngadto sa habagatan. At kayo'y magsisitakas sa libis ng aking mga bundok; sapagkat ang libis ng mga bundok ay magsisiabot hanggang sa Azel; oo, kayo'y magsisitakas gaya nang kayo'y tumakas mula sa lindol nang mga kaarawan ni Uzzias na hari sa Juda; at ang Panginoon kong Dios ay darating, at ang lahat na banal na kasama niya. Ug kamo mangalagiw paingon sa walog sa akong mga bukid; kay ang walog sa mga bukid moabut ngadto sa Azal; oo, kamo mangalagiw, ingon sa inyong pagpangalagiw tungod sa linog sa panahon ni Uzzias, nga hari sa Juda; ug si Jehova nga akong Dios moanhi, ug ang tanang mga balaan mouban kanimo. At mangyayari sa araw na yaon, na hindi magkakaroon ng liwanag; at ang mga nagniningning ay uurong. Ug mahitabo niadtong adlawa nga walay suga; ug kadtong mga mahayag nga biloon monguib sa ilang kaugalingon: Ngunit magiging isang araw na kilala sa Panginoon; hindi araw, at hindi gabi; ngunit mangyayari, na sa gabi ay magliliwanag. Apan kadto maoy usa ka adlaw nga nahibaloan ni Jehova; dili adlaw, ug dili gabii; apan mahitabo nga sa panahon sa kahaponon motungha ang kahayag. At mangyayari sa araw na yaon, na ang buhay na tubig ay magsisibalong mula sa Jerusalem; kalahati niyao'y sa dakong dagat silanganan, at kalahati niyao'y sa dakong dagat kalunuran: sa taginit at sa tagginaw mangyayari. Ug mahitabo niadtong adlawa nga ang buhing katubigan moogula gikan sa Jerusalem; ang katunga kanila moagay-ay paingon sa sidlakan nga dagat, ug ang katunga moagay-ay paingon sa kasadpan nga dagat: kini magapadayan sa ting-init ug sa ting-tugnaw. At ang Panginoo'y magiging Hari sa buong lupa: sa araw na yao'y magiging ang Panginoon ay isa, at ang kaniyang pangalan ay isa. Ug si Jehova magahari sa tibook nga yuta: niadtong adlawa usa lamang si Jehova, ug usa ra ang iyang ngalan. Ang buong lupain ay magiging gaya ng Araba, mula sa Geba hanggang sa Rimmon na timugan ng Jerusalem; at siya'y matataas, at tatahan sa kaniyang dako, mula sa pintuang-bayan ng Benjamin hangang sa dako ng unang pintuang-bayan, hanggang sa sulok na pintuang-bayan, at mula sa moog ng Hananel hanggang sa pisaan ng ubas ng hari. Ang tibook nga yuta mahimong ingon sa Arabah gikan sa Gabaa hangtud sa Rimmon sa habagatan sa Jerusalem; ug siya pagabayawon, ug pagapapuy-on sa iyang daang dapit, gikan sa ganghaan ni Benjamin ngadto sa dapit sa nahaunang ganghaan, ngadto sa nasikohan nga ganghaan, ug gikan sa torre ni Hananeel ngadto sa mga pigsanan sa ubas sa hari. At ang mga tao'y magsisitahan doon, at hindi na magkakaroon pa ng sumpa; kundi ang Jerusalem ay tatahang tiwasay. Ug ang mga tawo managpuyo didto, ug walal nay pagtunglo; apan ang Jerusalem pagapuy-an sa masinaligon gayud. At ito ang salot na ipananalot ng Panginoon sa lahat na bayan na nakipagdigma laban sa Jerusalem: ang kanilang laman ay matutunaw samantalang sila'y nangakatayo ng kanilang mga paa, at ang kanilang mga mata'y mangatutunaw sa kanilang ukit, at ang kanilang dila ay matutunaw sa kanilang bibig. Ug mao kini ang hampak nga isamad ni Jehova sa tanang mga katawohan nga nakiggubat batok sa Jerusalem: ug ang ilang mga unod mangaut-ut samtang magatindog pa sila, ug ang ilang mga mata mangaut-ut, diha sa ilang mga luyak, ug ang ilang mga dila mangaut-ut diha sa ilang mga baba. At mangyayari sa araw na yaon, na magkakaroon ng isang malaking kaingay sa gitna nila na mula sa Panginoon; at hahawak ang bawat isa sa kanila sa kamay ng kaniyang kapuwa, at ang kamay niya'y mabubuhat laban sa kamay ng kaniyang kapuwa. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang usa ka dakung kaguliyang gikan kang Jehova modangat kanila; ug sila magakuptanay ang tagsatagsa sa kamot sa iyang isigkatawo, ug ang iyang kamot igabakyaw batok sa kamot sa iyang isigkatawo. At ang Juda naman ay makikipaglaban sa Jerusalem; at ang kayamanan ng lahat na bansa sa palibot ay mapipisan, ginto, at pilak, at kasuutan, na totoong sagana. Ug ang Juda usab makig-away didto sa Jerusalem: ug ang bahandi sa tanang mga nasud nga nagalibut kanila pagatigumon sa tingub, ang bulawan, salapi, ug panapton, nga daghan kaayo. At magiging gayon ang salot sa kabayo, sa mula, sa kamelyo, at sa asno, at sa lahat ng hayop na naroroon, sa mga kampamentong yaon, na gaya ng salot na ito. Ug mahitabo sa ingon niini ang kamatay sa kabayo, sa mula, sa camello, ug sa asno, ug sa tanang mga mananap nga makaplagan niadto nga mga campo, sama niadto nga kamatay nga nahisgulan. At mangyayari, na bawat maiwan, sa lahat na bansa na naparoon laban sa Jerusalem ay aahon taon-taon upang sumamba sa Hari, sa Panginoon ng mga hukbo, at upang ipangilin ang mga kapistahan ng mga balag. Ug mahitabo nga ang tanang manghabilin sa tanang mga nasud nga mianha batok sa Jerusalem, moanha sa tagsatagsa ka tuig sa pagsimba sa Hari, si Jehova sa mga panon, ug sa pagsaulog sa fiesta sa mga tabernaculo. At mangyayari, na ang sinoman sa mga angkan sa lupa na hindi umahon sa Jerusalem upang sumamba sa Hari, sa Panginoon ng mga hukbo, sila'y mawawalan ng ulan. Ug mahitabo nga kadtong dili moadto sa Jerusalem gikan sa tanang mga banay sa kalibutan aron sa pagsimba sa Hari, nga si Jehova sa mga panon, kanila dili igahatag ang ulan. At kung ang angkan ng Egipto ay hindi umahon at hindi pumaroon, mawawalan din ng ulan sila, magkakaroon ng salot, na ipinanalot ng Panginoon sa mga bansa na hindi magsisiahon upang ipagdiwang ang kapistahan ng mga balag. Ug kong ang banay sa Egipto dili motungas, ug dili moanha, sila dili pagahatagan sa ulan; moabut ang hampak nga igahampak ni Jehova sa mga nasud nga dili motungas sa pagsaulog sa fiesta sa mga tabernaculo. Ito ang magiging kaparusahan sa Egipto, at kaparusahan sa lahat na bansa na hindi magsisiahon upang ipagdiwang ang kapistahan ng mga balag. Mao kini ang silot sa Egipto, ug ang silot sa tanang mga nasud nga dili motungas sa pagsaulog sa fiesta sa mga tabernaculo. Sa araw na yaon ay magkakaroon sa mga kampanilya ng mga kabayo, KABANALAN SA PANGINOON; at ang mga palyok sa bahay ng Panginoon ay magiging gaya ng mga taza sa harap ng dambana. Niadtong adlawa igabutang diha sa mga lingganay sa mga kabayo kini: PAGKABALAAN KANG JEHOVA; ug mabalaan ang mga kolon sa balay ni Jehova, maingon man ang mga panaksan nga anaa sa atubangan sa halaran. Ang hula na salita ng Panginoon sa Israel sa pamamagitan ni Malakias. Ang palas-anon sa pulong ni Jehova alang sa Israel, pinaagi kang Malaquias. Inibig ko kayo, sabi ng Panginoon. Gayon ma'y inyong sinasabi, Sa ano mo kami inibig? Hindi baga si Esau ay kapatid ni Jacob? sabi ng Panginoon: gayon ma'y inibig ko si Jacob; Kamo gihigugma ko, nagaingon si Jehova. Bisan pa niana, kamo ming-ingon: Sa unsang pagkaagi nga ikaw nahigugma kanamo? Dili ba si Esau mao ang igsoon ni Jacob? nagaingon si Jehova: bisan pa niana akong gihigugma si Jacob; Ngunit si Esau ay aking kinapootan, at ginawa ko ang kaniyang mga bundok na isang kasiraan, at ibinigay ko ang kaniyang mana sa mga chakal sa ilang. Apan gidumtan ko si Esau, ug gihimo ko nga biniyaan ang iyang kabukiran, ug akong gihatag ang iyang panulondon ngadto sa mga irong ihalas sa kamingawan. Yamang sabi ng Edom, Tayo'y nangabagsak, ngunit mangagbabalik tayo, at ating itatayo ang mga wasak na dako; ganito ang sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Sila'y mangagtatayo, ngunit aking ibabagsak; at tatawagin sila ng mga tao, Ang hangganan ng kasamaan, at Ang bayang kinagalitan ng Panginoon magpakailan man. Bisan ang Edom nagaingon: Kami nalaglag na, apan mobalik kami ug patindogon namo ang nagun-ob nga mga dapit; mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sila magapatindog, apan ako magalumpag: ug ang mga tawo magahingalan kanila nga: Utlanan sa kadautan, ug ang katawohan nga gikaligutgutan ni Jehova sa walay katapusan. At makikita ng inyong mga mata, at inyong sasabihin, Dakilain ang Panginoon sa dako roon ng hangganan ng Israel. Ug ang inyong mga mata makakita, ug moingon kamo: Si Jehova padakuon sa unahan pa sa utlanan sa Israel. Iginagalang ng anak ang kaniyang ama, at ng alila ang kaniyang panginoon: kung ako nga'y ama, saan nandoon ang aking dangal? at kung ako'y panginoon, saan nandoon ang takot sa akin? sabi ng Panginoon ng mga hukbo sa inyo, Oh mga saserdote, na nagsisihamak ng aking pangalan. At inyong sinasabi, Sa ano namin hinamak ang iyong pangalan? Ang anak nga lalake nagatahud sa iyang amahan; ug ang sulogoon, sa iyang agalon: nan kong ako amahan man, hain ang akong dungog? ug kong ako agalon ugaling, hain man ang kahadlok kanako? miingon si Jehova sa mga panon kaninyo, Oh mga sacerdote nga nanagtamay sa akong ngalan. Ug kamo nagaingon: Sa unsang pagkaagi nga among gitamay ang imong ngalan? Kayo'y nangaghahandog ng karumaldumal na hain sa aking dambana. At inyong sinasabi, Sa ano namin nilapastangan ka? Sa inyong sinasabi, ang dulang ng Panginoon ay hamak. Kamo nagahalad ug tinapay nga mahugaw ibabaw sa akong halaran. Ug kamo nanag-ingon: Sa unsang pagkaagi nga among gihugawan ikaw? nga niana nanag-ingon kamo: Ang lamesa ni Jehova talamayon man. At pagka kayo'y nangaghahandog ng bulag na pinakahain, di kasamaan! at pagka kayo'y nangaghahandog ng pilay at may sakit, di kasamaan! Iharap mo nga sa iyong tagapamahala; kalulugdan ka baga niya? o tatanggapin baga niya ang iyong pagkatao? sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ug kong kamo magahalad sa mananap nga buta, kana dili dautan! ug sa diha nga kamo magahalad sa piang ug dauton, kana dili dautan! Igasa kana karon sa imong gobernador; mahimuot ba siya kanimo? kun modawat ba siya sa imong pagkatawo? nagaingon si Jehova sa mga panon. At ngayo'y isinasamo ko sa inyo, inyong dalanginin ang lingap ng Dios, upang pagbiyayaan niya tayo; ito'y nangyari sa inyong mga paraan: tatanggapin baga niya ang pagkatao ng sinoman sa inyo? sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ug karon nagapakilooy ako kaninyo: Pangaliyupo sa kalooy sa Dios, aron siya magmaloloy-on kanato: kini nahimo pinaagi sa inyong mga kahimoan; modawat ba kaha siya kaninyo? nagaingon si Jehova sa mga panon. Oh kung mayroon sana sa inyo na magsara ng mga pinto, upang huwag ninyong mangapaningasan ang apoy sa aking dambana ng walang kabuluhan! Hindi ko kayo kinalulugdan, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, ni tatanggap man ako ng handog sa inyong kamay. Oh, nga may usa unta kaninyo nga magasira sa mga pultahan, aron kamo dili maghaling ug kalayo ibabaw sa akong halaran sa walay hinungdan! Ako wala mahimuot kaninyo, nagaingon si Jehova sa mga panon, ni modawat ako sa halad diha sa inyong kamot. Sapagkat mula sa sinisikatan ng araw hanggang sa nilulubugan niyaon, magiging dakila ang aking pangalan sa mga Gentil; at sa bawat dako ay paghahandugan ng kamangyan ang aking pangalan, at ng dalisay na handog: sapagkat ang aking pangalan ay magiging dakila sa gitna ng mga Gentil, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Kay gikan sa pagsubang sa adlaw bisan ngadto sa pagsalop niini, ang ngalan ko mahimong daku taliwala sa mga Gentil; ug sa tagsatagsa ka dapit ang incienso igahalad sa akong ngalan, ug ang ulay nga halad; kay akong ngalan mahimong daku taliwala sa mga Gentil, nagaingon si Jehova sa mga panon. Ngunit inyong nilapastangan na inyong sinasabi, Ang dulang ng Panginoon ay nadumhan, at ang laman niyaon, sa makatuwid baga'y ang hain doon ay hamak. Apan kamo nagpasipala niana kay kamo nanag-ingon man: Ang lamesa ni Jehova gihugawan, ug ang bunga niana, bisan ang makaon niini, talamayon man. Inyong sinasabi rin naman, Narito, nakayayamot! at inyong nginusuan, sabi ng Panginoon ng mga hukbo; at inyong iniharap ang nakuha sa dahas, at ang pilay, at ang may sakit; ganito ninyo dinadala ang handog: tatanggapin ko baga ito sa inyong kamay? sabi ng Panginoon. Kamo nanag-ingon usab: Ania karon, pagkamalaay niini! ug kamo nangulihad nga mayubiton niana, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug inyong gidala kanako kadtong nakuha pinaagi sa pagpanlupig, ug ang piang, ug ang masakiton; mao kana ang inyong gidala aron ihalad: dawaton ko ba kana gikan sa inyong kamot? nagaingon si Jehova. Ngunit sumpain ang magdaraya na mayroon sa kaniyang kawan na isang lalake, at nananata, at naghahain sa Panginoon ng marungis na bagay; sapagkat ako'y dakilang Hari, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, at ang aking pangalan ay kakilakilabot sa gitna ng mga Gentil. Apan tinunglo ang malimbongon nga sa iyang panon adunay mananap nga lake, ug nagapanaad, ug magahalad sa Ginoo sa butang nga may ikasaway; tungod kay ako dakung Hari, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug ang akong ngalan makalilisang sa taliwala sa mga Gentil. At ngayon, Oh kayong mga saserdote, ang utos na ito'y sa inyo. Ug karon, Oh kamong mga sacerdote, kining sugoa alang kaninyo. Kung hindi ninyo didinggin, at kung hindi ninyo ilalagak sa inyong puso upang bigyang kaluwalhatian ang aking pangalan, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, magpapasapit nga ako ng sumpa sa inyo, at aking susumpain ang inyong kapalaran; oo, akin na silang sinumpa, sapagkat hindi ninyo inilagak sa inyong puso. Kong kamo dili managpatalinghug, ug kong kini dili ibutang ninyo sa inyong kasingkasing, aron sa paghatag himaya sa akong ngalan, nagaingon si Jehova sa mga panon, nan igapadala ko ang tunglo kaninyo, ug pagatunglohon ko ang inyong mga panalangin; oo, sila gitunglo ko na tungod kay kini wala ninyo ibutang sa inyong kasingkasing. Narito, aking sisirain ang inyong binhi, at magsasabog ako ng dumi sa harap ng inyong mga mukha, sa makatuwid baga'y ng dumi ng inyong mga kapistahan; at kayo'y pawang ilalabas na kasama niyaon. Ania karon, akong pagabadlongon ang inyong kaliwat, ug hapulasan ko ug kinalibang ang inyong mga nawong; bisan ang kinalibang sa inyong mga fiesta; ug kamo pagakuhaon uban niini. At inyong malalaman na aking ipinasugo ang utos na ito sa inyo, upang ang aking tipan kay Levi ay manatili, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ug kamo mahibalo nga akong gipadala kining sugoa kaninyo, aron ang akong tugon anha kang Levi, nagaingon si Jehova sa mga panon. Ang aking tipan ay buhay at kapayapaan sa kaniya; at aking mga ibinigay sa kaniya upang siya'y matakot; at siya'y natakot sa akin, at siya'y nagpakababa sa aking pangalan. Ang akong tugon anaa kaniya sa kinabuhi ug sa pakigdait; ug sila gihatag ko kaniya aron siya mahadlok; ug siya nahadlok kanako, ug mitindog nga may matinahurong kataha sa akong ngalan. Ang kautusan tungkol sa katotohanan ay nasa kaniyang bibig, at ang kalikuan ay hindi nasumpungan sa kaniyang mga labi: siya'y lumakad na kasama ko sa kapayapaan at katuwiran, at inilayo sa kasamaan ang marami. Ang Kasugoan sa kamaturoan diha sa iyang baba, ang pagkadilimatarung wala hikaplagi sa iyang mga ngabil: siya naglakaw uban kanako sa pakigdait ug sa pagkatul-id, ug nagpabulag sa daghanan gikan sa kasal-anan. Sapagkat ang mga labi ng saserdote ay dapat mangagingat ng kaalaman, at kanilang marapat hanapin ang kautusan sa kaniyang bibig; sapagkat siya ang sugo ng Panginoon ng mga hukbo. Kay ang mga ngabil sa sacerdote magatipig unta sa kahibalo, ug pangitaon unta nila ang Kasugoan diha sa iyang baba; kay siya mao ang sinugo ni Jehova sa mga panon. Ngunit kayo'y nagsilihis sa daan; inyong itinisod ang marami sa kautusan; inyong sinira ang tipan ni Levi, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Apan kamo mingtipas gikan sa dalan; kamo ang nagpapangdol sa daghanan diha sa Kasugoan: inyong gibulingan ang tugon ni Levi, nagaingon si Jehova sa mga panon. Kayat kayo'y ginawa ko namang hamak at pinakamababa sa harap ng buong bayan, ayon sa hindi ninyo pagkaingat ng aking mga daan, kundi tumangi kayo ng mga pagkatao sa kautusan. Tungod niini kamo gihimo ko nga talamayon ug mahugaw sa atubangan a tibook nga katawohan, sa diha nga kamo wala magbantay sa akong mga dalan, kondili adunay pagpasulabi hinoon sa mga tawo mahitungod sa Kasugoan. Wala baga tayong lahat na isang ama? hindi baga isang Dios ang lumalang sa atin? bakit tayo nagsisigawa ng paglililo bawat isa laban sa kaniyang kapatid, na nilalapastangan ang tipan ng ating mga magulang? Wala ba kitay usa lamang ka amahan? dili ba usa lamang ka Dios ang nagbuhat kanato? ngano man nga maluibon ang tagsatagsa kanato batok sa iyang igsoon, sa pagpasipala sa tugon sa atong mga amahan? Ang Juda'y gumawa ng paglililo, at ang kasuklamsuklam ay nagawa sa Israel at sa Jerusalem; sapagkat nilapastangan ng Juda ang santuario ng Panginoon, na kaniyang iniibig, at nagasawa sa anak na babae ng ibang dios. Ang Juda nagmaluibon, ug ang dalumtanan gibuhat diha sa Israel ug diha sa Jerusalem; kay ang Juda nagpasipala sa pagkabalaan ni Jehova nga iyang gihigugma, ug naminyo sa usa ka anak nga babaye sa dios nga dumuloong. Ihihiwalay ng Panginoon ang taong gumawa nito, ang gumigising at ang sumasagot, mula sa mga tolda ng Jacob, at ang naghahandog ng handog sa Panginoon ng mga hukbo. Putlon ni Jehova ang tawo nga magabuhat niini, siya nga nahigmata, ug siya nga nagatubag gikan sa mga balong-balong ni Jacob, ug siya nga nagahalad sa halad ngadto kang Jehova sa mga panon. At ito'y muli ninyong ginagawa: inyong tinatakpan ang dambana ng Panginoon ng mga luha, ng tangis, at ng buntong hininga, na anopat hindi na niya nililingap ang handog ni tinatanggap man sa inyong kamay na may lugod. Ug kini usab inyong gibuhat: sa mga luha gitabonan ninyo ang halaran ni Jehova, uban ang paghilak, ug uban ang pagpanghay-hay, sa pagkaagi nga siya wala na magtagad sa halad, ni pagadawaton kini sa maayong kabubut-on gikan sa inyong kamot. Gayon ma'y inyong sinasabi, Bakit? Sapagkat ang Panginoon ay naging saksi sa iyo at sa asawa ng iyong kabataan, na ginawan mo ng paglililo, bagaman siya'y iyong kasama, at siyang asawa ng iyong tipan. Apan kamo nagaingon: Ngano man? Tungod kay si Jehova nagpamatuod sa taliwala nimo ug sa asawa sa imong pagkabatan-on, batok kang kinsa ikaw nagmaluibon, bisan matuod nga siya maoy imong kauban, ug ang asawa sa imong tugon. At di baga siya'y gumawa ng isa, bagaman siya'y may labis na Espiritu? At bakit isa? Kaniyang hinanap ang lahing maka Dios. Kayat ingatan ninyo ang inyong kalooban, at huwag nang manglilo laban sa asawa ng kaniyang kabataan. Ug wala ba siya maghimo ug usa, bisan siya adunay nahabilin sa Espiritu? Ug ngano nga usa? Siya nangita ug diosnong kaliwat. Busa magbantay kamo sa inyong espiritu, ug ayaw itugot nga adunay usa nga magbuhat sa pagkamaluibon batok sa asawa sa inyong pagkabatan-on. Sapagkat aking kinapopootan ang paghihiwalay, sabi ng Panginoon, ng Dios ng Israel, at siya na nagtatakip ng kaniyang damit na may karahasan, sabi ng Panginoon ng mga hukbo: kayat ingatan ninyo ang inyong kalooban na huwag kayong magsalita na may paglililo. Kay gidumtan ko ang pagbinulagay, nagaingon si Jehova, ang Dios sa Israel, ug kaniya nga nagatabon sa iyang bisti pinaagi sa pagpanlupig, nagaingon si Jehova sa mga panon: busa magbantay kamo sa inyong espiritu, aron kamo dili magmaluibon. Inyong niyamot ang Panginoon ng inyong mga salita. Gayon ma'y inyong sinasabi, Sa ano namin niyamot siya? Na inyong sinasabi, Bawat gumagawa ng kasamaan ay mabuti sa paningin ng Panginoon, at kaniyang kinalulugdan sila; o saan nandoon ang Dios ng kahatulan. Gipakapoy ninyo si Jehova sa inyong mga pulong. Bisan pa niana, kamo nanag-ingon: Giunsa namo ang pagpakapoy kaniya? Niana kamo nanag-ingon ang tagsatagsa nga nagabuhat ug dautan maayo man sa atubangan ni Jehova ug sila gikahimut-an niya; kun, hain man ang Dios sa justicia. Narito, aking sinusugo ang aking sugo, at siya'y maghahanda, ng daan sa harap ko: at ang Panginoon na inyong hinahanap, ay biglang paroroon sa kaniyang templo; at ang sugo ng tipan na inyong kinaliligayahan, narito, siya'y dumarating, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ania karon, ako nagapadala sa akong sinugo, ug siya magaandam sa dalan sa atubagan ko: ug ang Ginoo nga inyong gipangita moabut sa hinanali sa iyang templo; ug ang sinugo sa tugon, si kinsa inyong gitinguha, ania karon, siya moabut na, nagaingon si Jehova sa mga panon. Ngunit sino ang makatatahan sa araw ng kaniyang pagparito? at sino ang tatayo pagka siya'y pakikita? sapagkat siya'y parang apoy ng mangdadalisay, at parang sabon ng mga tagapagpaputi: Apan kinsa ang makapabilin sa adlaw sa iyang pag-anhi? ug kinsa ang mangatubang kong siya mopakita na? kay siya sama sa kalayo sa magtutunaw, ug sama sa sabon sa manlalaba: At siya'y mauupong gaya ng mangingintab at mangdadalisay ng pilak, at kaniyang dadalisayin ang mga anak ni Levi, at kaniyang pakikinising parang ginto at pilak; at sila'y mangaghahandog sa Panginoon ng mga handog sa katuwiran. Ug siya molingkod ingon sa magtutunaw ug mag-uulay sa salapi, ug iyang putlion ang mga anak nga lalake ni Levi, ug ulayon sila ingon sa pag-ulay sa bulawan ug sa salapi; ug sila managhalad kang Jehova sa mga halad diha sa pagkamatarung. Kung magkagayo'y ang handog ng Juda at ng Jerusalem ay magiging kalugodlugod sa Panginoon, gaya ng mga araw nang una, at gaya ng mga taon nang una. Nan ang halad sa Juda ug sa Jerusalem makapahamuot kang Jehova, maingon sa karaang mga adlaw, ug maingon sa karaang katuigan. At aking lalapitan kayo sa kahatulan; at ako'y magiging maliksing saksi laban sa mga manghuhula, at laban sa mga mangangalunya, at laban sa mga sinungaling na manunumpa, at laban doon sa nagsisipighati sa mangaaraw sa kaniyang mga kaupahan, sa babaing bao, at sa ulila, at sa nagliligaw sa taga ibang lupa mula sa kaniyang matuwid, at hindi natatakot sa akin, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ug ako moanha kaninyo aron sa paghukom: ug ako mahimong matulin nga saksi batok sa mga lumayan, ug batok sa mananapaw, ug batok sa mga managpanumpa sa bakak, ug batok kanila nga nanaglugpit sa sinuholan pinaagi sa iyang suhol, sa balo nga babaye, ug sa ilo, ug batok sa nanagsalikway sa dumuloong gikan sa iyang too, ug wala mahadlok kanako, nagaingon si Jehova sa mga panon. Sapagkat ako, ang Panginoon, ay hindi nababago, kayat kayo, Oh mga anak na lalake ni Jacob ay hindi nangauubos. Kay ako, si Jehova, walay pagkabalhin; busa kamo, Oh mga anak ni Jacob, wala mangaut-ut. Mula nang mga kaarawan ng inyong mga magulang kayo'y nangagpakaligaw sa aking mga tuntunin, at hindi ninyo tinalima. Manumbalik kayo sa akin, at ako'y manunumbalik sa inyo, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ngunit inyong sinasabi, Sa ano kami manunumbalik? Sukad sa adlaw sa inyong mga amahan kamo mingtipas gikan sa akong mga tulomanon, ug wala managtuman kanila. Bumalik kamo kanako; ug ako mobalik nganha kaninyo, nagaingon si Jehova sa mga panon. Apan kamo nagaingon: Diin man kami mobalik? Nanakawan baga ng tao ang Dios? gayon ma'y ninanakaw ninyo ako. Ngunit inyong sinasabi, Sa ano ka namin ninakawan? Sa mga ikasangpung bahagi at sa mga handog. Makapangawat ba diay ang tawo sa Dios? bisan pa niana kamo nangawat kanako. Apan kamo nanag-ingon: Unsaon namo ang pagpangawat kanimo? Sa mga ikapulo ug sa mga halad. Kayo'y nangagsumpa ng sumpa sapagkat inyo akong ninakawan, sa makatuwid baga'y nitong buong bansa. Kamo gipanghimaraut uban sa pagpanghimaraut; kay ako inyong gikawatan, bisan kining tibook nga nasud. Dalhin ninyo ang buong ikasangpung bahagi sa kamalig, upang magkaroon ng pagkain sa aking bahay, at subukin ninyo ako ngayon sa bagay na ito, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, kung hindi ko bubuksan sa inyo ang mga dungawan sa langit, at ihuhulog ko sa inyo ang isang pagpapala, na walang sapat na silid na kalalagyan. Dad-a ninyo ang tibook nga ikapulo ngadto sa balay nga tipiganan, aron nga adunay kalan-on diha sa akong balay, ug pinaagi niini sulayi ninyo ako karon, nagaingon si Jehova sa mga panon, kong dili ba buksan ko kaninyo ang mga tamboanan sa langit, ug buboan ko kamo sa panalangin, sa pagkaagi nga wala na unyay dapit nga igong kabutangan sa pagdawat niini. At aking sasawayin ang mananakmal dahil sa inyo, at hindi niya sisirain ang mga bunga sa inyong lupa; ni malalagasan man ng bunga sa di panahon ang inyong puno ng ubas sa parang, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, Ug badlongon ko ang lumalamoy tungod kaninyo, ug siya dili na magalaglag sa mga bunga sa inyong yuta; ni mopaatak sa inyong balagon sa parras sa iyang bunga sa kaumahan sa dili pa panahon, nagaingon si Jehova sa mga panon. At tatawagin kayo ng lahat na bansa na mapalad: sapagkat kayo'y magiging maligayang lupain, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ug ang tanang mga nasud managtawag kaninyo nga bulahan; kay kamo mahimong yuta nga kahimut-anan, nagaingon si Jehova sa mga panon. Ang inyong mga salita ay naging lapastangan laban sa akin, sabi ng Panginoon. Gayon ma'y inyong sinasabi, Sa ano kami nangagsalita ng laban sa iyo? Ang inyong mga pulong magahi batok kanako, nagaingon si Jehova. Bisan pa niana kamo nanag-ingon: Unsay among gisulti batok kanimo? Inyong sinabi, Walang kabuluhan ang maglingkod sa Dios; at anong kapakinabangan nito na ating iningatan ang kanyang bilin, at tayo'y nagsilakad na may pananangis sa harap ng Panginoon ng mga hukbo? Kamo ming-ingon: Walay kapuslanan ang pag-alagad sa Dios; ug unsay kapuslanan nga atong makuha sa atong pagbantay sa iyang katungdanan, ug sa atong paglakat nga masulob-on sa atubangan ni Jehova sa mga ugpanon? At ngayo'y ating tinatawag ang palalo na mapalad, oo, silang nagsisigawa ng kasamaan ay nangagtayo; oo, kanilang tinutukso ang Dios, at tumatakas. Ug karon ang mga palabilabihon atong gitawag nga malipayon; oo, ming-ingon kita usab nga ang nanagbuhat sa kadautan ginatukod sa pagkamauswagon; oo, gitintal nila ang Dios, ug nakagawas hinoon sa kadautan. Nang magkagayo'y silang nangatatakot sa Panginoon ay nagsangusapan: at pinakinggan ng Panginoon, at dininig, at isang aklat ng alaala ay nasulat sa harap niya, para sa kanila na nangatakot sa Panginoon, at gumunita ng kaniyang pangalan. Unya ang may kahadlok kang Jehova nanagsulti ang usa ug usa; ug si Jehova namati ug nagpatalinghug, ug ang usa ka basahon sa handumanan gisulat sa atubangan niya, alang kanila nga may kahadlok kang Jehova, ug nga nanagpalandong sa iyang ngalan. At sila'y magiging akin, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, sa araw na aking gawin, sa makatuwid baga'y isang tanging kayamanan; at akin silang kaaawaan, na gaya ng isang tao na naaawa sa kaniyang anak na naglilingkod sa kaniya. Ug sila mamahimong mga ako, nagaingon si Jehova sa mga panon, bisan akong bahandi nga linain sa adlaw nga akong pagahimoon kini; ug ipagawas ko sila, maingon sa tawo nga nagapagawas sa iyang anak nga lalake nga nagaalagad kaniya. Kung magkagayo'y manunumbalik kayo at makikilala ninyo ang matuwid at ang masama, yaong naglilingkod sa Dios at yaong hindi naglilingkod sa kaniya. Unya kamo mobalik kanako ug gahinon ninyo ang kalainan sa matarung ug sa dautan, kaniya nga nagaalagad sa Dios ug kaniya nga wala mag-alagad kaniya. Sapagkat, narito, ang araw ay dumarating, na nagniningas na parang hurno; at ang lahat na palalo, at ang lahat na nagsisigawa ng kasamaan ay magiging parang dayami, at ang araw na dumarating ay susunog sa kanila, sabi ng Panginoon ng mga hukbo, na anopat hindi magiiwan sa kanila ng kahit ugat ni sanga man. Kay, ania karon, ang adlaw moabut na, nga nagasunog daw hudno; ug ang tanang mga palabilabihon, ug ang tanang nanagbuhat sa kadautan mangahimong tuod sa balili; ug ang adlaw nga moabut magasunog kanila, nagaingon si Jehova sa mga panon, nga kini dili magbilin kanila bisan gamut, ni sanga. Ngunit sa inyo na nangatatakot sa aking pangalan ay sisikat ang araw ng katuwiran na may kagalingan sa kaniyang mga pakpak; at kayo'y magsisilabas, at magsisiluksong parang guya mula sa silungan. Apan kaninyo nga may kahadlok sa akong ngalan, ang adlaw sa pagkamatarung mosubang nga adunay kaluwasan sa iyang mga pako; ug kamo manggula, ug managlumpat sa kalipay maingon sa mga nating vaca sa toril. At inyong yayapakan ang masasama; sapagkat sila'y magiging abo sa ilalim ng mga talampakan ng inyong mga paa sa kaarawan na aking gawin, sabi ng Panginoon ng mga hukbo. Ug pagatamakan ninyo ang mga dautan; kay sila mangahimong abo sa ilalum sa mga lapa-lapa sa inyong mga tiil, sa adlaw nga akong pagahimoon kini, nagaingon si Jehova sa mga panon. Alalahanin ninyo ang kautusan ni Moises na aking lingkod na aking iniutos sa kaniya sa Horeb para sa buong Israel, sa makatuwid baga'y ang mga palatuntunan at mga kahatulan. Hinumdumi ninyo ang Kasugoan ni Moises ang akong alagad, nga akong gisugo kaniya didto sa Horeb alang sa tibook nga Israel, bisan ang kabalaoran ug ang mga tulomanon. Narito, aking susuguin sa inyo si Elias na propeta bago dumating ang dakila at kakilakilabot na kaarawan ng Panginoon. Ania karon, akong ipadala kaninyo si Elias ang manalagna, sa dili pa moabut ang daku ug makalilisang nga adlaw ni Jehova. Ang aklat ng lahi ni Jesucristo, na anak ni David, na anak ni Abraham. Ang basahon sa kagikanan ni Jesu-Cristo, nga anak ni David, nga anak ni Abraham. Naging anak ni Abraham si Isaac; at naging anak ni Isaac si Jacob; at naging anak ni Jacob si Juda at ang kaniyang mga kapatid; Si Abraham mao ang amahan ni Isaac, ug si Isaac ang amahan ni Jacob, ug si Jacob ang amahan nila ni Juda ug sa iyang mga igsoong lalaki, At naging anak ni Juda kay Tamar si Fares at si Zara; at naging anak ni Fares si Esrom; at naging anak ni Esrom si Aram; ug si Juda ang amahan nila ni Fares ug ni Zara nga gianak ni Tamar, ug si Fares ang amahan ni Esrom, ug si Esrom ang amahan ni Ram, At naging anak ni Aram si Aminadab; at naging anak ni Aminadab si Naason; at naging anak ni Naason si Salmon; ug si Ram ang amahan ni Aminadab, ug si Aminadab ang amahan ni Naason, ug si Naason ang amahan ni Salmon, At naging anak ni Salmon kay Rahab si Booz; at naging anak ni Booz kay Rut si Obed; at naging anak ni Obed si Jesse. ug si Salmon ang amahan ni Boez nga gianak ni Racab, ug si Boez ang amahan ni Obed nga gianak ni Rut, ug si Obed ang amahan ni Jese, At naging anak ni Jesse ang haring si David; at naging anak ni David si Salomon, doon sa naging asawa ni Urias; ug si Jese ang amahan ni David nga hari. At naging anak ni Salomon si Reboam; at naging anak ni Reboam si Abias; at naging anak ni Abias si Asa; ug si Salomon ang amahan ni Roboam, ug si Roboam ang amahan ni Abias, ug si Abias ang amahan ni Asa, At naging anak ni Asa si Josafat; at naging anak ni Josafat si Joram; at naging anak ni Joram si Ozias; ug si Asa ang amahan ni Josafat, ug si Josafat ang amahan ni Joram, ug si Joram ang amahan ni Ozias, At naging anak ni Ozias si Joatam; at naging anak ni Joatam si Acaz; at naging anak ni Acaz si Ezequias; ug si Ozias ang amahan ni Joatam, ug si Joatam ang amahan ni Acaz, ug si Acaz ang amahan ni Ezequias, At naging anak ni Ezequias si Manases; at naging anak ni Manases si Amon; at naging anak ni Amon si Josias; ug si Ezequias ang amahan ni Manases, ug si Manases ang amahan ni Amos, ug si Amos ang amahan ni Josias, At naging anak ni Josias si Jeconias at ang kaniyang mga kapatid, nang panahon ng pagkadalang-bihag sa Babilonia. ug si Josias ang amahan nila ni Jeconias ug sa iyang mga igsoong lalaki, sa panahon sa paglalin kanila ngadto sa Babilonia At pagkatapos nang pagkadalangbihag sa Babilonia, ay naging anak ni Jeconias si Salatiel; at naging anak ni Salatiel si Zorobabel; Ug tapus sa paglalin kanila ngadto sa Babilonia: si Jeconias mao ang amahan ni Salatiel, ug si Salatiel ang amahan ni Zorobabel, At naging anak ni Zorobabel si Abiud; at naging anak ni Abiud si Eliaquim; at naging anak ni Eliaquim si Azor; ug si Zorobabel ang amahan ni Abiud, ug si Abiud ang amahan ni Eliaquim, ug si Eliaquim ang amahan ni Azor, At naging anak ni Azor si Sadoc; at naging anak ni Sadoc si Aquim; at naging anak ni Aquim si Eliud; ug si Azor ang amahan ni Sadoc, ug si Sadoc ang amahan ni Aquim, ug si Aquim ang amahan ni Eliud, At naging anak ni Eliud si Eleazar; at naging anak ni Eleazar si Matan; at naging anak ni Matan si Jacob; ug si Eliud ang amahan ni Eleazar, ug si Eleazar ang amahan ni Matan, ug si Matan ang amahan ni Jacob, At naging anak ni Jacob si Jose asawa ni Maria, na siyang nanganak kay Jesus, na siyang tinatawag na Cristo. ug si Jacob ang amahan ni Jose, nga bana ni Maria nga mao ang nanganak kang Jesus nga ginatawag ug Cristo. Sa makatuwid ang lahat ng mga salit-saling lahi buhat kay Abraham hanggang kay David ay labingapat na salit-saling lahi; at buhat kay David hanggang sa pagdalang-bihag sa Babilonia ay labingapat na salit-saling lahi; at buhat sa pagkadalang-bihag sa Babilonia hanggang kay Cristo ay labingapat na salit-saling lahi. Busa ang tanang kaliwatan sukad kang Abraham hangtud kang David, napulog-upat ka kaliwatan; ug sukad kang David hangtud sa paglalin kanila ngadto sa Babilonia, napulog-upat ka kaliwatan; ug sukad sa paglalin kanila ngadto sa Babilonia hangtud kang Cristo, napulog-upat ka kaliwatan. Ang pagkapanganak nga kay Jesucristo ay ganito: Nang si Maria na kaniyang ina ay magaasawa kay Jose, bago sila magsama ay nasumpungang siya'y nagdadalang-tao sa pamamagitan ng Espiritu Santo. Ug ang pag-anak kang Jesu-Cristo nahitabo sa ingon niini nga kaagi: Sa diha nga ang iyang inahan nga si Maria kaslonon pa kang Jose, sa wala pa sila mag-usa, siya hingkaplagan nga nagsamkon pinaagi sa Espiritu Santo; At si Jose na kaniyang asawa, palibhasa'y lalaking matuwid, at ayaw na ihayag sa madla ang kaniyang kapurihan, ay nagpasiyang hiwalayan siya ng lihim. ug si Jose nga iyang bana, sanglit tawo man siyang matarung ug dili buot magpakaulaw kaniya, nakahunahuna sa pagpakigbulag kaniya sa hilum. Datapuwat samantalang pinagiisip niya ito, narito, ang isang anghel ng Panginoon ay napakita sa kaniya sa panaginip, na nagsasabi: Jose, anak ni David, huwag kang mangamba sa pagtanggap kay Maria na iyong asawa: sapagkat ang kaniyang dinadalang-tao ay sa Espiritu Santo. Apan sa nagpalandong siya sa pagbuhat niini, tan-awa, usa ka manolunda sa Ginoo mitungha kaniya pinaagi sa damgo ug miingon, "Jose, anak ni David, ayaw pagpanuko sa pagpangasawa kang Maria, kay kanang iyang gisamkon gikan sa Espiritu Santo. At siya'y manganganak ng isang lalake; at ang pangalang itatawag mo sa kaniya'y JESUS; sapagkat ililigtas niya ang kaniyang bayan sa kanilang mga kasalanan. Ug igaanak niya ang usa ka bata nga lalaki, ug siya imong paganganlan si Jesus, kay siya mao man ang magaluwas sa iyang katawhan gikan sa ilang mga sala." At nangyari nga ang lahat ng ito, upang maganap ang sinalita ng Panginoon sa pamamagitan ng propeta, na nagsasabi, Kining tanan nahitabo tuman sa gisulti sa Ginoo pinaagi sa profeta, nga nag-ingon: Narito, ang dalaga'y magdadalang-tao at manganganak ng isang lalake, At ang pangalang itatawag nila sa kaniya ay Emmanuel; na kung liliwanagin, ay sumasa atin ang Dios. "Tan-awa, usa ka birhin magasamkon ug magaanak sa usa ka bata nga lalaki, ug ang iyang ngalan pagatawgon Emanuel" (nga ang kahulogan mao kini: Ang Dios uban kanato). At nagbangon si Jose sa kaniyang pagkakatulog, at ginawa niya ang ayon sa ipinagutos sa kaniya ng anghel ng Panginoon, at tinanggap ang kaniyang asawa; Ug sa pagbangon ni Jose gikan sa pagkatulog, nagbuhat siya sumala sa gisugo kaniya sa manolunda sa Ginoo; nangasawa siya kaniya, At hindi nakilala siya hanggang sa maipanganak ang isang lalake: at tinawag niya ang kaniyang pangalang JESUS. apan wala siya makigduol kaniya hangtud gikaanak niya ang usa ka bata nga lalaki, nga iyang ginganlan si Jesus. Nang ipanganak nga si Jesus sa Bet-lehem ng Judea sa mga kaarawan ng haring si Herodes, narito, ang mga Pantas na lalake ay nagsidating sa Jerusalem mula sa silanganan, na nagsisipagsabi, Ug sa gikaanak na si Jesus didto sa Betlehem sa Judea sa mga adlaw ni Herodes nga hari, tan-awa, dihay mga mago gikan sa Sidlakan nga miabut sa Jerusalem, nga nanag-ingon, Saan naroon ang ipinanganak na hari ng mga Judio? sapagkat aming nakita ang kaniyang bituin sa silanganan, at naparito kami upang siya'y sambahin. "Hain ba ang gianak nga hari sa mga Judio? Kay nakita namo ang iyang bitoon didto sa Sidlakan, ug nanganhi kami aron sa pagsimba kaniya." Nang marinig ito ng haring si Herodes, ay nagulumihanan siya, at pati ng buong Jerusalem. Sa pagkadungog niini ni Herodes nga hari, siya nakulbaan ug ang tibuok Jerusalem uban kaniya; At pagkatipon sa lahat ng mga pangulong saserdote at mga eskriba ng bayan, ay siniyasat niya sa kanila kung saan kaya ipanganganak ang Cristo. ug sa natigum niya ang tanang mga sacerdote nga punoan ug mga escriba sa katawhan, siya nangutana kanila kon asa igaanak ang Cristo. At sinabi nila sa kaniya, sa Bet-lehem ng Judea: sapagkat ganito ang pagkasulat ng propeta, Ug sila miingon kaniya, "Sa Betlehem sa Judea, kay mao man kini ang nahisulat pinaagi sa profeta, nga nag-ingon: At ikaw Bet-lehem, na lupa ng Juda, Sa anomang paraan ay hindi ikaw ang pinakamaliit sa mga pangulong bayan ng Juda: Sapagkat mula sa iyo'y lalabas ang isang gobernador, Na siyang magiging pastor ng aking bayang Israel. `Ug ikaw, O Betlehem, sa yuta sa Juda, sa pagkatinuod dili mao ang labing diyutay sa mga punoan sa Juda; kay gikan kanimo mogula ang usa ka punoan nga mao ang magabuot sa akong katawhan nga Israel.` Nang magkagayo'y tinawag ni Herodes ng lihim ang mga Pantas na lalake, at kaniyang siniyasat ng buong ingat sa kanila ang panahong isinilang ng bituin. Ug sa tago gipatawag ni Herodes ang mga mago, ug gikan kanila iyang nasayran ang panahon kanus-a mipakita ang bitoon. At pinayaon niya sila sa Bet-lehem, at sinabi, Kayo'y magsiparoon at ipagtanong ng buong ingat ang tungkol sa sanggol; at pagkasumpong ninyo sa kaniya, ay ipagbigay-alam ninyo sa akin, upang ako nama'y makaparoon at siya'y aking sambahin. Ug gisugo niya sila sa pag-adto sa Betlehem, nga nag-ingon, "Adtoa ug pangitaa ninyo pag-ayo ang bata, ug sa makaplagan na ninyo siya, balitai ako ninyo aron ako usab moadto sa pagsimba kaniya." At sila, pagkarinig sa hari ay nagsiyaon ng kanilang lakad; at narito, ang bituing kanilang nakita sa silanganan, ay nanguna sa kanila hanggang sa sumapit at tumigil sa tapat ng kinaroroonan ng sanggol. Sa pagkadungog nila sa hari, sila nanglakaw; ug tan-awa, ang bitoon nga ilang nakita didto sa Sidlakan nag-una kanila hangtud sa pag-abut niini nga mihunong sa ibabaw sa dapit nga nahimutangan sa bata. At nang makita nila ang bituin, ay nangagalak sila ng di kawasang galak. Ug sa pagkakita nila sa bitoon, sila nangalipay sa hilabihan gayud. At nagsipasok sila sa bahay, at nangakita nila ang sanggol na kasama ng kaniyang inang si Maria; at nangagpatirapa sila at nangagsisamba sa kaniya; at pagkabukas nila ng kanilang mga kayamanan ay inihandog nila sa kaniya ang mga alay, na ginto at kamangyan at mira. Ug sa paghisulod na nila sa balay, ilang nakita ang bata uban kang Maria nga iyang inahan, ug sila mihapa ug ilang gisimba ang bata. Ug sa naukban nila ang ilang mga bahandi, ilang gihalaran siyag mga gasa, bulawan ug incienso ug mirra. At palibhasa'y pinagsabihan sila ng Dios sa panaginip na huwag silang mangagbalik kay Herodes, ay nangagsiuwi sila sa kanilang sariling lupain sa ibang daan. Ug sa gikapahimangnoan sila pinaagi sa damgo sa dili pagbalik kang Herodes, namauli sila nga nanag-agig laing dalan padulong sa ilang kaugalingong yuta. Nang mangakaalis nga sila, narito, ang isang anghel ng Panginoon ay napakita kay Jose sa panaginip, na nagsasabi, Magbangon ka at dalhin mo ang sanggol at ang kaniyang ina, at tumakas ka hanggang sa Egipto, at dumoon ka hanggang sa sabihin ko sa iyo: sapagkat hahanapin ni Herodes ang sanggol upang siya'y puksain. Ug sa nakalakaw na sila, tan-awa, usa ka manolunda sa Ginoo mitungha kang Jose pinaagi sa damgo ug miingon kaniya, "Bumangon ka, dad-a ang bata ug ang iyang inahan, ug kumalagiw ka ngadto sa Egipto, ug pabilin didto hangtud ingnon ko ikaw; kay si Herodes mangita na sa bata aron sa pagpatay kaniya." At siya'y nagbangon at dinala ang sanggol at ang ina nito sa kinagabihan, at napasa Egipto; Ug siya mibangon, ug sa kagabhion gidala niya ang bata ug ang inahan niini, ug miadto sa Egipto, At dumoon hanggang sa pagkamatay ni Herodes: upang maganap ang sinabi ng Panginoon sa pamamagitan ng propeta, na nagsasabi, Mula sa Egipto ay tinawag ko ang aking anak. ug didto nagpabilin hangtud sa pagkamatay ni Herodes. Kini nahitabo tuman sa giingon sa Ginoo pinaagi sa profeta, "Gikan sa Egipto gitawag ko ang akong anak." Nang magkagayon, nang mapansin ni Herodes na siya'y pinaglaruan ng mga Pantas na lalake, ay nagalit na mainam, at nagutos, at ipinapatay ang lahat ng mga sanggol na lalake na nangasa Bet-lehem, at sa buong palibotlibot noon, mula sa gulang na dalawang taon hanggang sa pababa, alinsunod sa panahon ng kaniyang maingat na pagkasiyasat sa mga Pantas na lalake. Unya sa pagkakita ni Herodes nga gilansisan lang diay siya sa mga mago, siya nasuko sa hilabihan gayud, ug iyang gipaadtoan ug gipapatay ang tanang mga bata nga lalaki sa Betlehem ug sa tanang kasikbit niini, nga may kagulangon nga duha ka tuig ngadto sa ubos, sumala sa gitas-on sa panahon nga tukma sa iyang nasayran gikan sa mga mago. Nang magkagayo'y naganap ang sinalita sa pamamagitan ng propeta Jeremias, na nagsasabi, Ug niadtong panahona natuman ang gisulti sa profeta nga si Jeremias, nga nag-ingon: Isang tinig ay narinig sa Rama, Pananangis at kalagimlagim na iyak, Tinatangisan ni Raquel ang kaniyang mga anak; At ayaw na siyang maaliw, sapagkat sila'y wala na. "Usa ka tingog nabati didto sa Rama, hilak ug makusog nga pagminatay; si Raquel nagdangoyngoy alang sa iyang mga anak; ug siya dili buot palipay, kay sila wala na man." Ngunit pagkamatay ni Herodes, narito, ang isang anghel ng Panginoon ay napakita sa panaginip kay Jose sa Egipto, na nagsasabi, Apan sa pagkamatay na ni Herodes, tan-awa, usa ka manolunda sa Ginoo mitungha kang Jose didto sa Egipto pinaagi sa damgo, ug miingon kaniya, Magbangon ka at dalhin mo ang sanggol at ang kaniyang ina, at pumatungo ka sa lupain ng Israel: sapagkat nangamatay na ang nangagmimithi sa buhay ng sanggol. "Bumangon ka, dad-a ang bata ug ang iyang inahan uban kanimo, ug umadto ka sa yuta sa Israel, kay patay na ang mga nanagpangita sa kinabuhi sa bata." At nagbangon siya at dinala ang sanggol at ang kaniyang ina, at pumatungo sa lupa ng Israel. Ug siya mibangon ug iyang gidala ang bata ug ang inahan niini, ug miadto sa yuta sa Israel. Datapuwat nang mabalitaan niya na si Arquelao ang naghahari sa Judea na kahalili ng kaniyang amang si Herodes, ay natakot siyang pumatungo roon; at palibhasa'y pinagsabihan ng Dios sa panaginip, ay napatungo siya sa mga sakop ng Galilea, Apan sa pagkadungog niya nga si Arquelao naghari sa Juda puli sa iyang amahan nga si Herodes, siya nahadlok sa pagbalik didto, ug sa napahimangnoan siya pinaagi sa damgo, siya mipahilit ngadto sa kayutaan sa Galilea. At siya'y dumating at tumahan sa isang bayang tinatawag na Nazaret; upang maganap ang mga sinalita ng mga propeta, na siya'y tatawaging Nazareno. Ug siya miabut ug mipuyo sa usa ka lungsod nga ginganlan ug Nazaret, tuman sa gisulti sa profeta nga nag-ingon, "Siya pagatawgon nga Nazaretnon." At nang mga araw na yaon ay dumating si Juan Bautista, na nangangaral sa ilang ng Judea, na nagsasabi, Ug niadtong mga adlawa mitungha si Juan nga Bautista nga nagwali didto sa mga awaaw sa Judea. Mangagsisi kayo; sapagkat malapit na ang kaharian ng langit. Siya nag-ingon, "Paghinulsol kamo, kay ang gingharian sa langit haduol na." Sapagkat ito yaong sinalita sa pamamagitan ng propeta Isaias, na nagsasabi, Ang tinig ng isang sumisigaw sa ilang, Ihanda ninyo ang daan ng Panginoon, Tuwirin ninyo ang kaniyang mga landas. Kay kini siya mao ang gihisgutan sa profeta nga si Isaias sa iyang pag-ingon: Ang tingog sa nagasinggit diha sa mga awaaw: Andama ninyo ang dalan alang sa Ginoo, tul-ira ninyo ang iyang mga agianan." Si Juan nga ay nananamit ng balahibo ng kamelyo, at may isang pamigkis na katad sa palibot ng kaniyang baywang; at ang kaniyang pagkain ay mga balang at pulot-pukyutan. Ug kini si Juan may bisti nga balhibo sa kamelyo ug usa ka bakus nga panit diha sa iyang hawak, ug ang iyang kan-onon dulon ug dugos sa kagulangan. Nang magkagayo'y nilabas siya ng Jerusalem, at ng buong Judea, at ng buong lupain sa palibotlibot ng Jordan; Ug nangadto kaniya ang katawhan gikan sa Jerusalem ug sa tibuok nga Judea ug sa tanang kayutaan nga kasikbit sa Jordan. At sila'y kaniyang binabautismuhan sa ilog ng Jordan, na ipinahahayag nila ang kanilang mga kasalanan. Ug didto sa suba sa Jordan iyang gibaustismohan sila, sa pagsugid nila sa ilang mga sala. Datapuwat nang makita niyang marami sa mga Fariseo at Saduceo na nagsisiparoon sa kaniyang pagbabautismo, ay sinabi niya sa kanila, Kayong lahi ng mga ulupong, sino ang sa inyo'y nagpaunawa upang magsitakas sa galit na darating? Apan sa pagtan-aw niya nga daghan sa mga Fariseo ug sa mga Saduceo ang midugok aron sa pagpabautismo, siya miingon kanila, "Kamong anak sa mga bitin! Kinsa bay nagpasidaan kaninyo sa pagkalagiw gikan sa kapungot nga umalabut? Kayo nga'y mangagbunga ng karapatdapat sa pagsisisi: Sa ingon niana, pamunga kamog mga bunga nga mahiangay sa paghinulsol, At huwag kayong mangagisip na mangagsabi sa inyong sarili, Si Abraham ang aming ama; sapagkat sinasabi ko sa inyo, na mangyayaring makapagpalitaw ang Dios ng mga anak ni Abraham sa mga batong ito. ug ayaw ninyo hunahunaa ang pag-ingon sa inyong kaugalingon, `Si Abraham among amahan`; kay sultihan ko kamo nga ang Dios makahimo sa pagpaliwat ug mga anak alang kang Abraham gikan niining mga bato. At ngayon pa'y nakalagay na ang palakol sa ugat ng mga punong kahoy: ang bawat punong kahoy nga na hindi nagbubungang mabuti ay pinuputol at inihahagis sa apoy. Ug bisan gani karon ang wasay gikataon na diha sa gamut sa mga kahoy; ug busa ang matag-usa ka kahoy nga wala mamungag maayong bunga, kini pagaputlon ug isalibay ngadto sa kalayo. Sa katotohanan ay binabautismuhan ko kayo sa tubig sa pagsisisi: datapuwat ang dumarating sa hulihan ko ay lalong makapangyarihan kay sa akin, na hindi ako karapatdapat magdala ng kaniyang pangyapak: siya ang sa inyo'y magbabautismo sa Espiritu Santo at apoy: "Ako nagabautismo kaninyo sa tubig tungod sa paghinulsol; apan siya nga nagapaulahi kanako labi pang gamhanan kay kanako, nga bisan gani sa iyang mga sapin dili ako takus sa pagbitbit; ang iyang igabautismo kaninyo mao ang Espiritu Santo ug kalayo. Nasa kaniyang kamay ang kaniyang kalaykay, at lilinisin niyang lubos ang kaniyang giikan; at titipunin niya ang kaniyang trigo sa bangan, datapuwat ang dayami ay susunugin sa apoy na hindi mapapatay. Ang iyang paliran anaa na sa iyang kamot; pagahinloan niya ang iyang giukan ug hiposon niya ang iyang trigo ngadto sa dapa, apan ang mga uhot iyang pagasunogon sa kalayo nga dili arang mapalong." Nang magkagayo'y naparoon si Jesus mula sa Galilea at lumapit kay Juan sa ilog ng Jordan, upang siya'y bautismuhan niya. Ug niadtong panahona si Jesus gikan sa Galilea miadto kang Juan sa Jordan aron sa pagpabautismo kaniya. Datapuwat ibig siyang sansalain ni Juan, na nagsasabi, Kinakailangan ko na ako'y iyong bautismuhan, at ikaw ang naparirito sa akin? Apan kaniya si Juan misulay sa pagsalanta nga nag-ingon, "Ako mao ang may kinahanglan nga imong pagabautismohan, ug ikaw na hinoon ang mianhi kanako?" Ngunit pagsagot ni Jesus ay sinabi sa kaniya, Payagan mo ngayon: sapagkat ganyan ang nararapat sa atin, ang pagganap ng buong katuwiran. Nang magkagayo'y pinayagan niya siya. Si Jesus mitubag kaniya, "Itugot lang kini karon, kay angay kanato ang pagbuhat niini aron sa pagtuman sa tibuok pagkamatarung." Ug siya mitugot na lang. At nang mabautismuhan si Jesus, pagdaka'y umahon sa tubig: at narito, nangabuksan sa kaniya ang mga langit, at nakita niya ang Espiritu ng Dios na bumababang tulad sa isang kalapati, at lumalapag sa kaniya; Ug sa nabautismohan na si Jesus, siya mihaw-as dayon gikan sa tubig, ug tan-awa, nabukas ang kalangitan ug iyang nakita ang Espiritu sa Dios nga mikunsad nga ingon ug salampati, ug mipahiluna kini diha sa ibabaw niya; At narito, ang isang tinig na mula sa mga langit, na nagsasabi, Ito ang sinisinta kong Anak, na siya kong lubos na kinalulugdan. ug ania karon, usa ka tingog gikan sa langit nag-ingon, "Kini mao ang akong Anak nga pinalangga; kaniya may kalipay ako. Nang magkagayo'y inihatid ng Espiritu Santo si Jesus sa ilang upang siya'y tuksuhin ng diablo. Unya si Jesus gihatud sa Espiritu ngadto sa mga awaaw aron tintalon sa yawa. At nang siya'y makapagayunong apat na pung araw at apat na pung gabi, sa wakas ay nagutom siya. Ug siya nagpuasa sulod sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii, ug tapus niini gibati niya ang kagutom. At ang manunukso ay dumating at nagsabi sa kaniya, Kung ikaw ang Anak ng Dios, ay ipagutos mo na ang mga batong ito ay maging mga tinapay. Ug ang maninintal miduol ug miingon kaniya, "Kay ikaw Anak man sa Dios, sugoa kining mga bato nga mahimong mga tinapay." Datapuwat siya'y sumagot, at sinabi, Nasusulat, Hindi sa tinapay lamang mabubuhay ang tao, kundi sa bawat salitang lumalabas sa bibig ng Dios. Apan kaniya mitubag siya nga nag-ingon, "Nahisulat na: `Ang tawo mabuhi dili sa tinapay lamang, kondili sa matag-pulong nga magagula sa baba sa Dios`" Nang magkagayo'y dinala siya ng diablo sa bayang banal; at inilagay siya sa taluktok ng templo, Unya gidala siya sa yawa ngadto sa siyudad nga balaan ug gitungtong siya sa kinahitas-an sa templo, At sa kaniya'y sinabi, Kung ikaw ang Anak ng Dios, ay magpatihulog ka: sapagkat nasusulat, Siya'y magbibilin sa kaniyang mga anghel tungkol sa iyo: at, Aalalayan ka ng kanilang mga kamay, Baka matisod ka ng iyong paa sa isang bato. ug giingnan siya, "Kay ikaw Anak man sa Dios, umambak ikaw ngadto sa ubos; kay nahisulat man kini nga nagaingon: `Magahatag siyag sugo sa iyang mga manolunda mahitungod kanimo,` ug `Sa ilang mga kamot pagasapnayon ikaw nila, aron ang imong mga tiil dili mahipangdol sa bato.` Sinabi sa kaniya ni Jesus, Nasusulat din naman, Huwag mong tutuksuhin ang Panginoon mong Dios. Si Jesus miingon kaniya, "Usab nahisulat kini nga nagaingon, `Ayaw pagtintala ang Ginoo nga imong Dios.`" Muling dinala siya ng diablo sa isang bundok na lubhang mataas, at ipinamalas sa kaniya ang lahat ng mga kaharian sa sanglibutan, at ang kaluwalhatian nila; Unya gidala na usab siya sa yawa ngadto sa usa ka hataas kaayong bukid ug kaniya iyang gipakita ang tanang gingharian sa kalibutan ug ang ilang kahimayaan; At sinabi niya sa kaniya, Lahat ng mga bagay na ito ay ibibigay ko sa iyo, kung ikaw ay magpapatirapa at sasambahin mo ako. ug iyang giingnan siya, "Kining tanan akong ihatag kanimo kon ikaw mohapa ug mosimba kanako." Nang magkagayo'y sinabi sa kaniya ni Jesus, Humayo ka, Satanas: sapagkat nasusulat, Sa Panginoon mong Dios sasamba ka, at siya lamang ang iyong paglilingkuran. Kaniya mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Pahawa ka, Satanas! kay nahisulat kini nga nagaingon, `Maoy simbaha ang Ginoo nga imong Dios, ug siya lamang ang alagara.`" Nang magkagayo'y iniwan siya ng diablo; at narito, nagsidating ang mga anghel at siya'y pinaglingkuran. Unya ang yawa mipahawa kaniya, ug tan-awa, dihay mga manolunda nga miabut ug mialagad kaniya. Nang marinig nga niya na si Juan ay dinakip, ay umuwi siya sa Galilea; Ug sa pagkadungog ni Jesus nga si Juan gidakop, siya mipahilit sa Galilea; At pagkaiwan sa Nazaret, ay naparoon siya at tumahan sa Capernaum, na nasa tabi ng dagat, sa mga hangganan ng Zabulon at Neftali: ug sa pagpahawa niya sa Nazaret, siya miadto ug mipuyo sa Capernaum sa daplin sa lanaw, sa kayutaan sa Zabulon ug Neftali, Upang maganap ang sinalita sa pamamagitan ng propeta Isaias na nagsasabi, aron matuman ang gisulti pinaagi sa profeta nga si Isaias, nga nagaingon: Ang lupa ni Zabulon at ang lupa ni Neftali, Sa gawing dagat, sa dako pa roon ng Jordan, Galilea ng mga Gentil, "Ang yuta sa Zabulon ug yuta sa Neftali, sa dalan padulong sa dagat, tabok sa Jordan, Galilea sa mga Gentil-- Ang bayang nalulugmok sa kadiliman, ay Nakakita ng dakilang ilaw, At sa nangalulugmok sa pook at lilim ng kamatayan, ay Lumiwanag sa kanila ang ilaw. ang mga tawo nga nanagpuyo taliwala sa kangitngit nakakitag dakung kahayag, ug alang sa mga nanagpuyo sa dapit ug sa landong sa kamatayon, mibanag ang kahayag." Mula noon ay nagpasimulang mangaral si Jesus, at magsabi, Mangagsisi kayo; sapagkat malapit na ang kaharian ng langit. Sukad niadtong higayona si Jesus misugod sa pagwali nga nag-ingon, "Pag-hinulsol kamo, kay ang gingharian sa langit haduol na." At sa paglalakad niya sa tabi ng dagat ng Galilea; ay nakita niya ang dalawang magkapatid, si Simon na tinatawag na Pedro, at si Andres na kaniyang kapatid, na inihuhulog ang isang lambat sa dagat; sapagkat sila'y mga mamamalakaya. Ug sa naglakaw siya sa ubay sa Lanaw sa Galilea, nakita niya ang duha ka mga magsoon nga lalaki, si Simon nga ginganlan si Pedro ug si Andres nga igsoon niya ni Pedro, nga nanglaya diha sa lanaw, kay mga mangingisda man sila. At sinabi niya sa kanila, Magsisunod kayo sa hulihan ko, at gagawin ko kayong mga mamamalakaya ng mga tao. Ug siya miingon kanila, "Sumunod kamo kanako, ug himoon ko kamong mga mangingisdag tawo." At pagdaka'y iniwan nila ang mga lambat, at nagsisunod sa kaniya. Dihadiha gibiyaan nila ang ilang mga laya ug mikuyog kaniya. At paglakad sa dako roon ay nakita niya ang dalawa pang magkapatid, si Santiago na anak ni Zebedeo, at ang kaniyang kapatid na si Juan, sa daong na kasama si Zebedeo na kanilang ama, na nagsisipaghayuma ng kanilang mga lambat; at sila'y kaniyang tinawag. Ug sa nagpadayon siya paglakaw sa unahan, nakita niya ang duha pa ka laing mga magsoon nga lalaki, si Santiago nga anak ni Zebedeo ug si Juan nga igsoon niya ni Santiago, diha sa sakayan uban kang Zebedeo nga ilang amahan, nga nanagpuna sa ilang mga pukot, ug sila iyang gitawag. At pagdaka'y iniwan nila ang daong at ang kanilang ama, at nagsisunod sa kaniya. Dihadiha gibiyaan nila ang sakayan ug ang ilang amahan ug mikuyog kaniya. At nilibot ni Jesus ang buong Galilea, na nagtuturo sa mga sinagoga nila, at ipinangangaral ang evangelio ng kaharian, at nagpapagaling ng lahat ng sarisaring sakit at ng lahat ng karamdaman na nasa mga tao. Ug ang tibuok Galilea gisuroy niya nga nagpanudlo sulod sa ilang mga sinagoga ug nagwali sa Maayong Balita mahitungod sa gingharian ug nag-ayo sa tanang balatian ug tanang sakit diha sa katawhan. At lumaganap ang pagkabantog niya sa buong Siria: at kanilang dinadala sa kaniya ang lahat ng mga may karamdaman, at ang mga pinipighati ng sarisaring sakit at pahirap, at ang mga inaalihan ng mga demonio, at ang mga himatayin, at ang mga lumpo: at sila'y pinagagaling niya. Ug ang iyang kabantug mikaylap sa tibuok Siria, ug ngadto kaniya ilang gipanagdala ang tanang masakiton, ang mga gitakbuyan sa nagkalainlaing mga balatian ug mga kasakitan, ug ang mga giyawaan, mga palatulon, ug mga paralitico, ug iyang giayo sila. At sinundan siya ng lubhang karamihang tao mula sa Galilea at Decapolis at Jerusalem at Judea at mula sa dakong ibayo ng Jordan. Ug minunot kaniya ang dagkung mga panon sa katawhan gikan sa Galilea ug sa Decapolis ug sa Jerusalem ug sa Judea, ug gikan sa mga dapit tabok sa Jordan. At pagkakita sa mga karamihan, ay umahon siya sa bundok: at pagkaupo niya, ay nagsilapit sa kaniya ang kaniyang mga alagad: Ug sa pagkakita niya sa mga panon sa katawhan, siya mitungas sa bukid, ug sa nakalingkod siya ang iyang mga tinun-an miduol kaniya. At binuka niya ang kaniyang bibig at tinuruan sila, na sinasabi, Ug kanila mibungat siya sa iyang baba sa pagtudlo nga nag-ingon: Mapapalad ang mga mapagpakumbabang-loob: sapagkat kanila ang kaharian ng langit. "Bulahan ang mga kabus sa espiritu, kay ila ang gingharian sa langit. Mapapalad ang nangahahapis: sapagkat sila'y aaliwin. "Bulahan ang mga nagamasulob-on, kay sila pagalipayon. Mapapalad ang maaamo: sapagkat mamanahin nila ang lupa. "Bulahan ang mga maaghop, kay sila magapanunod sa yuta. Mapapalad ang nangagugutom at nangauuhaw sa katuwiran: sapagkat sila'y bubusugin. "Bulahan ang mga gigutom ug gi-uhaw sa pagkamatarung, kay sila pagabusgon. Mapapalad ang mga mahabagin: sapagkat sila'y kahahabagan. "Bulahan ang mga maloluy-on, kay magadawat silag kaluoy. Mapapalad ang mga may malinis na puso: sapagkat makikita nila ang Dios. "Bulahan ang mga maputli ug kasingkasing kay makakita sila sa Dios. Mapapalad ang mga mapagpayapa: sapagkat sila'y tatawaging mga anak ng Dios. "Bulahan ang mga magbubuhat ug kadaitan, kay sila pagatawgon nga mga anak sa Dios. Mapapalad ang mga pinaguusig dahil sa katuwiran: sapagkat kanila ang kaharian ng langit. "Bulahan ang mga ginalutos tungod sa pagkamatarung, kay ila ang gingharian sa langit. Mapapalad kayo pagka kayo'y inaalimura, at kayo'y pinaguusig, at kayo'y pinagwiwikaan ng sarisaring masama na pawang kasinungalingan, dahil sa akin. "Bulahan kamo sa diha nga panamastamasan kamo sa mga tawo, ug pagalutoson kamo, ug pagabutangbutangan kamo sa tanang matang sa kadautan batok kaninyo tungod kanako. Mangagalak kayo, at mangagsayang totoo: sapagkat malaki ang ganti sa inyo sa langit: sapagkat gayon din ang kanilang pagkausig sa mga propeta na nangauna sa inyo. Kinahanglan managmaya ug managkalipay kamo, kay daku ang inyong balus didto sa langit, kay sa ingon man niini gilutos sa mga tawo ang mga profeta nga nanghiuna kaninyo. Kayo ang asin ng lupa: ngunit kung ang asin ay tumabang, ay ano ang ipagpapaalat? wala nang ano pa mang kabuluhan, kundi upang itapon sa labas at yurakan ng mga tao. "Kamo mao ang asin alang sa yuta; apan kon ang asin kawad-an sa iyang lami, unsaon pa man sa pagpabalik niini sa iyang kaparat? Kini dili na gayud magpulos sa bisan unsa, kondili angay na lang kining isalibay sa gawas aron tunobtunoban sa mga tawo. Kayo ang ilaw ng sanglibutan. Ang isang bayan na natatayo sa ibabaw ng isang bundok ay hindi maitatago. "Kamo mao ang kahayag alang sa kalibutan. Ang siyudad nga mahimutang sa ibabaw sa bungtod dili gayud mahisalipdan. Hindi rin nga pinaniningasan ang isang ilawan, at inilalagay sa ilalim ng isang takalan, kundi sa talagang lalagyan ng ilaw; at lumiliwanag sa lahat ng nangasa bahay. Ang mga tawo dili usab magdagkot ug suga aron ibutang kini sa ilalum sa gantangan, kondili sa ibabaw sa tongtonganan; ug kini magaiwag kanilang tanan nga anaa sa sulod sa balay. Lumiwanag na gayon ang inyong ilaw sa harap ng mga tao; upang mangakita nila ang inyong mabubuting gawa, at kanilang luwalhatiin ang inyong Ama na nasa langit. Pasigaa ninyo ang inyong kahayag sa atubangan sa mga tawo aron makita nila ang inyong mga maayong buhat ug dayegon nila ang inyong Amahan nga anaa sa langit. Huwag ninyong isiping ako'y naparito upang sirain ang kautusan o ang mga propeta: ako'y naparito hindi upang sirain, kundi upang ganapin. "Ayaw kamo paghunahuna nga mianhi ako aron sa pagbungkag sa kasugoan o sa mga profeta; ako mianhi dili sa pagbungkag kondili sa pagtuman niini. Sapagkat katotohanang sinasabi ko sa inyo, Hanggang sa mangawala ang langit at ang lupa, ang isang tuldok o isang kudlit, sa anomang paraan ay hindi mawawala sa kautusan, hanggang sa maganap ang lahat ng mga bagay. Kay sa pagkatinuod, sultihan ko kamo, nga samtang magalungtad pa ang langit ug ang yuta, walay pagasayloan sa kasugoan bisan usa na lang ka kudlit o usa ka tulpok niini hangtud ang tanan matuman. Kayat ang sinomang sumuway sa isa sa kaliitliitang mga utos na ito, at ituro ang gayon sa mga tao, ay tatawaging kaliitliitan sa kaharian ng langit: datapuwat ang sinomang gumanap at ituro, ito'y tatawaging dakila sa kaharian ng langit. Tungod niini, bisan kinsa nga magapahuyang sa usa sa mga labing diyutay niining mga sugo ug magapanudlo sa mga tawo sa pagbuhat sa ingon, kini siya pagaisipon nga iwit didto sa gingharian sa langit; apan bisan kinsa nga magatuman ug magapanudlo niini, kini siya pagaisipon nga daku didto sa gingharian sa langit. Sapagkat sinasabi ko sa inyo, na kung hindi hihigit ang inyong katuwiran sa katuwiran ng mga eskriba at mga Fariseo, sa anomang paraan ay hindi kayo magsisipasok sa kaharian ng langit. Kay sultihan ko kamo, nga kon ang inyong pagkamatarung dili gani molabaw sa ila sa mga escriba ug sa mga Fariseo, dili gayud kamo makasulod sa gingharian sa langit. Narinig ninyo na sinabi sa mga tao sa una, Huwag kang papatay; at ang sinomang pumatay ay mapapasa panganib sa kahatulan: "Kamo nakadungog na niini nga gikasulti ngadto sa mga tawo sa karaan, nga nagaingon, `Ayaw pagbuno; ug bisan kinsa nga makabuno mahiagum sa hukom.` Datapuwat sinasabi ko sa inyo, na ang bawat mapoot sa kaniyang kapatid ay mapapasa panganib sa kahatulan; at ang sinomang magsabi sa kaniyang kapatid, Raca, ay mapapasa panganib sa Sanedrin; at ang sinomang magsabi, Ulol ka, ay mapapasa panganib sa impierno ng apoy. Apan sultihan ko kamo, nga bisan kinsa nga masuko batok sa iyang igsoon, mahiagum na sa hukmanan; ug bisan kinsa nga moingon, `Kuwanggol ka!` mahiagum sa Sanhedrin; ug bisan kinsa nga moingon, `Boang ka!` mahiagum sa infierno nga kalayo. Kayat kung inihahandog mo ang iyong hain sa dambana, at doo'y maalaala mo na ang iyong kapatid ay mayroong anomang laban sa iyo, Busa, kon ikaw magadala sa imong halad ngadto sa halaran, ug diha mahinumdom ka nga ang imo diayng igsoon may gikasuk-an man batok kanimo, Iwan mo roon sa harap ng dambana ang hain mo, at yumaon ka ng iyong lakad, makipagkasundo ka muna sa iyong kapatid, at kung magkagayon ay magbalik ka at ihandog mo ang iyong hain. nan, biyai ang imong halad diha sa atubangan sa halaran, ug umadto ka ug pakig-uli una sa imong igsoon, ug unya bumalik ka ug ihalad mo ang imong halad. Makipagkasundo ka agad sa iyong kaalit, samantalang ikaw ay kasama niya sa daan; baka ibigay ka ng kaalit mo sa hukom, at ibigay ka ng hukom sa punong kawal, at ipasok ka sa bilangguan. Pakighigala dayon sa imong magsusumbong samtang nagakuyog pa kamo sa dalan padulong sa hukmanan, kay tingali unya hinoon itugyan ikaw sa imong magsusumbong ngadto sa maghuhukom, ug ang maghuhukom magatugyan kanimo ngadto sa bantay, ug ibanlud ikaw sa bilanggoan. Katotohanang sinasabi ko sa iyo, Hindi ka aalis doon sa anomang paraan, hanggang hindi mo mapagbayaran ang katapustapusang beles. Sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga dili ka na gayud unya makagowa gikan didto hangtud kabayran mo na ang katapusang sintabo. Narinig ninyong sinabi, Huwag kang mangangalunya: "Nakadungog kamo sa giingon, `Ayaw pagpanapaw.` Datapuwat sinasabi ko sa inyo, na ang bawat tumingin sa isang babae na taglay ang masamang hangad ay nagkakasala, na ng pangangalunya sa kaniyang puso. Apan sultihan ko kamo, nga bisan kadtong magatan-awg babaye uban sa pagkaibog kaniya, nakapanapaw na kaniya diha sa sulod sa iyang kaugalingong kasingkasing. At kung ang kanan mong mata ay nakapagpapatisod sa iyo, ay dukitin mo, at iyong itapon: sapagkat may mapapakinabang ka pa na mawala ang isa sa mga sangkap ng iyong katawan, at huwag ang buong katawan mo ay mabulid sa impierno. Busa, kon ang imong too nga mata mao ang makaingon kanimo sa imong pagpakasala, lugita ug isalibay kini; kay maayo pa alang kanimo nga mawad-an kag usa ka bahin sa imong lawas kay sa ibanlud ang tibuok mong lawas ngadto sa infierno. At kung ang kanan mong kamay ay nakapagpapatisod sa iyo, ay putulin mo, at iyong itapon: sapagkat may mapapakinabang ka pa na mawala ang isa sa mga sangkap ng iyong katawan, at huwag ang buong katawan mo ay mapasa impierno. Ug kon ang imong too nga kamot mao ang makaingon kanimo sa imong pagpakasala, putla ug isalibay kini; kay maayo pa alang kanimo nga mawad-an kag usa ka bahin sa imong lawas kay sa iadto ang tibuok mong lawas ngadto sa infierno. Sinabi rin naman, Ang sinomang lalake na ihiwalay na ang kaniyang asawa, ay bigyan niya siya ng kasulatan ng paghihiwalay: "Giingon usab, `Bisan kinsa nga mobulag sa iyang asawa, kinahanglan iyang hatagan siyag usa ka sulat-pamatuod sa pakigbulag.` Datapuwat sinasabi ko sa inyo, na ang sinomang lalake na ihiwalay ang kaniyang asawa, liban na lamang kung sa pakikiapid ang dahil, ay siya ang sa kaniya'y nagbibigay kadahilanan ng pangangalunya: at ang sinomang magasawa sa kaniya kung naihiwalay na siya ay nagkakasala ng pangangalunya. Apan magaingon ako kaninyo nga bisan kinsa nga mobulag sa iyang asawa, gawas kon ang hinungdan mao ang pakighilawas, nagahimo kaniya nga mananapaw; ug ang mangasawa sa usa ka babayeng binulagan, nakapanapaw. Bukod sa rito'y inyong narinig na sinabi sa mga tao sa una, Huwag kang manunumpa ng di katotohanan, kundi tutupdin mo sa Panginoon ang iyong mga sumpa: "Usab nakadungog na kamo niini nga gikasulti ngadto sa mga tawo sa karaan, nga nagaingon, `Ayaw pagbinakak sa imong pagpanumpa, kondili kinahanglan tumanon mo ang imong gipanumpaan ngadto sa Ginoo. Datapuwat sinasabi ko sa inyo, Huwag ninyong ipanumpa ang anoman; kahit ang langit, sapagkat siyang luklukan ng Dios; Apan magaingon ako kaninyo, Ayaw gayud kamo pagpanumpa, bisan pa kon tungod sa langit, kay kini mao ang trono sa Dios; Kahit ang lupa, sapagkat siyang tungtungan ng kaniyang mga paa; kahit ang Jerusalem, sapagkat siyang bayan ng dakilang Hari. bisan pa kon tungod sa yuta, kay kini mao ang tongtonganan sa iyang mga tiil; bisan pa kon tungod sa Jerusalem, kay kini mao ang siyudad sa dakung Hari. Kahit man ang ulo mo ay huwag mong ipanumpa, sapagkat hindi ka makagagawa ng isang buhok na maputi o maitim. Ug ayaw pagpanumpa tungod sa imong ulo, kay ikaw dili arang makapaputi ni makapaitom sa bisan usa na lang ka lugas nga buhok niini. Datapuwat ang magiging pananalita ninyo'y, Oo, oo; Hindi, hindi; sapagkat ang humigit pa rito ay buhat sa masama. Apan ang inyong sulti himoa lamang nga `)0` o `Dili`; kay bisan unsa nga kapin na niini nagagikan sa dautan. Narinig ninyong sinabi, Mata sa mata, at ngipin sa ngipin: "Kamo nakadungog na nga giingon, `Mata tungod sa mata ug ngipon tungod sa ngipon." Datapuwat sinasabi ko sa inyo, Huwag kayong makilaban sa masamang tao: kundi sa sinomang sa iyo'y sumampal sa kanan mong pisngi, iharap mo naman sa kaniya ang kabila. Apan magaingon ako kaninyo. Ayaw ninyo pagsukli ang tawong dautan. Hinonoa, kon may mosagpa kanimo sa too mong aping, itahan mo kaniya ang pikas usab; At sa magibig na ikaw ay ipagsakdal, at kunin sa iyo ang iyong tunika, ay iwan mo rin naman sa kaniya ang iyong balabal. ug kon may makigburoka kanimo ug moilog sa imong kamisola, ihatag pa usab kaniya ang imong kupo; At sa sinomang pipilit sa iyo na ikaw ay lumakad ng isang milya, ay lumakad ka ng dalawang milya na kasama niya. ug kon may mopugos kanimo sa pagpauban aniyag usa ka milya, ubani siyag duha ka milya. Bigyan mo ang sa iyo'y humihingi, at huwag mong talikdan ang sa iyo'y nangungutang. Hatagi ang magpakilimos animo, ug ayaw balibari ang buot mohulam kanimo. Narinig ninyong sinabi, Iibigin mo ang iyong kapuwa, at kapopootan mo ang iyong kaaway: "Kamo nakaduingog na nga giingon, `Higugmaa ang imong silingan Datapuwat sinasabi ko sa inyo, Ibigin ninyo ang inyong mga kaaway, at idalangin ninyo ang sa inyo'y nagsisiusig; Apan magaingon ako kaninyo, Higugmaa ninyo ang inyong mga kaaway ug pag-ampo kamo alang sa mga magalutos kaninyo, Upang kayo'y maging mga anak ng inyong Ama na nasa langit: sapagkat pinasisikat niya ang kaniyang araw sa masasama at sa mabubuti, at nagpapaulan sa mga ganap at sa mga hindi ganap. Aron mahimo kamong mga anak sa inyong Amahan nga anaa sa langit; kay siya nagapasubang sa iyang Adlaw sa ibabaw sa mga dautan ug sa ibabaw sa mga maayo, ug nagpadalag ulan ngadto sa mga matarung ug sa mga dili matarung. Sapagkat kung kayo'y iibig sa nangagsisiibig lamang sa inyo, ano ang ganti na inyong kakamtin? hindi baga gayon din ang ginagawa ng mga maniningil ng buwis? Kay kon mao ray inyong higugmaon ang mga nahigugma kaninyo, unsa may balus nga madawat ninyo? Dili ba ang mga maniningil sa buhis nagabuhat man sa ingon? At kung ang mga kapatid lamang ninyo ang inyong babatiin, ano ang kalabisan ng inyong ginagawa? hindi baga gayon din ang ginagawa ng mga Gentil? Ug kon mao ray inyong yukboan ang inyong mga kaigsoonan, unsa may inyiong nahimo nga labaw pa kay sa uban? Dili ba ang mga Gentil nagabuhat man sa ingon? Kayo nga'y mangagpakasakdal, na gaya ng inyong Ama sa kalangitan na sakdal. Busa, kamo kinahanglan magmahingpit ingon nga hingpit ang inyong Amahan nga langitnon. Mangagingat kayo na huwag magsigawa ng katuwiran sa harap ng mga tao, upang kanilang makita: sa ibang paraan ay wala kayong ganti ng inyong Ama na nasa langit. "Kinahanglan magmatngon kamo nga ang inyong maayong buhat dili ninyo himoon sa atubangan sa mga tawo aron lamang sa pagpasundayag niini ngadto kanila, kay sa ingon niana wala kamoy balus gikan sa inyong Amahan nga anaa sa langit. Kaya nga pagka ikaw ay naglilimos, ay huwag kang tutugtog ng pakakak sa harap mo, na gaya ng ginagawa ng mga mapagpaimbabaw sa mga sinagoga at sa mga daan, upang sila'y mangagkapuri sa mga tao. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Tinanggap na nila ang sa kanila'y ganti. "Busa, sa magahatag kag limos, ayaw pagpatingog ug trumpeta sa atubangan mo, ingon sa ginahimo sa mga maut sa sulod sa mga sinagoga ug diha sa kadalanan, aron sila pagdayegon sa mga tawo. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sila nakadawat na sa ilang balus. Datapuwat pagka ikaw ay naglilimos, ay huwag maalaman ng iyong kaliwang kamay ang ginagawa ng iyong kanang kamay: Apan ikaw, sa magahatag kag limos, ayaw pahibaloa ang kamot mong wala sa gibuhat sa kamot mong too, Upang ang iyong paglilimos ay malihim: at ang iyong Ama na nakakikita sa lihim ay gagantihin ka. aron matago ang imong limos; ug ang imong Amahan nga nagatan-aw sa tago magabalus kanimo. At pagka kayo ay nagsisidalangin, ay huwag kayong gaya ng mga mapagpaimbabaw: sapagkat iniibig nila ang magsidalangin ng patayo sa mga sinagoga at sa mga likuang daan, upang sila'y mangakita ng mga tao. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Tinanggap na nila ang sa kanila'y ganti. "Ug sa magaampo kamo, ayaw kamo panig-ingon sa mga maut; kay sila, aron makita sila sa mga tawo, mahigugma sa pag-ampo nga magatindog sa sulod sa mga sinagoga ug diha sa mga likoanan sa kadalanan. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sila nakadawat na sa ilang balus. Datapuwat ikaw, pagka ikaw ay mananalangin, pumasok ka sa iyong silid, at kung mailapat mo na ang iyong pinto, ay manalangin ka sa iyong Ama na nasa lihim, at ang iyong Ama na nakakikita sa lihim ay gagantihin ka. Apan ikaw, sa magaampo ka, sumulod ka sa imong lawak ug takpi ang pultahan ug mag-ampo ka sa imong Amahan nga anaa sa tago; ug ang imong Amahan nga nagatan-aw sa tago magabalus kanimo. At sa pananalangin ninyo ay huwag ninyong gamitin ang walang kabuluhang paulitulit, na gaya ng ginagawa ng mga Gentil: sapagkat iniisip nilang dahil sa kanilang maraming kasasalita ay didinggin sila. "Ug sa inyong pag-ampo, ayaw kamo pagyamyam sa mga pamulongpulong nga walay kapuslanan, ingon sa ginahimo sa mga Gentil; kay maoy ilang pagdahum nga pagadunggon gayud sila tungod sa ilang daghang sulti. Huwag nga kayong magsigaya sa kanila: sapagkat talastas ng inyong Ama ang mga bagay na inyong kinakailangan, bago ninyo hingin sa kaniya. Ayaw kamo panig-ingon kanila, kay ang inyong Amahan nasayud na sa inyong mga gikinahanglan bisan gani sa wala pa kamo makapangayo kaniya. Magsidalangin nga kayo ng ganito: Ama namin na nasa langit ka, Sambahin nawa ang pangalan mo. Busa pag-ampo kamo sa ingon niini nga paagi: Amahan namo nga anaa sa langit, pagabalaanon unta ang imong ngalan. Dumating nawa ang kaharian mo. Gawin nawa ang iyong kalooban, kung paano sa langit, gayon din naman sa lupa. Paanhia ang imong gingharian, pagabuhaton unta ang imong kabubut-on, dinhi sa yuta maingon sa langit. Ibigay mo sa amin ngayon ang aming kakanin sa araw-araw. Hatagi kami karon sa pagkaon namo sa matag-adlaw; At ipatawad mo sa amin ang aming mga utang, gaya naman namin na nagpatawad sa mga may utang sa amin. ug pasayloa kami sa among mga utang, maingon nga kami usab nakapasaylo, man sa mga nakautang kanamo; At huwag mo kaming ihatid sa tukso, kundi iligtas mo kami sa masama. Sapagkat iyo ang kaharian, at ang kapangyarihan, at ang kaluwalhatian, magpakailan man. Siya nawa. ug ayaw kami itugyan sa panulay. kondili luwasa kami gikan sa dautan. Kay imo ang gingharian, ug ang gahum, ug ang himaya, hangtud sa kahangturan. Amen. Sapagkat kung ipatawad ninyo sa mga tao ang kanilang mga kasalanan, ay patatawarin naman kayo ng inyong Ama sa kalangitan. Kay kon mopasaylo kamo sa mga tawo sa ilang mga paglapas, pasayloon usab kamo sa inyong langitnong Amahan; Datapuwat kung hindi ninyo ipatawad sa mga tao ang kanilang mga kasalanan, ay hindi rin naman kayo patatawarin ng inyong Ama ng inyong mga kasalanan. apan kon dili man kamo mopasaylo sa mga tawo sa ilang mga paglapas, ang inyong Amahan dili usab mopasaylo sa inyong mga paglapas. Bukod dito, pagka kayo'y nangagaayuno, ay huwag kayong gaya ng mga mapagpaimbabaw, na may mapapanglaw na mukha: sapagkat kanilang pinasasama ang mga mukha nila, upang makita ng mga tao na sila'y nangagaayuno. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Tinanggap na nila ang sa kanila'y ganti. "Ug sa magapuasa kamo, ayaw kamo pagpadayag nga masulob-on, ingon sa mga maut, kay sila magapadautdaut sa ilang mga nawong aron lang makita sa mga tawo nga sila nanagpuasa. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sila nakadawat na sa ilang balus. Datapuwat ikaw, sa pagaayuno mo, ay langisan mo ang iyong ulo, at hilamusan mo ang iyong mukha; Apan ikaw, sa magapuasa ka, kina-hanglan manghiso ka hinoon sa imong ulo ug manghilam-os ka sa imong nawong, Upang huwag kang makita ng mga tao na ikaw ay nagaayuno, kundi ng Ama mo na nasa lihim: at ang Ama mo, na nakakikita sa lihim, ay gagantihin ka. aron ang imong pagpuasa dili makita sa mga tawo kondili sa imong Amahan nga anaa sa tago; ug ang imong Amahan nga nagatan-aw sa tago magabalus kanimo. Huwag kayong mangagtipon ng mga kayamanan sa lupa, na dito'y sumisira ang tanga at ang kalawang, at dito'y nanghuhukay at nagsisipagnakaw ang mga magnanakaw: "Ayaw kamo pagtigum ug mga bahandi alang kaninyo dinhi sa yuta diin ang tangkob ug ang taya nagakutkot, ug diin ang mga kawatan nagapanakasaka ug nagapangawat; Kundi mangagtipon kayo ng mga kayamanan sa langit, na doo'y hindi sumisira kahit ang tanga kahit ang kalawang, at doo'y hindi nanghuhukay at hindi nagsisipagnakaw ang mga magnanakaw: hinonoa pagtigum kamog mga bahandi alang kaninyo didto sa langit diin walay tangkob ni taya nga magakutkot ug diin walay mga kawatan nga magapanakasaka ug magapangawat. Sapagkat kung saan naroon ang iyong kayamanan, doon naman doroon ang iyong puso. Kay hain gani ang imong bahandi, atua usab didto ang imong kasingkasing. Ang ilawan ng katawan ay ang mata: kung tapat nga ang iyong mata, ang buong katawan mo'y mapupuspos ng liwanag. "Ang mata mao ang suga sa lawas. Busa, kon maayo ra ang imong mata, ang tibuok mong lawas mapuno sa kahayag; Datapuwat kung masama ang iyong mata, ang buong katawan mo'y mapupuspos ng kadiliman. Kayat kung ang ilaw na sumasa iyo ay kadiliman, gaano kaya kalaki ang kadiliman! apan kon masakiton ang imong mata, ang tibuok mong lawas mapuno sa kangitngit. Busa, kon ang kahayag sa sulod nimo mao na ang kangitngit, pagkadaku gayud sa maong kangitngit! Sinoma'y hindi makapaglilingkod sa dalawang panginoon: sapagkat kapopootan niya ang isa, at iibigin ang ikalawa: o kaya'y magtatapat siya sa isa, at pawawalang halaga ang ikalawa. Hindi kayo makapaglilingkod sa Dios at sa mga kayamanan. "Walay bisan kinsa nga arang makaalagad ug duha ka agalon; kay mahitabo man nga dumtan niya ang usa, ug higugmaon niya ang ikaduha; o dapigan niya ang usa, ug tamayon niya ang ikaduha. Dili kamo makaalagad sa Dios ug sa mga bahandi. Kaya nga sinasabi ko sa inyo, Huwag kayong mangabalisa sa inyong pamumuhay, kung ano baga ang inyong kakanin, o kung ano ang inyong iinumin; kahit ang sa inyong katawan, kung ano ang inyong daramtin. Hindi baga mahigit ang buhay kay sa pagkain, at ang katawan kay sa pananamit? "Busa, ingnon ko kamo, ayaw na kamo pagkabalaka bahin sa inyong kinabuhi, kon unsay inyong kan-on, o unsay inyong imnon; o bahin sa inyong lawas, kon unsay inyong ibisti. Dili ba ang kinabuhi labaw pa man kay sa kalan-on, ug ang lawas labaw pa kay sa bisti? Masdan ninyo ang mga ibon sa langit, na hindi sila nangaghahasik, ni nagsisigapas, ni nangagtitipon man sa mga bangan; at sila'y pinakakain ng inyong Ama sa kalangitan. Hindi baga lalong higit ang halaga ninyo kay sa kanila? Tan-awa ninyo ang mga langgam sa kalangitan; wala sila magpugas ni mag-ani ni maghipos ngadto sa mga dapa; apan ginapakaon sila sa inyong langit-nong Amahan. Dili ba labaw pa man kamog bili kay kanila? At alin sa inyo ang sa pagkabalisa ay makapagdaragdag ng isang siko sa sukat ng kaniyang buhay? Ug kinsa man kaninyoy makadugang ug usa ka takna sa gitas-on sa iyang kinabuhi pinaagi sa pagkabalaka? At tungkol sa pananamit, bakit kayo nangababalisa? Wariin ninyo ang mga lirio sa parang, kung paanong nagsisilaki; hindi nangagpapagal, ni nangagsusulid man: Ug nganong mabalaka man kamo bahin sa bisti? Palandunga ninyo ang mga lirio sa kaumahan, giunsa nila sa pagtubo; wala sila magbudlay ni magkalinyas; Gayon ma'y sinasabi ko sa inyo, na kahit si Salomon man sa buong kaluwalhatian niya ay hindi nakapaggayak na gaya ng isa sa mga ito. apan, suginlan ko kamo, nga bisan pa si Salomon sa tibuok niyang katahuman wala gani makabisti maingon sa usa kanila. Ngunit kung pinararamtan ng Dios ng ganito ang damo sa parang, na ngayon ay buhay, at sa kinabukasa'y iginagatong sa kalan, hindi baga lalonglalo na kayong pararamtan niya, Oh kayong mga kakaunti ang pananampalataya? Ug kon sa ingon gibistihan sa Dios ang mga tanum sa kaumahan, nga karon buhi pa apan ugma igasalibay na ngadto sa hudno, dili ba kamo labaw pa nga iyang pagabistihan, O mga tawo nga diyutayg pagsalig? Kaya huwag kayong mangabalisa, na mangagsabi, Ano ang aming kakanin? o, Ano ang aming iinumin? o, Ano ang aming daramtin? Busa, ayaw na kamo pagkabalaka nga manag-ingon, `Unsa may among kan-on? o `Unsa may among imnon? O `Unsa may among ibisti?` Sapagkat ang lahat ng mga bagay na ito ay siyang pinaghahanap ng mga Gentil; yamang talastas ng inyong Ama sa kalangitan na kinakailangan ninyo ang lahat ng mga bagay na ito. Kay ang mga Gentil nagapangita niining tanang mga butanga; ug ang inyong langitnong Amahan nasayud nga kamo nagakinahanglan niining tanan. Datapuwat hanapin muna ninyo ang kaniyang kaharian, at ang kaniyang katuwiran; at ang lahat ng mga bagay na ito ay pawang idaragdag sa inyo. Apan maoy unaha ninyo pagpangita ang gingharian ug ang pagkamatarung gikan sa Dios, ug unya kining tanang mga butanga igadugang ra kaninyo. Kayat huwag ninyong ikabalisa ang sa araw ng bukas: sapagkat ang araw ng bukas ay mababalisa sa kaniyang sarili. Sukat na sa kaarawan ang kaniyang kasamaan. "Busa, ayaw na kamo pagkabalaka tungod sa ugma, kay ang ugma may kabalaka tungod sa iyang kaugalingon. Igo na alang sa adlaw ang iyang kaugalingong kalibog. Huwag kayong magsihatol, upang huwag kayong hatulan. "Ayaw kamo pagpanghukom sa uban aron dili kamo pagahukman. Sapagkat sa hatol na inyong ihahatol, ay hahatulan kayo: at sa panukat na inyong isusukat, ay susukatin kayo. Kay ang hukom nga inyong ipakanaug, mao usab ang igahukom kaninyo; ug ang takus nga inyong ipanghatag, mao usab ang takus nga inyong pagadawaton. At bakit mo tinitingnan ang puwing na nasa mata ng inyong kapatid, ngunit hindi mo pinapansin ang tahilan na nasa iyong sariling mata? Nganong tan-awon mo man ang puling nga anaa sa mata sa imong igsoon, ug wala hinoon nimo tagda ang troso nga anaa sa kaugalingon mong mata? O paanong sasabihin mo sa iyong kapatid, Pabayaan mong alisin ko ang puwing sa mata mo; at narito, ang tahilan sa iyong sariling mata? Ug unsaon man nimo pagpakaingon sa imong igsoon, `Ambi, kuhiton ko kanang puling gikan sa imong mata,` nga anaa may troso diha sa kaugalingon mong mata? Ikaw na mapagpaimbabaw, alisin mo muna ang tahilan sa iyong sariling mata; at kung magkagayo'y makikita mong malinaw ang pag-aalis mo ng puwing sa mata ng iyong kapatid. Maut! Kuhaa una ang troso gikan sa kaugalingon mong mata, ug unya makakita ka na pag-ayo sa pagkuhit sa puling gikan sa mata sa imong igsoon. Huwag ninyong ibigay sa mga aso ang anomang banal, ni ihagis man ang inyong mga perlas sa harap ng mga baboy, baka yurakan ng kanilang mga paa, at mangagbalik at kayo'y lapain. "Ayaw ihatag sa mga iro ang butang balaan; ug ayaw iitsa ang inyong mga mutya ngadto sa mga baboy, kay tingali unyag ila kining yatakyatakan, ug sa pagsumbalik kaninyo ila kamong hanggaton. Magsihingi kayo, at kayo'y bibigyan; magsihanap kayo, at kayo'y mangakasusumpong; magsituktok kayo, at kayo'y bubuksan: "Pangayo, ug kamo pagahatagan; pangita, ug kamo makakaplag; pagtuktok, ug kamo pagaablihan. Sapagkat ang bawat humihingi ay tumatanggap; at ang humahanap ay nakasusumpong; at ang tumutuktok ay binubuksan. Kay ang tanan nga magapangayo makadawat; ug ang magapangita makakaplag; ug ang magatuktok pagaablihan. O anong tao sa inyo, ang kung siya'y hingan ng tinapay ng kaniyang anak, ay bato ang ibibigay; Kinsa bang tawhana diha kaninyo nga kon ang iyang anak mangayog tinapay, hatagan hinoon niyag bato? O kung hingan siya ng isda, ay bibigyan niya ng ahas? Ug kon kini mangayog isda, hatagan hinoon niyag bitin? Kung kayo nga, bagaman masasama ay marurunong mangagbigay ng mabubuting kaloob sa inyong mga anak, gaano pa kaya ang inyong Ama na nasa langit na magbibigay ng mabubuting bagay sa nagsisihingi sa kaniya? Busa, kon kamo, bisan sa inyong pagkadautan, mahibalo man ganing mohatag ug mga maayong gasa ngadto sa inyong mga anak, unsa pa gayud ka labaw pa sa inyong Amahan nga anaa sa langit nga mohatag ug mga maayong butang ngadto sa mga nagapangayo kaniya? Kaya nga lahat ng mga bagay na ibig ninyong sa inyo'y gawin ng mga tao, gawin naman ninyo ang gayon sa kanila: sapagkat ito ang sa kautusan at ang mga propeta. Tungod niini, buhati ang mga tawo sa bisan unsay buot ninyo nga ilang pagabuhaton kaninyo; kay mao kini ang kasugoan ug ang mga profeta. Kayo'y magsipasok sa makipot na pintuan: sapagkat maluwang ang pintuan, at malapad ang daang patungo sa pagkapahamak, at marami ang doo'y nagsisipasok. "Sumulod kamo agi sa pultahan nga masigpit; kay daku ang pultahan ug sangkad ang dalan nga padulong sa kapildihan, ug daghan ang nagasulod agi niini. Sapagkat makipot ang pintuan, at makitid ang daang patungo sa buhay, at kakaunti ang nangakakasumpong noon. Kay masigpit ang pultahan ug hiktin ang dalan nga padulong sa kinabuhi, ug diyutay ra ang mga nakatultol niini. Mangagingat kayo sa mga bulaang propeta, na nagsisilapit sa inyo na may damit tupa, datapuwat sa loob ay mga lobong maninila. "Kinahanglan magbantay kamo sa mga mini nga profeta nga moanha kaninyo nga managsapot sa pagka-karnero apan diay sa sulod nila sila mga lobo nga manonukob. Sa kanilang mga bunga ay inyong mangakikilala sila. Nakapuputi baga ng mga ubas sa mga tinikan, o ng mga igos sa mga dawagan? Maila ninyo sila pinaagi sa ilang mga bunga. Pagapopuon ba ang parras gikan sa mga kasampinitan, o ang mga igos gikan sa kadyapaan? Gayon din naman ang bawat mabuting punong kahoy ay nagbubunga ng mabuti; datapuwat ang masamang punong kahoy ay nagbubunga ng masama. Sa ingon niana, ang matag-usa ka maayong kahoy magabungag mga maayong bunga, apan ang walay pulos nga kahoy magabungag mga bungang walay pulos. Hindi maaari na ang mabuting punong kahoy ay magbunga ng masama, at ang masamang punong kahoy ay magbunga ng mabuti. Ang maayong kahoy dili makabungag mga bungang walay pulos, ug usab ang kahoyng walay pulos dili makabungag mga maayong bunga. Bawat punong kahoy na hindi nagbubunga ng mabuti ay pinuputol, at inihahagis sa apoy. Ang matag-usa ka kahoy nga wala magabungag mga maayong bunga pagaputlon ug igasalibay ngadto sa kalayo. Kayat sa kanilang mga bunga ay mangakikilala ninyo sila. Sa ingon niana, maila ninyo sila pinaagi sa ilang mga bunga. Hindi ang bawat nagsasabi sa akin, Panginoon, Panginoon, ay papasok sa kaharian ng langit; kundi ang gumaganap ng kalooban ng aking Ama na nasa langit. "Dili ang tanang magaingon kanako, `Ginoo, Ginoo,` makasulod sa gingharian sa langit, kondili ang nagatuman sa kabubut-on sa akong Amahan nga anaa sa langit. Marami ang mangagsasabi sa akin sa araw na yaon, Panginoon, Panginoon, hindi baga nagsipanghula kami sa iyong pangalan, at sa pangalan mo'y nangagpalayas kami ng mga demonio, at sa pangalan mo'y nagsigawa kami ng maraming gawang makapangyarihan? Daghan unya ang magaingon kanako niadtong adlawa, `Ginoo, Ginoo, dili ba nanaghimo man kamig mga profesiya tungod sa imong ngalan, ug nanagpagula sa mga yawa tungod sa imong ngalan, ug nakahimo sa daghang mga milagro tungod sa imong ngalan?` At kung magkagayo'y ipahahayag ko sa kanila, Kailan ma'y hindi ko kayo nangakilala: magsilayo kayo sa akin, kayong manggagawa ng katampalasanan. Ug unya magaingon ako kanila, `Wala ko gayud kamo igkaila; pahawa kanako, kamong mga mamumuhat ug dautan. Kayat ang bawat dumirinig ng aking mga salitang ito at ginaganap, ay matutulad sa isang taong matalino, na itinayo ang kaniyang bahay sa ibabaw ng bato: "Busa, bisan kinsa nga magapatalinghug niining akong mga pulong ug magatuman niini, mahisama siya sa usa ka tawong but-an nga nagtukod sa iyang balay ibabaw sa bato; At lumagpak ang ulan, at bumaha, at humihip ang mga hangin, at hinampas ang bahay na yaon; at hindi nabagsak: sapagkat natatayo sa ibabaw ng bato. ug unya mibundak ang ulan, ug mibul-og ang mga baha, ug mihuros ang mga hangin ug mihapak niadtong balaya, apan kadto wala mapukan kay natukod man ibabaw sa bato. At ang bawat dumirinig ng aking mga salitang ito at hindi ginaganap, ay matutulad sa isang taong mangmang, na itinayo ang kaniyang bahay sa buhanginan: Apan bisan kinsa nga magapatalinghug niining akong mga pulong ug dili magatuman niini, mahisama siya sa usa ka tawong boang-boang nga nagtukod sa iyang balay ibabaw sa balas; At lumagpak ang ulan, at bumaha, at humihip ang mga hangin, at hinampas ang bahay na yaon; at nabagsak: at kakilakilabot ang kaniyang pagkabagsak. ug unya mibundak ang ulan, ug mibul-og ang mga baha, ug mihuros ang mga hangin ug mihapak niadtong balaya, ug kadto napukan; ug daku gayud ang iyang pagkapukan." At nangyari, na nang matapos na ni Jesus ang mga salitang ito, ay nangatilihan ang mga karamihan sa kaniyang aral: Ug sa nakatapus na si Jesus sa pagpamulong niining mga sultiha, ang mga panon sa katawhan nanghibulong sa iyang pagpanudlo, Sapagkat sila'y kaniyang tinuturuang tulad sa may kapamahalaan, at hindi gaya ng kanilang mga eskriba. kay kanila nagpanudlo man siya ingon nga may kagahum, ug dili sama sa ilang mga escriba. At nang siya'y bumaba mula sa bundok, ay sinundan siya ng lubhang maraming tao. Ug sa nahilugsong na si Jesus gikan sa bukid, minunot kaniya ang dagkung mga panon sa katawhan. At narito, lumapit sa kaniya ang isang ketongin, at siya'y sinamba, na nagsasabi, Panginoon, kung ibig mo, ay maaaring malinis mo ako. Ug tan-awa, usa ka sanlahon miduol kaniya, ug sa iyang atubangan miluhod nga nag-ingon, "Ginoo, kon buot mo, makahinlo ikaw kanako." At iniunat niya ang kaniyang kamay, at siya'y hinipo, na nagsasabi, Ibig ko; luminis ka. At pagdaka'y nalinis ang kaniyang ketong. Ug mituyhad si Jesus sa kamot, ug siya gitapin-an niya nga nag-ingon, "Buot ako; magmahinlo ka." Ug dihadiha nahinloan siya sa iyang sanla. At sinabi sa kaniya ni Jesus, Ingatan mong huwag sabihin kanino man; kundi humayo ka, pakita ka sa saserdote, at ihandog mo ang alay na ipinagutos ni Moises, na bilang patotoo sa kanila. Ug si Jesus miingon kaniya, "Bantayi baya nga walay bisan kinsa nga imong suginlan; hinoon umadto ka ug magpakita ka sa sacerdote, ug himoa ang halad nga gisugo ni Moises, ingon nga pagpamatuod ngadto sa katawhan." At pagpasok niya sa Capernaum, ay lumapit sa kaniya ang isang senturion, na sa kaniya'y namanhik, Ug sa pag-abut ni Jesus sa Capernaum, gitagbo siya sa usa ka kapitan, ug kaniya nangamuyo kini At nagsasabi, Panginoon, ang aking alila ay nararatay sa bahay, lumpo, at lubhang nahihirapan. nga nag-ingon, "Ginoo, sa balay atua ang akong binatonan nga giparalisis, nagahigda nga nagaantus sa hilabihan gayud." At sinabi niya sa kaniya, Paroroon ako, at siya'y aking pagagalingin. Si Jesus miingon kaniya, "Adtoon ko ug ayohon ko siya." At sumagot ang senturion at sinabi, Panginoon, hindi ako karapat-dapat na ikaw ay pumasok sa ilalim ng aking bubungan; datapuwat sabihin mo lamang ang salita, at gagaling ang aking alila. Apan kaniya mitubag ang kapitan nga nag-ingon, "Ginoo, dili ako takus sa pagpasilong kanimo ilalum sa akong atop; apan isulti mo lamang ang pulong, ug mamaayo ang akong binatonan. Sapagkat ako rin naman ay taong nasa ilalim ng kapamahalaan, na may nasasakupan akong mga kawal: at sinasabi ko rito, Yumaon ka, at siya'y yumayaon; at sa isa, Halika, at siya'y lumalapit; at sa aking alipin, Gawin mo ito, at kaniyang ginagawa. Kay ako maoy usa ka tawo nga ilalum sa pagbuot sa uban, ug ako may mga sundalo nga ilalum sa akong pagmando; ug sa moingon ako sa usa, `Umadto ka,` siya moadto; ug sa lain, `Umari ka,` siya moduol; ug sa akong ulipon, `Buhata kini,` siya mobuhat niini." At nang marinig ito ni Jesus, ay nagtaka siya, at sinabi sa nagsisisunod, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, na kahit sa Israel man, ay hindi ako nakasumpong ng ganito kalaking pananampalataya. Ug sa pagkadungog ni Jesus kaniya, siya nahibulong ug miingon kanila nga nanagpanguyog kaniya, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga bisan sa Israel wala pa akoy nakitang pagsalig nga sama niini. At sinabi ko sa inyo, na marami ang magsisipanggaling sa silanganan at sa kalunuran, at magsisiupong kasama ni Abraham, at ni Isaac, at ni Jacob, sa kaharian ng langit: ug sultihan ko kamo, nga daghan unya ang mangabut gikan sa sidlakan ug sa kasadpan ug manglingkod tambong sa kan-anan uban kang Abraham, Isaac, ug Jacob diha sa gingharian sa langit, Datapuwat ang mga anak ng kaharian ay pawang itatapon sa kadiliman sa labas: diyan na nga ang pagtangis at pagngangalit ng mga ngipin. apan ang mga anak sa gingharian pagaabugon ngadto sa labawng kangitngitan sa gowa; didto ang mga tawo managpanghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon." At sinabi ni Jesus sa senturion, Humayo ka ng iyong lakad; at ayon sa iyong pagsampalataya, ay gayon ang sa iyo'y mangyari. At gumaling ang kaniyang alila sa oras ding yaon. Ug si Jesus miingon sa kapitan, "Lumakaw ka; pagabuhaton alang kanimo sumala sa imong pagsalig." Ug niadtong tungora naayo ang binatonan. At nang pumasok si Jesus sa bahay ni Pedro, ay nakita niya ang biyanang babae nito na nararatay dahil sa lagnat. Ug sa pagsulod ni Jesus sa balay ni Pedro, nakita niya ang babayeng ugangan ni Pedro, nga naghigda nga gihilantan; At hinipo ang kaniyang kamay, at inibsan siya ng lagnat; at siya'y nagbangon, at naglingkod sa kaniya. ug gihikap niya ang kamot niini, ug siya gihuwasan sa hilanat ug mibangon ug mialagad kaniya. At nang kinahapunan, ay dinala nila sa kaniya ang maraming inaalihan ng demonio: at pinalayas niya sa isang salita ang masasamang espiritu at pinagaling ang lahat ng mga may sakit: Ug sa pagkasawomsom na, ilang gipanagdala ngadto kaniya ang daghang mga giyawaan; ug pinaagi sa pusa ka pulong iyang gipagula ang mga espiritu gikan kanila, ug iyang giayo ang tanang mga masakiton. Upang matupad ang sinabi sa pamamagitan ng propeta Isaias, na nagsasabi, Siya rin ang kumuha ng ating mga sakit, at nagdala ng ating mga karamdaman. Kini tuman sa gisulti pinaagi sa profeta nga si Isaias, nga nag-ingon, "Gikuha niya ang atong mga kaluyahon ug gipas-an niya ang atong mga sakit." Nang makita nga ni Jesus ang lubhang maraming tao sa palibot niya, ay ipinagutos niyang tumawid sa kabilang ibayo. Ug sa pagkakita ni Jesus sa mga dagkung panon sa katawhan nga nanaglibut kaniya, siya miagda sa pagpanabok ngadto sa usang daplin. At lumapit ang isang eskriba, at sa kaniya'y nagsabi, Guro, susunod ako sa iyo saan ka man pumaroon. Ug dihay usa ka escriba nga miduol ug miingon kaniya, "Magtutudlo, mosunod ako kanimo bisan asa ikaw moadto." At sinabi sa kaniya ni Jesus, May mga lungga ang mga zorra, at may mga pugad ang mga ibon sa langit; datapuwat ang Anak ng tao ay walang kahiligan ang kaniyang ulo. Kaniya si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Ang mga milo adunay kalobluban, ug ang mga langgam sa kalangitan adunay kabatugan; apan ang Anak sa Tawo walay dapit nga kapahulayan sa iyang ulo." At ang isa naman sa kaniyang mga alagad ay nagsabi sa kaniya, Panginoon, tulutan mo muna akong makauwi at mailibing ko ang aking ama. Ug may lain pa sa iyang mga tinun-an nga miingon kaniya, "Ginoo, tugoti una ako sa pag-adto ug paglubong sa akong amahan." Datapuwat sinabi sa kaniya ni Jesus, Sumunod ka sa akin; at pabayaan mong ilibing ng mga patay ang kanilang sariling mga patay. Apan si Jesus miingon kaniya, "Sumunod ka kanako, ug pasagdi ang mga patay nga maoy magalubong sa ilang kaugalingong mga minatay." At pagkalulan niya sa isang daong, ay sinundan siya ng kaniyang mga alagad. Ug sa paghisakay niya sa sakayan, ang iyang mga tinun-an misunod kaniya. At narito, bumangon ang isang malakas na bagyo sa dagat, na ano pat inaapawan ang daong ng mga alon: datapuwat siya'y natutulog. Ug tan-awa, miabut sa lanaw ang usa ka makusog nga unos, nga tungod niana ang sakayan natabontabonan sa mga balud; apan siya nagkatulog. At nagsilapit sila sa kaniya, at siya'y ginising, na sinasabi, Panginoon, iligtas mo kami; kami'y mangamamatay. Ug ilang giduol siya ug gipukaw nila nga nanag-ingon, "Ginoo, tabang; mangamatay na kita." At sinabi niya sa kanila, Bakit kayo'y nangatatakot, Oh kayong kakaunti ang pananampalataya? Nang magkagayo'y nagbangon siya, at sinaway ang mga hangin at ang dagat; at humusay na totoo ang panahon. Siya miingon kanila, "Nganong nalisang man kamo, O mga tawong diyutayg pagsalig?" Ug mibangon siya ug iyang gibadlong ang mga hangin ug ang lanaw; ug miabut ang dakung kalinaw. At ang mga tao ay nangagtaka, na sinasabi, Anong tao ito, na maging ang mga hangin at ang mga dagat ay nagsisitalima sa kaniya? Ug ang mga tawo nanghibulong, nanag-ingon, "Unsa ba diay kining pagkatawhana, nga bisan pa ang mga hangin ug ang lanaw mopatoo man kaniya?" At nang siya'y makarating sa kabilang ibayo sa lupain ng mga Gadareno, ay sinalubong siya ng dalawang inaalihan ng mga demonio na nagsisilabas sa mga libingan, na totoong mababangis, na ano pat sinoma'y walang makapagdaan sa daang yaon. Ug sa pag-abut niya sa pikas nga daplin, dapit sa yuta sa mga Gadaranhon, gisugat siya sa duha ka mga giyawaan nga nanggula gikan sa mga lubong, ug labihan sila sa kabangis nga tungod niana walay bisan kinsa nga makaagi niadtong dalana. At narito, sila'y nagsisigaw, na nangagsasabi, Anong aming ipakikialam sa iyo, ikaw na Anak ng Dios? naparito ka baga upang kami'y iyong pahirapan bago dumating ang kapanahunan? Ug tan-awa, misinggit sila nga nanag-ingon, "O Anak sa Dios, unsay imong labut kanamo? Mianhi ba ikaw dinhi aron sa pagsakit kanamo sa dili pa ang panahon?" Sa malayo sa kanila ay may isang kawan ng maraming baboy na nagsisipanginain. Ug sa usa ka gilay-on gikan kanila, didtoy usa ka panon sa daghang mga baboy nga nanag-ungad. At namanhik sa kaniya ang mga demonio, na nangagsasabi, Kung kami'y palalayasin mo, ay paparoonin mo kami sa kawan ng mga baboy. Ug kaniya mipakiluoy ang mga yawa nga nanag-ingon, "Kon imo man kaming pagulaon, pasudla hinoon kami sa mga baboy nianang panon." At sinabi niya sa kanila, Magsiparoon kayo. At sila'y nagsilabas, at nagsipasok sa mga baboy: at narito, ang buong kawan ng mga baboy ay nangapadaluhong sa bangin hanggang sa dagat, at nangamatay sa tubig. Ug siya miingon kanila, "Pangadto kamo." Busa nanggula sila ug miadto ug misulod sa mga baboy; ug tan-awa, ang tibuok panon sa mga baboy mihaguros pagdulhog sa pangpang ngadto sa lanaw, ug sila nangalumos sa tubig. At nagsitakas ang mga tagapagalaga ng mga yaon, at nagsitungo sa bayan, at sinabi ang lahat ng mga nangyari, at ang kinahinatnan ng mga inalihan ng mga demonio. Ug nanalagan ang mga magbalantay sa mga baboy, ug sa pagabut nila sa lungsod ilang gisugilon ang tanan lakip ang nahitabo sa mga giyawaan. At narito, lumabas ang buong bayan upang sumalubong kay Jesus: at pagkakita nila sa kaniya, ay pinamanhikan siyang umalis sa kanilang mga hangganan. Ug tan-awa, ang tibuok lungsod miadto sa pagsugat kang Jesus; ug sa ilang pagkakita kaniya, gihangyo nila siya sa pagpahawa sa ilang kayutaan. At lumulan siya sa isang daong, at tumawid, at dumating sa kaniyang sariling bayan. Ug sa nakasakay si Jesus sa sakayan, siya mitabok ug miabut sa iyang kaugalingong lungsod. At narito, dinala nila sa kaniya ang isang lumpo, na nakahiga sa isang higaan: at nang makita ni Jesus ang kanilang pananampalataya, ay sinabi sa lumpo, Anak, laksan mo ang iyong loob; ang iyong mga kasalanan ay ipinatatawad na. Ug tan-awa, ilang gidala kaniya ang usa ka paralitico nga naghay-ad sa duyan. Ug sa pagkakita ni Jesus sa ilang pagsalig, siya miingon sa paralitico, "Anak, salig; ang imong mga sala gipasaylo na." At narito, ang ilan sa mga eskriba ay nangagsabi sa kanilang sarili, Ang taong ito'y namumusong. Ug tan-awa, dihay mga escriba nga nanag-ingon sa ilang kaugalingon, "Nagapasipala kining tawhana." At pagkaunawa ni Jesus ng kanilang mga kaisipan, ay sinabi, Bakit nangagiisip kayo ng masama sa inyong mga puso? Apan sa nasayran ni Jesus ang ilang mga hunahuna, siya miingon kanila, "Nganong nagahunahuna man kamog dautan diha sa inyong mga kasingkasing? Sapagkat alin baga ang lalong magaang sabihin, Ipinatatawad na ang iyong mga kasalanan; o sabihin, Magtindig ka, at lumakad ka? Kay hain bay labi pang masayon, ang pag-ingon ba, `Ang imong mga sala gipasaylo na,` o ang pag-ingon ba, `Bumangon ka ug paglakaw`? Datapuwat upang maalaman ninyo na ang Anak ng tao'y may kapamahalaan sa lupa na magpatawad ng mga kasalanan (sinabi nga niya sa lumpo), Magtindig ka, buhatin mo ang iyong higaan, at umuwi ka sa iyong bahay. Apan aron mahibalo kamo nga ang Anak sa Tawo may kagahum diay dinhi sa yuta sa pagpasaylog mga sala" -niini miingon siya sa paralitico--"Bangon, dad-a ang imong gihigdaan ug pumauli ka." At nagtindig siya, at umuwi sa kaniyang bahay. Ug siya mibangon ug mipauli sa iyang balay. Datapuwat nang makita ito ng karamihan, ay nangatakot sila, at kanilang niluwalhati ang Dios, na nagbigay ng gayong kapamahalaan sa mga tao. Sa pagkakita niini sa mga panon sa katawhan, sila nangahadlok ug nanagdayeg sa Dios nga nakahatag sa maong kagahum ngadto sa mga tawo. At pagdaraan doon ni Jesus, ay nakita niya ang isang tao, na kung tawagi'y Mateo, na nakaupo sa paningilan ng buwis: at sinabi niya sa kaniya, Sumunod ka sa akin. At siya'y nagtindig, at sumunod sa kaniya. Ug sa naglakaw si Jesus gikan didto, nakita niya ang usa ka tawo nga ginganlan si Mateo nga naglingkod sa buhisanan; ug siya miingon kaniya, "Sumunod ka kanako." Ug siya mitindog ug mikuyog kaniya. At nangyari, na nang nakaupo siya sa pagkain sa bahay, narito, ang maraming maniningil ng buwis at mga makasalanan ay nagsirating at nagsiupong kasalo ni Jesus at ng kaniyang mga alagad. Ug sa naglingkod si Jesus tambong sa kan-anan sa balay niini, tan-awa, nangabut ang daghang mga maniningil sa buhis ug mga makasasala, ug nang-lingkod sila uban kang Jesus ug sa iyang mga tinun-an. At nang makita ito ng mga Fariseo, ay sinabi nila sa kaniyang mga alagad, Bakit sumasalo ang inyong Guro sa mga maniningil ng buwis at mga makasalanan? Ug ang mga Fariseo, sa pagkakita nila niini, miingon sa iyang mga tinun-an, "Nganong mokaon man ang inyong Magtutudlo kauban sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala?" Datapuwat nang ito'y marinig niya, ay kaniyang sinabi, Ang mga walang sakit ay hindi nangangailangan ng manggagamot, kundi ang mga may sakit. Apan sa pagkadungog ni Jesus niini, siya miingon, "Ang mga maayo rag lawas wala magkinahanglan ug mananambal, kondili ang mga masakiton. Datapuwat magsihayo kayo at inyong pagaralan kung ano ang kahulugan nito, Habag ang ibig ko, at hindi hain: sapagkat hindi ako naparito upang tumawag ng mga matuwid, kundi ng mga makasalanan. Lumakaw kamo ug tun-i ninyo ang kahulogan niini, `Maoy kahimut-an ko ang pagkaluoy, dili ang paghalad.` Kay ako mianhi dili sa pagtawag sa mga matarung, kondili sa mga makasasala." Nang magkagayo'y nagsilapit sa kaniya ang mga alagad ni Juan, na nangagsabi, Bakit kami at ang mga Fariseo ay nangagaayunong madalas, datapuwat hindi nangagaayuno ang mga alagad mo? Ug kang Jesus ang mga tinun-an ni Juan miduol nga nanag-ingon, "Ngano ba nga kami ug ang mga Fariseo magapuasa man, apan ang imong mga tinun-an wala man magpuasa?" At sinabi sa kanila ni Jesus, Mangyayari bagang mangagluksa ang mga abay sa kasalan, samantalang ang kasintahang lalake ay kasama nila? datapuwat darating ang mga araw, na ang kasintahang lalake ay aalisin sa kanila, at kung magkagayo'y mangagaayuno sila. Ug si Jesus miingon kanila, "Makahimo ba sa pagkasubo ang mga dinapit sa kasal samtang ang nabana anaa pa uban kanila? Apan moabut ra nga mga adlaw nga ang nabana kuhaon na gikan kanila, ug unya magapuasa na sila. At sinoma'y hindi nagtatagpi ng bagong kayo sa damit na luma; sapagkat ang tagpi ay bumabatak sa damit, at lalong lumalala ang punit. Walay tawo nga magatapak ug bag-ong panapton diha sa daan nga sinina, kay ang igatapak mabitas ra gikan sa sinina, ug unya mahimo na hinoon ang labi pa ka dakung gisi. Hindi rin nagsisilid ng bagong alak sa mga balat na luma: sa ibang paraan ay nangagpuputok ang mga balat, at nangabububo ang alak, at nangasisira ang mga balat: kundi isinisilid ang bagong alak sa mga bagong balat, at kapuwa nagsisitagal. Usab, ang bag-ong bino wala igasulod sa mga daang sudlanan nga panit; kay kon mao pa, ang mga sudlanan mobusisi, ang bino mobuhagay, ug ang mga sudlanan madaut; apan ang bag-ong bino anha igasulod sa mga bag-ong sudlanan nga panit, busa ang duroha motunhay." Samantalang sinasalita niya ang mga bagay na ito sa kanila, narito, dumating ang isang pinuno, at siya'y sinamba, na nagsasabi, Kamamatay pa lamang ng aking anak na babae: datapuwat halina at ipatong mo ang iyong kamay sa kaniya, at siya'y mabubuhay. Samtang nagsulti siya niini ngadto kanila, tan-awa, miabut ang usa ka punoan, ug sa iyang atubangan miluhod siya nga nag-ingon, "Ang akong anak nga babae karon pa gayud mamatay; apan adtoa ug itapion ang imong kamot diha kaniya, ug mabuhi siya." At si Jesus ay nagtindig, at sumama sa kaniya, pati ng kaniyang mga alagad. Ug si Jesus mitindog ug mikuyog kaniya uban ang iyang mga tinun-an. At narito, isang babaing inaagasang may labingdalawang taon na, ay lumapit sa kaniyang likuran, at hinipo ang laylayan ng kaniyang damit: Ug tan-awa, usa ka babaye nga nag-antus sa talinugo sulod na sa napulog-duha ka tuig, miadto sa iyang luyo ug mihikap sa borlas sa iyang kupo; Sapagkat sinabi niya sa kaniyang kalooban, Kung mahipo ko man lamang ang kaniyang damit, ay gagaling ako. kay siya nag-ingon sa iyang kaugalingon, "Kon makahikap lang ako sa iyang sapot, mamaayo gayud ako." Datapuwat paglingon ni Jesus at pagkakita sa kaniya, ay sinabi, Anak, laksan mo ang iyong loob; pinagaling ka ng iyong pananampalataya. At gumaling ang babae mula sa oras na yaon. Ug si Jesus miliso, ug sa iyang pagkakita kaniya, miingon, "Pagkalipay, anak; ang imong pagsalig nakapaayo kanimo." Ug ang babaye naayo dihadiha. At nang pumasok si Jesus sa bahay ng pinuno, at makita ang mga tumutugtog ng mga plauta, at ang mga taong nangagkakagulo, Ug sa pag-abut ni Jesus sa balay sa punoan, ug nakita niya ang mga magtutokar sa plawta ug ang pundok sa mga tawo nga nanagkaguliyang, Ay sinabi niya, Magparaan kayo: sapagkat hindi patay ang dalaga, kundi natutulog. At tinawanan nila siya na nililibak. siya miingon, "Pahawa kamo, kay ang dalagita wala mamatay kondili nagakatulog." Ug ilang gipanagkataw-an siya. Datapuwat nang mapalabas na ang mga tao, ay pumasok siya, at tinangnan niya siya sa kamay; at nagbangon ang dalaga. Apan sa gikapagula na ang mga tawo, siya misulod ug ang dalagita iyang gigunitan diha sa kamot, ug kini mibangon. At kumalat ang pagkabantog na ito sa buong lupang yaon. Ug ang balita mahitungod niini mikaylap sa tibuok kayutaan niadtong dapita. At pagkaraan doon ni Jesus ay sinundan siya ng dalawang lalaking bulag, na nangagsisisigaw, at nangagsasabi, Mahabag ka sa amin, ikaw na Anak ni David. Ug sa naglakaw si Jesus gikan didto; dihay misunod kaniya nga duha ka buta nga nanagsinggit nga nag-ingon, "Kaloy-i intawon kami, O Anak ni David." At nang pumasok siya sa bahay, ay nagsilapit sa kaniya ang mga lalaking bulag: at sinabi sa kanila ni Jesus, Nagsisisampalataya baga kayo na magagawa ko ito? Sinabi nila sa kaniya, Oo, Panginoon. Ug sa paghisulod niya sa balay, ang mga buta miduol kaniya; ug kanila nangutana si Jesus nga nag-ingon, "Nagatoo ba kamo nga makahimo ako niini?" Ug sila mitubag nga nanag-ingon, "Oo, Ginoo." Nang magkagayo'y kaniyang hinipo ang mga mata nila, na sinasabi, Alinsunod sa inyong pananampalataya ay siyang mangyari sa inyo. Ug ang ilang mga mata gihikap niya nga nag-ingon, "Sumala sa inyong pagsalig mao ang mahimo lang kaninyo." At nangadilat ang kanilang mga mata. At mahigpit na ipinagbilin ni Jesus sa kanila, na sinasabi, Ingatan ninyong sinoma'y huwag makaalam nito. Ug nabuka ang ilang mga mata. Ug kanila si Jesus mitugon sa hugot gayud nga nag-ingon, "Magmatngon kamo nga walay bisan kinsa nga mahibalo niini." Datapuwat sila'y nagsialis, at kanilang inilathala ang kaniyang kabantugan sa buong lupang yaon. Apan nanglakaw sila ug ang iyang kabantug gisangyaw nila sa tanang dapit niadtong yutaa. At samantalang sila'y nagsisialis, narito, sa kaniya'y dinala ang isang lalaking pipi na inaalihan ng demonio. Ug sa nakalakaw na sila, tan-awa, gidala kaniya ang usa ka tawong amang nga giyawaan. At nang mapalabas ang demonio, ay nagsalita ang lalaking pipi: at nangagtaka ang mga karamihan, na nangagsasabi, Kailan ma'y hindi nakita sa Israel ang ganito. Ug sa gikapagula na ang yawa, ang amang nakasulti; ug ang mga tawo nahibulong nga nanag-ingon, "Sukad masukad, wala pay nakita sa Israel nga sama niini." Datapuwat sinabi ng mga Fariseo, sa pamamagitan ng prinsipe ng mga demonio ay nagpapalabas siya ng mga demonio. Apan ang mga Fariseo nanag-ingon, "Kini siya nagapagula sa mga yawa pinaagi sa punoan sa mga yawa." At nililibot ni Jesus ang lahat ng mga bayan at mga nayon, na nagtuturo sa mga sinagoga nila, at ipinangangaral ang evangelio ng kaharian, at pinagagaling ang sarisaring sakit at ang sarisaring karamdaman. Ug ang tanang mga lungsod ug mga balangay gisuroy ni Jesus nga nagpanudlo sulod sa ilang mga sinagoga ug nagwali sa Maayong Balita mahitungod sa gingharian, ug nag-ayo sa tanang mga sakit ug kaluyahon. Datapuwat nang makita niya ang mga karamihan, ay nahabag siya sa kanila, sapagkat pawang nangahahapis at nangangalat, na gaya ng mga tupa na walang pastor. Ug sa pagkakita niya sa panon sa katawhan, naluoy siya kanila, kay sila nangalibog ug nanagsubo sama sa mga karnero nga walay magbalantay. Nang magkagayo'y sinabi niya sa kaniyang mga alagad, Katotohana'y ang aanihin ay marami, datapuwat kakaunti ang mga manggagawa. Unya miingon siya sa iyang mga tinun-an, "Daghan unta ang anihon, apan diyutay ra ang mga mamumoo; Idalangin nga ninyo sa Panginoon ng aanihin, na magpadala siya ng mga manggagawa sa kaniyang aanihin. busa pangamuyo kamo sa Ginoo sa anihon nga makapadala unta siyag mga mamumoo ngadto sa iyang anihon." At pinalapit niya sa kaniya ang kaniyang labingdalawang alagad, at binigyan niya sila ng kapamahalaan laban sa mga karumaldumal na espiritu, upang mapalabas nila, at upang kanilang mapagaling ang lahat ng sarisaring sakit at ang lahat ng sarisaring karamdaman. Ug ang iyang napulog-duha ka mga tinun-an iyang gitawag ngadto kaniya, ug iyang gihatagan silag kagahum batok sa mga mahugawng espiritu, aron sa pagpagula niini, ug sa pag-ayo sa tanang mga sakit ug sa tanang kaluyahon. Ang mga pangalan nga ng labingdalawang apostol ay ito: Ang una'y si Simon na tinatawag na Pedro, at si Andres na kaniyang kapatid; si Santiago na anak ni Zebedeo, at ang kaniyang kapatid na si Juan; Ang mga ngalan sa napulog-duha ka mga apostoles mao kini: nahauna, si Simon nga ginganlan si Pedro, ug si Andres nga igsoon ni Simon; si Santiago nga anak ni Zebedeo, ug si Juan nga igsoon niya ni Santiago; Si Felipe, at si Bartolome; si Tomas, at si Mateo na maniningil ng buwis; si Santiago na anak ni Alfeo at si Tadeo; si Felipe ug si Bartolome; si Tomas ug si Mateo nga maniningil sa buhis; si Santiago nga anak ni Alfeo, ug si Tadeo; Si Simon na Cananeo, at si Judas Iscariote, na siya ring sa kaniya'y nagkanulo. si Simon nga Kananeyo, ug si Judas Iscariote, nga mao ang nagbudhi kang Jesus. Ang labingdalawang ito'y sinugo ni Jesus, at sila'y pinagbilinan, na sinasabi, Huwag kayong magsitungo sa alin mang daan ng mga Gentil, at huwag kayong magsipasok sa alin mang bayan ng mga taga Samaria: Ug kining Napulog-Duha gipalakaw ni Jesus tapus matugon sila niya nga nag-ingon, "Pangadto kamo dili sa agianan sa mga Gentil, ug sumulod kamo dili sa kalungsuran sa mga Samarianhon, Kundi bagkus magsiparoon kayo sa mga tupang nangawaglit sa bahay ni Israel. kondili pangadto hinoon kamo sa mga nangawalang karnero sa banay ni Israel. At samantalang kayo'y nangaglalakad, ay magsipangaral kayo, na mangagsabi, Ang kaharian ng langit ay malapit na. Ug samtang magapanglakaw kamo, pagwali kamo nga magaingon, `Ang gingharian sa langit haduol na.` Mangagpagaling kayo ng mga may sakit, mangagpabangon kayo ng mga patay, mangaglinis kayo ng mga ketong, mangagpalabas kayo ng mga demonio: tinanggap ninyong walang bayad, ay ibigay ninyong walang bayad. Ayoha ninyo ang mga masakiton, banhawa ninyo ang mga patay, hinloi ninyo ang mga sanlahon, pagulaa ninyo ang mga yawa. Nakadawat kamo nga walay bayad, busa panghatag kamo nga walay bayad. Huwag kayong mangagbaon ng ginto, kahit pilak, kahit tanso sa inyong mga supot: Ayaw kamo pagbalon ug bulawan, o salapi, o tumbaga diha sa inyong mga bulsa sa bakus, Kahit supot ng pagkain sa paglalakad, kahit dalawang tunika, kahit mga pangyapak, o tungkod: sapagkat ang manggagawa ay karapatdapat sa kaniyang pagkain. o puyo alang sa inyong panaw, o duha ka kamisola, o mga sapin, o sungkod; kay ang mamumoo takus sa iyang pagakan-on. At sa alin mang bayan o nayon na inyong pasukin, siyasatin ninyo kung sino roon ang karapatdapat; at magsitahan kayo roon hanggang sa kayo'y magsialis. Ug sa bisan unsang lungsod o balangay nga inyong adtoan, susiha didto kon kinsa ang inyong kaangayan, ug pomuyo kamo sa iyang balay hangtud sa inyong pagpamahawa. At pagpasok ninyo sa bahay, ay batiin ninyo ito. Ug inigsaka ninyo sa balay, humatag kamog katahuran. At kung karapatdapat ang bahay, ay dumoon ang inyong kapayapaan: datapuwat kung hindi karapatdapat, ay mabalik sa inyo ang kapayapaan ninyo. Kon ang balay takus man niini, nan, ipaabut diha ang inyong kalinaw; ug kon dili man takus, nan, ipabalik diha kaninyo ang inyong kalinaw. At sinomang hindi tumanggap sa inyo, ni duminig sa inyong mga pananalita, pagalis ninyo sa bahay o bayang yaon, ay ipagpag ninyo ang alabok ng inyong mga paa. Ug kon kamo dili man pagadawaton ni bisan kinsa, ug dili patalinghugan ang inyong mga pulong, itaktak ninyo ang mga abog gikan sa inyong mga tiil inigpahawa ninyo sa maong balay o lungsod. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Higit na mapagpapaumanhinan ang lupa ng Sodoma at ng Gomorra sa araw ng paghuhukom, kay sa bayang yaon. Sa pagkatinuod, maga-ingon ako kaninyo, nga sa adlaw sa hukom maarang-arang pa unya alang sa yuta sa Sodoma ug sa Gomorra kay sa maong lungsod. Narito, sinusugo ko kayong gaya ng mga tupa sa gitna ng mga lobo: mangagpakatalino nga kayong gaya ng mga ahas at mangagpakatimtimang gaya ng mga kalapati. "Tan-awa, paadtoon ko kamo nga daw mga karnero sa taliwala sa mga lobo; busa magmasinabuton kamo ingon sa mga bitin ug magmalumo kamo ingon sa mga salampati. Datapuwat mangagpakaingat kayo sa mga tao: sapagkat kayo'y ibibigay nila sa mga Sanedrin at kayo'y hahampasin sa kanilang mga sinagoga; Kinahanglan magbantay kamo sa mga tawo; kay kamo igatugyan nila ngadto sa mga hukmanan, ug kamo ilang pagahampakon sa sulod sa ilang mga sinagoga, Oo at kayo'y dadalhin sa harap ng mga gobernador at mga hari dahil sa akin, sa pagpapatotoo sa kanila at sa mga Gentil. ug tungod kanako kamo pagataralon ngadto sa atubangan sa mga punoan ug sa mga hari, aron makapanghimatuod kamo ngadto kanila ug sa mga Gentil. Datapuwat pagka kayo'y ibinigay nila, huwag ninyong ikabalisa kung paano o kung ano ang inyong sasabihin: sapagkat sa oras na yaon ay ipagkakaloob sa inyo ang inyong sasabihin. Ug sa diha nga igatugyan na kamo nila, ayaw kamo pagkalibog kon unsaon ninyo pagsulti o unsay inyong igasulti, kay ang inyong igasulti igahatag ra kaninyo niadtong taknaa; Sapagkat hindi kayo ang mangagsasalita, kundi ang Espiritu ng inyong Ama ang sa inyo'y magsasalita. kay dili man kamo mao ang magasulti, kondili ang Espiritu sa inyong Amahan mao ang magasulti pinaagi kaninyo. At ibibigay ng kapatid ang kapatid sa kamatayan, at ng ama ang kaniyang anak: at mangaghihimagsik ang mga anak laban sa kanilang mga magulang, at sila'y ipapapatay. Ang igsoon magatugyan sa iyang igsoon ngadto sa kamatayon; ug ang amahan magatugyan sa iyang anak; ug ang mga anak mosupil batok sa ilang mga ginikanan ug magapapatay kanila; At kayo'y kapopootan ng lahat ng mga tao dahil sa aking pangalan: datapuwat ang magtitiis hanggang sa wakas, ay siyang maliligtas. ug pagadumtan kamo sa tanang tawo tungod sa akong ngalan. Apan ang molahutay hangtud sa katapusan mamaluwas. Datapuwat pagka kayo'y pinagusig nila sa isang bayang ito, ay magsitakas kayo tungo sa kasunod na bayan: sapagkat sa katotohanang sinasabi ko sa inyo, Hindi ninyo matatapos libutin ang mga bayan ng Israel, hanggang sa pumarito ang Anak ng tao. Ug sa diha nga lutoson kamo nila sa usa ka lungsod, pangagiw kamo ngadto sa sunod nga lungsod; kay sa pagkatinuod magaingon ako kaninyo, nga dili pa gani mahurot ninyog libut ang tanang kalungsuran sa Israel, ang Anak sa Tawo mahiabut na. Hindi mataas ang alagad sa kaniyang guro, ni hindi rin mataas ang alila sa kaniyang panginoon. "Ang tinun-an dili labaw sa iyang magtutudlo, ug ang ulipon dili labaw sa iyang agalon. Sukat na sa alagad ang maging katulad ng kaniyang guro, at sa alila ang maging katulad ng kaniyang panginoon. Kung pinanganlan nilang Beelzebub ang panginoon ng sangbahayan, gaano pa kaya ang mga kasangbahay niya! Igo na alang sa tinun-an nga mahisama siya sa iyang magtutudlo, ug sa ulipon nga mahisama siya sa iyang agalon. Kon ang pangulo sa panimalay ilang ginganlan ug Beelzebu, unsa ka labi pang mangil-ad sa ilang ihingalan sa mga sakop sa iyang panimalay! Huwag nga ninyo silang katakutan: sapagkat walang bagay na natatakpan, na hindi mahahayag; at natatago na hindi malalaman. "Busa, ayaw kamo pagkahadlok kanila; kay walay tinabonan nga dili pagaukban, o tinagoan nga dili mahibaloan. Ang sinasabi ko sa inyo sa kadiliman, ay sabihin ninyo sa kaliwanagan; at ang narinig ninyo sa bulong, ay inyong ipagsigawan sa mga bubungan. Ang gipamulong ko kaninyo sa ngitngit, isulti ninyo kini sa hayag; ug ang inyong nadungog nga gihonghong kaninyo, imantala ninyo kini diha sa ibabaw sa mga atop. At huwag kayong mangatakot sa mga nagsisipatay ng katawan, datapuwat hindi nangakakapatay sa kaluluwa: kundi bagkus ang katakutan ninyo'y yaong makapupuksa sa kaluluwa at sa katawan sa impierno. Ug ayaw ninyo pagkahadloki sila nga magapatay sa lawas apan dili arang makapatay sa kalag; mao hinooy kahadloki ninyo ang arang makalaglag sa kalag ug lawas didto sa infierno. Hindi baga ipinagbibili ng isang beles ang dalawang maya? at kahit isa sa kanila'y hindi mahuhulog sa lupa kung hindi pahintulot ng inyong Ama: Dili ba ang gagmayng mga langgam ginabaligya man lamang sa tagurha kabuok usa ka daku? Ngani walay bisan usa kanila nga mahulog sa yuta nga dili mahibaloan sa inyong Amahan. Datapuwat maging ang mga buhok ng inyong ulo ay pawang bilang na lahat. Bisan pa gani ang mga buhok sa inyong ulo naihap ang tanan. Huwag nga kayong mangatakot: kayo'y lalong mahalaga kay sa maraming maya. Busa, ayaw kamo pagkahadlok; kamo labaw pag bili kay sa daghang mga langgam. Kayat ang bawat kumikilala sa akin sa harap ng mga tao, ay kikilalanin ko naman siya sa harap ng aking Ama na nasa langit. Busa, bisan kinsa kadtong moila kanako sa atubangan sa mga tawo, ilhon ko usab siya sa atubangan sa akong Amahan nga anaa sa langit; Datapuwat sinomang sa aki'y magkaila sa harap ng mga tao, ay ikakaila ko naman siya sa harap ng aking Ama na nasa langit. apan bisan kinsa kadtong dili moila kanako sa atubangan sa mga tawo, dili ko usab siya ilhon sa atubangan sa akong Amahan nga anaa sa langit. Huwag ninyong isiping ako'y naparito upang magdala ng kapayapaan sa lupa: hindi ako naparito upang magdala ng kapayapaan, kundi tabak. "Ayaw kamo pagdahum nga mianhi ako sa pagdalag pagdinaitay dinhi sa yuta; wala ako moanhi sa pagdalag pagdinaitay, kondili espada hinoon. Sapagkat ako'y naparito upang papagalitin ang lalake laban sa kaniyang ama, at ang anak na babae laban sa kaniyang ina, at ang manugang na babae laban sa kaniyang biyanang babae: Kay mianhi ako sa pagpahimutang sa tawo aron makigbingkil siya batok sa iyang amahan, ug sa anak nga babaye batok sa iyang inahan, ug sa binalaye batok sa iyang ugangang babaye; At ang magiging kaaway ng tao ay ang kaniya ring sariling kasangbahay. ug ang mga kaaway sa tawo anaa ra sa sulod sa iyang kaugalingong panimalay. Ang umiibig sa ama o sa ina ng higit kay sa akin ay hindi karapatdapat sa akin; at ang umiibig sa anak na lalake o anak na babae ng higit kay sa akin ay hindi karapatdapat sa akin. Ang mahigugma sa iyang amahan o inahan labaw pa kanako, dili takus kanako; ug ang mahigugma sa iyang anak nga lalaki o anak nga babaye labaw pa kanako, dili takus kanako; At ang hindi nagpapasan ng kaniyang krus at sumusunod sa akin, ay hindi karapatdapat sa akin. ug ang wala magpas-an sa iyang krus ug wala lmagsunod kanako, dili takus kanako. Ang nakasusumpong ng kaniyang buhay ay mawawalan nito; at ang mawalan ng buhay dahil sa akin ay makasusumpong niyaon. Ang makakaplag sa iyang kinabuhi kawagtangan himoon niini; apan ang magawagtang sa iyang kinabuhi tungod kanako, makakaplag ra niini. Ang tumatanggap sa inyo ay ako ang tinatanggap, at ang tumatanggap sa akin ay tinatanggap ang nagsugo sa akin. "Ang magadawat kaninyo magadawat kanako, ug ang magadawat kanako magadawat sa nagpadala kanako. Ang tumatanggap sa isang propeta dahil sa pangalan ng propeta ay tatanggap ng ganti ng isang propeta: at ang tumatanggap sa isang taong matuwid dahil sa pangalan ng isang taong matuwid ay tatanggap ng ganti ng isang taong matuwid. Ang magadawat sa profeta tungkod kay kini usa ka profeta, magadawat siya sa balus nga alang sa profeta; ug ang magadawat sa tawong matarung tungod kay kini usa ka tawong matarung, magadawat sa balus nga alang sa tawong matarung. At sinomang magpainom sa isa sa maliliit na ito ng kahit isang sarong tubig na malamig, dahil sa pangalang alagad, katotohanang sinasabi ko sa inyo na hindi mawawala ang ganti sa kaniya. Ug bisan kinsa nga magahatag ug bisan usa na lang ka kabo nga bugnawng tubig aron ipainom sa usa niining mga gagmay tungod kay kini usa ka tinun-an, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, dili gayud siya kawad-an sa iyang balus." At nangyari, na nang matapos nang masabi ni Jesus ang kaniyang mga utos sa kaniyang labingdalawang alagad, ay umalis siya roon upang magturo at mangaral sa mga bayan nila. Ug sa nakatapus na si Jesus paghatag ug mga tugon ngadto sa iyang napulog-duha ka mga tinun-an, siya milakaw gikan didto aron sa pagpanudlo ug pagwali sa mga lungsod nila. Nang marinig nga ni Juan sa bilangguan ang mga gawa ni Cristo, ay nagpasugo siya sa pamamagitan ng kaniyang mga alagad, Ug sa pagkadungog ni Juan didto sa bilanggoan mahitungod sa mga nabuhat ni Cristo, iyang gipaadtoan siyag mga tinun-an niya aron sa pagpangutana At sinabi sa kaniya, Ikaw baga yaong paririto, o hihintayin namin ang iba? nga nanag-ingon kaniya, "Ikaw ba kadtong monahi, o magapaabut pa ba kamig lain?" At sumagot si Jesus at sa kanila'y sinabi, Magsiparoon kayo at sabihin ninyo kay Juan ang mga bagay na inyong nangaririnig at nangakikita: Kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Adtoa ug suginli ninyo si Juan sa mga butang nga inyong nadungog ug nakita: Ang mga bulag ay nangakakakita, ang mga pilay ay nangakalalakad, ang mga ketongin ay nangalilinis, at ang mga bingi ay nangakaririnig, at ang mga patay ay ibinabangon, at sa mga dukha ay ipinangangaral ang mabubuting balita. ang mga buta makakita na, ug ang mga bakul makalakaw na, ug ang mga sanlahon nangahinlo, ug ang mga bungol makabati na, ug ang mga patay gipamanhaw, ug ang mga kabus gikawalihan sa maayong balita. At mapalad ang sinomang hindi makasumpong ng anomang katitisuran sa akin. Ug bulahan ang tawo nga dili makakaplag dinhi kanako sa kahigayonan nga makapasibug kaniya gikan kanako." At samantalang ang mga ito'y nagsisiyaon ng kanilang lakad, ay nagpasimula si Jesus na magsalita sa mga karamihan tungkol kay Juan, Ano ang nilabas ninyo upang masdan sa ilang? isang tambo na inuuga ng hangin? Ug sa paglakaw na nila, si Jesus misugod sa pagsulti ngadto sa mga panon sa katawhan mahitungod kang Juan. Siya miingon kanila: "Unsa bay inyong giadto aron tan-awon didto sa mga awaaw? Ang usa ba ka bagakay nga ginakusokuso sa hangin? Datapuwat ano ang nilabas ninyo upang makita? isang taong nararamtan ng mga damit na maseselan? Narito, ang mga nagsisipanamit ng maseselan ay nangasa mga bahay ng mga hari. Nan, nganong miadto man kamo didto? Aron ba sa pagtan-aw sa usa ka tawo nga nagsul-ob ug luho nga mga bisti? Tan-awa, ang managsul-ob ug luho nga mga bisti anaa sa mga balay sa mga hari. Datapuwat ano ang nilabas ninyo? upang makita ang isang propeta? Oo, sinasabi ko sa inyo, at lalo pang higit kay sa isang propeta. Apan ngano lagi nga miadto man kamo? Aron ba pagtan-aw sa usa ka profeta? Oo, sultihan ko kamo, ug labaw pa gani sa profeta. Ito yaong tungkol sa kaniya'y nasusulat, Narito, sinusugo ko ang aking sugo sa unahan ng iyong mukha, Na maghahanda ng iyong daan sa unahan mo. Kay kini siya mao man ang gihisgutan sa nahisulat nga nagaingon: `Tan-awa, igapadala ko ang akong magsasangyaw nga magauna kanimo; siya mao ang magaandam sa imong dalan sa atubangan mo.` Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Sa gitna ng mga ipinanganganak ng mga babae ay walang lumitaw na isang dakila kay sa kay Juan Bautista: gayon man ang lalong maliit sa kaharian ng langit ay lalong dakila kay sa kaniya. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sa mga gianak ug babaye, wala pay nahitungha nga molabaw pa ka daku kay kang Juan nga Bautista; ngani, ang labing gamay diha sa gingharian sa langit daku pa kay kaniya. At mula sa mga araw ni Juan Bautista hanggang ngayon, ang kaharian ng langit ay nagbabata ng karahasan, at kinukuha nang sapilitan ng mga taong mararahas. Sukad sa mga adlaw ni Juan nga Bautista hangtud karon, ang gingharian sa langit nakaagum na sa mga paglugos, ug kini ginaagaw sa mga manglolugos pinaagig kusog. Sapagkat ang lahat ng mga propeta at ang kautusan hanggang kay Juan ay nagsipanghula. Kay ang tanang mga profeta ug ang kasugoan nanaghimog mga profesiya hangtud kang Juan; At kung ibig ninyong tanggapin, ay siya'y si Elias na paririto. ug kon buot kamo motoo niini, siya mao si Elias nga magaanhi. Ang may mga pakinig upang ipakinig, ay makinig. Ang may mga dalunggan nga makadungog, kinahanglan magpatalinghug. Datapuwat sa ano ko itutulad ang lahing ito? Tulad sa mga batang nangakaupo sa mga pamilihan, na sinisigawan ang kanilang mga kasama. "Apan sa unsa ko ba ikapanig-ingon kining kaliwatana? Kini sama sa mga bata nga managlingkod sa mga baligyaanan, ug managsinggit ngadto sa ilang mga kauban sa dula, manag-ingon, At sinasabi, Tinutugtugan namin kayo ng plauta, at hindi kayo nagsisisayaw; nagsipanambitan kami, at hindi kayo nangahapis. `Gitokahan bitaw namo kamog plawta, apan wala man kamo mosayaw; nagminatay kami, apan wala man kamo magtampoktampok sa inyong mga dughan.` Sapagkat naparito si Juan na hindi kumakain o umiinom man, at sinasabi nila, Siya'y mayroong demonio. Kay si Juan mianhi nga wala magkaon ni mag-inum; ngani, nanag-ingon sila, `Kana siya giyawaan!` Naparito ang Anak ng tao na kumakain at umiinom, at sinasabi nila, Narito, ang isang matakaw na tao at isang manginginom ng alak, isang kaibigan ng mga maniningil ng buwis at ng mga makasalanan! At ang karunungan ay inaaring-ganap ng kaniyang mga gawa. Ang Anak sa Tawo mianhi nga nagakaon ug nagainum, apan sila nanag-ingon, `Tan-awa kana siya, usa ka tawong ulitan, palahubog, ug higala sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala!` Apan ang kaalam ginamatarung baya pinaagi sa mga binuhatan niini." Nang magkagayo'y kaniyang pinasimulang sumbatan ang mga bayan na pinaggagawan niya ng lalong marami sa kaniyang mga gawang makapangyarihan, sapagkat hindi sila nangagsisi. Unya misugod siya sa pagsaway sa mga lungsod diin nangahimo ang kadaghanan sa iyang mga milagro, tungod kay kini sila wala man managhinulsol. Sa aba mo, Corazin! sa aba mo, Bethsaida! sapagkat kung sa Tiro at sa Sidon sana ginawa ang mga gawang makapangyarihan na ginawa sa inyo, malaon na dising nangagsisi na may mga damit na magaspang at abo. Miingon siya, "Alaut ikaw, Corazin! Alaut ikaw, Betsaida! Kay kon ang mga milagro nga nangahimo diha kaninyo didto pa himoa sa Tiro ug sa Sidon, dugay ra unta silang nanaghinulsol nga managsul-ob ug sako, ug managlubog sa mga abo. Ngunit sinasabi ko sa inyo na higit na mapagpapaumanhinan ang Tiro at Sidon sa araw ng paghuhukom, kay sa inyo. Apan sultihan ko kamo, nga sa adlaw sa hukom, maarang-arang pa unya alang sa Tiro ug sa Sidon kay kaninyo. At ikaw, Capernaum, magpapakataas ka baga hanggang sa langit? ibababa ka hanggang sa Hades: sapagkat kung sa Sodoma sana ginawa ang mga makapangyarihang gawang sa iyo'y ginawa, ay nanatili sana siya hanggang sa araw na ito. Ug ikaw Capernaum, igatuboy ka ba diay sa kalangitan? Igaunlod ka hinoon ngadto sa Hades. Kay kon ang mga milagro nga nangahimo diha kanimo didto pa himoa sa Sodoma, magalungtad pa unta kini hangtud niining mga adlawa karon. Datapuwat sinasabi ko sa inyo na higit na mapagpapaumanhinan ang lupa ng Sodoma sa araw ng paghuhukom, kay sa iyo. Apan ingnon ko kamo, nga sa adlaw sa hukom maarang-arang pa unya alang sa yuta sa Sodoma kay kanimo." Nang panahong yaon ay sumagot si Jesus at sinabi, Ako'y nagpapasalamat sa iyo, Oh Ama, Panginoon ng langit at ng lupa, na iyong inilihim ang mga bagay na ito sa mga pantas at matatalino, at ipinahayag mo sa mga sanggol: Ug sa maong panahon si Jesus miingon, "Nagapasalamat ako kanimo, Amahan, Ginoo sa langit ug sa yuta, nga kining mga butanga gililong mo sa mga makinaadmanon ug sa mga masinabuton, ug gipadayag mo hinoon ngadto sa mga gagmayng bata; Oo nga, Ama, sapagkat gayon ang nakalugod sa iyong paningin. oo, Amahan, kay kana mao man ang imong maloluy-ong pagbuot. Ang lahat ng mga bagay ay ibinigay sa akin ng aking Ama: at sinoma'y hindi nakakakilala sa Anak kundi ang Ama; at sinoma'y hindi nakakakilala sa Ama, kundi ang Anak, at yaong ibiging pagpahayagan ng Anak. Ang tanang mga butang gitugyan kanako sa akong Amahan, ug walay nakaila sa Anak gawas sa Amahan, ug walay nakaila sa Amahan gawas sa Anak ug kaniya kang kinsa igakahimuot sa Anak ang pagpadayag sa Amahan. Magsiparito sa akin, kayong lahat na nangapapagal at nangabibigatang lubha, at kayo'y aking papagpapahingahin. Umari kanako, kamong tanan nga nabudlay ug nabug-atan, ug papahulayon ko kamo. Pasanin ninyo ang aking pamatok, at magaral kayo sa akin; sapagkat ako'y maamo at mapagpakumbabang puso: at masusumpungan ninyo ang kapahingahan ng inyong mga kaluluwa. Isangon ninyo ang akong yugo diha kaninyo, ug pagtuon kamo gikan kanako; kay ako maaghop ug mapaubsanon sa kasing-kasing, ug makakaplag kamog pahulay alang sa inyong mga kalag. Sapagkat malambot ang aking pamatok, at magaan ang aking pasan. Kay masayon ang akong yugo, ug magaan ang akong luwan." Nang panahong yaon ay naglalakad si Jesus nang araw ng sabbath sa mga bukiran ng trigo; at nangagutom ang kaniyang mga alagad at nangagpasimulang magsikitil ng mga uhay at magsikain. Niadtong panahona, si Jesus naglakaw agi sa kaumahan sa adlaw nga igpapahulay; ug ang iyang mga tinun-an gipanggutom, ug sila misugod sa pagpangutlog mga uhay ug nangaon. Datapuwat pagkakita nito ng mga Fariseo, ay sinabi nila sa kaniya, Tingnan mo, ginagawa ng mga alagad mo ang hindi matuwid na gawin sa sabbath. Apan ang mga Fariseo, sa pagkakita nila niini, miingon kaniya, "Tan-awa ra, ang imong mga tinun-an nagahimo sa dili matarung pagabuhaton sulod sa adlaw nga igpapahulay sumala sa kasugoan." Datapuwat sinabi niya sa kanila, Hindi baga ninyo nabasa ang ginawa ni David nang siya'y nagutom, at ang mga kasamahan niya; Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Wala ba kamo makabasa mahitungod sa gibuhat ni David, sa diha nga gigutom siya ug ang iyang mga kauban: Kung paanong siya'y pumasok sa bahay ng Dios, at kumain siya ng mga tinapay na handog, na hindi matuwid na kanin niya, ni ng mga kasamahan niya, kundi ng mga saserdote lamang? naunsa nga misulod man siya sa balay sa Dios ug mikaon sa mga tinapay nga binutang-sa-atubangan-sa-Dios, nga supak man unta sa kasugoan ang pagkaon niya niini ug sa iyang mga kauban, gawas sa mga sacerdote lamang? O hindi baga ninyo nabasa sa kautusan, kung papaanong sa mga araw ng sabbath ay niwawalang galang ng mga saserdote sa templo ang sabbath, at hindi nangagkakasala? O wala ba ninyo hibasahi sa kasugoan nga sa adlaw nga igpapahulay ang mga sacerdote sulod sa templo nanaglapas man sa adlaw nga igpapahulay, apan nga wala sila niini pakasad-a?" Datapuwat sinasabi ko sa inyo, na dito ay may isang lalong dakila kay sa templo. Ingnon ko kamo, nga aniay usa karon dinhi nga labaw pa kay sa templo. Datapuwat kung nalalaman ninyo kung ano ang kahulugan nito, Habag ang ibig ko, at hindi hain, ay hindi sana ninyo hinatulan ang mga walang kasalanan. Ug kon nakasabut pa unta kamo sa kahulogan niini, `Maoy kahimut-an ko ang pagkaluoy, dili ang paghalad, dili unta kamo managhukom sa pagdaut sa mga walay sala. Sapagkat ang Anak ng tao ay panginoon ng sabbath. Kay ang Anak sa Tawo agalon kang kinsa nailalum bisan pa ang adlaw nga igpapahulay." At siya'y umalis doon at pumasok sa sinagoga nila: Ug sa nakalakaw na siya gikan didto, siya misulod sa ilang sinagoga. At narito, may isang tao na tuyo ang isang kamay. At sa kaniya'y itinanong nila, na sinasabi, Matuwid bagang magpagaling sa araw ng sabbath? upang siya'y kanilang maisumbong. Ug tan-awa, didtoy usa ka lalaki nga may kamot nga nakuyos. Ug aron ilang ikasumbong si Jesus, siya gipangu-tana nila nga nanag-ingon, "Uyon ba sa kasugoan ang pagpang-ayog mga sakit sulod sa adlaw nga igpapahulay." At sinabi niya sa kanila, Sino kaya sa inyo, na kung mayroong isang tupa, na kung mahulog ito sa isang hukay sa araw ng sabbath, ay hindi baga niya aabutin, at hahanguin? Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Kinsa bang tawhana kaninyo nga kon siya may usa ka karnero ug kini mahulog sa gahong sa adlaw nga igpapahulay, dili niya gunitan kini aron bitaron paingon sa gawas. Gaano pa nga ang isang tao na may halaga kay sa isang tupa! Kayat matuwid na gumawa ng mabuti sa araw ng sabbath. Pagkadaku pag bili sa tawo kay sa usa ka buok nga karnero! Busa, uyon sa kasugoan ang pagbuhat ug maayo sa adlaw nga igpapahulay." Nang magkagayo'y sinabi niya sa lalake, Iunat mo ang iyong kamay. At iniunat niya; at napauling walang sakit, na gaya ng isa. Ug si Jesus miingon sa tawo, "Ituy-od ang imong kamot." Ug gituy-od niya ang iyang kamot ug hingulian kini, naayo ingon sa usa. Datapuwat nagsialis ang mga Fariseo, at nangagpulong laban sa kaniya, kung papaanong siya'y maipapupuksa nila. Apan ang mga Fariseo nanggula ug nanagsabut batok kang Jesus, kon unsaon nila siya sa pagpatay. At pagkahalata nito ni Jesus ay lumayo roon: at siya'y sinundan ng marami; at kaniyang pinagaling silang lahat, Ug si Jesus, sa pagkamatikud niya niini, mipahawa niadtong dapita. Ug daghan ang mikuyog kaniya, ug iyang giayo silang tanan, At ipinagbilin niya sa kanila, na siya'y huwag nilang ihayag: ug iyang gipina-han sila nga dili nila siya ipaila. Upang matupad ang sinabi sa pamamagitan ng propeta Isaias, na nagsasabi, Kini tuman sa gisulti pinaagi sa profeta nga si Isaias, nga nag-ingon: Narito, ang lingkod ko na aking hinirang; At minamahal ko na kinalulugdan ng aking kaluluwa: Isasakaniya ko ang aking Espiritu, At ihahayag niya ang paghuhukom sa mga Gentil. "Tan-awa, ang sulogoon ko nga akong pinili, ang akong pinalangga nga nakapali-pay sa akong kalag. Ipahiluna ko ang akong Espiritu diha kaniya, ug ang hustisya iyang igamantala ngadto sa mga Gentil. Hindi siya makikipagtalo, ni sisigaw; Ni maririnig man ng sinoman ang kaniyang tinig sa mga lansangan. Dili siya magapakiglalis, ni magasinggit, ug walay makadungog sa iyang tingog diha sa kadalanan; Hindi niya babaliin ang tambong gapok, At hindi papatayin ang timsim na umuusok, Hanggang sa papagtagumpayin ang paghuhukom. Dili gani siya mobali bisan sa bagakay nga nabasag na, ni mopalong bisan sa pabilo nga nagakapid-ok na, hangtud padag-on na niya ang hustisya; At aasa sa kaniyang pangalan ang mga Gentil. ug sa iyang ngalan managpanglaum ang mga Gentil." Nang magkagayo'y dinala sa kaniya ang isang inaalihan ng demonio, bulag at pipi, at kaniyang pinagaling, ano pat ang pipi ay nagsalita at nakakita. Ug unya dihay usa ka tawong giyawaan, nga buta ug amang, nga gidala ngadto kaniya; ug kini siya iyang giayo nga tungod niana ang amang nakasulti na ug nakakita. At ang buong karamihan ay nangagtaka, at nangagsabi, Ito kaya ang Anak ni David? Ug nahibulong ang tanang mga tawo ug nanag-ingon, "Mao na ba kaha kini ang Anak ni David?" Datapuwat nang marinig ito ng mga Fariseo, ay kanilang sinabi, Ang taong ito'y hindi nagpapalabas ng mga demonio, kundi sa pamamagitan ni Beelzebub na prinsipe ng mga demonio. Apan sa pagkadu-ngog niini sa mga Fariseo, sila miingon, "Kining tawhana nagapagula sa mga yawa pinaagi lamang kang Beelzebu, ang punoan sa mga yawa. At pagkaalam niya ng mga iniisip nila, ay sinabi niya sa kanila, Ang bawat kahariang nagkakabahabahagi laban sa kaniyang sarili ay mawawasak; ang bawat bayan o bahay na nagkakabahabahagi laban sa kaniyang sarili ay hindi mananatili. Ug sa pagkasayud ni Jesus sa ilang mga huna-huna, siya miingon kanila, "Ang mataggingharian nga mabahin batok sa iyang kaugalingon, malaglag; ug ang matagsiyudad o balay dili mobarug kon kini mabahin batok sa iyang kaugalingon. At kung pinalalabas ni Satanas si Satanas, siya nababahagi laban sa kaniyang sarili; papaano ngang mananatili ang kaniyang kaharian? Ug kon si Satanas mao man ang nagapagula kang Satanas, nabahin diay siya batok sa iyang kaugalingon; nan, unsaon pa man pagbarug sa iyang gingharian? At kung sa pamamagitan ni Beelzebub ay nagpapalabas ako ng mga demonio, ang inyong mga anak sa kaninong pamamagitan sila'y pinalalabas? kaya nga sila ang inyong magiging mga hukom. Ug kon pinaagi man diay kang Beelzebu nagapagula ako sa mga yawa, pinaagi ba kang kinsa ang inyong mga anak nagapagula kanila? Busa sila mao ang magahukom kaninyo. Ngunit kung sa pamamagitan ng Espiritu ng Dios nagpapalabas ako ng mga demonio, ay dumating nga sa inyo ang kaharian ng Dios. Apan kon pinaagi man sa Espiritu sa Dios ginapagula ko ang mga yawa, nan, ang gingharian sa Dios nahidangat na diay diha kaninyo. O papaano bagang makapapasok ang sinoman sa bahay ng malakas, at samsamin ang kaniyang mga pag-aari, kung hindi muna gapusin ang malakas? at kung magkagayo'y masasamsaman niya ang kaniyang bahay. O unsaon man sa usa ka tawo ang pagsulod sa balay sa usa ka kusgan ug pag-agaw sa kabtangan niini, gawas kon iya unang gapuson ang kusgan? Unya makahimo na siya sa pagpangawat sa balay niini. Ang hindi sumasa akin ay laban sa akin; at ang hindi nagiimpok na kasama ko ay nagsasambulat. Ang dili dapig kanako, batok kanako; ug ang magapanghipos nga dili uban kanako, nagapatibulaag. Kayat sinasabi ko sa inyo, Ang bawat kasalanan at kapusungan ay ipatatawad sa mga tao; datapuwat ang kapusungang laban sa Espiritu ay hindi ipatatawad. Busa, sultihan ko kamo, nga ang mga tawo pagapasayloon sa ilang tanang pagpakasala ug pagpasipala, apan ang pasipala batok sa Espiritu dili gayud pasayloon. At ang sinomang magsalita ng isang salitang laban sa Anak ng tao, ay ipatatawad sa kaniya; datapuwat ang sinomang magsalita laban sa Espiritu Santo, ay hindi ipatatawad sa kaniya, kahit sa sanglibutang ito, o maging sa darating. Ug bisan kinsa nga magasultig batok sa Anak sa Tawo, siya mapasaylo; apan bisan kinsa nga magasultig batok sa Espiritu Santo dili gayud siya pasayloon, bisan niining panahona karon o niadtong kapanahonan nga palaabuton. O pabutihin ninyo ang punong kahoy, at mabuti ang bunga niyaon; o pasamain ninyo ang punong kahoy, at masama ang bunga niyaon: sapagkat ang punong kahoy ay nakikilala sa pamamagitan ng kaniyang bunga. "Usa lamang niining duruha: inyo bang ayohon ang kahoy, ug mamaayo ang iyang bunga; o inyo bang himoong walay pulos ang kahoy, ug mawalay pulos ang iyang bunga; kay ang kahoy maila pinaagi sa iyang bunga. Kayong lahi ng mga ulupong, papaano kayo na masasama, ay makapagsasalita ng mabubuting bagay? sapagkat sa kasaganaan ng puso ay nagsasalita ang bibig. Kamong kaliwat sa mga bitin! unsaon ba ugod ninyo pagpakasultig maayo nga mga dautan man kamo? Kay gikan sa kadagaya sa kasingkasing magasulti ang baba. Ang mabuting tao sa kaniyang mabuting kayamanan ay kumukuha ng mabubuting bagay: at ang masamang tao sa kaniyang masamang kayamanan ay kumukuha ng masasamang bagay. Ang maayong tawo magapagulag maayo gikan sa iyang maayong bahandi; apan ang dautang tawo magapagulag dautan gikan sa iyang dautang bahandi. At sinasabi ko sa inyo, na ang bawat salitang walang kabuluhang sabihin ng mga tao ay ipagsusulit nila sa araw ng paghuhukom. Sultihan ko kamo, nga sa adlaw sa hukom ang mga tawo magahatag unyag husay bahin sa matagpulong nga walay pulos nga ilang ginali-tok; Sapagkat sa iyong mga salita ikaw ay magiging banal, at sa iyong mga salita ay hahatulan ka. kay pinaagi sa imong mga pulong pagamatarungon ikaw, ug pinaagi sa imong mga pulong pagahukman ka sa silot." Nang magkagayo'y nagsisagot sa kaniya ang ilan sa mga eskriba at sa mga Fariseo, na nangagsasabi, Guro, ibig namin makakita ng isang tanda sa iyo. Unya dihay mga escriba ug mga Fariseo nga miingon kaniya, "Magtu-tudlo, gusto unta kaming motan-awg ilhanan gikan kanimo." Datapuwat siya'y sumagot, at sinabi sa kanila, Isang lahing masama at mapangalunya ay humahanap ng isang tanda; at hindi siya bibigyan ng anomang tanda kundi ng tanda ng propeta Jonas: Apan kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Basta kaliwatan nga dautan ug mananapaw mangita gayud ug ilhanan; apan walay laing ilhanan nga igahatag ngadto niini gawas sa ilhanan nga mao si Jonas nga profeta. Sapagkat kung paanong si Jonas ay napasa tiyan ng isang balyena na tatlong araw at tatlong gabi; ay gayon ding mapapasa ilalim ng lupa na tatlong araw at tatlong gabi ang Anak ng tao. Kay maingon nga si Jonas didto sa tiyan sa dakung isda sulod sa tulo ka adlaw ug tulo ka gabii, maingon man usab ang Anak sa Tawo adto sa kinapusoran sa yuta sulod sa tulo ka adlaw ug tulo ka gabii. Magsisitayo sa paghuhukom ang mga tao sa Nineve na kasama ng lahing ito, at ito'y hahatulan: sapagkat sila'y nagsipagsisi sa pangangaral ni Jonas; at narito, dito'y may isang lalong dakila kay sa kay Jonas. Ang mga tawo sa Ninive mobangon ra unya sa adlaw sa hukom uban niining kaliwatana ug magahukom niini sa silot; kay sila nanaghinulsol tungod sa pagwali ni Jonas, ug tan-awa, ania dinhi karoy labaw pa kay kang Jonas. Magbabangon sa paghuhukom ang reina ng timugan na kasama ng lahing ito, at ito'y hahatulan: sapagkat siya'y nanggaling sa mga wakas ng lupa upang pakinggan ang karunungan ni Salomon; at narito, dito'y may isang lalong dakila kay sa kay Salomon. Ang reyna sa Habagatan mobangon ra unya sa adlaw sa hukom uban niining kaliwatana ug magahukom niini sa silot; kay siya mianhi gikan sa kinatumyan sa yuta aron sa pagpatalinghug sa kaalam ni Salomon, ug tan-awa, ania dinhi karoy labaw pa kay kang Salomon. Datapuwat ang karumaldumal na espiritu, kung siya'y lumabas sa tao, ay lumalakad sa mga dakong walang tubig na humahanap ng kapahingahan, at hindi makasumpong. "Sa diha nga ang mahugawng espiritu makagula na sa tawo, kini mosuroy latas sa mga dapit nga mamala aron sa pagpangitag pahulay, apan wala siyay makaplagan niini. Kung magkagayo'y sinasabi niya, Babalik ako sa aking bahay na nilabasan ko; at pagdating niya, ay nasusumpungan niyang walang laman, walis na, at nagagayakan. Unya magaingon siya, `Mobalik hinoon ako, sa akong balay nga akong gigikanan.` Ug sa pag-abut niya, iyang makita kini nga wala puy-i, sinilhigan na, ug maayo nang pagkahimutang. Kung magkagayo'y yumayaon siya, at nagsasama ng pito pang espiritu na lalong masasama kay sa kaniya, at sila'y nagsisipasok at nagsisitahan doon: at nagiging lalo pang masama ang huling kalagayan ng taong yaon kay sa una. Gayon din ang mangyayari sa masamang lahing ito. Ug unya molakaw siya ug magkuhag laing pito ka mga espiritu nga labi pang dautan kay kaniya, ug sila mosulod ug mopuyo niini; ug ang ulahing kahimtang niadtong tawhana molabi pa ka ngil-ad kay sa sinugdan. Mao usab kana ang mahitabo niining kaliwatana nga dautan." Samantalang siya'y nagsasalita pa sa mga karamihan, narito, ang kaniyang ina at ang kaniyang mga kapatid ay nangakatayo sa labas, at ibig nilang siya'y makausap. Ug samtang nagsulti pa siya sa katawhan, tan-awa, ang iyang inahan ug ang iyang mga igsoong lalaki nanag-tindog didto sa gawas, buot makigsulti kaniya. At may nagsabi sa kaniya, Narito, ang iyong ina at ang iyong mga kapatid ay nangakatayo sa labas, na ibig nilang makausap ka. Ug kaniya dihay mitaho nga nag-ingon, "Ang imong inahan ug ang imong mga igsoong lalaki atua nanagtindog sa gawas buot makigsulti kanimo" Ngunit siya'y sumagot at sinabi sa nagsabi sa kaniya, Sino ang aking ina? at sino-sino ang aking mga kapatid? Apan sa tawo nga nagtaho kaniya siya mitubag nga nag-ingon, "Kinsa ba ang akong inahan, ug kinsa ba ang akong mga igsoong lalaki? At iniunat niya ang kaniyang kamay sa kaniyang mga alagad, at sinabi, Narito, ang aking ina at ang aking mga kapatid! Ug gitudlo niya ang iyang kamot ngadto sa iyang mga tinun-an, ug miingon siya, "Tan-awa, ania ra ang akong inahan ug ang akong mga igsoon! Sapagkat sinomang gumaganap ng kalooban ng aking Ama na nasa langit, ay siyang aking kapatid na lalake at aking kapatid na babae, at ina. Kay bisan kinsa nga magabuhat sa kabubut-on sa akong Amahan nga anaa sa langit, mao kana siya ang akong igsoong lalaki ug akong igsoong babaye ug akong inahan." Nang araw na yaon ay lumabas si Jesus sa bahay, at naupo sa tabi ng dagat. Ug sa mao rang adlawa, si Jesus nanaug sa balay ug milingkod sa lapyahan sa lanaw. At nakisama sa kaniya ang lubhang maraming tao, ano pat lumulan siya sa isang daong, at naupo; at ang buong karamihan ay nangakatayo sa baybayin. Ug midugok kaniya ang mga dagkung panon sa katawhan, nga tungod niana misakay siya sa usa ka sakayan ug milingkod didto; ug ang tibuok panon sa katawhan nanagtindog sa baybayon. At pinagsalitaan niya sila ng maraming mga bagay sa mga talinghaga, na sinasabi, Narito, ang manghahasik ay yumaon upang maghasik. Ug iyang gisuginlan sila sa daghang mga butang pinaagig mga sambingay. Ug siya miingon: "Usa ka magpupugas miadto aron sa pagsabod ug binhi. At sa paghahasik niya, ay nangahulog ang ilang binhi sa tabi ng daan, at dumating ang mga ibon at kinain nila; Ug sa nagsabod siya, may mga binhi nga diha mahulog sa daplin sa dalan, ug midugok ang mga langgam ug ilang gituka kini. At ang mga iba'y nangahulog sa mga batuhan, na doo'y walang sapat na lupa: at pagdaka'y sumibol, sapagkat hindi malalim ang lupa: Ang ubang mga binhi diha mahulog sa kabatoan diin dili daghan ang yuta, ug kini migitib dayon sanglit kini wala may giladmon diha sa yuta, At pagsikat ng araw ay nangainitan; at dahil sa walang ugat, ay nangatuyo. apan sa pagsubang sa Adlaw, kini nalawos; ug kay wala may gamut, kini nalaya. At ang mga iba'y nangahulog sa mga dawagan, at nagsilaki ang mga dawag, at ininis ang mga yaon. Ug may uban pang mga binhi nga diha mahulog sa kasampinitan, ug ang mga sampinit mitubo ug milumos niini. At ang mga iba'y nangahulog sa mabuting lupa, at nangagbunga, ang ila'y tigisang daan, at ang ila'y tigaanim na pu, at ang ila'y tigtatatlongpu. Ug ang ubang mga binhi diha mahulog sa maayong yuta ug kini namunga; may namungag usa ka gatus ka pilo, ang uban kan-oman, ug ang uban katloan. At ang may mga pakinig, ay makinig. Ang may mga dalung-gan nga makadungog, kinahanglan siya magpatalinghug." At nagsilapit ang mga alagad, at sinabi nila sa kaniya, Bakit mo sila pinagsasalitaan sa mga talinghaga? Unya miduol ang mga tinun-an ug miingon kaniya, "Nganong pinaagi mag mga sambingay ang imong pagsulti kanila?" At sumagot siya at sinabi sa kanila, Sa inyo'y ipinagkaloob ang mangakaalam ng mga hiwaga ng kaharian ng langit, datapuwat hindi ipinagkaloob sa kanila. Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Kaninyo gitugot ang pagpakasabut sa mga tinagoan mahitungod sa gingharian sa langit, apan kanila wala kini itugot. Sapagkat sinomang mayroon ay bibigyan, at siya'y magkakaroon ng sagana: ngunit sinomang wala, pati ng nasa kaniya ay aalisin sa kaniya. Kay siya nga adunay iya pagahatagan ug labaw pa, ug makabaton siya sa kadagaya; apan siya nga walay iya pagakuhaan sa bisan unsa nga anaa kaniya. Kayat sila'y pinagsasalitaan ko sa mga talinghaga; sapagkat nagsisitingin ay hindi sila nangakakakita, at nangakikinig ay hindi sila nangakakarinig, ni hindi sila nangakakaunawa. Mao kini ang hinung-dan ngano nga magasulti ako kanila pinaagig mga sambingay; kay bisan tuod sila magatutok, dili man sila makakita, ug bisan tuod sila magapaminaw, dili man sila makabati ni makasabut. At natutupad sa kanila ang hula ni Isaias, na sinasabi, Sa pakikinig ay inyong maririnig, at sa anomang paraa'y hindi ninyo mapaguunawa; At sa pagtingin ay inyong makikita, at sa anomang paraa'y hindi ninyo mamamalas: Ug diha kanila maayo gayud nga pagkatuman ang profesiya ni Isaias nga nagaingon: `Manimati ug manimati kamo apan dili gayud kamo makasabut, ug magatutok ug magatutok kamo, apan dili gayud kamo makakita. Sapagkat kumapal ang puso ng bayang ito, At mahirap na mangakarinig ang kanilang mga tainga, At kanilang ipinikit ang kanilang mga mata; Baka sila'y mangakakita ng kanilang mga mata, At mangakarinig ng kanilang mga tainga, At mangakaunawa ng kanilang puso, At muling mangagbalik loob, At sila'y aking pagalingin. Kay nahabol ang kasingkasing niining mga tawhana, ug ang ilang mga dalunggan magalisud sa pagpakabati, ug ang ilang mga mata ginapiyong nila, sa kahadlok nga tingali unyag makakita sila pinaagi sa ilang mga mata, ug makabati sila pinaagi sa ilang mga dalunggan, ug makasabut sila pinaagi sa ilang kasingkasing, ug managbalik sila kanako aron ayohon ko sila. Datapuwat mapapalad ang inyong mga mata, sapagkat nangakakakita; at ang iyong mga tainga, sapagkat nangakakarinig. Apan bulahan gayud ang inyong mga mata kay makakita man kini, ug ang inyong mga dalunggan kay makabati man kini. Sapagkat katotohanang sinasabi ko sa inyo, na hinangad na makita ng maraming propeta at ng mga taong matuwid ang inyong nakikita, at hindi nila nakita; at marinig ang inyong naririnig, at hindi nila narinig. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga daghan ang mga profeta ug mga tawong matarung nga nangandoy sa pagtan-aw unta sa inyong nakita, apan wala sila niini makakita; ug sa pagpamati unta sa inyong nabatian, apan wala sila niini makabati. Pakinggan nga ninyo ang talinghaga tungkol sa manghahasik. "Nan, patalinghugi ninyo ang sambingay mahitungod sa magpupugas. Kung ang sinoman ay nakikinig ng salita ng kaharian, at ito'y hindi niya napaguunawa, ay pinaroroonan ng masama, at inaagaw ang nahasik sa kaniyang puso. Ito yaong nahasik sa tabi ng daan. Sa diha nga ang usa ka tawo makabati sa pulong mahitungod sa gingharian ug dili siya mosabut niini, ang dautan motungha ug mosakmit sa gikasabod diha sa iyang kasingkasing; kini mao ang gikasabod diha sa daplin sa dalan. At ang nahasik sa mga batuhan, ay yaong nakikinig ng salita, at pagdaka'y tinatanggap ito ng buong galak; Ug mahitungod niadtong gikasabod diha sa kabatoan, kini mao kadtong magapatalinghug sa pulong ug dihadiha iya kining dawaton uban sa kalipay; Gayon ma'y wala siyang ugat sa kaniyang sarili, kundi sangdaling tumatagal; at pagdating ng kapighatian o pag-uusig dahil sa salita, ay pagdaka'y natitisod siya. apan wala siyay gamut diha sa iyang kaugalingon, hinoon mopabilin siyag makadiyot; ug inig-abut sa kasakitan o pagpanglutos tungod sa pulong, siya mobiya dayon sa pagtoo. At ang nahasik sa mga dawagan, ay yaong dumirinig ng salita; ngunit ang pagsusumakit na ukol sa sanglibutan, at ang daya ng mga kayamanan, ay siyang umiinis sa salita, at yao'y nagiging walang bunga. Ug bahin niadtong gikasabod diha sa kasampinitan, kini mao kadto ang makadungog sa pulong, apan ang mga kabalaka dinhi sa kalibutan ug ang kalipay tungod sa mga bahandi magalumos sa pulong, ug kini dili makapamunga. At ang nahasik sa mabuting lupa, ay siyang dumirinig, at nakauunawa ng salita; na siyang katotohanang nagbubunga, ang ila'y tigisang daan, ang ila'y tigaanim na pu, at ang ila'y tigtatatlongpu. Ug bahin sa gikasabod diha sa maayong yuta, kini mao kadtong makadungog sa pulong ug makasabut niini; sa pagkatinuod kini siya magapamunga ug magapaani, sa usa ka higayon usa ka gatus ka pilo, ug sa lain kan-oman, ug sa lain katloan." Sinaysay niya sa kanila ang ibang talinghaga, na sinasabi, Ang kaharian ng langit ay tulad sa isang taong naghasik ng mabuting binhi sa kaniyang bukid: Ug iyang giasoyan sila sa lain pang sambingay, nga nag-ingon, "Ang gingharian sa langit sama sa usa ka tawo nga nagpugas ug maayong binhi diha sa iyang uma; Datapuwat samantalang nangatutulog ang mga tao, ay dumating ang kaniyang kaaway at naghasik naman ng mga pangsirang damo sa pagitan ng trigo, at umalis. apan samtang nanagkatulog ang mga tawo, ang iyang kaaway miadto ug ang mga trigo gisaburan niyag mga liso sa bunglayon, ug unya mipahawa siya. Datapuwat nang sumibol ang usbong at mamunga, ay lumitaw nga rin ang mga pangsirang damo. Busa, sa nanubo na ang mga trigo ug nanguhay, nakita usab ang mga bunglayon. At ang mga alipin ng puno ng sangbahayan ay nagsiparoon at nangagsabi sa kaniya, Ginoo, hindi baga naghasik ka ng mabuting binhi sa iyong bukid? saan kaya nangagmula ang mga pangsirang damo? Ug ang mga ulipon sa pangulo sa panimalay miduol ug miingon kaniya, `Senyor, dili ba maayo man kadtong binhi nga gipugas mo sa imong uma? Naunsa bang anaa may mga bunglayon?` At sinabi niya sa kanila, Isang kaaway ang gumawa nito. At sinabi sa kaniya ng mga alipin, Ibig mo baga na kami nga'y magsiparoon at ang mga yao'y pagtipunin? Siya mitubag kanila, `Buhat kana sa kaaway.` Ug ang mga ulipon miingon kaniya, `Nan, gusto ka bang amo kadtong adtoon ug pangib-ton?` Datapuwat sinabi niya, Huwag; baka sa pagtitipon ninyo ng mga pangsirang damo, ay inyong mabunot pati ng trigo. Apan siya miingon kanila, `Ayaw lang, kay tingali unya hinoon nga sa inyong pagpangibut sa mga bunglayon mahilakip pagkaibut ang mga trigo. Pabayaan ninyong magsitubo kapuwa hanggang sa panahon ng pagaani: at sa panahon ng pagaani ay sasabihin ko sa mga mangaani, Tipunin muna ninyo ang mga pangsirang damo, at inyong pagbibigkisin upang sunugin; datapuwat tipunin ninyo ang trigo sa aking bangan. Pasagdi sila nga managkaipon karon sa pagtubo hangtud sa ting-ani, ug sa pagpangani na unya ingnon ko ang mga mag-aani, Pangibta una ninyo ang mga bunglayon ug bangana aron sunogon, apan ang mga trigo hakota ninyo ngadto sa akong dapa.`" Sinaysay niya sa kanila ang ibang talinghaga, na sinasabi, Ang kaharian ng langit ay tulad sa isang butil ng binhi ng mostasa, na kinuha ng isang tao, at inihasik sa kaniyang bukid: Ug iyang giasoyan sila sa lain pang sambingay, nganag-ingon, "Ang gingharian sa langit samag liso sa mustasa nga gidala sa usa ka tawo ug gipugas niya diha sa iyang uma; Na siya ngang lalong maliit sa lahat ng mga binhi; datapuwat nang tumubo, ay lalong malaki kay sa mga gulay, at nagiging punong kahoy, ano pat nagsisiparoon ang mga ibon sa langit at sumisilong sa kaniyang mga sanga. kini mao ang labing gamay sa tanang mga liso, apan sa makatubo na, kini mao ang labing daku sa tanang tanum nga ulotanon ug mahimong kahoy nga tungod niana ang mga langgam sa kalangitan modugok ug magahimog mga batuganan diha sa iyang mga sanga." Sinalita niya sa kanila ang ibang talinghaga: Ang kaharian ng langit ay tulad sa lebadura, na kinuha ng isang babae, at itinago sa tatlong takal na harina, hanggang sa ito'y nalebadurahang lahat. Ug iyang gisuginlan silag lain pang sambingay. Siya miingon, "Ang gingharian sa langit sama sa igpapatubo nga gikuha sa usa ka babaye ug gilubong niya diha sa tulo ka takus nga harina, hangtud gikapatuboan ang tanan." Lahat ng mga bagay na ito'y sinabi ni Jesus sa mga karamihan sa mga talinghaga; at kung hindi sa talinghaga ay hindi niya sila kinakausap: Kining tanan gipamulong ni Jesus ngadto sa mga panon sa katawhan pinaagig mga sambingay, ug wala gayud siyay gikasugilon kanila nga dili pinaagig mga sambingay. Upang matupad ang sinalita sa pamamagitan ng propeta, na nagsasabi, Bubukhin ko ang aking bibig sa mga talinghaga; Sasaysayin ko ang mga natatagong bagay buhat nang itatag ang sanglibutan. Sa ingon niini natuman ang gisulti pinaagi sa profeta, nga nagaingon: Sa akong baba magabungat ako sa pagsulti pinaagig mga sambingay, igapamulong ko ang mga butang tinago sukad pa sa pagkatukod sa kalibutan." Nang magkagayon ay iniwan niya ang mga karamihan, at pumasok sa bahay: at sa kaniya'y nagsilapit ang kaniyang mga alagad, na nagsisipagsabi, Ipaliwanag mo sa amin ang talinghaga tungkol sa mga pangsirang damo sa bukid. Unya mipahawa siya sa mga panon sa katawhan ug misaka sa balay. Ug miduol kaniya ang iyang mga tinun-an nga nanag-ingon, "Saysayi kami sa sambingay mahitungod sa mga bunglayon diha sa uma." At siya'y sumagot at nagsabi, Ang naghahasik ng mabuting binhi ay ang Anak ng tao; Ug kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Ang nagpugas sa maayong binhi mao ang Anak sa Tawo; At ang bukid ay ang sanglibutan; at ang mabuting binhi, ay ito ang mga anak ng kaharian: at ang mga pangsirang damo ay ang mga anak ng masama; ang uma mao ang kalibutan, ug ang maayong binhi mao ang mga anak sa gingharian; ang mga bunglayon mao ang mga anak sa dautan, At ang kaaway na naghasik ng mga ito ay ang diablo: at ang pagaani ay ang katapusan ng sanglibutan; at ang mga mangaani ay ang mga anghel. ug ang kaaway nga nagsabod kanila mao ang yawa; ang ting-ani mao ang katapusan sa kapanahonan, ug ang mga mag-aani mao ang mga manolunda. Kung paano ang pagtipon sa mga pangsirang damo at pagsunog sa apoy; gayon din ang mangyayari sa katapusan ng sanglibutan. Busa, maingon nga ang mga bunglayon pagaibton ug pagasunogon sa kalayo, mao man usab kana ang mahitabo unya inigkatapus na sa kapanahonan. Susuguin ng Anak ng tao ang kaniyang mga anghel, at kanilang titipunin sa labas ng kaniyang kaharian ang lahat ng mga bagay na nangakapagpapatisod, at ang nagsisigawa ng katampalasanan, Ang Anak sa Tawo magapadala unya sa iyang mga manolunda, ug ilang tapukon ug hakuton pagawas sa iyang gingharian ang tanang hinungdan sa pagpakasala ug ang tanang mga magbubuhat ug kadautan, At sila'y igagatong sa kalan ng apoy: diyan na nga ang pagtangis at ang pagngangalit ng mga ngipin. ug ilang igasalibay kini sila ngadto sa hudno nga magadilaab; didto ang mga tawo manag-panghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon. Kung magkagayo'y mangagliliwanag ang mga matuwid na katulad ng araw sa kaharian ng kanilang Ama. Ang may mga pakinig, ay makinig. Unya ingon sa Adlaw mosidlak ang mga matarung didto sa gingharian sa ilang Amahan. Ang may mga dalunggan nga makadungog, kinahanglan magpatalinghug. Tulad ang kaharian ng langit sa natatagong kayamanan sa bukid; na nasumpungan ng isang tao, at inilihim; at sa kaniyang kagalaka'y yumaon at ipinagbili ang lahat niyang tinatangkilik, at binili ang bukid na yaon. "Ang gingharian sa langit sama sa usa ka bahandi nga nalubong ilalum sa usa ka uma, nga sa hingkaplagan kini sa usa ka tawo, iyang gibalik paglubong; ug tungod sa iyang kalipay siya milakaw ug iyang gibaligya ang tanan niyang kabtangan, ug iyang gipalit kadtong umaha. Gayon din naman, ang kaharian ng langit ay katulad ng isang taong nangangalakal na humahanap ng magagandang perlas: "Usab, ang gingharian sa langit sama sa usa ka magpapatigayon nga nangitag mga hamiling mutya; At pagkasumpong ng isang mahalagang perlas, ay yumaon siya at ipinagbili ang lahat niyang tinatangkilik, at binili yaon. ug sa pagkakaplag niya sa usa ka mutya nga bilihon kaayo, milakaw siya ug gipamaligya niya ang iyang tanang kabtangan ug iyang gipalit kadto. Tulad din naman ang kaharian ng langit sa isang lambat, na inihulog sa dagat, na nakahuli ng sarisaring isda: "Usab, ang gingharian sa langit sama sa usa ka pukot nga gitaktak ngadto sa dagat ug nakakuhag mga isda nga nagkalainlain; Na, nang mapuno, ay hinila nila sa pampang; at sila'y nagsiupo, at tinipon sa mga sisidlan ang mabubuti, datapuwat itinapon ang masasama. ug sa napuno na kini, gipanagbutad sa mga tawo ngadto sa baybayon, ug sila nanglingkod ug ilang gipili ang mga maayong isda ug gibutang kini sa mga sudlanan, apan ang mga walay pulos ilang gisalibay. Gayon din ang mangyayari sa katapusan ng sanglibutan: lalabas ang mga anghel, at ihihiwalay ang masasama sa matutuwid, Sama unya niana ang mahitabo inigkatapus na sa kapanahonan. Ang mga manolunda manggula ug ang mga dautan ilang lainon gikan sa mga matarung, At sila'y igagatong sa kalan ng apoy: diyan na nga ang pagtangis at ang pagngangalit ng mga ngipin. ug ilang isalibay kini ngadto sa hudno nga magadilaab; didto ang mga tawo managpanghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon. Napagunawa baga ninyo ang lahat ng mga bagay na ito? Sinabi nila sa kaniya, Oo. "Nakasabut ba kamo niining tanan?" Sila mitubag, "Oo." At sinabi niya sa kanila, Kayat ang bawat eskriba na ginagawang alagad sa kaharian ng langit ay tulad sa isang taong puno ng sangbahayan, na naglalabas sa kaniyang kayamanan ng mga bagay na bago at luma. Ug siya miingon kanila, "Busa ang matag-usa ka escriba nga gikatudloan mahitungod sa gingharian sa langit sama sa usa ka pangulo sa panimalay nga magakuha sa mga butang bag-o ug karaan gikan sa iyang tinigum nga bahandi." At nangyari, na nang matapos ni Jesus ang mga talinghagang ito, ay umalis siya doon. Ug sa nakatapus na si Jesus sa pagpamulong niining mga sambingay, siya mipahawa didto, At pagdating sa kaniyang sariling lupain, ay kaniyang tinuruan sila sa kanilang sinagoga, ano pat sila'y nangagtaka, at nangagsabi, Saan kumuha ang taong ito ng ganitong karunungan, at ng ganitong mga makapangyarihang gawa? ug sa pag-abut niya sa iyang kaugalingong lungsod, siya nanudlo kanila sulod sa ilang sinagoga sa ingon nga paagi nga tungod niana nanghibulong sila ug nanag-ingon, "Diin ba niya makuha ang maong kaalam ug kagahum sa pagpanghimog mga milagro? Hindi baga ito ang anak ng anluwagi? hindi baga tinatawag na Maria ang kaniyang ina? at Santiago, at Jose, at Simon, at Judas ang kaniyang mga kapatid? Dili ba siya mao man ang anak sa panday sa kahoy? Dili ba ang iyang inahan ginganlan si Maria? Ug dili ba ang iyang mga igsoong lalaki mao man sila si Santiago ug si Jose ug si Simon ug si Judas? At ang kaniyang mga kapatid na babae, hindi baga silang lahat ay nanga sa atin? Saan nga kumuha ang taong ito ng lahat ng ganitong mga bagay? Ug dili ba ang tanan niyang mga igsoong babaye ania man uban kanato dinhi? Busa, diin man niya makuha kining tanan?" At siya'y kinatisuran nila. Datapuwat sinabi sa kanila ni Jesus, Walang propeta na di may kapurihan, liban sa kaniyang sariling lupain, at sa kaniyang sariling bahay. Ug kaniya ilang nakaplagan ang kahigayonan sa pagkapangdol. Apan si Jesus miingon kanila, "Ang profeta dungganan bisan diin, gawas sa iyang kaugalingong lungsod ug sa iyang kaugalingong panimalay." At siya'y hindi gumawa roon ng maraming makapangyarihang gawa dahil sa kawalan nila ng pananampalataya. Ug didto wala siya makahimog daghang mga milagro tungod sa ilang pagkawalay pagtoo. Nang panahong yao'y narinig ni Herodes na tetrarka ang balita tungkol kay Jesus, Niadtong panahona si Herodes nga gobernador nakadungog sa kabantug ni Jesus. At sinabi sa kaniyang mga tagapaglingkod, Ito'y si Juan Bautista; siya'y muling nagbangon sa mga patay; kayat ang mga kapangyarihang ito ay nagsisigawa sa kaniya. Ug siya miingon sa iyang mga sulogoon, "Kini mao si Juan nga Bautista, gibanhaw gikan sa mga patay; ug mao kanay hinungdan ngano nga kining mga gahuma maabtik diha sa sulod niya." Sapagkat hinuli ni Herodes si Juan, at siya'y iginapos, at inilagay sa bilangguan dahil kay Herodias, na asawa ni Felipe na kaniyang kapatid. Kay si Herodes ugod mao man ang nagpadakop kang Juan, ug iyang gipagapos siya ug gipabanlud sa bilanggoan tungod kang Herodias nga asawa ni Felipe nga igsoon niya ni Herodes; Sapagkat sinabi ni Juan sa kaniya, Hindi matuwid sa iyo na aariin mo siya. kay si Juan nakaingon man ugod kaniya, "Dili uyon sa balaod ang paghupot mo kaniya." At nang ibig niyang ipapatay siya, ay natakot siya sa karamihan, sapagkat siya'y kanilang ibinibilang na propeta. Ug buot unta niyang patyon siya, apan nahadlok siya sa katawhan kay si Juan ila mang giila nga profeta. Datapuwat nang dumating ang araw na kapanganakan kay Herodes, ay sumayaw sa gitna ang anak na babae ni Herodias, at kinalugdan ni Herodes. Apan sa pag-abut sa adlaw nga sumad sa natawhan ni Herodes, ang babayeng anak ni Herodias misayaw sa atubangan sa mga dinapit ug nakapahimuot kang Herodes, Dahil dito'y kaniyang ipinangakong may sumpa na sa kaniya'y ibibigay ang anomang hingin niya. nga tungod niana misaad siya uban sa panumpa nga iyang ihatag kaniya ang bisan unsang butang nga pangayoon niya. At siya, na inudyukan ng kaniyang ina, ay nagsabi, Ibigay mo sa akin dito na nasa isang pinggan ang ulo ni Juan Bautista. Ug ang dalaga, tinudloan sa iyang inahan, miingon, "Ihatag kanako dinhi, sinulod sa bandiha, ang ulo ni Juan nga Bautista" At namanglaw ang hari; datapuwat dahil sa kaniyang mga sumpa, at sa nangakaupong kasalo niya sa dulang, ay ipinagutos niyang ibigay na sa kaniya; Ug nasubo ang hari; apan tungod sa iyang mga panumpa ug sa iyang mga dinapit, nagsugo siya nga ipahatag kini. At nagutos siya at pinugutan ng ulo si Juan sa bilangguan. Ug iyang gipaadtoan ug gipapunggotan si Juan sulod sa bilanggoan, At dinala ang kaniyang ulo na nasa isang pinggan, at ibinigay sa dalaga: at dinala nito sa kaniyang ina. ug ang ulo niya gihatud sinulod sa bandiha ug gihatag ngadto sa dalaga, ug kini iyang gidala ngadto sa iyang inahan. At ang kaniyang mga alagad ay nagsiparoon, at kanilang binuhat ang bangkay, at kanilang inilibing; at sila'y nagsialis at isinaysay kay Jesus. Ug miabut ang mga tinun-an ni Juan ug ilang gikuha ang iyang lawas ug gilubong; ug nangadto sila ug ilang gisugilon kini kang Jesus. Nang marinig nga ito ni Jesus, ay lumigpit sila mula roon, sa isang daong na nasa isang dakong ilang na bukod: at nang mabalitaan ito ng mga karamihan, ay nangaglakad sila na sumunod sa kaniya mula sa mga bayan. Ug sa pagkadungog niini ni Jesus, siya mipahilit gikan didto sakay sa usa ka sakayan paingon sa usa ka dapit nga awaaw aron sa pag-inusara. Apan sa nabatian kini sa mga panon sa katawhan, giapas siya nila nga nanaglakaw gikan sa kalungsuran. At siya'y lumabas, at nakita ang isang malaking karamihan, at nahabag siya sa kanila, at pinagaling niya ang sa kanila'y mga may sakit. Ug sa pagtakas ni Jesus sa mamala, nakita niya ang usa ka dakung pundok sa mga tawo; ug siya naluoy kanila ug iyang giayo ang ilang mga masakiton. At nang nagtatakipsilim na, ay nagsilapit sa kaniya ang kaniyang mga alagad, na nangagsasabi, Ilang ang dakong ito, at lampas na sa panahon; paalisin mo na ang mga karamihan, upang sila'y magsiparoon sa mga nayon, at sila'y mangakabili ng kanilang makakain. Ug sa pagkahapon na, miduol kaniya ang mga tinun-an ug miingon, "Awaaw kining dapita dinhi, ug tapus na ang adlaw; palakta na ang mga panon sa katawhan aron mangadto sila sa mga balangay ug mamalit silag ilang makaon." Datapuwat sinabi sa kanila ni Jesus, Hindi kailangang sila'y magsialis; bigyan ninyo sila ng makakain. Apan si Jesus miingon kanila, "Dili kinahanglan manglakaw sila; kamoy maghatag kanilag makaon." At sinasabi nila sa kaniya, Wala tayo rito kundi limang tinapay at dalawang isda. Ug sila mitubag kaniya, "Aduna lamang kitay lima ka tinapay ug duha ka isda." At sinabi niya, Dalhin ninyo rito sa akin. Ug siya miingon, "Dad-a nganhi kanako." At ipinagutos niya sa mga karamihan na sila'y magsiupo sa damuhan; at kinuha niya ang limang tinapay at ang dalawang isda, at pagtingala sa langit, ay kaniyang pinagpala, at pinagputolputol at ibinigay ang mga tinapay sa mga alagad, at ibinigay naman ng mga alagad sa mga karamihan. Ug ang mga panon sa katawhan iyang gisugo sa pagpanglingkod sa mga balili. Ug sa nagkupot siya sa lima ka tinapay ug duha ka isda, miyahat siya sa langit ug nagpasalamat, ug unya iyang gipikaspikas ang mga tinapay ug gihatag niya kini ngadto sa mga tinun-an, ug ang mga tinun-an maoy nanghatag niini ngadto sa mga panon sa katawhan. At nagsikain silang lahat, at nangabusog: at kanilang pinulot ang lumabis na pinagputolputol, na labingdalawang bakol na puno. Ug nangaon silang tanan ug nangabusog. Ug ilang gihipos ang nahibilin nga mga tipik nga napulog-duha ka bukag. At ang mga nagsikain ay may limang libong lalake, bukod pa ang mga babae at ang mga bata. Ug ang nangaon may mga lima ka libo ka mga lalaki, gawas sa mga babaye ug mga bata. At pagdaka'y pinapagmadali niya ang kaniyang mga alagad na magsilulan sa daong, at magsiuna sa kaniya sa kabilang ibayo, hanggang pinayayaon niya ang mga karamihan. Ug ang mga tinun-an gipasakay ni Jesus sa sakayan ug iyang gipauna sila sa pag-adto sa pikas nga baybayon samtang nagpapauli pa siya sa mga panon sa katawhan. At pagkatapos na mapayaon niya ang mga karamihan, ay umahon siyang bukod sa bundok upang manalangin: at nang gumabi na, ay siya'y nagiisa doon. Ug sa napapauli na niya ang mga panon sa katawhan, sa kabungturan mitungas siya nga nag-inusara aron sa pag-ampo. Ug sa pagkasawomsom na, siya mao rang usa didto, Datapuwat ang daong ay nasa gitna na ng dagat, na hinahampas ng mga alon; sapagkat pasalungat sa hangin. apan niadtong tungora ang sakayan kapid-an na ka dupa halayo sa mamala, gihampakhampak sa mga balud, kay sungsongon man ang hangin. At sa ikaapat na pagpupuyat ng gabi ay naparoon siya sa kanila, na lumalakad sa ibabaw ng dagat. Ug sa ikaupat nga hugna sa bantay sa kagabhion, kanila miadto siya nga naglakaw sa ibabaw sa tubig, sa lanaw. At nang makita siya ng mga alagad na lumalakad sa ibabaw ng dagat, ay nangagulumihanan sila, na nangagsasabi, Multo! at sila'y nagsisigaw dahil sa takot. Apan sa ilang pagkakita kaniya nga naglakaw sa ibabaw sa tubig, ang mga tinun-an nangalisang ug nanag-ingon, "Naay abat!" Ug naniyagit sila sa kalisang. Datapuwat pagdaka'y nagsalita sa kanila si Jesus, na nagsasabi, Laksan ninyo ang inyong loob; ako nga: huwag kayong mangatakot. Apan dihadiha kanila misulti siya nga nag-ingon, "Salig kamo, ako kini; ayaw kamo kalisang." At sumagot sa kaniya si Pedro, at nagsabi, Panginoon, kung ikaw nga, ay papariyanin mo ako sa iyo sa ibabaw ng tubig. Ug kaniya mitubag si Pedro nga nag-ingon, "Ginoo, kon ikaw man uga-ling, paanhaa ako diha kanimo sa ibabaw sa tubig." At sinabi niya, Halika. At lumunsad si Pedro sa daong, at lumakad sa ibabaw ng tubig upang pumaroon kay Jesus. Ug siya miingon kaniya, "Umari ka." Busa si Pedro mikawas sa sakayan ug milakaw sa ibabaw sa tubig ug miadto kang Jesus. Datapuwat pagkakita niyang malakas ang hangin, ay natakot siya, at nang siya'y malulubog, ay sumigaw, na nagsasabi, Panginoon, iligtas mo ako. Apan sa pagkakita niya sa hangin, siya nahadlok, ug sa nagkatidlom siya, misinggit nga nag-ingon, "Ginoo, luwasa ako!" At pagdaka'y iniunat ni Jesus ang kaniyang kamay at hinawakan siya, at sa kaniya'y sinabi, Oh ikaw na kakaunti ang pananampalataya, bakit ka nagalinglangan? Dihadiha gituyhad ni Jesus ang iyang kamot, ug iyang gikuptan siya, ug miingon kaniya, "O tawong diyutayg pagtoo, nganong nagduhaduha ka man?" At pagkalulan nila sa daong, ay humimpil ang hangin. Ug sa nakasakay na sila sa sakayan, ang hangin milurang. At ang mga nasa daong ay nagsisamba sa kaniya, na nangagsasabi, Tunay na ikaw ang Anak ng Dios. Ug sila nga didto sa sakayan misimba kaniya ug miingon, "Sa pagkatinuod ikaw mao ang Anak sa Dios." At nang makatawid na sila, ay narating nila ang lupa ng Genezaret. Ug sa nakatabok na sila, midunggo sila sa Genezaret. At nang siya'y makilala ng mga tao sa dakong yaon, ay nangagpabalita sila sa palibotlibot ng buong lupaing yaon, at sa kaniya'y dinala ang lahat ng mga may sakit; Ug sa hing-ilhan siya sa mga tawo niadtong dapita, nagpalibut silag balita niadtong tibuok yuta ug ilang gipanagdala ngadto kaniya ang tanang mga masakiton, At ipinamamanhik nila sa kaniya na ipahipo man lamang sa kanila ang laylayan ng kaniyang damit: at ang lahat ng nangagsihipo ay pawang nagsigaling. ug nagpakiluoy sila kaniya nga pahikapon lamang unta sila sa borlas sa iyang kupo; ug nangaayo ang tanang nakahikap niini. Nang magkagayo'y nagsilapit kay Jesus na mula sa Jerusalem ang mga Fariseo at ang mga eskriba, na nagsisipagsabi, Ug kang Jesus dihay miduol nga mga Fariseo ug mga escriba gikan sa Jerusalem, nga nanag-ingon, Bakit ang iyong mga alagad ay nagsisilabag sa salit-saling sabi ng matatanda? sapagkat hindi sila nangaghuhugas ng kanilang mga kamay pagka nagsisikain sila ng tinapay. "Ngano bang lapason man sa imong mga tinun-an ang kalagdaan nga gikabilin-bilin sa mga katigulangan? Kay inig-pangaon dili sila manghunaw sa ilang mga kamot." At siya'y sumagot at sinabi sa kanila, Bakit naman kayo'y nagsisilabag sa utos ng Dios dahil sa inyong salit-saling sabi? Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Ug ngano ba usab nga inyo mang lapason ang sugo sa Dios aron lang pagtuman sa inyong gikabilinbilin nga kalagdaan? Sapagkat sinabi ng Dios, Igalang mo ang iyong ama at ang iyong ina: at, Ang manungayaw sa ama at sa ina, ay mamatay siyang walang pagsala. Kay ang Dios nagsugo nga nag-ingon, `Tumahud ka sa imong amahan ug sa imong inahan, ug, `Ang magasultig dautan batok sa iyang amahan o inahan, kinahanglan gayud patyon siya.` Datapuwat sinasabi ninyo, Sinomang magsabi sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, Yaong mangyayaring pakinabangan mo sa akin ay hain ko na sa Dios: Apan magaingon kamo, `Kon may makaingon lang ngadto sa iyang amahan o inahan, Ang kapahimuslan mo unta gikan kanako gikahatag ngadto sa Dios, kini siya dili na kinahanglan magtahud pa sa iyang amahan.` Ay hindi niya igagalang ang kaniyang ama. At niwalan ninyong kabuluhan ang salita ng Dios dahil sa inyong salit-saling sabi. Busa, tungod lang sa inyong gikabilinbilin nga kalagdaan, inyong gipakawalay pulos ang pulong sa Dios. Kayong mga mapagpaimbabaw, mabuti ang pagkahula sa inyo ni Isaias, na nagsasabi, Kamong mga maut! Maayo gayud ang pagkahimo ni Isaias sa profesiya mahitungod kaninyo sa iyang pag-ingon: Ang bayang ito'y iginagalang ako ng kanilang mga labi; Datapuwat ang kanilang puso ay malayo sa akin. `Kining mga tawhana nagapasidungog kanako pinaagi sa ilang mga ngabil, apan halayo kanako ang ilang kasing-kasing; Datapuwat walang kabuluhan ang pagsamba nila sa akin, Na nagtuturo ng kanilang pinakaaral ang mga utos ng mga tao. kawang lamang ang ilang pagsimba kanako, sanglit sa ilang pagpanudlo ila mang gipaka-doctrina ang kalagdaan nga hinimo lamang mga tawo." At pinalapit niya sa kaniya ang karamihan, at sa kanila'y sinabi, Pakinggan ninyo, at unawain. Un ya iyang gitawag ang mga tawo ngadto kaniya ug miingon siya kanila, "Paminawa ug sabta ninyo kini: Hindi ang pumapasok sa bibig ang siyang nakakahawa sa tao; kundi ang lumalabas sa bibig, ito ang nakakahawa sa tao. dili ang magasulod sa baba mao an makapahugaw sa tawo; kondili ang magagula sa baba, kini mao ang makapahugaw sa tawo." Nang magkagayo'y nagsilapit ang mga alagad, at sa kaniya'y sinabi, Nalalaman mo bagang nangagdamdam ang mga Fariseo, pagkarinig nila ng pananalitang ito? Unya miduol ang mga tinun-an ug miingon kaniya, "Nasayud ka ba nga ang mga Fariseo gingil-aran sa ilang pagkadungog sa imong sulti?" Datapuwat sumagot siya at sinabi, Ang bawat halamang hindi itinanim ng aking Ama na nasa kalangitan, ay bubunutin. Siya mitubag nga nag-ingon, "Ang matag-usa ka tanum nga dili tinanum sa akong Amahan nga langitnon, kini pagaibton. Pabayaan ninyo sila: sila'y mga bulag na tagaakay. At kung ang bulag ay umakay sa bulag, ay kapuwa sila mangahuhulog sa hukay. Pasagdi lang ninyo sila; sila mga magtotultol nga buta. Ug kon ang buta magaguyod ug buta, sa gahong mangahulog silang duha." At sumagot si Pedro, at sinabi sa kaniya, Ipaliwanag mo sa amin ang talinghaga. Apan si Pedro miingon kaniya, "Isaysay kanamo ang sambingay." At sinabi niya, Kayo baga nama'y wala pa ring pagiisip? Ug siya miingon kanila, "Wala ba gihapon usab kamoy pagsabut? Hindi pa baga ninyo nalalaman, na ang anomang pumapasok sa bibig ay tumutuloy sa tiyan, at inilalabas sa daanan ng dumi? Wala ba ninyo palandunga nga bisan unsay magasulod sa baba moagi lamang sulod sa tiyan ug unya igaitsa ra sa gawas? Datapuwat ang mga bagay na lumalabas sa bibig ay sa puso nanggagaling; at siyang nangakakahawa sa tao. Apan ang manggula sa baba anha gikan sa kasingkasing, ug mao kini ang makapahugaw sa tawo. Sapagkat sa puso nanggagaling ang masasamang pagiisip, mga pagpatay, mga pangangalunya, pakikiapid, mga pagnanakaw, mga pagsaksi sa di katotohanan, mga pamumusong: Kay gikan sa kasingkasing nagagula ang mga dautang hunahuna, pagbuno, panapaw, pakighilawas, pangawat, pagsaksig bakak, panulti sa pagbuling sa dungog. Ito ang mga bagay na nangakakahawa sa tao; datapuwat ang kumaing hindi maghugas ng mga kamay ay hindi makakahawa sa tao. Mao kini anag makapahugaw sa tawo; apan ang pagkaon nga walay pupanghunaw sa kamot dili makapahugaw sa tawo." At umalis doon si Jesus, at lumigpit sa mga sakop ng Tiro at Sidon. Ug si Jesus mipahawa didto ug mipahilit sa kayutaan sa Tiro ug Sidon. At narito, ang isang babaing Cananea na lumabas sa mga hangganang yaon, at nagsisigaw, na nagsasabi, Kahabagan mo ako, Oh Panginoon, ikaw na Anak ni David; ang aking anak na babae ay pinahihirapang lubha ng isang demonio. Ug tan-awa, miabut ang usa ka babayeng Canaanhon nga taga-didto, ug misinggit nga nag-ingon kaniya, "Ginoo, Anak ni David, kaloy-i intawon ako; ang akong anak nga babaye ginasakit pag-ayo sa usa ka yawa." Datapuwat siya'y hindi sumagot ng anomang salita sa kaniya. At nilapitan siya ng kaniyang mga alagad at siya'y pinamanhikan, na nangagsasabi, Paalisin mo siya; sapagkat nagsisisigaw siya sa ating hulihan. Apan wala siya motubag kaniya, bisag usa ka pulong. Ug miduol kaniya ang iyang mga tinun-an ug gihangyo siya nila nga nanag-ingong, "Papaulia siya, kay ania gisunod kita niyag siyagit." Datapuwat siya'y sumagot at sinabi, Hindi ako sinugo kundi sa mga tupang nangaligaw sa bahay ni Israel. Ug siya mitubag nga nag-ingong, "Ako gipadala ngadto lamang sa mga nagawalang karnero sa banay ni Israel." Datapuwat lumapit siya at siya'y sinamba niya, na nagsasabi, Panginoon, saklolohan mo ako. Apan siya miduol ug sa iyang atubangan miluhod siya nga nag-ingon. "Ginoo, tabangi intawon ako." At siya'y sumagot at sinabi, Hindi marapat na kunin ang tinapay sa mga anak at itapon sa mga aso. Kaniya mitubag siya nga nag-ingon, "Dili matarung nga kuhaon ang tinapay nga alang sa mga anak ug iitsa ngadto sa mga iro." Datapuwat sinabi niya, Oo, Panginoon: sapagkat ang mga aso man ay nagsisikain ng mga mumo na nangalalaglag mula sa dulang ng kanilang mga panginoon. Siya miingon, "Tinuod kana, Ginoo; ngani bisan pa ang mga iro magakaon man sa mga mumho nga matagak gikan sa lamisa sa ilang mga agalon." Nang magkagayo'y sumagot si Jesus at sinabi sa kaniya, Oh babae, malaki ang pananampalataya mo: mangyari sa iyo ayon sa ibig mo. At gumaling ang kaniyang anak mula sa oras na yaon. Ug kaniya mitubag si Jesus nga nag-ingon, "O babaye, pagkadaku sa imong pagsalig! Pagabuhaton kini alang kanimo sumala sa imong gusto." Ug dihadiha naayo ang iyang anak nga babaye. At umalis si Jesus doon, at naparoon sa tabi ng dagat ng Galilea; at umahon sa bundok, at naupo doon. Ug si Jesus mipahawa didto ug milakaw sa ubay sa lanaw sa Galilea. Ug unya mitungas siya sa bungtod ug milingkod didto. At lumapit sa kaniya ang lubhang maraming tao, na may mga pilay, mga bulag, mga pipi, mga pingkaw, at iba pang marami, at sila'y kanilang inilagay sa kaniyang mga paanan; at sila'y pinagaling niya: Ug miduol kaniya ang mga dagkung panon sa katawhan nga nanagdalag mga bakul, mga kimay, mga buta, mga amang, ug sa daghang sa tiilan ni Jesus, ug iyang giayo sila, Ano pat nangagtaka ang karamihan, nang mangakita nilang nangagsasalita ang mga pipi, nagsisigaling ang mga pingkaw, at nagsisilakad ang mga pilay, at nangakakakita ang mga bulag: at kanilang niluwalhati ang Dios ng Israel. nga tungod niana ang mga panon sa katawhan nanghitingala sa ilang pagkakita sa mga amang nga nakasulti na, sa mga kimay nga nangaayo na, sa mga bakul nga nakalakaw na, ug sa mga buta nga nakakita na, ug ilang gidalayeg ang Dios sa Israel. At pinalapit ni Jesus sa kaniya ang kaniyang mga alagad, at sinabi, Nahahabag ako sa karamihan, sapagkat tatlong araw nang sila'y nagsisipanatili sa akin at wala silang makain: at di ko ibig na sila'y paalising nangagaayuno, baka sila'y manganglupaypay sa daan. Unya gitawag ni Jesus ang iyang mga tinun-an ngadto kaniya ug kanila miingon siya, "Naluoy ako sa katawhan, kay tulo na karon ka adlaw lng asila nagauban kanako, ug wala silay makaon; ug dili ako buot nga mamauli sila nga walay mga kaon, kay tingali unyag panguyapan sila sa dalan." At sa kaniya'y sinabi ng mga alagad, Saan tayo mangakakakuha rito sa ilang ng sapat na daming tinapay na makabubusog sa ganyang lubhang napakaraming tao? Ug ang mga tinun-an miingon kaniya, "Asa man kita manguhag tinapay dinhi sa mga awaaw nga igong ibusog niining dakung panon sa katawhan?" At sinabi ni Jesus sa kanila, Ilang tinapay mayroon kayo? At sinabi nila, Pito, at ilang maliliit na isda. Ug si Jesus miingon kanila, "Pila ka ba buok ang inyong tinapay?" Sila mitubag, "Pito, ug may pila ka gagmayng isda." At iniutos niya sa karamihan na magsiupo sa lupa; Ug iyang gisugo ang panon sa katawhan sa pagpanglingkod sa yuta. At kinuha niya ang pitong tinapay at ang mga isda; at siya'y nagpasalamat at pinagputolputol, at ibinigay sa mga alagad, at ibinigay naman ng mga alagad sa mga karamihan. Ug iyang gikuha ang pito ka tinapay ug ang mga isda, ug sa nakapasalamat na siya, kini iyang gipikaspikas ug gihatag ngadto sa mga tinun-an, ug ang mga tinun-an maoy nanghatag niini ngadto sa mga panon sa katawhan. At nagsikain silang lahat, at nangabusog: at pinulot nila ang lumabis sa mga pinagputolputol, na pitong bakol na puno. Ug nangaon silang tanan ug nangabusog; ug ilang gihipos ang nahibilinnga mga tipik nga pito ka alat. At silang nagsikain ay apat na libong lalake, bukod ang mga babae at mga bata. Ug ang nangaon upat ka libo ka mga lalaki, gawas sa mga babaye ug mga bata. At pinayaon niya ang mga karamihan at lumulan sa daong, at napasa mga hangganan ng Magdala. Ug sa napapauli na niya ang mga panon sa katawhan, siya misakay sa sakayan ug miadto sa kayutaan sa Magadan. At nagsilapit ang mga Fariseo at mga Saduceo, na tinutukso siya na sa kaniya'y nagsisihiling na sila'y pagpakitaan ng isang tanda na mula sa langit. Ug unya nangabut ang mga Fariseo ug mga Saduceo, ug aron sa pagsulay kang Jesus ilang gihangyo siya sa pagpakita kanilag ilhanan gikan sa langit. Datapuwat siya'y sumagot at sa kanila'y sinabi, Sa kinahapunan, ay sinasabi ninyo, Bubuti ang panahon: sapagkat ang langit ay mapula. Ug kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Inigkasawomsom kamo magaingon, `Molinaw ugma kay pula ang langit.` At sa umaga, Ngayo'y uunos: sapagkat mapula at makulimlim ang langit. Kayo'y marurunong magsikilala ng anyo ng langit; datapuwat hindi ninyo mangakilala ang mga tanda ng mga panahon. Ug inigkabuntag kamo magaingon, `Mounos karon kay ang langit pula ug nagadagtom.` Makamao tuod kamong mohubad sa dagway sa kalangitan, apan dili makahubad sa mga ilhanan sa kapanahonan. Ang isang lahing masama at mapangalunya ay humahanap ng tanda; at hindi siya bibigyan ng anomang tanda, kundi ng tanda ni Jonas. At sila'y iniwan niya, at yumaon. Basta kaliwatan nga dautan ug mananapaw mangita gayud ug ilhanan, apan walay laing ilhanan nga igahatag kanila gawas sa ilhanan nga mao si Jonas." Ug iyang gibiyaan sila ug milakaw siya. At nagsidating ang mga alagad sa kabilang ibayo at nangakalimot na mangagdala ng tinapay. Ug sa pagtabok sa mga tinun-an ngadto sa pikas nga daplin, sila nahikalimot sa pagdalag tinapay. At sinabi sa kanila ni Jesus, Kayo'y mangagingat at magsipangilag sa lebadura ng mga Fariseo at mga Saduceo. Ug unya si Jesus miingon kanila, "Bantayi ug likayi baya ninyo ang igpapatubo sa mga Fariseo ug sa mga Saduceo." At sila'y nangagkatuwiranan sa kanilang sarili, na nagsasabi, Hindi tayo nangakapagbaon ng tinapay. Ug kini ilang gipanagsultihan tali sa ilang kaugalingon nga nanag-ingon, "Wala man gani kita makadalag tinapay." At nang matalastas ni Jesus ay sinabi, Oh kayong kakaunti ang pananampalataya, bakit kayo'y nangagbubulaybulay sa inyong sarili, sapagkat wala kayong tinapay? Apan si Jesus, sa pagkamatikud niya niini, miingon kanila, "O mga tawong diyutayg pagtoo, nganong inyo mang gipanagsultihan tali sa inyong kaugalingon ang inyong wala pagpakadalag tinapay? Hindi pa baga ninyo natatalastas, at hindi ninyo naaalaala ang limang tinapay sa limang libong lalake, at kung ilang bakol ang inyong nailigpit? Dili pa ba gihapon kamo makasabut? Wala ba kamo mahinumdom sa lima ka tinapay alang sa lima ka libo, ug kon pila ka bukag nga mga tipik ang inyong nahipos? Ni yaong pitong tinapay sa apat na libong lalake, at kung ilang bakol ang inyong nailigpit? O sa pito ka tinapay alang sa upat ka libo, ug kon pila ka alat nga mga tipik ang inyong nahipos? Anot hindi ninyo napaguunawa na hindi ang sinabi ko sa inyo'y tungkol sa tinapay? Datapuwat kayo'y mangagingat sa lebadura ng mga Fariseo at ng mga Saduceo. Naunsa ba nga wala man kamo makasabut nga ako wala magsulti mahitungod sa tinapay? Likayi ninyo ang igpapatubo sa mga Fariseo ug sa mga Saduceo." Nang magkagayo'y kanilang natalastas na sa kanila'y hindi ipinagutos na sila'y magsipagingat sa lebadura ng tinapay, kundi sa mga aral ng mga Fariseo at ng mga Saduceo. Ug unya nakasabut na sila nga wala diay siya magsulti kanila sa paglikay sa igpapatubo sa tinapay, kondili nga ilang likayan ang gitudlo sa mga Fariseo ug sa mga Saduceo. Nang dumating nga si Jesus sa mga sakop ng Cesarea ni Filipo, ay itinanong niya sa kaniyang mga alagad, na sinasabi, Ano baga ang sabi ng mga tao kung sino ang Anak ng tao? Ug sa pag-abut ni Jesus sa kayutaan sa Cesarea ni Filipo, ang iyang mga tinun-an gipangutana niya nga nag-ingon, "Sumala sa sulti sa mga tawo, kinsa man kono ang Anak sa Tawo?" At kanilang sinabi, Anang ilan, Si Juan Bautista; ang ilan, Si Elias; at ang mga iba, Si Jeremias, o isa sa mga propeta. Ug sila miingon kaniya, "Ang uban naga-ingon nga si Juan nga Bautita kono; ang uban nagaingon nga si Elias kono; ug ang uban, nga si Jeremias kono o usa sa mga profeta." Kaniyang sinabi sa kanila, Datapuwat, ano ang sabi ninyo kung sino ako? Ug siya miingon kanila, "Apan kamo, unsa may inyong sulti, kinsa man ako?" At sumagot si Simon Pedro at sinabi, Ikaw ang Cristo, Ang anak ng Dios na buhay. Si Simon Pedro, mitubag nga nag-ingon, "Ikaw mao ang Cristo, ang Anak sa Dios nga buhi." At sumagot si Jesus at sa kaniya'y sinabi, Mapalad ka, Simon Bar-Jonas: sapagkat hindi ipinahayag sa iyo ito ng laman at ng dugo, kundi ng aking Ama na nasa langit. Kaniya mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Dalaygon ikaw, Simon Barjona! Kay wala kini ipadayag kanimog tawo, kondili giapadayag kini kanimo sa akong Amahan nga anaa sa langit. At sinasabi ko naman sa iyo, na ikaw ay Pedro, at sa ibabaw ng batong ito ay itatayo ko ang aking iglesia; at ang mga pintuan ng Hades ay hindi magsisipanaig laban sa kaniya. Ug sultihan ko ikaw, nga ikaw mao si Pedro, ug sa ibabaw niining bato pagatukoron ko ang akong iglesia, ug ang mga gahum sa kamatayon dili gayud makabuntog kaniya. Ibibigay ko sa iyo ang mga susi ng kaharian ng langit: at anomang iyong talian sa lupa ay tatalian sa langit; at anomang iyong kalagan sa lupa ay kakalagan sa langit. Ug hatagan ko ikaw sa mga yawi sa gingharian sa langit, ug bisan unsay imong pagabugkoson dinhi sa yuta, didto sa langit pagailhon kini nga binugkos; ug bisan unsay imong pagaluagan dinhi sa yuta, didto sa langit pagailhon kini nga linuagan." Nang magkagayo'y ipinagbilin niya sa mga alagad na huwag sabihin kanino man na siya ang Cristo. Unya sa hugot gitugon niya ang mga tinun-an sa dili pagsugilon kang bisan kinsa nga siya mao ang Cristo. Mula ng panahong yao'y nagpasimulang ipinakilala ni Jesus sa kaniyang mga alagad, na kinakailangang siya'y pumaroon sa Jerusalem, at magbata ng maraming bagay sa matatanda at sa mga pangulong saserdote at sa mga eskriba, at siya'y patayin, at muling ibangon sa ikatlong araw. Sukad niadtong panahona gisugdan ni Jesus ang pagpahayag ngadto sa iyang mga tinun-an nga kinahanglan moadto siya sa Jerusalem ug mag-antus sa daghang mga pagsakit nga pagahimuon kaniya sa mga anciano ug sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga escriba, ug pagapatyon siya, ug sa ikatulo ka adlaw pagabanhawon siya. At isinama siya ni Pedro, at nagpasimulang siya'y pinagwikaan, na nagsasabi, Panginoon, malayo ito sa iyo: kailan man ay hindi mangyayari ito sa iyo. Ug gipinig siya ni Pedro ug gisugdan siya sa pagbadlong niya nga nag-ingon, "Pahilayo kana, Ginoo! Dili gayud kana mahitabo kanimo." Datapuwat lumingon siya, at sinabi kay Pedro, Lumagay ka sa likuran ko, Satanas: ikaw ay tisod sa akin: sapagkat hindi mo pinagiisip ang mga bagay ng Dios, kundi ang mga bagay ng tao. Apan miliso siya ug miingon kang Pedro, "Pahawa diha, Satanas! Maoy usa ka babag ikaw alang kanako; kay ang imong gikabanaan dili ang mga butang sa Dios, kondili ang mga butang sa mga tawo." Nang magkagayo'y sinabi ni Jesus sa kaniyang mga alagad, Kung ang sinomang tao'y ibig sumunod sa akin ay tumanggi sa kaniyang sarili, at pasanin ang kaniyang krus, at sumunod sa akin. Ug sa iyang mga tinun-an misulti si Jesus nga nag-ingon, "Kon adunay buot mosunod kanako, kinahanglan magdumili siya sa iyang kaugalingon, ug magpas-an sa iyang krus, ug magsunod kanako. Sapagkat ang sinomang magibig iligtas ang kaniyang buhay ay mawawalan nito: at ang sinomang mawalan ng kaniyang buhay dahil sa akin ay makakasumpong niyaon. Kay bisan kinsa nga buot magpatunhay sa iyang kinabuhi, mawagtangan hinoon siya niini; ug bisan kinsa nga magawagtang sa iyang kina-buhi tungod kanako, makakaplag siya niini. Sapagkat ano ang pakikinabangin ng tao, kung makamtan niya ang buong sanglibutan at mawawalan siya ng kaniyang buhay? o ano ang ibibigay ng tao na katumbas sa kaniyang buhay? Kay unsa may kapuslanan alang sa usa ka tawo kon maangkon niya ang tibuok kalibutan nga pagapil-dihan sa iyang kinabuhi? O unsa may ikahatag sa tawo nga arang ikabawi niya sa iyang kinabuhi? Sapagkat ang Anak ng tao ay pariritong nasa kaluwalhatian ng kaniyang Ama na kasama ang kaniyang mga anghel; at kung magkagayo'y bibigyan ang bawat tao ayon sa kaniyang mga gawa. Kay uban sa kahimayaan sa iyang Amahan, moanhi ang Anak sa Tawo uban sa iyang mga manolunda, ug unya pagabalusan niya ang matag-usa sa tumbas sa iyang mga binuhatan. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, May ilan sa nangakatayo rito, na hindi matitikman sa anomang paraan ang kamatayan, hanggang sa kanilang makita ang Anak ng tao na pumaparito sa kaniyang kaharian. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sa mga nanagbarug karon dinhi adunay pila ka buok nga dili pa una makatilaw sa kamatayon, hangtud nga makita na nila ang Anak sa Tawo sa iyang pag-abut diha sa iyang gingharian." At pagkaraan ng anim na araw, ay isinama ni Jesus si Pedro, at si Santiago, at si Juan na kapatid niya, at sila'y dinalang bukod sa isang mataas na bundok: Ug tapus sa unom ka adlaw, gidala ni Jesus uban kaniya sila si Pedro ug si Santiago ug si Juan nga igsoon ni Santiago, ug iyang gipangulohan sila sa pagtungas sa usa ka hataas nga bukid nga silasila ra didto. At nagbagong-anyo siya sa harap nila; at nagliwanag ang kaniyang mukha na katulad ng araw, at pumuting tulad sa ilaw ang kaniyang mga damit. Ug didto, sa ilang atubangan, nausab ang iyang dagway; ang iyang nawong midan-ag sama sa Adlaw, ug ang iyang mga sapot miputi sama sa kahayag. At narito, napakita sa kanila si Moises at si Elias na nakikipagusap sa kaniya. Ug tan-awa, mitungha kanila si Moises ug si Elias nga nagpakigsulti kaniya. At sumagot si Pedro, at sinabi kay Jesus, Panginoon, mabuti sa atin ang tayo'y dumito: kung ibig mo, ay gagawa ako rito ng tatlong tabernakulo; isa ang sa iyo, at isa ang kay Moises, at isa ang kay Elias. Ug si Pedro miingon kang Jesus, "Ginoo, maayo gayud nga ania kami dinhi; kon gusto ka, magbuhat ako dinhig tulo ka payag, usa alang kanimo, usa alang kang Moises, ug usa alang kang Elias." Samantalang nagsasalita pa siya, narito, ang isang maningning na alapaap ay lumilim sa kanila: at narito, ang isang tinig na mula sa alapaap, na nagsasabi, Ito ang sinisinta kong Anak, na siya kong kinalulugdan; siya ang inyong pakinggan. Ug samtang nagsulti pa siya, tan-awa, usa ka masilaw nga panganud mitabon kanila, ug gikan sa panganud dihay usa ka tingog nga nag-ingon, "Mao kini ang akong Anak nga pinalangga, nga kaniya may kalipay ako; patalinghugi ninyo siya." At nang marinig ito ng mga alagad, ay nangasubasub sila, at lubhang nangatakot. Sa pagkabati niini sa mga tinun-an, mihapa sila nga natugob sa kalisang. At lumapit si Jesus at sila'y tinapik, at sinabi, Mangagbangon kayo, at huwag kayong mangatakot. Apan giduol sila ni Jesus ug gihikap sila niya nga nag-ingon, "Bangon ug ayaw kamo kalisang." At sa paglingap ng kanilang mga mata, ay wala silang nakitang sinoman, kundi si Jesus lamang. Ug sa pagyahat pa nila sa ilang mga mata, wala silay laing nakita kondili si Jesus lamang. At habang sila'y nagsisibaba mula sa bundok, ay iniutos sa kanila ni Jesus, na nagsasabi, Huwag ninyong sabihin kanino mang tao ang pangitain, hanggang sa ang Anak ng tao ay ibangon sa mga patay. Ug sa nanaglugsong sila sa bukid, gibaoran sila ni Jesus nga nag-ingon, "Ayaw ninyo isugilon ang panan-awon kang bisan kinsa, hangtud nga ang Anak sa Tawo mabanhaw na gikan sa mga patay." At tinanong siya ng kaniyang mga alagad, na nangagsasabi, Bakit nga sinasabi ng mga eskriba na kinakailangang pumarito muna si Elias? Ug gipangutana siya sa mga tinun-an nga nanag-ingon, "Nan, nganong magaingon man ang mga escriba nga si Elias kinahanglan kono nga mouna usa sa pag-anhi?" At sumagot siya, at sinabi, Katotohanang si Elias ay paririto, at isasauli ang lahat ng mga bagay: Ug kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Tinuod nga si Elias kinahanglan magaanhi, ug igapasiuli niya ang tanang mga butang; Datapuwat sinasabi ko sa inyo, na naparito na si Elias, at hindi nila siya nakilala, kundi ginawa nila sa kaniya ang anomang kanilang inibig. Gayon din naman ang Anak ng tao ay magbabata sa kanila. apan sultihan ko kamo nga si Elias nahianhi na, ug wala sila makaila kaniya, hinonoa ilang gibuhatan siya sumala sa ilang gusto. Sa sama nga kaagi ang Anak sa Tawo magaantus diha sa ilang mga kamot." Nang magkagayo'y napagunawa ng mga alagad na si Juan Bautista ang sa kanila'y sinasabi niya. Ug ang mga tinun-an nakasabut nga nag-sulti siya kanila mahitungod kang Juan nga Bautista. At pagdating nila sa karamihan, ay lumapit sa kaniya ang isang lalake, na sa kaniya'y lumuhod, at nagsasabi, Ug sa paghiabut na nila diha sa panon sa katawhan, usa ka tawo miduol kang Jesus ug sa iyang atubangan miluhod siya nga nag-ingon, Panginoon, mahabag ka sa aking anak na lalake: sapagkat siya'y himatayin, at lubhang naghihirap; sapagkat madalas na siya'y nagsusugba sa apoy, at madalas sa tubig. "Ginoo, kaluy-i intawon ang akong anak nga lalaki kay siya patulon ug nagaantus sa hilabihan; kay subsob siya nga mahulog ngadto sa kalayo, ug subsob nga mahulog ngadto sa mga tubig. At siya'y dinala ko sa iyong mga alagad, at hindi nila siya mapagaling. Ug gidala ko siya sa imong mga tinun-an, apan wala sila makaayo kaniya." At sumagot si Jesus at sinabi, Oh lahing walang pananampalataya at taksil, hanggang kailan titiisin ko kayo? dalhin ninyo siya rito sa akin. Ug si Jesus mitubag nga nag-ingon, "O walay pagtoo ug hiwi nga kaliwatan! Unsa ba ka taas sa panahon nga gikinahanglan pa sa akong pagpakig-uban kaninyo? Unsa ba ka taas sa panahon nga gikinahanglan pa sa akong pag-antus kaninyo? Dad-a siya dinhi kanako." At pinagwikaan siya ni Jesus; at ang demonio ay lumabas sa kaniya: at ang bata'y gumaling mula nang oras ding yaon. Ug gibadlong ni Jesus ang yawa, ug migula kini gikan sa bata, ug ang bata naayo dihadiha. Nang magkagayo'y nagsilapit na bukod ang mga alagad kay Jesus, at nangagsabi, Bakit baga hindi namin napalabas yaon? Ug kang Jesus miduol ang mga tinun-an nga silasila ra ug miingon kaniya, "Nganong wala man kami makapagula kaniya?" At sinabi niya sa kanila, Dahil sa kakauntian ng inyong pananampalataya: sapagkat katotohanang sinasabi ko sa inyo, Kung magkaroon kayo ng pananampalataya na kasinglaki ng butil ng binhi ng mostasa, ay masasabi ninyo sa bundok na ito, Lumipat ka mula rito hanggang doon; at ito'y lilipat; at sa inyo'y hindi may pangyayari. Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Tungod sa kadiyutay sa inyong pagtoo. Kay sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kon may pagtoo kamo nga ingon ug liso sa mustasa, makaingon kamo niining bukid, `Bumalhin ka gikan dinhi ngadto didto,` ug kini mobalhin; ug walay magamakuli alang kaninyo. Datapuwat ang ganito'y hindi lumalabas kundi sa pamamagitan ng panalangin at ayuno. Apan kining matanga dili mahimo sa pagpagula gawas sa paagi sa pag-ampo ug pagpuasa." At samantalang sila'y nangakahimpil sa Galilea, ay sinabi sa kanila ni Jesus, Ang Anak ng tao ay ibibigay sa mga kamay ng mga tao; Ug samtang nanagkatigum sila sa Galilea, si Jesus miingon kanila, "Ang Anak sa Tawo igatugyan ngadto sa mga kamot sa mga tawo, At siya'y papatayin nila, at sa ikatlong araw ay siya'y muling ibabangon. At sila'y lubhang nangamanglaw, ug ilang pagapatyon siya, ug sa ikatulo ka adlaw pagabanhawon siya." Ug nanagsubo sila sa hilabihan gayud. At pagdating nila sa Capernaum, ay nangagsilapit kay Pedro ang mga maniningil ng kalahating siklo, at nangagsabi, Hindi baga pinagbabayaran ng inyong guro ang kalahating siklo? Ug sa pag-abut nila sa Capernaum, ang mga maniningil sa tunga sa estatero nga buhis sa templo miduol kang Pedro ug miingon, "Wala ba magbayad sa buhis ang inyong magtutudlo?" Sinabi niya, Oo. At nang pumasok siya sa bahay, ay pinangunahan siya ni Jesus, na nagsasabi, Anong akala mo, Simon? ang mga hari sa lupa, kanino baga sila nanganiningil ng kabayaran ng buwis? sa kanilang mga anak baga o sa nangaiiba? Siya mitubag, "Oo, nagbayad." Ug sa paghiuli na ni Pedro sa balay, giunahan siya ni Jesus sa pagsulti nga nag-ingon. "Unsa may imong paghunahuna, Simon? Ang mga hari dinhi sa yuta, kang kinsa man sila maningil ug buhis o bayranan? Sa ila bang mga anak, o sa uban ba?" At nang sabihin niya, Sa nangaiiba, ay sinabi sa kaniya ni Jesus, Kung gayo'y hindi nangagbabayad ang mga anak. Ug sa pagtubag ni Pedro, "Sa uban," si Jesus miingon kaniya, "Nan, wala diay untay bayranan ang mga anak. Datapuwat, baka katisuran tayo nila, ay pumaroon ka sa dagat, at ihulog mo ang kawil, at kunin mo ang unang isdang lumitaw; at pagka naibuka mo na ang kaniyang bibig, ay masusumpungan mo ang isang siklo: kunin mo, at ibigay mo sa kanila sa ganang akin at sa iyo. Apan aron dili kita makababag kanila, umadto ka sa lanaw, pag-itsag pasol, ug bitara ang unang isda nga mapaslan ug bingata ang baba, ug sa sulod niini makaplagan mo ang usa ka estatero. Kuhaa kini ug ibayad mo kanila alang kanako ug kanimo." Nang oras na yaon ay nagsilapit ang mga alagad kay Jesus, na nangagsasabi, Sino nga baga ang pinakadakila sa kaharian ng langit? Sa maong higayon giduol si Jesus sa mga tinun-an nga nanag-ingon, "Nan, kinsa man ang labing daku sa gingharian sa langit?" At pinalapit niya sa kaniya ang isang maliit na bata, at inilagay sa gitna nila, Ug gitawag ni Jesus ang usa ka gamayng bata ngadto kaniya, ug iyang gipatindog kini sa ilang tiwala, At sinabi, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Malibang kayo'y magsipanumbalik, at maging tulad sa maliliit na bata, sa anomang paraan ay hindi kayo magsisipasok sa kaharian ng langit. ug kanila miingon siya, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga gawas kon mangausab kamo ug mangahimong sama sa mga gagmayng bata, dili gayud kamo makasulod sa gingharian sa langit. Sinoman ngang magpakababa na gaya ng maliit na batang ito, ay siyang pinakadakila sa kaharian ng langit. Busa, bisan kinsa nga magpakaubos sa iyang kaugalingon sama niining gamayng bata, siya mao ang labing daku sa gingharian sa langit. At sinomang tumanggap sa isa sa ganitong maliit na bata sa aking pangalan ay ako ang tinanggap: "Bisan kinsa nga tungod sa akong ngalan magadawat sa usa ka gamayng bata nga sama niini, magadawat kanako; Datapuwat sinomang magbigay ng ikatitisod sa isa sa maliliit na ito na nagsisisampalataya sa akin, ay may pakikinabangin pa siya kung bitinan ang kaniyang leeg ng isang malaking batong gilingan, at siya'y ilubog sa kalaliman ng dagat. apan bisan kinsa nga makaangin aron makasala ang usa niining mga gagmay nga nagasalig kanako, maayo pa lang unta hinoon alang kaniya kon gikahigtan siyag dakung galingan nga bato diha sa iyang liog ug gikalumsan siya sa kahiladman sa dagat. Sa aba ng sanglibutan dahil sa mga kadahilanan ng pagkatisod! sapagkat kinakailangang dumating ang mga kadahilanan; datapuwat sa aba ng taong yaong panggalingan ng kadahilanan! "Alaut ang kalibutan tungod sa mga panulay sa paghimog sala! Ang mga panulay magaabut gayud hinoon, apan alaut ang tawo nga pinaagi kaniya magaabut ang panulay! At kung ang kamay mo o ang paa mo ay makapagpapatisod sa iyo, ay putulin mo, at iyong itapon: mabuti pa sa iyo ang pumasok sa buhay na pingkaw o pilay, kay sa may dalawang kamay o dalawang paa na ibulid ka sa apoy na walang hanggan. Ug kon ang imong kamot o tiil mao ang makaingon kanimo sa imong pagpakasala, putla ug isalibay kini gikan kanimo; kay maayo pa alang kanimo nga magasulod ka sa kinabuhi bisan pungkol o bakul, kay sa may duha ikaw ka mga kamot o duha ka mga tiil apan igabanlud ikaw ngadto sa kalayo nga walay pagkatapus. At kung ang mata mo ang makapagpapatisod sa iyo, ay dukitin mo, at iyong itapon: mabuti pa sa iyo ang pumasok sa buhay na iisa ang mata, kay sa may dalawang mata na ibulid ka sa apoy ng impierno. Ug kon ang imong mata mao ang makaingon kanimo sa imong pagpakasala, lugita ug isalibay kini gikan kanimo; kay maayo pa alang kanimo nga magasulod ka sa kinabuhi bisan usa ka na lang ug mata, kay sa may duha ikaw ka mga mata apan igabanlud ikaw ngadto sa infierno nga kalayo. Ingatan ninyo na huwag ninyong pawalang halaga ang isa sa maliliit na ito: sapagkat sinasabi ko sa inyo, na ang kanilang mga anghel sa langit ay nangakakakitang palagi ng mukha ng aking Ama na nasa langit. "Matngoni ninyo nga walay usa niining mga gagmay nga inyong pagatamayon; kay sultihan ko kamo nga sa langit ang ilang mga manolunda kanunayng nagasud-ong sa nawong sa akong Amahan nga anaa sa langit. Sapagkat ang Anak ng tao ay naparito upang iligtas ang nawala. Kay ang Anak sa Tawo mianhi sa pagluwas sa nawala. Ano ang akala ninyo? kung ang isang tao ay may isang daang tupa, at maligaw ang isa sa mga yaon, hindi baga iiwan niya ang siyam na put siyam, at pasasa kabundukan, at hahanapin ang naligaw? Unsa may inyong paghunahuna? Kon ang usa ka tawo may usa ka gatus ka mga karnero, ug ang usa niini mahisalaag, dili ba niya biyaan ang kasiyaman ug siyam diha sa kabungturan, ug molakaw siya sa pagpangita niadtong usa nga nahi-salaag? At kung mangyaring masumpungan niya, ay katotohanang sinasabi ko sa inyo, na magagalak ng higit dahil dito kay sa siyam na put siyam na hindi nangaligaw. Ug sa makaplagan na niya kini, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang iyang kalipay tungod niini labaw pa kay sa kalipay niya tungod sa kasiyaman ug siyam nga wala mahisalaag. Gayon din na hindi nga kalooban ng inyong Amang nasa langit, na ang isa sa maliliit na ito ay mapahamak. Busa, dili kabubut-on sa akong Amahan nga anaa sa langit nga mawala bisan usa niining mga gagmay. At kung magkasala laban sa iyo ang kapatid mo, pumaroon ka, at ipakilala mo sa kaniya ang kaniyang kasalanan na ikaw at siyang magisa: kung ikaw ay pakinggan niya, ay nagwagi ka sa iyong kapatid. "Kon ang imong igsoon makasala batok kanimo, adtoa siya, ug tali kanimo ug kaniya lamang, padaygi siya sa iyang sayup. Kon maminaw siva kanimo, nan, nakabig mo siya. Datapuwat kung hindi ka niya pakinggan, ay magsama ka pa ng isa o dalawa, upang sa bibig ng dalawang saksi o tatlo ay mapagtibay ang bawat salita. Apan kon dili man siya maminaw kanimo, pagdalag usa o duha ka tawo uban kanimo, aron nga pinaagi sa pagmatuod sa duha o tulo ka mga saksi mamalig-on ang matag-usa ka pulong. At kung ayaw niyang pakinggan sila, ay sabihin mo sa iglesia: at kung ayaw rin niyang pakinggan ang iglesia, ay ipalagay mo siyang tulad sa Gentil at maniningil ng buwis. Kon magadumili man gayud siya sa pagpaminaw kanila, isumbong siya sa iglesia; ug kon dili gihapon siya maminaw bisan pa sa iglesia, nan, isipa siya nga usa ka Gentil ug maniningil sa buhis. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, na ang lahat ng mga bagay na inyong talian sa lupa ay tatalian sa langit: at ang lahat ng mga bagay na inyong kalagan sa lupa ay kakalagan sa langit. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga bisan unsay inyong pagabugkoson dinhi sa yuta, didto sa langit pagailhon kini nga binugkos; ug bisan unsay inyong pagaluagan dinhi sa yuta, didto sa langit pagailhon kini nga linuagan. Muling sinasabi ko sa inyo, na kung pagkasunduan ng dalawa sa inyo sa lupa ang nauukol sa anomang bagay na kanilang hihingin, ay gagawin sa kanila ng aking Ama na nasa langit. Usab sultihan ko pa kamo, nga kon ang duha kaninyo magakauyon dinhi sa yuta mahitungod sa bisan unsa nga ilang pangayoon, alang kanila pagabuhaton kini sa akong Amahan nga anaa sa langit. Sapagkat kung saan nagkakatipon ang dalawa o tatlo sa aking pangalan, ay naroroon ako sa gitna nila. Kay diin gani ang duha kon tulo magakatigum sa akong ngalan, anaa ako sa ilang taliwala." Nang magkagayo'y lumapit si Pedro at sinabi sa kaniya, Panginoon, makailang magkakasala ang aking kapatid laban sa akin na siya'y aking patatawarin? hanggang sa makapito? Unya miduol si Pedro ug miingon kaniya, "Ginoo, hangtud ba makapila makasala ang akong igsoon batok kanako, ug pasayloon ko siya? Makapito ba?" Sinabi sa kaniya ni Jesus, Hindi ko sinasabi sa iyo, Hanggang sa makapito; kundi, Hanggang sa makapitongpung pito. Si Jesus mitubag kaniya, "Wala ako mag-ingon kanimo nga makapito, kondili kapitoan ka pito. Kayat ang kaharian ng langit ay tulad sa isang hari, na nagibig na makipagusap sa kaniyang mga alipin. "Busa ang gingharian sa langit sama sa usa ka hari nga buot magahusay sa mga bayranan kaniya sa iyang mga ulipon. At nang siya'y magpasimulang makipaghusay, ay iniharap sa kaniya ang isa sa kaniya'y may utang na sangpung libong talento. Sa pagsugod niya sa husay, gipaatubang kaniya ang usa nga nakautang kaniyag napulo ka libo ka talanton; Datapuwat palibhasa'y wala siyang sukat ibayad, ipinagutos ng kaniyang panginoon na siya'y ipagbili, at ang kaniyang asawat mga anak, at ang lahat niyang tinatangkilik, at nang makabayad. ug sanglit dili man siya maka-bayad, ang iyang agalon nagsugo nga ibaligya siya, uban ang iyang asawa ug mga anak ug ang tanang iyang gihuptan, aron kabayran ang utang. Dahil dito ang alipin ay nagpatirapa at sumamba sa kaniya, na nagsasabi, Panginoon, pagtiisan mo ako, at pagbabayaran ko sa iyong lahat. Busa ang ulipon mihapa ug kaniya nagpakiluoy siya nga nag-ingon, `Senyor, angan-angana una ako, ug pagabayran ko ra ikaw sa tanan.` At sa habag ng panginoon sa aliping yaon, ay pinawalan siya, at ipinatawad sa kaniya ang utang. Ug ang agalon sa maong ulipon naluoy kaniya, ug iyang gibuhian siya ug gipasaylo ang utang niya. Datapuwat lumabas ang aliping yaon, at nasumpungan ang isa sa mga kapuwa niya alipin, na sa kaniya'y may utang na isang daang denario: at kaniyang hinawakan siya, at sinakal niya, na sinasabi, Bayaran mo ang utang mo. Apan ang maong ujipon, sa iya nang paghigula, nakasugat sa usa sa iyang mga masigkaulipon nga nakautang kaniyag usa ka gatus ka denario; ug sa nakuptan niya siya sa liog, gitook siya niya nga nag-ingon, `Bayri ako sa imong utang.` Kayat nagpatirapa ang kaniyang kapuwa alipin at namanhik sa kaniya, na nagsasabi, Pagtiisan mo ako, at ikaw ay pagbabayaran ko. Busa ang iyang masigkaulipon mihapa ug kaniya nagpakiluoy siya nga nag-ingon, `Angan-angana una intawon ako, ug pagabayran ko ra ikaw.` At siya'y ayaw: at yumaon at siya'y ipinabilanggo hanggang sa magbayad siya ng utang. Apan wala siya mosugot ug milakaw ug iyang gipabilanggo kini hangtud nga makabayad sa utang. Nang makita nga ng kaniyang mga kapuwa alipin ang nangyari, ay nangamanglaw silang lubha, at nagsiparoon at isinaysay sa kanilang panginoon ang lahat ng nangyari. Ug ang iyang mga masigkaulipon, sa pagkakita nila sa nahitabo, nasubo pag-ayo; ug nangadto sila sa ilang agalon ug ilang gisuginlan siya sa tanang nahitabo. Nang magkagayo'y pinalapit siya ng kaniyang panginoon, at sa kaniya'y sinabi, Ikaw na aliping masama, ipinatawad ko sa iyo ang lahat ng utang na yaon, sapagkat ipinamanhik mo sa akin: Busa ang maong ulipon gipaatubang sa iyang agalon, ug giingnan siya niya, `Ikaw dautan nga ulipon! Gipasaylo ko ikaw sa tanan mong utang kay nagpakiluoy man ikaw kanako. Hindi baga dapat na ikaw naman ay mahabag sa iyong kapuwa alipin, na gaya ko namang nahabag sa iyo? Dili ba usab unta maluoy man ikaw sa imong masigkaulipon, maingon nga gikaloy-an ko man ikaw?` At nagalit ang kaniyang panginoon, at ibinigay siya sa mga tagapagpahirap, hanggang sa siya'y magbayad ng lahat ng utang. Ug sa kasuko gitugyan siya sa iyang agalon ngadto sa mga magsasakit hangtud makabayad siya sa iyang tanang utang. Gayon din naman ang gagawin sa inyo ng aking Ama na nasa kalangitan, kung hindi ninyo patatawarin sa inyong mga puso, ng bawat isa ang kaniyang kapatid. Ingon usab niana ang pagabuhaton kaninyo sa akong Amahan nga langitnon kon ang matag-usa kaninyo dili sa kinasingkasing magapasaylo sa iyang igsoon." At nangyari na nang matapos ni Jesus ang mga salitang ito, ay umalis siya sa Galilea at napasa mga hangganan ng Judea sa dako pa roon ng Jordan; Ug sa nakatapus na si Jesus sa pagsulti niining mga pulonga, siya mipahawa sa Galilea ug miadto sa Judea sa kayutaan niini nga tabok sa Jordan. At nagsisunod sa kaniya ang lubhang maraming tao, at sila'y pinagaling niya doon. Ug misunod kaniya ang mga dagkung panon sa katawhan, ug didto iyang giayo sila. At nagsilapit sa kaniya ang mga Fariseo, na siya'y tinutukso nila, at kanilang sinasabi, Naaayon baga sa kautusan na ihiwalay ng isang lalake ang kaniyang asawa sa bawat kadahilanan? Ug dihay mga Fariseo nga miduol kaniya ug misulay kaniya pinaagi sa pagpangutana nga nag-ingon, "Alang sa usa ka lalaki, uyon ba sa kasugoan ang pagpakigbulag niya sa iyang asawa sa bisan unsang hinungdan?" At siya'y sumagot at sinabi, Hindi baga ninyo nabasa, na ang lumalang sa kanila buhat sa pasimula, ay sila'y nilalang niya na lalake at babae, Siya mitubag nga nag-ingon, "Wala ba ninyo hibasahi nga ang nagbuhat kanila sukad sa sinugdan nagbuhat kanila nga lalaki ug babaye, At sinabi, Dahil dito'y iiwan ng lalake ang kaniyang ama at ina, at makikisama sa kaniyang asawa; at ang dalawa ay magiging isang laman? ug nag-ingon, `Tungod niining maong hinungdan kinahanglan pagabiyaan sa lalaki ang iyang amahan ug ang iyang inahan ug makig-ipon siya sa iyang asawa, ug silang duha mahimong usa? Kaya nga hindi na sila dalawa, kundi isang laman. Ang pinapagsama nga ng Dios, ay huwag papaghiwalayin ng tao. Tungod niana, dili na sila duruha kondili usa. Busa, ang sa Dios gihiusa, sa tawo dili pagbulagon sila." Sinabi nila sa kaniya, Bakit nga ipinagutos ni Moises na magbigay ng kasulatan sa paghihiwalay, at ihiwalay ang babae? Sila miingon kaniya, "Nganong nagsugo man lagi si Moises sa pagpahatag ug sulat-pamatuod sa pakigbulag, ug sa ingon niana ang lalaki makabulag na sa iyang asawa?" Sinabi niya sa kanila, Dahil sa katigasan ng inyong puso ay ipinaubaya sa inyo ni Moises na inyong hiwalayan ang inyong mga asawa: datapuwat buhat sa pasimula ay hindi gayon. Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Tungod sa kasagutsoton ninyog kasingkasing, gitugotan na lang kamo ni Moises sa pagbulag sa inyong mga asawa, apan sukad sa sinugdan dili mao kini. At sinasabi ko sa inyo, Sinomang ihiwalay ang kaniyang asawang babae, liban na kung sa pakikiapid, at magasawa sa iba, ay nagkakasala ng pangangalunya: at ang magasawa sa babaing yaon na hiniwalayan ay nagkakasala ng pangangalunya. Ug magaingon ako kaninyo: bisan kinsa nga magabulag sa iyang asawa, gawas kon ang hinungdan mao ang pakighilawas, ug unya ma-ngasawa siyag lain, nakapanapaw siya ug ang mangasawa sa usa ka babayeng binulagan, nakapanapaw." Ang mga alagad ay nangagsasabi sa kaniya, Kung ganyan ang kalagayan ng lalake sa kaniyang asawa, ay hindi nararapat magasawa. Ug ang mga tinun-an miingon kaniya, "Kon mao kanay kahimtang sa lalaki labut sa iyang asawa, maayo pag dili na lang mangasawa." Datapuwat sinabi niya sa kanila, Hindi matatanggap ng lahat ng mga tao ang pananalitang ito, kundi niyaong mga pinagkalooban. Apan siya miingon kanila, "Dili ang tanang tawo makasagop niining sultiha, kondili sila lamang nga gikahatagan sa katakus paghimo niini. Sapagkat may mga bating, na ipinanganak na gayon mula sa tiyan ng kanilang mga ina: at may mga bating, na ginagawang bating ng mga tao: at may mga bating, na nangagpapakabating sa kanilang sarili dahil sa kaharian ng langit. Ang makakatanggap nito, ay pabayaang tumanggap. Kay adunay mga lalaki nga eunoco nang daan sukad pa sa ilang pagkahimugso, ug adunay mga eunoco nga ang naghimo kanilang eunoco mao ang mga tawo; ug adunay mga eunoco nga nanaghimo sa ilang kaugalingon nga mga enunoco alang sa gingharian sa langit. Ang arang makasagop niini, pasagopa siya." Nang magkagayon ay dinala sa kaniya ang maliliit na bata, upang ipatong niya ang kaniyang mga kamay sa kanila, at ipanalangin: at sinaway sila ng mga alagad. Ug dihay mga gagmayng bata nga gidala ngadto kaniya aron tapin-an sila niya sa iyang kamot ug iampo sila. Ug gibadlong sa mga tinun-an ang mga tawo; Datapuwat sinabi ni Jesus, Pabayaan ninyo ang maliliit na bata, at huwag ninyong pagbawalan silang magsilapit sa akin: sapagkat sa mga ganito ang kaharian ng langit. apan si Jesus miingon, "Paduola kanako ang gagmayng kabataan, ug ayaw ninyo sila pagpugngi, kay ang gingharian sa langit ila sa mga sama kanila." At ipinatong niya ang kaniyang mga kamay sa kanila, at umalis doon. Ug iyang gitapin-an sila sa iyang mga kamot, ug unya milakaw siya. At narito, lumapit sa kaniya ang isa, at nagsabi, Guro, ano ang mabuting bagay na gagawin ko upang ako'y magkaroon ng buhay na walang hanggan? Ug tan-awa, miduol kaniya ang usa ka tawo nga nag-ingon, "Magtutudlo, unsa bay maayong buhaton ko aron makapanag-iya ako sa kinabuhing dayon?" At sinabi niya sa kaniya, Bakit mo itinatanong sa akin ang tungkol sa mabuti? May isa, na siyang mabuti: datapuwat kung ibig mong pumasok sa buhay, ingatan mo ang mga utos. Kaniya mitubag siya nga nag-ingon, "Nganong mangutana man ikaw kanako mahitungod sa maayo? Anaay usa lamang nga maayo. Kon gusto kang mosulod sa kinabuhi, bantayi ang mga sugo." Sinabi niya sa kaniya, Alin-alin? At sinabi ni Jesus, Huwag kang papatay, Huwag kang mangangalunya, Huwag kang magnanakaw, Huwag sasaksi sa di katotohanan, Kaniya nangutana siya, "Hain man niini?" Ug si Jesus mitubag, "Ayaw pagbuno, Ayaw pagpanapaw, Ayaw pagpangawat, Ayaw pagsaksig bakak, Igalang mo ang iyong ama at ang iyong ina; at, Iibigin mo ang iyong kapuwa na gaya ng iyong sarili. Tumahod ka sa imong amahan ug inahan, ug, Higugmaa ang imong silingan sama sa imong kaugalingon." Sinabi sa kaniya ng binata, Ang lahat ng mga bagay na ito ay ginanap ko: ano pa ang kulang sa akin? Ang lalaking batan-on miingon kaniya, "Kanang tanan ako nang ginabantayan, unsa pa may akong kulang?" Sinabi sa kaniya ni Jesus, Kung ibig mong maging sakdal, humayo ka, ipagbili mo ang tinatangkilik mo, at ibigay mo sa mga dukha, at magkakaroon ka ng kayamanan sa langit: at pumarito ka, sumunod ka sa akin. Kaniya mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Kon buot ikaw mamahingpit, lumakaw ka, ibaligya ang imong kabtangan ug ang halin ihatag sa mga kabus, ug makabaton kag bahandi didto sa langit; ug unya umanhi ka ug sumunod kanako." Datapuwat nang marinig ng binata ang ganitong pananalita, ay yumaon siyang namamanglaw; sapagkat siya'y isang may maraming pag-aari. Ug sa pagkadungog niini sa batan-ong lalaki, siya mipahawa nga masulob-on; kay daghan man ugod siyag katigayonan. At sinabi ni Jesus sa kaniyang mga alagad, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Mahirap na makapasok ang isang taong mayaman sa kaharian ng langit. Ug sa iyang mga tinun-an si Jesus miingon, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga igakalisud unya sa usa ka dato ang pagsulod sa gingharian sa langit. At muling sinasabi ko sa inyo, Magaan pa sa isang kamelyo ang dumaan sa butas ng isang karayom, kay sa isang taong mayaman ang pumasok sa kaharian ng Dios. Ug sultihan ko pa usab kamo, nga masayon pa sa kamelyo paglusot sa mata sa dagum kay sa usa ka dato pagsulod sa gingharian sa Dios." At nang marinig ito ng mga alagad, ay lubhang nangagtaka, na nagsisipagsabi, Sino nga kaya ang makaliligtas? Ug sa pagkadungog niini sa mga tinun-an, nahitingala silag daku ug miingon, "Nan, kinsa man diay ang arang maluwas?" At pagtingin ni Jesus ay sinabi sa kanila, Hindi mangyayari ito sa mga tao; datapuwat sa Dios ang lahat ng mga bagay ay mangyayari. Si Jesus mitan-aw kanila ug miingon kanila, "Sa tawo, dili kini mahimo; apan sa Dios ang tanan mahimo." Nang magkagayo'y sumagot si Pedro at sinabi sa kaniya, Narito, iniwan namin ang lahat, at nagsisunod sa iyo: ano nga baga ang kakamtin namin? Ug si Pedro misulti sa pagtubag nga nag-ingon, "Tan-awa, gibiyaan na namo ang tanan ug nanagsunod kami kanimo. Nan, unsa man lang diay ang among makuha?" At sinabi ni Jesus sa kanila, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, na kayong nagsisunod sa akin, sa pagbabagong lahi pagka uupo na ang Anak ng tao sa luklukan ng kaniyang kaluwalhatian, kayo nama'y magsisiupo sa labingdalawang luklukan, upang magsihukom sa labingdalawang angkan ng Israel. Kanila si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sa bag-ong kalibutan, sa diha nga ang Anak sa Tawo magalingkod na sa iyang mahimayaong trono, kamo nga mga nanagsunod kanako magalingkod usab sa napulog-duha ka mga trono ug inyong pagahukman ang napulog-duha ka mga banay ni Israel. At ang bawat magiwan ng mga bahay, o mga kapatid na lalake, o mga kapatid na babae, o ama, o ina, o mga anak, o mga lupa, dahil sa aking pangalan, ay tatanggap ng tigisang daan, at magsisipagmana ng walang hanggang buhay. Ug ang matag-usa nga nagbiyag mga balay o mga igsoong lalaki o mga igsoong babaye o amahan o inahan o mga anak o kayutaan, tungod sa akong ngalan, magadawat ug usa ka gatus ka pilo, ug magapanunod sa kinabuhing dayon. Datapuwat maraming mga una na mangahuhuli; at mga huli na mangauuna. Apan daghan ang nagauna karon nga unya mangulahi, ug ang nangulahi karon nga unya manag-una. Sapagkat ang kaharian ng langit ay tulad sa isang tao na puno ng sangbahayan, na lumabas pagkaumagang-umaga, upang umupa ng manggagawa sa kaniyang ubasan. "Kay ang gingharian sa langit sama sa usa ka pangulo sa panimalay nga milakaw sayo sa kabuntagon aron sa pagpangitag mga mamumoo nga iyang kasuholan alang sa iyang parrasan. At nang makipagkasundo na siya sa mga manggagawa sa isang denario sa bawat araw, ay isinugo niya sila sa kaniyang ubasan. Ug sa nagkasabut na siya ug ang mga mamumoo sa tag-denario ang adlaw, iyang gipaadto sila sa iyang parrasan. At siya'y lumabas nang malapit na ang ikatlong oras, at nakita ang mga iba sa pamilihan na nangakatayong walang ginagawa; Ug sa naglakaw siya sa may ikasiyam ang takna sa buntag, iyang nakita sa tiyanggihan ang uban pang mga walay buhat. At sinabi niya sa kanila, Magsiparoon din naman kayo sa ubasan, at bibigyan ko kayo ng nasa katuwiran. At nagsiyaon ng kanilang lakad sa ubasan. Ug siya miingon kanila, `Pangadto usab kamo sa parrasan, ug suholan ko kamog igo.` Busa nangadto sila. Lumabas siyang muli nang malapit na ang mga oras na ikaanim at ikasiyam, at gayon din ang ginawa. Ug siya milakaw sa may ikanapulog-duha ang takna sa kaudtohon, ug sa ikatulo ang takna sa hapon, ug mao usab ang iyang gihimo. At lumabas siya nang malapit na ang ikalabingisang oras at nakasumpong siya ng mga iba na nangakatayo; at sinabi niya sa kanila, Bakit kayo'y nangakatayo rito sa buong maghapon na walang ginagawa? Ug sa may ikalima ang takna sa hapon siya milakaw ug iyang nakita ang uban nga nanagbarug; ug siya miingon kanila, `Nganong nanagbarug man kamo dinhi nga walay mga buhat sa tibuok adlaw?` At sinabi nila sa kaniya, Sapagkat sinoma'y walang umupa sa amin. Sinabi niya sa kanila, Magsiparito din naman kayo sa ubasan. Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, `Kay wala may misuhol kanamo.` Ug siya miingon kanila, `Pangadto usab kamo sa parrasan.` At nang dumating ang hapon, sinabi ng panginoon ng ubasan sa kaniyang katiwala, Tawagin mo ang mga manggagawa, at bayaran mo sila ng kaupahan sa kanila, na mula sa mga huli hanggang sa mga una. Ug sa pagkasawomsom na, ang tag-iya sa parrasan miingon sa iyang piniyalan, `Tawga na ang mga mamumoo ug bayri sila sa ilang mga suhol, sugod sa mga naulahig tangka hangtud sa mga nahiuna.` At paglapit ng mga inupahan nang malapit na ang ikalabingisang oras ay tumanggap bawat tao ng isang denario. Ug sa pagduol sa mga mitangka sa may ikalima ang takna sa hapon, ang matag-usa kanila nakadawat ug usa ka denario. At nang magsilapit ang mga nauna, ang isip nila'y magsisitanggap sila ng higit; at sila'y nagsitanggap din bawat tao ng isang denario. Ug sa pagduol sa mga nanghiuna, nanagdahum sila nga makadawat ug labaw; apan ang matag-usa kanila nakadawat ug usa ka denario lamang. At nang kanilang tanggapin ay nangagbulongbulong laban sa puno ng sangbahayan, Ug sa ilang pagdawat niini, sila nanagbagotbot batok sa pangulo sa panimalay, Na nangagsasabi, Isa lamang oras ang ginugol nitong mga huli, sila'y ipinantay mo sa amin, na aming binata ang hirap sa maghapon at ang init na nakasusunog. nanag-ingon, `Kining mga naulahi nakabuhat sulod lamang sa usa ka takna, ug sila imong gipakig-angay kanamo nga maoy miabaga sa kinabug-atan sa buhat sa tibuok adlaw ug sa nag-aligiting nga kainit.` Datapuwat siya'y sumagot at sinabi sa isa sa kanila, Kaibigan, hindi kita iniiring: hindi baga nakipagkayari ka sa akin sa isang denario? Apan ngadto sa usa kanila mitubag siya nga nag-ingon, `Higala, wala ko ikaw lupigi, kay dili ba nagkasabut man kita sa tagsa ka denario? Kunin mo ang ganang iyo, at humayo ka sa iyong lakad; ibig kong bigyan itong huli, nang gaya rin sa iyo. Dawata ang imo, ug lumakaw ka. Akong pagbuot nga pagahatagan kining naulahi sama sa akong paghatag kanimo. Hindi baga matuwid sa aking gawin ang ibig ko sa aking pag-aari? o masama ang mata mo, sapagkat ako'y mabuti? Dili ba diay matarung kanako ang paggawi sa akong mga butang sumala sa akong gusto? O imo ba diay ako nga bagot-botan tungod sa akong pagkamahinatagon?` Kayat ang mga una'y mangahuhuli, at ang mga huli ay mangauuna. Sa ingon niana, ang mga naulahi mahiuna, ug ang mga nahiuna mangulahi." Samantalang umaahon si Jesus, ay bukod niyang isinama ang labingdalawang alagad, at sa daa'y sinabi niya sa kanila, Ug sa nagtungas si Jesus paingon sa Jerusalem iyang gipinig ang napulogduha ka mga tinun-an, ug diha sa dalan miingon siya kanila, Narito, nagsisiahon tayo sa Jerusalem; at ibibigay ang Anak ng tao sa mga pangulong saserdote at sa mga eskriba; at kanilang hahatulang siya'y patayin, "Tan-awa, nagatungas kita padulong sa Jerusalem; ug ang Anak sa Tawo igatugyan ngadto sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga escriba, ug ilang pagahukman siya sa kamatayon, At ibibigay siya sa mga Gentil upang siya'y kanilang alimurahin, at hampasin, at ipako sa krus: at sa ikatlong araw siya'y ibabangon. ug igatugyan ngadto sa mga Gentil aron pagabugalbugalan ug pagahampakon ug ilansang sa krus, apan sa ikatulo ka adlaw pagabanhawon siya." Nang magkagayo'y lumapit sa kaniya ang ina ng mga anak na lalake ni Zebedeo, na kasama ang kaniyang mga anak na lalake na siya'y sinamba, at may hinihinging isang bagay sa kaniya. Unya miduol kaniya ang inahan sa mga lalaking anak ni Zebedeo, uban sa iyang mga anak, ug sa nakaluhod siya sa iyang atubangan nangayo kaniyag usa ka butang. At sinabi niya sa kaniya, Ano ang ibig mo? Sinabi niya sa kaniya, Ipagutos mo na itong aking dalawang anak ay magsiupo, ang isa sa iyong kanan, at ang isa sa iyong kaliwa, sa iyong kaharian. Ug si Jesus miingon kaniya, "Unsa may imong gusto? Kaniya mitubag siya nga nag-ingon, "Ipahigayon nga kining akong duha ka anak magalingkod sulod sa imong gingharian, ang usa anha sa imong too ug ang usa anha sa imong wala." Ngunit sumagot si Jesus at sinabi, Hindi ninyo nalalaman ang inyong hinihingi. Mangyayari bagang inuman ninyo ang sarong malapit nang aking iinuman? Sa kaniya'y sinabi nila, Mangyayari. Apan mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Wala kamo mahibalo sa inyong gipangayo. Makahimo ba kamo sa pag-inom sa kopa nga akong pagaimnan?" Ug sila mitubag kaniya, Makahimo kami." Sinabi niya sa kanila, Katotohanang iinuman ninyo ang aking saro: datapuwat ang maupo sa aking kanan, at sa aking kaliwa, ay hindi sa akin ang pagbibigay; datapuwat yaon ay para sa kanila na mga pinaghandaan ng aking Ama. Siya miingon kanila, "Kamo magainom sa akong kopa, apan ang pagpalingkod dapit sa akong too ug sa akong wala, kini dili ako ang pagtugot, apan kini alang lamang kanila nga mga gikatagan-an niini sa akong Amahan." At nang marinig ito ng sangpu, ay nangagalit laban sa dalawang magkapatid. Ug sa pagkadungog niini sa napulo, nangasuko sila batok sa duha ka magsoon. Datapuwat sila'y pinalapit ni Jesus sa kaniya, at sinabi, Nalaman ninyo na ang mga pinuno ng mga Gentil ay nangapapapanginoon sa kanila, at ang kanilang mga dakila ay nagsisigamit ng kapamahalaan sa kanila. Apan gitawag sila ni Jesus ngadto kaniya ug miingon siya kanila, "Kamo nasayud nga ang mga punoan sa mga Gentil nanagpakaagalon ngadto kanila, ug ang ilang mga kadagkuan nagapakahari ngadto kanila. Sa inyo'y hindi magkakagayon: kundi ang sinomang magibig na dumakila sa inyo ay magiging lingkod ninyo; Dili kini mahitabo kaninyo; hinonoa, bisan kinsay gustong mag-daku kaninyo kinahanglan ma-inyo siyang sulogoon, At sinomang magibig na maging una sa inyo ay magiging alipin ninyo: ug bisan kinsay gustong maghawod kaninyo, kinahanglan ma-inyo siyang ulipon; Gayon din naman ang Anak ng tao ay hindi naparito upang paglingkuran, kundi upang maglingkod, at ibigay ang kaniyang buhay na pangtubos sa marami. maingon nga ang Anak sa Tawo mianhi dili aron siya pag-alagaron kondili sa pag-alagad, ug sa paghalad sa iyang kinabuhi sa pagpakamatay ingon nga lukat alang sa daghan." At nang sila'y magsialis sa Jerico, ay sumunod sa kaniya ang lubhang maraming tao. Ug sa nanaglakaw sila gikan sa Jerico, usa ka dakung panon sa katawhan mikuyog kaniya. At narito, ang dalawang lalaking bulag na nangakaupo sa tabi ng daan, pagkarinig nilang nagdaraan si Jesus, ay nangagsisigaw, na nagsisipagsabi, Panginoon, mahabag ka sa amin, ikaw na Anak ni David. Ug tan-awa, dihay duha ka mga buta nga nanagling-kod sa daplin sa dalan, nga sa pagkadungog nila nga si Jesus lumalabay didto, misinggit nga nanag-ingon, "Ginoo, Anak ni David, kaluy-i kami!" At pinagwikaan sila ng karamihan, upang sila'y magsitahimik: datapuwat sila'y lalong nangagsisigaw, na nagsisipagsabi, Panginoon, mahabag ka sa amin, ikaw na Anak ni David. Ug gibadlong sila sa panon sa katawhan nga nagsugo kanila paghilum, apan misamot hinoon sila sa pagsinggit nga nag-ingon, "Ginoo, Anak ni David, kaluy-i intawon kami!" At tumigil si Jesus, at sila'y tinawag, at sinabi, Ano ang ibig ninyong gawin ko sa inyo? Ug si Jesus mihunong ug gitawag sila niya nga nag-ingon, "Unsa may gusto ninyong buhaton ko alang kaninyo?" Sinabi nila sa kaniya, Panginoon, na mangadilat ang mga mata namin. Sila miingon kaniya, "Ginoo, mabuka unta ang among mga mata." At si Jesus, sa pagkahabag, ay hinipo ang kanilang mga mata, at pagdaka'y nagsitanggap sila ng kanilang paningin; at nagsisunod sa kaniya. Ug si Jesus naluoy ug iyang gihikap ang ilang mga mata, ug dihadiha makakita na sila ug mikuyog kaniya. At nang malapit na sila sa Jerusalem, at magsidating sa Betfage, sa bundok ng mga Olivo, ay nagsugo nga si Jesus ng dalawang alagad, Ug sa nagkahiduol na sila sa Jerusalem, ug pag-abut nila sa Betfage sa Bungtod sa mga Olivo, duha sa mga tinun-an gisugo ni Jesus Na sinasabi sa kanila, Magsiparoon kayo sa nayong nasa tapat ninyo, at pagdaka'y masusumpungan ninyo ang isang nakatali na babaing asno, na may kasamang isang batang asno: kalagin ninyo, at dalhin ninyo sa akin. nga nag-ingon kanila, "Umadto kamo nianang balangay sa atbang ninyo, ug didto inyong makita dayon ang usa ka asna nga gihigot, ug ang usa ka nati uban niini; hubara ninyo sila ug dad-a dinhi kanako. At kung ang sinoman ay magsabi ng anoman sa inyo, ay sasabihin ninyo, Kinakailangan sila ng Panginoon; at pagdaka'y kaniyang ipadadala sila. Ug kon adunay mangutana kaninyo, ingna lang siya, `Gikinahanglan sila sa Ginoo,` ug iyang ipadala sila dihadiha." Nangyari nga ito, upang matupad ang sinalita sa pamamagitan ng propeta, na nagsasabi, Nahitabo kini sa pagtuman sa gisulti pinaagi sa profeta, nga nag-ingon: Sabihin ninyo sa anak na babae ng Sion: Narito, ang Hari mo'y pumaparito sa iyo, Na maamo, at nakasakay sa isang asno, At sa isang batang asno na anak ng babaing asno. "Suginli ninyo ang babayeng anak nga Sion, Tan-awa, ang imong hari nagaanhi kanimo, maaghop ug nagakabayo sa asna, ug sa nati nga anak sa asna." At nagsiparoon ang mga alagad, at ginawa ang ayon sa ipinagutos ni Jesus sa kanila, Ug ang mga tinun-an milakaw ug ilang gibuhat ang gisugo kanila ni Jesus; At kanilang dinala ang babaing asno, at ang batang asno, at inilagay nila sa ibabaw ng mga ito ang kanilang mga damit; at dito siya'y sumakay. ilang gidala ang asna ug ang nati, ug kini ilang gihapinan sa ilang mga sapot, ug mikabayo siya niini. At inilalatag sa daan ng kalakhang bahagi ng karamihan ang kanilang mga damit; at ang mga iba'y nagsiputol ng mga sanga ng mga punong kahoy, at inilalatag sa daan. Ug ang kadaghanan sa mga tawo nanagpamuklad sa ilang mga sapot diha sa dalan, ug ang uban nanagpamutol ug mga sanga sa mga kahoy ug ilang gikatag kini diha sa dalan. At ang mga karamihang nangasa unahan niya, at ang nagsisunod, ay nagsisigawan, na nagsisipagsabi, Hosana sa Anak ni David: Mapalad ang pumaparito sa pangalan ng Panginoon: Hosana sa kataastaasan. Ug ang mga panon sa katawhan nga nanag-una ug nanagsunod kaniya, nanagsinggit nga nag-ingon, "Hosanna sa Anak ni David! Dalaygon ang ang nagaanhi sa ngalan sa Ginoo! Hosanna sa kahitas-an!" At nang pumasok si Jesus sa Jerusalem, ay nagkagulo ang buong bayan, na nagsasabi, Sino kaya ito? Ug sa paghisulod na niya sa Jerusalem, naukay ang tanan sa siyudad, nga nanag-ingon, "Kinsa ba kini siya?" At sinabi ng mga karamihan, Ito'y ang propeta, Jesus, na taga Nazaret ng Galilea. Ug ang mga panon sa katawhan miingon, "Mao kini ang profeta nga si Jesus nga taga-Nazaret sa Galilea." At pumasok si Jesus sa templo ng Dios, at itinaboy niya ang lahat na nangagbibili at nangamimili sa templo, at ginulo niya ang mga dulang ng mga mamamalit ng salapi, at ang mga upuan ng mga nagbibili ng mga kalapati; Ug misulod si Jesus sa templo sa Dios, ug iyang giabog sa gowa ang tanang nanagbaligya ug nanagpamalit sulod sa templo, ug iyang gipanglintuwad ang mga lamisa sa mga tigpangilis sa mga kuwarta ug ang mga lingkoranan sa mga namaligyag mga salampati. At sinabi niya sa kanila, Nasusulat, Ang aking bahay ay tatawaging bahay-panalanginan, datapuwat ginagawa ninyong yungib ng mga tulisan. Ug miingon siya kanila, "Nahisulat kini, `Ang akong balay pagatawgon nga balayng ampoanan`; apan gihimo ninyo kini nga langub sa mga tulisan." At nagsilapit sa kaniya sa templo ang mga bulag at mga pilay, at sila'y kaniyang pinagaling. Ug sa sulod sa templo miduol kaniya ang mga buta ug mga bakul, ug iyang giayo sila. Datapuwat nang makita ng mga pangulong saserdote at ng mga eskriba ang mga katakatakang bagay na kaniyang ginawa, at ang mga batang nagsisigawan sa templo at nangagsasabi, Hosana sa Anak ni David; ay nangagalit sila, Apan sa diha nga ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba nakakita sa mga kahibulongang butang nga iyang gibuhat, ug sa mga kabataan nga nanaghugyaw sulod sa templo, nga nanag-ingon, "Hosanna sa Anak ni David?" sila nangasuko; At sinabi nila sa kaniya, Naririnig mo baga ang sinasabi ng mga ito? At sinabi sa kanila ni Jesus, Oo: kailan man baga'y hindi ninyo nabasa, Mula sa bibig ng mga sanggol at ng mga sumususo ay iyong nilubos ang pagpupuri? ug sila miingon kaniya, "Nakabati ka ba sa ilang ginsingon?" Ug si Jesus mitubag, "Oo; ug wala ba gayud kamo makabasa niini: `Gikan sa baba sa mga gagmayng bata ug sa mga masoso gihatud mo ang nahingpit nga pagdalayeg`?" At sila'y kaniyang iniwan, at pumaroon sa labas ng bayan sa Betania, at nakipanuluyan doon. Ug iyang gibiyaan sila ug migowa siya sa siyudad paingon sa Betania, ug didto mipabilin siya sa tibuok gabii. Pagka umaga nga nang siya'y bumabalik sa bayan, nagutom siya. Ug sa pagkabuntag, sa naglakaw siya balik sa siyudad, siya gigutom. At pagkakita sa isang puno ng igos sa tabi ng daan, ay kaniyang nilapitan, at walang nasumpungang anoman doon, kundi mga dahon lamang; at sinabi niya rito, Mula ngayo'y huwag kang magbunga kailan man. At pagdaka'y natuyo ang puno ng igos. Ug sa pagkakita niya sa usa ka kahoyng igira diha sa daplin sa dalan, iyang giduol kini, ug wala siyay nakita niini nga bisan unsa gawas sa mga dahon lamang. Ug iyang giingnan kini, "Sukad karon dili ka na gayud makapamungag usab." Ug ang kahoyng igira nalaya dihadiha. At nang makita ito ng mga alagad, ay nangagtaka sila, na nangagsasabi, Anot pagdaka'y natuyo ang puno ng igos? Sa pagkakita niini sa mga tinun-an, sila nanghibulong ug nanag-ingon, "Giunsa ba sa kahoyng igira pagkalaya dihadiha?" At sumagot si Jesus at sinabi sa kanila, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Kung kayo'y may pananampalataya, at di mangagaalinlangan, hindi lamang mangagagawa ninyo ang nangyari sa puno ng igos, kundi maging sabihin ninyo sa bundok na ito, mapataas ka, at mapasugba ka sa dagat, ay mangyayari. Kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kon aduna kamoy pagoo ug dili kamo magduhaduha, makahimo kamo dili lamang sa nahimo ngadto sa kahoyng igira, kondili bisan pa kon moingon kamo niining bukid, `Pahawa ug umambak ikaw ngadto sa lawod,` kini mamahimo. At lahat ng mga bagay na inyong hihingin sa panalangin, na may pananampalataya, ay inyong tatanggapin. Ug ang tanang butang nga inyong pangayoon pinaagi sa pag-ampo madawat ninyo kon aduna kamoy pagtoo." At pagpasok niya sa templo, ay nagsilapit sa kaniya ang mga pangulong saserdote at ang matatanda sa bayan, samantalang siya'y nagtuturo, at nangagsabi, Sa anong kapamahalaan ginagawa mo ang mga bagay na ito? at sino ang sa iyo'y nagbigay ng kapamahalaang ito? Ug sa pagsulod niya sa templo, ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga anciano sa lungsod miduol kaniya samtang nagpanudlo siya, ug miingon sila kaniya, "Pinaagi ba sa unsang kagahum gibuhat mo kining mga butanga, ug kinsa may naghatag kanimo sa maong kagahum?" At sumagot si Jesus at sa kanila'y sinabi, Tatanungin ko rin naman kayo ng isang tanong, na kung inyong sasabihin sa akin, ay sasabihin ko naman sa inyo kung sa anong kapamahalaan ginagawa ko ang mga bagay na ito. Kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Aduna usab akoy ipangutana kaninyo; ug kon inyo akong tug-anan niini, nan, tug-anan ko usab kamo pinaagi sa unsang kagahum gibuhat ko kining mga butanga. Ang bautismo ni Juan, saan baga nagmula? sa langit o sa mga tao? At kanilang pinagkatuwiranan sa kanilang sarili, na nangagsasabi, Kung sabihin natin, Sa langit; sasabihin niya sa atin, Bakit nga hindi ninyo siya pinaniwalaan? Ang pamautismo ni Juan, diin ba kadto gikan? Gikan ba sa langit o gikan ba sa mga tawo?" Ug ilang gitulotimbang kini tali sa ilang kaugalingon nga nanag-ingon, "Kon moingon kita, `Gikan sa langit,` moingon siya kanato, `Nan, nganong wala man lagi ninyo siya toohi? Datapuwat kung sasabihin, Sa mga tao; nangatatakot tayo sa karamihan; sapagkat kinikilala ng lahat na propeta si Juan. Ug kon moingon kita, `Gikan sa tawo,` mahadlok kita sa katawhan, kay ang tanan miila man nga si Juan profeta." At sila'y nagsisagot kay Jesus, at sinabi, Hindi namin nalalaman. Kaniyang sinabi naman sa kanila, Hindi ko rin naman sasabihin sa inyo kung sa anong kapamahalaan ginagawa ko ang mga bagay na ito. Busa si Jesus gitubag nila nga nanag-ingon, "Ambut lang." Ug siya miingon kanila, "Dili ko usab kamo tug-anan pinaagi sa unsang kagahum gibuhat ko kining mga butanga. Datapuwat ano sa akala ninyo? Isang taong may dalawang anak; at lumapit siya sa una, at sinabi, Anak, pumaroon at gumawa ka ngayon sa ubasan. "Unsay inyong paghunahuna niini? Usa ka tawo may duha ka anak nga lalaki, ug miadto siya sa usa ug miingon kaniya, `Anak, umadto ka ug pagbuhat didto sa parrasan karon.` At sinagot niya at sinabi, Ayaw ko: datapuwat nagsisi siya pagkatapos, at naparoon. Ug ang anak mitubag, `Dili ko.` `Apan sa ulahi nagbasul siya ug miadto. At siya'y lumapit sa ikalawa, at gayon din ang sinabi. At sumagot siya at sinabi, Ginoo, ako'y paroroon: at hindi naparoon. Ug ang tawo miadto sa ikaduhang anak ug iyang gisultihan siya sa ingon, ug siya mitubag kaniya, `Moadto ako, Tay, apan wala siya moadto. Alin baga sa dalawa ang gumanap ng kalooban ng kaniyang ama? Sinabi nila, Ang una. Sinabi sa kanila ni Jesus, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, na ang mga maniningil ng buwis at ang mga patutot ay nangauuna sa inyo ng pagpasok sa kaharian ng Dios. Hain man niining duruha ang nagtuman sa kabutbut-on sa iyang amahan?" Sila miingon, "Ang nahiuna." Ug si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang mga maniningil sa buhis ug ang mga dautang babaye managsulod sa gingharian sa Dios una pa kay kaninyo. Sapagkat naparito si Juan sa inyo sa daan ng katuwiran, at hindi ninyo siya pinaniwalaan; datapuwat pinaniwalaan siya ng mga maniningil ng buwis at ng mga patutot: at kayo, sa pagkakita ninyo nito, ay hindi man kayo nangagsisi pagkatapos, upang kayo'y magsipaniwala sa kaniya. Kay kaninyo mianhi si Juan nga nagtultol sa dalan sa pag-kamatarung, ug wala kamo motoo kaniya, apan ang mga maniningil sa buhis ug ang mga dautang babaye mitoo kaniya; ug bisan pa sa nakita na ninyo kini, wala gihapon kamo maghinulsol sa kaulahiay ug wala motoo kaniya. Pakinggan ninyo ang isa pang talinghaga: May isang tao, na puno ng sangbahayan, na nagtanim ng isang ubasan, at binakuran niya ng mga buhay na punong kahoy sa palibot, at humukay roon ng isang pisaan ng ubas, at nagtayo ng isang bantayan, at ipinagkatiwala yaon sa mga magsasaka, at napasa ibang lupain. "Patalinghugi ninyo ang lain pang sambingay. May usa ka pangulo sa panimalay nga nagtanum ug kaparrasan ug kini iyang gipalibutan ug paril, gibuhatan ug pigsanan sa parras, gibuhatan ug usa ka lantawanan, ug gipasaopan niya kini sa mga tawo, ug unya milangyaw siya ngadto sa laing dapit. At nang malapit na ang panahon ng pamumunga, ay sinugo ang kaniyang mga alipin sa mga magsasaka, upang tanggapin ang kaniyang bunga. Ug sa nagsingabut na ang tingpamopo, ngadto sa mga saop gipaadto niya ang iyang mga ulipon aron sa pagdawat sa bunga nga iyang bahin. At pinaghawakan ng mga magsasaka ang kaniyang mga alipin, at hinampas nila ang isa, at ang isa'y pinatay, at ang isa'y binato. Apan ang iyang mga ulipon gidakop sa mga saop ug ilang gibunalan ang usa, ug ilang gipatay ang usa, ug ilang gipanagbato ang usa. Muling sinugo niya ang ibang mga alipin, na mahigit pa sa nangauna; at ginawa rin sa kanila ang gayon ding paraan. Unya giusban niya sila pagpadalag uban pang mga ulipon nga daghan pa kay sa nahiuna, ug kini ila gihapong gibuhatan sa ingon. Datapuwat pagkatapos ay sinugo niya sa kanila ang kaniyang anak na lalake, na nagsasabi, Igagalang nila ang aking anak. Ug sa katapusan, kanila ang iyang anak gipaadto niya nga nag-ingon, `Motahud sila sa akong anak.` Datapuwat nang makita ng mga magsasaka ang anak, ay nangagusapan sila, Ito ang tagapagmana; halikayo, siya'y ating patayin, at kunin natin ang kaniyang mana. Apan sa pagkakita nila sa anak, ang mga saop nasig-ingon sa usag usa, `Mao kini ang manununod; tana, patyon ta siya aron maato ang iyang panulondon.` At siya'y hinawakan nila, at itinaboy siya sa ubasan, at pinatay siya. Ug gidakop nila siya ug giabog sa gowa sa parrasan, ug ilang gipatay siya. Pagdating nga ng panginoon ng ubasan, ano kaya ang gagawin sa mga magsasakang yaon? Busa, inig-abut sa tag-iya sa parrasan, unsa may buhaton niya sa maong mga saop?" Sinabi nila sa kaniya, Pupuksaing walang awa ang mga tampalasang yaon, at ibibigay ang ubasan sa mga ibang magsasaka, na sa kaniya'y mangagbibigay ng mga bunga sa kanilang kapanahunan. Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Ang maong mga banyaga iyang igatugyan ngadto sa mapait nga kamatayon, ug ang parrasan iyang pasaopan sa ubang mga saop nga makamaong mobahin kaniya sa mga bunga sa panahon sa tingpopo." Sinabi sa kanila ni Jesus, Kailan man baga'y hindi ninyo nabasa sa mga kasulatan, Ang batong itinakuwil ng nangagtatayo ng gusali, Ang siya ring ginawang pangulo sa panulok; Ito'y mula sa Panginoon, At ito'y kagilagilalas sa harap ng ating mga mata? Ug si Jesus miingon kanila, "Wala ba gayud kamo makabasa sa kasulatan, nga `Ang maong bato nga sa mga magtutukod gisalikway nahimong ulohang bato sa pamag-ang; buhat kini sa Ginoo, ug sa atong mga mata makapahibulong gayud`? Kaya nga sinasabi ko sa inyo, Aalisin sa inyo ang kaharian ng Dios, at ibibigay sa isang bansang nagkakabunga. Busa, sultihan ko kamo, nga ang gingharian sa Dios pagakuhaon gikan kaninyo ug igahatag ngadto sa usa ka nasud nga nagapamunga sa mga bunga niini. At ang mahulog sa ibabaw ng batong ito ay madudurog: datapuwat sinomang kaniyang malagpakan, ay pangangalating gaya ng alabok. Ug ang mahulog sa ibabaw niining batoha, madugta siya; apan ang mapusdakan niining batoha, mapulpog siya." At nang marinig ng mga pangulong saserdote at ng mga Fariseo ang kaniyang mga talinghaga, ay kanilang napaghalata na sila ang kaniyang pinagsasalitaan. Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo, sa pagkadungog nila sa iyang mga sambingay, nakasabut nga nagsulti siya mahitungod kanila. At nang sila'y nagsisihanap ng paraang siya'y mahuli, ay nangatakot sila sa karamihan, sapagkat ipinalalagay nito na siya'y propeta. Ug gisulayan nila ang pagdakop kaniya, apan nahadlok sila sa katawhan, kay ila mang giila siya nga profeta. At sumagot si Jesus at muling pinagsalitaan sila sa mga talinghaga, na sinasabi, Ug kanila misulti si Jesus pag-usab pinaagi sa mga sambingay, nga nag-ingon, Tulad ang kaharian ng langit sa isang hari na naghanda ng piging ng kasalan ng kaniyang anak na lalake, "Ang gingharian sa langit sama sa usa ka hari nga naghimog kombira sa kasal alang sa iyang anak nga lalaki, At sinugo ang kaniyang mga alipin upang tawagin ang mga inanyayahan sa piging ng kasalan: at sila'y ayaw magsidalo. ug nagsugo sa iyang mga ulipon sa pagtawag sa mga dinapitsa kombira sa kasal; apan nanagdumili sila sa pagtambong. Muling nagsugo siya sa ibang mga alipin, na sinasabi, Sabihin ninyo sa mga inanyayahan, Narito, inihanda ko na ang aking piging; pinatay ko ang aking mga baka at mga hayop na matataba, at ang lahat ng mga bagay ay nahahanda na: magsiparito kayo sa piging ng kasalan. Ug nagpaadto na usab siyag uban pang mga ulipon nga iyang giingnan, `Ingna ang mga dinapit, Tan-awa, nahikay ko na ang akong kombira, naihaw na ang akong mga baka ug ang akong mga nati nga pinatambok, ug andam na ang tanan; busa, pangadto na kamo sa kombira.` Datapuwat hindi nila pinansin, at sila'y nagsiyaon sa kanilang lakad, ang isa'y sa kaniyang sariling bukid, ang isa'y sa kaniyang mga kalakal; Apan ang mga dinapit wala lang manumbaling niini ug nanglakaw hinoon sila, usa paingon sa iyang uma, ug usa paingon sa iyang patigayon, At hinawakan ng mga iba ang kaniyang mga alipin, at sila'y dinuwahagi, at pinagpapatay. samtang ang uban nanagdakop sa iyang mga ulipon, ug ilang gidagmalan ug gipamatay sila. Datapuwat ang hari ay nagalit; at sinugo ang kaniyang mga hukbo, at pinuksa ang mga mamamataytaong yaon, at sinunog ang kanilang bayan. Ug ang hari nasuko, ug gipaadtoan niya sa iyang mga sundalo ug gipapatay ang maong mga mamumuno ug gipasunog ang ilang siyudad. Nang magkagayo'y sinabi niya sa kaniyang mga alipin, Nahahanda ang kasalan, ngunit hindi karapatdapat ang mga inanyayahan. Ug siya miingon sa iyang mga ulipon, `Andam na ang kombira sa kasal, apan dili takus kadtong mga dinapit. Magsiparoon nga kayo sa mga likuang lansangan, at anyayahan ninyo sa piging ng kasalan ang lahat ninyong mangasumpungan. Busa pangadto hinoon kamo sa kadalanan, ug bisan kinsay inyong ihibalag didto, dapita ninyo sila sa kombira.` At nagsilabas ang mga aliping yaon sa mga lansangan, at kanilang tinipon ang lahat nilang nangasumpungan, masasama at mabubuti: at napuno ng mga panauhin ang kasalan. Ug ang mga ulipon miadto sa kadalanan ug ilang gitigum ang tanan nga ilang gihibalag, mga dautan ug mga maayo; ug ang kombirahan sa kasal napuno sa mga dinapit. Datapuwat pagpasok ng hari upang tingnan ang mga panauhin, ay doo'y nakita niya ang isang tao na hindi nararamtan ng damit-kasalan: "Apan sa pagsulod sa hari aron sa pagtan-aw sa mga dinapit, nakita niya didto ang usa ka tawo nga wala magsul-ob ug bisti alang sa kombira sa kasal; At sinabi niya sa kaniya, Kaibigan, anot pumasok ka rito na walang damit-kasalan? At siya'y naumid. ug siya miingon kaniya, `Migo, naunsa ba nga misulod ka man dinhi nga wala magsul-ob ug bisti nga angay sa kasal?` Ug ang tawo wala makatingog. Nang magkagayo'y sinabi ng hari sa mga naglilingkod, Gapusin ninyo ang mga paa at mga kamay niya, at itapon ninyo siya sa kadiliman sa labas; diyan na nga ang pagtangis at ang pagngangalit ng mga ngipin. Ug ang hari miingon sa iyang mga sulogoon, `Gapusa ninyo siya sa tiil ug kamot, ug ilabay ninyo siya ngadto sa labawng kangitngitan sa gowa; didto ang mga tawo managpanghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon.` Sapagkat marami ang mga tinawag, datapuwat kakaunti ang mga nahirang. Kay daghan ang gipanagtawag apan diyutay ra ang pagapilion." Nang magkagayo'y nagsialis ang mga Fariseo, at nangagsanggunian sila kung paano kayang mahuhuli nila siya sa kaniyang pananalita. Ug milakaw ang mga Fariseo ug nanagsabut sila kon unsaon nila sa pagbitik kang Jesus pinaagi sa iyang isulti. At sinugo nila sa kaniya ang kanilang mga alagad, na kasama ng mga Herodiano, na nagsisipagsabi, Guro, nalalaman naming ikaw ay totoo, at itinuturo mong may katotohanan ang daan ng Dios, at hindi ka nangingimi kanino man: sapagkat hindi ka nagtatangi ng tao. Ug ilang gipaadtoan siya sa ilang mga tinun-an, kinuyogan sa mga Herodianhon, sa pag-ingon kaniya, "Magtutudlo, nasayud kami nga ikaw maminatud-on, ug nga ikaw sa minatuod nagatudlo sa dalan sa Dios, ug nga wala ka magsapayan sa tawo sanglit wala ka man magtan-aw sa panagway sa mga tawo. Sabihin mo nga sa amin, Ano sa akala mo? Matuwid bagang bumuwis kay Cesar, o hindi? Busa tug-ani kami unsay imong paghunahuna niini. Uyon ba sa balaod ang pagbayad ug buhis kang Cesar, o dila ba?" Datapuwat napagkikilala ni Jesus ang kanilang kasamaan, at sinabi sa kanila, Bakit ninyo ako tinutukso, kayong mga mapagpaimbabaw? Apan si Jesus, sa naila niya ang ilang pagkamadinauton, miingon kanila "Mga maut, nganong inyo man akong sulayan? Ipakita ninyo sa akin ang salaping pangbuwis. At dinala nila sa kaniya ang isang denario. Pakitai akog kuwarta nga igbubuhis." Ug ilang gidala kaniya ang kuwarta nga usa ka denario. At sinabi niya sa kanila, Kanino ang larawang ito at ang nasusulat? Ug si Jesus miingon kanila, "Kang kinsa man kining dagway ug kining nahisulat?" Sinabi nila sa kaniya, Kay Cesar. Nang magkagayo'y sinabi niya sa kanila, Kayat ibigay ninyo kay Cesar ang sa kay Cesar; at sa Dios ang sa Dios. Sila mitubag nga nag-ingon, "Kang Cesar." Ug siya miingon kanila, "Nan, bayri ninyo si Cesar sa mga butang nga iya ni Cesar, ug ang Dios sa mga butang nga iya sa Dios." At pagkarinig nila nito ay nagsipanggilalas sila, at siya'y iniwan, at nagsiyaon. Ug sa ilang pagkadungog niini, nahitingala sila; ug ilang gibiyaan siya ug nanglakaw sila. Nang araw na yaon ay nagsilapit sa kaniya ang mga Saduceo, na nangagsasabing walang pagkabuhay na maguli: at siya'y kanilang tinanong, Ug sa maong adlaw giadto siyag mga Saduceo, mga tawo nga nanag-ingon nga walay pagkabanhaw; ug gipangutana siya nila Na sinasabi, Guro, sinabi ni Moises, Kung mamatay na walang mga anak ang isang lalake, ay magasawa ang kaniyang kapatid na lalake sa asawa niya, at magkakaanak sa kaniyang kapatid na lalake. nga nanag-ingon, "Magtutudlo, si Moises nag-ingon, `Kon ang usa ka lalaki mamatay nga walay anak, ang iyang igsoong lalaki kinahanglan mangasawa sa balo ug magpaliwat ug mga anak alang sa iyang igsoon.` Nagkaroon nga sa amin ng pitong magkakapatid na lalake: at nagasawa ang panganay at namatay, at sapagkat hindi siya nagkaanak ay iniwan niya ang kaniyang asawa sa kaniyang kapatid na lalake; Karon, diha kanamoy pito ka mga magsoong lalaki; ang nahauna nagminyo ug unya namatay, ug tungod kay wala man siya mga anak, ang asawa niya gipangasawa sa iyang igsoon. Gayon din naman ang nangyari sa pangalawa, at sa pangatlo, hanggang sa ikapito. Mao usab ang nahitabo sa ikaduha ug sa ikatulo, ug hangtud sa ikapito. At sa kahulihulihan nilang lahat, ay namatay ang babae. Tapus nilang tanan, ang babaye namatay usab. Sa pagkabuhay ngang maguli sino kaya doon sa pito ang magiging asawa? sapagkat siya'y naging asawa nilang lahat. Nan, sa pagkabanhaw ni kinsa man sa pito maasawa siya? Kay silang tanan nakahupot man kaniya." Ngunit sumagot si Jesus at sinabi sa kanila, Nangagkakamali kayo, sa hindi pagkaalam ng mga kasulatan, ni ng kapangyarihan man ng Dios. Apan kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Nangasayop kamo kay wala kamo makasabut sa kasulatan o sa gahum sa Dios. Sapagkat sa pagkabuhay na maguli ay hindi na mangagaasawa, ni mga papagaasawahin pa, kundi gaya ng mga anghel sa langit. Kay sa pagkabanhaw dili na sila magapangasawa o magapamana, kondili mahisama na sila sa mga manolunda didto sa langit. Datapuwat tungkol sa pagkabuhay na maguli ng mga patay, hindi baga ninyo nabasa ang sinalita sa inyo ng Dios, na nagsasabi, Ug mahitungod sa pagbanhaw sa mga patay, wala ba ninyo hibasahi ang gisulti kaninyo sa Dios nga nag-ingon, Ako ang Dios ni Abraham, at ang Dios ni Isaac, at ang Dios ni Jacob? Ang Dios ay hindi Dios ng mga patay, kundi ng mga buhay. `Ako mao ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob`? Siya dili Dios sa mga patay, kondili sa mga buhi." At nang marinig ito ng karamihan ay nangagtaka sa kaniyang aral. Ug sa pagkadungog niini sa panon sa katawhan, nahitingala sila sa iyang pagpanudlo. Datapuwat nang marinig ng mga Fariseo na kaniyang napatahimik ang mga Saduceo, ay nangagkatipon sila. Apan sa pagkadungog sa mga Fariseo nga napahilum niya ang mga Saduceo, sila nanagtapok. At isa sa kanila, na tagapagtanggol ng kautusan, ay tinanong siya ng isang tanong, upang siya'y tuksuhin: Ug usa kanila, nga batid sa kasugoan, may gipangutana kaniya aron sa pagsulay kaniya. Guro, alin baga ang dakilang utos sa kautusan? Miingon siya, "Magtutudlo, unsa man ang dakung sugo sa kasugoan?" At sinabi sa kaniya, Iibigin mo ang Panginoon mong Dios ng buong puso mo, at ng buong kaluluwa mo, at ng buong pagiisip mo. Ug si Jesus miingon kaniya, "Higugmaa ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasingkasing, ug sa tibuok mong kalag, ug sa tibuok mong salabutan. Ito ang dakila at pangunang utos. Mao kana ang daku ug unang sugo. At ang pangalawang katulad ay ito, Iibigin mo ang iyong kapuwa na gaya ng iyong sarili. Ug ang ikaduha sulosama ra, nga mao kini, Higugmaa ang imong silingan sama sa imong kaugalingon. Sa dalawang utos na ito'y nauuwi ang buong kautusan, at ang mga propeta. Niining duha ka mga sugo nagasukad ang tibuok nga kasugoan ug ang mga profeta." Habang nangagkakatipon nga ang mga Fariseo, ay tinanong sila ni Jesus ng isang tanong. Ug samtang nagkatapok ang mga Fariseo, kanila si Jesus may gipangutana, Na sinasabi, Ano ang akala ninyo tungkol kay Cristo? kanino bagang anak siya? Sinabi nila sa kaniya, kay David. nga nag-ingon, "Unsa may inyong paghunahuna mahitungod kang Cristo? Kang kinsa man siyang anak?" Sila mitubag kaniya, "Anak siya ni David." Sinabi niya sa kanila, Kung gayo'y bakit tinatawag siya ni David na Panginoon, sa espiritu, na nagsasabi, Siya miingon kanila, "Nan, ngano man lagi nga si David, dinasig sa Espiritu, nagtawag man kaniya nga Ginoo, sa iyang pag-ingon: Sinabi ng Panginoon sa aking Panginoon, Maupo ka sa aking kanan, Hanggang sa ilagay ko ang iyong mga kaaway sa ilalim ng iyong mga paa? `Ang Ginoo miingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong too, hangtud igabutang ko ang imong mga kaaway diha sa ilalum sa imong mga tiil? Kung tinatawag nga siya ni David na Panginoon, paanong siya'y kaniyang anak? Kon si David nagtawag kaniya nga Ginoo, unsaon man niya pagkahimong anak ni David?" At wala sinomang nakasagot sa kaniya ng isang salita, ni wala sinomang nangahas buhat sa araw na yaon na tumanong pa sa kaniya ng anomang mga tanong. Ug walay nakatubag kaniyag bisan usa na lang ka pulong, ug sukad niadtong adlawa wala nay nangahas pa sa paghimog mga pagpa-ngutana kaniya. Nang magkagayo'y nagsalita si Jesus sa mga karamihan at sa kaniyang mga alagad, Unya miingon si Jesus sa mga panon sa katawhan ug sa iyang mga tinun-an, Na nagsasabi, Nagsisiupo ang mga eskriba at mga Fariseo sa luklukan ni Moises. "Ang mga escriba ug ang mga Fariseo nanaglingkod sa lingkoranan ni Moises; Lahat nga ng mga bagay na sa inyo'y kanilang ipagutos, ay gawin ninyo at ganapin: datapuwat huwag kayong magsigawa ng alinsunod sa kanilang mga gawa; sapagkat kanilang sinasabi, at hindi ginagawa. busa, buhata ug bantayi ninyo ang tanan nga ilang ginaingon kaninyo, apan ayaw ninyo pagbuhata ang ilang ginabuhat; kay sila maayo rang mosulti apan dili mobuhat. Oo, sila'y nangagbibigkis ng mabibigat na pasan at mahihirap na dalhin, at ipinapasan nila sa mga balikat ng mga tao; datapuwat ayaw man lamang nilang kilusin ng kanilang daliri. Nagabugkos silag mga mabug-at nga luwan nga malisud pas-anon, ug ila kining gibutang diha sa mga abaga sa mga tawo; apan sila gayud dili gani molihok niini bisan pinaagi na lang sa ilang tudlo. Datapuwat ginagawa nila ang lahat ng kanilang mga gawa upang mangakita ng mga tao: sapagkat nangagpapalapad sila ng kanilang mga pilakteria, at nangagpapalapad ng mga laylayan ng kanilang mga damit, Nagahimo sila sa ilang tanang mga binuhatan aron lamang sa pagpakita ngadto sa mga tawo; kay ginapalapad nila ang ilang mga pilakteria ug ginapataas nila ang mga borlas sa ilang mga kupo, At iniibig ang mga pangulong dako sa mga pigingan, at ang mga pangulong luklukan sa mga sinagoga, ug kinaham nila ang mga halangdong dapit sa mga kombirahan ug ang labing maayong mga lingkoranan sulod sa mga sinagoga, At pagpugayan sa mga pamilihan, at ang sila'y tawagin ng mga tao, Rabi. ug ang mga pagyukbo kanila diha sa mga tiyanggihan, ug ang pagtawag kanilag "Rabi" sa mga tawo. Datapuwat kayo'y huwag patawag na Rabi: sapagkat iisa ang inyong guro, at kayong lahat ay magkakapatid. Apan kamo, ayaw kamo pagpatawag nga Rabi, kay kamo adunay usa lamang ka magtutudlo, ug kamong tanan mga magsoon. At huwag ninyong tawaging inyong ama ang sinomang tao sa lupa: sapagkat iisa ang inyong ama, sa makatuwid baga'y siya na nasa langit. Ug kinahanglan walay bisan kinsang tawo dinhi sa yuta nga inyong pagatawgon nga inyong amahan, kay kamo adunay usa lamang ka Amahan nga anaa sa langit. Ni huwag kayong patawag na mga panginoon; sapagkat iisa ang inyong panginoon, sa makatuwid baga'y ang Cristo. Ayaw usab kamo pagpatawag nga mga agalon, kay kamo adunay usa lamang ka agalon nga mao si Cristo. Datapuwat ang pinakadakila sa inyo ay magiging lingkod ninyo. Ang labing daku kaninyo, ma-inyo siyang sulogoon; At sinomang nagmamataas ay mabababa; at sinomang nagpapakababa ay matataas. bisan kinsa nga magapahitaas sa iyang kaugalingon iga-pahiubos, ug bisan kinsa nga magapaubos sa iyang kaugalingon igapahitaas. Datapuwat sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! sapagkat sinasarhan ninyo ang kaharian ng langit laban sa mga tao: sapagkat kayo'y hindi na nagsisipasok, at ang nagsisipasok man ay ayaw ninyong bayaang mangakapasok. "Apan alaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga maut! kay ginalukban ninyo ang gingharian sa langit atbang sa mga tawo; kay wala kamo mosulod ni magtugot sa pagpasulod sa mga tawo nga gusto untang managsulod. Sa aba ninyo, mga eskribat mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! Sapagkat sinasakmal ninyo ang mga bahay ng mga babaing bao, at inyong dinadahilan ang mahahabang panalangin: kayat magsisitanggap kayo ng lalong mabigat na parusa. Alaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga maut! kay ginasubad ninyo ang katigayonan sa mga babayeng balo, ug aron sa pagtabontabon niini nagahimo kamo sa hatag-as nga mga pangadye; busa mahiaguman ra ninyo ang labi pa ka mabug-at nga hukom sa silot. Sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! sapagkat inyong nililibot ang dagat at ang lupa sa paghanap ng isa ninyong makakampi; at kung siya'y magkagayon na, ay inyong ginagawa siyang makaibayo pang anak ng impierno kay sa inyong sarili. Alaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga maut! kay ginalatas-latas ninyo ang kadagatan ug kayutaan aron sa pagdanig bisan usa na lang ka kinabig, ug sa makabig na siya, inyo siyang ginahimo nga dubli pa kaninyo sa pagkaangayan sa infierno. Sa aba ninyo, kayong mga tagaakay na bulag, na inyong sinasabi, Kung ipanumpa ninoman ang templo, ay walang anoman; datapuwat kung ipanumpa ninoman ang ginto ng templo, ay nagkakautang nga siya. "Alaut kamo, mga magtotultol nga buta, nga manag-ingon, `Kon may manumpa tungod sa templo, wala kanay bili; apan kon may manumpa tungod sa bulawan sa templo, obligado siya sa iyang panumpa.` Kayong mga mangmang at mga bulag: sapagkat alin baga ang lalong dakila, ang ginto, o ang templong bumabanal sa ginto? Kamong mga boangboang nga mga buta! Kay hain bay labaw, ang bulawan o ang templo ba nga maoy nagahimo nga balaan sa bulawan? At, kung ipanumpa ninoman ang dambana, ay walang anoman; datapuwat kung ipanumpa ninoman ang handog na nasa ibabaw nito, ay nagkakautang nga siya. Ug kamo manag-ingon, `Kon may manumpa tungod sa halaran, wala kanay bili; apan kon may manumpa tungod sa halad nga anaa sa halaran, obligado siya sa iyang panumpa.` Kayong mga bulag: sapagkat alin baga ang lalong dakila, ang handog, o ang dambana na bumabanal sa handog? Kamong mga buta! Kay hain bay labaw, ang halad o ang halaran ba nga maoy nagahimo nga balaan sa halad? Kayat ang nanunumpa sa pamamagitan ng dambana, ay ipinanunumpa ito, at ang lahat ng mga bagay na nangasa ibabaw nito. Busa ang manumpa tungod sa halaran, nagapanumpa tungod niini ug sa tanang anaa niini; At ang nanunumpa sa pamamagitan ng templo, ay ipinanumpa ito, at yaong tumatahan sa loob nito. ug ang manumpa tungod sa templo, nagapanumpa tungod niini ug tungod sa nagapuyo sulod niini; Ang nanunumpa sa pamamagitan ng langit, ay ipinanumpa ang luklukan ng Dios, at yaong nakaluklok doon. ug ang manumpa tungod sa langit, nagapanumpa tungod sa trono sa Dios ug tungod sa nagalingkod niini. Sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! sapagkat nangagbibigay kayo ng sa ikapu ng yerbabuena, at ng anis at ng komino, at inyong pinababayaang di ginagawa ang lalong mahahalagang bagay ng kautusan, na dili ibat ang katarungan, at ang pagkahabag, at ang pananampalataya: datapuwat dapat sana ninyong gawin ang mga ito, at huwag pabayaang di gawin yaong iba. "Alaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga maut! kay nagahatag kamog ikapulo sa yerbabuyna ug sa anis ug sa komino, apan wala ninyo buhata ang labi pang hinungdanong mga butang sa kasugoan, nga mao ang hustisya, ug kaluoy, ug pagtoo; kining mga butanga kinahanglan gayud unta nga inyong pagabuhaton, sa walay pagbiya sa uban. Kayong mga tagaakay na bulag na inyong sinasala ang lamok, at nilulunok ninyo ang kamelyo! Kamong mga magtotultol nga buta, ginasala ninyo ang usa ka buok nga tagnok ug ginalamoy ninyo ang usa ka buok nga kamelyo! Sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo, mga mapagpapaimbabaw! sapagkat inyong nililinis ang labas ng saro at ng pinggan, datapuwat sa loob ay puno sila ng panglulupig at katakawan. "Alaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga maut! kay ginahinloan ninyo ang gawas nga bahin sa baso ug sa pinggan, apan sa sulod kini sila napuno sa panikas ug sa labihang pag-pangilog. Ikaw bulag na Fariseo, linisin mo muna ang loob ng saro at ng pinggan, upang luminis naman ang kaniyang labas. Fariseo nga buta! hinloi una ang sa sulod nga bahin sa baso ug sa pinggan aron ang gawas nga bahin niini magamahinlo usab. Sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! sapagkat tulad kayo sa mga libingang pinaputi, na may anyong maganda sa labas, datapuwat sa loob ay puno ng mga buto ng mga patay na tao, at ng lahat na karumaldumal. "Alaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga maut! kay sama kamo sa pinaputi nga mga pantiyon nga sa gawas managpakita sa katahum, apan sa sulod kini sila puno sa mga bukog sa mga patay ug sa tanang kahugawan. Gayon din naman kayo, sa labas ay nangagaanyong matuwid sa mga tao, datapuwat sa loob ay puno kayo ng pagpapaimbabaw at ng katampalasanan. Sa ingon usab niini, sa gawas ninyo kamo nagapakita nga daw mga matarung sa atubangan sa mga tawo, apan sa sulod ninyo natugob kamo sa kamaut ug sa kadautan. Sa aba ninyo, mga eskriba at mga Fariseo, mga mapagpaimbabaw! sapagkat itinatayo ninyo ang mga libingan ng mga propeta, at inyong ginayakan ang mga libingan ng mga matuwid, "Alaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga maut! kay ginabuhatan ninyog mga pantiyon ang mga profeta ug inyong ginadayandayanan ang mga bungdo sa mga matarung, At sinasabi ninyo, Kung kami sana ang nangabubuhay nang mga kaarawan ng aming mga magulang disi'y hindi kami nangakaramay nila sa dugo ng mga propeta. ug magkanayon kamo, `Kon nakaabut pa kami sa mga adlaw sa among mga ginikanan, dili gayud kami moapil uban kanila sa pag-ula sa dugo sa mga profeta.` Kayat kayo'y nangagpapatotoo sa inyong sarili, na kayo'y mga anak niyaong mga nagsipatay ng mga propeta. Sa ingon niini nagamatuod kamo batok ra sa inyong kaugalingon nga kamo mga anak diay niadtong mga nanagpatay sa mga profeta. Punuin nga ninyo ang takalan ng inyong mga magulang. Hala, pun-a pa gayud ninyo ang taksanan sa inyong mga ginikanan. Kayong mga ahas, kayong mga lahi ng mga ulupong, paanong mangakawawala kayo sa kahatulan sa impierno? Kamong mga halas, kamong kaliwat sa mga bitin, unsaon ugod ninyo paghilingkawas gikan sa pagkahinukman ngadto sa infierno? Kayat, narito, sinusugo ko sa inyo ang mga propeta, at mga pantas na lalake, at mga eskriba: ang mga iba sa kanila'y inyong papatayin at ipapako sa krus; at ang mga iba sa kanila'y inyong hahampasin sa inyong mga sinagoga, at sila'y inyong paguusigin sa bayan-bayan: Tungod niini, padad-an ko kamog mga profeta ug mga makinaadmanon ug mga escriba, nga ang uban kanila inyong pagapatyon ug igalansang sa krus, ug ang uban inyong pagahampakon sa sulod sa inyong mga sinagoga ug inyong pagalutoson gikan sa usa ka lungsod ngadto sa usa, Upang mabubo sa inyo ang lahat na matuwid na dugo na nabuhos sa ibabaw ng lupa, buhat sa dugo ng matuwid na si Abel hanggang sa dugo ni Zacarias na anak ni Baraquias na pinatay ninyo sa pagitan ng santuario at ng dambana. aron nga diha kaninyo pagapanilngon ang tanang dugo sa mga matarung nga naula sa ibabaw sa yuta, sukad pa sa dugo ni Abel nga matarung hangtud sa dugo ni Zacarias nga anak ni Baraquias, nga inyong gipatay diha sa kinatung-an sa templo ug sa halaran. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang lahat ng mga bagay na ito ay darating sa lahing ito. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, kining tanan moabut niining kaliwatana. Oh Jerusalem, Jerusalem, na pumapatay sa mga propeta, at bumabato sa mga sinusugo sa kaniya! makailang inibig kong tipunin ang iyong mga anak, na gaya ng pagtitipon ng inahing manok sa kaniyang mga sisiw sa ilalim ng kaniyang mga pakpak, ay ayaw kayo! "O Jerusalem, Jerusalem, nga nagapatay sa mga profeta ug nagabato sa mga sinugo nganha kanimo! Sa makadaghan gipangandoy ko ang pagtigum unta sa imong mga anak, maingon sa himungaan nga nagatigum sa iyang mga piso ilalum sa iyang mga pako, apan nagadumili kamo! Narito, ang inyong bahay ay iniiwan sa inyong wasak. Tan-awa, mabiniyaan ug magamingaw ang inyong balay. Sapagkat sinasabi ko sa inyo, Buhat ngayon ay hindi ninyo ako makikita, hanggang sa inyong sabihin, Mapalad ang pumaparito sa pangalan ng Panginoon. Kay sultihan ko kamo, nga dili na kamo makakita kanako pag-usab, hangtud makaingon na kamo, `Dalaygon ang nagaanhi sa ngalan sa Ginoo`." At lumabas si Jesus sa templo, at payaon sa kaniyang lakad; at nagsilapit sa kaniya ang kaniyang mga alagad upang sa kaniya'y ipamalas ang mga gusali ng templo. Ug si Jesus mipahawa sa templo, ug samtang naglakaw siya miduol kaniya ang iyang mga tinun-an ug ilang gitudlo kaniya ang mga bahin sa templo. Datapuwat siya'y sumagot at sa kanila'y sinabi, Hindi baga ninyo nangakikita ang lahat ng mga bagay na ito? katotohanang sinasabi ko sa inyo, Dito'y walang maiiwang isang bato sa ibabaw ng ibang bato, na hindi ibabagsak. Apan kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Nakita ninyo kining tanan, dili ba? Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga dinhi wala unyay mahibiling usa ka bato nga pinatong sa bato nga dili pagatumpagon." At samantalang siya'y nakaupo sa bundok ng mga Olivo, ay nagsilapit sa kaniya ng bukod ang mga alagad, na nagsisipagsabi, Sabihin mo sa amin, kailan mangyayari ang mga bagay na ito? at ano ang magiging tanda ng iyong pagparito, at ng katapusan ng sanglibutan? Ug sa naglingkod siya sa Bungtod sa mga Olivo, giduol siya sa mga tinun-an nga silasila ra, nga nanag-ingon, "Tug-ani kami, kanus-a man kini mahitabo, ug unsa man ang ilhanan sa imong pag-anhi ug sa pagkatapus sa kapanahonan?" At sumagot si Jesus at sinabi sa kanila, Mangagingat kayo na huwag kayong mailigaw ninoman. Ug kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Magbantay kamo nga walay magapahisalaag kaninyo. Sapagkat marami ang magsisiparito sa aking pangalan, na mangagsasabi, Ako ang Cristo; at ililigaw ang marami. Kay daghan unya ang motungha dinala ang akong ngalan, nga manag-ingon, `Ako mao ang Cristo,` ug daghan ang ilang pahisa-laagon. At mangakakarinig kayo ng mga digmaan at mga alingawngaw ng mga digmaan; ingatan ninyo na huwag kayong magulumihanan: sapagkat kinakailangang ito'y mangyari datapuwat hindi pa ang wakas. Ug makadungog kamog mga gubat ug mga dungogdungog mahi-tungod sa mga gubat; pagbantay kamo nga dili kamo makuyawan; kay kinahanglan gayud kini nga mahitabo, apan dili pa kini mao ang katapusan. Sapagkat magsisitindig ang bansa laban sa bansa, at ang kaharian laban sa kaharian; at magkakagutom at lilindol sa ibat ibang dako. Kay managgubat ang nasud batok sa nasud, ug ang gingharian batok sa gingharian, ug mahitabo ang mga gutom ug mga linog sa nagkalainlaing mga dapit: Datapuwat ang lahat ng mga bagay na ito ay siyang pasimula ng kahirapan. kining tanan mao lamay sinugdanan sa mga kasakit. Kung magkagayo'y ibibigay kayo sa kapighatian, at kayo'y papatayin: at kayo'y kapopootan ng lahat ng mga bansa dahil sa aking pangalan. "Unya ila kamong itugyan ngadto sa mga kasakitan, ug ipapatay kamo nila; ug pagadumtan kamo sa tanang kanasuran tungod sa akong ngalan. At kung magkagayo'y maraming mangatitisod, at mangagkakanuluhan ang isat isa, at mangagkakapootan ang isat isa. Ug unya daghan ang mosibug gikan sa pagtoo, ug magabudhiay ug magadumtanay ang usag usa. At magsisibangon ang maraming bulaang propeta, at kanilang ililigaw ang marami. Ug motungha ang daghang mga mini nga profeta ug magapahisalaag sa daghan. At dahil sa pagsagana ng katampalasanan, ang pagibig ng marami ay lalamig. Ug kay mosanay man ang kadautan, mobugnaw ang gugma sa kadaghanan. Datapuwat ang magtitiis hanggang sa wakas ay siyang maliligtas. Apan ang molahutay hangtud sa katapusan mamaluwas. At ipangangaral ang evangeliong ito ng kaharian sa buong sanglibutan sa pagpapatotoo sa lahat ng mga bansa; at kung magkagayo'y darating ang wakas. Ug kining Maayong Balita mahitungod sa gingharian igawali ngadto sa tibuok nga kalibutan ingon nga pagpamatuod ngadto sa tanang kanasuran; ug unya moabut na ang katapusan. Kaya nga pagkakita ninyo ng kasuklamsuklam na paninira, na sinalita sa pamamagitan ng propeta Daniel, na natatayo sa dakong banal (unawain ng bumabasa), "Tungod niini, inigkakita ninyo sa gihisgutan sa profeta nga si Daniel, sa iyang gihisgutang malaglagon nga pasipala nga magatindog sulod sa dapit nga balaan (pasabta niini ang magabasa), Kung magkagayo'y magsitakas sa mga bundok ang nangasa Judea: nan, sila nga anha sa Judea pakalagiwa ngadto sa kabukiran; Ang nasa bubungan ay huwag bumaba upang maglabas ng mga bagay sa loob ng kaniyang bahay: ug siya nga anha sa atop, ayaw na pakanauga aron sa pagkuha pag bisan unsa sulod sa iyang balay; At ang nasa bukid ay huwag magbalik upang kumuha ng kaniyang balabal. ug siya nga anha sa uma, ayaw na pabalika aron sa pagkuha pa sa iyang kupo. Datapuwat sa aba ng nangagdadalang-tao at nangagpapasuso sa mga araw na yaon! Ug alaut gayud ang mga mabdos ug ang may mga masoso niadtong mga adlawa! At magsipanalangin kayo na huwag mangyari ang pagtakas ninyo sa panahong taginaw, o sa sabbath man: Pag-ampo kamo nga unta ang inyong pagpangagiw dili mahiatol sa tingtugnaw o sa adlaw nga igpapahulay. Sapagkat kung magkagayo'y magkakaroon ng malaking kapighatian, na ang gayo'y di pa nangyayari buhat sa pasimula ng sanglibutan hanggang ngayon, at ni hindi na mangyayari kailan man. Kay unya moabut ang dakung kasakitan nga ang ingon wala pa mahitabo sukad sa sinugdan sa kalibutan hangtud karon, ug dili na gayud mahitabo pa. At malibang paikliin ang mga araw na yaon, ay walang lamang makaliligtas: datapuwat dahil sa mga hirang ay paiikliin ang mga araw na yaon. Ug kon ang gidaghanon niadtong mga adlawa wala pa pagkubsi, wala untay tawong maluwas; apan tungod sa iyang mga pinili, ang gidaghanon niadtong mga adlawa pagakubsan. Kung magkagayon, kung may magsabi sa inyong sinomang tao, Narito ang Cristo, o, Nariyan; huwag ninyong paniwalaan. Ug unya kon adunay magaingon kaninyo, `Tan-awa, ania ra ang Cristo!` o `Atua ra siya!` ayaw gayud kamo pagtoo niini. Sapagkat may magsisilitaw na mga bulaang Cristo, at mga bulaang propeta, at mangagpapakita ng mga dakilang tanda at mga kababalaghan; ano pat ililigaw, kung maaari, pati ng mga hirang. Kay motungha ang mga mini nga Cristo ug mga mini nga profeta ug magapakitag dagkung mga ilhanan ug mga katingalahan aron sa pagpahisalaag, kon mahimo, bisan pa sa mga pinili. Narito, ipinagpauna ko nang sinabi sa inyo. Tan-awa, gisuginlan ko na kamong daan. Kaya nga kung sa inyo'y kanilang sasabihin, Narito, siya'y nasa ilang; huwag kayong magsilabas: Narito, siya'y nasa mga silid; huwag ninyong paniwalaan. Busa, kon sila magaingon kaninyo, `Tan-awa, atua siya sa awaaw,` ayaw gayud kamo pag-adto didto. Ug kon sila magaingon, `Tan-awa, anaa siya sa sulod nga mga lawak,` ayaw gayud kamo pagtoo niini. Sapagkat gaya ng kidlat na kumikidlat sa silanganan, at nakikita hanggang sa kalunuran; gayon din naman ang pagparito ng Anak ng tao. Kay maingon nga ang kilat magakilab gikan sa sidlakan ug makita hangtud sa kasadpan, maingon man usab unya niini ang pag-abut sa Anak sa Tawo. Saan man naroon ang bangkay, ay doon mangagkakatipon ang mga uwak. Diin gani ang patay, atua usab didto magakatapok ang mga agila. Datapuwat karakarakang pagkatapos ng kapighatian sa mga araw na yaon ay magdidilim ang araw, at ang buwan ay hindi magbibigay ng kaniyang liwanag, at mangalalaglag ang mga bituin mula sa langit, at magsisipangatal ang mga kapangyarihan sa mga langit: "Ug dihadiha inigkatapus sa kasakitan niadtong mga adlawa, ang Adlaw mongitngit, ug ang Bulan dili na mohatag ug kahayag, ug ang mga bitoon mangatagak gikan sa kahitas-an, ug matay-og ang mga gahum sa kalangitan. At kung magkagayo'y lilitaw ang tanda ng Anak ng tao sa langit: at kung magkagayo'y magsisitaghoy ang lahat ng mga angkan sa lupa, at mangakikita nila ang Anak ng tao na napaparitong sumasa mga alapaap ng langit na may kapangyarihan at dakilang kaluwalhatian. Ug unya magapakita diha sa langit ang ilhanan sa Anak sa Tawo, ug unya ang tanang kabanayan sa yuta manag-minatay, ug ilang makita ang Anak sa Tawo nga moabut nga sinapwang sa mga panganud sa langit inubanan sa kagahum ug dakung himaya; At susuguin ang kaniyang mga anghel na may matinding pakakak, at kanilang titipunin ang kaniyang mga hinirang mula sa apat na hangin ng sanglibutan, mula sa isang dulo ng langit hanggang sa kabila. ug pagasugoon niya ang iyang mga manolunda pinaagi sa makusog nga tingog sa trumpeta, ug ilang pagahipuson ang iyang mga pinili gikan sa mga sugdanan sa upat ka mga hangin, gikan sa usa ka tumoy sa langit ngadto sa usa. Sa puno ng igos nga ay pagaralan ninyo ang kaniyang talinghaga: pagka nananariwa ang kaniyang sanga, at sumusupling ang mga dahon, ay nalalaman ninyo na malapit na ang tagaraw; "Gikan sa kahoyng igira tun-i ninyo kining usa ka pananglitan: inigpanglumoy na gani sa iyang mga sanga ug manalingsing na, nan, inyong masayran nga nagakaduol na ang tingadlaw. Gayon din naman kayo, pagka nangakita ninyo ang lahat ng mga bagay na ito, ay talastasin ninyo na siya'y malapit na, nasa mga pintuan nga. Ingon man usab niini, inigkakita ninyo niining tanang mga butanga, masayran ninyo nga haduol na siya, anaa na gayud sa mga pultahan. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Hindi lilipas ang lahing ito, hanggang sa mangaganap ang lahat ng mga bagay na ito. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sa dili pa mahanaw kining kaliwatana, kining tanang mga butanga maga-kahitabo gayud. Ang langit at ang lupa ay lilipas, datapuwat ang aking mga salita ay hindi lilipas. Ang langit ug ang yuta mangahanaw, apan ang akong mga pulong dili gayud mahanaw. Ngunit tungkol sa araw at oras na yaon walang makakaalam, kahit ang mga anghel sa langit, kahit ang Anak, kundi ang Ama lamang. "Apan mahitungod sa maong adlaw ug takna, walay usa nga nasayud, bisan pa ang mga manolunda sa langit, bisan pa ang Anak, gawas sa Amahan lamang. At kung paano ang mga araw ni Noe, gayon din naman ang pagparito ng Anak ng tao. Maingon kaniadto sa mga adlaw ni Noe, mao man usab unya ang pag-abut sa Anak sa Tawo. Sapagkat gaya ng mga araw bago nagkagunaw, sila'y nagsisikain at nagsisiinom, at nangagaasawa at pinapapagaasawa, hanggang sa araw na pumasok si Noe sa daong, kay maingon nga niadtong mga adlawa sa wala pa ang lunop sila nanagpangaon ug nanag-inum, nanagpangasawa ug nanagpamana hangtud sa adlaw sa pagsulod ni Noe sa arka, At hindi nila nalalaman hanggang sa dumating ang paggunaw, at sila'y tinangay na lahat; ay gayon din naman ang pagparito ng Anak ng tao. ug sila walay kasayuran niini hangtud sa pag-abut sa lunop ug gianud silang tanan, maingon man usab niini ang pag-abut unya sa Anak sa Tawo. Kung magkagayo'y sasa bukid ang dalawang lalake; ang isa'y kukunin, at ang isa'y iiwan: Unya anha sa uma ang duha ka lalaki; usa kuhaon ug usa mabiyaan. Dalawang babaing nagsisigiling sa isang gilingan; ang isa'y kukunin, at ang isa'y iiwan. Duha ka babaye magagaling diha sa ligsanan; usa kuhaon ug usa mabiyaan. Mangagpuyat nga kayo: sapagkat hindi ninyo nalalaman kung anong araw paririto ang inyong Panginoon. Busa pagtukaw kamo, kay wala kamo mahibalo unsang adlawa moabut ang inyong Ginoo. Datapuwat ito'y talastasin ninyo, na kung nalalaman ng puno ng sangbahayan kung anong panahon darating ang magnanakaw, ay siya'y magpupuyat, at hindi niya pababayaang tibagin ang kaniyang bahay. Apan hibaloi ninyo nga kon ang pangulo sa panimalay nasayud pa unsang taknaa sa kagabhion moabut ang kawatan, magatukaw unta siya ug dili niya tugotan nga pagasak-on ang iyang balay. Kaya nga kayo'y magsihanda naman; sapagkat paririto ang Anak ng tao sa oras na hindi ninyo iniisip. Busa kamo usab kinahanglan mangandam, kay ang Anak sa Tawo moabut sa takna nga wala ninyo dahuma. Sino nga baga ang aliping tapat at matalino, na pinagkatiwalaan ng kaniyang panginoon sa kaniyang sangbahayan, upang sila'y bigyan ng pagkain sa kapanahunan? "Nan, kinsa ba ang kasaligan ug manggialamon nga ulipon nga maoy itudlo sa iyang agalon sa pagdumala sa iyang panimalay, sa paghatag kanila sa ilang pagkaon sa hustong panahon? Mapalad yaong aliping kung dumating ang kaniyang panginoon, ay maratnan siyang gayon ang kaniyang ginagawa. Dalaygon kadtong ulipona nga sa pag-abut sa iyang agalon mahiabtan nga magabuhat sa ingon. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, na sa kaniya'y ipagkakatiwala ang lahat niyang pag-aari. Sa pag-katinuod, magaingon ako kaninyo, nga igatudlo niya siya nga maoy magadumala sa iyang tanang katigayonan. Datapuwat kung ang masamang aliping yaon ay magsabi sa kaniyang puso, Magtatagal ang aking panginoon; Apan kon ang dautang ulipon magaingon sa iyang kaugalingon, `Madugay pa kadtong akong agalon,` At magsimulang bugbugin ang kaniyang mga kapuwa alipin, at makipagkainan at makipaginuman sa mga lasing; ug unya mosugod siya sa pagpamospos sa iyang mga masigkaulipon, ug magakaon ug maga-inom kauban sa mga palahubog, Darating ang panginoon ng aliping yaon sa araw na hindi niya hinihintay, at oras na hindi niya nalalaman, ang agalon sa maong ulipon moabut ra sa adlaw nga wala siya magpaabut kaniya ug sa takna nga wala niya hibaloi, At siya'y babaakin, at isasama ang kaniyang bahagi sa mga mapagpaimbabaw: doon na nga ang pagtangis at pagngangalit ng mga ngipin. ug iyang silotan siya ug ibutang niya ipon sa mga maut; didto ang mg tawo managpanghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon. Kung magkagayon ay makakatulad ang kaharian ng langit ng sangpung dalaga, na kinuha ang kanilang mga ilawan, at nagsilabas upang salubungin ang kasintahang lalake. "Ug ang gingharian sa langit iga-pakasama sa napulo ka mga dalagang birhin nga nanagdala sa ilang mga lamparahan ug miadto sa pagsugat sa pamanhonon. At ang lima sa kanila'y mga mangmang, at ang lima'y matatalino. Ang lima kanila mga boangboang, ug ang lima mga but-an. Sapagkat nang dalhin ng mga mangmang ang kanilang mga ilawan, ay hindi sila nangagdala ng langis: Kay ang mga boangboang, sa pagdala nila sa ilang mga lamparahan, wala magdalag lana; Datapuwat ang matatalino ay nangagdala ng langis sa kanilang sisidlan na kasama ng kanilang mga ilawan. apan ang mga but-an nanagdalag mga prasko nga sinudlan ug lana uban sa ilang mga lamparahan. Samantalang nagtatagal nga ang kasintahang lalake, ay nangagantok silang lahat at nangakatulog. Ug kay ang pamanhonon nadugay man sa pag-abut, silang tanan nanagpirat ug nahikatulog. Datapuwat pagkahating gabi ay may sumigaw, Narito, ang kasintahang lalake! Magsilabas kayo upang salubungin siya. Apan sa pagkatungang gabii dihay singgit nga nag-ingon, `Tan-awa, ang pamanhonon! Panggula kamo ug sugata ninyo siya? Nang magkagayo'y nagsipagbangong lahat ang mga dalagang yaon, at pinagigi ang kanilang mga ilawan. Ug namangon silang tanan nga mga dalaga ug gihikay nila ang ilang mga lamparahan. At sinabi ng mga mangmang sa matatalino, Bigyan ninyo kami ng inyong langis; sapagkat nangamamatay ang aming mga ilawan. Ug ang mga boangboang miingon sa mga but-an, `Hatagi kamig lana kay nagakapalong kining among mga lamparahan.` Datapuwat nagsisagot ang matatalino, na nangagsasabi, Baka sakaling hindi magkasiya sa amin at sa inyo: magsiparoon muna kayo sa nangagbibili, at magsibili kayo ng ganang inyo. Apan kanila mitubag ang mga but-an nga nanag-ingon, `Tingalig dili kini paigo alang kanamo ug kaninyo; pangadto hinoon kamo sa mga magbabaligya ug pamalit kamog alang kaninyo.` At samantalang sila'y nagsisiparoon sa pagbili, ay dumating ang kasintahang lalake; at ang mga nahahanda ay nagsipasok na kasama niya sa piging ng kasalan: at inilapat ang pintuan. Ug samtang nangadto sila sa pagpamalit, miabut ang pamanhonon ug silang mga andam misulod uban kaniya ngadto sa kombira sa kasal; ug unya ang pultahan gitakpan. Pagkatapos ay nagsirating naman ang mga ibang dalaga, na nagsisipagsabi, Panginoon, Panginoon, buksan mo kami. Tapus niini nangabut usab ang ubang mga dalaga, nga nanag-ingon, `Senyor, senyor, ablihi kami.` Datapuwat sumagot siya at sinabi, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Hindi ko kayo nangakikilala. Apan siya mitubag nga nag-ingon, `Sa pagka tinuod, magaingon ako kaninyo, nga wala ako makaila kaninyo.` Mangagpuyat nga kayo, sapagkat hindi ninyo nalalaman ang araw ni ang oras. Busa pagtukaw kamo, kay wala ninyo hibaloi ang adlaw o ang takna. Sapagkat tulad sa isang tao, na nang paroroon sa ibang lupain, ay tinawag ang kaniyang sariling mga alipin, at ipinamahala sa kanila ang kaniyang mga pag-aari. "Kay mahisama kini unya sa usa ka tawo nga sa dayon na niyag langyaw ngadto sa laing yuta, mitawag sa iyang mga ulipon, ug kanila gipiyal niya ang iyang katigayonan. At ang isa'y binigyan niya ng limang talento, ang isa'y dalawa, at ang isa'y isa; sa bawat isa'y ayon sa kanikaniyang kaya; at siya'y yumaon sa kaniyang paglalakbay. Ang usa gihatagan niyag lima ka talanton ang usa duha ka talanton, ug ang usa usa ka talanton, sa matag-usa sumala sa iyang katakus. Ug unya milakaw siya. Ang tumanggap ng limang talento pagdaka'y yumaon at ipinangalakal niya ang mga yaon, at siya'y nakinabang ng lima pang talento. Ang nakadawat ug lima ka talanton milakaw dihadiha ug gipamatigayon niya kini, ug nakaganansiya siyag laing lima ka talanton. Sa gayon ding paraan ang tumanggap ng dalawa ay nakinabang ng ibang dalawa pa. Maingon man usab, ang nakadawat ug duha ka talanton nakaganansiyag laing duha ka talanton. Datapuwat ang tumanggap ng isa ay yumaon at humukay sa lupa, at itinago ang salapi ng kaniyang panginoon. Apan ang nakadawat ug usa ka talanton milakaw ug nagkalot sa yuta ug gilubong niya ang kuwarta sa iyang agalon. Pagkatapos nga ng mahabang panahon, ay dumating ang panginoon ng mga aliping yaon, at nakipaghusay sa kanila. Ug unya, tapus sa taas nga panahon, miabut ang agalon niadtong mga ulipon ug iyang gihusay ang ilang hatagan kaniya. At ang tumanggap ng limang talento ay lumapit at nagdala ng lima pang talento, na nagsasabi, Panginoon, binigyan mo ako ng limang talento: narito, ako'y nakinabang ng lima pang talento. Ug ang nakadawat ug lima ka talanton miadto sa atubangan nga nagdala niini ug sa ganansiya nga lima ka talanton, ug miingon, `Senyor, gihatagan mo akog lima ka talanton; tan-awa, nakaganansiya akog laing lima ka talanton.` Sinabi sa kaniya ng kaniyang panginoon, Mabuting gawa, mabuti at tapat na alipin: nagtapat ka sa kakaunting bagay, pamamahalain kita sa maraming bagay; pumasok ka sa kagalakan ng iyong panginoon. Ug miingon kaniya ang iyang agalon, `Maayong pagkabuhat, maayo ug kasaligan nga ulipon; sa diyutay kasaligan ka diay, sa daghan pagapiyalan ko ikaw; dumuyog ka sa kalipay sa imong agalon.` At lumapit naman ang tumanggap ng dalawang talento at sinabi, Panginoon, binigyan mo ako ng dalawang talento: narito, ako'y nakinabang ng dalawa pang talento. Ug usab ang nakadawat ug duha ka talanton miduol sa atubangan nga nag-ingon, `Senyor, gihatagan mo akog duha ka talanton; tan-awa, nakaganansiya akog laing duha ka talanton.` Sinabi sa kaniya ng kaniyang panginoon, Mabuting gawa, mabuti at tapat na alipin: nagtapat ka sa kakaunting bagay, pamamahalain kita sa maraming bagay; pumasok ka sa kagalakan ng iyong panginoon. Ug miingon kaniya ang iyang agalon, `Maayong pagkabuhat, maayo ug kasaligan nga ulipon; sa diyutay kasaligan ka diay, sa daghan pagapiyalan ko ikaw; dumuyog ka sa kalipay sa imong agalon.` At lumapit naman ang tumanggap ng isang talento at sinabi, Panginoon, nakikilala kita na ikaw ay taong mapagmatigas, na gumagapas ka doon sa hindi mo hinasikan, at nagaani ka doon sa hindi mo sinabugan; Ug usab ang nakadawat ug usa ka talanton miduol sa atubangan nga nag-ingon, `Senyor, nakaila ako kanimo nga ikaw maoy usa ka matig-a nga pagkatawo, nga nagaani gikan sa uma diin dili ikaw maoy nagpugas, ug nagahipos gikan sa dapit diin dili ikaw maoy nagpapalid; At ako'y natakot, at ako'y yumaon at aking itinago sa lupa ang talento mo: narito, nasa iyo ang iyong sarili. busa nahadlok ako, ug milakaw ako ug gilubong ko sa yuta ang imong talanton. Ania ra ang imong kuwarta.` Datapuwat sumagot ang kaniyang panginoon at sinabi sa kaniya, Ikaw na aliping masama at tamad, nalalaman mong ako'y gumagapas sa hindi ko hinasikan, at nagaani doon sa hindi ko sinabugan; Apan kaniya mitubag ang iyang agalon nga nag-ingon, `Dautan ug taspukan nga ulipon! Nasayud ka diay nga ako nagaani gikan sa uma diin dili ako ang nagapugas. Ug nagahipos gikan sa dapit diin dili ako ang nagpapalid? Gayon pala'y ibinigay mo sana ang aking salapi sa nagsisipangalakal ng salapi, at nang sa aking pagdating ay tinanggap ko sana ang ganang akin pati ng pakinabang. Nan, kinahanglan nga ang akong kuwarta imo untang gidiposito sa bangko, ug unya sa akong paghiuli madawat ko unta ang akong kuwarta nga may tubo. Alisin nga ninyo sa kaniya ang talento, at ibigay ninyo sa may sangpung talento. Busa kuhaa ninyo ang talanton gikan kaniya, ug ihatag kana sa ulipon nga may napulo ka talanton. Sapagkat ang bawat mayroon ay bibigyan, at siya'y magkakaroon ng sagana: ngunit ang wala, pati pa nang nasa kaniya ay aalisin sa kaniya. Kay ang matag-usa nga adunay iya pagahatagan ug dugang pa, ug makabaton siya sa kadagaya; apan siya nga walay iya pagakuhaan sa bisan unsa nga anaa kaniya. At ang aliping walang kabuluhan ay inyong itapon sa kadiliman sa labas: diyan na nga ang pagtangis at ang pagngangalit ng mga ngipin. Ug ilabay ninyo ang walay pulos nga ulipon ngadto sa labawng kangitngitan sa gowa; didto ang mga tawo managpanghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon.` Datapuwat pagparito ng Anak ng tao na nasa kaniyang kaluwalhatian, na kasama niya ang lahat ng mga anghel, kung magkagayo'y luluklok siya sa luklukan ng kaniyang kaluwalhatian: "Ug inig-abut na sa Anak sa Tawo diha sa iyang himaya, ug sa tanang mga manolunda uban kaniya, siya molingkod diha sa iyang mahimayaong trono. At titipunin sa harap niya ang lahat ng mga bansa: at sila'y pagbubukdinbukdin niya na gaya ng pagbubukodbukod ng pastor sa mga tupa at sa mga kambing; Ug sa iyang atubangan pagatapokon ang tanang kanasuran, ug iyang pagala-inon ang usa gikan sa usa, maingon sa magbalantay sa mga hayop nga maga-lain sa mga karnero gikan sa mga kanding, At ilalagay niya ang mga tupa sa kaniyang kanan, datapuwat sa kaliwa ang mga kambing. ug ang mga karnero iyang pagapinigon sa iyang too, apan ang mga kanding anha sa iyang wala. Kung magkagayo'y sasabihin ng Hari sa nangasa kaniyang kanan, Magsiparito kayo, mga pinagpala ng aking Ama, manahin ninyo ang kahariang nakahanda sa inyo buhat nang itatag ang sanglibutan: Ug ang Hari magaingon kanila diha sa iyang too, `Umari kamo, O mga dinayeg sa akong Amahan, panunda ninyo ang gingharian nga gitagana alang kaninyo sukad pa sa pagkatukod sa kalibutan; Sapagkat ako'y nagutom, at ako'y inyong pinakain; ako'y nauhaw, at ako'y inyong pinainom; ako'y naging taga ibang bayan, at inyo akong pinatuloy; kay gigutom ako ug inyo ako nga gipakaon, giuhaw ako ug inyo ako nga gipainom, nadumoloong ako ug gihinangop ninyo ang pagpasaka kanako, Naging hubad, at inyo akong pinaramtan; ako'y nagkasakit, at inyo akong dinalaw; ako'y nabilanggo, at inyo akong pinaroonan. hubo ako ug inyo ako nga gibistihan, nagmasakiton ako ug inyo ako nga giduaw, nabilanggo ako ug miadto kamo kanako.` Kung magkagayo'y sasagutin siya ng mga matuwid, na mangagsasabi, Panginoon, kailan ka namin nakitang nagutom, at pinakain ka namin? o nauuhaw, at pinainom ka? Ug kaniya motubag ang mga matarung nga manag-ingon, `Ginoo, kanus-a ba kami makakita kanimo nga gigutom ug amo ikawng gipakaon, o giuhaw ug amo ikawng gipainom? At kailan ka naming nakitang isang taga ibang bayan, at pinatuloy ka? o hubad, at pinaramtan ka? Ug kanus-a ba kami makakita kanimo nga nadumoloong ug amo ikawng gipasaka, o hubo ug amo ikawng gibistihan? At kailan ka namin nakitang may-sakit, o nasa bilangguan, at dinalaw ka namin? Ug kanus-a ba kami makakita kanimo nga nagmasakiton o nabilanggo ug amo ikawng giduaw?` At sasagot ang Hari at sasabihin sa kanila, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Yamang inyong ginawa sa isa dito sa aking mga kapatid, kahit sa pinakamaliit na ito, ay sa akin ninyo ginawa. Ug kanila motubag ang Hari nga magaingon, `Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga maingon nga gibuhat ninyo kini ngadto sa usa sa mga labing gagmay niining akong mga igsoon, gibuhat usab ninyo kini kanako.` Kung magkagayo'y sasabihin naman niya sa mga nasa kaliwa, Magsilayo kayo sa akin, kayong mga sinumpa, at pasa apoy na walang hanggan na inihanda sa diablo at sa kaniyang mga anghel: Unya ang Hari magaingon kanila diha sa iyang wala, `Pahawa gikan kanako, kamong mga tinunglo, ngadto sa kalayong walay pagkatapos nga gitagana alang sa yawa ug sa iyang mga manolunda; Sapagkat ako'y nagutom, at hindi ninyo ako pinakain; ako'y nauhaw, at hindi ninyo ako pinainom; kay ako gigutom ug wala ninyo ako pakan-a, ako giuhaw ug wala ako ninyo paimna, Ako'y naging isang taga ibang bayan, at hindi ninyo ako pinatuloy; hubad, at hindi ninyo ako pinaramtan; maysakit at nasa bilangguan, at hindi ako dinalaw. ako nadumoloong ug wala ako ninyo pasak-a, ako hubo ug wala ako ninyo bistihi, ako masakiton ug binilanggo ug wala ako ninyo duawa.` Kung magkagayo'y sila nama'y magsisisagot, na magsisipagsabi, Panginoon, kailan ka namin nakitang nagugutom, o nauuhaw, o isang taga ibang bayan, o hubad, o may-sakit, o nasa bilangguan, at hindi ka namin pinaglingkuran? Ug motubag usab sila nga manag-ingon, `Ginoo, kanus-a ba kami makakita kanimo nga gigutom o giuhaw o nadumoloong o hubo o masakiton o binilanggo, ug nga wala ikaw namo alagari?` Kung magkagayo'y sila'y sasagutin niya, na sasabihin, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, na yamang hindi ninyo ginawa sa maliliit na ito, ay hindi ninyo ginawa sa akin. Ug kanila motubag siya nga magaingon, `Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga maingon nga wala ninyo kini buhata ngadto sa usa sa mga labing gagmay niini, wala usab ninyo kini buhata kanako.` At ang mga ito'y mangapaparoon sa walang hanggang kaparusahan: datapuwat ang mga matuwid ay sa walang hanggang buhay. Ug sila mamahawa paingon ngadto sa silot nga dayon, apan ang mga matarung ngadto sa kinabuhing dayon." At nangyari, na nang matapos ni Jesus ang lahat ng mga salitang ito, ay sinabi niya sa kaniyang mga alagad, Ug sa nakatapus na si Jesus sa pagsulti niining mga pulonga, siya miingon sa iyang mga tinun-an, Nalalaman ninyo na pagkaraan ng dalawang araw ay darating ang paskua, at ibibigay ang Anak ng tao upang ipako sa krus. "Kamo nahibalo nga duha ka adlaw sukad karon mao na ang fiesta sa Pasko, ug ang Anak sa Tawo igatugyan na aron ilansang sa krus." Nang magkagayo'y ang mga pangulong saserdote, at ang mga matanda sa bayan ay nangagkatipon sa looban ng dakilang saserdote, na tinatawag na Caifas; Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga anciano sa lungsod nanagtigum sa balay sa labawng sacerdote nga ginganlan si Caifas, At sila'y nangagsanggunian upang hulihin si Jesus sa pamamagitan ng daya, at siya'y patayin. ug nanagsabut sila aron sa pagdakop kang Jesus pinaagi sa lansis, ug sa pagpatay kaniya. Datapuwat sinabi nila, Huwag sa kapistahan, baka magkagulo sa bayan. Apan sila miingon, "Dili lang hinoon pag-iatol sa fiesta, kay tingali unyag mahitabo ang kaguliyang sa mga tawo." Nang nasa Betania nga si Jesus sa bahay ni Simon na ketongin, Ug sa didto si Jesus sa Betania sa balay ni Simon nga sanlahon, Ay lumapit sa kaniya ang isang babae na may dalang isang sisidlang alabastro ng unguento na lubhang mahalaga, at ibinuhos sa kaniyang ulo, samantalang siya'y nakaupo sa pagkain. miduol kaniya ang usa ka babaye nga nagdalag mahal kaayong pahumot nga sinulod sa usa ka botilyang alabastro, ug gibobo niya kini diha sa iyang ulo samtang naglingkod siya tambong sa kan-anan. Datapuwat nang makita ito ng mga alagad, ay nangagalit sila, na nangagsasabi, Ano ang layon ng pagaaksayang ito? Apan sa pagkakita niini sa mga tinun-an, sila nangasuko nga nanag-ingon, "Unsa ba kapuslanan sa maong pag-usik-usik? Sapagkat ito'y maipagbibili sa malaking halaga, at maibibigay sa mga dukha. Kay kini ikabaligya baya untag dakung bili, ug ang halin ikahatag ngadto sa mga kabus." Datapuwat nang mahalata ito ni Jesus ay sinabi sa kanila, Bakit ninyo binabagabag ang babae? sapagkat gumawa siya sa akin ng mabuting gawa. Apan sa pagkamatikod ni Jesus niini, siya miingon kanila, "Nganong inyo mang samokon kining babaye? Kay maoy usa ka maayong buhat kining iyang gihimo kanako. Sapagkat laging nangasa inyo ang mga dukha; datapuwat ako'y hindi laging nasa inyo. Kay ang mga kabus kanunayng anaa kaninyo apan ako dili kanunayng ania kaninyo. Sapagkat sa pagbubuhos niya nitong unguento sa aking katawan, ay ginawa niya ito upang ihanda ako sa paglilibing. Sa iyang pagbobo niining pahumot dinhi sa akong lawas, gihimo niya kini aron sa pag-andam kanako alang sa lubong. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Saan man ipangaral ang evangeliong ito sa buong sanglibutan, ay sasaysayin din ang ginawa ng babaing ito sa pagaalaala sa kaniya. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga bisan diin gani sa tibuok kalibutan igawali kining Maayong Balita, ang gibuhat niining babayehana pagahisgutan usab ingon nga handumanan alang kaniya." Nang magkagayo'y isa sa labingdalawa, na tinatawag na Judas Iscariote, ay naparoon sa mga pangulong saserdote, Unya usa sa Napulog-Duha, nga ginganlan si Judas Iscariote, miadto sa mga sacerdote nga punoan At sinabi, Ano ang ibig ninyong ibigay sa akin, at siya'y ibibigay ko sa inyo? At siya'y tinimbangan nila ng tatlongpung putol na pilak. ug miingon kanila, "Unsa may inyong ihatag kanako kon itugyan ko siya kaninyo?" Ug siya ilang gibayran ug salapi nga katloan ka buok. At buhat nang panahong yao'y humanap siya ng pagkakataon upang maibigay siya. Ug sukad niadtong tungora siya nagpangitag higayon sa pagtugyan kaniya. Nang unang araw nga ng mga tinapay na walang lebadura ay nagsilapit ang mga alagad kay Jesus, na nagsisipagsabing, Saan mo ibig na ipaghanda ka namin upang kumain ng kordero ng paskua? Ug sa nahaunang adlaw sa fiesta sa Tinapay nga Walay Igapapatubo, si Jesus giadto sa mga tinun-an nga nanag-ingon, "Asa man ang gusto mong hikayan namo alang kanimo sa imong pagkaon sa pasko?" At sinabi niya, Magsipasok kayo sa bayan sa gayong tao, at sabihin ninyo sa kaniya, Sinabi ng Guro, malapit na ang aking panahon; sa iyong bahay magpapaskua ako pati ng aking mga alagad. Ug siya miingon kanila, "Adtoa ninyo ang usa ka tawo sa siyudad, ug ingna ninyo siya, `Ang Magtutudlo nagaingon, Ang akong panahon haduol na, ug saulogon ko ang pasko dinhi sa imong balay uban sa akong mga tinun-an.`" At ginawa ng mga alagad ang ayon sa ipinagutos sa kanila ni Jesus; at inihanda nila ang kordero ng paskua. Ug gibuhat sa mga tinun-an ang gisugo kanila ni Jesus, ug ilang gihikay ang pasko. Nang dumating nga ang gabi, ay nakaupo siya sa pagkain na kasalo ang labingdalawang alagad; Ug sa pagkasawomsom na, siya mitambong sa kan-anan uban sa napulogduha ka mga tinun-an; At samantalang sila'y nagsisikain, ay sinabi niya, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, na ako'y ipagkakanulo ng isa sa inyo. ug samtang nangaon sila, siya miingon kanila, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga usa kaninyo magabudhi kanako." At sila'y lubhang nangamanglaw, at nagpasimula ang bawat isa na magsabi sa kaniya, Ako baga, Panginoon? Ug sila nanagsubo pag-ayo, ug misugod sila sa pagtinagsag ingon kaniya, "Ako ba, Ginoo?" At siya'y sumagot at sinabi, Yaong kasabay kong idampot ang kamay sa pinggan, ay siya ring magkakanulo sa akin. Siya mitubag nga nag-ingon, "Ang nagatuslob sa iyang kamot sa panaksan uban kanako, siya mao ang magabudhi kanako. Ang Anak ng tao ay papanaw, ayon sa nasusulat tungkol sa kaniya: datapuwat sa aba niyaong taong magkakanulo sa Anak ng tao! mabuti pa sana sa taong yaon ang hindi na siya ipinanganak. Ang Anak sa Tawo mopahawa sumala sa nahisulat mahitungod kaniya, apan alaut kadtong tawhana nga mao ang magabudhi sa Anak sa Tawo! Maayo pa lang unta hinoon alang niadtong tawhana kon wala siya matawo." At si Judas, na sa kaniya'y nagkanulo, ay sumagot at nagsabi, Ako baga, Rabi? Sinabi niya sa kaniya, Ikaw ang nagsabi. Ug si Judas nga mao ang nagtugyan kaniya, miingon, "Magtutudlo, ako ba?" Siya mitubag kaniya, "Ang giingon mo, mao." At samantalang sila'y nagsisikain, ay dumampot si Jesus ng tinapay, at pinagpala, at pinagputolputol; at ibinigay sa mga alagad, at sinabi, Kunin ninyo, kanin ninyo; ito ang aking katawan. Ug samtang nangaon sila, si Jesus mikuhag tinapay, ug sa nakapanalangin na siya niini, kini iyang gipikaspikas ug ngadto sa mga tinun-an gihatag niya nga nag-ingon, "Komuha ug komaon kamo; kini mao ang akong lawas." At dumampot siya ng isang saro, at nagpasalamat, at ibinigay sa kanila, na nagsasabi, Magsiinom kayong lahat diyan; Ug gikuha niya ang kopa, ug sa nakapasalamat na siya, kanila gihatag kini niya nga nag-ingon, "Uminom kamo niini, kamong tanan; Sapagkat ito ang aking dugo ng tipan, na nabubuhos dahil sa marami, sa ikapagpapatawad ng mga kasalanan. kay kini mao ang akong dugo sa pakigsaad, nga igaula alang sa daghan sa kapasayloan sa mga sala. Datapuwat sinasabi ko sa inyo, na buhat ngayon ay hindi na ako iinom nitong bunga ng ubas, hanggang sa araw na yaon na inumin kong panibago na mga kasalo ko kayo sa kaharian ng aking Ama. Ug sultihan ko kamo, nga ako dili na moinom pag-usab niining gikan sa bunga sa parras hangtud niadtong adlawa nga magainom ako sa bag-o niini uban kaninyo diha sa gingharian sa akong Amahan." At pagkaawit nila ng isang himno, ay nagsiparoon sila sa bundok ng mga Olivo. Ug sa nakaawit silag usa ka awit, sila nangadto sa Bungtod sa mga Olivo. Nang magkagayo'y sinabi sa kanila ni Jesus, Kayong lahat ay mangagdaramdam sa akin sa gabing ito: sapagkat nasusulat, Sasaktan ko ang pastor, at mangangalat ang mga tupa ng kawan. Unya si Jesus miingon kanila, "Karong gabhiona kamong tanan managpanibog tungod kanako, kay nahisulat kini nga nagaingon, `Pagasamaran ko ang magbalantay, ug magakatibulaag ang mga karnero sa panon.` Datapuwat pagkapagbangon ko, ay mauuna ako sa inyo sa Galilea. Apan tapus ako mabanhaw, mouna ako kaninyo sa pag-adto sa Galilea." Datapuwat sumagot si Pedro at sinabi sa kaniya, Kung ang lahat ay mangagdaramdam sa iyo, ako kailan ma'y hindi magdaramdam. Ug si Pedro miingon kaniya, "Bisan pa kon mosibug silang tanan tungod kanimo, ako dili gayud hinoon mosibug." Sinabi sa kaniya ni Jesus, Katotohanang sinasabi ko sa iyo, na sa gabing ito, bago tumilaok ang manok, ay ikakaila mo akong makaitlo. Si Jesus miingon kaniya, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga karong gabhiona, sa dili pa motogaok ang manok, igalimod mo ako sa makatulo." Sinabi sa kaniya ni Pedro, Kahimat ako'y mamatay na kasama mo, ay hindi kita ikakaila. Gayon din ang sinabi ng lahat ng mga alagad. Si Pedro miingon kaniya, "Bisan pa kon gikinahanglan nga mamatay ako uban kanimo, dili ko gayud ikaw igalimod." Ug mao usab kana ang gisulti sa tanang mga tinun-an. Nang magkagayo'y dumating si Jesus na kasama sila sa isang dako na tinatawag na Getsemani, at sinabi sa kaniyang mga alagad, Magsiupo kayo rito, samantalang ako'y pumaparoon doon at manalangin. Ug miadto si Jesus uban kanila sa usa ka dapit nga ginganlan ug Getsemani, ug siya miingon sa iyang mga tinun-an, "Panglingkod kamo dinhi samtang adto ako sa unahan sa pag-ampo." At kaniyang isinama si Pedro at ang dalawang anak ni Zebedeo, at nagpasimula siyang namanglaw at nanglumong totoo. Ug iyang gidala sila si Pedro ug ang duha ka anak ni Zebedeo. Ug siya misugod sa pagbati sa kaguol ug pag-antus. Nang magkagayo'y sinabi niya sa kanila, Namamanglaw na lubha ang kaluluwa ko, hanggang sa kamatayan: mangatira kayo rito, at makipagpuyat sa akin. Ug siya miingon kanila, "Ang akong kasingkasing natugob sa kasubo nga ikamatay; pabilin kamo dinhi ug pagtukaw kamo uban kanako." At lumakad siya sa dako pa roon, at siya'y nagpatirapa, at nanalangin, na nagsasabi, Ama ko, kung baga maaari, ay lumampas sa akin ang sarong ito: gayon ma'y huwag ang ayon sa ibig ko, kundi ang ayon sa ibig mo. Ug sa nakalakaw siya sa unahan ug diyutay, siya mihapa ug nag-ampo nga nag-ingon, "Amahan ko, kon mahimo man, isaylo lang kanako kining kopa; ngani, dili sumala sa akong pagbuot kondili sa imo." At lumapit siya sa mga alagad, at sila'y kaniyang naratnang nangatutulog, at sinabi kay Pedro, Ano, hindi kayo maaaring mangakipagpuyat sa akin ng isang oras? Ug miadto siya sa mga tinun-an ug iyang nakita sila nga nanagkatulog; ug siya miingon kang Pedro, "Dili ba diay kamo makatukaw sulod sa usa ka takna uban kanako? Kayo'y mangagpuyat at magsipanalangin, upang huwag kayong magsipasok sa tukso: ang espiritu sa katotohanan ay may ibig, datapuwat mahina ang laman. Pagtukaw ug pag-ampo kamo aron dili kamo mahidalin-as ngadto sa panulay; sa pagkatinuod matinguhaon ang espiritu apan maluya ang lawas." Muli siyang umalis na bilang ikalawa, at nanalangin, na nagsasabi, Ama ko, kung di mangyayaring makalampas ito, kundi ko inumin, mangyari nawa ang iyong kalooban. Ug sa ikaduha milakaw siya pag-usab ug nag-ampo nga nag-ingon, "Amahan ko, kon ugaling dili man mahimo nga ikasaylo kini gawas kon akong imnon, nan, maoy matuman ang imong kabubut-on." At siya'y nagbalik na muli at naratnan silang nangatutulog, sapagkat nangabibigatan ang kanilang mga mata. Ug miadto siya pag-usab sa iyang mga tinun-an, ug iyang nakita sila nga nanagkatulog kay nanagpirat man pag-ayo ang ilang mga mata. At muli niya silang iniwan, at umalis, at nanalangin bilang ikatlo, na sinabing muli ang gayon ding mga salita. Busa mipahawa siya kanila ug milakaw ug nag-ampo sa ikatulo nga nagsulti sa mao gihapong mga pulong. Nang magkagayo'y lumapit siya sa mga alagad, at sinabi sa kanila, Mangatulog na kayo, at mangagpahinga: narito, malapit na ang oras, at ang Anak ng tao ay ipinagkakanulo sa mga kamay ng mga makasalanan. Unya miadto siya sa mga tinun-an ug miingon kanila, "Nagakatulog pa ba gihapon kamo ug nagapamahulay? Tan-awa, ang takna haduol na, ug ang Anak sa Tawo igatugyan na ngadto sa mga kamot sa mga makasasala. Magsitindig kayo, hayo na tayo: narito, malapit na ang nagkakanulo sa akin. Bangon kamo ug manglakaw kita; tan-awa, ania na sa duol ang akong magbubudhi." At samantalang nagsasalita pa siya, narito, dumating si Judas, na isa sa labingdalawa, at kasama niya ang lubhang maraming taong may mga tabak at mga panghampas, mula sa mga pangulong saserdote at sa matatanda sa bayan. Ug samtang nagsulti pa siya, tan-awa, miabut si Judas, usa sa Napulog-Duha, kinyogan sa usa ka dakung panon sa katawhan nga sangkap sa mga espada ug mga pospos. Sila gikan sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga anciano sa lungsod. Ang nagkanulo nga sa kaniya ay nagbigay sa kanila ng isang hudyat, na sinasabi, Ang aking hagkan, ay yaon nga: hulihin ninyo siya. Ug gihatagan silag ilhanan sa magbubudhi nga nag-ingon, "Ang akong halokan, mao kana siyang tawhana; dakpa ninyo siya." At pagdaka'y lumapit siya kay Jesus, at nagsabi, Magalak, Rabi; at siya'y hinagkan. Ug siya miduol dayon kang Jesus ug miingon kaniya, "Magtutudlo, komusta ka!" Ug iyang gihagkan siya. At sinabi sa kaniya ni Jesus, Gawin mo ang dahil ng pagparito mo. Nang magkagayon ay nagsilapit sila at kanilang sinunggaban si Jesus, at siya'y kanilang dinakip. Ug si Jesus miingon kaniya, "Higala, nganong ania ka?" Ug miduol sila ug si Jesus ilang gigunitan ug gidakop. At narito, ang isa sa mga kasama ni Jesus ay iniunat ang kaniyang kamay at binunot ang kaniyang tabak, at sinugatan ang alipin ng dakilang saserdote, at tinagpas ang kaniyang tainga. Ug tan-awa, usa sa mga kauban ni Jesus mibakyaw sa iyang kamot ug milanit sa iyang espada ug iyang gitigbas ang ulipon sa labawng sacerdote, ug napalongan kini sa iyang usa ka dalunggan. Nang magkagayo'y sinabi sa kaniya ni Jesus, Isauli mo ang iyong tabak sa kaniyang lalagyan: sapagkat ang lahat ng nangagtatangan ng tabak ay sa tabak mangamamatay. Ug si Jesus miingon kaniya, "Iuli sa sakob kanang imong espada; kay ang tanang magagamit ug espada mamatay sa espada. O inaakala mo baga na hindi ako makapamamanhik sa aking Ama, at padadalhan niya ako ngayon din ng mahigit sa labingdalawang pulutong na mga anghel? Nagahunahuna ka ba nga dili ako makapangayo sa akong Amahan, ug nga dili siya makapadala karon dayon ug mga manolunda nga kapin sa napulog-duha ka mga legion? Kung gayo'y paano bagang mangatutupad ang mga kasulatan, na ganyan ang nauukol na mangyari? Apan unsaon na man unya pagkatuman sa kasulatan, nga sa ingon niini mahitabo gayud kini?" Sa oras na yaon ay sinabi ni Jesus sa mga karamihan, Kayo baga'y nangagsilabas na waring laban sa isang tulisan, na may mga tabak at mga panghampas upang dakpin ako? Araw-araw ay nauupo ako sa templo na nagtuturo, at hindi ninyo ako dinakip. Ug niadtong tungora si Jesus miingon sa mga panon sa katawhan, "Nanganhi ba kamo sa pagdakop kanako, ingon sa pagdakop ug tulisan nga pagadad-an ug mga espada ug mga pospos? Adlaw-adlaw adto ako maglingkoran sa templo sa pagpanudlo, ug wala hinoon ninyo ako dakpa didto. Datapuwat nangyari ang lahat ng ito, upang mangatupad ang mga kasulatan ng mga propeta. Nang magkagayo'y iniwan siya ng lahat ng mga alagad, at nagsitakas. Apan nagakahinabo kining tanan aron matuman ang mga gisulat sa mga profeta." Unya mitalikod kaniya ang tanan nga mga tinun-an ug nangalagiw. At si Jesus ay dinala ng nagsihuli sa kaniya sa dakilang saserdoteng si Caifas, na doo'y nangagkakapisan ang mga eskriba at matatanda. Ug si Jesus gidala sa mga nanag-dakop kaniya ngadto kang Caifas, ang labawng sacerdote, diin nanagkatigum ang mga escriba ug ang mga anciano. Datapuwat si Pedro'y sumunod sa kaniya sa malayo, hanggang sa looban ng dakilang saserdote, at siya'y pumasok, at nakiumpok sa mga punong kawal, upang makita niya ang wakas. Apan si Pedro nga nagpaantaw minunot kaniya hangtud sa hawanan sa tugkaran sa balay sa labawng sacerdote, ug sa paghisulod na niya milingkod siya uban sa mga bantay aron sa pagtan-aw sa sangputan. Ang mga pangulong saserdote nga at ang buong Sanedrin ay nagsisihanap ng patotoong kabulaanan laban kay Jesus, upang siya'y kanilang maipapatay; Unya ang mga sacerdote nga punoan ug ang tibuok nga Sanhedrin nangitag ikabutangbutang batok kang Jesus aron ilang ikapapatay siya, At yao'y hindi nila nangasumpungan, bagaman maraming nagsiharap na mga saksing bulaan. Ngunit pagkatapos ay nagsidating ang dalawa, apan wala silay hingkaplagan, bisan tuod nangatubang ang daghang mga bakakon nga saksi. Sa katapusan dihay duroha nga miduol. At nangagsabi, Sinabi ng taong ito, Maigigiba ko ang templo ng Dios, at muling itatayo ko sa tatlong araw. ug miingon, "Kining tawhana nag-ingon, `Makahimo ako sa pagguba sa templo sa Dios, ug sa pagpatindog niini pag-usab sulod sa tulo ka adlaw.`" At nagtindig ang dakilang saserdote, at sinabi sa kaniya, Wala kang isinasagot na anoman? Ano itong sinasaksihan ng mga ito laban sa iyo? Ug mitindog ang labawng sacerdote ug miingon kaniya, "Wala ka bay ikatubag? Unsa ba kining gipamatuod niining mga tawhana batok kanimo?" Datapuwat hindi umimik si Jesus. At sinabi ng dakilang saserdote sa kaniya, Kita'y pinapanunumpa alangalang sa Dios na buhay, na sabihin mo sa amin kung ikaw nga ang Cristo, ang Anak ng Dios. Apan si Jesus nagpakahilum lamang. Ug ang labawng sacerdote miingon kaniya, "Nagasugo ako kanimo sa pagtug-an kanamo, ubos sa panumpa tungod sa buhing Dios, kon ikaw mao ba ang Cristo, ang Anak sa Dios." At sinabi sa kaniya ni Jesus, Ikaw ang nagsabi: gayon ma'y sinasabi ko sa inyo, Buhat ngayon ay inyong makikita ang Anak ng tao na nakaupo sa kanan ng Kapangyarihan, at pumaparitong nasa mga alapaap ng langit. Kaniya si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Sumala sa giingon mo, mao ako. Apan sultihan ko kamo nga makita ra unya ninyo ang Anak sa Tawo nga magalingkod sa too sa Gahum, ug magaanhi nga sinapwang sa mga panganud sa langit." Nang magkagayo'y hinapak ng dakilang saserdote ang kaniyang mga damit, na sinasabi, Nagsalita siya ng kapusungan: ano pa ang kailangan natin ng mga saksi? narito, ngayo'y narinig ninyo ang kapusungan: Ug ang labawng sacerdote migisi sa iyang mga sapot ug miingon, "Nakasulti siyag pasipala! Nganong magkinahanglan pa kitag mga saksi? Kamo na gayud mao ang nakadungog karon sa iyang pagpasipala. Ano ang akala ninyo? Nagsisagot sila at kanilang sinabi, Karapatdapat siya sa kamatayan. Unsay inyong hukom?" Sila mitubag nga nanag-ingon, "Siya angayng silotan sa kamatayon." Nang magkagayo'y niluraan nila ang kaniyang mukha at siya'y kanilang pinagsusuntok: at tinatampal siya ng mga iba, Unya ilang gilud-an siya sa nawong, ug ilang gipanagsumbag siya; ug gisagpa siya sa uban Na nangagsasabi, Hulaan mo sa amin, ikaw Cristo: sino ang sa iyo'y bumubugbog? nga nanag-ingon, "Tagnai kami, Cristo! Kinsay nagsumbag kanimo?" Nakaupo nga si Pedro sa labas ng looban: at lumapit sa kaniya ang isang alilang babae, na nagsasabi, Ikaw man ay kasama ng taga Galileang si Jesus. Ug si Pedro naglingkod sa gowa, didto sa hawanan sa tugkaran. Ug kaniya miduol ang usa ka babayeng sulogoon ug miingon, "Ikaw usab. kauban ni Jesus nga Galileanhon." Datapuwat siya'y kumaila sa harap nilang lahat, na sinasabi, Hindi ko nalalaman ang sinasabi mo. Apan sa atubangan nilang tanan kini gilimod niya nga nag-ingon, "Ambut lang unsay imong ipasabut." At paglabas niya sa portiko ay nakita siya ng ibang alila, at sinabi sa nangaroon, Ang taong ito ay kasama rin ni Jesus na taga Nazaret. Ug milakaw siya paingon sa agianan, ug dihay laing babayeng sulogoon nga nakaalinggat kaniya, ug kini siya miingon sa mga tawo nga nanagtindog didto, "Kining tawhana nagpakig-uban kang Jesus nga Nazaretnon." At muling kumailang may sumpa, Hindi ko nakikilala ang tao. Ug kini usab gilimod ni Pedro ubos sa panumpa, nga nag-ingon, "Wala gayud ako makaila nianang tawhana." At pagkaraan ng sandali ay nagsilapit ang nangakatayo roon at kanilang sinabi kay Pedro, Sa katotohanang ikaw man ay isa rin sa kanila; sapagkat ipinakikilala ka ng iyong pananalita. Taudtaud ang mga nanghinan-aw miduol ug miingon kang Pedro, "Sa tinuoray, ikaw usab kauban gayud nila, kay ang imong sinultihan nagapaila niini." Nang magkagayo'y nagpasimula siyang manungayaw at manumpa, Hindi ko nakikilala ang tao. At pagdaka'y tumilaok ang manok. Unya misugod siya sa pagpamalikas ug sa pagpanumpa, nga nag-ingon, "Wala lagi ako makaila nianang tawhana." Ug dihadiha mitogaok ang manok. At naalaala ni Pedro ang salitang sinabi ni Jesus, Bago tumilaok ang manok, ay ikakaila mo akong makaitlo. At siya'y lumabas at nanangis na mainam. Ug si Pedro nahinumdom sa giingon ni Jesus, "Sa dili pa motogaok ang manok, igalimod mo ako sa makatulo." Ug siya migowa ug mihilak sa hilabihang kasakit. Pagka umaga nga, ang lahat ng mga pangulong saserdote at ang matatanda sa bayan ay nangagsanggunian laban kay Jesus upang siya'y ipapatay: Ug sa pag-abut na sa kabuntagon, ang tanang mga sacerdote nga punoan ug ang mga anciano sa lungsod nanagkasabut batok kang Jesus aron ipapatay siya. At siya'y ginapos nila, at siya'y inilabas, at kanilang ibinigay siya kay Pilato na gobernador. Ug siya ilang gigapos ug gitaral ug gihatud ngadto kang Pilato nga gobernador. Nang magkagayo'y si Judas, na nagkanulo sa kaniya, pagkakitang siya'y nahatulan na, ay nagsisi, at isinauli ang tatlongpung putol na pilak sa mga pangulong saserdote at sa matatanda, Ug si Judas, ang iyang magbubudhi, sa pagkakita niya nga si Jesus gihukman sa silot, nagbasul ug ang salapi nga katloan ka buok gidala niya balik ngadto sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga anciano, Na sinasabi, Nagkasala ako sa aking pagkakanulo sa dugong walang kasalanan. Datapuwat kanilang sinabi, Ano sa amin? ikaw ang bahala niyan. ug miingon, "Nakasala ako sa akong pagtugyan sa dugo nga matarung." Apan mitubag sila nga nag-ingon, "Unsa may amo niana? Imo ra kana." At kaniyang ibinulaksak sa santuario ang mga putol na pilak, at umalis; at siya'y yumaon at nagbigti. Ug ang salapi iyang gisalibay sa sulod sa Templo, ug mipahawa siya. Ug siya milakaw ug nagbitay sa iyang kaugalingon. At kinuha ng mga pangulong saserdote ang mga putol na pilak, at sinabi, Hindi matuwid na ilagay ang pilak na iyan sa kabang-yaman, sapagkat halaga ng dugo. Apan ang mga sacerdote nga punoan, sa napunit na nila ang mga salapi, miingon, "Dili matarung ang pagbutang niini diha sa panudlanan sa templo, kay kuwarta kini nga bili sa dugo." At sila'y nangagsanggunian, at ibinili nila ang mga yaon ng bukid ng magpapalyok, upang paglibingan ng mga taga ibang bayan. Busa nanagsabut sila, ug pinaagi niini ilang gipalit ang yuta sa magkokolon, aron pagalubngan alang sa mga dumoloong. Dahil dito'y tinawag ang bukid na yaon, ang bukid ng dugo, hanggang ngayon. Busa ang maong yuta ginganlan nga Yuta nga Dugoon hangtud karong mga adlawa. Nang magkagayo'y natupad ang sinalita sa pamamagitan ng propeta Jeremias, na nagsasabi, At kinuha nila ang tatlongpung putol na pilak, halaga noong hinalagahan, na inihalaga ng mga anak ng Israel; Ug natuman ang gisulti pinaagi sa profeta nga si Jeremias nga nag-ingon, "Ug ilang gikuha ang salapi nga katloan ka buok nga mao ang bili sa gibilhan sa pipila sa mga anak ni Israel, At kanilang ibinigay ang mga yaon na pinakabayad sa bukid ng magpapalyok, ayon sa iniutos sa akin ng Panginoon. ug kini ilang gibaylo sa yuta sa magkokolon, sumala sa gitugon kanako sa Ginoo." Si Jesus nga ay nakatayo sa harap ng gobernador: at tinanong siya ng gobernador, na nagsasabi, Ikaw baga ang Hari ng mga Judio? At sinabi sa kaniya ni Jesus, Ikaw ang nagsasabi. Ug si Jesus nagtindog sa atubangan sa gobernador; ug ang gobernador nangutana kaniya, "Mao ba ikaw ang Hari sa mga Judio?" Si Jesus mitubag kaniya, "Sumala sa giingon mo, mao ako." At nang siya'y isakdal ng mga pangulong saserdote at ng matatanda, ay hindi siya sumagot ng anoman. Apan sa diha nga gipasakaan na siyag sumbong sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga anciano, siya walay gitubag. Nang magkagayo'y sinabi sa kaniya ni Pilato, Hindi mo baga naririnig kung gaano karaming bagay ang kanilang sinasaksihang laban sa iyo? Unya miingon kaniya si Pilato, "Wala ka ba makadungog sa daghang mga butang nga ilang gipanghimatuod batok kanimo?" At hindi siya sinagot niya, ng kahit isang salita man lamang: ano pat nanggilalas na mainam ang gobernador. Apan wala siyay gitubag kaniya, bisan batok na lang sa usa ka sumbong; ug tungod niana ang gobernador nahibulong ug daku. Sa kapistahan nga ay pinagkaugalian ng gobernador na pawalan sa karamihan ang isang bilanggo, na sinoman ang kanilang ibigin. Ug sa panahon sa fiesta nabatasan sa gobernador ang pagbuhi alang sa katawhan sa usa ka buok nga binilanggo nga bisan kinsa nga ilang pangayoon. At noo'y sila'y may isang bilanggong bantog, na tinatawag na Barrabas. Ug niadtong panahona dihay ilang usa ka bantugang binilanggo nga ginganlan si Barrabas. Nang sila'y mangagkatipon nga, ay sinabi sa kanila ni Pilato, Sino ang ibig ninyong sa inyo'y aking pawalan? si Barrabas, o si Jesus na tinatawag na Cristo? Busa, sa nagkatigum na sila, si Pilato miingon kanila, "Kinsa may gusto ninyong akong buhian alang kaninyo, si Barrabas ba o si Jesus ba, ang ginatawag nga Cristo?" Sapagkat natatalastas niya na dahil sa kapanaghilian ay ibinigay siya nila sa kaniya. Kay nasayran man ugod niya nga tungod sa kasina ilang gitugyan siya ngadto kaniya. At samantalang nakaupo siya sa luklukan ng pagkahukom, ay nagsugo sa kaniya ang kaniyang asawa, na nagsasabi, Huwag kang makialam sa matuwid na taong iyan; sapagkat ngayong araw na ito'y naghirap ako ng maraming bagay sa panaginip dahil sa kaniya. Ug labut pa, samtang si Pilato naglingkod sa lingkoranan sa hukmanan, gipadad-an siyag pulong sa iyang asawa, nga nag-ingon, "Ayaw baya pagpanggilabut nianang tawo nga matarung, kay hilabihan sa akong pag-antus tungod kaniya pinaagi sa damgo karong adlawa." Inudyukan ng mga pangulong saserdote at ng matatanda ang mga karamihan na hingin nila si Barrabas, at puksain si Jesus. Ug ang mga tawo giulo-ulohan sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga anciano sa pagpangayo kang Barrabas ug sa pagpapatay kang Jesus. Datapuwat sumagot ang gobernador at sa kanila'y sinabi, Alin sa dalawa ang ibig ninyong sa inyo'y aking pawalan? At sinabi nila, Si Barrabas. Ug ang gobernador miingon na usab kanila, "Hain niining duruha ang gusto ninyong buhian ko alang kaninyo?" Sila miingon, "Si Barrabas!" Sinabi sa kanila ni Pilato, Ano ang gagawin kay Jesus na tinatawag na Cristo? Sinabi nilang lahat, Mapako siya sa krus. Si Pilato miingon kanila, "Nan unsaon ko man kini si Jesus, ang ginatawag nga Cristo?" Silang tanan miingon, "Ilansang siya sa krus!" At sinabi niya, Bakit, anong kasamaan ang kaniyang ginawa? Datapuwat sila'y lalong nangagsigawan, na nangagsasabi, Mapako siya sa krus. Ug siya miingon, "Kay ngano man, unsa bay iyang nabuhat nga dautan?" Apan misamot sila sa pagsinggit nga nag-ingon, "Ilansang siya sa krus!" Kayat nang makita ni Pilato na wala siyang magawa, kundi bagkus pa ngang lumalala ang kaguluhan, siya'y kumuha ng tubig, at naghugas ng kaniyang mga kamay sa harap ng karamihan, na sinasabi, Wala akong kasalanan sa dugo nitong matuwid na tao; kayo ang bahala niyan. Busa, sa pagtan-aw ni Pilato nga wala siyay dag-anan, ug nga hapit na hinoon magsugod ang kagubot, mikuha siyag tubig ug sa atubangan sa panon sa katawhan nanghunaw siya sa iyang nga kamot, nga nag-ingon, "Wala akoy sala sa dugo niining tawhana; kamo na lay mag-igo niana." At sumagot ang buong bayan at nagsabi, Mapasa amin ang kaniyang dugo, at sa aming mga anak. Ug ang tanang mga tawo mitubag nga nanag-ingon, "Ang iyang dugo ipapaningil lang gikan kanamo ug sa among kaanakan!" Nang magkagayo'y pinawalan niya sa kanila si Barrabas; ngunit si Jesus ay hinampas at ibinigay upang ipako sa krus. Ug si Barrabas iyang gibuhian alang kanila; ug tapus niya ipahampak si Jesus, iyang gitugyan siya aron ilansang sa krus. Nang magkagayo'y dinala si Jesus ng mga kawal ng gobernador sa Pretorio, at nagkatipon sa kaniya ang buong pulutong. Ug si Jesus gidala sa mga sundalo sa gobernador ngadto sa palasyo, ug sa iyang atubangan ilang gipundok and tibuok bando sa kasundalohan. At siya'y kanilang hinubdan, at dinamtan siya ng isang balabal na kulay-ube. Ug sa nahuboan na siya nila, ilang gisul-oban siyag kupo nga mapula, At sila'y nangagkamakama ng isang putong na tinik, at ipinutong sa kaniyang ulo, at inilagay sa kanang kamay niya ang isang tambo; at sila'y nagsiluhod sa harap niya at siya'y kanilang nilibak, na nagsisipagsabi, Magalak, Hari ng mga Judio! ug sa nakalukong silag purongpurong nga sampinit, kini ilang gipahaum diha sa iyang ulo, ug ila siyang gipakupot ug baston nga bagakay sa iyang too nga kamot. Ug sa nagluhodluhod sila sa iyang atubangan sa pagbugalbugal kaniya, sila nagkanayon, "Mabuhi ang Hari sa mga Judio!" At siya'y kanilang niluluraan, at kinuha nila ang tambo at sinaktan siya sa ulo. Ug ilang gipanaglud-an siya, ug unya ilang gikuha kaniya ang baston nga bagakay ug gihapak kini sa iyang ulo. At nang siya'y kanilang malibak, ay hinubdan nila siya ng balabal, at isinuot sa kaniya ang kaniyang mga damit, at kanilang inilabas siya upang ipako sa krus. Tapus sa ilang pagbugalbugal kaniya, siya gihukasan nila sa kupo ug giuli pagsul-ob kaniya ang iyang kaugalingong mga sapot, ug unya ilang gidala siya aron ilang ilansang sa krus. At paglabas nila'y kanilang nasalubong ang isang taong taga Cirene, na ang pangala'y Simon: ito'y kanilang pinilit na sumama sa kanila, upang pasanin niya ang kaniyang krus. Ug sa pagpanggula nila sa siyudad, ilang hingsugatan ang usa ka tawo nga taga-Cirene, nga ginganlan si Simon; ug siya ilang gipugos sa pagpas-an sa krus ni Jesus. At nang sila'y magsirating sa isang dakong tinatawag na Golgota, sa makatuwid baga'y, Ang dako ng bungo, Ug sa pag-abut nila sa usa sa ka dapit nga ginganlan ug Golgota (nga sa ato pa, dapit sa kalabera), Ay pinainom nila siya ng alak na may kahalong apdo: at nang kaniyang matikman, ay ayaw niyang inumin. si Jesus ilang gihatagan ug bino nga sinambugan ug apdo aron iyang imnon; apan sa natilawan niya kini, midumili siya sa pag-inom niini. At nang siya'y kanilang maipako sa krus ay kanilang binahagi ang kaniyang mga damit, na kanilang pinagsapalaran; Ug sa gikalansang na siya nila sa krus, ilang gibahinbahin ang iyang mga bisti tali kanila pinaagi sa ripa; At sila'y nangagsiupo at binantayan siya roon. ug unya nanglingkod sila aron sa pagbantay kaniya didto. At inilagay nila sa kaniyang ulunan ang pamagat sa kaniya, na nasusulat: ITO'Y SI JESUS, ANG HARI NG MGA JUDIO. Ug sa uloibabaw kaniya, ilang gibutang ang sumbong batok kaniya, sinulat nga nag-ingon, "Mao kini si Jesus, ang Hari sa mga Judio." Nang magkagayo'y ipinakong kasama niya ang dalawang tulisan, isa sa kanan at isa sa kaliwa. Ug dihay duha ka mga tulisan nga gilansang sa krus uban kaniya, usa sa iyang too ug usa sa iyang wala. At siya'y nililibak ng nangagdaraan, na iginagalaw ang kanilang mga ulo, Ug siya gibiaybiay sa mga nanagpangagi nga nanagyangoyango sa ilang mga ulo At nangagsasabi, Ikaw na igigiba mo ang templo, at sa tatlong araw ay iyong itatayo, iyong iligtas ang sarili mo: kung ikaw ay Anak ng Dios, ay bumaba ka sa krus. ug nanag-ingon, "Ikaw nga maoy moguba sa templo ug mopatindog niini sulod sa tulo ka adlaw, luwasa ang imong kaugalingon! Anak ka man kaha sa Dios, kanaug sa krus." Gayon din naman ang paglibak sa kaniya ng mga pangulong saserdote, pati ng mga eskriba at ng matatanda, na nagsipagsabi, Maingon man usab ang mga sacerdote nga punoan, uban sa mga escriba ug mga anciano, kaniya nagbugalbugal nga nanag-ingon, Nagligtas siya sa mga iba; sa kaniyang sarili ay hindi makapagligtas. Siya ang Hari ng Israel; bumaba siya ngayon sa krus, at tayo'y magsisisampalataya sa kaniya. "Kana siya nagluwas sa uban, apan sa iyang kaugalingon dili na hinoon makaluwas. Siya mao ang Hari sa Israel; pakanauga siya karon gikan sa krus, ug unya mosalig kita kaniya. Nananalig siya sa Dios; iligtas niya siya ngayon, kung siya'y iniibig: sapagkat sinabi niya, Ako'y Anak ng Dios. Nagasalig siya sa Dios; ipaluwas siya kaniya, kon may gusto man ang Dios kaniya; kay nag-ingon man tuod siya, `Ako mao ang Anak sa Dios.`" At minumura din naman siya ng mga tulisang kasama niyang nangapapako sa krus. Ug ang mga tulisan nga gilansang sa krus uban kaniya nanamastamas usab kaniya sa samang paagi. Mula nga nang oras na ikaanim ay nagdilim sa ibabaw ng buong sangkalupaan hanggang sa oras na ikasiyam. Ug sukad sa ikanapulog-duha ang takna sa kaudtohon, dihay kangitngit sa tibuok kayutaan hangtud sa ikatulo ang takna sa hapon. At nang malapit na ang oras na ikasiyam ay sumigaw si Jesus ng malakas na tinig, na sinasabi: Eli, Eli, lama sabachthani? sa makatuwid baga'y, Dios ko, Dios ko bakit mo ako pinabayaan? Ug sa may ikatulo na ang takna sa hapon, si Jesus mituwaw sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Eli, Eli, lama sabactani?" nga sa ato pa, "Dios ko, Dios ko, nganong gitalikdan mo ako." At nang marinig ito ng ilan sa nangakatayo roon, ay sinabi, Tinatawag ng taong ito si Elias. Ug dihay nanagtindog sa duol nga sa pagkadungog nila niini miingon, "Nagtawag siya kang Elias." At pagkaraka'y tumakbo ang isa sa kanila, at kumuha ng isang espongha, at binasa ng suka, saka inilagay sa isang tambo, at ipinainom sa kaniya. Ug ang usa kanila midalagan dihadiha ug mikuhag espongha, gipatuhop kinig suka, ug gibutang kini sa tumoy sa usa ka bagakay ug gitunol kaniya aron iyang imnon. At sinabi ng mga iba, Pabayaan ninyo; tingnan natin kung paririto si Elias upang siya'y iligtas. Apan ang uban nanag-ingon, "Pasagdi lang; tan-awon ta kon moanhi ba si Elias aron sa pagluwas kaniya." Ug dihay mikuhag bangkaw ug iyang gidughang ang kilid ni Jesus, ug dihay miagay nga tubig ug dugo. At muling sumigaw si Jesus ng malakas na tinig, at nalagot ang kaniyang hininga. Ug si Jesus miusab pagtuwaw sa makusog nga tingog ug unya mitugyan sa iyang espiritu. At narito, ang tabing ng templo'y nahapak na nagkadalawa buhat sa itaas hanggang sa ibaba; at nayanig ang lupa; at nangabaak ang mga bato; Ug tan-awa, ang tabil sa templo nagilis sa duha ka bahin, gikan sa taas ngadto sa ubos, ug ang yuta mikurog, ug ang mga pangpang nangasip-ak; At nangabuksan ang mga libingan; at maraming katawan ng mga banal na nangakatulog ay nangagbangon; ug nangaabli usab ang mga lubong, ug namangon ang daghang mga lawas sa mga balaan nga nangamatay na, At paglabas sa mga libingan pagkatapos na siya'y mabuhay na maguli ay nagsipasok sila sa bayang banal at nangapakita sa marami. ug sa nakapanggula sila gikan sa mga lubong tapus sa iyang pagkabanhaw, nangadto sila sa siyudad nga balaan ug mipakita ngadto sa daghang mga tawo. Ang senturion nga, at ang mga kasamahan niya sa pagbabantay kay Jesus, nang mangakita nila ang lindol, at ang mga bagay na nangyari, ay lubhang nangatakot, na nangagsasabi, Tunay na ito ang Anak ng Dios. Ug sa diha nga ang kapitan ug ang iyang mga kauban nga nagbantay kang Jesus, nakakita sa linog ug sa mga butang nga nagkahitabo, sila nangahadlok pag-ayo ug miingon, "Sa pagkatinuod kini siya anak sa Dios!" At nangaroroon ang maraming babae na nagsisipanood buhat sa malayo, na nagsisunod kay Jesus buhat sa Galilea, na siya'y kanilang pinaglilingkuran: Ug usab didtoy daghang mga babaye nga nagpaantaw sa pagtan-aw, mga babaye nga misunod kang Jesus sukad pa sa Galilea sa pag-alagad kaniya; Na sa mga yaon ay si Maria Magdalena, at si Maria na ina ni Santiago at ni Jose, at ang ina ng mga anak ni Zebedeo. nga ang pipila kanila mao sila si Maria Magdalena, ug si Maria nga inahan nila ni Santiago ug ni Jose, ug ang inahan sa mga anak ni Zebedeo. At nang hapon na ay dumating ang isang mayamang mula sa Arimatea, na nagngangalang Jose, na ito'y naging alagad din naman ni Jesus; Ug sa pagkasawomsom na, dihay miabut nga usa ka tawong dato nga gikan sa Arimatea, nga ginganlan si Jose, nga tinun-an usab ni Jesus. Ang taong ito'y naparoon kay Pilato, at hiningi ang bangkay ni Jesus. Nang magkagayo'y ipinagutos ni Pilato na ibigay yaon. Siya miadto kang Pilato ug iyang gipangayo ang lawas ni Jesus. Ug si Pilato nagsugo nga ipahatag kini kaniya. At kinuha ni Jose ang bangkay at binalot niya ng isang malinis na kayong lino, Ug gikuha ni Jose ang lawas ug gilimisan niya kini sa malinis nga panaptong lino, At inilagay sa kaniyang sariling bagong libingan, na kaniyang hinukay sa bato: at iginulong niya ang isang malaking bato sa pintuan ng libingan, at umalis. ug gipahimutang niya kini sa sulod sa iyang bag-ong lubnganan nga kinubkob niya diha sa kilid sa pangpang; ug iyang giligid ang usa ka dakung bato ug gisap-ong kini sa pultahan sa lubnganan, ug unya mipahawa siya. At nangaroon si Maria Magdalena, at ang isang Maria, at nangakaupo sa tapat ng libingan. Ug didto sila si Maria Magdalena ug ang lain pa nga Maria, nga nanaglingkod atbang sa lubnganan. Nang kinabukasan nga, na siyang araw pagkatapos ng Paghahanda, ay nangagkatipon kay Pilato ang mga pangulong saserdote at ang mga Fariseo, Ug sa pagkasunod nga adlaw, sa ato pa, tapus sa adlaw sa Pangandam, ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo nanagtigum sa atubangan ni Pilato, Na nagsisipagsabi, Ginoo, naaalaala namin na sinabi ng magdarayang yaon nang nabubuhay pa, Pagkaraan ng tatlong araw ay magbabangon akong muli. ug miingon kaniya, "Senyor, nahinumdom kami nga kadtong limbongan, sa buhi pa siya, nag-ingon, `Tapus sa tulo ka adlaw, mabanhaw ako." Ipagutos mo nga na ingatan ang libingan hanggang sa ikatlong araw, baka sakaling magsiparoon ang kaniyang mga alagad at siya'y nakawin, at sabihin sa bayan, Siya'y nagbangon sa gitna ng mga patay: at lalong sasama ang huling kamalian. Busa magsugo ka nga ang lubnganan pabantayan pag-ayo hangtud sa ikatulong adlaw, kay tingali unyag adtoon ug kawaton siya sa iyang mga tinuin-an ug unya manugilon sila sla mga taawo nga manag-ingon, `Nabanhaw siya gikan sa mga patay,` ug ang ulahing limbong molabaw pa unya hinoon kangilad kay sa nahauna." Sinabi sa kanila ni Pilato, Mayroon kayong bantay: magsiparoon kayo, inyong ingatan ayon sa inyong makakaya. Ug si Pilato miingon kanila, "Pagkuha kamog mga bantay nga sundalo; lumakaw kamo ug himoa ninyo kini nga malig-on sumala sa inyong mahimo." Kayat sila'y nagsiparoon, at iningatan nila ang libingan, tinatakan ang bato, na kasama nila ang bantay. Ug sila nanglakaw ug ilang gilig-on ang lubnganan pinaagi sa pagtimri sa bato ug pagbutang didtog mga bantay. Nang magtatapos ang araw ng sabbath, nang nagbubukang liwayway na ang unang araw ng sanglinggo, ay nagsiparoon si Maria Magdalena at ang isa pang Maria upang tingnan ang libingan. Ug sa paghilabay na sa adlaw nga igpapahulay, sa nagbanag pa ang nahaunang adlaw sa semana, si Maria Magdalena ug ang usang Maria miadto sa pagtan-aw sa lubnganan. At narito, lumindol ng malakas; sapagkat bumaba mula sa langit ang isang anghel ng Panginoon, at naparoon at iginulong ang bato, at nakaupo sa ibabaw nito. Ug tan-awa, miabut ang usa ka dakung linog; kay dihay manolunda sa Ginoo nga mikunsad gikan sa langit ug miabut ug iyang giligid ang bato, ug milingkod siya niini. Ang kaniyang anyo ay tulad sa kidlat, at ang kaniyang pananamit ay maputing parang niebe: Ang iyang dagway sama sa kilat, ug ang iyang sapot maputi sama sa nieve. At sa takot sa kaniya'y nagsipanginig ang mga bantay, at nangaging tulad sa mga taong patay. Ug tungod sa kalisang nila kaniya, ang mga bantay nangurog ug nahimong daw mga patay. At sumagot ang anghel at sinabi sa mga babae, Huwag kayong mangatakot; sapagkat nalalaman ko na inyong hinahanap si Jesus na ipinako sa krus. Apan ang manolunda miingon sa mga babaye, "Ayaw kamo kalisang; kay nasayud ako nga nangita kamo kang Jesus nga gilansang sa krus. Siya'y wala rito; sapagkat siya'y nagbangon, ayon sa sinabi niya. Magsiparito kayo, tingnan ninyo ang dakong kinalagyan ng Panginoon. Wala na siya dinhi; kay siya nabanhaw, sumala sa iyang giingon. Umari kamo, tan-awa ninyo ang dapit nga iyang nahimutangan. At magsiyaon kayong madali, at sa kaniyang mga alagad ay sabihin ninyo, Siya'y nagbangon sa mga patay; at narito, siya'y nangunguna sa inyo sa Galilea; doon makikita ninyo siya: narito, nasabi ko na sa inyo. Ug dumali kamo pagpanglakaw ug suginli ninyo ang iyang mga tinun-an nga nabanhaw siya gikan sa mga patay, ug tan-awa, moadto siya nga magauna kaninyo sa Galilea; didto igakita ninyo siya. Tan-awa, gibalitaan ko na kamo." At sila'y nagsialis na madali sa libingan na taglay ang takot at ang malaking galak, at nagsitakbo upang ibalita sa kaniyang mga alagad. Ug sila midali pagpahawa sa lubnganan uban sa kahadlok ug dakung kalipay, ug nanalagan sila aron sa pagsugilon ngadto sa iyang mga tinun-an. At narito, sila'y sinalubong ni Jesus na nagsasabi, Mangagalak kayo. At sila'y nagsilapit at niyakap ang kaniyang mga paa, at siya'y sinamba. Ug tan-awa, si Jesus misugat kanila ug miingon, "Komusta kamo!" Ug sila miduol ug ilang gigakos ang iyang mga tiil ug ilang gisimba siya. Nang magkagayo'y sinabi sa kanila ni Jesus, Huwag kayong mangatakot: magsiyaon kayo at sabihin ninyo sa aking mga kapatid na magsiparoon sa Galilea, at doo'y makikita nila ako. Ug si Jesus miingon kanila, "Ayaw kamo kahadlok; lumakaw kamo ug ingna ninyo ang akong mga kaigsoonan sa pag-adto sa Galilea, ug didto igakita nila ako." Samantala ngang sila'y nagsisiparoon, narito, ang ilan sa mga bantay ay nagsiparoon sa bayan, at ibinalita sa mga pangulong saserdote ang lahat ng mga bagay na nangyari. Ug samtang nanagpanglakaw sila, tan-awa, ang pipila sa mga bantay nangadto sa siyudad ug ang mga sacerdote nga punoan ilang gibalitaan sa tanang nahitabo. At nang sila'y mangakipagkatipon na sa matatanda, at makapagsanggunian na, ay nangagbigay sila ng maraming salapi sa mga kawal, Ug sa nanagkatigum sila uban sa mga anciano ug nagkasabut, ilang gihatagan ug kuwarta ang mga sundalo Na nangagsasabi, Sabihin ninyo, Nagsiparito nang gabi ang kaniyang mga alagad, at siya'y kanilang ninakaw samantalang kami'y nangatutulog. ug giingnan, "Isulti ninyo kini sa mga tawo, `Ang iyang mga tinun-an mitungha sa kagabhion, ug siya ilang gikawat samtang nanagkatulog kami.` At kung ito'y dumating sa tainga ng gobernador, ay siya'y aming hihikayatin, at kayo'y aming ilalagay sa panatag. Ug kon mahidangat kini sa mga dalunggan sa gobernador, kami ray mahibalong moayom-ayom kaniya ug mahigawas kamo sa kasamok." Kayat kinuha nila ang salapi, at kanilang ginawa alinsunod sa pagkaturo sa kanila: at ang pananalitang ito ay kumalat sa gitna ng mga Judio, at nananatili hanggang sa mga araw na ito. Busa gidawat nila ang kuwarta ug ilang gibuhat ang gitudlo kanila, ug kining maong asoy nasangyaw ngadto sa mga Judio hangtud niining mga adlawa. Datapuwat nagsiparoon ang labingisang alagad sa Galilea, sa bundok na sa kanila'y itinuro ni Jesus. Ug ang napulog-usa ka mga tinun-an nangadto sa Galilea, sa usa ka bukid nga gitudlo kanila ni Jesus. At nang siya'y kanilang makita, ay kanilang sinamba siya; datapuwat ang ilan ay nangagalinlangan. Ug sa ilang pagkakita kaniya ilang gisimba siya; apan dihay mga nanagduhaduha. At lumapit si Jesus sa kanila at sila'y kaniyang kinausap, na sinasabi, Ang lahat ng kapamahalaan sa langit at sa ibabaw ng lupa ay naibigay na sa akin. Ug si Jesus miduol ug miingon kanila, "Kanako gikahatag ang tanang kagahum sa langit ug sa yuta. Dahil dito magsiyaon nga kayo, at gawin ninyong mga alagad ang lahat ng mga bansa, na sila'y inyong bautismuhan sa pangalan ng Ama at ng Anak at ng Espiritu Santo: Busa panglakaw kamo ug himoa ninyong mga tinun-an ang tanang kanasuran, sa pagpamautismo kanila sa ngalan sa Amahan ug sa Anak ug sa Espiritu Santo, Ang pasimula ng evangelio ni Jesucristo, ang Anak ng Dios. Sinugdan sa Maayong Balita mahitungod kang Jesu-Cristo, ang Anak sa Dios. Ayon sa pagkasulat kay Isaias na propeta, Narito, sinusugo ko ang aking sugo sa unahan ng iyong mukha, Na maghahanda ng iyong daan; Ingon sa nahisulat diha sa basahon ni Isaias nga profeta: Tan-awa, igapadala ko ang akong magsasangyaw nga mag-una kanimo, siya mao ang magaandam sa imong dalan; Ang tinig ng isang sumisigaw sa ilang, Ihanda ninyo ang daan ng Panginoon, Tuwirin ninyo ang kaniyang mga landas; ang tingog sa magasinggit diha sa mga awaaw: Andama ninyo ang dalan alang sa Ginoo. tul-ira ninyo ang iyang mga agianan" Dumating si Juan, na nagbabautismo sa ilang at ipinangaral ang bautismo ng pagsisisi sa ikapagpapatawad ng mga kasalanan. diha sa mga awaaw si Juan nga magbabautismo mitungha nga nagwali mahitungod sa bautismo sa paghinulsol alang sa kapasayloan sa mga sala. At nilalabas siya ng buong lupain ng Judea, at nilang lahat na mga taga Jerusalem; at sila'y binabautismuhan niya sa ilog ng Jordan, na nangagpapahayag ng kanilang mga kasalanan. Ug nangadto kaniya ang mga katawhan gikan sa tibuok yuta sa Judea, ug ang tanang tawo sa Jerusalem; ug sa suba sa Jordan iyang gibautismohan sila, sa pagsugid nila sa ilang mga sala. At si Juan ay nananamit ng balahibo ng kamelyo, at may isang pamigkis na katad sa palibot ng kaniyang baywang, at kumakain ng mga balang at pulot-pukyutan. Ug kini si Juan nagsul-ob ug bisti nga balhibo sa kamelyo ug may bakus nga panit diha sa iyang hawak, ug ang iyang kan-onon dulon oug dugos sa kagulangan. At siya'y nangangaral, na nagsasabi, Sumusunod sa hulihan ko ang lalong makapangyarihan kay sa akin; hindi ako karapatdapat yumukod at kumalag ng tali ng kaniyang mga pangyapak. Ug nagwali siya nga nag-ingon, "Sa ulahi nako moabut ang labi pang gamhanan kay kanako, nga bisan gani sa pagtikubo aron sa paghubad sa higut sa iyang mga sapin dili ako takus. Binabautismuhan ko kayo sa tubig; datapuwat kayo'y babautismuhan niya sa Espiritu Santo. Ako nagbautismo kaninyo sa tubig, apan ang iyang igabautismo kaninyo mao ang Espiritu Santo. At nangyari nang mga araw na yaon, na nanggaling si Jesus sa Nazaret ng Galilea, at siya'y binautismuhan ni Juan sa Jordan. Ug niadtong mga adlawa miabut si Jesus gikan sa Nazaret sa Galilea, ug siya gibautismohan ni Juan sa suba sa Jordan. At karakarakang pagahon sa tubig, ay nakita niyang biglang nangabuksan ang mga langit, at ang Espiritu na tulad sa isang kalapati na bumababa sa kaniya: Ug sa iyang paghaw-as gikan sa tubig, dihadiha nakita niya nga nabukas ang kalangitan, ug sa ibabaw niya ang Espiritu mikunsad nga ingog salampati. At may isang tinig na nagmula sa mga langit, Ikaw ang sinisinta kong Anak, sa iyo ako lubos na nalulugod. Ug gikan sa langit miabut ang usa ka tingog nga nag-ingon, "Ikaw akong Anak nga pinalangga; kanimo may kalipay ako." At pagdaka'y itinaboy siya ng Espiritu sa ilang. Ug dihadiha si Jesus giabog sa Espiritu nagdto sa mga awaaw. At siya'y nasa ilang na apat na pung araw na tinutukso ni Satanas; at kasama siya ng mga ganid; at pinaglingkuran siya ng mga anghel. Ug sulod sa kap-atan ka adlaw didto siya sa mga awaaw, gitintal ni Satanas ug nahiipon siya sa mga mananap nga mapintas; apan dihay mga manolunda nga nanag-alagad kaniya. Pagkatapos ngang madakip si Juan, ay napasa Galilea si Jesus na ipinangangaral ang evangelio ng Dios, Ug unya tapus sa pagdakop kang Juan, si Jesus miabut sa Galilea, nga nagwali sa Maayong Balita gikan sa Dios, At sinasabi, Naganap na ang panahon, at malapit na ang kaharian ng Dios: kayo'y mangagsisi, at magsisampalataya sa evangelio. ug nag-ingon, "Ang panahon ania na gayud, ug ang gingharian sa Dios haduol na; paghinulsol kamo ug tumoo kamo sa Maayong Balita." At pagdaraan sa tabi ng dagat ng Galilea, ay nakita niya si Simon at si Andres na kapatid ni Simon na naghahagis ng lambat sa dagat; sapagkat sila'y mga mamamalakaya. Ug sa naglakaw siya sa ubay sa Lanaw sa Galilea, nakita niya si Simon ug si Andres nga igsoon niya ni Simon, nga nanglaya diha sa lanaw, kay mga mangingisda man sila. At sinabi sa kanila ni Jesus, Magsisunod kayo sa aking hulihan, at gagawin ko kayong mga mamamalakaya ng mga tao. Ug si Jesus miingon kanila, "Sumunod kamo kanako ug himuon ko kamong mga mangingisdag tawo." At pagdaka'y iniwan nila ang mga lambat, at nagsisunod sa kaniya. Dihadiha gibiyaan nila ang ilang mga laya ug mikuyog kaniya. At paglakad sa dako pa roon ng kaunti, ay nakita niya si Santiago na anak ni Zebedeo, at si Juan na kaniyang kapatid, na sila rin naman ay nangasa daong na hinahayuma ang mga lambat. Ug sa nagpadayon siya paglakaw sa unahag diyutay, nakita niya si Santiago nga anak ni Zebedeo ug si Juan nga igsoon niya ni Santiago, nga nanagpuna sa mga pukot diha sa ilang sakayan. At pagdaka'y kaniyang tinawag sila: at kanilang iniwan sa daong ang kanilang amang si Zebedeo na kasama ng mga aliping upahan, at nagsisunod sa kaniya. Ug dihadiha gitawag niya sila; ug gibiyaan nila ang ilang amahan nga si Zebedeo diha sa sakayan kauban sa mga sinuholan, ug mikuyog sila kaniya. At nagsipasok sila sa Capernaum; at pagdaka'y pumasok siya sa sinagoga nang araw ng sabbath at nagtuturo. Ug nangadto sila sa Capernaum; ug dihadiha sa adlaw nga igpapahulay misulod siya sa sinagoga ug nagpanudlo. At nangagtaka sila sa kaniyang aral: sapagkat sila'y tinuturuan niyang tulad sa may kapamahalaan, at hindi gaya ng mga eskriba. Ug nahibulong sila sa iyang pagpanudlo, kay kanila nagpanudlo man siya ingon nga may kagahum; ug dili ingon sa mga escriba. At pagdaka'y may isang tao sa kanilang sinagoga na may isang karumaldumal na espiritu; at siya'y sumigaw, Ug niadtong tungora, sa sulod sa ilang sinagoga didtoy tawo nga gisudlan sa usa ka mahugaw nga espiritu; Na nagsasabi, Anong pakialam namin sa iyo, Jesus ikaw na Nazareno? naparito ka baga upang kami'y puksain? Nakikilala kita kung sino ka, ang Banal ng Dios. ug misinggit ang mahugawng espiritu nga nag-ingon, "Unsay imong labut kanamo, Jesus nga Nazaretnon? Mianhi ba ikaw aron sa paglaglag kanamo? Nakaila baya ako kinsa ikaw, ang Balaan sa Dios." At sinaway siya ni Jesus, na nagsasabi, Tumahimik ka, at lumabas ka sa kaniya. Apan gibadlong siya ni Jesus nga nag-ingon, "Hilum diha, ug gumula ka kaniya!" At ang karumaldumal na espiritu, nang mapangatal niya siya at makapagsisigaw ng malakas na tinig, ay lumabas sa kaniya. Ug ang mahugawng espiritu, sa nakapalit-ad ug nakapalimbag kaniya, ug sa nagsiyagit sa makusog nga tingog, migula gikan kaniya. At silang lahat ay nangagtaka, ano pat sila-sila rin ay nangagtatanungan, na sinasabi, Ano kaya ito? isang bagong aral yata! may kapamahalaang naguutos pati sa mga karumaldumal na espiritu, at siya'y tinatalima nila. Ug nahibulong silang tanan, nga tungod niana nagpinangutan-anay sila nga nanag-ingon, "Unsa ba kini? Usa ka bag-ong pagpanudlo! Uban sa kagahum mosugo siya bisan pa sa mga mahugawng espiritu, ug sila mosugot kaniya." At lumipana pagdaka ang pagkabantog niya sa lahat ng dako sa buong palibotlibot ng lupain ng Galilea. Ug sa kalit ang iyang kabantug mikaylap sa tanang kasikbit nga dapit sulod sa kayutaan sa Galilea. At paglabas nila sa sinagoga, ay nagsipasok pagdaka sa bahay ni Simon at ni Andres, na kasama si Santiago at si Juan. Ug dihadiha mipahawa siya sa sinagoga, ug kinuyogan ni Santiago ug ni Juan, siya misulod sa balay nila ni Simon ug Andres. Nakahiga ngang nilalagnat ang biyanang babae ni Simon; at pagdaka'y pinakiusapan nila siya tungkol sa kaniya: Ug ang babayeng ugangan ni Simon naghigda nga gihilantan, ug dihadiha gisuginlan nila si Jesus mahitungod kaniya. At lumapit siya at tinangnan niya sa kamay, at siya'y itinindig; at inibsan siya ng lagnat, at siya'y naglingkod sa kanila. Ug iyang giduol ug gikuptan siya diha sa kamot ug gipatindog, ug siya gihuwasan sa hilanat ug mialagad kanila. At nang kinagabihan, paglubog ng araw, ay kanilang dinala sa kaniya ang lahat ng mga may-sakit, at ang mga inaalihan ng mga demonio. Ug sa pagkasawomsom, sa pagsalop na sa Adlaw, ilang gipanagdala ngadto kaniya ang tanang mga masakiton ug mga gipangyawaan. At ang buong bayan ay nangagkatipon sa pintuan. Ug ang mga tawo sa tibuok lungsod nanagtapok atbang sa pultahan. At nagpagaling siya ng maraming may karamdaman ng sarisaring sakit, at nagpalabas ng maraming demonio; at hindi tinulutang magsipagsalita ang mga demonio, sapagkat siya'y kanilang kilala. Ug iyang gipangayo ang daghang nanagmasakit sa nagkalainlaing mga balatian, ug iyang gipagula ang daghang mga yawa; ug wala niya tugoti ang mga yawa sa pagsulti, kay nakaila man sila kaniya. At nagbangon siya nang madaling-araw, na malalim pa ang gabi, at lumabas, at napasa isang dakong ilang, at doo'y nanalangin. Ug unya sayo sa kaadlawon, sa dugay pa ang kabuntagon, siya mibangon ug miadto sa usa ka dapit nga awaaw, ug didto nag-ampo siya. At si Simon at ang kasamahan niya ay nagsisunod sa kaniya; Ug siya giapas ni Simon ug sa iyang mga kauban, At siya'y nasumpungan nila, at sinabi sa kaniya, Hinahanap ka ng lahat. ug sa hingkaplagan na nila siya, sila miingon kaniya, "Ang tanan nangita kanimo." At sinabi niya sa kanila, Magsiparoon tayo sa ibang dako ng mga kalapit na bayan, upang ako'y makapangaral din naman doon; sapagkat sa ganitong dahilan ako'y naparito. Siya miingon kanila, "Mangadto kita sa ubang dapit, sa mga silingang kalungsuran, aron didto usab magawali ako; kay mao kanay hinungdan ngano nga mianhi ako dinhi." At siya'y pumasok sa mga sinagoga nila sa buong Galilea, na nangangaral at nagpapalabas ng mga demonio. Ug ang tibuok Galilea gisuroy niya nga nagwali sulod sa ilang mga sinagoga ug nagpagula sa mga yawa. At lumapit sa kaniya ang isang ketongin, na namamanhik sa kaniya, at nanikluhod sa kaniya, at sa kaniya'y nagsasabi, Kung ibig mo, ay maaaring malinis mo ako. Ug didtoy usa ka sanlahon nga miduol ug nangamuyo kaniya, ug sa nagluhod siya miingon kaniya, "Kon buot ka, makahinlo ikaw kanako." At sa pagkaawa ay iniunat niya ang kaniyang kamay, at siya'y hinipo, at sinabi sa kaniya, Ibig ko; luminis ka. Ug sa giabut si Jesus ug kaluoy, gituyhad niya ang iyang kamot, ug mihikap ug miingon siya kaniya, "Buot ako; mamahinlo ka." At pagdaka'y nawalan siya ng ketong, at siya'y nalinis. Ug dihadiha nawad-an siya sa sanla ug nahimong mahinlo. At siya'y kaniyang pinagbilinang mahigpit, at pinaalis siya pagdaka, Ug si Jesus mitugon kaniya sa mahigpit gayud, ug midali sa pagpalakaw kaniya, At sinabi sa kaniya, Ingatan mong huwag sabihin sa kanino mang tao ang anoman: kundi yumaon ka, at pakita ka sa saserdote, at maghandog ka sa pagkalinis sa iyo ng mga bagay na ipinagutos ni Moises, na bilang isang patotoo sa kanila. ug miingon kaniya, "Bantayi baya nga walay bisan kinsa nga imong suginlan; apan umadto ka ug magpakita ka sa sacerdote, ug himoa ang halad nga gisugo ni Moises mahitungod sa imong pagkahinlo, miingon nga pagpamatuod ngadto sa katawhan." Datapuwat siya'y umalis, at pinasimulang ipamalitang mainam, at ipahayag ang nangyari, ano pat hindi na makapasok ng hayag si Jesus sa bayan, kundi dumoon sa labas sa mga dakong ilang: at pinagsasadya nila siya mula sa lahat ng panig. Apan milakaw siya ug misugod sa pagpanugilon sa hilabihan mahitungod niini, ug sa pagsabwag sa balita sa nahitabo, nga tungod niana si Jesus dili na makahimo sa dayag nga pagsuylod ug lungsod, kondili adto na lamang siya sa mga dapit nga awaaw; ug ang mga tawo nangadto kaniya gikan sa tanang dapit. At nang siya'y pumasok uli sa Capernaum pagkaraan ng ilang araw, ay nahayag na siya'y nasa bahay. Ug sa paghibalik niya sa Capernaum tapus sa pipila ka adlaw, nadungog nga siya didto sa usa ka balay. At maraming nagkatipon, ano pat hindi na magkasiya, kahit sa pintuan man: at sa kanila'y sinaysay niya ang salita. Ug daghan ang nagponsisok didto, nga tungod niana wala nay dapit nga ila pang kasudlan, bisan pa diha duol sa pultahan; ug ngadto kanila giwali niya ang pulong. At sila'y nagsidating, na may dalang isang lalaking lumpo sa kaniya, na usong ng apat. Ug didtoy nangabut nga nanagdala kaniyag usa ka paralitico nga giyayongan sa upat ka tawo. At nang hindi sila mangakalapit sa kaniya dahil sa karamihan, ay kanilang binakbak ang bubungan ng kaniyang kinaroroonan: at nang yao'y kanilang masira, ay inihugos nila ang higaang kinahihigan ng lumpo. Ug kay dili man sila makaduol kang Jesus tungod sa panon sa mga tawo, ilang gibuslotan ang atop sa ibabaw niya; ug sa nakahimo na silag lungag, ilang gitonton ang higdaanan diin diha ang paralitico. At pagkakita ni Jesus sa kanilang pananampalataya ay sinabi sa lumpo, Anak, ipinatatawad ang iyong mga kasalanan. Ug sa pagkakita ni Jesus sa ilang pagsalig, siya miingon sa paralitico, "Anak, ang imong mga sala gipasaylo na." Ngunit mayroon doong nangakaupong ilan sa mga eskriba, at nangagbubulaybulay sa kanilang mga puso, Ug dihay pipila sa mga escriba nga nanaglingkod, ug diha sa ilang mga kasingkasing nangutana sila nga nanag-ingon, Bakit nagsasalita ang taong ito ng ganito? siya'y namumusong: sino ang makapagpapatawad ng mga kasalanan kundi isa, ang Dios lamang? "Nganong nagasulti man kining tawhana sa ingon? Usa kini ka pasipala! Kay kinsa bay makapasaylog mga sala kondili ang dios ra?" At pagkaunawa ni Jesus, sa kaniyang espiritu na sila'y nangagbubulaybulay sa kanilang sarili, pagdaka'y sinabi sa kanila, Bakit binubulaybulay ninyo ang mga bagay na ito sa inyong mga puso? Ug dihadiha sa nasabut ni Jesus diha sa iyang espriritu nga sa ingon nangutana sila sa ilang kaugalingon, siya miingon kanila, "Nganong nangutana man kamo sa ingon sa sulod sa inyong mga kasingkasing? Alin baga ang lalong magaang sabihin sa lumpo, Ipinatatawad ang iyong mga kasalanan; o sabihin, Magtindig ka, at buhatin mo ang iyong higaan, at lumakad ka? Kay hain bay labi pang masayon, ang pag-ingon ba ngadto sa paralitico, `Ang imong mga sala gipasaylo na,` o ang pag-ingon ba, `Bangon, dad-a ang imong higdaanan ug paglakaw`? Datapuwat upang maalaman ninyo na ang Anak ng tao ay may kapamahalaan sa lupa na magpatawad ng mga kasalanan (sinabi niya sa lumpo), Apan aron mahibalo kamo nga ang Anak sa Tawo may kagahum diay dinhi sa yuta sa pagpasaylog mga sala"-- siya miingon sa paralitico-- Sa iyo ko sinasabi, Magtindig ka, buhatin mo ang iyong higaan, at umuwi ka sa bahay mo. "ako magaingon kanimo, bangon, dad-a ang imong higdaanan ug pumauli ka." At nagtindig siya, at pagdaka'y binuhat ang higaan, at yumaon sa harap nilang lahat; ano pat nangagtaka silang lahat, at niluwalhati nila ang Dios, na nangagsabi, Kailan ma'y hindi tayo nakakita ng ganito. Ug siya mibangon, ug dihadiha gisakwat niya ang iyang higdaanan ug mipahawa siya sa atubangan nilang tanan paingon sa gawas, nga tungod niini nahibulong silang tanan ug nayagdaneg sa Dios, ug nanag-ingon, "Wala pa kitay nakita nga ingon niini!" At muling lumabas at naparoon siya sa tabi ng dagat; at lumapit sa kaniya ang buong karamihan, at sila'y kaniyang tinuruan. Ug si Jesus miadto na usab sa baybayon; ug ang tibuok panon sa katawhan miduol kaniya, ug iyang gipanudloan sila. At sa kaniyang pagdaraan, ay nakita niya si Levi na anak ni Alfeo na nakaupo sa paningilan ng buwis, at sinabi niya sa kaniya, Sumunod ka sa akin. At nagtindig siya at sumunod sa kaniya. Ug sa naglakaw siya, iyang nakita ang anak ni Alfeo nga si Levi, nga naglingkod sa buhisanan; ug siya miingon kaniya, "Sumunod ka kanako." Ug siya mitindog ug mikuyog kaniya. At nangyari, na siya'y nakaupo sa pagkain sa kaniyang bahay, at maraming maniningil ng buwis at mga makasalanang nagsiupong kasalo ni Jesus at ng kaniyang mga alagad: sapagkat sila'y marami, at sila'y nagsisunod sa kaniya. Ug sa naglingkod si Jesus tambong sa kan-anan sa balay ni Levi, dihay daghang mga maniningil sa buhis ug mga makasasala nga nanglingkod uban kaniya ug sa iyang mga tinun-an; kay diha may daghang mikuyog kaniya. At nang makita ng mga eskriba at mga Fariseo, na siya'y kumakaing kasalo ng mga makasalanan at ng mga maniningil ng buwis, ay nagsipagsabi sa kaniyang mga alagad, Ano ito na siya'y kumakain at umiinom na kasalo ng mga maniningil ng buwis at ng mga makasalanan? Ug ang mga escriba nga mga Fariseo, sa ilang pagkakita nga siya nagkaon kauban sa mga makasasala ug sa mga maniningil sa buhis, miingon sa iyang mga tinun-an, "Nganong mokaon man siya kauban sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala?" At nang ito'y marinig ni Jesus, ay sinabi niya sa kanila, Hindi nangangailangan ng manggagamot ang mga walang sakit, kundi ang mga maysakit: hindi ako naparito upang tumawag ng mga matuwid, kundi ng mga makasalanan. Ug sa pagkadungog ni Jesus niini, siya miingon kanila, "Ang mga maayo rag lawas wala magkinahanglan ug mananambal, kondili ang mga masakiton; ako mianhi dili sa pagtawag sa mga matarung, kondili sa mga makasasala." At nangagaayuno ang mga alagad ni Juan at ang mga Fariseo: at sila'y nagsilapit at sinabi sa kaniya, Bakit nangagaayuno ang mga alagad ni Juan at ang mga alagad ng mga Fariseo, datapuwat hindi nangagaayuno ang iyong mga alagad? Ug ang mga tinun-an ni Juan ug ang mga Fariseo nanagpuasa; ug ang mga tawo miduol ug miingon kaniya, "Ngano ba nga ang mga tinun-an ni Juan ug ang mga tinun-an sa mga Fariseo magapuasa man, apan ang imong mga tinun-an wala man magpuasa?" At sinabi sa kanila ni Jesus, Mangyayari bagang mangagayuno ang mga abay sa kasalan, samantalang ang kasintahang-lalake ay sumasa kanila? samantalang ang kasintahang-lalake ay sumasa kanila, ay hindi sila mangakapagaayuno. Kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Makahimo ba sa pagpuasa ang mga dinapit sa kasal samtang ang nabana anaa pa uban kanila? Samtang ang nabana anaa pa uban kanila, dili sila makahimo sa pagpuasa. Datapuwat darating ang mga araw, na aalisin sa kanila ang kasintahang-lalake, at kung magkagayo'y mangagaayuno sila sa araw na yaon. Apan moabut ra ang mga adlaw nga ang nabana pagakuhaon na gikan kanila, ug unya magapuasa na sila niadtong adlawa. Walang taong nagtatagpi ng matibay na kayo sa damit na luma: sa ibang paraan ang itinagpi ay binabatak ang tinagpian, sa makatuwid baga'y ang bago sa luma, at lalong lumalala ang punit. Walay tawo nga magatapak ug bag-ong panapton diha sa daan nga sinina; kay kon mao pa, ang igatapak mabitas ra gikan niini, ang bag-o gikan sa daan, ug unya mahimo na hinoon ang labi pa ka dakung gisi. At walang taong nagsisilid ng bagong alak sa mga balat na luma; sa ibang paraan ay pinupunit ng alak ang mga balat at nabububo ang alak at nasisira ang mga balat: kundi ang alak na bago ay isinisilid sa mga bagong balat. Ug walay tawo nga magasulod ug bag-ong bino diha sa mga daang sudlanan nga panit; kay kon mao pa, ang bino mobusisi sa mga sudlanang panit, ug ang bino mausik, maingon man ang mga sudlanang panit; apan ang bag-ong bino kinahanglan anha isulod sa bag-ong mga sudlanang panit." At nangyari, na nagdaraan siya sa mga bukiran ng trigo nang araw ng sabbath; at ang mga alagad niya, samantalang nagsisilakad, ay nagpasimulang nagsikitil ng mga uhay. Usa niana ka adlaw nga igpapahulay, si Jesus naglakaw agi sa kaumahan sa mga trigo; ug samtang naglakaw sila, ang iyang mga tinun-an misugod sa pagpangutlog mga uhay. At sinabi sa kaniya ng mga Fariseo, Narito, bakit ginagawa nila sa araw ng sabbath ang hindi matuwid? Ug ang mga Fariseo miingon kaniya, "Tan-awa ra, ngano ba nga nagahimo man sila sa dili matarung pagabuhaton sulod sa adlaw nga igpapahulay sumala sa kasugoan?" At sinabi niya sa kanila, Kailan man baga'y hindi ninyo nabasa ang ginawa ni David, nang siya'y mangailangan, at magutom, siya, at ang kaniyang mga kasamahan? Kanila mitubag siya nga nag-ingon, Wala ba gayud kamo makabasa mahitungod sa gibuhat ni David sa diha nga nagkinahanglan siya ug gigutom, siya ug ang iyang mga kauban: Kung paanong pumasok siya sa bahay ng Dios nang panahon ng dakilang saserdoteng si Abiatar, at kumain siya ng tinapay na itinalaga, na hindi matuwid kanin maliban na sa mga saserdote lamang, at binigyan pa rin niya ang kaniyang mga kasamahan? naunsa nga misulod man siya sa balay sa Dios, sa diha nga si Abiatar mao pa ang labawng sacerdote, ug mikaon sa mga tinapay nga binutang-sa-atubangan-sa-Dios, nga supak man unta sa kasugoan ang pagkaon niini ni bisan kinsa gawas sa mga sacerdote lamang, ug nanghatag usab siya niini ngadto sa mga kauban niya? At sinabi niya sa kanila, Ginawa ang sabbath ng dahil sa tao, at di ang tao ng dahil sa sabbath: Ug siya miingon kanila, "Ang adlaw nga igpapahulay gibuhat alang sa tawo, dili ang tawo alang sa adlaw nga igpapahulay; Kayat ang Anak ng tao ay panginoon din naman ng sabbath. busa ang Anak sa Tawo agalon kang kinsa nailalum bisan pa ang adlaw nga igpapahulay." At siya'y muling pumasok sa sinagoga; at doo'y may isang lalake na tuyo ang kaniyang kamay. Unya si Jesus misulod pag-usab sa sinagoga, ug didtoy usa ka tawo nga may kamot nga nakuyos. At siya'y inaabangan nila kung pagagalingin siya sa araw ng sabbath; upang siya'y maisakdal nila. Ug ilang gibantayan siya kon iya ba kining ayohon sa adlaw nga igpapahulay, aron ilang ikasumbong siya. At sinabi sa lalaking tuyo ang kamay, Magtindig ka. Ug siya miingon sa tawo nga may kamot nga nakuyos, "Umari ka." At sinabi niya sa kanila, Katuwiran baga ang gumawa ng magaling sa araw ng sabbath, o ang gumawa ng masama? magligtas ng isang buhay, o pumatay? Datapuwat sila'y hindi nagsiimik. Ug siya miingon kanila, "Uyon ba sa kasugoan ang pagbuhat ug makaayo o ang pagbuhat sa makadaut sulod sa adlaw nga igpapahulay, ang pagluwas ug kinabuhi o ang pagpatay?" Apan sila wala magtingog. At nang siya'y lumingap sa kanila sa palibotlibot na may galit, sapagkat ikinalungkot niya ang katigasan ng kanilang puso, ay sinabi niya sa lalake, Iunat mo ang iyong kamay. At iniunat niya: at gumaling ang kaniyang kamay. Uban sa kasuko miliraw siya sa pagsud-ong kanila, naguol tungod sa kagahi nilag kasingkasing, ug unya miingon sa tawo, "Ituy-od ang imong kamot." Gituy-od niya kini, ug ang iyang kamot hing-ulian. At nagsilabas ang mga Fariseo, at pagdaka'y nakipagsanggunian sa mga Herodiano laban sa kaniya, kung paanong siya'y maipapupuksa nila. Ang mga Fariseo nanggula, ug batok kang Jesus sila dihadiha nakigsabut sa mga Herodianhon, kon unsaon nila siya sa pagpatay. At si Jesus na kasama ng kaniyang mga alagad ay lumigpit sa dagat: at nagsisunod sa kaniya ang lubhang karamihang taong mula sa Galilea; at mula sa Judea, Ug si Jesus mipahawa uban sa iyang mga tinun-an ngadto sa lanaw, ug mikuyog kaniya ang usa ka dakung panon sa katawhan gikan sa Galilea. Gikan usab sa Judea, At mula sa Jerusalem, at mula sa Idumea, at mula sa dakong ibayo ng Jordan, at sa palibotlibot ng Tiro, at Sidon, na lubhang maraming tao, nang mabalitaan ang lubhang mga dakilang bagay na kaniyang ginagawa, ay nagsiparoon sa kaniya. ug sa Jerusalem ug sa Idumea, ug gikan sa mga dapit tabok sa Jordan, ug gikan sa kasikbitan sa Tiro ug Sidon, usa ka dakung panon sa katawhan midugok ngadto kaniya sa pagkadungog nila sa tanan nga iyang nabuhat. At sinabi niya sa kaniyang mga alagad, na ihanda sa kaniya ang isang maliit na daong dahil sa karamihan, baka siya'y kanilang siksikin: Ug gisugo niya ang iyang mga tinun-an sa pag-andam ug sakayan alang kaniya tungod sa panon, aron dili siya mapiit niini; Sapagkat siya'y nakapagpagaling sa marami; ano pat sinisiksik siya ng lahat ng mga nasasalot upang siya'y mahipo nila. kay daghan man ugod ang iyang gipang-ayo nga tungod niana ang tanang may mga sakit nagdinuotay paingon kaniya aron sa paghikap kaniya. At ang mga karumaldumal na espiritu, pagkakita sa kaniya, ay nangagpatirapa sa kaniyang harapan, at nangagsisisigaw, na nangagsasabi, Ikaw ang Anak ng Dios. Ug inigkakita kaniya sa mga mahugawng espiritu, sila mohapa sa iyang atubangan ug managsinggit nga magaingon, "Ikaw mao ang Anak sa Dios!" At ipinagbilin niya sa kanilang mahigpit na siya'y huwag nilang ihayag. ug iyang gipinahan sila sa mahigpit gayud nga dili nila pag-ipaila siya. At siya'y umahon sa bundok, at tinawag niya ang balang kaniyang maibigan: at nagsilapit sila sa kaniya. Ug unya mitungas si Jesus sa kabungturan, ug iyang gitawag ngadto kaniya ang iyang mga gikagustohan; ug sila miduol kaniya. At naghalal siya ng labingdalawa, upang sila'y makisama sa kaniya, at upang sila'y suguin niyang magsipangaral, Ug nagtudlo siyag napulog-duha nga ginganlan usab niyag mga apostoles, nga maoy magpakig-uban kaniya, ug maoy iyang pagasugoon aron sa pagwali, At magkaroon ng kapamahalaang magpalayas ng mga demonio: ug sa pagbaton sa kagahum sa pagpagulag mga yawa. At si Simon ay kaniyang pinamagatang Pedro; Kining Napulog-Duha mao sila si Simon nga iyang gianggaan ug Pedro; At si Santiago na anak ni Zebedeo, at si Juan na kapatid ni Santiago; at sila'y pinamagatan niyang Boanerges, na sa makatuwid baga'y mga Anak ng kulog: si Santiago nga anak ni Zebedeo ug si Juan nga igsoon ni Santiago nga iyang gipang-anggaan ug Boanerges, nga sa ato pa, mga tawo nga morag dalogdog; At si Andres, at si Felipe, at si Bartolome, at si Mateo, at si Tomas, at si Santiago, na anak ni Alfeo, at si Tadeo, at si Simon ang Cananeo, si Andres, ug si Felipe, ug si Bartolome, ug si Mateo, ug si Tomas, ug si Santiago nga anak ni Alfeo, ug si Tadeo, ug si Simon nga Kananeyo, At si Judas Iscariote, na siya ring nagkanulo sa kaniya. At pumasok siya sa isang bahay. ug si Judas Iscariote, ang nagbudhi kang Jess. At muling nagkatipon ang karamihan, ano pat sila'y hindi man lamang makakain ng tinapay. Ug unya misaka si Jesus sa balay; ug ang panon sa katawhan midugok na usab nga tungod niana wala na gani sila makagayon sa pagpangaon. At nang mabalitaan yaon ng kaniyang mga kaibigan, ay nagsilabas sila upang siya'y hulihin: sapagkat kanilang sinabi, Sira ang kaniyang bait. Ig sa pagkadungog niini sa iyang mga higala, miadto sila aron sa pagkuha kaniya, kay matud pa nila, "Kini siya naboang." At sinabi ng mga eskriba na nagsibaba mula sa Jerusalem, Nasa kaniya si Beelzebub, at, Sa pamamagitan ng prinsipe ng mga demonio ay nagpapalabas siya ng mga demonio. Ug ang mga escriba nga nanghilugsong gikan sa Jerusalem nanag-ingon, "Kini siya hingsudlan ni Beelzebu, ug siya nagapagulag mga yawa pinaagi sa punoan sa mga yawa." At sila'y kaniyang pinalapit sa kaniya, at sinabi sa kanila sa mga talinghaga, Paanong mapalalabas ni Satanas si Satanas? Ug iyang gitawag sila ngadto kaniya, ug iyang gisultihan sila pinaagig sambingay, nga nag-ingon, "Unsaon ba ni Satanas sa pagpagula kang Satanas? At kung ang isang kaharian ay magkabahabahagi laban sa kaniyang sarili, hindi mangyayaring makapanatili ang kaharian yaon. Kon ang usa ka gingharian nabahin batok sa iyang kaugalingon, kanang ginghariana dili makabarug. At kung ang isang bahay ay magkabahabahagi laban sa kaniyang sarili, ay hindi mangyayaring makapanatili ang bahay na yaon. Ug kon ang usa ka panimalay nabahin batok sa iyang kaugalingon, kanang panimalaya dili makabarug. At kung manghihimagsik si Satanas laban sa kaniyang sarili, at magkabahabahagi, hindi siya makapanananatili, kundi magkakaroon ng isang wakas. Ug kon si Satanas misupil batok sa iyang kaugalingon ug nabahin, nan, dili siya makabarug, hinonoa nagapaingon siya sa iyang pagkatapus. Datapuwat walang makapapasok sa bahay ng malakas na tao, at samsamin ang kaniyang mga pag-aari, malibang gapusin muna niya ang malakas na tao; at kung magkagayo'y masasamsaman ang kaniyang bahay. Apan walay bisan kinsa nga makahimo sa pagsulod sa balay sa usa ka tawong kusgan ug sa pag-agaw sa iyang kabtangan, gawas hinoon kon iya unang gapuson ang tawong kusgan; unya ugaling makapangawat na siya sa balay niini. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ipatatawad ang lahat ng kanilang mga kasalanan sa mga anak ng mga tao, at ang mga kapusungan nila kailan mat sila'y mangagsasalita ng kapusungan: "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang mga tawo pagapasayloon sa tanan nilang mga pagpakasala ug sa bisan unsang pagpasipala nga ilang pagalitokon; Datapuwat sinomang magsalita ng kapusungan laban sa Espiritu Santo ay walang kapatawaran magpakailan man, kundi may kasalanan ng isang kasalanang walang hanggan: apan bisan kinsa nga magapasipala batok sa Espiritu Santo dili gayud pagapasayloon, hinonoa pakasad-on siya sa sala nga dayon"-- Sapagkat sinabi nila, Siya'y may isang karumaldumal na espiritu. kay sila nanag-ingon man ugod, "Aduna siyay mahugaw nga espiritu." At dumating nga ang kaniyang ina at ang kaniyang mga kapatid; at, palibhasa'y nangakatayo sila sa labas, ay nangagpasugo sila sa kaniya, na siya'y tinatawag. Ug unya nangabut ang iyang inahan ug mga igsoong lalaki; ug sa nanagtindog sila didto sa gawas, ilang gipaadtoan siya ug gipatawag. At nangakaupo ang isang karamihan sa palibot niya; at sinabi nila sa kaniya, Narito, nangasa labas ang iyong ina at ang iyong mga kapatid na hinahanap ka. Ug dihay panon sa katawhan nga nanaglingkod libut kaniya; ug sila miingon kaniya, "Ang imong inahan ug ang imong mga igsoong lalaki atua sa gawas, nangita sila kanimo." At sinagot niya sila, at sinabi, Sino ang aking ina at aking mga kapatid? Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Kinsa ba ang akong inahan ug ang akong mga igsoong lalaki?" At paglingap niya sa nangakaupo sa palibot niya, ay sinabi niya, Narito, ang aking ina at aking mga kapatid! Ug siya miliraw sa pagsud-ong sa mga nanag-alirong kaniya, ug unya miingon siya, "Ania ra ang akong inahan ug mga igsoong lalaki! Sapagkat sinomang gumaganap ng kalooban ng Dios, ito'y ang aking kapatid na lalake, at aking kapatid na babae, at ina. Kay bisan kinsa nga magabuhat sa kabubut-on sa Dios, mao kana siya ang akong igsoong lalaki ug akong igsoong babaye ug akong inahan." At siya'y muling nagpasimulang magturo sa tabi ng dagat. At nagpipisan sa kaniya ang lubhang maraming tao, ano pat siya'y lumulan sa isang daong, at siya'y naupo sa dagat; at ang buong karamihan ay nasa lupa sa tabi ng dagat. Unya misugod na usab si Jesus sa pagpanudlo didto sa lapyahan sa lanaw. Ug midugok ngadto kaniya ang usa ka dakung panon sa katawhan, nga tungod niana misakay siya ug milingkod sa usa ka sakayan diha sa lanaw; ug ang tibuok panon diha sa mamala sa lapyahan sa lanaw. At sila'y tinuruan niya ng maraming bagay sa mga talinghaga, at sinabi sa kanila sa kaniyang pagtuturo, Ug iyang gitudloan sila sa daghang mga butang pinaagig mga sambingay, ug sa iyang pagpanudlo siya miingon kanila, Pakinggan ninyo: Narito, ang manghahasik ay yumaon upang maghasik: "Paminaw kamo! Usa ka magpupugas miadto aron sa pagsabud ug binhi. At nangyari, sa kaniyang paghahasik, na ang ilang binhi ay nangahulog sa tabi ng daan, at nagsidating ang mga ibon at kinain ito. Ug sa nagsabud siya, may mga binhi nga diha mahulog sa daplin sa dalan ug ang mga langgam nanugok ug ilang gipanagtuka kini. At ang mga iba'y nangahulog sa batuhan, na doo'y walang maraming lupa; at pagdaka'y sumibol, sapagkat hindi malalim ang lupa: Ug may ubang mga binhi nga diha mahulog sa kabatoan, diin dili daghan ang yuta, ug kini migitib dayon sanglit kini wala may giladmon diha sa yuta; At nang sumikat ang araw, ay nangainitan; at dahil sa walang ugat, ay nangatuyo. ug unya sa pagsubang sa Adlaw, kini nalawos; ug kay wala may gamut, kini nalaya. At ang mga iba'y nangahulog sa dawagan, at nagsilaki ang mga dawag, at ininis ang mga pananim, at ito'y hindi nangamunga. Ug may ubang mga binhi nga diha mahulog sa kasampinitan, ug ang mga sampinit mitubo ug milumos niini, ug wala kini makapamunga. At ang mga iba'y nangahulog sa mabuting lupa, at nangamunga, na nagsitaas at nagsilago; at may namunga ng tigtatatlongpu, at tiganim na pu, at tigisang daan. Ug ang ubang mga binhi diha mahulog sa maayong yuta, ug kini namunga nga nagtubo ug milambo ug nagpaanig katloan ka pilo, ug kan-oman ka pilo, ug usa ka gatus ka pilo." At sinabi niya, Ang may mga pakinig na ipakikinig, ay makinig. Ug siya miingon, "Ang may mga dalunggan nga makadungog, kinahanglan magpatalinghug." At nang siya'y magisa na, ang nangasa palibot niya na kasama ang labingdalawa ay nangagtanong sa kaniya tungkol sa mga talinghaga. Ug sa diha nga nag-inusara siya, ang mga nanag-alirong kaniya kauban sa Napulog-Duha nangutana kaniya mahitungod sa mga sambingay. At sinabi niya sa kanila, Sa inyo ay ipinagkaloob ang makaalam ng hiwaga ng kaharian ng Dios: datapuwat sa kanilang nangasa labas, ang lahat ng mga bagay ay ginagawa sa pamamagitan ng mga talinghaga: Ug siya miingon kanila, "Kaninyo gihatag ang tinagoan mahitungod sa gingharian sa Dios; apan kanila nga anaa sa gawas, ang tanan ipaagig mga sambingay; Upang kung magsitingin sila'y mangakakita, at huwag mamalas; at kung mangakinig sila'y mangakarinig, at huwag mangakaunawa; baka sakaling sila'y mangagbalikloob, at patawarin sila. aron nga sila sa pagkatinuod magatutok apan dili makakita, ug sa pagkatinuod magapaminaw apan dili makasabut, basi unyag managpamalik sila pag-usab ug pasayloon." At sinabi niya sa kanila, Hindi baga ninyo nalalaman ang talinghagang ito? at paanong malalaman ninyo ang lahat ng mga talinghaga? Ug siya miingon kanila, "Wala ba diay kamo makasabut niining sambingaya? Nan, unsaon man diay ninyo pagpakasabut sa tanang mga sambingay? Ang manghahasik ay naghahasik ng salita. Ang gisabud sa magpupugas mao ang pulong. At ang mga ito'y yaong nangasa tabi ng daan, na doon nahahasik ang salita; at nang kanilang mapakinggan, pagdaka'y pinaroroonan ni Satanas, at inaalis ang salita na inihasik sa kanila. Ug mao kini sila ang diha sa daplin sa dalan nga gisaburan sa pulong; sa ilang pagkadungog niini, si Satanas mitungha dayon ug iyang gisakmit ang pulong nga gikasabud kanila. At gayon din naman itong mga nahasik sa batuhan, na, pagkarinig nila ng salita, pagdaka'y nagsisitanggap na may galak; Ug ingon man usab, mao kini sila ang gikasabud diha sa kabatoan, nga sa pagkadungog nila sa pulong, kini dihadiha ilang pagadawaton uban sa kalipay. At hindi nangaguugat sa kanilang sarili, kundi sangdaling tumatagal; kayat pagkakaroon ng kapighatian o ng mga paguusig dahil sa salita, pagdaka'y nangatisod sila. Ug sila walay gamut diha sa ilang kaugalingon, hinoon magapabilin silag makadiyot; unya, inig-abut sa kasakitan o pagpanglutos tungod sa pulong, sila mobiya dayon gikan sa pagtoo. At ang mga iba'y yaong nangahasik sa dawagan; ang mga ito'y yaong nangakinig ng salita, Ug ang uban mao ang gikasabud diha sa kasampinitan; kini sila mao kadtong makadungog sa pulong, At ang mga pagsusumakit na ukol sa sanglibutan, at ang daya ng mga kayamanan, at ang mga pita sa ibang mga bagay na nagsisipasok, ang nagsisiinis sa salita, at ito'y nagiging walang bunga. apan ang kabalaka dinhi sa kalibutan ug ang kalipay tungod sa mga bahandi, ug ang kaibog alang sa ubang mga butang, mosulod ug magalumos sa pulong, ug kini dili makapamunga. At yaon ang nangahasik sa mabuting lupa; na nangakikinig ng salita, at tinatanggap ito, at namumunga ng tigtatatlongpu, at tigaanim na pu, at tigiisang daan. Apan ang mga gikasabud diha sa maayong yuta mao kadtong makadungog sa pulong ug magadawat niini ug mamunga, sa katloan ka pilo, ug kan-oman ka pilo, ug usa ka gatus ka pilo." At sinabi niya sa kanila, Dinadala baga ang ilaw upang ilagay sa ilalim ng takalan, o sa ilalim ng higaan, at hindi baga upang ilagay sa talagang lalagayan ng ilaw? Ug siya miingon kanila, "Kuhaon ba ang suga aron ibutang kini sa ilalum sa gantangan o sa ilalum sa katri, ug dili hinoon sa ibabaw sa tongtonganan? Sapagkat walang anomang bagay na natatago, kundi upang mahayag; ni nalilihim, kundi yao'y upang mapasa liwanag. Kay walay nahisalipdan nga dili igapadayag, o natago nga dili igabutyag. Kung ang sinoman ay may mga pakinig na ipakikinig, ay makinig. Kon ang bisan kinsa may mga dalunggan nga makadungog, kinahanglan siya magpatalinghug." At sinabi niya sa kanila, Ingatan ninyo kung ano ang inyong pinakikinggan: sa panukat na inyong isinusukat ay kayo'y susukatin; at higit pa ang sa inyo'y ibibigay. Ug siya miingon kanila, "Kinahanglan magbantay kamo sa inyong pagapamatian; ang takus nga inyong igahatag mao usab ang takus nga inyong pagadawaton, ug labaw pa gani unya ang igahatag kaninyo. Sapagkat ang mayroon, ay bibigyan pa; at ang wala, pati ng nasa kaniya ay aalisin pa sa kaniya. Kay siya nga adunay iya pagahatagan ug labaw pa, apan siya nga walay iya pagakuhaan sa bisan unsa nga anaa kaniya. At sinabi niya, Ganyan ang kaharian ng Dios, na gaya ng isang taong naghahasik ng binhi sa lupa; Ug siya miingon, "Ang gingharian sa Dios sama sa usa ka tawo nga magasabud ug binhi diha sa yuta, At natutulog at nagbabangon sa gabi at araw, at sumisibol at lumalaki ang binhi na di niya nalalaman kung paano. ug unya matulog siya sa gabii ug mobangon sa adlaw, ug ang binhi mogitib ug motubo sa paagi nga dili niya mahibaloan. Sa kaniyang sarili ay nagbubunga ang lupa; una-una'y usbong, saka uhay, pagkatapos ay butil na humihitik sa uhay. Ang yuta, pinaagi sa kaugalingon niini, nagahatag ug abut: ang nahauna mao ang dahon, unya ang uhay, ug unya ang bus-ok nga lugas sa uhay. Datapuwat pagka hinog na ang bunga, ay ginagamit agad ang panggapas, sapagkat dumating na ang pagaani. Apan inigkahinog na sa uhay, dihadiha iyang gamiton ang galab kay ang ting-ani nahiabut na." At kaniyang sinabi, Sa ano natin itutulad ang kaharian ng Dios? o sa anong talinghaga isasaysay natin ito? Ug siya miingon, "Sa unsa ba ikapanig-ingon nato ang ngingharian sa Dios, o unsa bang sambingaya ang atong gamiton alang niini? Ito'y tulad sa butil ng binhi ng mostasa, na pagkahasik sa lupa, bagamat siyang lalong pinakamaliit sa lahat ng mga binhi na nangasa lupa, Kini samag liso sa mustasa nga sa pagpugas niini diha sa yuta, kini mao ang labing gamay sa tanang mga liso dinhi sa yuta; Gayon ma'y pagkatanim, ay tumataas, at lumalaki ng higit kay sa lahat ng mga gulay, at nagsasanga ng malalabay; ano pat ang mga ibon sa langit ay mangakasisilong sa kaniyang lilim. apan sa ikapugas na, kini motubo ug mahimong labing daku sa tanang mga tanum nga utanon, ug manglipang ang dagkung mga sanga niini, nga tungod niana ang mga langgam sa kalangitan makahimo sa ilang batuganan diha sa iyang landong." At sa pamamagitan ng gayong maraming talinghaga ay sinasaysay niya sa kanila ang salita, ayon sa makakaya ng kanilang pakinig; Ug pinaagi sa daghang mga sambingay nga sama niini, ang pulong gisulti ni Jesus ngadto kanila, sumala sa ilang katakus sa pagsabut niini. At hindi sila kinakausap kundi sa talinghaga: datapuwat sa kaniyang sariling mga alagad ay bukod na ipinaliliwanag ang lahat ng mga bagay. Ug siya wala magsulti kanila nga dili pinaagig sambingay, apan sa tago gisaysay niya ang tanan ngadto sa iyang kaugalingong mga tinun-an. At nang araw ding yaon, nang gabi na, ay sinabi niya sa kanila, Tumawid tayo sa kabilang ibayo. Ug sa maong adlaw, sa pagkahapon na kaayo, siya miingon kanila, "Manabok kita ngadto sa usang daplin." At pagkaiwan sa karamihan, ay kanilang dinala siya sa daong, ayon sa kaniyang kalagayan. At mayroon siyang kasamang ibang mga daong. Ug sa namahawa sila sa panon sa katawhan, ilang gidala siya uban kanila sa sakayan diin diha na siyang daan. Ug dihay ubang mga sakayan nga mikuyog kaniya. At nagbangon ang isang malakas na bagyo, at sinasalpukan ang daong ng mga alon, na ano pat ang daong ay halos natitigib. Ug unya miabut ang usa ka makusog nga unos, ug ang mga balud mitabontabon sa sakayan, nga tungod niana ang sakayan nagkapuno na sa tubig. At siya'y natutulog sa hulihan sa ibabaw ng kutson; at siya'y ginising nila, at sinabi sa kaniya, Guro, wala bagang anoman sa iyo na mapahamak tayo? Apan siya didto sa ulin nagkatulog nga nag-unlan. Ug siya gipukaw nila nga nag-ingon, "Magtutudlo, wala ka ba lang magkabana nga mangalumos kita?" At gumising siya, at sinaway ang hangin, at sinabi sa dagat, Pumayapa, tumahimik ka. At humimpil ang hangin, at humusay na totoo ang panahon, Ug siya nagmata ug iyang gibadlong ang hangin, ug miingon siya sa lanaw, "Hilum! Hunong!" Ug ang hangin milunay, ug miabut ang dakung kalinaw. At sinabi niya sa kanila, Bakit kayo nangatakot? wala pa baga kayong pananampalataya? Ug siya miingon kanila, "Nganong nalisang man kamo? Wala ba kamoy pagsalig?" At sila'y nangatakot na lubha, at sila-sila'y nangagsasabihan, Sino nga ito, na pati ng hangin at ng dagat ay tumatalima sa kaniya? Ug giabut silag dakung kahadlok, ug nasig-ingon ang usa sa usa, "Kinsa man diay kini siya, nga bisan pa ang hangin ug ang lanaw mopatoo man kaniya?" At nagsidating sila sa kabilang ibayo ng dagat sa lupain ng mga Gadareno. Ug unya nahiabut sila sa pikas nga daplin sa lanaw, sa kayutaan sa mga Gerasenhon. At paglunsad niya sa daong, pagdaka'y sinalubong siya na galing sa mga libingan ng isang lalake na may isang karumaldumal na espiritu, Ug sa paghikawas niya sa sakayan, gisugat siya sa usa ka tawo nga gikan sa mga lubong. Kini siya may mahugaw nga espiritu, Na tumatahan sa mga libingan: at sinoma'y hindi siya magapos, kahit ng tanikala; ug nagpuyo sa mga lubong; ug wala nay bisan kinsa pa nga makagapos kaniya, bisan pa pinaagig talikala; Sapagkat madalas na siya'y ginapos ng mga damal at mga tanikala, at pinagpatidpatid niya ang mga tanikala, at pinagbabalibali ang mga damal: at walang taong may lakas na makasupil sa kaniya. kay sa makadaghan na giposasan siya sa mga tiil ug siya gitalikalaan, apan igo lang niyang puto-putoon ang mga talikala ug balibalion ang mga posas; ug walay bisan kinsa nga arang makabuntog kaniya. At palaging sa gabit araw, ay nagsisisigaw sa mga libingan at sa mga kabundukan, at sinusugatan ang sarili ng mga bato. Magabii ug maadlaw, adto siya sa mga lubong ug sa kabukiran, magsinggit kanunay ug magbun-og sa iyang kaugalingong lawas pinaagig mga bato. At pagkatanaw niya sa malayo kay Jesus, ay tumakbo at siya'y kaniyang sinamba; Ug sa pagkaalinggat niya kang Jesus gikan sa layo, siya midalagan ngadto kaniya ug misimba kaniya, At nagsisisigaw ng malakas na tinig, na kaniyang sinabi, Ano ang pakialam ko sa iyo, Jesus, ikaw na Anak ng Dios na Kataastaasan? kita'y pinamamanhikan alangalang sa Dios, na huwag mo akong pahirapan. ug nagsiyagit sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Unsay imong labut kanako, Jesus, Anak sa Labing Halangdong Dios? Tungod sa Dios, mangamuyo ako kanimo, ayaw intawon ako pagsakita." Sapagkat sinabi niya sa kaniya, Lumabas ka sa taong ito, ikaw na karumaldumal na espiritu. Kay si Jesus nakaingon man ugod kaniya, "Gumula ka sa tawo, ikaw, espiritu nga mahugaw!" At tinanong niya siya, Ano ang pangalan mo? At sinabi niya sa kaniya, Pulutong ang pangalan ko; sapagkat marami kami. Ug si Jesus nangutana kaniya, "Kinsa may imong ngalan?" Ug siya mitubag nga nag-ingon, "Ang akong ngalan mao si Legion, kay daghan man kami." At ipinamamanhik na mainam sa kaniya na huwag silang palayasin sa lupaing yaon. Ug nangamuyo siya pag-ayo kaniya nga unta dili niya pag-abugon sila sa gawas niadtong yutaa. At sa libis ng bundok na yaon ay may isang malaking kawan ng mga baboy na nagsisipanginain. Ug didtoy usa ka dakung panon sa mga baboy nga nanag-ungad diha sa bakilid. At nangamanhik sila sa kaniya, na nagsisipagsabi, Paparoonin mo kami sa mga baboy, upang kami ay magsipasok sa kanila. Ug kaniya nangamuyo ang mga espiritu nga nanag-ingon, "Paadtoa kami nianang mga baboy ug pasudla kami kanila." At ipinahintulot niya sa kanila. At ang mga karumaldumal na espiritu ay nangagsilabas, at nangagsipasok sa mga baboy: at ang kawan ay napadaluhong sa bangin hanggang sa dagat, na sila'y may mga dalawang libo; at sila'y nangalunod sa dagat. Ug iyang gitugotan sila. Ug ang mga mahugawng espiritu nanggula gikan sa tawo ug misulod sa mga baboy; ug ang panon, nga may gidaghanon nga mga duha ka libo, mihaguros pagdulhog sa pangpang ngadto sa lanaw, ug nangalumos sila diha sa lanaw. At nagsitakas ang mga tagapagalaga ng mga yaon, at ibinalita sa bayan, at sa mga bukid. At nagsiparoon ang mga tao upang makita kung ano ang nangyari. Ug nanalagan ang mga magbalantay sa mga baboy, ug ilang gisugilon kini sa siyudad ug sa banika. Ug midugok ang mga tawo aron sa pagtan-aw kon unsa ang nahitabo. At nagsiparoon sila kay Jesus, at nakita nila ang inalihan ng mga demonio na nakaupo, nakapanamit at matino ang kaniyang pagiisip, sa makatuwid baga'y siyang nagkaroon ng isang pulutong: at sila'y nangatakot. Ug nangadto sila kang Jesus, ug ilang nakita ang kaniadto giyawaan nga naglingkod didto, ang tawo nga may legion nga nagsinina na ug maayo nag pamuot; ug sila nangalisang. At sinabi sa kanila ng nangakakita kung paanong pagkapangyari sa inalihan ng mga demonio, at tungkol sa mga baboy. Ug ang mga nakakita niini nanugilon mahitungod sa gidangatan sa giyawaan ug sa mga baboy. At sila'y nangagpasimulang magsipamanhik sa kaniya na siya'y umalis sa kanilang mga hangganan. Ug misugod sila sa pagpangamuyo kang Jesus sa pagpahawa sa ilang kayutaan. At habang lumululan siya sa daong, ay ipinamamanhik sa kaniya ng inalihan ng mga demonio na siya'y ipagsama niya. Ug sa nagsaka si Jesus sa sakayan, ang tawo nga kaniadto giyawaan nangamuyo kaniya nga unta makakuyog siya kang Jesus. At hindi niya itinulot sa kaniya, kundi sa kaniya'y sinabi, Umuwi ka sa iyong bahay sa iyong mga kaibigan, at sabihin mo sa kanila kung gaano kadakilang mga bagay ang ginawa sa iyo ng Panginoon, at kung paanong kinaawaan ka niya. Apan siya wala motugot ug miingon kaniya, "Pumauli ka sa imong balay, ngadto sa imong kahigalaan, ug isugilon mo kanila unsa ka daku ang gihimo sa Ginoo alang kanimo, ug giunsa niya ang pagkaluoy kanimo." At siya'y yumaon ng kaniyang lakad, at nagpasimulang ihayag sa Decapolis kung gaanong kadakilang mga bagay ang sa kaniya'y ginawa ni Jesus: at nangagtaka ang lahat ng mga tao. Ug milakaw siya ug didto sa Decapolis misugod siya sa pagpanugilon unsa ka daku sa gihimo ni Jesus alang kaniya; ug nahitingala ang tanan. At nang si Jesus ay muling makatawid sa daong sa kabilang ibayo, ay nakipisan sa kaniya ang lubhang maraming tao; at siya'y nasa tabi ng dagat. Ug sa nakatabok na usab si Jesus sakay sa sakayan ngadto sa pikas nga daplin, midugok ngadto kaniya ang usa ka dakung panon sa katawhan; ug siya diha sa baybayon sa lanaw. At lumapit ang isa sa mga pinuno sa sinagoga, na nagngangalang Jairo; at pagkakita sa kaniya, ay nagpatirapa siya sa kaniyang paanan, Ug miabut ang usa sa mga punoan sa sinagoga, nga ginganlan si Jairo; ug sa iyang pagkakita kang Jesus, mihapa siya sa tiilan niya, At ipinamamanhik na mainam sa kaniya, na sinasabi, Ang aking munting anak na babae ay naghihingalo: ipinamamanhik ko sa iyo, na ikaw ay pumaroon at ipatong mo ang iyong mga kamay sa kaniya, upang siya'y gumaling, at mabuhay. ug kaniya nangamuyo siya sa hilabihan gayud nga nag-ingon, "Ang akong batang babaye himalatyon. Adtoa ug itapion ang imong mga kamot diha kaniya, aron mamaayo ug mabuhi siya." At siya'y sumama sa kaniya; at sinundan siya ng lubhang maraming tao; at siya'y sinisiksik nila. Ug siya miuban kaniya. At isang babae na may labingdalawang taon nang inaagasan, Ug dihay usa ka babaye nga gitalinug-an sulod na sa napulog-duha ka tuig, At siya'y napahirapan na ng maraming bagay ng mga manggagamot, at nagugol na niya ang lahat niyang tinatangkilik, at hindi gumaling ng kaunti man, kundi bagkus pang lumulubha siya, ug daghan na ang gipaantus kaniya sa daghang mga mananambal, ug ang tanan niyang katigayonan nahurot na niyag gasto, ngani wala siya mamaayo hinonoa misamot siya pagkadaut. Na pagkarinig niya ng mga bagay tungkol kay Jesus, ay lumapit siya sa karamihan, sa likuran niya, at hinipo ang kaniyang damit. Ug sa pagkadungog niya sa mga gikasugilon mahitungod kang Jesus, miduol siya sa iyang luyo taliwala sa panon sa katawhan ug gihikap niya ang iyang sapot. Sapagkat sinasabi niya, Kung mahipo ko man lamang ang kaniyang damit, ay gagaling ako. Kay siya nag-ingon, "Kon makahikap lang ako sa iyang mga sapot, mamaayo gayud ako." At pagdaka'y naampat ang kaniyang agas; at kaniyang naramdaman sa kaniyang katawan na magaling na siya sa salot niya. Ug dihadiha mitang-on ang iyang talinugo, ug gibati niya diha sa iyang lawas nga siya naayo na gikan sa iyang sakit. At si Jesus, sa pagkatalastas niya agad sa kaniyang sarili na may umalis na bisa sa kaniya, ay pagdaka'y pumihit sa karamihan at nagsabi, Sino ang humipo ng aking mga damit? Ug si Jesus, sa nailhan niya sulod sa iyang kaugalingon nga may gahum nga migula gikan kaniya, dihadiha miliso taliwala sa panon sa katawhan ug miingon, "Kinsa bay mihikap sa akong mga sapot?" At sinabi sa kaniya ng kaniyang mga alagad, Nakikita mong sinisiksik ka ng karamihan, at sasabihin mo, Sino ang humipo sa akin? Ang iyang mga tinun-an miingon kaniya, "Nakita mo ang panon sa katawhan nga nagadutdot libut kanimo, ngani mangutana pa ikaw, `Kinsa bay mihikap kanako?`" At lumingap siya sa palibotlibot upang makita siya na gumawa ng bagay na ito. Ug siya miliraw sa pagtan-aw kon kinsa ang naghimo niadto. Ngunit ang babae na natatakot at nangangatal, palibhasa'y nalalaman ang sa kaniya'y nangyari, lumapit at nagpatirapa sa harap niya, at sinabi sa kaniya ang buong katotohanan. Ug ang babaye, sa hingbaloan niya ang nahitabo kaniya, miduol nga nahadlok ug nagkurog ug mihapa sa iyang atubangan, ug kaniya gisugilon niya ang tanan nga tinuod. At sinabi niya sa kaniya, Anak, pinagaling ka ng pananampalataya mo; yumaon kang payapa, at gumaling ka sa salot mo. Ug si Jesus miingon kaniya, "Anak, ang imong pagsalig nakapaayo kanimo; lumakaw ka nga malinawon ug magmaayo ka gikan sa imong sakit." Samantalang nagsasalita pa siya, ay may nagsidating na galing sa bahay ng pinuno sa sinagoga, na nagsasabi, Patay na ang anak mong babae: bakit mo pa binabagabag ang Guro? Ug samtang nagsulti pa siya, dihay nangabut gikan sa balay sa punoan sa sinagoga, nga nanag-ingon, "Ang imong anak patay na; nganong imo pa mang hagoon ang Magtutudlo?" Datapuwat hindi pinansin ni Jesus ang kanilang sinasalita, at nagsabi sa pinuno ng sinagoga, Huwag kang matakot, manampalataya ka lamang. Apan sa walay pagpanumbaling sa ilang gisulti, si Jesus miingon sa punoan sa sinagoga, "Ayaw kahadlok, sumalig ka lamang." At hindi niya ipinahintulot na sinoma'y makasunod sa kaniya, liban kay Pedro, at kay Santiago, at kay Juan na kapatid ni Santiago. Ug wala siyay gitugotan sa pagkuyog kaniya gawas kang Pedro ug kang Santiago ug kang Juan nga igsoon ni Santiago. At nagsidating sila sa bahay ng pinuno sa sinagoga; at napanood niya ang pagkakagulo, at ang nagsisitangis, at nangagbubuntong-hininga ng labis. Ug sa paghiabut nila sa balay sa punoan sa sinagoga, nakita niya ang kaguliyang ug ang mga tawo nga nanagpanghilak ug nanagminatay sa makusog. At pagkapasok niya, ay kaniyang sinabi sa kanila, Bakit kayo'y nangagkakagulo at nagsisitangis? hindi patay ang bata, kundi natutulog. Ug sa paghisulod na niya, siya miingon kanila, "Ngano bang nagakaguliyang man kamo ug nagapanghilak? Ang bata wala mamatay, kondili nagakatulog." At tinatawanan nila siya na nililibak. Datapuwat, nang mapalabas na niya ang lahat, ay isinama niya ang ama ng bata at ang ina nito, at ang kaniyang mga kasamahan, at pumasok sa kinaroroonan ng bata. Ug ilang gipanagkataw-an siya. Apan iyang gipagowa silang tanan; ug iyang gidala uban kaniya ang amahan ug inahan sa bata ug ang mga kakuyog niya, ug misulod siya sa dapit diin didto ang bata. At pagkahawak niya sa kamay ng bata, ay sinabi niya sa kaniya, Talitha cumi; na kung liliwanagin ay, Dalaga, sinasabi ko sa iyo, Magbangon ka. Ug iyang gigunitan siya sa kamot ug miingon kaniya, "Talita, cumi"; nga sa ato pa, "Inday, magaingon ako kanimo, bumangon ka." At pagdaka'y nagbangon ang dalaga, at lumakad: sapagkat siya'y may labingdalawang taon na. At pagdaka'y nangagtaka silang lubha. Dihadiha mibangon ang bata ug naglakaw; kay siya napulog-duha na man ka tuig ang idad. Ug dihadiha giabut silag dakung kahibulong. At ipinagbilin niya sa kanilang mahigpit, na sinoman ay huwag makaalam nito: at kaniyang ipinagutos na siya'y bigyan ng pagkain. Ug gibaoran sila ni Jesus sa mahigpit gayud nga kinahanglan walay bisan usa nga mahibalo niini, ug iyang gisugo sila sa paghatag ug makaon ngadto sa bata. At umalis siya doon; at napasa kaniyang sariling lupain; at nagsisunod sa kaniya ang kaniyang mga alagad. Ug si Jesus mipahawa didto ug miadto sa iyang kaugalingon lunsod ug ang iyang mga tinun-an mikuyog kaniya. At nang dumating ang sabbath, ay nagpasimulang magturo siya sa sinagoga: at marami sa nangakakarinig sa kaniya ay nangagtataka, na nangagsasabi, Saan nagkaroon ang taong ito ng mga bagay na ito? at, Anong karunungan ito na sa kaniya'y ibinigay, at anong kahulugan ng gayong mga makapangyarihang gawa na ginagawa ng kaniyang mga kamay? Ug sa pagkaadlaw nga igpapahulay, siya misugod sa pagpanudlo sulod sa sinagoga; ug ang daghang nakadungog kaniya nahibulong nga nanag-ingon, "Diin ba niya hibatoni kining mga butanga? Ug unsa bang kaalama kining gikahatag kaniya. Ug ang mga milagro nga nahimo pinaagi sa iyang mga kamot! Hindi baga ito ang anluwagi, ang anak ni Maria, at kapatid ni Santiago, at ni Jose, at ni Judas, at ni Simon? at hindi baga nangaririto sa atin ang kaniyang mga kapatid na babae? At siya'y kinatitisuran nila. Dili ba siya mao man ang panday, ang anak ni Maria ug igsoon nila ni Santiago ug ni Jose ug ni Judas ug ni Simon? Ug dili ba ang iyang mga igsoong babaye ania man uban kanato?" Ug kaniya nakaplagan nila ang kahigayonan sa pagkapangdol. At sinabi sa kanila ni Jesus, Walang propetang di may kapurihan, liban sa kaniyang sariling lupain, at sa gitna ng kaniyang sariling mga kamaganak, at sa kaniyang sariling bahay. Ug si Jesus miingon kanila, "Ang profeta dungganan bisan diin, gawas sa iyang kaugalingong lungsod ug sa iyang kaugalingong kaparyentihan ug sa iyang kaugalingong panimalay." At hindi siya nakagawa doon ng anomang makapangyarihang gawa, liban sa ipinatong niya ang kaniyang mga kamay sa ilang mga maysakit, at pinagaling sila. Ug didto wala siya makahimog mga milagro, gawas sa pagtapion sa iyang mga kamot diha sa pipila ka mga masakiton ug iyang gipang-ayo sila. At nanggigilalas siya sa kanilang di pananampalataya. At siya'y lumibot na nagtuturo sa mga nayong nasa paligidligid. Ug nahibulong siya tungod sa ilang pagkawalay pagtoo. At pinalapit niya sa kaniya ang labingdalawa, at nagpasimulang sinugo sila na daladalawa; at binigyan niya sila ng kapamahalaan laban sa mga karumaldumal na espiritu; Ug ang Napulog-Duha iyang gitawag ngadto kaniya, ug gisugdan niya ang pagpadala kanila nga magtinagurha, ug gihatagan niya silag kagahum batok sa mga mahugawng espiritu. At ipinagbilin niya sa kanila na huwag silang magsipagbaon ng anoman sa paglakad, kundi tungkod lamang; kahit tinapay, kahit supot ng ulam, kahit salapi sa kanilang supot; Ug iyang gitugon sila nga walay bisan unsa nga ilang dad-on alang sa ilang panaw, gawas sa sungkod, walay tinapay, walay puntil, walay kuwarta sa ilang mga bulsa sa bakus; Datapuwat gumamit ng mga sandalyas: at, huwag magsuot ng dalawang tunika. hinoon sa paggamit ug mga sapin, apan sa dili pagsul-ob ug duha ka buok kamisola. At sinabi niya sa kanila, Saan man kayo magsipasok sa isang bahay, mangatira kayo roon hanggang sa kayo'y magsialis doon. Ug siya miingon kanila, "Asa gani kamog balay nga kasak-an, pabilin kamo didto hangtud sa inyong pagpamahawa sa maong dapit. At sa alin mang dakong hindi kayo tanggapin, at hindi kayo pakinggan, pagalis ninyo doo'y ipagpag ninyo ang alabok na nasa ilalim ng inyong talampakan bilang patotoo sa kanila. Ug kon sa bisan unsang dapit kamo dili dawaton ug dili patalinghugan, inigpamahawa ninyo, itaktak ninyo ang mga abog nga anha sa inyong mga tiil ingon nga pagtutol batok kanila." At sila'y nangagsialis, at nagsipangaral na mangagsisi ang mga tao. Ug sila nanglakaw ug nagwali nga kinahanglan maghinulsol ang mga tawo. At nangagpalabas ng maraming demonio, at nangagpahid ng langis sa maraming may-sakit, at pinagaling sila. Ug ilang gipagula ang daghang mga yawa, ug gihidhiran nilag lana ang daghang mga yawa, ug gihidhiran nilag lana ang daghang mga masakiton ug gipang-ayo sila. At narinig ng haring Herodes; sapagkat nabantog na ang pangalan niya; at sinabi niya, Si Juan na Mangbabautismo ay nagbangon sa mga patay, at kaya sumasa kaniya ang mga kapangyarihang ito. Ug si hari Herodes nakadungog niini, kay ang ngalan ni Jesus nabantug na man. Ug dihay nanag-ingon, "Si Juan nga magbabautismo gibanhaw gikan sa mga patay; ug mao kanay hinungdan ngano nga kining mga gahuma maabtik diha kaniya." At sinasabi ng mga iba, Siya'y si Elias. At sinasabi ng mga iba, Siya'y propeta, na gaya ng ibang mga propeta. Apan ang uban nanag-ingon, "Kini mao si Elias." Ug ang uban nanag-ingon, "Kini profeta, sama sa usa sa mga profeta sa karaan." Datapuwat nang marinig ni Herodes, ay sinabi, Si Juan na aking pinugutan ng ulo, siya'y nagbangon. Apan sa pagkadungog niini ni Herodes, siya miingon, "Nabanhaw si Juan nga akong gipapunggotan." Sapagkat si Herodes din ang nagsugo sa mga kawal at nagpahuli kay Juan, at nagpatanikala sa kaniya sa bilangguan dahil kay Herodias, na asawa ni Filipo na kaniyang kapatid; sapagkat nagasawa siya sa kaniya. Kay si Herodes ugod mao man ang nagsugo sa pagpadakop kang Juan, ug nagpagapos kaniya sa bianggoan tungod kang Herodias nga asawa ni Felipe nga igsoon niya ni Herodes; kay gipangasawa man siya ni Herodes. Sapagkat sinabi ni Juan kay Herodes, Hindi matuwid sa iyo na iyong ariin ang asawa ng iyong kapatid. Kay si Juan nakaingon man ugod kang Herodes, "Dili uyon sa balaod ang paghupot mo sa asawa sa imong igsoon." At ipinagtanim siya ni Herodias, at hinahangad siyang patayin; at hindi niya magawa; Ug si Herodias nasilag batok kaniya, ug buot unta niyang patyon siya. Apan wala siya makagayon, Sapagkat natatakot si Herodes kay Juan palibhasa'y nalalamang siya'y lalaking matuwid at banal, at siya'y ipinagsanggalang niya. At kung siya'y pinakikinggan niya, ay natitilihan siyang mainam; at pinakikinggan niya siya na may galak. tungod kay si Herodes nahadlok man kang Juan, sanglit nahibaloan man niya nga siya maoy matarung ug balaan nga pagkatawo, ug iyang gipanalipdan siya. Ug sa iyang pagkadungog kaniya, siya nalibog sa hilabihan; ngani iyang gikalipay ang pagpatalinghug kaniya. At nang sumapit ang isang kaukulang araw, na kapanganakan niya, ay ipinaghanda ni Herodes ng isang hapunan ang kaniyang mga maginoo, at mga mataas na kapitan, at mga pangulong lalake sa Galilea; Apan miabut ang higayon sa diha nga sa pagkasumad sa iyang adlawng natawhan, si Herodes naghimog kombira alang sa iyang mga punoang kawani ug sa mga pangulo sa kasundalohan ug sa mga kadagkuan sa Galilea At nang pumasok ang anak na babae ni Herodias ay sumayaw, at siya'y kinalugdan ni Herodes at ng mga kasalo niyang nakaupo sa dulang; at sinabi ng hari sa dalaga, Hingin mo sa akin ang maibigan mo, at ibibigay ko sa iyo. Kay sa diha nga ang babayeng anak ni Herodias misulod ug misayaw, nahimuot kaniya si Herodes ug ang iyang mga dinapit; ug ang hari miingon sa dalaga, "Pangayo kanako sa bisan unsang gusto mo, ug ihatag ko kini kanimo." At ipinanumpa niya sa kaniya, Ang anomang hingin mo sa akin ay ibibigay ko sa iyo, kahit ang kalahati ng aking kaharian. Ug kaniya nanumpa siya nga nag-ingon, "Bisan unsay imong pangayoon kanako, ihatag ko kini kanimo bisan pa ang katunga sa akong gingharian." At lumabas siya, at sinabi sa kaniyang ina, Ano ang aking hihingin? At sinabi niya, Ang ulo ni Juan ang Mangbabautismo. Ug ang dalaga migowa ug nangutana sa iyang inahan, "Unsa bay akong pangayoon?" Ug siya mitubag, "Ang ulo ni Juan nga magbabautismo." At pagdaka'y pumasok siyang dalidali sa kinaroroonan ng hari, at humingi, na sinasabi, Ibig ko na ngayon din ang ibigay mo sa akin na nasa isang pinggan ang ulo ni Juan Bautista. Ug dihadiha midali siya sa pagsulod ngadto sa atubangan sa hari ug kaniya nangayo siya nga nag-ingon, "Gusto ko nga karon dayon ihatag mo kanako ang ulo ni Juan nga Bautista, sinulod sa bandiha." At namanglaw na lubha ang hari; datapuwat dahil sa kaniyang sumpa, at sa nangakaupo sa dulang, ay hindi niya itinanggi. Ug ang hari nasubo sa hilabihan gayud, apan tungod sa iyang mga panumpa ug sa iyang mga dinapit, dili niya buot usbon ang iyang pulong ngadto kaniya. At pagdaka'y nagsugo ang hari sa isang kawal na kaniyang bantay, at ipinagutos na dalhin sa kaniya ang ulo niya: at yumaon siya at pinugutan siya ng ulo sa bilangguan, Ug dihadiha gisugo sa hari ang usa ka sundalo sa mga bantay sa pagkuha sa ulo ni Juan. Ug iyang giadto ug gipunggotan siya sa sulod sa bilanggoan, At dinala ang kaniyang ulo na nasa isang pinggan, at ibinigay sa dalaga; at ibinigay ng dalaga sa kaniyang ina. ug ang ulo iyang gidala sinulod sa bandiha, ug gihatag niya sa dalaga; ug kini gihatag sa dalaga ngadto sa iyang inahan. At nang mabalitaan ng kaniyang mga alagad, ay nagsiparoon sila at binuhat ang kaniyang bangkay, at inilagay sa isang libingan. Ug sa pagkadungog niini sa mga tinun-an ni Juan, nangadto sila ug gikuha nila ang iyang lawas ug gipahiluna kini sa usa ka lubnganan. At ang mga apostol ay nangagpisan kay Jesus; at isinaysay nila sa kaniya ang lahat ng mga bagay na kanilang ginawa, at ang lahat ng kanilang itinuro. Ug unya ang mga apostoles nagkatigum pag-usab uban kang Jesus, ug kaniya ilang gisugilon ang tanan nga ilang nahimo ug gipanudlo. At sinabi niya sa kanila, Magsiparito kayo ng bukod sa isang dakong ilang, at mangagpahinga kayo ng kaunti. Sapagkat marami ang nangagpaparoot parito, at sila'y hindi man lamang mangagkapanahon na magsikain. Ug siya miingon kanila, "Pangadto kamo nga kamokamo ra sa usa ka dapit nga awaaw, ug pamahulay kamog makadiyot." Kay daghan man ugod ang mga tawo nga nagpangadto-nganhi, ug si Jusu ug ang mga tinun-an halos makagayon bisan sa pagpangaon. At nagsiyaon silang nangasa daong at nangapasa isang dakong ilang at bukod. Ug sakay sa sakayan nangadto sila sa usa ka dapit nga awaaw nga silasila ra. At nangakita sila ng mga tao sa pagalis, at sila'y nangakilala ng marami at paraparang nagsisitakbo na nagsiparoon doon mula sa lahat ng mga bayan, at nangaunang nagsirating pa kay sa kanila. Ug daghan ang nakakita kanila sa ilang paggikan, ug nakaila kanila; ug kini sila midali pagpanalagan sa mamala paingon didto gikan sa tanang kalungsuran, ug miabut sila didto nga una pa kanila. At lumabas siya at nakita ang lubhang maraming tao, at nahabag siya sa kanila, sapagkat sila'y gaya ng mga tupa na walang pastor: at siya'y nagpasimulang tinuruan sila ng maraming bagay. Ug sa pagtakas ni Jesus sa mamala, iyang nakita ang usa ka dakung pundok sa mga tawo, ug siya naluoy kanila, kay sila sama sa mga karnero nga walay magbalantay; ug iyang gisugdan ang pagpanudlo kanila sa daghang mga butang. At nang gumabi na, ay nagsilapit sa kaniya ang kaniyang mga alagad, at nangagsabi, Ilang ang dakong ito, at gumagabi na; Ug sa pagkahapon na kaayo, kaniya miduol ang iyang mga tinun-an ug miingon, "Awaaw kining dapita dinhi, ug karon hapon na kaayo; Payaunin mo sila, upang sila'y magsiparoon sa mga bayan at mga nayon sa palibotlibot nito, at mangagsibili ng anomang makakain. palakta na sila sa pagpangadto sa silingang kayutaan ug mga kabalangayan aron makapamalit silag ilang makaon." Datapuwat siya'y sumagot at sinabi sa kanila, Bigyan ninyo sila ng makakain. At sinabi nila sa kaniya, Magsisiyaon ba kami at magsisibili ng dalawang daang denariong tinapay, at ipakakain namin sa kanila? Apan siya mitubag kanila, "Kamoy maghatag kanilag makaon." Ug sila miingon kaniya, "Mangadto ba kami sa pagpalit ug balig duha ka gatus ka denario nga tinapay, ug among ipakaon kanila?" At sinabi niya sa kanila, Ilang tinapay mayroon kayo? magsiparoon kayo at inyong tingnan. At nang mangaalaman nila, ay kanilang sinabi, Lima, at dalawang isda. Ug siya miingon kanila, "Pila ba ka buok ang inyong tinapay? Adtoa ug susiha ninyo." Ug sa nasayran na nila, sila miingon kaniya, "Lima, ug duha ka buok isda." At iniutos niya sa kanila na paupuin silang lahat na pulupulutong sa ibabaw ng damuhang sariwa. Ug iyang gisugo silang tanan sa pagpanglingkod nga magpundokpundok diha sa lunhawng mga balili. At sila'y nagsiupong hanayhanay, na tigsasangdaan, at tiglilimangpu. Ug nanglingkod sila nga nagpundokpundok sa tinaggatus ug tinagkalim-an. At kinuha niya ang limang tinapay at ang dalawang isda, at pagtingala sa langit, ay kaniyang pinagpala, at pinagputolputol ang mga tinapay; at ibinigay niya sa mga alagad upang ihain nila sa kanila; at ipinamahagi niya sa kanilang lahat ang dalawang isda. Ug sa nagkupot siya sa lima ka tinapay ug duha ka isda, miyahat siya sa langit ug nagpasalamat, ug iyang gipikaspikas ang mga tinapay ug gihatag ngadto sa iyang mga tinun-an aron idulot ngadto sa katawhan; ug iyang gibahinbahin ang duha ka isda alang kanilang tanan. At nagsikain silang lahat, at nangabusog. Ug nangaon silang tanan ug nabusog. At kanilang pinulot ang mga pinagputolputol, labingdalawang bakol na puno ng tinapay at mga isda naman. Ug ilang nahipos ang napulog-duha ka bukag nga mga tipik sa tinapay ug sa isda. At ang nagsikain ng mga tinapay ay limang libong lalake. Ug ang mga nangaon sa tinapay may gidaghanon nga lima ka libo ka mga lalaki. At pagdaka'y pinalulan niya sa daong ang kaniyang mga alagad, at pinauna sa kaniya sa kabilang ibayo, sa Betsaida, samantalang pinayayaon niya ang karamihan. Ug dihadiha ang iyang mga tinun-an gipasakay niya sa sakayan ug iyang gipauna kaniya sa pag-adto sa pikas nga daplin, sa Betsaida, samtang nagpalakaw pa siya sa panon sa katawhan. At pagkatapos na mapagpaalam niya sila, ay naparoon siya sa bundok upang manalangin. Ug sa nakapanamilit na siya kanila, siya miadto sa kabungturan aron sa pag-ampo. At nang dumating ang gabi, ang daong ay nasa gitna ng dagat, at siya'y nagiisa sa lupa. Ug sa pagkasawomsom na, ang sakayan didto na sa lawod sa lanaw, ug siya mao rang usa didto sa mamala. At pagkakita sa kanila na totoong nangalulumbay sa paggaod, sapagkat sinasalunga sila ng hangin, at malapit na ang ikaapat na pagpupuyat sa gabi ay naparoon siya sa kanila, na lumalakad sa ibabaw ng dagat; at ibig silang lagpasan: Ug nakita niya sila nga nagkalisudlisud sa paggaud, kay songsongon man ang hangin. Ug sa may ikaupat nga hugna sa bantay sa kagabhion, kanila miadto siya nga naglakaw ibabaw sa tubig. Tuyo unta niya ang paglabay kanila, Datapuwat sila, nang makita nilang siya'y lumalakad sa ibabaw ng dagat, ay inakala nilang siya'y isang multo, at nangagsisigaw; apan sa ilang pagkakita kaniya nga naglakaw ibabw sa tubig, ilang gidahum nga siya abat, ug sila naniyagit; Sapagkat nakita siya nilang lahat, at nangagulumihanan. Datapuwat pagdaka'y nagsalita siya sa kanila, at sa kanila'y sinabi, Laksan ninyo ang inyong loob: ako nga; huwag kayong mangatakot. kay silang tanan nakakita man kaniya, ug nangalisang sila. Apan dihadiha kanila misulti siya nga nag-ingon, "Salig kamo, ako kini; ayaw kamo kalisang." At pinanhik niya sila sa daong; at humimpil ang hangin: at sila'y nanganggilalas ng di kawasa sa kanilang sarili; Ug siya misaka sa sakayan ngadto kanila, ug ang hangin milunay. Ug sila nahibulong sa hilabihan gayud, Palibhasa'y hindi pa nila natatalastas yaong tungkol sa mga tinapay, dahil sa ang kanilang puso'y pinatigas. kay wala man ugod sila makasabut mahitungod sa tinapay, hinonoa nagmagahi ang ilang mga kasingkasing. At nang mangakatawid na sila, ay narating nila ang lupa ng Genezaret, at nagsisadsad sa daungan. Ug sa nakatabok na sila, miabut sila sa yuta sa Genezaret ug midunggo sa baybayon. At paglunsad nila sa daong, pagdaka'y nakilala siya ng mga tao, Ug sa paghikawas na nila sa sakayan, dihadiha nakaila kaniya ang mga tawo, At nang malibot nilang nagtutumulin ang buong lupaing yaon, at nagpasimulang dalhin sa kaniya ang mga may-sakit na nasa kanilang higaan, saan man nila marinig na naroon siya. ug nagpanalagan sila ngadto-nganhi sa tanang dapit niadtong yutaa, ug gisugdan nila ang pagpangdala sa mga masakiton diha sa mga higdaanan ngadto sa bisan diing dapit, diin atua siya sumala sa ilang madunggan. At saan man siya pumasok, sa mga nayon, o sa mga bayan o sa mga bukid, ay inilalagay nila sa mga liwasan ang mga may-sakit, at ipinamamanhik sa kaniya na ipahipo man lamang sa kanila ang laylayan ng kaniyang damit: at ang lahat ng nagsihipo sa kaniya ay pawang nagsigaling. Ug bisan diin siya mag-adto, sa mga kabalangayan, sa mga siyudad, o sa kaumahan, didto gipahimutang nila ang mga masakiton diha sa mga tiyanggihan, ug nagpakiluoy sila kaniya nga pahikapon unta sila bisan na lang sa borlas sa iyang kupo; ug nangaayo ang tanang nakahikap niini. At nakisama sa kanila ang mga Fariseo, at ilan sa mga eskriba, na nagsipanggaling sa Jerusalem, Ug sa gitapokan si Jesus sa mga Fariseo ug sa pipila sa mga escriba nga nangabut gikan sa Jerusalem, At kanilang nangakita ang ilan sa kaniyang mga alagad na nagsisikain ng kanilang tinapay ng mga kamay na marurumi, sa makatuwid baga'y mga kamay na hindi hinugasan. ilang nakita nga may mga tinun-an niya nga nangaon nga hugawg mga kamot, sa ato pa, wala makapanghunaw. (Sapagkat ang mga Fariseo, at ang lahat ng mga Judio, ay hindi nagsisikain, kundi muna mangaghugas na maingat ng mga kamay, na pinanghahawakan ang mga salit-saling sabi ng matatanda; (Kay ang mga Fariseo ugod, ug ang tanang mga Judio, dili man mokaon kon dili pa una sila makapanghunaw pag-ayo sa ilang mga kamot, agig pagbantay sa gikabilinbiling kalagdaan sa mga katigulangan; At kung nagsisipanggaling sila sa pamilihan, kung hindi muna mangaghugas, ay hindi sila nagsisikain; at may iba pang maraming bagay na kanilang minana, upang ganapin; gaya ng mga paghuhugas ng mga inuman, at ng mga saro, at ng mga inumang tanso.) ug inig-abut nila gikan sa tiyanggihan, dili sila mokaon gawas kon manghugas una sa ilang kaugalingon; ug daghan pang ubang mga gikabilinbilin nga kalagdaan nga ilang ginabantayan, ang paghugas sa mga tasa, sa mga kaang, ug sa mga sudlanan nga tumbaga.) At siya'y tinanong ng mga Fariseo at ng mga eskriba, Bakit ang iyong mga alagad ay hindi nagsisilakad ng ayon sa salit-saling sabi ng matatanda, kundi nagsisikain sila ng kanilang tinapay ng mga kamay na karumaldumal? Ug kaniya nangutana ang mga Fariseo ug mga escriba nga nanag-ingon, "Ngano ba nga ang imong mga tinun-an wala man maggawi sumala sa gikabilinbiling kalagdaan sa mga katigulangan, ug nangaon man hinoon nga hugawg mga kamot?" At sinabi niya sa kanila, Mabuti ang pagkahula ni Isaias tungkol sa inyong mga mapagpaimbabaw, ayon sa nasusulat, Ang bayang ito'y iginagalang ako ng kaniyang mga labi, Datapuwat ang kanilang puso ay malayo sa akin. Ug siya miingon kanila, "Maayo gayud ni Isaias ang pagkahimo sa profesiya mahitungod kaninyong mga maut, sumala sa nahisulat nga nagaingon: `Kining mga tawhana nagapasidungog kanako pinaagi sa ilang mga ngabil, apan halayo kanako ang ilang kasing-kasing; Datapuwat walang kabuluhan ang pagsamba nila sa akin, Na nagtuturo ng kanilang pinakaaral ng mga utos ng mga tao. kawang lamang ang ilang pagsimba kanako, sanglit sa ilang pagpanudlo ila mang gipaka-doctrina ang kalagdaan nga hinimo lamag mga tawo.` Nilisan ninyo ang utos ng Dios, at inyong pinanghahawakan ang salit-saling sabi ng mga tao. Inyong gibiyaan ang kasugoan sa Dios, ug maoy inyong ginahawiran ang gikabilinbiling kalagdaan sa mga tawo." At sinabi niya sa kanila, Totoong itinatakuwil ninyo ang utos ng Dios, upang mangaganap ninyo ang inyong mga salit-saling sabi. Ug siya miingon kanila, "Maayo gayud ninyong pagkasalikway sa sugo sa Dios, aron inyong kabantayan ang inyong gikabilinbiling kalagdaan! Sapagkat sinabi ni Moises, Igalang mo ang iyong ama at ang iyong ina; at, Ang manungayaw sa ama o sa ina, ay mamatay siyang walang pagsala: Kay si Moises nag-ingon, `Tumahod ka sa imong amahan ug sa imong inahan`; ug, `Ang magasultig dautan batok sa iyang amahan o inahan, kinahanglan gayud patyon siya.` Datapuwat sinasabi ninyo, Kung sabihin ng isang tao sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, Yaong mangyayaring pakinabangan mo sa akin ay Corban, sa makatuwid baga'y, hain sa Dios; Apan magaingon kamo, `Kon ang usa ka tawo makaingon lang ngadto sa iyang amahan o inahan, Ang kapahimuslan mo unta gikan kanako korban` (nga sa ato pa, gikahatag ngadto sa Dios)-- Hindi na ninyo siya pinabayaang gumawa ng anoman na ukol sa kaniyang ama o sa kaniyang ina; sa ingon niini gipahigawas na ninyo siya sa pagbuhat ug bisan unsa alang sa iyang amahan o inahan, Na niwawalang kabuluhan ang salita ng Dios ng inyong salit-saling sabi, na inyong itinuro: at nagsisigawa kayo ng iba pang maraming bagay na kawangis nito. nga sa magong paagi ang pullong sa Dios inyong gipakawalay pulos tungod sa inyong kalagdaan nga inyong gikabilinbilin. Ug daghan ang mga sama niini nga inyong ginahimo." At muling pinalapit niya sa kaniya ang karamihan, at sinabi sa kanila, Pakinggan ninyong lahat ako, at inyong unawain: Ug ngadto kaniya iyang gitawag pag-usab ang mga tawo, ug miingon siya kanila, "Paminaw kanako, kamong tanan, ug sabta ninyo kini: Walang anomang nasa labas ng katawan ng tao, na pagpasok sa kaniya ay makakahawa sa kaniya; datapuwat ang mga bagay na nagsisilabas sa tao yaon ang nangakakahawa sa tao. walay bisan unsa diha sa gawas sa tawo, nga sa paghisulod niini kaniya, makapahugaw kaniya; hinonoa ang mga butang nga magagula gikan sa sulod sa tawo mao ang makapahugaw kaniya. Kung ang sinoman ay may pakinig na ipakikinig ay makinig. Ang may mga dalunggan nga makadungog, kinahanglan siya magpatalinghug." At nang pumasok siya sa bahay na mula sa karamihan, ay itinanong sa kaniya ng kaniyang mga alagad ang talinghaga. Ug sa nakapahawa na siya sa panon sa katawhan, sa paghisulod niya sa balay gipangutana siya sa iyang mga tinun-an mahitungod sa sambingay. At sinabi niya sa kanila, Kayo baga naman ay wala ring pagiisip? Hindi pa baga ninyo nalalaman, na anomang nasa labas na pumapasok sa tao, ay hindi nakakahawa sa kaniya; Ug siya miingon kanila, "Wala ba diay usab kamoy pagsabut? Wala ba ninyo palandunga nga bisan unsay magasulod sa tawo gikan sa gawas dili makapahugaw kaniya, Sapagkat hindi pumapasok sa kaniyang puso, kundi sa kaniyang tiyan, at lumalabas sa dakong daanan ng dumi? Sa salitang ito'y nililinis niya ang lahat ng pagkain. sanglit dili man kini mosulod sa iyang kasingkasing kondili nganha man lamang sa iyang tiyan, ug busa igaitsa ra sa gawas?" (Sa ingon niana iyang gipahayag nga malinis diay ang tanang kan-onon.) At sinabi niya, Ang lumalabas sa tao, yaon ang nakakahawa sa tao. Ug siya miingon, "Ang nagagula gikan sa sulod sa tawo mao ang makapahugaw sa taw0. Sapagkat mula sa loob, mula sa puso ng mga tao, lumalabas ang masasamang pagiisip, ang mga pakikiapid, ang mga pagnanakaw, ang mga pagpatay sa kapuwa-tao, ang mga pangangalunya, Kay gikan sa sulod, gikan sa kasingkasing sa tawo, nagagula ang mga dautang hunahuna, pakighilawas, pangawat, pagbuno, panapaw, Ang mga kasakiman, ang mga kasamaan, ang pagdaraya, ang kalibugan, ang matang masama, ang kapusungan, ang kapalaluan, ang kamangmangan: kaibog, kadautan, limbong, kaulag, kasina, panulti sa pagbuling sa dungog, pagkamapahitas-on, binoang, Ang lahat ng masasamang bagay na ito ay sa loob nagsisipanggaling, at nangakakahawa sa tao. Tanan kining mga butanga nga dautan nagagikan sa sulod, ug mao kini ang makapahugaw sa tawo." At nagtindig siya doon, at napasa mga hangganan ng Tiro at ng Sidon. At pumasok siya sa isang bahay, at ibig niya na sinomang tao'y huwag sanang makaalam; at hindi siya nakapagtago. Ug sa pagpahawa ni Jesus didto, miadto siya sa kayutaan sa Tiro ug sa Sidon. Ug misulod siya sa usa ka balay; ug dili siya buot nga adunay masayud niini; apan bisan pa niini dili siya katagoan. Ngunit ang isang babae na ang kaniyang munting anak na babae ay may isang karumaldumal na espiritu, pagdaka'y nang mabalitaan siya, ay lumapit at nagpatirapa sa kaniyang paanan. Hinonoa, dihadiha usa ka babaye, kinsang batang babaye nagbaton ug mahugawng espiritu, nakadungog mahitungod kaniya, ug siya miadto ug mihapa sa iyang tiilan. Ang babae nga ay isang Griega, isang Sirofenisa, ayon sa lahi. At ipinamamanhik niya sa kaniya na palabasin sa kaniyang anak ang demonio. Ug ang babaye usa ka Gresyanhon, kaliwat sa mga taga-Seirofenicia. Ug siya mihangyo kaniya nga unta iyang pagulaon ang yawa gikan sa iyang anak. At sinabi niya sa kaniya, Pabayaan mo munang mangabusog ang mga anak: sapagkat hindi marapat na kunin ang tinapay ng mga anak at itapon sa mga aso. Ug si Jesus miingon kaniya, "Kinahanglan busgon pag-una ang mga anak, kay dili matarung nga kuhaan ang tinapay nga alang sa mga anak ug iitsa kini ngadto sa mga iro." Datapuwat siya'y sumagot at sinabi sa kaniya, Oo, Panginoon; kahit ang mga aso sa ilalim ng dulang ay nagsisikain ng mga mumo ng mga anak. Apan kaniya mitubag siya nga nag-ingon, "Tinuod, Ginoo; ngani, bisan pa ang mga iro ilalum sa lamisa magakaon man sa mga momho sa mga bata." At sinabi niya sa kaniya, Dahil sa sabing ito humayo ka; nakaalis na ang demonio sa iyong anak. Si Jesus miingon kaniya, "Tungod sa pagsulti mo niana, pumauli ka; ang yawa mipahawa na sa imong anak." At umuwi siya sa kaniyang bahay, at naratnan ang anak na nakahiga sa higaan, at nakaalis na ang demonio. Ug siya mipauli, ug iyang nakita ang bata nga naghigda sa katri ug gigulaan na sa yawa. At siya'y muling umalis sa mga hangganan ng Tiro, at napasa Sidon hanggang sa dagat ng Galilea, na kaniyang tinahak ang mga hangganan ng Decapolis. Ug si Jesus mipahawa pag-usab sa kayutaan sa Tiro ug miadto sa Lanaw sa Galilea, agi sa Sidon latas sa kayutaan sa Decapolis. At dinala nila sa kaniya ang isang bingi at utal; at ipinamanhik nila sa kaniya na kaniyang ipatong ang kaniyang kamay sa kaniya. Ug kaniya ilang gidala ang usa ka tawo nga bungol ug may pagkaamang; ug ilang gihangyo si Jesus nga unta itapion niya ang iyang kamot diha kaniya. At siya'y inihiwalay niya ng bukod sa karamihan, at isinuot ang kaniyang mga daliri sa mga tainga niya, at siya'y lumura, at hinipo ang kaniyang dila; Ug sa napinig niya ang tawo gikan sa kadaghanan, gikulitog niya ang iyang mga tudlo sa mga dalunggan niini, ug nangluwa siya ug iyang gihikap ang dila niini; At pagkatingala sa langit, ay siya'y nagbuntong-hininga, at sinabi sa kaniya, Ephatha, sa makatuwid baga'y, Mabuksan. ug sa nagyahat siya sa langit, nanghupaw siya ug miingon kaniya, "Effata," nga sa ato pa, "Maabli ka." At nangabuksan ang kaniyang mga pakinig, at nakalag ang tali ng kaniyang dila, at siya'y nakapagsalitang malinaw. Ug naabli ang iyang mga dalunggan, ug naluag ang iyang dila, ug siya nakasulti na sa tataw. At ipinagbilin niya sa kanila na kanino mang tao ay huwag nilang sabihin: ngunit kung kailan lalong ipinagbabawal niya sa kanila, ay lalo namang kanilang ibinabantog. Ug gitugon sila ni Jesus nga walay bisan usa nga ilang suginlan niini; apan sa naglabi ang iyang pagtugon kanila, naglabi pa usab hinoon ang ilang pagpanugilon niini. At sila'y nangagtataka ng di kawasa, na nangagsasabi, Mabuti ang pagkagawa niya sa lahat ng mga bagay; kaniyang binibigyang pakinig pati ng mga bingi, at pinapagsasalita ang mga pipi. Ug sa hilabihan ka dakung kahibulong, sila nanag-ingon, "Maayo gayud ang iyang pagkabuhat niining tanan! Bisan gani ang bungol iyang gihimo nga makadungog na ug ang amang nga makasulti na." Nang mga araw na yaon, nang magkaroong muli ng maraming tao, at wala silang mangakain, ay tinawag niya ang kaniyang mga alagad, at sinabi sa kanila, Ug niadtong panahona, sa nagkatapok na usab ang usa ka dakung panon sa katawhan, ug wala silay makaon, gitawag ni Jesus ang iyang mga tinun-an ngadto kaniya, ug miingon siya kanila, Nahahabag ako sa karamihan, sapagkat tatlong araw nang sila'y nangatira sa akin, at walang mangakain: "Naluoy ako sa katawhan, kay tulo na karon ka adlaw sa ilang pagpakig-uban kanako, ug wala silay makaon; At kung sila'y pauwiin kong nangagugutom sa kanilang mga tahanan, ay magsisipanglupaypay sila sa daan; at nagsipanggaling sa malayo ang ilan sa kanila. ug kon papaulion ko sila nga walay mga kaon, panguyapan sila sa dalan; ug ang uban kanila layo ra bag gigikanan." At nagsisagot sa kaniya ang kaniyang mga alagad, Paanong mabubusog ninoman ang mga taong ito ng tinapay dito sa isang ilang na dako? Ug kaniya mitubag ang iyang mga tinun-an nga nanag-ingon, "Asa man kitag tinapay dinhi sa awaaw nga arang ikabusog niining maong panon sa katawhan?" At kaniyang tinanong sila, Ilang tinapay mayroon kayo? At sinabi nila, Pito. Ug nangutana siya kanila, "Pila ba ka buok ang inyong tinapay?" Sila mitubag, "Pito." At iniutos niya sa karamihan na magsiupo sa lupa; at kinuha niya ang pitong tinapay, at pagkapagpasalamat, ay pinagputolputol niya, at ibinigay sa kaniyang mga alagad, upang ihain sa kanila; at inihain nila sa karamihan. Ug gisugo niya ang panon sa katawhan sa pagpanglingkod sa yuta; ug iyang gikuha ang pito ka tinapay, ug sa nakapasalamat na siya, gipikaspikas niya kini ug gihatag ngadto sa iyang mga tinun-an aron ilang idulot; ug kini ilang gidulot ngadto sa katawhan. At mayroon silang ilang maliliit na isda: at nang mapagpala ang mga ito, ay ipinagutos niya na ihain din naman ang mga ito sa kanila. Ug dihay ilang pipila ka gagmayng isda; ug sa nakapanalangin siya niini, siya nagsugo nga idulot usab kini ngadto kanila. At sila'y nagsikain, at nangabusog: at kanilang pinulot ang lumabis sa mga pinagputolputol, na pitong bakol na puno. Ug sila nangaon ug nangabusog; ug ilang gihipos ang mga tipik nga nahibilin nga mipuno sa pito ka mga alat. At sila'y may mga apat na libo: at pinayaon niya sila. Ug may mga upat ka libo ka tawo ang nangaon. At pagdaka'y lumulan siya sa daong na kasama ang kaniyang mga alagad, at napasa mga sakop ng Dalmanuta. Ug unya iyang gipapauli sila. Ug sa paghisakay niya dihadiha sa sakayan uban sa iyang mga tinun-an, siya miadto sa kayutaan sa Dalmanuta. At nagsilabas ang mga Fariseo, at nangagpasimulang makipagtalo sa kaniya, na hinahanapan siya ng isang tandang mula sa langit, na tinutukso siya. Ug unya nangabut ang mga Fariseo ug misugod sa pagpakiglantugi batok kaniya, ug aron sa pagsulay kaniya, ila siyang gihangyo sa pagpakita kanilag ilhanan gikan sa langit. At nagbuntong-hininga siya ng malalim sa kaniyang espiritu, at nagsabi, Bakit humahanap ng tanda ang lahing ito? katotohanang sinasabi ko sa inyo, Walang tandang ibibigay sa lahing ito. Ug sa sulod sa iyang espiritu nanghupaw siyag halalum ug miingon, "Nganong nangita mag ilhanan kining kaliwatana? Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, walay ilhanan nga igapakita niining kaliwatana." At sila'y iniwan niya, at muling pagkalulan sa daong ay tumawid sa kabilang ibayo. Ug iyang gibiyaan sila; ug sa nahibalik na siya pagsakay sa sakayan, siya mitabok ngadto sa pikas nga daplin. At nangalimutan nilang magsipagdala ng tinapay; at wala sila kundi isang tinapay sa daong. Ug ang mga tinun-an nahikalimot sa pagdalag tinapay; ug dihay ilang usa lamang ka buok nga tinapay sa sakayan. At ipinagbilin niya sa kanila, na nagsabi, Tingnan ninyo, mangagingat kayo sa lebadura ng mga Fariseo at sa lebadura ni Herodes. Ug sila gipasidan-an niya nga nag-ingon, "Bantayi ug likayi baya ninyo ang igpapatubo sa mga Fariseo ug ang igpapatubo ni Herodes." At nangagkatuwiranan sila-sila rin, na nangagsasabi, Wala tayong tinapay. Ug kini ilang gisultihan sa usag usa, nga nag-ingon, "Wala man gani kitay tinapay." At pagkahalata nito ni Jesus ay sinabi sa kanila, Bakit nangagbubulaybulay kayo, sapagkat wala kayong tinapay? hindi pa baga ninyo napaghahalata, ni napaguunawa man? nangagmatigas na baga ang inyong puso? Ug sa iyang pagkamatikud niini, si Jesus miingon kanila, "Nganong ginasultihan man ninyo ang inyong wala pagpakadalag tinapay. Dili pa ba gihapon kamo makakita ni makasabut? Nagahi na ba gayud ang inyong mga kasingkasing? Mayroon kayong mga mata, hindi baga kayo nangakakakita? at mayroon kayong mga tainga, hindi baga kayo nangakakarinig? at hindi baga ninyo nangaaalaala? May mga mata man unta kamo, dili ba kamo makakita? May mga dalunggan man unta kamo, dili ba kamo makabati? Wala ba kamo mahinumdom? Nang aking pagputolputulin ang limang tinapay sa limang libong lalake, ilang bakol na puno ng mga pinagputolputol ang inyong binuhat? Sinabi nila sa kaniya, Labingdalawa. Pila ba ka bukag ang napuno sa mga tipik nga inyong nahipos niadtong akong pagpikaspikas sa lima ka tinapay alang sa lima ka libo?" Sila miingon kaniya, "Napulogduha" At nang pagputolputulin ang pitong tinapay sa apat na libo, ilang bakol na puno ng mga pinagputolputol ang binuhat ninyo? At sinabi nila sa kaniya, Pito. Ug siya miingon, "Ug pila man ka alat ang napuno sa mga tipik nga inyong nahipos gikan sa pito ka tinapay alang sa upat ka libo?" Sila miingon kaniya, "Pito." At sinabi niya sa kanila, Hindi pa baga ninyo napaguunawa? Ug siya miingon kanila, "Dili pa ba gihapon kamo makasabut?" At nagsidating sila sa Betsaida. At dinala nila sa kaniya ang isang lalaking bulag, at ipinamanhik sa kaniya na siya'y hipuin. Ug unya miabut sila sa Betsaida. Ug dihay usa ka buta nga gidala sa mga tawo kang Jesus, ug nangamuyo sila kaniya nga unta iyang hikapon kini siya. At hinawakan niya sa kamay ang lalaking bulag, at dinala niya sa labas ng nayon; at nang maluraan ang kaniyang mga mata, at maipatong ang kaniyang mga kamay sa kaniya, ay kaniyang tinanong siya, Nakakakita ka baga ng anoman? Ug gigunitan niya ang buta diha sa kamot ug iyang gidala sa gawas sa balangay, ug sa gitalithian niya ang iyang mga mata ug gitapin-an siya sa mga kamot niya, nangutana siya kaniya, "Duna ka bay nakita?" At siya'y tumingala, at nagsabi, Nakakakita ako ng mga tao; sapagkat namamasdan ko silang tulad sa mga punong kahoy, na nagsisilakad. Siya miyahat ug mitubag nga nag-ingon, "Nakakita akog mga tawo, apan nakita ko sila nga morag mga kahoy nga naglakawlakaw." Saka ipinatong na muli sa kaniyang mga mata ang mga kamay niya; at siya'y tumitig, at gumaling, at nakita niyang maliwanag ang lahat ng mga bagay. Unya giusab ni Jesus sa pagtapion ang iyang mga kamot diha sa mga mata niya; ug kini siya mitutok ug unya hing-ulian, ug natin-aw na ang iyang pagtan-aw sa tanan. At pinauwi niya siya sa kaniyang tahanan, na sinasabi, Huwag kang pumasok kahit sa nayon. Ug siya gipapauli niya nga nag-ingon, "Ayaw gayud pag-adto sa balangay." At pumaroon si Jesus, at ang kaniyang mga alagad sa mga nayon ng Cesarea ni Filipo: at sa daan ay itinanong niya sa kaniyang mga alagad, na sinabi sa kanila, Ano baga ang sabi ng mga tao kung sino ako? Ug si Jesus mipadayon sa paglakaw kauban sa iyang mga tinun-an, ngadto sa mga balangay sa Cesarea sa Filipo; ug diha sa dalan ang iyang mga tinun-an gipangutana niya nga nag-ingon, "Sumala sa sulti sa mga tawo, kinsa man kono ako?" At sinaysay nila sa kaniya, na sinasabi, Si Juan Bautista; at ang mga iba, si Elias; datapuwat ang mga iba, Isa sa mga propeta. Ug kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Si Juan nga Bautista kono; ug ang uban nagaingon nga si Elias kono; ug ang uban nga usa kono sa mga profeta." At tinanong niya sila, Datapuwat ano ang sabi ninyo kung sino ako? Sumagot si Pedro at nagsabi sa kaniya, Ikaw ang Cristo. Ug kanila nangutana siya nga nag-ingon, "Apan kamo, unsa may inyong sulti, kinsa man ako?" Ug si Pedro mitubag kaniya, "Ikaw mao ang Cristo." At ipinagbilin niya sa kanila na huwag sabihin kanino man ang tungkol sa kaniya. Ug gitugon niya sila sa dili pagsugilon kang bisan kinsa mahitungod kaniya. At siya'y nagpasimulang magturo sa kanila, na ang Anak ng tao ay kinakailangang magbata na maraming mga bagay, at itakuwil ng matatanda, at ng mga pangulong saserdote, at ng mga eskriba, at patayin, at pagkaraan ng tatlong araw ay muling magbangon. Ug unya iyang gisugdan ang pagsugilon kanila nga ang Anak sa Tawo kinahanglan magaantus sa daghang mga butang, ug nga igasalikway siya sa mga anciano ug sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga escriba, ug nga pagapatyon siya, ug nga tapus sa tulo ka adlaw mabanhaw siya. At hayag na sinabi niya ang pananalitang ito. At isinama siya ni Pedro, at pinasimulang siya'y pagwikaan. Ug kanila gisulti niya kini sa walay paglipodlipod. Ug si Pedro mipinig kaniya ug iyang gisugdan siya sa pagbadlong. Datapuwat paglingap niya sa palibot, at pagtingin sa kaniyang mga alagad, ay pinagwikaan si Pedro, at sinabi, Lumagay ka sa likuran ko, Satanas; sapagkat hindi mo pinagiisip ang mga bagay na ukol sa Dios, kundi ang mga bagay na ukol sa mga tao. Apan siya miliso ug sa pagkakita niya sa iyang mga tinun-an, iyang gibadlong si Pedro ug miingon siya kaniya, "Pahawa diha, Satanas! Kay nagakabana ikaw dili sa mga butang sa Dios, kondili sa mga butang sa mga tawo." At pinalapit niya sa kaniya ang karamihan pati ng kaniyang mga alagad, at sa kanila'y sinabi, Kung ang sinomang tao ay ibig sumunod sa akin, ay tumanggi sa kaniyang sarili, at pasanin ang kaniyang krus, at sumunod sa akin. Ug ngadto kaniya iyang gitawag ang panon sa katawhan uban sa iyang mga tinun-an, ug siya miingon kanila, "Kon adunay buot mosunod kanako, kinahanglan magadumili siya sa iyang kaugalingon, ug magpas-an sa iyang krus, ug magasunod kanako. Sapagkat ang sinomang magibig iligtas ang kaniyang buhay ay mawawalan nito: at ang sinomang mawalan ng kaniyang buhay dahil sa akin at sa evangelio ay maililigtas yaon. Kay bisan kinsa nga buot magapatunhay sa iyang kinabuhi, mawagtangan hinoon siya niini; apan bisan kinsa nga magawagtang sa iyang kinabuhi tungod kanako ug tungod sa Maayong Balita, magapatunhay niini. Sapagkat ano ang mapapakinabang ng tao, na makamtan ang buong sanglibutan, at mapapahamak ang kaniyang buhay? Kay unsa may kapuslanan alang sa usa ka tawo ang pagpakaangkon niya sa tibuok kalibutan nga pagapildihan sa iyang kinabuhi? Sapagkat anong ibibigay ng tao na katumbas sa kaniyang buhay? Ug unsa may ikahatag sa tawo nga arang ikabawi niya sa iyang kinabuhi? Sapagkat ang sinomang magmakahiya sa akin at sa aking mga salita sa lahing ito na mapangalunya at makasalanan, ay ikahihiya rin naman siya ng Anak ng tao, pagparito niyang nasa kaluwalhatian ng kaniyang Ama na kasama ng mga banal na anghel. Kay bisan kinsa nga magakaulaw tungod kanako ug sa akong mga pulong dinhi niining mananapaw ug makasasala nga kaliwatan, igakaulaw usab siya sa Anak sa Tawo inig-abut niya diha sa himaya sa iyang Amahan kauban sa mga manolunda nga balaan. At sinabi niya sa kanila, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, May ilan sa nangakatayong ito, na hindi matitikman sa anomang paraan ang kamatayan, hanggang sa makita nila ang kaharian ng Dios na dumarating na may kapangyarihan. Ug siya miingon kanila, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga adunay mga nagabarug karon dinhi nga dili pa una makatilawg kamatayon hangtud nga makita na nila ang gingharian sa Dios nga mahiabut nga may gahum." At pagkaraan ng anim na araw, ay isinama ni Jesus si Pedro, at si Santiago, at si Juan, at sila'y dinalang bukod sa isang mataas na bundok: at siya'y nagbagong-anyo sa harap nila; Ug tapus sa unom ka adlaw, giuban ni Jesus sila si Pedro ug si Santiago ug si Juan, ug iyang gidala sila sa pagtungas sa usa ka hataas nga bukid nga silasila ra didto; ug didto, sa ilang atubangan, nausab ang iyang dagway, At ang kaniyang mga damit ay nangagningning, na nagsiputing maigi, na ano pat sinomang magpapaputi sa lupa ay hindi makapagpapaputi ng gayon. ug ang iyang mga sapot migilak sa hilabihang kaputi nga labaw pa sa kaputi gumikan sa bisan unsa nga pagladlad nga himoon dinhi sa yuta. At doo'y napakita sa kanila si Elias na kasama si Moises: at sila'y nakikipagusap kay Jesus. Ug kanila mitungha si Elias uban kang Moises; ug kini sila nakigsulti kang Jesus. At sumagot si Pedro at sinabi kay Jesus, Rabi, mabuti sa atin ang tayo'y dumito: at magsigawa kami ng tatlong tabernakulo; isa ang sa iyo, at isa ang kay Moises, at isa ang kay Elias. Ug si Pedro miingon kang Jesus, "Magtutudlo, maayo gayud nga ania kami dinhi; magbuhat kamig tulo ka payag, usa alang kanimo, usa alang kang Moises, ug usa alang kang Elias." Sapagkat hindi niya nalalaman kung ano ang isasagot; sapagkat sila'y lubhang nangatakot. Kay siya wala man ugod mahibalo kon unsay isulti, kay nangalisang man sila sa hilabihan. At dumating ang isang alapaap na sa kanila'y lumilim: at may isang tinig na nanggaling sa alapaap, Ito ang sinisinta kong Anak; siya ang inyong pakinggan. Ug unya usa ka panganud mitabon kanila, ug gikan sa panganud migula ang usa ka tingog nga nag-ingon, "Mao kini ang akong Anak nga pinalangga;" patalinghugi ninyo siya." At karakaraka'y sa biglang paglingap nila sa palibotlibot, ay wala silang nakitang sinoman, kundi si Jesus lamang na kasama nila. Ug sa mikalit sila pagliraw aron sa pagtan-aw, wala na silay lain pang nakita uban kanila kondili si Jesus lamang. At habang nagsisibaba sila sa bundok, ay ipinagbilin niya sa kanila na sa kanino man ay huwag nilang sabihin ang kanilang nakita, maliban na pagka ang Anak ng tao ay magbangong maguli sa mga patay. Ug sa nanaglugsong sila sa bukid, iyang gitugon sila sa dili pagsugilon kang bisan kinsa mahitungod sa ilang nakita, hangtud nga ang Anak sa Tawo mabanhaw na gikan sa mga patay. At kanilang iningatan ang pananalitang ito, na nangagtatanungan sila-sila kung ano ang kahulugan ng pagbabangong maguli sa mga patay. Busa ang maong sulti gitipigan nila pag-ayo, nga nagpangutan-anay kon unsa kanang pagkabanhaw gikan sa mga patay. At tinanong nila siya, na sinasabi, Bakit sinasabi ng mga eskriba na kinakailangang pumarito muna si Elias? Ug kaniya nangutana sila nga nanag-ingon, "Nganong magaingon man ang mga escriba nga si Elias kinahanglan kono nga mouna usa sa pag-anhi?" At sinabi niya sa kanila, Katotohanang si Elias ay pariritong mauna, at isasauli sa dati ang lahat ng mga bagay: at paanong nasusulat ang tungkol sa Anak ng tao, na siya'y maghihirap ng maraming bagay at pawalang halaga? Ug kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Tinuod nga si Elias mouna sa pag-anhi aron sa pagpasiuli sa tanang mga butang; ug dili ba nahisulat man mahitungod sa Anak sa Tawo nga sa ingon magaantus siya sa daghang mga butang ug pagatamayon? Datapuwat sinasabi ko sa inyo, na naparito na si Elias, at ginawa din naman nila sa kaniya ang anomang kanilang inibig, ayon sa nasusulat tungkol sa kaniya. Apan sultihan ko kamo nga si Elias nahianhi na, ug siya gibuhatan nila sumala sa ilang gusto, ingon sa nahisulat mahitungod kaniya." At pagdating nila sa mga alagad, ay nakita nilang nasa kanilang palibotlibot ang lubhang maraming mga tao, at ang mga eskriba ay nangakikipagtalo sa kanila. Ug sa paghiabut na nila sa mga tinun-an, nakita nila ang usa ka dakung panon sa katawhan nga naglibut kanila ug ang mga escriba nga nakiglantugi kanila. At pagdaka'y ang buong karamihan, pagkakita nila sa kaniya, ay nangagtakang mainam, at tinakbo siya na siya'y binati. Ug sa ilang pagkaalinggat kang Jesus, dihadiha ang tibuok panon sa katawhan nahibulong sa hilabihan ug nanalagan ngadto kaniya ug miyukbo kaniya. At tinanong niya sila, Ano ang ipinakikipagtalo ninyo sa kanila? Ug siya nangutana kanila, "Unsa bay inyong gipakiglantugian kanila?" At isa sa karamihan ay sumagot sa kaniya, Guro, dinala ko sa iyo ang aking anak na lalake na may isang espiritung pipi; Ug kaniya usa ka tawo sa panon mitubag nga nag-ingon, "Magtutudlo, ania gidala ko kanimo kining akong anak, kay kini siya ugod aduna may espiritu nga makapaamang; At saan man siya alihan nito, ay ibinubuwal siya: at nagbububula ang kaniyang bibig, at nagngangalit ang mga ngipin, at untiunting natutuyo: at sinabi ko sa iyong mga alagad na siya'y palabasin; at hindi nila magawa. ug kon kini siya abuton na gani niini bisan diin, siya idakdak niya sa yuta, ug mobola ang iyang baba ug mokagot ang iyang mga ngipon ug mokiwi ang iyang kalawasan; ug gihangyo ko ang imong mga tinun-an sa pagpagula unta niini, apan wala sila makahimo." At sumagot siya sa kanila at nagsabi, Oh lahing walang pananampalataya, hanggang kailan makikisama ako sa inyo? hanggang kailan titiisin ko kayo? dalhin ninyo siya rito sa akin. Kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "O dili matinoohon nga kaliwatan! Unsa ba ka taas sa panahon nga gikinahanglan pa sa akong pagpakig-uban kaninyo? Unsa ba ka taas sa panahon nga gikinahanglan pa sa akong pag-antus kaninyo? Dad-a siya dinhi kanako." At dinala nila siya sa kaniya: at pagkakita niya sa kaniya, ay pagdaka'y pinapangatal siyang lubha ng espiritu; at siya'y nalugmok sa lupa, at nagpagulonggulong na bumubula ang kaniyang bibig. Ug gidala nila ang bata ngadto kaniya; ug sa pagkakita sa espiritu kang Jesus, sa kalit iyang gilubaglubag ang bata, ug kini natumba sa yuta ug nagligidligid nga nagpabola sa baba. At tinanong niya ang kaniyang ama, Kailan pang panahon nangyayari sa kaniya ito? At sinabi niya, Mula sa pagkabata. Ug si Jesus nangutana sa amahan niini, "Unsa na kadugay ang iyang pagkaingon niini?" Siya mitubag nga nag-ingon, "Sukad pa sa pagkabata. At madalas na siya'y inihahagis sa apoy at sa tubig, upang siya'y patayin: datapuwat kung mayroon kang magagawang anomang bagay, ay maawa ka sa amin, at tulungan mo kami. Ug sa masubsob ginatukmod siya niini ngadto sa kalayo ug ngadto sa mga tubig aron sa pagpatay kaniya, apan kon aduna may arang mo mahimo alang kanamo, kaloy-i intawon kami ug tabangi kami." At sinabi sa kaniya ni Jesus, Kung kaya mo! Ang lahat ng mga bagay ay may pangyayari sa kaniya na nananampalataya. Si Jesus miingon kaniya, "Kon arang mahimo! Ang tanang butang mahimo ngadto sa magatoo." Pagdaka'y sumigaw ang ama ng bata, at sinabi, Nananampalataya ako; tulungan mo ang kakulangan ko ng pananampalataya. Dihadiha ang amahan sa bata mituwaw nga nag-ingon, "Nagatoo ako; tabangi ang pagtoo ko nga nakulangan!" At nang makita ni Jesus na dumaragsang tumatakbo ang karamihan, ay pinagwikaan niya ang karumaldumal na espiritu, na sinasabi sa kaniya, Ikaw bingi at piping espiritu, iniuutos ko sa iyo na lumabas ka sa kaniya, at huwag ka nang pumasok na muli sa kaniya. Ug sa pagkakita ni Jesus nga ang panon sa katawhan nanagdungan sa pagsingabut nga nagdalagan, ang mahugawng espiritu iyang gibadlong nga nag-ingon kaniya, "Ikaw espiritu nga makapaamang ug makapabungol, nagasugo ako kanimo, gumula ka ug ayaw na siya sudli pag-usab." At nang makapagsisisigaw, at nang siya'y mapangatal na mainam, ay lumabas siya: at ang bata'y naging anyong patay; ano pat marami ang nagsabi, Siya'y patay. Human sa makusog nga pagsiyagit, ug tapus makapalubag ug makapalit-ad sa bata sa hilabihan gayud, ang espiritu migula kaniya, ug ang bata daw patay, nga tungod niana ang kadaghanan kanila nanag-ingon, "Patay na siya." Datapuwat hinawakan siya ni Jesus sa kamay, at siya'y ibinangon; at siya'y nagtindig. Apan gigunitan siya ni Jesus diha sa kamot ug iyang gibangon siya, ug siya mitindog. At nang pumasok siya sa bahay, ay tinanong siya ng lihim ng kaniyang mga alagad, Paano ito na siya'y hindi namin napalabas? Ug sa paghiuli na ni Jesus sa balay, sa tago gipangutana siya sa iyang mga tinun-an nga nanag-ingon, "Nganong wala man kami makapagula kaniya?" At sinabi niya sa kanila, Ang ganito ay hindi mapalalabas ng anoman, maliban sa pamamagitan ng panalangin. Siya mitubag kanila, "Kining matanga dili mahimo sa pagpagula pinaagi sa bisan unsa gawas lamang sa pag-ampo." At nagsialis sila roon, at nangagdaan sa Galilea; at ayaw siyang sinomang tao'y makaalam niyaon. Ug sila mipadayon sa paglakaw gikan didto ug miagi latas sa Galilea. Ug dili siya buot nga adunay mahibalo niini; Sapagkat tinuruan niya ang kaniyang mga alagad, at sa kanila'y sinabi, Ibibigay ang Anak ng tao sa mga kamay ng mga tao, at siya'y papatayin nila; at pagkapatay sa kaniya, ay siyang magbabangong muli pagkaraan ng ikatlong araw. kay nanudlo man ugod siya sa iyang mga tinun-an, ug nag-ingon siya kanila, "Ang Anak sa Tawo igatugyan ngadto sa mga kamot sa mga tawo, ug ilang pagapatyon siya; ug sa mapatay na siya, mabanhaw siya human sa tulo ka adlaw." Ngunit hindi nila naunawa ang sabing ito, at nangatakot silang magsipagtanong sa kaniya. Apan wala sila makasabut sa iyang gisulti, ug nahadlok sila sa pagpangutana kaniya. At sila'y nagsidating sa Capernaum: at nang siya'y nasa bahay na ay tinanong niya sila, Ano ang pinagkakatuwiranan ninyo sa daan? Ug unya miabut sila sa Capernaum; ug sa paghisulod niya sa balay, nangutana siya kanila, "Unsa ba kadtong inyong gilalisan diha sa dalan?" Datapuwat hindi sila nagsiimik: sapagkat sila-sila ay nangagtalo sa daan, kung sino ang pinakadakila. Apan sila wala motingog, kay diha sa dalan nanaglalisay man ugod sila kon kinsa kanilay labing daku, At siya'y naupo, at tinawag ang labingdalawa; at sa kanila'y sinabi niya, Kung sinoman ang ibig na maging una, ay siyang mahuhuli sa lahat, at lingkod ng lahat. Ug siya milingkod ug ngadto kaniya iyang gitawag ang Napulog-Duha ug siya miingon kanila, "Kon adunay buot mahauna, kinahanglan magpaulahi siya sa tanan ug masulogoon siya sa tanan," At kinuha niya ang isang maliit na bata, at inilagay sa gitna nila: at siya'y kaniyang kinalong, na sa kanila'y sinabi niya, Ug iyang gikuha ang usa ka gamayng bata ug gibutang niya kini diha sa ilang taliwala; ug sa nakugos niya kini, miingon siya kanila, Ang sinomang tumanggap sa isa sa mga ganitong maliliit na bata sa aking pangalan, ay ako ang tinatanggap: at ang sinomang tumanggap sa akin, ay hindi ako ang tinatanggap, kundi yaong sa aki'y nagsugo. "Bisan nga tungod sa akong ngalan magadawat kinsa sa usa ka gamayng bata nga ingon niini, magadawat kanako; ug bisan kinsa nga magadawat kanako, magadawat dili kanako, kondili kaniya nga mao ang nagpadala kanako." Sinabi sa kaniya ni Juan, Guro, nakita namin ang isa na sa pangalan mo'y nagpapalabas ng mga demonio; at pinagbawalan namin siya, sapagkat hindi sumusunod sa atin. Ug si Juan miingon kaniya, "Magtutudlo, dihay tawo nga among nakita nga nagpagulag mga yawa pinaagi sa imong ngalan, ug amo siyang gidid-an kay wala man siya magasunod kanato." Datapuwat sinabi ni Jesus, Huwag ninyong pagbawalan siya: sapagkat walang taong gumagawa ng makapangyarihang gawa sa pangalan ko, na pagdaka'y makapagsasalita ng masama tungkol sa akin. Apan mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Ayaw ninyo siya pagdid-i; kay walay bisan kinsa nga magahimog milagro ginamit ang akong ngalan, nga makaako lang dayon sa pagsultig dautan batok kanako. Sapagkat ang hindi laban sa atin ay sumasa atin. Kay ang dili batok kanato, dapig kanato. Sapagkat ang sinomang magpainom sa inyo ng isang sarong tubig, dahil sa kayo'y kay Cristo, katotohanang sinasabi ko sa inyo, na hindi mawawala sa anomang paraan ang ganti sa kaniya. Kay sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga bisan kinsa nga magahatag kaninyog bisan usa na lang ka kabo nga tubig aron ipainom kaninyo tungod kay nagadala kamo sa ngalan ni Cristo, dili gayud siya mawad-an sa iyang balus. At ang sinomang magbigay ng ikatitisod sa maliliit na ito na sumasampalataya sa akin, ay mabuti pa sa kaniya kung bitinan ang kaniyang leeg ng isang malaking gilingang bato, at siya'y ibulid sa dagat. "Bisan kinsa nga magaangin aron makasala ang usa niining mga gagmay nga nagasalig kanako, maayo pa lang unta hinoon kaniya kon gikahigtan siyag dakung galingan nga bato diha sa iyang liog ug gikatambog siya ngadto sa dagat. At kung ang kamay mo ay makapagpapatisod sa iyo, ay putulin mo: mabuti pa sa iyo ang pumasok sa buhay na pingkaw, kay sa may dalawang kamay kang mapasa impierno, sa apoy na hindi mapapatay. Ug kon ang imong usa ka kamot mao ang makaingon kanimo sa imong pagpakasala, putla kini; kay maayo pa kanimo nga magasulod ka sa kinabuhi bisan pungkol kay sa may duha ikaw ka mga kamot apan igabanlud ka ngadto sa infierno, sa kalayo nga dili arang mapalong Na doo'y hindi namamatay ang kanilang uod, at hindi namamatay ang apoy. diin ang ilang ulod dili mamatay, ug ang kalayo dili pagapalongon. At kung ang paa mo'y makapagpapatisod sa iyo, ay putulin mo: mabuti pa sa iyo ang pumasok kang pilay sa buhay kay sa may dalawang paa kang mabulid sa impierno. Ug kon ang imong usa ka tiil maoy makaingon kanimo sa imong pagpakasala, putla kini; kay maayo pa kanimo nga magasulod ka sa kinabuhi bisan bakul kay sa may duha ikaw ka mga tiil apan igabanlud ka ngadto sa infierno Na doo'y hindi namamatay ang kanilang uod, at hindi namamatay ang apoy. diin ang ilang ulod dili mamatay, ug ang kalayo dili pagapalongon. At kung ang mata mo'y makapagpapatisod sa iyo, ay dukitin mo: mabuti pa sa iyo ang pumasok sa kaharian ng Dios na may isang mata, kay sa may dalawang mata kang mabulid sa impierno; Ug kon ang imong usa ka mata maoy makaingon kanimo sa imong pagpakasala, lugita kini; kay maayo pa kanimo nga magasulod ka sa gingharian sa Dios bisag usa na lang ang imong mata, kay sa may duha ikaw ka mga mata apan igabanlud ka ngadto sa infierno, Na doo'y hindi namamatay ang kanilang uod, at hindi namamatay ang apoy. diin ang ilang ulod dili mamatay, ug ang kalayo dili pagapalongon. Sapagkat bawat isa'y aasnan sa pamamagitan ng apoy. Kay ang matag-usa pagaasinan ug kalayo ug ang tanang halad-inihaw pagaasinan ug asin. Mabuti ang asin: datapuwat kung tumabang ang asin, ay ano ang inyong ipagpapaalat? Taglayin ninyo sa inyong sarili ang asin, at kayo'y magkaroon ng kapayapaan sa isat isa. Ang asin maoy usa ka maayong butang, apan kon ang asin mawad-an sa iyang kaparat, unsaon pa man nimo sa pagpabalik niini sa iyang kaparat? Batoni ang asin diha sa sulod sa inyong kaugalingon, ug pagdinaitay kamo sa usag usa." At siya'y umalis doon, at pumasok sa mga hangganan ng Judea at sa dako pa roon ng Jordan: at ang mga karamihan ay muling nakipisan sa kaniya; at, ayon sa kaniyang kinaugalian, ay muling tinuruan niya sila. Ug si Jesus mipahawa didto ug miadto sa kayutaan sa Judea ug sa tabok sa Jordan, ug didto gitapukan na usab siya sa mga panon sa katawhan; ug ingon sa iyang nabatasan, iya na usab silang gipanudloan. At nagsilapit sa kaniya ang mga Fariseo, at siya'y tinanong, Matuwid baga sa lalake na ihiwalay ang kaniyang asawa? na siya'y tinutukso. Ug dihay mga Fariseo nga miduol kaniya, ug aron sa pagsulay kaniya gipangutana siya nila nga nanag-ingon, "Alang sa usa ka lalaki, uyon ba sa kasugoan ang pagpakigbulag niya sa iyang asawa?" At sumagot siya at sa kanila'y sinabi, Ano ang iniutos sa inyo ni Moises? Siya mitubag kanila, "Unsa may gisugo ni Moises kaninyo?" At sinabi nila, Ipinahintulot ni Moises na ilagda ang kasulatan sa paghihiwalay, at ihiwalay siya. Sila miingon, "Si Moises mitugot sa lalaki sa paghimog sulat-pamatuod sa pakigbulag, ug unya sa pagbulag kaniya." Datapuwat sinabi sa kanila ni Jesus, Dahil sa katigasan ng inyong puso ay inilagda niya ang utos na ito. Kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Tungod sa kasagutsoton ninyog kasingkasing, nagsulat siya kaninyo sa maong sugo. Ngunit buhat nang pasimula ng paglalang, Lalake at babaing ginawa niya sila. Apan sukad sa sinugdan sa kabuhatan, `Ang Dios nagbuhat kanila nga lalaki ug babaye.` Dahil dito'y iiwan ng lalake ang kaniyang ama at ina, at makikisama sa kaniyang asawa; `Tungod niining maong hinungdan, ang lalaki magabiya sa iyang amahan ug inahan ug makigtipon sa iyang asawa, At ang dalawa ay magiging isang laman; kaya hindi na sila dalawa, kundi isang laman. ug ang duha mahimong usa.` Tungod niini, dili na sila duroha kondili usa. Ang pinapagsama nga ng Dios, ay huwag papaghiwalayin ng tao. Busa, ang sa Dios ginahiusa, sa tawo ayaw ipabulag sila." At sa bahay ay muling tinanong siya ng mga alagad tungkol sa bagay na ito. Ug diha sa sulod sa balay gipangutana na usab siya sa mga tinun-an mahitungod niini. At sinabi niya sa kanila, Ang sinomang lalake na ihiwalay ang kaniyang asawa, at magasawa sa iba, ay nagkakasala ng pangangalunya laban sa unang asawa: Ug kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Bisan kinsa nga mobulag sa iyang asawa ug unya mangusawag lain, makapanapaw siya batok sa iyang unang asawa; At kung ihiwalay ng babae ang kaniyang asawa, at magasawa sa iba, ay nagkakasala siya ng pangangalunya. ug kon siya mao ang mobulag sa iyang bana ug unya mamanag lain, nakapanapaw siya." At dinadala nila sa kaniya ang maliliit na bata, upang sila'y kaniyang hipuin: at sinaway sila ng mga alagad. Ug dihay gagmayng mga bata nga ilang gidala kaniya aron unta iyang hikapon; apan gibadlong sila sa mga tinun-an. Datapuwat nang ito'y makita ni Jesus, ay nagdalang galit siya, at sinabi sa kanila, Pabayaan ninyong magsilapit sa akin ang maliliit na bata; huwag ninyo silang pagbawalan: sapagkat sa mga ganito nauukol ang kaharian ng Dios. Apan sa pagkakita ni Jesus niini, nasuko siya ug miingon siya kanila, "Paduola kanako ang gagmayng kabataan, ug ayaw ninyo sila pagpugngi; kay ang gingharian sa Dios ila sa mga sama kanila. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang sinomang hindi tumanggap ng kaharian ng Dios na tulad sa isang maliit na bata, ay hindi siya papasok doon sa anomang paraan. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga bisan kinsa nga dili magadawat sa gingharian sa Dios ingon sa dinawatan sa gamayng bata, dili siya makasulod niini." At kinalong niya sila, at sila'y pinagpala, na ipinapatong ang kaniyang mga kamay sa kanila. Ug gikugos niya sila ug sa gipandungan niya sila sa iyang mga kamot, iyang gipanalanginan sila. At nang siya'y umalis na lumalakad sa daan, ay may isang tumakbong lumapit sa kaniya, at lumuhod sa harap niya, at siya'y tinanong, Mabuting Guro, ano ang gagawin ko upang ako'y magmana ng buhay na walang hanggan? Ug sa paghigula niya diha sa dalan, dihay usa ka tawo nga midalagan ngadto kaniya ug miluhod sa iyang atubangan ug kaniya nangutana siya nga nag-ingon, "Maayong Magtutudlo, unsa bay akong buhaton aron makapanunod ako sa kinabuhing dayon?" At sinabi sa kaniya ni Jesus, Bakit tinatawag mo akong mabuti? walang mabuti kundi isa lamang, ang Dios. Kaniya mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Nganong giingnan mo man ako nga maayo? Walay bisan usa nga maayo gawas sa Dios lamang. Nalalaman mo ang mga utos, Huwag kang pumatay, Huwag kang mangalunya, Huwag kang magnakaw, Huwag kang sumaksi sa di katotohanan, Huwag kang magdaya, Igalang mo ang iyong ama at ang iyong ina. Nahibalo ikaw sa mga sugo: `Ayaw pagbuno, Ayaw pagpanapaw `Ayaw pagpangawat Ayaw pagsaksig bakak Ayaw pagpanikas, Tumahod ka sa imong amahan ug inahan." At sinabi niya sa kaniya, Guro, ang lahat ng mga bagay na ito'y aking ginanap mula sa aking kabataan. Ug siya miingon kaniya, "Magtutudlo, kanang tanan ako nang ginabantayan sukad pa sa akong pagkabatan-on." At pagtitig sa kaniya ni Jesus, ay giniliw siya, at sinabi sa kaniya, Isang bagay ang kulang sa iyo: yumaon ka, ipagbili mo ang lahat mong tinatangkilik, at ibigay mo sa dukha, at magkakaroon ka ng kayamanan sa langit: at pumarito ka, sumunod ka sa akin. Ug si Jesus, sa nagsud-ong siya kaniya, nahigugma kaniya ug miingon kaniya, "Kulang kag usa ka butang; lumakaw ka, ibaligya ang imong katigayonan ug ang halin ihatag ngadto sa mga kabus, ug makabaton kag bahandi didto sa langit, ug unya umanhi ka ug sumunod ka kanako." Datapuwat siya'y nahapis sa sabing ito, at siya'y yumaong namamanglaw: sapagkat siya'y isang may maraming mga pag-aari. Ug ang tawo naminghoy tungod sa maong pulong, ug milakaw siya nga masulob-on; kay daku man ugod siyag katigayonan. At lumingap si Jesus sa palibotlibot, at sinabi sa kaniyang mga alagad, Kay hirap na magsipasok sa kaharian ng Dios ang mga may kayamanan! Ug si Jesus miliraw sa pagsud-ong ug miingon sa iyang mga tinun-an, "Pagkalisud gayud alang sa mga adunay bahandi ang pagsulod sa gingharian sa Dios!" At nangagtaka ang mga alagad sa kaniyang mga salita. Datapuwat si Jesus ay muling sumagot at nagsabi sa kanila, Mga anak, kay hirap na magsipasok sa kaharian ng Dios ang mga magsisiasa sa mga kayamanan! Ug ang mga tinun-an nahibulong tungod sa iyang mga pulong. Apan kanila si Jesus misulti pag-usab nga nag-ingon, "Mga anak, alang sa mga managsalig sa bahandi pagkalisud gayud ang pagsulod sa gingharian sa Dios! Magaan pa sa isang kamelyo ang dumaan sa butas ng isang karayom, kay sa isang mayaman ang pumasok sa kaharian ng Dios. Masayon pa sa kamelyo paglusot sa mata sa dagum kay sa usa ka dato pagsulod sa gingharian sa Dios." At sila'y nangagtatakang lubha, na sinasabi sa kaniya, Sino nga kaya ang makaliligtas? Ug nahitingala sila sa hilabihan gayud ug miingon sila kaniya, "Nan, kinsa man diay ang arang maluwas?" Pagtingin ni Jesus sa kanila'y nagsabi, Hindi maaari ito sa mga tao, datapuwat hindi gayon sa Dios: sapagkat ang lahat ng mga bagay ay may pangyayari sa Dios. Ug si Jesus misud-ong kanila ug miingon, "Sa mga tawo dili gayud kini mahimo, apan sa Dios mahimo kini, kay sa Dios mahimo man ang tanan." Si Pedro ay nagpasimulang magsabi sa kaniya, Narito, iniwan namin ang lahat, at nagsisunod sa iyo. Ug si Pedro misugod sa pag-ingon kaniya, "Tan-awa, amo nang gibiyaan ang tanan ug nanagsunod kami kanimo." Sinabi ni Jesus, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Walang taong nagiwan ng bahay, o mga kapatid na lalake, o mga kapatid na babae, o ina, o ama, o mga anak, o mga lupa, dahil sa akin, at dahil sa evangelio, Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga walay bisan usa nga nagbiyag balay o mga igsoong lalaki o mga igsoong babaye o inahan o amahan o mga anak o kayutaan, tungod kanako ug tungod sa Maayong Balita, Na hindi siya tatanggap ng tigisang daan ngayon sa panahong ito, ng mga bahay, at mga kapatid na lalake, at mga kapatid na babae, at mga ina, at mga anak, at mga lupa, kalakip ng mga paguusig; at sa sanglibutang darating ay ng walang hanggang buhay. nga niining kinabuhia karon dili magadawat ug usa ka gatus ka pilo sa mga balay ug mga igsoong lalaki ug mga igsoong babaye ug mga inahan ug mga anak ug mga kayutaan, inubanag mga paglutos ug unya, sa kapanahonan nga umalabut, sa kinabuhing dayon. Datapuwat maraming nangauuna ay mangahuhuli; at nangahuhuli na mangauuna. Apan daghan ang nagauna karon nga unya mangulahi, ug daghan ang nangulahi karon nga unya manag-una." At sila'y nangasa daan, na nagsisiahon sa Jerusalem; at nangunguna sa kanila si Jesus: at sila'y nangagtaka; at ang nangagsisisunod ay nangatakot. At muling kinuha niya ang labingdalawa, at nagpasimulang sinabi sa kanila ang mga bagay na sa kaniya'y mangyayari, Ug diha sila sa dalan, nanagtungas paingon sa Jerusalem, ug naglakaw si Jesus nga nag-una kanila; ug nahibulong sila ug nangahadlok ang mga nanagsunod. Ug sa napinig na usab niya ang Napulog-Duha, iyang gisugdan sila sa pagsugilon mahitungod sa iyang dadangatan. Na sinasabi, Narito, nagsisiahon tayo sa Jerusalem; at ibibigay ang Anak ng tao sa mga pangulong saserdote at sa mga eskriba; at siya'y kanilang hahatulang patayin, at ibibigay siya sa mga Gentil: Siya miingon, "Tan-awa, nagatungas kita karon padulong sa Jerusalem; ug ang Anak sa Tawo igatugyan ngadto sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga escriba, ug ilang pagahukman siya ngadto sa kamatayon ug igatugyan ngadto sa mga Gentil; At siya'y kanilang aalimurahin, at siya'y luluraan, at siya'y hahampasin, at siya'y papatayin; at pagkaraan ng tatlong araw ay magbabangon siyang muli. ug siya ilang pagabugalbugalan, ug pagalud-an, ug pagahampakon, ug pagapatyon; apan mabanhaw siya human sa tulo ka adlaw." At nagsilapit sa kaniya si Santiago at si Juan, na mga anak ni Zebedeo, na sa kaniya'y nagsisipagsabi, Guro, ibig naming iyong gawin sa amin ang anomang aming hingin sa iyo. Ug miduol kaniya si Santiago ug si Juan, ang mga anak ni Zebedeo, ug miingon sila kaniya, "Magtutudlo, gusto unta namo nga imong buhaton kanamo ang bisan unsa nga among pangayoon kanimo." At sinabi niya sa kanila, Ano ang ibig ninyong sa inyo'y aking gawin? Ug siya miingon kanila, "Kay unsa bay gusto ninyong buhaton ko kaninyo?" At sinabi nila sa kaniya, Ipagkaloob mo sa amin na mangakaupo kami, ang isa'y sa iyong kanan, at ang isa'y sa iyong kaliwa, sa iyong kaluwalhatian. Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Tugoti kami unya sa paglingkod diha sa imong himaya, ang usa anha sa imong too ug ang usa anha sa imong wala,." Datapuwat sinabi sa kanila ni Jesus, Hindi ninyo nalalaman ang inyong hinihingi. Mangakaiinom baga kayo sa sarong aking iinuman? o mangababautismuhan sa bautismo na ibinautismo sa akin? Apan si Jesus miingon kanila, "Wala kamo mahibalo sa inyong gipangayo. Makahimo ba kamo sa pag-inom sa kopa nga akong ginaimnan, o sa pagpabautismo sa bautismo nga ginabautismo kanako?" At sinabi nila sa kaniya, Kaya namin. At sinabi sa kanila ni Jesus, Ang sarong aking iinuman ay iinuman ninyo; at sa bautismo na ibinautismo sa akin ay babautismuhan kayo; Sila mitubag nga nanag-ingon, "Makahimo kami." Ug si Jesus miingon kanila, "Sa kopa nga akong ginaimnan, magainom kamo; ug sa bautismo nga ginabautismo kanako, pagabautismohan kamo; Datapuwat ang maupo sa aking kanan o sa aking kaliwa ay hindi ako ang magbibigay; datapuwat yaon ay para sa kanila na mga pinaghahandaan. apan ang pagpalingkod dapit sa akong too o sa akong wala, dili ako ang pagtugot; kini alang lamang kanila nga gikatagan-an niini." At nang marinig ito ng sangpu, ay nangagpasimula silang mangagalit kay Santiago at kay Juan. Ug sa pagkadungog niini sa napulo ka mga tinun-an, misugod sila sa pagkasuko batok kang Santiago ug kang Juan. At sila'y pinalapit ni Jesus sa kaniya, at sa kanila'y sinabi, Nalalaman ninyo na yaong mga inaaring mga pinuno ng mga Gentil ay nangapapapanginoon sa kanila; at ang sa kanila'y mga dakila ay nagsisigamit ng kapamahalaan sa kanila. Ug gitawag sila ni Jesus ngadto kaniya ug miingon siya kanila, "Kamo nasayud nga ang mga gipanag-isip nga mga punoan sa mga Gentil nagapakaagalon ngadto kanila, ug ang ilang mga kadagkuan nagapakahari ngadto kanila. Datapuwat sa inyo ay hindi gayon: kundi ang sinomang ibig na dumakila sa inyo, ay magiging lingkod ninyo; Apan kinahanglan dili kini mahitabo kaninyo; hinonoa bisan kinsay gustong modaku kaninyo, kinahanglan mainyo siyang sulogoon, At ang sinoman sa inyo ang magibig manguna, ay magiging alipin ng lahat. ug bisan kinsa ang gustong mohawod kaninyo, kinahanglan maulipon siya sa tanan. Sapagkat ang Anak ng tao rin naman ay hindi naparito upang paglingkuran, kundi upang maglingkod, at ibigay ang kaniyang buhay na pangtubos sa marami. Kay ang Anak sa Tawo mianhi dili aron pagaalagaron kondili sa pag-alagad ug sa paghatag sa iyang kinabuhi ingon nga lukat alang sa daghan." At nagsidating sila sa Jerico: at habang nililisan niya ang Jerico, na kasama ng kaniyang mga alagad at ng lubhang maraming mga tao, ang anak ni Timeo, si Bartimeo, na isang pulubing bulag, ay nakaupo sa tabi ng daan. Ug unya miabut sila sa Jerico; ug sa paggikan niya sa Jerico kauban sa iyang mga tinun-an ug sa usa ka dakung panon sa katawhan, diha sa daplin sa dalan naglingkod ang usa ka makililimos nga buta nga mao si Bartimeo nga anak ni Timeo. At nang marinig niya na yao'y si Jesus na Nazareno, siya'y nagpasimulang magsisigaw, at nagsabi, Jesus, ikaw na anak ni David, mahabag ka sa akin. Ug sa pagkadungog niya nga kadto mao diay si Jesus nga Nazaretnon, misugod siya sa pagsinggit nga nag-ingon, "Jesus, Anak ni David, kaluy-i ako!" At siya'y pinagwikaan ng marami upang siya'y tumahimik: datapuwat siya'y lalong sumisigaw, Ikaw na Anak ni David, mahabag ka sa akin. Ug siya gibadlong sa kadaghanan nga nagsugo kaniya sa paghilum; apan misamot pa hinoon siya sa pagsinggit nga nag-ingon, "Anak ni David, kaluy-i intawon ako!" At tumigil si Jesus, at sinabi, Tawagin ninyo siya. At tinawag nila ang lalaking bulag, na sinasabi sa kaniya, Laksan mo ang iyong loob; ikaw ay magtindig, tinatawag ka niya. Ug si Jesus mihunong ug miingon, "Tawga siya." Ug ilang gitawag ang buta ug giingnan siya, "Sumalig ka; tindog, gitawag ikaw niya." At siya, pagkatapon ng kaniyang balabal, ay nagmadaling tumindig, at lumapit kay Jesus. Ug giwakli niya ang iyang kupo, ug milukso ug miduol siya kang Jesus. At sumagot sa kaniya si Jesus, at sinabi, Ano ang ibig mong gawin ko sa iyo? At sinabi ng lalaking bulag, Raboni, na tanggapin ang aking paningin. Ug si Jesus miingon kaniya, "Unsa may gusto mong buhaton ko alang kanimo?" Kaniya mitubag ang buta nga nag-ingon, "Magtutudlo, nga makakita na unta ako." At sinabi sa kaniya ni Jesus, Humayo ka ng iyong lakad; pinagaling ka ng iyong pananampalataya. At pagdaka'y tinanggap niya ang kaniyang paningin, at siya'y sumunod sa kaniya sa daan. Si Jesus miingon kaniya, "Lumakaw ka; ang imong pagsalig nakapaayo kanimo." Ug dihadiha nakakita na siya ug mikuyog siya kang Jesus diha sa dalan. At nang malapit na sila sa Jerusalem, sa Betfage at sa Betania, sa bundok ng mga Olivo ay sinugo niya ang dalawa sa kaniyang mga alagad, Ug sa nagkahiduol na sila sa Jerusalem, sa pag-abut nila sa Betfage ug Betania, sa Bungtod sa mga Olivo, duha sa iyang mga tinun-an gisugo niya At sa kanila'y sinabi, Magsiparoon kayo sa nayong nasa tapat ninyo: at pagkapasok ninyo roon, ay masusumpungan ninyo ang isang nakataling batang asno, na hindi pa nasasakyan ng sinomang tao; inyong kalagin siya, at dalhin ninyo siya rito. nga nag-ingon, "Umadto kamo nianang balangay sa atbang ninyo, ug inigsulod ninyo didto inyong makita dayon ang usa ka nati nga asno nga gihigot, nga wala pa gayud hikabay-ig tawo; hubara ninyo kini ug dad-a dinhi. At kung may magsabi sa inyo, Bakit ninyo ginagawa ito? sabihin ninyo, Kinakailangan siya ng Panginoon; at pagdaka'y ipadadala niya siya rito. Ug kon kaninyo adunay mangutana nga magaingon, `Nganong gibuhat ninyo kana?` ingna ninyo, `Gikinahanglan kini sa Ginoo, ug igauli ra niya kini dinhi sa walay langan.`" At sila'y nagsiyaon, at kanilang nasumpungan ang batang asno na nakatali sa pintuan sa labas ng lansangan; at siya'y kanilang kinalag. Ug nangadto sila ug ilang nakita ang nati nga asno diha sa gawas, diha sa dalan, ug gihigot sa pultahan; ug ilang gihubad kini. At ilan sa nangakatayo roon ay nangagsabi sa kanila, Ano ang ginagawa ninyo na inyong kinakalag ang batang asno? Ug dihay nanagbarug didto nga miingon kanila, "Unsa kanang inyong gibuhat, nga gihubad man ninyo kanang nati nga asno?" At sinabi nila sa kanila ayon sa sinabi ni Jesus: at pinabayaan nilang sila'y magsialis. Ug mitubag sila sumala sa gitugon kanila ni Jesus; ug gitugotan sila nila sa pagkuha niini. At dinala nila ang batang asno kay Jesus, at inilagay nila sa ibabaw ng batang asno ang kanilang mga damit; at ito'y sinakyan ni Jesus. Ug ang nati nga asno ilang gidala kang Jesus, ug sa nahaklapan nila kini sa ilang mga sinina, mikabayo siya niini. At marami ang nagsisipaglatag ng kanilang mga damit sa daan; at ang mga iba'y ng mga sanga, na kanilang pinutol sa mga parang. Ug daghan ang nanagpamuklad sa ilang mga sapot diha sa dalan, ug ang uban nanagkatag ug mga sangang dahonan nga mga pinutol nila gikan sa mga kabalangayan. At ang nangasa unahan, at ang nagsisisunod, ay nangagsisigawan, Hosanna; Mapalad ang pumaparito sa pangalan ng Panginoon: Ug nanagsinggit ang mga nag-una ug ang mga nagsunod nga nanag-ingon, "Hosanna!" Dalaygon siya nga nagaanhi sa ngalan sa Ginoo! Mapalad ang kahariang pumaparito, ang kaharian ng ating amang si David: Hosanna sa kataastaasan. Dalaygon ang taliabut nga gingharian sa atong amahan nga si David! Hosanna sa kahitas-an!" At pumasok siya sa Jerusalem, sa templo; at nang malingap niya sa palibotlibot ang lahat ng mga bagay, at palibhasa'y hapon na, ay pumaroon siya sa Betania na kasama ang labingdalawa. Ug miabut si Jesus sa Jerusalem ug miadto sa templo; ug sa nalibut na niya pagtan-aw ang tanang mga butang didto, ug kay hapon na man, migula siya paingon sa Betania kauban sa Napulog-Duha. At sa kinabukasan, pagkaalis nila sa Betania, ay nagutom siya. Ug sa sunod nga adlaw, sa naglakaw sila gikan sa Betania, si Jesus gigutom. At pagkatanaw niya sa malayo ng isang puno ng igos na may mga dahon, ay lumapit siya, na baka sakaling makasumpong doon ng anoman: at nang siya'y malapit sa kaniya ay wala siyang nasumpungang anoman kundi mga dahon; sapagkat hindi panahon ng mga igos. Ug sa pagkakita niya sa layolayo sa usa ka kahoyng igira nga dahonan, giduol niya kini basin pa makakaplag siyag bunga. Apan sa paghiduol niya niini, siya walay nakita gawas sa mga dahon lamang, kay kadto dili pa man panahon sa tingbunga. At sumagot si Jesus at sinabi rito, Sinomang tao'y hindi kakain ng iyong bunga mula ngayon at magpakailan man. At ito'y narinig ng kaniyang mga alagad. Ug siya miingon niini, "Sukad karon dili ka na gayud unta hikan-ag bunga." Ug nakadungog niini ang iyang mga tinun-an. At nagsidating sila sa Jerusalem: at pumasok siya sa templo, at nagpasimulang kaniyang itinaboy ang nangagbibili at nagsisibili sa loob ng templo, at ginulo ang mga dulang ng nangagpapalit ng salapi, at ang mga upuan ng nangagbibili ng mga kalapati; Ug miabut sila sa Jerusalem; ug sa pagsulod ni Jesus sa templo, iyang gisugdan sa pagpangabug paingon sa gawas ang mga nagbaligya ug ang mga nagpamalit sa sulod sa templo, ug gipanglintuwad niya ang mga lamisa sa mga tigpangilis sa mga kuwarta ug ang mga lingkoranan sa mga nagbaligyag mga salampati, At hindi niya ipinahintulot na sinoman ay magdala ng anomang sisidlan sa templo. ug walay gitugotan niya sa pag-agi latas sa templo sa pagdalag bisan unsang mga galamiton. At siya'y nagturo, at sinabi sa kanila, Hindi baga nasusulat, Ang aking bahay ay tatawaging bahay-panalanginan ng lahat ng mga bansa? datapuwat ginawa ninyong yungib ng mga tulisan. Ug sila gitudloan niya nga nag-ingon, "Dili ba nagaingon man ang kasulatan, `Ang akong balay pagatawgon nga balayng ampoanan alang sa tanang mga nasud`? Apan kini gihimo ninyong langub sa mga tulisan." At yao'y narinig ng mga pangulong saserdote at ng mga eskriba, at pinagsisikapan kung paanong siya'y kanilang maipapapuksa: sapagkat nangatatakot sila sa kaniya, dahil sa buong karamihan ay nanggigilalas sa kaniyang aral. Ug nakadungog niini ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba, ug nangita silag paagi sa pagpatay kaniya; kay nahadlok sila kaniya sanglit ang tibuok panon sa katawhan nahibulong man sa iyang pagpanudlo. At gabi-gabi'y lumalabas siya sa bayan. Ug sa pagkasawomsom na, sila migula sa siyudad. At sa pagdaraan nila pagka umaga, ay nakita nila na ang puno ng igos ay tuyo na mula sa mga ugat. Ug sa pagkabuntag, sa nanagpangagi sila, nakita nila ang igira nga nalaya na hangtud sa gamut. At sa pagkaalaala ni Pedro ay sinabi sa kaniya, Rabi, narito, ang sinumpa mong puno ng igos ay natuyo. Ug nahinumdom si Pedro ug miingon siya kaniya, "Magtutudlo, tan-awa ra! Nalaya ang igira nga imong gitunglo." At pagsagot ni Jesus ay sinabi sa kanila, Magkaroon kayo ng pananampalataya sa Dios. Ug si Jesus miingon kanila, "Sumalig kamo sa Dios. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang sinomang magsabi sa bundok na ito, Mapataas ka at mapasugba ka sa dagat; at hindi magalinlangan sa kaniyang puso, kundi manampalataya na mangyayari ang sinabi niya; ay kakamtin niya yaon. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga bisan kinsa nga magaingon niining bukid, `Pahawa ug umambak ikaw ngadto sa lawod,` ug dili magduhaduha sa sulod sa iyang kasingkasing, hinonoa magmasaligon siya nga matuman gayud ang iyang gikaingon, kini pagabuhaton alang kaniya. Kaya nga sinasabi ko sa inyo, Ang lahat ng mga bagay na inyong idinadalangin at hinihingi, ay magsisampalataya kayo na inyong tinanggap na, at inyong kakamtin. Busa sultihan ko kamo, nga bisan unsay inyong pangayoon pinaagi sa pag-ampo, toohi nga inyo na kini nga nadawat, ug kamo magadawat niini. At kailan man kayo'y nangakatayong nagsisipanalangin, mangagpatawad kayo, kung mayroon kayong anomang laban sa kanino man; upang ang inyong Ama naman na nasa langit ay patawarin kayo ng inyong mga kasalanan. ug inigtindog ninyo aron sa pag-ampo, kon aduna kamoy kayugot batok kang bisan kinsa, pasayloa kini; aron ang inyong Amahan nga anaa sa langit mopasaylo usab kaninyo sa inyong mga paglapas. Datapuwat kung hindi kayo magpapatawad, hindi rin kayo patatawarin sa inyong mga kasalanan ng inyong Ama na nasa mga langit. Apan kon dili kamo mopasaylo, ang inyong Amahan nga anaa sa langit dili usab mopasaylo sa inyong mga paglapas." At sila'y nagsiparoong muli sa Jerusalem: at samantalang lumalakad siya sa templo, ay nagsilapit sa kaniya ang mga pangulong saserdote, at ang mga eskriba, at ang matatanda; Ug miabut sila pag-usab sa Jerusalem. Ug sa naglakaw si Jesus sulod sa templo, miduol kaniya ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba ug ang mga anciano At sinabi nila sa kaniya, Sa anong kapamahalaan ginagawa mo ang mga bagay na ito? o sino ang sa iyo'y nagbigay ng kapamahalaang ito upang gawin mo ang mga bagay na ito? ug miingon sila kaniya, "Pinaagi ba sa unsang kagahum gibuhat mo kining mga butanga, ug kinsa may naghatag kanimo sa maong kagahum sa pagbuhat niini?" At sa kanila'y sinabi ni Jesus, Tatanungin ko kayo ng isang tanong, at sagutin ninyo ako, at aking sasabihin sa inyo kung sa anong kapamahalaan ginagawa ko ang mga bagay na ito. Kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Aduna akoy ipangutana kaninyo; tubaga ako ninyo, ug unya tug-anan ko kamo pinaagi sa unsang kagahum gibuhat ko kining mga butanga. Ang bautismo ni Juan, ay mula baga sa langit, o sa mga tao? sagutin ninyo ako. Ang pamautismo ni Juan, gikan ba kadto sa langit o sa mga tawo? Tubaga ako." At kanilang pinagkatuwiranan sa kanilang sarili, na sinasabi. Kung sabihin natin, Mula sa langit; ay sasabihin niya, Bakit nga hindi ninyo siya pinaniwalaan? Ug ilang gitulotimbang kini diha sa ilang kaugalingon nga nanag-ingon, "Kon moingon kita, `Gikan sa langit,` siya moingon kanato, `Nan, nganong wala man lagi ninyo siya toohi?` Datapuwat kung sabihin natin, Mula sa mga tao-ay nangatatakot sila sa bayan: sapagkat kinikilala ng lahat na si Juan ay tunay na propeta. Apan ingnon ba nato, `Gikan sa mga tawo?`" --sila nahadlok sa mga tawo sanglit ang tanan miila man nga si Juan tinuod nga profeta. At sila'y nagsisagot kay Jesus at nagsipagsabi, Hindi namin nalalaman. At sinabi ni Jesus sa kanila, Hindi ko rin sasabihin sa inyo kung sa anong kapamahalaan ginagawa ko ang mga bagay na ito. Busa mitubag sila kang Jesus, "Ambut lang." Ug si Jesus miingon kanila, "Dili ko usab kamo tug-anan pinaagi sa unsang kagahum gibuhat ko kining mga butanga." At nagpasimulang pinagsalitaan niya sila sa mga talinghaga. Nagtanim ang isang tao ng isang ubasan, at binakuran ng mga buhay na punong kahoy, at humukay roon ng isang pisaan ng ubas, at nagtayo ng isang bantayan, at ipinagkatiwala yaon sa mga magsasaka, at napasa ibang lupain. Unya misugod siya sa pagsulti kanila pinaagig mga sambingay, nga nag-ingon: "Dihay usa ka tawo nga nagtanum ug parrasan ug kini gipalibutan niyag paril, ug gipakalutan alang sa pigsanan sa parras, ug gibuhatan niyag usa ka lantawanan, ug iyang gipasaopan ngadto sa mga tawo, ug unya milangyaw siya ngadto sa laing dapit. At sa kapanahunan ay nagsugo siya ng isang alipin sa mga magsasaka, upang tanggapin niya sa mga magsasaka ang mga bunga ng ubasan. Ug sa pag-abut na sa tingpopo, iyang gipaadto ang usa ka ulipon ngadto sa mga saop aron sa pagdawat ug bahin sa abut sa parrasan gikan kanila. At hinawakan nila siya, at hinampas siya, at siya'y pinauwing walang dala. Apan kini siya ilang gidakop ug gibunalan, ug ilang gipapauli nga walay dala. At siya'y muling nagsugo sa kanila ng ibang alipin; at ito'y kanilang sinugatan sa ulo, at dinuwahagi. Ug iya na usab silang gipaadtoag laing ulipon, ug kini siya ilang gisamaran sa ulo ug gipakaulawan. At nagsugo siya ng iba; at ito'y kanilang pinatay: at ang iba pang marami; na hinampas ang iba, at ang iba'y pinatay. Ug unya iyang gipaadto ang lain pa, ug kini ilang gipatay; ug maingon man ang daghan pa, nga ang uban kanila ilang gibunalan ug ang uban ilang gipatay. Mayroon pa siyang isa, isang sinisintang anak na lalake: ito'y sinugo niyang kahulihulihan sa kanila, na sinasabi, Igagalang nila ang aking anak. Ug dihay usa nga nahibilin, ang iyang pinalanggang anak; ug sa katapusan kini iyang gipaadto kanila, kay siya nag-ingon sa iyang kaugalingon, `Motahud sila sa akong anak.` Datapuwat ang mga magsasakang yaon ay nangagsangusapan, Ito ang tagapagmana; halikayo, atin siyang patayin, at magiging atin ang mana. Apan ang maong mga sao nasig-ingon sa usag usa, `Mao kini ang manununod, tana, patyon ta siya ug maato ang kabilin.` At siya'y kanilang hinawakan, at siya'y pinatay, at itinaboy sa labas ng ubasan. Ug siya ilang gidakop ug gipatay, ug ilang gilabog sa gawas sa parrasan. Ano nga kaya ang gagawin ng panginoon ng ubasan? siya'y paroroon at pupuksain ang mga magsasaka, at ibibigay ang ubasan sa mga iba. Karon, unsa may buhaton sa tag-iya sa parrasan? Iyang adtoon ug patyon ang maong mga saop, ug ang parrasan ihatag niya ngadto sa uban. Hindi man lamang baga nabasa ninyo ang kasulatang ito: Ang batong itinakuwil ng nangagtayo ng gusali, Ang siya ring ginawang pangulo sa panulok; Wala ba kamo makabasa niining bahina sa kasulatan nga nagaingon: `Ang maong bato nga sa mga magtutukod gisalikway nahimong ulohang bato sa pamag-ang; Ito'y mula sa Panginoon, At ito'y kagilagilalas sa harap ng ating mga mata. buhat kini sa Ginoo, ug sa atong mga mata makapahibulong gayud`?" At pinagsikapan nilang hulihin siya; at sila'y natakot sa karamihan; sapagkat kanilang napaghalata na kaniyang sinalita ang talinghaga laban sa kanila: at siya'y iniwan nila, at nagsialis. Ug unya misulay sila sa pagdakop kaniya, apan nahadlok sila sa katawhan, kay nakasabut man ugod sila nga sila mao ang gitumong niya sa iyang pagsugilon sa maong sambingay; ug ilang gibiyaan siya ug nanglakaw sila. At kanilang sinugo sa kaniya ang ilan sa mga Fariseo at sa mga Herodiano, upang siya'y mahuli nila sa pananalita. Ug ilang gipaadtoan siyag pipila sa mga Fariseo ug sa mga Herodianhon aron sa pagbitik kaniya pinaagi sa iyang sulti. At nang sila'y magsilapit, ay kanilang sinabi sa kaniya, Guro, nalalaman namin na ikaw ay totoo, at hindi ka nangingimi kanino man; sapagkat hindi ka nagtatangi ng mga tao, kundi itinuturo mong may katotohanan ang daan ng Dios: Matuwid bagang bumuwis kay Cesar, o hindi? Ug sila nangabut ug miingon kaniya, "Magtutudlo, nasayud kami nga ikaw maminatud-on ug wala magsapayan sa tawo; kay wala a man magtan-aw sa panagway sa mga tawo, hinonoa ginatudlo mo sa minatuod gayud ang dalan sa Dios. Uyon ba sa balaod ang pagbayad ug buhis kang Cesar, o dili ba? Bubuwis baga kami, o hindi kami bubuwis? Datapuwat siya, na nakatataho ng kanilang pagpapaimbabaw, ay nagsabi sa kanila, Bakit ninyo ako tinutukso? magdala kayo rito sa akin ng isang denario, upang aking makita. Mobayad ba kami o dili?" Apan si Jesus nga nasayud sa ilang pagminaut, miingon kanila, "Nganong inyo man akong sulayan? Dad-i akog kuwarta ng denario aron tan-awon ko." At dinalhan nila. At sinabi niya sa kanila, Kanino ang larawang ito at ang nasusulat? At sinabi nila sa kaniya, kay Cesar. Ug ilang gidad-an siya niini. Ug kanila nangutana siya nga nag-ingon, "Kang kinsa man kining dagway ug kining nahisulat?" Sila miingon kaniya, "Kang Cesar." At sinabi sa kanila ni Jesus, ibigay ninyo kay Cesar ang sa kay Cesar, at sa Dios ang sa Dios. At sila'y nanggilalas na mainam sa kaniya. Si Jesus miingon kanila, "Nan, bayri ninyo si Cesar sa mga butang nga iya ni Cesar, ug ang Dios sa mga butang nga iya sa Dios," Ug kaniya nahibulong sila pag-ayo. At nagsilapit sa kaniya ang mga Saduceo, na nangagsasabi na walang pagkabuhay na maguli; at siya'y kanilang tinanong, na sinasabi, Unya giadto siyag mga Saduceo, mga tawo nga nanag-ingon nga walay pagkabanhaw; ug siya gipangutana nila nga nanag-ingon, Guro, isinulat sa amin ni Moises, Kung ang kapatid na lalake ng isang lalake ay mamatay, at may maiwang asawa, at walang maiwang anak, ay kukunin ng kaniyang kapatid ang kaniyang asawa, at bigyan ng anak ang kaniyang kapatid. "Magtutudlo, si Moises nagsulat alang kanato nga kon ang usa ka lalaki kamatayon sa iyang igsoong lalaki nga magabilin ug asawa nga walay anak, ang maong lalaki kinahanglan mangasawa sa balo niini ug magpaliwat ug mga anak alang sa iyang igsoon. May pitong lalaking magkakapatid: at nagasawa ang panganay, at nang mamatay ay walang naiwang anak; Karon, dihay pito ka mga magsoong lalaki; ang kamagulangan nangasawa, ug unya namatay nga wala magbilin ug anak; At nagasawa sa bao ang pangalawa, at namatay na walang naiwang anak; at gayon din naman ang pangatlo: ang ikaduha maoy nangasawa sa balo, ug unya namatay nga wala magbilin ug anak; ug mao usab ang gibuhat sa ikatulo; At ang ikapito'y walang naiwang anak. Sa kahulihulihan ng lahat ay namatay naman ang babae. ug ang pito wala magbilin ug anak. Ug sa ulahi ang babaye namatay usab. Sa pagkabuhay na maguli, sino sa kanila ang magiging asawa ng babae? sapagkat siya'y naging asawa ng pito. Karon, sa pagkabanhaw, ni kinsa man siya maasawa? Kay silang pito nakaasawa man kaniya." Sinabi sa kanila ni Jesus, Hindi kaya nangagkakamali kayo dahil diyan, na hindi ninyo nalalaman ang mga kasulatan, ni ang kapangyarihan ng Dios? Ug kanila si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Dili ba ang hinungdan nganong nangasayop kamo mao kini, tungod kay kamo wala makasabut sa kasulatan o sa gahum sa Dios? Sapagkat sa pagbabangon nilang muli sa mga patay, ay hindi na mangagaasawa, ni papagaasawahin pa; kundi gaya ng mga anghel sa langit. kay inigkabanhaw na sa mga tawo gikan sa mga patay, dili na sila magapangasawa pa o magapamana pa, kondili mahisama na sila sa mga manolunda didto sa langit. Ngunit tungkol sa mga patay, na sila'y mga ibabangon; hindi baga ninyo nabasa sa aklat ni Moises, tungkol sa Mababang punong kahoy, kung paanong siya'y kinausap ng Dios na sinasabi, Ako ang Dios ni Abraham, at ang Dios ni Isaac, at ang Dios ni Jacob? Ug mahitungod sa mga patay nga pagabanhawon, wala ba ninyo mabasa sa basahon ni Moises, sa bahin mahitungod sa kahoyng talungon, ang gisulti kaniya sa Dios nga nag-ingon, `Ako mao ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob`? Hindi siya ang Dios ng mga patay, kundi ng mga buhay: kayo'y nangagkakamaling lubha. Siya Dios dili sa mga patay, kondili sa mga buhi. Nangasayop gayud kamo." At lumapit ang isa sa mga eskriba, at nakarinig ng kanilang pagtatalo, at palibhasa'y nalalamang mabuti ang pagkasagot niya sa kanila, ay tinanong siya, Ano baga ang pangulong utos sa lahat? Ug miduol ang usa sa mga escriba ug nakadungog kanila nga naglantugi, ug sa iyang pagkakita nga maayo ang pagkatubag niya kanila, siya nangutana kaniya, "Unsa man ang sugo nga una sa tanan?" Sumagot si Jesus, Ang pangulo ay, Pakinggan mo, Oh Israel; Ang Panginoon nating Dios, ang Panginoon ay iisa: Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Ang sugo nga una sa tanan mao kini: `Patalinghugi, O Israel: Ang Ginoo nga atong Dios, ang Ginoo usa ra; At iibigin mo ang Panginoon mong Dios ng buong puso mo, at ng buong kaluluwa mo, at ng buong pagiisip mo, at ng buong lakas mo. ug higugmaa ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasingkasing, ug sa tibuok mong kalag, ug sa tibuok mong salabutan, ug sa tibuok mong kusog. Ang pangalawa ay ito, Iibigin mo ang iyong kapuwa na gaya ng iyong sarili. Walang ibang utos na hihigit sa mga ito. Ang ikaduha mao kini: `Higugmaa ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.` Wala nay laing sugo nga labi pang daku niini kanila." At sinabi sa kaniya ng eskriba, Sa katotohanan, Guro, ay mabuti ang pagkasabi mo na siya'y iisa; at wala nang iba liban sa kaniya: Ug ang escriba miingon kaniya, "Husto kana, Magtutudlo; tinuod ang imong giingon nga ang Dios usa ra, ug nga wala nay lain gawas kaniya; At ang siya'y ibigin ng buong puso, at ng buong pagkaunawa, at ng buong lakas, at ibigin ang kapuwa niya na gaya ng sa kaniyang sarili, ay higit pa kay sa lahat ng mga handog na susunugin at mga hain. ug ang paghigugma kaniya sa tibuok nga kasingkasing, ug sa tibuok nga salabutan, ug sa tibuok nga kusog, ug ang paghigugma sa silingan sama sa kaugalingon, kini labaw pa kaayo kay sa tanang tibuok nga mga halad-sinunog ug mga halad-inihaw. At nang makita ni Jesus na siya'y sumagot na may katalinuhan, ay sinabi niya sa kaniya, Hindi ka malayo sa kaharian ng Dios. At walang tao, pagkatapos noon na nangahas na tumanong pa sa kaniya ng anomang tanong. Ug si Jesus, sa pagkakita niya kaniya nga mitubag nga maalamon, miingon kaniya, "Ikaw dili halayo sa gingharian sa Dios." Ug sukad niadto wala nay nangahas pa sa paghimog mga pagpangutana kaniya. At sumagot si Jesus at nagsabi nang siya'y nagtuturo sa templo, Paanong masasabi ng mga eskriba na ang Cristo ay anak ni David? Ug sa nagpanudlo si Jesus sa sulod sa templo, siya miingon, "Unsaon ba sa mga escriba sa pagpakaingon nga si Cristo anak ni David? Si David din ang nagsabi sa pamamagitan ng Espiritu Santo, Sinabi ng Panginoon sa aking Panginoon, Maupo ka sa aking kanan, Hanggang sa gawin ko ang iyong mga kaaway na tungtungan ng iyong mga paa. Si David na gayud, dinasig sa Espiritu Santo, mao ang nag-ingon: `Ang Ginoo miingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong too, hangtud igabutang ko ang imong mga kaaway diha sa ilalum sa imong imong mga tiil.` Si David din ang tumatawag na Panginoon sa kaniya; at paano ngang siya'y kaniyang anak? At ang mga karaniwang tao ay nangakikinig sa kaniyang may galak. Si David na gayud mao ang nagtawag kaniya nga Ginoo; busa, unsaon man niya pagkahimong anak ni David?" Ug ang dakung panon sa katawhan nalipay sa pagpatalinghug kaniya. At sinabi niya sa kaniyang pagtuturo, Mangagingat kayo sa mga eskriba, na ibig magsilakad na may mahahabang damit, at pagpugayan sa mga pamilihan. Ug sa iyang pagpanudlo siya miingon, "Likayi baya ninyo ang mga escriba nga mahigugmaon sa paglakawlakaw nga managsul-ob ug hatag-as nga mga bisti, ug sa mga pagyukbo kanila sa katahuran diha sa mga tiyanggihan, At ibig nila ang mga pangulong upuan sa mga sinagoga, at ang mga pangulong luklukan sa mga pigingan: ug sa labing mga maayong lingkoranan sulod sa mga sinagoga ug sa mga halangdong lingkoranan diha sa mga kombira, Silang nangananakmal ng mga bahay ng mga babaing bao, at dinadahilan ay ang mahahabang panalangin; ang mga ito'y tatanggap ng lalong malaking kahatulan. sila nga nagasubad sa katigayonan sa mga babayeng balo, ug aron sa pagtabontabon niini nagahimo sila sa hatag-as nga mga pangadye. Mahiaguman ra nila ang labi pa ka mabug-at nga hukom sa silot." At umupo siya sa tapat ng kabang-yaman, at minasdan kung paanong inihuhulog ng karamihan ang salapi sa kabang-yaman: at maraming mayayaman ang nangaghuhulog ng marami. Unya si Jesus milingkod atbang sa panudlanan ug mga halad, ug iyang gipaniiran ang panon sa mga tawo nga nanghulog ug kuwarta ngadto sa panudlanan. Ug daghan ang mga dato nga nanghulog ug daghang salapi. At lumapit ang isang babaing bao, at siya'y naghulog ng dalawang lepta, na ang halaga'y halos isang beles. Ug dihay usa ka kabus nga babayeng balo nga miabut ug mihulog ug duha ka diyot, nga mibilig usa ka daku. At pinalapit niya sa kaniya ang kaniyang mga alagad, at sinabi sa kanila, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang dukhang baong babaing ito, ay naghulog ng higit kay sa lahat ng nangaghuhulog sa kabang-yaman: Ug gitawag ni Jesus ang iyang mga tinun-an sa pagduol kaniya, ug miingon siya kanila, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo nga kining kabus nga babayeng balo nakahulog ug labaw pa kay sa tanan kanila nga nanagpanghulog ngadto sa panudlanan. Sapagkat silang lahat ay nagsipaghulog ng sa kanila'y labis; datapuwat siya sa kaniyang kasalatan ay inihulog ang buong nasa kaniya, sa makatuwid baga'y ang buong kaniyang ikabubuhay. Kay silang tanan miamot gikan sa ilang naghingapin nga kahamugaway; apan kini siya, gikan sa iyang kapit-os mihatag sa tanan nga diha kaniya, sa tanan nga iyang kabuhian." At paglabas niya sa templo, ay sinabi sa kaniya ng isa sa kaniyang mga alagad, Guro, masdan mo, pagkaiinam ng mga bato, at pagkaiinam na mga gusali! Ug sa paggula ni Jesus sa templo, usa sa iyang mga tinun-an miingon kaniya, "Tan-awa ra, Magtutudlo, kadagku niining mga batoha ug kadagku niining mga balaya!" At sinabi ni Jesus sa kaniya, Nakikita mo baga ang malalaking gusaling ito? walang matitira ditong isang bato sa ibabaw ng kapuwa bato na di ibabagsak. Kaniya mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Nakita ba nimo kining dagkung mga balay? Dinhi wala unyay mahibiling usa ka bato nga magpatong sa bato nga dili pagatumpagon." At samantalang siya'y nakaupo sa bundok ng mga Olivo sa tapat ng templo, ay tinanong siya ng lihim ni Pedro at ni Santiago at ni Juan at ni Andres, Ug sa naglingkod siya sa Bungtod sa mga Olivo atbang sa templo, sa tago nangutana kaniya sila si Pedro ug si Santiago ug si Juan ug si Andres, nga nanag-ingon, Sabihin mo sa amin, kailan mangyayari ang mga bagay na ito? at ano ang magiging tanda pagka malapit ng maganap ang lahat ng mga bagay na ito? "Tug-ani kami, kanus-a man kini mahitabo, ug unsa man ang ilhanan nga kining mga butanga hapit na pagatumanon nga tanan?" At si Jesus ay nagpasimulang magsabi sa kanila, Mangagingat kayo na huwag kayong paligaw kanino mang tao. Ug si Jesus misugod sa pag-ingon kanila, "Magbantay kamo nga walay magapahisalaag kaninyo. Maraming paririto sa aking pangalan, na magsisipagsabi, Ako ang Cristo; at maliligaw ang marami. Daghan unya ang motungha dinala ang akong ngalan, ug manag-ingon, `Ako mao ang Cristo!` Ug daghan ang ilang pahisalaagon. At kung mangakarinig kayo ng mga digma at ng mga alingawngaw ng mga digma, ay huwag kayong mangagulumihanan: ang mga bagay na ito'y dapat na mangyari: datapuwat hindi pa ang wakas. Ug inigkadungog ninyog mga gubat ug mga dungogdungog mahitungod sa mga gubat, ayaw kamo kakuyaw; kinahanglan gayud kini nga magakahitabo, apan dili pa kini mao ang katapusan. Sapagkat magtitindig ang bansa laban sa bansa, at ang kaharian laban sa kaharian; at lilindol sa ibat ibang dako; magkakagutom: ang mga bagay na ito'y pasimula ng kahirapan. Kay managgubat ang nasud batok sa nasud, ug ang gingharian batok sa gingharian. Ug mahitabo ang mga linog sa nagkalainlaing mga dapit, mahitabo ang mga gutom. Apan kini sinugdanan lamang una sa mga kasakit. Datapuwat mangagingat kayo sa inyong sarili: sapagkat kayo'y ibibigay nila sa mga Sanedrin; at kayo'y hahampasin sa mga sinagoga; at kayo'y magsisitindig sa harap ng mga gobernador at ng mga hari dahil sa akin, na bilang patotoo sa kanila. "Apan kinahanglan magbantay kamo sa iyong kaugalingon; kay kamo ilang igatugyan ngadto sa mga hukmanan; ug kamo ilang pagabunalan sa sulod sa mga sinagoga; ug kamo managbarug sa atubangan sa mga gobernador ug sa mga hari tungod kanako, aron makapanghimatuod kamo ngadto kanila. At sa lahat ng mga bansa ay kinakailangan munang maipangaral ang evangelio. Ug ang Maayong Balita kinahanglan igawali una ngadto sa tanang kanasuran. At pagka kayo'y dinala sa harap ng mga kapulungan, at kayo'y ibigay, ay huwag kayong mangabalisa kung ano ang inyong sasabihin: datapuwat ang ipagkaloob sa inyo sa oras na yaon, ay siya ninyong sabihin; sapagkat hindi kayo ang magsasalita, kundi ang Espiritu Santo. Ug sa diha nga ila na kamong pagataralon ngadto sa mga hukmanan ug itugyan kamo, ayaw ninyo kagul-ing daan kon unsa ang inyong igasulti; apan kinahanglan isulti ninyo ang bisan unsa nga igahatag kaninyo niadtong taknaa, kay dili kamo mao ang magasulti kondili ang Espiritu Santo. At ibibigay ng kapatid sa kamatayan ang kapatid, at ng ama ang kaniyang anak; at magsisipaghimagsik ang mga anak laban sa mga magulang, at sila'y ipapapatay. Ug ang igsoon magatugyan sa iyang igsoon ngadto sa kamatayon, ug ang amahan magatugyan sa iyang anak; ug ang mga anak mosupil batok sa ilang mga ginikanan ug magapatay kanila; At kayo'y kapopootan ng lahat ng mga tao dahil sa aking pangalan: datapuwat ang magtitiis hanggang sa wakas, ay siyang maliligtas. ug pagadumtan kamo sa tanang tawo tungod sa akong ngalan. Apan ang molahutay hangtud sa katapusan mamaluwas. Ngunit pagkakita ninyo ng kasuklamsuklam na paninira, na nakatayo doon sa hindi dapat niyang kalagyan (unawain ng bumabasa), kung magkagayo'y magsitakas sa mga bundok ang nangasa Judea: "Apan inigkakita ninyo sa malaglagon nga pasipala nga mahimutang diha sa dapit diin kinahanglan dili kini ibutang (pasabta niini ang magabasa), nan, sila nga anha sa Judea pakalagiwa ngadto sa kabukiran; At ang nasa bubungan ay huwag bumaba, ni pumasok, upang maglabas ng anoman sa kaniyang bahay: siya nga anha sa atop ayaw na pakanauga, ni pasudla sa iyang balay aron sa pagkuha pag bisan unsa; At ang nasa bukid ay huwag magbalik upang kumuha ng kaniyang balabal. ug siya nga anha sa uma ayaw na pabalika aron sa pagkuha pa sa iyang kupo. Datapuwat sa aba ng nangagdadalangtao at ng nangagpapasuso sa mga araw na yaon! Ug alaut gayud ang mga mabdos ug ang may mga masuso niadtong mga adlawa! At magsipanalangin kayo na ito'y huwag mangyari sa panahong taginaw. Pag-ampo kamo nga unta dili kini mahitabo sa panahon sa tingtugnaw. Sapagkat ang mga araw na yaon ay magiging kapighatian, na ang gayo'y di pa nangyayari buhat sa pasimula ng paglalang na nilikha ng Dios hanggang ngayon, at ni hindi na mangyayari kailan man. Kay niadtong mga adlawa may kasakitan unya nga ang ingon wala pa mahitabo sukad sa sinugdan sa kabuhatan nga gibuhat sa Dios hangtud karon, ug nga dili na gayud mahitabo pa. At malibang paikliin ng Panginoon ang mga araw, ay walang laman na makaliligtas; datapuwat dahil sa mga hirang, na kaniyang hinirang, ay pinaikli niya ang mga araw. Ug kon ang gidaghanon niadtong mga adlawa wala pa pagkubsi sa Ginoo, wala untay tawong maluwas; apan tungod sa mga pinili nga iyang gipili, iyang gikubsan kadtong mga adlawa. At kung magkagayon kung may magsabi sa inyong sinomang tao, Narito, ang Cristo; o, Nariyan; huwag ninyong paniwalaan: Ug unya kon adunay moingon kaninyo, `Tan-awa, ania ra ang Cristo!` o `Tan-awa, atua ra siya!` ayaw gayud kamo pagtoo niini. Sapagkat may magsisilitaw na mga bulaang Cristo at mga bulaang propeta, at mangagpapakita ng mga tanda at mga kababalaghan, upang mailigaw nila, kung mangyayari, ang mga hirang. Kay motungha ang mga mini nga Cristo ug mga mini nga profeta ug magpakita silag mga ilhanan ug mga katingalahan aron sa pagpahisalaag sa mga pinili, kon mahimo man. Datapuwat mangagingat kayo: narito, ipinagpauna ko nang sinabi sa inyo ang lahat ng mga bagay. Apan kinahanglan magbantay kamo; gitug-anan ko na kamong daan sa tanang mga butang. Ngunit sa mga araw na yaon, pagkatapos ng kapighatiang yaon, ay magdidilim ang araw, at ang buwan ay hindi magbibigay ng kaniyang liwanag, "Apan niadtong mga adlawa, tapus sa maong kasakitan ang Adlaw mongitngit ug ang Bulan dili na mohatag sa iyang kahayag, At mangalalaglag ang mga bituin mula sa langit, at magsisipangatal ang mga kapangyarihan sa mga langit. ug ang mga bitoon mangatagak gikan sa kahitas-an, ug matay-og ang mga gahum sa kalangitan. At kung magkagayo'y makikita nila ang Anak ng tao na napariritong nasa mga alapaap na may dakilang kapangyarihan at kaluwalhatian. Ug unya makita nila ang Anak sa Tawo nga magaabut nga sinapwang sa mga panganud inubanan sa dakung kagahum ug himaya. At kung magkagayo'y susuguin niya ang mga anghel, at titipunin ang kaniyang mga hinirang mula sa apat na hangin, mula sa wakas ng lupa hanggang sa dulo ng langit. Ug pagasugoon niya ang mga manolunda, ug pagahipuson niya ang iyang mga pinili gikan sa mga sugdanan sa upat ka mga hangin, gikan sa kinatumyan sa yuta hangtud sa kinatumyan sa langit. Sa puno nga ng igos ay pag-aralan ninyo ang kaniyang talinghaga: pagka nananariwa ang kaniyang sanga, at sumusupling ang mga dahon, ay nalalaman ninyo na malapit na ang tagaraw; "Gikan sa kahoyng igira, tun-i ninyo kining usa ka pananglitan: inigkalumoy na gani sa iyang sanga ug manalingsing na, nan, masayran ninyo nga ang ting-init haduol na. Gayon din naman kayo, pagka nangakita ninyong nangyari ang mga bagay na ito, ay talastasin ninyo na siya'y malapit na, nasa mga pintuan nga. Maingon man usab niini, inigkakita ninyo niining mga butanga nga magakahitabo, nan, inyong masayran nga haduol na siya, anaa na gayud sa mga pultahan. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Hindi lilipas ang lahing ito, hanggang sa mangaganap ang lahat ng mga bagay na ito. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sa dili pa mahanaw kining kaliwatana, magakahitabo gayud kining tanang mga butanga. Ang langit at ang lupa ay lilipas: datapuwat ang aking mga salita ay hindi lilipas. Ang langit ug ang yuta mangahanaw, apan ang akong pulong dili gayud mahanaw. Ngunit tungkol sa araw o oras na yaon ay walang nakakaalam, kahit ang mga anghel sa langit, kahit ang Anak, kundi ang Ama. "Apan mahitungod sa maong adlaw o takna, walay nasayud niini, bisan pa ang mga manolunda sa langit, bisan pa ang Anak, gawas sa Amahan lamang. Kayo'y mangagingat, mangagpuyat at magsipanalangin: sapagkat hindi ninyo nalalaman kung kailan kaya ang panahon. Pagbantay, pagtukaw kamo; kay wala kamo masayud sa panahon nga magakahitabo kini. Gaya ng isang tao na nanirahan sa ibang lupain, na pagkaiwan ng kaniyang bahay, at pagkabigay ng kapamahalaan sa kaniyang mga alipin, sa bawat isa'y ang kaniyang gawain, ay nagutos din naman sa bantay-pinto na magpuyat. Sama kini sa usa ka tawo nga mobiya sa iyang balay ug mopanaw tapus makahatag ug kagahum ngadto sa iyang mga ulipon, sa matag-usa diha sa iyang kaugalingong bulohaton, ug tapus makahatag sa magbalantay sa pultahan sa sugo sa pagtukaw. Mangagpuyat nga kayo: sapagkat hindi ninyo nalalaman kung kailan paririto ang panginoon ng bahay, kung sa hapon, o sa hating gabi, o sa pagtilaok ng manok, o sa umaga; Busa pagtukaw kamo-- kay wala kamo masayud kanus-a moabut ang agalon sa panimalay, sa gabii ba, o sa tunga bang gabii, o sa tingtugaok ba sa manok, o sa kabuntagon ba-- Baka kung biglang pumarito ay kayo'y mangaratnang nangatutulog. kay tingali unyag mokalit lamang siya pag-abut ug makaplagan niya kamo nga mangkatulog. At ang sinasabi ko sa inyo ay sinasabi ko sa lahat, Mangagpuyat kayo. Ug ang akong ginaingon kaninyo ginaingon ko sa tanan: Pagtukaw kamo." Pagkaraan nga ng dalawang araw ay kapistahan ng paskua at ng mga tinapay na walang lebadura: at pinagsisikapan ng mga pangulong saserdote at ng mga eskriba kung paanong siya'y huhulihin sa pamamagitan ng daya, at siya'y maipapatay. Duha ka adlaw sukad niadto mao na ang Pasko ug ang fiesta sa Tinapay nga Walay Igpapatubo. Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba nanaglaraw kon unsaon nila sa pagdakop kang Jesus pinaagig lansis ug sa pagpatay kaniya; Sapagkat sinasabi nila, Huwag sa kapistahan, baka magkagulo ang bayan. kay sila nanag-ingon, "Dili lang pag-iatol sa fiesta, kay tingali unyag mahitabo ang kaguliyang sa mga tawo." At samantalang siya'y nasa Betania sa bahay ni Simon na ketongin, samantalang siya'y nakaupo sa pagkain, ay dumating ang isang babae na may dalang isang sisidlang alabastro na puno ng unguentong nardo na totoong mahalaga; at binasag niya ang sisidlan, at ibinuhos sa kaniyang ulo. Ug sa didto si Jesus sa Betania sa balay ni Simon nga sanlahon, sa naglingkod siya tambong sa kan-anan, miabut ang usa ka babaye nga may dala nga mahal kaayong pahumot nga lunsayng nardo nga sinulod sa usa ka botilyang alabastro; ug iyang giboak ang botilya ug ang pahumot gibubo niya sa ulo ni Jesus. Datapuwat may ilan na nangagalit sa kanilang sarili, na nagsipagsabi, Ano ang layon ng pagaaksayang ito ng unguento? Apan dihay nangasuko ug nanag-ingon sa ilang kaugalingon, "Nganong giusikan man ang pahumot sa ingon? Sapagkat ang unguentong ito'y maipagbibili ng mahigit sa tatlong daang denario, at maibibigay sa mga dukha. At inupasalaan nila ang babae. Kay kini ikabaligya baya untag kapin sa tulo ka gatus ka denario ug ang halin ikahatag ngadto sa mga kabus." Busa nangasuko sila pag-ayo batok sa babaye. Datapuwat sinabi ni Jesus, Pabayaan ninyo siya; bakit ninyo siya binabagabag? mabuting gawa ang ginawa niya sa akin. Apan si Jesus miingon, "Pasagdi lang siya; nganong inyo man siyang samokon? Usa ka maayong buhat kining iyang gihimo alang kanako. Sapagkat laging nasa inyo ang mga dukha, at kung kailan man ibigin ninyo ay mangyayaring magawan ninyo sila ng magaling: datapuwat ako'y hindi laging nasa inyo. Kay ang mga kabus kanunayng anaa kaninyo, ug bisan kanus-a ngabuot ninyo, makahimo kamog maayo alang kanila; apan ako dili kanunayng ania kaninyo. Ginawa niya ang kaniyang nakaya; nagpauna na siya na pahiran ang katawan ko sa paglilibing sa akin. Gihimo niya ang maarangan niya sa paghimo; ang akong lawas gihaplasan niyang daan alang sa paglubong. At katotohanang sinasabi ko sa inyo, Saan man ipangaral ang evangelio sa buong sanglibutan, ay sasaysayin din ang ginawa ng babaing ito sa pagaalaala sa kaniya. Ug sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga bisan diin gani sa tibuok kalibutan igawali ang Maayong Balita, ang gibuhat niining babayhana pagahisgutan ingon nga handumanan alang kaniya." At si Judas Iscariote, na isa sa labingdalawa, ay naparoon sa mga pangulong saserdote, upang maipagkanulo niya siya sa kanila. Unya si Judas Iscariote, nga usa sa Napulog-Duha, miadto sa mga sacerdote nga punoan aron sa pagtugyan kang Jesus ngadto kanila. At sila, pagkarinig nila nito, ay nangatuwa, at nagsipangakong siya'y bibigyan ng salapi. At pinagsikapan niya kung paanong siya ay kaniyang maipagkakanulo sa kapanahunan. Ug sa ilang pagkadungog niini, nangalipay sila ug misaad sa paghatag kaniyag salapi. Ug siya nangitag higayon sa pagtugyan kaniya. At nang unang araw ng mga tinapay na walang lebadura, nang kanilang inihahain ang kordero ng paskua, ay sinabi sa kaniya, ng kaniyang mga alagad, Saan mo ibig kaming magsiparoon at ipaghanda ka upang makakain ng kordero ng paskua? Ug unya sa nahaunang adlaw sa fiesta sa Tinapay nga Walay Igpapatubo, sa adlaw nga maoy paghalad nila sa karnero sa pasko, ang iyang mga tinun-an miingon kaniya, "Asa man ang buot mong adtoon namo aron sa among paghikay alang sa imong pagkaon sa pasko?" At sinugo ang dalawa sa kaniyang mga alagad, at sa kanila'y sinabi, Magsiparoon kayo sa bayan, at doo'y masasalubong ninyo ang isang lalake na may dalang isang bangang tubig: sundan ninyo siya; Ug ang duha sa iyang mga tinun-an gisugo niya nga nag-ingon, "Umadto kamo sa siyudad, ug didto sugaton kamo sa usa ka tawo nga magadalag banga nga sinudlan ug tubig; sumunod kamo kaniya, At saan man siya pumasok, ay sabihin ninyo sa puno ng sangbahayan, Sinasabi ng Guro, Saan naroon ang aking tuluyan, na makakanan ko ng kordero ng paskua na kasalo ng aking mga alagad? ug sa dapit nga iyang sak-an, umingon kamo sa tagbalay. `Ang Magtutudlo nagaingon, Hain ang akong lawak diin adto ako makigsalo uban sa akong mga tinun-an sa pagkaon sa pasko?` At ituturo niya sa inyo ang isang malaking silid sa itaas na nagagayakan at handa na: at ipaghanda ninyo roon tayo. Ug iyang ipakita kaninyo ang usa ka dakung lawak sa itaas, nga sinangkapan ug andam na; paghikay kamo didto alang kanato." At nagsiyaon ang mga alagad, at nagsipasok sa bayan, at nasumpungan ang ayon sa sinabi niya sa kanila: at inihanda nila ang kordero ng paskua. Ug milakaw ang mga tinun-an ug nangadto sa siyudad, ug didto ilang nakita kini sumala sa iyang gisugilon kanila; ug ilang gihikay ang pasko. At nang gumabi na ay naparoon siyang kasama ang labingdalawa. Ug sa pagkasawomsom na, siya miabut kauban sa Napulog-Duha. At samantalang sila'y nangakaupo na at nagsisikain, ay sinabi ni Jesus, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang isa sa inyo na kasalo kong kumakain, ay ipagkakanulo ako. Ug samtang nagtambong sila sa lamisa sa pagpangaon, si Jesus miingon, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga usa kaninyo magabudhi kanako, usa nga nakigsalo kanako." Sila'y nagpasimulang nangamanglaw, at isaisang nagsabi sa kaniya, Ako baga? Ug sila misugod sa pagbati sa kasubo ug nagtinagsa sa pagpangutana kaniya, "Ako ba?" At sinabi niya sa kanila, Isa nga sa labingdalawa, yaong sumabay sa aking sumawsaw sa pinggan. Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Usa sa Napulog-Duha, siya nga nagatuslob ug tinapay diha sa mao rang panaksan uban kanako. Sapagkat papanaw ang Anak ng tao, ayon sa nasusulat tungkol sa kaniya: datapuwat sa aba niyaong taong nagkakanulo sa Anak ng tao! mabuti pa sa taong yaon ang hindi na siya ipinanganak. Kay ang Anak sa Tawo mopahawa sumala sa nahisulat mahitungod kaniya; apan alaut gayud kadtong tawhana nga mao ang magabudhi sa Anak sa Tawo! Maayo pa lang unta hinoon alang niadtong tawhana kon wala siya matawo." At samantalang sila'y nagsisikain, ay dumampot siya ng tinapay, at nang kaniyang mapagpala, ay kaniyang pinagputolputol, at ibinigay sa kanila, at sinabi, Inyong kunin: ito ang aking katawan. Ug samtang nangaon sila, si Jesus mikuhag tinapay, ug sa nakapanalangin na siya niini, iyang gipikaspikas kini ug kanila gihatag niya nga nag-ingon, "Komuha kamo; kini mao ang akong lawas." At siya'y dumampot ng isang saro, at nang siya'y makapagpasalamat, ay ibinigay niya sa kanila: at doo'y nagsiinom silang lahat. Ug mikuha siya sa kopa, ug sa nakapasalamat na siya, kini iyang gihatag kanila, ug silang tanan nanginom niini. At sinabi niya sa kanila, Ito'y ang aking dugo ng tipan, na nabubuhos dahil sa marami. Ug siya miingon kanila, "Kini mao ang akong dugo sa pakigsaad, nga giula alang sa daghan. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, na hindi na ako iinom ng bunga ng ubas, hanggang sa araw na yaon na inumin kong panibago sa kaharian ng Dios. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga dili na ako moinom pag-usab sa gikan sa bunga sa parras hangtud niadtong adlawa nga magainom ako sa bag-o niini diha sa gingharian sa Dios." At pagkaawit nila ng isang imno, ay nagsiparoon sila sa bundok ng mga Olivo. Ug sa nakaawit silag usa ka awit, nangadto sila sa Bungtod sa mga Olivo. At sinabi sa kanila ni Jesus, Kayong lahat ay mangatitisod: sapagkat nasusulat, Sasaktan ko ang pastor, at mangangalat ang mga tupa. Ug si Jesus miingon kanila, "Kamong tanan managpanibug; kay nahisulat man kini nga nagaingon, `Pagasamaran ko ang magbalantay, ug ang mga karnero magakatibulaag.` Gayon ma'y pagkapagbangon ko, ay mauuna ako sa inyo sa Galilea. Apan tapus ako mabanhaw, mouna ako kaninyo sa pag-adto sa Galilea." Datapuwat sinabi sa kaniya ni Pedro, Bagamat mangatitisod ang lahat, ngunit ako'y hindi. Ug si Pedro miingon kaniya, "Bisan pa kon mosibug ang tanan, ako dili gayud." At sinabi sa kaniya ni Jesus, Katotohanang sinasabi ko sa iyo, na ngayon, sa gabi ring ito, bago tumilaok ang manok ng makalawa, ay ikakaila mo akong makaitlo. Kaniya mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga karong gabhiona, sa dili pa ang manok motogaok sa makaduha, igalimod mo ako sa makatulo." Datapuwat lalo nang nagmatigas siya na sinabi, Kahimat kailangang mamatay akong kasama mo, ay hindi kita ikakaila. At sinabi rin naman ng lahat ang gayon din. Apan siya miingon nga mainiton gayud, "Kon kinahanglan man nga mamatay ako uban kanimo, dili ko gayud ikaw igalimod." Ug silang tanan nanagsulti sa ingon. At nagsirating sila sa isang dako na tinatawag na Getsemani: at sinabi niya sa kaniyang mga alagad, Magsiupo kayo rito, samantalang ako'y nananalangin. Ug nangadto sila sa usa ka dapit nga ginganlan ug Getsemani, ug siya miingon sa iyang mga tinun-an, "Panglingkod kamo dinhi samtang magaampo ako." At kaniyang isinama si Pedro at si Santiago at si Juan, at nagpasimulang nagtakang totoo, at namanglaw na mainam. Ug uban kaniya iyang gidala sila si Pedro ug si Santiago ug si Juan, ug unya misugod siya sa pagbati sa kakulba ug pag-antus. At sinabi niya sa kanila, Namamanglaw na lubha ang aking kaluluwa, hanggang sa kamatayan: mangatira kayo rito, at mangagpuyat. Ug siya miingon kanila, "Ang kasingkasing ko natugob sa kasubo nga ikamatay; pabilin kamo dinhi ug pagtukaw." At lumakad siya sa dako pa roon, at nagpatirapa sa lupa, at idinalangin na, kung mangyayari, ay makalampas sa kaniya ang oras. Ug sa nakalakaw siyag diyutay sa unahan, siya mihapa sa yuta ug nag-ampo nga kon mahimo man ilikay unta gikan kaniya ang maong takna sa kasakit. At kaniyang sinabi, Abba, Ama, may pangyayari sa iyo ang lahat ng mga bagay; ilayo mo sa akin ang sarong ito: gayon ma'y hindi ang ayon sa ibig ko, kundi ang ayon sa ibig mo. Ug siya miingon, "Abba, Amahan, ang tanang mga butang mahimo mo; kuhaa kanako kining kopa; apan dili sumala sa akong pagbuot, kondili sa imo." At siya'y lumapit, at naratnang sila'y nangatutulog, at sinabi kay Pedro, Simon, natutulog ka baga? hindi ka makapagpuyat ng isang oras? Ug siya miadto ug iyang nakita sila nga nagkatulog, ug siya miingon kang Pedro, "Simon, nagakatulog ka ba? Dili ka ba diay makatukawg usa ka takna? Kayo'y mangagpuyat at magsipanalangin, upang huwag kayong magsipasok sa tukso: ang espiritu sa katotohanan ay may ibig, datapuwat mahina ang laman. Pagtukaw ug pag-ampo kamo aron dili kamo mahidalin-as ngadto sa panulay; sa pagkatinuod ang espiritu matinguhaon, apan ang lawas mahuyang." At muli siyang umalis, at nanalangin, na sinabi ang gayon ding mga salita. Ug siya milakaw pag-usab ug nag-ampo nga nagsulti sa mao gihapong mga pulong. At muli siyang nagbalik, at naratnang sila'y nangatutulog, sapagkat nangabibigatang totoo ang kanilang mga mata; at wala silang maalamang sa kaniya'y isagot. Unya miadto siya pag-usab ug iyang nakita sila nga nagkatulog, kay nagpirat man pag-ayo ang ilang mga mata; ug wala sila mahibalo kon unsay ilang itubag kaniya. At lumapit siyang bilang ikatlo, at sinabi sa kanila, Mangatulog na kayo, at mangagpahinga: sukat na; dumating na ang oras; narito, ang Anak ng tao ay ipagkakanulo sa mga kamay ng mga makasalanan. Ug siya miadto sa ikatulo ug miingon kanila, "Nagakatulog, ug namahulay pa ba gihapon kamo? Igo na kana; ang takna ania na; ang Anak sa Tawo igatugyan na ngadto sa mga kamot sa mga makasasala. Magsitindig kayo, hayo na tayo: narito, malapit na ang nagkakanulo sa akin. Bangon kamo ug manglakaw kita; tan-awa, ang akong magbubudhi ania na sa duol." At pagdaka, samantalang nagsasalita pa siya, ay dumating si Judas, na isa sa labingdalawa, at kasama niya ang isang karamihang may mga tabak at mga panghampas, na mula sa mga pangulong saserdote at sa mga eskriba at sa matatanda. Ug samtang nagsulti pa siya, dihadiha miabut si Judas, usa sa Napulog-Duha, kinuyogan sa usa ka panon sa katawhan nga sangkap sa mga espada ug mga pospos. Gikan sila sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga escriba ug sa mga anciano. Ang nagkanulo nga sa kaniya ay nagbigay sa kanila ng isang hudyat, na sinasabi, Ang aking hagkan, ay yaon nga; hulihin ninyo siya, at dalhin ninyo siyang maingat. Ug gikahatagan silag ilhanan sa magbubudhi nga nag-ingon, "Ang akong halokan, mao kana siyang tawhana; dakpa siya ug ayoha ninyo pagdala." At nang dumating siya, pagdaka'y lumapit siya sa kaniya, at nagsabi, Rabi; at siya'y hinagkan. Ug sa pag-abut niya, siya miduol dayon kang Jesus ug miingon kaniya. "Magtutudlo!" Ug iyang gihagkan siya. At siya'y sinunggaban nila, at siya'y kanilang dinakip. Ug siya ilang gigunitan ug gidakop. Datapuwat isa sa nangaroon ay nagbunot ng kaniyang tabak, at sinugatan ang alipin ng dakilang saserdote, at tinigpas ang kaniyang tainga. Apan usa sa mga nagtindog sa duol milanit sa iyang espada ug iyang gitigbas ang ulipon sa labawng sacerdote, ug napalongan kini sa iyang dalunggan. At sumagot si Jesus at sinabi sa kanila, Kayo baga'y nagsilabas, na parang laban sa isang tulisan, na may mga tabak at mga panghampas upang dakpin ako? Ug si Jesus miingon kanila, "Nanganhi ba kamo sa pagdakop kanako, ingon sa pagdakop ug tulisan, nga pagadad-an ug mga espada ug mga pospos? Araw-araw ay kasama ninyo ako sa templo, na nagtuturo at hindi ninyo ako hinuli: ngunit nangyari ito upang matupad ang mga kasulatan. Adlaw-adlaw atua ako sa templo kauban ninyo aron sa pagpanudlo, ug wala hinoon ako dakpa didto. Apan ninyo kinahanglan matuman ang kasulatan." At iniwan siya ng lahat, at nagsitakas. Ug ang iyang tanang mga tinun-an mitalikod kaniya ug nangalagiw. At sinundan siya ng isang binata, na nababalot ng isang kumot ang katawan niyang hubot hubad: at hinawakan nila siya; Ug diha hinooy usa ka batan-ong lalaki nga kaniya misunod, nga nagsapot lamang ug usa ka habol nga iyang gikalupo sa iyang lawas nga hubo; ug kini siya ilang gidakop; Datapuwat kaniyang binitiwan ang kumot, at tumakas na hubot hubad. apan siya nakabuhi nga hubo, ug nahibilin ang habol diha sa ilang mga kamot. At dinala nila si Jesus sa dakilang saserdote: at nangagpipisan sa kaniya ang lahat ng mga pangulong saserdote at ang matatanda at ang mga eskriba. Ug ilang gidala si Jesus ngadto sa labawng sacerdote; ug nagtigum ang tanang mga sacerdote nga punoan ug mga anciano ug mga escriba. At si Pedro ay sumunod sa kaniya sa malayo, hanggang sa loob ng looban ng dakilang saserdote; at nakiumpok siya sa mga punong kawal, at nagpapainit sa ningas ng apoy. Ug si Pedro nga nagpaantaw misagnunot kaniya hangtud sa sulod, sa hawanan sa tugkaran sa balay sa labawng sacerdote; ug siya milingkod uban sa mga bantay, ug nagpadangdang sa kalayo. Ang mga pangulong saserdote nga at ang buong Sanedrin ay nagsisihanap ng patotoo laban kay Jesus upang siya'y ipapatay; at hindi nangasumpungan. Ug unya ang mga sacerdote nga punoan ug ang tibuok Sanhedrin nangitag ikabutangbutang batok kang Jesus aron ilang ikapapatay siya; apan wala silay hingkaplagan; Sapagkat marami ang nagsisaksi ng kasinungalingan laban sa kaniya, at ang kanilang mga patotoo ay hindi nangagkatugma. kay bisan tuod daghan ang misaksig bakak batok kaniya, ang ilang mga pahayag nagkasumpaki. At nagsipagtindig ang ilan, at nagsisaksi ng kasinungalingan laban sa kaniya, na sinasabi, Unya dihay nangatubang ingon nga mga saksi, ug batok kaniya naghimo silag mga bakak nga pahayag, nga nanag-ingon, Narinig naming sinabi niya, Aking igigiba ang templong ito na gawa ng mga kamay, at sa loob ng tatlong araw ay itatayo ko ang ibang hindi gawa ng mga kamay. "Kami nakadungog kaniya nga nag-ingon, `Gubaon ko kining temploha nga hinimo sa kamot, ug sulod sa tulo ka adlaw patindugon ko ang laing templo nga dili hinimo sa kamot.`" At kahit sa papagayon man ay hindi rin nangagkatugma ang patotoo nila. Ngani, bisan pa niini, ang ilang pagpamatuod wala magkatukma. At nagtindig sa gitna ang dakilang saserdote, at tinanong si Jesus na sinabi, Hindi ka sumasagot ng anoman? ano ang sinasaksihan ng mga ito laban sa iyo? Ug ang labawng sacerdote mitindog sa taliwala, ug kang Jesus nangutana siya nga nag-ingon, "Wala ka bay ikatubag? Unsa ba kining gipamatuod niining mga tawhana batok kanimo?" Datapuwat siya'y hindi umiimik, at walang isinagot. Tinanong siyang muli ng dakilang saserdote, at sinabi sa kaniya, Ikaw baga ang Cristo, ang Anak ng Mapalad? Apan siya nagpakahilum lamang ug wala motubag. Unya ang labawng sacerdote nangutana pag-usab nganag-ingon, "Ikaw ba ang Cristo, ang Anak sa Dalaygon?" At sinabi ni Jesus, Ako nga; at makikita ninyo ang Anak ng tao na nakaupo sa kanan ng Makapangyarihan, at pumaparito na nasa mga alapaap ng langit. Kaniya mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Mao ako; ug makita ra unya ninyo ang Anak sa Tawo nga magalingkod sa too sa Gahum ug magaanhi nga inubanan sa mga panganud sa langit." At hinapak ng dakilang saserdote ang kaniyang mga damit, at nagsabi, Ano pang kailangan natin ng mga saksi? Ug ang labawng sacerdote migisi sa iyang kamisola ug miingon, "Nganong magkinahanglan pa kitag mga saksi? Narinig ninyo ang kapusungan: ano sa akala ninyo? At hinatulan nilang lahat na siya'y dapat mamatay. Kamo na gayud mao ang nakadungog karon sa iyang pagpasipala. Unsay inyong hukom?" Ug silang tanan mihukom nga siya angayng silotan sa kamatayon. At pinasimulang luraan siya ng ilan, at tinakpan ang kaniyang mukha, at siya'y pinagsusuntok, at sa kaniya'y kanilang sinasabi, Hulaan mo: at siya'y pinagsusuntok ng mga punong kawal. Ug unya gisugdan sa pipila ang pagpangluwa kaniya, ug sa nataptapan nila ang iyang nawong, gisugdan siya sa pagsumbag nila nga nagkanayon, "Tagnaa!" Ug gipanagdawat siya sa mga bantay dungan sa mga pagsagpa kaniya. At samantalang nasa ibaba si Pedro, sa looban, ay lumapit ang isa sa mga alilang babae ng dakilang saserdote; Ug samtang didto si Pedro sa silong, sa hawanan sa tugkaran, miabut ang usa sa mga babayeng sulogoon sa labawng sacerdote; At pagkakita niya kay Pedro na nagpapainit, ay tinitigan niya siya, at sinabi, Ikaw man ay kasama rin ng Nazareno, na si Jesus. ug sa iyang pagkakita kang Pedro nga nagpadangdang, siya mitutok kaniya ug miingon, "Ikaw usab kauban nianang Nazaretnon nga si Jesus." Datapuwat siya'y kumaila, na sinasabi, Hindi ko nalalaman, ni nauunawa man ang sinasabi mo: at lumabas siya sa portiko; at tumilaok ang manok. Apan kini gilimod niya nga nag-ingon, "Wala ako mahibalo ni makasabut nianang imong giingon." Ug siya migula paingon sa agianan. Ug unya mitogaok ang manok. At nakita siya ng alilang babae, at nagpasimulang magsabing muli sa nangaroroon, Ito ay isa sa kanila. Ug didto nakita siya sa babayeng sulogoon, ug ngadto sa mga nanagtindog didto kini siya misugod na usab sa pagsulti nga nag-ingon, "Kaining tawhana usa kanila." Datapuwat muling ikinaila niya. At hindi nalaon, at ang nangaroon ay nangagsabing muli kay Pedro. Sa katotohanang ikaw ay isa sa kanila; sapagkat ikaw ay Galileo. Apan kini gilimod niya pag-usab. Ug sa pagkataudtaud na usab, ang mga nanagtindog didto miingon kang Pedro, "Sa tinuoray, ikaw kauban gayud nila, kay Galileanhon ka man." Datapuwat siya'y nagpasimulang manungayaw, at manumpa, Hindi ko nakikilala ang taong ito na inyong sinasabi. Apan siya misugod sa pagpamalika ug sa pagpanumpa nga nag-ingon, "Wala lagi ako makaila nianang tawhana nga inyong gihisgutan." At pagdaka, bilang pangalawa'y tumilaok ang manok. At naalaala ni Pedro ang salitang sinabi ni Jesus sa kaniya, Bago tumilaok ang manok ng makalawa, ay ikakaila mo akong makaitlo. At nang maisip niya ito, ay tumangis siya. Ug dihadiha ang manok mitogaok sa ikaduha. Ug si Pedro nahinmdom sa mga pulong nga giingon kaniya ni Jesus, "Sa dili pa ang manok motogaok sa makaduha, igalimod mo ako sa makatulo, "Ug sa nakapamalandong siya niini, siya mihilak. At pagdaka, pagkaumaga ay nangagsangusapan ang mga pangulong saserdote pati ng matatanda at mga eskriba, at ang buong Sanedrin, at ginapos si Jesus, at inilabas siya, at ibinigay siya kay Pilato. Ug dihadiha, sa pag-abut na sa kabuntagon, ang mga sacerdote nga punoan nanagsabutsabut uban sa mga anciano ug sa mga escriba ug sa tibuok Sanhedrin: ug si Jesus ilang gigapos ug gitaral ug gitugyan ngadto kang Pilato. At itinanong sa kaniya ni Pilato, Ikaw baga ang Hari ng mga Judio? At pagsagot niya ay sinabi sa kaniya, Ikaw ang nagsasabi. Ug kaniya si Pilato nangutana nga nag-ingon, "Mao ba ikaw ang Hari sa mga Judio?" Ug siya mitubag kaniya, "Mao, sumala sa giingon mo." At isinakdal siya sa maraming bagay ng mga pangulong saserdote. Ug ang mga sacerdote nga punoan mipasakag daghang mga sumbong batok kaniya. At muling tinanong siya ni Pilato, na sinasabi, Hindi ka sumasagot ng anoman? tingnan mo kung gaano karaming bagay ang kanilang isinasakdal laban sa iyo. Ug siya giusab sa pagpangutana ni Pilato nga nag-ingon, "Wala ka bay ikatubag? Tan-awa, pagkadaghan sa mga sumbong nga ilang gipasaka batok kanimo." Datapuwat si Jesus ay hindi na sumagot ng anoman; ano pat nanggilalas si Pilato. Apan si Jesus wala na motubag, tungod niini nahibulong si Pilato. Sa kapistahan nga ay pinagkaugalian niya na pawalan sa kanila ang isang bilanggo, na kanilang hingin sa kaniya. Ug nabatasan ni Pilato, sa panahon sa fiesta, ang pagbuhi ngadto kanila sa usa ka binilanggo nga ilang pangayoon. At mayroong isa na kung tawagin ay Barrabas, na nagagapos na kasama ng nangaghimagsik, mga taong nagsipatay ng mga tao sa panghihimagsik. Ug sa sulod sa bilanggoan dihay usa ka tawo nga ginganlan si Barrabas nga nahibanlud sa bilanggoan kauban sa mga misupil batok sa kagamhanan ug nanagpakapatay sa panahon sa kagubot. At nagsipanhik ang karamihan at nangagpasimulang hingin sa kaniya na sa kanila'y gawin ang gaya ng sa kanila'y laging ginagawa. Ug ang panon sa katawhan nanagpanaka ug misugod sa pagpangayo kang Pilato nga iya nang buhaton ang iyang nabatasan nga pagabuhaton alang kanila. At sinagot sila ni Pilato, na sinasabi, Ibig baga ninyo na pawalan ko sa inyo ang Hari ng mga Judio? Ug kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Gusto ba kamo nga akong buhian alang kaninyo ang Hari sa mga Judio?" Sapagkat natatalastas niya na sa kapanaghilian ay ibinigay siya ng mga pangulong saserdote. Kay nasabtan man ugod niya nga tungod lang sa kasina gitugyan siya sa mga sacerdote nga punoan ngadto kaniya. Datapuwat inudyukan ng mga pangulong saserdote ang karamihan, na si Barrabas na muna ang siya niyang pawalan sa kanila. Apan ang panon sa katawhan gisibahan sa mga sacerdote nga punoan sa pagpangayo nga si Barrabas maoy iyang buhian alang kanila. At sumagot na muli si Pilato at sa kanila'y sinabi, Ano nga ang aking gagawin sa inyong tinatawag na Hari ng mga Judio? Ug si Pilato miusab sa pag-ingon ngadto sa panon sa katawhan, "Nan, unsaon ko man kining tawhana nga inyong gitawag nga Hari sa mga Judio?" At sila'y muling nagsigawan, Ipako siya sa krus. Ug misinggit sila pag-usab nga nanag-ingon, "Ilansang siya sa krus!" At sinabi sa kanila ni Pilato, Bakit, anong masama ang kaniyang ginawa? Datapuwat sila'y lalong nagsigawan, Ipako siya sa krus. Ug si Pilato miingon kanila, "Kay ngano man, unsa may iyang nabuhat nga dautan?" Apan misamot na hinoon sila sa pagsinggit nga nanag-ingon, "Ilansang siya sa krus!" At sa pagkaibig ni Pilato na magbigay-loob sa karamihan, ay pinawalan sa kanila si Barrabas, at ibinigay si Jesus, pagkatapos na siya'y mahampas niya, upang siya'y ipako sa krus. Ug kay gitinguha man ni Pilato ang pagpahimuot sa panon sa katawhan, iyang gibuhian si Barrabas alang kanila; ug tapus niya ipahampak si Jesus, iyang gitugyan siya aron ilansang sa krus. At dinala siya ng mga kawal sa looban, na siyang Pretorio; at kanilang tinipon ang buong pulutong. Ug si Jesus gidala sa mga sundalo ngadto sa tugkaran sa hawanan sa palasyo sa gobernador (sa laing pagkasulti, ang pretorio); ug ilang gipatapok ang tibuok bando sa kasundalohan. At siya'y kanilang dinamtan ng kulay-ube, at nang makapagkamakama ng isang putong na tinik, ay ipinutong nila sa kaniya. Ug ilang gisul-oban siyag kapa nga mapula, ug sa nakalukong silag purong-purong nga sampinit, kini ilang gipahiluna diha kaniya. At nagpasimula silang siya'y batiin, Aba, Hari ng mga Judio! Ug siya gisugdan nila sa pagyukboyukbo nga nanag-ingon, "Mabuhi, ang Hari sa mga Judio!" At sinaktan nila ang kaniyang ulo ng isang tambo, at siya'y niluluraan, at pagkaluhod nila, siya'y sinamba. Ug siya gibunalan nilag bagakay diha sa ulo, ug ilang gilud-an ug giluhodluhoran siya agi konog pasidungog kaniya. At nang siya'y kanilang malibak na, ay inalis nila sa kaniya ang kulay-ube, at isinuot sa kaniya ang kanyang mga damit. At siya'y kanilang inilabas upang ipako siya sa krus. Ug tapus nila siya bugalbugali, ilang gihukasan siya sa kapa nga mapula, ug ilang gibalik pagsul-ob kaniya ang iyang kaugalingong mga sapot. Ug ilang gidala siya sa gawas aron ilansang sa krus. At kanilang pinilit ang isang nagdaraan, si Simon na taga Cirene, na ama ni Alejandro at ni Rufo, na nanggagaling sa bukid, upang sumama sa kanila, upang pasanin niya ang kaniyang krus. Ug ilang gipugos sa pagpas-an sa iyang krus ang usa ka lumalabay nga nagsingabut sa siyudad gikan sa balangay, si Simon nga taga-Cirene, ang amahan nila ni Alejandro ug ni Rufo. At siya'y kanilang dinala sa dako ng Golgota, na kung liliwanagin ay, Ang dako ng bungo. Ug ilang gidala si Jesus ngadto sa usa ka dapit nga ginganlan ug Golgota (nga sa ato pa, dapit sa kalabira). At siya'y dinulutan nila ng alak na hinaluan ng mirra: datapuwat hindi niya tinanggap. Ug didto ilang gihatagan siyag bino nga sinambugan ug mirra; apan wala niya kini dawata. At siya'y kanilang ipinako sa krus, at kanilang pinaghatihatian ang kaniyang mga damit, na kanilang pinagsapalaran, kung alin ang dadalhin ng bawat isa. Ug siya ilang gilansang sa krus, ug ang iyang mga bisti ilang gibahinbahin tali kanila pinaagi sa ripa aron sa pag-ila kon unsang bistiha ang mahibahin alang sa matag-usa. At ikatlo na ang oras, at siya'y kanilang ipinako sa krus. Ikasiyam kadto ang takna sa kabuntagon sa ilang paglansang kaniya sa krus. At ang pamagat ng pagkasakdal sa kaniya ay isinulat sa ulunan, ANG HARI NG MGA JUDIO. Ug ang sumbong batok kaniya gisulat nga nag-ingon, "Ang Hari sa mga Judio." At ipinako sa krus na kasama niya ang dalawang tulisan; isa sa kaniyang kanan, at isa sa kaniyang kaliwa. Ug uban kaniya ilang gilansang sa krus ang duha ka mga tulisan, usa sa iyang too ug usa sa iyang wala. At natupad ang kasulatan, na nagsasabi: At siya'y ibinilang sa mga suwail. Ug natuman ang kasulatan nga nagaingon, "Giisip siya nga kauban sa mga malinapason." At siya'y inalipusta ng nagsisipagdaan na pinatatangotango ang kanilang mga ulo, at sinasabi, Ah! ikaw na iginigiba mo ang templo, at sa tatlong araw ay iyong itinatayo, Ug siya gibiaybiay sa mga nanagpangagi, nga nagyangoyango sa ilang mga ulo, ug nanag-ingon, "Aha! Ikaw nga maoy moguba sa templo ug mopatindog niini sulod sa tulo ka adlaw, Iyong iligtas ang sarili mo, at bumaba ka sa krus. luwasa ang imong kaugalingon ug kanaug sa krus!" Gayon din naman ang mga pangulong saserdote pati ng mga eskriba, siya'y minumura na nangagsasalitaan sila-sila na sinasabi, Nagligtas siya sa mga iba; sa kaniyang sarili ay hindi makapagligtas. Maingon man usab, ang mga sacerdote nga punoan nanagbugalbugal kaniya, nasig-ingon sa usag usa uban sa mga escriba, "Kana siya nagluwas sa uban, apan sa iyang kaugalingon dili na hinoon makaluwas. Bumaba ngayon mula sa krus ang Cristo, ang Hari ng Israel, upang aming makita at sampalatayanan. At minumura siya ng mga kasama niyang nangapapako. Ang Cristo, ang Hari sa Israel! Pakanauga siya karon sa krus, aron makakita kita ug managpanoo." Ug ang mga gilansang sa krus uban kaniya nanamastamas usab kaniya. At nang dumating ang ikaanim na oras, ay nagdilim sa buong lupa hanggang sa oras na ikasiyam. Ug sa pag-abut sa ikanapulog-duha ang takna sa kaudtohon, dihay kangingit sa tibuok kayutaan hangtud sa ikatulo ang takna sa hapon. At nang oras na ikasiyam ay sumigaw si Jesus ng malakas na tinig: Eloi, Eloi, lama sabacthani? na kung liliwanagin ay, Dios ko, Dios ko, bakit mo ako pinabayaan? Ug sa ikatulo na ang takna sa hapon, si Jesus mituwaw sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Eloi, Eloi, lama sabactani?" nga sa ato pa "Dios ko, Dios ko, nganong gitalikdan mo ako?" At nang marinig ng ilang nangaroon, ay sinabi nila, Narito, tinatawag niya si Elias. Ug dihay nanagtindog sa duol, nga sa pagkadungog nila niini, miingon, "Tan-awa, nanawag siya kang Elias." At tumakbo ang isa, at binasa ng suka ang isang espongha, saka inilagay sa isang tambo, at ipinainom sa kaniya, na sinasabi, Pabayaan ninyo; tingnan natin kung paririto si Elias upang siya'y ibaba. Ug dihay midalagan ug sa nakapatuhop siyag ispongha nga natugob sa suka, kini gibutang niya sa tumoy sa bagakay ug gitunol ngadto kaniya aron iyang imnon, ug nag-ingon siya, "Pasagdi, tan-awon ta kon moanhi ba si Elias aron sa paghugos kaniya." At si Jesus ay sumigaw ng malakas na tinig, at nalagot ang hininga. Ug si Jesus, sa nakatuwaw siya sa makusog nga tingog, nabugtoan sa ginhawa. At ang tabing ng templo ay nahapak na nagkadalawa mula sa itaas hanggang sa ibaba. Ug ang tabil sa templo nagilis sa duha ka bahin gikan sa taas ngadto sa ubos. At ang senturiong nakatayo sa tapat niya, nang makitang malagot ang hininga niya, ay kaniyang sinabi, Katotohanang ang taong ito ay Anak ng Dios. Ug sa nakita sa kapitan nga nagtindog sa atbang kaniya, nga sa ingon nabugtoan na siya sa ginhawa, siya miingon, "Sa pagkatinuod kining tawhana anak sa Dios!" At mayroon din namang mga babae na nagsisitanaw mula sa malayo: na sa mga yao'y nangaroroon kapuwa si Maria Magdalena, at si Mariang ina ni Santiago na bata at ni Jose, at si Salome; Ug usab didtoy mga babaye nga nagpanataw sa pagtan-aw, ug ang pipila kanila mao sila si Maria Magdalena, ug si Maria inahan nila ni Santiago nga gamayon ug ni Joses, ug si Salome, Na, nang siya'y nasa Galilea, ay nagsisunod sila sa kaniya, at siya'y pinaglilingkuran nila; at mga iba pang maraming babae na nagsiahong kasama niya sa Jerusalem. nga sa didto pa siya sa Galilea nanagkuyog ug nanag-alagad kaniya; ug didtoy daghan pang mga babaye nga mitungas sa Jerusalem uban kaniya. At nang kinahapunan, sapagkat noo'y Paghahanda, sa makatuwid baga'y ang araw na nauuna sa sabbath, Ug sa pag-abut na sa kahaponon, tungod kay kadto adlaw man sa Pangandam, nga sa ato pa, adlaw nga pagasundan sa adlaw nga igpapahulay, Dumating si Jose na taga Arimatea, isang kasangguni na may marangal na kalagayan, na naghihintay rin naman ng kaharian ng Dios; at pinangahasan niyang pinasok si Pilato, at hiningi ang bangkay ni Jesus. si Jose nga taga-Arimatea, usa ka talahurong sakop sa Sanhedrin, nga nagpaabut usab sa gingharian sa Dios, nangahas sa pag-adto kang Pilato sa pagpangayo sa lawas ni Jesus. At nanggilalas si Pilato kung siya'y patay na: at nang mapalapit niya sa kaniya ang senturion, ay itinanong niya sa kaniya kung malaon nang patay. Ug si Pilato wala maniguro nga siya namatay na; ug sa natawag niya ang kapitan, iyang gipangutana kon si Jesus patay na ba. At nang matanto niya sa senturion, ay ipinagkaloob niya ang bangkay kay Jose. Ug sa nasayran niya sa kapitan nga siya patay na, gihatag niya ang lawas ni Jesus ngadto kang Jose. At binili niya ang isang kayong lino, at pagkababa sa kaniya sa krus, ay binalot siya ng kayong lino at inilagay siya sa isang libingan na hinukay sa isang bato; at iginulong niya ang isang bato hanggang sa pintuan ng libingan. Ug kini siya nagpalit ug panapton nga lino, ug sa nahugos na siya niya, iyang gilimisan siya sa panapton nga lino ug gipahimutang sa usa ka lubnganan nga kinubkob diha sa kilid sa pangpang; ug iyang giligid ang usa ka bato ug gisap-ong kini sa pultahan sa lubnganan. At tinitingnan ni Maria Magdalena at ni Mariang ina ni Jose kung saan siya nalagay. Ug si Maria Magdalena ug si Maria nga inahan ni Joses nakakita sa dapit diin didto siya ibutang. At nang makaraan ang sabbath, si Maria Magdalena, at si Mariang ina ni Santiago, at si Salome, ay nagsibili ng mga pabango, upang sila'y magsiparoon at siya'y pahiran. Ug sa pag-agi na sa adlaw nga igpapahulay, si Maria Magdalena, ug si Maria nga inahan ni Santiago ug si Salome, nanagpamalit ug mga pahumot aron ilang adtoon ug haplasan ang lawas ni Jesus. At pagkaumagang-umaga nang unang araw ng sanglinggo, ay nagsiparoon sila sa libingan nang sikat na ang araw. Ug sayo kaayo sa nahaunang adlaw sa semana, nangadto sila sa lubnganan sa diha nga nakasubang na ang Adlaw. At kanilang pinaguusapan, Sino kaya ang ating mapagpapagulong ng bato mula sa pintuan ng libingan? Ug nasig-ingon sila sa usag usa, "Kinsa may atong paligiron sa bato gikan sa pultahan sa lubnganan?" At pagkatingin, ay nakita nilang naigulong na ang bato: sapagkat yao'y totoong malaki. Ug sa paghangad pa nila, ilang nakita nga ang bato naligid na; kay kini daku man kaayo. At pagkapasok sa libingan, ay kanilang nakita ang isang binata na nakaupo sa dakong kanan, na nararamtan ng isang damit na maputi; at sila'y nangagitla. Ug sa paghisulod nila sa lubnganan, ilang nakita ang usa ka batan-ong lalaki nga naglingkod dapit sa too, nga nagsapot sa bisti nga maputi ug hataas; ug sila nakulbaan. At sinabi niya sa kanila, Huwag kayong mangagitla: hinahanap ninyo si Jesus, ang Nazareno, na ipinako sa krus: siya'y nagbangon; wala siya rito: tingnan ninyo ang dakong pinaglagyan nila sa kaniya! Apan siya miingon kanila, "Ayaw kamo kahadlok; kamo nangita kang Jesus nga Nazaretnon nga gilansang sa krus. Nabanhaw siya, wala na siya dinhi; tan-awa ninyo ang dapit nga ilang gibutangan kaniya. Datapuwat magsiyaon kayo, sabihin ninyo sa kaniyang mga alagad at kay Pedro, Siya'y nangunguna sa inyo sa Galilea: doon siya makikita, ayon sa sinabi niya sa inyo. Apan lumakaw kamo ug suginli ninyo ang iyang mga tinun-an ug si Pedro nga siya moadto nga magauna kaninyo sa Galilea; didto igakita ninyo siya sumala sa iyang giingon kaninyo." At sila'y nagsilabas, at nagsitakas mula sa libingan; sapagkat sila'y nagsipangilabot at nangagitla: at hindi sila nangagsasabi ng anoman sa kanino man; sapagkat sila'y nangatatakot. Ug nanggula sila ug nanalagan gikan sa lubong; kay nangurog sila, giabut ug kahibulong; ug wala silay gikasulti kang bisan kinsa, kay nangalisang man sila. Nang siya nga'y magbangon nang unang araw ng sanglinggo, ay napakita muna siya kay Maria Magdalena, na sa kaniya'y pitong demonio ang pinalabas niya. Ug sa pagkabanhaw niya sa kaadlawon sa nahaunang adlaw sa semana, siya mitungha pag-una kang Maria Magdalena, ang iyang gipagulaan ug pito ka mga yawa. Siya'y yumaon at ipinagbigay alam sa mga naging kasamahan ni Jesus, samantalang sila'y nangahahapis at nagsisitangis. Kini siya miadto, ug sila nga mga nanagpakig-uban kang Jesus iyang gisuginlan samtang nagminatay ug nagpanghilak sila. At sila, nang kanilang mabalitaan na siya'y nabuhay, at nakita ni Magdalena, ay hindi sila nagsipaniwala. Apan sa ilang pagkadungog nga siya buhi ug nga iyang nakita siya, wala sila motoo niini. At pagkatapos ng mga bagay na ito ay napakita siya sa ibang anyo sa dalawa sa kanila, nang sila'y nangaglalakad na patungo sa bukid. Tapus niini, sa lain nga dagway siya mitungha sa duha kanila samtang naglakaw sila sa dalan paingon sa balangay. At sila'y nagsiyaon at ipinagbigay-alam ito sa mga iba: at kahit sa kanila'y hindi rin sila nagsipaniwala. Ug mibalik sila ug nanugilon sa uban, apan sila wala nila toohi. At pagkatapos siya'y napakita sa labingisa samantalang sila'y nangakaupong nagsisikain; at pinagwikaan sila sa kawalan nila ng pananampalataya at katigasan ng puso, sapagkat hindi sila nagsipaniwala sa nangakakita sa kaniya pagkatapos na siya'y magbangon. Ug unya mitungha siya sa Napulog-Usa samtang nanaglingkod sila tambong sa kan-anan; ug iyang gisaway sila tungod sa kakulang nilag pagtoo ug sa kagahi nilag kasingkasing, kay wala man ugod sila motoo sa mga nanagpakakita kaniya tapus mabanhaw siya. At sinabi niya sa kanila, Magsiyaon kayo sa buong sanglibutan, at inyong ipangaral ang evangelio sa lahat ng kinapal. Ug siya miingon kanila, "Panglakaw kamo sa tibuok kalibutan ug iwali ninyo ang Maayong Balita ngadto sa tibuok nga kabuhatan. Ang sumasampalataya at mabautismuhan ay maliligtas; datapuwat ang hindi sumasampalataya ay parurusahan. Ang motoo ug magpabautismo maluwas; apan ang dili motoo pagahukman sa silot. At lalakip ang mga tandang ito sa magsisisampalataya: mangagpapalabas sila ng mga demonio sa aking pangalan; mangagsasalita sila ng mga bagong wika; Ug kanila nga motoo maganunot kining maong mga ilhanan: sa akong ngalan ilang pagulaon ang mga yawa; magasulti silag mga bag-ong sinultihan; Sila'y magsisihawak ng mga ahas, at kung magsiinom sila ng bagay na makamamatay, sa anomang paraan ay hindi makasasama sa kanila; ipapatong nila ang kanilang mga kamay sa mga may-sakit, at sila'y magsisigaling. makakupot silag mga bitin, ug kon makainom silag bisan unsa nga makahilo, dili sila mangadaut; ang mga masakiton pagapandongan nila sa ilang mga kamot, ug mangaayo sila." Ang Panginoong Jesus nga, pagkatapos na sila'y mangakausap niya, ay tinanggap sa itaas ng langit, at lumuklok sa kanan ng Dios. Ug unya ang Ginoong Jesus, tapus siya makasulti kanila, gibayaw ngadto sa langit ug milingkod sa too sa Dios. Yamang marami ang nagpilit mag-ayos ng isang kasaysayan noong mga bagay na naganap sa gitna natin, Sanglit daghan man ang nangako sa pagtagik ug kaasoyan mahitungod sa mga butang nga nahitabo sa taliwala namo, Alinsunod sa ipinatalos sa atin nilang buhat sa pasimula ay mga saksing nangakakakita at mga ministro ng salita, ingon sa pagbilin niini kanamo sa mga tawo nga sukad sa sinugdan mga saksi nga nagpakakita ug mga ministro sa pulong, Ay minagaling ko naman, pagkasiyasat na lubos ng pangyayari ng lahat ng mga bagay mula nang una, na isulat sa iyong sunodsunod, kagalanggalang na Teofilo; giisip ko, maingon nga nasubay ko man sa hingpit ang kaagi sa tanan sukad sa sinugdan, nga daw maayo kanako usab ang pagsulat alang kanimo sa usa ka maayong pagkahan-ay nga asoy, O labing hamili nga Teofilo, Upang mapagkilala mo ang katunayan tungkol sa mga bagay na itinuro sa iyo. aron imong maila ang pagkatinuod sa mga butang nga gikasugilon kanimo. Nagkaroon nang mga araw ni Herodes, hari sa Judea, ng isang saserdoteng ang ngala'y Zacarias, sa pulutong ni Abias: at ang naging asawa niya ay isa sa mga anak na babae ni Aaron, at ang kaniyang ngala'y Elisabet. Sa mga adlaw ni Herodes nga hari sa Judea, dihay usa ka sacerdote nga ginganlan si Zacarias, sa laray ni Abias; ug siya may asawa nga usa sa mga kaliwat ni Aaron, ug ang iyang ngalan mao si Elisabet. At sila'y kapuwa matuwid sa harap ng Dios, na nagsisilakad na walang kapintasan sa lahat ng mga utos at mga palatuntunan ng Panginoon. Sa atubangan sa Dios sila pulos mga matarung, dili masaway sa ilang paggawi diha sa tanang kasugoan ug kalagdaan sa Ginoo. At wala silang anak, sapagkat baog si Elisabet, at sila'y kapuwa may pataw ng maraming taon. Apan sila walay anak kay si Elisabet apuli man, ug silang duha tag-as na kaayog panuigon. Nangyari nga, na samantalang ginaganap niya ang pagkasaserdote sa harapan ng Dios ayon sa kapanahunan ng kaniyang pulutong, Ug samtang si Zacarias ingon nga sacerdote nag-alagad sa atubangan sa Dios, sa diha nga maoy nag-atiman ang iyang laray Alinsunod sa kaugalian ng tungkuling pagkasaserdote, ay naging palad niya ang pumasok sa templo ng Panginoon at magsunog ng kamangyan. sumala sa nabatasan sa pagkasacerdote, siya maoy nahitungnan sa ripa aron sa pagsulod sa templo sa Ginoo ug sa paghalad sa incienso. At ang buong karamihan ng mga tao ay nagsisipanalangin sa labas sa oras ng kamangyan. Ug didto sa gawas ang tibuok panon sa katawhan nag-ampo sa takna sa paghalad sa incienso. At napakita sa kaniya ang isang anghel ng Panginoon, na nakatayo sa dakong kanan ng dambana ng kamangyan. Ug dihay mitungha kaniya nga usa ka manolunda sa Ginoo, nagtindog sa too sa halaran sa incienso. At nagulumihanan si Zacarias, pagkakita niya sa kaniya, at dinatnan siya ng takot. Ug si Zacarias nakulbaan sa iyang pagkakita kaniya, ug giabut siyag kalisang. Datapuwat sinabi sa kaniya ng anghel, Huwag kang matakot, Zacarias: sapagkat dininig ang daing mo, at ang asawa mong si Elisabet ay manganganak sa iyo ng isang anak na lalake, at tatawagin mong Juan ang kaniyang pangalan. Apan ang manolunda miingon kaniya, "Ayaw kalisang, Zacarias, kay ang imong pangamuyo nadungog, ug si Elisabet nga imong asawa magaanak ug usa ka bata nga lalaki alang kanimo, ug paganganlan mo siyag Juan. At magkakaroon ka ng ligaya at galak; at marami ang maliligaya sa pagkapanganak sa kaniya. Ug mabatonan mo ang kalipay ug pagmaya, ug daghan ang magakalipay sa iyang pagkatawo; Sapagkat siya'y magiging dakila sa paningin ng Panginoon, at siya'y hindi iinom ng alak ni matapang na inumin; at siya'y mapupuspos ng Espiritu Santo, mula pa sa tiyan ng kaniyang ina. kay siya mahimo man nga bantugan sa atubangan sa Ginoo, ug siya dili magainom ug bino ni sa ilimnong maisog ug siya mapuno sa Espiritu Santo, bisan sukad pa sa iyang pagkahimugso. At marami sa mga anak ni Israel, ay papagbabaliking-loob niya sa Panginoon na kanilang Dios. Ug daghan sa mga anak ni Israel ang iyang pabalikon ngadto sa Ginoo nga ilang Dios, At siya'y lalakad sa unahan ng kaniyang mukha na may espiritu at kapangyarihan ni Elias, upang papagbaliking-loob ang mga puso ng mga ama sa mga anak, at ang mga suwail ay magsilakad sa karunungan ng mga matuwid, upang ipaglaan ang Panginoon ng isang bayang nahahanda. ug siya magauna kaniya diha sa espiritu ug sa gahum ni Elias, aron sa pagpabalik sa mga kasing-kasing sa mga amahan ngadto sa mga anak, ug sa mga masupilon ngadto sa kaalam sa mga matarung, aron sa pagtagana alang sa Ginoo usa ka katawhan nga inandam." At sinabi ni Zacarias sa anghel, Sa ano malalaman ko ito? sapagkat ako'y matanda na, at ang aking asawa ay may pataw ng maraming taon. Ug si Zacarias miingon sa manolunda, "Unsaon ko man pagpakaila nga mahimo kini? Kay ako tigulang na ug ang akong asawa taas na kaayog panuigon." At pagsagot ng anghel ay sinabi sa kaniya, Ako'y si Gabriel, na nananayo sa harapan ng Dios; at ako'y sinugo upang makipagusap sa iyo, at magdala sa iyo nitong mabubuting balita. Ang manolunda mitubag kaniya, "Ako mao si Gabriel nga anaa magtin-dugan sa atubangan sa Dios, ug ako gipadala aron sa pagsulti kanimo ug sa pagsugilon kanimo niining maayong balita. At narito, mapipipi ka at hindi ka makapangungusap, hanggang sa araw na mangyari ang mga bagay na ito, sapagkat hindi ka sumampalataya sa aking mga salita, na magaganap sa kanilang kapanahunan. Ug tan-awa, maamang ikaw ug dili makasulti hangtud sa adlaw nga mahitabo na kining mga butanga, kay wala man ikaw motoo sa akong mga pulong nga pagatumanon ra unya sa ilang tagal nga panahon." At hinihintay ng bayan si Zacarias, at nanganggigilalas sila sa kaniyang pagluluwat sa loob ng templo. Ug ang mga tawo nagpaabut kang Zacarias, ug sila nahibulong sa iyang pagdugay sa sulod sa templo. At nang lumabas siya, ay hindi siya makapagsalita sa kanila: at hininagap nila na siya'y nakakita ng isang pangitain sa templo: at siya'y nagpatuloy ng pakikipagusap sa kanila, sa pamamagitan ng mga hudyat, at nanatiling pipi. Ug sa paghigula niya, siya dili na makasulti kanila, ug ilang nasabut nga siya nakakitag panan-awon sulod sa templo; ug siya nagpadayon sa pagsinyas kanila ug nagpabilin nga amang. At nangyari, na nang maganap na ang mga araw ng kaniyang paglilingkod, siya'y umuwi sa kaniyang bahay. Ug sa pagkatapus na sa panahon sa iyang pag-alagad, siya mipauli sa iyang balay. At pagkatapos ng mga araw na ito ay naglihi ang kaniyang asawang si Elisabet; at siya'y lumigpit ng limang buwan, na nagsasabi, Tapus niadtong mga adlawa, si Elisabet nga iyang asawa nanamkon, ug sulod sa lima ka bulan siya nagtago nga nag-ingon, Ganito ang ginawa ng Panginoon sa akin sa mga araw nang ako'y tingnan niya, upang alisin ang aking pagkaduwahagi sa gitna ng mga tao. "Mao kini ang gibuhat kanako sa Ginoo sa mga adlaw sa iyang pagpanumbaling kanako aron sa pagwagtang sa akong pagkatinamay taliwala sa mga tawo." Nang ikaanim na buwan nga'y sinugo ng Dios ang anghel Gabriel sa isang bayan ng Galilea, ngala'y Nazaret, Ug sa ikaunom ka bulan ang manolunda nga si Gabriel gipadala gikan sa Dios ngadto sa usa ka lungsod sa Galilea nga ginganlan ug Nazaret, Sa isang dalagang magaasawa sa isang lalake, na ang kaniyang ngala'y Jose, sa angkan ni David; at Maria ang pangalan ng dalaga. ngadto sa usa ka dalagang birhin nga pangasaw-onon sa usa ka lalaki nga ginganlan si Jose nga kaliwat ni David; ug ang ngalan sa dalagang birhin mao si Maria. At pumasok siya sa kinaroroonan niya, at sinabi, Magalak ka, ikaw na totoong pinakamamahal, ang Panginoon ay sumasa iyo. Ug ang manolunda miadto ug miingon kaniya, "Komusta ka, babayeng hinatagan sa grasya, ang Ginoo anaa uban kanimo! Dalaygon ikaw diha sa mga kababayen-an!" Datapuwat siya'y totoong nagulumihanan sa sabing ito, at iniisip sa kaniyang sarili kung anong bati kaya ito. Apan siya nakulbaan pag-ayo tungod sa gisulti kaniya, ug iyang gipamalandong kon unsa kahay kahulogan niadtong pangomustaha. At sinabi sa kaniya ng anghel, Huwag kang matakot, Maria: sapagkat nakasumpong ka ng biyaya sa Dios. Ug ang manolunda miingon kaniya, "Ayaw kalisang, Maria, kay naangkon mo ang kahimuot sa Dios. At narito, maglilihi ka sa iyong tiyan, at manganganak ka ng isang lalake, at tatawagin mo ang kaniyang pangalang JESUS. Ug tan-awa, magasamkon ikaw ug igaanak mo ang usa ka bata nga lalaki, ug siya imong paganganlan si Jesus. Siya'y magiging dakila, at tatawaging Anak ng Kataastaasan: at sa kaniya'y ibibigay ng Panginoong Dios ang luklukan ni David na kaniyang ama: Siya mahimong bantugan ug pagatawgon nga Anak sa Labing Halangdon; ug kaniya igahatag sa Ginoong Dios ang trono sa iyang amahan nga si David, At siya'y maghahari sa angkan ni Jacob magpakailan man; at hindi magkakawakas ang kaniyang kaharian. ug iyang pagaharian ang banay ni Jacob hangtud sa kahangturan; ug walay pagkatapus ang iyang gingharian." At sinabi ni Maria sa anghel, Paanong mangyayari ito, sa ako'y hindi nakakakilala ng lalake? Ug si Maria nangutana sa manolunda, "Unsaon ba pagkahimo niini nga wala man akoy bana?" At sumagot ang anghel, at sinabi sa kaniya, Bababa sa iyo ang Espiritu Santo, at lililiman ka ng kapangyarihan ng Kataastaasan: kaya naman ang banal na bagay na ipanganganak ay tatawaging Anak ng Dios. Ang manolunda mitubag kaniya, Pagakunsaran ikaw sa Espiritu Santo, ug pagalandungan ikaw sa gahum sa labing Halangdon; tungod niini, ang bata nga matawo paganganlan nga balaan, ang Anak sa Dios. At narito, si Elisabet na iyong kamaganak, ay naglihi rin naman ng isang anak na lalake sa kaniyang katandaan; at ito ang ikaanim na buwan niya, na dati'y tinatawag na baog. Ug Tan-awa, ang imong paryenti nga si Elisabet, bisan sa iyang kagulangon, nagasamkon usab ug usa ka bata nga lalaki; ug kini karon mao na ang ikaunom ka bulan kaniya nga giingong apuli. Sapagkat walang salitang mula sa Dios na di may kapangyarihan. Kay sa Dios walay butang nga dili mahimo." At sinabi ni Maria, Narito, ang alipin ng Panginoon; mangyari sa akin ang ayon sa iyong salita. At iniwan siya ng anghel. Ug si Maria miingon, "Tan-awa, ako ulipon sa Ginoo. Matuman unta kanako kanang imong giingon." Ug ang manolunda mipahawa kaniya. At nang mga araw na ito'y nagtindig si Maria, at nagmadaling napasa lupaing maburol, sa isang bayan ng Juda; Ug niadtong mga adlawa si Maria mitindog ug midali pag-adto sa kabungturan, sa usa ka lungsod sa Juda, At pumasok sa bahay ni Zacarias at bumati kay Elisabet. ug misulod siya sa balay ni Zacarias ug nangomusta kang Elisabet. At nangyari, pagkarinig ni Elisabet ng bati ni Maria, ay lumukso ang sanggol sa kaniyang tiyan; at napuspos si Elisabet ng Espiritu Santo; Ug sa pagkadungog ni Elisabet sa pangomusta ni Maria, ang bata miulpot sulod sa iyang tiyan; ug si Elisabet napuno sa Espiritu Santo. At sumigaw siya ng malakas na tinig, at sinabi, Pinagpala ka sa mga babae, at pinagpala ang bunga ng iyong tiyan. Ug sa makusog nga tingog siya misinggit nga nag-ingon, "Dalaygon ikaw diha sa mga kababayen-an, ug dalaygon ang bunga sa imong tiyan! At anot nangyari sa akin, na ang ina ng aking Panginoon ay pumarito sa akin? Ngano ba gayud nga gitugot man kini kanako, nga ako pagaduawon sa inahan sa akong Ginoo? Sapagkat ganito, pagdating sa aking mga pakinig ng tinig ng iyong bati, lumukso sa tuwa ang sanggol sa aking tiyan. Kay tan-awa, sa paghidangat sa tingog sa imong pangomusta dinhi sa sulod sa akong mga dalunggan, ang bata sulod sa akong tiyan miulpot sa kalipay. At mapalad ang babaing sumampalataya; sapagkat matutupad ang mga bagay na sa kaniya'y sinabi ng Panginoon. Ug bulahan ang babaye nga mitoo nga pagatumanon gayud ang gisulti kaniya gikan sa Ginoo." At sinabi ni Maria, Dinadakila ng aking kaluluwa ang Panginoon, Ug si Maria miingon, Ang akong kalag nagadayeg sa Ginoo, At nagalak ang aking espiritu sa Dios na aking Tagapagligtas. ug ang akong espiritu nagakalipay diha sa Dios nga akong Manluluwas, Sapagkat nilingap niya ang kababaan ng kaniyang alipin. Sapagkat, narito, mula ngayon ay tatawagin akong mapalad ng lahat ng maghahalihaliling lahi. kay siya nanumbaling man sa timawang kahimtang sa iyang ulipon. Kay tan-awa, sukad karon ang tanang kaliwatan magatawag kanako nga bulahan; Sapagkat ginawan ako ng Makapangyarihan ng mga dakilang bagay; At banal ang kaniyang pangalan. kay ang makagagahum nagbuhat ug dagkung mga butang alang kanako, ug balaan ang iyang ngalan. At ang kaniyang awa ay sa mga lahit lahi. Sa nangatatakot sa kaniya. Ug iyang ginakaloy-an sila nga mga nagakahadlok kaniya, diha sa mga kaliwatan ngadto sa mga kaliwatan. Siya'y nagpakita ng lakas ng kaniyang bisig; Isinambulat niya ang mga palalo sa paggunamgunam ng kanilang puso. Siya nakapakitag kusog pinaagi sa iyang bukton, iyang gipatibulaag ang mga tigpahitaas diha sa mga pagpamalandong sa ilang mga kasingkasing, Ibinaba niya ang mga prinsipe sa mga luklukan nila, At itinaas ang mga may mababang kalagayan. iyang gipapha ang mga makagagahum gikan sa ilang mga trono, ug iyang gituboy ang mga timawag kahimtang; Binusog niya ang nangagugutom ng mabubuting bagay; At pinaalis niya ang mayayaman, na walang anoman. ang mga gigutom iyang gibusog sa mga maayong butang, ug ang mga dato iyang gipapahawa nga walay mga dala, Tumulong siya sa Israel na kaniyang alipin, Upang maalaala niya ang awa Ang iyang alagad nga si Israel iyang gitabangan, agig paghandum sa iyang pagkaluoy, (Gaya ng sinabi niya sa ating mga magulang) Kay Abraham at sa kaniyang binhi magpakailan man. sumala sa iyang gisulti ngadto sa atong mga ginikanan, kang Abraham ug sa iyang kaliwatan hangtud sa kahangturan." At si Maria ay natirang kasama niya na may tatlong buwan, at umuwi sa kaniyang bahay. Ug si Maria nagpabilin uban kang Elisabet sulod sa mga tulo ka bulan, ug unya mipauli siya sa iyang balay. Naganap nga kay Elisabet ang panahon ng panganganak; at siya'y nanganak ng isang lalake. Ug miabut ang panahon nga igalanak na ni Elisabet, ug siya nanganak sa usa ka bata nga lalaki. At nabalitaan ng kaniyang mga kapitbahay at mga kamaganak, na dinakila ng Panginoon ang kaniyang awa sa kaniya; at sila'y nangakigalak sa kaniya. Ug ang iyang mga silingan ug mga paryenti nakadungog nga ang Ginoo nagpakitag dakung kaluoy kaniya, ug sila nangalipay duyog kaniya. At nangyari, na nang ikawalong araw ay nagsiparoon sila upang tuliin ang sanggol; at siya'y tatawagin sana nila na Zacarias, ayon sa pangalan ng kaniyang ama. Ug sa ikawalo ka adlaw sila nangabut aron sa pagsirkunsidar sa bata; ug buot unta nila nga hinganlan siyag Zacarias, sama sa iyang amahan, At sumagot ang kaniyang ina at nagsabi, Hindi gayon; kundi ang itatawag sa kaniya'y Juan. apan ang iyang inahan miingon, "Dili; kondili pagahinganlan hinoon siyag Juan." At sinabi nila sa kaniya, Wala sa iyong kamaganak na tinatawag sa pangalang ito. Ug sila miingon kaniya, "Wala bayay paryenti nimo nga nagdala sa maong ngalan." At hinudyatan nila ang kaniyang ama, kung ano ang ibig niyang itawag. Ug ilang gisinyasan ang iyang amahan sa pagpangutana kaniya kon unsay buot niyang ingalan sa bata. At humingi siya ng isang sulatan at sumulat, na sinasabi, Ang kaniyang pangalan ay Juan. At nagsipanggilalas silang lahat. Ug siya nangayog sulatanan ug iyang gisulat kini, "Ang iyang ngalan si Juan." Ug nahibulong silang tanan. At pagdaka'y nabuka ang kaniyang bibig, at ang kaniyang dila'y nakalag, at siya'y nagsalita, na pinupuri ang Dios. Ug dihadiha nabuka ang iyang baba ug naluag ang iyang dila, ug siya misulti nga nagdayeg sa Dios. At sinidlan ng takot ang lahat ng nagsisipanahan sa palibot nila; at nabansag ang lahat ng mga bagay na ito sa lahat ng lupaing maburol ng Judea. Ug ang ilang tanang mga silingan giabut ug kahadlok. Ug kining tanang mga butanga gisultisultihan sa tibuok kabungturan sa Judea; At lahat ng mga nangakarinig nito ay pawang iningatan sa kanilang puso, na sinasabi, Magiging ano nga kaya ang batang ito? Sapagkat ang kamay ng Panginoon ay sumasa kaniya. ug ang tanang nakadungog niini nagtipig niini sa sulod sa ilang mga kasingkasing, ug nanag-ingon, "Maunsa man kaha diay kining bataa?" Kay ang kamot sa Ginoo diha uban kaniya. At si Zacarias na kaniyang ama ay napuspos ng Espiritu Santo, at nanghula, na nagsasabi, Ug si Zacarias nga iyang amahan napuno sa Espiritu Santo ug naghimog usa ka profesiya nga nag-ingon, Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel; Sapagkat kaniyang dinalaw at tinubos ang kaniyang bayan, "Dahaygon ang ginoong Dios sa Israel, tungod kay iyang giduaw ug gitubos ang iyang katawhan, At nagtaas sa atin ng isang sungay ng kaligtasan Sa bahay ni David na kaniyang alipin ug alang kanato iyang gipatindog ang usa ka gamhaang Manluluwas diha sa kaliwatan ni David nga iyang alagad, (Gaya ng sinabi niya sa pamamagitan ng kaniyang mga banal na propeta na nagsilitaw buhat nang unang panahon), sumala sa iyang gisulti pinaagi sa baba sa iyang mga balaang profeta sukad pa sa karaang panahon, Kaligtasang mula sa ating mga kaaway, at sa kamay ng lahat ng nangapopoot sa atin; nga kita pagaluwason gikan sa atong mga kaaway, ug gikan sa kamot sa tanang nagadumot kanato; Upang magkaawang-gawa sa ating mga magulang, At alalahanin ang kaniyang banal na tipan; aron sa pagtuman sa kaluoy nga iyang gisaad ngadto sa atong mga ginikanan, ug sa paghinumdom sa iyang balaang pakigsaad, Ang sumpa na isinumpa niya kay Abraham na ating ama, sa panumpa nga iyang gihimo ngadto kang Abrahan nga atong amahan, Na ipagkaloob sa atin na yamang nangaligtas sa kamay ng ating mga kaaway, Ay paglingkuran natin siya ng walang takot, aron sa pagtugot kanato nga kita, ingon nga linuwas gikan sa kamot sa atong mga kaaway, magaalagad unta kaniya sa walay pagkahadlok, Sa kabanalan at katuwiran sa harapan niya, lahat ng ating mga araw. diha sa kabalaanon ug pagkamatarung, sa iyang atubangan, sa tanang mga adlaw sa atong kinabuhi. Oo at ikaw, sanggol, tatawagin kang propeta ng kataastaasan; Sapagkat magpapauna ka sa unahan ng mukha ng Panginoon, upang ihanda ang kaniyang mga daan; Ug ikaw, bata, pagatawgon nga profeta sa Labing Halangdon; kay ikaw mao man ang magauna sa Ginoo aron sa pag-andam sa iyang mga dalan, Upang maipakilala ang kaligtasan sa kaniyang bayan, Sa pagkapatawad ng kanilang mga kasalanan, sa paghatag ngadto sa iyang katawhan sa kahibalo mahitungod sa kaluwasan diha sa kapasayloan sa ilang mga sala, Dahil sa magiliw na habag ng aming Dios, Ang pagbubukang liwayway buhat sa kaitaasan ay dadalaw sa atin, pinasikad sa malomong kaluoy sa atong Dios, inigbanagbanag unya kanato sa adlaw gikan sa kahitas-an Upang liwanagan ang nangakalugmok sa kadiliman at sa lilim ng kamatayan; Upang itumpak ang ating mga paa sa daan ng kapayapaan. aron sa paghatag ug kahayag ngadto sa mga nagalingkod sa ug sa landong sa kamatayon, aron sa pagmando sa atong mga tiil ngadto sa dalan sa pakigdait." At lumaki ang sanggol, at lumakas sa espiritu, at nasa mga ilang hanggang sa araw ng kaniyang pagpapakita sa Israel. ug ang bata midaku ug nahimong kusgan sa espiritu, ug siya didto magpuyo sa mga awaaw hangtud sa adlaw sa iyang pagpadayag ngadto sa Israel. Nangyari nga nang mga araw na yaon na lumabas ang isang utos mula kay Augusto Cesar, na magpatala ang buong sanglibutan. Ug nahitabo nga niadtong mga adlawa miabut gikan kang Cesar Augusto ang usa ka sugo sa pagpanglista sa tanang nanagpuyo sa tibuok kalibutan. Ito ang unang talaang-mamamayan na ginawa nang si Quirinio ay gobernador sa Siria. Kini mao ang unang pagpanglista nga gihimo sa diha nga si Quirino mao pay gobernador sa Siria. At nagsisiparoon ang lahat upang sila'y mangatala, bawat isa sa kaniyang sariling bayan. Ug ang tanan nangadto aron sa pagpalista, ang matag-usa ngadto sa iyang kaugalingong lungsod. At si Jose naman ay umahon mula sa Galilea, mula sa bayan ng Nazaret, hanggang sa Judea, sa bayan ni David, na kung tawagi'y Bet-lehem, sapagkat siya'y sa angkan at sa lahi ni David; Ug si Jose usab gikan sa Galilea, sa lungsod sa Nazaret, mitungas sa Judea sa lungsod ni David, nga ginganlan ug Betlehem, kay siya sakop man sa panimalay ug sa kaliwatan ni David, Upang patala siya pati ni Maria, na magaasawa sa kaniya, na kasalukuyang kagampan. aron sa pagpalista uban kang Maria, ang iyang pangasaw-onon nga nagsabak. At nangyari, samantalang sila'y nangaroroon, at naganap ang mga kaarawang dapat siyang manganak. Ug samtang didto sila, miabut ang panahon nga siya mag-anak. At kaniyang ipinanganak ang panganay niyang anak na lalake; at ito'y binalot niya ng mga lampin, at inihiga sa isang pasabsaban, sapagkat wala nang lugar para sa kanila sa tuluyan. Ug iyang gianak ang iyang panganay nga usa ka lalaki, ug kini iyang giputos sa mga bakbak ug gipahigda sa pasungan, kay wala na may luna alang kanila sa balay nga abutanan. At may mga pastor ng tupa sa lupain ding yaon na nangasa parang, na pinagpupuyatan sa gabi ang kanilang kawan. Ug niadtong dapita may mga magbalantay sa mga karnero didto sa sibsibanan, nga nanagtukaw sa kagabhion sa pagbantay sa ilang mga hayop. At tumayo sa tabi nila ang isang anghel ng Panginoon, at ang kaluwalhatian ng Panginoon ay nagliwanag sa palibot nila: at sila'y totoong nangatakot. Ug mitungha kanila ang usa ka manolunda sa Ginoo, ug ang himaya sa Ginoo misidlak libut kanila, ug sila giabut ug dakung kalisang. At sinabi sa kanila ng anghel, Huwag kayong mangatakot; sapagkat narito, dinadalhan ko kayo ng mabubuting balita ng malaking kagalakan, na siyang sasa buong bayan: Apan ang manolunda miingon kanila, "Ayaw na kamo kalisang; kay tan-awa, gidad-an ko kamog maayong balita sa dakung kalipay nga magaabut sa tanang mga tawo; Sapagkat ipinanganak sa inyo ngayon sa bayan ni David ang isang Tagapagligtas, na siya ang Cristo ang Panginoon. kay alang kaninyo natawo karon sa lungsod ni David ang Manluluwas nga mao ang Cristo nga Ginoo. At ito ang sa inyo'y magiging pinakatanda: Masusumpungan ninyo ang isang sanggol na nababalot ng lampin, at nakahiga sa isang pasabsaban. Ug ang inyong ilhanan mao kini: inyong makaplagan ang usa ka gamayng bata nga naputos sa mga bakbak ug nagahigda sa pasungan." At biglang nakisama sa anghel ang isang karamihang hukbo ng langit, na nangagpupuri sa Dios, at nangagsasabi: Ug sa kalit diha uban sa manolunda ang usa ka langitnong panon nga nanagdalayeg sa Dios ug nanag-ingon, Luwalhati sa Dios sa kataastaasan, At sa lupa'y kapayapaan sa mga taong kinalulugdan niya. "Himaya sa Dios sa kalangitan, ug sa yuta panagdait sa mga tawo nga iyang gikahimut-an." At nangyari nang lisanin sila ng mga anghel at nangapasa langit, ang mga pastor ay nangagsangusapan. Magsiparoon nga tayo ngayon hanggang sa Bet-lehem, at tingnan natin itong nangyari, na ipinagbigay alam sa atin ng Panginoon. Ug sa pagpamahawa na sa mga manolunda gikan kanila paingon sa langit, ang mga magbalantay sa mga karnero nasig-ingon ang usa sa usa, "Tana! Mangadto kita sa Betlehem ug tan-awon ta kining nahitabo nga gisugilon kanato sa Ginoo." At sila'y dalidaling nagsiparoon at nasumpungan kapuwa si Maria at si Jose, at ang sanggol na nakahiga sa pasabsaban. Ug sila miadto nga nanagdali ug ilang nakaplagan si Maria ug si Jose ug ang gamayng bata nga naghigda sa pasungan. At nang makita nila yaon, ay inihayag nila ang mga sinabi sa kanila tungkol sa sanggol na ito. Ug sa nakita na nila kini, ilang gipanugilon ang pulong nga gisulti kanila mahitungod niadtong bataa; At lahat ng nangakarinig nito ay nangagtaka sa mga bagay na sinabi sa kanila ng mga pastor. ug ang tanang nakadungog niini nahibulong sa gisulti kanila sa mga magbalantay sa mga karnero. Datapuwat iningatan ni Maria ang lahat ng mga pananalitang ito, na pinagbulaybulay sa kaniyang puso. Apan kining tanang mga butanga gitipigan ni Maria nga namalandong niini diha sa iyang kasingkasing. At nangagbalik ang mga pastor, na niluluwalhati at pinupuri ang Dios dahil sa lahat ng mga bagay na kanilang nangarinig at nangakita, ayon sa sinabi sa kanila. Ug ang mga magbalantay sa mga karnero namauli nga nanaghimaya ug nanagdalayeg sa Dios tungod sa tanan nga ilang nadungog ug nakita sumala sa gisugilon kanila. At nang makaraan ang walong araw upang tuliin siya, ay tinawag na JESUS ang kaniyang pangalan, na siyang itinawag ng anghel bago siya ipinaglihi sa tiyan. Ug sa natapus na ang walo ka adlaw, sa pagsipkunsidar na kaniya ilang ginganlan siyag Jesus, ang ngalan nga gihatag kaniya sa manolunda sa wala pa siya ipanamkon. At nang maganap na ang mga araw na kanilang paglilinis alinsunod sa kautusan ni Moises, ay kanilang dinala siya sa Jerusalem, upang iharap siya sa Panginoon Ug sa pag-abut na sa panahon alang sa pagputli kanila sumala sa kasugoan ni Moises, ang bata ilang gidala sa Jerusalem aron ihalad siya ngadto sa Ginoo (Ayon sa nasusulat sa kautusan ng Panginoon, Ang bawat lalaking nagbubukas ng bahay-bata ay tatawaging banal sa Panginoon), (sumala sa nahisulat sa kasugoan sa Ginoo, "Ang tanang panganay nga lalaki pagaisipon nga binalaan alang sa Ginoo") At upang maghandog ng hain alinsunod sa sinasabi sa kautusan ng Panginoon, Dalawang batobato, o dalawang inakay ng kalapati. ug sa paghalad ug halad-inihaw sumala sa giingon sa kasugoan sa Ginoo, nga "duha ka tukmo, o duha ka salampati nga kuyabog." At narito, may isang lalake sa Jerusalem, na nagngangalang Simeon; at ang lalaking ito'y matuwid at masipag sa kabanalan, na nag-aantay ng kaaliwan ng Israel: at sumasa kaniya ang Espiritu Santo. Ug didtoy usa ka tawo sa Jerusalem nga ginganlan si Simeon, ug kining tawhana matarung ug masimbahon, nga nagpaabut sa paglipay sa Israel, ug ang Espiritu Santo diha kaniya. At ipinahayag sa kaniya ng Espiritu Santo, na di niya makikita ang kamatayan, hanggang sa makita muna niya ang Cristo ng Panginoon. Ug gipadayag kaniya sa Espiritu Santo nga siya dili una mamatay samtang dili pa niya makita ang Cristo sa Ginoo. At siya'y napasa templo sa Espiritu: at nang ipasok sa templo ang sanggol na si Jesus ng kaniyang mga magulang, upang sa kaniya'y magawa nila ang nauukol alinsunod sa kaugalian ng kautusan, Ug minandoan sa Espiritu, siya misulod sa templo; ug sa diha nga ang batang Jesus nadala na sa iyang ginikanan ngadto sa sulod aron pagahimoan sumala sa nabatasan sa kasugoan, Ay tinanggap nga niya siya sa kaniyang mga bisig, at pinuri ang Dios, at nagsabi, si Simeon mikugos kaniya diha sa iyang mga bukton ug midalayeg sa Dios ug miingon, Ngayo'y papanawin mo, Panginoon, ang iyong alipin, Ayon sa iyong salita, sa kapayapaan, "Ginoo, itugot na karon nga ang imong ulipon magabiya nga malinawon, sumala sa imong pulong; Sapagkat nakita ng aking mga mata ang iyong pagliligtas, kay ang akong mga mata nakakita na man sa kaluwasan gikan kanimo, Na iyong inihanda sa unahan ng mukha ng lahat ng mga tao; sa kaluwasan nga imong giandam diha sa atubangan sa tanang katawhan, Isang ilaw upang ipahayag sa mga Gentil, At ang kaluwalhatian ng iyong bayang Israel. usa ka kahayag alang sa pagbanwag sa mga Gentil, ug alang sa kadungganan sa imong katawhan nga Israel." At ang kaniyang ama at ang kaniyang ina ay nagsisipanggilalas sa mga bagay na sinasabi tungkol sa kaniya; Ug ang iyang amahan ug inahan nahibulong sa gisulti ni Simeon mahitungod kaniya; At sila'y pinagpala ni Simeon, at sinabi sa kaniyang inang si Maria, Narito, ito ay itinalaga sa ikararapa at sa ikatitindig ng marami sa Israel; at pinakatandang tudlaan ng pagsalangsang: ug si Simeon nanalangin kanila ug miingon kang Maria nga iyang inahan, Tan-awa, kining bataa gitudlo ingon nga hinungdan sa pagkapukan ug sa pagbangon sa kapid-an sa Israel, ug ingon nga ilhanan nga pagasupakon Oo at paglalampasanan ng isang tabak ang iyong sariling kaluluwa; upang mangahayag ang mga pagiisip ng maraming puso. (ug ang imong kasingkasing usab pagalapsan sa espada), aron ikapadayag ang mga hunahuna sa daghang mga kasingkasing." At naroroon din naman si Ana, na isang propetisa, anak na babae ni Fanuel, sa angkan ni Aser, (siya'y lubhang matanda na, at may pitong taong nakisama sa kaniyang asawa mula sa kaniyang kadalagahan, Ug dihay usa ka profeta nga babaye, si Ana, nga anak ni Fanuel, sakop sa banay ni Aser. Siya tigulang na kaayo, nga natiayon sa iyang bana sulod sa pito ka tuig sukad sa iyang pagkadalaga nga birhin. At siya'y bao nang walongput apat na taon), na hindi humihiwalay sa templo, at sumasamba sa gabi at araw sa pamamagitan ng mga pagaayuno at mga pagdaing. ug unya nabalo hangtud nga may kawaloan ug upat ka tuig na ang iyang kagulangon. Siya wala mopahawa sa templo, hinonoa nagpadayon siya sa pagsimba sa maadlaw ug sa magabii pinaagi sa pagpuasa ug pag-ampo. At pagdating niya sa oras ding yaon, siya'y nagpasalamat sa Dios, at nagsalita ng tungkol sa sanggol sa lahat ng nagsisipaghintay ng katubusan sa Jerusalem. Ug sa paghiduol niya niadtong tungora, siya nagpasalamat sa Dios ug misulti mahitungod sa bata ngadto sa tanang nanagpaabut sa pagtubos sa Jerusalem. At nang maganap na nila ang lahat ng mga bagay na alinsunod sa kautusan ng Panginoon, ay nangagbalik sila sa Galilea, sa kanilang sariling bayang Nazaret. Ug sa nahimo na nila ang tanan sumala sa kasugoan sa Ginoo, sila mipauli sa Galilea, sa ilang kaugalingong lungsod sa Nazaret. At lumalaki ang bata, at lumalakas, at napupuspos ng karunungan: at sumasa kaniya ang biyaya ng Dios. Ug ang bata midaku ug nahimong kusgan, puno sa kaalam; ug ang grasya sa Dios diha kaniya. At nagsisiparoon taon-taon ang kaniyang mga magulang sa Jerusalem sa kapistahan ng paskua. Ug ang iyang mga ginikanan tig-adto sa Jerusalem matag-tuig, sa fiesta nga Pasko. At nang siya'y may labindalawang taon na, ay nagsiahon sila ayon sa kaugalian ng kapistahan; Ug sa nagpanuigon na siyag napulog-duha ka tuig, mitungas sila sa Jerusalem sumala sa nabatasan; At nang kanilang maganap na ang mga araw, sa pagbalik nila, ay naiwan ang batang si Jesus sa Jerusalem; at di nalalaman ng kaniyang mga magulang; ug sa pagkatapus na sa fiesta, sa pagpamauli na nila, ang bata nga si Jesus mipabilin ra sa Jerusalem. Ug ang iyang mga ginikanan wala mahibalo niini, Ngunit sa pagaakala nilang siya'y nasa kasamahan, ay nagsiyaon sila nang isang araw na paglalakbay; at hinahanap nila siya sa mga kamaganak at mga kakilala; apan sanglit nanagdahum man sila nga siya kuyog ra sa panon, sila mibaktas ug usa ka adlaw, ug unya ilang gipangita siya sa ilang kaparyentihan ug mga kaila; At nang di nila siya matagpuan, ay nagsipagbalik sila sa Jerusalem, na hinahanap siya. ug kay wala man siya nila hikaplagi, sila mibalik sa Jerusalem aron sa pagpangita kaniya. At nangyari, na nang makaraan ang tatlong araw, ay nangatagpuan nila siya sa templo, na nakaupo sa gitna ng mga guro, na sila'y pinakikinggan, at sila'y tinatanong: Tapus sa tulo ka adlaw, ilang nakaplagan siya sa sulod sa templo, nga naglingkod sa taliwala sa mga magtutudlo ug naminaw kanila ug nagpanukso kanilag mga pangutana; At ang lahat ng sa kaniya'y nangakakarinig ay nagsisipanggilalas sa kaniyang katalinuhan at sa kaniyang mga sagot. ug ang tanang nakadungog kaniya nahitingala sa iyang pagpanabut ug sa iyang mga pagpanubag. At nang siya'y mangakita nila, ay nangagtaka sila; at sinabi sa kaniya ng kaniyang ina, Anak, bakit ginawa mo sa amin ang ganyan? narito, ang iyong ama at ako na hinahanap kang may hapis. Ug sa pag-kakita kaniya sa iyang mga ginikanan, sila nahibulong; ug ang iyang inahan miingon kaniya, "Anak, nganong gibuhatan mo man kami sa ingon? Tan-awa, ang imong amahan ug ako sa among kabalaka nangita kanimo." At sinabi niya sa kanila, Bakit ninyo ako hinahanap? di baga talastas ninyo na dapat akong maglumagak sa bahay ng aking Ama. Ug siya mitubag kanila, "Nganong gipangita pa man ako ninyo? Wala ba diay kamo mahibalo nga kinahanglan anhi gayud ako sa balay sa akong Amahan?" At di nila naunawa ang pananalitang sa kanila'y sinabi. Ug sila wala makasabut sa mga pulong nga iyang gisulti kanila. At lumusong siyang kasama nila, at napasa Nazaret; at napasakop sa kanila: at iniingatan ng kaniyang ina sa kaniyang puso ang lahat ng mga pananalitang ito. Ug siya milugsong kuyog kanila ug nahiabut sa Nazaret, ug siya masinugtanon kanila; ug kining tanang mga butanga gitipigan sa iyang inahan sulod sa kasingkasing niya. At lumalaki si Jesus sa karunungan at sa pangangatawan, at sa pagbibigay lugod sa Dios at sa mga tao. Ug si Jesus mitubo sa kaalam ug sa gidak-on ug sa kahimuot kaniya sa Dios ug sa tawo. Nang ikalabinglimang taon nga ng paghahari ni Tiberio Cesar, na noo'y gobernador sa Judea si Poncio Pilato, at tetrarka sa Galilea si Herodes, at ang kaniyang kapatid na si Felipe ay tetrarka sa lalawigan ng Iturea at Traconite, at si Lisanias ay tetrarka sa Abilinia, Ug sa ikanapulog-lima ka tuig sa paghari ni Tiberio Cesar, sa diha nga si Poncio Pilato mao pay gobernador sa Judea, ug si Herodes maoy gobernador sa Galilea, ug si Felipe nga iyang igsoong lalaki maoy gobernador sa kayutaan sa Iturea ug sa Triconite, ug si Lisanias maoy gobernador sa Abilinia, Nang kasalukuyang mga pangulong saserdote si Anas at si Caifas, ay dumating ang salita ng Dios kay Juan, anak ni Zacarias, sa ilang. sa diha nga ang labawng sacerdote mao si Anas ug si Caifas, ang pulong sa Dios miabut kang Juan nga anak ni Zacarias, sa didto siya sa mga awaaw. At siya'y napasa buong lupain sa palibotlibot ng Jordan, na ipinangangaral ang bautismo ng pagsisisi sa ikapagpapatawad ng mga kasalanan; Ug ang tanang kayutaan nga kasikbit sa Jordan giadto niya nga nagwali mahitungod sa bautismo sa paghinulsol alang sa kapasayloan sa mga sala. Gaya ng nasusulat sa aklat ng salita ng propeta Isaias, Ang tinig ng isang sumisigaw sa ilang, Ihanda ninyo ang daan ng Panginoon, Tuwirin ninyo ang kaniyang mga landas. Sumala sa nahisulat diha sa basahon sa mga pulong ni Isaias nga profeta: Ang tingog sa magasinggit diha sa mga awaaw: Andama ninyo ang dalan alang sa Ginoo, tul-ira ninyo ang iyang mga agianan Lahat ng libis ay tatambakan, At pababain ang bawat bundok at burol; At ang liko ay matutuwid, At ang mga daang bakobako ay mangapapatag; Ang tanang walog pagatabonan, ug ang tanang bukid ug bungtod pagapatagon, ug ang mga hiwi pagatul-iron, ug ang mga dalan nga sagalsalon pagahinloon, At makikita ng lahat ng laman ang pagliligtas ng Dios. ug ang tanang tawo makakita sa kaluwasan gikan sa Dios. Sinasabi nga niya sa mga karamihang nagsisilabas upang mangagpabautismo sa kaniya, Kayong lahi ng mga ulupong, sino ang sa inyo'y nagudyok upang tumakas sa galit na darating? Busa miingon siya sa mga panon sa katawhan nga miadto aron sa pagpabautismo kaniya. "Kamong mga anak sa mga bitin! Kinsa bay nagpasidaan kaninyo sa pagkalagiw gikan sa kapungot nga umalabut? Kayo nga'y mangagbunga ng karapatdapat sa pagsisisi, at huwag mangagpasimulang mangagsabi sa inyong sarili, Si Abraham ang siya naming ama; sapagkat sinasabi ko sa inyo, na makapagpapabangon ang Dios ng mga anak ni Abraham maging sa mga batong ito. Sa ingon niana, pamunga kamog mga bunga nga mahiangay sa paghinulsol, ug ayaw ninyo sugdi ang pag-ingon nganha sa inyong kaugalingon, `Si Abraham among amahan; kay sultihan ko kamo, nga ang Dios makahimo sa pagpaliwat ug mga anak alang kang Abraham gikan niining mga bato. At ngayon pa'y nakalagay na ang palakol sa ugat ng mga punong kahoy: ang bawat punong kahoy nga na di nagbubunga ng mabuti ay pinuputol, at inihahagis sa apoy. Ug bisan gani karon, ang wasay gikataon na diha sa gamut sa mga kahoy; busa ang tanang kahoy nga wala mamungag mga maayong bunga pagaputlon ug igasalibay ngadto sa kalayo." At tinanong siya ng karamihan, na nangagsasabi, Ano ngang dapat namin gawin? Ug ang mga panon sa katawhan nangutana kaniya, "Nan, unsa may among buhaton?" At sinagot niya at sinabi sa kanila, Ang may dalawang tunika ay magbahagi sa wala; at ang may pagkain ay gayon din ang gawin. Siya mitubag kanila, "Siya nga adunay duha kabuok kamisola, kinahanglan manghatag niadtong walay iya; ug siya nga adunay makaon, kinahanglan magahimo sa ingon." At dumating naman ang mga maniningil ng buwis upang mangagpabautismo, at sinabi nila sa kaniya, Guro, anong dapat naming gawin? Ang mga maniningil sa buhis miabut usab aron sa pagpabautismo, ug sila miingon kaniya, "Magtutudlo, unsa may among buhaton?" At sinabi niya sa kanila, Huwag na kayong sumingil pa ng higit kay sa utos sa inyo. Siya mitubag kanila, "Ayaw na kamo pagpaningil ug labaw sa ginatugot kaninyo." At tinanong naman siya ng mga kawal, na nangagsasabi, At kami, anong dapat naming gawin? At sa kanila'y sinabi niya, Huwag kayong kumuhang may karahasan sa kanino man, ni mangagparatang; at mangagkasiya kayo sa bayad sa inyo. Ug ang mga sundalo usab nangutana kaniya, "Ug kami, unsa Memay among buhaton?" Siya mitubag kanila, "Ayaw na kamo pagpanguhag salapi pinaagi sa paglugos o sa pagbutangbutang, ug magpahiuyon lamang kamo sa inyong mga suhol." At samantalang ang mga tao'y nagsisipaghintay at pinagbubulaybulay ng lahat sa kanilang puso ang tungkol kay Juan, kung siya kaya ang Cristo; Ug samtang ang mga tawo nagmapaabuton, ug ang tanan nagtulotimbang diha sa ilang mga kasingkasing mahitungod kang Juan, kon mao na ba kaha siya ang Cristo, Ay sumagot si Juan na sinasabi sa kanilang lahat, Katotohanang binabautismuhan ko kayo ng tubig; datapuwat dumarating ang lalong makapangyarihan kay sa akin; ako'y hindi karapatdapat magkalag ng panali ng kaniyang mga pangyapak: kayo'y babautismuhan niya sa Espiritu Santo at sa apoy: si Juan mitubag kanilang tanan, "Kaninyo nagabautismo ako sa tubig, apan adunay umalabut nga labi pang gamhanan kay kanako, nga bisan pa gani sa higut sa iyang mga sapin dili ako takus sa paghubad; kaninyo ang iyang igabautismo mao ang Espiritu Santo ug kalayo. Nasa kaniyang kamay ang kaniyang kalaykay, upang linising lubos ang kaniyang giikan, at tipunin ang trigo sa kaniyang bangan; datapuwat susunugin niya ang dayami sa apoy na hindi mapapatay. Ang iyang paliran anaa na sa iyang kamot aron sa paghinlo sa iyang giukan ug sa paghipos sa trigo ngadto sa iyang dapa, apan ang mga uhot iyang pagasunogon sa kalayo nga dili arang mapalong." Sa mga iba pang maraming pangaral ay ipinangangaral nga niya sa bayan ang mabuting balita; Sa ingon niini ug sa uban pang daghang mga pagpahamatngon, si Juan nagwali sa maayong balita ngadto sa mga tawo. Datapuwat si Herodes na tetrarka, palibhasa'y pinagwikaan niya dahil kay Herodias, na asawa ng kaniyang kapatid, at dahil sa lahat ng masasamang bagay na ginawa ni Herodes, Apan si Herodes nga gobernador, nga gibadlong niya tungod kang Herodias nga asawa sa igsoon niya ni Herodes, ug tungod sa tanang dautang butang nga nabuhat ni Herodes, Ay naparagdag naman ito sa lahat, na kinulong niya si Juan sa bilangguan. Midugang pa niini sa tanan, nga maa ang iyang pagbanlud kang Juan sa bilanggoan. Nangyari nga, nang mabautismuhan ang buong bayan, na si Jesus ay binautismuhan naman, at nang nananalangin, ay nabuksan ang langit, Ug sa nabautismohan na ang tanang tawo, ug sa diha nga si Jesus usab nabautismohan na ug nag-ampo, ang langit nabukas, At bumaba sa kaniya ang Espiritu Santo na may anyong katawan, tulad sa isang kalapati, at nanggaling ang isang tinig sa langit, Ikaw ang sinisinta kong Anak; sa iyo ako lubos na nalulugod. ug diha kaniya mikunsad ang Espiritu Santo sa dagway nga lawasnon, ingon sa salampati, ug gikan sa langit miabut ang tingog nga nag-ingon, "Ikaw akong Anak nga pinalangga; kanimo may kalipay ako." At si Jesus din, nang magpasimula siyang magturo ay may gulang na tatlongpung taon, na anak (ayon sa sinasapantaha) ni Jose, ni Eli, Ug sa pagsugod ni Jesus sa iyang pagpang-alagad, siya may panuigon nga katloan ka tuig; siya (sumala sa gipakaingon) anak ni Jose, nga anak ni Heli, Ni Matat, ni Levi, ni Melqui, ni Jane, ni Jose, nga anak ni Matat, nga anak ni Levi, nga anak ni Melqui, Ni Matatias, ni Amos, ni Nahum, ni Esli, ni Nage, nga anak ni Matatias, nga anak ni Amos, nga anak ni Nahum, nga anak ni Esli, nga anak ni Nague, Ni Maat, ni Matatias, ni Semei, ni Jose, ni Juda, nga anak ni Maat, nga anak ni Matatias, nga anak ni Semein, nga anak ni Josec, nga anak ni Juda, Ni Joana, ni Resa, ni Zorobabel, ni Seatiel, ni Neri, nga anak ni Joanan, nga anak ni Resa, nga anak ni Zorobabel, nga anak ni Salatiel, nga anak ni Neri, Ni Melqui, ni Adi, ni Cosam, ni Elmodam, ni Er, nga anak ni Melqui, nga anak ni Adi, nga anak ni Cosam, nga anak ni Elmadam, nga anak ni Er, Ni Jesus, ni Eliezer, ni Jorim, ni Mata, ni Levi, nga anak ni Jesus, nga anak ni Eliezer, nga anak ni Jorim, nga anak ni Matat, nga anak ni Levi, Ni Simeon, ni Juda, ni Jose, ni Jonan, ni Eliaquim, nga anak ni Simeon, nga anak ni Juda, nga anak ni Jose, nga anak ni Jonam, nga anak ni Eliaquim, Ni Melea, ni Mena, ni Matata, ni Natan, ni David, nga anak ni Melea, nga anak ni Mena, nga anak ni Matata, nga anak ni Natan, nga anak ni David, Ni Jesse, ni Obed, ni Booz, ni Salmon, ni Naason, nga anak ni Jese, nga anak ni Obed, nga anak ni Booz, nga Meanak ni Sala, nga anak ni Naason, Ni Aminadab, ni Aram, ni Esrom, ni Fares, ni Juda, nga anak ni Aminadab, nga anak ni Admin, nga anak ni Arni, nga anak ni Esrom, nga anak ni Fares, nga anak ni Juda, Ni Jacob, ni Isaac, ni Abraham, ni Tare, ni Nacor, nga anak ni Jacob, nga anak ni Isaac, nga anak ni Abraham, nga anak ni Tara, nga anak ni Nacor, Ni Serug, ni Regan, ni Paleg, ni Heber, ni Selah, nga anak ni Seruc, nga anak ni Ragau, nga anak ni Falec, nga anak ni Eber, nga anak ni Sala, Ni Cainan, ni Arfaxjad, ni Sem, ni Noe, ni Lamec, nga anak ni Cainan, nga anak ni Arfajad, nga anak ni Sem, nga anak ni Noe, nga anak ni Lamec, Ni Matusalem, ni Enoc, ni Jared, ni Mahalaleel, ni Cainan, nga anak ni Matusalen, nga anak ni Enoc, nga anak ni Jaret, nga anak ni Maleleel, nga anak ni Cainan, Ni Enos, ni Set, ni Adam, ng Dios. nga anak ni Enos, nga anak ni Set, nga anak ni Adan, nga anak sa Dios. At si Jesus, na puspos ng Espiritu Santo ay bumalik mula sa Jordan at inihatid ng Espiritu sa ilang, Ug si Jesus, nga puno sa Espiritu Santo, mipauli gikan sa Jordan, ug siya gimandoan sa Espiritu Sa loob ng apat na pung araw na tinutukso ng diablo. At hindi siya kumain ng anoman nang mga araw na yaon; at nang maganap ang mga yaon ay nagutom siya. didto sa mga awaaw sulod sa kap-atan ka adlaw, ug gitintal sa yawa. Ug siya walay nakaon sulod niadtong mga adlawa; ug sa pagkatapus niini, siya mibatig kagutom. At sinabi sa kaniya ng diablo, Kung ikaw ang Anak ng Dios, ipag-utos mo na ang batong ito ay maging tinapay. Ug ang yawa miingon kaniya, "Kay ikaw Anak man sa Dios, sugoa kining bato nga mahimong tinapay." At sinagot siya ni Jesus, Nasusulat, Hindi sa tinapay lamang mabubuhay ang tao. Si Jesus mitubag kaniya, "Nahisulat na, `Ang tawo mabuhi dili sa tinapay lamang.`" At iniakyat pa siya niya, at ipinakita sa kaniya sa sandaling panahon ang lahat ng mga kaharian sa sanglibutan. Ug sa itaas gidala siya sa yawa ug gipakitaan, sa usa ka paglantaw, sa tanang gingharian sa kalibutan, At sinabi sa kaniya ng diablo, Sa iyo'y ibibigay ko ang lahat ng kapamahalaang ito, at ang kaluwalhatian nila: sapagkat ito'y naibigay na sa akin; at ibibigay ko kung kanino ko ibig. ug giingnan siya, "Kanimo ihatag ko kining tanang kagamhanan ug ang ilang kahimayaan, kay kini gikatugyan man kanako ug igahatag ko kini kang bisan kinsa nga akong kagustohan. Kaya nga kung sasamba ka sa harapan ko, ay magiging iyong lahat. Busa kon ikaw mosimba kanako, maimo na kining tanan." At si Jesus ay sumagot at sinabi sa kaniya, Nasusulat, Sa Panginoon mong Dios sasamba ka, at siya lamang ang iyong paglilingkuran. Ug si Jesus mitubog kaniya, Nahisulat na: `Maoy simbaha ang Ginoo nga imong Dios, ug siya lamang mao ang alagara.`" At dinala niya siya sa Jerusalem, at inilagay siya sa taluktok ng templo, at sinabi sa kaniya, Kung ikaw ay Anak ng Dios, ay magpatihulog ka mula rito hanggang sa ibaba: Ug iyang gidala siya sa Jerusalem ug gitongtong sa kinahitas-an sa templo; ug giingnan siya, "Kay ikaw Anak man sa Dios, umambak ikaw gikan dinhi ngadto sa ubos; Sapagkat nasusulat, Siya'y magbibilin sa kaniyang mga anghel tungkol sa iyo, upang ikaw ay ingatan: kay nahisulat man kini: `Siya magahatag ug sugo ngadto sa iyang mga manolunda mahitungod kanimo, aron sa pagbantay kanimo,` At, Aalalayan ka nila ng kanilang mga kamay, Baka matisod ka ng iyong paa sa isang bato. ug `Sa ilang mga kamot pagasapnayon ikaw nila, aron ang imong tiil dili mahipangdol sa bato.`" At pagsagot ni Jesus ay sinabi sa kaniya, Nasasabi, Huwag mong tutuksuhin ang Panginoon mong Dios. Ug si Jesus mitubag kaniya, "Ginaingon na, `Ayaw pagtintala ang Ginoo nga imong Dios.`" At nang matapos ng diablo ang lahat ng pagtukso, ay hiniwalayan siya niya ng ilang panahon. Ug sa natapus na sa yawa ang tanang mga pagtintal kaniya, siya mipahawa usa kaniya hangtud sa laing higayon. At bumalik si Jesus sa Galilea sa kapangyarihan ng Espiritu: at kumalat ang kabantugan tungkol sa kaniya sa palibot ng buong lupain. Ug diha sa gahum sa Espiritu, si Jesus mibalik sa Galilea, ug ang balita mahitungod kaniya nasangyaw sa tibuok kayutaan nga kasikbit. At nagtuturo siya sa mga sinagoga nila, na niluluwalhati ng lahat. Ug siya nanudlo sulod sa ilang mga sinagoga, ug gidalayeg siya sa tanan. At siya'y napasa Nazaret na kaniyang nilakhan: at ayon sa kaniyang kaugalian, siya'y pumasok sa sinagoga nang araw ng sabbath, at nagtindig upang bumasa. Ug siya miabut sa Nazaret, diin didto siya magtubo; ug sumala sa iyang nabatasan, siya misulod sa sinagoga sa adlaw nga igpapahulay. Ug siya mitindog aron sa pagbasa; At ibinigay sa kaniya ang aklat ng propeta Isaias. At binuklat niya ang aklat, na nasumpungan niya ang dakong kinasusulatan, ug dihay gihatag kaniya nga basahon sa profeta nga si Isaias; ug sa pagbuklad niya niini, nakita niya ang bahin diin nahisulat kini nga nagaingon: Sumasa akin ang Espiritu ng Panginoon, Sapagkat ako'y pinahiran niya upang ipangaral ang mabubuting balita sa mga dukha: Ako'y sinugo niya upang itanyag sa mga bihag ang pagkaligtas, At sa mga bulag ang pagkakita, Upang bigyan ng kalayaan ang nangaaapi, "Ang Espiritu sa Ginoo ania kanako, kay iya man akong gidihugan aron sa pagwali sa maayong balita ngadto sa mga kabus. Gipadala niya ako aron sa pagpahibalo sa kagawasan ngadto sa mga binilanggo ug sa kahiuli sa igtatan-aw ngadto sa mga buta, sa paghatag sa kagawasan ngadto sa mga dinaugdaug, Upang itanyag ang kaayaayang taon ng Panginoon. sa pagpahibalo sa tuig sa kahimuot sa Ginoo." At binalumbon niya ang aklat, at isinauli sa naglilingkod, at naupo: at ang mga mata ng lahat ng nangasa sinagoga ay nangakatitig sa kaniya. Ug iyang gilukot ang basahon ug giuli kini ngadto sa tig-alagad, ug milingkod siya. Ug ang mga mata sa tanan nga diha sa sinagoga gitutok ngadto kaniya. At siya'y nagpasimulang magsabi sa kanila, Ngayo'y naganap ang kasulatang ito sa inyong mga pakinig. Ug kanila misugod siya sa pagsulti nga nag-ingon, "Niining adlawa karon, kining bahina sa kasulatan natuman diha sa inyong pagpatalinghug niini." At siya'y pinatotohanan ng lahat, at nangagtataka sa mga salita ng biyaya na lumalabas sa kaniyang bibig: at sinabi nila, Hindi baga ito ang anak ni Jose? Ug ang tanan nanagsultig maayo mahitungod kaniya, ug ilang gikahibudngan ang madanihong mga pulong nga nanggula gikan sa iyang baba. Ug sila nanag-ingon, "Dili ba kini siya ang anak man ni Jose?" At sinabi niya sa kanila, Walang salang sasabihin ninyo sa akin itong talinghaga, Manggagamot, gamutin mo ang iyong sarili: ang anomang aming narinig na ginawa sa Capernaum, ay gawin mo naman dito sa iyong lupain. Ug siya miingon kanila, "Sa walay duhaduha inyong igaingon kanako kining maong pasumbingay, `Doctor, ayoha ang imong kaugalingon! Ang among nadungog nga imong gipamuhat didto sa Capernaum, buhata usab dinhi sa imong kaugalingong lungsod.`" At sinabi niya, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Walang propetang kinalulugdan sa kaniyang tinubuang lupa. Ug siya miingon, "Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nga walay profeta nga kahimut-an sa iyang kaugalingon lungsod. Datapuwat katotohanang sinasabi ko sa inyo, Maraming mga baong babai sa Israel nang mga araw ni Elias, nang sarhan ang langit sa loob ng tatlong taon at anim na buwan, noong datnan ng malaking kagutom ang buong sangkalupaan; Apan sa pagkatinuod suginlan ko kamo, nga dihay kapid-an ka mga babayeng balo sa Israel sa mga adlaw ni Elias, sa diha nga gitakpan ang kalangitan sulod sa tulo ka tuig ug unom ka bulan, ug miabut ang dakung gutom sa tibuok yuta; At sa kanino man sa kanila ay hindi sinugo si Elias, kundi sa Sarepta sa lupa ng Sidon, sa isang babaing bao. apan wala kanilay gipaadtoan kang Elias gawas lamang sa Sarepta, sa yuta sa Sidon, ngadto sa usa ka babayeng balo. At maraming ketongin sa Israel nang panahon ni Eliseo na propeta; at sinoman sa kanila'y hindi nilinis, kundi lamang si Naaman na Siro. Ug sa panahon ni Eliseo nga profeta, dihay kapid-an ka mga sanlahon sa Israel; apan wala kanilay nahinloan gawas lamang kang Naaman nga Siryanhon." At nangapuspos ng galit ang lahat ng nangasa sinagoga, sa pagkarinig nila ng mga bagay na ito; Ug sa pagkadungod nila niini, silang tanan nga diha sa sulod sa sinagoga nangasuko sa hilabihan gayud. At sila'y nagsitindig, at ipinagtabuyan siya sa labas ng bayan at dinala siya hanggang sa ibabaw ng taluktok ng gulod na kinatatayuan ng kanilang bayan, upang siya'y maibulid nila ng patiwarik. Ug sila nanindog ug ilang giabog siya paingon sa gawas sa lungsod ug gitaral ngadto sa kilid sa bungtod diin didto mahitukod ang ilang lungsod, aron ilang ihulog siya sa pangpang. Datapuwat pagdaraan niya sa gitna nila, ay yumaon ng kaniyang lakad. Apan siya miagi sa ilang taliwala ug mipahawa. At siya'y bumaba sa Capernaum, na isang bayan ng Galilea. At sila'y tinuruan niya sa araw ng sabbath: Ug siya milugsong ngadto sa Capernaum, usa ka lungsod sa Galilea. Ug sa adlaw nga igpapahulay iyang gipanudloan sila; At nangagtaka sila sa kaniyang aral, sapagkat may kapamahalaan ang kaniyang salita. ug nahibulong sila sa iyang pagpanudlo kay ang iyang pagpamulong inubanan man sa kagahum. At sa sinagoga ay may isang lalake na may espiritu ng karumaldumal na demonio; at siya'y sumigaw ng malakas na tinig, Ug sa sulod sa sinagoga didtoy tawo nga may espiritu sa usa ka mahugawng yawa; ug kini misinggit sa makusog nga tingog nga nag-ingon, Ah! anong mayroon kami sa iyo, Jesus, ikaw na Nazareno? naparito ka baga upang kami'y iyong puksain? nakikilala ko ikaw kung sino ka, ang Banal ng Dios. "Oy! Unsay imong labut kanamo, Jesus nga Nazaretnon? Mianhi ba ikaw aron sa paglaglag kanamo? Nakaila baya ako kon kinsa ikaw, ang Balaan sa Dios." At sinaway siya ni Jesus, na sinasabi, Tumahimik ka, at lumabas ka sa kaniya. At nang siya'y mailugmok ng demonio sa gitna, ay lumabas siya sa kaniya, na hindi siya sinaktan. Apan gibadlong siya ni Jesus nga nag-ingon, "Hilum diha, ug gumula ka kaniya!" Ug ang yawa, sa gikalamba niya ang tawo diha sa ilang taliwala, migula gikan kaniya nga wala makahimo kaniyag kadaut. At silang lahat ay nangagtaka at nagsalitaan ang isat isa, na nangagsasabi, Anong salita kaya ito? sapagkat siya na may kapamahalaan at kapangyarihan ay naguutos sa mga karumaldumal na espiritu, at nagsisilabas sila. Ug silang tanan nahibulong ug nanag-ingon ang usa sa usa, "Unsa ba kining pulonga? Kay uban sa pagbulot-an ug sa kagahum siya mosugo sa mga mahugawng espiritu, ug sila manggula." At kumakalat ang alingawngaw tungkol sa kaniya sa lahat ng dako sa palibotlibot ng lupaing yaon. Ug ang mga balita mahitungod kaniya nahisangyaw ngadto sa tanang dapit sa kasikbit nga kayutaan. At siya'y nagtindig sa sinagoga, at pumasok sa bahay ni Simon. At nilalagnat na mainam ang biyanang babae ni Simon, at siya'y kanilang ipinamanhik sa kaniya. Ug siya mitindog ug mipahawa sa sinagoga ug misulod sa balay ni Simon. Ug ang babayeng ugangan ni Simon gitakbuyag makusog nga hilanat, ug sila nangamuyo kang Jesus alang kaniya. At tinunghan niya siya, at sinaway ang lagnat; at inibsan siya: at siya'y nagtindig pagdaka at naglingkod sa kanila. Ug si Jesus mitindog nga nag-apong kaniya, ug iyang gibadlong ang hilanat ug kini mibiya kaniya; ug dihadiha mibangon siya ug mialagad kanila. At nang lumulubog na ang araw, ang lahat na may mga sakit ng sarisaring karamdaman ay dinala sa kaniya; at ipinatong niya ang kaniyang mga kamay sa bawat isa sa kanila, at sila'y pinagaling. Ug sa nagkasalop na ang Adlaw, ang tanang may mga nagmasakiton sa nagkalainlaing mga sakit nanagdala kanila ngadto kaniya, ug silang tanan iyang gitapin-an sa iyang mga kamot ug nangaayo sila. At nagsilabas din sa marami ang mga demonio na nagsisisigaw, na nagsasabi, Ikaw ang anak ng Dios. At sinasaway sila, na di niya sila tinutulutang mangagsalita, sapagkat naalaman nilang siya ang Cristo. Ug usab daghan ang gipagulaan ug mga yawa nga nanagsinggit, "Ikaw mao ang Anak sa Dios!" Apan iyang gibadlong sila ug wala niya tugoti sa pagsulti, kay sila nakaila man nga siya mao ang Cristo. At nang araw na, ay lumabas siya at naparoon sa isang ilang na dako: at hinahanap siya ng mga karamihan, at nagsiparoon sa kaniya, at pinagpipilitang pigilin siya, upang huwag siyang humiwalay sa kanila. Ug sa pagkaadlaw na, siya mipahawa ug miadto sa usa ka dapit nga awaaw. Ug siya gipangita ug giadto sa mga tawo, ug ilang gihawiran siya aron dili unta mobiya kanila; Datapuwat sinabi niya sa kanila, Dapat namang ipangaral ko sa mga ibang bayan ang mabubuting balita ng kaharian ng Dios: sapagkat sa ganito ay sinugo ako. apan siya miingon kanila, "Kinahanglan iwali ko ang maayong balita mahitungod sa gingharian; sa Dios ngadto sa ubang kalungsuran usab, kay alang sa maong katuyoan gipadala ako." At siya'y nangangaral sa mga sinagoga ng Galilea. Ug siya nagwali sulod sa mga sinagoga sa Judea. Nangyari nga, na samantalang siya'y sinisiksik ng karamihan na pinakikinggan ang salita ng Dios, na siya'y nakatayo sa tabi ng dagatdagatan ng Genezaret; Samtang ang mga tawo nanagdotdot kaniya aron sa pagpatalinghug sa pulong sa Dios, siya nagtindog sa bay-bayon sa lanaw sa Genesaret. At nakakita siya ng dalawang daong na nasa tabi ng dagatdagatan: datapuwat nagsilunsad sa mga yaon ang mga mamamalakaya, at hinuhugasan ang kanilang mga lambat. Ug iyang nakita ang duha ka sakayan diha sa daplin sa lanaw; apan ang mga mangingisda mikawas na niini ug nanag-uyab sa ilang mga pukot. At lumulan siya sa isa sa mga daong, na kay Simon, at ipinamanhik niya dito na ilayo ng kaunti sa lupa. At siya'y naupo at nagturo sa mga karamihan buhat sa daong. Ug sa paghisakay niya sa usa sa mga sakayan, nga iya ni Simon, siya mihangyo kaniya sa pagtulak niini ug diyutay gikan sa mamala. Ug siya milingkod ug nagpanudlo sa mga tawo sukad sa sakayan. At pagtigil niya ng pagsasalita, ay sinabi niya kay Simon, Pumaroon ka sa laot, at ihulog ninyo ang inyong mga lambat upang mamalakaya. Ug sa nakaundang na siya pagsulti, siya miingon kang Simon, "Palawod kamo ug itaktak didto ang inyong mga pukot aron maka-kuha kamo." At sumagot si Simon at sinabi, Guro, sa buong magdamag ay nagsipagpagal kami, at wala kaming nahuli: datapuwat sa iyong salita ay ihuhulog ko ang mga lambat. Ug si Simon mitubag kaniya, "Ginoo, tibuok gabii namong hago ug wala gayud kamiy nakuha! Apan tungod sa imong sulti akong itaktak ang mga pukot." At nang magawa nila ito, ay nakahuli sila ng lubhang maraming isda; at nagkampupunit ang kanilang mga lambat; Ug sa nabuhat na nila kini, ilang nakuha ang mabagang duot sa isda; ug kay nagkabusbos na man ang ilang mga pukot, At kinawayan nila ang mga kasamahan sa isang daong upang magsilapit at sila'y tulungan. At sila'y nagsilapit at nangapuno ang dalawang daong, ano pat sila'y nagpasimulang lulubog. gikamay nila ang ilang mga kauban nga didto sa usang sakayan aron sa pagduol ug pagtabang kanila. Ug sila miduol ug ang duha ka sakayan ilang napuno sa mga isda nga tungod niana hapit na kini malunod. Datapuwat nang makita ni Simon Pedro, ay nagpatirapa sa mga tuhod ni Jesus, na nagsasabi, Lumayo ka sa akin; sapagkat ako'y taong makasalanan, Oh Panginoon. Apan sa pagkakita niini ni Simon Pedro, siya mihapa sa tiilan ni Jesus ug miingon kaniya, "Pahawa kanako, Ginoo, kay ako usa ka tawong makasasala." Sapagkat siya at ang lahat ng kasama niya ay nagsipanggilalas, dahil sa karamihan ng mga isdang kanilang nangahuli: Kay siya nahibulong man ugod, ug ang tanan nga mga kauban niya, tungod sa mga isda nga ilang nakuha; At gayon din si Santiago at si Juan, mga anak ni Zebedeo, na mga kasama ni Simon. At sinabi ni Jesus kay Simon, Huwag kang matakot; mula ngayon ay mamamalakaya ka ng mga tao. ug maingon man usab sila si Santiago ug si Juan, ang mga anak ni Zebedeo nga mga kauban ni Simon. Ug si Jesus miingon kang Simon, "Ayaw kahadlok; sukad karon mangisda ka nag mga tawo." At nang maisadsad na nila sa lupa ang kanilang mga daong, ay iniwan nila ang lahat, at nagsisunod sa kaniya. Ug sa nadahik na nila ang ilang mga sakayan ngadto sa mamala, ilang gibiyaan ang tanan ug mikuyog sila kaniya. At nangyari, samantalang siya'y nasa isa sa mga bayan, narito, may isang lalake na lipos ng ketong: at nang makita niya si Jesus, ay nagpatirapa siya, at namanhik sa kaniya, na sinasabi, Panginoon, kung ibig mo, ay maaaring linisin mo ako. Ug nahitabo nga sa didto siya sa usa sa mga lungsod, didtoy usa ka tawo nga nalukop sa sanla; ug sa iyang pagkakita kang Jesus, siya mihapa ug kaniya nangamuyo siya nga nag-ingon, "Ginoo, kon buot ka, makahinlo ikaw kanako." At iniunat niya ang kaniyang kamay at siya'y hinipo, na sinasabi, Ibig ko; luminis ka. At pagdaka'y nilisan siya ng ketong. Ug gituyhad ni Jesus ang iyang kamot ug gihikap siya niya nga nag-ingon, "Buot ako; mamahinlo ka." Ug dihadiha nawad-an siya sa sanla. At ipinagbilin niya sa kaniya na huwag sabihin kanino man: kundi yumaon ka ng iyong lakad, at pakita ka sa saserdote, at maghandog ka sa pagkalinis sa iyo, alinsunod sa iniutos ni Moises, na pinakapatotoo sa kanila. Ug iyang gitugon siya sa dili pagsugilon kang bisan kinsa; hinoon giingnan niya siya, "Umadto ka ug magpakita ka sa sacerdote, ug himoa ang halad alang sa imong pagkahinlo, sumala sa gisugo ni Moises, ingon nga pagpamatuod ngadto sa katawhan." Datapuwat lalo nang kumakalat ang balita tungkol sa kaniya: at nangagkatipon ang lubhang maraming tao upang makinig, at upang pagalingin sa kanilang mga sakit. Apan misamot pa hinoon ang pagkasangyaw sa balita mahitungod kaniya, ug dagkung mga panon sa katawhan nanagtapok aron sa pagpatalinghug kaniya ug sa pagpaayo kaniya sa ilang mga sakit. Datapuwat siya'y lumigpit sa mga ilang, at nananalangin. Apan siya mipahilit ngadto sa mga awaaw ug nag-ampo. At nangyari nang isa sa mga araw na yaon, na siya'y nagtuturo; at may nangakaupo doong mga Fariseo at mga guro sa kautusan, na nagsipanggaling sa bawat nayon ng Galilea at Judea at Jerusalem: at ang kapangyarihan ng Panginoon ay sumasa kaniya upang magpagaling. Sa usa niadtong mga adlawa, samtang nagpanudlo siya, dihay nanaglingkod nga mga Fariseo ug mga magtutudlo sa kasugoan, nga nahiadto didto gikan sa tanang kabalangayan sa Galilea ug sa Judea ug gikan sa Jerusalem; ug ang gahum sa Ginoo diha kaniya aron sa pagpang-ayo kanila. At narito, dinala ng mga tao na nasa isang higaan ang isang lalaking lumpo: at pinagpipilitan niyang maipasok siya, at ilagay siya sa harap nila. Ug tan-awa, dihay mga lalaki nga nanagyayong sa usa ka paralitico diha sa higdaanan, ug sila naninguha sa pagpasulod kaniya ug sa pagbutang kaniya sa atubangan ni Jesus. At sa hindi pagkasumpong ng mapagpapasukan, dahil sa karamihan, ay nagsiakyat sila sa bubungan ng bahay, at siya'y inihugos mula sa butas ng bubungan pati ng kaniyang higaan, sa gitna, sa harapan ni Jesus. Apan kay wala man silay nakita nga kaagian sa pagpasulod kaniya tungod sa panon sa katawhan, misaka sila sa atop ug ilang gitonton siya uban sa iyang gihigdaan lusot sa mga tisa ngadto sa taliwala sa mga tawo diha sa atubangan ni Jesus. At pagkakita sa kanilang pananampalataya, ay kaniyang sinabi, Lalake, ipinatatawad sa iyo ang iyong mga kasalanan. Ug sa pagkakita niya sa ilang pagsalig, siya miingon kaniya, "Tawo, ang imong mga sala gipasaylo na kanimo." At ang mga eskriba at mga Fariseo ay nangagpasimulang mangagkatuwiranan, na nangagsasabi, Sino ito na nagsasalita ng mga kapusungan? Sino ang makapagpapatawad ng mga kasalanan, kundi ang Dios lamang? Ug ang mga escriba ug mga Fariseo misugod sa pagpangutana nga nanag-ingon, "Kinsa ba kini siya nga nagasultig mga pasipala? Kinsa bay arang makapasaylog mga sala kondili ang Dios ra?" Datapuwat si Jesus, na nakatatanto ng kanilang mga iniisip, ay sumagot at sinabi sa kanila, Bakit pinagbubulaybulay ninyo sa inyong mga puso? Sa pagkamatikod ni Jesus sa ilang mga pagpangutana, siya mitubag kanila, "Ngano bang nangutana man kamo diha sa inyong mga kasingkasing? Alin baga ang lalong magaang sabihin, Ipinatatawad sa iyo ang iyong mga kasalanan; o sabihin, Magtindig ka at lumakad ka? Kay hain bay labi pang masayon, ang pag-ingon ba, `Ang imong mga sala gipasaylo na kanimo,` o ang pag-ingon ba, `Bumangon ka ug paglakaw`? Datapuwat upang maalaman ninyo na ang Anak ng tao ay may kapamahalaan sa lupa na magpatawad ng mga kasalanan (sinabi niya sa lumpo), Sa iyo ko sinasabi, Magtindig ka, at buhatin mo ang iyong higaan, at umuwi ka sa bahay mo. Apan aron kamo mahibalo nga ang Anak sa Tawo may kagahum diay dinhi sa yuta sa pagpasaylog mga sala" --siya miingon sa tawo nga paralitico--ako magaingon kanimo, bangon, dad-a ang imong gihigdaan ug pumauli ka sa imong balay." At pagdaka'y nagtindig siya sa harap nila, at binuhat ang kaniyang hinigan, at napasa kaniyang bahay, na niluluwalhati ang Dios. Ug dihadiha siya mibangon sa ilang atubangan, ug misakwat sa iyang gihigdaan, ug mipauli nga nagdayeg sa Dios. At nagsipanggilalas ang lahat at niluwalhati nila ang Dios; at nangapuspos sila ng takot, na nangagsasabi, Nakakita kami ngayon ng mga bagay na katakataka. Ug ang tanan giabut ug dakung kahibulong, ug nanagdayeg sila sa Dios ug napuno sila sa kahadlok, nga nanag-ingon, "Karong adlawa nakakita kitag mga katingalahang butang." At pagkatapos ng mga bagay na ito, siya'y umalis, at nakita ang isang maniningil ng buwis, na nagngangalang Levi, na nakaupo sa paningilan ng buwis, at sinabi sa kaniya, Sumunod ka sa akin. Tapus niini siya milakaw ug iyang nakita ang usa ka maniningil sa buhis, nga ginganlan si Levi, nga naglingkod didto sa buhisanan; ug kaniya miingon siya, "Sumunod ka kanako." At iniwan niya ang lahat at nagtindig at sumunod sa kaniya. Ug iyang gibiyaan ang tanan, ug mitindog siya ug mikuyog kaniya. At siya'y ipinagpiging ng malaki ni Levi sa kaniyang bahay: at lubhang maraming maniningil ng buwis at mga iba pa na nangakasalo nila sa dulang. Ug alang kang Jesus si Levi naghimog dakung kombira sa iyang balay; ug didtoy dakung pundok sa mga maniningil sa buhis ug uban pang mga tawo, nga nanaglingkod tambong sa kan-anan uban kanila. At nangagbulongbulungan ang mga Fariseo at ang kanilang mga eskriba laban sa kaniyang mga alagad, na nangagsasabi, Bakit kayo'y nagsisikain at nagsisiinom na kasalo ng mga maniningil ng buwis at ng mga makasalanan? Ug ang mga Fariseo ug ang ilang mga escriba nanagbagotbot batok sa iyang mga tinun-an, nanag-ingon, "Nganong makigsalo man kamog pangaon ug panginom uban sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala?" At pagsagot ni Jesus ay sinabi sa kanila, Ang mga walang sakit ay hindi nangangailangan ng manggagamot; kundi ang mga may sakit. Ug si Jesus sa mingtubag mingon kanila: Ang mga maayog lawas wala magkinahanglan sa mananambal; kondili ang mga masakiton. Hindi ako pumarito upang tawagin ang mga matuwid, kundi ang mga makasalanan sa pagsisisi. Wala ako maonhi aron sa pagtawag sa mga matarung, kondili sa mga makasasala sa paghinulsol. At sinabi nila sa kaniya, Ang mga alagad ni Juan ay nangagaayunong madalas, at nagsisigawa ng mga pagdaing; gayon din ang mga alagad ng mga Fariseo; datapuwat ang mga iyo'y nagsisikain at nagsisiinom. Ug sila miingon kaniya, "Ang mga tinun-an ni Juan nagapuasa sa masubsob ug nagahimog mga pag-ampo, ug maingon man ang mga tinun-an sa mga Fariseo; apan ang imong mga tinun-an nagapangaon ug nagapanginom." At sinabi ni Jesus sa kanila, Mangyayari bagang papagayunuhin ninyo ang mga abay sa kasalan samantalang ang kasintahang lalake ay kasama nila? Si Jesus mitubag kanila, "Makahimo ba kamo pagpapuasa sa mga dinapit sa kasal samtang ang nabana anaa pa uban kanila? Datapuwat darating ang mga araw; at pagka inalis sa kanila ang kasintahang lalake, kung magkagayo'y mangagaayuno sila sa mga araw na yaon. Ang mga adlaw moabut ra nga ang nabana pagakuhaon na gikan kanila, ug unya magapuasa na sila niadtong mga adlawa." At sinalita rin naman niya sa kanila ang isang talinghaga: Walang taong pumilas sa bagong damit at itinagpi sa damit na luma; sa ibang paraa'y sisirain ang bago, at sa luma naman ay hindi bagay ang tagping mula sa bago. Ug unya gisuginlan usab niya sila niining usa ka sambingay: "Walay tawo nga mogisig usa ka bahin gikan sa bag-ong sinina aron itapak kini sa daan nga sinina; kon mao pa, dili lamang kay gigisi niya ang bag-o kondili usab ang ginisi gikan sa bag-o dili moangay sa daan. At walang taong nagsisilid ng alak na bago sa mga balat na luma; sa ibang paraa'y papuputukin ng alak na bago ang mga balat, at mabububo, masisira ang mga balat. Ug walay tawo nga magasulod ug bag-ong bino diha sa mga daang sudlanan nga panit; kon mao pa, ang bag-ong bino mobusisi sa mga sudlanang panit, ug maula ang bino, ug madaut ang mga sudlanan. Kundi dapat isilid ang alak na bago sa mga bagong balat. Apan ang bag-ong bino kinahanglan anha igasulod sa mga bag-ong sudlanan nga panit. At walang taong nakainom ng alak na laon, ay iibig sa alak na bago; sapagkat sasabihin niya, Mabuti ang laon. Ug walay tawo nga sa makainom na siyag daang bino mangandoy pa sa bag-o, kay siya magaingon man, `Maayo ang daan.`" Nangyari nga nang dumaraan siya sa mga trigohan nang isang sabbath, ay kumitil ng mga uhay ang mga alagad niya, at kinakain pagkaligis sa kanilang mga kamay. Usa niana ka adlaw nga igpapahulay, samtang naglakaw siya agi sa kaumahan sa trigo, ang iyang mga tinun-an nangutlog mga uhay ug nangaon niini, nga ilang gikusokuso diha sa ilang mga kamot. Datapuwat sinabi ng ilan sa mga Fariseo, Bakit ginagawa ninyo ang di matuwid gawin sa araw ng sabbath? Apan ang uban sa mga Fariseo miingon, "Nganong gibuhat man ninyo ang dili matarung pagabuhaton sulod sa adlaw nga igpapahulay sumala sa kasugoan?" At pagsagot sa kanila ni Jesus ay sinabi, Hindi baga nabasa ninyo ang ginawa ni David, nang siya'y magutom, siya, at ang mga kasamahan niya; Si Jesus mitubag kanila, "Wala ba kamo makabasa mahitungod sa gibuhat ni David sa diha nga gigutom siya ug ang iyang mga kauban: Kung paanong siya'y pumasok sa bahay ng Dios, at kumain ng mga tinapay na handog, at binigyan pati ang kaniyang mga kasamahan; na hindi naaayon sa kautusan na kanin ninoman kundi ng mga saserdote lamang? naunsa nga misulod man siya sa balay sa Dios, ug mikuha ug mikaon sa mga tinapay-nga-binutang-sa-atubangan-sa-Dios, nga supak man unta sa kasugoan ang pagkaon niini ni bisan kinsa gawas sa mga sacerdote lamang, ug nanghatag usab siya niini ngadto sa mga kauban niya?" At sinabi niya sa kanila, Ang Anak ng tao ay panginoon ng sabbath. Ug siya miingon kanila, "Ang Anak sa Tawo agalon kang kinsa nailalum ang adlaw nga igpapahulay." At nangyari nang ibang sabbath, na siya'y pumasok sa sinagoga at nagturo: at doo'y may isang lalake, at tuyo ang kaniyang kanang kamay. Ug sa lain na usab nga adlaw nga igpapahulay, sa paghisulod niya sa sinagoga ug nagpanudlo siya, didtoy usa ka tawo kinsang kamot nga too nakuyos. At inaabangan siya ng mga eskriba at ng mga Fariseo, kung siya'y magpapagaling sa sabbath; upang makasumpong sila ng paraan na siya'y maisakdal. Ug ang mga escriba ug mga Fariseo naniid kang Jesus kon mang-ayo ba siyag sakit sulod sa adlaw nga igpapahulay, aron makakita silag ikasumbong batok kaniya. Datapuwat nalalaman niya ang kanilang mga kaisipan; at sinabi niya sa lalake na tuyo ang kamay, Magtindig ka at tumayo ka sa gitna. At siya'y nagtindig at tumayo. Apan siya nasayud sa ilang mga hunahuna, ug siya miingon sa tawo nga may kamot nga nakuyos, "Umari ka ug tindog diri." Ug siya mibangon ug mitindog didto. At sinabi sa kanila ni Jesus, Itinatanong ko sa inyo, Matuwid bagang gumawa ng magaling, o gumawa ng masama kung sabbath? magligtas ng isang buhay o pumuksa? Ug si Jesus miingon kanila, "Mangutana ako kaninyo, uyon ba sa kasugoan ang pagbuhat sa makaayo o anga pagbuhat sa makadaut sulod sa adlaw nga igpapahulay, ang pagluwas ug kinabuhi o ang paglaglag niini?" At minamasdan niya silang lahat sa palibotlibot, at sinabi sa kaniya, Iunat mo ang iyong kamay. At ginawa niyang gayon; at gumaling ang kaniyang kamay. Ug miliraw siya sa pagsud-ong kanilang tanan, ug unya miingon siya sa tawo, "Ituy-od ang imong kamot." Iyang gihimo kini, ug ang iyang kamot nahiulian. Datapuwat sila'y nangapuno ng galit; at nangagsangusapan, kung ano ang kanilang magagawang laban kay Jesus. Apan sila napuno sa kapungot ug ilang gipanagsabutan kon unsay ilang pagabuhaton kang Jesus. At nangyari nang mga araw na ito, na siya'y napasa bundok upang manalangin; at sa buong magdamag ay nanatili siya sa pananalangin sa Dios. Ug niadtong mga adlawa si Jesus miadto sa kabungturan aron sa pag-ampo; ug sa tibuok gabii siya nagpadayon sa pag-ampo ngadto sa Dios. At nang araw na, ay tinawag niya ang kaniyang mga alagad; at siya'y humirang ng labingdalawa sa kanila, na tinawag naman niyang mga apostol: Ug sa pagkaadlaw na, gitawag niya ang iyang mga tinun-an, ug gikan kanila iyang gipili ang Napulog-Duha nga iyang ginganlan nga mga apostoles. Si Simon, na tinawag naman niyang Pedro, at si Andres na kaniyang kapatid, at si Santiago at si Juan, at si Felipe at si Bartolome. Kini sila mao si Simon, nga iyang ginganlan si Pedro, ug si Andres nga igsoon ni Simon, ug si Santiago, ug si Juan, ug si Felipe, ug si Bartolome, At si Mateo at si Tomas, at si Santiago anak ni Alfeo, at si Simon, na tinatawag na Masikap, ug si Mateo, ug si Tomas, ug si Santiago nga anak ni Alfeo, ug si Simon nga ginganlan ug Zelote, At si Judas na anak ni Santiago, at si Judas Iscariote na naging lilo; ug si Judas nga anak ni Santiago, ug si Judas Iscariote nga nahimong mabudhion. At bumaba siya na kasama nila, at tumigil sa isang patag na dako, at ang lubhang marami sa mga alagad niya, at ang lubhang malaking bilang ng mga tao mula sa buong Judea at sa Jerusalem, at sa pangpangin ng dagat ng Tiro at Sidon, na nangagsidalo upang magsipakinig sa kaniya, at upang pagalingin sa kanilang mga sakit; Unya milugsong siya uban kanila ug mitindog sa usa ka dapit nga patag, kinuyogan sa usa ka dakung panon sa iyang mga tinun-an ug sa hilabihan kadaghang mga tawo nga gikan sa tibuok Judea ug sa Jerusalem ug sa kabaybayonan sa Tiro ug sa Sidon, nga nanagpanugok aron sa pagpatalinghug kaniya ug sa pagpaayo gikan sa ilang mga sakit; Ang mga pinahihirapan ng mga espiritung karumaldumal ay pinagagaling. ug nangaayo ang mga gisakit sa mga mahugaw nga espiritu. At pinagpipilitan ng buong karamihan na siya'y mahipo; sapagkat lumalabas sa kaniya ang makapangyarihang bisa, at nagpapagaling sa lahat. Ug ang tibuok panon sa katawhan naninguha sa paghikap kaniya, kay gikan kaniya may gahum nga migula ug nag-ayo kanilang tanan. At itiningin niya ang kaniyang mga mata sa kaniyang mga alagad, at sinabi, Mapapalad kayong mga dukha: sapagkat inyo ang kaharian ng Dios. Unya giyahat niya ang iyang mga mata ngadto sa iyang mga tinun-an ug miingon: Mapapalad kayong nangagugutom ngayon: sapagkat kayo'y bubusugin. Mapapalad kayong nagsisitangis ngayon: sapagkat kayo'y magsisitawa. "Bulahan kamong mga gigutom karon, kay pagabusgon ra unya kamo. Mapapalad kayo kung kayo'y kapootan ng mga tao, at kung kayo'y ihiwalay nila, at kayo'y alimurahin, at itakuwil ang inyong pangalan na tila masasama, dahil sa Anak ng tao. "Bulahan kamo sa diha nga pagadumtan kamo sa mga tawo ug pagaayran kamo ug panamastamasan kamo, ug igasalikway ang inyong ngalan ingon nga dautan, tungod sa Anak sa Tawo! Mangagalak kayo sa araw na yaon, at magsilukso kayo sa kagalakan; sapagkat narito, ang ganti sa inyo'y malaki sa langit; sapagkat sa gayon ding paraan ang ginawa ng kanilang mga magulang sa mga propeta. Ikalipay ninyo ang maong panahon, ug pagluksolukso kamo sa kasadya, kay tan-awa, daku ang inyong balus didto sa langit; kay ang mga profeta gibuhatan man sa ingon nga paagi sa mga ginikanan sa maong mga tawo. Datapuwat sa aba ninyong mayayaman! sapagkat tinanggap na ninyo ang inyong kaaliwan. "Apan alaut kamong mga dato, kay tapus na ninyo madawat ang inyong kalipay. Sa aba ninyo mga busog ngayon! sapagkat kayo'y mangagugutom. Sa aba ninyong nagsisitawa ngayon! sapagkat kayo'y magsisitaghoy at magsisitangis. "Alaut kamong mga busog karon, kay panggutomon ra unya kamo. Sa aba ninyo, pagka ang lahat ng mga tao ay mangagsalita ng magaling tungkol sa inyo! sapagkat sa gayon ding paraan ang ginawa ng kanilang mga magulang sa mga bulaang propeta. "Alaut kamo sa diha nga ang tanang mga tawo magasultig maayo mahitungod kaninyo, kay ang mga mini nga profeta gibuhatan man sa ingon nga paagi sa mga ginikanan sa maong mga tawo. Datapuwat sinasabi ko sa inyong nangakikinig, Ibigin ninyo ang inyong mga kaaway, gawan ninyo ng mabuti ang nangapopoot sa inyo, "Apan sultihan ko kamong mga nanagpaminaw, Higugmaa ninyo ang inyong mga kaaway, buhati ninyog maayo ang mga managdumot kaninyo. Pagpalain ninyo ang sa inyo'y sumusumpa at ipanalangin ninyo ang sa inyo'y lumalait. Panalangini ninyo ang mga magapanghimaraut kaninyo, ug pag-ampo kamo alang sa mga magapasipala kaninyo. Sa sumampal sa iyo sa isang pisngi, iharap mo naman ang kabila; at ang sa iyo'y magalis ng iyong balabal, huwag mong itanggi pati ng iyong tunika. Kaniya nga mosagpa kanimo sa aping, itahan mo usab ang pikas, ug kaniya nga moagaw sa imong kupo ayaw usab pag-ihikaw ang imong kamisola. Bigyan mo ang bawat sa iyo'y humihingi; at sa kumuha ng pag-aari mo, ay huwag mong hinging muli. Hatagi ang tanang mangayo kanimo, ug siya nga magakuha sa imong mga butang ayaw pagbawii niini. At kung ano ang ibig ninyong sa inyo'y gawin ng mga tao, gayon din ang gawin ninyo sa kanila. Ug buhati ang mga tawo sa buot ninyo nga ilang pagabuhaton kaninyo. At kung kayo'y magsiibig sa mga nagsisiibig sa inyo, anong pasasalamat ang inyong kakamtin? sapagkat ang mga makasalanan man ay nagsisiibig sa nagsisiibig sa kanila. "Ug kon mao ray inyong higugmaon ang mga nahigugma kaninyo, unsa may dungog ninyo? Kay bisan gani ang mga makasasala nagahigugma man sa mga nagahigugma kanila. At kung magsigawa kayo ng mabuti sa nagsisigawa sa inyo ng mabuti, anong pasasalamat ang inyong kakamtin? sapagkat ganito rin ang ginagawa ng mga makasalanan. Ug kon mao ray inyong buhatan ug maayo ang mga nagabuhat ug maayo kaninyo, unsa may dungog ninyo? Kay bisan gani ang mga makasasala nagabuhat man sa ingon. At kung kayo'y mangagpahiram doon sa mga inaasahan ninyong may tatanggapin, anong pasasalamat ang inyong kakamtin? ang mga makasalanan man ay nangagpapahiram sa mga makasalanan, upang muling magsitanggap ng gayon din. Ug kon ang inyong pahulamon mao ra ang mga tawo nga adunay inyong mapaabut nga madawat gikan kanila, unsa may dungog ninyo? Bisan gani ang mga makasasala magapahulam man ngadto sa mga makasasalam nga magapaabut nga makadawat a usab ug sama sa gipahulam. Datapuwat ibigin ninyo ang inyong mga kaaway at gawan ninyo sila ng mabuti, at mangagpahiram kayo, na kailan man ay huwag mawawalan ng pagasa; at malaki ang sa inyo'y magiging ganti, at kayo'y magiging mga anak ng Kataastaasan: sapagkat siya'y magandang-loob sa mga walang turing at sa masasama. Apan higugmaa ninyo ang inyong mga kaaway, ug buhati silag maayo, ug pahulama sila sa walay pagpaabut ug bisan unsa gikan kanila; ug daku unya ang inyong balus, ug kamo mahimong mga anak sa Labing Halangdon; kay siya mapuanguron man bisan sa mga tawong walay igabalus ug sa mga dautan. Magmaawain kayo, gaya naman ng inyong Ama na maawain. Magmaloloy-on kamo, maingon nga maloloy-on man ang inyong Amahan. At huwag kayong mangagsihatol, at hindi kayo hahatulan: at huwag kayong mangagparusa, at hindi kayo parurusahan: mangagpalaya kayo, at kayo'y palalayain: "Ayaw kamo pagpanghukom sa uban, ug kamo dili nila pagahukman; ayaw ninyo sila pagpakasad-a, ug kamo dili nila pagapakasad-on; pagpasaylo, ug pagapasayloon kamo. Mangagbigay kayo, at kayo'y bibigyan; takal na mabuti, pikpik, liglig, at umaapaw, ay ibibigay nila sa inyong kandungan. Sapagkat sa panukat na inyong isukat ay doon kayo muling susukatin. Panghatag kamo, ug kamo pagahatagan; ang takus nga pinaugdo, dinasok ug tinantan, ug magaawas, igabutang ra unya diha sa inyong sabakan. Kay ang takus nga inyong igahatag mao usab unya ang takus nga inyong pagadawaton." At sinabi naman niya sa kanila ang isang talinghaga: Mangyayari bagang umakay ang bulag sa bulag? di baga sila mangabubulid kapuwa sa hukay? Ug sila iya usab nga gisuginlan niining usa ka sambingay: "Makahimo ba ugod ang usa ka buta sa pagguyod sa laing buta? Dili ba mangahulog silang duha ngadto sa gahong? Hindi higit ang alagad sa kaniyang guro: datapuwat ang bawat isa, pagka naging sakdal, ay nagiging katulad ng kaniyang guro. Ang tinun-an dili labaw sa iyang magtutudlo, apan ang matag-usa nga katudloan sa hingpit mahisama sa iyang magtutudlo. At bakit mo tinitingnan ang puwing na nasa mata ng iyong kapatid, datapuwat hindi mo pinupuna ang tahilan na nasa iyong sariling mata? Nganong tan-awon mo man ang puling nga anaa sa mata sa imong igsoon, ug wala hinoon nimo tagda ang troso nga anaa sa kaugalingon mong mata? O paanong masasabi mo sa iyong kapatid, Kapatid, pabayaan mong alisin ko ang puwing na nasa iyong mata, kundi mo nakikita ang tahilan na nasa iyong sariling mata? Ikaw na mapagpaimbabaw, alisin mo muna ang tahilan na nasa iyong sariling mata, kung magkagayo'y makikita mong malinaw ang pagaalis ng puwing na nasa mata ng iyong kapatid. Ug unsaon mo man sa pagpakaingon sa imong igsoon, `Igsoon, ambi, kuhiton ko kanang puling gikan sa imong mata,` nga dili ka man gani makakita sa troso nga anaa sa kaugalingon mong mata? Maut! Kuhaa una ang troso nga anaa sa kaugalingon mong mata, ug unya makakita ka na pag-ayo sa pagkuhit sa puling gikan sa mata sa imong igsoon. Sapagkat walang mabuting punong kahoy na nagbubunga ng masama; at wala rin naman masamang punong kahoy na nagbubunga ng mabuti. "Kay walay maayong kahoy nga magapamungag mga bungang walay pulos, ni may kahoy nga walay pulos nga magapamungag bungang maayo; Sapagkat bawat punong kahoy ay nakikilala sa kaniyang sariling bunga. Sapagkat ang mga tao ay di nangakapuputi ng mga igos sa mga dawag, at di nangakapuputi ng ubas sa mga tinikan. kay ang matag-kahoy maila pinaagi sa iyang bunga. Kay walay mga igos nga anha popoa gikan sa kasampinitan, ni mga parras gikan sa kadyapaan. Ang mabuting tao ay kumukuha ng kagalingan sa mabubuting kayamanan ng kaniyang puso; at ang masamang tao'y kumukuha ng kasamaan sa masamang kayamanan: sapagkat sa kasaganaan ng puso ay nagsasalita ang kaniyang bibig. Ang maayong tawo, gikan sa maayong bahandi sa iyang kasingkasing, magapagulag maayo; apan ang dautang tawo, gikan sa iyang dautang bahandi, magapagulag dautan; kay gikan sa kadagaya sa kasingkasing magasulti ang iyang baba. At bakit tinatawag ninyo ako, Panginoon, Panginoon, at di ninyo ginagawa ang mga bagay na aking sinasabi? "Nganong motawag man kamo kanako nga `Ginoo, Ginoo,` apan dili mobuhat sa ginasugo ko kaninyo? Ang bawat lumalapit sa akin, at pinakikinggan ang aking mga salita, at ginagawa, ituturo ko sa inyo kung sino ang katulad: Ang matag-usa nga magaduol kanako ug magapatalinghug sa akong mga pulong ug magabuhat niini, ipakita ko kaninyo kon sa unsa siya mahisama: Siya'y tulad sa isang taong nagtatayo ng bahay, na humukay at pinakalalim, at inilagay ang patibayan sa bato: at nang dumating ang isang baha, ay hinampas ng agos ang bahay na yaon, at hindi nakilos; sapagkat natitirik na mabuti. siya mahisama sa usa ka tawo nga nagtukod ug balay, nga nagkalot ug lalum, ug nagpahiluna sa patukoranan diha sa ibabaw sa bato; ug sa pag-abut sa baha, ang bul-og mihasmag niadtong balaya, apan wala makatay-og niini, kay kini maayo man nga pagkatukod. Datapuwat ang dumirinig, at hindi ginagawa, ay tulad sa isang tao na nagtayo ng bahay sa lupa, na walang patibayan; laban sa yaon ay hinampas ng agos, at pagdaka'y nagiba; at malaki ang naging kasiraan ng bahay na yaon. Apan siya nga magapatalinghug ug dili magabuhat niini, mahisama siya sa usa ka tawo nga nagtukod sa iyang balay nga walay patukoranan diha sa yuta; kini gihasmagan sa bul-og dihadiha napukan, ug daku gayud ang pagkagun-ob niadtong balaya." Nang matapos na niya ang lahat ng kaniyang mga pananalita sa mga pakinig ng bayan, ay pumasok siya sa Capernaum. Ug tapus siya makasulti niining iyang tanang mga pulong nga nadungog sa mga tawo, siya misulod sa Capernaum. At ang alipin ng isang senturion, na minamahal nito, ay may sakit at malapit nang mamatay. Ug didtoy usa ka kapitan nga may ulipon nga iyang minahal, nga nagmasakit ug nagpinal. At nang marinig niya ang tungkol kay Jesus, ay pinaparoon niya sa kaniya ang matatanda sa mga Judio, na ipamanhik sa kaniya, na pumaroon at iligtas ang kaniyang alipin. Sa pagkadungog niya mahitungod kang Jesus, siya nagsugog mga anciano sa mga Judio ngadto kaniya sa paghangyo kaniya nga unta adtoon ug ayohon niya ang iyang ulipon. At nang magsidating sila kay Jesus, ay ipinamanhik nilang mapilit sa kaniya, na sinasabi, Karapatdapat siya na gawin mo sa kaniya ito; Ug sa pag-abut nila kang Jesus, sila nagpakiluoy kaniya sa hilabihan gayud, nga nanag-ingon, "Siya takus buhatan mo niini, Sapagkat iniibig niya ang ating bansa, at ipinagtayo niya tayo ng ating sinagoga. kay siya nahigugma sa atong nasud ug gibuhatan kita niya sa atong sinagoga." At si Jesus ay sumama sa kanila. At nang siya'y di na lubhang malayo sa bahay, ay nagsugo sa kaniya ang senturion ng mga kaibigan, na nagsisipagsabi sa kaniya, Panginoon, huwag ka nang maligalig, sapagkat di ako karapatdapat na ikaw ay pumasok sa silong ng aking bubungan: Ug si Jesus mikuyog kanila. Ug sa dili na siya halayo sa balay, ang kapitan misugog mga higala ngadto kaniya sa pag-ingon kaniya, "Ginoo, ayaw na lang pagbudlaya ang imong kaugalingon, kay ako dili takus sa pagpasilong kanimo ilalum sa akong atop; Dahil dito'y hindi ko inakalang ako'y karapatdapat man lamang pumariyan sa iyo: datapuwat sabihin mo ang salita, at gagaling ang aking alipin. mao man gani nga wala ako mangahas sa pag-adto kanimo. Apan isulti mo lang ang pulong, ug himoa nga mamaayo ang akong sulogoon. Sapagkat ako rin naman ay taong nasa ilalim ng kapamahalaan, may nasasakupan akong mga kawal: at sinasabi ko rito, Yumaon ka, at siya'y yumayaon; at sa isa, Halika, at siya'y lumalapit; at sa aking alipin, Gawin mo ito, at kaniyang ginagawa. Kay ako maoy usa ka tawo nga ubos sa pagbuot sa uban, ug ako may mga sundalo nga ubos sa akong pagmando; ug sa moingon ako sa usa, `Umadto ka,` siya moadto; ug sa lain, `Umari ka,` siya moduol; ug sa akong ulipon, `Buhata kini,` siya mobuhat niini." At nang marinig ni Jesus ang mga bagay na ito, ay nagtaka siya sa kaniya, at lumingon at sinabi sa karamihang nagsisisunod sa kaniya, Sinasabi ko sa inyo, Hindi ako nakasumpong ng ganitong kalaking pananampalataya, hindi, kahit sa Israel man. Ug sa pagkadungog ni Jesus niini, siya nahibulong kaniya, ug miliso ug miingon sa panon sa katawhan nga mikuyog kaniya, "Sultihan ko kamo, nga bisan sa Israel wala pa akoy nakitang pagsalig nga sama niini." At pagbalik sa bahay ng mga sinugo, ay kanilang naratnang magaling na ang alipin. Ug sa diha nga ang mga sinugo nahiuli na sa balay, ilang nakita ang ulipon nga maayo na. At nangyari pagkatapos ng kaunting panahon, na siya'y naparoon sa bayan na tinatawag na Nain; at kasama niya ang kaniyang mga alagad, at ang lubhang maraming tao. Ug sa wala madugay si Jesus miadto sa usa ka lungsod nga ginganlan ug Nain, ug mikuyog kaniya ang iyang mga tinun-an ug ang usa ka dakung panon sa katawhan. At nang siya nga'y malapit na sa pintuan ng bayan, narito, inilalabas ang isang patay, bugtong na anak na lalake ng kaniyang ina, at siya'y bao: at kasama niya ang maraming tao na taga bayan. Ug sa nagkahiduol na siya sa pultahan sa lungsod, tan-awa, dihay giyayongan paingon sa gawas nga usa ka minatay nga bugtong anak nga lalaki sa usa ka inahan nga balo, ug ang usa ka dakung panon sa katawhan gikan sa lungsod mikuyog sa babaye. At pagkakita sa kaniya ng Panginoon, siya'y kinahabagan niya, at sinabi sa kaniya, Huwag kang tumangis. Sa pagkakita sa Ginoo kaniya, siya naluoy kaniya ug miingon kaniya, "Ayaw na paghilak." At siya'y lumapit at hinipo ang kabaong: at ang nangagdadala ay tumigil. At sinabi niya, Binata, sinasabi ko sa iyo, Magbangon ka. Ug siya miduol ug iyang gikuptan ang lungon, ug ang mga nanagyayong niini mihunong. Ug siya miingon, "Dong, ingnon ko ikaw, bangon." At naupo ang patay, at nagpasimulang magsalita. At siya'y ibinigay niya sa kaniyang ina. Ug ang namatay milingkod ug misugod sa pagsulti. Ug gihatag niya siya ngadto sa iyang inahan. At sinidlan ng takot ang lahat: at niluluwalhati nila ang Dios, na sinasabi, Lumitaw sa gitna natin ang isang dakilang propeta: at, dinalaw ng Dios ang kaniyang bayan. Ug ang tanan giabut ug kahadlok; ug ang Dios gidalayeg nila nga nanag-ingon, "Usa ka dakung profeta nahitungha sa atong kinataliwad-an!" ug, "Ang Dios nagduaw sa iyang katawhan!" At kumalat ang balitang ito tungkol sa kaniya sa buong Judea, at sa buong palibotlibot ng lupain. Ug kining sultiha mahitungod kaniya mikaylap sa tibuok Judea ug sa tibuok kasikbit nga kayutaan. At ibinalita kay Juan ng kaniyang mga alagad ang lahat ng mga bagay na ito. Ug unya si Juan gisuginlan sa iyang mga tinun-an mahitungod niining tanang mga butanga. At sa pagpapalapit ni Juan sa kaniya ng dalawa sa kaniyang mga alagad, ay sinugo sila sa Panginoon, na nagpapasabi, Ikaw baga yaong paririto, o hihintayin namin ang iba? Ug sa natawag ni Juan ang duha sa iyang mga tinun-an, iyang gisugo sila ngadto sa Ginoo sa pag-ingon, "Ikaw ba kadtong moanhi, o magpaabut pa ba kamig lain?" At pagdating sa kaniya ng mga tao, ay kanilang sinabi, Pinaparito kami sa iyo ni Juan Bautista, na ipinasasabi, Ikaw baga yaong paririto, o hihintayin namin ang iba? Ug sa pag-abut sa mga tawo ngadto kaniya, sila miingon, "Kanimo gipaanhi kami ni Juan nga Bautista sa pagpangutana, `Ikaw ba kadtong moanhi, o magpaabut pa ba kamig lain?`" Nang oras na yaon ay nagpagaling siya ng maraming may sakit at mga pagkasalot at masasamang espiritu; at kaniyang pinagkaloobang mangakakita ang maraming bulag. Niadtong tungora siya nagpang-ayo sa daghang mga tawo gikan sa mga sakit ug sa mga balatian ug sa mga dautang espiritu, ug daghan ang mga buta nga iyang gihatagan ug panan-aw. At sumagot siya at sa kanila'y sinabi, Magsiparoon kayo, at sabihin ninyo kay Juan ang mga bagay na inyong nangakita at nangarinig; ang mga bulag ay nangakakakita, ang mga pilay ay nagsisilakad, ang mga ketongin ay nangalilinis, at ang mga bingi ay nangakaririnig, ang mga patay ay ibinabangon, sa mga dukha ay ipinangangaral ang mabubuting balita. Ug unya mitubag siya kanila, "Lakaw kamo ug suginli ninyo si Juan sa inyong nakita ug nadungog: ang mga buta makakita na, ang mga bakul makalakaw na, ang mga sanlahon nangahinlo, ug ang mga bungol makabati na, ang mga patay gipamanhaw, ang mga kabus gikawalihan sa maayong balita. At mapalad ang sinomang hindi makasumpong ng anomang katitisuran sa akin. Ug bulahan kadtong dili makakaplag dinhi kanako sa kahigayonan nga makapasibug kaniya gikan kanako." At nang mangakaalis na ang mga sugo ni Juan, ay nagpasimula siyang magsalita tungkol kay Juan sa mga karamihan, Ano ang linabas ninyo upang mamasdan sa ilang? isang tambong inuuga ng hangin? Ug sa nakalakaw na ang mga sinugo ni Juan, si Jesus misugod sa pagsulti ngadto sa mga panon sa katawhan mahitungod kang Juan. Siya miingon, "Unsa bay inyong giadto aron tan-awon didto sa mga awaaw? Ang usa ba ka bagakay nga ginakusokuso sa hangin? Datapuwat ano ang linabas ninyo upang makita? isang taong nararamtan ng mga damit na maseselang? Narito, ang nagsisipanamit ng maririlag, at nangabubuhay sa pagmamaselang ay nasa mga palasio ng mga hari. Nan, unsa man diay ang inyong giadto aron tan-awon? Ang usa ba ka tawong nagsul-ob ug luho nga mga bisti? Tan-awa, ang mga nanagsul-ob ug mga bisti nga nanggilak sa katahum, ug nanagpuyo sa kaluho, anaa sa mga palasyo sa mga hari. Datapuwat ano ang linabas ninyo upang makita? isa bagang propeta? Oo, sinasabi ko sa inyo, at higit pa sa isang propeta. Unsa man lagi ang inyong giadto aron tan-awon? Ang usa ba ka profeta? Oo, tug-anan ko kamo, ug labaw pa gani sa profeta. Ito yaong tungkol sa kaniya'y nasusulat, Narito, sinusugo ko ang aking sugo sa unahan ng iyong mukha, Na maghahanda ng iyong daan sa unahan mo. Kay kini siya mao man ang gihisgutan sa nahisulat nga nagaingon: `Tan-awa, igapadala ko ang akong magsasangyaw nga magauna kanimo; siya mao ang magaandam sa imong dalan sa atubangan mo.` Sinasabi ko sa inyo, Sa mga ipinanganak ng mga babae ay walang dakila kay sa kay Juan: gayon ma'y ang lalong maliit sa kaharian ng Dios ay lalong dakila kay sa kaniya. Sultihan ko kamo, nga sa mga gianak ug babaye, walay molabaw pa ka daku kay kang Juan; ngani, ang labing gamay diha sa gingharian sa Dios daku pa kay kaniya." At pagkarinig ng buong bayan, at ng mga maniningil ng buwis ay pinatotohanan ang Dios, na nagsipagbautismo ng bautismo ni Juan. (Sa pagkadungog nila niini, ang tanang katawhan ug ang mga maniningil sa buhis miila sa pagkamatarung sa Dios, sanglit nabautismohan man sila sa bautismo ni Juan; Datapuwat pinawalang halaga ng mga Fariseo at ng mga tagapagtanggol ng kautusan sa kanilang sarili ang payo ng Dios, at hindi napabautismo sa kaniya. apan ang mga Fariseo ug ang mga batid sa balaod misalikway sa katuyoan sa Dios alang kanila, sanglit wala man sila magpabautismo kang Juan.) Sa ano ko itutulad ang mga tao ng lahing ito, at ano ang kanilang katulad? Ug ang Ginoo miingon, "Nan, sa unsa ko ba ikapanig-ingon ang mga tawo niining kaliwatana, ug nahisama ba sila sa unsa? Tulad sila sa mga batang nangakaupo sa pamilihan, at nagsisigawan sa isat isa; na sinasabi, Tinutugtugan namin kayo ng plauta, at hindi kayo nagsisayaw; nanambitan kami at hindi kayo nagsitangis. Nahisama sila sa mga kabataan nga managlingkod sa baligyaanan ug managsinggitay ang usa sa usa, nga magaingon: Gitokahan bitaw namo kamog plawta, apan wala man kamo mosayaw; nagminatay kami, apan wala man kamo manghilak.` Sapagkat naparito si Juan Bautista na hindi kumakain ng tinapay at hindi umiinom ng alak at inyong sinasabi, Siya'y may isang demonio. Kay si Juan nga Bautista mianhi nga wala magkaon ug tinapay ni mag-inum ug bino; ngani, nanag-ingon kamo, `Kana siya giyawaan.` Naparito ang Anak ng tao na kumakain at umiinom; at inyong sinasabi, Narito ang isang matakaw na tao, at isang magiinum ng alak, isang kaibigan ng mga maniningil ng buwis at ng mga makasalanan! Ang Anak sa Tawo mianhi nga nagakaon ug nagainom; ug kamo nagaingon, `Tan-awa kana siya, usa ka tawong ulitan, palainom ug bino, ug higala sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala!` At ang karunungan ay pinatotohanan ng lahat ng kaniyang mga anak. Apan ang kaalam ginamatarung baya sa tanang mga manggialamon." At ipinamanhik sa kaniya ng isa sa mga Fariseo na kumaing kasalo niya. At siya'y pumasok sa bahay ng Fariseo at naupo sa dulang. Ug si Jesus gidapit sa usa sa mga Fariseo sa pagkaon uban kaniya, ug siya miadto sa balay sa Fariseo ug milingkod tambong sa kan-anan. At narito, ang isang babaing makasalanan na nasa bayan; at nang maalaman niyang siya'y nasa dulang ng pagkain sa bahay ng Fariseo ay nagdala siya ng isang sisidlang alabastro na puno ng unguento, Ug tan-awa, dihay babaye sa lungsod, usa ka makasasala, nga sa pagkasayud niya nga si Jesus didto naglingkod tambong sa kan-anan sa balay sa Fariseo, miabut nga nagdalag pahumot nga sinulod sa usa ka tibodtibod nga alabastro. At nakatayo sa likuran sa kaniyang mga paanan na tumatangis, ay pinasimulan niyang dinilig ng mga luha ang kaniyang mga paa, at ang mga ito'y kinukuskos ng buhok ng kaniyang ulo, at hinahagkan ang kaniyang mga paa, at pinapahiran ng unguento. Ug sa nagtindog siya sa luyo sa tiilan ni Jesus ug naghilak, iyang gisugdan ang paghumod sa mga tiil niya pinaagi sa sa iyang mga luha, ug gipahiran kini pinaagi sa buhok sa iyang ulo, ug gihagkan ang iyang mga tiil ug unya gihaplasan kini sa pahumot. Nang makita nga ito ng Fariseo na sa kaniya'y naganyaya, ay nagsalita sa kaniyang sarili, na sinasabi, Ang taong ito, kung siya'y isang propeta ay nakikilala niya kung sino at kung ano ang babaing ito na sa kaniya'y humihipo, na siya'y makasalanan. Ug sa pagkakita niini sa Fariseo nga nagdapit kaniya, siya misulti sa iyang kaugalingon nga nag-ingon, "Kon profeta pa kining tawhana, mahibalo unta siya kon kinsa ug unsang pagkababayhana ang nagahikap kaniya, kay kini siya makasasala." At pagsagot ni Jesus ay sinabi sa kaniya, Simon, ako'y may isang bagay na sasabihin sa iyo. At sinabi niya, Guro, sabihin mo. Ug sa pagtubag kaniya si Jesus miingon, "Simon, aduna unta akoy isulti kanimo." Ug siya mitubag, "Isulti lang, Magtutudlo." Isang may pautang ay may dalawang may utang sa kaniya: at ang isa'y may utang na limang daang denario, at ang isa'y limangpu. Si Jesus miingon, "Dihay usa ka tawong tigpahulam ug kuwarta; ug kaniya nakautang ang duha ka tawo, ang usa utangan kaniyag lima ka gatus ka denario ug ang usa utangan ug kalim-an ka denario. Nang sila'y walang maibayad, ay kapuwa pinatawad niya. Alin nga sa kanila ang lalong iibig sa kaniya? Ug kay wala man silay ikabayad, silang duha iyang gipasaylo. Karon kinsa man kanila ang labing mahigugma kaniya?" Sumagot si Simon at sinabi, Inaakala ko na yaong pinatawad niya ng lalong malaki. At sinabi niya sa kaniya, Matuwid ang pagkahatol mo. Si Simon mitubag, "Sa akong paghunahuna, siya nga gipasayloan ug daghan." Ug si Jesus miingon kaniya, "Husto ang imong hukom." At paglingon sa babae, ay sinabi niya kay Simon, Nakikita mo baga ang babaing ito? Pumasok ako sa iyong bahay, hindi mo ako binigyan ng tubig na ukol sa aking mga paa: datapuwat dinilig niya ang aking mga ng kaniyang mga luha, at kinuskos ng kaniyang buhok. Ug sa nakaliso siya sa pag-atubang sa babaye, siya miingon kang Simon, "Nakita mo ba kining babaye? Misaka ako sa imong balay, ug wala mo ako hatagig tubig alang sa akong mga tiil; apan siya, gihumod niya ang akong mga tiil pinaagi sa iyang mga luha ug gipahiran niya kini sa iyang buhok. Hindi mo ako binigyan ng halik: datapuwat siya, buhat nang ako'y pumasok ay hindi humihinto ng paghalik sa aking mga paa. Wala ako nimo hagki, apan sukad sa akong paghisulod dinhi siya walay undang sa paghalok sa akong mga tiil. Hindi mo pinahiran ng langis ang aking ulo: datapuwat pinahiran niya ng unguento ang aking mga paa. Ang akong ulo wala nimo hisoig lana, apan ang akong mga tiil iyang gihaplasan ug pahumot. Kaya nga sinasabi ko sa inyo, Ipinatatawad ang kaniyang maraming kasalanan; sapagkat siya ay umibig ng malaki: datapuwat sa pinatatawad ng kaunti, ay kakaunti ang pagibig. Busa, sultihan ko ikaw, nga ang iyang daghanan nga mga sala gipasaylo kay daku man ang iyang paghigugma; apan siya nga gipasayloan ug diyutay lamang, diyutay rag paghigugma." At sinabi niya sa babae, Ipinatatawad ang iyong mga kasalanan. Ug siya miingon sa babaye, "Ang imong mga sala gipasaylo na." At ang mga kasalo niyang nangakaupo sa dulang ng pagkain ay nagpasimulang nangagsabi sa kanilang sarili, Sino ito, na nagpapatawad pati ng mga kasalanan? Unya sila nga nanambong sa kan-anan uban kaniya misugod sa pag-ingon tali sa ilang kaugalingon, "Kinsa ba kining tawhana nga nagahimo man bisan pa sa pagpasaylog mga sala?" At sinabi niya sa babae, Iniligtas ka ng iyong pananampalataya; yumaon kang payapa. Ug siya miingon sa babaye, "Ang imong pagsalig nakaluwas kanimo; lumakaw ka nga malinawon." At nangyari pagkatapos ng kaunting panahon, na siya'y naglalakad sa mga bayan at mga nayon, na ipinangangaral at dinadala ang mabubuting balita ng kaharian ng Dios, at kasama niya ang labingdalawa, Ug sa wala madugay tapus niini, siya miadto sa mga kalungsuran ug kabalangayan, nga nagwali ug nagsangyaw sa maayong balita mahitungod sa gingharian sa Dios. Ug mikuyog kaniya ang Napulog-Duha At ang ilang babae na pinagaling sa masasamang espiritu at sa mga sakit, si Maria, na tinatawag na Magdalena, na sa kaniya'y pitong demonio ang nagsilabas, ug ang pipila ka mga babaye nga nangaayo gikan sa mga dautang espiritu ug sa mga sakit, nga mao sila si Maria, ang ginganlag Magdalena, nga gigulaan ganig pito ka yawa, At si Juana na asawa ni Chuza, katiwala ni Herodes, at si Susana, at iba pang marami na ipinaglilingkod sa kanila ang kanilang tinatangkilik. ug si Juana, ang asawa ni Cusa nga piniyalan ni Herodes, ug si Susana, ug ang daghan pang kababayen-an nga nanag-alagad kanila pinaagi sa ilang katigayonan. At nang magkatipon ang malaking karamihang tao, at ang mga mula sa bawat bayan na nagsadya sa kaniya, ay nagsalita siya sa pamamagitan ng isang talinghaga: Ug sa nagkatapok ang usa ka dakung panon sa katawhan ug sa diha nga ang mga tawo nanagpanugok kaniya gikan sa tagsatagsa ka lungsod, siya misulti kanila pinaagi niining usa ka sambingay: Ang manghahasik ay yumaon upang maghasik ng kaniyang binhi: at sa kaniyang paghahasik ang ilan ay nangahulog sa tabi ng daan; at napagyapakan, at ito'y kinain ng mga ibon sa langit. "Usa ka magpupugas miadto aron sa pagsabud sa iyang mga binhi. Ug sa nagsabud siya, may mga binhi nga diha mahulog sa daplin sa dalan, ug kini gitunobtunoban ug gipanagtuka sa mga langgam sa kalangitan. At ang iba'y nahulog sa batuhan; at pagsibol, ay natuyo, sapagkat walang halumigmig. Ug ang ubang binhi diha mahulog sa ibabaw sa bato; ug sa nakapanurok na, kini nangalaya kay wala may kaumog. At ang iba'y nahulog sa mga dawagan; at tumubong kasama ang mga dawag, at yao'y ininis. Ug ang uban diha mahulog sa kasampinitan; ug ang mga sampinit mitubo uban niini ug milumos niini. At ang iba'y nahulog sa mabuting lupa, at tumubo at nagbunga ng tigiisang daan. Pagkasabi niya ng mga bagay na ito, siya ay sumigaw, Ang may mga pakinig na ipakikinig, ay makinig. Ug ang uban diha mahulog sa maayong yuta ug mitubo ug namungag usa ka gatus ka pilo." Sa nakasulti na siya niini, siya miingon sa makusog nga tingog, "Ang mga may dalunggan nga makadungog kinahanglan magapatalinghug." At tinanong siya ng kaniyang mga alagad, kung ano kaya ang talinghagang ito. Ug sa gipangutana siya sa iyang mga tinun-an kon unsa ang kahulogan sa maong sambingay, At sinabi niya, Sa inyo'y ipinagkaloob ang mangakaalam ng mga hiwaga ng kaharian ng Dios: datapuwat sa mga iba'y sa mga talinghaga; upang kung magsitingin ay huwag silang mangakakita, at mangakarinig ay huwag silang mangakaunawa. siya miingon, "Kaninyo gitugot ang pagpakasabut sa mga tinagoan mahitungod sa gingharian sa Dios; apan alang sa uban kini ipaagi sa mga sambingay aron nga sa magatutok sila, dili sila makakita; ug sa magapamati sila, dili sila makasabut. Ito ang talinghaga: Ang binhi ay ang salita ng Dios. Ang kahulogan sa sambingay mao kini: Ang binhi mao ang pulong sa Dios. At ang mga sa tabi ng daan, ay ang nangakinig; kung magkagayo'y dumarating ang diablo, at inaalis ang salita sa kanilang puso, upang huwag silang magsisampalataya at mangaligtas. Ang diha sa daplin sa dalan mao ang mga nakadungog; apan unya motungha ang yawa ug ang pulong iyang sakmiton gikan sa ilang mga kasing-kasing aron dili sila managpanoo ug dili maluwas. At ang mga sa batuhan, ay yaong mga pagkarinig, ay tinatanggap na may galak ang salita; at ang mga ito'y walang ugat, na sila sa sangdaling panaho'y nagsisisampalataya, at sa panahon ng tukso ay nagsisihiwalay. Ug ang diha sa ibabaw sa bato mao kadto sila nga sa ilang pagkadungog sa pulong, kini ilang pagadawaton uban sa kalipay; apan sila walay gamut, sila motoo sa makadiyot, ug unya sa panahon sa pagsulay sila mobiya sa pagtoo. At ang nahulog sa dawagan, ay ito ang nangakinig, at samantalang sila'y nagsisiyaon sa kanilang lakad ay iniinis sila ng mga pagsusumakit at mga kayamanan at mga kalayawan sa buhay na ito, at hindi nangagbubunga ng kasakdalan. Ug bahin sa mga nahulog sa kasampinitan, kini sila mao kadtong makadungog; apan sa magapadayon sila sa pagpanaw, sila pagalumsan sa mga kabalaka ug sa mga bahandi ug sa mga kalipayan sa kinabuhi, ug sila dili kahinggan ug bunga. At ang sa mabuting lupa ay ang mga pusong timtiman at mabuti, na iniingatan ang salita pagkarinig, at nangagbubunga may pagtitiis. Ug bahin niadtong diha sa maayong yuta, kini mao kadto sila nga sa ilang pagka-dungog sa pulong mosagop niini diha sa maminatud-on ug maayong kasingkasing, ug magapamunga uban sa pailub. At walang taong pagkapaningas niya ng ilawan ay tinatakpan ng isang banga, o inilalagay kaya ito sa ilalim ng isang higaan; kundi inilalagay ito sa talagang lalagyan, upang makita ng nagsisipasok ang ilaw. "Walay tawo nga tapus makadagkot sa suga iya kining pagatakloban ug tadyaw o ibutang ilalum sa katri, hinonoa igabutang niya kini ibabaw sa tongtonganan aron sila nga managsulod makakita sa kahayag. Sapagkat walang bagay na natatago, na di mahahayag; o walang lihim, na di makikilala at mapapasa liwanag. Kay walay butang nahisalipdan nga dili igapadayag, ug walay butang natago nga dili mahibaloan ug mabutyag. Ingatan ninyo kung paano ang inyong pakikinig: sapagkat sino mang mayroon ay bibigyan; at ang sinomang wala, pati ng inaakala niyang nasa kaniya ay aalisin. Busa kinahanglan magbantay kamo sa inyong pagpamati; kay siya nga adunay iya pagahatagan ug labaw pa, apan siya nga walay iya pagakuhaan bisan pa sa mga butang nga iyang ginadahum nga anaa kaniya." At nagsiparoon sa kaniya ang kaniyang ina at mga kapatid, at sila'y hindi mangakalapit sa kaniya dahil sa karamihan ng tao. Unya nangabut kaniya ang iyang inahan ug mga igsoong lalaki, apan sila wala makaduol kaniya tungod sa panon sa katawhan. At may nagsabi sa kaniya, Nangakatayo sa labas ang iyong ina at iyong mga kapatid, na ibig nilang makita ka. Ug siya giingnan, "Ang imong inahan ug ang imong mga igsoong lalaki atua nanagbarug didto sa gawas, buot makigkita kanimo." Datapuwat siya'y sumagot, at sinabi sa kanila, Ang aking ina at ang aking mga kapatid ay itong nangakikinig ng salita ng Dios, at ginagawa. Apan siya mitubag kanila, "Ang akong inahan ug ang akong mga igsoon mao kadtong magapatalinghug sa pulong sa Dios ug magatuman niini." Nangyari nga sa mga araw na yaon, na siya'y lumulan sa isang daong, siya at ang kaniyang mga alagad; at sinabi niya sa kanila, Magsitawid tayo sa kabilang ibayo ng dagatdagatan: at sila'y nagsitulak. Usa ka adlaw niana misakay siya sa sakayan uban sa iyang mga tinun-an, ug siya miingon kanila, "Manabok kita ngadto sa usang daplin sa lanaw." Ug sila migikan. Datapuwat samantalang sila'y nangaglalayag, siya'y nakatulog: at bumugso ang isang unos ng hangin sa dagatdagatan; at sila'y nangatitigib ng tubig, at nangasa kapanganiban. Ug sa naglawig na sila, si Jesus nahikatulog. Ug unya miabut sa lanaw ang makusog nga unos, ug ang ilang sakayan nagkapuno sa tubig, ug sila diha sa katalagman. At sila'y nangagsilapit sa kaniya at siya'y ginising, na nangagsasabi, Guro, guro, tayo'y mangamamatay. At siya'y gumising, at sinaway ang hangin at ang galit ng tubig: at nangagsitigil, at humusay ang panahon. Ug siya giduol ug gipukaw nila nga nanag-ingon, "Magtutudlo, Magtutudlo, mangamatay na kita!" Ug siya nagmata ug iyang gibadlong ang hangin ug ang mabangis nga mga balud, ug kini mihunong ug ang kalinaw mibanus. At sinabi niya sa kanila, Saan naroon ang inyong pananampalataya? At palibhasa'y nangatakot sila'y nagsisipanggilalas, na sinasabi ng isa sa iba, Sino nga ito, na siya'y naguutos maging sa hangin at sa tubig, at siya'y tinatalima nila? Unya miingon siya kanila, "Hain ba diay ang inyong pagsalig?" Ug nangahadlok sila ug nahibulong sila nga nanag-ingon sa usa ug usa, "Kinsa ba diay kini siya, nga mosugo bisan sa hangin ug tubig, ug mopatoo man sila kaniya?" At sila'y nagsidating sa lupain ng mga Gadareno, na nasa tapat ng Galilea. Unya miabut sila sa kayutaan sa mga Gerasenhon, nga diha sa atbang sa Galilea. At pagkalunsad niya sa lupa, siya'y sinalubong ng isang lalaking galing sa bayan, na may mga demonio; at malaong panahon na hindi siya nagdaramit, at hindi tumatahan sa bahay, kundi sa mga libingan. Ug sa paghikawas niya sa yuta, gisugat siya sa usa ka tawong giyawaan nga gikan sa lungsod. Sulod sa hataas nga panahon siya wala na magsul-ob ug mga bisti, ug wala siya magpuyog balay kondili diha sa mga lubong. At nang makita niya si Jesus, siya'y sumigaw, at nagpatirapa sa harap niya, at sinabi ng malakas na tinig, Ano ang pakialam ko sa iyo, Jesus, ikaw na Anak ng Dios na Kataastaasan? Ipinamamanhik ko sa iyo, na huwag mo akong pahirapan. Ug sa pagkakita niya kang Jesus, siya misiyagit ug mihapa sa iyang atubangan, ug sa makusog nga tingog miingon, "Unsay imong labut kanako, Jesus, Anak sa Labing Halangdong Dios? Magpakiluoy ako kanimo, ayaw intawon ako pagsakita." Sapagkat ipinagutos niya sa karumaldumal na espiritu na lumabas sa tao. Sapagkat madalas siyang inaalihan: at siya'y binabantayan at gapos ng mga tanikala at mga damal; at pagka pinapatid ang gapos ay siya'y itinataboy ng demonio sa mga ilang. Kay si Jesus misugo man ugod sa mahugawng espiritu sa paggula gikan sa tawo (Kay sa makadaghan siya pagadakpon niini; siya gipabantayan ug gitalikalaan ug giposasan, apan ang mga gapus iya rang pamugtoon, ug siya giabog sa yawa ngadto sa mga dapit nga awaaw.) At tinanong siya ni Jesus, Ano ang pangalan mo? At sinabi niya, Pulutong; sapagkat maraming demonio ang nagsipasok sa kaniya. Unya si Jesus nangutana kaniya, "Kinsa may imong ngalan?" Ug siya mitubag, "Legion"; kay daghan man ugod ang mga yawa nga nahisulod kaniya. At ipinamamanhik nila sa kaniya na huwag silang paparoonin sa kalalimlaliman. Ug kini sila nangamuyo kaniya nga unta dili niya sila paadtoon ngadto sa kahiladman. Doon nga'y may isang kawan ng maraming baboy na nagsisipanginain sa bundok: at ipinamanhik nila sa kaniya na pabayaang sila'y magsipasok sa mga yaon. At sila'y pinahintulutan niya. Ug didtoy usa ka dakung panon sa mga baboy nga nanag-ungad diha sa bakilid sa bungtod; ug ang mga yawa nangamuyo kaniya nga unta pasudlon sila niini. Ug iyang gitugotan sila. At nagsilabas ang mga demonio sa tao, at nagsipasok sa mga baboy: at ang kawan ay napadaluhong sa bangin hanggang sa dagatdagatan, at nangalunod. Unya ang mga yawa nanggula gikan sa tawo ug misulod sa mga baboy, ug ang panon mihaguros pagdulhog sa pangpang ngadto sa lanaw ug nangalumos. At nang makita ng nagsisipagalaga ng mga yaon ang nangyari, ay nagsitakas, at isinaysay sa bayan at sa bukid. Ug nanalagan ang mga magbalantay sa mga baboy sa pagkakita nila sa nahitabo, ug ilang gisugilon kini sa lungsod ug sa kabalangayan. At sila'y nagsilabas upang makita ang nangyari; at nagsilapit sila kay Jesus, at kanilang naratnan sa paanan ni Jesus ang taong nilabasan ng mga demonio, na nakaupo, may pananamit, at matino ang kaniyang bait: at sila'y nangatakot. Unya ang mga tawo nangadto sa pagtan-aw sa nahitabo ug miabut sila kang Jesus. Ug ang tawo nga gigulaan sa mga yawa ilang nakita nga naglingkod sa tiilan ni Jesus, nagsinina na ug maayo nag pamuot; ug sila nangahadlok. At sa kanila'y isinaysay ng nangakakita kung paanong pinagaling ang inaalihan ng mga demonio. Ug gisuginlan sila sa mga nakakita niini giunsa sa pag-ayo ang tawo nga giyawaan. At ipinamanhik sa kaniya ng lahat ng mga tao sa palibotlibot ng lupain ng mga Gadareno na siya'y umalis sa kanila, sapagkat sila'y napipigilan ng malaking takot: at siya'y lumulan sa daong, at nagbalik. Unya ang tanang mga tawo sa kasikbit nga kayutaan sa mga Gerasenhon mihangyo kang Jesus sa pagpahawa gikan kanila; kay sila giabut man ugod ug dakung kahadlok. Busa siya misakay sa sakayan ug mipauli. Datapuwat namanhik sa kaniya ang taong nilabasan ng mga demonio, na siya'y ipagsama niya: datapuwat siya'y pinaalis niya, na sinasabi, Ug ang tawo gigulaan sa mga yawa nangamuyo nga unta makakuyog siya kaniya; apan gipalakaw siya niya nga nag-ingon, Umuwi ka sa iyong bahay, at ipahayag mo kung gaano kadakilang mga bagay ang ginawa ng Dios sa iyo. At siya'y yumaon ng kaniyang lakad, na ibinabalita sa buong bayan, kung gaanong kadakilang mga bagay ang sa kaniya'y ginawa ni Jesus. "Pumauli ka sa imong balay, ug isugilon mo unsa ka daku ang nahimo sa Dios alang kanimo." Ug milakaw siya nga nagmantala sa tibuok lungsod unsa ka daku sa nahimo ni Jesus alang kaniya. At sa pagbalik ni Jesus, ay sinalubong siyang may galak ng karamihan; sapagkat hinihintay siya nilang lahat. Ug sa paghibalik ni Jesus gidawat siya sa panon sa katawhan uban sa kahinangop, kay silang tanan nanagpaabut man ugod kaniya. At narito, lumapit ang isang lalaking nagngangalang Jairo, at siya'y isang pinuno sa sinagoga: at siya'y nagpatirapa sa paanan ni Jesus, at ipinamamanhik sa kaniya, na pumasok sa kaniyang bahay; Ug dihay tawong miabut nga ginganlan si Jairo, nga usa ka punoan sa sinagoga; ug sa nakahapa siya sa tiilan ni Jesus, siya nangamuyo kaniya sa pag-adto sa iyang balay, Sapagkat siya'y may isang bugtong na anak na babae, na may labingdalawang taong gulang, at siya'y naghihingalo. Datapuwat samantalang siya'y lumalakad ay sinisiksik siya ng karamihan. kay siya may bugtong man nga anak nga babaye, nga may napulog-duha ka tuig ang idad, ug kini siya himalatyon. At isang babae na may labingdalawang taon nang inaagasan, na ginugol sa mga manggagamot ang lahat niyang pagkabuhay, at sinoma'y walang makapagpagaling sa kaniya, Ug ang usa ka babaye nga gitalinug-an sulod na sa napulog-duha ka tuig, nga nahutdan na sa iyang tanang katigayonan nga gigasto alang sa mga mananambal, ug dili na arang maayo pa ni bisan kinsa, Ay lumapit sa kaniyang likuran, at hinipo ang laylayan ng kaniyang damit at pagdaka'y naampat ang kaniyang agas. miduol sa iyang luyo ug mihikap sa borlas sa iyang sapot; ug dihadiha mitang-on ang iyang talinugo. At sinabi ni Jesus, Sino ang humipo sa akin? At nang tumatanggi ang lahat, ay sinabi ni Pedro, at ng mga kasamahan niya, Guro, iniimpit ka at sinisiksik ka ng karamihan. Ug si Jesus miingon, "Kinsa ba ang naghikap kanako?" Ug sa nangambut ang tanan, si Pedro ug sila nga mga kauban niya miingon, "Magtutudlo, ang kadaghanan nagalibut kanimo ug nagadutdot kanimo!" Datapuwat sinabi ni Jesus, May humipo sa akin, sapagkat naramdaman ko na may umalis na bisa sa akin. Apan si Jesus miingon, "May mihikap kanako, kay gibati ko nga may gahum nga migula kanako." At nang makita ng babae na siya'y hindi nalingid, ay lumapit siya na nangangatal, at nagpatirapa sa harapan niya na isinasaysay sa harapan ng buong bayan ang dahil kung bakit siya'y hinipo niya, at kung paanong gumaling siya kapagdaka. Ug sa pagtan-aw sa babaye nga wala man diay siya malilong, siya miduol nga nagkurog, ug sa naghapa siya sa iyang atubangan, gisugilon niya sa atubangan sa tanang tawo ang hinung-dan sa iyang paghikap kaniya ug ang iyang pagkaayo dihadiha. At sinabi niya sa kaniya, Anak, pinagaling ka ng iyong pananampalataya; yumaon kang payapa. Ug si Jesus miingon kaniya, "Anak, ang imong pagsalig nakapaayo kanimo. Lumakaw ka nga malinawon." Samantalang nagsasalita pa siya ay dumating ang isa na mula sa bahay ng pinuno sa sinagoga, na nagsasabi, Patay na ang anak mong babae; huwag mong bagabagin ang Guro. Samtang nagsulti pa siya, dihay usa ka tawo nga miabut gikan sa balay sa punoan sa sinagoga ug miingon kaniya, "Ang imong anak patay na; ayaw na lang paghagoa ang Magtutudlo." Datapuwat nang marinig ito ni Jesus ay sumagot sa kaniya, Huwag kang matakot: manampalataya ka lamang, at siya'y gagaling. Apan sa pagkadungog ni Jesus niini, siya miingon kang Jairo, "Ayaw kahadlok; sumalig ka lamang ug mahiulian ra siya." At nang dumating siya sa bahay, ay hindi niya ipinahintulot na pumasok na kasama niya ang sinomang tao, maliban na kay Pedro, at kay Juan, at kay Santiago, at ang ama ng dalaga at ang ina nito. Ug sa paghiabut niya sa balay, wala siyay gitugotan sa pagsulod uban kaniya gawas kang Pedro ug kang Juan ug kang Santiago ug sa amahan ug inahan sa bata. At tumatangis ang lahat, at pinananambitanan ang dalaga: datapuwat sinabi niya, Huwag kayong magsitangis; sapagkat siya'y hindi patay, kundi natutulog. Ug ang tanan nagpanghilak ug nagminatay tungod kaniya. Apan si Jesus miingon, "Ayaw na kamo paghilak, kay siya wala mamatay kondili nagakatulog." At tinawanan nila siya na nililibak, na napagaalamang siya'y patay na. Ug siya gikataw-an nila nga nasayud nga kini patay na. Datapuwat tinangnan niya sa kamay, at tinawag, na sinasabi, Dalaga, magbangon ka. Apan iyang gigunitan siya diha sa kamot ug iyang gisangpit nga nag-ingon, "Inday, bumangon ka." At nagbalik ang kaniyang espiritu, at siya'y nagbangon pagdaka: at kaniyang ipinagutos na siya'y bigyan ng pagkain. Ug mibalik kaniya ang iyang espiritu, ug siya mibangon dihadiha; ug si Jesus misugo nga hatagan kini siyag makaon. At nangagtaka ang kaniyang mga magulang: datapuwat ipinagbilin niya sa kanila na huwag sabihin kanino man ang kaniyang ginawa. Ug nahibulong ang iyang mga ginikanan; apan gitugon sila ni Jesus nga walay bisan kinsa nga ilang suginlan sa nahitabo. At tinipon niya ang labingdalawa, at binigyan sila ng kapangyarihan at kapamahalaan sa lahat ng mga demonio, at upang magpagaling ng mga sakit. Unya ang Napulog-Duha iyang gipatigum, ug iyang gihatagan silag gahum ug pagbulot-an batok sa tanang mga yawa, ug sa pag-ayo sa mga sakit. At sila'y sinugo niya upang ipangaral ang kaharian ng Dios, at magpagaling ng mga may sakit. Ug iyang gipaadto sila aron sa pagwali mahitungod sa gingharian sa Dios ug sa pagpang-ayo sa mga masakiton. At sinabi niya sa kanila, Huwag kayong mangagdala ng anoman sa inyong paglalakad, kahit tungkod, kahit supot ng ulam, kahit tinapay, kahit salapi; at kahit magkaroon ng dalawang tunika. Ug siya miingon kanila, "Ayaw kamo pagdalag bisan unsa alang sa inyong panaw, bisan sungkod, o puyo, o tinapay, o kuwarta; ug ayaw kamo pagbaton ug duha kabuok kamisola. At sa anomang bahay na inyong pasukin, doon kayo mangatira, at buhat doo'y magsialis kayo. Ug sa bisan unsang balaya nga inyong sak-an, pabilin kamo didto ug unya panglakaw kamo gikan didto. At ang lahat na di magsitanggap sa inyo sa bayang yaon, ay ipagpag ninyo ang alabok sa inyong mga paa, na pinaka patotoo laban sa kanila. Ug bisan diin gani kamo dili pagadawaton, inigpahawa ninyo sa maong lungsod, itaktak ninyo ang mga abog gikan sa inyong mga tiil ingon nga pagtutol batok kanila." At sila'y nagsialis, at nagsiparoon sa lahat ng mga nayon, na ipinangangaral ang evangelio, at nagpapagaling saat saan man. Ug nanglakaw sila ug nangadto sa mga kabalangayan, ug nanagwali sa Maayong Balita ug nagpang-ayo sa mga masakiton bisan diin. Nabalitaan nga ni Herodes na tetrarka ang lahat na ginawa; at siya'y totoong natitilihan, sapagkat sinasabi ng ilan, na si Juan ay muling ibinangon sa mga patay; Unya si Herodes nga gobernador nakadungog mahitungod sa tanang nangahimo; ug siya nalibog kay giingon man ugod sa uban nga kono si Juan gibanhaw gikan sa mga patay, At ng ilan, na si Elias ay lumitaw; at ng mga iba, na isa sa mga datihang propeta ay muling ibinangon. ug sa uban nga si Elias nahitungha, ug sa uban nga usa sa mga karaan profeta nabanhaw. At sinabi ni Herodes, Pinugutan ko ng ulo si Juan: datapuwat sino nga ito, na tungkol sa kaniya'y nababalitaan ko ang gayong bagay? At pinagsisikapan niyang siya'y makita. Ug si Herodes miingon, "Si Juan ako nang gipapunggotan sa ulo; apan kinsa man kini siya nga mahitungod kaniya nadungog ko kining mga butanga?" Ug naninguha siya sa pagtan-aw kang Jesus. At nang magsibalik ang mga apostol, ay isinaysay nila sa kaniya kung anong mga bagay ang kanilang ginawa. At sila'y isinama niya, at lumigpit na bukod sa isang bayan na tinatawag na Betsaida. Ug sa paghiuli na sa mga apostoles, ilang gisugilon kaniya ang ilang mga nahimo. Ug iyang gidala sila ug mipahilit nga silasila ra ngadto sa usa ka lungsod nga ginganlan ug Betsaida. Datapuwat nang maalaman ng mga karamihan ay nagsisunod sa kaniya: at sila'y tinanggap niyang may galak at sinasalita sa kanila ang tungkol sa kaharian ng Dios, at pinagagaling niya ang nangagkakailangang gamutin. Sa pagkasayud niini sa mga panon sa katawhan, sila miapas kaniya; ug sila gidawat niya nga mahinangpon ug iyang gisuginlan mahitungod sa gingharian sa Dios, ug iyang gipang-ayo ang mga nanagkinahanglan nga pagaayohon. At nagpasimulang kumiling ang araw; at nagsilapit ang labingdalawa, at nangagsabi sa kaniya, Paalisin mo ang karamihan, upang sila'y magsiparoon sa mga nayon at sa mga lupaing nasa palibotlibot, at mangakapanuluyan, at mangakakuha ng pagkain: sapagkat tayo'y nangarito sa isang ilang na dako. Ug unya ang kahaponon misugod na; ug ang Napulog-Duha miduol ug miingon kaniya, "Palakta na ang panon sa katawhan aron mangadto sila sa mga kabalangayan ug sa mga kasikbitan nga kayutaan sa pagpangatulog didto ug sa pagpangitag makaon, kay ania kita dinhi niining dapit nga awaaw." Datapuwat sinabi niya sa kanila, Bigyan ninyo sila ng makakain. At sinabi nila, Wala tayo kundi limang tinapay at dalawang isda; malibang kami'y magsiyaon at ibili ng pagkain ang lahat ng mga taong ito. Apan siya miingon kanila, "Kamoy maghatag kanilag makaon." Ug sila mitubag kaniya, "Aduna lamang kitay dili molabaw sa lima ka tinapay ug duha kabuok isda-- gawas hinoon kon mangadto kami sa pagpamalit ug pagkaon alang niining tanang mga tawo." Sapagkat sila'y may limang libong lalake. At sinabi niya sa kaniyang mga alagad, Paupuin ninyo sila ng pulupulutong, na may tiglilimangpu bawat isa. Kay ang didto may mga lima ka libo ka mga lalaki. Ug siya miingon sa mga tinun-an, "Palingkora sila nga magpundokpundok, mga tagkalim-an ang matag-usa." At gayon ang ginawa nila, at pinaupo silang lahat. Ug gihimo nila kini, ug ilang gipalingkod ang tanan. At kinuha niya ang limang tinapay at ang dalawang isda, at pagtingala sa langit, ay kaniyang pinagpala, at pinagputolputol; at ibinigay sa mga alagad upang ihain sa harap ng karamihan. Ug sa nagkupot siya sa lima ka tinapay ug sa duha kabuok isda, siya miyahat sa langit ug nagpasalamat, ug kini iyang gipikaspikas ug gihatag ngadto sa iyang mga tinun-an aron idulot ngadto sa panon sa katawhan. At sila'y nagsikain, at nangabusog ang lahat: at ang lumabis sa kanila na mga pinagputolputol ay pinulot na labingdalawang bakol. Ug ang tanan nangaon ug nangabusog. Ug ilang gihipos ang nahibilin nga mga tipik, nga napulog-duha ka bukag. At nangyari, nang siya'y nananalangin ng bukod, na ang mga alagad ay kasama niya: at tinanong niya sila, na sinasabi, Ano ang sinasabi ng karamihan kung sino ako? Ug nahitabo nga sa nag-ampo siya nga nag-inusara, ang iyang mga tinun-an uban kaniya. Ug siya nangutana kanila, "Sumala sa sulti sa mga tawo, kinsa man kono ako?" At pagsagot nila'y nangagsabi, Si Juan Bautista; datapuwat sinasabi ng mga iba, Si Elias; at sinasabi ng mga iba na isa sa mga datihang propeta ay muling nagbangon. Ug sila mitubag nga nag-ingon, "Si Juan nga Bautista kono; apan ang uban nagaingon nga si Elias kono; ug ang uban pa, nga kono usa sa mga karaang profeta nabanhaw." At sinabi niya sa kanila, Datapuwat, ano ang sabi ninyo kung sino ako? At pagsagot ni Pedro, ay nagsabi, Ang Cristo ng Dios. Ug siya miingon kanila, "Apan kamo, unsa may inyong sulti, kinsa man ako?" Ug si Pedro mitubag, "Ang Cristo sa Dios." Datapuwat ipinagbilin niya, at ipinagutos sa kanila na huwag sabihin ito sa kanino mang tao; Apan iyang gitugon ug gibaoran sila nga walay bisan kinsa nga ilang suginlan niini. Na sinasabi, Kinakailangang magbata ng maraming mga bagay ang Anak ng tao, at itakuwil ng matatanda at ng mga pangulong saserdote at ng mga eskriba, at patayin, at muling ibangon sa ikatlong araw. Ug siya miingon, "Ang Anak sa Tawo kinahanglan magaantus sa daghang mga butang, ug igasalikway siya sa mga anciano ug sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga escriba, ug pagapatyon, ug sa ikatulo ka adlaw pagabanhawon siya." At sinabi niya sa lahat, Kung ang sinomang tao ay ibig sumunod sa akin, ay tumanggi sa kaniyang sarili, at pasanin sa arawaraw ang kaniyang krus, at sumunod sa akin. Ug siya miingon sa tanan, "Kon adunay buot mosunod kanako, kinahanglan magdumili siya sa iyang kaugalingon ug magpas-an sa iyang krus matag-adlaw ug magasunod kanako. Sapagkat ang sinomang magibig iligtas ang kaniyang buhay, ay mawawalan nito; datapuwat sinomang mawalan ng kaniyang buhay dahil sa akin, ay maililigtas nito yaon. Kay bisan kinsa nga buot magpatunhay sa iyang kinabuhi kawagtangan hinoon siya niini; ug bisan kinsa nga magawagtang sa iyang kinabuhi tungod kanako, magapatunhay niini. Sapagkat ano ang pakikinabangin ng tao, kung makamtan niya ang buong sanglibutan, at mawawala o mapapahamak ang kaniyang sarili? Kay unsa may kapuslanan alang sa usa ka tawo kon maangkon niya ang tibuok kalibutan nga pagawagtangan o pagapildihan niya sa iyang kaugalingon? Sapagkat ang sinomang magmakahiya sa akin at sa aking mga salita, ay ikahihiya siya ng Anak ng tao, pagparito niyang nasa kaniyang sariling kaluwalhatian, at sa kaluwalhatian ng Ama, at ng mga banal na anghel. Kay bisan kinsa nga magakaulaw tungod kanako ug sa akong mga pulong, siya igakaulaw man sa Anak sa Tawo inig-abut niya diha sa iyang himaya ug sa himaya sa Amahan ug sa mga balaang manolunda. Datapuwat katotohanang sinasabi ko sa inyo, May ilan sa nangakatayo rito, na hindi matitikman sa anomang paraan ang kamatayan, hanggang sa mangakita nila ang kaharian ng Dios. Apan sa pagkatinuod suginlan ko kamo nga adunay mga nanagbarug karon dinhi nga dili una patilawon ug kamatayon samtang dili pa sila makakita sa gingharian sa Dios." At nangyari, nang makaraan ang may mga walong araw pagkatapos ng mga pananalitang ito, na isinama niya si Pedro at si Juan at si Santiago, at umahon sa bundok upang manalangin. Ug unya sa may mga walo ka adlaw tapus niining mga pulonga, iyang gidala uban kaniya sila si Pedro ug si Juan ug si Santiago, ug mitungas sa ibabaw sa bukid aron sa pag-ampo. At samantalang siya'y nananalangin, ay nagbago ang anyo ng kaniyang mukha, at ang kaniyang damit ay pumuti, at nakasisilaw. Ug sa nag-ampo siya, nausab ang panagway sa iyang nawong ug ang iyang mga sapot misidlak sa kaputi. At narito, dalawang lalake ay nakikipagusap sa kaniya, na ang mga ito'y si Moises at si Elias; Ug tan-awa, dihay nakigsulti kaniya nga duha ka tawo, si Moises ug si Elias, Na napakitang may kaluwalhatian, at nangaguusapan ng tungkol sa kaniyang pagkamatay na malapit niyang ganapin sa Jerusalem. nga mipakita nga mahimayaon ug nanagsulti mahitungod sa kamatayon ni Jesus nga iyang mahiaguman didto sa Jerusalem. Si Pedro nga at ang kaniyang mga kasamahan ay nangagaantok: datapuwat nang sila'y mangagising na totoo ay nakita nila ang kaniyang kaluwalhatian, at ang dalawang lalaking nangakatayong kasama niya. Ug nanagduka sila si Pedro ug ang iyang mga kauban, apan sa ilang paghigmata nakita nila ang iyang himaya ug ang duha ka tawo nga nagtindog uban kaniya. At nangyari, samantalang sila'y nagsisihiwalay sa kaniya, ay sinabi ni Pedro kay Jesus, Guro, mabuti sa atin ang tayo'y dumito: at magsigawa tayo ng tatlong dampa; isa ang sa iyo, at isa ang kay Moises, at isa ang kay Elias: na hindi nalalaman ang kaniyang sinasabi. Ug samtang kining mga tawhana nanagpamahawa gikan kang Jesus, si Pedro miingon kaniya, "Magtutudlo, maayo gayud nga ania kami dinhi. Magbuhat kamig tulo ka payag, usa alang kanimo, usa alang kang Moises, ug usa alang kang Elias." Siya namulong niini nga wala makasabut sa iyang gisulti. At samantalang sinasabi niya ang mga bagay na ito, ay dumating ang isang alapaap, at sila'y naliliman: at sila'y nangatakot nang sila'y mangapasok sa alapaap. Ug samtang nagsulti pa siya niini, mitungha ang usa ka panganud ug mitabon kanila, ug sila nangalisang sa pagsulod nila sa panganud. At may tinig na nanggaling sa alapaap, na nagsasabi, Ito ang aking Anak, ang aking hirang: siya ang inyong pakinggan. Ug gikan sa panganud dihay tingog nga miabut nga nag-ingon, "Mao kini ang akong Anak, ang akong Pinili; patalinghugi ninyo siya! At nang dumating ang tinig, si Jesus ay nasumpungang nagiisa. At sila'y di nagsisiimik, at nang mga araw na yao'y hindi nila sinabi kanino mang tao ang alin man sa mga bagay na kanilang nakita. Ug sa nakasulti na ang tingog, si Jesus nakita nga siya na lamang usa. Ug sila nagpakahilum ug niadtong mga adlawa walay bisan kinsa nga ilang gisuginlan mahitungod sa ilang nakita. At nangyari nang kinabukasan, nang pagbaba nila mula sa bundok, ay sinalubong siya ng lubhang maraming tao. Ug sa pagkasunod nga adlaw, sa paghilugsong na nila gikan sa bukid, si Jesus gisugat sa usa ka dakung panon sa katawhan. At narito, isang lalake sa karamihan, ay sumigaw na nagsasabi, Guro, ipinamamanhik ko sa iyo na iyong tingnan ang aking anak na lalake; sapagkat siya'y aking bugtong na anak; Ug dihay usa ka tawo sa panon nga misinggit, "Magtutudlo, mangamuyo ako kanimo nga imo untang tan-awon ang akong anak nga lalaki, kay siya bugtong ko rang anak. At narito, inaalihan siya ng isang espiritu, at siya'y biglang nagsisigaw; at siya'y nililiglig, na pinabubula ang bibig, at bahagya nang siya'y hiwalayan, na siya'y totoong pinasasakitan. Siya pagadakpon sa usa ka espiritu ug sa kalit motiyabaw siya; ug pagalubaglubagon ug palit-aron siya niini hangtud magapabola siya sa baba; ug kosokosohon siya ug halus dili kini mobiya kaniya. At ipinamanhik ko sa iyong mga alagad na palabasin siya; at hindi nila magawa. Ug gihangyo ko ang imong mga tinun-an sa pagpagula unta niini, apan sila wala makahimo." At sumagot si Jesus at nagsabi, Oh lahing walang pananampalataya at taksil, hanggang kailan makikisama ako sa inyo at magtitiis sa inyo? dalhin mo rito ang anak mo. Ug si Jesus mitubag, "O dili masinaligon ug sukwahi nga kaliwatan, unsa ba kataas sa panahon nga gikinahanglan pa sa akong pagpakig-uban kaninyo ug pag-antus kaninyo? Dad-a dinhi ang imong anak." At samantalang siya'y lumalapit, ay ibinuwal siya ng demonio, at pinapangatal na mainam. Datapuwat pinagwikaan ni Jesus ang karumaldumal na espiritu, at pinagaling ang bata, at isinauli siya sa kaniyang ama. Ug samtang ang bata nagsingabut, siya gikosokoso ug gilubaglubag ug gipalit-ad sa yawa. Apan gibadlong ni Jesus ang mahugawng espiritu, ug ang bata iyang giayo ug giuli ngadto sa amahan niya. At nangagtaka silang lahat sa karangalan ng Dios. Datapuwat samantalang ang lahat ay nagsisipanggilalas sa lahat ng mga bagay na kaniyang ginagawa, ay sinabi niya sa kaniyang mga alagad, Ug ang tanan nanghitingala sa pagkadaku sa Dios. Manuot sa inyong mga tainga ang mga salitang ito: sapagkat ang Anak ng tao ay ibibigay sa mga kamay ng mga tao. "Ipatidlum kining mga pulonga diha sa inyong mga dalunggan, nga ang Anak sa Tawo igatugyan ngadto sa mga kamot sa mga tawo." Datapuwat hindi nila napaguunawa ang sabing ito, at sa kanila'y nalilingid, upang ito'y huwag mapagunawa; at nangatatakot silang magsipagtanong sa kaniya ng tungkol sa sabing ito. Apan wala sila makasabut niining sultiha ug gililong kini kanila aron dili nila masabtan, ug sila nahadlok sa pagpangutana kaniya mahitungod niining sultiha. At nagkaroon ng isang pagmamatuwiran sa gitna nila kung sino kaya sa kanila ang pinakadakila. Ug nahitabo ang usa ka paglalisay nila sa pagsuta kon kinsa kanila ang labing daku. Datapuwat pagkaunawa ni Jesus sa pangangatuwiran ng kanilang puso, ay kumuha siya ng isang maliit na bata, at inilagay sa kaniyang siping, Apan sa pagkasabut ni Jesus sa ilang gilalisan nga diha sa ilang mga kasingkasing, iyang gikuha ang usa ka gamayng bata ug iyang gipatupad kini kaniya, At sinabi sa kanila, Ang sinomang tumanggap sa maliit na batang ito sa pangalan ko, ay ako ang tinatanggap: at ang sinomang tumanggap sa akin, ay tinatanggap ang nagsugo sa akin: sapagkat ang pinaka maliit sa inyong lahat, ay siyang dakila. ug miingon siya kanila, "Bisan kinsa nga tungod sa akong ngalan magadawat niining gamayng bata, magadawat kanako; ug bisan kinsa nga magadawat kanako, magadawat kaniya nga mao ang nagsugo kanako; kay ang labing diyutay kaninyong tanan mao ang daku." At sumagot si Juan at sinabi, Guro, may nakita kaming nagpapalayas ng mga demonio sa pangalan mo; at aming pinagbawalan siya, sapagkat siya'y hindi sumasama sa atin. Ug si Juan mitubag, "Magtutudlo, dihay tawo nga among nakita nga nagpagulag mga yawa pinaagi sa imong ngalan, ug amo siyang gidid-an kay wala man siya magasunod uban kanamo." Datapuwat sinabi sa kanila ni Jesus, Huwag ninyong pagbawalan siya: sapagkat ang hindi laban sa inyo, ay sumasa inyo. Apan si Jesus miingon kaniya, "Ayaw siya pagdid-i; kay ang dili batok kaninyo, dapig kaninyo." At nangyari, nang nalalapit na ang mga kaarawan na siya'y tatanggapin sa itaas, ay pinapanatili niyang harap ang kaniyang mukha upang pumaroon sa Jerusalem, Ug sa nagkahiduol na ang mga adlaw nga siya pagabayawon, iyang gituyo sa malig-on gayud nga siya moadto sa Jerusalem. Ug dihay mga sinugo nga iyang gipauna kaniya, At nagsugo ng mga sugo sa unahan ng kaniyang mukha: at nagsiyaon sila, at nagsipasok sa isang nayon ng mga Samaritano upang siya'y ipaghanda. nga nanagpangadto ug misulod sa usa ka balangay sa mga Samarianhon, aron sa pag-andam alang kaniya. At hindi nila siya tinanggap, sapagkat ang mukha niya'y anyong patungo sa Jerusalem. Apan ang mga tawo didto nanagdumili sa pagdawat kaniya kay sa malig-on gayud iya mang gitinguha ang pag-adto sa Jerusalem. At nang makita ito ng mga alagad niyang si Santiago at si Juan, ay nangagsabi, Panginoon, ibig mo bagang magpababa tayo ng apoy mula sa langit, at sila'y pugnawin? Ug sa pagkakita niini sa iyang mga tinun-an nga si Santiago ug si Juan, sila miingon kaniya, "Ginoo, buot ka ba nga among ingnon ang kalayo sa pagkanaug gikan sa langit ug sa pag-ut-ot kanila?" Datapuwat, lumingon siya, at sila'y pinagwikaan. Apan siya miliso ug iyang gibadlong sila ug miingon, "Wala kamo masayud unsang espirituha ang inyong gipakig-ambitan, kay ang Anak sa Tawo mianhi dili aron sa paglaglag sa kinabuhi sa mga tawo kondili sa pagluwas kanila." At sila'y nagsiparoon sa ibang nayon. Ug sila mipadayon ngadto sa laing balangay. At paglakad nila sa daan ay may nagsabi sa kaniya, Susunod ako sa iyo saan ka man pumaroon. Ug sa nanaglakaw sila sa dalan, diha pay usa ka tawo nga miingon kaniya, "Mosunod ako kanimo bisan asa ikaw moadto." At sinabi sa kaniya ni Jesus, May mga lungga ang mga sorra, at ang mga ibon sa langit ay may mga pugad; datapuwat ang Anak ng tao ay walang kahiligan ang kaniyang ulo. Si Jesus mitubag kaniya, "Ang mga milo adunay kalobluban, ug ang mga langgam sa kalangitan adunay kabatugan; apan ang Anak sa Tawo walay dapit nga kapahulayan sa iyang ulo." At sinabi niya sa iba, Sumunod ka sa akin. Datapuwat siya'y nagsabi, Panginoon, tulutan mo muna akong makauwi at mailibing ko ang aking ama. Ug dihay usa nga iyang giingnan, "Sumunod ka kanako." Apan kini mitubag kaniya, "Ginoo, tugoti una ako sa pag-adto ug paglubong sa akong amahan." Datapuwat sinabi niya sa kaniya, Pabayaan mong ilibing ng mga patay ang kanilang sariling mga patay; datapuwat yumaon ka at ibalita mo ang kaharian ng Dios. Apan si Jesus miingon kaniya, "Pasagdi ang mga patay ngua maoy magalubong sa ilang kaugalingong mga minatay; apan sa imong bahin, lumakaw ka ug imantala mo ang gingharian sa Dios." At ang iba nama'y nagsabi, Susunod ako sa iyo, Panginoon; datapuwat pabayaan mo akong magpaalam muna sa mga kasangbahay ko. Ug dihay lain nga miingon kaniya, "Ginoo, mosunod ako kanimo, apan tugoti una ako sa pagpa-namilit kanila nga atua sa akong panimalay." Datapuwat sinabi sa kaniya ni Jesus, Walang taong pagkahawak sa araro, at lumilingon sa likod, ay karapatdapat sa kaharian ng Dios. Si Jesus mitubag kaniya, "Walay tawo nga angayan alang sa gingharian sa Dios kon kini siya, sa nagakupot na sa daro, molingi pa sa likod." Pagkatapos nga ng mga bagay na ito, ang Panginoon ay naghalal ng pitongpu pa, at sila'y sinugong daladalawa, sa unahan ng kaniyang mukha, sa bawat bayan at dako na kaniyang paroroonan. Tapus niini gitudlo sa Ginoo ang laing kapitoan pa, ug sila iyang gisugo sa pag-una kaniya nga magtinagurha ngadto sa tanang lungsod ug dapit nga iyang pagaadtoon. At sinabi niya sa kanila, Sa katotohana'y marami ang aanihin, datapuwat kakaunti ang mga manggagawa: kayat idalangin ninyo sa Panginoon ng aanihin, na magpadala siya ng mga manggagawa sa kaniyang aanihin. Ug siya miingon kanila, "Daghan unta ang anihon, apan diyutay ra ang mga mamumoo; busa pangamuyo kamo sa Ginoo sa anihon nga makapadala unta siyag mga mamumoo ngadto sa iyang anihon. Magsiyaon kayo sa iyong lakad; narito, sinusugo ko kayong gaya ng mga kordero sa gitna ng mga lobo. Panglakaw kamo; tan-awa, paadtoon ko kamo nga daw mga nating karnero sa taliwala sa mga lobo. Huwag kayong magsipagdala ng supot ng salapi, ng supot man ng pagkain, ng mga pangyapak man; at huwag kayong magsibati kanino mang tao sa daan. Ayaw kamo pagdalag puyo, o puntil, o mga sapin; ug ayaw kamo paghunong aron sa pakighimamat kang bisan kinsa diha sa dalan. At sa alin mang bahay na inyong pasukin, ay sabihin ninyo muna, Kapayapaan nawa sa bahay na ito. Ug sa bisan unsang balaya nga inyong pagasak-an, umingon una kamo, `Ang kalinaw maania unta niining balaya!` At kung mayroon doong anak ng kapayapaan, ang inyong kapayapaa'y mananatili sa kaniya: datapuwat kung wala, ay babalik ito sa inyong muli. Ug kon dinhi niini adunay mahigugmaon sa kalinaw, nan, ang inyong kalinaw magaabut niini; apan kon wala man, nan, kini magabalik ra kaninyo. At magsipanatili kayo sa bahay ding yaon, na kanin at inumin ninyo ang mga bagay na kanilang ibigay: sapagkat ang manggagawa ay marapat sa kaniyang kaupahan. Huwag kayong mangagpalipatlipat sa bahaybahay. Ug pagpabilin kamo sa maong balay, nga magakaon ug magainom sa ilang ihatag kaninyo, kay ang mamumoo takus sa pagdawat sa iyang suhol. Ug ayaw kamo pagbalhinbalhin ug puy-anan. At sa alin mang bayan na iyong pasukin, at kayo'y kanilang tanggapin, ay kanin ninyo ang mga bagay na ihain sa inyo: Sa diha nga mahisulod na kamo sa usa ka lungsod ug pagadawaton kamo nila, kumaon kamo sa bisan unsa nga ilang igadulot kaninyo. At pagalingin ninyo ang mga maysakit na nangaroon, at sabihin ninyo sa kanila, Lumapit na sa inyo ang kaharian ng Dios. Ayoha ninyo ang mga masakiton didto ug sultihi sila ninyo nga magaingon, `Ang gingharian sa Dios ania nahiduol na kaninyo.` Datapuwat sa alin mang bayan na inyong pasukin, at hindi kayo tanggapin, magsilabas kayo sa kanilang mga lansangan at inyong sabihin, Apan sa diha nga mahisulod kamo sa usa ka lungsod ug kamo dili nila pagadawaton, umadto kamo sa kadalanan niini ug umingon kamo, Pati ng alabok ng inyong bayan na kumakapit sa aming paa, ay ipinapagpag namin laban sa inyo: gayon ma'y inyong talastasin ito, na lumapit na ang kaharian ng Dios. `Bisan pa ang mga abog sa inyong lungsod nga nanapot sa among mga tiil, kini among paphaon batok kaninyo. Apan hibaloi baya ninyo nga ang gingharian sa Dios nahiduol na unta kaninyo. Sinasabi ko sa inyo, Sa araw na yaon ay higit na mapagpapaumanhinan ang Sodoma kay sa bayang yaon. Sultihan ko kamo nga sa maong adlaw maarang-arang pa unya alang sa Sodoma kay sa maong lungsod. Sa aba mo, Corazin! sa aba mo, Betsaida! sapagkat kung sa Tiro at sa Sidon sana ginawa ang mga gawang makapangyarihang ginawa sa inyo, ay maluwat na dising nangagsisi, na nangauupong may kayong magaspang at abo. "Alaut ikaw, Corazin! Alaut ikaw, Betsaida! Kay kon ang mga milagro nga nangahimo diha kaninyo didto pa himoa sa Tiro ug sa Sidon, dugay ra unta silang nanaghinulsol nga managsul-ob ug sako, ug managlubog sa mga abo. Datapuwat sa paghuhukom, higit na mapagpapaumanhinan ang Tiro at Sidon, kay sa inyo. Apan sa adlaw sa hukom, maarang-arang pa unya alang sa Tiro ug sa Sidon kay kaninyo. At ikaw, Capernaum, magpapakataas ka hanggang sa langit? ikaw ay ibaba hanggang sa Hades. Ug ikaw, Capernaum, igatuboy ka ba diay hangtud sa kala-ngitan? Igaunlod ka hinoon ngadto sa Hades. Ang nakikinig sa inyo, ay sa akin nakikinig; at ang nagtatakuwil sa inyo ay ako ang itinatakuwil; at ang nagtatakuwil sa akin ay itinatakuwil ang sa aki'y nagsugo. "Ang magapatalinghug kaninyo magapatalinghug kanako, ug ang magasalikway kaninyo magasalikway kanako, ug ang magasalikway kanako magasalikway kaniya nga mao ang nagpadala kanako." At nagsipagbalik ang pitongpu na may kagalakan, na nangagsasabi, Panginoon, pati ang mga demonio ay nagsisisuko sa amin sa iyong pangalan. Unya ang Kapitoan namauli nga malipayon, nga nanag-ingon, "Ginoo, bisan pa gani ang mga yawa nagapailalum nga masinugtanon kanamo tungod sa imong ngalan!" At sinabi niya sa kanila, Nakita ko si Satanas, na nahuhulog na gaya ng lintik, mula sa langit. Ug si Jesus miingon kanila, "Nakita ko si Satanas nga nahulog ingon sa kilat gikan sa langit. Narito, binigyan ko kayo ng kapamahalaan na inyong yurakan ang mga ahas at ang mga alakdan, at sa ibabaw ng lahat ng kapangyarihan ng kaaway: at sa anomang paraa'y hindi kayo maaano. Tan-awa, gihatagan ko kamog kagahum sa pagtunob ug mga halas ug mga tanga, ug kagahum batok sa tanang gahum sa kaaway; ug walay bisan unsa nga makadaut kaninyo. Gayon ma'y huwag ninyong ikagalak ito, na ang mga espiritu ay nagsisisuko sa inyo; kundi inyong ikagalak na nangasusulat ang inyong mga pangalan sa langit. Ngani ayaw ninyo ikalipay nga ang mga espiritu nagapailalum nga masinugtanon kaninyo; ikalipay hinoon ninyo nga ang inyong mga ngalan nahisulat na didto sa langit." Nang oras ding yaon siya'y nagalak sa Espiritu Santo, at sinabi, Ako'y nagpapasalamat sa iyo, Oh Ama, Panginoon ng langit at lupa, na iyong inilihim ang mga bagay na ito sa mga pantas at matatalino, at ipinahayag mo sa mga sanggol: gayon nga, Ama; sapagkat gayon ang nakalulugod sa iyong paningin. Niadtong taknaa si Jesus nalipay diha sa Espiritu Santo ug miingon, "Nagapasalamat ako kanimo, Amahan, Ginoo sa langit ug sa yuta, nga kining mga butanga gililong mo sa mga makinaadmanon ug sa mga masinabuton, ug gipadayag mo hinoon ngadto sa mga gagmayng bata. Oo, Amahan, kay kana mao man ang imong maloluy-ong pagbuot. Ang lahat ng mga bagay ay ibinigay sa akin ng aking Ama: at walang nakakakilala kung sino ang Anak, kundi ang Ama; at kung sino ang Ama, kundi ang Anak, at yaong ibiging pagpahayagan ng Anak. Ang tanang mga butang gitugyan kanako sa akong Amahan; ug walay nakaila si kinsa ang Anak gawas sa Amahan, o si kinsa ang Amahan gawas sa Anak ug kaniya kang kinsa igakahimuot sa Anak ang pagpadayag sa Amahan." At paglingon sa mga alagad, ay sinabi niya ng bukod, Mapapalad ang mga matang nangakakakita ng mga bagay na inyong nangakikita: Ug unya sa nakaliso siya ngadto sa iyang mga tinun-an, siya miingon kanila nga silasila ra, "Bulahan gayud ang mga mata nga nakakita sa inyong nakita! Sapagkat sinasabi ko sa inyo, na maraming propeta at mga hari ang nangaghahangad na mangakakita ng mga bagay na inyong nangakikita, at hindi nila nangakita at mangarinig ang mga bagay na inyong nangaririnig, at hindi nila nangarinig. Kay sultihan ko kamo nga daghan ang mga profeta ug mga hari nga naninguha sa pagtan-aw unta sa inyong nakita, apan wala sila niini makakita; ug sa pagpatalinghug unta sa inyong nadunggan, apan wala sila niini makadungog." At narito, ang isang tagapagtanggol ng kautusan ay nagtindig at siya'y tinutukso, na sinasabi, Guro, anong aking gagawin upang magmana ng walang hanggang buhay? Ug tan-awa, dihay usa ka batid sa balaod nga mitindog aron sa pagsulay kaniya ug miingon, "Magtutudlo, unsa may akong buhaton aron makapanunod ako sa kinabuhing dayon?" At sinabi niya sa kaniya, Ano ang nasusulat sa kautusan? ano ang nababasa mo? Si Jesus mitubag kaniya, "Unsa may nahisulat sa kasugoan? Unsa may imong nabasa?" At pagsagot niya'y sinabi, Iibigin mo ang Panginoon mong Dios ng buong puso mo, at ng buong kaluluwa mo, at ng buong lakas mo, at ng buong pagiisip mo; at ang iyong kapuwa na gaya ng iyong sarili. Ug siya miingon, "Higugmaa ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasingkasing, ug sa tibuok kalag, ug sa tibuok mong kusog, ug sa tibuok mong hunahuna; ug ang imong silingan sama sa imong kaugalingon." At sinabi niya sa kaniya, Matuwid ang sagot mo: gawin mo ito, at mabubuhay ka. Ug si Jesus miingon kaniya, "Husto ang imong pagkatubag; buhata kini ug mabuhi ka." Datapuwat siya, na ibig magaringganap sa kaniyang sarili, ay nagsabi kay Jesus, At sino ang aking kapuwa tao? Apan kay buot man siya magpakamatarung sa iyang kaugalingon, siya miingon kang Jesus, "Ug kinsa man ang akong silingan?" Sumagot si Jesus at sinabi, Isang tao'y bumababa sa Jerico na mula sa Jerusalem; at siya'y nahulog sa kamay ng mga tulisan, na sa kaniya'y sumamsam at sa kaniya'y humampas, at nagsialis na siya'y iniwang halos patay na. Kaniya si Jesus mitubag nga nag-ingon, "May usa ka tawo nga sa naglugsong siya gikan sa Jerusalem paingon sa Jerico nahulog ngadto sa mga kamot sa mga tulisan, ug siya ilang gihuboan ug gibunalan, ug unya namahawa sila nga nagbiya kaniya nga himalatyon. At nagkataong bumababa sa daang yaon ang isang saserdote; at nang makita siya ay dumaan sa kabilang tabi. Ug nahitabo nga niadtong dalana dihay naglugsong nga usa ka sacerdote; ug sa iyang pagkakita kaniya, siya didto moagi sa pikas. At sa gayon ding paraan ang isang Levita naman, nang dumating siya sa dakong yaon, at makita siya, ay dumaan sa kabilang tabi. Ingon man usab, usa ka Levita, sa paghiabut niya sa maong dapit ug nakakita kaniya, didto siya moagi sa pikas. Datapuwat ang isang Samaritano, sa kaniyang paglalakbay, ay dumating sa kinaroroonan niya: at nang siya'y makita niya, ay nagdalang habag, Apan usa ka Samarianhon, sa nagbaktas siya, nahiabut didto kaniya; ug sa iyang pagkakita kaniya siya giabut ug kaluoy, At lumapit sa kaniya, at tinalian ang kaniyang mga sugat, na binuhusan ng langis at alak; at siya'y isinakay sa kaniyang sariling hayop, at dinala siya sa bahay-tuluyan, at siya'y inalagaan. ug miduol kaniya ug iyang gibugkosan ang iyang mga samad sa napatuloan na kinig lanan ug bino; unya iyang gipasakay sa iyang kabayanan ug gidala siya sa balay nga abutanan, ug iyang giatiman siya. At nang kinabukasa'y dumukot siya ng dalawang denario, at ibinigay sa katiwala ng bahay-tuluyan, at sinabi, Alagaan mo siya, at ang anomang magugol mong higit, ay aking pagbabayaran sa iyo pagbabalik ko. Ug sa pagkasunod nga adlaw siya mikuhag duha ka denario ug iyang gihatag kini sa tag-iya sa abutanan ug miingon kaniya, `Atimana siya; ug kon makagasto ka pag labaw niini, bayran ko ra ikaw unya inigbalik ko dinhi.` Sino sa tatlong ito, sa akala mo, ang nagpakilalang kapuwa tao sa nahulog sa kamay ng mga tulisan? Karon, sa imong paghunahuna, hain man niining tutolo ang nagpakita nga silingan sa tawo nga nahulog ngadto sa mga kamot sa mga tulisan?" At sinabi niya, Ang nagkaawanggawa sa kaniya. At sinabi sa kaniya ni Jesus, Humayo ka, at gayon din ang gawin mo. Siya mitubag, "Kadtong naluoy kaniya." Ug si Jesus miingon kaniya, "Lakaw ug buhata ang ingon." Sa pagyaon nga nila sa kanilang lakad, ay pumasok siya sa isang nayon: at isang babaing nagngangalang Marta, ay tinanggap siya sa kaniyang bahay. Ug sa nagpadayon sila sa ilang paglakaw, siya misulod sa usa ka balangay. Ug didtoy usa ka babaye nga ginganlan si Marta nga midawat kaniya sa iyang balay. At siya'y may isang kapatid na tinatawag na Maria, na naupo rin naman sa mga paanan ng Panginoon, at pinakikinggan ang kaniyang salita. Ug siya may igsoong babaye nga ginganlan si Maria, nga milingkod sa tiilan sa Ginoo ug nagpatalinghug sa iyang mga pulong. Ngunit si Marta ay naliligalig sa maraming paglilingkod; at siya'y lumapit sa kaniya, at sinabi, Panginoon, wala bagang anoman sa iyo, na pabayaan ako ng aking kapatid na babae na maglingkod na magisa? iutos mo nga sa kaniya na ako'y tulungan niya. Apan si Marta nagkalibuglibog sa hilabihang pag-amoma; ug siya miduol kang Jesus ug miingon kaniya, "Ginoo, wala ba ikaw magkabana nga gipasagdan man lamang niining akong igsoon nga mag-inusara ako sa pag-amoma? Busa, ingna siya aron motabang kanako." Datapuwat sumagot ang Panginoon, at sinabi sa kaniya, Marta, Marta naliligalig ka at nababagabag tungkol sa maraming bagay: Apan Ginoo mitubag kaniya, "Marta, Marta, nalibog ug nagkapuliki ikaw sa daghang mga butang; Datapuwat isang bagay ang kinakailangan: sapagkat pinili ni Maria ang magaling na bahagi, na hindi aalisin sa kaniya. apan usa ra gayud ka butang ang kinahanglanon; ug hingpilian ni Maria ang maayong bahin nga dili na makuha gikan kaniya." At nangyari, nang siya'y nananalangin sa isang dako, nang siya'y matapos, ay sinabi sa kaniya ng isa sa kaniyang mga alagad, Panginoon, turuan mo kaming manalangin, na gaya naman ni Juan na nagturo sa kaniyang mga alagad. Ug nahitabo nga sa nag-ampo si Jesus sa usa ka dapit, sa pag-undang niya, usa sa iyang mga tinun-an miingon kaniya, "Ginoo, tudloi kami sa pag-ampo, maingon nga gitudloan ni Juan ang iyang mga tinun-an." At sinabi niya sa kanila, Pagka kayo'y nagsisipanalangin, inyong sabihin, Ama, Sambahin nawa ang pangalan mo. Dumating nawa ang kaharian mo. Ug siya miingon kanila, "Sa inyong pag-ampo, ingnon ninyo: Ibigay mo sa amin arawaraw ang aming pangarawaraw na kakanin. Sa adlaw-adlaw hatagi kami sa among kalan-on sa matag-adlaw; At ipatawad mo sa amin ang aming mga kasalanan; sapagkat aming pinatawad naman ang bawat may utang sa amin. At huwag mo kaming ihatid sa tukso. ug pasayloa kami sa maong mga sala, kay kami gayud usab nagapasaylo man sa tanang nakautang kanamo; ug ayaw kami itugyan ngadto sa panulay.`" At sinabi niya sa kanila, Sino sa inyo ang magkakaroon ng isang kaibigan, at paroroon sa kaniya sa hating gabi, at sa kaniya'y sasabihin, Kaibigan, pahiramin mo ako ng tatlong tinapay; Ug siya miingon kanila, "Pananglitan usa kaninyo nga may higala moadto kaniya sa tungang gabii ug moingon kaniya, `Migo, pabayloa ra `kog tulo ka tinapay, Sapagkat dumarating sa akin na galing sa paglalakbay ang isa kong kaibigan, at wala akong maihain sa kaniya; kay nahiabut kanako ang usa ko ka higala nga nagapanaw ug wala gayud akoy ikadulot kaniya`; At siya na mula sa loob ay sasagot at sasabihin, Huwag mo akong bagabagin: nalalapat na ang pinto, at kasama ko sa hihigan ang aking mga anak; hindi ako makabangon at makapagbigay sa iyo? ug siya motubag gikan sa sulod, `Ayaw ako pagsamoka; ang pultahan gikatrangkahan na ug ang akong mga bata ania na uban kanako sa katri; dili na ako makabangon sa paghatag kanimog bisan unsa`? Sinasabi ko sa inyo, Kahit siya'y hindi bumangon, at magbigay sa kaniya, dahil sa siya'y kaibigan niya, gayon ma'y dahil sa kaniyang pagbagabag ay siya'y magbabangon at ibibigay gaano man ang kinakailangan niya. Sultihan ko kamo, nga bisan dili siya mobangon sa paghatag unta kaniyag bisan unsa tungod kay higala niya, apan tungod sa iyang pagsigisiging hangyo siya mobangon na lang ug mohatag kaniya sa bisan unsa nga iyang kinahanglanon. At sinasabi ko sa inyo, Magsihingi kayo, at kayo'y bibigyan; magsihanap kayo, at kayo'y mangakakasumpong; magsituktok kayo, at kayo'y bubuksan. Ug ingnon ko kamo, Pangayo, ug kamo pagahatagan; pangita, ug kamo makakaplag; pagtuktok, ug kamo pagaablihan. Sapagkat ang bawat humihingi ay tumatanggap; at ang humahanap ay nakasusumpong; at ang tumutuktok ay binubuksan. Kay ang tanan nga magapangayo magadawat, ug ang magapangita makakaplag, ug ang magatuktok pagaablihan. At aling ama sa inyo, na kung humingi ang kaniyang anak ng isang tinapay, ay bibigyan niya siya ng isang bato? o ng isang isda kaya, at hindi isda ang ibibigay, kundi isang ahas? Ug kinsa bang amahana diha kaninyo nga kon ang iyang anak mangayog tinapay, hatagan hinoon niyag bato; o kon mangayo siyag isda, hatagan hinoon niyag bitin inay isda; O kung siya'y humingi ng itlog, kaniyang bibigyan kaya siya ng alakdan? o kon mangayog itlog, hatagan hinoon niyag tanga? Kung kayo nga, bagaman masasama, ay marurunong mangagbigay ng mabubuting kaloob sa inyong mga anak, gaano pa kaya ang inyong Ama sa kalangitan na magbibigay ng Espiritu Santo sa nagsisihingi sa kaniya? Busa, kon kamo, bisan sa inyong pagkadautan, mahibalo man ganing mohatag ug mga maayong gasa ngadto sa inyong mga anak, unsa pa gayud ka labaw pa sa langitnong Amahan nga mohatag sa Espiritu Santo ngadto sa mga nagapangayo kaniya?" At nagpalabas siya ng isang demoniong pipi. At nangyari, nang makalabas na ang demonio, ang pipi ay nangusap; at nangagtaka ang mga karamihan. Ug nahitabo nga si Jesus nagpagula sa usa ka yawa nga makapaamang; ug sa gikapagula na ang yawa, ang tawong amang nakasulti, ug ang katawhan nanghibulong. Datapuwat sinabi ng ilan sa kanila, Sa pamamagitan ni Beelzebub, na pangulo ng mga demonio ay nagpapalabas siya ng mga demonio. Apan ang uban kanila nanag-ingon, "Kini siya nagapagula sa mga yawa pinaagi kang Beelzebu, ang punoan sa mga yawa." At ang mga iba sa pagtukso sa kaniya'y hinanapan siya ng isang tanda na mula sa langit. Ug ang uban, sa pagsulay kaniya, nangayo kaniyag ilhanan gikan sa langit. Datapuwat siya, na nakatataho ng mga pagiisip nila, sa kanila'y sinabi, Ang bawat kahariang nagkakabahabahagi laban sa kaniyang sarili ay magkakawatakwatak; at ang sangbahayan na nagkakabahabahagi laban sa sangbahayan ay nagigiba. Apan sa nasayran niya ang ilang hunahuna, siya miingon kanila, "Ang tanang gingharian nga mabahin batok sa kaugalingon malaglag, ug ang balay mapukan sa ibabaw sa balay. At kung si Satanas naman ay nagkakabahabahagi laban sa kaniyang sarili, paanong mananatili ang kaniyang kaharian? sapagkat sinasabi ninyong sa pamamagitan ni Beelzebub nagpapalabas ako ng mga demonio. Ug kon si Satanas nabahin diay usab batok sa iyang kaugalingon, unsaon man pagpakabarug sa iyang gingharian? Kay nagaingon man kamo nga ako nagapagula sa mga yawa pinaagi kang Beelzebu. At kung nagpapalabas ako ng mga demonio sa pamamagitan ni Beelzebub, sa pamamagitan nino sila pinalalabas ng inyong mga anak? kaya nga, sila ang inyong magiging mga hukom. Ug kon pinaagi man diay kang Beelzebu ako nagapagula sa mga yawa, pinaagi ba kang kinsa ang inyong mga anak nagapagula kanila? Busa sila mao ang magahukom kaninyo. Ngunit kung sa pamamagitan ng daliri ng Dios ay nagpapalabas ako ng mga demonio, dumating nga sa inyo ang kaharian ng Dios. Apan kon pinaagi man sa tudlo sa Dios ako nagapagula sa mga yawa, nan, ang gingharian sa Dios nahidangat na diha kaninyo. Pagka ang lalaking malakas na nasasandatahang lubos ay nagbabantay sa kaniyang sariling looban, ang kaniyang mga pag-aari ay wala sa panganib. Sa diha nga ang tawong kusgan ug sangkap sa hinagiban magabantay sa iyang kaugalingong balay, ang iyang kabtangan magapabilin sa kalinaw. Datapuwat kung siya'y datnan ng ibang lalong malakas kay sa kaniya, at siya'y matalo, ay kukunin nito sa kaniya ang lahat ng kaniyang sandata na kaniyang inaasahan, at ipamamahagi ang mga nasamsam sa kaniya. Apan sa diha nga sulongon siya sa labi pang kusgan kay kaniya ug lupigon siya, ang hinagiban nga iyang gisaligan pagailugon gikan kaniya, ug pagabahinbahinon ang mga inagaw nga gikan kaniya. Ang hindi sumasa akin ay laban sa akin; at ang hindi nagiimpok na kasama ko ay nagsasambulat. Siya nga dili dapig kanako, batok kanako; ug siya nga magapanghipos nga dili uban kanako, nagapatibulaag. Pagka ang karumaldumal na espiritu ay lumabas sa isang tao, ay lumalakad sa mga dakong walang tubig, na humahanap ng kapahingahan, at pagka hindi makasumpong, ay sinasabing, Babalik ako sa aking bahay na nilabasan ko. "Sa diha nga ang mahugawng espiritu makagula na sa tawo, kini mosuroy latas sa mga dapit nga mamala aron sa pagpangitag pahulay; ug sa wala siyay makaplagan niini, siya magaingon, `Mobalik hinoon ako sa akong balay nga akong gigikanan.` At pagdating niya ay nasusumpungang walis na at nagagayakan. Ug sa pag-abut niya, iyang makita kini nga sinilhigan na ug maayo nang pagkahimutang. Kung magkagayo'y yumayaon siya, at nagsasama ng pito pang espiritu na lalong masasama pa kay sa kaniya; at sila'y nagsisipasok at nagsisitahan doon: at nagiging lalo pang masama ang huling kalagayan ng taong yaon kay sa una. Ug unya molakaw siya ug magkuhag laing pito ka mga espiritu nga labi pang dautan kay kaniya, ug sila mosulod ug mopuyo niini; ug ang ulahing kahimtang niadtong tawhana molabi pa ka ngil-ad kay sa sinugdan." At nangyari, na nang sinasabi niya ang mga bagay na ito, ang isang babaing mula sa karamihan ay naglakas ng kaniyang tinig at sinabi sa kaniya, Mapalad ang tiyang sa iyo'y nagdala, at ang mga dibdib na iyong sinusuhan. Ug sa nagsulti pa siya niini, dihay babaye sa panon nga mipatugbaw sa iyang tingog ug miingon kang Jesus, "Bulahan ang tiyan nga maoy nagsabak kanimo, ug ang mga suso nga imong gisus-an!" Datapuwat sinabi niya, Oo, bagkus na lalong mapapalad ang nangakikinig ng salita ng Dios, at ito'y ginaganap. Apan siya mitubag kaniya, "Bulahan pa hinoon ang mga nagapatalinghug sa pulong sa Dios ug nagabantay niini!" At nang ang mga karamihan ay nangagkakatipon sa kaniya, ay nagpasimula siyang magsabi, Ang lahing ito'y isang masamang lahi: siya'y humahanap ng isang tanda; at hindi siya bibigyan ng anomang tanda kundi ng tanda ni Jonas. Ug sa nagkadaghan na ang mga panon sa katawhan, siya misugod sa pag-ingon, "Kining kaliwatana maoy usa ka mangil-ad nga kaliwatan; kini nagapangayog ilhanan, apan walay ilhanan nga ihatag alang niini gawas sa ilhanan nga mao si Jonas. Sapagkat kung paanong si Jonas ay naging tanda sa mga Ninivita, ay gayon din naman ang Anak ng tao sa lahing ito. Kay maingon nga si Jonas nahimong ilhanan ngadto sa mga tawo sa Ninive, mao man usab ang Anak sa Tawo mahimong ilhanan ngadto niining kaliwatana. Magbabangon sa paghuhukom ang reina ng timugan na kasama ng mga tao ng lahing ito, at sila'y hahatulan: sapagkat siya'y naparitong galing sa mga wakas ng lupa, upang pakinggan ang karunungan ni Salomon; at narito, dito'y may isang lalong dakila kay sa kay Salomon. Ang rayna sa Habagatan mobangon ra unya sa adlaw sa hukom uban sa mga tawo niining kaliwatana ug magahukom niini sa silot; kay siya mianhi gikan sa kinatumyan sa yuta aron sa pagpatalinghug sa kaalam ni Salomon, ug tan-awa, ania dinhi karoy labaw pa kay kang Salomon. Magsisitayo sa paghuhukom ang mga tao sa Ninive na kasama ng lahing ito, at ito'y hahatulan: sapagkat sila'y nagsipagsisi sa pangangaral ni Jonas; at narito, dito'y may isang lalong dakila kay sa kay Jonas. Ang mga tawo sa Ninive mobangon ra unya sa adlaw sa hukom uban niining kaliwatana ug magahukom niini sa silot; kay sila nanaghinulsol tungod sa pagwali ni Jonas, ug tan-awa, ania dinhi karoy labaw pa kay kang Jonas. Walang taong pagkapagpaningas niya ng isang ilawan, ay ilalagay sa isang dakong tago, ni sa ilalim man ng takalan, kundi sa talagang lalagyan ng ilaw, upang ang nagsisipasok ay makita ang ilaw. "Walay tawo nga tapus makadagkot ug suga, ibutang niya kini sa tago o sa ilalum sa gantangan kondili sa ibabaw sa tongtonganan, aron sila nga magasulod makakita sa kahayag. Ang ilawan ng katawan mo ay ang iyong mata: kung magaling ang iyong mata, ang buong katawan mo naman ay puspos ng liwanag; datapuwat kung ito'y may sakit, ang katawan mo nama'y puspos ng kadiliman. Ang imong mata mao ang suga sa imong lawas; kon maayo ra ang imong mata ang tibuok mong lawas mapuno sa kahayag; apan kon kini masakiton, ang imong lawas mapuno sa kangitngit. Masdan mo nga kung ang ilaw na nasa iyo ay baka kadiliman. Busa mag-amping ka, basi ang kahayag nga anaa kanimo kangitngit diay. Kaya nga, kung ang buong katawan mo ay puspos ng liwanag, na walang anomang bahaging madilim, ito'y lubos na mapupuspos ng liwanag, na gaya ng pagliliwanag sa iyo ng ilawang may liwanag na maningning. Kon ang tibuok mong lawas mapuno sa kahayag, nga walay bahin niini nga mangitngit, nan, ang tibuok mong lawas magadan-ag maingon sa suga sa diha nga magabanwag kini kanimo pinaagi sa iyang kahayag." Samantala ngang siya'y nagsasalita, ay inanyayahan siya ng isang Fariseo na kumaing kasalo niya: at siya'y pumasok, at naupo sa dulang. Ug sa nakasulti na siya, gidapit siya sa usa ka Fariseo sa pagkaon uban kaniya; busa misulod siya ug milingkod tambong sa kan-anan. At nang makita ito ng Fariseo, ay nagtaka na siya'y hindi muna naghugas bago mananghali. Ug ang Fariseo nahingangha sa iyang pagkakita nga siya wala manghunaw una mokaon. At sinabi sa kaniya ng Panginoon, Gayon nga kayong mga Fariseo na nililinis ninyo ang dakong labas ng saro at ng pinggan; datapuwat ang loob ninyo'y puno ng panglulupig at kasamaan. Ug ang Ginoo miingon kaniya, "Kamong mga Fariseo nagahinlo sa gawas nga bahin sa kopa ug sa sukaran, apan sa kinasuloran ninyo kamo napuno sa panikas ug kadautan. Kayong mga haling, di baga ang gumawa ng dakong labas ay siya ring gumawa ng dakong loob? Mga boang! Dili ba ang naghimo sa gawas nga bahin naghimo man usab sa kinasulorang bahin? Datapuwat ilimos ninyo ang mga bagay na nasa kalooban; at narito, ang lahat ng mga bagay ay malilinis sa inyo. Apan panglimos kamog mga butang nga anaa sa sulod; ug tan-awa, magamahinlo ang tanang butang diha kaninyo. Datapuwat sa aba ninyong mga Fariseo! sapagkat nagbibigay kayo ng ikapu ng yerbabuena, at ng ruda, at ng bawat gugulayin, at pinababayaan ninyo ang katarungan at ang pagibig ng Dios: datapuwat dapat ngang gawin ninyo ang mga ito, at huwag pabayaan di ginagawa ang mga yaon. "Apan alaut kamong mga Fariseo! kay nagahatag kamo sa ikapulo sa yerbabuyna ug sa kaningag ug sa tanang utanon, apan inyong gibiyaan ang katarungan ug ang gugma alang sa Dios; kining mga butanga kinahanglan gayud unta nga inyong pagabuhaton sa walay pagbiya sa uban. Sa aba ninyong mga Fariseo! sapagkat inyong iniibig ang mga pangulong upuan sa mga sinagoga, at ang mga pagpupugay sa mga pamilihan. Alaut kamong Fariseo! kay kinaham ninyo ang labing maayong lingkoranan sulod sa mga sinagoga ug ang pagyukbo kaninyo sa mga tawo diha sa mga tiyanggihan. Sa aba ninyo! sapagkat kayo'y tulad sa mga libingang hindi nakikita, at di nalalaman ng mga taong nagsisilakad sa ibabaw nila. Alaut kamo! kay sama kamo sa mga lubong nga dili makita, ug ang mga tawo nagalakaw sa ibabaw niini nga wala lang manghibalo." At pagsagot ng isa sa mga tagapagtanggol ng kautusan, ay nagsabi sa kaniya, Guro, sa pagsasabi mo nito, pati kami ay iyong pinupulaan. Usa sa mga batid balaod mitubag kang Jesus, "Magtutudlo, sa imong pagsulti niana imo usab kaming gipakaulawan." At sinabi niya, Sa aba rin naman ninyong mga tagapagtanggol ng kautusan! sapagkat inyong ipinapapasan sa mga tao ang mga pasang mahihirap dalhin, at hindi man lamang ninyo hinihipo ng isa sa inyong mga daliri ang mga pasan. Ug siya miingon, "Alaut usab kamong mga batid sa balaod! kay ang mga tawo inyong gipamug-atan ug mga luwan nga malisud pas-anon, apan kamo gayud dili gani motuhil sa mga luwan pinaagi sa usa sa inyong mga tudlo. Sa aba ninyo! sapagkat inyong itinatayo ang mga libingan ng mga propeta, at ang mga yao'y pinatay ng inyong mga magulang. Alaut kamo! kay nagabuhat kamog mga pantiyon sa mga profeta nga gipamatay sa inyong mga ginikanan. Kayo nga'y mga saksi at nagsisisangayon sa mga gawa ng inyong mga magulang: sapagkat pinatay ng mga ito ang mga yaon, at itinatayo ninyo ang kanilang mga libingan. Busa mga saksi diay kamo ug nagauyon sa mga binuhatan sa inyong mga ginikanan; kay sila mao ang nagpatay kanila, ug kamo mao ang nagbuhat sa ilang mga lubong. Kaya nga, sinasabi naman ng karunungan ng Dios, Magsusugo ako sa kanila ng mga propeta at mga apostol; at ilan sa kanila ay kanilang papatayin at paguusigin; Tungod niini usab ang Kaalam sa Dios nagaingon, `Padad-an ko silag mga profeta ug mga apostoles, nga ang uban kanila ilang pagapatyon ug pagalutoson,` Upang hingin sa lahing ito ang dugo ng lahat ng mga propeta, na ibinubo buhat nang itatag ang sanglibutan; aron ang dugo sa tanang mga profeta, nga naula sukad pa sa pagtukod sa kalibutan, pagapanilngon gikan niining kaliwatana, Mula sa dugo ni Abel, hanggang sa dugo ni Zacarias, na pinatay sa pagitan ng dambana at ng santuario: oo, sinasabi ko sa inyo, na ito'y hihingin sa lahing ito. sukad pa sa dugo ni Abel hangtod sa dugo ni Zacarias nga gipatay diha sa kinatung-an sa halaran ug sa templo. Oo, sultihan ko kamo nga pagapanilngon gayud kini gikan niining kaliwatana. Sa aba ninyong mga tagapagtanggol ng kautusan! sapagkat inalis ninyo ang susi ng karunungan: hindi kayo nagsipasok, at inyong sinasansala ang nagsisipasok. Alaut kamong mga batid sa balaod! kay inyong gihikaw ang yawi sa pultahan sa kaalam; kamo wala mosulod niini, ug ang mga nanagsulod niini inyong gipanagpugngan." At paglabas niya roon, ay nangagpasimula ang mga eskriba at ang mga Fariseo na higpitang mainam siya, at akitin siyang magsalita ng maraming mga bagay; Ug sa nakapahawa siya didto, ang mga escriba ug mga Fariseo misugod sa paglisudlisud kaniya, ug sa paghagit kaniya sa pagpamulong bahin sa daghang mga butang, Na siya'y inaabangan, upang makahuli sa kaniyang bibig ng anoman. nga nanagpaabut kaniya aron sa pagbitik kaniya pinaagi sa mga pulong nga iyang pagalitukon. Samantalang nangagkakatipon ang libolibong tao, na ano pat nagkakayapakan silasila, ay nagpasimula siyang magsalita muna sa kaniyang mga alagad, Mangagingat kayo sa lebadura ng mga Fariseo, na ito'y pagpapaimbabaw nga. Sa maong higayon, sa nagkatigum ang linibo sa mga panon sa katawhan nga tungod niana nagkatumbanay sila ang usa sa usa, si Jesus misugod sa pagsulti ngadto una sa iyang mga tinun-an, "Likayi ninyo ang igpapatubo sa mga Fariseo, nga mao ang pagkamaut. Datapuwat walang bagay na natatakpan, na hindi mahahayag: at natatago, na hindi malalaman. Walay tinabonan nga dili pagaukban, o tinagoan nga dili mahibaloan. Kaya nga, ang anomang sinabi ninyo sa kadiliman ay maririnig sa kaliwanagan, at ang sinalita ninyo sa bulong sa mga silid, ay ipagsisigawan sa mga bubungan. Ang inyong gipamulong diha sa ngitngit madungog ra unya diha sa hayag; ug ang inyong gihunghong sulod sa mga lawak nga tinakpan, kini igamantala ra unya diha sa ibabaw sa mga atop. At sinasabi ko sa inyo mga kaibigan ko, Huwag kayong mangatakot sa mga pumapatay ng katawan, na pagkatapos niyan ay wala na silang magagawa. "Ingnon ko kamo, mga higala ko, ayaw ninyo kalisangi sila nga mopatay sa lawas, ug tapus niana wala nay lain pa nga arang nila mahimo. Datapuwat ipinagpapauna ko sa inyo kung sino ang inyong katatakutan: Katakutan ninyo yaong pagkatapos na pumatay, ay may kapangyarihang magbulid sa impierno; tunay, sinasabi ko sa inyo, Siya ninyong katakutan. Apan pasidan-an ko kamo kon kinsay angay ninyong kahadlokan: kahadloki ninyo siya nga, tapus siya makapatay, may gahum sa pagtambog ngadto sa infierno, oo, ingnon ko kamo, siya ang kahadloki ninyo! Hindi baga ipinagbibili ang limang maya sa dalawang beles? at isa man sa kanila ay hindi nalilimutan sa paningin ng Dios. Dili ba ang lima ka gagmayng langgam ginabaligya man ug duha ka daku lamang? Ngani walay usa kanila nga mahikalimtan sa atubangan sa Dios. Datapuwat maging ang mga buhok ng inyong ulo ay pawang bilang na lahat. Huwag kayong mangatakot: kayo'y lalong mahalaga kay sa maraming maya. Bisan gani ang mga buhok sa inyong ulo naisip na ang tanan. Ayaw kamo kahadlok, kay kamo labaw pa ug bili kay sa daghang mga gagmayng langgam. At sinasabi ko sa inyo, Ang bawat kumikilala sa akin sa harap ng mga tao, ay kikilalanin naman siya ng Anak ng tao sa harap ng mga anghel ng Dios: "Ug sultihan ko kamo, nga ang tanang moila kanako sa atubangan sa mga tawo pagailhon usab sa Anak sa Tawo sa atubangan sa mga manolunda sa Dios; Datapuwat ang magkaila sa akin sa harap ng mga tao, ay ikakaila sa harap ng mga anghel ng Dios. apan ang dili moila kanako sa atubangan sa mga tawo dili pagailhon sa atubangan sa mga manolunda sa Dios. Ang bawat magsalita ng salitang laban sa Anak ng tao ay patatawarin: ngunit ang magsalita ng kapusungan laban sa Espiritu Santo ay hindi patatawarin. Ug ang matag-usa nga magasultig batok sa Anak sa Tawo, siya mapasaylo; apan ang magapasipalag sulti batok sa Espiritu Santo, siya dili gayud pasayloon. At pagka kayo'y dadalhin sa harap ng mga sinagoga, at sa mga pinuno, at sa mga may kapamahalaan, ay huwag kayong mangabalisa kung paano o ano ang inyong isasagot, o kung ano ang inyong sasabihin: Ug sa diha nga pagataralon na kamo sa atubangan sa mga sinagoga ug sa mga punoan ug sa mga magbubuot, ayaw kamo pagkalibog kon unsaon o unsay inyong igatubag, o unsay inyong igasulti; Sapagkat ituturo sa inyo ng Espiritu Santo sa oras ding yaon ang inyong dapat sabihin. kay ang Espiritu Santo magatudlo ra kaninyo niadtong taknaa kon unsay kinahanglan inyong igasulti." At sinabi sa kaniya ng isa sa karamihan, Guro, iutos mo sa aking kapatid na bahaginan ako ng mana. Ug dihay usa ka tawo sa panon nga miingon kaniya, "Magtutudlo, sultihi ra ang akong igsoong lalaki nga bahinan niya ako sa kabilin." Datapuwat sinabi niya sa kaniya, Lalake, sino ang gumawa sa aking hukom o tagapamahagi sa inyo? Apan si Jesus mitubag kaniya, "Oy, tawo, kinsa bay naghimo kanako nga maghuhukom o magbabahin sa inyong kabtangan?" At sinabi niya sa kanila, Mangagmasid kayo, at kayo'y mangagingat sa lahat ng kasakiman: sapagkat ang buhay ng tao ay hindi sa kasaganaan ng mga bagay na tinatangkilik niya. Ug siya miingon kanila, "Magmatngon kamo, ug likayi ninyo ang tanang dagway sa kadalo, kay ang kinabuhi sa tawo wala diha sa kadagaya sa iyang mga katigayonan." At nagsaysay siya sa kanila ng isang talinghaga, na sinasabi, Ang lupa ng isang taong mayaman ay namumunga ng sagana: Ug iyang gisuginlan silag usa ka sambingay, nga nag-ingon, "Ang yuta sa usa ka tawong dato mihatag ug daghang abut. At iniisip niya sa sarili na sinasabi, Ano ang gagawin ko, sapagkat wala akong mapaglalagyan ng aking mga inaning bunga? Ug namalandong siya sa iyang kaugalingon nga nag-ingon, `Unsa may akong buhaton, kay wala man akoy katipigan sa akong mga abut?` At sinabi niya, Ito ang gagawin ko: igigiba ko ang aking mga bangan, at gagawa ako ng lalong malalaki; at doon ko ilalagay ang lahat ng aking butil at aking mga pag-aari. Ug siya miingon, `Ang akong buhaton mao kini: akong gubaon ang akong mga bodiga, ug tukoron ko ang labi pang dagku; ug sulod niini tipigan ko ang akong tanang abut ug mga kabtangan. At sasabihin ko sa aking kaluluwa, Kaluluwa, marami ka nang pag-aaring nakakamalig para sa maraming taon; magpahingalay ka, kumain ka, uminom ka, matuwa ka. Ug unya magaingon ako sa akong kalag, Kalag, gikatagan-an na ikawg ubay-ubayng bahandi alang sa daghang katuigan; pumahulay ka, kumaon ka, uminom ka, ug magsadya ka.` Datapuwat sinabi sa kaniya ng Dios, Ikaw na haling, hihingin sa iyo sa gabing ito ang iyong kaluluwa; at ang mga bagay na inihanda mo, ay mapapa sa kanino kaya? Apan ang Dios miingon kaniya, `Oy, boang! Karong gabhiona ang imong kalag pagakuhaon gikan kanimo; ug kinsa na may makapanag-iya sa mga butang nga imong gitagana?` Gayon nga ang nagpapakayaman sa ganang kaniyang sarili, at hindi mayaman sa Dios. Maingon niana ang nagatigum ug mga bahandi alang sa iyang kaugalingon, apan dili bahandianon ngadto sa Dios." At sinabi niya sa kaniyang mga alagad, Kaya nga sinasabi ko sa inyo, Huwag kayong mangabalisa sa inyong pamumuhay, kung ano ang inyong kakanin; kahit sa inyong katawan, kung ano ang inyong daramtin. Ug siya miingon sa iyang mga tinun-an, "Busa ingnon ko kamo, ayaw na kamo pagkabalaka bahin sa inyong kinabuhi, kon unsay inyong kan-on, o bahin sa inyong lawas, kon unsay inyong ibisti. Sapagkat ang buhay ay higit kay sa pagkain, at ang katawan kay sa damit. Kay ang kinabuhi labaw pa kay sa kalan-on, ug ang lawas labaw pa kay sa bisti. Wariin ninyo ang mga uwak, na hindi sila nangaghahasik, ni nagsisigapas man; na walang bangan ni kamalig man; at sila'y pinakakain ng Dios: gaano ang kahigtan ng kahalagahan ninyo kay sa mga ibon! Palandunga ninyo ang mga uwak: wala sila magpugas ni mag-ani, wala silay tipiganan ni dapa; ang Dios mao ang nagapakaon kanila. Pagkalabaw pa gayud ninyog bili kay sa mga langgam! At sino sa inyo ang sa pagkabalisa ay makapagdaragdag ng isang siko sa sukat ng kaniyang buhay? Ug kinsa man kaninyoy makadugang ug usa ka takna sa gitas-on sa iyang kinabuhi pinaagi sa pagkabalaka? Kung hindi nga ninyo magawa kahit ang lalong maliit, bakit nangababalisa kayo tungkol sa mga ibang bagay? Ug kon kamo dili makahimo sa ingon ka gamayng butang, nganong magkabalaka pa man kamo bahin sa ubang mga butang? Wariin ninyo ang mga lirio, kung paano silang nagsisilaki: hindi nangagpapagal, o nangagsusulid man; gayon ma'y sinasabi ko sa inyo, Kahit si Salomon man, sa buong kaluwalhatian niya, ay hindi nakapaggayak na gaya ng isa sa mga ito. Palandunga ninyo ang mga lirio, giunsa nila sa pagtubo; wala sila magbudlay ni magkalinyas; ngani, suginlan ko kamo, nga bisan pa si Salomon sa tibuok niyang katahuman wala gani makabisti maingon sa usa kanila. Ngunit kung pinararamtan ng Dios ng ganito ang damo sa parang, na ngayon ay buhay, at sa kinabukasan ay iginagatong sa kalan; gaano pa kaya kayo na di niya pararamtan, Oh kayong mga kakaunti ang pananampalataya? Ug kon sa ingon gibistihan sa Dios ang mga tanum nga karon buhi pa diha sa kaumahan ug ugma igasalibay na ngadto sa hudno, unsa ka labaw pa nga kamo iyang pagabistihan, O mga tawo nga diyutayg pagsalig? At huwag ninyong pagsikapan kung ano ang inyong kakanin, at kung ano ang inyong iinumin, o huwag man kayo'y mapagalinlangang pagiisip. Ug ayaw ninyo pangitaa ang inyong pagakan-on ug pagaimnon, ug ayaw na kamo pagkabalaka sa hunahuna. Sapagkat ang lahat ng mga bagay na ito ay siyang pinaghahanap ng mga bansa sa sanglibutan: datapuwat talastas ng inyong Ama na inyong kinakailangan ang mga bagay na ito. Kay ang tanang mga nasud sa kalibutan nagapangita niining mga butanga, ug ang inyong Amahan nasayud nga kamo nagakinahanglan niini. Gayon ma'y hanapin ninyo ang kaniyang kaharian, at idaragdag sa inyo ang mga bagay na ito. Apan mao hinooy pangitaa ninyo ang iyang gingharian, ug unya kining mga butanga igadugang ra kaninyo. Huwag kayong mangatakot, munting kawan; sapagkat nakalulugod na mainam sa inyong Ama ang sa inyo'y ibigay ang kaharian. "Ayaw na kamo pagkahadlok, gamayng panon, kay gikahimut-an sa inyong Amahan ang paghatag kaninyo sa gingharian. Ipagbili ninyo ang inyong mga tinatangkilik, at kayo'y mangaglimos; magsigawa kayo sa ganang inyo ng mga supot na hindi nangaluluma, isang kayamanan sa langit na hindi nagkukulang, na doo'y hindi lumalapit ang magnanakaw, o naninira man ang tanga. Ipamaligya ang inyong kabtangan, ug panglimos kamo; tagan-i ang inyong kaugalingon ug mga puntil nga walay pagkasan-ot, sa bahandi nga walay pagkahurot didto sa langit diin walay kawatan nga makaduol ug walay tangkob nga magakotkot. Sapagkat kung saan naroroon ang inyong kayamanan, ay doroon naman ang inyong puso. Kay hain gani ang inyong bahandi, atua usab didto ang inyong kasingkasing. Bigkisan ninyo ang inyong mga baywang, at paningasan ang inyong mga ilawan; "Baksi ang inyong mga hawak ug pasigaa ang inyong mga suga, At magsitulad kayo sa mga taong nangaghihintay sa kanilang panginoon kung siya'y bumalik na galing sa kasalan; upang kung siya'y dumating at tumuktok, pagdaka'y mabuksan nila siya. ug magpakasama kamo sa mga tawo nga nagapaabut sa ilang agalon sa iyang pagpauli gikan sa kombira sa kasal, aron inig-abut ug inigtuktok niya siya ilang kaablihan dihadiha. Mapapalad yaong mga alipin na kung dumating ang panginoon ay maratnang nangagpupuyat: katotohanang sinasabi ko sa inyo na siya'y magbibigkis sa sarili, at sila'y pauupuin sa dulang, at lalapit at sila'y paglilingkuran niya. Bulahan kadtong mga ulipona nga inig-abut sa agalon iyang mahiabtan nga managtukaw; sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga magbakus siya sa iyang kaugalingon, ug iyang agdahon sila sa pagpanglingkod tambong sa kananan, ug moduol siya sa pagsilbi kanila. At kung siya'y dumating sa ikalawang pagpupuyat, o sa ikatlo, at masumpungan sila sa gayon, ay mapapalad ang mga aliping yaon. Kon moabut siya sa ikaduhang tukaw, o sa ikatulong tukaw, ug iyang makaplagan sila sa ingon, bulahan ang maong mga ulipon! Datapuwat talastasin ninyo ito na kung nalalaman lamang ng puno ng sangbahayan kung anong oras darating ang magnanakaw, siya'y magpupuyat, at hindi pababayaang sirain ang kaniyang bahay. Apan hibaloi ninyo kini, nga kon ang pangulo sa panimalay nasayud pa unsang taknaa ang iabut sa kawatan, magtukaw unta siya ug dili niya tugotan nga pagasak-on ang iyang balay. Kayo rin naman ay mangagsihanda: sapagkat sa oras na hindi ninyo iniisip, ang Anak ng tao ay darating. Kamo usab kinahanglan mangandam, kay ang Anak sa Tawo moabut sa takna nga wala ninyo huna-hunaa." At sinabi ni Pedro, Panginoon, sinasabi mo baga ang talinghagang ito sa amin, o sa lahat naman? Ug si Pedro miingon, "Ginoo, gisugilon mo ba kining sambingaya alang kanamo o alang ba sa tanan?" At sinabi ng Panginoon, Sino nga baga ang katiwalang tapat at matalino, na pagkakatiwalaan ng kaniyang panginoon ng kaniyang sangbahayan, upang sila'y bigyan ng kanilang bahagi na pagkain sa kapanahunan? Ug ang Ginoo mitubag, "Nan, kinsa ba ang kasaligan ug manggialamon nga piniyalan nga igatudlo sa iyang agalon sa pagdumala sa iyang panimalay, sa paghatag kanila sa ilang bahin sa pagkaon sa hustong panahon? Mapalad ang aliping yaon, na kung dumating ang kaniyang panginoon ay maratnang gayon ang ginagawa niya. Bulahan kadtong ulipona nga sa pag-abut sa iyang agalon mahiabtan nga magabuhat sa ingon. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, na sa kaniya'y ipagkakatiwala ang lahat niyang pag-aari. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga siya igatudlo niya sa pagdumala sa iyang tanang katigayonan. Datapuwat kung sabihin ng aliping yaon sa kaniyang puso, Maluluwatan ang pagdating ng aking panginoon; at magpasimulang bugbugin ang mga aliping lalake at ang mga aliping babae, at kumain at uminom, at maglasing; Apan kon ang maong ulipon magaingon sa iyang kaugalingon, `Madugay pang mopauli kadtong akong agalon,` ug unya mosugod siya sa pagpamospos sa mga ulipong lalaki ug babaye, ug sa pagkaon ug pag-inom ug paghuboghubog, Ang panginoon ng aliping yaon ay darating sa araw na di niya hinihintay, at sa oras na hindi niya nalalaman, at siya'y babaakin, at isasama ang kaniyang bahagi sa mga di tapat. ang agalon sa maong ulipon moabut ra sa adlaw nga wala siya magpaabut kaniya ug sa takna nga wala niya hibaloi, ug iyang pagasilotan siya ug ibutang niya ipon sa mga dili kasaligan. At yaong aliping nakaaalam ng kalooban ng kaniyang panginoon, at hindi naghanda, at hindi gumawa ng alinsunod sa kaniyang kalooban ay papaluin ng marami; Ug ang ulipon nga nasayud sa pagbuot sa iyang agalon, apan wala mangandam o wala magbuhat sumala sa iyang pagbuot, mahiagum sa hilabihan nga pagbunal. Datapuwat ang hindi nakaaalam, at gumawa ng mga bagay na karapatdapat sa mga palo, ay papaluin ng kaunti. At sa sinomang binigyan ng marami ay marami ang hihingin sa kaniya: at sa sinomang pinagkatiwalaan ng marami ay lalo nang marami ang hihingin sa kaniya. Apan siya nga wala masayud niini, ug nagbuhat sa angay sa bunal, mahiagum sa diyotay nga pagbunal. Ang matag-usa nga gikahatagan ug daghan, pagapangayoan ug daghan; ug kaniya nga sa mga tawo gikapiyalan ug daghan, kinahanglanon nila ang labaw pa. Ako'y naparito upang maglagay ng apoy sa lupa; at ano pa ang iibigin ko, kung magningas na? "Ako mianhi aron sa pag-itsa ug kalayo nganhi sa yuta, maayo pa unta kon nahaling na kini! Datapuwat ako'y may isang bautismo upang ibautismo sa akin; at gaano ang aking kagipitan hanggang sa ito'y maganap? Ako adunay bautismo nga kanako igabautismo; ug hilabihan ang kaguol ko hangtud mamatuman kini! Inaakala baga ninyo na ako'y naparito upang magbigay ng kapayapaan sa lupa? Sinasabi ko sa inyo, Hindi, kundi bagkus pagkakabahabahagi: Nagdahum ba kamo nga mianhi ako aron sa paghatag ug pagdinaitay dinhi sa yuta? Sultihan ko kamo, dili pagdinaitay kondili pagbahinbahin. Sapagkat mula ngayon ay magkakabahabahagi ang lima sa isang bahay, tatlo laban sa dalawa, at dalawa laban sa tatlo. Kay sukad karon sa usa ka balay adunay lima nga mabahin, tulo batok sa duha ug duha batok sa tulo; Sila'y mangagkakabahabahagi, ang ama'y laban sa anak na lalake, at ang anak na lalake ay laban sa ama; ang ina'y laban sa anak na babae, at ang anak na babae ay laban sa kaniyang ina; ang biyanang babae ay laban sa kaniyang manugang na babae, at ang manugang na babae ay laban sa kaniyang biyanang babae. mabahin sila, ang amahan batok sa anak nga lalaki ug ang anak nga lalaki batok sa amahan, ug ang inahan batok sa anak nga babaye ug ang anak nga babaye batok sa iyang inahan, ang ugangang babaye batok sa iyang binalaye ug ang binalaye batok sa iyang ugangang babaye." At sinabi rin naman niya sa mga karamihan, Pagka nakikita ninyong bumangon sa kalunuran ang isang alapaap, ay agad ninyong sinasabi, Uulan; at gayon ang nangyayari. Ug siya miingon usab sa mga panon sa katawhan, "Inigkakita ninyog dag-om nga muotbo sa kasadpan, kamo moingon dihadiha, `Adunay ulan nga taliabut`; ug kini mahitabo tuod. At kung humihihip ang hanging timugan, ay sinasabi ninyo, Iinit na maigi; at ito'y nangyayari. Ug inigkakita ninyo sa habagat nga mohuros, kamo moingon, `Moabut ang mag-aligiting nga kainit`; ug kini mahitabo tuod. Kayong mga mapagpaimbabaw! marunong kayong mangagpaaninaw ng anyo ng lupa at ng langit; datapuwat bakit di ninyo nalalamang ipaaninaw ang panahong ito? Mga maut! Makamao tuod kamong mohubad sa dagway sa kayutaan ug sa kalangitan; apan nganong dili man kamo makamaong mohubad sa kapanahonan karon? At bakit naman hindi ninyo hatulan sa inyong sarili kung alin ang matuwid? "Ug nganong dili man kamo sa inyong bahin mao ang magahukom kon unsa ang matarung? Sapagkat samantalang pumaparoon ka sa hukom na kasama mo ang iyong kaalit, ay sikapin mo sa daan na makaligtas ka sa kaniya; baka sakaling kaladkarin ka niya sa hukom, at ibigay ka ng hukom sa punong kawal at ipasok ka ng punong kawal sa bilangguan. Sa magakuyog pa ikaw sa imong magsusumbong paingon sa atubangan sa punoan, paningkamoti ang pagpakighusay kaniya diha sa dalan, kay tingali unya hinoon mataral ikaw niya ngadto sa maghuhukom, ug ang maghuhukom magatugyan kanimo ngadto sa sirip, ug ang sirip magabanlud kanimo sa bilanggoan. Sinasabi ko sa iyo, Hindi ka lalabas doon sa anomang paraan, hanggang sa mabayaran mo ang katapustapusang lepta. Suginlan ko ikaw, nga dili ka na gayud unya makagawas hangtud kabayran mo na ang katapusang diyot." Nang panahon ding ngang yaon ay nangaroon ang ilan, na nagsipagsabi sa kaniya tungkol sa mga Galileo, na ang dugo ng mga ito'y inihalo ni Pilato sa mga hain nila. Ug niadtong tungora dihay mga tawo nga mitaho kaniya mahitu-ngod sa mga Galileanhon kinsang dugo gisagol ni Pilato sa ilang mga halad-inihaw. At siya'y sumagot at sinabi sa kanila, Inaakala baga ninyo na ang mga Galileong ito ay higit ang pagkamakasalanan kay sa lahat ng mga Galileo, dahil sa sila'y nangagbata ng mga bagay na ito? Ug si Jesus mitubag kanila, "Nagadahum ba kamo nga ang maong mga Galileanhon labi pa ka makasasala kay sa tanang mga Galileanhon, tungod kay sila nanag-antus sa ingon? Sinasabi ko sa inyo, Hindi: datapuwat, malibang kayo'y mangagsisi, ay mangamamatay kayong lahat sa gayon ding paraan. Ingnon ko kamo, Dili; hinonoa, gawas kon maghinulsol kamo, kamong tanan mangamatay usab sa ingon. O yaong labingwalo, na nalagpakan ng moog sa Siloe, at nangamatay, ay inaakala baga ninyo na sila'y lalong salarin kay sa lahat ng taong nangananahan sa Jerusalem? O kadtong napulog-walo ka mga tawo nga natumpagan sa torre sa Siloe ug nangamatay tungod niini, nagadahum ba kamo nga sila labaw pa ka malinapason kay sa tanang uban pa nga nagapuyo sa Jerusalem? Sinasabi ko sa inyo, Hindi: datapuwat, malibang kayo'y mangagsisi, ay mangamamatay kayong lahat sa gayon ding paraan. Ingnon ko kamo, Dili; hinonoa, gawas kon maghinulsol kamo, kamong tanan mangamatay usab sa ingon." At sinalita niya ang talinghagang ito, Isang tao ay may isang puno ng igos na natatanim sa kaniyang ubasan; at siya'y naparoong humahanap ng bunga niyaon, at walang nasumpungan. Ug gisugilon niya kining usa ka sambingay, nga nag-ingon, "Dihay usa ka tawo nga may kahoyng igira nga gitanum niya sa iyang parrasan; ug siya miadto sa pagpangitag bunga niini, ug wala siyay nakaplagan. At sinabi niya sa nagaalaga ng ubasan, Narito, tatlong taon nang pumaparito akong humahanap ng bunga sa puno ng igos na ito, at wala akong masumpungan: putulin mo; bakit pa makasisikip sa lupa? Ug siya miingon sa mag-aatiman sa parrasan, `Tan-awa, sulod sa tulo ka tuig na karon ako magaanhian sa pagpangitag bunga niining kahoyng igira, apan wala akoy hingkaplagan. Putla kini; nganong pausikan pa man niini kining yuta?` At pagsagot niya'y sinabi sa kaniya, Panginoon, pabayaan mo muna sa taong ito, hanggang sa aking mahukayan sa palibot, at malagyan ng pataba: Siya mitubag kaniya, `Senyor, pasagdi lang siya niining tuiga usab, hangtud kapalibutan ko kinig kalot ug kaabunohan ko kini. At kung pagkatapos ay magbunga, ay mabuti; datapuwat kung hindi, ay puputulin mo. Ug kon mamunga kini sa sunod tuig, maayo hinoon; apan kon dili man, nan, putlon mo na lang.`" At siya'y nagtuturo sa mga sinagoga nang araw ng sabbath. Ug si Jesus nagpanudlo sulod sa usa sa mga sinagoga sa adlaw nga igpapahulay. At narito, ang isang babae na may espiritu ng sakit na may labingwalong taon na; at totoong baluktot at hindi makaunat sa anomang paraan. Ug didtoy usa ka babaye nga gisudlan sa espiritu sa kasakit sulod na sa napulog-walo ka tuig; siya nagtikuko na lang ug dili kaayo makatul-id sa iyang kaugalingon. At nang siya'y makita ni Jesus, ay kaniyang tinawag siya, at sinabi niya sa kaniya, Babae, kalag ka na sa iyong sakit. Ug sa pagkakita ni Jesus kaniya, siya mitawag ug miingon kaniya, "Babaye, mahigawas ka na sa imong sakit!" At ipinatong niya ang kaniyang mga kamay sa kaniya: at pagdaka siya'y naunat, at niluwalhati niya ang Dios. Ug iyang gitapion ang iyang mga kamot diha kaniya, ug dihadiha siya natul-id, ug nagdayeg siya sa Dios. At ang pinuno sa sinagoga, dala ng kagalitan, sapagkat si Jesus ay nagpagaling nang sabbath, ay sumagot at sinabi sa karamihan, May anim na araw na ang mga tao'y dapat na magsigawa: kaya sa mga araw na iyan ay magsiparito kayo, at kayo'y pagagalingin, at huwag sa araw ng sabbath. Apan ang punoan sa sinagoga nasuko tungod kay si Jesus nag-ayog masakiton sa adlaw nga igpapahulay, ug miingon sa mga tawo, "Aduna bayay unom ka adlaw nga niini ang mga tawo kinahanglan magabuhat; panganhi kamo niining mga adlawa ug magpaayo, ug dili sa adlaw nga igpapahulay." Datapuwat sinagot siya ng Panginoon, at sinabi, Kayong mga mapagpaimbabaw, hindi baga kinakalagan ng bawat isa sa inyo sa sabbath ang kaniyang bakang lalake o ang kaniyang asno sa sabsaban, at ito'y inilalabas upang painumin? Kaniya mitubag ang Ginoo nga nag-ingon, "Mga maut! Dili ba sa adlaw nga igpapahulay ang matag-usa kaninyo maga-badbad man sa iyang baka o sa iyang asno gikan sa pasungan, ug dad-on kini sa gawas aron paimnon? At ang babaing itong anak ni Abraham, na tinalian ni Satanas, narito, sa loob ng labingwalong taon, hindi baga dapat kalagan ng taling ito sa araw ng sabbath? Ug kining babayhana, nga anak ni Abraham, nga gigapos ni Satanas sulod na sa napulog-walo ka tuig, dili ba kinahanglan nga pagabadbaran siya sa maong gapos sulod sa adlaw nga igpapahulay?" At samantalang sinasabi niya ang mga bagay na ito, ay nangapahiya ang lahat ng kaniyang mga kaalit: at nangagagalak ang buong karamihan dahil sa lahat ng maluwalhating bagay na kaniyang ginawa. Sa nagsulti siya niini, ang tanan niyang mga kaaway naulawan; ug ang tanang mga tawo nangalipay tungod sa tanang mga dalaygong butang nga gihimo niya. Sinabi nga niya, Sa ano tulad ang kaharian ng Dios? at sa ano ko itutulad? Busa siya miingon, "Sama ba sa unsa ang gingharian sa Dios? Ug unsa may akong kapanig-ingnan niini? Tulad sa isang butil ng mostasa na kinuha ng isang tao, at inihagis sa kaniyang sariling halamanan; at ito'y sumibol, at naging isang punong kahoy; at humapon sa mga sanga nito ang mga ibon sa langit. Kini samag liso sa mustasa nga gikuha sa usa ka tawo ug gipugas niya sa iyang tanaman; ug kini mitubo ug nahimong kahoy, ug sa mga sanga niini ang mga langgam sa kalangitan nanaghimo sa ilang batuganan." At muling sinabi niya, Sa ano ko itutulad ang kaharian ng Dios? Ug siya miingon pag-usab, "Unsa may akong kapanig-ingnan sa gingharian sa Dios? Tulad sa lebadura na kinuha ng isang babae, at itinago sa tatlong takal na harina, hanggang sa ito'y nalebadurahang lahat. Kini sama sa igpapatubo nga gikuha sa usa ka babaye ug gilubong diha sa tulo ka takus nga harina, hangtud gikapatuboan ang tanan." At siya'y yumaon sa kaniyang lakad sa mga bayan at mga nayon, na nagtuturo, at naglalakbay na tungo sa Jerusalem. Ug si Jesus mipadayon sa iyang paglakaw agi sa mga kalungsuran ug kabalangayan, nga nagpanudlo ug nagpanaw padulong sa Jerusalem. At may isang nagsabi sa kaniya, Panginoon, kakaunti baga ang mangaliligtas? At sinabi niya sa kanila, Ug dihay miingon kaniya, "Ginoo, diyutay ra bay maluwas?" Ug siya miingon kanila, Magpilit kayong magsipasok sa pintuang makipot: sapagkat sinasabi ko sa inyo na marami ang mangagsisikap na pumasok, at hindi mangyayari. "Panglimbasugi ninyo ang pagsulod agi sa pultahan nga masigpit; kay suginlan ko kamo, nga daghan ang maninguha sa pagsulod apan dili makahimo. Kung makatindig na ang puno ng sangbahayan, at mailapat na ang pinto, at magpasimula kayong mangagsitayo sa labas, at mangagsituktok sa pintuan, na mangagsasabi, Panginoon, buksan mo kami; at siya'y sasagot at sasabihin sa inyo, Hindi ko kayo nangakikilala kung kayo'y taga saan; Sa diha nga ang tagbalay makatindog na ug makasira sa pultahan, kamo mosugod sa pagtindog sa gawas ug sa pagtuktok sa pultahan, nga manag-ingon `Ginoo, ablihi kami.` Kaninyo siya motubag nga magaingon, `Ambut, tagadiin kamo.` Kung magkagayo'y pasisimulan ninyong sabihin, Nagsikain kami at nagsiinom sa harap mo, at nagturo ka sa aming mga lansangan; Unya mosugod kamo sa pag-ingon, `Sa imong atubangan nagpangaon ug nagpanginom baya kami, ug sa among kadalanan nagpanudlo ikaw.` At sasabihin niya, Sinasabi ko sa inyo na hindi ko kayo nangakikilala kung kayo'y taga saan; magsilayo kayo sa akin, kayong lahat na manggagawa ng kalikuan. Apan siya magaingon kanila, `Sultihan ko kamo, ambut tagadiin kamo; pahawa kamo kanako, tanan kamo nga mamumuhat ug kadautan!` Diyan na nga ang pagtangis, at ang pagngangalit ng mga ngipin, kung mangakita ninyo si Abraham, at si Isaac, at si Jacob, at ang lahat ng mga propeta sa kaharian ng Dios, at kayo'y palabasin. Ug didto kamo managpanghilak ug managkagot sa inyong mga ngipon inigkakita ninyo kang Abraham ug kang Isaac ug kang Jacob ug sa tanang mga profeta sa sulod sa gingharian sa Dios, ug sa diha nga pagaabugon na kamo ngadto sa gawas. At sila'y magsisipanggaling sa silanganan at sa kalunuran, at sa timugan at sa hilagaan, at magsisiupo sa kaharian ng Dios. Ug mangabut ang mga tawo gikan sa sidlakan ug sa kasadpan, ug gikan sa amihaan ug sa habagatan, ug manglingkod sila tambong sa kan-anan diha sa gingharian sa Dios. At narito, may mga huling magiging una at may mga unang magiging huli. Ug tan-awa, anaay nangulahi nga unya manag-una, ug anaay nagauna nga unya mangulahi." Nagsidating nang oras ding yaon ang ilang Fariseo, na nangagsasabi sa kaniya, Lumabas ka, at humayo ka rito: sapagkat ibig kang patayin ni Herodes. Ug niadtong tungora dihay mga Fariseo nga nangabut ug miingon kaniya, "Pumahawa ka dinhi kay si Herodes buot mopatay kanimo." At sinabi niya sa kanila, Magsiparoon kayo, at inyong sabihin sa sorrang yaon, Narito, nagpapalabas ako ng mga demonio at nagpapagaling ngayon at bukas, at ako'y magiging sakdal sa ikatlong araw. Siya mitubag kanila, "Adtoa ug suginli ninyo ang maong singgalong, `Tan-awa, ginapagula ko ang mga yawa ug ginahimo ko ang pagpang-ayo karon ug ugma, ug sa ikatulo ka adlaw matapus ko na ang akong bulohaton. Gayon ma'y kailangang ako'y yumaon sa aking lakad ngayon at bukas at sa makalawa: sapagkat hindi mangyayari na ang isang propeta ay mamatay sa labas ng Jerusalem. Bisan pa niini, kinahanglan magapadyon ako sa akong panaw karon ug ugma ug sa pagkadamlag; kay dili mahitabo nga ang profeta adto mamatay gawas sa Jerusalem.` Oh Jerusalem, Jerusalem, na pumapatay sa mga propeta, at bumabato sa mga sinugo sa kaniya! Makailang inibig kong tipunin ang iyong mga anak, na gaya ng pagtitipon ng inahing manok sa kaniyang sariling mga sisiw sa ilalim ng kaniyang mga pakpak, at ayaw kayo! O Jerusalem, Jerusalem nga nagapatay sa mga profeta ug nagabato sa mga sinugo diha kanimo! Sa makadaghan gipangandoy ko ang pagtigum unta sa imong mga anak, maingon sa himungaan nga nagatigum sa iyang mga piso ilalum sa iyang mga pako, apan nagdumili ikaw! Narito, sa inyo'y iniwang walang anoman ang inyong bahay: at sinasabi ko sa inyo, Hindi ninyo ako makikita, hanggang sa inyong sabihin, Mapalad ang pumaparito sa pangalan ng Panginoon. Tan-awa, mabiniyaan ang inyong balay. Ug sultihan ko kamo, nga dili na kamo makakita kanako hangtud magaingon na kamo, `Dalaygon ang nagaanhi sa ngalan sa Ginoo!`" At nangyari, sa pagpasok niya sa bahay ng isa sa mga pinuno ng mga Fariseo nang isang sabbath upang kumain ng tinapay, at inaabangan nila siya. Usa niana ka adlaw nga igpapahulay, sa nahisulod siya aron sa pagkaon didto sa balay sa usa ka punoan nga Fariseo, siya ilang gipaniiran. At narito, sa kaniyang harapan ay may isang lalaking namamaga. Ug tan-awa, miatubang kaniya ang usa ka tawong nanghupong. At pagsagot ni Jesus, ay nagsalita sa mga tagapagtanggol ng kautusan at sa mga Fariseo, na sinasabi, Matuwid baga o hindi na magpagaling sa sabbath? Ug ngadto sa mga batid sa balaod ug sa mga Fariseo si Jesus misulti nga nag-ingon, "Uyon ba sa kasugoan o dili, ang pagpang-ayog masakiton sulod sa adlaw nga igpapahulay?" Datapuwat sila'y di nagsiimik. At siya'y tinangnan niya, at siya'y pinagaling, at siya'y pinayaon. Apan sila wala managtingog. Unya iyang gigunitan ang masakiton ug giayo siya ug gipalakaw siya. At sinabi niya sa kanila, Sino kaya sa inyo ang kung magkaroon ng isang asno o isang bakang lalake na mahulog sa hukay, at pagdaka'y hindi kukunin kahit araw ng sabbath? Ug siya miingon kanila, "Kinsa ba kaninyo ang may asno o baka nga kon mahulog kini sa atabay sa adlaw nga igpapahulay, dili niya kuhaon dihadiha?" At di na muling nakasagot sila sa kaniya sa mga bagay na ito. Ug sila wala makahimo sa pagtubag niini. At nagsalita siya ng isang talinghaga sa mga inanyayahan, nang mamasdan niya na kanilang pinipili ang mga pangulong luklukan; na nagsasabi sa kanila, Ug sa pagkaalinggat niya nga ang mga dinapit nanagpili sa halangdong mga lingkoranan sa kan-anan, sila gisuginlan niya sa usa ka sambingay, nga nag-ingon kanila, Pagka inaanyayahan ka ninomang tao sa kasalan, huwag kang uupo sa pangulong luklukan; baka mayroon siyang anyayahang lalong marangal na tao kay sa iyo, "Sa diha nga dapiton ikaw ni bisan kinsa ngadto sa kombira sa kasal, ayaw paglingkod sa dapit nga halangdon, basi adunay iyang dinapit nga labi pang inila kay kanimo; At lumapit yaong naganyaya sa iyo at sa kaniya, at sabihin sa iyo, Bigyan mong puwang ang taong ito; at kung magkagayo'y magpapasimula kang mapahiya na mapalagay ka sa dakong kababababaan. ug unya ang nagadapit kaninyong duha moduol ug moingon kanimo, `Pahawa diha ug maoy palingkora kining tawhana,` ug unya mobalhin ka nga naulawan ngadto sa labing ubos nga dapit. Kundi pagka inaanyayahan ka, ay pumaroon ka at umupo ka sa dakong kababababaan; upang kung dumating ang naganyaya sa iyo, ay sa iyo'y sabihin niya, Kaibigan pumaroon ka pa sa lalong mataas: kung magkagayo'y magkakaroon ka ng kaluwalhatian sa harap ng lahat na mga kasalo mong nangakaupo sa dulang. Apan sa diha nga dapiton ikaw, umadto ug lumingkod ka sa labing ubos nga dapit aron inig-abut sa nagadapit kanimo, basig moingon siya kanimo, `Higala, uswag ra didto sa ibabaw`; sa ingon niana kapasidunggan ikaw sa atubangan sa tanan nga managlingkod tambong sa kan-anan uban kanimo. Sapagkat ang bawat nagmamataas ay mabababa; at ang nagpapakababa ay matataas. Kay ang matag-usa nga magapahitaas sa iyang kaugalingon, igapahiubos; ug ang magapaubos sa iyang kaugalingon, igapahitaas." At sinabi rin naman niya sa naganyaya sa kaniya, Pagka naghahanda ka ng isang tanghalian o ng isang hapunan, ay huwag mong tawagin ang iyong mga kaibigan, ni ang iyong mga kapatid, ni ang iyong mga kamaganak, ni ang mayayamang kapitbahay; baka ikaw naman ang kanilang muling anyayahan, at gantihan ka. Ug siya miingon usab sa tawo nga nagdapit kaniya, "Sa magadalit ikawg pagkaon o kombira, ayaw pagdapita ang imong mga higala o ang imong mga igsoon o ang imong mga paryenti o ang imong mga dato nga silingan, basi mobalus sila sa pagdapit kanimo ug unya hibaslan ka sa imong pagkamaabiabihon. Datapuwat kung maghahanda ka, ay anyayahan mo ang mga dukha, ang mga pingkaw, ang mga pilay, ang mga bulag, Apan sa magakombira ikaw, maoy dapita ang mga kabus, ang mga pungkol, ang mga piang, ang mga buta; At magiging mapalad ka; sapagkat wala silang sukat ikaganti sa iyo: sapagkat gagantihin sa iyo sa pagkabuhay na maguli ng mga ganap. ug mabulahan ikaw tungod kay sila dili man makabalus kanimo. Ikaw pagabalusan ra unya sa pagpamanhaw sa mga matarung." At nang marinig ito ng isa sa nangakaupong kasalo niya sa dulang, ay sinabi sa kaniya, Mapalad ang kakain ng tinapay sa kaharian ng Dios. Sa pagkadungog niini sa usa sa mga nanaglingkod tambong sa kan-anan, siya miingon kaniya, "Bulahan ang magakaon didto sa gingharian sa Dios!" Datapuwat sinabi niya sa kaniya, May isang naghanda ng isang malaking hapunan; at marami siyang inanyayahan: Apan si Jesus miingon kaniya, "Dihay usa ka tawo nga midalit ug dakung kombira, ug daghan ang iyang gidapit. At sa panahon ng paghapon ay sinugo niya ang kaniyang alipin, upang sabihin sa mga inanyayahan, Magsiparito kayo; sapagkat ang lahat ng mga bagay ay nahahanda na. Ug sa panahon na sa kombira, ang mga dinapit iyang gipaadtoan sa iyang ulipon ug giingnan, `Umadto na kamo, kay ang tanan andam na.` At silang lahat na parang iisa ay nangagpasimulang nangagdahilan. Sa kaniya'y sinabi ng una, Bumili ako ng isang bukid, at kailangan akong umalis at tingnan; ipinamamanhik ko sa iyo na pagpaumanhinan mo ako. Apan silang tanan nga nanagkahiusa misugod sa pagpamalibad. Ang nahauna miingon kaniya, `Nakapalit akog uma, ug kinahanglan nga adtoon ug tan-awon ko kini; hangyoon ko ikaw nga pasayloa lang usa ako.` At sinabi ng iba, Bumili ako ng limang magkatuwang na bakang lalake, at paroroon ako upang sila'y subukin; ipinamamanhik ko sa iyo na pagpaumanhinan mo ako. Ug ang usa miingon, `Nakapalit akog lima ka pares nga baka, ug moadto ako aron sulayan ko sila; hangyoon ko ikaw nga pasayloa lang usa ako.` At sinabi ng iba, Bago akong kasal, at kaya nga hindi ako makaparoroon. Ug may laing usa pa nga miingon, `Bag-o lang ako nga nakapangasawa, busa dili ako makaadto.` At dumating ang alipin, at isinaysay ang mga bagay na ito sa kaniyang panginoon. Nang magkagayon, sa galit ng puno ng sangbahayan ay sinabi sa kaniyang alipin, Pumaroon kang madali sa mga lansangan at sa mga daang makikipot ng bayan, at dalhin mo rito ang mga dukha, at ang mga pingkaw, at ang mga bulag, at ang mga pilay. Unya ang ulipon mipauli ug gisugilon niya kini sa iyang agalon. Ug uban sa kasuko ang tagbalay miingon sa iyang ulipon, `Dumali ka sa pag-adto sa mga kadalanan ug mga agianan sa lungsod, ug dad-a dinhi ang mga kabus ug ang mga pungkol ug ang mga buta ug ang mga piang.` At sinabi ng alipin, panginoon, nagawa na ang ipinagutos mo, at gayon ma'y maluwag pa. Ug unya ang ulipon miingon, `Agalon, nahimo ko na ang imong gisugo, ngani aduna pay kasudlan.` At sinabi ng panginoon sa alipin, Pumaroon ka sa mga daan at sa mga bakuran, at pilitin mo silang magsipasok, upang mapuno ang aking bahay. Ang agalon miingon sa ulipon, `Umadto ka sa kadalanan ug sa kakoralan, ug pilita ang mga tawo sa pag-anhi dinhi aron mapuno kining akong balay. Sapagkat sinasabi ko sa inyo na alin man sa mga taong inanyayahan ay hindi makatitikim ng aking hapunan. Kay sultihan ko kamo, nga walay bisan usa niadtong mga dinapit nga makatilaw sa akong kombira.`" Nagsisama nga sa kaniya ang lubhang maraming tao; at siya'y lumingon at sa kanila'y sinabi, Ug dihay dagkung mga panon sa katawhan nga mikuyog kang Jesus; ug siya miliso ug miingon kanila, Kung ang sinomang tao'y pumaparito sa akin, at hindi napopoot sa kaniyang sariling ama, at ina, at asawang babae, at mga anak, at mga kapatid na lalake, at mga kapatid na babae, oo, at pati sa kaniyang sariling buhay man, ay hindi siya maaaring maging alagad ko. "Kon adunay tawo nga moanhi kanako ug dili siya magadumot sa iyang kaugalingong amahan ug inahan ug asawa ug mga anak ug mga igsoong lalaki ug mga igsoong babaye, oo, ug bisan sa iyang kaugalingong kinabuhi, dili siya mahimong akong tinun-an. Sinomang hindi nagdadala ng kaniyang sariling krus, at sumusunod sa akin, ay hindi maaaring maging alagad ko. Bisan kinsa nga dili mopas-an sa iyang krus ug dili mosunod kanako, dili siya mahimong akong tinun-an. Sapagkat alin sa inyo, ang kung ibig magtayo ng isang moog, ay hindi muna uupo at tatayahin ang halagang magugugol kung mayroong maipagtatapos? Kay kinsa ba kaninyo, nga sa magatinguha siya sa pagtukod ug torre, dili una molingkod sa pagkuwenta sa galastohan, kon aduna ba siyay igong ikapahuman niini? Baka kung mailagay na niya ang patibayan, at hindi matapos, ang lahat ng mga makakita ay mangagpasimulang siya'y libakin, Tingali unya hinoon, sa diha nga ikabutang na niya ang patukoranan ug unya dili na siya makahimo sa paghuman niini, ang tanang makakita niini mosugod sa pagbiaybiay kaniya, Na sabihin, Nagpasimula ang taong ito na magtayo, at hindi nakayang tapusin. nga managingon, `Kining tawhana igo rang misugod sa pagtukod apan wala makapahuman.` O aling hari, na kung sasalubong sa pakikidigma sa ibang hari, ay hindi muna uupo at sasangguni kung makahaharap siya na may sangpung libo sa dumarating na laban sa kaniya na may dalawangpung libo? O kinsa bang haria, nga sa iyang pakiggubat batok sa laing hari, dili una molingkod sa pagpakitambag kon takus ba siya uban sa napulo ka libo ka mga tawo sa pakig-asdang batok kaniya nga may dalang kaluhaan ka libo ka mga tawo? O kung hindi, samantalang malayo pa ang isa, ay magsusugo siya ng isang sugo, at hihilingin ang mga kailangan sa pagkakasundo. Ug kon dili man ugaling, samtang ang usa atua pa sa halayo, kini iyang pasugoan sa pagpangayo kaniya sa kasabutan sa pakig dait. Kaya nga sinoman sa inyo na hindi tumanggi sa lahat niyang tinatangkilik, ay di maaaring maging alagad ko. Busa, bisan kinsa kaninyo nga dili mobiya sa tanan nga iyang ginahuptan, dili siya mahimo nga akong tinun-an. Mabuti nga ang asin: datapuwat kung ang asin ay tumabang, ay ano ang ipagpapaalat? "Ang asin maoy usa ka maayong butang; apan kon ang asin kawad-an sa iyang lami, unsaon pa man sa pagpabalik sa kaparat niini? Walang kabuluhang maging sa lupa kahit sa tapunan man ng dumi: itinatapon sa labas. Ang may mga pakinig upang ipakinig, ay makinig. Kini dili na gayud mapuslan bisan pa alang sa yuta o sa abuno; igasalibay na lang kini sa mga tawo. Ang may mga dalunggan nga makadungog kinahanglan magpatalinghug. Nagsisilapit nga sa kaniya ang lahat ng mga maniningil ng buwis at makasalanan upang makinig sa kaniya. Ug unya ang mga maniningil sa buhis ug ang mga makasasala miduol silang tanan sa pagpatalinghug kaniya. At ang mga Fariseo at gayon din ang mga eskriba ay nangagbubulongbulungan, na nangagsasabi, Tinatanggap ng taong ito ang mga makasalanan, at sumasalo sa kanila. Ug ang mga Fariseo ug mga escriba nanagbagutbot nga nag-ingon, "Kining tawhana nagaabiabi sa mga makasasala ug nakigsalo kanila sa pagpangaon." At sinalita niya sa kanila ang talinghagang ito, na sinasabi, Busa iyang gisultihan sila niining usa ka sambingay: Aling tao sa inyo, na kung mayroong isang daang tupa, at mawala ang isa sa mga yaon ay hindi iiwan ang siyam na put siyam sa ilang, at hahanapin ang nawala, hanggang sa ito'y kaniyang masumpungan? "Kinsa bang tawhana kaninyo nga may usa ka gatus ka mga karnero, nga kon kawad-an siyag usa kabuok niini, dili mobiya sa kasiyaman ug siyam diha sa kaawaawan ug moadto sa pagpangita niadtong usa nga nawala, hangtud nga hikaplagan niya kini? At pagka nasumpungan niya, ay pinapasan niya sa kaniyang balikat, na natutuwa. Ug sa iya na kining makaplagan, kini pas-anon niya nga malipayon diha sa iyang mga abaga. At paguwi niya sa tahanan, ay titipunin niya ang kaniyang mga kaibigan at ang kaniyang mga kapitbahay, na sasabihin sa kanila, Makipagkatuwa kayo sa akin, sapagkat nasumpungan ko ang aking tupang nawala. Ug sa mahiuli na siya, iyang tigumon ang iyang mga higala ug mga silingan ug ingnon sila, `Pangalipay kamo uban kanako, kay hingkaplagan ko ang akong karnero nga nawala.` Sinasabi ko sa inyo, na gayon din magkakatuwa sa langit dahil sa isang makasalanang nagsisisi, kay sa siyam na put siyam na taong matutuwid na di nangagkakailangang magsipagsisi. Sultihan ko kamo, nga sa ingon usab niana may labi pang kalipay unya didto sa langit tungod sa usa ka makasasala nga magahinulsol kay sa tungod sa kasiyaman ug siyam ka mga tawong matarung nga wala magkinahanglan sa paghinulsol. O aling babae na may sangpung putol na pilak, na kung mawalan siya ng isang putol, ay hindi baga magpapaningas ng isang ilawan, at wawalisan ang bahay, at hahanaping masikap hanggang sa ito'y masumpungan niya? "O kinsa bang babayhana nga may napulo kabuok nga mga drakma, nga kon kawad-an siyag usa kabuok niini, dili modagkot ug suga ug dili silhigan niya ang balay, ug dili niya kini pangitaon pag-ayo hangtud iyang makaplagan? At pagka nasumpungan niya, ay titipunin niya ang kaniyang mga kaibigan at mga kapitbahay, na sinasabi, Makipagkatuwa kayo sa akin, sapagkat nasumpungan ko ang isang putol na nawala sa akin. Ug sa makaplagan na niya kini, iyang tigumon ang iyang mga higala ug mga silingan ug magaingon, `Pangalipay kamo uban kanako, kay hingkaplagan ko ang salapi nga nawala.` Gayon din, sinasabi ko sa inyo, na may tuwa sa harapan ng mga anghel ng Dios, dahil sa isang makasalanang nagsisisi. Sultihan ko kamo, nga sa ingon usab niana may kalipay unya sa atubangan sa mga manolunda sa Dios tungod sa usa ka makasasala nga magahinulsol." At sinabi niya, May isang tao na may dalawang anak na lalake: Ug siya miingon, "Dihay usa ka tawo nga may duha ka anak nga lalaki; At sinabi sa kaniyang ama ng bunso, Ama, ibigay mo sa akin ang bahagi ng iyong kayamanang nauukol sa akin. At binahagi niya sa kanila ang kaniyang pagkabuhay. ug ang manghud miingon sa iyang amahan, `Amahan, ihatag kanako ang akong bahin sa katigayonan.` Ug kanila iyang gibahin ang iyang katigayonan. At hindi nakaraan ang maraming araw, ay tinipong lahat ng anak na bunso ang ganang kaniya, at naglakbay sa isang malayong lupain; at doo'y inaksaya ang kaniyang kabuhayan sa palunging pamumuhay. Wala dangtig pila ka adlaw, sa nahipos na niya ang iyang tanang kabtangan, ang anak nga manghud mipanaw ngadto sa usa ka halayong yuta, ug didto iyang giusik-usikan ang iyang katigayonan pinaagi sa pagkinabuhi nga mapatuyangon. At nang magugol na niyang lahat, ay nagkaroon ng isang malaking kagutom sa lupaing yaon; at siya'y nagpasimulang mangailangan. Ug sa nagasto na niya ang tanan, miabut ang usa ka dakung gutom niadtong yutaa, ug siya misugod sa pagbati sa kawalad-on. At pumaroon siya at nakisama sa isa sa mga mamamayan sa lupaing yaon; at sinugo niya siya sa kaniyang mga parang, upang magpakain ng mga baboy. Busa siya miadto ug mikapyot sa usa sa mga nagpuyo niadtong yutaa, ug siya gisugo niini ngadto sa iyang kaumahan aron sa paglawog sa mga baboy. At ibig sana niyang mabusog ang kaniyang tiyan ng mga ipa na kinakain ng mga baboy: at walang taong magbigay sa kaniya. Ug siya nangandoy sa pagbusog sa iyang kaugalingon bisan pa sa mga bunga sa biya-tilis nga ginakaon sa mga baboy; ug walay tawo nga mihatag kaniyag bisan unsa. Datapuwat nang siya'y makapagisip ay sinabi niya, Ilang mga alilang upahan ng aking ama ang may sapat at lumalabis na pagkain, at ako rito'y namamatay ng gutom? Apan sa nahiulian na siya sa pamuot, siya miingon, `Pagkadaghan gayud sa mga sinuholan sa akong amahan nga may mga pagkaon nga nanghingapin, samtang dinhi nagakamatay ako sa gutom! Magtitindig ako at paroroon sa aking ama, at aking sasabihin sa kaniya, Ama, nagkasala ako laban sa langit, at sa iyong paningin: Motindog ug moadto ako sa akong amahan ug ingnon ko siya, "Amahan, nakasala ako batok sa langit ug sa imong atubangan; Hindi na ako karapatdapat na tawaging anak mo: gawin mo akong tulad sa isa sa iyong mga alilang upahan. ug dili na ako takus pagatawgon pa nga imong anak; himoa na lang ako nga usa sa imong mga sinuholan."` At siya'y nagtindig, at pumaroon sa kaniyang ama. Datapuwat samantalang nasa malayo pa siya, ay natanawan na siya ng kaniyang ama, at nagdalang habag, at tumakbo, at niyakap siya sa leeg, at siya'y hinagkan. Ug siya mitindog ug miadto sa iyang amahan. Apan samtang didto pa siya sa halayo, nakita siya sa iyang amahan ug kini giabut ug kaluoy, ug midalagan ug migakos kaniya ug gihagkan siya. At sinabi ng anak sa kaniya, Ama, nagkasala ako laban sa langit, at sa iyong paningin: hindi na ako karapatdapat na tawaging anak mo. Ug ang anak miingon kaniya, `Amahan, nakasala ako batok sa langit ug sa imong atubangan; ug dili na ako takus pagatawgon pa nga imong anak; himoa nalang ako nga usa sa imong mga sinuholan.` Datapuwat sinabi ng ama sa kaniyang mga alipin, Dalhin ninyo ritong madali ang pinakamabuting balabal, at isuot ninyo sa kaniya; at lagyan ninyo ng singsing ang kaniyang kamay, at mga panyapak ang kaniyang mga paa: Apan ang amahan miingon sa iyang mga ulipon, `Dad-a ninyo dinhi sa madali ang labing maayong kupo ug isul-ob kini kaniya; ug butangig singsing ang iyang kamot, ug sapatosi ang iyang mga tiil; At kunin ninyo ang pinatabang guya, at inyong patayin, at tayo'y magsikain, at mangagkatuwa: ug dad-a dinhi ang nating baka nga gipatambok ug ihawa kini, ug mangaon kita ug managsadya; Sapagkat patay na ang anak kong ito, at muling nabuhay; siya'y nawala, at nasumpungan. At sila'y nangagpasimulang mangagkatuwa. kay kining akong anak namatay na, apan karon nabuhi siya pag-usab; siya nawala na, apan karon hingkaplagan siya.` Ug sila misugod sa pagsadya. Nasa bukid nga ang anak niyang panganay: at nang siya'y dumating at malapit sa bahay, ay narinig niya ang tugtugan at ang sayawan. "Ug ang iyang anak nga magulang didto sa uma; ug sa nagsingabut siya duol sa balay, iyang nadungog ang honi ug panagsayaw. At pinalapit niya sa kaniya ang isa sa mga alipin, at itinanong kung ano kaya ang mga bagay na yaon. Ug iyang gitawag ang usa sa mga binatonan ug iyang gipangutana siya ngano kadto. At sinabi niya sa kaniya, Dumating ang kapatid mo; at pinatay ng iyong ama ang pinatabang guya, dahil sa siya'y tinanggap niya na ligtas at magaling. Ug kini mitubag kaniya, `Ang imong igsoon nahiabut, ug ang imong amahan nagpaihaw sa nating baka nga gipatambok, tungod kay kining igsoon mo nahiuli man kaniya nga buhi ug maayo rag panglawas.` Datapuwat nagalit siya, at ayaw pumasok: at lumabas ang kaniyang ama, at siya'y namanhik sa kaniya. Apan nasuko siya ug midumili sa pagsulod. Ug ang iyang amahan migula ug mialam-alam kaniya, Datapuwat siya'y sumagot at sinabi sa kaniyang ama, Narito, maraming taon nang kita'y pinaglilingkuran, at kailan ma'y hindi ako sumuway sa iyong utos; at gayon ma'y hindi mo ako binigyan kailan man ng isang maliit na kambing, upang ipakipagkatuwa ko sa aking mga kaibigan: apan siya mitubag sa iyang amahan, `Tan-awa, sulod niining daghang katuigan nagaalagad ako kanimo, ug wala gayud ako makalapas sa bisan unsa nga imong gisugo; ngani wala ako nimo hatagi bisan na lang untag nating kanding aron makahimo ako sa pagsadya uban sa akong mga higala. Datapuwat nang dumating itong anak mong umubos ng iyong pagkabuhay sa mga patutot, ay ipinagpatay mo siya ng pinatabang guya. Apan sa paghiabut niining imong anak nga milamoy sa imong katigayonan kauban sa dautang mga babaye, giihawan mo siya sa nating baka nga gipatambok!` At sinabi niya sa kaniya, Anak, ikaw ay palaging nasa akin, at iyo ang lahat ng akin. Ang amahan mitubag kaniya, `Anak ko, sa kanunay nagpakig-uban ikaw kanako, ug ang tanang butang ko imo usab. Datapuwat karapatdapat mangagkatuwa at mangagsaya tayo: sapagkat patay ang kapatid mong ito, at muling nabuhay; at nawala, at nasumpungan. Apan ang pagsadya ug paglipay kinahanglan himoon ta, kay kining imong igsoon namatay na, apan karon nabuhi siya pag-usab; siya nawala na, apan karon hingkaplagan siya.`" At sinabi rin naman niya sa mga alagad, May isang taong mayaman, na may isang katiwala; at ito'y isinumbong sa kaniya na siya'y nagsisira ng kaniyang mga pag-aari. Ug si Jesus miingon usab sa iyang mga tinun-an, "Dihay usa ka tawong dato nga may piniyalan, ug kini gisumbong kaniya nga kono nag-usik-usik sa kabtangan sa maong dato. At tinawag niya siya, at sa kaniya'y sinabi, Ano ito na nababalitaan ko tungkol sa iyo? magbigay sulit ka ng pagiging katiwala; sapagkat hindi ka na maaaring maging katiwala pa. Ug kini iyang gipatawag ug giingnan, `Unsa ba kining akong nadungog mahitungod kanimo? Humatag kag husay sa imong pagkapiniyalan, kay dili ka na mahimong piniyalan.` At sinabi ng katiwala sa kaniyang sarili, Anong gagawin ko, yamang inaalis sa akin ng panginoon ko ang pagiging katiwala? Magdukal ng lupa'y wala akong kaya; magpalimos ay nahihiya ako. Ug ang piniyalan miingon sa sulod sa iyang kaugalingon, `Unsa may akong buhaton, sanglit langkatan na man ako sa akong agalon sa katungdanan sa pagkapiniyalan? Wala akoy igong kusog aron ako magbugwal, ug maulaw ako sa pagpakilimos. Nalalaman ko na ang gagawin ko, upang, kung mapaalis ako sa pagiging katiwala, ako ay matanggap nila sa kanilang mga bahay. Ah, nahibalo na ako unsay akong buhaton aron dawaton ako sa mga tawo ilang mga puloy-anan kon palagputon na ako gikan sa akong pagkapiniyalan.` At pagtawag niya sa bawat isa sa mga may utang sa kaniyang panginoon, ay sinabi niya sa una, Gaano ang utang mo sa aking panginoon? Ug unya, sa tinagsatagsa iyang gipatawag ang mga nanagpakautang sa iyang agalon, ug ang nahauna iyang gipangutana nga nag-ingon, `Pila bay utang mo sa akong agalon?` At sinabi niya, Isang daang takal na langis. At sinabi niya sa kaniya, Abutin mo ang iyong kasulatan, at maupo kang madali at isulat mong limangpu. Kini mitubag, `Usa ka gatus ka taro nga lana.` Ug siya miingon kaniya, `Ania, dawata ang kasabutan, dumali ka sa paglingkod ug isulat ang kalim-an ka taro.` Nang magkagayon ay sinabi niya sa iba, At ikaw, gaano ang utang mo? At sinabi niya, Isang daang takal na trigo. Sinabi niya sa kaniya, Abutin mo ang iyong kasulatan, at isulat mong walongpu. Unya miingon siya sa lain, `Ug ikaw, pila bay imong utang?` Kini mitubag, `Usa ka gatus ka bakid nga trigo.` Ug siya miingon kaniya, `Ania, dawata ang kasabutan, `ug isulat ang kawaloan ka bakid.` At pinuri ng kaniyang panginoon ang lilong katiwala, sapagkat siya'y gumawang may katalinuhan: sapagkat ang mga anak ng sanglibutang ito, sa kanilang sariling lahi, ay matatalino kay sa mga anak ng ilaw. Ug ang agalon midayeg sa iyang malimbungon nga piniyalan tungod sa kaigmat niya sa pagbuhat sa ingon; kay labut sa ilang kaugalingong kaliwatan, ang mga anak niining kalibutana labi pang maigmat kay sa mga anak sa kahayag. At sinabi ko sa inyo, Makipagkaibigan kayo sa pamamagitan ng kayamanan ng kasamaan; upang, kung kayo'y magkulang, ay kanilang tanggapin kayo sa mga walang hanggang tabernakulo. Ug sultihan ko usab kamo, pangita kamog mga higala alang sa inyong kaugalingon pinaagi sa malimbungon nga bahandi, aron nga inigkahurot na niini kamo ilang pagadawaton ngadto sa dayong mga puloy-anan. Ang mapagtapat sa kakaunti ay mapagtapat din naman sa marami: at ang di matuwid sa kakaunti ay di rin naman matuwid sa marami. "Siya nga kasaligan sa gagmay kaayong butang kasaligan usab sa dagku; ug siya nga malimbungon sa gagmay kaayong butang malimbungon usab sa dagku. Kung kayo nga'y di naging mapagtapat sa masamang kayamanan, sino nga ang magkakatiwala sa inyo ng mga tunay na kayamanan? Kon kamo dili man kasaligan sa malimbongon nga bahandi, kinsa may mopiyal kaninyo sa matuod nga bahandi? At kung di kayo naging mapagtapat sa kayamanan ng iba, sino ang sa inyo'y magbibigay ng sa inyong sarili. Ug kon kamo dili man kasaligan sa butang nga iya sa laing tawo, kinsa may mohatag kaninyo sa butang nga inyong kaugalingon? Walang aliping makapaglilingkod sa dalawang panginoon: sapagkat kapopootan niya ang isa, at iibigin ang ikalawa; o di kaya'y magtatapat sa isa, at pawawalang halaga ang ikalawa. Hindi kayo makapaglilingkod sa Dios at sa mga kayamanan. Walay binatonan nga arang makaalagad ug duha ka agalon; kay mahitabo man nga dumtan niya ang usa ug higugmaon niya ang ikaduha; o dapigan niya ang usa ug tamayon niya ang ikaduha. Dili kamo makaalagad sa Dios ug sa mga bahandi." At ang mga Fariseo, na pawang maibigin sa salapi, ay nangakikinig ng lahat ng mga bagay na ito; at siya'y tinutuya nila. Ug ang mga Fariseo, nga mga mahigugmaon sa salapi, nakadungog niining tanan ug sila nangyam-id kaniya. At sinabi niya sa kanila, Kayo ang nangagaaring-ganap sa inyong sarili sa paningin ng mga tao; datapuwat nakikilala ng Dios ang inyong mga puso; sapagkat ang dinadakila ng mga tao ay kasuklamsuklam sa paningin ng Dios. Apan si Jesus miingon kanila, "Kamo mao ang mga nagapakamatarung sa inyong kaugalingon sa atubangan sa mga tawo, apan ang Dios nahibalo sa inyong mga kasingkasing; kay ang gipakahalangdon sa mga tawo kangilaran man sa atubangan sa Dios. Ang kautusan at ang mga propeta ay nanatili hanggang kay Juan: mula noo'y ang evangelio ng kaharian ng Dios ay ipinangangaral, at ang bawat tao ay pumapasok doon na nagpipilit. "Ang kasugoan ug ang mga profeta milungtad hangtud sa pag-abut ni Juan; ug sukad niadtong panahona ginawali ang maayong balita mahitungod sa gingharian sa Dios, ug ang matag-usa ka tawo nagasulod niini sa linugsanay. Ngunit lubhang magaan pa ang mangawala ang langit at ang lupa, kay sa mahulog ang isang kudlit ng kautusan. Apan masayon pang mahanaw ang langit ug ang yuta, kay sa mawad-agkahulogan ang usa ka tulpok sa kasugoan. Ang bawat lalaki na inihihiwalay ang kaniyang asawa, at magasawa sa iba, ay nagkakasala ng pangangalunya: at ang magasawa sa babaing inihiwalay ng kaniyang asawa ay nagkakasala ng pangangalunya. "Ang matag-usa nga mobulag sa iyang asawa ug mangasawag lain, nakapanapaw; ug ang mangasawa sa babayeng binulagan sa bana, nakapanapaw. Mayroon ngang isang taong mayaman, at siya'y nagdaramit ng kulay ube at maselang lino, at sa araw-araw ay kumakain ng sagana: "Dihay usa ka tawong dato nga nagsapot ug purpora ug lino nga manipis, ug nagkaon sa makabuhong nga pagkaon matag-adlaw. At isang pulubi na ang pangala'y Lazaro, lipos ng mga sugat, ay inilalagay sa kaniyang pintuan, Ug sa gowa sa iyang pultahan gipalubog ang usa ka tawong kabus nga ginganlan si Lazaro, nga nalukop sa kabahong. At naghahangad na mapakain ng mga mumo na nangahuhulog mula sa dulang ng mayaman; oo, at lumapit pati ang mga aso at hinihimuran ang kaniyang mga sugat. Ug gipangandoy ni Lazaro nga mabusog unta siya sa mga mumho nga nangatagak gikan sa lamisa sa tawong dato; ug labut pa, ang mga iro nanagpanuol kaniya ug ilang gitilapan ang iyang kabahong. At nangyari, na namatay ang pulubi at siya'y dinala ng mga anghel sa sinapupunan ni Abraham: at namatay naman ang mayaman, at inilibing. Ug ang tawong kabus namatay ug gidala sa mga manolunda ngadto sa sabakan ni Abraham. Unya ang tawong dato namatay usab ug gilubong. At sa Hades na nasa mga pagdurusa ay itiningin niya ang kaniyang mga mata, at natanaw sa malayo si Abraham, at si Lazaro ay nasa kaniyang sinapupunan. Ug didto sa Hades, sa nag-antus siya sa mga kasakit, giyahat niya ang iyang mga mata ug iyang nakita si Abraham didto sa halayo ug si Lazaro diha sa iyang sabakan. At siya'y sumigaw at sinabi, Amang Abraham, maawa ka sa akin, at suguin mo si Lazaro, upang itubog niya sa tubig ang dulo ng kaniyang daliri, at palamigin ang aking dila; sapagkat naghihirap ako sa alab na ito. Ug siya misinggit nga nag-ingon, `Amahan kong Abraham, kaloy-i intawon ako, ug sugoa si Lazaro sa pagtuslob sa tumoy sa iyang tudlo diha sa tubig aron ipabugnaw sa akong dila; kay ania ako sa kasakit dinhi niining nagadilaab nga kalayo.` Datapuwat sinabi ni Abraham, Anak, alalahanin mo na ikaw ay tumanggap ng iyong mabubuting bagay sa iyong pamumuhay, at si Lazaro sa gayon ding paraan ay masasamang bagay: datapuwat ngayon, ay inaaliw siya rini, at ikaw ay nasa kahirapan. Apan si Abraham mitubag kaniya, `Anak, hinumdumi nga sa buhi ka pa nakadawat ikaw sa mga maayo mong butang, ug si Lazaro usab nakadawat sa dili mga maayong butang; apan siya ginalipay karon diri, samtang anaa ikaw diha sa kasakit. At bukod sa lahat ng ito, ay may isang malaking banging nakalagay sa pagitan namin at ninyo, upang ang mga magibig tumawid buhat dini hanggang sa inyo ay hindi maari, at gayon din walang makatawid mula diyan hanggang sa amin. Ug labut pa niining tanan, sa taliwala kanamo ug kaninyo gikapahimutang ang usa ka dakung bung-aw aron nga sila nga buot molabang gikan diri nganha kaninyo dili arang makahimo; ug nga walay bisan kinsa nga makalabang gikan diha ngari kanamo.` At sinabi niya, Ipinamamanhik ko nga sa iyo, ama, na suguin mo siya sa bahay ng aking ama; Ug ang dato miingon, `Sa ingon niana, mangamuyo ako kanimo, amahan, nga imo siyang paadtoon sa balay sa akong amahan, Sapagkat ako'y may limang kapatid na lalake; upang sa kanila'y patotohanan niya, baka pati sila'y mangaparito sa dakong ito ng pagdurusa. kay aduna akoy lima ka mga igsoong lalaki, aron iyang pasidan-an sila, basi usab unyag mahianhi sila niining dapita sa kasakit.` Datapuwat sinabi ni Abraham, Nasa kanila si Moises at ang mga propeta; bayaang sila'y pakinggan nila. Apan si Abraham mitubag kaniya, `Atua na kanila si Moises ug ang mga profeta; papatalinghuga sila kanila.` At sinabi niya, Hindi amang Abraham: datapuwat kung ang isang mula sa mga patay ay makaparoon sa kanila, sila'y mangagsisisi. Ug siya miingon, `Dili kana, amahan kong Abraham; apan kon kanila adunay moadto nga gikan sa mga nangamatay, sila managhinulsol gayud.` At sinabi niya sa kaniya, Kung di nila pinakikinggan si Moises at ang mga propeta, ay di rin mangahihikayat sila, kahit ang isa'y magbangon sa mga patay. Si Abaraham mitubag kaniya, `Kon sila dili man manimati kang Moises ug sa mga profeta, nan, dili sila malukmay bisan pa kon adunay mabanhaw gikan sa mga patay.`" At sinabi niya sa kaniyang mga alagad Hindi mangyayari na di dumating ang mga kadahilanan ng pagkakatisod; datapuwat sa aba niyaong pinanggalingan. Ug si Jesus miingon sa iyang mga tinun-an, "Ang mga pagpanulay sa paghimog sala magaabut gayud hinoon; apan alaut ang tawo nga pinaagi kaniya magaabut kini! Mabuti pa sa kaniya kung bitinan ang kaniyang leeg ng isang gilingang bato, at siya'y ihagis sa dagat, kay sa siya'y magpatisod sa isa sa maliliit na ito. Maayo pa lang unta hinoon alang kaniya kon gikahigtan siyag galingan nga bato diha sa iyang liog ug gikatambog siya ngadto sa dagat, kay sa magaangin siya sa usa niining mga gagmay sa pagpakasala. Mangagingat kayo sa inyong sarili: kung magkasala ang iyong kapatid, sawayin mo siya; at kung siya'y magsisi, patawarin mo siya. Magbantay kamo; kon ang imong igsoon makasala, badlonga siya, ug kon siya maghinulsol, pasayloa siya; At kung siya'y makapitong magkasala sa isang araw laban sa iyo, at makapitong magbalik sa iyo na sasabihin, Pinagsisisihan ko; patawarin mo siya. ug kon sa usa ka adlaw makasala siya sa makapito batok kanimo, ug sa makapito magabalig siya kanimo ug magaingon, `Nagbasol ako, `kinahanglan pasayloon mo siya." At sinabi ng mga apostol sa Panginoon, Dagdagan mo ang pananampalataya namin. Ug ang mga apostoles miingon sa Ginoo, "Dugangi ang among pagtoo!" At sinabi ng Panginoon, Kung mangagkaroon kayo ng pananampalataya na kasing laki ng isang butil ng binhi ng mostasa, sasabihin ninyo sa puno ng sikomorong ito, Mabunot ka, at matanim ka sa dagat; at kayo'y tatalimahin. Ug kanila mitubag ang Ginoo nga nag-ingon, "Kon kamo may pagtoo nga ingon ug liso sa mustasa, makaingon kamo niining kahoy nga sikomoro, `Paibut ug patanum ka diha sa lawod,` ug kini mosugot kaninyo. Datapuwat sino sa inyo, ang may isang aliping nagaararo o nagaalaga ng mga tupa, na pagbabalik niyang galing sa bukid ay magsasabi sa kaniya, Parito ka agad at maupo ka sa dulang ng pagkain; "Kinsa ba kaninyo, nga may ulipon nga nagadaro o nagabantay sa mga karnero, nga moingon kaniya inig-abut niya gikan sa umahan, `Umari ka sa madali ug lumingkod ka tambong sa kan-anan`? At hindi sasabihin sa kaniya, Ipaghanda mo ako ng mahahapunan, at magbigkis ka, at paglingkuran mo ako, hanggang sa ako'y makakain at makainom; at saka ka kumain at uminom? Dili ba ang iyang pagabuhaton mao hinoon ang pag-ingon kaniya, `Paghikayg akong ipanihapon, ug pamakos ug alagari ako hangtud nga makakaon ug makainom na ako; ug tapus niini mao pay imong pagkaon ug pag-inom`? Nagpapasalamat baga siya sa alipin sapagkat ginawa ang iniutos sa kaniya? Pasalamatan ba niya ang iyang ulipon tungod kay kini nagbuhat sa gisugo kaniya? Gayon din naman kayo, pagka nangagawa na ninyo ang lahat ng mga bagay na sa inyo'y iniutos, inyong sabihin, Mga aliping walang kabuluhan kami; ginawa namin ang katungkulan naming gawin. Maingon man usab niini kamo, sa makabuhat na kamo sa tanang gisugo kaninyo, umingon kamo, `Kami mga ulipon nga walay hinungdan, kay kami igo lamang nagbuhat sa kinahanglan among pagabuhaton ingon nga among katungdanan.`" At nangyari, na samantalang sila'y napapatungo sa Jerusalem, na siya'y nagdaraan sa mga hangganan ng Samaria at Galilea. Ug sa naglakaw siya padulong sa Jerusalem, siya miagi subay sa pag-utlan sa Samaria ug sa Galilea. At sa pagpasok niya sa isang nayon, ay sinalubong siya ng sangpung lalaking ketongin, na nagsitigil sa malayo: Ug sa pagsulod niya sa usa ka balangay, siya gisugat sa napulo ka mga tawong sanlahon nga nanagtindog nga nagpaantaw At sila'y nagsisigaw na nagsisipagsabi, Jesus, Guro, maawa ka sa amin. ug sa makusog nga tingog nanag-ingon, "Jesus, Magtutudlo, kaloy-i intawon kami." At pagkakita niya sa kanila, ay sinabi niya sa kanila, Magsihayo kayo at kayo'y pakita sa mga saserdote. At nangyari, na samantalang sila'y nagsisiparoon, ay nangalinis sila. Ug sa iyang pagkakita kanila, siya miingon kanila, "Lumakaw kamo ug ipakita ang inyong kaugalingon ngadto sa mga sacerdote." Ug sa nagpanglakaw sila, nangaayo sila. At isa sa kanila, nang makita niyang siya'y gumaling, ay nagbalik, na niluluwalhati ang Dios ng malakas na tinig; Unya usa kanila, sa iyang pagkakita nga siya maayo na, mibalik ug sa ma-kusog nga tingog nagdayeg sa Dios; At siya'y nagpatirapa sa kaniyang paanan, na nagpapasalamat sa kaniya: at siya'y isang Samaritano. ug siya mihapa sa tiilan ni Jesus ug nagpasalamat kaniya. Ug kadto siya usa ka Samarianhon. At pagsagot ni Jesus ay nagsabi, Hindi baga sangpu ang nagsilinis? datapuwat saan nangaroon ang siyam? Ug si Jesus miingon, "Dili ba napulo man ang naayo? Hain ba ang siyam? Walang nagbalik upang lumuwalhati sa Dios, kundi itong taga ibang lupa? Wala ba kanilay nakita nga mibalik ug nagdayeg sa Dios gawas niining dumuloong?" At sinabi niya sa kaniya, Magtindig ka, at yumaon ka sa iyong lakad: pinagaling ka ng iyong pananampalataya. Ug si Jesus miingon kaniya, "Tumindog ug lumakaw ka; ang imong pagsalig nakapaayo kanimo." At palibhasa'y tinanong siya ng mga Fariseo, kung kailan darating ang kaharian ng Dios, ay sinagot niya sila at sinabi, Ang kaharian ng Dios ay hindi paririto na mapagkikita: Ug sa gipangutana siya sa mga Fariseo kon kanus-a ang iabut sa gingharian sa Dios, siya mitubag kanila, "Ang gingharian sa Dios moabut nga dili pagaubanan sa mga tilimad-on nga mapaniid; Ni sasabihin man nila, Naririto! o Naririyan! sapagkat narito, ang kaharian ng Dios ay nasa loob ninyo. ug dili usab sila magaingon, `Dia ra?` o `Tua ra!` Kay tan-awa, ang gingharian sa Dios anaa ra sa taliwala ninyo." At sinabi niya sa mga alagad, Darating ang mga araw, na hahangarin ninyong makita ang isa sa mga araw ng Anak ng tao, at hindi ninyo makikita. Ug siya miingon sa iyang mga tinun-an, "Ang mga adlaw magaabut ra nga kamo mangandoy sa pagtan-aw sa usa sa mga adlaw sa Anak sa Tawo, apan dili kamo makakita niini. At sasabihin nila sa inyo, Naririyan! Naririto! huwag kayong magsisiparoon, ni magsisisisunod man sa kanila: Ug sila manag-ingon unya kaninyo, `Tua ra!` o `Dia ra!` Ayaw gayud kamo pag-adto, ayaw gayud kamo pagnunot kanila. Sapagkat gaya ng kidlat, na pagkislap buhat sa isang panig ng silong ng langit, ay nagliliwanag hanggang sa kabilang panig ng silong ng langit; gayon din naman ang Anak ng tao sa kaniyang kaarawan. Kay maingon nga ang kilat magakilab ug pagadan-agan niini ang langit gikan sa usa ka bahin ngadto sa laing bahin, maingon man usab unya ang Anak sa Tawo sa iyang adlaw. Datapuwat kailangan muna siyang magbata ng maraming bagay at itakuwil ng lahing ito. Apan kinahanglan una nga siya magaantus sa daghang mga butang ug igasalikway niining kaliwatana. At kung paano ang nangyari sa mga kaarawan ni Noe, ay gayon din naman ang mangyayari sa mga kaarawan ng Anak ng tao. Maingon sa nahitabo kaniadto sa mga adlaw ni Noe, maingon man usab unya sa mga adlaw sa Anak sa Tawo. Sila'y nagsisikain, sila'y nagsisiinom, sila'y nangagaasawa, at sila'y pinapagaasawa, hanggang sa araw na pumasok sa daong si Noe, at dumating ang paggunaw, at nilipol silang lahat. Sila nanagpangaon, sila nanag-inom, sila nanagpangasawa ug nanagpamana, hangtud sa adlaw sa pagsulod ni Noe sa arka, ug ang lunop miabut ug niini gilaglag silang tanan. Gayon din naman kung paano ang nangyari sa mga kaarawan ni Lot; sila'y nagsisikain, sila'y nagsisiinom, sila'y nagsisibili, sila'y nangagbibili, sila'y nangagtatanim, sila'y nangagtatayo ng bahay. Maingon usab sa nahitabo kaniadto sa mga adlaw ni Lot--nga sila nanagpangaon, nanag-inom, nanagpamalit, nanagpamaligya, nanagpananum, nanagtukod ug mga balay, Datapuwat nang araw na umalis sa Sodoma si Lot, ay umulan mula sa langit ng apoy at asupre, at nilipol silang lahat: apan sa adlaw sa pagpahawa ni Lot sa Sodoma, gikan sa langit miulan ang kalayo ug asupri ug niini gilaglag silang tanan-- Gayon din naman ang mangyayari sa araw na ang Anak ng tao ay mahayag. maingon man usab unya niini sa adlaw nga igapadayag na ang Anak sa Tawo. Sa araw na yaon, ang mapapasa bubungan, at nasa bahay ng kaniyang mga pag-aari, ay huwag silang manaog upang kunin: at ang nasa bukid ay gayon din, huwag siyang umuwi. Niadtong adlawa, siya nga anha sa atop ug ang iyang mga butang adto sa sulod sa balay, ayaw na siya pakanauga aron sa pagkuha pa niini; ug maingon man usab, siya nga anha sa uma ayaw na pabalika. Alalahanin ninyo ang asawa ni Lot. Hinumdumi ninyo ang asawa ni Lot. Sinomang nagsisikap ingatan ang kaniyang buhay ay mawawalan nito: datapuwat ang sinomang mawalan ng kaniyang buhay ay maiingatan yaon. Bisan kinsa nga magatinguha sa pagpatunhay sa iyang kinabuhi, mawagtangan hinoon siya niini; apan bisan kinsa nga magawagtang sa iyang kinabuhi, magapatunhay hinoon niini. Sinasabi ko sa inyo, Sa gabing yaon ay dalawang lalake ang sasa isang higaan; ang isa'y kukunin, at ang isa'y iiwan. Sultihan ko kamo, nga niadto unyang gabhiona duha ka tawo anha sa usa ka higdaan; ang usa kanila kuhaon ug ang usa mabiyaan. Magkasamang gigiling ang dalawang babae; kukunin ang isa, at ang isa'y iiwan. Duha ka babaye manag-abay sa paggaling; usa kanila kuhaon ug ang usa mabiyaan. Mapapasa bukid ang dalawang lalake; ang isa'y kukunin at ang isa'y iiwan. Duha ka lalaki anha sa uma; ang usa kuhaon ug ang usa mabiyaan." At pagsagot nila ay sinabi sa kaniya, Saan, Panginoon? At sinabi niya sa kanila, Kung saan naroon ang bangkay ay doon din naman magkakatipon ang mga uwak. Ug sila miingon kaniya, "Asa man, Ginoo?" Siya mitubag, "Diin gani ang patay, atua usab didto magakatapok ang mga agila." At sinalita niya sa kanila ang isang talinghaga, na sila'y dapat magsipanalanging lagi, at huwag manganglupaypay; Ug unya gisuginlan sila ni Jesus sa usa ka sambingay sa pagpa-hayag nga kinahanglan magaampo sila kanunay ug dili magkaluya. Na sinasabi, May isang hukom sa isang bayan, na hindi natatakot sa Dios, at walang taong pinagpipitaganan: Siya miingon kanila, "Sa usa ka lungsod dihay usa ka maghuhukom nga walay pagkahadlok sa Dios ni pagtahud sa mga tawo. At sa bayang yaon ay may isang babaing bao; at siya'y naparoroong madalas sa kaniya, na sinasabi, Iganti mo ako sa aking kaalit. Ug sa maong lungsod dihay usa ka babayeng balo nga nagbalikbalik sa pag-adto kaniya ug sa pag-ingon, `Hatagi akog hustisya batok sa akong kaaway.` At may ilang panahon na siya'y tumatanggi: datapuwat pagkatapos ay sinabi sa kaniyang sarili, Bagaman di ako natatakot sa Dios, at di nagpipitagan sa tao: Siya wala lang una manumbaling, apan sa ulahiay siya miingon sa iyang kaugalingon, `Bisan tuod wala ako mahadlok sa Dios, ni magtahud sa tawo, Gayon man, sapagkat nililigalig ako ng baong ito, ay igaganti ko siya, baka niya ako bagabagin ng kapaparito. apan kay nagasamok man kanako kining babayeng balo, ako na lang siyang panalipdan basi unya hinoon maugtas ako sa iyang kanunayng pagbalikbalik.`" At sinabi ng Panginoon, Pakinggan ninyo ang sinabi ng likong hukom. Ug ang Ginoo miingon, "Patalinghugi ninyo ang giingon sa dili matarung nga maghuhukom. At hindi baga, igaganti ng Dios ang kaniyang mga hirang, na sumisigaw sa kaniya sa araw at gabi, at siya'y may pagpapahinuhod sa kanila? Ug dili ba hatagan sa Dios ug hustisya ang iyang mga pinili nga nagatuwaw ngadto kaniya sa maadlaw ug sa magabii. Langay-langayan ba niya sila? Sinasabi ko sa inyo, na sila'y madaling igaganti niya. Gayon ma'y pagparito ng Anak ng tao, makakasumpong kaya siya ng pananampalataya sa lupa? Sultihan ko kamo, nga sa madali iyang hatagan silag hustisya. Ngani, inig-abut sa Anak sa Tawo, makakaplag ba kaha siyag pagtoo dinhi sa yuta?" At kaniyang sinalita naman ang talinghagang ito sa nagsisiasa sa kanilang sarili, na nangagpapanggap na sila'y matutuwid, at pinawawalang halaga ang lahat ng mga iba: Ug iya usab nga gisugilon kining usa ka sambingay ngadto sa pipila ka tawo nga nanagsalig sa ilang kaugalingon nga sila mga matarung ug nanagyubit sa uban: May dalawang lalaking nagsipanhik sa templo upang magsipanalangin; ang isa'y Fariseo, at ang isa'y maniningil ng buwis. "Dihay duha ka tawo nga mitungas ngadto sa templo aron sa pag-ampo ang usa Fariseo ug ang usa maniningil sa buhis. Ang Fariseo ay nakatayo at nanalangin sa kaniyang sarili ng ganito, Dios, pinasasalamatan kita, na hindi ako gaya ng ibang mga tao, na mga manglulupig, mga liko, mga mapangalunya, o hindi man lamang gaya ng maniningil ng buwis na ito. Ug ang Fariseo mibarug, ug ngadto sa iyang kaugalingon nag-ampo siya sa ingon niini, `O Dios, pasalamatan ko ikaw nga ako dili sama sa ubang tawo nga mga tikasan, mga hiwi, mga mananapaw; ug ako dili usab sama niining maniningil sa buhis. Makalawa akong nagaayuno sa isang linggo; nagbibigay ako ng ikapu ng lahat kong kinakamtan. Nagapuasa ako makaduha sa usa ka semana, ug nagahatag ako sa ikapulo sa akong tanang pinangitaan.` Datapuwat ang maniningil ng buwis, na nakatayo sa malayo, ay ayaw na itingin man lamang ang kaniyang mga mata sa langit, kundi dinadagukan ang kaniyang dibdib, na sinasabi, Dios, ikaw ay mahabag sa akin, na isang makasalanan. Apan ang maniningil sa buhis nga nagtindog nga nagpalayo, wala gani mopayahat sa iyang mga mata ngadto sa kahitas-an, hinonoa nagpanampok siya sa iyang dughan ug nagkanayon, `O Dios, kaloy-i ako nga makasasala!` Sinasabi ko sa inyo, Nanaog at umuwi sa kaniyang bahay ang taong ito na inaaaringganap kay sa isa: sapagkat ang bawat nagmamataas sa kaniyang sarili ay mabababa; datapuwat ang nagpapakababa sa kaniyang sarili ay matataas. Sultihan ko kamo, nga sa iyang balay mipauli kining tawhana nga mao hinooy gipakamatarung ug dili kadtong usa; kay ang matag-usa nga magapahitaas sa iyang kaugalingon, igapaubos; apan ang magapaubos sa iyang kaugalingon, igapahitaas." At dinala naman nila sa kaniya ang kanilang mga sanggol, upang kaniyang hipuin sila; datapuwat nang mangakita ito ng mga alagad, ay sila'y sinaway nila. Ug kaniya ilang gipanagdala usab ang ilang mga gagmayng bata aron unta iyang hikapon; ug sa pagkakita niini sa mga tinun-an, ilang gibadlong sila. Datapuwat pinalapit sila ni Jesus sa kaniya, na sinasabi, Pabayaan ninyong magsilapit sa akin ang maliliit na bata, at huwag ninyo silang pagbawalan: sapagkat sa mga ganito nauukol ang kaharian ng Dios. Apan gitawag sila ni Jesus ngadto kaniya ug miingon siya kanila, "Paduola kanako ang mga bata ug ayaw ninyo sila pagpugngi, kay ang gingharian sa Dios ila sa mga sama kanila. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Sinomang hindi tumanggap ng kaharian ng Dios na gaya ng isang maliit na bata, ay hindi siya papasok doon sa anomang paraan. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga bisan kinsa nga dili modawat sa gingharian sa Dios maingon sa dinawatan sa gamayng bata, siya dili makasulod niini." At tinanong siya ng isang pinuno, na sinasabi, Mabuting Guro, anong gagawin ko upang magmana ng walang hanggang buhay? Ug kaniya nangutana ang usa ka punoan nga nag-ingon, "Maayong Magtutudlo, unsa bay buhaton ko aron makapanunod ako sa kinabuhing dayon?" At sinabi sa kaniya ni Jesus, Bakit mo ako tinatawag na mabuti? walang mabuti, kundi isa, ang Dios lamang. Si Jesus mitubag kaniya, "Nganong giingnan mo man ako nga maayo? Walay bisan usa nga maayo gawas sa Dios lamang. Talastas mo ang mga utos, Huwag kang mangalunya, Huwag kang pumatay, Huwag kang magnakaw, Huwag kang sumaksi sa di katotohanan, Igalang mo ang iyong ama at ina. Ikaw nahibalo sa mga sugo: `Ayaw pagpanapaw, Ayaw pagbuno, Ayaw pagpangawat, Ayaw pagbakak sa imong pagsaksi, Tumahod ka sa imong amahan ug inahan.`" At sinabi niya, Ginanap ko ang lahat ng mga bagay na ito buhat pa sa aking pagkabata. Ug siya miingon, "Kanang tanan ako nang ginabantayan sukad pa sa akong pagkabatan-on." At nang marinig ito ni Jesus, ay sinabi niya sa kaniya, Isang bagay pa ang kulang sa iyo: ipagbili mo ang lahat mong tinatangkilik, at ipamahagi mo sa mga dukha, at magkakaroon ka ng kayamanan sa langit: at pumarito ka, sumunod ka sa akin. Ug sa pagkadungog niini ni Jesus, siya miingon kaniya, "Usa pa ka butang ang imong kulang. Ibaligya ang tanan mong kab-tangan ug ang halin ipanghatag sa mga kabus, ug makabaton kag bahandi didto sa langit; ug unya umanhi ka ug sumunod kanako." Datapuwat nang marinig niya ang mga bagay na ito, siya'y namanglaw na lubha; sapagkat siya'y totoong mayaman. Apan sa iyang pagkadungog niini, siya nasubo sa hilabihan gayud kay siya dato man ugod kaayo. At sa pagmamasid sa kaniya ni Jesus ay sinabi, Pagkahiraphirap na makapasok sa kaharian ng Dios ang mga may kayamanan! Ug si Jesus, sa nagtan-aw siya kaniya, miingon, "Pagkalisud gayud sa mga adunay mga bahandi ang pagsulod ngadto sa gingharian sa Dios! Sapagkat magaan pa sa isang kamelyo ang pumasok sa butas ng isang karayom, kay sa isang taong mayaman na pumasok sa kaharian ng Dios. Kay masayon pa sa kamelyo paglusot sa mata sa dagum kay sa usa ka dato pagsulod sa gingharian sa Dios." At sinabi ng mga nakarinig nito, Sino nga kaya ang makaliligtas? Ug sila nga nakadungog niini nangutana, "Nan, kinsa man diay ang arang maluwas?" Datapuwat sinabi niya, Ang mga bagay na di mangyayari sa mga tao ay may pangyayari sa Dios. Apan siya mitubag nga nag-ingon, "Ang sa tawo dili mahimo, sa Dios mahimo." At sinabi ni Pedro, Narito, iniwan namin ang aming sarili, at nagsisunod sa iyo. Ug si Pedro miingon, "Tan-awa, amo nang gibiyaan ang among mga puloy-anan ug nanagsunod kami kanimo." At sinabi niya sa kanila, Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Walang taong nagiwan ng bahay, o asawang babae, o mga kapatid, o mga magulang o mga anak, dahil sa kaharian ng Dios, Si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, ako magaingon kaninyo, nga walay tawo nga nagbiyag puloy-anan o asawa o mga igsoon o mga ginikanan o mga anak, tungod sa gingharian sa Dios, Na di tatanggap ng makapupung higit sa panahong ito, at sa sanglibutang darating, ng walang hanggang buhay. nga dili niining panahona karon makadawat sa pilopiloon ka labaw pa niini, ug unya sa kapanahonan nga umalabut, sa kinabu-hing dayon." At isinama niya ng bukod ang labingdalawa, at sa kanila'y sinabi, Narito, nagsisiahon tayo sa Jerusalem, at ang lahat ng mga bagay na isinulat ng mga propeta ay mangagaganap sa Anak ng tao. Ug sa napinig niya ang Napulog-Duha, siya miingon kanila, "Tan-awa, nagatungas kita padulong sa Jerusalem, ug pagatumanon na ang tanang butang nga gisulat sa mga profeta mahitungod sa Anak sa Tawo. Sapagkat siya'y ibibigay sa mga Gentil, at siya'y aalimurahin, at duduwahaginin, at luluraan. Kay siya igatugyan ngadto sa mga Gentil, ug pagabugal-bugalan ug pakaulawan ug pagalud-an; At kanilang papaluin at papatayin siya: at sa ikatlong araw ay muling magbabangon siya. siya ilang pagahampakon ug pagapatyon; apan sa ikatulo ka adlaw, siya mabanhaw." At wala silang napagunawa sa mga bagay na ito; at ang sabing ito ay nalingid sa kanila, at hindi nila napagtalastas ang sinabi. Apan sila walay nasabtan niining mga butanga; kining sultiha nalilong kanila, ug wala nila matugkad ang iyang buot ipasabut. At nangyari, na nang nalalapit na sila sa Jerico, isang bulag ay nakaupo sa tabi ng daan na nagpapalimos: Ug sa nagkahiduol siya sa Jerico, diha sa daplin sa dalan naglingkod ang usa ka buta nga nagpakilimos; At pagkarinig na nagdaraan ang maraming tao, ay itinanong niya kung ano ang ibig sabihin noon. ug sa nadungog niya ang pagpangagi sa panon sa katawhan, siya nangutana kon unsa kadto. At sinabi nila sa kaniya, na nagdaraan si Jesus na taga Nazaret. Ug siya gisuginlan nila nga nag-ingon, "Si Jesus nga Nazaretnon anaa nagaagi." At siya'y nagsisigaw, na sinasabi, Jesus, ikaw na anak ni David, mahabag ka sa akin. Ug siya misinggit nga nag-ingon, "Jesus, Anak ni David, kaloy-i At siya'y sinaway ng nangasa unahan, upang siya'y tumahimik: datapuwat siya'y lalong nagsisigaw, Ikaw na anak ni David, mahabag ka sa akin. Ug siya gibadlong sa mga nanag-una, sa pagpahilum kaniya; apan siya misamot pa hinoon sa pagsinggit nga nag-ingon, "Anak ni David, kaloy-i intawon ako!" At si Jesus ay tumigil, at ipinagutos na dalhin siya sa kaniya: at nang mailapit siya, ay itinanong niya sa kaniya, Ug si Jesus mihunong ug nagsugo nga dad-on kini siya ngadto kaniya; ug sa nahiduol na siya kaniya, iyang gipangutana siya, Anong ibig mo na sa iyo'y gawin ko? At sinabi niya, Panginoon, na tanggapin ko ang aking paningin. "Unsa may buot mong buhaton ko alang kanimo?" Siya mitubag, "Ginoo, nga makakita unta ako." At sinabi sa kaniya ni Jesus, Tanggapin mo ang iyong paningin: pinagaling ka ng pananampalataya mo. Ug si Jesus miingon kaniya, "Makakita ka na; ang imong pagsalig nakapaayo kanimo." At pagdaka'y tinanggap niya ang kaniyang paningin, at sumunod sa kaniya, na niluluwalhati ang Dios: at pagkakita nito ng buong bayan, ay nangagpuri sa Dios. Ug dihadiha siya nakakita na, ug kaniya mikuyog siya nga nagdayeg sa Dios; ug ang tanang mga tawo, sa ilang pagkakita niini, nanagdalayeg sa Dios. At siya'y pumasok at nagdaan sa Jerico. Unya si Jesus misulod sa Jerico ug miagi niini. At narito, isang lalake na tinatawag sa pangalang Zaqueo; at siya'y isang puno ng mga maniningil ng buwis, at siya'y mayaman. Ug didtoy usa ka lalaki nga ginganlan si Zaqueo. Siya punoan sa mga maniningil sa buhis, ug siya dato. At pinagpipilitan niyang makita si Jesus kung sino kaya siya; at hindi mangyari, dahil sa maraming tao, sapagkat siya'y pandak. Ug siya naninguha sa pagtan-aw kon unsang pagkatawhana si Jesus, apan wala siya makahimo tungod sa panon sa katawhan, kay siya ugod mubo man. At tumakbo siya sa unahan, at umakyat sa isang punong kahoy na sikomoro upang makita siya: sapagkat siya'y magdaraan sa daang yaon. Ug siya midalagan sa unahan ug misaka sa usa ka kahoyng sikomoro aron sa pagtan-aw kaniya, kay siya taliagi man niadtong dalana. At nang dumating si Jesus sa dakong yaon, ay siya'y tumingala, at sinabi sa kaniya, Zaqueo, magmadali ka, at bumaba ka; sapagkat ngayo'y kinakailangang ako'y tumuloy sa bahay mo. Ug sa paghiabut ni Jesus niadtong dapita, siya mihangad ug miingon kaniya, "Zaqueo, dumali ka pagkanaug, kay kinahanglan adto ako moabut sa imong balay karong adlawa." At siya'y nagmadali, at bumaba, at tinanggap siyang may tuwa. Ug siya midali pagkanaug, ug kaniya midawat siya nga malipayon. At nang makita nila ito, ay nangagbulongbulungan silang lahat, na nangagsasabi, Siya'y pumasok na nanunuluyan sa isang taong makasalanan. Ug sa ilang pagkakita niini, silang tanan nanagbagutbot nga nag-ingon, "Misulod siya sa pag-abut diha sa balay sa usa ka tawong makasasala." At si Zaqueo ay nagtindig, at sinabi sa Panginoon, Narito, Panginoon, ang kalahati ng aking mga pag-aari ay ibinibigay ko sa mga dukha; at kung sakalit nakasingil akong may daya sa kanino mang tao, ay isinasauli ko ng makaapat. Ug si Zaqueo mitindog ug miingon sa Ginoo, "Tan-awa, Ginoo, ang katunga sa akong kabtangan ihatag ko sa mga kabus; ug kon ugaling diha man kanilay akong gikalimbongan ug bisan unsa, igauli ko kini sa upat ka pilo." At sinabi sa kaniya ni Jesus, Dumating sa bahay na ito ngayon ang pagkaligtas, sapagkat siya'y anak din naman ni Abraham. Ug si Jesus miingon kaniya, "Niining adlawa karon, ang kaluwasan nahiabut niining balaya, sanglit siya usab anak man ni Abraham. Sapagkat ang Anak ng tao ay naparito upang hanapin at iligtas ang nawala. Kay ang Anak sa Tawo mianhi sa pagpangita ug pagluwas sa nawala." At samantalang pinakikinggan nila ang mga bagay na ito, ay dinugtungan niya at sinalita ang isang talinghaga, sapagkat siya'y malapit na sa Jerusalem, at sapagkat kanilang inakala na pagdaka'y mahahayag ang kaharian ng Dios. Ug sa nagpatalinghug sila niining mga butanga, si Jesus mipadayon ug misugilon kanila sa usa ka sambingay, tungod kay siya nagkahiduol na man sa Jerusalem, ug tungod kay ila mang gidahum nga ang gingharian sa Dios igapadayag dihadiha. Sinabi nga niya, Isang mahal na tao ay naparoon sa isang malayong lupain, upang tumanggap ng isang kaharian na ukol sa kaniyang sarili, at magbalik. Busa miingon siya, "Usa ka tawong hamili mipanaw ngadto sa halayong yuta aron sa pagdawat ug harianong gahum alang sa iyang kaugalingon, ug sa pagpauli tapus niini. At tinawag niya ang sangpu sa kaniyang mga alipin at binigyan sila ng sangpung mina, at sinabi sa kanila, Ipangalakal ninyo ito hanggang sa ako'y dumating. Ug iyang gipatawag ngadto kaniya ang napulo sa iyang mga ulipon, ug sila iyang gihatagan ug napulo ka mina ug giingnan niya, `Ipatigayon ninyo kini hangtud sa akong pagpauli.` Datapuwat kinapopootan siya ng kaniyang mga mamamayan, at ipinahabol siya sa isang sugo, na nagsasabi, Ayaw kami na ang taong ito'y maghari pa sa amin. Apan ang iyang mga tagilungsod nanagdumot kaniya, ug siya ilang gipasundan ug mga tinugyanan aron sa pag-ingon, `Dili kami buot nga maoy magahari kanamo kining tawhana.` At nangyari, na nang siya'y muling magbalik, nang matanggap na ang kaharian, ay ipinatawag niya sa kaniyang harapan ang mga aliping yaon, na binigyan niya ng salapi, upang maalaman niya kung gaano ang kanilang tinubo sa pangangalakal. Sa iya nang paghiuli, tapus madawat niya ang harianong gahum, iyang gipasugoan sa pagduol kaniya ang maong mga ulipon nga iyang gikahatagan sa kuwarta, aron iyang mahibaloan kon pilay ilang nakita sa patigayon. At dumating sa harapan niya ang una, na nagsasabi, Panginoon, nagtubo ang iyong mina ng sangpung mina pa. Ug sa iyang atubangan miduol ang nahauna nga nag-ingon, `Senyor, ang imong usa ka mina hingdugangan ug napulo ka mina.` At sinabi niya sa kaniya, Mabuting gawa, ikaw na mabuting alipin: sapagkat nagtapat ka sa kakaunti, magkaroon ka ng kapamahalaan sa sangpung bayan. Ug siya miingon kaniya, `Mao kana, maayong ulipon! Tungod kay sa diyutay kaayo kasaligan ka man diay, ikaw igapahimutang nga magbubuot sa napulo ka lungsod.` At dumating ang ikalawa, na nagsasabi, Panginoon, nagtubo ang iyong mina ng limang mina. Ug ang ikaduha miduol nga nag-ingon, `Senyor, ang imong usa ka mina hingdugangan ug lima ka mina.` At sinabi niya sa kaniya, Magkaroon ka naman ng kapamahalaan sa limang bayan. Ug siya miingon kaniya, `Ug ikaw igapahimutang nga magbubuot sa lima ka lungsod.` At dumating ang iba pa, na nagsasabi, Panginoon, narito ang iyong mina, na aking itinago sa isang panyo: Ug unya miduol ang usa nga nag-ingon, `Senyor, ania ra ang imong mina nga akong gitipigan, giputos ug panyo; Dahil sa ako'y natakot sa iyo, sapagkat ikaw ay taong mabagsik kinukuha mo ang hindi mo inilagay, at ginagapas mo ang hindi mo inihasik. kay nahadlok ako kanimo, sanglit ikaw mapig-uton man ugod nga pagkatawo; ikaw nagakuha man sa dili imong binutang, ug nagaani sa dili imong pinugas.` Sinabi niya sa kaniya, Sa sariling bibig mo kita hinahatulan ikaw na masamang alipin. Nalalaman mo na ako'y taong mabagsik, na kumukuha ng hindi ko inilagay, at gumagapas ng hindi ko inihasik; Ug siya mitubag kaniya, `Lampingasan nga ulipon, pinaagi sa kaugalingon mong sulti pagahukman ko ikaw sa silot! Nasayud ka man diay unta nga ako maoy usa ka tawong mapig-uton, nga nagakuha sa dili akong binutang ug nagaani sa dili akong pinugas, Kung gayon, bakit hindi mo inilagay ang salapi ko sa bangko, at nang sa aking pagbalik ay mahingi ko yaon pati ng tinubo? nan, nganong wala man lamang nimo idiposito ang akong kuwarta sa bangko, aron nga sa akong paghiuli makuha ko unta kini nga may tubo? At sinabi niya sa mga nahaharap, Alisin ninyo sa kaniya ang mina, at ibigay ninyo sa may sangpung mina. Ug siya miingon kanila nga nanagtindog sa duol, "Kuhaa kaniya ang usa ka mina, ug ihatag kana kaniya nga may napulo ka mina!` At sinabi nila sa kaniya, Panginoon, siya'y mayroong sangpung mina. (Ug sila miingon kaniya, `Senyor, siya aduna nay napulo ka mina``) Sinasabi ko sa inyo, na bibigyan ang bawat mayroon; datapuwat ang wala, pati ng nasa kaniya ay aalisin sa kaniya. `Sultihan ko kamo, nga siya nga adunay iya pagahatagan ug labaw pa; apan siya nga walay iya. pagakuhaan sa bisan unsa nga anaa kaniya. Datapuwat itong aking mga kaaway, na ayaw na ako'y maghari sa kanila, ay dalhin ninyo rito, at patayin ninyo sila sa harapan ko. Ug mahitungod niining akong mga kaaway nga wala mobuot nga ako maoy magahari kanila, dad-a sila dinhi ug patya ninyo sila sa akong atubangan.`" At nang masabi niyang gayon, ay nagpatuloy siya sa unahan, na umahon sa Jerusalem. Ug sa nakapamulong na siya niini, siya mipadayon paglakaw nga nag-una sa pagtungas padulong sa Jerusalem. At nangyari, na nang siya'y malapit na sa Betfage at Betania, sa bundok na tinatawag na Olivo, ay sinugo niya ang dalawa sa kaniyang mga alagad, Ug sa nagkahiduol na siya sa Betfage ug Betania, sa bungtod nga ginganlan ug Olivo, duha sa iyang mga tinun-an gisugo niya Na sinasabi, Magsiyaon kayo sa inyong lakad sa katapat na nayon; sa pagpasok ninyo roon, ay masusumpungan ninyo ang isang nakatali na batang asno, na hindi pa nasasakyan ng sinomang tao: kalagin ninyo siya, at dalhin ninyo siya rito. nga nag-ingon, "Umadto kamo nianang balangay sa atbang diin inigsulod ninyo inyong makita ang usa ka nating asno nga gihigot, nga wala pa gayud hikabay-ig tawo; hubara ninyo kini ug dad-a dinhi. At kung may sinomang tumanong sa inyo, Bakit ninyo kinakalag iyan? ganito ang inyong sasabihin, Kinakailangan siya ng Panginoon. Kon adunay mangutana kaninyo, `Nganong gihubad ninyo kana?` isulti ninyo kini, `Gikinahanglan siya sa Ginoo.`" At nagsiparoon ang mga sugo at nasumpungan ng ayon sa sinabi niya sa kanila. Ug nangadto ang iyang mga gisugo, ug ilang nakita kini sumala sa iyang giingon kanila. At nang kinakalag nila ang batang asno, ay sinabi sa kanila ng mga mayari niyaon, Bakit kinakalag ninyo ang batang asno? Ug samtang naghubad sila sa nating asno, ang mga tag-iya niini miingon kanila, "Nganong inyo mang gihubad kanang nati?" At sinabi nila, Kinakailangan siya ng Panginoon. Sila mitubag nga nag-ingon, "Gikinahanglan siya sa Ginoo." At dinala nila siya kay Jesus: at inilagay nila ang kanilang mga damit sa ibabaw ng batang asno, at isinakay nila si Jesus sa ibabaw noon. Ug ilang gidala kini ngadto kang Jesus, ug sa gikahapinan na nila kini sa ilang mga kupo, si Jesus ilang gipakabayo niini. At samantalang siya'y lumalakad, ay inilalatag nila ang kanilang mga damit sa daan. Ug sa nagpalakaw na siya niini, sila nanagpamuklad sa ilang mga kupo diha sa dalan. At nang nalalapit siya sa libis ng bundok ng mga Olivo, ang buong karamihan ng mga alagad ay nangagpasimulang mangagkatuwa at mangagpuri sa Dios ng malakas na tinig dahil sa lahat ng mga gawang makapangyarihan na kanilang mangakita. Ug sa nagkahiduol na siya, sa diha na siya sa lugsonganan sa Bungtod sa mga Olivo, sa makusog nga tingog ang tibuok panon sa mga tinun-an misugod sa paghugyaw ug sa pagdalayeg sa Dios tungod sa mga milagro nga nakita nila, Na sinasabi, Mapalad ang Hari na pumaparito sa pangalan ng Panginoon: kapayapaan sa langit, at kaluwalhatian sa kataastaasan. nga nanag-ingon, "Dalaygon ang Hari nga nagaanhi sa ngalan sa Ginoo!" Kalinaw sa langit ug himaya sa kahitas-an!" At ilan sa mga Fariseo na mula sa karamihan ay nangagsabi sa kaniya, Guro, sawayin mo ang iyong mga alagad. Ug sa panon sa katawhan dihay mga Fariseo nga miingon kaniya, "Magtutudlo, badlonga gani ang imong mga tinun-an." At sumagot siya at nagsabi, Sinasabi ko sa inyo na kung hindi mangagsiimik ang mga ito, ang mga bato'y sisigaw. Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Sultihan ko kamo, nga kon kini sila nagpakahilum pa, ang mga bato mao ang managsinggit." At nang malapit na siya, nakita niya ang bayan, at ito'y kaniyang tinangisan, Ug sa nagkahiduol na siya ug sa pagkakita niya sa siyudad, kini iyang gihilakan Na sinasabi, Kung sa araw na ito ay nakilala mo sana, sa iyong sarili, ang mga bagay na nauukol sa iyong kapayapaan! datapuwat ngayo'y pawang nangatatago sa iyong mga mata. nga nag-ingon, "Kon unta bisan karon nahibalo pa lamang ikaw sa mga butang nga maoy pasikaranan sa kalinaw! Apan natago kini karon gikan sa imong mga mata. Sapagkat darating sa iyo ang mga araw, na babakuran ka ng kuta ng mga kaaway mo, at kukubkubin ka, at gigipitin ka sa magkabikabila, Kay ikaw pagahiabtan ra sa mga adlaw nga ang imong mga kaaway magapakural ug yuta libut kanimo, ug ikaw pagalikusan ug pagapiiton sa tanang dapit, At ilulugso ka sa lupa, at ang mga anak mo na nasa loob mo; at sa iyo'y hindi sila magiiwan ng bato sa ibabaw ng kapuwa bato; sapagkat hindi mo nakilala ang panahon ng sa iyo'y pagdalaw. ug igapusdak ikaw sa yuta, ikaw ug ang imong mga kabataan sa sulod kanimo, ug dili nila ikaw binlan ug usa ka bato nga magapatong sa bato; kay ikaw wala man makaila sa panahon sa pagduaw kanimo." At pumasok siya sa templo, at pinasimulang itaboy sa labas ang mga nangagbibili, Ug siya misulod sa templo ug ang mga tawo nga nanagpamaligya iyang gisugdan sa pag-abog paingon sa gawas, Na sinasabi sa kanila, Nasusulat nga, At ang aking bahay ay magiging bahay-panalanginan: datapuwat ginawa ninyong yungib ng mga tulisan. ug siya miingon kanila, "Kini nahisulat, `Ang akong balay pagatawgon nga balayng ampoanan; apan kini gihimo ninyong langub sa mga tulisan." At nagtuturo siya arawaraw sa templo. Datapuwat ang mga pangulong saserdote, at ang mga eskriba, at ang mga taong pangunahin sa bayan ay nangagsisikap na siya'y patayin: Ug siya nagpanudlo matag-adlaw sulod sa templo, ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba ug ang kadagkuan sa mga katawhan naninguha sa pagpatay kaniya; At di nila masumpungan kung ano ang kanilang magagawa; sapagkat natitigilan ang buong bayan sa pakikinig sa kaniya. apan wala silay nakaplagan nga sarang mahimo nila, kay ang tanang mga tawo nagpadayon man sa paghangad sa pagpatalinghug kaniya. At nangyari, sa isa sa mga araw, samantalang tinuturuan niya ang bayan sa templo, at ipinangangaral ang evangelio, na nagsilapit sa kaniya ang mga saserdote, at ang mga eskriba pati ng matatanda; Usa niana ka adlaw, samtang si Jesus nagpanudlo sa mga tawo sulod sa templo ug nagwali sa Maayong Balita, ang mga sacerdote nga punoan ug mga escriba kauban sa mga anciano miduol At sila'y nangagsalita, na nangagsasabi sa kaniya, Sabihin mo sa amin: Sa anong kapamahalaan ginagawa mo ang mga bagay na ito? o sino ang nagbigay sa iyo ng kapamahalaang ito? ug miingon kaniya, "Tug-ani kami, pinaagi sa unsang kagahum gibuhat mo kining mga butanga, o kinsa ang naghatag kanimo niining maong kagahum." At siya'y sumagot, at sinabi sa kanila, Tatanungin ko naman kayo ng isang tanong; at sabihin ninyo sa akin: Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Aduna usab akoy ipangu-tana kaninyo; karon tug-ani ako, Ang bautismo ni Juan, ay mula baga sa langit, o sa mga tao? Ang pamautismo ni Juan, gikan ba kadto sa langit o gikan ba sa mga tawo?" At sila'y nangagkatuwiranan, na nangagsasabi, Kung sabihin natin, Mula sa langit; ay sasabihin niya, Bakit hindi ninyo siya pinaniwalaan? Ug ilang gitulotimbang kini diha sa ilang kaugalingon nga nanag-ingon, "Kon moingon kita, `Gikan sa langit,` siya moingon kanato, `Nganong wala man lagi ninyo toohi siya?` Datapuwat kung sabihin natin, Mula sa mga tao; ay babatuhin tayo ng buong bayan, sapagkat sila'y nanganiniwala na si Juan ay propeta. Ug kon moingon kita, `Gikan sa mga tawo,` batoon kita sa tanang mga tawo, kay nagatoo man sila nga si Juan profeta." At sila'y nagsisagot, na hindi nila nalalaman kung saan mula. Ug sila mitubag nga wala kono sila masayud kon diin kadto gikan. At sinabi sa kanila ni Jesus, Hindi ko rin naman sasabihin sa inyo kung sa anong kapamahalaan ginagawa ko ang mga bagay na ito. Ug si Jesus miingon kanila, "Dili ko usab kamo tug-anan pinaagi sa unsang kagahum gibuhat ko kining mga butanga." At siya'y nagpasimulang magsabi sa bayan ng talinghagang ito: Nagtanim ang isang tao ng isang ubasan, at ipinagkatiwala sa mga magsasaka, at napasa ibang lupain na mahabang panahon. Unya misugod siya sa pagsugilon sa mga tawo niining sambingaya: "Dihay usa ka tawo nga nagtanum ug parrasan, ug kini iyang gipasaopan sa mga tawo, ug unya milangyaw siya ngadto sa laing dapit sulod sa hataas nga panahon. At sa kapanahunan ay nagsugo siya ng isang alipin sa mga magsasaka, upang siya'y bigyan ng bunga ng ubas: datapuwat hinampas siya ng mga magsasaka, at pinauwing walang dala. Ug sa pag-abut na sa panahon sa tingpopo, iyang gipaadto ang usa ka ulipon ngadto sa mga saop aron siya maoy ilang hatagan ug bahin sa mga bunga parrasan; apan gibunalan siya sa mga saop ug ilang gipapauli nga walay dala. At nagsugo pa siya ng ibang alipin: at ito nama'y kanilang hinampas, at inalimura, at pinauwing walang dala. Ug unya iyang gipaadto ang lain na usab nga ulipon; apan kini siya usab ilang gibunalan ug gipakaulawan, ug ilang gipapauli nga walay dala. At nagsugo pa siya ng ikatlo: at kanila ring sinugatan ito, at pinalayas. Ug iya pang gipaadto ang ikatulo; apan kini siya ilang gisamaran ug giabog ngadto sa gawas. At sinabi ng panginoon ng ubasan, Anong gagawin ko? aking susuguin ang minamahal kong anak; marahil siya'y igagalang nila. Unya ang tag-iya sa parrasan miingon, `Unsa may buhaton ko? A, paadtoon ko ang akong pinalanggang anak; tingalig ilang tahuron siya.` Datapuwat nang makita siya ng mga magsasaka, ay nangagsangusapan sila, na sinasabi, Ito ang tagapagmana; atin siyang patayin upang ang mana ay maging atin. Apan sa ilang pagkakita kaniya, ang mga saop nasig-ingon ang usa sa usa, `Kini mao ang manununod; patyon ta siya aron maato na ang kabilin. At itinaboy nila siya sa ubasan, at pinatay siya. Ano nga kaya ang gagawin sa kanila ng panginoon ng ubasan? Ug ilang gilabog siya ngadto sa gawas sa parrasan ug ilang gipatay. Nan, unsa may buhaton kanila sa tag-iya sa parrasan. Paroroon siya at pupuksain niya ang mga magsasakang ito, at ibibigay ang ubasan sa mga iba. At nang marinig nila ito, ay sinabi nila, Huwag nawang mangyari. Iyang adtoon ug pamatyon ang maong mga saop, ug ang parrasan iyang ihatag ngadto sa uban." Sa pagkadungog nila niini, sila miingon, "Palayo kana!" Datapuwat kaniyang tinitigan sila, at sinabi, Ano nga baga ito na nasusulat, Ang batong itinakuwil ng nangagtatayo ng gusali. Ay siya ring ginawang pangulo sa panulok? Apan gitutokan sila niya nga nag-ingon, "Nan, unsa man lang diay kining nahisulat: `Ang maong bato nga sa mga magtu-tukod gisalikway nahimong ulohang bato sa pamag-ang`? Ang bawat mahulog sa ibabaw ng batong yaon ay madudurog; datapuwat sinomang kaniyang malagpakan, ay kaniyang pangangalating gaya ng alabok. Ang tanan nga mahulog sa ibabaw niining batoha, mawataswatas; apan bisan kinsa nga mapusdakan niini, mapulpog siya." At pinagsisikapan siyang hulihin sa oras ding yaon ng mga eskriba at ng mga pangulong saserdote; at sila'y nangatatakot sa bayan: sapagkat nahalata nila na sinabi niya ang talinghagang ito laban sa kanila. Ug ang mga escriba ug ang mga sacerdote nga punoan misulay sa pagdakop kang Jesus niadtong tungora, apan nahadlok sila sa katawhan, kay nasabut man ugod nila nga sila mao ang gitumong niya sa iyang pagsugilon sa maong sambingay. At siya'y inaabangan nila, at sila'y nangagsugo ng mga tiktik, na nangagpakunwaring mga matuwid, upang siya'y mahuli sa kaniyang salita, na siya'y maibigay sa pamiminuno at sa kapamahalaan ng gobernador. Ug ilang gibantayan siya, ug gipaadtoan nilag mga maniniid nga nanagpakaligdong sa ilang pagkatawo, aron unta ilang mabitik siya pinaagi sa iyang isulti, aron ilang ikatugyan siya ngadto sa kagamhanan ug sa pagbulot-an gobernador. At kanilang tinanong siya, na sinasabi, Guro, nalalaman namin na ikaw ay nagsasabi at nagtuturo ng matuwid, at wala kang itinatanging tao, kundi itinuturo mo ang katotohanan ng daan ng Dios. Ug siya gipangutana nila nga nanag-ingon, "Magtutudlo, kami nasayud nga ikaw nagasulti ug nagapanudlo sa matarung, ug nga ikaw walay pinalabi, hinonoa sa pagkatinuod nagatudlo sa dalan sa Dios. Matuwid bagang kami ay bumuwis kay Cesar, o hindi? Uyon ba sa balaod ang pagbayad namog buhis kang Cesar, o dili ba?" Datapuwat napagkilala niya ang kanilang lalang, at sinabi sa kanila, Apan siya nakasabut sa ilang lipatlipat, ug miingon kanila, Pagpakitaan ninyo ako ng isang denario. Kanino ang larawan at ang nasusulat dito? At sinabi nila, Kay Cesar. "Paki-tai akog kuwarta. Kang kinsa man kining dagway ug ang nahisulat niini?" Sila mitubag, "Kang Cesar." At sinabi niya sa kanila, Kung gayo'y ibigay ninyo kay Cesar ang kay Cesar, at ang sa Dios ang sa Dios. Siya miingon kanila, "Nan, bayri ninyo si Cesar sa mga butang nga iya ni Cesar, ug ang Dios sa mga butang nga iya sa Dios." At sila'y hindi nakahuli sa kaniyang mga pananalita sa harap ng bayan: at sila'y nanganggilalas sa kaniyang sagot, at hindi nangagsiimik. Ug sa atubangan sa katawhan wala sila makahimo sa pagbitik kaniya pinaagi sa iyang gipamulong; ug sa kahibulong nila sa iyang tubag, sila wala nay lain pang gikasulti. At may lumapit sa kaniyang ilan sa mga Saduceo, na nagsisipagsabi na walang pagkabuhay na maguli; Unya giadto siyag mga Saduceo, mga tawo nga nanag-ingon nga walay pagkabanhaw, At kanilang itinanong sa kaniya, na sinasabi, Guro, isinulat sa amin ni Moises, na kung ang kapatid na lalake ng isang lalake ay mamatay, na may asawa, at siya'y walang anak, ay kunin ng kaniyang kapatid ang asawa, at bigyang anak ang kaniyang kapatid. ug siya ilang gipangutana nga nanag-ingon, "Magtutudlo, si Moises nagsulat alang kanato nga kon ang usa ka lalaki kamatyan sa iyang igsoon nga adunay asawa apan walay mga anak, ang maong lalaki kinahanglan mangasawa sa balo niini ug magpaliwat siyag mga anak alang sa iyang igsoon. Mayroon ngang pitong lalaking magkakapatid: at nagasawa ang panganay, at namatay na walang anak; Karon dihay pito ka mga magsoon nga lalaki. Ang kamagulangan nangasawa ug unya namatay nga walay mga anak; At ang pangalawa: ug ang ikaduha At ang pangatlo'y nagasawa sa bao; at gayon din ang pito naman ay hindi nagiwan ng mga anak, at nangamatay. ug unya ang ikatulo nangasawa kaniya, ug maingon man silang tanan nga pito namatay nga wala magbilin ug mga anak. Pagkatapos ay namatay naman ang babae. Ug unya ang babaye usab mamatay. Sa pagkabuhay na maguli nga, kanino sa kanila magiging asawa kaya ang babaing yaon? sapagkat siya'y naging asawa ng pito. Sa pagkabanhaw, ni kinsa man maasawa ang babaye? Kay silang pito nakaasawa man kaniya." At sinabi sa kanila ni Jesus, Nagsisipagasawa ang mga anak ng sanglibutang ito, at pinapagaasawa: Ug si Jesus miingon kanila, "Ang mga anak niining kapanahonan karon nagapangasawa ug nagapamana; Datapuwat ang mga inaaring karapatdapat magkamit ng sanlibutang yaon, at ng pagkabuhay na maguli sa mga patay, ay hindi mangagaasawa, ni papagaasawahin: apan ang mga gipanag-isip nga takus sa pagpakaabut niadtong maong kapanahonan unya ug sa pagkabanhaw gikan sa mga patay, dili na sila magapangasawa o magapamana, Sapagkat hindi na sila maaaring mangamatay pa: sapagkat kahalintulad na sila ng mga anghel; at sila'y mga anak ng Dios, palibhasa'y mga anak ng pagkabuhay na maguli. kay sila dili na man mamatay sanglit kasama na man unya sila sa mga manolunda, ug mga anak man sila sa Dios, ingon nga mga anak sa pagkabanhaw. Datapuwat tungkol sa pagbabangon ng mga patay, ay ipinakilala rin naman ni Moises sa Mababang punong kahoy, nang tinawag niya ang Panginoon na Dios ni Abraham, at Dios ni Isaac, at Dios ni Jacob. Ug nga pagabanhawon ang mga nangamatay, bisan gani si Moises nagpadayag, diha sa asoy mahitungod sa kahoyng talungon, diin ang Ginoo iyang gitawag nga mao ang Dios ni Abraham ug ang Dios ni Isaac ug ang Dios ni Jacob. Siya nga'y hindi Dios ng mga patay, kundi ng mga buhay: sapagkat nangabubuhay sa kaniya ang lahat. Siya dili Dios sa mga patay, kondili sa mga buhi; kay alang kaniya ang tanang tawo nagakinabuhi." At pagsagot ng ilan sa mga eskriba, ay nangagsabi, Guro, mabuti ang pagkasabi mo. Ug ang pipila sa mga escriba mitubag, "Magtutudlo, maayo ang imong pagkasulti." Sapagkat hindi na nga sila nangahas tumanong pa sa kaniya ng anomang tanong. Kay wala na man ugod silay gipangahas pa sa pagpangutana kaniya. At kaniyang sinabi sa kanila, Paanong sinasabi nila na ang Cristo ay anak ni David? Apan siya miingon kanila, "Unsaon ba nila sa pagpakaingon nga si Cristo anak ni David? Sapagkat si David din ang nagsasabi sa aklat ng Mga Awit, Sinabi ng Panginoon sa aking Panginoon; Maupo ka sa aking kanan, Kay si David na gayud mao ang nagasulti diha sa Basahon sa mga Salmos, nga nagaingon: `Ang Ginoo miingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong too, Hanggang sa gawin ko ang iyong mga kaaway na tuntungan ng iyong mga paa. hangtud ang imong mga kaaway mahimo ko na nga tumbanan sa imong mga tiil.` Dahil dito tinatawag siyang Panginoon ni David, at paanong siya'y anak niya? Bisan si David nagatawag diay kaniya nga Ginoo; busa unsaon man niya pagkahimong anak ni David?" At sinabi niya sa kaniyang mga alagad, na naririnig ng buong bayan, Ug sa sinultihan nga madungog sa tanang tawo, siya miingon sa iyang mga tinun-an, Mangagingat kayo sa mga eskriba na ibig magsilakad na may mahahabang damit, at iniibig nila ang sila'y pagpugayan sa mga pamilihan, at ang mga pangulong upuan sa mga sinagoga, at ang mga pangulong dako sa mga pigingan; "Likayi baya ninyo ang mga escriba nga mahigugmaon sa paglakawlakaw nga managsul-ob ug hatag-as nga mga bisti, ug sa mga pagyukbo kanila sa katahuran diha sa mga tiyanggihan, ug sa labing mga maayong lingkoranan sulod sa mga sinagoga ug sa mga halangdong lingkoranan diha sa mga kombira, Na sinasakmal nila ang mga bahay ng mga babaing bao, at sa pagpakunwaring banal ay nanalangin ng mahaba: ang mga ito'y tatanggap ng lalong malaking kahatulan. sila nga nagasubad sa katigayonan sa mga babayeng balo, ug aron sa pagtabontabon niini nagahimo sila sa hatag-as nga mga pangadye. Mahiaguman ra nila ang labi pa ka mabug-at nga hukom sa silot." At siya'y tumunghay, at nakita ang mga taong mayayaman na nangaghuhulog ng kanilang mga alay sa kabangyaman. Ug si Jesus miyahat sa iyang mga mata ug iyang nakita ang mga dato nga nanagpanghulog sa ilang mga gasa ngadto sa panudlanan; At nakita niya ang isang dukhang babaing bao na doo'y naghuhulog ng dalawang lepta. ug iyang nakita ang usa ka kabus nga babayeng balo nga mihulog ug duha ka kuwartang diyot. At sinabi niya, Sa katotohana'y sinasabi ko sa inyo, Ang dukhang babaing baong ito ay naghulog ng higit kay sa kanilang lahat. Ug siya miingon, "Sa pagkatinuod, sultihan ko kamo, nga kining kabus nga babayeng balo nakahulog ug labaw pa kay sa tanan kanila; Sapagkat ang lahat ng mga yaon ay nangaghulog sa mga alay ng sa kanila'y labis; datapuwat siya, sa kaniyang kasalatan ay inihulog ang buong kaniyang ikabubuhay na nasa kaniya. kay silang tanan miamot gikan sa ilang naghingapin nga kahamugaway; apan kini siya, gikan sa iyang kapit-os mihatag sa tanan nga iyang kabuhian." At samantalang sinasalita ng ilan ang tungkol sa templo, kung paanong ito'y pinalamutihan ng magagandang bato at mga hain, ay kaniyang sinabi, Ug sa nagsultihanay ang pipila ka tawo mahitungod sa templo, nga kini gidayandayanan ug mga maanindot nga mga bato ug sa mga butang hinalad, siya miingon, Tungkol sa mga bagay na ito na inyong nangakikita, ay darating ang mga araw, na walang maiiwan ditong isang bato sa ibabaw ng kapuwa bato, na hindi ibabagsak. "Mahitungod niining mga butanga nga inyong nakita, moabut ra ang mga adlaw nga dinhi wala na unyay mahibiling usa ka bato nga pinatong sa bato nga dili pagatumpagon." At kanilang itinanong sa kaniya, na sinasabi, Guro, kailan nga mangyayari ang mga bagay na ito? At ano ang magiging tanda pagka malapit ng mangyari ang mga bagay na ito? Ug sila nangutana kaniya, "Magtutudlo, kanus-a man kini mahitabo, ug unsa man ang ilhanan nga kini maga-kahitabo na?" At sinabi niya, Mangagingat kayo na huwag kayong mangailigaw: sapagkat marami ang paririto sa aking pangalan, na mangagsasabi, Ako ang Cristo; at, Malapit na ang panahon: huwag kayong magsisunod sa kanila. Ug siya mitubag nga nag-ingon, "Magbantay kamo nga dili kamo mapahisalaag; kay daghan unya ang motungha dinala ang akong ngalan, nga manag-ingon, `Ako mao ang Cristo!` ug `Ang panahon haduol na!` Ayaw kamo pagnunot kanila. At pagka kayo'y nangakarinig ng mga digmaan at mga kaguluhan, ay huwag kayong mangasindak: sapagkat kinakailangang mangyari muna ang mga bagay na ito; datapuwat hindi pa malapit ang wakas. Ug inigkadungog ninyog mga gubat ug mga kaguliyang, ayaw kamo pagkalisang; kay kinahanglan una nga kini magakahitabo, apan ang katapusan dili pa moabut dihadiha." Nang magkagayo'y sinabi niya sa kanila, Magtitindig ang isang bansa laban sa bansa, at ang isang kaharian laban sa kaharian; Unya miingon siya kanila, "Managgubat ang nasud batok sa nasud, ug ang gingharian batok sa gingharian; At magkakaroon ng malalakas na lindol, at sa ibat ibang dako ay magkakagutom at magkakasalot; at magkakaroon ng mga bagay na kakilakilabot, at ng mga dakilang tanda mula sa langit. mahitabo ang makusog nga mga linog, ug sa nagkalainlaing mga dapit adto ang mga gutom ug mga kamatay; ug unya may mga makalilisang nga talan-awon ug dagkung mga ilhanan gikan sa langit. Datapuwat bago mangyari ang lahat ng mga bagay na ito, ay huhulihin kayo, at paguusigin kayo, na kayo'y ibibigay sa mga sinagoga at sa mga bilangguan, na kayo'y dadalhin sa harapan ng mga hari at mga gobernador dahil sa aking pangalan. Apan sa dili pa mahitabo kining tanang mga butanga, kamo ilang pagadakpon ug pagalutoson, igatugyan ngadto sa mga sinagoga ug sa mga bilanggoan, ug kamo pagataralon ngadto sa atubangan sa mga hari ug sa mga punoan tungod sa akong ngalan. Ito'y magiging patotoo sa inyo. Ug kini magahatag unya kaninyog higayon sa pagpanghimatuod. Pagtibayin nga ninyo ang inyong mga puso, na huwag munang isipin kung paano ang inyong isasagot: Busa ipatuyo ninyo sa inyong mga kasingkasing ang dili pagpamalandong nga daan kon unsaon ninyo sa pagpanubag; Sapagkat bibigyan ko kayo ng isang bibig at karunungan, na hindi mangyayaring masalangsang o matutulan man ng lahat ninyong mga kaalit. kay ako magahatag ra unya kaninyog baba ug kaalam nga batok niini walay kaaway ninyo nga arang makasukol o makasapuk. Datapuwat kayo'y ibibigay ng kahit mga magulang, at mga kapatid, at mga kamaganak, at mga kaibigan; at ipapapatay nila ang iba sa inyo. Ug igapanugyan kamo bisan gani sa inyo rang kaugalingong mga ginikanan ug mga igsoon, ug mga kaparyentihan ug mga kahigalaan; ug ang uban kaninyo ilang ipapatay. At kayo'y kapopootan ng lahat ng mga tao dahil sa aking pangalan. Ug kamo pagadumtan sa tanang tawo tungod sa akong ngalan, At hindi mawawala kahit isang buhok ng inyong ulo. apan walay bisan usa ka buhok sa inyong ulo nga mawagtang. Sa inyong pagtitiis ay maipagwawagi ninyo ang inyong mga kaluluwa. Pinaagi sa inyong pagkamainantuson, mapatunhay ninyo ang inyong mga kinabuhi. Datapuwat pagka nangakita ninyong nakukubkob ng mga hukbo ang Jerusalem, kung magkagayo'y talastasin ninyo na ang kaniyang pagkawasak ay malapit na. "Apan sa diha nga makita na ninyo ang Jerusalem nga pagalikusan sa mga kasundalohan, nan, inyong masabut nga nagakahiduol na ang pagkalaglag niini. Kung magkagayo'y ang mga nasa Judea ay magsitakas sa mga bundok; at ang mga nasa loob ng bayan ay magsilabas; at ang mga nasa parang ay huwag magsipasok sa bayan. Ug unya sila nga anha sa Judea, pakalagiwa ninyo ngadto sa kabukiran; ug sila nga anha sa sulod sa siyudad, papahawaa sila; ug sila nga adto sa banika, ayaw na sila pagpasudla sa siyudad. Sapagkat ito ang mga araw ng paghihiganti, upang maganap ang lahat ng mga bagay na nangasusulat. Kay kini mao ang mga adlaw sa panimalus aron matuman ang tanang nahisulat. Sa aba ng mga nagdadalangtao, at ng mga nagpapasuso sa mga araw na yaon! sapagkat magkakaroon ng malaking kahapisan sa ibabaw ng lupa, at kagalitan sa bayang ito. Ug alaut gayud ang mga mabdos ug ang mga may masuso niadtong mga adlawa! Kay ang dakung kagul-anan moabut man sa ibabaw sa yuta ug ang kapungot mahiaguman niining katawhan; At sila'y mangabubuwal sa pamamagitan ng talim ng tabak, at dadalhing bihag sa lahat ng mga bansa: at yuyurakan ang Jerusalem ng mga Gentil, hanggang sa matupad ang mga panahon ng mga Gentil. sila mangamatay sa sulab sa espada, ug pagabihagon sila ngadto sa tanang kanasuran; ug ang Jerusalem pagayatakan sa mga Gentil, hangtud matuman na ang mga panahon sa mga Gentil. At magkakaroon ng mga tanda sa araw at buwan at mga bituin; at sa lupa'y magkakaroon ng kasalatan sa mga bansa, na matitilihan dahil sa ugong ng dagat at mga daluyong; "Ug aduna unyay mga ilhanan diha sa Adlaw ug sa Bulan ug sa kabitoonan, ug diha sa yuta adunay kagul-anan sa kanasuran, nga managkalibug tungod sa dinaguok sa dagat ug sa mga balud; Magsisipanglupaypay ang mga tao dahil sa takot, at dahil sa paghihintay ng mga bagay na darating sa ibabaw ng sanglibutan: sapagkat mangangatal ang mga kapangyarihan sa mga langit. ang mga tawo panguyapan sa kalisang ug sa pagpaabut sa mahitabo sa kalibutan; kay mangatay-og man unya ang mga gahum sa kalangitan. At kung magkagayo'y makikita nila ang Anak ng tao na pariritong nasa isang alapaap na may kapangyarihan at dakilang kaluwalhatian. Ug unya ilang makita ang Anak sa Tawo nga magaabut nga sinapwang sa panganud inubanan sa kagahum ug dakung himaya. Datapuwat kung magpasimulang mangyari ang mga bagay na ito, ay magsitingin kayo, at itaas ninyo ang inyong mga ulo; sapagkat malapit na ang pagkatubos ninyo. Inigsugod nag kahitabo niining mga butanga, iyahat ninyo ang inyong mga mata ug ihangad ninyo ang inyong mga ulo, kay ang inyong kaluwasan nagakahiduol na." At sinalita niya sa kanila ang isang talinghaga: Masdan ninyo ang puno ng igos at ang lahat ng mga punong kahoy: Ug kanila gisulti niya ang usa ka sambingay, nga nag-ingon: "Tan-awa ninyo ang kahoyng igira, ug ang tanang mga kahoy. Pagka nangagdadahon na sila, ay nakikita ninyo at nalalaman ninyo sa inyong sarili na malapit na ang tagaraw. Inigpanalingsing nila, nan, inyong makita ug masayran nga nagakahiduol na ang ting-init. Gayon din naman kayo, pagka nangakita ninyong nangyari ang mga bagay na ito, talastasin ninyo na malapit na ang kaharian ng Dios. Maingon man usab niana, inigkakita ninyo niining mga butanga nga magakahitabo, nan, inyong masayran nga nagakahiduol na ang gingharian sa Dios. Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Hindi lilipas ang lahing ito, hanggang sa maganap ang lahat ng mga bagay. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kining kaliwatana dili pa mahanaw hangtud magakahitabo una ang tanan. Ang langit at ang lupa ay lilipas: datapuwat ang aking mga salita ay hindi lilipas. Ang langit ug ang yuta mangahanaw, apan ang akong mga pulong dili gayud mahanaw. Datapuwat mangagingat kayo sa inyong sarili, baka mangalugmok ang inyong mga puso sa katakawan, at sa kalasingan, at sa mga pagsusumakit ukol sa buhay na ito, at dumating na bigla sa inyo ang araw na yaon na gaya ng silo: "Apan kinahanglan magbantay kamo sa inyong kaugalingon, basi sa inyong mga kasingkasing mahiluwan ang pagpatuyang ug ang pagkahubog ug ang mga kabalaka tungod niining kinabuhia, ug unya kadtong adlawa moabut kaninyo nga wala dahuma, ingon sa lit-ag; Sapagkat gayon darating sa kanilang lahat na nangananahan sa ibabaw ng buong lupa. kay kini moabut man gayud unya sa tanang managpuyo ibabaw sa tibuok nga yuta. Datapuwat mangagpuyat kayo sa bawat panahon, na mangagsidaing, upang kamtin ninyo ang makatakas sa lahat ng mga bagay na ito na mangyayari, at upang mangakatayo kayo sa harapan ng Anak ng tao. Apan panagtukaw kamo sa tanang panahon, nga manag-ampo nga unta makabaton kamog kalig-on aron sa pag-ikyas gikan niining tanang mga butanga nga magakahitabo, ug sa pagbarug sa atubangan sa Anak sa Tawo." At araw-araw ay nagtuturo siya sa templo; at lumalabas gabi-gabi at tumatahan sa bundok na tinatawag na Olivo. Ug sa maadlaw siya nagpanudlo sa sulod sa templo, apan sa magabii siya mag-adtoan aron sa pagpahulay diha sa bungtod nga ginganlan ug Olivo. At ang buong bayan ay maagang pumaparoon sa kaniya sa templo, upang makinig sa kaniya. Ug sayo inigkabuntag ang tanang mga tawo mangadto kaniya sulod sa templo aron sa pagpatalinghug kaniya. Malapit na nga ang pista ng mga tinapay na walang lebadura, na tinatawag na Paskua. Ug nagkahiduol na ang fiesta sa Tinapay nga Walay Igpapatubo, nga ginganlan ug Pasko. At pinagsisikapan ng mga pangulong saserdote at ng mga eskriba kung paanong kanilang maipapapatay siya; sapagkat nangatatakot sila sa bayan. Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba nanaglaraw kon unsaon nila sa pagpatay kang Jesus; kay nahadlok man ugod sila sa mga tawo. At pumasok si Satanas kay Judas, na tinatawag na Iscariote, na kabilang sa labingdalawa. Unya si Satanas misulod kang Judas nga ginganlan ug Iscariote, nga kauban sa Napulog-Duha; At siya'y umalis, at nakipagusap sa mga pangulong saserdote at mga punong kawal kung paanong maibibigay niya siya sa kanila. ug siya miadto ug nakigsabut sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga kapitan kon unsaon niya sa pagtugyan kang Jesus ngadto kanila. At sila'y nangagalak, at pinagkasunduang bigyan siya ng salapi. Ug sila nalipay ug nagkasabut sa paghatag kaniyag salapi. At pumayag siya, at humanap ng ukol na panahon upang kaniyang maibigay siya sa kanila, nang hindi kaharap ang karamihan. Ug siya miuyon ug nangitag higayon sa pagtugyan kaniya ngadto kanila sa panahon nga wala diha ang panon sa katawhan. At dumating ang araw ng mga tinapay na walang lebadura, na noon ay kinakailangang ihain ang paskua. Ug miabut ang adlaw sa Tinapay nga Walay Igpapatubo, nga maoy pag-ihaw sa karnero sa pasko. At sinugo niya si Pedro at si Juan, na sinasabi, Magsihayo kayo at magsipaghanda kayo ng kordero ng paskua para sa atin, upang tayo'y magsikain. Ug si Pedro ug si Juan gisugo ni Jesus nga nag-ingon, "Umadto kamo ug hikaya ang pasko alang kanato aron mangaon kita niini." At kanilang sinabi sa kaniya, Saan mo ibig na aming ihanda? Ug sila nangutana kaniya, "Asa man ang buot mo nga among hikayan niini?" At kaniyang sinabi sa kanila, Narito, pagpasok ninyo sa bayan, ay masasalubong ninyo ang isang lalake na may dalang isang bangang tubig; sundan ninyo siya hanggang sa bahay na kaniyang papasukan. Siya mitubag kanila, "Tan-awa, inigsulod ninyo sa siyudad, sugaton kamo sa usa ka tawo nga magadalag banga nga sinudlan ug tubig; sumunod kamo kaniya ngadto sa balay nga iyang pagasak-an, At sasabihin ninyo sa puno ng sangbahayan, Sinasabi ng Guro sa iyo, Saan naroon ang tuluyang aking makakanan ng kordero ng paskua na kasalo ng aking mga alagad? ug ingna ninyo ang tag-iya sa balay, `Ang Magtutudlo naga-ingon kanimo, Hain ba ang lawak diin adto ako makigsalo sa akong mga tinun-an sa pagkaon sa pasko?` At ituturo niya sa inyo ang isang malaking silid sa itaas na nagagayakan: doon ninyo ihanda. Ug iyang ipakita kaninyo ang usa ka daku ug sinangkapan nga lawak sa itaas; paghikay kamo didto." At nagsiparoon sila, at nasumpungan ayon sa sinabi niya sa kanila: at inihanda nila ang kordero ng paskua. Ug sila miadto ug ilang nakita kini sumala sa iyang giingon kanila; ug ilang gihikay ang pasko. At nang dumating ang oras, ay naupo siya, at ang mga apostol ay kasalo niya. Ug sa pag-abut na sa takna, si Jesus milingkod tambong sa kan-anan, ug ang mga apostoles uban kaniya. At sinabi niya sa kanila, Pinakahahangad kong kanin na kasalo ninyo ang kordero ng paskuang ito bago ako maghirap: Ug siya miingon kanila, "Ginatinguha ko sa hilabihan gayud ang pagkaon niining pasko uban kaninyo sa dili pa ako magaantus; Sapagkat sinasabi ko sa inyo, Ito'y hindi ko kakanin, hanggang sa ito'y maganap sa kaharian ng Dios. kay sultihan ko kamo, nga dili na ako mokaon niini hangtud nga matuman na kini didto sa gingharian sa Dios." At siya'y tumanggap ng isang saro, at nang siya'y makapagpasalamat, ay sinabi niya, Kunin ninyo ito, at inyong pagbahabahaginin: Ug siya mikuha sa kopa, ug sa nakapasalamat na siya, miingon kanila, "Dawata ug bahina ninyo kini alang kaninyo; Sapagkat sinasabi ko sa inyo, na hindi na ako iinom mula ngayon ng bunga ng ubas, hanggang sa dumating ang kaharian ng Dios. kay sultihan ko kamo, nga sukad karon dili na ako moinom sa gikan sa bunga sa parras hangtud moabut na ang gingharian sa Dios." At siya'y dumampot ng tinapay, at nang siya'y makapagpasalamat, ay kaniyang pinagputolputol, at ibinigay sa kanila, na sinasabi, Ito'y aking katawan, na ibinibigay dahil sa inyo: gawin ninyo ito sa pagaalaala sa akin. Ug siya mikuha sa tinapay, ug sa nakapasalamat na siya, kini iyang gipikaspikas ug kanila gihatag niya nga nag-ingon, "Kini mao ang akong lawas nga gihatag alang kaninyo. Buhata ninyo kini sa paghandum kanako." Gayon din naman ang saro, pagkatapos na makahapon, na sinasabi, Ang sarong ito'y ang bagong tipan sa aking dugo, na nabubuhos nang dahil sa inyo. Ug maingon man usab, human sa panihapon, ang kopa gikuha niya nga nag-ingon, "Kining kopa nga giula alang kaninyo mao ang bag-ong pakig-saad diha sa akong dugo. Datapuwat narito, ang kamay ng nagkakanulo sa akin, ay kasalo ko sa dulang. Apan tan-awa, ang kamot sa magabudhi kanako ania uban kanako dinhi sa kan-anan. Sapagkat ang Anak ng tao nga ay yayaon, ayon sa itinakda: datapuwat sa aba niyaong taong nagkakanulo sa kaniya! Sa pagkatinuod ang Anak sa Tawo mopahawa, sumala sa gimbut-an; apan alaut gayud kadtong tawhana nga mao ang magabudhi kaniya!" At sila'y nagpasimulang nangagtanungan sa isat isa, kung sino sa kanila ang gagawa ng bagay na ito. Ug sila misugod sa pagsinusihay kon kinsa kanila ang magabuhat niining butanga. At nagkaroon naman ng isang pagtatalotalo sa gitna nila, kung sino kaya sa kanila ang ibibilang na pinakadakila. Ug nahitabo usab ang usa ka paglalisay sa taliwala nila, kon kinsa kanila ang pagaisipon nga maoy labing daku. At kaniyang sinabi sa kanila, Ang mga hari ng mga Gentil ay napapanginoon sa kanila; at ang mga may kapamahalaan sa kanila'y tinatawag na mga Tagapagpala. Ug siya miingon kanila, "Ang mga hari sa mga Gentil nagapakaagalon ngadto kanila; ug ang mga adunay kagahum sa ibabaw nila ginatawag nga mga maghahatag ug kaayohan. Datapuwat sa inyo'y hindi gayon: kundi bagkus ang lalong dakila sa inyo ay maging tulad sa lalong bata; at ang nangungulo ay maging gaya ng naglilingkod. Apan kini dili mahitabo kaninyo; hinonoa, kinahanglan nga ang labing daku kaninyo magpakamanghud sa tanan, ug ang pangulo ingon nga mag-aalagad. Sapagkat alin ang lalong dakila, ang nakaupo baga sa dulang, o ang naglilingkod? hindi baga ang nakaupo sa dulang? datapuwat ako'y nasa gitna ninyo na gaya niyaong naglilingkod. Kay kinsa man ang labaw sa kadaku, ang nagalingkod ba tambong sa kan-anan o ang nagaalagad ba? Dili ba ang nagalingkod tambong sa kan-anan? Apan ako ania kaninyo ingon nga mag-aalagad. Datapuwat kayo ay yaong nagsipanatili sa akin sa mga pagtukso sa akin; "Hinoon kamo mao ang nanagpadayon uban kanako sa diha nga gipanintal ako; At kayo'y inihahalal kong isang kaharian, na gaya nga ng pagkahalal sa akin ng aking Ama, ug maingon nga sa akong Amahan gitagan-an akog gingharian, maingon man usab tagan-an ko kamog gingharian Upang kayo'y magsikain at magsiinom sa aking dulang sa kaharian ko; at kayo'y magsisiupo sa mga luklukan, na inyong huhukuman ang labingdalawang angkan ni Israel. aron managpangaon ug manag-inom kamo diha sa akong lamisa sa akong gingharian, ug magalingkod kamo sa mga trono, sa paghukom sa napulog-duha ka banay sa Israel. Simon, Simon, narito, hiningi ka ni Satanas upang ikaw ay maliglig niyang gaya ng trigo: "Simon, Simon, tan-awa! Gipangayo kamo ni Satanas, sa pagbaton kaninyo aron iya kamong alig-igon ingon sa trigo; Datapuwat ikaw ay ipinamanhik ko, na huwag magkulang ang iyong pananampalataya; at ikaw, kung makapagbalik ka nang muli, ay papagtibayin mo ang iyong mga kapatid. apan nangamuyo ako alang kanimo nga unta dili makabsan ang imong pagsalig; ug sa mahibalik na ikaw kanako, lig-ona ang imong mga igson." At sinabi niya sa kaniya, Panginoon, nakatalaga akong sumama sa iyo sa bilangguan at sa kamatayan. Ug si Pedro miingon kaniya, "Ginoo, andam ako sa pag-unong kanimo sa bilanggoan ug sa kamatayon." At kaniyang sinabi, Sinasabi ko sa iyo, Pedro, na hindi titilaok ngayon ang manok, hanggang sa ikaila mong makaitlo na ako'y hindi mo nakikilala. Si Jesus mitubag kaniya, "Sultihan ko ikaw, Pedro, nga karong adlawa ang manok dili motogaok hangtud ikalimod mo sa makatulo ang imong pagpakaila kanako." At sinabi niya sa kanila, Nang kayo'y suguin ko na walang supot ng salapi, at supot ng pagkain, at mga pangyapak, kinulang baga kayo ng anoman? At kanilang sinabi, Hindi. Ug siya miingon kanila, "Sa pag-sugo ko kaninyo kaniadto sa paglakaw nga walay dalang puyo ni puntil ni mga sapin, nakulangan ba kamog bisan unsa?" Sila mitubag nga nag-ingon, "Wala." At sinabi niya sa kanila, Ngunit ngayon, ang mayroong supot ng salapi ay dalhin ito, at gayon din ang supot ng pagkain; at ang wala, ay ipagbili niya ang kaniyang balabal, at bumili ng isang tabak. Ug siya miingon kanila, "Apan karon, siya nga may puyo padad-a siya niini, ug puntil usab. Ug siya nga walay espada, ipabaligya kaniya ang iyang kupo ug magpalit siyag espada. Sapagkat sinasabi ko sa inyo, na kinakailangang matupad sa akin itong nasusulat, At ibinilang siya sa mga suwail: sapagkat ang nauukol sa akin ay may katuparan. Kay sultihan ko kamo, nga dinhi kanako kinahanglan matuman kining bahina sa kasulatan nga nagaingon, `Ug siya giisip nga kauban sa mga malinapason`; kay ang nahisulat mahitungod kanako mosangko man sa pagkatuman." At sinabi nila, Panginoon, narito ang dalawang tabak. At sinabi niya sa kanila, Sukat na. Ug sila miingon kaniya, "Tan-awa, Ginoo, aniay duha ka espada." Ug siya mitubag kanila, "Igo ra kana." At siya'y lumabas, at pumaroon, ayon sa kaniyang kaugalian, sa bundok ng mga Olivo; at nagsisunod naman sa kaniya ang mga alagad. Unya migula siya ug miadto sa Bungtod sa mga Olivo, ingon sa iyang nabatasan; ug ang mga tinun-an mikuyog kaniya. At nang siya'y dumating sa dakong yaon, ay sinabi niya sa kanila, Magsipanalangin kayo nang huwag kayong magsipasok sa tukso. Ug sa paghiabut niya sa dapit, siya miingon kanila, "Pag-ampo kamo aron dili kamo mahidalin-as ngadto sa panulay." At siya'y humiwalay sa kanila na may agwat na isang itsang bato; at siya'y nanikluhod at nanalangin, Ug siya mipahawa kanila sa gilay-on nga malabay ug bato, ug didto miluhod ug nag-ampo siya, Na sinasabi, Ama, kung ibig mo, ilayo mo sa akin ang sarong ito: gayon ma'y huwag mangyari ang aking kalooban, kundi ang iyo. nga nag-ingon, "Amahan, kon buot ka, kuhaa kining kopa gikan kanako; hinoon, dili ang akong pagbuot maoy matuman kondili ang imo." At napakita sa kaniya ang isang anghel na mula sa langit, na nagpalakas sa kaniya. Ug dihay manolunda nga mitungha kaniya gikan sa langit sa pagpalig-on kaniya. At nang siya'y nanglulumo ay nanalangin siya ng lalong maningas; at ang kaniyang pawis ay naging gaya ng malalaking patak ng dugo na nagsisitulo sa lupa. Ug sa nag-antus siya sa hilabihang kasakit, siya nag-ampo sa labi pa ka mainiton gayud; ug ang iyang singot nanibug-ok daw apol nga nagpangatagak sa yuta. At nang magtindig siya sa kaniyang pananalangin, ay lumapit siya sa mga alagad, at naratnan silang nangatutulog dahil sa hapis, Ug sa pagtindog niya gikan sa pag-ampo, iyang giadto ang mga tinun-an ug iyang nakita sila nga nanghikatulog tungod sa kasubo, At sinabi sa kanila, Bakit kayo nangatutulog? mangagbangon kayo at magsipanalangin, upang huwag kayong magsipasok sa tukso. ug siya miingon kanila, "Nganong matulog man kamo? Bangon ug pag-ampo kamo aron dili kamo mahidalin-as ngadto sa panu-lay." Samantalang nagsasalita pa siya, narito, ang isang karamihan, at siyang tinatawag na Judas, na isa sa labingdalawa, ay nangunguna sa kanila; at siya'y lumapit kay Jesus upang ito'y hagkan. Ug samtang nagsulti pa siya, miabut ang usa ka panon sa katawhan, ug ang nag-una kanila mao ang ginganlan si Judas, usa sa Napulog-Duha. Ug siya miduol kang Jesus sa paghalok kaniya, Datapuwat sinabi ni Jesus sa kaniya, Judas, sa isang halik baga ay ipinagkakanulo mo ang Anak ng tao? apan si Jesus miingon kaniya, "Judas, inubanan ba diayg halok ang imong pagbudhi sa Anak sa Tawo?" At nang makita ng mga kasama niya ang mangyayari, ay kanilang sinabi, Panginoon, magsisipanaga baga kami ng tabak? Ug silang mga nanag-alirong kaniya, sa ilang pagkakita sa butang nga hapit na mahitabo, miingon kaniya, "Ginoo, ipanigbas ba namo ang espada?" At tinaga ng isa sa kanila ang alipin ng dakilang saserdote, at tinigpas ang kanang tainga niya. Usa kanila mitigbas sa ulipon sa labaw nga sacerdote, ug napalungan kini sa iyang toong dalunggan. Datapuwat sumagot si Jesus, na nagsabi, Pabayaan ninyo sila hanggang dito. At hinipo niya ang tainga ng alipin, at ito'y pinagaling. Apan si Jesus miingon, "Ayaw na niana!" Ug iyang gihikap ang dalunggan niini ug giayo siya. At sinabi ni Jesus sa mga pangulong saserdote, at sa mga punong kawal sa templo, at sa mga matanda, na nagsidating laban sa kaniya, Kayo'y nagsilabas, na tila laban sa isang tulisan, na may mga tabak at mga panghampas? Unya si Jesus miingon sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga kapitan sa templo ug sa mga anciano, nga nanagpangadto batok kaniya, "Nanganhi ba kamo nga daw batok sa usa ka tulisan nga pagadad-an ug mga espada ug mga pospos? Nang ako'y kasama ninyo sa templo araw-araw, ay hindi ninyo iniunat ang inyong mga kamay laban sa akin; datapuwat ito ang inyong oras, at ang kapangyarihan ng kadiliman. Sa didto ako sa templo uban kaninyo sa adlaw-adlaw, wala hinoon ninyo bakyawa ang inyong mga kamot batok kanako. Apan kini mao ang inyong higayon, ug ang gahum sa kangitngit." At kanilang dinakip siya, at dinala siya, at ipinasok siya sa bahay ng pangulong saserdote. Datapuwat sa malayo'y sumusunod si Pedro. Ug ilang gidakop siya ug gidala ug gihatud ngadto sa balay sa labawng sacerdote. Ug si Pedro misagnunot nga nagpaantaw. At nang makapagpadikit nga sila ng apoy sa gitna ng looban, at mangakaupong magkakasama, si Pedro ay nakiumpok sa gitna nila. Ug sa nakahaling na silag kalayo sa taliwala sa hawanan sa tugkaran ug nanglingkod libut niini, si Pedro usab milingkod uban kanila. At isang alilang babae, na nakakakita sa kaniya samantalang siya'y nakaupo sa liwanag ng apoy, ay tinitigan siya, at sinabi, Ang taong ito ay kasama rin niya. Unya dihay usa ka babayeng sulogoon nga nakakita kaniya sa naglingkod siya nga nahayagan sa kalayo, ug samtang nagtutok siya kaniya, miingon, "Kining tawhana usab uban kaniya." Datapuwat siya'y nagkaila, na nagsasabi, Babae, hindi ko siya nakikilala. Apan kini gipanghimakak niya nga nag-ingon, "Babaye, wala ako makaila kaniya." At pagkaraan ng isang sangdali ay nakita siya ng iba, at sinabi, Ikaw man ay isa sa kanila. Datapuwat sinabi ni Pedro, Lalake, ako'y hindi. Taudtaud dihay lain nga nakakita kaniya ug miingon, "Ikaw usab kauban nila." Apan si Pedro mitubag, "Oy, tawo, dili baya ako." At nang makaraan ang may isang oras, ay pinatotohanan ng iba pa, na nagsasabi, Sa katotohanan, ang taong ito'y kasama rin niya; sapagkat siya'y Galileo. Ug sa paglabay sa may usa ka takna, diha nay lain usab nga nanghimatuod sa hilabihan nga nag-ingon, "Sa pagkatinuod kining tawhana usab uban kaniya, kay Galileanhon man siya." Datapuwat sinabi ni Pedro, Lalake, hindi ko nalalaman ang sinasabi mo. At pagdaka, samantalang siya'y nagsasalita pa, ay tumilaok ang manok. Apan si Pedro mitubag, "Tawo, ambut kon unsa kanang imong giingon." Ug dihadiha, samtang nagsulti pa siya, mitugaok ang manok. At lumingon ang Panginoon, at tinitigan si Pedro. At naalaala ni Pedro ang salita ng Panginoon, kung paanong sinabi niya sa kaniya, Bago tumilaok ang manok ngayon, ay ikakaila mo akong makaitlo. Ug ang Ginoo milingi ug mitutok kang Pedro. Ug si Pedro nahinumdom sa pulong sa Ginoo, sa iyang pag-ingon kaniya, "Sa dili pa motugaok ang manok karong adlawa, igalimod mo ako sa makatulo." At siya'y lumabas, at nanangis ng kapaitpaitan. Ug siya migowa ug mihilak sa hilabihang kasakit. At nililibak si Jesus, at siya'y sinasaktan ng mga taong nangagbabantay. Ug ang mga tawo nga nanagbantay kang Jesus nanagbiaybiay kaniya ug siya ilang gidabodabohan sa pagsumbag; At siya'y piniringan nila, at tinatanong siya, na sinasabi, Hulaan mo; sino ang sa iyo'y humampas? ug ila usab siya nga gitaptapan ug gipangutana, "Tag-ana! Kinsa ang nagsumbag kanimo?" At sinabi nila ang ibang maraming bagay laban sa kaniya, na siya'y inaalimura. Ug daghan ang mga pulong nga ilang gisulti batok kaniya, sa pagpakaulaw kaniya. At nang araw na, ay nagkatipon ang kapulungan ng matatanda sa bayan, ang mga pangulong saserdote, at gayon din ang mga eskriba, at dinala siya sa kanilang Sanedrin, na sinasabi, Ug sa pagkaadlaw na, nanagtigum ang mga anciano sa lungsod, maingon man ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba. Ug siya ilang gitaral ngadto sa ilang Sanhedrin, ug sila miingon kaniya, Kung ikaw ang Cristo, ay sabihin mo sa amin. Datapuwat sinabi niya sa kanila, Kung sabihin ko sa inyo, ay hindi ninyo ako paniniwalaan: "Kon ikaw mao man ang Cristo, tug-ani kami." Apan kanila mitubag siya nga nag-ingon, `Kon tug-anan ko kamo, kamo dili motoo; At kung kayo'y aking tanungin, ay hindi kayo magsisisagot. ug kon mangutana ako kaninyo, kamo dili motubag. Datapuwat magmula ngayon ang Anak ng tao ay mauupo sa kanan ng kapangyarihan ng Dios. Apan sukad karon ang Anak sa Tawo magalingkod na sa too sa gahum sa Dios." At sinabi nilang lahat, Kung gayo'y ikaw baga ang Anak ng Dios? At sinabi niya sa kanila, Kayo ang nangagsasabi na ako nga. Ug silang tanan nangutana kaniya, "Ikaw ba diay ang Anak sa Dios?" Siya mitubag kanila, "Mao ako, sumala sa giingon ninyo." At sinabi nila, Ano pa ang kailangan natin ng patotoo? sapagkat tayo rin ang nangakarinig sa kaniyang sariling bibig. Ug sila miingon, "Unsa pa mang pagpamatuora ang gikinahanglan ta? Kita na gayud mao ang nakadungog niini gikan sa iyang kaugalingong mga ngabil." At nagsitindig ang buong kapulungan nila, at dinala siya sa harap ni Pilato. Ug unya silang tibuok panon mitindog, ug siya ilang gidala sa atubangan ni Pilato. At nangagpasimula silang isumbong siya, na sinasabi, Nasumpungan namin ang taong ito na pinasasama ang aming bansa, at ipinagbabawal na bumuwis kay Cesar, at sinasabi na siya rin nga ang Cristo, ang hari. Ug sila misugod sa pagsumbong batok kaniya, nanag-ingon, "Kining tawhana among nakita nga nagpahisalaag sa atong nasud, ug nagdili kanamo sa paghatag ug buhis kang Cesar, ug nag-ingon nga siya mao ang Cristo, nga usa ka hari." At tinanong siya ni Pilato, na nagsasabi, Ikaw baga ang Hari ng mga Judio? At sumagot siya at sinabi, Ikaw ang nagsasabi. Ug si Pilato nangutana kaniya, "Mao ba ikaw ang Hari sa mga Judio?" Siya mitubag kaniya, "Mao, sumala sa giingon mo." At sinabi ni Pilato sa mga pangulong saserdote at sa mga karamihan, Wala akong masumpungang kasalanan sa taong ito. Ug si Pilato miingon sa mga sacerdote nga punoan ug sa panon sa katawhan, "Wala akoy nakitang sala niining tawhana." Datapuwat sila'y lalong nangagpipilit na sinasabi, Ginugulo niya ang bayan, na nagtuturo sa buong Judea, magbuhat sa Galilea hanggang sa dakong ito. Apan misamot sila sa pagpangatarungan nga nanag-ingon, "Siya nagatugaw sa mga tawo, sa iyang pag-panudlo kanila sa tibuok nga Judea gikan sa Galilea hangtud pa dinhing dapita." Datapuwat nang ito'y marinig ni Pilato, ay itinanong niya kung ang taong yaon ay Galileo. Sa pagkadungog niini ni Pilato, siya nangutana kon ang tawo Galileanhon ba. At nang maunawa na siya'y nasasakop ni Herodes, ay ipinadala niya siya kay Herodes, na nang mga araw na yaon ay nasa Jerusalem din naman. Ug sa pagkasayud niya nga si Jesus iya sa ginsakpan ni Herodes, gipadala niya siya ngadto kang Herodes nga diha ra usab sa Jerusalem niadtong panahona. Nang makita nga ni Herodes si Jesus, ay nagalak siyang lubha: sapagkat malaon nang hinahangad niya na makita siya, sapagkat siya'y nakabalita tungkol sa kaniya; at siya'y naghihintay na makakita ng ilang himalang gawa niya. Sa pagkakita ni Herodes kang Jesus, siya nalipay kay dugay na man siyang naninguha sa pagtan-aw kaniya, kay nakadungog man ugod siya mahitungod kaniya, ug naglaum siya nga makakitag katingalahan nga iyang pagabuhaton. At tinanong niya siya ng maraming salita; datapuwat siya'y hindi sumagot ng anoman. Ug iyang gisukitsukit siya sulod sa hataas nga panahon, apan wala siyay gitubag kaniya. At ang mga pangulong saserdote at mga eskriba ay nagsitindig, na isinusumbong siyang mainam. Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba nanagtindog sa duol, nga sa mainiton gayud nanaghimo sa ilang sumbong batok kaniya. At si Herodes na kasama ang kaniyang mga kawal ay inalimura siya, at siya'y nilibak, at sinuutan siya ng maringal na damit, at ipinabalik siya kay Pilato. Ug si Herodes, uban sa iyang mga sundalo, mitamay ug mibiaybiay kaniya; ug sa nasul-oban na siyag bisti nga nanggilakgilak sa katahum, siya iyang gipadala balik kang Pilato. At nang araw ding yaon ay naging magkaibigan si Herodes at si Pilato: sapagkat dating sila'y nagkakagalit. Ug niadtong adlawa si Herodes ug si Pilato nanagkauli sa ilang paghigalaay, kay sa wala pa kini, nanagkaaway man sila. At tinipon ni Pilato ang mga pangulong saserdote, at ang mga pinuno at ang bayan, Unya gipatigum ni Pilato ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga pangulo ug ang mga katawhan, At sinabi sa kanila, Dinala ninyo sa akin ang taong ito na gaya ng isang nagpapasama sa bayan: at narito, nang aking siyasatin siya sa harapan ninyo, ay wala akong nasumpungang anomang sala sa taong ito, tungkol sa mga bagay na isinusumbong ninyo laban sa kaniya; ug kanila miingon siya, "Gidad-an ninyo ako niining tawhana ubos sa sumbong nga siya nagpahisalaag sa mga tawo; ug tapus masusi ko siya sa inyong atubangan, tan-awa, akong nasuta nga siya dili sad-an sa inyong mga gipasumangil batok kaniya; Wala, kahit si Herodes man; sapagkat siya'y ipinabalik niyang muli sa atin; at narito, walang anomang karapatdapat sa kamatayan na ginawa niya. ug nasuta usab kini ni Herodes, kay iya na mang giuli siya kanako. Tan-awa, wala siyay nahimong bisan unsa nga angay sa kamatayon; Siya nga'y aking parurusahan, at siya'y pawawalan. busa akong ipahampak siya, ug unya buhian ko siya." Kinakailangan nga niyang sa kanila'y magpakawala ng isang bilanggo sa kapistahan. Ug sa matag-fiesta, kinahanglan nga iyang pagabuhian ngadto kanila ang usa ka binilanggo. Datapuwat silang lahat ay nagsisigawang paminsan, na nangagsabi, Alisin mo ang taong ito, at pawalan mo sa amin si Barrabas: Apan silang tanan nanagdungan sa pagsinggit nga nag-ingon, "Kuhaa kanang tawhana, ug buhii kanamo si Barrabas." Isa na ibinilanggo dahil sa isang paghihimagsik na ginawa sa bayan, at sa pagpatay. (Kini si Barrabas usa ka tawo nga gibanlud sa bilanggoan tungod sa kagubot nga nahitabo sa siyudad, ug tungod sa sala sa pagpatay.) At si Pilato'y nagsalitang muli sa kanila, sa pagnanais na pawalan si Jesus; Ug si Pilato misulti kanila pag-usab, nga buot niyang buhian si Jesus; Datapuwat sila'y nagsigawan, na sinasabi, Ipako sa krus, ipako siya sa krus. apan siya ilang gipanagsinggitan nga nanag-ingon, "Ilansang siya, ilansang siya sa krus!" At kaniyang sinabi sa kanila, na bilang ikatlo, Bakit, anong masama ang ginawa ng taong ito? Wala akong nasumpungang anomang kadahilanang ipatay sa kaniya: parurusahan ko nga siya, at siya'y pawawalan. Ug siya miingon kanila sa ikatulo, "Kay ngano man, unsa bay iyang nabuhat nga dautan? Kaniya wala akoy nakitang sala nga angay sa kamatayon; busa akong ipahampak siya, ug unya buhian ko siya." Datapuwat pinipilit nilang hingin sa malalakas na tinig, na siya'y ipako sa krus. At nanaig ang kanilang mga tinig. Apan misamot sila sa pagpangatarungan, nangayo nga nanagsinggit nga kinahanglan ilansang siya sa krus. Ug ang ilang mga tingog mipatigbabaw. At hinatulan ni Pilato na gawin ang kanilang hinihingi, Busa si Pilato mipakanaug sa iyang hukom nga itugot ang ilang gipangayo. At pinawalan niya yaong ibinilanggo dahil sa paghihimagsik at sa pagpatay, na siyang kanilang hiningi; datapuwat ibinigay si Jesus sa kalooban nila. Ug iyang gibuhian ang ilang gipangayo, ang tawo nga nahibanlud sa bilanggoan tungod sa kagubot ug sa sala sa pagpatay; apan si Jesus iyang gitugyan ngadto sa ilang pagbuot. At nang siya'y kanilang dalhin ay kanilang pinigil ang isang Simong taga Cirene, na nanggaling sa bukid, at ipinasan sa kaniya ang krus, upang dalhin sa likuran ni Jesus. Ug sa gawas sa gidala siya nila, dihay usa ka tawo nga ginganlan si Simon nga taga-Cirene, nga nagsingabut sa siyudad gikan sa balangay, ug siya ilang gidakop ug gipapas-an sa krus, sa pagdala niini sunod kang Jesus. At siya'y sinusundan ng isang makapal na karamihan sa bayan, at ng mga babaing nagiiyakan at nananambitan dahil sa kaniya. Ug misunod kaniya ang usa ka dakung panon sa katawhan, ug sa mga babaye nga nanaghilak ug nanagminatay tungod kaniya. Datapuwat paglingon sa kanila ni Jesus ay sinabi, Mga anak na babae ng Jerusalem, huwag ninyo akong tangisan, kundi tangisan ninyo ang inyong sarili, at ang inyong mga anak. Apan si Jesus milingi ug miingon kanila, "Mga babayeng anak sa Jerusalem, ayaw kamo paghilak tungod kanako, hinonoa panghilak kamo tungod sa inyong mga anak. Sapagkat narito, darating ang mga araw, na kanilang sasabihin, Mapapalad ang mga baog, at ang mga tiyang kailan ma'y hindi nangagdalang-tao, at ang mga dibdib na kailan man ay hindi nangagpapasuso. Kay tan-awa, ang mga adlaw nagasingabut na nga sila manag-ingon unya, `Bulahan hinoon ang mga apuli, ug ang mga taguangkan nga wala makasamkon, ug ang mga suso nga wala kasus-i!` Kung magkagayon ay magpapasimulang sabihin nila sa mga bundok, mangahulog kayo sa ibabaw namin; at sa mga burol, Takpan ninyo kami. Ug unya mosugod sila sa pag-ingon ngadto sa mga bukid, `Tumpagi kami`; ug ngadto sa mga bungtod, `Tabuni kami.` Sapagkat kung ginagawa ang mga bagay na ito sa punong kahoy na sariwa, ano kaya ang gagawin sa tuyo? Kay kon ang kahoyng lunhaw gibuhatan man gani nila niini, unsa man kahay dadangatan sa laya na?" At dinala rin naman na kasama niya, ang dalawang tampalasan, upang patayin. Ug dihay gidala usab nilang duha ka tawo nga mga kriminal aron pagapatyon uban kaniya. At nang dumating sa dakong tinatawag na Bungo, ay kanilang ipinako roon siya sa krus, at ang mga tampalasan, isa sa kanan at isa sa kaliwa. Ug sa pag-abut nila sa dapit nga ginganlan Ang Kalabira, didto ilang gilansang siya sa krus, ug ang mga kriminal, ang usa sa iyang too ug ang usa sa iyang wala. At sinabi ni Jesus, Ama, patawarin mo sila; sapagkat hindi nila nalalaman ang kanilang ginagawa. At sa pagbabahabahagi nila ng kaniyang mga suot ay kanilang pinagsapalaranan. Unya si Jesus miingon, "Amahan, pasayloa sila, kay wala sila makasabut sa ilang ginabuhat." Ug ilang giripahan ang iyang mga bisti aron sa pagbahinbahin niini. At nakatayong nanonood ang bayan. At tinutuya naman siya ng mga pinuno, na sinasabi, Nagligtas siya sa mga iba; iligtas niya ang kaniyang sarili, kung ito ang Cristo ng Dios, ang hinirang niya. Ug ang mga tawo nanagtindog sa duol, nga nanagtan-aw; apan ang mga punoan nanagyubit kaniya, nanag-ingon, "Nagluwas siya sa uban; nan, paluwasa siya sa iyang kaugalingon kon siya mao man ang Cristo sa Dios, ang iyang Pinili!" At nililibak rin naman siya ng mga kawal, na nagsisilapit sa kaniya, na dinudulutan siya ng suka, Ug siya gibugal-bugalan usab sa mga sundalo nga nanagpanuol ug mihatag kaniya suka, At sinabi, Kung ikaw ang Hari ng mga Judio, iligtas mo ang iyong sarili. ug nanag-ingon, "Hari ka man kaha sa mga Judio, luwasa ang imong kaugalingon!" At mayroon naman sa itaas niya na isang pamagat, ITO'Y ANG HARI NG MGA JUDIO. Ug sa uloibabaw niya diha usab ang usa ka sinulat sa mga titik sa mga pinulongan nga Gresyanhon ug Latin ug Hebreohanon nga nag-ingon, "Kini mao ang Hari sa mga Judio." At siya'y inalipusta ng isa sa mga tampalasang nabibitin, na sinasabi, Hindi baga ikaw ang Cristo? iligtas mo ang iyong sarili at kami. Unya ang usa sa mga kriminal nga nagbitay mipasipala kaniya sa pagsulti nga nag-ingon, "Dili ba ikaw mao ang Cristo? Luwasa ang imong kaugalingon ug kami!" Datapuwat sumagot ang isa, at pagsaway sa kaniya'y sinabi, Hindi ka pa baga natatakot sa Dios, yamang ikaw ay nasa gayon ding kaparusahan? Apan ang usa mitubag sa pagbadlong kaniya, "Wala ba ikaw mahadlok sa Dios, nga anaa ka man unta sa mao rang silot? At tayo sa katotohanan ay ayon sa katuwiran; sapagkat tinanggap natin ang nararapat na kabayaran sa ating mga gawa; datapuwat ang taong ito'y hindi gumagawa ng anomang masama. Ug kita sa pagkatinuod ania ubas sa matarung nga hukom, kay kita nagadawat man sa angayng balus sa atong binuhatan; apan kining tawhana walay nabuhat nga dautan." At sinabi niya, Jesus, alalahanin mo ako, pagdating mo sa iyong kaharian. Ug unya siya miingon, "Jesus, hinumdumi ako inig-abut mo sa imong gingharian." At sinabi niya sa kaniya, Katotohanang sinasabi ko sa iyo, Ngayon ay kakasamahin kita sa Paraiso. Kaniya si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga karong adlawa adto ikaw sa Paraiso uban kanako." At nang may oras na ikaanim na, ay nagdilim sa ibabaw ng buong lupa, hanggang sa oras na ikasiyam, Ug unya may ikanapulog-duha na ang takna sa kaudtohon, ug dihay kangitngit sa tibuok kayutaan hangtud sa ikatulo ang takna sa hapon, At nagdilim ang araw: at nahapak sa gitna ang tabing ng templo. samtang ang Adlaw nawad-an sa kahayag; ang tabil sa templo nagilis sa taliwala. At si Jesus, na sumigaw ng malakas na tinig, ay nagsabi, Ama, sa mga kamay mo ay ipinagtatagubilin ko ang aking espiritu: at pagkasabi nito, ay nalagot ang hininga. Unya si Jesus mituwaw sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Amahan, nganha sa imong mga kamot itugyan ko ang akong espiritu!" Ug sa naka-pamulong siya niini, nabugto ang iyang ginhawa. At nang makita ng senturion ang nangyari, ay niluwalhati niya ang Dios na nagsasabi, Tunay na ito'y isang taong matuwid. Ug sa nakita sa kapitan ang nahitabo, siya midalayeg sa Dios ug miingon, "Sa pagkatinuod kining tawhana dili sad-an!" At ang lahat ng mga karamihang nangagkatipon sa panonood nito, pagkakita nila sa mga bagay na nangyari ay nangagsiuwing dinadagukan ang kanilang mga dibdib. Ug ang tanang panon sa katawhan nga nahidugok niini nga talan-awon, sa ilang pagkakita sa nahitabo, namauli nga nanagpanampok sa ilang mga dughan. At ang lahat ng mga kakilala niya at ang mga babaing sa kaniya'y nagsisunod buhat sa Galilea, at nangasa malayo na pinagmamasdan ang mga bagay na ito. Ug ang iyang tanang mga kaila ug ang mga babaye nga mikuyog kaniya sukad pa sa Galilea, nanagtindog nga nagpaantaw ug nakakita niining mga butanga. At narito ang isang lalaking nagngangalang Jose, na isang kasangguni, isang lalaking mabuti at matuwid: Ug dihay usa ka tawo nga ginganlan si Jose nga taga-Arimatea, usa ka lungsod sa mga Judio. Siya sakop sa Sanhedrin, ug usa siya ka tawong maayo ug matarung, (Siya'y hindi umayon sa kanilang payo at gawa), isang lalaking taga Arimatea, bayan ng mga Judio, na naghihintay ng kaharian ng Dios; nga wala mouyon sa ilang gilaraw ug gibuhat, ug siya nag-paabut sa gingharian sa Dios. Ang taong ito'y naparoon kay Pilato: at hiningi ang bangkay ni Jesus. Kining tawhana miadto kang Pilato ug kaniya iyang gipangayo ang lawas ni Jesus. At ito'y ibinababa niya, at binalot ng isang kayong lino, at inilagay sa isang libingang hinukay sa bato, na doo'y wala pang nalilibing. Ug kini iyang gihugos, ug gilimisan niyag panapton nga lino, ug gipahimutang sa usa ka lubnganan nga kinubkob diha sa kilid sa pangpang, nga wala pa gayud kalubngi. At noo'y araw ng Paghahanda, at nalalapit na ang sabbath. Adlaw kadto sa Pangandam ug nagsugod na ang adlaw nga igpapahulay. At ang mga babae, na nagsisama sa kaniya mula sa Galilea, ay nagsisunod, at tiningnan ang libingan, at kung paano ang pagkalagay ng kaniyang bangkay. Ug misunod ang mga babaye nga nanguyog kaniya sukad pa sa Galilea, ug ilang nakita ang lub-nganan, ug kon giunsa sa pagpahiluna ang iyang lawas; At sila'y nagsiuwi, at nangaghanda ng mga pabango at mga unguento. At nang araw ng sabbath sila'y nangagpahinga ayon sa utos. ug unya namauli sila, ug nangandam silag mga pahumot ug mga ighahaplas. Datapuwat nang unang araw ng sanglinggo pagkaumagang-umaga, ay nagsiparoon sila sa libingan, na may dalang mga pabango na kanilang inihanda. Apan sa pagkaadlaw na nga nahiuna sa semana, sayo sa kaadlawon, sila ngadto sa lubnganan, dinala ang mga pahumot nga ilang giandam. At nasumpungan nilang naigulong na ang bato mula sa libingan. Ug ilang nakita ang bato nga giligid na gikan sa lubnganan, At sila'y nagsipasok, at hindi nila nangasumpungan ang bangkay ng Panginoong Jesus. apan sa pagsulod nila, wala silay nakaplagang lawas. At nangyari, na samantalang sila'y nangatitilihan dahil dito, narito, tumayo sa tabi nila ang dalawang lalake na nakasisilaw ang mga damit: Ug sa nangalibog sila tungod niini, tan-awa, tupad kanila dihay nanagtindog nga duha ka lalaki nga may bisti nga masilaw; At nang sila'y nangatatakot at nangakatungo ang kanilang mga mukha sa lupa ay sinabi nila sa kanila, Bakit hinahanap ninyo ang buhay sa gitna ng mga patay? ug sa nangalisang sila ug nanagduko sa yuta, kanila miingon ang mga lalaki, "Ngano nga ang buhi anha man ninyo pangitaa diha sa mga patay? Wala siya dinhi, kondili nabanhaw. Wala siya rito, datapuwat nagbangon: alalahanin ninyo ang salita niya sa inyo nang siya'y nasa Galilea pa, Hinumdumi ang iyang gisulti kaninyo sa didto pa siya sa Galilea, Na sinasabi, Kinakailangan na ang Anak ng tao ay ibigay sa mga kamay ng mga taong makasalanan, at ipako sa krus, at magbangong muli sa ikatlong araw. nga ang Anak sa Tawo kinahanglan igatugyan ngadto sa mga kamot sa mga tawong makasasala ug igalansang sa krus, ug sa ikatulo ka adlaw mabanhaw siya." At naalaala nila ang kaniyang mga salita, Ug nahinumdum sila sa iyang mga pulong, At nagsibalik mula sa libingan, at ibinalita ang lahat ng mga bagay na ito sa labingisa, at sa lahat ng mga iba pa. ug sa paghiuli nila gikan sa lubnganan, kining tanan ilang gisugilon ngadto sa Napulog-Usa ug sa tanan nga uban pa. Sila nga'y si Maria Magdalena, si Juana, at si Mariang ina ni Santiago: at iba pang mga babaing kasama nila ang nangagbalita ng mga bagay na ito sa mga apostol. Ug ang nanagsugilon niini ngadto sa mga apostoles mao sila si Maria Magdalena ug si Juana ug si Maria nga inahan ni Santiago ug ang uban pang mga babaye nga mga kauban nila; At ang mga salitang ito'y inakala nilang walang kabuluhan; at hindi nila pinaniwalaan. apan sa ilang pagbati niini, kining mga pulonga daw salimoang lamang, ug sila wala nila toohi, Datapuwat nagtindig si Pedro, at tumakbo sa libingan; at nang siya'y tumungo pagtingin niya sa loob, ay nakita niya ang mga kayong lino na nangasa isang tabi; at umuwi siya sa kaniyang bahay na nanggigilalas sa nangyaring yaon. Apan si Pedro mitindog ug midalagan paingon sa lubnganan; ug sa pagtikubo ug paglili pa niya, mao na lamay iyang nakita ang mga panaptong lino; ug siya mipauli nga nahibulong sa nahitaabo. At narito, dalawa sa kanila ay naparoroon nang araw ding yaon sa isang nayong ngala'y Emaus, na may anim na pung estadio ang layo sa Jerusalem. Sa maong adlaw duha kanila nanaglakaw paingon sa usa ka balangay nga ginganlag Emaus, nga mga napulog usa ka kilometro gikan sa Jerusalem, At kanilang pinaguusapan ang lahat ng mga bagay na nangyari. ug nagsultihanay sila mahitungod niining tanang mga butang nga nahitabo. At nangyari, na samantalang sila'y naguusap at nagtatanongan, na si Jesus din ay lumapit, at nakisabay sa kanila. Ug samtang nagsultihanay ug nagpangutan-anay sila, si Jesus miduol ug mikuyog kanila. Datapuwat sa mga mata nila'y may nakatatakip upang siya'y huwag nilang makilala. Apan ang ilang mga mata nahipugngan aron dili sila makaila kaniya. At sinabi niya sa kanila, Ano ang mga salitaan ninyong ito sa inyong paglalakad? At sila'y nagsitigil, na nangalulumbay ang mga mukha. Ug siya miingon kanila, "Unsa ba kining inyong gisultihan samtang nanaglakaw kamo?" Ug sila mihunong, sa panagway nga masulob-on. At isa sa kanila, na nagngangalang Cleopas, sa pagsagot ay sinabi sa kaniya, Ikaw baga'y nakikipamayan lamang sa Jerusalem, at hindi nakaalam ng mga bagay na doo'y nangyari nang mga araw na ito? Ug ang usa kanila, nga ginganlan si Cleopas, mitubag kaniya, "Ikaw ra ba ang bugtong dumuloong sa Jerusalem nga wala mahibalo sa mga butang nga nanghitabo didto sulod niining mga adlawa?" At sinabi niya sa kanila, Anong mga bagay? At sinabi nila sa kaniya, Ang mga bagay tungkol kay Jesus na Nazareno, na isang propetang makapangyarihan sa gawa at sa salita sa harap ng Dios at ng buong bayan: Siya nangutana kanila, "Unsa bang mga butanga?" Ug sila miingon kaniya, "Mahitungod ba kang Jesus nga Nazaretnon, nga usa ka profeta nga gamhanan sa buhat ug sa pulong sa atubangan sa Dios ug sa tanang mga tawo; At kung paano ang pagkabigay sa kaniya ng mga pangulong saserdote at ng mga pinuno upang hatulan sa kamatayan, at siya'y ipako sa krus. siya gitugyan sa among mga sacerdote nga punoan ug sa among mga pangulo aron pagahukman sa silot sa kamatayon ug ilansang sa krus. Datapuwat hinihintay naming siya ang tutubos sa Israel. Oo at bukod sa lahat ng mga ito ay ngayon ang ikatlong araw buhat nang mangyari ang mga bagay na ito. Ug nanaglaum unta kadto kami nga siya mao gayud ang magtubos sa Israel. Oo, ug labut pa niining tanan, ikatulo na ka adlaw karon sukad sa pagkahitabo niining mga butanga. Bukod sa rito iba sa mga babaing kasamahan namin na nagsiparoong maaga sa libingan, ay nakapagtaka sa amin; Ug labut pa, dihay mga babaye nga among mga kauban nga nakapatingala kanamo. Didto sila sa lubnganan sayo ganinang buntag, At nang hindi mangasumpungan ang kaniyang bangkay, ay nangagbalik sila, na nangagsabing sila nama'y nakakita ng isang pangitain ng mga anghel, na nangagsabing siya'y buhay. ug wala nila hikit-i didto ang iyang lawas; ug sila mibalik nga nanagsugilon nga nakakita kono silag panan-awon nga may mga manolunda nga nagsugilon kanila nga siya buhi. At nagsiparoon sa libingan ang ilang kasama namin, at nasumpungan nila alinsunod sa sinabi ng mga babae: datapuwat siya'y hindi nila nakita. Ug may mga kauban namo nga nangadto sa lubnganan, ug didto ilang nakita kini sumala sa gisugilon sa mga babaye; apan siya wala nila makita." At sinabi niya sa kanila, Oh mga taong haling, at makukupad ang mga pusong magsisampalataya sa lahat ng salita ng mga propeta! Ug si Jesus miingon kanila, "O mga tawong boangboang, kinsang mga kasingkasing hinayan nga motoo sa tanang gikasulti sa mga profeta! Hindi baga kinakailangang si Cristo ay maghirap ng mga bagay na ito, at pumasok sa kaniyang kaluwalhatian? Dili ba kinahanglan man nga ang Cristo magaantus gayud niining mga butanga ug unya magasulod, siya sa iyang himaya?" At magmula kay Moises at sa mga propeta, ay ipinaaninaw niya sa kanila ang mga bagay tungkol sa kaniya sa lahat ng mga kasulatan. Ug sugod kang Moises ug sa tanang mga prfeta, iyang gisaysay kanila ang mga butang sa tibuok nga kasulatan mahitungod sa iyang kaugalingon. At sila'y malapit na sa nayong kanilang paroroonan: at naganyo siyang wari may paroroonang lalo pang malayo. Ug sa nagkahiduol na sila sa balangay nga ilang gipadulngan, gipasabut niya nga daw mopadayon siya sa unahan, At siya'y kanilang pinigil, na sinasabi, tumuloy ka sa amin, sapagkat gumagabi na, at kumikiling na ang araw. At pumasok siya upang tumuloy sa kanila. apan gihawiran siya nila nga nag-ingon, "Pabilin uban kanamo, kay hapit na magabii ug tapus na ang adlaw." Ug siya misaka ug mipabilin uban kanila. At nangyari, nang siya'y nakaupo na kasalo nila sa dulang ng pagkain, ay kaniyang dinampot ang tinapay at binasbasan; at ito'y pinagputolputol, at ibinigay sa kanila. Ug sa nagtambong siya sa kan-anan uban kanila, siya mikuhag tinapay ug nanalangin, ug kini iyang gipikaspikas ug gihatag kanila. At nangabuksan ang kanilang mga mata, at siya'y nakilala nila; at siya'y nawala sa kanilang mga paningin. Ug unya nabuka ang ilang mga mata, ug ilang naila siya; ug unya nahanaw siya sa ilang mga mata. At sila-sila'y nangagsabihan, Hindi baga nagaalab ang ating puso sa loob natin, habang tayo'y kinakausap niya sa daan, samantalang binubuksan niya sa atin ang mga kasulatan? Ug sila nasig-ingon ang usa sa usa, "Dili ba ang atong mga kasingkasing nagdilaab man sa sulod nato samtang nagsulti siya kanato diha sa dalan, samtang nagsaysay siya kanato sa kasulatan?" At sila'y nagsitindig sa oras ding yaon, at nangagbalik sa Jerusalem, at naratnang nangagkakatipon ang labingisa, at ang kanilang mga kasama. Ug niadtong tungora sila mitindog ug namalik sa Jerusalem, ug ilang hingkaplagan ang Napulog-Usa nga nagkatigum ug ang mga kauban nila. Na nangagsasabi, Tunay na nagbangong muli ang Panginoon, at napakita kay Simon, nga miingon kanila, "Tinuod gayud nga nabanhaw ang Ginoo, ug mipakita kang Simon!" At isinaysay nila ang mga bagay na nangyari sa daan, at kung paanong siya'y nakilala nila nang pagputolputulin ang tinapay. Ug sila usab nanghingasoy sa nahitabo diha sa dalan, ug giunsa nila pagpakaila kaniya diha sa pagpikaspikas niya sa tinapay. At samantalang kanilang pinaguusapan ang mga bagay na ito, siya rin ay tumayo sa gitna nila, at sa kanila'y nagsabi, Kapayapaa'y suma inyo. Ug samtang nagsulti pa sila niining mga butanga, sa ilang taliwala mipakita si Jesus nga natindog ug miingon kanila, "Ang kalinaw magauban kaninyo!" Datapuwat sila'y kinilabutan, at nangahintakutan, at inakala nila na nakakakita sila ng isang espiritu. Apan sila nahikuratan ug nangalisang nga nanagdahum nga nakakita silag espiritu. At sinabi niya sa kanila, Bakit kayo'y nangagugulumihanan? at bakit nangyayari ang pagtatalo sa inyong puso? Ug siya miingon kanila, "Nganong nakulbaan man kamo, ug nganong may mga pagsukitsukit man kamo sa sulod sa inyong mga kasingkasing? Tingnan ninyo ang aking mga kamay at ang aking mga paa, ako rin nga: hipuin ninyo ako, at tingnan; sapagkat ang isang espiritu'y walang laman at mga buto, na gaya ng inyong nakikita na nasa akin. Tan-awa ninyo ang akong mga kamot ug mga tiil, nga mao gayud ako. Hikapa ninyo ako ug tan-awa, kay ang espiritu walay unod ug mga bukog ingon sa inyong nakita nga ania kanako." At pagkasabi niya nito, ay ipinakita niya sa kanila ang kaniyang mga kamay at ang kaniyang mga paa. Ug sa nakasulti na siya niini, iyang gipakita kanila ang iyang mga kamot ug mga tiil. At samantalang hindi pa sila nagsisisampalataya dahil sa galak, at nagsisipanggilalas, ay sinabi niya sa kanila, Mayroon baga kayo ritong anomang makakain? Ug samtang sa ilang kalipay sila wala pa motoo niini ug nanghibulong, siya miingon kanila, "Duna ba kamoy makaon dinhi?" At binigyan nila siya ng isang putol na isdang inihaw. Ug siya ilang gihatagan ug isda nga sinugba. At kaniyang inabot yaon, at kumain sa harap nila. Ug kini gidawat ni Jesus ug iyang gikaon sa ilang atubangan. At sinabi niya sa kanila, Ito ang aking mga salitang sinabi ko sa inyo, nang ako'y sumasa inyo pa, na kinakailangang matupad ang lahat ng mga bagay na nangasusulat tungkol sa akin sa kautusan ni Moises, at sa mga propeta, at sa mga awit. Ug unya miingon siya kanila, "Kini mao ang akong mga pulong nga gisulti ko kaninyo kaniadto sa kauban pa ako kaninyo, nga kinahanglan gayud matuman ang tanang nahisulat mahitungod kanako diha sa kasugoan ni Moises ug sa mga profeta ug sa mga salmo." Nang magkagayo'y binuksan niya ang kanilang mga pagiisip, upang mapagunawa nila ang mga kasulatan; Ug iyang gibuksan ang ilang mga salabutan aron makatukib sila sa mga kasulatan, At sinabi niya sa kanila, Ganyan ang pagkasulat, na kinakailangang maghirap ang Cristo, at magbangong muli sa mga patay sa ikatlong araw; ug miingon kanila, "Sa ingon niini nahisulat, nga ang Cristo kinahanglan gayud magaantus, ug sa ikatulo ka adlaw mabanhaw siya gikan sa mga patay, At ipangaral sa kaniyang pangalan ang pagsisisi at pagpapatawad ng mga kasalanan sa lahat ng mga bansa, magbuhat sa Jerusalem. ug nga sa iyang ngalan ang paghinulsol ug ang pagpasaylo sa mga sala kinahanglan igawali ngadto sa tanang kanasuran, sugod sa Jerusalem. Kayo'y mga saksi ng mga bagay na ito. Kamo mao ang mga saksi niining mga butanga. At narito, ipadadala ko sa inyo ang pangako ng aking Ama, datapuwat magsipanatili kayo sa bayan, hanggang sa kayo'y masangkapan ng kapangyarihang galing sa itaas. Ug tan-awa, igapadala ko kaninyo ang saad sa akong Amahan; apan pabilin una kamo sa siyudad hangtud nga masul-oban na kamog gahum gikan sa kahitas-an." At kaniyang dinala sila sa labas hanggang sa tapat ng Betania: at itinaas niya ang kaniyang mga kamay, at sila'y binasbasan. Unya iyang gidala sila ngadto sa gawas hangtud sa Betania, ug sa naisa niya ang iyang mga kamot, iyang gipanalanginan sila. At nangyari, na samantalang sila'y binabasbasan niya, ay iniwan niya sila; at dinala siya sa itaas sa langit. Ug samtang nagpanalangin pa siya kanila, siya mipahawa gikan kanila ug gibayaw ngadto sa langit. At siya'y sinamba nila, at nagsibalik sila sa Jerusalem na may malaking galak: Ug sila namalik sa Jerusalem sa dakung kalipay; Nang pasimula siya ang Verbo, at ang Verbo ay sumasa Dios, at ang Verbo ay Dios. Sa sinugdan mao na ang Pulong, ug ang Pulong uban sa Dios, ug Dios ang Pulong. Ito rin nang pasimula'y sumasa Dios. Kini siya sa sinugdan uban sa Dios. Ang lahat ng mga bagay ay ginawa sa pamamagitan niya; at alin man sa lahat ng ginawa ay hindi ginawa kung wala siya. Ang tanang mga butang nangahimo pinaagi kaniya; ug niadtong mga nangahimo na, walay bisan usa nga nahimo nga dili pinaagi kaniya. Nasa kaniya ang buhay; at ang buhay ay siyang ilaw ng mga tao. Diha kaniya ang kinabuhi, ug ang maong kinabuhi mao ang kahayag alang sa mga tawo. At ang ilaw ay lumiliwanag sa kadiliman; at ito'y hindi napagunawa ng kadiliman. Ug ang kahayag nagadan-ag sa taliwala sa kangitngitan, ug ang kangitngitan wala makabuntog kaniya. Naparito ang isang tao, na sugong mula sa Dios, na ang kaniyang pangalan ay Juan. Dihay usa ka tawo nga ginganlan si Juan nga pinadala gikan sa Dios. Ito'y naparitong saksi, upang kaniyang patotohanan ang ilaw, upang sa pamamagitan niya'y magsisampalataya ang lahat. Siya mianhi sa pagsaksi, sa pagpanghimatuod mahitungod sa kahayag, aron ang tanan motoo pinaagi kaniya. Hindi siya ang ilaw, kundi pumarito upang kaniyang patotohanan ang ilaw. Kini siya dili mao ang kahayag, hinonoa siya mianhi aron sa pagpanghimatuod mahitungod sa kahayag. Nagkaroon ng tunay na ilaw, sa makatuwid baga'y ang ilaw na lumiliwanag sa bawat tao, na pumaparito sa sanglibutan. Ang matuod nga kahayag nga nagaiwag sa matag-usa ka tawo, kini nagsingabut sa kalibutan. Siya'y nasa sanglibutan, at ang sanglibuta'y ginawa sa pamamagitan niya, at hindi siya nakilala ng sanglibutan. Ug siya dinhi na sa kalibutan, ug ang kalibutan nahimo pinaagi kaniya, ngani ang kalibutan wala makaila kaniya. Siya'y naparito sa sariling kaniya, at siya'y hindi tinanggap ng mga sariling kaniya. Siya nahiabut diha sa iyang kaugalingon, ngani ang iyang mga tawo wala modawat kaniya. Datapuwat ang lahat ng sa kaniya'y nagsitanggap, ay pinagkalooban niya sila ng karapatang maging mga anak ng Dios, sa makatuwid baga'y ang mga nagsisisampalataya sa kaniyang pangalan: Apan sa tanang midawat kaniya, sa tanang mitoo sa iyang ngalan, kanila naghatag siyag kagahum sa pagkahimong mga anak sa Dios, Na mga ipinanganak na hindi sa dugo, ni sa kalooban ng laman, ni sa kalooban ng tao, kundi ng Dios. kanila nga nangatawo dili gumikan sa dugo, ni sa pagbuot sa unod, ni sa pagbuot sa lalaki, kondili sa Dios. At nagkatawang-tao ang Verbo, at tumahan sa gitna natin (at nakita namin ang kaniyang kaluwalhatian, kaluwalhatian gaya ng sa bugtong ng Ama), na puspos ng biyaya at katotohanan. Ug ang Pulong nahimong tawo ug ipon kanamo mipuyo siya nga puno sa grasya ug sa kamatuoran; ug among nakita ang iyang himaya, ang himaya nga ingon sa pagadawaton sa bugtong Anak gikan sa Amahan. Pinatotohanan siya ni Juan, at sumigaw, na nagsasabi, Ito yaong aking sinasabi, Ang pumaparitong nasa hulihan ko ay magiging una sa akin: sapagkat siya'y una sa akin. (Si Juan naghimog pagpanghimatuod mahitungod kaniya, ug misinggit nga nag-ingon, "Mao kini siya ang gihisgutan ko sa akong pag-ingon, `Siya nga umaanhi sunod kanako gikapahimutang na unahan kanako, kay siya una pa man kanako,`") Sapagkat sa kaniyang kapuspusan ay nagsitanggap tayong lahat, at biyaya sa biyaya. Ug gikan sa maong pagkapuno niya kaming tanan nanagpakadawat, grasya tungod sa grasya. Sapagkat ibinigay sa pamamagitan ni Moises ang kautusan; ang biyaya at ang katotohanan ay nagsidating sa pamamagitan ni Jesu-cristo. Kay ang kasugoan gihatag pinaagi kang Moises, apan ang grasya ug ang kamatuoran miabut pinaagi kang Jesu-Cristo. Walang taong nakakita kailan man sa Dios; ang bugtong na Anak, na nasa sinapupunan ng Ama, siya ang nagpakilala sa kanya. Wala pa gayuy tawo nga nakakita sa Dios; ang bugtong Anak, nga anaa sa sabakan sa Amahan-- kini siya mao ang nagpaila kaniya. At ito ang patotoo ni Juan, nang suguin sa kaniya ng mga Judio mula sa Jerusalem ang mga saserdote at mga Levita upang sa kaniya'y itanong, Sino ka baga? Ug mao kini ang gipanghimatuod ni Juan sa diha nga gipadala kaniya sa mga Judio ang mga sacerdote ug mga Levita gikan sa Jerusalem aron sa pagpangutana kaniya, "Kinsa ka man?" At kaniyang ipinahayag, at hindi ikinaila; at kaniyang ipinahayag, Hindi ako ang Cristo. Siya mitug-an, siya wala maglimod; hinonoa mitug-an siya nga nag-ingon, "Ako dili mao ang Cristo." At sa kaniya'y kanilang itinanong, Kung gayo'y ano nga? Ikaw baga'y si Elias? At sinabi niya, Hindi ako. Ikaw baga ang propeta? At siya'y sumagot, Hindi. Ug sila nangutana kaniya, "Unsa ka man diay? Si Elias ka ba?" Siya miingon, "Dili." "Ikaw ba ang profeta?" Siya mitubag, "Dili." Sinabi nga nila sa kaniya, Sino ka baga? Upang ibigay namin ang kasagutan sa nangagsugo sa amin. Ano ang sinasabi mo tungkol sa iyong sarili? Unya miingon sila kaniya, "Kinsa ka man lagi? Tug-ani kami aron adunay among ikatubag sa mga nanagsugo kanamo. Unsa may imong ikasulti bahin sa imong kaugalingon?" Sinabi niya, Ako ang tinig ng isang humihiyaw sa ilang, Tuwirin ninyo ang daan ng Panginoon, gaya ng sinabi ng propeta Isaias. Ug siya miingon, "Ako mao ang tingog sa magasinggit diha sa mga awaaw, `Tul-ira ninyo ang agian sa Ginoo,` sumala sa giingon ni Isaias nga profeta." At sila'y sinugo buhat sa mga Fariseo. Ug kini sila mga sinugo gikan sa mga Fariseo. At sa kaniya'y kanilang itinanong, at sinabi sa kaniya, Bakit nga bumabautismo ka, kung hindi ikaw ang Cristo, ni si Elias, ni ang propeta? Ug sila nangutana kaniya, "Nan, nganong nagapangbautismo ka man, nga dili ka man diay mao ang Cristo, ni si Elias, ni ang profeta?" Sila'y sinagot ni Juan, na nagsasabi, Ako'y bumabautismo sa tubig: datapuwat sa gitna ninyo'y may isang nakatayo na hindi ninyo nakikilala, Ug si Juan mitubag kanila, "Ako nagapangbautismo sa tubig, apan diha sa taliwala ninyo anaay nagatindog nga wala ninyo hiilhi, Siya nga ang pumaparitong sumusunod sa akin, na sa kaniya'y hindi ako karapatdapat magkalag ng panali ng kaniyang pangyapak. siya nga mao ang magaanhi sunod kanako, sa kang kinsang higot sa sapin ako dili gani takus sa paghubad." Ang mga bagay na ito'y ginawa sa Betania, sa dako pa roon ng Jordan, na pinagbabautismuhan ni Juan. Kini didto mahitabo sa Betania, tabok sa Jordan, diin si Juan nagpangbautismo. Nang kinabukasan ay nakita ni Juan si Jesus na lumalapit sa kaniya, at sinabi, Narito, ang Cordero ng Dios, na nagaalis ng kasalanan ng sanglibutan! Ug sa pagkasunod nga adlaw iyang nakita si Jesus nga nagpaingon kaniya, ug siya miingon, "Tan-awa, mao kana ang Cordero sa Dios, nga magakuha sa sala sa kalibutan! Ito yaong aking sinasabi, Sa hulihan ko'y dumarating ang isang lalake na magiging una sa akin: sapagkat siya'y una sa akin. Mao kana siya ang gihisgutan ko sa akong pag-ingon, `Sunod kanako moanhi ang usa ka tawo nga gikapahimutang na unahan kanako, kay siya una pa man kanako.` At siya'y hindi ko nakilala; datapuwat upang siya'y mahayag sa Israel, dahil dito'y naparito ako na bumabautismo sa tubig. Ug ako gayud gani wala man masayud kaniya; mao lamang nga mianhi ako nga nagpangbautismo sa tubig aron ikapadayag siya ngadto sa Israel." At nagpatotoo si Juan, na nagsasabi, Nakita ko ang Espiritu na bumababang tulad sa isang kalapati na buhat sa langit; at dumapo sa kaniya. Ug si Juan nagpanghimatuod nga nag-ingon, "Nakita ko ang Espiritu nga mikunsad ingon ug salampati gikan sa langit, ug kini nagpabilin diha kaniya. At siya'y hindi ko nakilala; datapuwat ang nagsugo sa akin upang bumautismo sa tubig, ay siyang nagsabi sa akin, Ang makita mong babaan ng Espiritu, at manahan sa kaniya, ay siya nga ang bumabautismo sa Espiritu Santo. Ako gayud wala masayud kaniya, apan siya nga nagsugo kanako sa pagpangbautismo sa tubig miingon kanako, `Siya nga imong makita nga pagakunsaran ug pagapuy-an sa Espiritu, mao kana siya ang magapangbautismo diha sa Espiritu Santo.` At aking nakita, at pinatotohanan kong ito ang Anak ng Dios. Ug ako nakakita ug gipanghimatuod ko nga kini siya mao ang Anak sa Dios." Nang kinabukasan ay muling nakatayo si Juan, at ang dalawa sa kaniyang mga alagad; Ug sa pagkasunod nga adlaw didto na usab si Juan nagtindog uban sa duha sa iyang mga tinun-an; At kaniyang tiningnan si Jesus samantalang siya'y naglalakad, at sinabi, Narito, ang Cordero ng Dios! ug siya mitan-aw kang Jesus samtang kini naglakaw, ug siya miingon, "Tan-awa, mao kana ang Cordero sa Dios!" At narinig siyang nagsalita ng dalawang alagad, at sila'y nagsisunod kay Jesus. Ug ang duha ka mga tinun-an nakadungog kaniya sa iyang pagsulti niini, ug sila minunot kang Jesus. At lumingon si Jesus, at nakita silang nagsisisunod, at sinabi sa kanila, Ano ang inyong hinahanap? At sinabi nila sa kaniya, Rabi (na kung liliwanagin, ay Guro), saan ka tumitira? Ug si Jesus milingi ug iyang nakita sila nga nanagsunod kaniya, ug siya miingon kanila, "Unsay inyong gipangita?" Ug sila miingon kaniya, "Rabi (nga sa ato pa, Magtutudlo), diin ka magpuyo?" Sinabi niya sa kanila, Magsiparito kayo, at inyong makikita. Nagsiparoon nga sila at nakita kung saan siya tumitira; at sila'y nagsitirang kasama niya nang araw na yaon: noo'y magiikasangpu na ang oras. Ug siya miingon kanila, "Umari kamo ug makita ninyo." Ug sila miadto ug ilang nakita ang iyang gipuy-an; ug sila mipabilin uban kaniya nianang adlawa, kay kadto may ikanapulo na man ang takna. Ang isa sa dalawang nakarinig ng pagsasalita ni Juan, at sumunod sa kaniya, ay si Andres na kapatid ni Simon Pedro. Usa sa duha nga nakadungog sa pagsulti ni Juan ug misunod kang Jesus, mao si Andres nga igsoon ni Simon Pedro. Una niyang nasumpungan ang kaniyang sariling kapatid na si Simon, at sa kaniya'y sinabi, Nasumpungan namin ang Mesias (na kung liliwanagin, ay ang Cristo). Ug iyang nakaplagan pag-una ang iyang igsoon nga si Simon, ug miingon kaniya, "Gikahibalag namo ang Mesias" (nga sa ato pa, Cristo); Siya'y kaniyang dinala kay Jesus. Siya'y tiningnan ni Jesus, at sinabi, Ikaw ay si Simon na anak ni Juan: tatawagin kang Cefas (na kung liliwanagin, ay Pedro). ug iyang gidala siya ngadto kang Jesus. Ug si Jesus misud-ong kaniya ug miingon, "Ikaw diay si Simon, ang anak ni Juan? Pagatawgon ikaw nga Cefas" (nga sa ato pa, Pedro). Nang kinabukasan ay pinasiyahan niyang pumaroon sa Galilea, at kaniyang nasumpungan si Felipe: at sa kaniya'y sinabi ni Jesus, Sumunod ka sa akin. Ug sa pagkasunod nga adlaw si Jesus buot moadto sa Galilea. Ug iyang gikahibalag si Felipe ug siya miingon kaniya, "Sumunod ka kanako." Si Felipe nga ay taga Betsaida, sa bayan ni Andres at ni Pedro. Kini si Felipe taga-Betsaida, ang lungsod nila ni Andres ug Pedro. Nasumpungan ni Felipe si Natanael, at sinabi sa kaniya, Nasumpungan namin yaong isinulat ni Moises sa kautusan, at gayon din ng mga propeta, si Jesus na taga Nazaret, ang anak ni Jose. Ug gikahibalag ni Felipe si Natanael, ug siya miingon kaniya, "Among gikahibalag siya nga mahitungod gani kaniya si Moises diha sa kasugoan ug usab ang mga profeta nanagsulat, mahitungod kang Jesus nga Nazaretnon, nga anak ni Jose." At sinabi sa kaniya ni Natanael, Mangyayari bagang lumitaw ang anomang magaling na bagay sa Nazaret? Sinabi sa kaniya ni Felipe, Pumarito ka at tingnan mo. Ug si Natanael nangutana kaniya, "Aduna ba guy maayong butang gikan sa Nazaret?" Si Felipe mitubag kaniya, "Umari ka ug tan-awa." Nakita ni Jesus si Natanael na lumalapit sa kaniya, at sinabi ang tungkol sa kaniya, Narito, ang isang tunay na Israelita, na sa kaniya'y walang daya! Ug nakita ni Jesus si Natanael nga nagpaingon kaniya, ug siya miingon mahitungod kaniya, "Tan-awa, aniay usa ka tinuod gayud nga Israelinhon, kang kinsa wala ang pagkalimbongan!" Sinabi sa kaniya ni Natanael, Saan mo ako nakilala? Si Jesus ay sumagot at sinabi sa kaniya, Bago ka tinawag ni Felipe, nang ikaw ay nasa ilalim ng puno ng igos, ay nakita kita. Ug si Natanael nangutana kaniya, "Naunsa ba nga nakaila ka man diay kanako?" Si Jesus mitubag kaniya, "Sa wala ka pa tawga ni Felipe, samtang nagpasilong ikaw diha sa kahoyng igera, nakita ko ikaw." Sumagot si Natanael sa kaniya, Rabi, ikaw ang Anak ng Dios; ikaw ang Hari ng Israel. Ug si Natanael miingon kaniya, "Rabi, ikaw mao ang Anak sa Dios! Ikaw mao ang Hari sa Israel!" Si Jesus ay sumagot at sinabi sa kaniya, Dahil baga sa sinabi ko sa iyo, Kita'y nakita sa ilalim ng puno ng igos, kaya ka sumasampalataya? makikita mo ang mga bagay na lalong dakila kay sa rito. Ug si Jesus mitubag kaniya, "Mitoo ba ikaw tungod lang sa akong pag-ingon kanimo nga nakita ko ikaw nga nagpasilong diha sa kahoyng igera? Makita ra unya nimo ang labi pa ka dagkung mga butang kay niini." At sinabi niya sa kaniya, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa iyo, Makikita ninyong bukas ang langit, at ang mga anghel ng Dios na nagmamanhik-manaog sa ulunan ng Anak ng tao. Ug siya miingon pa kaniya, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga makita ra unya ninyo ang langit nga maabli ug ang mga manolunda sa Dios nga magakayab ug magakunsad sa ibabaw sa Anak sa Tawo." At nang ikatlong araw ay nagkaroon ng isang kasalan sa Cana ng Galilea; at naroon ang ina ni Jesus: Ug sa ikatulo ka adlaw may kasal sa Cana sa Galilea, ug didto ang inahan ni Jesus; At inanyayahan din naman si Jesus, at ang kaniyang mga alagad, sa kasalan. ug si Jesus usab gidapit ngadto sa kasal, uban ang iyang mga tinun-an. At nang magkulang ng alak, ang ina ni Jesus ay nagsabi sa kaniya, Wala silang alak. Ug sa pagkahurot na sa bino, ang inahan ni Jesus miingon kaniya, "Wala na silay bino." At sinabi sa kaniya ni Jesus, Babae, anong pakialam ko sa iyo? ang aking oras ay hindi pa dumarating. Ug si Jesus miingon kaniya, "Babaye, unsay imong labut kanako? Ang akong takna wala pa moabut." Sinabi ng kaniyang ina sa mga alila, Gawin ninyo ang anomang sa inyo'y kaniyang sabihin. Ug ang iyang inahan miingon sa mga sulogoon, "Unsa ganiy iyang isugo kaninyo, buhata ninyo." Mayroon nga roong anim na tapayang bato na nalalagay alinsunod sa kaugaliang paglilinis ng mga Judio, na naglalaman ang bawat isa ng dalawa o tatlong bangang tubig. Ug didtoy nahimutang nga unom ka buok tadyaw nga bato, sumala sa batasan sa mga Judio sa pagpanghugas, nga ang matag-usa niini kasudlan ug kaluhaan o katloan ka galon. Sinabi sa kanila ni Jesus, Punuin ninyo ng tubig ang mga tapayan. At kanilang pinuno hanggang sa labi. Ug si Jesus miingon kanila, "Pun-a ninyog tubig ang mga tadyaw." Ug kini ilang gipanagpuno hangtud sa ngabil. At sinabi niya sa kanila, Kunin ninyo ngayon, at inyong iharap sa pangulo ng kapistahan. At kanilang iniharap. Ug unya siya miingon kanila, "Pagkabo na kamo niana ug dad-a ngadto sa punoan sa kombira." Ug kini ilang gidala ngadto kaniya. At nang matikman ng pangulo ng kapistahan ang tubig na naging alak nga, at hindi niya nalalaman kung saan buhat (datapuwat nalalaman ng mga alila na nagsikuha ng tubig), ay tinawag ng pangulo ng kapistahan ang kasintahang lalake, Ug sa natilawan sa punoan sa kombira ang tubig nga nahimo nang bino, ug kay wala man siya masayud diin kini gikan (bisan tuod nasayud niini ang mga sulogoon nga nanagkabo sa tubig), ang punoan sa kombira mitawag sa bana At sinabi sa kaniya, Ang bawat tao ay unang inilalagay ang mabuting alak; at kung mangakainom nang mabuti ang mga tao, ay saka inilalagay ang pinakamasama: itinira mo ang mabuting alak hanggang ngayon. ug miingon kaniya, "Nabatasan baya sa mga tawo ang pagdalit pag-una sa maayong bino, ug unya sa diha nga ang mga dinapit makainom na pag-ayo, mao pay pagdalit sa minos nga bino; apan ikaw, imo hinoong gitagoan ang maayong bino hangtud karon." Ang pasimulang ito ng kaniyang mga tanda ay ginawa ni Jesus sa Cana ng Galilea, at inihayag ang kaniyang kaluwalhatian; at nagsisampalataya sa kaniya ang kaniyang mga alagad. Kini, ang nahauna sa iyang mga milagro, gibuhat ni Jesus didto sa Cana sa Galilea, ug nagpadayag sa iyang himaya; ug ang iyang mga tinun-an nanagpanoo kaniya. Pagkatapos nito ay lumusong siya sa Capernaum, siya, at ang kaniyang ina, at ang kaniyang mga kapatid, at ang kaniyang mga alagad; at sila'y nangatira roong hindi maraming araw. Ug tapus niini siya milugsong ngadto sa Capernaum, uban ang iyang inahan ug ang iyang mga igsoon ug ang iyang mga tinun-an; ug didto mipabilin sila sulod sa pipila lamang ka adlaw. At malapit na ang paskua ng mga Judio, at umahon si Jesus sa Jerusalem. Ug nagkahiduol na ang Pasko sa mga Judio, busa si Jesus mitungas ngadto sa Jerusalem. At nasumpungan niya sa templo yaong nangagbibili ng mga baka at mga tupa at mga kalapati, at ang mga mamamalit ng salapi na nangakaupo: Ug sa sulod sa templo iyang nakita ang mga nanagbaligyag mga baka ug mga karnero ug mga salampati, ug ang mga tigpangilis ug salapi nga diha sa ilang pamatigayon. At ginawa niyang isang panghampas ang mga lubid, itinaboy niyang lahat sa templo, ang mga tupa at gayon din ang mga baka; at ibinubo niya ang salapi ng mga mamamalit, at ginulo ang kanilang mga dulang; Ug nagbuhat siyag latigo nga pisi ug iyang giabog silang tanan, uban ang mga karnero ug mga baka, ngadto sa gawas sa templo; ug iyang giyabo ang mga salapi sa mga tigpangilis ug iyang gipanglintuwad ang ilang mga lamisa. At sa nangagbibili ng mga kalapati ay sinabi niya, Alisin ninyo rito ang mga bagay na ito; huwag ninyong gawin ang bahay ng aking Ama na bahay-kalakal. Ug siya miingon sa mga nanagbaligyag mga salampati, "Kuhaa ninyo dinhi kining mga butanga; ang balay sa akong Amahan ayaw ninyo paghimoang merkado." Napagalaala ng kaniyang mga alagad na nasusulat, Kakanin ako ng sikap sa iyong bahay. Ug ang iyang mga tinun-an nahinumdom nga ang kasulatan nagaingon man, "Ang kamaampingon alang sa imong balay magaut-ot kanako." Ang mga Judio nga'y nagsisagot at sa kaniya'y sinabi, Anong tanda ang maipakikita mo sa amin, yamang ginawa mo ang mga bagay na ito? Busa ang mga Judio miingon kaniya, "Unsa man ang ilhanan nga imong ikapakita kanamo nga ikaw may pagbulot-an sa pagbuhat niini?" Sumagot si Jesus at sa kanila'y sinabi, Igiba ninyo ang templong ito, at aking itatayo sa tatlong araw. Ug si Jesus mitubag kanila, "Gubaa ninyo kining templo, ug patindugon ko kini sulod sa tulo ka adlaw." Sinabi nga ng mga Judio, Apat na put anim na taon ang pagtatayo ng templong ito, at itatayo sa tatlong araw? Ug ang mga Judio nanagpanubag, "Kining temploha gitukod sulod sa kap-atan ug unom ka tuig, ug imong patindugon kini sulod sa tulo ka adlaw?" Datapuwat sinasalita niya ang tungkol sa templo ng kaniyang katawan. Apan ang templo nga iyang gipasabut mao ang iyang kaugalingong lawas. Nang magbangon na maguli nga siya sa mga patay, ay naalaala ng kaniyang mga alagad na sinalita niya ito; at nagsisampalataya sila sa kasulatan, at sa salitang sinabi ni Jesus. Mao man gani nga sa pagkabanhaw na niya gikan sa mga patay, ang iyang mga tinun-an nahinumdom sa iyang pagsulti niini; ug sila nanagpanoo sa kasulatan ug sa pulong nga gisulti ni Jesus. Nang siya nga'y nasa Jerusalem nang paskua, sa loob ng panahon ng kapistahan, ay marami ang mga nagsisampalataya sa kaniyang pangalan, pagkakita ng kaniyang mga tandang ginawa. Ug sa didto siya sa Jerusalem sa panahon sa fiesta sa Pasko, daghan ang misalig sa iyang ngalan sa pagkakita nila sa mga milagro nga iyang gibuhat; Datapuwat si Jesus sa kaniyang sarili ay hindi rin nagkatiwala sa kanila, sapagkat nakikilala niya ang lahat ng mga tao, apan sa iyang bahin wala ni Jesus isalig ang iyang kaugalingon ngadto kanila, Sapagkat hindi niya kinakailangan na ang sinoman ay magpatotoo tungkol sa tao; sapagkat nalalaman nga niya ang isinasaloob ng tao. kay siya nasayud man sa tanang tawo ug wala siya magkinahanglan nga adunay magpanghimatuod ngadto kaniya mahitungod sa tawo, kay siya gayud nasayud man kon unsa ang anaa sa sulod sa tawo. May isang lalake nga sa mga Fariseo, na nagngangalang Nicodemo, isang pinuno ng mga Judio: Ug dihay usa ka tawo sa mga Fariseo, nga ginganlan si Nicodemo, nga punoan sa mga Judio. Ito rin ay naparoon sa kaniya nang gabi, at sa kaniya'y nagsabi, Rabi, nalalaman naming ikaw ay isang guro na nagbuhat sa Dios; sapagkat walang makagagawa ng mga tanda na iyong ginagawa, maliban na kung sumasa kaniya ang Dios. Kining tawhana miadto kang Jesus sa takna sa kagabhion ug miingon kaniya, "Rabi, kami nasayud nga ikaw maoy usa ka magtutudlo nga gikan sa Dios, kay wala gayuy makahimo niining mga milagro nga imong gipangbuhat gawas lamang kon ang Dios anaa uban kaniya." Sumagot si Jesus at sa kaniya'y sinabi, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa iyo, Maliban na ang tao'y ipanganak na muli, ay hindi siya makakakita ng kaharian ng Dios. Ug si Jesus mitubag kaniya, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, gawas kon ang tawo igaanak pag-usab, dili siya makakita sa gingharian sa Dios." Sinabi sa kaniya ni Nicodemo, Paanong maipanganganak ang tao kung siya'y matanda na? makapapasok baga siyang bilang ikalawa sa tiyan ng kaniyang ina, at ipanganak? Ug si Nicodemo nangutana kaniya, "Unsaon man pagkahimo nga igaanak ang tawo sa tigulang na siya? Makasulod pa ba siya pag-usab sa taguangkan sa iyang inahan ug mahimugso?" Sumagot si Jesus, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa iyo, Maliban na ang tao'y ipanganak ng tubig at ng Espiritu, ay hindi siya makapapasok sa kaharian ng Dios. Ug si Jesus mitubag, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, gawas kon ang tawo igaanak sa tubig ug sa Espiritu, dili siya makasulod sa gingharian sa Dios. Ang ipinanganak ng laman ay laman nga; at ang ipinanganak ng Espiritu ay espiritu nga. Ang gianak sa unod, unod man; ug ang gianak sa Espiritu, espirutu man. Huwag kang magtaka sa aking sinabi sa iyo, Kinakailangan ngang kayo'y ipanganak na muli. Ayaw ikahibulong ang akong pag-ingon kanimo, `Kinahanglan nga igaanak kamo pag-usab.` Humihihip ang hangin kung saan niya ibig, at naririnig mo ang kaniyang ugong, ngunit hindi mo nalalaman kung saan nanggagaling, at kung saan naparoroon: gayon ang bawat ipinanganak ng Espiritu. Ang hangin bitaw mohuros man ngadto sa buot niyang padulngan, ug mabati mo ang iyang tingog; ngani dili nimo mahibaloan diin siya gikan o asa siya padulong. Maingon usab niana ang tanan nga gianak sa Espiritu." Sumagot si Nicodemo at sa kaniya'y sinabi, Paanong pangyayari ng mga bagay na ito? Si Nicodemo miingon kaniya, "Unsaon man pagkahimo niini?" Sumagot si Jesus at sa kaniya'y sinabi, Ikaw ang guro sa Israel, at hindi mo nauunawa ang mga bagay na ito? Ug si Jesus mitubag kaniya, "Wala ka ba diay makasabut niini, nga magtutudlo ka man unta sa Israel? Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa iyo, Ang nalalaman namin ay sinasalita namin, at ang aming nakita ay pinatototohanan namin; at hindi ninyo tinanggap ang aming patotoo. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga kami nagasulti sa among nahibaloan ug nagapanghimatuod sa among nakita, apan kamo wala modawat sa among pamatuod. Kung sinabi ko sa inyo ang mga bagay na nauukol sa lupa at hindi ninyo pinaniniwalaan, paanong paniniwalaan ninyo kung sabihin ko sa inyo ang mga bagay na nauukol sa langit? Kon dili kamo motoo sa yutan-ong mga butang nga akong gisugilon kaninyo, unsaon man ninyo sa pagtoo kon suginlan ko kamog langitnong mga butang? At walang umakyat sa langit, kundi ang nanggaling sa langit, sa makatuwid baga'y ang Anak ng tao, na nasa langit. Walay nakasaka ngadto sa langit gawas lamang kaniya nga nanaug gikan sa langit, nga mao ang Anak sa Tawo nga anaa sa langit. At kung paanong itinaas ni Moises sa ilang ang ahas, ay gayon kinakailangang itaas ang Anak ng tao; Ug maingon nga ang halas giisa ni Moises didto sa kamingawan, maingon man usab kinahanglan igaisa ang Anak sa Tawo, Upang ang sinomang sumampalataya ay magkaroon sa kaniya ng buhay na walang hanggan. aron ang tanan nga mosalig kaniya makabaton sa kinabuhing dayon." Sapagkat gayon na lamang ang pagsinta ng Dios sa sanglibutan, na ibinigay niya ang kaniyang bugtong na Anak, upang ang sinomang sa kaniya'y sumampalataya ay huwag mapahamak, kundi magkaroon ng buhay na walang hanggan. Kay gihigugma gayud sa Dios ang kalibutan nga tungod niana gihatag niya ang iyang bugtong Anak, aron ang tanan nga mosalig kaniya dili malaglag, kondili may kinabuhing dayon. Sapagkat hindi sinugo ng Dios ang Anak sa sanglibutan upang hatulan ang sanglibutan; kundi upang ang sanglibutan ay maligtas sa pamamagitan niya. Kay gipadala sa Dios ang iyang Anak nganhi sa kalibutan, dili aron ang kalibutan iyang pagahukman sa silot, kondili aron ang kalibutan maluwas pinaagi kaniya. Ang sumasampalataya sa kaniya ay hindi hinahatulan; ang hindi sumasampalataya ay hinatulan na, sapagkat hindi siya sumampalataya sa pangalan ng bugtong na Anak ng Dios. Ang mosalig kaniya dili pagahukman sa silot; apan ang dili mosalig nahinukman na sa silot, kay wala man siya motoo sa ngalan sa bugtong Anak sa Dios. At ito ang kahatulan, na naparito ang ilaw sa sanglibutan, at inibig pa ng mga tao ang kadiliman kay sa ilaw; sapagkat masasama ang kanilang mga gawa. Ug ang paghukom mao kini, nga ang kahayag mianhi sa kalibutan, ug ang kangitngit maoy gipalabi sa mga tawo sa paghigugma kay sa kahayag, kay dautan man ang ilang mga buhat. Sapagkat ang bawat isa na gumagawa ng masama ay napopoot sa ilaw, at hindi lumalapit sa ilaw, upang huwag masaway ang kaniyang mga gawa. Kay ang tanan nga nagabuhat ug mangil-ad nagadumot sa kahayag, ug dili moduol sa kahayag, sa kahadlok nga tingali unya masuta ang ilang mga buhat. Datapuwat ang gumagawa ng katotohanan ay lumalapit sa ilaw, upang mahayag na ang kaniyang mga gawa ay ginawa sa Dios. Apan siya nga nagahimo sa matuod moduol sa kahayag, aron ikapadayag nga ang iyang mga buhat nangahimo diha sa Dios. Pagkatapos ng mga bagay na ito ay nagsiparoon si Jesus at ang kaniyang mga alagad sa lupain ng Judea; at doon siya tumira na kasama nila, at bumabautismo. Tapus niini si Jesus ug ang iyang mga tinun-an miadto sa kayutaan sa Judea, ug didto mipabilin siya uban kanila ug nagpangbautismo. At bumabautismo rin naman si Juan sa Enon na malapit sa Salim, sapagkat doo'y maraming tubig: at sila'y nagsiparoon, at nangabautismuhan. Ug si Juan usab nagpangbautismo didto sa Enon duol sa Salim, kay didto daghan man ang mga tubig; ug ang mga tawo nangadto ug gibautismohan sila. Sapagkat hindi pa ipinapasok sa bilangguan si Juan. Kay si Juan wala pa man ikabanlud sa bilanggoan. Nagkaroon nga ng isang pakikipagtalo ang mga alagad ni Juan sa isang Judio tungkol sa paglilinis. Ug nahitabo nga ang mga tinun-an ni Juan may gipakiglalis nga usa ka Judio mahitungod sa pagpanghinlo. At sila'y nagparoon kay Juan, at sa kaniya'y sinabi, Rabi, yaong kasama mo sa dako pa roon ng Jordan, na binigyan mong patotoo, narito, siya'y bumabautismo, at ang lahat ng mga tao'y nagsisiparoon sa kaniya. Ug sila miadto kang Juan ug miingon kaniya, "Rabi, kadtong tawo nga uban kanimo didto sa tabok sa Jordan, nga imo ganing gipanghimatud-an, kini siya ania karon dinhi nagapangbautismo, ug ang tanang tawo nanugok ngadto kaniya." Sumagot si Juan at sinabi, Hindi makatatanggap ng anoman ang isang tao, malibang ito'y ipinagkaloob sa kaniya mula sa langit. Ug si Juan mitubag, "Walay tawo nga makadawat ug bisan unsa gawas sa ihatag kaniya gikan sa langit. Kayo man ay magsisisaksi sa akin, na aking sinabi, Hindi ako ang Cristo, kundi, na ako'y sinugo sa unahan niya. Kamo gayud makapanghimatuod sa akong pag-ingon, nga ako dili mao ang Cristo, kondili nga gipadala ako sa pag-una kaniya. Ang nagtatangkilik sa kasintahang babae ay ang kasintahang lalake: datapuwat ang kaibigan ng kasintahang lalake, na nakatayo at nakikinig sa kaniya, ay nagagalak na lubos dahil sa tinig ng kasintahang lalake: ito ngang aking kaligayahan ay naganap. Ang naasawa iya sa nabana; ang higala sa nabana, nga nagatindog ug nagapatalinghug kaniya, kini siya nagakalipay ug daku tungod sa tingog sa nabana; busa kining akong kalipay hingpit na karon. Siya'y kinakailangang dumakila, ngunit ako'y kinakailangang bumaba. Siya kinahanglan magatubo, samtang ako kinahanglan magakunhod." Ang nanggagaling sa itaas ay sumasaibabaw ng lahat: ang galing sa lupa ay taga lupa nga, at ang ukol sa lupa ang sinasalita niya: ang nanggagaling sa langit ay sumasaibabaw ng lahat. Siya nga gikan sa itaas, labaw sa tanan; siya nga gikan sa yuta iya sa yuta ug nagasulti pinasukad sa yuta. Siya nga gikan sa langit labaw sa tanan. At kaniyang nakita at narinig, ay siyang pinatototohanan niya; at walang taong tumatanggap ng kaniyang patotoo. Siya nagapanghimatuod sa iyang nakita ug nadungog, ngani walay midawat sa iyang panghimatuod. Ang tumatanggap ng kaniyang patotoo ay naglagay dito ng kaniyang tatak, na ang Dios ay totoo. Ang magadawat sa iyang panghimatuod magabutang sa iyang timaan niini, nga ang Dios matinuoron. Sapagkat ang sinugo ng Dios ay nagsasalita ng mga salita ng Dios: sapagkat hindi niya ibinibigay ang Espiritu sa pamamagitan ng sukat. Kay siya nga gipadala sa Dios magasulti man sa mga pulong sa Dios, sanglit sa walay sukod ang Dios nagapanghatag man sa Espiritu. Sinisinta ng Ama ang Anak, at inilagay sa kaniyang kamay ang lahat ng mga bagay. Ang Amahan nagahigugma sa Anak, ug ang tanang mga butang gitugyan niya ngadto sa iyang kamot. Ang sumasampalataya sa Anak ay may buhay na walang hanggan; ngunit ang hindi tumatalima sa Anak ay hindi makakakita ng buhay, kundi ang poot ng Dios ay sumasa kaniya. Ang mosalig sa Anak may kinabuhi nga dayon; apan ang dili mosugot sa Anak dili makatilawg kinabuhi, hinonoa ang kapungot sa Dios magapabilin diha kaniya. Nang maalaman nga ng Panginoon na nabalitaan ng mga Fariseo na si Jesus ay gumagawa at bumabautismo ng lalong maraming alagad kay sa kay Juan Ug sa pagkasayud sa Ginoo nga ang mga Fariseo nakadungog nga si Jesus nangabig ug nagpangbautismog labi pa ka daghang mga tinun-an kay kang Juan. (Bagaman hindi bumabautismo si Jesus, kundi ang kaniyang mga alagad), (bisan tuod dili gayud si Jesus mao ang nangunay sa pagpangbautismo kondili ang iyang mga tinun-an lamang), Nilisan niya ang Judea, at naparoong muli sa Galilea. siya mipahawa sa Judea ug mibalik sa Galilea. At kinakailangang magdaan siya sa Samaria. Ug siya kinahanglan gayud nga mahiagi latas sa Samaria. Sumapit nga siya sa isang bayan ng Samaria, na tinatawag na Sicar, malapit sa bahagi ng lupang ibinigay ni Jacob kay Jose na kaniyang anak: Busa nahiabut siya sa usa ka lungsod sa Samaria nga ginganlan ug Sicar, duol sa yuta nga gihatag ni Jacob ngadto sa iyang anak nga si Jose At naroon ang balon ni Jacob. Si Jesus nga, nang napapagod na sa kaniyang paglalakbay, ay naupong gayon sa tabi ng balon. Magiikaanim na nga ang oras. Ug didto ang atabay ni Jacob; ug si Jesus, sanglit gikapuyan man siya tungod sa iyang panaw, milingkod tupad sa atabay. Ug kadto may ikaunom na ang takna. Dumating ang isang babaing taga Samaria upang umigib ng tubig: sa kaniya'y sinabi ni Jesus, Painumin mo ako. Ug dihay usa ka babayeng Samarianhon nga miabut aron sa pagkalos ug tubig. Ug si Jesus miingon kaniya, "Paimna ra ko." Sapagkat napasa bayan ang kaniyang mga alagad upang magsibili ng pagkain. Kay ang iyang mga tinun-an nangadto man sa lungsod aron sa pagpalit ug makaon. Sinabi nga sa kaniya ng babaing Samaritana, Paano ngang ikaw, na isang Judio, ay humingi ng maiinom sa akin, na ako'y babaing Samaritana? (Sapagkat hindi nangakikipagusap ang mga Judio sa mga Samaritano.) Ang babayeng Samarianhon miingon kaniya, "Naunsa ba nga ikaw nga usa ka Judio mihangyo man nga paimnon ko nga usa ka babayeng Samarianhon?" Kay ang mga Judio ugod wala may pakigharong sa mga Samarianhon. Sumagot si Jesus at sa kaniya'y sinabi, Kung napagkikilala mo ang kaloob ng Dios, at kung sino ang sa iyo'y nagsasabi, Painumin mo ako; ikaw ay hihingi sa kaniya, at ikaw ay bibigyan niya ng tubig na buhay. Ug si Jesus mitubag kaniya, "Kon nasayud ka pa lamang sa gasa sa Dios, ug kon kinsa kining nagaingon kanimo, `Paimna ra ko,` mangayo ka gayud unta kaniya ug ikaw hatagan niyag buhi nga tubig." Sinabi sa kaniya ng babae, Ginoo, wala kang sukat isalok ng tubig, at malalim ang balon: saan nga naroon ang iyong tubig na buhay? Ang babaye miingon kaniya, "Senyor, ikaw wala ganiy arang ikatimba, ug ang atabay lalum; asa man nimo kuhaa kanang imong buhi nga tubig? Dakila ka pa baga sa aming amang si Jacob, na sa ami'y nagbigay ng balon, at dito'y uminom siya, at ang kaniyang mga anak, at ang kaniyang mga hayop? Labaw ka pa ba sa among ginikanan nga si Jacob nga maoy naghatag kanamo niining atabay, ug sa tubig niini nag-inom siya ug ang iyang mga anak ug ang iyang mga hayop?" Sumagot si Jesus at sinabi sa kaniya, Ang bawat uminom ng tubig na ito ay muling mauuhaw: Si Jesus miingon kaniya, "Ang tanan nga magainom niining tubiga pagauhawon pag-usab, Datapuwat ang sinomang umiinom ng tubig na sa kaniya'y aking ibibigay ay hindi mauuhaw magpakailan man; ngunit ang tubig na sa kaniya'y aking ibibigay ay magiging isang balon ng tubig na bubukal sa kabuhayang walang hanggan. apan bisan kinsa nga magainom sa tubig nga akong igahatag kaniya dili na gayud pagauhawon; kay ang tubig nga akong igahatag kaniya mahimong diha sa sulod niya usa ka tubod sa tubig nga magatubo ngadto sa pagkakinabuhing dayon." Sinabi sa kaniya ng babae, Ginoo, ibigay mo sa akin ang tubig na ito, upang ako'y huwag mauhaw, ni pumarito man sa ganito kalayo upang umigib pa. Ang babaye miingon kaniya, "Senyor, hatagi ra ko nianang tubiga aron dili na ako uhawon, ni moanhi pa dinhi aron sa pagkalos." Sinabi sa kaniya ni Jesus, Humayo ka, tawagin mo ang iyong asawa, at pumarito ka. Ug si Jesus miingon kaniya, "Lumakaw ka, tawga ang imong bana, ug bumalik ka dinhi." Sumagot ang babae at sinabi sa kaniya, Wala akong asawa. Sinabi sa kaniya ni Jesus, Mabuti ang pagkasabi mo, Wala akong asawa: Ang babaye mitubag kaniya, "Wala baya akoy bana." Si Jesus miingon kaniya, "Tinuod ang imong giingon, `Wala akoy bana`; Sapagkat nagkaroon ka na ng limang asawa; at ang nasa iyo ngayon ay hindi mo asawa: dito'y sinabi mo ang katotohanan. kay tuod ikaw may lima na man ka bana, ug siya nga gikaipon mo karon dili man imong bana. Tinuod gayud kining imong giingon." Sinabi sa kaniya ng babae, Ginoo, napaghahalata kong ikaw ay isang propeta. Ang babaye miingon kaniya, "Senyor, naila ko nga ikaw usa ka profeta. Nagsisamba ang aming mga magulang sa bundok na ito; at sinasabi ninyo, na sa Jerusalem ay siyang dakong kinakailangang pagsambahan ng mga tao. Ang among mga ginikanan nanagsimba dinhi niining bukira; apan kamo magaingon nga sa Jerusalem atua ang dapit diin kinahanglan ang mga tawo adto magasimba." Sa kaniya'y sinabi ni Jesus, Babae, paniwalaan mo ako, na dumarating ang oras, na kahit sa bundok na ito, ni sa Jerusalem, ay hindi ninyo sasambahin ang Ama. Ug si Jesus miingon kaniya, "Babaye, toohi ako, taliabut na ang takna nga kamo magasimba sa Amahan dili lamang dinhi ra niining bukira, ni sa Jerusalem. Sinasamba ninyo ang hindi ninyo nalalaman: sinasamba namin ang nalalaman namin; sapagkat ang kaligtasan ay nanggagaling sa mga Judio. Kamo nagasimba sa wala ninyo hiilhi; kami nagasimba sa among nailhan, kay ang kaluwasan nagagikan man sa mga Judio. Datapuwat dumarating ang oras, at ngayon nga, na sasambahin ng mga tunay na mananamba ang Ama sa espiritu at katotohanan: sapagkat hinahanap ng Ama ang mga gayon na maging mananamba sa kaniya. Apan ang takna taliabut, ug karon mao na, nga ang tinuod nga mga magsisimba magasimba sa Amahan diha sa espiritu ug sa kamatuoran, kay kini ang ginapangita sa Amahan nga maoy managsimba kaniya. Ang Dios ay Espiritu: at ang mga sa kaniya'y nagsisisamba ay kinakailangang magsisamba sa espiritu at sa katotohanan. Ang Dios espiritu, ug ang mga magasimba kaniya kinahanglan managsimba diha sa espiritu ug sa kamatuoran." Sinabi sa kaniya ng babae, Nalalaman ko na paririto ang Mesias (ang tinatawag na Cristo): na pagparito niya, ay ipahahayag niya sa amin ang lahat ng mga bagay. Ang babaye miingon kaniya, "Ako nasayud nga ang Mesias umaabut (siya nga ginatawag ug Cristo); inig-abut na unya niya, siya mao ang magasaysay kanato sa tanang mga butang." Sinabi sa kaniya ni Jesus, Ako na nagsasalita sa iyo ay siya nga. Si Jesus miingon kaniya, "Ako nga nakigsulti kanimo mao siya." At sa ganito'y nagsidating ang kaniyang mga alagad; at sila'y nangagtaka na siya'y nakikipagsalitaan sa isang babae; gayon ma'y walang taong nagsabi, Ano ang iyong hinahanap? o, Bakit nakikipagsalitaan ka sa kaniya? Niining tungora, nanagpangabut ang iyang mga tinun-an. Ug sila nanghibulong nga babaye ang iyang gipakigsulti, apan wala kanilay nakaingon, "Unsa may imong gusto?" o, "Nganong nakigsulti ka man kaniya?" Sa gayo'y iniwan ng babae ang kaniyang banga ng tubig, at napasa bayan, at sinabi sa mga tao, Unya gibiyaan sa babaye ang iyang banga ug miadto siya sa lungsod ug miingon sa mga tawo, Magsiparito kayo, tingnan ninyo ang isang lalake, na nagsabi sa akin ng lahat ng mga bagay na aking ginawa: mangyayari kayang ito ang Cristo? "Umari kamo, tan-awa ninyo ang usa ka tawo nga mitug-an kanako sa tanang nabuhat ko. Mao ba kaha kini ang Cristo?" Nagsilabas sila sa bayan, at nagsisiparoon sa kaniya. Ug sila nanggula sa lungsod ug nangadto kaniya. Samantala ay ipinamamanhik sa kaniya ng mga alagad, na nangagsasabi, Rabi, kumain ka. Sa maong higayon giagda siya sa mga tinun-an nga nanag-ingon, "Rabi, kumaon ka." Datapuwat sinabi niya sa kanila, Ako'y may pagkaing kakanin na hindi ninyo nalalaman. Apan siya miingon kanila, "Ako adunay kan-onon nga wala ninyo hibaloi." Ang mga alagad nga ay nangagsangusapan, May tao kayang nagdala sa kaniya ng pagkain? Busa ang mga tinun-an nagpangutan-anay ang usa sa usa nga nag-ingon, "May nakahatud ba kaniyag pagkaon?" Sinabi sa kanila ni Jesus, Ang pagkain ko ay ang aking gawin ang kalooban ng sa akin ay nagsugo, at tapusin ang kaniyang gawa. Si Jesus miingon kanila, "Ang akong pagkaon mao ang pagbuhat sa kabubut-on sa nagpadala kanako, ug ang pagtuman sa ipabuhat niya. Hindi baga sinasabi ninyo, May apat na buwan pa, at saka darating ang pagaani? narito, sa inyo'y aking sinasabi, Itanaw ninyo ang inyong mga mata, at inyong tingnan ang mga bukid, na mapuputi na upang anihin. Dili ba magaingon man kamo, `Upat pa ka bulan, ug unya mao na ang ting-ani`? Sultihan ko kamo, iyahat ninyo ang inyong mga mata, ug lantawa ninyo ang kaumahan nga mga hinog na aron pagaanihon. Ang umaani ay tumatanggap ng upa, at nagtitipon ng bunga sa buhay na walang hanggan; upang ang naghahasik at ang umaani ay mangagalak kapuwa. Siya nga nagaani magadawat ug suhol, ug magahipos ug bunga alang sa kinabuhi nga dayon, aron ang magpupugas ug ang mag-aani managduyog sa kalipay. Sapagkat dito'y totoo ang kasabihan, Isa ang naghahasik, at iba ang umaani. Kay ginamatud-an niini ang ginaingon, `Usa ang magapugas ug lain ang magaani.` Kayo'y sinugo ko upang anihin ang hindi ninyo pinagpagalan: iba ang nangagpagal, at kayo'y siyang nagsipasok sa kanilang pinagpagalan. Kamo gisugo ko sa pag-ani niadtong wala ninyo budlayi; ang uban mao ang nanagbudlay, ug kamo nanagpakaambit sa ilang binudlayan." At marami sa mga Samaritano sa bayang yaon ang sa kaniya'y nagsisampalataya dahil sa salita ng babae, na nagpatotoo, Sinabi niya sa akin ang lahat ng mga bagay na aking ginawa. Ug daghang mga Samarianhon sa maong lungsod misalig kaniya tungod sa panghimatuod sa babaye nga nag-ingon, "Siya mitug-an kanako sa tanang nabuhat ko." Kaya nang sa kaniya'y magsidating ang mga Samaritano, ay sa kaniya'y ipinamanhik nila na matira sa kanila: at siya'y natira roong dalawang araw. Busa sa paghiduol kaniya sa mga Samarianhon, sila mihangyo kaniya sa pagpabilin uban kanila; ug siya mipabilin didtog duha ka adlaw. At lalo pang marami ang mga nagsisampalataya sa kaniya dahil sa kaniyang salita; Ug milabi pa ka daghan ang mitoo kaniya tungod sa iyang pulong. At sinabi nila sa babae, Ngayo'y nagsisisampalataya kami, hindi dahil sa iyong pananalita: sapagkat kami rin ang nakarinig, at nalalaman naming ito nga ang Tagapagligtas ng sanglibutan. Unya miingon sila sa babaye, "Kami nagatoo dili na tungod sa imong mga pulong, kay kami na gayud mao ang nakadungog kaniya, ug among naila nga siya sa pagkatinuod mao ang Manluluwas sa kalibutan." At pagkaraan ng dalawang araw ay umalis siya doon at napasa Galilea. Tapus sa maong duha ka adlaw siya migikan padulong sa Galilea. Sapagkat si Jesus din ang nagpatotoo, na ang isang propeta ay walang kapurihan sa kaniyang sariling lupain. Kay si Jesus gayud nagpamaduod man nga ang profeta walay dungog diha sa iyang kaugalingong lungsod. Kaya nang siya'y dumating sa Galilea, ay tinanggap siya ng mga Galileo, nang kanilang mangakita ang lahat ng mga bagay na kaniyang ginawa sa Jerusalem sa kapistahan: sapagkat sila man ay nagsiparoon din sa kapistahan. Busa sa pag-abut niya sa Galilea, ang mga Galileanhon nahinangop sa pagdawat kaniya, sanglit ila mang nakita ang tanang gibuhat niya didto sa Jerusalem sa panahon sa fiesta, kay sila nahiadto man usab sa fiesta. Naparoon ngang muli siya sa Cana ng Galilea, na doo'y kaniyang pinapaging alak ang tubig. At naroroon ang isang mahal na tao, na ang kaniyang anak na lalake ay may-sakit sa Capernaum. Busa nahiadto siya pag-usab sa Cana sa Galilea, diin gihimo gani niyang bino ang tubig. Ug didto sa Capernaum may usa ka opisyal kinsang anak nga lalaki nagmasakiton. Nang mabalitaan niya na si Jesus ay dumating sa Galilea na mula sa Judea, ay naparoon siya sa kaniya, at ipinamanhik sa kaniya na siya'y lumusong, at pagalingin ang kaniyang anak na lalake; sapagkat siya'y naghihingalo. Sa iyang pagkadungog nga si Jesus nahiabut sa Galilea gikan sa Judea, siya miadto ug nagpakiluoy kaniya nga unta iyang adtoon ug ayohon ang anak niya, kay kini nag-ungaw na sa kamatayon, Sinabi nga sa kaniya ni Jesus, Malibang kayo'y mangakakita ng mga tanda at mga kababalaghan, ay hindi kayo magsisipaniwala sa anomang paraan. Ug si Jesus miingon kaniya, "Gawas kon makakita kag mga ilhanan ug mga katingalahan, dili ka motoo." Ang mahal na tao ay nagsabi sa kaniya, Ginoo, lumusong ka bago mamatay ang aking anak. Ang opisyal miingon kaniya, "Senyor, umadto ka intawon sa dili pa mamatay ang akong anak." Sinabi sa kaniya ni Jesus, Yumaon ka ng iyong lakad; buhay ang anak mo. Pinaniwalaan ng lalake ang salitang sinalita sa kaniya ni Jesus, at siya'y yumaon sa kaniyang lakad. Ug si Jesus miingon kaniya, "Lumakaw ka, ang imong anak mabuhi." Ang tawo mitoo sa pulong nga gisulti ni Jesus ug milakaw siya. At samantalang siya'y lumulusong, ay sinalubong siya ng kaniyang mga alipin, na nangagsasabi, na ang kaniyang anak ay buhay. Ug sa naglugsong pa siya sa dalan, ang iyang mga ulipon misugat kaniya ug ilang gisuginlan siya nga ang iyang anak buhi. Itinanong nga niya sa kanila ang oras nang siya'y pasimulan ng paggaling. Sa kaniya nga'y kanilang sinabi, Kahapon nang ikapitong oras inibsan siya ng lagnat. Ug siya nangutana kanila kanus-a siya magsugod sa pagkaayo, ug sila miingon kaniya, "Kagahapon sa ikapito ang takna siya gihuwasan sa hilanat." Naunawa nga ng ama na sa oras na yaon nang sabihin sa kaniya ni Jesus, Buhay ang anak mo: at siya'y sumampalataya, at ang kaniyang buong sangbahayan. Ug ang amahan nahinumdom nga kadto mao ang takna sa pag-ingon ni Jesus kaniya, "Ang imong anak mabuhi."; ug siya mitoo, ug ang iyang tibuok nga panimalay. Ito nga ang muling pangalawang tanda na ginawa ni Jesus, nang siya'y pumaroon sa Galilea na mula sa Judea. Kini mao ang ikaduhang milagro nga gihimo ni Jesus sa iyang paghiabut sa Galilea gikan sa Judea. Pagkatapos ng mga bagay na ito'y nagkaroon ng pista ang mga Judio; at umahon si Jesus sa Jerusalem. Tapus niini may gisaulog nga usa ka fiesta sa mga Judio, ug si Jesus mitungas ngadto sa Jerusalem. Sa Jerusalem nga'y may isang tangke sa tabi ng pintuan ng mga tupa, na sa wikang Hebreo ay tinatawag na Betesda, na may limang portiko. Ug sa Jerusalem, duol sa pultahan sa mga karnero, anaay tuburan nga sa Hebreohanon ginatawag ug Betsata, nga may lima ka portico. Na sa mga ito ay nangaghandusay ang marami sa kanilang mga maysakit, mga bulag, mga pilay, mga natutuyo. Dinhi niini nanaghigda ang dakung panon sa mga masakiton, lakip sa mga buta, nga bakul, ug mga paralitico. Sila nanagpaabut sa paglihok sa tubig. Sapagkat lumulusong ang isang anghel ng Panginoon sa mga tanging panahon sa tangke at kinakalawkaw ang tubig: at ang unang manaog sa tangke, pagkatapos na makalawkaw ang tubig ay gumagaling sa anomang sakit na dinaramdam. Kay may mga panahon nga ang manolunda sa Ginoo manaug ngadto sa tuburan ug ang tubig iyang kutawon; ug ang makauna sa pag-ubog human makutaw ang tubig, siya mamaayo sa bisan unsang sakit nga iyang giantus. At naroon ang isang lalake, na may tatlongput walong taon nang maysakit. Ug didtoy usa ka tawo nga nagmasakiton sulod na sa katloan ug walo ka tuig. Nang makita ni Jesus na siya'y nakahandusay, at mapagkilalang siya'y malaon nang panahong maysakit, ay sinabi niya sa kaniya, Ibig mo bagang gumaling? Sa pagkakita ni Jesus kaniya, ug sa nasayran niya nga siya naglubog didto sulod na sa hataas nga panahon, siya miingon kaniya, "Buot ka bang maayo?" Sumagot sa kaniya ang lalaking maysakit, Ginoo, wala ng taong maglusong sa akin sa tangke, pagkalawkaw sa tubig: datapuwat samantalang ako'y naparoroon, ay nakalusong na muna ang iba bago ako. Ang masakiton mitubag kaniya, "Senyor, wala akoy tawo nga makatunlob kanako ngadto sa tuburan inigkutaw na sa tubig, ug sa diha nga manlimbasug ako sa paglusad, adunay lain nga makauna kanako sa pag-ubog." Sinabi sa kaniya ni Jesus, Magtindig ka, buhatin mo ang iyong higaan, at lumakad ka. Ug si Jesus miingon kaniya, "Bumangon ka, dad-a ang imong higdaan, ug lumakaw ka." At pagdaka'y gumaling ang lalake, at binuhat ang kaniyang higaan at lumakad. Noon nga'y araw ng sabbath. Ug dihadiha ang tawo naayo, ug gidala niya ang iyang higdaan ug milakaw. Kaya sinabi ng mga Judio sa kaniya na pinagaling, Ito'y araw ng sabbath, at hindi matuwid na buhatin mo ang iyong higaan. Tungod niana ang mga Judio miingon sa tawo nga naayo, "Adlaw karon nga igpapahulay, ug ginadili kanimo ang pagdaladala mo sa imong higdaan." Ngunit sila'y sinagot niya, Ang nagpagaling sa akin, ang siya ring sa akin ay nagsabi, Buhatin mo ang iyong higaan, at lumakad ka. Apan siya mitubag kanila, "Ang tawo nga nag-ayo kanako miingon kanako, `Dad-a ang imong higdaan ug lumakaw ka.`" Tinanong nila siya, Sino ang taong sa iyo'y nagsabi, Buhatin mo ang iyong higaan, at lumakad ka? Ug sila nangutana kaniya, "Kinsa bang tawhana ang nag-ingon kanimo, `Dad-a ang imong higdaan ug lumakaw ka`?" Ngunit hindi nakikilala ng pinagaling kung sino siya; sapagkat si Jesus ay humiwalay, palibhasa'y may isang karamihan sa dakong yaon. Apan ang tawo nga giayo wala mahibalog kinsa, sanglit si Jesus milikay na man tungod sa panon sa katawhan niadtong dapita. Pagkatapos ay nasumpungan siya ni Jesus sa templo, at sa kaniya'y sinabi, Narito, ikaw ay gumaling na: huwag ka nang magkasala, baka mangyari pa sa iyo ang lalong masama. Human niini, gikahibalag siya ni Jesus sa sulod sa templo, ug si Jesus miingon kaniya, "Tan-awa, maayo na ikaw! Ayaw na pagpakasala aron dili mahitabo kanimo ang labi pang mangil-ad." Umalis ang tao, at sinaysay sa mga Judio na si Jesus ang sa kaniya'y nagpagaling. Ug ang tawo milakaw ug iyang gisuginlan ang mga Judio nga ang nag-ayo kaniya mao si Jesus. At dahil dito'y pinagusig ng mga Judio si Jesus, sapagkat ginagawa niya ang mga bagay na ito sa araw ng sabbath. Ug mao kini ang hinungdan ngano nga si Jesus gilutos sa mga Judio, kay kini gibuhat man ugod niya sa adlaw nga igpapahulay. Datapuwat sinagot sila ni Jesus, Hanggang ngayo'y gumagawa ang aking Ama, at ako'y gumagawa. Apan si Jesus mitubag kanila, "Ang akong Amahan nagapadayon sa pagbuhat bisan pa hangtud karon, ug ako nagabuhat sa ingon man." Dahil dito nga'y lalo nang pinagsikapan ng mga Judio na siya'y patayin, sapagkat hindi lamang sinira ang araw ng sabbath, kundi tinatawag din naman na kaniyang sariling Ama ang Dios, na siya'y nakikipantay sa Dios. Ug mao kini ang hinungdan ngano nga misamot pa ang tinguha sa mga Judio sa pagpatay kaniya, dili lamang tungod kay gilapas niya ang adlaw nga igpapahulay, kondili tungod usab kay ang Dios iya mang gitawag nga iyang kaugalingong Amahan, ug sa ingon niana nagpakigsama siya sa Dios. Sumagot nga si Jesus at sinabi sa kanila, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Hindi makagagawa ang Anak ng anoman sa kaniyang sarili kundi ang makita niyang gawin ng Ama; sapagkat ang lahat ng mga bagay na kaniyang ginagawa, ay ang mga ito rin naman ang ginagawa ng Anak sa gayon ding paraan. Ug si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga walay bisan unsa nga arang mabuhat sa Anak sa iyang kaugalingong kabubut-on, gawas lamang sa iyang makita nga ginabuhat sa Amahan. Kay bisan unsay ginabuhat sa Amahan, ginabuhat usab kana sa Anak sa samang paagi. Sapagkat sinisinta ng Ama ang Anak, at sa kaniya'y ipinakikita ang lahat ng mga bagay na kaniyang ginagawa: at lalong dakilang mga gawa kay sa mga ito ang sa kaniya'y ipakikita niya, upang kayo'y magsipanggilalas. Kay ang Amahan nahigugma sa Anak, ug iyang ginapakita kaniya labi pa niini ka dagkung mga buhat ang iyang igapakita kaniya aron kamo manghibulong. Sapagkat kung paanong ibinabangon ng Ama ang mga patay at sila'y binubuhay, gayon din naman binubuhay ng Anak ang kaniyang mga ibigin. Kay maingon nga ang Amahan nagabanhaw sa mga patay ug nagahatag kanilag kinabuhi, maingon man usab ang Anak nagahatag ug kinabuhi kang bisan kinsa nga iyang kahimut-an. Sapagkat ang Ama'y hindi humahatol sa kanino mang tao, kundi ipinagkaloob niya sa Anak ang buong paghatol; Ang Amahan dili magahukom kang bisan kinsa, hinonoa ang tanang paghukom gitugyan niya ngadto sa Anak, Upang papurihan ng lahat ang Anak, na gaya rin ng kanilang pagpapapuri sa Ama. Ang hindi nagpapapuri sa Anak ay hindi nagpapapuri sa Ama na sa kaniya'y nagsugo. aron ang tanang tawo magapasidungog sa Anak maingon sa ilang pagpasidungog sa Amahan. Ang wala magpasidungog sa Anak wala magpasidungog sa Amahan nga mao ang nagpadala kaniya. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang dumirinig ng aking salita, at sumasampalataya sa kaniya na nagsugo sa akin, ay may buhay na walang hanggan, at hindi mapapasok sa paghatol, kundi lumipat na sa kabuhayan mula sa kamatayan. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang magapatalinghug sa akong pulong ug magatoo kaniya nga nagpadala kanako, may kinabuhi nga dayon; siya dili pagahukman, hinonoa nabalhin na siya gikan sa kamatayon ngadto sa kinabuhi. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Dumarating ang panahon, at ngayon nga, na maririnig ng mga patay ang tinig ng Anak ng Dios; at ang mangakarinig ay mangabubuhay. "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang takna nagasingabut, ug karon mao na, nga ang mga patay managpakabati sa tingog sa Anak sa Dios, ug kadtong magapatalinghug mabuhi. Sapagkat kung paanong ang Ama ay may buhay sa kaniyang sarili, ay gayon din namang pinagkalooban niya ang Anak na magkaroon ng buhay sa kaniyang sarili: Kay maingon nga ang Amahan may kinabuhi diha sa iyang kaugalingon, maingon man gitugot niya sa Anak ang pagpakabaton usab ug kinabuhi diha sa iyang kaugalingon, At binigyan niya siya ng kapamahalaang makahatol, sapagkat siya'y anak ng tao. ug gihatagan niya siyag kagahum sa pagpanghukom tungod kay siya Anak man sa Tawo. Huwag ninyong ipanggilalas ito: sapagkat dumarating ang oras, na ang lahat ng nangasa libingan ay makaririnig ng kaniyang tinig, Ayaw kamo kahibulong niini, kay ang takna nagasingabut na nga ang tanan nga anaa sa mga lubong managpakabati sa iyang tingog, At magsisilabas; ang mga nagsigawa ng mabuti, ay sa pagkabuhay na maguli sa buhay; at ang mga nagsigawa ng masama, ay sa pagkabuhay na maguli sa paghatol. ug ang mga nanagbuhat ug maayo managpanggula nga binanhaw ngadto sa kinabuhi, ug ang mga nanagbuhat ug mangil-ad managpanggula nga binanhaw ngadto sa pagkahinukman sa silot. Hindi ako makagagawa ng anoman sa aking sarili: humahatol ako ayon sa aking naririnig: at ang paghatol ko'y matuwid; sapagkat hindi ko pinaghahanap ang aking sariling kalooban, kundi ang kalooban niyaong nagsugo sa akin. "Ako walay arang mahimo sa akong kaugalingong pagbulot-an; sumala sa akong nadungog, ako magahukom. Ug ang akong hukom matarung, kay wala ko man tinguhaa ang pagbuhat sa akong kaugalingong kabubut-on kondili sa kabubut-on sa nagpadala kanako. Kung ako'y nagpapatotoo sa aking sarili, ang patotoo ko ay hindi katotohanan. Kon ako mao ang magpanghimatuod mahitungod sa akong kaugalingon, ang akong panghimatuod maisip nga dili tinuod. Iba ang nagpapatotoo sa akin; at talastas ko na ang patotoong isinasaksi niya sa akin ay totoo. Apan adunay lain nga nagapanghimatuod mahitungod kanako, ug ako nahibalo nga tinuod ang iyang panghimatuod mahitungod kanako. Kayo'y nangagsugo kay Juan, at siya'y nagpatotoo sa katotohanan. Inyong gipasugoan si Juan, ug gipanghimatud-an niya ang tinuod. Datapuwat ang patotoo ay hindi mula sa tao: gayon ma'y sinasabi ko ang mga bagay na ito, upang kayo'y mangaligtas. Hinoon wala ako magsalig sa tawhanong pagpanghimatuod, apan gihisgutan ko lang kini aron maluwas kamo. Siya ang ilawang nagniningas at lumiliwanag; at inibig ninyong kayo'y mangagkatuwang sumandali sa kaniyang liwanag. Si Juan maoy usa ka suga nga nagsiga ug nagdan-ag, ug sulod sa usa ka panahon gikahimut-an ninyo ang pagkalipay diha sa iyang kahayag. Datapuwat ang aking pagpapatotoo ay lalong dakila kay sa kay Juan; sapagkat ang mga gawang ibinigay sa akin ng aking Ama upang ganapin, ang gayon ding mga gawa na aking ginagawa, ay nagpapatotoo tungkol sa akin, na ako'y sinugo ng Ama. Apan mahitungod kanako adunay panghimatuod kay ang mga buhat nga gipiyal kanako maong mga buhat nga ginahimo ko karon, nagapanghimatuod mahitungod nagpadala kanako. At ang Ama na nagsugo sa akin, ay siyang nagpatotoo tungkol sa akin. Kailan ma'y hindi ninyo narinig ang kaniyang tinig, ni hindi man ninyo nakita ang kaniyang anyo. Ug ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako, siya gayud nanghimatuod na mahitungod kanako. At kayo'y walang salita niya na nananatili sa inyo: sapagkat hindi kayo nagsisisampalataya sa kaniyang sinugo. ug kaninyo ang iyang pulong wala magpabilin kay kamo wala man motoo kaniya nga iyang gipadala. Saliksikin ninyo ang mga kasulatan, sapagkat iniisip ninyo na sa mga yaon ay mayroon kayong buhay na walang hanggan; at ang mga ito'y siyang nangagpapatotoo tungkol sa akin. Kamo nagasusi sa mga kasulatan kay nagahunahuna man kamo nga pinaagi niini makakaplag kamo sa kinabuhing dayon; ngani kini mao ang nagapanghimatuod mahitungod kanako; At ayaw kayong magsilapit sa akin, upang kayo'y magkaroon ng buhay. apan dili kamo moari kanako aron unta makabaton kamog kinabuhi. Hindi ako tumatanggap ng kaluwalhatiang mula sa mga tao. Ako wala magpaabut ug dungog nga gikan sa tawo. Datapuwat nakikilala ko kayo, na kayo'y walang pagibig ng Dios sa inyong sarili. Apan ako nasayud nga diha kaninyo wala ang paghigugma alang sa Dios. Naparito ako sa pangalan ng aking Ama, at ayaw ninyo akong tanggapin: kung iba ang pumarito sa kaniyang sariling pangalan, ay siya ninyong tatanggapin. Ako mianhi sa ngalan sa akong Amahan, apan wala ako ninyo dawata. Kon aduna hinooy lain nga moanhi sa iyang kaugalingon nga ngalan, siya inyong pagadawaton. Paanong kayo'y makapananampalataya, kayong nangagtatanggapan sa isat isa ng kaluwalhatian at hindi ninyo pinaghahanap ang kaluwalhatiang nanggagaling sa tanging Dios? Unsaon man ninyo sa pagpakatoo, kamo nga ngadawat ug dungog gikan sa usag usa, apan wala magapangita sa dungog nga gikan sa bugtong nga Dios? Huwag ninyong isiping ako ang sa inyo'y magsusumbong sa Ama: may isang magsusumbong sa inyo, sa makatuwid baga'y si Moises, yaong pinaglagakan ninyo ng inyong pagasa. Ayaw kamo paghunahuna nga ako mao ang magasumbong batok kaninyo sa atubangan sa Amahan; ang magasumbong batok kaninyo mao si Moises, siya nga maoy inyong ginalauman. Sapagkat kung kayo'y nagsisisampalataya kay Moises, ay magsisisampalataya kayo sa akin; sapagkat tungkol sa akin siya'y sumulat. Kon kamo nagatoo man kang Moises, nan, matoo usab unta kamo kanako, kay siya nagsulat man mahitungod kanako. Ngunit kung hindi kayo nagsisipaniwala sa kaniyang mga sulat, ay paanong magsisisampalataya kayo sa aking mga salita? Apan kon kamo dili motoo sa iyang mga sinulat, unsaon man ninyo pagtoo sa akong mga gipamulong?" Pagkatapos ng mga bagay na ito ay naparoon si Jesus sa kabilang ibayo ng dagat ng Galilea, na siyang dagat ng Tiberias. Tapus niini si Jesus mitabok ngadto sa pikas nga daplin sa Lanaw sa Galilea, nga mao ang Lanaw sa Tiberiades. At sumusunod sa kaniya ang lubhang maraming tao, sapagkat kanilang nangakikita ang mga tanda na ginagawa niya sa mga maysakit. Ug miapas kaniya ang usa ka dakung panon sa katawhan, kay nakita man ugod nila ang mga milagro nga iyang nahimo ngadto sa mga masakiton. At umahon si Jesus sa bundok, at doo'y naupo siya na kasama ng kaniyang mga alagad. Ug si Jesus mitungas sa kabungturan, ug didto milingkod siya uban sa iyang mga tinun-an. Malapit na nga ang paskua, na pista ng mga Judio. Ug karon ang Pasko, ang fiesta sa mga Judio, nagsingabut na. Itinanaw nga ni Jesus ang kaniyang mga mata, at pagkakita na ang lubhang maraming tao'y lumalapit sa kaniya, ay sinabi kay Felipe, Saan tayo magsisibili ng tinapay, upang mangakakain ang mga ito? Ug sa pagyahat niya sa iyang mga mata, ug sa pagkakita niya sa dakung panon sa katawhan nga nagpadulong kaniya, si Jesus miingon kang Felipe, "Asa man kita magpalit ug tinapay aron makakaon kini sila?" At ito'y sinabi niya upang siya'y subukin: sapagkat nalalaman niya sa kaniyang sarili kung ano ang kaniyang gagawin. Kini iyang gipamulong sa pagsulay kaniya, kay siya gayud nahibalo man kon unsay iyang buhaton. Sumagot si Felipe sa kaniya, Hindi magkakasiya sa kanila ang dalawang daang denariong tinapay, upang makakain ng kaunti ang bawat isa. Ug si Felipe mitubag kaniya, "Ang duha ka gatus ka denario dili pa igong ipalit ug tinapay aron ang matag-usa kanila makadawat ug diyutayng ikatimo." Sinabi sa kaniya ng isa sa kaniyang mga alagad, si Andres, na kapatid ni Simon Pedro, Usa sa iyang mga tinun-an, si Andres nga igsoon ni Simon Pedro, miingon kang Jesus, May isang batang lalake rito, na mayroong limang tinapay na sebada, at dalawang isda: datapuwat gaano na ang mga ito sa ganyang karamihan? "Ania dinhiy usa ka batang lalaki nga may lima ka pan nga sebada ug duha ka isda, apan mag-unsa man kana alang niining hilabihan ka daghan?" Sinabi ni Jesus, Inyong paupuin ang mga tao. Madamo nga sa dakong yaon. Kayat nagsiupo ang mga lalake, na may limang libo ang bilang. Ug si Jesus miingon, "Palingkora ang mga tawo." Ug didtoy daghang balili niadtong dapita, busa ang mga tawo nanglingkod nga may gidaghanon nga mga lima ka libo. Kinuha nga ni Jesus ang mga tinapay; at nang makapagpasalamat, ay ipinamahagi niya sa kanilang nangakaupo; at gayon din naman binigyan sila ng mga isda kung gaanong ibigin nila. Ug unya gikuha ni Jesus ang mga tinapay, ug sa nakapasalamat na siya, iyang giapod-apod kini ngadto kanila nga nanaglingkod; maingon man usab ang isda, kutob sa ilang gusto. At nang sila'y mangabusog, ay sinabi niya sa kaniyang mga alagad, Pulutin ninyo ang mga pinagputolputol na lumabis, upang walang anomang masayang. Ug sa nangabusog na sila, siya miingon sa iyang mga tinun-an, "Hipusa ninyo ang mga tipik nga nanghibilin aron walay mausik." Kayat kanilang tinipon, at nangapuno ang labingdalawang bakol ng mga pinagputolputol sa limang tinapay na sebada, na lumabis sa nagsikain. Busa ilang gihipos kini, ug napulog-duha ka bukag ang napuno nila sa mga tipik gikan sa lima ka tinapay nga sebada, nga nahibilin tapus sa pagpangaon sa mga tawo. Kayat nang makita ng mga tao ang tandang ginawa niya, ay kanilang sinabi, Totoong ito nga ang propeta na paririto sa sanglibutan. Ug sa pagkakita nila sa milagro nga iyang gibuhat, ang mga tawo nanag-ingon, "Sa pagkatinuod kini siya mao gayud ang profeta nga moanhi sa kalibutan!" Nang mapaghalata nga ni Jesus na sila'y magsisilapit at siya'y agawin, upang siya'y gawing hari, ay muling nagbalik sa bundok na nagiisa. Ug sa pagkamatikud ni Jesus nga sila moduol na sa pagsakmit kaniya aron sa paghimo kaniya nga hari, siya mipahilit pag-usab nga nag-inusara ngadto sa kabungturan. At nang kinahapunan, ay nagsilusong ang kaniyang mga alagad sa dagat; Ug sa pagkasawomsom na, ang iyang mga tinun-an nanglugsong ngadto sa lanaw, At nagsilulan sila sa isang daong, at kanilang tinatawid ang dagat hanggang sa Capernaum. At madilim na nga, at hindi dumarating sa kanila si Jesus. ug misakayg sakayan, ug mitabok sa lanaw ngadto sa Capernaum. Mangitngit na ug si Jesus wala pa mahiabut kanila. At lumalaki ang dagat dahil sa isang malakas na hanging humihihip. Ug ang lanaw misugod na sa pagbalud tungod sa makusog nga hangin nga naghuros. Nang sila nga'y mangakagaod na ng may dalawangput lima o tatlongpung estadio, ay kanilang nakita si Jesus na lumalakad sa ibabaw ng dagat, at lumalapit sa daong: at sila'y nangahintakutan. Ug sa nakagaud na silag mga lima o unom ka kilometro, nakita nila si Jesus nga naglakaw ibabaw sa tubig ug nagkahiduol sa sakayan. Ug sila nangalisang, Datapuwat sinabi niya sa kanila, Ako nga; huwag kayong mangatakot. apan siya miingon kanila, "Ako kini; ayaw kamo kalisang." Malugod nga nilang tinanggap siya sa daong: at pagdaka'y dumating ang daong sa lupang kanilang tinutumpa. Ug gikalipay nila ang pagdawat kaniya ngadto sa sakayan, ug dihadiha ang sakayan nahidunggo sa yuta nga ilang gipadulngan. Nang kinabukasan ay nakita ng karamihang nakatayo sa kabilang ibayo ng dagat na doo'y walang ibang daong, kundi isa, at hindi lumulan sa daong si Jesus na kasama ng kaniyang mga alagad, kundi ang kaniyang mga alagad lamang ang nagsipaglayag Ug sa pagkasunod nga adlaw ang panon sa katawhan nga nagpabilin sa pikas nga daplin sa lanaw nakamatngon nga usa ra man kabuok ang sakayan nga nahiadto didto, ug nga si Jesus wala man makasakay sa sakayan uban sa iyang mga tinun-an, hinonoa nga ang iyang mga tinun-an nanggikan nga silasila ra. (Gayon man ay may mga daong na nagsidating na mula sa Tiberias malapit sa dako na kanilang kinainan ng tinapay pagkatapos na makapagpasalamat ang Panginoon): Apan didtoy mga bote gikan sa Tiberiades nga nahidunggo duol niadtong dapit diin nanagpangaon gani silag tinapay tapus makapasalamat ang Ginoo. Nang makita nga ng karamihan na wala roon si Jesus, ni ang kaniyang mga alagad man, ay nagsilulan sila sa mga daong, at nagsidating sa Capernaum, na hinahanap si Jesus. Ug sa pagkakita sa panon sa katawhan nga wala didto si Jesus, ni ang iyang mga tinun-an, sila misakay sa mga bote ug miadto sa Capernaum aron sa pagpangita kang Jesus. At nang siya'y kanilang masumpungan sa kabilang ibayo ng dagat, ay kanilang sinabi sa kanila, Rabi, kailan ka dumating dito? Ug sa nakita na nila siya didto sa pikas nga daplin sa lanaw, sila miingon kaniya, "Rabi, kanus-a ka pa man mahiabut dinhi?" Sinagot sila ni Jesus at sinabi, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ako'y inyong hinahanap, hindi dahil sa inyong nangakitang mga tanda, kundi dahil sa kayo'y nagsikain ng tinapay, at kayo'y nangabusog. Ug si Jesus mitubag kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kamo nangita kanako dili tungod kay nakakita kamo sa mga milagro, kondili tungod kay kamo nakakaon man ug nangabusog sa tinapay. Magsigawa kayo hindi dahil sa pagkaing napapanis, kundi dahil sa pagkaing tumatagal sa buhay na walang hanggan, na ibibigay sa inyo ng Anak ng tao: sapagkat siyang tinatakan ng Ama, sa makatuwid baga'y ang Dios. Ayaw ninyo paghagoi ang kalan-on nga mawagtang ra, kondili mao hinooy hagoi ninyo kanang kalan-on nga molungtad ngadto sa kinabuhing dayon nga igahatag kaninyo sa Anak sa Tawo; kay sa Dios nga Amahan gikapadayag siya nga tinuod." Sinabi nga nila sa kaniya, Ano ang kinakailangan naming gawin, upang aming magawa ang mga gawa ng Dios? Ug sila miingon kaniya, "Unsa may kinahanglan among buhaton aron sa pagbuhat sa ipabuhat sa Dios?" Sumagot si Jesus at sa kanila'y sinabi, Ito ang gawa ng Dios, na inyong sampalatayanan yaong kaniyang sinugo. Si Jesus mitubag kanila, "Ang ipabuhat sa Dios mao kini, nga kinahanglan mosalig kamo kaniya nga iyang gipadala." Sinabi nga nila sa kaniya, Ano nga ang inyong ginagawa na pinakatanda, upang aming makita, at sampalatayanan ka namin? ano ang ginagawa mo? Ug sila miingon kaniya, "Nan, unsa man ang imong nabuhat nga milagro, aron makita namo kini ug motoo kami kanimo? Unsa man ang imong ginabuhat? Nagsikain ang aming mga magulang ng mana sa ilang; gaya ng nasusulat, Tinapay na galing sa langit ang sa kanila'y kaniyang ipinakain. Ang among mga ginikanan nanagpangaon sa mana didto sa kamingawan, sumala sa nahisulat, `Kanila gihatag niya ang tinapay gikan sa langit aron ilang pagakan-on.`" Sinabi nga sa kanila ni Jesus, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Hindi si Moises ang nagbigay sa inyo ng tinapay na galing sa langit; kundi ang aking Ama ang nagbibigay sa inyo ng tunay na tinapay na galing sa langit. Ug si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga si Moises dili mao ang naghatag kaninyo niadtong tinapay nga gikan sa langit; ang akong Amahan mao ang nagahatag kaninyo sa tinuod nga tinapay nga gikan sa langit. Sapagkat ang tinapay ng Dios ay yaong bumababang mula sa langit, at nagbibigay buhay sa sanglibutan. Kay ang tinapay sa Dios mao kadtong nanaug gikan sa langit, ug nagahatag ug kinabuhi ngadto sa kalibutan." Sa kaniya nga'y kanilang sinabi, Panginoon, bigyan mo kaming palagi ng tinapay na ito. Ug sila miingon kaniya, "Ginoo, hatagi kami kanunay nianang tinapaya." Sa kanila'y sinabi ni Jesus, Ako ang tinapay ng kabuhayan: ang lumalapit sa akin ay hindi magugutom, at ang sumasampalataya sa akin kailan ma'y hindi mauuhaw. Ug si Jesus mitubag kanila, "Ako mao ang tinapay nga nagahatag ug kinabuhi; siya nga moari kanako dili gutomon, ug siya nga mosalig kanako dili gayud uhawon. Datapuwat sinabi ko sa inyo, na nakita ninyo ako, at gayon ma'y hindi kayo nagsisampalataya. Apan giingon ko na kaninyo nga kamo nakakita na kanako, apan wala kamo mosalig. Ang lahat ng ibinibigay sa akin ng Ama ay magsisilapit sa akin; at ang lumalapit sa akin sa anomang paraan ay hindi ko itataboy. Ang tanan nga gihatag kanako sa Amahan moari gayud kanako, ug siya nga moari kanako dili ko gayud igasalikway. Sapagkat bumaba akong mula sa langit, hindi upang gawin ko ang aking sariling kalooban, kundi ang kalooban ng nagsugo sa akin. Kay ako nanaug gikan sa langit, dili sa pagbuhat sa akong kaugalingong kabubut-on, kondili sa kabubut-on sa nagpadala kanako. At ito ang kalooban ng nagsugo sa akin, na sa lahat ng ibinigay niya sa akin ay huwag kong iwala ang anoman, kundi ibangon sa huling araw. Ug ang kabubut-on sa nagpadala kanako mao kini, nga dili ako kawad-an bisag usa sa tanan nga iyang gikahatag kanako, hinonoa nga mabanhaw kini sa kaulahian nga adlaw. Sapagkat ito ang kalooban ng aking Ama, na ang bawat nakakakita sa Anak, at sa kaniya'y sumampalataya, ay magkaroon ng walang hanggang buhay; at akin siyang ibabangon sa huling araw. Kay ang kabubut-on sa akong Amahan mao kini, nga ang matag-usa nga makakita sa Anak ug mosalig kaniya makabaton sa kinabuhing dayon, ug pagabanhawon ko siya sa kaulahian nga adlaw." Ang mga Judio nga ay nagbulongbulungan tungkol sa kaniya sapagkat kaniyang sinabi, Ako ang tinapay na bumabang galing sa langit. Ug siya gibagotbutan sa mga Judio tungod sa iyang pag-ingon, "Ako mao ang tinapay nga nanaug gikan sa langit." At kanilang sinabi, Hindi baga ito'y si Jesus, ang anak ni Jose, na nakikilala natin ang kaniyang ama at ina? paano ngang sinasabi niya, Ako'y bumabang galing sa langit? Ug sila miingon, "Dili ba kini siya mao man si Jesus, ang kang Jose nga anak, kinsang amahan ug inahan atong nahibaloan? Naunsa ba nga nagaingon na man siya karon, `Ako nanaug gikan sa langit`?" Sumagot si Jesus at sa kanila'y sinabi, Huwag kayong mangagbulongbulungan. Ug si Jesus mitubag kanila, "Ayaw na kamo pagbagutbot ngadto sa usag usa. Walang taong makalalapit sa akin, maliban nang ang Amang nagsugo sa akin ang sa kaniya'y magdala sa akin; at siya'y aking ibabangon sa huling araw. Walay makahimo sa pag-ari kanako gawas lamang kon siya pagadanihon sa Amahan nga mao ang nagpadala kanako; ug pagabanhawon ko siya sa kaulahian nga adlaw. Nasusulat sa mga propeta, At tuturuan silang lahat ng Dios. Ang bawat nakarinig sa Ama, at natuto, ay lumalapit sa akin. Diha sa mga profeta nahisulat kini nga nagaingon, `Ug sa Dios pagatudloan silang tanan.` Ang tanan nga nakadungog ug nakakat-on gikan sa Amahan magaari kanako. Hindi sa ang sinoma'y nakakita sa Ama, kundi yaong nanggaling sa Dios, siya ang nakakita sa Ama. Dili sabton nga adunay nakakita sa Amahan gawas kaniya nga gikan sa Dios; kini siya nakakita sa Amahan. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang sumasampalataya ay may buhay na walang hanggan. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang mosalig may kinabuhing dayon. Ako ang tinapay ng kabuhayan. Ako mao ang tinapay nga nagahatag ug kinabuhi. Nagsikain ang inyong mga magulang ng mana sa ilang, at sila'y nangamatay. Ang inyong mga ginikanan nanagkaon sa mana didto sa kamingawan, ngani nangamatay sila. Ito ang tinapay na bumababang galing sa langit, upang ang taong makakain, ay huwag mamatay. Ania kining tinapay nga nanaug gikan sa langit, aron ang tawo makakaon niini ug dili mamatay. Ako ang tinapay na buhay na bumabang galing sa langit: kung ang sinoman ay kumain ng tinapay na ito, siya'y mabubuhay magpakailan man: oo at ang tinapay na aking ibibigay ay ang aking laman, sa ikabubuhay ng sanglibutan. Ako mao ang buhing tinapay nga nanaug gikan sa langit; bisan kinsa nga mokaon niining maong tinapay, siya mabuhi sa dayon; ug ang tinapay nga akong igahatag alang sa kinabuhi sa kalibutan mao ang akong unod." Ang mga Judio nga'y nangagtatalo, na nangagsasabi, Paanong maipakakain sa atin ng taong ito ang kaniyang laman? Ug ang mga Judio naglalisay tali sa ilang kaugalingon, nga nanag-ingon "Unsaon man niining tawhana sa paghatag kanato sa iyang unod aron atong kan-on?" Sinabi nga sa kanila ni Jesus, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Maliban nang inyong kanin ang laman ng Anak ng tao at inumin ang kaniyang dugo, ay wala kayong buhay sa inyong sarili. Busa si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, gawas kon mokaon kamo sa unod sa Anak sa Tawo ug moinom sa iyang dugo, wala kamoy kinabuhi diha kaninyo. Ang kumakain ng aking laman at umiinom ng aking dugo ay may buhay na walang hanggan; at siya'y aking ibabangon sa huling araw. Siya nga mokaon sa akong unod ug moinom sa akong dugo may kinabuhi nga dayon, ug pagabanhawon ko siya sa kaulahian nga adlaw. Sapagkat ang aking laman ay tunay na pagkain, at ang aking dugo ay tunay na inumin. Kay ang akong unod tinuod nga kalan-on ug ang akong dugo tinuod nga ilimnon. Ang kumakain ng aking laman at umiinom ng aking dugo ay nananahan sa akin, at ako'y sa kaniya. Siya nga mokaon sa akong unod ug moinom sa akong dugo magapuyo sa sulod nako, ug ako sa sulod niya. Kung paanong sinugo ako ng Amang buhay, at ako'y nabubuhay dahil sa Ama; gayon din naman ang kumakain sa akin, siya nama'y mabubuhay dahil sa akin. Maingon nga ang buhing Amahan nagpadala kanako, ug ako nabuhi tungod sa Amahan, maingon man usab niana, siya nga mokaon kanako mabuhi tungod kanako. Ito ang tinapay na bumabang galing sa langit: hindi gaya ng mga magulang na nagsikain, at nangamatay; ang kumakain ng tinapay na ito ay mabubuhay magpakailan man. Mao kini ang tinapay nga nanaug gikan sa langit, dili ingon niadtong gikaon sa inyong mga ginikanan, nga bisan pa niini nangamatay sila. Siya nga mokaon niining maong tinapay mabuhi sa dayon." Sinabi niya ang mga bagay na ito sa sinagoga, samantalang siya'y nagtuturo sa Capernaum. Kini iyang gisulti sulod sa sinagoga, sa pagpanudlo niya didto sa Capernaum. Marami nga sa kaniyang mga alagad, nang kanilang marinig ito, ay nangagsabi, Matigas ang pananalitang ito; sino ang makaririnig noon? Daghan sa iyang mga tinun-an, sa ilang pagkadungog niini, nanag-ingon, "Lisud kining sultiha; kinsa may makapatalinghug niini?" Datapuwat pagkaalam ni Jesus sa kaniyang sarili na nagbubulongbulungan ang kaniyang mga alagad tungkol dito, sa kanila'y sinabi, Ito baga'y nakapagpapatisod sa inyo? Apan sa pagkahibalo ni Jesus sulod sa iyang kaugalingon nga ang iyang mga tinun-an nanagbagutbot mahitungod niini, siya miingon kanila, "Nakapaluya ba kini kaninyo? Ano nga kung makita ninyong umaakyat ang Anak ng tao sa kinaroroonan niya nang una? Nan, maunsa man kaha diay kon inyo nang makita ang Anak sa Tawo nga magasaka ngadto sa dapit diin didto siya kaniadto? Ang espiritu nga ang bumubuhay; sa laman ay walang anomang pinakikinabang: ang mga salitang sinalita ko sa inyo ay pawang espiritu, at pawang buhay. Ang nagahatag ug kinabuhi mao ang espiritu; ang unod walay kapuslanan. Ang mga pulong nga akong gisulti kaninyo-kini espiritu ug kinabuhi. Datapuwat may ilan sa inyong hindi nagsisisampalataya. Sapagkat talastas na ni Jesus buhat pa nang una kung sino-sino ang hindi nagsisisampalataya, at kung sino ang sa kaniya'y magkakanulo. Apan aduna kaninyoy wala managpanoo." Kay si Jesus nasayud man sukad sa sinugdan kinsa kadto sila nga wala mosalig, ug kinsa kadto siya nga maoy magbudhi kaniya. At sinabi niya, Dahil dito'y sinabi ko sa inyo, na walang taong makalalapit sa akin, maliban na ipagkaloob sa kaniya ng Ama. Ug siya miingon, "Mao man gani nga giingnan ko kamo nga walay bisan kinsa nga makaari kanako gawas kon itugot kini kaniya sa Amahan." Dahil dito'y marami sa kaniyang mga alagad ay nagsitalikod, at hindi na nagsisama sa kaniya. Tapus niini daghan sa iyang mga tinun-an mitalikod ug wala na managpanglakaw uban kaniya. Sinabi nga ni Jesus sa labingdalawa, Ibig baga ninyong magsialis din naman? Ug si Jesus nangutana sa Napulog-Duha, "Buot ba usab kamong mobiya kanako?" Sinagot siya ni Simon Pedro, Panginoon, kanino kami magsisiparoon? ikaw ang may mga salita ng buhay na walang hanggan. Si Simon Pedro mitubag kaniya, "Ginoo, kang kinsa man kami moadto? Ikaw mao ang may mga pulong mahitungod sa kinabuhing dayon. At kami'y nagsisisampalataya at nakikilala namin na ikaw ang Banal ng Dios. Ug kami nagatoo, ug among nasinati, nga ikaw mao ang Balaan sa Dios." Sinagot sila ni Jesus, Hindi baga hinirang ko kayong labingdalawa, at ang isa sa inyo ay diablo? Si Jesus mitubag kanila, "Dili ba gipili ko man kamo, ang Napulog-Duha? Ngani ang usa kaninyo yawa." Tinukoy nga niya si Judas na anak ni Simon Iscariote, sapagkat siya ang sa kaniya'y magkakanulo, palibhasa'y isa sa labingdalawa. Nagpasabut siya niini mahitungod sa kang Simon Iscariote nga anak nga si Judas; kay kini siya, usa sa Napulog-Duha, mao man ang magbudhi kaniya. At pagkatapos ng mga bagay na ito ay naglakad si Jesus sa Galilea: sapagkat ayaw siyang maglakad sa Judea, dahil sa pinagsisikapan ng mga Judio na siya'y patayin. Ug tapus niini si Jesus misuroy sa Galilea; ug siya dili buot mosuroy sa Judea kay ang mga Judio naninguha man sa pagpatay kaniya. Malapit na nga ang pista ng mga Judio, ang pista ng mga tabernakulo. Ug karon nagsingabut na ang fiesta sa mga Judio, ang fiesta sa mga Payag. Sinabi nga sa kaniya ng kaniyang mga kapatid, Umalis ka rito, at pumaroon ka sa Judea, upang makita naman ng iyong mga alagad ang mga gawang iyong ginagawa. Ug ang iyang mga igsoong lalaki miingon kaniya, "Pumahawa ka dinhi ug umadto ka sa Judea aron ang imong mga tinun-an makakita sa mga buhat nga imong ginahimo. Sapagkat walang taong gumagawa ng anomang bagay sa lihim, at nagsisikap ihayag ang kaniyang sarili. Kung ginagawa mo ang mga bagay na ito ay pakilala ka sa sanglibutan. Kay walay tawo nga magabuhat sa tago kon mao may iyang tinguha nga ilhon siya sa dayag. Kon buhaton mo man kining mga butanga, nan, ipadayag ang imong kaugalingon ngadto sa kalibutan." Sapagkat kahit ang kaniyang mga kapatid man ay hindi nagsisisampalataya sa kaniya. Kay bisan ang iyang mga igsoon wala man mosalig kaniya. Sinabi nga sa kanila ni Jesus, Hindi pa dumarating ang aking panahon; datapuwat ang inyong panahon ay laging nahahanda. Ug si Jesus miingon kanila, "Wala pa moabut ang akong higayon, apan ang inyong higayon ania kanunay. Hindi mangyayaring kayo'y kapootan ng sanglibutan; ngunit ako'y kinapopootan, sapagkat siya'y aking pinatototohanang masasama ang kaniyang mga gawa. Ang kalibutan dili makadumot kaninyo, apan kini nagadumot kanako kay gipanghimatud-an ko man kini nga dautan ang mga buhat niini. Mangagsiahon kayo sa pista: ako'y hindi aahon sa pistang ito; sapagkat hindi pa nagaganap ang aking panahon. Kamo maoy umadto sa fiesta. Dili ako motungas ngadto sa fiesta, kay ang akong panahon wala pa moabut sa hingpit." At nang masabi sa kanila ang mga bagay na ito, ay nanahan pa siya sa Galilea. Ug sa nakapamulong siya niini, siya mipabilin sa Galilea. Datapuwat nang mangakaahon na ang kaniyang mga kapatid sa pista, saka naman siya umahon, hindi sa hayag, kundi waring sa lihim. Apan sa nangadto na sa fiesta ang iyang mga igsoon, siya usab miadto, dili pinasundayag kondili ingon nga siyasiya ra. Hinahanap nga siya ng mga Judio sa pista, at kanilang sinasabi, Saan naroon siya? Ug didto sa fiesta ang mga Judio nangita kaniya ug nanag-ingon, "Hain ba siya?" At nagkaroon ng maraming bulongbulungan tungkol sa kaniya ang karamihan: sinasabi ng ilan, Siya'y taong mabuti; sinasabi ng mga iba, Hindi gayon, kundi inililigaw niya ang karamihan. Ug didtoy daghang mga hohongihong sa mga tawo mahitungod kaniya. Samtang may nanag-ingon, "Siya maayong tawo," ang uban nanag-ingon, "Dili, hinonoa nagapasalaag siya sa mga tawo." Gayon man ay walang taong nagsasalita ng hayag tungkol sa kaniya dahil sa takot sa mga Judio. Hinoon, tungod sa kahadlok nila sa mga Judio walay misulti sa dayag mahitungod kaniya. Datapuwat nang ang kapistahan nga'y nasa kalagitnaan na ay umahon si Jesus sa templo, at nagturo. Ug sa nanungatunga na ang fiesta, si Jesus misaka sa templo ug nanudlo. Nagsipanggilalas nga ang mga Judio, na nangagsasabi, Paanong nakaaalam ang taong ito ng mga karunungan, gayong hindi naman nagaral kailan man? Ug ang mga Judio nahibulong niini, nga nanag-ingon, "Naunsa bang may hingkat-onan man kining tawhana nga wala man unta siya makaiskuyla?" Sinagot nga sila ni Jesus, at sinabi, Ang turo ko ay hindi akin, kundi doon sa nagsugo sa akin. Ug si Jesus mitubag kanila, "Ang gitudlo ko dili akong kaugalingon, kondili iya sa nagpadala kanako. Kung ang sinomang tao ay nagiibig gumawa ng kaniyang kalooban, ay makikilala niya ang turo, kung ito'y sa Dios, o kung ako'y nagsasalita na mula sa aking sarili. Kon tuyoon ni bisan kinsa ang pagbuhat sa kabubut-on sa Dios, nan, iyang mahibaloan kon ang akong gitudlo gikan ba sa Dios o nagsulti ba lamang ako sa kinaugalingon kong pagbulot-an. Ang nagsasalita ng sa ganang kaniyang sarili'y humahanap ng kaniyang sariling kaluwalhatian: datapuwat ang humahanap ng kaluwalhatian niyaong sa kaniya'y nagsugo, ang gayon ay totoo, at sa kaniya'y walang kalikuan. Bisan kinsa nga magasulti sa kinaugalingon niyang pagbulot-an nagapangita sa iyang kaugalingong kadungganan; apan bisan kinsa nga magapangita sa kadungganan sa nagpadala kaniya, siya matinuoron ug wala diha kaniya ang pagkamalimbongon. Hindi baga ibinigay sa inyo ni Moises ang kautusan, at gayon ma'y wala sa inyong gumaganap ng kautusan? Bakit ninyo pinagsisikapang ako'y patayin? Dili ba si Moises mao man ang naghatag kaninyo sa kasugoan? Ngani wala kaninyoy nagatuman sa kasugoan. Kay nganong naninguha man lagi kamo sa pagpatay kanako?" Sumagot ang karamihan, Mayroon kang demonio: sino ang nagsisikap na ikaw ay patayin? Ug ang mga tawo mitubag, "Giyawaan ka! Kinsa bay naninguha sa pagpatay kanimo?" Sumagot si Jesus at sa kanila'y sinabi, Isang gawa ang aking ginawa, at kayong lahat ay nagsipanggilalas dahil doon. Si Jesus mitubag kanila, "Gihimo ko ang usa ka buhat, ug kamong tanan nahitingala niini. Ibinigay sa inyo ni Moises ang pagtutuli (hindi sa ito'y kay Moises, kundi sa mga magulang); at tinutuli ninyo sa sabbath ang isang lalake. Si Moises naghatag kaninyo sa sirkunsisyon (dili nga gikan gayud kini kang Moises, kondili sa mga ginikanan), ug kamo mosirkunsidar ug tawo sa adlaw nga igpapahulay. Kung tinatanggap ng lalake ang pagtutuli sa sabbath, upang huwag labagin ang kautusan ni Moises; nangagagalit baga kayo sa akin, dahil sa pinagaling kong lubos ang isang tao sa sabbath? Kon ang tawo sirkunsidahan man sa adlaw nga igpapahulay aron ang kasugoan ni Moises dili malapas, masuko ba diay kamo kanako tungod kay sa adlaw nga igpapahulay giayo ko ang tibuok lawas sa usa ka tawo? Huwag kayong magsihatol ayon sa anyo, kundi magsihatol kayo ng matuwid na paghatol. Ayaw na kamo pagpanghukom pinasikad sa panagway, hinonoa pagpanghukom kamo sa matarung nga paghukom." Sinabi nga ng ilang taga Jerusalem, Hindi baga ito ang kanilang pinagsisikapang patayin? Busa may mga tawo sa Jerusalem nga nanag-ingon, "Dili ba kining tawhana mao man ang buot unta nilang patyon? At narito, siya'y hayag na nagsasalita, at walang anomang sinasabi sila sa kaniya. Napagkikilala kayang tunay ng mga pinuno na ito ang Cristo? Ug karon ania na siya ug nagsulti sa dayag, apan wala man lagi silay gikasulti batok kaniya! Sarang ba kaha nga ang mga punoan sa pagkatinuod nahibalo na nga kini siya mao ang Cristo? Gayon man ay nakikilala namin ang taong ito kung taga saan siya: datapuwat pagparito ng Cristo, sinoma'y walang makakaalam kung taga saan siya. Hinoon nasayud kita diin gikan kining tawhana; ug kon mahitungha na ang Cristo, walay bisan kinsa nga masayud diin siya gikan." Sumigaw nga si Jesus sa templo, na nagtuturo at sinasabi, Ako'y inyong nakikilala at nalalaman din naman ninyo kung taga saan ako; at hindi ako naparito sa aking sarili, datapuwat ang nagsugo sa akin ay tunay, na hindi ninyo nakikilala. Tungod niini, sa iyang pagpanudlo sulod sa templo, si Jesus mipahayag nga nag-ingon, "Nakaila ba diay kamo kanako, ug nasayud ba diay kamog diin ako gikan? Apan wala baya ako moanhi sa akong kinaugalingong pagbulot-an. Siya tinuod, siya nga mao ang nagpadala kanako, ug kamo wala makaila kaniya. Siya'y nakikilala ko; sapagkat ako'y mula sa kaniya, at siya ang nagsugo sa akin. Ako nakaila kaniya, kay ako gikan man kaniya ug siya mao man ang nagpadala kanako." Pinagsisikapan nga nilang siya'y hulihin: at walang taong sumunggab sa kaniya, sapagkat hindi pa dumarating ang kaniyang oras. Tungod niini naninguha sila sa pagdakop kaniya, apan walay midakop kaniya kay wala pa man moabut ang iyang panahon. Datapuwat sa karamihan ay marami ang nagsisampalataya sa kaniya; at kanilang sinasabi, Pagparito ng Cristo, ay gagawa pa baga siya ng lalong maraming tanda kay sa mga ginawa ng taong ito? Apan daghan sa mga tawo ang misalig kaniya; ug sila nanag-ingon, "Kon mahitungha na ang Cristo, himoon ba kaha niya ang labaw pa ka daghang milagro kay sa nahimo niining tawhana?" Nangarinig ng mga Fariseo ang bulongbulungan ng karamihan tungkol sa kaniya; at nangagsugo ang mga pangulong saserdote at ang mga Fariseo ng mga punong kawal upang siya'y hulihin. Ug ang mga Fariseo nakadungog sa panon sa katawhan nga naghohongihong niini mahitungod kaniya, ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo nagpadalag mga polis sa pagdakop kaniya. Sinabi nga ni Jesus, Makikisama pa ako sa inyong sangdaling panahon, at ako'y paroroon sa nagsugo sa akin. Tungod niini si Jesus miingon, "Ako magapakig-uban pa kaninyo sulod sa hamubong panahon, ug unya moadto na ako kaniya nga mao ang nagpadala kanako. Hahanapin ninyo ako, at hindi ako masusumpungan: at kung saan ako naroroon, ay hindi kayo makaparoroon. Kamo mangita kanako apan dili kamo makakaplag kanako; ug diin atua ako, niini dili kamo makaadto." Ang mga Judio nga'y nangagsangusapan, Saan paroroon ang taong ito na hindi natin siya masusumpungan? siya kaya'y paroroon sa nagsisipangalat sa gitna ng mga Griego, at magtuturo sa mga Griego? Ug ang mga Judio nasig-ingon, ang usa sa usa, "Unsa man kahay buot niyang aadtoan, nga dili man kono kita makakaplag kaniya? Buot ba siya moadto sa mga Judio nga nanghitibulaag taliwala sa mga Gresyanhon ug manudlo sa mga Gresyanhon? Ano ang salitang ito na kaniyang sinabi, Hahanapin ninyo ako, at hindi ninyo ako masusumpungan; at kung saan ako naroroon, ay hindi kayo makaparoroon? Unsa ba kahay buot niya ipasabut sa iyang pag-ingon, `Kamo mangita kanako apan dili kamo makakaplag kanako,` ug, `Diin atua ako, niini dili kamo makaadto`?" Nang huling araw nga, na dakilang araw ng kapistahan, si Jesus ay tumayo at sumigaw, na nagsasabi, Kung ang sinomang tao'y nauuhaw, ay pumarito siya sa akin, at uminom. Ug unya sa katapusang adlaw, ang labing dakung adlaw sa fiesta, si Jesus mitindog ug misinggit nga nag-ingon, "Kon adunay tawong giuhaw, umari siya kanako ug uminom. Ang sumasampalataya sa akin, gaya ng sinasabi ng kasulatan, ay mula sa loob niya ay aagos ang mga ilog ng tubig na buhay. Sa mosalig kanako, sumala sa giingon sa kasulatan, `Gikan sa iyang kasingkasing modagayday ang mga sapa sa tubig nga buhi.`" (Ngunit ito'y sinalita niya tungkol sa Espiritu, na tatanggapin ng mga magsisisampalataya sa kaniya: sapagkat hindi pa ipinagkakaloob ang Espiritu; sapagkat si Jesus ay hindi pa niluluwalhati.) Ug siya nagsulti niini labut sa Espiritu nga pagadawaton sa mga misalig kaniya; kay ang Espiritu wala pa man ikahatag, sanglit niadtong tungora si Jesus wala pa man himayaa. Ang ilan nga sa karamihan, nang marinig ang mga salitang ito, ay nangagsabi, Tunay na ito ang propeta. Ug sa ilang pagkadungog niining mga pulonga, dihay pipila sa mga tawo nga nanag-ingon, "Sa pagkatinuod kini siya mao ang profeta." Sinasabi ng mga iba, Ito nga ang Cristo. Datapuwat sinasabi ng ilan, Ano, sa Galilea baga manggagaling ang Cristo? Ang uban nanag-ingon, "Kini siya mao ang Cristo." Apan dihay nanag-ingon, "Magagikan ba ugod sa Galilea ang Cristo? Hindi baga sinabi ng kasulatan na ang Cristo ay manggagaling sa lahi ni David, at mula sa Bet-lehem, ang nayong kinaroonan ni David? Dili ba giingon man sa kasulatan nga ang Cristo magagikan sa kaliwatan ni David, ug gikan sa Betlehem, ang balangay diin didto si David?" Kaya nangyaring nagkaroon ng pagkakabahabahagi sa karamihan dahil sa kaniya. Busa nahitabo ang panagkasumpaki sa mga tawo tungod kaniya. At ibig ng ilan sa kanila na siya'y hulihin; datapuwat walang taong sumunggab sa kaniya. Ang uban kanila buot unta modakop kaniya, apan walay midakop kaniya. Nagsidating nga ang mga punong kawal sa mga pangulong saserdote at sa mga Fariseo; at sinabi nila sa kanila, Bakit hindi ninyo siya dinala? Ug unya ang mga polis namalik ngadto sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga Fariseo nga nangutana kanila, "Nganong wala man ninyo siya dad-a dinhi?" Nagsisagot ang mga punong kawal, Kailan ma'y walang taong nagsalita ng gayon. Ang mga polis mitubag nga nanag-ingon, "Wala pa gayuy tawo nga nakasulti sama niining tawhana!" Sinagot nga sila ng mga Fariseo, Kayo baga naman ay nangailigaw rin? Ug ang mga Fariseo mitubag kanila, "Nagpahisalaag ba diay usab kamo? Sumampalataya baga sa kaniya ang sinoman sa mga pinuno, o ang sinoman sa mga Fariseo? Duna bay usa sa mga punoan o sa mga Fariseo nga misalig kaniya? Datapuwat ang karamihang ito na hindi nakaaalam ng kautusan ay sinumpa. Apan kining mga tawong komon nga walay hibangkaagan sa kasugoan, sila mga tinunglo." Sinabi sa kanila ni Nicodemo (yaong pumaroon kay Jesus nang una, na isa sa kanila), Usa kanila nga mao si Nicodemo, nga kaniadto miduaw gani kang Jesus, nangutana kanila, Hinahatulan baga ng ating kautusan ang isang tao, malibang siya muna'y dinggin at talastasin kung ano ang kaniyang ginagawa? "Ang atong kasugoan, mohukom ba diay kinig tawo aron silotan sa wala unay pagpatalinghug kaniya ug pagpakisayud unsa ang iyang nabuhat?" Sila'y nagsisagot at sinabi sa kaniya, Ikaw baga'y taga Galilea rin? Siyasatin mo, at tingnan mo na sa Galilea ay walang lumitaw na propeta. Sila mitubag kaniya, "Gikan ka ba usab diay sa Galilea? Susiha ug imong masuta nga walay mobarug nga profeta nga taga-Galilea." Ang bawat tao'y umuwi sa kanikaniyang sariling bahay: Ug ang matag-usa kanila mipauli sa iyang kaugalingong balay, Datapuwat si Jesus ay napasa bundok ng mga Olivo. apan si Jesus miadto sa Bungtod sa mga Olivo. At pagka umaga ay nagbalik siya sa templo, at ang buong bayan ay lumapit sa kaniya; at siya'y naupo, at sila'y tinuruan. Ug sa pagkakaadlawon, siya miadto na usab sa templo. Ug ang tanang tawo nangadto kaniya, ug siya milingkod ug iyang gipanudloan sila. At dinala sa kaniya ng mga eskriba at ng mga Fariseo ang isang babaing nahuli sa pangangalunya; at nang mailagay siya sa gitna, Ug ngadto kaniya gipanagdala sa mga escriba ug mga Fariseo ang usa ka babaye nga hing-abtan nga nanapaw. Ug ilang gipatindog siya sa taliwala Ay sinabi nila sa kaniya, Guro, nahuli ang babaing ito sa kasalukuyan ng pangangalunya. ug miingon sila kang Jesus, "Magtutudlo, kining babayhana nadakpan diha gayud sa buhat sa pagpanapaw. Sa kautusan nga ay ipinagutos sa amin ni Moises na batuhin ang mga ganyan: ano nga ang iyong sabi tungkol sa kaniya? Ug diha sa kasugoan, si Moises nagsugo kanato nga ang ingon kaniya kinahanglan gayud patyon pinaagi sa pagbato. Unsa may imong ikasulti mahitungod kaniya?" At ito'y kanilang sinabi, na siya'y sinusubok, upang sa kaniya'y may maisumbong sila. Datapuwat yumuko si Jesus, at sumulat ng kaniyang daliri sa lupa. Kini ilang gisulti sa pagsulay kaniya aron aduna silay ikasumbong batok kaniya. Ug si Jesus mitikubo ug nagsulat sa yuta pinaagi sa iyang tudlo. Datapuwat nang sila'y nangagpatuloy ng pagtatanong sa kaniya, ay umunat siya, at sa kanila'y sinabi, Ang walang kasalanan sa inyo, ay siyang unang bumato sa kaniya. Ug kay nagpadayon man gayud sila sa pagpangutana kaniya, siya mitul-id ug miingon kanila, "Kinsa kaninyo ang walay sala maoy paunahag labay kaniyag bato." At muli siyang yumuko, at sumulat ng kaniyang daliri sa lupa. Ug unya miusab siya patikubo ug mipadayon sa pagsulat sa yuta pinaagi sa iyang tudlo. At sila, nang ito'y kanilang marinig, ay nagsialis na isa-isa, na nagpasimula sa katandatandaan, hanggang sa kahulihulihan: at iniwang magisa si Jesus at ang babae, sa kinaroroonan nito, sa gitna. Apan sa pagkadungog nila niini, sila namahawa nga nagtinagsatagsa, sugod sa labing tigulang. Ug si Jesus mao na lamang ang nahibilin uban sa babaye nga nagtindog sa iyang atubangan. At umunat si Jesus, at sa kaniya'y sinabi, Babae, saan sila nangaroroon? wala bagang taong humatol sa iyo? Unya mitul-id si Jesus ug miingon kaniya, "Babaye, hain na sila? Wala bay mihukom kanimog silot?" At sinabi niya, Wala sinoman, Panginoon. At sinabi ni Jesus, Ako man ay hindi rin hahatol sa iyo: humayo ka ng iyong lakad; mula ngayo'y huwag ka nang magkasala. Siya mitubag, "Wala, Senyor." Ug si Jesus miingon kaniya, "Dili usab ako mohukom kanimog silot. Lumakaw ka ug ayaw na pagpakasala." Muli ngang nagsalita sa kanila si Jesus, na sinasabi, Ako ang ilaw ng sanglibutan: ang sumusunod sa akin ay hindi lalakad sa kadiliman, kundi magkakaroon ng ilaw ng kabuhayan. Ug kanila si Jesus misulti pag-usab nga nag-ingon, "Ako mao ang kahayag alang sa kalibutan. Siya nga magasunod kanako dili gayud magalakaw sa kangitngit, hinonoa magabaton siya sa kahayag nga magahatag ug kinabuhi." Sinabi nga sa kaniya ng mga Fariseo, Nagpapatotoo ka sa iyong sarili; hindi totoo ang patotoo mo. Ug ang mga Fariseo miingon kaniya, "Ikaw mao ang nagahimog panghimatuod bahin sa imong kaugalingon; ang imong panghimatuod maisip nga dili tinuod." Sumagot si Jesus at sa kanila'y sinabi, Bagamat ako'y nagpapatotoo sa akin din, ay totoo ang aking patotoo; sapagkat nalalaman ko kung saan ako nanggaling, at kung saan ako paroroon; datapuwat hindi ninyo nalalaman kung saan ako nanggaling, o kung saan ako paroroon. Si Jesus mitubag kanila, "Bisan tuod ako mao ang naghimog panghimatuod bahin sa akong kaugalingon, ang akong panghimatuod tinuod kay nahibalo man ako kon diin ako gikan ug asa ako padulong. Apan kamo wala nahibalo kon diin ako gikan ug asa ako padulong. Nagsisihatol kayo ayon sa laman; ako'y hindi humahatol sa kanino mang tao. Kamo nagahukom pinasubay sa tawhanong paagi; apan wala ako maghukom kang bisan kinsa. Oo, at kung ako'y humahatol, ang hatol ko'y totoo; sapagkat hindi ako nagiisa, kundi ako at ang Ama na nagsugo sa akin. Ngani kon himoon ko man ang pagpanghukom, ang akong hukom tinuod kay dili man ako rang usa ang magahukom, kondili ako ug ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako. Oo, at sa inyong kautusan ay nasusulat, na ang patotoo ng dalawang tao ay totoo. Nahisulat diha sa inyong kasugoan nga ang panghimatuod sa duha ka tawo pagadawaton ingon nga tinuod. Ako ang nagpapatotoo sa akin din, at ang Amang nagsugo sa akin ay nagpapatotoo sa akin. Ako usa nga nagahimog panghimatuod bahin sa akong kaugalingon, ug ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako nagahimo usab ug panghimatuod bahin kanako." Sa kaniya nga'y kanilang sinabi, Saan naroroon ang iyong Ama? Sumagot si Jesus, Hindi ninyo nakikilala ako, ni ang aking Ama: kung ako'y inyong makilala, ay makikilala rin ninyo ang aking Ama. Busa nangutana sila kaniya, "Hain man ang imong Amahan?" Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Kamo wala makaila kanako o sa akong Amahan. Kon nakaila pa kamo kanako nakaila usab unta kamo sa akong Amahan." Sinalita niya ang mga salitang ito sa dakong kabang-yaman, nang nagtuturo siya sa templo: at walang taong humuli sa kaniya; sapagkat hindi pa dumarating ang kaniyang oras. Kining mga pulonga gisulti ni Jesus didto sa tipiganan sa mga halad, samtang nagpanudlo siya sulod sa templo. Apan walay midakop kaniya kay wala pa man moabut ang iyang panahon. Muli ngang sinabi niya sa kanila, Yayaon ako, at ako'y inyong hahanapin, at mangamamatay kayo sa inyong kasalanan: sa aking paroroonan, ay hindi kayo mangakaparoroon. Ug kanila misulti siya pag-usab nga nag-ingon, "Ako molakaw. Unya mangita kamo kanako, apan mangamatay kamo diha sa inyong pagkamakasasala. Asa ako padulong, niini dili kamo makaadto." Sinabi nga ng mga Judio, Siya kaya'y magpapakamatay, sapagkat kaniyang sinabi, Sa aking paroroonan, ay hindi kayo mangakaparoroon. Unya ang mga Judio nanag-ingon, "Magpatay ba kaha siya sa iyang kaugalingon, kay nag-ingon man siya, `Asa ako padulong, niini dili kamo makaadto`?" At sa kanila'y kaniyang sinabi, Kayo'y mga taga ibaba; ako'y taga itaas: kayo'y mga taga sanglibutang ito; ako'y hindi taga sanglibutang ito. Siya miingon kanila, "Kamo taga-ubos, ako taga-itaas. Kamo tagadinhi niining kalibutana, ako dili tagadinhi niining kalibutana. Sinabi ko nga sa inyo, na kayo'y mangamamatay sa inyong mga kasalanan: sapagkat malibang kayo'y magsisampalataya na ako nga ang Cristo, ay mangamamatay kayo sa inyong mga kasalanan. Busa giingnan ko kamo nga mangamatay kamo diha sa inyong mga sala, kay mangamatay man gayud kamo diha sa inyong mga sala gawas kon motoo kamo nga ako mao siya." Sa kaniya nga'y kanilang sinabi, Sino ka baga? Sinabi sa kanila ni Jesus, Siya rin na sinalita ko sa inyo mula pa nang una. Ug sila nangutana kaniya, "Kinsa ka ba diay?" Si Jesus miingon kanila, "Ako mao ang gikasugilon ko na kaninyo sukad pa sa sinugdan. Mayroon akong maraming bagay na sasalitain at hahatulan tungkol sa inyo: gayon pa man ang nagsugo sa akin ay totoo; at ang mga bagay na sa kaniya'y aking narinig, ang mga ito ang sinasalita ko sa sanglibutan. Daghan akog igsusulti ug ighuhukom mahitungod kaninyo; apan matinuoron siya nga mao ang nagpadala kanako, ug ang akong nadungog gikan kaniya ginapahayag ko ngadto sa kalibutan." Hindi nila napagunawa na tungkol sa Ama ang kaniyang sinasalita sa kanila. Wala nila masabut nga siya nagsulti kanila mahitungod sa Amahan. Sinabi nga ni Jesus, Kung maitaas na ninyo ang Anak ng tao, saka ninyo makikilala na ako nga ang Cristo, at wala akong ginagawa sa aking sarili, kundi sinalita ko ang mga bagay na ito, ayon sa itinuro sa akin ng Ama. Busa si Jesus miingon, "Sa diha nga maisa na ninyo ang Anak sa Tawo, nan, inyong mahibaloan nga ako mao siya ug nga wala akoy ginabuhat sa kinaugalingon kong pagbulot-an, hinonoa nga nagasulti ako sa ingon sumala sa gitudlo kanako sa Amahan. At ang nagsugo sa akin ay sumasa akin; hindi niya ako binayaang nagiisa; sapagkat ginagawa kong lagi ang mga bagay na sa kaniya'y nakalulugod. Ug siya nga mao ang nagpadala kanako ania uban kanako. Wala ako niya pasagdi nga mag-inusara, kay sa kanunay ginabuhat ko man ang makapahimuot kaniya." Samantalang sinasalita niya ang mga bagay na ito, ay maraming nagsisampalataya sa kaniya. Samtang nagsulti siya niini, daghan ang misalig kaniya. Sinabi nga ni Jesus sa mga Judiong yaon na nagsisisampalataya sa kaniya, Kung kayo'y magsisipanatili sa aking salita, kung magkagayo'y tunay nga kayong mga alagad ko; Unya si Jesus miingon sa mga Judio nga misalig kaniya, "Kon pabilin kamo sa akong pulong, nan, kamo tinuod gayud nga akong mga tinun-an, At inyong makikilala ang katotohanan, at ang katotohana'y magpapalaya sa inyo. ug kamo mahibalo sa kamatuoran, ug ang kamatuoran magahatag kaninyog kagawasan." Sa kaniya'y kanilang isinagot, Kami'y binhi ni Abraham, at kailan ma'y hindi pa naging alipin ninomang tao: paanong sinasabi mo, Kayo'y magiging laya? Ug sila mitubag kaniya. "Mga kaliwat baya kami ni Abraham, ug wala gayud kami maulipon ni bisan kinsa. Naunsa ba nga nakaingon ka man, `Pagahatagan kamog kagawasan`?" Sinagot sila ni Jesus, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang bawat nagkakasala ay alipin ng kasalanan. Ug si Jesus mitubag kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang tanan nga magapakasala ulipon sa sala. At ang alipin ay hindi nananahan sa bahay magpakailan man: ang anak ang nananahan magpakailan man. Ang ulipon dili magapuyo nga dayon diha sa panimalay, apan ang anak magapuyo nga dayon. Kung palayain nga kayo ng Anak, kayo'y magiging tunay na laya. Tungod niini, kon ang Anak mao ang magahatag kaninyog kagawasan, kamo mahimo gayud nga mga tawong gawas. Talastas ko na kayo'y binhi ni Abraham; gayon ma'y pinagsisikapan ninyong ako'y patayin, sapagkat ang salita ko'y hindi magkasiya sa inyo. Nasayud bitaw ako nga kamo mga kaliwat ni Abraham, ngani gitinguha ninyo ang pagpatay kanako tungod kay ang akong pulong dili man makakaplag ug luna diha kaninyo. Sinasalita ko ang mga bagay na aking nakita sa aking Ama: at ginagawa rin ninyo ang mga bagay na inyong narinig sa inyong Ama. Ako nagasulti sa nakita ko sa atubangan sa akong Amahan, ug kamo nagabuhat sa nadungog ninyo sa atubangan sa inyong kaugalingong amahan." Sila'y nagsisagot at sa kaniya'y sinabi, Si Abraham ang aming ama. Sa kanila'y sinabi ni Jesus, Kung kayo'y mga anak ni Abraham, ay gagawin ninyo ang mga gawa ni Abraham. Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Si Abraham mao ang among amahan." Si Jesus miingon kanila, "Kon mga anak pa kamo ni Abraham, magabuhat unta kamo sa gibuhat ni Abraham. Datapuwat ngayo'y pinagsisikapan ninyo akong patayin, na taong sa inyo'y nagsaysay ng katotohanan, na aking narinig sa Dios: ito'y hindi ginawa ni Abraham. Apan karon naninguha kamo sa pagpatay kanako-- sa pagpatay sa tawo nga nagsugilon kaninyo sa kamatuoran nga akong nadungog gikan sa Dios. Wala magbuhat niini si Abraham. Ginagawa ninyo ang mga gawa ng inyong ama. Sinabi nila sa kaniya, Hindi kami inianak sa pakikiapid; may isang Ama kami, ang Dios. Kamo nagabuhat sa gibuhat sa inyong kaugalingong amahan." Ug sila miingon kaniya, "Dili kami mga pinaangkan. Kami usa rag Amahan, nga mao ang Dios." Sinabi sa kanila ni Jesus, Kung ang Dios ang inyong ama, ay inyong iibigin ako: sapagkat ako'y nagmula at nanggaling sa Dios; sapagkat hindi ako naparito sa aking sarili, kundi sinugo niya ako. Si Jesus mitubag kanila, "Kon ang Dios mao pa ang inyong Amahan, higugmaon unta ninyo ako, kay migula ug mianhi man ako gikan sa Dios. Ako wala moanhi sa akong kinaugalingong pagbulot-an, kondili siya mao ang nagpadala kanako. Bakit hindi ninyo napaguunawa ang aking pananalita? sapagkat hindi ninyo mangyayaring dinggin ang aking salita. Nganong dili man kamo makasabut sa akong sinultihan? Tungod kay kamo dili man ugod makabati sa akong pulong. Kayo'y sa inyong amang diablo, at ang mga nais ng inyong ama ang ibig ninyong gawin. Siya'y isang mamamatay-tao buhat pa nang una, at hindi nananatili sa katotohanan, sapagkat walang katotohanan sa kaniya. Pagka nagsasalita siya ng kasinungalingan, ay nagsasalita siya ng sa ganang kaniya: sapagkat siya'y isang sinungaling, at ama nito. Kamo gikan sa inyong amahan nga mao ang yawa, ug ang inyong tinguha mao ang pagtagbaw sa mga pangibog sa inyong amahan. Siya maoy usa ka mamumuno sukad pa sa sinugdan, ug siya walay labut sa kamatuoran kay ang kamatuoran wala man diha kaniya. Inigpamakak niya, siya magasulti tukma sa iyang kaugalingong kinaiya, kay siya bakakon man ug mao ang amahan sa mga bakak. Ngunit dahil sa sinasabi ko ang katotohanan, ay hindi ninyo ako sinasampalatayanan. Apan kay nagsulti man ako sa kamatuoran, kamo dili motoo kanako. Sino sa inyo ang makasusumbat sa akin tungkol sa kasalanan? Kung sinasabi ko ang katotohanan, bakit hindi ninyo ako sinasampalatayanan? Kinsa ba kaninyoy makapamatuod nga ako nakahimog sala? Kon ako nagasulti man sa kamatuoran, nganong dili man kamo motoo kanako? Ang sa Dios ay nakikinig ng mga salita ng Dios: dahil dito'y hindi ninyo dinirinig, sapagkat kayo'y hindi sa Dios. Siya nga gikan sa Dios makabati sa mga pulong sa Dios. Ang katarungan ngano nga dili kamo makabati niini mao nga kamo dili gikan sa Dios." Nagsisagot ang mga Judio at sa kaniya'y sinabi, Hindi baga magaling ang aming pagkasabi na ikaw ay isang Samaritano, at mayroon kang demonio? Kaniya mitubag ang mga Judio nga nanag-ingon, "Dili ba husto kami sa among pag-ingon nga ikaw Samarianhon ug giyawaan?" Sumagot si Jesus, Ako'y walang demonio; kundi pinapupurihan ko ang aking Ama, at ako'y inyong sinisiraan ng puri. Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Ako wala hingyawai; hinonoa ako nagapasidungog sa akong Amahan, ug kamo nagapakaulaw kanako. Ngunit hindi ko hinahanap ang aking sariling kaluwalhatian: may isang humahanap at humahatol. Ngani dili ako ang naninguha sa akong kaugalingong kadungganan. Anaay usa nga nagatinguha niini alang kanako, ug siya mao ang magahukom. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Kung ang sinoman ay tutupad ng aking salita, ay hindi siya makakakita magpakailan man ng kamatayan. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kon adunay magatuman sa akong pulong, siya dili gayud makasinatig kamatayon." Sinabi ng mga Judio sa kaniya, Ngayo'y nalalaman naming mayroon kang demonio. Namatay si Abraham, at ang mga propeta; at sinasabi mo, Kung ang sinoman ay tutupad ng aking salita, ay hindi niya matitikman magpakailan man ang kamatayan. Ug ang mga Judio miingon kaniya, "Karon napiho na gayud namo nga ikaw giyawaan. Si Abraham namatay, maingon man ang mga profeta; ug unya moingon ikaw, `Kon adunay magatuman sa akong pulong, siya dili gayud makatilawg kamatayon.` Dakila ka pa baga sa aming amang Abraham, na namatay? at nangamatay ang mga propeta: sino ang ipinalalagay mo sa iyong sarili? Labaw ka pa ba sa atong amahan nga si Abraham, nga namatay? Ug ang mga profeta nangamatay! Nagpakakinsa ka ba oroy?" Sumagot si Jesus, Kung niluluwalhati ko ang aking sarili, ang kaluwalhatian ko ay walang anoman: ang aking Ama'y siyang lumuluwalhati sa akin; na tungkol sa kaniya'y sinasabi ninyo, na siya'y inyong Dios; Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Kon ako mao pa ang nagpasidungog sa akong kaugalingon, nan, walay hinungdan ang maong kadungganan. Ang nagapasidungog kanako mao ang akong Amahan, ang inyong giingon nga mao ang inyong Dios. At hindi ninyo siya napagkilala: ngunit nakikilala ko siya; at kung aking sasabihin, na hindi ko siya nakikilala, ay ako'y matutulad sa inyo, na sinungaling: datapuwat nakikilala ko siya, at tinutupad ko ang kaniyang salita. Apan wala man lagi kamo makaila kaniya; ako nakaila kaniya. Kon nag-ingon pa ako nga ako wala makaila kaniya, nan, bakakon unta ako sama kaninyo. Apan ako nakaila kaniya ug nagatuman sa iyang pulong. Nagalak ang inyong amang si Abraham na makita ang aking araw; at nakita niya, at natuwa. Ang inyong amahan nga si Abraham nalipay nga siya makakita sa adlaw sa akong pag-anhi; ug siya nakakita niini ug nagsadya." Sinabi nga sa kaniya ng mga Judio, Wala ka pang limangpung taon, at nakita mo si Abraham? Ug ang mga Judio miingon kaniya, "Wala pa man gani makalim-an ka tuig ang imong kagulangon, ug nakakita ka na kang Abraham?" Sinabi sa kanila ni Jesus, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Bago ipinanganak si Abraham, ay ako nga. Si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sa wala pa si Abraham, mao na ako." Sila nga'y nagsidampot ng mga bato upang ihagis sa kaniya: datapuwat nagtago si Jesus, at lumabas sa templo. Tungod niini namunit silag mga bato aron ilabay kaniya. Apan si Jesus mitago ug migula sa templo. At sa pagdaraan niya, ay nakita niya ang isang lalaking bulag mula sa kaniyang kapanganakan. Ug sa pag-agi ni Jesus, iyang nakita ang usa ka tawo nga buta sukad pa sa iyang pagkahimugso. At itinanong sa kaniya ng kaniyang mga alagad, na nangagsasabi, Rabi, sino ang nagkasala, ang taong ito, o ang kaniyang mga magulang, upang siya'y ipanganak na bulag? Ug gipangutana siya sa iyang mga tinun-an nga nanag-ingon, "Rabi, kinsa may nakasala, kini bang tawhana o ang iya bang mga ginikanan, nga nahimugso man siyang buta?" Sumagot si Jesus, Hindi dahil sa ang taong ito'y nagkasala, ni ang kaniyang mga magulang man: kundi upang mahayag sa kaniya ang mga gawa ng Dios. Si Jesus mitubag, "Dili nga nakasala siya, o ang iyang mga ginikanan, kondili aron ang mga buhat sa Dios ikapadayag diha kaniya. Kinakailangan nating gawin ang mga gawa niyaong nagsugo sa akin, samantalang araw: dumarating ang gabi, na walang taong makagagawa. Samtang adlawan pa kinahanglan magabuhat kita sa mga bulohaton niya nga mao ang nagpadala kanako; moabut ang kagabhion, nga sa maong panahon walay tawo nga makahimo sa pagtrabaho. Samantalang ako'y nasa sanglibutan, ako ang ilaw ng sanglibutan. Samtang ania ako sa kalibutan, ako mao ang kahayag alang sa kalibutan." Nang masabi niya ang ganito, siya'y lumura sa lupa, at pinapagputik ang lura, at pinahiran ang mga mata niya ng putik, Sa pagsulti niya niini, siya miluwa sa yuta ug nagmasa siyag lapok ginamit ang laway, ug iyang gihidhiran sa lapok ang mga mata sa buta, At sinabi sa kaniya, Humayo ka, maghugas ka sa tangke ng Siloe (na kung liliwanagin ay Sinugo). Siya nga'y humayo, at naghugas, at nagbalik na nakakakita. ug miingon kaniya, "Lakaw, panghilam-os didto sa tubod sa Siloe" (nga ang kahulogan niini, Pinadala). Ug siya miadto ug nanghilam-os ug mibalik siya nga makakita na. Ang mga kapitbahay nga, at ang nangakakita sa kaniya nang una, na siya'y pulubi, ay nangagsabi, Hindi baga ito ang nauupo at nagpapalimos? Ug ang iyang mga silingan ug ang mga nakakita kaniya kaniadto ingon nga makililimos, nanag-ingon, "Dili ba kini siya mao man ang tawo nga tiglingkod sa pagpakilimos?" Sinabi ng mga iba, Siya nga: sinabi ng mga iba, Hindi, kundi nakakamukha niya. Sinabi niya, Ako nga. Dihay nanag-ingon, "Mao kini siya." Ug ang uban nanag-ingon, "Dili, hinoon moramora kinig siya." Siya miingon, "Mao ako." Sa kaniya nga'y kanilang sinabi, Paano nga ang pagkadilat ng iyong mga mata? Ug sila miingon kaniya, "Naunsa man pagkabuka ang imong mga mata?" Sumagot siya, Ang lalaking tinatawag na Jesus ay gumawa ng putik, at pinahiran ang aking mga mata, at sinabi sa akin, Humayo ka sa Siloe, at maghugas ka: kayat ako'y humayo at naghugas, at ako'y tumanggap ng paningin. Siya mitubag nga nag-ingon, "Dihay tawo nga ginganlan si Jesus nga nagmasag lapok ug iyang gihidhid kini sa akong mga mata ug miingon kanako, `Lakaw ngadto sa Siloe ug panghilam-os.` Busa miadto ako ug nanghilam-os ug unya makakita na ako." At sinabi nila sa kaniya, Saan naroon siya? Sinabi niya, Hindi ko nalalaman. Ug sila miingon kaniya, "Hain man siya karon?" Siya mitubag nga nag-ingon, "Wala ako masayud." Dinala nila sa mga Fariseo siya na nang una'y bulag. Ug ngadto sa mga Fariseo ilang gidala ang tawo nga kaniadto buta. Araw nga ng sabbath nang gumawa ng putik si Jesus, at padilatin ang kaniyang mga mata. Ug adlaw kadto nga igpapahulay sa pagmasa ni Jesus sa lapok ug sa pagpabuka sa iyang mga mata. Muli ngang tinanong naman siya ng mga Fariseo kung paanong tumanggap siya ng kaniyang paningin. At sinabi niya sa kanila, Nilagyan niya ng putik ang ibabaw ng aking mga mata, at naghugas ako, at ako'y nakakakita. Ang mga Fariseo nangutana kaniya pag-usab giunsa niya pagpakakita. Ug siya miingon kanila, "Gihidhiran lagi niyag lapok ang akong mga mata, ug ako nanghilam-os, ug unya makakita na ako." Ang ilan nga sa mga Fariseo ay nangagsabi, Ang taong ito'y hindi galing sa Dios, sapagkat hindi nangingilin sa sabbath. Datapuwat sinasabi ng mga iba, Paano bagang makagagawa ng gayong mga tanda ang isang taong makasalanan? At nagkaroon ng pagkakabahabahagi sa gitna nila. Ang pipila sa mga Fariseo miingon, "Kadtong tawhana dili gikan sa Dios kay wala siya magbantay sa adlaw nga igpapahulay." Apan ang uban nanag-ingon, "Unsaon ba sa usa ka tawong makasasala ang pagpakahimog mga milagro nga sama niini?" Ug diha kanilay pagkasumpaki. Muling sinabi nga nila sa bulag, Ano ang sabi mo tungkol sa kaniya, na siyang nagpadilat ng iyong mga mata? At kaniyang sinabi, Siya'y isang propeta. Tungod niini ang tawong buta ila na usab nga gipangutana nga nanag-ingon, "Unsa may imong ikasulti mahitungod kaniya, kay gipabuka man kaha niya ang imong mga mata?" Siya miingon, "Siya profeta." Hindi nga nagsipaniwala ang mga Judio tungkol sa kaniya, na siya'y naging bulag, at tumanggap ng kaniyang paningin, hanggang sa kanilang tinawag ang mga magulang niyaong tumanggap ng kaniyang paningin, Ang mga Judio wala motoo nga siya miagi pagkabuta ug nga unya makakita na, hangtud nga natawag nila ang mga ginikanan sa tawo nga makakita na, At nangagtanong sa kanila, na sinasabi, Ito baga ang inyong anak, na sinasabi ninyong ipinanganak na bulag? paano ngang nakakakita siya ngayon? ug nangutana sila kanila, "Inyo bang anak kining giingon ninyong nahimugso nga buta? Nan, naunsa ba nga makakita na man siya karon?" Nagsisagot ang kaniyang mga magulang, at nangagsabi, Nalalaman naming ito'y aming anak, at siya'y ipinanganak na bulag: Ang iyang mga ginikanan mitubag nga nanag-ingon, "Kami nahibalo nga kini siya mao ang among anak, ug nga siya nahimugso nga buta. Datapuwat kung paanong siya'y nakakakita ngayon, ay hindi namin nalalaman; o kung sino ang nagpadilat ng kaniyang mga mata, ay hindi namin nalalaman: tanungin siya; siya'y may gulang na; siya'y magsasalita para sa sarili niya. Apan naunsa nga makakita na man siya karon, kami wala mahibalo; ug wala usab kami mahibalo kinsa ang nagpabuka sa iyang mga mata. Pangutan-a lang siya, kay daku na man siya. Mosulti siya alang sa iyang kaugalingon." Ang mga bagay na ito'y sinabi ng kaniyang mga magulang, sapagkat nangatatakot sa mga Judio: sapagkat pinagkaisahan na ng mga Judio, na kung ang sinomang tao'y ipahayag siya na siya ang Cristo, ay palayasin siya sa sinagoga. Giingon niini pagsulti sa iyang mga ginikanan tungod kay sila nahadlok sa mga Judio, kay ang mga Judio ugod nagkasabut na man nga kon adunay moingon nga si Jesus mao ang Cristo siya palagputon gikan sa sinagoga. Kayat sinabi ng kaniyang mga magulang, Siya'y may gulang na; tanungin siya. Tungod niini ang iyang mga ginikanan nanag-ingon, "Siya daku na; pangutan-a lang siya ninyo." Dahil dito'y tinawag nilang bilang ikalawa ang taong naging bulag, at sinabi sa kaniya, Luwalhatiin mo ang Dios: nalalaman naming makasalanan ang taong ito. Ug sa ikadula gitawag nila ang tawo nga kaniadto buta ug kaniya miingon sila, "Ang Dios maoy dalayega; kami nahibalo nga kadtong tawhana maoy usa ka makasasala." Sumagot nga siya, Kung siya'y makasalanan ay hindi ko nalalaman: isang bagay ang nalalaman ko, na, bagaman ako'y naging bulag, ngayo'y nakakakita ako. Siya mitubag nga nag-ingon, "Ako wala mahibalo kon siya makasasala ba. Usa ka butang nga akong nahibaloan mao kini, nga kaniadto buta ako apan karon makakita na ako." Sinabi nga nila sa kaniya, Ano ang ginawa niya sa iyo? paano ang pagkapadilat niya sa iyong mga mata? Ug sila miingon kaniya, "Unsa may iyang gibuhat kanimo? Giunsa man niya pagpabuka ang imong mga mata?" Sinagot niya sila, Kasasabi ko lamang sa inyo, at hindi ninyo pinakinggan; bakit ibig ninyong marinig uli? ibig baga naman ninyong kayo'y maging mga alagad niya? Ug kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Gitug-anan ko na kamo, ug wala kamo manimati. Nganong buot man kamong magpatalinghug pag-usab? Buot ba usab kamong mahimong iyang mga tinun-an?" At siya'y kanilang inalipusta, at sinabi, Ikaw ang alagad niya; datapuwat kami'y mga alagad ni Moises. Ug siya ilang gipasipalahan ug sulti, nga nanag-ingon, "Ikaw tinun-an niya, apan kami mga tinun-an ni Moises. Nalalaman naming nagsalita ang Dios kay Moises: datapuwat tungkol sa taong ito, ay hindi namin nalalaman kung taga saan siya. Kami nasayud nga ang Dios nakigsulti kang Moises, apan bahin niining tawhana, ambut tagadiin kini siya." Sumagot ang tao at sa kanila'y sinabi, Narito nga ang kagilagilalas, na hindi ninyo nalalaman kung siya'y taga saan, at gayon ma'y pinadilat niya ang aking mga mata. Ug ang tawo mitubag nga nag-ingon, "Kahibulongan gayud kini kaayo! Wala kamo masayud kon tagadiin siya, apan gipabuka niya ang akong mga mata. Nalalaman naming hindi pinakikinggan ng Dios ang mga makasalanan: datapuwat kung ang sinomang tao'y maging mananamba sa Dios, at ginagawa ang kaniyang kalooban, siya'y pinakikinggan niya. Nahibalo kita nga ang Dios dili manimati sa mga makasasala, apan kon ang usa ka tawo masimbahon sa Dios ug nagatuman sa iyang kabubut-on, ang Dios magapamati kaniya. Buhat nang lalangin ang sanglibutan ay hindi narinig kailan man na napadilat ng sinoman ang mga mata ng isang taong ipinanganak na bulag. Sukad sa sinugdan sa kalibutan, wala pa gayud igdungog nga dihay nakapabuka sa mga mata sa usa ka tawong nahimugso nga buta. Kung ang taong ito'y hindi galing sa Dios, ay hindi makagagawa ng anoman. Kon kadtong tawhana dili pa gikan sa Dios, wala unta siyay arang mahimo." Sila'y nagsisagot at sa kaniya'y sinabi, Ipinanganak kang lubos sa mga kasalanan, at ikaw baga ang nagtuturo sa amin? At siya'y pinalayas nila. Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Sa tumang kasal-anan natawo ikaw, ug unya mangahas ikaw sa pagpanudlo kanamo?" Ug siya ilang gipalagpot sa gawas. Nabalitaan ni Jesus na siya'y pinalayas nila; at pagkasumpong sa kaniya, ay sinabi niya, Sumasampalataya ka baga sa Anak ng Dios? Ug si Jesus nakadungog nga siya ilang gipalagpot sa gawas, ug sa iyang pagkakita kaniya, miingon kaniya, "Mosalig ba ikaw sa Anak sa Tawo?" Sumagot siya at sinabi. At sino baga siya, Panginoon, upang ako'y sumampalataya sa kaniya? Siya mitubag nga nag-ingon, "Kinsa man siya, Ginoo, aron ako mosalig kaniya?" Sinabi sa kaniya ni Jesus, Siya'y nakita mo na, at siya nga na nakikipagsalitaan sa iyo. Ug si Jesus miingon kaniya, "Nakakita na ikaw kaniya, ug siya mao ang nakigsulti kanimo." Ug siya misimba kaniya. At sinabi niya, Panginoon, sumasampalataya ako. At siya'y sinamba niya. Siya miingon, "Ginoo, mosalig ako," At sinabi ni Jesus, Sa paghatol ay naparito ako sa sanglibutang ito, upang ang mga hindi nakakakita ay mangakakita; at upang ang mga nakakakita, ay maging mga bulag. Ug si Jesus miingon, "Ako mianhi niining kalibutana aron sa pagpanghukom, aron kadtong mga dili makakita managpakakita, ug kadtong mga makakita mangabuta." Yaong mga Fariseo na kasama niya ay nangakarinig ng mga bagay na ito, at sinabi sa kaniya, Kami baga naman ay mga bulag din? Ug nadungog kini sa pipila sa mga Fariseo nga duol kaniya, ug sila miingon kaniya, "Mga buta ba diay usab kami?" Sa kanila'y sinabi ni Jesus, Kung kayo'y mga bulag, ay hindi kayo magkakaroon ng kasalanan: datapuwat ngayo'y sinasabi ninyo, Kami'y nangakakakita: nananatili ang inyong kasalanan. Ug si Jesus miingon kanila, "Kon buta pa kamo, wala unta kamoy sala; apan kay nagaingon man kamo karon, `Makakita kami,` nan, nagapabilin ang inyong pagkasad-an. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang pumapasok sa hindi pintuan ng kulungan ng mga tupa kundi umaakyat sa ibang daan, ang gayon ay tulisan at magnanakaw. "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang tawo nga mosulod sa toril nga dili moagi sa pultahan kondili mokatkat sa laing kaagian, kana siya kawatan ug tulisan. Datapuwat ang pumapasok sa pintuan ay siyang pastor ng mga tupa. Apan ang mosulod agi sa pultahan mao ang magbalantay sa mga karnero. Binubuksan siya ng bantaypinto; at dinirinig ng mga tupa ang kaniyang tinig: at tinatawag ang kaniyang sariling mga tupa sa pangalan, at sila'y inihahatid sa labas. Siya pagaablihan sa portero, ug ang mga karnero magapatalinghug sa iyang tingog, ug ang iyang kaugalingong mga karnero pagatawgon niya sa ngalan ug pagamandoan niya sila paingon sa gawas. Pagka nailabas na niya ang lahat ng sariling kaniya, ay pinangungunahan niya sila, at nagsisisunod sa kaniya ang mga tupa: sapagkat nakikilala nila ang kaniyang tinig. Ug sa madala na niya sa gawas ang tanan nga iyang kaugalingon, siya molakaw nga magauna kanila, ug kaniya magasunod ang mga karnero, kay sila makasabut man sa iyang tingog. At sa iba'y hindi sila magsisisunod, kundi magsisitakas sa kaniya: sapagkat hindi nila nakikilala ang tinig ng mga iba. Apan sa lain nga magbalantay sila dili mosunod, hinonoa mokalagiw sila gikan kaniya, kay sila dili man makasabut sa tingog sa lain nga mga magbalantay." Sinalita ni Jesus sa kanila ang talinghagang ito: datapuwat hindi nila napagunawa kung anong mga bagay ang sa kanila'y sinasalita. Kini gipasumbingay kanila ni Jesus, apan wala sila makasabut sa iyang gisulti kanila. Muli ngang sinabi sa kanila ni Jesus, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ako ang pintuan ng mga tupa. Busa si Jesus miusab pag-ingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ako mao ang pultahan alang sa mga karnero. Ang lahat ng nangauna sa aking nagsiparito ay mga magnanakaw at mga tulisan: datapuwat hindi sila dininig ng mga tupa. Ang tanan nga nahianhi una kanako, sila mga kawatan ug mga tulisan, apan ang mga karnero wala magpatalinghug kanila. Ako ang pintuan; ang sinomang taong pumasok sa akin, ay siya'y maliligtas, at papasok at lalabas, at makasusumpong ng pastulan. Ako mao ang pultahan; kon adunay mosulod agi kanako, siya maluwas; ug siya mosulod ug mogula ug makakaplag siyag masibsib. Hindi pumaparito ang magnanakaw, kundi upang magnakaw, at pumatay, at pumuksa: ako'y naparito upang sila'y magkaroon ng buhay, at magkaroon ng kasaganaan nito. Ang kawatan moanha aron lamang sa pagpangawat ug pagpatay ug paglaglag. Ako mianhi aron sila makabaton ug kinabuhi, ug sa pagpakabaton niini sa madagayaon gayud. Ako ang mabuting pastor: ibinibigay ng mabuting pastor ang kaniyang buhay dahil sa mga tupa. Ako mao ang maayong magbalantay sa mga karnero. Ang maayong magbalantay sa mga karnero magahalad sa iyang kinabuhi sa pagpakamatay alang sa mga karnero. Ang nagpapaupa, at hindi ang pastor, na hindi may-ari ng mga tupa, ay nakikitang dumarating ang lobo, at pinababayaan ang mga tupa, at tumatakas, at inaagaw sila ng lobo, at pinapangangalat: Ang sinuholan lamang ug dili magbalantay sa mga karnero, ni kinsa ang mga karnero dili iyang kaugalingon, inigpakakita niya sa lobo nga magsingabut, kini siya mobiya sa mga karnero ug mokalagiw; ug sila pagatangagon sa lobo ug pagapatibulaagon. Siya'y tumatakas sapagkat siya'y upahan, at hindi ipinagmamalasakit ang mga tupa. Siya mokalagiw kay siya sinuholan man lamang ug walay kahangawa alang sa mga karnero. Ako ang mabuting pastor; at nakikilala ko ang sariling akin, at ang sariling akin ay nakikilala ako, Ako mao ang maayong magbalantay sa mga karnero. Ako nakaila sa mga ako, ug ang mga ako nakaila kanako, Gaya ng pagkakilala sa akin ng Ama, at ng sa Ama ay pagkakilala ko; at ibinibigay ko ang aking buhay dahil sa mga tupa. maingon nga ang Amahan nakaila kanako ug ako nakaila sa Amahan. Ug igahalad ko ang akong kinabuhi sa pagpakamatay alang sa mga karnero. At mayroon akong ibang mga tupa, na hindi sa kulungang ito: sila'y kailangan din namang dalhin ko, at kanilang diringgin ang aking tinig; at sila'y magiging isang kawan, at magkakaroon ng isang pastor. Ug ako adunay ubang mga karnero nga dili sakop niining torila. Kinahangian pagamandoan ko usab sila, ug sila magapatalinghug sa akong tingog. Ug usa ra unya ang panon, ug usa ang magbalantay. Dahil dito'y sinisinta ako ng Ama, sapagkat ibinibigay ko ang aking buhay, upang kunin kong muli. Ako gihigugma sa Amahan sa katarungan nga mao kini: kay ako magahalad man sa pagpakamatay sa akong kinabuhi, sa paghalad niini aron mabawi ko ra usab unya. Sinoma'y hindi nagaalis sa akin nito, kundi kusa kong ibinibigay. May kapangyarihan akong magbigay nito, at may kapangyarihan akong kumuhang muli. Tinanggap ko ang utos na ito sa aking Ama. Walay tawo nga makakuha niini gikan kanako, hinonoa ginahalad ko kini sa kinaugalingon kong pagbuot. May kagahum ako sa paghalad niini, ug may kagahum ako sa pagbawi niini. Kining maong sugo nadawat ko gikan sa akong Amahan." At muling nagkaroon ng isang pagbabahabahagi sa gitna ng mga Judio dahil sa mga salitang ito. Ug nahitabo na usab ang pagkasumpaki sa mga Judio tungod niining mga pulonga. At sinasabi ng marami sa kanila, Mayroon siyang demonio, at siya'y nauulol; bakit ninyo siya pinakikinggan? Daghan kanila ang nanag-ingon, "Kini siya giyawaan ug nagsalimoang. Nganong mamati man kamo kaniya?" Sinasabi ng mga iba, Hindi sa inaalihan ng demonio ang mga sabing ito. Maaari bagang ang demonio ay makapagpadilat ng mga mata ng bulag? Ang uban nanag-ingon, "Kining mga pulonga dili iya sa giyawaan. Makahimo ba ugod ang yawa sa pagpabuka sa mga mata sa buta?" At niyao'y kapistahan ng pagtatalaga sa Jerusalem: Ug nahitabo nga didto sa Jerusalem gisaulog ang fiesta sa Didikasyon. Noo'y tagginaw; at naglalakad si Jesus sa templo sa portiko ni Salomon. Tingtugnaw kadto, ug si Jesus naglakawlakaw sulod sa templo sa portico ni Salomon. Nilibot nga siya ng mga Judio, at sa kaniya'y sinabi, Hanggang kailan mo pa baga pagaalinlanganin kami? Kung ikaw ang Cristo, ay sabihin mong maliwanag sa amin. Ug unya gialirongan siya sa mga Judio ug ilang gipangutana nga nanag-ingon, "Unsa pa man kadugay ang imong pagpakulba-hinam kanamo? Kon ugaling ikaw mao man ang Cristo, nan, tug-ani kami sa laktud gayud." Sinagot sila ni Jesus, Sinabi ko sa inyo, at hindi kayo nagsisampalataya: ang mga gawang ginagawa ko sa pangalan ng aking Ama, ay siyang nangagpapatotoo sa akin. Ug kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Gitug-anan ko na bitaw kamo, apan wala kamo managpanoo. Ang mga buhat nga akong ginahimo sa ngalan sa akong Amahan, kini nagapamatuod mahitungod kanako. Datapuwat hindi kayo nagsisampalataya, sapagkat hindi kayo sa aking mga tupa. Apan kamo wala managpanoo tungod kay kamo dili man kauban sa akong mga karnero. Dinirinig ng aking mga tupa ang aking tinig, at sila'y aking nakikilala, at sila'y nagsisisunod sa akin: Ang akong mga karnero nagapatalinghug sa akong tingog, ug ako nakaila kanila, ug sila nagasunod kanako. At sila'y binibigyan ko ng walang hanggang buhay; at kailan ma'y hindi sila malilipol, at hindi sila aagawin ng sinoman sa aking kamay. Ug ginahatagan ko silag kinabuhing dayon, ug sila dili gayud malaglag, ug walay bisan kinsa nga magaagaw kanila gikan sa akong kamot. Ang aking Ama, na sa kanila ay nagbigay sa akin, ay lalong dakila kay sa lahat; at hindi sila maaagaw ninoman sa kamay ng Ama. Ang akong Amahan nga maoy naghatag kanila nganhi kanako, siya labing daku sa tanan ug walay bisan kinsa nga makahimo sa pag-agaw kanila gikan sa kamot sa Amahan. Ako at ang Ama ay iisa. Ako ug ang Amahan usa ra." Nagsidampot uli ng mga bato ang mga Judio upang siya'y batuhin. Unya ang mga Judio namunit na usab ug mga bato aron ilang ilabay kaniya sa pagpatay kaniya. Sinagot sila ni Jesus, Maraming mabubuting gawa na mula sa Ama ang ipinakita ko sa inyo; alin sa mga gawang yaon ang ibinabato ninyo sa akin? Ug kanila si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Gipakitaan ko kamog daghang mga maayong buhat gikan sa Amahan. Unsa ba niining mga buhata ang hinungdan nga tungod niini inyo akong pagabatoon?" Sinagot siya ng mga Judio, Hindi dahil sa mabuting gawa ay binabato ka namin, kundi sa pamumusong; at sapagkat ikaw, bagaman ikaw ay tao, ay nagpapakunwari kang Dios. Kaniya mitubag ang mga Judio nga nanag-ingon, "Batoon ikaw namo dili tungod sa imong pagbuhat ug maayo, kondili tungod sa pagpasipala batok sa Dios; kay ikaw nagpaka-Dios, nga tawo ka ra man unta." Sinagot sila ni Jesus, Hindi baga nasusulat sa inyong kautusan, Aking sinabi, Kayo'y mga dios? Ug kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Dili ba nahisulat man kini sa inyong kasugoan, `Ako nag-ingon, Mga dios kamo`? Kung tinawag niyang mga dios, yaong mga dinatnan ng salita ng Dios (at hindi mangyayaring sirain ang kasulatan), Kon iya man ganing ginganlan ug mga dios kadtong mga gisultihan sa pulong sa Dios (ug dili arang mabungkag ang kasulatan), Sinasabi baga ninyo tungkol sa kaniya, na pinabanal ng Ama at sinugo sa sanglibutan, Ikaw ay namumusong; sapagkat sinasabi ko, Ako ang anak ng Dios? ingnon ba diay ninyo ako, ang gididikar sa Amahan ug gipadala niya nganhi sa kalibutan, `Ikaw nagpasipala,` tungod lang kay nag-ingon ako, `Anak ako sa Dios`? Kung hindi ko ginagawa ang mga gawa ng aking Ama, ay huwag ninyo akong sampalatayanan. Kon ang akong gipamuhat dili man mga buhat sa akong Amahan, nan, ayaw kamo pagtoo kanako; Datapuwat kung ginagawa ko, ang mga yaon kahit hindi kayo magsisampalataya sa akin, ay magsisampalataya kayo sa mga gawa; upang maalaman ninyo at mapagunawa na ang Ama ay nasa akin, at ako'y nasa Ama. apan kon mao man kini, nan, bisan kon dili kamo motoo kanako, toohi ninyo ang mga buhat aron kamo mahibalo ug makasabut nga ang Amahan ania kanako ug ako anaa sa Amahan." Muling pinagsikapan nilang siya'y hulihin: at siya'y tumakas sa kanilang mga kamay. Ug siya ila na usab nga gisulayan sa pagdakop, apan siya miikyas gikan sa ilang mga kamot. At siya'y muling naparoon sa dako pa roon ng Jordan sa dako nang una'y pinagbautismuhan ni Juan; at siya'y tumira doon. Ug siya miadto na usab sa tabok sa Jordan sa dapit diin didto gani si Juan nagpangbautismo pag-una, ug si Jesus nagpabilin didto. At marami ang mga nagsiparoon sa kaniya; at kanilang sinabi, Katotohanang si Juan ay hindi gumawa ng tanda: ngunit lahat ng mga bagay na sinalita ni Juan tungkol sa taong ito ay totoo. Ug daghan ang nangadto kaniya; ug sila nanag-ingon, "Si Juan walay nahimong milagro, apan tinuod ang tanang gisulti ni Juan mahitungod niining tawhana." At marami ang mga nagsisampalataya sa kaniya roon. Ug daghan ang mga misalig kang Jesus didto. Isang tao nga na may-sakit, si Lazaro na taga Betania, na nayon ni Maria at ni Marta na kaniyang kapatid. Ug dihay nagmasakiton nga usa ka tawo, si Lazaro nga taga-Betania, sa balangay ni Maria ug sa iyang igsoon nga si Marta. At ito'y yaong si Maria na nagpahid sa Panginoon ng unguento, at kinuskos ang kaniyang mga paa ng kaniyang mga buhok, na ang kaniyang kapatid na si Lazaro ay may-sakit. Kini si Maria, kinsang igsoon nga si Lazaro nagmasakiton, mao kadto ang naghaplas sa Ginoo ug pahumot, ug gipahiran niya ang mga tiil niini pinaagi sa iyang mga buhok. Nagpasugo nga sa kaniya ang mga kapatid na babae, na nagsasabi, Panginoon, narito, siya na iyong iniibig ay may-sakit. Busa si Jesus gipasugoan sa mga magsoong babaye nga nag-ingon, "Ginoo, ang imong hinigugma nagamasakiton." Ngunit pagkarinig ni Jesus nito, ay sinabi niya, Ang sakit na ito'y hindi sa ikamamatay, kundi sa ikaluluwalhati ng Dios, upang ang Anak ng Dios ay luwalhatiin sa pamamagitan niyaon. Apan sa pagkadungog niini ni Jesus, siya miingon, "Kining sakita dili ikamatay, kondili alang kini sa himaya sa Dios, aron ang Anak sa Dios pagahimayaon pinaagi niini." Iniibig nga ni Jesus si Marta, at ang kaniyang kapatid na babae, at si Lazaro. Ug si Jesus nahigugma kang Marta ug sa iyang igsoong babaye ug kang Lazaro. Nang mabalitaan nga niya na siya'y may-sakit, siya'y tumahang dalawang araw nang panahong yaon sa dating kinaroroonan niya. Busa sa iyang pagkadungog nga nagmasakiton si Lazaro, siya mipabilin pa ug duha ka adlaw sa dapit diin didto siya. Saka pagkatapos nito ay sinabi niya sa mga alagad, Tayo nang muli sa Judea. Tapus niini siya miingon sa iyang mga tinun-an, "Mangadto kita pag-usab sa Judea." Sinabi sa kaniya ng mga alagad, Rabi, ngayo'y pinagsisikapang batuhin ka ng mga Judio; at muli kang paroroon doon? Ug ang mga tinun-an miingon kaniya, "Rabi, ang mga Judio bag-o pa lang naninguha sa pagbato kanimo, ug karon moadto ka na usab didto?" Sumagot si Jesus, Hindi baga ang araw ay may labingdalawang oras? Kung ang isang tao'y lumalakad samantalang araw, ay hindi siya natitisod, sapagkat nakikita niya ang ilaw ng sanglibutang ito. Ug si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Dili ba ang adlaw napulo man ug duha ka takna? Kon may magalakaw sa adlaw, siya dili mahipangdol kay siya magatan-aw man sa kahayag niining kalibutan. Ngunit ang isang taong lumalakad samantalang gabi, ay natitisod siya, sapagkat walang ilaw sa kaniya. Apan kon adunay magalakaw sa gabii, siya mahipangdol kay ang kahayag wala man diha kaniya." Ang mga bagay na ito'y sinalita niya: at pagkatapos nito'y sinabi niya sa kanila, Si Lazaro na ating kaibigan ay natutulog; ngunit ako'y paroroon, upang gisingin ko siya sa pagkakatulog. Gisulti niya kining mga butanga, ug unya miingon siya kanila, "Ang atong higala nga si Lazaro natulog, apan moadto ako aron sa pagpukaw kaniya gikan sa paghikatulog." Sinabi nga ng mga alagad sa kaniya, Panginoon, kung siya'y natutulog, ay siya'y gagaling. Ug ang mga tinun-an miingon kaniya, "Ginoo, kon siya nahikatulog, nan, mamaayo ra siya." Sinalita nga ni Jesus ang tungkol sa kaniyang pagkamatay: datapuwat sinapantaha nila na ang sinalita ay ang karaniwang pagtulog. Ang gihisgutan ni Jesus mao ang kamatayon ni Lazaro, apan sila nanagdahum nga ang iyang gipasabot mao ang pagpahulay sa kinaiya nga pagkatulog. Nang magkagayon nga ay sinabi sa kanila ni Jesus ng malinaw, Si Lazaro ay patay. Busa si Jesus misulti kanila sa walay lipodlipod, "Si Lazaro namatay. At ikinagagalak ko dahil sa inyo rin na ako'y wala roon, upang kayo'y magsipaniwala; gayon ma'y tayo na sa kaniya. Ug tungod kaninyo ako nalipay nga wala ako didto aron managpanoo kamo. Apan, tana, mangadto kita kaniya." Si Tomas nga, na tinatawag na Didimo, ay nagsabi sa mga kapuwa niya alagad, Tayo'y magsiparoon din naman, upang tayo'y mangamatay na kasama niya. Ug si Tomas nga ginganlag Kaluha, miingon sa iyang mga masigkatinun-an, "Mangadto usab kita aron mamatay kita uban kaniya." Kayat nang dumating si Jesus, ay naratnan niyang apat na araw na siya'y nalilibing. Ug sa pag-abut ni Jesus, iyang nasuta nga si Lazaro upat na ka adlaw didto sa lubong. Ang Betania nga'y malapit sa Jerusalem, na may layong labing-limang estadio; Ug ang Betania duol sa Jerusalem, mga tulo ka kilometro gikan niini, At marami sa mga Judio ang nangakaparoon na kay Marta at kay Maria, upang sila'y aliwin tungkol sa kanilang kapatid. ug daghan sa mga Judio ang nangadto kang Marta ug Maria sa paglipay kanila tungod sa ilang igsoon. Si Marta nga, nang marinig niyang si Jesus ay dumarating, ay yumaon at sumalubong sa kaniya: ngunit si Maria ay nanatiling nakaupo sa bahay. Ug sa pagkadungog ni Maria nga si Jesus nagsingabut na, siya miadto ug misugat kaniya, samtang si Maria nagpabilin nga naglingkod sa sulod sa balay. Sinabi nga ni Marta kay Jesus, Panginoon, kung ikaw sana'y narito, disin ang kapatid ko ay hindi namatay. Ug si Marta miingon kang Jesus, "Ginoo, kon dinhi pa ikaw dili unta mamatay ang akong igsoon. At ngayon man nama'y nalalaman ko na, anomang hingin mo sa Dios, ay ipagkakaloob sa iyo ng Dios. Hinoon nahibalo ako nga bisan karon ang tanan nga imong pangayoon sa Dios, kini igahatag kanimo sa Dios." Sinabi sa kaniya ni Jesus, Magbabangon uli ang iyong kapatid. Si Jesus miingon kaniya, "Ang imong igsoon mabanhaw." Si Marta ay nagsabi sa kaniya, Nalalaman ko na siya'y magbabangon uli sa pagkabuhay na maguli sa huling araw. Ug si Marta mitubag kaniya, "Ako nahibalo nga siya mabanhaw sa pagpamanhaw unya sa kaulahian nga adlaw." Sinabi sa kaniya ni Jesus, Ako ang pagkabuhay na maguli, at ang kabuhayan: ang sumasampalataya sa akin, bagamat siya'y mamatay, gayon ma'y mabubuhay siya; Si Jesus miingon kaniya, "Ako mao ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi. Ang mosalig kanako, bisan siya mamatay, mabuhi siya, At ang sinomang nabubuhay at sumasampalataya sa akin ay hindi mamamatay magpakailan man. Sinasampalatayanan mo baga ito? ug ang tanan nga buhi ug nagasalig kanako dili na gayud mamatay. Motoo ba ikaw niini?" Sinabi niya sa kaniya, Oo, Panginoon: sumasampalataya ako na ikaw ang Cristo ang Anak ng Dios, sa makatuwid baga'y ang naparirito sa sanglibutan. Ug siya miingon kaniya, "Oo, Ginoo, ako nagatoo nga ikaw mao ang Cristo, ang Anak sa Dios, ang moanhi sa kalibutan." At nang masabi na niya ito, ay yumaon siya, at tinawag ng lihim si Maria na kapatid niya, na sinasabi, Ang Guro ay narito, at tinatawag ka. Ug sa nakasulti na siya niini, siya miadto ug iyang gitawag si Maria nga iyang igsoon ug sa tago gisultihan niya nga nag-ingon. "Nia ang Magtutudlo, ug gipatawag ikaw niya." At siya, nang marinig niya ito, ay nagtindig na madali, at pumaroon sa kaniya. Sa pagkadungog niya niini, siya midali pagtindog ug miadto kaniya. (Hindi pa nga dumarating si Jesus sa nayon, kundi naroroon pa sa dakong kinasalubungan sa kaniya ni Marta.) Ug si Jesus wala pa mahiabut sa balangay, kondili didto pa siya sa dapit diin gikasugat niya si Marta. Ang mga Judio nga na kaniyang mga kasama sa bahay, at nangagsisialiw sa kaniya, pagkakita nilang si Maria, na siya'y nagtindig na madali at lumabas, ay nagsisunod sa kaniya, na inaakalang paroroon siya sa libingan upang doo'y tumangis. Unya ang mga Judio nga didto sa balay uban kang Maria sa paglipay kaniya, sa ilang pagkakita kaniya nga midali pagtindog ug migula, misunod kaniya nga nanagdahum nga moadto siya sa lubong aron sa paghilak didto. Si Maria nga, pagdating niya sa kinaroroonan ni Jesus, at pagkakita sa kaniya, ay nagpatirapa sa kaniyang paanan, na sinabi sa kaniya, Panginoon, kung ikaw sana'y narito, disin ay hindi namatay ang aking kapatid. Ug sa iyang paghiabut sa dapit diin didto si Jesus, ug iyang nakita siya, si Maria mihapa sa iyang tiilan ug miingon kaniya, "Ginoo, kon dinhi pa ikaw dili unta mamatay ang akong igsoon." Nang makita nga ni Jesus na siya'y tumatangis, at gayon din ang mga Judiong nagsisitangis na kasama niyang dumating, ay nalagim siya sa espiritu, at nagulumihanan, Sa pagkakita ni Jesus kaniya nga naghilak, ug sa mga Judio nga nangabut uban kaniya nga nanaghilak usab, siya miluom diha sa iyang espiritu ug naguol. At sinabi, Saan ninyo siya inilagay? Sinabi nila sa kaniya, Panginoon, halika at tingnan mo. Ug siya nangutana kanila, "Hain ba ninyo siya ibutang?" Ug sila miingon kaniya, "Ginoo, aria ug tan-awa." Tumangis si Jesus. Ug si Jesus mihilak. Sinabi nga ng mga Judio, Tingnan ninyo kung gaano ang pagibig niya sa kaniya! Busa ang mga Judio nanag-ingon, "Tan-awa, pagkadaku gayud sa iyang paghigugma kaniya!" Datapuwat ang ilan sa kanila'y nagsipagsabi, Hindi baga magagawa ng taong ito, na nagpadilat ng mga mata ng bulag, na ang taong ito naman ay huwag mamatay? Apan diha kanilay nanag-ingon, "Dili ba kini siya nga maoy nakapabuka sa mga mata sa buta, makahimo usab unta aron dili mamatay si Lazaro?" Si Jesus nga sa muling pagkalagim sa kaniyang sarili ay naparoon sa libingan. Yaon nga'y isang yungib, at mayroong isang batong nakatakip sa ibabaw noon. Ug si Jesus, nga miluom pag-usab, miduol sa lubong. Kini usa ka lungib nga gitabonan ug usa ka bato. Sinabi ni Jesus, Alisin ninyo ang bato. Si Marta, na kapatid niyaong namatay, ay nagsabi sa kaniya, Panginoon, sa ngayon ay nabubulok na ang bangkay sapagkat may apat na araw nang siya'y namamatay. Si Jesus miingon kanila, "Kuhaa ninyo ang bato." Si Marta, ang igsoon sa minatay, miingon kaniya, "Ginoo, baho na siya karon kay upat na man ka adlaw sa iyang pagkamatay." Sinabi sa kaniya ni Jesus, Di baga sinabi ko sa iyo, na, kung ikaw ay sasampalataya, ay makikita mo ang kaluwalhatian ng Dios? Si Jesus mitubag kaniya, "Wala ba ako mag-ingon kanimo nga kon motoo ikaw makita mo ang himaya sa Dios.?" Kayat inalis nila ang bato. At itiningin ni Jesus sa itaas ang kaniyang mga mata, at sinabi, Ama, nagpapasalamat ako sa iyo, na ako'y iyong dininig. Busa gikuha nila ang bato. Ug giyahat ni Jesus ang iyang mga mata ngadto sa kahitas-an, ug miingon siya, "Amahan, nagapasalamat ako kanimo nga gipamatian mo ako. At nalalaman ko na ako'y lagi mong dinirinig: ngunit ito'y sinabi ko dahil sa karamihang nasa palibot, upang sila'y magsisampalataya na ikaw ang nagsugo sa akin. Ako nahibalo nga ikaw mamati kanako sa kanunay, apan gipamulong ko kini tungod sa panon sa katawhan nga naga-alirong, aron sila motoo nga ikaw mao ang nagpadala kanako." At nang masabi niya ang gayon, ay sumigaw siya ng malakas na tinig, Lazaro, lumabas ka. Ug sa nakasulti na siya niini, siya misinggit sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Lazaro, gula ngari!" Siya na patay ay lumabas, na natatalian ang mga kamay at mga paa ng mga kayong panglibing; at ang kaniyang mukha ay nababalot ng isang panyo. Sinabi sa kanila ni Jesus, Siya'y inyong kalagan, at bayaan ninyo siyang yumaon. Ug ang namatay migula, ang iyang mga kamot ug mga tiil binugkosan ug mga bendahi, ug ang iyang nawong naputos ug panyo. Si Jesus miingon kanila, "Badbari ninyo siya, ug palakta siya." Marami nga sa mga Judio ang nagsiparoon kay Maria at nangakakita ng ginawa niya, ay nagsisampalataya sa kaniya. Tungod niini misalig kaniya ang daghan sa mga Judio nga nangadto uban kang Maria ug nakakita sa gibuhat ni Jesus. Datapuwat ang ilan sa kanila ay nagsiparoon sa mga Fariseo, at sinaysay sa kanila ang mga bagay na ginawa ni Jesus. Apan ang pipila kanila miadto sa mga Fariseo ug ilang gisuginlan sila sa gibuhat ni Jesus. Ang mga pangulong saserdote nga at ang mga Fariseo ay nangagpulong, at nagsipagsabi, Ano ang ginagawa natin? sapagkat ang taong ito'y gumagawa ng maraming tanda. Busa ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo mipatigum sa Sanhedrin ug miingon, "Unsa may atong buhaton? Kay kining tawhana nagahimog daghang mga milagro. Kung siya'y ating pabayaang gayon, ang lahat ng mga tao ay magsisisampalataya sa kaniya: at magsisiparito ang mga Romano at pagkukunin ang ating kinaroroonan at gayon din naman ang ating bansa. Kon pasagdan ta siya niini, ang tanan mosalig kaniya, ug unya aang mga Romanhon manganhi ug ilang laglagon ang atong balaang dapit ug ang atong nasud." Ngunit ang isa sa kanila na si Caifas, na dakilang saserdote nang taong yaon, ay nagsabi sa kanila, Kayo'y walang nalalamang anoman. Apan usa kanila, si Caifas, nga mao ang labawng sacerdote niadtong tuiga, miingon kanila, "Kamo mga walay alamag. Ni inyong niwawari na sa inyo'y nararapat na ang isang tao ay mamatay dahil sa bayan, at hindi ang buong bansa ay mapahamak. Kamo wala gani makasabut nga maoy maayo alang kaninyo nga usa lamang ka tawo ang mamatay alang sa katawhan, ug nga dili ang tibuok nasud maoy pagalaglagon." Ito nga'y sinabi niya na hindi sa kaniyang sarili: kundi palibhasa ay dakilang saserdote nang taong yaon, ay hinulaan niya na si Jesus ay dapat mamatay dahil sa bansa; Gisulti niya kini dili sa kinaugalingon niyang pagbulot-an, hinonoa, sanglit siya man ang labawng sacerdote niadtong tuiga, nahimo niya ang profesiya nga si Jesus mamatay alang sa nasud, At hindi dahil sa bansa lamang, kundi upang matipon din naman niya sa isa ang mga anak ng Dios na nagsisipangalat. ug dili alang sa nasud lamang, kondili usab sa pagtigum aron magkahiusa ang nagakatibulaag nga mga anak sa Dios. Kayat mula nang araw na yaon ay pinagsanggunianan nilang ipapatay siya. Tungod niini, sukad niadtong adlawa ang ilang sabut mao ang pagpatay kaniya. Si Jesus ay hindi na naglalakad ng hayag sa gitna ng mga Judio, kundi naparoon doon sa lupaing malapit sa ilang, sa isang bayan na tinatawag na Efraim; at siya'y nanahanan doong kasama ng mga alagad. Busa si Jesus wala na maglakawlakaw sa dayag taliwala sa mga Judio, hinonoa gikan didto miadto siya sa kayutaan duol sa awaaw, sa usa ka lungsod nga ginganlan ug Efraim, ug didto mipabilin siya uban sa mga tinun-an. Ang paskua nga ng mga Judio ay malapit na: at maraming nagsiahon sa Jerusalem mula sa lupaing yaon bago magpaskua, upang magsipaglinis. Ug nagsingabut na ang Pasko sa mga Judio; ug sa wala pa kini, daghan ang nanungas gikan sa kabanikanhan ngadto sa Jerusalem aron sa pagpaputli sa ilang kaugalingon. Pinaghahanap nga nila si Jesus, at pinaguusapan ng isat isa, samantalang nangakatayo sila sa templo, Anong akala ninyo? Na hindi na kaya siya paririto sa pista? Ug sila nangita kang Jesus ug nanag-ingon sa usa ug usa samtang nanagbarug sila didto sa templo, "Unsay inyong hunahuna? Nga dili siya moanhi sa fiesta?" Ang mga pangulong saserdote at ang mga Fariseo nga ay nangagutos, na, kung ang sinomang tao'y nakakaalam ng kung saan siya naroroon, ay dapat niyang ihayag, upang kanilang madakip siya. Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo nagpakanaug ug sugo nga kon adunay masayud diin si Jesus, kinahanglan pahibaloon sila aron ilang dakpon siya. Anim na araw nga bago magpaskua ay naparoon si Jesus sa Betania, na kinaroroonan ni Lazaro, na ibinangon ni Jesus mula sa mga patay. Unom ka adlaw sa wala pa ang Pasko, si Jesus miabut sa Betania, diin didto si Lazaro, ang gibanhaw ni Jesus gikan sa mga patay. Kayat iginawa siya doon ng isang hapunan: at si Marta ay naglilingkod; datapuwat si Lazaro ay isa sa nangakaupo sa pagkain na kasalo niya. Ug didto gidalitan siya nilag panihapon. Si Marta mao ang nagsilbi, apan si Lazaro usa sa mga mitambong sa kan-anan uban kaniya. Si Maria nga'y kumuha ng isang libra ng unguentong taganas na nardo, na totoong mahalaga, at pinahiran ang mga paa ni Jesus, at kinuskos ang kaniyang mga paa ng kaniyang mga buhok: at ang bahay ay napuno ng amoy ng unguento. Ug si Maria mikuhag tunga sa kilo nga bilihong pahumot nga lunsayng nardo, ug iyang gihaplasan niini si Jesus diha sa mga tiil, ug iyang gipahiran kini sa iyang mga buhok; ug ang balay nalukop sa kaamyon sa pahumot. Datapuwat si Judas Iscariote, na isa sa kaniyang mga alagad, na sa kaniya'y magkakanulo, ay nagsabi, Apan si Judas Iscariote nga usa sa iyang mga tinun-an (nga mao gani ang magbudhi kaniya), miingon, Bakit hindi ipinagbili ang unguentong ito ng tatlong daang denario, at ibigay sa mga dukha? "Ngano nga kining pahumot wala man hinoon ibaligyag tulo ka gatus ka denario, ug ang halin ihatag sa mga kabus?" Ito'y sinabi nga niya, hindi sapagkat ipinagmalasakit niya ang mga dukha; kundi sapagkat siya'y magnanakaw, at yamang nasa kaniya ang supot ay kinukuha niya ang doon ay inilalagay. Kini gisulti niya, dili tungod kay siya may kahangawa alang sa mga kabus, kondili tungod kay siya kawatan man; ug kay siya mao man ang magtitipig sa panudlanan sa kuwarta, ang igasulod niini iyang pagakapnan. Sinabi nga ni Jesus, Pabayaan ninyong ilaan niya ito ukol sa araw ng paglilibing sa akin. Ug si Jesus miingon, "Pasagdi ninyo siya, pabuhata siya niini alang sa adlaw sa paglubong kanako. Sapagkat ang mga dukha ay laging nasa inyo; ngunit ako'y hindi laging nasa inyo. Kay ang mga kabus kanunayng anaa kaninyo, apan ako dili kanunayng ania kaninyo." Ang karaniwang mga tao nga sa mga Judio ay naalaman na siya'y naroroon: at sila'y nagsiparoon, hindi dahil kay Jesus lamang, kundi upang makita nila si Lazaro naman, na muling ibinangon niya mula sa mga patay. Ug sa pagkasayud sa dakung panon sa mga Judio nga didto diay si Jesus, sila nangadto dili lamang tungod kaniya kondili usab aron sa pagtan-aw kang Lazaro, ang iyang gibanhaw gikan sa mga patay. Datapuwat nangagsanggunian ang mga pangulong saserdote upang kanilang maipapatay pati si Lazaro; Tungod niini gipanagsabutan sa mga sacerdote nga punoan ang pagpatay usab kang Lazaro, Sapagkat dahil sa kaniya'y marami sa mga Judio ang nagsisialis at nagsisipanampalataya kay Jesus. kay tungod kaniya daghan sa mga Judio mipahilayo kanila ug misalig kang Jesus. Nang kinabukasan ang isang malaking karamihan na nagsiparoon sa pista, pagkabalita nila na si Jesus ay dumarating sa Jerusalem, Ug sa pagkasunod nga adlaw, ang dakung panon sa katawhan nga nangabut sa pagpamiesta, sa pagkadungog nila nga si Jesus moabut sa Jerusalem, Ay nagsikuha ng mga palapa ng mga puno ng palma, at nagsilabas na sumalubong sa kaniya, na nagsisigawan, Hosanna: Mapalad ang pumaparito sa pangalan ng Panginoon, sa makatuwid baga'y ang Hari ng Israel. nanguhag mga palwa sa palmera ug nangadto sila ug gisugat siya nila nga nanagsinggit, "Hosanna!" Dalaygon ang nagaanhi sa ngalan sa Ginoo Dalaygon ang Hari sa Israel!" At si Jesus, pagkasumpong sa isang batang asno, ay sumakay doon, gaya ng nasusulat, Ug si Jesus nakakaplag ug usa ka nating asno, ug siya mikabayo niini, sumala sa nahisulat, Huwag kang matakot, anak na babae ng Sion: narito, ang iyong Hari ay pumaparito, na nakasakay sa isang anak ng asno. "Ayaw kahadlok, babayeng anak nga Sion; tan-awa, nagaanhi ang imong hari, nga nagakabayo sa nati sa asna!" Ang mga bagay na ito ay hindi napagunawa ng kaniyang mga alagad sa pasimula: ngunit nang si Jesus ay maluwalhati na, ay saka nila naalaala na ang mga bagay na ito ay sinulat tungkol sa kaniya, at kanilang ginawa ang mga bagay na ito sa kaniya. Sa sinugdan ang iyang mga tinun-an wala makasabut niini; apan sa diha nga gihimaya na si Jesus, nan, nahinumdom na sila nga kini nahisulat man tuod mahitungod kaniya ug nga nahitabo, kini ngadto kaniya. Ang karamihan ngang kasama niya nang tawagin niya si Lazaro mula sa libingan, at siya'y ibangon sa mga patay, ay siyang nangagpapatotoo. Ug nanaghimog panghimatuod ang panon sa katawhan, sila nga didto uban kaniya sa iyang pagtawag kang Lazaro sa paggula gikan sa lubong ug sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay. Dahil dito rin naman ang karamihan ay nagsiyaon at sumalubong sa kaniya, sapagkat nabalitaan nila na siyang gumawa ng tandang ito. Mao man gani nga ang panon sa katawhan miadto sa pagsugat kaniya kay nakadungog man sila nga nakahimo siya sa maong milagro, Ang mga Fariseo nga'y nangagsangusapan, Tingnan ninyo kung paanong kayo'y walang anomang ikapanaig; narito, ang sanglibutan ay sumusunod sa kaniya. Tungod niini ang mga Fariseo nasig-ingon ang usa sa usa, "Nakita ninyo nga wala na gayud kamoy arang mahimo! Tan-awa, ang tibuok kalibutan nagasunod na kaniya!" Mayroon ngang ilang Griego sa nagsiahon sa kapistahan upang magsisamba: Ug dihay pipila ka mga Gresyanhon sa mga nanungas aron sa pagsimba didto sa fiesta. Ang mga ito nga'y nagsilapit kay Felipe, na taga Betsaida ng Galilea, at nagsipamanhik sa kaniya, na sinasabi, Ginoo, ibig sana naming makita si Jesus. Kini sila miduol kang Felipe, nga taga-Betsaida sa Galilea, ug siya ilang gihangyo nga nanag-ingon, "Senyor, makigkita unta kami kang Jesus." Lumapit si Felipe at sinabi kay Andres: lumapit si Andres, at si Felipe, at kanilang sinabi kay Jesus. Si Felipe miadto ug iyang gisuginlan si Andres, ug si Andres miadto uban kang Felipe ug ilang gisuginlan si Jesus. At sinagot sila ni Jesus, na nagsasabi, Dumating na ang oras, na ang Anak ng tao ay luluwalhatiin. Ug si Jesus mitubag kanila, "Ang takna nahiabut na nga pagahimayaon na ang Anak sa Tawo. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Maliban ang butil ng trigo ay mahulog sa lupa at mamatay, ay natitira siyang magiisa; ngunit kung mamatay, ay nagbubunga ng marami. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang usa ka lugas trigo kinahanglan mahulog sa yuta ug mamatay, kay kon dili man, nan, magapabilin kini nga mag-inusara. Apan kon kini mamatay, nan, mamunga kinig daghan. Ang umiibig sa kaniyang buhay ay mawawalan nito; at ang napopoot sa kaniyang buhay sa sanglibutang ito ay maiingatan yaon sa buhay na walang hanggan. Ang mahigugma sa iyang kinabuhi mawad-an hinoon niini; apan ang magadumot sa iyang kinabuhi niining kalibutana, magapatunhay niini alang sa kinabuhing dayon, Kung ang sinomang tao'y naglilingkod sa akin, ay sumunod sa akin; at kung saan ako naroroon, ay doon naman doroon ang lingkod ko: kung ang sinomang tao'y maglingkod sa akin, ay siya'y pararangalan ng Ama. Kon kinsa ang moalagad kanako, kinahanglan magasunod siya kanako; ug diin gani ako, ang akong alagad atua usab didto. Kon kinsa ang moalagad kanako, ang Amahan magapasidungog kaniya. Ngayon ay nagugulumihanan ang aking kaluluwa; at ano ang aking sasabihin? Ama, iligtas mo ako sa oras na ito. Ngunit dahil dito ay naparito ako sa oras na ito. "Ug karon naguol ang akong kalag. Ug unsa may akong igaingon? Moingon ba ako, `Amahan, luwasa ako gikan niining taknaa"? Dili, kay alang niining maong tuyo nahiabot ako niining taknaa. Ama, luwalhatiin mo ang iyong pangalan. Dumating nga ang isang tinig na mula sa langit, na nagsasabi, Niluwalhati ko na, at muli kong luluwalhatiin. Amahan, pasidunggi ang imong kaugalingong ngalan." Unya miabut gikan sa langit ang usa ka tingog nga nag-ingon, "Gipasidunggan ko na kini, ug pagapasidunggan ko kini pag-usab." Ang karamihan ngang nangaroroon, at nangakarinig, ay nagsipagsabing kumulog: sinabi ng mga iba, Isang anghel ang nakipagusap sa kaniya. Ang mga tawo nga nanag-alirong nakadungog sa tingog, ug sila miingon nga kadto dalogdog. Ang uban nanag-ingon, "Dihay manolunda nga misulti kaniya." Sumagot si Jesus at sinabi, Ang tinig na ito'y hindi dumating dahil sa akin, kundi dahil sa inyo. Ug si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Kining tingoga miabut tungod kaninyo, dili tungod kanako. Ngayon ang paghatol sa sanglibutang ito: ngayon ang prinsipe ng sanglibutang ito ay palalayasin. Ug karon mao na ang paghukom niining kalibutana, karon palagputon na ang punoan niining kalibutana. At ako, kung ako'y mataas na mula sa lupa, ang lahat ng mga tao ay palalapitin ko sa akin din. Ug ako, sa ikaisa na ako gikan sa yuta, magakabig sa tanang tawo nganhi kanako." Datapuwat ito'y sinabi niya, na ipinaaalam kung sa anong kamatayan ang ikamamatay niya. Kini gisulti niya aron sa pagpasabut sa paagi sa kamatayon nga iyang pagakamatyan. Sinagot nga siya ng karamihan, Aming narinig sa kautusan na ang Cristo ay lumalagi magpakailan man: at paanong sinasabi mo, Kinakailangan na ang Anak ng tao ay mataas? sino ang Anak ng taong ito? Ug ang panon sa katawhan mitubag kaniya, "Nakadungog kami gikan sa kasugoan nga ang Cristo molungtad hangtud sa kahangturan. Busa unsaon mo man sa pagpakaingon nga kinahanglan igaisa ang Anak sa Tawo? Kinsa man kining Anak sa Tawo?" Sinabi nga sa kanila ni Jesus, Kaunting panahon na lamang sasagitna ninyo ang ilaw. Kayo'y magsilakad samantalang nasa inyo ang ilaw, upang huwag kayong abutin ng kadiliman: at ang lumalakad sa kadiliman ay hindi nalalaman kung saan siya tutungo. Si Jesus miingon kanila, "Ang kahayag anaa uban pa kaninyo sa hamubo nga panahon. Panglakaw kamo samtang anaa pa kaninyo ang kahayag, kay tingali unyag hiapsan kamo sa kangitngit. Siya nga magalakaw sa kangitngit dili mahibalo kon asa siya padulong. Samantalang nasa inyo ang ilaw, ay magsisampalataya kayo sa ilaw, upang kayo'y maging mga anak ng ilaw. Ang mga bagay na ito'y sinalita ni Jesus, at siya'y umalis at nagtago sa kanila. Samtang anaa pa kaninyo ang kahayag, sumalig kamo sa kahayag, aron mahimo kamong mga tawo nga may kahayag." Ngunit bagaman gumawa siya sa harap nila ng gayon maraming mga tanda, gayon ma'y hindi sila nagsisampalataya sa kaniya: Bisan tuod daghan ang mga milagro nga iyang nahimo sa ilang atubangan, ngani wala sila mosalig kaniya; Upang maganap ang salita ng propeta Isaias, na kaniyang sinalita, Panginoon, sino ang naniwala sa aming balita? At kanino nahayag ang bisig ng Panginoon? aron matuman ang pulong nga gisulti ni Isaias nga profeta, nga nag-ingon: Ginoo, kinsa ba ang nakatoo sa ilang nadungog gikan kanamo, ug kang kinsa ba gikapadayag ang bukton sa Ginoo?" Dahil dito'y hindi sila makapaniwala, sapagkat muling sinabi ni Isaias, Busa wala sila makatoo, kay si Isaias miusab man sa pagsulti nga nag-ingon, Binulag niya ang kanilang mga mata, at pinatigas niya ang kanilang mga puso; Baka sila'y mangakakita ng kanilang mga mata, at mangakaunawa ng kanilang puso At mangagbalik-loob, At sila'y mapagaling ko. "Iyang gibutaan ang ilang mga mata ug gipagahi ang ilang kasingkasing, aron dili sila makakita pinaagi sa ilang mga mata, ni makasabut pinaagi sa ilang kasingkasing, ni managpamalik kanako aron pagaayohon ko sila." Ang mga bagay na ito'y sinabi ni Isaias, sapagkat nakita niya ang kaniyang kaluwalhatian; at siya'y nagsalita ng tungkol sa kaniya. Kini gipamulong ni Isaias tungod kay nakita man niya ang himaya ni Cristo ug misulti siya mahitungod kaniya. Gayon man maging sa mga pinuno ay maraming nagsisampalataya sa kaniya; datapuwat dahil sa mga Fariseo ay hindi nila ipinahayag, baka sila'y mapalayas sa sinagoga: Walay sapayan niini, bisan gani sa mga punoan, daghan kanila ang misalig kaniya, apan tungod sa mga Fariseo kini wala nila itug-an, sa kahadlok nga tingali unyag palagputon sila gikan sa sinagoga. Sapagkat iniibig nila ng higit ang kaluwalhatian sa mga tao kay sa kaluwalhatian sa Dios. Kay labi pa man ugod nilang gihigugma ang pagdalayeg gikan sa mga tawo kay sa pagdalayeg gikan sa Dios. At si Jesus ay sumigaw at nagsabi, Ang sumasampalataya sa akin, ay hindi sa akin sumasampalataya, kundi doon sa nagsugo sa akin. Ug si Jesus misinggit ug miingon, "Siya nga mosalig kanako magasalig dili kanako kondili kaniya nga mao ang nagpadala kanako. At ang nakakita sa akin, ay nakakita doon sa nagsugo sa akin. Ug siya nga makakita kanako makakita kaniya nga mao ang nagpadala kanako. Ako'y naparito na isang ilaw sa sanglibutan, upang ang sinomang sumampalataya sa akin ay huwag manatili sa kadiliman. Ingon nga kahayag mianhi ako sa kalibutan aron ang tanang mosalig kanako dili na magpabilin sa kangitngit. At kung ang sinomang tao'y nakikinig sa aking mga pananalita, at hindi ingatan, ay hindi ko siya hinahatulan: sapagkat hindi ako naparito upang humatol sa sanglibutan, kundi upang iligtas ang sanglibutan. Kon kinsa ang magapatalinghug sa akong mga sulti ug dili magatuman niini, ako dili magahukom kaniya; kay ako wala man moanhi aron sa paghukom sa kalibutan, kondili aron sa pagluwas sa kalibutan. Ang nagtatakuwil sa akin, at hindi tumatanggap sa aking mga pananalita, ay mayroong isang hahatol sa kaniya: ang salitang aking sinalita, ay siyang sa kaniya'y hahatol sa huling araw. Ang magasalikway kanako ug dili modawat sa akong mga sulti, siya adunay maghuhukom. Ang pulong nga akong gikasulti mao unya ang magahukom kaniya sa kaulahian nga adlaw. Sapagkat ako'y hindi nagsasalita na mula sa aking sarili; kundi ang Ama na sa akin ay nagsugo, ay siyang nagbigay sa akin ng utos, kung ano ang dapat kong sabihin, at kung ano ang dapat kong salitain. Kay ako wala magsulti sa kaugalingon kong pagbulot-an, hinonoa ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako, siya gayud mao ang naghatag kanakog sugo kon unsa ang akong igaingon ug unsa ang akong igasulti. At nalalaman ko na ang kaniyang utos ay buhay na walang hanggan; ang mga bagay nga na sinasalita ko, ay ayon sa sinabi sa akin ng Ama, gayon ko sinasalita. Ug ako nahibalo nga ang kahulogan sa iyang sugo mao ang kinabuhing dayon. Busa, bisan unsay igasulti ko, ginasulti ko kini sumala sa gisugo kanako sa Amahan." Bago nga magpista ng paskua, sa pagkaalam ni Jesus na dumating na ang kaniyang oras ng paglipat niya mula sa sanglibutang ito hanggang sa Ama, sa pagkaibig sa mga kaniya na nangasa sanglibutan, ay inibig niya sila hanggang sa katapusan. Ug sa wala pa ang fiesta sa Pasko, si Jesus nahibalo nga nahiabut na ang takna sa iyang pagbiya niining kalibutana ug pag-adto sa Amahan. Ug sanglit nahigugma man siya sa mga iya nga ania sa kalibutan, sila iyang gihigugma hangtud sa katapusan. At habang humahapon, nang mailagay na ng diablo sa puso ni Judas Iscariote, na anak ni Simon, ang pagkakanulo sa kaniya. Ug samtang nanihapon sila, sa diha nga ang pagbudhi kaniya gikapasulod na sa yawa diha sa kasingkasing ni Judas Iscariote, nga anak ni Simon, Si Jesus, sa pagkatalastas na ibinigay na ng Ama ang lahat ng mga bagay sa kaniyang mga kamay, at siya'y nanggaling sa Dios, at sa Dios din paroroon, si Jesus, sa nasayran niya nga ang tanang butang gikatugyan na sa Amahan ngadto sa iyang mga kamot, ug nga diha siya sa Dios magagikan ug nganha siya sa Dios mopadulong, Ay nagtindig sa paghapon, at itinabi ang kaniyang mga damit; at siya'y kumuha ng isang toalya, at ibinigkis sa kaniyang sarili. mitindog siya gikan sa kan-anan, mihukas sa iyang mga sapot ug gibaksan niyag tualya ang iyang kaugalingon. Nang magkagayo'y nagsalin ng tubig sa kamaw, at pinasimulang hugasan ang mga paa ng mga alagad, at kinuskos ng toalya na sa kaniya'y nakabigkis. Ug naghuwad siyag tubig sa palanggana ug iyang gisugdan ang pagpanghugas sa mga tiil sa mga tinun-an ug sa pagpahid niini sa tualya nga iyang gibakus. Sa gayo'y lumapit siya kay Simon Pedro. Sinabi niya sa kaniya, Panginoon, huhugasan mo baga ang aking mga paa? Ug miadto siya kang Simon Pedro; ug si Pedro miingon kaniya, "Ginoo, ikaw bay mohugas sa akong mga tiil?" Sumagot si Jesus at sa kaniya'y sinabi, Ang ginagawa ko'y hindi mo nalalaman ngayon; datapuwat mauunawa mo pagkatapos. Si Jesus mitubag kaniya, "Sa karon dili pa ikaw makasabut niining akong gibuhat, apan unya ugaling makasabut ra ikaw." Sinabi sa kaniya ni Pedro, Huwag mong huhugasan ang aking mga paa kailan man. Sinagot siya ni Jesus, Kung hindi kita huhugasan, ay hindi ka magkakaroon ng bahagi sa akin. Si Pedro miingon kaniya, "Dili ako pahugas kanimo sa akong mga tiil." Si Jesus mitubag kaniya, "Kon dili ka pahugas kanako, nan, wala ikaw ing bahin kanako." Sinabi sa kaniya ni Simon Pedro, Panginoon, hindi ang aking mga paa lamang, kundi pati ng aking mga kamay at ang aking ulo. Ug si Simon Pedro miingon kaniya, "Ginoo, dili lang ang mga tiil ko ra, kondili hasta ang akong mga kamot ug ang akong ulo!" Sinabi sa kaniya ni Jesus, Ang napaliguan na ay walang kailangang hugasan maliban ang kaniyang mga paa, sapagkat malinis nang lubos: at kayo'y malilinis na, ngunit hindi ang lahat. Si Jesus miingon kaniya, "Ang nakaligo na dili kinahanglan manghugas pa gawas sa iyang mga tiil, hinoon mahinlo na ang iyang tibuok nga lawas. Ug kamo mga mahinlo na, apan dili hinoon kamong tanan." Sapagkat nalalaman niya ang sa kaniya'y magkakanulo; kayat sinabi niya, Hindi kayong lahat ay malilinis. Kay siya nasayud man kinsa ang magabudhi kaniya; mao man gani nga miingon siya, "Dili tanan kamo mga mahinlo." Kayat nang mahugasan niya ang kanilang mga paa, at makuha ang kaniyang mga damit at muling maupo, ay sinabi niya sa kanila, Nalalaman baga ninyo kung ano ang ginawa ko sa inyo? Ug sa nahugasan na niya ang ilang mga tiil ug nakasul-ob na siya sa iyang mga sapot ug nahibalik sa kan-anan, siya miingon kanila, "Nakasabut ba kamo sa akong gibuhat kaninyo? Tinatawag ninyo akong Guro, at Panginoon: at mabuti ang inyong sinasabi; sapagkat ako nga. Nagatawag kamo kanako nga Magtutudlo ug Ginoo; ug husto kamo kay mao man kana ako. Kung ako nga, na Panginoon at Guro, ay naghugas ng inyong mga paa, kayo naman ay nararapat ding mangaghugasan ng mga paa ng isat isa. Ug kon ako nga inyong Ginoo ug Magtutudlo nanghugas man gani sa inyong mga tiil, nan, kamo usab kinahanglan mahinugasay sa inyong mga tiil, ang usa sa usa. Sapagkat kayo'y binigyan ko ng halimbawa, upang gawin naman ninyo ayon sa ginawa ko sa inyo. Kay usa ka panig-ingnan ang akong gihatag kaninyo, aron nga kamo usab kinahanglan magabuhat sama sa akong gibuhat kaninyo. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang alipin ay hindi dakila kay sa kaniyang panginoon; ni ang sinugo man ay dakila kay sa nagsugo sa kaniya. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, ang ulipon dili labaw sa iyang agalon; ni ang sinugo labaw sa nagasugo kaniya. Kung nalalaman ninyo ang mga bagay na ito, kayo ay mapapalad kung inyong mga gawin. Kon kamo mahibalo niining mga butanga, dalaygon kamo kon kini inyong buhaton. Hindi ko sinasalita tungkol sa inyong lahat: nalalaman ko ang aking mga hinirang: ngunit upang matupad ang kasulatan, Ang kumakain ng aking tinapay ay nagtaas ng kaniyang sakong laban sa akin. Dili hinoon tanan kaninyo ang gipahinungdan ko niini; ako nakaila sa mga tawo nga akong gipili; ngani kini mahitabo aron matuman ang kasulatan nga nag-ingon, `Gitindakan ako sa tikod sa tawo nga nagkaon uban kanako. Mula ngayon ay sinasalita ko sa inyo bago mangyari, upang, pagka nangyari, kayo'y magsisampalataya na ako nga. Gipahibalo ko kini kaninyo karon, sa dili pa kini mahitabo, aron nga inigkahitabo na niini motoo kamo nga ako mao ang Cristo. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang tumatanggap sa sinoman sinusugo ko ay ako ang tinatanggap; at ang tumatanggap sa akin ay tinatanggap ang nagsugo sa akin. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang magadawat kang bisan kinsa nga akong igapadala magadawat kanako; ug ang modawat kanako magadawat kaniya nga mao ang nagpadala kanako." Nang masabing gayon ni Jesus, siya'y nagulumihanan sa espiritu, at pinatotohanan, at sinabi, Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, na ako'y ipagkakanulo ng isa sa inyo. Ug sa nakasulti na si Jesus niini, siya naguol diha sa espiritu, ug nagpanghimatuod siya nga nag-ingon, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga usa kaninyo magabudhi kanako." Ang mga alagad ay nangagtingintinginan, na nangagaalinlangan kung kanino niya sinasalita. Ug ang mga tinun-an nagtinan-away ang usa sa usa, nga walay katinoan kon kinsay iyang gipahinungdan niini. Sa dulang ay may isa sa kaniyang mga alagad, na minamahal ni Jesus na nakahilig sa sinapupunan ni Jesus. Usa sa iyang mga tinun-an, siya nga hinigugma ni Jesus, nagpauraray sa dughan ni Jesus. Hinudyatan nga siya ni Simon Pedro, at sinabi sa kaniya, Sabihin mo sa amin kung sino ang sinasalita niya. Ug si Simon Pedro misinyas kaniya ug miingon kaniya, "Tug-ani ta kinsay iyang gipahinungdan." Ang nakahilig nga sa dibdib ni Jesus ay nagsabi sa kaniya, Panginoon, sino yaon? Busa sa nagpauraray siya sa dughan ni Jesus, siya nangutana kaniya, "Ginoo, kinsa man?" Sumagot nga si Jesus, Yaong aking ipagsawsaw at bigyan ng tinapay ay siya nga. Kayat nang maisawsaw niya ang tinapay, ay kinuha niya at ibinigay niya kay Judas, na anak ni Simon Iscariote. Ug si Jesus mitubag, "Siya mao kadtong pagatunolan ko niining pan tapus ikatuslob ko kini sa panaksan." Ug sa gikatuslob na niya ang pan, kini iyang gitunol kang Judas nga anak ni Simon Iscariote. At pagkatapos na maisubo, si Satanas nga ay pumasok sa kaniya. Sinabi nga sa kaniya ni Jesus, Ang ginagawa mo, ay gawin mong madali. Sa pagkadawat ni Judas sa pan, siya gisudlan ni Satanas. Ug si Jesus miingon kaniya, "Ang imong pagabuhaton, buhata sa madali." Hindi nga natalastas ng sinomang nasa dulang kung sa anong kadahilanan sinalita niya ito. Sa mga nanambong sa kan-anan walay bisan usa nga nahibalo nganong iyang gisulti kini kaniya. Sapagkat iniisip ng ilan, na sapagkat si Judas ang may tangan ng supot, ay sinabi ni Jesus sa kaniya, Bumili ka ng mga bagay na ating kailangan sa pista; o, magbigay siya ng anoman sa mga dukha. Dihay nanaghunahuna nga tungod kay si Judas mao man ang magtitipig sa panudlanan sa kuwarta, si Jesus nag-ingon kaniya, "Pagpalit sa atong kinahanglanon alang sa fiesta"; o, nga pahatagan kaniya ang mga kabus. Nang kaniya ngang matanggap ang subo ay umalis agad: at noo'y gabi na. Ug sa pagkadawat ni Judas sa pan, siya migula dihadiha. Ug kadto gabii. Nang siya nga'y makalabas na, ay sinabi ni Jesus, Ngayon ay niluluwalhati ang Anak ng tao, at ang Dios ay niluluwalhati sa kaniya: Ug sa paghigula na si Judas, si Jesus miingon, "Karon gikapasidunggan na ang Anak sa Tawo ug diha kaniya gikapasidunggan ang Dios. At luluwalhatiin siya ng Dios sa kaniyang sarili, at pagdaka'y luluwalhatiin siya niya. Kon ang Dios pagapasidungan diha kaniya, ang Dios magapasidungog usab kaniya diha sa iyang kaugalingon, ug magapasidungog kaniya dihadiha. Maliliit na anak, sumasa inyo pa ako ng kaunting panahon. Ako'y inyong hahanapin: at gaya ng sinabi ko sa mga Judio, Sa paroroonan ko, ay hindi kayo mangakaparoon: gayon ang sinasabi ko sa inyo ngayon. Mga anak, ako ania uban pa kaninyo sulod sa hamubong panahon. Kamo mangita kanako; ug sama sa akong pag-ingon sa mga Judio, ako magaingon usab kaninyo karon, `Asa ako padulong, niini dili kamo makaadto.` Isang bagong utos ang sa inyo'y ibinibigay ko, na kayo'y mangagibigan sa isat isa: na kung paanong iniibig ko kayo, ay mangagibigan naman kayo sa isat isa. Ako magahatag kaninyog bag-ong sugo, nga kinahanglan maghigugmaay kamo ang usa sa usa maingon nga ako nahigugma kaninyo, kinahanglan maghigugmaay usab kamo ang usa sa usa. Sa ganito'y mangakikilala ng lahat ng mga tao na kayo ay aking mga alagad, kung kayo'y may pagibig sa isat isa. Ang tanang tawo makaila nga kamo nga tinun-an ko pinaagi niini, kon kamo maghigugmaay ang usa sa usa." Sinabi sa kaniya ni Simon Pedro, Panginoon, saan ka paroroon? Sumagot si Jesus, Sa paroroonan ko, ay hindi ka makasusunod sa akin ngayon: ngunit pagkatapos ay makasusunod ka. Si Simon Pedro miingon kaniya, "Ginoo, asa man ikaw paingon?" Si Jesus mitubag kaniya, "Asa ako paingon dili pa ikaw makasunod kanako karon; apan makasunod ka ra unya." Sinabi sa kaniya ni Pedro, Panginoon, bakit hindi ako makasusunod sa iyo ngayon? Ang aking buhay ay ibibigay ko dahil sa inyo. Si Pedro miingon kaniya, "Ginoo, nganong dili man ako makasunod kanimo karon? Ihalad ko ang akong kinabuhi sa pagpakamatay alang kanimo." Sumagot si Jesus. Ang buhay mo baga'y iyong ibibigay dahil sa akin? Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa iyo, Hindi titilaok ang manok, hanggang ikaila mo akong makaitlo. Ug si Jesus mitubag kaniya, "Ihalad mo ba diay ang imong kinabuhi sa pagpakamatay alang kanako? Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga ang manok dili motogaok hangtud ikalimod mo ako sa makatulo. Huwag magulumihanan ang inyong puso: magsisampalataya kayo sa Dios, magsisampalataya naman kayo sa akin. "Kinahanglan dili magkaguol ang inyong kasingkasing. Sumalig kamo sa Dios, ug sumalig usab kamo kanako. Sa bahay ng aking Ama ay maraming tahanan; kung di gayon, ay sinabi ko sana sa inyo; sapagkat ako'y paroroon upang ipaghanda ko kayo ng dakong kalalagyan. Sa balay sa akong Amahan anaay daghang puy-anan; kon dili pa, moingon ba unta ako kaninyo nga moadto ako aron sa pag-andam ug luna lang kaninyo? At kung ako'y pumaroon at kayo'y maipaghanda ng kalalagyan, ay muling paririto ako, at kayo'y tatanggapin ko sa aking sarili; upang kung saan ako naroroon, kayo naman ay dumoon. Ug sa mahiadto na ako ug makaandam na akog luna alang kaninyo, moanhi ako pag-usab ug pagadawaton ko kamo nganhi uban kanako, aron nga diin gani ako atua usab kamo. At kung saan ako paroroon, ay nalalaman ninyo ang daan. Ug kamo nakatultol na sa dalan sa akong pagaadtoan." Sinabi sa kaniya ni Tomas, Panginoon, hindi namin nalalaman kung saan ka paroroon; paano ngang malalaman namin ang daan? Si Tomas miingon kaniya, "Ginoo, wala kami mahibalo kon asa ikaw paingon; busa, unsaon man namo sa pagkatultol sa dalan?" Sinabi sa kaniya ni Jesus, Ako ang daan, at ang katotohanan, at ang buhay: sinoman ay di makaparoroon sa Ama, kundi sa pamamagitan ko. Si Jesus mitubag kaniya, "Ako mao ang dalan, ug ang kamatuoran, ug ang kinabuhi; walay bisan kinsa nga makaadto sa Amahan, gawas kon pinaagi kanako. Kung ako'y nangakilala ninyo ay mangakikilala ninyo ang aking Ama: buhat ngayon siya'y inyong mangakikilala, at siya'y inyong nakita. Kon nakaila pa kamo kanako, makaila usab unta kamo sa akong Amahan. Sukad karon nakaila na kamo kaniya ug nakakita na kaniya." Sinabi sa kaniya ni Felipe, Panginoon, ipakita mo sa amin ang Ama, at sukat na ito sa amin. Ug si Felipe miingon kaniya, "Ginoo, ipakita kanamo ang Amahan, ug igo na kana kanamo." Sinabi sa kaniya ni Jesus, Malaon nang panahong ako'y inyong kasama, at hindi mo ako nakikilala, Felipe? ang nakakita sa akin ay nakakita sa Ama; paanong sinasabi mo, Ipakita mo sa amin ang Ama? Si Jesus mitubag kaniya, "Kadugay ko nang pagkig-uban kaninyo, ug wala ka pa diay makaila kanako, Felipe? Ang nakakita kanako nakakita sa Amahan. Naunsa bang miingon man ikaw, `Ipakita kanamo ang Amahan?" Hindi ka baga nananampalataya na ako'y nasa Ama, at ang Ama ay nasa akin? ang mga salitang aking sinasabi sa inyo'y hindi ko sinasalita sa aking sarili: kundi ang Ama na tumatahan sa akin ay gumagawa ng kaniyang mga gawa. Wala ka ba diay magtoo nga ako anaa sa Amahan ug nga ang Amahan ania kanako? Ang mga pulong nga akong gisulti kaninyo, wala ko isulti kini sa kinaugalingon kong pagbulot-an; hinonoa ang Amahan nga nagapuyo sa sulod nako, siya mao ang nagahimo sa iyang mga buhat. Magsisampalataya kayo sa akin na ako'y nasa Ama, at ang Ama ay nasa akin: o kungdi kaya'y magsisampalataya kayo sa akin dahil sa mga gawa rin. Toohi ako ninyo nga ako anaa sa Amahan ug nga ang Amahan ania kanako; o, kon dili man, toohi, ako ninyo tungod sa moong mga buhat. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Ang sa akin ay sumasampalataya, ay gagawin din naman niya ang mga gawang aking ginagawa; at lalong dakilang mga gawa kay sa rito ang gagawin niya; sapagkat ako'y paroroon sa Ama. "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang mosalig kanako magahimo usab sa mga buhat nga akong ginabuhat; ug labi pa gani ka dagkung mga buhat kay niini ang iyang pagabuhaton, kay moadto man ako sa Amahan. At ang anomang inyong hingin sa aking pangalan, ay yaon ang aking gagawin, upang ang Ama ay lumuwalhati sa Anak. Ug bisan unsay inyong pangayoon pinaagi sa akong ngalan, pagabuhaton ko kini, aron ang Amahan kapasidunggan diha sa Anak. Kung kayo'y magsisihingi ng anoman sa pangalan ko, ay yaon ang aking gagawin. Kon pinaagi sa akong ngalan mangayo kamog bisan unsa, kini akong pagabuhaton. Kung ako'y inyong iniibig, ay tutuparin ninyo ang aking mga utos. "Kon nahigugma kamo kanako, inyong pagatumanon ang akong mga sugo. At ako'y dadalangin sa Ama, at kayo'y bibigyan niya ng ibang Mangaaliw, upang siyang suma inyo magpakailan man, Ug ako mangamuyo sa Amahan, ug kamo iyang pagahatagan ug laing Manlalaban nga magapakig-uban kaninyo hangtud sa kahangturan, Sa makatuwid baga'y ang Espiritu ng katotohanan: na hindi matatanggap ng sanglibutan; sapagkat hindi nito siya nakikita, ni nakikilala man siya: siya'y nakikilala ninyo; sapagkat siya'y tumatahan sa inyo, at sasa inyo. nga mao anag Espiritu sa kamatuoran, kang kinsa ang kalibutan dili makadawat tungod kay ang kalibutan dili man makakita kaniya ni makaila kaniya. Apan kamo nakaila na kaniya, kay siya nagapuyo man uban kaninyo, ug maanha siya sa sulod ninyo. Hindi ko kayo iiwang magisa: ako'y paririto sa inyo. "Dili ko kamo pagabiyaan na daw mga ilo; ako mobalik ra kaninyo. Kaunti pang panahon, at hindi na ako makikita ng sanglibutan; ngunit inyong makikita ako: sapagkat ako'y nabubuhay, ay mangabubuhay rin naman kayo. Hamubo na lang ang panahon, ug unya ang kalibutan dili na makakita kanako, apan kamo makakita ra unya kanako. Tungod kay ako buhi, kamo usab mabuhi. Sa araw na yao'y makikilala ninyong ako'y nasa aking Ama, at kayo'y nasa akin, at ako'y nasa inyo. Niadto unyang adlawa inyong masuta nga ako anaa sa akong Amahan, ug nga kamo ania kanako, ug nga ako anaa kaninyo. Ang mayroon ng aking mga utos, at tinutupad ang mga yaon, ay siyang umiibig sa akin: at ang umiibig sa akin ay iibigin ng aking Ama, at siya'y iibigin ko, at ako'y magpapakahayag sa kaniya. Ang nagabaton sa akong mga sugo ug nagatuman niini, kini siya mao ang nahigugma kanako; ug ang nahigugma kanako pagahigugmaon sa akong Amahan, ug ako mahigugma kaniya ug magapadayag sa akong kaugalingon ngadto kaniya." Si Judas (hindi ang Iscariote) ay nagsabi sa kaniya, Panginoon, anot mangyayari na sa amin ka magpapakahayag, at hindi sa sanglibutan? Si Judas (dili ang Iscariote) miingon kaniya, "Ginoo, naunsa ba nga anhi ka man kanamo magpadayag sa imong kaugalingon, ug dili hinoon ngadto sa kalibutan?" Sumagot si Jesus at sinabi sa kaniya, Kung ang sinoman ay umiibig sa akin, ay kaniyang tutuparin ang aking salita: at siya'y iibigin ng aking Ama, at kami'y pasasa kaniya, at siya'y gagawin naming aming tahanan. Si Jesus mitubag kaniya, "Kon kinsa ang nahigugma kanako, iyang pagabantayan ang akong pulong, ug ang akong Amahan mahigugma kaniya, ug moanha kami kaniya ug anha kamo mopuyo diha kaniya. Ang hindi umiibig sa akin ay hindi tumutupad ng aking mga salita: at ang salitang inyong narinig ay hindi akin, kundi sa Amang nagsugo sa akin. Ang wala mahigugma kanako dili magabantay sa akong mga pulong; ug ang pulong nga inyong nadungog dili akong kaugalingon, kondili iya sa Amahan nga mao ang nagpadala kanako. Ang mga bagay na ito'y sinalita ko sa inyo, samantalang ako'y tumatahang kasama pa ninyo. "Kining mga butanga gisulti ko kaninyo samtang ania pa ako uban kaninyo. Datapuwat ang Mangaaliw, sa makatuwid baga'y ang Espiritu Santo, na susuguin ng Ama sa aking pangalan, siya ang magtuturo sa inyo ng lahat ng mga bagay, at magpapaalaala ng lahat na sa inyo'y aking sinabi. Apan ang Manlalaban, ang Espiritu Santo, nga sa akong ngalan igapadala sa Amahan, siya mao ang magatudlo kaninyo sa tanang butang, ug magapahinumdom kaninyo sa tanan nga akong gikasulti kaninyo. Ang kapayapaan ay iniiwan ko sa inyo; ang aking kapayapaan ay ibinibigay ko sa inyo: hindi gaya ng ibinibigay ng sanglibutan, ang ibinibigay ko sa inyo. Huwag magulumihanan ang inyong puso, ni matakot man. Kaninyo ibilin ko ang kalinaw; kaninyo ihatag ko ang akong kalinaw. Hatagan ko kamo niini dili sama sa hinatagan sa kalibutan. Kinahanglan dili magkaguol ang inyong kasingkasing, ni magtalaw. Narinig ninyo kung paanong sinabi ko sa inyo, Papanaw ako, at paririto ako sa inyo. Kung ako'y inyong iniibig, kayo'y mangagagalak, dahil sa ako'y pasasa Ama: sapagkat ang Ama ay lalong dakila kay sa akin. Nakadungog kamo kanako nga nag-ingon kaninyo, `Ako moadto, apan mobalik ra ako kaninyo.` Kon kamo nahigugma pa kanako, igakalipay unta ninyo nga ako moadto sa Amahan, kay ang Amahan labaw pa man kanako. At ngayon ay sinabi ko sa inyo bago mangyari, upang, kung ito'y mangyari, ay magsisampalataya kayo. Ug karon gisultihan ko kamo sa wala pa kini mahitabo, aron nga kon kini mahitabo na, managpanoo kamo. Hindi na ako magsasalita pa ng marami sa inyo, sapagkat dumarating ang prinsipe ng sanglibutan: at siya'y walang anoman sa akin; Dili na ako magdaghan pa ug sulti kaninyo, kay moabut na ang punoan niining kalibutana. Siya wala hinooy labut kanako, Datapuwat upang maalaman ng sanglibutan na ako'y umiibig sa Ama, at ayon sa kautusang ibinigay sa akin ng Ama, ay gayon din ang aking ginagawa. Magsitindig kayo, at magsialis tayo rito. apan magabuhat ako sumala sa gisugo kanako sa Amahan, aron masayud ang kalibutan nga ako nahigugma sa Amahan. Panindog kamo, manglakaw na kita. Ako ang tunay na puno ng ubas, at ang aking Ama ang magsasaka. "Ako mao ang tinuod nga tanum nga parsas, ug ang akong Amahan mao ang tig-alima. Ang bawat sanga na sa akin ay hindi nagbubunga, ay inaalis niya: at ang bawat sanga na nagbubunga ay nililinis niya, upang lalong magbunga. Ang tanan kong sanga nga dili mamunga, kini iyang pamutlon; ug ang tanang sanga nga mamunga, kini iyang pagahinloan aron mamungag labi pang daghan. Kayo'y malilinis na sa pamamagitan ng salita na sa inyo'y aking sinalita. Kamo nangahinlo na tungod sa pulong nga akong gisulti kaninyo. Kayo'y manatili sa akin, at ako'y sa inyo. Gaya ng sanga na di makapagbunga sa kaniyang sarili maliban na nakakabit sa puno; gayon din naman kayo, maliban na kayo'y manatili sa akin. Pabilin kamo kanako, ug pabilin ako kaninyo. Maingon nga ang sanga sa iya rang kaugalingon dili makabunga, gawas kon magapabilin kini sa tanum, sa ingon usab kamo dili makapamunga gawas kon magpabilini kamo kanako. Ako ang puno ng ubas, kayo ang mga sanga: Ang nananatili sa akin, at ako'y sa kaniya, ay siyang nagbubunga ng marami: sapagkat kung kayo'y hiwalay sa akin ay wala kayong magagawa. Ako mao ang tanum nga parras, kamo mao ang mga sanga. Ang magapabilin kanako, kang kinsa magapabilin ako, mao siya ang magapamungag daghan, kay gawas kanako wala gayud kamoy arang mahimo. Kung ang sinoman ay hindi manatili sa akin, ay siya'y matatapong katulad ng sanga, at matutuyo; at mga titipunin at mga ihahagis sa apoy, at mangasusunog. Ang tawo nga dili magapabilin kanako, igasalibay siya sama sa sanga ug malaya; ug ang mga sanga pamuniton ug igaitsa ngadto sa kalayo ug mangasunog sila. Kung kayo'y magsipanatili sa akin, at ang mga salita ko'y magsipanatili sa inyo, ay hingin ninyo ang anomang inyong ibigin, at gagawin sa inyo. Kon kamo pabilin kanako, ug ang akong mga sulti pabilin kaninyo, pangayo kamog bisan unsa nga inyong gusto, ug kini pagabuhaton alang kaninyo. Sa ganito'y lumuluwalhati ang aking Ama, na kayo'y magsipagbunga ng marami; at gayon kayo'y magiging aking mga alagad. Ang akong Amahan mapasidunggan sa diha nga mamunga kamog daghan, ug nga sa ingon pagahimatud-an nga kamo akong mga tinun-an. Kung paanong inibig ako ng Ama, ay gayon din naman iniibig ko kayo: magsipanatili kayo sa aking pagibig. Sama sa paghigugma kanako sa Amahan, ako sa ingon nahigugma kaninyo; pabilin kamo diha sa akong gugma. Kung tinutupad ninyo ang aking mga utos, ay magsisipanahan kayo sa aking pagibig; gaya ng aking pagtupad sa mga utos ng aking Ama, at ako'y nananatili sa kaniyang pagibig. Kon tumanon ninyo ang akong sugo, magapabilin kamo sa akong gugma, maingon nga gituman ko ang mga sugo sa akong Amahan ug nagapabilin ako diha sa iyang gugma. Ang mga bagay na ito ay sinalita ko sa inyo, upang ang aking kagalakan ay mapasa inyo, at upang ang inyong kagalakan ay malubos. Kining mga butanga gisulti ko kaninyo, aron ang akong kalipay magapabilin diha kaninyo, ug ang inyong kalipay mamahingpit. Ito ang aking utos, na kayo'y mangagibigan sa isat isa, na gaya ng pagibig ko sa inyo. "Mao kini ang akong sugo, nga kinahanglan maghigugmaay kamo ang usa sa usa sama sa akong paghigugma kaninyo. Walang may lalong dakilang pagibig kay sa rito, na ibigay ng isang tao ang kaniyang buhay dahil sa kaniyang mga kaibigan. Walay bisan kinsa nga may gugma nga labaw pa niini, nga ang usa ka tawo magahalad sa iyang kinabuhi sa pagpakamatay alang sa iyang mga higala. Kayo'y aking mga kaibigan, kung gawin ninyo ang mga bagay na aking iniuutos sa inyo. Kamo mga higala nako kon magatuman kamo sa akong isugo kaninyo. Hindi ko na kayo tatawaging mga alipin; sapagkat hindi nalalaman ng alipin kung ano ang ginagawa ng kaniyang panginoon: ngunit tinatawag ko kayong mga kaibigan; sapagkat ang lahat ng mga bagay na narinig ko sa aking Ama ay mga ipinakilala ko sa inyo. Dili ko na kamo nganlan nga mga ulipon, kay ang ulipon dili masayud sa ginabuhat sa iyang agalon. Apan ginganlan ko kamo nga mga higala, kay ang tanan nga nadungog ko gikan sa akong Amahan, kini gipahibalo ko man kaninyo. Ako'y hindi ninyo hinirang, ngunit kayo'y hinirang ko, at aking kayong inihalal, upang kayo'y magsiyaon at magsipagbunga, at upang manatili ang inyong bunga: upang ang anomang inyong hingin sa Ama sa aking pangalan, ay maibigay niya sa inyo. Kamo wala magpili kanako, hinonoa ako mao ang nagpili kaninyo ug nagtudlo kaninyo aron managpanglakaw kamo ug managpamunga, ug magalungtad ang inyong bunga; aron nga pinaagi sa akong ngalan igahatag kaninyo sa Amahan ang bisan unsang butang nga inyong pangayoon kaniya. Ang mga bagay na ito ay iniuutos ko sa inyo, upang kayo'y mangagibigan sa isat isa. Ang akong sugo kaninyo mao kini, nga kinahanglan maghigugmaay kamo ang usa sa usa. Kung kayo'y kinapopootan ng sanglibutan, ay inyong talastas na ako muna ang kinapootan bago kayo. "Kon ang kalibutan nagadumot man kaninyo, hibaloi nga kini nagdumot na kanako sa wala pa kini magdumot kaninyo. Kung kayo'y taga sanglibutan, ay iibigin ng sanglibutan ang kaniyang sarili: ngunit sapagkat kayo'y hindi taga sanglibutan, kundi kayo'y hinirang ko sa sanglibutan, kaya napopoot sa inyo ang sanglibutan. Kon kamo iya pa sa kalibutan, higugmaon sa kalibutan ang mga iya. Apan kay kamo dili man iya sa kalibutan, hinonoa gipili ko kamo gikan sa kalibutan, ang kalibutan nagadumot kaninyo. Alalahanin ninyo ang salitang sa inyo'y aking sinabi, Ang alipin ay hindi dakila kay sa kaniyang panginoon. Kung ako'y kanilang pinagusig, kayo man ay kanilang paguusigin din; kung tinupad nila ang aking salita, ang inyo man ay tutuparin din. Hinumdumi ang pulong nga akong giingon kaninyo, `Ang ulipon dili labaw sa iyang agalon. Kon ako ilang gilutos, kamo usab ilang pagalutoson; kon ang akong pulong ilang gibantayan, ang inyo ila usab nga pagabantayan. Datapuwat ang lahat ng mga bagay na ito ay gagawin nila sa inyo dahil sa aking pangalan, sapagkat hindi nila nakikilala ang sa akin ay nagsugo. Apan kining tanan ilang buhaton kaninyo tungod sa akong ngalan, kay sila wala man makaila kaniya nga mao ang nagpadala kanako. Kung hindi sana ako naparito at nagsalita sa kanila, ay hindi sila magkakaroon ng kasalanan: datapuwat ngayo'y wala na silang madadahilan sa kanilang kasalanan. Kon wala pa ako mahianhi ug wala pa makasulti kanila, wala unta silay sala; apan karon wala silay ikapangulipas sa ilang sala. Ang napopoot sa akin ay napopoot din naman sa aking Ama. Ang nagadumot kanako nagadumot sa akong Amahan usab. Kung ako sana'y hindi gumawa sa gitna nila ng mga gawang hindi ginawa ng sinomang iba, ay hindi sana sila nangagkaroon ng kasalanan: datapuwat ngayon ay kanilang nangakita at kinapootan nila ako at ang aking Ama. Kon wala pa nako mahimo diha kanila ang mga buhat nga walay laing nakabuhat, wala unta silay sala; apan karon sila nakakita ug ilang gidumtan ako ug ang akong Amahan. Ngunit nangyari ito, upang matupad ang salitang nasusulat sa kanilang kautusan, Ako'y kinapootan nila na walang kadahilanan. Apan kini nahitabo aron matuman ang pulong nga nahisulat sa ilang kasugoan nga nagaingon, `Kanako nanagdumot sila nga walay naingnan. Datapuwat pagparito ng Mangaaliw, na aking susuguin sa inyo mula sa Ama, sa makatuwid baga'y ang Espiritu ng katotohanan, na nagbubuhat sa Ama, ay siyang magpapatotoo sa akin: Apan inig-abut unya sa Manlalaban, ang akong igapadala kaninyo gikan sa Amahan, ang Espiritu sa kamatuoran nga magagikan sa Amahan, kini siya mao ang magahimog panghimatuod mahitungod kanako. At kayo naman ay magpapatotoo, sapagkat kayo'y nangakasama ko buhat pa nang una. Ug kamo usab magahimog panghimatuod, kay kamo nagpakig-uban man kanako sukad sa sinugdan. Ang mga bagay na ito'y aking sinalita sa inyo, upang kayo'y huwag mangatisod. "Gisulti ko kining tanan kaninyo aron dili kamo makakaplag ug kahigayonan sa pagkahulog gikan sa pagtoo. Kayo'y palalayasin nila sa mga sinagoga: oo, dumarating ang oras, na ang sinomang pumatay sa inyo ay aakalaing naghahandog siya ng paglilingkod sa Dios. Kamo ilang palagputon gawas sa mga sinagoga; sa pagkatinuod, ang panahon moabut na nga ang magapatay kaninyo magadahum nga nagahimo siyag masimbahong pag-alagad sa Dios. At ang mga bagay na ito'y gagawin nila, sapagkat hindi nila nakikilala ang Ama, ni ako man. Ug kini ilang pagabuhaton tungod kay wala man sila makaila sa Amahan, ni kanako. Datapuwat ang mga bagay na ito'y sinalita ko sa inyo, upang kung dumating ang kanilang oras, ay inyong mangaalaala, kung paanong sinabi ko sa inyo. At ang mga bagay na ito'y hindi ko sinabi sa inyo buhat pa nang una, sapagkat ako'y sumasa inyo. Apan gisulti ko kining mga butanga kaninyo aron nga kon moabut na ang ilang takna, inyong mahinumduman nga gikasuginlan ko na kamo mahitungod niini. Datapuwat ngayong ako'y paroroon sa nagsugo sa akin; at sinoman sa inyo ay walang nagtatanong sa akin, Saan ka paroroon? Apan karon moadto na ako sa nagpadala kanako; ngani wala kaninyoy nangutana kanako, `Asa man ikaw paingon?` Ngunit sapagkat sinalita ko ang mga bagay na ito sa inyo, ay napuno ng kalumbayan ang inyong puso. Apan tungod sa akong pagsugilon kaninyo niining mga butanga, ang inyong mga kasingkasing natugob sa kasubo. Gayon ma'y sinasalita ko sa inyo ang katotohanan: Nararapat sa inyo na ako'y yumaon; sapagkat kung hindi ako yayaon, ang Mangaaliw ay hindi paririto sa inyo; ngunit kung ako'y yumaon, siya'y susuguin ko sa inyo. Ngani suginlan ko kamo sa tinuod, nga maayo alang kaninyo nga mopahawa ako, kay kon dili ako mopahawa ang Manlalaban dili moanha kaninyo; apan kon mopahawa ako, siya akong ipadala kaninyo. At siya, pagparito niya, ay kaniyang susumbatan ang sanglibutan tungkol sa kasalanan, at sa katuwiran, at sa paghatol: Ug inig-abut na niya, iyang pailhon ang kalibutan mahitungod sa sala ug sa pagkamatarung ug sa hukom; Tungkol sa kasalanan, sapagkat hindi sila nagsisampalataya sa akin; mahitungod sa sala, kay sila wala man mosalig kanako; Tungkol sa katuwiran, sapagkat ako'y paroroon sa Ama, at hindi na ninyo ako makikita; mahitungod sa pagkamatarung, kay ako moadto man sa Amahan ug dili na kamo makakita kanako; Tungkol sa paghatol, sapagkat ang prinsipe ng sanglibutang ito ay hinatulan na. ug mahitungod sa hukom, kay ang punoan niining kalibutan gihukman na man. Mayroon pa akong maraming bagay na sa inyo ay sasabihin, ngunit ngayon ay hindi ninyo mangatitiis. "Daghan pa akog igsusulti kaninyo, apan dili pa kamo makadaug sa pagdala niini karon. Gayon ma'y kung siya, ang Espiritu ng katotohanan ay dumating, ay papatnubayan niya kayo sa buong katotohanan: sapagkat hindi siya magsasalita ng mula sa kaniyang sarili; kundi ang anomang bagay na kaniyang marinig, ang mga ito ang kaniyang sasalitain: at kaniyang ipahahayag sa inyo ang mga bagay na magsisidating. Inig-abut sa Espiritu sa kamatuoran, kini siya mao ang magatultol kaninyo ngadto sa tibuok nga kamatuoran; kay siya dili magasulti sa iyang kinaugalingong pagbulot-an, hinonoa ang iyang madungog mao ang iyang igasulti ug ang mga butang nga umalabut iyang igatug-an kaninyo. Luluwalhatiin niya ako: sapagkat kukuha siya sa nasa akin, at sa inyo'y ipahahayag. Siya magapasidungog kanako, kay siya magakuha man sa mga butang nga ania kanako ug iyang igasugilon kini kaninyo. Ang lahat ng mga bagay na nasa Ama ay akin: kaya sinabi ko, na siya'y kukuha sa nasa akin, at sa inyo'y ipahahayag. Ang tanan nga ginahuptan sa Amahan, kini ako; mao man gani nga giingon ko nga siya magakuha sa mga butang nga ania kanako ug iyang igasugilon kini kaninyo. Sangdali na lamang, at ako'y hindi na ninyo makikita; at muling sandali pa, at ako'y inyong makikita. "Sulod sa hamubong panahon, dili na kamo makakita kanako; ug unya tapus sa hamubong panahon, makakita kamo kanako." Ang ilan sa kaniyang mga alagad nga ay nangagsangusapan, Ano itong sinasabi niya sa atin, Sangdali na lamang, at ako'y hindi na ninyo makikita; at muling sangdali pa, at ako'y inyong makikita: at, Sapagkat ako'y paroroon sa Ama? Tungod niini, ang pipila sa iyang mga tinun-an nanag-ingon ang usa sa usa, "Unsa ba kining iyang giingon kanato, `Sulod sa hamubong panahon, dili na kamo makakita kanako; ug unya tapus sa humubong panahon, nakakita kamo kanako`; ug, `kay ako moadto man sa Amahan`?" Sinabi nga nila, Ano nga itong sinasabi niya, Sangdali na lamang? Hindi namin nalalaman kung ano ang sinasabi niya. Ug sila miingon, "Unsa man kahay iyang ipasabut nianang `hamubong panahon`? Wala kita makasabut niining iyang gisulti." Natalastas ni Jesus na sa kaniya'y ibig nilang itanong, at sa kanila'y sinabi niya, Nangagtatanungan kayo tungkol dito sa aking sinabi, Sangdali na lamang, at ako'y hindi na ninyo makikita, at muling sangdali pa, at ako'y inyong makikita? Ug si Jesus nakaila nga sila buot mangutana kaniya, busa siya miingon kanila, "Mao ba kini ang inyong gipangutana sa usag usa, unsay gipasabut ko sa akong pag-ingon, `Sulod sa hamubong panahon, dili na kamo makakita kanako; ug unya tapus sa hanubong panahon, makakita kamo kanako`? Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, na kayo'y magsisiiyak at magsisipanaghoy, datapuwat ang sanglibutan ay magagalak: kayo'y mangalulumbay, datapuwat ang inyong kalumbayan ay magiging kagalakan. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kamo managpanghilak ug managminatay, apan ang kalibutan magakalipay; kamo masinakit apan ang inyong kasakit mamahimong kalipay. Ang babae pagka nanganganak ay nalulumbay, sapagkat dumating ang kaniyang oras: ngunit pagkapanganak niya sa sanggol, ay hindi na niya naalaala ang hirap dahil sa kagalakan sa pagkapanganak sa isang tao sa sanglibutan. Inigbati sa usa ka babaye, siya magaantus sa kasakit kay nahiabut na man ang iyang takna; apan sa diha nga kahimugsoan na siya sa bata, dili na siya mahinumdom sa kasakit tungod sa kalipay nga nahimugso sa kalibutan ang usa ka bata. At kayo nga sa ngayon ay may kalumbayan: ngunit muli ko kayong makikita, at magagalak ang inyong puso, at walang makapagaalis sa inyo ng inyong kagalakan. Sa ingon niana usab, may kasakit kamo karon, apan makigkita ra ako kaninyo pag-usab, ug unya ang inyong mga kasingkasing managkalipay, ug wala unyay bisan kinsa nga magakuha sa inyong kalipay gikan kaninyo. At sa araw na yaon ay hindi kayo magtatanong sa akin ng anomang tanong. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa inyo, Kung kayo'y hihingi ng anoman sa Ama, ay ibibigay niya sa inyo sa aking pangalan. Ug niadtong adlawa wala na kamoy ipangutana pa kanako. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kon mangayo kamog bisan unsa gikan sa Amahan, kini igahatag niya kaninyo pinaagi sa akong ngalan. Hanggang ngayo'y wala pa kayong hinihinging anoman sa pangalan ko: kayo'y magsihingi, at kayo'y tatanggap, upang malubos ang inyong kagalakan. Sukad wala pa kamoy napangayo pinaagi sa akong ngalan; pangayo kamo ug magadawat kamo aron mamahingpit ang inyong kalipay. Sinalita ko sa inyo ang mga bagay na ito sa malalabong pananalita: darating ang oras, na hindi ko na kayo pagsasalitaan sa malalabong pananalita, kundi maliwanag na sa inyo'y sasaysayin ko ang tungkol sa Ama. "Kining mga butanga gisulti ko kaninyo pinaagig mga sambingay; apan moabut ra ang takna nga ako dili na magasulti kaninyo pinaagi pa ug mga sambingay, kondili magasulti ako kaninyo sa yano gayud mahitungod sa Amahan. Sa araw na yao'y magsisihingi kayo sa aking pangalan: at sa inyo'y hindi ko sinasabi, na kayo'y idadalangin ko sa Ama; Niadtong adlawa kamo managpangayo pinaagi sa akong ngalan; ug dili ako mag-ingon kaninyo nga ako magaampo sa Amahan alang kaninyo, Sapagkat ang Ama rin ang umiibig sa inyo, sapagkat ako'y inyong inibig, at kayo'y nagsisampalataya na ako'y nagbuhat sa Ama. kay ang Amahan gayud nahigugma kaninyo kay kamo nahigugma man kanako ug nagatoo nga ako gikan sa Amahan. Nagbuhat ako sa Ama, at naparito ako sa sanglibutan: muling iniiwan ko ang sanglibutan, at ako'y paroroon sa Ama. Ako gikan sa Amahan ug ako mianhi sa kalibutan; usab, ako mobiya sa kalibutan ug moadto sa Amahan." Sinasabi ng kaniyang mga alagad, Narito, ngayo'y nagsasalita kang malinaw, at wala kang sinasalitang anomang malabong pananalita. Ang iyang mga tinun-an miingon kaniya, "Ah, karon nagasulti na ikaw sa yano gayud ug dili na pinaagig sambingay! Ngayon ay nakikilala namin na nalalaman mo ang lahat ng mga bagay, at hindi nangangailangan na tanungin ka ng sinoman: dahil dito'y nagsisisampalataya kami na ikaw ay nagbuhat sa Dios. Ug nasayud na kami karon nga ikaw nahibalo diay sa tanang mga butang, ug nga ikaw dili na kinahanglan nga pangutan-on pa ni bisan kinsa. Tungod niini kami nagatoo nga ikaw gikan sa Dios." Sinagot sila ni Jesus, Ngayon baga'y nagsisisampalataya kayo? Si Jesus mitubag kanila, "Nagatoo na ba diay kamo karon? Narito, ang oras ay dumarating, oo, dumating na, na kayo'y mangangalat, ang bawat tao sa kanikaniyang sarili, at ako'y iiwan ninyong magisa: at gayon ma'y hindi ako nagiisa, sapagkat ang Ama ay sumasa akin. Tan-awa, moabut ra ang takna, ug ania kini miabut na, nga kamo patibulaagon, ang tagsatagsa kaninyo ngadto sa iyang kaugalingong puloy-anan, ug biyaan ninyo ako nga mag-inusara; apan dili ako magainusara kay ang Amahan ania man uban kanako. Ang mga bagay na ito ay sinalita ko sa inyo, upang kayo'y magkaroon sa akin ng kapayapaan. Sa sanglibutan ay mayroon kayong kapighatian: ngunit laksan ninyo ang loob; aking dinaig ang sanglibutan. Gisulti ko kini kaninyo aron nga dinhi kanako makabaton kamog kalinaw. Dinhi sa kalibutan aduna kamoy kagul-anan; apan sumalig kamo, gidaug ko na ang kalibutan." Ang mga bagay na ito ay sinalita ni Jesus; at sa pagtingala ng kaniyang mga mata sa langit, ay sinabi niya, Ama, dumating na ang oras; luwalhatiin mo ang iyong Anak, upang ikaw ay luwalhatiin ng Anak: Ug sa nakapamulong na si Jesus niining mga sultiha, giyahat niya ang iyang mga mata ngadto sa langit ug miingon siya, "Amahan, ang takna nahiabut na; pasidunggi ang imong Anak aron aang Anak makapasidungog kanimo, Gaya ng ibinigay mo sa kaniya ang kapamahalaan sa lahat ng laman, upang bigyan niya ng buhay na walang hanggan ang lahat ng ibinigay mo sa kaniya. sanglit gihatagan mo man siyag kagahum ibabaw sa tanang katawhan aron sa paghatag ug kinabuhing dayon ngadto sa tanan nga imong gikatugyan kaniya. At ito ang buhay na walang hanggan, na ikaw ay makilala nila na iisang Dios na tunay, at siyang iyong sinugo, sa makatuwid baga'y si Jesucristo. Ug ang kinabuhing dayon mao kini, ang ilang pagpakaila kanimo nga mao ang bugtong tinuod nga Dios, ug kang Jesu-Cristo nga imong pinadala. Niluwalhati kita sa lupa, pagkaganap ko ng gawa na ipinagawa mo sa akin. Dinhi sa yuta gipasidunggan ang buhat nga imong gitugyan kanako ko ikaw sanglit natuman ko man aron akong pagabuhataon. At ngayon, Ama, luwalhatiin mo ako sa iyo rin ng kaluwalhatiang aking tinamo sa iyo bago ang sanglibutan ay naging gayon. Ug karon, Amahan, pasidunggi ako diha uban gayud kanimo nianang kadungganan nga gihuptan ko kaniadto uban kanimo sa wala pa ang kalibutan. Ipinahayag ko ang iyong pangalan sa mga tao na ibinigay mo sa akin mula sa sanglibutan: sila'y iyo, at sila'y ibinigay mo sa akin; at tinupad nila ang iyong salita. "Gipadayag ko ang imong ngalan ngadto sa mga tawo nga kanako imong gitugyan gikan sa kalibutan. Kini sila mga imo, apan gitugyan mo sila kanako, ug ilang gibantayan ang imong pulong. Ngayon ay nangakilala nila na ang lahat ng mga bagay na sa akin ay ibinigay mo ay mula sa iyo: Karon nahibalo sila nga ang tanan nga imong gihatag kanako nagagikan kanimo; Sapagkat ang mga salitang sa akin ay ibinigay mo ay ibinigay ko sa kanila; at kanilang tinanggap, at nangakilala nilang tunay na nagbuhat ako sa iyo, at nagsipaniwalang ikaw ang nagsugo sa akin. kay gihatagan ko man sila sa mga sulti nga imong gihatag kanako, ug ilang gidawat kini ug nahibalo sila sa pagkatinuod nga ako gikan kanimo; ug sila nagatoo nga ikaw mao ang nagpadala kanako. Idinadalangin ko sila: hindi ang sanglibutan ang idinadalangin ko, kundi yaong mga sa akin ay ibinigay mo; sapagkat sila'y iyo: Ako nangamuyo alang kanila; wala ako mangamuyo alang sa kalibutan, kondili hinoon alang kanila nga imong gikatugyan kanako, kay sila mga imo man. At ang lahat ng mga bagay ay iyo, at ang mga iyo ay akin: at ako'y lumuluwalhati sa kanila. Ang tanan nga mga ako, imo; ug ang mga imo, ako; ug diha kanila napasidunggan ako. At wala na ako sa sanglibutan, at ang mga ito ay nasa sanglibutan, at ako'y paririyan sa iyo. Amang Banal, ingatan mo sila sa iyong pangalan yaong mga ibinigay mo sa akin, upang sila'y maging isa, na gaya naman natin. Ug karon dili na ako dinhi sa kalibutan, apan kini sila ania sa kalibutan, ug ako moanha na kanimo. Amahan nga balaan, bantayi sila pinaagi sa imong ngalan nga gihatag mo kanako, aron sila ma-usa maingon nga kita usa. Samantalang ako'y sumasa kanila, ay iningatan ko sila sa iyong pangalan yaong mga ibinigay mo sa akin: at sila'y binantayan ko, at isa man sa kanila'y walang napahamak, kundi ang anak ng kapahamakan; upang matupad ang kasulatan. Samtang uban pa ako kanila, gibantayan ko sila pinaagi sa imong ngalan nga gihatag mo kanako; ug gibantayan ko sila ug wala kanilay nalaglag gawas sa tawo nga pagalaglagon, aron matuman ang kasulatan. Ngunit ngayon ay napaririyan ako sa iyo; at sinasalita ko ang mga bagay na ito sa sanglibutan, upang sila'y mangagtamo ng aking kagalakang ganap sa kanila rin. Apan karon moanha na ako kanimo, ug kining mga butanga gisulti ko dinhi sa kalibutan aron makabaton sila sa akong kalipay nga matuman diha kanila. Ibinigay ko sa kanila ang iyong salita: at kinapootan sila ng sanglibutan, sapagkat hindi sila taga sanglibutan, gaya ko naman na hindi taga sanglibutan. Gihatag ko kanila ang imong pulong; ug sila gidumtan sa kalibutan kay dili man sila iya sa kalibutan, maingon nga ako dili iya sa kalibutan. Hindi ko idinadalangin na alisin mo sila sa sanglibutan, kundi ingatan mo sila mula sa masama. Dili ako mangamuyo nga kuhaon mo sila gikan sa kalibutan, kondili hinoon nga imo unta silang ilikay gikan niadtong dautan. Hindi sila taga sanglibutan, na gaya ko naman na hindi taga sanglibutan. Sila dili iya sa kalibutan, maingon nga ako dili iya sa kalibutan. Pakabanalin mo sila sa katotohanan: ang salita mo'y katotohanan. Balaana sila pinaagi sa kamatuoran; ang imong pulong mao ang kamatuoran. Kung paanong ako'y iyong sinugo sa sanglibutan, sila'y gayon ding sinusugo ko sa sanglibutan. Maingon nga gipadala mo ako sa kalibutan, maingon man usab gipadala ko sila sa kalibutan. At dahil sa kanila'y pinabanal ko ang aking sarili, upang sila naman ay mangagpakabanal sa katotohanan. Ug tungod kanila nagdidikar ako sa akong kaugalingon aron sila usab tinuod nga madidikar. Hindi lamang sila ang idinadalangin ko, kundi sila rin naman na mga nagsisisampalataya sa akin sa pamamagitan ng kanilang salita; "Ug nangamuyo ako dili lamang alang kanila ra, kondili alang usab sa mga mosalig kanako pinaagi sa ilang pulong, Upang silang lahat ay maging isa; na gaya mo, Ama, sa akin, at ako'y sa iyo, na sila nama'y suma atin: upang ang sanglibutan ay sumampalataya na ako'y sinugo mo. aron silang tanan ma-usa; maingon nga ikaw, Amahan, ania kanako ug ako anaa kanimo, aron sila usab maania kanato, aron ang kalibutan motoo nga ikaw mao ang nagpadala kanako. At ang kaluwalhatiang sa aki'y ibinigay mo ay ibinigay ko sa kanila; upang sila'y maging isa, na gaya naman natin na iisa; Ug gihatagan ko sila sa kadungganan nga imong gihatag kanako aron sila ma-usa, maingon nga kita usa. Ako'y sa kanila, at ikaw ay sa akin, upang sila'y malubos sa pagkakaisa; upang makilala ng sanglibutan na ikaw ang sa akin ay nagsugo, at sila'y iyong inibig, na gaya ko na inibig mo. ako anaa kanila ug ikaw ania kanako, aron sila mamahingpit nga usa, aron ang kalibutan moila nga ikaw mao ang nagpadala kanako ug nahigugma kanila maingon nga ikaw nahigugma kanako. Ama, yaong mga ibinigay mo sa akin ay ibig ko kung saan ako naroroon, sila naman ay dumoong kasama ko, upang makita nila ang kaluwalhatian ko, na ibinigay mo sa akin: sapagkat ako'y iyong inibig bago natatag ang sanglibutan. Amahan, buot ko unta nga asa gani ako atua usab uban kanako sila nga imong gitugyan kanako, aron makatan-aw sila sa akong kadungganan nga imong gihatag kanako tungod kay nahigugma man ikaw kanako bisan sa wala pa ang pagkatukod sa kalibutan. Oh Amang banal, hindi ka nakikilala ng sanglibutan, ngunit nakikilala kita; at nakikilala ng mga ito na ikaw ang nagsugo sa akin; O Amahan nga matarung, ang kalibutan wala makaila kanimo, apan ako nakaila kanimo; ug kini sila nakaila nga ikaw mao ang nagpadala kanako. At ipinakilala ko sa kanila ang iyong pangalan, at ipakikilala ko; upang ang pagibig na sa akin ay iniibig mo ay mapasa kanila, at ako'y sa kanila. Ug ang imong ngalan akong gipaila kanila, ug kini igapaila ko pa kanila aron ang gugma nga imong ginahuptan sa imong paghigugma kanako maanaa kanila, ug ako maanaa kanila." Nang masalita ni Jesus ang mga salitang ito, siya'y umalis na kasama ng kaniyang mga alagad na nagsitawid ng batis ng Cedron, na doo'y may isang halamanan, na pinasok niya at ng kaniyang mga alagad. Ug sa nakapamulong na si Jesus niining sultiha, siya miadto uban sa iyang mga tinun-an tabok sa walog ka Kidron, diin didtoy usa ka tanaman, ug niini misulod siya ug ang iyang mga tinun-an. Si Judas nga rin naman, na sa kaniya'y nagkanulo, ay nalalaman ang dako: sapagkat madalas na si Jesus ay nakikipagkatipon sa kaniyang mga alagad doon. Ug si Judas, nga mao ang nagbudhi kaniya, nakatultol usab sa maong dapit kay sa makadaghan si Jesus adto man makigtigum uban sa iyang mga tinun-an. Si Judas nga, pagkatanggap ng pulutong ng mga kawal, at mga punong kawal na mula sa mga pangulong saserdote at mga Fariseo, ay nagsiparoon na may mga ilawan at mga sulo at mga sandata. Unya sa nakadala na si Judas ug usa ka panon nga mga sundalo ug pipila ka mga polis gikan sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga Fariseo, sila miadto didto nga sangkap sa mga parol ug mga sulo ug mga hinagiban. Si Jesus nga, na nakatataho ng lahat ng mga bagay na sasapit sa kaniya, ay lumabas, at sa kanila'y sinabi, Sino ang inyong hinahanap? Ug si Jesus, nga nahibalo na sa tanang mahitabo kaniya, misugat ug miingon kanila, "Kinsay inyong gipangita?" Sinagot niya sila, Si Jesus na taga Nazaret. Sinabi sa kanila ni Jesus, Ako nga. At si Judas din naman, na sa kaniya'y nagkanulo, ay nakatayong kasama nila. Sila mitubag kaniya, "Si Jesus nga taga-Nazaret." Si Jesus miingon kanila, "Mao ako." Si Judas, nga mao ang nagbudhi kaniya, nagtindog uban kanila. Pagkasabi nga niya sa kanila, Ako nga, ay nagsiurong sila, at nangalugmok sa lupa. Sa pag-ingon ni Jesus kanila, "Mao ako," sila misibug ug nangatumba sa yuta. Muli ngang sila'y tinanong niya, Sino ang inyong hinahanap? At sinabi nila, Si Jesus na taga Nazaret. Miusab siya sa pagpangutana kanila, "Kinsa bay inyong gipangita?" Ug sila mitubag, "Si Jesus nga taga-Nazaret." Sumagot si Jesus, Sinabi ko sa inyo na ako nga; kung ako nga ang inyong hinahanap, ay pabayaan ninyo ang mga ito na magsiyaon sa kanilang lakad. Si Jesus miingon kanila, "Giingnan ko na kamo nga mao ako; ug kon ako man ang inyong gipangita, nan, palakta kining mga tawhana." Upang matupad ang salitang sinalita niya, Sa mga ibinigay mo sa akin ay hindi ko iniwala kahit isa. Kini aron matuman ang pulong nga iyang gikasulti, "Sa mga gikatugyan mo kanako, wala ako kawad-i bisag usa." Si Simon Pedro nga na may tabak ay nagbunot nito, at sinugatan ang alipin ng dakilang saserdote, at tinagpas ang kaniyang kanang tainga. Ang pangalan ng aliping yaon ay Malco. Unya si Simon Pedro nga nagdalag espada, milanit niini ug iyang gitigbas ang ulipon sa labawng sacerdote, ug napalongan kini sa too niyang dalunggan. Ang ngalan sa ulipon mao si Malco. Sinabi nga ni Jesus kay Pedro, Isalong mo ang iyong tabak: ang sarong sa akin ay ibinigay ng Ama, ay hindi ko baga iinuman? Ug si Jesus miingon kang Pedro, "Iuli sa sakob kanang imong espada. Dili ko ba diay imnon ang sulod sa kopa nga gihatag kanako sa Amahan?" Kaya dinakip si Jesus ng pulutong at ng pangulong kapitan, at ng mga punong kawal ng mga Judio, at siya'y ginapos. Ug si Jesus gidakop sa panon sa mga sundalo ug sa ilang kapitan ug sa mga polis sa mga Judio, ug ilang gigapos siya. At siya'y dinala muna kay Anas; sapagkat siya'y biyenan ni Caifas, na dakilang saserdote nang taong yaon. Ug ila unang gidala siya ngadto kang Anas, kay kini siya mao man ang ugangan ni Caifas nga mao ang labawng sacerdote niadtong tuiga. Si Caifas nga na siyang nagpayo sa mga Judio, na dapat na ang isang tao'y mamatay dahil sa bayan. Si Caifas mao gani kadto siya ang mihatag ug tambag ngadto sa mga Judio nga maoy maayo nga usa lamang ka tawo ang mamatay alang sa katawhan. At sumunod si Simon Pedro kay Jesus, at gayon din ang isa pang alagad. Ang alagad ngang yaon ay kilala ng dakilang saserdote, at pumasok na kasama ni Jesus sa looban ng dakilang saserdote; Ug si Simon Pedro minunot kang Jesus, maingon man ang lain pang usa ka tinun-an. Sanglit kining tinun-ana nailhan man sa labawng sacerdote, siya misulod uban kang Jesus ngadto sa hawanan sa tugkaran sa balay sa labawng sacerdote, Ngunit si Pedro ay nakatayo sa pintuan sa labas. Kayat ang isang alagad, na kilala ng dakilang saserdote ay lumabas at kinausap ang babaing tanod-pinto, at ipinasok si Pedro. samtang si Pedro nagtindog didto sa gawas sa pultahan. Unya ang usang tinun-an nga kaila sa labawng sacerdote, miadto sa gawas ug misulti sa babaye nga maoy nagbantay sa pultahan, ug mipasulod kang Pedro. Sinabi nga kay Pedro ng dalagang tanod-pinto, Pati baga ikaw ay isa sa mga alagad ng taong ito? Sinabi niya, Ako'y hindi. Ug ang babaye nga maoy nagbantay sa pultahan miingon kang Pedro, "Dili ka ba usab usa sa mga tinun-an niining tawhana?" Siya mitubag, "Dili baya ako." Nangakatayo nga doon ang mga alipin at ang mga punong kawal, na nangagpapaningas ng sigang uling; sapagkat maginaw; at sila'y nangagpapainit: at si Pedro rin naman ay kasama nila, na nakatayo at nagpapainit. Ug ang mga ulipon ug ang mga polis nanaghaling ug kalayo sa uling kay matugnaw man ang panahon, ug sila nanagbarug ug nanagdangdang sa ilang kaugalingon. Ug si Pedro usab uban kanila, nagtindog ug nagdangdang sa iyang kaugalingon. Tinanong nga ng dakilang saserdote si Jesus tungkol sa kaniyang mga alagad, at sa kaniyang pagtuturo. Ug si Jesus gipangutana sa labawng sacerdote mahitungod sa iyang mga tinun-an ug sa iyang gipanudlo. Sinagot siya ni Jesus, Ako'y hayag na nagsalita sa sanglibutan; ako'y laging nagtuturo sa mga sinagoga, at sa templo, na siyang pinagkakatipunan ng lahat ng mga Judio; at wala akong sinalita sa lihim. Si Jesus mitubag kaniya, "Nagsulti ako nga walay lipodlipod ngadto sa kalibutan; sa kanunay nagpanudlo ako sa sulod sa mga sinagoga ug sa templo diin adto magtiguman ang tanang mga Judio; wala akoy gikasulti sa tago. Bakit ako'y iyong tinatanong? tanungin mo silang nangakarinig sa akin, kung anong sinalita ko sa kanila: narito, ang mga ito ang nangakakaalam ng mga bagay na sinabi ko. Nganong mangutana pa man ikaw kanako? Pangutan-a lang ang nanagpakadungog kanako, kon unsa ang akong gisulti kanila; sila nahibalo kon unsay akong gisulti." At nang kaniyang masabi ito, ay sinampal si Jesus ng isa sa mga punong kawal na nakatayo roon, na nagsasabi, Ganyan ang pagsagot mo sa dakilang saserdote? Ug sa pag-ingon niya niini, usa sa mga polis nga nagtindog sa duol misagpa kang Jesus ug miingon kaniya, "Mao ba kanay tinubagan mo sa labawng sacerdote?" Sinagot siya ni Jesus, Kung ako'y nagsalita ng masama, patotohanan mo ang kasamaan; datapuwat kung mabuti, bakit mo ako sinasampal? Si Jesus mitubag kaniya, "Kon dautan man ang akong gisulti, ipakita ang pagkadautan; apan kon maayo ang akong gisulti, nganong sagpaon mo man ako?" Ipinadala nga siyang gapos ni Anas kay Caifas na dakilang saserdote. Busa gipagapos siya ni Anas ug gipadala kang Caifas, ang labawng sacerdote. Nakatayo nga si Pedro na nagpapainit. Sinabi nga nila sa kaniya, Ikaw baga ay isa rin naman sa kaniyang mga alagad? Siya'y kumaila, at sinabi, Ako'y hindi. Ug si Simon Pedro nagtindog ug nagdangdang sa iyang kaugalingon. Ug sila nangutana kaniya, "Dili ka ba usab usa sa iyang mga tinun-an?" Kini gilimod niya ug miingon. "Dili ako." Ang isa sa mga alipin ng dakilang saserdote, na kamaganak niyaong tinagpas ni Pedro ang tainga, ay nagsabi, Hindi baga ikaw ay nakita kong kasama niya sa halamanan? Usa sa mga ulipon sa labawng sacerdote, nga ang paryente niini gipalongan gani ni Pedro sa dalunggan, nangutana kaniya, "Dili ba ikaw kadto ang akong nakita didto sa tanaman uban kaniya?" Muli ngang kumaila si Pedro: at pagdaka'y tumilaok ang manok. Kini gilimod na usab ni Pedro, ug dihadiha mitogaok ang manok. Dinala nga nila si Jesus mula kay Caifas hanggang sa Pretorio: at niyao'y maaga pa; at sila'y hindi nagsipasok sa Pretorio, upang huwag silang madungisan, upang sila'y mangyaring makakain ng kordero ng paskua. Unya ilang gidala si Jesus gikan sa balay ni Caifas ngadto sa palasyo sa gobernador. Sayo kadto sa kabuntagon; ug sila wala mosulod sa palasyo aron dili sila kahugawan, nga tungod niana makakaon ra sila sa panihapon sa Pasko. Nilabas nga sila ni Pilato, at sinabi, Anong sakdal ang dala ninyo laban sa taong ito? Busa si Pilato migula ngadto kanila ug miingon, "Unsa ba ang sumbong nga inyong ipasaka batok niining tawhana?" Sila'y nagsisagot at sinabi sa kaniya, Kung ang taong ito'y hindi manggagawa ng masama, ay hindi sana namin dinala sa iyo. Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Kon kining tawhana dili pa mamumuhat ug dautan, wala unta namo siya itugyan kanimo." Sa kanila nga'y sinabi ni Pilato, Kunin ninyo siya, at siya'y inyong hatulan ayon sa inyong kautusan. Ang mga Judio'y nangagsabi sa kaniya, Sa amin ay hindi naaayon sa kautusan na magpapatay ng sinomang tao: Ug si Pilato miingon kanila, "Kuhaa ninyo siya ug kamoy maghukom kaniya pinasubay sa inyong balaod." Ang mga Judio miingon kaniya, "Wala itugot kanamo sa balaod ang pagpapatayg tawo." Upang matupad ang salitang sinalita ni Jesus, na ipinaalam kung sa anong paraan ng kamatayan siya mamamatay. Kini aron matuman ang pulong nga gisulti ni Jesus sa iyang pagpasabut mahitungod sa paagi sa kamatayon nga iyang pagakamatyan. Si Pilato nga'y muling pumasok sa Pretorio, at tinawag si Jesus, at sa kaniya'y sinabi, Ikaw baga ang Hari ng mga Judio? Busa si Pilato misulod pag-usab sa palasyo ug iyang gitawag si Jesus ug miingon kaniya, "Ikaw ba ang Hari sa mga Judio?" Sumagot si Jesus, Sinasabi mo baga ito sa iyong sarili, o sinabi sa iyo ng mga iba tungkol sa akin? Si Jesus mitubag kaniya, "Imo ra ba gayud kining pagkasultiha, o may nagtug-an ba kanimo niini mahitungod kanako?" Si Pilato ay sumagot, Ako baga'y Judio? Ang iyong sariling bansa at ang mga pangulong saserdote ang sa iyo'y nagdala sa akin: anong ginawa mo? Si Pilato mitubag, "Judio ba ugod ako? Ang imong kaugalingong nasud ug ang mga sacerdote nga punoan mao ang nagtugyan kanimo nganhi kanako. Kay unsa bay imong nabuhat?" Sumagot si Jesus, Ang kaharian ko ay hindi sa sanglibutang ito: kung ang kaharian ko ay sa sanglibutang ito, ang aking mga alipin nga ay makikipagbaka, upang ako'y huwag maibigay sa mga Judio: ngunit ngayo'y ang aking kaharian ay hindi rito. Si Jesus mitubag, "Ang akong pagkahari dili iya niining kalibutana. Kon ang akong pagkahari iya pa niining kalibutana, nan, moaway unta ang akong mga alagad aron dili ako ikatugyan ngadto sa mga Judio. Apan ang akong pagkahari dili gikan niining kalibutana." Sinabi nga sa kaniya ni Pilato, Ikaw nga baga'y hari? Sumagot si Jesus, Ikaw ang nagsasabing ako'y hari. Ako'y ipinanganak dahil dito, dahil dito ako naparito sa sanglibutan, upang bigyang patotoo ang katotohanan. Ang bawat isang ayon sa katotohanan ay nakikinig ng aking tinig. Ug si Pilato miingon kaniya, "Hari ka ba diay?" Si Jesus mitubag kaniya, "Sumala sa giingon mo, ako hari. Ug alang niini ako nagpakatawo, ug alang niini mianhi ako sa kalibutan aron magapanghimatuod ako sa kamatuoran. Ang tanan sila nga iya sa kamatuoran nagapatalinghug sa akong tingog." Sinabi sa kaniya ni Pilato, Ano ang katotohanan? At nang masabi niya ito ay lumabas siyang muli sa mga Judio, at sa kanila'y sinabi, Wala akong masumpungang anomang kasalanan sa kaniya. Si Pilato nangutana kaniya, "Kay unsa bay kamatuoran?" Ngunit kayo'y may ugali, na pawalan sa inyo ang isa sa paskua: ibig nga baga ninyong sa inyo'y pawalan ko ang Hari ng mga Judio? Apan aduna man kamoy batasan nga sa matag-Pasko kinahanglan akong buhian alang kaninyo ang usa ka buok binilanggo, buot ba kamo nga buhian ko kaninyo ang Hari sa mga Judio?" Sila nga'y nagsigawang muli, na nangagsasabi, Huwag ang taong ito, kundi si Barrabas. Si Barrabas nga'y isang tulisan. Us sila misinggit pag-usab, "Dili kanang tawhana, kondili si Barrabas!" Ug kini si Barrabas usa ka tulisan. Nang magkagayon nga'y tinangnan ni Pilato si Jesus, at siya'y hinampas. Busa gikuha ni Pilato si Jesus ug iyang gipalatigo. At ang mga kawal ay nangagkamakama ng isang putong na tinik, at ipinutong sa kaniyang ulo, at siya'y sinuutan ng isang balabal na kulay-ube; Ug ang mga sundalo nanaglukong ug mga sampinit, ug kini ilang gipahaum sa iyang ulo, ug siya ilang gisul-oban ug kupo nga mapula. At sila'y nagsilapit sa kaniya, at nangagsabi, Magalak, Hari ng mga Judio! at siya'y kanilang pinagsuntukanan. Ug kaniya miduol sila nga nanag-ingon, "Mabuhi ang Hari sa mga Judio!" ug unya ilang gipanagsagpa siya. At si Pilato ay lumabas na muli, at sa kanila'y sinabi, Narito, siya'y inilabas ko sa inyo, upang inyong matalastas na wala akong masumpungang anomang kasalanan sa kaniya. Ug si Pilato migula na usab ug miingon kanila, "Tan-awa, ania gidala ko siya kaninyo sa gawas aron mahibalo kamo nga wala akoy nakitang ikasumbong batok kaniya." Lumabas nga si Jesus, na may putong na tinik at balabal na kulay-ube. Sa kanila'y sinabi ni Pilato, Narito, ang tao! Ug si Jesus migula nga sinul-oban sa purongpurong nga mga sampinit ug sa kupo nga mapula. Ug si Pilato miingon kanila, "Tan-awa, ania ra ang tawo!" Pagkakita nga sa kaniya ng mga pangulong saserdote at ng mga punong kawal, ay sila'y nangagsigawan, na sinasabi, Ipako siya sa krus, ipako siya sa krus! Sinabi sa kanila ni Pilato, Kunin ninyo siya, at ipako ninyo siya sa krus: sapagkat ako'y walang masumpungang kasalanan sa kaniya. Sa pagkakita kaniya sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga polis, sila misinggit nga nanag-ingon, "Ilansang mo siya sa krus! Ilansang mo siya sa krus!" Si Pilato miingon kanila, "Kuhaa ninyo siya ug kamoy maglansang kaniya sa krus, kay wala akoy nakitang ikasumbong batok kaniya." Nagsisagot sa kaniya ang mga Judio, Kami'y mayroong isang kautusan, at ayon sa kautusang yaon ay nararapat siyang mamatay, sapagkat siya'y nagpapanggap na Anak ng Dios. Ang mga Judio mitubag kaniya, "Kami adunay balaod, ug sumala niining maong balaod kini siya kinahanglan pagapatyon kay siya nagpaka-Anak sa Dios." Pagkarinig nga ni Pilato ng salitang ito, ay lalong sinidlan siya ng takot; Sa pagkadungog ni Pilato niining sultiha, siya misamot sa pagkahadlok. At siya'y muling pumasok sa Pretorio, at sinabi kay Jesus, Taga saan ka? Ngunit hindi siya sinagot ni Jesus. Ug siya misulod pag-usab sa palasyo ug miingon kang Jesus, "Tagadiin ba ikaw?" Apan si Jesus wala motubag kaniya. Sinabi nga sa kaniya ni Pilato, Sa akin ay hindi ka nagsasalita? Hindi mo baga nalalaman na ako'y may kapangyarihang sa iyo'y magpawala, at may kapangyarihang sa iyo'y magpako sa krus? Busa si Pilato miingon kaniya, "Dili ka motingog kanako? Wala ka ba mahibalo nga may gahum ako sa pagbuhi kanimo ug may gahum ako sa paglansang kanimo sa krus?" Sumagot si Jesus sa kaniya, Anomang kapangyarihan ay hindi ka magkakaroon laban sa akin malibang ito'y ibinigay sa iyo mula sa itaas: kayat ang nagdala sa iyo sa akin ay may lalong malaking kasalanan. Si Jesus mitubag kaniya, "Wala unta ikaw ing kagahum batok kanako kon wala ka pa hatagi niini gikan sa kahitas-an; busa labaw pa kadakug sala ang nagtugyan kanako nganhi kanimo." Dahil dito'y pinagsisikapan ni Pilato na siya'y pawalan: ngunit ang mga Judio ay nagsisigawan, na nangagsasabi, Kung pawalan mo ang taong ito, ay hindi ka kaibigan ni Cesar: ang bawat isang nagpapanggap na hari ay nagsasalita ng laban kay Cesar. Tungod niini si Pilato naninguha sa pagbuhi kaniya, apan ang mga Judio misinggit nga nanag-ingon, "Kon imong buhian kining tawhana, dili ka diay higala ni Cesar. Ang tanan nga magapakahari nagapakigbatok kang Cesar." Nang marinig nga ni Pilato ang mga salitang ito, ay inilabas niya si Jesus, at siya'y naupo sa hukuman sa dakong tinatawag na Pavimento, datapuwat sa Hebreo ay Gabbatha. Sa pagkadungog ni Pilato niining mga pulonga, iyang gidala si Jesus sa gawas ug milingkod siya sa hukmanan, sa usa ka dapit nga ginganlan ug Plataforma nga Bato, ug sa Hebreohanon, Gabata. Noon nga'y Paghahanda ng paskua: at noo'y magiikaanim ng oras. At sinabi niya sa mga Judio, Narito, ang inyong Hari! Ug kadto adlaw sa Pangandam alang sa Pasko, sa may ikaunom ang takna. Ug siya miingon sa mga Judio, "Tan-awa, ania ang inyong Hari!" Sila nga'y nagsigawan, Alisin siya, alisin siya, ipako siya sa krus! Sinabi sa kanila ni Pilato, Ipapako ko baga sa krus ang inyong Hari? Nagsisagot ang mga pangulong saserdote, Wala kaming hari kundi si Cesar. Apan sila misinggit nga nanag-ingon, "Pahawaa siya, pahawaa siya, ilansang mo siya sa krus!" Si Pilato miingon kanila, "Ilansang ko ba diay sa krus ang inyong Hari?" Ang mga sacerdote nga punoan mitubag nga nanag-ingon, "Wala kami ing hari gawas kang Cesar." Nang magkagayon nga'y ibinigay siya sa kanila upang maipako sa krus. Busa iyang gitugyan siya ngadto kanila aron ilansang sa krus. Kinuha nga nila si Jesus: at siya'y lumabas, na pasan niya ang krus, hanggang sa dakong tinatawag na Dako ng bungo, na sa wikang Hebreo ay tinatawag na Golgota: Busa ilang gikuha si Jesus, ug siya milakaw nga nagpas-an sa iyang kaugalingong krus, paingon sa dapit nga ginganlan ug dapit sa kalabera, nga sa Hebreohanon ginganlan ug Golgota. Na doo'y ipinako nila siya sa krus, at kasama niya ang dalawa pa, isa sa bawat tagiliran, at si Jesus sa gitna. Ug didto ilang gilansang siya sa krus uban sa duha pa ka tawo, ang matag-usa sa masigkakilid, ug si Jesus sa taliwala nila. At sumulat din naman si Pilato ng isang pamagat, at inilagay sa ulunan ng krus. At ang nasusulat ay, JESUS NA TAGA NAZARET, ANG HARI NG MGA JUDIO. Ug si Pilato usab nagsulat ug usa ka pahibalo ug kini iyang gibutang sa ulohan sa krus. Ang pahibalo nag-ingon, "Si Jesus nga taga-Nazaret, ang Hari sa mga Judio." Marami nga sa mga Judio ang nakabasa ng pamagat na ito, sapagkat ang dakong pinagpakuan kay Jesus ay malapit sa bayan; at ito'y nasusulat sa Hebreo, at sa Latin, at sa Griego. Daghan sa mga Judio nakabasa sa maong pahibalo kay ang dapit diin didto si Jesus ilansang sa krus, haduol ra man sa siyudad; ug kini gisulat man sa mga pinulongan nga Hebreohanon, Latin, ug Gresyanhon. Sinabi nga kay Pilato ng mga pangulong saserdote ng mga Judio, Huwag mong isulat, Ang Hari ng mga Judio; kundi, ang kanyang sinabi, Hari ako ng mga Judio. Ug ang mga punoang sacerdote sa mga Judio miingon kang Pilato, "Ang isulat mo dili, `Ang Hari sa mga Judio,` kondili, `Kining tawhana nagaingon, Ako mao ang Hari sa mga Judio.`" Sumagot si Pilato, Ang naisulat ko ay naisulat ko. Si Pilato mitubag, "Ang gikasulat ko na, gikasulat ko na." Ang mga kawal nga, nang si Jesus ay kanilang maipako na sa krus, ay kanilang kinuha ang kaniyang mga kasuutan at pinagapat na bahagi, sa bawat kawal ay isang bahagi; at gayon din naman ang tunika: at ang tunika ay walang tahi, na hinabing buo mula sa itaas. Ug sa gikalansang na si Jesus sa mga sundalo diha sa krus, ilang gikuha ang iyang mga bisti ug ila kining gibahin sa upat, usa alang sa matag-sundalo. Apan ang iyang kamisola walay tinahian, lunlon hinabol sukad sa taas hangtud sa ubos. Nangagsangusapan nga sila, Huwag natin itong punitin, kundi ating pagsapalaranan, kung mapapakanino: upang matupad ang kasulatan, na nagsasabi, Binahagi nila sa kanila ang aking mga kasuutan, At ang aking balabal ay kanilang pinagsapalaran. Ug sila nanag-ingon ang usa sa usa, "Dili ta kini pagtabastabason, kondili ripahon ta kon kinsay makatag-iya niini." Kini aron matuman ang kasulatan nga nagaingon: Ilang gibahinbahin ang akong mga bisti alang sa ilang kaugalingon, ug ang akong sinina ilang giripahan." Ang mga bagay ngang ito ay ginawa ng mga kawal. Datapuwat nangakatayo sa piling ng krus ni Jesus ang kaniyang ina, at ang kapatid ng kaniyang ina, na si Maria na asawa ni Cleopas, at si Maria Magdalena. Ug mao kini ang gibuhat sa mga sundalo. Apan sa duol sa krus ni Jesus nanagtindog ang iyang inahan, ug ang babayeng igsoon sa iyang inahan, ug si Maria nga asawa ni Clopas, ug si Maria Magdalena. Pagkakita nga ni Jesus sa kanyang ina, at sa nakatayong alagad na kaniyang iniibig, ay sinabi niya sa kaniyang ina, Babae, narito, ang iyong anak! Ug sa pagkakita ni Jesus sa iyang inahan ug sa tinun-an nga iyang hinigugma nga nanagtindog sa duol, siya miingon sa iyang inahan, "Babaye, tan-awa ang imong anak!" Nang magkagayo'y sinabi niya sa alagad, Narito, ang iyong ina! At buhat nang oras na yaon ay tinanggap siya ng alagad sa kaniyang sariling tahanan. Unya miingon siya sa tinun-an, "Tan-awa ang imong inahan!" Ug sukad niadtong taknaa gidawat siya sa tinun-an ngadto sa iyang kaugalingong puloy-anan. Pagkatapos nito, pagkaalam ni Jesus na ang lahat ng mga bagay ay naganap na nga, upang matupad ang kasulatan, ay sinabi, Nauuhaw ako. Tapus niini, sa nahibaloan ni Jesus nga ang tanan nahingpit na, siya miingon (sa pagtuman sa kasulatan), "Giuhaw ako." Mayroon doong isang sisidlang puno ng suka: kayat naglagay sila ng isang esponghang basa ng suka sa isang tukod na isopo, at kanilang inilagay sa kaniyang bibig. Ug sa duol dihay usa ka panaksan nga puno sa suka, ug ilang gibutang sa isopo ang usa ka espongha nga natuhop sa suka ug kini ilang gitunol sa iyang baba. Nang matanggap nga ni Jesus ang suka, ay sinabi niya, Naganap na: at iniyukayok ang kaniyang ulo, at nalagot ang kaniyang hininga. Sa nakainom na si Jesus sa suka, siya miingon, "Tapus na." Ug siya, dinuko ang ulo, mitugyan sa iyang espiritu. Ang mga Judio nga, sapagkat noo'y Paghahanda, upang ang mga katawan ay huwag mangatira sa krus sa sabbath (sapagkat dakila ang araw ng sabbath na yaon), ay hiniling nila kay Pilato na mangaumog ang kanilang mga hita, at upang sila'y mangaalis doon. Ug kay kadto adlaw man sa Pangandam, ug aron ang mga lawas dili magpabilin sa krus sa adlaw nga igpapahulay (kay kadtong adlawa nga igpapahulay daku man nga adlaw), gihangyo sa mga Judio kang Pilato nga balibalion ang mga bitiis sa mga tawong himalatyon ug ipakuha ang ilang mga lawas. Nagsiparoon na ang mga kawal, at inumog ang mga hita ng una, at ng sa isa na ipinako sa krus na kasama niya: Busa nangadto ang mga sundalo ug ilang gibalibali ang mga bitiis sa nahauna ug sa ikaduha nga gipanaglansang sa krus uban kaniya. Ngunit nang magsiparoon sila kay Jesus, at makitang siya'y patay na, ay hindi na nila inumog ang kaniyang mga hita: Apan sa diha na sila kang Jesus, ug ilang nakita nga siya patay na, wala na lang nila balia ang iyang mga bitiis. Gayon ma'y pinalagpasan ang kaniyang tagiliran ng isang sibat ng isa sa mga kawal, at pagdaka'y lumabas ang dugo at tubig. Apan usa sa mga sundalo midughang ug bangkaw sa iyang kilid, ug gilayon dihay miagay nga dugo ug tubig. At ang nakakita ay nagpatotoo, at ang kaniyang patotoo ay totoo: at nalalaman niyang siya'y nagsasabi ng totoo, upang kayo naman ay magsisampalataya. Ug siya nga nakakita niini nagahimog panghimatuod-- ang iyang panghimatuod tinuod, ug siya nahibalo nga siya nagasugilon sa tinuod-- aron kamo usab managpanoo. Sapagkat ang mga bagay na ito ay nangyari, upang matupad ang kasulatan, Ni isa mang buto niya'y hindi mababali. Kay kining mga butanga nahitabo aron matuman ang kasulatan nga nagaingon, "Walay bukog niya nga mabali." At sinabi naman sa ibang kasulatan, Magsisitingin sila sa kaniya na kanilang pinagulusanan. Ug usab ang laing bahin sa kasulatan nagaingon, "Ilang pagatan-awon siya nga ilang gidughang." At pagkatapos ng mga bagay na ito si Jose na taga Arimatea, palibhasa'y alagad ni Jesus, bagamat lihim dahil sa katakutan sa mga Judio, ay namanhik kay Pilato na makuha niya ang bangkay ni Jesus; at ipinahintulot ni Pilato sa kaniya. Naparoon nga siya, at inalis ang kaniyang bangkay. Tapus niini si Jose nga taga Arimatea, ang tinun-an ni Jesus, apan sa tago lamang tungod sa kahadlok niya sa mga Judio, mihangyo kang Pilato nga iyang kuhaon ang lawas ni Jesus; ug siya gitugotan ni Pilato. Busa miadto siya ug gikuha niya ang iyang lawas. At naparoon naman si Nicodemo, yaong naparoon nang una sa kaniya nang gabi, na may dalang isang pinaghalong mirra at mga aloe, na may mga isang daang libra. Ug usab si Nicodemo, siya nga kaniadto mao gani ang nakigkita kang Jesus sa takna sa kagabhion, miadto nga nagdalag mga kalim-an ka kilo nga sinakot nga mirra ug aloe. Kinuha nga nila ang bangkay ni Jesus, at binalot nila ng mga kayong lino na may mga pabango, ayon sa kaugalian ng mga Judio sa paglilibing. Ug ilang gikuha ang lawas ni Jesus ug gibugkosan kinig mga panapton nga lino lakip ang mga pahumot, sumala sa batasan sa mga Judio sa paglubong. Sa dako nga ng pinagpakuan sa kaniya ay may isang halamanan; at sa halamana'y may isang bagong libingan na kailan ma'y hindi pa napaglalagyan ng sinoman. Ug sa dapit diin didto siya ilansang sa krus, diha ang usa ka tanaman, ug sa tanaman diha ang usa ka bag-ong lubnganan nga wala pa gayud kalubngi. Doon nga, dahil sa Paghahanda ng mga Judio (sapagkat malapit ang libingan) ay kanilang inilagay si Jesus. Ug tungod kay adlaw man kadto sa Pangandam sa mga Judio, ug ang lubnganan haduol ra man, ilang gipahiluna si Jesus didto. Nang unang araw nga ng sanglinggo ay naparoong maaga sa libingan si Maria Magdalena, samantalang madilim pa, at nakita ang bato na naalis na sa libingan. Ug sa nahaunang adlaw sa semana, si Maria Magdalena miadto sa lubnganan sayo sa kaadlawon samtang mangitngit pa, ug iyang nakita nga ang bato nakuha na gikan sa lubnganan. Tumakbo nga siya, at naparoon kay Simon Pedro, at sa isang alagad na iniibig ni Jesus, at sa kanila'y sinabi, Kinuha nila sa libingan ang Panginoon, at hindi namin maalaman kung saan nila siya inilagay. Busa midalagan siya ug miadto kang Simon Pedro ug sa usang tinun-an nga hinigugma ni Jesus, ug miingon kanila, "Ang Ginoo ilang gikuha gikan sa lubnganan, ug wala kami masayud kon diin siya nila ibutang." Umalis nga si Pedro, at ang isang alagad, at nagsitungo sa libingan. Busa si Pedro migula uban sa usang tinun-an ug nangadto sila sa lubnganan. At sila'y kapuwa tumakbong magkasama: at ang isang alagad ay tumakbong matulin kay sa kay Pedro, at dumating na una sa libingan; Ang duha nanagdalagan, apan si Pedro hing-unhan sa usang tinun-an, ug kini siya unang nahiabut sa lubnganan. At nang kaniyang tunghan at tingnan ang loob, ay nakita niyang nangakalatag ang mga kayong lino; gayon ma'y hindi siya pumasok sa loob. Ug sa pagtikubo niya aron sa paglili, iyang nakita ang mga panaptong lino nga nahimutang didto, apan wala hinoon siya mosulod. Dumating naman nga si Simon Pedro, na sumusunod sa kaniya, at pumasok sa libingan; at nakita niyang nangakalatag ang mga kayong lino, Unya miabut si Simon Pedro nga nagsunod kaniya, ug siya misulod sa lubnganan. Ug iyang nakita ang mga panaptong lino nga nahimutang didto, At ang panyo na nasa kaniyang ulo, ay hindi kasamang nakalatag ng mga kayong lino, kundi bukod na natitiklop sa isang tabi. ug ang panyo nga giputos sa iyang ulo wala mahiuban sa mga panaptong lino, hinonoa naglain kini nga linukot sa usa ka dapit. Nang magkagayo'y pumasok din naman nga ang isang alagad, na unang dumating sa libingan, at siya'y nakakita at sumampalataya. Ug ang usang tinun-an, ang nahaunang abut sa lubnganan, misulod usab ug nakakita ug mitoo; Sapagkat hindi pa nila napaguunawa ang kasulatan, na kinakailangang siya'y muling magbangon sa mga patay. kay sila ugod wala pa man gihapon makasabut sa kasulatan, nga kinahanglan mabanhaw siya gikan sa mga patay. Kayat ang mga alagad ay muling nagsitungo sa kanikanilang sariling tahanan. Unya ang mga tinun-an namauli sa ilang mga puloy-anan. Ngunit si Maria ay nakatayo sa labas ng libingan na umiiyak: sa gayon, samantalang siya'y umiiyak, siya'y yumuko at tumingin sa loob ng libingan; Apan sa gowa sa lubnganan, si Maria nagtindog nga naghilak, ug samtang naghilak siya, mitikubo siya aron sa paglili sa lubnganan. At nakita niya ang dalawang anghel na nararamtan na nangakaupo, ang isa'y sa ulunan, at ang isa'y sa paanan, ng kinalalagyan ng bangkay ni Jesus. Ug didto iyang nakita ang duha ka mga manolunda nga nanagsapot ug maputi, nanaglingkod sa dapit nga nahimutangan sa lawas ni Jesus, ang usa diha sa ulohan ug ang usa diha sa tiilan. At sinabi nila sa kaniya, Babae, bakit ka umiiyak? Sinabi niya sa kanila, Sapagkat kinuha nila ang aking Panginoon, at hindi ko maalaman kung saan nila inilagay siya. Ug sila miingon kaniya, "Babaye, nganong nagahilak ikaw?" Siya miingon kanila, "Kay ila mang gikuha ang akong Ginoo, ug wala ako masayud kon diin siya nila ibutang." Pagkasabi niya ng gayon, siya'y lumingon, at nakitang nakatayo si Jesus, at hindi nalalaman na yaon ay si Jesus. Sa pagsulti niya niini, siya miliso ug nakita niya si Jesus nga nagtindog, apan wala siya mahibalo nga kadto mao si Jesus. Sinabi sa kaniya ni Jesus, Babae, bakit ka umiiyak? sino ang iyong hinahanap? Siya, sa pagaakalang yao'y maghahalaman, ay nagsabi sa kaniya, Ginoo, kung ikaw ang kumuha sa kaniya, ay sabihin mo sa akin kung saan mo siya inilagay, at akin siyang kukunin. Ug si Jesus miiingon kaniya, "Babaye, nganong nagahilak ikaw?" Kinsa may imong gipangita?" Sa pagdahum niya nga kadto mao ang magbalantay sa tanaman, si Maria miingon kaniya, "Senyor, kon ikaw man ang nagkuha kaniya, tug-ani ako diin mo siya ibutang, ug ako siyang kuhaon." Sinabi sa kaniya ni Jesus, Maria. Lumingon siya, at nagsabi sa kaniya sa wikang Hebreo, Raboni; na ang ibig sabihin ay, Guro. Si Jesus miingon kaniya, "Maria." Siya milingi ug miingon kaniya sa pinulongan nga Hebreohanon, "Raboni!" (nga sa ato pa, Magtutudlo). Sinabi sa kaniya ni Jesus, Huwag mo akong hipuin; sapagkat hindi pa ako nakakaakyat sa Ama, ngunit pumaroon ka sa aking mga kapatid, at sabihin mo sa kanila, Aakyat ako sa aking Ama at inyong Ama, at aking Dios at inyong Dios. Si Jesus miingon kaniya, "Ayaw na ako pagkupti, kay wala pa ako makasaka ngadto sa Amahan. Apan adtoa ang akong mga kaigsoonan ug suginli sila nga mosaka ako ngadto sa akong Amahan ug inyong Amahan, sa akong Dios ug inyong Dios." Naparoon si Maria Magdalena at sinabi sa mga alagad, Nakita ko ang Panginoon; at kung paanong sinabi niya sa kaniya ang mga bagay na ito. Ug si Maria Magdalena miadto ug ang mga tinun-an iyang gisuginlan nga nag-ingon, "Nakita ko ang Ginoo." Ug gisugilon niya nga kadtong mga butanga gisulti ni Jesus kaniya. Nang kinahapunan nga, nang araw na yaon, na unang araw ng sanglinggo, at nang nangapipinid ang mga pintong kinaroroonan ng mga alagad, dahil sa katakutan sa mga Judio ay dumating si Jesus at tumayo sa gitna, at sa kanila'y sinabi, Kapayapaan ang sumainyo. Ug sa pagkasawomsom na niadtong adlawa, ang nahaunang adlaw sa semana, samtang tinakpan ang mga pultahan sa dapit diin didto ang mga tinun-an tungod sa kahadlok nila sa mga Judio, si Jesus mitungha ug mitindog sa ilang taliwala ug miingon kanila, "Ang kalinaw magauban kaninyo." At nang masabi niya ito, ay kaniyang ipinakita sa kanila ang kaniyang mga kamay at ang kaniyang tagiliran. Ang mga alagad nga'y nangagalak, nang makita nila ang Panginoon. Ug sa nakasulti na siya niini, iyang gipakita kanila ang iyang mga kamot ug ang iyang kilid. Busa ang mga tinun-an nangalipay sa ilang pagkakita sa Ginoo. Sinabi ngang muli sa kanila ni Jesus, Kapayapaan ang sumainyo: kung paanong pagkasugo sa akin ng Ama, ay gayon din naman sinusugo ko kayo. Ug si Jesus miingon kanila pag-usab, "Ang kalinaw magauban kaninyo. Maingon nga gipadala ako sa Amahan, mao man usab igapadala ko kamo." At nang masabi niya ito, sila'y hiningahan niya, at sa kanila'y sinabi, Tanggapin ninyo ang Espiritu Santo: Ug sa nakasulti na siya niini, gihuypan niya sila sa iyang gininhawa ug miingon kanila, "Dawata ninyo ang Espiritu Santo. Sinomang inyong patawarin ng mga kasalanan, ay ipinatatawad sa kanila; sinomang hindi ninyo patawarin ng mga kasalanan, ay hindi pinatatawad. Kinsa ganing mga sala ang inyong pasayloon, kini pagapasayloon; kinsa ganing mga sala ang inyong pahawiran, kini pagahawiran." Ngunit si Tomas, isa sa labingdalawa, na tinatawag na Didimo, ay wala sa kanila nang dumating si Jesus. Usa sa Napulog-Duha nga mao si Tomas, nga ginganlag ang Kaluha, wala mahiuban kanila sa pagtungha ni Jesus. Sinabi nga sa kaniya ng ibang mga alagad, Nakita namin ang Panginoon. Ngunit sinabi niya sa kanila, Malibang aking makita sa kaniyang mga kamay ang butas ng mga pako, at maisuot ko ang aking daliri sa butas ng mga pako, at maisuot ko ang aking kamay sa kaniyang tagiliran, ay hindi ako sasampalataya. Busa gisuginlan siya sa ubang mga tinun-an nga nanag-ingon, "Nakita namo ang Ginoo." Apan siya miingon kanila, "Gawas kon makita ko ang inagian sa mga lansang diha sa iyang mga kamot, ug ikapasulod ko ang akong tudlo diha sa inagian sa mga lansang, ug ikapasulod ko ang akong kamot diha sa iyang kilid, dili gayud ako motoo." At pagkaraan ng walong araw ay muling nasa loob ng bahay ang kaniyang mga alagad, at kasama nila si Tomas. Dumating si Jesus, nang nangapipinid ang mga pinto, at tumayo sa gitna, at sinabi, Kapayapaan ang sumainyo. Walo ka adlaw tapus niini, ang iyang mga tinun-an didto na usab sa sulod sa balay, ug si Tomas uban kanila. Ang mga pultahan tinakpan, apan si Jesus mitungha ug mitindog sa ilanmg taliwala, ug miingon, "Ang kalinaw magauban kaninyo." Nang magkagayo'y sinabi niya kay Tomas, idaiti mo rito ang iyong daliri, at tingnan mo ang aking mga kamay; at idaiti mo rito ang iyong kamay, at isuot mo siya sa aking tagiliran: at huwag kang di mapanampalatayahin, kundi mapanampalatayahin. Ug siya miingon kang Tomas, "Ihikap dinhi ang imong tudlo, ug tan-awa ang akong mga kamot; ambi ang imong kamot ug ipasulod kini sa akong kilid. Ayaw na nianang pagkadili matinoohon, hinonoa magmatinoohon ka." Sumagot si Tomas, at sa kaniya'y sinabi, Panginoon ko at Dios ko. Ug si Tomas miingon kaniya, "Ginoo ko ug Dios ko!" Sinabi sa kaniya ni Jesus, Sapagkat ako'y nakita mo ay sumampalataya ka: mapapalad yaong hindi nangakakita, at gayon ma'y nagsisampalataya. Ug si Jesus miingon kaniya, "Mitoo ba ikaw tungod kay nakita mo ako? Dalaygon kadtong wala managpakakita, ngani nanagpanoo. Gumawa rin nga si Jesus ng ibat ibang maraming tanda sa harap ng kaniyang mga alagad, na hindi nangasusulat sa aklat na ito: Ug sa atubangan sa mga tinun-an gipanghimo ni Jesus ang daghan pang ubang mga milagro nga wala mahisulat niining basahona; Ngunit ang mga ito ay nangasulat, upang kayo'y magsisampalataya na si Jesus ay ang Cristo, ang Anak ng Dios; at sa inyong pagsampalataya ay magkaroon kayo ng buhay sa kaniyang pangalan. apan kining ania gisulat aron motoo kamo nga si Jesus mao ang Cristo, ang Anak sa Dios, ug nga sa pagtoo makabaton kamog kinabuhi diha sa iyang ngalan. Pagkatapos ng mga bagay na ito ay napakitang muli si Jesus sa mga alagad sa tabi ng dagat ng Tiberias; at siya'y napakita sa ganitong paraan. Tapus niini si Jesus nagpakita na usab sa iyang kaugalingon ngadto sa mga tinun-an didto sa Lanaw sa Tiberiades; ug siya nagpakita sa iyang kaugalingon sa ingon niini nga paagi. Samasama nga si Simon Pedro, at si Tomas na tinatawag na Didimo, at si Natanael na taga Cana ng Galilea, at ang mga anak ni Zebedeo, at dalawa pa sa kaniyang mga alagad. Didto nanagkauban sila si Simon Pedro, si Tomas nga ginganlag ang Kaluha, si Natanael nga taga-Cana sa Galilea, ang mga anak ni Zebedeo, ug ang laing duha pa sa iyang mga tinun-an. Sinabi sa kanila ni Simon Pedro, Mangingisda ako. Sinabi nila sa kaniya, Kami man ay magsisisama sa iyo. Sila'y nagsiyaon, at nagsilulan sa daong; at nang gabing yaon ay wala silang nahuling anoman. Ug si Simon Pedro miingon kanila, "Managat ako." Sila miingon kaniya, "Manguban kami kanimo." Ug nangadto sila ug nanakay sa sakayan. Apan niadtong gabhiona wala gayud silay nakuha. Ngunit nang nagbubukang liwayway na, si Jesus ay tumayo sa baybayin: gayon ma'y hindi napagalaman ng mga alagad na yaon ay si Jesus. Ug sa nagkabuntag na, si Jesus didto nagtindog sa baybayon; apan ang mga tinun-an wala makaila nga kadto mao si Jesus. Sa kanila nga'y sinabi ni Jesus, Mga anak, mayroon baga kayong anomang makakain? Nagsisagot sila sa kaniya, Wala. Ug si Jesus miingon kanila, "Mga anak, nakakuha ba kamog ikasula?" Sila mitubag kaniya, "Wala." At kaniyang sinabi sa kanila, Ihulog ninyo ang lambat sa dakong kanan ng daong, at makakasumpong kayo. Inihulog nga nila, at hindi na nila mahila dahil sa karamihan ng mga isda. Siya miingon kanila, "Itaktak ninyo ang pukot dapit sa too sa sakayan, ug aduna kamoy makuha." Busa ilang gitaktak kini, ug karon wala na sila makadaug sa pagbutad niini tungod sa kadaghan sa isda. Yaong alagad nga na iniibig ni Jesus ay nagsabi kay Pedro, Ang Panginoon nga. Kayat pagkarinig nga ni Simon Pedro na yao'y ang Panginoon, ay nagbigkis siya ng kaniyang tunika (sapagkat siya'y hubot hubad), at tumalon sa dagat. Unya ang tinun-an nga hinigugma ni Jesus miingon kang Pedro, "Ang Ginoo kana!" Sa pagkadungog ni Simon Pedro nga ang Ginoo diay kadto, misul-ob siya sa iyang sinina, kay naghukas ra man siya, ug milukso ngadto sa tubig. Datapuwat ang ibang mga alagad ay nagsilapit sa maliit na daong (sapagkat sila'y hindi lubhang malayo sa lupa, kundi may mga dalawangdaang siko), na hinihila ang lambat na puno ng mga isda. Apan ang ubang mga tinun-an nangabut sakay sa bote, nanagbutad sa pukot nga napuno sa isda, kay dili man sila halayo sa mamala, mga kasiyaman ka metros lamang. Kayat nang sila'y magsilunsad sa lupa, ay nakakita sila doon ng mga bagang uling, at isda ang nakalagay sa ibabaw, at tinapay. Ug sa nakakawas na sila, nakita nila didto ang usa ka tapok sa mga binagang uling, nga sa ibabaw niini dihay isda nga gisugba, ug tinapay. Sinabi sa kanila ni Jesus, Mangagdala kayo rito ng mga isdang inyong nangahuli ngayon. Si Jesus miingon kanila, "Pagdala kamo diri nianang mga isda nga inyong nakuha." Umahon nga si Simon Pedro, at hinila ang lambat sa lupa, puno ng malalaking isda, na isang daan at limangpu at tatlo, at sa ganoong karami ay hindi napunit ang lambat. Busa si Simon Pedro misakay sa bote ug ngadto sa baybayon iyang gibutad ang pukot nga napuno sa dagkung mga isda, nga usa ka gatus ug kalim-an ug tulo ka buok. Ngani bisan pa sa kadaghan niini, ang pukot wala magisi. Sinabi sa kanila ni Jesus, Magsiparito kayo at mangagpawing gutom. At sinoman sa mga alagad ay hindi nangahas na siya'y tanungin, Sino ka? sa pagkaalam na yaon ang Panginoon. Ug si Jesus miingon kanila, "Dali, pamahaw na kamo." Ug walay nangako sa mga tinun-an sa pagpangutana, "Kinsa ka?" sanglit ila mang naila nga siya mao ang Ginoo. Lumapit si Jesus, at dinampot ang tinapay, at sa kanila'y ibinigay, at gayon din ang isda. Si Jesus miadto ug iyang gikuha ang tinapay ug gihatag kini kanila, ug maingon man ang isda. Ito'y ang ikatlong pagpapakita ni Jesus sa mga alagad, pagkatapos na siya'y magbangon sa mga patay. Kini karon mao ang ikatulong pagpakita ni Jesaus sa iyang kaugalingon ngadto sa mga tinun-an tapus sa iyang pagkabanhaw gikan sa mga patay. Kayat nang mangakapagpawing gutom sila, ay sinabi ni Jesus kay Simon Pedro, Simon, anak ni Juan, iniibig mo baga ako ng higit kay sa mga ito? Sinabi niya sa kaniya, Oo, Panginoon; nalalaman mo na kita'y iniibig. Sinabi niya sa kaniya, Pakanin mo ang aking mga kordero. Ug sa nakapamahaw na sila, si Jesus miingon kang Simon Pedro, "Simon, anak ni Juan, gihigugma mo ba ako labaw pa niini?" Siya mitubag kaniya, "Oo, Ginoo, nasayud ka nga gihigugma ko ikaw." Siya miingon kaniya, "Pakan-a ang akong mga nating karnero." Sinabi niya sa kaniyang muli sa ikalawa, Simon anak ni Juan, Iniibig mo baga ako? Sinabi niya sa kaniya, Oo, Panginoon; nalalaman mo na kita'y iniibig. Sinabi niya sa kaniya, Alagaan mo ang aking mga tupa. Siya miingon kaniya sa ikaduha, "Simon, anak ni Juan, gihigugma mo ba ako?" Siya mitubag kaniya, "Oo, Ginoo, nasayud ka nga gihigugma ko ikaw." Siya miingon kaniya, "Tagda ang akong mga karnero." Sinabi niya sa kaniya sa ikatlo, Simon, anak ni Juan, Iniibig mo baga ako? Nalumbay si Pedro sapagkat sa kaniya'y sinabing makaitlo, Iniibig mo baga ako? At sinabi niya sa kaniya, Panginoon, nalalaman mo ang lahat ng mga bagay; nalalaman mo na kita'y iniibig. Sinabi sa kaniya ni Jesus, Pakanin mo ang aking mga tupa. Ug siya miingon kaniya sa ikatulo, "Simon, anak ni Juan, gihigugma mo ba ako?" Ug gikasubo ni Pedro ang iyang pag-ingon kaniya sa ikatulo, "Gihigugma mo ba ako?" Ug siya miingon kaniya, "Ginoo, nasayud ikaw sa tanan; nasayud ka nga gihigugma ko ikaw." Si Jesus miingon kaniya, "Pakan-a ang akong mga karnero. Katotohanan, katotohanang sinasabi ko sa iyo, Nang ikaw ay bata pa, ikaw ay nagbibihis, at ikaw ay lumalakad kung saan mo ibig; ngunit pagtanda mo'y iuunat mo ang iyong mga kamay, at bibigkisan ka ng iba, at dadalhin ka kung saan hindi mo ibig. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga sa batan-on ka pa, ikaw ra ang magbakus sa imong kaugalingon ug ikaw ra ang magbuot sa pagsuroysuroy bisan diin sumala sa imong gusto. Apan inigkatigulang mo na, pagatuy-oron mo ang imong mga kamot ug lain ang magabakus kanimo ug magadala kanimo sa dapit nga dili mo gustong adtoan." Ito nga'y sinalita niya, na ipinaalam kung sa anong kamatayan ang iluluwalhati niya sa Dios. At pagkasalita niya nito, ay sinabi niya sa kaniya, Sumunod ka sa akin. (Giingon niya kini aron sa pagpaila sa kamatayon nga pinaagi niini pagapasidunggan ni Pedro ang Dios.) Ug tapus siya makasulti niini, siya miingon kaniya, "Sumunod ka kanako." Si Pedro, paglingon, ay nakita yaong alagad na iniibig ni Jesus na sumusunod; na siya ring humilig sa kaniyang dibdib sa paghapon, at nagsabi, Panginoon, sino ang sa iyo'y magkakanulo? Si Pedro milingi ug iyang nakita nga nagsunod kanila ang tinun-an nga hinigugma ni Jesus, siya nga sa panihapon nagpauraray gani sa dughan ni Jesus ug miingon kaniya, "Ginoo, kinsa ba ang magabudhi kanimo?" Pagkakita nga ni Pedro sa kaniya ay nagsabi kay Jesus, Panginoon, at ano ang gagawin ng taong ito? Sa pagkakita ni Pedro kaniya, siya miingon kang Jesus, "Ginoo, siya diay, maunsa man?" Sinabi sa kaniya ni Jesus, Kung ibig kong siya'y manatili hanggang sa ako'y pumarito, ay ano nga sa iyo? sumunod ka sa akin. Si Jesus mitubag kaniya, "Pananglitan maoy akong pagbuot nga magapabilin siya hangtud sa akong pag-anhi, unsa may imong labut? Sumunod ka lang kanako!" Kumalat nga ang sabing ito sa gitna ng mga kapatid, na ang alagad na yaon ay hindi mamamatay: gayon ma'y hindi sinabi ni Jesus, sa kaniya na hindi siya mamamatay; kundi, Kung ibig kong siya'y manatili hanggang sa ako'y pumarito, ay ano nga sa iyo? Tungod niini nahisangyaw ang taho diha sa mga kaigsoonan nga kono kining tinun-ana dili gayud mamatay. Apan si Jesus wala mag-ingon kaniya nga kadto siya dili mamatay, kondili, "Pananglitan maoy akong pagbuot nga magapabilin siya hangtud sa akong pag-anhi, unsa may imong labut?" Ito ang alagad na nagpapatotoo sa mga bagay na ito, at sumulat ng mga bagay na ito; at nalalaman namin na ang kaniyang patotoo ay totoo. Kini mao ang tinun-an nga nagahimog panghimatuod mahitungod niining mga butanga, ug mao siya ang nagsulat niining mga butanga; ug nasayud kami nga tinuod ang iyang panghimatuod. Ang unang kasaysayan na ginawa ko, Oh Teofilo, ay tungkol sa lahat na pinasimulang ginawa at itinuro ni Jesus, Sa nahauna kong basahon, O Teofilo, naghisgot ako mahitungod sa tanang butang nga gisugdan ni Jesus sa pagbuhat ug pagpanudlo, Hanggang sa araw na tanggapin siya sa kaitaasan, pagkatapos na makapagbigay siya ng mga utos sa pamamagitan ng Espiritu Santo, sa mga apostol na kaniyang hinirang; hangtud sa adlaw sa pagbayaw kaniya paingon sa langit, tapus siya makahatag ug mga tugon pinaagi sa Espiritu Santo ngadto sa mga apostoles nga iyang gipili. Na sa kanila nama'y napakita rin siyang buhay, sa pamamagitan ng maraming mga katunayan, pagkatapos na siya'y makapaghirap, na napakikita sa kanila sa loob ng apat na pung araw, at nagpahayag ng mga bagay tungkol sa kaharian ng Dios: Tapus sa iyang pag-antus, kanila mipakita siya nga buhi pinaagi sa daghang mga pagpamatuod, nga nagpakita ngadto kanila sulod sa kap-atan ka adlaw, ug nagsulti kanila mahitungod sa gingharian sa Dios. At, palibhasa'y nakikipagpulong sa kanila, ay ipinagutos niya sa kanila na huwag silang magsialis sa Jerusalem, kundi hintayin ang pangako ng Ama, na sinabi niyang narinig ninyo sa akin: Ug samtang diha siya uban kanila, siya misugo kanila sa dili pagbiya sa Jerusalem, kondili sa pagpaabut sa gisaad sa Amahan, nga, matud pa niya, "inyong nadungog gikan kanako, Sapagkat tunay na si Juan ay nagbautismo ng tubig; datapuwat kayo'y babautismuhan sa Espiritu Santo na di na malalaunan pa. kay si Juan sa pagkatinuod nagpangbautismo sa tubig, apan sa dili madugay ang igabautismo kaninyo mao ang Espiritu Santo." Tinanong nga siya nila nang sila'y nangagkakatipon, na nangagsasabi, Panginoon, isasauli mo baga ang kaharian sa Israel sa panahong ito? Ug unya sa nagkatigum sila, gipangutana siya nila nga nag-ingon, "Ginoo, niini bang panahona karon igapahiuli mo ang gingharian ngadto sa Israel?" At sinabi niya sa kanila, Hindi ukol sa inyo ang pagkaalam ng mga panahon o ng mga bahagi ng panahon, na itinakda ng Ama sa kaniyang sariling kapamahalaan. Ug siya mitubag kanila, "Dili itugot kaninyo ang pagkasayud sa mga panahon o mga kahigayonan nga gitudlo sa Amahan pinaagi sa iyang kaugalingong kagahum. Datapuwat tatanggapin ninyo ang kapangyarihan, pagdating sa inyo ng Espiritu Santo: at kayo'y magiging mga saksi ko sa Jerusalem, at sa buong Judea at Samaria, at hanggang sa kahulihulihang hangganan ng lupa. Apan kamo magadawat hinoon ug gahum sa diha nga kakunsaran na kamo sa Espiritu Santo; ug kamo mao unya ang akong mga saksi sa Jerusalem ug sa tibuok Judea ug Samaria ug hangtud sa kinatumyan sa yuta." At pagkasabi niya ng mga bagay na ito, nang siya'y tinitingnan nila, ay dinala siya sa itaas; at siya'y tinanggap ng isang alapaap at ikinubli sa kanilang mga paningin. Ug sa nakasulti na siya niini, samtang nanagtan-aw sila, naisa siya sa kahitas-an ug gibayaw sa usa ka panganud hawa sa ilang mga mata. At samantalang tinititigan nila ang langit habang siya'y lumalayo, narito may dalawang lalaking nangakatayo sa tabi nila na may puting damit; Ug samtang nanagtutok pa sila sa langit sa nagpaingon siya sa itaas, tan-awa, nagtindog tupad kanila ang duha ka tawo nga nagbistig maputi, Na nangagsabi naman, Kayong mga lalaking taga Galilea, bakit kayo'y nangakatayong tumitingin sa langit? itong si Jesus, na tinanggap sa langit mula sa inyo, ay paparitong gaya rin ng inyong nakitang pagparoon niya sa langit. ug miingon kanila, "Mga tawong Galileanhon, nganong nagatindog man kamo dinhi ug nagatutok sa langit? Kining maong Jesus nga gikuha gikan kaninyo ngadto sa langit, mobalik ra unya sa paagi nga sama sa inyong nakita sa iyang pagsaka sa langit." Nang magkagayon ay nangagbalik sila sa Jerusalem buhat sa tinatawag na bundok ng mga Olivo, na malapit sa Jerusalem, na isang araw ng sabbath lakarin. Ug unya namauli sila sa Jerusalem gikan sa bungtod nga ginganlan ug Olivo nga duol sa Jerusalem, nga may gilay-on nga sama sa malakaw sa usa ka adlaw nga igpapahulay. At nang sila'y magsipasok sa bayan, ay nagsiakyat sila sa silid sa itaas, na kinatitirahan nila; ni Pedro at ni Juan at ni Santiago at ni Andres, ni Felipe at ni Tomas, ni Bartolome at ni Mateo, ni Santiago na anak ni Alfeo, at ni Simong Masikap, at ni Judas na anak ni Santiago. Ug sa nakasulod na sila, misaka sila sa lawak sa itaas diin didto mag-abutan sila si Pedro ug si Juan ug si Santiago ug si Andres, si Felipe ug si Tomas, si Bartolome ug si Mateo, si Santiago nga anak ni Alfeo, si Simon nga Zelote ug si Judas nga anak ni Santiago. Ang lahat ng mga ito'y nagsisipanatiling matibay na nangagkakaisa sa pananalangin na kasama ang mga babae, at si Maria na ina ni Jesus, at pati ng mga kapatid niya. Kini silang tanan nanagpadayon sa paghiusa sa pag-ampo, kauban sa mga babaye lakip kang Maria nga inahan ni Jesus, ug kauban sa iyang mga igsoong lalaki. At nang mga araw na ito'y nagtindig si Pedro sa gitna ng mga kapatid, at nagsabi (at nangagkakatipon ang karamihang mga tao, na may isang daat dalawangpu), Ug niadtong mga adlawa si Pedro mitindog taliwala sa kaigsoonan (dihay pundok sa mga usa ka gatus ug kaluhaan ka tawo), ug miingon kanila, Mga kapatid, kinakailangang matupad ang kasulatan, na nang una ay sinalita ng Espiritu Santo, sa pamamagitan ng bibig ni David tungkol kay Judas, na siyang pumatnugot sa nagsihuli kay Jesus. "Mga igsoon, kinahanglan nga matuman gayud ang kasulatan nga gipamulong daan sa Espiritu Santo pinaagi sa baba ni David, mahitungod kang Judas nga nahimong magtotultol sa mga nanagdakop kang Jesus. Sapagkat siya'y ibinilang sa atin, at siya'y tumanggap ng kaniyang bahagi sa ministeriong ito. Kay kadto siya nahiapil man kanamo ug nakabaton ug bahin niining maong pagpang-alagad. Kumuha nga ang taong ito ng isang parang sa pamamagitan ng ganti sa kaniyang katampalasanan; at sa pagpapatihulog ng patiwarik, ay pumutok siya sa gitna, at sumambulat ang lahat ng mga laman ng kaniyang tiyan. (Ug kini siya nakapanag-iyag usa ka luna nga yuta gumikan sa gisuhol kaniya sa iyang pagkadili matarung; ug sa pagkahulog niya nga nag-una ang ulo, mibuto ang iyang tiyan ug nahurot pagkayagyag ang iyang tinai. At ito'y nahayag sa lahat ng mga nagsisitahan sa Jerusalem; ano pat tinawag ang parang na yaon sa kanilang wika na Aceldama, sa makatuwid baga'y, Ang parang ng Dugo.) Ug nahibaloan kini sa tanang nanagpuyo sa Jerusalem nga tungod niana kadtong yutaa ginganlan ug Akeldama sa ilang pinulongan, nga sa ato pa, Yuta nga Dugoon.` Sapagkat nasusulat sa aklat ng Mga Awit, Bayaang mawalan nawa ng tao ang kaniyang tahanan, At huwag bayaang manahan doon ang sinoman; at, Bayaang kunin ng iba ang kaniyang katungkulan. Kay sa basahon sa mga Salmo nahisulat kini nga nagaingon: `Ipahimong awaaw ang iyang yutang puloy-anan, ug ayaw na kini papuy-ig tawo;` ug `Ang iyang katungdanan ipakuha sa lain.` Sa mga taong ito nga na nangakisama sa atin sa buong panahon na ang Panginoong si Jesus ay pumapasok at lumalabas sa atin, Busa, sa mga tawo nga among gikauban sulod sa tanang panahon nga ang Ginoong Jesus misulod ug migula sa among taliwala, Magmula sa pagbautismo ni Juan, hanggang sa araw na siya'y tanggapin sa itaas mula sa atin, ay nararapat na ang isa sa mga ito'y maging saksi na kasama natin sa kaniyang pagkabuhay na maguli. sukad sa pagpangbautismo ni Juan hangtud sa adlaw sa pagbayaw kaniya gikan kanato--usa niining mga tawhana kinahanglan himoon nga uban kanamo saksi sa iyang pagkabanhaw." At kanilang ibinukod ang dalawa, si Jose na tinatawag na Barsabas, na pinamagatang Justo, at si Matias. Ug ilang gipaatubang ang duha ka tawo nga pagapilian, si Jose nga ginganlan ug Barsabas nga gianggaan ug Justo, ug si Matias. At sila'y nagsipanalangin, at nagsipagsabi, Ikaw, Panginoon, na nakatataho ng mga puso ng lahat ng mga tao, ay ipakilala mo kung alin sa dalawang ito ang iyong hinirang, Ug nanag-ampo sila nga nag-ingon, "Ginoo, ikaw nga nasayud sa mga kasingkasing sa tanang tawo, ipasundayag kinsa niining duha ang imong gipili Upang tanggapin ang katungkulan sa ministeriong ito at pagkaapostol na kinahulugan ni Judas, upang siya'y makaparoon sa kaniyang sariling kalalagyan. nga maoy mokuha sa dapit niining pagpang-alagad ug pagka-apostol nga gibiyaan ni Judas nga miadto sa iyang kaugalingong dapit." At sila'y pinagsapalaran nila; at nagkapalad si Matias; at siya'y ibinilang sa labingisang apostol. Ug ilang giripahan sila, ug si Matias mao ang nahitungnan; ug siya naihap nga kauban sa napulog-usa ka mga apostoles. At nang dumating nga ang araw ng Pentecostes, silang lahat ay nangagkakatipon sa isang dako. Ug sa pag-abut na sa adlaw sa Pentecostes, silang tanan nagkatigum sa usa ka dapit. At biglang dumating mula sa langit ang isang ugong na gaya ng sa isang humahagibis na hanging malakas, at pinuno ang buong bahay na kanilang kinauupuan. Ug sa kalit may miabut nga dahunog gikan sa langit ingon sa huros sa makusog nga hangin, ug kini mipuno sa tibuok balay diin didto sila nanaglingkod. At sa kanila'y may napakitang mga dilang kawangis ng apoy, na nagkabahabahagi; at dumapo sa bawat isa sa kanila. Ug dihay mipakita kanila nga mga dila nga daw kalayo, nga nagtinagsaay sa pagpatong sa ibabaw sa matag-usa kanila. At silang lahat ay nangapuspos ng Espiritu Santo, at nangagpasimulang magsalita ng ibat ibang wika, ayon sa ipinagkakaloob ng Espiritu na kanilang salitain. Ug silang tanan napuno sa Espiritu Santo ug misugod sila sa pagsulti sa nagkalainlaing mga pinulongan, sumala sa ipalitok kanila sa Espiritu. May mga nagsisitahan nga sa Jerusalem na mga Judio, mga lalaking religioso, na buhat sa bawat bansa sa ilalim ng langit. Ug didto sa Jerusalem may nanagpuyo nga mga Judio, mga tawong masimbahon gikan sa tanang kanasuran ubos sa langit. At nang marinig ang ugong na ito, ay nangagkatipon ang karamihan, at nangamaang, sapagkat sa kanila'y narinig ng bawat isa na sinasalita ang kaniyang sariling wika. Ug sa nabanha na, ang kadaghanan nanagpanugok ug sila nangalibog kay ang matag-usa nakadungog man sa mga apostoles nga naglitok sa pinulongan sa matag-usa nga nakadungog. At silang lahat ay nangagtaka at nagsipanggilalas, na nangagsasabi, Narito, hindi baga mga Galileong lahat ang mga nagsisipagsalitang ito? Ug sila nahingangha ug nahibulong, nga nanag-ingon, "Tan-awa ra, dili ba mga Galileanhon man kini silang tanan nga nanagpanulti? At bakit nga naririnig ng bawat isa sa atin, ang ating sariling wikang kinamulatan? Ug naunsa ba nga ang tagsatagsa kanato nakadungog man kanila nga nagasulti sa atong matag-kaugalingong pinulongan nga natawhan? Tayong mga Parto, at mga Medo, at mga Elamita, at ang nangananahan sa Mesapotamia, sa Judea, at sa Capadocia, sa Ponto at sa Asia, Kitang mga taga-Partia, ug mga taga-Media, ug mga taga-Elam, mga molupyo sa Mesopotamia, Judea ug Capadocia, Ponto ug Asia, Sa Frigia at Pamfilia, sa Egipto at sa mga sakop ng Libia na karatig ng Cirene at mga nakikipamayang galing sa Roma, mga Judio, at gayon din ang mga naging Judio, Frigia ug Panfilia, Egipto ug sa kayutaan sa Libya nga sakop sa Cirene, ug mga domoluong gikan sa Roma, mga Judio ug mga kinabig, Mga Cretense at mga Arabe, ay nangaririnig nating nagsisipagsalita sila sa ating mga wika ng mga makapangyarihang gawa ng Dios. mga taga-Creta ug mga taga-Arabia--kitang tanan pinaagi sa atong matag-kaugalingong mga sinultihan nakadungog kanila nga nagasugilon mahitungod sa kahibulongang mga buhat sa Dios." At silang lahat ay nangagtaka at nangalito, na sinasabi ng isa sa isa, Anong kahulugan nito? Ug ang tanan nahingangha ug nangalibog nga nanag-ingon sa usa ug usa, "Unsa man kahay buot ipasabut niini?" Datapuwat ang mga iba'y nanganglilibak na nangagsabi, Sila'y puno ng bagong alak. Apan dihay nanag-ingon agig bogalbugal, "Kana sila nangabasdak sa tam-is nga bino." Datapuwat pagtindig ni Pedro na kasama ang labingisa, ay itinaas ang kaniyang tinig, at sa kanila'y nagsaysay, na sinasabing, Kayong mga lalaking taga Judea, at kayong lahat na nangananahan sa Jerusalem, mangaalaman nawa ninyong lahat ito, at inyong pakinggan ang aking mga salita. Apan si Pedro, nga nagtindog uban sa napulog usa, mipatugbaw sa iyang tingog ug kanila misulti siya nga nag-ingon, "Mga Judio ug tanan kamo nga nagapuyo sa Jerusalem, sabta ninyo kini ug patalinghugi ninyo ang akong mga pulong. Sapagkat ang mga ito'y hindi mga lasing, na gaya ng inyong inaakala; yamang ngayo'y oras na ikatlo lamang ng araw; Kay lahi sa inyong pagdahum, kining mga tawhana dili mga hubog, sanglit karon ikasiyam pa man lamang ang takna sa kabuntagon; Datapuwat ito'y yaong sinalita na sa pamamagitan ng propeta Joel: apan kini mao ang giingon sa profeta nga si Joel: At mangyayari sa mga huling araw, sabi ng Dios, Na ibubuhos ko ang aking Espiritu sa lahat ng laman: At ang inyong mga anak na lalake at babae ay manganghuhula, At ang inyong mga binata ay mangakakakita ng mga pangitain, Ang inyong mga matatanda ay magsisipanaginip ng mga panaginip: `Ug mahitabo sa kaulahiang mga adlaw, nagaingon ang Dios, nga pagabobuan ko sa akong Espiritu ang tanang katawhan, ug magahimog mga profesiya ang inyong mga anak nga lalaki ug babaye, ug ang inyong mga batan-on makakitag mga panan-awon, ug ang inyong mga tigulang maga-damgog mga damgo; Oot sa aking mga lingkod na lalake at sa aking mga lingkod na babae, sa mga araw na yaon Ibubuhos ko ang aking Espiritu; at magsisipanghula sila. oo, ug niadtong mga adlawa ang akong mga ulipong lalaki ug ang akong mga ulipong babaye pagabobuan ko sa akong Espiritu, ug sila magahimog mga profesiya. At magpapakita ako ng mga kababalaghan sa langit sa itaas, At mga tanda sa lupa sa ibaba, Dugo, at apoy, at singaw ng usok: Ug igapasundayag ko sa itaas ang mga katingalahan diha sa kalangitan, ug sa ubos ang mga ilhanan diha sa yuta-- dugo, ug kalayo, ug gabon nga aso; Ang araw ay magiging kadiliman, At ang buwan ay dugo, Bago dumating ang araw ng Panginoon, Yaong araw na dakila at tangi: ang Adlaw mahimong kangitngit ug ang Bulan mahimong dugo, sa dili pa moabut ang adlaw sa Ginoo, ang daku ug dayag nga adlaw. At mangyayari na ang sinomang tumawag sa pangalan ng Panginoon, ay maliligtas. Ug mahitabo nga bian kinsa nga magasangpit sa ngalan sa Ginoo, maluwas. Kayong mga lalaking taga Israel, pakinggan ninyo ang mga salitang ito: Si Jesus na taga Nazaret, lalaking pinatunayan ng Dios sa inyo sa pamamagitan ng mga gawang makapangyarihan at mga kababalaghan at mga tanda na ginawa ng Dios sa pamamagitan niya sa gitna ninyo, gaya rin ng nalalaman ninyo; "Mga tawo sa Israel, patalinghugi ninyo kining mga pulonga: si Jesus nga Nazaretnon, tawo nga gipanghimatud-an kaninyo sa Dios pinaagi sa gamhanang mga buhat ug mga kahibulongan ug mga ilhanan nga gihimo sa Dios pinaagi kaniya sa taliwala ninyo, sumala sa inyo nang nasayran-- Siya, na ibinigay sa takdang pasiya at paunang kaalaman ng Dios, kayo sa pamamagitan ng mga kamay ng mga tampalasan ay inyong ipinako sa krus at pinatay: kining maong Jesus nga gipanugyan tuman sa gimbut-an nga laraw ug sa nahibaloan nang daan sa Dios, kini siya inyong gilansang sa krus ug gipatay pinaagi sa mga kamot sa mga tawong malinapason. Na siya'y binuhay na maguli ng Dios, pagkaalis sa mga hirap ng kamatayan: sapagkat hindi maaari na siya'y mapigilan nito. Apan siya gibanhaw sa Dios, sa nalangkat na ang mga kasakit sa kamatayon, sanglit dili man gayud mahimo nga siya kapugngan sa kamatayon. Sapagkat sinasabi ni David tungkol sa kaniya, Nakita kong lagi ang Panginoon sa aking harapan; Sapagkat siya'y nasa aking kanang kamay, upang huwag akong makilos: Kay mahitungod kaniya, si David nag-ingon man: `Ang Ginoo nakita ko sa kanunay sa atubangan ko, kay siya ania man sa akong too aron ako dili matarug; Dahil dito'y nagalak ang aking puso, at natuwa ang aking dila; Pati naman ang aking laman ay mananahan sa pagasa: tungod niana nalipay ang akong kasingkasing, ug naghugyaw ang akong dila; ug usab ang akong lawas magapuyo diha sa paglaum, Sapagkat hindi mo iiwan ang kaluluwa ko sa Hades, Ni titiisin man na ang iyong Banal ay makakita ng kabulukan. kay dili mo man pagabiyaan ang akong kalag didto sa Hades, ug dili mo man itugot nga ang imong Balaan moagi sa pagkadunot. Ipinakilala mo sa akin ang mga daan ng buhay; Pupuspusin mo ako ng kagalakan sa harap ng iyong mukha. Gipaila mo kanako ang mga dalan sa kinabuhi; pagapun-on mo ako sa kalipay diha sa imong atubangan. Mga kapatid, malayang masasabi ko sa inyo ang tungkol sa patriarkang si David, na siya'y namatay at inilibing, at nasa atin ang kaniyang libingan hanggang sa araw na ito. "Mga igsoon, sa masaligon ako makasulti kaninyo mahitungod kang David nga patriarca, nga siya namatay ug gilubong, ug ang iyang lubong nagapabilin pa man gani kanato hangtud niining adlawa karon. Palibhasa nga'y isang propeta, at sa pagkaalam na may panunumpang isinumpa ng Dios sa kaniya, na sa bunga ng kaniyang baywang ay iluluklok niya ang isa sa kaniyang luklukan; Ug tungod kay profeta man siya, ug nasayud nga ang Dios nakahimo kaniyag pinanumpaan nga saad nga usa sa iyang mga kaliwat palingkoron sa Dios diha sa iyang trono, Palibhasa'y nakikita na niya ito, ay nagsalita tungkol sa pagkabuhay na maguli ng Cristo, na siya'y hindi pinabayaan sa Hades, ni ang kaniya mang katawan ay hindi nakakita ng kabulukan. siya nakapanglantaw nang daan ug misulti mahitungod sa pagkabanhaw ni Cristo, nga kini siya wala biyai didto sa Hades, ug nga usab ang iyang lawas wala moagi sa pagkadunot. Ang Jesus na ito'y binuhay na maguli ng Dios, at tungkol dito'y mga saksi kaming lahat. Kining maong Jesus gibanhaw sa Dios, ug kaming tanan mga saksi niini. Palibhasa nga'y pinarangal ng kanang kamay ng Dios, at tinanggap na sa Ama ang pangako ng Espiritu Santo, ay ibinuhos niya ito, na inyong nakikita at naririnig. Busa, sanglit nahituboy man siya ngadto sa too sa Dios, ug gikan sa Amahan nakadawat sa gisaad nga Espiritu Santo, siya mibubo niining inyong nakita ug nadungog karon. Sapagkat hindi umakyat si David sa mga langit; datapuwat siya rin ang nagsabi, Sinabi ng Panginoon sa aking Panginoon; Maupo ka sa kanan ko, Kay si David dili mao ang misaka sa langit, hinonoa siya gayud ang nagaingon: `Ang Ginoo miingon sa akong Ginoo, Lumingkod ka sa akong too, Hanggang sa gawin ko ang mga kaaway mo na tuntungan ng iyong mga paa. hangtud nga ang imong mga kaaway pagahimoon ko nang tumbanan sa imong mga tiil.` Pakatalastasin nga ng buong angkan ni Israel, na ginawa ng Dios na Panginoon at Cristo itong si Jesus na inyong ipinako sa krus. Busa, ang tibuok banay sa Israel kinahanglan masayud sa tininuod gayud nga sa Dios si Jesus gihimong Ginoo ug Cristo, ang Jesus nga inyong gilansang sa krus." Nang marinig nga nila ito, ay nangasaktan ang kanilang puso, at sinabi kay Pedro at sa ibang mga apostol, Mga kapatid, anong gagawin namin? Ug sa ilang pagkadungog niini, gisakitan sila sa kasingkasing, ug kang Pedro ug sa ubang mga apostoles sila nangutana nga nanag-ingon, "Mga igsoon, unsa may among pagabuhaton?" At sinabi sa kanila ni Pedro, Mangagsisi kayo, at mangagbautismo ang bawat isa sa inyo sa pangalan ni Jesucristo sa ikapagpapatawad ng inyong mga kasalanan; at tatanggapin ninyo ang kaloob ng Espiritu Santo. Ug si Pedro mitubag kanila, "Paghinulsol kamo, ug pabautismo kamo ang matag-usa kaninyo sa ngalan ni Jesu-Cristo tungod sa kapasayloan sa inyong mga sala; ug madawat ninyo ang gasa nga Espiritu Santo. Sapagkat sa inyo ang pangako, at sa inyong mga anak, at sa lahat ng nangasa malayo, maging ilan man ang tawagin ng Panginoon nating Dios sa kaniya. Kay ang saad alang kaninyo ug sa inyong mga anak ug sa tanan nga atua sa halayo, sa matag-usa nga pagatawgon sa Ginoo nga atong Dios." At sa iba pang maraming salita ay nagpatotoo siya, at nangaral sa kanila, na sinasabi, Magsiligtas kayo sa likong lahing ito. Ug sa daghan pang mga pulong siya naghimog pagpamatuod, ug kanila miagda siya nga nag-ingon, "Luwasa ninyo ang inyong kaugalingon gikan niining sukwahi nga kaliwatan." Yaon ngang nagsitanggap ng kaniyang salita ay nangabautismuhan: at nangaparagdag sa kanila nang araw na yaon ang may tatlong libong kaluluwa. Ug unya gibautismohan kadtong mga misagop sa iyang pulong, ug niadtong adlawa may mga tulo ka libo ka mga tawo nga nahidugang kanila. At sila'y nagsipanatiling matibay sa turo ng mga apostol at sa pagsasamasama, sa pagpuputolputol ng tinapay at sa mga pananalangin. Ug milahutay sila sa pagpaminaw sa pagtulon-an gikan sa mga apostoles, ug milahutay sila sa pagpakig-ambitay uban kanila, sa pagpikaspikas sa tinapay, ug sa mga pag-ampo. At ang takot ay dumating sa bawat kaluluwa: at ginawa ang maraming kababalaghan at tanda sa pamamagitan ng mga apostol. Ug ang tanang tawo giabut ug kahadlok; ug pinaagi sa mga apostoles nangahimo ang daghang mga kahibulongan ug mga ilhanan. At ang lahat ng mga nagsisampalataya ay nangagkakatipon, at lahat nilang pag-aari ay sa kalahatan; Ug nag-ipon ang tanang nanagpanoo ug ilang gipanag-usahan sa pag-ambit ang tanang mga butang; At ipinagbili nila ang kanilang mga pag-aari at kayamanan, at ipinamahagi sa lahat, ayon sa pangangailangan ng bawat isa. ug gipamaligya nila ang ilang mga katigayonan ug mga kabtangan, ug ang halin ilang gibahinbahin sa tanan, sumala sa kinahanglanon ni bisan kinsa. At araw-araw sila'y nagsisipanatiling matibay sa pagkakaisa sa templo, at sa pagpuputolputol ng tinapay sa bahay-bahay, at nagsisikain sila ng kanilang pagkain na may galak at may katapatan ng puso. Ug sa adlaw-adlaw sila nanagpadayon sa paghiusa didto sa templo, ug sa pagpikaspikas sa tinapay sa ilang kabalayan, ug sa pagpangaon nga dinuyogan sa kasadya ug kayano sa kasingkasing, Na nangagpupuri sa Dios, at nangagtatamo ng paglingap ng buong bayan. At idinaragdag sa kanila ng Panginoon araw-araw yaong nangaliligtas. nga nanagdayeg sa Dios ug nahimut-an sa tanang tawo. Ug sa matag-adlaw gidugang kanila sa Ginoo ang mga ginaluwas. Si Pedro at si Juan nga ay nagsisipanhik sa templo nang oras ng pananalangin, na ikasiyam. Ug unya si Pedro ug si Juan nagkuyog sa pagsaka sa templo sa takna sa pag-ampo, nga mao ang ikatulong takna sa hapon. At isang lalake na pilay buhat pa sa tiyan ng kaniyang ina ay dinadala roon, na siya'y inilalagay nila araw-araw sa pintuan ng templo na tinatawag na Maganda, upang manghingi ng limos sa nagsisipasok sa templo; Ug didtoy gidala nga usa ka lalaki nga bakul sukad pa sa iyang pagkahimugso, nga sa adlaw-adlaw didto igabutang sa pultahan sa templo, nga ginganlag Pultahang Matahum, aron sa pagpalimos kanila nga nanagpanulod sa templo. Ito, pagkakita kay Pedro at kay Juan na magsisipasok sa templo, ay namanhik upang tumanggap siya ng limos. Sa pagkakita niya kang Pedro ug kang Juan nga nagpaingon na sa sulod sa templo, siya nangayo kanilag limos. At pagtitig sa kaniya ni Pedro, na kasama si Juan, ay sinabi, Tingnan mo kami. Ug si Pedro, kinuyogan ni Juan, mitutok ug miingon kaniya, "Tan-aw kanamo." At kaniyang pinansin sila, na umaasang tatanggap sa kanila ng anomang bagay. Ug siya naminaw kanila, nagpaabut nga adunay iyang madawat gikan kanila. Datapuwat sinabi ni Pedro, Pilak at ginto ay wala ako; datapuwat ang nasa akin, ay siya kong ibinibigay sa iyo. Sa pangalan ni Jesucristo ng taga Nazaret, lumakad ka. Apan si Pedro miingon kaniya, "Ako walay salapi o bulawan, apan sa ania kanako hatagan ko ikaw. Sa ngalan ni Jesu-Cristo nga Nazaretnon, paglakaw." At kaniyang hinawakan siya sa kanang kamay, at siya'y itinindig: at pagdaka'y nagsilakas ang kaniyang mga paa at mga bukong-bukong. Ug iyang gikuptan siya sa toong kamot ug gialsa; ug dihadiha nabaskog ang iyang mga tiil ug mga buolbuol. At paglukso, siya'y tumayo, at nagpasimulang lumakad; at pumasok na kasama nila sa templo, na lumalakad, at lumulukso, at nagpupuri sa Dios. Ug sa pag-ugpo pa niya, siya nakatindog ug nakalakaw; ug kuyog kanila siya misulod sa templo nga naglakaw ug nagluksolukso ug nagdayeg sa Dios. At nakita ng buong bayang siya'y lumalakad, at nagpupuri sa Dios: Ug ang tanang tawo nakakita kaniya nga naglakaw na ug nagdayeg sa Dios. At nangakilala nila na siya nga ang nauupo at nagpapalimos sa Pintuang Maganda ng templo; at sila'y nangapuspos ng panggigilalas at pamamangha sa nangyari sa kaniya. Ug ilang hing-ilhan siya nga mao ang tawo nga maglingkoran sa Pultahang Matahum sa templo aron sa pagpalimos; ug sila giabut ug kahibulong ug kahitingala sa nahitabo kaniya. At samantalang siya'y nakahawak kay Pedro at kay Juan, ay nagsitakbong samasama sa kanila ang buong bayan sa tinatawag na portiko ni Salomon na lubhang nanggigilalas. Ug samtang nagpanggunit pa siya kang Pedro ug Juan, ang tanang tawo sa dakung kahibulong midugok ngadto kanila sa portico nga ginganlag Portico ni Salomon. At nang makita ito ni Pedro, ay sumagot sa mga tao, Kayong mga lalaking taga Israel, bakit kayo'y nagsisipanggilalas sa taong ito? o bakit kami ang inyong tinititigan, na sa inyong akala ay dahil sa aming sariling kapangyarihan o kabanalan ay aming napalakad siya? Ug sa pagkakita ni Pedro niini, ang mga tawo iyang gisultihan nga nag-ingon, "Mga taga-Israel, nganong inyo man kining gikahibudngan, ug nganong inyo man kaming ginatotukan nga daw kami gayud mao ang nakahimo kaniya sa pagpalakaw pinaagi sa among kaugalingong kagahum o pagkadiosnon? Ang Dios ni Abraham, at ni Isaac, at ni Jacob, ang Dios ng ating mga magulang, ay niluwalhati ang kaniyang Lingkod na si Jesus; na inyong ibinigay, at inyong tinanggihan sa harap ni Pilato, nang pasiyahan nito na siya'y pawalan. Ang Dios ni Abraham ug ni Isaac ug ni Jacob, ang Dios sa atong mga ginikanan, nagpasidungog sa iyang Alagad nga si Jesus, nga inyong gitugyan ug gidumilian sa atubangan ni Pilato, sa diha nga nahukman na unta niini nga pabuhian na lamang siya. Datapuwat inyong pinakatanggihan ang Banal at ang Matuwid na Ito, at inyong hiningi na ipagkaloob sa inyo ang isang mamamatay-tao, Apan inyong gidumilian ang Balaan ug Matarung, ug inyong gipangayo nga maoy buhian alang kaninyo ang usa ka mamomuno, At inyong pinatay ang Lumikha ng buhay: na binuhay ng Dios na maguli sa mga patay; mga saksi kami ng mga bagay na ito. ug inyong gipatay ang Mag-uugda sa kinabuhi, ang gibanhaw sa Dios gikan sa mga patay. Kami mga saksi niini. At sa pamamagitan ng pananampalataya sa kaniyang pangalan ay pinalakas ng kaniyang pangalan ang taong ito, na inyong nakikita at nakikilala: oo, ang pananampalataya na sa pamamagitan niya'y nagkaloob sa kaniya nitong lubos na kagalingan sa harapan ninyong lahat. Ug ang iyang ngalan, pinasikad sa pagtoo sa iyang ngalan, nakapahimong mabaskog niining tawhana nga inyong nakita ug nailhan; ug ang pagtoo nga pinasikad kang Jesus maoy naghatag kaniya niining hingpit nga pagkaayo sa atubangan ninyong tanan. At ngayon, mga kapatid, nalalaman ko na inyong ginawa yaon sa di pagkaalam, gaya ng ginawa rin naman ng inyong mga pinuno. "Ug karon, mga igsoon, ako nasayud nga kadto inyong gibuhat tungod kay kamo wala man mahibalo, maingon sa pagbuhat usab sa inyong mga punoan. Datapuwat ginanap ang mga bagay na ipinagpaunang ibinalita ng Dios sa pamamagitan ng bibig ng lahat ng mga propeta, na ang kaniyang Cristo ay magbabata. Apan sa ingon niini gituman sa Dios ang iyang gipasidaan pinaagi sa baba sa tanang mga profeta, nga kinahanglan gayud mag-antus ang iyang Cristo. Kaya nga mangagsisi kayo, at mangagbalik-loob, upang mangapawi ang inyong mga kasalanan, upang kung magkagayon ay magsidating ang mga panahon ng kaginhawahang mula sa harapan ng Panginoon; Busa, paghinulsol kamo, ug pamalik na kamo kaniya, aron mapala ang inyong mga sala, aron ang mga panahon sa kahayahay magaabut gikan sa atubangan sa Ginoo At upang kaniyang suguin ang Cristo na itinalaga sa inyo, na si Jesus: ug aron iyang ipadala si Jesus, ang Cristo nga gitagana alang kaninyo, Na siya'y kinakailangang tanggapin ng langit hanggang sa mga panahon ng pagsasauli sa dati ng lahat ng mga bagay, na sinalita ng Dios sa pamamagitan ng bibig ng kaniyang mga banal na propeta buhat pa nang una. siya nga kinahanglan pagahawiran una sa langit hangtud sa panahon sa pagtuman na sa tanang gisulti sa Dios pinaagi sa baba sa iyang mga balaang profeta sukad pa sa karaang kapanahonan. Tunay na sinabi ni Moises, Ang Panginoong Dios ay magtitindig sa inyo ng isang propetang gaya ko mula sa gitna ng inyong mga kapatid; siya ang inyong pakinggan sa lahat ng mga bagay na sa inyo'y sasalitain niya. Kay si Moises nag-ingon, `Usa ka profeta gikan sa inyong kaigsoonan igapatindog sa Ginoong Dios alang kaninyo, maingon sa iyang pagpatindog kanako. Magpatalinghug kamo kaniya sa tanan nga iyang igasulti kaninyo. At mangyayari, na ang bawat kaluluwa na hindi makinig sa propetang yaon, ay pupuksaing lubos mula sa gitna ng bayan. Ug ang tanan nga magadumili sa pagpatalinghug sa maong profeta pagapoohon gikan sa katawhan.` Oo at ang lahat ng mga propetang mula kay Samuel at ang mga nagsisunod, sa dami ng mga nagsipagsalita, sila naman ay nagsipagsaysay rin tungkol sa mga araw na ito. Ug ang tanang mga profeta sukad pa kang Samuel ug sa mga nagsunod kaniya, ang tanan kanila nga misulti, nanagpahibalo usab mahitungod niining mga adlawa. Kayo ang mga anak ng mga propeta, at ng tipang ginawa ng Dios sa inyong mga magulang, na sinasabi kay Abraham, At sa iyong binhi ay pagpapalain ang lahat ng mga angkan sa lupa. Kamo mao ang mga anak sa mga profeta ug sa pakigsaad nga gihimo sa Dios uban sa inyong mga ginikanan, sa iyang pag-ingon kang Abraham, `Pinaagi sa imong kaliwat pagapanalanginan ang tanang kabanayan sa yuta.` Sa inyo una-una, nang maitindig na ng Dios ang kaniyang Lingkod, ay sinugo niya upang kayo'y pagpalain, sa pagtalikod ng bawat isa sa inyo sa inyong mga katampalasanan. Kamo mao ang unang gipadad-an sa Dios sa iyang Alagad, sa iya nang napatindog siya, aron sa pagpanalangin kaninyo pinaagi sa pagpatalikod sa matag-usa kaninyo gikan sa inyong pagkadautan." At nang sila'y nangagsasalita pa sa bayan, ay nagsilapit sa kanila ang mga saserdote, at ang puno sa templo, at ang mga Saduceo, Ug samtang nanagsulti pa sila sa katawhan, nanungha kanila ang mga sacerdote ug ang kapitan sa templo ug ang mga Saduceo, Palibhasa'y totoong nangabagabag sapagkat tinuruan nila ang bayan, at ibinalita sa pangalan ni Jesus ang pagkabuhay na maguli sa mga patay. nga gisamukan tungod sa ilang pagpanudlo sa katawhan ug sa ilang pagmantala Nga diha kang Jesus nakita ang pagkabanhaw gikan sa mga patay. At sila'y kanilang sinunggaban at kanilang ibinilanggo hanggang sa kinabukasan: sapagkat noon nga'y gabi na. Ug sila ilang gidakop ug Gibanlud sa bilanggoan hangtud sa pagkasunod nga adlaw, kay nagkagabii na man kadto. Datapuwat marami sa nangakarinig ng salita ay nagsisampalataya; at ang bilang ng mga lalake ay umabot sa mga limang libo. Apan nanagpanoo ang daghan sa mga nakadungog sa pulong; ug ang gidaghanon sa mga lalaki mikabat na sa mga lima ka libo. At nangyari nang kinabukasan, na nangagkatipon sa Jerusalem ang kanilang mga pinuno at mga matanda at mga eskriba; Ug sa pagkasunod nga adlaw gihimo didto sa Jerusalem ang panagtigum sa ilang mga punoan ug sa mga anciano ug sa mga escriba, At si Anas, na dakilang saserdote, at si Caifas, at si Juan, at si Alejandro, at ang lahat ng kalipian ng dakilang saserdote. uban kang Anas nga labawng sacerdote ug kang Caifas ug kang Juan ug kang Alejandro, ug sa tanang mga sakop sa banay sa labawng sacerdote. At nang kanilang mailagay na sila sa gitna nila, ay sila'y tinanong, Sa anong kapangyarihan, o sa anong pangalan ginawa ninyo ito? Ug ang mga apostoles ilang gipaatubang kanila ug gipangutana, "Pinaagi ba sa unsang gahum, o sa unsang ngalan gihimo ninyo kini?" Nang magkagayo'y si Pedro, na puspos ng Espiritu Santo, ay nagsabi sa kanila, Kayong mga pinuno sa bayan, at matatanda, Unya si Pedro nga puno sa Espiritu Santo, mitubag kanila, "Mga punoan sa katawhan ug mga anciano, Kung kami sa araw na ito'y sinisiyasat tungkol sa mabuting gawa na ginawa sa isang taong may-sakit, na kung sa anong paraan gumaling ito; kon ugaling usisahon man kami karon mahitungod sa kaayohan nga nahimo ngadto sa usa ka bakul, sa unsang paagi naayo kining tawhana, Talastasin ninyong lahat, at ng buong bayan ng Israel, na sa pangalan ni Jesucristo ng taga Nazaret, na inyong ipinako sa krus, na binuhay ng Dios na maguli sa mga patay, dahil sa kaniya ay nakatindig ang taong ito sa inyong harap na walang sakit. kinahanglan mahibaloan ninyong tanan, ug sa tanang katawhan sa Israel, nga pinaagi sa ngalan ni Jesu-Cristo nga Nazaretnon, nga inyong gilansang sa krus, nga gibanhaw sa Dios gikan sa mga patay, pinaagi kaniya kining tawhana nagatindog nga maayo na karon sa inyong atubangan. Siya ang bato na itinakuwil ninyong mga nagtayo ng bahay, na naging pangulo sa panulok. Kining maong Jesus mao ang bato nga gisalikway ninyo nga mga magtotukod, apan nga nahimo hinoong ulohan sa pamag-ang. At sa kanino mang iba ay walang kaligtasan: sapagkat walang ibang pangalan sa silong ng langit, na ibinigay sa mga tao, na sukat nating ikaligtas. Ug walay kaluwasan pinaagi kang bisan kinsa pa nga lain; kay walay bisan unsa pang lain nga ngalan sa silong sa langit, nga gikahatag ngadto sa mga tawo, nga pinaagi niini maluwas kita." Nang makita nga nila ang katapangan ni Pedro at ni Juan, at pagkatalastas na sila'y mga taong walang pinagaralan at mga mangmang, ay nangagtaka sila; at nangapagkilala nila, na sila'y nangakasama ni Jesus. Ug sa ilang pagkakita sa walay kahadlok nga sinultihan ni Pedro ug ni Juan, ug sa ilang pagpakaila nga kini sila mga walay hibangkaagan ug mga komon ra man nga pagkatawo, sila nahibulong; ug unya ilang naila nga kini sila mao ang nagpakigkauban kang Jesus. At nang mangakita nila ang taong pinagaling na nakatayong kasama nila, ay wala silang maitutol. Ug sanglit ila mang nakita ang tawong naayo nga nagtindog tupad kanila, sila walay arang ikasulti batok niini. Datapuwat nang sila'y mangautusan na nilang magsilabas sa pulong, ay nangagsangusapan, Apan sa nakasugo na sila kanila sa paggula sa Sanhedrin, sila nagsultihanay tali sa ilang kaugalingon, Na nangagsasabi, Anong gagawin natin sa mga taong ito? sapagkat tunay na ginawa sa pamamagitan nila ang himalang hayag sa lahat ng nangananahan sa Jerusalem; at hindi natin maikakaila. nga nag-ingon, "Unsaon man nato kining mga tawhana? Kay dayag man gayud kaayo sa tanang nanagpuyo sa Jerusalem nga pinaagi kanila nahimo ang usa ka dili malalis nga milagro, ug dili gayud kita makapanghimakak niini. Gayon ma'y upang huwag nang lalong kumalat sa bayan, atin silang balaan, na buhat ngayo'y huwag na silang mangagsalita pa sa sinomang tao sa pangalang ito. Apan aron dili na magpadayon ang pagkabutyag niini ngadto sa katawhan, hulgaon ta sila sa dili na pagsulti kang bisan kinsa pinasikad niining ngalana." At sila'y tinawag nila, at binalaan sila, na sa anomang paraan ay huwag silang magsipagsalita ni magsipagturo tungkol sa pangalan ni Jesus. Ug ilang gipatawag sila ug gipinahan sa dili na gayud pagsulti o pagpanudlo pa pinasikad sa ngalan ni Jesus. Datapuwat si Pedro at si Juan ay nagsisagot at nagsipagsabi sa kanila, Kung katuwiran sa paningin ng Dios na makinig muna sa inyo kay sa Dios, inyong hatulan: Apan si Pedro ug si Juan mitubag kanila, "Kon matarung ba sa atubangan sa Dios nga kamo na hinoon mao ang patalinghugan inay ang Dios, kamo lay mag-igo niini; Sapagkat hindi mangyayaring di namin salitain ang mga bagay na aming nangakita at nangarinig. kay alang kanamo, dili kami makapugong sa pagsulti mahitungod sa among nakita ug nadungog." At sila, nang mapagbalaan na nila, ay pinakawalan, palibhasa'y hindi nangakasumpong ng anomang bagay upang sila'y kanilang mangaparusahan, dahil sa bayan; sapagkat niluluwalhati ng lahat ng mga tao ang Dios dahil sa bagay na ginawa. Ug sa nahimo nila ang dugang pa nga paghulga kanila, sila gibuhian nila nga wala makagayon sa pagsilot kanila tungod sa katawhan, kay ang tanang tawo nanagdayeg man sa Dios tungod sa nahitabo. Sapagkat may mahigit nang apat na pung taong gulang ang tao, na ginawan nitong himala ng pagpapagaling. Kay ang tawo nga gihimoan sa maong milagro sa pag-ayo kapin na man sa kap-atan ka tuig ang kagulangon. At nang sila'y mangapakawalan na, ay nagsiparoon sa kanilang mga kasamahan, at iniulat ang lahat ng sa kanila'y sinabi ng mga pangulong saserdote at ng matatanda. Ug sa dihang gibuhian na sila, nangadto sila sa ilang mga kauban ug ilang giasoy ang gisulti kanila sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga anciano. At sila, nang kanilang marinig ito, ay nangagkaisang itaas nila ang kanilang tinig sa Dios, at nangagsabi, Oh Panginoon, ikaw na gumawa ng langit at ng lupa at ng dagat, at ng lahat ng nangasa mga yaon: Ug sa ilang pagkadungog niini, nanagdungan sila sa pagpatugbaw sa ilang mga tingog ngadto sa Dios ug miingon, "Gamhanang Ginoo, ikaw mao ang nagbuhat sa langit ug sa yuta ug sa dagat ug sa tanang butang nga anaa kanila; Na sa pamamagitan ng Espiritu Santo, sa pamamagitan ng bibig ng aming amang si David, na iyong lingkod, ay sinabi mo, Bakit nangagalit ang mga Gentil, At nagsipaghaka ang mga tao ng mga bagay na walang kabuluhan? nga pinaagi sa Espiritu Santo, sa baba sa among ginikanan nga si David nga imong sulogoon, ikaw nag-ingon: `Ngano bang nanaggahot man ang mga Gentil, ug ang katawhan nanagmugnag kapakyasan? Nagsitayong handa ang mga hari sa lupa, At ang mga pinuno ay nangagpisanpisan, Laban sa Panginoon, at laban sa kaniyang Pinahiran. Ang mga hari sa yuta nanikadsikad nga maandamon, ug ang mga punoan nanagtagbo batok sa Ginoo ug batok sa iyang Cristo`-- Sapagkat sa katotohanan sa bayang ito'y laban sa iyong banal na Lingkod na si Jesus, na siya mong pinahiran, ang dalawa ni Herodes at ni Poncio Pilato, kasama ng mga Gentil at ng mga bayan ng Israel, ay nangagpisanpisan, kay sa pagkatinuod, batok sa imong balaang Alagad nga si Jesus, nga imong gidihugan, dihay nanagtagbo niining maong siyudad--si Herodes ug si Poncio Pilato uban sa mga Gentil ug sa katawhan sa Israel-- Upang gawin ang anomang naitakda na ng iyong kamay at ng iyong pasiya upang mangyari. aron sa pagbuhat sa tanang gikinahanglan mahitabo, nga daan nang gilaraw sa imong kamot ug sa imong pagbulot-an. At ngayon, Panginoon, tingnan mo ang kanilang mga bala: at ipagkaloob mo sa iyong mga alipin na salitain ang iyong salita ng buong katapangan, Ug karon, Ginoo, timan-i ang ilang pagpanghulga, ug itugot sa imong mga ulipon ang pagsulti sa imong pulong sa walay bisan diyutayng pagkahadlok, Samantalang iyong iniuunat ang iyong kamay upang magpagaling; at upang mangyari nawa ang mga tanda at mga kababalaghan sa pangalan ng iyong banal na si Jesus. samtang magatuyhad ikaw sa imong kamot aron sa pagpang-ayo, ug ang mga milagro ug mga kahibulongan mangahimo pinaagi sa ngalan sa imong balaang Alagad nga si Jesus." At nang sila'y makapanalangin na, ay nayanig ang dakong pinagkakatipunan nila; at nangapuspos silang lahat ng Espiritu Santo, at kanilang sinalita na may katapangan ang salita ng Dios. Ug sa nakaampo na sila, nauyog ang dapit diin nanagkatigum sila; ug silang tanan napuno sa Espiritu Santo ug nanagsulti sa pulong sa Dios sa walay kahadlok. At ang karamihan ng mga nagsisampalataya ay nangagkakaisa ang puso at kaluluwa: at sinoma'y walang nagsabing kaniyang sarili ang anoman sa mga bagay na kaniyang inaari: kundi lahat nilang pag-aari ay sa kalahatan. Ug sa katilingban sa mga nanagpanoo usa ra ang kasingkasing ug usa ra ang balatian, ug wala kanilay nag-ingon nga iya rang kaugalingon ang mga butang nga iyang gihuptan, hinonoa ilang gipanag-usahan sa pag-ambit ang tanang butang ingon nga katigayonan sa tanan. At pinatotohanan ng mga apostol na may dakilang kapangyarihan, ang pagkabuhay na maguli ng Panginoong Jesus: at dakilang biyaya ang sumasa kanilang lahat. Ug uban sa dakung gahum, ang mga apostoles nanagpamatuod sa pagkabanhaw sa Ginoong Jesus, ug daku ang grasya nga diha kanilang tanan. Sapagkat walang sinomang nasasalat sa kanila: palibnasa'y ipinagbili ng lahat ng may mga lupa o mga bahay ang mga ito, at dinala ang mga halaga ng mga bagay na ipinagbili, Ug wala kanilay nakabsan, kay ang tanan kanila nga may kayutaan o mga balay namaligya man niini, ug ang halin ilang gihatud At ang mga ito'y inilagay sa mga paanan ng mga apostol: at ipinamamahagi sa bawat isa, ayon sa kinakailangan ng sinoman. ug gibutang sa tiilan sa mga apostoles; ug ang pagpangapod-apod niini gihimo ngadto sa matag-usa sumala sa kinahanglanon ni bisan kinsa. At si Jose, na pinamagatang Bernabe ng mga apostol (na kung liliwanagin ay Anak ng pangangaral), isang Levita, tubo sa Chipre, Sa ingon niini si Jose, nga gianggaan sa mga apostoles ug Bernabe (nga ang kahulogan, Anak sa Pangdasig), nga usa ka Levita nga taga-Cipro, Na may isang bukid, ay ipinagbili ito, at dinala ang salapi at inilagay sa mga paanan ng mga apostol. mibaligya sa usa niya ka luna nga yuta ug ang salapi nga halin niini iyang gihatud ug gibutang sa tiilan sa mga apostoles. Datapuwat isang lalake na tinatawag na Ananias, na kasama ng kaniyang asawang si Safira, ay nagbili ng isang pag-aari, Apan dihay usa ka tawo nga ginganlan si Ananias, nga uban sa iyang asawa nga si Safira, nagbaligyag katigayonan, At inilingid ang isang bahagi ng halaga, na nalalaman din ito ng kaniyang asawa, at dinala ang isang bahagi, at inilagay sa mga paanan ng mga apostol. ug ang halin niini iyang gikuhaan nga nahibaloan sa iyang asawa, ug usa ra ka bahin ang iyang gidala ug gibutang sa tiilan sa mga apostoles. Datapuwat sinabi ni Pedro, Ananias, bakit pinuspos ni Satanas ang iyong puso upang magsinungaling sa Espiritu Santo, at upang maglingid ng isang bahagi ng halaga ng lupa? Apan si Pedro miingon kaniya, "Ananias, naunsa bang giyawaan man pag-ayo ni Satanas ang imong kasingkasing aron imong bakakan ang Espiritu Santo ug imong kuhaan ang halin sa yuta? Nang yao'y nananatili pa, hindi baga yao'y nanatiling iyong sarili? at nang maipagbili na, hindi baga nasa iyo ring kapangyarihan? Anot inisip mo pa ang bagay na ito sa iyong puso? hindi ka nagsinungaling sa mga tao, kundi sa Dios. Sa wala pa kini ikabaligya, dili ba kini imo mang kaugalingon? Ug sa gikabaligya na kini, dili ba imo man ang pagbuot kon unsay imong buhaton sa halin niini? Naunsa ba gayud nga imo mang gilaraw kining buhata sa sulod sa imong kasingkasing? Ang imong gibakakan dili tawo kondili ang Dios." At nang marinig ni Ananias ang mga salitang ito ay nahandusay at nalagot ang hininga: at sinidlan ng malaking takot ang lahat ng nangakarinig nito. Ug sa pagkadungog ni Ananias niining mga pulonga, siya nahilukapa ug nabugtoan sa ginhawa. Ug giabut ug dakung kahadlok ang tanang nakadungog niini. At nagsitindig ang mga kabinataan at siya'y binalot, at kanilang dinala siya sa labas at inilibing. Ug ang mga batan-on nanindog ug ila siyang gilimisan ug giyayongan paingon sa gawas ug gilubong. At may tatlong oras ang nakaraan, nang ang kaniyang asawa, na di nalalaman ang nangyari, ay pumasok. Ug sa mga tulo ka takna tapus niini, misulod ang iyang asawa nga wala mahibalo sa nahitabo. At sinabi sa kaniya ni Pedro, Sabihin mo sa akin kung ipinagbili ninyo ng gayon ang lupa. At sinabi niya, Oo, sa gayon. Ug si pedro miingon kaniya, "Tug-ani ako, mao ba kini ang bili sa pagbaligya ninyo sa yuta?" Ug siya mitubag, "Oo, mao kana ang bili." Datapuwat sinabi sa kaniya ni Pedro, Bakit kayo'y nagkasundo upang tuksuhin ang Espiritu ng Panginoon? narito, nangasa pintuan ang mga paa ng mga nagsipaglibing sa iyong asawa, at kanilang dadalhin ka sa labas. Ug si Pedro miingon kaniya, "Naunsa ba gayud nga nagkasabut man kamo sa pagtintal sa Espiritu sa Ginoo? Pamatii, anaa na sa pultahan ang mga tiil sa mga nanaglubong sa imong bana, ug ikaw pagayayongan usab nila paingon sa gawas." At pagdaka'y nahandusay sa paanan niya ang babae, at nalagot ang hininga: at nagsipasok ang mga kabinataan at nasumpungan siyang patay, at siya'y kanilang inilabas at inilibing siya sa siping ng kaniyang asawa. Ug dihadiha siya nahilukapa sa tiilan ni Pedro ug nabugtoan sa ginhawa. Ug sa pagsulod pa sa mga batan-on, ilang nakita siya nga patay na, ug siya ilang giyayongan paingon sa gawas ug gilubong tupad sa iyang bana. At sinidlan ng malaking takot ang buong iglesia, at ang lahat ng nangakarinig ng mga bagay na ito. Ug giabut ug dakung kahadlok ang tibuok iglesia ug ang tanang nakadungog sa maong mga butang. At sa pamamagitan ng mga kamay ng mga apostol ay ginawa ang maraming tanda at kababalaghan sa gitna ng mga tao: at nangaroon silang lahat na nangagkakaisa sa portiko ni Salomon. Ug pinaagi sa kamot sa mga apostoles, daghan ang mga ilhanan ug mga kahibulongan nga nangahimo sa atubangan sa katawhan. Ug silang tanan didto magtiguman sa Portico ni Salomon. Datapuwat sinoman sa mga iba ay hindi nangangahas na makisama sa kanila: bagaman sila'y pinapupurihan ng bayan; Ug walay bisan usa sa mga taga-gawas nga nangahas sa pag-ipon kanila, hinoon gitahud sila pag-ayo sa katawhan. At ang mga nagsisisampalataya ay lalo pang nangaparagdag sa Panginoon, ang mga karamihang lalake at babae: Ug misamot kadaghan ang mga magtotoo nga nahidugang sa Ginoo, mga panon sa mga lalaki ug sa mga babaye, Na ano pat dinala nila sa mga lansangan ang mga may-sakit, at inilagay sa mga higaan at mga hiligan, upang, pagdaan ni Pedro, ay maliliman man lamang ng anino niya ang sinoman sa kanila. nga tungod niana ila na gayud ganing gipangdala ang mga masakiton ngadto sa kadalanan, ug gibutang sa mga lantay ug mga higdaanan, basin na lang aduna kanilay mahilandungan sa anino ni Pedro inig-agi niya. At nangagkatipon din naman ang karamihang mula sa mga bayang nangasa palibotlibot ng Jerusalem, na nangagdadala ng mga may-sakit, at ng mga pinahihirapan ng mga karumaldumal na espiritu: at sila'y pawang pinagaling. Ug gikan sa kalungsuran nga kasikbit sa Jerusalem nanugok usab ang mga panon sa mga tawo nga nanagdala sa mga masakiton ug mga gisakit sa mga mahugaw nga espiritu, ug silang tanan nangaayo. Datapuwat nagtindig ang dakilang saserdote, at ang lahat ng kasama niya (na siyang sekta ng mga Saduceo), at sila'y nangapuspos ng kainggitan, Apan ang labawng sacerdote ug ang tanang kauban niya, nga mao ang pundok sa mga Saduceo, nanindog nga puno sa kasina, At kanilang sinunggaban ang mga apostol, at kanilang inilagay sila sa bilangguang bayan. ug ilang gidakop ang mga apostoles ug gibanlod sa bilanggoan sa lungsod. Datapuwat nang gabi na ay binuksan ng isang anghel ng Panginoon ang mga pintuan ng bilangguan, at sila'y inilabas, at sinabi, Apan usa ka manolunda sa Ginoo miabli sa mga pultahan sa bilanggoan sa takna sa kagabhion, ug sila gipagula niya nga nag-ingon, Magsihayo kayo, at magsitayo kayo sa templo, at sabihin ninyo sa bayan ang lahat ng mga salita ng Buhay na ito. "Pangadto kamo sa sulod sa templo ug pangatubang kamo sa mga tawo ug isulti ninyo ang tanang pulong mahitungod niining maong Kinabuhi." At nang marinig nila ito, ay nagsipasok sila sa templo nang magbubukang liwayway, at nangagturo. Datapuwat dumating ang dakilang saserdote, at ang mga kasamahan niya, at pinulong ang sanedrin, at ang buong senado sa mga anak ni Israel, at nagpautos sa bilangguan upang sila'y dalhin doon. Ug sa pagkadungog nila niini, sila nangadto sa templo sa pagkabuntag ug nagpanudlo. Datapuwat ang mga punong kawal na nagsiparoon ay hindi sila nangasumpungan sa bilangguan; at sila'y nangagbalik, at nangagbigay alam, Apan sa pag-abut didto sa mga polis, wala sila makakaplag kanila sa bilanggoan ug namalik sila ug misugilon nga nanag-ingon, Na sinasabi, Aming naratnang totoong mabuti ang pagkalapat ng bilangguan, at nangakatayo sa mga pintuan ang mga bantay: datapuwat ng aming mabuksan, wala kaming nasumpungang sinoman sa loob. "Nakita namo ang bilanggoan nga maayo gayud nga pagkasira, ug ang mga bantay nanagtindog sa mga pultahan; apan sa amo nang pag-abli niini, walay tawo nga among nakaplagan sa sulod." Nang marinig nga ang mga salitang ito ng puno sa templo, at ng mga pangulong saserdote, ay nangalitong totoo tungkol sa mga ito kung ano ang magiging wakas niyaon. Ug sa pagkadungog nila niining mga pulonga, ang kapitan sa templo ug ang mga sacerdote nga punoan nangalibog pag-ayo mahitungod kanila, kon maunsa na kaha kini. At may dumating na isa at nagsabi sa kanila, Narito, ang mga lalaking ibinilanggo ninyo ay nangakatayo sa templo at nangagtuturo sa bayan. Ug dihay miabut nga nagsugilon kanila, "Tan-awa, ang mga tawo nga inyong gibanlod sa bilanggoan anaa ra nanagtindog sa templo ug nanudlo sa katawhan." Nang magkagayo'y naparoon ang pangulo na kasama ang mga punong kawal, at sila'y dinalang hindi sa pilitan: sapagkat nangatatakot sa bayan, baka sila'y batuhin. Inubanan sa mga polis, ang kapitan miadto sa pagkuha kanila, sa wala hinooy pagpugos, kay nahadlok man sila nga tingali unyag batoon sila sa katawhan. At nang kanilang mangadala sila, ay kanilang iniharap sa Sanedrin. At tinanong sila ng dakilang saserdote, Ug sa ila nang nadala sila, ilang gipaatubang sila sa Sanhedrin. Ug nangutana kanila ang labawng sacerdote, Na sinasabi: Ibinala naming mahigpit sa inyo na huwag kayong mangagturo sa pangalang ito: at narito, pinuno ninyo ang Jerusalem ng inyong aral, at ibig ninyong iparatang sa amin ang dugo ng taong ito. nga nag-ingon, "Dili ba amo man kamong gipinahan pag-ayo sa dili pagpanudlo pinasikad niining ngalana? Apan tan-awa, ang Jerusalem gilukop ninyo sa inyong tuloohan, ug ginatinguha ninyo nga kapanilngan kami sa dugo niining tawhana." Datapuwat nagsisagot si Pedro at ang mga apostol at nangagsabi, Dapat muna kaming magsitalima sa Dios bago sa mga tao. Apan si Pedro ug ang mga apostoles mitubag nga nag-ingon, "Kinahanglan maoy among unahon pagsugot ang Dios inay ang mga tawo. Ibinangon ng Dios ng ating mga magulang si Jesus, na siya ninyong pinatay, na ibinitin sa isang punong kahoy. Ang Dios sa atong mga ginikanan mao ang nagpatindog kang Jesus nga inyong gipatay pinaagi sa pagbitay kaniya sa kahoy. Siya'y pinadakila ng Dios ng kaniyang kanang kamay upang maging Principe at Tagapagligtas, upang magbigay ng pagsisisi sa Israel, at kapatawaran ng mga kasalanan. Ang Dios mao ang nagtuboy kaniya ngadto sa iyang too ingon nga Principe ug Manluluwas, aron ang Israel maghinulsol ug kahatagan sa kapasayloan sa mga sala. At kami'y mga saksi ng mga bagay na ito; at gayon din ang Espiritu Santo, na siyang ibinigay ng Dios sa nagsisitalima sa kaniya. Ug kami maoy mga saksi niining mga butanga, ug maingon man ang Espiritu Santo nga gihatag sa Dios kanila nga mga nagasugot kaniya." Datapuwat sila, nang kanilang marinig ito, ay nangasugatan sa puso, at nangagpasiyang sila'y patayin. Ug sa pagkadungog nila niini, sila nanaglagot ug naninguha sa pagpatay kanila. Datapuwat nagtindig sa Sanedrin ang isang Fariseo, na nagngangalang Gamaliel, doktor sa kautusan, na pinapupurihan ng buong bayan, at nagutos na ilabas na sandali ang mga tao. Apan usa ka Fariseo sa Sanhedrin, nga ginganlan si Gamaliel, magtutudlo sa balaod ug tinahud sa tanang katawhan, mitindog ug misugo nga pagulaon unag makadiyot ang mga apostoles. At sinabi niya sa kanila, Kayong mga lalaking taga Israel, ay mangagingat kayo sa inyong sarili tungkol sa mga taong ito, kung ano ang inyong gagawin. Ug unya miingon siya kanila, "Mga Israelinhon, magbantay kamo sa inyong buot pagabuhaton niining mga tawhana. Sapagkat bago pa ng mga araw na ito ay lumitaw na si Teudas, na nagsabing siya'y dakila; at sa kaniya'y nakisama ang may apat na raang tao ang bilang: na siya'y pinatay; at ang lahat ng sa kaniya'y nagsisunod, ay pawang nagsipangalat at nangawalang kabuluhan. Kay sa unang mga adlaw si Teudas mitungha nga nagpadakudaku sa iyang kaugalingon, ug kaniya midapig ang mga upat ka gatus ka tawo; apan kini siya gipatay, ug ang tanang misunod kaniya nanghitibulaag ug nangahanaw. Pagkatapos ng taong ito ay lumitaw si Judas na taga Galilea nang mga araw ng pagpapasulat, at nakahila siya ng marami sa bayan: siya'y nalipol rin; at ang lahat ng sa kaniya'y nagsisunod ay pawang nagsipangalat. Sunod niini si Judas nga Galileanhon mitungha sa mga adlaw sa pagpanglista, ug iyang gipasalaag ang pipila sa mga tawo ngadto kaniya; siya usab nalaglag, ug nanghitibulaag ang tanang misunod kaniya. At ngayo'y sinasabi ko sa inyo, Huwag kayong mangakialam sa mga taong ito, at pabayaan ninyo sila: sapagkat kung ang pasiyang ito, o ang gawang ito ay sa mga tao, ay mawawasak: Ug labut niini karon, sultihan ko kamo, ayaw ninyo paghilabti kining mga tawhana ug pasagdi lamang sila; kay kon kining larawa o kining paningkamota iya ra man ugaling sa tawo, nan kini mapakyas gayud; Datapuwat kung sa Dios, ay hindi ninyo maiwawasak; baka pa kayo'y mangasumpungan na nangakikihamok laban sa Dios. apan kon kini iya man sa Dios, dili gayud kamo arang makapugong niini. Tingali baya hinoon makaplagan kamo nga nakig-away diay batok sa Dios!" At sila'y nagsisangayon sa kaniya: at pagkatawag nila sa mga apostol, ay pinalo nila at ibinala sa kanila na huwag silang mangagsalita sa pangalan ni Jesus, at sila'y pinawalan. Ug sila nagpatoo kaniya, ug sa natawag na nila ang mga apostoles kini ilang gipanaghampak ug gipinahan sa dili na gayud pagsulti pinasikad sa ngalan ni Jesus, ug ilang gibuhian sila. Sila nga'y nagsialis sa harapan ng Sanedrin, na nangatutuwang sila'y nangabilang na karapatdapat na mangagbata ng kaalimurahan dahil sa Pangalan. Ug gikan sa atubangan sa Sanhedrin sila namahawa, mga malipayon nga giisip sila nga angayan diayng pakaulawan tungod sa iyang ngalan. At sa araw-araw, sa templo at sa mga bahay-bahay, ay hindi sila nagsisipagtigil ng pagtuturo at pangangaral, na si Jesus ang siyang Cristo. Ug sa tanang adlaw, sa templo ug sa binalaybalay, sila wala mag-undang sa pagpanudlo ug sa pagwali nga si Jesus mao ang Cristo. Nang mga araw ngang ito, nang dumadami ang bilang ng mga alagad, ay nagkaroon ng bulongbulungan ang mga Greco-Judio laban sa mga Hebreo, sapagkat ang kanilang mga babaing bao ay pinababayaan sa pamamahagi sa araw-araw. Ug unya niadtong mga adlawa, sa nag-anam nag kadaghan ang mga tinun-an, dihay pagbagotbot sa mga Judiyong Gresyanhon batok sa mga Judiyong-lumad tungod kay ang ilang mga babayeng balo pagahisayloan lamang sa inadlaw-adlawng pagpangapod-apod sa mga kabuhian. At tinawag ng labingdalawa ang karamihang mga alagad, at sinabi, Hindi marapat na aming pabayaan ang salita ng Dios, at mangaglingkod sa mga dulang. Tungod niini ang Napulog-Duha nagpatigum sa katilingban sa mga tinun-an ug miingon kanila, "Dili angay nga biyaan namo ang pagwali sa pulong sa Dios aron kami maoy mangunay sa pagpangapod-apod sa mga pagkaon. Magsihanap nga kayo, mga kapatid, sa inyo, ng pitong lalake na may mabuting katunayan, puspos ng Espiritu at ng karunungan, na ating mailalagay sa gawaing ito. Busa, mga igsoon, pagpili kamog pito ka tawo diha kaninyo nga inyong hingmatud-an nga maayo, nga puno sa Espiritu ug sa kinaadman, nga atong ipahimutang niining bulohatona. Datapuwat magsisipanatili kaming matibay sa pananalangin, at sa ministerio ng salita. Ug kami magapadayon sa pag-atiman sa pag-ampo ug sa pag-alagad labut sa pulong." At minagaling ng buong karamihan ang pananalitang ito: at kanilang inihalal si Esteban, taong puspos ng pananampalataya at ng Espiritu Santo, at si Felipe, at si Procoro, at si Nicanor, at si Timon, at si Parmenas, at si Nicolas na taga Antioquia na naging Judio; Ug kining sultiha nakapahimuot sa tibuok katilingban, ug ilang gipili sila si Esteban, usa ka tawo nga puno sa pagtoo ug sa Espiritu Santo, ug si Felipe, si Procor, si Nicanor, si Timon, si Parmenas, ug si Nicolas nga usa ka kinabig nga ta-Antioquia. Na siyang iniharap nila sa mga apostol: at nang sila'y mangakapanalangin na, ay ipinatong nila ang kanilang mga kamay sa mga yaon. Ug sila gipaatubang sa mga apostoles, ug human makaampo kini, gipandungan sila nila sa ilang mga kamot. At lumago ang salita ng Dios; at dumaming lubha sa Jerusalem ang bilang ng mga alagad; at nagsitalima sa pananampalataya ang lubhang maraming saserdote. Ug mikaylap ang pulong sa Dios; ug ang gidaghanon samga tinun-an sa Jerusalem mitubo sa hilabihan gayud, ug daghan kaayo sa mga sacerdote ang nanagpasakop sa tinuohan. At si Esteban, na puspos ng biyaya at ng kapangyarihan, ay gumawa ng mga dakilang kababalaghan at mga tanda sa mga tao. Ug unya si Esteban, nga puno sa grasya ug gahum, naghimog dagkung mga kahibulongan ug mga ilhana diha sa katawhan. Datapuwat nagsitindig ang ilan sa nangasa sinagoga, na tinatawag na sinagoga ng mga Libertino, at ng mga Cireneo, at ng mga Alejandrino, at ng mga taga Cilicia, at taga Asia, na nangakipagtalo kay Esteban. Ug dihay pipila ka mga sakop sa sinagoga sa mga Binuhian (sumala sa gingalan niini), ug sa mga taga-Cirene, ug sa mga taga-Alejandria, ug sa mga taga-Cilicia ug sa Asia, nga nanindog sa pagpakiglantugi kang Esteban. At hindi sila makalaban sa karunungan at sa Espiritu na kaniyang ipinangungusap. Apan wala sila makahimo sa pagbuntog sa kinaadman ug sa Espiritu nga diha uban sa iyang pagpamulong. Nang magkagayo'y nagsisuhol sila sa mga lalake, na nangagsabi, Narinig naming siya'y nagsalita ng mga salitang kapusungan laban kay Moises at sa Dios. Ug unya ilang gisibahan sa tago ang pipila ka tawo sa pag-ingon, "Kami nakadungog kaniya nga nagsultig mga masipad-anong pulong batok kang Moises ug sa Dios." At kanilang ginulo ang bayan, at ang mga matanda, at ang mga eskriba, at kanilang dinaluhong, at sinunggaban si Esteban, at dinala siya sa Sanedrin, Ug ilang gipagubot ang katawhan ug ang mga anciano ug ang mga escriba, ug sila mihasmag ug ilang gisakmit ug gitaral siya ngadto sa atubangan sa Sanhedrin. At nangagharap ng mga saksing sinungaling, na nangagsabi, Ang taong ito'y hindi naglilikat ng pagsasalita ng mga salitang laban dito sa dakong banal, at sa kautusan: Ug ilang gipaatubang ang bakakong mga saksi nga nanag-ingon, "Kining tawhana wala gayuy hunong sa pagsultig mga pulong batok niining balaang dapit ug sa kasugoan; Sapagkat narinig naming kaniyang sinabi, na itong si Jesus na taga Nazaret ay iwawasak ang dakong ito, at babaguhin ang mga kaugaliang ibinigay sa atin ni Moises. kay siya among hingdunggan nga nag-ingon nga kini konong dapita pagagon-ubon ni Jesus nga Nazaretnon ug pagausabon niini ang mga pamatasan nga gibilin kanato ni Moises." At ang lahat ng nangakaupo sa Sanedrin, na nagsisititig sa kaniya, ay kanilang nakita ang kaniyang mukha na katulad ng mukha ng isang anghel. Ug ang tanang nanag-lingkod sa Sanhedrin, sa pagtutok nila kaniya, nakamatikod nga ang iyang nawong sama sa nawong sa manulunda. At sinabi ng dakilang saserdote, Tunay baga ang mga bagay na ito? Ug ang labawng sacerdote nangutana kaniya, "Tinuod ba kini?" At sinabi niya, Mga kapatid na lalake at mga magulang, mangakinig kayo: Ang Dios ng kaluwalhatia'y napakita sa ating amang si Abraham, nang siya'y nasa Mesapotamia, bago siya tumahan sa Haran, Ug si Esteban mitubag: At sinabi sa kaniya, Umalis ka sa iyong lupain, at sa iyong kamaganakan, at pumaroon ka sa lupaing ituturo ko sa iyo. ug miingon kaniya, `Biyai kining imong yuta ug ang imong kaparyentihan ug umadto ka sa yuta nga ipakita ko unya kanimo.` Nang magkagayo'y umalis siya sa lupain ng mga Caldeo, at tumahan sa Haran: at buhat doon, pagkamatay ng kaniyang ama, ay inilipat siya ng Dios sa lupaing ito, na inyong tinatahanan ngayon: Ug siya mipahawa sa yuta sa mga Caldeanhon ug mipuyo sa Haran. Ug siya, sa namatay na ang iyang amahan, gilalin sa Dios gikan didto paingon dinhi niining yutaa nga inyo karong ginapuy-an; At hindi siya pinamanahan ng anoman doon, kahit mayapakan ng kaniyang paa: at siya'y nangakong yao'y ibibigay na pinakaari sa kaniya, at sa kaniyang binhi pagkatapos niya, nang wala pa siyang anak. ngani, wala niya siya hatagig panolundon dinhi, bisan sa igo na lang katumban sa tiil; hinonoa iyang gisaad nga ihatag kini ngadto kaniya ingon nga kabilin ug ngadto sa iyang kaliwatan nga managsunod kaniya, bisan pa nga niadtong panahona wala siyay anak. At ganito ang sinalita ng Dios, na ang kaniyang binhi ay makikipamayan sa ibang lupain, at kanilang dadalhin sila sa pagkaalipin, at sila'y pahihirapang apat na raang taon. Ug ang gisulti sa Dios kaniya mao kini, nga ang iyang kaliwatan mahimong dumuloong sa yuta sa laing mga tawo nga magaulipon kanila ug magadaugdaug kanila sulod sa upat ka gatus ka tuig. At ang bansang sa kanila'y aalipin ay aking hahatulan, sabi ng Dios: at pagkatapos nito'y magsisialis sila, at paglilingkuran nila ako sa dakong ito. `Apan pagahukman ko ra unya ang nasud nga magaulipon kanila,` nag-ingon ang Dios, `ug human niana sila mamahawa gikan didto ug magasimba sila kanako dinhi niining dapita.` At ibinigay niya sa kaniya ang tipan ng pagtutuli: at sa ganito'y naging anak ni Abraham si Isaac, at ito'y tinuli nang ikawalong araw; at naging anak ni Isaac si Jacob, at naging mga anak ni Jacob ang labingdalawang patriarka. Ug kaniya siya naghimog pakigsaad mahitungod sa pagsirkunsisyon. Ug si Abraham nanganak kang Isaac ug kini iyang gisirkunsidahan sa ikawalo ka adlaw; ug si Isaac nanganak kang Jacob, ug si Jacob nanganak sa napulog-duha ka patriarca. At ang mga patriarka sa udyok ng kainggitan kay Jose, ay ipinagbili siya, upang dalhin sa Egipto; at ang Dios ay sumasa kaniya, "Ug ang mga patriarca, tungod sa kasina kang Jose, nagbaligya kaniya ngadto sa Egipto, apan ang Dios nag-uban kaniya, At siya'y iniligtas sa lahat ng kaniyang kapighatian, at siya'y binigyan ng ikalulugod at karunungan sa harapan ni Faraon na hari sa Egipto; at siya'y ginawang gobernador sa Egipto at sa buong bahay niya. ug nagtabang kaniya gikan sa tanan niyang mga kagul-anan, ug naghatag kaniyag pagkamadanihon ug kinaadman sa atubangan ni Faraon, nga hari sa Egipto, nga maoy naghimo kaniyang gobernador sa Egipto ug sa iyang tibuok panimalay. Dumating nga ang kagutom sa buong Egipto at sa Canaan, at nagkaroon ng malaking kapighatian: at walang nasumpungang pagkain ang ating mga magulang. Ug unya miabut ang gutom ug ang dakung kagul-anan sa tibuok Egipto ug Canaan, ug ang atong mga ginikanan walay hingkaplagang mga makaon. Datapuwat nang marinig ni Jacob na may trigo sa Egipto, ay sinugo niyang una ang ating mga magulang. Apan sa pagkadungog ni Jacob nga may trigo diay didto sa Egipto, iyang gipaadto ang atong mga ginikanan sa una nilang paghiadto didto. At sa ikalawa'y napakilala si Jose sa kaniyang mga kapatid; at nahayag kay Faraon ang lahi ni Jose. Ug sa ilang ikaduhang paghiadto, si Jose nagpaila na sa iyang kaugalingon ngadto sa iyang mga igsoon, ug nasayran ni Faraon ang kagikanan ni Jose. At nagsugo si Jose, at pinaparoon sa kaniya si Jacob, na kaniyang ama, at ang lahat niyang kamaganakan, na pitongput limang tao. Ug gipaadtoan ug gipatawag ni Jose ang iyang amahan nga si Jacob ug ang iyang tanang kaparyentihan, nga kapitoan ug lima ka tawo; At lumusong si Jacob sa Egipto; at namatay siya, at ang ating mga magulang. ug si Jacob milugsong ngadto sa Egipto. Ug didto namatay siya ug ang atong mga ginikanan, At sila'y inilipat sa Siquem, at inilagay sila sa libingang binili ni Abraham sa mga anak ni Hamor sa Siquem, sa halaga ng pilak. ug gipanagdala sila balik sa Siquem ug gipahiluna sa lubnganan nga pinalit ni Abraham gikan sa mga anak ni Hamor sa Siquem, nga gibayran sa bili sa salapi. Datapuwat nang nalalapit na ang panahon ng pangako, na ginawa ng Dios kay Abraham, ang bayan ay kumapal at dumami sa Egipto, "Apan sa nagkahiduol na ang panahon sa gisaad sa Dios kang Abraham, ang atong katawhan misanay ug midaghan didto sa Egipto, Hanggang sa lumitaw ang ibang hari sa Egipto na hindi nakakikilala kay Jose. hangtud nga namunoan ang laing hari sa Egipto nga wala makaila kang Jose. Ito rin ay gumamit ng lalang sa ating lahi, at pinahirapan ang ating mga magulang, na ipinatapon ang kani-kanilang mga sanggol upang huwag mangabuhay. Kining haria, sa iyang pagpahimulos sa atong kaliwat, mipugos sa atong mga ginikanan sa pagsalibay sa ilang mga gagmayng bata aron kini dili mabuhi. Nang panahong yaon, ay ipinanganak si Moises, at siya'y totoong maganda; at siya'y inalagaang tatlong buwan sa bahay ng kaniyang ama: Ug sa maong panahon natawo si Moises, ug siya matahum gayud sa atubangan sa Dios. Ug sulod sa tulo ka bulan siya didto alimahi sa balay sa iyang amahan; At nang siya'y matapon, ay pinulot siya ng anak na babae ni Faraon, at siya'y inalagaang gaya ng sariling anak niya. ug sa gikasalibay na siya, gisagop siya sa babayeng anak ni Faraon ug gimatoto siya ingon nga iyang kaugalingong anak. At tinuruan si Moises sa lahat ng karunungan ng mga Egipcio: at siya ay makapangyarihan sa kaniyang mga salita at mga gawa. Ug si Moises gitudloan sa tanang kaalam sa mga Egiptohanon ug siya makagagahum sa iyang mga pulong ug mga buhat. Datapuwat nang siya'y magaapat na pung taong gulang na, ay tumugtog sa kaniyang puso na dalawin ang kaniyang mga kapatid na mga anak ni Israel. "Ug unya sa nag-idad na siyag kap-atan ka tuig, misantop sa iyang kasingkasing ang pagduaw sa iyang kaigsoonan, nga mga kaliwat ni Israel. At nang makita niya ang isa sa kanila na inaalipusta, ay kaniyang ipinagsanggalang siya, at ipinaghiganti ang pinipighati, at pinatay ang Egipcio: Ug sa iyang pagkakita sa usa kanila nga gidagmalan, siya milaban kaniya ug nanimalus alang kaniya nga gidaug-daug pinaagi sa pagpospos sa Egiptohanon. At ang isip niya'y napagunawa ng kaniyang mga kapatid na ibinigay ng Dios sa kanila ang kaligtasan sa pamamagitan ng kamay niya: datapuwat hindi nila napagunawa. Ug siya nagdahum nga ang iyang kaigsoonan nakasabut nga ang Dios naghatag kanilag kaluwasan pinaagi sa iyang kamot, apan wala diay sila makasabut. At nang kinabukasan ay napakita siya sa kanila samantalang sila'y nagaaway, at sila'y ibig sana niyang payapain, na sinasabi, mga Ginoo, kayo'y magkapatid; bakit kayo'y nagaalipustaan? Ug sa sunod nga adlaw hing-abtan niya sila nga nag-away ug buot unta niya nga pasig-ulion sila. `Mga tawo,` matud pa niya, `kamo mga magsoon ra. Nganong nagdinagmalay man kamo?` Datapuwat itinulak siya ng umalipusta sa kaniyang kapuwa tao, na sinasabi, Sino ang naglagay sa iyo na puno at hukom sa amin? Apan siya giwakli sa tawo nga nagdagmal sa iyang isigkaingon, ug giingnan, `Kinsa man konoy nagtudlo kanimo nga among punoan ug maghuhukom? Ibig mo bagang ako'y patayin mo, na gaya ng pagkapatay mo kahapon sa Egipcio? Buot mo ba akong patyon maingon sa imong pagpatay sa Egiptohanon kagahapon?` At sa salitang ito'y tumakas si Moises, at nakipamayan sa lupain ng Midian, na doo'y nagkaanak siya ng dalawang lalake. Ug niining pulonga si Moises mikalagiw ug nahimong dumuloong sa yuta sa Madian diin gianak niya ang duha ka anak nga lalaki. At nang maganap ang apat na pung taon, ay napakita sa kaniya ang isang anghel sa ilang ng bundok ng Sinai, sa ningas ng apoy sa isang mababang punong kahoy. "Ug unya tapus sa kap-atan ka tuig, mitungha kniya ang usa ka manolunda didto sa kamingawan sa Bukid sa Sinai, diha sa nagsilaob nga kahoyng talungon. At nang makita ito ni Moises, ay nanggilalas sa tanawin; at nang siya'y lumapit upang pagmasdan, ay dumating ang isang tinig ng Panginoon, Ug sa pagkakita ni Moises niini nahibulong siya sa talan-awon; ug sa pagduol niya aron sa pagtan-aw, miabut kaniya ang tingog sa Ginoo nga nag-ingon, Ako ang Dios ng iyong mga magulang, ang Dios ni Abraham, at ni Isaac, at ni Jacob. At si Moises ay nanginig at hindi nangahas tumingin. `Ako mao ang Dios sa imong mga ginikanan, ang Dios ni Abraham ug ni Isaac ug ni Jacob.` Ug si Moises mikurog ug wala na mangahas sa pagtan-aw. At sinabi sa kaniya ng Panginoon, Alisin mo ang mga pangyapak sa iyong mga paa: sapagkat ang dakong kinatatayuan mo ay lupang banal. Ug ang Ginoo miingon kaniya, `Huboa ang mga sapin gikan sa imong mga tiil, kay ang dapit nga imong ginatindugan maoy usa ka yuta nga balaan. Totoong nakita ko ang kapighatian ng aking bayang nasa Egipto, at narinig ko ang kanilang hibik, at ako'y bumaba upang sila'y iligtas: at ngayo'y halika, susuguin kita sa Egipto. Sa pagkatinuod nakita ko ang pagdaugdaug sa akong katawhan nga atua sa Egipto ug nadungog ko ang ilang mga pag-agulo, ug ako nanaug aron sa pagtabang kanila. Ug karon umari ka, sugoon ko ikaw ngadto sa Egipto.` Ang Moises na ito na kanilang itinakuwil, na sinasabi, Sino ang sa iyo'y naglagay na puno at hukom? ay siyang sinugo ng Dios na maging puno at tagapagligtas sa pamamagitan ng kamay ng anghel na sa kaniya'y napakita sa mababang punong kahoy. "Kining maong Moises nga ilang gisalikway ug giingnan, `Kinsa man konoy nagtudlo kanimo ingon nga punoan ug maghuhukom?` --kini sa Dios gisugo ingon nga pangulo ug manluluwas pinaagi sa kamot sa manolunda nga mitungha kaniya sa kahoyng talungon. Pinatnugutan sila ng taong ito, pagkagawa ng mga kababalaghan at mga tanda sa Egipto, at sa dagat na Pula, at sa ilang sa loob ng apat na pung taon. Kanila ang nagpagula mao siya, nga nagbuhat ug mga kahibulongan ug mga ilhanan didto sa Egipto ug sa Dagat nga Mapula ug sa kamingawan sulod sa kap-atan ka tuig. Ito'y yaong Moises, na nagsabi sa mga anak ni Israel, Palilitawin ng Dios sa inyo ang isang propeta na gaya ko, mula sa inyong mga kapatid. Kini mao ang Moises nga miingon sa mga Israelinhon, `Usa ka profeta gikan sa inyong kaigsoonan igapatindog sa Dios alang kaninyo, maingon sa iyang pagpatindog kanako.` Ito'y yaong naroon sa iglesia sa ilang na kasama ang anghel na nagsalita sa kaniya sa bundok ng Sinai, at kasama ang ating mga magulang: na siyang nagsitanggap ng mga aral na buhay upang ibigay sa atin: Mao kini siya ang didto sa katilingban sa kamingawan uban sa manolunda nga misulti kaniya sa Bukid sa Sinai, ug uban sa atong mga ginikanan; ug maoy midawat sa buhing mga pulong aron kini ihatag kanato. Sa kaniya'y ayaw magsitalima ang ating mga magulang, kundi siya'y kanilang itinakuwil, at sa kanilang mga puso'y nangagbalik sa Egipto, Ang atong mga ginikanan nanagdumili sa pagsugot kaniya, hinonoa ilang gisalikway siya, ug sa ialng mga kasingkasing sila namalik ngadto sa Egipto, Na sinasabi kay Aaron, Igawa mo kami ng mga dios na mangunguna sa amin: sapagkat tungkol dito kay Moises, na naglabas sa amin sa lupain ng Egipto, ay hindi namin nalalaman kung ano ang nangyari sa kaniya. nga nanag-ingon kang Aaron, `Buhati kamig mga dios nga maoy magauna sa paglakaw namo; kay bahin niining Moises nga nagpagula kanamo sa yuta sa Egipto, ambut naunsa na kaha kadto siya.` At nagsigawa sila nang mga araw na yaon ng isang guyang baka, at nagsipaghandog ng hain sa diosdiosang yaon, at nangatuwa sa mga gawa ng kanilang mga kamay. Ug niadtong mga adlawa nagbuhat silag nating baka, ug ang diosdios ilang gihalaran ug mga halad-inihaw, ug ilang gikalipayan ang mga hinimo sa ilang mga kamot. Datapuwat tumalikod ang Dios, at sila'y pinabayaang magsisamba sa hukbo ng langit; gaya ng nasusulat sa aklat ng mga propeta, Hinandugan baga ninyo ako ng mga hayop na pinatay at mga hain Na apat na pung taon sa ilang, Oh angkan ni Israel? Apan ang Dios mitalikod kanila ug iyang gipanugyan sila sa pagsimba sa panon sa kalangitan, sumala sa nahisulat sa basahon sa mga profeta, nga nag-ingon: `Gihalaran ba ako ninyog mga inihaw ug mga halad sulod sa kap-atan ka tuig didto sa kamingawan, O kaliwatan ni Israel? At dinala ninyo ang tabernakulo ni Moloc, At ang bituin ng dios Refan, Ang mga larawang ginawa ninyo upang inyong sambahin: At dadalhin ko kayo sa dako pa roon ng Babilonia. Hinonoa maoy inyong gidaladala ang tolda ni Moloc ug ang bitoon sa dios nga si Ronfan, ang mga larawan nga gipamuhat ninyo aron maoy inyong pagasim-bahon; busa, ilabay ko gayud kamo ngadto sa unahan pa sa Babilonia.` Sumaating mga magulang sa ilang ang tabernakulo ng patotoo, ayon sa itinakda ng nagsalita kay Moises, na kaniyang gawin yaon alinsunod sa anyong kaniyang nakita. "Sa kamingawan, diha sa atong mga ginikanan ang tolda sa pagpamatuod, ingon sa gitugon sa Dios nga nagsulti kang Moises, sa pagbuhat niini subay sa panig-ingnan nga iyang nakita. Na yao'y ipinasok din ng ating mga magulang sa kapanahunang ukol, na kasama ni Josue nang sila'y magsipasok sa inaari ng mga bansa, na pinalayas ng Dios sa harapan ng ating magulang, hanggang sa mga araw ni David; Sa nasunod na kini sa atong mga ginikanan, kini gipanagdala nila dinhi kauban ni Josue sa diha nga ilang gipanag-iya ang kayutaan sa mga Gentil nga gipanghinginlan sa Dios atubangan sa atong mga ginikanan. Ug nagpabilin nga ingon niini hangtud sa mga adlaw ni David, Na nakasumpong ng biyaya sa paningin ng Dios, at huminging makasumpong ng isang tahanang ukol sa Dios ni Jacob. nga nakakaplag ug grasya sa atubangan sa Dios ug nangamuyo nga tugotan unta siya sa pagpangitag puloy-anan alang sa Dios ni Jacob. Datapuwat iginawa siya ni Salomon ng isang bahay. Apan si Salomon mao nay nagpatindog ug balay alang kaniya. Bagamat ang Kataastaasa'y hindi tumatahan sa mga bahay na gawa ng mga kamay; gaya ng sinasabi ng propeta, Ngani ang Labing Halangdon wala magpuyo sa mga balay nga hinimog mga kamot; sumala sa ginaingon sa profeta: Ang langit ay ang aking luklukan, At ang lupa ang tungtungan ng aking mga paa: Anong anyo ng bahay ang itatayo ninyo sa akin? sabi ng Panginoon: O anong dako ang aking pahingahan? `Ang langit maoy akong trono, ug ang yuta maoy tumbanan sa akong mga tiil. Unsa pa mang balaya ang inyong tukoron alang kanako, nagaingon ang Ginoo, o unsa pa man ang dapit nga akong pahulayanan? Hindi baga ginawa ng aking kamay ang lahat ng mga bagay na ito? Dili ba gibuhat man sa akong kamot kining tanang mga butanga?` Kayong matitigas ang ulo, at di tuli ang pusot mga tainga, kayo'y laging nagsisisalangsang sa Espiritu Santo: kung ano ang ginawa ng inyong mga magulang, ay gayon din naman ang ginagawa ninyo. "Kamong mga tikig ug liog, ug mga walay sirkunsisyon sa kasingkasing ug sa mga igdulongog, kanunay gayud kamong nagapakigbatok sa Espiritu Santo. Maingon sa gibuhat sa inyong mga ginikanan, mao man usab ang inyong ginabuhat. Alin sa mga propeta ang hindi pinagusig ng inyong mga magulang? at kanilang pinatay ang nangagpahayag ng una ng pagdating ng Matuwid na Ito; na sa kaniya'y kayo ngayon ay nangaging mga tagapagkanulo at mamamatay-tao; Kinsa ba sa mga profeta ang wala lutosa sa inyong mga ginikanan? Ug ilang gipamatay ang mga nanaghimog mga profesiya mahitungod sa pag-anhi sa Matarung, kang kinsa kamo karon nahimong iyang mga magbubudhi ug mga mamumuno, Kayo na nagsitanggap ng kautusan ayon sa pangangasiwa ng mga anghel, at hindi ninyo ginanap. kamo nga mao ang nanagpakadawat sa kasugoan nga gihatag kaninyo pinaagig mga manolunda, apan wala ninyo pagtumana." Nang marinig nga nila ang mga bagay na ito, ay nangasugatan sila sa puso, at siya'y pinagngalitan nila ng kanilang mga ngipin. Ug sa ilang pagkadungog niining mga butanga, sila nasilag ug nanagpakagot sa mga bag-ang batok kaniya. Datapuwat siya, palibhasa'y puspos ng Espiritu Santo ay tumitig na maigi sa langit, at nakita niya ang kaluwalhatian ng Dios, at si Jesus na nakatindig sa kanan ng Dios, Apan si Esteban nga puno sa Espiritu Santo, mitutok sa langit ug nakita niya ang himaya sa Dios ug si Jesus nga nagtindog sa too sa Dios. At nagsabi, Narito, nakikita kong bukas ang mga langit, at ang Anak ng tao na nakatindig sa kanan ng Dios. Ug siya miingon, "Tan-awa, nakita ko ang mga langit nga naabli, ug ang Anak sa Tawo nga nagatindog sa too sa Dios." Datapuwat sila'y nagsigawan ng malakas na tinig, at nangagtakip ng kanilang mga tainga, at nangagkaisang siya'y dinaluhong; Apan sila naniyagit sa makusog nga tingog ug gisap-ongan nila ang ilang mga dalunggan ug nanagdungan sa paghasmag kaniya. At siya'y kanilang itinapon sa labas ng bayan, at binato: at inilagay ng mga saksi ang kanilang mga damit sa mga paanan ng isang binata na nagngangalang Saulo. Ug ilang giabog siya sa gawas sa siyudad ug ilang gipanagbato siya; ug ang mga saksi nangitsa sa ilang mga kupo ngadto sa tiilan sa usa ka lalaking batan-on nga ginganlan si Saulo. At kanilang pinagbatuhanan si Esteban, na tumatawag sa Panginoon at nagsasabi, Panginoong Jesus, tanggapin mo ang aking espiritu. Ug samtang gipanagbato nila si Esteban, siya nag-ampo nga nag-ingon, "Ginoong Jesus, dawata ang akong espiritu." At siya'y nanikluhod, at sumigaw ng malakas na tinig, Panginoon, huwag mong iparatang sa kanila ang kasalanang ito. At pagkasabi niya nito, ay nakatulog siya. Ug siya miluhod ug misinggit sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Ginoo, dili mo unta sila pagsang-atan niining salaa." Ug sa nakasulti na siya niini, siya namatay. At si Saulo ay sumangayon sa kaniyang pagkamatay. At nang araw na yao'y nangyari ang isang malaking paguusig laban sa iglesia na nasa Jerusalem; at silang lahat ay nagsipangalat sa lahat ng mga dako ng Judea at Samaria, maliban na sa mga apostol. Ug si Saulo miuyon nga paga-patyon si Esteban. At inilibing si Esteban ng mga taong masipag sa kabanalan, at siya'y tinangisan ng di kawasa. Ug si Esteban gilubong sa mga tawong masimbahon, ug sila nanagminatay sa hilabihan gayud tungod kaniya. Datapuwat pinuksa ni Saulo ang iglesia, na pinapasok ang bahay-bahay, at kinakaladkad ang mga lalaket mga babae, at sila'y ipinapasok sa bilangguan. Apan si Saulo nagpadayon sa pagdaut sa iglesia, sa pagpanakasaka sa kabalayan sa pagtaral sa mga lalaki ug mga babaye, ug pagbanlod kanila sa bilanggoan. Ang mga nagsipangalat nga ay nagsipaglakbay, na ipinangangaral ang salita. Ug ang mga nanghitibulaag nahadiindiin sa paglakaw nga nanagwali sa pulong. At bumaba si Felipe sa bayan ng Samaria, at ipinangaral sa kanila ang Cristo. Ug si Felipe milugsong ngadto sa usa ka lungsod sa Samaria diin iyang giwali kanila ang Cristo. At ang mga karamiha'y nangagkakaisang nangakikinig sa mga bagay na sinasalita ni Felipe, pagkarinig nila, at pagkakita ng mga tanda na ginawa niya. Ug ang katawhan nagkahiusa sa ilang pagpaminaw sa gisulti ni Felipe sa pagkadungog ug pagkakita nila sa mga milagro nga iyang gibuhat. Sapagkat sa maraming may mga karumaldumal na espiritu, ay nangagsilabas sila, na nangagsisisigaw ng malakas na tinig: at maraming lumpo, at pilay, ang pinagaling. Kay gikan sa daghang mga giyawaan nanggula ang mga mahugaw nga espiritu, nga nanagpaniyagit sa makusog nga tingog; ug nangaayo ang daghang mga paralitiko o mga bakul. At nagkaroon ng malaking kagalakan sa bayang yaon. Ug niadtong lungsora dihay dakung kalipay. Datapuwat may isang tao, na nagngangalang Simon, na nang unang panaho'y nanggagaway sa bayan, at pinahahanga ang mga tao sa Samaria, at nagsasabing siya'y isang dakila: Apan sa wala pa kini, dihay usa ka tawo nga ginganlan si Simon nga tigsalamangka didto niadtong lungsora; ug siya nakapahibulong gayud sa mga tawo sa Samaria, ug nag-ingon nga siya gayud maoy usa ka dakung tawo. Na siyang pinakikinggan nilang lahat, buhat sa kaliitliitan hanggang sa kadakidakilaan, na sinasabi, Ang taong ito ang siyang kapangyarihan ng Dios na tinatawag na Dakila. Ug kaniya naminaw ang tanan, gikan sa mga iwit hangtud sa kadagkuan, nga nanag-ingon, "Kining tawhana mao ang gahum sa Dios, ang gahum nga ginganlag Daku." At siya'y pinakinggan nila, sapagkat mahabang panahong pinahahanga niya sila ng kaniyang mga panggagaway. Ug sila nanagpatalinghug kaniya, tungod kay sa hataas nga panahon sila gipahibulong man ugod niya pinaagi sa iyang salamangka. Datapuwat nang magsipaniwala sila kay Felipe na nangangaral ng mabubuting balita tungkol sa kaharian ng Dios at sa pangalan ni Jesucristo, ay nangabautismuhan ang mga lalaket mga babae. Apan sa diha nga nagpanoo na sila kang Felipe sa pagmantala niya sa Maayong Balita mahitungod sa gingharian sa Dios ug sa ngalan ni Jesu-Cristo, nanagpabautismo sila nga mga lalaki ug mga babaye. At si Simon man ay naniwala rin: at nang mabautismuhan na, ay nanatili siyang kasama ni Felipe; at nang makakita ng mga tanda at ng mga dakilang himalang ginawa, ay napahanga siya. Ug bisan gani siya si Simon mitoo, ug sa nabautismohan na, nagpabilin siya kang Felipe. Ug siya nahingangha sa kahibulong sa iyang pagkakita sa mga ilhanan ug mga dagkung milagro nga nangahimo. Nang mabalitaan nga ng mga apostol na nangasa Jerusalem na tinanggap ng Samaria ang salita ng Dios, ay sinugo nila sa kanila si Pedro at si Juan: Ug unya sa pagkadungog sa mga apostoles didto sa Jerusalem nga ang Samaria midawat sa pulong sa Dios, ilang gipaadtoan sila ni Pedro ug ni Juan, Na nang sila'y makalusong, ay ipinanalangin nila sila, upang kanilang tanggapin ang Espiritu Santo. nga sa ila nang paghiabut, nanag-ampo alang kanila nga unta makadawat sila sa Espiritu Santo; Sapagkat ito'y hindi pa bumababa sa kanino man sa kanila: kundi sila'y nangabautismuhan lamang sa pangalan ng Panginoong Jesus. kay wala pa man kanilay hingkunsaran niini, ug sila igo man lamang nabautismohan sa ngalan sa Ginoong Jesus. Nang magkagayo'y ipinatong sa kanila ang kanilang mga kamay, at kanilang tinanggap ang Espiritu Santo. Ug sila gipandungan nilag mga kamot ug nakadawat sila sa Espiritu Santo. Nang makita nga ni Simon na sa pamamagitan ng pagpapatong ng mga kamay ng mga apostol ay ibinigay ang Espiritu Santo, ay inalok niya sila ng salapi, Ug sa pagkakita ni Simon nga ang Espiritu gikahatag man pinaagi sa pagpandong sa mga kamot sa mga apostoles, sila sa salapi gitanyagan niya Na sinasabi, Bigyan naman ninyo ako ng kapangyarihang ito, upang sinomang patungan ko ng aking mga kamay, ay tumanggap ng Espiritu Santo. nga nag-ingon, "Hatagi usab ako niining gahuma, aron nga bisan kinsay akong pandungan sa akong mga kamot makadawat sa Espiritu Santo." Datapuwat sinabi sa kaniya ni Pedro, Ang iyong salapi'y mapahamak na kasama mo, sapagkat inisip mong tamuhin ang kaloob ng Dios sa pamamagitan ng salapi. Apan si Pedro miingon kaniya, "Ang imong salapi malaglag pa unta uban kanimo, kay imong gidahum nga pinaagig salapi mabatonan mo ang gasa sa Dios! Wala kang bahagi ni kapalaran man sa bagay na ito: sapagkat ang puso mo'y hindi matuwid sa harap ng Dios. Wala kay bahin ni luna niining mga butanga, kay ang imong kasingkasing dili matarung sa atubangan sa Dios. Magsisi ka nga sa kasamaan mong ito, at manalangin ka sa Panginoon, baka sakaling ipatawad sa iyo ang pagiisip ng iyong puso. Busa hinolsuli kining imong pagkadautan, ug pangamuyo sa Ginoo basin pa, kon ugaling mahimo man, pasayloon ka niining pagdahum sa imong kasingkasing. Sapagkat nakikita kong ikaw ay nasa apdo ng kapaitan at sa tali ng katampalasanan. Kay nakita ko nga ikaw anaa sa mapait nga apdo ug sa bugkos sa pagpangdaut." At sumagot si Simon at sinabi, Ipanalangin ninyo ako sa Panginoon, upang huwag mangyari sa akin ang alin mang bagay sa mga sinasabi ninyo. Ug si Simon mitubag, "Iampo ako ninyo sa Ginoo, nga wala untay mahitabo kanako sa inyong gisulti." Sila nga, nang makapagpatotoo at masabi na nila ang salita ng Panginoon, ay nangagbalik sa Jerusalem, at ipinangaral ang evangelio sa maraming nayon ng mga Samaritano. Unya sa nakapamatuod ug nakasulti na sila sa pulong sa Ginoo, sila namalik sa Jerusalem, nga nanagwali sa Maayong Balita sa daghang mga balangay sa mga Samarianhon. Datapuwat nagsalita kay Felipe ang isang anghel ng Panginoon, na nagsasabi, Magtindig ka, at ikaw ay pumaroon sa dakong timugan, sa daang palusong mula sa Jerusalem hanggang sa Gaza: na ito'y ilang. Apan usa ka manolunda sa Ginoo miingon kang Felipe, "Tindog ug umadto ka sa habagatan, sa dalan nga gikan sa Jerusalem padulong sa Gaza." Kini diha sa awaaw. At siya'y nagtindig at yumaon: at narito, ang isang lalaking taga Etiopia, isang bating na may dakilang kapamahalaan na sakop ni Candace, reina ng mga Etiope, na siyang namamahala ng lahat niyang kayamanan, at siya'y naparoon sa Jerusalem upang sumamba; Ug si Felipe mitindog ug miadto. Ug tan-awa, usa ka Etiopiahanon nga eunoco ug alagad ni Candace, ang rayna sa mga Etiopiahanon, nga maoy gitugyanan sa tanang bahandi niini, miadto sa Jerusalem sa pagsimba didto, At siya'y pabalik at nakaupo sa kaniyang karo, at binabasa ang propeta Isaias. ug karon nagpauli na siya nga naglingkod sa iyang kalisa ug nagbasa sa basahon sa profeta nga si Isaias. At sinabi kay Felipe ng Espiritu, Lumapit ka, at makisama sa karong ito. Ug ang Espiritu miingon kang Felipe, "Duol ug kumuyog ka nianang kalisa." At tumakbo si Felipeng patungo sa kaniya, at napakinggan niyang binabasa si Isaias na propeta, at sinabi, Nauunawa mo baga ang binabasa mo? Ug si Felipe midalagan ngadto kaniya, ug iyang nadungog siya nga nagbasa sa basahon sa profeta nga si Isaias, ug siya iyang gipangutana nga nag-ingon, "Nakasabut ka ba sa imong gibasa?" At sinabi niya, Paanong magagawa ko, maliban nang may pumatnubay sa aking sinoman? At pinakiusapan niya si Felipe na pumanhik at maupong kasama niya. Ug siya mitubag, "Unsaon ko man pagpakasabut, gawas kon adunay magatudlo kanako?" Ug iyang gihangyo si Felipe sa pagsakay ug sa paglingkod tupad kaniya. Ang dako nga ng kasulatan na binabasa niya ay ito, Siya'y gaya ng tupa na dinala sa patayan; At kung paanong hindi umimik ang kordero sa harap ng manggugupit sa kaniya, Gayon din hindi niya binubuka ang kaniyang bibig: Ug ang bahin sa kasulatan nga iyang gibasa mao kini: Maingon nga dili lamang magatingog ang karnero nga pagadad-on sa ihawan o ang nating karnero sa atubangan sa iyang mag-aalot, maingon man siya, sa iyang baba wala magbuka. Sa kaniyang pagpapakababa'y inalis ang kaniyang paghuhukom. Sino ang maghahayag ng kaniyang lahi? Sapagkat inalis sa lupa ang kaniyang buhay. Sa pagpahiubos kaniya, sa katarungan gihikawan siya. Ni kinsa pa man pagaasoyon ang iyang kaliwatan? Kay ang iyang kinabuhi gikuha na man gikan sa yuta." At sumagot ang bating kay Felipe, at sinabi, Ipinamamanhik ko sa iyo, kanino sinasabi ng propeta ito? sa kaniya bagang sarili, o sa alin mang iba? Ug ang eunoco miingon kang Felipe, "Suginli ako, kinsa may ipasabut niini sa profeta, ang iya bang kaugalingon o ang lain bang tawo?" At binuka ni Felipe ang kaniyang bibig, at pagpapasimula sa kasulatang ito, ay ipinangaral sa kaniya si Jesus. Ug si Felipe mibungat sa iyang baba, ug ang Maayong Balita mahitungod kang Jesus iyang giwali kaniya nga diha magsugod sa maong bahin sa kasulatan. At sa pagpapatuloy sa daan, ay nagsidating sila sa dakong may tubig; at sinabi ng bating, Narito, ang tubig; ano ang nakahahadlang upang ako'y mabautismuhan? Ug sa nagpadayon sila sa pagpanaw nahiabut silag tubig, ug ang eunoco miingon, "Tan-awa, anaay tubig! Unsa pa may makaulang sa akong pagpabautismo?" At sinabi ni Felipe Kung nanampalataya ka ng buong puso ay mangyayari. At sumagot siya at sinabi: Sumasampalataya ako na si Jesu-Cristo ay Anak ng Dios. Ug si Felipe miingon, "Kon ikaw nagatoo uban sa tibuok mong kasingkasing, mahimo." Ug siya mitubag, "Ako nagatoo nga si Jesu-Cristo mao ang Anak sa Dios." At ipinagutos niyang itigil ang karo: at sila'y kapuwa lumusong sa tubig, si Felipe at ang bating; at kaniyang binautismuhan siya. Ug misugo siya sa pagpahunong sa kalisa ug silang duha, si Felipe ug ang eunoco, nanaug ngadto sa tubig ug iyang gibautismohan siya. At nang magsiahon sila sa tubig, ay inagaw si Felipe ng Espiritu ng Panginoon; at hindi na siya nakita ng bating, sapagkat ipinagpatuloy niya ang kaniyang lakad na natutuwa. Ug sa nakahaw-as na sila gikan sa tubig, si Felipe gisakgaw sa Espiritu sa Ginoo; ug ang eunoco wala na makakita kaniya, ug sa iyang panaw mipadayon siya nga nagmalipayon. Ngunit nasumpungan si Felipe sa Azoto: at sa pagdadaan ay ipinangaral niya ang evangelio sa lahat ng mga bayan, hanggang sa dumating siya sa Cesarea. Apan si Felipe hingkaplagan didto sa Asdod, ug sa iyang paghiagi didto, ang Maayong Balita iyang giwali sa tanang kalungsuran hangtud sa iyang paghiabut sa Cesarea. Datapuwat si Saulo, na sumisilakbo pa ng mga pagbabanta at pagpatay laban sa mga alagad ng Panginoon, ay naparoon sa dakilang saserdote, Apan si Saulo, nga nagpangusmo pa gihapog mga hulga sa pagpamatay batok sa mga tinun-an sa Ginoo, miadto sa labawng sacerdote At humingi sa kaniya ng mga sulat sa Damasco sa mga sinagoga, upang kung siya'y makasumpong ng sinoman sa mga nasa Daan, maging mga lalake o mga babae, ay kaniya silang madalang gapos sa Jerusalem. ug nangayo kaniyag mga sulat ngadto sa mga sinagoga sa Damasco, aron nga kon aduna didtoy iyang makaplagan nga mga iya niining Dalana, mga lalaki o mga babaye, iyang mataral sila nga ginapos ngadto sa Jerusalem. At sa kaniyang paglalakad, ay nangyari na siya'y malapit sa Damasco: at pagdaka'y nagliwanag sa palibot niya ang isang ilaw mula sa langit: Ug sa naglakaw siya, sa nagsingabut siya sa Damasco, usa ka kahayag gikan sa langit mikalit pagsidlak libut kaniya. At siya'y nasubasob sa lupa, at nakarinig ng isang tinig na sa kaniya'y nagsasabi, Saulo, Saulo, bakit mo ako pinaguusig? Ug natumba siya sa yuta ug iyang nadungog ang tingog nga nag-ingon kaniya, "Saulo, Saulo, nganong ginalutos mo ako?" At sinabi niya, Sino ka baga, Panginoon? At sinabi niya, Ako'y si Jesus na iyong pinaguusig: Ug siya miingon, "Kinsa ka ba, Ginoo?" Ug siya mitubag, "Ako mao si Jesus nga imong ginalutos. Ngunit magtindig ka, at ikaw ay pumasok sa bayan, at sasalitain sa iyo ang dapat mong gawin. Apan bumangon ka ug sumulod ka sa siyudad, ug didto igatug-an kanimo ang kinahanglan pagabuhaton mo." At ang mga taong kasama niya sa paglalakad ay nangatilihan na hindi makapagsalita, na naririnig ang tinig, datapuwat walang nakikitang sinoman. Ug ang mga tawo nga kakuyog ni Saulo mihunong nga nanghiugtok, nga nanagpakadungog sa tingog ngani walay bisan kinsa nga ilang nakita. At nagtindig sa lupa si Saulo; at pagkadilat ng kaniyang mga mata, ay di siya nakakita ng anoman; at kanilang inakay siya sa kamay at ipinasok siya sa Damasco. Ug si Saulo mibangon gikan sa yuta; ug sa pagbuka pa niya sa iyang mga mata, siya dili na makakitag bisan unsa. Ug ilang gipanag-agak siya sa kamot ug gidala ngadto sa Damasco. At siya'y tatlong araw na walang paningin, at hindi kumain ni uminom man. Ug sulod sa tulo ka adlaw siya dili makakita ug wala mokaon ni moinom. Ngayon nga'y may isang alagad sa Damasco, na nagngangalang Ananias; at sinabi sa kaniya ng Panginoon sa pangitain, Ananias. At sinabi niya, Narito ako, Panginoon. Ug didtoy usa ka tinun-an sa Damasco nga ginganlan si Ananias. Sa usa ka panan-awon ang Ginoo miingon kaniya, "Ananias!" Ug siya mitubag, "Ania ako, Ginoo." At sinabi sa kaniya ng Panginoon, Magtindig ka, at pumaroon sa lansangang tinatawag na Matuwid, at ipagtanong mo sa bahay ni Judas ang isa na nagngangalang Saulo, lalaking taga Tarso: sapagkat narito, siya'y nananalangin; Ug ang Ginoo miingon kaniya, "Tindog ug umadto ka sa dalan nga ginganlag Dalang Tarung, ug pangitaa didto sa balay ni Judas ang usa ka tawo nga taga-Tarso nga ginganlan si Saulo; kay atua siya karon didto nagaampo, At nakita niya ang isang lalaking nagngangalang Ananias na pumapasok, at ipinapatong ang kaniyang mga kamay sa kaniya, upang tanggapin niya ang kaniyang paningin. ug sa panan-awon iyang nakita ang usa ka tawo nga ginganlan si Ananias nga misulod ug mipandong sa iyang mga kamot kaniya aron mahiulian siya sa iyang igtatan-aw." Ngunit sumagot si Ananias, Panginoon, nabalitaan ko sa marami ang tungkol sa taong ito, kung gaano karaming kasamaan ang ginawa niya sa iyong mga banal sa Jerusalem: Apan si Ananias mitubag, "Ginoo, nakadungog ako gikan sa daghan mahitungod niining tawhana, unsa kadaku sa kadaut nga iyang nahimo sa imong mga balaan didto sa Jerusalem; At dito siya'y may kapahintulutan ng mga pangulong saserdote na gapusin ang lahat ng mga nagsisitawag sa iyong pangalan. ug karon ania man gani siya dinhi nga may pagtugot gikan sa mga sacerdote nga punoan aron sa pagpanggapos sa tanang magapangaliya sa imong ngalan." Datapuwat sinabi sa kaniya ng Panginoon, Pumaroon ka: sapagkat siya'y sisidlang hirang sa akin, upang dalhin ang aking pangalan sa harapan ng mga Gentil at ng mga hari, at ng mga anak ni Israel: Apan ang Ginoo miingon kaniya, "Umadto ka, kay siya pinili nga galamiton ko sa pagdala sa akong ngalan sa atubangan sa mga Gentil ug sa mga hari ug sa mga anak ni Israel; Sapagkat sa kaniya'y aking ipakikilala kung gaano karaming mga bagay ang dapat niyang tiisin dahil sa aking pangalan. kay ipakita ko kaniya unsa kadaghan ang kinahanglan iyang pagaantuson tungod sa akong ngalan." At umalis si Ananias at pumasok sa bahay; at ipinatong ang kaniyang mga kamay sa kaniya na sinabi, Kapatid na Saulo, ang Panginoon, sa makatuwid baga'y si Jesus, na sa iyo'y napakita sa daan na iyong pinanggalingan, ay nagsugo sa akin, upang tanggapin mo ang iyong paningin, at mapuspos ka ng Espiritu Santo. Busa si Ananias miadto ug misulod sa balay. Ug sa nagpandong siya sa iyang mga kamot diha kaniya, siya miingon, "Igsoon Saulo, ang Ginoong Jesus nga mitungha kanimo sa dalan nga imong giagian paingon dinhi, nagpaanhi kanako aron ikaw mahiulian sa imong igtatan-aw ug mapuno ka sa Espiritu Santo." At pagdaka'y nangalaglag mula sa kaniyang mga mata ang mga parang kaliskis, at tinanggap niya ang kaniyang paningin; at siya'y nagtindig at siya'y binautismuhan; Ug dihadiha gikan sa iyang mga mata may nangatagak nga morag mga himbis, ug siya nahiulian sa iyang igtatan-aw. Unya mitindog siya ug gibautismohan, At siya'y kumain at lumakas. At siya'y nakisamang ilang araw sa mga alagad na nangasa Damasco. ug mikaon ug nahiulian sa kabaskog. At pagdaka'y kaniyang itinanyag sa mga sinagoga si Jesus, na siya ang Anak ng Dios. Ug sa mga sinagoga si Jesus iyang giwali dihadiha nga nag-ingon, "Siya mao ang Anak sa Dios." At ang lahat ng sa kaniya'y nakarinig ay namangha, at nangagsabi, Hindi baga ito yaong sa Jerusalem ay lumipol sa mga nagsitawag sa pangalang ito? at sa ganitong nasa ay naparito siya, upang sila'y dalhing gapos sa harap ng mga pangulong saserdote. Ug ang tanang nakadungog kaniya nahitingala nga nanag-ingon, "Dili ba mao man kining tawhana nga sa didto siya sa Jerusalem nanglaglag sa mga nanagpangaliya niining ngalana? Ug nahianhi man gani kini siya alang sa maong tuyo, aron sa pagtaral kanila nga ginapos sa atubangan sa mga sacerdote nga punoan." Datapuwat lalo nang lumakas ang loob ni Saulo, at nilito ang mga Judio na nangananahan sa Damasco, na pinatutunayan na ito ang Cristo. Apan si Saulo misamot pa gayud sa pagkabaskog, ug nakapahilum sa mga Judio nga nanagpuyo sa Damasco, pinaagi sa iyang pagpanghimatuod nga si Jesus mao ang Cristo. At nang maganap ang maraming mga araw, ay nangagsanggunian ang mga Judio upang siya'y patayin: Ug sa nangagi na ang daghang mga adlaw, ang mga Judio nanagsabut sa pagpatay kaniya, Datapuwat napagtalastas ni Saulo ang kanilang banta. At kanilang binantayan naman ang mga pintuang daan sa araw at gabi upang siya'y kanilang patayin: apan ang ilang laraw nahibaloan ni Saulo. Sa adlaw ug sa gabii ang mga pultahan sa siyudad ilang gibantayan aron unta sa pagpatay kaniya; Ngunit kinuha siya sa gabi ng kaniyang mga alagad, at siya'y ibinaba sa kuta na siya'y inihugos na nasa isang balaong. apan gikuha siya sa iyang mga tinun-an sa takna sa kagabhion ug ilang gikanaug siya sa paril, gitonton sulod sa usa ka alat. At nang siya'y dumating sa Jerusalem, ay pinagsikapan niyang makipisan sa mga alagad: at silang lahat ay nangatakot sa kaniya, sa di paniniwala na siya'y alagad, Ug sa paghiabut na niya sa Jerusalem, siya misulay sa pag-ipon sa mga tinun-an; apan silang tanan nangahadlok kaniya, kay wala man sila motoo nga siya tinuod gayud nga tinun-an. Datapuwat kinuha siya ni Bernabe, at siya'y iniharap sa mga apostol, at sa kanila'y isinaysay kung paanong nakita niya sa daan ang Panginoon, at kinausap siya, at kung paanong siya'y nangaral sa Damasco na may katapangan sa pangalan ni Jesus. Apan gikuptan siya ni Bernabe ug gidala ngadto sa mga apostoles, ug kanila gisugilon ni Bernabe ang kaagi didto sa dalan sa pagpakakita ni Saulo sa Ginoo nga misulti kaniya, ug sa iyang walay kokahadlok nga pagpamulong sa ngalan ni Jesus didto sa Damasco. At siya'y kasamasama nila, na pumapasok at lumalabas sa Jerusalem, Ug siya nahisulod-gula uban kanila didto sa Jerusalem, Na nangangaral na may katapangan sa pangalan ng Panginoon: at siya'y nagsalita at nakipagtuligsaan sa mga Greco-Judio; datapuwat pinagpipilitan nilang siya'y mapatay. ug sa walay kokahadlok nagwali sa ngalan sa Ginoo. Ug siya nakigsulti ug nakiglantugi batok sa mga Judiyong-Gresyanhon; apan sila naninguha sa pagpatay kaniya. At nang maalaman ito ng mga kapatid, ay inihatid nila siya sa Cesarea, at siya'y sinugo nila sa Tarso. Ug sa pagkasayud niini sa kaigsoonan, siya ilang gipanagdala sa Cesarea, ug didto ilang gipagikan siya padulong sa Tarso. Sa gayo'y nagkaroon ng kapayapaan ang iglesia sa buong Judea at Galilea at Samaria palibhasa'y pinagtibay; at, sa paglakad na may takot sa Panginoon at may kaaliwan ng Espiritu Santo, ay nagsisidami. Ug unya may kalinaw na ang iglesia sa tibuok Judea ug Galilea ug Samaria, ug nalig-on kini; ug sa naggawi kini diha sa kataha sa Ginoo ug sa pagdasig sa Espiritu Santo, kini misanay. At nangyari, na sa paglalakad ni Pedro sa lahat ng dako, siya'y naparoon naman sa mga banal na nangananahan sa Lidda. Ug nahitabo nga sa naglibut si Pedro sa tanang dapit, siya nahiadto usab sa mga balaan nga nanagpuyo sa Lida. At doo'y natagpuan niya ang isang lalake na nagngangalang Eneas, na walo nang taong sumasabanig; sapagkat siya'y lumpo. Ug didto iyang gikakita ang usa ka tawo nga ginganlan si Eneas, usa ka paralitiko nga nag-ilaid sa iyang higdaanan sulod na sa walo ka tuig. At sinabi sa kaniya ni Pedro, Eneas, pinagagaling ka ni Jesucristo: magtindig ka, at husayin mo ang iyong higaan. At pagdaka'y nagtindig siya. Ug si Pedro miingon kaniya, "Eneas, giayo na ikaw karon ni Jesu-Cristo; bumangon ka ug hipusa ang imong gihigdaan." Ug dihadiha mibangon siya. At siya'y nakita ng lahat ng mga nangananahan sa Lidda at sa Sarona, at sila'y nangagbalik-loob sa Panginoon. Ug nakakita kaniya ang tanang nanagpuyo sa Lida ug sa Saron, ug sila nangakabig ngadto sa Ginoo. Ngayon ay may isang alagad sa Joppe na nagngangalang Tabita, na ang kahuluga'y Dorcas: ang babaing ito'y puspos ng mabubuting gawa at ng pagkaawang gawa na kaniyang ginagawa. Ug didto sa Jope may usa ka babayeng tinun-an nga ginganlan si Tabita (nga kon hubaron, Dorcas o Lagsaw). Siya daghag mga maayong binuhatan ug mga pagpanglimos nga iyang gihimo. At nangyari nang mga araw na yaon, na siya'y nagkasakit, at namatay: at nang siya'y mahugasan na nila, ay kanilang ibinurol siya sa isang silid sa itaas. Ug nahitabo niadtong mga adlawa nga siya nagmasakiton ug namatay; ug tapus nila katrapohi ang iyang lawas, kini ilang gihaya sa usa ka lawak sa itaas. At sapagkat malapit ang Lidda sa Joppe, pagkabalita ng mga alagad na si Pedro ay naroroon, ay nangagsugo sa kaniya ng dalawa katao, na ipinamamanhik sa kaniya, Huwag kang magluwat ng pagparito sa amin. Ug tungod kay ang Lida duol ra man sa Jope, sa pagkadungog sa mga tinun-an nga si Pedro didto sa Lida, siya ilang gipaadtoan ug duha ka tawo nga sa ingon nagpakilooy kaniya, "Umari ikaw kanamo sa walay langan." At nagtindig si Pedro at sumama sa kanila. At pagdating niya, ay inihatid nila sa silid sa itaas: at siya'y niligid ng lahat ng mga babaing bao, na nagsisitangis, at ipinakikita ang mga tunika at ang mga damit na ginawa ni Dorcas, nang ito'y kasama pa nila. Ug si Pedro mitindog ug miuban kanila. Ug sa paghiabut na niya, ilang gidala siya ngadto sa lawak sa itaas diin gialirongan siya sa tanang mga babayeng balo nga nanagpanghilak ug nanagpakita kaniya sa mga kamisola ug mga sinina nga binuhat ni Dorcas samtang uban pa siya kanila. Datapuwat pinalabas silang lahat ni Pedro, at lumuhod, at nanalangin; at pagbaling sa bangkay ay kaniyang sinabi, Tabita, magbangon ka. At iminulat niya ang kaniyang mga mata, at nang makita niya si Pedro, ay naupo siya. Apan silang tanan gipagula ni Pedro, ug siya miluhod ug nag-ampo; ug unya sa nag-atubang siya sa lawas, miingon, "Tabita, bumangon ka." Ug kini mibuka sa iyang mga mata, ug sa pagkakita niya kang Pedro, siya milingkod. At iniabot ni Pedro sa kaniya ang kaniyang kamay, at siya'y itinindig; at tinawag ang mga banal at ang mga babaing bao, at siya'y iniharap niyang buhay. Ug gitunol ni Pedro ang iyang kamot ngadto kaniya ug iyang gipatindog siya. Ug iyang gitawag ang mga balaan ug ang mga babayeng balo, ug kanila iyang gipaatubang si Dorcas nga buhi na. At ito'y nabansag sa buong Joppe: at marami ang mga nagsisampalataya sa Panginoon. Ug kini nabantug sa tibuok Jope, ug daghan ang mitoo sa Ginoo. At nangyari, na siya'y nanahang maraming mga araw sa Joppe, na kasama ni Simong mangluluto ng balat. Ug sulod sa daghang mga adlaw si Pedro nagpabilin sa Jope, nga diha mag-abut sa usa ka tawo nga ginganlan si Simon, nga usa ka magpapanit. At may isang lalake nga sa Cesarea, na nagngangalang Cornelio, senturion ng pulutong na tinatawag na pulutong Italiano. Ug didto sa Cesarea may usa ka lalaki nga ginganlan si Cornelio, nga kapitan sa kasundalohan nga ginatawag nga Panon nga Italyanhon. Isang taong masipag sa kabanalan at matatakutin sa Dios siya at ang buong sangbahayan at naglimos ng marami sa mga tao, at laging nananalangin sa Dios. Siya maoy usa ka tawong masimbahon ug uban sa iyang tibuok panimalay siya mahadlokon sa Dios, naghatag ug daghang limos ngadto sa mga tawo, ug nag-ampo kanunay sa Dios. Nakita niyang maliwanag, sa isang pangitain, nang may oras na ikasiyam ng araw, na pumapasok na patungo sa kaniya ang isang anghel ng Dios, at nagsasabi sa kaniya, Cornelio. Ug sa may ikatulo ang takna sa hapon, iyang nakita sa tin-aw gayud, diha sa panan-awon, ang usa ka manolunda sa Dios nga misulod ug miingon kaniya, "Cornelio." At siya, sa pagtitig niya sa kaniya, at sa pagkatakot niya, ay nagsabi, Ano ito, Panginoon? At sinabi niya sa kaniya, Ang mga panalangin mo at ang iyong mga paglilimos ay nangapailanglang na isang alaala sa harapan ng Dios. Ug siya mitutok kaniya uban sa kalisang, ug miingon, "Unsa man unta, Senyor?" Ug siya mitubag kaniya, "Ang imong mga pag-ampo ug mga paglimos misulbong sa itaas aron mahimong handumanan diha sa atubangan sa Dios. At ngayo'y magsugo ka ng mga tao sa Joppe, at ipagsama mo yaong Simon, na may pamagat na Pedro; Ug karon magsugo kag mga tawo ngadto sa Jope ug ipadala nganhi ang usa ka Simon nga ginganlag Pedro. Siya'y nanunuluyan sa isa na Simong mangluluto ng balat, na ang kaniyang bahay ay nasa tabi ng dagat. Siya anaa mag-abut sa ka Simon nga magpapanit, kinsang balay anaa sa ubay sa dagat." At nang umalis ang anghel na sa kaniya'y nagsalita, ay tumawag siya ng dalawa sa kaniyang mga alila, at ng isang kawal na masipag sa kabanalan sa mga nagsisipaglingkod sa kaniyang parati; Ug sa nakapahawa na ang manolunda nga nakigsulti kaniya, si Cornelio mitawag sa duha sa iyang mga binatonan ug sa usa ka masimbahong sundalo nga usa sa mga tig-alagad kaniya, At nang maisaysay na sa kanila ang lahat ng mga bagay, sila'y sinugo niya sa Joppe. ug sa iya na silang nasuginlan sa tanan, sila iyang gipagikan ngadto sa Jope. Nang kinabukasan nga samantalang sila'y patuloy sa kanilang paglalakad, at nang malapit na sa bayan, si Pedro ay umakyat sa ibabaw ng bahay upang manalangin, nang may oras na ikaanim; Ug sa sunod nga adlaw, sa nanaglakaw pa sila ug nagkahiduol na sa lungsod, si Pedro misaka sa atop sa balay sa may kaudtohon aron sa pag-ampo. At siya'y nagutom at nagnais kumain: datapuwat samantalang nangaghahanda sila, ay nawalan siya ng diwa; Ug siya mibatig dakung kagutom ug nangandoyg makaon; apan samtang nanaghikay pa sila niini, siya gipanawan. At nakita niyang bukas ang langit, at may isang sisidlang bumababa, gaya ng isang malapad na kumot, na nakabitin sa apat na panulok na bumababa sa lupa: Ug iyang nakita ang langit nga inablihan, ug ang usa ka butang nga nagkanaug nga ingon sa usa ka dakung habol, nga pinaagi sa upat niini ka mga kanto nga hiniktan, kini gitonton paingon sa yuta. Na doo'y naroroon ang lahat ng uri ng mga hayop na may apat na paa at ang mga nagsisigapang sa lupa at ang mga ibon sa langit. Sa sulod niini diha ang tanang matang sa mga mananap nga tagup-at ug tiil ug sa mga nanagsaguyod sa yuta, ug sa mga langgam sa kahanginan. At dumating sa kaniya ang isang tinig, Magtindig ka, Pedro; magpatay ka at kumain. Ug miabut kaniya ang usa ka tingog nga nag-ingon, "Tumindog ka, Pedro; pag-ihaw ug kamaon ka." Datapuwat sinabi ni Pedro, Hindi maaari, Panginoon; sapagkat kailan ma'y hindi ako kumain ng anomang bagay na marumi at karumaldumal. Apan si Pedro miingon, "Dili ko, Ginoo; kay wala pa gayud akoy nakaon nga dili binalaan o nga mahugaw." At muling dumating sa kaniya ang tinig sa ikalawa, Ang nilinis ng Dios, ay huwag mong ipalagay na marumi. Ug ang tingog miabut kaniya pag-usab sa ikaduha nga nag-ingon, "Ayaw paghinganlig dili binalaan ang mga butang nga nahinloan na sa Dios." At ito'y nangyaring makaitlo: at pagdaka'y binatak sa langit ang sisidlan. Ug kini nahitabo sa makatulo, ug sa kalit kadto gibira ngadto sa langit. Samantalang natitilihang totoo si Pedro sa kaniyang sarili, kung ano ang kahulugan ng pangitaing kaniyang nakita, narito, ang mga taong sinugo ni Cornelio, nang maipagtanong ang bahay ni Simon, ay nangagsitayo sa harapan ng pintuan. Ug samtang si Pedro nalibog pa sa iyang hunahuna kon unsa kaha ang kahulogan niadtong panan-awon nga iyang nakita, tan-awa, ang mga tawo nga gisugo ni Cornelio nanagtindog sa pultahan sa gawas, tapus nila masusi kon diin ang balay ni Simon. At nangagsitawag at nangagtanong kung si Simon, na pinamagatang Pedro, ay nanunuluyan doon. Ug sila nanawag sa pagpangutana kon nag-abut ba didto si Simon nga ginganlag Pedro. At samantalang iniisip ni Pedro ang tungkol sa pangitain, ay sinabi sa kaniya ng Espiritu, Narito, hinahanap ka ng tatlong tao. Ug samtang si Pedro namalandong mahitungod sa panan-awon, ang Espiritu miingon kaniya, "Tan-awa, anaay tulo ka tawo nga nangita kanimo. Datapuwat magtindig ka, at manaog ka, at sumama ka sa kanila, na huwag kang magalinlangan ng anoman: sapagkat sila'y aking sinugo. Tindog ug kumanaug ka, ug umuban ka kanila sa walay pag-ukon-ukon; kay ako mao ang nagpaanhi kanila." At pinanaog ni Pedro ang mga tao, at sinabi, Narito, ako ang hinahanap ninyo: ano baga ang dahil ng inyong ipinarito? Ug si Pedro mikanaug ngadto sa mga tawo ug miingon kanila, "Ako mao ang inyong gipangita. Unsa bay hinungdan sa inyong pag-anhi?" At sinabi nila, Ang senturiong si Cornelio, na taong matuwid at matatakutin sa Dios, at may mabuting patotoo ng buong bansa ng mga Judio, ay pinagpaunawaan ng Dios sa pamamagitan ng isang banal na anghel na ikaw ay paparoonin sa kaniyang bahay, at upang makarinig sa iyo ng mga salita. Ug sila mitubag kaniya, "Si Kapitan Cornelio, nga usa ka tawong matarung ug mahadlokon sa Dios, nga mahitungod kaniya ang tibuok nasud sa mga Judio aduna ganiy maayong pagpanghimatuod, gimandoan sa usa ka balaang manolunda sa pagpakuha kanimo ngadto sa iyang balay, ug sa pagpatalinghug sa imong isulti kaniya." Kayat sila'y pinapasok at pinatuloy sila. At nang kinabukasa'y nagbangon siya at umalis na kasama nila, at siya'y sinamahan ng ilang kapatid na mula sa Joppe. Ug sila iyang gipasulod ug gipaabut. At nang kinabukasa'y nagsipasok sila sa Cesarea. At sila'y hinihintay ni Cornelio, na tinipon nito ang kaniyang kamaganakan at ang kaniyang mga kaibigang minamahal. Ug sa sunod nga adlaw sila nahiabut sa Cesarea. Ug si Cornelio nga nagpaabut kanila, nagpatigum sa iyang mga paryenti ug suod nga mga higala. At nangyari, na pagpasok ni Pedro, ay sinalubong siya ni Cornelio, at nagpatirapa sa kaniyang paanan, at siya'y sinamba. Ug sa pagsulod ni Pedro sa balay, si Cornelio misugat sa pagdawat kaniya ug mihapa sa iyang tiilan ug misimba kaniya. Datapuwat itinindig siya ni Pedro, na sinasabi, Magtindig ka; ako man ay tao rin. Apan gipatindog siya ni Pedro nga nag-ingon, "Tumindog ka; ako gayud usab tawo." At sa pakikipagsalitaan niya sa kaniya, ay pumasok siya, at kaniyang naratnan ang maraming nangagkakatipon: Ug sa nagpakigsulti siya kaniya, siya misulod ug didto iyang nakita ang daghang mga tawo nga nagkatigum. At sinabi niya sa kanila, Nalalaman ninyo na hindi matuwid sa isang taong Judio na makisama lumapit sa isang taga ibang bansa; at gayon ma'y ipinakilala sa akin ng Dios, na sinomang tao'y huwag kong tawaging marumi o karumaldumal: Ug siya miingon kanila, "Kamo nasayud na nga maoy supak sa kasugoan alang sa usa ka Judio ang pagpakigharong o pagpamisita sa usa ka tawong dumuloong. Apan gipahibalo kanako sa Dios nga kinahanglan walay tawo nga akong pagaingnon nga dili binalaan o nga mahugaw. Dahil din dito'y naparito akong hindi tumutol ng anoman, nang ako'y ipasundo. Itinatanong ko nga kung sa anong kadahilanan ipinasundo ninyo ako. Tungod niini, sa pagpakuha mo kanako, mianhi ako sa walay pag-ukon-ukon. Ug karon mangutana ako nganong gipakuha mo ako." At sinabi ni Cornelio, May apat nang araw, hanggang sa oras na ito, na aking ginaganap ang pananalangin sa oras na ikasiyam sa bahay ko; at narito, tumindig sa harapan ko ang isang lalake na may pananamit na nagniningning, Ug si Cornelio miingon kaniya, "Upat na karon ka adlaw, sa may ingon niining taknaa karon, nagtuman ako sa haponon nga pag-ampo dinhi sa akong balay sa ikatulo ang takna. Ug tan-awa, mitungha sa atubangan ko ang usa ka lalaki nga nagbistig masilaw, At sinabi, Cornelio, dininig ang dalangin mo, at ang iyong mga paglilimos ay inaalaala sa paningin ng Dios. ug miingon kanako, `Cornelio, ang imong pag-ampo gipatalinghugan ug ang imong mga paglimos nahinumduman sa atubangan sa Dios. Magsugo ka nga sa Joppe, at ipatawag mo si Simon, na pinamagatang Pedro; siya'y nanunuluyan sa bahay ni Simong mangluluto ng balat, na nasa tabi ng dagat. Busa, pagsugo ngadto sa Jope sa pagkuha kang Simon nga ginganlan ug Pedro; siya anaa mag-abut sa balay ni Simon nga magpapanit diha sa ubay sa dagat.` Pagdaka nga'y nagsugo ako sa iyo; at mabuti ang ginawa mot naparito ka. Ngayon nga'y kaming lahat ay nangaririto sa paningin ng Dios, upang dinggin ang lahat ng mga bagay na sa iyo'y ipinagutos ng Panginoon. Busa, gipasugoan ko ikaw dihadiha, ug gikalooy mo ang pag-anhi. Ug kaming tanan ania karon dinhi sa atubangan sa Dios aron sa pagpatalinghug sa tanan nga gisugo kanimo sa Ginoo." At binuka ni Pedro ang kaniyang bibig, at sinabi, Tunay ngang natatalastas ko na hindi nagtatangi ang Dios ng mga tao: Ug unya si Pedro sa pagbungat sa iyang baba miingon, "Sa pagkatinuod naila ko nga ang Dios wala diay ing pinalabi sa mga tawo, Kundi sa bawat bansa siya na may takot sa kaniya, at gumagawa ng katuwiran, ay kalugodlugod sa kaniya. hinonoa nga sa matag-usa ka nasud, iyang pagakahimut-an ang bisan kinsa nga magakahadlok kaniya ug magabuhat sa matarung. Ang salita na kaniyang ipinadala sa mga anak ni Israel, na ipinangangaral ang evangelio ng kapayapaan sa pamamagitan ni Jesucristo (siya'y Panginoon ng lahat:) Kamo nahibalo sa pulong nga gipadala sa Dios ngadto sa kaliwatan ni Israel, sa iyang pagwali sa Maayong Balita sa pakigdait pinaagi kang Jesu-Cristo (siya mao ang Ginoo sa tanan), Talastas ninyo ang salitang ito na nahayag sa buong Judea, magbuhat sa Galilea, pagkatapos ng bautismo na ipinangaral ni Juan; sa pulong nga nasangyaw sa tibuok Judea, nga dito magsugod sa Galilea tapus sa pagbautismo nga gimantala ni Juan: Sa makatuwid baga'y si Jesus na taga Nazaret, kung paanong siya'y pinahiran ng Dios ng Espiritu Santo at ng kapangyarihan: na naglilibot na gumagawa ng mabuti, at nagpapagaling sa lahat ng mga pinahihirapan ng diablo; sapagkat sumasa kaniya ang Dios. mahitungod kang Jesus nga taga-Nazaret, giunsa sa Dios pagdihog kaniyag Espiritu Santo ug gahum; giunsa niya pagpangadto-adto sa paghimog mga kaayohan ug sa pagpang-ayo sa tanang gisakit sa yawa, kay ang Dios uban man kaniya. At mga saksi kami sa lahat ng mga bagay na ginawa niya sa lupain ng mga Judio, at sa Jerusalem; na siya nama'y kanilang pinatay, na siya'y ibinitin sa isang punong kahoy. Ug kami maoy mga saksi sa tanang gipamuhat niya sulod sa kayutaan sa mga Judio ug sa Jerusalem. Ug siya ilang gipatay pinaagi sa pagbitay kaniya diha sa kahoy. Siya'y muling binuhay ng Dios nang ikatlong araw, at siya'y itinalagang mahayag. Apan sa Dios gibanhaw siya sa ikatulo ka adlaw ug gitugot nga siya igapakita, Hindi sa buong bayan, kundi sa mga saksi na hinirang ng Dios nang una, sa makatuwid baga'y sa amin, na nagsikain at nagsiinom na kasalo niya, pagkatapos na siya'y muling mabuhay sa mga patay. dili ngadto sa tanang tawo kondili nganhi kanamo nga gipili sa Dios ingon nga mga saksi, nga nangaon ug nanginom uban kaniya human siya mabanhaw gikan sa mga patay. At sa ami'y ipinagbilin niya na magsipangaral kami sa bayan, at saksihan na siya ang itinalaga ng Dios na maging Hukom ng mga buhay at ng mga patay. Ug siya misugo kanamo sa pagwali ngadto sa katawhan, ug sa pagpanghimatuod nga siya mao ang gitudlo sa Dios aron sa paghukom sa mga buhi ug sa mga patay. Siya ang pinatotohanan ng lahat ng mga propeta, na ang bawat sumasampalataya sa kaniya ay magkakamit ng kapatawaran sa mga kasalanan sa pamamagitan ng kaniyang pangalan. Kaniya ang tanang mga profeta nanghimatuod nga ang tanang magatoo kaniya magadawat sa kapasayloan sa mga sala pinaagi sa iyang ngalan." Samantalang nagsasalita pa si Pedro ng mga salitang ito, ay bumaba ang Espiritu Santo sa lahat ng nangakikinig ng salita. Samtang si Pedro nagsulti pa niini, ang Espiritu Santo mikunsad diha sa tanan nga nakadungog sa pulong. At silang sa pagtutuli na nagsisampalataya ay nangamanghang lahat na nagsiparoong kasama ni Pedro, sapagkat ibinuhos din naman sa mga Gentil ang kaloob na Espiritu Santo. Ug ang mga magtotoong may sirkunsisyon nga nanguban kang Pedro nahingangha nga ang gasa nga Espiritu Santo gibubo man usab diay diha sa mga Gentil. Sapagkat nangarinig nilang nangagsasalita ang mga ito ng mga wika, at nangagpupuri sa Dios. Nang magkagayo'y sumagot si Pedro, Kay sila nakabati man sa mga Gentil nga nanaglitok sa laing mga pinulongan ug nanag-ambahan sa Dios. Unya si Pedro miingon, Mangyayari bagang hadlangan ng sinoman ang tubig, upang huwag mangabautismuhan itong mga nagsitanggap ng Espiritu Santo na gaya naman natin? "Aduna bay makasalanta sa tubig aron dili kabautismohan sila nga nanagpakadawat sa Espiritu Santo sama kanato?" At inutusan niya sila na magsipagbautismo sa pangalan ni Jesucristo. Nang magkagayo'y kanilang ipinamanhik sa kaniya na matirang mga ilang araw. Ug iyang gisugo sila sa pagpabautismo sa ngalan ni Jesu-Cristo. Ug unya ilang gihangyo siya sa pagpabilin pa ug pipila ka adlaw. Nabalitaan nga ng mga apostol at ng mga kapatid na nangasa Judea na nagsitanggap din naman ang mga Gentil ng salita ng Dios. Ug unya ang mga apostoles ug ang kaigsoonan nga didto sa Judea nakadungog nga ang mga Gentil usab midawat sa pulong sa Dios. At nang umahon si Pedro sa Jerusalem, ay nakipagtalo sa kaniya ang mga sa pagtutuli, Ug sa paghitungas ni Pedro sa Jerusalem, siya gipakiglalis sa mga may sirkunsisyon, Na nagsisipagsabi, Nakisalamuha ka sa mga taong hindi tuli, at kumain kang kasalo nila. nga nanag-ingon, "Nganong miadto ka man sa mga tawong walay sirkunsisyon ug nakigsalo kanila sa pagpangaon?" Datapuwat si Pedro ay nagpasimula, at ang kadahilanan ay isinaysay sa kanilang sunodsunod na sinasabi, Apan kanila si Pedro misugod sa paghubit nga nagkasunodsunod, nga nag-ingon, Ako'y nananalangin sa bayan ng Joppe: at sa kawalan ng diwa'y nakakita ako ng isang pangitain, na may isang sisidlang bumababa, na gaya ng isang malapad na kumot, na inihuhugos mula sa langit na nakabitin sa apat na sulok; at dumating hanggang sa akin: "Sa nag-ampo ako didto sa Jope, gipanawan ako ug nakakitag panan-awon, sa usa ka butang nga nagkanaug nga ingon sa usa ka dakung habol, nga pinaagi sa upat niini ka mga kanto nga hiniktan, kini gitonton gikan sa langit ug miabut kanako. At nang yao'y aking titigan, ay pinagwari ko, at aking nakita ang mga hayop na may apat na paa sa lupa at mga hayop na ganid at ang mga nagsisigapang at mga ibon sa langit. Sa gitotukan ko kini pag-ayo, akong nakita niini ang mga mananap nga tagup-at ug tiil, ug ang mga manonukob, ug ang mga nanagsaguyod sa yuta, ug ang mga langgam sa kahanginan. At nakarinig din naman ako ng isang tinig na nagsasabi sa akin, Magtindig ka, Pedro; magpatay ka at kumain. Ug nadungog ko ang tingog nga nag-ingon kanako, `Tumindog ka, Pedro; pag-ihaw ug kumaon ka.` Datapuwat sinabi ko, Hindi maaari, Panginoon: sapagkat kailan man ay walang anomang pumasok sa aking bibig na marumi o karumaldumal. Apan mitubag ako nga nag-ingon, `Dili ko, Ginoo; kay sa akong baba wala pa gayuy nakasulod nga dili binalaan o nga mahugaw.` Ngunit sumagot na ikalawa ang tinig mula sa langit, Ang nilinis ng Dios, ay huwag mong ipalagay na marumi. Apan gikan sa langit ang tingog mitubag sa ikaduha nga nag-ingon, `Ayaw paghinganlig dili binalaan ang mga butang nga nahinloan na sa Dios.` At ito'y nangyaring makaitlo: at muling binatak ang lahat sa langit. Ug kini nahitabo sa makatulo, ug unya ang tanan gibira pag-usab ngadto sa langit. At narito, pagdaka'y nangagsitayo sa tapat ng bahay na aming kinaroroonan, ang tatlong lalake na mga sinugo sa akin buhat sa Cesarea. Ug niadtong tungora, sa balay diin didto kami, miabut ang tulo ka tawo nga gipaadto kanako gikan sa Cesarea. At iniutos sa akin ng Espiritu na ako'y sumama sa kanila, na huwag magtangi. At nagsisama naman sa akin itong anim na kapatid; at nagsipasok kami sa bahay ng lalaking yaon: Ug ako gisugo sa Espiritu sa pag-uban kuyog kanila sa walay pag-ukon-ukon. Ug kining unom ka mga igsoon usab mikuyog kanako, ug kami misulod sa balay sa tawo. At kaniyang isinaysay sa amin kung paanong nakita niya ang anghel na nakatindig sa kaniyang bahay, at nagsasabi, Magsugo ka sa Joppe, at ipagsama mo si Simon, na may pamagat na Pedro; Ug kami iyang gisuginlan sa kaagi sa iyang pagkakita sa manolunda nga nagtindog sa iyang balay ug nag-ingon kaniya, `Magsugo ka ngadto sa Jope ug ipakuha mo si Simon nga ginganlag Pedro; Na siyang magsasaysay sa iyo ng mga salita, na ikaliligtas mo, ikaw at ng buong sangbahayan mo. siya adunay mga pulong nga isulti kanimo, nga pinaagi niini maluwas ikaw ug ang imong tibuok panimalay.` At nang ako'y magpasimulang magsalita, ay bumaba sa kanila ang Espiritu Santo, na gaya naman ng pagbaba sa atin nang una. Ug sa pagsugod nakog sulti, ang Espiritu Santo mikunsad kanila maingon sa pagkunsad niini kanato kaniadto sa sinugdan. At naalaala ko ang salita ng Panginoon, kung paanong sinabi niya, Tunay na si Juan ay nagbautismo ng tubig; datapuwat kayo'y babautismuhan sa Espiritu Santo. Ug unya akong nahinumduman ang pulong sa Ginoo, sa iyang pag-ingon, `Si Juan nagpangbautismo sa tubig, apan ang igabautismo kaninyo mao ang Espiritu Santo.` Kung ibinigay nga sa kanila ng Dios ang gayon ding kaloob na gaya naman ng kaniyang ibinigay sa atin, nang tayo'y nagsisisampalataya sa Panginoong Jesucristo, sino baga ako, na makahahadlang sa Dios? Busa, kon ang Dios mao man ang naghatag kanila sa gasa nga sama sa iyang gihatag kanato sa diha nga misalig na kita sa Ginoong Jesu-Cristo, si kinsa man ako nga arang makasalanta sa Dios?" At nang marinig nila ang mga bagay na ito, ay nagsitahimik sila, at niluwalhati ang Dios, na sinasabi, Kung gayo'y binigyan din naman ng Dios ang mga Gentil ng pagsisisi sa ikabubuhay. Ug sa ilang pagkadungog niini, sila mihilum. Ug ang Dios ilang gidalayeg nga nanag-ingon, "Nan, sa ato pa, sa mga Gentil gitugot usab diay sa Dios ang paghinulsol ngadto sa kinabuhi." Yaon ngang nagsipangalat sa ibang lupain dahil sa kapighatian na nangyari tungkol kay Esteban ay nangaglakbay hanggang sa Fenicia, at sa Chipre, at sa Antioquia, na hindi nagsaysay kanino man ng salita kundi sa mga Judio lamang. Ug unya kadtong mga nahitibulaag tungod sa pagpanglutos nga nahitabo gumikan kang Esteban, nanglangyaw hangtud sa Fenicia, ug sa Cipro, ug sa Antioquia, apan walay lain nga ilang gisultihan sa pulong gawas sa mga Judio lamang. Datapuwat may ilan sa kanila, mga taong taga Chipre at taga Cirene, na, nang sila'y magsidating sa Antioquia, ay nangagsalita naman sa mga Griego, na ipinangangaral ang Panginoong Jesus. Apan diha kanilay mga tawo nga taga-Cipro ug taga-Cirene, nga sa ila nang paghiabut sa Antioquia, misulti ngadto sa mga Gresyanhon usab, sa pagmantala kanila sa Maayong Balita mahitungod sa Ginoong Jesus. At sumasa kanila ang kamay ng Panginoon: at ang lubhang marami sa nagsisisampalataya ay nangagbalik-loob sa Panginoon. Ug ang kamot sa Ginoo uban kanila, ug nangakabig ngadto sa Ginoo ang daghan kaayong mga tawo nga nanagpanoo. At dumating ang balita tungkol sa kanila sa mga tainga ng iglesia na nasa Jerusalem: at kanilang sinugo si Bernabe hanggang sa Antioquia: Ug ang balita mahitungod niini nahidangat sa mga dalunggan sa iglesia didto sa Jerusalem ug ilang gipaadto si Bernabe ngadto sa Antioquia. Na, nang siya'y dumating, at makita ang biyaya ng Dios, ay nagalak; at kaniyang inaralan ang lahat, na sa kapasiyahan ng puso ay magsipanatili sa Panginoon: Sa paghiabut niya ug sa nakita niya ang grasya sa Dios, siya nalipay; ug iyang gipahimangnoan silang tanan sa pagtinguha sa kinasingkasing sa pagpabilin nga masaligon sa Ginoo; Sapagkat siya'y lalaking mabuti, at puspos ng Espiritu Santo at ng pananampalataya: at maraming tao ang nangaparagdag sa Panginoon. kay si Bernabe usa man ka tawong maayo, puno sa Espiritu Santo ug sa pagtoo. Ug nahidugang ngadto sa Ginoo ang usa ka dakung panon sa mga tawo. At siya'y naparoon sa Tarso upang hanapin si Saulo; Unya si Bernabe miadto sa Tarso aron sa pagpangita kang Saulo. At nang siya'y kaniyang masumpungan ay kaniyang dinala siya sa Antioquia. At nangyari, na sa buong isang taon sila'y nakisama sa iglesia, at nagsipagturo sa maraming tao; at ang mga alagad ay pinasimulang tawaging mga Cristiano, sa Antioquia. Ug sa iya nang nakit-an siya, iya siyang gidala sa Antioquia. Ug sulod sa tibuok usa ka tuig sila nakigtigum sa iglesia, ug ilang gipanudloan ang usa ka dakung panon sa mga tawo. Ug sa Antioquia ang mga tinun-an didto sugdi pagtawag ug mga Cristohanon. Nang mga araw ngang ito ay may lumusong sa Antioquia na mga propetang galing sa Jerusalem. Ug unya niadtong mga adlawa, dihay mga profeta gikan sa Jerusalem nga nanglugsong ngadto sa Antioquia. At nagtindig ang isa sa kanila na nagngangalang Agabo, at ipinaalam sa pamamagitan ng Espiritu na magkakagutom ng malaki sa buong sanglibutan: na nangyari nang mga kaarawan ni Claudio. Ug ang usa kanila nga ginganlan si Agabo mitindog ug pinaagi sa Espiritu mitagna nga moabut ang usa ka dakung gutom sa tibuok kalibutan; ug tuod man nahitabo kini sa paghari ni Claudio. At ang mga alagad, ayon sa kaya ng bawat isa, ay nangagpasiyang magpadala ng saklolo sa mga kapatid na nangananahan sa Judea: Ug ang mga tinun-an, ang matag-usa kanila sumala sa iyang maarangan, naninguha sa pagpadalag hinabang ngadto sa mga kaigsoonan nga nanag-puyo sa Judea. Na siya nga nilang ginawa, na ipinadala nila sa mga matanda sa pamamagitan ng kamay ni Bernabe at ni Saulo. Ug kini gibuhat nila, nga nanagpadla niini ngadto sa mga anciano pinaagi sa mga kamot ni Bernabe ug ni Saulo. Nang panahon ngang yaon ay iniunat ni Herodes ang kaniyang mga kamay upang pahirapan ang ilan sa iglesia. Ug sa maong panahon, si Herodes nga hari mibakyaw sa iyang mga kamot aron sa pagdagmal sa pipila ka mga sakop sa iglesia. At pinatay niya sa tabak si Santiago na kapatid ni Juan. Ug pinaagi sa espada iyang gipatay si Santiago nga igsoon ni Juan. At nang makita niya na ito'y ikinatutuwa ng mga Judio, ay kaniya namang ipinagpatuloy na hulihin si Pedro. At noo'y mga araw ng mga tinapay na walang lebadura. Ug sa iyang pagtan-aw nga kini nakapahimuot diay sa mga Judio, iyang gipadakop si Pedro usab. Ug nahitabo kadto sa mga adlaw sa Tinapay nga Walay Igpapatubo. At nang siya'y mahuli na niya, ay kaniyang inilagay siya sa bilangguan at siya'y ibinigay sa apat na tigaapat na kawal upang siya'y bantayan; na inaakalang siya'y iharap sa bayan pagkatapos ng Paskua. Ug sa iya nang hingdakpan si Pedro, iyang gibanlud siya sa bilanggoan, ug iyang gitugyan aron bantayan siya sa upat ka bantay sa tinagup-at ka mga sundalo, sa tuyo nga inigkaliwas sa Pasko iyang paatubangon siya sa katawhan. Kaya ngat si Pedro ay iningatan sa bilangguan: datapuwat ang iglesia ay maningas na dumalangin sa Dios patungkol sa kaniya. Busa si Pedro gibantayan sulod sa bilanggoan. Apan alang kaniya gihimo sa iglesia ang mainit nga pag-ampo ngadto sa Dios. At nang siya'y malapit nang ilabas ni Herodes, nang gabi ring yaon ay natutulog si Pedro sa gitna ng dalawang kawal, na nagagapos ng dalawang tanikala: at ang mga bantay sa harap ng pintuan ay nangagbabantay ng bilangguan. Ug sa maong gabii sa wala pa ang sunod nga adlaw sa pagpakuha unta kaniya ni Herodes, si Pedro nga gigapos ug duha ka talikala nagkatulog taliwala sa duha ka sundalo; ug sa atbang sa pultahan dihay mga bantay nga nanagbantay sa bilanggoan. At narito, tumayo sa tabi niya ang isang anghel ng Panginoon, at lumiwanag ang isang ilaw sa silid na kulungan: at tinapik si Pedro sa tagiliran, at siya'y ginising, na sinasabi, Magbangon kang madali. At nangalaglag ang kaniyang mga tanikala sa kaniyang mga kamay. Ug tan-awa, mitungha ang usa ka manolunda sa Ginoo, ug misidlak ang usa ka kahayag sulod sa bilanggoan; ug si Pedro iyang gidagpi sa kilid ug iyang gipukaw nga nag-ingon, "Bumangon ka sa madali." Ug ang mga talikala natangtang gikan sa mga kamot ni Pedro. At sinabi sa kaniya ng anghel, Magbigkis ka, at itali mo ang iyong mga pangyapak. At gayon ang ginawa niya. At sinabi niya sa kaniya. Isuot mo sa iyo ang damit mo, at sumunod ka sa akin. Ug ang manolunda miingon kaniya, "Pagsinina ug isul-ob ang imong mga sapin." Ug iyang gibuhat kini. Ug siya miingon kaniya, "Pagkupo ug sumunod ka kanako." At siya'y lumabas, at sumunod; at hindi niya nalalaman kung tunay ang ginawa ng anghel kundi ang isip niya'y nakakita siya ng isang pangitain. Ug si Pedro migula ug minunot kaniya; ug wala siya makaila nga tinuod kadtong gibuhat sa manolunda, apan maoy iyang hunahuna nga siya nakakitag usa ka panan-awon. At nang kanilang maraanan na ang una at ang pangalawang bantay, ay nagsirating sila sa pintuang-bakal na patungo sa bayan; na kusang nabuksan sa kanila: at sila'y nagsilabas, at nangagpatuloy sa isang lansangan; at pagdaka'y humiwalay sa kaniya ang anghel. Ug sa paghilabay na nila sa nahauna ug ikaduhang bantay, nahiabut sila sa pultahang puthaw nga agianan padulong sa siyudad. Ug kanila kining pultahana naablig iyaiya ra, ug sila nanggula ug mipadayon paglakaw agi sa usa ka dalan; ug unya sa kalit ang manolunda mipahawa kaniya. At nang si Pedro ay pagsaulian ng isip, ay kaniyang sinabi, Ngayo'y nalalaman kong sa katotohanan ay sinugo ng Panginoon ang kaniyang anghel at iniligtas ako sa kamay ni Herodes at sa buong pagasa ng bayan ng mga Judio. Ug sa nahaulian na si Pedro, siya miingon, "Karon naila ko na sa pagkatinuod nga ang Ginoo nagpadala sa iyang manolunda ug nagpahigawas kanako gikan sa kamot ni Herodes ug gikan sa tanang gipaabut unta sa katilingban sa mga Judio." At nang siya'y makapagnilay na, ay naparoon siya sa bahay ni Maria na ina ni Juan na may pamagat na Marcos; na kinaroroonan ng maraming nangagkakatipon at nagsisipanalangin. Ug sa nasabtan na niya kini, siya miadto sa balay ni Maria, ang inahan ni Juan nga ginganlan usab ug Marcos, diin didtoy daghang nagkatigum ug nanag-ampo. At nang siya'y tumuktok sa pintuang-daan, ay lumabas upang sumagot, ang isang dalagang nagngangalang Rode. Ug sa pagtuktok niya sa pultahan sa gawas, usa ka dalagitang binatonan nga ginganlan si Rode miadto aron sa pagtubag. At nang makilala niya ang tinig ni Pedro, sa tuwa'y hindi niya binuksan ang pintuan, kundi nagtakbo sa loob, ipinagbigay-alam na nakatayo si Pedro sa harap ng pintuan. Ug sa naila niya ang tingog ni Pedro, sa iyang kalipay wala niya maablihi ang pultahan, kondili midalagan hinoon siya sa sulod ug iyang gitaho nga si Pedro didto sa pultahan nagtindog. At kanilang sinabi sa kaniya, Nauulol ka. Datapuwat buong tiwala niyang pinatunayan na gayon nga. At kanilang sinabi, na yao'y kaniyang anghel. Apan sila miingon kaniya, "Nagsalimoang ka." Apan iya gayud nga gilabanan nga didto gayud siya. Ug sila nanag-ingon, "Iya kadtong manolunda!" Datapuwat nanatili si Pedro nang pagtuktok: at nang kanilang buksan, ay nakita nila siya, at sila'y nangamangha. Apan si Pedro mipadayon sa pagtuktok; ug sa pag-abli nila sa pultahan, ilang nakita siya ug nahitingala sila. Datapuwat siya, nang mahudyatan sila ng kaniyang kamay na sila'y tumahimik, ay isinaysay sa kanila kung paanong inilabas siya ng Panginoon sa bilangguan. At sinabi niya, Ipagbigay-alam ninyo ang mga bagay na ito kay Santiago, at sa mga kapatid. At siya'y umalis, at napasa ibang dako. Ug sa iyang nasinyasan sila sa kamot aron managhilum, iyang gitaho kanila giunsa sa Ginoo ang pagpahigawas kaniya gikan sa bilanggoan. Ug siya miingon, "Isugilon ninyo kini kang Santiago ug sa kaig-soonan." Ug siya mipahawa ug miadto sa laing dapit. Nang maguumaga na ay hindi kakaunti ang kaguluhang nangyari sa mga kawal, tungkol sa kung anong nangyari kay Pedro. Ug sa pagkabuntag na, dili diyutay ang kabalaka sa mga sundalo kon naunsa na kaha si Pedro. At nang siya'y maipahanap na ni Herodes, at hindi siya nasumpungan, ay siniyasat niya ang mga bantay, at ipinagutos na sila'y patayin. At siya buhat sa Judea ay lumusong sa Cesarea, at doon tumira. Ug sa nakapangita na si Herodes kaniya ug wala niya hikit-i siya, iyang giusisa ang mga bantay ug nagsugo nga ipapatay sila. Ug unya gikan sa Judea milugsong siya ngadto sa Cesarea, ug mipabilin didto. At galit na galit nga si Herodes sa mga taga Tiro at taga Sidon: at sila'y nangagkaisang pumaroon sa kaniya, at, nang makaibigan na nila si Blasto na katiwala ng hari, ay kanilang ipinamanhik ang pagkakasundo, sapagkat ang lupain nila'y pinakakain ng lupain ng hari. Ug nahitabo nga si Herodes nasilag pag-ayo batok sa mga taga-Tiro ug sa mga taga-Sidon; apan kini sila nangadto kaniya sa tingob; ug tapus nila madani si Blasto, ang tigtagad sa lawak-higdaanan sa hari, sila nangamuyo nga makigdait sa hari sanglit ang gisaligan sa ilang kayutaan alang sa pagkaon mao man ang kayutaan sa hari. At isang takdang araw ay nagsuot si Herodes ng damit-hari, at naupo sa luklukan, at sa kanila'y tumalumpati. Ug sa adlaw nga gitagal, si Herodes misul-ob sa iyang harianong bisti, milingkod sa iyang trono, ug mihatag kanilag usa ka pakigpulong. At ang bayan ay sumigaw, Tinig ng dios, at hindi ng tao. Ug naninggit ang mga tawo nga nag-ingon, "Kana tingog sa usa ka dios, dili sa tawo!" At pagdaka'y sinaktan siya ng isang anghel ng Panginoon, sapagkat hindi niya ibinigay ang kaluwalhatian sa Dios: at siya'y kinain ng mga uod, at nalagot ang hininga. Ug dihadiha gihampak siya sa usa ka manolunda sa Ginoo tungod kay wala niya ihatag ang pagdalayeg ngadto sa Dios. Ug gikaon siya sa mga ulod ug namatay. Datapuwat lumago ang salita ng Dios at dumami. Apan ang pulong sa Dios mitubo ug misanay. At nagbalik na galing sa Jerusalem si Bernabe at si Saulo, nang maganap na nila ang kanilang ministerio, na kanilang isinama si Juan na may pamagat na Marcos. Ug si Bernabe ug si Saulo, tapus makatuman sa ilang pagpang-alagad, namauli gikan sa Jerusalem nga nanagdala kang Juan nga ginganlan usab ug Marcos. Sa iglesia nga na nasa Antioquia ay may mga propeta at mga guro, si Bernabe, at si Simeon na tinatawag na Niger, at si Lucio na taga Cirene, at si Manaen na kapatid sa gatas ni Herodes na tetrarka, at si Saulo. Ug sa iglesia sa Antioquia didtoy mga profeta ug mga magtutudlo nga mao sila si Bernabe, si Simeon nga ginganlan ug Niger, si Lucio nga taga-Cirene, si Manaen nga kanhi sakop sa panimalay ni Herodes nga gobernador, ug si Saulo. At nang sila'y nagsisipaglingkod sa Panginoon, at nangagaayuno, ay sinabi ng Espiritu Santo, Ibukod ninyo sa akin si Bernabe at si Saulo sa gawaing itinawag ko sa kanila. Ug samtang nanagsimba sila sa Ginoo ug nanagpuasa, ang Espiritu Santo miingon, "Igahin kanako si Bernabe ug si Saulo alang sa bulohaton nga niini gitawag ko sila." Nang magkagayon, nang sila'y makapagayuno na at makapanalangin at maipatong ang mga kamay nila sa kanila, ay kanilang pinayaon sila. Ug unya tapus sila managpuasa ug manag-ampo, sila mipandong sa ilang mga kamot sa ibabaw nila ug mipagikan kanila. Sila nga, palibhasa'y sinugo ng Espiritu Santo, ay nagsilusong sa Seleucia; at buhat doo'y nangaglayag hanggang sa Chipre. Busa, pinagikan sa Espiritu Santo, sila nanglugsong ngadto sa Seleucia; ug gikan didto misakay silag sakayan padulong sa Cipro. At nang sila'y nasasa Salamina, ay kanilang ipinangaral ang salita ng Dios sa mga sinagoga ng mga Judio: at kanila namang katulong si Juan. Ug sa paghiabut nila sa Salamina, ilang gimantala ang pulong sa Dios sulod sa mga sinagoga sa mga Judio. Ug si Juan didto uban kanila ingon nga katabang. At nang kanilang matahak na ang buong pulo hanggang sa Pafos, ay nakasumpong sila ng isang manggagaway, bulaang propeta, Judio, na ang kaniyang pangalan ay Bar-Jesus; Ug sa nalibut na nila ang tibuok pulo hangtud sa Pafos, ilang gikahibalag ang usa ka Judiyong salamangkiro ug profeta nga mini, nga ginganlan si Bar-Jesus. Na kasama ng proconsul, Sergio Paulo, lalaking matalino. Ito rin ang nagpatawag kay Bernabe at kay Saulo, at minimithing mapakinggan ang salita ng Dios. Siya uban sa gobernador nga si Sergio Paulo, nga maoy usa ka tawong masinabuton. Ug si Bernabe ug si Saulo gipakuha sa gobernador, ug gikan kanila iyang gitinguha ang pagpamati sa pulong sa Dios. Datapuwat si Elimas na manggagaway (sapagkat ganito nga ang pakahulugan sa kaniyang pangalan) ay humadlang sa kanila, na pinagsisikapang ihiwalay sa pananampalataya ang proconsul. Apan gisupak sila ni Elimas nga salamangkiro (kay mao man kana ang kahulogan sa iyang ngalan,) nga naninguha sa pagpatipas sa gobernador gikan sa pagkamatinoohon. Datapuwat si Saulo, na tinatawag ding Pablo, na puspos ng Espiritu Santo, ay itinitig sa kaniya ang kaniyang mga mata, Apan si Saulo, nga ginganlan usab si Pablo, nga puno sa Epiritu Santo, mitutok kaniya At sinabi, Oh puspos ng lahat ng karayaan at ng lahat ng kasamaan, ikaw na anak ng diablo, ikaw na kaaway ng lahat ng katuwiran, hindi ka baga titigil ng pagpapasama sa mga daang matuwid ng Panginoon? ug miingon, "Ikaw nga anak sa yawa, ikaw nga kaaway sa tanang pagkamatarung, puno sa tanang limbong ug lansis, dili ka ba mohunong sa pagtuis sa mga matul-id nga dalan sa Ginoo? At ngayon, narito, nasa iyo ang kamay ng Panginoon, at mabubulag ka, na hindi mo makikita ang araw na kaunting panahon. At pagdaka'y nahulog sa kaniya ang isang ulap at ang isang kadiliman; at siya'y nagpalibot na humahanap ng sa kaniya'y aakay sa kamay. Ug karon, tan-awa, nahisakpan ka sa kamot sa Ginoo, ug ikaw mabuta ug dili na makakita sa Adlaw sulod sa usa ka panahon." Ug dihadiha mitakyap kaniya ang kangiob ug kangitngit, ug nagsukarap siya nga nangitag tawong makaagak kaniya sa kamot. Nang magkagayon, pagkakita ng proconsul sa nangyari, ay nanampalataya, na nanggigilalas sa aral ng Panginoon. Ug ang gobernador mitoo, sa pagkakita niya sa nahitabo, kay siya natingala sa tuloohan mahitungod sa Ginoo. Nagsitulak nga sa Pafos si Pablo at ang kaniyang mga kasama, at sumadsad sa Perga ng Pamfilia: at humiwalay sa kanila si Juan at nagbalik sa Jerusalem. Ug unya si Pablo ug ang iyang mga kauban migikan sa Pafos sakay sa sakayan, ug midunggo sila sa Perge sa kayutaan sa Panfilia. Ug didto si Juan mibiya kanila ug mipauli sa Jerusalem; Datapuwat sila, pagkatahak sa Perga, ay nagsidating sa Antioquia ng Pisidia; at sila'y nagsipasok sa sinagoga nang araw ng sabbath, at nagsiupo. apan sila mibaktas gikan sa Perge ug miabut sa Antioquia sa kayutaan sa Pisidia. Ug sa pagkaadlaw nga igpapahulay sila misulod sa sinagoga ug nanglingkod. At pagkatapos ng pagbasa ng kautusan at ng mga propeta, ang mga pinuno sa sinagoga ay nagpautos sa kanila, na sinasabi, Mga kapatid, kung mayroon kayong anomang iaaral sa bayan, ay mangagsalita kayo. Ug tapus sa pagbasa sa kasugoan ug sa mga profeta, sila gipasugoan sa mga punoan sa sinagoga, gipaingnan, "Mga igsoon, kon aduna kamoy pulong pagmaymay alang sa katawhan, isulti kana." At nagtindig si Pablo, at ang kamay ay ikinikiya na nagsabi, Mga lalaking taga Israel, at kayong nangatatakot sa Dios, magsipakinig kayo. Ug si Pablo mitindog, ug sa nakasinyas siya sa kamot sa pagpahilum, miingon, Hinirang ng Dios nitong bayang Israel ang ating mga magulang, at pinaunlakan ang bayan nang sila'y nakipamayan sa Egipto, at sa pamamagitan ng taas at unat na kamay ay kaniyang inilabas sila roon. Ang Dios niining katawhan sa Israel nagpili sa atong mga ginikanan; ug ang katawhan iyang gituboy sa panahon sa ilang pagpuyo didto sa yuta sa Egipto, ug sa bukton nga binakyaw iyang gipagula sila gikan didto. At nang panahong halos apat na pung taon, ay kaniyang binata ang mga kaugalian nila sa ilang. Ug sulod sa mga kap-atan ka tuig, giantus niya ang ilang mga batasan didto sa kamingawan. At nang maiwasak na niya ang pitong bansa sa lupaing Canaan, ay ibinigay niya sa kanila ang kanilang lupain na pinakamana, sa loob ng halos apat na raat limangpung taon: Ug sa iya nang nalaglag ang pito ka mga nasud sa yuta sa Canaan, ang kayutaan niini iyang gihatag kanila ingon nga kabilin sulod sa mga upat ka gatus ug kalim-an ka tuig. At pagkatapos ng mga bagay na ito ay binigyan niya sila ng mga hukom hanggang kay Samuel na propeta. Ug tapus niana, iyang gihatagan silag mga maghuhukom hangtud kang Samuel nga profeta. At pagkatapos ay nagsihingi sila ng hari: at ibinigay ng Dios sa kanila si Saul na anak ni Kis na isang lalake sa angkan ni Benjamin; sa loob ng apat na pung taon. Unya nangayo silag hari, ug kanila gihatag sa Dios si Saul nga anak ni Cis, usa ka tawo sa kabanayan ni Benjamin, nga naghari sulod sa kap-atan ka tuig. At nang siya'y alisin niya, ay ibinangon niya si David upang maging hari nila; na siya rin namang pinatotohanan niya at sinabi, Nasumpungan ko si David na anak ni Jesse na isang lalaking kinalulugdan ng aking puso, na gagawa ng buong kalooban ko. Ug sa gikapalagpot na siya sa Dios, gituboy niya si David aron mahimong ilang hari, nga mahitungod kaniya ang Dios nanghimatuod ug nag-ingon, `Diha kang David nga anak ni Jese, nakakaplag akog tawo nga tukma sa akong kasingkasing; siya magatuman sa tanan kong mga pagbuot.` Sa binhi ng taong ito, ayon sa pangako, ang Dios ay nagkaloob ng isang Tagapagligtas, na si Jesus; Gikan sa mga kaliwat niining tawhana, sa Dios ang Israel gidad-an ug Manluluwas nga mao si Jesus, sumala sa iyang gisaad. Noong unang ipangaral ni Juan ang bautismo ng pagsisisi sa buong bayang Israel bago siya dumating. Sa wala pa kini siya moabut, si Juan nagwali mahitungod sa bautismo sa paghinulsol ngadto sa tanang katawhan sa Israel. At nang ginaganap na ni Juan ang kaniyang katungkulan, ay sinabi niya, Sino baga ako sa inyong akala? Hindi ako siya. Datapuwat narito, may isang dumarating sa hulihan ko na hindi ako karapatdapat na magkalag ng mga pangyapak ng kaniyang mga paa. Ug sa naghinapos na si Juan sa iyang paningkamot, siya miingon, `Unsa may inyong pagdahum kanako? Ako dili mao siya, hinonoa, sa akong ulahi adunay umaabut, nga sa mga sapin sa iyang mga tiil dili gani ako takus sa pagbadbad.` Mga kapatid, mga anak ng lahi ni Abraham, at ang mga sa inyo'y nangatatakot sa Dios, sa atin ipinadadala ang salita ng kaligtasang ito. "Mga igsoon, mga anak sa kaliwatan ni Abraham, ug tanan kaninyo nga mga mahadlokon sa Dios, kita mao ang gipadad-an sa pulong mahitungod niining maong kaluwasan. Sapagkat silang nangananahan sa Jerusalem at ang mga pinuno nila, dahil sa hindi nila pagkakilala sa kaniya, ni sa mga tinig ng mga propeta na sa tuwing sabbath ay binabasa, ay kanilang tinupad ang hatol sa kaniya. Kay ang mga nagapuyo sa Jerusalem ug ang ilang mga punoan, tungod sa ilang wala pagpakaila kaniya ug sa ilang wala pagpakasabut sa mga sulti sa mga profeta nga ginabasa sa matag-adlaw nga igpapahulay, nanagpakatuman niini pinaagi sa ilang pagsilot kaniya sa kamatayon. At bagaman hindi sila nakasumpong sa kaniya ng anomang kadahilanang sukat ipatay, gayon ma'y kanilang hiningi kay Pilato na siya'y patayin. Ug bisan pa nga wala silay hingkaplagan nga bisan unsa batok kaniya nga takus sa kamatayon, ila gayud nga gipangayo kang Pilato nga ipapatay siya. At nang maganap na nila ang lahat ng mga bagay na nasusulat tungkol sa kaniya, ay kanilang ibinaba siya sa punong kahoy, at inilagay siya sa isang libingan. Ug sa ila nang natuman ang tanang nahisulat mahitungod kaniya, siya gihugos nila gikan sa kahoy, ug ilang gibutang sa usa ka lubnganan. Datapuwat siya'y binuhay na maguli ng Dios sa mga patay: Apan gibanhaw siya sa Dios gikan sa mga patay; At siya'y nakitang maraming mga araw ng mga kasama niyang nagsiahon buhat sa Galilea hanggang sa Jerusalem, na siyang mga saksi niya ngayon sa bayan. ug sulod sa daghang mga adlaw siya nagpakita kanila nga mga nanagpanungas uban kaniya gikan sa Galilea ngadto sa Jerusalem, nga mao karon ang iyang mga saksi ngadto sa katawhan. At dinadalhan namin kayo ng mabubuting balita ng pangakong ipinangako sa mga magulang, Ug kaninyo among ginamantala ang Maayong Balita nga ang gisaad sa Dios ngadto sa atong mga ginikanan, Na tinupad din ng Dios sa ating mga anak nang muling buhayin niya si Jesus; gaya naman ng nasusulat sa ikalawang awit, Ikaw ay aking Anak, sa araw na ito ay naging anak kita. kini iya nang natuman nganhi kanato nga ilang mga kaanakan pinaagi sa pagpatindog kang Jesus; maingon nga nahisulat usab kini sa ikaduhang salmo, nga nag-ingon: `Ikaw akong Anak, karong adlawa ako nahimong imong Amahan.` At tungkol sa muling binuhay niya, upang ngayon at kailan ma'y huwag nang magbalik sa kabulukan, ay nagsalita siya ng ganito, Ibibigay ko sa iyo ang banal at tunay na mga pagpapala ni David. Ug mahitungod sa iyang pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay, sa wala nay pagbalik ngadto sa kadunotan, siya misulti sa ingon niini: `Ihatag ko kaninyo ang balaan ug kasaligan nga mga panalangin nga gisaad ngadto kang David.` Sapagkat sinabi rin naman niya sa ibang awit, Hindi mo ipagkakaloob na ang iyong Banal ay makakita ng kabulukan. Tungod niini siya nagaingon usab sa laing salmo: `Dili mo man itugot nga ang imong Balaan moagig pagkadunot.` Sapagkat si David, nang maipaglingkod na niya sa kaniyang sariling lahi ang pasiya ng Dios, ay natulog, at isinama sa kaniyang mga magulang, at nakakita ng kabulukan. Kay si David, tapus makaalagad sa katuyoan sa Dios diha sa iyang kaugalingong kaliwatan, namatay ug gilubong ipon sa iyang mga ginikanan, ug miagig pagkadunot. Datapuwat yaong binuhay na maguli ng Dios ay hindi nakakita ng kabulukan. Apan siya nga gibanhaw sa Dios wala moagig pagkadunot. Kaya maging hayag nawa sa inyo, mga kapatid, na sa pamamagitan ng taong ito'y ibinabalita sa inyo ang kapatawaran ng mga kasalanan: Busa, mga igsoon, kinahanglan inyong mahibaloan nga pinaagi niining tawhana ginamantala karon kaninyo ang kapasayloan sa mga sala, At sa pamamagitan niya ang bawat nananampalataya ay inaaring ganap sa lahat ng mga bagay, na sa mga ito'y hindi kayo aariing ganap sa pamamagitan ng kautusan ni Moises. ug nga pinaagi kaniya ang tanan nga nagatoo gipahigawas na gikan sa tanang butang, nga gikan niini ang kasugoan ni Moises wala makahimo sa pagpahigawas kaninyo. Magsipagingat nga kayo, na baka magsisapit sa inyo ang sinalita ng mga propeta: Busa, magmatngon kamo nga dili mahitabo kaninyo ang ginaingon diha sa basahon sa mga profeta: Tingnan ninyo, mga mapagwalang-halaga, at mangapagilalas kayo, at kayo'y mangaparam: Sapagkat ako'y gumagawa ng isang gawa sa inyong mga kaarawan, Isang gawang sa anomang paraa'y hindi ninyo paniniwalaan kung saysayin sa inyo ng sinoman. `Tan-awa, kamong mga mayubiton, panghitingala ug pangawagtang kamo; kay sa inyong mga adlaw pagabu-haton ko ang usa ka buhat, usa ka buhat nga dili gayud ninyo pagatoohan, bisan pa kon adunay magasugilon kaninyo niini.`" At pagalis nila, ay kanilang ipinamanhik na salitain sa kanila ang mga salitang ito sa sabbath na susunod. Ug sa pagpanggula nila ni Pablo ug ni Bernabe, ang mga tawo mihangyo kanila nga kining mga butanga ikausab unta pagsugilon kanila sa sunod nga adlaw nga igpapahulay. Nang makaalis nga ang kapisanan sa sinagoga, marami sa mga Judio at nangaging-Judiong masisipag sa kabanalan ay nagsisunod kay Pablo at kay Bernabe; na, sa pagsasalita sa kanila, ay sila'y hinimok na magsipanatili sa biyaya ng Dios. Ug pagkatapus na sa tigum sa sinagoga, daghang mga Judio ug mga masimbahong kinabig ngadto sa tinoohan sa mga Judio mikuyog kang Pablo ug Bernabe, nga misulti kanila ug miagda kanila sa pagpadayon diha sa grasya sa Dios. At nang sumunod na sabbath ay nagkatipon halos ang buong bayan upang pakinggan ang salita ng Dios. Ug sa pagkasunod nga adlaw nga igpapahulay, hapit ang tanang nanag-puyo sa siyudad nagkatigum sa pagpatalinghug sa pulong sa Dios. Datapuwat nang makita ng mga Judio ang mga karamihan, ay nangapuno ng kapanaghilian, at tinutulan ang mga bagay na sinalita ni Pablo, at nagsipamusong. Apan sa pagkakita sa mga Judio sa panon sa katawhan, sila napuno sa kasina, ug ilang gisupak ang mga gipanulti ni Pablo, ug ilang gipasipalahan siya. At nagsipagsalita ng buong katapangan si Pablo at si Bernabe, at nagsipagsabi, Kinakailangang salitain muna ang salita ng Dios sa inyo. Yamang inyong itinatakuwil, at hinahatulan ninyong hindi kayo karapatdapat sa walang hanggang buhay, narito, kami ay pasasa mga Gentil. Ug si Pablo ug si Bernabe, sa walay kokahadlok, miingon, "Kinahanglan gayud nga ang pulong sa Dios anha igauna sa pagmantala kaninyo. Apan kay inyo man kining gisalikway ug inyong gihukman ang inyong kaugalingon nga dili takus sa kinabuhing dayon, tan-awa, kami mangadto sa mga Gentil. Sapagkat ganito ang ipinagutos sa amin ng Panginoon, na sinasabi, Inilagay kitang isang ilaw ng mga Gentil, Upang ikaw ay maging sa ikaliligtas hanggang sa kahulihulihang hangganan ng lupa. Kay sa ingon niini gisugo kami sa Ginoo nga nag-ingon: `Gipahimutang ko ikaw nga kahayag sa mga Gentil, aron pagadad-on mo ang kaluwasan hangtud sa kinatumyan sa yuta.`" At nang marinig ito ng mga Gentil, ay nangagalak sila, at niluwalhati ang salita ng Dios: at nagsisampalataya ang lahat ng mga itinalaga sa buhay na walang hanggan. Ug sa pagkadungog niini sa mga Gentil, sila nangalipay ug ilang gidalayeg ang pulong sa Dios; ug nanagpanoo ang tanan nga gikatagana nang daan alang sa kinabuhing dayon. At lumaganap ang salita ng Panginoon sa buong lupain. Ug ang pulong sa Ginoo mikaylap sa tibuok kayutaan. Datapuwat inudyukan ng mga Judio ang mga babaing masisipag sa kabanalan na may mga kalagayang mahal, at ang mga mahal na tao sa bayan, at nangagbangon ng paguusig laban kay Pablo at kay Bernabe, at kanilang pinalayas sila sa kanilang mga hangganan. Apan ang mga Judio mihulhog sa mga inilang kababayen-an nga mga masimbahon ug sa mga kadag-kuan sa siyudad, ug ilang gipalihok ang pagpanglutos batok kang Pablo ug kang Bernabe, ug ilang kayutaan. Datapuwat ipinagpag nila ang alabok ng kanilang mga paa laban sa kanila, at nagsiparoon sa Iconio. Apan sila nanaktak sa mga abog gikan sa ilang mga tiil batok kanila, ug nangadto sa Iconio. At ang mga alagad ay nangapuspos ng kagalakan at ng Espiritu Santo. Ug ang mga tinun-an napuno sa kalipay ug sa Espiritu Santo. At nangyari sa Iconio na sila'y magkasamang nagsipasok sa sinagoga ng mga Judio, at nangagsalita ng gayon na lamang na ano pat nagsisampalataya ang lubhang marami sa mga Judio at sa mga Griego. Ug didto sa Iconio sila nanagkuyog sa pagsulod sa sinagoga sa mga Judio, ug sa ingon misulti sila nga tungod niana nanagpanoo ang usa ka dakung panon sa katawhan, sa mga Judio ug sa mga Gresyanhon. Datapuwat inudyukan ng mga Judiong suwail ang mga kaluluwa ng mga Gentil, at pinasama sila laban sa mga kapatid. Apan ang mga Judio nga wala motoo mihulhog sa mga Gentil, ug ilang gisugniban kini sila sa pagkasilag batok sa mga kaigsoonan. Nagsitira nga sila doon ng mahabang panahon na nagsisipagsalita ng buong katapangan sa Panginoon, na nagpapatotoo sa salita ng kaniyang biyaya, na ipinagkakaloob na gawin ng kanilang mga kamay ang mga tanda at mga kababalaghan. Ug busa mipabilin sila didto sa hataas nga panahon, nga sa walay kokahadlok nanagsulti sila alang sa Ginoo, ni kinsa gipanghimatud-an ang mga pulong sa iyang grasya diha sa iyang pagtugot nga ang mga ilhanan ug mga kahibulongan mangahimo pinaagi sa ilang mga kamot. Datapuwat nagkabahabahagi ang karamihan sa bayan; at ang isang bahagi'y nakisama sa mga Judio, at ang ibang bahagi'y nakisama sa mga apostol. Apan ang mga tawo sa siyudad nabahin; ang uban midapig sa mga Judio, ug ang uban midapig sa mga apostoles. At nang gawin ang pagdaluhong ng mga Gentil at ng mga Judio naman na kasama ang kanilang mga pinuno, upang sila'y halayin at batuhin, Ug sa diha nay lihok sa mga Gentil ug mga Judio, uban sa ilang mga punoan, sa pagdagmal ug pagbato kanila, At sa pagkaalam nila nito, ay nagsitakas na patungo sa mga bayan ng Licaonia, Listra at Derbe, at sa palibotlibot ng lupain: kini ilang nasayran ug sila mikalagiw ngadto sa Listra ug Derbe, mga siyudad sa Licaonia, ug ngadto sa kayutaan nga kasikbit. At doon nila ipinangaral ang evangelio. Ug didto ilang gimantala ang Maayong Balita. At sa Listra ay may isang lalaking nakaupo, na sa mga paa'y walang lakas, pilay mula pa sa tiyan ng kaniyang ina, na kailan ma'y hindi nakalakad. Ug sa Listra didtoy naglingkod nga usa ka tawo nga walay umoy sa iyang mga tiil; siya bakul gikan pa sa iyang pagkahimugso nga tungod niana wala gayud siya makalakaw sukad masukad. Narinig nitong nagsasalita si Pablo: na, nang titigan siya ni Pablo, at makitang may pananampalataya upang mapagaling, Siya naminaw kang Pablo nga nagsulti; ug si Pablo, sa nagtutok kaniya ug sa naila niya nga siya may pagtoo aron mamaayo siya, Ay nagsabi ng malakas na tinig, Magtindig kang matuwid sa iyong mga paa. At siya'y lumukso at lumakad. miingon kaniya sa makusog nga tingog, "Itindog ang imong mga tiil ug tumul-id ka." Ug siya miugpo ug milakaw. At nang makita ng karamihan ang ginawa ni Pablo, ay nagsigawan sila, na sinasabi sa wikang Licaonia, Ang mga dios ay nagsibaba sa atin sa anyo ng mga tao. Ug sa pagkakita sa mga tawo sa gibuhat ni Pablo, sila misinggit nga nanag-ingon sa pinulongan nga Licaoniyanhon, "Ang mga dios nanganaug dinhi kanato sa dagway sa mga tawo!" At tinawag nilang Jupiter, si Bernabe; at Mercurio, si Pablo, sapagkat siya ang pangulong tagapagsalita. Ug si Bernabe ilang ginganlan si Zeus, ug si Pablo ilang ginganlan si Hermes tungod kay siya mao man ang pangulo sa sinultihay. At ang saserdote ni Jupiter na ang kaniyang templo ay nasa harap ng bayan, ay nagdala ng mga bakat mga putong na bulaklak sa mga pintuang-daan, at ibig maghaing kasama ng mga karamihan. Ug ang sacerdote ni Zeus, kinsang templo diha sa atbang sa siyudad, nagdalag mga baka nga toro ug mga purongpurong ngadto sa ganghaan, ug siya uban sa mga tawo buot unta modulot ug mga halad ngadto kanila. Datapuwat nang marinig ito ng mga apostol, na si Bernabe at si Pablo, ay hinapak nila ang kanilang mga damit, at nagsipanakbo sa gitna ng karamihan, na nagsisigaw, Apan sa pagkadungog niini sa mga apostoles, ni Bernabe ug ni Pablo, gipanggisi nila ang ilang mga bisti ug midalagan sila ngadto sa katawhan, nanagsinggit ug nanag-ingon, At nagsisipagsabi, Mga ginoo, bakit ninyo ginagawa ang mga bagay na ito? Kami'y mga tao ring may mga karamdamang gaya ninyo, at nangagdadala ng mabubuting balita sa inyo, upang mula sa mga bagay na itong walang kabuluhan ay magsibalik kayo sa Dios na buhay, na gumawa ng langit at ng lupa at ng dagat, at ng lahat ng nasa mga yaon: "Mga tawo, nganong nagabuhat kamo niini? Kami usab mga tawo, nga sama ra kaninyog kinaiya. Ug kami nagamantala kaninyo sa Maayong Balita, nga gikan niining maong mga kakawangan kinahanglan managpangliso kamo ngadto sa buhing Dios nga maoy nagbuhat sa langit ug sa yuta ug sa dagat ug sa tanang butang diha kanila. Na nang mga panahong nakaraan ay pinabayaan niya ang lahat ng mga bansa ay magsilakad sa kanilang mga sariling daan. Sa miaging kapanahonan iyang gipasagdan ang tanang kanasuran sa paglakaw sa ilang kaugalingong mga dalan; At gayon man ay hindi nagpabayang di nagbigay patotoo, tungkol sa kaniyang sarili, na gumawa ng mabuti at nagbigay sa inyo ng ulang galing sa langit at ng mga panahong sagana, na pinupuno ang inyong mga puso ng pagkain at ng katuwaan. ngani wala niya itugot nga dili kapanghimatud-an ang iyang kaugalingon, sanglit gibuhat man niya ang maayo, ug gihatagan niya kamog ulan gikan sa langit ug kapanahonan nga makapabunga, ug ang inyong mga kasingkasing nabuhong sa pagkaon ug sa kalipay." At sa mga pananalitang ito ay bahagya na nilang napigil ang karamihan sa paghahain sa kanila. Bisan pa sa maong mga pulong, diriyot wala nila kapugngi ang mga tawo sa pagdulot kanilag mga halad. Datapuwat nagsirating ang mga Judiong buhat sa Antioquia at Iconio: at nang mahikayat nila ang mga karamihan, ay kanilang pinagbabato si Pablo, at kinaladkad nila siya sa labas ng bayan, na inaakalang siya'y patay na. Apan dihay mga Judio nga nangabut didto gikan sa Antioquia ug sa Iconio; ug sa nadani nila ang mga tawo, si Pablo ilang gipanagbato ug ilang giguyod paingon sa gawas sa siyudad, sa pagdahum nga siya patay na. Datapuwat samantalang ang mga alagad ay nangakatayo sa paligid niya, ay nagtindig siya, at pumasok sa bayan: at nang kinabukasa'y umalis siya na kasama ni Bernabe napasa Derbe. Apan sa gialirongan siya sa mga tinun-an, siya mibangon ug misulod balik sa siyudad; ug sa pagkasunod nga adlaw siya milakaw uban kang Bernabe padulong sa Derbe. At nang maipangaral na nila ang evangelio sa bayang yaon, at makahikayat ng maraming mga alagad, ay nagsibalik sila sa Listra at sa Iconio, at sa Antioquia, Ug sa nakamantala na sila sa Maayong Balita didto sa maong siyudad ug nakadanig daghang mga kinabig, sila namalik ngadto sa Listra ug sa Iconio ug sa Antioquia, Na pinatitibay ang mga kaluluwa ng mga alagad, at inaaralan sila na magsipanatili sa pananampalataya, at sa pamamagitan ng maraming mga kapighatian ay kinakailangang magsipasok tayo sa kaharian ng Dios. nga nanagpalig-on sa mga kalag sa mga tinun-an ug nanagmaymay kanila sa pagpadayon sa pagtoo ug nanag-ingon nga kinahanglan managsulod kita sa gingharian sa Dios pinaagi sa daghang mga kasakit. At nang makapaglagay na sa kanila ng mga matanda sa bawat iglesia, at nang makapanalanging may pagaayuno, ay ipinagtagubilin sila sa Panginoong kanilang sinampalatayanan. Ug sa gikatudlo na nila ang mga anciano alang kanila diha sa matag-iglesia, ug sa nakaampo na uban sa pagpuasa, ilang gitugyan sila ngadto sa Ginoo nga ilang gitoohan. At kanilang tinahak ang Pisidia, at nagsiparoon sa Pamfilia. Ug unya milatas sila sa Pisidia ug miabut sa Panfilia. At nang masalita na nila ang salita sa Perga, ay nagsilusong sila sa Atalia; Ug tapus makamantala sa pulong didto sa Perge, sila milugsong ngadto sa Atalia; At buhat doo'y nagsilayag sila sa Antioquia, na doo'y ipinagtagubilin sila sa biyaya ng Dios dahil sa gawang kanilang natapos na. ug gikan didto manakayan sila balik sa Antioquia, diin didto sila kaniadto ikatugyan sa grasya sa Dios alang sa bulohaton nga karon ila nang natapus. At nang sila'y magsidating, at matipon na ang iglesia, ay isinaysay nila ang lahat ng mga bagay na ginawa ng Dios sa kanila, at kung paanong binuksan niya sa mga Gentil ang pintuan ng pananampalataya. Ug sa pag-abut nila didto, ilang gitigum ang iglesia ug gisuginlan sa tanang gibuhat sa Dios sa iyang pagpakig-uban kanila, ug giunsa niya sa pag-ablig pultahan sa pagtoo ngadto sa mga Gentil. At nangatira silang hindi kakaunting panahon na kasama ng mga alagad. Ug sila nanagpabilin uban sa mga tinun-an sulod sa hataas nga panahon. At may ibang mga taong nagsilusong mula sa Judea ay nagsipagturo sa mga kapatid, na sinasabi, Maliban na kayo'y mangagtuli ayon sa kaugalian ni Moises, ay hindi kayo mangaliligtas. Apan dihay mga tawo nga nahilugsong gikan sa Judea nga nanagpanudlo nga nag-ingon sa mga kaigsoonan, "Gawas kon kasirkunsidahan kamo sumala sa batasan ni Moises, dili kamo arang maluwas." At nang magkaroon si Pablo at si Bernabe ng di kakaunting pagtatalo at pakikipagtuligsaan sa kanila, ay ipinasiya ng mga kapatid na si Pablo at si Bernabe, at ang ilan sa kanila, ay magsiahon sa Jerusalem, sa mga apostol at sa mga matanda tungkol sa suliraning ito. Ug sa diha nga, tali kanila ug kang Pablo ug Bernabe, nahitabo ang usa ka dili diyutayng panagkabangi ug panaglalis, si Pablo ug si Bernabe ug ang pipila sa uban gipanagtudlo aron sa pagtungas sa Jerusalem, sa pagpakigkita sa mga apostoles ug sa mga anciano bahin niining gikalantugian. Sila nga, palibhasa'y inihatid ng iglesia sa kanilang paglalakbay, ay tinahak ang Fenicia at Samaria, na isinasaysay ang pagbabalik-loob ng mga Gentil: at sila'y nakapagbigay ng malaking kagalakan sa lahat ng mga kapatid. Ug pinagikan sa iglesia, sila mibaktas agi sa Fenicia ug sa Samaria diin gitaho nila ang pagkakabig sa mga Gentil. Ug nakahatag silag dakung kalipay sa tanang mga kaigsoonan didto. At nang sila'y magsidating sa Jerusalem, ay tinanggap sila ng iglesia at ng mga apostol at ng mga matanda, at isinaysay nila ang lahat ng mga bagay na ginawa ng Dios sa pamamagitan nila. Ug sa paghiabut nila sa Jerusalem, gidawat sila sa iglesia ug sa mga apostoles ug sa mga anciano, ug ilang gitaho ang tanang gibuhat sa Dios, sa iyang pagpakig-uban kanila. Datapuwat nagsitindig ang ilan sa sekta ng mga Fariseong nagsisampalataya na nangagsasabi, Kinakailangang sila'y tuliin, at sa kanila'y ipagbiling ganapin ang kautusan ni Moises. Apan dihay mitindog nga mga magtotoo nga mga sakop sa pundok sa mga Fariseo, ug miingon, "Kinahanglan gayud nga sirkunsidahan ang mga Gentil nga nanagpanoo, ug sugoon sila sa pagtuman sa kasugoan ni Moises." At nangagkatipon ang mga apostol at ang mga matanda upang pagusapan ang bagay na ito. Ug nanagtigum ang mga apostoles ug ang mga anciano aron sa pag-usisa niining butanga. At pagkatapos ng maraming pagtatalo, ay nagtindig si Pedro, at sinabi sa kanila, Mga kapatid, nalalaman ninyo na nang unang panahong nakaraan ay humirang ang Dios sa inyo, upang sa pamamagitan ng aking bibig ay mapakinggan ng mga Gentil ang salita ng Evangelio, at sila'y magsisampalataya. Ug tapus sa hataas nga lantugi, si Pedro mitindog ug miingon kanila, "Mga igsoon, kamo nasayud nga niadtong unang mga adlaw ang Dios naghimog pagpili diha kaninyo, nga pinaagi sa akong baba ang mga Gentil makadungog sa pulong sa Maayong Balita ug managtoo. At ang Dios, na nakatataho ng puso, ay nagpatotoo sa kanila, na sa kanila'y ibinigay ang Espiritu Santo, na gaya naman ng kaniyang ginawa sa atin; Ug ang Dios nga nakaila sa kasingkasing nanghimatuod alang kanila pinaagi sa paghatag sa Espiritu Santo ngadto kanila maingon sa iyang paghatag niini kanato. At tayo'y hindi niya itinangi sa kanila, na nilinis sa pamamagitan ng pananampalataya ang kanilang mga puso. Ug tali kanato ug kanila, siya wala maghimog kalainan, sanglit gihinloan man niya ang ilang mga kasingkasing pinaagi sa pagtoo. Ngayon nga bakit ninyo tinutukso ang Dios, na inyong nilalagyan ng pamatok ang batok ng mga alagad na kahit ang ating mga magulang ni tayo man ay hindi maaaring makadala? Nan, karon, nganong inyo mang tintalon ang Dios pinaagi sa pagsangon ug yugo diha sa liog sa mga tinun-an, sa yugo nga bisan ang atong mga ginikanan ug bisan gani kita wala makahimo sa pagpas-an? Datapuwat naniniwala tayo na tayo'y mangaliligtas sa pamamagitan ng biyaya ng Panginoong Jesus, na gaya rin naman nila. Apan kita nagatoo nga kita maluwas pinaagi sa grasya sa Ginoong Jesus, maingon man usab sila." At nagsitahimik ang buong karamihan; at kanilang pinakinggan si Bernabe at si Pablo na nagsisipagsaysay ng mga tanda at ng mga kababalaghang ginawa ng Dios sa mga Gentil sa pamamagitan nila. Ug unya mihilum ang tanang nanagkatigum, ug namati sila kang Bernabe ug kang Pablo nga nanghinugilon mahitungod sa mga ilhanan ug mga katingalahan nga gibuhat sa Dios pinaagi kanila sa taliwala sa mga Gentil. At nang matapos na silang magsitahimik, ay sumagot si Santiago, na sinasabi, Mga kapatid, pakinggan ninyo ako: Ug sa pagkatapus nilag sulti, si Santiago mitubag, "Mga igsoon, paminawa ako ninyo. Sinaysay na ni Simeon kung paanong dinalaw na una ng Dios ang mga Gentil, upang kumuha sa kanila ng isang bayan sa kaniyang pangalan. Gisugilon kanato ni Simeon ang kaagi sa unang pagduaw sa Dios ngadto sa mga Gentil aron sa pagsagop ug usa ka katawhan gikan kanila alang sa iyang ngalan. At dito'y nasasangayon ang mga salita ng mga propeta; gaya ng nasusulat, Ug niini nahitakdo ang mga pulong sa mga profeta, sumala sa nahisulat nga nagaingon: Pagkatapos ng mga bagay na ito, ako'y babalik, At muli kong itatayo ang tabernakulo ni David, na nabagsak; At muli kong itatayo ang nangasira sa kaniya. At ito'y aking itatayo: `Tapus niini mobalik ako, ug akong tukoron pag-usab ang napukan nga puloy-anan ni David; akong tukoron pag-usab ang mga guba niini, ug akong patindogon kini, Upang hanapin ng nalabi sa mga tao ang Panginoon, At ng lahat ng mga Gentil, na tinatawag sa aking pangalan, aron mangita sa Ginoo ang ubang mga tawo, ug ang tanang mga Gentil nga ginahinganlan sa akong ngalan, Sabi ng Panginoon, na nagpapakilala ng mga bagay na ito mula nang una. nagaingon ang Ginoo, nga mao ang nagpahibalo niining mga butanga sukad pa sa kanhing mga katuigan.` Dahil dito'y ang hatol ko, ay huwag nating gambalain yaong sa mga Gentil ay nangagbabalik-loob sa Dios; Busa ang akong hukom mao kini, nga dili nato pagsamokon silang gikan sa pagka-Gentil nga nangakabig ngadto sa Dios, Kundi sumulat tayo sa kanila, na sila'y magsilayo sa mga ikahahawa sa diosdiosan, at sa pakikiapid, at sa binigti, at sa dugo. hinonoa ato silang sulatan nga dumilian nila ang mga nahugaw sa mga diosdios, ug ang pakighilawas, ug ang pagtilaw sa unod sa mananap nga naluok ug sa dugo. Sapagkat si Moises mula nang unang panahon ay mayroon sa bawat bayan na nangangaral tungkol sa kaniya, palibhasa'y binabasa sa mga sinagoga sa bawat sabbath. Kay sukad pa sa karaang kapanahonan si Moises aduna nay iyang mga tigmantala niini sa matag-lungsod, sanglit ang iyang mga sinulat ginabasa man sulod sa mga sinagoga sa tanang adlaw nga igpapahulay." Nang magkagayo'y minagaling ng mga apostol at ng matatanda, pati ng buong iglesia, na magsihirang ng mga tao sa kanilang magkakasama, at suguin sa Antioquia na kasama ni Pablo at ni Bernabe; si Judas na tinatawag na Barsabas, at si Silas na mga nangungulo sa mga kapatid: Unya gipakamaayo sa mga apostoles ug sa mga anciano, uban sa tibuok iglesia, ang pagpilig mga tawo diha kanila ug pagpaadto niini sa Antioquia kuyog kang Pablo ug Bernabe. Ug ilang gipaadto si Judas nga ginganlan si Barsabas, ug si Silas, mga tawong inila sa kaigsoonan, At nagsisulat sila sa pamamagitan nila, Ang mga apostol at ang mga matanda, mga kapatid, sa mga kapatid na nangasa mga Gentil sa Antioquia at Siria at Cilicia, ay bumabati: pinadala kining maong sulat nga nagaingon: "Ang mga kaigsoonan diri, nga mga apostoles ug mga anciano, nganha sa mga kaigsoonang Gentil diha sa Antioquia ug sa Siria ug sa Cilicia, komusta. Sapagkat aming nabalitaan na ang ilang nagsialis sa amin ay nangangbagabag sa inyo ng mga salita, na isininsay ang inyong mga kaluluwa; na sa kanila'y hindi kami nangagutos ng anoman; Sanglit amo mang nadungog nga dihay pipila ka tawo gikan kanamo, nga kanila wala kami maghatag ug bisan unsang sugo, nga nanagsamok kaninyo pinaagi sa ilang mga gipanulti ug nanaglibog sa inyong mga hunahuna, Ay minagaling namin, nang mapagkaisahan na, na magsihirang ng mga lalake at suguin sila sa inyo na kasama ng aming mga minamahal na si Bernabe at si Pablo, gipakamaayo namong mga nanagkahiusa ang pagpilig mga tawo ug pagpaanha niini kaninyo kuyog sa atong mga hinigugmang Bernabe ug Pablo, Na mga lalaking nangagsapanganib ng kanilang mga buhay alang-alang sa pangalan ng ating Panginoong Jesucristo. kuyog niining mga tawhana nga mitahan sa ilang mga kinabuhi tungod sa ngalan sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Kaya nga sinugo namin si Judas at si Silas, na mangagsasaysay din naman sila sa inyo ng gayon ding mga bagay sa salita ng bibig. Busa gipaanha namo diha si Judas ug si Silas nga magahimo sa binaba nga pagsugilon kaninyo sa mao rang mga butanga. Sapagkat minagaling ng Espiritu Santo, at namin, na huwag kayong atangan ng lalong mabigat na pasanin maliban sa mga bagay na ito na kinakailangan: Kay gipakamaayo sa Espiritu Santo ug namo ang dili pagdat-og kaninyo sa bisan unsang luwan gawas lamang sa pipila ka mga kinahanglanong butang nga mao kini: Na kayo'y magsiilag sa mga bagay na inihain sa mga diosdiosan, at sa dugo, at sa mga binigti, at sa pakikiapid; kung kayo'y mangilag sa mga bagay na ito, ay ikabubuti ninyo. Paalam na sa inyo. nga kinahanglan inyong dumilian ang bisan unsa nga gikadulot ngadto sa mga diosdios, ug ang dugo, ug ang mga mananap nga naluok, ug ang pakighilawas. Kon kamo managlikay gikan niining mga butanga, ginabuhat ninyo ang maayo. Pag-ayoayo." Kaya nga, nang sila'y mapayaon na, ay nagsilusong sa Antioquia; at nang matipon na nila ang karamihan, ay kanilang ibinigay ang sulat. Ug sa gikapagikan na sila, nanglugsong sila ngadto sa Antioquia; ug sa natigum na nila ang kapunongan, ilang gitunol kanila ang sulat. At nang ito'y kanilang mabasa na, ay nangagalak dahil sa pagkaaliw. Ug sa ilang pagkabasa niini, nangalipay sila sa tambag. Si Judas at si Silas, palibhasa'y mga propeta rin naman, ay inaralan ang mga kapatid ng maraming mga salita, at sila'y pinapagtibay. Ug si Judas ug si Silas, sanglit mga profeta man usab sila, mihatag ug hataas nga pagmaymay ngadto sa kaigsoonan ug nakapalig-on kanila. At nang sila'y makapaggugol na ng ilang panahon doon, ay payapang pinapagbalik sila ng mga kapatid sa mga nagsipagsugo sa kanila. Ug tapus makapabilin sila didto sulod sa usa ka panahon, ang mga kaigsoonan mipalakaw kanila nga gipanghinautan sa kalinaw, balik ngadto sa mga nanagsugo kanila. Datapuwat minagaling ni Silas ang matira roon. Apan gipakamaayo ni Silas ang pagpabilin ra didto. Datapuwat nangatira si Pablo at si Bernabe sa Antioquia, na itinuturo at ipinangangaral ang salita ng Panginoon, na kasama naman ng ibang marami. Apan si Pablo ug si Bernabe mipabilin sa Antioquia, ug inabagan sa daghan pa usab, sila nanagpanudlo ug nanagmantala didto sa pulong sa Ginoo. At nang makaraan ang ilang araw ay sinabi ni Pablo kay Bernabe, Pagbalikan natin ngayon at dalawin ang mga kapatid sa bawat bayang pinangaralan natin ng salita ng Panginoon, at tingnan natin kung ano ang lagay nila. Ug tapus sa pipila ka adlaw, si Pablo miingon kang Bernabe, "Balikon ug duawon ta karon ang mga kaigsoonan sa tanang siyudad diin gikamantala nato ang pulong sa Ginoo, ug tan-awon tag naunsa na sila." At inibig ni Bernabe na kanilang isama naman si Juan, na tinatawag na Marcos. Ug buot ni Bernabe nga paubanon kanila si Juan nga ginganlan si Marcos. Datapuwat hindi minagaling ni Pablo na isama nila ang humiwalay sa kanila mula sa Pamfilia, at hindi sumama sa kanila sa gawain. Apan si Pablo naghunahuna nga dili maayong paubanon ang usa ka tawo nga mibiya kanila didto sa Panfilia ug wala mopadayon sa bulohaton uban kanila. At nagkaroon ng pagtatalo, ano pat sila'y naghiwalay, at isinama ni Bernabe si Marcos, at lumayag sa Chipre: Ug nahitabo kanila ang dakung pagkasuk-anay, nga tungod niana nanagbulag sila; si Bernabe, dinala si Marcos uban kaniya, misakay ug sakayan padulong sa Cipro; Datapuwat hinirang ni Pablo si Silas, at yumaon, na sila'y ipinagtagubilin ng mga kapatid sa biyaya ng Panginoon. samtang si Pablo nga nakapili kang Silas nga iyang kauban, migikan nga tinugyan sa kaigsoonan ngadto sa grasya sa Ginoo. At kaniyang tinahak ang Siria at Cilicia, na pinagtitibay ang mga iglesia. Ug siya mibaktas agi sa Siria ug sa Cilicia, nga nakapalig-on sa mga iglesia. At siya'y naparoon din naman sa Derbe at sa Listra: at narito, naroon ang isang alagad, na nagngangalang Timoteo, na anak ng isang Judiang sumasampalataya; datapuwat Griego ang kaniyang ama. Ug unya nahiabut usab siya sa Derbe ug sa Listra. Ug didtoy usa ka tinun-an nga ginganlan si Timoteo, nga anak sa usa ka magtotoong babaye nga Judio, apan ang iyang amahan Gresyanhon. Siya'y may mabuting patotoo ng mga kapatid na nangasa Listra at Iconio. Mahitungod kaniya ang mga kaigsoonan sa Listra ug sa Iconio may maayong pagpanghimatuod. Iniibig ni Pablo na sumama siya sa kaniya; at kaniyang kinuha siya at tinuli dahil sa mga Judio na nangasa mga dakong yaon: sapagkat nalalaman ng lahat na ang kaniyang ama'y Griego. Ug kay gitinguha man ni Pablo nga si Timoteo makauban kaniya, iyang gikuha siya ug gisirkunsidahan niya, sa iyang pagtamod sa mga Judio niadtong mga dapita, kay silang tanan nasayud man nga ang amahan niini usa ka Gresyanhon. At sa kanilang pagtahak sa mga bayan, ay ibinigay sa kanila ang mga utos na inilagda ng mga apostol at ng mga matanda sa Jerusalem, upang kanilang tuparin. Ug sa nagpanaw sila agi sa mga kalungsoran, ilang gitunol ngadto sa kaigsoonan aron ilang tumanon ang pagbulot-an nga gikauyonan sa mga apostoles ug mga anciano nga didto sa Jerusalem. Kaya nga, ang mga iglesia'y pinalakas sa pananampalataya at naragdagan ang bilang araw-araw. Tungod niini ang mga kaiglesiahan nalig-on sa pagtoo, ug sila nanag-uswag sa gidaghanon matag-adlaw. At nang kanilang matahak ang lupain ng Frigia at Galacia, ay pinagbawalan sila ng Espiritu Santo na saysayin ang salita sa Asia; Ug unya didto sila mangagi sa kayutaan sa Frigia ug sa Galacia sanglit gidid-an man sila sa Espiritu Santo sa pagmantala sa pulong didto sa Asia. At nang sila'y magsidating sa tapat ng Misia, ay pinagsikapan nilang magsipasok sa Bitinia; at hindi sila tinulutan ng Espiritu ni Jesus; Ug sa paghiabut na nila sa atbang sa Misia, sila mangadto na unta sa Bitinia, apan wala sila tugoti sa Espiritu ni Jesus; At pagkaraan nila sa Misia, ay nagsilusong sila sa Troas. tungod niini sila milugsong ngadto sa Troas, agi sa kayutaan sa Misia. At napakita ang isang pangitain sa gabi kay Pablo: May isang lalaking taga Macedonia na nakatayo, na namamanhik sa kaniya, at sinasabi, Tumawid ka sa Macedonia, at tulungan mo kami. Ug didto usa ka panan-awon mipakita kang Pablo sa takna sa kagab-hion: usa ka tawo nga taga-Macedonia nagtindog ug kaniya nangamuyo siya nga nag-ingon, "Umari ka sa Macedonia ug tabangi kami." At pagkakita niya sa pangitain, pagdaka'y pinagsikapan naming magsiparoon sa Macedonia, na pinatutunayang kami'y tinawag ng Dios upang sa kanila'y ipangaral ang evangelio. Ug sa pagkakita niya sa panan-awon, dihadiha nanglimbasug kami sa paggikan paingon sa Macedonia, sa nasabut namo nga gitawag kami sa Dios aron sa pagmantala sa Maayong Balita ngadto kanila. Pagtulak nga sa Troas, ay pinunta namin ang Samotracia, at nang kinabukasa'y ang Neapolis; Busa, sakay sa sakayan gikan sa Troas, milawig kami tadlas ngadto sa Samotracia, ug sa pagkasunod nga adlaw ngadto sa Neapolis, At mula doo'y ang Filipos, na isang bayan ng Macedonia, na siyang una sa purok, lupang nasasakupan ng Roma: at nangatira kaming ilang araw sa bayang yaon. ug gikan dinhi ngadto sa Filipos, nga mao ang labawng siyudad sa kayutaan sa Macedonia, ug usa ka kolonya nga Romanhon. Ug dinhi niining siyudara kami nagpabilin sulod sa pipila ka adlaw; At nang araw ng sabbath ay nagsilabas kami sa labas ng pintuan sa tabi ng ilog, na doo'y sinapantaha naming may mapapanalanginan; at kami'y nangaupo, at nakipagsalitaan sa mga babaing nangagkatipon. ug sa pagkaadlaw nga igpapahulay nangadto kami sa gawas sa pultahan sa siyudad, sa daplin sa suba diin sa among paghunahuna didtoy dapit nga ampoanan; ug nanglingkod kami ug nakigsulti sa mga babaye nga nagkatigum didto. At isang babaing nagngangalang Lidia, na mangangalakal ng kayong kulay-ube, na taga bayan ng Tiatira, isang masipag sa kabanalan, ay nakinig sa amin: na binuksan ng Panginoon ang kaniyang puso upang unawain ang mga bagay na sinalita ni Pablo. Ug naminaw kanamo ang usa ka babaye nga ginganlan si Lidia nga taga-lungsod sa Tiatira, nga namaligyag mga panapton nga purpora. Siya masimbahon sa Dios, ug ang iyang kasingkasing giablihan sa Ginoo aron iyang patalinghugan ang gisulti ni Pablo. At nang siya'y mabautismuhan na, at ang kaniyang mga kasangbahay, ay namanhik siya sa amin, na sinasabi, Kung inyong inaakalang ako'y tapat sa Panginoon, ay magsipasok kayo sa aking bahay, at kayo'y magsitira doon. At kami'y pinilit niya. Ug sa nabautismohan na siya kauban sa iyang panimalay, kanamo nangamuyo siya nga nag-ingon, "Kon maoy inyong paghunahuna nga ako tinuod nga magtotoo sa Ginoo, nan, ari kamo abut sa akong balay." Ug siya dili gayud pabalibad kanamo. At nangyari, na nang kami'y nagsisiparoon sa mapapanalanginan, ay sinalubong kami ng isang dalagang may karumaldumal na espiritu ng panghuhula, at nagdadala ng maraming pakinabang sa kaniyang mga panginoon sa pamamagitan ng panghuhula. Ug nahitabo nga sa nagpaingon kami sa dapit nga ampoanan, gikasugat kami sa usa ka dalagitang ulipon; ug kini siya nakabaton sa espiritu sa pagpanag-an, ug siya hingsapian pag-ayo sa iyang mga agalon pinaagi sa iyang pagpanag-an. Siya'y sumusunod kay Pablo at sa amin at nagsisigaw, na sinasabi, Mga alipin ng Kataastaasang Dios ang mga taong ito, na nagsisipangaral sa inyo ng daan ng kaligtasan. Ug si Pablo ug kami gisunodsunod niya nga nagsinggit, "Kining mga tawhana maoy mga ulipon sa Labing Halangdong Dios, ug kaninyo nagamantala sila sa dalan sa kaluwasan." At maraming mga araw na ginawa niya ito. Datapuwat palibhasa'y si Pablo ay totoong nababagabag, ay lumingon at sinabi sa espiritu, Iniuutos ko sa iyo sa pangalan ni Jesucristo na lumabas ka sa kaniya. At ito ay lumabas nang oras ding yaon. Ug kini gibuhat niya sulod sa daghang mga adlaw. Apan si Pablo nga gisamokan gayud kaniya, miatubang ug miingon sa espiritu, "Sa ngalan ni Jesu-Cristo, ako nagasugo kanimo sa paggula gikan kaniya." Ug kini migula dihadiha. Datapuwat nang makita ng kaniyang mga panginoon na wala na ang inaasahan nilang kapakinabangan, ay hinuli nila si Pablo at si Silas, at kinaladkad sila sa pamilihan, sa harapan ng mga may kapangyarihan, Apan sa pagkakita sa iyang mga agalon nga nahanaw na ang ilang kalauman sa panapi, ilang gidakop si Pablo ug si Silas ug gitaral sila ngadto sa taboan sa atubangan sa mga punoan. At nang maiharap na sila sa mga hukom, ay sinabi nila, Ang mga lalaking ito, palibhasa'y mga Judio, ay nagsisipanggulong totoo sa ating bayan, Ug sa nadala na nila si Pablo ug si Silas ngadto sa mga maghuhukom, ang mga agalon nanag-ingon, "Kining mga tawhana nga mga Judio nagapagubot sa atong siyudad. At nangaghahayag ng mga kaugaliang hindi matuwid nating tanggapin, o gawin, palibhasa tayo'y Romano. Kini sila nanudlog mga batasan nga dili matarung sa pagsagop o paggawi nato ingon nga mga Romanhon." At samasamang nagsitindig ang karamihan laban sa kanila: at hinapak ng mga hukom ang kanilang mga damit, at ipinapalo sila ng mga panghampas. Ug batok kanila nangapil sa paghasmag ang panon sa katawhan; ug sila gihuboan sa mga maghuhukom pinaagi sa paggisi sa ilang mga bisti ug unya gipabunalan. At nang sila'y mapalo na nila ng marami, ay ipinasok sila sa bilangguan, na ipinagtatagubilin sa tagapamahala na sila'y bantayang maigi: Ug sa gikabunalan na sila sa makadaghan, sila gibanlud nila sa bilanggoan; ug ang magbabantay sa bilanggoan ilang gisugo nga kinahanglan bantayan sila pag-ayo. Na, nang tanggapin nito ang gayong tagubilin, ay ipinasok sila sa kalooblooban ng bilangguan, at piniit ang kanilang mga paa sa mga pangawan. Ug sa pagkadawat niya sa maong sugo, iyang gibanlud sila sa labing kinasuloran sa bilanggoan ug ang ilang mga tiil iyang gisul-ot diha sa mga sipohan. Datapuwat nang maghahatinggabi na si Pablo at si Silas ay nagsipanalangin at nagsiawit ng mga himno sa Dios, at sila'y pinakikinggan ng mga bilanggo; Apan sa may pagkatungang gabii si Pablo ug si Silas nanag-ampo, ug nanag-awit silag mga alawiton ngadto sa Dios, ug ang mga binilanggo nanagpatalinghug kanila. At kaginsaginsa'y nagkaroon ng isang malakas na lindol, ano pat nangagsiuga ang mga patibayan ng bahay-bilangguan: at pagdaka'y nangabuksan ang lahat ng mga pinto; at nangakalas ang mga gapos ng bawat isa. Ug sa kalit miabut ang usa ka makusog nga linog, nga tungod niana nauyog ang mga patukoranan sa bilanggoan; ug dihadiha naabli ang tanang pultahan ug nangatangtang ang mga talikala sa matag-usa. At ang tagapamahala, palibhasa'y nagising sa pagkakatulog at nang makitang bukas ang mga pinto ng bilangguan, ay binunot ang kaniyang tabak at magpapakamatay sana, sa pagaakalang nangakatakas na ang mga bilanggo. Ug sa pagmata sa magbabantay sa bilanggoan, ug sa iyang pagtan-aw nga naabli na man ang mga pultahan sa bilanggoan, milanit siya sa iyang espada ug magpatay na lang unta siya sa iyang kaugalingon, sa pagdahum nga nakabuhi na ang mga binilanggo. Datapuwat sumigaw si Pablo ng malakas na tinig, na sinasabi, Huwag mong saktan ang iyong sarili: sapagkat nangaririto kaming lahat. Apan si Pablo misinggit kaniya sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Ayaw buhatig dautan ang imong kaugalingon, kay ania ra kaming tanan!" At siya'y humingi ng mga ilaw at tumakbo sa loob, at, nanginginig sa takot, ay nagpatirapa sa harapan ni Pablo at ni Silas, Ug siya nangayog suga ug milayat paingon sa sulod, ug mihapa nga nagkurog sa atubangan ni Pablo ug ni Silas. At sila'y inilabas at sinabi, Mga ginoo, ano ang kinakailangan kong gawin upang maligtas? Ug iyang gidala sila sa gawas ug miingon kanila, "Mga senyores, unsay kinahanglang buhaton ko aron maluwas ako?" At kanilang sinabi, Manampalataya ka sa Panginoong Jesus, at maliligtas ka, ikaw at ang iyong sangbahayan. Ug kaniya mitubag sila nga nag-ingon, "Tumoo ka sa Ginoong Jesus ug maluwas ka, ikaw ug ang imong panimalay." At sa kaniya'y sinalita nila ang salita ng Panginoon, pati sa lahat ng nangasa kaniyang bahay. Ug ang pulong sa Ginoo ilang gisulti kaniya ug sa tanang diha sa iyang balay. At sila'y kaniyang kinuha nang oras ding yaon ng gabi, at hinugasan ang kanilang mga latay; at pagdaka'y binautismuhan, siya at ang buong sangbahayan niya. Ug sa maong takna sa kagabhion sila iyang gikuha, ug ang ilang mga samad iyang ginunaran; ug dihadiha gibautismohan siya ug ang iyang tibuok panimalay. At sila'y kaniyang ipinanhik sa kaniyang bahay, at hinainan sila ng pagkain, at nagalak na totoo, pati ng buong sangbahayan niya, na nagsisampalataya sa Dios. Ug sa gikapasaka na niya sila sa iyang balay, iyang gidulotan silag pagkaon; ug uban sa iyang tibuok panimalay, siya nalipay nga nakakaplag sa pagtoo diha sa Dios. Datapuwat nang umaga na, ang mga hukom ay nangagsugo ng mga sarhento, na nagsasabi, Pawalan mo ang mga taong iyan. Apan sa pagkabuntag na, ang mga maghuhukom nagsugo ug mga polis sa pagsulti nga nag-ingon, "Buhii kadtong mga tawhana." At iniulat ng tagapamahala kay Pablo ang mga salitang ito, na sinasabi, Ipinagutos ng mga hukom na kayo'y pawalan: ngayon nga'y magsilabas kayo, at magsiyaon kayong payapa. Ug ang magbabantay sa bilanggoan mitaho sa maong mga pulong ngadto kang Pablo. Matud niya, "Ang mga maghuhukom nagpasugo nga pabuhian kono kamo; busa panggula ug panglakaw kamo nga malinawon." Datapuwat sinabi sa kanila ni Pablo, Pinalo nila kami sa hayag, na hindi nangahatulan, bagamat mga lalaking Romano, at kami'y ibinilanggo; at ngayo'y lihim na kami'y pinawawalan nila? tunay na hindi nga; kundi sila rin ang magsiparito at kami'y pawalan. Apan si Pablo miingon kanila, "Kami nga mga tawong Romanhon, sa wala lamay husay, ilang gibunalan sa atubangan sa kadaghanan ug gibanlud sa bilanggoan; ug karon ila ba lamang diay kaming buhian sa tago? Dili mahimo! Kinahanglan sila gayud ang mangunay sa pag-anhi sa pagpagula kanamo." At iniulat ng mga sarhento ang mga salitang ito sa mga hukom: at sila'y nangatakot nang kanilang marinig na sila'y mga Romano; Ug ang mga maghuhukom gisuginlan sa mga polis niining mga pulonga, ug sila nangahadlok sa ilang pagkadungog nga kini sila mga tawo man diay nga Romanhon. At sila'y nagsiparoon at pinamanhikan sila; at nang kanilang mailabas na sila, ay hiniling nila sa kanila na magsilabas sa bayan. Ug sila nangadto ug nangayo kanilag pasaylo. Ug ilang gipagula sila ug gihangyo nga mopahawa sa siyudad. At sila'y nagsilabas sa bilangguan, at nagsipasok sa bahay ni Lidia: at nang makita nila ang mga kapatid, ay kanilang inaliw sila, at nagsialis. Ug sila migula sa bilanggoan ug nangadto sa ka Lidia; ug sa ila nang gikakita ang mga kaigsoonan, kini ilang gimaymayan; ug unya migikan sila. Pagkatahak nga nila sa Amfipolis at sa Apolonia, ay nagsirating sila sa Tesalonica, na kinaroroonan ng isang sinagoga ng mga Judio. Ug sa hing-agian na nila ang Anfipolis ug ang Apolonia, sila nahiabut sa Tesalonica diin didto ang usa ka sinagoga sa mga Judio. At si Pablo, ayon sa ugali niya ay pumasok sa kanila, at sa tatlong sabbath ay nangatuwiran sa kanila sa mga kasulatan, Ug sumala sa iyang nabatasan, si Pablo misulod niini; ug sulod sa tulo ka semana siya nakiglantugi kanila pinasikad sa kasulatan, Na binubuksan at pinatunayan na kinakailangang si Cristo ay maghirap, at muling mabuhay sa mga patay; at itong si Jesus, aniya, na aking ipinangangaral sa inyo, ay siyang Cristo. nga nagsaysay niini ug nagpamatuod pinaagi niini nga kinahanglan gayud si Cristo mag-antus ug mabanhaw gikan sa mga patay. Ug siya miingon, "Kining Jesus nga akong ginamantala kaninyo, mao ang Cristo." At nangahikayat ang ilan sa kanila, at nakikampi kay Pablo at kay Silas; at gayon din ang lubhang maraming mga Griegong masisipag sa kabanalan, at hindi kakaunting mga babaing mararangal. Ug ang uban kanila mitoo ug miipon kang Pablo ug Silas, maingon man ang kapid-an sa mga masimbahong Gresyanhon ug ang daghan sa mga inilang kababayen-an. Datapuwat ang mga Judio, palibhasa'y nangaudyokan ng inggit, ay nangagsama ng ilang masasamang tao sa pamilihan, at pagkatipon ng isang karamihan, ay ginulo ang bayan; at pagkalusob sa bahay ni Jason, ay pinagsikapan nilang sila'y iharap sa mga tao. Apan ang mga Judio giabut ug kasina, ug sa nakapanghulbot silag mga bugoy, kini ilang gihiusa, ug ilang gigubot ang siyudad. Ug ilang gisulong ang balay ni Jason sa pagpangita kang Pablo ug Silas aron ilang dad-on ngadto sa katawhan. At nang hindi sila mangasumpungan, ay kanilang kinaladkad si Jason at ang ilang kapatid sa harap ng mga punong bayan, na ipinagsisigawan, Itong mga nagsisipagtiwarik ng sanglibutan, ay nagsiparito rin naman; Ug kay wala man nila hikaplagi sila, si Jason ug ang pipila sa mga kaigsoonan ilang gitaral ngadto sa atubangan sa mga punoan sa siyudad, nga nanagsinggit, "Kining mga tawo nga nakapagubot sa kalibutan, ania nanganhi dinhi usab, Na tinanggap sila ni Jason: at ang lahat ng mga ito ay nagsisigawa ng laban sa mga utos ni Cesar, na nagsasabing may ibang hari, si Jesus. ug si Jason nagpasaka kanila sa iyang balay; ug kini silang tanan nagabuhat supak sa mga sugo ni Cesar pinaagi sa pag-ingon nga aduna konoy laing hari nga mao si Jesus." At kanilang ginulo ang karamihan at ang mga punong bayan, nang kanilang marinig ang mga bagay na ito. Ug ang katawhan ug ang mga punoan sa siyudad nagubot sa ilang pagkadungog niini. At nang matanggap na nila ang pinakaako kay Jason at sa mga iba, ay kanilang pinawalan sila. Hinoon ilang gibuhian si Jason ug mga kauban tapus nila pangayoi ug piyansa. At pagdaka'y pinayaon sa gabi ng mga kapatid si Pablo at si Silas sa Berea: na nang dumating sila doon ay nagsipasok sa sinagoga ng mga Judio. Ug dihadiha sa takna sa kagabhion si Pablo ug si Silas gipagikan sa mga kaigsoonan paingon sa Berea; ug sa ilang paghiabut didto, sila misulod sa sinagoga sa mga Judio. Ngayon lalong naging mararangal ang mga ito kay sa mga taga Tesalonica, sapagkat tinanggap nila ang salita ng buong pagsisikap, at sinisiyasat sa araw-araw ang mga kasulatan, kung tunay nga ang mga bagay na ito. Ug kining mga Judioa mabuot pa kay sa mga Judio didto sa Tesalonica, kay kini sila midawat man sa pulong uban sa bug-os nga pagkamasibuton, nga sa adlaw-adlaw nanagtoon sa kasulatan, sa pagsusi kon tinuod ba gayud ang mga butang nga gisulti kanila. Kaya nga marami sa kanila ang mga nagsisampalataya; gayon din sa mga babaing Griega na may mga kalagayang mahal, at sa mga lalake, ay hindi kakaunti. Busa daghan kanila ang mitoo, uban sa dili diriyot nga mga hamiling babaye nga Gresyanhon, ug mga lalaki usab. Datapuwat nang maunawa ng mga Judiong taga Tesalonica na sa Berea ay ipinangangaral din ni Pablo ang salita ng Dios, ay nagsiparoon din naman, na ginulo at binagabag ang mga karamihan. Apan sa pagkahibalo sa mga Judio sa Tesalonica nga sa Berea usab gimantala ni Pablo ang pulong sa Dios, sila nangadto usab didto, nga nanagsiba ug nagpagubot sa mga panon sa katawhan. At nang magkagayo'y pagdaka'y pinayaon ng mga kapatid si Pablo na pumaroon hanggang sa dagat: at nangatira pa roon si Silas at si Timoteo. Tungod niini, si Pablo dihadiha gipagikan sa mga kaigsoonan sa paglakaw padulong sa dagat, apan si Silas ug si Timoteo nanagpabilin pa didto. Datapuwat silang mga nagsipaghatid kay Pablo ay dinala siya hanggang sa Atenas: at nang matanggap na nila ang pautos kay Silas at kay Timoteo na madalingmadali silang magsiparoon sa kaniya, ay nagsialis sila. Ug ang mga tawo nga naghatud kang Pablo mikuyog kaniya hangtud sa Atenas; ug unya namauli sila nga nagdala ug tugon alang kang Silas ug kang Timoteo sa pag-apas kaniya sa labing madali. Samantala ngang sila'y hinihintay ni Pablo sa Atenas, ay namuhi ang kaniyang espiritu sa loob niya sa pagkamasid niya sa bayan na puno ng diosdiosan. Ug samtang si Pablo nagpaabut kanila didto sa Atenas, ang iyang espiritu sa sulod niya nahagit sa pagkasuko sa iyang pagkakita nga ang siyudad napuno sa mga larawan. Kayat sa sinagoga'y nakipagmatuwiran siya sa mga Judio at sa mga taong masisipag sa kabanalan, at sa araw-araw sa pamilihan sa mga nakikipagkita sa kaniya. Tungod niini, sa sulod sa sinagoga iyang gipakiglantugi ang mga Judio ug ang mga tawong masimbahon; ug didto sa taboan sa adlaw-adlaw iyang gipakiglantugi ang uban kanila nga iyang igahibalag. At ilan naman sa mga pilosopong Epicureo at Estoico ay nakipagtalo sa kaniya. At sinabi ng ilan, Anong ibig sabihin ng masalitang ito? binagabag ang mga iba, Parang siya'y tagapagbalita ng mga ibang dios: sapagkat ipinangangaral niya si Jesus at ang pagkabuhay na maguli. Ug iyang gikaasdang usab ang pipila sa mga pilosopo nga mga Epicureo ug mga Estoico. Ug may nangutana nga nag-ingon, "Unsa man kahay buot isulti niining tawong tigpamunit ug kahibalo?" Ang uban nanag-ingon, "Kini siya daw usa ka tigmantalag mga dios nga dumuloong"-- kay iya man ugod nga gimantala si Jesus ug ang pagkabanhaw. At siya'y tinangnan nila, at dinala siya sa Areopago, na sinasabi, Mangyayari bagang maalaman namin kung ano itong bagong aral, na sinasalita mo? Ug ilang gikuptan siya ug gidala ngadto sa Areopago ug gipangutana, "Makahimo ba kami pagpakisayud unsa kining bag-ong tuloohan nga imong gipanudlo? Sapagkat naghahatid ka ng mga kakaibang bagay sa aming mga tainga: ibig nga naming maalaman kung ano ang kahulugan ng mga bagay na ito. Kay gikahatdan mo ang among mga dalunggan sa pipila ka mga laing butang; busa buot unta kami mahibalo unsay kahulogan niining mga butanga." (Lahat nga ng mga Ateniense at ang mga taga ibang bayang nakikipamayan doon ay walang ibang ginagawa, kundi ang magsipagsaysay o mangakinig ng anomang bagay na bago.) Ang tanan ugod nga mga taga-Atenas ug mga dumuloong nga nagpuyo didto wala man lamay laing mahimo kondili ang pagtabi 0 pagpaminaw sa bag-ong butang nga mahiabut. At tumindig si Pablo sa gitna ng Areopago, at sinabi, Kayong mga lalaking taga Atenas, sa lahat ng mga bagay ay napapansin kong kayo'y lubhang relihioso. Ug si Pablo mitindog sa taliwala sa Areopago ug miingon, "Mga taga-Atenas, nasabut ko nga sa tanang paagi kamo mga masimbahon gayud. Sapagkat sa aking pagdaraan, at sa pagmamasid ng mga bagay na inyong sinasamba, ay nakasumpong din naman ako ng isang dambana na may sulat na ganito, SA ISANG DIOS NA HINDI KILALA. Yaon ngang inyong sinasamba sa hindi pagkakilala, siya ang sa inyo'y ibinabalita ko. Kay sa naglakaw ako sa kadalanan ug naniid sa inyong mga ginasimba, nakita ko gani usab ang usa ka halaran nga diha niini gikasulat kining mga pulonga, `Alang sa dios nga wala hiilhi.` Kining inyong ginasimba nga wala ninyo hiilhi, nan, kini mao ang akong ginamantala kaninyo. Ang Dios na gumawa ng sanglibutan at ng lahat ng mga bagay na naririto, siya, palibhasa'y Panginoon ng langit at ng lupa, ay hindi tumatahan sa mga templong ginawa ng mga kamay; Ang Dios nga mao ang nagbuhat sa kalibutan ug sa tanang butang nga ania niini, maingon nga Ginoo man siya sa langit ug sa yuta, wala magpuyo diha sa mga templo nga binuhat sa kamot, Ni hindi rin naman pinaglilingkuran siya ng mga kamay ng mga tao, na para bagang siya'y nangangailangan ng anomang bagay, yamang siya rin ang nagbibigay sa lahat ng buhay, at ng hininga, at ng lahat ng mga bagay; ni pagaalagaran siya sa mga kamot sa tawo, nga daw may pagpanginahanglan pa siya, sanglit siya gayud mao man gani ang nagahatag ug kinabuhi ug ginhawa ug sa tanang butang ngadto sa tanang mga tawo. At ginawa niya sa isa ang bawat bansa ng mga tao upang magsipanahan sa balat ng buong lupa, na itinakda ang kanilang talagang ayos ng mga kapanahunan at ang mga hangganan ng kanilang tahanan; Siya mao ang nagbuhat sa tanang nasud sa katawhan gikan sa usa ka tawo, aron papuy-on sa tanang dapit sa yuta, tapus niya maandam ang mga gitagal nga kapanahonan ug ang mga utlanan sa mga dapit nga ilang pagapuy-an, Upang kanilang hanapin ang Dios baka sakaling maapuhap nila siya at siya'y masumpungan, bagaman hindi siya malayo sa bawat isa sa atin: aron sila mangita sa Dios, basin pag ila siyang mahikapan ug makaplagan, bisan tuod nga siya dili ra halayo gikan sa matag-usa kanato, Sapagkat sa kaniya tayo'y nangabubuhay, at nagsisikilos, at mayroon tayong pagkatao: na gaya naman ng sinabi ng ilan sa inyong sariling mga manunula, Sapagkat tayo nama'y sa kaniyang lahi. kay `Diha kaniya kita nangabuhi ug nagalihok ug nagalungtad;` ug matud pa usab gani sa inyong mga magbabalak: `Kay sa pagkatinuod kita iyang kaliwat.` Yamang tayo nga'y lahi ng Dios, ay hindi marapat nating isipin na ang pagka Dios ay katulad ng ginto, o ng pilak, o ng bato, na inukit ng kabihasnan at katalinuhan ng tao. Kay kaliwat man diay kita sa Dios, nan, dili nato paghunahunaon nga ang pagka-Dios nahisamag bulawan, o salapi, o bato, nga minugna sa kabatid ug sa panghanduraw sa tawo. Ang mga panahon ng kahangalan ay pinalipas na nga ng Dios; datapuwat ngayo'y ipinaguutos niya sa mga tao na mangagsisi silang lahat sa lahat ng dako: Ang Dios wala lamang manumbaling sa maong mga panahon sa kaburong, apan karon siya nagasugo sa tanang mga tawo bisan diin sa paghinulsol, Sapagkat siya'y nagtakda ng isang araw na kaniyang ipaghuhukom sa sanglibutan ayon sa katuwiran sa pamamagitan ng lalaking kaniyang itinalaga; na ito'y pinatunayan niya sa lahat ng mga tao, nang siya'y buhayin niyang maguli sa mga patay. kay siya nakatudlo na ug adlaw kanus-a, subay sa katarungan, iyang pagahukman ang kalibutan pinaagi sa usa ka tawo nga iyang gitudlo alang niini, ug kini iyang gipanghimatud-an ngadto sa tanang mga tawo pinaagi sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay." At nang kanilang marinig ang tungkol sa pagkabuhay na maguli, ay nanglibak ang ilan; datapuwat sinabi ng mga iba, Pakikinggan ka naming muli tungkol dito. Ug sa ilang pagkadungog mahitungod sa pagkabanhaw sa mga patay, dihay nanagbiaybiay; apan ang uban miingon, "Maminaw ra kami kanimo pag-usab mahitungod niini." Sa gayo'y umalis si Pablo sa gitna nila. Ug si Pablo mipahawa kanila. Datapuwat nakisama sa kanya ang ilang mga tao, at nagsisampalataya: na sa mga yao'y isa si Dionisio na Areopagita, at ang isang babaing nagngangalang Damaris, at mga iba pang kasama nila. Apan dihay mga tawo nga mikuyog kaniya ug mitoo, nga ang pipila niini mao sila si Dionisio nga Areopagohanon, ug ang usa ka babaye nga ginganlan si Damaris, ug ang uban pa kanila. Pagkatapos ng mga bagay na ito'y umalis siya sa Atenas, at napasa Corinto. Tapus niini si Pablo mipahawa sa Atenas ug miadto sa Corinto. At nasumpungan niya ang isang Judio na nagngangalang Aquila, isang lalaking tubo sa Ponto, na hindi pa nalalaong nanggagaling sa Italia, kasama ni Priscila na kaniyang asawa, sapagkat ipinagutos ni Claudio na ang lahat ng mga Judio ay magsialis sa Roma: at siya'y lumapit sa kanila; Ug didto iyang gikahibalag ang usa ka Judio nga ginganlan si Aguila, nga usa ka taga-Ponto, nga uban kang Priscila nga iyang asawa, bag-o pa lamang nahiabut gikan sa Italia tungod sa sugo ni Claudio nga kinahanglan ang tanang mga Judio mamahawa sa Roma. Ug siya miadto sa pagpakigkita kanila. At sapagkat ang hanap-buhay niya'y gaya rin ng kanila, ay nakipanuluyan siya sa kanila, at sila'y nagsigawa: sapagkat ang hanap-buhay nila'y gumawa ng mga tolda. Ug kay siya sama ra man kanilag pangita, nga mao ang pagpamuhat ug mga tolda, siya mipuyo ipon kanila ug nagpamuhat uban kanila. At siya'y nangangatuwiran tuwing sabbath sa sinagoga, at hinihikayat ang mga Judio at ang mga Griego. Ug sa tanang adlaw nga igpapahulay siya nagpakiglantugi didto sa sinagoga, sa pagpangdani sa mga Judio ug mga Gresyanhon. Datapuwat nang si Silas at si Timoteo ay magsilusong mula sa Macedonia, si Pablo ay napilitan sa pamamagitan ng salita, na sinasaksihan sa mga Judio na si Jesus ang siyang Cristo. Ug sa pag-abut ni Silas ug ni Timoteo gikan sa Macedonia, si Pablo nalingaw sa pagmantala, sa pagpanghimatuod ngadto sa mga Judio nga ang Cristo mao si Jesus. At nang sila'y magsitutol at magsipamusong, ay ipinagpag niya ang kaniyang kasuotan at sa kanila'y sinabi, Ang inyong dugo'y sumainyong sariling mga ulo: ako'y malinis: buhat ngayo'y paparoon ako sa mga Gentil. Ug sa diha nga misupak sila ug nagpasipala kaniya, giyabyab niya ang iyang mga sapot ug miingon siya kanila, "Ang kaakohan labut sa inyong dugo anha sa ibabaw sa inyong kaugalingong mga ulo! Wala na akoy labut. Sukad karon moadto na ako sa mga Gentil." At siya'y umalis doon, at pumasok sa bahay ng isang lalaking nagngangalang Tito Justo, na isang sumasamba sa Dios, na ang bahay niya'y karugtong ng sinagoga. Ug siya mipahawa didto ug miadto sa balay sa usa ka tawo nga ginganlan si Ticio Justo, nga usa ka magsisimba sa Dios; ang iyang balay tupad sa sinagoga. At si Crispo, ang pinuno sa sinagoga, ay nanampalataya sa Panginoon, pati ng buong sangbahayan niya; at marami sa mga taga Corinto na sa pakikinig ay nagsisampalataya, at pawang nangabautismuhan. Ug si Crispo, ang punoan sa sinagoga, mitoo sa Ginoo uban sa iyang tibuok panimalay; ug daghan sa mga taga-Corinto nga naminaw kang Pablo mitoo ug gibautismohan. At sinabi ng Panginoon kay Pablo nang gabi sa pangitain, Huwag kang matakot, kundi magsalita ka, at huwag kang tumahimik: Ug usa ka gabii niana, pinaagi sa panan-awon, si Pablo gisultihan sa Ginoo nga nag-ingon, "Ayaw pagkahadlok, hinonoa sumulti ka ug ayaw pagpakahilum; Sapagkat ako'y sumasaiyo, at sinoma'y hindi ka madadaluhong upang saktan ka: sapagkat makapal ang mga tao ko sa bayang ito. kay ako uban kanimo, ug walay manghilabut kanimo sa pagdaut kanimo; kay daghan akog mga tawo niining siyudara." At siya'y tumahan doong isang taon at anim na buwan, na itinuturo sa kanila ang salita ng Dios. Ug sulod sa usa ka tuig ug unom ka bulan, siya mipuyo didto nga nagpanudlo kanila sa pulong sa Dios. Datapuwat nang si Galion ay proconsul ng Acaya ang mga Judio ay nangagkaisang nangagsitindig laban kay Pablo at siya'y dinala sa harapan ng hukuman, Apan sa diha nga si Galion mao nay gobernador sa Acaya, ang mga Judio mihimog hiniusa nga pagsulong kang Pablo, ug sa atubangan sa hukmanan siya ilang gipanagdala, Na nagsasabi, Hinihikayat ng taong ito ang mga tao upang magsisamba sa Dios laban sa kautusan. nga nanag-ingon, "Kining tawhana nagapangdani sa mga tawo sa pagsimba sa Dios sa paagi nga supak sa balaod." Datapuwat nang bubukhin na ni Pablo ang kaniyang bibig, ay sinabi ni Galion sa mga Judio, Kung ito'y tunay na masamang gawa o mabigat na kasalanan, Oh mga Judio, may matuwid na tiisin ko kayo: Apan sa mobungat na unta si Pablo sa iyang baba, si Galion miingon sa mga Judio, "Kon kining butanga may labut pa sa usa ka kalapasan o sa usa ka buhat nga binanyaga, nan, O mga Judio, may katarungan unta ako sa pagpaminaw kaninyo; Datapuwat kung mga pagtatalo tungkol sa mga salita at mga pangalan at sa inyong sariling kautusan, kayo sa inyong sarili na ang bahala noon; ayaw kong maging hukom sa mga bagay na ito. apan kay kini butang man lamang diay labut sa mga pulong ug sa mga ngalan ug sa inyong kaugalingong balaod, nan, kamo na lamay mag-igo niana; magadumili ako sa pagkamaghuhukom niining mga butanga." At sila'y pinalayas niya sa hukuman. Ug iyang giabog sila gikan sa hukmanan. At hinawakan nilang lahat si Sostenes, na pinuno sa sinagoga, at siya'y hinampas sa harapan ng hukuman. At hindi man lamang pinansin ni Galion ang mga bagay na ito. Ug si Sostenes, ang pangulo sa sinagoga, gidakop nilang tanan, ug siya ilang gipanagbunalan atbang sa hukmanan. Apan si Galion wala lamang magkabana niini. At si Pablo, pagkatapos na makatira na roong maraming araw, ay nagpaalam sa mga kapatid, at buhat doo'y lumayag na patungo sa Siria, at kasama niya si Priscila at si Aquila: na inahit niya ang kaniyang buhok sa Cencrea; sapagkat siya'y may panata. Ug tapus niini, si Pablo mipabilin didto sulod sa daghan pang mga adlaw, ug unya nanamilit siya sa mga kaigsoonan ug misakay sa sakayan padulong sa Siria kinuyogan ni Priscila ug ni Aquila. Ug didto sa Cencrea giputlan niya ang iyang buhok tungod sa usa ka panaad nga iyang gihimo. At sila'y nagsidating sa Efeso, at sila'y iniwan niya doon: datapuwat pumasok siya sa sinagoga, at nangatuwiran sa mga Judio. Ug sila nahiabut sa Efeso, ug didto iyang gibiyaan sila, ug siya misulod sa sinagoga ug nakiglantugi sa mga Judio. At nang siya'y pamanhikan nila na tumigil pa roon ng ilang panahon, ay hindi siya pumayag; Ug sa paghangyo nila kaniya nga unta pabilin siyag taastaas pa nga panahon, siya wala mosugot; Kundi nang siya'y nagpaalam sa kanila, at nagsabi, Babalik uli ako sa inyo kung loobin ng Dios, siya'y naglayag buhat sa Efeso. hinoon, sa pagpanamilit na niya kanila, siya miingon, "Mobalik ra ako kaninyo kon itugot man sa Dios." Ug unya migikan siya sa Efeso sakay sa sakayan. At nang makalunsad na siya sa Cesarea, ay siya'y umahon at bumati sa iglesia, at lumusong sa Antioquia. Ug sa paghidunggo niya sa Cesarea, siya mitungas sa Jerusalem ug nangomusta sa iglesia, ug unya milugsong siya ngadto sa Antioquia. At nang makagugol na siya roon ng ilang panahon, ay umalis siya, at tinahak ang lupain ng Galacia, at Frigia, na sunodsunod, na pinagtitibay ang lahat ng mga alagad. Tapus makapabilin didto sulod sa usa ka panahon, siya migikan ug iyang giabanid pag-adto ang mga dapit sa tibuok kayutaan sa Galacia ug Frigia, sa pagpalig-on sa tanang mga tinun-an. Ngayon ang isang Judio na nagngangalang Apolos, na isang Alejandrino sa lahi, at taong marikit mangusap, ay dumating sa Efeso; at siya'y makapangyarihan ukol sa mga kasulatan. Ug unya miabut sa Efeso ang usa ka Judio nga ginganlan si Apolos, nga didto matawo sa Alejandria. Siya maoy usa ka tawo nga maayong manulti ug batid sa mga kasulatan. Ang taong ito'y tinuruan sa daan ng Panginoon; at palibhasa'y may maningas na espiritu, ay kaniyang sinalita at itinurong maingat ang mga bagay na tungkol kay Jesus, na ang naalaman lamang ay ang bautismo ni Juan: Siya gikatun-an mahitungod sa Dalan sa Ginoo; ug maingon nga madasigon man siya sa espiritu, siya nagsulti ug nanudlo sa sibo gayud sa kaagi ni Jesus, bisan tuod nga ang bautismo nga iyang nasinati mao ra ang kang Juan. At siya'y nagpasimulang magsalita ng buong tapang sa sinagoga. Datapuwat nang siya'y marinig ni Priscila at ni Aquila, ay kanilang isinama siya, at isinaysay sa kaniya ang daan ng Panginoon ng lalong maingat. Ug didto sa sinagoga siya misugod sa pagsulti nga masaligon kaayo, apan sa pagkadungog kaniya ni Priscila ug ni Aquila, siya ilang gidala sa ila, ug kaniya ang tinoohan sa Dios ilang gisaysay sa labi pang sibo gayud. At nang ibig niyang lumipat sa Acaya, ay pinalakas ng mga kapatid ang kaniyang loob at sila'y nagsisulat sa mga alagad na siya'y tanggapin: at nang siya'y dumating doon, ay lubos na tumulong siya sa mga nagsisampalataya sa pamamagitan ng biyaya; Ug kay buot man siyang motabok ngadto sa Acaya, ang mga kaigsoonan midasig kaniya ug misulat sa mga tinun-an didto aron siya ilang hinangpon sa pagdawat. Ug sa paghiabut na niya didto, daku ang iyang gikatabang sa mga nanagpanoo pinaagi sa grasya; Sapagkat may kapangyarihang dinaig niya ang mga Judio, at hayag, na ipinakilala sa pamamagitan ng mga kasulatan na si Jesus ay ang Cristo. kay sa pakiglantugi atubangan sa kadaghanan, ang mga Judio iya mang gidaug sa dakong kadasig, nga nagpanghimatuod pinaagi sa kasulatan nga ang Cristo mao si Jesus. At nangyari, na, samantalang si Apolos ay nasa Corinto, pagkatahak ni Pablo ng mga lupaing matataas ay napasa Efeso, at nakasumpong ng ilang mga alagad: Ug samtang didto si Apolos sa Corinto, si Pablo, tapus niya malatas ang mga kayutaan sa ibabaw, nahiabut sa Efeso diin iyang gikahibalag ang pipila ka mga tinun-an. At sa kanila'y sinabi niya, Tinanggap baga ninyo ang Espiritu Santo nang kayo'y magsisampalataya? At sinabi nila sa kaniya, Hindi, hindi man lamang namin narinig na may ibinigay na Espiritu Santo. Ug siya miingon kanila, "Nakadawat ba kamo sa Espiritu Santo sa diha nga mitoo na kamo?" Ug sila miingon kaniya, "Wala. Wala man gani kami makadungog nga aduna diay Espiritu Santo." At sinabi niya, Kung gayo'y sa ano kayo binautismuhan? At sinabi nila, Sa bautismo ni Juan. Ug siya nangutana kanila, "Ngadto ba diay sa unsa ang pagbautismo kaninyo?" Sila mitubag kaniya, "Ngadto sa bautismo ni Juan." At sinabi ni Pablo, Nagbabautismo si Juan ng bautismo ng pagsisisi, na sinasabi sa bayan na sila'y magsisampalataya sa darating sa hulihan niya, sa makatuwid baga'y kay Jesus. Ug si Pablo miingon, "Si Juan nagbautismo sa bautismo sa paghinulsol, nga nag-agda sa katawhan sa pagsalig niadtong moabut sa ulahi kaniya, sa ato pa, kang Jesus." At nang kanilang marinig ito, ay nangapabautismo sila sa pangalan ng Panginoong Jesus. Ug sa ilang pagkadungog niini, sila gipangbautismohan sa ngalan sa Ginoong Jesus. At nang maipatong na ni Pablo sa kanila ang kaniyang mga kamay, ay bumaba sa kanila ang Espiritu Santo; at sila'y nagsipagsalita ng mga wika, at nagsipanghula. Ug sa napandongan na sila ni Pablo sa iyang mga kamot, ang Espiritu Santo mikunsad kanila, ug sila nanagpanulti sa laing mga pinulongan ug nanaghimog mga profesiya. At silang lahat ay may labingdalawang lalake. Ug silang tanan mga napulo ug duha ka tawo. At siya'y pumasok sa sinagoga, at nagsalitang may katapangan sa loob ng tatlong buwan, na nangangatuwiran at nanghihikayat tungkol sa mga bagay na nauukol sa kaharian ng Dios. Ug si Pablo miadto sa sinagoga, ug sulod sa tulo ka bulan siya nagsultihan didto sa walay kokahadlok, nga nangatarungan ug nagpatoo kanila mahitungod sa gingharian sa Dios. Datapuwat nang magsipagmatigas ang ilan at ayaw magsipaniwala, na pinagsasalitaan ng masama ang Daan sa harapan ng karamihan, ay umalis siya sa kanila, at inihiwalay ang mga alagad, na nangangatuwiran araw-araw sa paaralan ni Tiranno. Apan sa diha nga ang pipila ka tawo nagpatig-a man gayud ug wala motoo, nga sa atubangan sa katawhan nagsulti na hinoog dautan mahitungod sa maong Dalan, kanila mitalikod siya dala ang mga tinun-an uban kaniya, ug didto na siya magsultihan sa matag-adlaw sa hawanan sa balay ni Tirano, gikan sa napulog usa ang takna sa buntag hangtud sa ikaupat ang takna sa hapon. At ito'y tumagal sa loob ng dalawang taon; ano pat ang lahat ng mga nagsisitahan sa Asia ay nangakarinig ng salita ng Panginoon, ang mga Judio at gayon din ang mga Griego. Ug kini nagpadayon sulod sa duha ka tuig, nga tungod niana nakadungog sa pulong sa Ginoo ang tanang nanagpuyo sa Asia, mga Judio ug mga Gresyanhon. At gumawa ang Dios ng mga tanging himala sa pamamagitan ng mga kamay ni Pablo: Ug ang Dios naghimog dagkung mga milagro pinaagi sa mga kamot ni Pablo, Ano pat ang mga panyo o mga tapi na mapadaiti sa kaniyang katawan ay dinadala sa mga may-sakit, at nawawala sa kanila ang mga sakit, at nangagsisilabas ang masasamang espiritu. nga tungod niana ang mga masakiton gipanagdad-an ug mga panyo o mga tapis nga nahidapat sa lawas ni Pablo, ug sila nangaayo sa ilang mga sakit ug namahawa kanila ang mga espiritu nga dautan. Datapuwat ilan sa mga Judiong pagalagala na nagsisipagpalayas ng masasamang espiritu, ay nagsipangahas na sambitlain ang pangalan ng Panginoong Jesus sa mga may masasamang espiritu, na nagsisipagsabi, Ipinamamanhik ko sa inyo sa pamamagitan ni Jesus na siyang ipinangangaral ni Pablo. Ug unya dihay mga nanaglibod sa pagpanghingilin ug mga yawa, mga Judio nga misulay sa paglitok sa ngalan sa Ginoong Jesus alang sa mga nanagbaton sa mga espiritu nga dautan, sa paglitok nga nag-ingon, "Ako magasugo kaninyo pinaagi nianang Jesus nga ginamantala ni Pablo." At may pitong anak na lalake ang isang Esceva na Judio, isang pangulong saserdote, na nagsisigawa nito. Ug nanaghimo niini ang pito ka mga lalaking anak ni Esceva, usa ka labawng sacerdote nga Judio. At sumagot ang masamang espiritu at sa kanila'y sinabi, Nakikilala ko si Jesus, at nakikilala ko si Pablo; datapuwat sino-sino kayo? Apan ang espiritu nga dautan mitubag kanila, "Kang Jesus nakaila ako ug kang Pablo nakaila ako; apan kamo, si kinsa man kamo?" At ang taong kinaroroonan ng masamang espiritu ay lumukso sa kanila, at sila'y kaniyang natalo, at nadaig sila, ano pat nagsitakas sila sa bahay na yaon na mga hubot hubad at mga sugatan. Ug giluksoan sila sa tawo nga gipuy-an sa espiritu nga dautan, ug iyang gidaug silang tanan, ug gibuntog sila, nga tungod niana, sa pagpanalagan na nila gikan niadtong balaya, sila mga hubo ug mga samaran. At nahayag ito sa lahat, sa mga Judio at gayon din sa mga Griego, na nangananahanan sa Efeso; at sinidlan silang lahat ng takot, at pinadakila ang pangalan ng Panginoong Jesus. Ug kini nahibaloan sa tanang nanagpuyo sa Efeso, mga Judio ug mga Gresyanhon; ug silang tanan giabut ug kahadlok; ug gipakadaku ang ngalan sa Ginoong Jesus. Marami rin naman sa mga nagsisampalataya na ang nagsidating, na ipinahahayag at isinasaysay ang kanilang mga gawain. Daghan usab sa mga nanagpanoo na nangabut, nanagtug-an ug nanagbutyag sa ilang mga binuhatan kanhi. At hindi kakaunti sa mga nagsisigamit ng mga kabihasnang magica ay nagsipagtipon ng kanilang mga aklat, at pinagsusunog sa paningin ng lahat; at kanilang binilang ang halaga niyaon, at nasumpungang may limampung libong putol na pilak. Ug daghan sa mga naghimog mga pagpanglamat kanhi, mipundok sa ilang mga basahon ug kini ilang gisunog sa atubangan sa tanan; ug ilang gikuwenta ang bili niining tanan ug ilang nasuta nga kini mikabat sa kalim-an ka libo ka mga salapi. Sa gayo'y lumagong totoo ang salita ng Panginoon at nanaig. Ug sa ingon nga paagi ang pulong sa Ginoo mikaylap ug nagmadaugon. Pagkatapos nga ng mga bagay na ito, ay ipinasiya ni Pablo sa espiritu, nang matahak na niya ang Macedonia at ang Acaya, na pumaroon sa Jerusalem, na sinasabi, Pagkapanggaling ko roon, ay kinakailangang makita ko naman ang Roma. Ug unya tapus niining maong mga hitabo, gilaraw ni Pablo diha sa Espiritu ang pag-agi sa Macedonia ug sa Acaya, ug sa pag-adto sa Jerusalem, nga nag-ingon, "Gikan didto kinahanglan duawon ko usab ang Roma." At nang maisugo na niya sa Macedonia ang dalawa sa nagsisipaglingkod sa kaniya, na si Timoteo at si Erasto, siya rin ay natirang ilang panahon sa Asia. Ug iyang gipaadto sa Macedonia ang duha sa iyang mga katabang, si Timoteo ug si Erasto, samtang siya nagpabilin pa una didto sa Asia. At halos nang panahong yao'y may nangyaring hindi mumunting kaguluhan tungkol sa Daan. Ug niadtong panahona nahitabo ang dili diyutayng kaguliyang mahitungod sa Dalan. Sapagkat may isang taong nagngangalang Demetrio, pandaypilak, na gumagawa ng maliliit na dambanang pilak ni Diana, ay nagbibigay ng hindi kakaunting hanap-buhay sa mga panday; Kay dihay tawo nga ginganlan si Demetrio, usa ka platiro nga namuhat ug mga salapi nga urna nga hulad sa simbahan ni Artemisa, ug kini hingsapian pag-ayo sa iyang mga mananalsal. Na sila'y kaniyang tinipon pati ng mga manggagawa ng mga gayong gawa, at sinabi, Mga Ginoo, talastas ninyo na nagsisiyaman tayo sa hanap-buhay na ito. Ug kini sila iyang gipatigum uban sa mga mamumoo nga samag bulohaton, ug kanila miingon siya, "Mga tawo, kamo nasayud nga gikan niining maong patigayon kita nakabaton sa atong bahandi. At inyong nakikita at naririnig, na hindi lamang sa Efeso, kundi halos sa buong Asia, ay nakaakit ang Pablong ito at naghiwalay ng maraming mga tao, na sinasabing hindi raw mga dios, ang mga ginagawa ng mga kamay: Ug kamo nakakita ug nakadungog nga dili lamang dinhi ra sa Efeso kondili hapit sa tibuok Asia, daghan ang mga tawo nga gipangdani ug gipahisalaag niini ni Pablo, nga nag-ingon nga kono ang mga dios nga hinimog mga kamot dili mga dios. At hindi lamang may panganib na mawalang kapurihan ang hanapbuhay nating ito; kundi naman ang templo ng dakilang diosa Diana ay mawawalan ng halaga, at hanggang sa malugso ang kadakilaan niya na sinasamba ng buong Asia at ng sanglibutan. Ug namiligro dili lamang nga mahimong talamayon kining atong patigayon, kondili usab nga magawala na lamang unyay hinungdan ang templo sa dakung diosa nga si Artemisa, ug nga tingali gani hinoon mapukan na lamang siya gikan sa iyang kahalangdon, siya nga karon ginasimba sa tibuok Asia ug sa kalibutan." At nang marinig nila ito'y nangapuno sila ng galit, at nangagsigawan, na nagsipagsabi, Dakila ang Diana ng mga taga Efeso. Ug sa ilang pagkadungog niini sila nasilag ug naninggit, "Dakuan ang Artemisa sa mga taga-Efeso!" At napuno ng kaguluhan ang bayan: at pinagkaisahan nilang lusubin ang dulaan, na sinunggaban si Gayo at si Aristarco, mga lalaking taga Macedonia, na kasama ni Pablo sa paglalakbay. Ug ang siyudad napuno sa kagubot; ug sila nagdungan sa pagpanalagan ngadto sa sulod sa tiyatro, nga nanagtaral kang Gayo ug kang Aristarco, ang mga taga-Macedonia nga mga kauban ni Pablo sa panaw. At nang inakala ni Pablo na pasukin ang mga tao, ay hindi siya tinulutan ng mga alagad. Ug si Pablo buot unta moadto ipon sa katilingban, apan gidid-an siya sa mga tinun-an; At ang ilan din naman sa mga puno sa Asia, palibhasa'y kaniyang mga kaibigan, ay nangagpasugo sa kaniya at siya'y pinakiusapang huwag siyang pumaroon sa dulaan. ug ang pipila usab sa mga punoan sa Asia nga iyang mga higala, nagsugo ngadto kaniya sa paghangyo nga dili unta niya pangahasan ang pagsulod sa tiyatro. At ang iba nga'y sumisigaw ng isang bagay, at ang iba'y iba naman: sapagkat ang pulong ay nasa kaguluhan; at hindi maalaman ng karamihan kung bakit sila'y nangagkatipon. Ug ang mga tawo nagsinggitay, ang pipila mao kini ang singgit ug ang uban mao kadto; kay ang katilingban ugod nagkaguliyang na man, ug ang kadaghanan kanila wala gani makasabut nganong nagkatigum sila. At kanilang inilabas si Alejandro sa karamihan, na siya'y itinutulak ng mga Judio sa dakong harap. At inihudyat ang kamay ni Alejandro, at ibig sanang magsanggalang sa harapan ng bayan. Ug ang pipila ka tawo sa panon mihatag ug mga tugon kang Alejandro, ang gitudlo sa mga Judio sa pagpangatubang. Ug si Alejandro misinyas sa iyang kamot, buot untang mosulti sa pagpanalipod diha sa atubangan sa katawhan. Datapuwat nang matalastas nilang siya'y Judio, ay nangagkaisang lahat na mangagsigawan sa loob halos ng dalawang oras, Dakila ang Diana ng mga Efeso. Apan sa ilang pagkamatikod nga siya Judio man diay, sulod sa mga duha ka takna silang tanan nanagsinggit sa usa ka tingog nga nag-ingon, "Dakuan ang Artemisa sa mga taga-Efeso!" At nang mapatahimik na ng kalihim-bayan ang karamihan, ay kaniyang sinabi, Kayong mga lalaking taga Efeso, sino sa mga tao ang hindi nakakaalam na ang bayan ng mga Efeso ay tagapagingat ng templo ng dakilang Diana, at ng larawang nahulog mula kay Jupiter? Ug sa diha nga ang kalihim sa lungsod nakapahilum na sa katawhan, siya miingon kanila, "Mga tawo sa Efeso, kinsa ba ugod nga tawhana ang wala masayud nga ang siyudad sa mga taga-Efeso mao ang magbabantay sa templo sa dakung Artemisa ug sa larawan nga natagak gikan sa langit? Yamang hindi nga maikakaila ang mga bagay na ito, ay dapat kayong magsitahimik, at huwag magsigawa ng anomang bagay sa madalian. Ug kay dili man malalis kining mga butanga, kinahanglan nga magpakahilum kamo ug dili magpatakag buhat ug bisan unsa. Sapagkat dinala ninyo rito ang mga taong ito, na hindi mga mangloloob sa templo, ni mga mamumusong man sa ating diosa. Kay inyong gipanagtaral dinhi kining mga tawhana nga wala manamastamas sa mga templo ug wala magpasipala sa atong diosa. Kung si Demetrio nga, at ang mga panday na kasama niya, ay mayroong anomang sakdal laban sa kanino man, ay bukas ang mga hukuman, at may mga proconsul: bayaan ninyong mangagsakdal ang isat isa. Busa, kon ugaling si Demetrio ug ang iyang mga kaubang mananalsal aduna may sumbong batok kang bisan kinsa, anaa ang mga hukmanan nga binuksan, ug anaay mga gobernador; pakihaa sila, ang usa sa usa. Datapuwat kung may inuusig kayo sa ano pa mang ibang mga bagay, ay mahahatulan sa karaniwang kapulungan. Hinoon, kon kamo aduna may uban pang mga sumbong, kini mahusay sa nabatasang tigum sa katilingban. Sapagkat totoong nanganganib tayo na mangasakdal tungkol sa pagkakagulo sa araw na ito, palibhasa'y walang anomang kadahilanan: at tungkol dito ay hindi tayo makapagbibigay sulit tungkol sa pagkakatipong ito. Kay sa pagkatinuod kita lagmit nga ikasumbong nga nanaghimog kagubot niining adlawa, sanglit wala man kitay ikapakitang hinungdan nga ikapakamatarung niining maong kaguliyang." At nang siya'y makapagsalitang gayon, ay pinaalis niya ang kapulungan. Ug sa nakasulti na siya niini, iyang gipapauli ang katilingban. At pagkatapos na mapatigil ang kaguluhan, nang maipatawag na ni Pablo ang mga alagad at sila'y mapangaralan, ay nagpaalam sa kanila, at umalis upang pumaroon sa Macedonia. Ug sa paghunong na sa kaguliyang, ang mga tinun-an gipakuha ni Pablo ug tapus makapahimangno kanila, siya nanamilit kanila ug migikan paingon sa Macedonia. At nang matahak na niya ang mga dakong yaon, at maaralan na sila ng marami, siya'y napasa Grecia. Ug sa nakalatas na siya niadtong mga dapita, tapus makahatag sa daghang mga pagdasig sa mga kaigsoonan didto, siya nahidangat sa Gresya. At nang siya'y makapaggugol na ng tatlong buwan doon, at mapabakayan siya ng mga Judio nang siya'y lalayag na sa Siria, ay pinasiyahan niyang bumalik na magdaan sa Macedonia. Ug didto nagpabilin siya sulod sa tulo ka bulan, ug sa diha nga ang mga Judio naghimog usa ka laraw batok kaniya sa taligikan na unta siya sakay sa sakayan padulong sa Siria, naabut sa iyang hunahuna ang pagpauli nga adto mag-agi sa Macedonia. At siya'y sinamahan hanggang sa Asia, ni Sopatro na taga Berea, na anak ni Pirro; at ng mga taga Tesalonicang si Aristarco at si Segundo; at ni Gayo na taga Derbe, at ni Timoteo; at ng mga taga Asiang si Tiquico at si Trofimo. Ug mikuyog kaniya sila si Sopater nga taga-Berea, nga anak ni Pirro; ug si Aristarco ug si Segundo nga mga taga-Tesalonica; ug si Gayo nga taga-Derbe, ug si Timoteo; ug si Tiquico ug si Trofimo nga mga taga-Asia. Datapuwat nangauna ang mga ito, at hinintay kami sa Troas. Ug kini sila miuna ug didto maghulat kanamo sa Troas, At kami'y nagsilayag mula sa Filipos pagkaraan ng mga kaarawan ng mga tinapay na walang lebadura, at nagsidating kami sa kanila sa Troas sa loob ng limang araw; na doo'y nagsitira kaming pitong araw. apan kami diha na mogikan sa Filipos sakay sa sakayan tapus sa mga adlaw sa Tinapay nga Walay Igpapatubo, ug sa lima ka adlaw kami nahiabut kanila sa Troas, diin nanagpabilin kami sulod sa pito ka adlaw. At nang unang araw ng sanglinggo, nang kami'y nangagkakapisan upang pagputolputulin ang tinapay, si Pablo ay nangaral sa kanila, na nagaakalang umalis sa kinabukasan; at tumagal ang kaniyang pananalita hanggang sa hatinggabi. Ug sa nahaunang adlaw sa semana, sa nagkatigum kami aron sa pagpikaspikas sa tinapay, si Pablo, nga may tuyo sa paggikan sa pagkasunod nga adlaw, nakigsultihanay kanila; ug iyang gitaas ang iyang pakigpulong hangtud sa tungang gabii. At may maraming mga ilaw sa silid sa itaas na pangkatipunan namin. Ug didtoy daghang suga sulod sa itaas nga lawak diin nanagkatigum kami. At may nakaupo sa durungawan na isang binatang nagngangalang Eutico, na mahimbing sa pagtulog; at samantalang si Pablo ay nangangaral ng mahaba, palibhasa'y natutulog ay nahulog buhat sa ikatlong grado, at siya'y binuhat na patay. Ug diha sa bintana naglingkod ang usa ka batan-ong lalaki nga ginganlan si Eutico, nga nahinanok sa halalum nga paghikatulog samtang si Pablo nagpadayon pa gihapon sa pagsulti. Ug sa gidaug na gayud siya sa katulogon, siya nahulog ngadto sa ubos gikan sa ikatulong andana, ug gipanagsakwat siya nga patay na. At nanaog si Pablo, at dumapa sa ibabaw niya, at siya'y niyakap na sinabi, Huwag kayong magkagulo; sapagkat nasa kaniya ang kaniyang buhay. Apan si Pablo nanaug ug iyang giub-an siya, ug samtang naggakus kaniya, miingon, "Ayaw kamo kabalaka, kay buhi siya." At nang siya'y makapanhik na, at mapagputolputol na ang tinapay, at makakain na, at makapagsalita sa kanila ng mahaba, hanggang sa sumikat ang araw, kayat siya'y umalis. Ug sa nakasaka na si Pablo ug nakapikaspikas sa tinapay ug nakakaon, siya nakigsulti pa kanila sa hataas hangtud namanagbanag na ang kabuntagon, ug unya migikan siya. At kanilang dinalang buhay ang binata, at hindi kakaunti ang kanilang pagkaaliw. Ug ang batan-on ilang gidala nga buhi, ug sila nangalipay ug daku uyamot. Datapuwat kami, na nangauna sa daong, ay nagsilayag na patungong Ason, na doon namin inaakalang ilulan si Pablo: sapagkat gayon ang kaniyang ipinasiya, na ninanasa niyang maglakad. Apan kami nga miuna pagsakay sa sakayan milawig padulong sa Ason, sa tuyo nga didto among pasakyon si Pablo; kay mao man kini ang iyang tuyo nga adto lamang siya agi sa mamala. At nang salubungin niya kami sa Ason, siya'y inilulan namin, at nagsiparoon kami sa Mitilene. Ug sa pagsugat niya kanamo sa Ason, siya among gipasakay ug unya nahidangat kami sa Mitilene. At pagtulak namin doon, ay sumapit kami nang sumunod na araw sa tapat ng Chio; at nang kinabukasan ay nagsidaong kami sa Samo; at nang kinabukasan ay nagsirating kami sa Mileto. Ug gikan didto milawig kami, ug sa pagkasunod nga adlaw didto na kami sa atbang sa Quio; sa pagkasunod nga adlaw midunggo kami sa Samos; ug sa pagkasunod nga adlaw midangat kami sa Mileto. Sapagkat ipinasiya ni Pablo na lampasan ang Efeso, upang huwag na siyang maggugol ng panahon sa Asia; sapagkat siya'y nagmamadali upang kung maaari ay dumating sa Jerusalem sa araw ng Pentecostes. Kay tuyo man ugod ni Pablo ang pagsaylo lamang sa Efeso aron dili siya kausikan ug panahon didto sa Asia; kay siya nagdali sa pag-abut sa Jerusalem, kon mahimo, sa adlaw sa Pentecostes. At mula sa Mileto ay nagpasugo siya sa Efeso, at ipinatawag ang mga matanda sa iglesia. Ug gikan sa Mileto nagsugo siya ngadto sa Efeso sa pagtawag sa mga anciano sa iglesia sa pag-adto kaniya. At nang sila'y magsidating sa kaniya, ay sinabi niya sa kanila, Nalalaman ninyo, na mula nang unang araw na ako'y tumungtong sa Asia, kung paano ang pakikisama ko sa inyo sa buong panahon, Ug sa paghiabut na nila, siya miingon kanila, Na ako'y naglilingkod sa Panginoon ng buong pagpapakumbaba ng isip, at ng mga luha, at ng mga pagsubok na dumating sa akin dahil sa mga pagbakay ng mga Judio; nga nag-alagad ako sa Ginoo uban sa bug-os nga pagkamapaubsanon, ug uban sa mga luha, ug sa taliwala sa mga pagpanulay nga miabut kanako gumikan sa mga paglaraw sa mga Judio; Kung paanong hindi ko ikinait na ipahayag sa inyo ang anomang bagay na pakikinabangan, at hayag na itinuro sa inyo, at sa mga bahay-bahay, nga wala ako maglilong sa bisan unsa nga inyong kaayohan, nga nagpanudlo kaninyo sa atubangan sa kadaghanan ug diha sa inyong kabalayan, Na sinasaksihan ko sa mga Judio at gayon din sa mga Griego ang pagsisisi sa Dios, at ang pananampalataya sa ating Panginoong Jesucristo. sa pagpanghimatuod sa atubangan sa mga Judio ug sa mga Gresyanhon mahitungod sa paghinulsol ngadto sa Dios ug sa pagtoo kang Jesu-Cristo nga atong Ginoo. At ngayon, narito, ako na natatali sa espiritu ay pasasa Jerusalem, na hindi nalalaman ang mga bagay na mangyayari sa akin doon: Ug karon, tan-awa, inagda sa Espiritu ako nagapadulong na sa Jerusalem sa walay pagpanghibalo unsay mahitabo kanako didto; Maliban na pinatotohanan sa akin ng Espiritu Santo sa bawat bayan, na sinasabing ang mga tanikala at ang mga kapighatian ay nagsisipagantay sa akin. gawas lamang nga sa mataglungsod nga akong adtoan ang Espiritu Santo nagapasidaan kanako nga ang mga talikala ug ang mga kasakit nagahulat kanako. Datapuwat hindi ko minamahal ang aking buhay na waring sa akin ay mahalaga, maganap ko lamang ang aking katungkulan, at ang ministeriong tinanggap ko sa Panginoong Jesus, na magpatotoo ng evangelio ng biyaya ng Dios. Hinoon ang akong kinabuhi wala ko isipa nga bililhon alang kanako, basta lamang matuman ko ang akong paningkamot ug ang katungdanan nga akong nadawat gikan sa Ginoong Jesus sa pagpanghimatuod sa Maayong Balita sa grasya sa Dios. At ngayon, narito, nalalaman ko na kayong lahat, na aking nilibot na pinangaralan ng kaharian, ay hindi na ninyo muling makikita pa ang aking mukha. Ug karon, tan-awa, ako nahibalo nga kamong tanan nga akong hingsuroyan sa pagmantala ko sa gingharian, dili na makakita pag-usab sa akong nawong. Kaya nga pinatotohanan ko sa inyo sa araw na ito, na ako'y malinis sa dugo ng lahat ng mga tao. Busa, niining adlawa ipanghimatuod ko kaninyo nga dili ako arang kadat-ugan sa dugo ni bisan kinsa kaninyo, Sapagkat hindi ko ikinait ang pagsasaysay sa inyo ng buong kapasiyahan ng Dios. kay wala ko man ililong kaninyo ang tanang pagbulot-an sa Dios. Ingatan ninyo ang inyong sarili, at ang buong kawan, na sa kanila'y ginawa kayo ng Espiritu Santo na mga obispo, upang pakanin ninyo ang iglesia ng Panginoon na binili niya ng kaniyang sariling dugo. Tagda ninyo ang inyong kaugalingon ug ang tibuok panon, nga niini ang Espiritu Santo mao ang naghimo kaninyong mga magbabantay, sa pagtagad sa iglesia sa Ginoo nga iyang nabatonan pinaagi sa iyang kaugalingong dugo. Aking talastas na pagalis ko ay magsisipasok sa inyo ang mga ganid na lobo, na hindi mangagpapatawad sa kawan; Ako nahibalo nga sa makagikan na gani ako, pagasudlon kamog mabangis nga mga lobo nga dili maluoy sa panon; At magsisilitaw sa mga kasamahan din ninyo ang mga taong mangagsasalita ng mga bagay na masasama, upang mangagdala ng mga alagad sa kanilang hulihan. ug gikan ra gayud kaninyo adunay managpanindog nga mga tawo nga magasultig mga binalit-ad aron sa pagpamira sa mga tinun-an ngadto kanila. Kaya nga kayo'y mangagpuyat, na alalahaning sa loob ng tatlong taon ay hindi ako naglikat sa gabi at araw ng paalaala sa bawat isa na may pagluha. Busa magbantay kamo, ug hinumdumi ninyo nga sulod sa tulo ka tuig, sa gabii ug sa adlaw, kamong tanan wala ko undangi sa pagpahimangno uban sa mga luha. At ngayo'y ipinagtatagubilin ko kayo sa Dios, at sa salita ng kaniyang biyaya, na makapagpapatibay, at makapagbibigay sa inyo ng mana sa kasamahan ng lahat na mga pinapaging banal. Ug karon itugyan ko kamo ngadto sa Dios ug sa pulong sa grasya niya nga may gahum sa pagpalig-on kaninyo ug sa paghatag kaninyo sa panulondon uban sa tanang mga binalaan. Hindi ko inimbot ang pilak ninoman, o ang ginto, o ang pananamit. Wala akoy gikaibgan nga salapi ni bisan kinsa, o bulawan, o bisti. Nalalaman din ninyo na ang mga kamay na ito ay nangaglilingkod sa mga kinakailangan ko, at sa aking mga kasamahan. Kamo gayud nasayud nga alang sa mga kinahanglanon ko ug sa akong mga kauban, maoy mialagad kining mga kamota. Nagbigay halimbawa ako sa inyo sa lahat ng mga bagay, na sa ganitong pagpapagal ay dapat kayong magsisaklolo sa mahihina, at alalahanin ang mga salita ng Panginoong Jesus, na siya rin ang may sabi, Lalo pang mapalad ang magbigay kay sa tumanggap. Sa tanang mga butang gikapakita ko kaninyo nga ang mga maluyahon kinahanglan inyong tabangan pinaagi sa ingon nga pagbudlay, nga magahinumdum kamo sa pulong sa Ginoong Jesus, nga siya gayud mao ang nagsulti, `Labi pang bulahan ang paghatag kay sa pagdawat.`" At nang makapagsalita na siya ng gayon, ay nanikluhod siya at nanalanging kasama silang lahat. Ug sa nakasulti na siya niini, siya miluhod ug nag-ampo uban kanilang tanan. At silang lahat ay nagsipanangis nang di kawasa, at nangagsiyakap sa leeg ni Pablo at siya'y hinagkan nila. Ug silang tanan nanghilak ug si Pablo ilang gigakos sa liog ug gihalokan siya nila, Na ikinahahapis ng lalo sa lahat ang salitang sinabi niya, na hindi na nila makikitang muli pa ang kaniyang mukha. At kanilang inihatid siya sa kaniyang paglalakbay hanggang sa daong. nga nanagsubo labaw sa tanan tungod sa mga pulong nga iyang giingon, nga dili na sila makakita pag-usab sa iyang nawong. Ug siya ilang gihatud sa sakayan. At nang mangyaring kami'y mangakahiwalay na sa kanila at mangaglayag, ay tuloytuloy na pinunta namin ang Coos, at nang kinabukasa'y ang Rodas, at buhat doo'y ang Patara: Ug sa naukang na kami gikan kanila ug nakagikan sakay sa sakayan, milawig kami nga nanglaktud ngadto sa Cos, ug sa pagkasunod nga adlaw ngadto sa Rodas, ug gikan didto ngadto sa Patara. At nang aming masumpungan ang isang daong na dumaraang patungo sa Fenicia, ay nagsilulan kami, at nagsipaglayag. Ug sa nakakaplag kamig sakayan nga tumatabok ngadto sa Fenicia, kami misakay niini ug migikan. At nang matanaw namin ang Chipre, na maiiwan namin sa dakong kaliwa ay nagsilayag kaming hanggang sa Siria, at nagsidaong sa Tiro; sapagkat ilulunsad doon ng daong ang kaniyang lulan. Ug sa nakita na namo ang Cipro, sa paghisaylo namo niini dapit sa wala, milawig kami padulong sa Siria ug midunggo sa Tiro; kay didto ang sakayan pagahaw-asan man sa mga karga. At nang masumpungan ang mga alagad, ay nangatira kami doong pitong araw: at sinabi ng mga ito kay Pablo na sa pamamagitan ng Espiritu, na huwag siyang tutungtong sa Jerusalem. Ug sa napangita na namo ang mga tinun-an, kami mipabilin didto sulod sa pito ka adlaw. Pinaagi sa Espiritu ilang gisultihan si Pablo sa dili na lang pag-adto sa Jerusalem. At nang mangyari na maganap namin ang mga araw na yaon, ay nagsialis kami at nangagpatuloy sa aming paglalakbay: at silang lahat, pati ng mga asawa at mga anak, ay humatid sa amin sa aming paglalakad hanggang sa labas ng bayan: at sa paninikluhod namin sa baybayin, kami'y nagsipanalangin, at nangagpaalaman sa isat isa; Ug sa pagkatapus na niadtong mga adlawa, kami migikan ug mipadayon sa among panaw. Ug silang tanan, uban ang mga asawa ug mga anak, mihatud kanamo hangtud sa gawas sa siyudad; ug sa nangluhod kami sa baybayon, nanag-ampo kami ug nanamilit sa usa ug usa. At nagsilulan kami sa daong, datapuwat sila'y muling nagsiuwi sa bahay. Ug unya misakay kami sa sakayan, ug sila namauli ngadto sa ila. At nang aming matapos ang paglalayag buhat sa Tiro, ay nagsidating kami sa Tolemaida; at kami'y nagsibati sa mga kapatid, at kami'y nagsitahan sa kanilang isang araw. Ug sa pagkatapus na sa among paglawig gikan sa Tiro, nahidunggo kami sa Tolemaida; ug didto among gipangomusta ang mga kaigsoonan ug kanila mipabilin kamig usa ka adlaw. At nang kinabukasan ay nagsialis kami, at nagsidating sa Cesarea: at sa pagpasok namin sa bahay ni Felipe na evangelista, na isa sa pito, ay nagsitahan kaming kasama niya. Ug sa pagkasunod nga adlaw migikan kami ug nahiabut sa Cesarea; ug didto misulod kami sa balay ni Felipe nga ibanghilista, ang usa sa pito, ug mipabilin kami diha kaniya. Ang tao ngang ito'y may apat na anak na binibini, na nagsisipanghula. Ug kini siya may upat ka mga anak nga dalaga nga nanaghimog mga profesiya. At sa pagtira namin doong ilang araw, ay dumating na galing sa Judea ang isang propeta, na nagngangalang Agabo. Ug sa nagpabilin kami didto sulod sa pipila ka adlaw, usa ka profeta nga ginganlan si Agabo nahilugsong gikan sa Judea. At paglapit sa amin, at pagkakuha ng pamigkis ni Pablo, ay ginapos niya ang kaniyang sariling mga paat kamay, at sinabi, Ganito ang sabi ng Espiritu Santo, Ganitong gagapusin ng mga Judio sa Jerusalem ang lalaking may-ari ng pamigkis na ito, at siya'y kanilang ibibigay sa mga kamay ng mga Gentil. Ug sa pag-abut niya kanamo, iyang gikuha ang bakus ni Pablo ug gigapos niya ang iyang kaugalingong mga tiil ug mga kamot, ug miingon, "Mao kini ang giingon sa Espiritu Santo, `Sa ingon niini pagagapuson sa mga Judio didto sa Jerusalem ang tag-iya niining bakusa, ug ilang itugyan siya ngadto sa mga kamot sa mga Gentil.`" At nang marinig namin ang mga bagay na ito, kami at gayon din ang nangaroroon doon ay nagsipamanhik sa kaniya na huwag ng umahon sa Jerusalem. Ug sa pagkadungog namo niini, kami ug ang mga tawo didto nangamuyo kang Pablo nga dili na lang unta siya magtungas ngadto sa Jerusalem. Nang magkagayo'y sumagot si Pablo, Anong ginagawa ninyo, na nagsisitangis at dinudurog ang aking puso? sapagkat ako'y nahahanda na hindi lamang gapusin, kundi mamatay rin naman sa Jerusalem dahil sa pangalan ng Panginoong Jesus. Unya si Pablo mitubag, "Unsa ba kining inyong gibuhat, nga nanghilak man kamo ug nanagpaluya sa akong kasingkasing? Andam na ako dili lamang sa pagpabilanggo, kondili bisan pa sa pagpakamatay didto sa Jerusalem tungod sa ngalan sa Ginoong Jesus." At nang hindi siya pahikayat ay nagsitigil kami, na nagsisipagsabi, Mangyari ang kalooban ng Panginoon. Ug kay dili man gayud siya patoo, miundang na lamang kami ug miingon, "Ang kabubut-on sa Ginoo maoy matuman." At pagkatapos ng mga araw na ito ay binuhat namin ang aming daladalahan at nagsiahon kami sa Jerusalem. Ug tapus niining mga adlawa, sa nakaandam na kami, mitungas kami ngadto sa Jerusalem. At nagsisama naman sa aming mula sa Cesarea ang ilan sa mga alagad, at kanilang isinama ang isang Mnason, na taga Chipre, isa sa mga kaunaunahang alagad, na sa kaniya kami magsisipanuluyan. Ug mikuyog kanamo ang pipila ka mga tinun-an gikan sa Cesarea, nga maoy nanagdala kanamo ngadto a balay ni Mnason nga taga-Cipro, nga daang tinun-an, kinsang balay adto kami mag-abut. At nang magsidating kami sa Jerusalem, ay tinanggap kami ng mga kapatid na may kagalakan. Ug sa pag-abut namo sa Jerusalem, gidawat kami sa mga kaigsoonan uban sa kalipay. At nang sumunod na araw ay pumaroon si Pablo na kasama kami kay Santiago; at ang lahat ng mga matanda ay nangaroroon. Ug sa pagkasunod nga adlaw si Pablo uban kanamo miadto sa pagpakigkita kang Santiago; ug ang tanang mga anciano didto usab. At nang sila'y mangabati na niya, ay isaisang isinaysay niya sa kanila ang mga bagay na ginawa ng Dios sa mga Gentil sa pamamagitan ng kaniyang ministerio. Ug human siya makapangomusta kanila, iyang gitagsatagsa pagsugilon kanila ang mga butang nga nahimo sa Dios taliwala sa mga Gentil pinaagi sa iyang pagpang-alagad. At sila, nang kanilang marinig yaon, ay niluwalhati ang Dios; at sa kaniya'y sinabi nila, Nakikita mo na, kapatid, kung ilang libo-libo ang mga Judio na nagsisisampalataya; at silang lahat ay pawang masisikap sa kautusan. Ug sa pagkadungog nila niini, ilang gidalayeg ang Dios. Ug sila miingon kang Pablo, "Igsoon, nakita mo kon unsa kahilabihan kadaghan ang mga Judio nga nanagpanoo; ug kini silang tanan mga masibuton gayud sa kasugoan. At nabalitaan nila tungkol sa iyo, na itinuturo mo sa lahat ng mga Judio na nangasa mga Gentil na magsihiwalay kay Moises, na sinasabi mo sa kanila na huwag tuliin ang kanilang mga anak ni mangagsilakad ng ayon sa mga kaugalian. Ug sila gikasuginlan mahitungod kanimo nga ikaw kono nagapanudlo sa tanang mga Judio nga nanagpuyo taliwala sa mga Gentil, sa pagtudlo kanila sa pagtalikod kang Moises ug sa dili na pagsirkunsidar sa ilang mga anak, ug sa dili na paggawi sumala sa ilang mga batasan. Ano nga baga ito? tunay na kanilang mababalitaang dumating ka. Ug unsaon man niini karon? Kay siguro gayud sila nga makadungog nga nahiabut ikaw. Gawin mo nga itong sinasabi namin sa iyo: Mayroon kaming apat katao na may panata sa kanilang sarili; Busa, buhata kining among igaingon kanimo. Aduna kami dinhiy upat ka tawo nga may panaad. Isama mo sila, maglinis kang kasama nila, at pagbayaran mo ang kanilang magugugol, upang sila'y mangagpaahit ng kanilang mga ulo: at maalaman ng lahat na walang katotohanan ang mga bagay na kanilang nabalitaan tungkol sa iyo; kundi ikaw rin naman ay lumalakad ng maayos na tumutupad ng kautusan. Dad-a kining mga tawhana, ug uban kanila tumana ang bulohaton sa pagpaputli sa kaugalingon, ug bayri ang ilang mga galastohan aron makapakiskis sila sa ilang mga ulo. Sa ingon niini ang tanan mahibalo nga dili diay tinuod ang gikasugilon kanila mahitungod kanimo, ug nga ikaw gayud nagagawi diay nga matinumanon sa kasugoan. Ngunit tungkol sa mga Gentil na nagsisisampalataya, ay sinulatan namin, na pinagpayuhang sila'y magsiilag sa mga inihain sa mga diosdiosan, at sa dugo, at sa binigti, at sa pakikiapid. Apan bahin sa mga Gentil nga nanagpanoo, amo na silang gikasulatan sa among hukom nga kinahanglan ilang dumilian ang bisan unsa nga gikadulot ngadto sa mga diosdios, ug ang dugo, ug ang mga mananap nga naluok, ug ang pakighilawas." Nang magkagayo'y isinama ni Pablo ang mga tao, at nang sumunod na araw nang makapaglinis na siyang kasama nila ay pumasok sa templo, na isinasaysay ang katuparan ng mga araw ng paglilinis, hanggang sa ihain ang haing patungkol sa bawat isa sa kanila. Ug ang mga tawo gidala ni Pablo, ug sa pagkasunod nga adlaw gituman niya uban kanila ang bulohaton sa pagpaputli sa kaugalingon, ug misulod sa templo aron sa pagpahibalo kon kanus-a matapus ang panahon sa ilang pagpaputli, nga sa maong panahon igahalad na ang halad alang sa matag-usa kanila. At nang halos tapos na ang pitong araw, ang mga Judiong taga Asia, nang siya'y makita nila sa templo, ay kanilang ginulo ang buong karamihan at siya'y kanilang dinakip, Ug sa hapit na matapus ang pito ka adlaw, ang mga Judio nga gikan sa Asia, sa ilang pagkakita kaniya sulod sa templo, mipagubot sa tibuok panon sa katawhan, ug gidakop siya nila Na nangagsisigawan, Mga lalaking taga Israel, magsitulong kayo: Ito ang tao na nagtuturo sa mga tao sa lahat ng dako laban sa bayan, at sa kautusan, at sa dakong ito; at bukod pa sa rito'y nagdala rin siya ng mga Griego sa templo, at dinungisan itong dakong banal. nga nanagsinggit, "Mga tawo sa Israel, tabang kamo! Mao kini ang tawo nga nanudlo sa katawhan bisan diin batok sa lungsod ug sa kasugoan ug niining dapita; ug labut pa, dihay mga Gresyanhon nga iya usab nga gipasulod dinhi sa templo, ug iyang gihugawhugawan kining dapita nga balaan." Sapagkat nakita muna nila na kasama niya sa bayan si Trofimo taga Efeso, na sinapantaha nilang ipinasok ni Pablo sa templo. Kay sa wala pa kini, ila man ugod nga nakita si Trofimo nga taga-Efeso uban kaniya sa siyudad, ug nanagdahum sila nga gipasulod siya ni Pablo sa templo. At ang buong bayan ay napakilos, at ang mga tao'y samasamang nagsipanakbuhan; at kanilang sinunggaban si Pablo, at siya'y kinaladkad na inilabas sa templo: at pagdaka'y inilapat ang mga pinto. Ug unya naukay ang tibuok siyudad, ug ang katawhan nanugok; ug ilang gidakop si Pablo ug gitaral nila siya ngadto sa gawas sa templo, ug dihadiha gisirhan ang mga pultahan. At samantalang pinagpipilitan nilang siya'y patayin, ay dumating ang balita sa pangulong kapitan ng pulutong, na ang buong Jerusalem ay nasa kaguluhan. Ug samtang nagpahigayon sila sa pagpatay kaniya, miabut sa koronil sa kasundalohan ang balita nga nagubot ang tibuok Jerusalem. At pagdaka'y kumuha siya ng mga kawal at mga senturion, at sumagasa sa kanila: at sila, nang kanilang makita ang pangulong kapitan at ang mga kawal ay nagsitigil ng paghampas kay Pablo. Ug dihadiha mikuha siyag mga sundalo ug mga kapitan, ug midalagan ngadto kanila. Ug sa pagkakita nila sa koronil ug sa mga sundalo, ilang giundangan si Pablo sa pagbunal. Nang magkagayo'y lumapit ang pangulong kapitan, at tinangnan siya, at siya'y ipinagapos ng dalawang tanikala; at itinanong kung sino siya, at kung ano ang ginawa niya. Ug unya miduol kaniya ang koronil ug iyang gidakop siya, ug nagsugo nga gaposon siyag duha ka talikala, ug nangutanag kinsa siya ug unsay iyang nabuhat. At iba'y sumisigaw ng isang bagay, ang iba'y iba naman, sa gitna ng karamihan: at nang hindi niya maunawa ang katotohanan dahil sa kaguluhan, ay ipinadala siya sa kuta. Ug diha sa panon sa katawhan may nanagsinggit nga mao kini, ug ang uban mao kadto; ug kay wala man gayud niya matino ang tinuod tungod sa kaguliyang, misugo siya nga dad-on si Pablo ngadto sa kuta. At nang siya'y dumating sa hagdanan ay nangyari na siya'y binuhat ng mga kawal dahil sa pagagaw ng karamihan; Ug sa pag-abut niya sa hagdanan niini, siya gisakwat na lang sa mga sundalo tungod sa kakusog sa hasmag sa mga tawo; Sapagkat siya'y sinusundan ng karamihan ng mga tao, na nangagsisigawan, Alisin siya. kay minunot man ang panon sa mga tawo nga nanagsinggit, "Patya siya!" At nang ipapasok na si Pablo sa kuta, ay kaniyang sinabi sa pangulong kapitan, Mangyayari bagang magsabi ako sa iyo ng anoman? At sinabi niya, Marunong ka baga ng Griego? Ug sa diha nga isulod na si Pablo sa kuta, siya miingon sa koronil, "Makahimo ba ako sa pagsulti kanimo?" Ug siya mitubag, "Makamao ka ba diayng mosultig Gresyanhon? Hindi nga baga ikaw yaong Egipcio, na nang mga nakaraang araw ay nanghihikayat sa kaguluhan at nagdala sa ilang ng apat na libong katao na mga Mamamatay-tao? Dili ka ba diay mao kadtong Egiptohanon nga dili pa lang dugay naghimog kagubot ug midala sa upat ka libo ka tawo sa mga Manonunggab ngadto sa mga awaaw?" Datapuwat sinabi ni Pablo, Ako'y Judio, na taga Tarso sa Cilicia, isang mamamayan ng bayang hindi kakaunti ang kahalagahan: at ipinamamanhik ko sa iyo, na ipahintulot mo sa aking magsalita sa bayan. Ug si Pablo mitubag kaniya, "Ako usa ka Judio nga taga-Tarso sa Cilicia, molupyo sa usa ka bantugang siyudad. Hangyoon ko ikaw, tugoti ako sa pagsulti sa mga tawo." At nang siya'y mapahintulutan na niya, si Pablo, na nakatayo sa hagdanan, inihudyat ang kamay sa bayan; at nang tumahimik nang totoo, siya'y nagsalita sa kanila sa wikang Hebreo, na sinasabi, Ug sa gikatugotan na siya sa koronil, sa nagtindog siya sa hagdanan, si Pablo misinyas sa iyang kamot ngadto sa mga tawo. Ug sa diha nay dakung kahilum, siya misulti kanila sa pinulongan nga Hebreohanon, nga nag-ingon: Mga kapatid na lalake at mga magulang, pakinggan ninyo ang pagsasanggalang na gagawin ko ngayon sa harapan ninyo. "Mga kaigsoonan ug mga ginikanan, pamatii kining pangatarungan nga karon akong pagahimoon sa inyong atubangan." At nang marinig nilang sila'y kinakausap niya sa wikang Hebreo, ay lalo pang tumahimik sila: at sinabi niya, Ug sa ilang pagkadungog kaniya nga nagsulti kanila sa pinulongan nga Hebreohanon, milabi pa sila paghilum. Ug siya miingon kanila: Ako'y Judio, na ipinanganak sa Tarso ng Cilicia, datapuwat pinapagaral sa bayang ito, sa paanan ni Gamaliel, na tinuruan alinsunod sa mahigpit na kaparaanan ng kautusan ng ating mga magulang, palibhasa'y masikap tungkol sa Dios, na gaya ninyong lahat ngayon: "Ako usa ka Judio nga natawo sa Tarso sa Cilicia; apan gimatoto ako dinhing siyudara sa tiilan ni Gamaliel, gitun-an subay sa mapiuton nga paagi sa kasugoan sa atong mga ginikanan, sanglit masibuton man ako alang sa Dios sama kaninyong tanan niining mga adlawa karon. At aking pinagusig ang Daang ito hanggang sa mamatay, na tinatalian at ipinapasok sa mga bilangguan ang mga lalake at gayon din ang mga babae. Gilutos ko gayud kining Dalana hangtud ngadto sa kamatayon, nga nanggapos sa mga lalaki ug mga babaye, ug nagbanlud kanila sa mga bilanggoan, Gaya rin naman ng pangulong saserdote na nagpapatotoo sa akin, at ang buong kapulungan ng matatanda: na sa kanila nama'y tumanggap ako ng mga sulat sa mga kapatid, at naglakbay ako sa Damasco upang dalhin ko namang mga gapos sa Jerusalem ang nangaroroon upang parusahan. nga niini makasaksi kanako ang labawng sacerdote ug ang tanang mga anciano. Gikan kanila nadawat ko man gani ang mga sulat ngadto sa mga kaigsoonan, ug ako miadto sa Damasco sa pagkuha sa mga dakponon usab didto ug sa pagdala kanila nga ginapos dinhi sa Jerusalem aron pagasilotan. At nangyari, na, samantalang ako'y naglalakbay, at nalalapit na sa Damasco, nang magtatanghaling tapat, biglang nagliwanag mula sa langit ang isang malaking ilaw sa palibot ko. "Ug nahitabo nga samtang nagpanaw ako ug nagkahiduol na sa Damasco, sa may kaudtohon, usa ka dakung kahayag gikan sa langit mikalit pagsidlak libut kanako. At ako'y nasubasob sa lupa, at narinig ko ang isang tinig na nagsasabi sa akin, Saulo, Saulo, bakit mo ako pinaguusig? Ug natumba ako sa yuta ug nadungog ko ang tingog nga nag-ingon kanako, `Saulo, Saulo, nganong ginalutos mo ako?` At ako'y sumagot, Sino ka baga, Panginoon? At sinabi niya sa akin, Ako'y si Jesus na taga Nazaret, na iyong pinaguusig. Ug nangutana ako, `Kinsa ka ba, Ginoo?` Ug siya mitubag kanako, `Ako mao si Jesus nga Nazaretnon nga imong ginalutos.` At sa katotohana'y nakita ng mga kasamahan ko ang ilaw, datapuwat hindi nila narinig ang tinig na nagsalita sa akin. Ug silang mga kauban ko nakakita sa kahayag, apan wala sila makabati sa tingog sa nagsulti kanako. At sinabi ko, Ano ang gagawin ko, Panginoon? At sinabi sa akin ng Panginoon, Magtindig ka, at pumaroon ka sa Damasco; at doo'y sasabihin sa iyo ang lahat ng mga bagay na itinalagang gagawin mo. Ug nangutana ako, `Unsa bay akong pagabuhaton, Ginoo?` Ug ang Ginoo miingon kanako, `Tumindog ka, ug umadto ka sa Damasco, ug didto igatug-an kanimo ang tanang gitahas kanimo nga pagabuhaton mo.` At nang hindi ako makakita dahil sa kaningningan ng ilaw na yaon, palibhasa'y inakay ako sa kamay ng mga kasamahan ko, ay pumasok ako sa Damasco. Ug kay dili na man ako makakita tungod sa kasulaw niadtong maong kahayag, giagak na lang ako sa akong mga kauban, kinuptan ang akong kamot, ug nahiabut ako sa Damasco. At isang Ananias, lalaking masipag sa kabanalan ayon sa kautusan, na may mabuting katunayan ng lahat ng mga Judiong nagsisitahan doon, "Ug usa ka tawo didto nga ginganlan si Ananias, nga tawong masimbahon sumala sa kasugoan ug nga mahitungod kaniya may maayo ganing panghimatuod ang tanang mga Judio nga nagpuyo didto, Ay lumapit sa akin, at natatayo sa tabi ko ay nagsabi sa akin, Kapatid na Saulo, tanggapin mo ang iyong paningin. At nang oras ding yao'y tumingin ako sa kaniya. miabut kanako, ug sa nagtindog siya tupad kanako miingon kanako, `Igsoon Saulo, tan-aw!` Ug sa maong higayon nagtan-aw na ako ug nakakita ako kaniya. At sinabi niya, Ang Dios ng ating mga magulang ay itinalaga ka upang mapagkilala mo ang kaniyang kalooban, at makita mo ang Banal, at marinig mo ang isang tinig mula sa kaniyang bibig. Ug siya miingon, `Ang Dios sa atong mga ginikanan nagpili kanimo aron masayud ikaw sa iyang pagbuot, ug makakita kaniya nga Matarung, ug makadungog ug tingog gikan sa iyang baba; Sapagkat magiging saksi ka niya sa lahat ng mga tao tungkol sa mga bagay na iyong nakita at narinig. kay ikaw himoon man nga saksi alang kaniya ngadto sa tanang mga tawo mahitungod sa imong nakita ug nadungog. At ngayon bakit ka tumitigil? magtindig ka, at ikaw ay magbautismo, at hugasan mo ang iyong mga kasalanan, na tumatawag sa kaniyang pangalan. Ug karon, unsa pa may imong gipaabut? Tumindog ka ug magpabautismo, ug hugasa ang imong mga sala pinaagi sa pagtawag sa iyang ngalan.` At nangyari, na, nang ako'y makabalik na sa Jerusalem, at nang ako'y nananalangin sa templo ay nawalan ako ng diwa, "Ug sa paghibalik nako sa Jerusalem ug sa nag-ampo ako sa templo, gipanawan ako At siya'y nakita ko na nagsasabi sa akin, Magmadali ka, at umalis ka agad sa Jerusalem; sapagkat hindi nila tatanggapin sa iyo ang patotoo tungkol sa akin. ug nakita ko siya nga nag-ingon kanako, `Dumali ka ug pahawa dayon sa Jerusalem, kay dili sila modawat sa imong igapanghimatuod mahitungod kanako.` At aking sinabi, Panginoon, napagtatalastas nila na ako ang nagbilanggo at humampas sa bawat sinagoga sa mga nagsisisampalataya sa iyo: Apan ako miingon kaniya, `Ginoo, nasayud na bitaw sila pag-ayo nga sa tanang sinagoga gipabilanggo ug gipabunalan ko kanhi ang mga nanagpanoo kanimo, At nang ibubo ang dugo ni Estebang iyong saksi, ay ako nama'y nakatayo sa malapit, at sinasangayunan ko, at iningatan ko ang mga damit ng sa kaniya'y nagsipatay. ug nga sa pag-ula gani sa dugo ni Esteban nga imong saksi, ako usab nagtambong man ug naghatag sa akong pag-uyon niini, ug ako gayud mao ang nag-atang sa mga bisti sa mga nagpatay kaniya.` At sinabi niya sa akin, Yumaon ka: sapagkat susuguin kita sa malayo sa mga Gentil. Ug siya miingon kanako, `Pumahawa ka, kay ipadala ko ikaw sa halayo ngadto sa mga Gentil.`" At kanilang pinakinggan siya hanggang sa salitang ito; at sila'y nangagtaas ng kanilang tinig, at nangagsabi, Alisin sa lupa ang isang gayong tao: sapagkat hindi marapat na siya'y mabuhay. Ug sila naminaw kaniya hangtud niining sultiha. Unya misinggit sila nga nanag-ingon, "Wagtanga ang maong tawo gikan sa yuta! Kay dili angay kaniya ang pagkabuhi." At samantalang sila'y nangagsisigawan, at ipinaghahagisan ang kanilang mga damit, at nangagsasabog ng alabok sa hangin, Ug samtang nanagsinggit sila ug nangitsa sa ilang mga bisti ug nanagsaliyab ug mga abog ngadto sa hangin, Ay ipinagutos ng pangulong kapitan na siya'y ipasok sa kuta, na ipinaguutos na siya'y sulitin sa pamamagitan ng hampas, upang maalaman niya kung sa anong kadahilanan sila'y nangagsigawan ng gayon laban sa kaniya. ang koronil misugo nga ipadala siya ngadto sa kuta ug ipausisa pinaagi sa latigo, aron mahibaloan nganong nanagsinggit sila sa ingon batok kaniya. At nang siya'y kanilang magapos na ng mga panaling katad, ay sinabi ni Pablo sa senturiong nakatayo sa malapit, Matuwid baga sa iyo na hampasin ang isang taong taga Roma, na hindi pa nahahatulan? Apan sa diha nga ila na siyang gikagaid pinaagi sa mga koriya, si Pablo miingon sa kapitan nga nagtindog sa duol, "Subay ba sa balaod ang paghampak ninyo sa usa ka siyudadanong Romanhon bisan sa wala pa siya kahukmi?" At nang ito'y marinig ng senturion, ay naparoon siya sa pangulong kapitan at sa kaniya'y ipinagbigay-alam, na sinasabi, Ano baga ang gagawin mo? sapagkat ang taong ito ay taga Roma. Ug sa pagkadungog niini sa kapitan siya niadto sa koronil ug miingon kaniya, "Unsa ba diay kining imong bubuhaton? Kay kining tawhana maoy usa ka siyudadanong Romanhon." At lumapit ang pangulong kapitan at sinabi sa kaniya, Sabihin mo sa akin, ikaw baga'y taga Roma? At sinabi niya, Oo. Ug ang koronil miadto kang Pablo ug miingon kaniya, "Tug-ani ako, usa ba ikaw ka siyudadanong Romanhon?" Ug si Pablo miingon, "Oo." At sumagot ang pangulong kapitan, Binili ko ng totoong mahal ang pagkamamamayang ito. At sinabi ni Pablo, Ngunit ako'y katutubong taga Roma. Ug ang koronil mitubag, "Nabatonan ko ang samang pagkasiyudadano pinaagig dakung salapi." Ug si Pablo miingon, "Apan ako natawo nga siyudadanong Romanhon." Pagkaraka nga'y nagsilayo sa kaniya ang mga sa kaniya sana'y susulit: at ang pangulong kapitan din naman ay natakot nang maalamang siya'y taga Roma, at dahil sa pagkagapos niya sa kaniya. Ug dihadiha namahawa kaniya ang mga tawo nga mao untay mousisa kaniya; ug ang koronil usab nahadlok sa iyang pagkasayud nga si Pablo usa man diay ka siyudadanong Romanhon, kay siya mao man ang naggapos kaniya. Datapuwat nang kinabukasan, sa pagkaibig na matanto ang katunayan kung bakit siya'y isinakdal ng mga Judio, ay kaniyang pinawalan siya, at pinapagpulong ang mga pangulong saserdote at ang buong Sanedrin, at ipinapanaog si Pablo at iniharap sa kanila. Apan kay buot man gayud siya pakisayud sa tinuod nga hinungdan nganong gisumbong si Pablo sa mga Judio, iyang gipahubaran siya sa pagkasunod nga adlaw, ug nagsugo sa pagpatigum sa mga sacerdote nga punoan ug sa tibuok Sanhedrin, ug iyang gipakanaug siya ug gipaatubang kanila. At si Pablo, na tumititig na mabuti sa Sanedrin, ay nagsabi, Mga kapatid na lalake, ako'y nabuhay sa harapan ng Dios sa buong kabutihan ng budhi hanggang sa mga araw na ito. Ug si Pablo, sa nagtutok siya sa Sanhedrin, miingon, "Mga igsoon, sa atubangan sa Dios nagakinabuhi ako diha sa bug-os nga maayong kaisipan hangtud niining adlawa." At ipinagutos ng dakilang saserdoteng si Ananias sa mga nalalapit sa kaniya na siya'y saktan sa bibig. Ug ang labawng sacerdote nga si Ananias misugo kanila nga nagtindog tupad kang Pablo sa pagsagpa sa iyang baba. Nang magkagayo'y sinabi sa kaniya ni Pablo, sasaktan ka ng Dios, ikaw na pinaputing pader: at nakaupo ka baga upang ako'y hatulan mo ayon sa kautusan, at ako'y sinasaktan mo ng laban sa kautusan? Unya si Pablo miingon kaniya, "Sa Dios pagasagpaon ikaw, pinaputi nga bongbong! Nagalingkod ikaw diha aron kono sa paghukom kanako subay sa balaod, ug unya imo akong ipasagpa supak sa balaod?" At sinabi ng nangakatayo sa malapit, Nilalait mo ang dakilang saserdote ng Dios? Ug sila nga nagtindog sa iyang tupad miingon kaniya, "Mopasipala ka ba diayg sulti batok sa labawng sacerdote sa Dios?" At sinabi ni Pablo, Hindi ko nalalaman, mga kapatid na lalake, na siya'y dakilang saserdote: sapagkat nasusulat, Huwag kang magsasalita ng masama sa isang pinuno ng iyong bayan. Ug si Pablo mitubag, "Mga igsoon, wala ako makaila nga siya diay labawng sacerdote; ug tuod nahisulat man, `Dili ka magsultig dautan batok sa punoan sa imong katawhan.`" Datapuwat nang matalastas ni Pablo na ang isang bahagi ay mga Saduceo at ang iba'y mga Fariseo, ay sumigaw siya sa Sanedrin, Mga kapatid na lalake, ako'y Fariseo, anak ng mga Fariseo: ako'y sinisiyasat tungkol sa pagasa at pagkabuhay na maguli ng mga patay. Apan sa pagkamatikod ni Pablo nga usa ka bahin kanila mga Saduceo ug ang usa mga Fariseo, siya misinggit sa Sanhedrin, "Mga igsoon, ako Fariseo, anak sa mga Fariseo; ug bahin sa paglaum ug sa pagpangabanhaw sa mga patay, ako karon ginahukman." At nang masabi na niya ang gayon, nangyari ang isang pagtatalo sa mga Fariseo at sa mga Saduceo; at nagkabahabahagi ang kapulungan. Ug sa pagsulti niya niini, nahitabo ang panaglalis sa mga Fariseo ug sa mga Saduceo; ug nabahin ang pundok sa mga tawo. Sapagkat sinasabi ng mga Saduceo na walang pagkabuhay na maguli, ni anghel, ni espiritu; datapuwat kapuwa pinaniniwalaan ng mga Fariseo. Kay ang mga Saduceo ugod nagaingon man nga walay pagkabanhaw, ni manolunda, ni espiritu; apan ang mga Fariseo nagatoo nga aduna kining tanan. At nagkaroon ng malaking sigawan, at nagsitindig ang ilan sa mga eskriba na kakampi ng mga Fariseo, at nakikipagtalo, na nagsipagsabi, Wala kaming masumpungang anomang kasalanan sa taong ito: at ano kung siya'y kinausap man ng isang espiritu, o ng isang anghel? Ug nahitabo ang makusog nga sininggitay; ug pipila sa mga escriba sa pundok sa mga Fariseo nanindog ug nakigbisug nga nanag-ingon, "Wala kamiy nakitang dautan niining tawhana. Pananglitan tinuod nga may espiritu o manolunda nga nakigsulti kaniya, unsa man?" At nang magkaroon ng malaking pagtatalo, sa takot ng pangulong kapitan na baka pagwaraywarayin nila si Pablo, ay pinapanaog ang mga kawal at ipinaagaw siya sa gitna nila, at siya'y ipinasok sa kuta. Ug sa diha nga misamot kainit ang panaglalisay, ang koronil nga nahadlok nga ilang koniskonison si Pablo, misugo sa mga sundalo sa pagkanaug ug sa pagsakmit kaniya gikan kanila ug sa pagdala kaniya ngadto sa kuta. At nang sumunod na gabi ay lumapit sa kaniya ang Panginoon, at sinabi, Laksan mo ang iyong loob: sapagkat kung paano ang pagkapatotoo mo tungkol sa akin sa Jerusalem, ay kailangang patotohanan mo rin gayon sa Roma. Ug sa pagkagabii niana, ang Ginoo mitungha kaniya ug miingon, "Sumalig ka, kay maingon nga nanghimatuod ikaw kanako sa Jerusalem, kinahanglan nga manghimatuod usab ikaw didto sa Roma." At nang araw na, ay nangagkatipon ang mga Judio, at sila'y nangagpanata sa ilalim ng sumpa, na nagsisipagsabi na hindi sila kakain ni iinom man hanggang sa kanilang mapatay si Pablo. Ug sa pagkabuntag na, ang mga Judio naghimog usa ka panagsabut, ug ubos sa panumpa nagsinaaray sa dili na pagkaon ni pag-inom hangtud ilang mapatay si Pablo. At mahigit sa apat na pu ang mga nagsipanumpa ng ganito. Ug kapin sa kap-atan ka tawo ang naghimo sa maong panagsabut. At sila'y nagsiparoon sa mga pangulong saserdote at sa mga matanda, at nangagsabi, Kami ay nangagpanata sa ilalim ng mahigpit na sumpa, na hindi titikim ng anoman hanggang sa mapatay namin si Pablo. Ug nangadto sila sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga anciano, ug miingon kanila, "Ubos sa panumpa, nagsinaaray kami sa mapiuton gayud sa dili na pagtilaw sa bisan unsang pagkaon hangtud among mapatay si Pablo. Ngayon nga kayo pati ng Sanedrin ay mangagpahiwatig sa pangulong kapitan na siya'y ipapanaog niya sa inyo, na waring ibig ninyong mahatulan ng lalong ganap ang sakdal tungkol sa kaniya: at kami, bago siya dumating ay nangahanda upang siya'y patayin. Busa karon, uban sa Sanhedrin, ipahibalo ninyo sa koronil nga si Pablo kinahanglan iyang ipadala kaninyo, nga daw buot kamo pakisayud sa labi pang sibo mahitungod kaniya. Ug kami andam sa pagpatay kaniya sa dili pa siya mahiabut sa duol." Datapuwat ang anak na lalake ng kapatid na babae ni Pablo ay narinig ang tungkol sa kanilang pagbabakay, at siya'y naparoon at pumasok sa kuta at isinaysay kay Pablo. Apan ang lalaking anak sa babayeng igsoon ni Pablo nakadungog mahitungod niining ilang banhig; busa miadto siya ug misaka sa kuta ug iyang gisuginlan niini si Pablo. At tinawag ni Pablo ang isa sa mga senturion, at sinabi, Dalhin mo ang binatang ito sa pangulong kapitan; sapagkat siya'y may isang bagay na sasabihin sa kaniya. Ug gitawag ni Pablo ang usa sa mga kapitan ug miingon kaniya, "Dad-a kining batan-on ngadto sa koronil, kay aduna siyay isugilon kaniya." Kayat siya'y kinuha, at dinala siya sa pangulong kapitan, at sinabi, Tinawag ako ng bilanggong si Pablo, at ipinamanhik sa aking dalhin ko sa iyo ang binatang ito, na may isang bagay na sasabihin sa iyo. Ug iyang gikuha ug gidala siya ngadto sa koronil, ug miingon, "Si Pablo, ang binilanggo, mitawag kanako ug mihangyo nga dad-on ko kanimo kining batan-on, kay aduna kono siyay isugilon kanimo." At tinangnan siya ng pangulong kapitan sa kamay, at pagtabi ay lihim na tinanong siya, Ano yaong sasabihin mo sa akin? Ug sa kamot gikuptan siya sa koronil, ug sa nadala na siya sa hilit iyang gipangutana, "Unsa bay imong isugilon kanako?" At sinabi niya, Pinagkasunduan ng mga Judio na sa iyo'y ipamanhik na iyong ipapanaog bukas si Pablo sa Sanedrin, na waring ikaw ay may sisiyasating lalong ganap tungkol sa kaniya. Ug siya miingon kaniya, "Ang mga Judio nagakasabut sa paghangyo kanimo sa pagpadala kang Pablo ngadto sa Sanhedrin ugma, nga daw sa magpakisusi sila sa labi pang sibo mahitungod kaniya. Huwag ka ngang palamuyot sa kanila: sapagkat binabakayan siya ng mahigit na apat na pung katao sa kanila, na nangagsipagpanata sa ilalim ng sumpa, na hindi kakain ni iinom man hanggang sa siya'y kanilang mapatay: at ngayo'y nangahahanda sila, na nangaghihintay ng pangako mo. Apan ayaw sila pagtoohi, kay kapin sa kap-atan sa ilang mga tawo anaa nagabanhig karon kaniya, ug kini sila ubos sa panumpa nagsinaaray sa dili na pagkaon ni pag-inom hangtud ilang mapatay siya; ug karon andam na sila, nga nagapaabut sa imong pag-uyon." Kayat pinaalis ng pangulong kapitan ang binata, na ipinagbilin sa kaniya, Huwag mong sasabihin sa kanino man na ipinahiwatig mo sa akin ang mga bagay na ito. Ug ang batan-on gipapauli sa koronil, gipinahan niya nga nag-ingon, "Ayaw baya pagsulti kang bisan kinsa nga imo akong gikasuginlan niini." At kaniyang tinawag ang dalawa sa mga senturion, at sinabi, Ihanda ninyo ang dalawang daang kawal upang magsiparoon hanggang sa Cesarea, at pitong pung kabayuhan, at dalawang daang sibatan, sa ikatlong oras ng gabi: Unya iyang gitawag ang duha sa mga kapitan ug miingon siya kanila, "Andama ninyo ang duha ka gatus ka mga sundalo sa paglakaw paingon sa Cesarea sa ikasiyam ang takna karong gabii, dala ang kapitoan nga managkabayo, ug duha ka gatus ka mga magbabangkaw. At pinapaghanda niya sila ng mga hayop, upang mapagsakyan kay Pablo, at siya'y maihatid na walang panganib kay Felix na gobernador. Ug usab pagtagana kamog mga kabayo nga kasakyan ni Pablo, ug ayoha siya ninyo paghatud ngadto kang Felix nga gobernador." At siya'y sumulat ng isang sulat, na ganito: Ug nagsulat siyag usa ka sulat nga ingon niini: Si Claudio Lisias sa kagalanggalang na gobernador Felix, bumabati. "Si Claudio Lisias ngadto sa iyang Kahalangdon Gobernador Felix, komusta! Ang taong ito'y hinuli ng mga Judio, at papatayin na lamang sana nila, nang dumalo akong may kasamang mga kawal at siya'y iniligtas ko, nang mapagtantong siya'y isang taga Roma. Kining tawhana gipanagdakop sa mga Judio ug hapit na unta patyon nila, sa diha nga uban sa mga sundalo hing-abtan ko sila ug gitabang ko kini siya, sa nahibaloan ko nga siya usa diay ka siyudadano nga Romanhon. At sa pagkaibig kong mapagunawa ang dahilan kung bakit siya'y kanilang isinakdal, ay ipinanaog ko siya sa kanilang Sanedrin: Ug sanglit buot man ako pakisayud sa pasikaranan sa ilang sumbong batok kaniya, gidala ko siya ngadto sa ilang Sanhedrin. Na nasumpungan ko na siya'y kanilang isinasakdal sa mga suliranin tungkol sa kanilang kautusan, datapuwat walang anomang sakdal laban sa kaniya na marapat sa kamatayan o sa tanikala. Ug akong nasuta nga siya gisumbong mahitungod diay sa pipila ka mga butang labut sa ilang kasugoan, apan nga walay gikasumbong batok kaniya nga takus sa kamatayon o sa bilanggoan. At nang ipakilala sa akin na may banta laban sa taong iyan, ay ipinadala ko siya agad sa iyo, na aking ipinagbilin din sa mga sa kaniya'y nangagsasakdal na mangagsalita sa harapan mo laban sa kaniya. Ug kay gikasugilon man kanako nga dihay himoon nga panagsabut batok niining tawhana, gipadala ko siya kanimo dihadiha, dungan ang pagsugo sa iyang mga magsusumbong usab nga kinahanglan ilang ipahayag sa imong atubangan ang ilang sumbong batok kaniya." Kayat ang mga kawal, alinsunod sa iniutos sa kanila, ay kinuha si Pablo at dinala siya sa gabi sa Antipatris. Ug si Pablo gikuha sa mga sundalo sumala sa gisugo kanila, ug sa takna sa kagabhion ilang gidala siya ngadto sa Antipatrida. Datapuwat nang kinabukasan ay pinabayaan nilang samahan siya ng mga kabayuhan, at nangagbalik sa kuta: Ug sa pagkabuntag namauli sila ngadto sa kuta, nga nagbilin sa mga nanagkabayo sa pagpadayon sa pagpanaw uban kaniya. At sila, nang sila'y magsidating sa Cesarea at maibigay ang sulat sa gobernador, ay iniharap din si Pablo sa harapan niya. Ug sa pag-abut nila sa Cesarea ug gikatunol ang sulat ngadto sa gobernador, si Pablo usab ilang gipaatubang kaniya. At nang mabasa niya ito, ay itinanong niya kung taga saang lalawigan siya; at nang maalamang siya'y taga Cilicia, Ug sa pagkabasa niya sa sulat, si Felix nangutana kaniya kon tagadiin siyang lalawigana. Ug sa iyang pagkasayud nga siya taga-Cilicia, Pakikinggan kitang lubos, ang sabi niya, pagdating naman ng mga nagsisipagsakdal sa iyo: at ipinagutos na siya'y ingatan sa palasio ni Herodes. siya miingon kaniya, "Pamation ko ikaw inig-abut na sa imong mga magsusumbong." Ug iyang gisugo nga pabantayan siya didto sa palasyo ni Herodes. At pagkaraan ng limang araw ay lumusong ang pangulong saserdoteng si Ananias na kasama ang ilang matatanda, at ang isang Tertulo na mananalumpati; at sila'y nangagbigay-alam sa gobernador laban kay Pablo. Ug unya tapus sa lima ka adlaw, ang labawng sacerdote nga si Ananias milugsong uban sa pipila ka mga anciano ug sa usa ka manlalaban nga ginganlan si Tertulo. Ug ilang gihikyad sa atubangan sa gobernador ang ilang pahayag batok kang Pablo. At nang siya'y tawagin, si Tertulo ay nagpasimulang isakdal siya, na sinasabi, Yamang dahil sa iyo'y nangagtatamo kami ng malaking kapayapaan, at sa iyong kalinga ay napawi sa bansang ito ang mga kasamaan, Ug sa natawag na si Pablo, batok kaniya misugod si Tertulo sa pagsumbong nga nag-ingon: Ay tinatanggap namin ito sa lahat ng mga paraan at sa lahat ng mga dako, kagalanggalang na Felix, ng buong pagpapasalamat. nan, sa tanang paagi ug sa bisan diin, among ginadawat kini uban sa bug-os nga pagkamapasalamaton. Datapuwat, nang huwag akong makabagabag pa sa iyo, ay ipinamamanhik ko sa iyo na pakinggan mo kami sa iyong kagandahang loob sa ilang mga salita. Apan aron sa dili na paglangan pa kanimo, mangamuyo ako kanimo sa imong pagkamapuanguron sa pagpatalinghug kanamo sa makadiyut. Sapagkat nangasumpungan namin ang taong ito'y isang taong mapangulo at mapagbangon ng mga paghihimagsik sa gitna ng lahat ng mga Judio sa buong sanglibutan, at namiminuno sa sekta ng mga Nazareno: Kay among nakita nga maoy usa ka samokan kining tawhana, tig-ugda ug mga kagubot sa tanang mga Judio sa tibuok kalibutan, ug pangulo sa pundok sa mga Nazareno. Na kaniya rin namang pinagsisikapang lapastanganin ang templo: na siya ring dahil ng aming inihuli: Ug misulay gayud gani siya sa pagpasipala sa templo, apan gidakop namo siya. Ug amo na unta siyang hukman subay sa among kasugoan. Datapuwat dumating ang pangulong pinunong si Lysias at sapilitang inagaw siya sa aming mga kamay. Apan ang koronil nga si Lisias nahiabut ug sa dakung paglugos iyang gisakmit siya gikan sa among mga kamot, Na mapagtatalastas mo, sa iyong pagsisiyasat sa kaniya, ang lahat ng mga bagay na ito na laban sa kaniya'y isinasakdal namin. nga nagsugo sa iyang mga magsusumbong sa pagpangatubang kanimo. Pinaagi sa imong pag-usisa kaniya mahibalo ikaw gikan kaniya mahitungod sa tanang sumbong nga among gipasaka batok kaniya." At nakianib naman ang mga Judio sa pagsasakdal, na pinatutunayan na ang mga bagay na ito'y gayon nga. Ang mga Judio usab nangapil sa pagsumbong, nga nanagpahayag nga kadtong tanan maoy tinuod. At nang siya'y mahudyatan ng gobernador upang magsalita, si Pablo ay sumagot, Yamang nalalaman ko na ikaw ay hukom sa loob ng maraming mga taon sa bansang ito, ay masiglang gagawin ko ang aking pagsasanggalang: Ug sa gisinyasan siya sa gobernador aron sa pagsulti, si Pablo mitubag: Sapagkat napagtatalastas mo na wala pang labingdalawang araw buhat nang ako'y umahon sa Jerusalem upang sumamba: Sumala sa masayran mo, wala pa molapas sa napulog-duha ka adlaw sukad sa akong paghitungas sa Jerusalem aron sa pagsimba didto. At ni hindi nila ako nasumpungan sa templo na nakikipagtalo sa kanino man o kaya'y nanggugulo sa karamihan, ni sa mga sinagoga, ni sa bayan. Ug wala ako makita nila nga nakiglalis kang bisan kinsa o nagpagubot sa mga tawo, diha sa templo o sa mga sinagoga o sa siyudad. Ni hindi rin mapatutunayan nila sa iyo ang mga bagay na ngayo'y kanilang isinasakdal laban sa akin. Ug dili usab sila makapadayag kanimog kamatuoran sa ilang mga sumbong karon batok kanako. Ngunit ito ang ipinahahayag ko sa iyo, na ayon sa Daan na kanilang tinatawag na sekta, ay gayon ang paglilingkod ko sa Dios ng aming mga magulang, na sinasampalatayanan ang lahat ng mga bagay na alinsunod sa kautusan, at nangasusulat sa mga propeta; Hinoon ipahayag ko kini kanimo, nga sumala sa Dalan nga ilang gitawag ug pundok, ako nagasimba sa Dios sa among mga ginikanan, ug nagatoo sa tanan nga nahimutang diha sa kasugoan o nahisulat diha sa mga profeta, Na may pagasa sa Dios, na siya rin namang hinihintay nila, na magkakaroon ng pagkabuhay na maguli ng mga ganap at gayon din ng mga di ganap. ug nagabaton diha sa Dios sa samang paglaum nga gipanagdawat usab niini nila, ang paglaum nga adunay pagkabanhaw sa mga matarung ug sa mga dili matarung. Na dahil nga rito'y lagi rin akong nagsasanay upang magkaroon ng isang budhing walang kapaslangan sa Dios at sa mga tao. Tungod niini kanunay ko gayud nga ginasingkamotan ang paghupot sa walay sambol nga kaisipan ngadto sa Dios ug sa mga tawo. At nang makaraan nga ang ilang mga taon ay naparito ako upang magdala ng mga limos sa aking bansa, at ng mga hain: Ug unya tapus sa pipila ka mga tuig mianhi ako aron sa pagdalag mga limos ug mga halad alang sa akong nasud. Na ganito nila ako nasumpungang pinalinis sa templo, na walang kasamang karamihan, ni wala ring kaguluhan: datapuwat mayroon doong ilang mga Judiong galing sa Asia. Ug samtang naghimo ako niini, ilang nakita ako diha sa bulohaton sa pagpaputli sa kaugalingon sulod sa templo, nga walay pundok ni kasamok. Apan dihay mga Judio nga gikan sa Asia-- Na dapat magsiparito sa harapan mo, at mangagsakdal, kung may anomang laban sa akin. kini sila mao untay kinahanglan ania dinhi sa imong atubangan ug magahimo sa sumbong, kon ugaling aduna man silay bisan unsa nga batok kanako. O kaya'y ang mga tao ring ito ang mangagsabi kung anong masamang gawa ang nasumpungan nila nang ako'y nakatayo sa harapan ng Sanedrin, Ug kay wala man sila dinhi, ipasulti na lamang niining mga tawhana nga ania karon kon unsa ang dautang binuhatan nga ilang nakita samtang nangatubang ako sa Sanhedrin, Maliban na sa isang tinig na ito na aking isinigaw nang nakatayo sa gitna nila, Tungkol sa pagkabuhay na maguli ng mga patay ako'y pinaghahatulan sa harapan ninyo sa araw na ito. gawas lamang kaha niadtong usa ka butang nga akong gisinggit samtang nagtindog ako sa ilang taliwala, nga nag-ingon, `Bahin sa pagkabanhaw sa mga patay, ania ako karon niining adlawa ginahukman sa inyong atubangan.`" Datapuwat si Felix, na may lalong ganap nang pagkatalastas tungkol sa Daan, ay ipinagpaliban sila, na sinasabi, Paglusong ni Lisias na pangulong kapitan, ay pasisiyahan ko ang inyong usap. Apan sanglit si Felix may husto man nga kasayuran mahitungod sa Dalan, giuswag niya ang husay, nga nag-ingon, "Hukman ko kining inyong buroka inighilugsong na ni Lisias nga koronil." At iniutos niya sa senturion na siya'y tanuran at siya'y pagbigyang-loob; at huwag ipagbawal sa kanino mang mga kaibigan niya na siya'y paglingkuran. Unya iyang gisugo ang kapitan sa pagbantay kang Pablo, hinoon nga hatagan siyag diyutayng kagawasan, ug nga walay pagdid-an sa iyang mga higala sa pag-alagad kaniya sa iyang mga kinahanglanon. Datapuwat nang makaraan ang ilang mga araw, si Felix ay dumating na kasama si Drusila, na kaniyang asawa, na isang Judia, at ipinatawag si Pablo, at siya'y pinakinggan tungkol sa pananampalataya kay Cristo Jesus. Tapus sa pipila ka adlaw, miabut si Felix uban sa iyang asawa nga si Drusila, nga usa ka Judio. Ug iyang gipakuha si Pablo ug naminaw siya kaniya nga nagsulti mahitungod sa pagtoo kang Cristo Jesus. At samantalang siya'y nagsasalaysay tungkol sa katuwiran, at sa sariling pagpipigil, at sa paghuhukom na darating, ay nangilabot si Felix, at sumagot, Ngayo'y humayo ka; at pagkakaroon ko ng kaukulang panahon ay ipatatawag kita. Ug sa nanghinulti siya mahitungod sa katarungan ug sa pagpugong sa kaugalingon ug sa hukom nga umalabut, si Felix nalisang ug miingon, "Pahawa usa karon. Kon makagayon na ako ipatawag ko ra ikaw." Kaniyang inaasahan din naman na siya'y bibigyan ni Pablo ng salapi: kaya naman lalong madalas na ipinatatawag siya, at sa kaniya'y nakikipagusap. Ug gipaabut usab diay niya nga hatagan siya ni Pablo ug salapi. Tungod niini iyang gipakuha siya sa masubsob ug nakigsulti kaniya. Datapuwat nang maganap ang dalawang taon, si Felix ay hinalinhan ni Porcio Festo; at sa pagkaibig ni Felix na siya'y kalugdan ng mga Judio, ay pinabayaan sa mga tanikala si Pablo. Apan sa paglabay na sa duha ka tuig, si Felix gipulihan ni Porcio Festo; ug kay gitinguha man niya ang pagpahimuot sa mga Judio, si Felix mipahawa nga nagbilin kang Pablo nga binilanggo lang gihapon. Nang makapasok na nga si Festo sa lalawigan, pagkaraan ng tatlong araw ay umahon sa Jerusalem mula sa Cesarea. Ug sa pag-abut na ni Festo sa iyang lalawigan, tulo ka adlaw tapus niini siya mitungas ngadto sa Jerusalem gikan sa Cesarea. At ang mga pangulong saserdote at ang mga maginoo sa mga Judio ay nangagbigay-alam sa kaniya laban kay Pablo; at siya'y kanilang pinamanhikan, Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang kadagkuan sa mga Judio nakigsulti kaniya batok kang Pablo. Ug sila nangamuyo kaniya, Na humihingi ng lingap laban sa kaniya, na siya'y ipahatid sa Jerusalem; na binabakayan upang siya'y mapatay sa daan. agig utang kabubut-on, nga unta iyang ipadala si Pablo sa Jerusalem, kay gilaraw man ugod nila ang pagbanhig aron sa pagpatay kaniya diha sa dalan. Gayon ma'y sumagot si Festo, na si Pablo ay tinatanuran sa Cesarea, at siya'y paroroon sa lalong madaling panahon. Apan si Festo mitubag nga si Pablo gibantayan pag-ayo didto sa Cesarea, ug nga siya gayud naghunahuna sa pag-adto didto sa dili madugay. Kaya nga, sinabi niya, ang mga may kapangyarihan sa inyo ay magsisamang lumusong sa akin, at kung may anomang pagkakasala ang taong ito, ay isakdal siya nila. "Busa," matud niya, "palugsonga didto ang inyong mga punoan uban kanako, ug kon may sala man ugaling kanang tawhana, ipasumbong siya nila." At nang siya'y makatira na sa kanila na hihigit sa walo o sangpung araw, ay lumusong siya sa Cesarea: at nang kinabukasa'y lumuklok siya sa hukuman, at ipinaharap sa kaniya si Pablo. Ug sa nakapabilin na siya uban kanila sa wala molabaw sa walo o napulo ka adlaw, siya milugsong ngadto sa Cesarea. Ug sa pagkasunod nga adlaw siya milingkod sa lingkoranan sa hukmanan ug nagsugo siya nga paatubangon si Pablo. At nang siya'y dumating, ay niligid siya ng mga Judio na nagsilusong na galing sa Jerusalem, na may dalang marami at mabibigat na sakdal laban sa kaniya, na pawang hindi nila mapatunayan; Ug sa pag-abut na niya, gialirongan siya sa mga Judio nga milugsong gikan sa Jerusalem, nga mipasaka batok kaniya sa daghang mga dagkung sumbong nga dili na nila arang kapanghimatud-an. Samantalang sinasabi ni Pablo sa kaniyang pagsasanggalang, Laban man sa kautusan ng mga Judio, ni laban sa templo, ni laban kay Cesar, ay hindi ako nagkakasala ng anoman. Ug sa iyang pagpanalipod si Pablo miingon, "Wala akoy nahimong paglapas batok sa kasugoan sa mga Judio, o batok sa templo, o batok kang Cesar." Datapuwat si Festo, sa pagkaibig na siya'y kalugdan ng mga Judio, ay sumagot kay Pablo, at nagsabi, Ibig mo bagang umahon sa Jerusalem, at doon ka hatulan sa mga bagay na ito sa harapan ko? Apan kay gitinguha man ni Festo ang pagpahimuot sa mga Judio, siya miingon kang Pablo, "Buot ka bang motungas sa Jerusalem, ug sa atubangan ko adto ikaw didto hukmi bahin niining maong mga sumbong?" Datapuwat sinabi ni Pablo, Nakatayo ako sa harapan ng hukuman ni Cesar, na doon ako dapat hatulan: wala akong ginawang anomang kasamaan sa mga Judio, gaya rin naman ng pagkatalastas mong mabuti. Apan si Pablo mitubag kaniya, "Ako ania nagabarug sa atubangan sa hukmanan ni Cesar, diin kinahanglan anhi ako hukmi. Ngadto sa mga Judio wala akoy nahimong paglapas sumala sa imo nang nasayran pag-ayo. Kung ako nga'y isang makasalanan, at nakagawa ng anomang bagay na marapat sa kamatayan, ay hindi ako tumatangging mamatay; datapuwat kung walang katotohanan ang mga bagay na ipinagsasakdal ng mga ito laban sa akin, ay hindi ako maibibigay ninoman sa kanila. Maghahabol ako kay Cesar. Ug kon ugaling sad-an man ako ug may nabuhat nga tungod niana angayan akong patyon, dili ako molikay sa kamatayon. Apan kon wala may mga hinungdan kining ilang mga sumbong batok kanako, walay bisan kinsa nga makahimo sa pagtugyan kanako ngadto kanila. Kang Cesar nagadangop ako karon." Nang magkagayon si Festo, nang makapagpanayam na sa Sanedrin, ay sumagot, Naghabol ka kay Cesar; kay Cesar ka paparoon. Ug si Festo, tapus makigsulti sa iyang mga magtatambag, mitubag, "Midangop ikaw kang Cesar; kang Cesar igaadto ikaw." Nang makaraan nga ang ilang mga araw, si Agripa na hari at si Bernice ay nangagsidating sa Cesarea, at nagsibati kay Festo. Ug sa paglabay na sa pipila ka adlaw, si Agripa nga hari ug si Bernice nahiabut sa Cesarea aron sa pagyukbo kang Festo. At nang sila'y magsitira roong maraming araw, ay isinaysay ni Festo sa hari ang usapin ni Pablo, na sinasabi, May isang taong bilanggo na iniwan ni Felix: Ug kay nagpabilin man sila didto sulod sa daghang mga adlaw, sa atubangan sa hari ang asunto ni Pablo gibutyag ni Festo nga nag-ingon, "Aniay usa ka tawo dinhi nga gibiyaang binilanggo ni Felix. Tungkol sa kaniya nang ako'y nasa Jerusalem, ang mga pangulong saserdote at ang mga matanda sa mga Judio ay nangagbigay-alam sa akin, na hinihinging ako'y humatol laban sa kaniya. Ug sa didto ako sa Jerusalem, ang mga sacerdote nga punoan ug mga anciano sa mga Judio mihatag kanakog kasayuran mahitungod kaniya, ug nangayo nga kahukman siyag silot. Sa kanila'y aking isinagot, na hindi kaugalian ng mga taga Roma na ibigay ang sinomang tao, hanggang hindi nahaharap ang isinasakdal sa mga nagsisipagsakdal, at siya'y magkaroon ng pagkakataong makagawa ng kaniyang pagsasanggalang tungkol sa sakdal laban sa kaniya. Gitubag ko sila nga dili batasan sa mga Romanhon ang pagtugyan kang bisan kinsa aron pagasilotan samtang ang sinumbong wala pa ikapaatubang sa mga magsusumbong, ug wala pa kahatagig higayon sa pagpanalipod sa iyang kaugalingon labut sa sumbong nga gipasaka batok kaniya. Nang sila nga'y mangagkatipon dito, ay hindi ako nagpaliban, kundi nang sumunod na araw ay lumuklok ako sa hukuman, at ipinaharap ko ang tao. Busa, sa nagkatigum na sila dinhi, wala ako maglangan; hinonoa sa pagkasunod nga adlaw milingkod ako sa akong lingkoranan sa hukmanan ug nagsugo nga paatubangon ang tawo. Tungkol sa kaniya, nang magsitindig ang mga nagsisipagsakdal, ay walang anomang sakdal na masamang bagay na maiharap sila na gaya ng aking sinapantaha; Apan sa pagpanindog na sa iyang mga magsusumbong, wala silay gikasumbong batok kaniya nga pagkadautan ingon sa akong gidahum. Kundi may ilang mga suliranin laban sa kaniya tungkol sa kanilang sariling relihion, at sa isang Jesus, na namatay, na pinatutunayan ni Pablo na ito'y buhay. Diha hinooy ilang gipakiglalisan batok kaniya mahitungod sa ilang kaugalingong patootoo ug mahitungod sa usa ka Jesus nga patay na, apan gilabanan ni Pablo nga kono buhi. At ako, palibhasa'y naguguluhan tungkol sa kung paano kayang mapagsisiyasat ang mga bagay na ito, ay itinanong ko kung ibig niyang pumaroon sa Jerusalem at doon siya hatulan tungkol sa mga bagay na ito. Ug sanglit nalibog na man ako kon unsaon pa sa pag-usisa sa maong mga kutsokutso, nangutana ako kon buot ba siya moadto sa Jerusalem ug didto pahusay mahitungod niining mga butanga. Datapuwat nang makapaghabol na si Pablo na siya'y ingatan upang hatulan ng emperador, ay ipinagutos kong ingatan siya hanggang sa siya'y maipadala ko kay Cesar. Apan kay gipangayo man ni Pablo nga magpabilin siya nga binilanggo aron pahukom sa emperador, nagsugo ako nga pabantayan siya hangtud ikapadala ko siya ngadto kang Cesar." At sinabi ni Agripa kay Festo, Ibig ko rin sanang mapakinggan ang tao. Bukas, sinasabi niya, siya'y mapapakinggan mo. Ug si Agripa miingon kang Festo, "Buot kong pamatian kining tawhana." "Ugma," matud niya, "pamation mo siya." Kayat nang kinabukasan, nang dumating si Agripa, at si Bernice, na may malaking karilagan, at nang mangakapasok na sila sa hukuman na kasama ang mga pangulong kapitan at ang mga maginoo sa bayan, sa utos ni Festo ay ipinasok si Pablo. Ug tuod sa pagkasunod nga adlaw, si Agripa ug si Bernice miabut uban sa dakung pagpasundayag, ug misulod sila sa hawan nga husayanan, kinuyogan sa mga koronil ug sa mga kadagkuan sa siyudad. Ug tuman sa sugo ni Festo, gipaatubang si Pablo. At sinabi ni Festo, Haring Agripa, at lahat ng mga lalaking nangariritong kasama namin, nakikita ninyo ang taong ito, na tungkol sa kaniya'y nagsasakdal sa akin sa Jerusalem at dito naman ang buong karamihan ng mga Judio, na nangagsisigawang hindi marapat na siya'y mabuhay pa. Ug si Festo miingon, "Hari Agripa, ug tanan kamo nga ania dinhi uban kanamo, nakita ninyo kining tawhana bahin kang kinsa ang tibuok panon sa mga Judio nanaghangyo kanako, didto sa Jerusalem ug dinhi usab, nanagsinggit nga kinahanglan dili siya tugotan nga mabuhi pa. Datapuwat aking nasumpungang siya'y walang anomang ginawang marapat sa kamatayan: at sapagkat siya rin ay naghabol sa emperador ay ipinasiya kong siya'y ipadala. Apan akong nasuta nga wala siyay nabuhat nga takus sa kamatayon; ug sanglit siya gayud midangop man sa emperador, gihukman ko nga ipadala ko siya ngadto kaniya. Tungkol sa kaniya'y wala akong alam na tiyak na bagay na maisusulat sa aking panginoon. Kaya dinala ko siya sa harapan ninyo, at lalong-lalo na sa harapan mo, haring Agripa, upang, pagkatapos ng pagsisiyasat, ay magkaroon ng sukat na maisulat. Apan wala akoy bisan unsa nga ikasulat sa akong agalon mahitungod niini kaniya. Busa gipaatubang ko siya kaninyo, labi na gayud kanimo, Hari Agripa, aron nga tapus nato siya masukitsukit, aduna na akoy ikasulat. Sapagkat inaakala kong di katuwiran, na sa pagpapadala ng isang bilanggo, ay hindi magpahiwatig naman ng mga sakdal laban sa kaniya. Kay alang kanako daw dili makatarunganon ang pagpadalag binilanggo nga wala lamay pagpaila sa mga sumbong batok kaniya." At sinabi ni Agripa kay Pablo, Ipinahihintulot sa iyong magsaysay ka sa ganang iyo. Nang magkagayo'y iniunat ni Pablo ang kaniyang kamay, at ginawa ang kaniyang pagsasanggalang: Ug si Agripa miingon kang Pablo, "Gitugot kanimo karon ang pagsulti laban sa imong kaugalingon." Ug si Pablo mituyhad sa iyang kamot ug misulti sa iyang panalipod sa kaugalingon, nga nag-ingon: Ikinaliligaya kong lubha, haring Agripa, na sa harapan mo'y gawin ko ang aking pagsasanggalang sa araw na ito tungkol sa lahat ng mga bagay na isinasakdal ng mga Judio laban sa akin. "Giisip ko nga palaran ang akong kaugalingon, Hari Agripa, nga anhi ako sa imong atubangan magahimo sa akong panalipod karon batok sa tanang mga sumbong sa mga Judio, Lalong-lalo na sapagkat bihasa ka sa lahat ng mga kaugalian at mga suliranin na mayroon ang mga Judio: kaya nga ipinamamanhik ko sa iyo na pagdalitaan mong dinggin ako. labi na gayud kay ikaw nakasinati man pag-ayo sa tanang mga batasan ug mga gikalantugian sa mga Judio. Busa magapakilooy ako kanimo nga unta uban sa pailub magapatalinghug ikaw kanako. Ang akin ngang pamumuhay mula sa aking pagkabata, na nang una'y inugali ko sa gitna ng aking bansa at sa Jerusalem, ay nalalaman ng lahat ng mga Judio; "Giunsa ko sa pagkinabuhi sukad pa sa akong kabatan-on, sukad pa sa sinugdan diha sa akong kaugalingong nasud ug sa Jerusalem, kini nahibaloan na sa tanang mga Judio. Na napagtatalastas nila mula pa nang una, kung ibig nilang magsisaksi, na alinsunod sa lalong mahigpit na sekta ng aming relihion ay nabuhay akong isang Fariseo. Ila nang nahibaloan sulod sa hataas nga panahon, kon ikahimuot pa lang unta nila ang pagtug-an niini, nga sumala sa labing istrikto nga pundok sa atong tinoohan, ako nagkinabuhi nga usa ka Fariseo. At ngayo'y nakatayo ako upang hatulan dahil sa pagasa sa pangakong ginawa ng Dios sa aming mga magulang; Ug karon ania ako nagabarug dinhi nga ginahukman tungod sa akong paglaum sa saad nga gihimo sa Dios ngadto sa atong mga ginikanan, Dahil sa pangakong ito'y ang aming labingdalawang angkan ay buong pusong nagsisipaglingkod sa Dios gabit araw, na inaasahang kakamtin. At tungkol sa pagasang ito ako'y isinasakdal ng mga Judio, Oh hari! nga ang paghidangat sa maong saad maoy ginalauman sa atong napulog-duha ka mga kabanayan samtang managsimba sila sa mainiton gayud sa magabii ug maadlaw. Ug tungod niining paglauma, O hari, gisumbong ako sa mga Judio. Bakit inaakala ninyong ito'y hindi mapaniniwalaan, kung binubuhay ng Dios ang mga patay? Nganong inyo mang ginadahum nga dili katoohan nga ang Dios magabanhaw sa mga patay? Tunay na ako ma'y nagisip na dapat akong gumawa ng maraming mga bagay laban sa pangalan ni Jesus na taga Nazaret. "Ako baya usab nagtoo kanhi nga kinahanglan himoon ko ang daghang mga butang sa pagsupak sa ngalan ni Jesus nga Nazaretnon. At ginawa ko rin ito sa Jerusalem: at kinulong ko sa mga bilangguan ang marami sa mga banal, pagkatanggap ko ng kapamahalaan sa mga pangulong saserdote, at nang sila'y ipinapapatay, ay ibinibigay ko ang aking pagsangayon laban sa kanila. Ug mao kini ang akong gibuhat didto sa Jerusalem; dili lamang kay gipamilanggo ko ra ang daghan sa mga balaan ubos sa pagtugot sa mga sacerdote nga punoan, kondili usab sa diha nga gipapatay na sila ako mihatag sa akong pag-uyon batok kanila. At madalas sa pagpaparusa ko sa kanila sa lahat ng mga sinagoga, ay pinipilit ko silang magsipamusong; at sa totoong pagkagalit ko sa kanila, ay sila'y pinaguusig ko hanggang sa mga bayan ng ibang lupain. Ug sa makadaghan gidagmalan ko sila diha sa tanang mga sinagoga aron sa pagpugos kanila sa pagpanampalas; ug sa mabangis nga kapungot batok kanila, gigukod ko sila hangtud sa mga siyudad nga atua na sa gawas sa nasud. Hinggil dito sa paglalakbay kong patungo sa Damasco na taglay ang kapamahalaan at bilin ng mga pangulong saserdote, "Tungod niini, sa naglakaw ako padulong sa Damasco dinala ang pagbuot ug sugo gikan sa mga sacerdote nga punoan, Nang katanghalian, Oh hari, ay nakita ko sa daan ang isang ilaw na mula sa langit, na lalong maningning kay sa araw, at lumiwanag sa palibot ko at sa mga nagsisipaglakbay na kasama ko. sa kaudtohon, O hari, nakita ko diha sa dalan ang usa ka kahayag gikan sa langit, nga masilaw pa kay sa Adlaw, nga nagsidlak libut kanako ug kanila nga nanagkuyog kanako. At nang mangapasubasob sa lupa kaming lahat, ay narinig ko ang isang tinig na nagsasalita sa akin sa wikang Hebreo, Saulo, Saulo, bakit mo ako pinaguusig? mahirap sa iyo ang sumikad sa mga matulis. Ug sa nangatumba kaming tanan sa yuta, nadungog ko ang usa ka tingog nga misulti kanako sa pinulongan nga Hebreohanon, nga nag-ingon, `Saulo, Saulo, nganong ginalutos mo ako? Gisakitan ikaw sa imong pagpatid batok sa mga igtotudyok.` At sinabi ko, Sino ka baga, Panginoon? At sinabi ng Panginoon, Ako'y si Jesus na iyong pinaguusig. Ug nangutana ako, `Kinsa ka ba, Ginoo?` Ug ang Ginoo mitubag, `Ako mao si Jesus nga imong ginalutos. Datapuwat magbangon ka, at ikaw ay tumindig sa iyong mga paa: sapagkat dahil dito'y napakita ako sa iyo, upang ihalal kitang ministro at saksi din naman ng mga bagay na nakita mo sa akin, at ng mga bagay na pagpapakitaan ko sa iyo; Apan bumangon ka ug tumindog ka; kay mitungha ako karon kanimo alang niining maong tuyo, sa pagtudlo kanimo sa pag-alagad ug pagpanghimatuod sa mga butang nga niini nakita mo ako ug sa mga butang nga niini magapakita ako kanimo, Na ililigtas kita sa bayan, at sa mga Gentil, na sa kanila'y sinusugo kita, nga magapalingkawas ako kanimo gikan sa mga tawo ug sa mga Gentil-- kang kinsa paadtoon ko ikaw Upang idilat mo ang kanilang mga mata, upang sila'y mangagbalik sa ilaw mula sa kadiliman at mula sa kapangyarihan ni Satanas hanggang sa Dios, upang sila'y magsitanggap ng kapatawaran ng mga kasalanan at ng mga mana sa kasamahan ng mga pinapaging banal sa pamamagitan ng pananampalataya sa akin. aron sa pagpabuka sa ilang mga mata, aron sila managpamali gikan sa kangitngit ngadto sa kahayag ug gikan sa kagamhanan ni Satanas ngadto sa Dios, aron mapasaylo ang ilang mga sala ug managdawat sila sa ilang bahin diha sa mga nangahimong balaan pinaagi sa pagsalig kanako.` Dahil nga dito, Oh haring Agripa, hindi ako nagsuwail sa pangitain ng kalangitan: "Tungod niini, O Hari Agripa, wala ako magmasinupakon sa langitnong panan-awon, Kundi nangaral akong unauna sa mga taga Damasco, at sa Jerusalem din naman, at sa buong lupain ng Judea, at gayon din sa mga Gentil, na sila'y mangagsisi at mangagbalik-loob sa Dios, na mangagsigawa ng mga gawang karapatdapat sa pagsisisi. hinonoa gipahibalo ko una sa tanan ngadto kanila sa Damasco, unya sa Jerusalem ug sa tibuok kayutaan sa Judea, ug usab ngadto sa mga Gentil, nga kinahanglan maghinulsol sila ug magpamali ngadto sa Dios ug maghimog mga buhat nga mahiangay sa ilang paghinulsol. Dahil dito'y hinuli ako ng mga Judio sa templo, at pinagsisikapang ako'y patayin. Tungod niining maong hinungdan gidakop ako sa mga Judio sulod sa templo, ug ilang gihanahanaan sa pagpatay. Nang aking tamuhin nga ang tulong na mula sa Dios, ay nananatili ako hanggang sa araw na ito na nagpapatotoo sa maliliit at gayon din sa malalaki, na wala akong sinasabing anoman kundi ang sinabi ng mga propeta at ni Moises na mangyayari; Ug sanglit nakabaton man ako sa panabang nga gikan sa Dios hangtud niining adlawa karon, busa ania ako nagabarug dinhi nga nagapanghimatuod ngadto sa mga gagmay ug sa mga dagku, sa walay pagsulti sa bisan unsa gawas lamang sa gipahayag sa mga profeta ug ni Moises nga kinahanglan magakahitabo: Kung paano na ang Cristo ay kailangang maghirap, at kung paano na siya muna sa pamamagitan ng pagkabuhay na maguli ng mga patay ay magtatanyag ng ilaw sa bayan, at gayon din sa mga Gentil. nga ang Cristo kinahanglan magaantus, ug nga tungod sa iyang pagkahiuna sa pagkabanhaw gikan sa mga patay, siya mao ang magamantala sa kahayag ngadto sa mga tawo ug sa mga Gentil." At nang magawa na niyang gayon ang kaniyang pagsasanggalang ay sinabi ni Festo ng malakas na tinig, Pablo, ikaw ay ulol; ang kalakhan ng dunong mo ay siyang sa iyo'y nagpapaulol. Ug samtang si Pablo sa ingon niini naghimo sa iyang panalipod, si Festo sa makusog nga tingog miingon kaniya, "Nagsalimoang ka, Pablo. Ang imong daghang hingkat-unan nakapaboang kanimo." Datapuwat sinabi ni Pablo, Hindi ako ulol, kagalanggalang na Festo; kundi nagsasalita ako ng mga salitang katotohanan at kahinahunan. Apan si Pablo mitubag kaniya, "Wala ako magsalimoang, labing halangdong Festo, hinonoa nagasulti ako sa tinuod ug mabuot nga pagpahayag. Sapagkat nalalaman ng hari ang mga bagay na ito, na sa kaniya'y nagsasalita naman ako ng buong laya: sapagkat naniniwala ako na sa kaniya'y walang nalilingid sa mga bagay na ito; sapagkat ito'y hindi ginawa sa isang sulok. Kay ang hari nasayud na niining mga butanga, ug kaniya nagasulti ako sa walay pagpanuko; kay nagatoo ako nga walay pagpanuko; kay nagatoo ako nga walay bisan unsa niining mga butanga nga nalilong kaniya, sanglit wala man kini buhata sa suok. Haring Agripa, naniniwala ka baga sa mga propeta? Nalalaman kong naniniwala ka. Hari Agripa, nagatoo ba ikaw sa mga profeta? Nahibalo ako nga nagatoo ikaw." At sinabi ni Agripa kay Pablo, Sa kakaunting paghikayat ay ibig mo akong maging Cristiano. Ug si Agripa miingon kang Pablo, "Nagahunahuna ka diay nga dali mo ra akong mahimong Cristohanon!" At sinabi ni Pablo, Loobin nawa ng Dios, na sa kakaunti o sa marami man, ay hindi lamang ikaw, kundi pati ng lahat ng mga nagsisipakinig sa akin ngayon, ay pawang maging katulad ko naman, tangi lamang sa mga tanikalang ito. Ug si Pablo mitubag kaniya, "Madali o madugay, ang akong pangamuyo sa Dios mao nga dili lamang ikaw ra kondili usab ang tanang nakadungog kanako karong adlawa mahimo untang ingon kanako-- walay labut hinoon niining mga talikala." At nagtindig ang hari, at ang gobernador, at si Bernice, at ang mga nagsiupong kasama nila: Ug unya mitindog ang hari ug ang gobernador ug si Bernice ug ang mga nanglingkod uban kanila. At nang sila'y makahiwalay, ay nangagsalitaan sila sa isat isa, na nagsisipagsabi, Ang taong ito ay walang anomang ginagawa na marapat sa kamatayan o sa mga tanikala. Ug sa nakapamahawa na sila sa hawanan, sila nanag-ingon sa usag usa, "Kining tawhana walay nabuhat nga angay sa kamatayon o sa pagbilanggo." At sinabi ni Agripa kay Festo, mapalalaya sana ang taong ito, kung hindi naghabol kay Cesar. Ug si Agripa miingon kang Festo, "Kining tawhana makagawas unta kon wala pa siya modangop kang Cesar." At nang ipasiya na kami ay lalayag na patungo sa Italia, ay ibinigay nila si Pablo at ang iba pang mga bilanggo sa isang senturion na nagngangalang Julio, sa pulutong ni Augusto. Ug sa gikahukman na nga kinahanglan manggikan kami sakay sa sakayan padulong sa Italia, si Pablo ug ang uban pang mga binilanggo ilang gitugyan ngadto sa pagbantay sa usa ka kapitan nga ginganlan si Julio sa Panon ni Augusto. At sa paglulan namin sa isang daong Adrameto, na palayag sa mga dakong nasa baybayin ng Asia, ay nagsitulak kami, na kasama namin si Aristarco na isang taga Macedonia mula sa Tesalonica. Ug sa nakasakay na kami sa usa ka sakayan nga taga-Adramito nga gumigikan padulong sa mga dunggoanan sa kabaybayonan sa Asia, migikan kami kinuyogan ni Aristarco, usa ka Macedonianhon nga taga Tesalonica. At nang sumunod na araw ay nagsidaong kami sa Sidon: at pinagpakitaan ni Julio ng magandang-loob si Pablo, at pinahintulutan siyang pumaroon sa kaniyang mga kaibigan, at siya'y magpakaginhawa. Ug sa pagkasunod nga adlaw nahidunggo kami sa Sidon. Ug si Julio nagmapuanguron sa iyang pag-atiman kang Pablo, ug iyang gitugotan siya sa pag-adto sa iyang mga higala aron ilang tagdon. At nang kami'y magsitulak buhat doon, ay nagsilayag kami na nagsipanganlong sa Chipre, sapagkat pasalunga ang hangin. Ug sa nakagikan na kami didto, milawig kami salipod sa Cipro kay songsongon man ang hangin. At nang matawid na namin ang dagat na nasa tapat ng Cilicia at Pamfilia, ay nagsirating kami sa Mira, na isang bayan ng Licia. Ug sa nalabang na namo ang kadagatan nga atbang sa Cilicia ug Panfilia, nahiabut kami sa Mira, usa ka siyudad sa Licia. At nasumpungan doon ng senturion ang isang daong Alejandria na lumalayag na patungo sa Italia; at inilulan niya kami roon. Ug didto ang kapitan nakakitag sakayan nga taga-Alejandria nga gumigikan padulong sa Italia, ug kami iyang gipasakay niini. At nang makapaglayag na kaming marahan nang maraming mga araw, at may kahirapan kaming nakarating sa tapat ng Gnido, na hindi kami tinulutan ng hanging makasulong pa, ay nagsilayag kami na nagsipanganlong sa Creta, sa tapat ng Salmon; Ug sulod sa daghang mga adlaw mahinay ang among paglawig, ug nahiabut kami sa atbang sa Gnido uban sa kalisud; ug kay ang hangin wala man motugot kanamo sa pagpadayon sa unahan, milawig kami salipod sa Creta atbang sa Salmon. At sa pamamaybay namin dito na may kahirapan ay nagsidating kami sa isang dako na tinatawag na Mabubuting Daongan; na malapit doon ang bayan ng Lasea. Ug sa nagpapiliw kami niini uban sa kalisud, nahiabut kami sa usa ka dapit nga ginganlan Mga Maayong Dunggoanan, nga duol gani niini mao ang siyudad sa Lasea. At nang magugol na ang mahabang panahon, at mapanganib na ang paglalayag, sapagkat nakalampas na ang Pagaayuno, ay pinamanhikan sila ni Pablo, Ug kay miagi na man ang hataas nga panahon ug makuyaw na ang panakayan tungod kay ang tingpuasa milabay na man, gitambagan sila ni Pablo At sa kanila'y sinabi, Mga ginoo, nakikita ko na ang paglalayag na ito ay makapipinsala at magiging malaking kapahamakan, hindi lamang sa lulan at sa daong, kundi naman sa ating mga buhay. nga nag-ingon, "Mga higala, akong nakita nga kining panawa lagmit mosangko sa kadaut ug dakung kapildihan, dili lamang sa karga ug sa sakayan ra, kondili usab sa atong mga kinabuhi." Datapuwat may higit pang paniwala ang senturion sa piloto at sa may-ari ng daong, kay sa mga bagay na sinalita ni Pablo. Apan ang kapitan mitoo sa arayes ug sa tag-iya sa sakayan labi pa kay sa giingon ni Pablo. At sapagkat hindi bagay hintuan sa tagginaw ang daongan, ay ipinayo ng karamihan na tumulak mula roon, at baka sakaling sa anomang paraan ay makarating sila sa Fenix, at doon huminto sa tagginaw; na yao'y daungan ng Creta, na nasa dakong hilagang-silanganan at timugang-silanganan. Ug tungod kay ang dunggoanan dili man maayong pundohan sa panahon sa tingtugnaw, ang kadaghanan mitambag sa pagpalawig gikan didto sa pagpamasin nga makaabut ra sila sa Fenice, usa ka dunggoanan sa Creta, nga nagaatubang sa habagatan ug sa kanawayan, ug sa pagpalabay sa tingtugnaw didto. At nang marahang humihihip ang hanging timugan na inaakalang maisasagawa nila ang kanilang nasa, itinaas nila ang sinepete at namaybay sa baybayin ng Creta. Ug sa diha nga mihuros ang mahinay nga habagat, sa pagdahum nga nakab-ot na nila ang ilang tuyo, giisa nila ang angkla ug migikan sila nga nagpapiliw sa Creta, duol sa baybayon. Datapuwat hindi nalaon at humampas na galing doon ang maunos na hangin, na tinatawag na Euraclidon: Apan wala madugay mihuros gikan niini ang usa ka makusog nga hangin nga ginganlag dumagsa. At nang ipadpad ang daong, at hindi makasalungat sa hangin, ay nangagpabaya na kami, at kami'y ipinadpad. Ug sa diha nga ang sakayan hing-abtan na niini ug dili na makasongsong sa hangin, kami nagpaayon na lang niini ug gipadpad kami. At sa pagtakbo ng daong na nanganganlong sa isang maliit na pulo na tinatawag na Clauda, ay may kahirapan naming maitaas ang bangka: Ug sa nagpaanud kami salipod sa usa ka gamayng pulo nga ginganlan ug Cauda, uban sa kalisud among gipahigayon nga mahisakay ang bote; At nang maitaas na ito, ay nagsigamit sila ng mga lubid, na tinalian ang ibaba ng daong; at, sa takot na baka mapapadpad sa Sirte, ay ibinaba nila ang mga layag, at sa gayo'y napaanod sila. ug sa naisa na kini, ang sakayan ilang gibaksan ug mga kabli; ug unya, sa kahadlok nga mahisangyad sila sa Sirte, ilang giariya ang mga layag ug nagpapadpad sila. At sapagkat lubhang nakikipaglaban kami sa bagyo, nang sumunod na araw ay nangagsimula silang magtapon ng lulan sa dagat; Ug sanglit gilambalamba man kami pag-ayo sa bagyo, sa pagkasunod nga adlaw ilang gisugdan ang pagpanglabog sa mga karga ngadto sa dagat. At nang ikatlong araw ay kanilang ipinagtatapon ng kanilang sariling mga kamay ang mga kasangkapan ng daong. Ug sa ikatulo ka adlaw, pinaagi sa ilang kaugalingong mga kamot ilang gipanglabog sa dagat ang mga kasangkapan sa sakayan. At nang hindi sumisikat sa amin ang araw ni ang mga bituin man nang maraming mga araw, at sumasa ibabaw namin ang isang hindi munting bagyo, ay nawala ang buong pagasa na kami'y makaliligtas. Ug sanglit wala may Adlaw ni mga bitoon nga mipakita sulod sa daghang mga adlaw, ug dili gamay ra ang bagyo nga mikusokuso kanamo, nawala na ang tanang paglaum nga maluwas pa kami. At nang maluwat nang hindi sila nagsisikain, ay tumayo nga si Pablo sa gitna nila, at sinabi, Mga ginoo, nangakinig sana kayo sa akin, at hindi umalis sa Creta, at nailagan ang kapinsalaang ito at kapahamakan. Ug kay dugay na man nga wala silay kaon, si Pablo mitindog sa ilang taliwala ug miingon, "Mga higala, maayo gayud unta kadto nga nagpatoo kamo kanako ug wala na lang molayag gikan sa Creta, ug kalikayan unta kining kadaut ug kapildihan. At ngayon ay ipinamamanhik ko sa inyo na inyong laksan ang inyong loob; sapagkat walang buhay na mapapahamak sa inyo, kundi ang daong lamang. Apan tambagan ko kamo sa pagsalig, kay wala kaninyoy mapilding kinabuhi gawas sa sakayan. Sapagkat nang gabing ito ay tumayo sa tabi ko ang anghel ng Dios na may-ari sa akin, at siya ko namang pinaglilingkuran, Kay niining gabhiona karon dihay mitindog tupad kanako nga usa ka manolunda sa Dios ni kinsa iya ako ug kang kinsa nagasimba ako, Na nagsabi, Huwag kang matakot, Pablo; kailangang ikaw ay humarap kay Cesar: at narito, ipinagkaloob sa iyo ng Dios ang lahat ng kasama mo sa paglalayag. ug miingon kanako, `Ayaw kahadlok, Pablo. Kinahanglan mangatubang ikaw kang Cesar, ug tan-awa, ang tanan mong mga kasakay gihatag na sa Dios kanimo.` Kaya nga, mga ginoo, laksan ninyo ang inyong loob: sapagkat ako'y sumasampalataya sa Dios, na mangyayari ayon sa sinalita sa akin. Busa, mga higala, sumalig kamo, kay nagatoo ako sa Dios nga kini mahitabo gayud sibo sa gikasulti kanako. Datapuwat tayo'y kailangang mapapadpad sa isang pulo. Hinoon mahisangyad kita sa usa ka pulo." Datapuwat nang dumating ang ikalabingapat na gabi, samantalang kami'y ipinapadpad ng hangin sa magkabikabila ng Dagat ng Adriatico, nang maghahating gabi na ay sinasapantaha ng mga mangdaragat na sila'y nangalalapit na sa isang lupain. Ug sa pag-abut na sa ikanapulog-upat ka gabii, sa gipadpad kami tabok sa kadagatan sa Adria, sa may mga tungang gabii ang mga sakayanon naghunhuna nga nagkahiduol na sila sa mamala. At kanilang tinarok, at nasumpungang may dalawangpung dipa; at pagkasulongsulong ng kaunti, ay tinarok nilang muli at nasumpungang may labinglimang dipa. Ug ilang gisunda ang giladmon ug kini ilang nasuta nga kaluhaan ka dupa; ug sa unahan ug diyutay giusab nila kini pagsunda ug ilang nasuta nga napulog-lima ka dupa. At sa takot naming mapapadpad sa batuhan, ay nangaghulog sila ng apat na sinepete sa hulihan, at iniibig magumaga na. Ug sa kahadlok nga tingali unya mahisangyad kami sa katakutan, ilang giariya ang upat ka mga angkla gikan sa ulin, ug nangandoy sila nga maadlaw na unta. At sa pagpipilit ng mga mangdaragat na mangagtanan sa daong, at nang maibaba na ang bangka sa dagat, na ang dinadahilan ay mangaghuhulog sila ng mga sinepete sa unahan, Ug kay ang mga sakayanon may tinguha man sa pag-ikyas gikan sa sakayan, ug ila na man ganing gitonton ang bote ngadto sa dagat sa pasangil nga ang mga angkla sa dulong ila konong iariya sa layolayo, Ay sinabi ni Pablo sa senturion at sa mga kawal, Maliban na magsipanatili ang mga ito sa daong, kayo'y hindi mangakaliligtas. si Pablo miingon sa kapitan ug sa mga sundalo, "Kon kining mga tawhana dili gani pabilin sa sakayan, dili gayud kamo maluwas." Nang magkagayo'y pinutol ng mga kawal ang mga lubid ng bangka, at pinabayaang mahulog. Busa giputol sa mga sundalo ang mga pisi sa bote ug gipasagdan kini nga ianud. At samantalang naguumaga, ay ipinamanhik ni Pablo sa lahat na magsikain, na sinasabi, Ang araw na ito ang ikalabingapat na araw na kayo'y nangaghihintay at nangagpapatuloy sa hindi pagkain, na walang kinakaing anoman. Ug sa hapit na mobanagbanag ang adlaw, si Pablo miagda kanilang tanan sa pagkaon, nga nag-ingon, "Karon mao na ang ikanapulog-upat ka adlaw sa inyong pagpinaabut ug sa pagpuasa, sanglit wala man kamoy nakaon nga bisan unsa. Kaya nga ipinamamanhik ko sa inyo na kayo'y magsikain: sapagkat ito'y sa ikaliligtas ninyo: sapagkat hindi mawawala kahit isang buhok sa ulo ng sinoman sa inyo. Busa agdahon ko kamo sa pagkaon; kini makahatag kaninyog kabaskog, kay walay bisan usa ka lugas buhok nga mawagtang gikan sa ulo ni bisan kinsa kaninyo." At nang masabi na niya ito, at makadampot ng tinapay, ay nagpasalamat siya sa Dios sa harapan ng lahat; at kaniyang pinagputolputol, at pinasimulang kumain. Ug sa nakapamulong na siya niini, siya mikuhag tinapay, ug sa nakapasalamat siya sa Dios sa atubangan sa tanan, kini iyang gipikaspikas ug misugod siya sa pag-kaon. Nang magkagayo'y nagsilakas ang loob ng lahat, at sila nama'y pawang nagsikain din. Ug unya nadasig silang tanan ug sila mikaon usab. At kaming lahat na nangasa daong ay dalawang daan at pitongput anim na kaluluwa. (Ug kaming tanan duha ka gatus ug kapitoan ug unom ka mga tawo diha sa sakayan.) At nang mangabusog na sila, ay pinagaan nila ang daong, na ipinagtatapon sa dagat ang trigo. Ug sa nangabusog na sila, ilang gipagaan ang sakayan pinaagi sa paglabog sa mga trigo ngadto sa dagat. At nang magumaga na, ay hindi nila makilala ang lupain; datapuwat nababanaagan nila ang isang look ng dagat na may baybayin, at sila'y nangagsangusapan kung kanilang maisasadsad ang daong doon. Ug sa pagkaadlaw na, wala sila makaila niadtong yutaa, apan nakita nila ang usa ka luok nga may baybayon nga niini ilang gilaraw ang pagpasangyad sa sakayan kon mahimo man ugaling. At inihulog ang mga sinepete, at kanilang pinabayaan sa dagat, samantalang kinakalag ang mga tali ng mga ugit; at nang maitaas na nila sa hangin ang layag sa unahan, ay nagsipatungo sila sa baybayin. Busa ilang giputol ang mga pisi sa mga angkla ug kini ilang gibiyaan sa dagat; ug sa maong higayon ilang gilugakan ang mga pisi nga gibanting sa mga bansalan; ug sa nabuklad nila sa hangin ang pook, sila mipadulong sa baybayon. Datapuwat pagdating sa isang dako na pinagsasalubungan ng dalawang dagat, ay kanilang isinadsad ang daong; at ang unahan ng daong ay napabunggo at tumigil na hindi kumikilos, datapuwat nagpasimulang magkawasakwasak ang hulihan sa kalakasan ng mga alon. Apan sa paghibangga nilag mabaw, ang sakayan ilang gipasangyad; ang dulong niini miungot ug wala na makalihok, apan ang ulin naguba tungod sa kakusog sa mga balud. At ang payo ng mga kawal ay pagpapatayin ang mga bilanggo, upang ang sinoma'y huwag makalangoy at makatanan. Ug ang mga sundalo naghunahuna sa pagpatay sa mga binilanggo, sa kahadlok nga tingali unya aduna kanilay manglangoy ug mangalagiw. Datapuwat ang senturion, sa pagkaibig na iligtas si Pablo, ay pinigil sila sa kanilang balak; at ipinagutos na ang mga makalangoy ay magsitalon, at mangaunang magsidating sa lupa; Apan ang kapitan, sa iyang tinguha sa pagluwas kang Pablo, midili kanila sa paghimo sa ilang gilaraw. Ug iyang gisugo ang mga makamaong molangoy sa paglukso pag-una ngadto sa dagat ug pagtakas sa mamala, At sa mga naiwan, ang iba'y sa mga kahoy, at ang iba nama'y sa mga bagay na galing sa daong. At sa ganito nangyari, na ang lahat ay nangakatakas na ligtas hanggang sa lupa. ug ang mga mahibilin, sa pagsunod nga magagabayg mga tabla o sa mga guba gikan sa sakayan. Ug nahitabo nga sa ingon niini ang tanan nakalingkawas ngadto sa mamala. At nang kami'y mangakatakas na, nang magkagayo'y napagtalastas namin na ang pulo'y tinatawag na Melita. Ug sa nakalingkawas na kami, mao pay among pagkahibalo nga ang pulo ginganlan ug Malta. At pinagpakitaan kami ng hindi karaniwang kagandahang-loob ng mga barbaro: sapagkat sila'y nagsiga, at tinanggap kaming lahat, dahil sa ulan niyaon, at dahil sa ginaw. Ug ang mga nanagpuyo didto nagpakita kanamog talagsaong pagkamaloloy-on, kay sila nanagdaub, ug ilang giabiabi kaming tanan, tungod kay nagsugod na man pag-ulan ug matugnaw ang panahon. Datapuwat pagkapagtipon ni Pablo ng isang bigkis na kahoy at mailagay sa apoy, ay lumabas ang isang ulupong dahil sa init, at kumapit sa kaniyang kamay. Ug si Pablo namunit ug usa ka bangan nga mga igsosugnod, ug sa iya na kining gikatam-ok sa daub, usa ka bitin nga malala miwayway tungod sa kainit ug miukob sa iyang kamot. At nang makita ng mga barbaro ang makamandag na hayop na nakabitin sa kaniyang kamay, ay nagsabi ang isa sa iba, Walang salang mamamatay-tao ang taong ito, na, bagamat siya'y nakatakas sa dagat, gayon ma'y hindi siya pinabayaang mabuhay ng Katarungan. Ug sa pagkakita nila sa bitin nga nagbitay gikan sa iyang kamot, ang mga nanagpuyo didto miingon sa usag usa, "Sa walay duhaduha kining tawhana mamumuno. Ug bisan tuod nakalingkawas siya gikan sa dagat, dili motugot ang hustisya nga mabuhi pa siya." Gayon ma'y ipinagpag niya ang hayop sa apoy, at siya'y hindi nasaktan. Apan gisawilik niya ang bitin ngadto sa kalayo, ug siya wala maunsa. Ngunit kanilang hinihintay na siya'y mamaga, o biglang mabuwal na patay: datapuwat nang maluwat na silang makapaghintay, at makitang walang nangyari sa kaniyang anoman, ay nangagbago sila ng akala, at nangagsabing siya'y isang dios. Ug ilang gipaabut nga mohubag ang iyang kamot o nga dihadiha matumba siya nga patay; apan sa nakapaabut na silag taas nga panahon ug wala silay nakitang kadaut nahitabo kaniya, nangausab sila sa ilang paghunahuna ug nanag-ingon nga siya usa ka dios. At sa mga kalapit ng dakong yao'y may mga lupain ang pangulo sa pulong yaon, na nagngangalang Publio; na tumanggap sa amin, at nagkupkop sa aming tatlong araw na may kagandahang-loob. Ug kasikbit niadtong dapita mao ang kayutaan nga iya sa punoan sa maong pulo, nga si Publio ang ngalan, nga midawat kanamo ug miamoma kanamo nga maabiabihon gayud sulod sa tulo ka adlaw. At nangyari, nararatay ang ama ni Publio na may-sakit na lagnat at iti: at pinasok siya ni Pablo, at nanalangin, at nang maipatong sa kaniya ang kaniyang mga kamay ay siya'y pinagaling. Ug nahitabo nga ang amahan ni Publio naghigda nga nagmasakit sa hilanat ug kalibag dugo. Ug si Pablo miadto kaniya ug nag-ampo, ug mitapion sa iyang kamot diha kaniya, ug iyang giayo siya. At nang magawa na ito, ay nagsiparoon naman ang mga ibang maysakit sa pulo, at pawang pinagaling: Tungod sa maong hitabo ang ubang mga tawo sa pulo nga may mga sakit nangadto usab kaniya ug sila naayo. Kami nama'y kanilang pinarangalan ng maraming pagpaparangal; at nang magsilayag kami, ay kanilang inilulan sa daong ang mga bagay na kinakailangan namin. Ug kami ilang gidad-an ug daghang mga gasa; ug sa amo nang paggikan, kami ilang gipabalonan sa among mga kinahanglanon. At nang makaraan ang tatlong buwan ay nagsilayag kami sa isang daong Alejandria na tumigil ng tagginaw sa pulo, na ang sagisag ay Ang Magkapatid na Kambal. Tapus sa tulo ka bulan kami nanggikan sakay sa usa ka sakayan nga nagpalabay sa tingtugnaw niadtong dapita, sakayan nga taga-Alejandria nga may bansiwag nga dagway sa Kaluhang Lalaki. At nang dumaong kami sa Siracusa, ay nagsitigil kami roong tatlong araw. Ug midunggo kami sa Siracusa diin nagpabilin kami sulod sa tulo ka adlaw. At mula doo'y nagsiligid kami, at nagsirating sa Regio: at pagkaraan ng isang araw ay humihip ang timugan, at nang ikalawang araw ay nagsirating kami sa Puteoli; Ug gikan didto mibordahi kami ug nahiabut sa Regio; ug usa ka adlaw tapus niini mihuros ang habagat, ug sa pagkasunod nga adlaw nahiabut kami sa Puteoli. Na doo'y nakasumpong kami ng mga kapatid, at kami'y pinakiusapang matira sa kanilang pitong araw: at sa gayo'y nagsirating kami sa Roma. Ug didtoy among gikakita nga mga kaigsoonan, ug kami ilang gidapit sa pagpabilin uban kanila sulod sa pito ka adlaw. Ug unya miabut kami sa Roma. At buhat doo'y pagkabalita ng mga kapatid, ay sinalubong kami sa Pamilihan ng Appio at sa Tatlong Bahay-Tuluyan; na nang sila'y makita ni Pablo, ay nagpasalamat sa Dios, at lumakas ang loob. Ug ang mga kaigsoonan didto, sa ilang pagkadungog mahitungod kanamo, nangadto hangtud sa Foro de Apio ug sa Tres Tabernas aron sa pagsugat kanamo. Ug sa iyang pagkakita kanila si Pablo nagpasalamat sa Dios ug nadasig pag-ayo. At nang mangakapasok kami sa Roma, si Pablo ay pinahintulutang mamahay na magisa na kasama ng kawal na sa kaniya'y nagbabantay. Ug sa pag-abut namo sa Roma, si Pablo gitugotan sa pagpuyo nga magkinaugalingon, uban sa sundalo nga nagbantay kaniya. At nangyari, na nang makaraan ang tatlong araw ay tinipon niya yaong mga pangulo sa mga Judio: at nang sila'y mangagkatipon na, ay sinabi niya sa kanila, Ako, mga kapatid, bagaman wala akong ginawang anoman laban sa bayan, o sa mga kaugalian ng ating mga magulang, ay ibinigay akong bilanggo buhat sa Jerusalem sa mga kamay ng mga taga Roma: Ug tapus sa tulo ka adlaw, iyang gipatigum ang mga kadagkuan sa mga Judio didto; ug sa natigum na sila, siya miingon kanila, "Mga igsoon, ako gitugyan nga binilanggo gikan sa Jerusalem ngadto sa mga kamot sa mga Romanhon; ngani wala akoy nahimong bisan unsa nga batok sa katawhan o batok sa mga batasan sa atong mga ginikanan. Na, nang ako'y kanilang masulit na, ay ibig sana nila akong palayain, sapagkat wala sa aking anomang kadahilanang marapat sa kamatayan. Sa nausisa na ako nila, buot unta nila nga buhian ako sanglit wala may katarungan nga pagahukman ako sa kamatayon. Datapuwat nang magsalita laban dito ang mga Judio, ay napilitan akong maghabol hanggang kay Cesar; hindi dahil sa mayroon akong anomang sukat na maisakdal laban sa aking bansa. Apan sa diha nga misupak niini ang mga Judio, napugos ako sa pagdangop kang Cesar--hinoon dili tungod kay aduna akoy igsosumbong batok sa akong nasud. Sanhi sa dahilang ito tinawag ko kayo upang makipagkita at makipagusap sa akin: sapagkat dahil sa pagasa ng Israel ay nagagapos ako ng tanikalang ito. Busa, tungod niining maong hinungdan, gipangayo ko ang pagpakigkita kaninyo ug pagpakigsulti kaninyo, sanglit tungod man sa ginalauman sa Israel gigapos ako karon niining talikala." At sinabi nila sa kaniya, Kami'y hindi nagsitanggap ng mga sulat na galing sa Judea tungkol sa iyo, ni naparito man ang sinomang kapatid na magbalita o magsalita ng anomang masama tungkol sa iyo. Ug sila miingon kaniya, "Wala kami makadawat ug mga sulat gikan sa Judea mahitungod kanimo, ug sa mga kaigsoonan nga nangabut dinhi wala kanilay nagtaho o nagsultig dautan mahitungod kanimo. Datapuwat ibig naming marinig sa iyo kung ano ang iyong iniisip: sapagkat tungkol sa sektang ito'y talastas naming sa lahat ng mga dako ay laban dito ang mga salitaan. Hinoon buot kami maminaw kanimo kon unsa ang imong mga hunahuna; kay mahitungod niining maong pundok kami nasayud nga kini ginasupak bisan diin." At nang mataningan na nila siya ng isang araw, ay nagsiparoon ang lubhang marami sa kaniyang tinutuluyan; at sa kanila'y kaniyang ipinaliwanag ang bagay, na sinasaksihan ang kaharian ng Dios, at sila'y hinihikayat tungkol kay Jesus, sa pamamagitan ng kautusan ni Moises at gayon din sa pamamagitan ng mga propeta, buhat sa umaga hanggang sa gabi. Ug sa nakatudlo silag adlaw alang kaniya, sa tinagdaghan nangadto sila kaniya sa iyang gipuy-an. Ug sukad sa buntag hangtud sa kahaponon, kanila nagsaysay siya nga nanghimatuod sa gingharian sa Dios, ug naningkamot sa pagpatoo kanila mahitungod kang Jesus, pinasikad sa kasugoan ni Moises ug sa mga profeta. At ang mga iba'y nagsipaniwala sa mga bagay na sinabi, at ang mga iba'y hindi nagsipaniwala. Ug dihay pipila nga mitoo sa gisulti niya, apan ang uban wala motoo. At nang sila'y hindi mangagkaisa, ay nangagsialis pagkasabi ni Pablo ng isang salita, Mabuti ang pagkasalita ng Espiritu Santo sa pamamagitan ng propeta Isaias sa inyong mga magulang, Ug sanglit wala man sila magkauyonay, sila namauli tapus si Pablo makapamulong ug usa ka sulti nga nag-ingon, "Maayo gayud ang pagkasulti sa Espiritu Santo sa iyang pag-ingon ngadto sa inyong mga ginikanan pinaagi kang Isaias nga profeta: Na sinasabi, Pumaroon ka sa bayang ito, at sabihin mo, Sa pakikinig ay inyong mapapakinggan, at sa anomang paraa'y hindi ninyo mapaguunawa; At sa pagtingin ay inyong makikita, at sa anomang paraa'y hindi ninyo mamamalas: `Umadto ka niining mga tawhana, ug sultihi sila: Manimati ug manimati kamo, apan dili gayud kamo makasabut; magatutok ug magatutok kamo, apan dili gayud kamo makakita. Sapagkat kumapal ang puso ng bayang ito, At mahirap na makarinig ang kanilang mga tainga, At kanilang ipinikit ang kanilang mga mata; Baka sila'y mangakakita ng kanilang mga mata, At mangakarinig ng kanilang mga tainga, At mangakaunawa ng kanilang puso, At muling mangagbalik-loob, At sila'y aking pagalingin. Kay nahabol ang mga kasingkasing niining mga tawhana ug ang ilang mga dalunggan magalisud sa pagpakabati, ug ang ilang mga mata ginapiyong nila; sa kahadlok nga tingali unyag maka-kita sila pinaagi sa ilang mga mata, ug makabati sila pinaagi sa ilang mga dalunggan, ug makasabut sila pinaagi sa ilang kasingkasing, ug managbalik sila kanako aron ayohon ko sila.` Maging hayag nawa sa inyo, na ang kaligtasang ito ng Dios ay ipinadala sa mga Gentil: sila'y makikinig naman. Busa hibaloi ninyo nga kining maong kaluwasan gikan sa Dios gikapadala na ngadto sa mga Gentil; ug sila magapatalinghug niini." At nang masabi na niya ang mga salitang ito'y nagsialis ang mga Judio, at sila-sila'y nangagtatalong mainam. Ug sa nakasulti na siya niining mga pulonga, ang mga Judio namauli nga may dakung paglalisay taliwala sa ilang kaugalingon. At tumahan si Pablo na dalawang taong ganap sa kaniyang tahanang inuupahan, at tinatanggap ang lahat ng sa kaniya'y nagsisipagsadya, Ug si Pablo mipuyo didto sulod sa tibuok duha ka tuig, nga migasto alang sa iyang kaugalingon, ug nag-abiabi sa tanang nangadto kaniya. Si Pablo na alipin ni Jesucristo, na tinawag na maging apostol, ibinukod sa evangelio ng Dios, Si Pablo, ulipon ni Jesu-Cristo, tinawag sa pagkaapostol, ginahin alang sa Maayong Balita sa Dios, Na kaniyang ipinangako nang una sa pamamagitan ng kaniyang mga propeta sa mga banal na kasulatan, nga kaniadto iyang gisaad pinaagi sa iyang mga profeta diha sa balaang kasulatan, Tungkol sa kaniyang Anak, na ipinanganak sa binhi ni David ayon sa laman, sa Maayong Balita mahitungod sa iyang Anak nga, sumala sa iyang pagkatawo, gianak nga kaliwat ni David, Na ipinahayag na Anak ng Dios na may kapangyarihan ayon sa espiritu ng kabanalan, sa pamamagitan ng pagkabuhay na maguli ng mga patay, sa makatuwid baga'y si Jesucristo na Panginoon natin, ug uban sa gahum gipaila nga Anak sa Dios sumala sa Espiritu nga balaan pinaagi sa iyang pagkabanhaw gikan sa mga patay, si Jesu-Cristo nga atong Ginoo, Na sa pamamagitan niya'y tinanggap namin ang biyaya at pagkaapostol, sa pagtalima sa pananampalataya sa lahat ng mga bansa, dahil sa kaniyang pangalan; pinaagi kang kinsa nadawat namo ang grasya ug ang pagkaapostol aron, nga alang sa kadungganan sa iyang ngalan, ang mga tawo sa tanang kanasuran among madala ngadto sa pagkamasinugtanon sa tinoohan, Sa mga ito kayo naman, ay tinawag kay Jesucristo: nga uban kanila kamo usab gipanagtawag aron maiya ni Jesu-Cristo; Sa lahat ninyong nangasa Roma, mga iniibig ng Dios, tinawag na mangagbanal: Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula sa Dios na ating Ama at Panginoong Jesucristo. Nganha kaninyong tanan sa Roma, kaninyo nga sa Dios gihigugma, nga gipanagtawag aron mahimong mga balaan: Kaunaunahan, ay nagpapasalamat ako sa aking Dios sa pamamagitan ni Jesucristo tungkol sa inyong lahat, na ang inyong pananampalataya ay bantog sa buong sanglibutan. Una sa tanan, magapasalamat ako sa akong Dios pinaagi kang Jesu-Cristo tungod kaninyong tanan, kay ang inyong pagtoo nadungog man sa tibuok kalibutan. Sapagkat ang Dios ang aking saksi, na siyang pinaglilingkuran ko sa aking espiritu sa evangelio ng kaniyang Anak, na walang patid na aking kayong binabanggit, sa aking mga panalangin, Kay saksi ko ang Dios, ang ginaalagad ko sa akong espiritu pinaagi sa pagsangyaw sa Maayong Balita sa iyang Anak, nga sa walay paghunong ginalakip ko kamo kanunay sa akong mga pag-ampo, At laging isinasamo ko, kung ngayon sa wakas sa anomang paraan ay magkapalad ako sa kalooban ng Dios na makarating sa inyo. sa pagpangamuyo nga pinaagi sa kabubut-on sa Dios, sa bisan unsang higayona, sa katapusan mahinayon na unta ako sa pag-anha diha kaninyo. Sapagkat ninanasa kong makita kayo, upang ako'y makapamahagi sa inyo ng kaloob na ukol sa espiritu, upang kayo'y mangagsitibay; Kay gipangandoy ko ang pagpakigkita kaninyo aron makapaambit ako kaninyog espirituhanong gasa nga makapalig-on kaninyo; Sa makatuwid baga, upang akot kayo ay maaliw sa inyo, ang bawat isa sa atin sa pananampalataya ng iba, ang sa inyo at sa akin. sa laing pagkasulti, aron magkadinasigay kita pinaagi sa pagtoo nato nga matag-usa, sa inyo ug sa ako. At hindi ko ibig, mga kapatid, na hindi ninyo matalastas na madalas kong inaakalang makarating sa inyo (datapuwat hanggang ngayon ako'y nahahadlangan), upang magkaroon naman ako sa inyo ng anomang bunga, na gaya sa mga ibang Gentil. Mga igsoon, buot ko nga inyong masayran nga sa makadaghan gilaraw ko ang pag-anha diha kaninyo (apan hangtud karon gibabagan ako), aron makaani unta akog bunga diha kaninyo, maingon man diha sa ubang mga Gentil. Ako'y may utang sa mga Griego at gayon din naman sa mga barbaro, sa marurunong at gayon din sa mga mangmang. Utangan ako sa mga Gresyanhon maingon man sa mga luog, sa mga makinaadmanon maingon man sa mga walay alamag. Kaya nga, sa ganang akin, ay handa akong ipangaral din ang evangelio sa inyong nangasa Roma. Busa andam ako sa pagwali sa Maayong Balita diha kaninyo usab nga anaa sa Roma. Sapagkat hindi ko ikinahihiya ang evangelio: sapagkat siyang kapangyarihan ng Dios sa ikaliligtas ng bawat sumasampalataya; una'y sa Judio, at gayon din sa Griego. Kay wala ko igakaulaw ang Maayong Balita, kay kini mao ang gahum sa Dios alang sa kaluwasan sa matag-usa nga nagatoo, sa Judio una sa tanan ug unya sa Gresyanhon usab. Sapagkat dito ang katuwiran ng Dios ay nahahayag mula sa pananampalataya hanggang sa pananampalataya: gaya ng nasusulat, Ngunit ang ganap ay mabubuhay sa pamamagitan ng pananampalataya. Kay diha sa Maayong Balita ginapadayag ang pagkamatarung sa Dios, nga pinaagi sa pagtoo ngadto sa pagtoo, sumala sa nahisulat nga nagaingon, "Mabuhi ang namatarung pinaagi sa pagtoo." Sapagkat ang poot ng Dios ay nahahayag mula sa langit laban sa lahat na kasamaan at kalikuan ng mga tao, na mga sinasawata ang katotohanan ng kalikuan; Kay gikan sa langit ginapadayag ang kapungot sa Dios batok sa tanang pagkadili diosnon ug pagkadili matarung sa mga tawo nga nagababag sa kamatuoran pinaagi sa ilang pagkadautan. Sapagkat ang nakikilala tungkol sa Dios ay hayag sa kanila; sapagkat ito'y ipinahayag ng Dios sa kanila. Kay ang arang mahibaloan mahitungod sa Dios tataw ngadto kanila, kay kini gipakita man sa Dios ngadto kanila. Sapagkat ang mga bagay niyang hindi nakikita buhat pa nang lalangin ang sanglibutan ay nakikitang maliwanag, sa pagkatanto sa pamamagitan ng mga bagay na ginawa niya, maging ang walang hanggan niyang kapangyarihan at pagka Dios; upang sila'y walang madahilan: Kay sukad pa sa pagkatukod sa kalibutan ang iyang dili makita nga kinaiya, nga mao ang iyang dayong gahum ug pagka-Dios, sa tin-aw naila na pinaagi sa mga butang nga iyang nabuhat. Busa wala silay ikapangulipas; Sapagkat kahit kilala nila ang Dios, siya'y hindi niluwalhati nilang tulad sa Dios, ni pinasalamatan; kundi bagkus niwalang kabuluhan sa kanilang mga pagmamatuwid at ang mangmang nilang puso ay pinapagdilim. kay bisan nanagpakaila na sila sa Dios, wala nila siya pasidunggi ingon nga Dios, ni magpasalamat kaniya; hinonoa, maoy ilang gihinuktokan ang mga hinunahuna nga walay dapat hangtud gingitngitan na lang ang ilang habol nga mga salabutan. Ang mga nangagmamarunong ay naging mga mangmang, Sa ilang pagpakamakinaadmanon, nahimo hinoon silang mga boang, At pinalitan nila ang kaluwalhatian ng Dios na hindi nasisira, ng isang katulad ng larawan ng tao na nasisira, at ng mga ibon, at ng mga hayop na may apat na paa, at ng mga nagsisigapang. ug ang himaya sa dili mamatay nga Dios giilisan nilag mga larawan nga sama sa may kamatayon nga tawo ug mga langgam ug mga mananap nga upat ug tiil ug mga binuhat nga nagakamang. Dahil dito'y sa karumihan ng mga pita ng kanilang mga puso ay ibinigay sila ng Dios sa kahalayan, upang alisan nila ng puri ang kanilang mga katawan sa kanikanilang sarili: Tungod niini gitugyan sila sa Dios ngadto sa kahugawan diha sa mga pangibog sa ilang mga kasingkasing aron magpakaulaw sila sa ilang mga lawas sa ilang masigkaugalingon, Sapagkat pinalitan nila ang katotohanan ng Dios ng kasinungalingan, at sila'y nagsisamba at nangaglingkod sa nilalang kay sa Lumalang, na siyang pinupuri magpakailan man. Siya nawa. kay ang tinuod mahitungod sa Dios ilang giilisan ug bakak, ug mao na hinooy ilang gisimba ug gialagaran ang binuhat ug wala nila simbaha ug alagara ang Magbubuhat nga mao ang dalaygon hangtud sa kahangturan! Amen. Dahil dito'y ibinigay sila ng Dios sa mga mahahalay na pita: sapagkat pinalitan ng kanilang mga babae ang katutubong kagamitan niyaong nalalaban sa katutubo: Tungod niining maong hinungdan, gitugyan sila sa Dios ngadto sa mga pangibog nga makauulaw. Ang ilang mga kababayen-an nanag-usab sa kagamitan nga tiunay sa ilang pagkababaye ngadto sa kagamitan nga supak sa kinaiya. At gayon din naman ang mga lalake, na nang iwan na ang katutubong kagamitan sa mga babae, ay nangagningas sa kanilang karumihan ng pita ang isat isa, na gumagawa ng kahalayan ang mga lalake sa mga kapuwa lalake, at tumatanggap sa kanilang sarili ng kagantihan ng kanilang pagkakamali. Ug sa mao usab nga paagi, ang mga lalaki nanagbiya sa ilang tiunayng kalabutan ngadto sa babaye ug nangaut-ot diha sa ilang pangibog alang sa usag usa, mga lalaki sa masigkalalaki manag-unay sa pagbuhat sa makauulaw, ug nanagpakaagum diha sa ilang kaugalingon sa balus nga angay sa ilang pagkadautan. At palibhasa'y hindi nila minagaling na kilalanin ang Dios, ibinigay sila ng Dios sa isang mahalay na pagiisip, upang gawin yaong mga bagay na hindi nangararapat; Ug kay nanagdumili man sila sa pag-ila kaniya ingon nga Dios, sila gitugyan sa Dios ngadto sa pagpanghunahuna nga dautan ug sa paggawi nga dili angay. Nangapuspus sila ng buong kalikuan, ng kasamaan, ng kasakiman, ng kahalayan; puspos ng kapanaghilian, ng pagpatay sa kapuwa tao, ng pagtatalo, ng pagdaraya, ng mga kasamaan; mga mapagupasala, Sila napuno sa tanang matang sa pagkadili matarung, pagkadautan, kadalo, panghimaraut. Sila puno sa kasina, pagbuno, pakiglalis, lansis, kangil-ad. Sila mga tabian, Mga mapanirang puri, mga napopoot sa Dios, mga manglalait, mga palalo, mga mapagmapuri, mga mangangatha ng mga kasamaan, mga masuwayin sa mga magulang, malibakon, madumtanon sa Dios, mapasipalahon, mapahitas-on, andakan, tigmugnag dautan, masupilon sa mga ginikanan, Mga haling, mga hindi tapat sa tipanan, mga walang katutubong paggiliw, mga walang habag: hungog, walay paglaban sa pulong, walay kasingkasing, mabangis. Na, bagamat nalalaman nila ang kautusan ng Dios, na ang mga nagsisigawa ng gayong mga bagay ay mga karapatdapat sa kamatayan, ay hindi lamang gayon ang ginagawa, kundi naman pinapayagan ang mga nagsisigawa ng mga yaon. Kini sila, bisan ila nang nasayran ang pagbuot sa Dios nga ang magabuhat sa maong mga butang takus sa kamatayon, dili lamang kay nagabuhat niini kondili giuyonan usab nila ang mga tawo nga nagabuhat niini. Dahil dito'y wala kang madadahilan, Oh tao, sino ka man na humahatol: sapagkat sa iyong paghatol sa iba, ay ang iyong sarili ang hinahatulan mo; sapagkat ikaw na humahatol ay gumagawa ka ng gayon ding mga bagay. Busa ikaw walay ikapangulipas, O tawo, bisan kinsa ikaw, nga magahukom sa laing tawo; kay sa imong paghukom kaniya, sa imo rang kaugalingon nagahukom kag silot, kay ikaw nga nagahukom nagabuhat man usab sa maong mga butang. At nalalaman natin na ang hatol ng Dios ay ayon sa katotohanan laban sa kanila na mga nagsisigawa ng gayong mga bagay. Nahibalo kita nga matarung ang hukom sa Dios batok sa mga nagabuhat sa maong mga butang. At iniisip mo baga ito, Oh tao, na humahatol sa mga nagsisigawa ng gayong mga bagay, at ginagawa mo ang gayon din, na ikaw ay makatatanan sa hatol ng Dios? Nagdahum ka ba, O tawo, nga makaikyas ka sa hukom sa Dios, ikaw nga nagahukom sa mga nagabuhat sa maong mga butang nga imo usab nga ginabuhat? O hinahamak mo ang mga kayamanan ng kaniyang kabutihan at pagtitiis at pagpapahinuhod, na hindi mo nalalaman na ang kabutihan ng Dios ay siyang umaakay sa iyo sa pagsisisi? O ginatamay mo ba ang kadagaya sa iyang pagkamapuanguron ug pagkamainantuson ug pagkamapailubon? Wala ka ba masayud nga ang pagkamapuanguron sa Dios alang man sa pag-agda kanimo sa paghinulsol? Datapuwat ayon sa iyong katigasan at iyong pusong hindi nagsisisi ay nagtitipon ka sa iyong sarili ng poot sa kaarawan ng kapootan at pagpapahayag ng tapat na paghuhukom ng Dios; Apan tungod sa imong kagahi ug pagkadili mahinulsolon sa kasingkasing nagatigum ikaw ug kapungot nga tagana alang sa imong kaugalingon alang unya sa adlaw sa kapungot sa diha nga igapadayag na ang matarung nga hukom sa Dios. Na siya ang magbibigay sa bawat tao ayon sa kaniyang mga gawa: Kay siya magabalus ra sa matag-usa ka tawo sumala sa iyang mga binuhatan: Sa mga nagsisipagtiyaga sa mabubuting gawa sa paghanap ng kaluwalhatian at puri at ng di pagkasira, ay ang buhay na walang hanggan: kanila nga uban sa pailub diha sa mga maayong pagbuhat, nagapangita sa himaya ug sa kadungganan ug sa pagkadili mamatay, kanila magahatag siyag kinabuhi nga dayon; Datapuwat ang sa mga palaaway, at mga hindi nagsisitalima sa katotohanan, kundi bagkus nagsisisunod sa kalikuan, ay ang kagalitan at kapootan, apan aduna unyay kasuko ug kapungot alang sa mga malalison ug wala magsunod sa kamatuoran kondili nagasunod hinoon sa pagkadili matarung. Kapighatian at kahapisan, ang sa bawat kaluluwa ng tao na gumagawa ng masama, ng Judio una-una, at gayon din ng Griego; Aduna unyay kagul-anan ug kasakitan alang sa matag-usa ka tawo nga magabuhat ug dautan, alang sa Judio una sa tanan, ug unya usab alang sa Gresyanhon; Datapuwat kaluwalhatian at karangalan at kapayapaan ang sa bawat taong gumagawa ng mabuti, sa Judio ang una-una, at gayon din sa Griego: apan aduna usab unyay himaya ug kadungganan ug kalinaw alang sa matag-usa ka tawo nga magabuhat ug maayo, alang sa Judio una sa tanan, ug unya usab alang sa Gresyanhon. Sapagkat ang Dios ay hindi nagtatangi ng mga tao. Kay ang Dios walay pinalabi. Sapagkat ang lahat ng nangagkasala ng walang kautusan ay mangapapahamak din naman ng walang kautusan: at ang lahat na nangagkasala sa ilalim ng kautusan ay sa kautusan din sila hahatulan; Ang tanang nanagpakasala nga walay kasugoan mangalaglag nga walay kasugoan; ug ang tanang nanagpakasala nga ilalum sa kasugoan pagahukman pinaagi sa kasugoan. Sapagkat hindi ang mga tagapakinig ng kautusan ang siyang mga ganap sa harapan ng Dios, kundi ang nangagsisitalima sa kautusan ay aariing mga ganap; Kay dili ang mga nagapatalinghug sa kasugoan maoy matarung sa atubangan sa Dios, kondili ang mga nagatuman sa kasugoan mao ang pakamatarungon. (Sapagkat kung ang mga Gentil na walang kautusan sa katutubo, ay nagsisigawa ng mga bagay ng kautusan, ang mga ito, na walang kautusan, ay siyang kautusan sa kanilang sarili; Kon tuman sa kinaiya ang mga Gentil nga walay kasugoan magabuhat sa gimbut-an sa kasugoan, nan, sila kasugoan na sa ilang kaugalingon, bisan wala silay kasugoan. Na nangagtatanyag ng gawa ng kautusang nasusulat sa kanilang puso, na pinatotohanan ito pati ng kanilang budhi, at ang kanilang mga pagiisip ay nangagsusumbungan o nangagdadahilanan sa isat isa); Sila nagapakita nga ang gimbut-an sa kasugoan nahisulat diha sa ilang mga kasingkasing, ug ang ilang tanlag usab magapamatuod niini ug ang ilang nagakasumpaki nga mga hunahuna magasumbong o tingali magapangulipas ba kanila Sa araw na hahatulan ng Dios ang mga lihim ng mga tao, ayon sa aking evangelio, sa pamamagitan ni Jesucristo. unya sa maong adlaw nga, sumala sa akong Maayong Balita, pagahukman na sa Dios ang mga tinagoan sa mga tawo pinaagi kang Cristo Jesus. Ngunit kung ikaw na may taglay na pangalang Judio, at nasasalig sa kautusan, at nagmamapuri sa Dios, Apan kon ikaw nagatawag sa imong kaugalingon nga Judio ug nagasalig sa kasugoan ug nagapagawal sa imong kalabutan sa Dios At nakaaalam ng kaniyang kalooban, at sumasangayon sa mga bagay na magagaling, palibhasa'y tinuruan ka ng kautusan, ug nasayud ka sa iyang kabubut-on ug nakauyon sa mga butang halangdon, kay binansay man tuod ikaw sa kasugoan, At nagkakatiwala ka na ikaw ay tagaakay ng mga bulag, ilaw ng mga nasa kadiliman, ug kon nagatoo ka nga ikaw magtotultol sa mga buta, kahayag sa mga gingitngitan, Tagasaway sa mga di nakaaalam, guro ng mga bata, na sa kautusan ay mayroon kang anyo ng pagkakilala at ng katotohanan; magpapanton sa mga hungog, magtutudlo sa mga kabataan, kay nakabaton man tuod ikaw sa dagway sa kahibalo ug sa kamatuoran nga anaa sa kasugoan-- Ikaw nga na nagtuturo sa iba, hindi mo tinuturuan ang iyong sarili? ikaw na nangangaral sa tao na huwag magnanakaw, ay nagnanakaw ka? nan, karon, ikaw nga nagapanudlo sa uban, dili ba usab nimo tudloan ang imong kaugalingon? Ikaw nga nagawali batok sa pagpangawat, nagapangawat ka ba? Ikaw na nagsasabing ang tao ay huwag mangalunya, ay nangangalunya ka? ikaw na nasusuklam sa mga diosdiosan, ay nanakawan mo ang mga templo? Ikaw nga nagaingon nga ang tawo kinahanglan dili manapaw, nanapaw ka ba? Ikaw nga ngil-aran ug mga larawan, nagapangawat ka ba sa sulod sa ilang mga templo? Ikaw na nagmamapuri sa kautusan, sa iyong pagsuway sa kautusan ay niwawalan mo ng puri ang Dios? Ikaw nga nagapasigarbo tungod sa kasugoan, gipakaulawan mo ba ang Dios pinaagi sa paglapas sa kasugoan? Sapagkat ang pangalan ng Dios ay nalalait ng mga Gentil dahil sa iyo, gaya ng nasusulat. Kay sumala sa nahisulat, "Tungod kaninyo ang ngalan sa Dios ginapasipad-an taliwala sa mga Gentil." Sapagkat ang pagtutuli'y tunay na pinakikinabangan, kung tinutupad mo ang kautusan; datapuwat kung ikaw ay masuwayin sa kautusan, ang iyong pagtutuli ay nagiging di pagtutuli. Sa pagkatinuod, ang sirkunsisyon may kapuslanan kon magatuman ikaw sa kasugoan; apan kon magalapas ikaw sa kasugoan ang imong sirkunsisyon mahimo nang dili sirkunsisyon. Kung ang di pagtutuli nga ay tumutupad ng katuwiran ng kautusan, hindi baga aariing pagtutuli ang kaniyang di pagtutuli? Busa, kon ang usa ka tawong walay sirkunsisyon magatuman sa mga lagda sa kasugoan, dili ba ang iyang pagkawalay sirkunsisyon pagaisipon nga sirkunsisyon? At ang di pagtutuli sa katutubo, kung tumupad ng kautusan, ay hindi baga hahatol sa iyo na may titik at may pagtutuli na masuwayin sa kautusan? Sa ingon niana, siya nga walay sirkunsisyon sa lawas apan nagatuman sa kasugoan, siya magahukom kanimo sa silot, kanimo nga nakabaton sa sinulat nga kasugoan ug nga may sirkunsisyon apan nagalapas sa kasugoan. Sapagkat siya'y hindi Judio kung sa labas lamang; ni magiging pagtutuli yaong hayag sa laman; Kay ang usa ka tawo dili tinuod nga Judio kon ang iyang pagka-Judio anaa ra sa dayag nga panagway; ug ang tinuod nga sirkunsisyon dili ang anaa ra sa dayag diha sa lawas. Datapuwat siya'y Judio sa loob; at ang pagtutuli ay yaong sa puso, sa Espiritu hindi sa titik; ang kaniyang kapurihan ay hindi sa mga tao, kundi sa Dios. Kay ang tinuod nga Judio mao kadtong tawo nga Judio diha sa kinasuloran sa iyang pagkatawo, ug ang tinuod nga sirkunsisyon maoy usa ka butang nga iya sa kasingkasing, espirituhanon ug dili sumala sa mga letra sa kasugoan. Siya magadawat sa pagdalayeg nga dili gikan sa tawo kondili gikan sa Dios. Ano nga ang kahigitan ng Judio? o ano ang mapapakinabang sa pagtutuli? Nan, unsa man diay ang bintaha sa pagka-Judio? Unsa may kapuslanan sa sirkunsisyon? Marami sa anomang paraan: ang una sa lahat, ay ipinagkatiwala sa kanila ang mga aral ng Dios. Daghan, bisan asa ipaagi. Una sa tanan, ngadto sa mga Judio gipiyal ang mga pulong sa Dios. Ano nga kung ang ilan ay hindi nangagsisampalataya? ang di pananampalataya nila ay nagpapawalang halaga baga sa pagtatapat ng Dios? Ug kon diha kanilay wala managpanoo, unsa may anaa niana? Kadtong ilang kakulang sa pagtoo nakapahimo bang walay kapuslanan sa pagkamatinuoron sa Dios? Huwag nawang mangyari: oo, bagkus pa nga ang Dios ay tapat, datapuwat ang bawat tao'y sinungaling; gaya ng nasusulat, Upang ikaw ay ariing ganap sa iyong mga salita, At makapagtagumpay ka kung ikaw ay mahatulan. Wala gayud! Kinihanglan maminatud-on gayud ang Dios bisan pa kon bakakon ang tanang mga tawo ingon sa nahisulat: Aron makita ikaw nga matarung sa imong pagpamulong, ug magamadaugon ikaw sa diha nga pagahukman ka na. Datapuwat kung ang ating kalikuan ay nagbibigay dilag sa katuwiran ng Dios, ano ang ating sasabihin? Liko baga ang Dios na dumadalaw na may poot? (nagsasalita akong ayon sa pagkatao.) Apan kon pinaagi sa atong pagkadautan ikapadayag man ang pagkamatarung sa Dios, unsa may atong ikaingon niana? Nga ang Dios dili diay matarung sa iyang pagpahamtang kanatog silot? (Nagasulti ako sa tawhanong paagi.) Huwag nawang mangyari: sapagkat kung gayo'y paanong paghatol ng Dios sa sanglibutan? Palayo kana! Kay sa ingon niana, unsaon pa man sa Dios sa paghukom sa kalibutan? Datapuwat kung ang katotohanan ng Dios sa pamamagitan ng aking kasinungalingan ay sumagana sa ikaluluwalhati niya, bakit pa naman ako'y hinahatulang tulad sa isang makasalanan? Apan kon pinaagi sa akong pagbakak ang pagkamatinuoron sa Dios modagaya man ngadto sa pagdalayeg kaniya, nganong pagahukman pa man ako ingon nga makasasala? At bakit hindi (gaya ng pagkalibak sa atin, at gaya ng pinatotohanan ng ilan na ating sinasabi), Magsigawa tayo ng masama upang dumating ang mabuti? ang kaparusahan sa mga gayon ay matuwid. Ug nganong dili na man lang hinoon kita manag-ingon, sumala sa ginapasangil sa mga tawo nga kono atong ginaingon, "Buhaton ta ang dautan aron mosangpot ang maayo"? Apan matarung gayud ang pagkahinukman sa silot sa maong mga tawhana. Ano nga? tayo baga'y lalong mabuti kay sa kanila? Hindi, sa anomang paraan: sapagkat ating kapuwa isinasakdal na muna ang mga Judio at ang mga Griego, na silang lahat ay nangasa ilalim ng kasalanan; Nan, unsa na man? Kitang mga Judio, labaw pa ba kitag kahimtang kay kanila? Dili gayud; kay ato nang gikasumbong nga ang tanang mga tawo, mga Judio ug mga Gresyanhon, nailalum sa sala, Gaya ng nasusulat, Walang matuwid, wala, wala kahit isa; ingon sa nahisulat: Walay matarung, wala, bisan usa, Walang nakatatalastas, Walang humahanap sa Dios; walay usa nga nakasabut, walay bisan usa nga nagapangita sa Dios Silang lahat ay nagsilihis, magkakasamang nawalan ng kasaysayan; Walang gumagawa ng mabuti, wala, wala kahit isa: Ang tanan nagasukwahi, nagadungan sa pagpangadaut; walay nagabuhat ug maayo, wala, bisan usa." Ang kanilang lalamunan ay isang libingang bukas; Nagsigamit ng daya sa pamamagitan ng kanilang mga dila: Ang kamandag ng mga ulupong ang siyang nasa ilalim ng kanilang mga labi: "Ang ilang totunlan maoy usa ka lubong inukban, ang ilang mga dila ginagamit nila aron sa paglimbong." Ang lala sa mga bitin anaa sa ilalum sa ilang mga ngabil." Ang kanilang bibig ay puno ng panunumpa at ng kapaitan: "Ang ilang baba napuno sa mga panghimaraut ug sa mapait nga mga pulong." Ang kanilang mga paa ay matulin sa pagbububo ng dugo; "Ang ilang mga tiil maabtik sa pagdalagan aron sa ilang pag-ula sa dugo sa mga tawo, Kagibaan at kahirapan ang nasa kanilang mga daan; sa ilang mga dalan anaa ang kalaglag ug kaalaut, At ang daan ng kapayapaan ay hindi nila nakilala; ug sa dalan paingon sa kalinaw sila wala manghibalo." Walang pagkatakot sa Dios sa harap ng kanilang mga mata. "Ang kahadlok alang sa Dios wala diha sa atubangan sa ilang mga mata." Ngayon ay nalalaman natin na ang anomang sinasabi ng kautusan, yaon ay sinasabi sa nangasa ilalim ng kautusan; upang matikom ang bawat bibig, at ang buong sanglibutan ay mapasa ilalim ng hatol ng Dios: Karon nahibalo na kita nga bisan unsay gisulti sa kasugoan, kini gisulti ngadto sa mga anaa sa ilalum sa kasugoan aron ang matag-usa ka baba masap-ongan, ug aron ang tibuok kalibutan mahisakop ilalum sa paghukom sa Dios. Sapagkat sa pamamagitan ng mga gawa ng kautusan ay walang laman na aariing-ganap sa paningin niya; sapagkat sa pamamagitan ng kautusan ay ang pagkakilala ng kasalanan. Kay sa atubangan sa Dios walay tawo nga pagamatarungon pinaagi sa mga pagtuman sa kasugoan, kay pinaagi sa kasugoan nagaabut hinoon ang kahibalo mahitungod sa sala. Datapuwat ngayon bukod sa kautusan ay ipinahahayag ang isang katuwiran ng Dios, na sinasaksihan ng kautusan at ng mga propeta; Apan karon ang pagkamatarung gikan sa Dios gikapadayag gawas sa kasugoan, ug gikapamatud-an man gani kini sa kasugoan ug sa mga profeta-- Sa makatuwid baga'y ang katuwiran ng Dios sa pamamagitan ng pananampalataya kay Jesucristo sa lahat ng mga nagsisisampalataya; sapagkat walang pagkakaiba; ang pagkamatarung gikan sa Dios pinaagi sa pagtoo kang Jesu-Cristo alang sa tanan nga magatoo. Kay walay kalainan sa Judio ug sa Gentil. Sapagkat ang lahat ay nangagkasala nga, at hindi nangakaabot sa kaluwalhatian ng Dios; Sanglit nakasala man ang tanan ug nakabsan sa himaya sa Dios, Palibhasa'y inaring-ganap na walang bayad ng kaniyang biyaya sa pamamagitan ng pagtubos na nasa kay Cristo Jesus: sila pagamatarungon pinaagi sa iyang grasya ingon nga gasa, pinasikad sa pagkatinubos tungod kang Cristo Jesus Na siyang inilagay ng Dios na maging pangpalubagloob, sa pamamagitan ng pananampalataya, sa kaniyang dugo, upang maipakilala ang kaniyang katuwiran dahil sa hindi pagpansin sa mga kasalanan na nagawa nang nagdaang panahon sa pagpapahinuhod ng Dios; nga gitanyag sa Dios ingon nga halad pasig-uli pinaagi sa iyang dugo, sa maong halad nga pagadawaton pinaagi sa pagtoo. Kini maoy pagpakita sa pagkamatarung sa Dios, kay sa iyang langitnong pagkamainantuson gisayloan man lamang niya ang kasal-anan nga nangahimo kaniadto; Sa pagpapakilala'y aking sinasabi, ng kaniyang katuwiran sa panahong kasalukuyan, upang siya'y maging ganap at tagaaring-ganap sa may pananampalataya kay Cristo. kini maoy pagpamatuod karong panahona nga siya matarung ug nga siya magamatarung sa tawo nga may pagtoo kang Jesus. Kaya nga saan naroon ang pagmamapuri? Ito'y inihiwalay na. Sa pamamagitan ng anong kautusan? ng mga gawa? Hindi: kundi sa pamamagitan ng kautusan ng pananampalataya. Nan, hain na man ang atong pagpagarbo? Gipalagpot na sa gawas. Pinasikad sa unsang lagda? Sa lagda ba sa mga buhat? Dili, hinonoa pinasikad sa lagda sa pagtoo. Kaya nga maipasisiya natin na ang tao ay inaaring-ganap sa pananampalataya na hiwalay sa mga gawa ng kautusan. Kay maoy atong pag-isip nga ang tawo pagamatarungon pinaagi sa pagtoo, pinagawas sa mga pagtuman sa kasugoan. O ang Dios baga ay Dios ng mga Judio lamang? hindi baga siya ang Dios din ng mga Gentil? Oo, ng mga Gentil din naman: O Dios ba lamang sa mga Judio ang Dios? Dili ba Dios man usab siya sa mga Gentil? Oo, sa mga Gentil usab, Kung gayon nga na iisa ang Dios, at kaniyang aariing-ganap ang pagtutuli sa pamamagitan ng pananampalataya, at ang di pagtutuli sa pamamagitan ng pananampalataya. sanglit usa ra man ang Dios; ug iyang pagamatarungon ang mga may sirkunsisyon pinasikad sa ilang pagtoo ug ang mga walay sirkunsisyon pinaagi sa ilang pagtoo. Niwawalan kaya nating kabuluhan ang kautusan sa pamamagitan ng pananampalataya? Huwag nawang mangyari: kundi pinagtitibay pa nga natin ang kautusan. Gibungkag ba nato ang kasugoan tungod sa maong pagtoo? Wala gayud! Hinonoa gipabarug nato ang kasugoan. Ano nga ang ating sasabihin, na nasumpungan ni Abraham na ating magulang ayon sa laman? Ug karon, unsa may atong ikasulti mahitungod kang Abraham, ang atong ginikanan sumala sa pagkatawo? Sapagkat kung si Abraham ay inaring-ganap sa pamamagitan ng mga gawa, ay mayroon sana siyang ipagmamapuri; datapuwat hindi sa Dios. Kay kon si Abraham nahimo pang matarung tungod sa iyang mga binuhatan, nan, aduna siyay ikapasigarbo, apan dili sa atubangan sa Dios. Sapagkat ano ang sinasabi ng kasulatan? At sumampalataya si Abraham sa Dios, at sa kaniya'y ibinilang na katuwiran. Kay unsa may ginaingon sa kasulatan? "Si Abraham mitoo sa Dios, ug kadto giisip kaniya nga maoy pagkamatarung." Ngayon sa kaniya na gumagawa'y, hindi ibinibilang na biyaya ang ganti, kundi utang. Karon, ngadto sa tawo nga nagabuhat, ang isuhol kaniya dili maisip nga hatag kondili ingon nga bayad kaniya. Datapuwat sa kaniya na hindi gumagawa, ngunit sumasampalataya sa kaniya na umaaring ganap sa masama, ang kaniyang pananampalataya ay ibibilang na katuwiran. Ug ngadto sa tawo nga wala magbuhat kondili nagasalig kaniya nga mao ang nagamatarung sa dili diosnon, ang iyang pagtoo pagaisipon nga maoy pagkamatarung niya. Gaya naman ng sinasambit ni David na kapalaran ng tao, na sa kaniya'y ibinibilang ng Dios ang katuwiran nang walang mga gawa, Sa ingon niini usab si David nagahisgot sa kalipay niadtong tawo nga sa Dios ginaisipan sa pagkamatarung nga gawas sa mga binuhatan: Na sinasabi, Mapapalad yaong ang kanilang mga pagsalangsang ay ipinatawad, At ang kanilang mga kasalanan ay nangatakpan. "Malipayon sila kinsang mga kala-pasan gipasaylo na, ug kinsang mga kasal-anan napapas na; Mapalad ang tao na sa kaniya'y hindi ibibilang ng Panginoon ang kasalanan. malipayon ang tawo nga sa Ginoo dili na pagaisipan sa iyang sala." Sinambit nga baga ang kapalarang ito tungkol sa pagtutuli, o tungkol din naman sa di-pagtutuli? sapagkat sinasabi natin, Kay Abraham ay ibinilang na katuwiran ang kaniyang pananampalataya. Kining maong kamalipayon, alang ba lamang kini sa mga may sirkunsisyon, o alang ba usab kini sa mga walay sikunsisyon? Ato nang giingon nga ang pagtoo giisip ngadto kang Abraham ingon nga maoy pagkamatarung. Paano ngang ito'y ibinilang? nang siya baga'y nasa pagtutuli, o sa di-pagtutuli? Hindi sa pagtutuli, kundi sa di-pagtutuli: Giunsa man kini sa pag-isip ngadto kaniya? Sa may sirkunsisyon na ba siya, o sa wala pa? Dili sa diha na, kondili sa wala pa siyay sirkunsisyon. At tinanggap niya ang tanda ng pagtutuli, na isang tatak ng katuwiran ng pananampalataya na nasa kaniya samantalang siya'y nasa di-pagtutuli: upang siya'y maging ama ng lahat ng mga nagsisisampalataya, bagaman sila'y nasa di-pagtutuli, upang ang katuwiran ay maibilang sa kanila; Gidawat niya ang sirkunsisyon ingon nga usa ka ilhanan o timri sa pagkamatarung nga iya nang nabatonan pinaagi sa pagtoo, bisan sa wala pa siyay sirkunsisyon. Ang tuyo niadto mao nga mahimo siya nga amahan sa tanang mga magtotoong walay sirkunsisyon aron nga sa ingon niini maisipan sila sa pagkamatarung, At ang ama ng pagtutuli nila na hindi lamang sa pagtutuli, kundi pati naman sa mga nagsisilakad sa mga bakas niyaong pananampalataya ng ating amang si Abraham na nasa kaniya nang siya'y nasa di-pagtutuli. ug nga amahan usab sa mga may sirkunsisyon, sa mga tawo nga dili lamang kay may sirkunsisyon ra kondili usab nanagsunod sa panig-ingnan sa pagtoo nga diha na sa atong amahan nga si Abraham bisan sa wala pa siyay sirkunsisyon. Sapagkat hindi sa pamamagitan ng kautusan ginawa ang pangako kay Abraham o sa kaniyang binhi na siyang magmamana ng sanglibutan, kundi sa pamamagitan ng katuwiran ng pananampalataya. Ang saad ngadto kang Abraham ug sa iyang mga kaliwat, nga sila magapanunod sa kalibutan, wala moabut pinaagi sa kasugoan kondili pinaagi sa pagkamatarung tungod sa pagtoo. Sapagkat kung silang nangasa kautusan ay siyang mga tagapagmana, ay walang kabuluhan ang pananampalataya, at nawawalang kabuluhan ang pangako: Kon ang mga nagpailalum sa kasugoan mao pa ang mga manununod, nan, ang pagtoo wala lamay bili ug ang saad wala lamay kapuslanan. Sapagkat ang kautusan ay gumagawa ng galit; datapuwat kung saan walang kautusan ay wala ring pagsalangsang. Kay ang kasugoan mosangpot man sa kapungot sa Dios; apan diin gani wala ang kasugoan, wala usab diha ang kalapasan. Dahil dito'y sa pananampalataya, upang maging ayon sa biyaya; upang ang pangako ay lumagi sa lahat ng binhi; hindi lamang sa nasa kautusan, kundi pati naman sa nasa pananampalataya ni Abraham, na ama nating lahat. Mao man gani nga ang pasikaranan sa pagkamatarung mao ang pagtoo, aron ang saad magasukad sa grasya ug igapasalig ngadto sa tanang kaliwat ni Abraham-- dili lamang ngadto ra sa mga nagpailalum sa kasugoan kondili usab ngadto sa mga nagabaton sa kang Abraham nga pagtoo, kay siya mao man ang amahan natong tanan, (Gaya ng nasusulat, Ginawa kitang ama ng maraming bansa) sa harapan niyaong kaniyang pinanampalatayanan, sa makatuwid baga'y ang Dios, na nagbibigay ng buhay sa mga patay, at tumatawag sa mga bagay na hindi pa hayag na tila hayag na. sumala sa nahisulat nga nagaingon, "Gihimo ko ikaw nga amahan sa daghang mga nasud. Ang saad gipasalig ngadto kanila sa atubangan sa maong Dios nga iyang gitoohan nga mao ang nagahatag ug kinabuhi ngadto sa mga patay, ug nagatudlo sa mga butang bisan sa wala pa kini magalungtad. Siya na sumampalataya na nasa pagasa laban sa pagasa, upang maging ama ng maraming bansa ayon sa sabi, Magiging gayon ang iyong binhi. Bisan sa diha nga dili na unta takus kalauman, si Abraham mitoo nga malaumon nga siya mahimo gayud nga amahan sa daghang mga nasud, sumala sa gikaingon kaniya, "Maingon niana ang imong kaliwatan." At hindi humina sa pananampalataya na ipinalagay man ang kaniyang katawang tulad sa patay na (gayon siya'y may mga isang daang taon na), at ang pagkabaog ng bahay-bata ni Sara; Wala siya maluya sa iyang pagtoo bisan sa iyang pagpamalandong mahitungod sa iyang lawas, nga daw patay na kini sanglit may kagulangon na man siya nga usa ka gatus ka tuig, o sa iyang pagpamalandong mahitungod sa pagkaapuli na sa taguangkan ni Sara. Kundi, sa pagtingin niya sa pangako ng Dios, ay hindi nagalinlangan sa pamamagitan ng di pananampalataya, kundi lumakas ng lumakas sa pamamagitan ng pananampalataya, na niluluwalhati ang Dios, makapahimo kaniya nga maduhaduhaon sa saad sa Dios, hinonoa sa naghimaya siya sa Dios mitubo siya nga malig-on sa iyang pagtoo, At lubos nanalig na ang Dios na nangako ay may kapangyarihang makagawa noon. masaligon sa hingpit nga ang Dios arang makatuman sa iyang gisaad. Dahil dito'y ibinilang naman na katuwiran sa kaniya. Mao kini ang katarungan ngano nga ang iyang pagtoo "giisip kaniya nga maoy pagkamatarung." Ngayo'y hindi lamang dahil sa kaniya isinulat, na sa kaniya'y ibinilang; Apan ang mga pulong, "giisip kaniya," wala sulata nga magapahinungod kaniya lamang, Kundi dahil din naman sa atin, na ibibilang sa ating mga nagsisisampalataya sa kaniya na bumuhay na maguli sa mga patay, kay Jesus na ating Panginoon, kondili kanato usab. Kadto pagaisipon kanato nga nagatoo kaniya nga mao ang nagbanhaw kang Jesus nga atong Ginoo gikan sa mga patay, Na ibinigay dahil sa ating mga kasuwayan, at binuhay na maguli sa ikaaaring-ganap natin. nga gitugyan ngadto sa kamatayon tungod sa atong kalapasan ug gibanhaw alang sa pagpamatarung kanato. Yaman nga na mga inaaring-ganap sa pananampalataya, mayroon tayong kapayapaan sa Dios sa pamamagitan ng ating Panginoong Jesucristo; Busa, sanglit namatarung man kita pinaagi sa pagtoo, kita may pakigdinaitay na sa Dios pinaagi sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Sa pamamagitan din naman niya'y nangagkaroon tayo ng ating pagpasok sa pamamagitan ng pananampalataya sa biyayang ito na diyan ay nagsisilagi tayo; at nangagagalak tayo sa pagasa ng kaluwalhatian ng Dios. Pinaagi kaniya nakabaton kitag agianan paingon niining maong grasya nga atong ginabarugan, ug kita nagakalipay sa atong paglaum sa pakig-ambit sa himaya sa Dios. At hindi lamang gayon, kundi naman nangagagalak tayo sa ating mga kapighatian na nalalamang ang kapighatian ay gumagawa ng katiyagaan; Labaw pa niini, nagakalipay kita bisan sa atong mga kasakit, sanglit nasayud man kita nga ang kasakit mohimog pagkamainantuson, At ang katiyagaan, ng pagpapatunay; at ang pagpapatunay, ng pagasa: ug ang pagkamainantuson mohimog kalig-on, ug ang kalig-on mohimog paglaum; At ang pagasa ay hindi humihiya; sapagkat ang pagibig ng Dios ay nabubuhos sa ating mga puso sa pamamagitan ng Espiritu Santo na ibinigay sa atin. ug ang paglaum dili mopahigawad kanato kay ang gugma sa Dios gikahuwad man nganhi sa atong mga kasingkasing pinaagi sa Espiritu Santo nga gikahatag kanato. Sapagkat nang tayo ay mahihina pa ay namatay si Cristo sa kapanahunan dahil sa mga masama. Samtang mga maluya pa kita, sa gitagal nga panahon si Cristo nagpakamatay alang sa mga dili diosnon. Sapagkat ang isang tao'y bahagya nang mamatay dahil sa isang taong matuwid: bagamat dahil sa isang taong mabuti marahil ay may mangangahas mamatay. Talagsa ra nga adunay magpakamatay alang sa uban, bisan pa alang sa usa ka tawong matarung-- hinoon aduna gayud kahay mangako sa pagpakamatay alang sa usa ka maayong tawo. Datapuwat ipinagtatagubilin ng Dios ang kaniyang pagibig sa atin, na nang tayo'y mga makasalanan pa, si Cristo ay namatay dahil sa atin. Apan ang Dios nagapadayag sa iyang gugma alang kanato pinaagi niini, nga bisan sa mga makasasala pa kita si Cristo nagpakamatay alang kanato. Lubha pa nga ngayong inaaring-ganap sa pamamagitan ng kaniyang dugo, ay mangaliligtas tayo sa galit ng Dios sa pamamagitan niya. Ug kay namatarung na man kita karon pinaagi sa iyang dugo, labi pang luwason kita pinaagi kaniya gikan sa kapungot sa Dios. Sapagkat kung, noong tayo'y mga kaaway ay pinakipagkasundo tayo sa Dios sa pamamagitan ng kamatayan ng kaniyang Anak, lubha pa, ngayong nangagkakasundo na, ay mangaliligtas tayo sa kaniyang buhay; Kay kon sa diha nga mga kaaway pa kita sa Dios, kita gipasig-uli ngadto sa Dios pinaagi sa kamatayon sa iyang Anak, nan, karon nga napasig-uli na kita, labi pang luwason kita pinaagi sa iyang kinabuhi. At hindi lamang gayon, kundi tayo'y nangagagalak naman sa Dios sa pamamagitan ng ating Panginoong Jesucristo, na sa pamamagitan niya'y tinamo natin ngayon ang pagkakasundo. Ug dili lamang kay kini ra, kondili nga nagakalipay usab kita diha sa Dios pinaagi sa atong Ginoong Jesu-Cristo, pinaagi kang kinsa nakadawat kita karon sa pagkapinasig-uli. Kaya, kung paano na sa pamamagitan ng isang tao ay pumasok ang kasalanan sa sanglibutan, at ang kamataya'y sa pamamagitan ng kasalanan; at sa ganito'y ang kamatayan ay naranasan ng lahat ng mga tao, sapagkat ang lahat ay nangagkasala: Busa, maingon nga ang sala misulod sa kalibutan pinaagi sa usa ka tawo ug ang kamatayon misulod pinaagi sa sala, ug nga tungod niini ang kamatayon mikuyanap ngadto sa tanang mga tawo sanglit ang tanang mga tawo nakasala man-- Sapagkat ang kasalanan ay nasa sanglibutan hanggang sa dumating ang kautusan: ngunit hindi ibinibilang ang kasalanan kung walang kautusan. hinoon ang sala diha na sa kalibutan sa wala pa ang kasugoan, apan ang sala dili pagaisipon diin wala ang kasugoan. Bagaman ang kamatayan ay naghari mula kay Adam hanggang kay Moises, kahit doon sa hindi nangagkasala man ng tulad sa pagsalangsang ni Adam, na siyang anyo niyaong darating. Bisan pa niini, sukad kang Adan hangtud kang Moises ang kamatayon naghari sa katawhan, bisan pa sa mga tawo kinsang mga pagpakasala dili sama sa paglapas ni Adan. Si Adan maoy usa ka hulagway niadtong miabut sa kaulahiay. Datapuwat gayon din ang kaloob na walang bayad ay hindi gaya ng pagsuway. Sapagkat kung sa pagsuway ng isa ay nangamatay ang marami, lubha pang sumagana sa marami ang biyaya ng Dios, at ang kaloob dahil sa biyaya ng isang lalaking si Jesucristo. Apan ang gasa nga walay bayad lahi ra kaayo sa kalapasan. Kay kon daghan ang nangamatay tungod sa paglapas nga nahimo sa usa ka tawo, ngadto sa daghan gikapadagaya sa labi pa gayud ang grasya sa Dios ug ang gasa nga walay bayad diha sa grasya niadtong usa ka tawo nga si Jesu-Cristo. At ang kaloob ay hindi gaya ng nangyari sa pamamagitan ng isang nagkasala: sapagkat ang kahatulan ay dumating sa isa sa ipagdurusa, datapuwat ang kaloob na walang bayad ay dumating sa maraming pagsuway sa ikaaaring ganap. Ug ang gasa nga walay bayad lahi ra kaayo sa misangpot sa pagpakasala niadtong usang tawo. Kay ang hukom nga midason niadtong usa ka paglapas nagdalag silot, apan ang walay bayad nga gasa nga midason sa daghang mga paglapas nagadalag pagkamatarung. Sapagkat kung, sa pagsuway ng isa, ay naghari ang kamatayan sa pamamagitan ng isa; lubha pang magsisipaghari sa buhay ang nagsisitanggap ng kasaganaan ng biyaya at kaloob ng katuwiran sa pamamagitan ng isa, sa makatuwid baga'y si Jesucristo. Kon tungod sa paglapas nga nahimo sa usa ka tawo ang kamatayon mihari pinaagi sa maong tawo, sa labi pa gayud, pinaagi sa usang tawo nga mao si Jesu-Cristo, ang managpakadawat sa kadagaya sa grasya ug sa gasa nga pagkamatarung nga walay bayad magahari diha sa kinabuhi. Kaya kung paanong sa pamamagitan ng isang pagsuway ay dumating ang hatol sa lahat ng mga tao sa ipagdurusa; gayon din naman sa pamamagitan ng isang gawa ng katuwiran, ang kaloob na walang bayad ay dumating sa lahat ng mga tao sa ikaaaring-ganap ng buhay. Busa, maingon nga ang paglapas nga gihimo sa usa ka tawo misangpot sa pagkahinukman sa silot sa tanang mga tawo, mao man usab, ang buhat sa pagkamatarung nga gihimo sa usa ka tawo mosangpot ngadto sa hukom sa kagawasan ug ngadto sa kinabuhi alang sa tanang mga tawo. Sapagkat kung paanong sa pamamagitan ng pagsuway ng isang tao ang marami ay naging mga makasalanan, gayon din sa pamamagitan ng pagtalima ng isa ang marami ay magiging mga matuwid. Kay maingon nga pinaagi sa pagkamasupilon sa usa ka tawo daghan ang nahimong makasasala, mao man usab nga pinaagi sa pagkamasinugtanon sa usa ka tawo daghan ang mahimong matarung. At bukod sa rito ay pumasok ang kautusan, upang ang pagsuway ay makapanagana; datapuwat kung saan nanagana ang kasalanan, ay nanaganang lubha ang biyaya: Ang kasugoan misaliut-ot pagsulod aron sa pagpadagsang sa kalapasan; apan diin gani midagsang ang pagpakasala, ang grasya milabi pa hinoon usab sa pagdagaya, Upang, kung paanong ang kasalanan ay naghari sa ikamamatay, ay gayon din naman ang biyaya ay makapaghahari sa pamamagitan ng katuwiran sa ikabubuhay na walang hanggan sa pamamagitan ni Jesucristo na Panginoon natin. aron nga maingon nga ang sala mihari diha sa kamatayon, ang grasya usab pinaagi sa pagkamatarung magahari ngadto sa kinabuhing dayon pinaagi kang Jesu-Cristo nga atong Ginoo. Ano nga ang ating sasabihin? Magpapatuloy baga tayo sa pagkakasala upang ang biyaya ay makapanagana? Nan, unsa may atong ikasulti? Magpadayon ba kita sa pagpakasala aron modagaya ang grasya? Huwag nawang mangyari. Tayong mga patay na sa pagkakasala, paano nga tayong mabubuhay pa riyan? Palayo kana! Kita nga namatay na ngadto sa sala, unsaon man nato sa pagpakabuhi pa diha niana? O hindi baga ninyo nalalaman na tayong lahat na mga nabautismuhan kay Cristo Jesus ay nangabautismuhan sa kaniyang kamatayan? Wala ba kamo mahibalo nga kitang tanan nga nabautismohan ngadto kang Cristo Jesus gibautismohan man ngadto sa iyang kamatayon? Tayo nga'y nangalibing na kalakip niya sa pamamagitan ng bautismo sa kamatayan: na kung paanong si Cristo ay nabuhay na maguli sa mga patay sa pamamagitan ng kaluwalhatian ng Ama, ay gayon din naman tayo'y makalalakad sa panibagong buhay. Busa, pinaagi sa bautismo gilubong kita uban kaniya ngadto sa kamatayon, aron nga maingon nga si Cristo gibanhaw gikan sa mga patay pinaagi sa himaya sa Amahan, kita usab managgawi diha sa kabag-o sa kinabuhi. Sapagkat kung tayo nga ay naging kalakip niya dahil sa kawangisan ng kaniyang kamatayan, ay magkakagayon din naman tayo dahil sa kawangisan ng kaniyang pagkabuhay na maguli; Kay kon kita nahiusa man ngadto kaniya diha sa usa ka kamatayon nga sama sa iya, nan, mahiusa gayud usab kita ngadto kaniya diha sa pagkabanhaw nga sama sa iya. Na nalalaman natin, na ang ating datihang pagkatao ay kalakip niyang napako sa krus, upang ang katawang salarin ay magiba, at nang sa gayo'y huwag na tayong maalipin pa ng kasalanan; Kita nahibalo nga ang atong karaan nga pagkatawo gilansang sa krus uban kang Cristo aron malaglag ang makasasala nga lawas, ug aron dili na kita maulipon sa sala. Sapagkat ang namatay ay ligtas na sa kasalanan. Kay ang tawong patay na nakagawas na gikan sa sala. Datapuwat kung tayo'y nangamatay na kalakip ni Cristo, ay naniniwala tayo na mangabubuhay naman tayong kalakip niya; Apan kon namatay kita uban kang Cristo, kita nagatoo nga mabuhi usab kita uban kaniya. Na nalalaman nating si Cristo na nabuhay na maguli sa mga patay ay hindi na mamamatay; ang kamataya'y hindi naghahari sa kaniya. Kay nahibalo kita nga si Cristo nabanhaw gikan sa mga patay ug nga dili na gayud siya mamatay; ang kamatayon wala nay kagahum batok kaniya. Sapagkat ang kamatayan na ikinamatay niya, ay kaniyang ikinamatay na minsan sa kasalanan: datapuwat ang buhay na kaniyang ikinabubuhay, ay kaniyang ikinabubuhay sa Dios. Sa iyang pagkamatay siya namatayng dayon ngadto sa sala; apan sa iyang pagkabuhi siya nabuhi ngadto sa Dios. Gayon din naman kayo, ibilang ninyong kayo'y tunay na mga patay na sa kasalanan, ngunit mga buhay sa Dios kay Cristo Jesus. Busa kamo usab kinahanglan manag-isip sa inyong kaugalingon nga mga patay na ngadto sa sala apan diha kang Cristo Jesus mga buhi kamo ngadto sa Dios. Huwag ngang maghari ang kasalanan sa inyong katawang may kamatayan, upang kayo'y magsisunod sa kaniyang mga pita: Busa, ayaw ninyo tugoti ang sala sa paghari diha sa inyong may kamatayon nga mga lawas aron sa paghimo kaninyo nga masinugtanon sa mga pangibog niini. At huwag din naman ninyong ihandog ang inyong mga sangkap sa kasalanan na pinaka kasangkapan ng kalikuan; kundi ihandog ninyo ang inyong sarili sa Dios, na tulad sa nangabuhay sa mga patay, at ang inyong mga sangkap na pinaka kasangkapan ng katuwiran sa Dios. Ayaw ninyo itugyan ang mga bahin sa inyong mga lawas ngadto sa sala aron kini himoong mga galamiton sa pagkadili matarung, hinonoa itugyan ninyo ang inyong kaugalingon ngadto sa Dios ingon nga mga tawo nga nangabuhi gikan sa kamatayon, ug itugyan ninyo ang mga bahin sa inyong mga lawas ngadto sa Dios aron mahimong mga galamiton sa pagkamatarung. Sapagkat ang kasalanan ay hindi makapaghahari sa inyo: sapagkat wala kayo sa ilalim ng kautusan, kundi sa ilalim ng biyaya. Kay ang sala dili magagahum diha kaninyo, sanglit dili man kamo ilalum sa kasugoan kondili ilalum sa grasya. Ano nga? mangagkakasala baga tayo, dahil sa tayo'y wala sa ilalim ng kautusan, kundi sa ilalim ng biyaya? Huwag nawang mangyari. Nan, unsa man? Magpakasala ba kita kay dili man kita ilalum sa kasugoan kondili ilalum sa grasya? Palayo kana! Hindi baga ninyo nalalaman, na kung kanino ninyo inihahandog ang inyong mga sarili na pinaka alipin upang tumalima ay kayo'y mga alipin niyaong inyong tinatalima; maging ng kasalanan sa ikamamatay, maging ng pagtalima sa ikapagiging matuwid? Wala ba kamo masayud nga kon itugyan ninyo ang inyong kaugalingon ingon nga mga masinugtanong ulipon ngadto kang bisan kinsa, kamo mga ulipon niya nga inyong ginasugot,-- mga ulipon nga iya sa sala nga nagahatud ngadto sa kamatayon, o iya sa pagkamasinugtanon nga nagahatud ngadto sa pagkamatarung? Datapuwat salamat sa Dios, na, bagamat kayo'y naging mga alipin ng kasalanan, kayo'y naging mga matalimahin sa puso doon sa uri ng aral na pinagbigyan sa inyo; Apan salamat sa Dios nga kamong mga ulipon kaniadto sa sala karon nahimo na nga sa kinasingkasing mga masinugtanon sa sulondan sa tuloohan nga niini gitugyan ninyo ang inyong kaugalingon, At yamang pinalaya kayo sa kasalanan ay naging mga alipin kayo ng katuwiran. ug nga sa paghigawas ninyo gikan sa sala, kamo nahimong mga ulipon sa pagkamatarung. Nagsasalita ako ayon sa kaugalian ng mga tao dahil sa karupukan ng inyong laman: sapagkat kung paanong inyong inihandog ang inyong mga sangkap ng katawan na pinaka alipin ng karumihan at ng lalot lalong kasamaan, gayon din ihandog ninyo ngayon ang inyong mga sangkap na pinaka alipin ng katuwiran sa ikababanal. Nagasulti ako niining tinawhanong paagi tungod sa pagkadili hingpit sa inyong kinaiya. Kay maingon nga kaniadto inyong gitugyan ang mga bahin sa inyong mga lawas ngadto sa kahugawan ug ngadto sa labi ka labi pa kamasupilon, sa ingon usab karon, kinahanglan itugyan ninyo ang mga bahin sa inyong mga lawas ngadto sa pagkamatarung aron kini pagabalaanon. Sapagkat nang kayo ay mga alipin ng kasalanan, kayo'y laya tungkol sa katuwiran. Sa dihang mga ulipon pa kamo sa sala, nahigawas kamo gikan sa pagkamatarung. Ano nga ang ibinunga ninyo sa panahong yaon sa mga bagay na ngayo'y ikinahihiya ninyo? sapagkat ang wakas ng mga bagay na yaon ay kamatayan. Apan unsa may nakuha ninyong balus gikan niadtong mga butang nga inyo nang pagakaulawan karon? Ang sangpotan sa maong mga butang mao ang kamatayon. Datapuwat ngayong mga laya na kayo sa kasalanan at naging mga alipin ng Dios, kayo ay mayroong inyong bunga sa ikababanal, at ang wakas ay ang buhay na walang hanggan. Apan karon, sa gipahigawas na kamo gikan sa sala ug nahimo nang mga ulipon sa Dios, ang inyong nakuhang balus mao ang pagkabalaan, ug ang sangpotan niini mao ang kinabuhing dayon. Sapagkat ang kabayaran ng kasalanan ay kamatayan; datapuwat ang kaloob na walang bayad ng Dios ay buhay na walang hanggan kay Cristo Jesus na Panginoon natin. Kay ang suhol gikan sa sala mao ang kamatayon, apan ang walay bayad nga gasa gikan sa Dios mao ang kinabuhing dayon diha kang Cristo Jesus nga atong Ginoo. O hindi baga ninyo nalalaman mga kapatid (sapagkat nagsasalita ako sa mga taong nakakaalam ng kautusan), na ang kautusan ay naghahari sa tao samantalang siya'y nabubuhay? Wala ba kamo mahibalo, mga igsoon-- kay ang ginasultihan ko karon mao man ang mga nahibalog unsay kasugoan-- nga ang kasugoan makabuot sa tawo sa panahon lamang nga buhi pa kini siya? Sapagkat ang babae na may asawa ay itinali ng kautusan sa asawa samantalang ito ay nabubuhay; datapuwat kung ang asawa'y mamatay, ay kalag na sa kautusan ng asawa. Tungod niini, ang babayeng minyo gipasakop sa kasugoan ngadto sa iyang bana samtang magapabiling buhi ang bana. Apan kon mamatay ang iyang bana, siya mahigawas na gikan sa kasugoan mahitungod sa bana. Kaya nga kung, samantalang nabubuhay ang asawa, siya'y makikisama sa ibang lalake, siya'y tatawaging mangangalunya: datapuwat kung mamatay ang asawa, ay laya na siya sa kautusan, ano pat siya'y hindi na mangangalunya, bagaman siya'y makisama sa ibang lalake. Sumala niini, siya pagaisipon nga mananapaw kon makigpuyo siyag laing lalaki samtang buhi pa ang iyang bana. Apan kon mamatay ang iyang bana, mahigawas na siya sa maong kasugoan, ug kon mamana siyag lain dili siya mananapaw. Gayon din naman, mga kapatid ko, kayo'y nangamatay rin sa kautusan sa pamamagitan ng katawan ni Cristo; upang kayo'y makisama sa iba, sa makatuwid baga'y doon sa nabuhay na maguli, upang tayo'y magsipagbunga sa Dios. Sa ingon usab niana, mga igsoon, kamo nangamatay na ngadto sa kasugoan pinaagi sa lawas ni Cristo, aron maiya kamo sa lain, maiya sa nabanhaw gikan sa mga patay aron managpamunga kita alang sa Dios. Sapagkat nang tayo'y nangasa laman, ang mga pitang salarin na pawang sa pamamagitan ng kautusan, ay nagsigawa sa ating mga sangkap upang magsipagbunga sa kamatayan. Kay sa dihang mga lawasnon pa kita, ang atong masal-anon nga mga pangibog, nga gipukaw sa kasugoan, nanaglihok sulod sa mga bahin sa atong mga lawas aron managpamunga kini alang sa kamatayon. Datapuwat ngayon tayo'y nangaligtas sa kautusan, yamang tayo'y nangamatay doon sa nakatatali sa atin; ano pat nagsisipaglingkod na tayo sa panibagong espiritu, at hindi sa karatihan ng sulat. Apan gipahigawas na kita karon gikan sa kasugoan, mga patay na kita ngadto sa nag-ulipon kanato, aron magaalagad kita diha sa bag-ong kinabuhi sa Espiritu, ug dili sa ilalum sa karaang sinulat nga kalagdaan. Ano nga ang ating sasabihin? Ang kautusan baga'y kasalanan? Huwag nawang mangyari. Datapuwat, hindi ko sana nakilala ang kasalanan, kundi sa pamamagitan ng kautusan: sapagkat hindi ko sana nakilala ang kasakiman, kung hindi sinasabi ng kautusan, Huwag kang mananakim: Nan, unsa may atong ikasulti? Nga ang kasugoan mao ang sala? Palayo kana! Ngani, kon dili pa ang kasugoan, dili unta ako makailag sala. Dili unta ako makailag unsay pangibog kon ang kasugoan wala pa mag-ingon, "Dili ka /x magkaibog." Datapuwat ang kasalanan, nang makasumpong ng pagkakataon, ay gumawa sa akin sa pamamagitan ng utos ng sarisaring kasakiman: sapagkat kung walang kautusan ang kasalanan ay patay. Apan ang sala, sa pagkakitag higayon diha sa sugo, nagbuhat sa tanang matang sa pangibog dinhi sa sulod nako. Kay ang sala mamatay kon mahimulag kini sa kasugoan. At nang isang panahon ako'y nabubuhay na walang kautusan: datapuwat nang dumating ang utos, ay muling nabuhay ang kasalanan at ako'y namatay; Buhi ako kaniadto sa bulag pa ang kasugoan, apan sa pag-abut na sa sugo ang sala nabuhi ug ako namatay; At ang utos na sa ikabubuhay, ay nasumpungan kong ito'y sa ikamamatay; ang maong sugo nga nagsaad ug kinabuhi nasuta nga nagdalag kamatayon alang kanako. Sapagkat ang kasalanan, nang makasumpong ng pagkakataon, ay dinaya ako sa pamamagitan ng utos, at sa pamamagitan nito ay pinatay ako. Kay ang sala, sa pagkakitag higayon diha sa sugo, milimbong kanako ug pinaagi niini mipatay kanako. Kaya nga ang kautusan ay banal, at ang utos ay banal, at matuwid, at mabuti. Busa ang kasugoan balaan, ug ang sugo balaan, matarung, ug maayo. Ang mabuti nga baga ay naging kamatayan sa akin? Huwag nawang mangyari. Kundi ang kasalanan, upang maipakilalang kasalanan, sa pamamagitan ng mabuti ay gumawa sa akin ng kamatayan; na sa pamamagitan ng utos ang kasalanan ay maging lalong sala. Nan, gidad-an ba diay akog kamatayon niadtong maayo? Palayo kana! Ang sala mao ang naghimog kamatayon dinhi sa sulod nako pinaagi sa maayo, aron ang sala ikapadayag ingon nga sala, ug pinaagi sa sugo mahimo kini nga hilabihan pa gayud sa kamasal-anon nga dili masukod. Sapagkat nalalaman natin na ang kautusa'y sa espiritu: ngunit ako'y sa laman, na ipinagbili sa ilalim ng kasalanan. Nahibalo kita nga espirituhanon ang kasugoan, apan ako lawasnon ug gikabaligya aron maulipon sa sala. Sapagkat ang ginagawa ko'y hindi ko nalalaman: sapagkat ang hindi ko ibig, ang ginagawa ko; datapuwat ang kinapopootan ko, yaon ang ginagawa ko. Dili ako makasabut sa akong kaugalingong panglihok. Kay dili ako mobuhat sa buot ko untang pagabuhaton; mao hinooy pagabuhaton ko ang butang nga ginadumtan ko. Ngunit kung ang hindi ko ibig, ang siyang ginagawa ko, ay sumasangayon ako na mabuti ang kautusan. Ug kon maoy ginabuhat ko ang butang nga dili ko buot pagabuhaton, uyon ako nga ang kasugoan maayo. Kaya ngayo'y hindi ako ang gumagawa nito, kundi ang kasalanang tumitira sa akin. Sa ingon niana, dili na ako mao ang nagabuhat sa maong butang kondili ang sala nga nagalublob sa sulod nako. Sapagkat nalalaman ko na sa akin, sa makatuwid ay sa aking laman, ay hindi tumitira ang anomang bagay na mabuti: sapagkat ang pagnanasa ay nasa akin, datapuwat ang paggawa ng mabuti ay wala. Kay nahibalo ako nga walay maayo nga nagapuyo sa sulod nako, nga sa ato pa, sa sulod sa akong lawas. Ania kanako ang pagtinguha sa maayo, apan dili ako makabuhat niini. Sapagkat ang mabuti na aking ibig, ay hindi ko ginagawa: ngunit ang masama na hindi ko ibig, ay siya kong ginagawa. Kay dili ako mobuhat sa maayo nga gitinguha ko; mao hinooy ginabuhat ko ang dautan nga wala ko tinguhaa. Datapuwat kung ang hindi ko ibig, ang siya kong ginagawa, ay hindi na ako ang gumagawa nito, kundi ang kasalanang tumitira sa akin. Karon, kon maoy ginabuhat ko ang butang nga wala ko tinguhaa, dili na ako mao ang nagabuhat niini kondili ang sala nga nagalublob sa sulod nako. Kaya nga nasumpungan ko ang isang kautusan na, kung ibig kong gumawa ng mabuti, ang masama ay nasa akin. Tungod niini nakita ko kini ingon nga usa ka balaod, nga sa dihang buot ko nang buhaton ang maayo, ang dautan duol kanako. Sapagkat ako'y nagagalak sa kautusan ng Dios ayon sa pagkataong loob: Kay sa kinasuloran sa akong pagkatawo ginakalipay ko ang kasugoan sa Dios, Datapuwat nakikita ko ang ibang kautusan sa aking mga sangkap na nakikipagbaka laban sa kautusan ng aking pagiisip, at dinadala akong bihag sa ilalim ng kautusan ng kasalanan na nasa aking mga sangkap. apan dinhi sa mga bahin sa akong lawas nakita ko ang laing balaod nga nagapakig-away batok sa balaod sa akong salabutan ug nagahimo kanakong binihag ngadto sa balaod sa sala nga nagalublob sa sulod sa mga bahin sa akong lawas. Abang tao ako! sino ang magliligtas sa akin sa katawan nitong kamatayan? Alaut ako nga tawo! Kinsay mopagawas kanako gikan niining lawasa nga iya sa kamatayon? Nagpapasalamat ako sa Dios sa pamamagitan ni Jesucristo na Panginoon natin. Kaya nga tunay kong ipinaglilingkod ang aking pagiisip, sa kautusan ng Dios; datapuwat ang laman ay sa kautusan ng kasalanan. Salamat sa Dios pinaagi kang Jesu-Cristo nga atong Ginoo! Busa, pinaagi sa akong salabutan ang ginaalagaran ko mao ang kasugoan sa Dios, apan pinaagi sa akong lawas ang ginaalagaran ko mao ang kasugoan sa sala. Ngayon nga'y wala nang anomang hatol sa mga na kay Cristo Jesus. Busa, sila nga anaa kang Cristo Jesus dili na karon mga hinukman sa silot. Sapagkat ang kautusan ng Espiritu ng buhay na kay Cristo Jesus ay pinalaya ako sa kautusan ng kasalanan at ng kamatayan. Kay ang kasugoan sa makabuhi nga Espiritu pinaagi kang Cristo Jesus nagpahigawas kanako gikan sa balaod sa sala ug sa kamatayon. Sapagkat ang hindi magawa ng kautusan, na mahina sa pamamagitan ng laman, sa pagsusugo ng Dios sa kaniyang sariling Anak na naganyong lamang salarin at dahil sa kasalanan, ay hinatulan ng Dios sa laman ang kasalanan: Kay ang wala mahimo sa kasugoan nga nahuyang pinaagi sa unod, kini sa Dios nahimo, nga mao: nga sa pagpadala niya sa iyang kaugalingong Anak nga diha sa dagway sa usa ka masal-anon nga unod ug alang sa sala, ang sala diha sa unod iyang gihukman sa silot, Upang ang kahilingan ng kautusan ay matupad sa atin, na hindi nangagsisilakad ayon sa laman, kundi ayon sa Espiritu. aron ang matarung nga gimbut-an sa kasugoan matuman sa sulod nato nga wala magkinabuhi uyon sa unod, kondili uyon sa Espiritu. Sapagkat ang mga ayon sa laman ay nangagsisitalima sa mga bagay ng laman; datapuwat ang mga ayon sa Espiritu ay sa mga bagay ng Espiritu. Kay ang mga nagakinabuhi uyon sa unod mga makilawasnon sa ilang panghunahuna, apan ang mga nagakinabuhi uyon sa Espiritu nagapanghunahuna sa mga butang sa Espiritu. Sapagkat ang kaisipan ng laman ay kamatayan; datapuwat ang kaisipan ng Espiritu ay buhay at kapayapaan. Ang panghunahuna alang sa unod mosangpot sa kamatayon, apan ang panghunahuna alang sa Espiritu mosangpot sa kinabuhi ug kalinaw. Sapagkat ang kaisipan ng laman ay pakikipagalit laban sa Dios; sapagkat hindi napasasaklaw sa kautusan ng Dios, ni hindi nga maaari: Kay kaaway sa Dios ang panghunahuna nga alang sa unod; kini nagadumili sa pagpailalum sa kasugoan sa Dios, sa pagkatinuod dili kini makahimo sa pagpailalum niini; At ang nangasa laman ay hindi makalulugod sa Dios. ug ang mga anaa sa unod dili makapahimuot sa Dios. Datapuwat kayo'y wala sa laman kundi nasa sa Espiritu, kung gayo'y tumitira sa inyo ang Espiritu ng Dios. Datapuwat kung ang sinoma'y walang Espiritu ni Cristo, siya'y hindi sa kaniya. Apan kamo wala diha sa unod, hinonoa anaa kamo sa Espiritu kon tinuod man nga ang Espiritu sa Dios nagapuyo diha sa sulod ninyo. Ang wala magbaton sa Espiritu ni Cristo dili iya ni Cristo. At kung si Cristo ay nasa sa inyo, ang katawan ay patay dahil sa kasalanan; datapuwat ang espiritu ay buhay dahil sa katuwiran. Apan kon anaa si Cristo sa sulod ninyo, bisan patay kamog mga lawas tungod sa sala, ang inyong mga espiritu buhi tungod sa pagkamatarung. Ngunit kung ang Espiritu niyaong bumuhay na maguli kay Jesus ay tumira sa inyo, ang bumuhay na maguli kay Cristo Jesus sa mga patay ay magbibigay buhay naman sa inyong mga katawang may kamatayan, sa pamamagitan ng kaniyang Espiritu na tumitira sa inyo. Kon nagapuyo sa sulod ninyo ang Espiritu sa nagbanhaw kang Jesus gikan sa mga patay, siya nga nagbanhaw kang Cristo Jesus gikan sa mga patay magahatag usab ug kinabuhi nganha sa inyong mga kamatayong mga lawas pinaagi sa iyang Espiritu nga nagapuyo sa sulod ninyo. Kaya nga, mga kapatid, mga may utang tayo, hindi sa laman, upang mabuhay ayon sa laman: Busa, mga igsoon, mga utangan kita, dili ngadto sa unod aron magkinabuhi kita uyon sa unod-- Sapagkat kung mangabuhay kayo ng ayon sa laman, ay mangamamatay kayo; datapuwat kung sa pamamagitan ng Espiritu ay pinapatay ninyo ang mga gawa ng laman, ay mangabubuhay kayo. kay mamatay kamo kon magkinabuhi kamo uyon sa unod, apan mabuhi kamo kon pinaagi sa Espiritu inyong patyon ang mga binuhatan sa lawas. Sapagkat ang lahat ng mga pinapatnubayan ng Espiritu ng Dios, ay sila ang mga anak ng Dios. Kay ang tanang ginamandoan sa Espiritu sa Dios, mga anak sila sa Dios. Sapagkat hindi ninyo muling tinanggap ang espiritu ng pagkaalipin sa ikatatakot; datapuwat tinanggap ninyo ang espiritu ng pagkukupkop, na dahil dito'y sumisigaw tayo, Abba, Ama. Kay wala kamo makadawat sa espiritu sa pagkaulipon aron mangahadlok na usab kamo, hinonoa maoy nadawat ninyo ang espiritu sa pagkainanak. Sa dihang managtuwaw kita sa pagpangamuyo nga magaingon, "Abba! Amahan!" Ang Espiritu rin ang nagpapatotoo kasama ng ating espiritu, na tayo'y mga anak ng Dios: ang Espiritu gayud mao ang magapanghimatuod uban sa atong espiritu nga kita mga anak sa Dios, At kung mga anak, ay mga tagapagmana nga; mga tagapagmana sa Dios, at mga kasamang tagapagmana ni Cristo; kung gayon nga makipagtiis tayo sa kaniya, upang tayo'y lumuwalhati namang kasama niya. ug nga kon kita mga anak, nan, mga manununod diay kita, mga manununod sa Dios ug mga isigkamanununod uban kang Cristo, kon moantus man kita uban kaniya aron pagahimayaon usab kita uban kaniya. Sapagkat napatutunayan ko na ang pagtitiis sa panahong ito'y hindi karapatdapat maitumbas sa kaluwalhatiang mahahayag sa atin. Giisip ko nga ang mga pag-antus niining panahona karon dili takus ikagtandi sa himaya nga igapadayag ra unya kanato. Sapagkat ang maningas na pagmimithi ng buong nilalang ay naghihintay ng pagkahayag ng mga anak ng Dios. Kay ang tibuok kabuhatan nagapaabut nga mahinamon sa pagkapinadayag sa mga anak sa Dios; Sapagkat ang buong nilalang ay nasakop ng kawalang kabuluhan, hindi sa kaniyang kalooban, kundi dahil doon sa sumakop sa kaniya, sa pagasa kay ang kabuhatan nailalum sa kakawangan, dili tungod sa kaugalingong pagbuot niini, kondili tungod sa pagbuot niya nga mao ang nagpahimutang niini diha, uban sa paglaum; Na ang buong nilalang naman ay magiging laya mula sa pagkaalipin ng kabulukan sa kalayaang maluwalhati ng mga anak ng Dios. kay ang kabuhatan ipahigawas ra unya gikan sa kaulipnan sa pagkadunot, ug makaambit kini sa mahimayaong kagawasan sa mga anak sa Dios. Sapagkat nalalaman natin na ang buong nilalang ay humihibik at nagdaramdam na may kahirapan na kasama natin hanggang ngayon. Nahibalo kita nga ang tibuok kabuhatan nanagduyog sa pag-agulo sa pagbati hangtud karon; At hindi lamang gayon, kundi pati naman tayo na mayroong mga pangunahing bunga ng Espiritu, sa makatuwid baga'y tayo nama'y nangagsisihibik din sa ating sarili, sa paghihintay ng pagkukupkop, na dili ibat, ang pagtubos sa ating katawan. ug dili lamang ang kabuhatan ra, kondili kita gayud usab nga mga nanagpakabaton sa unang mga bunga sa Espiritu nagaagulo sa sulod nato samtang nagapaabut kita nga mahinamon nga pagasagupon ingon nga mga anak, nga mao ang pagtubos sa atong mga lawas. Sapagkat tayo'y iniligtas sa pagasa: datapuwat ang pagasa na nakikita ay hindi pagasa: kayat sino nga ang umaasa sa nakikita? Kay diha sa maong paglaum nangaluwas kita. Apan ang paglaum nga makita dili paglaum. Kay kinsa bay nagalaum alang sa butang nga iyang makita? Datapuwat kung nagsisiasa tayo sa hindi natin nakikita, kung magkagayo'y hinihintay nating may pagtitiis. Apan kon magalaum kita alang sa butang nga dili makita, nan, magapaabut kita niini uban sa pailub. At gayon din naman ang Espiritu ay tumutulong sa ating kahinaan: sapagkat hindi tayo marunong manalangin ng nararapat; ngunit ang Espiritu rin ang namamagitan dahil sa atin ng mga hibik na hindi maisasaysay sa pananalita; Sa ingon usab nga paagi, ang Espiritu motabang kanato sa diha nga magmaluyahon kita; kay kita ugod dili man makamaong moampo sa hustong inampoan, apan ang Espiritu mao ang mangunay sa pagpangamuyo alang kanato uban ang laglum nga mga pag-agulo nga dili arang malitok sa pulong. At ang nakasisiyasat ng mga puso'y nakakaalam kung ano ang kaisipan ng Espiritu, sapagkat siya ang namamagitan dahil sa mga banal alinsunod sa kalooban ng Dios. Ug siya nga mao ang nagasusi sa mga kasingkasing sa mga tawo nasayud kon unsa ang hunahuna sa Espiritu, kay ang Espiritu magapangamuyo man uyon sa kabubut-on sa Dios alang sa mga balaan. At nalalaman natin na ang lahat ng mga bagay ay nagkakalakip na gumagawa sa ikabubuti ng mga nagsisiibig sa Dios, sa makatuwid baga'y niyaong mga tinawag alinsunod sa kaniyang nasa. Kita nasayud nga diha sa matag-usa ka butang ang Dios nagabuhat ug maayo uban kanila nga mga nahigugma kaniya ug mga tinawag sumala sa iyang katuyoan. Sapagkat yaong mga nang una pa'y kaniyang nakilala, ay itinalaga naman niya na maging katulad ng larawan ng kaniyang Anak, upang siya ang maging panganay sa maraming magkakapatid: Kay sila nga mga giila niyang daan gikabut-an usab niyang daan nga mahisama sila sa dagway sa iyang Anak, aron kini siya mahimong maoy panganay sa daghang mga magsoon. At yaong mga itinalaga niya, ay kaniyang tinawag naman: at ang mga tinawag ay inaring-ganap naman niya: at ang mga inaring-ganap ay niluwalhati din naman niya. Ug sila nga gikabut-an niyang daan, iya usab sila nga gitawag; ug sila nga iyang gitawag, iya usab sila nga gimatarung; ug sila nga iyang gimatarung, iya usab sila nga gidala ngadto sa himaya. Ano ang ating sasabihin sa mga bagay na ito? Kung ang Dios ay kakampi natin, sino ang laban sa atin? Busa, unsa may atong ikasulti mahitungod niini? Kon ang Dios dapig kanato, kinsa pa man ang batok kanato? Siya, na hindi ipinagkait ang kaniyang sariling anak kundi ibinigay dahil sa ating lahat, bakit hindi naman ibibigay sa atin ng walang bayad ang lahat ng mga bagay? Siya nga wala magpahigawas sa iyang kaugalingong Anak kondili mitugyan hinoon kaniya alang kanatong tanan, dili ba ihatag usab niya kanato ang tanang mga butang uban kaniya? Sino ang magsasakdal ng anoman laban sa mga hirang ng Dios? Ang Dios ay ang umaaring-ganap; Kinsa ba ang mopasakag sumbong batok sa mga pinili sa Dios? Ang Dios mao ang nagapamatarung. Sino ang hahatol? Si Cristo Jesus na namatay, oo, yaong nabuhay na maguli sa mga patay na siyang nasa kanan ng Dios, na siya namang namamagitan dahil sa atin. Kinsa man ang mopakanaug sa hukom sa silot? Siya ba si Cristo Jesus, ang namatay, oo, ang nabanhaw gikan sa mga patay, ang anaa karon sa too sa Dios, ang nagapangamuyo gayud alang kanato? Sino ang maghihiwalay sa atin sa pagibig ni Cristo? ang kapighatian, o ang kahapisan, o ang paguusig, o ang kagutum, o ang kahubaran, o ang panganib, o ang tabak? Kinsa ba ang makapahimulag kanato gikan sa gugma ni Cristo? Ang pag-antus ba, o ang kasakitan, o ang paglutos, o ang gutom, o ang kahubo, o ang katalagman, o ang espada ba? Gaya ng nasusulat, Dahil sa iyo kami'y pinapatay sa buong araw; Kami ay nabilang na parang mga tupa sa patayan. Ingon sa nahisulat: Tungod kanimo ginapamatay kami sa tibuok nga adlaw; ginaisip kami nga daw mga karnero nga ilihawon." Hindi, kundi sa lahat ng mga bagay na ito tayo'y higit pa sa mga mapagtagumpay sa pamamagitan niyaong sa atin ay umibig. Dili, hinonoa niining tanang mga butanga labaw pa kita ka mga mananaug pinaagi kaniya nga nahigugma kanato. Sapagkat ako'y naniniwalang lubos, na kahit ang kamatayan man, kahit ang buhay, kahit ang mga anghel, kahit ang mga pamunuan, kahit ang mga bagay na kasalukuyan, kahit ang mga bagay na darating, kahit ang mga kapangyarihan, Kay masaligon ako nga walay kamatayon, o kinabuhi, o mga manolunda, o mga punoan, o mga butang karon, o mga butang umalabut, o mga gahum, Kahit ang kataasan, kahit ang kababaan, kahit ang alin mang ibang nilalang, ay hindi makapaghihiwalay sa atin sa pagibig ng Dios, na nasa kay Cristo Jesus na Panginoon natin. o kahabugon, o giladmon, o bisan unsa diha sa tibuok kabuhatan, nga arang makapahimulag kanato gikan sa gugma sa Dios, sa gugma nga anaa kang Cristo Jesus nga atong Ginoo. Sinasabi ko ang katotohanang na kay Cristo, na hindi ako nagsisinungaling, na ako'y sinasaksihan ng aking budhi sa Espiritu Santo, Magasulti akog tinuod diha kang Cristo, dili ako magbakak; ang akong tanlag magasaksi kanako diha sa Espiritu Santo, Na mayroon akong malaking kalungkutan at walang tigil na karamdaman sa aking puso. nga sa akong kasingkasing aduna akoy dakung kaguol ug walay paghunong nga kasakit. Sapagkat ako'y makapagnanasa na ako man ay itakuwil mula kay Cristo dahil sa aking mga kapatid, na aking mga kamaganak ayon sa laman. Kay arang ko pa gani matinguha ang akong pagkatinunglo ug pagkasinalikway gikan kang Cristo alang sa kaayohan sa akong mga igsoon nga ako rang mga paryenti sa pagkatawo. Na pawang mga Israelita; na sa kanila ang pagkukupkop, at ang kaluwalhatian, at ang mga tipan, at ang pagbibigay ng kautusan, at ang paglilingkod sa Dios, at ang mga kapangakuan; Sila mga Israelinhon, ug nailaha ang pagkainanak, ang kadungganan, ang mga pakigsaad, ang pagkahinatag sa kasugoan ang pagsimba, ug ang mga saad; Na sa kanila ang mga magulang, at sa kanila mula ang Cristo ayon sa laman, na siyang lalo sa lahat, Dios na maluwalhati magpakailan man. Siya nawa. nailaha ang mga patriarca, ug gikan kanila, sa kaliwatan sumala sa pagkatawo, natawo si Cristo nga mao ang Dios nga anaa sa ibabaw sa tanan, dalaygon hangtud sa kahangturan. Amen. Datapuwat hindi sa ang salita ng Dios ay nauwi sa wala. Sapagkat hindi ang lahat ng buhat sa Israel ay mga taga Israel: Apan dili hinoon nga daw napakyas ang pulong sa Dios. Kay dili ang tanang misanay gikan kang Israel nasakop sa Israel, Ni sapagkat sila'y binhi ni Abraham, ay mga anak na silang lahat: kundi, Kay Isaac tatawagin ang iyong binhi. ug dili ang tanan iyang mga anak ni Abraham bisan tuod mga kaliwat sila niya; apan, "Ang pinaagi kang Isaac maoy pagahinganlan nga imong mga kaliwat." Sa makatuwid, ay hindi mga anak sa laman ang mga anak ng Dios: kundi ang mga anak sa pangako'y siyang ibibilang na isang binhi. Sa ato pa, ang mga anak sa Dios dili mao kadtong mga anak pinaagi sa pagkatawo, kondili ang pagaisipon nga iyang mga kaliwat mao kadtong mga anak sumala sa gisaad. Sapagkat ito ang salita ng pangako, Ayon sa panahong ito'y paririto ako, at magkakaroon si Sara ng isang anak na lalake. Kay mao kini ang pulong sa saad, "Sa maong panahon mobalik ako dinhi ug si Sara makabaton ug usa ka anak nga lalaki." At hindi lamang gayon; kundi nang maipaglihi na ni Rebeca sa pamamagitan ng isa, ito nga'y ng ating ama na si Isaac- Ug dili lamang kini ra, kondili usab sa diha nga si Rebeca nagsamkon pinaagi sa usa ka lalaki nga mao ang atong ginikanan nga si Isaac, Sapagkat ang mga anak nang hindi pa ipinanganganak, at hindi pa nagsisigawa ng anomang mabuti o masama, upang ang layon ng Dios ay mamalagi alinsunod sa pagkahirang, na hindi sa mga gawa, kundi doon sa tumatawag, bisan sa wala pa mahimugso ang mga bata ug wala pa sila makahimog bisan unsa, maayo o dautan, aron magapadayon ang katuyoan sa Dios sa pagpamili nga daan, dili pinaagi sa mga buhat kondili pinaagi sa iyang pagtawag, Ay sinabi sa kaniya, Ang panganay ay maglilingkod sa bunso. siya si Rebeca daan nang giingnan, "Ang magulang magaalagad sa manghud." Gaya ng nasusulat, Si Jacob ay inibig ko, datapuwat si Esau ay aking kinapootan. Sumala sa nahisulat, "Si Jacob akong gihigugma, apan si Esau akong gidumtan." Ano nga ang ating sasabihin? Mayroon baga kayang kalikuan sa Dios? Huwag nawang mangyari. Nan, unsa may atong ikasulti? Nga wala ang hustisya diha sa Dios? Palayo kana! Sapagkat sinasabi niya kay Moises, Ako'y maaawa sa aking kinaaawaan, at ako'y mahahabag sa aking kinahahabagan. Kay siya nagaingon kang Moises, "Magakalooy ako kanila nga akong pagakaloy-an, ug magamapuanguron ako kanila nga akong pagahatagan sa puangod." Kaya nga hindi sa may ibig, ni hindi sa tumatakbo, kundi sa Dios na naaawa. Busa magaagad diay kini dili sa kabubut-on sa tawo o sa iyang paningkamot, kondili sa kalooy sa Dios. Sapagkat sinasabi ng kasulatan tungkol kay Faraon, Dahil sa layong ito, ay itinaas kita, upang aking maihayag sa pamamagitan mo ang aking kapangyarihan, at upang ang aking pangala'y maitanyag sa buong lupa. Kay ang kasulatan nagaingon kang Faraon, "Gipatindog ko ikaw aron nga pinaagi kanimo ikapadayag ang akong gahum, aron ang akong ngalan ikasangyaw diha sa tibuok nga yuta." Kaya nga sa kaniyang ibig siya'y naaawa, at sa kaniyang ibig siya'y nagpapatigas. Busa ang Dios may kalooy kang bisan kinsa sumala sa iyang pagbuot, ug siya nagapatig-a sa kasingkasing ni bisan kinsa sumala sa iyang pagbuot. Sasabihin mo nga sa akin, Bakit humahanap pa siya ng kamalian? Sapagkat sino ang sumasalangsang sa kaniyang kalooban? Moingon ikaw kanako, "Nan, nganong mobasol pa man lagi siya? Kinsa may arang makababag sa iyang pagbuot?" Ngunit, Oh tao, sino kang tumututol sa Dios? Sasabihin baga ng bagay na ginawa doon sa gumawa sa kaniya, Bakit mo ako ginawang ganito? Apan kinsa ka man, ikaw nga tawo, nga magatubagtubag sa Dios? Ang hinulma magaingon ba sa iyang maghuhulma, "Nganong giingon man ako nimo niini pagbuhat?" O wala bagang kapangyarihan sa putik ang magpapalyok, upang gawin sa isa lamang limpak ang isang sisidlan sa ikapupuri, at ang isa'y sa ikahihiya. Wala ba diay ing kagahum ang magkokolon ibabaw sa lapok nga kolonon, ug gikan sa mao rang usa ka umol, sa paghimog usa ka sudlanan alang sa halangdong kagamitan ug sa laing sudlanan alang sa timawa nga kagamitan? Ano kung ang Dios ay inibig na ihayag ang kaniyang kagalitan, at ipakilala ang kaniyang kapangyarihan, ay nagtiis ng malaking pagpapahinuhod sa mga sisidlan ng galit na nangahahanda na sa pagkasira: Unsa man kon, sa tinguha sa Dios sa pagpadayag sa iyang kapungot ug pagpaila sa iyang gahum, sa mapailubon gayud giantus niya ang mga sudlanan nga gikapungtan nga gipanghimo aron pagalaglagon, At upang maipakilala ang kayamanan ng kaniyang kaluwalhatian sa mga sisidlan ng awa, na kaniyang inihanda nang una pa sa kaluwalhatian, sa pag-antus aron sa pagpaila sa kadagaya sa iyang himaya alang sa mga sudlanan nga ginakaloy-an, nga giandam niyang daan aron pagahimayaon, Maging sa atin na kaniya namang tinawag, hindi lamang mula sa mga Judio, kundi naman mula sa mga Gentil? nga mao kita nga iyang gitawag, dili gikan sa mga Judio lamang kondili gikan sa mga Gentil usab? Gaya naman ng sinasabi niya sa aklat ni Oseas, Tatawagin kong aking bayan na hindi ko dating bayan; At iniibig, na hindi dating iniibig. Sa ingon gayud siya nagsulti diha sa basahon ni Oseas, nga nag-ingon: Ang dili akong mga tawo pagatawgon ko nga `akong mga tawo,` ug ang babaye nga dili pinalangga pagatawgon ko nga `akong pinalangga.`" At mangyayari, na sa dakong pinagsabihan sa kanila, kayo'y hindi ko bayan, Ay diyan sila tatawaging mga anak ng Dios na buhay. "Ug sa dapit diin giingnan sila, `Kamo dili akong mga tawo,` didto pagatawgon sila nga `mga anak sa Dios nga buhi.`" At si Isaias ay sumisigaw tungkol sa Israel, Kung ang bilang man ng mga anak ng Israel ay maging tulad sa buhangin sa dagat, ay ang nalalabi lamang ang maliligtas: Ug mahitungod kang Israel, si Isaias nagatuwaw nga nagaingon: "Bisan pa kon ang gidaghanon sa mga anak ni Israel ingon sa balas sa dagat, sila lamang nga mahisalin mao ang mangaluwas; Sapagkat isasagawa ng Panginoon ang kaniyang salita sa lupa, na tatapusin at paiikliin. kay uban sa pagkamapiuton ug pagkadali, pagatumanon sa Ginoo ang iyang gihukom sa yuta." At gaya ng sinabi nang una ni Isaias, Kung hindi nagiwan sa atin ng isang binhi ang Panginoon ng mga hukbo, Tayo'y naging katulad sana ng Sodoma, at naging gaya ng Gomorra. Ug ingon sa gitagna ni Isaias: Kon ang Ginoo sa mga kasundalohan wala pa magbilin kanatog mga kaliwat, mahisama unta kita sa Sodoma ug mahimo unta kitang ingon sa Gomorra." Ano nga ang ating sasabihin? Na ang mga Gentil, na hindi nangagsisisunod sa katuwiran, ay nagkamit ng katuwiran, sa makatuwid baga'y ng katuwiran sa pananampalataya: Busa, unsa may atong ikasulti? Mao kini, nga ang mga Gentil nga wala mag-agpas sa pagkamatarung nakakab-ot hinoon niini, sa pagkamatarung nga pinaagi sa pagtoo; Datapuwat ang Israel sa pagsunod sa kautusan ng katuwiran, ay hindi umabot sa kautusang iyan. apan ang Israel nga nag-agpas sa pagkamatarung nga pinasikad sa kasugoan wala makakab-ot sa pagtuman sa kasugoan. Bakit? Sapagkat hindi nila hinanap sa pamamagitan ng pananampalataya, kundi ng ayon sa mga gawa. Sila'y nangatisod sa batong katitisuran; Ngano man? Tungod kay wala man sila mag-agpas niini pinaagi sa pagtoo, kondili ingon nga daw pinasikad kini sa mga binuhatan. Nahipangdol sila sa batongmakapangdol, Gaya ng nasusulat, Narito, inilalagay ko sa Sion ang isang batong katitisuran, at batong pangbuwal: At ang sumasampalataya sa kaniya'y hindi mapapahiya. ingon sa nahisulat: Tan-awa, igabutang ko sa Sion ang bato nga makapangdol sa mga tawo, usa ka bato nga makapatumba kanila; apan ang mosalig kaniya dili maulawan?" Mga kapatid, ang nais ng aking puso at ang aking panalangin sa Dios ay patungkol sa kanila, upang sila'y mangaligtas. Mga igsoon, ang tinguha sa akong kasingkasing ug ang akong pag-ampo ngadto sa Dios alang kanila mao nga mangaluwas unta sila. Sapagkat sila'y pinatotohanan ko na may mga pagmamalasakit sa Dios, datapuwat hindi ayon sa pagkakilala. Kay saksi ako nila nga sila adunay kasibut alang sa Dios, apan kini maoy kasibut nga wala duyogi sa kahibalo. Sapagkat sa hindi nila pagkaalam ng katuwiran ng Dios, at sa pagsusumakit na maitayo ang sariling kanila, ay hindi sila napasakop sa katuwiran ng Dios. Ug kay wala man silay hibangkaagan mahitungod sa pagkamatarung nga nagagikan sa Dios, ug nagapaningkamot sa paghimo sa ilang kaugalingong pagkamatarung, wala sila magpailalum sa pagkamatarung nga iya sa Dios. Sapagkat si Cristo ang kinauuwian ng kautusan sa ikatutuwid ng bawat sumasampalataya. Kay si Cristo mao ang pagkatapus sa kasugoan aron mamatarung ang tanan nga may pagtoo. Sapagkat isinulat ni Moises na ang tao na gumagawa ng katuwirang ayon sa kautusan ay mabubuhay dahil dito. Si Moises nagasulat mahitungod sa pagkamatarung nga pinasikad sa kasugoan, nga ang tawo nga magagawi sa maong pagkamatarung mabuhi tungod niini. Datapuwat sinasabi ng katuwiran ayon sa pananampalataya ang ganito, Huwag mong sabihin sa iyong puso, Sino ang aakyat sa langit? (sa makatuwid baga'y upang ibaba si Cristo:) Apan ang pagkamatarung nga pinaagi sa pagtoo nagaingon, Ayaw pag-ingon sa sulod sa imong kasingkasing, "Kinsa bay mosaka sa langit?" (nga sa ato pa, aron sa pagdala kang Cristo sa ubos), O, Sino ang mananaog sa kalalimlaliman? (sa makatuwid baga'y upang iakyat si Cristo mula sa mga patay.) o, "Kinsa may mokanaug sa bung-aw?" (nga sa ato pa, aron sa pagdala kang Cristo sa taas gikan sa mga patay). Datapuwat ano ang sinasabi nito? Ang salita ay malapit sa iyo, sa iyong bibig, at sa iyong puso: sa makatuwid baga'y ang salita ng pananampalataya na aming ipinangangaral: Apan unsa may ginaingon niini? Ang pulong haduol kanimo, anaa ra sa imong baba ug sa sulod sa imong kasingkasing (nga sa ato pa, ang pulong sa pagtoo nga among ginawali). Sapagkat kung ipahahayag mo ng iyong bibig si Jesus na Panginoon, at sasampalataya ka sa iyong puso na binuhay siyang maguli ng Dios sa mga patay ay maliligtas ka: Kay kon pinaagi sa imong baba magasugid ikaw nga si Jesus mao ang Ginoo, ug magatoo sa sulod sa imong kasingkasing nga siya gibanhaw sa Dios gikan sa mga patay, nan, maluwas ikaw. Sapagkat ang tao'y nanampalataya ng puso sa ikatutuwid; at ginagawa sa pamamagitan ng bibig ang pagpapahayag sa ikaliligtas. Kay ang tawo magatoo diha sa iyang kasingkasing aron mamatarung siya; ug siya magasugid pinaagi sa iyang baba aron maluwas siya. Sapagkat sinasabi ng kasulatan, Ang lahat na sa kaniya'y nagsisisampalataya ay hindi mapapahiya. Kay nagaingon ang kasulatan, "Ang tanan nga nagatoo kaniya dili maulawan." Sapagkat walang pagkakaiba ang Judio at ang Griego: sapagkat ang Panginoon din ay siyang Panginoon ng lahat, at mayaman siya sa lahat ng sa kaniya'y nagsisitawag: Kay walay kalainan sa Judio ug sa Gresyanhon; ang mao rang Ginoo, Ginoo sa tanan, ug siya nagahatag sa iyang mga bahandi ngadto sa tanan nga nagapangaliya kaniya. Sapagkat, Ang lahat na nagsisitawag sa pangalan ng Panginoon ay mangaliligtas. Kay "ang tanan nga mangaliya sa ngalan sa Ginoo maluwas." Paano nga silang magsisitawag doon sa hindi nila sinampalatayanan? at paano silang magsisisampalataya sa kaniya na hindi nila napakinggan? at paano silang mangakikinig na walang tagapangaral? Apan unsaon man sa mga tawo sa pagpangaliya kaniya nga wala nila toohi? Ug unsaon man nila sa pagtoo kaniya nga wala gayud nila hidunggi? Ug unsaon man nila sa pagkadungog kon walay magwawali? At paano silang magsisipangaral, kung hindi sila nga sinugo? gaya nga ng nasusulat, Anong pagkaganda ng mga paa niyaong mga nagdadala ng masasayang balita ng mga bagay na mabuti! Ug unsaon man sa mga tawo sa pagpakawali gawas kon sila pinadala? Ingon sa nahisulat, "Katahum gayud sa mga tiil sa mga nagawali sa Maayong Balita!" Datapuwat hindi silang lahat ay nakinig ng masasayang balita. Sapagkat sinasabi ni Isaias, Panginoon, sino ang naniwala sa aming balita? Apan silang tanan wala lang manumbaling sa Maayong Balita, kay si Isaias nagaingon man, "Ginoo, kinsa bay nakatoo sa ilang nadungog gikan kanamo?" Kaya nga ang paniniwala'y nanggagaling sa pakikinig, at ang pakikinig ay sa pamamagitan ng salita ni Cristo. Busa ang pagtoo magaabut gikan sa madungog, ug ang madungog magaabut pinaagi sa pagwali mahitungod kang Cristo. Datapuwat sinasabi ko, Hindi baga sila'y nangakinig? Oo, tunay nga, Ang tinig nila ay kumalat sa buong lupa, At ang kanilang mga salita'y hanggang sa mga dulo ng sanglibutan. Apan mangutana ako, wala ba sila makadungog? Oo, nakadungog na sila, kay Ang ilang tingog milanog ngadto sa tibuok yuta, ug ang ilang mga pulong ngadto sa mga kinatumyan sa kalibutan." Datapuwat sinasabi ko, Hindi baga nalalaman ng Israel? Unauna'y sinasabi ni Moises, Ipamumungkahi ko kayo sa paninibugho sa pamamagitan niyaong hindi bansa, Sa pamamagitan ng isang bansang mangmang ay gagalitin ko kayo. Mangutana ako pag-usab, wala ba mahibalo ang Israel? Una sa tanan si Moises nagaingon, Hagiton ko kamo sa pagpangabubho niadtong dili nasud; ug sa pagkasuko batok sa usa ka nasud nga hungog." At si Isaias ay buong tapang na nagsasabi, Ako'y nasumpungan nilang mga hindi nagsisihanap sa akin; Nahayag ako sa kanilang mga hindi nagsisipagtanong tungkol sa akin. Ug si Isaias maisugon sa pag-ingon, Hingkaplagan ako sa mga tawo nga wala mangita kanako; gipadayag ko ang akong kaugalingon ngadto sa mga wala magpangayo kanako." Datapuwat tungkol sa Israel ay sinasabi niya, Sa buong araw ay iniunat ko ang aking mga kamay sa isang bayang suwail at matutol. Apan mahitungod kang Israel siya nagaingon, "Sa tibuok adlaw ginatuyhad ko ang akong mga kamot ngadto sa mga tawong masupilon ug masinupakon." Sinasabi ko nga, Itinakuwil baga ng Dios ang kaniyang bayan? Huwag nawang mangyari. Sapagkat ako man ay Israelita, sa binhi ni Abraham, sa angkan ni Benjamin. Busa mangutana ako, gisalikway ba sa Dios ang iyang katawhan? Palayo kana! Kay ako usab Israelinhon, kaliwat ni Abraham, sakop sa banay ni Benjamin. Hindi itinakuwil ng Dios ang kaniyang bayan na nang una pa'y kinilala niya. O hindi baga ninyo nalalaman ang sinasabi ng kasulatan tungkol kay Elias? kung paanong namamagitan siya sa Dios laban sa Israel na sinabi: Ang Dios wala magsalikway sa iyang mga tawo nga daan na niyang giila. Wala ba kamo masayud sa ginaingon sa kasulatan mahitungod kang Elias, giunsa niya sa pagpangamuyo sa Dios batok sa Israel? Panginoon, pinatay nila ang iyong mga propeta, giniba nila ang iyong mga dambana; at ako'y naiwang nagiisa, at hinahanap nila ang aking buhay. "Ginoo, gipamatay nila ang imong mga profeta, gipangguba nila ang imong mga halaran, ug ako na lang usa ra ang nahibilin, ug ginapangita nila ang akong kinabuhi." Datapuwat ano ang sinasabi ng kasagutan ng Dios sa kaniya? Nagtira ako sa akin ng pitong libong lalake na hindi nangagsiluhod kay Baal. Apan unsa may gitubag sa Dios kaniya? "Alang sa akong kaugalingon may gitagana ako nga pito ka libo ka mga tawo nga wala makapilo sa ilang mga tuhod ngadto kang Baal." Gayon din nga sa panahong itong kasalukuyan ay may isang nalalabi ayon sa pagkahirang ng biyaya. Ug niining panahona usab karon, adunay salin nga gipili pinaagi sa grasya. Ngunit kung ito'y sa pamamagitan ng biyaya, ay hindi na sa mga gawa: sa ibang paraan ang biyaya ay hindi biyaya. Apan kon kini pinaagi man sa grasya, nan, dili na kini pinasikad sa mga binuhatan; kay kon mao pa, ang grasya dili na grasya. Ano nga? Ang hinahanap ng Israel ay hindi niya kinamtan; datapuwat ito'y kinamtan ng pagkahirang, at ang mga iba'y pinapagmatigas: Busa, unsa man? Ang Israel napakyas sa pagkab-ot sa iyang gipangita. Ang mga pinili nakakab-ot hinoon niini, apan ang uban gipagahi, Ayon sa nasusulat, Binigyan sila ng Dios ng Espiritu ng pagkakatulog, ng mga matang hindi nangakakakita, at ng mga pakinig na hindi nangakakarinig, hanggang sa araw na ito. ingon sa nahisulat: Sa Dios gihatagan silag espiritu sa kahinanok, ug mga mata nga dili makakita ug mga dalunggan nga dili makadungog, hangtud niining adlawa karon." At sinasabi ni David, Ang kanilang dulang nawa'y maging isang silo, at isang panghuli, At isang katitisuran, at isang kabayaran sa kanila: Ug si David nagaingon: Ang ilang pagpangaon himoang bitik ug lit-ag, usa ka gahong ug usa ka panimalus alang kanila; Manganglabo nawa ang kanilang mga mata, upang sila'y huwag mangakakita, At laging baluktutin mo nawa ang kanilang gulugod. ngitngiti ang ilang mga mata aron dili na sila makakita, ug boktota ang ilang mga bokoboko hangtud sa kahangturan." Sinasabi ko nga, Nangatisod kaya sila upang mangahulog? Huwag nawang mangyari: datapuwat sa pagkahulog nila'y dumating ang pagkaligtas sa mga Gentil, upang ipamungkahi sila sa paninibugho. Busa mangutana ako, nahipangdol ba sila nga tungod niana napukan sila? Palayo kana! Hinoon tungod sa ilang paglapas ang kaluwasan nahiadto sa mga Gentil aron sa paghagit sa mga Israelinhon sa pagpangabubho. Ngayon kung ang pagkahulog nga nila ay siyang kayamanan ng sanglibutan, at ang pagkalugi nila ay siyang kayamanan ng mga Gentil; gaano pa ang kapunuan nila? Ug kon ang ilang paglapas nahimong bahandi alang sa kalibutan, ug kon ang ilang kakulangan nahimong bahandi sa mga Gentil, daw unsa ka labi pa kon ikapasig-uli silang tanan! Datapuwat nagsasalita ako sa inyong mga Gentil. Palibasa'y ako nga'y apostol ng mga Gentil, ay niluluwalhati ko ang aking ministerio; Karon magasulti ako kaninyong mga Gentil. Tungod kay apostol man ako ngadto sa mga Gentil, magapasidungog ako sa akong pag-alagad, Baka sa anomang paraan ay maipamungkahi ko sa paninibugho yaong aking mga kalaman, at maligtas ang ilan sa kanila. aron mangabubho ang akong mga isigka-Judio, basin pa nga sa ingon niana maluwas ang uban kanila. Sapagkat kung ang pagkatakuwil sa kanila ay siyang pakikipagkasundo ng sanglibutan, ano kaya ang pagtanggap sa kanila, kundi buhay mula sa mga patay? Kay kon ang pagsalikway kanila misangpot sa pagkapinasig-uli sa kalibutan ngadto sa Dios, unsa pa man gayud kondili nga ang pagdawat kanila mosangpot ngadto sa kinabuhi gikan sa kamatayon? At kung ang pangunahing bunga ay banal, ay gayon din ang lahat: at kung ang ugat ay banal, ay gayon din ang mga sanga. Kon nabalaan man ang unang hakop sa minasa, mao man usab ang tibuok minasa; ug kon nabalaan man ang gamut, mao man usab ang mga sanga. Datapuwat kung ang ilang mga sanga'y nangabali, at ikaw, na isang olibong ligaw ay isinanib ka sa kanila, at ikaw ay naging kabahagi nila sa ugat ng katabaan ng punong olibo; Apan kon ang pipila ka mga sanga gipamutol, ug ikaw, nga salingsing sa olibo nga ihalas, gisumpay lamang diha sa ilang dapit aron makaambit sa kabahandianon sa kahoyng olibo, Huwag kang magpalalo sa mga sanga: datapuwat kung magpalalo ka, ay hindi ikaw ang nagkakandili sa ugat, kundi ang ugat ang nagkakandili sa iyo. nan, ayaw pagpasigarbohi ang mga sanga. Kon magpasigarbo man gayud ikaw, hinumdami nga dili baya ikaw mao ang nagsapnay sa punoan, hinonoa ang punoan mao ang nagasapnay kanimo. Sasabihin mo nga, Ang mga sanga ay nangabali upang ako ay makasanib. Magaingon ikaw, "Ang mga sanga gipamutol aron ikasumpay ako diha sa ilang dapit." Mabuti; sa kawalan nila ng pananampalataya ay nangabali sila, at sa iyong pananampalataya'y nakatayo ka. Huwag kang magpalalo kundi matakot ka: Tinuod kana. Sila gipamutol tungod sa ilang pagkadili matinoohon, apan ikaw nagabarug pinaagi lamang sa pagtoo. Busa ayaw pagpahitaas, hinonoa pagbarug nga mahadlokon. Sapagkat kung hindi nga pinatawad ng Dios ang mga talagang sanga, ikaw man ay hindi patatawarin. Kay kon wala man gani kaloy-i sa Dios ang mga sangang tiunay, dili usab ikaw niya pagakaloy-an. Masdan mo nga ang kabutihan at ang kabagsikan ng Dios: ang kabagsikan ay sa nangahulog, datapuwat ang kabutihan ng Dios ay sa iyo, kung mamamalagi ka sa kaniyang kabutihan: sa ibang paraan ay ikaw man ay puputulin. Busa timan-i ang pagkamapuanguron ug pagkamapiuton sa Dios: mapiuton kanila nga mga nangatumba, apan mapuanguron ang Dios kanimo, basta magapadayon ikaw diha sa iyang pagkamapuanguron; kay kon dili man, ikaw usab pagaputlon. At sila naman, kung hindi mangagsisilagi sa di pananampalataya ay mangakakasanib: sapagkat makapangyarihan ang Dios upang sila'y isanib na muli. Ug bisan pa gani ang uban kanila, kon dili sila magpabilin sa pagkadili matinoohon, igasumpay sila niini, kay ang Dios makahimo man sa pagsumpay kanila pag-usab. Sapagkat kung ikaw ay pinutol doon sa talagang olibong ligaw, at laban sa kaugalian ay isinanib ka sa mabuting punong olibo; gaano pa nga ang mga ito, na mga talagang sanga, na mangakakasanib sa kanilang sariling punong olibo? Kay kon ikaw giputol gikan sa usa ka kahoy nga sa kinaiya olibo nga ihalas ug gisumpay, supak sa kinaiya, ngadto sa olibo nga maayo, unsa ka labaw pa gayud nga igasumpay kining mga sangang tiunay balik ngadto sa ilang tiunayng punoan sa olibo. Sapagkat hindi ko ibig, mga kapatid, na di ninyo maalaman ang hiwagang ito, baka kayo'y mangagmarunong sa inyong sariling mga haka, na ang katigasan ng isang bahagi ay nangyari sa Israel, hanggang sa pumasok ang kapunuan ng mga Gentil; Basi magpakamakinaadmanon kamo diha sa inyong kaugalingong panghunahuna, buot ko, mga igsoon, nga inyong masabtan ang tinagoan nga mao kini: nga ang katig-a anha sa usa ka bahin sa Israel hangtud sa panahon nga mahisulod na ang hingpit gidaghanon sa mga Gentil, At sa ganito'y ang buong Israel ay maliligtas: gaya ng nasusulat, Magbubuhat sa Sion ang Tagapagligtas; Siya ang maghihiwalay sa Jacob ng kalikuan: ug unya pagaluwason ang tibuok Israel, ingon sa nahisulat: Ang Manluluwas moabut gikan sa Sion; pagahinginlan niya ang pagkadili diosnon gikan kang Jacob"; At ito ang aking tipan sa kanila, Pagka aalisin ko ang kanilang mga kasalanan. "ug mao unya kini ang pakigsaad ko uban kanila sa diha nga kuhaon ko na ang ilang mga sala." Tungkol sa evangelio, ay mga kaaway sila dahil sa inyo: datapuwat tungkol sa pagkahirang, ay mga pinakaiibig sila dahil sa mga magulang. Labut sa Maayong Balita sila mga kaaway sa Dios, alang sa inyong kaayohan; apan labut sa pagpamili niya, sila mga pinalangga alang sa pahinungdan sa ilang mga ginikanan. Sapagkat ang mga kaloob at ang pagtawag ng Dios ay hindi nagbabago. Kay ang mga gasa ug ang pagtawag gikan sa Dios dili mabakwi. Sapagkat kung paanong kayo nang nakaraang panahon ay mga masuwayin sa Dios, datapuwat ngayon kayo'y nangagkamit ng habag sa pamamagitan ng kanilang pagsuway, Kay maingon nga kaniadto nagmasupilon kamo batok sa Dios apan karon nakadawat na sa kalooy tungod sa ilang pagkamasupilon, Gayon din naman ang mga ito ay naging mga masuwayin ngayon, upang sa pamamagitan ng habag na ipinagkaloob sa inyo, sila nama'y magkamit ngayon ng habag. sa ingon usab niini nagamasupilon sila karon aron nga pinaagi sa kalooy nga gikapadayag kaninyo makadawat usab silag kalooy. Sapagkat ang lahat ay kinulong ng Dios sa kasuwayan, upang siya'y mahabag sa lahat. Kay ang tanang mga tawo gitugyan sa Dios ngadto sa pagkamasupilon aron ang tanan iyang pagakaloy-an. Oh kalaliman ng mga kayamanan ng karunungan at ng kaalaman ng Dios! oh di matingkalang mga hatol niya, at hindi malirip na kaniyang mga daan! O ang kahilabihan gayud sa kadagaya ug sa kaalam ug sa kahibalo nga iya sa Dios! Pagkadili matugkad sa iyang mga paghukom ug pagkadili matukib sa iyang mga paagi! Sapagkat sino ang nakaalam ng pagiisip ng Panginoon? o sino ang kaniyang naging kasangguni? "Kay kinsa bay nasayud sa hunahuna sa Ginoo, o kinsa bay iyang magtatambag?" O sino ang nagbigay na una sa kaniya, at siya'y babayarang muli? "O kinsa bay nakahatag kaniyag gasa aron kaulian siyag balus?" Sapagkat kaniya, at sa pamamagitan niya, at sa kaniya, ang lahat ng mga bagay. Sumakaniya nawa ang kaluwalhatian magpakailan man. Siya nawa. Kay gikan kaniya ug pinaagi kaniya ug ngadto kaniya mao ang tanang mga butang. Kaniya ang himaya hangtud sa kahangturan. Amen. Kaya nga, mga kapatid, ipinamamanhik ko sa inyo, alangalang sa mga kahabagan ng Dios, na inyong iharap ang inyong mga katawan na isang haing buhay, banal, na kaayaaya sa Dios, na siya ninyong katampatang pagsamba. Busa hangyoon ko kamo, mga igsoon, tungod sa mga kalooy sa Dios, sa pagtugyan sa inyong mga lawas ingon nga halad nga buhi, balaan ug hinangponon sa Dios, ang halad nga mao ang inyong espirituhanong pagsimba. At huwag kayong magsiayon sa sanglibutang ito: kundi magiba kayo sa pamamagitan ng pagbabago ng inyong pagiisip, upang mapatunayan ninyo kung alin ang mabuti at kaayaaya at lubos na kalooban ng Dios. Ayaw kamo pagpahiuyon niining panahona sa kalibutan, kondili usba hinoon ninyo ang inyong kaugalingon pinaagi sa pagbag-o sa inyong salabutan, aron inyong masuta kon unsa ang maayo ug hinangponon ug hingpit nga kabobut-on sa Dios. Sapagkat sinasabi ko, sa pamamagitan ng biyaya na sa akin ay ibinigay, sa bawat tao sa inyo, na huwag magisip sa kaniyang sarili ng totoong matayog kay sa nararapat niyang isipin; kundi magisip na may kahinahunan, ayon sa kasukatan ng pananampalataya na ibinahagi ng Dios sa bawat isa. Kay pinaagi sa grasya nga gihatag kanako agdahon ko ang matag-usa kaninyo sa dili paghunahuna ug labaw kay sa angay niyang hunahunaon mahitungod sa iyang kaugalingon, kondili nga maghunahuna hinoon siya uban sa kaligdong, ang matag-usa sibo sa gidak-on sa pagtoo nga gibahin sa Dios kaniya. Sapagkat kung paanong sa isang katawan ay mayroong tayong maraming mga sangkap, at ang lahat ng mga sangkap ay hindi pareho ang gawain: Kay maingon nga diha sa usa ka lawas aduna kitay daghang mga bahin, ug ang tanang mga bahin dili managsamag bulohaton, Ay gayon din tayo, na marami, ay iisang katawan kay Cristo, at mga sangkap na samasama sa isat isa. mao man usab kita, bisan daghan, usa ra kita ka lawas diha kang Cristo, ug ang matag-usa kanato isigkabahin, ang usa sa usa. At yamang may mga kaloob na nagkakaibaiba ayon sa biyaya na ibinigay sa atin, kung hula, ay manganghula tayo ayon sa kasukatan ng ating pananampalataya; Ug sanglit nabatonan ta man ang espirituhanong mga hiyas nga nagkalainlain sibo sa grasya nga gihatag kanato, kinahanglan gamiton ta kini: kon sa profesiya, kinahanglan gamiton ta kini sibo sa gidak-on sa atong pagtoo; O kung ministerio, ay gamitin natin ang ating sarili sa ating ministerio; o ang nagtuturo, ay sa kaniyang pagtuturo; kon sa pag-alagad, sa atong pagpang-alagad; ang nagatudlo, sa iyang pagpanudlo; O ang umaaral, ay sa kaniyang pagaral: ang namimigay, ay magbigay na may magandang-loob; ang nagpupuno, ay magsikap; ang nahahabag ay magsaya. ang nagamaymay, sa iyang pagpangmaymay; ang nagaamot, sa pagkamanggihatagon; ang nagahatag ug panabang, sa pagkamasibuton; ang nagahimog mga buhat sa kalooy, sa kasaya. Ang pagibig ay maging walang pagpapaimbabaw. Kapootan ninyo ang masama; makisanib kayo sa mabuti. Kinahanglan walay pagminaut ang gugma. Dumti ninyo ang dautan, gumakos kamo sa maayo. Sa pagibig sa mga kapatid ay mangagmahalan kayo; sa kapurihan ay ipagpauna ng isat isa ang iba; Paghigugmaay kamo ang usa sa usa sa gugma nga inigsoon; pagpalabwanay kamo sa pagtahud ang usa sa usa. Huwag mga tamad sa pagsusumikap; maningas sa espiritu; mapaglingkod sa Panginoon; Ayaw kamo pagpakulang sa kasibut, hinonoa magmainiton kamo diha sa Espiritu. Alagara ninyo ang Ginoo. Mangagalak sa pagasa; magmatiisin sa kapighatian; magmatiyagain sa pananalangin; Pagkalipay kamo diha sa inyong paglaum, pagpailub kamo sa panahon sa kagul-anan, lumahutay kamo sa pag-ampo. Mapagdamay sa mga kailangan ng mga banal; maging mapagpatuloy. Umamot kamo alang sa mga kinahanglanon sa mga balaan, batasana ninyo ang pagkamaabi-abihon. Pagpalain ninyo ang mga sa inyo'y nagsisiusig; pagpalain ninyo, at huwag ninyong sumpain. Panghinauti ninyo ang mga nagalutos kaninyo; panghinauti ug ayaw ninyo sila pagpanghimarauta. Makigalak kayo sa nangagagalak; makiiyak kayo sa nagsisiiyak. Pagkalipay kamo duyog sa mga nagakalipay, panghilak kamo duyog sa mga nagapanghilak. Mangagkaisa kayo ng pagiisip. Huwag ninyong ilagak ang inyong pagiisip sa mga bagay na kapalaluan, kundi makiayon kayo sa mga bagay na may kapakumbabaan. Huwag kayong mga pantas sa inyong sariling mga haka. Panagkaangay kamo sa inyong panghunahuna, ang usa ngadto sa usa; ayaw kamo pagpahitaas, hinonoa pakigharong kamo sa mga timawa; ayaw ninyo palabihi ang inyong pag-isip sa inyong kaugalingong pagkamakinaadmanon. Huwag kayong mangagbayad sa kanino man ng masama sa masama. Isipin ninyo ang mga bagay na kapuripuri sa harapan ng lahat ng mga tao. Kinahanglan walay balusan ninyog dautan tungod sa dautan, hinonoa tinguhaa ninyo ang pagkamaligdong diha sa atubangan sa tanang tawo. Kung maaari, ayon sa inyong makakaya, ay magkaroon kayo ng kapayapaan sa lahat ng mga tao. Kon mahimo, sumala sa inyong takus maarangan, kinahanglan makigdinaitay kamo uban sa tanang tawo. Huwag kayong mangaghigantihan, mga iniibig, kundi bigyan ninyong daan ang galit ng Dios: sapagkat nasusulat, Akin ang paghihiganti; ako ang gaganti, sabi ng Panginoon. Mga hinigugma, ayaw ninyo himoa ang panimalus, hinonoa hatagi ninyog higayon ang kapungot sa Dios; kay nahisulat man kini nga nagaingon, "Akoa ang panimalus, ako mao ang magabayad, nagaingon ang Ginoo." Kayat kung ang iyong kaaway ay magutom, pakanin mo; kung siya'y mauhaw, painumin mo: sapagkat sa paggawa mo ng gayon ay mga baga ng apoy ang ibubunton mo sa kaniyang ulo. Hinonoa, "kon gutomon ang imong kaaway, pakan-a siya; kon uhawon, paimna siya; kay sa imong pagbuhat niini magapundok ikaw ug mga baga diha sa ibabaw sa iyang ulo." Huwag kang padaig sa masama, kundi bagkus daigin mo ng mabuti ang masama. Ayaw pagpadaug sa dautan, hinonoa dag-a ang dautan pinaagi sa maayo. Ang bawat kaluluwa ay pasakop sa matataas na kapangyarihan: sapagkat walang kapangyarihan na hindi mula sa Dios; at ang mga kapangyarihang yao'y hinirang ng Dios. Kinahanglan ang tanang tawo magpasakop nga masinugtanon sa mga punoan sa kagamhanan. Kay walay laing pagbulot-an gawas sa gikan sa Dios, ug ang mga anaa karon mga tinukod sa Dios. Kaya ngat ang sumasalangsang sa kapangyarihan, ay sa utos ng Dios sumasalangsang: at ang mga nagsisalangsang ay magsisitanggap ng kahatulan sa kanilang sarili. Busa ang mosukol batok sa mga punoan nagasukol batok sa tinukod sa Dios, ug ang managpanukol mahiagum sa hukom sa silot. Sapagkat ang mga pinuno ay hindi kilabot sa gawang mabuti, kundi sa masama. At ibig mo bagang mawalaan ng takot sa may kapangyarihan? gawin mo ang mabuti, at magkakamit ka ng kapurihan sa kaniya: Kay ang mga punoan dili kalisangan sa nagabuhat ug maayo, kondili sa dautan. Buot ka bang dili malisang kaniya nga anaa sa kagahum? Nan, buhata ang maayo ug mabatonan mo ang pagdalayeg gikan kaniya, Sapagkat siya'y ministro ng Dios sa ikagagaling mo. Datapuwat kung ginagawa mo ang masama, ay matakot ka; sapagkat hindi walang kabuluhan ang pagdadala niya ng tabak: sapagkat siya'y ministro ng Dios, tagapaghiganti sa ikagagalit sa gumagawa ng masama. kay siya sulogoon sa Dios alang sa imong kaayohan. Apan kon ang dautan maoy imong ginabuhat, angay ka nga malisang, kay dili baya kawang ang iyang pagdaladalag ispada; siya mao ang sulogoon sa Dios aron sa pagpadapat sa iyang kapungot diha sa mamumuhat ug dautan. Kaya ngat dapat na kayo'y pasakop, hindi lamang dahil sa kagalitan, kundi naman dahil sa budhi. Busa kinahanglan magpasakop ka nga masinugtanon dili lamang aron sa paglikay sa kapungot sa Dios, kondili usab tungod sa matarung nga kaisipan. Sapagkat dahil dito ay nagsisipagbayad naman kayo ng buwis; sapagkat sila'y mga tagapangasiwa ng paglilingkod sa Dios, na nagsisipamahalang walang patid sa bagay na ito. Tungod sa samang hinungdan kamo usab nagabayad ug mga buhis, kay ang mga punoan sa kagamhanan mga sulogoon sa Dios ug ginaatiman nila kining maong butang. Ibigay ninyo sa lahat ang sa kanila'y nararapat: buwis sa dapat buwisan; ambag sa dapat ambagan; takot sa dapat katakutan; puri sa dapat papurihan. Bayri silang tanan sa angay nga pabayran, ang mga buhis ngadto sa maniningil ug buhis, ang alkabala ngadto sa maniningil ug alkabala, ang pagtahud ngadto kaniya nga talahuron, ang pasidungog ngadto kaniya nga takus pasidunggan. Huwag kayong magkautang ng ano pa man sa kanino man, maliban na sa mangagibigan kayo: sapagkat ang umiibig sa kaniyang kapuwa'y nakaganap na ng kautusan. Ayaw kamo pag-utang ug bisan unsa kang bisan kinsa, gawas sa paghigugmaay ang usa sa usa; kay ang nagahigugma sa iyang silingan nakatuman sa kasugoan. Sapagkat ito, Huwag kang mangangalunya, Huwag kang papatay, Huwag kang magnanakaw, Huwag kang mananakim, at kung mayroon pang ibang utos, ay nauuwi sa salitang ito, sa makatuwid baga'y Ibigin mo ang iyong kapuwa na gaya ng sa iyong sarili. Ang mga sugo nga nagaingon, "Ayaw pagpanapaw, Ayaw pagpatay, Ayaw pagpangawat, Ayaw pagkaibog," ug ang bisan unsa pa nga sugo, kini nalangkob niining mga pulonga nga nagaingon, "Higugmaa ang imong silingan ingon nga imong kaugalingon." Ang pagibig ay hindi gumagawa ng masama sa kaniyang kapuwa: ang pagibig nga ay siyang katuparan ng kautusan. Ang gugma dili mohimog dautan ngadto sa silingan; busa ang gugma mao ang katumanan sa kasugoan. At ito, yamang nakikilala ang panahon, na ngayo'y kapanahunan nang magsigising kayo sa pagkakatulog: sapagkat ngayon ay lalong malapit na sa atin ang kaligtasan kay sa nang tayo'y magsisampalataya nang una. Ug gawas pa niini, kamo sayud kon unsa nang panahona karon, nga takna na karon nga kinahanglan managmata kamo gikan sa pagkatulog. Kay ang atong kaluwasan labaw pa ka haduol kanato karon kay sa diha nga bag-o pa kitang mitoo; Ang gabi ay totoong malalim, at ang araw ay malapit na: iwaksi nga natin ang mga gawa ng kadiliman, at ating isakbat ang mga sandata ng kaliwanagan. ang kagabhion talitapus na, ug ang adlaw nagsingabut na. Busa isalikway ta ang mga buhat sa kangitngit ug isul-ob ta ang mga hinagiban sa kahayag. Magsilakad tayong mahinhin, gaya ng sa araw; huwag sa katakawan at paglalasing, huwag sa kalibugan at sa kahalayan, huwag sa mga pagkakaalit at pagkakainggitan. Maingon sa maadlaw, magkinabuhi kita nga maligdong, dili sa mga paghudyakabahakhak ug sa mga paghuboghubog, dili sa pakighilawas ug kalaw-ayan, dili sa pakig-away ug pagpangabubho. Kundi bagkus isakbat ninyo ang Panginoong Jesucristo, at huwag ninyong paglaanan ang laman, upang masunod ang mga kahalayan noon. Hinonoa isul-ob ninyo ang Ginoong Jesu-Cristo, ug ayaw kamo pagtagana alang sa unod, sa pagtagbaw sa mga pangibog niini. Datapuwat ang mahina sa pananampalataya ay tanggapin ninyo, hindi upang pagtalunan ang kaniyang pagaalinlangan. Mahitungod sa tawo nga maluyag pagtoo, dawata ninyo siya, apan dili aron sa pagsaway sa iyang mga dinahumdahum. May tao na may pananampalataya na makakain ang lahat ng mga bagay: ngunit ang mahina'y kumakain ng mga gulay. Kay ang usa ka tawo nagatoo nga makakaon siyag bisan unsa, samtang ang tawong maluya magakaon ug mga utanon lamang. Ang kumakain ay huwag magwalang halaga sa hindi kumakain; at ang hindi kumakain ay huwag humatol sa kumakain: sapagkat siya'y tinanggap ng Dios. Ang nagakaon kinahanglan dili magtamay sa wala magkaon, ug ang wala magkaon kinahanglan dili maghukom sa nagakaon, kay kini siya gidawat man sa Dios. Sino kang humahatol sa alila ng iba? Sa kaniyang sariling panginoon ay natatayo siya o nabubuwal. Oo, patatayuin siya; sapagkat makapangyarihan ang Panginoon na siya'y maitayo. Si kinsa ka ba nga magahukom sa binatonan sa lain? Sa atubangan sa iyang agalon siya anha mobarug o mapukan. Ug siya pabarugon kay ang Agalon makahimo man sa pagpatindog kaniya. May nagmamahal sa isang araw ng higit kay sa iba: may ibang nagmamahal sa bawat araw. Bawat isa'y magtibay sa kaniyang sariling pagiisip. Ang usa ka tawo nagailag usa ka adlaw ingon nga labi pang maayo kay sa ubang adlaw, samtang ang laing tawo nagaila sa tanang mga adlaw ingon nga managsama ra. Kinahanglan ang matag-usa ka tawo adunay hingpit pagkadani diha sa iyang kaugalingong hunahuna. Ang nagmamahal sa araw, ay minamahal ito sa Panginoon; at ang kumakain, ay kumakain sa Panginoon, sapagkat siya'y nagpapasalamat sa Dios; at ang hindi kumakain, ay hindi kumakain sa Panginoon, at nagpapasalamat sa Dios. Ang nagabantay ug adlaw, nagabantay niini sa pagpasidungog sa Ginoo. Ug siya usab nga nagakaon, nagakaon sa pagpasidungog sa Ginoo, sanglit nagapasalamat man siya sa Dios; ug siya nga wala magkaon, wala magkaon sa pagpasidungog sa Ginoo ug nagapasalamat sa Dios. Sapagkat ang sinoman sa atin ay hindi nabubuhay sa kaniyang sarili, at sinoman ay hindi namamatay sa kaniyang sarili. Walay usa kanato nga nagmabuhi alang sa iyang kaugalingon, ug walay usa kanato nga mamatay alang sa iyang kaugalingon. Sapagkat kung nangabubuhay tayo, sa Panginoon tayo'y nangabubuhay; o kung nangamamatay tayo, sa Panginoon tayo'y nangamamatay: kayat sa mabuhay tayo, o sa mamatay man, tayo'y sa Panginoon. Kon kita nabuhi, nabuhi kita alang sa Ginoo; ug kon kita mamatay, mamatay kita alang sa Ginoo; sa ingon niana, mabuhi kita o mamatay, iya kita sa Ginoo. Sapagkat dahil dito ay namatay si Cristo at nabuhay na maguli, upang siya'y maging Panginoon ng mga patay at gayon din ng mga buhay. Kay alang niining maong tuyo si Cristo namatay ug nabuhi pag-usab aron mahimo siyang Ginoo sa mga patay ug sa mga buhi. Datapuwat ikaw, bakit humahatol ka sa iyong kapatid? at ikaw naman, bakit pinawalaang halaga mo ang iyong kapatid? sapagkat tayong lahat ay tatayo sa harapan ng hukuman ng Dios. Nan, nganong magahukom ka man sa imong igsoon? O ikaw, nganong magatamay ka man sa imong igsoon? Kay kitang tanan moatubang ra unya sa hukmanan sa Dios; Sapagkat nasusulat, Buhay ako, sabi ng Panginoon, sa akin ang bawat tuhod ay luluhod, At ang bawat dila ay magpapahayag sa Dios. kay nahisulat kini nga nagaingon: Maingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoo, ang tanang tuhod magaluhod sa atubangan ko, ug ang tanang dila magadayeg sa Dios." Kaya nga ang bawat isa sa atin ay magbibigay sulit sa Dios ng kaniyang sarili. Sa ingon niana ang matag-usa kanato magahatag unyag husay ngadto sa Dios mahitungod sa iyang kaugalingon. Huwag na nga tayong mangaghatulan pa sa isat isa: kundi bagkus ihatol ninyo ito, na ang sinoman ay huwag maglagay ng katitisuran sa daan ng kaniyang kapatid o kadahilanan ng ikararapa. Busa kinahanglan dili na kita maghinukmanay ang usa sa usa, hinonoa kinahanglan magahunahuna kamo sa dili gayud pagbutang ug kapangdolan o makabalda diha sa agianan sa inyong igsoon. Nalalaman ko, at naniniwala akong lubos kay Jesus na Panginoon, na walang anomang bagay na marumi sa kaniyang sarili: maliban na doon sa nagaakala na ang anomang bagay ay marumi, sa kaniya'y marumi ito. Pinaagi sa Ginoong Jesus nasayud ug masaligon ako nga walay butang nga mahugaw diha sa kinaiya niini; apan kini mahugaw alang sa tawo nga magahunahuna nga mahugaw kini. Sapagkat kung dahil sa pagkain ang iyong kapatid ay naghinanakit ay hindi ka na lumalakad sa pagibig. Huwag mong ipamahamak sa iyong pagkain yaong pinagkamatayan ni Cristo. Kay kon tungod sa imong pagkaon nasubo ang imong igsoon, nan, wala na ikaw magagawi diha sa gugma. Ayaw tugoti ang imong kan-on nga maoy makaingon sa pagkawagtang sa tawo kang kinsa nagpakamatay si Cristo. Huwag nga ninyong pabayaan na pagsalitaan ng masama ang inyong kabutihan: Busa ayaw ninyo tugoti nga panamastamasan pagsulti ang gipakamaayo ninyo. Sapagkat ang kaharian ng Dios ay hindi ang pagkain at paginom, kundi ang katuwiran at ang kapayapaan at ang kagalakan sa Espiritu Santo. Kay ang gingharian sa Dios dili kalan-on o ilimnon, kondili pagkamatarung ug pakigdait ug kalipay diha sa Espiritu Santo. Sapagkat ang sa ganito ay naglilingkod kay Cristo ay kalugodlugod sa Dios, at pinatutunayan ng mga tao. Siya nga sa ingon nagaalagad kang Cristo pagakahimut-an sa Dios ug pagauyonan sa mga tawo. Kaya nga sundin ang mga bagay na makapapayapa, at ang mga bagay na makapagpapatibay sa isat isa. Busa kab-uton ta ang makaamot sa pagdinaitay ug sa paglig-onay sa usa ug usa. Huwag mong sirain ang gawa ng Dios dahil sa pagkain. Tunay na ang lahat ng mga bagay ay malilinis; gayon man ay masama sa tao ang kumakain ng laban sa kaniyang budhi. Ayaw gubaa ang binuhat sa Dios tungod lang sa pagkaon. Sa pagkatinuod malinis ang tanang butang, apan dautan nga buhat sa usa ka tawo ang pagpahipangdol sa uban pinaagi sa iyang pagakan-on. Mabuti ang huwag kumain ng lamangkati, ni uminom ng alak, ni gumawa ng anoman na katitisuran ng iyong kapatid. Ang maayo mao ang dili pagkaon ug karni o pag-inom ug bino o pagbuhat sa bisan unsa nga makapangdol sa imong igsoon. Ang pananampalataya mo na nasa iyo ay ingatan mo sa iyong sarili sa harap ng Dios. Mapalad ang hindi humahatol sa kaniyang sarili sa bagay na kaniyang sinasangayunan. Ang pagtoo nga anaa kanimo, hupti kana diha lamang sa imong kaugalingon sa atubangan sa Dios. Malipayon ang tawo nga walay ikahukom batok sa iyang kaugalingon tungod sa butang nga iyang ginauyonan. Ngunit ang nagaalinlangan ay hinahatulan kung kumakain, sapagkat hindi siya kumakain sa pananampalataya; at ang anomang hindi sa pananampalataya ay kasalanan. Apan ang tawo nga may pagduhaduha mahitungod sa kan-onon, ug unya mokaon niini, mahinukman siya sa silot, kay ang iyang pagkaon dili man gumikan sa pagtoo; kay ang tanan nga dili gumikan sa pagtoo, kini sala. Tayo ngang malalakas ay nararapat mangagbata ng kahinaan ng mahihina, at huwag tayong mangagbigay lugod sa ating sarili. Kinahanglan natong mga malig-on ang pagyayong sa mga kaluya sa mga mahuyang, ug dili ang pagpahimuot sa atong kaugalingon. Bawat isa sa atin ay magbigay lugod sa kaniyang kapuwa, sa kaniyang ikabubuti sa ikatitibay. Ang matag-usa kanato kinahanglan magapahimuot sa iyang silingan alang sa kaayohan niini niya, aron sa paglig-on kaniya. Sapagkat si Cristo man ay hindi nagbigay lugod sa kaniyang sarili; kundi gaya ng nasusulat, Ang mga pagalipusta ng mga nagsisialipusta sa iyo, ay nangahulog sa akin. Kay si Cristo bitaw wala man magpahimuot sa iyang kaugalingon, hinonoa, sumala sa nahisulat, "Nahulog kanako ang mga pakaulaw nga gihimo sa mga nagpakaulaw kanimo." Sapagkat ang anomang mga bagay na isinulat nang una ay nangasulat dahil sa ikatututo natin, upang sa pamamagitan ng pagtitiis at pagaliw ng mga kasulatan ay mangagkaroon tayo ng pagasa. Kay bisan unsay gisulat kaniadto, gisulat kini alang sa pagtuon kanato aron nga pinaagi sa pailub ug pinaagi sa paglipay gikan sa mga kasulatan makabaton unta kitag paglaum. Loobin nawa ng Dios ng pagtitiis at paggiliw, na kayo ay magkaisa ng pagiisip sa isat isa ayon kay Cristo Jesus: Hinaut ang Dios sa pailub ug paglipay magahatag kaninyo sa panagkasama sa panghunahuna ang usa sa usa, pinasubay kang Cristo Jesus, Upang kayo na may isang pagiisip sa pamamagitan ng isang bibig ay luwalhatiin ninyo ang Dios at Ama ng ating Panginoong Jesucristo. aron nga pinaagi sa usa ka tingog managkahiusa kamo sa paghimaya sa Dios ug Amahan sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Sa ganito'y mangagtanggapan kayo, gaya naman ni Cristo na tinanggap kayo sa kaluwalhatian ng Dios. Busa pagdinawatay kamo ang usa sa usa kaninyo, alang sa himaya sa Dios, maingon nga si Cristo midawat man kaninyo. Sapagkat sinasabi ko na si Cristo ay ginawang ministro ng pagtutuli dahil sa katotohanan ng Dios, upang kaniyang mapagtibay ang mga pangakong ibinigay sa mga magulang, Kay sultihan ko kamo nga si Cristo nahimong sulogoon ngadto sa mga may sirkunsisyon aron sa pagpakita sa pagkamatinuoron sa Dios, aron sa pagmatuod sa mga saad nga gihatag ngadto sa mga patriarca, At upang ang mga Gentil ay makaluwalhati sa Dios dahil sa kaniyang kahabagan; gaya ng nasusulat, Kaya ngat ikaw ay aking pupurihin sa gitna ng mga Gentil. At aawit ako sa iyong pangalan. ug aron ang mga Gentil managhimaya sa Dios tungod sa iyang kalooy. Ingon sa nahisulat: Busa kanimo magadayeg ako taliwala sa mga Gentil, ug magaawit ako sa paghimaya sa imong ngalan"; At muling sinasabi niya, Makigalak kayo, kayong mga Gentil, sa kaniyang bayan. ug usab nagaingon: Pagkalipay kamo, O mga Gentil, uban sa iyang katawhan"; At muli, Purihin ninyo ang Panginoon, kayong lahat ng mga Gentil; At purihin siya ng lahat ng mga bayan. ug usab: Panagdayeg kamo sa Ginoo, kamong tanang mga Gentil, ug ipadalayeg siya sa tanang katawhan"; At muli, sinasabi ni Isaias, Magkakaroon ng ugat kay Jesse, At siya'y lilitaw upang maghari sa mga Gentil; Ay sa kaniya magsisiasa ang mga Gentil. ug dugang pa, si Isaias nagaingon: Motungha ang gamut ni Jese, siya nga maoy mobarug aron sa paghari sa mga Gentil; kaniya managpanglaum ang mga Gentil." Puspusin nga kayo ng Dios ng pagasa ng buong kagalakan at kapayapaan sa pananampalataya, upang kayo'y managana sa pagasa sa pamamagitan ng kapangyarihan ng Espiritu Santo. Hinaut ang Dios sa paglaum magapuno kaninyo sa tumang kalipay ug kalinaw tungod sa inyong pagtoo, aron nga pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo magmadagayaon kamo sa paglaum. At ako naman sa aking sarili ay naniniwalang lubos tungkol sa inyo mga kapatid ko, na kayo naman ay mangapuspos ng kabutihan, pinuspos ng lahat ng kaalaman, na ano pat makapagpapaalaala naman kayo sa isat isa. Ug masaligon gayud ako mahitungod kaninyo, mga igsoon, nga kamo tugob sa pagkamaayo, napuno sa bug-os nga kahibalo, ug may katakus sa pagtinambagay ang usa sa usa. Ngunit sinulatan ko kayo na may dakilang kalayaan na bilang pagpapaalaala sa inyo, dahil sa biyaya na sa akin ay ibinigay ng Dios, Apan bahin sa pipila ka butang nagsulat ako kaninyo sa maisugon gayud agig pagpahinumdum kaninyo, tungod sa grasya nga gihatag kanako sa Dios Upang ako'y maging ministro ni Cristo Jesus sa mga Gentil, na nangangasiwa sa evangelio ng Dios, upang ang mga Gentil ay maging kalugodlugod na handog, palibhasa'y pinapaging banal ng Espiritu Santo. sa iyang paghimo kanako nga sulogoon ni Cristo Jesus ngadto sa mga Gentil, ingon nga sacerdote nagatanyag sa Maayong Balita mahitungod sa Dios, aron kahimut-an ang pagkahinalad sa mga Gentil, mabalaan pinaagi sa Espiritu Santo. Mayroon nga akong ipinagmamapuri kay Cristo Jesus sa mga bagay na nauukol sa Dios. Busa, diha kang Cristo Jesus may katarungan ako sa pagpagarbo sa akong buhat alang sa Dios. Sapagkat hindi ako nangangahas magsalita ng anomang mga bagay, maliban na sa mga ginawa ni Cristo sa pamamagitan ko, sa pagtalima ng mga Gentil, sa salita at sa gawa, Kay dili ko pangahasan ang paghisgot sa bisan unsa gawas lamang sa nabuhat ni Cristo pinaagi kanako sa pagdani sa mga Gentil ngadto sa pagkamasinugtanon, pinaagi sa pulong ug sa buhat, Sa bisa ng mga tanda at ng mga kababalaghan, sa kapangyarihan ng Espiritu ng Dios; ano pat buhat sa Jerusalem, at sa palibotlibot hanggang sa Ilirico, ay aking ipinangaral na lubos ang evangelio ni Cristo; pinaagi sa gahum sa mga milagro ug sa mga katingalahan, pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo, nga tungod niana natapus ko sa pagwali ang Maayong Balita mahitungod kang Cristo sukad sa Jerusalem hangtud sa kayutaan libut sa Ilirico, Aking nilayon na maipangaral ang evangelio, hindi doon sa napagbalitaan na kay Cristo, upang huwag akong magtayo sa ibabaw ng pinagsaligan ng iba; nga ang ingon niana mao ang akong paningkamot sa pagwali sa Maayong Balita, dili sa mga dapit diin nailhan na ang ngalan ni Cristo, aron dili ako makatukod ibabaw sa patukoranan nga gikapahimutang na sa ubang tawo; Kundi, gaya ng nasusulat, Makakakita silang mga hindi dinatnan ng mga balita tungkol sa kaniya, At silang hindi nangakapakinig, ay mangakakatalastas. hinonoa, sumala sa nahisulat, Managpakakita ang mga wala gayud kasuginli mahitungod kaniya, ug managpakasabut ang mga wala gayud makadungog mahitungod kaniya." Kayat madalas namang napigil ako ng pagpariyan sa inyo: Mao kini ang hinungdan ngano nga sa makadaghan napugngan ako sa pag-anha diha kaninyo. Datapuwat ngayon, na wala nang dako sa mga lupaing ito, at malaon nang panahong ako'y may nasang pumariyan sa inyo, Apan karon, sanglit niining mga dapita wala na man akoy luna nga kapangabudlayan pa, ug sanglit gipangandoy ko man gayud sulod na karon sa daghang katuigan ang pag-anha diha kaninyo, Pagparoon ko sa Espana ay paririyan ako (sapagkat inaasahan kong makikita ko kayo sa aking paglalakbay, at ako'y sasamahan ninyo patungo doon, pagkatapos na magkamit ng kaunting kasiyahan sa pakikisama sa inyo). malaumon ako sa pagpakigkita kaninyo inig-agi ko diha paingon sa Espana, ug aron ikahatud ako ninyo sa akong paggikan paingon didto sa diha nga masinati ko na ang kalipay sa pagpakig-uban kaninyo sa makadiyot. Ngunit ngayon, sinasabi ko, ako'y pasasa-Jerusalem, upang mamahagi sa mga banal. Hinoon, sa pagkakaron, nagapaingon pa ako sa Jerusalem sa paghatud ug tabang alang sa mga balaan. Sapagkat minagaling ng Macedonia at ng Acaya na gumawa ng isang ambagang laan sa mga dukha sa mga banal na nasa Jerusalem. Kay gikalipay man ugod sa Macedonia ug Acaya ang paghimog amot alang sa mga kabus sa mga balaan didto sa Jerusalem. Oo, ito'y kalugodlugod sa kanila; at sila'y may utang na loob sa kanila. Sapagkat kung ang mga Gentil ay naging mga kabahagi sa kanilang mga bagay na ayon sa Espiritu, nararapat naman nilang paglingkuran ang mga yaon sa mga bagay na ayon sa laman. Gikalipay nila ang paghimo niini, ngani sa pagkatinuod sila mga utangan kanila. Kay kon ang mga Gentil nakaambit man sa espirituhanong mga panalangin nila, ila usab nga katungdanan ang pag-alagad kanila pinaagi sa ilang mga yutan-ong panalangin. Kung maganap ko nga ito, at aking matatakan na sa kanila ang bungang ito, ay magdaraan ako sa inyong patungo sa Espana. Busa, inigkatapus ko niini, ug ikahatud ko na kanila ang nahipos nga mga amot, mopadayon ako paingon sa Espana ug mohapit diha kaninyo. At nalalaman ko na, pagpariyan ko sa inyo, ay darating akong puspos ng pagpapala ng evangelio ni Cristo. Ug ako nahibalo nga inig-anha ko diha kaninyo, moanha ako uban sa katugod sa panalangin ni Cristo. Ngayo'y ipinamamanhik ko sa inyo, mga kapatid, alangalang sa Panginoon nating Jesucristo, at sa pagibig ng Espiritu, na kayo'y makipagsikap na kasama ko sa inyong mga pananalangin sa Dios patungkol sa akin; Hangyoon ko kamo, mga igsoon, tungod sa atong Ginoong Jesu-Cristo ug tungod sa gugma sa Espiritu, sa pagpanlimbasug uban kanako diha sa inyong mga pag-ampo ngadto sa Dios alang kanako, Upang ako'y maligtas sa mga hindi nagsisisampalataya na nangasa Judea, at nang ang aking pamamahagi sa Jerusalem ay maging kalugodlugod sa mga banal; aron maluwas ako gikan sa mga dili matinoohon didto sa Judea, ug nga ang akong pag-alagad alang sa Jerusalem kahimut-an unta sa mga balaan, Upang sa pamamagitan ng kalooban ng Dios, ako'y makarating sa inyo na may kagalakan, at ako'y makipamahinga sa inyo. aron nga pinaagi sa kabobut-on sa Dios, kaninyo mahianha ako nga malipayon ug makapahulay diha sa pagpakig-uban kaninyo. Ngayon ang Dios ng kapayapaan ay sumainyo nawang lahat. Siya nawa. Hinaut ang Dios sa kalinaw magauban kaninyong tanan. Amen. Ipinagtatagubilin ko sa inyo si Febe na ating kapatid na babae, na lingkod sa iglesia na nasa Cencrea: Ipailaila ko diha kaninyo si Febe nga atong igsoong babaye, usa ka alagad sa iglesia sa Cencrea, Upang tanggapin ninyo siya sa Panginoon, ayon sa nararapat sa mga banal, at tulungan ninyo siya sa anomang bagay na magiging kailangan niya sa inyo: sapagkat siya nama'y naging katulong ng marami, at ng aking sarili naman. aron siya inyong dawaton diha sa Ginoo ingon nga kini maoy angay sa mga balaan, ug tabangan ninyo siya sa bisan unsa nga iyang kinahanglanon gikan kaninyo, kay daghan ang gitabangan niya lakip ako. Batiin ninyo si Prisca at si Aquila na aking mga kamanggagawa kay Cristo Jesus, Ipangomusta ako kang Prisca ug Aquila, ang akong mga tambayayong diha kang Cristo Jesus. Na ipinain ang kanilang mga leeg dahil sa aking buhay; na sa kanila'y hindi lamang ako ang nagpapasalamat, kundi naman ang lahat ng mga iglesia ng mga Gentil: Gitahan nila ang ilang mga liog ngadto sa katalagman alang sa akong kinabuhi, ug kanila nagapasalamat dili lamang ako ra kondili usab ang tanang mga iglesia sa mga Gentil. At batiin ninyo ang iglesia na nasa kanilang bahay. Batiin ninyo si Epeneto na minamahal ko, na siyang pangunahing bunga ng Asia kay Cristo. Ipangomusta usab ako sa iglesia nga anaa magtiguman sa ilang balay. Ipangomusta ako sa akong hinigugma nga Epeneto, nga mao ang unang kinabig sa Asia alang kang Cristo. Batiin ninyo si Maria, na lubhang nagpagal sa inyo. Ipangomusta ako kang Maria nga nagapangabudlay pag-ayo diha kaninyo. Batiin ninyo si Andronico at si Junias, na aking mga kamaganak, at mga kasama ko sa pagkabilanggo, na siyang mga bantog sa mga apostol, na sila nama'y nangauna sa akin kay Cristo. Ipangomusta ako kang Andronico ug kang Junia, ang akong mga paryenti ug mga nakauban kong binilanggo; kini sila mga inila sa mga apostoles, ug sila una pa kanako nga nangakabig ngadto kang Cristo. Batiin ninyo si Ampliato na aking minamahal sa Panginoon. Ipangomusta ako kang Ampliato, ang akong hinigugma diha sa Ginoo. Batiin ninyo si Urbano na aming kamanggagawa kay Cristo, at si Estaquis na minamahal ko. Ipangomusta ako kang Urbano, ang atong tambayayong diha kang Cristo, ug kang Estaquis nga akong hinigugma. Batiin ninyo si Apeles na subok kay Cristo. Batiin ninyo ang mga kasangbahay ni Aristobulo. Ipangomusta ako kang Apeles nga nahiuyonan diha kang Cristo. Ipangomusta ako sa mga sakop sa banay ni Aristobulo. Batiin ninyo si Herodion na aking kamaganak. Batiin ninyo ang mga kasangbahay ni Narciso, yaong nangasa Panginoon. Ipangomusta ako sa akong paryenti nga si Herodion. Ipangomusta ako sa mga anaa sa Ginoo nga mga sakop sa banay ni Narciso. Batiin ninyo si Trifena at si Trifosa, na nangagpapagal sa Panginoon. Batiin ninyo si Persida na minamahal, na lubhang nagpagal sa Panginoon. Ipangomusta ako sa mga nagapangabudlay diha sa Ginoo, kang Trifena ug Trifosa. Ipangomusta ako sa hinigugma nga Persida, nga nagapangabudlay pag-ayo diha sa Ginoo. Batiin ninyo si Rufo na hinirang sa Panginoon, at ang kaniyang ina at akin. Ipangomusta ako kang Rufo, nga pinili diha sa Ginoo, ug ipangomusta ako sa iyang inahan, nga akoa usab. Batiin ninyo si Asincrito, si Flegonte, si Hermes, si Patrobas, si Hermas, at ang mga kapatid na kasama nila. Ipangomusta ako kanila ni Asincrito, Flegonte, Hermes, Patrobas, Hermas, ug sa mga kaigsoonan nga anaa uban kanila. Batiin ninyo si Filologo at si Julia, si Nereo at ang kaniyang kapatid na babae, at si Olimpas, at ang lahat ng mga banal na kasama nila. Ipangomusta ako kanila kang Filologo, Julia, Nereo ug sa iyang igsoong babaye, ug kang Olimpas, ug sa tanang mga balaan nga anaa uban kanila. Mangagbatian kayo ng banal na halik. Binabati kayo ng lahat ng mga iglesia ni Cristo. Pagpangomustahay kamo ang usa sa usa pinaagi sa balaan nga halok. Ang tanang mga iglesia ni Cristo nangomusta kaninyo. Ngayo'y ipinamamanhik ko sa inyo, mga kapatid, na tandaan ninyo yaong mga pinanggagalingan ng pagkakabahabahagi at ng mga katitisuran, laban sa mga aral na inyong nangapagaralan: at kayo'y magsilayo sa kanila. Hangyoon ko kamo, mga igsoon, nga inyong timan-an ang mga nagahimog mga pundokpundok ug mga pagpapangdol, supak sa tuloohan nga inyong nakat-onan; likayi ninyo sila. Sapagkat ang mga gayon ay hindi nagsisipaglingkod sa Cristong Panginoon, kundi sa kanilang sariling tiyan; at sa pamamagitan ng kanilang mabuting pananalita at maiinam na mga talumpati ay dinadaya ang mga puso ng mga walang malay. Kay kini sila wala mag-alagad sa atong Ginoong Cristo, kondili sa ilang kaugalingong pangibog, ug pinaagi sa matahum ug malamatong mga pulong ginalimbongan nila ang mga kasingkasing sa mga matootoohon. Sapagkat ang inyong pagtalima ay naging bantog sa lahat ng mga tao. Kayat nagagalak ako tungkol sa inyo: datapuwat ibig ko na kayo'y maging marunong sa kabutihan, at musmos sa kasamaan. Kay bisan tuod ang inyong pagkamasinugtanon nadungog sa tanan, nga tungod niana nagakalipay ako tungod kaninyo, buot ko nga magmaalamon kamo labut sa maayo, apan mga inocente labut sa dautan. At si Satanas ay dudurugin ng Dios ng kapayapaan sa madaling panahon sa ilalim ng inyong mga paa. Ang biyaya nawa ng ating Panginoong Jesucristo ay sumainyo. Ug sa dili madugay ang Dios sa kalinaw magadugmok kang Satanas diha sa ubos sa inyong mga tiil. Ang grasya sa atong Ginoong Jesu-Cristo magauban kaninyo. Binabati kayo ni Timoteo na aking kamanggagawa; at ni Lucio at ni Jason at ni Sosipatro, na aking mga kamaganak. Si Timoteo, ang akong kauban sa buhat, nangomusta kaninyo; maingon man usab sila si Lucio ug si Jason ug si Sosipatro, nga akong mga paryenti. Akong si Tercio, na sumusulat ng sulat na ito, ay bumabati sa inyo sa Panginoon. Ako si Tercio, ang nagkudlit niining maong sulat, nangomusta kaninyo diha sa Ginoo. Binabati kayo ni Gayo na pinanunuluyanan ko, at ng buong iglesia. Binabati kayo ni Erasto na ingat-yaman ng bayan, at ng kapatid na si Cuarto. Si Gayo, ang tagbalay nga nagaabiabi kanako ug sa tibuok iglesia, nangomusta kaninyo. Nangomusta kaninyo sila si Erasto, nga mamahandi sa siyudad, ug si Cuarto nga atong igsoon. Ang biyaya ng ating Panginoong Jesucristo ay sumainyong lahat. Siya nawa. Ang grasya sa atong Ginoong Jesu-Cristo magauban kaninyong tanan. Amen. At ngayon sa kaniya na makapangyarihan na sa inyo'y makapagpapatibay ayon sa aking evangelio at sa pangangaral ni Jesucristo, ayon sa pahayag ng hiwaga na natago sa katahimikan nang panahong walang hanggan. Ngadto kaniya nga arang makapalig-on kaninyo sumala sa Maayong Balita nga akong ginamantala ug sa pagwali mahitungod kang Jesu-Cristo, sumala sa pagpadayag sa tinagoan nga gitipigan sa hilum sulod sa tag-as nga mga katuigan Datapuwat nahayag na ngayon, at sa pamamagitan ng mga kasulatan ng mga propeta, ayon sa ipinagutos ng Dios na walang hanggan, ay ipinakilala sa lahat ng mga bansa upang magsitalima sa pananampalataya: apan nga karon gikapadayag na, ug pinaagi sa mga sinulat sa mga profeta gikabutyag na ngadto sa tanang kanasuran, sumala sa gimbut-an sa Dios nga dayon, aron sa pagmando kanila ngadto sa pagkamasinugtanon sa pagtoo-- Si Pablo, na tinawag na maging apostol ni Jesucristo sa pamamagitan ng kalooban ng Dios, at si Sostenes na ating kapatid, Si Pablo, tinawag pinaagi sa kabobut-on sa Dios aron mahimong apostol ni Cristo Jesus, ug si Sostenes nga atong igsoon, Sa iglesia ng Dios na nasa Corinto, sa makatuwid baga'y sa mga pinapagingbanal kay Cristo Jesus, na tinawag na mangagbanal, na kasama ng lahat ng mga nagsisitawag sa bawat dako, sa pangalan ng ating Panginoong Jesucristo, na kanila at ating Panginoon: Nganha sa iglesia nga iya sa Dios nga anaa sa Corinto kanila nga nabalaan pinaagi kang Cristo Jesus, ug nga gipanagtawag ingon nga mga balaan uban kanilang tanan nga sa tanang dapit nagasimba sa atong Ginoong Jesu-Cristo, ilang Ginoo maingon nga ato usab: Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula sa Dios na ating Ama at sa Panginoong Jesucristo. Ang grasya ug ang kalinaw maanaa kaninyo gikan sa Dios nga atong Amahan ug gikan sa Ginoong Jesu-Cristo. Nagpapasalamat akong lagi sa aking Dios tungkol sa inyo, dahil sa biyaya ng Dios na ipinagkaloob sa inyo sa pamamagitan ni Cristo Jesus; Sa kanunay nagapasalamat ako sa Dios alang kaninyo tungod sa grasya sa Dios nga gihatag kaninyo diha kang Cristo Jesus. Na kayo ay pinayaman sa kanya, sa lahat ng mga bagay sa lahat ng pananalita at sa lahat ng kaalaman; Kay diha kaniya kamo nahimong dato sa tanang mga butang, sa tanang pagpamulong ug sa tanang kahibalo, Gaya ng pinagtibay sa inyo ang patotoo ni Cristo: maingon nga ang pagsaksi mahitungod kang Cristo namatuod man diha kaninyo, Ano pat kayo'y hindi nagkulang sa anomang kaloob; na nagsisipaghintay ng paghahayag ng ating Panginoong Jesucristo; nga tungod niini kamo wala hikabsi sa bisan unsang gasa nga espirituhanon, samtang nagapaabut kamo sa pagpadayag sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Na siya namang magpapatibay sa inyo hanggang sa katapusan, upang huwag kayong mapagwikaan sa kaarawan ng ating Panginoong Jesucristo. Siya magalig-on kaninyo hangtud sa katapusan, aron nga unya sa adlaw sa atong Ginoong Jesu-Cristo kamo dili kahukman sa silot. Ang Dios ay tapat, na sa pamamagitan niya ay tinawag kayo sa pakikisama ng kaniyang anak na si Jesucristo na Panginoon natin. Ang Dios kasaligan ug pinaagi kaniya kamo gipanagtawag ngadto sa pakig-ambitay kauban sa iyang Anak nga si Jesu-Cristo nga atong Ginoo. Ngayo'y ipinamamanhik ko sa inyo, mga kapatid, sa pamamagitan ng pangalan ng ating Panginoong Jesucristo, na kayong lahat ay mangagsalita ng isa lamang bagay, at huwag mangagkaroon sa inyo ng mga pagkakabahabahagi; kundi kayo'y mangalubos sa isa lamang pagiisip at isa lamang paghatol. Apan magahangyo ako kaninyo, mga igsoon, tungod sa ngalan sa atong Ginoong Jesu-Cristo, nga unta kamong tanan magasulti sa mao rang usa ka butang ug nga wala unta kaninyoy mga pagkabahinbahin, kondili mausa unta hinoon kamo diha sa mao rang paagiha sa paghunahuna ug sa mao rang hunahunaa. Sapagkat ipinatalastas sa akin tungkol sa inyo, mga kapatid ko, ng mga kasangbahay ni Cloe, na sa inyo'y may mga pagtatalotalo. Kay gikasuginlan man ugod ako sa mga tawo ni Cloe nga kono anaay pakiglalisay diha kaninyo, mga igsoon ko. Ibig ko ngang sabihin ito, na ang bawat isa sa inyo ay nagsasabi, Ako'y kay Pablo; at ako'y kay Apolos; at ako'y kay Cefas; at ako'y kay Cristo. Sa laing pagkasulti, ang matag-usa kaninyo magakanayon kono, "Ako iya ni Pablo," o "Ako iya ni Apolos," o "Ako iya ni Cefas," o "Ako iya ni Cristo." Nabahagi baga si Cristo? ipinako baga sa krus si Pablo dahil sa inyo? o binautismuhan baga kayo sa pangalan ni Pablo? Nabahinbahin ba ugod si Cristo? si Pablo ba ang gikalansang sa krus alang kaninyo? O gikabautismohan ba kamo sa ngalan ni Pablo? Nagpapasalamat ako sa Dios na hindi ko binautismuhan ang sinoman sa inyo, maliban si Crispo at si Gayo; Mapasalamaton ako sa Dios nga wala akoy gikabautismohan kaninyo gawas lamang kang Crispo ug kang Gayo, Baka masabi ninoman na kayo'y binautismuhan sa pangalan ko. aron wala kaninyoy makaingon nga kamo gibautismohan sa akong ngalan. At binautismuhan ko rin naman ang sangbahayan ni Estefanas: maliban sa mga ito, di ko maalaman kung may nabautismuhan akong iba pa. (Hinoon gibautismohan ko usab ang panimalay ni Estefanas. Gawas niana, ambut kong may lain pa ba nga akong gibautismohan.) Sapagkat hindi ako sinugo ni Cristo upang bumautismo, kundi upang mangaral ng evangelio: hindi sa karunungan ng mga salita baka mawalan ng kabuluhan ang krus ni Cristo. Kay si Cristo wala magpadala kanako aron sa pagpamautismo, kondili sa pagwali sa Maayong Balita, dili pinaagi sa kaigmat sa mga pulong, aron ang krus ni Cristo dili kawad-an sa gahum. Sapagkat ang salita ng krus ay kamangmangan sa kanila na nangapapahamak; ngunit ito'y kapangyarihan ng Dios sa atin na nangaliligtas. Kay sa mga nagakalaglag, ang kaasoyan sa krus maoy usa ka binoang; apan alang kanato nga ginaluwas, kini mao ang gahum sa Dios. Sapagkat nasusulat, Iwawalat ko ang karunungan ng marurunong, At isasawala ko ang kabaitan ng mababait. Kay nahisulat kini: Akong pagalaglagon ang kaalam sa mga manggialamon, ug akong pagapakyason ang kahait sa panabut sa mga mahait ug salabutan." Saan naroon ang marunong? saan naroon ang eskriba? saan naroon ang mapagmatuwid sa sanglibutang ito? hindi baga ginawa ng Dios na kamangmangan ang karunungan ng sanglibutan? Hain na man ang tawong manggialamon? Hain na man ang escriba? Hain na man ang maglalantugi niining kapanahonan karon? Wala ba sa Dios pakabinoanga ang kaalam nga iya sa kalibutan? Sapagkat yamang sa karunungan ng Dios ay hindi nakilala ng sanglibutan ang Dios sa pamamagitan ng kaniyang karunungan, ay kinalugdan ng Dios na iligtas ang mga nagsisipanampalataya sa pamamagitan ng kamangmangan ng pangangaral. Kay sanglit ang kalibutan pinaagi sa kaalam niini wala man moila sa Dios diha sa iyang kaalam, gikahimut-an sa Dios pinaagi sa kaboang sa atong ginawali ang pagluwas kanila nga nagatoo. Ang mga Judio nga ay nagsisihingi ng mga tanda, at ang mga Griego ay nagsisihanap ng karunungan: Kay samtang ang mga milagro maoy ginapangayo sa mga Judio ug ang kaalam maoy ginapangita sa mga Gresyanhon, Datapuwat ang aming ipinangangaral ay ang Cristo na napako sa krus, na sa mga Judio ay katitisuran, at sa mga Gentil ay kamangmangan; si Cristo, ang gilansang sa krus, mao ang atong ginawali, si Cristo nga alang sa mga Judio usa ka kapangdolan, ug alang sa mga Gentil usa ka binoang, Ngunit sa kanila na mga tinawag, maging mga Judio at mga Griego, si Cristo ang kapangyarihan ng Dios, at ang karunungan ng Dios. apan alang kanila nga mga gipanagtawag, mga Judio ug mga Gresyanhon, si Cristo mao ang gahum sa Dios ug ang kaalam sa Dios. Sapagkat ang kamangmangan ng Dios ay lalong marunong kay sa mga tao; at ang kahinaan ng Dios ay lalong malakas kay sa mga tao. Kay ang binoang sa Dios labi pang maalam kay sa mga tawo, ug ang kahuyang sa Dios labi pang kusgan kay sa mga tawo. Sapagkat masdan ninyo ang sa inyo'y pagkatawag, mga kapatid, na hindi ang maraming marurunong ayon sa laman, hindi ang maraming may kapangyarihan, hindi ang maraming mahal na tao ang mga tinawag: Kay palandunga ra ang pagtawag kaninyo, mga igsoon; sa pagtawag kaninyo dili daghan kaninyo ang mga manggialamon sumala sa mga sukdanan nga kinalibutanon, dili daghan ang mga makagagahum, dili daghan ang mga hamili sa pagkatawo; Kundi pinili ng Dios ang mga bagay na kamangmangan ng sanglibutan, upang hiyain niya ang mga marurunong; at pinili ng Dios ang mga bagay na mahihina ng sanglibutan, upang hiyain niya ang mga bagay na malalakas; apan gipili sa Dios ang ginapakaboang sa kalibutan aron sa pagpakaulaw sa mga manggialamon, gipili sa Dios ang ginapakahuyang sa kalibutan aron sa pagpakaulaw sa mga kusgan, At ang mga bagay na mababa ng sanglibutan, at ang mga bagay na hinamak, ang pinili ng Dios, oo at ang mga bagay na walang halaga upang mawalang halaga ang mga bagay na mahahalaga: gipili sa Dios ang timawa ug tinamay sa kalibutan, bisan ang mga butang nga wala magalungtad aron sa pagwagtang sa mga butang nga nagalungtad, Upang walang laman na magmapuri sa harapan ng Dios. aron nga sa ingon niana walay tawo nga makapasigarbo diha sa atubangan sa Dios. Datapuwat sa kaniya kayo'y nangasa kay Cristo Jesus, na sa atin ay ginawang karunungang mula sa Dios, at katuwiran at kabanalan, at katubusan: Kay gumikan kaniya kamo anaa kang Cristo Jesus nga iyang gihimo nga atong kaalam, atong pagkamatarung ug pagkabinalaan ug pagkatinubos; Na, ayon sa nasusulat, Ang nagmamapuri, ay magmapuri sa Panginoon. busa, ingon sa nahisulat, "Siya nga magapasigarbo, ipasigarbo unta niya ang Ginoo." At ako, mga kapatid, nang pumariyan sa inyo, ay hindi ako napariyan na may kagalingan sa pananalita o sa karunungan, na nagbabalita sa inyo ng patotoo ng Dios. Sa akong pag-anha diha kaninyo, mga igsoon, ako mianha nga nagsangyaw kaninyo sa pamatuod mahitungod sa Dios, dili pinaagi sa hinashasan nga mga pulong ni sa kaalam. Sapagkat aking pinasiyahang walang maalaman anoman sa gitna ninyo, maliban na si Jesucristo, at siya na napako sa krus. Kay samtang diha pa ako kaninyo gituyo ko ang dili pagpakahibalo sa bisan unsang butang gawas kang Jesu-Cristo lamang ug kaniya ingon nga linansang sa krus. At ako'y nakisama sa inyo na may kahinaan, at may katakutan, at may lubhang panginginig. Ug sa akong pagpakigkauban kaninyo, ako diha sa kahuyang ug sa labihan nga kahadlok ug pagkurog; At ang aking pananalita at ang aking pangangaral ay hindi sa mga salitang panghikayat ng karunungan, kundi sa patotoo ng Espiritu at ng kapangyarihan: ug ang akong pagsulti ug ang akong pagwali dili pinaagi sa makabibihag nga kaigmat sa mga pulong, kondili pinaagi sa pagpadayag sa Espiritu ug sa gahum, Upang ang inyong pananampalataya ay huwag masalig sa karunungan ng mga tao, kundi sa kapangyarihan ng Dios. aron ang inyong pagtoo magasukad dili diha sa kaalam sa mga tawo kondili diha sa gahum sa Dios. Gayon man, ay nangagsasalita kami ng karunungan sa mga may gulang: bagaman hindi ng karunungan ng sanglibutang ito, o ng mga may kapangyarihan sa sanglibutang ito, na ang mga ito'y nangauuwi sa wala: Ngani, kami managsulti man ug kaalam ngadto sa mga magtotoo nga hamtong na; hinoon kini maoy kaalam nga dili iya niining kapanahonan karon ni sa iyang mga punoan kinsang gahum nagapaingon na sa pagkawagtang. Kundi sinasalita namin ang karunungan ng Dios sa hiwaga, yaong karunungan na itinalaga ng Dios, bago nilalang ang mga sanglibutan sa ikaluluwalhati natin: Apan ang among panagsultihan mao ang tinagoan ug sinalipdan nga kaalam sa Dios, nga sa wala pa ang kapanahonan gitagana sa Dios alang sa atong kahimayaan. Na hindi napagkilala ng sinomang pinuno sa sanglibutang ito: sapagkat kung nakilala sana nila, ay dising di ipinako sa krus ang Panginoon ng kaluwalhatian: Walay bisan usa sa mga punoan niining kapanahonan karon nga nakasabut niini; kay kong nakasabut pa, ang Ginoo sa kahimayaan dili unta nila ilansang sa krus. Datapuwat gaya ng nasusulat, Ang mga bagay na hindi nakita ng mata, at ni narinig ng tainga, Ni hindi pumasok sa puso ng tao, Anomang mga bagay na inihanda ng Dios sa kanila na nangagsisiibig sa kaniya. Apan ingon sa nahisulat: Ang wala makita sa mata, ni madungog sa dalunggan, ni mosantop sa kasingkasing sa tawo, ang gikatagana sa Dios alang kanila nga nahigugma kaniya," Ngunit ang mga ito ay ipinahayag sa atin ng Dios sa pamamagitan ng Espiritu; sapagkat nasisiyasat ng Espiritu ang lahat ng mga bagay, oo, ang malalalim na mga bagay ng Dios. kini gikapadayag sa Dios kanato pinaagi sa Espiritu. Kay ang Espiritu nagatugkad man sa tanang mga butang, lakip sa mga kinahiladman sa Dios. Sapagkat sino sa mga tao ang nakakakilala ng mga bagay ng tao, kundi ang espiritu ng tao, na nasa kaniya? gayon din naman ang mga bagay ng Dios ay hindi nakikilala ng sinoman, maliban na ng Espiritu ng Dios. Kay kinsa bang pagkatawhana ang nasayud sa mga hunahuna sa tawo gawas sa espiritu nga anaa nianang tawhana? Maingon man usab, walay bisan usa nga makasabut sa mga hunahuna sa Dios gawas sa Espiritu sa Dios. Ngunit ating tinanggap, hindi ang espiritu ng sanglibutan, kundi ang espiritung mula sa Dios; upang ating mapagkilala ang mga bagay na sa atin ay ibinigay na walang bayad ng Dios. Apan kita nanagpakadawat dili sa espiritu nga iya sa kalibutan, kondili sa Espiritu nga gikan sa Dios, aron kita managpakasabut sa mga hiyas nga gikahatag kanato sa Dios. Na ang mga bagay na ito ay atin namang sinasalita, hindi sa mga salitang itinuturo ng karunungan ng tao, kundi sa itinuturo ng Espiritu; na iniwawangis natin ang mga bagay na ayon sa espiritu sa mga pananalitang ayon sa espiritu. Ug kini among panagsultihan dili pinaagi sa mga pulong nga gitudlo sa tawhanong kaalam kondili gitudlo sa Espiritu, nga kita magahubad sa mga kamatuoran nga espirituhanon ngadto sa mga tawo nga espirituhanon. Ngunit ang taong ayon sa laman ay hindi tumatanggap ng mga bagay ng Espiritu ng Dios: sapagkat ang mga ito ay kamangmangan sa kaniya; at hindi niya nauunawa, sapagkat ang mga yaon ay sinisiyasat ayon sa espiritu. Ang tawo nga kalibutanon dili magadawat sa mga igatudlo sa Espiritu sa Dios, kay alang kaniya kini mga binoang, ug siya dili arang makasabut niini tungod kay kini ugod kinahanglan mang pagatugkaron sa espirituhanon nga paagi. Ngunit ang sa espiritu ay nagsisiyasat sa lahat ng mga bagay, at siya'y hindi sinisiyasat ng sinoman. Ang tawong espirituhanon magatugkad sa tanang mga butang, apan siya dili pagatugkaron ni bisan kinsa. Sapagkat sino ang nakakilala ng pagiisip ng Panginoon, upang siya'y turuan niya? Datapuwat nasa atin ang pagiisip ni Cristo. "Kay kinsa bang tawhana ang nakasabut sa hunahuna sa Ginoo, aron ang Ginoo iyang katudloan?" Apan kita nanagpakaambit sa panghunahuna ni Cristo. At ako, mga kapatid, ay hindi nakapagsalita sa inyo na tulad sa mga nasa espiritu, kundi tulad sa mga nasa laman, tulad sa mga sanggol kay Cristo. Apan ako, mga igsoon, dili makahimo sa pagsulti kaninyo ingon sa paagi sa pagsulti ko ngadto sa mga tawo nga espirituhanon, kondili sa mga tawong kalibutanon, sa mga masusu pa diha kang Cristo. Kinandili ko kayo ng gatas, at hindi ng lamang-kati; sapagkat kayo'y wala pang kaya noon: wala, na ngayon pa man ay wala kayong kaya; Gibuhi ko kamog gatas, dili sa magahi nga kalan-on; kay kamo dili pa andam niini; ug bisan gani karon, kamo dili pa man andam, Sapagkat kayo'y mga sa laman pa: sapagkat samantalang sa inyo'y may mga paninibugho at mga pagtatalo, hindi baga kayo'y mga sa laman, at kayo'y nagsisilakad ayon sa kaugalian ng mga tao? sanglit kamo kalibutanon pa man gihapon. Kay samtang anaa pa kaninyo ang kasina ug ang panaglalisay, dili ba kalibutanon kamo ug nanaggawi ingon nga mga tawo nga lawasnon? Sapagkat kung sinasabi ng isa, Ako'y kay Pablo; at ng iba, Ako'y kay Apolos; hindi baga kayo'y mga tao? Kay sa diha nga ang usa magaingon, "Ako iya ni Pablo," ug ang usa, "Ako iya ni Apolos," dili ba kamo igo lang nagagawi ingon nga mga lawasnon? Ano nga si Apolos? at Ano si Pablo? Mga ministro na sa pamamagitan nila ay nagsisampalataya kayo; at sa bawat isa ayon sa ipinagkaloob ng Panginoon sa kaniya. Unsa man lang diay si Apolos? Unsa man si Pablo? Sila mga mag-aalagad lamang nga ang matag-usa gikapiyalan sa Ginoo ug bulohaton, nga pinaagi kanila kamo nanagpanoo. Ako ang nagtanim, si Apolos ang nagdilig; ngunit ang Dios ang siyang nagpalago. Ako mao ang nagtanum, si Apolos mao ang nagbisibis, apan ang Dios mao ang nagpatubo. Ano pat walang anoman ang nagtatanim, ni ang nagdidilig; kundi ang Dios na nagpapalago. Sa ingon niana, ang may bili dili ang nagtanum o ang nagbisibis, kondili ang nagpatubo, nga mao ang Dios lamang. Ngayon ang nagtatanim at ang nagdidilig ay iisa: ngunit ang bawat isa ay tatanggap ng kaniyang sariling kagantihan ayon sa kaniyang sariling pagpapagal. Siya nga nagatanum ug siya nga nagabisibis managsama ra, ug ang matag-usa magadawat sa iyang suhol nga magaagad sa iyang pagpangabudlay. Sapagkat tayo ay mga kamanggagawa ng Dios: kayo ang bukid ng Dios, ang gusali ng Dios. Kay kami mga masigkamagbubuhat nga iya sa Dios; kamo mao ang inuma sa Dios, ang binalay sa Dios. Ayon sa biyaya ng Dios na ibinigay sa akin, na tulad sa matalinong tagapagtayo ay inilagay ko ang pinagsasaligan; at iba ang nagtatayo sa ibabaw nito. Ngunit ingatan ng bawat tao kung paano ang pagtatayo niya sa ibabaw nito. Sumala sa grasya sa Dios nga gikahatag kanako, maingon sa usa ka batid nga magtutukod, ako mao ang nagpahimutang sa patukoran, ug ang laing tawo mao ang magatukod ibabaw niini. Apan magbantay hinoon ang matag-usa kon unsaon niya sa pagtukod ibabaw niini. Sapagkat sinoman ay hindi makapaglalagay ng ibang pinagsasaligan, kundi ang nalalagay na, na ito'y si Cristo Jesus. Kay wala nay laing patukoranan nga ikapahimutang pa ni bisan kinsa gawas sa gikapahimutang na, nga mao si Jesu-Cristo. Datapuwat kung ang sinoma'y magtatayo sa ibabaw ng pinagsasaligang ito ng ginto, pilak, mga mahahalagang bato, kahoy, tuyong dayami; Karon kon sa ibabaw niining maong patukoranan adunay magabalay ug bulawan, o salapi, o mga bato nga hamili, o kahoy, o kogon, o dagami-- Ang gawa ng bawat isa ay mahahayag: sapagkat ang araw ang magsasaysay, sapagkat sa pamamagitan ng apoy inihahayag; at ang apoy rin ang susubok sa gawa ng bawat isa kung ano yaon. ang binuhatan sa matag-usa makita ra unya; kay ang adlaw sa hukom magapadayag man unya niini sanglit kadtong adlawa igapadayag man pinaagi sa kalayo, ug ang maong kalayo mao ang magasulay sa binuhatan sa matag-usa. Kung ang gawa ng sinoman ay manatili, na kaniyang itinayo sa ibabaw niyaon, siya'y tatanggap ng kagantihan. Kon molungtad man ang bisan kinsang buhat nga natukod sa ibabaw sa patukoranan, nan, siya magadawat ug ganti. Kung ang gawa ng sinoman ay masunog, ay malulugi siya: ngunit siya sa kaniyang sarili ay maliligtas; gayon ma'y tulad sa pamamagitan ng apoy. Ug kon ang buhat ni bisan kinsa masunog ra, nan, siya makaagum ug kapildihan; apan siya maluwas, bisan nga daw nag-agi siya latas ug kalayo. Hindi baga ninyo nalalaman na kayo'y templo ng Dios, at ang Espiritu ng Dios ay nananahan sa inyo? Wala ba kamo masayud nga kamo templo sa Dios ug nga ang Espiritu sa Dios nagapuyo diha sa sulod ninyo? Kung gibain ng sinoman ang templo ng Dios, siya'y igigiba ng Dios; sapagkat ang templo ng Dios ay banal, na ang templong ito ay kayo. Kon adunay molaglag sa templo sa Dios, siya pagalaglagon sa Dios. Kay ang templo sa Dios balaan, ug kanang temploha mao kamo. Sinoma'y huwag magdaya sa kaniyang sarili. Kung ang sinoman sa inyo ay nagiisip na siya'y marunong sa kapanahunang ito, ay magpakamangmang siya, upang siya ang maging marunong. Wala untay bisan kinsa nga maglimbong sa iyang kaugalingon. Kon aduna kaninyoy magadahum nga siya manggialamon niining kapanahonan karon, magpakaboang unta siya aron mahimo siyang manggialamon. Sapagkat ang karunungan ng sanglibutang ito ay kamangmangan sa Dios. Sapagkat nasusulat, Hinuhuli niya ang marurunong sa kanilang katusuhan: Kay ang kaalam nga iya niining kalibutana maoy usa ka binoang sa atubangan sa Dios. Kay ang kasulatan nagaingon, "Iyang ginadakop ang mga manggialamon diha sa ilang kaigmat," At muli, Nalalaman ng Panginoon ang pangangatuwiran ng marurunong, na pawang walang kabuluhan. ug usab, "Ang Ginoo nasayud nga ang mga hunahuna sa mga manggialamon walay kapuslanan." Kayat huwag ipagmamapuri ninoman sa mga tao, Sapagkat ang lahat ng mga bagay ay sa inyo. Busa wala untay usa nga magpasigarbo ug mga tawo. Kay inyo ang tanang mga butang, Kahit si Pablo, kahit si Apolos, kahit si Cefas, kahit ang sanglibutan, kahit ang buhay, kahit ang kamatayan, kahit ang mga bagay na kasalukuyan, kahit ang mga bagay na darating; lahat ay sa inyo: si Pablo, o si Apolos, o si Cepas, o ang kalibutan, o ang kinabuhi, o ang kamatayon, o ang pagkakaron, o ang umalabut-- ang tanan inyo; At kayo'y kay Cristo; at si Cristo ay sa Dios. ug kamo mga iya ni Cristo, ug si Cristo iya sa Dios. Ipalagay nga kami ng sinoman na mga ministro ni Cristo, at mga katiwala ng mga hiwaga ng Dios. Mao kini ang paagi unsaon sa mga tawo sa pag-isip kanamo-- pagaisipon kami ingon nga mga ministro ni Cristo ug mga piniyalan sa mga tinago sa Dios. Bukod dito'y kinakailangan sa mga katiwala, na ang bawat isa ay maging tapat. Ug labut pa niini, gikinahanglan sa mga piniyalan nga sila magapakita nga kasaligan. Datapuwat sa ganang akin ay isang bagay na totoong maliit ang ako'y siyasatin ninyo, o ng pagsisiyasat ng tao: oo, ako'y hindi nagsisiyasat sa aking sarili. Apan sa kanakong bahin, wala nako tagda pag-ayo nga ako paga-usisahon ninyo, o sa bisan unsang hukmanan nga tawhanon. Bisan gani sa akong kaugalingon wala man ako mag-usisa. Sapagkat wala akong nalalamang anomang laban sa aking sarili; bagaman hindi dahil dito'y inaaring-ganap ako: sapagkat ang nagsisiyasat sa akin ay ang Panginoon. Ako walay hingmatikdan nga bisan unsa batok sa akong kaugalingon, hinoon kini dili magapakamatarung kanako. Ang magausisa kanako mao ang Ginoo. Kaya nga huwag muna kayong magsihatol ng anoman, hanggang sa dumating ang Panginoon, na siya ang maghahayag ng mga bagay na nalilihim sa kadiliman, at ipahahayag naman ang mga haka ng mga puso; at kung magkagayon ang bawat isa ay magkakaroon ng kapurihan sa Dios. Busa, ayaw ipakanaug ang hukom sa dili pa panahon, sa dili pa moabut ang Ginoo, nga mao ang magapadayag sa mga butang nga karon natago diha sa kangitngit ug magapadayag sa mga katuyoan sa kasingkasing. Ug unya ugaling ang matag-usa ka tawo magadawat ug pagdalayeg gikan sa Dios. Ang mga bagay ngang ito, mga kapatid, ay inianyo ko sa halimbawa sa aking sarili at kay Apolos dahil sa inyo; upang sa amin ay mangatuto kayo na huwag magsihigit sa mga bagay na nangasusulat; upang ang sinoman sa inyo ay huwag magpalalo ang isa laban sa iba. Karon kining tanang mga butanga, mga igsoon, akong gikapadapat kanako ug kang Apolos tungod kaninyo, aron nga pinaagi kanamo ingon nga sulondon, kamo makakat-on sa pagkinabuhi nga dili mahisaylo na sa kasulatan, aron wala kaninyoy magpaburot sa pagdapig sa usa batok sa usa. Sapagkat sino ang gumawa na ikaw ay matangi? at anong nasa iyo na hindi mo tinanggap? ngunit kung tinanggap mo, ay bakit mo ipinagmamapuri na tulad sa hindi mo tinanggap? Kay kinsa bay naghimo kanimo nga lahi sa uban? Ug unsa bay anaa kanimo nga dili mo dinawat? Ug kon kini dinawat man, nganong magpasigarbo man ikaw nga morag dili kini hinatag? Kayo'y mga busog na, kayo'y mayayaman na, kayo'y nangaghari nang wala kami: at ibig ko sanang mangaghari kayo, upang kami nama'y mangagharing kasama ninyo. Kamo karon may katagbawan na man tuod! Kamo karon nangahimo nang mga dato! Kamo karon nangahari nga wala kami! Kon naghari pa lang unta tuod kamo, aron kami makaapil sa pagpamunoan uban kaninyo! Sapagkat iniisip ko, na pinalitaw ng Dios kaming mga apostol na mga kahulihulihan sa lahat, na tulad sa mga itinalaga sa kamatayan: sapagkat kami'y ginawang panoorin ng sanglibutan, at ng mga anghel, at ng mga tao. Kay sa akong paghunahuna ang Dios nagapasundayag kanamong mga apostoles diha sa kaulahian sa tanan, ingon nga mga tawo nga ginahin aron igapapatay; tungod kay kami nangahimo mang mga talan-awon sa kalibutan, sa mga manulonda ug sa mga tawo. Kami'y mga mangmang dahil kay Cristo, ngunit kayo'y marurunong kay Cristo; kami'y mahihina, ngunit kayo'y malalakas; kayo'y may karangalan, datapuwat kami ay walang kapurihan. Kami mga boang tungod kang Cristo, apan kamo mga manggialamon diha kang Cristo. Kami mga mahuyang, apan kamo mga kusgan. Kamo mga pinasidunggan, apan kami mga tinamay. Hanggang sa oras na ito'y nangagugutom kami, at nangauuhaw, at mga hubad, at mga tinampal, at wala kaming tiyak na tahanan; Hangtud niining taknaa karon, kami mga gutom ug uhaw, ug walay mga sapot, ug ginadagmalan kami ug kami walay kaugalingong mga puloy-anan, At kami'y nangagpapagal, na nangagsisigawa ng aming sariling mga kamay: bagamat inuupasala, ay kami'y nangagpapala; bagamat mga pinaguusig, ay nangagtitiis kami; ug kami nagabudlay, nga nagabuhat ginamit ang among kaugalingong mga kamot. Sa diha nga pasipalahag sulti, kami manalangin lang; sa diha nga lutoson, kami pailub lang; Bagamat mga sinisiraangpuri, ay aming pinamamanhikan: kami'y naging tulad ng yagit sa sanglibutan, sukal ng lahat ng mga bagay hanggang ngayon. sa diha nga butangbutangan, kami magapakilooy lang, bisan gani hangtud karon kami gipanag-isip man ingon nga mga hugaw nga sinilhig sa yuta, ug kinahig gikan sa tanang mga butang. Hindi ko isinusulat ang mga bagay na ito upang kayo'y hiyain, kundi upang paalalahanan kayong tulad sa aking mga minamahal na anak. Ako wala magsulat niini aron sa pagpakaulaw kaninyo, kondili aron sa pagtambag kaninyo ingon nga akong pinalanggang mga anak. Sapagkat bagaman mangagkaroon kayo ng sampung libong mga guro kay Cristo, ay wala nga kayong maraming mga ama; sapagkat kay Cristo Jesus ipinanganak ko kayo sa pamamagitan ng evangelio. Kay bisan pa kon dili maisip ang gidaghanon sa inyong mga mag-aagak diha kang Cristo, dili daghan ang inyong mga amahan. Kay ako nahimong inyong amahan diha kang Cristo Jesus pinaagi sa Maayong Balita. Ipinamamanhik ko nga sa inyo, na kayo'y maging mga tagatulad sa akin. Busa ako magaagda kaninyo nga magmaawaton kamo kanako. Dahil dito'y aking sinugo sa inyo si Timoteo, na aking minamahal at tapat na anak sa Panginoon, na siya ang sa inyo'y magpapaalaala ng aking mga daang nanga kay Cristo, gaya ng itinuturo ko saan mang dako sa bawat iglesia. Tungod niining maong hinungdan, akong gipadala kaninyo si Timoteo, nga akong pinalangga ug kasaligang anak diha sa Ginoo, aron sa pagpahinumdum kaninyo mahitungod sa akong mga paagi diha kang Cristo, ingon sa akong pagpanudlo bisan diin sa tanang mga iglesia. Ang mga iba nga'y nangagpapalalo, na waring hindi na ako mapapariyan sa inyo. Ang uban kaninyo diha nanagpaburot kaayo sa ilang kaugalingon, nga daw dili ako moanha diha kaninyo. Ngunit ako'y paririyan agad sa inyo, kung loloobin ng Panginoon; at aking aalamin, hindi ang salita ng nangagpapalalo, kundi ang kapangyarihan. Apan ako moanha diha kaninyo sa dili madugay, kon itugot man sa Ginoo, ug unya ako nang masuta dili ang sinuiltihan niining maong mga tigpaburot, kondili ang ilang gahum. Sapagkat ang kaharian ng Dios ay hindi sa salita, kundi sa kapangyarihan. Kay ang gingharian sa Dios dili hinimog palabas kondili sa gahum. Anong ibig ninyo? paririyan baga ako sa inyo na may panghampas, o sa pagibig, at sa espiritu ng kahinahunan? Unsa may inyong gusto? Anha-on ko ba kamo nga dad-an ug bunal, o gugma ba inubanan sa espiritu sa kalomo? Sa kasalukuya'y nababalita na sa inyo'y may pakikiapid, at ang ganyang pakikiapid ay wala kahit sa mga Gentil, na isa sa inyo'y nagaari ng asawa ng kaniyang ama. May tinuod nga gikabalita nga adunay pagpakighilawas diha kaninyo, kanang pakighilawas nga ang ingon wala buhata bisan pa sa mga Gentil, nga mao, nga anaay tawo diha nga nakigpuyopuyo sa asawa sa iyang amahan. At kayo'y mga mapagpalalo, at hindi kayo bagkus nangalumbay, upang maalis sa gitna ninyo ang gumagawa ng gawang ito. Ug kamo nanagpaburot hinoon, ug wala managkaguol nga unta makuha gikan sa inyong taliwala kanang tawhana nga nagabuhat niini. Sapagkat ako sa katotohanan, bagamat wala sa harapan ninyo sa katawan ngunit ako'y nasa harapan ninyo sa espiritu, akin ngang hinatulan na ang gumawa ng bagay na ito, na tulad sa ako'y nahaharap, Kay bisan wala ako diha sa lawas, anaa ako sa espiritu; ug sama ra nga anaa ako, nakapakanaug na ako sa akong hukom Sa pangalan ng ating Panginoong Jesus, nang nangagkakatipon kayo, at ang aking espiritu, na taglay ang kapangyarihan ng ating Panginoong Jesus, sa ngalan sa Ginoong Jesus, batok sa tawo nga nagabuhat sa maong butang. Inigkatigum ninyo, ug anaa ang akong espiritu, uban sa gahum sa atong Ginoong Jesus, Upang ang ganyan ay ibigay kay Satanas sa ikawawasak ng kaniyang laman, upang ang espiritu ay maligtas sa araw ng Panginoong Jesus. kining tawhana kinahanglan inyong itugyan ngadto kang Satanas alang sa pagkalaglag sa iyang lawas, aron ang iyang espiritu maluwas unya sa panahon sa Ginoong Jesus. Hindi mabuti ang inyong pagmamapuri. Hindi baga ninyo nalalaman na ang kaunting lebadura ay nagpapakumbo sa buong limpak? Kining pagpasigarboha ninyo dili maayo. Wala ba kamo masayud nga ang diyutayng pudyot sa igpatubo mopatubo sa tibook nga minasa? Alisin ninyo ang lumang lebadura, upang kayo'y maging bagong limpak, na tulad sa kayo'y walang lebadura. Sapagkat ang kordero ng ating paskua ay naihain na, sa makatuwid baga'y si Cristo: Kuhaa gikan kaninyo ang daang igpatubo aron kamo mahimong bag-ong minasa; maingon nga sa pagkatinuod kamo dili na pinatuboan. Kay gikahalad na si Cristo, ang atong karniro sa pasko. Kaya nga ipangilin natin ang pista, hindi sa lumang lebadura, ni sa lebadura man ng masamang akala at ng kasamaan, kundi sa tinapay na walang lebadura ng pagtatapat at ng katotohanan. Busa, saulogon ta ang pangilin, dili sa daan nga igpatubo, dili sa igpatubo nga mao ang pagkamadinauton ug pagkadautan, kondili sa wala-patuboi nga tinapay nga mao ang pagkamaminatud-on ug kamatuoran. Isinulat ko sa inyo sa aking sulat na huwag kayong makisama sa mga mapakiapid; Gikaingnan ko na kamo sa akong pagsulat kaninyo nga dili kamo magpakigkauban sa mga makihilawason. Tunay nga hindi ang ibig sabihin ay sa mga mapakiapid sa sanglibutang ito, o sa mga masasakim at mga manglulupig, o sa mga mananamba sa diosdiosan; sapagkat kung gayo'y kinakailangang magsialis kayo sa sanglibutan: Hinoon wala ko ipasabut niini nga kamo dili na gayud magpakigharong sa mga makihilawason dinhi sa kalibutan, o sa mga dalo ug mga tikasan, o mga tigsimbag mga diosdios; kay kon mao pa, nan, gikinahanglan unta nga mamahawa na lang kamo niining kalibutana. Datapuwat sinusulatan ko nga kayo, na huwag kayong makisama sa kanino mang tinatawag na kapatid, kung siya'y mapakiapid, o masakim, o mananamba sa diosdiosan, o mapagtungayaw, o manglalasing, o manglulupig; sa gayo'y huwag man lamang kayong makisalo. Hinonoa, ako nagsulat kaninyo nga dili kamo magpakigkauban kang bisan kinsa nga nagapakaigsoon kon kana siya makihilawason, o dalo, o tigsimbag mga diosdios, o tigpasipala, o palahubog, o tikasan-- dili, bisan na lang sa pagpakigsalo kaniya sa pagpangaon. Sapagkat ano sa akin ang humatol sa nangasa labas? Hindi baga kayo nagsisihatol sa nangasa loob? Kay unsa may akong katungod sa paghukom sa mga taga-gawas? Dili ba ang mga anaa sa sulod sa iglesia mao ang inyong pagahukman? Datapuwat sa nangasa labas ay Dios ang humahatol. Alisin nga ninyo sa inyo ang masamang tao. Ang Dios mao ang magahukom kanila nga mga taga-gawas. Palagputa gikan sa inyong taliwala kanang tawong dautan. Nangangahas baga ang sinoman sa inyo, kung mayroong anomang bagay laban sa iba, na siya'y magsakdal sa harapan ng mga liko, at hindi sa harapan ng mga banal? Kon usa kaninyo may buroka batok sa iyang silingan, pangahasan ba niya ang pagsang-at sa buroka sa atubangan sa mga maghuhukom nga dili magtotoo, ug dili hinoon sa atubangan sa mga balaan? O hindi baga ninyo nalalaman na ang mga banal ay magsisihatol sa sanglibutan? at kung ang sanglibutan ay hahatulan ninyo, hindi kaya baga dapat magsihatol kayo sa mga bagay na pinakamaliit? Wala ba kamo masayud nga ang mga balaan magahukom man unya sa kalibutan? Ug kon ang kalibutan inyong pagahukman, wala na ba hinoon kamoy katakus sa paghusay sa mga ginagmayng buroka? Hindi baga ninyo nalalaman na ating hahatulan ang mga anghel? gaano pa kaya ang mga bagay na nauukol sa buhay na ito? Wala ba kamo masayud nga kita man unya ang magahukom sa mga manulonda? Nan, labi pang magahukom kita sa mga suliran nga labut niining kinabuhia! Kung kayo nga'y mayroong usapin na mga bagay na nauukol sa buhay na ito, ilalagay baga ninyo upang magsihatol ang mga taong walang halaga sa iglesia? Ug kon kamo aduna nianang mga burokaha nga kinahanglan pagahusayon, nganong inyo man kining dad-on sa atubangan sa mga tawong wala tamda sa iglesia aron ilang hukman? Sinasabi ko ito upang mangahiya kayo. Ano, diyatat wala baga sa inyo na isa mang marunong na makapagpapayo sa kaniyang mga kapatid, Ako nagasulti niini aron sa pagpakaulaw kaninyo. Sarang ba nga diha kaninyo walay bisan usa ka tawo nga may igong kaalam nga makamaong mohusay sa managsoon? Kundi ang kapatid ay nakikipagusapin laban sa kapatid, at ito'y sa harapan ng mga hindi nagsisipanampalataya? Ug gikinahanglan ba gayud nga ang igsoon makigburoka batok sa iyang igsoon, ug kini himoon sa atubangan sa mga dili magtotoo? Ngayon nga, tunay na isang pagkukulang sa inyo ang kayo-kayo'y magkaroon ng mga usapin. Bakit hindi bagkus ninyong tiisin ang mga kalikuan? bakit hindi bagkus kayo'y padaya? Sa pagkatinuod kamo nangapakyas na, sanglit kamo aduna may pakigburoka ang usa batok sa usa. Nganong dili man lang ninyo antuson ang pagdaugdaug kaninyo? Nganong dili man lang ninyo antuson nga kamo pagalimbongan? Ngunit kayo rin ang mga nagsisigawa ng kalikuan, at nangagdaraya, at ito'y sa mga kapatid ninyo. Apan kamo na gayud hinoon mao ang nagapangdaugdaug ug nagapanglimbong, ug kana sa inyo rang mga igsoon. O hindi baga ninyo nalalaman na ang mga liko ay hindi magsisipagmana ng kaharian ng Dios? Huwag kayong padaya: kahit ang mga mapakiapid, ni ang mga mananamba sa diosdiosan, ni ang mga mangangalunya, ni ang mga nangbababae, ni ang mga mapakiapid sa kapuwa lalake. Nasayud ba kamo nga ang mga dili matarung dili makapanunod sa gingharian sa Dios? Ayaw kamo pagpalimbong; walay mga makihilawason, o mga tigsimba ug mga diosdios, o mga mananapaw, o mga bayot, Ni ang mga magnanakaw, ni ang mga masasakim, ni ang mga manglalasing, ni ang mga mapagtungayaw, ni ang mga manglulupig, ay hindi mangagmamana ng kaharian ng Dios. o mga kawatan, o mga dalo, o mga palahubog, o mga tigpasipala, o mga tulisan, nga makapanunod sa gingharian sa Dios. At ganyan ang mga ilan sa inyo: ngunit nangahugasan na kayo, ngunit binanal na kayo, ngunit inaring-ganap na kayo sa pangalan ng Panginoong Jesucristo, at sa Espiritu ng ating Dios. Ug kaniadto ang uban kaninyo mga ingon niini. Apan kamo gihinloan na, kamo gibalaan na, kamo gimatarung na sa ngalan sa Ginoong Jesu-Cristo ug diha sa Espiritu sa atong Dios. Ang lahat ng mga bagay sa akin ay matuwid; ngunit hindi ang lahat ay nararapat. Ang lahat ng mga bagay sa akin ay matuwid; ngunit hindi ako pasasakop sa kapangyarihan ng anoman. "Ang tanang butang ikatugot kanako," apan dili ang tanang mga butang makaayo. "Ang tanang butang ikatugot kanako," apan dili ako magpaulipon sa bisan unsang butang. Ang mga pagkain ay sa tiyan, at ang tiyan ay sa mga pagkain: ngunit kapuwa iwawasak ng Dios yaon at ang mga ito. Datapuwat ang katawan ay hindi sa pakikiapid, kundi sa Panginoon; at ang Panginoon ay sa katawan: Tinuod nga "Ang kan-on alang sa tiyan ug ang tiyan alang sa kan-on," apan kining duha pagalaglagon sa Dios. Ang lawas dili alang sa pakighilawas, kondili alang sa Ginoo, ug ang Ginoo alang sa lawas. At muling binuhay ng Dios ang Panginoon, at muling bubuhayin naman tayo sa pamamagitan ng kaniyang kapangyarihan. Ug ang Dios nga nagbanhaw sa Ginoo magabanhaw usab kanato pinaagi sa iyang gahum. Hindi baga ninyo nalalaman na ang inyong mga katawan ay mga sangkap ni Cristo? kukunin ko nga baga ang mga sangkap ni Cristo, at gagawin kong mga sangkap ng isang patutot? Huwag nawang mangyari. Wala ba kamo masayud nga ang inyong lawas mga bahin man ni Cristo? Nan, kuhaon ko ba ang mga bahin ni Cristo aron pagahimoon nga mga bahin sa usa ka babayeng dautan? Palayo kana! O hindi baga ninyo nalalaman na ang nakikisama sa patutot, ay kaisang katawan niya? sapagkat sinasabi niya, Ang dalawa ay magiging isang laman. Wala ba kamo masayud nga siya nga nahilingkit ngadto sa babayeng dautan nahimong usa ka lawas uban kaniya? Kay, sumala sa nahisulat, "Ang duroha mahimong usa." Ngunit ang nakikisama sa Panginoon, ay kaisang espiritu niya. Apan siya nga nahiusa ngadto sa Ginoo nahimong usa ka espiritu uban kaniya. Magsitakas kayo sa pakikiapid. Lahat ng kasalanang gawin ng mga tao ay nangasa labas ng katawan; ngunit ang gumagawa ng pakikiapid ay nagkakasala laban sa kaniyang sariling katawan. Likayi ang pakighilawas. Ang tanang ubang sala nga pagabuhaton sa tawo anaa ra sa gawas sa iyang lawas; apan ang tawong makihilawason nagapakasala batok sa iyang kaugalingong lawas. O hindi baga ninyo nalalaman na ang inyong katawan ay templo ng Espiritu Santo na nasa inyo, na tinanggap ninyo sa Dios? at hindi kayo sa inyong sarili; Wala ba kamo masayud nga ang inyong lawas templo sa Espiritu Santo nga nagapuyo sa sulod ninyo, ug nga kini inyong nabatonan gikan sa Dios? Kamo dili na inyo sa inyong kaugalingon, Sapagkat kayo'y binili sa halaga: luwalhatiin nga ninyo ng inyong katawan ang Dios. kay gipalit na kamo sa usa ka bili. Busa himayaa ninyo ang Dios diha sa inyong lawas. At tungkol sa mga bagay na isinulat ninyo sa akin: Mabuti sa lalake ay huwag humipo sa babae. Karon mahitungod sa mga pangutana sa inyong sulat kanako. Maayo unta alang sa lalaki ang dili pagpakigduol ug babaye. Datapuwat, dahil sa mga pakikiapid, ang bawat lalake ay magkaroon ng kaniyang sariling asawa, at bawat babae ay magkaroon ng kaniyang sariling asawa. Apan aron sa paglikay sa tintal sa pakighilawas, ang matag-usa ka lalaki kinahanglan magabaton ug iyang kaugalingong asawa, ug ang matag-usa ka babaye magabaton ug iyang kaugalingong bana. Ibigay ng lalake sa asawa ang sa kaniya'y nararapat: at gayon din naman ang babae sa asawa. Ang bana kinahanglan magatugyan ngadto sa iyang asawa sa angay sa magtiayon, maingon man ang asawa ngadto sa iyang bana. Ang babae ay walang kapangyarihan sa kaniyang sariling katawan, kundi ang asawa: at gayon din naman ang lalake ay walang kapangyarihan sa kaniyang sariling katawan, kundi ang asawa. Kay ang asawa dili mao ang magbuot sa kaugalingong lawas niya, kondili ang iyang bana; maingon man usab, ang bana dili magabuot sa kaugalingong lawas niya, kondili ang iyang asawa. Huwag magpigil ang isat isa, maliban kung pagkasunduan sa ilang panahon, upang kayo'y mamalagi sa pananalangin, at muling kayo'y magsama, baka kayo'y tuksuhin ni Satanas dahil sa inyong kawalan ng pagpipigil. Ayaw kamo pagdumiliay ang usa sa usa gawas kon pinaagi sa panagsabut alang sa usa ka panahon, kaha aron managsulod kamo diha sa kahigayonan sa pag-ampo; apan tapus niini, managduolay na usab kamo, aron dili kamo matintal ni Satanas tungod sa kakulang ninyog pagpugong sa kaugalingon. Ngunit ito'y sinasabi ko na parang payo, hindi sa utos. Nagasulti ako niini agig pagtugot, dili pagsugo. Kayat ibig ko sana, na ang lahat ng tao ay maging gaya ko. Ngunit ang bawat tao'y mayroong kanikaniyang kaloob na mula sa Dios, ang isa'y ayon sa paraang ito, at ang iba'y ayon sa paraan yaon. Ngani buot ko unta nga ang tanang lalaki manig-ingon kanako. Apan ang matag-usa adunay iyang kaugalingong hiyas gikan sa Dios, ang usa alang sa usa ka paagi sa kinabuhi, ug ang usa alang sa lain. Datapuwat sinasabi ko sa mga walang asawa, at sa mga babaing bao, Mabuti sa kanila kung sila'y magsipanatiling gayon sa makatuwid baga'y gaya ko. Alang sa mga dili minyo ug sa mga balo ako magaingon nga maayo alang kanila ang pagpabilin nga mag-inusara sama kanako. Ngunit kung sila'y hindi makapagpigil, ay magsipagasawa: sapagkat magaling ang magasawa kay sa mangagningas ang pita. Apan kon sila dili man ugaling makapugong sa ilang kaugalingon, nan, paminyoa na lang sila. Kay labi pang maayo hinoon nga maminyo kay sa magasilaob sila sa kaulag. Datapuwat sa mga may asawa ay aking ipinaguutos, Ngunit hindi ako, kundi ang Panginoon, na ang babae ay huwag humiwalay sa kaniyang asawa. Apan kanila nga mga minyo na ang akong tugon-- dili hinoon akoa, kondili iya sa Ginoo-- mao nga ang asawa dili gayud magbiya sa iyang bana (Datapuwat kung siya'y humiwalay, ay manatiling walang asawa, o kaya'y makipagkasundo sa kaniyang asawa); at huwag hiwalayan ng lalake ang kaniyang asawa. (apan kon siya mobulag man gayud, kinahanglan magapabilin siya nga mag-inusara; kon dili man, kinahanglan magpakig-uli siya sa iyang bana)-- ug nga ang bana dili gayud magbulag sa iyang asawa. Datapuwat sa iba, ay ako ang nagsasabi, hindi ang Panginoon: Kung ang sinomang kapatid na lalake ay may asawang hindi sumasampalataya, at kung kalooban niyang makipamahay sa kaniya, ay huwag niyang hiwalayan. Ngadto sa uban ako magaingon, dili ang Ginoo, nga kon kita adunay igsoon nga may asawang dili magtotoo, ug kini siya buot ra nga makigpuyo kaniya, kini siya dili gayud niya pagbulagan. At ang babaing may asawang hindi sumasampalataya, at kalooban niyang makipamahay sa kaniya, ay huwag niyang hiwalayan ang kaniyang asawa. Ug kon ang usa ka babaye may bana nga dili magtotoo, ug kini siya buot ra nga makigpuyo uban kaniya, kini siya dili gayud niya pagbulagan. Sapagkat ang lalaking hindi sumasampalataya ay nagiging banal sa pamamagitan ng kaniyang asawa, at ang babaing hindi sumasampalataya ay nagiging banal sa pamamagitan ng kaniyang asawa: sa ibang paraa'y ang inyong mga anak ay nangagkaroon ng kapintasan; ngunit ngayo'y mga banal. Kay ang bana nga dili magtotoo ginabalaan pinaagi sa iyang asawa nga magtotoo, ug ang asawa nga dili magtotoo ginabalaan pinaagi sa iyang bana. Kay kon wala pa, nan, ang inyong mga anak dili unta mga binalaan, apan kini sila karon mga binalaan. Gayon ma'y kung humiwalay ang hindi sumasampalataya, ay bayaan siyang humiwalay: ang kapatid na lalake o kapatid na babae ay hindi natatali sa mga ganitong bagay: kundi sa kapayapaan kayo tinawag ng Dios. Apan kon ang gikatiayon nga dili magtotoo buot man makigbulag, nan, pabulaga siya; kay ang bana o asawa nga magtotoo wala maulipon sa maong kaminyoon. Kay kita gipanagtawag sa Dios ngadto sa pagdinaitay. Sapagkat paanong malalaman mo, Oh babae, kung maililigtas mo ang iyong asawa? o paanong malalaman mo, Oh lalake, kung maililigtas mo ang iyong asawa? Kay unsaon man usab nimo pagpakaila, asawa, nga maluwas mo gayud ang imong bana ug unsaon man usab nimo pagpakaila, bana, nga maluwas mo gayud ang imong asawa? Ayon nga lamang sa ipinamahagi ng Panginoon sa bawat isa, at ayon sa pagkatawag ng Dios sa bawat isa, ay gayon siya lumakad. At gayon ang iniuutos ko sa lahat ng mga iglesia. Mao lamang, nga ang matag-usa kinahanglan magagawi diha sa kinabuhi nga gibahin kaniya sa Ginoo, ug diha sa kahimtang nga iyang nahimutangan sa panahon sa pagtawag kaniya sa Dios. Kini mao ang akong sugo sa tanang mga kaiglesiahan. Tinawag baga ang sinomang taong tuli na? huwag siyang maging di tuli. Tinawag baga ang sinomang di tuli? huwag siyang maging tuli. Aduna bay may sirkunsisyon nang daan sa panahon sa pagtawag kaniya? Nan, kinahanglan dili siya magpakawalay sirkunsisyon. Aduna bay walay sikunsisyon sa panahon sa pagtawag kaniya? Nan, kinahanglan dili siya magpasirkunsisyon. Ang pagtutuli ay walang anoman, at ang di pagtutuli ay walang anoman; kundi ang pagtupad sa mga utos ng Dios. Kay dili maoy may bili ang pagkamay sirkunsisyon kon ang pagkawalay sirkunsisyon, kondili ang pagbantay sa mga sugo sa Dios. Bayaang ang bawat isa'y manatili doon sa pagkatawag na itinawag sa kaniya. Ang matag-usa magapabilin diha sa kahimtang nga iyang nahimutangan sa panahon sa pagtawag kaniya. Ikaw baga'y alipin ng ikaw ay tinawag? huwag kang magalaala: kung maaaring ikaw ay maging malaya, ay pagsikapan mo ng maging laya. Ulipon ka na bang daan sa panahon sa pagtawag kanimo? Ayaw kini igsapayan. Apan kon may kahigayonan man ikaw sa pagpakadawat ug kagawasan, pahimusli kini. Sapagkat ang tinawag sa Panginoon nang siya'y alipin, ay malaya sa Panginoon: gayon din naman ang tinawag nang siya'y malaya, ay alipin ni Cristo. Kay ang ulipon nga gitawag diha sa Ginoo, siya tawong gawas nga iya sa Ginoo. Maingon man usab, ang tawong gawas nang daan sa panahon sa pagtawg kaniya, siya ulipon ni Cristo. Sa halaga kayo'y binili; huwag kayong maging mga alipin ng mga tao. Kamo gipalit na sa usa ka bili; ayaw na kamo pagpaulipon sa mga tawo. Mga kapatid, bayaang ang bawat isa'y manatili sa Dios sa kalagayang itinawag sa kaniya. Busa, mga igsoon, sa bisan unsang kahimtang nga inyong nahimutangan sa panahon sa pagtawag sa matag-usa kaninyo, kinahanglan nga magapabilin siya diha niana kauban sa Dios. Ngayon, tungkol sa mga dalaga ay wala akong utos ng Panginoon: ngunit ibinibigay ko ang aking pasiya, na tulad sa nagkamit ng habag ng Panginoon upang mapagkatiwalaan. Karon mahitungod sa mga dalaga, ako walay sugo nga gikan sa Ginoo, hinonoa aniay akong hunahuna nga igahatag ko ingon nga tawong kasaligan tungod sa kalooy sa Ginoo. Inaakala ko ngang mabuti ito dahil sa kasalukuyang kahapisan, sa makatuwid baga'y mabuti ngang ang tao'y manatili ng ayon sa kaniyang kalagayan. Gihunahuna ko nga tungod sa tali-abut nga kasakitan maayo na lang sa usa ka tawo ang pagpabilin nga ingon sa iyang kahimtang karon. Natatali ka ba sa asawa? huwag mong pagsikapang ikaw ay makakalag. Ikaw baga'y kalag sa asawa? huwag kang humanap ng asawa. Aduna ka bay asawa? Nan, ayaw pagpakigbulag. Wala ka bay asawa? Nan, ayaw na lang pagpangasawa. Ngunit kung ikaw ay magasawa, ay hindi ka nagkakasala; at kung ang isang dalaga ay magasawa, ay hindi siya nagkakasala. Datapuwat ang mga gayon ay magkakaroon ng kahirapan sa laman: at ibig ko sanang kayo'y iligtas. Apan kon ugaling mangasawa ka man, dili ikaw makasala; ug kon ang dalaga mamana, siya dili makasala. Ngani sila nga mga minyo mahisangko sa mga kalibug nga kalibutanon, ug buot ko unta nga luwason kamo gikan niini. Ngunit sinasabi ko ito, mga kapatid, ang panahon ay pinaikli, upang mula ngayon ang mga lalaking may asawa ay maging mga tulad sa wala; Ang akong ipasabut, mga igsoon, mao nga ang panahon nga gitagal hamubo na lang kaayo; sukad karon, sila nga may mga asawa magkinabuhi unta sila nga daw walay mga asawa; At ang mga nagsisiiyak, ay maging tulad sa mga hindi nagsisiiyak; at ang nangagagalak, ay maging tulad sa hindi nangagagalak; at ang mga nagsisibili, ay maging tulad sa mga walang inaari; ug ang mga nanagsubo nga daw wala managsubo, ug ang mga nanagkalipay nga daw wala managkalipay, ug ang mga nanagpamalit nga daw wala silay mga katigayonan, At ang mga nagsisigamit ng sanglibutan, ay maging tulad sa hindi nangagpapakalabis ng paggamit: sapagkat ang kaasalan ng sanglibutang ito ay lumilipas. ug sila nga nagapahimulos sa kalibutan, nga daw wala kaayo magpahimulos niini. Kay ang urog niining kalibutana molabay lamang. Datapuwat ang ibig ko ay mawalan kayo ng kabalisahan. Ang walang asawa ay nagsusumakit sa mga bagay ng Panginoon, kung paanong makalulugod sa Panginoon: Buot ko unta nga kamo mahigawas sa mga kabalaka. Ang lalaki nga dili minyo may kasibut alang sa mga butang nga iya sa Ginoo, kon unsaon niya sa pagpahimuot sa Ginoo; Ngunit ang may asawa ay nagsusumakit sa mga bagay ng sanglibutan, kung paanong makalulugod sa kaniyang asawa, apan ang lalaking minyo adunay kabalaka mahitungod sa mga butang kalibutanon, kon unsaon niya sa pagpahimuot sa iyang asawa, At nagkakabahagi ang isipan. Gayon din naman ang babaing walang asawa at ang dalaga, ay nagsusumakit sa mga bagay ng Panginoon, upang siya'y maging banal sa katawan at sa espiritu man; ngunit ang babaing may asawa ay nagsusumakit sa mga bagay ng sanglibutan, kung paanong makalulugod sa kaniyang asawa. busa nabahin ang iyang kasibut. Ug ang babayeng dili minyo o dalaga adunay kasibut alang sa mga butang sa Ginoo, kon unsaon niya sa pagkabalaan diha sa lawas ug sa espiritu; apan ang babayeng minyo adunay kabalaka mahitungod sa mga butang kalibutanon, kon unsaon niya sa pagpahimuot sa iyang bana. At ito'y sinasabi ko sa inyong sariling kapakinabangan; hindi upang alisin ko ang inyong kalayaan, kundi dahil sa bagay na nararapat, at upang kayo'y makapaglingkod sa Panginoon nang walang abala. Nagasulti ako niini alang sa inyong kaayohan, dili ingon nga paggalong kaninyo, kondili aron sa pagdasig sa mga kalihokan nga angay ug aron kamo dili magkapuliki sa inyong pag-alagad sa Ginoo. Ngunit kung iniisip ng sinomang lalake na hindi siya gumagawa ng marapat sa kaniyang anak na dalaga, kung ito'y sumapit na sa kaniyang katamtamang gulang, at kung kailangan ay sundin niya ang kaniyang maibigan, hindi siya nagkakasala; bayaang mangagasawa sila. Apan kon adunay lalaki nga magahunahuna nga wala mahisubay sa angay ang iyang pagbuhat sa ingon ngadto sa iyang gipakighigugmaay, kon makusog man ugaling ang iyang mga pagbati, ug kon gikinahanglan man gayud kini, nan, tugoti ang maong tawo sa pagbuhat sumala sa iyang gusto: paminyoa sila-- kini dili sala. Subalit ang nananatiling matibay sa kaniyang puso, na walang kailangan, kundi may kapangyarihan tungkol sa kaniyang sariling kalooban, at pinasiyahan sa kaniyang sariling puso na ingatan ang kaniyang sariling anak na dalaga, ay mabuti ang gagawin. Apan ang lalaki nga nakabaton na sa bug-os nga hunahuna, dili tungod kay siya gipugos kondili tungod kay siya buot magapugong sa iyang tinguha ug nakahukom na sulod sa iyang kasingkasing sa pagbuhat niini, nga ang iyang gipakighigugmaay iya na lamang pagaisipon ingon nga hinigugma nga espirituhanon-- kanang tawhana nagabuhat ug matarung. Kaya nga ang nagpapahintulot sa kaniyang anak na dalaga na magasawa ay gumagawa ng mabuti; at ang hindi nagpapahintulot na siya'y magasawa ay gumagawa ng lalong mabuti. Busa ang mangasawa sa iyang gipakighigugmaay nagabuhat ug maayo; hinoon ang dili mangasawa nagabuhat ug labi pa ka maayo. Ang babaing may asawa ay natatalian samantalang nabubuhay ang kaniyang asawa; ngunit kung patay na ang kaniyang asawa, ay may kalayaan siyang makapagasawa sa kanino mang ibig niya; sa kalooban lamang ng Panginoon. Ang asawa nabugkos ngadto sa iyang bana samtang kini magapabilin nga buhi. Apan kon ang bana mamatay, siya may kagawasan sa pagpamana kang bisan kinsa nga buot niya, mao lamang nga kinahanglan ang iyang pamanhon magtotoo usab sa Ginoo. Ngunit lalong maligaya siya kung manatili ng ayon sa kaniyang kalagayan, ayon sa aking akala: at iniisip ko na ako'y may Espiritu rin naman ng Dios. Hinoon ang babayeng balo labi pang magamalipayon kon magapabilin siyang balo. Mao kini ang akong hunahuna, ug ako nagatoo nga ako usab nakabaton sa Espiritu sa Dios. Ngayon tungkol sa mga bagay na inihain sa mga diosdiosan: Nalalaman natin na tayong lahat ay may kaalaman. Ang kaalaman ay nagpapalalo, ngunit ang pagibig ay nagpapatibay. Karon mahitungod sa mga kan-onon nga gikahalad ngadto sa mga diosdios: kita nasayud nga tuod "ang tanan kanato nanagpakabaton ug kahibalo." Ang "kahibalo" baya magapaburot apan ang gugma magapalig-on. Kung ang sinoman ay nagaakala na siya'y may nalalamang anoman, ay wala pang nalalaman gaya ng nararapat niyang maalaman; Kon adunay nagadahum nga siya may kahibalo na, siya wala pa gayud mahibalo sa kinahanglan niyang pagahibaloan. Datapuwat kung ang sinoman ay umiibig sa Dios, ay kilala niya ang gayon. Apan kon ang usa ka tawo magahigugma sa Dios, kining tawhana pagailhon sa Dios. Tungkol nga sa pagkain ng mga bagay na inihain sa mga diosdiosan, nalalaman natin na ang diosdiosan ay walang kabuluhan sa sanglibutan, at walang Dios liban sa iisa. Ug mahitungod sa pagkaon sa mga kan-onon nga gikahalad ngadto sa mga diosdios, kita nasayud na nga "ang diosdios dili tinuod," ug nga "walay laing Dios gawas sa usa lamang." Sapagkat bagamat mayroong mga tinatawag na mga dios, maging sa langit o maging sa lupa; gaya nang may maraming mga dios at maraming mga panginoon; Kay bisan tuod adunay gipanagtawag nga mga dios sa kalangitan o sa kayutaan-- ingon nga tuod daghan man ang mga "dios" ug daghan ang mga "ginoo"-- Ngunit sa ganang atin ay may isang Dios lamang, ang Ama, na buhat sa kaniya ang lahat ng mga bagay, at tayo'y sa kaniya; at isa lamang Panginoon, si Jesucristo, na sa pamamagitan niya ang lahat ng mga bagay, at tayo'y sa pamamagitan niya. apan, alang kanato adunay usa lamang ka Dios, ang Amahan, nga ginikanan sa tanang mga butang ug nga alang kang kinsa kita nanaglungtad; ug usa lamang ka Ginoo, si Jesu-Cristo pinaagi kang kinsa nagalungtad kita ug ang tanang mga butang. Gayon ma'y wala sa lahat ng mga tao ang kaalamang iyan: kundi ang ilan na hanggang ngayon ay nangamimihasa sa diosdiosan, ay kumakain na parang isang bagay na inihain sa diosdiosan; at ang kanilang budhi palibhasa'y mahina ay nangahahawa. Apan dili ang tanan nanagpakabaton niining maong kahibalo. Hinonoa, tungod sa ilang pagkaanad pag mga diosdios hangtud karon, adunay pipila nga nagakaon ug kan-onon ingon nga daw tinuod gayud nga gikahalad ngadto sa diosdios, ug busa ang ilang kaisipan nahugawan, tungod kay kini mahuyang man. Datapuwat ang pagkain ay hindi magtataguyod sa atin sa Dios: ni hindi tayo masama, kung tayo'y di magsikain; ni hindi tayo lalong mabuti, kung tayo'y magsikain. Sa pagkatinuod, ang kan-onon dili makaunsa sa atong kalabutan ngadto sa Dios. Kon kita mokaon, dili kita mahimong labi pa ka dautan; ug kon kita dili man mokaon, dili kita mahimong labi pa ka maayo. Datapuwat magsipagingat kayo baka sa anomang paraan ang inyong kalayaang ito ay maging katitisuran sa mahihina. Mao lamang nga kinahanglan imong pagabantayan nga kining imong kagawasan dili mahimong kapangdolan sa mga mahuyang. Sapagkat kung makita ng sinomang ikaw na may kaalaman na nakikisalo sa pagkain sa templo ng diosdiosan, hindi baga titibay ang kaniyang budhi, kung siya'y mahina, upang kumain ng mga bagay na inihain sa mga diosdiosan? Kay kon ikaw nga may kahibalo makita sa usa ka tawo nga ikaw nagalingkod tambong sa kan-anan sa sulod sa templo sa diosdios, dili ba siya lagmit nga madasig, kon mahuyang ang iyang kaisipan, sa pagkaon sa kalan-on nga gihalad ngadto sa mga diosdios? Sapagkat sa pamamagitan ng iyong kaalaman ay napapahamak ang mahina, ang kapatid na dahil sa kaniya'y namatay si Cristo. Sa ingon niana, tungod sa imong kahibalo nadaut hinoon kining maong tawong mahuyang, nga imong igsoon nga alang kaniya si Cristo nagpakamatay. At sa ganitong pagkakasala laban sa mga kapatid, at sa pagkakasugat ng kaniyang budhi kung ito'y mahina, ay nangagkakasala kayo laban kay Cristo. Sa ingon niana, sa nakasala ikaw batok sa imong mga igsoon ug nagasamad sa ilang kaisipan sa diha nga maluya kini, ikaw nagapakasala batok kang Cristo. Kaya, kung ang pagkain ay nakapagpapatisod sa aking kapatid, kailan man ay hindi ako kakain ng lamang-kati, upang ako'y huwag makapagpatisod sa aking kapatid. Tungod niining maong katarungan, kon ang pagkaon ko mao man ang hinungdan sa pagkahulog sa akong igsoon, ako dili ug dili na gayud mousab sa pagkaon ug karni basi pa unya hinoon makaangin ako sa pagkahulog sa akong igsoon. Hindi baga ako'y malaya? hindi baga ako'y apostol? hindi ko baga nakita si Jesus na Panginoon natin? hindi baga kayo'y gawa ko sa Panginoon? Dili ba ako gawas? Dili ba ako apostol? Wala ba ako makakita kang Jesus nga atong Ginoo? Dili ba kamo akong buhat diha sa Ginoo? Kung sa iba'y hindi ako apostol, sa inyo man lamang ako'y gayon; sapagkat ang tatak ng aking pagkaapostol ay kayo sa Panginoon. Kon sa uban giisip ako nga dili apostol, kaninyo apostol gayud ako; kay kamo sa inyong pagkakinabig mao man ang timri sa akong pagka-apostol. Ito ang aking pagsasanggalang sa mga nagsisiyasat sa akin. Kini mao ang akong pagpangatarungan batok kanila nga buot magausisa kanako. Wala baga kaming matuwid na magsikain at magsiinom? Wala ba diay kami ing katungod sa pagpangayog pagkaon ug ilimnon? Wala baga kaming matuwid na magsipagsama ng isang asawa na sumasampalataya, gaya ng ibat ibang mga apostol, at ng mga kapatid ng Panginoon, at ni Cefas? Wala ba diay kami ing katungod sa pagpakuyog kanamog asawa nga magtotoo, maingon sa ginabuhat sa ubang mga apostoles ug sa mga igsoon sa Ginoo ug ni Cefas? O ako baga lamang at si Bernabe ang walang matuwid na magsitigil ng paggawa? O si Barnabas ra ba diay ug ako ang walay katungod sa paglikay sa buhat alang sa panginabuhi? Sinong kawal ang magpakailan pa man ay naglilingkod sa kaniyang sariling gugol? sino ang nagtatanim ng isang ubasan, at hindi kumakain ng bunga niyaon? o sino ang nagpapakain sa kawan, at hindi kumakain ng gatas ng kawan? Kinsa bang sundaloha ang moalagad nga mao ray magagasto alang sa iyang kaugalingon? Kinsa bay magatanum ug parasan nga dili mokaon sa bunga niini? Kinsa bay magabuhig mga hayop nga dili magpahimulos sa gatas niini? Ang mga ito baga'y sinasalita ko ayon sa kaugalian lamang ng mga tao? o di baga sinasabi rin naman ang gayon ng kautusan? Ginasulti ko ba kini sa tinawhanon lamang? Dili ba ang kasugoan nagasulti man ug sama niini? Sapagkat nasusulat sa kautusan ni Moises, Huwag mong lalagyan ng busal ang baka pagka gumigiik. Ang mga baka baga ay iniingatan ng Dios, Kay nahisulat kini sa kasugoan ni Moises, "Ayaw pagbusali ang baba sa baka nga nagagiok!" May kahingawa ba ang Dios alang sa mga baka lamang? O sinasabi kayang tunay ito dahil sa atin? Oo, dahil sa atin ito sinulat: sapagkat ang nagsasaka ay dapat magsaka sa pagasa, at ang gumigiik, ay sa pagasa na makakabahagi. Dili ba sa pagkatinuod siya nagasulti niini alang sa atong kaayohan? Sa pagkatinuod kini gisulat alang sa atong kaayohan, aron ang magdadaro magadaro nga may paglaum, ug ang maggigiuk kinahanglan magagiuk nga may paglaum sa pagpakaambit ug bahin sa abut. Kung ipinaghasik namin kayo ng mga bagay na ayon sa espiritu, malaking bagay baga na aming anihin ang inyong mga bagay na ayon sa laman? Kon ugaling nakapugas man kami ug panalangin nga espirituhanon diha kaninyo, ipakadautan ba diay kon kami magaani sa inyong mga panalangin nga yutan-on? Kung ang iba ay mayroon sa inyong matuwid, hindi baga lalo pa kami? Gayon ma'y hindi namin ginamit ang matuwid na ito; kundi aming tinitiis ang lahat ng mga bagay, upang huwag kaming makahadlang sa evangelio ni Cristo. Kon ang uban inyong gitugotan sa pagpahimulos sa maong katungod diha kaninyo, dili ba unta kami labi pa? Hindi baga ninyo nalalaman na ang mga nagsisipangasiwa sa mga bagay na banal, ay nagsisikain ng mga bagay na ukol sa templo, at ang mga nagsisipaglingkod sa dambana ay mga kabahagi ng dambana? Wala ba kamo masayud nga sila nga nanag-alagad sa templo nagakuha sa ilang pagkaon gikan sa templo, ug nga sila nga nagaalagad sa halaran nagadawat ug bahin gikan sa mga hinalad-inihaw? Gayon din naman ipinagutos ng Panginoon na ang mga nagsisipangaral ng evangelio ay dapat mangabuhay sa pamamagitan ng evangelio. Sa ingon nga paagi, ang Ginoo nagsugo nga ang mga nagasangyaw sa Maayong Balita magakuha sa ilang kapanginabuhian gikan sa Maayong Balita. Ngunit ako'y hindi gumamit ng anoman sa mga bagay na ito: at hindi ko sinusulat ang mga bagay na ito upang gawin ang gayon sa akin; sapagkat mabuti pa sa akin ang mamatay, kay sa pawalang kabuluhan ninoman ang aking karangalan. Apan wala ako magpahimulos sa bisan unsa niining maong mga katungod, ug wala usab ako karon magsulat niini aron lamang pagahimoon ang ingon niini alang kanako. Kay palabihon ko nga mamatay ako kay sa pagakuhaan ako niining hinungdan sa akong pagpasigarbo. Sapagkat kung ipinangangaral ko ang evangelio, ay wala akong sukat ipagmapuri; sapagkat ang pangangailangan ay iniatang sa akin; sapagkat sa aba ko kung hindi ko ipangaral ang evangelio. Kay kon ginawali ko man ang Maayong Balita, kini wala maghatag kanako ug hinungdan sa pagpasigarbo, kay mapugos man gayud ako sa pagbuhat niini ingon nga akong katungdanan. Alaut ako kon dili ko iwali ang Maayong Balita! Sapagkat kung ito'y gawin ko sa aking sariling kalooban, ay may ganting-pala ako: ngunit kung hindi sa aking sariling kalooban, ay mayroon akong isang pamamahala na ipinagkatiwala sa akin. Ug kon buhaton ko kini sa kinabobut-on, ako magadawat ug suhol; apan kon dili sa kinabobut-on, sa gihapon kini gikatugyan `kanako ingon nga piniyalan. Ano nga kaya ang aking ganting-pala? Na pagka ipinangangaral ko ang evangelio, ay ang evangelio ay maging walang bayad, upang huwag kong gamiting lubos ang aking karapatan sa evangelio. Busa, unsa man lang diay ang akong balus? Mao lang kini: nga sa akong pagwali, ang Maayong Balita ikahatag ko nga walay bayad, aron dili ko kapahimuslan ang akong katungod sa pagkamagwawali sa Maayong Balita. Sapagkat bagaman ako ay malaya sa lahat ng mga tao, ay napaalipin ako sa lahat, upang ako'y makahikayat ng lalong marami. Kay bisan tuod ako gawas gikan sa tanang tawo, hinonoa nagapaulipon ako sa tanan aron makabig ko unta ang labi pang daghan. At sa mga Judio, ako'y nagaring tulad sa Judio, upang mahikayat ko ang mga Judio; sa mga nasa ilalim ng kautusan ay gaya ng nasa ilalim ng kautusan, bagaman wala ako sa ilalim ng kautusan upang mahikayat ang mga nasa ilalim ng kautusan; Ngadto sa mga Judio ako nahimong ingon sa Judio aron sa pagkabig sa mga Judio; ngadto sa mga nagapailalum sa kasugoan ako nahimong ingon sa nailalum sa kasugoan-- bisan tuod ako dili ilalum sa kasugoan-- aron makabig ko ang mga nailalum sa kasugoan. Sa mga walang kautusan, ay tulad sa walang kautusan, bagamat hindi ako walang kautusan sa Dios, kundi nasa ilalim ng kautusan ni Cristo, upang mahikayat ko ang mga walang kautusan. Kanila nga walay kasugoan, ako nahimong ingon sa walay kasugoan-- bisan tuod ako may kasugoan sa Dios ug nailalum sa balaod ni Cristo-- aron makabig ko sila nga walay kasugoan. Sa mga mahihina ako'y nagaring mahina, upang mahikayat ko ang mahihina: sa lahat ng mga bagay ay nakibagay ako sa lahat ng mga tao, upang sa lahat ng mga paraan ay mailigtas ko ang ilan. Ngadto sa mga mahuyang, ako nahimong ingon sa mahuyang aron makabig ko ang mga mahuyang. Ako nahimong tanang mga butang ngadto sa tanang mga tawo, aron nga sa bisan unsang paagiha maluwas ko unta ang pipila kanila. At ginawa ko ang lahat ng mga bagay dahil sa evangelio, upang ako'y makasamang makabahagi nito. Akong ginabuhat kining tanan tungod sa Maayong Balita, aron ako makaambit sa mga panalangin niini. Hindi baga ninyo nalalaman na ang mga nagsisitakbo sa takbuhan ay tumatakbong lahat, ngunit iisa lamang ang tumatanggap ng ganting-pala? Magsitakbo kayo ng gayon; upang magsipagtamo kayo. Wala ba kamo masayud nga sa panaglumba ang tanang mga magdadalagan apil man sa bangga, apan nga usa ra kanila ang makadawat sa ganti? Busa dumalagan kamo sa ingon aron makadawat kamo niini. At ang bawat tao na nakikipaglaban sa mga palaruan ay mapagpigil sa lahat ng mga bagay. Ginagawa nga nila ito upang magsipagtamo ng isang putong na may pagkasira; ngunit tayo'y niyaong walang pagkasira. Ang matag-usa ka magdudula nagabatasan sa pagpugong sa iyang kaugalingon labut sa tanang mga butang. Sila nagahimo niini aron sa pagdaug sa usa ka purongpurong nga madunot ra, apan kita aron sa pagdaug sa dili madunot. Ako nga'y tumatakbo sa ganitong paraan, na hindi gaya ng nagsasapalaran; sa ganito rin ako'y sumusuntok, na hindi gaya ng sumusuntok sa hangin: Busa, sa akong bahin, ako wala magdalagan nga walay tumong, ang akong sinumbagan dili ingon sa nagabatibatig sumbag sa hangin; Ngunit hinahampas ko ang aking katawan, at aking sinusupil: baka sakaling sa anomang paraan, pagkapangaral ko sa iba, ay ako rin ay itakuwil. hinonoa ginabun-og ko ang akong lawas ug ginapanton ko kini, basi unya nga sa tapus ako makasangyaw ngadto sa uban, ako pagahukman na hinoon nga dili diay takus sa pag-apil sa bangga. Sapagkat hindi ko ibig mga kapatid, na di ninyo maalaman, na ang ating mga magulang ay nangapasa ilalim ng alapaap, at ang lahat ay nagsitawid sa dagat; Mga igsoon, buot ko nga inyong masayran nga silang tanan nga atong mga ginikanan nahianha sa ilalum sa panganud, ug silang tanan milatas sa dagat, At lahat ay nangabautismuhan kay Moises sa alapaap at sa dagat; ug silang tanan gikabautismohan ngadto kang Moises diha sa panganud ug sa dagat, At lahat ay nagsikain ng isang pagkain ding ayon sa espiritu; ug silang tanan nanagpangaon sa mao rang usa ka espirituhanong kalan-on, At lahat ay nagsiinom ng isang inumin ding ayon sa espiritu; sapagkat nagsiinom sa batong ayon sa espiritu na sumunod sa kanila: at ang batong yaon ay si Cristo. ug silang tanan nanagpanginom gikan sa mao rang usa ka espirituhanong ilimnon, Kay sila nanagpanginom man gikan sa Bato nga minunot kanila, ug ang maong Bato mao si Cristo. Bagaman ang karamihan sa kanila ay hindi nakalugod sa Dios; sapagkat sila'y ibinuwal sa ilang. Ngani, ang Dios wala mahimuot sa kadaghanan kanila; ug sila namutalid sa kaawaawan. Ang mga bagay na ito nga'y pawang naging mga halimbawa sa atin, upang huwag tayong magsipagnasa ng mga bagay na masama na gaya naman nila na nagsipagnasa. Ug kining mga butanga maoy mga pasidaan alang kanato sa dili pagpangandoy ug mga dautang butang ingon sa gibuhat nila. Ni huwag din naman kayong mapagsamba sa mga diosdiosan, gaya niyaong ilan sa kanila; ayon sa nasusulat, Naupo ang bayan upang magsikain at magsiinom, at nagsitindig upang magsipagsayaw. Kinahanglan dili kamo magmasimbahon ug mga diosdios ingon sa uban kanila; kay sumala sa nahisulat, "Ang katawhan nanglingkod aron sa pagkaon ug pag-inom ug nanindog sila aron sa pagsayaw." Ni huwag din naman tayong makiapid, na gaya ng ilan sa kanila na nangakiapid, at ang nangabuwal sa isang araw ay dalawangpu at tatlong libo. Dili kita magpakighilawas ingon sa gibuhat sa uban kanila, nga tungod niana sulod sa usa ka adlaw nangamatay ang kaluhaan ug tulo ka libo kanila. Ni huwag din naman nating tuksuhin ang Panginoon, na gaya ng pagkatukso ng ilan sa kanila, at nangapahamak sa pamamagitan ng mga ahas. Dili nato pagsulayon ang Ginoo, ingon sa gibuhat sa uban kanila nga tungod niana gipanglaglag sila sa mga bitin. Ni huwag din kayong mangagbulongbulungan, na gaya ng ilan sa kanila na nangagbulungan, at nangapahamak sa pamamagitan ng mga mangwawasak. Ug dili kamo magbagolbol, ingon sa gibuhat sa uban kanila nga tungod niana gilaglag sila sa Maglalaglag. Ang mga bagay na ito nga'y nangyari sa kanila na pinakahalimbawa; at pawang nangasulat sa pagpapaalaala sa atin, na mga dinatnan ng katapusan ng mga panahon. Kining mga butanga nahitabo kanila ingon nga pasidaan, ug gisulat ingon nga tugon alang kanato karon nga mga hing-abutan sa katapusan sa kapanahonan. Kayat ang may akalang siya'y nakatayo, magingat na baka mabuwal. Busa, siya nga nagadahum nga maayo na niyang pagkabarug, magbantay basig mapukan siya. Hindi dumating sa inyo ang anomang tukso kundi yaong matitiis ng tao: datapuwat tapat ang Dios, na hindi niya itutulot na kayo'y tuksuhin ng higit sa inyong makakaya; kundi kalakip din ng tukso ay gagawin naman ang paraan ng pagilag, upang ito'y inyong matiis. Kaninyo walay nakaabut nga bisan unsang pagpanulay nga dili maantus sa tawo. Ang Dios kasaligan, ug dili niya itugot kamo nga pagapanulayon sa labaw sa inyong kaarangan, apan uban sa pagpanulay siya magatagana usab ug lutsanan sa paglikay, aron kamo makahimo sa pag-antus niini. Kaya, mga minamahal ko, magsitakas kayo sa pagsamba sa diosdiosan. Busa, mga hinigugma, likayi ninyo ang pagsimba ug mga diosdios. Ako'y nagsasalitang tulad sa marurunong; hatulan ninyo ang sinasabi ko. Ako nagasulti kaninyo ingon nga sa mga tawong mabuot; hukmi ninyo ang akong isulti. Ang saro ng pagpapala na ating pinagpapala, hindi baga siyang pakikipagkaisa ng dugo ni Cristo? Ang tinapay na ating pinagpuputolputol, hindi baga siyang pakikipagkaisa ng katawan ni Cristo? Ang kopa sa panalangin nga atong ginapanalanginan, dili ba kini pagpakig-ambit sa dugo ni Cristo? Ang tinapay nga atong ginatipiktipik, dili ba kini pagpakig-ambit man sa lawas ni Cristo? Bagaman tayo'y marami, ay iisa lamang tinapay, iisang katawan: sapagkat tayong lahat ay nakikibahagi sa isa lamang tinapay. Sanglit usa man lamang ka buok ang tinapay, kita usab usa lamang ka lawas bisan daghan kita, kay kitang tanan nagapakig-ambit man sa mao rang usa ka tinapay. Tingnan ninyo ang Israel na ayon sa laman: ang mga nagsisikain baga ng mga hain ay wala kayang pakikipagkaisa sa dambana? Palandunga ninyo ang batasan sa Israel; dili ba sila nga nanagpangaon sa mga halad-inihaw nagapakig-ambit man sa halaran? Ano ang aking sinasabi? na ang hain baga sa mga diosdiosan ay may kabuluhan? o ang diosdiosan ay may kabuluhan? Unsa man ang akong buot ipasabut? Mao ba nga ang kalan-on tinuod gayud diay nga nahalad ngadto sa mga diosdios, o, nga aduna gayud diay ing tinuod nga diosdios? Subalit sinasabi ko, na ang mga bagay na inihahain ng mga Gentil, ay kanilang inihahain sa mga demonio, at hindi sa Dios: at di ko ibig na kayo'y mangagkaroon ng pakikipagkaisa sa mga demonio. Dili, hinonoa ang buot ko ipasabut mao nga bisan unsay ginahalad sa mga Gentil, kini ilang ginahalad ngadto sa mga yawa ug dili ngadto sa Dios. Dili ako buot nga kamo magpakig-ambit kauban sa mga yawa. Hindi ninyo maiinuman ang saro ng Panginoon, at ang saro ng mga demonio: kayo'y hindi maaaring makisalo sa dulang ng Panginoon, at sa dulang ng mga demonio. Kay kamo dili arang makainom sa kopa sa Ginoo dungan sa kopa sa mga yawa. Dili man usab kamo makaambit sa kan-anan sa Ginoo dungan sa kan-anan sa mga yawa. O minumungkahi baga natin sa paninibugho ang Panginoon? tayo baga'y lalong malakas kay sa kaniya? Unsa? Hagiton ba nato ang Ginoo sa pagpangabobho? Labi pa ba kitang kusgan kay kaniya? Lahat ng mga bagay ay matuwid; ngunit hindi ang lahat ng mga bagay ay nararapat. Lahat ng mga bagay ay matuwid; ngunit hindi ang lahat ng mga bagay ay makapagpapatibay. "Ang tanang mga butang ikatugot," apan dili ang tanang mga butang makaayo. "Ang tanang mga butang ikatugot," apan dili ang tanang mga butang magapalig-on. Huwag hanapin ninoman ang sa kaniyang sarili, kundi ang ikabubuti ng kapuwa. Wala untay magapaningkamot sa pagkab-ot sa iyang kaugalingong kaayohan, kondili sa kaayohan hinoon sa iyang silingan. Lahat ng ipinagbibili sa pamilihan ay kanin ninyo, at huwag kayong magsipagtanong ng anoman dahilan sa budhi; Kumaon kamog bisan unsa nga ginabaligya sa mga baligyaanan sa mga kan-onon sa walay pagsusi mahitungod niini alang sa kaisipan. Sapagkat ang lupa ay sa Panginoon, at ang kabuuan ng naririto. Kay "ang yuta iya sa Ginoo, ug ang tanang mga butang nga anaa niini." Kung kayo'y aanyayahan ng isang hindi sumasampalataya, at ibig ninyong pumaroon; ang anomang ihain sa inyo ay kanin ninyo, at huwag kayong magsipagtanong ng anoman dahilan sa budhi. Kon usa sa mga dili magtotoo modapit kaninyo sa pagpangaon ug buot kamo moadto, kumaon kamo sa bisan unsay idulot kaninyo sa walay pagsusi mahitungod niini alang sa kaisipan. Datapuwat kung sa inyo'y may magsabi, Ito'y inihandog na hain, ay huwag ninyong kanin, dahilan doon sa nagpahayag at dahilan sa budhi; (Apan kon adunay moingon kaninyo, "Kini gikadulot baya ngadto sa diosdios," nan, ayaw kamo pagkaon niini agig pagtagad sa tawo nga nagapahibalo kaninyo, ug alang sa kaisipan-- Budhi, sinasabi ko, hindi ang inyong sarili, kundi ang sa iba; sapagkat bakit hahatulan ang kalayaan ng budhi ng iba? sa iyang kaisipan, mao ang buot ipasabut ko, dili sa imo.) Kay bahin sa akong kagawasan, ngano bang pagahukman man kini sa kaisipan sa uban? Kung nakikisalo ako na may pagpapasalamat, bakit ako'y aalipustain ng dahil sa aking ipinagpapasalamat? Kon ako nagakaon uban ang pagpasalamat, nganong pagasawayon pa man ako mahitungod sa ako nang gikapasalamatan? Kaya kung kayo'y nagsisikain man, o nagsisiinom man o anoman ang inyong ginagawa, gawin ninyo ang lahat sa ikaluluwalhati ng Dios. Busa, kon magakaon kamo o magainom, o magabuhat sa bisan unsa, buhata ninyo kining tanan aron sa paghimaya sa Dios. Huwag kayong magbigay ng dahilang ikatitisod, sa mga Judio man, sa mga Griego man, o sa iglesia man ng Dios: Ayaw ninyo hatagig higayon sa pagkapangdol ang mga Judio o ang mga Gresyanhon o ang iglesia nga iya sa Dios, Na gaya ko din naman, na sa lahat ng mga bagay ay nagbibigay lugod ako sa lahat ng mga tao, na hindi ko hinahanap ang aking sariling kapakinabangan, kundi ang sa marami, upang sila'y mangaligtas. maingon nga gipaningkamotan ko ang pagpahimuot sa tanang mga tawo diha sa bisan unsa nga akong pagabuhaton, dili nga ginapangita ko ang akong kaugalingong kaayohan, kondili ang kaayohan sa kadaghanan aron mangaluwas sila. Maging taga tulad kayo sa akin, na gaya ko naman kay Cristo. Magmaawaton kamo kanako, maingon nga ako nagamaawaton kang Cristo. Kayo'y aking pinupuri nga, na sa lahat ng mga bagay ay naaalaala ninyo ako, at iniingatan ninyong matibay ang mga turo, na gaya ng ibinigay ko sa inyo. Ginadayeg ko kamo tungod sa inyong paghandum kanako sa tanang paagi ug sa pagbantay sa akong mga pagtulon-an ingon sa akong pagbilin niini kaninyo. Datapuwat ibig ko na inyong maalaman, na ang pangulo ng bawat lalake ay si Cristo, at ang pangulo ng babae ay ang lalake, at ang pangulo ni Cristo ay ang Dios. Apan buot ko nga inyong sabton nga ang ulo sa matag-usa ka lalaki mao si Cristo, ug ang ulo sa babaye mao ang iyang bana, ug ang ulo ni Cristo mao ang Dios. Ang bawat lalaking nanalangin, o nanghuhula na may takip ang ulo, ay niwawalan ng puri ang kaniyang ulo. Ang lalaki nga magapandong sa iyang ulo samtang nagaampo o nagahimo siyag profesiya, nagapakaulaw siya sa iyang ulo; Datapuwat ang bawat babaing nananalangin o nanghuhula na walang lambong ang kaniyang ulo, niwawalan ng puri ang kaniyang ulo; sapagkat gaya rin ng kung kaniyang inahitan. apan ang babaye nga wala magpandong sa iyang ulo samtang nagaampo o nagahimo siyag profesiya, nagapakaulaw siya sa iyang ulo-- sama ra nga kiniskisan ang iyang ulo. Sapagkat kung ang babae ay walang lambong, ay pagupit naman; ngunit kung kahiyahiya sa babae ang pagupit o paahit, ay maglambong siya. Kay kon ang babaye dili man magpandong sa iyang kaugalingon, nan, kinahanglan putlon na lang niya ang iyang buhok; apan kon makauulaw man alang sa babaye ang pagkainalutan o pagkakiniskisan ug ulo, nan, paggamita siyag pandong. Sapagkat katotohanang ang lalake ay hindi dapat maglambong sa kaniyang ulo, palibhasa'y larawan siya at kaluwalhatian ng Dios: ngunit ang babae ay siyang kaluwalhatian ng lalake. Dili kinahanglan sa lalaki nga magpandong siya sa iyang ulo sanglit dagway ug himaya man siya sa Dios; apan ang babaye mao ang himaya sa lalaki. Sapagkat ang lalake ay hindi sa babae; kundi ang babae ay sa lalake: (Kay ang lalaki wala buhata gikan sa babaye, kondili ang babaye hinoon gikan sa lalaki. Sapagkat hindi nilalang ang lalake dahil sa babae; kundi ang babae dahil sa lalake; Ug ang lalaki wala usab buhata alang sa babaye, kondili ang babaye hinoon alang sa lalaki.) Dahil dito'y nararapat na ang babae ay magkaroon sa kaniyang ulo ng tanda ng kapamahalaan, dahil sa mga anghel. Mao kana ang katarungan ngano nga ang babaye kinahanglan magabutang ug pandong sa iyang ulo, bisan tungod na lang sa mga manolunda. Gayon man, ang babae ay di maaaring walang lalake at ang lalake ay di maaaring walang babae, sa Panginoon. (Hinoon, diha sa Ginoo ang babaye dili gawas sa lalaki ni ang lalaki gawas sa babaye; Sapagkat kung paanong ang babae ay sa lalake, gayon din naman ang lalake ay sa pamamagitan ng babae; datapuwat ang lahat ng mga bagay ay sa Dios. kay maingon nga ang babaye gibuhat gikan sa lalaki, mao man usab karon ang lalaki-- natawo gikan sa babaye. Ug ang tanang mga butang gikan sa Dios.) Hatulan ninyo sa inyo-inyong sarili: nararapat baga na manalangin ang babae sa Dios nang walang lambong? Hukmi ninyo kini alang sa inyong kaugalingon: angay ba sa babaye ang pag-ampo ngadto sa Dios nga dili magpandong sa iyang ulo? Hindi baga ang katalagahan din ang nagtuturo sa inyo, na kung may mahabang buhok ang lalake, ay mahalay sa kaniya? Dili ba ang kinaiya mao man ang nagatudlo kaninyo nga makauulaw sa lalaki ang pagpatag-as sa iyang buhok, Datapuwat kung ang babae ang may mahabang buhok, ay isang kapurihan niya; sapagkat ang buhok sa kaniya'y ibinigay na pangtakip. apan nga kon ang babaye adunay tag-as nga mga buhok, kini maoy usa niya ka garbo? Kay ang iyang buhok gihatag kaniya ingon nga igpapandong. Datapuwat kung tila mapagtunggali ang sinoman, walang gayong ugali kami, ni ang iglesia man ng Dios. Apan kon aduna may makiglalis bahin niini, pahibaloa siya nga ako o ang mga iglesia nga iya sa Dios wala magaila ug batasan nga lahi niini. Datapuwat sa pagtatagubilin sa inyo nito, ay hindi ko kayo pinupuri, sapagkat kayo'y nangagkakatipon hindi sa lalong mabuti kundi sa lalong masama. Apan niining mosunod nga mga sugo, dili ako magadayeg kaninyo, tungod kay sa diha nga managtigum kamo, ang inyong panagtigum dili man mosangko sa kaayohan, kondili mosangko hinoon sa kangil-aran. Sapagkat unauna'y nababalitaan ko na kung nangagkakatipon kayo sa iglesia, ay mayroon sa inyong mga pagkakabahabahagi; at may kaunting paniniwala ako. Kay una sa tanan, sa managtigum kamo ingon nga iglesia, madunggan ko nga anaay mga pagkabahinbahin diha kaninyo; ug adunay bahin niining akong pagahidunggan nga gitoohan ko nga tinuod. Sapagkat tunay na sa inyo'y mayroong mga hidwang pananampalataya, upang yaong mga napatunayan na ay mangahayag sa inyo. Kay hinoon kinahanglan gayud nga adunay mga pundokpundok diha kaninyo aron pagahiilhan ang mga matarung diha kaninyo. Kung kayo nga ay nangagkakatipon, ay hindi kayo maaaring magsikain ng hapunan ng Panginoon; Apan sa dihang managtigum kamo, ang inyong ginakaon dili na man ang panihapon sa Ginoo. Sapagkat sa inyong pagkain, ang bawat isa'y kumukuha ng kanikaniyang sariling hapunan na nagpapauna sa iba; at ang isa ay gutom, at ang iba'y lasing. Kay sa inyong pagpangaon, ang matag-usa kaninyo isig-ilog sa pag-una ug kaon sa iyang kaugalingong panihapon, ug samtang ang usa walay kaon ang uban maayo nang pagkahubog. Ano, wala baga kayong mga bahay na inyong makakanan at maiinuman? o niwawalang halaga ninyo ang iglesia ng Dios, at hinihiya ninyo ang mga wala ng anoman? Ano ang aking sasabihin sa inyo? Kayo baga'y aking pupurihin? Sa bagay na ito ay hindi ko kayo pinupuri. Unsa? Wala ba kamoy mga balay diin adto kamo makapangaon ug makapanginom? O buot ba ninyo pagatamayon ang iglesia nga iya sa Dios ug pagapakaulawan ang mga kabus? Unsa may akong igaingon kaninyo? Dayegon ko ba kamo tungod niini? Dili gayud hinoon ako modayeg kaninyo tungod niini. Sapagkat tinanggap ko sa Panginoon ang ibinibigay ko naman sa inyo; na ang Panginoong Jesus nang gabing siya'y ipagkanulo ay dumampot ng tinapay; Kay gikan sa Ginoo nadawat ko ang gikahatag ko usab kaninyo, nga ang Ginoong Jesus, sa gabii sa pagbudhi kaniya, mikuhag tinapay, At nang siya'y makapagpasalamat, ay kaniyang pinagputolputol, at sinabi, Ito'y aking katawan na pinagputolputol dahil sa inyo: gawin ninyo ito sa pagaalaala sa akin. ug sa nakapasalamat na siya, kini iyang gipikaspikas, ug miingon siya, "Kini mao ang akong lawas nga gipikaspikas alang kaninyo. Buhata ninyo kini sa paghandum kanako." At gayon din naman hinawakan ang saro pagkatapos na makahapon, na sinasabi, Ang sarong ito'y siyang bagong tipan sa aking dugo: gawin ninyo ito sa tuwing kayo'y magsisiinom, sa pagaalaala sa akin. Sa maong paagi usab, tapus sa panihapon, ang kopa gikuha niya nga nag-ingon, "Kining kopa mao ang bag-ong pakigsaad diha sa akong dugo. Buhata ninyo kini, sa matag-inom ninyo niini, sa paghandum kanako." Sapagkat sa tuwing kanin ninyo ang tinapay na ito, at inuman ninyo ang saro, ay inihahayag ninyo ang pagkamatay ng Panginoon hanggang sa dumating siya. Kay sa matagkaon ninyo niining tinapay ug matag-inom ninyo niining kopa, ginasangyaw ninyo ang kamatayon sa Ginoo hangtud sa iyang pag-anhi. Kayat ang sinomang kumain ng tinapay, o uminom sa saro ng Panginoon, na di nararapat, ay magkakasala sa katawan at dugo ng Panginoon. Busa, bisan kinsa nga magakaon sa tinapay ug magainom sa kopa sa Ginoo sa paagi nga dili takus, makasala batok sa lawas ug dugo sa Ginoo. Datapuwat siyasatin ng tao ang kaniyang sarili, at saka kumain ng tinapay, at uminom sa saro. Apan ipasusi sa matag-usa ka tawo ang iyang kaugalingon, ug unya pakan-a siya sa tinapay ug paimna siya sa kopa. Sapagkat ang kumakain at umiinom, ay kumakain at umiinom ng hatol sa kaniyang sarili, kung hindi niya kinikilala ang katawan ng Panginoon. Kay bisan kinsa nga magakaon ug magainom sa walay pagpakaila sa lawas sa Ginoo, nagakaon ug nagainom siya sa hukom sa silot alang sa iyang kaugalingon. Dahil dito'y marami sa inyo ang mahihina at mga masasaktin, at hindi kakaunti ang nangatutulog. Mao kana ang hinungdan ngano nga daghan kaninyo mga maluya ug mga masakiton, ug ang uban nangamatay. Datapuwat kung ating kilalanin ang ating sarili, ay hindi tayo hahatulan. Apan kon tinuod kita nga nakasusi sa atong kaugalingon, kita dili na pagahukman. Datapuwat kung tayo'y hinahatulan, ay pinarurusahan tayo ng Panginoon, upang huwag tayong mahatulang kasama ng sanglibutan. Hinoon, sa diha nga mahukman kita sa Ginoo, kini mao lamay pagpanton kanato aron kita dili pagahukman sa silot kauban sa kalibutan. Dahil dito, mga kapatid ko, kung kayo'y mangagsasalosalo sa pagkain, ay mangaghintayan kayo. Busa, mga igsoon ko, sa managtigum kamo aron sa pagpangaon, maghinulatay kamo ang usa sa usa-- Kung ang sinoman ay magutom, kumain siya sa bahay; upang ang inyong pagsasalosalo ay huwag maging sa paghatol. At ang iba ay aking aayusin pagpariyan ko. kon aduna may gutomon, adto siya pakan-a sa iyang balay-- aron sa inyong panagtigum dili kamo pagahukman ug silot. Mahitungod sa uban pang mga butang, kini pagahusayon ko ra inig-abut ko diha. Ngayong tungkol sa mga kaloob na ayon sa espiritu, mga kapatid, ay hindi ko ibig na hindi kayo makaalam. Ug mahitungod sa mga hiyas nga espirituhanon, mga igsoon, buot ko nga inyo kining masabtan. Nalalaman ninyo na nang kayo'y mga Gentil pa, ay iniligaw kayo sa mga piping diosdiosan, sa alin mang paraang pagkahatid sa inyo. Kamo nasayud nga sa mga diwatahan pa kamo, gipanagdaldal kamo ngadto sa mga diosdios nga amang, maingon nga sa bisan unsang higayona kamo kaniadto madaldal ra man. Kayat ipinatatalastas ko sa inyo, na wala sinomang nagsasalita sa pamamagitan ng Espiritu ng Dios ay nagsasabi, Si Jesus ay itinakwil; at wala sinoman ay makapagsasabi, Si Jesus ay Panginoon kundi sa pamamagitan ng Espiritu Santo. Busa buot ko nga inyong masabtan nga walay tawo nga sa magasulti siya pinaagi sa gahum sa Espiritu sa Dios arang makaingon, "Si Jesus matinunglo pa unta!" ug walay makaingon, "Si Jesus Ginoo," nga dili pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo. Ngayo'y may ibat ibang mga kaloob, datapuwat iisang Espiritu. Adunay nagakalainlaing mga hiyas, apan adunay mao rang usa ka Espiritu; At may ibat ibang mga pangangasiwa, datapuwat iisang Panginoon. ug adunay nagakalainlaing pag-alagad, apan mao rang usa ka Ginoo; At may ibat ibang paggawa, datapuwat iisang Dios na gumagawa ng lahat ng mga bagay sa lahat. Ug adunay nagakalainlaing kalihokan, apan mao rang usa ka Dios nga nagadasig niining tanan diha sa matag-usa. Datapuwat sa bawat isa ay ibinibigay ang paghahayag ng Espiritu, upang pakinabangan naman. Apan ngadto sa matag-usa gikahatag ang alamag sa Espiritu alang sa kaayohan sa tanan. Sapagkat sa isa, sa pamamagitan ng Espiritu ay ibinibigay ang salita ng karunungan; at sa iba'y ang salita ng kaalaman ayon din sa Espiritu: Ngadto sa usa gihatag ang pulong sa kaalam pinaagi sa Espiritu, ug ngadto sa usa gihatag ang pulong sa kahibalo sumala sa mao na nga Espiritu; Sa iba'y ang pananampalataya, sa gayon ding Espiritu; at sa iba'y ang mga kaloob na pagpapagaling, sa iisang Espiritu. ngadto sa usa gihatag ang pagtoo pinaagi sa mao ra nga Espiritu, ug ngadto sa usa gihatag ang mga hiyas sa pagpang-ayog mga sakit pinaagi sa mao rang usa ka Espiritu; At sa iba'y ang mga paggawa ng mga himala; at sa iba'y hula; at sa iba'y ang pagkilala sa mga espiritu; at sa iba'y ang ibat ibang wika; at sa iba'y ang pagpapaliwanag ng mga wika. ngadto sa usa gihatag ang gahum sa paghimog mga milagro, ug ngadto sa usa ang paghimog profesiya, ug ngadto sa usa ang katakus sa pag-ila sa mga nagkalainlaing espiritu, ug ngadto sa usa ang nagkalainlaing pagpanultig mga dila, ug ngadto sa usa ang paghubad sa panultig mga dila. Datapuwat ang lahat ng ito ay ginagawa ng isa at ng gayon ding Espiritu, na binabahagi sa bawat isa ayon sa kaniyang ibig. Kining tanan ginadasig pinaagi sa usa ug mao rang Espiritu nga nagaapod-apod niini ngadto sa matag-usa sumala sa iyang kabobut-on. Sapagkat kung paanong ang katawan ay iisa, at mayroong maraming mga sangkap, at ang lahat ng mga sangkap ng katawan, bagamat marami, ay iisang katawan; gayon din naman si Cristo. Kay maingon nga ang lawas usa ra ug nagabaton ug daghang mga bahin, ug nga kining tanang mga bahina sa lawas, bisan daghan sila, usa ra ka lawas, maingon man usab niana si Cristo. Sapagkat sa isang Espiritu ay binabautismuhan tayong lahat sa isang katawan, maging tayo'y Judio o Griego, maging mga alipin o mga laya; at tayong lahat ay pinainom sa isang Espiritu. Kay pinaagi sa usa ka Espiritu kitang tanan-- mga Judio o mga Gresyanhon, mga ulipon o mga tawong gawas-- nabautismo ngadto sa usa ka lawas; ug kitang tanan gipatuhop ug usa ka Espiritu. Sapagkat ang katawan ay hindi iisang sangkap, kundi marami. Kay ang lawas dili usa ka bahin lamang, kondili daghan. Kung sasabihin ng paa, Sapagkat hindi ako kamay, ay hindi ako sa katawan; hindi nga dahil dito'y hindi sa katawan. Kon ang tiil magaingon, "Kay dili man ako kamot, dili ako bahin sa lawas," kana wala makapahimo niini nga dili bahin sa lawas. At kung sasabihin ng tainga, Sapagkat hindi ako mata, ay hindi ako sa katawan; hindi nga dahil dito'y hindi sa katawan. Ug kon ang dalunggan magaingon, "Kay dili man ako mata, dili ako bahin sa lawas," kana wala makapahimo niini nga dili bahin sa lawas. Kung ang buong katawan ay pawang mata, saan naroroon ang pakinig? Kung ang lahat ay pawang pakinig, saan naroroon ang pangamoy. Kon ang tibuok lawas lonlon pa nga mata, asa na man ang pagdungog? Kon ang tibuok lawas lonlon pa nga dalunggan, asa na man ang pagpanimaho? Datapuwat ngayo'y inilagay ng Dios ang bawat isa sa mga sangkap ng katawan, ayon sa kaniyang minagaling. Apan ingon nga mao karon, ang mga bahin gipahimutang sa Dios diha sa lawas, ang matag-usa kanila sumala sa iyang gikahimut-an. At kung ang lahat nga'y pawang isang sangkap, saan naroroon ang katawan? Kon ang tanan usa ra ka bahin lamang, asa na man ang lawas? Datapuwat maraming mga sangkap nga, ngunit iisa ang katawan. Ingon nga mao karon, anaa ang daghang mga bahin, ngani usa lamang ka lawas. At hindi makapagsasabi ang mata sa kamay, Hindi kita kinakailangan: at hindi rin ang ulo sa mga paa, Hindi ko kayo kailangan. Ang mata dili makaingon sa kamot, "Wala ako magkinahanglan kanimo," maingon nga ang ulo dili usab makaingon sa tiil, "Wala ako magkinahanglan kanimo." Hindi, kundi lalo pang kailangan yaong mga sangkap ng katawan na wari'y lalong mahihina: Hinonoa, ang mga bahin sa lawas nga ginaisip nato nga mahuyang mao ang labing kinahanglanon; At yaong mga sangkap ng katawan, na inaakala nating kakaunti ang kapurihan, sa mga ito ipinagkakaloob natin ang lalong saganang papuri; at ang mga sangkap nating mga pangit ay siyang may lalong saganang kagandahan; ug kanang mga bahin sa lawas nga atong ginaisip nga dili kaayo dungganan maoy atong ginahatagan ug labaw pa nga pasidungog, nga tungod niana ang atong mga bahin nga dili manindot maoy atong ginahimoan sa labawng pagpaanyag Yamang ang mga sangkap nating magaganda ay walang kailangan: datapuwat hinusay ng Dios ang katawan na binigyan ng lalong saganang puri yaong sangkap na may kakulangan; nga wala kinahanglana sa atong mga matahum nga bahin. Apan ang lawas gipahiangay sa Dios nga tungod niana ang mga bahin nga timawa gikahatagan ug labing dakung pasidungog, Upang huwag magkaroon ng pagkakabahabahagi sa katawan; kundi ang mga sangkap ay mangagkaroon ng magkasing-isang pagiingat sa isat isa. aron walay panagkasumpaki sa sulod sa lawas, hinonoa aron ang mga bahin niini masigbaton sa samang pagtagad alang sa usa ug usa. At kung ang isang sangkap ay nagdaramdam, ang lahat ng mga sangkap ay nangagdaramdam na kasama niya; o kung ang isang sangkap ay nagkakapuri, ang lahat ng mga sangkap ay nangagagalak na kasama niya. Kon ang usa ka bahin magaantus, nan, ang tanan magadungan sa pag-antus; kon ang usa ka bahin pasidunggan, nan, ang tanan magadungan sa pagkalipay. Kayo nga ang katawan ni Cristo, at bawat isa'y samasamang mga sangkap niya. Kamo mao ang lawas ni Cristo ug ang matag-usa kaninyo bahin niini. At ang Dios ay naglagay ng ilan sa iglesia, una-una'y mga apostol, ikalawa'y mga propeta, ikatlo'y mga guro, saka mga himala, saka mga kaloob na pagpapagaling, mga pagtulong, mga pamamahala, at ibat ibang mga wika. Ug sa iglesia gipahimutang sa Dios, una sa tanan ang mga apostoles, ikaduha ang mga profeta, ikatulo ang mga magtutudlo, unya ang mga magbubuhat ug mga milagro, unya ang mga pagpang-ayo ug mga sakit, ug ang pagtabang, ug ang pagdumala, ug ang pagpanultig nagkalainlaing matang sa mga dila. Lahat baga'y mga apostol? lahat baga'y mga propeta? lahat baga'y mga guro? lahat baga'y mga manggagawa ng mga himala? Apostoles ba ang tanan? Profeta ba ang tanan? Magtutudlo ba ang tanan? Nagahimo bag mga milagro ang tanan? May mga kaloob na pagpapagaling baga ang lahat? nangagsasalita baga ang lahat ng mga wika? lahat baga ay nangagpapaliwanag? Ang tanan nakabaton ba sa hiyas sa pagpang-ayo sa mga sakit? Tigpamulong bag mga dila ang tanan? Nagahubad ba sa kahulogan ang tanan? Datapuwat maningas ninyong nasain, ang lalong dakilang mga kaloob. At itinuturo ko sa inyo ang isang daang kagalinggalingan. Apan tinguhaa hinoon ninyo pag-ayo ang labi pa ka dagkung mga hiyas. Kung ako'y magsalita ng mga wika ng mga tao at ng mga anghel, datapuwat wala akong pagibig, ay ako'y naging tanso na tumutunog, o batingaw na umaalingawngaw. Kon ako tigpanultig mga dila sa mga tawo ug sa mga manolunda, apan walay gugma, ako usa lamang ka masaba nga agong o piyangpiyang nga nagatagingting. At kung magkaroon ako ng kaloob na panghuhula, at maalaman ko ang lahat ng mga hiwaga at ang lahat ng mga kaalaman; at kung magkaroon ako ng buong pananampalataya, na ano pat mapalipat ko ang mga bundok, datapuwat wala akong pagibig, ay wala akong kabuluhan. Ug kon ako may mga gahum sa paghimog profesiya, ug makasabut sa tanang mga tinago ug sa tanang kahibalo, ug kon ako nakabaton sa hingpit nga pagtoo nga tungod niana arang ko mabalhin ang mga bukid, apan walay gugma, ako walay kapuslanan. At kung ipagkaloob ko ang lahat ng aking mga tinatangkilik upang ipakain sa mga dukha, at kung ibigay ko ang aking katawan upang sunugin, datapuwat wala akong pagibig, ay walang pakikinabangin sa akin. Kon ipanghatag ko ang tanan kong katigayonan, ug kon itahan ko ang akong lawas aron pagasunogon, apan walay gugma, kini dili magapulos kanako. Ang pagibig ay mapagpahinuhod, at magandang-loob; ang pagibig ay hindi nananaghili; ang pagibig ay hindi nagmamapuri, hindi mapagpalalo. Ang gugma mapailubon ug mapuangoron. Ang gugma dili masinahon, dili tigpagawal. Hindi naguugaling mahalay, hindi hinahanap ang kaniyang sarili, hindi nayayamot, hindi inaalumana ang masama; Ang gugma dili tigpaburot, dili bastos, dili maakop-akopon, dili masuk-anon o maligotguton; Hindi nagagalak sa kalikuan, kundi nakikigalak sa katotohanan; ang gugma wala magakalipay sa mga buhat nga dili matarung, hinonoa nagakalipay kini sa mga butang nga maminatud-on. Lahat ay binabata, lahat ay pinaniniwalaan, lahat ay inaasahan, lahat ay tinitiis. Ang gugma mopailub sa tanang mga butang, motoo sa tanang mga butang, molaum sa tanang mga butang, moantus sa tanang mga butang. Ang pagibig ay hindi nagkukulang kailan man: kahit maging mga hula, ay mangatatapos; maging mga wika, ay titigil: maging kaalaman, ay mawawala. Ang gugma wala gayuy pagkatapus; apan kon aduna may mga paghimog profesiya, kini igahiklin ra unya; kon aduna may pagsultig mga dila, kini pagahunongon ra unya; kon aduna may kahibalo, kini igahiklin ra unya. Sapagkat nangakakakilala tayo ng bahagya, at nanganghuhula tayo ng bahagya; Kay ang ato ugod nga kahibalo karon dili man hingpit, ug maingon man ang atong pagpanghimog profesiya; Datapuwat kung dumating ang sakdal, ang bahagya ay matatapos. apan kon ang hingpit moabut na, nan, ang dili hingpit igahiklin na lang unya. Nang ako'y bata pa, ay nagsasalita akong gaya ng bata, nagdaramdam akong gaya ng bata, nagiisip akong gaya ng bata: ngayong maganap ang aking pagkatao, ay iniwan ko na ang mga bagay ng pagkabata. Sa bata pa ako, nagsulti ako nga ingon ug bata, nagpanghunahuna ako nga ingon ug bata, nagpangatarungan ako nga ingon ug bata; apan sa nahamtong na ako, gihiklin ko ang mga paaging binata. Sapagkat ngayo'y malabo tayong nakakikita sa isang salamin; ngunit pagkatapos ay makikita natin sa mukhaan: ngayo'y nakikilala ko ng bahagya, ngunit pagkatapos ay makikilala ko ng gaya naman ng pagkakilala sa akin. Kay sa karon, kita nagasud-ong sa mga hanap nga panagway daw pinaagi ug salamin, apan nakita ra nato kini unya sa laktud nga nawong ug nawong. Sa karon, bahin lamang ang akong nahibaloan, apan unya masabtan ko ra ang tanan, maingon nga ang tanan kanako nahisabtan na. Datapuwat ngayo'y nanatili ang tatlong ito: ang pananampalataya, ang pagasa, at ang pagibig; ngunit ang pinakadakila sa mga ito ay ang pagibig. Ug karon magapabilin kining totulo: ang pagtoo, ang paglaum, ug ang gugma, apan ang labing daku niini mao ang gugma. Sundin ninyo ang pagibig; gayon ma'y maningas ninyong pakanasain ang mga kaloob na ayon sa espiritu, ngunit lalo na ang kayo'y mangakapanghula. Himoa ang gugma ingon nga maoy imong kalab-uton, ug sa dakung kasibut tinguhaa ang mga hiyas nga espirituhanon, ug ilabina gayud aron unta magahimo ikaw ug profesiya. Sapagkat ang nagsasalita ng wika ay hindi sa mga tao nagsasalita, kundi sa Dios; sapagkat walang nakauunawa sa kaniya; kundi sa espiritu ay nagsasalita ng mga hiwaga. Kay ang nagapanultig mga dila, nagasulti dili ngadto sa mga tawo kondili ngadto sa Dios, kay wala may makasabut kaniya, bisan tuod siya nagapanultig mga tinago diha sa Espiritu. Datapuwat ang nanghuhula ay nagsasalita sa mga tao sa ikatitibay, at sa ikapangangaral, at sa ikaaaliw. Apan ang nagahimog profesiya, nagasulti ngadto sa mga tawo aron paglig-on ug pagdasig ug paglipay kanila. Ang nagsasalita ng wika, ay nagpapatibay sa sarili; ngunit ang nanghuhula ay nagpapatibay sa iglesia. Ang nagapanultig mga dila nagpalig-on sa iyang kaugalingon lamang, apan ang nagahimog profesiya nagapalig-on sa iglesia. Ibig ko sanang kayong lahat ay mangagsalita ng mga wika, datapuwat lalo na ang kayo'y magsipanghula: at lalong dakila ang nanghuhula kay sa nagsasalita ng mga wika, maliban na kung siya'y magpapaliwanag upang ang iglesia ay mapagtibay. Buot ko nga kamong tanan magasultig mga dila, apan labaw pa niini nga unta kamo managhimog profesiya. Ang nagahimog profesiya labi pang daku kay kaniya nga nagapanultig mga dila gawas kon adunay magahubad sa kahulogan niini, aron ang iglesia mapalig-on. Ngayon nga, mga kapatid, kung ako'y pumariyan sa inyo na nagsasalita ng mga wika, anong inyong pakikinabangin sa akin, maliban na kung kayo'y pagsalitaan ko sa pamamagitan ng pahayag, o ng kaalaman, o ng panghuhula, o ng aral? Karon, mga igsoon, kon moanha ako kaninyo nga magasultig mga dila, unsa may inyong makuha kanako gawas kon dad-an ko kamog pinadayag o kahibalo o profesiya o pagtulon-an? Kahit ang mga bagay na walang buhay, na nagsisitunog, maging plauta, o alpa, kundi bigyan ng pagkakaiba ang mga tunog, paanong malalaman kung ano ang tinutugtog sa plauta o sa alpa? Bisan pa gani ang mga tulonggon nga walay kinabuhi, ingon sa plawta o alpa-- kon kini dili mohatag sa tin-aw nga paningog, unsaon man pag-ila sa sonata nga ilang ginatokar? Sapagkat kung ang pakakak ay tumunog na walang katiyakan, sino ang hahanda sa pakikibaka? Ug kon ang tingog sa trompeta dili tin-aw kinsa may maandam aron sa pagdasdas sa panggubatan? Gayon din naman kayo, kung hindi ipinangungusap ninyo ng dila ang mga salitang madaling maunawaan, paanong matatalos ang inyong sinasalita? sapagkat sa hangin kayo magsisipagsalita. Maingon niana, kon kamo magasultig mga dila nga dili masabtan, unsaon man sa mga tawo sa pagkahibalo kon unsay inyong ginasulti? Igo lang kamo nga magasulti ngadto sa hangin! Halimbawa, mayroon ngang ibat ibang mga tinig sa sanglibutan, at walang di may kahulugan. Sa pagkatinuod adunay daghan ug nagkalainlaing mga pinulongan dinhi sa kalibutan, ug walay usa niini nga walay kahulogan; Kung hindi ko nga nalalaman ang kahulugan ng tinig, magiging barbaro ako sa nagsasalita, at ang nagsasalita ay magiging barbaro sa akin. apan kon ako dili makasabut sa kahulogan sa pinulongan, nan, alang sa tawo nga nagasulti sa maong pinulongan ako maoy usa ka tagalaing yuta, ug alang usab kanako siya tagalaing yuta man. Gayon din naman kayo, na yamang kayo'y mapagsikap sa mga kaloob na ayon sa espiritu ay pagsikapan ninyong kayo'y magsisagana sa ikatitibay ng iglesia. Maingon usab kaninyo; kay kamo maikagon man gayud nga makabaton sa mga hiyas sa Espiritu, paningkamoti nga mahanas kamo niini alang sa pagpatubo sa iglesia. Kayat ang nagsasalita ng wika ay manalangin na siya'y makapagpaliwanag. Busa, ang nagasultig mga dila kinahanglan mangamuyo nga unta makabaton siya sa gahum sa paghubad sa kahulogan niini. Sapagkat kung ako'y nananalangin sa wika, ay nananalangin ang aking espiritu, datapuwat ang aking pagiisip ay hindi namumunga. Kay kon ako magaampo pinaagi sa sinultihag dila, ang akong espiritu nagaampo man tuod, apan ang akong pamuot wala magapulos alang sa uban. Ano nga ito? Mananalangin ako sa espiritu, at mananalangin din naman ako sa pagiisip: aawit ako sa espiritu, at aawit din naman ako sa pagiisip. Unsa man diay ang akong pagabuhaton? Ako magaampo nga ubanan sa akong espiritu ug ubanan usab sa akong pamuot. Ako magaawit nga ubanan sa akong espiritu ug magaawit ako nga ubanan usab sa akong pamuot. Sa ibang paraan, kung ikaw ay nagpupuri sa espiritu, ang nasa kalagayan ng di marunong, paanong siya'y makapagsasabi ng Siya nawa, sa iyong pagpapasalamat, palibhasa'y hindi nalalaman ang inyong sinasabi? Kay kon dili man, bisan pa kon magapasalamat ikaw nga ubanan sa imong espiritu, unsaon man sa tawo nga wala niining mga hiyasa sa pagpakaingon ug "Amen" sa imong pagpasalamat nga dili man siya makasabut sa imong ginalitok? Sapagkat ikaw sa katotohanan ay nagpapasalamat kang mabuti, datapuwat ang iba'y hindi napapagtibay. Maayo kaha ang imong pagpasalamat, apan ang lain nga tawo wala mapalig-on. Nagpapasalamat ako sa Dios, na ako'y nagsasalita ng mga wika na higit kay sa inyong lahat: Nagapasalamat ako sa Dios nga ako makamaong mosultig mga dila, labaw pa gani kaninyong tanan; Ngunit sa iglesia ibig ko pang magsalita ng limang salita ng aking pagiisip, upang makapagturo ako naman sa iba, kay sa magsalita ng sangpung libong salita sa wika. ngani, sa sulod sa iglesia palabihon ko nga magasulti ako ug lima ka mga pulong nga inubanan sa akong pamuot aron katudloan ko usab ang uban, kay sa paglitok ug napulo ka libo ka mga pulong pinaagi sa pagsultig mga dila. Mga kapatid, huwag kayong mangagpakabata sa pagiisip; gayon ma'y sa kahalayan ay mangagpakasanggol kayo, datapuwat sa pagiisip kayo'y mangagpakatao. Mga igsoon, ayaw na kamo pagpakabata sa inyong pamuot; hinoon, sa dautan magpakabata kamo, apan sa panimuot magpakahamtong na kamo. Sa kautusan ay nasusulat, sa pamamagitan ng mga taong may ibat ibang wika, at sa pamamagitan ng mga labi ng mga taga ibang lupa ay magsasalita ako, sa bayang ito: at gayon ma'y hindi ako pakikinggan nila, ang sabi ng Panginoon. Sa kasugoan kini nahisulat, "Pinaagi sa mga tawong lain ug mga dila, ug pinaagi sa mga ngabil sa mga langyaw ako magasulti ngadto niining mga tawhana, apan bisan pa niini dili gihapon sila magapatalinghug kanako, nagaingon ang Ginoo." Kaya nga ang mga wika ay pinaka tanda, hindi sa mga nagsisisampalataya; kundi sa mga hindi nagsisisampalataya; ngunit ang panghuhula ay hindi sa mga hindi nagsisisampalataya, kundi sa mga nagsisisampalataya. Sa ingon niana, ang pagsultig mga dila ilhanan diay dili alang sa mga magtotoo, kondili sa mga dili magtotoo, samtang ang paghimog profesiya ilhanan dili alang sa mga dili magtotoo, kondili alang sa mga magtotoo. Kung ang buong iglesia nga'y magkatipon sa isang dako at lahat ay mangagsalita ng mga wika, at mangagsipasok ang mga hindi marurunong o hindi mga nagsisisampalataya, hindi baga nila sasabihing kayo'y mga ulol? Busa, kon ang tibuok nga iglesia magakatigum ug ang tanan magaiyahay pagsultig mga dila, ug unya mosulod ang mga walay alamag kon ang mga dili magtotoo, dili ba ang ilang isulti mao nga kamo nangaboang? Datapuwat kung ang lahat ay nagsisipanghula, at may pumasok na isang hindi sumasampalataya, o hindi marunong, mahihikayat siya ng lahat, masisiyasat siya ng lahat; Apan kon ang tagsatagsa magahimog profesiya, ug unya mosulod ang usa ka tawo nga dili magtotoo o Walayp alamag, kini siya pagahukman sa tanan, siya pagasudyaan sa tanan, Ang mga lihim ng kaniyang puso ay nahahayag; at sa gayo'y magpapatirapa siya at sasamba sa Dios, na sasabihing tunay ngang ang Dios ay nasa gitna ninyo. igabutyag ang mga tinagoan sa iyang kasingkasing; ug busa, sa magahapa siya, iyang simbahon ang Dios ug iyang igapahayag nga ang Dios tinuod gayud nga anaa kaninyo. Ano nga ito, mga kapatid? Pagka kayo'y nangagkakatipon ang bawat isa sa inyo'y may isang awit, may isang aral, may isang pahayag, may wika, may isang pagpapaliwanag. Gawin ninyo ang lahat ng mga bagay sa ikatitibay. Unya unsa man, mga igsoon? Inigtigum ninyo, ang matag-usa andam na nga may alawiton, may pagtulon-an, may pinadayag, may igasultig dila, o hubad sa kahulogan niini. Ipahimo ang tanan alang sa pagpalig-on. Kung nagsasalita ang sinoman ng wika, maging dalawa, o huwag higit sa tatlo, at sunodsunod; at ang isa'y magpaliwanag: Kon adunay mosultig mga dila, duha ra kanila ang tugoti niini, o tolo ang labing daghan ug nga magaulos sila sa pagsulti; ug kinahanglan adunay usa nga magahubad sa kahulogan. Datapuwat kung walang tagapagpaliwanag ay tumahimik siya sa iglesia; at siya'y magsalita sa kaniyang sarili, at sa Dios. Apan kon wala may makahimo sa paghubad sa kahulogan, pahiluma na lang ang matag-usa kanila sulod sa iglesia ug unya na siya pasultihag dila ngadto sa iyang kaugalingon ug sa Dios. At ang dalawa o tatlo sa mga propeta ay magsipagsalita, at ang mga iba'y mangagsiyasat. Ug sa mga profeta, pasultiha ang duha kon tulo kanila, ug ang uban maoy pahukma sa igasulti. Datapuwat kung may ipinahayag na anoman sa isang nauupo, ay tumahimik ang nauuna. Kon aduna may pinadayag nga itumong ngadto sa usa nga nagalingkod, pahiluma ang nahauna. Sapagkat kayong lahat ay makapanghuhulang isa-isa, upang ang lahat ay mangatuto, at ang lahat ay maaralan; Kay kamong tanan makahimo sa paghimog profesiya nga magaulos, aron ang tanan matudloan ug ang tanan madasig; At ang mga espiritu ng mga propeta ay nasasakupan ng mga propeta; ug ang mga profeta makamaong mopugong sa ilang kaugalingong mga espiritu. Sapagkat ang Dios ay hindi Dios ng kaguluhan, kundi ng kapayapaan. Gaya sa lahat ng mga iglesia ng mga banal, Kay ang Dios dili Dios sa kasamok, kondili sa kahusay. Ang mga babae ay magsitahimik sa mga iglesia: sapagkat sila'y walang kapahintulutang mangagsalita; kundi sila'y pasakop, gaya naman ng sinasabi ng kautusan. ang mga babaye kinahanglan magpakahilum sulod sa mga iglesia. Kay wala itugot kanila ang pagsulti, hinonoa kinahanglan magpaubos sila sumala sa ginaingon sa kasugoan. At kung ibig nilang maalaman ang anomang bagay, magtanong sila sa kanilang asawa sa bahay; sapagkat mahalay na ang isang babae ay magsalita sa iglesia. Kon aduna may buot nila pakisayran, adto na sila sa ilang balay mangutana sa ilang mga bana. Kay makauulaw sa babaye ang pagsulti sulod sa iglesia. Ano? lumabas baga mula sa inyo ang salita ng Dios? o sa inyo lamang dumating? Unsa? Diha ba kaninyo magsugod ang pulong sa Dios, o kamo ra ba gayud ang mga naabut niini? Kung iniisip ninoman na siya'y propeta, o ayon sa espiritu, ay kilalanin niya ang mga bagay na sa inyo'y isinusulat ko, na pawang utos ng Panginoon. Kon adunay maghunahuna nga siya profeta, o may hiyas nga espirituhanon, kinahanglan magaila siya nga kining akong gisulat kaninyo maoy usa ka sugo gikan sa Ginoo. Datapuwat kung ang sinoman ay mangmang, ay manatili siyang mangmang. Kon aduna may wala masayud niini, nan, pasagdi siya nga magawalay kasayuran. Kaya nga, mga kapatid ko, maningas na pakanasain ninyong makapanghula, at huwag ninyong ipagbawal ang magsalita ng mga wika. Busa, mga igsoon ko, tinguhaa ninyo sa dakung kasibut ang paghimog profesiya, ug ayaw ninyo pag-idili ang pagsultig mga dila; Datapuwat gawin ninyong may karapatan at may kaayusan ang lahat ng mga bagay. apan mao lamang nga kinahanglan ang tanang mga butang pagahimoon sa paagi nga maligdong ug mahusay. Ngayo'y ipinatatalastas ko sa inyo, mga kapatid, ang evangelio na sa inyo'y aking ipinangaral, na inyo namang tinanggap, na siya naman ninyong pinananatilihan, Mga igsoon, buot kong ipahinumdom kaninyo ang Maayong Balita nga akong giwali kaninyo, nga inyong gipanagdawat, nga niini nanagbarug kamo karon, Sa pamamagitan naman nito'y ligtas kayo kung matiyaga ninyong iingatan ang salitang ipinangaral ko sa inyo, maliban na kung kayo'y nagsipanampalataya nang walang kabuluhan. ug nga pinaagi niini kamo ginaluwas kon inyo kining kuptan pag-ayo-- gawas kon taphaw ra ang inyong pagtoo. Sapagkat ibinigay ko sa inyo una sa lahat, ang akin namang tinanggap: na si Cristo ay namatay dahil sa ating mga kasalanan, ayon sa mga kasulatan, Kay gihatag ko kaninyo ingon nga labing hinungdanon ang nadawat ko ra usab, nga si Cristo namatay tungod sa atong mga sala sumala sa kasulatan, At siya'y inilibing; at siya'y muling binuhay nang ikatlong araw ayon sa mga kasulatan; nga siya gilubong, nga siya nabanhaw sa ikatulo ka adlaw sumala sa kasulatan, At siya'y napakita kay Cefas, at saka sa labingdalawa; ug nga nagpakita siya ngadto kang Cefas, unya ngadto sa Napulo ug Duha. Pagkatapos ay napakita sa mahigit na limang daang kapatid na paminsan, na ang karamihan sa mga ito'y nangabubuhay hanggang ngayon, datapuwat ang mga iba'y nangatulog na; Unya sa usa ka higayon nagpakita siya ngadto sa kapin sa lima ka gatus ka mga igsoon, nga ang kadaghanan kanila mga buhi pa, bisan may pila kanila nga patay na. Saka napakita kay Santiago; at saka sa lahat ng mga apostol; Unya nagpakita siya ngadto kang Santiago, ug unya ngadto sa tanang mga apostoles. At sa kahulihulihan, tulad sa isang ipinanganak sa di kapanahunan, ay napakita naman siya sa akin. Ug sa katapusan sa tanan, nagpakita siya kanako usab nga daw ngadto sa usa nga natawog ahat. Ako nga ang pinakamaliit sa mga apostol, at hindi ako karapatdapat na tawaging apostol, sapagkat pinagusig ko ang iglesia ng Dios. Kay ako mao man ugod ang iwit sa tanang mga apostoles, nga dili gani takus pagatawgon nga apostol tungod kay gilutos ko man ang iglesia sa Dios. Datapuwat sa pamamagitan ng biyaya ng Dios, ako nga'y ako; at ang kaniyang biyaya na ibinigay sa akin ay hindi nawawalan ng kabuluhan; bagkus ako'y malabis na nagpagal kay sa kanilang lahat: bagaman hindi ako, kundi ang biyaya ng Dios na sumasa akin. Apan pinaagi sa grasya sa Dios ako nahimong mao ako karon, ug ang iyang grasya nga gihatag niya kanako wala mapakyas. Hinonoa, ako nakabuhat ug labaw pa kay kang bisan kinsa kanila, bisan tuod dili gayud ako ang nagbuhat kondili ang grasya sa Dios nga ania uban kanako. Maging ako nga o sila, ay gayon ang aming ipinangangaral, at gayon ang inyong sinampalatayanan. Busa bisan ako o sila ba, sa ingon niana kami nagawali ug sa ingon niana kamo mitoo. Kung si Cristo nga'y ipinangangaral na siya'y muling binuhay sa mga patay, bakit ang ilan sa inyo ay nagsisipagsabi na walang pagkabuhay na maguli ng mga patay? Nan, kon si Cristo ginawali nga siya nabanhaw gikan sa mga patay, unsaon ba sa uban kaninyo ang pagpakaingon nga walay pagkabanhaw ang mga nangamatay? Datapuwat kung walang pagkabuhay na maguli ng mga patay, ay hindi rin nga muling binuhay si Cristo: Kon wala may pagkabanhaw ang mga nangamatay, nan, bisan si Cristo wala diay usab banhawa; At kung si Cristo'y hindi muling binuhay, ay walang kabuluhan nga ang aming pangangaral, wala rin namang kabuluhan ang inyong pananampalataya. ug kon si Cristo wala banhawa, nan, kawang lamang ang among pagwali ug kawang lamang usab diay ang inyong pagtoo. Oo, at kami ay nasusumpungang mga saksing bulaan tungkol sa Dios; sapagkat aming sinasaksihan tungkol sa Dios, na kaniyang muling binuhay si Cristo; na hindi siyang muling nabuhay, kung tunay nga ang mga patay ay hindi muling binubuhay. Ug kami usab pagahimatud-an nga nanagbakak diay mahitungod sa Dios, kay kami nagapahayag man mahitungod sa Dios nga siya nagbanhaw kang Cristo, nga wala diay niya banhawa kon tinuod man nga ang mga nangamatay dili banhawon. Sapagkat kung hindi muling binubuhay ang mga patay, ay hindi rin nga muling binuhay si Cristo: Kay kon ang mga nangamatay dili man pagabanhawon, nan, si Cristo wala diay usab banhawa; At kung si Cristo ay hindi muling binuhay, ang inyong pananampalataya ay walang kabuluhan kayo'y nasa inyong mga kasalanan pa. ug kon si Cristo wala banhawa, nan, ang inyong pagtoo wala lamay kapuslanan ug kamo anaa pa gihapon sa inyong mga kasal-anan. Kung gayon nga, ang mga nangatutulog din naman kay Cristo ay pawang nangapahamak. Ug dugang pa niana, bisan sila nga mga nangamatay diha kang Cristo nangalaglag lang diay. Kung sa buhay lamang na ito tayo nagsisiasa kay Cristo, ay tayo sa lahat ng mga tao ang lalong kahabaghabag. Kon niini rang kinabuhia may paglaum kita kang Cristo, nan, sa tanang mga tawo kita mao ang labing takus pagakaloy-an. Datapuwat si Cristo nga'y muling binuhay sa mga patay na siya ay naging pangunahing bunga ng nangatutulog. Apan ang tinuod mao nga si Cristo gibanhaw gikan sa mga patay, ang nahaunang gibanhaw sa mga nangamatay. Sapagkat yamang sa pamamagitan ng tao'y dumating ang kamatayan, sa pamamagitan din naman ng tao'y dumating ang pagkabuhay na maguli sa mga patay. Kay maingon nga pinaagi sa usa ka tawo miabut ang kamatayon, pinaagi usab sa usa ka tawo nahiabut ang pagkabanhaw sa mga patay. Sapagkat kung paanong kay Adam ang lahat ay nangamamatay, gayon din naman kay Cristo ang lahat ay bubuhayin. Kay maingon nga diha kang Adan ang tanan nangamatay, maingon man usab diha kang Cristo ang tanan mangabuhi. Datapuwat ang bawat isa'y sa kaniyang sariling katayuan; si Cristo ang pangunahing bunga; pagkatapos ay ang mga kay Cristo, sa kaniyang pagparito. Apan ang matag-usa sa iyang kaugalingong panahon: si Cristo ang nahauna, ug unya sa iyang pag-anhi, sila nga mga iya ni Cristo. Kung magkagayo'y darating ang wakas, pagka ibibigay na niya ang kaharian sa Dios, sa makatuwid baga'y sa Ama; pagka lilipulin na niya ang lahat ng paghahari, at lahat ng kapamahalaan at kapangyarihan. Ug unya magaabut ang katapusan, inigtugyan na niya sa gingharian ngadto sa Dios ug Amahan, tapus niya mawagtang ang tanang pamuno-an ug tanang kamandoan ug kagahum. Sapagkat kinakailangang siya'y maghari hanggang mailagay niya sa ilalim ng kaniyang mga talampakan ang lahat niyang mga kaaway. Kay kinahanglan magahari siya hangtud nga ang tanang mga kaaway niya ikabutang na niya diha sa ilalum sa iyang mga tiil. Ang kahulihulihang kaaway na lilipulin ay ang kamatayan. Ug ang katapusang kaaway nga pagalaglagon mao ang kamatayon. Sapagkat kaniyang pinasuko ang lahat ng mga bagay sa ilalim ng kaniyang paa. Datapuwat kung sinasabi, ang lahat ng mga bagay ay pinasuko, ay maliwanag na itinangi yaong nagpasuko ng lahat ng mga bagay sa kaniya. "Kay ang Dios magapahiluna sa tanang mga butang aron kini mahisakop niya ilalum sa iyang mga tiil." Apan sa pag-ingon niini nga, "Ang tanang mga butang gipahiluna nga mahisakop ilalum kaniya," tataw nga wala mahilakip niini ang Dios nga mao ang nagapahiluna sa tanang mga butang sa ilalum niya. At kung ang lahat ng mga bagay ay mapasuko na sa kaniya, kung magkagayo'y ang Anak rin ay pasusukuin naman sa nagpasuko ng lahat ng mga bagay sa kaniya, upang ang Dios ay maging lahat sa lahat. Ug sa diha nga mahisakop na ang tanang mga butang ilalum kaniya, nan, ang Anak pagasakopon usab ilalum kaniya nga mao ang nagapahiluna sa tanang mga butang ilalum kaniya, aron ang Dios mahimong tanan ngadto sa tanan. Sa ibang paraan, anong gagawin ng mga binabautismuhan dahil sa mga patay? Kung ang mga patay ay tunay na hindi muling binubuhay, bakit nga sila'y binabautismuhan dahil sa kanila? Kon dili pa, unsa man lamay ipasabut sa mga tawo sa ilang pagpabautismo alang sa mga patay? Kon ang mga patay dili man ugaling banhawon, nganong bautismohan pa man ang mga tawo alang sa mga patay? Bakit baga naman tayo'y nanganganib bawat oras? Ug ngano bang magapahiluna man usab ako sa maong katalagman matagtakna? Ipinahahayag ko alangalang sa ikaluluwalhati ninyo, mga kapatid, na taglay ko kay Cristo Jesus na Panginoon natin na araw-araw ay nasa panganib ng kamatayan ako. Oo, mga igsoon, tungod sa akong garbo diha kaninyo nga naangkon ko pinaagi kang Cristo Jesus nga atong Ginoo, ipanghimatuod ko nga ako nagakamatay adlaw-adlaw! Kung ako'y nakipagbaka sa Efeso laban sa mga ganid, ayon sa kaugalian ng tao, ano ang pakikinabangin ko? Kung ang mga patay ay hindi muling binubuhay, magsikain at magsiinom tayo yamang bukas tayo'y mangamamatay. Sa tinawhanon nga pagkasulti, unsa man konoy nakuha ko sa akong pagpakigbugno batok sa mga mapintas nga mananap didto sa Efeso? Kon ang mga patay dili man ugaling banhawon, nan, "Mangaon ug manag-inom kita, kay ugma mga patay na kita." Huwag kayong padaya: Ang masasamang kasama ay sumisira ng magagandang ugali. Ayaw na kamo pagpahisalaag. "Ang dautang pakighugoyhugoy makadaut sa maayong pamatasan." Gumising kayo ng ayon sa katuwiran, at huwag mangagkasala; sapagkat may mga ibang walang pagkakilala sa Dios: sinasabi ko ito upang kayo'y kilusin sa kahihiyan. Pagpahiuli kamo sa tarung nga panimuot, ug ayaw na kamo pagpakasala. Kay ang uban kaninyo walay kahibalo mahitungod sa Dios. Ginaingon ko kini aron mobati kamo sa kaulaw. Datapuwat sasabihin ng iba, Paanong muling bubuhayin ang mga patay? at anong anyo ng katawan ang iparirito nila? Apan adunay magapangutana, "Unsaon man kono sa pagbanhaw sa mga patay? Ug unsa mang lawasa ang ilang isul-ob inigtungha na nila?" Ikaw na mangmang, ang inyong inihahasik ay hindi binubuhay maliban na kung mamatay: Oy, boang! Ang liso nga imong itisok dili makadangat sa kinabuhi gawas kon kini mamatay. At ang iyong inihahasik ay hindi mo inihahasik ang katawang lilitaw, kundi ang butil lamang, na marahil ay trigo, o ibang bagay; Ug ang imong igatisok dili mao ang lawas nga magamao unya, kondili kini karon usa lamang ka liso, kaha sa trigo o sa uban bang mga binhi. Datapuwat ang Dios ay nagbibigay ng katawan dito ayon sa kaniyang minagaling, at sa bawat binhi ay ang sariling katawan. Apan ang Dios mao ang magahatag niini ug lawas sumala sa iyang pagbuot, ug ang matag-usa ka liso iyang pagahatagan ug lawas nga kaugalingon niini. Hindi ang lahat ng laman ay magkasing-isang laman: kundi may laman sa mga tao, at ibang laman sa mga hayop, at ibang laman sa mga ibon, at ibang laman sa mga isda. Kay wala managsama ang tanang unod, kondili adunay usa ka matang sa unod ang alang sa mga tawo, ug lain ang alang sa mga mananap, ug lain ang alang sa mga langgam, ug lain ang alang sa mga isda. Mayroon namang mga katawang ukol sa langit, at mga katawang ukol sa lupa: datapuwat iba ang kaluwalhatian ng ukol sa langit, at iba ang ukol sa lupa. Adunay mga lawas nga langitnon ug aduna usab ing mga lawas nga yutan-on, apan lain ang kasanag sa mga yutan-on. Iba ang kaluwalhatian ng araw, at iba ang kaluwalhatian ng buwan, at iba ang kaluwalhatian ng mga bituin; sapagkat ang isang bituin ay naiiba sa ibang bituin sa kaluwalhatian. Lain ang kasanag sa Adlaw, ug lain usab ang kasanag sa Bulan, ug lain ang kasanag sa mga bitoon; kay ang usa ka bitoon lahi man ug kasanag sa laing bitoon. Gayon din naman ang pagkabuhay na maguli ng mga patay. Itinatanim na may kasiraan; binubuhay na maguli na walang kasiraan; Maingon man usab niana ang pagkabanhaw sa mga patay. Ang lawas nga igatisok madunot ra, apan ang lawas nga unya pagabanhawon dili madunot. Itinatanim na may pagkasiphayo; binubuhay na maguli na may kaluwalhatian: itinatanim na may kahinaan; binubuhay na maguli na may kapangyarihan: Kini igatisok sa kaulawan, apan kini pagabanhawon unya diha sa kadungganan. Kini igatisok nga mahuyang, apan kini pagabanhawon unya nga makagagahum. Itinatanim na may katawang ukol sa lupa; binubuhay na maguli na katawang ukol sa espiritu. Kung may katawang ukol sa lupa ay may katawang ukol sa espiritu naman. Kini igatisok ingon nga lawas nga lawasnon, apan kini pagabanhawon ingon nga lawas nga espirituhanon. Kon aduna may lawas nga lawasnon, aduna man usab ing lawas nga espirituhanon. Gayon din naman nasusulat, Ang unang taong si Adam ay naging kaluluwang buhay. Ang huling Adam ay naging espiritung nagbibigay buhay. Sa ingon niini ang kasulatan nagaingon, "Ang unang tawo nga si Adan nahimong binuhat nga buhi"; apan ang katapusang Adan nahimong espiritu nga maghahatag ug kinabuhi. Bagaman ang ukol sa espiritu ay hindi siyang una, kundi ang ukol sa lupa: pagkatapos ang ukol sa espiritu. Apan ang nahauna dili mao ang espirituhanon kondili ang lawasnon, ug unya ang espirituhanon. Ang unang tao ay taga lupa na ukol sa lupa: ang ikalawang tao ay taga langit. Ang nahaunang tawo gikan sa yuta, hinimog abog; ang ikaduhang tawo gikan sa langit. Kung ano ang ukol sa lupa, ay gayon din naman silang mga taga lupa: at kung ano ang ukol sa langit ay gayon din naman silang taga langit. Ang mga hinimog abog samag kinaiya niadtong unang gihimo gikan sa abog; ug ang mga langitnon samag kinaiya niadtong gikan sa langit. At kung paanong tinaglay natin ang larawang ukol sa lupa, ay tataglayin din naman natin ang larawang ukol sa langit. Maingon nga kita nagasul-ob sa dagway sa tawo nga hinimog abog, kita usab managsul-ob unya sa dagway niya nga gikan sa langit. Sinasabi ko nga ito, mga kapatid, na ang laman at ang dugo ay hindi makapagmamana ng kaharian ng Dios; ni ang kasiraan ay magmamana ng walang kasiraan. Isulti ko kini kaninyo, mga igsoon, nga ang unod ug dugo dili magapanunod sa gingharian sa Dios, ug ang madunot ra dili magapanunod sa mga butang nga walay pagkadunot. Narito, sinasaysay ko sa inyo ang isang hiwaga: hindi tayong lahat ay mangatutulog, ngunit tayong lahat ay babaguhin, Ania karon, isulti ko kaninyo ang usa ka tinago. Dili kitang tanan mangamatay, apan kitang tanan mangausab, Sa isang sangdali, sa isang kisap-mata, sa huling pagtunog ng pakakak: sapagkat tutunog ang pakakak, at ang mga patay ay mangabubuhay na maguli na walang kasiraan, at tayo'y babaguhin. sa kalit, sa usa ka pagpamilok, inigtingog na sa katapusang trumpeta. Kay ang trumpeta pagapatunggon, ug ang mga patay pagabanhawon nga may mga lawas nga dili na madunot, ug kita mangausab. Sapagkat kinakailangan na itong may kasiraan ay magbihis ng walang kasiraan, at itong may kamatayan ay magbihis ng walang kamatayan. Kay kining lawas nga madunot ra pagailisan unyag dili na madunot, ug kining lawas nga mamatay ra pagailisan unyag dili na mamatay. Datapuwat pagka itong may kasiraan ay mabihisan ng walang kasiraan, at itong may kamatayan ay mabihisan ng walang kamatayan, kung magkakagayon ay mangyayari ang wikang nasusulat, Nilamon ng pagtatagumpay ang kamatayan. Ug sa diha nga ang lawas nga madunot ra kailisan nag dili madunot, ug ang lawas nga mamatay ra kailisan nag dili mamatay, nan, matuman na gayud unya ang nahisulat nga nagaingon: Ang kamatayon gilamoy diha sa kadaugan." Saan naroon, Oh kamatayan, ang iyong pagtatagumpay? Saan naroon, Oh kamatayan, ang iyong tibo? "O kamatayon, hain na ang imong pagkamadaugon? O kamatayon, hain na ang imong ikot?" Ang tibo ng kamatayan ay ang kasalanan; at ang kapangyarihan ng kasalanan ay ang kautusan: Ang ikot sa kamatayon mao ang sala, ug ang gahum sa sala mao ang kasugoan. Datapuwat salamat sa Dios, na nagbibigay sa atin ng pagtatagumpay sa pamamagitan ng ating Panginoong Jesucristo. Apan salamat sa Dios nga mao ang nagahatag kanato sa kadaugan pinaagi sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Kaya nga, mga kapatid kong minamahal, kayo'y magsitatag, huwag makilos, na laging sumasagana sa gawa ng Panginoon, yamang nalalaman ninyo na hindi walang kabuluhan ang inyong gawa sa Panginoon. Busa, hinigugma kong mga igsoon, kinahanglan magpakalig-on kamo, dili matarug, sa kanunay magmadagayaon sa bulohaton sa Ginoo, sa nasayran ninyo nga diha sa Ginoo ang inyong pagpangabudlay dili makawang. Ngayon tungkol sa ambagan sa mga banal, ay gawin din naman ninyong gaya ng iniutos ko sa mga iglesia ng Galacia. Ug mahitungod sa amot alang sa mga balaan, sumala sa akong gitugon ngadto sa mga iglesia sa Galacia, mao usab kini ang inyong pagabuhaton. Tuwing unang araw ng sanglinggo ang bawat isa sa inyo ay magbukod na magsimpan, ayon sa kaniyang iginiginhawa, upang huwag nang gumawa ng mga ambagan sa pagpariyan ko. Sa nahaunang adlaw sa matagsemana, ang matag-usa kaninyo kinahanglan magagahin ug magatigum sumala sa iyang pag-uswag, aron nga inig-abut ko diha dili na kinahanglan himoon pa ang pagpaamotay. At pagdating ko, ang sinomang inyong mamagalingin, ay sila ang aking susuguin na may mga sulat upang makapagdala ng inyong abuloy sa Jerusalem: Ug inig-abut ko, bisan kinsa nga inyong pagapilion akong paadtoon nga may dalang mga sulat aron sa paghatud sa inyong gasa ngadto sa Jerusalem. At kung nararapat na ako naman ay pumaroon, sila'y isasama ko. Apan kon angay man nga ako moadto usab, nan, managpanguyog sila kanako. Ngunit ako'y paririyan sa inyo, pagkaraan ko sa Macedonia; sapagkat magdaraan ako sa Macedonia; Duawon ko kamo tapus sa akong panaw agi sa Macedonia, kay nagahunahuna ako sa pagpanaw agi sa Macedonia, Datapuwat marahil ako'y matitira sa inyo o makikisama sa inyo sa taginaw, upang ako'y tulungan ninyo sa aking paglalakbay saan man ako pumaroon. ug tingali magapabilin ako ug taastaas nga panahon diha uban kaninyo, o anha ba gani hinoon ako diha magpalabay sa tingtugnaw, aron ako inyong ikahatud unya sa akong paggikan paingon sa bisan diin nga akong pagaadtoan. Sapagkat hindi ko ibig na kayo'y makita ngayon sa paglalakbay; sapagkat inaasahan kong ako'y makikisama sa inyong kaunting panahon, kung itutulot ng Panginoon. Kay dili ako buot karon nga makita ko kamo pinaagi sa paghapit lamang diha; gilauman ko ang pagpabilin uban kaninyo sa taastaas nga panahon, kon itugot man kini sa Ginoo. Datapuwat ako'y titigil sa Efeso hanggang sa Pentecostes; Apan magapabilin pa una ako sa Efeso hangtud sa Pentecostes, Sapagkat sa akin ay nabuksan ang isang pintuang malaki at mapapakinabangan, at marami ang mga kaaway. kay naablihan kanako karon ang usa ka dakung pultahan alang sa mabungahong pagpangabudlay, ug adunay daghang mga kaaway. Ngayon kung dumating si Timoteo, ingatan ninyo na siya'y mapasainyo na walang pangamba; sapagkat ginagawa niya ang gawain ng Panginoon, na gaya ko rin naman: Inig-abut diha ni Timoteo, tan-awa nga dili siya magalisud tungod sa kataha kaninyo, kay siya nagabuhat sa bulohaton sa Ginoo, maingon kanako. Sinoman nga ay huwag humamak sa kaniya. Kundi tulungan ninyo siyang payapa sa kaniyang paglalakbay, upang siya'y makaparito sa akin: sapagkat inaasahan ko siya'y kasama ng mga kapatid. Busa ayaw ninyo tugoti nga adunay tawo nga magpakadiyutay kaniya. Pagikana siya sa kalinaw aron siya mahibalik kanako; kay ako uban sa mga igsoon nagapaabut kaniya. Ngunit tungkol sa kapatid na si Apolos, ay ipinamanhik ko sa kaniyang malabis na siya'y pumariyan sa inyong kasama ng mga kapatid: at sa anomang paraan ay hindi niya kalooban na pumariyan ngayon; ngunit paririyan pagkakaroon niya ng panahon. Mahitungod sa atong igsoon nga si Apolos, sa makadaghan giagda ko siya sa pagduaw kaninyo kuyog sa ubang mga igsoon, apan siya walay tinguha sa paghimo niini karon. Moanha ra unya siya kon makabaton siyag higayon. Magsipagingat kayo, mangagpakatibay kayo sa pananampalataya, kayo'y mangagpakalalake, kayo'y mangagpakalakas. Pagtukaw kamo, pagbarug kamo nga malig-on sa inyong pagtoo, magpakalalaki kamo, magmakusganon kamo. Gawin ninyo sa pagibig ang lahat ninyong ginagawa. Buhata ninyo ang tanan ninyong pagabuhaton uban sa gugma. Ipinamamanhik ko nga sa inyo, mga kapatid (nalalaman ninyo na ang sangbahayan ni Estefanas ay siyang pangunahing bunga ng Acaya, at nangagsitalaga sa paglilingkod sa mga banal), Mga igsoon, kamo nasayud nga ang banay ni Estefanas mao ang unang mga kinabig didto sa Acaya, ug sila nanagtugyan sa ilang kaugalingon alang sa pag-alagad sa mga balaan; Na kayo'y pasakop naman sa mga gayon, at sa bawat tumutulong sa gawa at nagpapagal. agdahon ko kamo sa pagpailalum nga masinugtanon sa mga tawong ingon kanila ug sa tanang mga kauban sa pagpangabudlay ug pagbuhat. At ikinagagalak ko ang pagdating ni Estefanas at ni Fortunato at ni Acaico: sapagkat ang kakulangan ninyo ay pinunan nila. Gikalipay ko ang paghi-abut diri ni Estefanas ug ni Fortunato ug ni Acaico, kay sila naghulip sa inyong pagkawala diri; Sapagkat inaliw nila ang aking espiritu at ang inyo: magsikilala nga kayo sa mga gayon. kay sila nakahatag ug kahayahay sa akong espiritu ug sa inyo man usab. Ilha ninyo ang mga tawo nga ingon kanila. Binabati kayo ng mga iglesia sa Asia. Kayo'y binabating malabis sa Panginoon ni Aquila at ni Prisca pati ng iglesiang nasa kanilang bahay. Ang mga iglesia sa Asia nangomusta kaninyo. Si Aquila ug si Prisca, uban sa iglesia diha sa ilang balay, sa kinasingkasing nangomusta kaninyo diha sa Ginoo. Binabati kayo ng lahat ng mga kapatid. Kayo'y mangagbatian ng halik na banal. Ang tanang mga igsoon nangomusta kaninyo. Magpangomustahay kamo ang usa sa usa pinaagi sa balaan nga halok. Ang bati ko, ni Pablo na sinulat ng aking sariling kamay. Ako si Pablo, pinaagi sa akong kaugalingong kamot, mao ang nagasulat niining bahina nga akong pangomusta kaninyo. Kung ang sinoman ay hindi umiibig sa Panginoon, ay maging takuwil siya. Maranatha. Matinunglo siya nga wala mahigugma sa Ginoo. Maranatha! Ang biyaya ng Panginoong Jesucristo ay sumainyo nawa. Ang grasya sa Ginoong Jesus maanaa kaninyo. Si Pablo, na Apostol ni Cristo Jesus sa pamamagitan ng kalooban ng Dios, at si Timoteo, na ating kapatid sa Iglesia ng Dios na nasa Corinto, kalakip ng lahat ng mga banal na nasa buong Acaya. Si Pablo, apostol ni Cristo Jesus tungod sa kabubut-on sa Dios, ug si Timoteo nga atong igsoon, Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula sa Dios na ating Ama at sa Panginoong Jesucristo. Ang grasya ug kalinaw maanaa kaninyo gikan sa Dios nga atong Amahan ug gikan sa Ginoong Jesu-Cristo. Purihin nawa ang Dios at Ama ng ating Panginoong Jesucristo, ang Ama ng mga kaawaan at Dios ng buong kaaliwan; Dalaygon ang Dios ug Amahan sa atong Ginoong Jesu-Cristo, ang Amahan sa mga kalooy ug Dios sa tanang kalipay, Na siyang umaaliw sa atin sa lahat ng kapighatian, upang ating maaliw ang nangasa anomang kapighatian, sa pamamagitan ng pagaliw na inialiw din sa atin ng Dios. nga nagalipay kanamo sa tanan namong kasakit, aron kami makahimo sa pagpalipay kanila nga anaa sa bisan unsang kasakit, pinaagi sa kalipay nga pinaagi niini kami ginalipay sa Dios. Sapagkat kung paanong sumasagana sa atin ang mga sakit ni Cristo, ay gayon din naman ang aming kaaliwan ay sumasagana sa pamamagitan ni Cristo. Kay maingon nga nagadagaya dinhi kanamo ang mga pag-antus ni Cristo, maingon man usab pinaagi kang Cristo nagadagaya ang kalipay dinhi kanamo. Datapuwat maging kami man ay mapighati, ay para sa inyong kaaliwan at kaligtasan; o maging kami man ay maaliw ay para sa inyong kaaliwan, na siyang gumagawa sa pagdadalitang may pagtitiis ng mga gayon ding pagbabata na amin namang binabata: Kon kami pagasakiton, kini alang sa inyong kalipay ug kaluwasan; ug kon kami pagalipayon, kini alang sa inyong kalipay nga masinati ninyo sa maga-pailub kamo sa pag-antus sa maong mga kasakit nga among ginaantus. At ang aming pagasa tungkol sa inyo ay matibay; yamang nalalaman na kung paanong kayo'y mga karamay sa mga sakit, ay gayon din naman kayo sa kaaliwan. Ang among paglaum alang kaninyo dili matarug; kay kami nasayud nga maingon nga kamo nagapakig-ambit man sa among mga pag-antus, kamo magapakig-ambit man usab sa among kalipay. Hindi namin ibig na kayo'y di makaalam, mga kapatid, ng tungkol sa mga kapighatian namin na nangyari sa Asia, na kami ay totoong nabigatan, ng higit sa aming kaya, ano pat kami ay nawalan na ng pagasa sa buhay: Kay buot kami, mga igsoon, nga inyong masayran ang kasakit nga among nasinati didto sa Asia; kay kami gidaugdaug sa hilabihan gayud sa paagi nga dili maantus nga tungod niana nawad-an na kami sa paglaum nga mabuhi pa. Oo, kami'y nagkaroon sa aming sarili ng hatol sa kamatayan, upang huwag kaming magkatiwala sa amin ding sarili, kundi sa Dios na bumubuhay na maguli ng mga patay: Sa pagkatinuod, among gibati nga nadawat na namo ang hukom sa kamatayon; apan naingon diay kadto aron kami mosalig dili sa among kaugalingon kondili sa Dios nga mao ang magabanhaw sa mga patay; Na siyang sa amin ay nagligtas sa gayong lubhang malaking kamatayan, at nagliligtas: na siya naming inaasahan na siya namang magliligtas pa sa amin; siya mao ang nagluwas kanamo gikan sa ingon ka makamatay nga katalagman, ug siyia magaluwas kanamo; siya mao ang among ginalauman nga kami iyang pagaluwason pag-usab. Kayo naman na nagsisitulong ng inyong panalangin na patungkol sa amin; upang dahil sa kaloob na ipinagkaloob sa amin sa pamamagitan ng marami, ay makapagpasalamat ang maraming tao dahil sa amin. Kamo usab kinahanglan magatabang kanamo pinaagi sa pag-ampo, aron daghan ang magahatag ug mga pagpasalamat alang kanamo tungod sa panalangin nga igahatag kanamo ingon nga tubag sa daghang mga pag-ampo. Sapagkat ang aming pagmamapuri ay ito, ang pagpapatotoo ng aming budhi, ayon sa kabanalan at pagtatapat sa Dios, hindi ayon sa karunungan ng laman, kundi sa biyaya ng Dios, na kami'y nagugali ng gayon sa sanglibutan at lalong sagana pa nga sa inyo. Kay ang among garbo mao kini: ang pagpamatuod sa among kaisipan nga dinhi sa kalibutan, ug labaw pa gayud, nganha kaninyo nagagawi kami nga inubanan sa kabalaan ug sa pagkamatinuoron nga diosnon, dili pinaagi sa kaalam nga kalibutanon kondili pinaagi sa grasya sa Dios. Sapagkat hindi namin kayo sinusulatan ng ibang mga bagay, maliban na sa inyong binabasa, o kinikilala, at umaasa ako na inyong kikilalanin hanggang sa katapusan: Kay kami walay laing ginasulat kaninyo gawas sa inyong mabasa ug masabut; ako malaumon nga unta inyong masabtan sa hingpit, Gaya naman ng inyong bahagyang pagkilala sa amin, na kami'y inyong kapurihan, gayon din naman kayo'y sa amin, sa araw ng Panginoong si Jesus. maingon nga may bahin mahitungod kanamo nga inyo nang nasabtan, nga kami takus ninyong ikapasigarbo maingon nga kamo takus namong ikapasigarbo unya sa adlaw sa Ginoong Jesus. At sa pagkakatiwalang ito ay ninasa kong pumariyan muna sa inyo, upang kayo'y mangagkaroon ng pangalawang pakinabang; Tungod kay ako masaligon man niini, gitinguha ko unta ang pag-anha diha kaninyo sa dili pa ako makaadto sa ubang dapit, aron kamo makabaton sa dubli nga kalipay; At magdaan sa inyo na patungo sa Macedonia, at muling buhat sa Macedonia ay magbalik sa inyo, at nang tulungan ninyo ako sa paglalakbay ko sa Judea. gitinguha ko ang paghapit kaninyo sa akong pagpaingon sa Macedonia, ug unya pagbalik kaninyo sa gikan na ako sa Macedonia, ug unya inyo ako nga mapagikan sa panaw paingon sa Judea. Nang nasain ko nga ang ganito, ako baga kaya ay nagatubili? o ang mga bagay na ninasa ko, ay mga ninasa ko baga ayon sa laman, upang magkaroon sa akin ng oo, oo, at ng hindi, hindi? Nag-ukon-ukon ba ako sa akong tinguha sa pagbuhat niini? Nagahimo ba ako sa akong mga laraw ingon sa tawong kalibutanon, nga sayon dang moingon ug "Oo" ug unya "Dili" sa mao rang higayon? Ngunit palibhasa'y ang Dios ay tapat, ang aming salita sa inyo ay di oo at hindi. Maingon nga siguro gayud nga ang Dios kasaligan, ang among pulong kaninyo dili "Oo" ug unya "Dili." Sapagkat ang Anak ng Dios, si Jesucristo, na ipinangaral namin sa inyo, ako at si Silvano at si Timoteo, hindi naging oo at hindi, kundi sa kaniya ay naging oo. Kay ang Anak sa Dios, si Jesu-Cristo, nga kaninyo giwali namo ni Silvano ug ni Timoteo ug nako, dili "Oo" ug unya "Dili"; kondili diha kaniya kini kanunay nga "Oo." Sapagkat maging gaano man ang mga pangako ng Dios, ay nasa kaniya ang oo: kaya nga naman na sa kaniya ang Siya Nawa sa ikaluluwalhati ng Dios sa pamamagitan namin. Kay ang tanang mga saad sa Dios mangahimong "Oo" diha kaniya. Mao kanay hinungdan ngano nga kita nagalitok sa pulong "Amen" pinaagi kaniya, alang sa himaya sa Dios. Ngayon, siya na ang nagpapatibay sa amin na kasama ninyo kay Cristo, at nagpahid sa atin, ay ang Dios, Apan ang Dios mao ang nagapalig-on kanamo uban kaninyo diha kang Cristo, ug ang nagdihog kanamo; Na siyang nagtatak naman sa atin, at nagbigay ng patotoo ng Espiritu sa ating mga puso. siya mao ang nagmarka kanamo ug naghatag sa iyang Espiritu ingon nga patinga sa sulod sa among mga kasingkasing. Datapuwat ang Dios ang tinatawag kong maging saksi sa aking kaluluwa, na upang huwag kayong papagdamdamin ay hindi muna ako napariyan sa Corinto. Apan tawgon ko ang Dios sa pagsaksi sa akong kalag, nga aron mahilikay kamo sa kasakit ako wala na lang moanha diha sa Corinto. Hindi sa kami ay may pagkapanginoon sa inyong pananampalataya, kundi kami ay mga tagatulong sa inyong katuwaan: sapagkat sa pananampalataya kayo'y nangagsisitatag. Dili nga nagapaka-agalon kami kaninyo sa inyong pagtoo; hinonoa, kami naga-pangabudlay uban kaninyo alang sa inyong kalipay, tungod kay kamo nagabarug man karon nga malig-on diha sa inyong pagtoo. Datapuwat ito'y ipinasiya ko sa aking sarili, na hindi na ako muling paririyan sa inyo na may kalumbayan. Kay ako nakahukom nga dili na lang ako maghimo sa lain pang makapasubo nga pag-anha diha kaninyo. Sapagkat kung kayo'y palulumbayin ko, sino nga ang sa akin ay magpapagalak, kundi yaong pinalulumbay ko? Kay kon ako makapasakit man kaninyo, kinsa pa man unyang tawhana ang makalipay kanako kondili siya ra usab nga akong masinakit? At aking isinulat ang bagay ring ito, upang pagdating ko ay huwag akong magkaroon ng kalumbayan doon sa mga nararapat kong ikagalak; sa pagkakatiwala sa inyong lahat, na ang aking kagalakan ay kagalakan ninyong lahat. Mao kining butanga ang giingon ko niadtong akong sulat kaninyo, aron nga inig-abut ko unta diha kaninyo ako dili masinakit sa mga tawo nga mao ra usab untay magahimo kanakong malipayon, ubos sa akong pagsalig diha kaninyong tanan nga ang akong kalipay mahimong kalipay ninyong tanan. Sapagkat sa malaking kapighatian at hapis ng puso ay sinulatan ko kayo na may maraming luha; hindi upang kayo'y palumbayin, kundi upang inyong makilala ang pagibig kong napakasagana sa inyo. Kay kadto akong gisulat kaninyo gikan sa tuman nga kaguol ug kasakit sa kasingkasing, inubanan sa daghang mga luha, dili aron sa pagsakit kaninyo kondili aron sa pagpahibalo kaninyo sa kadagaya sa akong gugma alang kaninyo. Datapuwat kung ang sinoman ay nakapagpalumbay, hindi ako ang pinalumbay niya, kundi sa isang paraan ay kayong lahat (upang huwag kong higpitang totoo). Apan kon aduna man dihay nakapahimog kasakit, siya wala maghimo niini kanako, kondili sa usa ka bahin (sa walay pagpakapin ug sulti) kaninyong tanan. Sukat na sa gayon ang kaparusahang ito na ipinarusa ng marami; Alang sa maong tawo, igo na ang silot nga gikapahamtang kaniya sa kadaghanan kaninyo; Upang bagkus ninyong patawarin siya at aliwin siya, baka sa anomang paraan ay madaig ang gayon ng kaniyang malabis na kalumbayan. busa kinahanglan nga karon inyo na siyang pasayloon ug pagalipayon, kay tingali unya dag-on siya sa hilabihang kaguol. Dahil dito'y ipinamamanhik ko sa inyo na papagtibayin ninyo ang pagibig sa kaniya. Busa mangamuyo ako kaninyo nga inyo na siyang ipasig-uli diha sa inyong paghigugma. Sapagkat dahil din sa bagay na ito ay sumulat ako, upang aking makilala ang katunayan tungkol sa inyo, kung kayo'y mga matalimahin sa lahat ng mga bagay. Kay mao kini ang hinungdan niadtong akong pagsulat, aron masulayan ug masuta ko kamo kong masinugtanon ba gayud kamo sa tanang butang. Datapuwat ang inyong pinatatawad ng anoman ay pinatatawad ko rin naman: sapagkat ang aking ipinatawad naman, kung ako'y nagpapatawad ng anoman, ay dahil sa inyo, sa harapan ni Cristo; Ug bisan kinsa nga inyong pasayloon, pagapasayloon ko usab; kay bisan unsay akong gipasaylo, kon aduna man akoy gipasaylo, nahimo ko kadto tungod kaninyo sa atubangan ni Cristo, Upang huwag kaming malamangan ni Satanas: sapagkat kami ay hindi hangal sa kaniyang mga lalang. aron kita dili malupigan ni Satanas; kay kita nasayud na man sa iyang mga laraw. Nang ako'y dumating nga sa Troas dahil sa evangelio ni Cristo, at nang mabuksan sa akin ang isang pinto sa Panginoon, Ug sa paghiadto ko sa Troas aron sa pagwali sa Maayong Balita mahitungod kang Cristo, usa ka ganghaan gibuksan unta alang kanako diha sa Ginoo. Ay hindi ako nagkaroon ng katiwasayan sa aking espiritu, sapagkat hindi ko nasumpungan si Tito na kapatid ko: datapuwat pagkapagpaalam ko sa kanila, ako'y napasa Macedonia. Apan bisan pa niini ang akong hunahuna wala mahimutang tungod kay ang akong igsoon nga si Tito wala ko man igkita didto. Busa nanamilit na lang ako kanila ug mipadayon sa Macedonia. Datapuwat salamat sa Dios, na laging pinapagtatagumpay tayo kay Cristo, at sa pamamagitan natin ay ipinahahayag ang samyo ng pagkakilala sa kaniya sa bawat dako. Apan salamat sa Dios nga pinaagi kang Cristo nagamando kanato sa kanunay paingon sa kadaugan, ug pinaagi kanato nagapakaylap sa kaamyon sa kahibalo mahitungod kaniya sa tanang dapit. Sapagkat sa mga inililigtas, at sa mga napapahamak ay masarap tayong samyo ni Cristo sa Dios; Kay kita mao ang kaamyon ni Cristo ngadto sa Dios sa taliwala kanila nga mga ginaluwas ug kanila nga mga nagakalaglag, Sa isa ay samyo mula sa kamatayan sa ikamamatay; at sa iba ay samyong mula sa kabuhayan sa ikabubuhay. At sino ang sapat sa mga bagay na ito? sa usa ingon nga baho sa kamatayon ngadto sa kamatayon, ug sa usa ingon nga kaamyon sa kinabuhi ngadto sa kinabuhi. Kinsa man ang angay niining mga butanga? Sapagkat hindi kami gaya ng karamihan na kinakalakal ang salita ng Dios: kundi sa pagtatapat, at gaya ng mula sa Dios, sa harapan ng Dios ay nagsasalita kami para kay Cristo. Kay lahi sa kadaghanan, kami wala magsambog sa pulong sa Dios; hinonoa, sa atubangan sa Dios kami nagasulti diha kang Cristo ingon nga mga tawong maminatud-on, ingon nga mga pinadala sa Dios. Pinasisimulan baga naming muli na ipagkapuri ang aming sarili? o kami baga ay nangangailangan gaya ng iba, ng mga sulat na papuri sa inyo, o mula sa inyo? Nagasugod ba kami karon sa pagdayeg pag-usab sa among kaugalingon? O gikinahanglan ba namo, ingon sa uban, ang mga sulat sa pagpaila sa among kaugalingon, mga sulat nganha kaninyo o gikan kaninyo? Kayo ay ang aming sulat, na nasusulat sa aming mga puso, nakikilala at nababasa ng lahat ng mga tao; Kamo gayud mao ang among sulat sa pagpaila sa among kaugalingon, nga nakudlit diha sa inyong mga kasingkasing, nga pagahibaloan ug pagabasahon sa tanang mga tawo; Yamang nahahayag na kayo'y sulat ni Cristo, na pinangasiwaan namin, hindi isinulat ng tinta, kundi ng Espiritu, ng Dios na buhay, hindi sa mga tapyas ng bato, kundi sa mga tapyas ng pusong laman. ug kamo nagapakita nga kamo maoy usa ka sulat nga gihatud namo gikan kang Cristo, sinulat dili sa tinta kondili sa Espiritu sa Dios nga buhi, dili diha sa mga papan nga bato kondili sa mga papan nga mga kasingkasing sa tawo. At ang gayong pagkakatiwala sa Dios ay taglay namin sa pamamagitan ni Cristo: Mao kana ang pagsalig nga among nabatonan pinaagi kang Cristo ngadto sa Dios; Hindi sa kami ay sapat na sa aming sarili, upang isiping ang anoman ay mula sa ganang aming sarili; kundi ang aming kasapatan ay mula sa Dios; dili nga kami takus sa pag-isip sa bisan unsa, nga daw kami mao gayud ang nagpasiugda niini; ang among katakus nagagikan sa Dios, Na sa amin naman ay nagpapaging sapat na mga ministro ng bagong tipan; hindi ng titik, kundi ng espiritu: sapagkat ang titik ay pumapatay, datapuwat ang espiritu ay nagbibigay ng buhay. nga mao ang naghimo kanamong takus sa pagkaministro sa bag-ong pakigsaad, dili diha sa sinulat nga kasugoan kondili diha sa Espiritu; kay ang sinulat nga kasugoan magapatay, apan ang Espiritu magahatag ug kinabuhi. Ngunit kung ang pangangasiwa ng kamatayan, na nasusulat, at nauukit sa mga bato, ay nangyaring may kaluwalhatian, ano pat ang mga anak ni Israel ay hindi makatitig sa mukha ni Moises, dahil sa kaluwalhatian ng kaniyang mukha; na ang kaluwalhatiang ito'y lumilipas: Ug kon ang pag-alagad nga makamatay nga sinulat sa mga titik ug gikulit diha sa bato, miabut nga inubanan sa maong himaya nga tungod niana ang mga Israelinhon dili arang makasud-ong sa nawong ni Moises tungod sa kasanag niini, bisan tuod kini nag-anam ra ug kahanap, Paanong hindi lalong magkakaroon ng kaluwalhatian ang pangangasiwa ng espiritu? dili ba molabaw pa hinoon ka masanagon ang pag-alagad sa Espiritu? Sapagkat kung ang pangangasiwa ng kahatulan ay may kaluwalhatian, ay bagkus pa ngang higit na sagana sa kaluwalhatian ang pangasiwang ukol sa katuwiran. Kay kon masanagon man gani ang pag-alagad sa hukom sa silot, labaw pa gayud kaayo niini ang pagkamasanagon sa pag-alagad sa pagkamatarung. Sapagkat katotohanang ang pinaluwalhati ay hindi pinaluwalhati sa bagay na ito, ng dahil sa kaluwalhatiang sumasagana. Sa pagkatinuod, niining pagkabutanga, ang kaniadto may kasanag nawad-an na karon sa pagkamasanagon, tungod niadtong kasanag nga milabaw pa niini. Sapagkat kung ang lumilipas ay may kaluwalhatian, ay lalo pang nananatili ay nasa kaluwalhatian. Kay kon masanagon man gani kadtong pag-alagad nga nagkahanap ra, nan, labi pang masanagon kadtong pag-alagad nga magapadayon. Yaman ngang mayroong gayong pagasa ay ginagamit namin ang buong katapangan ng pananalita, Busa, tungod kay kami nakabaton man sa maong paglaum, kami mga masaligon, At hindi gaya ni Moises, na nagtalukbong ng kaniyang mukha upang ang mga anak ni Israel ay huwag magsititig sa katapusan niyaong lumilipas: dili ingon kang Moises nga nagtaptap sa iyang nawong aron ang mga Israelinhon dili makakita sa pagkatapus sa nagkahanap nga kasanag niini. Datapuwat ang kanilang mga pagiisip ay nagsitigas: sapagkat hanggang sa araw na ito, pagka binabasa ang matandang tipan, ang talukbong ding iyon ay nananatili na hindi itinataas, na ito'y naalis sa pamamagitan ni Cristo. Apan ang ilang mga salabutan nangagahi; kay bisan pa hangtud niining mga adlawa karon, sa magabasa sila sa daan nga pakigsaad, ang maong taptap nagapabilin gihapon, sanglit kini makuha man lamang pinaagi kang Cristo. Datapuwat hanggang sa araw na ito, kailan mat binabasa ang mga aklat ni Moises, ay may isang talukbong na nakatakip sa kanilang puso. Oo, hangtud niining mga adlawa karon, sa magabasa sila kang Moises, anaay taptap nga magalimis sa ilang mga hunahuna; Ngunit kailan mat magbalik sa Panginoon, ay maaalis ang talukbong. apan sa diha nga ang tawo makadangop na sa Ginoo, ang maong taptap pagakuhaon. Ngayon ang Panginoon ay siyang Espiritu: at kung saan naroroon ang Espiritu ng Panginoon, doon ay may kalayaan. Karon ang Ginoo mao ang Espiritu, ug diin gani ang Espiritu sa Ginoo, anaa usab diha sa kagawasan. Datapuwat tayong lahat, na walang talukbong ang mukha na tumitinging gaya ng sa isang salamin sa kaluwalhatian ng Panginoon, ay nababago tayo sa gayon ding larawan mula sa kaluwalhatian hanggang sa kaluwalhatian, na gaya ng mula sa Panginoon na Espiritu. Ug kitang tanan, uban sa nawong nga dili tinaptapan, sa magapasumbalik kita sa kasanag sa Ginoo, ginausab kita ngadto sa pagkasama sa iyang panagway gikan sa kasanag ngadto sa kasanag, maingon nga kini nagagikan man sa Ginoo nga mao ang Espiritu. Kaya nga sa pagkakaroon namin ng ministeriong ito, ayon sa aming tinanggap na kaawaan, ay hindi kami nanghihina. Busa, maingon nga nakabaton man kami niining maong pag-alagad tungod sa kalooy sa Dios, kami wala kawad-i sa kasibut. Bagkus tinanggihan namin ang mga kahiyahiyang bagay na nangatatago, na hindi kami nagsisilakad sa katusuhan, ni nagsisigamit man na may daya ng mga salita ng Dios; kundi sa pagpapahayag ng katotohanan ay ipinagtatagubilin ang aming sarili sa bawat budhi ng mga tao sa harapan ng Dios. Ug gisalikway namo ang mga paagi nga makauulaw ug sinuwitik; nagadumili kami sa pagbuhat sa lipatlipat o sa pagsambog sa pulong sa Dios, hinonoa, pinaagi sa dayag nga pagsulti sa kamatuoran, kami nagapaila sa among kaugalingon ngadto sa kaisipan sa tanang tawo diha sa atubangan sa Dios. At kung ang aming evangelio ay natatalukbungan pa, ay may talukbong sa mga napapahamak: Ug kon ugaling ang among Maayong Balita sinalipdan man, kini sinalipdan lamang ngadto kanila nga nagakalaglag. Na binulag ng dios ng sanglibutang ito ang mga pagiisip ng mga hindi nagsisisampalataya, upang sa kanila'y huwag sumilang ang kaliwanagan ng evangelio ng kaluwalhatian ni Cristo, na siyang larawan ng Dios. Sa ilang pagkabutang, ang mga hunahuna sa mga dili magtotoo gibutaan sa dios niining kalibutana, aron sila dili makakita sa kahayag sa Maayong Balita sa himaya ni Cristo nga mao ang dagway sa Dios. Sapagkat hindi namin ipinangangaral ang aming sarili, kundi si Cristo Jesus na Panginoon, at kami ay gaya ng inyong mga alipin dahil kay Cristo. Kay ang among ginawali dili ang among kaugalingon, kondili si Jesu-Cristo ingon nga Ginoo, ug kami ingon nga inyong mga ulipon tungod kang Jesus. Yamang ang Dios, ang nagsabi, Magniningning ang ilaw sa kadiliman, na siyang nagningning sa aming mga puso, upang magbigay ng liwanag ng pagkakilala sa kaluwalhatian ng Dios sa mukha ni Jesucristo. Kay ang Dios nga nag-ingon, "Gikan sa kangitngit may kahayag nga mosidlak," mao siya ang nagasidlak dinhi sa among mga kasingkasing aron sa paghatag kanamo sa kahayag sa kahibalo sa himaya sa Dios, nga anaa sa nawong ni Cristo. Ngunit taglay namin ang kayamanang ito sa mga sisidlang-lupa, upang ang dakilang kalakhan ng kapangyarihan ay maging mula sa Dios, at huwag mula sa aming sarili; Apan ang maong bahandi ginabatonan namo diha sa mga sudlanan nga yuta, aron sa pagpadayag nga ang labawng gahum iya sa Dios ug dili gikan sa among kaugalingon. Sa magkabikabila ay nangagigipit kami, gayon ma'y hindi nangaghihinagpis; nangatitilihan, gayon ma'y hindi nangawawalan ng pagasa; Kami ginasakit sa tanang paagi, apan wala manghiubos; nangalibog, apan wala kawad-i sa paglaum; Pinaguusig, gayon ma'y hindi pinababayaan; inilulugmok, gayon ma'y hindi nangasisira; ginalutos, apan wala ikapanugyan; gipamunalan hangtud sa pagkapukan, apan wala mangalaglag; Laging saan ma'y tinataglay sa katawan ang kamatayan ni Jesus, upang ang buhay ni Jesus ay mahayag naman sa aming katawan. sa kanunay ginasagukom namo dinhi sa lawas ang kamatayon ni Jesus, aron ang kinabuhi ni Jesus magadayag usab dinhi sa among mga lawas. Sapagkat kaming nangabubuhay ay laging ibinibigay sa kamatayan dahil kay Jesus, upang ang buhay naman ni Jesus ay mahayag sa aming lamang may kamatayan. Kay samtang kami buhi, sa kanunay ginatahan kami ngadto sa kamatayon tungod kang Jesus, aron ang kinabuhi ni Jesus magadayag dinhi sa among mga lawas nga may kamatayon. Kaya nga ang kamatayan ay gumagawa sa amin, datapuwat ang buhay ay sa inyo. Busa, dinhi kanamo nagalihok ang kamatayon, apan diha kaninyo ang kinabuhi. Ngunit yamang mayroong gayon ding espiritu ng pananampalataya, na gaya ng nasusulat, Sumampalataya ako, at kayat nagsalita ako; kami naman ay nagsisisampalataya, at kayat kami naman ay nangagsasalita; Sanglit kami nakabaton man sa mao rang espiritu sa pagtoo nga diha sa nagsulat niini nga nagaingon, "Ako mitoo, ug busa ako misulti," kami usab nagatoo ug busa kami nagasulti, Na aming nalalaman na ang bumuhay na maguli sa Panginoong Jesus ay siya ring bubuhay na maguli sa amin na kalakip ni Jesus, at ihaharap kaming kasama ninyo. ug sa nasayran namo nga ang nagbanhaw sa Ginoong Jesus magabanhaw usab kanamo uban kang Jesus ug magadala kanamo uban kaninyo ngadto sa iyang atubangan. Sapagkat ang lahat ng mga bagay ay dahil sa inyo, upang ang biyaya na pinarami sa pamamagitan ng marami, ay siyang magpasagana ng pagpapasalamat sa ikaluluwalhati ng Dios. Kay kining tanan alang sa inyong kaayohan, aron nga sa ikapalugway ang grasya ngadto sa labi ug labi pa ka daghang mga tawo, kini magapadaghan sa mga pagpasalamat, ngadto sa pagdalayeg alang sa Dios. Kaya nga hindi kami nanghihimagod; bagamat ang aming pagkataong labas ay pahina, ngunit ang aming pagkataong loob ay nababago sa araw-araw. Busa kami wala kawad-i sa kasibut, ug bisan tuod nagakahugo ang among pagkatawo nga makita sa gawas, ang among pagkatawo sa kinasuloran ginabag-o sa adlaw-adlaw. Sapagkat ang aming magaang kapighatian, na sa isang sangdali lamang, ay siyang gumagawa sa amin ng lalot lalong bigat ng kaluwalhatiang walang hanggan; Kay kining magaan ug lumalabay nga kasakit nagaandam alang kanamo sa labihan gayud kadaku ug walay katapusang gibug-aton sa himaya, Samantalang kami ay nagsisitingin hindi sa mga bagay na nangakikita, kundi sa mga bagay na hindi nangakikita: sapagkat ang mga bagay na nangakikita ay may katapusan; datapuwat ang mga bagay na hindi nangakikita ay walang hanggan. tungod kay kami nagasud-ong man dili sa mga butang nga makita kondili sa mga butang nga dili makita; kay ang mga butang nga makita lumalabay lamang, apan ang mga butang nga dili makita walay katapusan. Sapagkat nalalaman namin na kung masira ang aming bahay na tabernakulong ukol sa lupa, ay mayroong kaming isang gusaling mula sa Dios, bahay na hindi gawa ng mga kamay, walang hanggan, sa sangkalangitan. Kay kita nasayud nga kon matun-as na kining atong yutan-ong payag, didto sa langit aduna kitay balay gikan sa Dios, usa ka puloy-anan nga dili binuhat sa mga kamot ug walay pagkatapus. Sapagkat tunay na sa ganito kami ay nagsisihibik, na nangagnanasang mabihisan kami ng aming tahanang mula sa langit: Sa pagkatinuod dinhi niining maong payag kita nagapanghupaw sa atong pagpangandoy nga unta kasapawan na kita nianang atong langitnong puloy-anan, Na kung mabihisan nga kami niyaon ay hindi kami mangasusumpungang hubad. aron nga sa kahal-upan na kita niini, kita dili makaplagan nga mga hubo. Sapagkat tunay na kaming nangasa tabernakulong ito ay nagsisihibik, na nangabibigatan; hindi sa ninanasa naming maging hubad, kundi ninanasa naming kami'y bihisan, upang ang may kamatayan ay lamunin ng buhay. Kay samtang ania pa gihapon kita sa sulod niining maong payag, kita dinat-ugan sa atong mga lowan, nagaagulo dili tungod kay buot kita mahukasan niini, kondili aron kita masapawan unta niadtong langitnong puloy-anan, aron ang may kamatayon pagalamyon sa kinabuhi. Ngayon ang gumawa sa amin ng bagay ding ito ay ang Dios, na nagbigay sa amin ng patotoo ng Espiritu. Siya nga nagaandam kanato alang niining butanga mao ang Dios nga nagahatag kanato sa Espiritu ingon nga patinga. Kaya nga kami'y laging malakas ang loob, at nalalaman namin na, samantalang kami ay nangasa tahanan sa katawan, ay wala kami sa harapan ng Panginoon. Busa sa kanunay kita masaligon; kita nasayud nga samtang ania pa kita sa lawas, kita wala didto sa Ginoo, (Sapagkat nagsisilakad kami sa pamamagitan ng pananampalataya, hindi sa pamamagitan ng paningin); kay kita nagakinabuhi man pinaagi sa pagtoo, dili pinaagi sa atong makita. Na malakas ang loob namin, ang sabi ko, at ibig pa nga namin ang mawala sa katawan, at mapasa tahanan na kasama ng Panginoon. Busa kita mga masaligon, ug palabihon pa gani hinoon nato nga mahimulag kita sa lawas ug maanaa kita sa atong puloy-anan uban sa Ginoo. Kayat ang amin namang pinagsisikapan, maging sa tahanan man o di man, ay maging kalugodlugod kami sa kaniya. Sa ingon niana, maanaa kita sa puloy-anan o mahimulag, ginahimo natong kalab-uton ang pagpahimuot kaniya. Sapagkat tayong lahat ay kinakailangang mahayag sa harapan ng hukuman ni Cristo; upang tumanggap ang bawat isa ng mga bagay na ginawa sa pamamagitan ng katawan, ayon sa ginawa niya, maging mabuti o masama. Kay kitang tanan kinahanglan magapangatubang sa hukmanan ni Cristo, aron ang matag-usa magadawat sumala sa nabuhat sa iyang lawas, maayo o dautan. Yamang nalalaman nga ang pagkatakot sa Panginoon, ay aming hinihikayat ang mga tao, ngunit kami ay nangahahayag sa Dios; at inaasahan ko na kami ay nangahayag din naman sa inyong mga budhi. Busa, sa nahibaloan namo ang pagkahadlok sa Ginoo, kami nagapangabig sa mga tawo; hinoon, kon unsa kami, kana nasayran na sa Dios, ug akong ginalauman nga kini nasayran na usab sa inyong kaisipan. Hindi namin ipinagkakapuring muli ang aming sarili sa inyo, kundi binibigyan namin kayo ng dahilan na ikaluluwalhati ninyo dahil sa amin, upang kayo'y mangagkaroon ng maisasagot sa mga nagpapaluwalhati sa anyo, at hindi sa puso. Wala kami karon magpadalayeg pag-usab sa among kaugalingon diha kaninyo, kondili nagahatag hinoon kaninyo ug pasikaranan aron kami inyong ikapasigarbo, aron kamo maandam sa pagpanubag kanila nga nagapasigarbo tungod sa mga butang nga nagadayag diha sa ilang mga nawong ug dili sa mga butang nga anaa sa sulod sa ilang mga kasingkasing. Sapagkat kung kami ay maging mga ulol, ay para sa Dios; o maging kami ay mahinahon ang pagiisip, ay para sa inyo. Kay kon kami nangaboang man ugaling, kini alang sa Dios; ug kon kami mga maayo ra ug pamuot, kini alang kaninyo. Sapagkat ang pagibig ni Cristo ay pumipilit sa amin; sapagkat ipinasisiya namin ang ganito, na kung ang isa ay namatay dahil sa lahat, kung gayo'y lahat ay nangamatay; Kay ang gugma ni Cristo nagapugong kanamo, kay kami nagahunahuna man nga may usa nga nagpakamatay alang sa tanan; busa ang tanan nangamatay diay. At siya'y namatay dahil sa lahat, upang ang nangabubuhay ay huwag nang mabuhay pa sa kanilang sarili, kundi doon sa namatay dahil sa kanila at muling nabuhay. Ug siya namatay alang sa tanan, aron sila nga mga buhi magkinabuhi dili na alang sa ilang kaugalingon, kondili alang kaniya nga namatay ug nabanhaw tungod kanila. Kaya nga mula ngayon ay hindi namin nakikilala ang sinoman ayon sa laman: bagamat nakilala namin si Cristo ayon sa laman, ngunit sa ngayo'y hindi na namin nakikilala siyang gayon. Busa, sukad karon among mahibaloan ang tawo dili na sumala sa tawhanong pag-ila, ug bisan tuod dihay panahon nga si Cristo among nahibaloan sumala sa tawhanong pag-ila, karon wala na kami magaila kaniya sa ingon. Kayat kung ang sinoman ay na kay Cristo, siya'y bagong nilalang: ang mga dating bagay ay nagsilipas na; narito, sila'y pawang naging mga bago. Busa kon ang tawo anaa kang Cristo, siya bag-o nang binuhat; ang daang mga butang nagpangagi na, tan-awa, ang bag-ong mga butang nahiabut na. Datapuwat ang lahat ng mga bagay ay pawang sa Dios, na pinakipagkasundo tayo sa kaniya rin sa pamamagitan ni Cristo, at ibinigay sa amin ang ministerio sa pagkakasundo; Ug kining tanan gikan sa Dios nga mao ang nagpasig-uli kanamo ngadto kaniya pinaagi kang Cristo ug naghatag kanamo sa bulohaton sa pagpasig-uli; Sa makatuwid baga'y, na ang Dios kay Cristo ay pinakipagkasundo ang sanglibutan sa kaniya rin, na hindi ibinibilang sa kanila ang kanilang mga kasalanan, at ipinagkatiwala sa amin ang salita ng pagkakasundo. nga mao kini, nga diha ang Dios kang Cristo, nagpasig-uli sa kalibutan ngadto sa iyong kaugalingon sa walay pag-isip batok kanila sa ilang kalapasan, ug nagpiyal kanamo sa balita sa pagpasig-uli. Kami nga'y mga sugo sa pangalan ni Cristo, na waring namamanhik ang Dios sa pamamagitan namin: kayo'y pinamamanhikan namin sa pangalan ni Cristo, na kayo'y makipagkasundo sa Dios. Busa kami mga tinugyanan nga pinadala ni Cristo, nga pinaagi kanamo ang Dios nagahimo sa iyang paghangyo kaninyo. Tungod kang Cristo, nangamuyo kami kaninyo, magpasig-uli kamo ngadto sa Dios. Yaong hindi nakakilala ng kasalanan ay kaniyang inaring may sala dahil sa atin: upang tayo'y maging sa kaniya'y katuwiran ng Dios. Tungod kanato siya nga wala makasinati ug sala gihimo niya nga sala, aron diha kaniya kita mahimong pagkamatarung nga anaa sa Dios. At yamang kalakip niyang gumagawa ay ipinamamanhik din namin sa inyo na huwag ninyong tanggapin ang biyaya ng Dios na walang kabuluhan. Busa, sa nagabuhat kami uban kaniya, kami mangamuyo kaninyo sa dili pagdawat sa grasya sa Dios sa wala lamay kapuslanan. (Sapagkat sinasabi niya, Sa panahong ukol kita'y pinakinggan, At sa araw ng pagliligtas kita'y sinaklolohan: Narito, ngayon ang panahong ukol; narito, ngayon ang araw ng kaligtasan): Kay siya nagaingon: Sa panahon nga gikahimut-an ikaw akong gipatalinghugan, ug sa adlaw sa kaluwasan ikaw akong gitabangan." Na di nagbibigay ng kadahilanang ikatitisod sa anoman, upang ang aming ministerio ay huwag mapulaan; Kami wala magbutang ug babag diha sa agianan ni bisan kinsa, aron dili pagasawayon ang among pagpang-alagad, Datapuwat sa lahat ng mga bagay ay ipinagkakapuri namin ang aming sarili, gaya ng mga ministro ng Dios, sa maraming pagtitiis, sa mga kapighatian, sa mga pangangailangan, sa mga paghihinagpis, hinonoa, ingon nga mga sulogoon sa Dios kami nagapaila sa among kaugalingon sa tanang paagi; pinaagi sa tumang pagkamainantuson, sa mga kasakitan, sa mga kawalad-on, sa mga kalisdanan, Sa mga latay, sa mga pagkabilanggo, sa mga kaguluhan, sa mga gawa, sa mga pagpupuyat, sa mga pagaayuno; sa mga paghampak, sa mga pagbilanggo, sa mga kagubot, sa mga kahago, sa mga pagtukaw, sa kawalay kaon; Sa kalinisan, sa kaalaman, sa pagpapahinuhod, sa kagandahang-loob, sa Espiritu Santo, sa pagibig na hindi pakunwari, pinaagi sa kaputli, sa kahibalo, sa pagpailub, sa pagkamapuanguron, sa Espiritu Santo, sa gugmang tinuod, Sa salita ng katotohanan, sa kapangyarihan ng Dios; sa pamamagitan ng mga sandata ng katuwiran sa kanan at sa kaliwa, sa sinultihan nga maminatud-on ug sa gahum sa Dios; pinaagi sa mga hinagiban sa pagkamatarung alang sa kamot nga too ug sa wala; Sa pamamagitan ng karangalan at ng kasiraang puri, sa pamamagitan ng masamang ulat at ng mabuting ulat; gaya ng mga magdaraya gayon ma'y mga mapagtapat; diha sa kadungganan ug sa kaulawan, diha sa mga sulti sa pagdaut ug sa pagdalayeg. Kami ginaisip nga mga limbungan, ngani mga maminatud-on; Waring hindi mga kilala, gayon ma'y mga kilalang mabuti; tulad sa nangaghihingalo, at narito, kami ay nangabubuhay; gaya ng mga pinarurusahan, at hindi pinapatay; ingon nga mga wala hiilhi, ngani mga nailhan na kaayo; ingon nga mga himalatyon, ngani, tan-awa, mga buhi pa kami; ingon nga mga gipanagkastigo, ngani wala mangamatay; Tulad sa nangalulungkot, gayon ma'y laging nangagagalak; tulad sa mga dukha, gayon ma'y nangagpapayaman sa marami; gaya ng walang anomang pag-aari, gayon ma'y mayroon ng lahat ng mga bagay. ingon nga mga masulob-on, ngani sa kanunay nagamalipayon; ingon nga mga kabus, ngani nagapadato sa daghan; ingon nga mga walay diyot, ngani nakabaton sa tanang mga butang. Ang aming bibig ay bukas para sa inyo, Oh mga taga Corinto, ang aming puso ay lumalaki. Sa walay pagpanagana ang among baba nagabungat nganha kaninyo, O mga Korintohanon; ang among kasingkasing binuksan ug daku alang kaninyo. Hindi kayo nangakasisikip sa amin, kundi nangasisikipan kayo sa inyong sariling pagibig. Kamo wala kakulangi ug dapit dinhi sa among kasingkasing, hinonoa kamo mao ang nakulangan ug dapit diha ra sa inyong kaugalingong kasingkasing. Kaya nga bilang ganti sa gayong bagay (nangungusap akong gaya sa aking mga anak), ay mangagsilaki naman kayo. Agig balus (nagasulti ako ingon nga sa mga anak) buksi usab ninyog daku ang inyong kasingkasing. Huwag kayong makipamatok ng kabilan sa mga di nagsisisampalataya: sapagkat anong pakikisama mayroon ang katuwiran at kalikuan? o anong pakikisama mayroon ang kaliwanagan sa kadiliman? Ayaw kamo pagpahiangay sa inyong kaugalingong kauban sa mga dili magtotoo diha sa mao rang usa ka yugo. Kay unsa may kigkomboyahan sa pagkamatarung ug sa pagkadautan? O unsa may pakig-ambitan sa kahayag ug sa kangitngit? At anong pakikipagkasundo mayroon si Cristo kay Belial? o anong bahagi mayroon ang sumasampalataya sa di sumasampalataya? Unsa may pakig-uyonan ni Cristo kang Bilyal? O unsa may iya sa magtotoo nga kapakigsalohan sa dili magtotoo? At anong pakikipagkaisa mayroon ang templo ng Dios sa mga diosdiosan? sapagkat tayo'y templo ng Dios na buhay; gaya ng sabi ng Dios, Mananahan ako sa kanila, at lalakad ako sa kanila; at ako'y magiging kanilang Dios, at sila'y magiging aking bayan. Unsa may pakig-uyonan sa templo sa Dios ug sa mga diosdios? Kay kita mao ang templo sa Dios nga buhi; sumala sa giingon sa Dios: Ako mopuyo sa sulod nila ug magalihok diha kanila, ug ako mahimong ilang Dios, ug sila mahimong akong katawhan. Kaya nga, Magsialis kayo sa kanila, at magsihiwalay kayo, sabi ng Panginoon, At huwag kayong magsihipo ng mga bagay na marumi, At kayo'y aking tatanggapin, Busa panggula kamo gikan kanila, ug magpalain kamo gikan kanila, nagaingon ang Ginoo, ug ayaw na kamo paghikap ug mahugaw; unya pagahinangpon ko kamo, At ako sa inyo'y magiging ama, At sa akin kayo'y magiging mga anak na lalake at babae, sabi ng Panginoong Makapangyarihan sa lahat. ug ako mahimong inyong amahan, ug kamo mahimong akong mga anak nga lalaki ug mga anak nga babaye, nagaingon ang Ginoo nga Makagagahum sa Tanan." Yamang taglay natin ang mga pangakong ito, mga minamahal, ay magsipaglinis tayo sa lahat ng karumihan ng laman at ng espiritu, na pakasakdalin ang kabanalan sa takot sa Dios. Sanglit nakabaton man kita niining maong mga saad, mga hinigugma, hinloan ta ang atong kaugalingon sa tanang kahugaw sa lawas ug sa espiritu, ug hingpiton ta ang pagkabalaan diha sa atong pagkahadlok sa Dios. Buksan ninyo sa amin ang inyong mga puso: hindi namin inapi ang sinoman, hindi namin ipinasama ang sinoman, hindi namin dinaya ang sinoman. Buksi alang kanamo ang inyong mga kasingkasing; kay wala kami magbuhat ug dili matarung kang bisan kinsa, wala kami magdaut kang bisan kinsa, ug wala kami mamintaha kang bisan kinsa. Hindi ko sinasabi ito upang kayo'y hatulan: sapagkat sinabi ko na nang una, na kayo'y nasa aming mga puso upang magkasamang mamatay at magkasamang mabuhay. Gisulti ko kini dili aron sa paghukom kaninyog silot, kay giingon ko na kaniadto nga kamo ania sa among mga kasingkasing aron kami magpakig-ambit kaninyo sa kamatayon ug sa kinabuhi. Malaki ang katapangan ko ng pagsasalita sa inyo, malaki ang aking kapurihan dahil sa inyo: ako'y puspos ng kaaliwan, nananagana sa katuwaan sa lahat ng aming kapighatian. Aduna akoy dakung pagsalig kaninyo; ako adunay dakung pagpagarbo tungod kaninyo; ako natugob sa kalipay. Ug bisan pa sa among tanang kasakit, ako malipayon sa hilabihan gayud. Sapagkat nagsidating man kami sa Macedonia ang aming laman ay hindi nagkaroon ng katiwasayan, kundi sa lahat kami ay pinipighati; sa labas ay mga pagbabaka, sa loob ay mga katakutan. Kay bisan sa amo nang paghidangat sa Macedonia, ang among mga lawas wala makakaplag ug pahulay, hinonoa, gisakit kini bisan asa kami liso--pakigbugno sa gawas, ug kahadlok sa sulod. Gayon man ang Dios na umaaliw sa mabababang-loob, ay kami'y inaliw sa pamamagitan ng pagdating ni Tito; Apan ang Dios nga nagalipay sa mga masulob-on, naglipay kanamo pinaagi sa paghitungha ni Tito, At hindi lamang sa kaniyang pagdating, kundi naman sa kaaliwan ng inialiw sa kaniya dahil sa inyo, nang sa amin ay ibalita niya ang inyong pananabik, ang inyong kalumbayan, ang inyong pagmamalasakit dahil sa akin; ano pat ako'y lubha pang nagalak. ug dili lamang pinaagi sa paghitungha niya kondili pinaagi usab sa kalipay nga iyang naangkon tungod kaninyo, samtang nanghinugilon siya kanamo mahitungod sa inyong pangandoy, sa inyong kasubo, sa inyong kasibut alang kanako, nga tungod niana misamot ang akong kalipay. Sapagkat bagaman ako'y nakapagpalumbay sa inyo sa aking sulat, ay hindi ko dinaramdam: bagamat aking dinamdam (sapagkat akin ngang natatalastas na ang sulat na yaon ay nakapagpalumbay sa inyo, bagamat sa maikling panahon lamang), Kay bisan pa kon nakapaguol ako kaninyo tungod niadtong akong sulat, dili ko na kini karon pagabasulan (bisan tuod gibasulan ko kini kaniadto) sanglit nasuta ko na man nga ang maong sulat, bisan nakapaguol kaninyo, kini nakapaguol kaninyo sa makadiyot man lamang. Ngayo'y nagagalak ako, hindi dahil sa inyong pagkalumbay, kundi dahil sa inyong mga pagkalumbay na ikapagsisisi; sapagkat kayo'y pinalumbay sa paraang ukol sa Dios, upang sa anoman ay huwag kayong mangagkaroon ng kalugihan dahil sa amin. Ug karon ako malipayon dili tungod kay kamo nangaguol, kondili tungod kay kamo nangaguol uban sa kaguol nga nakapahinulsol kaninyo; ug kay kamo mibati man sa diosnon nga kasubo, busa wala diay kamo kapildihi tungod kanamo. Sapagkat ang kalumbayang mula sa Dios, ay gumagawa ng pagsisisi sa ikaliligtas, na hindi ikalulungkot: datapuwat ang kalumbayang ayon sa sanglibutan ay ikamamatay. Kay ang diosnon nga kasubo mosangpot sa paghinulsol nga magaagak ngadto sa kaluwasan ug dili magahambin sa pagbasol, apan ang kasubo nga kalibutanon mosangpot sa kamatayon. Narito nga, ito rin ang inyong ikinalulumbay na mula sa Dios, gaanong sikap na pagiingat ang sa inyo'y ginawa, oot gaanong pagtatanggol ng inyong sarili, oot gaanong pagkagalit, oot gaanong katakutan, oot gaanong pananabik, oot gaanong pagmamalasakit, oot gaanong paghihiganti! Sa lahat ay napakita kayong dalisay sa bagay na ito. Kay tan-awa lang unsa ang pagkamasingkamoton nga misangpot diha kaninyo gumikan niining inyong diosnon nga pagkasubo, unsa ang pagkamaikagon sa pagpanalipod sa inyong kaugalingon, unsa ang kasuko, unsa ang kahadlok, unsa ang pangandoy, unsa ang pagkamainiton, unsa ang kamapig-uton sa pagsilot! Sa tanang butang kamo nakapamatuod nga kamo wala diay ing sala labut sa maong butang. Kaya nga, bagamat ako'y sumulat sa inyo, ay hindi dahil doon sa gumawa ng kamalian, ni dahil doon sa nagbata ng kamalian, kundi upang maihayag sa inyo ang inyong masikap na pagiingat sa amin sa harapan ng Dios. Busa, bisan tuod ako nagsulat kaninyo, kadto dili tungod kaniya nga naghimo sa kadaut, ni tungod kaniya nga nahiagum sa kadaut, kondili aron ang inyong pagkamainiton alang kanamo ikapakita nganha kaninyo sa atubangan sa Dios. Kayat kami'y pawang nangaaliw: at sa aming pagkaaliw ay bagkus pang nangagalak kami dahil sa kagalakan ni Tito, sapagkat ang kaniyang espiritu ay inaliw ninyong lahat. Tungod niana kami nagamalipayon. Sapagkat kung ako ay nagmapuri ng anoman sa kaniya dahil sa inyo, ay hindi ako nahiya; datapuwat kung paanong sinabi namin ang lahat ng mga bagay sa inyo sa katotohanan, ay gayon din naman ang aming pagmamapuri na ginawa ko sa harap ni Tito ay nasumpungang totoo. Kay kon gikapasigarbo ko man kamo kaniya, ako wala kaulawi tungod niini; hinonoa, maingon nga tinuod ang tanan nga among gikasulti kaninyo, maingon man nasuta nga tinuod usab diay ang among gikapasigarbo kang Tito. At ang kaniyang pagibig ay lubha pang nanagana sa inyo, samantalang naaalaala niya ang pagtalima ninyong lahat, kung paanong siya'y tinanggap ninyo na may takot at panginginig. Ug ang iyang kasingkasing mosamot sa pagbati alang kaninyo inighandom niya sa pagkamasinugtanon ninyong tanan ug sa kataha ug pagkamatinahuron nga inyong gipakita uban sa inyong pagdawat kaniya. Ako'y nagagalak na sa lahat ng mga bagay ay mayroon akong lubos na pagtitiwala sa inyo. Ako malipayon tungod kay ako may hingpit man nga pagsalig kaninyo. Bukod dito, mga kapatid, ay ipinatatalastas namin sa inyo ang biyaya ng Dios na ipinagkaloob sa mga iglesia ng Macedonia; Karon buot kami nga masayud kamo, mga igsoon, mahitungod sa grasya sa Dios nga gikahatag diha sa mga iglesia sa Macedonia; Kung paanong sa maraming pagsubok sa kapighatian ang kasaganaan ng kanilang katuwaan at ang kanilang malabis na karukhaan ay sumagana sa kayamanan ng kanilang kagandahang-loob. kay bisan pa sa mapig-uton nga pagsulay kanila sa kasakit, ang ilang madagayaon nga kalipay ug ang ilang tuman nga kakabus miawas hinoon ngadto sa kadagaya sa ilang pagkamanggihatagon. Sapagkat ayon sa kanilang kaya, ay nagpapatotoo ako at higit pa sa kanilang kaya, ay nagsiabuloy sila sa sariling kalooban, Kay ako makasaksi nga sumala sa ilang maarangan, ug labaw pa gani sa ilang maarangan, sila nagpanghatag sa kinabobut-on, Na lubhang ipinamamanhik sa amin ang tungkol sa biyayang ito at sa pakikisama sa pangangasiwa ng mga abuloy sa mga banal: nga nangamuyo kanamo sa mainiton gayud nga unta paambiton sila sa buhat sa pagtabang sa mga balaan-- At ito, ay hindi ayon sa aming inaasahan, kundi ibinigay muna nila ang kanilang sarili sa Panginoon, at sa amin sa pamamagitan ng kalooban ng Dios. ug kini, dili ingon sa among gipaabut, hinonoa, una sa tanan sila mihatag sa ilang kaugalingon ngadto sa Ginoo ug kanamo pinaagi sa kabobut-on sa Dios. Ano pat namanhik kami kay Tito, na yamang siya'y nagpasimula nang una, ay siya na rin ang gumanap sa inyo ng biyayang ito. Tungod niini, si Tito among giagda nga tibawason usab niya diha kaninyo ang pagpaamot nga iya nang nasugdan kaniadto. Datapuwat yamang kayo'y nagsisisagana sa lahat ng mga bagay, sa pananampalataya, at pananalita, at kaalaman, at sa buong kasipagan, at sa inyong pagibig sa amin ay magsisagana naman kayo sa biyayang ito. Karon, maingon nga kamo nanghawod man sa tanang butang--sa pagtoo, sa pagpamulong, sa kahibalo, sa tanang pagkamainiton, ug sa inyong gugma alang kanamo--panlimbasugi nga kamo manghawod usab unta niining maong grasya sa paghatag. Hindi ako nangungusap na tulad sa naguutos, kundi gaya ng sumusubok sa pamamagitan ng kasipagan ng iba ang katapatan naman ng inyong pagibig. Ako nagasulti niini dili ingon nga sugo, kondili ingon nga pagpamatuod, pinaagi sa pagkamasingkamoton sa uban, nga ang inyong gugma usab tinuod. Sapagkat nalalaman ninyo ang biyaya ng ating Panginoong Jesucristo, na, bagaman siya'y mayaman, gayon ma'y nagpakadukha dahil sa inyo, upang sa pamamagitan ng kaniyang karukhaan ay magsiyaman kayo. Kay kamo nasayud na sa grasya sa atong Ginoong Jesu-Cristo, nga bisan tuod siya dato, siya nahimong kabus alang kaninyo aron nga pinaagi sa iyang kakabus kamo mahimong dato. At sa ganito'y ibinibigay ko ang aking pasiya: sapagkat ito'y nararapat sa inyo, na naunang nangagpasimula na may isang taon na, hindi lamang sa paggawa, kundi naman sa pagnanais. Ug niining butanga ako magahatag sa akong tambag: labi gayung maayo alang kaninyo karon ang pagtibawas sa inyo nang nasugdan usa na ka tuig karon dili lamang sa pagbuhat kondili usab sa pagtinguha, Datapuwat ngayo'y tapusin din naman ninyo ang paggawa; upang kung paanong nagkaroon ng sikap ng pagnanais, ay gayon din namang magkaroon ng pagkatapos ayon sa inyong kaya. aron nga maingon nga may tinguha man kamo sa pagbuhat niini, pagatibawason usab unta ninyo kini sumala sa inyong maarangan. Sapagkat kung may sikap, ay tinatanggap ayon sa tinataglay, hindi ayon sa di tinataglay. Kay kon anaa ang pagkamatinguhaon, kini pagakahimut-an sa pagdawat sumala sa unsay anaa sa tawo, dili sumala sa unsay wala kaniya. Sapagkat hindi ko sinasabi ito upang ang mga iba ay magaanan at kayo'y mabigatan; Wala hinoon ako magpasabut nga ang uban kinahanglan mahamugaway ug kamo mapitosan, Kundi ayon sa pagkakapantay-pantay: ang inyong kasaganaan ay naging abuloy sa panahong ito sa kanilang kakulangan, upang ang kanilang kasaganaan naman ay maging abuloy sa inyong kailangan; upang magkaroon ng pagkakapantaypantay. kondili nga sibo sa pagpaangay-angay kinahanglan nga ang inyong kadagaya niining panahona karon magahulip sa ilang kawalad-on aron nga sa kapulihay ang ilang kadagaya magahulip usab sa inyong kawalad-on, ug sa ingon niana adunay pagkaangay-angay. Gaya ng nasusulat, Ang nagtipon ng marami ay hindi naglabis; at ang nagtipon ng kaunti ay hindi kinulang. Sumala sa nahisulat, "Siya nga nagtigum ug daghan wala maghingapin, ug siya nga nagtigum ug diyutay wala makulangi." Datapuwat salamat sa Dios, na naglalagay sa puso ni Tito niyaong masikap na pagiingat sa inyo. Apan salamat sa Dios nga nagabutang diha sa kasingkasing ni Tito sa sama ka mainitong pagtagad alang sa inyong kaayohan. Sapagkat tunay na tinanggap niya ang aming pamanhik, ngunit palibhasa'y lubha siyang masikap, ay napariyan sa inyo sa kaniyang sariling kalooban. Kay siya dili lamang kay midawat sa among hangyo, kondili, ingon nga siya maikagon man, siya moanha kaninyo sa kaugalingon gayud niya nga pagbuot. At sinugo naming kasama niya ang kapatid na ang kaniyang kapurihan sa evangelio ay sa lahat ng mga iglesia; Uban kaniya among ipadala ang igsoon nga nabantug na sa tanang mga iglesia tungod sa iyang pagsangyaw sa Maayong Balita; At hindi lamang gayon, kundi siya naman ang inihalal ng mga iglesia na maglakbay na kasama namin tungkol sa biyayang ito, na pinangangasiwaan namin sa ikaluluwalhati ng Panginoon, at upang ipamalas ang aming sikap: ug dili lamang niini ra, kondili nga usab kini siya gipili sa mga iglesia sa pagpanaw uban kanamo, niining bulohaton sa pagpaamot nga among ginadumala aron sa pagpausbaw sa himaya sa Ginoo ug sa pagpakita sa among maayong kabobut-on. Na iniilagan ito, na sinoma'y huwag kaming sisihin tungkol sa abuloy na ito na aming pinangangasiwaan: Among gipanagan-an nga walay tawong makapasangil kanamo mahitungod niining dakung amot nga among ginadumala, Sapagkat iniisip namin ang mga bagay na kapuripuri, hindi lamang sa paningin ng Panginoon, kundi naman sa paningin ng mga tao. kay among ginatinguha ang dungganang butang dili lamang sa atubangan sa Dios kondili usab sa atubangan sa mga tawo. At aming sinugong kasama nila ang aming kapatid, na aming nasubok na madalas na masikap sa maraming bagay, datapuwat ngayon ay lalo nang masikap, dahil sa malaking pagkakatiwala niya sa inyo. Ug uban kanila kami nagapadala sa among igsoon nga sa makadaghan amo nang nasulayan ug among nasuta nga maminatud-on sa daghang mga butang, apan nga karon misamot pa gani hinoon pagkamaminatud-on tungod sa iyang pagsalig diha kaninyo. Kung may magsiyasat tungkol kay Tito, siya'y aking kasama at kamanggagawa sa pagpapagal sa inyo; o sa aming mga kapatid, sila'y mga sugo ng mga iglesia, at kaluwalhatian ni Cristo. Mahitungod kang Tito, siya akong tambayayong ug masigkamagbubuhat sa pag-alagad kaninyo; ug mahitungod sa ubang mga igsoon, kini sila mga tinugyanan gikan sa mga iglesia. Kini sila mao ang himaya alang kang Cristo. Inyo ngang ipakita sa kanila sa harapan ng mga iglesia ang katunayan ng inyong pagibig, at ng aming pagmamapuri dahil sa inyo. Busa, sa atubangan sa mga iglesia ipadayag ninyo niining mga tawhana ang pagmatuod sa inyong gugma ug sa among pagpasigarbo tungod kaninyo. Sapagkat tungkol sa pangangasiwa ng mga abuloy sa mga banal, ay kalabisan na sa akin ang isulat ko pa. Karon dili na kinahanglan nga magasulat pa ako kaninyo mahitungod sa mga pag-alagad alang sa mga balaan, Sapagkat nakikilala ko ang inyong sikap, na aking ipinagmamapuri tungkol sa inyo sa mga taga Macedonia, na ang Acaya ay nahahandang isang taon na; at ang inyong pagsisikap ay nakapagudyok sa lubhang marami sa kanila. kay ako nasayud na man sa inyong pagkamaikagon, nga tungod niini ginapasigarbo ko kamo ngadto sa mga tawo sa Macedonia, sa pag-ingon nga ang Acaya andam na sukad pa sa miaging tuig; ug ang inyong kadasig nakapaikag sa kadaghanan kanila. Datapuwat sinugo ko ang mga kapatid, upang ang aming pagmamapuri dahil sa inyo ay huwag mawalan ng kabuluhan sa bagay na ito; na, ayon sa aking sinabi, kayo'y mangakapaghanda: Apan ang mga igsoon gipadala ko diha kaninyo aron nga niining butanga ang among pagpasigarbo tungod kaninyo dili masuta nga pasiatab alang diay, aron kamo maandam, sibo sa akong giingon nga kamo andam na, Baka sakaling sa anomang paraan kung magsirating na kasama ko ang ilang taga Macedonia at kayo'y maratnang hindi nangahahanda, kami (upang huwag sabihing kayo) ay mangapahiya sa pagkakatiwalang ito. basi pa lang may mga taga-Macedonia nga manguban kanako ug unya ilang makita nga kamo dili man diay andam, kami (bisag dili na lang kamo ilabut) maulawan ug daku tungdo sa among pagsalig kaninyo. Iniisip ko ngang kailangang ipamanhik sa mga kapatid, na mangaunang pumariyan sa inyo, at ihanda agad ang inyong abuloy na ipinangako nang una, upang ito'y maihanda na gaya ng abuloy, at hindi gaya ng sapilitan. Busa, nakahunahuna ako nga kinahanglan ang mga igsoon akong agdahon sa pag-una kanako pag-anha diha kaninyo ug sa pagpahigayong daan niining hatag nga inyong gisaad aron kini maandam dili ingon nga gipugos pagkuha gikan kaninyo kondili ingon nga inyong kinabobut-ong hatag. Datapuwat sinasabi ko, Ang naghahasik ng bahagya na ay magaani namang bahagya na; at ang naghahasik na sagana ay magaani namang sagana. Karon timan-i ninyo kini: siya nga nagapugas ug tagidyot magaani ug diriuot, siya nga nagapugas ug dinaghan magaani ug daghan. Magbigay ang bawat isa ayon sa ipinasiya ng kaniyang puso: huwag mabigat sa loob, o dahil sa kailangan: sapagkat iniibig ng Dios ang nagbibigay na masaya. Ang matag-usa magahatag sumala sa pagbuot sa iyang kasingkasing, dili nga magapanuko ni ingon nga pinugos, kay ang Dios nagahigugma sa malipayong maghahatag. At maaaring gawin ng Dios na ang lahat ng biyaya ay magsisagana sa inyo; upang kayo, na mayroong laging buong kaya sa lahat ay magsipanagana sa bawat mabuting gawa: Ug ang Dios makahimo sa pagtagana kaninyo sa tanang panalangin sa madagayaon gayud, aron kamo magabaton kanunay ug igo sa tanang butang ug magatagana nga madagayaon alang sa tanang maayong buaht. Gaya ng nasusulat, Siyang nagsabog, siyang nagbigay sa mga dukha; Ang kaniyang katuwiran ay nananatili magpakailan man. Sumala sa nahisulat: Siya nagasabwag, siya nagahatag ngadto sa mga kabus; ang iyang pagkamatarung naga-padayon sa walay katapusan." At ang nagbibigay ng binhi sa naghahasik at ng tinapay na pinakapagkain, ay magbibigay at magpaparami ng inyong binhi upang ihasik, at magdaragdag ng mga bunga ng inyong katuwiran: Ang Dios nga mao ang nagahatag s binhi ngadto sa magpupugas ug sa tinapay nga kan-onon magahatag kaninyog binhi ug magapadaghan niini ug magapatubo sa mga bunga sa inyong pagkamatarung. Yamang kayo'y pinayaman sa lahat ng mga bagay na ukol sa lahat ng kagandahang-loob, na nagsisigawa sa pamamagitan namin ng pagpapasalamat sa Dios. Sa tanang butang kamo iyang pagadatoon aron kamo makapakita sa tuman nga pagkamahinatagon; ug ang inyong mga gasa, nga among pagadumalahon, makapahimo sa mga tawo nga mapasalamaton sa Dios; Sapagkat ang pangangasiwa sa paglilingkod na ito ay hindi lamang tumatakip sa pangangailangan ng mga banal, kundi naman umaapaw sa pamamagitan ng maraming pagpapasalamat sa Dios; kay ang inyong paghimo sa maong pag-alagad dili lamang magahulip sa kawalad-on sa mga balaan, kondili usab magapabaha kini sa daghang mga pagpasalamat ngadto sa Dios. Palibhasa'y sa pagsubok sa inyo sa pamamagitan ng ministeriong ito ay niluluwalhati nila ang Dios dahil sa pagtalima ng inyong pagkilala sa evangelio ni Cristo, at dahil sa kagandahang-loob ng inyong ambag sa kanila at sa lahat; Pinaagi sa pagsulay sa maong pag-alagad, kamo magahimaya sa Dios pinaagi sa inyong pagkamatinahuron sa pag-ila sa Maayong Balita mahitungod kang Cristo, ug pinaagi sa pagkamadagayaon sa inyong amot alang kanila ug alang usab sa tanan nga uban pa, Samantalang sila rin naman, sa panalanging patungkol sa inyo, ay nananabik sa inyo dahil sa saganang biyaya ng Dios sa inyo. samtang sila magapangandoy alang kaninyo ug magaampo alang kaninyo, tungod sa hilabiha ka dakung grasya sa Dios diha kaninyo. Salamat sa Dios dahil sa kaniyang kaloob na di masabi. Salamat sa Dios tungod sa iyang gasa nga dili maasoy sa pulong. Ako ngang si Pablo ay namamanhik sa inyo alangalang sa kaamuang-loob at kapakumbabaan ni Cristo, ako na sa harapan ninyo ay mapagpakumbaba sa gitna ninyo, ngunit ako'y lubhang malakas ang loob kung wala sa harapan ninyo: Ako, si Pablo, magatambag kaninyo, tungod sa kaaghop ug kalomo ni Cristo--ako nga kono maayo rang mopahiubos kon anaa sa inyong atubangan, apan isug kaayo kon mahiadto na sa halayo! Oo, ako'y namamanhik sa inyo, upang kung ako'y nahaharap ay huwag akong magpakita ng katapangang may pagkakatiwala na ipinasiya kong ipagmatapang laban sa ilang nagiisip sa amin, na waring kami ay nagsisilakad ng ayon sa laman. ako mangamuyo kaninyo nga inig-anha ko diha dili unta ako mapilit sa pagpakita sa maong masaligong kaisug nga gihunahuna ko nga akong ipakita batok sa pipila ka mga tawo nga nagadahum nga kami nagagawi sumala sa unod. Sapagkat bagaman kami ay nagsisilakad sa laman, ay hindi kami nangakikipagbakang ayon sa laman. Kay bisan tuod kami nagagawi dinhi sa lawas, kami wala magpakiggubat pinasubay sa unod, (Sapagkat ang mga sandata ng aming pakikilaban ay hindi ukol sa laman, kundi sa harapan ng Dios ay may kapangyarihang gumiba ng mga kuta); kay ang mga hinagiban sa among pakiggubat dili man mga hinagiban sa unod kondili tungod sa Dios makagagahum kini sa paglumpag sa mga kota. Na siyang gumigiba ng mga maling haka, at ng bawat bagay na matayog na nagmamataas laban sa karunungan ng Dios, at bumibihag sa lahat ng pagiisip sa pagtalima kay Cristo; Ginalumpag namo ang mga pangatarungan ug ang tanang mapahitas-ong babag nga nagaali batok sa kahibalo sa Dios, ug ginabihag namo ang tanang panghunahuna aron kini magmasinugtanon kang Cristo, At nangahahanda upang maghiganti sa lahat ng pagsuway, kung maganap na ang inyong pagtalima. ug kami andam sa pagsilot sa tanang pagkamasupilon, inigkahingpit na sa inyong pagkamasinugtanon. Minamasdan ninyo ang mga bagay na nahaharap sa inyong mukha. Kung ang sinoman ay mayroong pagkakatiwala sa kaniyang sarili na siya'y kay Cristo, ay muling dilidilihin ito sa kaniyang sarili na, kung paanong siya'y kay Cristo, kami naman ay gayon din. Tan-awa ang mga butang nga anaa sa inyong atubangan. Kon adunay masaligon nga siya iya ni Cristo, papalandunga siya nga maingon nga siya iya ni Cristo, kami mao man usab. Sapagkat bagaman ako ay magmapuri ng marami tungkol sa aming kapamahalaan (na ibinigay ng Panginoon sa ikapagtitibay sa inyo, at hindi sa ikagigiba ninyo) ay hindi ako mapapahiya. Kay ako dili kaulawan bisan kon palabihan ko pa ang akong pagpasigarbo tungod sa among kagahum nga gihatag kanamo sa Ginoo aron sa pagpatubo kaninyo ug dili sa paglaglag kaninyo. Upang huwag akong wari'y ibig ko kayong pangilabutin sa takot sa aking mga sulat. Dili ako buot nga makita nga daw naglisang kaninyo pinaagi sa akong mga sulat. Sapagkat, sinasabi nila, Ang kaniyang mga sulat, ay malaman at mabisa; datapuwat ang anyo ng kaniyang katawan ay mahina, at ang kaniyang pananalita ay walang kabuluhan. Kay sila magakanayon, "Ang iyang mga sulat maisugon ug makagagahum, apan mahuyang ang iyang pagkatawo, ug dili matagad ang iyang panulti." Bayaang isipin ng isang gayon ito, na, kung ano kami sa pananalita sa mga sulat pagka kami ay wala sa harapan, ay gayon din kami naman sa gawa pagka kami ay nahaharap. Pasabta ang maong mga tawo nga unsa gani ang among ginaingon pinaagi sa sulat sa wala kami diha, mao usab kana ang among pagabuhaton inig-anha namo diha kaninyo. Sapagkat hindi kami nangagmamatapang na makibilang o makitulad sa mga ilan doon sa mga nagmamapuri sa kanilang sarili: ngunit sila na sinusukat ang kanilang sarili sa kanila rin, at kanilang itinutulad ang sarili sa kanila rin ay mga walang unawa. Kami dili mangahas sa pagpakisama kanila, o sa pagtandi sa among kaugalingon sa pipila kanila nga nagadalayeg sa ilang kaugalingon. Apan sila nga nagapakigsukdanay sa ilang masigkaugalingon, ug nagatandiay sa ilang masigkaugalingon--sila walay kabuot. Datapuwat hindi naman ipinagmamapuri ang labis sa aming sukat, kundi ayon sa sukat ng hangganang sa amin ay ipinamamahagi ng Dios, na gaya ng sukat, upang umabot hanggang sa inyo. Apan kami dili magpasigarbo lapas sa sukod, kondili sumala sa sukod sa gilay-on nga gibahin kanamo sa Dios ingon nga sukod nga nagaabut diha kaninyo. Sapagkat hindi kami nagsisilagpas ng higit, na waring hindi na namin kayo aabutin: sapagkat hanggang sa inyo naman ay nagsirating kami sa evangelio ni Cristo: Kay kami wala maglapas sa among sukod, nga daw wala kami ipaabut diha kaninyo; kay kami mao ang unang nagpakaabut diha kaninyo dala ang Maayong Balita mahitungod kang Cristo. Na hindi namin ipinagmamapuri ang labis sa aming sukat, sa makatuwid baga'y ang mga gawa ng ibang mga tao; kundi yamang may pagasa, na ayon sa paglago ng inyong pananampalataya, kami'y pupurihin sa inyo ayon sa aming hangganan sa lalong kasaganaan, Wala namo ipasigarbo ang mga pangabudlay sa ubang mga tawo nga nahilapas sa among sukod; hinoon, ang among paglaum mao nga sa magatubo ang inyong pagtoo, magakadaku unta ang dapit sa among pagpangabudlay diha sa taliwala kaninyo, Upang ipangaral ang evangelio sa mga dako pa roon ng lupain ninyo, at huwag kaming mangagmapuri sa hangganan ng iba tungkol sa mga bagay na nangahahanda na sa amin. aron among ikawali ang Maayong Balita sa mga kayutaan nga saylo pa kaninyo, sa walay pagpasigarbo sa mga pangabudlay nga nahimo na sa dapit nga iya sa lain. Datapuwat ang nagmamapuri ay magmapuri sa Panginoon. "Siya nga magapasigarbo, pasigarboha siya mahitungod sa Ginoo." Sapagkat hindi subok ang nagtatagubilin sa kaniyang sarili, kundi ang ipinagtatagubilin ng Panginoon. Kay ang tawo nga nagadayeg sa iyang kaugalingon dili man mao ang pagakahimut-an, kondili hinoon ang tawo nga ginadayeg sa Ginoo. Kahimanawari'y mapagtiisan ninyo ako sa kaunting kamangmangan: ngunit tunay na ako'y inyong pinagtitiisan. Kon makaantus pa lang unta kamo uban kanako sa usa ka diyutayng binoang! Apan antusa ninyo kini uban kanako! Sapagkat ako'y naninibugho tungkol sa inyo ng panibughong ukol sa Dios: sapagkat kayo'y aking pinapagasawa sa isa, upang kayo'y maiharap ko kay Cristo na tulad sa dalagang malinis. Kay ako may pagbati sa diosnong pagpangabubho alang kaninyo, sanglit kamo ugod ako na man nga gikasaad nga maasawa sa iyang usa lamang ka bana, nga mao si Cristo, aron ikahatag ko kamo ingon nga birhin nga ulay. Ngunit ako'y natatakot, baka sa anomang paraan, kung paanong si Eva ay nadaya ng ahas sa kaniyang katusuhan, ang inyong walang malay at malinis na mga pagiisip na kay Cristo ay pasamain. Apan nahadlok ako nga maingon nga si Eva hinglimbongan sa bitin pinaagi sa lipatlipat niini, ang inyong mga panghunahuna pagapahisalaagon gikan sa maminatud-on ug putli nga pagkamahinalaron kang Cristo. Sapagkat kung yaong paririto ay mangaral ng ibang Jesus, na hindi namin ipinangaral, o kung kayo'y nagsisitanggap ng ibang espiritu na hindi ninyo tinanggap, o ibang evangelio na hindi ninyo tinanggap, ay mabuting pagtiisan ninyo. Kay kon adunay motungha nga magawali ug Jesus nga lahi sa amo nang gikawali, ug kon inyong pagadawaton ang espiritu nga lahi sa inyo nang nadawat, ug kon inyong pagadawaton ang maayong balita nga lahi sa inyo nang nadawat, maayo gayud kaayo ang inyong pagtugot niini! Sapagkat inaakala kong sa anoman ay hindi ako huli sa lubhang mga dakilang apostol. Kay ginatoohan ko nga sa bisan unsang paagi ako dili maiwit sa maong labing hawod nga mga apostoles. Datapuwat bagaman ako ay magaspang sa pananalita, gayon ma'y hindi ako sa kaalaman; hindi, kundi sa lahat ng paraan ay ipinahayag namin ito sa inyo. Ug bisan ako dili kaha batid nga mamumulong, ngani sa kahibalo ako wala kakulangi; sa tanang paagi kini amo nang gikapadayag kaninyo diha sa tanang mga butang. Ako nga baga'y nagkasala sa pagpapakababa ko sa aking sarili, upang kayo'y mangataas dahil sa ipinangaral ko sa inyo na walang bayad ang evangelio ng Dios? Nakasala ba ako sa akong pagpakaulaw sa akong kaugalingon aron kamo mahituboy, tungod kay giwali ko diha ang Maayong Balita sa Dios sa walay pagpagasto kaninyo? Aking sinamsaman ang ibang mga iglesia, sa pagtanggap ko ng upa sa kanila, upang ipangasiwa ko sa inyo; Gisakmitan ko ang ubang mga iglesia pinaagi sa pagdawat ug hinabang gikan kanila aron lamang ako makaalagad kaninyo. At pagka ako'y kaharap ninyo at ako'y nagkukulang ng ikabubuhay, ako'y hindi naging pasan sa kanino man; sapagkat mga kapatid nang sila'y manggaling sa Macedonia ay tumakip ng aming pangangailangan; at sa lahat ng mga bagay ay pinagingatan kong huwag maging pasanin ninyo, at magiingat nga ako. Ug sa diha na ako uban kaninyo ug hingkabsan ako sa mga kinahanglanon, wala ako magsamok kang bisan kinsa, kay ang akong mga gikinahanglan gihatag man kanako sa mga igsoon nga nangabut gikan sa Macedonia. Busa ako midumili ug magapadayon sa pagdumili sa pagsamok kaninyo sa bisan unsang paagi. Kung paanong nasa akin ang katotohanan ni Cristo, sinoman ay hindi makapipigil sa akin sa pagmamapuring ito sa mga dako ng Acaya. Maingon nga ang kamatuoran ni Cristo ania kanako, ako magaingon nga walay bisan kinsa nga makapugong kanako sa akong pagpasigarbo niini diha sa tibook kayutaan sa Acaya. Bakit? sapagkat hindi ko baga kayo iniibig? Nalalaman ng Dios. Ug kay ngano man? Tungod ba kay wala ko mahigugma kaninyo? Ang Dios sayud nga ako nahigugma kaninyo. Datapuwat ang aking ginagawa ay siya kong gagawin, upang maputol ko ang kadahilanan sa mga nagnanasa ng kadahilanan; upang sa anomang ipinagmamapuri nila ay mangasumpungan sila na gaya namin. Ug ang akong ginabuhat karon akong padayonan sa pagbuhat, aron akong maputol ang kahigayonan sa mga tawong naninguha sa kahigayonan sa pagpakita sa ilang kaugalingon nga mahisama kanamo labut sa mga butang nga ilang ginapasigarbo. Sapagkat ang mga gayong tao ay mga bulaang apostol, mga magdarayang manggagawa, na nangagpapakunwaring mga apostol ni Cristo. Kay ang maong mga tawo maoy mga apostoles nga mini, mga magbubuhat nga malimbongon, nga nagatakuban sa ilang kaugalingon ingon nga mga apostoles ni Cristo. At hindi katakataka: sapagkat si Satanas man ay nagpapakunwaring anghel ng kaliwanagan. Ug kini dili hinoon ikahibulong, kay bisan gani si Satanas nagatakuban man sa iyang kaugalingon ingon nga manolunda sa kahayag. Hindi malaking bagay nga na ang kaniyang mga ministro naman ay magpakunwari na waring ministro ng katuwiran; na ang kanilang wakas ay masasangayon sa kanilang mga gawa. Busa dili ikahibulong kon ang iyang mga sulogoon magatakuban usab sa ilang kaugalingon ingon nga mga ministro sa pagkamatarung. Ang ilang dangatan mahisibo ra unya sa ilang mga binuhatan. Muling sinasabi ko, Huwag isipin ng sinoman na ako'y mangmang; ngunit kung gayon, gayon ma'y tanggapin ninyo akong gaya ng isang mangmang, upang ako naman ay makapagmapuri ng kaunti. Sublion ko ang pag-ingon, ayaw ipadahum ni bisan kinsa nga ako naboang; apan kon ugaling inyo man ako nga dahumon sa ingon, nan, dawata ako ingon nga boang aron ako usab makapasigarbo hinoon ug diyutay. Ang ipinangungusap ko ay hindi ko ipinangungusap ayon sa Panginoon, kundi gaya ng sa kamangmangan, sa pagkakatiwalang ito sa pagmamapuri. (Ang akong ginasulti, ginasulti ko dili ingon nga sa pagbulot-an sa Ginoo kondili ingon nga boang, niining mapasigarbohong pagsalig; Yamang maraming nagmamapuri ayon sa laman, ako nama'y magmamapuri. ug maingon nga daghan man ang nagapasigarbo tungod sa mga tawhanong butang, ako usab magapasigarbo sa ingon.) Sapagkat pinagtitiisan ninyo na may kasayahan ang mga mangmang, palibhasa'y marurunong kayo. Kay sa inyong pagkamanggialamon, inyo man tuod nga gikalipay ang pag-antus sa mga boang! Sapagkat inyong pinagtitiisan ang sinoman, kung kayo'y inaalipin, kung kayo'y sinasakmal, kung kayo'y binibihag, kung siya'y nagpapalalo, kung kayo'y sinasampal sa mukha. Kay antuson man lang tuod ninyo kon may tawo nga magaulipon kaninyo, o magahokhok kaninyo, o mamintaha kaninyo, o magapahitaas sa iyang kaugalingon, o mosagpa kaninyo sa nawong. Sinasalita ko ang tungkol sa kapulaan, na wari ay naging mahina kami. Ngunit kung ang sinoman ay matapang sa anoman (nangungusap ako sa kamangmangan), ako'y matapang din naman. Makauulaw gayud kanako, apan isulti ko lang kini, nga kami intawon dili makahimo niini tungod sa among kahuyang! Sila baga'y mga Hebreo? ako man. Sila baga'y mga Israelita? ako man. Sila baga'y binhi ni Abraham? ako man. Mga Hebreohanon ba sila? Mao man usab ako. Mga Israelinhon ba sila? Mao man usab ako. Mga kaliwat ba sila ni Abraham? Mao man usab ako. Sila baga'y mga ministro ni Cristo? (ako'y nangungusap na waring nasisira ang bait) lalo pa ako; sa pagpapagal ako'y lubhang sagana, sa mga bilangguan ay lubhang madalas, sa mga palo ay walang bilang, sa mga ikamamatay ay malimit. Mga ministro ba sila ni Cristo? Labi pa ako (nagasulti ako karon nga daw nawad-an na sa maayong pamuot), ug labaw pa gani, sa mga pagpangabudlay nga labi pang dagku, sa labi pa ka daghan nga mga pagkabinilanggo, sa dili maihap nga mga pagbunal ug sa makadaghan nga pag-ungaw sa kamatayon. Sa mga Judio ay makalimang tumanggap ako ng tigaapat na pung palo, kulang ng isa. Sa lima ka higayon, ako nakadawat kulang na lang ug usa nga makap-atan ka lapdos gikan sa mga kamot sa mga Judio. Makaitlong ako'y hinampas ng mga panghampas, minsan ako'y binato, makaitlong ako'y nabagbag, isang araw at isang gabi na ako'y nasa kalaliman ng dagat; Sa tulo ka higayon ako giposposan; makausa ako gibato. Makatulo ako malunod; usa ka gabii ug usa ka adlaw nag-utaw-utaw ako sa dagat; Sa mga paglalakbay ay madalas, sa mga kapanganiban sa mga ilog, sa mga kapanganiban sa mga tulisan, sa mga kapanganiban sa aking mga kababayan, sa mga kapanganiban sa mga Gentil, sa mga kapanganiban sa bayan, sa mga kapanganiban sa mga ilang, sa mga kapanganiban sa dagat, sa mga kapanganiban sa gitna ng mga bulaang kapatid; sa masubsob nga panaw nahimutang ako sa katalagman sa mga suba, sa katalagman gumikan sa mga tulisan, sa katalagman gumikan sa akong mga katagilungsod, katalagman gumikan sa mga Gentil, katalagman sa siyudad, katalagman sa kaawaawan, katalagman sa kadagatan, katalagman gumikan sa mga igsoon nga mini; Sa pagpapagal at sa pagdaramdam, sa mga pagpupuyat ay madalas, sa gutom at uhaw, mga pagaayuno ay madalas, sa ginaw at kahubaran. sa kalapoy ug sa pagpangabudlay, sa masubsob nga pagtukaw sa kagabhion, sa kagutom ug sa kauhaw, sa masubsob nga dili makakaon, sa katugnaw ug sa kahubo. Bukod sa mga bagay na yaon, ay may umiinis sa akin sa araw-araw, ang kabalisahan dahil sa lahat ng mga iglesia. Ug gawas sa uban pang mga butang, anaa ang adlaw-adlaw nga pagpiit kanako tungod sa akong kabalaka alang sa tanang mga iglesia. Sino ang nanghina, at ako'y hindi nanghina? Sino ang napapatisod, at ako'y di nagdaramdam? Kay kinsa bay nagmahuyang nga wala ko pakig-ambiti sa pagbati sa kahuyang? Kinsa bay gipahipangdol, ug wala ako masuko? Kung kinakailangang ako'y magmapuri, ako'y magmamapuri sa mga bagay na nauukol sa aking kahinaan. Kon ugaling gikinahanglan man nga ako magpasigarbo, maoy akong igapasigarbo ang mga butang nga nagapadayag sa akong kahuyang. Ang Dios at Ama ng Panginoong Jesus, na mapalad magpakailan pa man, ang nakakaalam na ako'y hindi nagsisinungaling. Ang Dios ug Amahan sa Ginoong Jesus, siya nga maoy dalaygon hangtud sa kahangturan, nasayud nga ako wala magbakak. Sa Damasco ay binantayan ng gobernador na sakop ng haring Aretas ang bayan ng mga taga Damasco, upang ako'y hulihin: Sa Damasco, ang gobernador nga ubos ni Hari Aretas nagpabantay sa siyudad sa Damasco aron sa pagpadakop kanako, At sa isang dungawan, ay napahugos ako sa kuta, sa isang balaong, at ako'y nakatanan sa kanilang mga kamay. apan gitonton ako sulod sa bakat agi sa bintana sa paril, ug nakaikyas ako gikan sa iyang mga kamot. Kinakailangang ako'y magmapuri, bagaman ito'y hindi nararapat; ngunit aking sasaysayin ang mga pangitain ko at mga pahayag ng Panginoon. Kinahanglan ko ang pagpasigarbo; ug bisan pa nga walay makuha gikan niini, hisugatan ko pa ang mga panan-awon ug mga pinadayag gikan sa Ginoo. Nakikilala ko ang isang lalake kay Cristo, na mayroong nang labingapat na taon (maging sa katawan, aywan ko; o maging sa labas ng katawan, aywan ko; Dios ang nakaaalam) na inagaw hanggang sa ikatlong langit. Nakaila ako ug tawo nga anaa kang Cristo nga napulo ug upat ka tuig na karon gisakgaw dala ngadto sa ikatulong langit (kon diha ba siya sulod sa lawas o sa gawas, wala ako masayud, ang Dios mao lamang ang nasayud). At nakikilala ko ang taong iyan (maging sa katawan, o sa labas ng katawan, aywan ko; Dios ang nakaaalam), Ug ako nasayud nga kining tawhana gisakgaw dala ngadto sa Paraiso (kon diha ba siya sulod sa lawas o sa gawas, wala ako masayud, ang Dios mao lamang ang nasayud) Na kung paanong siya'y inagaw sa Paraiso, at nakarinig ng mga salitang di masayod na hindi nararapat salitain ng tao. ug didto iyang hingdunggan ang mga pamulongpulong nga dili arang malitok, nga ginadili ang paglitok sa tawo. Tungkol sa taong yaon ako'y magmamapuri: ngunit tungkol sa aking sarili ay hindi ako magmamapuri, maliban na sa aking mga kahinaan. Kining tawhana ipasigarbo ko, apan sa akong kaugalingon ako dili magpasigarbo gawas sa akong mga kahuyang. Sapagkat kung ibigin kong ako'y magmapuri, ay hindi ako magiging mangmang; sapagkat sasalitain ko ang katotohanan: ngunit nagpipigil ako, baka ang sinoman ay magakalang ako'y mataas sa nakikita niya sa akin, o naririnig sa akin. Ngani, kon buot pa ako magpasigarbo, ako dili maisip nga boang sanglit magasulti man ako sa tinuod. Apan nagalikay ako niini aron walay bisan kinsa nga magaisip kanako nga labaw pa kay sa akong pagkamao sibo sa iyang makita kanako o sa iyang madungog gikan kanako. At nang ako'y huwag magpalalo ng labis dahil sa kadakilaan ng mga pahayag, ay binigyan ako ng isang tinik sa laman, ng isang sugo ni Satanas, upang ako'y tampalin, nang ako'y huwag magpalalo ng labis. Ug aron ako dili makapasulabi sa pagkahimuot tungod sa kadaghan sa mga pinadayag kanako, ako gihatagan ug tunok dinhi sa lawas aron lagi dili ako magpasulabi sa pagkahimuot. Tungkol dito'y makaitlo akong nanalangin sa Panginoon, upang ilayo ito sa akin. Sa makatulo nangamuyo ako sa Ginoo mahitungod niini, nga unta iyang kuhaon kini gikan kanako; At siya'y nagsabi sa akin, Ang aking biyaya ay sapat na sa iyo: sapagkat ang aking kapangyarihan ay nagiging sakdal sa kahinaan. Kayat bagkus akong magmamapuri na may malaking galak sa aking kahinaan upang manahan nawa sa akin ang kapangyarihan ni Cristo. apan siya nag-ingon kanako, "Ang akong grasya igo alang kanimo, kay ang akong gahum ginahingpit diha sa kahuyang." Sa ingon niana, labi pang igakalipay ko diay hinoon ang pagpasigarbo tungod sa akong mga kahuyang aron ang gahum ni Cristo magapandong kanako. Kaya nga ako'y nagagalak sa mga kahinaan, sa mga pagkaapi, sa mga pangangailangan, sa mga pagkakausig, sa mga paghihinagpis, dahil kay Cristo: sapagkat pagka ako'y mahina, ako nga'y malakas. Busa, tungod kang Cristo igakalipay ko ang mga kahuyang, mga pagbugalbugal, mga kalisdanan, mga paglutos, ug mga kasakitan; kay sa diha nga magamahuyang ako, magamalig-on man hinoon ako. Ako'y naging mangmang: pinilit ninyo ako; ako sana'y dapat ninyong purihin: sapagkat sa anoman ay hindi ako naging huli sa lubhang mga dakilang apostol, bagaman ako'y walang kabuluhan. Karon nahimo tuod ako nga boang! Kamo mao ang nagpugos kanako aron mahimong ingon, kay angay man unta hinoon nga ako inyong dayegon. Kay sa bisan unsa dili ako iwit nianang labing hawod nga mga apostoles, bisan tuod ako dili unsa man. Tunay na ang mga tanda ng apostol ay pawang nangyari sa inyo sa buong pagtitiis, sa pamamagitan ng mga tanda at mga kababalaghan at ng mga gawang makapangyarihan. Ang mga ilhanan sa pagka-apostol nahimo sa taliwala kaninyo diha sa akong hingpit nga pailub, inubanan sa mga ilhanan ug mga katingalahan ug mga milagro. Sapagkat ano nga ang inyong ikinahuli sa ibang mga iglesia, kundi ang ako'y hindi naging pasanin ninyo? ipatawad ninyo sa akin ang kamaliang ito. Kay sa unsa bang kahimtanga nga nahimo kamong iwit sa ubang mga iglesia, gawas lamang nga kamo wala ko pagsamoka? Pasayloa gayud ako niining maong pagdaut kaninyo! Narito, ito ang ikatlo na ako'y handang pumariyan sa inyo; at ako'y hindi magiging pasanin ninyo: sapagkat hindi ko hinahanap ang inyo, kundi kayo: sapagkat hindi nararapat ipagtipon ng mga anak ang mga magulang, kundi ng mga magulang ang mga anak. Tan-awa, andam na ako karon sa pag-anha kaninyo sa ikatulo kong pagduaw. Ug ako dili magasamok kaninyo, kay ang akong ginapangita mao man kamo, ug dili ang inyong bahandi; kay ang mga anak dili man maoy magatagana alang sa ilang mga ginikanan, kondili ang mga ginikanan hinoon alang sa ilang mga anak. At ako'y gugugol ng may malaking kagalakan at pagugugol dahil sa inyong mga kaluluwa. Kung kayo'y iniibig ko ng lalong higit, ako baga'y iniibig ng kaunti? Apan igakalipay ko gayud nga ako magagasto ug pagagastohon alang sa inyong mga kalag. Kon milabi man kadaku ang akong paghigugma kaninyo, pakubson ba diay ninyo ang inyong paghigugma kanako tungod niini? Datapuwat magkagayon man, ako'y hindi naging pasan sa inyo; kundi dahil sa pagkatuso ko, kayo'y hinuli ko sa daya. Apan tugotan ta nga ako wala magsamok kaninyo, ngani ginaingon nga kono ako suwitik ug nga gisulod ko kamo sa bulsa pinaagi sa lipatlipat. Kayo baga'y aking dinaya sa pamamagitan ng sinoman sa mga sinugo sa inyo? Nagpahimulos ba ako kaninyo pinaagi ni bisan kinsa kanila nga akong gipadala diha kaninyo? Pinamanhikan ko si Tito, at sinugo kong kasama niya ang kapatid. Kayo baga'y dinaya ni Tito? hindi baga kami ay nagsilakad sa isang Espiritu? hindi baga kami ay nagsisunod sa gayon ding mga hakbang? Akong gihangyo si Tito sa pag-anha diha, ug gipakuyogan ko siyag igsoon. Nagpahimulos ba si Tito kaninyo? Dili ba nanaggawi man kami diha sa mao rang usa ka espiritu? Dili ba mao ra ang mga lakang sa among paglakat. Iniisip ninyo na sa buong panahong ito'y kami ay nangagdadahilan sa inyo. Sa paningin ng Dios ay nangagsasalita kami sa pangalan ni Cristo. Datapuwat ang lahat ng mga bagay, mga minamahal, ay sa inyong mga ikatitibay. Nagadahum ba kamo nga sulod niining panahona kami nagasulti sa pagpanalipod sa among kaugalingon sa inyong atubangan? Sa atubangan sa Dios kami nagasulti diha kang Cristo, ug kining tanan alang sa pagpatubo kaninyo, mga hinigugma. Natatakot nga ako na baka sa anomang paraan, kung ako'y dumating ay kayo'y masumpungan kong hindi gaya ng ibig ko, at ako ay inyong masumpungang hindi gaya ng ibig ninyo; baka sa anomang paraan ay magkaroon ng pagtatalo, mga paninibugho, mga kagalitan, mga pagkakampikampi, mga pagsirang-puri, mga paghatid-dumapit, mga kapalaluan, mga pagkakagulo; Kay ako nahadlok nga inig-abut ko diha tingalig makaplagan ko kamo sa kahimtang nga dili ko kagustohan, ug nga makaplagan ako ninyo sa kahimtang nga dili ninyo kagustohan; nga tingali makaplagan ko kamo nga may mga panaglalisay, mga kasina, mga kapungot, mga pag-iya-iya, mga pagdinautay sa dungog, mga linibakay, mga pagpaburot, ug mga paggubotgubot. Baka pagka ako'y dumating na muli ay ako'y pababain ng Dios ko sa harapan ninyo, at ako'y malumbay dahil sa marami sa nangagkasalang una, at hindi nangagsisi sa karumihan at sa pakikiapid at sa kalibugan na ginawa nila. Nahadlok ako nga inig-anha ko diha pag-usab, tingali pagapahiubson ako sa akong Dios sa inyong atubangan, ug nga pagakasub-an ko ang daghan kanila nga nanagpakasala kaniadto ug wala managhinulsol sa kahugaw, ug pakighilawas, ug pagpatuyang nga ang maong mga butang ilang ginabatasan. Ito ang ikatlo na ako'y paririyan sa inyo. Sa bibig ng dalawang saksi o ng tatlo ay papagtibayin ang bawat salita. Kini karon mao ang akong ikatulo nga pag-anha kaninyo. Ang bisan unsa nga sumbong kinahanglan paluyohan sa pagpanghimatuod sa duha o tulo ka mga saksi. Sinabi ko na nang una, at muling aking ipinagpapauna, gaya nang ako'y nahaharap ng ikalawa, gayon din ngayon, na ako'y wala sa harapan, sa mga nagkasala nang una, at sa mga iba pa, na kung ako'y pumariyang muli ay hindi ko na patatawarin; Gipasidan-an ko sila nga nagpakasala kaniadto ug ang tanang uban pa, ug magapasidaan ako karon kanila samtang wala pa ako karon diha uban kanila, maingon sa ako kaniadtong gibuhat diha sa akong ikaduha nga pag-anha, nga kon ako mahianha na gani diha pag-usab, pailhon ko gayud sila sa walay kokalooy-- Yamang nagsisihanap kayo ng isang katunayan na si Cristo ay nagsasalita sa akin; na siya sa inyo'y hindi mahina, kundi sa inyo'y makapangyarihan: sanglit nangita man gayud kaha kamo ug pamatuod nga si Cristo nagasulti pinaagi kanako. Siya dili mahuyang nganha kaninyo, hinonoa siya makagagahum diha kaninyo. Sapagkat siya'y ipinako sa krus dahil sa kahinaan, gayon ma'y nabubuhay siya dahil sa kapangyarihan ng Dios. Sapagkat kami naman ay sa kaniya'y mahihina, ngunit kami ay mabubuhay na kasama niya sa kapangyarihan ng Dios sa inyo. Kay bisan tuod siya gilansang sa krus gumikan sa kahuyang, siya nabuhi pinaagi sa gahum sa Dios. Ug bisan tuod kami mga mahuyang diha kaniya, alang kaninyo mabuhi kami uban kaniya pinaagi sa gahum sa Dios. Siyasatin ninyo ang inyong sarili, kung kayo'y nangasa pananampalataya; subukin ninyo ang inyong sarili. Hindi baga ninyo nalalaman sa ganang inyong sarili, na si Jesucristo ay nasa inyo? maliban na nga kung kayo'y itinakuwil na. Susiha ang inyong kaugalingon sa pagsuta kon kamo nagapadayon ba sa inyong pagtoo. Sulayi ang inyong kaugalingon. Wala ba ninyo masinati nga si Jesu-Cristo anaa sa sulod ninyo? --gawas hinoon kon kamo nasuta pinaagi sa pagsulay nga kamo nangapakyas diay. Ngunit inaasahan ko na inyong mangakikilala na kami ay hindi itinakuwil. Lauman ko nga inyong masuta nga kami wala mangapakyas. Ngayo'y idinadalangin namin sa Dios na kayo'y huwag magsigawa ng masama; hindi upang kami'y mangakitang subok, kundi upang gawin ninyo ang may karangalan, kahit kami'y maging gaya ng itinakuwil. Apan kami nangamuyo sa Dios nga unta dili kamo managbuhat ug dautan--dili aron sa pagpakita nga kami nanagmadaugon sa pagsulay, kondili aron unta kamo managbuhat sa matarung bisan kami ingon sa daw nangapakyas. Sapagkat kami'y walang anomang magagawang laban sa katotohanan, kundi ayon sa katotohanan. Kay wala kamiy arang mahimo batok sa kamatuoran, kondili ang pagdapig lamang sa kamatuoran. Sapagkat kami'y natutuwa kung kami'y mahihina, at kayo'y malalakas: at ito naman ang idinadalangin namin, sa makatuwid baga'y ang inyong pagkasakdal. Kay kami malipay sa diha nga kami mamahuyang ug kamo mamalig-on. Ang among gipangamuyo mao nga unta kamo mamahingpit. Dahil dito'y sinusulat ko ang mga bagay na ito samantalang ako'y wala sa harapan, upang kung nasa harapan ay huwag akong gumamit ng kabagsikan, ayon sa kapamahalaang ibinibigay sa akin ng Panginoon sa ikatitibay, at hindi sa ikagigiba. Tungod niining maong hinungdan, ako nagasulat niini samtang ako halayo kaninyo, aron nga sa ako unyang pag-anha diha dili na unta kinahanglan nga magmapiuton pa ako sa akong paggamit sa kagahum nga gihatag kanako sa Ginoo alang sa pagtukod kaninyo ug dili sa paglumpag kaninyo. Sa katapustapusan, mga kapatid, paalam na. Mangagpakasakdal kayo; mangaaliw kayo; mangagkaisa kayo ng pagiisip; mangabuhay kayo sa kapayapaan: at ang Dios ng pagibig at ng kapayapaan ay sasa inyo. Sa katapusan, mga igsoon, manamilit ako kaninyo. Usba ang inyong mga gawi, tumana ang akong mga tambag, panag-uyonay kamo ang usa sa usa, pagpuyo kamo nga magdinaitay, ug ang Dios sa gugma ug kadaitan magauban kaninyo. Mangagbatian ang isat isa sa inyo ng banal na halik. Magpangomostahay kamo ang usa sa usa pinaagi sa balaan nga halok. Binabati kayo ng lahat ng mga banal. Ang tanang mga balaan nangomusta kaninyo. Si Pablo, na Apostol (hindi mula sa mga tao, ni sa pamamagitan man ng tao, kundi sa pamamagitan ni Jesucristo, at ng Dios Ama, na siyang sa kaniya'y muling bumuhay;) Si Pablo, apostol--kinsang pagka-apostol dili gikan sa mga tawo ni pinaagig tawo, kondili pinaagi kang Jesu-Cristo ug sa Dios nga Amahan nga nagbanhaw kaniya gikan sa mga patay-- At ang lahat ng mga kapatid na mga kasama ko, sa mga iglesia ng Galacia: ug ang tanang mga igsoon nga ania uban kanako, Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula sa Dios na Ama, at sa ating Panginoong Jesucristo, Ang grasya maanaa kaninyo ug ang kalinaw nga gikan sa Dios nga Amahan ug sa atong Ginoong Jesu-Cristo, Na siyang nagbigay sa kaniyang sarili dahil sa ating mga kasalanan, upang tayo'y mailigtas dito sa kasalukuyang masamang sanglibutan, ayon sa kalooban ng ating Dios at Ama: nga mitugyan sa iyang kaugalingon alang sa atong mga sala aron nga gikan niining dautan nga kapanahonan sa kalibutan karon, maluwas kita niya sumala sa kabobut-on sa atong Dios ug Amahan; Na sumakaniya ang kaluwalhatian magpakailan man. Siya nawa. kaniya mao ang himaya hangtud sa kahangturan. Amen. Ako'y namamangha na kay dali ninyong nagsilipat sa ibang evangelio buhat sa tumawag sa inyo sa biyaya ni Cristo; Nahibulong ako nga sa kalit mitalikod kamo kaniya nga nagtawag kaninyo sa grasya ni Cristo ug mibalitok kamo ngadto sa laing Maayong Balita-- Na ito'y hindi ibang evangelio: kundi mayroong ilan na sa inyo'y nagsisiligalig, at nangagiibig na pasamain ang evangelio ni Cristo. dili nga adunay laing Maayong Balita, kondili nga adunay nanagpagubot kaninyo ug buot magatuis sa Maayong Balita mahitungod kang Cristo. Datapuwat kahimat kami, o isang anghel na mula sa langit, ang mangaral sa inyo ng anomang evangelio na iba sa aming ipinangangaral sa inyo, ay matakuwil. Apan bisan pa kon kami, o usa ba ka manolunda nga gikan sa langit, magawali kaninyog Maayong Balita nga supak sa amo nang gikawali kaninyo, ipatunglo siya. Ayon sa aming sinabi nang una, ay muling gayon ang aking sinasabi ngayon, Kung ang sinoman ay mangaral sa inyo ng anomang evangelio na iba kay sa inyong tinanggap na, ay matakuwil. Sumala sa amo nang gikaingon kaniadto, usbon ko karon ang pag-ingon, nga kon adunay magawali kaninyo ug Maayong Balita nga supak sa inyo nang nadawat, ipatunglo siya. Sapagkat ako baga'y nanghihikayat ngayon sa mga tao o sa Dios? o ako baga'y nagsisikap na magbigay-lugod sa mga tao? kung ako'y magbibigay-lugod pa sa mga tao, ay hindi ako magiging alipin ni Cristo. Mao ba kini karon ang akong pagdani ug mga tawo, o sa Dios ba? O ang pagpahimuot bag mga tawo? Kon nagpahimuot pa gihapon akog mga tawo, dili unta ako karon ulipon ni Cristo. Sapagkat aking ipinatatalastas sa inyo, mga kapatid, tungkol sa evangelio na aking ipinangaral, na ito'y hindi ayon sa tao. Kay buot kong masayran ninyo, mga igsoon, nga ang Maayong Balita nga akong giwali dili tawhanong Maayong Balita. Sapagkat hindi ko tinanggap ito sa tao, ni itinuro man sa akin, kundi aking tinanggap sa pamamagitan ng pahayag ni Jesucristo. Kay wala ko kini dawata gikan ug tawo, ni gikatudloan ako mahitungod niini, kondili pinaagi sa pagpadayag gikan kang Jesu-Cristo. Sapagkat inyong nabalitaan ang aking pamumuhay nang nakaraang panahon sa relihion ng mga Judio, kung paanong aking inuusig na malabis, at nilipol ang iglesia ng Dios: Kay kamo nakadungog na mahitungod sa akong kinabuhi kanhi diha sa tinoohan sa mga Judio, kon giunsa ka sa paglutos ang iglesia sa Dios sa hilabihan gayud, ug giunsa ko pagpaningkamot sa paglaglag niini; At ako'y nangunguna sa relihion ng mga Judio ng higit kay sa marami sa aking mga kasing gulang sa aking mga kababayan, palibhasa'y totoong masikap ako sa mga salit-saling sabi ng aking mga magulang. ug nga diha sa tinoohan sa mga Judio ako miusbaw nga labaw pa kay sa kadaghanan sa akong mga katagilungsod nga talirungan ko, nga sa hilabihan ako masibuton gayud alang sa mga gikabilinbilin nga kalagdaan sa akong mga katigulangan. Ngunit nang magalingin ng Dios na siyang sa akin ay nagbukod, buhat pa sa tiyan ng aking ina, at ako'y tawagin sa pamamagitan ng kaniyang biyaya, Apan sa diha nga ang naggahin kanako sa diha pa ako sa tiyan sa akong inahan, ug nagtawag kanako pinaagi sa iyang grasya, Na ihayag ang kaniyang Anak sa akin, upang siya'y aking ipangaral sa gitna ng mga Gentil; pagkaraka'y hindi ako sumangguni sa laman at sa dugo: nahimuot sa pagpadayag sa iyang Anak nganhi kanako, aron kini akong igawali ngadto sa mga Gentil, ako wala makigsabutsabut kang bisan kinsa nga tawo, Ni inahon ko man sa Jerusalem silang mga apostol na nangauna sa akin: kundi sa Arabia ako naparoon; at muling nagbalik ako sa Damasco. ni moadto sa Jerusalem ngadto kanila nga mga apostoles nga una pa kanako, kondili miadto hinoon ako sa Arabia, ug unya mibalik pag-usab sa Damasco. Nang makaraan nga ang tatlong taon ay umahon ako sa Jerusalem upang dalawin si Cefas, at natira akong kasama niyang labing-limang araw. Ug tapus sa tulo ka tuig, mitungas ako ngadto sa Jerusalem aron sa pagpakigkita kang Cefas, ug mipabilin ako uban kaniya sulod sa napulog lima ka adlaw. Ngunit wala akong nakita sa mga ibang apostol, maliban na kay Santiago na kapatid ng Panginoon. Apan wala akoy nakita sa ubang mga apostoles gawas kang Santiago nga igsoon sa Ginoo. Tungkol nga sa mga bagay na isinusulat ko sa inyo, narito, sa harapan ng Dios, hindi ako nagsisinungaling. (Niining akong pagsulat kaninyo, sa atubangan sa Dios wala ako magbakak!) Pagkatapos ay naparoon ako sa mga lupain ng Siria at Cilicia. Unya miadto ako sa kayutaan sa Siria ug sa Cilicia. At hindi pa ako nakikilala sa mukha ng mga iglesia ng Judea na pawang kay Cristo. Ug sa kang Cristo nga mga iglesia sa Judea ako wala pa gihapon mailhi sa dagway; Kundi ang kanila lamang naririnig na pinaguusapan ay, Yaong umuusig sa atin nang una, ngayo'y nangangaral ng pananampalataya na nang ibang panahon ay kaniyang sinisira; mao lamay ilang nadunggan ang giingon, "Ang kaniadto naglutos kanato, karon nagawali na sa pagtoo nga kaniadto iyang gisingkamotan sa paglaglag." At kanilang niluluwalhati ang Dios sa akin. Ug sila nanagdalayeg sa Dios tungod kanako. Nang makaraan nga ang labingapat na taon ay umahon akong muli sa Jerusalem na kasama si Bernabe, at isinama ko rin naman si Tito. Ug unya tapus sa napulog-upat ka tuig, mitungas ako pag-usab ngadto sa Jerusalem kinuyogan ni Bernabe; ug si Tito gidala ko usab uban kanako. At ako'y umahon dahil sa pahayag; at isinaysay ko sa harapan nila ang evangelio na aking ipinangangaral sa gitna ng mga Gentil, datapuwat sa harapan ng mga may dangal ay sa lihim, baka sa anomang paraan ako'y tatakbo, o tumakbo, ng walang kabuluhan. Mitungas ako sumala sa pinadayag; ug ang Maayong Balita nga ginawali ko ngadto sa mga Gentil, kini akong gibutyag kanila (apan sa pinig, kanila lamang nga mga kadagkuan), basi ako maning-kamot kon nakapaningkamot na ba kaha hinoon sa wala lamay kapuslanan. Datapuwat maging si Tito man na kasama ko, bagamat Griego, ay hindi napilit na patuli. Apan si Tito nga uban kanako wala nila pugsa sa pagpasirkunsisyon, bisan tuod siya Gresyanhon. At yaon ay dahil sa mga hindi tunay na kapatid na ipinasok ng lihim, na nagsipasok ng lihim upang tiktikan ang aming kalayaan na taglay namin kay Cristo Jesus, upang kami'y ilagay nila sa pagkaalipin: Apan tungod sa mga igsoong mini nga gipasulod sa hilum ug miyuhot aron sa pagpaniid sa atong kagawasan nga naato diha kang Cristo Jesus, aron sa pagdaldal kanato ngadto sa kaulipnan-- Sa mga yaon ay hindi kami napahinuhod na supilin kami, kahit isang oras; upang ang katotohanan ng evangelio ay manatili sa inyo. kanila wala kami magpadaug bisan makadiyot na lang, aron ang kamatuoran sa Maayong Balita magapabilin alang kaninyo. Datapuwat ang mga wari'y may dangal ng kaunti (maging anoman sila, ay walang anoman sa akin: ang Dios ay hindi tumatanggap ng anyo ninoman) silang may dangal, sinasabi ko, ay hindi nagbahagi sa akin ng anoman: Ug sila nga giila nga mga kadagkuan (unsa sila kaniadto, kana walay bili alang kanako; ang Dios walay tawong pinalabi) --sila nga mga kadagkuan walay bisan unsa nga gikadugang kanako; Kundi bagkus nang makita nila na sa akin ay ipinagkatiwala ang evangelio ng di-pagtutuli, gaya rin naman ng pagkakatiwala kay Pedro ng evangelio ng pagtutuli; hinonoa, sa ilang pagkakita nga ako gikapiyalan man sa Maayong Balita ngadto sa mga walay sirkunsisyon, maingon nga si Pedro gikapiyalan sa Maayong Balita ngadto sa mga may sirkunsisyon (Sapagkat ang naghanda kay Pedro sa pagkaapostol sa pagtutuli ay naghanda rin naman sa akin sa pagkaapostol sa mga Gentil); (kay siya nga nagbuhat pinaagi kang Pedro alang sa pag-alagad ngadto sa mga may sirkunsisyon nagbuhat man usab pinaagi kanako alang sa mga Gentil), At nang makita nila ang biyayang sa akin ay ipinagkaloob, ang mga kanang kamay ng pakikisama ay ibinigay sa akin at kay Bernabe ni Santiago at ni Cefas at ni Juan, sila na mga inaaring haligi, upang kami ay magsiparoon sa mga Gentil, at sila'y sa pagtutuli; ug sa ilang pagkakita sa grasya nga nahatag kanako, si Santiago ug si Cefas ug si Juan, ang mga gipanag-ila ingon nga mga haligi, mitunol kanako ug kang Bernabe sa toong kamot sa pakig-ambitay, aron kami managpangadto sa mga Gentil ug sila ngadto sa mga may sirkunsisyon; Ang kanila lamang hinihiling ay aming alalahanin ang mga dukha; na ang bagay ring ito'y aking pinagsisikapan gawain. mao lamang nga buot nila nga among pagahinumduman ang mga kabus, nga sa maong butang ako maikagon man gayud usab sa pagbuhat. Ngunit nang dumating si Cefas sa Antioquia, ay sumalansang ako sa kaniya ng mukhaan, sapagkat siya'y nararapat hatulan. Apan sa paghiadto ni Cefas sa Antioquia siya akong ginawong sa pagsupak, kay nahimo man siya nga badlonganon. Sapagkat bago nagsidating ang ilang mula kay Santiago, ay nakisalo siya sa mga Gentil; ngunit nang sila'y magsidating na, siya'y umurong, at humiwalay sa mga Gentil, palibhasa'y natatakot sa mga sa pagtutuli. Kay sa wala pay mga tawo nga miabut gikan kang Santiago, siya nakigsalo sa pagpangaon uban sa mga Gentil; apan sa pag-abut na nila, siya misibog ug nagpalain sa iyang kaugalingon, nahadlok sa pundok sa mga may sirkunsisyon. At ang ibang mga Judio ay nangagpakunwari rin namang kasama niya: ano pat pati si Bernabe ay nabuyo sa kanilang pagkukunwari. Ug ang uban nga mga Judio misunod kaniya sa pagminaut, nga tungod niana bisan gani si Bernabe nadahig sa ilang pagminaut. Ngunit nang aking makita na hindi sila nagsisilakad ng matuwid ayon sa katotohanan ng evangelio, sinabi ko kay Cefas sa harapan nilang lahat, Kung ikaw, na Judio, ay namumuhay gaya ng mga Gentil, at di gaya ng mga Judio, bakit mo pinipilit ang mga Gentil na mamuhay na gaya ng mga Judio? Apan sa akong pagkakita nga sila nanaggawi supak sa kamatuoran sa Maayong Balita, ako miingon kang Cefas sa atubangan nilang tanan, "Kon ikaw nga Judio nagagawi man gani sama sa Gentil ug dili ingon sa Judio, naunsa ba nga imo mang pugson ang mga Gentil sa paggawi sama sa mga Judio?" Tayo'y mga Judio sa katutubo, at hindi mga makasalanang Gentil, Kami nga nangatawo nga mga Judio ug dili mga makasasala nga Gentil, Bagamat naaalaman na ang tao ay hindi inaaring-ganap sa mga gawang ayon sa kautusan, maliban na sa pamamagitan ng pananampalataya kay Jesucristo, tayo rin ay nagsisampalataya kay Cristo Jesus, upang tayo'y ariing-ganap sa pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo, at hindi dahil sa mga gawang ayon sa kautusan: sapagkat sa mga gawang ayon sa kautusan ay hindi aariing-ganap ang sinomang laman. nasayud nga ang tawo dili pagamatarungon tungod sa mga buhat sa pagbantay sa kasugoan, kondili pinaagi sa pagtoo kang Jesu-Cristo. Ug kami mitoo kang Cristo Jesus aron kami pagamatarungon pinaagi sa pagtoo kang Cristo, ug dili pinaagi sa mga buhat sa pagbantay sa kasugoan, kay pinaagi sa buhat sa pagbantay sa kasugoan walay bisan kinsa nga pagamatarungon. Ngunit kung, samantalang ating pinagsisikapan na tayo'y ariing-ganap kay Cristo, ay tayo rin naman ay nangasusumpungang mga makasalanan, si Cristo baga ay ministro ng kasalanan? Huwag nawang mangyari. Apan kon sa among pagpaningkamot aron kami pagamatarungon diha kang Cristo, kami makaplagan nga mga makasasala diay usab, nan, si Cristo alagad ba diay sa sala? Dili gayud! Kung akin ngang muling itayo ang mga bagay na aking sinira, sa aking sarili ay pinatutunayan ko na ako'y suwail. Apan kon tukoron ko pag-usab kadtong mga butang nga ako nang gibungkag, nan, ginahimo kong malinapason ang akong kaugalingon. Sapagkat ako sa pamamagitan ng kautusan ay namatay, sa kautusan, upang ako'y mabuhay sa Dios. Kay bahin sa kasugoan, ako patay na pinaagi sa kasugoan, aron ako mabuhi alang sa Dios. Ako'y napako sa krus na kasama ni Cristo; at hindi na ako ang nabubuhay, kundi si Cristo ang nabubuhay sa akin: at ang buhay na ikinabubuhay ko ngayon sa laman ay ikinabubuhay ko sa pananampalataya, ang pananampalataya na ito'y sa Anak ng Dios, na sa akin ay umibig, at ibinigay ang kaniyang sarili dahil sa akin. Gilansang ako sa krus uban kang Cristo; dili na ako ang nabuhi, kondili si Cristo ang nabuhi sa sulod nako; ug ang kinabuhi nga karon akong ginakinabuhi sa lawas akong ginakinabuhi pinaagi sa akong pagtoo sa Anak sa Dios, nga nahigugma kanako ug mitugyan sa iyang kaugalingon alang kanako. Hindi ko niwawalan ng halaga ang biyaya ng Dios: sapagkat kung sa pamamagitan ng kautusan ay ang katuwiran, kung gayo'y si Cristo ay namatay ng walang kabuluhan. Wala ko pagpakyasa ang grasya sa Dios; kay kon ang pagkamatarung pinaagi pa sa pagbantay sa kasugoan, nan, si Cristo namatay sa wala lang diay ing hinungdan. Oh mga mangmang na taga Galacia, sino ang mga nagsigayuma sa inyo, na sa harapan ng inyong mga mata'y si Jesucristo, na napako sa krus, ay maliwanag na inihayag? O mga Galacianhon nga kulang sa pagsabut! Kinsa bay naglamat kaninyo? Sa atubangan sa inyong mga mata si Jesu-Cristo, sa matin-aw gikapadayag nga linansang sa krus. Ito lamang ang ibig kong maalaman sa inyo, Tinanggap baga ninyo ang Espiritu sa pamamagitan ng mga gawang ayon sa kautusan, o sa pamamagitan ng pakikinig ng tungkol sa pananampalataya? Kini lamang ang buot ko nga ipangutana kaninyo: Gidawat ba ninyo ang Espiritu tungod sa mga buhat sa pagbantay sa kasugoan, o pinaagi ba sa pagpatalinghug nga inubanan sa pagtoo? Napakamangmang na baga kayo? kayong nagpasimula sa Espiritu, ngayo'y nangagpapakasakdal kayo sa laman? Nangahimo na ba gayud diay kamo nga ingon ka kulang sa pagsabut? Nakasugod na man unta kamo sa Espiritu, magpakatapus ba diay kamo karon sa lawas? Tiniis baga ninyong walang kabuluhan ang lubhang maraming mga bagay? kung tunay na walang kabuluhan. Gisinati ba ninyo ang daghang mga butang sa wala lamay kapuslanan? --kon tinuod man ugaling nga kini walay kapuslanan. Siya na nagbibigay nga sa inyo ng Espiritu, at gumagawa ng mga himala sa gitna ninyo, ginagawa baga sa pamamagitan ng mga gawang ayon sa kautusan, o sa pakikinig ng tungkol sa pananampalataya? Siya nga nagahatag kaninyo sa Espiritu ug nagahimo sa mga milagro diha kaninyo, nagahimo ba siya niini tungod sa mga buhat sa pagbantay sa kasugoan, o tungod ba sa pagpatalinghug nga inubanan sa pagtoo? Gaya nga ni Abraham na sumampalataya sa Dios, at ito'y ibinilang sa kaniya na katuwiran. Maingon man usab si Abraham "mitoo sa Dios, ug kini giisip ngadto kaniya ingon nga pagkamatarung." Talastasin nga ninyo na ang mga sa pananampalataya, ang mga yaon ay mga anak ni Abraham. Busa inyong makita nga ang mga tawo nga adunay pagtoo mao ang mga anak ni Abraham. At sapagkat ipinakita na ng kasulatan, na aariing-ganap ng Dios ang mga Gentil sa pamamagitan ng pananampalataya, ay ipinangaral na nang una ang evangelio kay Abraham, na sinasabi, Sa iyo ay pagpapalain ang lahat ng mga bansa. Ug ang kasulatan, sa pagkakitang daan nga ang Dios magamatarung sa mga Gentil pinaagi sa pagtoo, miwali nga daan sa Maayong Balita ngadto kang Abraham, nga nag-ingon, "Pinaagi kanimo mabulahan ang tanang kanasuran." Kayat ang mga sa pananampalataya ay pinagpapala kay Abraham na may pananampalataya. Sa ingon niana, ang mga tawo nga adunay pagtoo mabulahan uban kang Abraham nga may pagtoo. Sapagkat ang lahat na sa mga gawang ayon sa kautusan ay nasa ilalim ng sumpa: sapagkat nasusulat, Sinusumpa ang bawat hindi nananatili sa lahat ng mga bagay na nasusulat sa aklat ng kautusan, upang gawin nila. Kay ang tanan nga nagasalig sa mga buhat sa pagbantay sa kasugoan nailalum sa tunglo; kay nahisulat kini nga nagaingon, "Matinunglo ang tanan nga wala magbantay sa tanang kalagdaan nga nahisulat sa basahon sa kasugoan, aron sa pagtuman niini." Maliwanag nga na sinoman ay hindi inaaring-ganap sa kautusan sa harapan ng Dios; sapagkat, Ang ganap ay mabubuhay sa pananampalataya. Karon tataw nga walay tawo nga pagamatarungon sa atubangan sa Dios pinaagi sa kasugoan; kay "Mabuhi ang namatarung pinaagi sa pagtoo. At ang kautusan ay hindi sa pananampalataya; kundi, Ang gumaganap ng mga yaon ay mabubuhay sa mga yaon. apan ang kasugoan wala magsukad sa pagtoo, kay "Siya nga nagabuhat niining mga butanga mabuhi tungod niini." Sa sumpa ng kautusan ay tinubos tayo ni Cristo, na naging sumpa sa ganang atin; sapagkat nasusulat, Sinusumpa ang bawat binibitay sa punong kahoy: Gilukat kita ni Cristo gikan sa tunglo sa kasugoan sa diha nga nahimo siyang tunglo alang kanato--kay nahisulat kini nga nagaingon, "Matinunglo ang matag-usa nga pagabitayon diha sa kahoy."-- Upang sa mga Gentil ay dumating ang pagpapala ni Abraham na kay Cristo Jesus; upang sa pamamagitan ng pananampalataya ay tanggapin natin ang pangako ng Espiritu. aron nga pinaagi kang Cristo Jesus ang panalangin kang Abraham mahiadto sa mga Gentil, aron nga pinaagi sa pagtoo kita makadawat sa gisaad nga Espiritu. Mga kapatid, nagsasalita ako ayon sa kaugalian ng mga tao: Bagamat ang pakikipagtipan ay gawa lamang ng tao, gayon ma'y pagka pinagtibay, sinoman ay hindi makapagpapawalang kabuluhan, o makapagdaragdag man. Mga igsoon, hatagan ko kamog tinawhanon nga pananglitan. Sa diha nga kauyonan na ang tugon sa usa ka tawo, wala nay lain nga makasalikway o makadugang pa niini. Ngayon kay Abraham nga sinabi ang mga pangako, at sa kaniyang binhi. Hindi sinasabi ng Dios, At sa mga binhi, na gaya baga sa marami; kundi gaya sa iisa lamang, At sa iyong binhi, na si Cristo. Karon ang mga saad gihatag kang Abraham ug sa iyang kaliwat. Wala ingna, "Ug sa mga kaliwatan," nga daw ingon ug daghan, kondili, "Ug sa imong kaliwat," ingon nga usa ra, nga mao si Cristo. Ito nga ang aking sinasabi: Ang isang pakikipagtipang pinagtibay na nang una ng Dios, ay hindi mapawawalang kabuluhan ng kautusan, na sumipot nang makaraan ang apat na raan at tatlongpung taon, ano pat upang pawalang kabuluhan ang pangako. Ang akong ipasabut mao kini: ang kasugoan nga sa kaulahiay miabut tapus sa paglabay sa upat ka gatus ug katloan ka tuig, wala magsalikway sa pakigsaad nga gikauyonan nang daan sa Dios, aron nga mapapas ang saad. Sapagkat kung ang mana ay sa pamamagitan ng kautusan, ay hindi na sa pamamagitan ng pangako: datapuwat ipinagkaloob ng Dios kay Abraham sa pamamagitan ng pangako. Kay kon ang panulondon magaabut pa tungod sa kasugoan, dili na diay tungod sa saad; apan ang Dios mihatag niini kang Abraham pinaagi sa saad. Ano nga ang kabuluhan ng kautusan? Idinagdag dahil sa mga pagsalangsang, hanggang sa pumarito ang binhi na siyang pinangakuan; at ito'y iniutos sa pamamagitan ng mga anghel sa kamay ng isang tagapamagitan. Nan, ngano pa man ang kasugoan? Kini sa kaulahiay gidugang gumikan sa mga kalapasan, hangtud moabut ang kaliwat kang kinsa gihimo ang saad; ug kini gipasiugdahan sa mga manolunda pinaagi sa usa ka tigpataliwala. Ngayon ang isang tagapamagitan ay hindi tagapamagitan ng iisa; datapuwat ang Dios ay iisa. Karon ang tigpataliwala dili makapataliwala sa usa ka bahin lamang; apan ang Dios usa ra. Ang kautusan nga baga ay laban sa mga pangako ng Dios? Huwag nawang mangyari: sapagkat kung ibinigay sana ang isang kautusang may kapangyarihang magbigay buhay, tunay ngang ang katuwiran sana ay naging dahil sa kautusan. Nan, ang kasugoan kasupak ba diay sa mga saad sa Dios? Dili gayud; kay kon may gikahatag pang kasugoan nga arang makapabuhi, nan, ang pagkamatarung mapinaagi gayud unta sa kasugoan. Datapuwat kinulong ng kasulatan ang lahat ng mga bagay sa ilalim ng kasalanan, upang ang pangako sa pamamagitan ng pananampalataya kay Jesucristo ay maibigay sa mga nagsisisampalataya. Apan sa ilalum sa sala gipabilanggo sa kasulatan ang tanang butang, aron ang gisaad nga pinasikad sa pagtoo kang Jesu-Cristo ikahatag ngadto kanila nga nanagpanoo. Ngunit bago dumating ang pananampalataya, ay nabibilanggo tayo sa ilalim ng kautusan, na nakukulong tayo hanggang sa ang pananampalataya ay ipahahayag pagkatapos. Karon sa wala pa moabut ang pagtoo, kita gibilanggo ilalum sa kasugoan, pinugngan hangtud nga ang pagtoo igapadayag. Ano pat ang kautusan ay siyang naging tagapagturo natin upang ihatid tayo kay Cristo, upang tayo'y ariing-ganap sa pamamagitan ng pananampalataya. Busa ang kasugoan nahimong atong magtatagad sa pag-agak ngadto kang Cristo, aron kita pagamatarungon pinasikad sa pagtoo. Datapuwat ngayong dumating na ang pananampalataya, ay wala na tayo sa ilalim ng tagapagturo. Apan karon nga ang pagtoo miabut na, wala na kita mailalum sa magtatagad; Sapagkat kayong lahat ay mga anak ng Dios, sa pamamagitan ng pananampalataya, kay Cristo Jesus. kay diha kang Cristo Jesus kamong tanan nahimo na mang mga anak sa Dios pinaagi sa pagtoo. Sapagkat ang lahat na sa inyo ay binautismuhan kay Cristo ay ibinihis si Cristo. Kay ang tanan kaninyo nga gibautismohan ngadto kang Cristo gikasul-uban ug Cristo. Walang magiging Judio o Griego man, walang magiging alipin o malaya man, walang magiging lalake o babae man; sapagkat kayong lahat ay iisa kay Cristo Jesus. Walay Judio ni Gresyanhon, walay ulipon ni gawas, walay lalaki ni babaye; kay kamong tanan usa ra diha kang Cristo Jesus. At kung kayo'y kay Cristo, kayo nga'y binhi ni Abraham, at mga tagapagmana ayon sa pangako. Ug kon kamo mga iya ni Cristo, nan, kamo kaliwat ni Abraham, mga manununod sumala sa saad. Ngunit sinasabi ko na samantalang ang tagapagmana ay bata, ay walang pagkakaibang anoman sa alipin bagamat siya'y panginoon ng lahat; Ang ipasabut ko mao kini: nga ang manununod, samtang bata pa siya, dili labaw ug kahimtang sa ulipon, bisan tuod siya mao ang tag-iya sa tanang kabtangan; Datapuwat nasa ilalim ng mga tagapagampon at ng mga tagapangasiwa hanggang sa panahong itinakda ng ama. hinonoa siya ilalum sa mga magtatagad ug sa mga piniyalan hangtud sa panahon nga gitagal sa amahan. Gayon din naman tayo, nang tayo'y mga bata pa, tayo'y nasasakop ng pagkaalipin sa ilalim ng mga pasimulang aral ng sanglibutan. Maingon usab niana kita; sa mga bata pa kita, mga ulipon kita ngadto sa mga pinasiunang pagtulon-an sa kalibutan. Datapuwat nang dumating ang kapanahunan, ay sinugo ng Dios ang kaniyang Anak, na ipinanganak ng isang babae, na ipinanganak sa ilalim ng kautusan, Apan sa pag-abut na sa tukma nga panahon, ang Dios mipadala sa iyang Anak nga natawo ug babaye, natawo ilalum sa kasugoan, Upang matubos niya ang nangasa ilalim ng kautusan, upang matanggap natin ang pagkukupkop sa mga anak. aron sa pagtubos sa mga nailalum sa kasugoan, aron kita managdawat sa pagkasinagop ingon nga mga anak. At sapagkat kayo'y mga anak, ay sinugo ng Dios ang Espiritu ng kaniyang Anak sa ating mga puso, na sumisigaw, Abba, Ama. Ug tungod kay kamo mga anak man, ang Dios mipadala sa Espiritu sa iyang Anak nganhi sa atong mga kasingkasing, nga nagatuwaw, "Abba! Amahan!" Ano pat hindi ka na alipin, kundi anak; at kung anak, ay tagapagmana ka nga sa pamamagitan ng Dios. Busa pinaagi sa Dios dili na ikaw ulipon kondili anak, ug kon anak, nan, manununod. Gayon man nang panahong yaon, sa hindi ninyo pagkakilala sa Dios, kayo'y nasa pagkaalipin ng sa katutubo ay hindi mga dios: Kaniadto, sa wala pa kamo makaila sa Dios, kamo naulipon ngadto sa mga binuhat nga sa kinaiya dili mga dios; Datapuwat ngayon yamang nakikilala na ninyo ang Dios, o ang lalong mabuting sabihin, kayo'y nangakikilala ng Dios, bakit muling nangagbabalik kayo doon sa mahihina at walang bisang mga pasimulang aral, na sa mga yao'y ninanasa ninyong magbalik sa pagkaalipin? apan karon nga nanagpakaila na kamo sa Dios, o ingnon ba hinoon nga karon nga hing-ilhan na kamo sa Dios, naunsa ba nga nanagpamalik na man hinoon kamo pag-usab ngadto sa mahuyang ug walay bili nga mga pinasiunang pagtulon-an sa kalibutan, ug buot magpaulipon kanila pag-usab? Ipinangingilin ninyo ang mga araw, at mga buwan, at mga panahon, at mga taon. Ginabantayan ninyo ang mga adlaw, ug mga bulan, ug mga panahon sa pangilin, ug mga tuig! Ako'y natatakot tungkol sa inyo, baka sa anomang paraan ay nagpagal ako sa inyo ng walang kabuluhan. Nabalaka ako tungod kaninyo, nga tingali napakyas ang akong paghago diha kaninyo. Ipinamamanhik ko sa inyo, mga kapatid, na kayo'y mangagsitulad sa akin, sapagkat ako'y katulad din ninyo. Wala kayong ginawa sa aking anomang kasamaan. Mga igsoon, mangamuyo ako kaninyo, panig-ingon kamo kanako, kay ako usab nahimo man nga ingon kaninyo. Wala ako ninyo buhatig dautan; Datapuwat nalalaman ninyo na dahil sa sakit ng laman, ay ipinangaral ko sa inyo ang evangelio nang pasimula: kamo nasayud nga gumikan sa pagmasakit sa akong lawas, nakagayon ako sa una kong pagwali kaninyo sa Maayong Balita, At yaong sa inyo'y isang tukso sa aking laman ay hindi ninyo inalipusta, ni itinakuwil man; kundi ako'y tinanggap ninyong tulad sa isang anghel ng Dios, tulad kay Cristo Jesus. ngani wala kamo magtamay kanako ni manohi tungod sa akong panglawas nga misulay kaninyo, hinonoa gidawat ninyo ako nga daw usa ka manolunda sa Dios, nga daw si Cristo Jesus gayud. Saan nga naroon yaong inyong kapalaran? sapagkat pinatototohanan ko sa inyo, na, kung mangyayari, ay inyong dinukit sana ang inyong mga mata at ibinigay sa akin. Unsa na may gidangatan niadtong kalipay nga inyong gibati? Kay ako makapamatuod kaninyo, nga kon mahimo pa, inyo gayud untang lugiton ang inyong mga mata aron inyo kining ihatag kanako. Kaya nga ako baga'y naging kaaway ninyo, sa pagsasabi ko sa inyo ng katotohanan? Sarang ba nga karon ako nahimo nang inyong kaaway tungod sa akong pagsugilon kaninyo sa matuod? May nangagmamalasakit sa inyo sa hindi mabuting akala; subalit, ang ibig nila ay ihiwalay kayo, upang ipagmalasakit ninyo sila. Sila nagmatinagdanon kaayo kaninyo, apan dili alang sa maayong katuyoan; buot nilang kasirhan kamo sa gawas, aron kamo magmatinagdanon kanila. Datapuwat mabuti ang ipagmalasakit sa mabuting bagay sa lahat ng panahon, at hindi lamang samantalang ako'y kaharap ninyo. Alang sa maayong katuyoan kanunayng maayo ang pagkamatinagdanon, ug dili lamang sa diha nga maanaa ako uban kaninyo. Maliliit kong mga anak, na muli kong ipinagdaramdam sa panganganak hanggang si Cristo ay mabadha sa inyo. Mga anak ko, alang kaninyo ginasakit ako pag-usab hangtud nga si Cristo mahulad diha sa sulod ninyo! Datapuwat, ibig kong makaharap ninyo ako ngayon, at baguhin ang aking tinig; sapagkat ako'y nagaalinlangan tungkol sa inyo. Maanaa pa lang unta ako karon uban kaninyo diha, usbon ko gayud ang akong paningog, kay nalibog gayud ako mahitungod kaninyo. Sabihin ninyo sa akin, kayong nagsisipagnasang mapasa ilalim ng kautusan, hindi baga ninyo naririnig ang kautusan? Sultihi ako, kamo nga buot magpailalum sa kasugoan, wala ba kamo makabati sa kasugoan? Sapagkat nasusulat, na si Abraham ay nagkaroon ng dalawang anak, ang isa'y sa aliping babae, at ang isa'y sa babaing malaya. Kay nahisulat niini nga si Abraham may duha ka anak nga lalaki, ang usa sa babayeng ulipon, ug ang usa sa babayeng may kagawasan. Gayon man ang anak sa alipin ay ipinanganak ayon sa laman; ngunit ang anak sa babaing malaya ay sa pamamagitan ng pangako. Apan ang anak sa babayeng ulipon natawo sumala sa paagi sa kinaiya, samtang ang anak sa babayeng may kagawasan natawo pinaagi sa saad. Ang mga bagay na ito'y may lamang talinghaga: sapagkat ang mga babaing ito'y dalawang tipan; ang isa'y mula sa bundok ng Sinai, na nanganganak ng mga anak sa pagkaalipin, na ito'y si Agar. Usa kini ka sambingay: kining mga babayehana mao ang duha ka pakigsaad. Ang usa gikan sa Bukid sa Sinai, nagpasanay ug mga anak alang sa kaulipnan; siya mao si Agar. Ang Agar ngang ito ay bundok ng Sinai sa Arabia, at ito'y katulad ng Jerusalem ngayon: sapagkat ito'y nasa pagkaalipin kasama ng kaniyang mga anak. Ug si Agar mao ang Bukid sa Sinai sa Arabia; kini siya nahisibo sa Jerusalem nga mao karon, tungod kay siya naulipon man karon kauban sa iyang mga anak. Ngunit ang Jerusalem na nasa itaas ay malaya, na siyang ina natin. Apan ang Jerusalem nga anaa sa itaas may kagawasan, ug siya mao ang atong inahan. Sapagkat nasusulat, Magsaya ka, Oh baog na hindi nanganganak; Magbiglang umawit at humiyaw ka, ikaw na hindi nagdaramdam sa panganganak: Sapagkat higit pa ang mga anak ng pinabayaan kay sa mga anak ng may asawa. Kay nahisulat kini nga nagaingon: Pagsadya, O ikaw nga apuli nga dili na manganak: paghugyaw ug suminggit ka, ikaw nga dili na magbati sa kasakit sa pag-anak; kay ang babaye nga wala na tagda labi pang daghan ug mga anak kay kaniya nga adunay bana." At tayo, mga kapatid, tulad ni Isaac, ay mga anak sa pangako. Karon, mga igsoon, kita ingon kang Isaac, mga anak sa saad. Datapuwat kung papaanong yaong ipinanganak ayon sa laman ay nagusig sa ipinanganak ayon sa espiritu, ay gayon din naman ngayon. Apan maingon nga kaniadtong panahona kadtong natawo sumala sa paagi sa kinaiya milutos niadtong natawo sumala sa Espiritu, mao man usab karon. Gayon man ano ang sinasabi ng kasulatan? Palayasin ang aliping babae at ang kaniyang anak: sapagkat hindi magmamana ang anak ng babaing alipin na kasama ng anak ng babaing malaya. Apan unsa may ginaingon sa kasulatan? "Hinginli ang babayeng ulipon ug ang iyang anak; kay ang anak sa babayeng ulipon dili magpanununod kauban sa anak sa babayeng may kagawasan." Kaya nga, mga kapatid, hindi tayo mga anak ng babaing alipin, kundi ng babaing malaya. Busa, mga igsoon, kita mga anak dili sa babayeng ulipon kondili sa babayeng may kagawasan. Sa kalayaan ay pinalaya tayo ni Cristo: magsitibay nga kayo, at huwag na kayong pasakop na muli sa pamatok ng pagkaalipin. Alang sa kagawasan kita gipahigawas ni Cristo; busa kinahanglan managbarug kamo nga malig-on, ug ayaw na kamo pagpasangon pag-usab sa yugo sa pagkaulipon. Narito, akong si Pablo ay nagsasabi sa inyo, na, kung inyong tinatanggap ang pagtutuli, ay wala kayong mapapakinabang na anoman kay Cristo. Paminawa, ako si Pablo magaingon kaninyo nga kon magpasirkunsisyon gani kamo si Cristo dili magpulos kaninyo. Oo, pinatotohanan kong muli sa bawat taong tumatanggap ng pagtutuli, na siya'y may kautangang tumupad ng buong kautusan. Ako magapamatuod pag-usab sa matag-usa ka tawo nga nagpasirkunsisyon, nga siya nailalum sa katungdanan sa pagbantay sa tibuok nga kasugoan. Kayo'y hiwalay kay Cristo, kayong nangagiibig na ariing-ganap ng kautusan; nangahulog kayo mula sa biyaya. Kamo nga buot magpakamatarung pinaagi sa kasugoan, kamo nangaputol gikan kang Cristo; ug nangahulog kamo gikan sa grasya. Sapagkat tayo sa pamamagitan ng Espiritu sa pananampalataya ay naghihintay ng pangako ng katuwiran. Kay pinaagi sa Espiritu, tungod sa pagtoo, kita nagapaabut sa paglaum sa pagkamatarung. Sapagkat kay Cristo Jesus, kahit ang pagtutuli ay walang kabuluhan, kahit man ang di-pagtutuli; kundi ang pananampalataya na gumagawa sa pamamagitan ng pagibig. Kay diha kang Cristo Jesus bisan ang pagka-may-sirkunsisyon o ang pagka-walay-sirkunsisyon dili magapulos, kondili ang pagtoo nga nagabuhat pinaagi sa gugma. Nagsisitakbo kayong mabuti nang una; sino ang gumambala sa inyo upang kayo'y huwag magsisunod sa katotohanan? Maayo na man unta ang inyong pagpaningkamot, kinsa ba gayud ang nakababag kaninyo sa inyong pagtuman sa kamatuoran? Ang paghikayat na ito ay hindi nagmula doon sa tumawag sa inyo. Kining maong pag-pangdani wala magagikan kaniya nga nagtawag kaninyo. Ang kaunting lebadura ay nagpapakumbo sa buong limpak. Usa ka pudyot nga igpapatubo magapatubo sa tibuok nga minasa. Ako'y may pagkakatiwala sa inyo sa Panginoon, na hindi kayo nagsipagisip ng ibang paraan: datapuwat ang gumagambala sa inyo ay magtataglay ng kaniyang kahatulan, maging sinoman siya. Ako masaligon kaninyo tungod sa Ginoo nga kamo dili mosagop sa panghunahuna nga sukwahi sa ako; ug siya nga nagapagubot kaninyo maga-antus ra unya sa iyang pagkahinukman sa silot, bisan kinsa siya. Ngunit ako, mga kapatid, kung ipinangangaral ko pa ang pagtutuli, bakit ako'y pinaguusig pa? kung gayon ay natapos na ang katitisuran sa krus. Apan kon ako, mga igsoon, nagwali pa gihapon mahitungod sa sirkunsisyon, ngano man lagi nga ginalutos pa man gihapon ako? Sa ingon niana nawagtang na diay ang kapangdolan tungod sa krus. Ibig ko sana na ang mga nagsisigulo sa inyo ay gumawa ng higit sa pagtutuli. Kining mga tawhana nga nanagpagubot kaninyo, maayo pa unta hinoon kon sila kapamutlan! Sapagkat kayo, mga kapatid, ay tinawag sa kalayaan; huwag lamang gamitin ang inyong kalayaan, upang magbigay kadahilanan sa laman, kundi sa pamamagitan ng pagibig ay mangaglingkuran kayo. Kay kamo mga igsoon, gipanagtawag ngadto sa kagawasan; mao lamang nga dili ninyo paggamiton ang inyong kagawasan ingon nga pasangil sa pagtagbaw sa lawas, kondili nga pinaagi sa gugma mag-inalagaray kamo ang usa sa usa. Sapagkat ang buong kautusan ay natutupad sa isang salita, sa makatuwid ay dito: Iibigin mo ang inyong kapuwa na gaya ng inyong sarili. Kay ang tibuok nga kasugoan nalangkob diha sa usa ka sulti, nga mao kini, "Higugmaa ang imong silingan ingon nga imong kaugalingon." Ngunit kung kayo-kayo rin ang nangagkakagatan at nangagsasakmalan, magsipagingat kayo na baka kayo'y mangaglipulan sa isat isa. Apan kon kamo magpinahitay ug magtinukbanay ang usa sa usa, magbantay lang kamo nga dili kamo mangaut-ut pinaagi sa usa ug usa. Sinasabi ko nga, Magsilakad kayo ayon sa Espiritu, at hindi ninyo gagawin ang mga pita ng laman. Apan ako magaingon, panaggawi kamo diha sa Espiritu, ug ayaw ninyo pagtumana ang mga pangibog sa unod. Sapagkat ang laman ay nagnanasa ng laban sa Espiritu, at ang Espiritu ay laban sa laman; sapagkat ang mga ito ay nagkakalaban; upang huwag ninyong gawin ang bagay na inyong ibigin. Kay ang mga pangibog sa unod kasupak sa Espiritu, ug ang mga tinguha sa Espiritu kasupak sa unod, kay kining duha nagakasinupakay man ang usa sa usa, aron kamo dili makahimo sa buot ninyong pagabuhaton. Datapuwat kung kayo'y pinapatnubayan ng Espiritu, ay wala kayo sa ilalim ng kautusan. Apan kon kamo ginamandoan sa Espiritu, kamo dili ilalum sa kasugoan. At hayag ang mga gawa ng laman, sa makatuwid ay ang mga ito: pakikiapid, karumihan, kalibugan, Ug dayag kaayo ang mga buhat sa unod nga mao kini: pakighilawas, kahugaw, kaulag, Pagsamba sa diosdiosan, pangkukulam, mga pagtataniman, mga pagtatalo, mga paninibugho, mga pagkakaalitan, mga pagkakampikampi, mga pagkakabahabahagi, mga hidwang pananampalataya, pagsimbag mga diosdios, panglamat, mga dinumtanay, mga pakigbingkil, pangabubho, kapungot, iyaiyahay, sinupakay, pundokpundok, Mga kapanaghilian, mga paglalasing, mga kalayawan, at ang mga katulad nito; tungkol sa mga bagay na ito ay aking ipinagpapaunang ipaalaala sa inyo, tulad sa aking pagpapaalaala nang una sa inyo, na ang mga nagsisigawa ng gayong mga bagay ay hindi magsisipagmana ng kaharian ng Dios. kasina, huboghubog, hudyaka-bahakhak, ug mga butang nga maingon-ingon niini. Pasidan-an ko kamo, sama sa ako nang pagpasidaan kaninyo kaniadto, nga ang mga nagabuhat sa maong mga butang dili magapanunod sa gingharian sa Dios. Datapuwat ang bunga ng Espiritu ay pagibig, katuwaan, kapayapaan, pagpapahinuhod, kagandahang-loob, kabutihan, pagtatapat, Apan ang bunga sa Espiritu mao ang gugma, kalipay, kalinaw, pailub, pagkamapuanguron, pagkamaayo, pagkamatinumanon, Kaamuan, pagpipigil; laban sa mga gayong bagay ay walang kautusan. kaaghop, pagpugong sa kaugalingon; nga sa maong mga butang walay kasugoan nga kabatok. At ipinako sa krus ng mga na kay Cristo Jesus ang laman na kasama ang mga masasamang pita at mga kahalayan nito. Ug ang mga iya ni Cristo Jesus nanaglansang sa ilang unod diha sa krus dala ang mga pangibog ug mga tinguha niini. Kung tayo'y nangabubuhay sa pamamagitan ng Espiritu, ay mangagsilakad naman tayo ayon sa Espiritu. Kon kita nangabuhi man diha sa Espiritu, nan, kinahanglan managgawi usab kita diha sa Espiritu. Huwag tayong maging mga palalo, na tayo-tayo'y nangagmumungkahian sa isat isa, nangagiinggitan sa isat isa. Dili kita magmatinguhaon sa dungog nga kawang, nga makapahagit sa usa ug usa, nga makapasina sa usa batok sa usa. Mga kapatid, kung ang sinoman ay masumpungan sa anomang pagsuway, kayong mga sa espiritu, ay inyong papanumbalikin ang gayon sa espiritu ng kahinhinan; na iyong pagwariin ang iyong sarili, baka ikaw naman ay matukso. Mga igsoon, kon ang usa ka tawo mahiligas ngadto sa kalapasan, kamong mga espirituhanon mao ang magpahiuli kaniya uban sa espiritu sa kalomo. Palandunga ang imong kaugalingon, basi ikaw matintal usab. Mangagdalahan kayo ng mga pasanin ng isat isa, at tuparin ninyong gayon ang kautusan ni Cristo. Magyayongay kamo sa mga kabug-at sa usa ug usa, ug sa ingon niana tumana ang kasugoan ni Cristo. Sapagkat kung ang sinoman ay nagaakala na siya'y may kabuluhan bagaman siya ay walang kabuluhan, ang kaniyang sarili ang dinadaya niya. Kay kon adunay magpakaaron-ingnon, samtang siya walay unsa man, siya nagalimbong sa iyang kaugalingon. Ngunit siyasatin ng bawat isa ang kaniyang sariling gawa, at kung magkagayon ay magkakaroon siya ng kaniyang kapurihan tungkol sa kaniyang sarili lamang, at hindi tungkol sa kapuwa. Ang matag-usa pasulaya sa iyang kaugalingong binuhatan, ug unya ang iyang igapasigarbo mao na lamang ang iyang kaugalingon, ug dili na ang iyang silingan. Sapagkat ang bawat tao ay magpapasan ng kaniyang sariling pasan. Kay ang matag-usa ka tawo kinahanglan magapas-an sa iyang kaugalingong lowan. Datapuwat ang tinuturuan sa aral ng Dios ay makidamay doon sa nagtuturo sa lahat ng mga bagay na mabuti. Sila nga gikatudloan sa kamatuoran kinahanglan mopaambit sa tanang mga maayong butang ngadto sa ilang magtutudlo. Huwag kayong padaya; ang Dios ay hindi napabibiro: sapagkat ang lahat na ihasik ng tao, ay siya namang aanihin niya. Ayaw kamo palimbong; ang Dios dili mabiaybiay, kay bisan unsay igapugas sa tawo, mao usab kana ang iyang pagaanihon. Sapagkat ang naghahasik ng sa kaniyang sariling laman ay sa laman magaani ng kasiraan; datapuwat ang naghahasik ng sa Espiritu ay sa Espiritu magaani ng buhay na walang hanggan. Kay ang magapugas alang sa iyang kaugalingong unod, gikan sa unod magaani siyag pagkadunot; apan ang magapugas alang sa Espiritu, gikan sa Espiritu magaani siyag kinabuhing dayon. At huwag tayong mangapagod sa paggawa ng mabuti: sapagkat sa kapanahunan ay magsisipagani tayo, kung hindi tayo manganghihimagod. Ug kinahanglan dili kita managkataka sa pagbuhat ug maayo, kay sa nahaigo nga panahon kita magaani, kon kita dili magakaluya. Kaya nga, samantalang tayo'y may pagkakataon, ay magsigawa tayo ng mabuti sa lahat, at lalong lalo na sa mga kasangbahay sa pananampalataya. Busa, sa mabatonan ta ang kahigayonan, buhaton ta ang maayo ngadto sa tanang mga tawo, ilabi na kanila nga mga sakop sa panimalay sa pagtoo. Tingnan ninyo kung gaano kalalaking mga titik ang isinulat ko sa inyo ng aking sariling kamay. Tan-awa unsa ka dagku sa agi sa mga titik niining akong pagsulat kaninyo pinaagi sa akong kaugalingong kamot. Yaong lahat na may ibig magkaroon ng isang mabuting anyo sa laman, ay siyang pumipilit sa inyo na mangagtuli; upang huwag lamang silang pagusigin dahil sa krus ni Cristo. Sila nga nagatinguha sa paghimog maayong pagpasundayag sa lawas mao ang buot magapugos kaninyo sa pagpasirkunsisyon, ug aron lamang nga sila dili pagalutoson tungod sa krus ni Cristo. Sapagkat yaon mang nangatuli na ay hindi rin nagsisitupad ng kautusan; ngunit ibig nilang kayo'y ipatuli, upang sila'y mangagmapuri sa inyong laman. Kay bisan gani silang mga may sirkunsisyon wala man magbantay sa kasugoan, apan sila naninguha nga kamo magpasirkunsisyon aron ilang ipasigarbo ang inyong mga lawas. Datapuwat malayo nawa sa akin ang pagmamapuri, maliban na sa krus ng ating Panginoong Jesucristo, na sa pamamagitan niyao'y ang sanglibutan ay napako sa krus sa ganang akin, at ako'y sa sanglibutan. Apan pahalayo kanako ang pagpasigarbo gawas sa krus sa atong Ginoong Jesu-Cristo, nga pinaagi niini, bahin sa kalibutan, ako gikalansang na sa krus; ug bahin kanako, ang kalibutan gikalansang na sa krus. Sapagkat ang pagtutuli ay walang anoman, kahit man ang di-pagtutuli, kundi ang bagong nilalang. Kay dili ang pagka-may sirkunsisyon o ang pagka-walay sirkunsisyon maoy may bili, kondili ang bag-o nga pagkabinuhat lamang. At ang lahat na mangagsisilakad ayon sa alituntuning ito, kapayapaan at kaawaan nawa ang sumakanila, at sa Israel ng Dios. Ang kalinaw ug kalooy maanaa unta sa Israel sa Dios, sa tanan nga nagalakaw subay niining maong lagda. Buhat ngayon sinoman ay huwag bumagabag sa akin; sapagkat dala kong nakalimbag sa aking katawan ang mga tanda ni Jesus. Sukad karon, ayaw na ako ipasamok ni bisan kinsang tawo; kay ginadala ko sa akong lawas ang mga timaan sa marka ni Jesus. Si Pablo, na apostol ni Cristo Jesus sa pamamagitan ng kalooban ng Dios, sa mga banal na nangasa Efeso, at sa mga tapat kay Cristo Jesus: Si Pablo, apostol ni Cristo Jesus tungod sa kabobut-on sa Dios, Nganha sa mga balaan nga anaa sa Efeso ug kasaligan usab diha kang Cristo Jesus: Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula sa Dios na ating Ama at sa Panginoong Jesucristo. Kaninyo maanaa unta ang grasya ug ang kalinaw nga gikan sa Dios nga atong Amahan, ug gikan sa Ginoong Jesu-Cristo. Purihin nawa ang Dios at Ama ng ating Panginoong Jesucristo, na siyang nagpala sa atin ng bawat pagpapalang ukol sa espiritu sa sangkalangitan kay Cristo: Dalaygon ang Dios ug Amahan sa atong Ginoong Jesu-Cristo, nga diha kang Cristo nagapanalangin kanato sa tanang mga panalanging espirituhanon diha sa mga langitnong dapit. Ayon sa pagkapili niya sa atin sa kaniya bago itinatag ang sanglibutan, upang tayo'y maging mga banal at mga walang dungis sa harapan niya sa pagibig: Diha kaniya, sa wala pa matukod ang kalibutan, siya nagpili kanato aron kita mabalaan ug dili masalawayon diha sa atubangan sa Dios. Na tayo'y itinalaga niya nang una pa sa pagkukupkop na tulad sa mga anak sa pamamagitan ni Jesucristo sa ganang kaniya, ayon sa minagaling ng kaniyang kalooban, Pinaagi sa gugma, kita iyang gipili nga daan aron mahimong iyang mga anak nga sinagop pinaagi kang Jesu-Cristo, sumala sa tuyo sa iyang kabobut-on, Sa ikapupuri ng kaluwalhatian ng kaniyang biyaya, na sa atin ay ipinagkaloob na masagana sa Minamahal: aron pagadaygon ang iyang mahimayaong grasya nga sa walay bayad iyang gihatag kanato pinaagi sa Pinalangga. Na sa kaniya'y mayroon tayo ng ating katubusan sa pamamagitan ng kaniyang dugo, na kapatawaran ng ating mga kasalanan, ayon sa mga kayamanan ng kaniyang biyaya, Diha kaniya kita may katubsanan pinaagi sa iyang dugo, may kapasayloan alang sa atong mga paglapas, sumala sa kadagaya sa grasya sa Dios, Na pinasagana niya sa atin, sa buong karunungan at katalinuhan, nga iyang gipadagaya kanato. Na ipinakikilala niya sa atin ang hiwaga ng kaniyang kalooban, ayon sa kaniyang minagaling na ipinasiya niya sa kaniya rin. Kay diha sa tanang kaalam ug pagsabut, iyang gipabihalo kanato ang tinago mahitungod sa iyang kabobut-on, sumala sa iyang maayong tuyo nga gilaraw niya diha kang Cristo. Sa pagiging katiwala sa kaganapan ng mga panahon, upang tipunin ang lahat ng mga bagay kay Cristo, ang mga bagay na nangasa sangkalangitan, at ang mga bagay na nangasa ibabaw ng lupa; sa kaniya, sinasabi ko, Iyang gipadayag ang maong tuyo ingon nga usa ka laraw nga pagatumanon inig-abut sa tukma nga panahon, laraw sa paghiusa diha kang Cristo sa tanang mga butang, mga butang diha sa langit ug mga butang dinhi sa yuta. Tayo rin naman sa kaniya ay ginawang mana, na itinalaga na niya tayo nang una pa ayon sa pasiya niyaong gumagawa ng lahat ng mga bagay ayon sa pasiya ng kaniyang kalooban; Pinaagi kaniya, pinaagi kang kinsa usab kita nahimong panulondon, kita gibut-an nang daan sumala sa katuyoan sa nagpalihok sa tanang mga butang sumala sa laraw sa iyang pagbuot, Upang tayo'y maging kapurihan ng kaniyang kaluwalhatian, tayong nagsiasa nang una kay Cristo: aron kitang mga unang nanagpanoo kang Cristo magakinabuhi alang sa pagdayeg sa iyang himaya. Na sa kaniya'y kayo rin naman, pagkarinig ng aral ng katotohanan, ng evangelio ng inyong kaligtasan, na sa kaniya rin naman, mula nang kayo'y magsisampalataya, ay kayo'y tinatakan ng Espiritu Santo, na ipinangako, Pinaagi kaniya, kamo usab, sa pagkadungog ninyo sa matuod nga pulong, sa Maayong Balita mahitungod sa pagluwas kaninyo, ug sa nanagpanoo na kamo kaniya, gitimrihan kamo, nga ang gitimri mao ang gisaad nga Espiritu Santo, Na siyang patotoo sa ating mana, hanggang sa ikatutubos ng sariling pag-aari ng Dios, sa ikapupuri ng kaniyang kaluwalhatian. nga mao ang patinga sa atong panulondon hangtud nga makapanag-iya na kita niini, alang sa pagdayeg sa iyang himaya. Dahil dito ako rin naman, pagkarinig ng pananampalataya sa Panginoong Jesus na nasa inyo, at ng pagibig na inyong ipinakita sa lahat ng mga banal, Tungod niini, sa akong pagkadungog mahitungod sa inyong pagsalig sa Ginoong Jesus ug sa iyong gugma alang sa tanang mga balaan, Ay hindi ako tumitigil ng pagpapasalamat dahil sa inyo, na aking binabanggit kayo sa aking mga panalangin; ako wala mag-undang sa pagpasalamat tungod kaninyo, nga nagalakip kaninyo sa akong mga pag-ampo, Upang ipagkaloob sa inyo ng Dios ng ating Panginoong Jesucristo, ng Ama ng kaluwalhatian, ang espiritu ng karunungan at ng pahayag sa pagkakilala sa kaniya; nga unta ang Dios sa atong Ginoong Jesu-Cristo, ang mahimayaong Amahan, magahatag kaninyo sa espiritu sa kaalam ug sa pinadayag diha sa kahibalo mahitungod kaniya, Yamang naliwanagan ang mga mata ng inyong puso, upang maalaman ninyo kung ano ang pagasa sa kaniyang pagtawag, kung ano ang mga kayamanan ng kaluwalhatian ng kaniyang pamana sa mga banal, nga magalamdag sa mga mata sa inyong kasingkasing, aron inyong masayran kon unsa ang kalauman diha sa iyang pagtawag kaninyo, kon unsa ang mga bahandi sa iyang mahimayaong panulondon diha sa mga balaan, At kung ano ang dakilang kalakhan ng kaniyang kapangyarihan sa ating nagsisisampalataya, ayon sa gawa ng kapangyarihan ng kaniyang lakas, ug kon unsa ang dili masukod nga pagkadaku sa iyang gahum nga ania kanato nga nanagtoo, sumala sa paglihok sa iyang dakung gahum Na kaniyang ginawa kay Cristo, nang ito'y kaniyang buhaying maguli sa mga patay, at pinaupo sa kaniyang kanan sa sangkalangitan, nga iyang gipalihok diha kang Cristo, sa iyang pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay ug sa pagpalingkod kaniya diha sa iyang too sulod sa mga langitnong dapit, Sa kaibaibabawan ng lahat na pamunuan, at kapamahalaan, at kapangyarihan, at pagkasakop, at sa bawat pangalan na ipinangungusap, hindi lamang sa sanglibutang ito, kundi naman sa darating: ibabaw sa tanang pamunoan ug pagbulot-an ug gahum ug kaginoohan, ug ibabaw sa tanang ngalan nga ginangalan, dili lamang niining kapanahonan karon kondili usab niadtong umalabut; At ang lahat ng mga bagay ay pinasuko niya sa ilalim ng kaniyang mga paa, at siyang pinagkaloobang maging pangulo ng lahat ng mga bagay sa iglesia, ug siya nagpahiluna sa tanang mga butang aron mahisakop ilalum sa iyang mga tiil ug naghimo kaniya nga ulo ibabaw sa tanang mga butang alang sa iglesia, Na siyang katawan niya, na kapuspusan niyaong pumupuspos ng lahat sa lahat. nga mao ang iyang lawas nga napuno kaniya nga mao ang nagapuno sa tanang butang diha sa tanang dapit. At kayo'y binuhay niya, nang kayo'y mga patay dahil sa inyong mga pagsalangsang at mga kasalanan, Ug kamo iyang gibuhi sa mga patay pa kamo tungod sa mga kalapasan ug mga kasal-anan Na inyong nilakaran noong una ayon sa lakad ng sanglibutang ito, ayon sa pangulo ng mga kapangyarihan ng hangin, ng espiritu na ngayon ay gumagawa sa mga anak ng pagsuway; nga niini nanaggawi kamo kaniadto uyon sa paagi niining kalibutana, uyon sa magbubuot sa kagandahan sa kahanginan, sa espiritu nga karon mao ang nagalihok diha sa mga tawong masupilon. Sa gitna ng mga yaon, tayo rin naman, ng ibang panahon ay nangabubuhay sa mga kahalayan ng ating laman, na ating ginagawa ang mga pita ng laman at ng pagiisip, at tayo noo'y katutubong mga anak ng kagalitan, gaya naman ng mga iba: Sa ilang taliwala kitang tanan nanagkinabuhi kaniadto diha sa mga pangibog sa atong unod, nga mga matinumanon sa mga pangandoy sa lawas ug sa hunahuna, ug busa sa kinaiya mga tawong gikaligotgotan sa Dios sama sa ubang mga tawo. Ngunit ang Dios, palibhasa'y mayaman sa awa, dahil sa kaniyang malaking pagibig na kaniyang iniibig sa atin, Apan ang Dios nga madagayaon sa kalooy, tungod sa iyang dakung gugma alang kanato, Bagamat tayo'y mga patay dahil sa ating mga kasalanan, tayo'y binuhay na kalakip ni Cristo (sa pamamagitan ng biyaya kayo'y nangaligtas), bisan sa mga patay pa kita tungod sa atong mga kasal-anan, nagbuhi siya kanato uban kang Cristo (tungod sa grasya nangaluwas kamo), At tayo'y ibinangong kalakip niya, at pinaupong kasama niya sa sangkalangitan, kay Cristo Jesus: ug mibanhaw kanato uban kaniya, ug nagpalingkod kanato uban kaniya sa mga langitnong dapit pinaagi kang Cristo Jesus, Upang sa mga panahong darating ay maihayag niya ang dakilang kayamanan ng kaniyang biyaya sa kagandahang-loob sa atin kay Cristo Jesus: aron nga sa mga katuigan nga umalabut siya makapadayag sa dili masukod nga kadagaya sa iyang grasya tungod sa iyang pagkamapuanguron kanato diha kang Cristo Jesus. Sapagkat sa biyaya kayo'y nangaligtas sa pamamagitan ng pananampalataya; at ito'y hindi sa inyong sarili, ito'y kaloob ng Dios; Kay tungod sa grasya kamo nangaluwas pinaagi sa pagtoo; ug kini dili sa inyong kaugalingong kahimoan, kini hatag sa Dios-- Hindi sa pamamagitan ng mga gawa, upang ang sinoman ay huwag magmapuri. dili tungod sa mga binuhatan aron walay bisan kinsa nga magapasigarbo. Sapagkat tayo'y kaniyang gawa, na nilalang kay Cristo Jesus para sa mabubuting gawa, na mga inihanda ng Dios nang una upang siya nating lakaran. Kay kita iyang mga binuhat, hinimo diha kang Cristo Jesus alang sa mga maayong binuhatan nga gilaraw nang daan sa Dios, aron nga niini managgawi kita. Kaya nga alalahanin ninyo, na kayo noong una, mga Gentil sa laman, tinatawag na Di-pagtutuli niyaong tinatawag na Pagtutuli sa laman, na ginawa ng mga kamay: Busa, hinumdumi ninyo nga niadtong panahona kamong mga Gentil sa lawas, nga gipanagnganlan nga mga walay sirkunsisyon niadtong mga nanagtawag sa ilang kaugalingon nga mga may sirkunsisyon sa unod pinaagi sa mga kamot-- Na kayo nang panahong yaon ay mga hiwalay kay Cristo, na mga di kabilang sa bansa ng Israel, at mga taga ibang lupa tungkol sa mga tipan ng pangako, na walang pagasa at walang Dios sa sanglibutan. hinumdumi ninyo nga niadtong panahona kamo walay kalabutan kang Cristo, nahigawas kamo sa katilingban sa Israel, ug mga dumuloong sa mga pakigsaad mahitungod sa saad sa Dios, ug dinhi sa kalibutan kamo mga walay kalauman ug usab mga walay Dios. Datapuwat ngayon kay Cristo Jesus kayo na noong panahon ay nalalayo ay inilapit sa dugo ni Cristo. Apan karon, pinaagi kang Cristo Jesus, kamo nga kaniadto nahilayo, karon gikapahiduol na pinaagi sa dugo ni Cristo. Sapagkat siya ang ating kapayapaan, na kaniyang pinagisa ang dalawa, at iginiba ang pader na nasa gitna na nagpapahiwalay, Kay siya mao ang naghimo sa atong kadaitan, nga nag-usa sa duroha ug miguba sa nag-ulang nga bongbong nga mao ang pakigbinatokay. Na inalis ang pagkakaalit sa pamamagitan ng kaniyang laman, kahit kautusan na may mga batas at ang palatuntunan; upang sa dalawa ay lalangin sa kaniyang sarili ang isang taong bago, sa ganito'y ginagawa ang kapayapaan; Pinaagi sa iyang pagkahimong tawo, iyang gibungkag ang balaod nga mao ang mga kasugoan ug mga kalagdaan, aron mabuhat niya ang usa ka bag-ong tawo gikan sa duroha pinaagi sa paghiusa kanila uban sa iyang kaugalingon, sa ingon niana magahimo sa kadaitan, At upang papagkasunduin silang dalawa sa isang katawan sa Dios sa pamamagitan ng krus, na sa kaniya'y pinatay ang pagkakaalit. ug aron kitang duroha iyang mapasig-uli ngadto sa Dios diha sa usa ka lawas pinaagi sa krus, sa ingon niana magatapus sa pagbinatokay. At siya'y naparito at ipinangaral ang kapayapaan sa inyong nalalayo, at ang kapayapaan sa nangalalapit: Ug siya mianhi ug miwali sa kadaitan nganha kaninyo nga kaniadto didto sa halayo, ug kadaitan nganha kanila nga kaniadto diha sa duol; Sapagkat sa pamamagitan niya tayo'y may pagpasok sa isang Espiritu rin sa Ama. kay pinaagi kaniya kita nga duroha adunay kaagian ngadto sa Amahan pinaagi sa usa ra ka Espiritu. Kaya nga hindi na kayo mga taga ibang lupa at mga manglalakbay, kundi kayo'y mga kababayan na kasama ng mga banal, at sangbahayan ng Dios, Busa, kamo karon dili na mga langyaw ug mga dumuloong, kondili mga katagi-lungsod sa mga balaan ug mga sakop sa panimalay sa Dios. Na mga itinatayo sa ibabaw ng kinasasaligan ng mga apostol at ng mga propeta, na si Cristo Jesus din ang pangulong bato sa panulok; Kamo mga tinukod ibabaw sa patukoranan nga mao ang mga apostoles ug mga profeta, nga niini si Jesu-Cristo mao ang ulohang bato sa pamag-ang. Na sa kaniya'y ang buong gusali, na nakalapat na mabuti, ay lumalago upang maging isang templong banal sa Panginoon; Diha kaniya ang tibuok nga tinukod nausa ug nagatubo ngadto sa pagka-templo nga balaan diha sa Ginoo; Na sa kaniya'y itinayo naman kayo upang maging tahanan ng Dios sa Espiritu. ug nga diha kaniya kamo usab ginabalay aron mahimong puloy-anan sa Dios pinaagi sa Espiritu. Dahil dito, akong si Pablo, na bilanggo ni Cristo Jesus dahil sa inyong mga Gentil, Tungod niining maong hinungdan, ako, si Pablo, binilanggo tungod kang Cristo Jesus alang kaninyong mga Gentil-- Kung tunay na inyong narinig yaong pagiging katiwala sa biyaya ng Dios na sa akin ay ibinigay sa ikagagaling ninyo; kon ugaling nakabati man kamo mahitungod sa laraw sa grasya sa Dios nga gipiyal kanako alang kaninyo, Kung paanong sa pahayag ay ipinakilala sa akin ang hiwaga, gaya ng isinulat ko nang una sa ilang salita. nga ingon sa ako nang gikadaklit pagsulat, ang tinago gikapahibalo kanako pinaagi sa pinadayag, Sa pamamagitan niyaon, sa pagbasa ninyo, ay inyong mapagtatalastas ang aking pagkakilala sa hiwaga ni Cristo; aron kamo, sa magabasa kamo niini, makasabut sa akong pagpakatugkad sa tinago mahitungod kang Cristo, Na nang ibang panahon ay hindi ipinakilala sa mga anak ng mga tao, na gaya ngayon na ipinahayag sa kaniyang mga banal na apostol at propeta sa Espiritu; nga wala kaniadto ipahibalo ngadto sa mga tawo sa ubang mga kaliwatan sa ingon nga pagpadayag niini karon ngadto sa iyang mga balaang apostoles ug mga profeta pinaagi sa Espiritu; Na ang mga Gentil ay mga tagapagmana, at mga kasangkap ng katawan, at mga may bahagi sa pangako na kay Cristo Jesus sa pamamagitan ng evangelio, nga mao kini: nga ang mga Gentil mga isigkamanununod, mga bahin sa mao rang usa ka lawas, ug mga isigkaumalambit sa saad tungod kang Cristo Jesus pinaagi sa Maayong Balita. Na dito'y ginawa akong ministro, ayon sa kaloob ng biyayang yaon ng Dios na sa akin ay ibinigay ayon sa paggawa ng kaniyang kapangyarihan. Alang sa maong Maayong Balita ako gihimong sulogoon sumala sa gasa nga grasya sa Dios nga gihatag kanako sumala sa paglihok sa iyang gahum. Sa akin, na ako ang kababababaan sa lahat ng lalong mababa sa mga banal, ay ibinigay ang biyayang ito, upang ipangaral sa mga Gentil ang mga di malirip na mga kayamanan ni Cristo; Ako, bisan tuod iwit sa tanang mga balaan, gihatagan sa maong grasya aron igawali ko ngadto sa mga Gentil ang dili matugkad nga mga bahandi ni Cristo, At maipakita sa lahat ng mga tao kung ano ang pagiging katiwala sa hiwaga na sa lahat ng panahon ay inilihim ng Dios na lumalang ng lahat ng mga bagay; ug sa pagpahayag ngadto sa tanang tawo kon unsa ang laraw sa tinago nga sulod sa mga katuigan gililong sa Dios nga mao ang nagbuhat sa tanang mga butang; Upang ngayo'y sa pamamagitan ng iglesia, ay maipakikilala sa mga pamunuan at sa mga kapangyarihan sa sangkalangitan ang kapuspusan ng karunungan ng Dios, aron nga pinaagi sa iglesia ang nagkaraiyang kinaadman sa Dios ikapahibalo karon ngadto sa mga punoan ug mga kagamhanan diha sa mga langitnong dapit, Ayon sa panukalang walang hanggan na ipinanukala kay Cristo Jesus na Panginoon natin: sumala sa walay katapusang tuyo nga iyang natuman diha kang Cristo Jesus nga atong Ginoo. Na sa kaniya'y mayroon tayong lakas ng loob at pagpasok na may pagasa sa pamamagitan ng ating pananampalataya sa kaniya. Diha kaniya nakabaton kitag kaisug ug pagsalig sa pagduol sa Dios pinaagi sa atong pagtoo kaniya. Kaya nga ipinamamanhik ko na huwag kayong manglupaypay sa mga kapighatian ko dahil sa inyo, na pawang kapurihan ninyo. Busa magahangyo ako kaninyo, nga unta dili kamo kawad-an sa kasibut gumikan sa akong mga pag-antus nga alang kaninyo, nga magahatag kaninyog pasidungog. Dahil dito ay iniluluhod ko ang aking mga tuhod sa Ama, Tungod niining maong katarungan, ako magaluhod sa atubangan sa Amahan, Na sa kaniya'y kumukuha ng pangalan ang bawat sangbahayan sa langit at sa lupa, kang kinsa nagadawat ug ngalan ang matag-usa ka banay sa langit ug sa yuta, Upang sa inyo'y ipagkaloob niya, ayon sa mga kayamanan ng kaniyang kaluwalhatian, na kayo'y palakasin ng kapangyarihan sa pamamagitan ng kaniyang Espiritu sa pagkataong loob; aron nga sumala sa kadagaya sa iyang himaya, itugot unta niya nga malinig-onan kamo sa gahum pinaagi sa iyang Espiritu diha sa kinasuloran sa inyong pagkatawo, Na si Cristo ay manahan sa inyong mga puso sa pamamagitan ng pananampalataya; upang kung kayo'y magugat at magtumibay sa pagibig. ug aron si Cristo magapuyo diha sa inyong mga kasingkasing pinaagi sa pagtoo; aron kamo, ingon nga mga pinagamut ug pinasukad diha sa gugma, Ay lumakas upang matalastas pati ng lahat ng mga banal kung ano ang luwang at ang haba at ang taas at lalim, makabaton ug gahum sa pagsabut uban sa tanang mga balaan, kon unsa ang gilapdon ug ang gitas-on ug ang kahabugon ug ang giladmon, At makilala ang pagibig ni Cristo na di masayod ng kaalaman, upang kayo'y mangapuspos hanggang sa buong kapuspusan ng Dios. ug sa pag-ila sa gugma ni Cristo nga nagalabaw sa tanang kinaadman aron mapuno kamo sa bug-os nga kahupnganan sa Dios. Ngayon sa makapangyarihang gumawa ng lubhang sagana ng higit sa lahat ng ating hinihingi o iniisip, ayon sa kapangyarihang gumagawa sa atin, Ug kaniya, nga pinaagi sa gahum nga nagalihok sa sulod nato, arang makahimo sa tanang mga butang sa sukod nga labaw pa gayud kadaghan kay sa atong arang mapangayo o mahunahuna, Ay sumakaniya nawa ang kaluwalhatian sa iglesia at kay Cristo Jesus sa buong panahon magpakailan man. Siya nawa. kaniya maanaa ang himaya diha sa iglesia ug diha kang Cristo Jesus ngadto sa tanang mga kaliwatan hangtud sa kahangturan. Amen. Namamanhik nga sa inyo akong bilanggo sa Panginoon, na kayo'y magsilakad ng nararapat sa pagkatawag na sa inyo'y itinawag, Busa, ako nga binilanggo tungod sa Ginoo, mangamuyo kaninyo nga unta managgawi kamo sa kinabuhi nga takus gayud sa tawag nga alang niini gipanagtawag kamo, Ng buong kapakumbabaan at kaamuan, na may pagpapahinuhod, na mangagbatahan kayo-kayo sa pagibig; nga sa tanang pagpaubos ug kaaghop, dinuyogan sa pailub, kamo mag-inantusay ang usa sa usa diha sa gugma, Na pagsakitan ninyong ingatan ang pakikipagkaisa sa Espiritu sa tali ng kapayapaan. nga masingkamuton sa pagpatunhay sa espirituhanong panaghiusa pinaagi sa bugkos sa panagdait. May isang katawan, at isang Espiritu, gaya naman ng pagkatawag sa inyo sa isang pagasa ng pagtawag sa inyo; Adunay usa lamang ka lawas ug usa ka Espiritu, maingon nga adunay usa lamang ka paglaum nga alang niini gipanagtawag kamo, Isang Panginoon, isang pananampalataya, isang bautismo, usa ka Ginoo, usa ka pagtoo, usa ka bautismo, Isang Dios at Ama ng lahat, na siyang sumasa ibabaw sa lahat, at sumasa lahat, at nasa lahat. usa ka Dios ug Amahan natong tanan, nga ibabaw sa tanan ug anaa sa tanan ug sulod sa tanan. Datapuwat ang bawat isa sa atin ay binigyan ng biyaya ayon sa sukat na kaloob ni Cristo. Apan ang grasya gihatag ngadto sa matag-usa kanato sumala sa sukod sa gasa gikan kang Cristo. Kayat sinasabi niya, Nang umakyat siya sa itaas ay dinala niyang bihag ang pagkabihag, At nagbigay ng mga kaloob sa mga tao. Busa ginaingon, Sa pagsaka niya sa kahitas-an, nagdala siyag panon sa mga bihag; ug ngadto sa mga tawo, sa mga gasa siya nanghatag." (Ngayon ito, Umakyat Siya, ano ito, kundi siya'y bumaba rin naman sa mga dakong kalaliman ng lupa? (Sa pag-ingon, "Pagsaka niya," unsa may laing ipasabut niini kondili nga siya nakakanaug usab ngadto sa mga kinaubsan nga bahin sa yuta? Ang bumaba ay siya rin namang umakyat sa kaitaasan ng buong sangkalangitan, upang kaniyang mapuspos ang lahat ng mga bagay.) Siya nga nanaug, siya usab mao ang misaka sa ibabaw, saylo pa sa tanang kalangitan, aron siya magapuno diha sa tanang mga butang.) At pinagkalooban niya ang mga iba na maging mga apostol; at ang mga iba'y propeta; at ang mga iba'y evangelista; at ang mga iba'y pastor at mga guro; Ug ang iyang mga gasa mao nga ang uban mahimong mga apostoles, ang uban mga profeta, ang uban mga ibanghilista, ang uban mga pastor ug mga magtutudlo, Sa ikasasakdal ng mga banal, sa gawaing paglilingkod sa ikatitibay ng katawan ni Cristo: alang sa pagkasangkap sa mga balaan, alang sa buhat sa pag-alagad, alang sa paglig-on sa lawas ni Cristo, Hanggang sa abutin nating lahat ang pagkakaisa ng pananampalataya, at ang pagkakilala sa Anak ng Dios, hanggang sa lubos na paglaki ng tao, hanggang sa sukat ng pangangatawan ng kapuspusan ni Cristo: hangtud makakabot kitang tanan sa pagkahiniusa sa pagtoo ug sa kahibalo mahitungod sa Anak sa Dios, ug makakab-ot sa kahamtong sa pagkatawo, sa sukod sa gidak-on sa kahupnganan ni Cristo; Upang tayo'y huwag nang maging mga bata pa, na napapahapay ditot doon at dinadala sa magkabikabila ng lahat na hangin ng aral, sa pamamagitan ng mga daya ng mga tao, sa katusuhan, ayon sa mga lalang ng kamalian; aron kita dili na magpabilin nga mga bata pa, nga igatuyatuya ug igaliyokliyok sa tanang hangin sa tuloohan, pinaagi sa lipatlipat sa mga tawo nga batid sa pagpamugnag kasaypanan. Kundi sa pagsasalita ng katotohanan na may pagibig, ay mangagsilaki sa lahat ng mga bagay sa kaniya, na siyang pangulo, sa makatuwid baga'y si Cristo; Hinonoa, sa magasulti kita sa tinuod dinuyogan sa gugma, magatubo unta kita sa tanang paagi ngadto kang Cristo, nga mao ang ulo. Na dahil sa kaniya'y ang buong katawan na nakalapat na mabuti at nagkakalakip sa pamamagitan ng tulong ng bawat kasukasuan, ayon sa paggawang nauukol sa bawat ibat ibang sangkap, ay nagpapalaki sa katawan sa ikatitibay ng kaniyang sarili sa pagibig. Gikan kaniya ang tibuok lawas, ingon nga natakdo ug nasumpay pinaagi sa matag-usa ka lutahan nga gikapadapat diha niana, sumala sa paglihok sa tagsa ka bahin, magadawat sa iyang tinuboan sa lawas aron sa pagtukod niini diha sa gugma. Ito nga ang sinasabi ko, at sinasaksihan sa Panginoon, na kayo'y hindi na nagsisilakad pa na gaya naman ng lakad ng mga Gentil, sa pagpapalalo sa kanilang pagiisip, Busa magaingon ako ug magapamatuod niini tungod sa Ginoo, nga kinahanglan dili na kamo managgawi ingon sa mga Gentil kinsang mga panghunahuna walay kapuslanan. Na sa kadiliman ng kanilang pagiisip, ay nangahiwalay sa buhay ng Dios, dahil sa kahangalang nasa kanila, dahil sa pagmamatigas ng kanilang puso; Ang ilang pagpanabut gingitngitan. Sila nahimulag gikan sa kinabuhi sa Dios tungod sa kaburong nga naanaa kanila gumikan sa katig-a sa ilang kasingkasing. Na sila sa di pagkaramdam ng kahihiyan ay napahikayat sa kalibugan, upang kalakalin ang lahat ng karumihan ng buong kasakiman. Sila dili na mobati ug mitugyan sa ilang kaugalingon sa pagpatuyang sa kaulag, dalo sa pagbuhat sa tanang matang sa kahugawan. Ngunit kayo'y hindi nangatuto ng ganito kay Cristo; Apan si Cristo wala ninyo hikaton-i nga ingon niana!-- Kung tunay na siya'y inyong pinakinggan, at kayo'y tinuruan sa kaniya, gaya ng katotohanan na kay Jesus. kon ugaling tinuod man nga kamo nakadungog mahitungod kaniya, ug gikatudloan diha kaniya, maingon nga ang kamatuoran anaa kang Jesus. At inyong iwan, tungkol sa paraan ng inyong pamumuhay na nakaraan, ang dating pagkatao, na sumama ng sumama ayon sa mga kahalayan ng pagdaraya; Hukasa ninyo ang inyong daang pagkatawo nga dala pa sa inyong karaang paggawi sa kinabuhi ug nga nadunot pinaagi sa mga malimbongong pagpangibog, At kayo'y mangagbago sa espiritu ng inyong pagiisip, ug magpabag-o kamo diha sa espiritu sa inyong mga salabutan, At kayo'y mangagbihis ng bagong pagkatao, na ayon sa Dios ay nilalang sa katuwiran at sa kabanalan ng katotohanan. ug isul-ob ninyo ang bag-ong pagkatawo nga sa tinuod nga pagkamatarung ug pagkabalaan gibuhat sama sa dagway sa Dios. Kaya nga, pagkatakuwil ng kasinungalingan, ay magsasalita ang bawat isa sa inyo ng katotohanan sa kaniyang kapuwa: sapagkat tayo'y mga sangkap na isat isa sa atin. Tungod niini, hukasa gikan kaninyo ang kabakakan, ug ang tinuod kinahanglan maoy isulti ninyo nga matag-usa ngadto sa iyang silingan, kay kita mga bahin man sa usa ug usa. Kayo'y mangagalit at huwag kayong mangakasala: huwag lumubog ang araw sa inyong galit: Pagkasuko kamo, apan ayaw kamo pagpakasala sa inyong pagkasuko; ayaw pasalopi sa Adlaw ang inyong kasuko, Ni bigyan daan man ang diablo. ug ayaw ninyo hatagig higayon ang yawa. Ang nagnanakaw ay huwag nang magnakaw pa: bagkus magpagal, na igawa ang kaniyang mga kamay ng mabuting bagay, upang siya'y may maibigay sa nangangailangan. Ang kawatan kinahanglan dili na magpangawat, kondili magbudlay hinoon siya, nga magbuhat sa mga maayong butang pinaagi sa iyang mga kamot, aron may ikahatag siya ngadto sa mga nagakinahanglan. Anomang salitang mahalay ay huwag lumabas sa inyong bibig, kundi ang mabuting ikatitibay ayon sa pangangailangan, upang makinabang ng biyaya ang mga nagsisipakinig. Kinahanglan walay sulting mahilas nga magagula gikan sa inyong baba, kondili kanang mga maayo lamang nga makapalig-on ug angay sa higayon, aron makahatag kinig kaayohan ngadto sa mga magapatalinghug. At huwag ninyong pighatiin ang Espiritu Santo ng Dios, na sa kaniya kayo'y tinatakan hanggang sa kaarawan ng pagkatubos. Ug ayaw ninyo pagsakita ang Espiritu Santo sa Dios, ni kinsa gikatimrihan kamo alang sa adlaw sa pagtubos. Ang lahat ng kapaitan, at kagalitan, at pagkakaalit, at kadaldalan, at panglilibak, ay mangaalis nawa sa inyo, pati ng lahat ng masasamang akala: Isalikway ninyo ang tanang kayugot ug kapungot ug kasuko ug mga singkahay ug pagtampalas lakip ang tanang pagpanghimaraut. At magmagandang-loob kayo sa isat isa, mga mahabagin, na mangagpatawaran kayo sa isat isa, gaya naman ng pagpapatawad sa inyo ng Dios kay Cristo. Magmapuanguron kamo ang usa ngadto sa usa, mga malulot ug kasingkasing, nga magpinasayloay kamo ang usa sa usa, maingon nga kamo gipasaylo sa Dios tungod kang Cristo. Kayo nga'y magsitulad sa Dios, na gaya ng mga anak na minamahal; Busa magmaawaton kamo sa Dios, ingon nga mga anak nga pinalangga. At magsilakad kayo sa pagibig, gaya rin naman ng pagibig ni Cristo sa inyo, at ibinigay dahil sa atin ang kaniyang sarili, na hain at handog sa Dios upang maging samyo ng masarap na amoy. Ug paggawi kamo nga mahigugmaon ingon nga si Cristo nahigugma kanato ug, alang kanato, mitugyan sa iyang kaugalingon ingon nga mahumot nga halad ug halad-inihaw ngadto sa Dios. Ngunit ang pakikiapid, at ang lahat ng karumihan, o kasakiman, ay huwag man lamang masambit sa inyo, gaya ng nararapat sa mga banal; Apan ang pakighilawas ug ang tanang kahugaw o kadalo, ayaw gayud ninyo kini paghisguti sanglit dili kini angay sa mga nahimong balaan. O ang karumihan man, o mga mangmang na pananalita, o ang mga pagbibiro, na di nangararapat: kundi kayo'y magpasalamat. Ayaw ninyo gawia ang kalaw-ayan, o ang sulting binoang, o ang mahilas nga katistis, mga butang kini nga dili angay; kondili himoa hinoon ninyo ang pagpasalamat. Sapagkat talastas ninyong lubos, na sinomang mapakiapid, o mahalay, o masakim, na isang mapagsamba sa mga diosdiosan, ay walang anomang mamanahin sa kaharian ni Cristo at ng Dios. Kay inyong mapaniguro kini, nga bisan kinsang tawhana nga makihilawason, o mahugaw, o tawong dalo (nga sa ato pa, tigsimbag mga diosdios), wala gayud siyay mapanunod sa gingharian ni Cristo ug sa Dios. Huwag kayong madaya ng sinoman ng mga salitang walang kabuluhan: sapagkat dahil sa mga bagay na ito'y dumarating ang galit ng Dios sa mga anak ng pagsuway. Ayaw kamo patonto ni bisan kinsa pinaagi sa mga pangatarungan nga walay hinungdan, kay tungod niining mga butanga ang kapungot sa Dios magaabut diha sa mga tawong masupilon. Huwag kayong makibahagi sa kanila; Busa ayaw kamo pagpakig-ambitay kanila, Sapagkat noong panahon kayo'y kadiliman, datapuwat ngayon kayo'y kaliwanagan sa Panginoon: magsilakad kayong gaya ng mga anak ng kaliwanagan: kay bisan tuod kangitngit kamo kaniadto, karon kahayag na kamo tungod sa Ginoo; paggawi kamo ingon nga mga tawo nga may kahayag (Sapagkat ang bunga ng kaliwanagan ay nabubuo ng kabutihan at katuwiran at katotohanan), (kay ang bunga sa kahayag makita diha sa tanang maayo ug matarung ug matuod), Na inyong pinatutunayan ang kinalulugdan ng Panginoon; ug paninguhaa ninyo sa pagsusi kon unsa ang pagakahimut-an sa Ginoo. At huwag kayong makibahagi sa mga walang mapapakinabang na gawa ng kadiliman, kundi bagkus inyong sawatain; Ug ayaw kamo pag-ambit sa mga dili mabungahong buhat sa kangitngit, hinonoa kinahanglan ibutyag ninyo kini. Sapagkat ang mga bagay na ginagawa nila sa lihim ay mahalay na salitain man lamang. Kay makauulaw gayud ang paghisgot sa mga butang nga ginabuhat nila sa tago; Datapuwat ang lahat ng mga bagay pagka sawata ay itinatanyag ng kaliwanagan: sapagkat ang lahat ng mga bagay na itinatanyag ay kaliwanagan. apan ang tanang mga butang nga ginapadayag pinaagi sa kahayag, kana sila makita; kay ang tanang makita kahayag man. Kaya sinasabi niya, Gumising kang natutulog, at magbangon ka sa gitna ng mga patay, at liliwanagan ka ni Cristo. Tungod niini ginaingon: Pagmata, ikaw nga nagakatulog, ug bumangon ka gikan sa mga patay, ug pagahayagan ikaw ni Cristo." Mangagingat nga kayong lubos kung paano kayo lumalakad, huwag gaya ng mga mangmang, kundi gaya ng marurunong; Busa, pagbantay kamo pag-ayo sa inyong paggawi, dili ingon nga mga boangboang kondili ingon nga mga masinabuton, Na inyong samantalahin ang panahon, sapagkat ang mga araw ay masasama. nga managpahimulos sa kahigayonan kay ang kapanahonan karon puno sa kalisdanan. Kaya huwag kayong maging mga mangmang, kundi unawain ninyo kung ano ang kalooban ng Panginoon. Busa, ayaw kamo pagpakaboang, kondili sabton hinoon ninyo kon unsa ang kabobuton sa Ginoo. At huwag kayong magsipaglasing ng alak na kinaroroonan ng kaguluhan, kundi kayo'y mangapuspos ng Espiritu; Ug ayaw kamo pagkahubog ug bino, kay kana maoy pagpatuyang; kondili magpapuno hinoon kamog Espiritu. Na kayo'y mangagusapan ng mga salmo at mga himno at mga awit na ukol sa espiritu, na nangagaawitan at nangagpupuri sa inyong mga puso sa Panginoon; Pagsinultihay kamo, ang usa sa usa, sa mga pulong sa mga salmo ug sa mga alawiton ug sa mga awit nga espirituhanon, nga manag-awit ug managtogtog nga magadayeg sa Ginoo uban sa bug-os ninyong kasingkasing, Na kayo'y laging magpasalamat sa lahat ng mga bagay sa pangalan ng ating Panginoong Jesucristo sa Dios na ating Ama; nga sa kanunay magpasalamat kamo sa Dios Amahan tungod sa tanang mga butang, sa ngalan sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Na pasakop kayo sa isat isa sa takot kay Cristo. Magpinasakopay kamo nga masinugtanon ang usa sa usa ingon nga pagkataha kang Cristo. Mga babae, pasakop kayo sa inyo-inyong sariling asawa, na gaya ng sa Panginoon. Kamong mga asawa, kinahanglan magpasakop kamo nga masinugtanon sa inyong masigka-bana ingon nga sa Ginoo. Sapagkat ang lalake ay pangulo ng kaniyang asawa, gaya naman ni Cristo na pangulo ng iglesia, na siya rin ang tagapagligtas ng katawan. Kay ang bana mao ang ulo sa asawa, maingon usab nga si Cristo ulo sa iglesia nga mao ang iyang lawas, ug siya mao ang Manluluwas niini. Datapuwat kung paanong ang iglesia ay nasasakop ni Cristo, ay gayon din naman ang mga babae ay pasakop sa kani-kaniyang asawa sa lahat ng mga bagay. Maingon nga ang iglesia masinugtanong nagpasakop kang Cristo, sa ingon usab niana ang mga asawa kinahanglan magpasakop nga masinugtanon sa ilang masigka-bana sa tanang paagi. Mga lalake, ibigin ninyo ang inyo-inyong asawa, gaya naman ni Cristo na umibig sa iglesia, at ibinigay ang kaniyang sarili dahil sa kaniya; Kamong mga bana, higugmaa ninyo ang inyong masigka-asawa, maingon usab nga si Cristo nahigugma sa iglesia ug mitugyan sa iyang kaugalingon alang kaniya, Upang kaniyang pakabanalin ito, na nilinis sa pamamagitan ng paghuhugas ng tubig na may salita, aron iyang balaanon siya sa mahinloan na niya siya pinaagi sa paghugas kaniyag tubig uban sa pulong, Upang ang iglesia ay maiharap sa kaniyang sarili na maluwalhati, na walang dungis o kulubot o anomang gayong bagay; kundi ito'y nararapat maging banal at walang kapintasan. aron nga sa iyang atubangan ang iglesia ikatanyag diha sa katahum niini, nga walay buling o kunot o bisan unsang sulosama niini, aron magmabalaan siya ug dili masaway. Gayon din naman nararapat ibigin ng mga lalake ang kani-kaniyang sariling asawa, na gaya ng kanilang sariling mga katawan. Ang umiibig sa kaniyang sariling asawa ay umiibig sa kaniyang sarili: Ingon usab niini, ang mga bana kinahanglan magahigugma sa ilang masigka-asawa ingon nga ilang kaugalingong lawas. Ang nagahigugma sa iyang asawa nagahigugma sa iyang kaugalingon. Sapagkat walang sinoman na napoot kailan man sa kaniyang sariling katawan; kundi kinakandili at minamahal, gaya naman ni Cristo sa iglesia; Kay wala gayuy tawo nga nagdumot sa iyang kaugalingong lawas, kondili magapakaon hinoon siya niini ug magaalima niini maingon sa ginabuhat ni Cristo alang sa iglesia, Sapagkat tayo ay mga sangkap ng kaniyang katawan. sanglit mga bahin man kita sa iyang lawas. Dahil dito'y iiwan ng lalake ang kaniyang ama at ina, at makikisama sa kaniyang asawa; at ang dalawa ay magiging isang laman. "Tungod niining maong hinungdan, pagabiyaan sa lalaki ang iyang amahan ug inahan ug makig-usa siya sa iyang asawa, ug silang duha mahimong usa." Ang hiwagang ito ay dakila: datapuwat sinasalita ko ang tungkol kay Cristo at tungkol sa iglesia. Kini maoy usa ka dakung tinago, ug niini nagapasabut ako mahitungod kang Cristo ug sa iglesia; Gayon man ay umibig naman ang bawat isa sa inyo sa kani-kaniyang sariling asawa gaya ng sa kaniyang sarili; at ang babae ay gumalang sa kaniyang asawa. hinoon, alang sa matag-usa ka lalaki diha kaninyo, kinahanglan magahigugma gayud siya sa iyang asawa ingon nga iyang kaugalingon, ug ang asawa kinahanglan magatahud sa iyang bana. Mga anak, magsitalima kayo sa inyong mga magulang sa Panginoon: sapagkat ito'y matuwid. Kamong mga anak, kinahanglan managsugot kamo sa inyong mga ginikanan diha sa Ginoo, kay buhat kini nga matarung. Igalang mo ang iyong ama at ina (na siyang unang utos na may pangako), "Tumahod ka sa imong amahan ug inahan" (kini mao ang nahaunang sugo nga may saad), Upang yumaon kang mabuti, at ikaw ay mabuhay na malaon sa lupa. "aron magamauswagon ikaw ug mataas ang imong kinabuhi dinhi sa yuta." At, kayong mga ama, huwag ninyong ipamungkahi sa galit ang inyong mga anak: kundi inyong turuan sila ayon sa saway at aral ng Panginoon. Ug kamong mga amahan, ayaw ninyo pagsuk-a ang inyong mga anak, kondili matutoon hinoon ninyo sila uban sa pagbansay ug pagpahamatngon gikan sa Ginoo. Mga alipin, magsitalima kayo sa mga yaong ayon sa laman ay inyong mga panginoon, na may takot at panginginig, sa katapatan ng inyong puso, na gaya ng kay Cristo; Kamong mga ulipon, kinahanglan managsugot kamo sa inyong mga tawhanong agalon uban sa kahadlok ug pagkamatinahuron, sa kamaminatud-on sa kasingkasing, ingon nga daw ngadto kang Cristo; Hindi ang paglilingkod sa paningin, na gaya ng pagbibigay lugod sa mga tao; kundi bagkus gaya ng mga alipin ni Cristo, na ginagawa mula sa puso ang kalooban ng Dios; dili sa pag-alagad nga linigoy ingon sa magapahimuot sa mga tawo lamang, kondili ingon nga mga ulipon ni Cristo, nga sa kinasingkasing managtuman sa kabobut-on sa Dios, Maglingkod na may mabuting kalooban, na gaya ng sa Panginoon, at hindi sa mga tao: nga manag-alagad uban sa maayong kabobut-on ingon nga sa Ginoo ug dili nga sa mga tawo; Yamang napagaalaman na anomang mabuting bagay na gawin ng bawat isa, ay gayon din ang muling tatanggapin niya sa Panginoon, maging alipin o laya. kay kamo nasayud nga ang tanang kaayohan nga pagabuhaton ni bisan kinsa, mao usab ang balus nga iyang pagadawaton gikan sa Ginoo, walay sapayan kon siya ulipon o dili. At kayong mga panginoon, gayon din ang inyong gawin sa kanila, at iwan ninyo ang mga pagbabala: yamang napagaalaman na ang Panginoon nila at ninyo ay nasa langit, at sa kaniya'y walang itinatanging tao. Ug kamong mga agalon, buhati usab ninyo sila sa ingon, ug ayaw na ninyo sila paghulgaa, sa nasayran na ninyo nga anaa sa langit ang ila ug inyo usab nga Agalon, ug nga kini siya walay pinalabi sa mga tawo. Sa katapustapusa'y magpakalakas kayo sa Panginoon, at sa kapangyarihan ng kaniyang kalakasan. Sa katapusan, magmalig-on kamo pinaagi sa Ginoo ug sa kusog sa iyang gahum. Mangagbihis kayo ng buong kagayakan ng Dios, upang kayo'y magsitibay laban sa mga lalang ng diablo. Isul-ob ninyo ang tibuok hinagiban sa Dios, aron makabarug kamo batok sa mga malipatlipatong kaugdahan sa yawa. Sapagkat ang ating pakikibaka ay hindi laban sa laman at dugo, kundi laban sa mga pamunuan, laban sa mga kapangyarihan, laban sa mga namamahala ng kadilimang ito sa sanglibutan, laban sa mga ukol sa espiritu ng kasamaan sa mga dakong kaitaasan. Kay ang atong pakigdumog dili batok sa mga binuhat nga unod ug dugo, kondili batok sa mga punoan, batok sa mga kagamhanan, batok sa mga labawng agalon niining mangitngit nga kalibutan karon, batok sa mga dautan nga espirituhanong panon diha sa mga dapit sa kalangitan. Dahil dito magsikuha kayo ng buong kagayakan ng Dios, upang kayo'y mangakatagal sa araw na masama, at kung magawa ang lahat, ay magsitibay. Tungod niini, dad-a ninyo ang tibuok hinagiban sa Dios aron makasukol kamo inig-abut na sa adlaw sa kalisdanan, ug makapugong kamo sa inyong baruganan tapus sa inyong tanang pakigbisug. Magsitibay nga kayo, na ang inyong mga baywang ay may bigkis na katotohanan, na may sakbat na baluti ng katuwiran, Busa, pugngi gayud ninyo ang inyong ginabarugan sa mabinaksan ang inyong mga hawak sa kamatuoran ug sa masul-oban kamo sa kotamaya nga mao ang pagkamatarung, At ang inyong mga paa ay may panyapak na paghahanda ng evangelio ng kapayapaan; ug sa masinapinan ang inyong mga tiil sa pangandam sa Maayong Balita sa kadaitan; Bukod dito ay taglayin ninyo ang kalasag ng pananampalataya, na siyang ipapatay ninyo sa lahat ng nangagniningas na suligi ng masama. ug dugang sa tanan, dad-a ninyo ang kalasag nga mao ang pagtoo, nga pinaagi niini arang kamo makapalong sa tanang mga nagadilaab nga udyong sa dautan. At magsikuha rin naman kayo ng turbante ng kaligtasan, at ng tabak ng Espiritu, na siyang salita ng Dios: Ug dawata ninyo ang salukot nga mao ang kaluwasan, ug ang espada nga mao ang Espiritu, nga mao ang pulong sa Dios. Na magsipanalangin kayo sa Espiritu ng lahat ng panalangin at daing sa buong panahon, at mangagpuyat sa buong katiyagaan at daing na patungkol sa lahat ng mga banal, Pag-ampo kamo sa tanang panahon pinaagi sa Espiritu sa tanang pag-ampo ug pagpangamuyo. Alang sa maong kalab-uton, kinahanglan magtukaw kamo uban sa bug-os nga pagkamapadayonon, ug pangamuyo kamo alang sa tanang mga balaan, At sa akin, upang ako'y pagkalooban ng pananalita sa pagbubuka ng aking bibig, upang ipakilalang may katapangan ang hiwaga ng evangelio, ug alang kanako usab aron nga unta ikahatag kanako ang igsusulti sa diha nga magabuka ako sa akong baba uban sa kaisug, aron sa pagpaila sa tinago sa Maayong Balita, Na dahil dito ako'y isang sugong natatanikalaan; upang sa ganito ako'y magsalita na may katapangan gaya ng nararapat na aking salitain. nga alang niini ako nahimong usa ka tinugyanan nga tinalikalaan; aron igapahayag ko unta kini uban sa kaisug, sa paagi nga kinahanglan igasulti ko kini. Datapuwat upang mangaalaman ninyo naman ang mga bagay na ukol sa akin, at ang kalagayan ko, si Tiquico na aking minamahal na kapatid at tapat na ministro sa Panginoon, ay siyang magpapakilala sa inyo ng lahat ng mga bagay: Ug aron kamo usab mahibalo sa akong kahimtang, ug kon unsa ang ginabuhat ko, si Tiquico, ang hinigugmang igsoon ug kasaligan nga sulogoon sa Ginoo, magabalita kaninyo sa tanan. Na siyang aking sinugo sa inyo sa bagay na ito, upang makilala ninyo ang aming kalagayan, at upang kaniyang aliwin ang inyong mga puso. Gipadala ko siya kaninyo alang niining maong tuyo aron masayud kamo sa among kahimtang ug aron siya makadasig sa inyong mga kasingkasing. Kapayapaan nawa sa mga kapatid, at pagibig na may pananampalataya, mula sa Dios Ama at sa Panginoong Jesucristo. Hinaut nga diha sa mga kaigsoonan maanaa unta kanila gikan sa Dios nga Amahan ug sa Ginoong Jesu-Cristo ang kalinaw ug gugma nga dinuyogan sa pagtoo. Si Pablo at si Timoteo, na mga alipin ni Cristo Jesus, sa lahat ng mga banal kay Cristo Jesus na nangasa Filipos, pati ng mga obispo at ng mga diakono: Si Pablo ug si Timoteo, mga ulipon ni Cristo Jesus, Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula sa Dios na ating Ama at sa Panginoong Jesucristo. Ang grasya maanaa kaninyo ug ang kalinaw gikan sa Dios nga atong Amahan ug gikan sa Ginoong Jesu-Cristo. Ako'y nagpapasalamat sa aking Dios, sa tuwing kayo'y aking naaalaala, Ginapasalamatan ko ang akong Dios diha sa tanan kong paghandum kaninyo; Na parating sa bawat daing ko, ay masayang nananaing ako na patungkol sa inyong lahat, sa tanan kong pagpangamuyo alang kaninyong tanan, ako sa kanunay magaampo uban sa kalipay, Dahil sa inyong pakikisama sa pagpapalaganap ng evangelio, mula nang unang araw hanggang ngayon; nga mapasalamaton tungod sa inyong pakig-uban sa pagpakaylap sa Maayong Balita sukad pa sa sinugdan nga adlaw hangtud karon. Na ako'y may lubos na pagkakatiwala sa bagay na ito, na ang nagpasimula sa inyo ng mabuting gawa, ay lulubusin hanggang sa araw ni Jesucristo: Ug ako masaligon nga siya nga nagsugod ug maayong buhat diha kaninyo magapadayon sa pagbuhat aron kini mahingpit unya sa adlaw ni Jesu-Cristo. Gaya ng matuwid na aking isiping gayon tungkol sa inyong lahat, sapagkat kayo'y nasa aking puso, palibhasa'y, sa aking mga tanikala at pagsasanggalang at sa pagpapatunay naman sa evangelio, kayong lahat na kasama ko ay may bahagi sa biyaya. Ug ako may katarungan sa pagbati sa ingon niini mahitungod kaninyong tanan, sanglit kamo ania man sa akong kasingkasing, kay kamong tanan ako mang mga kauban nga mag-aambit sa grasya, diha sa akong pagkabinilanggo ug usab sa akong paglaban ug pagpanghimatuod sa Maayong Balita. Sapagkat saksi ko ang Dios, kung gaano ang pananabik ko sa inyong lahat sa mahinahong habag ni Cristo Jesus. Kay ang Dios mao ang akong saksi, nga ako gimingaw gayud kaninyong tanan uban sa pagbati sa kalomo ni Cristo Jesus. At ito'y idinadalangin ko, na ang inyong pagibig ay lalot lalo pang sumagana nawa sa kaalaman at sa lahat ng pagkakilala; Ug maoy akong pag-ampo nga unta ang inyong gugma mosamot pa sa pagdagaya sa kahibalo ug sa tanan nga pagpanabut, Upang inyong kilalanin ang mga bagay na magagaling; upang kayo'y maging mga tapat at walang kapintasan hanggang sa kaarawan ni Cristo; aron kamo sa kanunay magabutang sa inyong pag-uyon sa mga butang nga labing maayo, ug magmaputli ug dili masaway alang sa adlaw ni Cristo, Na mangapuspos ng bunga ng kabanalan, na ito'y sa pamamagitan ni Jesucristo, sa ikaluluwalhati at ikapupuri ng Dios. nga puno sa mga bunga sa pagkamatarung nga abut pinaagi kang Jesu-Cristo, alang sa himaya ug pagdalayeg ngadto sa Dios. Ngayon ibig ko na inyong maalaman, mga kapatid, na ang mga bagay na nangyari sa akin ay nangyari sa lalong ikasusulong ng evangelio; Buot ako nga inyong masayran, mga igsoon, nga ang nahitabo karon kanako nakaalagad hinoon sa pagpauswag sa Maayong Balita, Ano pat ang aking mga tanikala kay Cristo ay nahayag sa lahat ng mga bantay ng pretorio, at sa mga ibat iba pa; nga tungod niana nahibaloan na sa tanang kasundalohan nga bantay sa pritoryo ug sa tanang uban pa, nga ako karon nabilanggo diay tungod kang Cristo; At ang karamihan sa mga kapatid sa Panginoon, na palibhasa'y may pagkakatiwala sa aking mga tanikala, ay lalong nagkaroon ng tapang upang salitaing walang takot ang salita ng Dios. ug kadaghanan sa mga igsoon nahimong masaligon sa Ginoo tungod sa akong pagkabinilanggo, ug misamot pa sa pagkamaisugon sa pagsulti sa pulong sa Dios sa walay kahadlok. Tunay na ipinangangaral ng iba si Cristo sa kapanaghilian at sa pakikipagtalo; at ng mga iba naman sa mabuting kalooban: Sa pagkatinuod hinoon adunay magawali kang Cristo gumikan sa kasina ug sa pagpalabawlabaw, apan ang uban gumikan sa maayong kabobut-on. Ang isa'y gumagawa nito sa pagibig, palibhasa'y nalalaman na ako'y nalalagay sa pagsasanggalang ng evangelio; Ang naulahi nagahimo niini gumikan sa gugma, sa nasayran nila nga ako gibutang dinhi aron sa paglaban sa Maayong Balita; Datapuwat itinatanyag ng iba si Cristo dahil sa pagkakampikampi, hindi sa pagtatapat, na ang iniisip ay dalhan ako ng kapighatian sa aking mga tanikala. samtang ang nahauna nagasangyaw kang Cristo sa tinguha sa pagpalabaw, dili sa pagkamaminatud-on kondili sa pagdahum nga tungod niini molabi pa ang akong kasakit sa pagkabinilanggo. Ano nga? gayon man, sa lahat ng paraan, maging sa pagdadahilan o sa katotohanan, ay itinatanyag si Cristo; at sa ganito'y nagagalak ako, oo, at ako'y magagalak. Unsa may anaa niana? Mao lamang nga sa tanang paagi, bisan kon sa minaut o sa tinuoray, si Cristo gikasangyaw; ug tungod niini ako nagakalipay. Sapagkat nalalaman ko na ang kahihinatnan nito'y sa aking ikaliligtas, sa pamamagitan ng inyong pananaing at kapuspusan ng Espiritu ni Cristo, Oo, ug ako magapadayon sa pagkalipay. Kay ako nasayud nga pinaagi sa inyong mga pag-ampo ug sa panabang sa Espiritu ni Jesu-Cristo, kini mosangpot ra alang sa akong kagawasan, Ayon sa aking maningas na paghihintay at pagasa, na, sa anoma'y hindi ako mapapahiya, kundi sa buong katapangan, na gaya ng dati, gayon din naman ngayon, ay dadakilain si Cristo sa aking katawan, maging sa pamamagitan ng kabuhayan, o sa pamamagitan ng kamatayan. maingon nga maoy akong mainitong pagpaabut ug paglaum nga ako dili gayud magakaulaw, hinonoa, nga inubanan sa tuman nga kaisug karon ug sa kanunay, ako magapasidungog kang Cristo dinhi sa akong lawas, bisan pa kon pinaagi sa kinabuhi o pinaagi sa kamatayon. Sapagkat sa ganang akin ang mabuhay ay si Cristo, at ang mamatay ay pakinabang. Kay alang kanako ang pagkabuhi mao si Cristo, ug ang pagkamatay maoy pagdaug. Ngunit kung ang mabuhay sa laman ay siya kong palad, ito'y magiging mabungang pagpapagal, na aywan ko nga kung ano ang aking pipiliin. Apan kon mao may akong bahin ang pagkabuhi sa lawas, ug kon alang kanako kini mosangpot sa pagkamabungahon sa pangabudlay, nan, unsa ang akong pagapilion ako dili makapahayag. Sapagkat ako'y nagigipit sa magkabila, akong may nasang umalis at suma kay Cristo; sapagkat ito'y lalong mabuti: Ako maayong pagkapiit taliwala sa duroha. Ang akong tinguha mao unta ang pagbiya dinhi ug pagpakig-uban kang Cristo, sanglit kini mao may labi pa ka maayo. Gayon ma'y ang manatili sa laman ay siyang lalong kinakailangan dahil sa inyo. Apan ang pagpabilin ko dinhi sa lawas labing kinahanglanon tungod kaninyo. At sa pagkakatiwalang ito, ay aking nalalaman na ako'y mananatili, oo, at mananatili ako na kasama ninyong lahat, sa ikasusulong ninyo at ikagagalak sa pananampalataya; Ug kay mao man kini ang akong paghunahuna, ako nasayud nga ako magapabilin ug magapadayon pa uban kaninyong tanan, alang sa inyong kauswagan ug kalipay diha sa pagtoo, Upang managana ang inyong pagmamapuri kay Cristo Jesus sa akin sa pamamagitan ng aking pagharap na muli sa inyo. aron nga tungod kanako makabaton kamog igong hinungdan sa pagpasigarbo kang Cristo Jesus, gumikan unya sa pag-anha ko diha kaninyo pag-usab. Ang inyo lamang pamumuhay ay maging karapatdapat sa evangelio ni Cristo: upang, maging ako ay dumating at kayo'y makita, o wala man sa harap ninyo, ay mabalitaan ko ang inyong kalagayan, na kayo'y matitibay sa isang espiritu, na kayo'y mangagkaisa ng kaluluwa na nangagsisikap sa pananampalataya sa evangelio; Mao lamang nga ang inyong paggawi sa kinabuhi kinahanglan mangintakus sa Maayong Balita mahitungod kang Cristo, aron nga bisan kon mahitungha ako diha ug makakita kaninyo o wala ako diha, madunggan ko unta mahitungod kaninyo nga kamo nanagbarug nga malig-on diha sa usa ra ka espiritu, nga uban sa usa ra ka hunahuna kamo managhugop sa pagpakigbisug alang sa pagtoo sa Maayong Balita, At sa anoman ay huwag kayong mangatakot sa mga kaaway: na ito sa kanila ay malinaw na tanda ng kapahamakan, datapuwat tanda ng inyong pagkaligtas, at ito'y mula sa Dios; ug nga dili kamo palisang sa bisan unsa pinaagi sa inyong mga kaaway. Kay alang kanila ang inyong kaisug maoy usa ka tataw nga tilimad-on sa ilang pagkalaglag, apan tilimad-on sa inyong kaluwasan, ug kini gikan sa Dios. Sapagkat sa inyo'y ipinagkaloob alangalang kay Cristo, hindi lamang upang manampalataya sa kaniya, kundi upang magtiis din naman alangalang sa kaniya: Kay gikatugot kaninyo nga tungod kang Cristo kamo dili lamang kay igo rang motoo kaniya kondili nga kamo manag-antus usab tungod kaniya, Yamang taglay ninyo ang pakikipagbuno na inyong nakita rin sa akin, at ngayo'y nababalitaan ninyong taglay ko. nga magaatiman kamo sa mao rang pakigbisug nga inyo kaniadtong nakita kanako, nga inyo karong madungog nga akong ginaatiman. Kaya nga kung mayroong anomang kasiglahan kay Cristo, kung mayroong anomang kaaliwan ng pagibig, kung mayroong anomang pakikisama ng Espiritu, kung mayroong anomang mahinahong awa at habag, Busa kon aduna may pagkadinasig diha kang Cristo, kon aduna may pagkadinasig diha sa gugma, kon aduna may pakig-ambitay diha sa Espiritu, kon aduna may pagbinatiay sa kalomo ug pagkinaloy-anay, Ay lubusin ninyo ang aking katuwaan, upang kayo'y mangagkaisa ng pagiisip, mangagtaglay ng isa ring pagibig, na mangagkaisa ng akala, at isa lamang pagiisip; hingpita ninyo ang akong kalipay pinaagi sa inyong paggawi nga magkasinabtanay, nga managbaton sa samang pagbati sa paghigugma, sa samang panghunahuna ug katuyoan. Na huwag ninyong gawin ang anoman sa pamamagitan ng pagkakampikampi o sa pamamagitan ng pagpapalalo, kundi sa kababaan ng pagiisip, na ipalagay ng bawat isa ang iba na lalong mabuti kay sa kaniyang sarili; Ayaw na kamo pagbuhat ug bisan unsa sa tuyo sa pagbahinbahin o sa kawang pagpagarbo sa kaugalingon, hinonoa uban sa pagpaubos isipa ang uban ingon nga labi pang maayo kay sa inyong kaugalingon; Huwag tingnan ng bawat isa sa inyo ang sa kaniyang sarili, kundi ang bawat isa naman ay sa ibat iba. nga ang matag-usa kaninyo magatagad dili lamang sa iyang kaugalingong mga kahimtang, kondili sa mga kahimtang sa uban usab. Mangagkaroon kayo sa inyo ng pagiisip, na ito'y na kay Cristo Jesus din naman: Batoni diha kaninyo kining hunahunaa nga mabatonan ninyo diha kang Cristo Jesus, Na siya, bagamat nasa anyong Dios, ay hindi niya inaring isang bagay na nararapat panangnan ang pagkapantay niya sa Dios, nga, bisan tuod siya naglungtad diha sa kinaiya sa Dios, siya wala mag-isip sa iyang pagkasama sa Dios ingon nga usa ka butang nga pagailogan; Kundi bagkus hinubad niya ito, at naganyong alipin, na nakitulad sa mga tao: hinonoa, gihaw-asan niya ang iyang kaugalingon diha sa iyang pagsagop sa kinaiya sa ulipon, diha sa iyang pagkahisama sa mga tawo. At palibhasa'y nasumpungan sa anyong tao, siya'y nagpakababa sa kaniyang sarili, na nagmasunurin hanggang sa kamatayan, oo, sa kamatayan sa krus. Ug sa nakita siya diha sa dagway nga tawhanon, siya nagpaubos sa iyang kaugalingon ug nahimong masinugtanon hangtud sa kamatayon, oo, bisan pa sa kamatayon diha sa krus. Kaya siya naman ay pinakadakila ng Dios, at siya'y binigyan ng pangalang lalo sa lahat ng pangalan; Tungod niini, ang Dios nagbayaw kaniya sa kahitas-an ug mihatag kaniya sa ngalan nga labaw sa tanang mga ngalan, Upang sa pangalan ni Jesus ay iluhod ang lahat ng tuhod, ng nangasa langit, at ng nangasa ibabaw ng lupa, at ng nangasa ilalim ng lupa, aron nga sa ngalan ni Jesus ang tanang tuhod magapiko didto sa langit, dinhi sa yuta ug sa ilalum sa yuta, At upang ipahayag ng lahat ng mga dila na si Jesucristo ay Panginoon, sa ikaluluwalhati ng Dios Ama. ug ang tanang dila magasugid nga Ginoo si Jesu-Cristo, alang sa pagdalayeg sa Dios nga Amahan. Kaya nga, mga minamahal ko, kung paano ang inyong laging pagsunod, na hindi lamang sa harapan ko, kundi bagkus pa ngayong ako'y wala, ay lubusin ninyo ang gawain ng inyong sariling pagkaligtas na may takot at panginginig; Busa, mga hinigugma ko, maingon nga kamo sa kanunay nagamasinugtanon man dili lamang sa panahon ra nga ako anaa kaninyo, kondili, labaw pa gani, sa panahon usab nga ako wala diha kaninyo, panlimbasugi ninyo ang inyong kaugalingong kaluwasan uban ang kahadlok ug pagkurog; Sapagkat Dios ang gumagawa sa inyo maging sa pagnanasa at sa paggawa, ayon sa kaniyang mabuting kalooban. kay diha sa sulod ninyo ang Dios mao ang nagapalihok sa inyong pagtinguha ug pagpaningkamot alang sa iyang kaugalingong kahimuot. Gawin ninyo ang lahat ng mga bagay na walang mga bulungbulong at pagtatalo: Buhata ninyo ang tanang mga butang sa walay pagbagolbol ni pagsukitsukit, Upang kayo'y maging walang sala at walang malay, mga anak ng Dios na walang dungis sa gitna ng isang lahing liko at masama, na sa gitna nila'y lumiliwanag kayong tulad sa mga ilaw sa sanglibutan, aron mahimo kamong putli ug dili masalawayon, mga anak sa Dios nga mga walay buling, taliwala sa usa ka kaliwatan nga hiwi ug masupilon, nga sa taliwala nila kamo nagasidlak ingon nga mga kahayag dinhi sa kalibutan, Na nagpapahayag ng salita ng kabuhayan; upang may ipagkapuri ako sa kaarawan ni Cristo, na hindi ako tumakbo nang walang kabuluhan ni nagpagal man nang walang kabuluhan. nga nagatanyag sa pulong alang sa kinabuhi, aron nga sa adlaw unya ni Cristo ako magamapasigarbohon nga ako wala diay magpaningkamot ni maghago sa wala lamay kapuslanan. Oo, kahit ako'y maging hain sa paghahandog at paglilingkod ng inyong pananampalataya, ako'y nakikipagkatuwa, at nakikigalak sa inyong lahat: Apan bisan pa kon ingon nga halad igaula ako diha sa ibabaw sa inyong halad-inihaw nga pang-alagad sa inyong pagtoo, igakalipay ko kini ug ako magakalipay uban kaninyong tanan. At sa ganyan ding paraan kayo'y nakikipagkatuwa naman, at nakikigalak sa akin. Sa ingon niini kinahanglan kamo usab magakalipay, ug magakalipay uban kanako. Datapuwat inaasahan ko sa Panginoong Jesus na suguing madali sa inyo si Timoteo, upang ako naman ay mapanatag, pagkaalam ko ng inyong kalagayan. Gilauman ko sa Ginoong Jesus nga sa dili madugay si Timoteo akong ikapadala diha kaninyo aron ako usab malipay pinaagi sa mga balita mahitungod kaninyo. Sapagkat walang taong katulad ko ang pagiisip na magmamalasakit na totoo sa inyong kalagayan. Kay wala akoy tawo nga sama kaniya, nga may tinuod nga kahangawa alang sa inyong kaayohan. Sapagkat pinagsisikapan nilang lahat ang sa kanilang sarili, hindi ang mga bagay ni Jesucristo. Kay tanan silang uban nagapangita sa mga kaayohan sa ilang kaugalingon lamang ug dili sa mga kaayohan ni Jesu-Cristo. Ngunit nalalaman ninyo ang pagkasubok sa kaniya na gaya ng paglilingkod ng anak sa ama, ay gayon naglilingkod siyang kasama ko sa ikalalaganap ng evangelio. Apan kamo nasayud na sa pagkasinulayan ni Timoteo, kon giunsa niya sa pag-alagad kanako sa bulohaton sa Maayong Balita, ingon sa anak nga nagaalagad sa iyang amahan. Siya nga ang aking inaasahang suguin madali, pagkakita ko kung ano ang mangyayari sa akin: Busa gilauman ko ang pagpaanha kaniya diha sa dili madugay inigkatino ko na kon unsa gayud ang akong pagadangatan; Datapuwat umaasa ako sa Panginoon, na diya'y makararating din naman akong madali. ug ako masaligon sa Ginoo nga sa dili madugay ako usab makaanha diha. Ngunit inakala kong kailangang suguin sa inyo si Epafrodito, na aking kapatid at kamanggagawa, at kapuwa kawal at inyong sugo at katiwala sa aking kailangan. Nakahunahuna ako nga kinahanglan paanhaon ko diha kaninyo si Epafrodito nga akong igsoon ug masigkamagbubuhat ug masigkasundalo, nga inyong gipadala kanako aron sa pag-alagad sa akong mga pagkinahanglan, Yamang siya'y nananabik sa inyong lahat, at totoong siya'y namanglaw, sapagkat inyong nabalitaan na siya'y may-sakit: kay siya gimingaw kaninyong tanan, ug naguol pag-ayo tungod kay kamo nakadungog man nga siya nagmasakit. Katotohanan ngang nagkasakit siya na malapit na sa kamatayan: ngunit kinahabagan siya ng Dios; at hindi lamang siya kundi pati ako, upang ako'y huwag magkaroon ng sapinsaping kalumbayan. Sa pagkatinuod siya nagmasakit nga nag-ungaw sa kamatayon. Apan ang Dios nalooy kaniya ug dili lamang kaniya ra kondili kanako usab, aron ako dili abuton sa magatapun-og nga mga kaguol. Siya nga'y sinugo kong may malaking pagpipilit, upang, pagkakitang muli ninyo sa kaniya, kayo'y mangagalak, at ako'y mabawasan ng kalumbayan. Busa ako labi pang matinguhaon sa pagpaanha kaniya diha aron kamo malipay sa pagpakakita kaniya pag-usab, ug aron ako dili na kaayo mabalaka. Tanggapin nga ninyo siya sa Panginoon ng buong galak; at ang gayon ay papurihan ninyo: Busa dawata siya ninyo diha sa Ginoo uban sa tanang kalipay; ug pasidunggi ninyo ang mga tawong sama kaniya, Sapagkat dahil sa pagpapagal kay Cristo ay nalapit siya sa kamatayan, na isinasapanganib ang kaniyang buhay upang punan ang kakulangan sa inyong paglilingkod sa akin. kay alang sa bulohaton ni Cristo siya nag-ungaw na sa kamatayon, nga nagtahan sa iyang kinabuhi aron sa paghulip sa kakulang sa inyong pag-alagad kanako. Sa katapustapusan, mga kapatid ko, mangagalak kayo sa Panginoon. Ang pagsulat ko nga sa inyo ng mga gayon ding bagay, sa akin ay tunay na hindi nakangangalay, ngunit sa inyo'y katiwasayan. Dugang pa niini, mga igsoon, pagkalipay kamo diha sa Ginoo. Ang pagsulat kaninyo sa mao ra gihapong mga butanga dili makataka kanako, ug alang kaninyo kini makapalig-on. Magsipagingat kayo sa mga aso, magsipagingat kayo sa masasamang manggagawa, magsipagingat kayo sa mga sa pagtutuli: Likayi ninyo ang mga iro, likayi ninyo ang mga magbubuhat ug dautan, likayi ninyo sila nga mga nanagpamutol ug unod. Sapagkat tayo ang pagtutuli, na nagsisisamba sa Espiritu ng Dios, at nangagmamapuri kay Cristo Jesus, at walang anomang pagkakatiwala sa laman: Kay kita mao ang tinuod nga mga may sirkunsisyon, kita nga nagasimba sa Dios diha sa espiritu, ug nagapasigarbo kang Cristo Jesus, ug walay pagsalig sa unod. Bagamat ako'y makapagkakatiwala sa laman: na kung ang iba ay nagaakala na may pagkakatiwala sa laman, ay lalo na ako: Ngani ako may pasikaranan sa pagsalig sa unod usab. Kon adunay laing tawo nga magadahum nga siya may pasikaranan sa pagsalig sa unod, ako labaw pa: Na tinuli ng ikawalong araw, mula sa lahi ng Israel, mula sa angkan ni Benjamin, Hebreo sa mga Hebreo; tungkol sa kautusan, ay Fariseo; gisirkunsisyonan ako sa ikawalong adlaw gikan sa akong pagkahimugso, sa kaliwatan ako ni Israel, sa banay ni Benjamin, Hebreohanon nga natawog mga Hebreohanon; bahin sa kasugoan, Fariseo; Tungkol sa pagsisikap, ay manguusig sa iglesia; tungkol sa kabanalan na nasa kautusan, ay walang kapintasan. bahin sa pagkamasibuton, maglulutos sa iglesia; bahin sa pagkamatarung nga pinasikad sa kasugoan, dili masaway. Gayon man ang mga bagay na sa akin ay pakinabang, ay inari kong kalugihan, alangalang kay Cristo. Ngani bisan unsang kadaugan nga akong naangkon kaniadto, kini ako nang giisip nga kapildihan tungod kang Cristo. Oo nga, at lahat ng mga bagay ay inaari kong kalugihan dahil sa dakilang kagalingan ng pagkakilala kay Cristo Jesus na Panginoon ko: na alangalang sa kaniya'y tiniis ko ang kalugihan ng lahat ng mga bagay, at inari kong sukal lamang, upang tamuhin ko si Cristo, Sa pagkatinuod ang tanan akong ginaisip nga kapildihan tungod sa labawng kabililhon sa pagpakaila kang Cristo Jesus nga akong Ginoo. Tungod kaniya napildihan ako sa tanang butang, ug kini sila ginaisip ko ingon nga mga biya na aron lamang maako si Cristo At ako'y masumpungan sa kaniya, na walang katuwirang aking sarili, sa makatuwid baga'y sa kautusan, kundi ang katuwirang sa pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo, ang katuwiran ngang buhat sa Dios sa pamamagitan ng pananampalataya: ug makaplagan ako diha kaniya, dili nga nagabaton ako sa pagkamatarung nga akong kaugalingon pinasikad sa kasugoan, kondili nianang pagkamatarung nga pinaagi sa pagtoo kang Cristo, ang pagkamatarung nga gikan sa Dios, nga nagasukad sa pagtoo; Upang makilala ko siya, at ang kapangyarihan ng kaniyang pagkabuhay na maguli, at ang pakikisama ng kaniyang mga kahirapan, na ako'y natutulad sa kaniyang pagkamatay; aron ako makaila kaniya ug sa gahum sa iyang pagkabanhaw ug sa pag-ambit sa iyang mga kasakit, nga mahisama kaniya sa iyang pagkamatay, Kung aking tamuhin sa anomang paraan ang pagkabuhay na maguli sa mga patay. aron nga kon mahimo makab-ot ko ang pagkabanhaw gikan sa mga patay. Hindi sa ako'y nagtamo na, o ako'y nalubos na: kundi nagpapatuloy ako, baka sakaling maabot ko yaong ikinaaabot naman sa akin ni Cristo Jesus. Dili nga nakab-ot ko na kini, o nahingpit na ako; hinonoa ginaagpas ko kini aron mahimong akong kaugalingon, sanglit nahimo na man ako ni Cristo Jesus nga iyang kaugalingon. Mga kapatid, hindi ko pa inaaring inabot: datapuwat isang bagay ang ginagawa ko, na nililimot ang mga bagay na nasa likuran, at tinutungo ang mga bagay na hinaharap, Mga igsoon, wala ako mag-isip nga kini nahimo ko nang akong kaugalingon; hinoon, usa ka butang akong ginabuhat mao kin: sa ginakalimtan ko ang nanagpangagi na ug sa nagadasdas ako paingon sa anaa sa unahan, Nagtutumulin ako sa hangganan sa ganting-pala ng dakilang pagtawag ng Dios na kay Cristo Jesus. ako nagapadayon paingon sa dauganan, ngadto sa ganti nga mao ang sa langitnong pagtawag kanato sa Dios diha kang Cristo Jesus. Kaya nga, kung ilan tayong mga sakdal, ay magisip ng gayon: at kung sa anoma'y nangagkakaiba kayo ng iniisip ay ipahahayag naman ito sa inyo ng Dios: Kitang tanan nga mga hamtong na sa pagtoo kinahanglan magabaton sa maong panghunahuna; ug kon ugaling kamo lahi man ug panghunahuna, kini usab igapadayag ra kaninyo sa Dios. Lamang, ay magsilakad tayo ayon sa gayon ding ayos na ating inabot na. Mao lamang nga kinahanglan managgawi kita sumala nianang kahibalo nga ato nang nakab-ot karon. Mga kapatid, kayo'y mangagkaisang tumulad sa akin, at tandaan ninyo ang mga nagsisilakad ng gayon, ayon sa halimbawang nakikita ninyo sa akin. Mga igsoon, panag-usa kamo sa pag-awat kanako, ug timan-i ninyo sila nga nanaggawi sa ingon sumala sa sulondon nga inyong nadawat kanamo. Sapagkat marami ang mga nagsisilakad, na siyang madalas na aking sinabi sa inyo, at ngayo'y sinasabi ko sa inyo na may pagiyak, na sila ang mga kaaway ng krus ni Cristo: Kay daghan ang nagagawi nga mahitungod kanila giingnan ko na kamo sa makadaghan, ug nga bisan karon magaingon ako uban sa paghilak, nga kini sila nagagawi ingon nga mga kaaway sa krus ni Cristo. Na ang kanilang kahihinatnan ay ang kapahamakan, na ang kanilang dios ay ang tiyan, at ang kanilang kapurihan ay nasa kanilang kahihiyan, na nagiisip ng mga bagay na ukol sa lupa. Ang ilang dadangatan mao ang pagkalaglag, ang ilang dios mao ang ilang tiyan, ang ilang ginapasigarbo mao ang ilang kaulaw, ang ilang mga hunahuna gitumong diha sa mga butang sa yuta. Sapagkat ang ating pagkamamamayan ay nasa langit; mula doon ay hinihintay naman natin ang Tagapagligtas, ang Panginoong Jesucristo: Apan kita mga molupyo sa langit, ug gikan niini atong ginapaabut ang Manluluwas, ang Ginoong Jesu-Cristo. Na siyang magbabago ng katawan ng ating pagkamababa, upang maging katulad ng katawan ng kaniyang kaluwalhatian, ayon sa paggawa na maipagpapasuko niya sa lahat ng mga bagay sa kaniya. Siya mao ang magausab sa atong timawa nga lawas aron kini mahisama sa iyang mahimayaong lawas, pinaagi sa gahum nga nakapahimo kaniyang takus bisan pa sa pagsakop sa tanang mga butang sa ilalum kaniya. Kaya nga, mga kapatid kong minamahal at pinananabikan, aking katuwaan at putong, magsitibay nga kayo sa Panginoon, mga minamahal ko. Busa, mga igsoon ko nga akong hinigugma ug namingawan, nga akong kalipay ug purongpurong, managbarug kamo sa ingon nga kalig-on diha sa Ginoo, mga hinigugma ko. Ipinamamanhik ko kay Euodias, at ipinamamanhik ko kay Sintique, na mangagkaisa ng pagiisip sa Panginoon. Hangyoon ko si Euodia ug hangyoon ko si Sintique nga magkauyonay unta sila diha sa Ginoo. Oo, ipinamamanhik ko rin naman sa iyo, tapat na kasama sa pagtulong, na iyong tulungan ang mga babaing ito, sapagkat sila'y nangagpagal na kasama ko sa evangelio, at kasama rin naman ni Clemente, at ng ibang aking mga kamanggagawa, na ang kanilang pangalan ay nangasa aklat ng buhay. Ug mangamuyo ako kanimo usab, tinuod kong masigkauban sa buhat, nga unta tabangan mo kining mga babayehana, kay sila nagpangabudlay abay kanako sa pagpakaylap sa Maayong Balita uban kang Clemente ug sa tanang uban kong mga masigkamagbubuhat kinsang mga ngalan anaa sa basahon sa kinabuhi. Mangagalak kayong lagi sa Panginoon: muli kong sasabihin, Mangagalak kayo. Pagkalipay kamo kanunay diha sa Ginoo; usbon ko ang pag-ingon, Pagkalipay kamo. Makilala nawa ang inyong kahinhinan ng lahat ng mga tao. Ang Panginoon ay malapit na. Ang inyong pagkamapailubon ipaila ninyo sa tanang mga tawo. Ang Ginoo haduol na. Huwag kayong mangabalisa sa anomang bagay; kundi sa lahat ng mga bagay sa pamamagitan ng panalangin at daing na may pagpapasalamat ay ipakilala ninyo ang inyong mga kahilingan sa Dios. Ayaw kamo pagkabalaka mahitungod sa bisan unsang butang, hinonoa sa tanang butang ipahibalo ninyo sa Dios ang inyong mga hangyo pinaagi sa pag-ampo ug sa pagpangamuyo uban sa pagpasalamat. At ang kapayapaan ng Dios, na di masayod ng pagiisip, ay magiingat ng inyong mga puso at ng inyong mga pagiisip kay Cristo Jesus. Ug ang kalinaw sa Dios, nga lapaw sa tanang pagpanabut, magabantay sa inyong mga kasingkasing ug sa inyong mga hunahuna diha kang Cristo Jesus. Katapustapusan, mga kapatid, anomang bagay na katotohanan, anomang bagay na kagalanggalang, anomang bagay na matuwid, anomang bagay na malinis, anomang bagay na kaibigibig, anomang bagay na mabuting ulat; kung may anomang kagalingan, at kung may anomang kapurihan, ay isipin ninyo ang mga bagay na ito. Sa katapusan, mga igsoon, bisan unsang butang tinuod, bisan unsang butang dungganan, bisan unsang butang matarung, bisan unsang butang ulay, bisan unsang butang hiligugmaon, bisan unsay butang maayong pamation, kon aduna may kahalangdon, kon aduna may pagkadalaygon, palandunga ninyo kining mga butanga. Ang mga bagay na inyong natutuhan at tinanggap at narinig at nakita sa akin, ang mga bagay na ito ang gawin ninyo: at ang Dios ng kapayapaan ay sasa inyo. Buhata ninyo ang inyong nakat-onan ug nadawat ug nadunggan ug nakita kanako; ug ang Dios sa kalinaw magauban kaninyo. Datapuwat ako'y totoong nagagalak sa Panginoon, na ngayon sa kahulihulihan ay inyong binuhay ang inyong pagmamalasakit sa akin; na dito'y katotohanang nangagkaroon kayo ng malasakit, ngunit kayo'y nagkulang ng mabuting pagkakataon. Daku ang akong pagkalipay diha sa Ginoo nga karon sa katapusan gibuhi na usab ninyo ang inyong kahangawa alang kanako; sa pagkatinuod hinoon kamo kanunay man nga may kahangawa alang kanako, mao lamang nga kamo wala makagayon sa pagpakita niini. Hindi sa sinasabi ko ang tungkol sa kailangan: sapagkat aking natutuhan ang masiyahan sa anomang kalagayang aking kinaroroonan. Dili nga nagmahay ako tungod sa akong kawalad-on; kay ako nakakat-on man sa pagpahaigo sa akong kaugalingon sa bisan unsang kahimtang nga akong mahimutangan. Marunong akong magpakababa, at marunong naman akong magpakasagana: sa bawat bagay at sa lahat ng bagay ay natutuhan ko ang lihim maging sa kabusugan, at maging sa kagutuman, at maging sa kasaganaan at maging sa kasalatan. Ako makamaong magkinabuhi sa kakabus ug ako makamao usab nga magkinabuhi sa kadagaya; sa bisan unsa ug sa tanang pagkabutang, nasinati ko ang tinago sa paagi sa pagpahimutang diha sa pagkabusog ug sa pagkagutom, sa kadagaya ug sa kawalad-on. Lahat ng mga bagay ay aking magagawa doon sa nagpapalakas sa akin. Mahimo ko ang tanang butang pinaagi kaniya nga nagapalig-on kanako. Gayon man ay mabuti ang inyong ginawa na kayo'y nakiramay sa aking kapighatian. Hinoon nagmapuanguron kamo sa inyong pagpakig-ambit sa akong kaguol. At kayo mga taga Filipos, nalalaman naman ninyo, na nang pasimulan ang evangelio, nang ako'y umalis sa Macedonia, alin mang iglesia ay walang nakipagkaisa sa akin sa pagkakaloob at pagtanggap kundi kayo lamang; Ug kamong mga taga-Filipos nasayud nga sa pagsugod sa pagsangyaw sa Maayong Balita, sa paggikan ko sa Macedonia, gawas kaninyo lamang walay laing iglesia nga nakig-uban kanako sa buhat labut sa paghatag ug sa pagdawat; Sapagkat sa Tesalonica ay nagpadala kayong minsan at muli para sa aking kailangan. kay bisan gani sa didto ako sa Tesalonica, gipadad-an man ninyo akog hinabang dili lamang sa makausa ra kondili sa makaduha. Hindi sa ako'y naghahanap ng kaloob; kundi hinahanap ko ang bunga na dumadami sa ganang inyo. Dili nga ginatinguha ko ang inyong mga hatag; kondili nga ginatinguha ko hinoon ang tubo niini nga magauswag unta alang sa inyong kadagaya. Datapuwat mayroon ako ng lahat ng bagay, at sumasagana: ako'y busog, palibhasa'y tumanggap kay Epafrodito ng mga bagay na galing sa inyo, na isang samyo ng masarap na amoy, isang handog na kaayaaya, na lubhang nakalulugod sa Dios. Aduna na akoy igo sa tanang mga butang, ug labaw pa gani sa igo; gikatagan-an na ako pag-ayo, sanglit nadawat ko na man gikan kang Epafrodito ang inyong gipadala nga mga gasa, nga maoy halad nga maamyon, usa ka halad-inihaw nga hilinangpon ug makapahimuot sa Dios. At pupunan ng aking Dios ang bawat kailangan ninyo ayon sa kaniyang mga kayamanan sa kaluwalhatian kay Cristo Jesus. Ug ang tanan ninyong kinahanglanon igahatag kaninyo sa akong Dios sumala sa iyang mga bahandi sa himaya diha kang Cristo Jesus. Ngayon nawa'y suma ating Dios at Ama ang kaluwalhatian magpakailan man. Siya nawa. Ngadto sa atong Dios ug Amahan, ang himaya hangtud sa kahangturan. Amen. Batiin ninyo ang bawat banal kay Cristo Jesus. Binabati kayo ng mga kapatid na kasama ko. Ipangomusta ako sa tanang mga balaan diha kang Cristo Jesus. Ang mga igsoon nga ania uban kanako nangomusta kaninyo. Binabati kayo ng lahat ng mga banal, lalong lalo na ng mga kasangbahay ni Cesar. Ang tanang mga balaan diri ilabi na sila nga mga sakop sa panimalay ni Cesar, nangomusta kaninyo diha. Si Pablo, na apostol ni Jesucristo sa pamamagitan ng kalooban ng Dios, at ang kapatid nating si Timoteo, Si Pablo, apostol ni Cristo Jesus pinaagi sa kabobut-on sa Dios, ug si Timoteo nga atong igsoon, Sa mga banal at tapat na mga kapatid kay Cristo, na nangasa sa Colosas: Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula sa Dios na ating Ama. Nganha sa mga anaa sa Colosas, nga mga balaan ug kasaligang mga igsoon diha kang Cristo: Nagpapasalamat kami sa Dios, na Ama ng ating Panginoong Jesucristo, na kayo'y laging idinadalangin, Sa kanunay magapasalamat kami sa Dios, ang Amahan sa atong Ginoong Jesu-Cristo, inig-ampo namo alang kaninyo, Nang nabalitaan namin ng inyong pananampalataya kay Cristo Jesus, at ang pagibig ninyo sa lahat ng mga banal, kay kami nakadungog man ugod mahitungod sa inyong pagtoo kang Cristo Jesus ug sa gugma nga inyong ginabatonan alang sa tanang mga balaan, Dahil sa pagasa na natataan para sa inyo sa langit, na nang una ay inyong narinig sa salita ng katotohanan ng evangelio, tungod sa paglaum nga gikatagana alang kaninyo didto sa langit. Kining maong paglaum inyong nadungog kaniadto pinaagi sa pulong sa kamatuoran, sa Maayong Balita Na ito'y dumating sa inyo; gayon din naman kung paano sa buong sanglibutan na namumunga at lumalaganap, gaya rin naman sa inyo, mula nang araw na inyong marinig at maalaman ang biyaya ng Dios sa katotohanan; nga miabut kaninyo, maingon nga sa pagkatinuod kini nagapamunga ug nagamalamboon sa tibuok kalibutan-- maingon man usab diha kaninyo, sukad pa niadtong adlaw sa inyong pagpakadungog ug pagpakaila sa tinuod sa grasya sa Dios, Ayon sa inyong natutuhan kay Epafras na aming minamahal na kasamang lingkod, na isang tapat na ministro ni Cristo, sa ganang atin; maingon sa inyong pagkahibalo niini gikan kang Epafras nga atong hinigugmang masigkaulipon. Alang sa among kaayohan, siya kasaligan nga ministro ni Cristo Na siya rin namang sa amin ay nagbalita ng inyong pagibig sa Espiritu. ug siya mao ang nagsugilon kanamo mahitungod sa inyong pagkamahigugmaon diha sa Espiritu. Dahil dito'y kami naman, mula nang araw na aming marinig ito, ay hindi kami nagsisitigil ng pananalangin at ng paghingi na patungkol sa inyo, upang kayo'y puspusin ng kaalaman ng kaniyang kalooban, sa buong karunungan at pagkaunawa ayon sa espiritu, Tungod niini, sukad pa niadtong adlaw sa among pagpakadungog niini, wala kami maghunong sa pag-ampo alang kaninyo, sa pagpangamuyo nga unta mapuno kamo sa kahibalo mahitungod sa iyang kabobut-on diha sa tanang espirituhanong kaalam ug pagpanabut, Upang kayo'y magsilakad ng nararapat sa Panginoon, sa buong ikalulugod niya, at magsipamunga sa bawat gawang mabuti, at magsilago sa kaalaman ng Dios; aron kamo magakinabuhi nga takus sa Ginoo, nga sa hingpit kahimut-an niya, magamabungahon sa tanang mga maayong buhat ug magatubo sa kahibalo mahitungod sa Dios. Na kayo'y palakasin ng buong kapangyarihan, ayon sa kalakasan ng kaniyang kaluwalhatian, sa buong pagtitiis at pagpapahinuhod na may galak; Hinaut unta nga malinig-onan kamo sa tanang kusog, sumala sa iyang mahimayaong gahum, alang sa tanang pag-antus ug pagpailub dinuyogan sa kalipay, Na nagpapasalamat sa Ama, na nagpaging dapat sa atin upang makabahagi sa mana ng mga banal sa kaliwanagan; nga magahatag kamo sa mga pagpasalamat ngadto sa Amahan nga mao ang naghimo kanatong takus sa pagambit sa panulondon sa mga balaan diha sa kahayag. Na siyang nagligtas sa atin sa kapangyarihan ng kadiliman, at naglipat sa atin sa kaharian ng Anak ng kaniyang pagibig; Siya mao ang nagluwas kanato gikan sa kagahum sa kangitngit ug naglalin kanato ngadto sa gingharian sa iyang Anak nga pinalangga, Na siyang kinaroroonan ng ating katubusan, na siyang kapatawaran ng ating mga kasalanan: kang kinsa kita nakabaton sa pagkatinubos, sa kapasayloan sa mga sala. Na siya ang larawan ng Dios na di nakikita, ang panganay ng lahat ng mga nilalang; Siya mao ang dagway sa dili makita nga Dios, ang panganay sa tibuok nga kabuhatan; Sapagkat sa kaniya nilalang ang lahat na mga bagay, sa sangkalangitan at sa sangkalupaan, na mga bagay na nakikita at ang mga bagay na di nakikita, maging mga luklukan o mga pagsakop o mga pamunuan o mga kapangyarihan; lahat ng mga bagay ay nilalang sa pamamagitan niya at ukol sa kaniya; kay pinaagi kaniya gibuhat ang tanang mga butang, diha sa langit ug dinhi sa yuta, makita ug dili makita, mga lingkoranan nga harianon o kagahum o pamunoan o pagbolut-an-- ang tanang mga butang gibuhat pinaagi kaniya ug alang kaniya. At siya'y una sa lahat ng mga bagay, at ang lahat ng mga bagay ay nangabubuhay dahil sa kaniya. Siya mao na sa wala pa ang tanang mga butang, ug diha kaniya ang tanang mga butang gipakapot. At siya ang ulo ng katawan, sa makatuwid baga'y ng iglesia; na siya ang pasimula, ang panganay sa mga patay; upang sa lahat ng mga bagay, ay magkaroon siya ng kadakilaan. Siya mao ang ulo sa lawas, nga mao ang iglesia; siya mao ang sinugdan, ang panganay nga gikan sa mga nangamatay, aron nga diha sa tanang mga butang siya mahimong kinalabwan sa tanan. Sapagkat minagaling ng Ama na ang buong kapuspusan ay manahanan sa kaniya; Kay diha kaniya nahimuot sa pagpuyo ang bug-os nga kinatibuk-an sa Dios, At sa pamamagitan niya ay pakipagkasunduin sa kaniya ang lahat ng mga bagay, na pinapayapa niya sa pamamagitan ng dugo ng kaniyang krus; sa pamamagitan niya, sinasabi ko, maging mga bagay sa kalupaan, o mga bagay sa sangkalangitan. ug pinaagi kaniya nahimuot kini sa pagpasig-uli, nganha sa iyang kaugalingon, sa tanang mga butang sa kayutaan o sa kalangitan, ug naghimo sa kadaitan pinaagi sa iyang dugo diha sa krus. At kayo, nang nakaraang panahon ay nangahihiwalay at mga kaaway sa inyong pagiisip sa inyong mga gawang masasama. Ug kamo, nga kaniadto mga nahimutang sa halayo ug mga mabinatukon diha sa panghunahuna, nga nanaghimo sa mga dautang buhat, Gayon ma'y pinakipagkasundo niya ngayon sa katawan ng kaniyang laman, sa pamamagitan ng kamatayan, upang kayo'y iharap na mga banal at walang dungis at walang kapintasan sa harapan niya: karon iya nang napasig-uli ngadto kaniya diha sa iyang tawhanon nga lawas pinaagi sa iyang kamatayon, aron iya kamong ikapaatubang nga binalaan ug dili masaway ug dili mabadlong diha sa iyang atubangan, Kung tunay na kayo'y mamamalagi sa pananampalataya, na nababaon at matitibay, at di makilos sa pagasa sa evangelio na inyong narinig, na ipinangaral sa lahat ng mga nilalang sa silong ng langit; na dito akong si Pablo ay ginawang ministro. kon kamo magapadayon gayud sa pagtoo, dili matarug, malig-on, dili mobulag sa paglaum sa Maayong Balita nga inyong gipatalinghugan, nga gikawali ngadto sa tanang mga binuhat sa silong sa langit, ug nga niini ako, si Pablo, nahimong ministro. Ngayo'y nagagalak ako sa aking mga hirap dahil sa inyo, at aking pinupunan sa akin ang kakulangan ng mga hirap ni Cristo sa aking laman dahil sa kaniyang katawan, na siyang iglesia; Ginakalipay ko karon ang akong mga pag-antus tungod kaninyo, ug dinhi sa akong lawas ginapuno ko ang mga kasakit nga nakulang sa mga pag-antus ni Cristo alang sa iyang lawas nga mao ang iglesia, Na ako'y ginawang ministro nito, ayon sa pamamahala na mula sa Dios na ibinigay sa akin para sa inyo upang maipahayag ang salita ng Dios, nga niini ako nahimong ministro sumala sa diosnong katungdanan nga gipiyal kanako alang kaninyo, aron sa pagpahayag sa hingpit sa pulong sa Dios, Maging ang hiwaga na inilihim sa lahat ng panahon at lahi: datapuwat ngayo'y ipinahayag sa kaniyang mga banal, sa tinago nga nalilong sulod sa mga katuigan ug mga kaliwatan apan karon gikapadayag na ngadto sa iyang mga balaan. Na sa kanila'y minagaling ng Dios na ipakilala kung ano ang mga kayamanan ng kaluwalhatian ng hiwagang ito sa gitna ng mga Gentil, na ito'y si Cristo na nasa inyo, na pagasa ninyo sa kaluwalhatian: Gibut-an sa Dios ang pagpaila ngadto kanila sa kadaku gayud sa mga kadagaya sa himaya sa maong tinago alang sa mga Gentil, ang tinago nga si Cristo anaa kaninyo, ang paglaum alang sa himaya. Na siya naming inihahayag, na pinaaalalahanan ang bawat tao at tinuturuan ang bawat tao, sa buong karunungan, upang maiharap naming sakdal kay Cristo ang bawat tao; Siya mao ang among ginasangyaw sa among pagpanambag sa tanang mga tawo ug sa among pagpanudlo sa tanang mga tawo diha sa tanang kaalam, aron among ikapaatubang silang tanan ingon nga mga hingkod diha kang Cristo. Na dahil dito'y nagpapagal din naman ako, na nagpipilit ayon sa kaniyang paggawa, na siyang sa akin ay gumagawa na may kapangyarihan. Alang niini ako nagapangabudlay nga nagapanlimbasug sumala sa iyang kusog nga iyang gipalihok nga makagagahum gayud sa sulod nako. Sapagkat ibig ko na inyong maalaman kung gaano kalaki ang aking pagpipilit dahil sa inyo, at sa nangasa Laodicea, at sa lahat na hindi nakakita ng mukha ko sa laman; Kay buot ko nga inyong masayran ang kadaku sa akong panlimbasug alang kaninyo, ug alang kanila sa Laodicea, ug alang sa tanan nga wala makakita sa akong nawong, Upang mangaaliw ang kanilang mga puso, sa kanilang pagkakalakip sa pagibig, at sa lahat ng mga kayamanan ng lubos na katiwasayan ng pagkaunawa, upang makilala nila ang hiwaga ng Dios, sa makatuwid baga'y si Cristo, aron ang ilang kasingkasing mamalig-on sa diha nga matagik kini sa gugma, aron makabaton sila sa tanang kadagaya sa kasaligan nga pagpanabut ug kahibalo mahitungod sa tinago sa Dios, ang tinago nga mao si Cristo, Na siyang kinatataguan ng lahat ng mga kayamanan ng karunungan at ng kaalaman. kang kinsa natago ang tanang bahandi sa kaalam ug kahibalo. Ito'y sinasabi ko, upang huwag kayong madaya ng sinoman sa mga pananalitang kaakitakit. Gisulti ko kini aron kamo dili malimbungan ni bisan kinsa pinaagi sa mga pulong nga makabibihag. Sapagkat bagaman sa laman ako'y wala sa harap, gayon ma'y nasa inyo ako sa espiritu, na nagagalak at nakikita ko ang inyong ayos, at ang katibayan ng inyong pananampalataya kay Cristo. Kay bisan tuod ako wala diha kaninyo sa lawas, ako anaa uban kaninyo sa espiritu, nga nagakalipay sa pagsaksi sa inyong pagkamahusay ug sa kalig-on sa inyong pagtoo kang Cristo. Kung paano nga na inyong tinanggap si Cristo Jesus na Panginoon, ay magsilakad kayong gayon sa kaniya, Busa, maingon sa inyong pagdawat kaniadto kang Cristo Jesus nga Ginoo, padayon kamo sa pagkinabuhi diha kaniya, Na nangauugat at nangatatayo sa kaniya, at matibay sa inyong pananampalataya, gaya ng pagkaturo sa inyo, na sumasagana sa pagpapasalamat. nga mga pinagamut ug pinatubo diha kaniya ug linig-on diha sa pagtoo, ingon nga niini gitudloan kamo, nga magamadagayaon sa pagpasalamat. Kayo'y magsipagingat, baka sa inyo'y may bumihag sa pamamagitan ng kaniyang pilosopia at walang kabuluhang pagdaraya, ayon sa salit saling sabi ng mga tao, ayon sa mga pasimulang aral ng sanglibutan, at di ayon kay Cristo: Bantayi ninyo nga walay bisan kinsa nga magabihag kaninyo pinaagi sa pilosopiya ug sa malimbongon nga pagpatootoo, sumala sa tawhanong kalagdaan nga gikabilinbilin, sumala sa mga paninugdan nga tinoohan sa kalibutan, ug dili sumala ni Cristo. Sapagkat sa kaniya'y nananahan ang buong kapuspusan ng pagka Dios sa kahayagan ayon sa laman, Kay diha kaniya nagapuyo sa pagkalawas ang bug-os kinatibuk-an sa pagka-Dios, At sa kaniya kayo'y napuspus na siyang pangulo ng lahat na pamunuan at kapangyarihan: ug sa kinabuhi nangatugob kamo diha kaniya nga mao ang ulo sa tanang pamunoan ug kagahum. Na sa kaniya ay tinuli rin naman kayo ng pagtutuling hindi gawa ng mga kamay, sa pagkahubad ng katawang laman, sa pagtutuli ni Cristo; Diha kaniya usab kamo nakadawat sa sirkunsisyon nga dili hinimo sa mga kamot, kondili sa sirkunsisyon nga pinaagi kang Cristo sa diha nga nahukasan kamo sa unodnon nga lawas; Na nangalibing na kalakip niya sa bautismo, na kayo nama'y muling binuhay na kalakip niya, sa pamamagitan ng pananampalataya sa pagawa ng Dios, na muling bumangon sa kaniya sa mga patay. ug gikalubong kamo uban kaniya diha sa bautismo, nga niini kamo usab gibanhaw uban kaniya pinaagi sa pagtoo sa gahum sa Dios nga nagbanhaw kaniya gikan sa mga patay. At nang kayo'y mga patay dahil sa inyong mga kasalanan, at sa di pagtutuli ng inyong laman ay kaniyang binuhay kayo na kalakip niya, na ipinatawad sa atin ang ating lahat na mga kasalanan: Ug sa mga patay pa kamo diha sa mga kalapasan ug sa pagkawalay sirkunsisyon sa inyong unod, uban kaniya kamo gibuhi sa Dios sa napasaylo niya kita sa tanan tang kalapasan, Na pinawi ang usapang nasusulat sa mga palatuntunan laban sa atin, na hindi naayon sa atin: at ito'y kaniyang inalis, na ipinako sa krus; sa napapas niya ang sulat nga nagbabag batok kanato pinaagi sa ipatuman niini; ug kini iyang gikuha sa atong agianan ug gilansang sa krus. Pagkasamsam sa mga pamunuan at sa mga kapangyarihan sila'y mga inilagay niya sa hayag na kahihiyan, na nagtatagumpay siya sa kanila sa bagay na ito. Ang mga pamunoan ug kagamhanan iyang gihuboan sa mga hinagiban ug iyang gipasundayag sa kadaghanan, diha sa iyang pagdaug batok kanila pinaagi sa krus. Sinoman nga ay huwag humatol sa inyo tungkol sa pagkain, o sa paginom, o tungkol sa kapistahan, o bagong buwan o araw ng sabbath: Busa ayaw tugoti nga adunay magahukom kaninyo bahin sa kan-onon ug ilimnon, o mahitungod sa pangilin o sa Bulan nga bag-ong subang o sa adlaw nga igpapahulay. Na isang anino ng mga bagay na magsisidating: ngunit ang katawan ay kay Cristo. Kini sila landong lamang sa butang nga umalabut, apan ang lawas iya ni Cristo. Sinoman ay huwag manakawan ng ganting-pala sa inyo sa pamamagitan ng kusang pagpapakababa at pagsamba sa mga anghel, na nananatili sa mga bagay na kaniyang nakita, na nagpapalalo ng walang kabuluhan sa pamamagitan ng kaniyang akalang ukol sa laman, Ayaw tugoti nga adunay manikas kaninyo pinaagi sa iyang kinabobut-ong pagpulopahiubos ug pagsimbag mga manulonda, sa pagbarug niya diha sa iyang mga panan-awon, nga sa walay katarungan nagapasigarbo tungod sa iyang unodnon nga mga panghunahuna. At hindi nangangapit sa Ulo, na sa kaniya'y ang buong katawan, na inaalalayan at nakalakip sa pamamagitan ng mga kasukasuan at mga litid, ay lumalago ng paglagong mula sa Dios. Ang maong tawo wala mag-ungot sa Ulo, nga gikan niini ang tibuok nga lawas, ingon nga gibuhi ug nasumpay pinaagi sa mga lutahan ug mga kaugatan niining maong lawas, nagatubo sa tinuboan nga gikan sa Dios. Kung kayo'y nangamatay na kalakip ni Cristo mula sa mga pasimulang aral ng sanglibutan, bakit, na waring kayo'y nangabubuhay pa sa sanglibutan, kayo'y nangapasasakop sa mga palatuntunan, Kon kamo namatay man ugaling uban kang Cristo, ug nahimulag na gikan sa mga pinanugdan nga tinoohan sa kalibutan, nganong nagakinabuhi man lagi kamo nga daw iya pa gihapon sa kalibutan? Nganong nagapailalum pa man kamo sa mga kasugoan nga nagaingon, Gaya ng: Huwag dumampot, ni huwag lumasap, ni huwag humipo; "Ayaw pagkupti, Ayaw pagtilawi, Ayaw paghikapa" (Ang lahat ng mga bagay na ito ay mangasisira sa paggamit), ayon sa mga utos at mga aral ng mga tao? (labut sa mga butang, nga tanan kini nagakawagtang samtang ginagamit), tuman sa tawhanong kalagdaan ug tuloohan? Ang mga bagay na iya'y katotohanang mayroong anyo ng karunungan sa pagsambang kusa, at sa pagpapakababa, at sa pagpapakahirap sa katawan; ngunit walang anomang kabuluhan laban sa ikalalayaw ng laman. Sa pagkatinuod ang maong mga butang adunay dagway sa kaalam diha sa kinaugalingong pagtuman sa pagsimba, ug sa kinabobut-ong pagpulopahiubos, ug sa pagsakit sa lawas; apan kining mga butanga walay kapuslanan, hinonoa nagaalagad lamang alang sa katagbawan sa unod. Kung kayo nga'y muling binuhay na kalakip ni Cristo, ay hanapin ninyo ang mga bagay na nangasa itaas, na kinaroroonan ni Cristo, na nakaupo sa kanan ng Dios. Kon ugaling gibanhaw man kamo uban kang Cristo, nan, pangitaa ninyo ang mga butang nga anaa sa itaas diin anaa si Cristo nagalingkod sa too sa Dios. Ilagak ninyo ang inyong pagiisip sa mga bagay na nangasa itaas, huwag sa mga bagay na nangasa ibabaw ng lupa. Itumong ang inyong mga hunahuna diha sa mga butang nga anaa sa itaas ug dili sa mga butang dinhi sa yuta. Sapagkat kayo'y nangamatay na, at ang inyong buhay ay natatagong kasama ni Cristo sa Dios. Kay kamo nangamatay na, ug diha sa Dios ang inyong kinabuhi natago uban kang Cristo. Pagka si Cristo na ating buhay ay mahayag, ay mahahayag nga rin kayo na kasama niya sa kaluwalhatian. Inigpadayag na unya ni Cristo nga mao ang atong kinabuhi, nan, kamo usab igapadayag man uban kaniya sa himaya. Patayin nga ninyo ang inyong mga sangkap ng katawang nangasa ibabaw ng lupa, pakikiapid, karumihan, masamang pita, masasamang nasa, at kasakiman, na iya'y pagsamba sa mga diosdiosan; Busa, patya ninyo ang mga yutan-ong butang diha sa sulod ninyo: pakighilawas, kahugaw, pangibog nga unodnon, dautang tinguha, ug ang kadalo nga maoy pagsimbag mga diosdios. Na dahil sa mga bagay na iyan ay dumarating ang kagalitan ng Dios sa mga anak ng pagsuway: Tungod niining mga butanga ang kapungot sa Dios nagaabut diha sa mga tawong masupilon. Na inyo ring nilakaran nang una, nang kayo'y nangabubuhay pa sa mga bagay na ito; Niini kamo usab nanaggawi kaniadto, sa nagkinabuhi pa kamo niining mga butanga. Datapuwat ngayon ay inyo namang layuan ang lahat ng mga ito: galit, kapootan, paghihinala, panunungayaw, mga salitang kahalay-halay na mula sa inyong bibig: Apan karon kinahanglan isalikway ninyo kining tanang mga butanga: kasuko, kapungot, pagkamadinauton, pagpasipala, ug ang mahilas nga sinultian sa inyong baba. Huwag kayong mangagbubulaan sa isat isa; yamang hinubad na ninyo ang datihang pagkatao pati ng kaniyang mga gawa, Ayaw na kamo pagbinakakay ang usa ngadto sa usa, maingon nga nahukasan na kamo sa inyong daan nga kinaiya uban sa mga batasan niini At kayo'y nangagbihis ng bagong pagkatao, na nagbabago sa kaalaman ayon sa larawan niyaong lumalang sa kaniya: ug gikasuloban na sa bag-ong kinaiya nga ginabag-o pag-usab diha sa kahibalo, sibo sa dagway sa magbubuhat niini. Doo'y hindi maaaring magkaroon ng Griego at ng Judio, ng pagtutuli at ng di pagtutuli, ng barbaro, ng Scita, ng alipin, ng laya; kundi si Cristo ang lahat, at sa lahat. Dinhi niini dili ang Gresyanhon o Judio, may sirkunsisyon o walay sirkunsisyon, luog, Sityanhon, ulipon o gawas, kondili si Cristo mao ang tanan ug anaa sa tanan. Mangagbihis nga kayo gaya ng mga hinirang ng Dios, na mga banal at minamahal, ng isang pusong mahabagin, ng kagandahangloob, ng kababaan, ng kaamuan, ng pagpapahinuhod: Ingon nga sa Dios kamo mga pinili, balaan ug hinigugma, nan, isul-ob ninyo ang pagkamabination, pagkamapuangoron, pagkamapaubsanon, kaaghop, ug pailub, Mangagtiisan kayo sa isat isa, at mangagpatawaran kayo sa isat isa, kung ang sinoman ay may sumbong laban sa kanino man; na kung paanong pinatawad kayo ng Panginoon, ay gayon din naman ang inyong gawin: nga mag-inantusay ang usa sa usa kaninyo, ug nga kon aduna may pagmahay sa usa batok sa usa, magpinasayloay ang usa sa usa; maingon nga ang Ginoo nakapasaylo kaninyo, nan kinahanglan kamo usab magapasaylo. At sa ibabaw ng lahat ng mga bagay na ito ay mangagbihis kayo ng pagibig na siyang tali ng kasakdalan. Ug labaw niining tanan, isul-ob ninyo ang gugma nga mao ang magabugkos sa tanan ngadto sa usa ka hingpit nga panagkaangay. At maghari sa inyong puso ang kapayapaan ni Cristo, na diya'y tinawag din naman kayo sa isang katawan; at kayo'y maging mapagpasalamat. Ug paharia ang kalinaw ni Cristo diha sa inyong mga kasingkasing, nga ngadto sa maong kalinaw kamo sa pagkatinuod gipanagtawag diha sa mao rang usa ka lawas. Ug magmapasalamaton kamo. Manahanan nawang sagana sa inyo ang salita ni Cristo; ayon sa buong karunungan, kayo'y mangagturuan at mangagpaalalahanan sa isat isa sa pamamagitan ng mga salmo at ng mga himno at mga awit na ukol sa espiritu, na magsiawit kayong may biyaya sa inyong puso sa Dios. Ang pulong ni Cristo papuy-a nga madagayaon gayud diha kaninyo, sa magatudloay ug magatinambagay kamo ang usa sa usa sa tanang kaalam, ug sa magaawit kamog mga salmo ug mga alawiton ug mga awit nga espirituhanon uban ang pagkamapasalamaton diha sa inyong mga kasingkasing ngadto sa Dios. At anomang inyong ginagawa, sa salita, o sa gawa, gawin ninyong lahat sa pangalan ng Panginoong Jesus, na nagpapasalamat kayo sa Dios sa pamamagitan niya. Ug bisan unsay inyong pagabuhaton, sa pulong o sa buhat, buhata ang tanan sa ngalan sa Ginoong Jesus, nga magahatag kamo sa mga pagpasalamat ngadto sa Dios nga Amahan pinaagi kaniya. Mga babae, pasakop kayo sa inyo-inyong asawa, gaya ng nararapat sa Panginoon. Mga asawa, pasakop kamo nga masinugtanon sa inyong masigkabana, ingon nga maoy angay diha sa Ginoo. Mga lalake, ibigin ninyo ang inyo-inyong asawa, at huwag kayong maging mapait sa kanila. Mga bana, higugmaa ninyo ang inyong masigkaasawa, ug ayaw ninyo sila pagpahimungti. Mga anak, magsitalima kayo sa inyong magulang sa lahat ng mga bagay, sapagkat ito'y totoong nakalulugod sa Panginoon. Mga anak, magmasinugtanon kamo sa inyong mga ginikanan sa tanang mga butang, kay kini makapahimuot sa Ginoo. Mga ama, huwag ninyong ipamungkahi sa galit ang inyong mga anak, upang huwag manghina ang loob nila. Mga amahan, ayaw pagsuk-a ang inyong mga anak aron dili sila mawad-an sa kadasig. Mga alipin, magsitalima kayo sa lahat ng mga bagay sa mga yaong ayon sa laman ay inyong mga panginoon: hindi ang paglilingkod sa paningin, na gaya ng pagbibigay lugod sa mga tao, kundi sa katapatan ng puso, na mangatakot sa Panginoon: Mga ulipon, sa tanang mga butang magmasinugtanon kamo sa inyong tawhanong mga agalon, dili sa pag-alagad nga linigoy ingon sa magapahimuot sa mga tawo lamang, kondili uban sa kasingkasing nga maminatud-on, nga mahadlokon sa Ginoo. Anomang inyong ginagawa, ay inyong gawin ng buong puso, na gaya ng sa Panginoon, at hindi sa mga tao; Bisan unsa ang inyong pagabuhaton, buhata kini sa kinasingkasing nga ingon sa nagaalagad kamo sa Ginoo ug dili sa tawo, Yamang inyong nalalaman na sa Panginoon ay tatanggapin ninyo ang ganting mana; sapagkat naglilingkod kayo sa Panginoong Jesucristo. sa nasayran ninyo nga gikan sa Ginoo kamo magadawat sa panulondon ingon nga maoy inyong ganti; kay sa ingon kamo nagaalagad sa Ginoong Cristo. Sapagkat ang gumagawa ng masama ay tatanggap ng ayon sa masama na kaniyang ginawa; at walang itinatanging mga tao. Kay ang nagabuhat ug dili matarung pagabalusan ra usab ug dili matarung tungod sa iyang binuhatan, ug wala unyay pinalabi. Mga panginoon, gawin ninyo sa inyong mga alipin ang matuwid, at katampatan; yamang nalalaman ninyo na kayo naman ay mayroong ding isang Panginoon sa langit. Mga agalon, ihatag sa inyong mga ulipon ang matarung ug makiangayon nga pagtagad, sa nasayran ninyo nga kamo usab adunay Agalon sa langit. Manatili kayong palagi sa pananalangin, na kayo'y mangagpuyat na may pagpapasalamat; Panaglahutay kamo sa pag-ampo, nga magmatukawon samtang magahimo niini uban sa mga pagpasalamat; Na tuloy idalangin din ninyo kami, na buksan sa amin ng Dios ang pinto sa salita, upang aming salitain ang hiwaga ni Cristo, na dahil din dito'y may mga tanikala ako; ug pag-ampo kamo alang kanamo usab, nga unta ang Dios magabukas kanamo ug ganghaan alang sa pulong, sa pagsugilon sa tinago mahitungod kang Cristo, nga tungod niini ako karon nahimong binilanggo, Upang ito'y aking maihayag, gaya ng aking nararapat na salitain. aron ikapahayag ko kini, sa tataw gayud sa paagi nga kinahanglan isulti ko kini. Magsilakad kayo na may karunungan sa nangasa labas, na inyong samantalahin ang panahon. Pagbinuotan kamo sa inyong paggawi ngadto sa mga tagagawas, nga magapahimulos kamo sa pahahon. Ang inyong pananalita nawa'y laging may biyaya, na magkalasang asin, upang inyong maalaman kung ano ang nararapat ninyong isagot sa bawat isa. Himoa nga sa kanunay magamadanihon ang inyong sinultihan, tinimplahan ug asin, nga tungod niana inyong mahibaloan kon unsaon ninyo sa pagtubag kang bisan kinsa. Ang lahat na mga bagay ukol sa akin ay ipatatalastas sa inyo ni Tiquico, na minamahal na kapatid at tapat na ministro, at kasamang lingkod sa Panginoon: Si Tiquico magasugilon kaninyo sa tanan mahitungod kanako; siya hinigugma nga igsoon ug kasaligan nga ministro ug masigkaulipon diha sa Ginoo. Na siyang aking sinugo sa inyo sa bagay na ito, upang maalaman ninyo ang aming kalagayan, at upang kaniyang aliwin ang inyong mga puso; Gipadala ko siya diha kaninyo alang niining maong tuyo, aron inyong masayran ang among kahimtang ug aron siya makadasig inyong mga kasingkasing; Na kasama ni Onesimo, tapat at minamahal na kapatid, na siya'y isa sa inyo. Sila ang magpapatalastas sa inyo ng lahat ng mga bagay na nangyayari dini. ug kuyog kaniya mao si Onesimo, ang kasaligan ug hinigugma nga igsoon, nga usa sa mga tagadiha sa inyo. Sila magasugilon kaninyo sa tanang nahitabo diri. Binabati kayo ni Aristarco na kasama ko sa bilangguan, at ni Marcos na pinsan ni Bernabe (tungkol sa kaniya'y tinanggap na ninyo ang mga utos: kung paririyan siya sa inyo, ay inyong tanggapin), Si Aristarco nga akong kauban sa pagkabinilanggo nangomusta kaninyo, maingon man si Marcos nga ig-agaw ni Bernabe (mahitungod kaniya, kamo nakadawat na ug mga tugon-- dawata ninyo siya kon moabut man siya kaninyo), At si Jesus na tinatawag na Justo, na pawang sa pagtutuli: ang mga ito lamang ang aking kamanggagawa sa kaharian ng Dios, mga taong naging kaaliwan ko. ug si Jesus nga ginganlan ug si Justo. Sa mga masigkamagbubuhat ko alang sa gingharian sa Dios, kini sila mao lamang ang sa mga may sirkunsisyon nga nakahatag kanakog kalipay. Binabati kayo ni Epafras, na isa sa inyo, na lingkod ni Cristo Jesus, na siyang laging nagsisikap dahil sa inyo sa kaniyang pananalangin, upang kayo'y magsitatag na mga sakdal at lubos na tiwasay sa lahat na kalooban ng Dios. Si Epafras, nga usa sa mga tagadiha sa inyo, ulipon ni Cristo Jesus, nangomusta kaninyo; sa masibuton gayud siya sa kanunay nagalakip kaninyo sa iyang mga pag-ampo aron kamo magabarug nga hingpit ug pinasaligan sa bug-os nga kabobut-on sa Dios. Sapagkat siya'y binibigyan kong patotoo na siya'y totoong nagpapagal sa inyo, at sa nangasa Laodicea, at sa nangasa Hierapolis. Kay ako iyang saksi nga siya nakapangabudlay pag-ayo alang kaninyo ug alang kanila nga atua sa Laodicea ug sa Hierapolis. Binabati kayo ni Lucas, ang minamahal na manggagamot, at ni Demas. Nangomusta kaninyo si Lucas, ang hinigugmang mananambal, ug si Demas. Batiin ninyo ang mga kapatid na nangasa Laodicea, at si Nimfas, at ang iglesiang nasa kanilang bahay. Ipangomusta ako sa mga igsoon ta sa Laodicea, ug kang Ninfa ug sa iglesia nga magatiguman diha sa iyang balay. At pagkabasa ng sulat na ito sa inyo, ay ipabasa naman ninyo sa iglesia ng mga taga Laodicea; at basahin naman ninyo ang sulat na mula sa Laodicea. Ug tapus mabasa kining sulat ko diha kaninyo, ipabasa usab kini sa iglesia sa mga taga-Laodicea; ug paningkamoti nga makabasa usab kamo sa sulat ko ngadto sa Laodicea. At sabihin ninyo kay Arquipo, Ingatan mong tuparin ang ministerio na tinanggap mo sa Panginoon. Ug ingna si Arquipo, "Bantayi nga pagatumanon mo ang pagkaministro nga gidawat mo sa Ginoo." Si Pablo, at si Silvano, at si Timoteo, sa iglesia ng mga taga Tesalonica sa Dios Ama at sa Panginoong Jesucristo: Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaan. Si Pablo, ug si Silvano, ug si Timoteo, Nangagpapasalamat kaming lagi sa Dios dahil sa inyong lahat, na aming binabanggit kayo sa aming mga panalangin; Sa kanunay nagapasalamat kami sa Dios tungod kaninyong tanan, iniglakip namo kaninyo sa among mga pag-ampo, Na aming inaalaalang walang patid sa harapan ng ating Dios at Ama, ang inyong gawa sa pananampalataya at pagpapagal sa pagibig at pagtitiis sa pagasa sa ating Panginoong Jesucristo; nga sa atubangan sa atong Dios ug Amahan kami magahandum sa inyong buhat sa pagtoo ug pangabudlay sa gugma ug sa pagkamainantuson sa paglaum diha sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Yamang aming nalalaman, mga kapatid na minamahal ng Dios, ang pagkahirang sa inyo, Kay kami ugod, mga igsoong hinigugma sa Dios, nasayud man nga kamo iyang gipili; Kung paanong ang aming evangelio ay hindi dumating sa inyo sa salita lamang, kundi sa kapangyarihan din naman, at sa Espiritu Santo, at sa lubos na katiwasayan; na gaya ng inyong nalalaman kung anong pagkatao namin ang aming ipinakita sa inyo dahil sa inyo. kay ang among Maayong Balita miabut kaninyo dili sa pulong ra, kondili inubanan usab sa gahum ug sa Espiritu Santo ug sa dakung pagsalig. Kamo nasayud unsang pagkatawhana kami diha sa inyong taliwala tungod kaninyo. At kayo'y nagsitulad sa amin, at sa Panginoon, nang inyong tanggapin ang salita sa malaking kapighatian, na may katuwaan sa Espiritu Santo; Ug kamo nahimong mga mag-aawat kanamo ug sa Ginoo, kay kamo midawat man sa pulong walay sapayan sa dakung mga kasakit, dinuyogan sa kalipay nga tinuga sa Espiritu Santo; Ano pat kayo'y naging uliran ng lahat ng nangananampalatayang nangasa Macedonia at nangasa Acaya. nga tungod niana kamo nahimong sulondan sa tanang mga magtotoo sa Macedonia ug sa Acaya. Sapagkat mula sa inyo'y nabansag ang salita ng Panginoon, hindi lamang sa Macedonia at Acaya, kundi sa lahat ng mga dako ay natanyag ang inyong pananampalataya sa Dios; ano pat kami ay wala nang kailangang magsabi pa ng anoman. Kay gikan kaninyo ang pulong sa Ginoo mikaylap dili lamang sa Macedonia ug sa Acaya ra, kondili ang inyong pagtoo sa Dios nadungog sa tanang dapit nga tungod niana wala na kinahanglana nga magsulti pa kamig bisan unsa. Sapagkat sila rin ang nangagbalita tungkol sa amin kung paanong nangakapasok kami sa inyo; at kung paanong nangagbalik kayo sa Dios mula sa mga diosdiosan, upang mangaglingkod sa Dios na buhay at tunay, Kay sila na gani hinoon mao ang naghinugilon kanamo mahitungod sa kamadaugon sa among pag-anha diha kaninyo, ug giunsa ninyo sa pagdangop sa Dios gikan sa mga diosdios, aron sa pag-alagad sa buhi ug tinuod nga Dios, At upang hintayin ang kaniyang Anak na mula sa langit, na kaniyang ibinangon sa mga patay, si Jesus nga na nagligtas sa atin mula sa galit na darating. ug sa pagpaabut sa iyang Anak gikan sa langit, nga iyang gibanhaw gikan sa mga patay, si Jesus nga mao ang magaluwas kanato gikan sa kapungot nga umalabut. Kaya nga nalalaman ninyo rin, mga kapatid, na ang aming pagkapasok sa inyo, ay hindi nawalan ng kabuluhan: Kay kamo, mga igsoon, sayud nga ang among pagduaw kaninyo wala mapakyas; Kundi palibhasa'y nagsipagbata kami nang una at inalipusta, gaya ng inyong nalalaman, sa Filipos, ay nangagkaroon kami ng kalakasan ng loob dahil sa ating Dios upang salitain sa inyo ang evangelio ng Dios sa gitna ng maraming kaligaligan. hinonoa, bisan pa gidagmalan ug gipakaulawan na kami didto sa Filipos, sumala sa inyo nang nahibaloan, kami nagbaton ug kaisug diha sa atong Dios sa pagpahayag kaninyo sa Maayong Balita gikan sa Dios, walay sapayan sa dagkung pagsupak. Sapagkat ang aming iniaaral ay hindi sa kamalian, ni sa karumihan, ni sa pagdaraya. Kay ang among pagmaymay wala magsukad sa kasaypanan o sa mahugawng tinguha, ni gihimo kini nga inubanan sa lipatlipat; Kundi kung paanong kami'y minarapat ng Dios upang pagkatiwalaan kami ng evangelio, ay gayon namin sinasalita; hindi gaya ng nangagbibigay lugod sa mga tao, kundi sa Dios na sumusubok ng aming mga puso. hinonoa, maingon nga kami gikauyonan sa Dios aron pagapiyalan sa Maayong Balita, busa nagasulti kami, dili sa pagpahimuot sa tawo kondili sa Dios nga nagasulay sa among mga kasingkasing. Sapagkat hindi kami nasusumpungang nagsisigamit kailan man ng mga salitang paimbabaw, gaya ng nalalaman ninyo, ni ng balabal man ng kasakiman, saksi ang Dios; Kay sumala sa inyo nang nasayran, kami wala gayud maggamit ug mga pulong sa pag-ulog-ulog, ni sa takuban sa kadalo, saksi ang Dios; Ni nagsihanap man sa mga tao ng kapurihan, ni sa inyo man, ni sa mga iba man, nang maaaring magsigamit kami ng kapamahalaan gaya ng mga apostol ni Cristo. wala usab kami mag-agap sa mga pagpasidungog kanamo gikan sa mga tawo, ni gikan kaninyo o sa uban pa, bisan tuod kami makahimo sa pagkinahanglan nga pagatahuron kami ingon nga mga apostoles ni Cristo. Kundi kami ay nangagpapakalumanay sa gitna ninyo, na gaya ng isang sisiwa pagka inaamoamo ang kaniyang sariling mga anak: Apan nagmalolot kami diha sa taliwala ninyo, ingon sa iwa nga nagaalima sa iyang kaugalingong mga anak. Gayon din kami, palibhasa'y may magiliw na pagibig sa inyo, ay kinalugdan naming kayo'y bahaginan, hindi lamang ng evangelio ng Dios, kundi naman ng aming sariling mga kaluluwa, sapagkat kayo'y naging lalong mahal sa amin. Busa, tungod sa among mahigugmaong kamingaw alang kaninyo, gitinguha namo ang pagpaambit kaninyo dili lamang sa Maayong Balita gikan sa Dios kondili usab sa among kaugalingong kinabuhi, kay kamo nahimo man nga among mga minahal uyamot. Sapagkat inaalaala ninyo, mga kapatid, ang aming pagpapagal at pagdaramdam: amin ngang ipinangaral ang evangelio ng Dios na kami ay gumagawa gabit araw, upang huwag kaming maging isang pasanin sa kanino man sa inyo. Kay kamo, mga igsoon, mahinumdum pa sa among pag-hago ug pagbudlay; samtang kami nagwali kaninyo sa Maayong Balita gikan sa Dios, kami usab namoo magabii ug maadlaw aron kami dili makahatag ug kabug-at kang bisan kinsa kaninyo. Kayo'y mga saksi, at ang Dios man, kung gaanong pagkabanal at pagkamatuwid at pagkawalang kapintasan ang inugali namin sa inyong nagsisisampalataya: Kamo mga saksi, ug ang dios usab, unsa ka balaanon ug matarung ug dili masaway ang among paggawi nganha kaninyo nga mga magtotoo; Gaya ng inyong nalalaman kung ano ang inugali namin sa bawat isa sa inyo, na gaya ng isang ama sa kaniyang sariling mga anak, na kayo'y inaaralan, at pinalalakas ang loob ninyo, at nagpapatotoo, kay kamo sayud giunsa namo, ingon sa amahan ngadto sa iyang mga anak, ang pagmaymay sa matag-usa kaninyo ug pagdasig kaninyo ug pagpahimangno kaninyo Upang kayo'y magsilakad ng nararapat sa Dios, na siyang tumawag sa inyo sa kaniyang sariling kaharian at kaluwalhatian. sa pagkinabuhi nga takus sa Dios, nga nagatawag kaninyo ngadto sa iyang kaugalingong gingharian ug himaya. At dahil naman dito kami ay nangagpapasalamat na walang patid sa Dios, na nang inyong tanggapin sa amin ang salita na ipinangaral, sa makatuwid baga'y ang salita ng Dios, ay inyong tinanggap na hindi gaya ng salita ng mga tao, kundi, ayon sa katotohanan, na salita ng Dios, na gumagawa naman sa inyo na nagsisisampalataya. Ug kami usab sa walay pag-undang nagapasalamat sa Dios tungod niini, nga sa inyong pagdawat sa pulong sa Dios nga inyong nadungog gikan kanamo, kini inyong gisagop dili ingon nga pulong sa tawo kondili ingon nga mao gayud sa pagkatinuod, ang pulong sa Dios nga nagalihok sa sulod ninyo nga mga magtotoo. Sapagkat kayo, mga kapatid, ay nagsitulad sa mga iglesia ng Dios na nasa Judea kay Cristo Jesus: sapagkat nagsipagbata naman kayo sa inyong sariling mga kababayan, gaya naman nila sa mga Judio; Kay kamo, mga igsoon, nahimong mga mag-aawat sa mga iglesia sa Judea nga iya sa Dios ug nga diha kang Cristo Jesus; kay kamo nag-antus man usab sa samang mga butang gikan sa inyong mga katagilungsod maingon sa ilang giantus gikan sa mga Judio, Na nagsipatay sa Panginoong Jesus, at gayon din sa mga propeta, at kami ay kanilang pinalayas, at di nangagbibigay lugod sa Dios, at laban sa lahat ng mga tao; nga mao ang nagpatay sa Ginoong Jesus ug sa mga profeta, ug naghingilin kanamo, ug wala magpahimuot sa Dios ug nagapakigbatok sa tanang tawo Na pinagbabawalan kaming makipagusap sa mga Gentil upang mangaligtas ang mga ito; upang kanilang paramihing lagi ang kanilang mga kasalanan: ngunit dumating sa kanila ang kagalitan, hanggang sa katapusan. pinaagi sa pagdili kanamo sa pagsulti ngadto sa mga Gentil aron kini mangaluwas-- aron sa kanunay magapuno sil sa gidaghanon sa ilang mga sala. Apan ang kapungot sa Dios nahiabut ra gayud kanila sa katapusan! Ngunit kami, mga kapatid, na nangahiwalay sa inyong sangdaling panahon, sa katawan hindi sa puso, ay nangagsisikap na lubha, upang makita ang inyong mukha na may dakilang pagnanais: Apan sukad kami mailo kaninyo, mga igsoon, sulod sa hamubong panahon lamang, sa dagway apan dili sa kasing-kasing, kami naningkamot sa pagpakigkita kaninyo nawong ug nawong, nga maikagon gayud kaayo inubanan sa hilabihang pangandoy; Sapagkat nangagnasa kaming pumariyan sa inyo, akong si Pablo, na minsan at muli; at hinadlangan kami ni Satanas. kay kami ugod naninguha man gayud unta sa pag-anha diha kaninyo-- sa pagkatinuod ako, si Pablo, naninguha sa masubsob-- apan gisalanta kami ni Satanas. Sapagkat ano ang aming pagasa, o katuwaan, o putong, na ipinagmamapuri? Hindi baga kayo rin sa harapan ng ating Panginoong Jesucristo sa kaniyang pagparito? Kay unsa may among paglaum o kalipay o purongpurong sa pagpasigarbo sa atubangan sa atong Ginoong Jesus sa iya unyang pag-abut? Dili ba mao man kamo? Sapagkat kayo ang aming kaluwalhatian at aming katuwaan. Kay kamo mao ang among garbo ug kalipay. Kayat nang hindi na kami mangakatiis, ay minagaling naming maiwang nangagiisa sa Atenas; Busa, sa wala na kami makaantus niini, mibuot na lang kami nga mao ray mahabilin sa Atenas, At aming sinugo si Timoteo, na aming kapatid at ministro ng Dios sa evangelio ni Cristo, upang kayo'y kaniyang patibayin at aliwin, tungkol sa inyong pananampalataya; ug among gipadala diha si Timoteo, nga among igsoon ug alagad sa Dios, sa Maayong Balita mahitungod kang Cristo, aron sa paglig-on kaninyo ug sa pagdasig kaninyo sa inyong pagtoo, Upang ang sinoma'y huwag mabagabag sa pamamagitan ng mga kapighatiang ito; sapagkat kayo rin ang nangakaaalam na itinalaga kami sa bagay na ito. aron walay bisan kinsa kaninyo nga matarug taliwala niining mga kasakit. Kay kamo sayud na nga mao gayud kini ang atong kahimtang. Sapagkat sa katotohanan, nang kami ay kasama ninyo ay aming sinabi nang una sa inyo na kami ay mangagbabata ng kapighatian; gaya nga na nangyari, at nalalaman ninyo. Kay sa diha pa kami uban kaninyo, kamo gisuginlan namong daan nga kita magaantus gayud sa mga kalibog; ug kini nahitabo sumala sa inyo nang nasayran. Dahil dito naman, nang hindi ko na matiis pa, ako'y nagsugo upang matalastas ko ang inyong pananampalataya, baka sa anomang paraan kayo'y nangatukso ng manunukso, at ang aming pagpapagal ay mawalan ng kabuluhan. Tungod niini, sa wala na ako makaantus, nagsugo ako aron masayud mahitungod sa inyong pagtoo, sa kahadlok nga tingali nagpatintal kamo sa maninintal ug nga nakawang lamang ang among pagpangabudlay. Datapuwat nang si Timoteo ay dumating sa amin ngayon na buhat sa inyo, at nagdala sa amin ng mabubuting balita tungkol sa inyong pananampalataya at pagibig, at laging kami'y inaalaalang mabuti ninyo, na ninanasang makita kami na gaya naman namin sa inyo; Apan karon nga si Timoteo nahibalik na diri kanamo gikan kaninyo, ug gikadad-an niya kami sa mga maayong sugilon mahitungod sa inyong pagtoo ug paghigugma, ug sa balita nga kamo sa kanunay may maayong paghandum kanamo ug nangandoy sa pagpakigkita kanamo, maingon nga kami usab nangandoy sa pagpakigkita kaninyo-- Dahil dito'y nangaaliw kami, mga kapatid, tungkol sa inyo sa pamamagitan ng inyong pananampalataya sa lahat naming kagipitan at kapighatian: tungod niini, mga igsoon, walay sapayan sa tanan namong mga kaguol ug kasakit, kami gilipay bahin kaninyo pinaagi sa inyong pagtoo; Sapagkat ngayon ay nangabubuhay kami, kung kayo'y nangamamalaging matibay sa Panginoon. kay mga buhi kami karon sanglit kamo nagabarug man nga malig-on diha sa Ginoo. Sapagkat ano ngang pagpapasalamat ang aming muling maibibigay sa Dios dahil sa inyo, dahil sa buong kagalakan na aming ikinagalak dahil sa inyo sa harapan ng aming Dios; Kay unsaon ugod namo sa pagpakahatag sa igong pagpasalamat ngadto sa Dios tungod kaninyo, tungod sa tanang kalipay nga among ginabati tungod kaninyo, sa atubangan sa Dios, Gabit araw ay idinadalangin naming buong ningas na aming makita ang inyong mukha, at aming malubos ang inyong pananampalataya. sa pag-ampo nga masibuton gayud magabii ug maadlaw nga unta kami makakita kaninyo sa nawong ug nawong ug makasangkap sa nakulang diha sa inyong pagtoo? Ngayo'y patnugutan nawa ng atin ding Dios at Ama, at ng ating Panginoong Jesus, ang aming paglalakbay sa inyo: Ang atong Dios ug Amahan, ug ang atong Ginoong Jesus, magamando unta sa among pagpanaw nganha kaninyo; At kayo'y palaguin at pasaganain ng Panginoon sa pagibig sa isat isa, at sa lahat ng mga tao, na gaya naman ng amin sa inyo; ug ang Ginoo magapatubo ug magapadagaya unta kaninyo sa gugma ang usa ug usa ug sa tanang tawo, maingon sa among ginabuhat kaninyo, Upang patibayin niya ang inyong mga puso, na walang maipipintas sa kabanalan sa harapan ng ating Dios at Ama, sa pagparito ng ating Panginoong Jesus na kasama ang kaniyang lahat na mga banal. aron iyang mamalig-on ang inyong mga kasingkasing nga mawalay ikasaway diha sa kabalaanon sa atubangan sa atong Dios ug Amahan, inig-abut unya sa atong Ginoong Jesus uban sa tanan niyang mga balaan. Katapustapusan nga, mga kapatid, kayo'y aming pinamamanhikan at inaaralan sa Panginoong Jesus, na, ayon sa tinanggap ninyo sa amin, na kung paanong kayo'y dapat magsilakad at mangagbigay lugod sa Dios, na gaya ng inyong paglakad, upang kayo'y magsipanagana ng higit at higit. Sa katapusan, mga igsoon, kami nagahangyo ug nagapangamuyo kaninyo diha sa Ginoong Jesus, maingon nga kamo nagpakakat-on man gikan kanamo unsaon sa pagkinabuhi ug sa pagpahimuot sa Dios, sumala sa inyo nang ginabuhat karon, nga unta magalabi pa gayud ang inyong pagbuhat niini. Sapagkat talastas ninyo kung anong mga tagubilin ang ibinigay namin sa inyo sa pamamagitan ng Panginoong Jesus. Kay kamo nahibalo na unsa ang mga tugon nga among gihatag kaninyo pinaagi sa Ginoong Jesus. Sapagkat ito ang kalooban ng Dios, sa makatuwid baga'y ang inyong pagpapakabanal, na kayo'y magsiilag sa pakikiapid; Kay ang pagbuot sa Dios mao kini, ang inyong pagkabinalaan: nga kamo managlikay sa pakighilawas; Na ang bawat isa sa inyo'y makaalam na maging mapagpigil sa kaniyang sariling katawan sa pagpapakabanal at kapurihan, nga ang matag-usa kaninyo mahibalo unta unsaon niya sa pagpangasawa diha sa kabalaan ug kadungganan, Hindi sa pita ng kahalayan, na gaya ng mga Gentil na hindi nangakakakilala sa Dios; dili sa balatian sa kaulag ingon sa mga Gentil nga wala makaila sa Dios; Na sinoma'y huwag lumapastangan at magdaya sa kaniyang kapatid sa bagay na ito: sapagkat ang Panginoon ay mapaghiganti sa lahat ng mga bagay na ito, na gaya naman ng aming ipinatalastas nang una na sa inyo at pinatotohanan. aron walay bisan kinsa nga maglapas ug mamintaha sa iyang igsoon labut niining butanga, kay kining tanang mga butanga panimaslan ra sa Ginoo, sumala sa among maligdong pagpasidaan kaninyo. Sapagkat tayo'y tinawag ng Dios hindi sa ikarurumi, kundi sa pagpapakabanal. Kay ang Dios wala magtawag kanato alang sa kahugawan, kondili sa kabalaanon. Kayat ang nagtatakuwil, hindi ang tao ang itinatakuwil, kundi ang Dios, na nagbibigay sa inyo ng kaniyang Espiritu Santo. Busa, bisan kinsa nga magasalikway niini, wala magasalikway sa tawo kondili sa Dios nga nagahatag sa iyang Espirito Santo kaninyo. Datapuwat tungkol sa pagiibigang kapatid ay hindi ninyo kailangan na kayo'y sulatan ng sinoman: sapagkat kayo rin ay tinuruan ng Dios na mangagibigan kayo sa isat isa; Apan mahitungod sa gugma alang sa mga kaigsoonan, kamo wala nay kinahanglan nga pagasulatan pa ni bisan kinsa, kay kamo gikatudloan na man sa Dios sa paghigugma ang usa sa usa; Sapagkat katotohanang ginagawa ninyo ang gayon sa lahat ng kapatid na nangasa buong Macedonia. Ngunit aming iniaaral sa inyo, mga kapatid, na kayo'y lalot lalong magsipanagana. ug sa pagkatinuod, kamo nagahigugma man sa tanang kaigsoonan sa tibuok Macedonia. Apan magatambag kami kaninyo, mga igsoon, sa paghimo niini sa labi pa gayud, At pagaralan ninyong maging matahimik, at gawin ang inyong sariling gawain, at kayo'y mangagpagal ng inyong sariling mga kamay, na gaya ng aming ipinagbilin sa inyo; sa pagtinguha sa pagpuyo nga malinawon, sa pag-atiman sa inyong kaugalingong mga bulohaton ug sa pagbudlay ginamit ang inyong mga kamot, sumala sa among gitugon kaninyo; Upang kayo'y magsilakad ng nararapat sa nangasa labas, at huwag kayong maging mapagkailangan. aron kamo mangintakus sa pagtahud gikan sa mga tagagawas, ug dili magpasiro kang bisan kinsa. Ngunit hindi namin ibig na kayo'y di makaalam, mga kapatid, tungkol sa nangatutulog; upang kayo'y huwag mangalumbay, na gaya ng mga iba, na walang pagasa. Apan dili among tinguha, mga igsoon, nga kamo dili mahibalo mahitungod kanila nga mga nangamatay, aron dili kamo managsubo ingon sa uban nga walay paglaum. Sapagkat kung tayo'y nagsisisampalatayang si Jesus ay namatay at nabuhay na maguli, ay gayon din naman ang nangatutulog kay Jesus ay dadalhin ng Dios na kasama niya. Kay maingon nga kita nagatoo man nga si Cristo namatay ug nabanhaw, maingon man usab, sila nga mga nangamatay pagadad-on ra unya sa Dios pinaagi kang Jesus uban kaniya. Sapagkat ito'y sinasabi namin sa inyo sa salita ng Panginoon, na tayong nangabubuhay, na nangatitira hanggang sa pagparito ng Panginoon, ay hindi tayo mangauuna sa anomang paraan sa nangatutulog. Kay kini among ipahayag kaninyo sumala sa pulong sa Ginoo, nga kitang mga buhi nga magapabilin pa hangtud sa pag-abut sa Ginoo, dili kita magauna kanila nga mga nangamatay. Sapagkat ang Panginoon din ang bababang mula sa langit, na may isang sigaw, may tinig ng arkanghel, at may pakakak ng Dios: at ang nangamatay kay Cristo ay unang mangabubuhay na maguli; Kay ang Ginoo gayud mao ang manaug unya gikan sa langit inubanan ug singgit sa pagsugo, ug sa tawag sa punoan sa mga manolunda, ug sa tingog sa trumpeta sa Dios. Ug unya ang mga nangamatay diha kang Cristo mouna sa pagpamangon; Kung magkagayon, tayong nangabubuhay, na nangatitira, ay aagawing kasama nila sa mga alapaap, upang salubungin ang Panginoon sa hangin: at sa ganito'y sasa Panginoon tayo magpakailan man. ug kita nga mga buhi pa nga mahabilin, pagasakgawon ngadto sa mga panganud uban kanila sa pagsugat sa Ginoo diha sa kahanginan; ug sa ingon niini kita magapakig-uban na sa Ginoo sa tanang panahon. Kayat mangagaliwan kayo sa isat isa ng mga salitang ito. Busa, paglinipayay kamo ang usa sa usa pinaagi niining mga pulonga. Datapuwat tungkol sa mga kapanahunan at mga bahagi ng panahon, mga kapatid, hindi ninyo kailangan na isulat ko pa sa inyo ang anoman. Apan mahitungod sa mga panahon ug mga pitsa, mga igsoon, kamo wala na magkinahanglan nga pagasulatan pa. Sapagkat kayo rin ang mga lubos na nangakakaalam, na ang pagdating ng kaarawan ng Panginoon ay gaya ng magnanakaw sa gabi. Kay kamo nasayud na pag-ayo nga ang adlaw sa Ginoo moabut ra unya sama sa kawatan sa kagabhion. Pagka sinasabi ng mga tao, Kapayapaan at katiwasayan, kung magkagayo'y darating sa kanila ang biglang pagkawasak, na gaya ng pagdaramdam, sa panganganak ng babaing nagdadalang-tao; at sila'y hindi mangakatatanan sa anomang paraan. Sa diha nga ang mga tawo magakanayon, "Ania ang kalinaw ug kasigurohan," sa kalit moabut kanila ang pagkalaglag maingon sa pagbati sa kasakit nga moabut sa babaye nga tali-anak, ug sila dili makaikyas. Ngunit kayo, mga kapatid, ay wala sa kadiliman, upang sa araw na yaon ay masubukan kayong gaya ng magnanakaw: Apan, mga igsoon, kamo wala diha sa kangitngit nga tungod niana pagahikalitan kamo sa pag-abut sa maong adlaw maingon sa kawatan. Sapagkat kayong lahat ay pawang mga anak ng kaliwanagan, at mga anak ng araw: tayo'y hindi ng gabi, ni ng kadiliman man; Kay kamong tanan mga anak sa kahayag ug mga anak sa adlaw; kita dili iya kagabhion o sa kangitngit. Huwag nga tayong mangatulog, gaya ng mga iba, kundi tayo'y mangagpuyat at mangagpigil. Busa, dili kita magpangatulog, ingon sa ginabuhat sa uban, hinonoa managtukaw kita ug magmahusay sa hunahuna. Sapagkat ang nangatutulog ay nangatutulog sa gabi; at ang nangaglalasing ay nangaglalasing sa gabi. Kay sila nga mga nagakatulog, nangatulog sa kagabhion; ug sila nga mga nagakahubog, nangahubog sa kagabhion. Datapuwat palibhasa'y mga anak tayo ng araw, mangagpigil tayo, na isuot ang baluti ng pananampalataya at ng pagibig; at ang maging turbante ay ang pagasa ng kaligtasan. Apan, maingon nga kita iya man sa adlaw magmahusay kita sa hunahuna, ug magsul-ob kita sa kotamaya nga mao ang pagtoo ug paghigugma, ug sa salokot nga mao ang paglaum sa kaluwasan. Sapagkat tayo'y hindi itinalaga ng Dios sa galit, kundi sa pagtatamo ng pagkaligtas sa pamamagitan ng ating Panginoong Jesucristo, Kay kita wala itagana sa Dios alang sa kapungot, hinonoa aron sa pagkab-ot sa kaluwasan pinaagi sa atong Ginoong Jesu-Cristo, Na namatay dahil sa atin, upang tayo, sa gising o tulog man, ay mangabuhay tayong kasama niya. nga namatay alang kanato aron nga bisan magatukaw kita o magakatulog, kita mabuhi uban kaniya. Dahil dito kayo'y mangagpangaralan, at mangagpatibayan sa isat isa sa inyo, gaya ng inyong ginagawa. Busa magdinasigay kamo ang usa sa usa ug maglinig-onay kamo ang usa sa usa, ingon sa inyong ginabuhat karon. Datapuwat ipinamamanhik namin sa inyo, mga kapatid, na inyong kilalanin ang nangagpapagal sa inyo, at nangamumuno sa inyo sa Panginoon, at nangagpapaalaala sa inyo; Apan mangamuyo kami kaninyo, mga igsoon, nga unta inyong pasidunggan sila nga mga nagapangabudlay diha kaninyo ug nagapangulo kaninyo diha sa Ginoo ug nagatambag kaninyo; At inyong lubos na pakamahalin sila sa pagibig, dahil sa kanilang gawa. Magkaroon kayo-kayo ng kapayapaan. ug uban sa gugma pakamahala ninyo sila pag-ayo tungod sa ilang buhat. Magdinaitay kamo tali sa inyong kaugalingon. At aming ipinamamanhik sa inyo, mga kapatid, na inyong paalalahanan ang mga manggugulo, palakasin ang mga mahihinang-loob, alalayan ang mga mahihina, at maging mapagpahinuhod kayo sa lahat. Ug tambagan namo kamo, mga igsoon, nga inyong maymayan ang mga bagdoy, inyong dasigon ang mga nawad-an sa paglaum, inyong tabangan ang mga mahuyang, magmapailubon kamo kanilang tanan. Tingnan nga ninyo na huwag gumanti ang sinoman ng masama sa masama; ngunit sundin ninyong lagi ang mabuti, ang isa'y sa iba, at sa lahat. Matngoni nga wala kaninyoy magabalus ug dautan sa dautan, hinonoa tinguhaa ninyo sa kanunay ang pagbuhat ug maayo ang usa ngadto sa usa ug sa tanan. Mangagalak kayong lagi; Pagkalipay kamo sa kanunay, Magsipanalangin kayong walang patid; pag-ampo kamo sa walay paghunong, Sa lahat ng mga bagay ay magpasalamat kayo; sapagkat ito ang kalooban ng Dios kay Cristo tungkol sa inyo. pagmapasalamaton kamo sa tanang higayon; kay kini mao ang pagbuot sa Dios diha kang Cristo Jesus, alang kaninyo. Huwag ninyong patayin ang ningas ng Espiritu; Ayaw ninyo pagpalonga ang Espiritu, Huwag ninyong hamakin ang mga panghuhula; ayaw ninyo pagtamaya ang pagpanghimog profesiya, Subukin ninyo ang lahat ng mga bagay, ingatan ninyo ang mabuti; hinonoa sulayi ninyo ang tanang butang; sagopa ninyo ang maayo, Layuan ninyo ang bawat anyo ng masama. likayi ninyo ang tanang dagway sa kadautan. At pakabanalin kayong lubos ng Dios din ng kapayapaan; at ang inyong espiritu at kaluluwa at katawan ay ingatang buo, na walang kapintasan sa pagparito ng ating Panginoong Jesucristo. Ang Dios sa kalinaw magabalaan unta sa inyong tibuok nga pagkatawo; ug ang inyong bug-os nga espiritu, kalag, ug lawas pagabantayan unta nga kini dili masalawayon inig-abut sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Tapat yaong sa inyo'y tumatawag, na gagawa rin naman nito. Kasaligan siya nga nagatawag kaninyo, ug kini iya gayud nga pagatumanon. Mga kapatid, idalangin ninyo kami. Mga igsoon, pag-ampo kamo alang kanamo. Batiin ninyo ang lahat ng mga kapatid ng banal na halik. Ipangomusta kami sa tanang mga igsoon pinaagi sa balaang halok. Idinadaing ko sa inyo alangalang sa Panginoon na basahin sa lahat ng mga kapatid ang sulat na ito. Magatugon ako kaninyo, tungod sa Ginoo, nga kining sulata kinahanglan basahon ngadto sa tanang kaigsoonan. Si Pablo, at si Silvano, at si Timoteo, sa iglesia ng mga taga Tesalonica na nasa Dios na ating Ama at sa Panginoong Jesucristo; Si Pablo, ug si Silvano, ug si Timoteo, Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula sa Dios Ama at sa Panginoong Jesucristo. Ang grasya maanaa kaninyo ug ang kalinaw gikan sa Dios nga Amahan ug sa Ginoong Jesu-Cristo. Kami ay nararapat, mga kapatid, na mangagpasalamat na lagi sa Dios dahil sa inyo, gaya ng marapat, dahil sa ang inyong pananampalataya ay lumalaking lubha, at ang pagibig ng bawat isa sa ibat iba sa inyong lahat ay sumasagana; Gikinahanglan nga sa kanunay magahatag kami ug mga pagpasalamat ngadto sa Dios tungod kaninyo, mga igsoon, ingon nga maoy angay, kay ang inyong pagtoo nagatubo man sa hilabihan gayud, ug ang gugma sa matag-usa kaninyo nagamadagayaon man alang sa usa ug usa. Ano pat kami sa aming sarili ay nangagkakapuri sa inyo sa mga iglesia ng Dios dahil sa inyong pagtitiis at pananampalataya sa lahat ng mga paguusig sa inyo at sa mga kapighatiang inyong tinitiis; Tungod niini, kami gayud mao ang nagapasigarbo kaninyo ngadto sa mga iglesia sa Dios tungod sa inyong pagkamainantuson ug pagtoo sa taliwala sa tanang mga paglutos ug mga kasakitan nga karon inyong ginasagubang. Na isang tandang hayag ng matuwid na paghukom ng Dios; upang kayo'y ariing karapatdapat sa kaharian ng Dios, na dahil dito'y nangagbabata rin naman kayo: Kini maoy ilhanan sa matarung nga hukom sa Dios, nga kamo ginaisip nga takus sa gingharian sa Dios, nga alang niini kamo nagaantus-- Kung isang bagay na matuwid sa Dios na gantihin ng kapighatian ang mga pumipighati sa inyo, sanglit sa pagkatinuod ginaisip man sa Dios nga maoy matarung nga ang mga nagasakit kaninyo iya ra unyang pagabalusan ug kasakit, At kayong mga pinighati ay bigyang kasama namin ng kapahingahan sa pagpapakahayag ng Panginoong Jesus mula sa langit na kasama ang mga anghel ng kaniyang kapangyarihan na nasa nagniningas na apoy, ug nga uban kanamo, kamo nga ginasakit pagahatagan ra unya niyag pahulay sa diha nga ang Ginoong Jesus, sa kalayo nga magadilaab, igapadayag na gikan sa langit kinuyogan sa iyang gamhanang mga manolunda. Na maghihiganti sa hindi nagsisikilala sa Dios, at sa kanila na hindi nagsisitalima sa evangelio ng ating Panginoong Jesus: Siya magapahamtang ug panimalus diha kanila nga wala makaila sa Dios ug kanila nga wala magmasinugtanon sa Maayong Balita mahitungod sa atong Ginoong Jesus. Na siyang tatanggap ng kaparusahan, na walang hanggang kapahamakang mula sa harapan ng Panginoon at mula sa kaluwalhatian ng kaniyang kapangyarihan. Mahiaguman ra nila ang silot sa pagkalaglag nga walay katapusan ug ang pagkahininginlan gikan sa atubangan sa Ginoo ug gikan sa himaya sa iyang gahum, Pagka paririto siya upang luwalhatiin sa kaniyang mga banal, at upang siya'y maging kahangahanga sa lahat ng mga nagsisampalataya sa araw na yaon (sapagkat ang aming patotoo sa inyo ay pinaniwalaan). inig-abut unya niya niadtong adlawa aron pagapasidunggan sa iyang mga balaan ug pagakahibudngan sa tanang nanagpanoo, sanglit gitoohan man ang among pagpanghimatuod nganha kaninyo. Dahil din dito ay lagi naming idinadalangin kayo, upang kayo'y ariing karapatdapat ng ating Dios sa pagkatawag sa inyo, at ganaping may kapangyarihan ang bawat nais sa kabutihan at gawa ng pananampalataya; Tungod niining maong hinungdan kami sa kanunay nagaampo alang kaninyo, nga unta ang atong Dios magahimo kaninyong takus sa iyang pagtawag kaninyo, ug pinaagi sa iyang gahum magahingpit sa tanang maayong tinguha ug paningkamot sa pagtoo, Upang ang pangalan ng ating Panginoong Jesus ay luwalhatiin sa inyo, at kayo'y sa kaniya, ayon sa biyaya ng ating Dios at ng Panginoong Jesucristo. aron ang ngalan sa atong Ginoong Jesus kapasidunggan diha kaninyo ug kamo kapasidunggan diha kaniya, sumala sa grasya sa atong Dios ug sa Ginoong Jesu-Cristo. Ngayon aming ipinamamanhik sa inyo, mga kapatid, tungkol sa pagparito ng ating Panginoong Jesucristo, at sa ating pagkakatipon sa kaniya: Karon mahitungod sa pag-anhi sa atong Ginoong Jesu-Cristo ug sa atong panagtagbo sa pagsugat kaniya, magahangyo kami kaninyo, mga igsoon, Upang huwag kayong madaling makilos sa inyong pagiisip, at huwag din naman kayong mabagabag maging sa pamamagitan man ng espiritu, o sa pamamagitan ng salita, o sa pamamagitan ng sulat na waring mula sa amin, na wari bagang nalalapit na ang kaarawan ng Panginoon; nga dili unta kamo makuyawan pagdali ni makulbaan, bisan pinaagi sa espiritu o sa pulong, o pinaagi sa sulat sa pahayag nga daw kami mao ang nagaingon, nga ang adlaw sa Ginoo ania na. Huwag kayong padaya kanino man sa anomang paraan: sapagkat ito'y hindi darating, maliban nang dumating mula ang pagtaliwakas, at mahayag ang taong makasalanan, ang anak ng kapahamakan, Ayaw kamo pagpalimbong ni bisan kinsa sa bisan unsang paagi; kay kadtong adlawa dili pa moabut hangtud nga mahitabo una ang pag-supil, ug ang pagtungha sa tawo sa kalapasan, ang tawong pagalaglagon, Na sumasalangsang at nagmamataas laban sa lahat na tinatawag na Dios o sinasamba; ano pat siya'y nauupo sa templo ng Dios, na siya'y nagtatanyag sa kaniyang sarili na tulad sa Dios. nga magasupak ug magapahitaas sa iyang kaugalingon batok sa tanang ginatawag ug dios o sa bisan unsa nga ginasimba, nga tungod niana siya magapahigayon sa paglingkod sulod sa templo sa Dios, ug magapahayag nga siya Dios. Hindi baga ninyo naaalaala nang ako'y kasama ninyo pa, ay sinabi ko sa inyo ang mga bagay na ito? Dili ba ninyo mahinumduman nga sa diha pa ako uban kaninyo gisuginlan ko man kamo niini? At ngayo'y nalalaman ninyo ang nakapipigil, upang siya'y mahayag sa kaniyang talagang kapanahunan. Ug kamo nasayud na unsa karon ang nakapugong kaniya aron nga unya na siya igapadayag sa panahon nga gitagal kaniya. Sapagkat ang hiwaga ng kasamaan ay gumagawa na: lamang ay may pumipigil ngayon, hanggang sa alisin ito. Kay ang tinagoan sa kalapasan gikapalihok na; mao lamang nga ang nagapugong niini karon magapadayon pa sa pagpugong hangtud nga makuha na siya. At kung magkagayo'y mahahayag ang tampalasan, na papatayin ng Panginoong Jesus ng hininga ng kaniyang bibig, at sa pamamagitan ng pagkahayag ng kaniyang pagparito ay lilipulin; Ug unya ugaling ang masupilon igapadayag na, ug pagapatyon kini sa Ginoong Jesus pinaagi sa ginhawa sa iyang baba ug pagalaglagon kini pinaagi sa pagpadayag sa iyang pag-abut. Siya, na ang kaniyang pagparito ay ayon sa paggawa ni Satanas na may buong kapangyarihan at mga tanda at mga kahangahangang kasinungalingan, Ang pag-abut sa masupilon pinaagi sa paglihok ni Satanas pagaubanan sa tanang kagahum ug bakak nga mga ilhanan ug katingalahan, At may buong daya ng kalikuan sa nangapapahamak; sapagkat hindi nila tinanggap ang pagibig sa katotohanan, upang sila'y mangaligtas. ug pagaubanan sa tanang dautan nga paglimbong alang kanila nga pagalaglagon, tungod kay sila nanagdumili man sa paghigugma sa kamatuoran aron mangaluwas unta sila. At dahil dito'y ipinadadala sa kanila ng Dios ang paggawa ng kamalian, upang magsipaniwala sila sa kasinungalingan: Tungod niini, ang Dios magapadala kanila ug gahum sa pagkahisalaag aron sila managpanoo sa bakak, Upang mangahatulan silang lahat na hindi nagsisampalataya sa katotohanan, kundi nangalugod sa kalikuan. aron pagahukman sa silot ang tanang wala motoo sa kamatuoran, hinonoa nahimuot sa pagkadili matarung. Ngunit kami ay nararapat magpasalamat sa Dios dahil sa inyo, mga kapatid na minamahal ng Panginoon, sa pagkakahirang sa inyo ng Dios buhat nang pasimula sa ikaliligtas sa pagpapabanal ng Espiritu at pananampalataya sa katotohanan: Apan kinahanglan gayud nga sa kanunay kami magahatag ug mga pagpasalamat ngadto sa Dios tungod kaninyo, mga igsoon nga hinigugma sa Ginoo, kay sukad pa sa sinugdan kamo gipili sa Dios aron mangaluwas kamo pinaagi sa pagbalaan kaninyo sa Espiritu ug sa inyong pagtoo sa kamatuoran. Sa kalagayang ito'y tinawag niya kayo sa pamamagitan ng aming evangelio, upang magkamit ng kaluwalhatian ng ating Panginoong Jesucristo. Alang niini gitawag kamo niya pinaagi sa among Maayong Balita aron kamo makabaton sa himaya sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Kaya nga, mga kapatid, kayo'y mangagpakatibay, at inyong panghawakan ang mga aral na sa inyo'y itinuro, maging sa pamamagitan ng salita, o ng aming sulat. Busa, mga igsoon, magbarug kamo nga mga malig-on ug humawid kamo sa mga kalagdaan nga among gikatudlo kaninyo pinaagi sa pulong nga gisulti o pinaagi sa sulat. Ngayon ang ating Panginoong Jesucristo rin, at ang Dios na ating Ama na sa amin ay umibig at sa amin ay nagbigay ng walang hanggang kaaliwan at mabuting pagasa sa pamamagitan ng biyaya, Karon hinaut nga ang atong Ginoong Jesu-Cristo, ug ang Dios nga atong Amahan, nga naghigugma kanato ug naghatag kanato sa walay katapusang paglipay ug maayong paglaum pinaagi sa grasya, Aliwin nawa ang inyong puso, at patibayin kayo sa bawat mabuting gawa at salita. magalipay unta sa inyong mga kasingkasing ug magapalig-on niini diha sa tanang maayong buhat ug pulong. Katapustapusan, mga kapatid, ay inyong idalangin kami, upang ang salita ng Panginoon ay lumaganap at luwalhatiin nawa na gaya rin naman sa inyo; Sa katapusan, mga igsoon, pag-ampo kamo alang kanamo, aron ang pulong sa Ginoo motulin unta ug magamadaugon, maingon sa nahimo niini diha kaninyo, At upang kami ay mangaligtas sa mga taong walang katuwiran at masasama; sapagkat hindi lahat ay mayroong pananampalataya. ug aron maluwas kami gikan sa mga tawong lampingasan ug dautan; kay dili man ugod ang tanan may pagtoo. Ngunit tapat ang Panginoon na magpapatibay sa inyo, at sa inyo'y magiingat sa masama. Apan ang Ginoo kasaligan; ug siya magalig-on kaninyo ug manalipod kaninyo gikan sa dautan. At may pagkakatiwala kami sa Panginoon tungkol sa inyo, na inyong ginagawa at gagawin naman ang mga bagay na aming iniuutos. Ug kami masaligon sa Ginoo mahitungod kaninyo, nga kamo nagabuhat ug magapadayon sa pagbuhat sa mga butang nga among gisugo kaninyo. At patnubayan nawa ng Panginoon ang inyong mga puso sa pagibig ng Dios, at sa pagtitiis ni Cristo. Hinaut unta ang Ginoo magatultol sa inyong mga kasingkasing ngadto sa gugma nga iya sa Dios, ug ngadto sa pagkamainantuson ni Cristo. Aming inuutos nga sa inyo, mga kapatid, sa pangalan ng ating Panginoong Jesucristo, na kayo'y magsihiwalay sa bawat kapatid na lumalakad ng walang kaayusan, at hindi ayon sa aral na tinanggap nila sa amin. Karon, mga igsoon, sa ngalan sa atong Ginoong Jesu-Cristo, kami magasugo kaninyo nga kinahanglan magapahilayo kamo gikan sa tanang igsoon nga magagawi sa pagkabagdoy ug dili sumala sa pagtulon-an nga inyong nadawat gikan kanamo. Sapagkat kayo rin ang nangakakaalam kung paano kami ay inyong dapat tularan: sapagkat kami ay hindi nangagugali ng walang kaayusan sa inyo; Kay kamo nasayud na sa unsang paagi kinahanglan inyo kaming pagaawaton; kami wala magbagdoy sa taliwala ninyo, Ni nagsikain man kami ng walang bayad ng tinapay ng sinoman; kundi sa pagpapagal at sa pagdaramdam na gumagawa gabit araw, upang kami ay huwag maging pasanin sa kanino man sa inyo: kami wala magkaon sa pagkaon nga iya ni bisan kinsa nga wala namo bayri, hinonoa, kami namoo magabii ug maadlaw uban sa pagbudlay ug paghago aron kami dili makasamok kang bisan kinsa kaninyo. Hindi dahil sa kami ay walang karapatan, kundi upang kami ay mangakapagbigay sa inyo ng isang uliran, upang kami ay inyong tularan. Dili nga kami walay katungod niini, kondili aron nga sa among paggawi sa ingon among ikahatag kaninyo ang panig-ingnan nga inyong pagasundon. Sapagkat noon pa mang kami ay kasama ninyo, ay aming iniutos ito sa inyo, Kung ang sinoman ay ayaw gumawa, ay huwag din namang kumain. Kay bisan gani sa diha pa kami uban kaninyo, among gihatag kaninyo kining maong sugo: Kon adunay magadumili sa pagbuhat, ayaw ninyo siya pagpakan-a. Sapagkat aming nababalitaan ang ilan sa inyo na nagsisilakad ng walang kaayusan, na hindi man lamang nagsisigawa, kundi mga mapakialam sa mga bagay ng iba. Kay nakadungog kami nga ang uban kaninyo nanagbagdoy, nga walay laing nahimo kondili ang pagpanghilabut sa uban. Sa mga gayon nga ay aming iniuutos at ipinamamanhik sa Panginoong Jesucristo, na sila'y magsigawang may katahimikan, at magsikain ng kanilang sariling tinapay. Karon ang maong mga tawo among ginasugo ug ginatambagan diha sa Ginoong Jesu-Cristo, nga kinahanglan magbudlay sila nga malinawon ug sa ingon niana magakaon sila sa ilang kaugalingong pagkaon. Ngunit kayo, mga kapatid, huwag kayong mangapagod sa paggawa ng mabuti. Mga igsoon, ayaw kamo pagkataka sa pagbuhat ug maayo. At kung ang sinoma'y hindi tumalima sa aming salita sa pamamagitan ng sulat na ito, inyong tandaan ang taong yaon, upang huwag kayong makisama sa kaniya, nang siya'y mahiya. Kon aduna may magadumili sa pagtuman sa among ginatugon niining sulata, timan-i ninyo kanang tawhana ug dili kamo magpakigharong kaniya aron siya mobati sa kaulaw. At gayon ma'y huwag ninyong ariin siyang kaaway, kundi inyo siyang paalalahanan tulad sa kapatid. Dili hinoon ninyo pag-isipon siya nga kaaway, kondili tambagi ninyo siya ingon nga igsoon. Ngayon ang Panginoon din ng kapayapaan ay magbigay nawa sa inyo ng kapayapaan sa buong panahon at sa lahat ng paraan. Ang Panginoon ay sumainyo nawang lahat. Karon ang Ginoo sa kalinaw magahatag kaninyog kalinaw sa tanang panahon sa tanang higayon. Ang Ginoo magauban kaninyong tanan. Ang bati na sinulat ng aking sariling kamay, akong si Pablo, na siyang tanda sa bawat sulat: gayon sumusulat ako. Ako, si Pablo, pinaagi sa akong kaugalingong kamot, mao ang nagasulat niining bahin nga pangomusta. Mao kini ang akong sinulatan. Si Pablo, na apostol ni Cristo Jesus ayon sa utos ng Dios na ating Tagapagligtas, at ni Cristo Jesus na ating pagasa; Si Pablo, apostol ni Cristo Jesus sumala sa sugo sa Dios nga atong Manluluwas, ug ni Cristo Jesus nga atong paglaum, Kay Timoteo na aking tunay na anak sa pananampalataya: Biyaya, kahabagan, at kapayapaan nawang mula sa Dios na Ama at kay Jesucristo na Panginoon natin. Kang Timoteo, nga akong tinuod nga anak sa pagtoo: Kung paanong ipinamanhik ko sa iyo na ikaw ay matira sa Efeso, nang pumaparoon ako sa Macedonia, upang maipagbilin mo sa ilang tao na huwag magsipagturo ng ibang aral, Sumala sa akong pag-agda kanimo sa nagpadulong ako sa Macedonia, agdahon ko ikaw karon sa pagpabilin sa Efeso aron imong baoran ang pipila ka mga tawo sa dili pagpanudlo ug lain nga tuloohan, Ni huwag makinig sa mga katha at sa mga kasaysayan ng mga lahi na walang katapusan, na pinanggagalingan ng pagtatalo, at hindi ng pagkakatiwalang mula sa Dios na nasa pananampalataya; ay gayon din ang ipinamamanhik ko ngayon. ni sa pagtagad sa tinumotomo nga mga sugilanon ug sa dili matapus nga kaasuyan sa kaagi sa mga kagikan, nga ang maong mga butang nagapadasig hinoon sa paglalislalis inay sa langitnon nga pagkabinansay diha sa pagtoo; Ngunit ang kinauuwian ng bilin ay ang pagibig na nagbubuhat sa malinis na puso at sa mabuting budhi at sa pananampalatayang hindi paimbabaw: samtang ang tumong sa atong pagbalaod mao man ang gugma nga nagagula gikan sa maputli nga kasingkasing ug sa maayong kaisipan ug sa matinuorong pagtoo. Na pagkasinsay ng iba sa mga bagay na ito ay nagsibaling sa walang kabuluhang pananalita; Adunay pipila ka mga tawo nga tungod sa ilang paghitipas gikan niining mga butanga nahisalaag ngadto sa walay kapuslanan nga mga pagtabi, Na nagsisipagnasang maging mga guro ng kautusan, bagaman di nila natatalastas kahit ang kanilang sinasabi, kahit ang kanilang buong tiwalang pinatutunayan. nga buot mahimong mga magtutudlo sa kasugoan, bisan wala sila makasabut sa mga pulong nga ilang ginalitok o sa mga butang nga ilang ginapakamatuod. Datapuwat nalalaman natin na ang kautusan ay mabuti, kung ginagamit ng tao sa matuwid, Kita nasayud nga ang kasugoan maayo, kon ang tawo magagamit niini subay sa balaod, Yamang nalalaman ito, na ang kautusan ay hindi ginawa dahil sa taong matuwid, kundi sa mga walang kautusan at manggugulo, dahil sa masasama at mga makasalanan, dahil sa mga di banal at mapaglapastangan, dahil sa nagsisipatay sa ama at sa nagsisipatay sa ina, dahil sa mga mamamatay-tao, ug makasabut nga ang kasugoan wala himoa alang sa mga tawong matarung kondili alang sa mga malinapason ug mga masupilon, alang sa mga dili diosnon ug sa mga makasasala, alang sa mga dili balaanon ug sa mga masipad-anon, alang sa mga managpatayg amahan ug sa mga managpatayg inahan, alang sa mga mamumuno, Dahil sa mga nakikiapid, dahil sa mga mapakiapid sa kapuwa lalake, dahil sa mga nagnanakaw ng tao, dahil sa mga bulaan, dahil sa mga mapagsumpa ng kabulaanan, at kung mayroon pang ibang bagay laban sa mabuting aral; sa mga makihilawason, sa mga makig-unayg isigkalalaki, sa mga mamimihag ug tawo, sa mga bakakon, sa mga tigpanumpag bakak, ug sa bisan unsa pa nga kabatok sa maayong tuloohan, Ayon sa evangelio ng kaluwalhatian ng mapagpalang Dios, na ipinagkatiwala sa akin. sumala sa gikatugyan kanako nga mahimayaong Maayong Balita sa dalaygong Dios. Nagpapasalamat ako sa kaniya na nagpapalakas sa akin, kay Cristo Jesus na Panginoon natin, sapagkat ako'y inari niyang tapat, na ako'y inilagay sa paglilingkod sa kaniya; Kang Cristo Jesus nga atong Ginoo, kaniya nga naghatag kanako sa kalig-on, ako mapasalamaton kay ako iya man nga giila nga kasaligan nga tungod niana ako iyang gitudlo sa pagkaministro, Bagaman nang una ako'y naging mamumusong, at manguusig; at mangaalipusta: gayon ma'y kinahabagan ako, sapagkat yao'y ginawa ko sa di pagkaalam sa kawalan ng pananampalataya; bisan pa nga kaniadto siya akong gipasipalahan ug gilutos ug gipakaulawan; apan ako iyang gikaloy-an tungod kay sa akong pagkawalay pagtoo gibuhat ko kadto nga wala nako hisabti, At totoong sumagana ang biyaya ng ating Panginoon na nasa pananampalataya at pagibig na pawang kay Cristo Jesus. ug alang kanako ang grasya sa atong Ginoo nag-awas uban ang pagtoo ug ang gugma nga anaa kang Cristo Jesus. Tapat ang pasabi, at nararapat tanggapin ng lahat, na si Cristo Jesus ay naparito sa sanglibutan upang iligtas ang mga makasalanan; na ako ang pangulo sa mga ito; Kasaligan ug takus pagadawaton sa bug-os ang ginaingon, nga si Cristo Jesus mianhi sa kalibutan aron sa pagluwas sa mga makasasala. Ug ako mao ang labaw sa mga makasasala; Gayon ma'y dahil dito, kinahabagan ako, upang sa akin na pangulong makasalanan, ay maipahayag ni Jesucristo ang buong pagpapahinuhod niya, na halimbawa sa mga magsisisampalataya sa kaniya, sa ikabubuhay na walang hanggan. apan ako gikaloy-an tungod niining maong hinungdan, aron nga dinhi kanako nga mao ang labawng makasasala, si Jesu-Cristo makapasundayag sa iyang hingpit nga pailub ingon nga panig-ingnan ngadto kanila nga managsalig kaniya alang sa kinabuhi nga dayon. Ngayon sa Haring walang hanggan, walang kamatayan, di nakikita, sa iisang Dios, ay ang kapurihan at kaluwalhatian magpakailan kailan man. Siya nawa. Karon sa Hari sa kapanahonan, nga dili mamatay, dili makita, ang bugtong nga Dios, alang kaniya ang kadungganan ug himaya hangtud sa kahangturan. Amen. Ang biling ito ay ipinagtatagubilin ko sa iyo, Timoteo na aking anak, ayon sa mga hula na nangauna tungkol sa iyo, upang sa pamamagitan ng mga ito ay makipagbaka ka ng mabuting pakikipagbaka; Kining maong sugo akong ginatugyan kanimo, Timoteo, anak ko, sumala sa mga profesiya mahitungod kanimo, nga dinasig niini, ikaw magpakigbisug sa maayong pakig-away, Na ingatan mo ang pananampalataya at ang mabuting budhi; na nang ito'y itakuwil ng iba sa kanila ay nangabagbag tungkol sa pananampalataya: nga magahupot sa pagtoo ug sa maayong kaisipan. Tungod sa pagsalikway sa kaisipan, pipila ka mga tawo nakahimog pagpanglunod sa ilang pagtoo, Na sa mga ito'y si Himeneo at si Alejandro; na sila'y aking ibinigay kay Satanas, upang sila'y maturuang huwag mamusong. nga ang uban kanila mao sila si Himeneo ug si Alejandro, nga akong gipanugyan ngadto kang Satanas aron makakat-on sila sa dila na pagpasipala. Una-una nga sa lahat ng mga bagay, ay iniaaral ko na manaing, manalangin, mamagitan, at magpasalamat na patungkol sa lahat ng mga tao; Karon, una sa tanan ako magaagda nga ang mga pangamuyo, mga pag-ampo, mga paghangyo, ug mga pagpasalamat kinahanglan pagahimoon alang sa tanang tawo, Ang mga hari at ang lahat ng nangasa mataas na kalagayan; upang tayo'y mangabuhay na tahimik at payapa sa buong kabanalan at kahusayan. alang sa mga hari ug sa tanang anaa sa hatag-as nga pagpamunoan, aron kita magakinabuhi nga mahusay ug malinawon, diosnon ug matinahuron sa tanang paagi. Ito'y mabuti at nakalulugod sa paningin ng Dios na ating Tagapagligtas; Kini maoy maayo ug pagakahimut-an sa panan-aw sa Dios nga atong Manluluwas, Na siyang may ibig na ang lahat ng mga tao'y mangaligtas, at mangakaalam ng katotohanan. nga nagatinguha nga ang tanang mga tawo mangaluwas unta ug managpakakab-ot sa kahibalo sa kamatuoran. Sapagkat may isang Dios at may isang Tagapamagitan sa Dios at sa mga tao, ang taong si Cristo Jesus, Kay adunay usa ra ka Dios, ug adunay usa ra ka tigpatiwala sa Dios ug sa mga tawo, nga mao ang tawo nga si Cristo Jesus, Na ibinigay ang kaniyang sarili na pangtubos sa lahat; na pagpapatotoong mahahayag sa sariling kapanahunan; nga naghatag sa iyang kaugalingon ingon nga lukat alang sa tanan, nga ang panghimatuod niini nahimo na sa gitagal nga panahon. Na dito'y itinalaga ako na tagapangaral at apostol (sinasabi ko ang katotohanan, hindi ako nagsisinungaling), guro sa mga Gentil sa pananampalataya at katotohanan. Alang niini ako gikatudlo nga magwawali ug apostol (ako nagasugilon sa tinuod, ako wala magbakak), aron sa pagpanudlo sa mga Gentil mahitungod sa pagtoo ug sa kamatuoran. Ibig ko ngang ang mga tao'y magsipanalangin sa bawat dako, na iunat ang mga kamay na banal, na walang galit at pakikipagtalo. Busa ginatinguha ko nga sa tanang dapit ang mga lalaki manag-ampo, nga managbayaw ug mga kamot nga balaan, nga sila walay kasuko o pakiglalis; Gayon din naman, na ang mga babae ay magsigayak ng mahinhing damit na may katimtiman at hinahon; hindi ng mahalagang hiyas ng buhok, at ginto o perlas o damit na mahalaga; usab nga ang mga babaye magmaligdong ug magbinuotan sa ilang pagpatahum sa ilang kaugalingon pinaagi sa pagpamisti nga maugdang, dili pinaagi sa buhok nga sinalapid, o sa bulawan o sa mga mutya o sa mahal nga sapot, Kundi (siyang nararapat sa mga babae na magpakabanal) sa pamamagitan ng mabubuting gawa. kondili pinaagi sa mga maayong buhat, ingon nga maoy angay sa mga babayeng nagapadayag sa pagkadiosnon. Ang babae'y magaral na tumahimik na may buong pagkapasakop. Ang babaye kinahanglan magatuon sa hilum uban sa bug-os nga pagkamasinugtanon. Ngunit hindi ko ipinahihintulot na ang babae ay magturo, ni magkaroon ng pamumuno sa lalake, kundi tumahimik. Dili ako motugot nga ang babaye magpanudlo o magbuot sa mga lalaki; kinahanglan magpakahilum lamang siya. Sapagkat si Adam ay siyang unang nilalang, saka si Eva; Kay si Adan mao ang una nga gibuhat, unya gisunod si Eva; At si Adam ay hindi nadaya, kundi ang babae nang madaya ay nahulog sa pagsalangsang; ug si Adan dili mao ang gilimbongan kondili ang babaye mao ang gilimbongan ug nahimong malinapason. Ngunit ililigtas siya sa pamamagitan ng panganganak, kung sila'y magsisipamalagi sa pananampalataya at pagibig at sa pagpapakabanal na may hinahon. Ngani ang babaye mamaluwas pinaagi sa iyang pagpanganak, kon siya magapadayon sa pagtoo ug sa gugma ug sa pagkabalaan, nga inubanan sa kaligdong. Tapat ang pasabi, Kung ang sinoman ay magsisikap na maging obispo, ay mabuting gawa ang ninanasa. Kasaligan kini nga pulong: Kon adunay magatinguha sa katungdanan sa pagkaobispo, ang iyang ginatinguha maoy usa ka bulohaton nga hamili. Dapat nga na ang obispo ay walang kapintasan, asawa ng isa lamang babae, mapagpigil, mahinahon ang pagiisip, mahusay, mapagpatuloy, sapat na makapagturo; Ug ang obispo kinahanglan dili badlonganon, ug siya usa ray asawa, mapugnganon sa kaugalingon, mabuot, maugdang, maabiabihon, maayo sa pagpanudlo, Hindi magulo, hindi palaaway, kundi malumanay, hindi mapakipagtalo, hindi maibigin sa salapi; dili palahubog, dili tigpanukmag, hinonoa malomo, dili palaaway, ug dili mahigugmaon ug salapi. Namamahalang mabuti ng kaniyang sariling sangbahayan, na sinusupil ang kaniyang mga anak na may buong kahusayan; Kinahanglan magamaayo ang iyang pagdumala sa iyang kaugalingong panimalay, nga magadumala sa iyang mga anak aron sila magamasinugtanon ug magamatinahuron sa tanang paagi; (Ngunit kung ang sinoman nga ay hindi marunong mamahala sa kaniyang sariling sangbahayan paanong makapamamahala sa iglesia ng Dios?) kay kon ang usa ka tawo dili makamao nga magdumala sa iyang kaugalingong panimalay, unsaon man niya sa pagpakatagad sa iglesia sa Dios? Hindi baguhan, baka siya kung magpalalo ay mahulog sa kaparusahan ng diablo. Kinahanglan nga siya dili bag-o pa lang nakabig, kay tingali unyag moburot siya sa pagpagarbo ug mahulog ngadto sa pagkasinilotan ingon sa yawa; Bukod dito'y dapat din namang siya'y magkaroon ng mabuting patotoo ng nangasa labas, baka mahulog sa kapintasan at silo ng diablo. labut pa niini, kinahanglan matinamud siya sa mga taga-gawas ingon nga maayog dungog, kay tingali unyag mahulog siya ngadto sa pagkabaladlongon ug sa bitik sa yawa. Gayon din naman ang mga diakono dapat ay mahuhusay, hindi dalawang dila, hindi mahilig sa maraming alak, hindi mga sakim sa mahahalay na kapakinabangan; Ingon man usab, ang mga diyakono kinahanglan magmaugdang, dili duhag sinultihan, dili tig-inom ug daghang bino, dili maikag sa pagpanapi pinaagig limbong; Na iniingatan ang hiwaga ng pananampalataya ng malinis na budhi. kinahanglan magabaton sila sa tinago sa pagtoo uban sa maputli nga kaisipan. At ang mga ito rin naman ay subukin muna; kung magkagayo'y mamahalang may pagka diakono, kung walang kapintasan. Ug kinahanglan nga sila usab pagasulayan una; unya ugaling kon masuta man nga sila dili masaway, nan, paalagara sila ingon nga mga diyakono. Gayon din naman ang mga babae dapat ay mahuhusay, hindi palabintangin, mapagpigil, tapat sa lahat ng mga bagay. Ang mga babaye usab kinahanglan magmaugdang, dili mga tigdaut ug dungog sa uban, kondili mga mapugnganon sa kaugalingon, ug kasaligan sa tanang mga butang. Maging asawa ang mga diakono ng tigiisa lamang na babae, na pamahalaang mabuti ang kanilang mga anak at ang kanilang sariling mga sangbahayan. Ang mga diyakono kinahanglan tagsa ray asawa, ug magamaayo sa ilang pagdumala sa ilang mga anak ug sa ilang mga panimalay; Sapagkat ang nangamamahalang mabuti sa pagka diakono, ay nangagtatamo sa kanilang sarili ng isang mabuting kalagayan, at malaking katapangan sa pananampalataya na kay Cristo Jesus. kay sila nga magamaayo sa ilang pag-alagad ingon nga mga diyakono makapanag-iya sa maayong tikanganan alang sa ilang kaugalingon, ug sa dakung pagsalig diha sa pagtoo nga anaa kang Cristo Jesus. Ang mga bagay na ito ay aking isinusulat sa iyo, na inaasahang makararating sa iyong madali; Ginalauman ko nga sa dili madugay mahianha ako kanimo, apan gisulat ko kining maong mga tugon aron nga Ngunit kung ako'y magluwat ng mahabang panahon, ay upang maalaman mo kung paano ang dapat sa mga tao na ugaliin nila sa bahay ng Dios, na siyang iglesia ng Dios na buhay, at haligi at suhay ng katotohanan. kon malangan man ugaling ako, ikaw mahibalo na unsaon sa paggawi diha sa sulod sa panimalay sa Dios, nga mao ang iglesia sa buhi nga Dios, ang haligi ug panalipod sa kamatuoran. At walang pagtatalo, dakila ang hiwaga ng kabanalan; Yaong nahayag sa laman, Pinapaging-banal sa espiritu, Nakita ng mga anghel, Ipinangaral sa mga bansa, Sinampalatayanan sa sanglibutan, Tinanggap sa itaas sa kaluwalhatian. Ug dili malalis nga daku gayud ang tinago sa atong tinoohan: Ang Dios nadayag diha sa lawas, nahimatud-an nga matarung diha sa Espiritu, nakita sa mga manolunda, giwali sa taliwala sa kanasuran, gitoohan dinhi sa kalibutan, gibayaw ngadto sa himaya. Ngunit hayag na sinasabi ng Espiritu, na sa mga huling panahon ang iba'y magsisitalikod sa pananampalataya, at mangakikinig sa mga espiritung mapanghikayat at sa mga aral ng mga demonio, Ug ang Espiritu sa tin-aw nagapahayag nga sa kaulahiang mga panahon adunay managpamiya gikan sa pagtoo tungod sa ilang pagtagad sa mga malimbongon nga espiritu ug sa mga tuloohan sa mga yawa, Sa pamamagitan ng pagpapaimbabaw ng mga tao na nagsisipagsalita ng mga kasinungalingan, na hinerohan ang kanilang mga sariling budhi ng waring bakal na nagbabaga; pinaagi sa mga pagminaut sa mga tawong bakakon kinsang mga kaisipan nangapaso nga daw pinaagig binagang puthaw, Na ipinagbabawal ang pagaasawa, at ipinaguutos na lumayo sa mga lamangkati, na nilalang ng Dios upang tanggapin na may pagpapasalamat ng mga nagsisisampalataya at nangakakaalam ng katotohanan. nga managdili sa pagpangasawa ug magapilit sa mga tawo sa pagdumili sa mga kan-onon nga gibuhat sa Dios aron nga uban sa pagpasalamat pagadawaton nila nga nanagtoo ug nahibalo sa kamatuoran. Sapagkat ang bawat nilalang ng Dios ay mabuti, at walang anomang nararapat na itakuwil, kung tinatanggap na may pagpapasalamat: Kay maayo ang tanang butang nga gibuhat sa Dios, ug walay ipasalikway kon ginadawat kini uban sa pagpasalamat; Sapagkat pinakababanal sa pamamagitan ng salita ng Dios at ng pananalangin. kay kini nabalaan na man pinaagi sa pulong sa Dios ug sa pag-ampo. Kung ipaalaala mo sa mga kapatid ang mga bagay na ito, ikaw ay magiging isang mabuting ministro ni Cristo Jesus, na kinandili sa mga salita ng pananampalataya at ng mabuting aral na sinusunod mo hanggang ngayon: Kon kining maong mga tugon imong igapahinumdom sa mga igsoon, ikaw mahimong maayong ministro ni Cristo Jesus, binuhi sa mga pulong sa pagtoo ug sa maayong tuloohan nga imong ginasunod. Datapuwat itakuwil mo ang mga kathang masasama at walang kabuluhan. At magsanay ka sa kabanalan: Apan likayi ang mga sulosugilanon nga dili diosnon, nga angay lamang sa mga babayeng tigulang. Bansaya ang imong kaugalingon diha sa pagkadiosnon; Sapagkat sa pagsasanay ng katawan ay may kaunting pakinabang, ngunit ang kabanalang sa lahat ng mga bagay ay pinakikinabangan, na may pangako sa buhay na ito, at sa darating. kay samtang ang paugnat sa lawas may diyutayng kapuslanan, ang pagkadiosnon mapuslanon gayud sa tanang paagi, sanglit kalauman man kini alang sa kinabuhi karon ug usab alang sa kinabuhi nga umalabut. Tapat ang pasabi, at nararapat tanggapin ng lahat. Ang maong sulti kasaligan ug takus gayud nga pagadawaton sa hingpit. Sapagkat dahil dito ay nagsisipagpagal kami at nagsisipagsikap, sapagkat may pagasa kami sa Dios na buhay, na siyang Tagapagligtas sa lahat ng mga tao, lalong lalo na sa mga nagsisisampalataya. Kay tungod sa maong tuyo kita nagapangabudlay ug nagapanglimbasug, sanglit ang atong paglaum gikapahimutang ta man diha sa buhing Dios, nga mao ang Manluluwas sa tanang mga tawo, ilabina gayud sa mga nanagtoo. Ang mga bagay na ito'y iyong iutos at ituro. Isugo ug itudlo mo kining mga butanga. Huwag hamakin ng sinoman ang iyong kabataan; kundi ikaw ay maging uliran ng mga nagsisisampalataya, sa pananalita, sa pamumuhay, sa pagibig, sa pananampalataya, sa kalinisan. Ayaw itugot nga adunay magatamay kanimo tungod sa imong kabatan-on; hinonoa alang sa mga magtotoo, pagkinabuhi ingon nga panigingnan sa sinultihan ug sa paggawi, sa gugma, sa pagtoo, sa kaputli. Hanggang ako'y pumariyan ay magsikap ka sa pagbasa, sa pangangaral, sa pagtuturo. Kugihi ang pagbasa sa kasulatan ngadto sa kapunongan, ug ang pagmaymay, ug ang pagpanudlo, hangtud sa akong pag-anha diha. Huwag mong pabayaan ang kaloob na nasa iyo, na sa iyo'y ibinigay sa pamamagitan ng hula, na may pagpapatong ng mga kamay ng kapulungan ng mga presbitero. Ayaw pasagdi ang hiyas nga anaa kanimo, nga gikahatag kanimo pinaagi sa gipamulong nga profesiya inubanan sa pagpandong kanimo sa mga kamot sa mga anciano. Magsipag ka sa mga bagay na ito; tumalaga kang lubos sa mga ito; upang ang iyong pagkasulong ay mahayag sa lahat. Atimana ang maong mga katungdanan, ug usaha niini ang imong panghunahuna, aron ang imong pag-uswag makita sa tanan. Magingat ka sa iyong sarili, at sa iyong turo. Manatili ka sa mga bagay na ito; sapagkat sa paggawa nito ay ang iyo ring sarili ang ililigtas mo at pati ng mga nagsisipakinig sa iyo. Tagda ang imong kaugalingon ug ang imong pagpanudlo; magpadayon ikaw niini, kay sa pagbuhat mo sa ingon pagaluwason mo ang imong kaugalingon ug ang mga magapatalinghug kanimo. Huwag mong pagwikaan ang matanda, kundi pangaralan mo siyang tulad sa ama; ang mga kabataang lalake na tulad sa mga kapatid: Ayaw pagkasab-i ang lalaki nga gulanggulang na, kondili tambagan mo lamang siya ingon nga daw amahan; ug ang mga batan-ong lalaki ingon nga daw mga igsoon, Ang mga babaing matatanda na tulad sa mga ina; at ang mga kabataang babae na tulad sa mga kapatid na babae sa buong kalinisan. ug ang mga babayeng gulanggulang ingon nga daw mga inahan, ug ang mga batan-ong babaye ingon nga daw mga igsoon, sa bug-os nga kaputli. Papurihan mo ang mga babaing bao na tunay na bao. Pasidunggi ang mga babayeng balo, nga tinuod nga mga balo. Ngunit kung ang sinomang babaing bao ay may mga anak o mga apo, magsipagaral ang mga ito muna ng pamamahalang may kabanalan sa kanilang sariling sangbahayan, at magsiganti sa kanilang mga magulang: sapagkat ito'y nakalulugod sa paningin ng Dios. Ug kon ang babayeng balo aduna may mga anak o mga apo, patun-a kini sila sa ilang unang diosnong katungdanan sa pagkamatinahuron ngadto sa ilang kaugalingong banay, ug sa paghatag ug balus ngadto sa ilang mga ginikanan; kay kini pagakahimut-an sa panan-aw sa Dios. Kayat ang tunay na babaing bao at walang nagaampon, ay may pagasa sa Dios, at nananatili sa mga pagdaing at mga panalangin gabit araw. Ang babaye nga tinuod gayud nga balo, ug nagapuyo nga nag-inusara, nagabutang sa iyang paglaum diha sa Dios ug nagpadayon sa pagpangamuyo ug pag-ampo sa magabii ug maadlaw; Datapuwat ang nangagpapakabuyo sa mga kalayawan, bagamat buhay ay patay. apan ang babayeng balo nga mapatuyangon sa kaugalingon, patay na bisan samtang buhi pa siya. Ang mga bagay na ito'y iutos mo rin naman, upang sila'y mawalan ng kapintasan. Isugo kini kanila aron dili sila mahimong mga badlonganon. Datapuwat kung ang sinoman ay hindi nagkakandili sa mga sariling kaniya, lalong lalo na sa kaniyang sariling sangbahayan, ay tumanggi siya sa pananampalataya at lalong masama kay sa hindi sumasampalataya. Ug kon adunay tawo nga wala magtagana alang sa mga iya, ilabina alang sa mga sakop sa iyang kaugalingong banay, kini siya nagalimod sa iyang pagtoo ug labi pa siyang dautan kay sa dili magtotoo. Huwag itala na gaya ng babaing bao samantalang walang anim na pung taon, na naging asawa ng isang lalake, Ang babaye nga isulat sa talaan sa mga balo kinahanglan dili ubos sa kan-uman ka tuig ang kagulangon, ug naasawag usa ka bana; Na may mabuting patotoo tungkol sa mabubuting gawa; kung siya'y nagalaga sa mga anak, kung siya'y nagpatuloy sa mga taga ibang bayan, kung siya'y naghugas ng mga paa ng mga banal, kung siya'y umabuloy sa mga napipighati, kung ginanap niya na may kasipagan ang bawat mabuting gawa. ug kinahanglan nga siya pagapanghimatud-an nga maayog binuhatan, ingon nga nakamatoto ug mga anak, nakapakita sa pagkamaabiabihon, nakapanghugas sa mga tiil sa mga balaan, nakatabang sa mga nanag-antus sa kagul-anan, ug nagmakugihon sa pagbuhat ug maayo sa tanang paagi. Ngunit tanggihan mo ang mga batang babaing bao: sapagkat pagkakaroon nila ng masamang pita na hiwalay kay Cristo, ay nagsisipagnasang magasawa; Apan ayaw pag-isulat sa talaan ang mga babayeng balo nga mga batan-on; kay kini sila, sa diha nga magapatuyang na sa ilang kaugalingon batok kang Cristo, magatinguha na sa pagpamana, Na nagkakaroon ng kahatulan, sapagkat itinakuwil nila ang unang pananampalataya. ug sa ingon niana ila na hinoong mahiaguman ang silot tungod sa pagpakalapas unya nila sa ilang unang panaad. At bukod dito ay nangagaaral din naman na maging mga tamad, na nagpapalipatlipat sa bahay-bahay; at hindi lamang mga tamad, kundi matatabil din naman at mga mapakialam, na nagsisipagsalita ng mga bagay na di nararapat. Labut pa niana, sila usab makakat-on ra sa paglibodsuroy, sa pagpanumbalay; ug dili lamang sa paglibudsoroy ra kondili usab sa pagpanabitabi ug sa pagpanghilabut sa uban, sa pagpanulti sa dili nila angay nga isulti. Ibig ko ngang magsipagasawa ang mga batang babaing bao, magsipanganak, magsipamahala ng sangbahayan, huwag magbigay sa kaaway ng anomang pagkadahilanan ng ikalilibak: Busa buot ko nga managpamana ang mga babayeng balo nga mga baton-on pa, managpanganak sila, managdumala sa ilang mga panimalay, ug dili sila maghatag sa kaaway sa higayon sa pagsultig mga pagdaut kanato. Sapagkat ang mga iba'y nagsibaling na sa hulihan ni Satanas. Kay aduna nay pipila kanila nga nanghisalaag ngadto sa pagsunod kang Satanas. Kung ang sinomang babaing nanampalataya ay may inaampong mga babaing bao, ay umabuloy sa kanila, at huwag pabigatan ang iglesia, upang maabuluyan nito ang mga tunay na bao. Kon adunay babayeng magtotoo nga may mga paryenti nga mga babayeng balo, patabanga siya kanila; ayaw pagpahimugati ang iglesia, aron kini makatabang sa mga tinuod gayud nga mga babayeng balo. Ang mga matanda na nagsisipamahalang mabuti ay ariing may karapatan sa ibayong kapurihan, lalong lalo na ang mga nangagpapagal sa salita at sa pagtuturo. Ang mga anciano nga maayo sa ilang pagdumala kinahanglan pagaisipon nga takus sa dubli nga pagtahud, ilabina kadtong nagapangabudlay sa pagwali ug sa pagpanudlo; Sapagkat sinasabi ng kasulatan, Huwag mong lalagyan ng busal ang baka pagka gumigiik. At, ang nagpapagal ay karapatdapat sa kaupahan sa kaniya. kay ang kasulatan nagaingon man, "Dili mo pagbusalan ang baba sa baka sa magagiuk kini sa trigo," ug, "Ang mamomoo takus sa pagdawat sa iyang suhol." Laban sa matanda ay huwag kang tatanggap ng sumbong, maliban sa dalawa o tatlong saksi. Dili mo pagtagdon ang bisan unsang sumbong batok sa usa ka anciano gawas kon kini pagapanghimatud-an sa duha o tolo ka mga saksi. Sila na mga nagkakasala ay paalalahanan mo sa harapan ng lahat upang ang iba nama'y mangatakot. Ug bahin niadtong managpadayon sa pagpakasala, badlonga sila sa atubangan sa tanan, aron ang uban magmatngon nga mahadlokon. Pinagbibilinan kita sa paningin ng Dios, at ni Cristo Jesus, at ng mga anghel na hinirang, na iyong ganapin ang mga bagay na ito na walang pagtatangi na huwag mong gagawin ang anomang pagayo. Sa atubangan sa Dios ug ni Cristo Jesus ug sa pinili nga mga manolunda, ako magatugon kanimo sa pagtuman niining maong mga sugo sa walay bisan kinsa nga imong palabihon, sa pagbuhat nga walay pagadapigan. Huwag mong ipatong na madalian ang iyong mga kamay sa kanino man, ni huwag kang makaramay sa mga kasalanan ng iba: ingatan mong malinis ang iyong sarili. Ayaw pagdali sa pagpandong sa mga kamot kang bisan kinsa, ni mag-ambit ikaw sa mga pagpakasala sa ubang tawo; bantayi nga magmaputli ka sa imong kaugalingon. Huwag kang iinom pa ng tubig lamang, kundi gumamit ka ng kaunting alak dahil sa iyong sikmura at sa iyong madalas na pagkakasakit. Ayaw na pag-inom ug lonlon tubig lamang, kondili pag-inom ug diyutayng bino alang sa imong kotokoto ug sa imong masubsub nga pagmasakit. Ang mga kasalanan ng ilang tao ay hayag na, na nagsisipanguna sa paghukom: at ang ilang mga tao naman ay kanilang sinusundan. Ang mga sala sa pipila ka tawo dayag kaayo, nagapaatubang ngadto sa hukom sa silot; apan ang mga sala sa uban magapadayag ra sa kapulihay. Gayon din naman ang mabubuting gawa ay hayag: at ang mga di gayo'y hindi maaaring ilihim. Maingon man usab niana, ang mga maayong binuhatan dayag kaayo; ug bisan pa kon dili man, kini dili magapabilin nga matinago. Ang lahat ng mga alipin na nangasa ilalim ng pamatok ay ariin ang kanilang mga panginoon na karapatdapat sa buong kapurihan, upang ang pangalan ng Dios at ang aral ay huwag malapastangan. Ang tanan sila nga nailalum sa yugo sa pagkaulipon kinahanglan magaisip sa ilang mga agalon nga takus sa tanang pagtahud, aron ang ngalan sa Dios ug ang tuloohan dili mapasipalahan. At ang mga may panginoong nagsisisampalataya, ay huwag mayamot sa kanila, sapagkat sila'y pawang magkakapatid; kundi bagkus paglingkuran nila silang mabuti, sapagkat nagsisipanampalataya at mga minamahal ang mga nagsisitanggap ng kapakinabangan. Iyong ituro at iaral ang mga bagay na ito. Sila nga adunay mga agalon nga magtotoo kinahanglan dili magmanginsayon kanila tungod lamang kay kini sila tuod mga igsoon man; hinonoa kinahanglan magalabi pa ka maayo ang ilang pag-alagad, sanglit sila nga magapahimulos sa ilang mga pag-alagad mga igsoon ra man ug mga hinigugma. Kung ang sinoma'y nagtuturo ng ibang aral, at hindi sumasangayon sa mga salitang nakagagaling, sa makatuwid ay sa mga salita ng ating Panginoong Jesucristo, at sa aral na ayon sa kabanalan; Kon aduna may tawo nga magatudlo nga sukwahi niini ug walay pag-uyon sa maayong mga pulong sa atong Ginoong Jesu-Cristo ug sa tuloohan nga sibo sa pagkadiosnon, Ang gayon ay palalo, walang nalalamang anoman, kundi may-sakit sa mga usapan at mga pagtatalo, sa mga salitang pinagbubuhatan ng kapanaghilian, mga pagkakaalit, mga pagalipusta, mga masasamang akala. kini siya nagapaburot sa iyang kaugalingon, siya walay alamag; gikaboangan niya ang pagpakiglantugi ug pagpakiglalis bahin sa mga pulong, nga mosangpot sa kasina, pagbahinbahin, pagsulti sa pagdaut sa uban, dautan nga mga katahap, Pagtataltalan ng mga taong masasama ang pagiisip at salat sa katotohanan, na nagsisipagakala na ang kabanalan ay paraan ng pakinabang. ug paglalisay sa mga tawo nga dunot ug panghunahuna ug nakabsan sa kamatuoran, nga nanagdahum nga ang pagkadiosnon maoy paagi sa pagpakaganansiya. Datapuwat ang kabanalan na may kasiyahan ay malaking kapakinabangan: Hinoon adunay dakung ganansiya diha sa pagkadiosnon nga inubanan sa pagbati sa katagbaw, Sapagkat wala tayong dinalang anoman sa sanglibutan, at wala rin naman tayong mailalabas na anoman; kay wala kitay bisan unsa nga gidala nganhi sa kalibutan, ug siguro na lang gayud nga dili kita makadalag bisan unsa ngadto sa gawas sa kalibutan; Ngunit kung tayo'y may pagkain at pananamit ay masisiyahan na tayo doon. apan kon kita adunay makaon ug ikabisti, kini igo na nga makatagbaw kanato. Datapuwat ang mga nagsisipagnasang yumaman, ay nangahuhulog sa tukso at sa silo at sa maraming mga pitang hangal at nakasasama, na siyang naglulubog sa mga tao sa kapahamakan at kamatayan. Apan sila nga maikagon gayud nga mahimong dato mangahulog ngadto sa panulay, ngadto sa bitik, ngadto sa daghang binoang ug makadaut nga mga pagpangibug nga nagaunlod sa mga tawo ngadto sa kamatayon ug sa pagkalaglag. Sapagkat ang pagibig sa salapi ay ugat ng lahat ng uri ng kasamaan; na sa pagnanasa ng iba ay nangasinsay sa pananampalataya, at tinuhog ang kanilang sarili ng maraming mga kalumbayan. Kay ang pagkamahigugmaon ug salapi mao ang gamut sa tanang pagkadautan; ug tungod sa maong pangibug may mga tawo nga nanghisalaag gikan sa pagtoo ug ilang gipalagbaslagbasan ang ilang kaugalingon sa daghang mga kasakitan. Datapuwat ikaw, Oh tao, ng Dios, tumakas ka sa mga bagay na ito, at sumunod ka sa katuwiran, sa kabanalan, sa pananampalataya, sa pagibig, sa pagtitiis, sa kaamuan. Apan ikaw, O tawo sa Dios, pahilayo niining tanan; paningkamoti ang pagkamatarung, pagkadiosnon, pagtoo, paghigugma, pagkamainantuson, pagkaaghop. Makipagbaka ka ng mabuting pakikipagbaka ng pananampalataya, manangan ka sa buhay na walang hanggan, na dito'y tinawag ka, at ipinahayag mo ang mabuting pagpapahayag sa harapan ng maraming mga saksi. Pakigbugno diha sa maayong bugno labut sa pagtoo; padayoni ang pagkupot sa dayong kinabuhi nga ngadto niini gitawag ikaw ug nga imong gihimoan sa maayong pagsugid sa atubangan sa daghang mga saksi. Ipinagbibilin ko sa iyo sa paningin ng Dios na bumubuhay sa lahat ng mga bagay, at ni Cristo Jesus, na sa harapan ni Poncio Pilato ay sumaksi ng mabuting pagpapahayag; Sa atubangan sa Dios nga nagahatag ug kinabuhi sa tanang mga butang, ug ni Cristo Jesus nga sa iyang pagpanghimatuod sa atubangan ni Poncio Pilato naghimo sa maayong pagsugid, Na tuparin mo ang utos, na walang dungis, walang kapintasan hanggang sa pagpapakita ng ating Panginoong Jesucristo: ako magatugon kanimo nga imong bantayan ang sugo nga mahigawas kini sa buling ug mahigawas sa mga pagsaway hangtud sa pagtungha sa atong Ginoong Jesu-Cristo; Na sa kaniyang kapanahunan ay ipahahayag siya, na mapalad at tanging Makapangyarihan Hari ng mga hari, at Panginoon ng mga panginoon; ug unya sa gitagal nga panahon kini igapadayag ra sa dalaygon ug bugtong Manggagahum, ang Hari sa mga hari ug Ginoo sa mga ginoo, Na siya lamang ang walang kamatayan, na nananahan sa liwanag na di malapitan; na di nakita ng sinomang tao, o makikita man: sumakaniya nawa ang kapurihan at paghaharing walang hanggan. Siya nawa. nga mao lamang ang bugtong nga dili mamatay ug nagapuyo sa kahayag nga dili maduol, nga wala makita ug dili arang makita sa tawo. Kaniya ang pasidungog ug dayon nga panggahum. Amen. Ang mayayaman sa sanglibutang ito, ay pagbilinan mo na huwag magsipagmataas ng pagiisip, at huwag umasa sa mga kayamanang di nananatili, kundi sa Dios na siyang nagbibigay sa ating sagana ng lahat ng mga bagay upang ating ikagalak; Ug mahitungod sa mga dato niining kalibutanan, sugoa sila sa dili pagpahitaas sa ilang kaugalingon, ni sa pagbutang sa ilang paglaum diha sa walay kasigurohan nga mga bahandi, kondili hinoon diha sa Dios nga nagahatag kanato sa madagayaon gayud sa tanang butang aron atong pagakalipayan. Na sila'y magsigawa ng mabuti, na sila'y magsiyaman sa mabuting gawa, na sila'y maging handa sa pamimigay, maibigin sa pamamahagi; Kinahanglan managbuhat silag maayo, sa pagkadato sa mga maayong binuhatan, sa pagkamahinatagon ug pagkamapaambiton. Na mangagtipon sa kanilang sarili ng isang mabuting kinasasaligan para sa panahong darating, upang sila'y makapanangan sa buhay na tunay na buhay. Sa ingon niini ginabutang nila alang sa ilang kaugalingon ang maayong patukuranan alang sa umaabut, aron ilang makuptan kanang kinabuhi nga mao ang tinuod gayud nga kinabuhi. Oh Timoteo, ingatan mo ang ipinagkatiwala sa iyo, na ilagan mo ang mga usapan na walang kabuluhan at ang mga pagsalungat ng maling tawag na kaalaman; O Timoteo, bantayi ang mga butang nga gikasalig diha kanimo. Likayi ang mga sultisulti nga dili diosnon ug ang mga pagsupak nga gikan sa ginaingon apan dili tinuod nga kaalam, Si Pablo, na apostol ni Cristo Jesus sa pamamagitan ng kalooban ng Dios, ayon sa pangako ng buhay na nasa kay Cristo Jesus, Si Pablo, apostol ni Cristo Jesus tungod sa kabubut-on sa Dios sumala sa saad sa kinabuhi nga anaa kang Cristo Jesus, Kay Timoteo na aking minamahal na anak: Biyaya, kaawaan, kapayapaan nawang mula sa Dios Ama at kay Cristo Jesus na Panginoon natin. Nganha kang Timoteo, nga akong hinigugmang anak: Nagpapasalamat ako sa Dios, na mula sa aking kanunununuan ay aking pinaglilingkuran sa budhing malinis, na walang patid na inaalaala kita sa aking mga daing, gabit araw; Nagapasalamat ako sa Dios nga akong ginasimba uban sa maputling kaisipan, maingon sa gibuhat sa akong mga ginikanan, sa diha nga sa makanunayon magahandum ako kanimo sa akong mga pag-ampo. Na kinasasabikan kong makita kita, na inaalaala ang iyong mga pagluha, upang ako'y mapuspos ng kagalakan; Mahinumdum gani ako sa imong mga luha, mangandoy gayud ako magabii ug maadlaw sa pagpakigkita kanimo, aron unta ako mapuno sa kalipay. Na inaalaala ko ang pananampalatayang hindi pakunwari na nasa iyo; na namalagi muna kay Loida na iyong lelang, at kay Eunice na iyong ina; at, ako'y naniniwalang lubos, na nasa iyo rin naman. Mahinumduman ko ang imong tinuod nga pagtoo, ang pagtoo nga sa sinugdan diha sa imong apohang babaye nga si Loida ug sa imong inahan nga si Eunice ug nga karon, ginasaligan ko, anaa usab kanimo. Dahil dito ay ipinaaalaala ko sa iyo na paningasin mo ang kaloob ng Dios, na nasa iyo sa pamamagitan ng pagpapatong ng aking mga kamay. Tungod niini, ako magapahinumdum kanimo nga buhion mo ang gasa nga naanaa kanimo gikan sa Dios pinaagi sa pagpandong kanimo sa akong mga kamot; Sapagkat hindi tayo binigyan ng Dios ng espiritu ng katakutan; kundi ng kapangyarihan at ng pagibig at ng kahusayan. kay kita wala sa Dios hatagig espiritu sa katalaw kondili sa espiritu sa gahum ug sa gugma ug sa pagpugong sa kaugaligon. Huwag mo ngang ikahiya ang pagpapatotoo sa ating Panginoon, ni ako na bilanggo niya: kundi magtiis ka ng mga kahirapan dahil sa evangelio ayon sa kapangyarihan ng Dios; Busa, ayaw ikaulaw ang pagpanghimatuod alang sa atong Ginoo, o alang kanako nga iyang binilanggo; hinonoa pakig-ambit sa mga pag-antus uban kanako alang sa Maayong Balita pinaagi sa gahum sa Dios, Na siyang sa atin ay nagligtas, at sa atin ay tumawag ng isang banal na pagtawag, hindi ayon sa ating mga gawa, kundi ayon sa kaniyang sariling akala at biyaya, na ibinigay sa atin kay Cristo Jesus buhat pa ng mga panahong walang hanggan. nga nagluwas kanato ug nagtawag kanato sa pagtawag ngadto sa kabalaan, dili tungod sa atong mga binuhatan kondili tungod sa iyang kaugalingong katuyoan ug sa grasya nga iyang gihatag kanato diha kang Cristo Jesus sa wala pa ang mga kapanahonan nga walay kinutoban, Ngunit ngayon ay nahayag sa pamamagitan ng pagpapakita ng ating Tagapagligtas na si Cristo Jesus, na siyang nagalis ng kamatayan, at nagdala sa liwanag ng buhay at ng walang pagkasira sa pamamagitan ng evangelio, ug nga karon iyang gikapadayag kini pinaagi sa pagpakita sa atong Manluluwas nga si Cristo Jesus, ni kinsa gilaglag ang kamatayon ug pinaagi sa Maayong Balita ang kinabuhi ug ang pagkawalay kamatayon gidala niya ngadto sa kahayag. Na sa bagay na ito ay ako'y itinalaga na tagapangaral, at apostol at guro. Alang sa maong Maayong Balita ako gipahimutang nga magwawali ug apostol ug magtutudlo, Dahil dito'y nagtiis din ako ng mga bagay na ito: gayon ma'y hindi ako nahihiya; sapagkat nakikilala ko yaong aking sinampalatayanan, at lubos akong naniniwalang siya'y makapagiingat ng aking ipinagkatiwala sa kaniya hanggang sa araw na yaon. ug mao kana ang hinungdan ngano nga nagaantus ako karon sa ingon. Apan wala ko kini igakaulaw, kay ako nakaila kaniya nga akong ginatoohan ug ako siguro gayud nga hangtud niadtong adlawa siya arang makabantay sa butang nga gikapiyal kanako. Ingatan mo ang mga ulirang mga salitang magagaling na narinig mo sa akin, sa pananampalataya at pagibig na nasa kay Cristo Jesus. Sundon mo ang hularanan sa mga maayong pulong nga imong nadungog gikan kanako, sa pagtoo ug sa gugma nga anaa kang Cristo Jesus. Yaong mabuting bagay na ipinagkatiwala sa iyo ay ingatan mo sa pamamagitan ng Espiritu Santo na nananahan sa atin. Pinaagi sa Espiritu Santo nga nagapuyo sa sulod nato, bantayi ang kamatuoran nga gipiyal nganha kanimo. Ito'y nalalaman mo, na nagsihiwalay sa akin ang lahat ng nangasa Asia; na sa mga yaon ay si Figello at si Hermogenes. Ikaw nasayud nga silang tanan nga anaa sa Asia mitalikud kanako, ug ang uban gani kanila mao sila si Figelo ug si Hermogenes. Pagkalooban nawa ng Panginoon ng habag ang sangbahayan ni Onesiforo: sapagkat madalas niya akong pinaginhawa, at hindi ikinahiya ang aking tanikala; Hinaut kaloy-an unta sa Ginoo ang panimalay ni Onesiforo, kay sa makadaghan ako iyang gihupay; wala niya ikaulaw ang akong mga talikala, Kundi, nang siya'y nasa Roma, ay hinanap niya ako ng buong sikap, at ako'y nasumpungan niya. hinonoa sa iyang paghiabut diri sa Roma gikugihan gayud niya ang pagpangita kanako ug hingkaplagan niya ako-- (Pagkalooban nawa siya ng Panginoon na masumpungan niya ang kahabagan ng Panginoon sa araw na yaon); at totoong alam mo kung gaano karaming mga bagay ang ipinaglingkod niya sa Efeso. hinaut ang Ginoo magatugot unta kaniya sa pagkakaplag sa kalooy gikan sa Ginoo niadtong adlawa-- ug ikaw nasayud pag-ayo sa tanang pag-alagad nga iyang gihimo diha sa Efeso. Ikaw nga, anak ko, magpakalakas ka sa biyayang nasa kay Cristo Jesus. Busa, ikaw, anak ko, kinahanglan magmalig-on ka diha sa grasya nga anaa kang Cristo Jesus, At ang mga bagay na iyong narinig sa akin sa gitna ng maraming saksi, ay siya mo ring ipagkatiwala sa mga taong tapat, na makapagtuturo naman sa mga iba. ug ang mga butang nga imong nadungog gikan kanako sa atubangan sa daghang mga saksi, kinahanglan ipiyal mo kini ngadto sa kasaligan nga mga tawo nga may katakus sa pagpanudlo sa uban usab. Makipagtiis ka sa akin ng mga kahirapan, na gaya ng mabuting kawal ni Cristo Jesus. Pakig-ambit sa mga pag-antus ingon nga maayong sundalo ni Cristo Jesus. Sinomang kawal na nasa pagkakawal ay hindi nahalubilo sa mga bagay ng buhay na ito; upang siya'y kalugdan niyaong nagtala sa pagkakawal. Walay bisan kinsa nga sundalo nga sa iyang pagpang-alagad magpagapusgapus sa iyang kaugalingon sa mga patigayon nga sibilyan, sanglit ang iyang tumong mao man ang pagpahimuot niadtong nagpasulod kaniya sa pagkasundalo. At kung ang sinoman ay makikipaglaban naman sa mga laro, ay hindi pinuputungan maliban na kung makipaglabang matuwid. Ang magdudula dili pagapurong-purongan gawas kon siya magpakigbangga subay sa mga lagda. Ang magsasaka na nagpapagal ay siyang kailangang unang makabahagi sa mga bunga. Ang mag-uuma nga naghago pag-ayo kinahanglan mao ang unang magadawat ug bahin sa mga abut. Isipin mo ang sinasabi ko; sapagkat bibigyan ka ng Panginoon ng pagkaunawa sa lahat ng mga bagay. Palandunga kining akong gisulti kanimo, kay ang Ginoo magatugot kanimo sa pagsabut sa tanan. Alalahanin mo si Jesucristo na muling nabuhay sa mga patay, sa binhi ni David, ayon sa aking evangelio: Hinumdumi si Jesu-Cristo, nga nabanhaw gikan sa mga patay, nga kaliwat ni David, sumala sa giwali sa akong Maayong Balita, Na siyang pinagtitiisan ko ng kahirapan sa mga tanikala, na tulad sa tampalasan; ngunit ang salita ng Dios ay hindi natatanikalaan. ang Maayong Balita nga tungod niini ako nagaantus karon ug nahimong ginapus ingog kriminal. Apan ang pulong sa Dios dili ginapus. Kaya aking tinitiis ang lahat ng mga bagay dahil sa mga hinirang, upang kamtan naman nila ang pagkaligtas na nasa kay Cristo Jesus na may kaluwalhatiang walang hanggan. Busa ginaantus ko ang tanang butang tungod sa mga pinili, aron sila usab makabaton sa kaluwasan nga diha kang Cristo Jesus inubanan sa himayang dayon. Tapat ang pasabi: Sapagkat kung tayo'y nangamatay na kalakip niya, ay mangabubuhay naman tayong kasama niya: Kasaligan ang pulong nga nagaingon: Kon ugaling kita nangamatay man uban kaniya, kita mangabuhi usab uban kaniya; Kung tayo'y mangagtiis, ay mangaghahari naman tayong kasama niya: kung ating ikaila siya, ay ikakaila naman niya tayo: kon ugaling kita magaantus man, kita managhari usab unya uban kaniya; kon ugaling kita dili man moangkon kaniya, kita dili usab niya pagaangkonon; Kung tayo'y hindi mga tapat, siya'y nananatiling tapat; sapagkat hindi makapagkakaila sa kaniyang sarili. kon ugaling kita dili man kasaligan, siya magapabilin nga kasaligan-- Ipaalaala mo sa kanila ang mga bagay na ito, na sila'y pagbilinan sa paningin ng Panginoon, na sila'y huwag makipagtalo tungkol sa mga salitaan na hindi mapapakinabangan, sa ikapapahamak ng mga nakikinig. Pahinumdumi sila niini, ug pahimatngoni sila sa atubangan sa Ginoo sa paglikay sa pakiglantugi bahin ug mga pulong, nga dili makahatag ug kaayohan, hinonoa magadaut lamang niadtong managpaminaw. Pagsikapan mong humarap na subok sa Dios, manggagawang walang anomang ikahihiya, na gumagamit na matuwid ng salita ng katotohanan. Paningkamoti pag-ayo ang pagpakita sa imong kaugalingon sa atubangan sa Dios ingon nga iyang nahimut-an, usa ka magtatrabaho nga dili kinahanglan magakaulaw, nga sa hustong paagi magapanudlo sa pulong sa kamatuoran. Datapuwat ilagan mo ang mga usapang walang kabuluhan: sapagkat sila'y lalong magpapatuloy sa kasamaan, Likayi ang sulosulti nga dili diosnon kay kini magayudyod sa mga tawo ngadto sa magalabi pa ka lalum nga pagkadili diosnon, At ang kanilang salita ay kakalat na gaya ng ganggrena: na sa mga ito ay si Himeneo at si Fileto; ug ang ilang sulosulti magaab-ab ingon sa kanggrina. Mga tawo nga ingon niini mao sila si Himeneo ug si Fileto, Na mga taong tungkol sa katotohanan ay nangasinsay, na sinasabing ang pagkabuhay na maguli ay nakaraan na, at ginugulo ang pananampalataya ng iba. nga nanghisalaag gikan sa kamatuoran sa ilang pag-ingon nga ang pagpangabanhaw nahitabo na. Ilang ginadaut ang pagtoo sa uban. Gayon ma'y ang matibay na pinagsasaligan ng Dios ay nananatili na may tatak nito, Nakikilala ng Panginoon ang mga kaniya: at, Lumayo sa kalikuan ang bawat isa na sumasambitla ng pangalan ng Panginoon. Apan ang malig-on nga patukoranan sa Dios magapabilin sa pagbarug, nga nagadala niining marka sa timri nga nagaingon, "Ang Ginoo nakaila sa mga iya," ug "Ang matag-usa nga nagapangaliya sa ngalan sa Ginoo kinahanglan magabiya sa pagkadautan." Datapuwat sa isang malaking bahay ay hindi lamang may mga sisidlang ginto at pilak, kundi mayroon din namang kahoy at lupa; at ang iba'y sa ikapupuri, at ang iba'y sa ikasisirang-puri. Diha sa dakung balay adunay mga sulodlan nga dili lamang hinimog bulawan ug salapi kondili usab mga hinimog kahoy ug yuta, ug ang uban alang sa dungganan nga kagamitan, ug ang uban alan sa talamayon nga kagamitan. Kung ang sinoman nga ay malinis sa alin man sa mga ito, ay magiging sisidlang ikapupuri, pinakabanal, marapat gamitin ng mayari, nahahanda sa lahat ng gawang mabuti. Kon ang usa ka tawo magaputli sa iyang kaugalingon gikan sa butang nga talamayon, nan, siya mahimong sulodlan nga alang sa dungganan nga kagamitan, binalaan ug mapuslan sa agalon sa panimalay, andam alang sa tanang maayong bulohaton. Datapuwat layuan mo ang masasamang pita ng kabinataan, at sundin mo ang kabanalan, ang pananampalataya, ang pagibig, ang kapayapaan, kasama ng mga nagsisitawag sa Panginoon mula sa pusong malinis. Likayi ang mga pangibog nga iya sa kabatan-on ug tinguhaa ang pagkamatarung, ang pagtoo, ang gugma, ug ang pakigdinaitay, uban kanila nga nagasimba sa Ginoo uban sa putli nga kasingkasing. Ngunit tanggihan mo ang mga usapang walang kabuluhan at hangal, yamang nalalaman mo na namumunga ng mga pagtatalo. Ug likayi ang binoang ug binurong nga mga pakiglantugi; kamo nasayud nga kini ginikanan sa mga panag-away. At ang alipin ng Panginoon ay hindi nararapat na makipagtalo, kundi maamo sa lahat, sapat na makapagturo, matiisin, Ug ang ulipon sa Ginoo kinahanglan dili palaaway kondili maaghop ngadto sa tanan, andam sa pagtudlo, mainantuson. Na sawaying may kaamuan ang mga nagsisisalangsang; baka sakaling sila'y pagkalooban ng Dios ng pagsisisi sa ikaaalam ng katotohanan, Uban sa kalomo kinahanglan iyang pagamaymayan ang mga magasupak kaniya, kay tingali baya itugot ra sa Dios nga sila managhinulsol ug mahisangko sa pagpakaila sa kamatuoran, At sila'y makawala sa silo ng diablo, na bumihag sa kanila ayon sa kaniyang kalooban. ug sila makaikyas gikan sa bitik sa yawa, tapus mabihag sila niya aron sa pagbuhat sa iyang kabubut-on. Datapuwat alamin mo ito, na sa mga huling araw ay darating ang mga panahong mapanganib. Apan sabta kini, nga unya sa kaulahiang mga adlaw managpangabut ang mga panahon nga malisud. Sapagkat ang mga tao'y magiging maibigin sa kanilang sarili, maibigin sa salapi, mayayabang, mga mapagmalaki, mapagtungayaw, masuwayin sa mga magulang, mga walang turing, mga walang kabanalan, Kay ang mga tawo unya magamahigugmaon man sa ilang kaugalingon, mga hinapi, tigpagawal, hambogiro, tampalasan, masukihon sa mga ginikanan, walay igabalus, dili diosnon, Walang katutubong pagibig, mga walang paglulubag, mga palabintangin, mga walang pagpipigil sa sarili, mga mabangis, hindi mga maibigin sa mabuti, walay pagbati sa paghigugma, dili malokmay, tigbutangbutang, mapatuyangon, mabangis, dili mahigugmaon sa maayo, Mga lilo, mga matitigas ang ulo, mga palalo, mga maibigin sa kalayawan kay sa mga maibigin sa Dios; mabudhion, madalidalion, tigpaburot, nga nagahigugma sa kalipayan inay sa Dios unta hinoon, Na may anyo ng kabanalan, datapuwat tinanggihan ang kapangyarihan nito: lumayo ka rin naman sa mga ito. nga nagabaton sa dagway sa tinoohan apan nagapanghimakak sa gahum niini. Likayi kining maong mga tawhana. Sapagkat sa mga ito ang nanganggagapang sa mga bahay, at binibihag ang babaing haling na lipos ng mga kasalanan, hinihila ng mga ibat ibang pita, Kay ang mga tawong ingon kanila mao ang magapanakasaka sa kabalayan ug magapamihag sa mga mahuyang babaye nga nahimug-atan sa mga sala ug ginadaldal sa nagkalainlaing mga pangibog, Na laging nagsisipagaral, at kailan pa man ay hindi nakararating sa pagkaalam ng katotohanan. nga kanunayng managtoon apan bisan unsaon dili gayud managpakakab-ot sa kahibalo sa kamatuoran. At kung paanong si Janes at si Jambres ay nagsilaban kay Moises, ay gayon din naman ang mga ito'y nagsisilaban sa katotohanan; mga taong masasama ang pagiisip, mga itinakuwil tungkol sa pananampalataya. Ug maingon nga si Janes ug si Jambres misupak kang Moises, maingon man usab kining mga tawhana nagasupak sa kamatuoran, mga tawo nga dunot ug pagpanghunahuna ug minig pagtoo; Ngunit sila'y hindi mangagpapatuloy: sapagkat mangahahayag sa lahat ng mga tao ang kanilang kamangmangan, gaya naman ng pagkahayag ng sa mga yaon. apan sila dili mouswag sa unahan, kay ang ilang binoang madayag man unya sa tanan, sama sa binoang niadtong duha ka tawo kaniadto. Ngunit sinunod mo ang aking aral, ugali, akala, pananampalataya, pagpapahinuhod, pagibig, pagtitiis, Apan ikaw nakapaniid sa akong pagpanudlo, sa akong paggawi, sa akong kalab-uton sa kinabuhi, sa akong pagsalig, sa akong pagkamainantuson, sa akong paghigugma, sa akong pagkadili matarug, Mga paguusig, mga pagbabata; anomang mga bagay ang nangyari sa akin sa Antioquia, sa Iconio, sa Listra; anomang mga paguusig ang tiniis ko: at sa lahat ay iniligtas ako ng Panginoon. sa mga paglutos kanako, sa akong mga kasakitan, sa mga gidangatan ko sa Antioquia, sa Iconio, ug sa Listra, unsa ang mga paglutos nga akong giantus, ug giunsa sa Ginoo sa pagpalingkawas kanako gikan niining tanan. Oo, at lahat na ibig mabuhay na may kabanalan kay Cristo Jesus ay mangagbabata ng paguusig. Sa pagkatinuod pagalutoson gayud hinoon ang tanan nga nagatinguha sa diosnon nga pagkinabuhi diha kang Cristo Jesus, Datapuwat ang masasamang tao at mga magdaraya ay lalong sasama ng sasama, na mangagdadaya, at sila rin ang mangadadaya. samtang mosamot pa sa pagkadautan ang mga tawong dautan ug ang mga tigpahisalaag, ang mga limbongan ug ang mga gilimbongan. Datapuwat manatili ka sa mga bagay na iyong pinagaralan at sa pinagkaroonan mo ng katunayan, yamang nalalaman mo kung kanino mo nangatutuhan; Apan ikaw, magpadayon ka diha sa mga butang nga imong nahikat-onan ug imong ginatoohan pag-ayo, sanglit ikaw nahibalo man kong kinsa ang imong nahikat-onan niini At mula sa pagkasanggol ay iyong nalalaman ang mga banal na kasulatan na makapagpadunong sa iyo sa ikaliligtas sa pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo Jesus. ug nga sukad sa imong pagkabata ikaw nakasabut na sa balaan nga kasulatan nga makagagahum sa pagtudlo kanimo ngadto sa kaluwasan pinaagi sa pagtoo kang Cristo Jesus. Ang lahat ng mga kasulatan na kinasihan ng Dios ay mapapakinabangan din naman sa pagtuturo, sa pagsansala, sa pagsaway, sa ikatututo na nasa katuwiran: Ang tibuok nga Kasulatan gituga sa Dios ug may kapuslanan alang sa pagpanudlo, alang sa pagpamadlong, alang sa pagpanul-id ug alang sa pagmatoto sa pagkamatarung, Upang ang tao ng Dios ay maging sakdal, tinuruang lubos sa lahat ng mga gawang mabuti. aron ang tawo sa Dios mamahingpit, masinangkapan alang sa tanang maayong bulohaton. Ipinagbibilin ko sa iyo sa paningin ng Dios, at ni Cristo Jesus, na siyang huhukom sa mga buhay at sa mga patay, sa pamamagitan ng kaniyang pagpapakita at sa kaniyang kaharian: Sa atubangan sa Dios ug ni Cristo Jesus nga mao ang magahukom sa mga buhi ug sa mga patay, ug pinaagi sa iyang pagpadayag ug sa iyang gingharian, ako magatugon kanimo niini: Ipangaral mo ang salita; magsikap ka sa kapanahunan, at sa di kapanahunan, sumawata ka, sumaway ka, mangaral ka na may buong pagpapahinuhod at pagtuturo. iwali ang pulong; may kahigayonan ka o wala, magmadasigon ka niini; himoa ang pagpamadlong, ang pagsaway, ug ang pagpanambag diha sa tumang pagkamapailubon ug sa pagpanudlo. Sapagkat darating ang panahon na hindi nila titiisin ang magaling na aral; kundi, pagkakaroon nila ng kati ng tainga, ay magsisipagbunton sila sa kanilang sarili ng mga gurong ayon sa kanilang sariling mga masasamang pita; Kay nagasingabut ang panahon nga ang mga tawo magadumili sa pagpaminaw sa matarung pagtulon-an, hinonoa aron sa pagtagbaw sa ilang kaugalingong mga pangibog, sila magapaalirong ug mga magtutudlo nga magahapohap kanila sa ilang nanagkatol nga mga dalunggan, At ihihiwalay sa katotohanan ang kanilang mga tainga, at mga ibabaling sa katha. ug ang ilang mga dalunggan ilang ilingiw gikan sa kamatuoran ug ipaabong ngadto sa tinumotumo nga mga sugilanon. Ngunit ikaw ay magpigil sa lahat ng mga bagay, magtiis ka ng mga kahirapan, gawin mo ang gawa ng evangelista, ganapin mo ang iyong ministerio. Apan sa imong bahin batoni kanunay ang pagkamalinawon sa hunahuna, antusa ang mga kasakitan, buhata ang imong katungdanan ingon nga ibanghilista, tumana ang imong mga bulohaton ingon nga ministro. Sapagkat ako'y iniaalay na, at ang panahon ng aking pagpanaw ay dumating na. Kay ako karon igaula na ingon nga halad; ang panahon sa akong paggikan nahiabut na. Nakipagbaka ako ng mabuting pakikipagbaka, natapos ko na ang aking takbo, iningatan ko ang pananampalataya: Gibugno ko na ang maayong pakigbugnoay, natapus ko na ang akong pagdalagan sa lumba, gikabantayan ko ang pagtoo. Buhat ngayon ay natataan sa akin ang putong na katuwiran, na ibibigay sa akin ng Panginoon na tapat na hukom sa araw na yaon; at hindi lamang sa akin, kundi sa lahat din naman ng mga naghahangad sa kaniyang pagpapakita. Sukad karon adunay ginatagana alang kanako nga purongpurong sa pagkamatarung nga niadto unyang adlawa iganti kanako sa Ginoo, ang matarung nga maghuhukom, ug dili lamang kanako ra kondili usab sa tanang mga nagahigugma sa iyang pagpadayag. Magsikap kang pumarini na madali sa akin: Paningkamoti ang pag-ari kanako sa madali. Sapagkat ako'y pinabayaan ni Demas, palibhasa'y iniibig niya ang sanglibutang ito, at napasa Tesalonica; si Crescente ay napasa Galacia, at si Tito ay sa Dalmacia. Kay ako gibiyaan ni Demas tungod sa iyang gugma niining kalibutan karon, ug miadto ngadto sa Tesalonica; si Crescente miadto ngadto sa Galacia, si Tito ngadto sa Dalmacia. Si Lucas lamang ang kasama ko. Kaunin mo si Marcos, at ipagsama mo; sapagkat siya'y napapakinabangan ko sa ministerio. Si Lucas na lamang ang ania uban kanako. Kuhaa si Marcos ug dad-a siya diri uban kanimo; kay siya kapuslan pag-ayo sa pag-alagad kanako. Datapuwat si Tiquico ay sinugo ko sa Efeso. Si Tiquico akong gisugo nganha sa Efeso. Ang balabal na aking iniwan sa Troas kay Carpo ay iyong dalhin pagparini mo, at ang mga aklat, lalong lalo na ang mga pergamino. Inig-ari nimo, dad-a ang kopo nga akong gibilin kang Carpo didto sa Troas, ug ang mga basahon usab, ug labaw sa tanan ang mga sinulat. Si Alejandro na panday-tanso ay ginawan ako ng lubhang masama: gagantihan siya ng Panginoon ayon sa kaniyang mga gawa: Si Alejandro, ang mananalsal ug tumbaga, nakahimo kanakog dakung kadaut; panimaslan ra siya sa Ginoo tungod sa iyang mga nabuhat. Magingat ka rin naman sa kaniya; sapagkat totoong kaniyang sinalangsang ang aming mga salita. Ikaw usab kinahanglan magalikay kaniya, kay hilabihan gayud ang iyang pagsupak sa atong mga pulong. Sa aking unang pagsasanggalang sinoman ay walang kumampi sa akin, bagkus pinabayaan ako ng lahat: huwag nawang ibilang sa kanila ito. Sa akong unang pangatubang sa hukmanan, walay usa nga milaban kanako; ang tanan mitalikod kanako. Dili unta kini himoon nga sumbong batok kanila! Datapuwat ang Panginoon ay sumaakin, at ako'y pinalakas; upang sa pamamagitan ko ang mabuting balita ay maitanyag ng ganap, at upang mapakinggan ng lahat ng mga Gentil: at ako'y iniligtas sa bibig ng leon. Apan ang Ginoo mibarug tupad kanako ug ako iyang gilig-on, aron pinaagi kanako ang pulong igasangyaw sa hingpit, ug ang tanang mga Gentil managpakadungog niini. Busa giluwas ako gikan sa baba sa leon. Ako'y ililigtas ng Panginoon sa bawat gawa ng masama, at ako'y kaniyang iingatan sa kaniyang kaharian sa langit: na sumakaniya nawa ang kaluwalhatian magpakailan man. Siya nawa. Ang Ginoo magapalingkawas kanako gikan sa tanang makadaut ug magaluwas kanako alang sa iyang langitnong gingharian. Kaniya ang himaya hangtud sa kahangturan. Amen. Batiin mo si Prisca at si Aquila, at ang sangbahayan ni Onesiforo. Ipangomusta ako kang Prisca ug kang Aquila, ug sa panimalay ni Onesiforo. Si Erasto ay natira sa Corinto; datapuwat si Trofimo ay iniwan kong may-sakit sa Mileto. Si Erasto nagpabilin sa Corinto; si Trofimo gibilin ko nga masakiton sa Mileto. Magsikap kang pumarini bago magtaginaw. Binabati ka ni Eubulo, at ni Pudente, at ni Lino, at ni Claudia, at ng lahat ng mga kapatid. Paningkamoti ang pag-ari diri sa dili pa ang tingtugnaw. Si Eubulo nangomusta kanimo, maingon man sila si Pudente ug si Lino ug si Claudia ug ang tanang kaigsoonan. Si Pablo, na alipin ng Dios, at apostol ni Jesucristo, ayon sa pananampalataya ng mga hinirang ng Dios, at sa pagkaalam ng katotohanan na ayon sa kabanalan, Si Pablo, ulipon sa Dios ug apostol ni Jesu-Cristo, aron sa pagpausbaw sa pagtoo sa mga pinili sa Dios, ug sa ilang kahibalo sa kamatuoran nga nahitukma sa pagkadiosnon, Sa pagasa sa buhay na walang hanggan, na ipinangako ng Dios na di makapagsisinungaling buhat pa ng mga panahong walang hanggan; diha sa paglaum alang sa dayong kinabuhi nga sa Dios nga dili arang makabakak, gisaad kaniadto sa wala pa ang kapanahonan Ngunit sa kaniyang mga panahon ay ipinahayag ang kaniyang salita sa pangangaral, na sa akin ay ipinagkatiwala ayon sa utos ng Dios na ating Tagapagligtas; ug nga sa gitagal nga panahon gikapadayag diha sa iyang pulong pinaagi sa pagwali nga gipiyal kanako sumala sa sugo sa Dios nga atong Manluluwas; Kay Tito na aking tunay na anak ayon sa pananampalataya ng lahat: Biyaya at kapayapaan nawang mula sa Dios Ama at kay Cristo Jesus na Tagapagligtas natin. Kang Tito, akong tinuod nga anak diha sa tinuohan nga atong tanan: Dahil dito'y iniwan kita sa Creta, upang husayin mo ang mga bagay na nagkukulang, at maghalal ng mga matanda sa bawat bayan, na gaya ng ipinagbilin ko sa iyo; Gibilin ko ikaw sa Creta sa hinungdan nga mao kini, aron sa paghulip sa kakulangan, ug sa pagtudlog mga anciano sa matag-usa ka lungsod sumala sa akong gitugon kanimo, Kung ang sinoman ay walang kapintasan, asawa ng isang babae lamang, na may mga anak na nagsisisampalataya, na hindi maisusumbong sa pangliligalig o suwail. nga ang maong mga tawo kinahanglan dili masaway, bana sa usa lamang ka asawa, kinsang mga anak mga magtotoo ug dili arang kabutangan ug sumbong sa pagkamapatuyangon o pagkamasupilon. Sapagkat dapat na ang obispo ay walang kapintasan, palibhasa siya'y katiwala ng Dios; hindi mapagsariling kalooban, hindi magagalitin, hindi manggugulo, hindi palaaway, hindi masakim sa mahalay na kapakinabangan; Kay ang obispo, ingon nga piniyalan sa Dios, kinahanglan dili baladlongon; kinahanglan dili siya magpalabawlabaw sa iyang kaugalingon, dili masuk-anon, dili hinginom ug bino, dili tigpanukmag, dili hinapi sa talamayong paagi, Kundi mapagpatuloy, maibigin sa mabuti, mahinahon ang pagiisip, matuwid, banal, mapagpigil; hinonoa maabiabihon siya sa mga dumuloong, mahigugmaon sa maayo, mabuot, matarung, putli, mapugnganon sa kaugalingon; Na nananangan sa tapat na salita na ayon sa turo, upang umaral ng magaling na aral, at papaniwalain ang nagsisisalangsang. kinahanglan nga mangupot siya pag-ayo sa kasaligang pulong nga ingon sa gikatudlo kaniya, aron makahimo siya sa paghatag ug pagtulon-an sa matarung tuloohan, ug usab sa pagsaway kanila nga nagasupak niini. Sapagkat may maraming mga suwail, na mapagsalita ng walang kabuluhan at mga magdaraya, lalong lalo na yaong mga sa pagtutuli, Kay daghan ang mga tawong masukihon, mga tigsultig mga pulong nga walay hinungdan ug usab mga malimbongon, ilabina ang mga tawo sa pundok sa mga may sirkunsisyon, Na ang kanilang mga bibig ay nararapat matikom; mga taong nagsisipanggulo sa buong mga sangbahayan, na nangagtuturo ng mga bagay na di nararapat, dahil sa mahalay na kapakinabangan. kinsang mga baba kinahanglan busalan, sanglit kini sila tungod lang sa pagpanapi nga makauulaw, nanagpangdaut man sa tibuok nga mga panimalay pinaagi sa pagpanudlo sa dili nila katungod sa pagpanudlo. Sinabi ng isa sa kanila rin, ng isang propetang sarili nila, Ang mga taga Creta kailan pa man ay mga sinungaling, masasamang hayop, matatakaw na mga tamad. Usa kanila, nga ilang kaugalingon profeta, miingon, "Ang mga Cretanhon kanunay gayung bakakon, mga mananap nga dautan, mga palakaon nga tapulan." Ang patotoong ito ay tunay. Dahil dito'y sawayin mong may kabagsikan sila, upang mangapakagaling sa pananampalataya, Tinuod kining pagpamatuora. Busa badlonga sila sa mapig-iton gayud, aron magamaayo sila diha sa pagtoo, Na huwag mangakinig sa mga katha ng mga Judio, at sa mga utos ng mga tao na nangagsisisinsay sa katotohanan. ug dili na magtagad sa mga tinumotumong sugilanon sa mga Judio o sa mga kasugoan gikan sa mga tawo nga nanagsalikway sa kamatuoran. Sa malinis ang lahat ng mga bagay ay malinis: datapuwat sa nangahawa at di nagsisisampalataya ay walang anomang malinis; kundi pati ng kanilang pagiisip at kanilang budhi ay pawang nangahawa. Alang sa mga maputli, ang tanang mga butang maputli; apan alang sa mga mahugaw ug dili matinoohon, walay bisan unsang butang nga maputli; hinonoa ang ilang mga hunahuna ug kaisipan mao ang mahugaw. Sila'y nangagpapanggap na nakikilala nila ang Dios; ngunit ikinakaila sa pamamagitan ng kanilang mga gawa, palibhasa'y mga malulupit, at mga masuwayin, at mga itinakuwil sa bawat gawang mabuti. Sila magapahayag nga sila nanagpakaila sa Dios, apan ilang ginapanghimakak siya pinaagi sa ilang mga binuhatan; sila dulomtan, masukihon, dili mapuslan alang sa bisan unsang maayong bulohaton. Ngunit magsalita ka ng mga bagay na nauukol sa aral na magaling: Apan sa imong bahin, ang imong pagpanudlo ipahiangay mo sa matarung tuloohan. Na ang matatandang lalake ay maging mapagpigil, mahusay, mahinahon ang pagiisip, magagaling sa pananampalataya, sa pagibig, sa pagtitiis: Agdaha ang mga lalaking tigulang sa pagkamapugnganon sa kaugalingon, nga magmaugdang sila, mabuot, malig-on sa pagtoo, sa gugma, ug sa pagkamainantuson. Na gayon din ang matatandang babae ay maging magalang sa kanilang kilos, hindi palabintangin ni paalipin man sa maraming alak, mga guro ng kabutihan; Maingon man agdaha ang mga babayeng tigulang sa pagkamatinahuron sa ilang panggawi, dili malibakon ug dili mga ulipon sa bino; nga ipanudlo nila ang butang maayo, Upang kanilang maturuan ang mga babaing may kabataan na magsiibig sa kanikaniyang asawa, magsiibig sa kanilang mga anak, mangagpakahinahon, aron ilang katudloan ang mga batan-ong babaye sa paghigugma sa ilang mga bana ug mga anak, Mangagpakahinahon, mangagpakalinis, mangagpakasipag sa bahay, magagandang-loob, pasakop sa kanikaniyang asawa, upang huwag lapastanganin ang salita ng Dios: sa pagkamabuot, ulay, matinagdanon sa panimalay, mapuangoron, ug masinugtanon sa ilang masigka-bana, aron ang pulong sa Dios dili unta mapasipalahan. Iaral mo rin naman sa mga bagong tao na sila'y mangagpakahinahon ng pagiisip: Maingon man usab, agdaha ang mga lalaking batan-on sa pagpugong sa ilang kaugalingon. Sa lahat ng mga bagay ay magpakilala kang ikaw ay isang uliran sa mabubuting gawa; at sa iyong aral ay ipakilala mo ang walang kamalian ang kahusayan, Sa tanang butang ipakita ang imong kaugalingon ingon nga panig-ingnan sa maayong binuhatan, ug sa imong pagpanudlo ipakita ang kaligdong, pagkatalahuron, Pangungusap na magaling, na di mahahatulan; upang sila na nasa kabilang panig ay mahiya, nang walang anomang masamang masabi tungkol sa atin. ug ang maayong sulti nga dili arang masaway, aron ang kaaway maulawan sa diha nga wala siyay ikasulting mangil-ad batok kanato. Iaral mo sa mga alipin na sila'y pasakop sa kanikaniyang Panginoon, at kanilang kalugdan sa lahat ng mga bagay; at huwag mga masagutin; Agdaha ang mga ulipon sa pagkamasinugtanon ngadto sa ilang mga agalon ug sa pagpahimuot kanila sa tanang butang; kinahanglan dili na sila magmasuplahon kanila, Huwag mangagdaya, kundi mangagpakita ng buong buting pagtatapat; upang pamutihan sa lahat ng mga bagay ang aral ng Dios na ating Tagapagligtas. ug dili na sila magpangawkaw, hinonoa kinahanglan magpakita sila sa bug-os nga pagkamaunongon, aron nga sa tanang butang sila makahatag ug pasidungog sa tuloohan sa Dios nga atong Manluluwas. Sapagkat napakita ang biyaya ng Dios, na may dalang kaligtasan sa lahat ng mga tao, Kay alang sa kaluwasan sa tanang mga tawo ang grasya sa Dios gikapadayag, Na nagtuturo sa atin, upang, pagtanggi natin sa kalikuan at sa mga kahalayan ng sanglibutan, ay marapat mabuhay tayong may pagpipigil at matuwid at banal sa panahong kasalukuyan ng sanglibutang ito; nga nagatudlo kanato sa pagbiya sa pagkadili diosnon ug sa mga pangibog nga kalibutanon, ug sa pagkinabuhi nga mapugnganon sa kaugalingon, matarung, ug diosnon dinhi niining kalibutana karon, Na hintayin yaong mapalad na pagasa at ang pagpapakita ng kaluwalhatian ng ating dakilang Dios at Tagapagligtas na si Jesucristo; nga magapaabut sa atong bulahan nga paglaum, sa pagpadayag sa himaya ni Jesu-Cristo nga atong dakung Dios ug Manluluwas, Na siyang nagbigay ng kaniyang sarili dahil sa atin, upang tayo'y matubos niya sa lahat ng mga kasamaan, at malinis niya sa kaniyang sarili ang bayang masikap sa mabubuting gawa, upang maging kaniyang sariling pag-aari. nga mihatag sa iyang kaugalingon alang kanato aron sa paglukat kanato gikan sa tanang pagkadautan, ug sa pagputli, alang sa iyang kaugalingon, sa usa ka katawhan nga mahimong iya gayud, nga mga masibuton sa maayong binuhatan. Ang mga bagay na ito ay iyong salitain at iaral at isaway ng buong kapangyarihan. Sinoman ay huwag humamak sa iyo. Isulti mo kining mga butanga; himoa ang pagpangmaymay ug ang pagpamadlong uban sa bug-os nga kagahum. Ayaw itugot nga adunay magatamay kanimo. Ipaalala mo sa kanilang pasakop sa mga pinuno, sa mga may kapangyarihan, na mangagmasunurin, na humanda sa bawat gawang mabuti, Ipahinumdum kanila nga kinahanglan magapasakop sila sa mga punoan ug mga kagamhanan, nga magmasinugtanon sila, andam alang sa maayong bulohaton, Na huwag magsalita ng masama tungkol sa kanino man, na huwag makipagtalo, kundi mapakahinhin, at magpakahinahon sa lahat ng mga tao. nga dili na sila magsultig dautan mahitungod kang bisan kinsa, dili makiglalison, hinonoa magmaaghop, nga magapakita sa hingpit nga pagkamatinahuron ngadto sa tanang mga tawo. Sapagkat tayo rin naman nang unang panahon ay mga mangmang, mga suwail, mga nadaya, na nagsisipaglingkod sa sarisaring masamang pita at kalayawan, na nangamumuhay sa masasamang akala at kapanaghilian, mga napopoot, at tayo'y nangagkakapootan. Kay dihay panahon kaniadto nga kita usab dili managpakasabut, mga masukihon, gipahisalaag, inulipon sa nagkalainlaing mga pangibog ug mahilayong katagbawan; kita nanaggawi sa pagkamadinauton ug pagkamasinahon; kita gipanagdumtan sa mga tawo ug kita nanagdumtanay ang usa sa usa; Ngunit nang mahayag na ang kagandahang-loob ng Dios na ating Tagapagligtas, at ang kaniyang pagibig sa tao, apan sa gikapadayag na ang pagkamapuangoron sa Dios nga atong Manluluwas, ug ang iyang gugma alang sa mga tawo, Na hindi dahil sa mga gawa sa katuwiran na ginawa nating sarili, kundi ayon sa kaniyang kaawaan ay kaniyang iniligtas tayo, sa pamamagitan ng paghuhugas sa muling kapanganakan at ng pagbabago sa Espiritu Santo, kita iyang giluwas, dili tungod sa mga binuhatan nga nahimo nato sa atong pagkamatarung, kondili tungod sa iyang kalooy, pinaagi sa paghugas sa pagkatawo pag-usab, ug sa pagkabag-o diha sa Espiritu Santo, Na kaniyang ibinuhos ng sagana sa atin, sa pamamagitan ni Jesucristo na ating Tagapagligtas; nga kanato iyang gibobo nga madagayaon gayud pinaagi kang Jesu-Cristo nga atong Manluluwas, Upang, sa pagkaaring-ganap sa atin sa pamamagitan ng kaniyang biyaya, ay maging tagapagmana tayo ayon sa pagasa sa buhay na walang hanggan. aron kita mamatarung pinaagi sa iyang grasya ug mahimong mga manununod sa kinabuhing dayon sumala sa ginalauman. Ngunit ilagan mo ang mga hangal na usapan, at ang mga pagsasalaysay ng lahi, at ang mga pagtatalo, at pagtataltalan tungkol sa kautusan; sapagkat ang mga ito ay di pinakikinabangan at walang kabuluhan. Apan kinahanglan likayan mo ang binoang nga mga pakiglantugi, ug ang mga kaasuyan sa kaagi sa mga kagikan, ug ang mga pagkasumpaki, ug mga pakiglalis mahitungod sa kasugoan, kay kini mga walay kapuslanan ug kawang. Ang taong may maling pananampalataya pagkatapos nang una at ikalawang pagsaway ay itakuwil mo; Ang tawo nga malalison, tapus nimo siya katambagi sa makausa o makaduha, igasalikway mo siya, Yamang nalalaman mo na ang gayon ay napahamak, at nagkakasala at siya'y hinahatulan ng kaniyang sarili. sa nasayran mo na nga ang maong tawo nahisalaag ug nagapakasala; sa iyang kaugalingon siya nahinukman na ug silot. Pagka susuguin ko sa iyo si Artemas, o si Tiquico, ay magsikap kang pumarini sa akin sa Nicopolis: sapagkat pinasiyahan kong doon matira sa taginaw. Kon ikapadala ko na kanimo si Artemas o si Tiquico ba, paningkamoti gayud ang pag-adto kanako sa Nicopolis, kay maoy akong tuyo ang pagpuyo didto sa panahon sa tingtugnaw. Suguin mong may sikap si Zenas na tagapagtanggol ng kautusan at si Apolos sa kanilang paglalakbay, upang sila'y huwag kulangin ng ano man. Paningkamoti gayud ang pagtabang sa pagpagikan kang Zenas nga abogado, ug kang Apolos, nga dili unta sila makulangan sa bisan unsa nga kinahanglanon. At pagaralan din naman ng ating mga tao na manatili sa mabubuting gawa sa kagamitang kailangan, upang huwag mawalan ng bunga. Ug patun-a ang atong mga sakop sa pagkugi sa mga maayong pamuhat aron sila makatabang sa mga hitabo nga talabangon, ug nga dili unta sila magmadili mabungahon. Si Pablo, na bilanggo ni Cristo Jesus, at si Timoteo na ating kapatid kay Filemon na aming minamahal at kamanggagawa, Si Pablo, nga binilanggo ni Cristo Jesus, ug si Timoteo nga among igsoon, At kay Apia na ating kapatid na babae, at kay Arquipo na kapuwa kawal namin, at sa iglesia sa iyong bahay: ug kang Apia nga among igsoong babaye ug kang Arquipo nga among masigkasundalo, ug sa iglesia diha sa imong balay: Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang mula sa Dios na ating Ama at sa Panginoong Jesucristo. Kaninyo ang grasya ug kalinaw gikan sa Dios nga atong Amahan ug gikan sa Ginoong Jesu-Cristo. Nagpapasalamat akong lagi sa aking Dios, na ikaw ay binabanggit ko sa aking mga panalangin, Sa kanunay magapasalamat ako sa akong Dios iniglakip nako kanimo sa akong mga pag-ampo, Sa pagkabalita ko ng iyong pagibig, at ng pananampalataya mo sa Panginoong Jesus, at sa lahat ng mga banal; tungod kay pagahidunggan ko man ugod ang mahitungod sa imong pagkamahigugmaon ug pagkamasaligon sa Ginoong Jesus ug sa tanang mga balaan; Upang ang pakikipagkaisa ng iyong pananampalataya, ay maging mabisa sa pagkaalam ng bawat mabuting bagay na nasa iyo, sa kay Cristo. ug ang akong pag-ampo mao nga unta ang ilang pagpakaambit sa imong pagtoo makapatubo sa kahibalo mahitungod sa tanang mga maayong butang nga atong naangkon diha kang Cristo. Sapagkat ako'y totoong nagalak at naaliw sa iyong pagibig, sapagkat ang mga puso ng mga banal ay naginhawahan sa pamamagitan mo, kapatid. Kay nabatonan ko ang dakung kalipay ug kadasig gumikan sa gugma mo, igsoon ko, tungod kay ang mga kasingkasing sa mga balaan nakatagamtam sa kahayahay pinaagi kanimo. Kaya, bagamat kay Cristo ay mayroon akong buong pagkakatiwala upang ipagtagubilin ko sa iyo ang nauukol, Tungod niini, bisan tuod masaligon ako diha kang Cristo nga makahimo ako sa pagsugo kanimo sa kinahanglan pagabuhaton mo, Gayon ma'y alangalang sa pagibig ay bagkus akong namamanhik, kung sa bagay akong si Pablo ay matanda na, at ngayon nama'y bilanggo ni Cristo Jesus: apan tungod sa gugma ako magahangyo lang kanimo-- ako, si Pablo, nga tigulang ug karon binilanggo usab tungod kang Cristo Jesus-- Ipinamamanhik ko sa iyo ang aking anak, na aking ipinanganak sa aking mga tanikala, si Onesimo, ako magahangyo kanimo alang sa akong anak nga si Onesimo, kang kinsa ako nahimong iyang amahan samtang ako binilanggo. Na nang unang panahon ay hindi mo pinakinabangan, datapuwat ngayon ay may pakikinabangin ka at ako man: (Kaniadto siya wala magpulos alang kanimo, apan karon siya magpulos na gayud alang kanimo ug kanako.) Na siya'y aking pinabalik sa iyo sa kaniyang sariling katawan, sa makatuwid baga'y, ang aking sariling puso: Ug karon ania gipadala ko siya balik kanimo, ang pagpadala ko diha kanimo sa akong kaugalingong kasingkasing. Na ibig ko sanang pigilin siya sa aking piling, upang sa iyong pangalan ay paglingkuran ako sa mga tanikala ng evangelio: Buot ko unta siyang hawiran diri uban kanako aron nga puli kanimo siya makaalagad kanako sa akong pagkabinilanggo tungod sa Maayong Balita; Datapuwat kung wala kang pasiya ay wala akong magagawang anoman; upang ang iyong kabutihang-loob ay huwag maging tila sa pagkakailangan, kundi sa sariling kalooban. apan dili ko buot ang pagbuhat sa bisan unsa gawas sa imong pag-uyon aron ang imong kaayo alang kanako dili mahimo pinaagi sa pagpugos kondili sa imong kaugalingong kabubut-on gayud. Sapagkat marahil sa ganito siya'y nahiwalay sa iyo sa sangdaling panahon, upang siya'y mapasa iyo magpakailan man; Tingali mao kini ang hinungdan ngano nga siya gipabulag una kanimo sa makadiyot, aron nga sa dayon mahiuli siya kanimo, Na hindi na alipin, kundi higit sa alipin, isang kapatid na minamahal, lalong lalo na sa akin, ngunit gaano pa kaya sa iyo, na siya'y minamahal mo maging sa laman at gayon din sa Panginoon. dili na ingon nga ulipon kondili labaw na sa ulipon, ingon nga minahal nga igsoon sa unod ug diha sa Ginoo-- igsoon nga minahal ilabina kanako apan daw unsa ka labi pa gayud kanimo. Kung ako nga ay inaari mong kasama, ay tanggapin mo siyang tila ako rin. Ug kon giisip mo man ako nga imong kaabay, nan, dawata siya maingon sa imong pagdawat kanako. Ngunit kung siya'y nagkasala sa iyo ng anoman, o may utang sa iyong anoman, ay ibilang mo sa akin; Ug kon siya nakahatag man kanimog kadaut, o nakautang ba kanimo, ipahamtang kini kanako ingon nga akong bayranan. Akong si Pablo na sumusulat nito ng aking sariling kamay, ay siyang magbabayad sa iyo: hindi sa sinasabi ko sa iyo na ikaw man ay utang mo pa sa akin. Ako si Pablo, nagasulat niini sa kaugalingon ko gayud nga kamot: Ako magabayad niining tanan-- sa walay paghisgot sa imong labaw pang nautang kanako nga mao ang imong kaugalingong kinabuhi. Oo, kapatid, magkaroon nawa ako ng katuwaan sa iyo sa Panginoon: panariwain mo ang aking puso kay Cristo. Oo, igsoon, buot ko unta nga makapahimulos ako kanimo diha sa Ginoo. Pabatia sa kahayahay ang kasingkasing ko diha kang Cristo. Kita'y sinulatan sa pagkakatiwala sa iyong pagtalima, palibhasa'y aking nalalaman na gagawin mo ang higit pa kay sa aking sinasabi. Uban sa akong pagsalig sa imong pagkamasinugtanon, ako nagasulat nga nasayud nga ikaw magabuhat gayud sa labaw pa sa akong gipangayo. Datapuwat bago ang lahat ay ipaghanda mo ako ng matutuluyan: sapagkat inaasahan kong sa pamamagitan ng inyong mga panalangin ay ipagkakaloob ako sa inyo. Ug andami akog kaabutan ko diha, kay ginalauman ko pinaagi sa inyong mga pag-ampo nga katugotan ako sa pag-anha kaninyo. Binabati ka ni Epafras, na aking kasama sa pagkabilanggo kay Cristo Jesus; Si Epafras, nga akong kauban nga binilanggo diha kang Cristo Jesus, nangomusta kanimo, At gayon din ni Marcos, ni Aristarco, ni Demas, at ni Lucas na aking mga kamanggagawa. ug maingon man sila si Marcos, si Aristarco, si Demas, ug si Lucas, nga akong mga kaabay sa buhat. Ang Dios, na nagsalita nang unang panahon sa ating mga magulang sa ibat ibang panahon at sa ibat ibang paraan sa pamamagitan ng mga propeta, Sa daghan ug nagkalainlaing mga paagi ang Dios misulti kaniadto sa karaang kapanahonan ngadto sa atong mga ginikanan pinaagi sa mga profeta; Ay nagsalita sa atin sa mga huling araw na ito sa pamamagitan, ng kaniyang Anak, na siyang itinalaga na tagapagmana ng lahat ng mga bagay, na sa pamamagitan naman niya'y ginawa ang sanglibutan; apan niining kaulahiang mga adlaw siya misulti kanato pinaagig Anak, nga iyang gitudlo nga manununod sa tanang mga butang, pinaagi kang kinsa usab gibuhat niya ang kalibutan. Palibhasa'y siyang sinag ng kaniyang kaluwalhatian, at tunay na larawan ng kaniyang pagka-Dios, at umaalalay ng lahat ng mga bagay sa pamamagitan ng salita ng kaniyang kapangyarihan, nang kaniyang magawa na ang paglilinis ng mga kasalanan, ay lumuklok sa kanan ng Karangalan sa kaitaasan; Kini siya, ingon nga panganinaw sa himaya sa Dios ug tukma nga hulad sa iyang kinaiya, mao ang nagasapnay sa kalibutan pinaagi sa gamhanan nga gipamulong niya. Sa nahimo na niya ang pagpanglinis sa mga sala sa katawhan, siya milingkod sa too sa Halangdon sa kahitas-an, Na naging lalong mabuti kay sa mga anghel, palibhasa'y nagmana ng lalong marilag na pangalan kay sa kanila. sanglit nahimo man siyang labaw pa sa mga manolunda maingon nga ang ngalan nga nadawat niya labaw man usab ka halangdon pa kay sa ila. Sapagkat kanino nga sa mga anghel sinabi niya kailan man, Ikaw ay aking Anak, Ikaw ay aking ipinanganak ngayon? at muli, Ako'y magiging kaniyang Ama, At siya'y magiging aking Anak? Kay kinsa bang manolundaa ang gikasultihan sa Dios, Ikaw akong Anak, karong adlawa ako nahimong imong Amahan?" Ug usab, Kaniya ako mahimong amahan, ug kanako siya mahimong anak"? At muli nang dinadala niya ang panganay sa sangkalupaan ay sinasabi, At sambahin siya ng lahat ng mga anghel ng Dios. Ug usab, inigdala niya sa panganay dinhi sa kalibutan, siya magaingon, Ipasimba siya sa tanang mga manolunda sa Dios." At sinasabi niya tungkol sa mga anghel, Yaong ginagawang mga anghel niya ang mga hangin, At ang kaniyang mga ministro ay ningas ng apoy: Ug mahitungod sa mga manolunda siya nagaingon, Ang iyang mga manolunda gihimo niya nga mga hangin, ug ang iyang mga sulogoon gihimo niya nga mga dilaab sa kalayo." Ngunit tungkol sa Anak ay sinasabi, Ang iyong luklukan, Oh Dios, ay magpakailan man; At ang setro ng katuwiran ay siyang setro ng iyong kaharian. Apan mahitungod sa Anak siya nagaingon, Ang imong trono, O Dios, hangtud sa kahangturan, ug ang imong matarung nga sitro mao ang sitro sa imong gingharian. Inibig mo ang katuwiran, at kinapootan mo ang kasamaan; Kayat ang Dios, ang Dios mo, ay nagbuhos sa inyo, Ng langis ng kasayahang higit sa iyong mga kasamahan. Gihigugma mo ang pagkamatarung ug gidumtan mo ang pagkamasupilon; tungod niana, gidihugan ikaw sa Dios, nga imong Dios, sa lana sa kalipay labaw pa kay kanila nga imong mga sagabay. At, Ikaw, Panginoon, nang pasimula'y inilagay mo ang kinasasaligan ng lupa, At ang mga langit ay mga gawa ng iyong mga kamay: Ug, Ikaw, Ginoo, sa sinugdan mao ang nagtukod sa kalibutan, ug ang kalangitan buhat sa imong mga kamot; Sila'y mangapapahamak; datapuwat ikaw ay nananatili: At silang lahat ay mangalulumang gaya ng isang kasuutan; sila mangawagtang, apan ikaw magapabilin; silang tanan madaan sama sa bisti, At gaya ng isang balabal sila'y iyong bibilutin, At sila'y mapapalitang gaya ng kasuutan: Ngunit ikaw ay ikaw rin, At ang iyong mga taon ay di matatapos. sama sa kupo sila imong pagalukoton, ug sila pagausabon. Apan ikaw mao sa gihapon, ug walay pagkatapus ang imong katuigan." Ngunit kanino sa mga anghel sinabi niya kailan man, Lumuklok ka sa aking kanan, Hanggang sa ang iyong mga kaaway ay gawin kong tungtungan ng iyong mga paa? Apan kinsa bang manolundaa ang iyang giingnan, Lumingkod ka sa akong too, hangtud ang imong mga kaaway mahimo ko nang tumbanan sa imong mga tiil"? Hindi baga silang lahat ay mga espiritung tagapaglingkod, na mga sinugo upang magsipaglingkod sa kapakinabangan ng mangagmamana ng kaligtasan? Dili ba silang tanan mga espiritu man lamang nga sulogoon, nga gipadala aron sa pag-alagad, alang kanila nga maoy magapanunod sa kaluwasan? Kayat nararapat nating pagkatantuin ang mga bagay na narinig, baka sakaling tayo'y makahagpos. Busa gikinahanglan diay nga himoon ta ang labi pa ka mainitong pagtagad sa mga butang nga atong nadungog, basi unya hinoon ipang-anud kita gikan niini. Sapagkat kung ang ipinangusap na salita sa pamamagitan ng mga anghel ay nagtibay, at ang bawat pagsalangsang at pagsuway ay tumanggap ng matuwid na parusa na kabayaran; Kay kon malig-on man gani ang pulong nga gipahayag sa mga manolunda, ug nahiagum sa matarung balus ang tanang paglapas o pagsupak batok niini, Paanong makatatanan tayo, kung ating pabayaan ang ganitong dakilang kaligtasan? na ipinangusap ng Panginoon noong una ay pinatunayan sa atin sa pamamagitan ng mga nakarinig; unsaon man nato sa pagpakaikyas kon dili kita manumbaling sa maong dakung kaluwasan? Kini sa sinugdan gipamulong sa Ginoo, ug unya gipanghimatuod kanato pinaagi kanila nga mga nakadungog kaniya; Na pawang sinasaksihan naman ng Dios na kasama nila, sa pamamagitan ng mga tanda at mga kababalaghan, at ng saganang kapangyarihan, at ng mga kaloob ng Espiritu Santo, ayon sa kaniyang sariling kalooban. ug ang Dios usab nagsaksi niini pinaagi sa mga ilhanan ug mga katingalahan ug sa nagkalainlaing mga milagro ug pinaagi sa mga gasa sa Espiritu Santo nga gipamahinbahin sumala sa iyang kaugalingong kabubut-on. Sapagkat hindi niya ipinasakop sa mga anghel ang sanglibutang darating, na siya naming isinasaysay. Kay ang umalabut nga kalibutan nga atong gihisgutan wala sa Dios ipailalum diha sa pagbulot-an sa mga manolunda. Ngunit pinatunayan ng isa sa isang dako, na sinasabi, Ano ang tao, upang siya'y iyong alalahanin? O ang anak ng tao, upang siya'y iyong dalawin? Sa usa ka dapit dihay nagpamatuod nga nag-ingon, Unsa ba diay ang tawo, nga mahinumdum man ikaw kaniya, o ang anak sa tawo, nga motagad man ikaw kaniya? Siya'y ginawa mong mababa ng kaunti kay sa mga anghel; Siya'y pinutungan mo ng kaluwalhatian at ng karangalan, At siya'y inilagay mo sa ibabaw ng mga gawa ng iyong mga kamay: Gibuhat mo siya nga sa makadiyot maubos una sa mga manolunda, gipurongpurongan mo siyag himaya ug dungog, ug gipahiluna mo siya sa ibabaw sa mga buhat sa imong mga kamot, Inilagay mo ang lahat ng mga bagay sa pagsuko sa ilalim ng kaniyang mga paa. Sapagkat nang pasukuin niya ang lahat ng mga bagay sa kaniya, ay wala siyang iniwan na di sumuko sa kaniya. Ngunit ngayon ay hindi pa natin nakikitang sumuko sa kaniya ang lahat ng mga bagay. ug ang tanang butang gipasakop mo sa ilalum sa iyang mga tiil." Kundi nakikita natin ang ginawang mababa ng kaunti kay sa mga anghel, sa makatuwid ay si Jesus, na dahil sa pagbata ng kamatayan ay pinutungan ng kaluwalhatian at karangalan, upang sa pamamagitan ng biyaya ng Dios ay lasapin niya ang kamatayan dahil sa bawat tao. Apan ang nakita nato karon mao si Jesus, siya nga sa makadiyot nahimo una nga ubos sa mga manolunda, nga gipurong-purongan ug himaya ug dungog tungod sa iyang pag-antus sa kamatayon, aron nga pinaagi sa grasya sa Dios makatilaw siyag kamatayon alang sa matag-usa ka tawo. Sapagkat marapat sa kaniya na pinagukulan ng lahat ng mga bagay, at sa pamamagitan niya ang lahat ng mga bagay, sa pagdadala ng maraming anak sa kaluwalhatian na gawing sakdal siyang may gawa ng kaligtasan nila sa pamamagitan ng mga sakit. Kay angayan gayud kaniya, alang kang kinsa ug pinaagi kang kinsa naanaa ang tanang butang, nga sa pagdala niya sa daghang mga anak ngadto sa himaya, iyang pagahingpiton ang mag-uugda sa ilang kaluwasan pinaagi sa pag-antus. Sapagkat ang nagpapagingbanal at ang mga pinapagingbanal ay pawang sa isa: na dahil dito'y hindi siya nahihiyang tawagin silang mga kapatid, Kay siya nga nagabalaan ug sila nga ginabalaan, tanan sila usa rag gigikanan. Mao man gani nga wala niya ikaulaw ang pagtawag kanilag mga igsoon, Na sinasabi, Ibabalita ko ang iyong pangalan sa aking mga kapatid, Sa gitna ng kapisanan ay aawitin ko ang kapurihan mo. sa iyang pag-ingon, Ipahayag ko ang imong ngalan ngadto sa akong mga igsoon, sa taliwala sa katilingban pagadayegon ko ikaw." At muli, ilalagak ko ang aking pagkakatiwala sa kaniya. At muli, Narito, ako at ang mga anak na ibinigay sa akin ng Dios. Ug usab, Diha kaniya ipahimutang ko ang akong pagsalig." Ug usab, Ania ako ug ang mga anak nga gihatag sa Dios kanako." Dahil sa ang mga anak ay mga may bahagi sa laman at dugo, siya nama'y gayon ding nakabahagi sa mga ito; upang sa pamamagitan ng kamatayan ay kaniyang malipol yaong may paghahari sa kamatayan, sa makatuwid ay ang diablo: Busa, sanglit ang mga anak nakaambit man sa unod ug dugo, siya gayud usab miambit niini, aron pinaagi sa kamatayon malaglag niya ang may gahum sa kamatayon, nga sa ato pa, ang yawa, At mailigtas silang lahat na dahil sa takot sa kamatayan ay nangasailalim ng pagkaalipin sa buong buhay nila. ug mapahigawas niya silang tanan nga tungod sa kahadlok sa kamatayon nailalum sa pagkaulipon sulod sa tibuok nilang kinabuhi. Sapagkat tunay na hindi niya tinutulungan ang mga anghel, kundi tinutulungan niya ang binhi ni Abraham. Kay sa pagkatinuod dili alang sa mga manolunda ang iyang kahangawa, kondili alang sa mga kaliwat ni Abraham. Kayat nararapat sa kaniya na sa lahat ng mga bagay ay matulad sa kaniyang mga kapatid, upang maging isang dakilang saserdoteng maawain at tapat sa mga bagay na nauukol sa Dios, upang gumawa ng pangpalubag-loob patungkol sa mga kasalanan ng bayan. Busa gikinahanglan nga pagahimoon siya nga sa tanang kahimtang mahisama sa iyang mga igsoon, aron mahimo siyang maloluy-on ug kasaligang labawng sacerdote diha sa pagpang-alagad alang sa Dios, sa paghimog halad-pasiuli alang sa mga sala sa katawhan. Palibhasa'y nagbata siya sa pagkatukso, siya'y makasasaklolo sa mga tinutukso. Kay maingon nga siya gayud nakaantus man sa diha nga gitintal siya, nan, makahimo siya sa pagtabang kanila nga mga ginatintal. Kaya, mga banal na kapatid, mga may bahagi sa pagtawag ng kalangitan, inyong isipin ang Apostol at Dakilang Saserdote na ating kinikilala, si Jesus; Busa, mga igsoong balaan, nga mga mag-aambit sa langitnon nga pagtawag, hinoktuki ninyo si Jesus, ang apostol ug labawng sacerdote sa atong tinoohan. Na siya'y tapat sa naglagay sa kaniya na gaya rin naman ni Moises sa buong sangbahayan niya. Siya matinumanon sa Dios nga mao ang nagtudlo kaniya, maingon nga si Moises usab nagmatinumanon diha sa balay sa Dios. Sapagkat siya ay inaring may karapatan sa lalong kaluwalhatian kay sa kay Moises, palibhasa'y may lalong karangalan kay sa bahay yaong nagtayo ng bahay. Apan si Jesus naisip nga labaw pa ug himaya kay kang Moises, maingon nga ang magtutukod sa balay labaw pa ug dungog kay sa balay. Sapagkat ang bawat bahay ay may nagtayo; datapuwat ang nagtayo ng lahat ng mga bagay ay ang Dios. (Kay ang matag-usa ka balay may tawong nagtukod niini, apan ang magtutukod sa tanang mga butang mao ang Dios.) At sa katotohanang si Moises ay tapat sa buong sangbahayan niya gaya ng lingkod, na pinakapatotoo sa mga bagay na sasabihin pagkatapos; Ug si Moises ingon nga sulogoon matinumanon tuod diha sa tibuok balay sa Dios, sa pagpamatuod labut sa mga butang nga sa kaulahiay iyang igapamulong; Datapuwat si Cristo, gaya ng anak ay puno sa bahay niya; na ang bahay niya ay tayo, kung ating ingatang matibay ang ating pagkakatiwala at pagmamapuri sa pagasa natin hanggang sa katapusan. apan si Cristo ingon nga Anak matinumanon sa pagdumala sa balay sa Dios. Ug kita mao ang iyang balay kon batonan ta nga malig-on ang atong pagsalig ug garbo sa atong paglaum. Gaya nga ng sabi ng Espiritu Santo, Ngayon kung marinig ninyo ang kaniyang tinig, Busa, ingon sa gisulti sa Espiritu Santo, Karong adlawa, inigkadungog ninyo sa iyang tingog, Huwag ninyong papagmatigasin ang inyong mga puso, na gaya ng sa pamumungkahi, Gaya nang sa araw ng pagtukso sa ilang, ayaw ninyo pagahia ang inyong mga kasingkasing ingon niadtong pagpangsupil nila batok kanako, sa adlaw sa pagpanulay didto sa kamingawan, Na doon ako tinukso ng inyong mga magulang sa pagsubok sa akin, At apat na pung taon na nangakita ang aking mga gawa. diin ang inyong mga ginikanan misulay kanako ug nakita nila ang akong mga buhat sulod sa kap-atan ka tuig. Dahil dito'y nagalit ako sa lahing ito, At aking sinabi, Laging sila'y nangagkakamali sa kanilang puso: Ngunit hindi nila nangakilala ang aking mga daan; Busa nasuko ako batok niadtong kaliwatana, ug miingon ako, `Kanunay gayud silang manghisalaag sa ilang mga kasingkasing; wala sila mahibalo sa akong mga dalan.` Ano pat aking isinumpa sa aking kagalitan, Sila'y hindi magsisipasok sa aking kapahingahan. Sumala sa akong gipanumpa tungod sa akong kapungot, `Dili gayud sila makasulod sa akong kapahulayan.`" Magsipagingat kayo, mga kapatid, baka sakaling mayroon sa kanino man sa inyo ng isang pusong masama na walang pananampalataya, na naghihiwalay sa inyo sa Dios na buhay: Magmatngon kamo, mga igsoon, basi nga diha kang bisan kinsa kaninyo maanaa unyay dautan ug dili matinoohong kasingkasing, nga magataral kaninyo sa pagpamiya gikan sa buhi nga Dios. Ngunit kayo'y mangagpangaralan sa isat isa araw-araw, samantalang sinasabi, Ngayon; baka papagmatigasin ang sinoman sa inyo ng daya ng kasalanan: Apan pagtinambagay kamo ang usa sa usa sa matag-adlaw, samtang matawag pa kini nga "karong adlawa," aron wala kaninyoy magmagahi tungod sa pagkamalimbongon sa sala. Sapagkat tayo'y nagiging kabahagi ni Cristo, kung ating iniingatang matibay ang pasimula ng ating pagkakatiwala hanggang sa katapusan: Kay kita nahimong mga mag-aambit kang Cristo, kon ang atong unang pagsalig padayonan ta sa pagkupot nga malig-on hangtud sa katapusan ug Samantalang sinasabi, Ngayon kung marinig ninyo ang kaniyang tinig, Huwag ninyong papagmatigasin ang inyong mga puso, na gaya ng sa pamumungkahi. samtang ginaingon pa, Karong adlawa, inigkadungog ninyo sa iyang tingog, ayaw ninyo pagahia ang inyong mga kasingkasing ingon niadtong pagpangsupil nila batok kanako." Sapagkat sino-sino, na pagkarinig ay namungkahi? ngunit, hindi baga yaong lahat na nagsialis sa Egipto sa pamamagitan ni Moises? Kinsa ba kadto sila nga nanagpakadungog, ngani misupil batok kaniya? Dili ba mao man kadto silang tanan nga namahawa sa Egipto ubos sa pagpangulo ni Moises? At sino-sino ang kinagalitan niyang apat na pung taon? hindi baga yaong nangagkasala, na ang kanilang mga katawan ay nangabuwal sa ilang? Ug kinsa ba kadto sila nga gikasuk-an sa Dios sulod sa kap-atan ka tuig? Dili ba mao man kadto ang mga nanagpakasala, kinsang mga patayng lawas nahibilin didto sa kamingawan? At sa kani-kanino isinumpa niyang hindi makapapasok sa kaniyang kapahingahan, kundi yaong mga nagsisuway? Ug kinsa man ang iyang gipanumpaan nga dili gayud sila makasulod sa iyang kapahulayan, kondili mao kadtong mga masupilon? At nakikita natin na sila'y hindi nangakapasok dahil sa kawalan ng pananampalataya. Ug nakita ta nga wala gayud sila makasulod tungod sa pagkadili matinoohon. Mangatakot nga tayo, yamang may iniwang pangako ng pagpasok sa kaniyang kapahingahan, baka sakaling sinoman sa inyo ay maging tulad sa di nakaabot niyaon. Busa, samtang nagapadayon pa ang saad sa atong pagpakasulod sa iyang kapahulayan, batonan ta ang kahadlok basi unya hinoon aduna kaninyoy maisip nga wala makakab-ot niini. Sapagkat tunay na tayo'y pinangaralan ng mabubuting balita, gaya rin naman nila: ngunit hindi nila pinakinabangan ang salitang napakinggan, dahil sa walang kalakip na pananampalataya ang nangakarinig. Kay kita gikawalihan man usab sa Maayong Balita ingon kanila; hinoon ang pulong nga ilang nadungog wala magpulos kanila, kay ang mga nakadungog niini wala man modawat niini uban sa pagtoo. Sapagkat tayong nagsisipanampalataya ay nagsisipasok sa kapahingahang yaon; gaya ng sinabi niya, Gaya ng aking isinumpa sa aking kagalitan, Sila'y hindi magsisipasok sa aking kapahingahan: bagamat ang mga gawa ay nangatapos mula nang itatag ang sanglibutan. Kay kita nga nanagpanoo nagasulod sa maong kapahulayan, ingon sa iyang gisulti, Sumala sa akong gipanumpa tungod sa akong kapungot, `Dili gayud sila makasulod sa akong kapahulayan,`" Sapagkat sa isang dako ay sinabi niya ang ganito tungkol sa ikapitong araw, At nagpahinga nang ikapitong araw ang Dios sa lahat ng kaniyang mga gawa; Kay sa usa ka dapit siya nagsulti mahitungod sa ikapito ka adlaw sa ingon niini nga paagi, "Ug sa ikapito ka adlaw ang Dios mipahulay gikan sa iyang tanang mga buhat. At sa dakong ito ay muling sinabi, Sila'y hindi magsisipasok sa aking kapahingahan. Ug usab niining dapita, siya nag-ingon, Dili gayud sila makasulod sa akong kapahulayan." Kayat yamang may natitira pang ibang dapat magsipasok doon, at ang mga pinangaralan nang una ng mabubuting balita ay hindi nangapasok dahil sa pagsuway, Busa, sanglit aduna may pipila nga managpakasulod pa niini, ug sanglit kadtong mga gikawalihan kanhi sa Maayong Balita wala man managpakasulod niini tungod sa ilang pagkamasupilon, Ay muling nagtangi siya ng isang araw, Ngayon pagkatapos ng ilang panahon na sinabi sa mga awit ni David (ayon sa sinabi na ng una), Ngayon kung marinig ninyo ang kaniyang tinig, Huwag ninyong papagmatigasin ang inyong mga puso. nagtudlo siya pag-usab ug usa ka adlaw, ang "Karong adlawa," diha sa iyang pagsulti pinaagi kang David sa nakalabay na ang dugayng panahon, sa mga pulong nga gikutlo sa unahan, Karong adlawa, inigkadungog ninyo sa iyang tingog, ayaw ninyo pagahia ang inyong mga kasingkasing." Sapagkat kung ibinigay sa kanila ni Josue ang kapahingahan, ay hindi na sana niya sasalitain pagkatapos ang ibang araw. Kay kon si Josue nakahatag pa kanilag pahulay, ang Dios dili na lang unta maghisgot ug lain pang adlaw. May natitira pa ngang isang pamamahingang sabbath, ukol sa bayan ng Dios. Busa nagapabilin pa diay ang usa ka kapahulayan nga gitagana alang sa mga tawo sa Dios; Sapagkat ang pumasok sa kaniyang kapahingahan ay nagpahinga naman sa kaniyang mga gawa, gaya ng Dios sa kaniyang mga gawa. kay ang mahisulod ngadto sa kapahulayan sa Dios, moundang man usab sa iyang mga pagpamuhat maingon sa pag-undang sa Dios sa iyang mga pagpamuhat. Magsipagsikap nga tayo ng pagpasok sa kapahingahang yaon, upang huwag marapa ang sinoman ayon sa gayong halimbawa ng pagsuway. Busa kinahanglan panglimbasugan ta ang pagsulod sa maong kapahulayan, aron walay usa kanato nga mamatay tungod sa samang pagkamasupilon. Sapagkat ang salita ng Dios ay buhay, at mabisa, at matalas kay sa alin mang tabak na may dalawang talim, at bumabaon hanggang sa paghihiwalay ng kaluluwa at espiritu, ng mga kasukasuan at ng utak, at madaling kumilala ng mga pagiisip at mga haka ng puso. Kay ang pulong sa dios buhi ug nagalihok nga gamhanan, labi pang mahait kay sa espada nga duhay sulab, ug modulot ngadto sa gitagboan sa kalag ug espiritu, sa mga lutahan ug sa mga kauyokan, ug motugkad sa mga hunahuna ug katuyoan sa kasingkasing. At walang anomang nilalang na hindi nahahayag sa kaniyang paningin: ngunit ang lahat ng mga bagay ay hubad at hayag sa harapan ng mga mata niyaong ating pagsusulitan. Ug sa panan-aw sa Dios walay binuhat nga natago, hinonoa ang tanang butang binuksan ug dayag sa mga mata niya kang kinsa magahatag ra unya kitag husay. Yaman ngang tayo'y mayroong isang lubhang dakilang saserdote, na pumasok sa kalangitan, si Jesus na Anak ng Dios, ay ingatan nating matibay ang ating pagkakilala. Busa, sanglit aduna man kitay dakung labawng sacerdote nga nakalatas sa kalangitan, si Jesus, ang Anak sa Dios, pangusgan ta pagkupot ang atong tinoohan. Sapagkat tayo'y walang isang dakilang saserdote na hindi maaaring mahabag sa ating kahinaan, kundi isa na tinukso sa lahat ng mga paraan gaya rin naman natin gayon ma'y walang kasalanan. Kay ang atong labawng sacerdote dili siya usa nga dili arang mobati sa pagkalooy kanato sa atong mga kaluyahon, hinonoa usa siya nga sa tanang paagi gitintal ingon kanato, hinoon wala makasala. Magsilapit nga tayong may pagkakatiwala sa luklukan ng biyaya, upang tayo'y magsipagtamo ng awa, at mangakasumpong ng biyaya upang tumulong sa atin sa panahon ng pangangailangan. Sa ingon niana, uban sa pagsalig manuol kita sa trono sa grasya, aron makadawat kitag kaluoy ug makakaplag kitag grasya nga makatabang kanato sa panahon sa pagpanginahanglan. Sapagkat ang bawat dakilang saserdote palibhasa'y hinugot sa mga tao, ay inilagay dahil sa mga tao sa mga bagay na nauukol sa Dios, upang siya'y makapaghandog ng mga kaloob at mga hain namang patungkol sa mga kasalanan: Kay ang matag-usa ka labawng sacerdote nga pinili gikan sa mga tawo, gitudlo sa pagpaningamot alang sa mga tawo sa ilang kalabutan sa Dios, sa paghalad ug mga gasa ug mga halad-inihaw alang sa mga sala. Na makapagtitiis na may kaamuan sa mga di nakaaalam at nangamamali, yamang siya rin naman ay nalilibid ng kahinaan; Ug sanglit sa iyang kaugalingon ginalikusan man usab siyag kaluyahon, siya makapailub nga malumo ngadto sa mga wala masayud ug sa mga nahisalaag. At dahil dito'y nararapat siyang maghandog dahil sa mga kasalanan, at hindi lamang patungkol sa mga tao, kundi naman sa kaniyang sarili. Tungod niini gikinahanglan niya ang paghimog halad-inihaw dili lamang alang sa mga sala sa maong mga tawo, kondili alang usab sa iyang kaugalingong mga sala. At sinoman ay hindi tumatanggap sa kaniyang sarili ng karangalang ito, liban na kung tawagin siya ng Dios, na gaya ni Aaron. Ug walay tawo nga mangunay sa pagpahiluna sa iyang kaugalingon diha sa maong katungdanan, kondili sa Dios tinawag siya alang niini maingon kang Aaron. Gayon din si Cristo man ay hindi nagmapuri sa kaniyang sarili upang maging dakilang saserdote, kundi yaong sa kaniya ay nagsabi, Ikaw ay aking Anak. Ikaw ay aking naging anak ngayon: Sa ingon usab niana si Cristo wala magtuboy sa iyang kaugalingon aron mahimo siyang labawng sacerdote, hinonoa gitudlo siya niya nga nag-ingon kaniya, Ikaw akong Anak, karong adlawa ako nahimong imong Amahan; Gaya rin naman ng sinasabi niya sa ibang dako, Ikaw ay saserdote magpakailan man Ayon sa pagkasaserdote ni Melquisedec. sumala sa giingon usab niya sa laing dapit, Ikaw sacerdote hangtud sa kahangturan, sumala sa laray ni Melquisedec." Na siya sa mga araw ng kaniyang laman ay naghandog ng mga panalangin at mga daing na sumisigaw ng malakas at lumuluha doon sa may kapangyarihang makapagligtas sa kaniya sa kamatayan, at siya'y dininig dahil sa kaniyang banal na takot, Sa mga adlaw sa tawhanon niyang kinabuhi si Jesus, uban sa makusog nga mga pagsinggit ug paghilak, naghimog mga pag-ampo ug pagpangamuyo ngadto kaniya nga arang makaluwas kaniya gikan sa kamatayon, ug siya gidungog tungod sa iyang diosnong kahadlok. Bagamat siya'y Anak, gayon may natuto ng pagtalima sa pamamagitan ng mga bagay na kaniyang tiniis; Ug bisan tuod siya Anak, siya nakakat-on sa pagkamasinugtanon pinaagi sa mga butang nga iyang giantus; At nang siya'y mapaging sakdal, ay siya ang gumawa ng walang hanggang kaligtasan ng lahat na mga nagsisitalima sa kaniya; ug sa nahimo siyang hingpit, siya nahimong tuboran sa dayong kaluwasan alang sa tanang magasugot kaniya, Pinanganlan ng Dios na dakilang saserdote ayon sa pagkasaserdote ni Melquisedec. sanglit sa Dios gitudlo man siya nga labawng sacerdote sumala sa laray ni Melquisedec. Tungkol sa kaniya'y marami kaming sasabihin, at mahirap na saysayin, palibhasa'y nagsipurol kayo sa pakikinig. Mahitungod niini daghan pa kamig igsusulti nga malisud ikapasabut kaninyo, sanglit nangahimo man kamo nga mahinay sa inyong pagpanabut. Sapagkat nang kayo'y nangararapat nang maging mga guro dahil sa kaluwatan, ay muling kayo'y nangangailangan na kayo'y turuan ninoman ng mga unang simulain ng aral ng Dios; at naging tulad sa mga nangangailangan ng gatas, at hindi ng pagkaing matigas. Kay samtang niining panahona karon angayan na unta kamo nga mahimong mga magtutudlo, nagakinahanglan pa man diay hinoon kamo nga adunay magasubli pa sa pagtudlo kaninyo sa mga sinugdan sa nahaunang mga pagtulon-an sa pulong sa Dios. Nagakinahanglan pa diay kamog gatas, dili sa kan-onon nga magahi; Sapagkat bawat tumatanggap ng gatas ay walang karanasan sa salita ng katuwiran; sapagkat siya'y isang sanggol. kay ang matag-usa nga gibuhi pa ug gatas dili batid sa pulong sa pagkamatarung, kay masuso pa man siya. Ngunit ang pagkaing matigas ay sa mga may gulang, sa makatuwid ay doon sa mga sa pamamagitan ng pamimihasa ay nangasanay ang kanilang mga pakiramdam, upang makilala ang mabuti at ang masama. Apan ang magahing kan-onon maoy alang sa mga hamtong, alang kanila kinsang mga salabutan nabatid pinaagi sa pagbinansay sa pag-ila sa maayo gikan sa dautan. Kayat tayo'y tumigil na ng pagsasalita ng mga unang simulain ng aral ni Cristo, at tayo'y mangagpatuloy sa kasakdalan; na huwag nating ilagay na muli ang kinasasaligan ng pagsisisi sa mga patay na gawa, at ng pananampalataya sa Dios, Busa biyaan ta na ang nahaunang mga tuloohan mahitungod kang Cristo ug manag-uswag kita ngadto sa pagkahamtong, sa dili na pagpahimutang pag-usab sa sukaranan sa paghinulsol gikan sa patay nga mga binuhatan ug sa pagtoo ngadto sa Dios, Ng aral na tungkol sa mga paglilinis, at ng pagpapatong ng mga kamay, at ng pagkabuhay na maguli ng mga patay, at ng paghuhukom na walang hanggan. ug sa pagtulon-an mahitungod sa mga bautismo, ug sa pagpandong pinaagi sa mga kamot, ug sa pagkabanhaw sa mga patay, ug sa hukom sa silot nga dayon. At ating gagawin ito, kung ipahihintulot ng Dios. Hinoon buhaton ta kini kon itugot man sa Dios. Sapagkat tungkol sa mga minsang naliwanagan at nakalasap ng kaloob ng kalangitan, at mga nakabahagi ng Espiritu Santo, Kay bahin niadtong mga tawo nga sa makausa nalamdagan na unta, nga nakatilaw na sa langitnong gasa, ug nakaambit na sa Espiritu Santo, At nakalasap ng mabuting salita ng Dios, at ng mga kapangyarihan ng panahong darating, ug nakatagamtam na sa pagkamaayo sa pulong sa Dios ug sa mga gahum sa kapanahonan nga umalabut, At saka nahiwalay sa Dios ay di maaaring baguhin silang muli sa pagsisisi; yamang kanilang ipinapapakong muli sa ganang kanilang sarili ang Anak ng Dios, at inilalagay na muli siya sa hayag na kahihiyan. ug unya managpanibug sila, dili na gayud mahimo ang pagpabalik pa kanila sa paghinulsol, sanglit gituyoan man nila ang paglansang pag-usab sa Anak sa Dios ug pagpakaulaw kaniya sa dayag. Sapagkat ang lupang humitit ng ulang madalas na lumalagpak sa kaniya, at tinutubuan ng mga damong pakikinabangan ng mga yaon na dahil sa kanila'y binukid, ay tumanggap ng pagpapalang mula sa Dios: Kay ang yuta nga nakasuyop na sa ulan nga sa masubsob mangatagak niini, ug magapatubo sa mga tanum nga kapuslan sa mga tawo alang kang kinsa giugmad kini, ang maong yuta magadawat ug panalangin gikan sa Dios. Datapuwat kung namumunga ng mga tinik at dawag, ay itinatakuwil at malapit sa sumpa; at ang kaniyang kahihinatnan ay ang sunugin. Apan kon kini mamunga man ug mga sampinit ug mga kadyapa, kini walay bili ug hapit na matinunglo; ang katapusan niini mao ang pagkasunog. Ngunit, mga minamahal, naniniwala kaming lubos sa magagaling na bagay tungkol sa inyo, at sa mga bagay na kalakip ng pagkaligtas, bagamat kami ay nagsasalita ng ganito: Apan bisan tuod nagasulti kami sa ingon niini, ngani mahitungod kaninyo, mga hinigugma, kami may kasigurohan sa labaw pa ka maayong mga butang sa kaluwasan. Sapagkat ang Dios ay hindi liko upang limutin ang inyong gawa at ang pagibig na inyong ipinakita sa kaniyang pangalan, sa inyong paglilingkod sa mga banal, at hanggang ngayo'y nagsisipaglingkod kayo. Kay ang Dios dili hiwi nga tungod niana hikalimtan lamang niya ang inyong buhat ug ang gugma nga inyong buhat ug ang gugma nga inyong gipadayag alang kaniya pinaagi sa inyong pag-alagad sa mga balaan, ingon sa inyo pa gihapong ginabuhat karon. At ninanasa namin na ang bawat isa sa inyo ay magpakita ng gayon ding sikap sa ikalulubos ng pagasa hanggang sa katapusan: Ug among gipanghinaut nga unta ang matag-usa kaninyo hangtud sa katapusan magapadayag sa samang pagkamasingkamoton sa pagkab-ot sa hingpit nga pagsalig sa paglaum, Na huwag kayong mga tamad, kundi mga taga tulad kayo sa mga na sa pamamagitan ng pananampalataya at ng pagtitiis ay nagsisipagmana ng mga pangako. aron dili kamo magtapol, hinonoa magmaawaton kanila nga nagapanunod sa mga saad tungod sa ilang pagtoo ug pailub. Sapagkat nang mangako ang Dios kay Abraham, palibhasa'y hindi niya maipanumpa ang anomang lalong mataas, ay ipinanumpa ang kaniyang sarili, Kay sa pagsaad sa Dios kang Abraham, sanglit wala na may daku pa kay kaniya nga iyang kapanumpaan, siya nanumpa sa iyang kaugalingon, Na sinasabi, Tunay sa pagpapala ay pagpapalain kita, at sa pagpaparami ay pararamihin kita. nga nag-ingon, "Sa pagkatinuod panalanginan ko ikaw ug pasanayon ko ikaw." At sa ganito, nang makapaghintay na may pagtitiis, ay nagtamo siya ng pangako. Ug tuod man si Abraham, ingon nga nakaantus nga mapailubon gayud, nakakab-ot sa gisaad. Sapagkat ipinanunumpa ng mga tao ang lalong mataas: at sa bawat pagtatalo nila'y ang sumpa sa pagpapatotoo ang siyang katapusan. Sa pagkatinuod ang mga tawo adunay ilang pagapanumpaan nga labi pang dagku kay kanila, ug alang kanila ang panumpa nga magapanghimatuod sa usa ka sulti magatapus sa tanan nilang lantugi. Sa ganito, sa pagkaibig ng Dios na maipakitang lalong sagana sa mga tagapagmana ng pangako ang kawalan ng pagbabago ng kaniyang pasiya, ay ipinamagitan ang sumpa; Ug sa ingon niana, sa tinguha sa Dios sa paghimog labi pa ka matin-aw nga pagpadayag sa walay pagkausab sa iyang katuyoan, sa pagpadayag niini ngadto sa mga manununod sa saad, siya misukip ug usa ka panumpa, Upang sa dalawang bagay na di mababago, na diya'y di maaaring ang Dios ay magbulaan, ay mangagkaroon tayo ng isang matibay na kasiglahan, tayong nangagsitakas na sumakanlong upang mangapit sa pagasang nalalagay sa ating unahan: aron nga pinaagi niining duha ka mga butang nga walay pagkausab, nga tungod niini dili mahimo nga mamakak ang Dios, kita nga nanagpangalagiw aron kapanalipdan makabaton sa dakung kadasig sa pagpangupot nianang paglaum nga gibutang sa atong atubangan. Na ating inaring tulad sa sinepete ng kaluluwa, isang pagasa na matibay at matatag at pumapasok sa nasa loob ng tabing; Ginabatonan ta kini ingon nga siguro ug malig-on nga sinipit sa kalag, usa ka paglaum nga nagasulod ngadto sa kinasulorang alampoan sa luyo sa tabil, Na doo'y pumasok dahil sa atin si Jesus, na gaya ng pangunahin, na naging dakilang saserdote magpakailan man ayon sa pagkasaserdote ni Melquisedec. diin tungod kanato si Jesus nahisulod na ingon nga mag-uuna ug nahimong labawng sacerdote hangtud sa kahangturan sumala sa laray ni Melquisedec. Sapagkat itong si Melquisedec, hari sa Salem, saserdote ng Kataastaasang Dios, na siyang sumalubong kay Abraham sa pagbabalik na galing sa paglipol sa mga hari at siya'y pinagpala niya, Kay kini si Melquisedec, nga hari sa Salem, sacerdote sa labing halangdong Dios, misugat kang Abraham sa nagpauli kini gikan sa pagpamatay sa mga hari, ug nanalangin kaniya; Na siya namang binahagihan ni Abraham ng ikasangpung bahagi ng lahat (na kung sasaysayin, una-una, siya'y Hari ng katuwiran, at saka Hari naman sa Salem, na sa makatuwid, ay Hari ng kapayapaan; ug alang kaniya gigahin ni Abraham ang ikapulo sa tanang butang. Una sa tanan, sumala sa hubad sa iyang ngalan, siya hari sa katarungan, ug unya hari usab siya sa Salem, nga sa ato pa, hari sa kadaitan. Na walang ama, walang ina, walang tandaan ng lahi, at walang pasimula ng mga araw ni katapusan ng buhay man, datapuwat naging katulad ng Anak ng Dios), ay nanatiling saserdote magpakailan man. Siya walay amahan ni inahan ni kagikanan, ug wala usab siyay sinugdanan sa mga adlaw ni katapusan sa kinabuhi, hinonoa ingon nga nahisama sa Anak sa Dios, magapadayon siya nga sacerdote hangtud sa kahangturan. Nilaynilayin nga ninyo kung gaano ang kadakilaan ng taong ito, na binigyan ni Abraham, na patriarka, ng ikasangpung bahagi ng mga pinakamagagaling na samsam. Ug palandunga unsa ka tinamud gayud niadtong tawhana! Bisan gani si Abraham nga patriarca migahin alang kaniya sa ikapulo sa mga inagaw sa gubat. At katotohanan ang mga sa anak ni Levi na nagsisitanggap ng katungkulang saserdote, ay mayroong utos na kumuha ng ikasangpung bahagi sa bayan ayon sa kautusan, sa makatuwid ay sa kanilang mga kapatid, bagamat ang mga ito ay nagsilabas sa mga balakang ni Abraham: Ug kadtong mga kaliwat ni Levi nga nagadawat sa katungdanan sa pagkasacerdote gibut-an sa kasugoan sa pagkuha sa ikapulo gikan sa katawhan, sa ato pa, gikan sa ilang mga kaigsoonan, bisan pa nga kini sila usab mga kaliwat ra gikan ni Abraham. Ngunit yaong ang talaan ng lahi ay hindi ibinibilang sa kanila ay kumuha ng ikasangpung bahagi kay Abraham, at pinagpala yaong may mga pangako. Apan kadtong tawhana nga dili sa ilang kagikanan midawat sa ikapulo gikan kang Abraham ug nanalangin kaniya nga nagbaton sa mga saad. Datapuwat walang anomang pagtatalo ang mababa ay pinagpapala ng mataas. Maoy usa ka butang nga dili malalis, nga ang ubos ug kahimtang pagapanalanginan sa labaw ug kahimtang. At dito'y ang mga taong may kamatayan ay tumatanggap ng ikasangpung bahagi; datapuwat doon ay ang isa, na pinatutunayang nabubuhay. Dinhi ang ikapulo ginadawat sa mga tawong may kamatayon; apan didto ginadawat kini niadtong usa nga gipanghimatud-an nga buhi sa dayon. At sa makatuwid baga'y sa pamamagitan ni Abraham pati si Levi, na tumatanggap ng ikasangpung bahagi, ay nagbayad ng ikasangpung bahagi; Ug ikaingon man gani nga bisan si Levi, nga nagadawat sa ikapulo, mihatag sa ikapulo pinaagi kang Abraham, Sapagkat siya'y nasa mga balakang pa ng kaniyang ama, nang ito'y salubungin ni Melquisedec. kay si Levi didto pa man sa bat-ang sa iyang ginikanan sa paghisugat ni Melquisedec kang Abraham. Ngayon kung may kasakdalan nga sa pamamagitan ng pagkasaserdote ng mga Levita (sapagkat sa ilalim nito ay tinanggap ng bayan ang kautusan), anong kailangan pa na magbangon ang ibang saserdote, ayon sa pagkasaserdote ni Melquisedec at hindi ibilang ayon sa pagkasaserdote ni Aaron? Karon kon ang pagkahingpit nakab-ot pa pinaagi sa kang Levi nga pagkasacerdote (kay ubos niini gidawat man sa mga tawo ang kasugoan), nganong gikinahanglan pa man nga mobarug ang laing sacerdote sumala sa laray ni Melquisedec, ug dili ang usa nga sumala sa laray ni Aaron? Sapagkat nang palitan ang pagkasaserdote ay kinailangang palitan naman ang kautusan. Kay kon aduna may pag-ilis sa pagkasacerdote, kinahanglan usab adunay pag-ilis sa kasugoan. Sapagkat yaong tungkol sa kaniya ay sinasabi ang mga bagay na ito ay naukol sa ibang angkan, na doon ang sinoma'y hindi naglilingkod sa dambana. Kay siya nga bahin kaniya kining mga butanga gikahisgutan, sakop sa laing banay nga gikan niini walay bisan usa nga nakaalagad sa halaran. Sapagkat maliwanag na ang ating Panginoon ay lumitaw mula kay Juda; na tungkol sa angkang yao'y walang sinalitang anoman si Moises hinggil sa mga saserdote. Kay dayag man kaayo nga ang atong Ginoo natawo gikan kang Juda, ug labut niadtong banaya si Moises wala maghisgot ug mga sacerdote. At lalo pang napakaliwanag ito, kung ayon sa anyo ni Melquisedec ay lumitaw ang ibang saserdote, Ug kini milabi pa gayud gani sa ka dayag sa diha nga mibarug ang laing sacerdote nga may pagkasama kang Melquisedec, Na ginawa, hindi ayon sa kautusan ng utos na ukol sa laman, kundi ayon sa kapangyarihan ng isang buhay na walang katapusan: nga nahimong sacerdote, dili sumala sa kasugoan mahitungod sa lawasnon nga kagikanan, kondili pinaagi sa gahum sa kinabuhi nga walay pagkalaglag. Sapagkat pinatotohanan tungkol sa kaniya, Ikaw ay saserdote magpakailan man Ayon sa pagkasaserdote ni Melquisedec. Kay ang pagpanghimatuod kaniya nagaingon, Ikaw sacerdote hangtud sa kahangturan, sumala sa laray ni Melquisedec." Sapagkat napapawi ang unang utos dahil sa kaniyang kahinaan at kawalan ng kapakinabangan. Kay sa usa ka bahin, ang nahaunang kasugoan gihiklin tungod sa kahuyang ug kawalay kapusalan niini (Sapagkat ang kautusan ay walang anomang pinasasakdal), at may pagpapasok ng isang pagasang lalong magaling, na sa pamamagitan nito ay nagsisilapit tayo sa Dios. (kay walay nahimong hingpit pinaagi sa kasugoan); ug sa laing bahin, gikapasulod ang usa ka labi pa ka maayong paglaum nga pinaagi niini magaduol kita sa Dios. At yamang yao'y hindi naging sa walang sumpa: Ug kini dili nga walay panumpa. (Sapagkat sila'y sa katotohanan ay ginawang mga saserdote na walang sumpa; datapuwat siya'y may sumpa sa pamamagitan niyaong nagsasabi tungkol sa kaniya, Sumumpa ang Panginoon at hindi siya nagsisisi, Ikaw ay saserdote magpakailan man); Sila nga kaniadto nahimong mga sacerdote nahimong ingon sa walay panumpa, apan kini siya gipamulongan ug panumpa nga nag-ingon, Ang Ginoo nanumpa ug dili siya magausab sa iyang hunahuna, `Ikaw sacerdote hangtud sa kahangturan.`" Ay gayon din naman si Jesus ay naging tagapanagot sa lalong mabuting tipan. Kini nagahimo kang Jesus ingon nga pasalig sa labi pa ka maayong pakigsaad. At katotohanang sila'y marami sa bilang na naging mga saserdote, sapagkat dahil sa kamatayan ay napigil sila ng pagpapatuloy: Ang nahaunang mga sacerdote daghan, kay dili man sila molungtad sa katungdanan tungod sa kamatayon; Datapuwat siya, sapagkat namamalagi magpakailan man ay may pagkasaserdote siyang di mapapalitan. apan kini siya sa dayon nagahupot sa iyang pagkasacerdote, kay siya molungtad man hangtud sa kahangturan. Dahil dito naman siya'y nakapagliligtas na lubos sa mga nagsisilapit sa Dios sa pamamagitan niya, palibhasa'y laging nabubuhay siya upang mamagitan sa kanila. Busa, sa tanang panahon, siya arang makaluwas sa mga moduol sa Dios pinaagi kaniya, sanglit buhi man siya sa kanunay aron sa pagpangamuyo alang kanila. Sapagkat nararapat sa atin ang gayong dakilang saserdoteng banal, walang sala, walang dungis, nahihiwalay sa mga makasalanan, at ginawang lalong mataas pa kay sa mga langit; Kay angay alang kanato ang pagpakabaton sa maong labaw nga sacerdote, balaan, walay sala, walay lama, linain gikan sa mga makasasala, tinuboy ngadto sa kahitas-an labaw pa sa kalangitan. Na hindi nangangailangan araw-araw na maghandog ng hain, na gaya niyaong mga dakilang saserdote una-una'y patungkol sa kaniyang sariling mga kasalanan at saka patungkol sa mga kasalanan ng bayan: sapagkat ito'y ginawa niyang minsan magpakailan man, nang kaniyang ihandog ang kaniyang sarili. Lahi sa uban nga mga labawng sacerdote, siya wala magkinahanglan sa adlaw-adlaw nga paghimog mga halad-inihaw, nahauna alang sa iyang kaugalingong mga sala ug unga alang sa mga sala sa katawhan; kay kini gihimo niya sa makausa ra sa wala nay pagsublisubli, sa paghalad niya sa iyang kaugalingon. Sapagkat inilagay ng kautusan na mga dakilang saserdote ang mga taong may kahinaan; ngunit ang salita ng sumpa na kasunod ng kautusan ay siyang naglalagay sa Anak, na sakdal magpakailan man. Sa pagkatinuod, ang kasugoan nagatudlog mga tawo nga may kaluyahon ingon nga mga labawng sacerdote, apan ang pulong sa panumpa, nga miabut ulahi sa kasugoan, nagatudlog Anak nga nahimong hingpit hangtud sa kahangturan. Ang kinauuwian nga ng mga bagay na aming sinasabi ay ito: Mayroon tayong isang dakilang saserdote, na nakaupo sa kanan ng luklukan ng Karangalan sa mga langit, Karon ang lintunganay sa among gisulti mao kini: aduna kita niining maong labaw nga sacerdote, nga nagalingkod sa too sa trono sa Halangdon didto sa mga langit, Ministro sa santuario, at sa tunay na tabernakulo, na itinayo ng Panginoon, hindi ng tao. usa ka mag-aalagad sulod sa dapit nga balaan ug sa tinuod nga tabernaculo nga gipatindog dili sa tawo kondili sa Ginoo. Sapagkat ang bawat dakilang saserdote ay inilagay upang maghandog ng mga kaloob at ng mga hain naman: sa ganito'y kinakailangan din namang siya'y magkaroon ng anomang ihahandog. Kay ang tanang labawng sacerdote ginatudlo aron sa paghalad ug mga gasa ug mga halad-inihaw; tungod niana, gikinahanglan nga ang maong sacerdote usab adunay iyang ihalad. Kung siya nga'y nasa lupa ay hindi siya saserdote sa anomang paraan, palibhasa'y mayroon nang nagsisipaghandog ng mga kaloob ayon sa kautusan; Karon, kon siya ania pa sa yuta, dili gayud unta siya mahimong sacerdote, sanglit dinhi sa yuta aduna may mga sacerdote nga managhalad ug mga gasa sumala sa kasugoan. Na nangaglilingkod sa anyo at anino ng mga bagay sa kalangitan, gaya naman ni Moises na pinagsabihan ng Dios nang malapit ng gawin niya ang tabernakulo: sapagkat sinabi niya, Ingatan mo na iyong gawin ang lahat ng mga bagay ayon sa anyong ipinakita sa iyo sa bundok. Ginaalagaran nila ang hulad ug landong sa langitnong dapit nga balaan; kay sa hapit na si Moises magpatindog sa tabernaculo, gitugon siya sa Dios nga nag-ingon, "Tan-awa baya nga ang tanan pagahimoon mo nga mahisubay sa sumbanan nga gipakita kanimo didto sa bukid." Datapuwat ngayo'y kinamtan niya ang ministeriong lalong marangal, palibhasa'y siya nama'y tagapamagitan sa isang tipang lalong magaling, na inilagda sa lalong mabubuting pangako. Apan ingon nga sa karon, si Cristo nahisulod sa usa ka pagpang-alagad nga labaw pa ka maayo kay sa daan, maingon nga ang pakigsaad nga iyang ginapataliwad-an labi pa man ka maayo, sanglit nahimo man kini pinasikad sa labi pa ka maayong mga saad. Sapagkat kung ang unang tipang yaon ay naging walang kakulangan, ay hindi na sana inihanap ng pangangailangan ang ikalawa. Kon kadtong unang pakigsaad wala pay kulang, wala untay kahigayonan alang sa ikaduha. Sapagkat sa pagkakita ng kakulangan sa kanila, ay sinabi niya, Narito, dumarating ang mga araw, sinasabi ng Panginoon, Na ako'y gagawa ng isang bagong pakikipagtipan; sa sangbahayan ni Israel at sa sangbahayan ni Juda. Apan kay iya man silang nakaplagan nga may kakulang, siya nagaingon, Moabut ra ang mga adlaw, nagaingon ang Ginoo, nga pagahimoon ko ang usa ka bag-ong pakigsaad uban sa kaliwatan ni Israel ug sa kaliwatan ni Juda; Hindi ayon sa tipang aking ipinakipagtipan sa kanilang mga magulang Nang araw na sila'y aking tangnan sa kamay, upang sila'y ihatid sa labas ng lupain ng Egipto; Sapagkat sila'y hindi nanatili sa aking tipan, At akin silang pinabayaan, sinasabi ng Panginoon. dili ingon sa pakigsaad nga gihimo ko uban sa ilang mga ginikanan niadtong adlaw sa akong paggunit kanila sa kamot aron sa pagdala kanila sa gawas sa yuta sa Egipto; kay wala sila magmatinumanon sa akong pakigsaad, ug busa wala ako manumbaling kanila, nagaingon ang Ginoo. Sapagkat ito ang pakikipagtipang aking gagawin sa sangbahayan ni Israel Pagkatapos ng mga araw na yaon, sinasabi ng Panginoon; Ilalagay ko ang aking mga kautusan sa kanilang pagiisip, At sa kanilang mga puso'y aking isusulat ang mga ito. At ako'y magiging Dios nila, At sila'y magiging bayan ko: Kay mao kini ang pakigsaad nga akong pagahimoon uban sa kaliwatan ni Israel tapus niadtong mga adlawa, nagaingon ang Ginoo: Igabutang ko ang akong mga sugo sulod sa ilang mga salabutan, ug igasulat ko kini diha sa ilang mga kasingkasing, ug ako mahimong ilang Dios, ug sila mahimong akong katawhan. At hindi magtuturo ang bawat isa sa kaniyang kababayan, At ang bawat isa sa kaniyang kapatid, na sasabihing, Kilalanin mo ang Panginoon: Sapagkat ako'y makikilala ng lahat, Mula sa kaliitliitan hanggang sa kadakidakilaan sa kanila. Ug ang matag-usa kanila dili na magatudlo pa sa iyang isigkatagilungsod, ni ang matag-usa kinahanglan magatudlo pa sa iyang igsoon, sa pag-ingon, `Ilha ang Ginoo,` kay ang tanan makaila na man unya kanako, sukad sa labing gamay kanila hangtud sa labing daku. Sapagkat ako'y magiging mahabagin sa kanilang kalikuan, At ang kanilang mga kasalanan ay hindi ko na aalalahanin pa. Kay ako magamaloluy-on sa ilang kalapasan, ug ang ilang kasal-anan dili ko na pagahinumduman." Doon sa sinasabi niya, Isang bagong tipan, ay linuma niya ang una. Datapuwat ang nagiging luma at tumatanda ay malapit ng lumipas. Sa iyang paghisgot ug bag-ong pakigsaad, giisip niya ang nahaunang pakigsaad ingon nga kinaraan na. Ug bisan unsay kinaraan na ug tigulang na, kana hapit na mahanaw. Ngayon, ang unang tipan din ay nagkaroon ng mga palatuntunan ng pagsamba sa Dios, at ng kaniyang santuario, ang santuario ng sanglibutang ito. Sa pagkatinuod ang nahaunang pakigsaad may kalagdaan bahin sa pagsimba ug sa yutan-ong dapit nga balaan. Sapagkat inihanda ang isang tabernakulo, ang una, na kinaroroonan ng kandelero, at ng dulang, at ng mga tinapay na handog; na siyang tinatawag na Dakong Banal. Kay diha may giandam nga usa ka tabernaculo, ang pangunahan, diin diha ang tongtonganan sa lamparahan ug ang lamisa ug ang mga tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios; kini gitawag nga Dapit nga Balaan. At sa likod ng ikalawang tabing ay ang tabernakulo na tinatawag na Dakong Kabanalbanalan; Sa luyo sa ikaduhang tabil diha ang tabernaculo nga gitawag nga Balaan sa mga Balaan, Na may isang gintong dambana ng kamangyan at kaban ng tipan, at ang paligid ay nakakalupkupan ng ginto, na siyang kinaroroonan ng sisidlang-ginto na may lamang mana, at tungkod ni Aaron na namulaklak, at mga tapyas na bato ng tipan; nga niini diha ang bulawang halaran nga insinsohanan ug ang arka sa pakigsaad, nga hinal-upan ug bulawan sa tanang bahin niini, diin gibutang ang tibud nga bulawan nga sa sulod niini diha ang mana, ug ang kang Aaron nga sungkod nga nanalingsing, ug ang mga papan nga gisulatan sa pakigsaad; At sa ibabaw nito ay ang mga querubin ng kaluwalhatian na nangagsisililim sa luklukan ng awa; na ang mga bagay na ito ay hindi natin mapaguusapan ngayon ng isa isa. ug sa ibabaw niini diha ang mga kirubin sa himaya, nga nanaglandong sa Dapit nga pasig-ulian. Mahitungod niining mga butanga, dili kita karon makahisgot sa tinagsa sa tanang kahimoan niini. At sa ganitong pagkahanda ng mga bagay na ito, sa unang tabernakulo ay palaging nagsisipasok ang mga saserdote, na tinutupad ang mga katungkulan; Sa nahimo na kining maong mga pangandam sa ingon nga paagi, ang mga sacerdote sa kanunay nanagsulod sa tabernaculo nga pangunahan, sa pagtuman sa ilang mga katungdanan sa diosnong pagpang-atiman; Datapuwat sa ikalawa ay pumapasok na nagiisa ang dakilang saserdote, minsan sa isang taon, na hindi walang dalang dugo, na inihahandog na patungkol sa kaniyang sarili, at sa mga kamalian ng bayan: apan ngadto sa ikaduhang tabernaculo ang labawng sacerdote mao lamang ang bugtong makasulod, ug kini sa makausa ra sa usa ka tuig, nga magadala ug dugo nga iyang ihalad alang sa iyang kaugalingon ug sa mga sayop sa katawhan. Na ipinakikilala ng Espiritu Santo, na hindi pa naihahayag ang pagpasok sa dakong banal samantalang natatayo pa ang unang tabernakulo; Pinaagi niini ang Espiritu Santo nagapasabut nga ang agianan ngadto sa Dapit nga Balaan dili pa binuksan samtang nagabarug pa gihapon ang tabernaculo nga pangunahan Na yao'y isang talinghaga ng panahong kasalukuyan; ayon dito ay inihahandog ang mga kaloob at ang mga hain, tungkol sa budhi, na hindi magpapasakdal sa sumasamba, (nga, ingon nga sambingay, mao ang kapanahonan karon). Sumala niining maong pahimutang, ginahalad ang mga gasa ug mga halad-inihaw nga dili arang makahingpit sa kaisipan sa magsisimba, Palibhasa'y palatuntunan lamang na ukol sa laman, na iniatang hanggang sa panahon ng pagbabago (gaya ng mga pagkain, at mga inumin at sarisaring paglilinis). kondili may kalabutan lamang bahin sa kan-onon ug ilimnon ug sa nagkalainlaing mga pagpanghugas, mga tulomanon alang sa lawas nga gipahamtang aron pagatumanon hangtud sa panahon sa pagpatarung sa mga butang. Ngunit pagdating ni Cristo na dakilang saserdote ng mabubuting bagay na darating, sa pamamagitan ng lalong malaki at lalong sakdal na tabernakulo, na hindi gawa ng mga kamay, sa makatuwid baga'y hindi sa paglalang na ito, Apan sa pagtungha na ni Cristo ingon nga labawng sacerdote sa mga maayong butang nga nanagpangabut, nan, latas sa labi pang daku ug labi pang hingpit nga tabernaculo (nga dili hinimog kamot, sa ato pa, dili iya sa yutan-ong kabuhatan) At hindi rin naman sa pamamagitan ng dugo ng mga kambing at ng mga bulong baka, kundi sa pamamagitan ng kaniyang sariling dugo, ay pumasok na minsan magpakailan man sa dakong banal, na kinamtan ang walang hanggang katubusan. siya sa makausa ug sa wala nay pagsubli misulod sa Balaang Dapit, nga nagdala dili sa dugo sa mga kanding ug sa mga nating baka kondili sa iyang kaugalingong dugo, nga sa ingon niana nagkab-ot sa katubsanan nga dayon. Sapagkat kung ang dugo ng mga kambing at ng mga baka, at ang abo ng dumalagang baka na ibinubudbod sa mga nadungisan, ay makapagiging banal sa ikalilinis ng laman: Kay kon ang dugo sa mga kanding ug sa mga torong baka, ug ang mga agiw sa bayeng baka, sa ikasablig na kini ngadto sa mga mahugawng tawo, makapabalaan man gani alang sa pagkaputli sa unod, Gaano pa kaya ang dugo ni Cristo, na sa pamamagitan ng Espiritu na walang hanggan ay inihandog ang kaniyang sarili na walang dungis sa Dios, ay maglilinis ng inyong budhi sa mga gawang patay upang magsipaglingkod sa Dios na buhay? unsa ka labaw pa gayud niini ang mahimo sa dugo ni Cristo, nga pinaagi sa Espiritu nga dayon mihalad sa iyang kaugalingon nga walay buling ngadto sa Dios, sa paghinlo sa inyong kaisipan gikan sa mga patayng binuhatan aron magaalagad kamo sa Dios nga buhi? At dahil dito'y siya ang tagapamagitan ng isang bagong tipan, upang sa pamamagitan ng isang kamatayan na ukol sa ikatutubos ng mga pagsalangsang na nasa ilalim ng unang tipan, ang mga tinawag ay magsitanggap ng pangako na manang walang hanggan. Busa siya mao ang tigpataliwala sa usa ka bag-ong pakigsaad, aron ang mga gipanawag makadawat sa gisaad nga panulondong dayon, sanglit nahitabo man ang usa ka kamatayon nga nagatubos kanila gikan sa mga kalapasan nga nahimo ilalum sa nahaunang pakigsaad. Sapagkat kung saan mayroong tipan doo'y kinakailangan ang kamatayan ng gumawa niyaon. Kay diin gani adunay tugon, ang kamatayon sa naghimo niini kinahanglan pagapamatud-an. Sapagkat ang isang tipan ay may kabuluhan kung mamatay ang gumawa: sa ibang paraa'y walang anomang kabuluhan samantalang nabubuhay ang gumawa. Kay ang tugon mogahum lamang inig-abut na sa kamatayon, sanglit dili man kini magapulos samtang buhi pa ang naghimo niini. Kayat ang una mang tipan ay hindi itinalaga ng walang dugo. Tungod niana, bisan pa ang nahaunang pakigsaad wala kauyoni nga gawas sa paggamit ug dugo. Sapagkat nang salitain ni Moises ang bawat utos sa buong bayan ayon sa kautusan, ay kumuha siya ng dugo ng mga bulong baka at ng mga kambing, na may tubig at balahibong mapula ng tupa at isopo, at winisikan ang aklat at gayon din ang buong bayan, Kay sa diha nga ang tanang balaod sa kasugoan gikapahayag na ni Moises ngadto sa tanang katawhan, siya mikuha sa dugo sa mga nating baka ug mga kanding, ug sa tubig ug sa mapulang balhibo sa karnero ug sa isopo, ug ang basahon ug ang tanang mga tawo gisabligan niya, Na sinasabi, Ito ang dugo ng tipan na iniutos ng Dios tungkol sa inyo. nga nag-ingon, "Kini mao ang dugo sa pakigsaad nga gisugo sa Dios kaninyo." Gayon din ang tabernakulo at ang lahat ng mga kasangkapan sa pangangasiwa ay pinagwiwisikan niya ng dugo sa gayon ding paraan. Ug sa samang paagi iyang gisabligan ug dugo ang tabernaculo ug ang tanang galamiton sa pagsimba. At ayon sa kautusan, ay halos masasabi kong lahat ng mga bagay ay nililinis ng dugo, at maliban na sa pagkabuhos ng dugo ay walang kapatawaran. Sa pagkatinuod, ubos sa kasugoan hapit ang tanang butang pagahinloon ug dugo, ug gawas sa pag-ula ug dugo walay mahimong pasaylo sa mga sala. Kinakailangan nga na ang mga anyo ng mga bagay sa sangkalangitan ay linisin ng mga ito; ngunit ang mga bagay ring ito sa sangkalangitan ay linisin ng lalong mabubuting handog kay sa rito. Sa ingon niana gikinahanglan nga ang mga hulad sa mga langitnong butang pagahinloon niining mga butanga, apan ang maong mga langitnong butang pagahinloon sa labi pa ka maayong mga halad-inihaw kay niini. Sapagkat hindi pumasok si Cristo sa dakong banal na ginawa ng mga kamay, na kahalintulad lamang ng tunay; kundi sa talagang langit, upang humarap ngayon sa harapan ng Dios dahil sa atin: Kay si Cristo misulod dili ngadto sa usa ka balaang dapit nga hinimog mga kamot, nga hulad lamang sa tinuod, kondili ngadto sa langit gayud, sa pagpangatubang karon alang kanato sa atubangan sa Dios. At siya'y hindi rin naman kailangang ihandog na madalas pa ang kaniyang sarili, na gaya ng dakilang saserdote na pumapasok sa dakong banal taon-taon na may dalang dugo na hindi niya sarili; Dili usab aron sa pagsublisubli sa iyang paghalad sa iyang kaugalingon, maingon sa tinuig nga pagsulod sa mga labawng sacerdote ngadto sa Balaang Dapit, dinala ang dugo nga dili iyang kaugalingon; Sa ibang paraan ay kailangan na siya'y magbatang madalas mula nang itatag ang sanglibutan: datapuwat ngayon ay minsan siya'y nahayag sa katapusan ng mga panahon upang alisin ang kasalanan sa pamamagitan ng pagkahandog ng kaniyang sarili. kay kon mao pa, gikinahanglan unta nga magsublisubli siya sa pag-antus sukad sa pagkatukod sa kalibutan. Apan ingon sa karon, sa makausa ra ug sa wala nay pagsublisubli, siya mitungha sa katapusan sa kapanahonan aron sa pagwagtang sa sala pinaagi sa paghalad niya sa pagpakamatay sa iyang kaugalingon. At kung paanong itinakda sa mga tao ang mamatay na minsan, at pagkatapos nito ay ang paghuhukom; Ug maingon nga ang tawo ginabut-an nga mamatay sa makausa ra, ug tapus niana mao ang hukom, Ay gayon din naman si Cristo, na inihandog na minsan upang dalhin ang mga kasalanan ng marami, sa ikalawa'y pakikita na hiwalay sa kasalanan, sa ikaliligtas ng mga nagsisipaghintay sa kaniya. mao man usab si Cristo, tapus makahalad sa makausa aron sa pagkuha sa mga sala sa daghang mga tawo, motungha sa ikaduha dili labut sa sala, kondili sa pagluwas hinoon kanila nga sa matinguhaon gayud nagapaabut kaniya. Sapagkat ang kautusan na may isang anino ng mabubuting bagay na darating, hindi ang tunay na larawan ng mga bagay, kailan pa man ay di maaaring magpasakdal sa mga nagsisilapit sa pamamagitan ng mga hain na laging inihahandog sa taon-taon. Kay maingon nga ang kasugoan aduna man lamay landong sa mga maayong butang nga umalabut, ug wala makabaton sa katinuod niining mga butanga, kini dili arang makahingpit sa mga managpanuol, pinaagi sa mao rang mga halad nga kanunayng ginahalad tuig-tuig. Sa ibang paraan ay hindi kaya baga nagsipaglikat sila ng paghahandog? sapagkat ang mga nagsisisamba, yamang nalinis na minsan, ay hindi na sana nagkaroon pa ng budhi sa mga kasalanan. Kon dili pa, dili ba gihunong na unta ang pagpanghalad niini? Kon ang mga magsisimba nahinlo pa sa makausa ug sa dayon, wala na unta silay pagbati nga may sala pa. Ngunit sa mga hain yaon ginagawa ang pagaalaala sa mga kasalanan taon-taon. Apan diha sa maong mga halad anaa ang tigpahinumdum ug sala tuig-tuig. Sapagkat di maaari na ang dugo ng mga baka at ng mga kambing ay makapagalis ng mga kasalanan. Kay dili gayud mahimo nga ang dugo sa mga toro nga baka ug mga kanding makakuha sa mga sala. Kayat pagpasok niya sa sanglibutan, ay sinasabi, Hain at handog ay hindi mo ibig. Ngunit isang katawan ang sa akin ay inihanda mo; Tungod niana, sa pagtungha ni Cristo sa kalibutan, siya miingon, Ang mga halad-inihaw ug mga gasa wala mo tinguhaa, kondili usa ka lawas kanako imong gitagana; Sa mga handog na susunugin at mga haing patungkol sa mga kasalanan ay hindi ka nalugod. sa mga halad nga sinunog ug sa mga halad tungod sa sala ikaw walay kahimuot. Nang magkagayo'y sinabi ko, Narito, ako'y pumarito (sa balumbon ng aklat ay nasusulat tungkol sa akin.) Upang gawin, Oh Dios, ang iyong kalooban. Unya miingon ako, `Tan-awa, ako mianhi sa pagtuman sa imong kabubut-on, O Dios,` sumala sa nahisulat mahitungod kanako diha sa basahon nga linukot." Sa itaas ay sinasabi, Mga hain at mga handog at mga handog na susunuging buo at mga haing patungkol sa kasalanan ay hindi mo ibig, at di mo rin kinalulugdan (mga bagay na inihahandog ayon sa kautusan), Sa iyang pag-ingon sa unahan, "Ikaw wala magtinguha ni may kahimuot sa mga halad-inihaw ug sa mga gasa ug sa mga halad nga sinunog ug sa mga halad tungod sa sala" (kini ginahalad tuman sa kasugoan), Saka sinabi niya, Narito, ako'y pumarito upang gawin ang iyong kalooban. Inaalis niya ang una, upang maitatag ang ikalawa. siya midugang sa pag-ingon "Tan-awa, ako mianhi sa pagtuman sa imong kabubut-on." Ang nahauna iyang gibungkag aron ang ikaduha iyang pagatukoron. Sa kaloobang yaon tayo'y pinapaging-banal, sa pamamagitan ng pagkahandog ng katawan ni Cristo na minsan magpakailan man. Ug pinaagi sa maong kabubut-on kita nangahinlo gikan sa sala pinaagi sa makausa ra ug dayon nga paghalad sa lawas ni Jesu-Cristo. At katotohanang ang bawat saserdote na araw-araw ay nangangasiwa ng patayo at naghahandog na madalas ng gayon ding mga hain, na hindi makaalis kailan pa man ng mga kasalanan: Ug ang matag-usa ka sacerdote sa adlaw-adlaw anaa sa iyang pagpang-alagad, sa pagsublisubli sa paghimo sa mao rang mga halad-inihaw nga dili gayud makawala sa mga sala. Ngunit siya, nang makapaghandog ng isa lamang hain patungkol sa mga kasalanan magpakailan man, ay umupo sa kanan ng Dios; Apan sa nakahimo na si Cristo sa usa ra ka paghalad tungod sa sala alang sa tanang kapanahonan siya milingkod sa too sa Dios, Buhat noon ay naghihintay hanggang sa ang kaniyang mga kaaway ay maging tungtungan ng kaniyang mga paa. sa pagpaabut sukad niadto hangtud nga ang iyang mga kaaway pagahimoon nga tumbanan sa iyang mga tiil. Sapagkat sa pamamagitan ng isang paghahandog ay kaniyang pinasakdal magpakailan man ang mga pinapagiging-banal. Kay pinaagi sa usa lamang ka paghalad iyang gihingpit alang sa tanang kapanahonan sila nga mga gipanagbalaan. At ang Espiritu Santo ay nagbibigay patotoo rin naman sa atin; sapagkat pagkasabi niya na, Ug ang Espiritu Santo usab nagapanghimatuod kanato; kay tapus siya makaingon, Ito ang tipang gagawin ko sa kanila Pagkatapos ng mga araw na yaon, sabi ng Panginoon; Ilalagay ko ang aking mga kautusan sa kanilang puso, At isusulat ko rin naman sa kanilang pagiisip; "Kini mao ang pakigsaad nga akong pagahimoon uban kanila tapus niadtong mga adlawa, nagaingon ang Ginoo: Igabutang ko ang akong mga sugo sa sulod sa ilang mga kasingkasing, ug igasulat ko kini diha sa ilang mga salabutan," At ang kanilang mga kasalanan at kanilang mga kasamaan ay hindi ko na aalalahanin pa. siya midugang sa pag-ingon, Ug ang ilang mga sala ug mga kasaypanan dili ko na pagahinumduman." At kung saan may kapatawaran ng mga ito ay wala nang paghahandog na patungkol pa sa kasalanan. Kay sa diha nga mapasaylo na kini, wala na usab kinahanglan ang halad tungod sa sala. Mga kapatid, yamang may kalayaan ngang makapasok sa dakong banal sa pamamagitan ng dugo ni Jesus, Mga igsoon, sanglit may pagsalig man kita sa pagsulod sa Dapit nga Balaan pinaagi sa dugo ni Jesus, Sa pamamagitan ng daang bago at buhay na kaniyang itinalaga sa atin, sa pamamagitan ng tabing, sa makatuwid baga'y sa kaniyang laman; pinaagi sa bag-o ug buhi nga agianan nga iyang gibuksan alang kanato lahus sa tabil, nga sa ato pa, pinaagi sa iyang lawas, At yamang may isang Dakilang Saserdote na pangulo sa bahay ng Dios; ug sanglit kita aduna may dakung sacerdote nga nagadumala sa Balay sa Dios, Tayo'y magsilapit na may tapat na puso sa lubos na pananampalataya, na ang ating mga puso na winisikan mula sa isang masamang budhi: at mahugasan ang ating katawan ng dalisay na tubig, busa manuol kita sa Dios uban ang matinuoron nga kasingkasing, nga sa hingpit pinasaligan sa pagtoo, sa nasabligan ang atong mga kasingkasing ngadto sa pagkahinlo gikan sa dautan nga kaisipan ug ang atong mga lawas nadigo sa malinis nga tubig. Na ating ingatang matibay ang pagkakilala ng ating pagasa upang huwag magalinlangan: sapagkat tapat ang nangako: Sa walay pag-ukon-ukon, pangusgan ta pagkupot ang paglaum sa atong tinoohan, kay kasaligan siya nga misaad kanato; At tayo'y mangagtinginan upang tayo'y mangaudyok sa pagiibigan at mabubuting gawa; ug mamalandong kita alang sa pagdinasigay sa usa ug usa ngadto sa paghigugma ug sa mga maayong binuhatan, Na huwag nating pabayaan ang ating pagkakatipon, na gaya ng ugali ng iba, kundi mangagaralan sa isat isa; at lalo na kung inyong namamalas na nalalapit na ang araw. sa dili pagbiya sa atong panagtigum, ingon sa ginabuhat sa pipila, hinonoa sa pagdasig sa usa ug usa, ug ilabina gayud sa makita ninyo nga ang adlaw sa paghukom nagakahiduol na. Sapagkat kung ating sinasadya ang pagkakasala pagkatapos na ating matanggap ang pagkakilala sa katotohanan, ay wala nang haing natitira pa tungkol sa mga kasalanan, Kay kon kita magapadayon sa tinuyo nga pagpakasala tapus nato madawat ang kahibalo sa kamatuoran, wala nay nahibilin pa nga halad-inihaw tungod sa mga sala, Kundi isang kakilakilabot na paghihintay sa paghuhukom, at isang kabangisan ng apoy na lalamon sa mga kaaway. kondili ang usa na lamang ka makalilisang nga pagpaabut ug hukom, ug kabangis sa kalayo nga magaut-ut sa mga kaaway. Ang magpawalang halaga sa kautusan ni Moises sa patotoo ng dalawa o tatlong saksi, ay mamamatay na walang awa: Ang tawo nga makalapas sa kasugoan ni Moises pagapatyon sa walay kukalooy pinasikad sa panghimatuod sa duha o tulo ka mga saksi. Gaano kayang higpit ng parusa, sa akala ninyo, ang ihahatol na nauukol doon sa yumurak sa Anak ng Dios, at umaring di banal sa dugo ng tipan na nagpabanal sa kaniya, at umalipusta sa Espiritu ng biyaya? Sa inyong paghunahuna, unsa ka labi pa ka mabug-at gayud sa silot nga mahiaguman sa tawo nga magayatak sa Anak sa Dios, ug magapakawalay bili sa dugo sa pakigsaad nga pinaagi niini gibalaan siya, ug magapanamastamas sa Espiritu sa grasya? Sapagkat ating nakikilala yaong nagsabi, Akin ang paghihiganti, ako ang gaganti. At muli, Huhukuman ng Panginoon ang kaniyang bayan. Kay kita nakaila kinsa kadto siya nga nag-ingon, "Akoa ang panimalus, ako mao ang magabayad." Ug usab, "Ang Ginoo magahukum sa iyang katawhan." Kakilakilabot na bagay ang mahulog sa mga kamay ng Dios na buhay. Maoy butang nga makalilisang ang pagkahulog ngadto sa mga kamot sa Dios nga buhi. Datapuwat alalahanin ang mga nakaraang araw, na sa mga yaon, pagkatapos na kayo'y maliwanagan, ay nangagtiis kayo ng malaking pakikilaban ng mga pagbabata; Apan hinumdumi ninyo ang nangaging mga adlaw sa diha nga, sa nalamdagan na kamo, giantus ninyo ang malisud nga pagpakigbisug sa mga kasakitan, Na una una ay naging isang katawatawa dahil sa mga pagkasiphayo at gayon din sa mga kahirapan; at sa ikalawa, ay naging kasama niyaong mga inaring gayon. nga usahay igapadayag kamo ngadto sa kadaghanan aron pagapasipalahan ug pagasakiton, ug usahay ingon nga mga sagabay niadtong gipanagbuhatan sa ingon. Sapagkat kayo'y nangahabag sa mga may tanikala, at tinanggap ninyo ng buong galak ang pagkaagaw ng inyong pag-aari, palibhasa'y inyong nalalamang mayroon kayo sa inyong sarili ng isang pag-aaring lalong mabuti at tumatagal. Kay kamo may kalooy man sa mga binilanggo, ug gikalipay ninyo nga pagasakmitan kamo sa inyong katigayonan, sanglit inyo mang nahibaloan nga kamo adunay usa ka labi pa ka maayong bahandi ug usa nga lumulungtad. Huwag nga ninyong itakuwil ang inyong pagkakatiwala, na may dakilang ganting-pala. Busa ayaw ninyo pagwad-a ang inyong pagsalig, kay kini aduna ra unyay dakung balus. Sapagkat kayo'y nangangailangan ng pagtitiis, upang kung inyong magawa ang kalooban ng Dios, ay magsitanggap kayo ng pangako. Kay kamo nagakinahanglan ug pailub, aron kamo makatuman sa kabubut-on sa Dios ug makadawat sa gisaad. Sapagkat sa madaling panahon, Siyang pumaparito ay darating, at hindi magluluwat. "Kay sulod na lamang sa diyutayng panahon, ang usa nga taliabut magaabut na ug dili magalangan; Ngunit ang aking lingkod na matuwid ay mabubuhay sa pananampalataya: At kung siya ay umurong, ay hindi kalulugdan ng aking kaluluwa. apan ang akong tawo nga matarung magakinabuhi pinaagi sa pagtoo, ug kon siya mosibug man ugaling, kaniya walay kalipay ang akong kalag." Ngunit tayo'y hindi doon sa mga nagsisibalik sa kapahamakan; kundi doon sa mga may pananampalataya sa ikaliligtas ng kaluluwa. Apan dili kita uban sa mga nagapanibug ug ginalaglag, kondili uban sa mga may pagtoo ug nanagpakaangkon sa ilang mga kalag. Ngayon, ang pananampalataya ay siyang kapanatagan sa mga bagay na hinihintay, ang katunayan ng mga bagay na hindi nakikita. Karon ang pagtoo mao ang pasalig kanato sa mga butang nga atong ginapaabut, ug ang panghimatuod sa pagkaanaa sa mga butang nga dili nato makita. Sapagkat sa pamamagitan nito ang mga matanda ay sinaksihan. Kay tungod niini ang mga tawo sa karaan nanagpakadawat sa langitnong pag-uyon. Sa pananampalataya ay natatalastas natin na ang sanglibutan ay natatag sa pamamagitan ng salita ng Dios, ano pat ang nakikita ay hindi ginawa sa mga bagay na nakikita. Tungod sa pagtoo kita makasabut nga ang kalibutan gibuhat pinaagi sa pulong sa Dios, nga tungod niana ang mga butang nga makita gibuhat gikan sa mga butang nga wala magpadayag. Sa pananampalataya si Abel ay naghandog sa Dios ng lalong mabuting hain kay sa kay Cain, sa pamamagitan nito'y sinaksihan sa kaniyang siya'y matuwid, na nagpapatotoo ang Dios tungkol sa kaniyang mga kaloob: at sa pamamagitan nito patay na siya ay nagsasalita pa. Tungod sa pagtoo si Abel mihalad ngadto sa Dios sa labaw pa ka hinalangpon nga halad-inihaw kay sa kang Cain, nga pinaagi niini siya nahiuyonan ingon nga tawong matarung, nga gipanghimatud-an sa Dios diha sa pagdawat niya sa iyang mga halad; siya patay na, ngani tungod sa iyang pagtoo siya karon nagasulti pa gihapon. Sa pananampalataya si Enoc ay inilipat upang huwag niyang makita ang kamatayan; at hindi siya nasumpungan, sapagkat siya'y inilipat ng Dios: sapagkat bago siya inilipat ay pinatotohanan sa kaniyang siya'y naging kalugodlugod sa Dios: Tungod sa pagtoo si Enoc gilalin ngadto sa langit aron siya dili makatagamtam sa kamatayon; ug siya wala hikaplagi kay gikuha man siya sa Dios. Sa wala pa siya kuhaa siya gipanghimatud-an nga nakapahimuot sa Dios. At kung walang pananampalataya ay hindi maaaring maging kalugodlugod sa kaniya; sapagkat ang lumalapit sa Dios ay dapat sumampalatayang may Dios, at siya ang tagapagbigay ganti sa mga sa kaniya'y nagsisihanap. Ug kon walay pagtoo dili gayud mahimo ang pagpahimuot kaniya. Kay bisan kinsa nga magaduol sa Dios kinahanglan magatoo sa iyang pagkaanaa ug nga siya magabalus ra sa mga magapangita kaniya. Sa pananampalataya si Noe, nang paunawaan ng Dios tungkol sa mga bagay na hindi pa nakikita, dala ng banal na takot, ay naghanda ng isang daong sa ikaliligtas ng kaniyang sangbahayan; na sa pamamagitan nito ay hinatulan niya ang sanglibutan, at naging tagapagmana ng katuwiran na ayon sa pananampalataya. Tungod sa pagtoo si Noe, sa napasidan-an siya sa Dios mahitungod sa mga hitabo nga wala pa makita, mitagad sa pasidaan ug iyang gibuhat ang arka alang sa pagluwas sa iyang panimalay; tungod niini ang kalibutan iyang gihukman sa silot, ug siya nahimong manununod sa pagkamatarung nga pinaagi sa pagtoo. Sa pananampalataya si Abraham, nang tawagin, ay tumalima upang pumaroon sa isang dakong kaniyang tatanggaping mana; at siya'y yumaon na di nalalaman kung saan siya paroroon. Tungod sa pagtoo si Abraham misugot sa diha nga gitawag siya sa pag-adto sa usa ka dapit nga iyang pagadawaton ingon nga panulondon; ug siya miadto nga wala lang mahibalo kon asa siya paingon. Sa pananampalataya siya'y naging manglalakbay sa lupang pangako, na gaya sa hindi niya sariling lupa, at tumahan sa mga tolda na kasama si Isaac at si Jacob, na mga tagapagmana ng isang pangako na kasama niya: Tungod sa pagtoo siya mipuyo didto sa yuta sa saad, nga daw sa laing yuta, nga nagpuyo sa mga balongbalong uban kang Isaac ug Jacob nga mga manununod sa mao rang saad uban kaniya. Sapagkat inaasahan niya ang bayang may mga kinasasaligan, na ang nagtayo at gumawa ay ang Dios. Kay siya nagpaabut man niadtong lungsod nga may mga patukuranan, kinsang magtutukod ug magbubuhat mao ang Dios. Sa pananampalataya si Sara rin ay tumanggap ng lakas upang ipaglihi ang binhi, nang lipas na ang kaniyang gulang, palibhasa'y inari niyang tapat ang nangako: Tungod sa pagtoo bisan si Sara na gayud nakadawat pa ug gahum sa pagpanamkon, bisan tuod siya lapas na sa panuigon alang niini, sanglit iya mang giisip nga kasaligan kadtong naghimo sa saad. Kaya naman sumibol sa isa, sa kaniya na tila patay na, ang kasing dami ng mga bituin sa langit sa karamihan, at di mabilang na gaya ng mga buhanging nasa tabi ng dagat. Tungod niana gikan sa usa ka tawo ug kaniya nga sama ra sa patay na, misanay ang mga kaliwatan nga ingon kadaghan sa mga bitoon sa kalangitan ug nga ingon sa dili maisip nga balas sa kabaybayonan. Ayon sa pananampalataya ay nangamatay ang lahat ng mga ito, na hindi kinamtan ang mga pangako, ngunit kanilang nangakita na natanaw mula sa malayo, at kanilang ipinahayag na sila'y pawang taga ibang bayan at manglalakbay sa ibabaw ng lupa. Diha sa pagtoo kini silang tanan nangamatay nga wala makadawat sa mga gisaad kanila, hinonoa nanaglantaw lamang sila niini ug nanaghangop niini gikan sa halayo, nga nanag-ila nga sila mga dumuloong ug mga langyaw lamang dinhi sa yuta. Sapagkat ang mga nagsisipagsabi ng mga gayong bagay ay nagpapakilalang hinahanap nila ang lupaing kanilang sarili. Kay ang mga tawo nga managsulti sa ingon nagapadayag nga sila nagapangitag ilang kaugalingong yutang puloy-anan. At katotohanang kung kanilang naalaala yaong lupaing kanilang pinanggalingan, ay nagkaroon sana sila ng mabuting pagkakataon upang bumalik. Kon mao pay ilang gihunahuna ang yuta nga ilang gigikanan, sila may kahigayonan pa unta sa pagpamalik didto. Ngunit ngayon ay nagnanasa sila ng lalong magaling na lupain, sa makatuwid baga'y ang sa langit: kaya hindi sila ikinahihiya ng Dios na tawaging Dios nila; sapagkat kaniyang ipinaghanda sila ng isang bayan. Apan ang tinuod mao nga ilang gitinguha ang usa ka labi pa ka maayong yuta, nga sa ato pa, usa nga langitnon. Tungod niana ang Dios dili maulaw nga paga-ingnon siya nga ilang Dios, kay siya nakaandam na man ug lungsod alang kanila. Sa pananampalataya, nang subukin si Abraham, ay inihandog si Isaac: oo, siyang tumanggap na may galak ng mga pangako ay siyang naghandog sa kaniyang bugtong na anak; Tungod sa pagtoo si Abraham, sa gisulayan siya, mihalad kang Isaac; ug siya nga mao ang nakadawat sa mga saad andam sa paghalad sa iyang bugtong nga anak, Sa makatuwid baga'y yaong pinagsabihan, Kay Isaac ay tatawagin ang iyong binhi: nga bahin kaniya giingon, "Ang pinaagi kang Isaac maoy pagahinganlan nga imong mga kaliwat." Na inisip na maging sa gitna ng mga patay ay maaaring buhayin siyang maguli ng Dios; mula diyan din naman ay muli siyang tinanggap sa isang halimbawa. Iyang giisip nga ang Dios arang makabanhaw sa mga tawo gikan sa mga patay; nga tungod niana, sa sinambingay nga pagkasulti, iyang gidawat siya pagbalik nga daw sa nabanhaw. Sa pananampalataya'y binasbasan ni Isaac si Jacob at si Esau, tungkol sa mga bagay na darating. Tungod sa pagtoo si Isaac nangaliya ug mga panalangin alang kang Jacob ug kang Esau sa ilang kaugmaon. Sa pananampalataya, si Jacob ng mamatay na ay binasbasan niya ang bawat isa sa mga anak ni Jose; at sumambang nakatangan sa puno ng kaniyang tungkod. Tungod sa pagtoo si Jacob, sa himalatyon na siya, nanalangin sa matag-usa sa mga anak ni Jose, ug miduko sa pagsimba nga nag-akbo sa tumoy sa iyang sungkod. Sa pananampalataya, nang malapit nang mamatay si Jose, ay binanggit niya ang pagalis sa Egipto ng mga anak ni Israel; at nagutos tungkol sa kaniyang mga buto. Tungod sa pagtoo si Jose, sa hapit na siya mamatay, mihisgot mahitungod sa pagpanggula sa mga Israelinhon sa kaulahiay, ug mibilin ug mga tugon mahitungod sa iyang mga bukog. Sa pananampalataya, nang ipanganak si Moises, ay itinagong tatlong buwan ng kaniyang mga magulang, sapagkat kanilang nakitang maganda ang bata; at hindi sila natakot sa utos ng hari. Tungod sa pagtoo si Moises sa iyang pagkahimugso, gitagoan sa iyang mga ginikanan sulod sa tulo ka bulan, kay ila mang nakita nga ang bata matahum; ug wala sila mahadlok sa sugo sa hari. Sa pananampalataya, nang lumaki na si Moises, ay tumangging siya'y tawaging anak ng anak na babae ni Faraon; Tungod sa pagtoo si Moises, sa daku na siya, wala mosugot nga pagatawgon siya nga anak sa anak nga babaye ni Faraon, Na pinili pa ang siya'y tampalasanin na kasama ng bayan ng Dios, kay sa magtamo ng nagsisikupas na kaligayahan sa pagkakasala; nga nagpalabi pa hinoon sa pag-antus sa mga pagdagmal kauban sa mga tawo sa Dios kay sa pagpahimulos sa lumalabayng kalipay sa pagpakasala. Na inaring malaking kayamanan ang kadustaan ni Cristo, kay sa mga kayamanan ng Egipto: sapagkat ang kaniyang tinititigan ay ang gantingpalang kabayaran. Iyang giisip ang pasipala nga pagaantuson alang kang Cristo ingon nga labi pa ka dakung bahandi kay sa mga bahandi sa Egipto, kay siya nagtutok man ngadto sa balus. Sa pananampalataya'y iniwan niya ang Egipto, na hindi natakot sa poot ng hari: sapagkat nagtitiyagang tulad sa nakakita niyaong di nakikita. Tungod sa pagtoo siya mibiya sa Egipto, dili nga nahadlok sa kasuko sa hari; kay siya milahutay man nga ingon sa nagtan-aw kaniya nga dili makita. Sa pananampalataya'y itinatag niya ang paskua, at ang pagwiwisik ng dugo, upang ang manglilipol sa mga panganay ay huwag silang lipulin. Tungod sa pagtoo iyang gisaulog ang Pasku ug gisablig ang dugo aron ang Maglalaglag sa mga panganay dili makadaut kanila. Sa pananampalataya'y nagsipagdaan sila sa gitna ng Dagat na Mapula na gaya ng sa lupang tuyo: na nang subuking gawin ito ng mga taga Egipto ay pawang nangalunod. Tungod sa pagtoo ang mga tawo mitabok sa Dagat nga Mapula nga daw sa yuta nga mamala; apan ang mga Egiptohanon, sa pagsulay nila sa paghimo sa ingon, nangalumos. Sa pananampalataya'y nangalagpak ang mga kuta ng Jerico, pagkatapos na makubkob na pitong araw. Tungod sa pagtoo ang mga kota sa Jerico nangatumpag tapus gilibutan nila kini makausa sa matag-adlaw sulod sa pito ka adlaw. Sa pananampalataya'y hindi napahamak na kasama ng mga manunuway, ang patutot na si Rahab, na tumanggap na payapa sa mga tiktik. Tungod sa pagtoo si Rahab nga dautang babaye wala malaglag kauban sa mga masukihon, kay iya mang gihinangop ang pagdawat sa mga maniniid ingon nga mga higala. At ano pa ang aking sasabihin? sapagkat kukulangin ako ng panahon kung sasaysayin ko ang tungkol kay Gideon, kay Barac, kay Samson, kay Jefte; tungkol kay David, at kay Samuel at sa mga propeta: Ug unsa pay uban nga akong isulti? Kay pagakulangon ako sa panahon sa paghisgot mahitungod kang Gideon, kang Barak, kang Samson, kang Jepte; mahitungod kang David ug kang Samuel ug sa mga profeta-- Na ang mga ito, sa pamamagitan ng pananampalataya'y nagsilupig ng mga kaharian, nagsigawa ng katuwiran, nangagtamo ng mga pangako, nangagtikom ng mga bibig ng mga leon, nga tungod sa pagtoo gipangdaug nila ang mga gingharian, gipatuman nila ang pagkamatarung, gipanagdawat nila ang mga saad, gipanagtak-om nila ang mga baba sa mga leon, Nagsipatay ng bisa ng apoy, nangakatanan sa talim ng tabak, nagsilakas sa kahinaan, naging mga makapangyarihan sa pakikipagbaka, nangagpaurong ng mga hukbong taga ibang lupa. gipalong nila ang mabangis nga kalayo, nakaikyas sila sa sulab sa ispada, gikan sa kahuyang nakab-ot nila ang kalig-on, nangahimo sila nga makagagahum sa panggubatan, ilang gipatibulaag ang mga kasundalohang langyaw. Tinanggap ng mga babae ang kanilang mga patay sa pamamagitan ng pagkabuhay na maguli: at ang iba'y nangamatay sa hampas, na hindi tinanggap ang kanilang katubusan; upang kamtin nila ang lalong mabuting pagkabuhay na maguli: Ang nangamatay nga mga anak gipabalik ngadto sa ilang mga inahan pinaagi sa pagkabanhaw. Ang uban gipanagsakit ngadto sa kamatayon, nga nanagsalikway sa kagawasan, aron sila mangabanhaw ngadto sa labi pa ka maayong kinabuhi. At ang iba'y nangagkaroon ng pagsubok sa pagkalibak at pagkahampas, oo, bukod dito'y sa mga tanikala at bilangguan naman: Ang uban nanag-antus sa mga pagbiaybiay ug mga paghampak, ug bisan pa gani sa mga talikala ug sa mga pagbilanggo. Sila'y pinagbabato, pinaglagari, pinagtutukso, pinagpapatay sa tabak: sila'y nagsilakad na paroot parito na may balat ng mga tupat kambing: na mga salat, nangapipighati, tinatampalasan; Gipanagbato sila, gipanagpamutol sila pinaagi sa gabas, gipamatay sila pinaagi sa ispada; sila nanagpanglakaw nga nanagsaput ug mga panit sa mga karniro ug mga kanding, nanag-antus sa kawalad-on, mga sinakit, mga dinagmalan-- (Na sa mga yaon ay hindi karapatdapat ang sanglibutan), na nangaliligaw sa mga ilang at sa mga kabundukan at sa mga yungib, at sa mga lungga ng lupa. nga kanila ang kalibutan dili takus-- nahadiindiin sila sa mga kaawaawan ug mga kabukiran, sa mga lungib ug mga langub sa yuta. At ang lahat ng mga ito, nang sila'y mapatotohanan na dahil sa kanilang pananampalataya, ay hindi kinamtan ang pangako, Ug kini silang tanan, bisan gipanghimatud-an sa ilang pagtoo, wala managpakadawat sa gisaad kanila, Na ipinaghanda ng Dios ng lalong mabuting bagay tungkol sa atin, upang sila'y huwag maging sakdal ng bukod sa atin. sanglit gikatagana man sa Dios ang labi pa ka maayong butang alang kanato, nga sila dili niya pagahingpiton gawas kon mahiuban kita. Kayat yamang nakukubkob tayo ng makapal na bilang ng mga saksi, itabi namang walang liwag ang bawat pasan, at ang pagkakasalang pumipigil sa atin, at ating takbuhing may pagtitiis ang takbuhing inilagay sa harapan natin, Busa, sanglit ginalibutan man kita sa ingon ka mabagang panganud sa mga saksi, iwakli ta ang tanang kabug-at ug ang sala nga nagapiit paglikos kanato, ug dalaganon ta nga malahutayon ang lumba nga atong ginaapilan, Na masdan natin si Jesus na gumawa at sumakdal ng ating pananampalataya, na siya dahil sa kagalakang inilagay sa harapan niya ay nagtiis ng krus, na niwalang bahala ang kahihiyan, at umupo sa kanan ng luklukan ng Dios. nga magatutok kang Jesus nga mao ang mag-uugmad ug maghihingpit sa atong pagtoo, nga tungod sa kalipay nga gibutang sa iyang atubangan miantus sa krus, sa walay pagsapayan sa pagkamakauulaw niini, ug karon nagalingkod siya diha sa too sa trono sa Dios. Sapagkat dilidilihin ninyo yaong nagtiis ng gayong pagsalangsang ng mga makasalanan laban sa kaniyang sarili, upang kayo'y huwag magsihina, na manglupaypay sa inyong mga kaluluwa. Palandunga ninyo siya nga miantus sa maong pagsupak sa mga makasasala batok kaniya, aron kamo dili managkataka ni managtalaw. Hindi pa kayo nakikipaglaban hanggang sa mabubo ang dugo, na nakikipagaway laban sa kasalanan: Sa inyong pagpakigbisug batok sa sala kamo, sa inyong pagsukol niini, wala pa kaulai ug dugo. At inyong nilimot ang iniaral na ipinakikipagtalo sa inyong tulad sa mga anak, Anak ko, huwag mong waling bahala ang parusa ng Panginoon, O manglupaypay man kung ikaw ay pinagwiwikaan niya; Ug nahikalimot ba kamo sa tambag nga nagasangpit kaninyo ingon nga mga Anak?-- Anak ko, dili mo pagtamayon ang pagpanton gikan sa Ginoo, ni magkaluya ka sa diha nga pagabadlongon ikaw niya. Sapagkat pinarurusahan ng Panginoon ang kaniyang iniibig, At hinahampas ang bawat tinatanggap na anak. Kay ang Ginoo nagapanton kaniya nga iyang ginahigugma, ug nagalatus sa matag-usa ka anak nga iyang ginasagop." Na dahil sa ito'y parusa kayo'y nagtitiis; inaari kayo ng Dios na tulad sa mga anak; sapagkat alin ngang anak ang hindi pinarurusahan ng kaniyang ama? Alang sa pagpanton kaninyo ginapaantus kamo karon. Ang Dios nagatagad kaninyo ingon nga mga anak; kay kinsa ba ang anak nga wala pagpantona sa iyang amahan? Datapuwat kung kayo'y hindi pinarurusahan, na pawang naranasan ng lahat, kung gayo'y mga anak sa ligaw kayo, at hindi tunay na anak. Kon kamo pasagdan lamang sa walay pagpanton, nga niini ang tanan nanagpakaambit, nan kamo diay mga pinaangkan ug dili mga anak. Bukod dito, tayo'y nangagkaroon ng mga ama ng ating laman upang tayo'y parusahan, at sila'y ating iginagalang: hindi baga lalong tayo'y pasasakop sa Ama ng mga espiritu, at tayo'y mabubuhay? Labut pa, kita adunay yutan-ong mga amahan nga nanagpanton kanato ug sila atong gipanagtahud. Dili ba nga sa labi pa hinoon magapailalum kita sa Amahan sa mga espiritu, ug tungod niana mangabuhi kita? Sapagkat katotohanang tayo'y pinarusahan nilang ilang araw ayon sa kanilang minagaling; ngunit siya'y sa kapakinabangan natin, upang tayo'y makabahagi ng kaniyang kabanalan. Kay sila nagpanton kanato sulod sa hamubong panahon lamang sumala sa ilang kahimut-an, apan siya nagapanton kanato alang sa atong kaayohan, aron kita makaambit sa iyang pagkabalaan. Lahat ng parusa sa ngayon ay tila man din hindi ikaliligaya kundi ikalulungkot; gayon ma'y pagkatapos ay namumunga ng bungang mapayapa ng katuwiran sa mga nagsipagsanay sa pamamagitan nito. Sa pagkakaron, ang tanang pagpanton daw dili makalipay, hinonoa makasakit hinoon; apan sa kapulihay kini magahatag sa bunga sa pagkamatarung ngadto kanila nga namatuto pinaagi niini. Kayat itaas ninyo ang mga kamay na nakababa, ang mga tuhod namang nanginginig; Busa iisa ang inyong nahoyhoy nga mga kamot ug lig-ona ang inyong mahuyang nga mga tuhod, At magsigawa kayo ng matuwid na landas sa inyong mga paa, upang huwag maligaw ang pilay, kundi bagkus gumaling. ug himoang matul-id ang pagaagian sa inyong mga tiil, aron ang mga bakol dili malisa kondili mamaayo hinoon sila. Sundin ninyo ang kapayapaan sa lahat ng mga tao, at ang pagpapakabanal na kung wala ito'y sinoman ay di makakakita sa Panginoon: Panglimbasugi ang pagpakigdinaitay uban sa tanang tawo, ug ang pagkabinalaan nga kon wala kini walay bisan kinsa nga makakita sa Ginoo. Na pakaingatan na baka ang sinoma'y di makaabot sa biyaya ng Dios; baka kayo'y bagabagin ng anomang ugat ng kapaitan na sumisibol, at dahil dito'y mahawa ang marami; Tan-awa ninyo nga walay bisan kinsa nga mapakyas sa pagkab-ot sa grasya sa Dios; nga walay "gamut sa kapaitan" nga mogitib ug magahimog kasamok ug tungod niini ang daghan mahitakdan sa kahugaw; Baka magkaroon ng sinomang mapakiapid, o mapaglapastangan, gaya ni Esau, na sa isang pinggang pagkain ay ipinagbili ang kaniyang sariling pagkapanganay. nga walay bisan kinsa nga magmakihilawason o magmadili espirituhanon ingon kang Esau, kinsang katungod sa pagkapanganay iyang gipabayloan ug usa ka pagkaon. Sapagkat nalalaman ninyo na bagamat pagkatapos ay ninanasa niyang magmana ng pagpapala, siya'y itinakuwil; sapagkat wala na siyang nasumpungang pagkakataon ng pagsisisi sa kaniyang ama, bagamat pinagsisikapan niyang mapilit na lumuluha. Kay kamo nasayud nga sa kapulihay, sa gitinguha na niya ang pagpanunod sa panalangin, siya gisalikway; kay siya wala na makakaplag ug higayon sa paghinulsol bisan pa nga gipangita unta niya kini nga inubanan sa paghilak. Sapagkat hindi kayo nagsilapit sa bundok na nahihipo, at nagliliyab sa apoy, at sa kapusikitan, at sa kadiliman, at sa unos, Kay kamo wala managpakaduol sa butang nga sarang matukbil, sa nagasilaob nga kalayo, ug sa kangitngit, ug sa kangiob, ug sa bagyo, At tunog ng pakakak, at tinig ng mga salita; na ang nakarinig ng tinig na ito ay nagsipamanhik na huwag nang sa kanila'y salitain pa ang anomang salita; ug sa huyop sa trompeta, ug sa tingog kinsang mga pulong nakapaagda sa mga nanagpatalinghug sa pagpangamuyo nga unta dili na sila sultihan pa ug dugang mga pulong. Sapagkat hindi matiis ang iniuutos, Kahit ang isang hayop kung tumungtong sa bundok ay babatuhin; Kay sila dili makaantus sa sugo nga gihatag nga nag-ingon, "Kon bisan pa gani ang usa ka mananap makatukbil sa bukid, kini kinahanglan pagabatoon hangtud mamatay." At totoong kakilakilabot ang napanood, ano pat sinabi ni Moises, Ako'y totoong nasisindak at nanginginig: Sa pagkatinuod, hilabihan ka makalilisang sa talan-awon nga tungod niana si Moises nakaingon, "Ako nagakurog sa kalisang." Datapuwat nagsilapit kayo sa bundok ng Sion, at sa bayan ng Dios na buhay, ang Jerusalem sa kalangitan, at sa mga di mabilang na hukbo ng mga anghel, Apan kamo nanagpakaduol na ngadto sa bukid sa Sion ug sa lungsod sa Dios nga buhi, sa langitnon nga Jerusalem, ug sa dili maisip nga mga manulonda nga nanagtigum sa pagsadya, Sa pangkalahatang pulong at iglesia ng mga panganay na nangatatala sa langit, at sa Dios na Hukom ng lahat, at mga espiritu ng mga taong ganap na pinasakdal, ug sa katilingban sa mga panganay kinsang mga ngalan nahisulat sa talaan didto sa langit, ug sa usa ka maghuhukom nga mao ang Dios sa tanan, ug ngadto sa mga espiritu sa mga tawong matarung nga nangahimong hingpit, At kay Jesus na tagapamagitan ng bagong tipan, at dugong pangwisik na nagsasalita ng lalong mabuti kay sa dugo ni Abel. ug kang Jesus, ang tigpataliwala sa usa ka bag-ong pakigsaad, ug sa sinablig nga dugo nga nagasulti sa labi pa ka maayong pulong kay sa dugo ni Abel. Pagingatan ninyong kayo'y huwag tumanggi sa nagsasalita. Sapagkat kung hindi nakatanan ang mga nagsitanggi sa nagbalita sa kanila sa ibabaw ng lupa, ay lalo pa tayong hindi makatatanan na nagsisihiwalay Doon sa nagbabalitang buhat sa langit: Tan-awa nga dili ninyo igasalikway siya nga mao ang nagasulti. Kay kon wala man gani sila managpakaikyas nga misalikway kaniya nga nagpahamatngon kanila dinhi sa yuta, labi pang dili kita makaikyas kon kita magasalikway kaniya nga nagapahamatngon kanato gikan sa langit. Na ang tinig na yaon ay nagpayanig noon ng lupa: datapuwat ngayo'y nangako siya, na nagsasabi, Minsan pang yayanigin ko, hindi lamang ang lupa, kundi pati ng langit. Ang iyang tingog kaniadto mitay-og sa yuta; apan karon ang iyang saad nagaingon, "Sa makausa pa usab pagatay-ogon ko dili lamang ang yuta ra kondili maingon man ang langit." At itong salita, Minsan pang, ay pinakakahuluganan ang pagaalis niyaong mga bagay na niyanig, gaya ng mga bagay na ginawa, upang mamalagi ang mga hindi niyanig. Kining sultiha, "Sa makausa pa usab," nagapasabut nga pagakuhaon ang bisan unsa nga matay-og ra, ingon nga mga butang nga binuhat ra, aron kadtong dili matay-og igapabilin. Kayat pagkatanggap ng isang kahariang hindi magagalaw, ay magkaroon tayo ng biyayang sa pamamagitan nito ay makapaghahandog tayong may paggalang at katakutan ng paglilingkod na nakalulugod sa Dios: Busa magmapasalamaton kita tungod sa atong pagpakadawat ug gingharian nga dili matarug ug tungod niana ihalad ta ngadto sa Dios ang makapahimuot nga pagsimba, nga inubanan sa pagtahud ug pagkahadlok; Sapagkat ang Dios natin ay isang apoy na mamumugnaw. kay ang atong Dios maoy usa ka kalayo nga nagaut-ut. Mamalagi nawa ang pagibig sa mga kapatid. Himoa nga ang gugmang minagsoon magapadayon diha kaninyo. Huwag ninyong limutin ang pagpapakita ng pagibig sa mga taga ibang lupa: sapagkat sa pamamagitan nito ang iba'y walang malay na nakapagpapatuloy ng mga anghel. Ayaw kamo paghikalimot sa pag-abiabi ug mga dumuloong, kay pinaagi niini may nanagpakaamoma ug mga manolunda sa wala lang nila hibaloi. Alalahanin ninyo ang mga may tanikala, gaya ng kayo'y nangagagapos na kasama nila; ang mga tinatampalasan na gaya ng kayo naman ay tinatampalasan sa katawan. Hinumdumi ninyo sila nga anaa sa bilanggoan, nga daw sa nabilanggo usab kamo uban kanila; ug sila nga mga gipangdagmalan, sanglit kamo anaa man usab sa lawas. Maging marangal nawa sa lahat ang pagaasawa, at huwag nawang magkadungis ang higaan: sapagkat ang mga mapakiapid at ang mga mapangalunya ay pawang hahatulan ng Dios. Himoa ninyo nga ang panagtiayon makabaton sa pagtahud sa tanan, ug himoa ninyo nga ang higdaanan sa panagtiayon dili mahugawan; kay ang Dios magasilot ra sa mga makihilawason ug mga mananapaw. Mangilag kayo sa pagibig sa salapi; mangagkasiya kayo sa inyong tinatangkilik: sapagkat siya rin ang nagsabi, Sa anomang paraan ay hindi kita papagkukulangin, sa anomang paraan ni hindi kita pababayaan. Bantayi ang inyong pagkinabuhi nga mahigawas kini sa pagkamahigugmaon ug salapi, ug himoa nga matagbaw kamo sa inyong mga ginabatonan karon; kay siya gayud mao ang nag-ingon, "Dili ko gayud ikaw pagapahikabsan ni pagabiyaan." Ano pat ating masasabi ng buong tapang, Ang Panginoon ang aking katulong; hindi ako matatakot: Anong magagawa sa akin ng tao? Busa makaingon kita nga masaligon, Ang Ginoo mao ang akong magtatabang, dili ako mahadlok; unsa may arang mabuhat kanako sa mga tawo?" Alalahanin ninyo ang nangagkaroon ng pagpupuno sa inyo na siyang nangagsalita sa inyo ng salita ng Dios; at sa pagdidilidili ng wakas ng kanilang pamumuhay, ay inyong tularan ang kanilang pananampalataya. Hinumdumi ang inyong mga pangulo, sila nga kaniadto nanagsulti kaninyo sa pulong sa Dios; palandunga ninyo ang gisangputan sa ilang kinabuhi, ug awata ninyo ang ilang pagtoo. Si Jesucristo ay siya ring kahapon at ngayon, oo at magpakailan man. Si Jesu-Cristo mao sa gihapon, kagahapon ug karon ug hangtud sa kahangturan. Huwag nga kayong padala sa mga turong sarisari at di kilala: sapagkat mabuti na ang puso ay patibayin sa pamamagitan ng biyaya; hindi sa pamamagitan ng mga pagkain, na di pinakikinabangan ng mga nagabala sa kanila. Ayaw na kamo pagpadaldal sa nagakalainlain ug lahi nga mga tuloohan; kay ang maayo mao nga ang kasingkasing mamalig-on pinaagi sa grasya, dili pinaagi sa mga kan-onon, nga wala makahatag ug kaayohan kanila nga mga nanagkinabuhi subay niini. Tayo ay may isang dambana, na hindi matuwid kainan ng mga nagsisipaglingkod sa tabernakulo. Kita adunay usa ka halaran diin ang mga nanag-alagad sa tabernaculo walay katungod sa pagkaon. Sapagkat ang mga katawan ng mga hayop na ang mga dugo'y dinadala ng dakilang saserdote sa dakong banal na handog na patungkol sa kasalanan, ay sinusunog sa labas ng kampamento. Kay ang mga lawas sa mga mananap kinsang dugo ginadala sa labawng sacerdote ngadto sa Dapit nga Balaan ingon nga halad tungod sa sala, ginasunog didto sa gawas sa kampo. Kaya naman si Jesus, upang mapaging banal sa pamamagitan ng kanilang sariling dugo ang bayan, ay nagbata sa labas ng pintuan. Sa ingon niini si Jesus usab nag-antus didto sa gawas sa ganghaan aron sa pagbalaan sa tawo pinaagi sa iyang kaugalingong dugo. Atin nga siyang labasin sa labas ng kampamento na dalhin natin ang kaniyang pagkadusta. Busa mangadto kita kaniya sa gawas sa kampo, nga magapas-an sa mga pagpakaulaw tungod kaniya. Sapagkat dito'y wala tayong bayan na namamalagi, ngunit hinahanap natin ang bayan na darating. Kay dinhi kita walay lumulungtad nga lungsod, hinonoa kita nagapangita niadtong lungsod nga umalabut. Sa pamamagitan nga niya ay maghandog tayong palagi ng hain ng pagpupuri sa Dios, sa makatuwid baga, ay ng bunga ng mga labi na nagpapahayag ng kaniyang pangalan. Ug pinaagi kaniya himoon ta sa kanunay ang halad sa pagdayeg ngadto sa Dios, sa ato pa, sa bunga sa mga ngabil nga nagaila sa iyang ngalan. Datapuwat ang paggawa ng mabuti at ang pagabuloy ay huwag ninyong kalimutan: sapagkat sa mga gayong hain ang Dios ay totoong nalulugod. Ug ayaw ninyo paghikalimti ang pagbuhat ug maayo ug ang pagkamanggihatagon, kay ang maong mga halad makapahimuot sa Dios. Magsitalima kayo sa namiminuno sa inyo, at kayo'y pasakop sa kanila: sapagkat pawang nangagpupuyat dahil sa inyong mga kaluluwa, na parang sila ang mangagsusulit; upang ito'y gawin nilang may kagalakan, at huwag may hapis: sapagkat sa ganito'y di ninyo mapapakinabangan. Kinahanglan magmasinugtanon kamo sa inyong mga pangulo ug magpasakop kamo kanila; kay sila nagatukaw alang sa inyong mga kalag, ingon nga mga tawo nga unya magahatag ug husay. Sugta ninyo sila aron kini ilang pagabuhaton uban sa kalipay, dili uban sa kasubo, kay ang ingon dili man makahatag ug kaayohan kaninyo. Idalangin ninyo kami: sapagkat kami'y naniniwalang lubos na kami ay may mabuting budhi, na nagnanasang mabuhay na marangal sa lahat ng mga bagay. Pag-ampo kamo alang kanamo, kay kami masaligon nga kami nagabaton ug maayong kaisipan, nga nagatinguha sa pagkinabuhi nga dungganon sa tanang butang. At iniaaral ko sa inyong malabis na inyong gawin ito, upang ako'y masauli na lalong madali sa inyo. Ginaagda ko kamo sa labi pa ka mainiton gayud sa paghimo niini aron ako mahibalik diha kaninyo sa labing madali. Ngayon ang Dios ng kapayapaan na muling nagdala mula sa mga patay sa dakilang pastor ng mga tupa sa pamamagitan ng dugo ng walang hanggang tipan, sa makatuwid baga'y ang Panginoon nating si Jesus, Karon hinaut nga ang Dios sa kalinaw nga nagbanhaw sa atong Ginoong Jesus, ang dakung magbalantay sa mga karniro, pinaagi sa dugo sa dayon nga pakigsaad, Ay pakasakdalin nawa niya kayo sa bawat mabuting gawa upang gawin ang kanyang kalooban, na gawin sa atin ang nakalulugod sa paningin niya, sa pamamagitan ni Jesucristo; na mapasa kaniya nawa ang kaluwalhatian magpakailan man. Siya nawa. magasangkap unta kaninyo sa tanang maayong butang aron kamo makatuman sa iyang kabubut-on, nga magabuhat diha kaninyo sa makapahimuot sa iyang pagtan-aw, pinaagi kang Jesu-Cristo; kang kinsa maiya unta ang himaya nga hangtud sa kahangturan. Amen. Datapuwat ipinamamanhik ko sa inyo, mga kapatid, na inyong pagtiisan ang salitang iniaral: sapagkat kayo'y sinulatan ko ng ilang salita. Magahangyo ako kaninyo, mga igsoon, sa pagpailub niining akong pagtambag, kay hamubo ra kining akong sulat. Inyong talastasin na ang ating kapatid na si Timoteo ay pinawalan na; na kung siya'y dumating na madali, kayo'y makikita kong kasama niya. Hibaloi ninyo nga ang atong igsoon nga si Timoteo gibuhian na. Kon siya mahiuli man sa dili madugay, uban kaniya ako magapakigkita kaninyo. Batiin ninyo ang lahat ng mga namiminuno sa inyo, at ang lahat ng mga banal. Kayo'y binabati ng nangasa Italia. Ipangomusta kami sa tanan ninyong mga pangulo ug sa tanang mga balaan. Sila nga mga taga-Italia nangomusta kaninyo. Si Santiago, na alipin ng Dios at ng Panginoon Jesucristo, ay bumabati sa labingdalawang angkan na nasa Pangangalat. Si Santiago, ulipon sa Dios ug sa Ginoong Jesu-Cristo, nganha sa napulo ug duha ka mga banay nga nanghitibulaag: Komusta. Mga kapatid ko, ariin ninyong buong kagalakan, kung kayo'y mangahulog sa sarisaring tukso; Mga igsoon ko, isipa nga maoy tumang kalipay sa diha nga igakasugat ninyo ang nagkalainlaing mga panulay, Yamang nalalaman na ang pagsubok sa inyong pananampalataya ay gumagawa ng pagtitiis. kay kamo nahibalo nga ang pagsulay sa inyong pagtoo mosangpot sa pagkamainantuson; At inyong pabayaan na ang pagtitiis ay magkaroon ng sakdal na gawa, upang kayo'y maging sakdal at ganap, na walang anoman kakulangan. mao lamang nga kinahanglan ang pagkamainantuson inyong tugotan sa hingpit nga pagbuhat aron kamo mamahingpit ug masangkap nga walay makulang. Ngunit kung nagkukulang ng karunungan ang sinoman sa inyo, ay humingi sa Dios, na nagbibigay ng sagana sa lahat at hindi nanunumbat; at ito'y ibibigay sa kaniya. Ug kon aduna man kaninyoy nakulangan ug kaalam, papangayoa siya sa Dios nga nagapanghatag ngadto sa tanang mga tawo sa madagayaon gayud ug sa walay pagpamoyboy, ug kini igahatag kaniya. Ngunit humingi siyang may pananampalataya, na walang anomang pagaalinlangan: sapagkat yaong nagaalinlangan ay katulad ng isang alon ng dagat na itinutulak ng hangin at ipinapadpad sa magkabikabila. Hinoon kinahanglan nga mangayo siya uban sa pagtoo, sa walay pagduhaduha; kay siya nga nagaduhaduha, sama sa balud sa dagat nga ginahandos ug ginakosokoso sa hangin. Sapagkat huwag isipin ng taong yaon na siya'y tatanggap ng anoman bagay sa Panginoon; Ayaw ipadahum sa maong tawo nga siya adunay madawat gikan sa Ginoo,-- Ang taong may dalawang akala, ay walang tiyaga sa lahat ng kaniyang mga paglakad. siya nga maoy tawong tagurhag panghunahuna, nga mabalhinon sa tanan niyang mga paagi. Datapuwat ang kapatid na mababang kapalaran ay magmapuri sa kaniyang mataas na kalagayan: Ang igsoon nga anaa sa ubos nga kahimtang kinahanglan magakalipay nga mapasigarbohon tungod sa iyang paghituboy, At ang mayaman, dahil sa siya'y pinababa: sapagkat siya'y lilipas na gaya ng bulaklak ng damo. ug ang dato kinahanglan magakalipay tungod sa iyang pagkaubos, kay maingon sa mga bulak sa tanaman siya mahanaw ra. Sapagkat sumisikat ang araw na may hanging nakakasunog, at naluluoy ang damo; at nangalalagas ang bulaklak nito, at nawawala ang karikitan ng kaniyang anyo: gayon din naman ang taong mayaman na malalanta sa lahat ng kaniyang mga paglakad. Kay ang Adlaw mosubang sa magaalagiting nga kainit ug ang tanaman malaya, ug ang kabulakan mangatagak, ug ang ilang katahum mawagtang. Sa ingon usab niana, ang tawong dato mahanaw ra sa taliwala sa iyang mga pagpahigayon. Mapalad ang taong nagtitiis ng tukso; sapagkat pagkasubok sa kaniya, siya'y tatanggap ng putong ng buhay, na ipinangako ng Panginoon sa mga nagsisiibig sa kaniya. Bulahan ang tawo nga moantus sa mga pagsulay kay human siya makaantus sa pagsulay, iyang madawat ang purongpurong nga kinabuhi, nga gisaad sa Dios kanila nga nagahigugma kaniya. Huwag sabihin ng sinoman pagka siya'y tinutukso, Ako'y tinutukso ng Dios; sapagkat ang Dios ay hindi matutukso sa masamang bagay, at hindi rin naman siya nanunukso sa kanino man: Ayaw ipaingon ni bisan kinsa sa diha nga siya pagatintalon, "Ako gitintal sa Dios"; kay ang Dios dili arang matintal ug dautan, ug walay bisan kinsa nga iyang pagatintalon; Kundi ang bawat tao ay natutukso, pagka nahihila ng sariling masamang pita at nahihikayat. hinonoa ang matag-usa ka tawo matintal sa diha nga madaldal ug mahaylo siya sa iyang kaugalingong pagpangibog. Kung magkagayo'y ang kahalayan, kung maipaglihi ay nanganganak ng kasalanan: at ang kasalanan, pagka malaki na ay namumunga ng kamatayan. Ug ang pagpangibog, sa makapanamkon na, magapahimugsog sala; ug ang sala, inigkagulang na, manganak ug kamatayon. Huwag kayong padaya, mga minamahal kong kapatid. Ayaw kamo pagpalimbong, hinigugma kong mga igsoon. Ang bawat mabuting kaloob at ang bawat sakdal na kaloob ay pawang buhat sa itaas, na bumababa mula sa Ama ng mga ilaw, na walang pagbabago, ni kahit anino man ng pagiiba. Ang tanang maayong hatag ug ang tanang hingpit nga gasa nagagikan sa kahitas-an, gikan sa Amahan sa mga kahayag kang kinsa walay pagkausab ni landong gumikan sa pagkabalhin. Sa kaniyang sariling kalooban ay kaniya tayong ipinanganak sa pamamagitan ng salita ng katotohanan, upang tayo'y maging isang uri ng mga pangunahing bunga ng kaniyang mga nilalang. Sa iyang kaugalingong kabubut-on kita iyang gipanganak pinaagi sa pulong sa kamatuoran aron kita mangahimong ingon sa mga pangunahang bunga sa iyang mga binuhat. Nalalaman ninyo ito, minamahal kong mga kapatid. Ngunit magmaliksi ang bawat tao sa pakikinig, magmakupad sa pananalita, magmakupad sa pagkagalit; Sabta ninyo kini, hinigugma ko nga mga igsoon. Kinahanglan nga ang matag-usa ka tawo magmaabtik sa pagpanimati, magmahinay sa pagsulti, magmahinay sa pagkasuko, Sapagkat ang galit ng tao ay hindi gumagawa ng katuwiran ng Dios. kay ang kasuko sa tawo dili mosangpot nianang pagkamatarung nga uyon sa Dios. Kayat ihiwalay ninyo ang lahat na karumihan at ang pagapaw ng kasamaan, at tanggapin ninyo na may kaamuan ang salitang itinanim, na makapagliligtas ng inyong mga kaluluwa. Busa lugori ninyo ang inyong kaugalingon sa tanang buling ug sa naghingapin nga pagkadautan, ug dawata ninyo sa kaaghop ang tinanum nga pulong nga arang makaluwas sa inyong mga kalag. Datapuwat maging tagatupad kayo ng salita, at huwag tagapakinig lamang, na inyong dinadaya ang inyong sarili. Hinoon tumana ninyo ang pulong, ug dili kay magpaminaw ra kamo niini, nga sa ingon ginalimbongan kamo sa inyong kaugalingon. Sapagkat kung ang sinoman ay tagapakinig ng salita at hindi tagatupad, ay katulad siya ng isang tao na tinitingnan ang kaniyang talagang mukha sa salamin: Kay kon adunay tawo nga igo rang maminaw sa pulong ug dili motuman niini, siya mahisama sa usa ka tawo nga nagasud-ong diha sa salamin sa iyang nawong nga dala pa sa iyang pagkatawo; Sapagkat minamasdan niya ang kaniyang sarili, at siya'y umaalis at pagdaka'y kaniyang nalilimutan kung ano siya. kay siya magasud-ong sa iyang kaugalingon ug unya molakaw ug dihadiha mahikalimot lang dayon unsang pagkadagwaya siya. Ngunit ang nagsisiyasat ng sakdal na kautusan, ang kautusan ng kalayaan, at nananatiling gayon, na hindi tagapakinig na lumilimot, kundi tagatupad na gumagawa, ay pagpapalain ang taong ito sa kaniyang ginagawa. Apan siya nga nagatutok ngadto sa hingpit nga kasugoan nga nagahatag sa kagawasan, ug nagapadayon siya sa pagtutok niini sanglit dili man siya tigpaminaw ra nga nagakalimot kondili tigbuhat nga nagabuhat, siya malipay diha sa iyang pagbuhat. Kung ang sinoman ay nagiisip na siya'y relihioso samantalang hindi pinipigil ang kaniyang dila, kundi dinadaya ang kaniyang puso, ang relihion ng taong ito ay walang kabuluhan. Kon adunay magahunahuna nga siya rilihiyoso, ug wala siya magpugong sa iyang dila hinonoa nagalimbong sa iyang kaugalingong kasingkasing, ang rilihiyon niining tawhana dili magpulos. Ang dalisay na relihion at walang dungis sa harapan ng ating Dios at Ama ay ito, dalawin ang mga ulila at mga babaing bao sa kanilang kapighatian, at pagingatang walang dungis ang kaniyang sarili sa sanglibutan. Ang rilihiyon nga putli ug dili bulingon sa atubangan sa Dios nga atong Amahan mao kini: ang pagduaw sa mga ilo ug mga babayeng balo sa ilang mga pagkaguol, ug ang pag-amping sa kaugalingon nga dili mahugawan sa kalibutan. Mga kapatid ko, yayamang mayroon kayong pananampalataya ng ating Panginoong Jesucristo, na Panginoon ng kaluwalhatian ay huwag magtatangi sa mga tao. Mga igsoon ko, ayaw kamo pagpakitag mga pagpilig mga tawo samtang magahupot kamo sa pagtoo ngadto sa atong Ginoong Jesu-Cristo, ang Ginoo sa himaya. Sapagkat kung may pumapasok sa inyong sinagoga ang isang tao na may singsing na ginto, at may magandang kasuotan, at may pumapasok namang isang dukha na may damit na hamak; Kay kon adunay mosulod sa inyong tigum nga usa ka tawo nga may mga singsing nga bulawan ug nagasapot siyag maanindot nga bisti, ug mosulod usab ang usa ka tawo nga nagasapot ug sinina nga san-ot, At inyong itangi ang may suot na damit na maganda, at inyong sabihin, Maupo ka rito sa dakong mabuti; at sa dukha ay inyong sabihin, Tumayo ka riyan, o maupo ka sa ibaba ng aking tungtungan; ug kamo motagad kaniya nga maanindot ug bisti ug moingon kaniya, "Ari ka diri lingkod sa maayong dapit," samtang sa tawong kabus moingon kamo, "Oy, pagtindog," o "Lingkod diha sa salog," Hindi baga kayo'y nagtatangi sa inyong sarili, at nagiging mga hukom na may masasamang pagiisip? dili ba may pinalabi kamo sa inyong taliwala ug nangahimo kamong mga maghuhukom nga may mga hunahunang dautan? Dinggin ninyo, mga minamahal kong kapatid; hindi baga pinili ng Dios ang mga dukha sa sanglibutang ito upang maging mayayaman sa pananampalataya, at mga tagapagmana ng kahariang ipinangako niya sa mga nagsisiibig sa kaniya? Paminaw kamo, hinigugma ko nga mga igsoon. Dili ba gipili man sa Dios ang mga kabus dinhi sa kalibutan aron mahimong dato sa pagtoo ug mga manununod sa gingharian nga iyang gisaad kanila nga nagahigugma kaniya? Ngunit inyong niwalang-puri ang dukha. Hindi baga kayo'y pinahihirapan ng mayayaman, at sila rin ang kumakaladkad sa inyo sa harapan ng mga hukuman? Apan ang kabus inyo na hinoon nga gipakaulawan. Dili ba ang mga dato mao man ang nagadaugdaug kaninyo? Dili ba sila mao man ang nagataral kaninyo ngadto sa mga hukmanan? Hindi baga nilalapastangan nila yaong marangal na pangalan na sa inyo'y itinatawag? Dili ba sila mao man ang nagapasipala nianang madungganong Ngalan nga gingalan kaninyo? Gayon man kung inyong ganapin ang kautusang hari, ayon sa kasulatan, Iibigin mo ang iyong kapuwa na gaya ng sa iyong sarili, ay nagsisigawa kayo ng mabuti: Kon ugaling inyo mang ginatuman ang harianong kasugoan sumala sa kasulatan nga nagaingon, "Higugmaa ang imong silingan ingon sa imong kaugalingon," nan, maayo ang inyong ginabuhat. Datapuwat kung kayo'y nagtatangi ng mga tao, ay nangagkakasala kayo, at kayo'y hinahatulan ng kautusan na gaya ng mga suwail. Apan kon kamo adunay mga pinalabi, nan, kamo nagapakasala, ug sa balaod kamo nahinukman nga mga malapason. Sapagkat ang sinomang gumaganap ng buong kautusan, at gayon ma'y natitisod sa isa, ay nagiging makasalanan sa lahat. Kay bisan kinsa nga magabantay sa kinatibok-an sa kasugoan apan makalapas siya sa usa ka bahin niini, siya mahimong malinapason sa tanan niini. Sapagkat ang nagsabi, Huwag kang mangalunya, ay nagsabi, naman, Huwag kang pumatay. Ngayon, kung ikaw ay hindi nangangalunya, ngunit pumapatay ka, ay nagiging suwail ka sa kautusan. Kay siya nga nag-ingon, "Ayaw pagpanapaw," nag-ingon man usab, "Ayaw pagpatay." Bisan pa kon ikaw dili manapaw apan makapatay ka, ikaw nahimong malinapason sa kasugoan. Gayon ang inyong salitain, at gayon ang inyong gawin, na gaya ng mga taong huhukuman sa pamamagitan ng kautusan ng kalayaan. Kinahanglan managsulti ug managbuhat kamo ingon nga mga tawo nga pagahukman ubos sa kasugoan sa kagawasan. Sapagkat ang paghuhukom ay walang awa doon sa hindi nagpakita ng awa: ang awa ay lumuluwalhati laban sa paghuhukom. Kay ang hukom walay kulokalooy alang sa tawo nga wala magpakitag kalooy; ngani ang kalooy magadaug batok sa hukom. Anong pakikinabangin, mga kapatid ko, kung sinasabi ng sinoman na siya'y may pananampalataya, ngunit walang mga gawa? makapagliligtas baga sa kaniya ang pananampalatayang iyan? Mga igsoon ko, unsa may kapuslanan kon ang usa ka tawo magaingon nga siya adunay pagtoo apan wala siyay binuhatan? Makaluwas ba kaniya ang maong pagtooha? Kung ang isang kapatid na lalake o babae ay hubad at walang kakanin araw-araw, Kon pananglitan usa ka igsoong lalaki o babaye walay igong panapot ug nakabsan siyag makaon alang sa adlaw-adlaw, At ang isa sa inyo ay magsabi sa kanila, Magsiyaon kayong payapa, kayo'y mangagpainit at mangagpakabusog; at gayon ma'y hindi ninyo ibinibigay sa kanila ang mga bagay na kinakailangan ng katawan; anong mapapakinabang dito? ug unya usa kaninyo moingon kanila, "Panglakaw na kamo nga malinawon, painiti ug busga ang inyong kaugalingon," sa walay paghatag kanila sa mga butang nga gikinahanglan sa lawas, unsa man lamay kapuslanan niana? Gayon din naman ang pananampalataya na walang mga gawa, ay patay sa kaniyang sarili. Sa ingon usab niana, ang pagtoo patay kon kini walay binuhatan. Oo, sasabihin ng isang tao, Ikaw ay mayroong pananampalataya, at ako'y mayroong mga gawa: ipakita mo sa akin ang iyong pananampalatayang hiwalay sa mga gawa, at ako sa pamamagitan ng aking mga gawa ay ipakita sa iyo ang aking pananampalataya. Apan kaha adunay moingon, "Ikaw adunay pagtoo ug ako adunay binuhatan." Pakitai ako sa imong pagtoo nga bulag sa binuhatan, ug pinaagi sa akong binuhatan pakitaan ko ikaw sa akong pagtoo. Ikaw ay sumasampalataya na ang Dios ay iisa; mabuti ang iyong ginagawa: ang mga demonio man ay nagsisisampalataya, at nagsisipanginig. Ikaw nagatoo nga ang Dios usa ra; husto ka niana. Ngani bisan pa ang mga yawa nagatoo man usab--ug nagapangurog sa kalisang. Datapuwat ibig mo bagang maalaman, Oh taong walang kabuluhan, na ang pananampalataya na walang mga gawa ay baog? Apan, O tawong kulangkulang, buot ka bang masayud nga walay kapuslanan ang pagtoo nga bulag sa binuhatan? Hindi baga ang ating amang si Abraham ay inaring ganap sa pamamagitan ng mga gawa, dahil sa kaniyang inihain si Isaac na kaniyang anak sa ibabaw ng dambana? Dili ba si Abraham nga atong ginikanan gipakamatarung man tungod sa binuhatan, sa paghalad niya kang Isaac nga iyang anak diha sa halaran? Nakikita mo na ang pananampalataya ay gumagawang kalakip ng kaniyang mga gawa, at sa pamamagitan ng mga gawa ay naging sakdal ang pananampalataya; Masabut mo nga ang iyang pagtoo diay naglihok duyog sa iyang binuhatan, ug nga ang iyang pagtoo nahingpit pinaagi sa iyang binuhatan; At natupad ang kasulatan na nagsasabi, At si Abraham ay sumampalataya sa Dios, at yao'y ibinilang na katuwiran sa kaniya; at siya'y tinawag na kaibigan ng Dios. ug sa ingon niana natuman ang kasulatan nga nagaingon, "Si Abraham mitoo sa Dios, ug kini giisip kaniya nga maoy pagkamatarung"; ug siya ginganlan nga higala sa Dios. Nakikita ninyo na sa pamamagitan ng mga gawa'y inaaring ganap ang tao, at hindi sa pamamagitan ng pananampalataya lamang. Makita ninyo nga ang tawo pagamatarungon pinaagi sa iyang binuhatan ug dili lamang pinaagi ra sa iyang pagtoo. At gayon din naman hindi rin baga si Rahab na patutot ay inaring ganap sa pamamagitan ng mga gawa, dahil sa tinanggap niya ang mga sugo, at kaniyang pinapagdaan sila sa ibang daan? Ug sa ingon usab nga paagi, dili ba si Rahab bisan gani dautang babaye gimatarung man pinaagi sa binuhatan sa iyang pagdawat sa mga maniniid ug sa pagpagula kanila sa laing agianan? Sapagkat kung paanong ang katawan na walang espiritu ay patay, ay gayon din ang pananampalataya na walang mga gawa ay patay. Kay maingon nga patay ang lawas nga mahimulag sa espiritu, mao man usab patay ang pagtoo nga mahimulag sa binuhatan. Huwag maging guro ang marami sa inyo, mga kapatid ko, yamang nalalamang tayo'y tatanggap ng lalong mabigat na hatol. Mga igsoon ko, ayaw tugoti nga daghan kaninyo mahimong mga magtutudlo, kay kamo sayud, nga labaw pa sa uban, kita nga magapanudlo mahiagum sa labi pa ka mapiuton nga hukom. Sapagkat sa maraming mga bagay tayong lahat ay nangatitisod. Kung ang sinoman ay hindi natitisod sa salita, ay isang taong sakdal ang gayon, may kaya rin namang makapigil ng buong katawan. Kay kitang tanan ugod mangasayop man sa daghang paagi, ug kon ugaling aduna may tawo nga dili masayup sa iyang pagpanulti, kana siya hingpit nga pagkatawhana; siya arang makapugong sa iyang tibuok lawas usab. Kung atin ngang inilalagay ang mga preno ng kabayo sa kanilang mga bibig, upang tayo'y talimahin, ay ibinabaling din naman natin ang kanilang buong katawan. Kon tauran tag bokado ang baba sa mga kabayo aron sila mopatoo kanato, mahimo nato ang pagpalisoliso sa ilang tibook lawas. Narito, ang mga daong naman, bagamat lubhang malalaki at itinutulak ng malalakas na hangin, gayon ma'y sa pamamagitan ng isang lubhang maliit na ugit ay napapabaling kung saan ibig ng tagaugit. Tan-awa usab ang mga sakayan; bisan tuod sila dagku kaayo ug ginapatulin sa makusog nga mga hangin, sila ginapalisoliso sa usa ka gamay nga bansalan ngadto sa bisan diin sumala sa tinguha sa nagapangolin. Gayon din naman ang dila ay isang maliit na sangkap, at nagpapalalo ng malalaking bagay. Narito, kung gaano kalaking gubat ang pinagaalab ng lubhang maliit na apoy! Maingon usab niana, ang dila maoy usa ka gamayng bahin sa lawas, ug ginapanghambog niini ang mga dagkung butang. Pagkadaku sa lasang nga masunog sa usa ka gamayng kalayo! At ang dila'y isang apoy: ang sanglibutan ng kasamaan sa ating mga sangkap ay dili ibat ang dila, na nakakahawa sa buong katawan, at pinagningas ang gulong ng katalagahan, at ang dila'y pinagniningas ng impierno. Ug ang dila maoy usa ka kalayo. Sa mga bahin sa atong lawas, ang dila maoy usa ka dautan nga kalibutan nga nagahugaw sa tibuok lawas, nagaduslit sa ligid sa kinaiyahan, ug nga sa iyang kaugalingon siya dinuslitan ug kalayo sa infierno. Sapagkat ang bawat uri ng mga hayop at mga ibon, ng mga nagsisiusad at mga bagay sa dagat, ay pinaaamo, at napaaamo ng tao: Kay mahimo sa pagpaaghop ug ginpaaghop sa tawo ang tanang matang sa mga mananap ug mga langgam, sa mga nagakamang ug sa mga isda. Datapuwat ang dila ay hindi napaaamo ng sinomang tao; isang masamang hindi nagpapahinga, na puno ng lasong nakamamatay. Apan walay tawo nga arang makapaaghop sa dila--nga maoy usa ka dautan nga nagahigwaos, puno sa hilo nga makamatay. Siyang ating ipinagpupuri sa Panginoon at Ama; at siyang ating ipinanglalait sa mga taong ginawang ayon sa larawan ng Dios: Pinaagi sa dila ginadayeg nato ang Ginoo ug Amahan, ug pinaagi niini ginapanghimaraut nato ang mga tawo nga binuhat ingon sa dagway sa Dios. Sa bibig din lumalabas ang pagpurit paglait. Mga kapatid ko, ang mga bagay na ito ay hindi nararapat magkagayon. Gikan sa mao rang usa ka baba nagagula ang pagpangdayeg ug pagpanghimaraut. Mga igsoon ko, dili kana matarung. Ang bukal baga'y sa isa lamang siwang ay binubukalan ng matamis at mapait? Nagasugwak ba sa tubod gikan sa maorang usa ka baba, ang tubig nga matab-ang ug ang tubig nga maparat? Maaari baga, mga kapatid ko, na ang puno ng igos ay magbunga ng aseitunas, o ng mga igos ang puno ng ubas? hindi rin naman babalungan ng matamis ang maalat na tubig. Mga igsoon ko, makapamunga bag mga olivo ang kahoyng igira, o makapamunga bag mga igos ang punoan sa parras? Dili, maingon nga ang tubod nga maparat dili makahatag ug matab-ang nga tubig. Sino ang marunong at matalino sa inyo? ipakita niya sa pamamagitan ng mabuting kabuhayan ang kaniyang mga gawa sa kaamuan ng karunungan. Kinsa ba kaninyoy maalam ug masinabuton? Pinaagi sa iyang maayong paggawi kinahanglan magpakita siya sa iyang binuhatan diha sa kaaghop sa kaalam. Ngunit kung kayo'y mayroong mapapait na paninibugho at pagkakampikampi sa inyong puso, ay huwag ninyong ipagmapuri at huwag magsinungaling laban sa katotohanan. Apan kon ugaling sa inyong mga kasingkasing aduna man kamoy kapait sa kasina ug dinalo nga tinguha sa pagpauswag, ayaw na lang ninyo kini ipanghambog aron dili na kamo makapanghimakak sa kamatuoran. Hindi ito ang karunungang bumababa mula sa itaas, kundi ang nauukol sa lupa, sa laman, sa diablo. Ang maong kaalam dili ingon sa kaalam nga nagagikan sa kahitas-an, kondili yutan-on, tawhanon, yawan-on. Sapagkat kung saan mayroong paninibugho at pagkakampikampi, ay doon mayroong kaguluhan at lahat ng gawang masama. Kay diin gani anaa ang kapait sa kasina ug ang dinalo nga tinguha sa pagpauswag sa kaugalingon, maanaa usab ang kagubot ug ang tanang mangil-ad nga buhat. Ngunit ang karunungang buhat sa itaas, ay una-una'y malinis saka mapayapa, banayad, madaling panaingan, puspos ng kaawaan at ng mabubuting bunga, walang inaayunan, walang pagpapaimbabaw. Apan ang kaalam nga gikan sa kahitas-an putli una sa tanan, unya makigdaiton, malomo, mamatig katarungan, puno sa kalooy ug sa mga maayong binuhatan, walay pagduhaduha o pagminaut. At ang bunga ng katuwiran ay natatanim sa kapayapaan sa mga nagsisigawa ng kapayapaan. Ug diha sa pagdinaitay ang inani nga pagkamatarung igapugas sa mga tawo nga nagabuhat sa pakigdait. Saan nagbubuhat ang mga pagbabaka at saan nagbubuhat ang mga pagaaway sa inyo? hindi baga nagbubuhat dito, sa inyong mga kalayawan na bumabaka sa inyong mga sangkap? Unsa may nakaingon sa mga gubat, ug unsa may nakaingon sa mga panag-away diha kaninyo? Dili ba mao man ang inyong mga pangibog nga sa kanunay nagakagubat, nga anaa sa sulod sa mga bahin sa inyong mga lawas? Kayo'y nangagiimbot, at kayo'y wala: kayo'y nagsisipatay, at kayo'y nangaiinggit, at hindi maaaring kamtan: kayo'y nangakikipagaway at nangakikipagbaka; kayo'y wala, sapagkat hindi kayo nagsisihingi. Adunay mga butang nga inyong tinguhaon, apan dili ninyo kini mabatonan; busa mopatay kamog tawo. Ug adunay mga butang nga inyong kaibgan, apan dili ninyo kini maangkon; busa kamo moaway ug makiggubat. Kamo wala managpakabaton tungod kay kamo wala man mangamuyo. Kayo'y nagsisihingi, at hindi kayo nagsisitanggap, sapagkat nagsisihingi kayo ng masama, upang gugulin sa inyong mga kalayawan. Kamo nagapangayog mga butang apan dili managpakadawat niini tungod kay dinautan man ang inyong pagpangamuyo, aron lamang gastohon kini sa pagtagbaw sa inyong mga pangibog. Kayong mga mangangalunya, hindi baga ninyo nalalaman na ang pakikipagkaibigan sa sanglibutan ay pakikipagaway sa Dios? Sinoman ngang magibig na maging kaibigan ng sanglibutan ay nagiging kaaway ng Dios. Mga maluibon! Wala ba kamo masayud nga ang pakighigalaay uban sa kalibutan maoy pakig-away batok sa Dios? Busa bisan kinsa nga buot mahigala sa kalibutan magahimo sa iyang kaugalingon nga kaaway sa Dios. O iniisip baga ninyo na ang kasulatan ay nagsasalita ng walang kabuluhan? Ang Espiritu baga na pinatira sa atin ay nagnanais hanggang sa kapanaghilian? Nagadahum ba kamo nga wala lamay hinungdan ang pag-ingon sa kasulatan, "Uban sa pangabubho, siya gimingaw sa espiritu nga iyang gipapuyo sa sulod nato"? Ngunit siya'y nagbibigay ng lalong biyaya. Kayat sinasabi ng kasulatan, Ang Dios ay sumasalansang sa mga palalo, datapuwat nagbibigay ng biyaya sa mga mapagpakumbaba. Apan siya nagahatag ug labi pa ka dakung grasya; busa ginaingon, "Pagasantaon sa Dios ang mga mapahitas-on, apan sa mga mapaubsanon siya nagahatag ug grasya." Pasakop nga kayo sa Dios; datapuwat magsisalangsang kayo sa diablo, at tatakas siya sa inyo. Busa magpasakop kamo nga masinugtanon sa magpasakop kamo nga masinugtanon sa Dios; apan sukli ninyo ang yawa, ug kini siya mokaratil pagdalagan gikan kaninyo. Magsilapit kayo sa Dios, at siya'y lalapit sa inyo. Mangaglinis kayo ng inyong mga kamay, kayong mga makasalanan; at dalisayin ninyo ang inyong mga puso, kayong mga may dalawang akala. Dumuol kamo sa Dios ug siya moduol kaninyo. Mga makasasala, hugasi ang inyong mga kamot! Mga maduhaduhaon, putlia ang inyong mga kasingkasing! Kayo'y mangagpighati, at magsihibik, at magsitangis: inyong palitan ang inyong pagtawa ng paghibik, at ang inyong kagalakan ng kalumbayan. Panagkaguol ug pagbangutan ug panghilak! Ang inyong katawa himoa nga pagbangutan ug ang inyong kalipay himoa nga kasilo. Mangagpakababa kayo sa paningin ng Panginoon, at kaniyang itataas kayo. Ipahiubos ninyo ang inyong kaugalingon sa atubangan sa Dios, ug siya magatuboy kaninyo. Huwag kayong mangagsalita ng laban sa isat isa, mga kapatid. Ang nagsasalita laban sa kapatid, o humahatol sa kaniyang kapatid, ay nagsasalita laban sa kautusan, at humahatol sa kautusan: datapuwat kung ikaw ay humahatol sa kautusan, hindi ka na tagatupad ng kautusan, kundi hukom. Mga igsoon, ayaw na kamo paglinibakay batok sa usa ug usa. Siya nga magalibak ug igsoon o magahukom sa iyang igsoon, nagalibak batok sa kasugoan ug nagahukom sa kasugoan. Apan kon imo mang hukman ang kasugoan, ikaw dili diay magtutuman sa kasugoan kondili maghuhukom niini. Iisa ang tagapagbigay ng kautusan at hukom, sa makatuwid baga'y ang makapagliligtas at makapagwawasak: datapuwat sino ka na humahatol sa iyong kapuwa? Usa ra ang magbabalaod ug maghuhukom, siya nga arang makaluwas ug makalaglag. Apan ikaw, si kinsa ka man nga magahukom sa imong silingan? Magsiparito ngayon, kayong nagsisipagsabi, Ngayon o bukas ay magsisiparoon kami sa gayong bayan, at titira kami doong isang taon, at mangangalakal, at magtutubo: Tan-awa ra, kamo nga manag-ingon, "Karon o ugma mangadto kami nianang lungsura ug didto pabilin kamig usa ka tuig ug magpatigayon ug manapi kami"; Kayo ngang hindi nakaaalam ng mangyayari bukas. Ano ang inyong buhay? Kayo nga'y isang singaw na sa sangdaling panahon ay lumilitaw, at pagdaka'y napapawi. samtang ang tinuod mao nga kamo walay hingsayran mahitungod sa kaugmaon. Kay unsa ba ang inyong kinabuhi? Kamo sama lamang sa aso nga sa daklit magapadayag ug unya mahanaw lamang. Sapagkat ang dapat ninyong sabihin ay, Kung loloobin ng Panginoon ay mangabubuhay kami, at gagawin namin ito o yaon. Magaingon unta hinoon kamo, "Kon itugot sa Ginoo, kami mabuhi ug among pagabuhaton kini o kana." Datapuwat ngayon ay nagmamapuri kayo sa inyong mga pagpapalalo: ang lahat ng ganitong pagmamapuri ay masama. Apan ang tinuod mao nga kamo nagapanghambog na hinoon sa inyong pagkaandakan. Dautan ang tanang pagpangandak sa ingon. Sa nakakaalam nga ng paggawa ng mabuti, at hindi ginagawa, ito'y kasalanan sa kaniya. Busa, ang tawo nga nasayud unsay matarung nga pagabuhaton ug wala magabuhat niini, siya nakasala. Magsiparito ngayon, kayong mayayaman, kayo'y magsitangis at magsihagulhol dahil sa mga karalitaan ninyong sa inyo'y darating. Nan, mga dato, panghilak ug paniyabaw kamo tungod sa mga kagul-anan nga taliabut kaninyo. Ang inyong mga kayamanan ay mga bulok, at ang inyong mga damit ay nginangatngat ng tanga. Ang inyong kadato mangadunot ug ang inyong mga bisti pangotkoton sa mga tangkob. Ang inyong ginto at ang inyong pilak ay kinakalawang na; at ang mga kalawang na ito ay siyang magiging patotoo laban sa inyo, at gaya ng apoy na lalamunin ang inyong laman. Kayo'y nagtipon ng inyong mga kayamanan sa mga huling araw. Ang inyong bulawan ug salapi mahurot sa taya, ug ang ilang taya magasaksi batok kaninyo, magaot-ot sa inyong unod. Kamo nagatigum ug bahandi alang sa katapusang mga adlaw. Narito, ang kaupahan ng mga manggagawa na nagsiani sa inyong mga bukid, na iniring ninyo sa pamamagitan ng daya, ay humihibik: at ang mga hibik ng mga nagsiani ay nagsipasok sa mga pakinig ng Panginoon ng mga hukbo. Ania karon, nagatuwaw ang mga suhol nga inyong gitikas gikan sa mga mamomoo nga nanag-ani sa inyong mga uma; ug ang mga pagtuwaw sa mga mag-aani nahidangat sa mga dalunggan sa Ginoo sa kasundalohan. Kayo'y nangabuhay ng tamasa sa ibabaw ng lupa, at nangagalak; inyong pinataba ang inyong mga puso sa araw ng patayan. Dinhi sa yuta kamo nanagpuyo sa kaluho ug sa pagpatuyang sa kalipayan; kamo nanagpatambok sa inyong mga kasingkasing aron ihawon alang sa adlaw sa ting-ihaw. Inyong hinatulan, inyong pinatay ang matuwid; hindi niya kayo nilalabanan. Inyong gihukman ug silot, inyong gipatay ang matarung; siya dili lang mosukol kaninyo. Mangagtiis nga kayo, mga kapatid, hanggang sa pagparito ng Panginoon. Narito, inaasahan ng magsasaka ang mahalagang bunga ng lupa, na may pagtitiis, hanggang sa tanggapin ang ulang maaga at huli. Busa mga igsoon, pagpailub kamo hangtud sa pag-anhi sa Ginoo. Tan-awa, ang mag-uuma magapaabut sa bililhong abut sa yuta; siya magapailub labut sa abut hangtud kini makadawat sa sayo ug sa ulahing ulan. Mangagtiis din naman kayo; pagtibayin ninyo ang inyong mga puso, sapagkat ang pagparito ng Panginoon ay malapit na. Kamo usab kinahanglan magpailub. Lig-ona ang inyong mga kasingkasing, kay haduol na ang pag-anhi sa Ginoo. Huwag kayong mangagupasalaan, mga kapatid, laban sa isat isa, upang kayo'y huwag mahatulan; narito, ang hukom ay nakatayo sa harapan ng mga pinto. Mga igsoon, ayaw kamo pagpanghupaw sa pagmahay batok sa usa ug usa, aron kamo dili pagahukman sa silot; tan-awa, ang Maghuhukom nagatindog na sa mga gangha-an. Kunan ninyong halimbawa ng pagbabata at ng pagtitiis, mga kapatid, ang mga propeta na nagsipagsalita sa pangalan ng Panginoon. Mga igsoon, ingon nga panig-ingnan sa pag-antus ug pagpailub, palandunga ang mga profeta nga nanagsulti tungod sa ngalan sa Ginoo. Narito, tinatawag nating mapapalad ang nangagtiis: inyong nabalitaan ang pagtitiis ni Job, at inyong nakita ang pinapangyari ng Panginoon, kung gaano ang lubos na pagkahabag at ang pagkamaawain ng Panginoon. Tan-awa, ginahimo ta ang pagpahalipay kanila nga nanagpakaantus. Nakadungog kamo mahitungod sa pagkamainantuson ni Job, ug nakita ninyo ang katuyoan kaniadto sa Ginoo, unsa gayud kamapuanguron ug kamaloloy-on sa Ginoo. Ngunit higit sa lahat ng mga bagay, mga kapatid ko, ay huwag ninyong ipanumpa, kahit ang langit, ni ang lupa, ni ang anomang ibang sumpa: kundi ang inyong oo, ay maging oo; at ang inyong hindi, ay maging hindi; upang kayo'y huwag mangahulog sa ilalim ng hatol. Apan labaw sa tanan, mga igsoon, ayaw gayud kamo pagpanumpa, bisan pa kon ipasikad sa langit o sa yuta o sa bisan unsa pang panumpaa, hinonoa ang inyong oo himoa nga oo ra, ug ang inyong dili himoa nga dili ra, aron dili kamo mahiagum sa hukom sa silot. Nagbabata baga ang sinoman sa inyo? siya'y manalangin. Natutuwa ang sinoman? awitin niya ang mga pagpupuri. Aduna ba kaninyoy nagaantus? Paampoa siya. Aduna bay nagamalipayon? Paawita siya sa pagdayeg. May sakit baga ang sinoman sa inyo? ipatawag niya ang mga matanda sa iglesia; at ipanalangin nila siya, na pahiran nila ng langis sa pangalan ng Panginoon: Aduna ba kaninyoy nagamasakiton? Ipakuha niya ang mga anciano sa iglesia, ug paampoa sila alang kaniya, nga magahaplas kaniya lanaug tungod sa ngalan sa Ginoo; At ang panalangin ng pananampalataya ay magliligtas sa may sakit, at ibabangon siya ng Panginoon; at kung nagkasala siya, ay ipatatawad sa kaniya. ug ang pag-ampo nga inubanag pagtoo magaayo sa masakiton, ug siya pagabangonon sa Ginoo; ug kon siya nakasala man, siya pagapasayloon. Mangagpahayagan nga kayo sa isat isa ng inyong mga kasalanan, at ipanalangin ng isat isa ang iba, upang kayo'y magsigaling. Malaki ang nagagawa ng maningas na panalangin ng taong matuwid. Busa ngadto sa usa ug usa magsinugiray kamo sa inyong mga sala, ug pag-ampo kamo alang sa usa ug usa, aron kamo mangaayo. Ang pagpangamuyo sa tawong matarung dakug kahimoan inig-ampo niya. Si Elias ay isang taong may pagkataong gaya rin ng atin, at siya'y nanalangin ng buong ningas upang huwag umulan; at hindi umulan sa lupa sa loob ng tatlong taon at anim na buwan. Si Elias maoy usa ka tawo nga sama kanatog kinaiya, ug siya nag-ampo pag-ayo nga dili unta mag-ulan, ug wala tuod mag-ulan sa yuta sulod sa tulo ka tuig ug unom ka bulan. At muli siyang nanalangin; at ang langit ay nagbigay ng ulan, at ang lupa ay namunga ng kaniyang bunga. Unya siya nag-ampo pag-usab ug ang langit nagpaulan, ug ang yuta mipaani sa iyang abut. Mga kapatid ko, kung ang sinoman sa inyo ay nalilihis sa katotohanan, at siya'y papagbaliking loob ng sinoman; Mga igsoon ko, kon aduna kaninyoy mahisalaag gikan sa kamatuoran ug may usa nga makapabalik kaniya, Si Pedro, na apostol ni Jesucristo, Si Pedro, apostol ni Jesu-Cristo, sa mga hinirang na nangingibang bayan na nasa Pangangalat sa Ponto, Galacia, Capadocia, Asia at Bitinia, Ayon sa paunang kaalaman ng Dios Ama, sa pagpabanal ng Espiritu, upang magsitalima at mangawisikan ng dugo ni Jesucristo: Biyaya at kapayapaan nawa ang sa inyo'y sumagana. nga gipili sumala sa nahibaloan nang daan sa Dios nga Amahan ug gibalaan sa Espiritu aron mahimong masinugtanon kang Jesu-Cristo ug masinabligan sa iyang dugo: Purihin nawa ang Dios at Ama ng ating Panginoong Jesucristo, na ayon sa kaniyang malaking awa ay ipinanganak na muli tayo sa isang buhay na pagasa sa pamamagitan ng pagkabuhay na maguli ni Jesucristo sa mga patay, Dalaygon ang Dios ug Amahan sa atong Ginoong Jesu-Cristo! Tungod sa iyang dakung kalooy kita iyang gianak pag-usab ngadto sa usa ka buhing paglaum pinaagi sa pagkabanhaw ni Jesu-Cristo gikan sa mga patay, Sa isang manang di nasisira, at walang dungis, at hindi kumukupas, na inilaan sa langit para sa inyo, ug ngadto sa usa ka panulondon nga dili madunot, dili mabuling, dili malawos, ginatipigan didto sa langit alang kaninyo Na sa kapangyarihan ng Dios ay iniingatan sa pamamagitan ng pananampalataya sa ikaliligtas na nahanda upang ihayag sa huling panahon. nga mga ginabantayan sa gahum sa Dios pinaagi sa pagtoo alang sa kaluwasan nga andam na aron igapadayag unya sa kinaulahiang panahon. Na ito ang inyong totoong ikinagagalak, bagamat ngayo'y sa sangdaling panahon, kung kailangan, ay pinalumbay kayo sa mulit muling pagsubok, Kini igakalipay ninyog daku, bisan tuod nga karon inyong pagaantuson sa makadiyot ang nagkalainlaing mga pagsulay, Upang ang pagsubok sa inyong pananampalataya na lalong mahalaga kay sa ginto na nasisira bagamat ito'y sinusubok sa pamamagitan ng apoy, ay masumpungan sa ikapupuri at ikaluluwalhati at ikararangal sa pagpapakahayag ni Jesucristo: aron ang pagkatinuod sa inyong pagtoo, nga labi pang bililhon kay sa bulawan nga ginasulayan pinaagig kalayo bisan tuod kini madugta ra, mosangpot ngadto sa pagdalayeg ug paghimaya ug pagpasidungog kaninyo inigpadayag na unya kang Jesu-Cristo. Na hindi ninyo nakita ay inyong iniibig; na bagamat ngayon ay hindi ninyo siya nakikita, gayon ma'y inyong sinasampalatayanan, na kayo'y nangagagalak na totoo na may galak na di masayod at puspos ng kaluwalhatian: Bisan tuod wala kamo makakita kaniya, kamo nagahigugma kaniya; ug busan pa nga karon dili kamo makakita kaniya, kamo nagasalig kaniya ug nagakalipay sa labihan gayud nianang dili ikaasoyng kalipay ug puno sa himaya. Na inyong tinatanggap ang layunin ng inyong pananampalataya, ang pagkaligtas ng inyong mga kaluluwa. Ingon nga sangputanan sa inyong pagsalig kamo manag-pakabaton sa kaluwasan sa inyong mga kalag. Tungkol sa pagkaligtas na ito ay nagsikap at nagsiyasat na maigi ang mga propeta, na nangagsihula tungkol sa biyayang dadating sa inyo: Ang mga profeta nga nagtagna mahitungod sa grasya nga igahatag kaninyo,-- kini sila nangita ug nagpakisusi mahitungod niining maong kaluwasan; Na sinisiyasat ang kahulugan kung ano at kailang panahon itinuro ng Espiritu ni Cristo na sumasa kanila, nang patotohanan nang una ang mga pagbabata ni Cristo, at ang mga kaluwalhatiang hahalili sa mga ito. ilang gisusi kinsang tawhana o unsang panahona ang gipasabut sa Espiritu ni Cristo nga diha kanila sa ilang pagtagna sa mga pag-antus ni Cristo ug sa himaya nga modason niini. Na ipinahayag sa kanila, na hindi sa ganang kanilang sarili, kundi sa ganang inyo, pinangasiwaan nila ang mga bagay na ito, na ngayo'y ibinalita sa inyo sa pamamagitan ng mga nagsipangaral sa inyo ng evangelio sa pamamagitan ng Espiritu Santo na sinugo mula sa langit; na ang mga bagay na ito'y ninanasang mamasdan ng mga anghel. Ug kanila gipadayag nga dili sa ilang kaugalingon kondili kaninyo nanag-alagad sila diha sa mga butang nga karon gikapahibalo na kaninyo pinaagi sa mga tawo nga nagawali sa Maayong Balita pinaagi sa Espritu Santo nga pinadala gikan sa langit, mga butang nga niini ang mga manulonda nangandoy sa pagsud-ong. Kayat inyong bigkisan ang mga baywang ng inyong pagiisip, na maging mapagpigil kayo at inyong ilagak na lubos ang inyong pagasa sa biyayang dadalhin sa inyo sa pagkahayag ni Jesucristo; Busa andama ninyo ang inyong mga salabutan, magmaayo kamog panimuot, ug laumi ninyo sa hingpit ang grasya nga igahatag kaninyo inigpadayag unya kang Jesu-Cristo. Na gaya ng mga anak na matalimahin, na huwag kayong mangagasal na ayon sa inyong dating mga masasamang pita nang kayo'y na sa kawalang kaalaman: Ingon nga mga anak nga masinugtanon, ayaw na kamo pagpahiuyon sa mga pangibog nga diha kaninyo kaniadto sa panahon nga wala pa kamoy alamag, Ngunit yamang banal ang sa inyo'y tumawag, ay mangagpakabanal naman kayo sa lahat ng paraan ng pamumuhay; apan maingon nga balaan man siya nga nagtawag kaninyo, kinahanglan kamo usab magmabalaanon sa tanan ninyong paggawi; Sapagkat nasusulat, Kayo'y mangagpakabanal; sapagkat ako'y banal. kay ingon sa nahisulat, "Kinahanglan kamo magmabalaan, sanglit ako balaan man." At kung inyong tinatawagan, na Ama, siyang walang itinatanging tao, na humahatol ayon sa gawa ng bawat isa, ay gugulin ninyo sa takot ang panahon ng inyong pangingibang bayan: Ug kon siya ginatawag man ninyo nga Amahan, siya nga maoy magahukom sa matag-usa ka tawo sa walay pinalabi sumala sa iyang binuhatan, nan, panaggawi kamo uban sa kahadlok sulod sa panahon sa inyong panimuyo ingon nga mga dumuloong dinhi sa yuta. Na inyong nalalamang kayo'y tinubos hindi ng mga bagay na nangasisira, ng pilak o ginto, mula sa inyong walang kabuluhang paraan ng pamumuhay, na ipinamana sa inyo ng inyong mga magulang; Kamo sayud nga gikan sa walay hinungdan nga paggawi nga inyong napanunod gikan sa inyong mga ginikanan kamo gitubos, dili pinaagi sa mga butang madugta ingon sa salapi o bulawan, Kundi ng mahalagang dugo, gaya ng sa korderong walang kapintasan at walang dungis, sa makatuwid baga'y ang dugo ni Cristo: kondili sa bililhong dugo ni Cristo, nga daw sa nating karniro nga walay buling o hugaw. Na nakilala nga nang una bago itinatag ang sanglibutan, ngunit inihayag sa mga huling panahon dahil sa inyo, Siya gitagana nang daan alang niini bisan sa wala pa ang pagkabuhat sa kalibutan, apan niining kaulahiang mga panahon siya gikapadayag na tungod kaninyo. Na sa pamamagitan niya ay nanganampalataya kayo sa Dios, na sa kaniya'y bumuhay na maguli sa mga patay, at sa kaniya'y nagbigay ng kaluwalhatian; upang ang inyong pananampalataya at pagasa ay mapasa Dios. Pinaagi kaniya kamo nanagsalig sa Dios nga nagbanhaw kaniya gikan sa mga patay ug mihatag kaniyag himaya, nga tungod niana ang inyong pagsalig ug paglaum anaa diay sa Dios. Yamang nilinis ninyo ang mga kaluluwa sa inyong pagtalima sa katotohanan, sa pagibig na hindi pakunwari sa mga kapatid, ay mangagibigan kayo ng buong ningas ng inyong puso sa isat isa: Sa naulay ninyo ang inyong mga kalag pinaagi sa inyong pagkamasinugtanon sa kamatuoran alang sa matuod nga paghinigugmaay nga minagsoon, kinahanglan sa kinasingkasing maghigugmaay kamo ang usa sa usa, sa mainiton gayud. Yamang ipinanganak kayong muli, hindi sa binhing nasisira, kundi sa walang kasiraan, sa pamamagitan ng salita ng Dios na nabubuhay at namamalagi. Kamo gikaanak pag-usab, dili sa binhi nga madunot ra, kondili sa binhi nga walay pagkadunot pinaagi sa buhi ug nagapadayong pulong sa Dios; Sapagkat, Ang lahat ng laman ay gaya ng damo, At ang lahat ng kaniyang karangalan ay gaya ng bulaklak ng damo. Ang damo'y natutuyo, at ang bulaklak ay nalalanta: kay Ang tanang pagkatawo sama sa tanaman ug ang tanang kaanyag niini sama sa bulak sa tanaman. Ang tanaman malaya, ug ang kabu-lakan mapulak, Datapuwat ang salita ng Panginoon ay namamalagi magpakailan man. At ito ang salita ng mabubuting balita na ipinangaral sa inyo. apan ang pulong sa Ginoo magapadayon hangtud sa kahangturan." Kayat sa paghihiwalay ng lahat na kasamaan, at lahat ng pagdaraya, at pagpapaimbabaw, at mga pananaghili, at ng lahat ng panglalait, Busa, biyai ninyo ang tanang pagpanghimaraut, ug ang tanang limbong ug pagminaut ug kasina, ug ang tanang pagsultig pagdaut sa dungog. Gaya ng mga sanggol na bagong panganak ay nasain ninyo ang gatas na walang daya na ukol sa espiritu, upang sa pamamagitan nito'y magsilago kayo sa ikaliligtas; Ug sama sa mga bata nga bag-o pang nahimugso, tinguhaa ninyo ang espirituhanong gatas nga walay sambog, aron nga pinaagi niini kamo managtubo ngadto sa kaluwasan; Kung inyong napagkilala na ang Panginoon ay mapagbiyaya: sanglit nakatilaw na man kamo sa pagkamapuanguron sa Ginoo. Na kayo'y magsilapit sa kaniya, na isang batong buhay, na sa katotohana'y itinakuwil ng mga tao, datapuwat sa Dios ay hirang, mahalaga, Dumuol kamo kaniya, sa buhi nga bato, nga tuod sinalikway sa mga tawo apan pinili ug minahal sa Dios; Kayo rin naman, na gaya ng mga batong buhay, ay natatayong bahay na ukol sa espiritu, upang maging pagkasaserdoteng banal, upang maghandog ng mga hain na ukol sa espiritu, na nangakalulugod sa Dios sa pamamagitan ni Jesucristo. ug ang inyong kaugalingon usab, ingon nga mga buhi nga bato, ipahimo ninyong espirituhanon nga balay, nga mahimong balaan nga pagkasacerdote, alang sa paghalad ug espirituhanong mga halad nga pagakahimut-an sa Dios pinaagi kang Jesu-Cristo. Sapagkat ito ang nilalaman ng kasulatan, Narito, aking inilalagay sa Sion ang isang batong panulok na pangulo, hirang mahalaga: At ang sumasampalataya sa kaniya ay hindi mapapahiya. Kay ginaingon diha sa kasulatan, Tan-awa, ginapahiluna ko sa Sion ang usa ka bato nga pinili, ang bililhong bato sa pamag-ang, ug siya nga magasalig kaniya dili gayud maulawan." Sa inyo ngang nangananampalataya, siya'y mahalaga: datapuwat sa hindi nangananampalataya, Ang batong itinakuwil ng nagsisipagtayo ng bahay Siyang naging pangulo sa panulok; Busa alang kaninyo nga mga nanagsalig, siya bililhon, apan alang kanila nga wala managsalig, Ang maong bato nga sa mga magtutukod gisalikway nahimong ulohan sa pamag-ang," At, Batong katitisuran, at bato na pangbuwal; Sapagkat sila ay natitisod sa salita, palibhasa'y mga suwail: na dito rin naman sila itinalaga, ug Usa ka bato nga sa mga tawo kapangdulan, usa ka dakung bato nga makaingon sa ilang kapukan"; Datapuwat kayo'y isang lahing hirang, isang makaharing pagkasaserdote, bansang banal, bayang pag-aaring sarili ng Dios, upang inyong ipahayag ang mga karangalan niyaong tumawag sa inyo mula sa kadiliman, hanggang sa kaniyang kagilagilalas na kaliwanagan: Apan kamo maoy usa ka kaliwatan nga pinili, ang kahugpungan sa mga harianong sacerdote, ang nasud nga balaan, ang katawhan nga iyang kaugalingon sa Dios, aron kamo magamantala sa kahibulongang mga buhat niya nga nagtawag kaninyo gikan sa kangitngit ngadto sa iyang katingalahang kahayag. Na nang nakaraang panahon ay hindi bayan, datapuwat ngayo'y bayan ng Dios: na hindi nagsipagkamit ng awa, datapuwat ngayo'y nagsipagkamit ng awa. Kaniadto kamo dili mga katawhan sa Dios, apan karon kamo mga katawhan na sa Dios; kaniadto kamo wala pagkaloy-i, apan karon kamo ginakaloy-an na. Mga minamahal, ipinamamanhik ko sa inyong tulad sa mga nangingibang bayan at nagsisipaglakbay, na kayo'y magsipagpigil sa mga masamang pita ng laman, na nakikipaglaban sa kaluluwa; Mangamuyo ako kaninyo, mga hinigugma, ingon sa mga dumuloong ug mga langyaw, sa paglikay sa lawasnong mga pangibog nga nagapakig-away batok sa kalag. Na kayo'y mangagkaroon ng timtimang ugali sa gitna ng mga Gentil; upang, sa mga bagay na ipinagsasalita nila laban sa inyong tulad sa nagsisigawa ng masama, dahil sa inyong mabubuting gawa na kanilang nakikita, ay purihin nila ang Dios sa araw ng pagdalaw. Pagkinabuhi kamo nga maligdong taliwala sa mga Gentil, aron nga bisan pa magaingon sila nga kamo mga mamumuhat ug dautan, tungod sa ilang pagkakita sa inyong mga maayong binuhatan sila magahimaya sa Dios unya sa adlaw sa panudya. Kayo'y pasakop sa bawat palatuntunan ng tao alangalang sa Panginoon: maging sa hari, na kataastaasan; Tungod sa Ginoo, kinahanglan magpasakop kamo nga masinugtanon sa tanang tawhanong pagbulot-an, sa emperador ingon nga maoy labaw sa tanan, O sa mga gobernador, na sinugo niya sa panghihiganti sa nagsisigawa ng masama at sa kapurihan ng nagsisigawa ng mabuti. o sa mga gobernador nga iyang pinadala aron sa pagsilot niadtong magabuhat ug dautan, ug sa pagdayeg niadtong magabuhat ug maayo. Sapagkat siyang kalooban ng Dios, na dahil sa paggawa ng mabuti ay inyong mapatahimik ang kamangmangan ng mga taong palalo: Kay maoy kabubut-on sa Dios nga pinaagi sa pagbuhat ug maayo inyong mapahilum ang pagkawalay alamag sa mga tawong kulangkulang. Na gaya nang kayo'y mga laya, at ang inyong kalayaan ay hindi ginagamit na balabal ng kasamaan, kundi gaya ng mga alipin ng Dios. Pagkinabuhi kamo ingon nga mga tawong may kagawasan, mao lamang nga dili ninyo paggamiton ang inyong kagawasan ingon nga takuban sa pagbuhat ug dautan; pagkinabuhi kamo ingon nga mga ulipon sa Dios. Igalang ninyo ang lahat ng mga tao. Ibigin ninyo ang pagkakapatiran. Mangatakot kayo sa Dios. Igalang ninyo ang hari. Tahura ninyo ang tanang tawo. Higugmaa ninyo ang kaigsoonan. Kahadloki ninyo ang Dios. Pasidunggi ninyo ang emperador. Mga alila, kayo'y magsisuko na may buong takot sa inyong mga panginoon; hindi lamang sa mabubuti at mahihinahon, kundi naman sa mababagsik. Mga binatonan, magpasakop kamo nga masinugtanon sa inyong mga agalon uban sa bug-os nga pagkamatinahuron, dili lamang sa mga agalon ra nga mga mapuanguron ug maayog batasan kondili bisan pa usab kanila nga mga masuk-anon. Sapagkat ito'y kalugodlugod, kung dahil sa budhing ukol sa Dios ay magtiis ang sinoman ng mga kalumbayan, na magbata ng di matuwid. Kay takus gayud sa pagpasalamat kon ang usa ka tawo, tungod sa iyang kahibalo sa Dios, moantus sa mga kasakit nga igapahamtang kaniya bisan siya dili sad-an. Sapagkat anong kapurihan nga, kung kayo'y nangagkakasala, at kayo'y tinatampal ay inyong tanggapin na may pagtitiis? ngunit kung kayo'y gumagawa ng mabuti, at kayo'y nagbabata, ay inyong tanggapin na may pagtitiis, ito'y kalugodlugod sa Dios. Kay kon kamo makapailub sa mga pagbokbok kaninyo inigpakasala ninyo, unsa may dalaygon niini? Apan kon makapailub man kamo sa diha nga magabuhat kamog matarung ug paantuson tungod niini, nan, kamo kahimut-an sa Dios. Sapagkat sa ganitong bagay kayo'y tinawag: sapagkat si Cristo man ay nagbata dahil sa inyo, na kayo'y iniwanan ng halimbawa, upang kayo'y mangagsisunod sa mga hakbang niya: Kay sa maong paggawi gipanagtawag kamo, maingon nga alang kaninyo miantus man usab si Cristo, nga nagbilin kaninyog usa ka panig-ingnan aron kamo managsunod sa iyang mga tunob. Na siya'y hindi nagkasala, o kinasumpungan man ng daya ang kaniyang bibig: Siya walay nahimo nga pagpakasala; walay hingkaplagang limbong diha sa iyang baba. Na, nang siya'y alipustain, ay hindi gumanti ng pagalipusta; nang siya'y magbata, ay hindi nagbala; kundi ipinagkatiwala ang kaniyang sarili doon sa humahatol ng matuwid: Sa gisultihan siyag pasipala, wala siya mobalus pagsultig pasipala; sa nag-antus siya, wala siya manghulga; hinonoa gisalig lamang niya ang tanan ngadto kaniya nga nagapanghukom uban sa katarungan. Na siya rin ang nagdala ng ating mga kasalanan sa kaniyang katawan sa ibabaw ng kahoy, upang pagkamatay natin sa mga kasalanan, ay mangabuhay tayo sa katuwiran; na dahil sa kaniyang mga sugat ay nangagsigaling kayo. Siya gayud mao ang midala sa atong mga sala diha sa iyang lawas ngadto sa kahoy, aron kita mamatay ngadto sa sala ug mabuhi ngadto sa pagkamatarung. Pinaagi sa iyang mga samad kamo nangaayo. Sapagkat kayo'y gaya ng mga tupang nangaliligaw; datapuwat ngayon ay nangabalik kayo sa Pastor at Obispo ng inyong mga kaluluwa. Kay samag mga karnero kamo kaniadto nanghisalaag, apan karon kamo nahibalik na sa Magbalantay ug Magdudumala sa inyong mga kalag. Gayon din naman, kayong mga asawang babae, pasakop kayo sa inyong sarisariling asawa; upang, kung ang ilan ay hindi tumalima sa salita, ay mangahikayat ng walang salita sa pamamagitan ng ugali ng kanikaniyang asawang babae; Ingon man usab kamong mga asawa, magpasakop kamo nga mga masinugtanon sa inyong kaugalingong mga bana, aron nga kon aduna man kanilay wala magatoo sa pulong, basin pa makabig sila sa walay sulti pinaagi sa gawi sa ilang mga asawa, Sa pagkamasid nila ng inyong ugaling mahinhin na may takot. sa diha nga mapaniid nila ang inyong matinahuron ug maputli nga kagawian. Na huwag sa labas ang kanilang paggayak na gaya ng pagpapahiyas ng buhok, at pagsusuot ng mga hiyas na ginto, o pagbibihis ng maringal na damit; Himoa nga ang pagpaanyag ninyo sa inyong kaugalingon dili anha sa inyong dayag nga panagway pinaagi sa pagsalapid sa buhok, sa pagdayandayan ug mga alahas nga bulawan, ug sa pagsul-ob ug mga hamiling bisti, Kundi ang pagkataong natatago sa puso na may damit na walang kasiraan ng espiritung maamo at payapa, na may malaking halaga sa paningin ng Dios. kondili anha hinoon sa pagkatawo nga natago sulod sa kasingkasing pinaagi sa dili madunot nga alahas sa maaghop ug malinawon nga espiritu, alahas nga bililhon uyamot sa atubangan sa Dios. Sapagkat nang unang panahon, ay ganito naman nagsigayak ang mga babaing banal na nagsiasa sa Dios, na pasakop sa kanikaniyang asawa; Kay ang mga babayeng balaan sa karaan nga nanaglaum sa Dios, sa ingon niining paagiha nanagpaanyag sa ilang kaugalingon ug nanagpasakop nga masinugtanon sa ilang mga bana, Na gaya ni Sara na tumalima kay Abraham, na kaniyang tinawag na panginoon: na kayo ang mga anak niya ngayon, kung nagsisigawa kayo ng mabuti, at di kayo nangatatakot sa anomang kasindakan. maingon kang Sara nga nagmasinugtanon kang Abraham, ug nagtawag kaniya nga ginoo. Ug kamo karon mga anak ni Sara kon kamo magtinarung ug dili magpalisang sa bisan unsa. Gayon din naman kayong mga lalake, magsipamahay kayong kasama ng inyo-inyong asawa ayon sa pagkakilala, na pakundanganan ang babae, na gaya ng marupok na sisidlan, yamang kayo nama'y kasamang tagapagmana ng biyaya ng kabuhayan: upang ang inyong mga panalangin ay huwag mapigilan. Maingon man usab kamong mga bana, kinahanglan ipahiuyon ninyo sa kaalam ang inyong pagpuyo uban sa inyong mga asawa; nga magahatag ug pasidungog sa babaye ingon nga maoy galamiton nga labaw pang mahuyang, sanglit uban kanila kamo mga masigkamanununod man sa gasa nga kinabuhi, aron dili mabalda ang inyong mga pag-ampo. Katapustapusan, kayong lahat ay mangagkaisang akala, madamayin, mangagibigang tulad sa magkakapatid, mga mahabagin, mga mapagkumbabang pagiisip: Sa katapusan, kamong tanan kinahanglan managkaduyog, magbinatiay, maghigugmaay ingon nga mga magsoon, maloloy-on sa kasingkasing, ug mapaubsanon sa hunahuna, Na huwag ninyong gantihin ng masama ang masama, o ng alipusta ang pagalipusta; kundi ng pagpapala; sapagkat dahil dito kayo'y tinawag, upang kayo'y mangagmana ng pagpapala. nga dili kamo magbalus ug panghimaraut sa panghimaraut, ni magbalus ug sulting pasipala sa sulting pasipala; kondili nga panghinautan hinoon ninyog maayo ang mga magpanghimaraut kaninyo, kay alang niini kamo gipanagtawag aron makapanunod kamog panalangin. Sapagkat, Ang magnais umibig sa buhay, At makakita ng mabubuting araw, Ay magpigil ng kaniyang dila sa masama, At ang kaniyang mga labi ay huwag magsalita ng daya: Kay Siya nga buot mahigugmag kinabuhi ug motan-awg maayong mga adlaw, papugngi kaniya ang iyang dila gikan sa pagkamadauton ug ang iyang mga ngabil gikan sa pagsultig limbong; At tumalikod siya sa masama, at gumawa ng mabuti; Hanapin ang kapayapaan, at kaniyang sundan. pabiyai kaniya ang dautan ug ipabuhat kaniya ang maayo; ipapangita kaniya ang kadaitan ug ipakab-ot kini. Sapagkat ang mga mata ng Panginoon ay nasa mga matuwid, At ang kaniyang mga pakinig ay sa kanilang mga daing: Ngunit ang mukha ng Panginoon ay laban sa mga nagsisigawa ng masama. Kay ang mga mata sa Ginoo magasudong nga uyon sa mga matarung, ug ang iyang mga dalunggan gipa-abong sa ilang mga pangamuyo. Apan ang nawong sa Ginoo batok sa mga nagabuhat ug dautan." At sino ang sa inyo ay aapi, kung kayo'y mapagmalasakit sa mabuti? Ug kinsa may makahimog pagdaut kaninyo kon lamang magamainiton kamo sa pagbuhat ug maayo? Datapuwat kung mangagbata kayo ng dahil sa katuwiran ay mapapalad kayo: at huwag kayong mangatakot sa kanilang pangtakot, o huwag kayong mangagulo; Ngani, kon ugaling paantuson man kamo tungod sa inyong pagbuhat ug matarung, bisan pa niini kamo magamalipayon. Ayaw kamo kakuyaw sa ilang pagpanghadlok, ni magkalisang, Kundi inyong ariing banal si Cristo na Panginoon sa inyong mga puso: na lagi kayong handa ng pagsagot sa bawat tao na humihingi sa inyo ng katuwiran tungkol sa pagasang nasa inyo, ngunit sa kaamuan at takot: hinonoa, sa sulod sa inyong mga kasingkasing katahai ninyo si Cristo ingon nga Ginoo. Kinahanglan andam kamo kanunay sa pagtubag kang bisan kinsa nga mangutana sa hinungdan sa paglaum nga anaa kaninyo, hinoon buhata ninyo kini uban sa kaaghop ug kataha; Na taglay ang mabuting budhi; upang, sa mga bagay na salitain laban sa inyo, ay mangapahiya ang nagsisialipusta sa inyong mabuting paraan ng pamumuhay kay Cristo. ug kinahanglan magbaton kamog maayong kaisipan aron nga sa dihang pagalibakon kamo, maulawan hinoon sila nga managsultig pagdaut sa inyong maayong kagawian diha kang Cristo. Sapagkat lalong magaling, kung gayon ang iniibig ng kalooban ng Dios na kayo'y mangagbata dahil sa paggawa ng mabuti kay sa dahil sa paggawa ng masama. Kay labi pang maayo ang pag-antus tungod sa pagbuhat ug matarung, kon kini pagbuot man sa Dios, kay sa pag-antus tungod sa pagbuhat ug dautan. Sapagkat si Cristo man ay nagbata ring minsan dahil sa mga kasalanan, ang matuwid dahil sa mga di matuwid, upang tayo'y madala niya sa Dios; siyang pinatay sa laman, ngunit binuhay sa espiritu; Kay si Cristo usab namatay sa makausa alang sa tanan tungod sa mga sala, ang matarung alang sa mga dili matarung, aron kita iyang madala ngadto sa Dios. Sa lawasnong bahin sa iyang kinaiya, siya gipatay apan nabuhi diha sa espiritu; Na iyan din ang kaniyang iniyaon at nangaral sa mga espiritung nasa bilangguan, nga niini siya miadto ug miwali sa mga espiritu nga didto sa sulod sa bilanggoan, Na nang unang panahon ay mga suwail, na ang pagpapahinuhod ng Dios, ay nanatili noong mga araw ni Noe, samantalang inihahanda ang daong, na sa loob nito'y kakaunti, sa makatuwid ay walong kaluluwa, ang nangaligtas sa pamamagitan ng tubig: nga kaniadto wala manag-ano-o, sa diha nga sa mga adlaw ni Noe ang pailub sa Dios nagpa-abut, samtang gibuhat pa ang arka nga niini pila lamang kabuok, sa ato pa, walo ka tawo ang naluwas latas sa tubig. Na ayon sa tunay na kahawig ngayo'y nagligtas, sa makatuwid baga'y ang bautismo, hindi sa pagaalis ng karumihan ng laman, kundi sa paghiling ng isang mabuting budhi sa Dios, sa pamamagitan ng pagkabuhay na maguli ni Jesucristo; Agig hulad niini, ang bautismo usab nagaluwas kaninyo karon dili ingon nga paglugod sa buling gikan sa lawas kondili ingon nga pangamuyo diha sa atubangan sa Dios alang sa maayong kaisipan, pinaagi sa pagkabanhaw ni Jesu-Cristo, Na nasa kanan ng Dios, pagkaakyat niya sa langit; na ipinasakop sa kaniya ang mga anghel at ang mga kapamahalaan ang mga kapangyarihan. nga miadto sa langit ug anaa karon sa too sa Dios, ug nga kaniya nailalum ang mga manolunda ug mga langitnong kamandoan ug kagahuman. Kung paano ngang si Cristo ay nagbata sa laman, ay magsandata rin naman kayo ng gayong pagiisip; sapagkat siya na nagbata sa laman ay nagpapatigil sa kasalanan; Busa, maingon nga si Cristo miantus diha sa lawas, sangkapi ninyo ang inyong kaugalingon sa samang tinguha, kay bisan kinsa nga magaantus diha sa lawas nakahunong na sa pagpakasala, Upang huwag na kayong mangabuhay sa laman sa inyong nalalabing panahon sa mga masamang pita ng mga tao, kundi sa kalooban ng Dios. aron kamo magkinabuhi sulod sa panahon nga nahibilin pa sa lawas dili na tungod sa pagbuot sa tawhanong mga pangibog kondili tungod sa pagbuot sa Dios. Sapagkat sukat na ang nakaraang panahon upang gawin ang hangad ng mga Gentil, at lumakad sa kalibugan, sa mga masamang pita, sa mga paglalasing, sa mga kalayawan, sa mga kayamuan, at sa kasuklamsuklam na pagsamba sa mga diosdiosan: Kay kadtong panahona nga miagi igo na alang sa pagbuhat sa buot ipabuhat kaninyo sa mga Gentil, sa paggawi sa kaulag, pangibug, huboghubog, hudyaka-bahakhak sa kombirahan, sinumsumay, ug sa gidili nga pagsimbag mga diosdios. Ikinahahanga nila ang bagay na ito na kayo'y hindi nakikitakbong kasama nila sa gayong pagpapakalabis ng kaguluhan, kung kayat kayo'y pinagsasalitaan ng masama: Sila nanghitingala nga kamo karon dili na man kmakighogoyhogoy uban kanila sa samang pagpatuyang, ug kamo ila nang pagapasipad-an; Na sila'y magbibigay sulit sa kaniya na handang humukom sa mga buhay at sa mga patay. apan kini sila magahatag ra unyag husay ngadto kaniya nga andam sa paghukom sa mga buhi ug sa mga patay. Sapagkat dahil dito'y ipinangaral maging sa mga patay ang evangelio, upang sila, ayon sa mga tao sa laman ay mangahatulan, datapuwat mangabuhay sa espiritu ayon sa Dios. Kay kini mao ang hinungdan ngano nga ang Maayong Balita giwali hangtud ngadto sa mga patay, aron nga bisan tuod sila nahinukman na diha sa lawas ingon sa mga tawo, sila mabuhi sa espiritu ingon sa Dios. Ngunit ang wakas ng lahat ng mga bagay ay malapit na: kayo nga'y mangagpakahinahon, at mangagpuyat sa pananalangin: Apan ang katapusan sa tanang butang nagkahiduol na; busa magmalinaw kamo sa hunahuna ug batoni ninyo ang maayong panimuot aron kamo manag-ampo. Na una sa lahat ay maging maningas kayo sa inyong pagiibigan; sapagkat ang pagibig ay nagtatakip ng karamihang kasalanan: Ug labaw sa tanan, batoni nga mainiton sa kanunay ang inyong gugma sa usa ug usa, sanglit ang gugma magatabon man sa kapid-an ka mga sala. Na mangagpatuluyan kayo ng walang bulongbulungan: Batasana ninyo ang pag-abiabi sa usag usa sa walay pagbagolbol. Na ayon sa kaloob na tinanggap ng bawat isa, ay ipaglingkod sa inyo-inyo rin, na gaya ng mabubuting katiwala ng masaganang biyaya ng Dios; Sumala sa hiyas nga nadawat sa matag-usa, gamita ninyo kini alang sa usag usa ingon nga mga maayong piniyalan sa nagkalainlaing grasya sa Dios: Na kung ang sinoma'y nagsasalita, ay gaya ng sa mga aral ng Dios: kung ang sinoman ay nangangasiwa, ay gaya ng sa kalakasang ibinibigay ng Dios: upang ang Dios ay papurihan sa lahat ng mga bagay sa pamamagitan ni Jesucristo, na sa kaniya ang kaluwalhatian at ang paghahari magpakailan man. Siya nawa. ang tawo nga magasulti, kinahanglan magasulti siya ingon sa sinultihan sa pulong sa Dios; ang tawo nga magaalagad, kinahanglan magaalagad siya ingon nga may gahum nga hinatag sa Dios; aron nga sa tanang butang ang Dios pagahimayaon pinaagi kang Jesu-Cristo, kang kinsa ang himaya ug ang panggahum hangtud sa kahangturan. Amen. Mga minamahal, huwag kayong mangagtaka tungkol sa mahigpit na pagsubok sa inyo, na dumarating sa inyo upang kayo'y subukin, na waring ang nangyayari sa inyo'y di karaniwang bagay: Mga hinigugma, ayaw kamo paghikurat sa magasilaob nga kalisdanan nga magaabut sa pagsulay kaninyo, nga kaha pagaingnon ninyo nga usa ka talagsaong butang ang nahitabo kaninyo. Kundi kayo'y mangagalak, sapagkat kayo'y mga karamay sa mga hirap ni Cristo; upang sa pagkahayag ng kaniyang kaluwalhatian naman ay mangagalak kayo ng malabis na galak. Magkalipay hinoon kamo sumala sa inyong pagpakaambit sa mga kasakit ni Cristo, aron kamo magakalipay usab ug magamasadyaon inigpadayag na unya sa iyang himaya. Kung kayo'y mapintasan dahil sa pangalan ni Cristo, ay mapapalad kayo; sapagkat ang Espiritu ng kaluwalhatian at ang Espiritu ng Dios ay nagpapahingalay sa inyo. Kon kamo panamastamasan tungod sa ngalan ni Cristo, bulahan kamo kay ang espiritu sa himaya ug sa Dios anha man kaninyo. Ngunit huwag magbata ang sinoman sa inyo na gaya ng mamamatay-tao, o magnanakaw, o manggagawa ng masama, o gaya ng mapakialam sa mga bagay ng iba: Hinoon ayaw tugoti nga aduna kaninyoy paantuson ingon nga mamumuno, o kawatan, o mamumuhat ug dautan, o mahilabtanon sa mga butang sa ubang mga tawo; Ngunit kung ang isang tao ay magbata na gaya ng Cristiano, ay huwag mahiya; kundi luwalhatiin ang Dios sa pangalang ito. apan kon aduna may paantuson tungod sa iyang pagka-Cristohanon, nan, dili niya kini pag-ikaulaw, hinonoa kinahanglan magahimaya siya sa Dios tungod sa maong ngalan. Sapagkat dumating na ang panahon ng pasimula ng paghuhukom sa bahay ng Dios: at kung mauna sa atin, ano kaya ang wakas ng mga hindi nagsisitalima sa evangelio ng Dios? Kay panahon na nga pagasugdan ang pagtuman sa hukom diha sa balay sa Dios; ug kon kini magsugod man kanato, unsa man kahay dangatan sa mga tawo nga wala magtuman sa Maayong Balita sa Dios? At kung ang matuwid ay bahagya ng makaliligtas, ang masama at ang makasalanan ay saan kaya magsisiharap? Ug Kon ang matarung lisud man ganing maluwas, unsa man kaha unyay dangatan sa mga dili diosnon ug makasasala?" Kayat ipagkatiwala naman ng nangagbabata ayon sa kalooban ng Dios ang kanilang mga kaluluwa sa paggawa ng mabuti sa tapat na Lumalang. Busa sila nga nagaantus sumala sa pagbuot sa Dios kinahanglan magabuhat ug maayo, ug magapiyal sa ilang mga kalag ngadto sa usa ka magbubuhat nga kasaligan. Sa matatanda nga sa inyo'y umaaral ako, akong matandang kasamahan ninyo, at isang saksi ng mga hirap ni Cristo, na may bahagi naman sa kaluwalhatiang ihahayag: Busa kanila nga mga anciano nga anaa kaninyo, magatambag ako ingon nga ilang masigka-anciano ug saksi sa mga pag-antus ni Cristo, ug mag-aambit usab sa himaya nga igapadayag unya. Pangalagaan ninyo ang kawan ng Dios na nasa inyo, na magsigamit kayo ng pagpupuno, na hindi sapilitan, kundi may kasayahan, na ayon sa kalooban ng Dios; ni hindi dahil sa mahalay na kapakinabangan, kundi sa handang pagiisip; Tagda ninyo ang panon sa Dios nga anaa diha kaninyo, dili nga daw sa ingon sa gipamugos kamo kondili sa kinabubut-on ninyo gayud, dili alang sa makauulawng pagpanapi kondili inubanan sa kadasig, Ni hindi din naman ang gaya ng kayo'y may pagkapanginoon sa pinangangasiwaang ipinagtagubilin sa inyo, kundi kayo'y maging mga uliran ng kawan. dili sa hinarihari nga pagdumala kanila nga gipiyal kaninyo dondili ingon nga mga panig-ingnan nga pagaawaton sa panon. At pagkahayag ng pangulong Pastor, ay magsisitanggap kayo ng di nasisirang putong ng kaluwalhatian. Ug inigpadayag kaninyo sa pangulong Magbalantay, kamo managpakadawat unya sa mahimayaong purongpurong nga dili malawos. Gayon din naman, kayong mga kabataan, ay magsisuko sa matatanda. Oo, kayong lahat ay mangagbigkis ng kapakumbabaan, na kayo-kayo'y maglingkuran: sapagkat ang Dios ay sumasalangsang sa mga palalo, datapuwat nagbibigay ng biyaya sa mga mapagpakumbaba. Maingon man usab kamong mga batan-on kinahanglan managpasakop kamo nga misinugtanon sa mga anciano. Kamong tanan, panagsul-ob kamog pagpaubos alang sa usa ug usa, kay "Ang Dios magabatok sa mga mapahitas-on, apan sa mga mapaubsanon siya magahatag ug grasya." Kayat kayo'y mangagpakababa sa ilalim ng makapangyarihang kamay ng Dios, upang kayo'y kaniyang itaas sa kapanahunan; Busa ipahiubos ninyo ang inyong kaugalingon ilalum sa gamhanang kamot sa Dios, aron kamo iyang igatuboy unya sa gitagal nga panahon. Na inyong ilagak sa kaniya ang lahat ng inyong kabalisahan, sapagkat kayo'y ipinagmamalasakit niya. Itugyan ngadto kaniya ang inyong tanang kabalaka, kay siya may kahangawa man alang kaninyo. Kayo'y maging mapagpigil, kayo'y maging mapagpuyat; ang inyong kalaban na diablo, na gaya ng leong umuungal, ay gumagala na humahanap ng masisila niya: Magmalinawon kamo sa hunahuna, managtukaw kamo. Ang inyong kaaway nga mao ang yawa nagalibotlibut sama sa leon nga nagangulob nga nangitag iyang matukob. Na siya'y labanan ninyong matatag sa inyong pananampalataya, yamang inyong nalalaman na ang mga gayong hirap ay nagaganap sa inyong mga kapatid na nangasa sanglibutan. Kaniya kinahanglan managpanukol kamo nga malig-on sa inyong pagtoo, sa nahibaloan ninyo nga ang samang mga pag-antus kinahanglan gayud masinati ninyong tanan nga masigkaigsoon nga ania sa kalibutan. At ang Dios ng buong biyaya na sa inyo'y tumawag sa kaniyang walang hanggang kaluwalhatian kay Cristo, pagkatapos na kayo'y makapagbatang sangdaling panahon, ay siya rin ang magpapasakdal, magpapatibay, at magpapalakas sa inyo. Ug tapus kamo makaantus sa makadiyot, ang Dios sa tanang grasya, nga nagtawag kaninyo ngadto sa iyang dayong himaya diha kang Cristo, mao gayud ang mangunay sa pag-ayo, paglig-on, ug pagbaskug kaninyo. Sumasakaniya nawa ang paghahari magpakailan man. Siya nawa. Ang panggahum iya hangtud sa kahangturan. Amen. Sa pamamagitan ni Silvano, na tapat nating kapatid, ayon sa aking palagay sa kaniya, ay sinulatan ko kayo ng maiksi, na aking iniaaral at sinasaksihan na ito ang tunay na biyaya ng Dios: magsitibay kayo dito. Pinaagi kang Silvano, igsoon nga kasaligan sumala sa paghunahuna ko, nagasulat ako kaninyo sa hamubo, sa pagtambag ug pagpanghimatuod nga kini mao ang matuod na grasya sa Dios; kinahanglan magmalig-on kamo sa pagbarug niini. Binabati kayo ng nasa Babilonia, na kasamang hinirang; at ni Marcos na aking anak. Ang iglesia nga ania sa Babilonia, nga pinili usab, nangomusta kaninyo; ug maingon man usab si Marcos nga akong anak. Si Simon Pedro, na alipin at apostol ni Jesucristo, sa nagsipagkamit na kasama namin ng mahalagang pananampalataya sa katuwiran ng ating Dios at Tagapagligtas na si Jesucristo: Si Simon Pedro, ulipon ug apostol ni Jesu-Cristo, Biyaya at kapayapaan ang sa inyo'y dumami sa pagkakilala sa Dios at kay Jesus na Panginoon natin; Ang grasya ug kalinaw ipadagaya unta kaninyo diha sa inyong kahibalo sa Dios ug kang Jesus nga atong Ginoo. Yamang ipinagkaloob sa atin ng kaniyang banal na kapangyarihan ang lahat ng mga bagay na nauukol sa kabuhayan at sa kabanalan, sa pamamagitan ng pagkakilala sa kaniya na tumawag sa atin sa pamamagitan ng kaniyang sariling kaluwalhatian at kagalingan; Ang iyang diosnong gahum naghatag kanato sa tanang butang bahin sa kinabuhi ug pagkadiosnon, pinaagi sa atong kahibalo kaniya nga nagtawag kanato sa iyang kaugalingong himaya ug pagkahalangdon, Na dahil dito ay ipinagkaloob niya sa atin ang kaniyang mahahalaga at napakadakilang pangako; upang sa pamamagitan ng mga ito ay makabahagi kayo sa kabanalang mula sa Dios, yamang nakatanan sa kabulukang nasa sanglibutan dahil sa masamang pita. nga tungod niana kita iyang gikahatagan sa bililhon ug dagku uyamot nga mga saad, aron nga pinaagi niini kamo managpakaikyas gikan sa pagpangadunot nga ania sa kalibutan tungod sa pangibog, ug mangahimo kamong mag-aambit sa diosnong kinaiya. Oo, at dahil din dito, sa pagkaragdag sa ganang inyo ng buong sikap, ay ipamahagi ninyo sa inyong pananampalataya ang kagalingan; at sa kagalingan ay ang kaalaman; Ug tungod niining maong hinungdan, himoa ninyo ang tanang paningkamot aron nga sa inyong pagtoo ipuno ninyo ang maligdong nga batasan, ug sa maligdong nga batasan ipuno ang kahibalo, At sa kaalaman ay ang pagpipigil; at sa pagpipigil ay ang pagtitiis; at sa pagtitiis ay ang kabanalan; ug sa kahibalo ipuno ang pagpugong sa kaugalingon, ug sa pagpugong sa kaugalingon ipuno ang pagkamainantuson, ug sa pagkamainantuson ipuno ang pagkadiosnon, At sa kabanalan ay ang mabuting kalooban sa kapatid; at sa mabuting kalooban sa kapatid ay ang pagibig. ug sa pagkadiosnon ipuno ang pagbati nga inigsoon, ug sa pagbati nga inigsoon ipuno ang gugma. Sapagkat kung nasa inyo ang mga bagay na ito at sumasagana, ay hindi kayo pababayaang maging mga tamad o mga walang bunga sa pagkakilala sa ating Panginoong Jesucristo. Kay kon kining mga butanga inyong mabatonan ug magatubo, kini magapahilayo kaninyo sa pagkataspukan o sa pagkadili mabungahon diha sa inyong kahibalo sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Sapagkat yaong wala ng mga bagay na ito ay bulag, na ang nakikita lamang ay ang nasa malapit, sa pagkalimot ng paglilinis ng kaniyang dating mga kasalanan. Kay bisan kinsa nga nakulangan niining mga butanga, siya buta ug igo lamang makakita sa duol ug nahikalimot nga siya nahinloan na gikan sa iyang karaan nga mga sala. Kaya, mga kapatid, lalong pagsikapan ninyo na mangapanatag kayo sa pagkatawag at pagkahirang sa inyo: sapagkat kung gawin ninyo ang mga bagay na ito ay hindi kayo mangatitisod kailan man: Busa, mga igsoon, paningkamoti sa labi pa gayud nga masiguro ang inyong pagkatinawag ug pagkapinili, kay kon inyong himoon kini, dili gayud kamo mahulog; Sapagkat sa gayon ay ipinamamahaging sagana sa inyo ang pagpasok sa kahariang walang hanggan ng Panginoon natin at Tagapagligtas na si Jesucristo. ug sa ingon niana aduna unyay madagayaong pagpahigayon alang kaninyo sa usa ka madaugong pagsulod ninyo ngadto sa dayong gingharian sa atong Ginoo ug Manluluwas nga si Jesu-Cristo. Kayat magiging handa akong lagi na ipaalaala ko sa inyo ang mga bagay na ito, bagamat inyong nalalaman, at kayo'y pinatitibay sa katotohanang nasa inyo. Busa sa kanunay ako andam sa pagpahinumdum kaninyo niining mga butanga, bisan pa nga nasayud na kamo niini ug nalig-on na kamo sa kamatuoran nga inyong ginabatonan. At inaakala kong matuwid, na samantalang ako'y nasa tabernakulong ito, ay kilusin ko kayo na ipaalaala ko sa inyo; Akong giisip nga maoy matarung, samtang ania pa ako niining lawas, ang pagdasig kaninyo pinaagi sa pagpahinumdom kaninyo, Yamang aking nalalaman na dumarating na madali ang paghiwalay ko sa aking tabernakulo, na gaya ng ipinahiwatig sa akin ng Panginoon nating Jesucristo. kay ako nasayud nga kining akong lawas dili na madugayng pagabiyaan, sumala sa gipadayag kanako sa atong Ginoong Jesu-Cristo. Oo, pagsisikapan ko na sa tuwituwi na, pagkamatay ko'y inyong maalaala ang mga bagay na ito. Ug paningkamotan ko aron nga bisan kon unya patay na ako, makahimo gihapon kamo sa paghinumdom niining mga butanga bisan kanus-a. Sapagkat kami ay hindi nagsisunod sa mga kathang ginawang mainam, noong aming ipinakilala sa inyo ang kapangyarihan at pagparito ng ating Panginoong Jesucristo, kundi kami ay naging mga saksing nakakita ng kaniyang karangalan. Kay sa among pagpahibalo kaninyo sa gahum ug pag-anhi sa atong Ginoong Jesu-Cristo, kami wala magsubayg mga sugilanon nga maayong pagkaminaomao, hinonoa kami mga saksi-nga-nakakita sa iyang pagkahalangdon. Sapagkat siya'y tumanggap sa Dios Ama ng karangalan at kaluwalhatian, nang dumating sa kaniya ang isang tinig mula sa Marangal na Kaluwalhatian, Ito ang sinisinta kong Anak, na siya kong kinalulugdan: Kay sa iyang pagkadawat sa pasidungog ug himaya gikan sa Dios nga Amahan sa diha nga gihatud kaniya sa Halangdong Himaya ang tingog nga nag-ingon, "Kini mao ang akong pinalanggang Anak nga kaniya may kalipay ako," At ang tinig na ito ay aming narinig na nanggaling sa langit, nang kami ay kasama niya sa banal na bundok. kami gayud mao ang nanagpakabati sa maong tingog gikan sa langit, kay kami uban man kaniya didto sa bukid nga balaan. At kami ay mayroong lalong panatag na salita ng hula; na mabuti ang inyong ginagawa kung ito'y inyong sinusundan, na gaya ng sa isang ilawang lumiliwanag sa isang dakong madilim, hanggang sa pagbubukang liwayway, at ang tala sa umaga ay sumilang sa inyong mga puso: Labi pa gayud diay nga nahimatud-an ang pulong sa profesiya nga among ginabatonan. Maayo nga inyong himoon ang pagtagad niini maingon sa inyong pagtagad sa usa ka suga nga nagasiga sa dapit nga mangitngit, hangtud mobanagbanag ang panahon ug mosubang bitoong kabugason diha sa inyong mga kasingkasing. Na maalaman muna ito, na alin mang hula ng kasulatan ay hindi nagbuhat sa sariling pagpapaliwanag. Kinahanglan inyong mahibaloan kini, una sa tanan, nga walay profesiya diha sa kasulatan nga arang kahimoan sa kinaugalingon nga pagpanabut, Sapagkat hindi sa kalooban ng tao dumating ang hula kailanman: kundi ang mga tao ay nagsalita buhat sa Dios, na nangaudyokan ng Espiritu Santo. tungod kay wala may profesiya nga miabut pinaagi sa kabubot-on sa tawo, hinonoa minandoan sa Espiritu Santo nanagpanulti ang mga balaang tawo sa Dios. Ngunit may nagsilitaw din naman sa bayan na mga bulaang propeta, na gaya naman sa inyo'y magkakaroon ng mga bulaang guro, na mangagpapasok sa lihim ng mga makakapahamak na mga hiduwang pananampalataya, na itatatuwa pati ang Panginoon na bumili sa kanila, na mangagtataglay sa kanilang sarili ng madaling pagkapahamak. Apan diha usab ing mga mini nga profeta sa taliwala sa katawhan, maingon nga sa taliwala ninyo aduna usab gayuy mobarug nga mga mini nga magtutudlo nga sa tago magapasulod sa makapadaut nga mga herejia, ug magapanghimakak pa gani sa Agalon nga maoy nagpalit kanila, ug busa magpahimutang sa kalit nga pagkalaglag diha sa ilang kaugalingon. At maraming magsisisunod sa kanilang mga gawang mahahalay; na dahil sa kanila ay pagsasalitaan ng masama ang daan ng katotohanan. Ug daghan ang managsunod sa ilang pagpatuyang sa kaulag, ug tungod kanila pagapasipad-an ang dalan sa kamatuoran. At sa kasakiman sa mga pakunwaring salita ay ipangangalakal kayo: na ang hatol nga sa kanila mula nang una ay hindi nagluluwat, at ang kanilang kapahamakan ay hindi nagugupiling. Ug tungod sa ilang kadalo kamo ilang panapion pinaagi sa tinumotomo nga mga pulong; sukad pa kaniadto sa karaan ang hukom kanila sa silot wala maghunong, ug ang ilang pagkalaglag wala magkatulog. Sapagkat kung ang Dios ay hindi nagpatawad sa mga anghel nang mangagkasala ang mga yaon, kundi sila'y ibinulid sa impierno, at kinulong sa mga hukay ng kadiliman, upang ilaan sa paghuhukom; Kay kon ang mga manulonda wala kaloy-i sa Dios sa diha nga nakasala sila, hinonoa iyang gitambog sila ngadto sa infierno ug gibalhog ngadto sa mga lungib nga mangiob aron igatagana hangtud sa pagpanghukom; At ang dating sanglibutan ay hindi pinatawad, datapuwat iningatan si Noe na tagapangaral ng katuwiran na kasama ng ibang pito pa, noong dalhin ang pagkagunaw sa sanglibutan ng masasama; kon ang karaang kalibutan wala kaloy-i sa Dios bisan tuod giluwas niya si Noe nga magwawali sa pagkamatarung kauban sa pito ka mga tawo, sa diha nga gipalunopan niya kadtong kalibutan sa mga dili diosnon; At pinarusahan niya ng pagkalipol ang mga bayan ng Sodoma at Gomorra na pinapaging abo, nang maging halimbawa sa mga magsisipamuhay na masama: kon sa iyang paghimong abo sa mga lungsod sa Sodoma ug Gomorra sila iyang gihukman ngadto sa pagkawagtang ug gihimong panig-ingnan alang kanila nga magkinabuhi nga dili diosnon; At iniligtas ang matuwid na si Lot, na lubhang nahahapis sa mahahalay na pamumuhay ng masasama: ug kon iyang giluwas ang matarung nga si Lot nga naguol sa hilabihan tungod sa maulagon nga pagpatuyang sa mga tawong dautan (Sapagkat ang matuwid na ito na namamayang kasama nila, ay lubhang nahapis araw-araw ang kaniyang matuwid na kaluluwa sa pagkakita at pagkarinig niya, ng mga gawa nilang laban sa kautusan): (kay ang mga nakita ug nadungog sa maong matarung nga tawo samtang nagpuyo siya uban kanila, sa adlaw-adlaw nakapasakit sa iyang matarung nga kalag tungod sa ilang mga malinapasong binuhatan), Ang Panginoon ay marunong magligtas ng mga banal, sa tukso at maglaan ng mga di matuwid sa ilalim ng kaparusahan hanggang sa araw ng paghuhukom; nan, ang Ginoo mahibalo sa pagluwas sa mga tawong diosnon gikan sa mga pagtintal, ug sa pagbantay nga ang mga dili matarung magapabilin ubos sa silot hangtud sa adlaw sa paghukom, Datapuwat lalong-lalo na ng mga nagsisilakad ng ayon sa laman sa masamang pita ng karumihan, at nangapopoot sa pagkasakop. Mga pangahas, mapagsariling kalooban, sila'y hindi natatakot na magsialipusta sa mga pangulo: ug labi na gayud sila nga nagapahiuyon sa makapahugawng pangibog sa unod ug dili motagad sa langitnong kagamhanan. Samantalang ang mga anghel, bagamat lalong dakila ang lakas at kapangyarihan, ay hindi nagtataglay ng paghatol na may alipusta laban sa kanila sa harapan ng Panginoon. samtang ang mga manolunda, bisan tuod labi pa silang kusgan ug gamhanan, dili man gani mopasipala paghukom batok kanila sa atubangan sa Ginoo. Datapuwat ang mga ito, na gaya ng mga kinapal na walang bait, na ipinanganak na talagang mga hayop upang hulihin at lipulin, na nagsisialipusta sa mga bagay na hindi nila nalalaman ay walang pagsalang lilipulin sa kanila ring pagkalipol. Apan kini silang mga tawhana, sama sa walay kabuot nga mga mananap nga nanghimugso sa lonlon lamang kinaiya aron pagadakpon ug pagapatyon, nga nagapasipala sa mga butang nga wala nila mahibaloi-- kini sila pagalaglagon gayud unya diha sa mao rang pagkalaglag uban kanila, Na nangagbabata ng masama na kabayaran ng gawang masama; palibhasa'y inaari nilang isang kaligayahan ang magpakalayaw kung araw, mga dungis at kapintasan, na nangagpapakalayaw sa kanilang mga daya, samantalang sila'y nangakikipagpiging sa inyo; nga magaantus sa kadaut nga balus sa ilang pagpangdaut. Alang kanila ang pagkalipay mao ang paghudyaka sa maadlaw. Sila mga buling ug mga hugaw, nga nanagpanghudyaka sa ilang pagpatuyang samtang anaa sila managkombira uban kaninyo. Na may mga matang puspos ng pangangalunya, at hindi maaaring maglikat sa pagkakasala; na umaakit sa mga kaluluwang walang tiyaga; na may pusong sanay sa kasakiman; mga anak ng paglait, Sila may mga mata nga puno sa panapaw ug dili matagbaw sa sala. Ilang ginahaylo ang maduhaduhaon nga mga tawo. Sila adunay mga kasingkasing nga batid sa kadalo, kaliwatan sila nga tinunglo! Na pagkaalis sa daang matuwid ay nangaligaw sila, palibhasa'y nagsisunod sa daan ni Balaam na anak ni Beor, na nagibig ng kabayaran ng gawang masama; Sila mitalikod sa matuod nga dalan ug nanghisalaag; sila nagasunod sa agi ni Balaam nga anak ni Beor, nga nahigugma sa suhol gikan sa pagkadili matarung, Datapuwat siya'y sinasaway dahil sa kaniyang sariling pagsalangsang: na isang asnong pipi ay nangusap ng tinig ng tao at pinigil ang kaululan ng propeta. apan nga gibadlong siya tungod sa iyang kaugalingong kalapasan; ang amang nga asno militok sa tawhanong paningog ug misumpo sa kaboang sa maong profeta. Ang mga ito'y mga bukal na walang tubig, mga ulap na tinatangay ng unos; na sa kanila'y itinaan ang kapusikitan ng kadiliman; Kini sila maoy mga tuboran nga walay tubig, ug mga gabon nga pinalid sa unos; alang kanila gitagana ang labing mangiob nga kangitngit. Sapagkat, sa pananalita ng mga kapalaluan na walang kabuluhan, ay umaakit sila sa masasamang pita ng laman, sa pamamagitan ng kalibugan, doon sa nagsisitakas sa nangamumuhay sa kamalian; Kay sa magalitok silag mga pinaburot nga kakawangan, pinaagi sa maulagon nga mga pangibog sa lawas, ilang ginahaylo ang mga tawo nga bag-o pa lamang nga nga nanagpakaikyas gikan kanila nga nagakinabuhi sa kasaypanan. Na pinangangakuan ng kalayaan, samantalang sila'y mga alipin ng kabulukan; sapagkat ang nadaig ninoman ay naging alipin din naman niyaon. Sila magasaad kanilag kagawasan, samtang sa ilang kaugalingon sila mga ulipon nga iya sa pagkadunot; kay ang tawo ulipon man sa bisan unsa nga makabuntog kaniya. Sapagkat kung, pagkatapos na sila'y makatakas sa mga pagkahawa sa sanglibutan sa pamamagitan ng pagkakilala sa Panginoon at Tagapagligtas na si Jesucristo, ay muling mahalubiluhan at madaig niyaon, ay lalong sumasama ang huling kalagayan nila kay sa nang una. Kay kon tapus sila makaikyas gikan sa mga kahugawan sa kalibutan pinaagi sa ilang kahibalo sa atong Ginoo ug Manluluwas nga si Jesu-Cristo,-- kon tapus niini sila magapusgapos pag-usab diha kanila ug pagabuntugon, ang ulahing kahimtang nila labi pa unyang mangil-ad kay sa nahauna. Sapagkat magaling pa sa kanila ang hindi nakakilala ng daan ng katuwiran, kay sa, pagkatapos na makakilala ito ay tumalikod sa banal na utos na ibinigay sa kanila. Kay alang kanila maayo pa lamang unta hinoon nga wala sila mahibalo sa dalan sa pagkamatarung kay sa motalikod sila tapus mahibalo niini,-- motalikod gikan sa balaang sugo nga gitugyan kanila. Nangyari sa kanila ang ayon sa kawikaang tunay, Nagbabalik na muli ang aso sa kaniyang sariling suka, at sa paglulubalob sa pusali ang babaing baboy na nahugasan. Sila hingmatud-an sa tinuod nga sanglitanan nga nagaingon, "Gibalikan sa iro ang iyang kaugalingong suka; ug tapus madigo ang anay, sa yanang mobalik siya sa paglunang." Ito nga ang ikalawang sulat, mga minamahal, na isinusulat ko sa inyo; at sa dalawa'y ginigising ko ang inyong tapat na pagiisip sa pamamagitan ng pagpapaalaala sa inyo; Mga hinigugma, kini karon mao ang ikaduhang sulat nga gisulat ko kaninyo. Ug niining duha ko ka sulat nagadasig ako sa inyong lunsay nga salabutan agig pagpahinumdom; Upang maalaala ninyo ang mga salitang sinabi nang una ng mga banal na propeta, at ang utos ng Panginoon at Tagapagligtas sa pamamagitan ng inyong mga apostol: nga kinahanglan inyong hinumduman ang mga profesiya sa balaang mga profeta ug ang sugo nga gihatag sa Ginoo ug Manluluwas pinaagi sa inyong mga apostoles. Na maalaman muna ito, na sa mga huling araw ay magsisiparito ang mga manunuya na may pagtuya, na magsisilakad ayon sa kanikanilang masasamang pita, Una sa tanan kinahanglan inyong mahibaloan kini, nga sa ulahing mga adlaw may mga mayubiton nga managpanungha nga managyubit, nga magapahiuyon sa ilang kaugalingong pangibog At magsisipagsabi, Saan naroon ang pangako ng kaniyang pagparito? sapagkat, buhat nang araw na mangatulog ang mga magulang, ay nangananatili ang lahat ng mga bagay na gaya ng kalagayan nila mula nang pasimulan ang paglalang. ug magaingon, "Hain na man ang saad sa iyang pag-anhi? Kay sukad sa pagkamatay sa mga amahan, ang tanang mga butang nagapabilin man nga mao ra gihapon sukad pa sa pagkatukod sa kalibutan." Sapagkat sadyang nililimot nila, na mayroong sangkalangitan mula nang unang panahon, at isang lupang inanyuan sa tubig at sa gitna ng tubig, sa pamamagitan ng salita ng Dios; Sila nagpakabuta sa tinuod nga butang nga mao kini, nga sa karaang panahon pinaagi sa pulong sa Dios, dihay mga langit nga nanaglungtad, ug usa ka yuta nga naumol gikan sa tubig ug pinaagi sa tubig, Na sa pamamagitan din nito ang sanglibutan noon, na inapawan ng tubig, ay napahamak: nga pinaagi niini ang kalibutan nga naglungtad kaniadto gilunopan sa tubig ug nalaglag. Ngunit ang sangkalangitan ngayon, at ang lupa, sa pamamagitan ng gayon ding salita ay iningatang talaga sa apoy, na itinataan sa araw ng paghuhukom at ng paglipol sa mga taong masama. Apan pinaagi sa mao ra usab nga pulong ang mga langit ug ang yuta nga karon nagalungtad gikatagana alang sa kalayo, ginatipigan alang sa adlaw sa panudya ug sa kalaglagan sa mga tawong dili diosnon. Datapuwat huwag ninyong kalimutan, mga minamahal, ang isang bagay na ito, na ang isang araw sa Panginoon ay katulad ng isang libong taon, at ang isang libong taon ay katulad ng isang araw. Apan mga hinigugma, ayaw kamo pagpakabuta niining usa ka butang nga tinuod, nga alang sa Ginoo ang usa ka adlaw ingon sa usa ka libo ka tuig, ug ang usa ka libo ka tuig ingon sa usa ka adlaw. Hindi mapagpaliban ang Panginoon tungkol sa kaniyang pangako, na gaya ng pagpapalibang ipinalalagay ng iba; kundi mapagpahinuhod sa inyo, na hindi niya ibig na sinoman ay mapahamak, kundi ang lahat ay magsipagsisi. Bahin sa iyang saad ang Ginoo dili langaylangayan, nianang paglangaylangay nga maoy pagsabut sa uban; hinonoa siya mapailubon kaninyo, nga wala magtinguha nga adunay mahanaw kondili nga ang tanan managpakakab-ot unta sa paghinulsol. Datapuwat darating ang araw ng Panginoon na gaya ng magnanakaw; na ang sangkalangitan sa araw na iyan ay mapaparam na kasabay ng malaking ugong, at ang mga bagay sa langit ay mapupugnaw sa matinding init, at ang lupa at ang mga gawang nasa lupa ay pawang masusunog. Apan ang adlaw sa Ginoo moabut sama sa usa ka kawatan, ug unya ang mga langit mawagtang uban sa dakung dinagook, ug ang mga kasugdanan sa kalibutan mangatunaw sa hilabihang kainit, ug pagasunogon ang yuta ug ang mga buhat nga ania niini. Yamang ang lahat ng mga bagay na ito ay mapupugnaw ng ganito, ano ngang anyo ng mga pagkatao ang nararapat sa inyo sa banal na pamumuhay at pagkamaawain, Sanglit kining tanang mga butanga pagatunawon man sa ingon, pagkakinahanglanon gayud diay nga magkinabuhi kamo sa pagkabalaan ug pagkadiosnon, Na ating hinihintay at pinakananasa ang pagdating ng kaarawan ng Dios, na dahil dito'y ang sangkalangitan na nagniningas ay mapupugnaw, at ang mga bagay sa langit ay matutunaw sa matinding init? nga magapaabut ug magapadali sa pag-abut sa adlaw sa Dios, nga tungod niini pagaduslitan ug pagatunawon ang mga langit, ug ang mga kasugdanan sa kalibutan mangatunaw sa kalayo! Ngunit, ayon sa kaniyang pangako, ay naghihintay tayo ng bagong langit at ng bagong lupa, na tinatahanan ng katuwiran. Apan sumala sa iyang saad kita nagapaabut sa bag-ong nga langit ug usa ka bag-ong yuta diin nagapuyo ang pagkamatarung. Kaya nga, mga minamahal, yamang kayo'y nagsisipaghintay ng mga bagay na ito, ay pagsikapan ninyong masumpungan kayo sa kapayapaan, na walang dungis at walang kapintasan sa paningin niya. Busa, mga hinigugma, sanglit nagapaabut man kamo niining mga butanga, paningkamoti gayud ninyo nga mahikaplagan kamo nga wala untay buling o hugaw, ug nga maanaa kamo sa kalinaw. At inyong ariin na ang pagpapahinuhod ng ating Panginoon ay pagliligtas; na gaya rin naman ni Pablo, na ating minamahal na kapatid, na ayon sa karunungang ibinigay sa kaniya, ay sinulatan kayo; Ug isipa ninyong kaluwasan ang pagkamainantuson sa Ginoo. Sa ingon usab niini ang atong hinigugmang igsoon nga si Pablo nagsulat kaninyo sumala sa kaalam nga gihatag kaniya, Gayon din naman sa lahat ng kaniyang mga sulat, na doo'y sinasalita ang mga bagay na ito; na doo'y may ilang bagay na mahirap unawain, na isinisinsay ng mga di nakaaalam at ng mga walang tiyaga, na gaya rin naman ng kanilang ginagawa sa ibang mga kasulatan, sa ikapapahamak din nila. nga nagsulti mahitungod niini sumala sa iyang ginahimo sa tanan niyang mga sulat; nga sa maong mga sulat aduna ganiy mga butang nga malisud sabton, nga ginatuis sa mga walay alamag ug sa mga mabalhinon ug kinaiya, ingon sa ginabuhat usab nila sa ubang kasulatan, sa pagtuis niini ngadto sa ilang kaugalingong pagkalaglag. Kaya nga, mga minamahal, yamang nalalaman na ninyo nang una ang mga bagay na ito, ay magsipagingat kayo, baka kung mangaligaw kayo sa pamamagitan ng kamalian ng masasama, ay mangahulog kayo sa inyong sariling katiyagaan. Busa, mga hinigugma, sa nasayud na kamong daan niini, magbantay kamo basi bayag madaldal kamo sa kasaypanan sa mga tawong masupilon ug mangahulog kamo ug mawad-an kamo sa inyong kalig-on. Yaong buhat sa pasimula, yaong aming narinig, yaong nakita ng aming mga mata, yaong aming namasdan, at nahipo ng aming mga kamay, tungkol sa salita ng buhay; Kadto nga diha na sukad pa sa sinugdan, nga among nadungog, nga among nakita pinaagi sa among kaugalingong mga mata, nga among nasud-ong ug nahikap pinaagi sa among mga kamot, mahitungod sa pulong nga nagahatag ug kinabuhi (At ang buhay ay nahayag, at aming nakita, at pinatotohanan, at sa inyo'y aming ibinabalita ang buhay, ang buhay na walang hanggan, na kasama ng Ama at sa atin ay nahayag); (ug ang kinabuhi gikapadayag, ug kami nakakita niini ug magapanghimatuod niini, ug magamantala kaninyo sa maong dayong kinabuhi, nga diha kauban sa Amahan ug nga gikapadayag kanamo), Yaong aming nakita at narinig ay siya rin naming ibinabalita sa inyo, upang kayo naman ay magkaroon ng pakikisama sa amin: oo, at tayo ay may pakikisama sa Ama, at sa kaniyang Anak na si Jesucristo: kadto nga among nakita ug nadungog among ginamantala usab kaninyo, aron kamo usab makabaton sa pakig-ambitay uban kanamo; ug ang atong pakig-ambitay maoy pakig-ambitay uban sa Amahan ug sa iyang Anak nga si Jesu-Cristo. At ang mga bagay na ito ay aming isinusulat, upang ang ating kagalakan ay malubos. Ug kami nagasulat niini kaninyo aron mamahingpit ang among kalipay. At ito ang pasabing aming narinig sa kaniya at sa inyo'y aming ibinabalita, na ang Dios ay ilaw, at sa kaniya'y walang anomang kadiliman. Ang gipahibalo nga among nadungog gikan kaniya ug karon among ginamantala kaninyo mao kini: nga ang Dios kahayag ug diha kaniya wala gayuy kangitngit. Kung sinasabi nating tayo'y may pakikisama sa kaniya at nagsisilakad tayo sa kadiliman, ay nangagbubulaan tayo, at hindi tayo nagsisigawa ng katotohanan: Kon kita magaingon nga may pakig-ambitay kita uban kaniya, apan nagalakaw usab kita diha sa kangitngit, nan, kita nagabakak ug wala magkinabuhi subay sa kamatuoran; Ngunit kung tayo'y nagsisilakad sa liwanag, na gaya niyang nasa liwanag, ay may pakikisama tayo sa isat isa, at nililinis tayo ng dugo ni Jesus na kaniyang Anak sa lahat ng kasalanan. apan kon kita magalakaw diha sa kahayag, maingon nga siya anaa sa kahayag, nan, kita may pakig-ambitay ang usa sa usa, ug ang dugo ni Jesus nga iyang Anak nagahinlo kanato gikan sa tanang sala. Kung sinasabi nating tayo'y walang kasalanan, ay ating dinadaya ang ating sarili, at ang katotohanan ay wala sa atin. Kon kita magaingon nga wala kitay sala, kita ra ang nagapahisalaag sa atong kaugalingon, ug wala kanato ang kamatuoran. Kung ipinahahayag natin ang ating mga kasalanan, ay tapat at banal siya na tayo'y patatawarin sa ating mga kasalanan, at tayo'y lilinisin sa lahat ng kalikuan. Kon isugid ta ang atong mga sala, siya kasaligan ug makatarunganon nga tungod niana mopasaylo siya sa atong mga sala ug magahinlo kanato gikan sa tanang pagkadili makatarunganon. Kung sinasabi nating tayo'y hindi nangagkasala, ay ating ginagawang sinungaling siya, at ang kaniyang salita ay wala sa atin. Kon kita magaingon nga wala kita makasala, siya atong gipakabakakon, ug wala kanato ang iyang pulong. Mumunti kong mga anak, ang mga bagay na ito ay isinusulat ko sa inyo upang kayo'y huwag mangagkasala. At kung ang sinoman ay magkasala, ay may Tagapamagitan tayo sa Ama, si Jesucristo ang matuwid: Minahal kong mga anak, nagasulat ako kaninyo niining mga butanga aron kamo dili managpakasala; apan kon may makasala man gayud, kita adunay Manlalaban nga mangatubang sa Amahan, si Jesu-Cristo ang matarung; At siya ang pangpalubag-loob sa ating mga kasalanan; at hindi lamang sa ating mga kasalanan, kundi ng sa buong sanglibutan din naman. ug siya mao ang halad-pasighiuli alang sa atong mga sala, ug dili lamang sa ato rang mga sala kondili sa mga sala usab sa tibuok kalibutan. At sa ganito'y nalalaman natin na siya'y ating nakikilala, kung tinutupad natin ang kaniyang mga utos. Ug atong mahibaloan nga kita nakaila kaniya pinaagi niini: kon kita nagabantay sa iyang mga sugo. Ang nagsasabing, Nakikilala ko siya, at hindi tumutupad ng kaniyang mga utos, ay sinungaling, at ang katotohanan ay wala sa kaniya; Siya nga magaingon, "Ako nakaila kaniya" apan wala magbantay sa iyang mga sugo, kini siya bakakon, ug wala kaniya ang kamatuoran; Datapuwat ang sinomang tumutupad ng kaniyang salita, tunay na sa kaniya ay naging sakdal ang pagibig ng Dios. Dahil dito'y nalalaman nating tayo'y nasa kaniya: apan bisan kinsa nga magabantay sa iyang pulong, sa pagkatinuod ang gugma alang sa Dios nahingpit diha kaniya. Atong mahibaloan nga kita anaa kaniya pinaagi niini: Ang nagsasabing siya'y nananahan sa kaniya ay nararapat din namang lumakad na gaya ng inilakad niya. siya nga magaingon nga siya anaa kaniya kinahanglan magakinabuhi sama sa iyang pagkinabuhi. Mga minamahal, wala akong isinusulat sa inyo na anomang bagong utos, kundi ang dating utos na nasa inyo buhat nang pasimula; ang dating utos ay ang salita na inyong narinig. Mga hinigugma, dili bag-ong sugo kining akong ginasulat kaninyo kondili karaan kining sugo-a nga diha na kaninyo sukad pa sa sinugdan; ang karaang sugo mao ang pulong nga inyo nang nadunggan. Muli, isang bagong utos ang isinusulat ko sa inyo, bagay na tunay sa kaniya at sa inyo; sapagkat ang kadiliman ay lumilipas, at ang tunay na ilaw ay lumiliwanag na. Ngani bag-o usab kining sugoa nga akong ginasulat kaninyo, tinuod nga bag-o diha kaniya ug kaninyo, kay ang kangitngit nagakahanaw na ug ang tinuod nga kahayag nagasidlak na. Ang nagsasabing siya'y nasa liwanag at napopoot sa kaniyang kapatid, ay nasa kadiliman pa hanggang ngayon. Siya nga magaingon nga anaa siya sa kahayag apan nagadumot sa iyang igsoon, kini siya anaa pa gihapon sa kangitngit. Ang umiibig sa kaniyang kapatid ay nananahan sa liwanag, at sa kaniya'y walang anomang kadahilanang ikatitisod. Siya nga nagahigugma sa iyang igsoon nagapabilin diha sa kahayag, ug diha niana walay bisan unsa nga kapangdolan. Ngunit ang napopoot sa kaniyang kapatid ay nasa kadiliman, at lumalakad sa kadiliman, at hindi niya nalalaman kung saan siya naparoroon, sapagkat ang kaniyang mga mata ay binulag ng kadiliman. Apan siya nga nagadumot sa iyang igsoon anaa sa kangitngit ug nagalakaw diha sa kangitngit, ug wala siya mahibalo kon asa siya padulong, kay ang kangitngit nakapabuta man sa iyang mga mata. Kayo'y sinusulatan ko, mumunti kong mga anak, sapagkat ipinatawad sa inyo ang inyong mga kasalanan dahil sa kaniyang pangalan. Nagasulat ako kaninyo, mga anak, kay ang inyong mga sala gipasaylo na tungod sa iyang ngalan. Kayo'y sinusulatan ko, mga ama, sapagkat inyong nakikilala yaong buhat pa nang pasimula ay siya na. Kayo'y sinusulatan ko, mga binata, sapagkat inyong dinaig ang masama. Kayo'y aking sinulatan, mumunting mga anak, sapagkat inyong nakikilala ang Ama. Ako nagasulat kaninyo, mga amahan, kay kamo nakaila man kaniya nga diha na sukad pa sa sinugdan. Nagasulat ako kaninyo, mga batan-on, kay inyo na mang gidaug ang dautan. Nagasulat ako kaninyo, mga anak, kay kamo nakaila man sa Amahan. Kayo'y aking sinulatan, mga ama, sapagkat inyong nakikilala yaong buhat pa nang pasimula ay siya na. Kayo'y aking sinulatan, mga binata, sapagkat kayo'y malalakas, at ang salita ng Dios ay nananahan sa inyo, at inyong dinaig ang masama. Gisulatan ko kamo, mga amahan, kay kamo nakaila man kaniya nga diha na sukad pa sa sinugdan. Gisulatan ko kamo, mga batan-on, kay kamo kusgan man, ug ang pulong sa Dios nagapabilin diha kaninyo, ug inyong gidaug ang dautan. Huwag ninyong ibigin ang sanglibutan, ni ang mga bagay na nasa sanglibutan. Kung ang sinoman ay umiibig sa sanglibutan, ay wala sa kaniya ang pagibig ng Ama. Ayaw ninyog higugmaa ang kalibutan, ni ang mga butang diha sa kalibutan. Kon may nagahigugma sa kalibutan, ang gugma alang sa Amahan wala diha kaniya. Sapagkat ang lahat na nangasa sanglibutan, ang masamang pita ng laman at ang masamang pita ng mga mata at ang kapalaluan sa buhay, ay hindi mula sa Ama, kundi sa sanglibutan. Kay ang tanan nga anaa sa kalibutan, ang pangibog sa unod ug ang pangibog sa mga mata ug ang pagpagarbo sa kinabuhi, dili gikan sa Amahan kondili sa kalibutan. At ang sanglibutan ay lumilipas, at ang masamang pita niyaon; datapuwat ang gumagawa ng kalooban ng Dios ay nananahan magpakailan man. Ug ang kalibutan mahanaw, ug ang pangibog niini; apan siya nga nagatuman sa kabubut-on sa Dios magapabilin hangtud sa kahangturan. Mumunting mga anak, ito ang huling oras: at gaya ng inyong narinig na darating ang anticristo, kahit ngayon ay lumitaw ang marami nang anticristo; kaya nga nalalaman natin na ito na ang huling oras. Mga anak, kini karon mao na ang katapusang takna; ug sumala sa inyo nang nadungog nga moabut ang anticristo, tuod man daghan karon ang mga anticristo nga nanagpanungha; busa kita sayud nga karon mao na gayud ang katapusang takna. Sila'y nangagsilabas sa atin, ngunit sila'y hindi sa atin; sapagkat kung sila'y sa atin ay nagsipanatili sana sa atin: ngunit nangagsilabas, upang sila'y mahayag na silang lahat ay hindi sa atin. Sila namahawa gikan kanato, apan sila dili ato; kay kon sila ato pa, managpabilin sila unta uban kanato; apan namahawa sila aron makita nga silang tanan dili diay ato. At kayo'y may pahid ng Banal, at nalalaman ninyo ang lahat ng mga bagay. Apan kamo nadihugan niadtong Balaan, ug kamong tanan nahibalo na. Hindi ko kayo sinulatan ng dahil sa hindi ninyo nalalaman ang katotohanan, kundi dahil sa inyong nalalaman, at sapagkat alin mang kasinungalingan ay hindi sa katotohanan. Gisulatan ko kamo, dili tungod kay wala kamo mahibalo sa kamatuoran, kondili tungod kay kamo nahibalo na niini, ug nahibalo nga walay bakak nga nagagikan sa kamatuoran. Sino ang sinungaling kundi ang tumatanggi na si Jesus ay siyang Cristo? Ito ang anticristo, sa makatuwid ay ang tumatanggi sa Ama at sa Anak. Kinsa ba ang bakakon kondili siya nga nanghimakak sa matuod nga si Jesus mao ang Cristo? Ang anticristo mao kini siya: ang dili moangkon sa Amahan ug sa Anak. Ang sinomang tumatanggi sa Anak, ay hindi sumasa kaniya ang Ama: ang nagpapahayag sa Anak ay sumasa kaniya naman ang Ama. Ang tanan nga dili moangkon sa Anak dili makabaton sa Amahan. Apan ang moangkon sa Anak, makabaton usab sa Amahan. Tungkol sa inyo, ay manahan sa inyo ang inyong narinig buhat nang pasimula. Kung manahan sa inyo yaong buhat nang pasimula ay inyong narinig, kayo naman ay mananahan sa Anak, at sa Ama. Palungtara diha kaninyo ang inyong nadunggan sukad sa sinugdan. Kon ang inyong nadunggan sukad sa sinugdan magapabilin diha kaninyo, nan, kamo magapabilin diha sa Anak ug sa Amahan. At ito ang pangakong kaniyang ipinangako sa atin, ang buhay na walang hanggan. Ug ang iyang gisaad kanato mao kini: ang kinabuhing dayon. Isinulat ko sa inyo ang mga bagay na ito tungkol sa mga may ibig na magligaw sa inyo. Gisulat ko kini kaninyo mahitungod kanila nga buot magpahisalaag kaninyo; At tungkol sa inyo, ang pagkapahid na sa kaniya'y inyong tinanggap ay nananahan sa inyo, at hindi ninyo kailangang kayo'y turuan ng sinoman; ngunit kung paanong kayo'y tinuturuan ng kaniyang pahid tungkol sa lahat ng mga bagay, at siyang totoo, at hindi kasinungalingan, at kung paanong kayo'y tinuruan nito, ay gayon kayong nananahan sa kaniya. hinoon ang pagdihog nga inyong nadawat gikan kaniya nagapabilin diha kaninyo, ug kamo wala magkinahanglan nga aduna pay magatudlo kaninyo; ug maingon nga ang iyang pagdihog kaninyo nagatudlo man kaninyo mahitungod sa tanang butang, ug matuod man kini ug dili bakak, nan, sumala sa gitudlo niini kaninyo, pabilin kamo diha kaniya. At ngayon, mumunti kong mga anak, manahan kayo sa kaniya; upang, kung siya'y mahayag, ay magkaroon kayo ng pagkakatiwala, at huwag tayong mangapahiya sa harapan niya sa kaniyang pagparito. Ug karon, mga anak ko, pabilin kamo diha kaniya, aron nga sa igapadayag na siya unya, kita may pagsalig ug dili maulaw kaniya inig-abut niya. Kung nalalaman ninyong siya'y matuwid, nalalaman naman ninyo na ang bawat gumagawa ng katuwiran ay ipinanganak niya. Kon ugaling inyo mang nasayran nga siya matarung, nan nasayud diay usab kamo nga ang tanang nagabuhat ug matarung gipanganak gikan kaniya. Masdan ninyo kung gaanong pagibig ang ipinagkaloob sa atin ng Ama, upang tayo'y mangatawag na mga anak ng Dios; at tayo'y gayon nga. Dahil dito'y hindi tayo nakikilala ng sanglibutan, sapagkat siya'y hindi nakilala nito. Tan-awa ninyo unsang gugmaha ang gihatag kanato sa Amahan, nga paganganlan kita nga mga anak sa Dios; ug mao kana kita. Ang hinungdan ngano nga ang kalibutan wala makaila kanato mao kini: kay kini wala man makaila kaniya. Mga minamahal, ngayon ay mga anak tayo ng Dios, at hindi pa nahahayag kung magiging ano tayo. Nalalaman natin, na kung siya'y mahayag, tayo'y magiging katulad niya: sapagkat siya'y ating makikitang gaya ng kaniyang sarili. Mga hinigugma, kita karon mga anak sa Dios; kon maunsa unya kita, kini wala pa ipakita, apan kita nasayud nga sa igapadayag na siya, kita mahisama kaniya, kay kita magasud-ong man unya kaniya sa iyang pagkamao. At sinomang mayroon ng pagasang ito sa kaniya ay naglilinis sa kaniyang sarili, gaya naman niyang malinis. Ug ang tanan nga nagabaton sa maong paglaum kaniya nagaputli sa ilang kaugalingon maingon nga kadto siya putli man. Ang sinomang gumagawa ng kasalanan ay sumasalangsang din naman sa kautusan: at ang kasalanan ay ang pagsalangsang sa kautusan. Ang tanan nga nagahimog pagpakasala nagahimog paglapas sa sugo; kay ang pagpakasala mao may paglapas sa sugo. At nalalaman ninyo na siya'y nahayag upang magalis ng mga kasalanan; at sa kaniya'y walang kasalanan. Ug kamo sayud nga kadto siya gipadayag aron sa pagkuha sa mga kasal-anan, ug diha kaniya wala ing sala. Ang sinomang nananahan sa kaniya ay hindi nagkakasala; sinomang nagkakasala ay hindi nakakita sa kaniya, ni hindi man nakakilala sa kaniya. Ang tanan nga nagapabilin diha kaniya dili magapakasala; ang tanan nga nagapakasala wala makakita kaniya ni makaila kaniya. Mumunti kong mga anak, huwag kayong padaya kanino man: ang gumagawa ng katuwiran ay matuwid, gaya niya na matuwid: Mga anak, kinahanglan walay magapahisalaag kaninyo. Ang nagahimog pagkamatarung, matarung man maingon nga kadto siya matarung. Ang gumagawa ng kasalanan ay sa diablo; sapagkat buhat pa nang pasimula ay nagkakasala ang diablo. Sa bagay na ito'y nahayag ang Anak ng Dios, upang iwasak ang mga gawa ng diablo. Ang nagahimog pagpakasala, iya sa yawa; kay ang yawa nagapakasala man sukad pa sa sinugdan. Ang hinungdan nganong gipadayag ang anak sa Dios mao kini: aron sa paglaglag sa mga binuhatan sa yawa. Ang sinomang ipinanganak ng Dios ay hindi nagkakasala, sapagkat ang kaniyang binhi ay nananahan sa kaniya: at siya'y hindi maaaring magkasala, sapagkat siya'y ipinanganak ng Dios. Ang matag-usa nga gipanganak gikan sa Dios dili magahimog pagpakasala; kay ang binhi sa Dios magapabilin man diha kaniya, ug siya dili makasala tungod kay siya gipanganak man gikan sa Dios. Dito nahahayag ang mga anak ng Dios, at ang mga anak ng diablo: ang sinomang hindi gumagawa ng katuwiran ay hindi sa Dios, ni ang hindi umiibig sa kaniyang kapatid. Maila kon kinsa ang mga anak sa Dios ug kinsa ang mga anak sa yawa pinaagi niini: bisan kinsa nga wala maghimog pagkamatarung ug wala maghigugma sa iyang igsoon, kini siya dili iya sa Dios. Sapagkat ito ang pasabing inyong narinig buhat ng pasimula, na mangagibigan tayo sa isat isa: Kay ang gipahibalo nga inyong nadungog sukad sa sinugdan mao kini: nga kinahanglan maghigugmaay kita ang usa sa usa, Hindi gaya ni Cain na siya'y sa masama, at pinatay ang kaniyang kapatid. At bakit niya pinatay? Sapagkat ang kaniyang mga gawa ay masasama, at ang mga gawa ng kaniyang kapatid ay matuwid. ug dili manginsama kang Cain nga iya sa dautan ug nga nagpatay sa iyang igsoon. Ug nganong gipatay man niya siya? Tungod kay dautan man ang iyang kaugalingon nga binuhatan, ug matarung man ang sa iyang igsoon. Huwag kayong mangagtaka, mga kapatid, kung kayo'y kinapopootan ng sanglibutan. Ayaw na kamo kahibulong, mga igsoon, nga ang kalibutan nagadumot kaninyo. Nalalaman nating tayo'y nangalipat na sa buhay mula sa kamatayan, sapagkat tayo'y nagsisiibig sa mga kapatid. Ang hindi umiibig ay nananahan sa kamatayan. Kita nasayud nga kita nakalabang na gikan sa kamatayon ngadto sa kinabuhi, tungod kay kita nagahigugma man sa mga igsoon. Siya nga wala magahigugma nagapabilin pa gihapon sa kamatayon. Ang sinomang napopoot sa kaniyang kapatid ay mamamatay-tao: at nalalaman ninyong sinomang mamamatay-tao ay hindi pinananahanan ng buhay na walang hanggan. Ang matag-usa nga nagadumot sa iyang igsoon, mamumuno; ug kamo nasayud nga ang mamumuno walay kinabuhing dayon nga magapabilin diha kaniya. Dito'y nakikilala natin ang pagibig, sapagkat kaniyang ibinigay ang kaniyang buhay dahil sa atin; at nararapat nating ibigay ang ating mga buhay dahil sa mga kapatid. Ug nahibaloan nato ang gugma pinaagi niini: kay siya mihatag man sa iyang kinabuhi sa pagpakamatay alang kanato; ug kinahanglan nga kita usab magahatag sa atong kinabuhi sa pagpakamatay alang sa mga igsoon. Datapuwat ang sinomang mayroong mga pag-aari sa sanglibutang ito, at nakikita ang kaniyang kapatid na nangangailangan, at doo'y ipagkait ang kaniyang awa, paanong mananahan ang pagibig ng Dios sa kaniya? Apan kon adunay nakapanag-iyag mga butang alang sa panginabuhi dinhi sa kalibutan, ug kini siya makakita sa iyang igsoon nga anaa sa kawalad-on, ug unya magpagahi lamang siya sa iyang kasingkasing, unsaon man sa pagpabilin diha kaniya sa gugma sa Dios? Mumunti kong mga anak, huwag tayong magsiibig ng salita, ni ng dila man; kundi ng gawa at katotohanan. Mga anak, kinahanglan maghigugma kita dili lamang pinaagi sa pulong o sa sulti, kondili pinaagi sa buhat ug sa tinuoray gayud. Dito'y makikilala nating tayo'y sa katotohanan, at papapanatagin natin ang ating mga puso sa harapan niya. Pinaagi niini kita mahibalo nga kita iya sa kamatuoran, ug makapasalig kita sa atong mga kasingkasing diha sa iyang atubangan Sapagkat kung hinahatulan tayo ng ating puso, ang Dios ay lalong dakila kay sa ating puso, at nalalaman niya ang lahat ng mga bagay. sa diha nga pagasudyaan kita sa atong mga kasingkasing; kay ang Dios labaw pa sa atong mga kasingkasing, ug siya nahibalo sa tanan. Mga minamahal, kung tayo'y hindi hinahatulan ng ating puso, ay may pagkakatiwala tayo sa Dios; Mga hinigugma, kon ang atong mga kasingkasing dili magasudya kanato, nan, may pagsalig kita diha sa atubangan sa Dios; At anomang ating hingin ay tinatanggap natin sa kaniya, sapagkat tinutupad natin ang kaniyang mga utos at ginagawa natin ang mga bagay na kalugodlugod sa kaniyang paningin. ug gikan kaniya magadawat kita sa bisan unsa nga atong pangayoon, kay kita nagabantay man sa iyang mga sugo ug nagabuhat sa makapahimuot kaniya. At ito ang kaniyang utos, na manampalataya tayo sa pangalan ng kaniyang Anak na si Jesucristo, at tayo'y mangagibigan, ayon sa ibinigay niyang utos sa atin. Ug ang iyang sugo mao kini: nga kinahanglan magasalig kita sa ngalan sa iyang Anak nga si Jesu-Cristo ug maghigugmaay kita ang usa sa usa, sumala sa iyang gisugo kanato. At ang tumutupad ng kaniyang mga utos ay mananahan sa kaniya, at siya ay sa kaniya. At dito'y nakikilala natin na siya'y nananahan sa atin, sa pamamagitan ng Espiritu na kaniyang ibinigay sa atin. Ang tanan nga nagabantay sa iyang mga sugo nagapabilin diha kaniya, ug siya diha kanila. Nga siya nagapabilin kanato, kita nahibalo pinaagi niini: tungod kay ang Espiritu iya mang gihatag kanato. Mga minamahal, huwag kayong magsipaniwala sa bawat espiritu, kundi inyong subukin ang mga espiritu, kung sila'y sa Dios: sapagkat maraming nagsilitaw na mga bulaang propeta sa sanglibutan. Mga hinigugma, ayaw ninyo pagtoohi ang tanang espiritu, hinonoa sulayi ninyo ang mga espiritu sa pagsuta kon sila iya ba sa Dios; kay daghan ang mga mini nga profeta nga nanagpanungha sa kalibutan. Dito'y nakikilala ninyo ang Espiritu ng Dios: ang bawat espiritung nagpapahayag na si Jesucristo ay naparitong nasa laman ay sa Dios: Inyong mahibaloan ang Espiritu sa Dios pinaagi niini: ang matag-usa ka espiritu nga magaila nga si Jesu-Cristo nagpakatawo, kini iya sa Dios; At ang bawat espiritung hindi ipinahahayag si Jesus, ay hindi sa Dios: at ito ang sa anticristo, na inyong narinig na darating; at ngayo'y nasa sanglibutan na. ug ang matag-usa ka espiritu nga wala magaila kang Jesus, kini dili iya sa Dios. Kini mao ang espiritu sa anticristo nga inyong nadungog nga moanhi, ug kini siya ania na sa kalibutan. Kayo'y sa Dios, mumunti kong mga anak, at inyong dinaig sila: sapagkat lalong dakila siyang nasa inyo kay sa nasa sanglibutan. Mga anak, kamo iya sa Dios, ug sila inyo nang gidaug; kay siya nga anaa kaninyo labaw pa kay kaniya nga ania sa kalibutan. Sila'y sa sanglibutan: kayat tungkol sa sanglibutan ang sinasalita nila, at sila'y dinidinig ng sanglibutan. Sila iya sa kalibutan, tungod niini ang ilang ginasulti iya sa kalibutan ug ang kalibutan nagapatalinghug kanila. Tayo nga'y sa Dios: ang nakakakilala sa Dios ay dumirinig sa atin; ang hindi sa Dios ay hindi dumirinig sa atin. Dito'y ating nakikilala ang espiritu ng katotohanan, at ang espiritu ng kamalian. Kita iya sa Dios. Bisan kinsa nga nakaila sa Dios magapatalinghug kanato, ug siya nga dili iya sa Dios dili magapatalinghug kanato. Pinaagi niini maila ta ang espiritu sa kamatuoran ug ang espiritu sa kasaypanan. Mga minamahal, mangagibigan tayo sa isat isa: sapagkat ang pagibig ay sa Dios; at ang bawat umiibig ay ipinanganak ng Dios, at nakakakilala sa Dios. Mga hinigugma, maghigugmaay kita ang usa sa usa; kay ang gugma iya sa Dios, ug siya nga nagahigugma gipanganak sa Dios ug nakaila sa Dios. Ang hindi umiibig ay hindi nakakakilala sa Dios; sapagkat ang Dios ay pagibig. Siya nga wala magahigugma wala makaila sa Dios; kay ang Dios gugma man. Dito nahayag ang pagibig ng Dios sa atin, sapagkat sinugo ng Dios ang kaniyang bugtong na Anak sa sanglibutan upang tayo'y mabuhay sa pamamagitan niya. Ang gugma sa Dios gipadayag dinhi kanato pinaagi niini: gipadala sa Dios ang iyang bugtong nga Anak nganhi sa kalibutan, aron kita mabuhi pinaagi kaniya. Narito ang pagibig, hindi sa tayo'y umibig sa Dios, kundi siya ang umibig sa atin, at sinugo ang kaniyang Anak na pangpalubagloob sa ating mga kasalanan. Niini ania ang gugma, dili nga kita nahigugma sa Dios kondili nga siya mao ang nahigugma kanato ug nagpadala sa iyang Anak nga haladpasighiuli alang sa atong mga sala. Mga minamahal, kung tayo'y inibig ng Dios ng gayon, ay nararapat na mangagibigan din naman tayo. Mga hinigugma, kay ang Dios nahigugma man kanato sa ingon niana, nan, kinahanglan kita usab maghigugmaay ang usa sa usa. Sinoman ay hindi nakakita kailan man sa Dios: kung tayo'y nangagiibigan, ang Dios ay nananahan sa atin, at ang kaniyang pagibig ay nagiging sakdal sa atin: Wala pa gayuy tawo nga nakakita sa Dios; kon kita maghigugmaay ang usa sa usa, ang Dios magapabilin kanato, ug ang iyang gugma nahingpit dinhi kanato. Dito'y nakikilala natin na tayo'y nangananahan sa kaniya at siya'y sa atin, sapagkat binigyan niya tayo ng kaniyang Espiritu. Ug mahibaloan nato nga kita nagapabilin diha kaniya ug siya dinhi kanato pinaagi niini: tungod kay kita iya mang gihatagan sa iyang kaugalingong Espiritu. At nakita natin at sinasaksihan na sinugo ng Ama ang Anak upang maging Tagapagligtas ng sanglibutan. Ug kita nakakita ug magapanghimatuod nga ang Amahan mao ang nagpadala sa iyang Anak ingon nga Manluluwas alang sa kalibutan. Ang sinomang nagpapahayag na si Jesus ay Anak ng Dios, ang Dios ay nananahan sa kaniya, at siya'y sa Dios. Bisan kinsa nga magasugid nga si Jesus mao ang Anak sa Dios, ang Dios magapabilin kaniya, ug siya magapabilin sa Dios. At ating nakilala at ating sinampalatayanan ang pagibig ng Dios sa atin. Ang Dios ay pagibig; at ang nananahan sa pagibig ay nananahan sa Dios, at ang Dios ay nananahan sa kaniya. Tungod niini kita nahibalo ug nagatoo sa gugma nga ginabatonan sa Dios alang kanato. Ang Dios gugma, ug ang nagapabilin sa gugma, nagapabilin sa Dios; ug ang Dios nagapabilin diha kaniya. Dito'y naging sakdal ang pagibig sa atin, upang tayo'y magkaroon ng pagkakatiwala sa araw ng paghuhukom; sapagkat kung ano siya, ay gayon din naman tayo sa sanglibutang ito. Niini gihingpit ang gugma dinhi kanato, aron kita may pagsalig unya sa adlaw sa hukom, sanglit maingon nga mao siya mao man usab kita dinhi sa kalibutan. Walang takot sa pagibig: kundi ang sakdal na pagibig ay nagpapalayas ng takot, sapagkat ang takot ay may kaparusahan; at ang natatakot ay hindi pa pinasasakdal sa pagibig. Ang kahadlok wala diha sa gugma, hinonoa ang hingpit nga gugma nagahingilin sa kahadlok. Kay ang kahadlok may kalabutan sa silot, ug siya nga may kahadlok wala pa mahingpit diha sa gugma. Tayo'y nagsisiibig, sapagkat siya'y unang umibig sa atin. Kita nagahigugma, tungod kay siya mao man ang unang nahigugma kanato. Kung sinasabi ng sinoman, Ako'y umiibig sa Dios, at napopoot sa kaniyang kapatid, ay sinungaling; sapagkat ang hindi umiibig sa kaniyang kapatid na kaniyang nakita, ay paanong makaiibig siya sa Dios na hindi niya nakita? Kon adunay magaingon, "Ako nagahigugma sa Dios," apan nagadumot sa iyang igsoon, nan, kini siya bakakon; kay siya nga wala maghigugma sa iyang igsoon nga iya rang makita, dili gayud makahimo sa paghigugma sa Dios nga wala niya makita. At ang utos na itong mula sa kaniya ay nasa atin, na ang umiibig sa Dios ay dapat umibig sa kaniyang kapatid. Ug gikan kaniya nabatonan ta kining maong sugo: nga ang nagahigugma sa Dios kinahanglan magahigugma sa iyang igsoon usab. Ang sinomang nananampalataya na si Jesus ay siyang Cristo ay ipinanganak ng Dios: at ang bawat umiibig sa nanganak ay umiibig din naman sa ipinanganak niyaon. Gipanganak gikan sa Dios ang tanang nagatoo nga si Jesus mao ang Cristo, ug ang tanan nga nagahigugma sa nanganak nahigugma usab sa gianak. Dito'y ating nakikilala na tayo'y nagsisiibig sa mga anak ng Dios, pagka tayo'y nagsisiibig sa Dios at tinutupad natin ang kaniyang mga utos. Ug atong maila nga kita nagahigugma sa mga anak sa Dios pinaagi niini, kon magahigugma kita sa Dios ug magatuman sa iyang mga sugo. Sapagkat ito ang pagibig sa Dios, na ating tuparin ang kaniyang mga utos: at ang kaniyang mga utos ay hindi mabibigat. Kay ang paghigugma alang sa Dios mao kini, nga pagabantayan ta ang iyang mga sugo. Ug ang iyang mga sugo dili mabug-at. Sapagkat ang sinomang ipinanganak ng Dios ay dumadaig sa sanglibutan: at ito ang pagtatagumpay na dumadaig sa sanglibutan, sa makatuwid ay ang ating pananampalataya. Kay bisan unsa nga igaanak gikan sa Dios modaug sa kalibutan; ug ang pagdaug nga nagadaug sa kalibutan mao kini: ang atong pagtoo. At sino ang dumadaig sa sanglibutan, kundi yaong nananampalatayang si Jesus ay anak ng Dios? Ug kinsa ba ang mananaug sa kalibutan kondili siya lamang nga nagatoo nga si Jesus mao ang Anak sa Dios? Ito yaong naparito sa pamamagitan ng tubig at dugo, sa makatuwid ay si Jesucristo; hindi sa tubig lamang, kundi sa tubig at sa dugo. Si Jesu-Cristo, mao kini siya ang mianhi pinaagig tubig ug dugo; dili pinaagi sa tubig lamang, kondili pinaagi sa tubig ug sa dugo. At ang Espiritu ang nagpapatotoo, sapagkat ang Espiritu ay katotohanan. Ug ang Espiritu mao ang nagapamatuod niini, kay ang Espiritu mao man ang kamatuoran. Sapagkat may tatlong nagpapatotoo, ang Espiritu, ang tubig, at ang dugo: at ang tatlo ay nagkakaisa. Kay tulo man ang nagapamatuod niini, nga mao ang Espiritu, ang tubig, ug ang dugo; ug kini silang tulo nagakauyon. Kung tinatanggap natin ang patotoo ng mga tao, ay lalong dakila ang patotoo ng Dios, sapagkat ito ang patotoo ng Dios: sapagkat ito papatotoo tungkol sa kaniyang Anak. Kon ang pamatuod gikan sa mga tawo ginadawat nato, ang pagpamatuod nga gikan sa Dios labaw pa niini; kay ang pagpamatuod sa Dios mao man kini, nga siya nakapamatuod na mahitungod sa iyang Anak. Ang nananampalataya sa Anak ng Dios ay may patotoo sa kaniya: ang hindi nananampalataya sa Dios ay ginagawang isang sinungaling ang Dios: sapagkat hindi sumampalataya sa patotoo na ibinigay ng Dios tungkol sa kaniyang Anak. Ang nagasalig sa Anak sa Dios nagabaton sa pagpamatuod diha sa iyang kaugalingon. Ang wala magatoo sa Dios, nagapakahimo kaniya nga bakakon, kay wala man niya saligi ang pagpamatuod nga gihimo sa Dios mahitungod sa iyang Anak. At ito ang patotoo, na tayo'y binigyan ng Dios ng buhay na walang hanggan, at ang buhay na ito ay nasa kaniyang Anak. Ug ang pagpamatuod mao kini: nga kita gihatagan sa Dios ug kinabuhing dayon, ug kining kinabuhia diha sa iyang Anak. Ang kinaroroonan ng Anak ay kinaroroonan ng buhay; ang hindi kinaroroonan ng Anak ng Dios ay hindi kinaroroonan ng buhay. Ang nakapanag-iya sa Anak, may kinabuhi; apan ang wala makapanag-iya sa Anak, walay kinabuhi. Ang mga bagay na ito ay isinulat ko sa inyo, upang inyong maalaman na kayo'y mayroong buhay na walang hanggan, sa makatuwid ay sa inyong nananampalataya sa pangalan ng Anak ng Dios. Kining mga butanga gisulat ko kaninyo nga nanagpanoo sa ngalan sa Anak sa Dios, aron kamo masayud nga kamo nakapanag-iya na sa kinabuhing dayon. At ito ang nasa ating pagkakatiwala sa kaniya, na kung tayo'y humingi ng anomang bagay na ayon sa kaniyang kalooban, ay dinidinig tayo niya: Ug ang atong nabatonang pagsalig kaniya mao kini: nga kon mangayo kitag bisan unsa sumala sa iyang kabubut-on, siya magapatalinghug gayud kanato. At kung ating nalalaman na tayo'y dinidinig niya sa anomang ating hingin, ay nalalaman natin na nasa atin ang mga kahilingang sa kaniya'y ating hiningi. Ug kon ugaling nasayud man kita nga siya magapatalinghug gayud kanato bisan unsay atong pangayoon, nan, kita nasayud nga ato nang nabatonan ang pagapangayoon ta kaniya. Kung makita ng sinoman na ang kaniyang kapatid ay nagkakasala ng kasalanang hindi ikamamatay, ay idalangin siya at bibigyan siya ng Dios ng buhay, na ukol sa mga nagkakasala nang hindi ikamamatay. May kasalanang ikamamatay: hindi tungkol dito ang sinasabi ko na idalangin niya. Kon may makakita nga ang iyang igsoon nagahimog sala nga dili makamatay, kinahanglan mangamuyo siya alang kaniya ug ang Dios magahatag kaniyag kinabuhi nga alang kanila kinsang sala dili makamatay. Anaay sala nga makamatay; wala ako mag-ingon nga mag-ampo siya mahitungod niini. Lahat ng kalikuan ay kasalanan: at may kasalanang hindi ikamamatay. Sala ang tanang kalapasan, apan anaay sala nga dili makamatay. Nalalaman natin na ang sinomang ipinanganak ng Dios ay hindi nagkakasala; datapuwat ang ipinanganak ng Dios ay nagiingat sa kaniyang sarili, at hindi siya ginagalaw ng masama. Kita sayud nga ang gipanganak gikan sa Dios dili magpakasala, apan ang Anak nga gipanganak gikan sa Dios nagabantay kaniya, ug ang dautan dili magahilabut kaniya. Nalalaman natin na tayo'y sa Dios at ang buong sanglibutan ay nakahilig sa masama. Kita nasayud nga kita iya sa Dios, ug nga ang tibuok kalibutan anaa sa gahum sa dautan. At nalalaman natin na naparito ang Anak ng Dios, at tayo'y binigyan ng pagkaunawa, upang ating makilala siya na totoo, at tayo'y nasa kaniya na totoo, sa makatuwid ay sa kaniyang Anak na si Jesucristo. Ito ang tunay na Dios, at ang buhay na walang hanggan. Ug kita sayud nga ang Anak sa Dios mianhi ug mihatag kanatog salabutan sa pag-ila kaniya nga mao ang matuod; ug kita anaa kaniya nga mao ang matuod, diha sa iyang Anak nga si Jesu-Cristo. Kini siya mao ang matuod nga Dios ug kinabuhi nga dayon. Ang matanda sa hirang na ginang at sa kaniyang mga anak, na aking iniibig sa katotohanan; at hindi lamang ako, kundi pati ng lahat ng mga nakakakilala ng katotohanan; Ang anciano nganha sa pinili nga senyora ug sa iyang mga anak, nga gihigugma nako sa pagkamatuod, ug dili lamang nako ra kondili usab sa tanan nga nakaila sa kamatuoran, Alangalang sa katotohanan na nananahan sa atin, at sasa atin magpakailan man: tungod sa kamatuoran nga nagapabilin kanato ug magauban kanato hangtud sa kahangturan, Sumaatin nawa ang biyaya, awa, at kapayapaang mula sa Dios Ama at kay Jesucristo, Anak ng Ama, sa katotohanan at sa pagibig. Ang grasya, kalooy, ug kalinaw gikan sa Dios nga Amahan ug gikan kang Jesu-Cristo nga Anak sa Amahan, magauban kanato sa pagkatinuod ug sa gugma. Ako'y lubhang nagagalak na aking nasumpungan ang ilan sa iyong mga anak na nagsisilakad sa katotohanan, ayon sa ating tinanggap na utos sa Ama. Nalipay gayud akog daku sa pagpakakita sa pipila sa imong mga anak nga nanaggawi diha sa kamatuoran, sumala sa sugo nga atong nadawat gikan sa Amahan. At ngayo'y ipinamamanhik ko sa iyo, ginang, na hindi waring sinusulatan kita ng isang bagong utos, kundi niyaong ating tinanggap nang pasimula, na tayo'y mangagibigan sa isat isa. Ug karon mangamuyo ako kanimo, senyora, dili nga daw ingon sa magsulat ako kanimog usa ka bag-ong sugo, kondili sa sugo nga ato nang nabatonan sukad pa sa sinugdan, nga mao kini, nga kinahanglan maghigugmaay kita ang usa sa usa. At ito ang pagibig, na tayo'y mangagsilakad ayon sa kaniyang mga utos. Ito ang utos, na tayo'y mangagsilakad sa kaniya, gaya ng inyong narinig nang pasimula. Ug ang gugma mao kini, nga kinahanglan managgawi kita subay sa iyang mga sugo; ug ang iyang sugo, ingon sa inyo nang nadungog sukad pa sa sinugdan, mao kini, nga kinahanglan managgawi kamo diha sa gugma. Sapagkat maraming magdaraya na nangagsilitaw sa sanglibutan, sa makatuwid ay ang mga hindi nangagpapahayag na si Jesucristo ay napariritong nasa laman. Ito ang magdaraya at ang anticristo. Kay daghang mga malimbongon nanungha karon sa kalibutan, mga tawo nga wala magaila nga si Jesu-Cristo nagpakatawo; ang ingon niini mao ang malimbongon ug ang anticristo. Mangagingat kayo sa inyong sarili, upang huwag ninyong iwala ang mga bagay na aming pinagpagalan, kundi upang tanggapin ninyo ang isang lubos na kagantihan. Bantayi ninyo ang inyong kaugalingon nga dili unta kamo kapildihan sa mga butang nga inyong gihagoan, kondili nga makadaug unta hinoon kamog hingpit nga ganti. Ang sinomang nagpapatuloy at hindi nananahan sa aral ni Cristo, ay hindi kinaroroonan ng Dios: ang nananahan sa aral, ay kinaroroonan ng Ama at gayon din ng Anak. Bisan kinsa nga magauna ug dili magpabilin diha sa tuloohan ni Cristo, siya wala makapanag-iya sa Dios; siya nga nagapabilin sa tuloohan ni Cristo, siya nakapanag-iya sa Amahan ug sa Anak. Kung sa inyo'y dumating ang sinoman, at hindi dala ang aral na ito, ay huwag ninyong tanggapin sa inyong bahay, at huwag ninyo siyang batiin: Kon adunay moanha kaninyo ug kini siya wala magdala sa maong tuloohan, ayaw ninyo siya pagpasak-a sa inyong balay, ug ayaw ninyo pagpangomustaha; Sapagkat ang bumabati sa kaniya ay nararamay sa kaniyang masasamang gawa. kay siya nga mangomusta kaniya magapakig-ambit sa iyang dautan nga binuhatan. Yamang may maraming mga bagay na isusulat sa inyo, ay hindi ko ibig isulat sa papel at tinta; datapuwat inaasahan kong pumariyan sa inyo, at makipagusap ng mukhaan, upang malubos ang inyong galak. Bisan tuod daghan akog igsusulat kaninyo, dili ko kini sulaton pinaagi sa papil ug tinta; apan ginalauman ko ang pag-anha diha sa pagpakigkita kaninyo ug sa pagpakigsultihanay kaninyo sa inatubangay aron mamahingpit ang atong kalipay. Ang matanda, kay Gayo na minamahal, na aking iniibig sa katotohanan. Ang anciano nganha kang Gayo nga hinigugma, nga sa pagkatinuod akong ginahigugma. Minamahal, aking idinadalangin na sa lahat ng mga bagay ay guminhawa ka at bumuti ang iyong katawan, na gaya ng pagginhawa ng iyong kaluluwa. Hinigugma, gipanghinaut ko nga magamauswagon unta ikaw sa tanang butang ug nga magamaayo ka sa panglawas, maingon sa nasayran ko nga mauswagon ang imong kalag. Sapagkat ako'y totoong nagalak nang magsidating ang mga kapatid at mangagpatotoo sa iyong katotohanan, ayon sa paglakad mo sa katotohanan. Gikalipay ko gayud ug daku ang pag-abut sa mga igsoon ug ang ilang panghimatuod sa pagkamatinuoron sa imong kinabuhi, maingon nga sa pagkatinuod ikaw nagasubay man sa kamatuoran. Wala nang dakilang kagalakan sa ganang akin na gaya nito, na marinig na ang aking mga anak ay nagsisilakad sa katotohanan. Wala na akoy kalipay nga molabaw pa niini, nga mao ang pagpakadungog nga ang akong mga anak nanagsubay sa kamatuoran. Minamahal, ginagawa mo ang tapat na gawa sa lahat ng iyong ginagawa doon sa mga kapatid at sa mga taga ibang lupa; Hinigugma, maoy buhat sa pagkamatinoohon ang imong bisan unsang pag-alagad ngadto sa mga igsoon, ilabi na ngadto sa mga dumuloong, Na siyang nangagpapatotoo ng iyong pagibig sa harapan ng iglesia: na iyong gagawan ng magaling kung iyong tutulungan sila ng nararapat sa Dios, sa kanilang paglalakbay: nga maoy nanghimatuod sa imong gugma diha sa atubangan sa iglesia. Maayo unta nga makapagikan ikaw kanila sa ilang panaw sa paagi nga mahiangay sa Dios. Sapagkat dahil sa Pangalan, ay nangagsiyaon sila na walang kinuhang anoman sa mga Gentil. Kay kini sila nanagpanglakaw tungod sa iyang ngalan, ug wala silay gipangdawat nga bisan unsa gikan sa mga Gentil. Nararapat nga nating tanggaping mabuti ang mga gayon, upang tayo'y maging kasama sa paggawa sa katotohanan. Busa kinahanglan atong alimahan ang mga tawo nga sama kanila, aron mahimo kitang kaabay sa kamatuoran. Ako'y sumulat ng ilang bagay sa iglesia: datapuwat si Diotrefes na nagiibig magkaroon ng kataasan sa kanila, ay hindi kami tinatanggap. May gisulat ako nganha sa iglesia; apan si Diotrefes, nga buot gayud magpakalabaw sa tanan, nagadumili sa pag-ila kanamo. Kayat kung pumariyan ako, ay ipaaalaala ko ang mga gawang kaniyang ginagawa, na nagsasalita ng masasamang salita laban sa amin: at hindi nasisiyahan sa ganito, ni hindi man niya tinatanggap ang mga kapatid, at silang mga ibig tumanggap ay pinagbabawalan niya at pinalalayas sila sa iglesia. Busa kon mahianha na gani ako diha, hinumduman ko ra unya kining iyang gibuhat, sa iyang pagyawit batok kanako pinaagi sa dautang mga pulong. Ug wala pa gayud matagbaw niini, siya nagadumili sa pagdawat sa mga igsoon, ug iyang gidid-an sila nga buot unta modawat kanila ug iyang gipapahawa sila gawas sa iglesia. Minamahal, huwag mong tularan ang masama, kundi ang mabuti. Ang gumagawa ng mabuti ay sa Dios: ang gumagawa ng masama ay hindi nakakita sa Dios. Hinigugma, ayaw pag-awat sa dautan kondili awata hinoon ang maayo. Siya nga nagabuhat ug maayo iya sa Dios; apan siya nga nagabuhat ug dautan wala gayud makakita sa Dios. Si Demetrio ay pinatototohanan ng lahat, at ng katotohanan: oo, kami man ay nagpapatotoo rin; at nalalaman mo na ang aming patotoo ay tunay. Si Demetrio gihatagan ug maayong pagpamatuod gikan sa tanan, ug gikan gayud sa kamatuoran; ug kami usab nagahatag kaniyag pagpamatuod, ug nasayud kamo nga ang among pagpamatuod tinuod gayud. Maraming mga bagay ang isusulat ko sana sa iyo, datapuwat hindi ko ibig isulat sa iyo ng tinta at panulat: Daghan akog igsusulat kanimo, apan dili ko kini sulaton pinaagi sa dagang ug tinta. Si Judas, na alipin ni Jesucristo, at kapatid ni Santiago, sa mga tinawag, na minamahal sa Dios Ama, at iniingatang para kay Jesucristo: Si Judas, ulipon ni Jesu-Cristo ug igsoon ni Santiago, Kaawaan at kapayapaan at pagibig ang sa inyo nawa'y paramihin. Hinaut nga ang kalooy, kalinaw, ug gugma padagayaon unta kaninyo. Mga minamahal, samantalang ako'y totoong nagsisikap ng pagsulat sa inyo tungkol sa kaligtasan nating lahat, ay napilitan akong sumulat sa inyo na inaaralan kayong makipaglabang masikap dahil sa pananampalataya na ibinigay na minsan at magpakailan man sa mga banal. Mga hinigugma, sa nagasulat ako kaninyo sa dakung kaikag mahitungod sa kaluwasan nga atong tanan, naaghat ako sa pagsulat sa pagtambag kaninyo nga makigbisug kamo sa pagpanalipod sa tinoohan nga sa makausa ra ug sa dayon gitugyan ngadto sa mga balaan. Sapagkat may ilang taong nagsipasok ng lihim, yaong mga itinalaga nang una pa sa kahatulang ito, mga di banal, na pinalitan ng kalibugan ang biyaya ng ating Dios, na itinatatuwa ang ating iisang Guro at Panginoong si Jesucristo. Kay kaninyo nanagpakasulod sa hilum ang pipila ka mga tawo nga dugay nang gikatagana alang niining maong pagkahinukman sa silot, mga tawong dili diosnon nga nanaghimo sa hiniwi nga pagpadapat sa grasya sa atong Dios alang sa ilang pagpatuyang ug nanagpanghimakak sa atong Bugtong Agalon ug Ginoo, si Jesu-Cristo. Ninanasa ko ngang ipaalaala sa inyo, bagamat nalalaman ninyong maigi ang lahat ng mga bagay, na nang mailigtas ng Panginoon ang isang bayan, sa lupain ng Egipto, ay nilipol niya pagkatapos yaong mga hindi nagsisipanampalataya. Karon buot kong ipahinumdom kaninyo, bisan tuod sa makausa ug sa dayon nasayran na ninyo ang tanan, nga ang Ginoo nga nagluwas sa usa ka katawhan gikan sa yuta sa Egipto, siya sa kapulihay milaglag diha kanila niadtong wala managpanoo. At ang mga anghel na hindi nangagingat ng kanilang sariling pamunuan, kundi iniwan ang kanilang sariling tahanan, ay iniingatan niya sa mga tanikalang walang hanggan sa paghuhukom sa dakilang araw. Ug ang mga manolunda nga wala managpabilin diha sa ilang nahimutangan hinonoa nanagpamiya sa ilang angay nga puloy-anan, kini sila iyang gikapahimutang diha sa mga talikala nga dayon ilalum sa kangitngit alang sa panudya unya sa dakung adlaw. Gayon din ang Sodoma at Gomorra, at ang mga bayang nasa palibot ng mga ito, na dahil sa pagpapakabuyo sa pakikiapid at sa pagsunod sa ibang laman, ay inilagay na pinakahalimbawa, na sila'y nagbabata ng parusang apoy na walang hanggan. Sa ingon usab ang Sodoma ug ang Gomorra ug ang silingang kalungsuran, nga sa samang paagi nanagpatuyang sa pagpakighilawas ug sa dili kinaiya nga kaulag, nahimo silang mga panig-ingnan pinaagi sa paghiagum sa silot sa kalayong dayon. Gayon ma'y ang mga ito rin naman sa kanilang pagkagupiling ay inihahawa ang laman, at hinahamak ang mga paghahari, at nilalait ang mga puno. Ngani, bisan pa niini, sa ingon nga paagi kining mga tawhana sa ilang mga pagdamgo nanaghugawhugaw sa lawas, nanagsalikway sa kagamhanan, ug nagapasipala sa mga halangdon. Datapuwat ang arkanghel Miguel, nang makipaglaban sa diablo, na nakikipagtalo tungkol sa katawan ni Moises, ay hindi nangahas gumamit laban sa kaniya ng isang hatol na may pagalipusta, kundi sinabi, Sawayin ka nawa ng Panginoon. Apan si Miguel, ang manolunda nga punoan, sa iyang pakiglantugi batok sa yawa sa ilang panag-ilog sa lawas ni Moises, wala gani siya mangahas sa paglitok ug mapasipalahong hukom batok kaniya, kondili miingon lamang, "Ang Ginoo magabadlong unta kanimo." Datapuwat ang mga ito'y nangalipusta sa anomang bagay na hindi nila nalalaman: at sa mga bagay na talagang kanilang nauunawa, ay nangagpapakasira na gaya ng mga kinapal na walang bait. Apan kining mga tawhana nagapasipala sa bisan unsang butang nga dili nila masabut, ug sa mga butang nga ilang masabut pinaagi sa balatian nga dala sa kinaiya ingon sa mga mananap nga walay kabuot, pinaagi niining mga butanga sila nangalaglag. Sa aba nila! sapagkat sila'y nagsilakad sa daan ni Cain, at nagsidaluhong na walang pagpipigil sa kamalian ni Balaam dahil sa upa, at nangapahamak sa pagsalangsang ni Core. Alaut sila! Kay sila nanaglakaw subay sa agi ni Cain, ug tungod sa pagpanapi nagapataka silag panalagan ngadto sa kasaypanan ni Balaam, ug nangawagtang sila diha sa pagsupil ni Core. Ang mga ito'y pawang mga batong natatago sa inyong piging ng pagiibigan, kung sila'y nakikipagpiging sa inyo, mga pastor na walang takot na nangagpapasabsab sa kanilang sarili; mga alapaap na walang tubig, na tinatangay ng mga hangin; mga punong kahoy sa taginaw na walang bunga, na makalawang namatay, na binunot pati ugat; Kini sila maoy mga buling diha sa inyong mga kombira sa gugma, nga sa walay pagkaikog managhudyaka sa pag-inom-kaon sa walay pagtagad sa uban gawas sa ilang kaugalingon lamang; kini sila mga panganud nga walay dalang ulan, nga ginataral sa hangin; kini sila larag nga mga kahoy nga walay mga bunga, makaduha pil-a ang pagkapatay, nangaibot; Mga mabangis na alon sa dagat, na pinagbubula ang kanilang sariling kahihiyan; mga bituing gala na siyang pinaglaanan ng pusikit ng kadiliman magpakailan man. kini sila mabangis nga mga balud sa dagat nga nagapabola sa ilang kaugalingong pagkamakauulaw; kini sila laag nga mga bitoon kang kinsa ang kangi-ob sa kangitngit gitagana hangtud sa kahangturan. At ang mga ito naman ang hinulaan ni Enoc, na ikapito sa bilang mula kay Adam, na nagsabi, Narito, dumating ang Panginoon, na kasama ang kaniyang mga laksalaksang banal, Mahitungod usab kanila si Enoc, usa sa ikapitong kaliwatan sukad kang Adan, naghimog profesiya nga nag-ingon, "Tan-awa, ang Ginoo nahiabut uban sa iyang balaang mga panon, Upang isagawa ang paghuhukom sa lahat, at upang sumbatan ang lahat ng masasama sa lahat ng kanilang mga gawang masasama na kanilang ginawang may kasamaan, at sa lahat ng mga bagay na mabibigat na sinalita laban sa kaniya ng mga makasalanang masasama. aron iyang igapatuman ang paghukom sa tanan, ug sa pagpadayag sa pagkamasad-anon sa tanang mga tawong dili diosnon, diha sa ilang tanang dili diosnong binuhatan nga ilang nahimo sa dili diosnong paagi, ug sa tanang mapait nga mga butang nga batok kaniya gikapamulong sa mga makasasala nga dili diosnon." Ang mga ito'y mga mapagbulong, mga madaingin, na nangagsisilakad ayon sa kanilang masasamang pita (at ang kanilang bibig ay nangagsasalita ng mga kapalaluan), nangagpapakita ng galang sa mga tao dahil sa pakikinabangin. Kini sila mga bagolbolan, tigmulo, nanaggawi pahiuyon sa ilang kaugalingong mga pangibog, ug ang ilang mga baba nagasultig mga pasiatab, nga nagaulog-ulog sa mga tawo aron sa pagpamintaha kanila. Ngunit kayo, mga minamahal, ay alalahanin ninyo ang mga salitang nang una'y sinabi ng mga apostol ng ating Panginoong Jesucristo; Apan kamo, mga hinigugma, kinahanglan inyong hinumduman ang mga gisulti kaniadto sa mga apostoles sa atong Ginoong Jesu-Cristo; Kung paanong sinabi sa inyo, Magkakaroon ng mga manunuya sa huling panahon, na magsisilakad ayon sa kanikanilang masasamang pita. sila miingon kaninyo, "Sa ulahiayng panahon may manungha nga mga mayubiton, nga managpahiuyon sa ilang kaugalingong dili diosnon nga mga pangibog." Ang mga ito ang nagsisigawa ng paghihiwalay, malalayaw, na walang taglay na Espiritu. Mao kini sila ang nagahimog mga pagbahinbahin, mga tawong kalibutanon nga wala magabaton sa Espiritu. Ngunit kayo, mga minamahal, papagtibayin ninyo ang inyong sarili sa inyong lubhang banal na pananampalataya, na manalangin sa Espiritu Santo, Apan kamo, mga hinigugma, kinahanglan managtubo diha sa inyong balaan uyamot nga tinoohan; pag-ampo kamo diha sa Espiritu Santo; Na magsipanatili kayo sa pagibig sa Dios, na inyong asahan ang awa ng ating Panginoong Jesucristo sa ikabubuhay na walang hanggan. bantayi ninyo ang inyong kaugalingon diha sa gugma sa Dios; paabuta ninyo ang kalooy sa atong Ginoong Jesu-Cristo, alang sa kinabuhing dayon. At ang ibang nagaalinlangan ay inyong kahabagan; Ug patooha ninyo ang uban nga nagaduhaduha; At ang iba'y inyong iligtas, na agawin ninyo sa apoy; at ang iba'y inyong kahabagan na may takot; na inyong kapootan pati ng damit na nadungisan ng laman. luwasa ninyo ang uban pinaagi sa pagsakmit kanila gikan sa kalayo; ang uban kaloy-i ninyo dinuyogan sa kahadlok, nga pagadumtan ninyo bisan pa ang bisti nga nabuling sa unod. Ngayon doon sa makapagiingat sa inyo mula sa pagkatisod, at sa inyo'y makapaghaharap na walang kapintasan na may malaking galak, sa harapan ng kaniyang kaluwalhatian. Karon ngadto kaniya nga may gahum sa pagbantay kaninyo nga dili mangahulog ug sa pagpasundayag kaninyo nga walay buling diha sa atubangan sa iyang himaya dinuyogan sa dakung kalipay, Ang Apocalipsis ni Jesucristo, na ibinigay ng Dios sa kaniya upang ipahayag sa kaniyang mga alipin, sa makatuwid ay ang mga bagay na nararapat mangyaring madali: at kaniyang ipinadala at ipinaalam sa pamamagitan ng kaniyang anghel sa kaniyang alipin na si Juan; Ang pinadayag ni Jesu-Cristo nga gihatag kaniya sa Dios aron igapadayag ngadto sa iyang mga ulipon ang mga butang nga kinahanglan magakahitabo sa dili madugay. Ug kini gipahibalo ni Jesus pinaagi sa pagpadala sa iyang manolunda ngadto sa iyang ulipon nga si Juan, Na sumaksi sa salita ng Dios, at sa patotoo ni Jesucristo, sa lahat ng mga bagay na nakita niya. nga nagmatuod sa tanan nga iyang nakita, sa pulong sa Dios ug sa gipanghimatud-an ni Jesu-Cristo. Mapalad ang bumabasa, at ang nangakikinig ng mga salita ng hula, at tumutupad ng mga bagay na nangasusulat doon: sapagkat ang panaho'y malapit na. Bulahan ang tawo nga ngadto sa kapunongan magabasa sa mga pulong sa profesiya, ug bulahan ang mga magapatalinghug ug magatuman sa nahisulat niini; kay ang panahon haduol na. Si Juan sa pitong iglesia na nasa Asia: Biyaya ang sumainyo nawa, at kapayapaang mula doon sa kaniya na ngayon, at nang nakaraan at darating; at mula sa pitong Espiritu na nasa harapan ng kaniyang luklukan; Si Juan nganha sa pito ka iglesia nga anaa sa lalawigan sa Asia: At mula kay Jesucristo na siyang saksing tapat, na panganay sa mga patay, at pangulo ng mga hari sa lupa. Doon sa umiibig sa atin, at sa nagkalag sa atin sa ating mga kasalanan sa pamamagitan ng kaniyang dugo; ug gikan kang Jesu-Cristo, ang kasaligan nga saksi, ang panganay sa mga nangamatay, ug ang punoan sa mga hari sa yuta. At ginawa tayong kaharian, mga saserdote sa kaniyang Dios at Ama; sumakaniya nawa ang kaluwalhatian at ang paghahari magpakailan kailan man. Siya nawa. ug naghimo kanato nga usa ka gingharian, mga sacerdote ngadto sa iyang Dios ug Amahan-- kaniya ang himaya ug ang panggahum hangtud sa kahangturan. Amen. Narito, siya'y pumaparitong nasasa mga alapaap; at makikita siya ng bawat mata, at ng nangagsiulos sa kaniya; at ang lahat ng mga angkan sa lupa ay magsisitaghoy dahil sa kaniya. Gayon din, Siya nawa. Tan-awa, siya umalabut uban sa mga panganud ug makita siya sa tanang mata, sa tanang nanagdughang kaniya; ug ang tanang kabanayan sa yuta managminatay tungod kaniya. Oo. Amen. Ako ang Alpha at ang Omega, sabi ng Panginoong Dios, ngayon at nang nakaraan at sa darating, ang Makapangyarihan sa lahat. "Ako mao ang Alfa ug ang Omega," nagaingon ang Ginoong Dios, nga mao ang sa karon ug ang sa kaniadto ug ang sa umalabut, ang Makagagahum sa Tanan. Akong si Juan, na inyong kapatid at inyong karamay sa kapighatian at sa kaharian at sa pagtitiis na kay Jesus, ay nasasa pulo na tinatawag na Patmos, dahil sa salita ng Dios at sa patotoo ni Jesus. Ako, si Juan nga inyong igsoon, ug inyong kauban diha kang Jesus sa pakig-ambitay sa kasakit ug sa gingharian ug sa pag-antus. Ako didto sa pulo sa Patmos, tungod sa pulong sa Dios ug sa pagpanghimatuod mahitungod kang Jesus. Ako'y nasa Espiritu nang araw ng Panginoon, at narinig ko sa aking likuran ang dakilang tinig, na tulad sa isang pakakak. Sa adlaw sa Ginoo diha ako sa Espiritu, ug gikan sa akong luyo nadungog ko ang usa ka makusog nga tingog nga daw trumpeta, Na nagsasabi, Ang iyong nakikita, ay isulat mo sa isang aklat at iyong ipadala sa pitong iglesia: sa Efeso, at sa Smirna, at sa Pergamo, at sa Tiatira, at sa Sardis, at sa Filadelfia, at sa Laodicea. nga nag-ingon, "Ang makita mo isulat sa usa ka basahon ug ipadala kini ngadto sa pito ka iglesia, sa Efeso ug sa Esmirna ug sa Pergamo ug sa Tiatira ug sa Sardis ug sa Filadelfia ug sa Laodicea." At ako'y lumingon upang makita ang tinig na nagsasalita sa akin. At nang ako'y lumingon ay nakita ko ang pitong kandelerong ginto: Unya miliso ako aron sa pagtan-aw sa nakigsulti kanako, ug sa akong pagliso nakita ko ang pito ka mga kandiliro nga bulawan; At sa gitna ng mga kandelero ay may isang katulad ng isang anak ng tao, na may suot na damit hanggang sa paa, at may bigkis ang dibdib na isang pamigkis na ginto. ug sa taliwala sa mga kandiliro nakita ko ang daw ingog anak sa tawo, nga sinul-uban sa hataas nga bisti, ug may bakus nga bulawan nga gibakus sa iyang dughan. At ang kaniyang ulo at ang kaniyang buhok ay mapuputing gaya ng balahibong maputi ng tupa, gaya ng niebe; at ang kaniyang mga mata ay gaya ng ningas ng apoy; Ang iyang ulo ug ang iyang buhok maputi sama sa maputing balhibo sa karnero, maputi sama sa nieve. Ang iyang mga mata sama sa kalayo nga nagasiga; At ang kaniyang mga paa ay katulad ng tansong binuli, na gaya ng dinalisay sa isang lutuang-bakal; at ang kaniyang tinig ay gaya ng lagaslas ng maraming tubig. ang iyang mga tiil sama sa tumbaga nga masidlak nga inulay daw sa hudno; ug ang iyang tingog sama sa dahunog sa daghang mga tubig. At sa kaniyang kanang kamay ay may pitong bituin: at sa kaniyang bibig ay lumabas ang isang matalas na tabak na may dalawang talim: at ang kaniyang mukha ay gaya ng araw na sumisikat ng matindi. Sa iyang too nga kamot nagkupot siyag pito ka mga bitoon; gikan sa iyang baba nagagula ang usa ka mahait nga espada nga duhay sulab; ug ang iyang nawong sama sa Adlaw nga magasidlak diha sa labing kakusog. At nang siya'y aking makita, ay nasubasob akong waring patay sa kaniyang paanan. At ipinatong niya sa akin ang kaniyang kanang kamay, na sinasabi, Huwag kang matakot; ako'y ang una at ang huli, Ug sa pagkakita ko kaniya, natumba ako nga daw patay diha sa iyang tiilan. Apan gitapin-an niya ako sa iyang too nga kamot, ug miingon siya kanako, "Ayaw kahadlok; ako mao ang Sinugdan ug ang Katapusan, At ang Nabubuhay; at ako'y namatay, at narito, ako'y nabubuhay magpakailan man, at nasa akin ang mga susi ng kamatayan at ng Hades. ug ang Buhi. Ako namatay, apan tan-awa, ako karon buhi hangtud sa kahangturan, ug ania kanako ang mga yawi sa Kamatayon ug sa Hades. Isulat mo nga ang mga bagay na nakita mo, at ang mga bagay ngayon, at ang mga bagay na mangyayari sa darating; Ug karon isulat mo ang imong nakita, sa mga butang karon ug sa mga butang nga magakahitabo unya. Ang hiwaga ng pitong bituin na iyong nakita sa aking kanang kamay, at ng pitong kandelerong ginto. Ang pitong bituin ay ang mga anghel ng pitong iglesia: at ang pitong kandelero ay ang pitong iglesia. Mahitungod sa tinago nga kahulogan sa pito ka mga bitoon nga imong nakita diha sa akong toong kamot, ug sa pito ka mga kandiliro nga bulawan, ang pito ka mga bitoon mao ang mga manolunda sa pito ka mga iglesia, ug ang pito ka mga kandiliro mao ang pito ka mga iglesia. Sa anghel ng iglesia sa Efeso ay isulat mo: Ang mga bagay na ito ay sinasabi ng may hawak ng pitong bituin sa kaniyang kanang kamay, na yaong lumalakad sa gitna ng pitong kandelerong ginto: "Ngadto sa manolunda sa iglesia sa Efeso, isulat mo kini: `Mao kini ang mga pulong sa nagakupot ug pito ka mga bitoon diha sa iyang too nga kamot, ang nagalakaw sa taliwala sa pito ka mga kandilirong bulawan: Nalalaman ko ang iyong mga gawa, at ang iyong pagpapagal at pagtitiis, at hindi mo matiis ang masasamang tao, at sinubok mo ang mga nagpapanggap na apostol, at sila'y hindi gayon, at nasumpungan mo silang pawang bulaan; "`Nasayud ako sa imong mga nabuhat, sa imong paghago ug sa imong pag-antus, ug nga ikaw dili makapailub sa dautan nga mga tawo hinonoa ginausisa mo ang mga nanag-ingon nga sila mga apostoles apan dili diay, ug nasuta mo sila nga mga mini. At may pagtitiis ka at nagbata ka dahil sa aking pangalan, at hindi ka napagod. Nasayud ako nga ikaw nagaantus ug nagapailub tungod sa akong ngalan, ug nga ikaw wala abutag kataka. Ngunit mayroon akong laban sa iyo, na iyong iniwan ang iyong unang pagibig. Ngani batok kanimo aduna akoy ikasumbong nga mao kini, nga imong gibiyaan ang paghigugma nga diha kanimo kaniadto. Kayat alalahanin mo kung saan ka nahulog, at magsisi ka at gawin mo ang iyong mga unang gawa; o kung hindi ay paririyan ako sa iyo, at aalisin ko ang iyong kandelero sa kaniyang kinalalagyan, maliban na magsisi ka. Busa hinumdomi diin ka gikan mahulog, paghinulsol ug buhata ang mga buhat nga imong gihimo kaniadto. Kay kon dili man, anhaon ko ikaw ug kuhaon ko ang imong kandiliro gikan sa iyang dapit, gawas kon magahinulsol ka. Ngunit ito'y nasa iyo, na iyong kinapopootan ang mga gawa ng mga Nicolaita, na kinapopootan ko naman. Hinoon adunay pabor kanimo nga mao kini, nga ginadumtan mo ang mga buhat sa mga Nicolaita, nga ginadumtan ko usab. Ang may pakinig, ay makinig sa sinasabi ng Espiritu sa mga iglesia. Ang magtagumpay, ay siya kong pakakanin ng punong kahoy ng buhay, na nasa Paraiso ng Dios. Ang adunay igdulongog, kinahanglan magapatalinghug sa sulti sa Espiritu ngadto sa mga iglesia. Ang magamadaugon pagatugotan ko sa pagkaon sa bunga sa kahoy nga nagahatag ug kinabuhi nga anaa sa paraiso sa Dios.` At sa anghel ng iglesia sa Smirna ay isulat mo: Ang mga bagay na ito ay sinasabi ng una at ng huli, na namatay, at muling nabuhay: "Ug ngadto sa manolunda sa iglesia sa Esmirna, isulat mo kini: `Mao kini ang mga pulong niya nga mao ang Sinugdan ug ang Katapusan, ang namatay ug ang nabuhi pag-usab: Nalalaman ko ang iyong kapighatian, at ang iyong kadukhaan (datapuwat ikaw ay mayaman), at ang pamumusong ng mga nagsasabing sila'y mga Judio, at hindi sila gayon, kundi isang sinagoga ni Satanas. "`Nasayud ako sa imong kasakit ug sa imong kakabus (apan dato ikaw) ug sa pagpasipala kanimo sa mga nanag-ingon nga sila mga Judio apan dili diay, hinonoa sinagoga sila ni Satanas. Huwag mong katakutan ang mga bagay na iyong malapit ng tiisin: narito, malapit ng ilagay ng diablo ang ilan sa inyo sa bilangguan, upang kayo'y masubok; at magkakaroon kayo ng kapighatiang sangpung araw. Magtapat ka hanggang sa kamatayan, at bibigyan kita ng putong ng buhay. Ayaw kalisangi ang mga butang nga sa dili madugay imo nang pagaantuson. Tan-awa, ang uban kaninyo hapit na ibanlud sa yawa ngadto sa bilanggoan, aron masulayan kamo, ug pagasakiton kamo sulod sa napulo ka adlaw. Himoa ang pagkamaunongon kanako bisan pa sa kamatayon, ug hatagan ko ikaw sa purongpurong nga kinabuhi. Ang may pakinig, ay makinig sa sinasabi ng Espiritu sa mga iglesia. Ang magtagumpay ay hindi parurusahan ng ikalawang kamatayan. Ang adunay igdulongog kinahanglan magpatalinghug sa sulti sa Espiritu ngadto sa mga iglesia. Kaniya nga magamadaugon, walay gahum sa pagdaut kaniya ang ikaduhang kamatayon.` At sa anghel ng iglesia sa Pergamo ay isulat mo: Ang mga bagay na ito ay sinasabi ng may matalas na tabak na may dalawang talim: "Ug ngadto sa manolunda sa iglesia sa Pergamo, isulat mo kini: `Mao kini ang mga pulong sa nagabaton sa mahait nga espada nga duhay sulab: Nalalaman ko kung saan ka tumatahan, sa makatuwid baga'y sa kinaroroonan ng luklukan ni Satanas; at iniingatan mong matibay ang aking pangalan, at hindi mo ikinaila ang aking pananampalataya, kahit nang mga araw man ni Antipas na aking saksi, aking taong tapat, na pinatay sa gitna ninyo, na tinatahanan ni Satanas. "`Nasayud ako sa dapit nga imong gipuy-an, sa dapit diin anaa ang trono ni Satanas. Hinoon gihawiran mo ang akong ngalan ug wala mo ilimod ang imong pagtoo kanako bisan pa sa mga adlaw ni Antipas nga akong saksi, ang akong sinaligan, nga gipatay diha kaninyo, sa dapit diin nagapuyo si Satanas. Datapuwat mayroon akong ilang bagay na laban sa iyo, sapagkat mayroon ka diyang ilan na nanghahawak sa aral ni Balaam, na siyang nagturo kay Balac na maglagay ng katisuran sa harapan ng mga anak ni Israel, upang magsikain ng mga bagay na inihahain sa mga diosdiosan, at makiapid. Apan aduna akoy pila ka butang batok kanimo nga mao kini: anaa diha kanimo ang pipila nga nanagsunod sa tuloohan ni Balaam nga mao ang nagtudlo kang Balac sa pagbutang ug kapangdolan sa atubangan sa mga anak ni Israel, pinaagi sa pagdani kanila sa pagkaon sa mga hinalad ngadto sa mga larawan ug sa paghimog pakighilawas. Gayon din naman na mayroon kang ilan na nanghahawak sa aral ng mga Nicolaita. Maingon man anaa usab kanimo ang pipila nga nanagsunod sa tuloohan sa mga Nicolaita. Magsisi ka nga; o kung hindi ay madaling paririyan ako sa iyo, at babakahin ko sila ng tabak ng aking bibig. Busa paghinulsol; kay kon dili, anhaon ko ikaw sa madali ug gubaton ko sila pinaagi sa espada sa akong baba. Ang may pakinig, ay makinig sa sinasabi ng Espiritu sa mga iglesia. Ang magtagumpay ay bibigyan ko ng manang natatago, at siya'y bibigyan ko ng isang batong puti, at sa bato ay may nakasulat na isang bagong pangalan, na walang nakakaalam kundi yaong tumatanggap. Ang adunay igdulongog, kinahanglan magpatalinghug sa sulti sa Espiritu ngadto sa mga iglesia. Ang magamadaugon pagahatagan ko sa mana nga tinagoan, ug pagahatagan ko siyag usa ka gamayng bato nga puti, nga sinulatan ug usa ka bag-ong ngalan nga dili masabut ni bisan kinsa gawas kaniya nga maoy magadawat niini.` At sa anghel ng iglesia sa Tiatira ay isulat mo: Ang mga bagay na ito ay sinasabi ng Anak ng Dios, na may mga matang gaya ng ningas ng apoy, at ang kaniyang mga paa ay gaya ng tansong binuli: "Ug ngadto sa manolunda sa iglesia sa Tiatira, isulat mo kini: `Mao kini ang mga pulong sa Anak sa Dios, kinsang mga mata sama sa nagasiga nga kalayo, ug kinsang mga tiil sama sa tumbaga nga nagasidlak: Nalalaman ko ang iyong mga gawa, at ang iyong pagibig, at pananampalataya at ministerio at pagtitiis, at ang iyong mga huling gawa ay higit kay sa mga una. "`Nasayud ako sa imong mga nabuhat, sa imong gugma ug pagtoo ug pag-alagad ug pag-antus, ug nga ang imong ulahing mga nabuhat labaw pa gani ka daghan kay sa nahauna. Datapuwat mayroon akong laban sa iyo, na pinahintulutan mo ang babaing si Jezebel, na nagpapanggap na propetisa; at siya'y nagtuturo at humihikayat sa aking mga lingkod upang makiapid, at kumain ng mga bagay na inihahain sa mga diosdiosan. Ngani batok kanimo aduna akoy ikasumbong nga mao kini, nga imo lamang gipasagdan ang babaye nga si Jezabel, nga nagaingon nga siya profeta ug nga nagapanudlo ug nagapahisalaag sa akong mga ulipon sa paghimog pakighilawas ug sa pagkaon sa mga hinalad ngadto sa mga larawan. At binigyan ko siya ng panahon upang makapagsisi; at siya'y ayaw magsisi sa kaniyang pakikiapid. Gihatagan ko siyag panahon sa paghinulsol, apan nagdumili siya sa paghinulsol sa iyang pagpakighilawas. Narito, akin siyang iniraratay sa higaan, at ang mga nakikiapid sa kaniya sa malaking kapighatian, maliban na kung sila'y magsisipagsisi sa kaniyang mga gawa. Tan-awa, ibundak ko siya diha sa higdaanag masakiton, ug sila nga makighilawas kaniya akong idan-ok ngadto sa dakung kasakitan, gawas kon ilang hinulsolan ang iyang mga binuhatan; At papatayin ko ng salot ang kaniyang mga anak; at malalaman ng lahat ng mga iglesia na ako'y yaong sumasaliksik ng mga pagiisip at ng mga puso: at bibigyan ko ang bawat isa sa inyo ng ayon sa inyong mga gawa. ug ang iyang mga anak akong laglagon pinaagig kamatay. Ug unya ang tanang mga iglesia makaila nga ako mao ang magsususi sa hunahuna ug kasingkasing, ug ako magabalus ra sa matag-usa kaninyo sumala sa mahiangay sa inyong mga binuhatan. Datapuwat sinasabi ko sa inyo, sa mga iba na nasa Tiatira, sa lahat ng walang aral na ito, na hindi nakakaalam ng malalalim na bagay ni Satanas, gaya ng sinasabi nila; hindi na ako magpapasan sa inyo ng ibang pasan. Apan nganha sa uban kaninyo diha sa Tiatira, sa tanan kaninyo nga wala magsunod sa maong tuloohan, nga wala makakat-on sa laglum nga mga butang ni Satanas, sumala sa ilang gingalan niini, kaninyo magaingon ako, nga wala akoy laing lulan nga ipapas-an kaninyo; Gayon ma'y ang nasa inyo'y panghawakan ninyong matibay hanggang sa ako'y pumariyan. mao lamang nga kinahanglan kuptan ninyo pag-ayo ang anaa kaninyo, hangtud sa akong pag-anha. At ang magtagumpay, at tumupad ng aking mga gawa hanggang sa katapusan, ay bibigyan ko ng kapamahalaan sa mga bansa: Kaniya nga magamadaugon ug magatuman sa akong mga bulohaton hangtud sa katapusan, igahatag ko ang pagpanggahum ibabaw sa kanasuran, At sila'y paghaharian niya sa pamamagitan ng isang panghampas na bakal, gaya ng pagkadurog ng mga sisidlang lupa ng magpapalyok; gaya naman ng tinanggap ko sa aking Ama: ug iyang pagaharian sila pinaagig olisi nga puthaw, nga magadugmok kanila sama sa mga kolon nga pagadugmokon, maingon sa panggahum nga nadawat ko gikan sa akong Amahan; At sa kaniya'y ibibigay ko ang tala sa umaga. ug igahatag ko kaniya ang bitoon nga kabugason. Ang may pakinig, ay makinig sa sinasabi ng Espiritu sa mga iglesia. Ang adunay igdulongog, kinahanglan magpatalinghug sa sulti sa Espiritu ngadto sa mga iglesia. At sa anghel ng iglesia sa Sardis ay isulat mo: Ang mga bagay na ito ay sinasabi ng may pitong Espiritu ng Dios, at may pitong bituin: Nalalaman ko ang iyong mga gawa, na ikaw ay may pangalang ikaw ay nabubuhay, at ikaw ay patay. "Ug ngadto sa manolunda sa iglesia sa Sardis, isulat mo kini: `Mao kini ang mga pulong sa nagabaton sa pito ka espiritu sa Dios ug sa pito ka mga bitoon: Magpuyat ka, at pagtibayin mo ang mga bagay na natitira, na malapit ng mamatay: sapagkat wala akong nasumpungang iyong mga gawang sakdal sa harapan ng aking Dios. Pagmata, ug lig-ona ang nanghibilin nga hapit na mamatay, kay ang imong mga buhat wala ko makita nga hingpit sa atubangan sa akong Dios. Alalahanin mo nga kung paanong iyong tinanggap at narinig; at ito'y tuparin mo, at magsisi ka. Kayat kung hindi ka magpupuyat ay paririyan akong gaya ng magnanakaw, at hindi mo malalaman kung anong panahon paririyan ako sa iyo. Busa, hinumdumi ang imong nadawat ug nadungog; tumana kini, ug paghinulsol. Kay kon dili ka man ugaling magmata, nan, moanha ako ingon sa kawatan, ug dili ka mahibalo unsang taknaa pagaanhaon ko ikaw. Ngunit mayroon kang ilang pangalan sa Sardis na hindi nangagdumi ng kanilang mga damit: at sila'y kasama kong magsisilakad na may mga damit na maputi; sapagkat sila'y karapatdapat. Hinoon aduna ka pay pila ka mga ngalan diha sa Sardis, mga tawo nga wala maghugawhugaw sa ilang mga bisti; ug sinul-ubag maputi, kini sila managpanglakaw uban kanako, sanglit takus man sila niini. Ang magtagumpay ay daramtang gayon ng mga mapuputing damit; at hindi ko papawiin sa anomang paraan ang kaniyang pangalan sa aklat ng buhay, at ipahahayag ko ang kaniyang pangalan sa harapan ng aking Ama, at sa harapan ng kaniyang mga anghel. Sa ingon niini ang magamadaugon pagasul-oban ug mga bisti nga maputi, ug ang iyang ngalan dili ko pagapapason gikan sa basahon sa kinabuhi, hinonoa igatug-an ko ang iyang ngalan sa atubangan sa akong Amahan ug sa atubangan sa iyang mga manolunda. Ang may pakinig, ay makinig sa sinasabi ng Espiritu sa mga iglesia. Ang adunay igdulongog, kinahanglan magpatalinghug sa sulti sa Espiritu ngadto sa mga iglesia.` At sa anghel ng iglesia sa Filadelfia ay isulat mo: Ang mga bagay na ito ay sinasabi ng banal, niyaong totoo, niyaong may susi ni David, niyaong nagbubukas at di mailalapat ng sinoman, at naglalapat at di maibubukas ng sinoman: "Ug ngadto sa manolunda sa iglesia sa Filadelfia, isulat mo kini: `Mao kini ang mga pulong niadtong Balaan ug Tinuod, nga mao ang nagabaton sa yawi ni David, ang magaabli ug walay bisan kinsa nga makasira, ang magasira ug walay bisan kinsa nga makaabli: Nalalaman ko ang iyong mga gawa (narito, inilagay ko sa harapan mo ang isang pintuang bukas, na di mailalapat ng sinoman), na ikaw ay may kaunting kapangyarihan, at tinupad mo ang aking salita, at hindi mo ikinaila ang aking pangalan. "`Nasayud ako sa imong mga nabuhat. Tan-awa, gibutang ko sa imong atubangan ang usa ka pultahan nga inablihan, nga walay bisan kinsa nga makasira. Nasayud ako nga ikaw diyutay rag kusog, ngani gibantayan mo ang akong sulti ug wala mo ilimod ang akong ngalan. Narito, ibinibigay ko sa sinagoga ni Satanas, ang mga nagsasabing sila'y mga Judio, at sila'y hindi, kundi nangagbubulaan; narito, sila'y aking papapariyanin at pasasambahin sa harap ng iyong mga paa, at nang maalamang ikaw ay aking inibig. Tan-awa, sila nga mga iya sa sinagoga ni Satanas, nga nanag-ingon nga sila mga Judio apan dili diay, hinonoa nanagpamakak-- tan-awa, kini sila paanhaon ko ug pahapaon ko sa atubangan sa imong tiilan, ug pailhon ko sila nga gihigugma ko ikaw. Sapagkat tinupad mo ang salita ng aking pagtitiis, ikaw naman ay aking iingatan sa panahon ng pagsubok, na darating sa buong sanglibutan, upang subukin ang mga nananahan sa ibabaw ng lupa. Tungod kay gibantayan mo man ang akong sulti sa pagkamainantuson, pagabantayan ko ikaw nga mahilikay gikan sa takna sa pagsulay nga hapit na moabut sa tibuok kalibutan, sa pagsulay sa mga nanagpuyo sa yuta. Ako'y dumarating na madali: panghawakan mong matibay ang nasa iyo, upang huwag kunin ng sinoman ang iyong putong. Moanha na ako sa dili madugay; kupti pag-ayo ang imong nabatonan, aron walay makaagaw sa imong purongpurong. Ang magtagumpay, ay gagawin kong haligi sa templo ng aking Dios, at hindi na siya'y lalabas pa doon: at isusulat ko sa kaniya ang pangalan ng aking Dios, at ang pangalan ng bayan ng aking Dios, ang bagong Jerusalem, na mananaog buhat sa langit mula sa aking Dios, at ang aking sariling bagong pangalan. Siya nga magamadaugon, akong pagahimoon nga haligi diha sa templo sa akong Dios; ug dili na siya magagula niini, ug igasulat ko diha kaniya ang ngalan sa akong Dios, ug ang ngalan sa siyudad sa akong Dios, ang bag-ong Jerusalem nga manaug gikan sa langit gikan sa akong Dios, ug ang akong kaugalingong bag-o nga ngalan. Ang may pakinig, ay makinig sa sinasabi ng Espiritu sa mga iglesia. Ang adunay igdulongog, kinahanglan magpatalinghug sa sulti sa Espiritu ngadto sa mga iglesia.` At sa anghel ng iglesia sa Laodicea ay isulat mo: Ang mga bagay na ito ay sinasabi ng Siya Nawa, ng saksing tapat at totoo, ng pasimula ng paglalang ng Dios: "Ug ngadto sa manolunda sa iglesia sa Laodicea, isulat mo kini: `Mao kini ang mga pulong sa Amen, ang kasaligan ug tinuod nga saksi, ang sugdanan sa mga binuhat sa Dios: Nalalaman ko ang iyong mga gawa, na ikaw ay hindi malamig o mainit man: ibig ko sanang ikaw ay malamig o mainit. "`Nasayud ako sa imong mga nabuhat, nga ikaw dili mabugnaw ug dili usab mainit. Kon mabugnaw ka pa unta o mainit! Kaya sapagkat ikaw ay malahininga, at hindi mainit o malamig man, ay isusuka kita sa aking bibig. Ug kay ikaw dagaang man lamang, dili mabugnaw ug dili usab mainit, isuka ko ikaw gikan sa akong baba. Sapagkat sinasabi mo, Ako'y mayaman, at nagkamit ng kayamanan, at hindi ako nangangailangan ng anoman; at hindi mo nalalamang ikaw ang aba at maralita at dukha at bulag at hubad: Kay ikaw magakanayon, Ako dato, ako mauswagon, ug walay nakulang kanako; sa walay pagpanghibalo nga ikaw alaut, makalolooy, kabus, buta ug hubo. Ipinapayo ko sa iyo na ikaw ay bumili sa akin ng gintong dinalisay ng apoy, upang ikaw ay yumaman: at ng mapuputing damit, upang iyong maisuot, at upang huwag mahayag ang iyong kahiyahiyang kahubaran; at ng pangpahid sa mata, na ipahid sa iyong mga mata, upang ikaw ay makakita. Busa tambagan ko ikaw nga gikan kanako magpalit kag bulawan nga inulay sa kalayo, aron madato ka; ug mga maputing bisti nga imong ikasul-ob aron dili magdayag ang pagkamakauulaw sa imong pagkahubo; ug tambal nga ikapadapat sa imong mga mata aron ikaw makakita. Ang lahat kong iniibig, ay aking sinasaway at pinarurusahan: ikaw nga'y magsikap, at magsisi. Ako nagabadlong ug nagapanton sa akong mga gihigugma; busa kinahanglan magmadasigon ka ug maghinulsol. Narito ako'y nakatayo sa pintuan at tumutuktok: kung ang sinoman ay duminig ng aking tinig at magbukas ng pinto, ako'y papasok sa kaniya, at hahapong kasalo niya, at siya'y kasalo ko. Tan-awa, nagatingdog ako sa pultahan ug nagatuktok; kon may magapatalinghug sa akong tingog ug moabli sa pultahan, kaniya mosulod ako ug makigsalo ako sa pagkaon uban kaniya, ug siya uban kanako. Ang magtagumpay, ay aking pagkakaloobang umupong kasama ko sa aking luklukan, gaya ko naman na nagtagumpay, at umupong kasama ng aking Ama sa kaniyang luklukan. Ang magamadaugon pagatugotan ko sa paglingkod sa akong trono uban kanako, maingon nga ako usab nagmadaugon ug milingkod uban sa akong Amahan diha sa iyang trono. Ang may pakinig, ay makinig sa sinasabi ng Espiritu sa mga iglesia. Ang adunay igdulongog, kinahanglan magpatalinghug sa sulti sa Espiritu ngadto sa mga iglesia.`" Pagkatapos ng mga bagay na ito ay tumingin ako, at narito, ang isang pintong bukas sa langit, at ang unang tinig na aking narinig, na gaya ng sa pakakak, na nakikipagusap sa akin, ay sa isang nagsasabi, Umakyat ka rito, at ipakikita ko sa iyo ang mga bagay na dapat mangyari sa haharapin. Tapus niini, mitan-aw ako, ug ania karon, diha sa langit ang usa ka pultahan nga inablihan! Ug kadtong unang tingog nga akong nadungog nga misulti kanako nga daw huyop sa trumpeta, miingon kanako, "Saka ngari, ug ipakita ko kanimo ang kinahanglan magakahitabo tapus niini." Pagdaka'y napasa Espiritu ako: at narito, may isang luklukang nalalagay sa langit, at sa ibabaw ng luklukan ay may isang nakaupo; Dihadiha nahisulod ako sa Espiritu, ug tan-awa, dihay usa ka trono sa langit, ug sa trono dihay naglingkod! At ang nakaupo ay katulad ng isang batong jaspe at isang sardio: at naliligid ng isang bahaghari na tulad sa anyo ng isang esmeralda. Ug ang naglingkod niini may panagway nga morag mutya nga haspe ug cornalina, ug ang trono giliyukan sa usa ka balangaw nga morag bulok sa esmeralda. At sa palibot ng luklukan ay may dalawangput apat na luklukan: at sa mga luklukan ay nakita kong nangakaupo ang dalawangput apat na matatanda, na nadaramtan ng mapuputing damit; at sa kanilang mga ulo ay may mga putong na ginto. Ug ang trono gialirongan ug kaluhaag-upat ka mga trono, ug diha sa mga trono nanaglingkod ang kaluhaag-upat ka mga anciano nga sinul-obag mga maputi nga bisti, ug may mga purongpurong nga bulawan diha sa ilang mga ulo. At mula sa luklukan ay may lumalabas na kidlat, at mga tinig at mga kulog. At may pitong ilawang apoy na mga nagliliyab sa harapan ng luklukan, na siyang pitong Espiritu ng Dios; Gikan sa trono anaay nanggula nga mga pangidlap sa kilat ug mga tingog ug mga linipak sa dalogdog, ug sa atubangan sa trono anaay nagadilaab nga pito ka sulo sa kalayo, nga mao ang pito ka espiritu sa Dios; At sa harapan ng luklukan, ay wari na may isang dagat na bubog na katulad ng salamin; at sa gitna ng luklukan, at sa palibot ng luklukan, ay may apat na nilalang na buhay na puno ng mga mata sa harapan at sa likuran. ug sa atubangan sa trono anaay morag dagat nga bildo, daw kristal. At ang unang nilalang ay katulad ng isang leon, at ang ikalawang nilalang ay katulad ng isang guyang baka, at ang ikatlong nilalang ay may mukhang katulad ng sa isang tao, at ang ikaapat na nilalang ay katulad ng isang agila na lumilipad. ang nahaunang buhing binuhat daw leon, ang ikaduhang buhing binuhat daw baka nga toro, ang ikatulong buhing binuhat may nawong sa tawo, ug ang ikaupat nga buhing binuhat daw agila nga nagalupad. At ang apat na nilalang na buhay, na may anim na pakpak bawat isa sa kanila, ay mga puno ng mata sa palibot at sa loob; at sila'y walang pahinga araw at gabi, na nagsasabi, Banal, banal, banal, ang Panginoong Dios, ang Makapangyarihan sa lahat, na nabuhay at nabubuhay at siyang darating. Ug ang upat ka mga buhing binuhat, nga matag-usa niini may unom ka pako, nalukop sa mga mata ang tibuok libut ug sulod nila, ug sa maadlaw ug sa magabii wala silay hunong sa pag-awit nga nagaingon, Balaan, balaan, balaan, ang Ginoong Dios nga Makagagahum sa Tanan, nga mao ang sa kagahapon, ang sa karon, ug ang sa umalabut!" At pagka ang mga nilalang na buhay ay nangagpupuri, at nangagpaparangal at nangagpapasalamat sa nakaupo sa luklukan, doon sa nabubuhay magpakailan kailan man, Ug sa diha nga ang mga buhing binuhat magahatag ug himaya ug pasidungog ug pasalamat ngadto kaniya nga nagalingkod sa trono, nga mao ang buhi hangtud sa kahangturan, Ang dalawangput apat na matatanda ay mangagpapatirapa sa harapan niyaong nakaupo sa luklukan, at mangagsisisamba doon sa nabubuhay magpakailan kailan man, at ilalagay ang kanilang putong sa harapan ng luklukan na nangagsasabi, ang kaluhaag-upat ka mga anciano mohapa sa atubangan niadtong nagalingkod sa trono ug managsimba kaniya nga mao ang buhi hangtud sa kahangturan; ug ang ilang mga purongpurong ipangitsa nila ngadto sa atubangan sa trono, dungan sa pag-awit nga magaingon, Marapat ka, Oh Panginoon namin at Dios namin, na tumanggap ng kaluwalhatian at ng kapurihan at ng kapangyarihan: sapagkat nilikha mo ang lahat ng mga bagay at dahil sa iyong kalooban ay nangagsilitaw, at nangalikha. "Takus ikaw, O among Ginoo ug Dios, sa pagdawat sa himaya ug dungog ug gahum, kay ikaw mao man ang nagbuhat sa tanang butang, ug pinaagi sa imong pagbulot-an milungtad ug nangahimo sila." At nakita ko sa kanang kamay niyaong nakaupo sa luklukan ang isang aklat na may sulat sa loob at sa labas, na tinatakang mahigpit ng pitong tatak. Ug nakita ko, sa toong kamot niadtong naglingkod sa trono, ang usa ka basahong linukot nga may sinulat diha sa sulod ug sa likod niini, nga minarkahan ug pito ka timri. At nakakita ako ng isang malakas na anghel na nagtatanyag ng malakas na tinig, Sinong karapatdapat magbukas ng aklat, at magtanggal ng mga tatak nito? Ug nakita ko ang usa ka kusgan nga manolunda nga nagapahibalo pinaagi sa makusog nga tingog nga nagaingon, "Kinsa ba ang takus sa pag-abli sa basahong linukot ug sa pagtangtang sa mga timri niini?" At sinoman sa langit, o sa ibabaw man ng lupa, o sa ilalim man ng lupa, ay hindi makapagbukas ng aklat, o makatingin man. Ug walay mausa sa langit o sa yuta o sa ilalum sa yuta nga arang makaabli sa basahong linukot o sa pagtan-aw sa sulod niini. At ako'y umiyak na mainam, sapagkat hindi nakasumpong ng sinomang marapat magbukas ng aklat, o makatingin man: Ug ako mihilak sa makusog kay walay bisan kinsa nga nakaplagan nga takus sa pag-abli niini o sa pagtan-aw sa sulod niini. At sinabi sa akin ng isa sa matatanda, Huwag kang umiyak; narito, ang Leon sa angkan ni Juda, ang Ugat ni David, ay nagtagumpay upang magbukas ng aklat at ng pitong tatak nito. Unya usa sa mga anciano miingon kanako, "Ayaw paghilak; tan-awa, nagmadaugon ang Leon sa banay ni Juda, ang Gamut ni David, nga tungod niana makahimo siya sa pag-abli sa basahong linukot ug sa pito ka mga timri niini." At nakita ko sa gitna ng luklukan at ng apat na nilalang na buhay, at sa gitna ng matatanda, ang isang Cordero na nakatayo, na wari ay pinatay, na may pitong sungay, at pitong mata, na siyang pitong Espiritu ng Dios, na sinugo sa buong lupa. Ug diha sa kinatung-an sa trono ug sa upat ka mga buhing binuhat ug taliwala sa mga anciano, nakita ko ang usa ka Cordero nga nagtindog nga daw gipatay, nga may pito ka sungay ug pito ka mata, nga mao ang pito ka espiritu sa Dios nga gipadala ngadto sa tibuok nga yuta. At siya'y lumapit, at kinuha ang aklat sa kanang kamay niyaong nakaupo sa luklukan. Ug siya miadto ug iyang gikuha ang basahong linukot gikan sa toong kamot niadtong naglingkod sa trono. At pagkakuha niya ng aklat, ang apat na nilalang na buhay at ang dalawangput apat na matatanda ay nangagpatirapa sa harapan ng Cordero, na ang bawat isa'y may alpa, at mga mangkok na ginto na puno ng kamangyan, na siyang mga panalangin ng mga banal. Ug sa nakuha na niya ang basahong linukot, ang upat ka mga buhing binuhat ug ang kaluhaag-upat ka mga anciano mihapa sa atubangan sa Cordero, nga ang matag-usa kanila nagkupot ug alpa, ug sila may mga bulawang panaksan nga napuno sa incienso, nga mao ang mga pag-ampo sa mga balaan. At sila'y nangagaawitan ng isang bagong awit, na nagsasabi, Ikaw ang karapatdapat na kumuha ng aklat, at magbukas ng mga tatak nito: sapagkat ikaw ay pinatay, at binili mo sa Dios ng iyong dugo ang mga tao sa bawat angkan, at wika, at bayan, at bansa. Ug nanag-awit sila sa usa ka bag-ong awit nga naga-ingon, Takus ikaw sa pagkuha sa basahong linukot ug sa pag-abli sa iyang mga timri, kay ikaw mao man ang gipatay ug pinaagi sa imong dugo gilukat mo ang mga tawo alang sa Dios, gikan sa tanang kabanayan ug pinulongan ug katawhan ug kanasuran, At sila'y iyong ginawang kaharian at mga saserdote sa aming Dios; at sila'y nangaghahari sa ibabaw ng lupa. ug gihimo mo sila nga usa ka gingharian ug mga sacerdote ngadto sa atong Dios, ug sila magahari sa ibabaw sa yuta." At nakita ko, at narinig ko ang tinig ng maraming mga anghel sa palibot ng luklukan at ng mga nilalang na buhay at ng matatanda; at ang bilang nila ay sangpung libong tigsasangpung libo at libolibo; Unya mitan-aw ako, ug diha sa libut sa trono ug sa mga buhing binuhat ug sa mga anciano, nabati ko ang tingog sa daghang mga manolunda, nga ang gidaghanon kapid-an ka mga kapid-an ug libo ka mga linibo, Na nangagsasabi ng malakas na tinig, Karapatdapat ang Cordero na pinatay upang tumanggap ng kapangyarihan, at kayamanan, at karunungan, at kalakasan, at kapurihan, at kaluwalhatian, at pagpapala. nga nanag-ingon sa makusog nga tingog, "Ang Cordero nga gipatay takus sa pagdawat ug gahum ug kadato ug kinaadman ug kusog ug kadungganan ug himaya ug pagdalayeg!" At ang bawat bagay na nilalang na nasa langit, at nasa ibabaw ng lupa, at nasa ilalim ng lupa, at nasa ibabaw ng dagat, at lahat ng mga bagay na nasa mga ito, ay narinig kong nangagsasabi, Sa kaniya na nakaupo sa luklukan, at sa Cordero ay ang pagpapala, at kapurihan, at kaluwalhatian, at paghahari, magpakailan kailan man. Ug nadungog ko ang tanang binuhat nga anaa sa langit ug sa yuta ug sa ilalum sa yuta ug anaa sa dagat, ug ang tanang diha niini, nga nanag-ingon, "Ngadto kaniya nga nagalingkod sa trono ug ngadto sa Cordero, ang pagdalayeg ug ang kadungganan ug ang himaya ug ang gahum hangtud sa kahangturan!" At ang apat na nilalang na buhay ay nagsabi, Siya nawa. At ang matatanda ay nangagpatirapa at nangagsisamba. Ug ang upat ka mga buhing binuhat nanag-ingon, "Amen!" ug ang mga anciano mihapa ug nanagsimba. At nakita ko nang buksan ng Cordero ang isa sa pitong tatak, at narinig ko sa isa sa apat na nilalang na buhay, na nagsalitang gaya ng tunog ng kulog, Halika. Ug nakakita ako sa diha nga ang Cordero mibukhad sa usa sa pito ka mga timri, ug nadungog ko ang usa sa upat ka mga buhing binuhat nga nag-ingon, sa tingog nga daw dalogdog, "Umari ka!" At tumingin ako, at narito, ang isang kabayong maputi, at yaong nakasakay dito ay may isang busog; at binigyan siya ng isang putong: at siya'y yumaong nagtatagumpay, at upang magtagumpay. Ug nakita ko, ug tan-awa, ang usa ka maputi nga kabayo; ug ang nagkabayo niini may pana, ug kaniya gihatag ang usa ka purongpurong, ug siya milakaw nga nagmadaugon ug aron sa pagpanaug. At nang buksan niya ang ikalawang tatak, ay narinig ko sa ikalawang nilalang na buhay, na sinasabi, Halika. Ug sa pagbukhad niya sa ikaduhang timri, nadungog ko ang ikaduhang buhing binuhat nga nag-ingon, "Umari ka!" At may lumabas na ibang kabayo, na kabayong mapula: at ang nakasakay dito, ay pinagkaloobang magalis sa lupa ng kapayapaan, at upang mangagpatayan ang isat isa: at binigyan siya ng isang malaking tabak. Ug migula ang lain na usab nga kabayo nga mapula; ug ang nagkabayo niini gitugotan sa pagwagtang sa pagdinaitay gikan sa yuta, aron ang mga tawo magpinatyanay ang usa sa usa; ug siya gihatagan ug usa ka dakung espada. At nang buksan niya ang ikatlong tatak, ay narinig ko sa ikatlong nilalang na buhay, na nagsasabi, Halika. At tumingin ako, at narito, ang isang kabayong maitim; at yaong nakasakay dito ay may isang timbangan sa kaniyang kamay. Ug sa pagbukhad niya sa ikatulong timri, nadungog ko ang ikatulong buhing binuhat nga nag-ingon "Umari ka!" Ug nakita ko, ug tan-awa, ang usa ka maitom nga kabayo; ug ang nagkabayo niini may timbangan diha sa iyang kamot. At narinig ko ang gaya ng isang tinig sa gitna ng apat na nilalang na buhay na nagsasabi, Sa isang denario ay isang takal na trigo, at sa isang denario ay tatlong takal na sebada; at huwag mong ipahamak ang langis at ang alak. Ug nadungog ko ang daw usa ka tingog nga diha sa taliwala sa upat ka mga buhing binuhat, nga nag-ingon, "Kinahanglan usa ka denario ang bili sa usa ka litrong trigo, ug kinahanglan usa ka denario ang bili sa tulo ka litrong cebada; apan ayaw pag-unsaa ang lana ug ang bino." At nang buksan niya ang ikaapat na tatak, ay narinig ko ang tinig ng ikaapat na nilalang na buhay na nagsasabi, Halika. Ug sa pagbukhad niya sa ikaupat nga timri, nadungog ko ang tingog sa ikaupat nga buhing binuhat nga nag-ingon, "Umari ka!" At tumingin ako, at narito, ang isang kabayong maputla: at ang nakasakay dito ay may pangalang Kamatayan; at ang Hades ay sumusunod sa kaniya. At sila'y pinagkalooban ng kapamahalaan sa ikaapat na bahagi ng lupa, na pumatay sa pamamagitan ng tabak, at ng gutom, at ng salot, at ng mga ganid na hayop sa lupa. Ug nakita ko, ug tan-awa, ang usa ka maluspad nga kabayo, ug ang nagkabayo niini ginganlag Kamatayon, ug ang Hades nagsunod kaniya; ug kini sila gihatagan ug kagahum aron ilang dag-on ang ikaupat ka bahin sa yuta, sa pagpamatay pinaagi sa espada ug sa gutom ug sa kamatay ug pinaagi sa mapintas nga mga mananap sa yuta. At nang buksan niya ang ikalimang tatak, ay nakita ko sa ilalim ng dambana ang mga kaluluwa ng mga pinatay dahil sa salita ng Dios, at dahil sa patotoong sumakanila: Ug sa pagbukhad niya sa ikalimang timri, nakita ko nga sa ilalum sa halaran diha ang mga kalag sa mga gipamatay tungod sa pulong sa Dios ug tungod sa pagpanghimatuod nga ilang gihimo. At sila'y sumigaw ng tinig na malakas, na nagsasabi, Hanggang kailan, Oh Panginoong banal at totoo, hindi mo hahatulan at ipaghihiganti ang aming dugo, sa mga nananahan sa ibabaw ng lupa? Ug sila nanagsinggit sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "O Labawng Magbubuot nga Ginoo, balaan ug tinuod, unsa ba kadugay ang dili pa nimo paghukom sa mga nanagpuyo sa yuta ug pagpanimalus batok kanila tungod sa among dugo?" At binigyan ang bawat isa sa kanila ng isang maputing balabal; at sa kanila'y sinabi, na mangagpahinga pa ng kaunting panahon, hanggang sa maganap ang bilang ng kanilang mga kapuwa alipin at ng kanilang mga kapatid, na mga papatayin namang gaya nila. Unya ang matag-usa kanila gihatagan ug maputi ug tag-as nga bisti ug gisugo sa pagpahulay una sa makadiyot, hangtud mahusto na ang gidaghanon sa ilang mga masigkaulipon ug mga kaigsoonan nga pagapatyon usab maingon kanila. At nakita ko nang buksan niya ang ikaanim na tatak, at nagkaroon ng malakas na lindol; at ang araw ay umitim na gaya ng isang magaspang na kayong buhok na maitim, at ang buong buwan ay naging gaya ng dugo; ug sa pagbukhad niya sa ikaunom nga timri, mitan-aw ako, ug ania karon miabut ang usa ka dakung linog; ug ang Adlaw nahimong maitom ingog panapton nga hinimog maitom nga balhibo, ang tibuok nga Bulan nahimong daw dugo, At ang mga bituin sa langit ay nangahulog sa lupa, gaya ng puno ng igos na isinasambulat ang kaniyang mga bungang bubot pagka hinahampas ng malakas na hangin. ug ang mga bitoon sa langit nangatagak sa yuta maingon sa pagpangatagak sa mga bungang luyat sa kahoyng higira sa diha nga kosokosohon na kini sa makusog nga hangin. At ang langit ay nahawi na gaya ng isang lulong aklat kung nalululon; at ang bawat bundok at pulo ay naalis sa kanilang kinatatayuan. Ang langit nahanaw maingon sa usa ka basahon nga gilukot, ug ang tanang kabukiran ug kapuloan nangabalhin gikan sa ilang matag-usa ka dapit. At ang mga hari sa lupa, at ang mga prinsipe, at ang mga pangulong kapitan, at ang mayayaman, at ang mga makapangyarihan, at ang bawat alipin at ang bawat laya, ay nagsipagtago sa mga yungib at sa mga bato sa mga bundok; Ug unya ang mga hari sa yuta ug ang mga kadagkuan ug ang mga heneral ug ang mga dato ug ang mga kusgan, ug ang matag-usa, ulipon ug tawong gawas, mitago sa mga langub ug sa mga pangpang sa kabukiran, At sinasabi nila sa mga bundok at sa mga bato, Mahulog kayo sa amin, at kami'y inyong itago sa mukha noong nakaupo sa luklukan, at sa galit ng Cordero: ug nanag-ingon ngadto sa kabukiran ug kapangpangan, "Tumpagi kami ug taboni kami gikan sa nawong sa nagalingkod sa trono, ug gikan sa kapungot sa Cordero; Sapagkat dumating na ang dakilang araw ng kanilang kagalitan; at sino ang makatatayo? kay nahiabut na ang dakung adlaw sa ilang kapungot, ug kinsa bay arang makabangbang niini?" At pagkatapos nito ay nakita ko ang apat na anghel na nakatayo sa apat na sulok ng lupa, na pinipigil ang apat na hangin ng lupa, upang huwag humihip ang hangin sa lupa, o sa dagat man, o sa anomang punong kahoy. Tapus niini nakita ko ang upat ka manolunda nga nanagtindog diha sa upat ka tumoy sa yuta, ug nanagpugong sa upat ka hangin sa yuta, aron walay hangin nga mohuyop sa yuta o sa dagat o sa bisan unsa nga kahoy. At nakita ko ang ibang anghel na umaakyat mula sa sikatan ng araw, na taglay ang tatak ng Dios na buhay: at siya'y sumigaw ng tinig na malakas sa apat na anghel na pinagkaloobang maipahamak ang lupa at ang dagat, Unya nakita ko ang laing usa ka manolunda nga mikayab gikan sa silangan sa Adlaw, ug nagdala sa timri sa buhi nga Dios. Ug sa makusog nga tingog iyang gisinggitan ang upat ka manolunda nga hinatagan sa kagahum sa pagpangdaut sa yuta ug sa dagat, Na nagsasabi, Huwag ninyong ipahamak ang lupa, kahit ang dagat, kahit ang mga punong kahoy, hanggang sa aming matatakan sa kanilang mga noo ang mga alipin ng ating Dios. nga nag-ingon kanila, "Ayaw usa ninyo pagdagmali ang yuta o dagat o ang kakahoyan, hangtud ang mga ulipon sa atong Dios amo nang katimrihan diha sa ilang mga agtang." At narinig ko ang bilang ng mga natatakan, na isang daan at apat na put apat na libo, na natatakan, sa bawat angkan ng mga anak ni Israel: Ug nadungog ko ang gidaghanon sa tinimrihan, usa ka gatus ug kap-atan ug upat ka libo ka mga tinimrihan, gikan sa matag-banay sa mga anak ni Israel. Sa angkan ni Juda ay labingdalawang libo ang tinatakan; Sa angkan ni Ruben ay labingdalawang libo; Sa angkan ni Gad ay labingdalawang libo; Napulog-duha ka libo ang tinimrihan sa banay ni Juda, napulog-duha ka libo sa banay ni Ruben, napulog-duha ka libo sa banay ni Gad, Sa angkan ni Aser ay labingdalawang libo; Sa angkan ni Neftali ay labingdalawang libo; Sa angkan ni Manases ay labingdalawang libo; napulog-duha ka libo sa banay ni Aser, napulog-duha ka libo sa banay ni Neftali, napulog-duha ka libo sa banay ni Manases Sa angkan ni Simeon ay labingdalawang libo; Sa angkan ni Levi ay labingdalawang libo; Sa angkan ni Isacar ay labingdalawang libo; napulog-duha ka libo sa banay ni Simeon, napulog-duha ka libo sa banay ni Levi, napulog-duha ka libo sa banay ni Isacar, Sa angkan ni Zabulon ay labingdalawang libo; Sa angkan ni Jose ay labingdalawang libo; Sa angkan ni Benjamin ay labingdalawang libo ang tinatakan. napulog-duha ka libo sa banay ni Zabulon, napulog-duha ka libo sa banay ni Jose, napulog-duha ka libo sa banay ni Benjamin ang tinimrihan. Pagkatapos ng mga bagay na ito ay tumingin ako, at narito, ang isang lubhang karamihan na di mabilang ng sinoman, na mula sa bawat bansa at lahat ng mga angkan at mga bayan at mga wika, na nakatayo sa harapan ng luklukan at sa harapan ng Cordero, na nangadaramtan ng mapuputing damit, at may mga palma sa kanilang mga kamay; Tapus niini mitan-aw ako, ug ania karon, dihay usa ka dakung panon sa katawhan nga walay bisan kinsa nga makaihap, gikan sa tanang kanasuran, gikan sa tanang kabanayan ug katawhan ug pinulongan, nga sa atubangan sa trono ug sa atubangan sa Cordero nanagtindog sila nga nanagsul-ob ug maputi ug tag-as nga mga bisti, ug nanagdalag mga palwa sa palmera diha sa ilang mga kamot, At nagsisigawan ng tinig na malakas, na nangagsasabi, Ang pagliligtas ay sumaaming Dios na nakaupo sa luklukan, at sa Cordero. ug nanagsinggit sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Ang kaluwasan gikan sa atong Dios nga nagalingkod sa trono, ug gikan sa Cordero!" At ang lahat ng mga anghel ay nangakatayo sa palibot ng luklukan, at ng matatanda at ng apat na nilalang na buhay; at sila'y nangagpatirapa sa harapan ng luklukan, at nangagsisamba sa Dios, Ug ang tanang mga manolunda nanagtindog nga nanag-alirong sa trono ug sa mga anciano ug sa upat ka mga buhing binuhat, ug unya mihapa sila sa atubangan sa trono ug ang Dios ilang gisimba Na nangagsasabi, Siya nawa: Pagpapala at kaluwalhatian, at karunungan, at pagpapasalamat, at karangalan, at kapangyarihan, at kalakasan, nawa ang sumaaming Dios magpakailan kailan man. Siya nawa. nga nanag-ingon, "Amen! Ang pagdalayeg, ug ang himaya, ug ang kaalam, ug ang pagpasalamat, ug ang kadungganan, ug ang pagbulot-an ug ang kagahum ipahinungod ngadto sa among Dios hangtud sa kahangturan! Amen." At sumagot ang isa sa matatanda na, nagsasabi sa akin, Ang mga ito na nangadaramtan ng mapuputing damit, ay sino-sino at saan nagsipanggaling? Unya gisultihan ako sa usa sa mga anciano nga nag-ingon, "Kinsa man kini sila nga nanagsul-ob ug mga bisting maputi ug tag-as, ug diin man sila gikan?" At sinabi ko sa kaniya, Panginoon ko, Ikaw ang nakakaalam. At sinabi niya sa akin, Ang mga ito'y ang nanggaling sa malaking kapighatian, at nangaghugas ng kanilang mga damit, at pinaputi sa dugo ng Cordero. Ug ako mitubag kaniya, "Senyor, nasayud ikaw." Ug siya miingon kanako, "Mao kini sila ang nanagpakalabang sa dagkung kasakitan; ang ilang mga tag-as nga bisti gilabhan nila ug gipaputi diha sa dugo sa Cordero. Kayat sila'y nasa harapan ng luklukan ng Dios; at nangaglilingkod sa kaniya araw at gabi sa kaniyang templo: at siyang nakaupo sa luklukan, ay lulukuban sila ng kaniyang tabernakulo. Tungod niini anaa sila sa atubangan sa trono sa Dios, ug nagaalagad kaniya sa maadlaw ug sa magabii sulod sa iyang templo; ug ang nagalingkod sa trono magapanalipod kanila pinaagi sa iyang pagkaanaa. Sila'y hindi na magugutom pa, ni mauuhaw pa man; ni hindi na sila tatamaan ng araw, o ng anomang init: Sila dili na gutomon, ug dili na usab pagauhawon; dili na sila pagahasulon sa Adlaw, ni sa bisan unsang makasunog nga kainit. Sapagkat ang Cordero na nasa gitna ng luklukan ay siyang magiging pastor nila, at sila'y papatnugutan sa mga bukal ng tubig ng buhay: at papahirin ng Dios ang bawat luha ng kanilang mga mata. Kay ang Cordero nga anaa sa gitaliwad-an sa trono mamahimong ilang magbalantay, ug siya magatultol kanila ngadto sa mga tuboran sa mga tubig nga nagahatag ug kinabuhi; ug pagapahiran sa Dios ang tanang luha sa ilang mga mata." At nang buksan niya ang ikapitong tatak, ay nagkaroon ng katahimikan sa langit na may kalahating oras. Ug sa giabrihan sa Cordero ang ikapitong timri, dihay kahilum sa langit sulod sa may tunga sa takna. At nakita ko ang pitong anghel na nangakatayo sa harapan ng Dios; at sila'y binigyan ng pitong pakakak. Unya nakita ko ang pito ka mga manolunda nga nanagtindog sa atubangan sa Dios, ug sila gihatagan ug pito ka mga trumpeta. At dumating ang ibang anghel at tumayo sa harap ng dambana, na may hawak na isang gintong pangsuob ng kamangyan; at binigyan siya ng maraming kamangyan, upang idagdag ito sa mga panalangin ng lahat ng mga banal sa ibabaw ng dambanang ginto, na nasa harapan ng luklukan. Ug usa pa ka laing manolunda mitungha ug sa atubangan sa halaran mitindog siya nga nagbitbit ug incensario nga bulawan; ug gihatagan siyag daghang incienso aron nga diha sa bulawang halaran atbang sa trono, kini iyang isagol uban sa mga pag-ampo sa mga balaan. At ang usok ng kamangyan, kalakip ng mga panalangin ng mga banal, ay napailanglang mula sa kamay ng anghel, sa harapan ng Dios. Ug gikan sa kamot sa manolunda nga diha sa atubangan sa Dios, ang aso sa incienso misulbong uban sa mga pag-ampo sa mga balaan. At kinuha ng anghel ang pangsuob ng kamangyan; at pinuno niya ng apoy ng dambana, at itinapon sa lupa: at nagkaroon ng mga kulog, at mga tinig, at mga kidlat, at ng isang lindol. Unya ang incensario gikuha sa manolunda ug gipuno niyag ka layo gikan sa halaran, ug kini iyang gilabog ngadto sa yuta; ug dihay midason nga mga paglipak sa dalogdog, mga makusog nga dahunog, mga pangidlap sa kilat, ug linog. At ang pitong anghel na may pitong pakakak ay nagsihanda upang magsihihip. Unya ang pito ka mga manolunda nga may pito ka mga trumpeta nangandam sa paghuyop niini. At humihip ang una, at nagkaroon ng granizo at apoy, na may halong dugo, at itinapon sa lupa: at ang ikatlong bahagi ng lupa ay nasunog, at ang ikatlong bahagi ng mga punong kahoy ay nasunog, at ang lahat ng sariwang damo ay nasunog. Ug ang nahaunang manolunda mihuyop sa iyang trumpeta, ug dihay mga ulan nga nanibug-ok ug kalayo, sinagulan ug dugo, nga nangatagak sa yuta; ug nasunog ang ikatulo ka bahin sa yuta, ug nasunog ang ikatulo ka bahin sa kakahoyan, ug nasunog ang tanang lunhawng balili. At humihip ang ikalawang anghel, at ang tulad sa isang malaking bundok na nagliliyab sa apoy ay nabulusok sa dagat: at ang ikatlong bahagi ng dagat ay naging dugo; Ug ang ikaduhang manolunda mihuyop sa iyang trumpeta, ug dihay gilabog ngadto sa dagat nga maingon sa usa ka dakung bukid, nga nagsilaob sa kalayo; At namatay ang ikatlong bahagi ng mga nilalang na nasa dagat, na mga may buhay; at ang ikatlong bahagi sa mga daong ay nawalat. ug nahimong dugo ang ikatulo ka bahin sa dagat, ug nangamatay ang ikatulo ka bahin sa mga buhing binuhat diha sa dagat, ug nangaguba ang ikatulo ka bahin sa mga sakayan. At humihip ang ikatlong anghel, at nahulog mula sa langit ang isang malaking bituin, na nagliliyab na gaya ng isang sulo, at nahulog sa ikatlong bahagi ng mga ilog, at sa mga bukal ng tubig; Ug ang ikatulong manolunda mihuyop sa iyang trumpeta, ug natagak gikan sa langit ang usa ka dakung bitoon nga nagsilaob daw sulo, ug nahulog kini diha sa ikatulo ka bahin sa mga suba ug diha sa tuboran sa mga tubig. At ang pangalan ng bituin ay Ajenjo: at ang ikatlong bahagi ng tubig ay naging ajenjo; at maraming tao ay nangamatay dahil sa tubig, sapagkat mapait ang tubig. Ang bitoon ginganlan ug Panyawan. Ug ang ikatulo ka bahin sa mga tubig nangahimong panyawan, ug daghan ang mga tawo nga nangamatay tungod sa tubig, kay kini nahimo na man nga mapait. At humihip ang ikaapat na anghel, at nasugatan ang ikatlong bahagi ng araw, at ang ikatlong bahagi ng buwan, at ang ikatlong bahagi ng bituin; upang magdilim ang ikatlong bahagi nila, at upang ang ikatlong bahagi ng maghapon ay huwag lumiwanag, at gayon din naman ang gabi. Ug ang ikaupat nga manolunda mihuyop sa iyang trumpeta, ug gimakmak ang ikatulo ka bahin sa Adlaw, ug ang ikatulo ka bahin sa Bulan, ug ang ikatulo ka bahin sa mga bitoon, nga tungod niini mingiob ang ikatulo ka bahin sa ilang kahayag; ug wala na maghayag ang ikatulo ka bahin sa adlaw, ug maingon man ang ikatulo ka bahin sa gabii. At nakita ko, at narinig ko ang isang anghel, na lumilipad sa pagitan ng langit, na nagsasabi ng malakas na tinig, Sa aba, sa aba, sa aba ng mga nananahan sa ibabaw ng lupa, dahil sa mga ibang tunog ng pakakak ng tatlong anghel, na magsisihihip pa. Unya mitan-aw ako, ug nabati ko ang usa ka agila nga sa naglupad kini sa kinataliwad-an sa langit, nagsinggit sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Alaut, alaut, alaut ang mga nanagpuyo sa yuta, inigtingog sa ubang mga trumpeta nga hapit na pagahuypon sa tulo ka mga manolunda!" At humihip ang ikalimang anghel, at nakita ko ang isang bituin na nahulog sa lupa mula sa langit: at sa kaniya'y ibinigay ang susi ng hukay ng kalaliman. Ug ang ikalimang manolunda mihuyop sa iyang trumpeta, ug nakita ko ang usa ka bitoon nga nahulog sa yuta gikan sa langit; ug sa bitoon gihatag ang yawi sa bung-aw sa kahiladman nga walay kinutoban. At binuksan niya ang balon ng kalaliman; at napailanglang ang usok mula sa hukay, na gaya ng usok ng isang malaking lutuang-bakal; at nagdilim ang araw at ang himpapawid dahil sa usok ng hukay. Ug iyang giablihan ang bung-aw sa kahiladman nga walay kinutoban, ug gikan sa bung-aw misulbong ang aso nga daw aso sa usa ka dakung hudno, ug mingiob ang Adlaw ug ang kalangitan tungod sa aso gikan sa bung-aw. At nangagsilabas sa usok ang mga balang sa lupa; at binigyan sila ng kapangyarihan, na gaya ng mga alakdan sa lupa na may kapangyarihan. Ug gikan sa aso nanggula ang mga dulon nga mihugpa sa yuta, ug kini sila gihatagan ug gahum maingon sa gahum sa mga tanga sa yuta. At sinabi sa kanila na huwag ipahamak ang damo sa lupa, ni ang anomang bagay na sariwa, ni ang anomang punong kahoy, kundi ang mga tao lamang na walang tatak ng Dios sa kanilang mga noo. Ug sila gipinahan nga dili nila pagdagmalan ang tanaman sa yuta, o ang bisan unsang lunhaw nga nanagtubo, o ang bisan unsang kahoy, kondili ang mga tawo lamang nga walay timri sa Dios diha sa ilang mga agtang. At pinagkalooban silang huwag patayin ang mga ito, kundi pahirapan nilang limang buwan: at ang kanilang pahirap ay gaya ng pahirap ng alakdan kung kumakagat sa isang tao. Sila gitugotan sa pagsakit sa maong mga tawo sulod sa lima ka bulan, apan dili sa pagpatay kanila; ug ang kasakit nga ilang ipaantus sama sa kasakit nga ipaantus sa tanga inigpaak niinig tawo. At sa mga araw na yaon ay hahanapin ng mga tao ang kamatayan, at sa anomang paraa'y hindi nila masusumpungan; at mangagnanasang mamatay, at ang kamatayan ay tatakas sa kanila. Ug niadtong mga adlawa ang mga tawo mangita sa kamatayon, apan dili sila makakaplag niini; mangandoy sila nga unta mangamatay, apan ang kamatayon molikay kanila. At ang anyo ng mga balang ay katulad ng mga kabayong nahahanda sa pagbabaka; at sa kanilang mga ulo ay gaya ng mga putong na katulad ng ginto, at ang kanilang mga mukha ay gaya ng mga mukha ng mga tao. Sa ilang panagway, ang mga dulon daw mga kabayo nga andam alang sa gubat; sa ilang mga ulo dihay morag mga purongpurong nga bulawan; ang ilang mga nawong ingon sa nawong sa tawo, At sila'y may buhok na gaya ng buhok ng mga babae, at ang kanilang mga ngipin ay gaya ng sa mga leon. ang ilang buhok ingon sa buhok sa babaye, ug ang ilang mga ngipon ingon sa mga ngipon sa leon. At sila'y may mga baluti, na gaya ng baluting bakal; at ang ugong ng kanilang mga pakpak ay gaya ng ugong ng mga karro, at ng maraming kabayo na dumadaluhong sa pagbabaka. Sila may mga hingbis nga daw mga kotamaya nga puthaw, ug ang hinadyong sa ilang mga pako daw kagahub sa daghang mga karo ug mga kabayo nga nanagpanalagan ngadto sa panggubatan. At sila'y may mga buntot na gaya ng sa mga alakdan, at mga tibo; at sa kanilang mga buntot naroroon ang kanilang kapangyarihan upang ipahamak ang mga taong limang buwan. Sila may mga ikog nga morag tanga, ug may mga suyod; ug diha sa ilang mga ikog anaa ang gahum sa pagdagmal sa mga tawo sulod sa lima ka bulan. Sila'y may pinakahari na anghel ng kalaliman: ang kaniyang pangalan sa wikang Hebreo ay Abaddon, at sa Griego ay may pangalan siyang Apolyon. Sa paghari kanila dihay ilang gipakahari, nga mao ang manolunda sa kahiladman nga walay kinutoban, nga ang iyang ngalan sa pinulongang Hebreohanon mao si Abadon, ug sa pinulongang Gresyanhon siya ginganlan si Apolion. Ang unang Pagkaaba ay nakaraan na: narito, darating pa ang dalawang Pagkaaba sa haharapin. Ang unang panghimaraut milabay na; tan-awa, duha ka mga panghimaraut umaabut pa. At humihip ang ikaanim na anghel, at narinig ko ang isang tinig mula sa mga sungay ng dambanang ginto na nasa harapan ng Dios, Unya ang ikaunom nga manolunda mihuyop sa iyang trumpeta, ug gikan sa upat ka mga sungay-sungay sa bulawang halaran nga diha sa atubangan sa Dios, nabati ko ang usa ka tingog Na nagsasabi sa ikaanim na anghel na may pakakak, Kalagan mo ang apat na anghel na nagagapos sa malaking ilog ng Eufrates. nga nag-ingon sa ikaunom nga manolunda nga may trumpeta, "Buhii ang upat ka mga manolunda nga gigapos didto sa dakung suba sa Eufrates." At kinalagan ang apat na anghel, na nangahahanda sa oras at araw at buwan at taon upang patayin ang ikatlong bahagi ng mga tao. Ug gibuhian ang upat ka mga manolunda, nga giandam alang sa takna, sa adlaw, sa bulan, ug sa tuig, sa pagpamatay sa ikatulo ka bahin sa mga tawo. At ang bilang ng mga hukbong nangangabayo ay makalawang sangpunglibong tigsasangpung libo: aking narinig ang bilang nila. Ang gidaghanon sa kasundalohan nga nanagkabayo kaduha piloa ang napulo ka libo ka mga napulo ka libo; nabatian ko ang ilang gidaghanon. At nakita kong sa pangitain ang mga kabayo, at ang mga nakasakay dito, na may mga baluting gaya ng apoy at ng jacinto at ng asupre: at ang mga ulo ng mga kabayo ay gaya ng mga ulo ng mga leon; at sa kanilang mga bibig ay lumalabas ang apoy at usok at asupre. Ug mao kini ang dagway sa mga kabayo nga nakita ko diha sa akong panan-awon: ang mga nanagkabayo kanila nanagsulob ug mga kotamaya nga may bulok sa kalayo ug sa sapiro ug sa asupri; ug ang mga ulo sa mga kabayo morag mga ulo sa mga leon, ug gikan sa ilang mga baba nanggula ang kalayo ug aso ug asupri. Sa pamamagitan ng tatlong salot na ito ay napatay ang ikatlong bahagi ng mga tao, sa pamamagitan ng apoy at ng usok at ng asupre, na nangagsisilabas sa kanilang mga bibig. Pinaagi niining tulo ka mga hampak nangamatay ang ikatulo ka bahin sa mga tawo, pinaagi sa kalayo ug sa aso ug sa supri nga nanggula gikan sa ilang mga baba. Sapagkat ang kapangyarihan ng mga kabayo ay nasa kanilang bibig, at nasa kanilang mga buntot; sapagkat ang kanilang mga buntot ay kawangis ng mga ahas, at may mga ulo; at siya nilang ipinananakit. Kay ang gahum sa mga kabayo anaa diha sa ilang mga baba ug sa ilang mga ikog; kay ang ilang mga ikog morag mga bitin, may mga ulo, ug pinaagi niining ilang mga ikog sila nagapangdagmal. At ang nalabi sa mga tao, na hindi napatay sa mga salot na ito, ay hindi nagsipagsisi sa mga gawa ng kanilang mga kamay, upang huwag sumamba sa mga demonio, at sa mga diosdiosang ginto, at pilak, at tanso, at bato, at kahoy; na hindi nangakakakita, ni nangakaririnig man, ni nangakalalakad man. Ug ang tanang uban pa sa mga tawo, nga wala mangamatay pinaagi sa maong mga hampak, kini sila wala managhinulsol sa mga nabuhat sa ilang mga kamot, ug wala usab nila biyai ang pagsimbag mga yawa ug mga larawan nga bulawan ug salapi ug tumbaga ug bato ug kahoy, nga dili makakita ni makadungog ni makalakaw. At sila'y hindi nagsipagsisi sa kanilang mga pagpatay, kahit man sa kanilang panggagaway, kahit man sa kanilang pakikiapid, kahit man sa kanilang pagnanakaw. Wala usab nila hinulsoli ang ilang mga pagpamatayg tawo, o ang ilang mga pagpanglumay, o ang ilang pagpakighilawas, o ang ilang mga pagpangawat. At nakita ko ang ibang malakas na anghel na nanaog na mula sa langit, na nabibihisan ng isang alapaap; at ang bahaghari ay nasa kaniyang ulo, at ang kaniyang mukha ay gaya ng araw, at ang kaniyang mga paa ay gaya ng mga haliging apoy; Ug unya nakita ko ang laing usa ka manolunda nga kusgan, nga nagakunsad gikan sa langit. Siya sinul-oban ug panganud, ug sa iyang ulo dihay usa ka balangaw. Ang iyang nawong maingon sa Adlaw, ug ang iyang mga bitiis maingon sa mga haligi nga kalayo. At may isang maliit na aklat na bukas sa kaniyang kamay: at itinungtong ang kaniyang kanang paa sa dagat, at ang kaniyang kaliwa ay sa lupa; Ug sa iyang kamot dihay binuklad nga usa ka gamayng basahon nga linukot. Ug ang iyang too nga tiil diha niya itunob sa dagat, ug ang iyang wala nga tiil diha niya itunob sa yuta, At sumigaw ng malakas na tinig, na gaya ng leon na umaangal: at pagkasigaw niya, ay ang pitong kulog ay umugong. ug siya misinggit sa makusog nga tingog maingon sa usa ka leon nga nagangulob; ug sa pagsinggit niya, mitingog ang pito ka mga dalogdog. At pagkaugong ng pitong kulog, ay isusulat ko sana: at narinig ko ang isang tinig na mula sa langit, na nagsasabi, Tatakan mo ang mga bagay na sinalita ng pitong kulog, at huwag mong isulat. Ug sa nakatingog na ang pito ka mga dalogdog, isulat ko na unta kini, apan akong nadungog gikan sa langit ang usa ka tingog nga nag-ingon, "Ililong ang gisulti sa pito ka mga dalogdog, ug ayaw kini isulat." At ang anghel na aking nakita na nakatayo sa ibabaw ng dagat at sa ibabaw ng lupa ay itinaas ang kaniyang kanang kamay sa langit, Ug ang manolunda nga akong nakita nga nagtindog sa dagat ug sa yuta mibayaw sa iyang toong kamot ngadto sa langit At ipinanumpa yaong nabubuhay magpakailan kailan man, na lumalang ng langit at ng mga bagay na naroroon, at ng lupa at ng mga bagay na naririto, at ng dagat at ng mga bagay na naririto, na hindi na magluluwat ang panahon: ug nanumpa pinaagi niadtong buhi hangtud sa kahangturan, nga mao ang nagbuhat sa langit ug sa mga ania niini, sa yuta ug sa mga ania niini, ug sa dagat ug sa mga ania niini, nga wala na gayuy langanlangan pa, Kundi sa mga araw ng tinig ng ikapitong anghel, pagka malapit nang siya'y humihip, kung magkagayo'y ganap na ang hiwaga ng Dios, ayon sa mabubuting balita na kaniyang isinaysay sa kaniyang mga alipin na mga propeta. hinonoa nga sa mga adlaw sa tingog sa trumpeta inighuyop niini sa ikapitong manolunda, pagatumanon na ang tinago sa Dios, sumala sa iyang gipahibalo ngadto sa iyang mga ulipon nga mao ang mga profeta. At ang tinig na aking narinig na mula sa langit, ay muling nagsalita sa akin, at nagsabi, Humayo ka, kunin mo ang aklat na bukas na nasa kamay ng anghel na nakatayo sa ibabaw ng dagat at sa ibabaw ng lupa. Ug ang tingog nga akong nadungog gikan sa langit misulti kanako pag-usab nga nag-ingon, "Lumakaw ka, kuhaa ang basahong binuklad nga anaa sa kamot sa manolunda nga nagatindog sa dagat ug sa yuta." At ako'y naparoon sa anghel na nagsabi ako sa kaniya na ibigay sa akin ang maliit na aklat. At kaniyang sinabi sa akin, Kunin mo ito, at ito'y kanin mo; at papapaitin ang iyong tiyan, datapuwat sa iyong bibig ay magiging matamis na gaya ng pulot. Ug miadto ako sa manolunda ug giingnan ko siya nga ihatag niya kanako ang gamayng basahon nga linukot; ug siya miingon kanako, "Kuhaa kini ug kan-a; mapait kini sa imong tiyan, bisan tuod sa imong baba matam-is kini daw dugos." At kinuha ko ang maliit na aklat sa kamay ng anghel, at aking kinain; at sa aking bibig ay matamis na gaya ng pulot: at nang aking makain, ay pumait ang aking tiyan. Ug gikuha ko ang gamayng basahon gikan sa kamot sa manolunda ug akong gikaon kini; ug matam-is kini sa akong baba, daw dugos, apan sa gitulon ko na kini ang akong tiyan mibati sa kapait. At sinasabi nila sa akin, Dapat kang manghulang muli sa maraming mga bayan at mga bansa at mga wika at mga hari. Ug unya giingnan ako, "Kinahanglan magahimo ikaw pag-usab ug profesiya labut sa daghang mga tawo ug mga nasud ug mga pinulongan ug mga hari." At binigyan ako ng isang tambong katulad ng isang panukat: at may isang nagsabi, Magtindig ka, at sukatin mo ang templo ng Dios, at ang dambana, at ang mga sumasamba doon. Unya gihatagan akog sukdanan nga daw sungkod, ug giingnan ako, "Tumindog ka ug sukda ang templo sa Dios, ug ang halaran, ug ang mga nanagsimba sa sulod niini, At ang loobang nasa labas ng templo ay pabayaan mo, at huwag mong sukatin; sapagkat ibinigay sa mga Gentil; at kanilang yuyurakang apat na put dalawang buwan ang banal na siudad. apan ayaw pagsukda ang hawanan sa gawas sa templo; pasagdi kana, kay gikatugyan na kana ngadto sa kanasuran, ug ang balaang siyudad ilang pagayatakyatakan, sulod sa kap-atan ug duha ka bulan. At may ipagkakaloob ako sa aking dalawang saksi, at sila'y magsisipanghulang isang libo at dalawang daan at anim na pung araw, na nararamtan ng magagaspang na kayo. Ug ang akong duha ka mga saksi, nga nanagsul-ob ug mga bisti nga sako, pagahatagan kog kagahum sa paghimog profesiya sulod sa usa ka libo duha ka gatus ug kan-uman ka adlaw." Ang mga ito'y ang dalawang punong olibo at ang dalawang kandelero, na nangakatayo sa harapan ng Panginoon ng lupa. Ang mga saksi mao ang duha ka mga kahoyng olibo ug ang duha ka mga kandiliro nga nanagbarug sa atubangan sa Ginoo sa kalibutan. At kung nasain ng sinoman na sila'y ipahamak, ay apoy ang lumalabas sa kanilang bibig, at lumalamon sa kanilang mga kaaway; at kung nasain ng sinoman na sila'y ipahamak ay kailangan ang mamatay sa ganitong paraan. Ug kon may buot modagmal kanila, adunay kalayo nga magagula sa ilang baba ug magaut-ut sa ilang mga kaaway; kon may buot modagmal kanila, sa ingon niining paagiha siya pagapatyon. Ang mga ito'y may kapangyarihang magsara ng langit, upang huwag umulan sa loob ng mga araw ng kanilang hula: at may kapangyarihan sila sa mga tubig na mapaging dugo, at mapahirapan ang lupa ng bawat salot sa tuwing kanilang nasain. Sila may kagahum sa pagsira sa langit, aron walay ulan nga moabut sulod sa mga adlaw sa ilang pagpanghimog profesiya, ug sila may kagahum ibabaw sa katubigan aron sa paghimo niini nga dugo, ug sa pagbunal sa yuta pinaagi sa tanang hampak, bisan makapila sumala sa ilang gusto. At pagka natapos nila ang kanilang patotoo, ang hayop na umahon mula sa kalaliman ay babaka sa kanila, at pagtatagumpayan sila, at sila'y papatayin. Ug sa makatapus na sila sa ilang pagpanghimatuod, ang mapintas nga mananap nga molugwa gikan sa bung-aw sa kahiladman nga walay kinutoban makiggubat batok kanila ug iyang pagadag-on sila ug iyang pamatyon sila, At ang kanilang mga bangkay ay nasa lansangan ng malaking bayan, na ayon sa espiritu ay tinatawag na Sodoma at Egipto, na doon din naman ipinako sa krus ang Panginoon nila. ug ang ilang mga patayng lawas anha managhay-ad sa kadalanan sa dakung siyudad nga, sa tinago nga pagkasulti, ginganlag Sodoma ug Egipto, diin didto ang ilang Ginoo ilansang sa krus. At ang mga tao mula sa gitna ng mga bayan at mga angkan at mga wika at mga bansa, ay nanonood sa kanilang mga bangkay na tatlong araw at kalahati, at hindi itutulot na ang kanilang mga bangkay ay malibing. Sulod sa tulo ka adlaw ug tunga, sila nga gikan sa katawhan, ug sa kabanayan, ug sa mga pinulongan, ug sa kanasuran, managsud-ong sa mga patayng lawas niini ug dili nila kini ipalubong. At ang mga nananahan sa ibabaw ng lupa ay mangagagalak tungkol sa kanila, at mangatutuwa; at sila'y mangagpapadalahan ng mga kaloob; sapagkat ang dalawang propetang ito ay nagpahirap sa nangananahan sa ibabaw ng lupa. Ug sila nga nanagpuyo sa yuta managkalipay tungod kanila ug managsadya ug managhatagayg mga gasa, tungod kay kining duha ka mga profeta nakahatag man ug kasakit ngadto sa mga nanagpuyo sa yuta. At pagkatapos ng tatlong araw at kalahati, ang hininga ng buhay na mula sa Dios ay pumasok sa kanila, at sila'y nangagsitindig; at dinatnan ng malaking takot ang mga nakakita sa kanila. Apan tapus sa maong tulo ka adlaw ug tunga, usa ka gininhawa sa kinabuhi gikan sa Dios misulod kanila, ug sila nanagpanindog, ug ang mga nanagpakakita kanila giabut ug dakung kalisang. At narinig nila ang isang malakas na tinig na nagsasabi sa kanila, Umakyat kayo rito. At sila'y umakyat sa langit sa isang alapaap; at pinagmasdan sila ng kanilang mga kaaway. Unya nadungog nila gikan sa langit ang usa ka makusog nga tingog nga nag-ingon kanila, "Saka kamo ngari!" Ug ang ilang mga kaaway nagtan-aw kanila sa nagsaka sila nga sinapwang sa panganud paingon sa langit. At nang oras na yaon ay nagkaroon ng isang malakas na lindol, at nagiba ang ikasangpung bahagi ng bayan; at may nangamatay sa lindol na pitong libo katao: at ang mga iba ay nangatatakot, at nangagbigay ng kaluwalhatian sa Dios ng langit. Ug niadtong tungora miabut ang usa ka dakung linog, ug nagun-ob ang ikanapulong bahin sa siyudad; pito ka libo ka mga tawo ang nangamatay sa linog, ug ang nanghibilin nangalisang ug gihatagan nilag himaya ang Dios sa kalangitan. Nakaraan na ang ikalawang Pagkaaba: narito, nagmamadaling dumarating ang ikatlong Pagkaaba. Ang ikaduhang himaraut milabay na; tan-awa, ang ikatulong himaraut moabut na. At humihip ang ikapitong anghel; at nagkaroon ng malalakas na tinig sa langit, at nagsasabi, Ang kaharian ng sanglibutan ay naging sa ating Panginoon, at sa kaniyang Cristo: at siya'y maghahari magpakailan kailan man. Ug ang ikapitong manolunda mihuyop sa iyang trumpeta, ug sa langit dihay mga makusog nga tingog nga nanag-ingon, "Ang gingharian sa kalibutan nahimong gingharian sa atong Ginoo ug sa iyang Cristo, ug siya magahari hangtud sa kahangturan." At ang dalawangput apat na matatanda na nakaupo sa kanikaniyang luklukan sa harapan ng Dios ay nangagpatirapa, at nangagsisamba sa Dios, Ug ang kaluhaag-upat ka mga anciano nga nanaglingkod sa ilang mga trono sa atubangan sa Dios, nanghapa sila, ug ang Dios ilang gisimba Na nangagsasabi, Pinasasalamatan ka namin, Oh Panginoong Dios, na Makapangyarihan sa lahat, na ikaw ngayon, at naging ikaw nang nakaraan; sapagkat hinawakan mo ang iyong dakilang kapangyarihan, at ikaw ay naghari. nga nanag-ingon, Kanimo nagahatag kamig mga pasalamat, Ginoong Dios Makagagahum sa Tanan, nga mao ang sa karon ug mao ang sa kagahapon, tungod kay nahuptan mo ang imong dakung gahum ug gisugdan mo ang imong paghari. At nangagalit ang mga bansa, at dumating ang iyong poot, at ang panahon ng mga patay upang mangahatulan, at ang panahon ng pagbibigay mo ng ganting-pala sa iyong mga alipin na mga propeta, at sa mga banal, at sa mga natatakot sa iyong pangalan, maliliit at malalaki; at upang ipahamak mo ang mga nagpapahamak ng lupa. Ang kanasuran nangapungot, apan miabut ang imong kapungot, ug ang panahon alang sa pagpanghukom sa mga patay, ug alang sa pagpanghatag ug ganti ngadto sa imong mga ulipon-- mga profeta ug mga balaan, ug mga nanagkahadlok sa imong ngalan, mga gagmay ug mga dagku, ug alang sa paglaglag sa mga manglalaglag sa yuta." At nabuksan ang templo ng Dios na nasa langit: at nakita sa kaniyang templo ang kaban ng kaniyang tipan; at nagkaroon ng mga kidlat, at mga tinig, at mga kulog, at isang lindol, at malaking granizo. Ug unya naabli ang templo sa Dios didto sa langit, ug sulod sa iyang templo nakita ang arka sa iyang pakigsaad; ug dihay midason nga mga pangidlap sa kilat, makusog nga mga kagahub, mga paglipak sa dalogdog, linog, ug dagkung panibug-ok sa ulan. At ang isang dakilang tanda ay nakita sa langit: isang babae na nararamtan ng araw, at ang buwan ay nasa ilalim ng kaniyang mga paa, at sa kaniyang ulo ay may isang putong na labingdalawang bituin; Ug sa kalangitan dihay nagpakita nga usa ka dakung tilimad-on, usa ka babaye nga nagbistig Adlaw. Ang Bulan diha ubos sa iyang mga tiil, ug sa iyang ulo dihay usa ka purongpurong nga mga bitoon nga napulog-duha ka buok. At siya'y nagdadalang tao; at siya'y sumisigaw, na nagdaramdam sa panganganak, at sa hirap upang manganak. Ug siya mabdos ug nagsiyagit tungod sa kasakit sa pagbati, tungod sa kasakit sa pagpanganak. At ang ibang tanda ay nakita sa langit: at narito, ang isang malaking dragong mapula, na may pitong ulo at sangpung sungay, at sa kaniyang mga ulo'y may pitong diadema. Ug dihay usa pa ka laing tilimad-on nga nagpakita sa kalangitan; tan-awa, usa ka dakung dragon nga mapula, nga may pito ka buok ulo ug napulo ka buok sungay, ug pito ka buok purongpurong diha sa iyang mga ulo. At kinaladkad ng kaniyang buntot ang ikatlong bahagi ng mga bituin sa langit, at ipinaghagis sa lupa: at lumagay ang dragon sa harapan ng babaing manganganak na, upang lamunin ang kaniyang anak pagkapanganak niya. Ang iyang ikog misapupo sa ikatulo ka bahin sa mga bitoon sa langit, ug sila gilabog niini ngadto sa yuta. Ug ang dragon mibarog sa atubangan sa babaye nga hapit na manganak, aron iyang subaron ang bata inigkahimugso na niini. At siya'y nanganak ng isang anak na lalake, na maghahari na may panghampas na bakal sa lahat ng mga bansa: at ang kaniyang anak ay inagaw na dinala hanggang sa Dios, at hanggang sa kaniyang luklukan. Siya nanganak ug lalaki nga mao ang magahari sa tanang kanasuran pinaagi sa olisi nga puthaw, apan ang iyang anak gisakgaw ngadto sa Dios ug sa iyang trono. At tumakas ang babae sa ilang, na doon siya'y ipinaghanda ng Dios ng isang dako, upang doon siya ampuning isang libo dalawang daan at anim na pung araw. Ug ang babaye mikalagiw ngadto sa kamingawan, diin may dapit siya nga gitagana kaniya sa Dios, diin pagatil-ogan siya sulod sa usa ka libo duha ka gatus ug kan-uman ka adlaw. At nagkaroon ng pagbabaka sa langit: si Miguel at ang kaniyang mga anghel ay nakipagbaka sa dragon; at ang dragon at ang kaniyang mga anghel ay nakipagbaka; Unya nahitabo ang gubat didto sa langit: Si Miguel ug ang iyang mga manolunda nakiggubat batok sa dragon. Ug ang dragon ug ang iyang mga manolunda nakiggubat, At hindi sila nanganalo, ni nasumpungan pa man ang kanilang dako sa langit. apan gilupig sila ug wala nay dapit pa alang kanila didto sa langit. At inihagis ang malaking dragon, ang matandang ahas, ang tinatawag na Diablo at Satanas, ang dumadaya sa buong sanglibutan; siya'y inihagis sa lupa, at ang kaniyang mga anghel ay inihagis na kasama niya. Ug gitambog ang dakung dragon, ang sirpinti nga karaan, ang ginganlag Yawa ug Satanas, ang maglilimbong sa tibuok kalibutan-- siya gitambog ngadto sa yuta, ug ang iyang mga manolunda gitambog uban kaniya. At narinig ko ang isang malakas na tinig sa langit, na nagsasabi, Ngayo'y dumating ang kaligtasan, at ang kapangyarihan, at ang kaharian ng ating Dios, at ang kapamahalaan ng kaniyang Cristo: sapagkat inihagis na ang tagapagsumbong sa ating mga kapatid na siyang sa kanila'y nagsusumbong sa harapan ng ating Dios araw at gabi. Ug usa ka makusog nga tingog didto sa langit akong nadungog nga nag-ingon, "Karon nahiabut na ang kaluwasan ug ang gahum ug ang gingharian sa atong Dios ug ang pagbulot-an sa iyang Cristo, kay gikatambog na ang magsusumbong batok sa atong kaigsoonan, siya nga sa adlaw ug sa gabii mao ang nagasumbong batok kanila sa atubangan sa atong Dios. At siya'y kanilang dinaig dahil sa dugo ng Cordero, at dahil sa salita ng kanilang patotoo, at hindi nila inibig ang kanilang buhay hanggang sa kamatayan. Ug sila nakadaug batok kaniya pinaagi sa dugo sa Cordero ug sa pulong sa ilang pagpanghimatuod, tungod kay wala man sila mawili sa ilang mga kinabuhi bisan pag anha sila sa kamatayon. Kayat mangagalak kayo, Oh mga langit at kayong nagsisitahan diyan. Sa aba ng lupa at ng dagat: sapagkat ang diablo'y bumaba sa inyo, na may malaking galit, sa pagkaalam niya na kaunting panahon na lamang mayroon siya. Tungod niini, paglipay, O kalangitan ug kamo nga nanagpuyo niini! Apan alaut kamo, O yuta ug dagat, kay diha kaninyo nahilusad ang yawa nga puno sa dakung kapungot sanglit nasayud man siya nga hamubo na lamang ang iyang panahon!" At nang makita ng dragon na siya'y inihagis sa lupa, ay inusig niya ang babaing nanganak ng sanggol na lalake. Ug sa pagtan-aw sa dragon nga diha siya ikatambog sa yuta, iyang gigukod ang babaye nga nanganak sa batang lalaki. At sa babae'y ibinigay ang dalawang pakpak ng agilang malaki, upang ilipad sa ilang mula sa harap ng ahas hanggang sa kaniyang tahanan, na pinagkandilihan sa kaniyang isang panahon, at mga panahon, at kalahati ng isang panahon. Apan gihatag ngadto sa babaye ang duha ka mga pako sa dakung agila aron siya makalupad sa pagkalagiw gikan sa sirpinti ngadto sa kamingawan, sa dapit diin siya pagatil-ogan sulod sa usa ka panahon, ug sa mga panahon, ug sa katunga sa usa ka panahon. At ang ahas ay nagbuga sa kaniyang bibig sa likuran ng babae ng tubig na gaya ng isang ilog, upang maipatangay siya sa agos. Ug gikan sa iyang baba, ang sirpinti mibugwak ug tubig nga daw suba nga gipaagpas sa babaye aron ianud siya sa baha niini. At tinulungan ng lupa ang babae, at ibinuka ang kaniyang bibig at nilamon ang ilog na ibinuga ng dragon sa kaniyang bibig. Apan ang yuta mitabang sa babaye, ug ang yuta miabli sa iyang baba ug iyang gisuyop ang suba nga gibugwak sa dragon gikan sa iyang baba. At nagalit ang dragon sa babae, at umalis upang bumaka sa nalabi sa kaniyang binhi, na siyang nagsisitupad ng mga utos ng Dios, at mga may patotoo ni Jesus: Unya ang dragon nasuko batok sa babaye, ug miadto siya sa pagpakiggubat batok sa tanan nga uban pang mga kaliwat sa babaye, sa mga nanagbantay sa mga sugo sa Dios ug nagahupot sa panghimatuod mahitungod kang Jesus. Ug ang dragon mibarug diha sa baybayon sa dagat. At siya'y tumayo sa buhanginan ng dagat. At nakita ko ang isang hayop na umaahon sa dagat, na may sangpung sungay at pitong ulo, at sa kanilang mga sungay ay may sangpung diadema, at sa kaniyang mga ulo ay mga pangalan ng kapusungan. Ug nakita ko nga dihay migimaw sa dagat nga usa ka mapintas nga mananap nga may napulo ka buok sungay ug pito ka buok ulo, nga may napulo ka buok purongpurong diha sa iyang mga sungay, ug may mabugalbugalon nga ngalan diha sa iyang mga ulo. At ang hayop na aking nakita ay katulad ng isang leopardo, at ang kaniyang mga paa ay gaya ng sa oso, at ang kaniyang bibig ay gaya ng bibig ng leon: at ibinigay sa kaniya ng dragon ang kaniyang kapangyarihan, at ang kaniyang luklukan, at dakilang kapamahalaan. Ug ang mapintas nga mananap nga akong nakita daw usa ka leopardo, ang iyang mga tiil morag mga tiil sa oso, ug ang iyang baba morag baba sa leon. Ug kaniya gihatag sa dragon ang iyang gahum ug ang iyang trono ug ang dakung pagbulot-an. At nakita ko ang isa sa kaniyang mga ulo na waring sinugatan ng ikamamatay; at ang kaniyang sugat na ikamamatay ay gumaling: at ang buong lupa'y nanggilalas sa hayop; Usa sa iyang mga ulo daw may samad nga ikamatay, apan naayo ang iyang samad nga ikamatay, ug ang mga tawo sa tibuok yuta sa kahibulong minunot sa mapintas nga mananap. At sila'y nangagsisamba sa dragon, sapagkat ibinigay niya ang kaniyang kapamahalaan sa hayop; at nangagsisamba sa hayop, na nangagsasabi, Sino ang kagaya ng hayop? at sinong makababaka sa kaniya? Ug ang dragon gisimba sa mga tawo tungod kay ang mapintas nga mananap iya mang gihatagan ug pagbulot-an, ug ang mapintas nga mananap ilang gisimba nga nanag-ingon, "Kinsa bay makasama sa mapintas nga mananap? Ug kinsa bay makahimo sa pakiggubat kaniya?" At binigyan siya ng isang bibig na nagsasalita ng malalaking bagay at mga kapusungan: at binigyan siya ng kapamahalaan, upang magpatuloy na apat na put dalawang buwan. Ug ang mapintas nga mananap gihatagan ug baba nga nagapanglitok sa mga pulong sa pagpangandak ug pagbugalbugal, ug siya gitugotan sa pagpatuman sa iyang pagbulot-an sulod sa kap-atan ug duha ka bulan. At binuka niya ang kaniyang bibig sa mga kapusungan laban sa Dios, upang pusungin ang kaniyang pangalan, at ang kaniyang tabernakulo, gayon din naman ang mga nananahan sa langit. Ug siya mibuka sa iyang baba aron sa paglitok ug mga pagpasipala batok sa Dios, sa pagpasipala batok sa iyang ngalan, ug batok sa iyang puloy-anan, kanila nga nanagpuyo sa langit. At ipinagkaloob sa kaniya na makipagbaka sa mga banal, at pagtagumpayan sila; at binigyan siya ng kapamahalaan sa bawat angkan at bayan at wika at bansa. Siya gitugotan usab sa pagpakiggubat batok sa mga balaan ug sa pagdaug kanila. Ug kaniya gihatag ang kagahum aron iyang pagabut-an ang tanang kabanayan ug katawhan ug pinulongan ug kanasuran. At ang lahat ng nangananahan sa lupa ay magsisisamba sa kaniya, na ang kanikaniyang pangalan ay hindi nasusulat sa aklat ng buhay ng Cordero na pinatay buhat nang itatag ang sanglibutan. Ug ang tanang nagapuyo sa yuta magasimba kaniya, tanan sila kinsang mga ngalan, sa wala pa ang pagkatukod sa kalibutan, wala mahisulat sa basahon sa kinabuhi nga iya sa gipatay nga Cordero. Kung ang sinoman ay may pakinig, ay makinig. Ang adunay igdulongog, kinahanglan siya magpatalinghug niini. Kung ang sinoman ay sa pagkabihag, ay sa pagkabihag paroroon siya: kung ang sinoman ay papatay sa tabak, ay dapat siyang mamatay sa tabak. Narito ang pagtitiyaga at ang pananampalataya ng mga banal. Kon adunay kinahanglan nga mabihag, sa pagkabihag mahiadto siya; kon adunay magapatay pinaagig pinuti, pinaagig pinuti kinahanglan pagapatyon siya. At nakita ko ang ibang hayop na umaahon sa lupa; at may dalawang sungay na katulad ng sa isang kordero, at siya'y nagsasalitang gaya ng dragon. Unya nakita ko ang laing mapintas nga mananap nga migimaw sa yuta. Kini siya may duha ka buok sungay daw nating karnero, ug siya misulti samag dragon. At kaniyang isinasagawa ang buong kapamahalaan ng unang hayop sa kaniyang paningin. At pinasasamba niya ang lupa at ang nangananahan dito sa unang hayop, na gumaling ang sugat na ikamamatay. Ang tanang pagbulot-an nga iya sa nahaunang mapintas nga mananap gihimo niya diha sa atubangan sa nahauna, ug nagasugo siya sa yuta ug sa mga nanagpuyo niini sa pagsimba sa nahaunang mapintas nga mananap, kinsang samad nga ikamatay naayo. At siya'y gumagawa ng mga dakilang tanda, na ano pat nakapagpapababa ng kahit apoy mula sa langit hanggang sa lupa sa paningin ng mga tao. Siya nagahimog dagkung mga milagro, hangtud gani sa pagpakanaug ug kalayo sa yuta gikan sa langit sa atubangan sa mga tawo. At nadadaya niya ang mga nananahan sa lupa dahil sa mga tanda na sa kaniya'y ipinagkaloob na magawa sa paningin ng hayop; na sinasabi sa mga nananahan sa lupa, na dapat silang gumawa ng isang larawan ng hayop na mayroon ng sugat ng tabak at nabuhay. ug pinaagi sa mga milagro nga gitugot kaniya sa pagpanghimo sa atubangan sa mapintas nga mananap, iyang ginalimbongan ang mga nanagpuyo sa yuta, sa pag-agda kanila sa paghimog larawan alang sa mapintas nga mananap nga nasamad sa espada, apan nabuhi ra. At siya'y pinagkaloobang makapagbigay ng hininga sa larawan ng hayop, upang ang larawan ng hayop ay makapangusap, at maipapatay naman ang lahat ng hindi sumasamba sa larawan ng hayop. Ug gitugot kaniya ang paghatag ug gininhawa ngadto sa larawan sa mapintas nga mananap, nga tungod niini ang larawan sa mapintas nga mananap makahimo na gani sa pagsulti, ug sa pagpatay niadtong mga dili mosimba sa larawan sa mapintas nga mananap. At ang lahat, maliliit at malalaki, at mayayaman at mga dukha, at ang mga laya at ang mga alipin ay pinabigyan ng isang tanda sa kanilang kanang kamay, o sa noo. Ug ang mga timawa ug mga kadagkuan, mga dato ug mga kabus, mga ulipon ug mga tawong gawas, ang tanan iya usab nga gipamarkahan diha sa too nga kamot o sa agtang. At nang huwag makabili o makapagbili ang sinoman, kundi siyang mayroong tanda, sa makatuwid ay ng pangalan ng hayop o bilang ng kaniyang pangalan. nga tungod niini walay bisan kinsa nga makapamalit o makapamaligya gawas kon anaa kaniya ang maong marka, nga mao ang ngalan sa mapintas nga mananap o ang numero sa iyang ngalan. Dito'y may karunungan. Ang may pagkaunawa ay bilangin ang bilang ng hayop; sapagkat siyang bilang ng isang tao: at ang kaniyang bilang ay Anim na raan at anim na put anim. Gikinahanglan niini ang kaalam: kaniya nga may salabutan, ipakuwenta ang numero sa mapintas nga mananap, kay kini maoy usa ka numero sa tawo; ang iyang numero unom ka gatus ug kan-uman ug unom. At tumingin ako, at narito, ang Cordero ay nakatayo sa bundok ng Sion, at ang kasama niya'y isang daan at apat na put apat na libong may pangalan niya, at pangalan ng kaniyang Ama, na nasusulat sa kanikaniyang noo. Unya mitan-aw ako, ug ania karon, diha sa Bukid sa Sion nagtindog ang Cordero, ug uban kaniya ang usa ka gatus ug kap-atan ug upat ka libo ka tawo nga nanagbaton sa iyang ngalan ug sa ngalan sa iyang Amahan, nga nasulat diha sa ilang mga agtang. At narinig ko ang isang tinig na mula sa langit, na gaya ng lagaslas ng maraming tubig, at gaya ng ugong ng malakas na kulog: at ang tinig na aking narinig ay gaya ng sa mga manunugtog ng alpa na tumutugtog ng kanilang mga alpa: Ug nadungog ko ang usa ka tingog gikan sa langit sama sa daguok sa daghang mga tubig ug sama sa dahunog sa makusog nga dalogdog; ang tingog nga akong nadungog sama sa tingog sa mga mangangalpa nga managtokar sa ilang mga alpa. At sila'y nangagaawitan na wari'y isang bagong awit sa harapan ng luklukan, at sa harap ng apat na nilalang na buhay at ng matatanda: at sinoman ay hindi maaaring matuto ng awit kundi ang isang daan at apat na put apat na libo lamang, sa makatuwid ay siyang mga binili mula sa lupa. Ug sila nanag-awit sa usa ka bag-ong awit diha sa atubangan sa trono ug sa atubangan sa upat ka mga buhing binuhat ug sa atubangan sa mga anciano. Walay laing nakakat-on sa maong awit gawas sa usa ka gatus ug kap-atan ug upat ka libo nga gilukat gikan sa yuta. Ang mga ito'y ang hindi nangahawa sa mga babae; sapagkat sila'y mga malilinis. At ang mga ito'y ang nagsisisunod sa Cordero saan man siya pumaroon. Ang mga ito'y ang binili sa gitna ng mga tao, na maging mga pangunahing bunga sa Dios at sa Cordero. Mao kini sila ang wala mahugaw tungod sa mga babaye, sanglit mga maputli man sila; mao kini sila ang nanagsunod sa Cordero bisan asa siya molakaw; kini sila gilukat gikan sa katawhan ingon nga inunahang mga bunga alang sa Dios ug alang sa Cordero. At sa kanikaniyang bibig ay walang nasumpungang kasinungalingan: sila'y mga walang dungis. Ug sa ilang mga baba walay hingkaplagang bakak, kay sila wala may lama. At nakita ko ang ibang anghel na lumilipad sa gitna ng langit, na may mabuting balita na walang hanggan upang ibalita sa mga nananahan sa lupa, at sa bawat bansa at angkan at wika at bayan; Ug nakita ko ang laing manolunda nga naglupad sa taliwala sa kalangitan, ug kini siya may gidalang walay katapusang Maayong Balita aron imantala ngadto sa mga nanagpuyo sa yuta, sa tanang kanasuran ug kabanayan ug pinulongan ug katawhan. At sinasabi niya ng malakas na tinig, Matakot kayo sa Dios, at magbigay kaluwalhatian sa kaniya; sapagkat dumating ang panahon ng kaniyang paghatol: at magsisamba kayo sa gumawa ng langit at ng lupa at ng dagat at ng mga bukal ng tubig. Ug sa makusog nga tingog siya nag-ingon, "Kahadloki ninyo ang Dios ug kaniya ihatag ninyo ang himaya, kay nahiabut na ang takna sa iyang paghukom; ug simbaha ninyo siya nga maoy nagbuhat sa langit ug sa yuta, sa dagat ug sa mga tuburan sa tubig. At ang iba, ang pangalawang anghel, ay sumunod na nagsasabi, Naguho, naguho ang dakilang Babilonia, na siyang nagpainom sa lahat na bansa ng alak ng kagalitan ng kaniyang pakikiapid. Ug misunod ang laing manolunda, ang ikaduha, nga nag-ingon, "Nagun-ob, nagun-ob na ang bantugang Babilonia, ang babaye nga mao ang nagpainom sa tanang kanasuran sa bino sa iyang mahugawng kaulag. At ang ibang anghel, ang pangatlo, ay sumunod sa kanila, na nagsasabi ng malakas na tinig, Kung ang sinoman ay sumasamba sa hayop at sa kaniyang larawan, at tumatanggap ng tanda sa kaniyang noo, o sa kaniyang kamay. Ug misunod ang laing manolunda, ang ikatulo, nga nag-ingon sa makusog nga tingog, "Kon adunay mosimba sa mapintas nga mananap ug sa iyang larawan, ug pamarka sa iyang agtang o sa iyang kamot. Ay iinom din naman siya ng alak ng kagalitan ng Dios, na nahahandang walang halo sa inuman ng kaniyang kagalitan; at siya'y pahihirapan ng apoy at asupre sa harapan ng mga banal na anghel, at sa harapan ng Cordero: Siya usab magainom sa bino sa kapungot sa Dios, nga pagatagayon nga walay sambog ngadto sa kopa sa iyang kasuko; ug siya pagasakiton pinaagi sa kalayo ug asupri diha sa atubangan sa mga balaang manolunda ug sa atubangan sa Cordero. At ang usok ng hirap nila ay napaiilanglang magpakailan kailan man; at sila'y walang kapahingahan araw at gabi, silang mga nagsisisamba sa hayop at sa kaniyang larawan, at sinomang tumatanggap ng tanda ng kaniyang pangalan. Ug ang aso sa ilang kasakit magautbo hangtud sa kahangturan; ug sila dili makatagamtam sa pahulay, sa magabii ug sa maadlaw, sila nga mosimba sa mapintas nga mananap ug sa iyang larawan, ug ang bisan kinsa nga minarkahan sa iyang ngalan. Narito ang pagtitiyaga ng mga banal, ng mga nagsisitupad ng mga utos ng Dios, at ng pananampalataya kay Jesus. Ania niini ang agda alang sa pagkamainantuson sa mga balaan, sa mga nanagbantay sa mga sugo sa Dios ug sa tinoohan ni Jesus. At narinig ko ang isang tinig na mula sa langit na nagsasabi, Isulat mo, Mapapalad ang mga patay na nangamamatay sa Panginoon mula ngayon: oo, sinasabi ng Espiritu, upang sila'y mangagpahinga sa kanilang mga gawa; sapagkat ang kanilang mga gawa ay sumusunod sa kanila. Ug nabati ko gikan sa langit ang usa ka tingog nga nag-ingon, "Isulat mo kini: Bulahan ang mga mamatay nga sukad karon mangamatay diha sa Ginoo." "Bulahan gayud," nagaingon ang Espiritu, "aron makapahulay na sila gikan sa ilang mga paghago, kay ang ilang binuhatan mokuyog man kanila!" At nakita ko, at narito, ang isang alapaap na maputi; at nakita ko na nakaupo sa alapaap ang isang katulad ng isang anak ng tao, na sa kaniyang ulo'y may isang putong na ginto, at sa kaniyang kamay ay may isang panggapas na matalas. Unya mitan-aw ako, ug ania karon, dihay usa ka maputi nga panganud, ug sa ibabaw sa panganud dihay naglingkod nga morag anak ug tawo, nga may purongpurong bulawan sa iyang ulo, ug usa ka mahait nga galab diha sa iyang kamot. At lumabas ang ibang anghel sa templo, na sumisigaw ng malakas na tinig doon sa nakaupo sa alapaap, Ihulog mo ang iyong panggapas, at gumapas ka; sapagkat dumating ang oras ng paggapas, sapagkat ang aanihin sa lupa ay hinog na. Ug gikan sa templo migula ang laing manolunda nga sa makusog nga tingog misinggit ngadto sa naglingkod sa ibabaw sa panganud, "Palihoka ang imong galab, ug pangani na, kay ang takna sa ting-ani nahiabut na sanglitang alanihon sa yuta hiniog na kaayo." At inihagis ng nakaupo sa alapaap ang kaniyang panggapas sa lupa; at ang lupa ay nagapasan. Ug ang naglingkod sa ibabaw sa panganud mipalihok sa iyang galab sa ibabaw sa yuta, ug ang yuta gianihan. At lumabas ang ibang anghel sa templong nasa langit, na may panggapas din namang matalas. Ug ang lain pa nga manolunda migula gikan sa templo didto sa langit, ug siya usab may mahait nga galab. At ang ibang anghel ay lumabas sa dambana, na siyang may kapangyarihan sa apoy, at tinawagan ng malakas na tinig yaong may panggapas na matalas, na sinasabi, Ihulog mo ang iyong panggapas na matalas, at putihin mo ang mga buwig sa ubasan sa lupa; sapagkat ang kaniyang mga ubas ay mga hinog na. Unya ang lain pa usab nga manolunda migula gikan sa halaran, ang manolunda nga may gahum sa pagbuot sa kalayo, ug ang may mahait nga galab iyang gisinggitan sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Palihoka ang imong galab, ug pamutla ang mga bulig sa parras sa yuta, kay ang mga ubas niini hinog na." At inihagis ng anghel ang kaniyang panggapas sa lupa, at pinuti ang mga ubas sa lupa, at inihagis sa pisaan ng ubas, sa malaking pisaan ng kagalitan ng Dios. Ug ang manolunda mipalihok sa iyang galab sa ibabaw sa yuta ug iyang gipamutol ang mga bulig sa parras sa yuta, ug giitsa kini ngadto sa dakung pigsanan sa kapungot sa Dios. At nayurakan ang pisaan ng ubas sa labas ng bayan, at lumabas sa pisaan ng ubas ang dugo, na umapaw hanggang sa mga preno ng mga kabayo, sa lawak na isang libo at anim na raang estadio. Ug didto sa gawas sa siyudad, ang pigsanan gipanaggiukan, ug gikan sa pigsanan mibaha ang dugo nga may kahabog nga mosangko sa bokado sa kabayo, sa gitas-on nga tulo ka gatus ug kaluhaan ka kilometro. At nakita ko ang ibang tanda sa langit, dakila at kagilagilalas. Pitong anghel na may pitong salot, na siyang mga panghuli, sapagkat sa mga yao'y magaganap ang kagalitan ng Dios. Ug diha sa kalangitan nakita ko ang laing tilimad-on, daku ug kahibulongan nga mao kini: pito ka mga manolunda nga may pito ka mga hampak nga mao na lang ang katapusan, kay pinaagi niini matapus na man ang kapungot sa Dios. At nakita ko ang gaya ng isang dagat na bubog na may halong apoy, at yaong nangagtagumpay sa hayop, at sa kaniyang larawan, at sa bilang ng kaniyang pangalan, ay nangakatayo sa tabi ng dagat na bubog, na may mga alpa ng Dios. Ug nakita ko ang daw morag usa ka dagat nga bildo nga sinaktan ug kalayo, ug sa daplin niining dagat nga bildo ang mga nanagpakadaug batok sa mapintas nga mananap ug sa iyang larawan ug sa numero sa iyang ngalan, nanagtindog sila nga may mga alpa sa Dios diha sa ilang mga kamot. At inaawit nila ang awit ni Moises na alipin ng Dios, at ang awit ng Cordero, na sinasabi, Mga dakila at kagilagilalas ang iyong mga gawa, Oh Panginoong Dios, na Makapangyarihan sa lahat; matuwid at tunay ang iyong mga daan, ikaw na Hari ng mga bansa. Ug sila nanag-awit sa awit ni Moises, nga ulipon sa Dios, ug sa awit sa Cordero, nga nagaingon, Daku ug kahibulongan ang imong mga buhat, O Ginoong Dios nga Makagagahum sa Tanan! Matarung ug matuod ang imong mga paagi, O Hari sa kapanahonan! Sinong hindi matatakot, Oh Panginoon, at luluwalhatiin ang iyong pangalan? sapagkat ikaw lamang ang banal; sapagkat ang lahat ng mga bansa ay darating at magsisisamba sa harapan mo; sapagkat ang iyong mga matuwid na gawa ay nangahayag. Kinsa bay dili mahadlok ug dili magahimaya sa imong ngalan, O Ginoo?" Kay ikaw mao lamang ang bugtong nga balaan. Ang tanang kanasuran mangabut ug managsimba kanimo, kay gikapadayag na man ang imong mga hukom." At pagkatapos ng mga bagay na ito ay tumingin ako, at ang santuario ng tabernakulo ng patotoo sa langit ay nabuksan. Tapus niini mitan-aw ako, ug didto sa langit naabli ang templo sa tabernaculo sa panghimatuod. At sa santuario ay nagsilabas ang pitong anghel na may pitong salot, na nararamtan ng mahalagang bato, tunay at makintab, at nangabibigkisan ng gintong pamigkis ang kanilang mga dibdib. ug gikan sa templo nanggula ang pito ka mga manolunda nga may pito ka mga hampak. Sila sinul-obag maputli ug masilaw nga lino, ug ang ilang mga dughan binaksag mga bakus nga bulawan. At isa sa apat na nilalang na buhay ay nagbigay sa pitong anghel ng pitong mangkok na ginto na puno ng kagalitan ng Dios, na siyang nabubuhay magpakailan kailan man. Ug ngadto sa pito ka mga manolunda gihatag sa usa sa upat ka mga buhing binuhat ang pito ka mga bulawang panaksan nga napuno sa kapungot sa Dios nga buhi hangtud sa kahangturan. At napuno ng usok ang santuario mula sa kaluwalhatian ng Dios, at sa kaniyang kapangyarihan; at sinoman ay hindi nakapasok sa santuario, hanggang sa matapos ang pitong salot ng pitong anghel. Ug ang templo napuno sa aso gikaknk sa himaya sa Dios ug gikan sa iyang gahum, ug walay bisan kinsa nga nakahimo sa pagsulod sa templo hangtud sa pagkatapus sa pito ka mga hampak sa pito ka mga manolunda. At narinig ko ang isang malakas na tinig na mula sa santuario, na nagsasabi sa pitong anghel, Humayo kayo, at ibuhos ninyo ang pitong mangkok ng kagalitan ng Dios sa lupa. Unya nadungog ko ang usa ka makusog nga tingog gikan sa templo, nga nag-ingon sa pito ka mga manolunda, "Umadto kamo ug iyabo ninyo sa yuta ang pito ka mga panaksan sa kapungot sa Dios." At humayo ang una, at ibinuhos ang kaniyang mangkok sa lupa; at naging sugat na masama at mabigat sa mga taong may tanda ng hayop na yaon, at nangagsisamba sa kaniyang larawan. Ug milakaw ang nahaunang manolunda ug ang iyang panaksan iyang giyabo sa yuta, ug unya dihay mangil-ad ug mangotngot nga mga kabahong nga mitakboy sa mga tawong nanagdala sa marka sa mapintas nga mananap ug nanagsimba sa iyang larawan. At ibinuhos ng ikalawa ang kaniyang mangkok sa dagat; at naging dugo na gaya ng isang patay; at bawat kaluluwang may buhay, sa makatuwid ay ang nangasa dagat ay nangamatay. Ang ikaduhang manolunda miyabo sa iyang panaksan ngadto sa dagat, ug ang dagat nahimong daw dugo sa usa ka minatay, ug nangamatay ang tanang buhing butang diha sa dagat. At ibinuhos ng ikatlo ang kaniyang mangkok sa mga ilog at sa mga bukal ng tubig; at nangaging dugo. Ang ikatulong manolunda miyabo sa iyang panaksan ngadto sa mga suba ug sa mga tuboran sa tubig, ug kini sila nangahimong dugo. At narinig ko ang anghel ng tubig na nagsasabi, Matuwid ka, na ngayon at nang nakaraan, Oh Banal, sapagkat humatol ka na gayon; Ug nadungog ko ang manolunda sa katubigan nga nag-ingon, Husto ikaw niining imong mga paghukom, ikaw nga mao ang sa karon ug ang sa kagahapon, O Balaan. Sapagkat ibinuhos nila ang dugo ng mga banal at ng mga propeta, at pinainom mo sila ng dugo; ito'y karapatdapat sa kanila. Kay sa mga tawo giula ang dugo sa mga balaan ug sa mga profeta, ug gihatag mo kanila ang dugo aron ilang pagaimnon. Mao kini ang angay kanila!" At narinig ko ang dambana na nagsasabi, Oo, Oh Panginoong Dios, na Makapangyarihan sa lahat, tunay at matuwid ang iyong mga hatol. Ug nadungog ko ang halaran nga misinggit, Oo, Ginoong Dios nga Makagahum sa Tanan, matuod ug husto ang imong mga hukom! At ibinuhos ng ikaapat ang kaniyang mangkok sa araw; at ibinigay nito sa kaniya ng masunog ng apoy ang mga tao. Ug ang ikaupat nga manolunda miyabo sa iyang panaksan diha sa ibabaw sa Adlaw, ug ang Adlaw gihatagan ug gahum sa pagpaig sa katawhan pinaagig kalayo. At nangasunog ang mga tao sa matinding init: at sila'y namusong sa pangalan ng Dios na may kapangyarihan sa mga salot na ito; at hindi sila nangagsisi upang siya'y luwalhatiin. Ug ang katawhan nangapaig sa hilabihang kainit, ug nanagpasipala sila sa ngalan sa Dios nga may gahum sa ibabaw niining mga hampak; apan wala sila managhinulsol ni maghatag kaniyang himaya. At ibinuhos ng ikalima ang kaniyang mangkok sa luklukan ng hayop na yaon; at nagdilim ang kaniyang kaharian; at nginatngat nila ang kanilang mga dila dahil sa hirap. Ang ikalimang manolunda miyabo sa iyang panaksan diha sa ibabaw sa trono sa mapintas nga mananap, ug ang gingharian niini gitakyapan sa kangitngit; ug ang mga tawo nanagpamaak sa ilang mga dila tungod sa kasakit. At sila'y namusong sa Dios ng langit dahil sa kanilang mga hirap at sa kanilang mga sugat; at hindi sila nangagsisi sa kanilang mga gawa. Ug ilang gipasipalahan ang Dios sa langit tungod sa ilang mga kasakit ug sa ilang mga kabahong; apan wala nila hinulsoli ang ilang mga binuhatan. At ibinuhos ng ikaanim ang kaniyang mangkok sa malaking ilog na Eufrates; at natuyo ang tubig nito, upang mahanda ang dadaanan ng mga haring mula sa sikatan ng araw. Ang ikaunom nga manolunda miyabo sa iyang panaksan sa ibabaw sa dakung suba sa Eufrates, ug nahubsan kini sa tubig, aron sa pagtagana ug agianan alang sa mga hari gikan sa sidlakan. At nakita kong lumabas sa bibig ng dragon, at sa bibig ng hayop, at sa bibig ng bulaang propeta, ang tatlong espiritung karumaldumal, na gaya ng mga palaka. Ug nakita ko nga diha sa baba sa dragon, ug sa baba sa mapintas nga mananap, ug sa baba sa mini nga profeta, nanggula gikan niini ang tulo ka mga mahugawng espiritu nga morag mga baki. Sapagkat sila'y mga espiritu ng mga demonio, na nagsisigawa ng mga tanda; na pinaparoonan nila ang mga hari sa buong sanglibutan, upang tipunin sa pagbabaka sa dakilang araw ng Dios, na Makapangyarihan sa lahat. kay kini sila mao man ang mga espiritu sa mga yawa nga magahimog mga milagro, nga managpangadto sa mga hari sa tibuok kalibutan aron sa pagtigum kanila sa pag-asdang sa gubat sa dakung adlaw sa Dios nga Makagagahum sa Tanan. Narito, ako'y pumaparitong gaya ng magnanakaw. Tan-awa, moanhi ako ingon sa kawatan! Mapalad siyang nagpupuyat, at nagiingat ng kaniyang mga damit, na baka siya'y lumakad na hubad, at makita nila ang kaniyang kahihiyan. Bulahan ang magatukaw, nga magabantay sa iyang mga bisti aron dili siya magalakaw nga hubo ug magadayag ang iyang pagkamakauulaw! At tinipon sila sa dako na sa Hebreo ay tinatawag na Armagedon. Ug ilang gipanagtigum sila sa dapit nga sa pinulongang Hebreohanon ginganlag Armagedon. At ibinuhos ng ikapito ang kaniyang mangkok sa hangin; at lumabas sa santuario ang isang malakas na tinig, mula sa luklukan na nagsasabi, Nagawa na: Ug ang ikapitong manolunda miyabo sa iyang panaksan ngadto sa kahanginan, ug gikan sa templo, gikan sa trono, dihay migula nga usa ka dakung tingog nga nag-ingon, "Natapus na ang tanan!" At nagkaroon ng mga kidlat, at mga tinig, at mga kulog; at nagkaroon ng malakas na lindol, na di nangyari kailan man mula nang magkatao sa lupa, isang lindol na lubhang malakas, lubhang kakilakilabot. Ug midason ang mga pangidlap sa kilat, ug ang makusog nga mga kagahub, ug ang mga paglipak sa dalogdog, ug ang usa ka dakung linog nga wala pay ingon sukad may tawo nga nagpuyo sa yuta, hilabihan gayud ka daku ang maong linog. At ang dakilang bayan ay nabahagi sa tatlo, at ang mga bayan ng mga bansa ay nangaguho: at ang dakilang Babilonia ay napagalaala sa paningin ng Dios, upang siya'y bigyan ng inuman ng alak ng kabagsikan ng kaniyang kagalitan. Ang bantugang siyudad nabuak sa tulo ka bahin, ug ang mga siyudad sa kanasuran nangagun-ob, ug unya ang Dios nahinumdom sa bantugang Babilonia, sa pagpalad-ok kaniya hangtud matiti ang tagayan sa kapintas sa iyang kapungot. At tumakas ang bawat pulo, at ang mga bundok ay hindi nangasumpungan. Ug ang tanang kapuloan nangahanaw, ug wala nay mga bukid nga makita. At malaking granizo na kasinglaki ng talento ay lumagpak sa mga tao buhat sa langit, at namusong ang mga tao sa Dios dahil sa salot na granizo; sapagkat ang salot na ito ay lubhang malaki. Ug dihay dagkung mga panibug-ok sa ulan, nga tagkalim-an ka kilo ang gibug-aton, nga diha sa mga tawo mangatagak gikan sa langit; ug ang Dios gibalikas sa mga tawo tungod sa hampak sa nanibug-ok nga ulan, hilabihan gayud ka makalilisang ang maong hampak. At dumating ang isa sa pitong anghel na may pitong mangkok, at nagsalita sa akin, na nagsasabi, Pumarito ka, ipakikita ko sa iyo ang hatol sa bantog na patutot na nakaupo sa maraming tubig. Ug ang usa sa pito ka mga manolunda nga may pito ka mga panaksan miabut ug miingon kanako, "Umari ka, ipakita ko kanimo ang hukom batok sa bantugang dautan nga babaye nga nagalingkod sa ibabaw sa daghang katubigan. Na siyang pinakiapiran ng mga hari sa lupa, at ang mga nananahan sa lupa ay nalasing sa alak ng kaniyang pakikiapid. Kang kinsa nakighilawas ang mga hari sa yuta, ug sa kang kinsang bino sa pagkamakihilawason nangahubog ang mga nanagpuyo sa yuta. At ako'y kaniyang dinalang nasa Espiritu sa isang ilang: at nakita ko ang isang babae na nakasakay sa isang hayop na pula, na puno ng mga pangalang pamumusong, na may pitong ulo at sangpung sungay. Ug iya akong gidala diha sa Espiritu ngadto sa usa ka kamingawan, ug didto nakita ko ang usa ka babaye nga nagkabayo sa usa ka mapintas nga mananap nga mapula nga nalukop sa mga ngalan nga masipad-anon, ug kini may pito ka buok ulo ug napulo ka buok sungay. At nararamtan ang babae ng kulay-ube at ng pula, at nahihiyasan ng ginto at ng mga mahalagang bato at mga perlas, na sa kaniyang kamay ay may isang sarong ginto na puno ng mga kasuklamsuklam, at ng mga bagay na marurumi ng kaniyang pakikiapid. Ug ang babaye nagbistig purpora ug escarlata, ug may mga dayandayan nga bulawan ug mga batong hamili ug mga mutya; sa iyang kamot may gikuptan siya nga usa ka kopa nga bulawan nga napuno sa kangil-aran ug kahugawan sa iyang pagkamakihilawason. At nakita ko ang babae na lasing sa dugo ng mga banal, at sa dugo ng mga martir ni Jesus. At nang aking makita siya ay nanggilalas ako ng malaking panggigilalas. Ug nakita ko ang babaye nga nahubog sa dugo sa mga balaan ug sa dugo sa mga gipamatay nga mga saksi ni Jesus. At sinabi sa akin ng anghel, Bakit ka nanggilalas? Sasabihin ko sa iyo ang hiwaga ng babae, at ng hayop na sinasakyan niya, na may pitong ulo at sangpung sungay. Apan ang manolunda miingon kanako, "Nganong nahibulong ka man? Itug-an ko kanimo ang tinagong kahulogan mahitungod sa babaye ug sa mapintas nga mananap nga iyang gikabay-an, nga may pito ka buok ulo ug napulo ka buok sungay. At ang hayop na nakita mo ay naging siya, at wala na; at malapit ng umahon sa kalaliman, at patungo sa kapahamakan. At silang mga nananahan sa lupa ay manggigilalas na ang kanilang pangalan ay hindi nakasulat sa aklat ng buhay mula nang itatag ang sanglibutan, pagkakita nila sa hayop, kung paano naging siya at wala na, at darating. Ang mapintas nga mananap nga imong nakita mao ang sa kaniadto, ug dili ang sa karon, ug mao ang molugwa gikan sa bung-aw sa kahiladman nga walay kinutoban ug mopadulong sa pagkalaglag; ug ang mga nanagpuyo sa yuta kinsang mga ngalan wala mahisulat sa basahon sa kinabuhi sukad sa pagkatukod sa kalibutan, sila mahibulong sa pagkakita sa mapintas nga mananap, tungod kay kini mao man ang sa kaniadto, dili mao ang sa karon, ug mao ang sa umalabut. Narito ang pagiisip na may karunungan. Ang pitong ulo ay pitong bundok na kinauupuan ng babae: Gikinahanglan niini ang salabutan nga may kaalam: ang pito ka buok ulo mao ang pito ka mga bungtod nga niini nagalingkod ang babaye; At sila'y pitong hari; ang lima ay nanga buwal, ang isa'y narito, ang isa ay hindi pa dumarating; at pagdating niya ay dapat magtagal na sangdaling panahon. sila usab mao ang pito ka mga hari, nga ang lima kanila nangapukan na, ang usa mao siya karon, ug ang usa wala pa mahiabut, nga sa mahiabut na siya kinahanglan magapabilin lamang siyag makadiyot. At ang hayop na naging siya, at wala na, ay siya ring ikawalo at siya'y sa pito at siya'y patungo sa kapahamakan. Ug bahin sa mapintas nga mananap nga mao ang sa kaniadto ug dili ang sa karon, kini siya mao ang ikawalo apan ila siya sa pito, ug mopadulong siya ngadto sa pagkalaglag. At ang sangpung sungay na iyong nakita ay sangpung hari, na hindi pa nagsisitanggap ng kaharian; datapuwat magsisitanggap sila ng kapamahalaang paghahari na isang oras na kasama ng hayop. Ug ang napulo ka buok sungay nga imong nakita, kini sila mao ang napulo ka mga hari nga wala pa managpakadawat sa harianong kagahum, apan ilang pagadawaton ang pagbulot-an ingon nga mga hari sulod sa usa ka takna, kauban sa mapintas nga mananap. Ang mga ito ay may isang kaisipan, at ibinibigay nila ang kanilang kapangyarihan at kapamahalaan sa hayop. Kini sila usa rag hunahuna ug ngadto sa mapintas nga mananap igatugyan nila ang ilang kagahum ug pagbulot-an. Makikipagbaka ang mga ito laban sa Cordero, at sila'y dadaigin ng Cordero, sapagkat siya'y Panginoon ng mga panginoon at Hari ng mga Hari; at ng mga kasama niya, na mga tinawag at mga pili at mga tapat ay nananaig din. Sila magapakiggubat batok sa Cordero, apan pagadag-on sila sa Cordero, kay kini siya mao man ang Ginoo sa kaginoohan ug Hari sa kaharian, ug sila nga uban kaniya maoy mga tinawag ug mga pinili ug mga kasaligan. At sinabi niya sa akin, Ang tubig na iyong nakita, na kinauupuan ng patutot, ay mga bayan, at mga karamihan, at mga bansa, at mga wika. Ug siya miingon kanako, "Ang imong nakita nga mga tubig, diin nagalingkod ang dautang babaye, kini sila mao ang mga tawo ug ang mga panon ug ang mga kanasuran ug ang mga pinulongan. At ang sangpung sungay na iyong nakita, at ang hayop, ay siyang nangapopoot sa patutot, at siya'y pababayaan at huhubaran, at kakanin ang kaniyang laman, at siya'y lubos na susupukin ng apoy. Ug ang napulo ka buok sungay nga imong nakita, kini sila ug ang mapintas nga mananap mao unya ang managdumot sa dautang babaye, ug siya ilang pagalaglagon ug pagahuboan, ug ang iyang unod ilang pagakan-on ug siya ilang pagasunogon pinaagig kalayo. Sapagkat inilagay ng Dios sa kanilang mga puso na gawin ang kaniyang kaisipan, at mangagkaisa ng kaisipan, at ibigay ang kanilang kaharian sa hayop, hanggang sa maganap ang mga salita ng Dios. Kay diha sa ilang mga kasingkasing gibutang sa Dios ang pagbuhat nila sa iyang kabubut-on pinaagi sa ilang pagbaton ug usa ra ka hunahuna ug pagtugyan sa ilang harianong kagahum ngadto sa mapintas nga mananap, hangtud nga matuman ang mga pulong sa Dios. At ang babae na iyong nakita ay ang dakilang bayan, na naghahari sa mga hari sa lupa. Ug ang babaye nga imong nakita mao ang bantugang siyudad nga nagahari sa mga hari sa yuta. Pagkatapos ng mga bagay na ito ay nakita ko ang ibang anghel na nananaog mula sa langit, na may dakilang kapamahalaan; at ang lupa ay naliwanagan ng kaniyang kaluwalhatian. Tapus niini, akong nakita nga nanaug gikan sa langit ang laing manolunda nga may dakung pagbulot-an; ug ang yuta gidan-agan sa iyang kahayag. At siya'y sumigaw ng malakas na tinig, na nagsasabi, Naguho, naguho ang dakilang Babilonia, at naging tahanan ng mga demonio, at kulungan ng bawat espiritung karumaldumal, at kulungan ng bawat karumaldumal at kasuklamsuklam na mga ibon. Ug siya misinggit sa makusog nga tingog nga nag-ingon, Nagun-ob, nagun-ob ang bantugang Babilonia! Nahimo na siyang puloy-anan sa mga yawa, tagoanan sa tanang mahugawng espiritu, tagoanan sa tanang langgam nga mahugaw ug dulomtan. Sapagkat dahil sa alak ng galit ng kaniyang pakikiapid ay nangaguho ang lahat ng mga bansa; at ang mga hari sa lupa ay nangakiapid sa kaniya, at ang mga mangangalakal sa lupa ay nagsiyaman dahil sa kapangyarihan ng kaniyang kalayawan. Kay ang tanang kanasuran nanagpakainom sa bino sa iyang mahugawng kaulag, ug ang mga hari sa yuta nakapakighilawas kaniya, ug ang mga magpapatigayon sa yuta nangadato tungod sa kadato sa iyang pagkamapatuyangon. At narinig ko ang ibang tinig na mula sa langit, na nagsasabi, Mangagsilabas kayo sa kaniya, bayan ko, upang huwag kayong mangaramay sa kaniyang mga kasalanan, at huwag kayong magsitanggap ng kaniyang mga salot. Unya nadungog ko gikan sa langit ang laing tingog nga nag-ingon, Gomowa kamo kaniya, mga tawo ko, aron dili kamo makaapil sa uyang kasal-anan, aron dili kamo makaambit sa iyang mga hampak. Sapagkat ang kaniyang mga kasalanan ay umabot hanggang sa langit at naalaala ng Dios ang kaniyang mga katampalasanan. Kay ang iyang kasal-anan nagatipun-og sungko sa langit, ug nahinumdoman sa Dios ang iyang mga dautang binuhatan. Ibigay din ninyo ang ayon sa ibinigay niya sa inyo, at ibayuhin ninyo ng ibayo sa kaniyang mga gawa: sa sarong kaniyang pinaghaluan ay ipaghalo ninyo siya ng ibayo. Bayri ninyo siya maingon sa iyang pagpamayad, ug ulii siyag dobli sa iyang mga binuhatan; sa kopa nga iyang gisagulan, pagsagul kamog dobli alang kaniya. Kung gaano ang pagkakapagmapuri, at pagkapamuhay na malayaw, ay gayon din naman ang ibigay ninyo sa kaniyang pahirap at pagluluksa. Sumala sa iyang pagpagarbo sa iyang kaugalingon ug sa iyang pagkamapatuyangon, hatagi siyag samang takus sa kasakit ug kasubo. Sapagkat sinasabi niya sa kaniyang puso, Ako'y nakaupong reina, at hindi ako bao, at hindi ko makikita kailan man ang pagluluksa. Sanglit sa iyang kasingkasing nagaingon man siya, `Nagalingkod ako nga rayna, dili ako balo, ug sa kasubo dili gayud ako makatilaw. Kayat darating sa isang araw ang mga salot sa kaniya, kamatayan at pagluluksa, at gutom; at siya'y lubos na susunugin sa apoy; sapagkat malakas ang Panginoong Dios na humatol sa kaniya. Nan, sa usa lamang ka adlaw mangabut ang iyang mga hampak, ang kamatay, kasubo ug gutom, ug siya pagasunogon pinaagig kalayo; kay gamhanan ang Ginoong Dios nga mao ang nagahukom kaniya. At ang mga hari sa lupa, na nangakiapid at nangabuhay na malayaw na kasama niya, ay mangagsisiiyak at mangagsisitaghoy tungkol sa kaniya, pagkakita nila ng usok ng kaniyang pagkasunog, Ug ang mga hari sa yuta nga nakapakighilawas kaniya ug nakig-uban kaniya sa pagpatuyang, kini sila managpanghilak ug managbakho tungod kaniya inigkakita nila sa aso sa iyang pagkasunog; At nangakatayo sa malayo dahil sa takot sa pahirap sa kaniya, na nangagsasabi, Sa aba, sa aba ng dakilang bayang Babilonia, ng bayang matibay! sapagkat sa isang oras ay dumating ang hatol sa iyo. Ug sila managtindog nga magapaantaw, sa kalisang sa iyang pag-antus, ug magaingon, Alaut! alaut! ikaw nga bantugang siyudad, ikaw nga gamhanang siyudad, O Babilonia! Sulod sa usa lamang ka takna nahiabut ang hukom batok kanimo. At ang mga mangangalakal sa lupa ay mangagsisiiyak at mangagluluksa tungkol sa kaniya, sapagkat wala nang bibili pa ng kaniyang kalakal. Ug ang mga magpapatigayon sa yuta nanagpanghilak ug nanagminatay alang kaniya, kay wala nay mopalit sa ilang mga baligya. Ng kalakal na ginto at pilak, at mahalagang bato, at mga perlas, at mainam na lino, at kayong kulay ube, at sutla, at kayong pula; at sarisaring mababangong kahoy, at bawat kasangkapang garing, at bawat kasangkapang mahalagang kahoy, at tanso, at bakal, at marmol. Mga baligya nga bulawan, salapi, mga hamiling bato ug mga mutya, mga manipis nga lino, purpora, seda, ug escarlata; tanang matang sa mahumot nga kahoy, tanang galamiton nga hinimog marfil, tanang galamiton nga hinimog bililhong kahoy, ug tumbaga, ug puthaw, ug marmol. At kanela, at especias, at incienso, at ungguento, at kamangyan, at alak, at langis, at mainam na harina, at trigo, at mga baka, at mga tupa; at kalakal na mga kabayo at mga karo, at mga alipin; at mga kaluluwa ng mga tao. Mga kaningag, mga lamas, mga incienso, mga pahumot, mga olibano, bino, lana, pino nga harina ug trigo; mga baka ug mga karnero, mga kabayo ug mga karwahi; ug mga ulipon, nga sa ato pa, mga tawo. At ang mga bungang pinipita mo ay nangapalayo sa iyo, at lahat ng mga bagay na maiinam at mariringal ay nangalipol sa iyo, at hindi na mangasusumpungan pa. Namiya kanimo ang mga bunga nga gipangandoy sa imong kalag, ug ang tanan mong lamian nga pagkaon ug ang imong kaanindot nawala na kanimo, ug dili na gayud makaplagan pa! Ang mga mangangalakal ng mga bagay na ito, na nangagsiyaman dahil sa kaniya, ay mangagsisitayo sa malayo dahil sa takot sa pahirap sa kaniya, na nagsisiiyak at nagsisipagluksa. Ang mga magpapatigayon niining maong mga butanga, sila nga nangadato gumikan kaniya, managtindog nga magapaantaw, sa kalisang sa iyang pag-antus, managpanghilak ug managminatay nga magaingon. Na nangagsasabi, Sa aba, sa aba, niyaong dakilang bayan, siya na nararamtan ng mahalagang lino at ng kayong kulay ube, at pula, at napapalamutihan ng ginto at ng mahalagang bato at ng perlas! Alaut, alaut, ang bantugang siyudad nga binistihan ug manipis nga lino, ug sa purpura ug escarlata, nga dinayandayanan ug bulawan, mga batong hamili ug mga mutya! Sapagkat sa loob ng isang oras ay nalipol ang gayong malaking kayamanan. Kay sulod sa usa lamang ka takna nalaglag kining tanang mga bahandia! At nangagsisisigaw pagkakita sa usok ng kaniyang pagkasunog, na nangagsasabi, Anong bayan ang katulad ng dakilang bayan? Ug sa pagkakita nila sa aso sa iyang pagkasunog, sila misinggit nga nanag-ingon, Unsa bang siyudara ang makasama sa bantugang siyudad? At sila'y nangagbubuhos ng alabok sa kanilang mga ulo, at nagsisigawan, na nagiiyakan at nagtataghuyan, na nangagsasabi, Sa aba, sa aba, ang dakilang bayan, na siyang iniyaman ng lahat na may mga daong sa dagat dahil sa kaniyang mga kayamanan! sapagkat sa loob ng isang oras ay nalipol. Ug ilang giitsahan ug mga abog ang ilang mga ulo samtang nanagpanghilak ug nanagminatay sila, nga nanagsinggit, Alaut, alaut, ang bantugang siyudad diin ang tanan nga may mga sakayan sa kadagatan nangadato tungod sa iyang bahandi! Sulod sa usa lamang ka takna nalaglag siya. Magalak ka tungkol sa kaniya, Oh langit, at kayong mga banal, at kayong mga apostol, at kayong mga propeta; sapagkat inihatol ng Dios ang inyong hatol sa kaniya. Paghugyaw tungod kaniya, O kalangitan, O mga balaan ug mga apostoles ug mga profeta, kay alang kaninyo gikapakanaug sa Dios ang hukom batok kaniya!" At dinampot ng isang anghel na malakas ang isang bato, na gaya ng isang malaking gilingang bato, at inihagis sa dagat, na sinasabi, Gayon sa isang kakilakilabot na pagkahulog, igigiba ang Babilonia, ang dakilang bayan, at hindi na masusumpungan pa. Unya dihay usa ka manolundang kusgan nga mipunit ug bato nga ingon sa usa ka dakung galingan, ug ngadto sa dagat kini gilabog niya nga nag-ingon, Sa ingon niini kakusog ang bantugang siyudad sa Babilonia igalabog, ug dili na gayud siya igkita pa; At ang tinig ng mga manunugtog ng alpa, at ng mga musiko at ng mga manunugtog ng plauta, at ng mga manunugtog ng pakakak ay hindi na maririnig pa sa iyo; at wala nang manggagawa ng anomang gawa ay masusumpungan pa sa iyo; at ang ugong ng gilingan ay hindi na maririnig pa sa iyo. Ug diha kanimo wala na gayuy mabati pang tingog sa mga mangangalpa ug sa mga mag-aawit, sa mga magpaplawta ug sa mga trumpetero ug diha kanimo wala na gayuy igkita pang batid sa bisan unsang pamuhat; ug diha kanimo wala na gayuy mabati pang dahunog sa galingan. At ang ilaw ng ilawan ay hindi na liliwanag pa sa iyo, at ang tinig ng kasintahang lalake at ng kasintahang babae ay hindi na maririnig pa sa iyo; sapagkat ang mga mangangalakal mo ay naging mga pangulo sa lupa; sapagkat dinaya ng iyong panggagaway ang lahat ng mga bansa. Ug diha kanimo wala na gayuy suga nga mosiga pa; ug diha kanimo wala na gayuy mabati pang tingog sa pamanhonon ug sa pangasaw-onon; kay ang imong mga magpapatigayon mao ang mga dagkung tawo sa yuta, ug ang tanang kamasuran nahisalang tungod sa imong lumay. At nasumpungan sa kaniya ang dugo ng mga propeta, at ng mga banal, at ng lahat ng mga pinatay sa lupa. Ug diha kaniya hingkaplagan ang dugo sa mga profeta ug mga balaan, ug sa tanan nga gipamatay diha sa yuta. Pagkatapos ng mga bagay na ito ay narinig ko ang gaya ng isang malaking tinig ng isang makapal na karamihan sa langit, na nagsasabi, Aleluya! Tapus niini nadungog ko ang daw makusog nga tingog sa usa ka dakung panon didto sa langit, nga nanag-ingon, Aleluya! Kaligtasan, at kaluwalhatian, at kapangyarihan, ay nauukol sa ating Dios. Ang kaluwasan ug ang himaya ug ang kagahum iya sa atong Dios. Sapagkat tunay at matuwid ang kaniyang mga paghatol; sapagkat hinatulan niya ang bantog na patutot, na siyang nagpasama sa lupa ng kaniyang pakikiapid, at iginanti niya ang dugo ng kaniyang mga alipin sa pamamagitan ng kaniyang kamay. kay ang iyang mga hukom matuod ug matarung; iyang gikahukman ang bantugang dautan nga babaye nga mao ang nakapadunot sa yuta pinaagi sa iyang pakighilawas, ug kaniya iyang gikapanimaslan ang dugo sa iyang mga ulipon. At sila'y muling nangagsabi, Aleluya. Ug miusab sila sa pagsinggit nga nanag-ingon, Aleluya! At ang usok niya ay napaiilanglang magpakailan kailan man. Ang iyang aso nagatubo hangtud sa kahangturan. At nangagpatirapa ang dalawangput apat na matatanda at ang apat na nilalang na buhay, at nangagsisamba sa Dios na nakaupo sa luklukan, na nangagsasabi, Siya nawa; Aleluya. Ug mihapa ang kaluhaan ug upat ka mga anciano ug ang upat ka mga buhing binuhat, ug ang Dios nga nagalingkod sa trono gisimba nila nga nanag-ingon, "Amen. Aleluya!" At lumabas ang isang tinig sa luklukan, na nagsasabi, Purihin ninyo ang ating Dios, ninyong lahat na mga lingkod niya, ninyong lahat na mga natatakot sa kaniya, maliliit at malalaki. Ug gikan sa trono miabut ang usa ka tingog nga nagsinggit, Dayega ninyo ang atong Dios, tanan kamo nga iyang mga ulipon, kamo nga may kahadlok kaniya, mga timawa ug mga dagku. At narinig ko ang gaya ng isang tinig ng isang makapal na karamihan, at gaya ng lagaslas ng maraming tubig, at gaya ng ugong ng malalakas na kulog na nagsasabi, Aleluya: sapagkat naghahari ang Panginoong ating Dios na Makapangyarihan sa lahat. Unya nadungog ko ang daw tingog sa usa ka dakung panon, sama sa kagahub sa daghang mga tubig ug sama sa kagahub sa mga makusog nga paglipak sa dalogdog, nagsinggit nga nag-ingon, Aleluya! Kay nagahari ang Ginoo nga atong Dios nga Makagagahum sa Tanan. Tayo'y mangagalak at tayo'y mangagsayang mainam, at siya'y ating luwalhatiin; sapagkat dumating ang pagkakasal ng Cordero, at ang kaniyang asawa ay nahahanda na. Managhugyaw ug managsadya kita ug ihatag ta kaniya ang himaya, kay ang kasal sa Cordero nahiabut na, ug ang iyang Pangasaw-onon nakaandam na sa iyang kaugalingon. At sa kaniya'y ipinagkaloob na damtan ang kaniyang sarili ng mahalagang lino, makintab at tunay; sapagkat ang mahalagang lino ay siyang mga matuwid na gawa ng mga banal. ug sa Pangasaw-onon gitugot ang pagbistig lino nga manipis, masidlak, ug maputli". At sinasabi niya sa akin, Isulat mo, Mapapalad ang mga inanyayahan sa paghapon sa kasalan ng Cordero. Ug ang manolunda miingon kanako, "Isulat kini: Bulahan ang mga gipangdapit ngadto sa panihapon sa kasal sa Cordero." At sinasabi niya sa akin, Ang mga ito'y siyang tunay na mga salita ng Dios. Ug siya miingon kanako, "Kini maoy tinuod nga mga pulong sa Dios." At ako'y nagpatirapa sa kaniyang paanan upang siya'y aking sambahin. At sinasabi niya sa akin, Ingatan mong huwag gawin iyan: ako'y kapuwa mo alipin at ng iyong mga kapatid na mayroong patotoo ni Jesus. Unya mihapa ako sa iyang tiilan aron unta sa pagsimba kaniya, apan siya miingon kanako, "Ayaw pagbuhata kana! Ako maoy usa lamang ka masigka-ulipon uban kanimo ug sa imong kaigsoonan nga nanaghupot sa pagpanghimatuod ni Jesus. Sumamba ka sa Dios: sapagkat ang patotoo ni Jesus ay siyang espiritu ng hula. Maoy simbaha ang Dios kay ang pagpanghimatuod ni Jesus mao man ang espiritu sa profesiya. At nakita kong bukas ang langit; at narito, ang isang kabayong maputi, at yaong nakasakay dito ay tinatawag na Tapat at Totoo; at sa katuwiran siya'y humahatol at nakikipagbaka. Ug unya nakita ko nga naabli ang kalangitan, ug tan-awa, dihay usa ka maputi nga kabayo! Ang nagkabayo niini ginganlag Kasaligan ug Matuod ug uban sa katarungan siya nagapanghukom ug nagapakiggubat. At ang kaniyang mga mata ay ningas ng apoy, at sa kaniyang ulo ay maraming diadema; at siya'y may isang pangalang nakasulat, na sinoman ay di nakaaalam kundi siya rin. Ang iyang mga mata morag kalayo nga nagasiga, ug sa iyang ulo dihay daghang mga purongpurong; ug siya may sinulat nga ngalan nga walay bisan kinsa nga nasayud gawas sa iyang kaugalingon. At siya'y nararamtan ng damit na winisikan ng dugo: at ang kaniyang pangalan ay tinatawag na Ang Verbo ng Dios. Siya nagasul-ob ug bisti nga gikatuslob sa dugo, ug ang ngalan nga gitawag kaniya mao kini: Ang Pulong sa Dios. At ang mga hukbong nasa langit ay sumusunod sa kaniya na mga nakasakay sa mga kabayong puti, at nangararamtan ng mahalagang linong maputi at dalisay. Ug ang mga panon sa kasundalohan sa kalangitan, nga nanagbistig lino nga manipis, maputi ug ulay, kini sila nanagsunod kaniya, nanagkabayog mga maputing kabayo. At sa kaniyang bibig ay lumalabas ang isang tabak na matalas, upang sa pamamagitan nito'y sugatan niya ang mga bansa: at kaniyang paghaharian ng tungkod na bakal: at niyuyurakan niya ang pisaan ng ubas ng kabangisan ng kagalitan ng Dios na Makapangyarihan sa lahat. Gikan sa iyang baba nagagula ang usa ka mahait nga espada nga maoy iyang itigbas sa kanasuran, ug sila iyang pagaharian pinaagi sa olisi nga puthaw; magapigis siya sa pigsanan sa mabangis nga kapungot sa Dios nga Makagagahum sa Tanan. At siya'y mayroong isang pangalang nakasulat sa kaniyang damit at sa kaniyang hita, HARI NG MGA HARI AT PANGINOON NG MGA PANGINOON. Diha sa iyang bisti ug diha sa iyang paa siya may ngalan nga nasulat: Hari sa kaharian ug Ginoo sa kaginoohan. At nakita kong nakatayo ang isang anghel sa araw; na siya'y sumisigaw ng malakas na tinig, na nagsasabi sa lahat ng mga ibong lumilipad sa gitna ng himpapawid, Halikayo at mangagkatipon sa dakilang hapunan ng Dios. Ug unya nakita ko ang usa ka manolunda nga nagtindog diha sa Adlaw, ug sa makusog nga tingog iyang gisinggitan ang tanang mga langgam nga nanaglupad sa kinatung-an sa kalangitan, nga nag-ingon kanila, "Umari kamo, tambong kamo sa dakung panihapon sa Dios. Upang kayo'y makakain ng laman ng mga hari, at ng laman ng mga pangulong kapitan, at ng laman ng mga taong makapangyarihan, at ng laman ng mga kabayo at ng mga nakasakay dito, at ng laman ng lahat ng mga taong laya at mga alipin man, at maliliit at malalaki. sa pagkaon sa unod sa mga hari, sa unod sa mga kapitan, sa unod sa mga tawong kusgan, sa unod sa mga kabayo ug sa mga nanagkabayo kanila, ug sa unod sa tanang tawo, sa gawas ug sa mga ulipon, sa timawa ug sa mga dagku. At nakita ko ang hayop, at ang mga hari sa lupa, at ang kanilang mga hukbo, na nangagkakatipon upang makipagbaka laban doon sa nakasakay sa kabayo, at laban sa kaniyang hukbo. Ug nakita ko ang mapintas nga mananap ug ang mga hari sa yuta uban sa ilang mga panon sa kasundalohan nga nanagtagbo aron sa pagpakiggubat batok sa nagakabayo ug batok sa iyang panon sa kasundalohan. At sinunggaban ang hayop, at kasama niya ang bulaang propeta na gumawa ng mga tanda sa harapan nito, na siyang ipinangdaya sa mga nagsitanggap ng tanda ng hayop at sa mga sumamba sa larawan nito. Ug nadakpan ang mapintas nga mananap, ug uban kaniya nadakpan ang mini nga profeta nga mao ang naghimo sa mga milagro diha sa iyang atubangan, nga pinaagi niini gipahisalaag niya ang mga nanagpakadawat sa marka sa mapintas nga mananap ug ang mga nanagsimba sa iyang larawan. Ang dalawang ito ay inihagis na buhay sa dagatdagatang apoy na nagliliyab sa asupre. Kining duha gitambog nga buhi ngadto sa linaw nga kalayo nga nagasilaob sa asupri. At ang mga iba ay pinatay sa tabak na lumalabas sa bibig niyaong nakasakay sa kabayo, at ang lahat ng mga ibon ay nangabusog ng mga laman nila. Ug ang tanan kanila nga nahibilin gipamatay sa nagkabayo pinaagi sa espada nga nagagula gikan sa iyang baba; ug ang tanang mga langgam nangabusog sa ilang unod. At nakita ko ang isang anghel na nananaog mula sa langit, na may susi ng kalaliman at isang malaking tanikala sa kaniyang kamay. Ug unya akong nakita nga gikan sa langit nanaug ang usa ka manolunda nga sa iyang kamot diha ang yawi sa bung-aw sa kahiladman nga walay kinotuban, ug ang usa ka dakung talikala. At sinunggaban niya ang dragon, ang matandang ahas, na siyang Diablo at Satanas, at ginapos na isang libong taon. Ug iyang gidakop ang dragon, ang karaang sirpinti, nga mao ang Yawa ug si Satanas, ug iyang gigapos siya sulod sa usa ka libo ka tuig. At siya'y ibinulid sa kalaliman at sinarhan, at tinatakan ito sa ibabaw niya, upang huwag ng magdaya sa mga bansa, hanggang sa maganap ang isang libong taon. ug iyang gitambog siya ngadto sa bung-aw, ug iyang gitabonan kini ug gitimrihan kini sa ibabaw niya, aron dili na siya makapahisalaag sa kanasuran, hangtud matapus ang usa ka libo ka tuig. Pagkatapos nito ay kailangang siya'y pawalang kaunting panahon. Tapus niana siya kinahanglan buhian sa makadiyot. At nakakita ako ng mga luklukan, at may mga nagsisiluklok sa mga ito, sila'y pinagkalooban ng paghatol: at nakita ko ang mga kaluluwa ng mga pinugutan ng ulo dahil sa patotoo ni Jesus, at dahil sa salita ng Dios, at ang mga hindi sumamba sa hayop, o sa kaniyang larawan man, at hindi tumanggap ng tanda sa kanilang noo at sa kanilang kamay; at sila'y nangabuhay, at nagsipagharing kasama ni Cristo sa loob ng isang libong taon. Unya dihay nakita ko nga mga trono, ug niini nanaglingkod ang mga gitugyanan sa pagpanghukom. Usab nakita ko ang mga kalag sa mga gipamunggotan sa ulo tungod sa ilang pagpanghimatuod mahitungod kang Jesus ug tungod sa pulong sa Dios, ug nga wala mosimba sa mapintas nga mananap o sa iyang larawan, ug wala modawat sa iyang marka diha sa ilang mga agtang o sa ilang mga kamot. Sila nangabuhi pag-usab, ug nanaghari uban kang Cristo sulod sa usa ka libo ka tuig. Ang mga iba sa mga patay ay hindi nangabuhay hanggang sa naganap ang isang libong taon. Ug bahin sa uban pa sa mga nangamatay, kini sila dili pa mabuhi pag-usab hangtud matapus una ang usa ka libo ka tuig. Ito ang unang pagkabuhay na maguli. Kini mao ang nahaunang pagkabanhaw. Mapalad at banal ang makalakip sa unang pagkabuhay na maguli: sa mga ito'y walang kapangyarihan ang ikalawang kamatayan; kundi sila'y magiging mga saserdote ng Dios at ni Cristo, at mangaghaharing kasama niya sa loob ng isang libong taon. Bulahan ug balaan ang tawo nga makaambit sa nahaunang pagkabanhaw! Sa mga tawong ingon niini ang ikaduhang kamatayon walay gahum sa pagbuot, hinonoa sila mahimong mga sacerdote sa Dios ug ni Cristo, ug uban kaniya magahari sila sa usa ka libo ka tuig. At kung maganap na ang isang libong taon, si Satanas ay kakalagan sa kaniyang bilangguan. Ug inigkatapus na sa usa ka libo ka tuig, si Satanas pagabuhian gikan sa iyang bilanggoan. At lalabas upang dumaya sa mga bansa na nasa apat na sulok ng lupa, sa Gog at sa Magog, upang tipunin sila sa pagbabaka: na ang bilang nila ay gaya ng buhangin sa dagat. ug mogowa siya aron sa pagpahisalaag sa mga nasud nga anaa sa upat ka tumoy sa yuta, sa Gog ug sa Magog, sa pagpatagbo kanila alang sa pagpakiggubat; ang ilang gidaghanon ingon sa bonbon sa dagat. At nangagsipanhik sila sa kalaparan ng lupa, at kinubkob ang kampamento ng mga banal, at ang bayang iniibig: at bumaba ang apoy mula sa langit, at sila'y nasupok. Ug mitungas sila ngadto sa halapad nga yuta ug ilang gilibutan ang kampo sa mga balaan ug ang siyudad nga hinigugma; apan dihay kalayo nga mikunsad gikan sa langit ug milamoy kanila. At ang diablo na dumaya sa kanila ay ibinulid sa dagatdagatang apoy at asupre, na kinaroroonan din naman ng hayop at ng bulaang propeta; at sila'y pahihirapan araw at gabi magpakailan kailan man. Ug ang yawa nga nagpahisalaag kanila gitambog ngadto sa linaw nga kalayo ug asupri diin atua na ang mapintas nga mananap ug ang mini nga profeta, ug didto pagasakiton sila sa adlaw ug sa gabii hangtud sa kahangturan. At nakita ko ang isang malaking luklukang maputi, at ang nakaluklok doon, na sa kaniyang harapan, ang lupa at ang langit ay tumakas; at walang nasumpungang kalalagyan nila. Ug unya nakita ko ang usa ka dakung trono nga maputi ug ang naglingkod niini, gikan sa kang kinsang atubangan ang yuta ug ang kalangitan nanagpangalagiw, ug walay dapit nga hingkaplagan alang kanila. At nakita ko ang mga patay, malalaki at maliliit, na nangakatayo sa harapan ng luklukan; at nangabuksan ang mga aklat. Ug nakita ko ang mga patay, mga dagku ug mga gagmay, nga nanagtindog sa atubangan sa trono, ug dihay mga basahon nga gipamuklad. At nabuksan ang ibang aklat, na siyang aklat ng buhay. Usab dihay laing basahon nga gibuklad, nga mao ang basahon sa kinabuhi. At ang mga patay ay hinatulan ayon sa mga bagay na nasusulat sa mga aklat, ayon sa kanilang mga gawa. Ug ang mga patay gipanaghukman pinasikad sa nahisulat diha sa mga basahon, pinasikad sa ilang mga binuhatan. At ibinigay ng dagat ang mga patay na nasa kaniya; at ibinigay ng kamatayan at ng Hades ang mga patay na nasa kanila: at sila'y hinatulan bawat tao ayon sa kanikaniyang mga gawa. Ug ang dagat mitugyan sa mga patay nga diha niini, ang Kamatayon ug ang Hades mitugyan sa mga patay nga diha kanila, ug ang tanan gipanaghukman pinasikad sa ilang binuhatan. At ang kamatayan at ang Hades ay ibinulid sa dagatdagatang apoy. Unya ang Kamatayon ug ang Hades gitambog ngadto sa linaw nga kalayo. Ito ang ikalawang kamatayan, sa makatuwid ay ang dagatdagatang apoy. Mao kini ang ikaduhang kamatayon: ang linaw nga kalayo. At kung ang sinoman ay hindi nasumpungang nakasulat sa aklat ng buhay, ay ibinulid sa dagatdagatang apoy. Ug kon ang ngalan ni bisan kinsa dili makaplagan nga nahisulat diha sa basahon sa kinabuhi, siya itambog ngadto sa linaw nga kalayo. At nakita ko ang isang bagong langit at ang isang bagong lupa: sapagkat ang unang langit at ang unang lupa ay naparam; at ang dagat ay wala na. Ug unya nakita ko ang usa ka bag-ong langit ug ang usa ka bag-ong yuta; kay ang unang langit ug ang unang yuta nangahanaw na man, ug ang dagat wala na. At nakita ko ang bayang banal, ang bagong Jerusalem, na nananaog mula sa langit buhat sa Dios, na nahahandang gaya ng isang babaing kasintahan na nagagayakang talaga sa kaniyang asawa. Ug nakita ko ang balaang siyudad, ang bag-ong Jerusalem, nga nanaug gikan sa langit gikan sa Dios, gitagana maingon sa usa ka pangasaw-onon nga gidayandayanan alang sa iyang pamanhonon. At narinig ko ang isang malakas na tinig na mula sa luklukan, na nagsasabi, Narito, ang tabernakulo ng Dios ay nasa mga tao, at siya'y mananahan sa kanila, at sila'y magiging mga bayan niya, at ang Dios din ay sasa kanila, at magiging Dios nila: Ug nadungog ko gikan sa trono ang usa ka dakung tingog nga nag-ingon, "Tan-awa, ang puloy-anan sa Dios anaa uban sa mga tawo. Siya magapuyo ipon kanila ug sila mahimong iyang katawhan, ug ang Dios gayud mao ang magpakig-uban kanila ug mahimong ilang Dios. At papahirin niya ang bawat luha sa kanilang mga mata; at hindi na magkakaroon ng kamatayan; hindi na magkakaroon pa ng dalamhati, o ng pananambitan man, o ng hirap pa man: ang mga bagay nang una ay naparam na. Ug iyang pagapahiran ang tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon wala na; ug wala na usab unyay pagminatay, ni paghilak, ni kasakit, kay ang unang mga butang nangagi na." At yaong nakaluklok sa luklukan ay nagsabi, Narito, ginagawa kong bago ang lahat ng mga bagay. Ug ang naglingkod sa trono miingon, "Tan-awa, ginabag-o ko ang tanang mga butang." At sinabi niya, Isulat mo: sapagkat ang mga salitang ito ay tapat at tunay. Usab miingon siya, "Isulat mo kini, kay kining mga pulonga kasaligan ug matuod. At sinabi niya sa akin, Nagawa na. Ug siya miingon kanako, "Natapus na! Ako ang Alpha at ang Omega, ang pasimula at ang wakas. Ako mao ang Alfa ug ang Omega, ang sinugdan ug ang katapusan. Ang nauuhaw ay aking paiinuming walang bayad sa bukal ng tubig ng buhay. Kaniya nga giuhaw ihatag ko ang tubig nga walay bayad gikan sa tuboran sa tubig sa kinabuhi. Ang magtagumpay ay magmamana ng mga bagay na ito; at ako'y magiging Dios niya, at siya'y magiging anak ko. Ang magamadaugon makapanag-iya niining maong paunlondon, ug ako mahimong iyang Dios ug siya mahimong akong anak. Ngunit sa mga duwag, at sa mga hindi mananampalataya, at sa mga kasuklamsuklam, at sa mga mamamatay-tao, at sa mga mapakiapid, at sa mga manggagaway, at sa mga mapagsamba sa diosdiosan, at sa lahat na mga sinungaling, ang kanilang bahagi ay sa dagatdagatang nagniningas sa apoy at asupre; na siyang ikalawang kamatayan. Apan alang sa mga talawan, ug sa mga dili matinoohon, ug sa mga malaw-ay, alang sa mga mamomono, ug sa mga makihilawason, ug sa mga lumayan, ug sa mga magsisimbag mga diosdios, ug sa tanang mga bakakon, ang ilang bahin mao ang paghiadto sa linaw nga nagasilaob sa kalayo ug asupri, nga mao ang ikaduhang kamatayon. At dumating ang isa sa pitong anghel na may pitong mangkok, na mga puno ng pitong huling salot; at nagsalita sa akin, na nagsasabi, Halika, ipakikita ko sa iyo ang babaing kasintahan, ang asawa ng Cordero. Unya mitungha ang usa sa pito ka mga manolunda nga may pito ka mga panaksan nga napuno sa katapusang pito ka mga hampak, ug kanako misulti siya nga nag-ingon, "Umari ka, ipakita ko kanimo ang Pangasaw-onon, ang asawa sa Cordero. At dinala niya akong nasa Espiritu sa isang malaki at mataas na bundok, at ipinakita sa akin ang bayang banal na Jerusalem, na nananaog mula sa langit buhat sa Dios. Ug diha sa Espiritu gidala niya ako ngadto sa usa ka daku ug hataas nga bukid, ug iyang gipakita kanako ang balaang siyudad nga Jerusalem nga nanaug gikan sa langit gikan sa Dios. Na may kaluwalhatian ng Dios: ang kaniyang ilaw ay katulad ng isang totoong mahalagang bato, na gaya ng batong jaspe, na malinaw na gaya ng salamin: nga may himaya sa Dios, kinsang kasidlak sama sa usa ka batong hamili nga talagsaon kaayo, sama sa batong haspe, matin-aw morag kristal. Na may isang malaki at mataas na kuta; na may labingdalawang pintuan, at sa mga pintuan ay labingdalawang anghel; at may mga pangalang nakasulat sa mga yaon, na siyang sa labingdalawang angkan ng mga anak ng Israel. Kini adunay daku ug mahabog nga paril nga may napulog-duha ka mga pultahan, ug sa pultahan anaay napulog-duha ka mga manolunda, ug diha sa mga pultahan nasulat ang mga ngalan sa napulog-duha ka mga banay sa kaliwatan ni Israel. Sa silanganan ay may tatlong pintuan; at sa hilagaan ay may tatlong pintuan; at sa timugan ay may tatlong pintuan; at sa kalunuran ay may tatlong pintuan. sa sidlakan may tulo ka mga pultahan, sa amihanan may tulo ka mga pultahan, sa habagatan may tulo ka mga pultahan, ug sa kasadpan may tulo ka mga pultahan. At ang kuta ng bayan ay may labingdalawang pinagsasaligan, at sa mga ito'y ang labingdalawang pangalan ng labingdalawang apostol ng Cordero. Ug ang paril sa siyudad may napulog-duha ka mga sukaranan, ug kanila diha ang mga ngalan sa napulog-duha ka mga apostoles sa Cordero. At ang nakikipagusap sa akin ay may panukat na tambong ginto upang sukatin ang bayan, at ang mga pintuan nito, at ang kuta nito. Ug ang nakigsulti kanako may barahan nga bulawan aron isukod sa siyudad ug sa mga pultahan ug mga paril niini. At ang pagkatayo ng bayan ay parisukat, at ang kaniyang haba ay gaya ng kaniyang luwang: at sinukat niya ng tambo ang bayan, ay labingdalawang libong estadio: ang haba at ang luwang at ang taas nito ay magkakasukat. Ang siyudad nahimutang nga kuwadrado, ang iyang gitas-on sama sa iyang gilapdon; ug pinaagi sa iyang barahan, iyang gisukod ang siyudad, ug kini mga duha ka libo ug upat ka gatus ka kilometro; parihas ang iyang gitas-on ug ang gilapdon ug ang kahabugon. At sinukat niya ang kuta nito, ay isang daan at apat na put apat na siko, ayon sa sukat ng tao, sa makatuwid baga'y ng isang anghel. Gisukod usab niya ang paril niini, nga may mga kan-uman ug unom ka metro, sumala sa sinukdan sa tawo, nga maoy pagsukod niini sa manolunda. At ang malaking bahagi ng kuta niya ay jaspe: at ang bayan ay dalisay na ginto, na katulad ng malinis na bubog. Ang paril hinimog batong haspe, samtang ang siyudad lunsayng bulawan, matin-aw morag bildo. Ang mga pinagsasaligan ng kuta ng bayan ay may pamuting sarisaring mahahalagang bato. Ang unang pinagsasaligan ay jaspe; ang ikalawa ay zafiro; ang ikatlo ay calcedonia; ang ikaapat ay esmeralda; Ang mga patukuranan sa paril sa siyudad gidayandayanan sa tanang matang sa mga batong hamili: ang nahauna haspe, ang ikaduha sapiro, ang ikatulo kalsidonya, ang ikaupat ismiralda, Ang ikalima ay sardonica; ang ikaanim ay sardio; ang ikapito ay crisolito; ang ikawalo ay berilo; ang ikasiyam ay topacio; ang ikasangpu ay crisopasio; ang ikalabingisa ay jacinto; ang ikalabingdalawa ay amatista. ang ikalima sardonika, ang ikaunom kornalina, ang ikapito krisolito, ang ikawalo birilo, ang ikasiyam topasyo, ang ikanapulo krisopraso, ang ikanapulog-usa hasinto, ang ikanapulog-duha amatista. At ang labingdalawang pintuan ay labingdalawang perlas; at bawat pinto ay isang perlas; at ang lansangan ng bayan ay dalisay na ginto, na gaya ng nanganganinag na bubog. Ug ang napulog-duha ka mga pultahan hinimog napulog-duha ka mga mutya, ang matag-usa ka pultahan hinimog usa lamang ka buok mutya; ug ang kadalanan sa siyudad lunsayng bulawan, matin-aw morag bildo. At hindi ako nakakita ng templo doon: sapagkat ang Panginoong Dios, ang Makapangyarihan sa lahat, at ang Cordero ay siyang templo doon. Ug wala akoy nakitang templo sa siyudad, kay ang templo niini mao man ang Ginoong Dios nga Makagagahum sa Tanan ug ang Cordero. At ang bayan ay hindi nangangailangan ng araw, o ng buwan man, upang lumiwanag sa kaniya: sapagkat nililiwanagan ng kaluwalhatian ng Dios, at ang ilaw doon ay ang Cordero. Ug ang siyudad wala na magkinahanglan ug Adlaw o Bulan sa pagdan-ag kaniya, kay ang himaya sa Dios mao man ang iyang kahayag, ug ang iyang suga mao man ang Cordero. At ang mga bansa ay lalakad sa pamamagitan ng liwanag nito: at ang mga hari sa lupa ay mangagdadala ng kanilang karangalan sa loob niyaon. Pinaagi sa kahayag sa siyudad managpanglakaw ang mga nasud; ug ang mga hari sa yuta managdala sa ilang himaya ngadto niini. At ang mga pintuan niyaon ay hindi ilalapat kailan man sa araw (sapagkat hindi magkakaroon doon ng gabi). Ug ang iyang mga pultahan dili gayud pagasirhan sa maadlaw-- kay wala may gabii didto. At dadalhin nila sa loob niyaon ang karangalan at kapurihan ng mga bansa: Ilang pagadad-on ngadto niini ang himaya ug kadungganan sa kanasuran. At hindi papasok doon sa anomang paraan ang anomang bagay na karumaldumal, o siyang gumagawa ng kasuklamsuklam at ng kasinungalingan: kundi yaon lamang na mga nakasulat sa aklat ng buhay ng Cordero. Apan dinhi niini walay bisan unsang mahugaw nga pasudlon, ni ang nagabatasan sa malaw-ay o sa pagpamakak, kondili sila lamang nga nahisulat diha sa basahon nga iya sa Cordero, sa basahon sa kinabuhi. At ipinakita niya sa akin ang isang ilog ng tubig ng buhay, na maningning na gaya ng bubog, na lumalabas sa luklukan ng Dios at ng Cordero, Unya iyang gipakita kanako ang suba sa tubig nga nagahatag sa kinabuhi, nga matin-aw morag kristal, nga nagagula gikan sa trono sa Dios ug sa trono sa Cordero Sa gitna ng lansangang yaon. Latas sa taliwala sa kadalanan sa siyudad. At sa dako rito ng ilog, at sa ibayo nito, naroon ang punong kahoy ng buhay, na namumunga ng labingdalawang ibat ibang bunga, na namumunga sa bawat buwan: at ang mga dahon ng punong kahoy ay pangpagaling sa mga bansa. Usab, sa masigkadaplin sa suba, diha ang kahoy nga nagahatag sa kinabuhi nga may napulog-duha ka matang sa mga bunga, nga nagapamunga matag-bulan; ug tambal ang mga dahon sa kahoy alang sa pag-ayo sa kanasuran. At hindi na magkakaroon pa ng sumpa: at ang luklukan ng Dios at ng Cordero ay naroroon: at siya'y paglilingkuran ng kaniyang mga alipin; Ug didto wala nay bisan unsang tinunglo, apan didto ang trono sa Dios ug sa Cordero, ug ang iyang mga ulipon magasimba kaniya. At makikita nila ang kaniyang mukha; at ang kaniyang pangalan ay sasa kanilang mga noo. Sila magasud-ong sa iyang nawong, ug ang iyang ngalan anha sa ilang mga agtang. At hindi na magkakaroon pa ng gabi, at sila'y hindi nangangailangan ng liwanag ng ilawan, ni ng liwanag man ng araw; sapagkat liliwanagan sila ng Panginoong Dios: at sila'y maghahari magpakailan kailan man. Ug didto wala nay gabii, ug sila dili na magkinahanglag kahayag sa suga o sa Adlaw, kay ang Ginoong Dios mao may ilang kahayag, ug sila magahari hangtud sa kahangturan. At sinabi niya sa akin, Ang mga salitang ito'y tapat at tunay. Ug siya miingon kanako, Kining mga pulonga kasaligan ug matuod. At ang Panginoon, ang Dios ng mga espiritu ng mga propeta, ay nagsugo ng kaniyang anghel upang ipakita sa kaniyang mga alipin ang mga bagay na kinakailangang mangyari madali. Ug ang Ginoo, ang Dios sa mga espiritu sa mga profeta, mipadala sa iyang manolunda aron ikapakita ngadto sa iyang mga ulipon ang mga butang nga magakahitabo sa dili madugay. At narito, ako'y madaling pumaparito. Ug tan-awa, moabut ako sa dili madugay. At akong si Juan, ako ang nakarinig at nakakita ng mga bagay na ito. Ako, si Juan, mao ang nakadungog ug nakakita niining mga butanga. At nang aking marinig at makita, ay nagpatirapa ako upang sumamba sa harapan ng anghel na nagpakita sa akin ng mga bagay na ito. Ug sa pagkadungog ug pagkakita ko niini, mihapa ako sa pagsimba diha sa tiilan sa manolunda nga mao ang nagpakita kanako niini. At sinasabi niya sa akin, Ingatan mong huwag gawin iyan! Apan siya miingon kanako, Ayaw pagbuhata kana! Ako'y kapuwa mo alipin at ng iyong mga kapatid na mga propeta, at ng mga tumutupad ng mga salita ng aklat na ito. Ako maoy usa lamang ka masigka-ulipon uban kanimo ug sa imong kaigsoonang mga profeta, ug sa mga nanagbantay sa mga pulong niining basahona. Sumamba ka sa Dios. Maoy simbaha ang Dios. At sinasabi niya sa akin, Huwag mong tatakan ang mga salita ng hula ng aklat na ito; sapagkat malapit na ang panahon. Ug siya miingon kanako, Ayaw na lamang pagtimrihi ang mga pulong sa profesiya niining basahona, kay ang panahon haduol na. Ang liko, ay magpakaliko pa: at ang marumi, ay magpakarumi pa: at ang matuwid, ay magpakatuwid pa: at ang banal, ay magpakabanal pa. Ang mamumuhat ug dautan, pabuhata gihapon siyag dautan; ug ang mahugaw, papadayona gihapon siya sa pagkamahugaw; ug ang matarung, pabuhata gihapon siyag matarung; ug ang balaan, papadayona gihapon siya sa pagkabalaan." Narito, ako'y madaling pumaparito; at ang aking ganting-pala ay nasa akin, upang bigyan ng kagantihan ang bawat isa ayon sa kaniyang gawa. Tan-awa, moabut ako sa dili madugay, nga magadala sa akong ipamalus, sa pagbayad ngadto sa matag-usa sumala sa iyang binuhatan. Ako ang Alpha at ang Omega, at ang una at ang huli, ang pasimula at ang wakas. Ako mao ang Alfa ug ang Omega, ang nahauna ug ang nahaulahi, ang sinugdan ug ang katapusan. Mapapalad ang nangaghuhugas ng kanilang damit, upang sila'y magkaroon ng karapatan sa punong kahoy ng buhay, at makapasok sa bayan sa pamamagitan ng mga pintuan. Bulahan sila nga managlaba sa ilang mga bisti aron makabaton sila sa katungod sa pagpahimulos sa kahoy nga naghatag sa kinabuhi, ug sa pagsulod sa siyudad agi sa mga pultahan. Nangasa labas ang mga aso, at ang mga manggagaway, at ang mga mapakiapid, at ang mga mamamatay-tao, at ang mga mapagsamba sa diosdiosan, at ang bawat nagiibig at gumagawa ng kasinungalingan. Sa gawas anaa ang mga iro, ug ang mga lumayan, ug ang mga makihilawason, ug ang mga mamumuno, ug ang mga magsisimbag mga diosdios, ug ang tanang nagahigugma ug nagabatasan sa pagpamakak. Akong si Jesus ay nagsugo ng aking anghel upang sa inyo'y magpatotoo ng mga bagay na ito sa mga iglesia. Ako, si Jesus, mao ang nagpadala kaninyo sa akong manolunda uban niining pagpanghimatuod alang sa mga iglesia. Ako ang ugat at ang supling ni David, ang maningning na tala sa umaga. Ako mao ang gamut ug ang kaliwat ni David, ako mao ang masidlak nga bitoon sa kabuntagon. At ang Espiritu at ang kasintahang babae ay nagsasabi. Ang Espiritu ug ang Pangasaw-onon nagaingon. Halika. At ang nakikinig ay magsabi, Halika. Umari ka. Ug siya nga nagapatalinghug, paingna, "Umari ka." At ang nauuhaw, ay pumarito: ang may ibig ay kumuhang walang bayad ng tubig ng buhay. Ug ang giuhaw paaria; ang may tinguha, paimna sa walay bayad nga tubig nga nagahatag sa kinabuhi. Aking sinasaksihan sa bawat taong nakikinig sa mga salita ng hula ng aklat na ito, Kung ang sinoman ay magdagdag sa mga ito, ay daragdagan siya ng Dios ng mga salot na nakasulat sa aklat na ito: Akong pasidan-an ang tanang magapatalinghug sa mga pulong sa profesiya niining basahona: kon adunay magadugang niinig bisan unsa, kaniya igadugang sa Dios ang mga hampak nga gihisgutan niining basahona. At kung ang sinoman ay magalis sa mga salita ng aklat ng hulang ito, ay aalisin ng Dios ang kaniyang bahagi sa punong kahoy ng buhay, at sa bayang banal, na nangakasulat sa aklat na ito. Ug kon adunay magataktak ug mga pulong gikan sa mga pulong sa basahon niining profesiya, pagataktakon sa Dios ang iyang bahin diha sa kahoy nga nagahatag sa kinabuhi ug diha sa balaang siyudad, nga gihisgutan niining basahona. Ang sumasaksi sa mga bagay na ito ay nagsasabi, Oo: ako'y madaling pumaparito. Ang nagapanghimatuod mahitungod niining mga butanga, nagaingon, Sa pagkatinuod, ako moabut gayud sa dili madugay. Siya nawa. Amen. Pumarito ka Panginoong Jesus. Umanhi ka Ginoong Jesus! Ito ang tanging istraktura sa Intramuros noong mabuhay ang Liberasyon ng Maynila noong 1945. Kini ra ang istruktura sa intramuros kaniadtong nabuhi ang pagluwas sa Manila kaniadtong 1945. Si Miag-ao ay naging independiyenteng parokya noong 1731, noong itinayo ang isang simpleng simbahan at kumbento. Si Miag-ao nahimong usa ka independente nga parokya kaniadtong 1731, kaniadtong gitukod ang usa ka yaon nga simbahan ug kombento. Gayunpaman, ang pagkawasak ng bayan sa pamamagitan ng mga pirata ng Muslim noong 1741 at 1754 ay humantong sa muling itinayong bayan sa mas ligtas na lokasyon. Bisan pa, ang pagkaguba sa lungsod sa mga pirata nga Muslim niadtong 1741 ug 1754 nagdala sa gitukod pag-usab nga lungsod sa mas luwas nga lokasyon. Ang bagong simbahan, na itinayo noong 1787-97, ay itinayo bilang isang muog, upang mapaglabanan ang mga karagdagang pagsalakay. Ang bag-ong simbahan, nga gitukod niadtong 1787-97, gitukod ingon usa ka kuta, aron maatubang ang dugang nga pag-atake. Gayunpaman, ito ay nasira ng malubhang apoy sa panahon ng rebolusyon laban sa Espanya noong 1898 at sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Bisan pa, grabe ang nadaot sa panahon sa rebolusyon batok sa Espanya kaniadtong 1898 ug sa panahon sa ikaduhang gubat sa kalibutan. Ang dalawang tower ng kampanilya ay idinagdag noong 1854, ngunit ang hilagang hilera ay pumasok sa 1880 na lindol at kailangang buwagin. Duha ka mga torre sa kampanilya ang gidugang kaniadtong 1854, apan ang hilera nga nakasulod sa linog sa 1880 ug kinahanglan nga buwagon. Dahil sa panganib ng mga natural na kalamidad, ang karamihan sa aesthetic ng iglesya ay kinakailangang ihain sa pabor ng tibay at functionality. Tungod sa katalagman sa mga natural nga kalamidad, ang kadaghanan sa katahum sa iglesia kinahanglan nga isakripisyo pabor sa kalig-on ug katuyuan. Nagtatampok ang panloob na bahagi ng iglesia sa artwork mula pa noong ika-19 na siglo, na may mga trompe l'oeil na pintura ng mga pintor ng Italyano na Alberoni at Dibella, ngunit pinalitan nila ang orihinal na mga mural ng Tempera. Ang sulod sa simbahan adunay mga buhat sa arte sukad sa ika-19 nga siglo, nga adunay mga dibuho nga trompe l'anil sa mga pintor nga Italyano nga si Alberoni ug Dibella, apan gipulihan nila ang orihinal nga mga mural sa Tempera. Ang simbahan ay mayaman na pinagkalooban, na may masarap na retablo, pulpito, lectern at koro-kuwadra. Ang simbahan dagaya nga gitugahan, adunay maayong retablo, pulpito, lectern ug choir-stall. Kasama rin sa simbahan ang mga detalye ng oriental sa anyo ng mga Chinese fu dogna pumasok sa pasukan ng gusali. Ang simbahan naglakip usab sa mga detalye sa oriental sa porma sa mga aso nga China nga nagsulod sa ganghaan sa bilding. Ang mga espesyal na interes ay ang serye ng crypto-collateral chapel na nagsasapaw sa magkabilang panig ng nave. Labi nga interes mao ang serye sa crypto-collateral nga kapilya nga mingsapaw sa duha ka kilid sa nave. Ang mga pader na naghihiwalay sa kanila ay kumikilos bilang mga buttress. Ang mga bungbong nga nagbulag kanila nagsilbing mga butil. Ang hanay ng bato bariles, simboryo, at arched vestibule ay kakaiba sa Pilipinas, tulad ng palamuti na kadalasang tumatagal ng hugis ng mga lokal na flora. Ang bato nga bariles, simboryo, ug arched vestibule range lahi sa Pilipinas, ingon usab ang dekorasyon nga kanunay magkuha sa porma sa lokal nga flora. Ang isang monasteryo ay dating nauugnay sa simbahan sa pamamagitan ng serye ng mga cloister, arcade, courtyard at hardin, ngunit lahat maliban sa isang gusali ay nawasak noong 1945. Ang usa ka monasteryo makausa nga nakig-uban sa simbahan pinaagi sa sunud-sunod nga mga canton, arko, mga patyo ug mga tanaman, apan ang tanan gawas sa usa ka bilding nalaglag kaniadtong 1945. Sa gilid na kapilya ng simbahan ay nakasalalay ang mga labi ng Espanyol na si Migeul Lopez de Legaspi, ang tagapagtatag ng lungsod ng Manila , na siyang kabisera ng Pilipinas. Sa kilid nga kapilya sa simbahan nahabilin ang mga labi sa Espanyol nga si Migeul Lopez de Legaspi, ang magtutukod sa lungsod sa Manila, nga mao ang kapital sa Pilipinas. Ang Simbahang Santa Maria na karaniwang kilala bilang ang Simbahan ng Ina ng Assumption, ay matatagpuan sa munisipalidad ng Santa Maria , Ilocos Sur . Ang Simbahang Santa Maria nga nailhan nga Simbahan sa Our Lady of the Assumption, nahimutang sa munisipyo sa Santa Maria , Ilocos Sur . Hindi tulad ng ibang mga simbahan ng bayan sa Pilipinas , na sumusunod sa tradisyon ng Espanyol na nakaupo sa kanila sa central plaza, ang Iglesia ni Nuestra Se–ora de la Asuncion sa Santa Maria na may kumbento nito ay nasa isang burol na napapalibutan ng isang nagtatanggol na pader. Dili sama sa ubang mga simbahan sa lungsod sa Pilipinas, ang pagsunod sa tradisyon sa Kastila nga naglingkod sa sentral nga plaza, ang Simbahan ni Nuestra Se–ora de la Asuncion sa Santa Maria kauban ang kumbento niini naa sa usa ka bungtod nga gilibutan sa usa ka depensa bungbong. Hindi pangkaraniwang ang pag-upo ng kumbento na parallel sa harapan ng simbahan at ng hiwalay na tore ng tore (katangian ng arkitektura ng Pilipinas-Hispanic) sa kalagitnaan ng pader ng nave. Ang talagsaon usab mao ang paglingkod sa kombento nga katumbas sa atubangan sa simbahan ug sa lain nga kampanilya (kinaiya sa arkitektura sa Pilipinas-Katsila) sa tungatunga nga bahin sa dingding sa nave. Ito ay dictated sa pamamagitan ng mga burol na kung saan ito ay matatagpuan. Kini gipahinungod sa pagpataliwala sa mga bungtod nga nahimutang niini. Ang brick church ay sumusunod sa standard na layout ng Pilipinas, na may isang napakalaking facade masking isang tuwid na bubong-linya na sumasakop sa isang mahabang hugis-parihaba gusali. Ang brick nga simbahan nagsunod sa sumbanan nga layag sa Pilipinas, nga adunay usa ka dako nga tala-awon nga masking usa ka tul-id nga linya sa atop nga naglangkob sa usa ka taas nga porma nga rektanggulo nga bilding. Ito ay sinasabing itinatayo sa isang solid raft bilang pag-iingat laban sa pinsalang lindol. Giingon nga kini gitukod sa usa ka solid raft isip usa ka pag-amping batok sa kadaot sa linog. Ang mga pader ay wala ng dekorasyon ngunit may delikadong kinatay na mga pasukan at malakas na buttress . Ang mga bong-bong walay mga dayandayan apan maayo nga pagkulit sa mga entrada sa kilid ug mga lig-on nga buttresses . Ang Paoay Church na kilala rin bilang Church of San Agust’n, ay matatagpuan sa Paoay , Ilocos Norte . Ang Paoay Church , nailhan usab nga Church of San Agust’n, nahimutang sa Paoay , Ilocos Norte . Ito ang pinakamagandang halimbawa sa Pilipinas ng isang Baroque ng Lindolstyle architecture. Kini ang pinakamaayong pananglitan sa Pilipinas sa usa ka Baroque sa Linogestilo nga arkitektura. Ang labing-apat na buttresses ay nakahanay kasama ang mga linya ng isang higanteng volute na sumusuporta sa isang mas maliit na isa at surmounted ng pyramidal finials. Ang napulog-upat ka buttresses ang nahimutang gilakip sa mga linya sa usa ka higanteng volute nga nagsuportar sa usa ka gamay nga usa ug gibutang sa pyramidal finials. Ang isang pares ng mga buttresses sa midpoint ng bawat nave wall may stairways para sa pag-access sa bubong. Ang usa ka parisan sa mga buttresses sa tunga-tunga sa matag pader nga nave adunay mga hagdanan alang sa access sa atop. Ang mas mababang bahagi ng apse at karamihan sa mga dingding ay itinatayo ng mga bloke ng coral stone, ang mga antas sa itaas ay natapos sa brick, ngunit ang order na ito ay nababaligtad sa harapan. Ang ubos nga bahin sa apse ug ang kadaghanan sa mga bongbong gitukod sa mga bloke nga coral stone, ang mga lebel sa ibabaw nahuman sa tisa, apan kini nga order gibalik sa atubangan. Ang napakalaking coral tower ng kampanang bato, na idinagdag kalahating siglo matapos makumpleto ang iglesia, ay nakatayo sa ilang distansya mula sa simbahan, muli bilang isang proteksyon laban sa pinsala sa panahon ng lindol. Ang dinagkong coral tower nga kampana nga bato, gidungag kini mga tunga sa siglo human mahuman ang iglesia, nagbarug sa layo gikan sa iglesia, pag-usab ingon nga panalipod batok sa kadaot panahon sa mga linog. Ang nakahiwalay na campanilla na tore ay kapansin-pansin na interes habang ang mga tapering layers ay nagbibigay diin sa estilo ng oriental, isang natatanging istraktura na sumasalamin sa disenyo ng isang pagoda. Ang nahilayo nga campanilla nga tore adunay talagsaon nga tinguha ingon nga ang tapering layers nagpasiugda sa estilo sa oriental, usa ka talagsaon nga istruktura nga nagpakita sa disenyo sa usa ka pagoda. Ang panlabas ng iglesya ay gawa sa coral stone at brick, na pinagsama sa pamamagitan ng isang mortar na ginawa mula sa tubo ng tubo, mga dahon ng mangga, at dayami sa iba pang mga sangkap. Ang gawas sa simbahan hinimo gikan sa coral stone ug tisa, nga gihiusa sa usa ka lusong nga gihimo gikan sa tubo sa tubo, daho sa mangga, ug dagami sa uban pang mga sagol. Ang harapan ng simbahan ay may mga pahiwatig ng isang lasa ng Gothic na may pilasters na umaabot mula sa itaas hanggang sa ibaba, na lumilikha ng isang malakas na kilusan vertical. Ang atubangan sa iglesia adunay mga timaan sa usa ka Gothic nga palami nga adunay pilakon nga gikan sa ibabaw ngadto sa ubos, nga nagmugna sa usa ka lig-on nga bertikal nga kalihukan. Habang ang exterior ay pinalamutian ng mga rosettes at floral motifs na nakapagpapaalaala ng Javanese templo, interior ay sa halip hubad at taimtim sa paghahambing. Samtang ang gawas adunay dekorasyon nga rosettes ug floral motifs nga makapahinumdom sa mga templo sa Javanese, solemni sa pagtandi. Ang orihinal na ipininta, ang panloob na bubong ng simbahan ngayon ay nagpapakita lamang ng isang echo ng mga nakamamanghang tanawin na minsan ay nakapagtapos sa kisame. Ang sinugdanan nga gipintalan, ang sulod nga atop sa iglesia nga karon nagpakita lamang sa usa ka echo sa dagkong mga talan-awon nga sa makausa nagtaas sa kisame. Ang loob ay sa halip hubad at solemne sa paghahambing. Ang interyor kay mas hayag ug solemne kon itandi. Ang Miagao Church , na kilala rin bilang ang Simbahan ni Santo Tomas de Villanueva, ang nakatayo sa pinakamataas na punto sa bayan ng Miagao , Iloilo. Ang Miagao Church , nailhan usab nga ang Simbahan ni Santo Tomas de Villanueva, nahimutang sa pinakataas nga punto sa lungsod sa Miagao , Iloilo. Ang mga tore ng iglesia ay nagsilbing mga pagbabantay laban sa mga pagsalakay ng mga Muslim at ito ay sinasabing ang pinakamasasarap na halimbawa ng 'Fortress Baroque'. Ang mga tore sa simbahan nagsilbing mga tigbantay batok sa mga pag-atake sa mga Muslim ug giingon nga kini mao ang pinakamaayong buhi nga panig-ingnan sa 'Fortress Baroque'. Ang masaganang harapan ay nagpapahiwatig ng pag-transpigurasyong Pilipino ng mga elementong pandekorasyon sa kanluran, na may larawan ni St Christopher sa pediment na nakadamit sa mga katutubong damit, nagdadala sa Christ Child sa kanyang likod, at nakahawak sa isang coconut palm para sa suporta. Gisugyot sa adunahan nga facade ang pagbag-o sa Pilipino nga mga elemento sa pangdekorasyon sa kasadpan, nga adunay usa ka larawan ni St Christopher sa usa ka panapton nga nagsul-ob sa mga sinina nga folk, nga gidala si Christ Child sa iyang luyo, ug naggunit sa lubi nga lubnganan aron suportahan. Ang buong ginayakan na panlabas na buhangin ay na-flanked sa pamamagitan ng napakalaking tapering bell towers ng hindi pantay na taas. Ang tibuok nga pangdekorasyon nga gawas nga balas gipadako sa daghang mga nagguyod nga mga tore sa kampo nga dili managsama nga gitas-on. Ang dalawang tower ng kampanilya ay asymmetrical sa account ng mga ito ay dinisenyo sa pamamagitan ng dalawang iba't ibang mga pari sa dalawang magkahiwalay na mga okasyon. Ang duha ka mga torre nga kampanilya dili managsama tungod kay kini gidisenyo sa duha ka nagkalain-lain nga mga pari sa duha ka managlahi nga mga okasyon. Nagtatampok ang interior ng simbahan ng isang malaking pagbabago, naisip na ang orihinal na 1700 ay nagbago na nawala sa isang sunog, ngunit nakuhang muli noong 1982. Ang sulod sa simbahan nagpakita sa usa ka dakong kausaban, nga giisip nga orihinal nga 1700 nga nausab sa usa ka kalayo, apan kini nabawi kaniadtong 1982. Ang pagbabago ay ginintuan ng Baroque motifs. Ang pagbag-o bulawan sa mga motibo sa Baroque. Bukod sa mga simbahan na kasama sa World Heritage Site 677, isa pang simbahan na nakasulat sa UNESCO World Heritage List ang Vigan Cathedral , kasama sa Historic City of Vigan . Gawas sa mga simbahan nga gilakip sa World Heritage Site 677, laing simbahan nga gisulat sa UNESCO World Heritage List mao ang Vigan Cathedral , nga gilakip sa Historic City of Vigan. Ang Pilipinas, isang bansa na may daan-daang mga makasaysayang simbahan, ay na-promote na maging mas aktibo sa pakikipag-ugnayan ng Pambansang Pamahalaan at may kinalaman sa mga pribado at pampublikong entidad upang magtatag ng higit pang mga UNESCO na itinalagang Church Heritage Sites sa Pilipinas. Ang Pilipinas, usa ka nasud nga adunay gatusan ka mga makasaysayan nga simbahan, gipauswag aron mahimong mas aktibo sa pakigsabot sa Nasyonal nga Gobyerno sa mga pribado ug publiko nga mga entidad aron matukod ang labi nga gitudlo nga UNESCO nga Church Heritage Sites sa Pilipinas. Ang Angono Petroglyphs ang pinakalumang kilalang gawaing sining sa Pilipinas . Ang Angono Petroglyphs mao ang labing karaan nga nailhan nga buhat sa art sa Pilipinas . Ang site ay matatagpuan sa lalawigan ng Rizal . Ang site nahimutang sa lalawigan sa Rizal . Mayroong 127 na bilang ng tao at hayop na inukit sa rockwall na malamang na inukit sa panahon ng late Neolithic , o bago ang 2000 . Adunay 127 nga numero sa tawo ug hayop nga gikulit diha sa rockwall nga lagmit gikulit panahon sa ulahing bahin sa Neolithic , o sa wala pa ang 2000 . Ang mga inskripsiyon ay malinaw na nagpapakita ng inilarawan sa pangkinaugalian figure, frogs at lizards , kasama ang iba pang mga disenyo na maaaring depicted iba pang kagiliw-giliw na mga numero ngunit pagguho ng lupamaaaring naging sanhi ito upang maging hindi makilala. Kini nga mga inskripsiyon tin-aw nga nagpakita sa mga estilo sa tawo, mga baki ug mga tiki , lakip ang uban nga mga disenyo nga mahimong gihulagway sa ubang mga makaiikag nga mga numero apan ang pagkawalamahimong hinungdan nga kini mahimong dili mailhan. Ang mga ukit ay halos sinasagisag na representasyon at nauugnay sa pagpapagaling at nagkakasundo na salamangka. Ang mga kinulit kadaghanan simbolikong mga representasyon ug nalangkit sa kaayuhan ug mabination nga salamangka. Ang site ay sagrado para sa katutubong katutubong relihiyon ng Tagalog at pinaniniwalaan na isang tahanan para sa anitos. Ang dapit sagrado alang sa lumad nga relihiyon sa lumad nga Tagalog ug gituohan nga usa ka panimalay alang sa anitos. Ang site ay ipinahayag ng National Museum of the Philippines bilang National Cultural Treasure noong 1973. Ang site gideklara sa National Museum of the Philippines nga National Cultural Treasure kaniadtong 1973. Kasama rin ito sa listahan ng World Inventory of Rock Art noong 1985 at makasaysayang mga site ng World Monuments Watch at World Monuments Funds at bahagi ng pansamantalang listahan ng Pilipinas sa UNESCO World Heritage Site . Gilakip usab kini sa listahan sa World Inventory of Rock Art niadtong 1985 ug makasaysayanong mga dapit sa World Monuments Watch ug World Monuments Funds ug kabahin sa tentative nga listahan sa Pilipinas sa UNESCO World Heritage Site . Ang pag-iral ng isang rock shelter ay iniulat sa National Museum ng late National Artist ng Pilipinas na si Carlos V. Francisco noong Marso 1965 sa isang field trip kasama ang ilang boy scouts kasama ang mga hangganan ng Angono , Binangonan at Antipolo ng lalawigan ng Rizal . Ang paglungtad sa usa ka rock shelter gitaho ngadto sa National Museum ni kanhi National Artist of the Philippines Carlos V. Francisco niadtong Marso 1965 sa usa ka field trip kauban ang pipila ka mga boy scouts sa mga utlanan sa Angono , Binangonan ug Antipolo sa probinsiya sa Rizal . Simula noon, ang ilang mga carvings ng bato ay nasira dahil sa kapabayaan at paninira. Sukad niadto, ang pipila ka mga ukit sa bato nadaot tungod sa pagpasagad ug pagpanimalos. Noong 1973, dahil sa Presidential Decree No. 260, ipinahayag ito bilang pambansang kultural na kayamanan ng pamahalaan ng Pilipinas. Niadtong 1973, pinasikad sa Presidential Decree No. 260, gideklarar kini nga usa ka nasyonal nga bahandi sa kultura sa gobyerno sa Pilipinas. Sa panahong iyon, nagsimula ang isang koponan na pinangunahan ng National Museum of the Philippinesang pag- iingat ng archaeological site at pagbuo ng site ng mga petroglyph kung saan itinayo ang mini-museum, view deck at bato path, bukod sa iba pa. Nianang panahona, usa ka team nga gipangunahan sa National Museum of the Philippines nagsugodang pagtipig sa arkeolohiko nga dapit ug pagpalambo sa site sa mga petroglyph diin ang usa ka mini-museum, panglantaw sa deck ug bato nga agianan, ug uban pa, gitukod. Ito ay kasama sa listahan ng mga National Cultural Treasures noong 1973 at World Inventory of Rock Art noong 1985. Kini mao kauban sa listahan sa mga National Cultural Treasures niadtong 1973 ug World Inventory of Rock Art niadtong 1985. Noong 1996, isinama ng World Monuments Fund ang Angono Petroglyphs sa listahan ng mga proyektong pampreserba at nakatulong sa pag-install ng isang sistema ng paagusan at itinalaga ng isang tagapangalaga upang protektahan ang site. Niadtong 1996, ang The World Monuments Fund naglakip sa Angono Petroglyphs sa listahan sa mga proyekto sa pagpreserba ug mitabang sa pag-instalar sa sistema sa drainage ug gi-assign ang usa ka caretaker aron mapanalipdan ang site. Ang site ay nasa pansamantalang listahan ng UNESCO World Heritage Sites ng Pilipinas. Ang maong dapit anaa usab sa temporaryo nga listahan sa UNESCO World Heritage sites sa Pilipinas. Ang Angono Petroglyphs ay matatagpuan sa isang mababaw na kanlungan ng bato. Ang Angono Petroglyphs nahimutang sa usa ka mabaw nga bato nga kapasilongan. Sukat ito ng 63 metro ang lapad, 8 metro ang lapad at isang maximum na taas na 5 metro. Gisukod niini 63 ka metros ang gilapdon, 8 metros ang gilapdon ug labing taas nga gitas-on nga 5 metros. Nalikha ito dahil sa pagkasira at pagbuo sa bulkan na lupa sa panahon ng Quaternary period. Gihimo kini tungod sa pagbuto ug pagporma sa bulkan nga yuta sa panahon sa Quaternary. Mayroong 127 na mga guhit sa anyo ng mga animated at static na numero ng pabilog o simboryo tulad ng ulo sa ibabaw ng isang hugis katawan ng tao na ipinamamahagi sa isang pahalang na eroplano sa bato pader na lugar pagsukat 25 metro sa pamamagitan ng 3 metro. Adunay 127 nga mga drowing sa porma sa buhing mga estatwa nga may sirkulo o dome-sama nga ulo sa ibabaw sa usa ka 'V' ug pormang torso nga gipang-apod-apod sa usa ka pinahigang eroplano sa bato nga bungbong nga may gitas-on nga 25 metros nga 3 metros. Tanging 51 sa kabuuang 127 na mga guhit ang naiiba. Ang 51 ra sa kinatibuk-an nga 127 nga mga drowing ang maong na lahi. Dahil sa pagiging kumplikado at pluralidad ng mga guhit, iminungkahi na ang mga guhit sa bato ay hindi lamang nilikha ng isang indibidwal. Tungod sa pagkakomplikado ug kadaghan sa mga drowing, gisugyot nga ang mga drowing sa bato dili lamang gimugna sa usa ka indibidwal. Malawakang pinaniniwalaan na ang mga pigurang nailalarawan sa mga pader ay para sa mga layunin ng pagpapagaling habang ang site ay isang dambana. Gituohan sa kadaghanan nga ang mga pigura nga gikuha sa mga bongbong alang sa mga katuyoan sa pag-ayo ingon nga ang site usa ka dambana. Ang mga mananaliksik ay may argued na ang mga numero ay nakapagpapagaling at relihiyoso sa pag-andar tulad ng mga ito ay ginawa ng mga ninuno upang ilipat ang sakit ng isang bata papunta sa pader ng apog, kaya, paggamot ng bata mula sa mga karamdaman. Ang mga tigpanukiduki nangatarungan nga ang mga numero mga tambal ug relihiyoso sa katungdanan ingon nga gihimo sa mga katigulangan aron ibalhin ang sakit sa usa ka bata ngadto sa anapog nga bungbong, busa, ang pag-ayo sa bata gikan sa sakit. Mula Oktubre hanggang Nobyembre 1965, ang mga arkeolohikal na paghuhukay, na pinamumunuan ni Alfredo Evangelista, ay ginawa sa lugar ng kanlungan ng bato. Gikan sa Oktubre ngadto sa Nobyembre 1965, ang mga pagpangubkob sa arkeolohiya, nga gipanguluhan ni Alfredo Evangelista, nahimo sa dapit sa rock shelter. Iminumungkahi ng mga artifact na ang site ay ginamit sa panahon ng Neolitiko edad , o mas maaga kaysa 2000. Gisugyot sa mga artifact nga ang site gigamit sa panahon sa Neolithic, o sa sayo pa kaysa 2000 . Ang Limestone Tombs of Kamhantik ay isang excavated na labi ng isang libong taong gulang na barangay na matatagpuan sa mga jungles ng Mount Maclayao sa Sitio Kamhantik sa loob ng Buenavista Protected Landscape ng Mulanay , Quezon , Pilipinas . Ang Limestone Tombs sa Kamhantik usa ka nakubkob nga nahibilin sa usa ka libo ka tuig nga barangay nga makita diha sa mga kalasangan sa Mount Maclayao sa Sitio Kamhantik sulod sa Buenavista Protected Landscape sa Mulanay , Quezon , Pilipinas . Malawakang pinaniniwalaan na ang mga taong pre-kolonyal na Tagalog ang may pananagutan sa paglikha ng mga libingan. Gituohan sa kadaghanan nga ang mga pre-kolonyal nga tagalog ang responsable sa paghimo sa mga lubnganan. Ito ay binubuo ng labinlimang coffins limestone na maaaring napetsahan pabalik mula sa panahon ng ika-10 hanggang ika-14 siglo batay sa isa sa nangungunang archaeologist ng National Museum isang kumplikadong arkiyolohikal na site na may parehong tirahan at libing ay nananatiling mula sa panahon ng humigit-kumulang ika-10 hanggang ika-14 siglo ang unang uri nito sa Pilipinas na may inukit na limestone tombs. Kini gilangkoban sa napulo'g lima ka limestone nga mga lungon nga mahimong napetsahan balik sa panahon sa ika-10 ngadto sa ika-14 nga siglo nga gibase sa usa sa pinakataas nga arkeologo sa National Museum nga usa ka komplikado nga arkeolohiko nga lugar nga adunay duha ka nahibilin nga kapuy-an ug paglubong gikan sa panahon nga gibana-bana nga ika-10 ngadto sa ika-14 siglo ang una sa iyang matang sa Pilipinas nga adunay gikulit nga mga anapog nga mga lubnganan. Gayunpaman, pagkatapos ng carbon dating ng mga buto ng tao na natagpuan sa site, ito ay kilala na ang edad ng site ay mas matanda, sa pagitan ng 890-1030. Bisan pa, pagkahuman sa carbon-dating sa mga bukog sa tawo nga nakit-an sa site, nahibal-an nga ang edad sa site mas tigulang, tali sa 890-1030. Ang arkiyolohikal na site ay bahagi ng 280 ektarya (692 ektarya) ng lupang kagubatan na ipinahayag na isang lugar na protektado ng pamahalaan noong 1998 upang maiwasan ang mga mangangaso ng kayamanan at mga magsasaka na mag-alis. Ang arkeolohiko nga site kabahin sa 280 ka ektarya (692 acres) sa yuta sa kalasangan nga gideklarar nga usa ka lugar nga gipanalipdan sa gobyerno niadtong 1998 aron sa pagpugong sa mga tigpangita sa bahandi ug mga mag-uuma nga mag-ung-ung-burn. Ang mga naghahanap ng kayamanan na naghahanap ng ginto ay nakalantad sa ilan sa mga limestone tombs mga taon na ang nakalipas, ngunit ito ay lamang sa 2011 na Manila Nagsimula ang mga arkeologo na nakabatay sa mga libingan at mga artifact at natanto ang kahalagahan ng paghahanap. Ang mga mangangayam sa bahandi nga nangita alang sa bulawan nagbutyag sa pipila sa mga limestone tombs mga tuig na ang milabay, apan sa 2011 nga ang Manila Ang mga arkeologo nga nakabase sa basahon nagsugod sa pagdukdok sa mga lubnganan ug mga artifact ug nakaamgo sa kaimportante sa pagpangita. Maraming mga fragment na may kakaibang mga inskripsiyon ang nakita sa buong site. Daghang mga tipik sa mga talagsaon nga inskripsiyon ang nakit-an sa tibuok site. Sinabi ng mga eksperto na ang mga libingan ay ginagamit upang magkaroon ng mga lids na malamang na pinalamutian ng iba't ibang mga disenyo ng pre-kolonyal. Miingon ang mga eksperto nga ang mga lubnganan kaniadto dunay mga tabon nga lagmit gidayandayan sa lainlaing mga disenyo sa wala pa ang kolonyal. Gayunpaman, ang mga lids, skeletons, at iba pang mga kalakal sa kamatayan na ipinapalagay na nasa loob ng mga libingan ay nakuha na ng mga mangangaso ng kayamanan bago pa man tuluyang pag-aralan ng mga siyentipiko ang site. Bisan pa, ang mga tabon, mga kalabera, ug uban pang mga butang nga namatay nga gituohan nga naa sa sulod sa mga lubnganan nakuha na sa mga mangangayam sa bahandi sa wala pa magsugod ang mga siyentista sa pagtuon sa site. Ang mga naninirahan sa mga paanan ng bundok ay nagbanggit ng mga puti ang balat na dayuhan na pumupunta sa mga bundok mga taon na ang nakararaan bilang malamang na mga may sala. Ang mga lumulupyo sa tiilan sa kabukiran nagtumbok sa mga puti nga panit nga mga langyaw nga nangadto sa kabukiran mga tuig na ang milabay ingon nga posibleng hinungdan. Ang National Museum of the Philippines ay nagpapahiwatig na ang mga nakaw na mga kayamanang Pilipino ay maaaring nasa pribadong koleksyon o mga museo sa buong mundo, walang sinumang alam na sila ay ilegal na kinuha mula sa Pilipinas at sa mga mamamayan nito. Ang National Museum of the Philippines naghunahuna nga ang mga gikawat nga mga bahandi nga Pilipino mahimo nga anaa sa mga pribadong koleksyon o mga museyo sa tibuok kalibutan, walay bisan kinsa nga nasayud nga sila iligal nga gikuha gikan sa Pilipinas ug sa katawhan niini. Ang site ay ang focal property ng Buenavista Protected Landscape, na hinirang ng mga lokal sa pansamantalang listahan ng Pilipinas para sa pagtatalaga sa UNESCO World Heritage List . Ang site mao ang focal property sa Buenavista Protected Landscape, nga gi-nominate sa mga lokal sa tentative list sa Pilipinas alang sa pagtawag sa UNESCO World Heritage List . Ang nakalipas na mga natuklasan sa arkeolohiya ay nagpakita ng mga Pilipino noong panahong iyon na ginamit ang mga kuwartong gawa sa kahoy sa bulubunduking hilaga ng bansa at mga kuwadra sa lupa at mga garapon sa ibang lugar, ayon kay Dizon, na gumawa ng malawak na arkeolohikal na gawain at pag-aaral sa Pilipinas at 27 iba pang mga bansa sa nakalipas na 35 taon. Ang nangagi nga mga kaplag sa arkeolohiya nagpakita nga ang mga Pilipino niadtong panahona naggamit sa mga lungon sa kahoy sa kabukiran sa amihanan ug sa mga lungon ug mga banga sa laing dapit, sumala pa ni Dizon, kinsa nakahimo og daghang arkeolohikal nga trabaho ug pagtuon sa Pilipinas ug 27 ka mga nasud sa miaging 35 ka tuig. Ito ay malawak na pinaniniwalaan ng mga lokal ng Lumanay (ang bayan na sumasakop sa archaeological site) na ang Kamhantik tombs ay itinayo ng kanilang mga ninuno sa Tagalog gamit ang tulong mula sa mga enchanted beings, na tinatawag na anitos, na ipinadala ni Bathala, ang kataas-taasang diyos ng mga etniko ng Tagalog. Gituohan sa kadaghanan sa mga lumulupyo sa Lumanay (ang lungsod nga naglukop sa arkeolohiko nga lugar) nga ang mga lubnganan sa Kamhantik gitukod sa ilang mga katigulangan sa Tagalog uban sa tabang sa mga enchanted nga binuhat, gitawag nga anitos, nga gipadala ni Bathala, ang labing taas nga dios sa mga etniko nga katawhang Tagalog. Bago ang pagtuklas ng siyentipiko, ang mga lugar ng pagkasira ay kilala na sa mga taong Lumanay, at isinasaalang-alang nila ang mga lugar ng pagkasira bilang isa sa pinakasagradong lugar para sa mga anito, at sa gayon, isang dambana. Sa wala pa mahibal-an sa siyensiya, ang mga kagun-oban nahibal-an na kaayo sa mga taga-Lumanay, ug giisip nila ang mga kagun-oban isip usa sa labing sagrado nga mga lugar alang sa anitos, ug busa, usa ka dambana. Dahil sa paniniwalang ito, ito ay kamakailan lamang kung ang lugar ay kilala sa mga siyentipiko. Tungod niini nga pagtulon-an, bag-o pa lamang kini nga ang dapit nahibal-an sa mga siyentista. Ang mga tao ay hindi dumaan sa lugar na kanilang itinuturing na sagrado, at maaari nilang abalahin ang mga anito na naninirahan sa kagubatan at ang mga lugar ng pagkasira, ang dahilan kung bakit ang lugar ay nakuha ng mga puting dayuhan na walang kaalaman sa mga taong bayan. Ang mga tawo dili mag-agi sa maong dapit sama sa ilang giisip nga sagrado, ug mahimo nilang gub-on ang mga anitos nga nagpuyo sa lasang ug ang mga kagun-oban, ang hinungdan sa pagpangawat sa lugar nga puti nga mga langyaw nga walay kahibalo sa mga lungsuranon. Ito ay natuklasan lamang noong 2011 na ang lugar ay nakuha. Nadiskobrehan lamang kini kaniadtong 2011 nga ang maong dapit gikuha. Lahat ng sarcophagi seal ng mga libingan ay dinala, kasama ang lahat ng mga sagradong bagay at halos lahat ng buto ng buto sa loob ng mga libingan. Ang tanan nga mga silyo sa sarcophagi gikuha, lakip ang tanang sagrado nga mga butang ug halos tanan nga mga tipik sa bukog sulod sa mga lubnganan. Ang Mount Makiling , o Mount Maquiling , ay isang tulog na bulkan na matatagpuan sa hangganan ng lalawigan ng Laguna at Batangas sa isla ng Luzon , Pilipinas . Ang Mount Makiling , o Mount Maquiling , usa ka dormant nga bulkan nga nahimutang sa utlanan sa lalawigan sa Laguna ug Batangas sa isla sa Luzon , Pilipinas . Ang bundok ay tumataas sa taas ng 1,090 sa itaas ng antas ng dagat at ang pinakamataas na tampok ng Laguna Volcanic Field . Ang bukid nagsaka ngadto sa gihabogon nga 1,090 sa taas nga kahulogan sa lebel sa dagat ug mao ang kinatas-ang bahin sa Laguna Volcanic Field . Ang bulkan ay walang naitala na makasaysayang pagsabog ngunit ang volcanism ay maliwanag pa rin sa pamamagitan ng mga tampok ng geothermal tulad ng putik na spring at hot spring. Walay natala nga bulkan sa makasaysayanong pag buto apan ang bulkanismo makita gihapon pinaagi sa mga geothermal nga mga dagway sama sa lapok nga mga tuburan ug init nga tuburan. Ang South of the mountain ay ang Makiling-Banahaw Geothermal Plant. Ang habagatan sa bukid mao ang Makiling-Banahaw nga Geothermal Plant. Ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology classifies ang bulkan bilangpotensyal na aktibo . Ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology nagklasipikar sa bulkan isippotensyal nga aktibo . Ang Mount Makiling ay isang reserbang gubat ng estado na pinangangasiwaan ng University of the Philippines Los Ba–os . Ang Mount Makiling usa ka reserba nga luna nga gipanag-iya sa estado nga gidumala sa University of the Philippines Los Ba–os . Bago ang paglipat nito sa unibersidad, ang bundok ang unang pambansang parke ng Pilipinas. Sa wala pa kini ibalhin sa unibersidad, ang bukid mao ang unang nasudnong parke sa Pilipinas. Ang Mount Makiling National Park ay itinatag noong Pebrero 23, 1933 sa pamamagitan ng Proclamation No. 552 . Ang Mount Makiling National Park gitukod niadtong Pebrero 23, 1933 pinaagisa Proclamation No. 552 . Gayunpaman, ito ay na-decommissioned bilang pambansang parke noong Hunyo 20, 1963 sa Republic Act no. 3523 kapag ito ay inilipat sa Unibersidad para magamit sa edukasyon at impormasyon sa panggugubat. Bisan pa, kini nahunong isip usa ka nasudnon nga parke kaniadtong Hunyo 20, 1963 sa Republic Act no. 3523 sa dihang gibalhin kini sa Unibersidad alang sa paggamit sa edukasyon sa forestry ug kasayuran. Ang bundok ay sagrado sa maraming pilgrim at malawak na pinaniniwalaan na ang tahanan ng isang anito na nagngangalang Maria Makiling . Ang bukid sagrado sa daghang mga pilgrim ug gituohan sa kadaghanan nga mao ang pinuy-anan sa usa ka anito nga ginganlan og Maria Makiling . Ito ay isa sa mga pinaka-kilalang bundok dambanas sa Calabarzon. Kini mao ang usa sa labing nailhan bundok dambanas sa Calabarzon. Ipinahayag ito bilang ASEAN Heritage Park noong 2013, na may pamagat ng Mount Makiling Forest Reserve. Gi-deklara kini isip ASEAN Heritage Park sa tuig 2013, uban ang titulo nga Mount Makiling Forest Reserve. Si Maria Makiling ay tagapagtanggol at tagapag-alaga ng Mount Makiling na matatagpuan sa Los Ba–os, Laguna . Si Maria Makiling mao ang tigpanalipod ug tigbantay sa Mount Makiling nga nahimutang sa Los Ba–os, Laguna . Ang panlabas na hurisdiksyon ng Camp Evangelista ay sumasaklaw sa rehiyon ng Northern Mindanao at Caraga . Ang gawas nga hurisdiksyon sa Camp Evangelista naglangkob sa mga rehiyon sa Amihanang Mindanao ug Caraga . Ang mga maliit na kampo militar ay matatagpuan sa barangay Lumbia at sa itaas na Puerto. Ang mga gagmay nga kampo militar nahimutang sa barangay Lumbia ug sa ibabaw nga Puerto. Ang Philippine National Police ay nagpapatakbo din ng kanyang Regional Headquarters sa Camp Alagar sa Barangay Lapasan. Ang Philippine National Police nagapadagan usab sa iyang Regional Headquarters sa Camp Alagar sa Barangay Lapasan. Ang Camp Alagar ay may hurisdiksiyon sa buong Northern Mindanao , katulad ng mga probinsiya ng Bukidnon, Camiguin, Lanao del Norte, Misamis Occidental at Misamis Oriental kasama ang mga pangunahing lungsod; Cagayan de Oro at Iligan. Ang Camp Alagar adunay hurisdiksyon sa tibuok Northern Mindanao , nga mao ang mga probinsiya sa Bukidnon, Camiguin, Lanao del Norte, Misamis Occidental ug Misamis Oriental lakip ang dagkong mga syudad; Cagayan de Oro ug Iligan. Kamakailan, ang PNP, AFP at pinangunahan ng LGU ng Cagayan de Oro ay bumuo ng isang bagong pinagsama-samang puwersa ng seguridad ng lungsod na kilala bilang Task Force Oro. Bag-ohay lang, ang PNP, AFP ug gipangulohan sa LGU sa Cagayan de Oro nagtukod og bag-ong gihiusa nga pwersa alang sa segurudad sa siyudad nga gitawag nga Task Force Oro. Ang lokal na pamahalaan ng Cagayan de Oro ay nag-upgrade ng mga serbisyong pang-emerhensiya tulad ng paglunsad nito noong Lunes, Oktubre 30, 2017, ang pag-dial ng 911 na numero ay agad na mag-link sa tawag sa CDRRMC. Ang lokal nga gobyerno sa Cagayan de Oro nagpausbaw sa ilang mga serbisyong pang-emerhensya sa paglunsad kaniadtong Lunes, Oktubre 30, 2017, ang pagdayal sa 911 nga numero nga ihatod dayon ang tawag sa CDRRMC. Ang lungsod ay nagpoprotekta sa pinahusay na programa sa pagtugon sa emerhensiya matapos ang Central 911 ng emergency na tawag sa Davao City. Gipanalipdan sa lungsod ang gipadako nga programa sa pagtubag sa emerhensiya pagkahuman sa panawagan sa emerhensya sa Central 911 sa Davao City. Ang 911 ng CDO ay magamit ang tugon ng Computer-Aided Emergency. Ang 911 sa CDO magamit niini ang tubag sa Computer-Aided Emergency. Ang Cagayan de Oro ay isa sa tatlong lokasyon sa bansa kung saan ang Hukuman ng Hukuman ng Hukuman ay may hawak na tanggapan. Ang Cagayan de Oro usa sa tulo ka mga dapit sa nasod diin ang Hukmanan nga Apila mao ang naghupot sa buhatan. Ang Court of Appeals of the Philippines ay pangalawang pinakamataas na korte ng hukuman. Ang hukmanan nga apila sa Pilipinas mao ang ikaduha nga pinakataas nga hudisyal nga korte sa Pilipinas. Ang Court of Appeals ng Cagayan de Oro ay may 3 dibisyon na sumasaklaw sa lahat ng Mindanao. Ang hukmanan nga apila sa Cagayan de Oro adunay tulo ka dibisyon nga naglangkob sa tibuok Mindanao. Ang Justiniano R. Borja General Hospital ang Camp Evangelista Station Hospital at Northern Mindanao Medical Center dating Provincial Hospital ang tatlong ospital na pinapatakbo ng pamahalaan. Ang Justiniano R. Borja General Hospital Camp Evangelista Station Hospital ug Northern Mindanao Medical Center kanhi Provincial Hospita mao ang tulo ka mga hospital-run nga gidumala sa gobyerno. Ang isang espesyal na pasilidad ng medikal para sa paggamot at rehabilitasyon ng drug-abuse ay ang Kagawaran ng Kalusugan-Paggamot. Ang usa ka espesyal nga pasilidad sa medisina alang sa pagtambal ug rehabilitasyon sa droga mao ang Departamento sa Pagtamba sa Kahimsog. Marami sa mga pasilidad ng ospital na pagmamay-ari at pribadong pag-aari na ito ay sumailalim sa pagpapalawak, pagsasaayos at paggawa ng makabago. Daghan niining mga pasilidad sa ospital nga gipanag-iya sa publiko ug pribado nga gipailalom sa pagpalapad, pagbag-o ug modernisasyon. Ang Lungsod ay may apat na pangunahing pribadong unibersidad / kolehiyo. Ang Dakbayan adunay upat ka dagkong pribadong unibersidad / kolehiyo. Ang Unibersidad ng Agham at Teknolohiya ng Southern Philippines ay ang tanging unibersidad ng estado sa lungsod. Ang unibersidad ng Syensya at teknolohiya sa Southern Philippines mao lamang ang Unibersidad sa estado sa siyudad. Kasama sa iba pang institusyong pang-edukasyon ang Southern Philippines College, Pilgrim Christian College, Cagayan de Oro College , Academy of Carmen ng St. Mary na pinatatakbo ng RVM Sisters, Informatics Computer Institute at STI College- Cagayan de Oro na may programang sekundaryong edukasyon sa Barangay Kauswagan. Ang ubang mga mas taas nga edukasyon nga mga institusyon naglakip sa Southern Philippines College, Pilgrim Christian College, Cagayan de Oro College , St. Maria Academy sa Carmen modagan sa RVM sister, Informatics Computer Institute ug STI College- Cagayan de Oro sa usa ka programa sa sekondarya nga edukasyon sa Barangay Kauswagan. Mayroon ding ilang mga dayuhang paaralan sa lungsod na may mga programang pag-aaral. Adunay usab daghang mga langyaw nga tunghaan sa siyudad nga anaay mga programa sa pagtuon. Kabilang sa mga pambihirang pampubliko at pribadong elementarya at mataas na paaralan ang Cagayan de Oro National High School. Lakip sa mga talagsaon nga mga pampubliko ug pribadong elementarya ug hayskul niini ug mga taas nga eskwelahan ang Cagayan de Oro National High School. Mayroon ding mga paaralan sa Cagayan de Oro na gumagamit ng Accelerated Christian Educationsistema. Adunay usab nga mga eskwelahan sa Cagayan de Oro nga naggamit sa Accelerated Christian Education sistema. Kabilang sa dalawang mga paaralang ito ang Cavite Bible Baptist Academy-CDO branch, at Shekinah Glory Christian Academy. Apil niini sa duha nga mga tunghaan naglakip sa Cavite Bible Baptist Academy-CDO branch, ug Shekinah Glory Christian Academy. Mayroong dalawang mga paaralan sa Tsino sa lungsod: Kong Hua School (Katoliko Romano) at Oro Christian Grace School (isang Evangelical Christian school). Adunay duha ka mga tunghaan sa China nga siyudad: Kong Hua School (Katoliko Romano) ug Pro Christian Grace School (usa ka Ebanghelyo Kristohanong tulunghaan). Mayroong dalawang internasyonal na paaralan na pinapatakbo ng mga Koreyano, katulad Nanuri International School at Immanuel Mission International School. Adunay duha ka mga internasyonal nga tunghaan nga gidumala sa mga Koreano, nga mao ang Nanuri International School ug Immanuel Mission International School. Ang mga kilalang media publication sa lungsod ay ang Mindanao Gold Star Daily , SunStar Cagayan de Oro , at Super Balita . Ang mga ilado nga media publikasyon sa siyudad mao ang Mindanao Gold Star Daily , SunStar Cagayan de Oro , ug Super Balita . Ang Katarungan ay pangunahing papel ng Ingles sa wikang Ingles-Wikang Filipino na inilathala mula noong 1926. Ang Katarungan mao ang nag-unang papel sa pinulongang Iningles- Tagalog nga gimantala sukad sa 1926. Ang Brigada Newspaper Cagayan de Oro ay ang pinaka-popular na kumpanya ng pahayagan sa lungsod. Ang Brigada Newspaper Cagayan de Oro mao ang labing popular nga kompaniya sa mantalaan sa siyudad. Ang Mindanao Business Daily at Business Week Mindanao ay dalawang business publication ng BusinessWeek Mindanao Group of Publications. Ang Mindanao Business Daily ug Business Week Mindanao ang duha ka mga publikasyon sa negosyo sa Business Week Mindanao Group of Publications. Sa lokal na telebisyon, ang mga sikat na lokal na palabas ay mula sa ABS-CBN TV-2 Cagayan de Oro na nag-broadcast hindi lamang sa lungsod ngunit umabot sa buong Northern Mindanao at maging sa Southern Bohol at rehiyon ng Caraga . Sa lokal nga telebisyon, ang bantog nga lokal nga gipakit nga mga salida kay gikan kini sa ABS-CBN TV-2 Cagayan de Oro nga gisibya dili lamang sa siyudad apan nakaabot sab kini sa tibuok Northern Mindanao bisan sa Southern Bohol ug Caraga region. Ang palabas sa umaga ay tulad ng Pamahaw Espesyal at Lokal na programa ng balita- TV Patrol North Mindanao . Ang pasundayag sa buntag ay sama sa Pamahaw Special ug Lokal nga balita- TV Patrol North Mindanao. Gayundin, ang GMA Northern Mindanao ay nag-ambag sa lokal na programang punong-balita ng One Mindanao na nagsasahimpapaw sa buong Mindanao. Dugang pa, ang GMA Northern Mindanao nag-amot sa lokal nga balita nga programa sa One Mindanao nga gisibya sa tibuok Mindanao. Calamba , opisyal na City of Calamba , o kilala lamang bilang Calamba City ay isang 1st class lungsod sa lalawigan ng Laguna , Pilipinas . Ang Calamba, opisyal nga dakbayan sa Calamba, o yano nga nailhan nga Calamba City usa ka lungsod sa unang klase nga lalawagina dakbayan sa Laguna, sa Pilipinas. Ayon sa sensus ng 2015, mayroon itong populasyon na 454,486 katao. Sumala sa sensus sa tuig 2015, kini adunay populasyon nga 454,486 ka mga tawo. Ito ang rehiyonal na sentro ng rehiyon ng Calabarzon . Mao kini ang rehiyonal nga sentro sa rehiyon sa Calabarzon . Matatagpuan ito sa 50 kilometro sa timog ng Maynila , ang lungsod ay kilala bilang Resort Capital ng Pilipinas dahil sa maraming mga hot spring resort na karamihan ay matatagpuan sa Barangay Pansol, Bucal at Bagong Kalsada. Kini nahimutang 50 kilometro sa habagatan sa Manila , ang siyudad nailhan ingon nga ang mga Resort Capital sa Pilipinas tungod sa daghang resorts init nga tingpamulak, nga kasagaran nahimutang sa Barangay Pansol, Bucal ug Bagong Kalsada. Ayon sa sensus ng 2015, ang lungsod ay may populasyong 454,486 katao, na ginagawa itong pinaka-mataong lokal na yunit ng pamahalaan sa Laguna. Sumala sa sensus sa tuig 2000, ang dakbayan adunay populasyon nga 454,486 ka mga tawo, nga naghimo niini nga labing daghan nga populasyon nga lokal nga pangagamhanan nga yunit sa Laguna. Ito ang ika-5 pinakamasakit na lungsod sa lalawigan na may higit sa 2,600 katao sa bawat kilometro parisukat pagkatapos ng San Pedro, Bi–an, Cabuyao at Santa Rosa. Kini ang ika-lima nga pinkalabing daotan nga dakbayan sa lalawagina nga adunay kapin 2,600 ka tawo matag kilometro kwadrado human sa San Pedro, Bi–an, Cabuyao ng Santa Rosa. Batay sa pangkalahatang pagraranggo ng 2014 Lungsod at Mga Munisipal na Index, ang lungsod ay niraranggo ika-18 sa pangkalahatang competitiveness at ika-1 sa mga lungsod sa rehiyon ng Calabarzon . Base sa kinatibuk-ang ranggo sa 2014 Cities ug Municipalities Index, ang siyudad nahimutang sa ika-18 sa kinatibuk-ang competitiveness ug 1st sa mga syudad sa rehiyon sa Calabarzon . Ang lungsod ay kilala bilang ang Pinakamayamang Lungsod ng Calabarzon kasunod ng Cabuyao City , dahil sa maraming pabrika nito ayon sa Rehiyon 4-A Calabarzon. Ang siyudad nahibal-an nga mao ang dakong lungsod sa Calabarzon nga misunod sa Cabuyao City , tungod sa daghang mga pabrika niini sumala sa Rehiyon 4-A Calabarzon. Ang Lungsod ng Calamba ay ang hometown ng Philippine pambansang bayani , Jose Rizal . Ang Dakbayan sa Calamba mao ang lungsod nga natawhan sa Philippine national hero , Jose Rizal . Ang pangalan ng lungsod ay nagmula sa isang alamat na noong maagang panahon ng panahon ng Espanyol sa bansa, dalawang " guardia civil " o mga sundalo ang nawala at dumadaan sa ngayon na Calamba. Ang ngalan sa siyudad naggikan sa usa ka sugilanon nga sa unang panahon sa Espanyol nga panahon sa nasud, duha ka " guardia civil " o mga sundalo ang nawala ug miagi sa karon nga Calamba. Nakilala ng mga sundalo ang isang kabataang babae na nagmula sa isang ilog na nagdadala ng banga ng tubig at isang lutuan. Nakaila sang mga suldado ang iusa ka bata nga babayi nga naggikan sa suba nga may dala nga banga nga tubig kag lunang nga kalan. Ang mga sundalo ay hindi sinasadya sa wikang Espanyol at sa awtoritative tono, upang itago ang katotohanan na sila ay nawala, tinanong ang lokal na dalagita ang pangalan ng lugar na kanilang naroroon. Ang mga sundalo nga walay tinuyo sa Kinatsila nga pinulongan ug sa awtorisadong tono, aron itago ang kamatuoran nga sila nawala, nangutana sa lokal nga dalaga ang ngalan sa dapit nga ilang gipuy-an. Ang babae, na nagsasalita lamang ng kanyang katutubong wika, natural na naisip na siya ay pinag-usapan tungkol sa kung ano ang kanyang dala at nervously uttered " kalan-banga ", ibig sabihin "clay kalan" at "banga ng tubig". Ang babaye, nga nagsulti lamang sa iyang lumad nga pinulongan, sa natural nga naghunahuna nga siya gisukitsukit ang iyang gidala ug gikulbaan nga " kalan-banga ", nga nagpasabut nga "kalan nga kalan" ug "banga sa tubig". Dahil ang mga Kastila ay hindi maaaring bigkasin ito nang maayos, ang bayan ay tinawag na Calamba mula noon. Tungod kay ang mga Katsila dili makapahayag sa tukmang paagi, ang lungsod gitawag nga Calamba kuno sukad niadto. Ang alamat na ito ay immortalized sa isang malaking kongkretong basang tubig na itinayo sa plaza ng lungsod na may mga pangalan ng mga barangay ng lungsod na nakasulat sa ibabaw nito. Kini nga sugilanon nga immortalized sa usa ka dako nga konkreto nga tubig nga tibud gitukod sa plaza sa siyudad sa mga ngalan sa mga barangay sa siyudad nga gisulat sa iyang nawong. Ito ay kilala na ngayon bilang Calambanga at itinuturing na "Pinakamalaking Claypot sa Mundo". Kini nailhan karon nga Calambanga ug gikonsiderar nga "Pinakadakong Claypot sa Kalibutan". Ang parehong garapon ay matatagpuan din sa selyo ng lungsod. Ang pares nga mga garapon makita usab kini sa selyo sa siyudad. Ang plaza ay iminungkahi ni Dr. Agapito Alzona, pagkatapos ang konsehal ng bayan upang magamit ang lugar ng pag-aaksaya kung saan inilipat ang lumang market ng lunsod. Gisugyot ni Dr. Agapito Alzona, ang kagawad sa syudad, ang pagbalhin sa plaza na ang lugar sa kasadya. Ang resolusyon ay inaprubahan ng alkalde ng lungsod na si Roman Lazaro at idinagdag ang karagdagang P5,000 para sa bakod sa orihinal na P15,000 na gastos sa pagtatayo. Ang resolusyon gi-aprobahan sa mayor sa lungsod nga si Roman Lazaro ug dugang nga P5,000 alang sa koral sa orihinal nga P15,000 nga gasto sa pagtukod. Natapos ito noong 1939. Natapos kini niadtong 1939. Ang pinakamatandang bahagi ng Calamba ay pinaniniwalaan na Barangay Sucol kung saan nanatili ang mga unang naninirahan dito. Ang labing karaang bahin sa Calamba gitoohan nga Barangay Sucol diin nagpabilin ang unang mga nagpuyo niini. Ang Calamba ay naging independiyenteng pueblo noong Agosto 28, 1742, at nabuo sa bayan ng Calamba noong 1770. Ang Calamba na usa ka independenteng pueblo na namugna kaniadtong Agosto 28, 1720 nahimo ng syudad kaniadtong 1770. Noong 1813, ang Calamba ay inilagay sa mga kamay ng mga " encargados " ng mga Dominican Brothers, na nahati sa mga bahagi at ibinenta ang mga asyenda sa mga katutubo sa panahon ng rehimeng Amerikano. Niadtong 1813, ang Calamba gibutang sa mga kamot sa mga " encargados " sa mga Dominican Brothers, nga gibahin sa mga bahin ug gibaligya ang mga asyenda ngadto sa mga lumad panahon sa rehimeng Amerikano. Noong panahon ng pagsakop ng Hapon sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig , ang lungsod ay ang teatro ng isang masaker kung saan pinatay ng Imperial Japanese Army ang hindi bababa sa 2,000 sibilyan. Panahon sa pag-okupar sa mga Hapon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , ang siyudad mao ang teatro sa usa ka masaker sa panahon nga ang Imperial Japanese Army nakapatay sa labing menos 2,000 nga mga sibilyan. Ang St. John the Baptist Church , na itinatag noong 1859, ay sinunog ng Hapon noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang St. John the Baptist Church , nga natukod sa 1859, gisunog sa mga Hapon sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Inayos ito ni Fr. Eliseo Dimaculangan. Giayo kini ni Fr. Eliseo Dimaculangan. Ito ang lugar na binyagan ni Jose Rizal . Kini mao ang dapit nga binisahan ni Jose Rizal . Ang orihinal na bautismuhan ay napanatili at naayos. Ang orihinal nga bunyaganan gipreserba ug giayo. Pagkatapos ng isang proseso ng higit sa pitong taon, ang Calamba ang naging ikalawang bahagi ng lungsod ng Laguna sa ilalim ng Republic Act No. 9024. Human sa proseso nga kapin sa pito ka tuig, ang Calamba nahimo nga ikaduhang bahin sa syudad sa Laguna pinaagi sa Republic Act No. 9024. Isang Batas ng Pag-convert ng Munisipalidad ng Calamba, Lalawigan ng Laguna sa isang Sangkap na Lungsod na kilala bilang Lungsod ng Calamba . Usa ka balaud sa pagkambyo sa lungsod sa Calamba, Probinsya sa Laguna ngadto sa usa ka bahin nga siyudad nga mailhan isip Syudad sa Calamba. Ang RA 9024 ay nilagdaan ni Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo noong Marso 5, 2001, sa Malaca–an Palace . Ang RA 9024 gipirmahan ni Presidente Gloria Macapagal-Arroyo niadtong Marso 5, 2001, didto sa Palasyo sa Malaca–ang . Ang Commission on Elections (COMELEC) ay nagtakda ng plebisito para sa pagiging lunsod ng Calamba noong Abril 21, 2001 kung saan sumali ang 15,056 residente. Ang Commission on Elections (COMELEC) mipahimutang sa plebisito alang sa syudad sa Calamba atong Abril 21, 2001 kung diin miapil ang 15,056 nga mga residente. 3,413 o 22.67% ang bumoto na " Hindi " habang ang natitirang 77.33% ay bumoto ng " Oo" sa conversion ng Calamba sa isang bahagi ng lungsod. 3,413 o 22.67% ang nibuto nga " Dili " samtang ang nahabilin nga 77.33% ang nibuto ug " Oo" sa pagkakabig ni Calamba ngadto sa usa ka bahin sa siyudad. Noong 1994, inaprubahan ng Sangguniang Bayan ng Sangguniang Bayan ang Resolusyon Blg. 60, Serye ng 1994 na humihiling sa Senado ng Pilipinas sa pamamagitan ng kanyang pangulo at ng Kapulungan ng mga Kinatawan sa pamamagitan ng tagapagsalita upang isama ang isang panukalang batas para sa conversion ng Calamba sa isang lungsod. Niadtong 1994, gi-aprobahan sa Sangguniang Bayan sa lungsod ang Resolution No. 60, Series of 1994 nga naghangyo sa Senado sa Pilipinas pinaagi sa iyang presidente ug sa House of Representatives pinaagi sa mamumulong aron i-co-sponsor ang usa ka balaodnon alang sa pagkakabig ni Calamba ngadto sa usa ka siyudad. Pagkaraan ng dalawang taon, isa pang resolusyon, ang Resolusyon No. 115 ay naipasa na hiniling ni Congressman Joaquin M. Chipeco Jr, na isama ang isang panukalang batas para sa pagiging lunsod ng Calamba at humiling ng Sangguniang Panlalawigan para sa kanilang mga komento at rekomendasyon tungkol sa bagay na ito. Human sa duha ka tuig nga laing resolusyon, ang Resolution No. 115 gi-aprobahan nga naghangyo nga si Kongresista Joaquin M. Chipeco Jr, sa pag-co-sponsor sa usa ka balaodnon alang sa cityhood sa Calamba ug paghangyo sa Sangguniang Panlalawigan alang sa ilang mga komentaryo ug mga rekomendasyon mahitungod niini. Dalawang taon pa ang nakalipas bago ang House Bill No. 986 at ang Senate bill Nos 1630 at 1791 ay isinampa sa House of Representatives ng Kongresista Chipeco at Senado ng Pilipinas ni Senador Franklin M. Drilonat Sergio Osme–a III , ayon sa pagkakabanggit. Duha pa ka tuig ang milabay una pa ang House Bill No. 986 ug Senate bill Nos 1630 ug 1791 ang gipasaka sa House of Representatives ni Congressman Chipeco ug Senado sa Pilipinas ni Senador Franklin M. Drilonug Sergio Osme–a III , matag usa. Ito ay lamang sa taon 2000 na ang paggalaw para sa cityhood ng Calamba ay mabilis na sinusubaybayan. Niadtong tuig 2000 nga ang kalihukan sa dakbayan sa Calamba kay abtik na gibantayan. Pagkatapos ay hiniling ni Mayor Severino J. Lajara ang kanais-nais na pag-endorso ng House Bill No. 986 mula sa Sangguniang Panlalawigan noong ika-3 ng Enero, 2000. Pagkahuman kay gipangayo ni Mayor Severino J. Lajara ang paborableng pag-endorso sa House Bill No. 986 gikan sa Sangguniang Panlalawigan kaniadtong Enero 3, 2000. Ang Sangguniang Bayan ay nag-endorso rin sa House Bill No. 986 at Senate Bill Nos 1630 at 1791 at humiling din ng paborableng endorsement mula sa Sangguniang Panlalawigan sa parehong buwan. Ang Sangguniang Bayan mi endorso pud sa House Bill No. 986 ug Senate Bill Nos 1630 ug 1791 ug mihangyo usab sa paborableng endorsement gikan sa Sangguniang Panlalawigan sa mao gihapong bulan. Isang buwan ang lumipas at nagpadala si Mayor Lajara ng isang follow-up na sulat kay Vice Governor Teresita "Ningning" Lazaro tungkol sa mga update sa mga bagay. Usa ka bulan ang milabay ug si Mayor Lajara nagpadala ug follow-up nga sulat ngadto kay Bise Gobernador Teresita "Ningning" Lazaro kabahin sa mga updates sa mga butang. Noong Marso 8, inaprobahan ng Komiteng Pambansa sa Lokal na Pamahalaan ang House Bill No. 986 sa ika-2 pagbabasa sa isang pagdinig na ginanap sa Hotel Rembrandt, Quezon City. Niadtong Marso 8, gi-aprobahan sa House Committee on Local Government ang House Bill No. 986 sa ika-2 nga pagbasa sa usa ka hearing nga gipahigayon sa Hotel Rembrandt, Quezon City. Nagsagawa ng parehong pampublikong pagdinig ang House Committee No. 986 sa Gymnasium ng Calamba Elementary School noong Marso 23, na pinapayagan ang prinsipyo ng House Bill. Ang sama nga Committee sa Kongreso nagpahigayon sa usa ka public hearing sa House Bill No. 986 sa gymnasium sa Calamba Elementary School niadtong Marso 23, nga miuyon sa prinsipyo sa House Bill. Ang House Bill 986 ay tinatalakay noong Abril ng Kapulungan ng mga Kinatawan sa plenary session at inaprubahan bilang House Bill No. 10661, na pagkatapos ay iniharap sa Senado ng Pilipinas noong Hunyo. Ang House Bill 986 gituki sa Abril sa House of Representatives sa plenary session ug gi-aprubahan isip House Bill No. 10661, nga gisang-at sa Senado sa Pilipinas sa Hunyo. Ang taong 2001 ay dumating at nagdala ng pag-apruba sa 2nd reading ng Senado Bill Nos 1630 at 1791 at House Bill No. 10661 sa isang pagdinig na ginanap noong Pebrero 5 sa Ambrocio Padilla Hall, Senado ng Pilipinas. Ang tuig 2001 miabot ug nagdala sa pag-uyon sa ika-duha nga pagbasa sa Senado Bill Nos 1630 ug 1791 ug House Bill No. 10661 sa usa ka hearing nga gipahigayon sa Pebrero 5 sa Ambrocio Padilla Hall, Senado sa Pilipinas. Pagkalipas ng tatlong araw, Pebrero 8, ang Senado Bill Nos. 1630 at 1791 at House Bill No. 10661 ay tinatalakay sa Session Plenary at naaprubahan bilang Republic Act No. 9024. Paglabay sa tulo ka adlaw, Pebrero 8, ang Senado Bill Nos 1630 ug 1791 ug House Bill No. 10661 gihisgutan sa Plenary Session ug gi-aprobahan isip Republic Act No. 9024. Caloocan , opisyal ng Lungsod ng Caloocan , o lamang na kilala bilang Caloocan City , ay isang 1st class highly urbanized lungsod sa Metro Manila , Pilipinas . Caloocan , opisyal sa dakbayan sa Caloocan , o sa yano nailhan nga Caloocan City , usa ka 1st klase highly urbanized nga siyudad sa Metro Manila , Pilipinas . Ayon sa 2015 census, ito ay may populasyon na 1,583,978 tao na ginagawa itong bilang ang ika-apat na pinaka-matao lungsod sa Pilipinas . Sumala sa sensus sa tuig 2015, kini adunay populasyon nga 1,583,978 ka mga tawo nga nahimong kini nga ika-upat nga pinakapopular nga dakbayan sa Pilipinas . Ito ay nahahati sa dalawang heograpikal na lokasyon na may kabuuang pinagsamang lugar na 5,333.40 ektarya. Kini gibahin sa duha ka geographical nga mga lugar nga adunay kinatibuk-ang gidak-on nga 5,333.40 ka ektarya. Ito ay dating bahagi ng Lalawigan ng Rizal ng Southern Luzon Region ng Pilipinas . Kini kanhi kabahin sa Lalawigan sa Rizal sa Southern Luzon Region sa Pilipinas . Ang pangalan ng lungsod ay colloquially nabaybay bilang Kalookan . Ang ngalan sa siyudad gi-spell sama sa Kalookan . Binubuo ito kung ano ang kilala bilang CAMANAVA area kasama ang mga lungsod ng Malabon , Navotas at Valenzuela . Kini naglangkob sa nailhan nga CAMANAVA nga dapit kauban sa mga syudad sa Malabon , Navotas ug Valenzuela . Ang salitang caloocan ay nagmula sa salitang Tagalog root lo-ok. Ang pulong nga caloocan naggikan sa Tagalog root word lo-ok. Ang kalook-lookan (o kaloob-looban ) ay nangangahulugang "pinakaloob na lugar". Ang kalook-lookan (o kaloob-looban ) nagkahulugan nga "kinasuloran nga lugar". Ang South Caloocan ay bordered sa Manila , Quezon City , Malabon , Navotas at Valenzuela . Ang South Caloocan adunay utlanan sa Manila , Quezon City , Malabon , Navotas ug Valenzuela . Ang North Caloocan ay namamahagi sa hangganan nito sa Quezon City, Valenzuela at Marilao , Meycauayan at San Jose del Monte sa lalawigan ng Bulacan . Ang North Caloocan nagpaambit sa utlanan niini sa Quezon City, Valenzuela ug Marilao , Meycauayan ug San Jose del Monte sa probinsya sa Bulacan . Una, ang Caloocan ay isang lugar sa mababang lupa na matatagpuan sa sulok kung saan ang matandang bayan ng Tondo at Tambobong ay nakatagpo. Una, ang Caloocan usa ka lugar sa hinubos na yuta na makita sa tumoy kung asa ang karaan nga lungsod sa Tondo ug Tambobong kay nagabot. Ang Caloocan ay naging isang munisipalidad nang ito ay nahiwalay mula sa Tondo noong 1815. Ang Caloocan nahimong lungsod sa dihang nahimulag kini sa Tondo niadtong 1815. Ang orihinal na teritoryo nito ay pinalawig sa Marikina, San Mateo at Montalban sa silangan; Tinajeros, Tanza at Tala na mga ilog sa hilaga. Ang orihinal nga teritoryo niini gipaabot sa Marikina, San Mateo ug Montalban sa sidlakan; Tinajeros, Tanza ug Tala nga mga suba sa amihanan. Ang lungsod ay makabuluhan sa kasaysayan dahil ito ang sentro ng mga aktibidad para sa Katipunan. Ang syudad usa ka mahinungdanon sa kasaysayan tungod kay kini ang sentro sa mga kalihokan alang sa Katipunan. Ang lihim na militanteng lipunan na naglunsad ng Rebolusyong Pilipino sa panahon ng Espanyol na okupasyon ng Pilipinas. Ang tinago nga militanteng katilingban nga naglunsad sa Rebolusyong Pilipino atol sa pagpuyo sa Espanyol sa Pilipinas. Sa isang bahay sa mga lihim na pagpupulong sa Caloocan ay pinangasiwaan ni Andres Bonifacio at ng kanyang mga tauhan, at nasa mga perimeter ng lungsod kung saan ang unang armadong nakatagpo ay naganap sa pagitan ng Katipunan at ng mga Kastila. Usa ka balay sa Caloocan sa sekreto nga mga miting gipahigayon ni Andres Bonifacio ug sa iyang mga tawo, ug didto sa mga utlanan sa siyudad diin ang unang armadong engkwentro nahitabo tali sa Katipunan ug sa mga Katsila. Nagsimula ang rebolusyon matapos ang Cry of Balintawak na pinamumunuan ni Andres Bonifacio. Ang rebolusyon nagsugod human sa Cry of Balintawak nga gipangulohan ni Andres Bonifacio. Noong 1899 ang lungsod ay nagkaroon ng mabigat na pakikipaglaban sa Digmaang Pilipino-Amerikano , sa Labanan ng Caloocan at Ikalawang Labanan ng Caloocan . Niadtong 1899 ang siyudad nakasinati og kusog nga panagsangka sa giyera sa Pilipinas-Amerikano , sa Gubat sa Caloocan ug Ikaduhang Gubat sa Caloocan . Noong 1901, sa panahon ng pagbubuo ng lalawigan ng Rizal, ang Caloocan ay kasama sa matrix nito. Niadtong 1901, sa pagtukod sa lalawigan sa Rizal, ang Caloocan gilakip sa matrix niini. Ang Novaliches ay naging bahagi ng Caloocan alinsunod sa Batas 942, na sinususugan ng Batas 984 at Batas 1008 ng Komisyon ng Pilipinas , na inilipat noong 1949 para sa pagbuo ng Quezon City . Ang Novaliches nahimong bahin sa Caloocan subay sa Act 942, nga gi-amendar sa Act 984 ug Act 1008 sa Philippine Commission , nga gibalhin sa 1949 alang sa pagporma sa Quezon City . Noong 1961, matapos ang Republic Act No. 3278 ay inaprubahan ng Kongreso ng Pilipinas at ang plebisito ay isinasagawa. Niadtong 1961, human ang Republic Act No. 3278 gi-aprobahan sa Kongreso sa Pilipinas ug gipahigayon ang plebisito. Ang Caloocan ay opisyal na itinatag sa pagiging lungsod noong Pebrero 16, 1962. Ang Caloocan opisyal nga natukod sa pagka-siyudad sa Pebrero 16, 1962. Ang isang Caloocan isang beses sumasakop sa isang mas malaki, magkadikit na lugar. Ang Caloocan kas-a naglangkob sa mas dako, kasikbit nga lugar. Ang mga distrito ng Balintawak , La Loma at Novaliches ay dating bahagi ng Caloocan. Ang mga distrito sa Balintawak , La Loma ug Novaliches kaniadto kabahin sa Caloocan. Ang Balintawak ay isang makasaysayang distrito dahil ito ang orihinal na site ng "Cry of Pugad Lawin" (Unang Sigaw sa Balintawak) at isang lokasyon na tinatawag na "Kang-kong" malapit sa bahay ni Tandang Sora. Ang Balintawak usa ka makasaysayanon nga distrito tungod kay kini ang orihinal nga dapit sa "Cry of Pugad Lawin" (Permirong Syagit sa Balinatawak) ug usa ka dapit nga gitawag nga "Kang-kong" duol sa balay ni Tandang Sora. Ang Novaliches ay isang malawak na sektor na may ilang mga burol na nagsisilbing mga lugar ng pagpupulong at mga hideout para kay Andres Bonifacio y de Castro at ng Katipunan . Ang Novaliches usa ka halapad nga sektor nga adunay pipila ka mga bungtod nga nagsilbing mga tigumanan ug mga tagoanan para kang Andres Bonifacio y de Castro ug sa Katipunan. Sa pamamagitan ng 1920s ay nagkaroon ng isang pagsasama ng ilang mga munisipalidad. Sa mga tuig 1920 adunay usa ka panaghiusa sa pipila ka mga munisipyo. Inaprubahan ng Caloocan ang kalapit na bayan ng Novaliches, na nakasaad sa Batas 942, na sinususugan ng Mga Gawa 984 at 1008 ng Komisyon ng Pilipinas, na nagdadala ng kabuuang lugar nito sa mga 15,000 ektarya. Gisakop sa Caloocan ang kasikbit nga lungsod sa Novaliches, sumala sa gipahayag sa Act 942, nga giusab sa Mga Buhat 984 ug 1008 sa Philippine Commission, nga nagdala sa kinatibuk-an nga lugar ngadto sa mga 15,000 ka ektarya. Lumalawak ito sa mga paanan ng Marikina, San Mateo at Montalban sa silangan; Tinajeros, Tanza at Tala na mga ilog sa hilaga; San Francisco del Monte, Sampalok, Sta. Cruz at Tondo sa timog; at Dagat-Dagatan o Aromahan sa kanluran. Nag-abot kini sa tiilan sa Marikina, San Mateo ug Montalban sa silangan; Tinajeros, Tanza ug Tala mga suba sa amihanan; San Francisco del Monte, Sampalok, Sta. Cruz ug Tondo sa habagatan; ug Dagat-Dagatan o Aromahan sa kasadpan. Noong ang Quezon City ay nilikha noong 1939, ang Caloocan ay nagpadala ng 1,500 ektarya ng lupa mula sa mga baryo o sitio ng Balintawak, Balingasa, Kaingin, Kangkong, La Loma, Malamig, Matalahib, Masambong, Galas, San Isidro, San Jose, Santol at Tatalon. Sa dihang gimugna ang Siyudad sa Quezon niadtong 1939, ang Caloocan mihatag sa 1,500 hektaryas nga yuta gikan sa mga baryo o sitio sa Balintawak, Balingasa, Kaingin, Kangkong, La Loma, Malamig, Matalahib, Masambong, Galas, San Isidro, San Jose, Santol ug Tatalon. Sa halip na salungatin ang paglipat, ang mga residente ng Caloocan ay kusang nagbigay ng lupain sa paniniwala na makikinabang sa bagong kabiserang bayan ng bansa . Sa baylo nga supakon ang pagbalhin, ang mga residente sa Caloocan kinabubut-on nga naghatag sang duta sa pagtuo nga makabenepisyo ini sa bag-o nga kapital sa lungsod. Gayunpaman, noong 1949, ipinasa ng Kongreso ang Republic Act No. 333, na muling tinukoy ang hangganan ng Caloocan-Quezon City. Apan, sa 1949, ang Kongreso mipasar sa Republic Act No. 333, nga nagbag-o sa utlanan sa Caloocan-Quezon City. Ang mga baryo ng Baesa, Talipap‰, San Bartolome, Pasong Tamo, Novaliches, Banlat, Kabuyao, Pugad Lawin, Bagbag, Pasong Putik, na dating nabibilang sa Novaliches at may lugar na 8,100 ektarya, ay pinalabas mula sa Caloocan. Ang mga baryo sa Baesa, Talipap‰, San Bartolome, Pasong Tamo, Novaliches, Banlat, Kabuyao, Pugad Lawin, Bagbag, Pasong Putik, nga kaniadto nahisakop sa Novaliches ug may luna nga mga 8,100 ka ektarya, gikan sa Caloocan. Ang natitirang bahagi ng Novaliches ay tinatawag ngayong North Caloocan. Ang nabilin nga bahin sa Novaliches gitawag karon nga North Caloocan. Nahati ang Caloocan sa dalawang bahagi: isang bahagi ng timog na mas urbanisado, at isang hilagang seksyon na naging suburban-rural. Kini nagbahin sa Caloocan ngadto sa duha ka bahin: usa ka habagatang bahin nga mas urbanisado, ug usa ka bahin sa amihanan nga nahimong suburban-rural. Ang Caloocan ay nahahati sa dalawang di-magkadikit na lugar. Ang Caloocan gibahin sa duha ka mga dapit nga dili magkatakdo. Ang Katimugang Caloocan ay matatagpuan sa hilaga ng Manila at napapailalim sa Malabon at Valenzuela sa hilaga at kanluran, Navotas sa kanluran, at Quezon City sa silangan. Ang Southern Caloocan nahimutang sa amihanan sa Manila ug gilibutan sa Malabon ug Valenzuela sa amihanan ug kasadpan, Navotas sa kasadpan, ug Quezon City sa sidlakan. Ang Northern Caloocan ang pinakamalapit na teritoryo ng Metro Manila na tinawag ng karamihan sa mga residente na Novaliches, Caloocan; ito ay nasa silangan ng Valenzuela, hilaga ng Quezon City, at timog ng San Jose del Monte , Meycauayan at Marilao sa lalawigan ng Bulacan . Ang Northern Caloocan mao ang pinakaduol nga teritoryo sa Metro Manila diin ang kadaghanan sa mga residente nagtawag sa Novaliches, Caloocan; kini nahimutang sa sidlakan sa Valenzuela, amihanan sa Quezon City, ug habagatan sa San Jose del Monte , Meycauayan ug Marilao sa lalawigan sa Bulacan . Ang hilagang bahagi ng Caloocan ay mas malaki kaysa sa katimugang bahagi nito. Ang amihanang bahin sa Caloocan mas dako kaysa sa habagatang bahin niini. Ang Caloocan ay nahahati sa 188 barangay . Ang Caloocan gibahin sa 188 ka mga barangay . Gumagamit ang lungsod ng isang hybrid system para sa mga barangay nito. Ang siyudad naggamit sa usa ka hybrid nga sistema alang sa mga barangay niini. Ang lahat ng mga barangay ay may mga kaukulang numero ngunit ilan lamang - karamihan sa hilagang bahagi - ay may mga katumbas na pangalan. Ang tanan nga mga barangay adunay ilang mga kaangay nga gidaghanon apan diyutay lamang - kasagaran sa amihanang bahin - adunay susama nga mga ngalan. Gayunpaman, ang mga pangalan ng mga baryo at distrito ay hindi kinakailangang tumutugma sa mga perimeter ng barangay. Apan, ang mga ngalan sa mga baryo ug mga distrito dili kinahanglan nga mohaum sa mga barangay perimeters. Ang mga barangay sa timog ng Caloocan ay mas maliit kumpara sa kanilang hilagang katapat. Ang mga barangay sa habagatang bahin sa Caloocan mas gamay kon itandi sa ilang mga kaubanan sa amihanan. Kabilang sa mga lungsod sa Metro Manila, tanging Maynila, Pasay at Caloocan ang nagpapatupad ng tinatawag na "Zone Systems". Lakip sa mga siyudad sa Metro Manila, ang Manila, Pasay ug Caloocan lamang ang nagpatuman sa gitawag nga "Zone Systems". Ang isang zone ay isang grupo ng mga barangay sa isang distrito. Ang usa ka zone kay usa ka grupo sa mga barangay sa usa ka distrito. Bagaman ang isang zone ay itinuturing na isang subdibisyon sa mga lokal na yunit ng pamahalaan, ang mga tao ay hindi pumili ng isang lider para sa zone sa isang popular na halalan katulad ng normal na barangay o lokal na halalan. Bisan ang usa ka sona giisip nga usa ka subdibisyon sa mga lokal nga pangagamhanan, ang mga tawo dili mopili sa usa ka lider alang sa zone sa usa ka popular nga pinili nga susama sa normal nga barangay o lokal nga eleksyon. Ang sistema ng pag-zoning ay para lamang sa mga layunin ng istatistika. Ang sistema sa pag-zoning alang lamang sa mga katuyoan sa istatistiks. May 16 zones ang Caloocan. Adunay 16 nga mga zone ang Caloocan . Ang pinakamalaking zone sa Caloocan ay ang Zone 15 sa Distrito 1 (North Caloocan) direkta sa kanluran ng ikalawang pinakamalaking zone sa Caloocan na Zone 16. Ang pinakadako nga zone sa Caloocan mao ang Zone 15 sa Distrito 1 (North Caloocan) nga direkta sa kasadpan sa ikaduhang pinakadako nga zone sa Caloocan nga mao ang Zone 16. Ang Barangay Bagong Silang ay ang pinakapopular na barangay sa buong bansa na may populasyong 246,515 katao. Ang Barangay Bagong Silang ang pinakadaghan nga barangay sa tibuok nasud nga adunay populasyon nga 246,515 ka mga tawo. Noong 1957, ang sitio ng Bagbagin ay nahiwalay mula sa baryo ng Kaybiga at naging isang natatanging baryo na kilala bilang bagbagin ng baryo. Niadtong 1957, ang sitio sa Bagbagin nahimulag gikan sa baryo sa Kaybiga ug nahimong usa ka pinaka maayo nga baryo nga nailhang bagbagin nga baryo. Cebu City , opisyal ng Lungsod ng Cebu ay isang 1st class highly urbanized lungsod ng isla ng Cebu sa Central Visayas Region, Pilipinas . Cebu City , opisyal sa dakbayan sa Sugbo usa ka 1st klase highly urbanized nga siyudad sa isla sa Cebu sa Central Visayas Region, sa Pilipinas . Ayon sa census ng 2015, mayroon itong populasyon na 922,611 katao, ginagawa itong ikalimang pinaka-populated na lungsod sa bansa at ang pinaka-populasyon sa Visayas. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini adunay populasyon nga 922,611 ka mga tawo, nga naghimo niini nga ikalima nga labing populasyon nga dakbayan sa nasud ug ang labing daghan sa populasyon sa Visayas. Ito ang kapital / upuan ng pamahalaan para sa lalawigan ng Cebu , ngunit ito ay pinamamahalaan nang hiwalay mula rito. Kini ang kapital / lingkuranan sa gobyerno alang sa lalawigan sa Sugbo , apan gidumala nga gilain gikan niini. Ang lungsod ay isang mahalagang sentro ng commerce, kalakalan at edukasyon sa Visayas . Ang siyudad usa ka mahinungdanon nga sentro sa komersiyo, pamatigayon ug edukasyon sa Visayas . Matatagpuan sa gitna ng silangang bahagi ng Cebu Island , ito ang sentro ng metropolitan area na tinatawag na Metro Cebu. Nahimutang sa tunga-tunga sa sidlakang bahin sa Cebu Island , kini ang sentro sa metropolitan area nga gitawag Metro Cebu. Ang Metro Cebu ay may kabuuang populasyon na 2,849,213 hanggang 2015, na ginagawa itong pangalawang pinakapopular na metropolitan area ng bansa pagkatapos ng Metro Manila sa Luzon . Ang Metro Cebu adunay kinatibuk-ang populasyon nga 2,849,213 hangtud sa 2015, nga nahimong ikaduhang labing daghan nga populasyon nga metropolitan nga dapit sa nasud human sa Metro Manila sa Luzon . Ang lungsod ay ang unang Espanyol na pamayanan, ang pinakalumang lungsod ng bansa, at ang unang kabisera ng Pilipinas . Ang siyudad mao ang unang Spanish settlement, ang labing karaang siyudad sa nasud, ug ang unang kapital sa Pilipinas . Ito ay itinuturing bilang ang Fount ng Kristiyanismo sa Malayong Silangan. Giisip kini nga ang tinubdan sa Kristianismo sa Layong Sidlakan. Ito ang " Ikalawang Lunsod " ng Pilipinas pagkatapos ng Manila . Kini ang " Ikaduhang Siyudad " sa Pilipinas human sa Manila . Ang Cebu ay ang pangunahing domestic port ng pagpapadala ng Pilipinas, at tahanan sa tungkol sa 80% ng mga domestic shipping company. Ang Cebu mao ang nag-una nga kaugalingog pananagatan sa Pilipinas, ug kini anaa sa panimalay sa mga 80% sa mga domestic nga kompanya sa shipping. Ang Lungsod ng Cebu ay nasa hilaga ng bayan ng Balamban at ng lungsod ng Danao , sa kanluran ng lungsod ng Toledo , sa silangan ng mga lungsod ng Lapu-Lapu at Mandaue at ng mga bayan ng Consolacion , Liloan at Compostela at sa timog ng Lungsod ng Talisay . Ang Dakbayan sa Sugbo gilatas sa amihanan sa lungsod sa Balamban ug sa dakbayan sa Danao , sa kasadpan sa dakbayan sa Toledo , sa sidlakan sa mga dakbayan sa Lapu-Lapu ug Mandaue ug mga lungsod sa Consolacion , Liloan ug Compostela ug sa habagatan sa dakbayan sa Talisay . Ang pangalan na "Cebu" ay dumating mula sa lumang Cebuano salita sibu o sibo ( "trade"), isang pinaikling form ng sinibuayng hingpit ( "ang lugar para sa kalakalan"). Ang ngalan nga "Cebu" naggikan sa karaang Cebuano nga pulong sibu o sibo ("trade"), usa ka pinamubo nga sinibuayng hingpit ("ang dapit alang sa trading"). Ito ay orihinal na inilapat sa mga pantalan ng bayan ng Sugbu, ang sinaunang pangalan para sa Cebu City. Kini orihinal nga gigamit sa mga pantalan sa lungsod sa Sugbu, ang karaang ngalan sa Lungsod sa Cebu. Ang Sugbu naman ay nagmula sa Lumang katawagan sa terminong " napaso na lupa " o "malaking apoy". Ang Sugbu, usab, gikuha gikan sa Karaang Sugbo nga termino alang sa " nasunog nga yuta " o "dakong kalayo". Bago ang pagdating ng mga Espanyol , ang lungsod ng Cebu ay bahagi ng isla - rajahnate at sentro ng kalakalan ng Pulua Kang Dayang o Kangdaya na mas kilala ngayon bilang Rajahnate ng Cebu . Sa wala pa ang pag-abot sa mga Katsila , ang syudad sa Sugbo kabahin sa island- rajahnate ug trade center sa Pulua Kang Dayang o Kangdaya karon mas nailhang Rajahnate of Cebu . Ito ay itinatag sa pamamagitan ng isang prinsipe ng Hindu Chola dinastya ng Sumatra , ang kalahating Malay at kalahating-Tamil, Sri Lumay. Gitukod kini sa usa ka prinsipe sa Hindu Chola dinastiya sa Sumatra , ang tunga nga Malay ug tunga nga Tamil, si Sri Lumay. Ang pangalan na Sugbu (pinaikling anyo ng Kang Sri Lumaying Sugbu , literal na "ng dakilang apoy ni Sri Lumay") ay tumutukoy sa mga taktika ng Sri Lumay na napaso sa lupa laban sa mga Muslim na Moro raider ( Magalos ). Ang ngalan nga Sugbu (pinamubo sa Kang Sri Lumaying Sugbu , sa literal nga "ang dakong kalayo ni Sri Lumay") nagtumong sa mga taktika sa sunog nga Sri Lumay batok sa mga Muslim nga Moro raiders ( Magalos ). Noong Abril 7, 1521, dumalaw ang Portuges na tagapagsalin na si Ferdinand Magellan sa Cebu. Sa Abril 7, 1521, ang Portuges nga eksplorador nga si Ferdinand Magellan mitugpa sa Cebu. Siya ay tinatanggap ng Rajah Humabon (kilala rin bilang Sri Humabon o Rajah Humabara), ang apo ni Sri Lumay, kasama ang kanyang asawa at mga 700 katutubong taga-isla. Giabi-abi siya ni Rajah Humabon (nailhan usab nga Sri Humabon o Rajah Humabara), apo ni Sri Lumay, kauban ang iyang asawa ug mga 700 ka lumad nga taga-isla. Gayunpaman, pinatay si Magellan sa Labanan ng Mactan , at ang natitirang mga miyembro ng kanyang ekspedisyon ay umalis sa Cebu sa lalong madaling panahon matapos na ang ilan sa kanila ay poisoned ng Humabon, na natatakot sa dayuhang trabaho. Apan gipatay si Magellan sa Battle of Mactan , ug ang nahibilin nga mga sakop sa iyang ekspedisyon mibiya sa Cebu human sa pipila kanila gihiloan ni Humabon, nga nahadlok sa langyaw nga trabaho. Ang huling pinuno ng Sugbu, bago ang kolonisasyon ng Espanyol, ay ang pamangkin ni Rajah Humabon, si Rajah Tupas. Ang katapusang magmamando sa Sugbu, sa wala pa kolonisasyon sa Espanyol, ang pag-umangkon ni Rajah Humabon, Rajah Tupas. Noong ika-13 ng Pebrero 1565, ang mga Espanyol na conquistador na pinamunuan ni Miguel Lopez de Legazpi kasama ang mga prayle ng Augustinian na sina Andres de Urdaneta , ay dumating sa Samar, na nagmamay-ari ng isla pagkatapos nito. Niadtong 13 sa Pebrero 1565, ang mga Espanyol nga mga conquistador nga gipangulohan ni Miguel Lopez de Legazpi uban sa mga pastor sa Augustinian kansang nag-una nga si Andres de Urdaneta , miabot sa Samar, nga nakatagamtam sa isla human niadto. Nilinang nila ang ilang natives at Espanyol na labi sa Cebu. Ilang gipanamon ang pipila ka lumad ug mga Espanyol nga nahibilin sa Cebu. Pagkatapos, ang ekspedisyon ay bumisita sa Leyte , Cabalian , Mazaua, Camiguin at Bohol kung saan ginawa ang sikat na Sandugo o dugo sa pagitan ng Lopez de Legazpi at Datu Sikatuna , ang pinuno ng Bohol noong 16 ng Marso 1565. Pagkahuman, ang ekspedisyon mibisita sa Leyte , Cabalian , Mazaua, Camiguin ug Bohol diin ang gibantog nga Sandugo o dugo nga sangkap gihimo tali sa Lopez de Legazpi ug Datu Sikatuna , ang punoan sa Bohol niadtong 16 sa Marso 1565. Ang mga Espanyol ay dumating sa Cebu noong 15 Abril 1565. Ang mga Espanyol miabot sa Cebu niadtong 15 sa Abril 1565. Pagkatapos ay sinubukan nilang makipagkita sa lokal na pinuno, si Rajah Tupas, ngunit natagpuan na siya at ang lokal na populasyon ay inabandona ang bayan. Dayon misulay sila nga makig-uban sa lokal nga magmamando, si Rajah Tupas, apan nakit-an nga siya ug ang mga lumulupyo mibiya sa lungsod. Ipinakita ni Rajah Tupas ang kanyang sarili sa kanilang kampo noong ika-8 ng Mayo, kapistahan ng Pagsisilbi ni San Miguel ang Arkanghel , nang makuha ang isla sa ngalan ng Espanyol na Hari. Gipresentar ni Rajah Tupas ang iyang kaugalingon sa ilang kampo niadtong Mayo 8, kapistahan sa Pagpakita sa San Miguel nga Arkanghel , sa dihang ang pulo gipanag-iya sa ngalan sa Espanyol nga Hari. Ang Treaty of Cebu ay pormal na ginawa noong Hulyo 3, 1565. Ang kasunduan ng Cebu pormal nga gihimo sa Hulyo 3, 1565. Ang partidong Lopez de Legazpi ay nagngangalang ang bagong lungsod na "Villa de San Miguel de Cebu" (mamaya ay pinalitan ng pangalan na "Ciudad del Sant’simo Nombre de Jesus)." Ang partido ni Lopez de Legazpi nagngalan sa bag-ong siyudad nga "Villa de San Miguel de Cebu" (sa ulahi ginganlan nga "Ciudad del Sant’simo Nombre de Jesus)." Noong 1567, ang garrison ng Cebu ay pinalakas sa pagdating ng 2,100 sundalo mula sa New Spain (Mexico). Niadtong 1567 ang garrison sa Cebu napalig-on sa pag-abot sa 2,100 nga mga sundalo gikan sa New Spain (Mexico). Ang lumalaking kolonya ay pinatibay ng Fort San Pedro . Ang nagtubo nga kolonya gipalig-on sa Fort San Pedro . Sa pamamagitan ng 1569 ang Espanyol areglo sa Cebu ay naging mahalaga bilang isang ligtas na port para sa mga barko mula sa Mexico at bilang isang jumping-off point para sa karagdagang paggalugad ng arkipelago. Niadtong 1569 ang pamilyang Espanyol sa Cebu nahimong importante isip usa ka luwas nga pantalan alang sa mga barko gikan sa Mexico ug ingon nga usa ka tagakanang lugar alang sa dugang pagsuhid sa kapupud-an. Ang mga maliliit na ekspedisyon na pinangunahan ni Juan de Salcedo ay nagpunta sa Mindoro at Luzon , kung saan siya at si Mart’n de Goiti ang nanguna sa papel ng pagsuko ng mga Kaharian ng Tundun at Seludong noong 1570. Ang mga gagmay nga ekspedisyon nga gipanguluhan ni Juan de Salcedo miadto sa Mindoro ug Luzon , diin siya ug si Mart’n de Goiti ang nanguna nga papel sa pagsakop sa mga Gingharian sa Tundun ug Seludong niadtong 1570. Ang isang kasunduan sa pagitan ng mga conquistadors at ang Rajahs upang bumuo ng isang konseho ng lungsod ay naghandaan ng daan para sa pagtatatag ng isang bagong kasunduan at ang pagtatayo ng Kristiyanong may pader na lungsod ng Intramurossa nalipol na mga labi ng Islamikong Maynila, at pagkatapos ay isang bansag-estado ng Kasultanan ng Brunei . Usa ka kasabutan tali sa mga conquistadors ug sa Rajahs nga nahimong usa ka konseho sa siyudad naghimo sa dalan alang sa pagtukod sa usa ka bag-ong settlement ug ang pagtukod sa Kristohanong pinarilan nga siyudad sa Intramurossa nahibilin nga mga nahibilin sa Islamic Manila, dayon usa ka basalyo nga estado sa Sultanate of Brunei . Noong 1571, dinala ng mga Espanyol ang impanterya mula sa Mexico, upang makapagtaas ng isang hukbo ng mga Kristiyanong Bisaya na mandirigma mula sa Cebu at Iloilo pati na rin ang mga mercenary mula sa rehiyon ng Tagalog, at sinalakay ang Sultanate ng Brunei sa tinatawag na Castilian War . Niadtong 1571, ang mga Espanyol nagdala sa infantry gikan sa Mexico, aron sa pagpadako sa usa ka kasundalohan sa mga manggugubat nga Kristiyanong Bisaya gikan sa Cebu ug Iloilo ingon man usab mga mersenaryo gikan sa rehiyon sa Tagalog, ug giatake ang Sultanate of Brunei sa gitawag nga " Castilian War . Sinimulan din ng digmaan ang mga Espanyol-Moro Wars na isinagawa sa pagitan ng mga Christian Visayans at Muslim Mindanao, kung saan sinunog ng mga Moros ang mga bayan at nagdaos ng mga pag-agaw ng alipin sa mga isla ng Visayas at ibinebenta ang mga alipin sa mga Sultanate of the Malay Archipelago at ang mga Bisaya na nakipaglaban sa pamamagitan ng pagtatatag ng kuta ng Kristiyano - mga lungsod sa Mindanao, mga lungsod tulad ng Zamboanga City . Gisugdan usab sa gubat ang Espanyol-Moro Wars nga naglunsad tali sa mga Kristiyanong Bisaya ug Muslim Mindanao, diin gisunog sa mga Moros ang mga lungsod ug gidumala ang mga pag-atake sa mga ulipon sa mga isla sa Visayas ug gibaligya ang mga ulipon ngadto sa Sultanates sa Malay Archipelago ug ang mga Bisaya nakig-away pinaagi sa pagtukod sa Kristohanong kuta - mga lungsod sa Mindanao, mga siyudad sama sa Zamboanga City . Noong 14 Agosto 1595, nilikha ni Pope Clement VIII ang diyosesis ng Cebu bilang isang suffragan sa Archdiocese of Manila . Niadtong 14 sa Agosto 1595, si Pope Clement VIII naglalang sa diocese sa Cebu isip usa ka suffragan sa Archdiocese of Manila . Noong 3 Abril 1898, ang mga lokal na rebolusyonaryo na pinangungunahan ng Negrense Leon Kilat ay tumayo laban sa mga kolonyal na awtoridad ng Espanya at kinontrol ang sentro ng lunsod pagkatapos ng tatlong araw na labanan. Niadtong 3 sa Abril 1898, ang mga lokal nga rebolusyonaryo nga gipangulohan sa Negrense Leon Kilat mitindog batok sa mga kolonyal nga awtoridad sa Espanya ug gikontrol ang sentro sa syudad human sa tulo ka adlaw nga pakigbisog. Ang pag-aalsa ay natapos lamang ng maling pagpatay kay Leon Kilat at pagdating ng mga sundalo mula sa Iloilo . Ang pag-alsa natapos lamang sa mapatuyang pagpatay kang Leon Kilat ug sa pag-abot sa mga sundalo gikan sa Iloilo . Noong Disyembre 26, 1898, pinalayas ng Gobernador ng Espanya, si Heneral Montero, ang kanyang mga tropa sa Zamboanga, na binabalik ang ari-arian ng pamahalaan sa Pablo Mejia. Kaniadtong 26 sa Disyembre 1898 gipahawa sa gobernador sa Espanya, si General Montero sa iyahang tropa sa Zamboanga, milingi sa kabtangan sa gobyerno ngadto sa Pablo Mejia. Nang sumunod na araw, isang pamahalaang panlalawigan ang nabuo sa ilalim ni Luis Flores bilang pangulo, General Juan Climaco bilang hepe ng militar ng tauhan, at Julio Llorente bilang alkalde. Ang sunod nga adlaw, sa usa ka provincial government naporma ubos sa Luis Flores isip presidente, Kinatibuk-ang Juan Climaco ingon nga pangulo sa kasundalohan sa sungkod, ug Julio Llorente isip mayor. Ang pag-sign ng Treaty of Paris sa pagtatapos ng Digmaang Espanyol-Amerikano na ipinagkaloob para sa pagpasok ng Cebu kasama ang iba pang mga isla ng Pilipinas sa Estados Unidos hanggang sa pagbuo ng Commonwealth Era (1935-46) . Ang pagpirma sa Tratado sa Paris sa katapusan sa Gubat sa Espanyol-Amerikano gitagana alang sa pagtugot sa Sugbo uban sa ubang mga pulo sa Pilipinas ngadto sa Estados Unidos hangtud sa pagtukod sa Commonwealth Era (1935-46) . Noong Pebrero 21, 1899, ang USS Petre ay nagpadala ng isang landing party ng 40 marino sa baybayin ng Cebu. Niadtong Pebrero 21, 1899, gipadala sa USS Petrel ang usa ka landing party sa 40 ka marine sa kabaybayonan sa Cebu. Ang paglipat ng Cebu sa pamahalaang Komonwelt ay nilagdaan ni Luis Flores bagama't ang iba pa, lalo na ang General Arcadio Maxilom at Juan Climaco, ay nag-aalok ng paglaban hanggang 1901. Ang pagbalhin sa Sugbo ngadto sa gobyerno sa Commonwealth gipirmahan ni Luis Flores bisan tuod nga ang uban, ilabi na si General Arcadio Maxilom ug Juan Climaco, mihalad sa pagbatok hangtod sa 1901. Gobernador WH Taft bumisita sa Cebu noong 17 Abril 1901, at hinirang si Julio Llorento bilang unang probinsiyal na gobernador. Governor WH Taft miduaw sa Sugbo sa 17 sa Abril 1901, ug gitudlo Julio Llorento ingon nga ang mga unang gobernador sa probinsya. Si Juan Climaco ay inihalal sa tanggapan na iyon noong Enero 1904. Si Juan Climaco napili sa maong buhatan niadtong Enero 1904. Pagkatapos ng pagkakaroon ng nanatiling bayan mula noong orihinal na pagtatatag nito noong 1565, ang Cebu ay naging isang chartered city noong Pebrero 24, 1937. Human nga nagpabilin nga usa ka lungsod sukad sa orihinal nga pagkatukod niini niadtong 1565, ang Cebu nahimong nakakartang lungsod niadtong Pebrero 24, 1937. Marami pang ibang mga lungsod sa Pilipinas tulad ng Dansalan (ngayon Marawi ), Iloilo City , at Lungsod ng Bacolod ay isinama din noong panahong iyon (tingnan ang Mga Lungsod ng ang Pilipinas ). Daghang uban nga mga dakbayan sa Pilipinas sama sa Dansalan (karon Marawi ), Iloilo City , ug Bacolod City gilakip usab niadtong panahona (tan-awa ang mga Lungsod sa ang Pilipinas ). Kasama ang natitirang bahagi ng bansa, ang Cebu ay nasa ilalim ng Hapon sa panahon ng WW II . Duyog sa ubang bahin sa nasud, ang Cebu nailalom sa trabaho sa Japan panahon sa WW II . Nakatagpo ang Hapon ng ilang pagsalungat doon mula sa mga gerilya at mga iregular na pwersa na pinangungunahan ni Col. James Cushing at ng Cebu Area Command. Nakakita ang mga Hapon sa pipila ka pagsupak didto gikan sa mga gerilya ug dili regular nga mga pwersa nga gipangunahan ni Col. James Cushing ug sa Cebu Area Command. Sa wakas ay pinalaya ito sa Battle for Cebu City noong Marso at Abril 1945. Kini sa kataposan giluwatan sa Battle for Cebu City niadtong Marso ug Abril 1945. Ang pangkalahatang punong tanggapan ng Philippine Commonwealth Army at ika-8 Constabulary Regiment ng Philippine Constabulary, aktibo mula sa 3 ng Enero 1942 hanggang Hunyo 30, 1946, ay naka-istasyon sa Cebu City sa panahon ng World War II . Ang mga heneral nga hedkwarters sa militar sa Philippine Commonwealth Army ug ika-8 nga Constabulary Regiment sa Philippine Constabulary, aktibo gikan sa 3 sa Enero 1942 hangtud sa Hunyo 30, 1946, gibutang sa Cebu City Gubat sa Kalibotan II . Ang Colon Street, ang pinakalumang pambansang kalsada sa Pilipinas, ay ang sentro ng isang makakapal at compact na lugar sa downtown Cebu City na dating sentro ng shopping at business activity ng Cebu City, na may mga tindahan, restaurant at pelikula. Ang Colon Street, ang labing karaan nga nasudnong dalan sa Pilipinas, mao ang sentro sa usa ka dasok ug gamay nga lugar sa downtown Cebu City nga kanhi ang sentro sa pamaligya ug negosyo sa Cebu City, nga adunay mga tindahan nga moderno, mga restawran ug mga movie house. Noong unang bahagi ng 1990, ang karamihan sa aktibidad na ito ay lumipat sa mas moderno at mas magkakaibang mga distrito ng negosyo na matatagpuan sa halos lahat ng mga lunsod na lugar ng lungsod, kabilang ang sa itinuturing na mga tirahan at libangan na mga kapitbahayan. Sa sayong bahin sa 1990, kadaghanan niini nga kalihokan mibalhin ngadto sa mas moderno ug mas nagkalain laing mga distrito sa negosyo nga nahimutang sa hapit tanan nga mga kasyudaran sa siyudad, lakip sa giisip nga mga kasilinganan ug kalingawan nga kasilinganan. Nagsisilbi din ang Colon bilang transit point para sa mga pampublikong utility jeepney na sumasaklaw sa mga ruta ng arterya sa loob ng lungsod. Ang Colon nagsilbi usab nga transit point alang sa mga public utility jeepney nga naglangkob sa mga ruta sa arterya sa sulod sa siyudad. Ang Cebu City ay may lupain na 315 square kilometers. Ang Dakbayan sa Sugbo adunay luna sa yuta nga 315 square kilometers. Sa hilagang-silangan ng lungsod ay ang Mandaue City at ang bayan ng Consolacion. Sa amihanang-sidlakan sa dakbayan mao ang dakbayan sa Mandaue ug lungsod sa Consolacion. Sa kanluran ay ang Toledo City at ang mga bayan ng Balamban at Asturias ; sa timog ay ang Talisay City at ang bayan ng Minglanilla . Sa kasadpan mao ang Toledo City ug mga lungsod sa Balamban ug Asturias ; sa habagatan mao ang Talisay City ug ang lungsod sa Minglanilla . Sa buong Mactan Strait sa silangan ay isla ng Mactan kung saan matatagpuan ang Lapu-Lapu. Katibuokan sa Mactan Strait sa sidlakan ang Isla sa Mactan diin nahimutang ang Lapu-Lapu. Karagdagang silangan sa kabila ng Cebu Strait ay ang isla ng Bohol . Ang dugang sidlakan tabok sa Cebu Strait mao ang pulo sa Bohol . Ang Ceboom , isang portmanteau ng Cebu at Boom, ay ginamit upang sumangguni sa mabilis na pagpapaunlad ng ekonomiya ng Cebu City at Cebu Province noong unang bahagi ng dekada 1990. Ang Ceboom , usa ka portmanteau sa Sugbo ug Boom, gigamit nga nagtumong sa paspas nga paglambo sa ekonomiya sa Cebu City ug Cebu Province sa sayong bahin sa dekada 1990. Sa kalapit ng lungsod ng Cebu sa maraming mga isla, tabing-dagat, hotel at resort, mga lokasyon sa pag-diving at mga site ng pamana, mataas na domestic at dayuhang tourist arrivals ang nag-fuel sa industriya ng turismo ng lungsod. Tungod sa kaduol sa dakbayan sa Sugbo sa daghan nga mga isla, beaches, hotels ug resorts, mga lugar sa pag-diving ug mga heritage sites, ang taas nga lokal ug langyaw nga mga turista nga miabut na sa industriya sa turismo sa siyudad. Dahil sa lokasyon ng heograpiya nito, ang pag-access sa pamamagitan ng air, land and sea transportation, ang Cebu City ay naging tourist gateway sa Central at Southern Philippines. Tungod sa nahimutangan niini nga lokasyon, ang pagdala sa kahanginan sa hangin, yuta ug dagat, ang Cebu City nahimo nga tourist gateway sa Central ug Southern Philippines. Ang Lungsod ng Koronadal ang sentrong pang-rehiyon na matatagpuan sa Timog Cotabato. Ang Dakbayan sa Koronadal, primera tungang lungsod nga nahimutang sa probensya sa Habagatang Cotabato, Pilipinas. Samakatuwid, ang mga nakikitang modernong pananaw sa kanya ay iniulat pa rin. Busa, ang bag-o nga mga panan-awon sa iya gisumbong pa pud. Ang Maria Makiling ay isang pangkaraniwang paksa sa mga Pilipinong artista, mula sa mga pintor at iskultor sa mga graphic novelist . Si Maria Makiling usa ka komon nga hilisgutan sa mga Pilipino nga mga artista, gikan sa mga pintor ug mga sculptor ngadto sa graphic novelists . Bago ang conversion ng mga katutubo sa Kristiyanismo, si Maria Makiling ay kilala na bilang Makiling , isang anito na ipinadala ni Bathala sa Mount Makiling upang tulungan ang sangkatauhan sa kanilang pang-araw-araw na gawain. Sa wala pa ang pagkakabig sa mga lumad ngadto sa Kristiyanismo, si Maria Makiling nailhan na nga Makiling , anito nga gipadala ni Bathala sa Mount Makiling aron sa pagtabang sa katawhan sa ilang mga adlaw-adlaw nga buluhaton. Ang 'Maria' ay idinagdag ng Espanyol sa isang bid na 'rebrand' siya bilang Katoliko at upang higit pang sakop ang mga katutubo sa imperyalismong Espanyol. Ang 'Maria' gidugang sa mga Katsila sa tinguha nga 'pag-utro' sa iyang Katoliko ug sa pagdakop sa mga lumad ngadto sa imperyalismong Espanyol. Ang tabas ng bundok ay sinasabing iyon sa kanya sa isang posisyon na nakahilig. Ang kontrobersya sa bukid giingon nga iya sa usa ka naglingkod nga posisyon. Ang Mount Banahaw ay isang potensyal na aktibong bulkan sa Luzon sa Pilipinas . Ang Mount Banahaw usa ka potensyal nga aktibong bulkan sa Luzon sa Pilipinas . Ang tatlong-peaked bulkan complex ay matatagpuan sa pagitan ng mga lalawigan ng Laguna at Quezon at ang pinakamataas na bundok sa rehiyon CALABARZON dominating ang tanawin para sa milya sa paligid. Ang tulo-ka-hataas bulkan complex nahimutang sa taliwala sa mga probinsya sa Laguna ug Quezon ug mao ang kinatas-ang bukid sa CALABARZON rehiyon sa paghari sa talan-awon alang sa mga milya sa palibot. Ang bundok ay itinuturing ng maraming bilang isang " Banal na bundok ", kaya isang bundok dambana , at popular sa mga pilgrim kasama ang mga bundok tinik sa bota . Ang bukid giisip sa daghan nga ingon sa usa ka " Balaan nga bukid ", sa ingon ang usa ka bundok Dambana , ug popular sa mga pilgrim uban ang mga bukid ug ang tunok sa bota . Ito ay matatagpuan sa isang protektadong lugar na kilala bilang Mounts Banahaw-San Cristobal Protected Landscape na sumasaklaw sa 10,901 ektarya ng lupa. Kini nahimutang sa usa ka gipanalipdan nga lugar nga gitawag nga Mounts Banahaw-San Cristobal Protected Landscape nga naglangkob sa 10,901 ka ektarya sa yuta. Ang andesitic na bulkan ng Banahaw ay binubuo ng ilang mga bundok na may Mount Banahaw, ang pinakamalaking may pinakamataas na taas ng 2,170 metro sa itaas ng antas ng dagat . Ang bulkan nga andesitic nga bulkan sa Banahaw gilangkoban sa daghang mga bukid nga may Mount Banahaw, ang kinadak-an nga may taas nga elevation nga 2,170 metros sa taas nga lebel sa dagat . Ang summit ay nangunguna sa pamamagitan ng 1.5 na 3.5 na kilometro at 210 metro na malalim na bunganga na nilabag sa timugang rim na pinaniniwalaang sanhi ng pagsabog ng 1730. Ang summit nga gipangulohan pinaagi sa 1.5 sa 3.5 ka kilometro ug 210 metros nga lawod nga giladlad sa habagatang bahin nga gituohan nga tungod sa 1730 nga pagbuto. Bago ang 1730, isang lawa ang sinasakop ang bunganga ng summit ng Mount Banahaw. Sa wala pa ang 1730, usa ka lanaw ang nag-okupar sa summit sa bukid sa Banahaw. Ang nagresultang baha ay sinira ang bayan ng Sariaya, Quezon na nasa ibaba ng bundok. Ang resulta nga baha kay giguba ang lungsod sa Sariaya, Quezon nga naa sa ubos sa bukid. Banahaw ay isang tradisyunal na pilgrimage site para sa mga lokal, pinaniniwalaan ng marami bilang isang "banal na bundok", isang espiritwal na-sisingilin lokasyon. Ang Banahaw usa ka tradisyonal nga dapit nga panaw sa mga lumulupyo, nga gituohan sa kadaghanan nga usa ka "Balaang bukid", usa ka lokasyon nga gipahamtang sa espirituhanon. Ang bundok at mga palibot nito ay itinuturing na sagrado ng mga lokal na residente; ang tubig mula sa mga sagradong bukal ay itinuturing na "banal na tubig" dahil sa diumano'y may kapaki-pakinabang na mga katangian, na naglalabas mula sa mga lokasyon na tinatawag na "puestos" o "mga banal na lugar". Ang bukid ug ang mga palibut niini nga giisip nga sagrado sa mga lokal nga residente; ang tubig gikan sa sagrado nga mga tubod nga giisip nga "balaan nga tubig" tungod sa kuno adunay mga mapuslanon nga mga kinaiya, nga naggikan sa mga dapit nga gitawag nga "puesto" o "balaan nga mga dapit". Ang mga site na ito ay mga natatanging likas na katangian na binubuo hindi lamang ng mga bukal , kundi pati na rin sa mga kuweba , mga ilog at mga boulder ; may mga pangalan na may bibliya allusions , at shrines erected sa, sa o sa paligid ng mga ito. Kini nga mga site adunay talagsaon nga kinaiya nga gilangkuban dili lamang sa mga tuburan, apan usab sa mga langub, mga sapa ug mga bato; adunay mga ngalan nga adunay mga panaghisgot sa bibliya, ug ang mga templo nga gitukod, sa o sa palibot nila. Ang mga lugar na ito ay inihayag sa isang lalaki na nagngangalang Agripino Lontoc ng"Santong Boses" o ang "Banal na Mga Boses," na nagbigay rin ng mga pangalan sa mga lugar na ito pabalik sa panahon ng Espanyol Colonial Era . Kini nga mga dapit giingong gipadayag sa usa ka lalaki nga ginganlan og Agripino Lontoc Santos nga tingog" o ang "Balaan nga mga tingog", nga naghatag usab sa mga ngalan niining mga dapita balik sa panahon sa kolonyal espanya. Ang isa pa sa bundok na ito ay ang katabi ng Mount Banahaw de Lucban. Lain nga usa niini nga bukid mao ang kasikbit nga Bukid Banahaw de Lucban. Ang bundok ay popular hindi lamang sa mga pilgrim kundi pati na rin sa mga mountain climbers na pinakamalapit sa mahigit na 2,000 metrong na bundok mula sa Maynila . Ang bukid ilado dili lamang sa mga magpapanaw apan usab sa mga tigkatkat sa bukid nga labing duol sa 2,000 metros nga bukid gikan sa Manila . Ang pag-akyat sa paglalakad sa panahon ng Linggong Linggo sa bawat taon, na may mga tinik sa bota na umaabot sa libu-libo. Ang pagbaktas sa pagbaktas panahon sa Domingo sa Semana Santa matag tuig, nga adunay mga tunok sa botas nga muabot ug libo-libo . Hindi bababa sa apat na landas ang umiiral mula sa Dolores , Sariaya , at iba pang mga bayan ng Quezon na matatagpuan sa mga paanan nito. Labing menos upat ka agianan nga naglungtad gikan sa Dolores , Sariaya , ug uban pang mga lungsod sa Quezon nga nahimutang sa mga tiilan niini. Ang pinaka-madalas na ginagamit na mga trail ay ang Cristalino at Tatlong Tangke , na tumatagal ng isang average ng 9 at 5 na oras, ayon sa pagkakabanggit. Ang labing kanunay nga gigamit nga mga agianan mao ang Cristalino ug Tulo ka mga Tangke , nga nagdugay ug usa ka kasagaran sa 9 ug 5 ka oras, sumala sa matag usa. Ang dalawang trail na ito ay nagmula sa Barangay Kinabuhayan sa Dolores, at matugunan malapit sa summit, na kung saan ay talagang ang gilid ng Banahaw caldera . Kining duha ka mga agianan naggikan sa Barangay Kinabuhayan sa Dolores, ug magkita duol sa pungkay, nga sa tinuud mao ang sulab sa Banahaw caldera . Sa tuktok ay mga pananaw, na tinawag bilang Durungawan I, II, at III, na kung saan ay ang karaniwang destinasyon para sa mga pilgrim at mga hiker. Sa tumoy ang mga panglantaw, nga gitawag nga Durungawan I, II, ug III, nga mao ang naandan nga padulngan alang sa mga magpapanaw ug mga tigbaklay. Kabilang sa iba pang mga punto ng interes ang "Kuweba ng Diyos Ama" at ang tagsibol sa Brgy. Kinabuhayan, sinabi na magkaroon ng curative powers. Lakip sa ubang mga punto sa interes " Kuweba ng Dios Ama " ug ang tingpamulak sa Brgy. Kinabuhayan, miingon nga adunay mga gahum sa kuratado. Corregidor Island , lokal na tinatawag na Isla Ng Corregidor , ay isang isla na matatagpuan sa pasukan ng Manila Bay sa timog-kanlurang bahagi ng Luzon Island sa Pilipinas . Corregidor Island , lokal nga gitawag Isla ng Corregidor , mao ang usa ka isla nga nahimutang diha sa ganghaan sa Manila Bay sa habagatan-kasadpang bahin sa Luzon nga Isla sa Pilipinas. Dahil sa lokasyon na ito, ang Corregidor ay may kasaysayan na pinatibay na may artilerya sa baybayin upang ipagtanggol ang pasukan ng Manila Bay at Manila mula sa mga pag-atake ng mga barkong pandigma ng kaaway . Tungod niining nahimutangan, ang Corregidor adunay kasaysayon nga napalig- on nga adunay artilerya sa baybayon aron panalipdan ang pagsulod sa Manila Bay ug Manila gikan sa mga pag-atake sa mga barkong pakiggubat sa kaaway . Matatagpuan sa 48 kilometro sa loob ng bansa, ang Manila ay ang pinakamalaking lungsod at ang pinakamahalagang daungansa Pilipinas sa loob ng maraming siglo, mula sa kolonyal na paghahari ng Espanya , Hapon at Estados Unidos , sa pagtatatag ng Pilipinas noong 1946. Nahimutang sa 48 ka kilometro sa sulod sa nasod, ang Manila mao ang kinadak-ang siyudad ug ang labing importante nga pantalan sa Pilipinas sa daghang mga siglo, gikan sa kolonyal nga pagmando sa Espanya, Japan ug Estados Unidos , sa pagtukod sa Pilipinas kaniadtong 1946. Ang Corregidor ( Fort Mills ) ang pinakamalaki sa mga isla na bumubuo sa mga panlaban sa harbor ng Manila Bay , kasama ang El Fraile Island (Fort Drum), Caballo Island ( Fort Hughes ) at Carabao Island ( Fort Frank ), na lahat ay pinatibay sa panahon ng Amerikanong kolonyal na panahon . Ang Corregidor ( Fort Mills ) mao ang kinadak-an sa mga isla nga nagtukod sa panalipod sa pantalan sa Manila Bay , uban sa El Fraile Island (Fort Drum), Caballo Island ( Fort Hughes ) ug Carabao Island ( Fort Frank ), tanan gipalig-on sa panahon sa kolonyal sa Amerikano. Ang isla ay din ang site ng isang maliit na airfield militar , bilang bahagi ng pagtatanggol. Ang isla mao usab ang nahimutangan sa usa ka gamay nga kahanginan sa militar , isip kabahin sa depensa. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig , ang Corregidor ay may mahalagang papel sa pagsalakay at pagpapalaya ng Pilipinas mula sa mga pwersang Hapon. Atol sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , ang Corregidor adunay mahinungdanong papel atol sa pagsulong ug pagpalingkawas sa Pilipinas gikan sa mga pwersa sa Hapon. Ang isla ay mabigat na bombarded noong huling bahagi ng digmaan, at ang mga guho ay nagsisilbing alaala militar sa mga sundalong Amerikano, Pilipino at Hapon na naglingkod o nawala ang kanilang buhay sa larangan ng digmaan. Ang isla hilabihan nga gibombahan sa ulahing bahin sa gubat, ug ang mga kagun-oban nagsilbi isip usa ka militar sa mga sundalong Amerikano, Pilipino ug Hapon nga nagsilbi o nawad-an sa ilang mga kinabuhi sa pag-alagad sa panggubatan. Ang Corregidor ay isa sa mga mahalagang makasaysayang lugar at turista sa bansa. Ang Corregidor usa sa mga mahinungdanon nga makasaysayanon nga mga dapit ug mga turista sa nasud. Ang Corregidor at ang iba pang pinatibay na isla ng Manila Bay ay nahulog sa ilalim ng hurisdiksiyon ng Lungsod ng Cavite , lalawigan ng Cavite . Ang Corregidor ug ang uban nga kinutaang mga isla sa Manila Bay nahulog ubos sa hurisdiksyon sa syudad sa Cavite , probinsya sa Cavite. Corregidor, na kilala rin bilang "The Rock" para sa kanyang rocky landscape at ang mabigat na fortifications , kasama ang Caballo Island , tungkol sa 1.7 km timog, hatiin sa pasukan ng Manila Bay sa North at South Channel . Corregidor, nga nailhan usab nga "Ang Bato" alang sa iyang batoon nga talan-awon ug sa mga bug-at nga mga kuta , uban ang Caballo Island , mga 1.7 km sa habagatan, sa pagbahin sa mga ganghaan sa Manila Bay ngadto sa North ug South Channel . Ang baybayong hugis-isla, na may buntot na tumatakbo pasilangan, ay may haba na 6.5 km , may haba na 2.0 km sa pinakamalawak nito na may kabuuang lupa na mga 900 ektarya . Ang isla na porma sa baybayon, nga adunay ikog na nagdagan pa silangan, nga adunay gitas-on na 6.5 km adunay gitas-on na 2.0 km ang iyang gilapdon usa ka kinatibuk-ang yuta nga mga 900 ektarya . Ang pinakamataas na elevation ay nasa 180 m sa Topside. Ang katas-on sa gitas-on anaa sa 180 m sa ibabaw . Ang isla ay nahahati sa apat na seksyon. Ang pulo gibahin sa upat ka mga seksyon. Ang pinakamalaking lugar ng isla, na tumuturo patungo sa West Philippine Sea , ay lumilitaw sa isang malaking flat area na tinatawag na "Tuktok". Ang kinadak-ang lugar sa isla, nagtudlo padung sa dagat sa kadaspan sa pilipinas, makita sa usa ka dako nga patag nga lugar nga gitawag nga "Tumoy". Sa ilalim nito ay ang pinatibay na sentro ng komunikasyon ng isla, pati na rin ang lokasyon para sa punong himpilan ng Army, barracks para sa mga inarkila na lalaki , sangay ng Philippine Trust Co. bank, Cine Corregidor movie theater, quarters ng mga opisyal, tindahan ng mga underground na ordnance, ang parade ground, isang Opisyal 'Club na may isang 9-hole Golf Course, mga tennis court, at swimming pool, at ang karamihan ng mga baterya ng artilerya na bumubuo sa lakas ng Corregidor. Sa ilawom niini mao ang lig-on nga sentro sa komunikasyon sa isla, ingon man ang lokasyon alang sa hedkuwarter sa Army, baraks para sa mga nagpalista nga lalaki, sanga sa Philippine Trust Co. mga bangko, teatro sa sinehan sa Cine Corregidor, quarters sa mga opisyales, mga tindahan sa ordenansa sa ilawom sa yuta, yuta sa parada, , usa ka Officers 'Club nga adunay 9-hole Golf course, mga tennis court, ug swimming pool, ug kadaghanan sa mga baterya sa artilerya nga nagporma sa kusog sa Corregidor. Ang Middleside ay isang maliit na talampas na nakakaabala sa paitaas na dalisdis mula sa Bottomside hanggang sa Topside, at ang lokasyon ng 2-kwarto na mga opisyal ng quarters, barracks para sa mga inarkila lalaki, isang ospital, tirahan para sa mga di-kinomisyon opisyal, isang serbisyo club, PX, at dalawang schoolhouse-isa para sa mga bata ng mga sundalong Pilipino at ang isa para sa mga batang Amerikano. Ang Tunga nga kilid mao ang usa ka gamay nga patag ibabaw sa bukid, nga makabalda sa sa mga ngadto sa itaas bakilid gikan sa Ilawom nga bahin sa sa ibabaw, ug ang nahimutangan sa mga 2-ka-lawak nga higdaanan officer ' s quarters, baraks alang sa mga gitawag nga mga lalaki, sa usa ka ospital, mga suok alang sa mga wala sugua nga opisyal, usa ka pag-alagad club, PX, ug ang duha ka mga eskwelahan alang sa mga anak sa mga Filipino nga mga sundalo ug ang lain alang sa mga Amerikano nga mga anak. Ang ibaba ay ang mas mababang bahagi ng isla at ang leeg na nagkokonekta sa buntot at ulo ng isla. Sa ilawom ang ubos nga bahin sa isla ug ang liog nga nagkonektar sa ikog ug ulo sa isla. Ang South of Bottomside ay Barangay o Barrio San Jose (malapit sa kung ano ang Navy Beach); sa hilaga ay kung ano ang Army Dock, kasama ang tatlong malalaking patong nito, at, silangan ng Bottomside, ang Malinta Tunnel . Sa habagatan sa ilawom nga bahin mao ang Barangay o Barrio San Jose (duol sa unsa ang Navy Beach); sa amihanan mao ang unsa ang Kasundalohan Dock, uban sa tulo ka mga dako nga mga sapaw, ug, sa silangan sa ilawom nga bahin, mao ang Malinta Tunnel . Ang Tailside o Tail End ay hindi isang ibinigay na pangalan, ngunit ito ay ang natitirang bahagi ng isla kung saan iba't ibang mga memorial, shrines at airstrip ng isla ay matatagpuan. Ang Tailside o Ikog Katapusan mao ang dili usa ka gihatag nga ngalan, apan kini mahimong alang sa uban nga mga isla, diin lainlain ang mga memoryal, mga altar, ug sa bisan-instalar sa mga isla mao ang makita. Ang Kindley Field ay itinayo noong unang mga 1920 at pinangalanan bilang parangal sa isang maagang bayani ng US Army Air Corps . Ang Kindley Field gitukod sa sayong mga 1920 ug ginganlan agig pagpasidungog sa unang bayani sa US Army Air Corps . Ang eroplano ay pinatatakbo noon ng hukbo, at ang hukbong-dagat ay may base ng baybay- dagat . Ang eroplano mao ang gipalihok sauna sa kasundalohan, ug ang mga navy anaa'y basihan sa mga kadagatan. Ang maikling runway, cramped at maburol na lupain ay limitado ang paggamit nito. Sa mubo nga pangpang, hagip-ot ug bungtoron nga yuta adunay limitado ang paggamit niini. Ang mga isla ng Corregidor at Caballo ay mga labi ng isang bunganga ng bulkan , ang Corregidor Caldera , na huling aktibo mga isang milyong taon na ang nakalilipas. Ang mga isla sa Corregidor ug Caballo mga nahibilin sa usa ka bokana sa bulkan , ang Corregidor Caldera , nga labing aktibo mga usa ka milyon ka tuig ang milabay. Gayunpaman, ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology ay naghahambing pa sa Corregidor bilang potensyal na aktibong bulkan. Apan, ang Philippine Institute of Volcanology ug Seismology nag-ingon gihapon nga ang Corregidor usa ka potensyal nga aktibong bulkan. Ang isla ay dumating sa ilalim ng Espanyol soberanya noong Mayo 19, 1570, nang dumating si Miguel Lopez de Legazpi at ang kanyang mga pwersa sa Manila Bay. Ang isla nailalom sa soberanya sa Espanya kaniadtong Mayo 19, 1570, sa pag-abut ni Miguel Lopez de Legazpi ug ang iyang mga puwersa sa Manila Bay. Ang Legazpi ay pinahintulutan ng Espanyol Crown upang itatag ang kabisera ng Pilipinas sa Maynila, at convert ang mga Muslim sa Luzon at Mindanao sa Kristiyanismo . Gitugutan ang Legazpi sa Espanyol nga Crown aron matukod ang kaulohan sa Pilipinas sa Manila, ug pag-usab sa mga Muslim sa Luzon ug Mindanao sa Kristiyanismo . Ang Corregidor ay ginamit bilang isang site ng suporta para sa siyam na Espanyol galleons na ginamit sa panahon ng kampanya. Ang Corregidor kay gigamit ingon usa ka dapit sa pagsuporta alang sa noybe ka galonya nga Espanya nga gigamit sa yugto sa Kampanya. Sa ilalim ng pamamahala ng Espanya , ang Corregidor ay nagsilbi hindi lamang bilang isang tanggulan ng pagtatanggol, isang institusyon ng penalidad, at isang istasyon para sa inspeksyon ng Customs , kundi pati na rin bilang isang senyas na senyas upang balaan ang Maynila sa diskarte ng mga mabagsik na barko. Ubos sa pagmando sa Espanya, ang Corregidor nagsilbi dili lamang ingon usa ka kuta sa depensa, usa ka institusyon nga gisilutan, ug usa ka istasyon sa inspeksyon sa Customs, apan usa usab ka senyas aron pasidan-an ang Manila sa estratehiya sa mabangis nga barko. Ang Corregidor ay mula sa salitang Espanyol na corregir , ibig sabihin ay "itama." Ang Corregidor naggikan sa ka pulong sa Kinastila nga corregir, nga ang bu-ot pasabot kay "pagtul-id". Ang isang kuwento ay nagsasaad na ang isla ay tinawag na Isla del Corregidor (sa literal, Island of the Corrector) dahil sa sistema ng Kastila sa Kastila, kung saan ang lahat ng mga barko na pumapasok sa Manila Bay ay kinakailangang ihinto at iparehistro ang kanilang mga dokumento at "itatama". Ang usa ka storya nag-ingon nga ang isla gitawag nga Isla del Corregidor (sa literal, Isla sa Corrector) tungod sa sistema sa mga kastila ug Kastila, diin ang tanan nga mga barko nga nagsulod sa Manila Bay gikinahanglan nga mohunong ug ipasusi ang ilang mga dokumento ug "ihusto". Sinasabi ng isa pang bersyon na ang isla ay ginamit ng isang penitentiary o correctional institusyon ng pamahalaan ng Espanya, at sa gayon ay tinatawag na El Corregidor . Nag-ingon ang lain bersyon nga ang isla kay gigamit sa usa ka penitentiary o pagtul-id sa institusyon sa gobyerno sa Espanyol, ug busa gitawag na EI Corregidor. Ang Corregidor ay isa ring tiyak na posisyon ng awtoridad sa loob ng dating istraktura ng Kastila, na siyang pinuno ng yunit ng teritoryo na kilala bilang Corregimiento . Ang Corregidor usab usa ka piho nga posisyon sa awtoridad sulod sa kanhi nga istruktura sa Espanya, kinsa mao ang pangulo sa yunit sa teritoryo nga nailhang Corregimiento . Ang institusyon ng mga distritong administratibo na tinatawag na Corregimientos ay ginagamit sa buong Espanyol Amerika at Pilipinas. Ang institusyon sa distrito sa administratibo nga gitawag Corregimientos gigamit sa tibuok Espanyol Amerika ug sa Pilipinas. Tulad ng isang halimbawa, sa Pilipinas ay may " corregidores " na namamahala sa Bataan at Zambales, bukod sa iba pa. Sama pananglitan, sa Pilipinas adunay mga " corregidores " nga nagdumala sa Bataan ug Zambales, ug uban pa. Ang " Isla del Corregidor ", ang sinaunang pangalan ng lugar, ay literal na nangangahulugang "isla ng Corregidor". Ang " Isla del Corregidor ", ang karaang ngalan sa maong lugar, sa tinuud nagkahulugan nga "pulo sa Corregidor". Noong Nobyembre 23, 1574, ang Chinese pirata na si Limahong at ang kanyang 65 barko ng barko, na may 3,000 lalaki na naka-angkat sa pagitan ng Corregidor at Mariveles. Niadtong Nobyembre 23, 1574, ang Chinese nga pirata nga Limahong ug ang iyang 65 nga barko nga barko, nga adunay 3,000 ka lalaki nga nakaangkon tali sa Corregidor ug Mariveles. Mula sa site na iyon siya ay naglunsad ng dalawang sunud-sunod na pag-atake laban sa Maynila, na inutusan ni Limahong mismo o ng Hapon Sioco. Gikan sa maong dapit iyang gilunsad ang duha ka sunod-sunod nga pag-atake batok sa Manila, nga gimando ni Limahong mismo o sa Hapon Sioco. Nabigo ang dalawa sa kanilang layunin bago ang isang malupit na panlabang pagtatanggol na pinamunuan ng gobernador na si Juan de Salcedo . Ang duha kanila napakyas sa ilang katuyoan bago sa usa ka mabangis nga pagpanalipod sa depensa nga gipangulohan ni gobernador nga si Juan de Salcedo . Noong Nobyembre at Disyembre 1600, ang mga paligid ng Corregidor Island ay ginamit bilang isang anchorage ng Olandes na si Olivier van Noort . Niadtong Nobyembre ug Disyembre 1600, ang palibot sa Isla sa Corregidor gigamit isip usa ka angkla sa Olandes nga si Olivier van Noort . Ang kanyang barko Mauritius at Eendracht ay nakikibahagi sa mga aktibidad na pirata sa ruta ng paglalayag papunta at mula sa Maynila. Ang iyang mga barko Mauritius ug Eendracht nakigbahin sa mga kalihokan sa pirata sa rota nga agianan padulong ug gikan sa Manila. Ang sitwasyong ito ay nakitungo pagkatapos ng pagbabaka ng hukbong-dagat ng Fortune Island noong Disyembre 14, 1600. Kini nga sitwasyon gihimo human sa away sa mga navy sa isla sa Fortune niadtong Disyembre 14, 1600. Bilang resulta, ang Espanya ay nawala ang barkong ito ng San Diego ngunit nakuha ang Dutch sailing boat na Eendracht at Oliver van Noort ay nagbalik mula sa Pilipinas. Tungod niini, ang Espanya nawala sa ilang barko nga San Diego apan nadakpan ang Dutch nga paglawig sa barko nga Eendracht ug Oliver van Noort nga nahibalik gikan sa Pilipinas. Bilang resulta ng mga pangyayaring ito, at upang maiwasan ang biglang pag-atake ng mga Muslim mula sa Mindanao , ang isang lalagyan ng bantay ay naipaskil sa Corregidor upang kontrolin ang pasukan sa baybayin. Ingon nga sangputanan sa maong mga panghitabo, ug usab sa pagpugong sa kalit nga pag-ataki sa mga Muslim gikan sa Mindanao , ang usa ka sudlanan sa mga bantay nga gibutang sa Corregidor aron makontrol ang agianan sa baybay. Ayon sa data mula 1637, ang barkong ito ay may isang tauhan ng dalawampung lalaki, na binayaran ng 540 pesos sa isang taon para sa gawaing ito. Sumala sa kasayuran gikan sa 1637, kini nga barko adunay usa ka tawo nga baynte ka lalaki, nga gibayran og 540 ka pesos matag tuig alang niini nga tahas. Ang Corregidor Island ay kinuha ng Dutch sa Hunyo 1647 at mula roon ay inilunsad nila ang isang opensiba laban sa Cavite na itinakwil ng garrison ng Espanya, sa ilalim ng utos ni Andre Lopez de Azalduigui. Ang Isla nga Corregidor gikuha sa Dutch kadtong Hunyo 1647 ug gikan didto nagpagawas sila og usa ka opensiba batok sa Cavite nga gibalibaran sa garrison sa Espanya, ubos sa pagmando ni Andre Lopez de Azalduigui. Gayunpaman, mananatili ang mga Olandes sa isla para sa pitong buwan pa lamang habang pinaglilingkuran nila ito bilang isang base ng operasyon kung saan mahahadlangan ang trapikong merchant ng Tsino sa paligid ng Luzon at Cebu . Bisan pa, magpabilin ang mga Olandes sa isla sulod sa pito pa ka bulan tungod kay kini nag-alagad kanila ingon nga usa ka basehan sa operasyon diin ang pagpugong sa trapiko sa negosyo sa Intsik sa palibot sa Luzon ug Cebu . Sa wakas sila ay umalis sa kaunti ng kanilang mga inaasahan na natupad. Sa katapusan sila mipauli uban sa gamay nga bahin sa ilang mga gipaabut nga natuman. Noong panahon ng pagsalakay ng Maynila at Cavite noong Oktubre 1762 ng Royal Navy at ng British Army sa ilalim ng Admiral Cornish at General Draper, ginamit ang Corregidor bilang isang anchorage para sa mga barkong pandigma, lalo na ang HMS Panther at ang nakunan na barkong pandigma, ang Espanyol galleon Santisima Trinidad , noong Nobyembre 1762. Atol sa pagsulong sa Manila ug Cavite niadtong Oktubre 1762 sa Royal Navy ug sa British Army sa ubos sa Admiral Cornish ug General Draper, gigamit ang Corregidor isip angkla sa mga barkong iggugubat, ilabi na ang HMS Panther ug ang nadakpan nga barko panggubat, ang galleon nga Espanyol nga Santisima Trinidad , niadtong Nobyembre 1762. Ang pagdating ng kalipunan ng mga Espanyol, pinangunahan ni Heneral Ignacio Mario de Alava, na may misyon na ilagay ang Alerto sa Pilipinas sa alerto, ay hindi nakakaapekto sa mga kapalaran ng Corregidor Island. Ang pag-abot sa mga conglomerate nga Espanyol, nga gipangunahan ni Heneral Ignacio Mario de Alava, uban ang misyon nga ibutang sa alerto ang Pilipinas , wala makaapekto sa mga kapalaran sa Corregidor Island. Inilaan niya ang kanyang aktibidad sa pagtatayo ng isang istasyon ng hukbong - dagat sa Cavite . Gipalimitahan niya ang iyang kalihokan sa pagtukod sa usa ka estasyon sa navy sa Cavite . Noong Enero 18, 1853, ang Corregidor Island Lighthouse ay unang naiilawan sa pinakamataas na bahagi ng isla upang markahan ang pasukan ng Manila Bay sa mga barko mula sa South China Sea. Niadtong Enero 18, 1853, ang Corregidor Island Lighthouse unang nahayagan sa kinatas-ang bahin sa isla aron mamarkahan sa entrada sa Manila Bay sa mga barko gikan sa South China Sea. Ang lalawigan ng Espanya ay nagtayo ng Ikalawang-Pagkakasunod-sunod na liwanag, na nakatayo sa 639 na talampakan sa ibabaw ng antas ng dagat at nakikita ng 32 kilometers Ang gobyerno sa Espanya nagtukod sa ikaduhang sunod- sunod na kahayag, nga nahimutang sa 639 ka mga tiil ibabaw sa lebel sa dagat ug makita sa 32 kilometros. Ang Corregidor Island ay kasama sa plano ng pagtatanggol sa Pilipinas na inihanda noong 1885 ni General Cerero, ngunit walang aksyon ang ginawa upang ipatupad ito. Ang Corregidor Island gilakip sa plano sa depensa sa Pilipinas nga giandam niadtong 1885 ni General Cerero, apan wala'y gihimo aron ipatuman kini. Kapag ang US Navy ni pag-atake ay naisip na napipintong, isang 12 cm gun ng "Hontoria System" , na kung saan ay nagmula sa Spanish Navy ni cruiser Antonio de Ulloa , at dalawang mas maikling 12 cm baril ng parehong kalibre mula sa Spanish baril General Lezo , ay naka-install sa mabatong isla ng El Fraile. Sa diha nga ang pag-atake sa US Navy gituohan nga hapit na, usa ka 12 cm nga pusil sa "Hontoria System" , nga naggikan sa cruiser nga Espanyol Navy nga si Antonio de Ulloa , ug duha ka mas mubo nga 12 cm nga pusil sa samang kalibre gikan sa Espanyol ang gunboat nga si General Lezo , gipahimutang sa batoon nga isla sa El Fraile. Sa Caballo Island , sa timog ng Corregidor, ang espanyol ng Espanyol ay naka- install ng tatlong 15 cm naval gun mula sa Spanish navy cruiserVelasco , na sumasailalim sa pag-aayos. Sa Caballo Island , sa habagatan sa Corregidor, ang kasundalohan sa Spain nag- instalar og tulo ka 15 cm naval guns gikan sa Spanish navy cruiser Velasco , nga gipaayo. Sa hatinggabi sa gabi ng ika-30 ng Abril hanggang ika-1 ng Mayo 1898, pinangunahan ng US Navy Commodore George Dewey ang kanyang hukbong militar, kasama ang kanyang bandila na nakasakay sa protektadong cruiser USS Olympia , pasilangan sa timog na baybayin ng Corregidor Island, lampas sa abot ng mga baterya ng Espanyol at walang mga ilaw sa pag-navigate, naghahanda upang labanan ang Labanan ng Manila Bay . Sa tungang gabii sa gabii sa 30 sa Abril ngadto sa 1 Mayo 1898, gipanguluhan sa US Navy Commodore George Dewey ang iyang mga militar ,kauban ang iyang bandila milukop sa giprotektahang cruiser USS Olympia , pasilangan sa habagatang baybayon sa Corregidor Island, nga dili maabot sa mga baterya sa Espanyol ug wala'y mga suga sa paglupad, nga nag-andam sa pagpakig-away sa Gubat sa Manila Bay . Sa isang distansya na halos isang milya mula sa El Fraile, ang fleet ng Dewey ay nagbago ng kurso sa hilagang-silangan, na nagpapalibot sa Maynila. Sa usa ka gilay-on nga hapit usa ka milya gikan sa El Fraile, ang panon sa mga barko ni Dewey nag-usab sa dalan paingon sa amihanan-sidlakan, nga milawig paingon sa Manila. Nang sila ay natuklasan, ang mga Espanyol ay nagpaputok mula sa artilerya ng El Fraile. Sa diha nga kini nadiskobrehan, ang mga Katsila nagpabuto gikan sa artilerya sa El Fraile. Sumunod agad ang isang tugon sa Amerika, una sa USS McCulloch at pagkatapos ay sa USS Boston , USS Raleigh at USS Concord . Gisundan dayon ang tubag sa Amerika , una sa USS McCulloch ug dayon sa USS Boston , USS Raleigh ug USS Concord . Dahil ang speed ng flotilla ay sampung knots, malapit na silang malayo sa mga baterya ng Espanyol. Tungod kay ang speed sa flotilla napulo ka knots, sa wala madugay sila layo sa mga baterya sa Espanyol. Si Dewey ay naglalayag sa Cavite kung saan sinira niya ang pwersa ng hukbong-dagat ng Admiral Montojo . Si Dewey milawig paingon sa Cavite diin iyang gilaglag ang mga pwersa sa naval sa Admiral Montojo . Nang mabagsak ang pagawaan ng Cavite sa pamamagitan ng isang kasunduan, dalawang barkong Amerikano ang nagpunta sa pampang sa Corregidor Island noong ika-3 ng Mayo na pinipilit ang mga Espanyol sa isla na sumuko. Sa dihang nabuntog ang pabuhatan sa Cavite pinaagi sa usa ka kasabutan, duha ka barkong Amerikano ang miadto sa Corregidor Island sa ika-3 nga Mayo nga nagpugos sa mga Espanyol sa isla nga mosurender. Si Colonel Garces, pinuno ng mga baterya sa baybayin sa pasukan ng Manila Bay, at ang gobernador ng isla, ang First Class Naval Lieutenant na si Augusto Miranda, ay hinimok na sumangguni sa mga Amerikano, at gayon din ang ginawa nila. Si Colonel Garces, ang hepe sa mga baterya sa baybayon sa entrada sa Manila Bay, ug ang gobernador sa isla, First Class Naval Lieutenant Augusto Miranda, giawhag nga makigkita sa mga Amerikano, ug mao usab ang gibuhat nila. Samakatuwid, nanatili si Miranda sa isla na may lamang 100 sundalo sa ilalim ng flag ng Espanyol. Busa, nagpabilin si Miranda sa isla nga adunay 100 nga mga sundalo ilawom sa bandila sa Espanyol. Ang mga Garces at mga opisyal sa ilalim ng kanyang utos, pati na rin ang 292 lalaki na may kanilang mga sandata at bala, ay inilipat sa port ng Mariveles. Ang mga Garces ug mga opisyal ubos sa iyang mando, ingon man ang 292 ka lalaki nga adunay mga hinagiban ug bala, gibalhin sa pantalan sa Mariveles. Mula doon lumipat sila sa mga lalawigan ng Bataan at Pampanga hanggang sa dumating sila sa Maynila noong 5 Mayo. Gikan didto mibalhin sila sa mga lalawigan sa Bataan ug Pampanga hangtud nga nakaabot sila sa Manila sa Mayo 5. Doon ay sumali sila sa battalion ng mga Espanyol na nakatalaga sa Sampaloc. Didto sila miduyog sa batalyon sa nga Espanyol nga nahimutang sa Sampaloc. Noong ika-4 ng Mayo, ang mga barkong Amerikano ay nagbukas ng apoy laban sa 100 lalaki na, ayon sa kasunduan, ay naiwan sa Corregidor at hiniling na ang mga pwersang pangkat ng sundalo ay bawasan ng 25 lalaki. Niadtong Mayo 4, ang mga barko sa Amerikano nagpabuto batok sa 100 nga mga lalaki kinsa, sumala sa kasabutan, gibilin sa Corregidor ug gipangayo ang pwersa sa mga grupo sa sundalo nga kuhaan ug 25 ka lalaki. Kinunsulta ng gobernador ng Espanya ang mga awtoridad ng Maynila, at iniutos nila ang paglisan ng isla. Gisulayan sa gobernador sa Espanya ang mga awtoridad sa Manila, ug gimandoan nila ang pagbakwit sa isla. Ang mga tropa ay ipinadala sa Naic, Cavite sa mga bangka habang ang gobernador ng isla ay inilipat sa American cruiser USS Baltimore at naging isang bilanggo kasama ang kanyang pamilya. Ang mga tropa gipadala ngadto sa Naic, Cavite sa mga barko samtang ang gobernador sa isla gibalhin sa American cruiser USS Baltimore ug nahimong usa ka binilanggo uban sa iyang pamilya. Inalok ng mga Amerikano na palayain siya ngunit tinanggihan ito ng gobernador. Gi agda sa mga Amerikano nga buhian siya apan ang gobernador misalikway niini. Di-nagtagal pagkatapos, lumipat siya sa Balanga, Bataan . Wala madugay human niadto, siya gibanlas sa Balanga, Bataan . Sa ganitong paraan ang presensya ng Espanyol sa Corregidor Island, na tumagal nang 328 taon, ay natapos. Niining paagiha ang presensiya sa Espanya sa isla sa Corregidor, nga milungtad sa 328 ka tuig, natapos. Ang isang kanyon na nagbabantay sa paninirahan ng kolonyal na gobernador ng Espanya sa Corregidor, ang Dewey Cannon , ay kinuha bilang isang premyo ng digmaan sa Estados Unidos. Usa ka kanyon nga nagbantay sa pinuy-anan sa kolonyal nga gobernador sa Espanyol sa Corregidor, ang Dewey Cannon , gikuha isip usa ka ganti sa gubat ngadto sa Estados Unidos. Ito ay ipinagkaloob sa kalaunan sa bayan ng Tatlong Oaks, Michigan , kung saan ito ay muling binago bilang makasaysayang pagpapakita. Gihatagan kini sa ulahi ngadto sa banikanhong lungsod sa Three Oaks, Michigan , diin kini gibalik isip usa ka display sa kasaysayan. Ang port nito, Port ng Cebu , ang pangalawang pinakamalaking port ng bansa pagkatapos ng Manila. Ang pantalan, pantalan sa Cebu , mao ang ikaduhang pinakadako nga pantalan sa nasud human sa Manila. Ang lungsod ay isang pangunahing sentro para sa business process outsourcing industry sa Pilipinas. Ang siyudad mao ang usa ka sentro ngadto sa Business process outsourcing industry sa Pilipinas. Noong 2013, ang Cebu ay ika-8 sa buong mundo sa "Top 100 BPO Destinations Report" ng global advisory firm, Tholons. Niadtong 2013, ang Cebu ika-8 sa tibuok kalibutan sa "Top 100 BPO Destinations Report" sa global advisory firm, ang Tholons. Ang Aboitiz Equity Ventures , dating kilala bilang Cebu Pan Asian Holdings, ang unang humahawak ng kumpanya mula sa Cebu City na nakalista sa publiko sa Philippine Stock Exchange . Ang Aboitiz Equity Ventures , kanhi nailhan nga Cebu Pan Asian Holdings, mao ang unang nigunit sa kompanya gikan sa syudad sa Cebu nga nakalista sa publiko sa Philippine Stock Exchange . Ang Ayala Corporation , sa pamamagitan ng kanyang subsidiary na Cebu Holdings, Inc. at Cebu Property, parehong publiko sa PSE Index, ay bumuo ng Cebu Park District kung saan matatagpuan ang mixed-used development zones ng Cebu Business Park at Cebu IT Park . Ang Ayala Corporation , pinaagi sa iyang subsidiary nga Cebu Holdings, Inc. ug Cebu Property, sa publiko diha sa PSE Index, nakahimo sa Cebu Park District diin nahimutang ang mixed-used development zones sa Cebu Business Park ug Cebu IT Park . Ang parehong master planong lugar ay naka-host sa regional headquarters para sa iba't ibang mga kumpanya sa pagbabangko, pananalapi, IT at turismo sektor bukod sa iba pa. Ang duha nga giplano nga mga lugar nga gitudluan sa regional headquarters alang sa nagkalain-laing kompanya sa banking, finance, IT ug mga sektor sa turismo. Ang mga kumpanya ng paggawa ng barko sa Cebu ay nagtayo ng mga bulk carrier ng hanggang sa 70,000 metric tons deadweight at double-hulled fast craft. Ang mga kompaniya sa nga nagabuhat ug barko sa Cebu naghimo sa kadaghanan nga mga tagdala nga niabot ngadto sa 70,000 ka metriko tonelada nga deadweight ug doblehon nga hulled fast craft . Ang industriya na ito ang ginawa ng Pilipinas bilang ika-4 na pinakamalaking bansa sa paggawa ng barko sa mundo. Kini nga industriya nga gihimo sa Pilipinas nga ika-upat nga pinakadako nga nasud sa paghimo sa barko sa kalibutan. Sa isang rate ng paglago ng kita ng 18.8 porsiyento noong 2012, ang industriya ng real estate ay ang pinakamabilis na lumalagong sektor sa Cebu. Uban nga rate sa pagtaas sa kita nga18.8 porsyento kaniadtong 2012, ang industriya sa real estate mao ang labing paspas nga nagtubo nga sektor sa Cebu. Sa pamamagitan ng malakas na tagapagpahiwatig ng ekonomiya at antas ng kumpiyansa ng mataas na mamumuhunan, higit pang mga proyekto ng condominium at mga hypermarket ang binuo sa lokalidad. Uban sa lig-on nga mga indikasyon sa ekonomiya ug angang nga pagsalig sa mga tigpamuhunan, daghan pang mga proyekto sa condominium ug mga hypermarket ang giporma sa lokalidad. Ang South Road Properties ay isang 300-ektarya proyekto sa pagpapaunlad ng ari-arian sa isang reclaimed land na matatagpuan ilang metro mula sa baybayin ng central business district ng Cebu. Ang South Road Properties usa ka 300-ektarya proyekto sa paglambo sa mga ari-arian sa usa ka pagdawat usab nga yuta nga nahimutang pipila ka metros gikan sa baybayon sa central business district sa Cebu. Ito ay isang mixed-use development na nagtatampok ng entertainment, leisure, residential at business-processing industries. Kini usa ka pag-usbaw sa paggamit nga magamit sa mga industriya sa kalingawan, kalingawan, pagpuyo ug pagproseso sa negosyo. Ito ay nakarehistro sa Philippine Economic Zone Authority at pinondohan ng Japan Bank for International Cooperation . Kini narehistro sa Philippine Economic Zone Authority ug gipondohan sa Japan Bank for International Cooperation . Ang pagmamay-ari ng property ay isang 12-kilometro apat na lane highway na kilala bilang Cebu Coastal Road na nagbibigay sa mga motorista ng magandang tanawin sa timog na baybayin ng Cebu at sa kalapit na isla ng Bohol. Ang panag-iya sa usa ka luna usa ka 12 ka kilometro upat ka lane nga highway nga nailhan nga Cebu Coastal Road nga naghatag sa mga motorista og maayo nga panglantaw sa habagatang baybayon sa Cebu ug sa duol nga isla sa Bohol. Ang Ayala Center Cebu ay isang shopping mall sa Cebu Business Park . Ang Ayala Center Cebu usa ka shopping mall sa Cebu Business Park . Mahigit sa 85,000 ang bumibisita sa mall na ito araw-araw, na may pagtaas ng figure sa 135,000 araw-araw sa katapusan ng linggo. Kapin sa 85,000 ka mga tawo ang mibisita niining mall kada adlaw, nga ang gidaghanon nagkadaghan sa 135,000 kada adlaw sa katapusan sa semana. Ang Cebu City ay isang mahalagang kultural na sentro sa Pilipinas. Ang Dakbayan sa Cebu usa ka mahinungdanon nga sentro sa kultura sa Pilipinas. Ang imprint ng kultura ng Espanyol at Romano Katoliko ay maliwanag. Ang imprint sa kultura sa Espanyol ug Romano Katoliko kay hayag. Ang pinakasikat na palatandaan ng lungsod ay ang Magellan's Cross . Ang labing bantog nga ilhanan sa siyudad mao ang Krus ni Magellan . Ang krus na ito, na ngayon ay matatagpuan sa isang kapilya, ay itinuturing na itinayo ni Ferdinand Magellan (Fern‹o Magalh‹es) nang dumating siya sa Pilipinas noong 1521. Kini nga krus, nga karon nahimutang sa usa ka chapel, nahibal-an nga gitukod ni Ferdinand Magellan (Fern‹o Magalh‹es) sa dihang siya miabot sa Pilipinas niadtong 1521. Ito ay nakabitin sa guwang na gawa sa kahoy noong 1835 ayon sa pagkakasunud-sunod ng Augustinian Bishop Santos Gomez Mara–on upang maiwasan ang mga deboto mula sa pagkuha ng bahay chip sa pamamagitan ng maliit na tilad. Kini gipalibutan sa hollow hollowing wood sa 1835 sumala sa mando sa Bishop Augustinian Santos Gomez Mara–on aron mapugngan ang mga deboto sa pagkuha niini nga chip sa balay. Ipinanumbalik ng parehong obispo ang kasalukuyang template o kiosk, na matatagpuan sa Magallanes Street sa pagitan ng City Hall at Colegio del Santo Ni–o. Nagpahiuli ang sama nga obispo sa karon nga template o kiosk, nga nahimutang sa Magallanes Street tali sa City Hall ug sa Colegio del Santo Ni–o. Pinagtutuunan ng mga Pilipino, ang Magellan's Cross ay isang simbolo ng Kristiyanismo sa Pilipinas. Gitahud sa mga Pilipinhon, ang Magellan's Cross usa ka simbolo sa Kristiyanismo sa Pilipinas. Ang ilang hakbang mula sa Magellan's Cross ay ang Basilica Minore del Santo Ni–o (Church of the Holy Child). Ang pipila ka mga lakang gikan sa Magellan's Cross mao ang Basilica Minore del Santo Ni–o (Simbahan sa Balaang Bata). Ito ay isang simbahan ng Augustinian na nakataas sa ranggo ng basilica noong 1965 sa pagdiriwang ng ika-400 anibersaryo ng Kristiyanismo sa Pilipinas, na ginanap sa Cebu. Kini usa ka iglesia sa Augustinian nga gipataas sa ranggo sa basilica niadtong 1965 atol sa ika-400 nga pagsaulog sa anibersaryo sa Kristiyanismo sa Pilipinas, nga gipahigayon sa Cebu. Ang simbahan, na siyang unang naitatag sa mga isla, ay itinatayo ng tinabas na bato at nagtatampok sa pinakalumang relic ng bansa, ang figure ng Santo Ni–o de Cebu (Banal na Anak ng Cebu). Ang simbahan, nga mao ang una nga natukod sa mga isla, gitukod sa sinapsap nga bato ug gipakita ang labing karaan nga relik sa nasud, ang porma sa Santo Ni–o de Cebu (Holy Child of Cebu). Ang relihiyoso at kultural na kaganapan ay ipagdiriwang sa panahon ng kultural na kapistahan ng isla na kilala bilang pagdiriwang ng Sinulog . Kining relihiyoso ug kultural nga kalihokan gisaulog sa panahon sa kultural nga kasaulogan sa isla nga nailhan isip Sinulog festival . Ipinagdiriwang tuwing ikatlong Linggo ng Enero, ipagdiriwang ang pagdiriwang ng Santo Ni–o , na dating itinuturing na patron saint ng Cebu. Gipahigayon matag ikatulong Domingo sa Enero, kini nagsaulog sa pista sa Santo Ni–o , kinsa kanhi giisip nga patron sa Sugbo. Ang patronage na ito ay pinalitan ng ulit sa aming Lady of Guadalupe pagkatapos na maisasakatuparan na ang St Ni–o ay hindi maaaring maging isang patron saint dahil siya ay isang imahe ni Kristo at hindi isang santo. Kini nga patronage gipulihan sa ulahi ngadto sa Our Lady of Guadalupe human nga nahibal-an nga ang St. Ni–o dili usa ka patron saint tungod kay siya usa ka hulagway ni Kristo ug dili usa ka santos. Ang sinulog ay isang ritwal na sayaw ng pre- Hispanic katutubong pinagmulan. Ang Sinulog usa ka ritwal sa sayaw sa pre- Hispanic Hispanic nga gigikanan. Ang mananayaw ay gumagalaw ng dalawang hakbang pasulong at isang hakbang pabalik sa maindayog na tunog ng mga dram. Ang mananayaw milihok og duha ka lakang sa unahan ug usa ka lakang pabalik ngadto sa rhythmic nga tingog sa mga tambol. Ang kilusan na ito ay kahawig ng kasalukuyang (sulog) ng ilog. Kini nga kalihukan susama sa kasamtangan (sulog) sa suba. Kaya, tinawag ito ng mga Cebuano na sinulog. Busa, gitawag kini sa mga Sugbuanon nga sinulog. Nang dumating ang mga Espanyol sa Cebu, ang Italyano na talaarawan na si Antonio Pigafetta , na naglayag sa ilalim ng pagkumbinsi kasama ang ekspedisyon ng Magellan, ay nag-alay ng regalo sa pagbibinyag kay Hara Amihan, asawa ni Rajah Humabon. Sa dihang miabot ang mga Katsila sa Sugbo, ang Italyanong tigtala sa kasaysayan nga si Antonio Pigafetta , nga naglawig ubos sa pagkombinser sa Magellan nga ekspedisyon, mitanyag og regalo sa bunyag sa Hara Amihan, asawa ni Rajah Humabon. Nang maglaon ay pinangalanan niya si Juana, ang pigura ng Santo Ni–o. Sa ulahi ginganlan siya og Juana, ang hulagway sa Santo Ni–o. Pinarangalan din ng mga natives ang Santo Ni–o de Cebu sa kanilang katutubong ritwal ng sinulog. Gipasidunggan usab sa mga lumad ang Santo Ni–o de Cebu sa ilang ritwal nga sinulog nga sinulog. Ang ritwal na ito ay napreserba ngunit limitado sa paggalang sa Santo Ni–o. Kini nga ritwal gitipigan apan limitado sa pagtahud sa Santo Nino. Sa sandaling itinayo ang Simbahang Santo Ni–o noong ika-16 na siglo, nagsimula ang mga Christianized- Austronesian natives na magsagawa ng ritwal ng sinulog sa harap ng simbahan. Sa higayon nga ang simbahan sa Santo Ni–o gitukod diha sa ika-16 nga siglo, ang Christianized- Austronesian lumad nagsugod sa pagpahigayon sa mga Sinulog ritwal sa atubangan sa simbahan. Ang mga deboto na naghahandog ng mga kandila at mga katutubong mananayaw na nagsisigaw ng "Viva Pit Se–or!" Ang mga deboto sa paghalad kandila ug mga lumad nga mga mananayaw pagsinggit "Viva Pit Se–or!" Noong dekada 1980 at 2000, idinagdag ng mga awtoridad ng lungsod ng Cebu ang kapistahan ng Santo Ni–o de Cebu sa panahon ng Sinulog Festival sa kultural na pangyayari. Niadtong dekada 1980 ug 2000, ang mga awtoridad sa siyudad sa Cebu nagdugang sa pagsaulog sa relihiyosong kasaulogan sa Santo Nino de Cebu atol sa Sinulog Festival alang sa cultural event niini. Ang Cebu City ay itinuturing na ang lugar ng kapanganakan ng Bisrock genre. Ang Cebu City giila isip dapit nga natawhan sa BisRock genre. Ang terminong "Bisrock" ay likha ng mananaliksik na Cebuano na si Januar E. Yap noong 2002. Ang termino nga "Bisrock" gimugna sa magsusulat nga Cebuano nga si Januar E. Yap niadtong 2002. Ang mga bantog na Bisrock bands ay kabilang ang Missing Filemon , Junior Kilat , Phylum, at Scrambled Egg, at iba pa. Ang mga bantugan nga Bisrock bands naglakip sa Missing Filemon , Junior Kilat , Phylum, ug Scrambled Eggs, ug uban pa. Ang mga Pilipinong banda na sina Urbandub at Cueshe ay nagmula rin sa Cebu, ngunit karamihan ay kumanta ng kanilang mga kanta sa wikang Ingles, at sa kasong iyon din sa Tagalog . Ang mga bandang Pilipino nga si Urbandub ug Cueshe gikan usab sa Cebu, apan kasagaran mokanta sa ilang mga kanta sa English, ug sa kasayuran, ingon man sa Tagalog . Ang Cebu Reggae Festival ay isang sikat na Filipino Reggae at Roots music festival , ngayon ay naging isa sa pinakamalaking taunang Reggae Festivals ng Pilipinas. Ang Cebu Reggae Festival usa ka sikat nga Pilipinong Reggae ug Roots music festival , kini karon nahimong usa sa pinakadako nga tinuig nga Reggae Festivals sa Pilipinas. Ang Lifedance at Sinulog Invasion ay naghahain ng mga festival ng musika na gaganapin sa lungsod sa mga araw bago ang Sinulog Festival. Ang Lifedance ug Sinulog nga sakop kay nagandam ug mga festivals sa musika nga gihimo sa siyudad sa mga adlaw sa wala pa ang Sinulog Festival. Ang mga festival ng musika na ito ay itinuturing na kabilang sa mga pinakamalaking festival ng musika sa bansa. Kining mga pista sa musika giisip nga usa sa mga pinakadako nga mga pista sa musika sa nasud. Ang Cebu Pop Music Festival ay isang taunang pagdiriwang ng musika, na itinatag noong 1980, na nagpapakita ng mga awit ng wika sa Cebuano . Ang Cebu Pop Music Festival usa ka tinuig nga music festival, nga natukod niadtong 1980, nga nagpakita sa mga awit sa Cebuano nga pinulongan . Tulad ng Lifedance at Sinulog Invasion, ang pagdiriwang ng musika ay gaganapin din sa mga araw bago ang Sinulog Festival. Sama sa Lifedance ug Sinulog Invasion, ang pagsaulog sa musika gihimo usab sa mga adlaw sa wala pa ang Sinulog Festival. Sa pamana ng musika sa Cebuano, ang Jose R. Gullas Halad Museum sa V. Gullas St. (dating Manalili) na sulok ng D. Jakosalem St. sa Lungsod ng Cebu, ay nagtataglay ng musical memorabilia ng mga magsasakang Cebuano sa unang bahagi ng ika-20 siglo, tulad ng Ben Zubiri ( kompositor ng Matud Nila), Inting Rubi (Kasadya Ning Taknaa) at Minggoy Lopez (Rosas Pandan). Gipangulohan sa musika sa cebuano, ang Jose R. Gullas Halad Museum sa V. Gullas St. (kanhi Manalili) anaa sa sulok ni D. Jakosalem St., dakbayan sa cebu, naghupot sa musical memorabilia sa mga Cebuano nga kompositor sa unang bahin sa ika-20 nga siglo, sama sa Ben Zubiri ( kompositor sa Matud Nila), Inting Rubi (Kasadya Ning Taknaa) ug Minggoy Lopez (Rosas Pandan). Ang Cebu Schools Athletic Foundation, Inc. ay nakabase sa lungsod. Ang Cebu Schools Athletic Foundation, Inc. gibase sa siyudad. Ang mga miyembro ng paaralan ay matatagpuan sa lugar ng Metro Cebu . Ang mga tunghaan sa mga miyembro niini nahimutang sulod sa Metro Cebu area. Ito ay madalas na itinuturing na pinakamatibay na liga ng unibersidad sa labas ng Metro Manila . Giisip kini nga labing lig-on nga liga sa collegiate gawas sa Metro Manila . Ang lungsod ay may aktibong boxing scene. Ang siyudad adunay aktibong boxing scene. Ang ALA Gym, isa sa pinakasikat na gym ng boxing sa Pilipinas, ay nakabase sa lungsod, sa distrito ng Banilad. Ang ALA Gym, usa sa labing bantog nga boxing gyms sa Pilipinas, nga gibasihan sa dakbayan, sa distrito sa Banilad. Bilang karagdagan, ang ALA Promotions arm, ang ALA Promotions, ay nagtataglay ng serye ng Pinoy Pride boxing. Dugang pa, ang ALA Promotions, ang ALA Promotions, nag-organisa sa serye sa Pinoy Pride boxing. Ang Global Cebu FC ay kasalukuyang lamang ang propesyonal na koponan sa sports na naglalaro sa lungsod. Ang Global Cebu FC sa kasamtangan mao lamang ang propesyonal nga sports team nga nagdula sa siyudad. Ang koponan ay nagpapatugtog ng mga laro sa bahay nito sa Cebu City Sports Complex . Ang koponan nagapatingog ug dula sa niining balay sa Cebu City Sports Complex . Kabilang sa dating mga sports team ang Cebu City Chiefs , isang rugby league team na sumali sa Pilipinas National Rugby League at Cebu Dragons, isang rugby union team sa Philippine Rugby Football Union . Naglakip sa karaang dula sa Cebu City Chiefs , usa ka team sa rugby league nga miapil sa Pilipinas National Rugby League ug Cebu Dragons, usa ka rugby union team sa Philippine Rugby Football Union . Ang Cebu Gems ay isa ring koponan na nakabase sa Cebu City. Ang Cebu Gems usa usab ka team nga nakabase sa Cebu City. Ang mga Gems ay naglaro ng kanilang mga laro sa bahay sa Cebu Coliseum . Ang mga gems kay nagdula sa ilang dula balay sa Cebu Coliseum. Ang turismo ay isang maunlad na industriya sa Cebu. Ang turismo usa ka mauswagon nga industriya sa Cebu. Ito ang host ng 1998 ASEAN Tourism Forum. Mao kini ang mag-host para sa 1998 ASEAN Tourism Forum. Ang lungsod ay nag-host ng East Asian Tourism Forum noong Agosto 2002, kung saan ang lalawigan ng Cebu ay isang miyembro at signatory. Ang siyudad usab ang nag-host sa East Asian Tourism Forum niadtong Agosto 2002, diin ang lalawigan sa Cebu usa ka miyembro ug nagpirma. Ang mga tanawin ng Cebu City at ang skyline nito ay makikita mula sa mga nayon at maraming mga gated na komunidad na matatagpuan sa mga bundok nito. Ang mga panglantaw sa Cebu City ug ang skyline makita gikan sa mga baryo ug daghan nga mga gated communities nga nahimutang sa mga kabukiran niini. Mayroong malaking bilang ng mga gusali ng pamana ng Filipino-Espanyol sa Cebu City tulad ng Fort San Pedro , Basilica del Santo Ni–o , Magellan's Cross , at Cebu Metropolitan Cathedral . Adunay mga mahinungdanon nga gidaghanon sa mga Filipino-Spanish nga mga tinukod sa kabilin sa Cebu City sama sa Fort San Pedro , Basilica del Santo Ni–o , Magellan's Cross , ug Cebu Metropolitan Cathedral . Ang lungsod ay nagho-host sa Museo Sugbo at Casa Gorordo Museum. Ang dakbayan maoy mag host sa Museo Sugbo ug Casa Gorordo Museum. Matatagpuan din ang Cebu Taoist Temple sa loob ng lungsod. Nahimutang usab ang Cebu Taoist Temple sa sulod sa siyudad. Ang lungsod ay madaling ma-access sa pamamagitan ng hangin sa pamamagitan ng Mactan-Cebu International Airport na matatagpuan sa Lapu-Lapu City na may direktang internasyonal na mga flight sa Hong Kong , Malaysia , Singapore , Japan , China , Taiwan , Dubai at South Korea , Charter flight sa Russia at domestic destinasyon. Ang siyudad dali nga madala pinaagi sa hangin pinaagi sa Mactan-Cebu International Airport nga nahimutang sa Lapu-Lapu City nga adunay direktang internasyonal nga mga biyahe ngadto sa Hong Kong , Malaysia , Singapore , Japan , China , Taiwan , Dubai ug South Korea , Charter flights ngadto sa Russia ug domestic mga destinasyon. Maraming mga internasyonal at kargamento airlines lumipad sa Cebu. Daghang internasyonal ug mga butang airlines ang molupad paingon sa Cebu. Mayroon ding mga direktang paglipat ng mga flight sa pamamagitan ng Ninoy Aquino International Airport ng kabisera na madaling kumonekta sa lungsod sa iba pang mga destinasyon sa mundo. Adunay usab mga direktang pagbalhin nga mga biyahe pinaagi sa Ninoy Aquino International Airport nga dali nga makonektar sa siyudad ngadto sa uban nga mga destinasyon sa kalibutan. Ang lungsod ay hinahain ng isang domestic at internasyonal na port na pinangangasiwaan ng Cebu Port Authority. Ang dakbayan gidalit sa usa ka lokal ug internasyonal nga pantalan nga gidumala sa Cebu Port Authority. Karamihan sa waterfront ng lungsod ay aktwal na inookupahan ng port na may paligid ng 3.5 kilometro ng berthing space. Ang kadaghanan sa waterfront sa siyudad sa tinuoray nag-okupar sa pantalan nga may 3.5 ka kilometro nga luna sa berthing. Ang lungsod ay tahanan sa higit sa 80% ng mga isla vessel sa isla na naglalakbay sa mga domestic na ruta na karamihan sa Visayas at Mindanao. Ang siyudad nahimutang sa kapin 80% sa mga barko sa isla sa nasud nga nagbiyahe sa mga ruta nga kasagaran sa Visayas ug Mindanao. Ang transportasyon sa buong lungsod at ang metropolitan mismo ay ibinibigay ng mga jeepney , bus at taxi. Ang transportasyon sa tibuok siyudad ug ang metropolitan mismo ginahatag sa mga jeepney , bus ug taxi. Ang Pamahalaan ng Lungsod ng Cebu ay nagsagawa ng 2012 feasibility study sa pagpapatupad ng bus rapid transit system na magpapagaan sa transportasyon ng mga residente sa lungsod at sa buong Metro Cebu area. Gipahigayon ang Cebu City Government sa usa ka 2012 feasibility study sa pagpatuman sa bus rapid transit sistema nga makapagaan sa transportasyon sa mga residente sa siyudad ug sa tibuok lugar sa Metro Cebu. Naglalayong maglingkod sa isang tinatayang 330,000 pasahero bawat araw, ang proyekto ay may kapasidad ng 176 bus na tumatakbo sa pamamagitan ng 33 istasyon sa Bulacao hanggang sa Talamban na may isang link sa South Road Properties. Luyo sa pag-alagad sa usa ka gibana-bana nga 330,000 ka mga pasahero kada adlaw, ang proyekto nga adunay naay kapasidad nga 176 bus nga nagdagan pinaagi sa 33 estasyon sa daplin Bulacao hangtud Talamban uban sa usa ka link ngadto sa South Road Properties. Ang proyektong ito ay kasalukuyang branded bilang TransCebu at inaasahang ganap na magamit sa 2017. Ang proyekto karon ginganlan nga TransCebu ug gilauman nga mahimong hingpit nga operahan sa 2017. Ang bilang ng Marso 2017 huli na ang dalawang taon, at ang presyo ay rocketed sa P10.04 bilyon. Ang Ihap niadtong Marso 2017 ulahi na og duha ka tuig, ug ang presyo misaka sa P 10.04 bilyon. Ang lunsod ay halos nakakakuha ng kapangyarihan mula sa isang pagkakabit ng parilya sa Leyte Geothermal Power Plant, na nagpapatibay din sa karamihan ng Visayas . Ang siyudad kasagaran nga nakakakuha sa iyang gahum gikan sa usa ka pagbutang sa Leyte Geothermal Power Plant, nga nanga palig- on usab sa kadaghanan sa Visayas . Ang Cebu ay pinatatakbo din ng isang thermal-fired thermal planta na may dalawang yunit ng bawat isa na bumubuo ng 52.5-MW at 56.8-MW, 43.8-MW diesel power plant at 55-MW land-based gas turbine plants na matatagpuan sa Naga power complex na kung saan ay pinlano na rehabilitated at pinalitan ng 150-MW na mga yunit ng karbon sa 2016 at upang makumpleto sa 2019. Ang Cebu usab gipadagan sa usa ka thermal -fired thermal plant nga adunay duha ka unit nga matag usa nga nagmugna og 52.5-MW ug 56.8-MW, 43.8-MW diesel power plant ug 55-MW land-based gas turbine plants nga makit- an sa Naga power complex nga giplano nga ma-rehabilitahan ug gipulihan sa 150-MW nga mga coal nga yunit sa 2016 arun makumpleto sa 2019. Available ang mga pasilidad sa telekomunikasyon, broadband at wireless internet at ibinibigay ng ilan sa mga pinakamalaking kumpanya ng telekomunikasyon ng bansa. Magamit ang mga pasilidad sa telekomunikasyon, broadband ug wireless internet ug ginahatag sa mga pinakadako nga kompanya sa telekomunikasyon ng bansa. Noong 1998, ang 15-ektarya Inayawan Sanitary Landfill ay itinayo upang mabawasan ang pagtatapon ng basura sa loob ng lungsod. Niadtong 1998, ang 15-ektarya Inayawan Sanitary Landfill aron sa pagpagaan sa pagtatapon ng basura sa sulod sa lungsod. Noong 2015, inilaan ng Cebu ang kabuuang ? 2.5 million upang isara at ibalik ang landfill sa Inayawan. Niadtong 2015, inilaan ng Cebu ang kinatibuk-an nga ? 2.5 milyones aron isira ug ibalik ang landfill sa Inayawan. Ang Cebu City ay kasalukuyang may labing-isang malalaking unibersidad bawat isa ay may isang bilang ng mga sangay sa kolehiyo sa buong lungsod at higit sa isang dosenang iba pang mga paaralan na nag-specialize sa iba't-ibang mga kurso. Ang Dakbayan sa Sugbo karon ay naay labing- usa ka dagkong unibersidad nga adunay tagsa naay usa ka bilang ng sanga sa kolehiyo sa tibuok lungsod ug kapin sa usa ka dosenang uban nga mga tunghaan nga nagbaton sa nagkalain-laing mga kurso. Kabilang sa mga paaralang ito ay ang University of San Carlos . Lakip sa mga tunghaan mao ang University of San Carlos . Mayroon itong limang mga kampus sa paligid ng lugar ng metropolitan. Ito ay kasalukuyang pinamumunuan ng Kapisanan ng Banal na Salita . Adunay mao ni nga lima ka mga kampus sa palibot sa metropolitan. Kini gipamunuan karon ng Kapisanan ng banal na salita. Ang Unibersidad ng Pilipinas Cebu , na matatagpuan sa Camputhaw sa distrito malapit sa Lahug ay kasalukuyang may walong kurso at may mga plano ng pagpapalawak at pag-unlad. Ang University of the Philippines Cebu , nga nahimutang sa Camputhaw sa distrito duol sa Lahug karon adunay naay walo ka mga kurso ug mga plano sa pagpapalawak ug kalamboan. Itinataas ng UP Board of Regents ang katayuan ng UP Cebu bilang isang unibersidad ng University of the Philippines noong Oktubre 27, 2016. Ang UP Board of Regents nagpataas sa kahimtang sa UP Cebu isip constituent university sa University of the Philippines System sa Oktubre 27, 2016. Ang isa pang unibersidad ng Katoliko sa Cebu City ay ang Unibersidad ng San Jose - Recoletos na itinatag noong 1947. Ang laing unibersidad sa Katoliko sa Cebu City mao ang Unibersidad sa San Jose - Recoletos nga natukod niadtong 1947. Ito ay kasalukuyang pinamumunuan ng Augustinian Recollects at may dalawang magkaibang kampus sa loob ng lungsod, hindi kabilang ang isang bagong campus sa labas ng lungsod na matatagpuan sa munisipalidad ng Balamban . Gipanguluhan karon sa Augustinian Recollects ug adunay duha ka nagkalainlain nga mga kampus sa sulod sa siyudad, dili apil ang bag-ong kampus sa gawas sa siyudad nga nahimutang sa lungsod sa Balamban . Ang Cebu Normal University ay itinatag noong 1902 bilang isang normal na paaralang panlalawigan, isang sangay ng Philippine Normal School. Ang Cebu Normal University natukod niadtong 1902 isip usa ka normal nga paaralang panlalawigan, usa ka sanga sa Philippine Normal School. Naging independiyenteng institusyon noong 1924, isang chartered college noong 1976, at isang unibersidad noong 1998. Nahimong independente nga institusyon niadtong 1924, usa ka chartered college niadtong 1976, ug usa ka unibersidad niadtong 1998. Ang Cebu Doctors 'University (dating Cebu Doctors' College) ay binigyan ng status ng unibersidad noong Nobyembre 2004. Ang Cebu Doctors 'University (kanhi Cebu Doctors' College) gihatagan sa unibersidad nga status niadtong Nobyembre 2004. Ang tanging pribadong paaralan sa Pilipinas ay nagtalaga ng isang unibersidad na walang kurikulum na pang-edukasyon ; ito ay higit sa lahat sa mga kurso na may kaugnayan sa larangan ng mga serbisyong pangkalusugan. Ang bugtong pribadong tunghaan sa Pilipinas nga gitudlo nga usa ka unibersidad nga walay kurikulum na pang- edukasyon ; kini nag-una sa mga kurso nga may kalabutan sa serbisyong panglawas. Inilipat ito sa isang siyam na antas na pangunahing gusali noong 2007 sa Cebu Boardwalk (ngayon Dr. PV Larrazabal Jr. Avenue) sa kalapit na Mandaue City, kaya tinapos ang lumang campus malapit sa Cebu Doctors 'Hospital (ngayon ang Cebu Doctors' University Hospital ). Gipahimutang kini sa usa ka siyam ka andanas nga building sa 2007 sa Cebu Boardwalk (karon Dr. PV Larrazabal Jr. Avenue) sa kasikbit nga Mandaue City, busa gitapos ang iyang daan nga kampus duol sa dayon nga Cebu Doctors 'Hospital (karon Cebu Doctors' University Hospital ). Hanggang 2016 , nag-aalok ang unibersidad ngayon ng senior high school (grado 11 at 12) Kutob sa 2016 , ang unibersidad karon nagtanyag sa senior high school (mga grado 11 ug 12) Ang campus ng Unibersidad ng Cebu sa Banilad ay binuksan noong Hunyo 2002. Ang kampus sa Unibersidad sa Sugbo sa Banilad giablihan niadtong Hunyo 2002. Ang pangunahing campus nito sa Sanciangko street ay nag-aalok ng mga programa sa degree tulad ng Bachelor of Science sa Information Technology , HRM, Computer Engineering, BSED at iba pa. Ang nag-unang campus sa dalan Sanciangko nagtanyag sa mga kurso nga kurso sama sa Bachelor of Science sa Information Technology , HRM, Computer Engineering, BSED ug uban pa. Matatagpuan din sa lungsod ang University of the Visayas , na itinatag noong 1919 at itinuturing na unang institusyong pang-edukasyon na ipinagkaloob sa katayuan sa unibersidad. Ang nahimutang usab sa siyudad mao ang University of the Visayas , nga natukod niadtong 1919 ug giisip nga unang institusyon sa edukasyon nga gitugutan nga adunay usa ka status sa unibersidad. Pinagkalooban ng isang autonomous status ng Komisyon sa Mas Mataas na Edukasyon (CHED) noong 2010 at kasalukuyang nag-aalok ng pangunahing edukasyon at ilang kurso sa tertiary level kabilang ang mga medikal na kurso (Medicine, Nursing, Dentistry, Pharmacy, Midwifery, at Health Care Services) na kung saan ay matatagpuan sa kanyang campus sa Banilad area. Gihatagan kini ug autonomous status sa Commission on Higher Education (CHED) niadtong 2010 ug karon nagtanyag og basic education ug mga kurso sa tertiary level lakip ang mga medical courses (Medicine, Nursing, Dentistry, Pharmacy, Midwifery, ug Health Care Services) nga gipuy-an sa iyang campus sa Banilad area. Ang darating na Centro Escolar University - Cebu ay ang ikaapat na kampus ng unibersidad matapos ang mga kampus nito sa Manila (Main), Malolos, at Makati. Ang umaabot nga Centro Escolar University - Cebu mao ang ikaupat nga kampus sa unibersidad human sa Manila (Main), Malolos, ug mga kampus sa Makati. Ang Cebu City ay may 68 pampublikong paaralang elementarya, 23 na pambansang mataas na paaralan at 28 na gabi na mataas na paaralan. Ang syudad sa Sugbo adunay 68 ka pampublikong tulunghaan sa elementarya, 23 ka mga nasudnong eskuylahan ug 28 ka mga high school sa gabii. Ang mga high school na ito ay pinapatakbo ng pamahalaan ng lungsod. Ang mga hayskul sa gabii gipahigayon sa gobyerno sa siyudad. Ang Public Library at Information Center ng Cebu City ay ang tanging pampublikong aklatan sa Cebu. Ang Cebu Public Library ug Information Center mao ang bugtong publikong librarya sa Cebu. Ang Davao City , opisyal na ang Lungsod ng Davao ay isang highly urbanized city sa isla ng Mindanao , Pilipinas . Ang Dakbayan sa Davao , opisyal nga ang Dakbayan sa Davao usa ka highly urbanized city sa isla sa Mindanao , Pilipinas . Ang lungsod ay may kabuuang lupa na 2,443.61 km 2 na ginagawa itong pinakamalaking lungsod sa Pilipinas sa mga tuntunin ng lupain . Ang siyudad adunay usa ka kinatibuk-ang yuta dapit sa 2,443.61 km 2 nga ginihimo nga ang kinadak-ang siyudad sa Pilipinas sa mga termino sa yuta nga dapit . Ito ang ikatlong-pinakapopular na lunsod sa Pilipinas pagkatapos ng Quezon City at Maynila, ang pinakapopular na lunsod sa bansa sa labas ng Metro Manila at ang pinaka-populasyon sa Mindanao. Kini ang ikatulo nga labing populasyon sa dakbayan sa Pilipinas human sa Quezon City ug Manila, ang pinapopular populasyon sa siyudad sa gawas sa Metro Manila ug ang labing populasyon sa Mindanao. Bilang ng sensus ng 2015, ang lungsod ay may populasyon na 1,632,991. Sumala sa sensus sa tuig 2015, ang dakbayan adunay populasyon nga 1,632,991. Ito ay geographically nakatayo sa lalawigan ng Davao del Sur at naka-grupo sa ilalim ng lalawigan ng Philippine Statistics Authority ngunit ang lungsod ay pinamamahalaan at pinangangasiwaan ng mga independiyenteng politikal mula dito. Kini geographically nahimutang sa probinsya sa Davao del Sur ug gipundok ubos sa probinsya sa Philippine Statistics Authority apan ang siyudad gidumala ug gipangalagad nga independente sa politika gikan niini. Ang lunsod ay nahahati sa tatlong distrito ng kongreso, na binabahagi sa 11 distrito ng distrito na may kabuuang 182 barangay . Ang syudad gibahin sa tulo ka mga distrito sa kongreso, nga nababahin ngadto sa 11 ka mga administratibong distrito nga adunay kinatibuk-an nga 182 ka mga barangay . Ang Davao City ay ang sentro ng Metro Davao , ang ikatlong pinakapopular na lugar ng metropolitan sa Pilipinas (bilang ng sensus ng 2015 na may populasyon na 2.5 milyon, pagkatapos ng Metro Manila na 12.8 milyon at 2.8 milyon ang Metro Cebu ). Ang Davao City mao ang sentro sa Metro Davao , ang ikatulo nga pinakapopular na metropolitan nga lugar sa Pilipinas (sumala sa sensus sa tuig 2015 nga naay populasyon nga 2.5 milyones, human sa 12.8 milyones sa Metro Manila ug 2.8 milyones sa Metro Cebu ). Naghahain ang lungsod bilang pangunahing kalakalan, komersiyo, at sentro ng industriya ng Mindanao at rehiyonal na sentro ng Rehiyon ng Davao . Ang siyudad nagsilbi nga nag-unang trade, komersiyo, ug industriya sa Mindanao ug ang rehiyonal nga sentro sa Davao Region . Ang Davao ay tahanan sa Mount Apo ang pinakamataas na bundok sa Pilipinas. Ang Davao mao ang pinuy-anan sa Mount Apo ang pinakataas nga bukid sa Pilipinas. Ang lunsod ay tinatawag ding " Durian Capital of the Philippines" . Ang siyudad gitawag usab nga " Durian Capital of the Philippines" . Natamo ng Davao ang mataas na "index ng kaligtasan" ayon kay Numbeo , isang website ng survey na karamihan ng tao , na madalas na iniulat ng pambansang lipunang Pilipino, bagaman ang lungsod ay may pinakamataas na rate ng pagpatay. Ang Davao nakabaton sa usa ka taas nga "safety index" sumala kay Numbeo , usa ka website ng survey nga gigikanan sa mga tawo , nga kasagaran gitaho sa nasudnong media sa Pilipinas,nga naay taas nga death rate. Ang pangalawang pinakamataas na panggagahasa sa bansa ayon sa pambansang pulisya ng data noong 2015. Ang ikaduha nga labing taas nga rape rate sa nasud sumala sa data sa nasudnong pulis sa tuig 2015. Si Rodrigo Duterte , alkalde sa loob ng 22 taon, na-claim na kredito para sa kaligtasan ng ranggo ni Numbeo, ipinagmamalaki na pinatay niya ang mga kriminal. Si Rodrigo Duterte , mayor sa 22 ka tuig, nag-angkon sa pag-ihap sa kaluwasan ni Numbeo, nanghambog nga iyang gipatay ang mga kriminal. Isang grupong vigilante na tinatawag na Davao Death Squad ang pumatay ng higit sa 1,400 mga batang kalye at pinaghihinalaang mga kriminal habang siya ay alkalde, ayon sa mga grupo ng mga karapatang pantao. Usa ka grupo sa vigilante nga ginatawag ug Davao Death Squad ang pumatay sa 1,400 mga bata sa kadalanan ug mga giingong mga kriminal samtang siya ang mayor, sumala sa mga grupo sa tawhanong katungod. Ang pangalan ng rehiyon ay nagmula sa mga pinagmulan ng Bagobo nito . Ang ngalan sa rehiyon gikuha gikan sa mga Bagobo nga mga sinugdanan niini. Ang mga Bagobo ay katutubo sa Pilipinas. Ang Bagobos mga lumad sa Pilipinas. Ang salitang davao ay nagmula sa phonetic blending ng tatlong mga pangalan ng subgroup na Bagobo para sa Davao River , isang pangunahing daanan ng tubig na tinatapon sa Davao Gulf malapit sa lungsod. Ang pulong nga davao naggikan sa ponetikong pagsagol sa tulo ka mga ngalan sa subgroup nga Bagobo alang sa Davao River , usa ka dakong agianan ng tubig paingon sa Davao Gulf duol sa siyudad. Ang katutubo na si Obos, na naninirahan sa mga hinterlands ng rehiyon, na tinatawag na ang ilog Davah (na may isang malumanay na patinig na nagtatapos, bagaman ang dating pagbigkas ay may isang hard v o b ); tinawag ito ng Clatta (o Giangan / Diangan) na Dawaw , at tinatawag ito ng Tagabawas na Dabo . Ang Aboriginal na si Obos, nga nagpuyo sa kabukiran sa rehiyon, nga ginatawag sa suba sa Davah (uban sa usa ka malumo bokales katapusan, bisan tuod sa ulahi paglitok mao ang uban sa usa ka malisud nga v o b ); ang Clatta (o Giangan / Diangan) nga gitawag niini nga Dawaw , ug ang Tagabawas nagtawag niini nga Dabo . Sa Obos, davahay nangangahulugan din ng "isang lugar na lampas sa mataas na lugar" (na tumutukoy sa mga pamayanan sa bibig ng ilog na napapalibutan ng mga mataas na rolling hill). Ngadto sa Obos, davahusab nagpasabut nga "usa ka dapit nga saylo pa sa habog nga mga dapit" (nagtumong sa mga pinuy-anan sa baba sa suba nga gilibutan sa taas, nagligid nga mga bungtod). Bagama't nagsimulang galugarin ng mga Espanyol ang lugar ng Gulf ng Davao simula pa noong ika-16 na siglo, ang impluwensyang Espanyol ay bale-wala sa rehiyon ng Davao hanggang 1844. Bisan ang mga Espanyol nagsugod sa pag-usisa sa Davao Gulf area sa sayong bahin sa ika-16 nga siglo, ang impluwensya sa Espanyol wala'y mahimo sa rehiyon sa Davao hangtud sa 1844. Nang utusan ng Espanyol na Gobernador Heneral ng Pilipinas ang Narciso Claveria sa rehiyon ng Gulf ng Davao , kabilang na ngayon ang Davao City , upang ma-claim Davao City para sa Espanyol Crown, sa kabila ng protesta ng Sultan ng Maguindanao . Sa dihang ang Spanish Gobernador Heneral sa Pilipinas nga Narciso Claveria nagmando sa Davao Gulf nga rehiyon, lakip na ang karon nga Davao City , nga giangkon nga Davao City alang sa Espanyol nga Crown, bisan pa sa mga protesta sa Sultan sa Maguindanao . Gayunpaman, ang opisyal na kolonisasyon ng lugar ay nagsimula noong 1848 nang ang isang ekspedisyon ng 70 kalalakihan at kababaihan na pinangungunahan ni Jose Cruz de Uyanguren ng Vergara , Espanya, ay bumaba sa bunganga ng Davao Riversa parehong taon, ang layunin sa pag-colonize sa paligid. Apan karon, ang opisyal nga kolonisasyon sa maong lugar nagsugod niadtong 1848 sa dihang usa ka ekspedisyon sa 70 ka mga kalalakihan ug kababaihan nga gipangulohan ni Jose Cruz de Uyanguren sa Vergara , Spain, mikanaog sa suba sa Davao Riversa samang tuig, ang tumong sa pag-kolon sa palibot. Sa malapit, isang settlement ay nakatayo sa mga baybayin ng ilog, pinasiyahan ng isang pinuno ng Bagobo Muslim na pinangalanan na Datu Bago. Sa duol, ang usa ka pamuy-anan nahimutang sa daplin sa suba, nga gimandoan sa usa ka Bagobo nga pangulo sa Bagobo nga ginganlan nga Datu Bago. Bilang pinakamatibay na pinuno sa rehiyon, ang Datu Bago ay nagpataw ng mabigat na pagpaparangal sa mga tribo ng Mandaya sa malapit, samakatuwid ay ginagawang siya ang pinakahalong pinuno sa rehiyon. Isa sa pinaka gahi nga pinakakusog nga puno sa rehiyon, ang Datu Bago nagpahamtang sa mabug-at nga tribute sa mga tribo sa Mandaya sa duol, busa naghimo usab siya sa labing gikasilagang punoan sa rehiyon. May mga order si Cruz de Uyanguren mula sa mga mas mataas na awtoridad sa Maynila upang mag-kolonisya sa rehiyon ng Gulf ng Davao, na kasama ang pag-areglo ng Bagobo sa hilagang riverbank. Adunay mando si Cruz de Uyanguren gikan sa mas taas nga mga awtoridad sa Manila aron sa pag-kolonya sa Davao Gulf nga rehiyon, nga naglakip sa pagtukod sa Bagobo sa amihanang suba. Sa oras na ito, isang pinuno ng Mandaya na nagngangalang Datu Daupan, na namuno noon sa Samal Island , ay dumalaw sa kanya, naghahanap ng isang alyansa laban sa Datu Bago. Niining higayona, usa ka pangulo sa Mandaya nga ginganlan nga Datu Daupan, nga nagmando sa Samal Island , miduol kaniya, nangita'g ug alyansa batok sa Datu Bago. Ang dalawang pinuno ay mga archive, at kinuha ni Cruz de Uyanguren ito, na nagsimula ng isang alyansa sa pagitan ng Espanya at Mandayas ng Samal Island. Ang duha ka mga pangulo mga armas, ug si Cruz de Uyanguren mipahimulos niini, nagsugod sa usa ka alyansa tali sa Espanya ug Mandayas sa Samal Island. Ang intensyon sa pagkuha ng kasunduan para sa Espanya, siya at ang kanyang mga tauhan ay inatake ito, ngunit ang mga katutubo ng Bagobo ay labis na nilabanan ang mga pag-atake, na nagresulta sa kanyang mga kaalyado ng Samal Mandaya na magretiro at hindi lumaban muli. Ang tuyo sa kasunduan alang sa Espanya, siya ug ang iyang mga ginsakop niini giatake, apan ang mga lumad nga Bagobo nakigbatok sa mga pag-atake, nga niresulta sa iyang mga kaalyado sa Samal Mandaya nga mosibog ug dili makig-away pag-usab. Sa gayon, ang isang tatlong buwan na walang tagumpay na labanan para sa pag-aari ng kasunduan ay naganap na nagpasya lamang kung ang isang impanterong kumpanya na naglalayag sa pamamagitan ng mga barkong pandigma mula sa Zamboanga ay dumating bilang mga reinforcement. Busa, ang usa ka tulo ka bulan nga walay nadaog sa away kung kinsa ang manag- iya sa sabot nga nahitabo alang sa pagpanag-iya sa pagpuyo misunod nga nakahukom lamang sa dihang ang usa ka kompanya sa infantry nga milawig sa dalan pinaagi sa mga barko gikan sa Zamboanga miabut isip mga reinforcements. Sa gayon tinitiyak ang pagkuha ng paninirahan at ang mga paligid nito ng mga Espanyol habang ang bagsak na Bagobos ay tumakas pa sa loob ng bansa. Sa ingon nagsiguro nga ang pagkuha sa pamuy-anan ug ang palibut niini sa mga Espanyol samtang ang napildi nga Bagobos mikalagiw paingon sa ilaya. Pagkatapos Cruz de Oyanguren natalo Bago, itinatag niya ang bayan ng Nueva Vergara , ang hinaharap Davao, sa Hunyo 29, 1848 sa isang lugar ng bakawan swamps na ngayon ay Bolton Riverside, sa karangalan ng kanyang bahay sa Espanya at maging ang kanyang unang gobernador . Human Cruz de Oyanguren gipildi Bago, iyang gitukod ang lungsod sa Nueva Vergara , ang ginaharap nga Davao, sa Hunyo 29, 1848 sa usa ka lugar sa mangrove nga karon Bolton Riverside, agig pasidungog sa iyang panimalay sa Espanya ug nahimong unang gobernador . Pagkalipas ng halos dalawang taon noong Pebrero 29, 1850, ang lalawigan ng Nueva Guipuzcoa ay itinatag sa pamamagitan ng isang maharlikang kautusan, sa bagong itinatag na bayan bilang kabisera, muli upang parangalan ang kanyang tinubuang-bayan sa Espanya. Duha katuig ang milabay niadtong 29 sa Pebrero 1850, ang lalawigan sa Nueva Guipuzcoa natukod pinaagi sa usa ka harianong mando, uban sa bag-ong natukod nga lungsod ingon nga kapital, sa makausa pa sa pagpasidungog sa iyang yutang natawhan sa Espanya. Gayunman, nang siya ay gobernador ng lalawigan, ang kanyang mga plano sa pagkandili ng isang positibong pang-ekonomiyang pag-ugat sa rehiyon na nagbalik-loob, na nagresulta sa kanyang pamalit sa kalaunan sa ilalim ng mga order ng kolonyal na pamahalaan. Apan, sa dihang siya ang gobernador sa probinsya, ang iyang mga plano sa pagpalambo sa usa ka positibo nga ekonomiya nga lihok sa rehiyon misibog, nga miresulta sa iyang pagkausab sa panahon sa mando sa kolonyal nga gobyerno. Ang lalawigan ng Nueva Guipuzcoa ay nabuwag noong Hulyo 30, 1860, dahil ito ang naging Political-Military Commandery ng Davao. Ang probinsiya sa Nueva Guipuzcoa nabungkag niadtong Hulyo 30, 1860, tungod kay kini nahimong Politico-Military Commandery sa Davao. Sa pamamagitan ng panawagan ng mga katutubo, isang petisyon ang ibinigay sa gubyerno ng Espanya upang palitan ang pangalan ng Nueva Vergara sa Davao, dahil tinawag nila ang bayan bilang ang huling nabanggit mula sa panahon ng pagtatatag nito. Sa pagpanawagan sa mga lumad, usa ka petisyon ang gihatag sa gobyerno sa espanya aron ilisdan ang pangalan sa Neva Vergara sa Davao kay gihatag ang lungsod base sa ulahi nga gisulti gikan sa panahon sa pagtukod niini. Sa kalaunan ay ginawa ito sa taong 1867, at ang bayan ng Nueva Vergara ay opisyal na binigyan ng kasalukuyang pangalan na Davao. Paghuman, gitukod kini sa tuig 1867, ug ang sa Nueva Vergara opisyal nga gihatagan sa iyang ngalan karon nga Davao. Ang kawalan ng espanyol ng bayan ay hindi matatag sa pinakamainam na paraan, dahil ang mga Lumad at Moro natives ay regular na nilabanan ang mga pagtatangka ng mga awtoridad ng Espanyol na papuwersa sa pag-resettle sa kanila at i-convert ito sa mga Kristiyano. Ang pagkawala sa mga Espanyol sa lugar kay dili kaayo maayo kay gipanalipdan sa mga Kristiyano ug mga Moro na mga nitibo sa lugar ang paghana sa mga Espanyol nga pugson sila na magpabunyag sa pagka Kristiyano. Sa kabila ng lahat ng ito, gayunpaman, tulad ay ang lahat ng tapos na sa mga layunin ng paggawa ng pamamahala ng lugar na mas madali, hinahati ang mga Kristiyano sa parehong mga settlers at mga katutubong binyag at Morong Muslim sa ilang relihiyon na nakabatay sa komunidad sa loob ng bayan. Sa likod niining tanan, apan ang tibuok na nahuman sa mga katuyuan sa pagdumala sa lugar nahimo kining mas sayon, gitunga ang mga kristiyano sa pareha na settler ug and mga lumad kauban ang Muslim na Moro ngadto sa pipila ka mga rehiyon-- based nga mga komunidad sa sulod sa lungsod. Ang rebolusyong Pilipino , na nakipaglaban sa loob ng dalawang taon, ay malapit nang matapos noong 1898, at ang inaasahang pag-alis ng mga awtoridad ng Espanyol sa Davao ay naging maliwanag kahit na wala silang anumang bahagi sa digmaan dahil walang rebolusyonaryong numero sa paligid maliban sa isang hindi mabilang na pro-Filipino separatistang rebeldeng kilusan sa bayan ng Santa Cruz sa timog. Ang Rebolusyong Pilipino, nga nakig laban sa sulod sa duha katuig kay hapit na mahuman sa tuig 1898, ug ang gipaabot nga pagbiya sa mga awtoridad sa espanya sa Davao kay mas nahimong klaro bisan pa wala sila'y labot sa gubot kay walay mga rebolusyonaryong nemero sa palibot gawas nalang naiini ang di maihap na Pro- Filipino separatistang kalihukan sa lungsod sa Santa Cruz sa habagatan. Nang matapos ang digmaan, sa wakas umalis ang mga awtoridad ng Espanyol, dalawang lokal na Davaoe–o sa mga pangalan ng Pedro Layog at Jose M. Lerma ang kumakatawan sa bayan at rehiyon sa Kongreso ng Malolos ng 1898 , samakatuwid ipinahiwatig ang Davao bilang isang bahagi ng nagbubuhat Unang Republika ng Pilipinas . Sa paghuman sa giyera, nibiya sa gayud ang mga awtoridad nga mga espanyol, ug duha ka lokal na mga Davaenos nga sila Pedro Layog ug Jose M. Lerma ang nagrepresentar sa lungsod ug rehiyon sa Malolos Congress tuig 1898, busa gipasidunggan ang Davao nga usa kabahin sa unang republika ng Pilipinas. Ang panahon ng rebolusyonaryong kontrol ng Davao sa Davao ay hindi nagtagal, gayunpaman, nang tumawid ang mga Amerikano sa bayan sa parehong taon. Ang panahon sa pagdumala sa rebolusyong Pilipino sa Davao wala magdugay, apan, mitugpa ang mga amerikano sa lugar sa maong tuiga. Walang rekord ng mga lokal na nag-aalok ng anumang uri ng pagtutol sa mga bagong intruder. Walay gigunitang rekord ang mga lokal nga nagpakita nga dili sila ayon sa mga bagong musulod. Sa sandaling sinimulan ng mga Amerikano ang kanilang pangangasiwa ng bayan noong 1900, ang mga pagkakataon pang-ekonomiya ay mabilis na lumitaw na ang malaking lugar ng mga lugar nito, higit sa lahat ang mga luntiang kagubatan at mayabong damo, ay ipinahayag na bukas para sa agrikultura investment. Sa gilayon gisugdan sa mga Amerikano ang ilang pagdumala sa lungsod sa tuig 1900, ang mga oportunidad sa ekonomiya dali nga mitungha nga ang dagkong mga luna sa mga dapit niini, kasagaran lunhaw nga kalasangan ug tabunok nga kasagbutan, gideklarang bukas alang sa agrikultura nga pamuhunan. Ang resulta nito, ang mga dayuhang negosyante lalo na ang mga negosyanteng Hapon na nagsimula sa pag-aayos ng rehiyon, na sinasagot ang kanilang mga pag-angkin sa malawak na lupain ng Davao at naging mga plantasyong ito ng mga produkto ng niyog at saging. Tungod niini, ang mga langyaw, na mga negosyante ilabi na ang mga negosyanteng hapones nagsugod na sa pag ayo sa rehiyon. Gipasidunggan ang ilang pag- angkon sa lapad nga kayutaan sa Davao ug nahimong mga dagkong plantasyon sa mga produkto sa lubi ug saging. Sa maikling panahon lamang, ang Davao ay nagbago mula sa isang maliit at maliit na bayan na napapalibutan sa isang malaking sentro ng ekonomiya na naglulunsad ng pangunahing rehiyon ng Gulf ng Davao , na napapaligiran ng mga natives ng libu-libong mga naninirahan at migrante sa ekonomiya mula sa Luzon , Visayas at Japan . Sa usa ka mubo nga panahon lamang, nausab ang Davao gikan sa usa ka gamay nga ug pudyot-gipuy-an sa lungsod ngadto sa usa ka puliki nga sentro sa ekonomiya sa pag-alagad sa nag-una sa Davao Gulf nga rehiyon, hilabihan populasyon uban sa mga lumad pinaagi sa tinagpulo ka libo nga mga setler ug ekonomiya migrante gikan sa Luzon , Visayas ug Japan . Ang lahat ng ito ay humantong sa Port ng Davao na itatag at buksan ang parehong taon, upang mapadali ang pag-export ng mga produktong pang-agrikultura mula sa Davao internationally. Ang tanan nga nanguna alang sa Port sa Davao nga pagtukod ug pag-abli sa samang tuig, aron mapadali ang pag-eksport sa mga produkto sa agrikultura gikan sa Davao internationally. Ang Davao ay isinama bilang isang bahagi ng Probinsiya ng Moro mula 1903 hanggang 1914. Ang Davao gilakip ingon nga usa ka bahin sa Probinsiya ng Moro gikan 1903 ngadto sa 1914. Kapag ang lalawigan ay natunaw noong 1914, ito ay humantong sa pagtatatag ng Lalawigan ng Davao , na ang bayan ng Davao bilang kabisera ng probinsya nito. Inig kawala sa lugar niadtong 1914, kini hinungdan sa pag establisar sa lalawigan ng Davao, nga ang lungsod sa Davao mao ang kapital sa probinsya. Ano ngayon ang Legislative Council Building ng lungsod na nagsilbi bilang kapitolyo ng probinsya. Sa karon ano man ang Legislative Council Building sa dakbayan nga nagsilbi isip kapitolyo sa probinsya. Itinayo ito noong 1926, sa parehong taon ang Davao Municipal Hall, ngayon ang City Hall, ay itinayo. Kini gitukod niadtong 1926, sa mao usab nga tuig ang Davao Municipal Hall, gitukod usab ang City Hall. Dahil sa mabilis na pagtaas ng progreso ng bayan, noong Marso 16, 1936, isinampa ng kongresista na si Romualdo Quimpo mula sa Davao ang Bill 609 (na pinalipat na bilang Commonwealth Act 51), na lumilikha ng Lungsod ng Davao mula sa bayan ng Davao at distrito ng munisipyo ng Guianga . Tungod sa kusog nga pag-uswag sa lungsod, niadtong Marso 16, 1936, si Kongresista Romualdo Quimpo gikan sa Davao nagsang-at sa Bill 609 (gipasa nga Commonwealth Act 51), nagmugna sa Davao City gikan sa lungsod sa Davao ug sa munisipyo sa Guianga . Ang panukalang batas ay humingi ng appointment ng mga lokal na opisyal ng pangulo. Ang balaodnon nagtawag alang sa pagpili sa lokal nga mga opisyal sa presidente. Nang panahong iyon, ang karamihan sa mga bagong lungsod ay may maraming mga negosyanteng Hapones at mga naninirahan na naging mga lokal. Niadtong panahuna, kadaghanan sa mga bagong lungsod kay adunay daghan na mga negosyanteng hapones nga nagpuyo sa lugar hantod nahimo silang lokal na mga tao sa dakbayan. Ang Davao ay pinasinayaan bilang isang charter city noong 16 Oktubre 1936 ni Pangulong Manuel L. Quezon ; ang charter ay dumating noong 16 Marso 1937. Ang Davao giinagurahan isip charter city niadtong 16 Oktubre 1936 ni Presidente Manuel L. Quezon ; ang charter nagsugod niadtong 16 sa Marso 1937. Ito ay isa sa mga unang dalawang bayan sa Mindanao upang ma-convert sa isang lungsod, ang iba pang mga pagiging Zamboanga . Usa kini sa unang duha ka lungsod sa Mindanao nga mahimong usa ka siyudad, ang usa mao ang Zamboanga . Noong Disyembre 8, 1941, binomba ng mga eroplano ng Hapon ang daungan at mula noong Disyembre 20, 1941 ang mga pwersang nakarating at nagsimulang isang trabaho ng lungsod na tumagal hanggang 1945. Niadtong Disyembre 8, 1941, gibombahan gamit ang eroplano ng mga Hapon ang dunggoanan ug gikan Disyembre 20, 1941 ang mga pwersa nga inabot kay nagsugod okupar sa siyudad hantod 1945. Ang Davao ay kabilang sa mga pinakamaagang inookupahan ng mga pwersang Hapon, at ang lungsod ay agad na pinatibay bilang isang balwarte ng pagtatanggol ng Hapon. Ang Davao usa sa labing una nga giokupar sa mga pwersa sa Hapon, ug ang siyudad gilig-on usa ka bastion sa depensa sa Hapon. Ang lungsod ay pinalawak sa malawak na pambobomba sa pamamagitan ng mga pwersang pinangunahan ni Douglas MacArthur bago pumasok ang mga pwersang Amerikano sa Leyte noong Oktubre 1944. Mas nidako ang gobombahan sa lungsod sa pammagi sa pwersanga gipasiudan ni Douglas MacArthur sa wala pa kasulod ang mga Amerikano sa lungsod sa Leyte niadtong bulan sa Oktubre tuig 1944. Ang Labanan ng Davao sa pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay isa sa pinakamatagal at pinakamatinding laban sa panahon ng Philippine Liberation, at nagdala ng napakalaking pagkawasak sa lunsod, na itinatag ang mga pang-ekonomiya at pisikal na strides na ginawa bago ang pananakop ng Hapon. Ang giyera sa Davao paghuman sa ikalawang pandaigdig kay usa sa pinakadugay ug pinakamadugo na laban sa Philippine Liberation, ug nagdala sa dakong kadaot ngadto sa siyudad, nga nagpahiluna sa mga kahimoan sa ekonomiya ug pisikal nga gihimo sa wala pa ang trabaho sa mga Hapon. Sa kalaunan, nabawi ng Davao ang katayuan nito bilang sentro ng agrikultura at pang-ekonomiya ng Mindanao pagkatapos ng digmaan ay natapos noong 1945 at nang pumasok ito sa taong 1946 nang ang Pilipinas ay nakamit ang kalayaan. Sa kataposan, ang Davao nahibalik sa iyang estado isip ang agrikultura ug ekonomiya nga sentro sa Mindanao human sa gubot natapos sa 1945 ug sa pagsulod niini sa tuig 1946 sa dihang ang Pilipinas sa katapusan nakakab-ot sa iyang kagawasan. Higit pang mga produktong pang-agrikultura na ginawa sa loob ng lungsod sa pamamagitan ng kagustuhan ng mga produktong kahoy tulad ng playwod at troso, kopra at iba pang varieties ng saging ay naging available para sa pag-export. Daghang mga produktong pang-agrikultura nga gihimo sa sulod sa siyudad pinaagi sa mga sama sa mga produkto sa kahoy sama sa plywood ug kahoy, copra ug uban pang lain- laing ng saging ang mahimong ma-export. Samantala, ang ilang mga naninirahan sa Hapon - 80% porsyento ng populasyon ng lungsod bago ang katapusan ng digmaan - na nakilala sa populasyon ng mga Pilipino, habang ang iba ay pinatalsik mula sa bansa dahil sa kamakailang pag-aaway ng mga lokal na Pilipino. Samtang, ang pipila ka mga lokal nga taga-Hapon - 80% nga porsyento sa populasyon sa dakbayan sa wala pa ang katapusan sa giyera - nga giila sa populasyon sa mga Pilipino, samtang ang uban gipalagpot gikan sa nasud tungod sa bag-o nga panag-away sa mga lokal nga Pilipino. Noong 1967, ang Lalawigan ng Davao ay nahati sa tatlong lalawigan: Davao del Norte , Davao Oriental at Davao del Sur . Niadtong 1967, ang Probinsya ng Davao gibahin sa tulo ka lalawigan: Davao del Norte , Davao Oriental ug Davao del Sur . Ang lungsod ng Davao ay naging bahagi ng Davao del Sur; hindi na ang kabisera ng lalawigan, naging sentro ng komersyal na timog ng Mindanao. Ang siyudad sa Davao ay nahimong bahin sa Davao del Sur; Dili na ang kapital sa probinsiya, nahimo nga sentro ng komersyo sa habagatang Mindanao. Noong 1970s, ang Davao ay naging rehiyonal na kabisera ng timog Mindanao; Sa muling pagbubuo, naging rehiyonal na kabisera ng Rehiyon ng Davao (Rehiyon XI) at mataas na urbanisadong lungsod sa lalawigan ng Davao del Sur. Sa niadtong 1970's, ang Davao ay nahimong kaulohan sa habagatang Mindanao; sa muling pagtapok, kini nahimong rehiyonal nga kapital sa Davao Region (Rehiyon XI) ug mataas na urbanisadong lalawigan ng s Davao del Sur. Ang labanan sa loob ng lungsod ay naging malubha, ang mga pagpatay sa mga lansangan ay kadalasang nagaganap. Ang panagbangi sulod sa siyudad ay nahimong grabe, ang mga pagpatay sa kadalanan nahitabo sa kanunay. Ang sitwasyong ito ay tumagal ng hanggang 1985, nang ang mga lokal ay bumuo ng grupo ng mga vigilante na "Alsa Masa" (ang Pagtaas ng Tao) upang itaboy ang mga sangkap na dahilan mula sa lungsod. Ang sitwasyon na kini ay milungtad hangtud 1985, sa dihang ang mga lumulupyo sa grupo na mga vigilante nga "Alsa Masa" (pagpauswag sa mga tawo) sa pagdala sa hinungdan nga mga elemento gikan sa siyudad. Ang Davao City ay humigit-kumulang 588 milya timog-silangan ng Manila sa ibabaw ng lupa, at 971 kilometro sa dagat. Ang Dakbayan sa Davao gibana-bana nga 588 milya sa habagatan-sidlakan sa Manila ibabaw ng yuta, ug 971 ka kilometro sa dagat. Ang lungsod ay matatagpuan sa timog-silangan Mindanao, sa hilagang-kanluran ng baybayin ng Davao Gulf , sa tapat ng Samal Island . Ang syudad nahimutang sa habagatan-sidlakang Mindanao, sa amihanan-kasadpang baybayon sa Davao Gulf ,duol sa Isla sa Samal . Ang lupain ng Davao City, na halos 2,443.61 kilometro kuwadrado ay maburol sa kanluran (distrito ng Marilog) at bumababa sa dakong timog-silangan. Ang yuta sa Davao, nga may gilay-on nga 2,443.61 kilometro kuwadrado kay maburol sa kanluran (ang distrito sa Marilog) ug nag-agi paingon sa habagatan-sidlakang baybayon. Ang Mount Apo , ang pinakamataas na rurok sa Pilipinas, ay matatagpuan sa timog-kanluran ng tip ng lungsod. Ang Mount Apo , ang pinakataas nga bukid sa Pilipinas, nahimutang sa timog-kanluran nga anaa sa tumoy sa lingsod. Ang Mount Apo National Park (ang bundok at nakapalibot na paligid nito), ay pinasinayaan ni Pangulong Manuel Quezon (sa Proklamasyon 59 ng Mayo 8, 1936) upang protektahan ang mga flora at palahayupan sa nakapalibot na hanay ng bundok. Ang Mount Apo National Park (ang bukid ug palibot niini), giinagurahan ni Presidente Manuel Quezon (sa Proklamasyon 59 sa Mayo 8, 1936) aron mapanalipdan ang mga tanom ug mananap sa palibot nga kabukiran. Ang Davao River ang pangunahing drainage channel ng lungsod. Ang Davao River mao ang unang kanal sa lugar. Ang dumi ng lugar na mahigit 1,700 km 2 nagsisimula ang 160-kilometro na ilog sa bayan ng San Fernando, Bukidnon . Ang hugaw sa lugar anaa sa kapin 1,700 km 2 nagsugod ang 160 kilometro nga suba sa lungsod sa San Fernando, Bukidnon . Ang bibig ng ilog ay matatagpuan sa Barangay Bucana sa Talomo District. Ang baba sa suba nahimutang sa Barangay Bucana sa Talomo District. Ang Davao ay may tropikal na rainforest climate ( klaseng klasipikasyon ng Koppen Af ), na may maliit na seasonal na pagkakaiba-iba sa temperatura. Ang Davao adunay tropikal nga rainforest climate ( klasipikasyon sa klima sa Koppen Af ), nga adunay gamay nga seasonal variation sa temperatura. Ang average na temperatura ng buwanang ay laging nasa itaas 26 ¡ C at ang average na buwanang pag-ulan ay higit sa 77 millimeters. Ang average nga temperatura sa bulan kay kanunay na-anaa sa ibabaw sa 26 ¡ C ug ang average nga binulan nga ulan kay mulabaw sa 77 millimeters . Nagbibigay ito ng lungsod ng isang tropikal na klima, nang walang isang tunay na dry season ; habang may malaking ulan sa taglamig, ang pinakamalaking pag-ulan ay nangyayari sa panahon ng mga buwan ng tag-init. Kini naghatag sa siyudad sa usa ka tropikal nga klima, nga walay tinuod nga ting-init ; samtang adunay dakong pag-ulan sa panahon sa tingtugnaw, ang pinakadako nga ulan mahitabo sa panahon sa mga bulan sa ting-init. Ang Mount Apo ay tahanan ng maraming species ng ibon, na 111 nito ay katutubo sa lugar. Ang Mount Apo gipuy-an sa daghang mga species sa langgam, nga ang 111 niini mga endemic sa lugar. Ito rin ay tahanan ng isa sa mga pinakamalaking eagles sa mundo, ang critically endangered Philippine eagle , ang pambansang ibon ng bansa. Kini usab ka poluy-anan sa pinakadakong agila sa kalibutan, ang labing nameligro nga agila sa Pilipinas, ang nasudnong langgam. Ang Philippine Eagle Foundation ay batay sa lungsod. Ang Philippine Eagle Foundation kay gabase sa siyudad. Mga uri ng halaman ay kinabibilangan ng orchid waling-waling , na kilala rin bilang "Queen of Philippine Flowers" pati na rin ang isa sa mga pambansang bulaklak ng bansa , na din ay katutubo sa lugar. Ang klase-klaseng tanom ug lakip niiini ang orchid Waling-waling, nga nailhan usab nga "Rayna sa mga Bulak sa Pilipinas" ingon usab sa mgga nasudnong bulak, mao usab nagatubo sa lugar. Ang mga prutas tulad ng mangosteen (kilala bilang ang "reyna ng prutas") at durian (kilala bilang ang "hari ng mga prutas"), ay lumalaki nang sagana sa Mount Apo.] Ang mga prutas sama sa mangosteen (nailhan nga "reyna sa mga prutas") ug durian (nailhan nga "hari sa mga prutas"), naga-tubo nga madagayaon sa Mount Apo. Sa kabila ng lokasyon ng Davao City sa Asian na bahagi ng Pacific Ring of Fire , ang lungsod ay dumanas ng ilang lindol at karamihan ay maliit. Sa gikahimutangan sa Davao City nga usa ka parte sa Pacific Ring of Fire, ang siyudad nag antus sa pipila ka linog ug kadaghanan niini kay ginagmay lang na pag uyog. Ang Sierra Madre ay isang mahabang kabundukan na matatagpuan sa silangang bahagi ng Luzon sa Pilipinas. Ang taas nga kabukiran sa Sierra Madre kay makita sa silangang bahagi ng Luzon sa Pilipinas. Ang Lungsod ng Malolos ay isang unang uring lungsod sa Pilipinas sa lalawigan ng Bulacan. Ang Malolos primera klaseng dakbayan nahimutang sa probensya sa Bulacan, Pilipinas. Ang Lungsod ng Vigan ay isang lungsod sa lalawigan ng Ilocos Sur, Pilipinas. Ang Vigan kay usa lugar nga klaseng dakbayan nga nahimutang sa probensya sa Ilocos Sur, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 49,747 katao sa mga kabahayan. Sumala sa census niadtong tuig 2010, adunay 49,747 katawo sa lugar. Ang Simbahan ng Baclayon, kilala rin bilang Simbahang Parokya ng Immaculada Concepcion ng Birheng Maria, ay isang Simbahang Katolika Romana sa bayan ng Baclayon, Bohol. Ang Simbahan sa Baclayon , nailhan usab nga Simbahan sa Immaculate Conception sa Birhen Maria , sa usa ka Romano Katolikong Simbahan sa lungsod sa Baclayon, Bohol. Sa ilalim ng hurisdiksyon ng Diyosesis ng Tagbilaran. Ubos sa hurisdiksyon sa mga Diocese sa Tagbilaran . Itinatag ang simbahan ng mga paring Heswitang sina Juan de Torres at Gabriel Sanchez noon 1596 at naging pinakamatandang Kristiyanong pamayanan sa Bohol. Gitukod ang simbahan para sa mga paring Heswita na sila Juan de Torres ug Gabriel Sanchez kaniadtong 1596 ug nahimo kining labing karaan nga Kristohanong komunidad sa Bohol. Naging parokya ito noong 1717 at nakumpleto ang kasalukuyang gusaling yari sa koral noong 1727. Kini nahimong usa ka parokya kaniadtong 1717 ug nahuman sa kasamtangan nga building nga hinimo sa koral kaniadtong 1727. Pinalitan ng mga Agustinong Recoletos sa mga Heswita noong 1768 at ipinaayos nila ang simbahan mula noon. Gipulihan sa mga Augustinian Recollect ang mga Heswita noong 1768 ug sukad niadto gipa-ayo ang simbahan. Idineklarang Pambansang Yamanag Pangkalinangan ang simbahan ng Pambansang Museo ng Pilipinas at Pambansang Palatandaang Makasaysayan ng Pambansang Komisyong Pangkasaysayan ng Pilipinas. Ang National Museum of the Philippines gideklarar nga National Church of the Philippines ug National Historical Landmark sa National Historical Commission of the Philippines . Kasama ng mga simbahan ng Maragondon, Loboc, at Guiuan, dating sinama ang Simbahan ng Baclayon sa UNESCO World Heritage Tentative List ng Pilipinas mula 1993 sa ilalim ng grupong Simbahang Heswita ng Pilipinas. Uban sa simbahan sa Marogondon , Loboc , ug Guiuan , kanhi sa Simbahan sa Baclayon gilakip sa UNESCO World Heritage tentative List sa Pilipinas gikan sa 1993 sa ilalum sa grupo sa Simbahan Heswita sa Pilipinas . Nang nagkaroon ng 7.2 na magnitude na lindol sa Bohol at iba pang bahagi ng Gitnang Kabisayaan, lubhang nasira ang simbahan. Sa dihang adunay 7.2 magnitude nga linog sa Bohol ug uban pang mga bahin sa Central Visayas , ang simbahan nadaot pag-ayo. Ang aming Lady of the Assumption Parish Church na karaniwang kilala bilang Maragondon Church , ang tanging pamana ng pamana sa munisipalidad ng Maragondon , Cavite , Pilipinas na ipinahayag ng National Museum bilang National Cultural Kayamanan . Ang among Lady of the Assumption Parish Church nga sagad nailhan nga Maragondon Church , mao lamang ang ihatag na panulondon sa municipal sa Maragondon , Cavite , Philippines nga gideklarar sa National Museum isip usa ka National Cultural Bahandi . Bago ang 1611, itinatag ang Maragondon bilang isang hiwalay na bayan mula sa Silang ng Jesuit na si Angelo Armano. Sa wala pa ang tuig 1611 ang Maragondon natukod isip usa ka lahi nga lungsod gikan sa Silang sa Heswita nga si Angelo Armano. Bago ang taong ito, ang mga Franciscans ay aktibong na-ebanghelyo sa lugar. Sa wala pa ning tuiga, ang mga Franciscans aktibo nga nagsangyaw sa lugar. Noong 1630, isang ikalawang simbahan na may mas detalyadong kasangkapan ang nakumpleto. Niadtong 1630 usa ka ikaduha nga simbahan nga adunay mas detalyado nga kasangkapan nahuman. Sa taong ito ng asyenda sa Looc, ang mga hangganan ng Batangas at Cavite, na ibinigay sa Jesuits 'Colegio de Manila, ay idinagdag sa hurisdiksyon ng Maragondon. Niining tuiga nga asyenda sa Looc, ang mga utlanan sa Batangas ug Cavite, gitugyan ngadto sa Jesuits 'Colegio de Manila, gidugang sa hurisdiksyon ni Maragondon. Noong 1633, isang bagong at mas malaking simbahan ang itinayo upang palitan ang mas matanda at mas maliit, ang simbahang bato sa loob ng ilang panahon sa pagitan ng 1646 at 1649. Niadtong tuig 1633, usa ka dako ug bag-ong ang gitukod nga simbahan aron ilisan ang daan ug gamay, ang simbahan nga bato sa sulod sa pipila katuig sal-ang sa tuig 1646-1649. Iniutos ng gubyerno ang demolisyon nito dahil sa takot na ang Dutch na nakikipagdigma sa Espanya, ay gagamitin ito at ibang mga simbahan malapit sa Maynilapara sa fortification. Nag mando ang gobyerno na usa ka demolisyon ang buhaton tungod nahadlok kini na maapil sa gubot batok sa Dutch ug Espanya, gigamit ang ubang simbahan duol sa Maynila aron ma-depensahan. Malinaw na ipinatupad ang mga order dahil noong Mayo 16, 1650 isang lisensya ang ibinigay sa mga Heswita upang magtayo ng isang bahay at simbahan ng kahoy sa Maragondon upang palitan ang isa na binuwag. Klaro na gipadayag ang mando niadtong ika-16 sa Mayo 1650 nga usa ka heswita ang gihatagan ug katungod nga magpatukod og usa ka-balay ug simbahan nga kahoy sa Maragondon aron puhlihan ang usa nga gibungkag. Ang mga pag-aayos ay ginawa sa kumbento sa pagitan ng 1666 at 1672. Gihimo ang pag ayo sa kombento sa sal-ang nga tuig 1666 ug 1672. Noong 1687 nagsimula ang isa pang iglesya bagaman nahinto ang pagtatayo; lamang sa 1714 ay natapos ito. Niadtong tuig 1687 usa kasimbahan sa iglesya ang gitukod apan naundang kini; sa tuig 1714 nahuman na kini. Ang simbahan ay naayos ng maraming beses ngunit ang data sa pagkukumpuni ay hindi maayos. Ang simbahan naayo sa daghang mga higayon apan ang mga datos sa pagkabag-o ang dili maayos. Pagkatapos ng 1860 ang Recollect ay nagdagdag ng mga bintana na may kulay na mga pane ng salamin, at itatakda ang mga ito sa isang kahoy na frame na pinalamutian ng isang pugo sa isang plato, ang katangian ni San Nicolas de Tolentino . Pagkahuman sa 1860, ang Recollect nagdugang ug mga bintana nga adunay kolor nga bildo sa baso, ug gibutang kini sa ibabaw sa usa ka kahoy nga bayanan nga gidayandayan sa usa ka pugo sa usa ka plato, ang mga kabtangan sa San Nicolas de Tolentino. Ang sekular na pari de los Reyes ay gumawa rin ng ilang mga pag-aayos marahil sa panahon ng pagpupulong ng ikalawang Konseho ng Vatican na ipinagdiriwang sa Pilipinas sa isang taon ng jubilee. Ang sekular nga pari de los Reyes mihimo usab sa pipila ka mga pag-ayo tingali sa panahon sa panagtapok sa ikaduha nga Konsilyo sa Batikano gisaulog sa Pilipinas sa usa ka tuig sa tinghugyaw. Upang gunitain ang kaganapan, ang isang roof beam ay emblazoned sa inscriptions. Aron sa pagsaulog sa kalihokan, makita ang usa ka lukiak sa mga inskripsiyon. Karagdagang data-tala mula sa isang bumabalik na parokyano: Habang ang Iglesya ay walang alinlangan na isang Heswita Iglesia, ito ay nagpapakita ng mga tanda ng nakaraang pag-aalaga ng mga Franciscans. Dugang nga mga data nga natala gikan sa usa ka nagbalik nga parokyano: Samtang ang Iglesia mao ang walay duhaduha ang usa ka Heswita Iglesia, kini nagpakita sa mga ilhanan sa miaging pag-atiman sa mga Franciscano. Hanggang sa doorway sa sacristy ay ang imahe ng St Anthony ng Padua at kabaligtaran o sa kabuuan nito sa iba pang mga bahagi ng altar ay St. Claire. Hangtud sa pultahan sa sacristy mao ang larawan ni San Antonio sa Padua ug sa atbang o sa pikas nga bahin sa altar mao ang St. Claire. Sa pamamagitan ng paraan, kapansin-pansin hanggang sa dekada ng 1950, may mga nagsasanay na mga deboto ng Third Order of Franciscans na tila nawala ang debosyon sa pagkamatay ng huling Hermanos (Manong) at Hermanas (Manang). Pinaagi niini, ilabi na hangtud sa mga tuig sas 1950, adunay mga lanat sa deboto sa Third Order of Fransiscans nga daw nawala ang debosyon sa pagkamatay sa katapusanf Hermanos (manong) ug Hermanas (manang). Siguro, maaari naming mag-imbita ng ilang mga Franciscans na dumating at ibalik ang gayong mga pagsamba. Tingali, makadapit kita sa pipila ka mga Franciscans sa pag-abot niini ug pagpabuhi sa mga debosyon. Habang nasa paksang ito ng muling pagbabangon ang Sodality na bahagi ng aming Jesuit devotions ay parang pinakamahusay na anemic. Samtang anaa kini sa hilisgutan sa pagkabanhaw ang Sodality nga usa ka bahin sa among Heswita nga mga paghalad daw sa labing maayo nga anemic. Siguro, maaari tayong magkaroon ng tunay na muling pagbabangon ng Marian Devotions sa pamamagitan ng pagkakaroon ng Ang Sodality at ang Legion of Mary nagtatrabaho bilang isang grupo bilang totoong mga Anak na Babae / Mga Alipin ni Maria. Tingali, mahimo kitang matuod nga pagkabanhaw sa Marian Devotions pinaagi sa pagbaton sa The Sodality ug Legion ni Maria nga nagtrabaho isip usa ka grupo isip tinuod nga mga Anak nga Babaye / Mga Sulugoon ni Maria. Maragondon ay natatangi sa mga Heswita simbahan para sa proporsyon nito. Ang Maragondon talagsaon taliwala sa mga simbahan sa Heswita tungod sa gidaghanon niini. Ang harapan ay makitid ngunit matangkad, hindi squatty tulad ng sa iba pang mga simbahan. Ang atubangan hiktin apan taas, dili mubo sama sa ubang mga simbahan. Sa kaliwa ng harapan ay ang taller bell tower na walang malinaw na dibisyon sa pagitan ng mga kuwento. Sa wala nga bahin sa atubangan adunay mas taas nga kampanaryo nga walay klaro nga pagkabahinbahin tali sa mga istorya. Ang kampanilya tower ay may apat na gilid baras na tapers pataas na may apat na sulok na nagtatapos sa finials. Ang kampanilya adunay usa ka quadrilateral shaft nga nag-upod sa upat ka kanto nga nagtapos sa finials. Sa kaibahan sa pagiging simple ng kanyang harapan ay ang gayak na pintuan, na nahahati sa mga kahon, na may mga disenyo ng floral ng iba't ibang mga hugis at mga barko at kastilyo na inukit dito. Sukwahi sa kasayon sa iyang atubangan ang usa ka nindot nga pultahan, gibahin ngadto sa mga kahon, nga adunay mga disenyo sa bulak nga lainlaing mga porma ug mga barko ug mga kastilyo nga gikulit diha niini. Parehong nasa loob at labas, ang tela ng simbahan na gawa sa mga bato ng ilog ay natatakpan ng isang paletada Pareho sa sulod ug sa gawas, ang panapton sa simbahan nga hinimo sa bato sa suba natabunan sa usa ka lapad nga paletada. Ang elevation na natagpuan sa faade ay binibigyang diin sa loob ng paggamit ng mga pilasters na pinapansin ang pataas. Ang taas nga elevation sa faade gihatagan og gibug-aton sa sulod pinaagi sa pag-gamit sa mga pilasters nga nag-anam sa itaas. Nagbubunga ito ng isang nakakahilo na epekto, tulad ng mga haligi na lumilitaw upang taasan up at ugoy. Kini nagpatunghag ug usa ka epekto sa pagkahilo, ingon nga ang mga padre niini makita sa pagtaas ug pag-aghat. Ang mga pangunahing bubong ng bubong ay nakalantad at ipinamamalas ng bibliya at pangunita mga caption. Ang puno nga mga sagbayan sa atop gibuyagyag ug gisagol sa biblikanhon ug mga komentaryo nga mga kapsiyon. Ang pinto na humahantong sa santuwaryo sa sacristy ay inukit din sa mga bulaklak na nakapaloob sa mga kahon. Ang pultahan nga naggikan sa santuwaryo ngadto sa sakristiya gikulit usab nga mga bulak nga gisulod sa mga kahon. Mayroong tatlong mga retable ng simbahan , ang lahat ng maliwanag na polychromed . Adunay tulo ka mga retablo sa simbahan, ang tanan nga hayag nga polychromed. Ang imahe ng Assumption of Mary ay inilalagay sa pangunahing maaaring i-retain, sa pangunahing niche. Ang hulagway sa Assumption of Mary gibutang sa kung asa kini una nga pwede maretablo, sa main niche. Ang isang imahe ng San Ignacio (St. Ignatius Loyola) sa kaliwa at ang isang imahe ng San Luis Gonzaga (St. Aloysius Gonzaga) sa kanan ay nasa pangunahing pag-iingat. Ang usa ka hulagway sa San Ignacio (St. Ignatius Loyola) sa wala ug ang hulagway sa San Luis Gonzaga (St. Aloysius Gonzaga) sa tuo usab maoy naa sa pinakaginaingatan. Ang pangunahing pagreretiro ay ginayakan gamit ang mga haligi ng salomonica , mga dahon, at mga anghel na may trumpeta. Ang nag-unang retable gidayandayan gamit ang mga kolumnica sa salomonica , mga dahon, ug ang mga anghel nga adunay mga trompeta. Ang polychromed din sa pula, asul, ginto, at berde, ay isang may walong sulok na pulpito , na matatagpuan sa kanang bahagi ng simbahan. Ang polychromed usab sa pula, asul, bulawan, ug berde, usa ka pulgada nga pulpito , nga nahimutang sa tuong bahin sa simbahan. Ang panel decoration nito ay kinabibilangan ng mga pangalan ni Jesus at ni Maria sa monograms. Ang dekorasyon sa panid niini naglakip sa mga ngalan ni Jesus ug Maria sa monograms. Ang ilalim ng pulpito ay pinalamutian ng mga bulaklak na dahon na natapos sa isang inverted pinya. Ang ilawom sa pulpito gidayandayan ug bulak nga mga dahon nga natapos sa baliktad nga pinya. Ang krus, na may petsang 1712, ay matatagpuan malapit sa pangunahing pasukan ng simbahan. Ang usa ka krus, nga gipetsahan og 1712, makaplagan duol sa pangunang entrada sa simbahan. Ang bahagi ng kumbento ay mukhang mas matanda kaysa sa iba. Ang bahin sa kombento nga mahimong mas hamtong kay sa uban. Ang mas lumang bahagi ay ginawa ng mga durog na bato habang ang mas bagong bahagi ay hiwa bato brick. Ang mas daan nga bahin gihimo sa mga dugmok nga bato samtang ang mas bag-o nga bahin giputol nga bato nga tisa. Ang isang eleganteng hagdanan ng bato at tile ay matatagpuan sa mas lumang bahagi. Ang usa ka elegante nga hagdanan sa bato ug tile makita diha sa mas karaan nga bahin. Ang isang mas bagong sacristy ay idinagdag. Usa ka bag-o nga sacristy ang nadugang. May mga labi ng isang lumang nagtatanggol pader at isang blockhouse na pumapaligid sa kuwadrado na binuo ng simbahan at kumbento. Adunay mga nahibilin sa usa ka karaang defensive wall ug usa ka blockhouse nga naglibot sa quadrangle nga giporma sa simbahan ug kombento. Ang Basilica Minore de San Sebastian, mas kilala bilang Simbahan ng San Sebastian, ay isang Romano Katolikong basilikang menor sa Maynila, Pilipinas. Ang Basilica Minore de San Sebastian , mas nailhan nga Simbahan sa San Sebastian , usa ka minoriyang Romano Katoliko sa Manila , Philippines . Ito ang luklukan ng Parokya ng San Sebastian at ng Pambansang Dambana ng Mahal na Birhen ng Bundok ng Carmelo. Mao kini ang pagpasig-uli sa Parokya sa San Sebastian ug ang National Shrine sa bulahan nga Birhen sa Bukid sa Carmelo. Naitayo ang Simbahan ng San Sebastian noong 1891, kung saan ito ay nakilala dahil sa mga katangiang arkitektural nito at halimbawa ng pagsasabuhay muli ng arkitekturang Gotiko ng Pilipinas. Ang Simbahan sa San Sebastian natukod kaniadtong 1891, diin kini naila tungod sa mga kalidad nga arkitektura ug tima-ilhan sa pagkabanhaw usab sa arkitektura nga Gotiko sa Pilipinas. Ito ang nag-iisang simbahan o basilika sa Asya na yari sa bakal. Kini ang bugtong simbahan o basilika nga puthaw. Noong 2006, idinagdag ang Simbahan ng San Sebastian sa mga posibleng maging Pandaigdigang Pamanang Pook. Niadtong 2006, ang San Sebastian Church gidugang sa posible nga mga World Heritage Sites . Itinalaga din ito bilang Pambansang Makasaysayang Palatandaan ng pamahalaan ng Pilipinas noong 1973. Gitudlo usab kini isip National Historical Landmark sa gobyerno sa Pilipinas niadtong 1973. Ang Simbahan ng San Sebastian ay kasalukuyang nasa pangangalaga ng mga Agustinong Rekoleto, na siya ding nagpapatakbo ng isang kolehiyo sa tabi ng simbahan. Ang Simbahan sa San Sebastian anaa karon sa pag-atiman sa Agustin Recoletos, kinsa usab nagpadagan sa usa ka kolehiyo nga sunod sa simbahan. Matatagpuan ito sa Plaza del Carmen, sa silangang dulo ng Abenida Claro M. Recto sa Quiapo, Maynila Kini nahimutang sa Plaza del Carmen, sa sidlakang tumoy sa Abenida Claro M. Recto sa Quiapo , Manila . Noong 1621, si Don Bernardino Castillo, isang deboto ng Romanong martir noong ika-3 siglo na si San Sebastian, ay nagbigay ng lupa kung saan kasalukuyang nakatayo ang simbahan. Niadtong 1621, si Don Bernardino Castillo, usa ka deboto sa Romano nga martir kanaidtong ikatulong siglo nga si San Sebastian , naghatag sa yuta kung asa nagtindog ang simbahan karon. Ang orihinal na gusali na yari sa kahoy ay nasunog noong 1651 sa kasagsagan ng paghihimagsik ng mga Intsik. Ang orihinal nga bilding na gama sa kahoy nasunog niadtong 1651 panahon sa rebelyon sa mga Tsino. Ang mga sumunod na gusali na yari sa bato ay nawasak naman ng mga sunog at lindol ng 1859, 1863, at 1880. Ang mga sunod nga bilding nga hinimo sa puthaw nangaguba tungod sa sunog ug linog niadtong 1859, 1863, ug 1880. Noong dekada 1880, dinalaw ni Esteban Martinez, kura paroko ng gumuhong simbahan, ang arkitektong Kastila na si Genaro Palacios upang makapagtayo ng isang istrakturang bakal na hindi matitinag ng sunog at lindol. Sa 1880, mibisita si Esteban Martinez, parish priest sa simbahan nga nahugno, ang Kastila nga arkitekto nga si Genaro Palacios para ipatukod and usa ka puthaw nga gambalay nga dili matarog sa sunog ug linog. Nabuo ni Palacios ang disenyo na pinagsamang mga estilong Barok Panglindol (Earthquake Baroque) at Makabagong Gotiko. Gipalambo sa Palacios and disenyo sa hinusa nga Barok Panglinog (Earthquake Baroque) ug Modern Gothic. Ang kaniyang huling disenyo ay sinasabing kinunan ng inspirasyon mula sa bantog Katedral ng Burgos sa Espanya na nasa estilong Gotiko. Ang iyahang ulahing disenyo nga gikuhang inspirasyon gikan samga bantog nga Katedral sa Burgos; sa Espanya na anaa sa estilong Gotiko. Ang mga bahagi ng niyaring bakal na bubuo sa simbahan ay ginawa sa Binche, Belhika. Ang mga materyales nga hinimo sa puthaw nga gamiton sa pagtukod sa simbahan gihimo sa Binche, Belgium. Ayon sa historyador na si Ambeth Ocampo, ang mga bahagi ng bakal ay inorder mula sa Societe anonyme de Enterprises de Travaux Publiques sa Brussels. Sumala sa historyano nga si Ambeth Ocampo , ang mga bahin nga puthaw nga nagmando gikan sa Societe anonyme de Travaux Publiques de Enterprises sa Brussels. Sa kabuuan, 52 toneladang mga bahagi ng bakal ang inilayag sa walong hiwalay na kargamentong barko mula Belhika patungong Pilipinas, kung saan ang una sa mga ito ay dumating noong 1888. Sa kinatibuk-an, 52 ka tonelada sa mga bahin sa puthaw ang gitunga sa walo ka bulag nga cargo barko gikan sa Belgium padulong Pilipinas, diin ang una niini miabot kaniadtong 1888. Pinangasiwaan ng mga inhinyerong Belhiko ang pagbubuo sa simbahan, at ang unang mga haligi nito ay itinayo noong 11 Setyembre, 1890. Gidumalahan sa mga inhenyero Belhiko ang pagtukod sa simbahan, ug ang unang mga haligi niini gitukod niadtong Septiyembre 11, 1890. Ang mga dingding nito ay pinuno ng pinaghalong buhangin, graba at semento. Ang mga bongbong niini puno sa sinagol nga balas, graba ug semento. Ang mga salaming bitral nito ay iniangkat mula sa Kumpanyang Henri Oidtmann ng Alemanya, at nilapatan ito ng mga katutubong artisano ng huling finishing touch. Ang mga salamin bitral niini gumikan pa sa Kumpanya nga Herni Oidtmann sa Alemanya, ug kini gihatagan sa mga lumad nga artesano ug finishing touch. Itinaas ni Papa Leo noong 24 Hunyo, 1890, ang katedral tungo sa pagiging basilikang menor. Gipasaka ni Papa Leo kaniadtong Hunyo 24, 1890, ang katedral isip usa ka basilikang menor. Noong natapos ang paggawa nito ng sumunod na taon, noong 16 Agosto, 1891, ang Simbahan ng San Sebastian ay binendisyunan ni Bernardino Nozaleda y Villa, OP, ika-25 Arsobispo ng Maynila. Kadtong nahuman and pagbuhat niini sa musunod nga tuig, sa Agosto 16, 1891, ang Simbahan sa San Sebastian ang gibendisyunan ni Bernardino Nozaleda y Villa, OP, ika-25 nga Arsobispo sa Manila. Ayon sa yumaong si Padre Jesus Pastor Paloma, OAR, ang simbahan ay kakabitan dapat ng retablong altar na yari sa bakal, ngunit nawala ito matapos tumaob ang barkong kinakargahan nito mula Belhika dahil sa bagyo. Sumala sa ulahing Amahan nga si Jesus Pastor Paloma, ang OAR, ang iglesia kinahanglan nga adunay usa ka altar nga madiskobrehan nga puthaw, apan kini nawala pagkahuman sa pag-abut sa barko gikan sa Belhika tungod sa bagyo. Dahil dito isang altar na yari sa kahoy ang ginawa. Tungod niini, usa ka altar nga hinimo sa kahoy ang gibuhat. Binanggit din ni Paloma na ang ibabang bahagi ng basilika ay may hugis na katulad ng ilalim ng barko, upang umugoy ito kung bakasakaling magkalindol. Gihisgotan usab ni Paloma nga ang ilawom sa basilica giporma sama sa ubos sa barko, busa kini mag-aghat kon kini mag-linog. Sinasabing si Gustave Eiffel, isang inhinyerong Pranses na nagpatayo din ng Toreng Eiffel at ang istrakturang bakal na pumapaloob sa Istatwa ng Kalayaan ay tumulong sa pagdisenyo at pagpapatayo ng San Sebastian. Giingon nga si Gustave Eiffel , usa ka Pranses nga inhenyero nga nagtukod sa Eiffel Tower ug sa istruktura nga puthaw nga naglukob sa Statue of Liberty mitabang sa pagdisenyo ug pagtukod sa San Sebastian. Ang koneksyon sa pagitan ni Eiffel at ng San Sebastian ay sinasabing nakumpirma ng historyador na si Ambeth Ocampo habang nagsasaliksik sa Paris. Ang koneksyon tali ni Eiffel ug sa San Sebastian gikumpirma kuno sa istoryador nga si Ambeth Ocampo samtang nagsiksik sa Paris. Nilabas din ni Ocampo ang ulat na nagsasabi na ang kilalang arkitektong si I.M. Pei ay bumisita sa Maynila noong dekada 1970 upang kumpirmahin ang mga bali-balitang dinisenyo ni Eiffel ang isang simbahan na yari sa bakal. Gipagawas usab ni Ocampo ang balita nga nag-ingon nga ang iladong arkitekto nga si I.M. Pei mibisita sa Manila niadtong 1970 aron sa pagmatuod nga ang mga balita nga gidiseny ni Eiffel ang usa ka simahan nga gama sa puthaw. Matapos suriin ni Pei ang Simbahan ng San Sebastian, napaulat na ang mga pinagkakabitang bakal nito at ang kabuuan ng istraktura ay dinisenyo mismo ni Eiffel. Paghuman ug tan-aw ni PEI sa Simbahan sa San Sebastian; kini gitaho ang mga kabitunong puthaw niini ug ang kinatibuk-ang gambalau ilabi na nga gidisenyo mismo ni Eiffel. Kasama din sa opisyal na katalogo ni Eiffel ang isang reperensiya ukol sa disenyo ng isang simbahan sa Maynila noong 1875, labintatlong taon bago ang mismong pagpapatayo ng Simbahan ng San Sebastian. Lakip usab sa opisyal nga listahan sa mga Eiffel sa usa ka pakisayran nga plano alang sa usa ka simbahan sa Manila sa 1875, napulo ug tolo ka tuig sa wala pa ang aktuwal nga pagtukod sa Simbahan sa San Sebastian. Bagaman kung mailabas na totoo ito, hindi rin masasabi ang posibilidad na si Eiffel nga ang nagdisenyo ng istrakturang bakal ng simbahan, habang si Palacios naman ang magbubuo ng pinaka-disenyo ng buong simbahan. Bisan tuod gipagawas kon kini tinuod, dili mahimo ang posibilidad nga si Eiffel gayud ang nagdisenyo sa puthaw nga gambalay sa simbahan, samtang si Palacios usab ang maghimo sa pinakadisenyo sa tibuok simbahan. Ang Simbahan ng San Sebastian ay may dalawang tore at bakal na pagkabolta. Ang Simbahan sa San Sebastian adunay duha ka mga tore ug puthaw nga pagkabolta. Mula sa sahig, ang pangunahing istraktura ng basilika ay may 12 metro ang taas tungo sa simboryo, at 32 metro naman tungo sa tuktok ng dalawang tore. Gikan sa salog, ang nag-unang gambalay sa basilika adunay 12 metros ang katas-on padulong sa simboryo, ug 32 metros usab padulong sa ibabaw sa duha ka mga tore. Ang loob ng simbahan ay mayroong mga bolta sa estilong Gotiko na siyang pumapahintulot sa pagpasok ng liwanag mula sa mga bintana sa gilid. Ang sulod sa simbahan adunay bolta sa estilo nga Gotiko nga maoy nagatugot sa pagsulod sa kahayag sa mga bintana sa tamboanan. Ang mga bakal na haligi, dingding at kisame ay pininta ni Lorenzo Rocha, Isabelo Tampingco at Felix Martinez upang ito'y umanyong gaya ng marmol at haspe. Ang mga poste nga puthaw, mga bungbong ug mga kisame gipintalan ni Lorenzo Rocha, Isabelo Tampingco ug Felix Martinez aron isip masundog sa hulagway sa marmol ug haspe. Ang pintang Trompe l'oeil ng mga santo at martir na ginawa ni Rocha ay ginawang palamuti sa loob ng simbahan. Ang pintura nfa Trompe l'oeil sa mga santos ug mga martir nga gihimo ni Rocha gihimog dekorasyon sulod sa simbahan. Ang mga kumpisalan, pulpito, altar at limang retablo ay dinisenyo nina Lorenzo Guerrero at Rocha, ayon sa tunay na diwa ng pagsasabuhay-muli ng Gotiko sa simbahan. Ang kumpisal, pulpito, altar ug lima nga retablo gidisenyo ni Lorenzo Guerrero ug Rocha, sumala sa tinuod nga diwa sa pagkapukaw sa Gothic sa iglesia. Ang eskultor na si Eusebio Garcia ang umukit sa mga estatwa ng mga santong kalalakihan at kababaihan. Ang iskultor nga si Eusebio Garcia, ang mihimo sa mga estatwa sa mga santo nga mga lalaki ug babaye. Limang benditahan na yari sa marmol na galing sa Romblon ang ginawa para sa simbahan. Lima ka-benditahanan nga gama sa marmol nga gikan sa Romblon ang gihimo alang sa simbahan. Sa itaas ng pangunahing altar ay ang imahe ng Mahal na Ina ng Bundok ng Carmelo na bigay sa simbahan ng mga madreng Carmelo mula sa siyudad ng Mehiko noong 1617. Sa ibabaw sa nag-unang altar mao ang imahe sa Mahal nga Inahan sa Bukid sa Carmel nga gihatag sa simbahan sa mga monghe Carmelite gikan sa lungsod sa Mexico kaniadtong 1617. Nakatagal ang imaheng ito sa lahat ng lindol at sunog na nagwasak sa mga naunang gusali ng Simbahan ng San Sebastian, ngunit ang garing nito ay ninakaw noong 1975. Nagdugay kining hulagway sa tanang linog ug sunog nga nag guba sa mga unang bilding sa Simbahan sa San Sebastian, apan ang mga ivory niini gikawat niadtong 1975. Idineklara ni Pangulong Ferdinand Marcos ang Simbahan ng San Sebastian bilang Pambansang Makasaysayang Pook sa pamamagitan ng Kautusan ng Pangulo Blg 260 noong 1973. Gipahibalo ni Presidente Ferdinand Marcos ang simbahan sa San Sebastian ingon nga usa ka National Historical Place pinaagi sa Balaod sa Presidente No. 260 niadtong 1973. Binibigyan ng pondo ng estado ang simbahan sa pamamagitan ng Pambansang Suriang Pangkasaysayan na siyang nagsagawa ng restorasyon noong 1982. Nagahatag ug pondo sa estado ang simbahan pamaagi sa National Historical Institute nga mao ang gahimo sa pagpasig-uli niadtong 1982. Lumilikom din ng pondo ang komunidad ng Rekoleto upang matustusan ang pagpapanatili at restorasyon ng simbahan. Nagatigom usab ug pondo ang komunidad Recollect para makahatag ug maintenance ug pagpahiuli sa simbahan. Noong 16 Mayo 2006, idinagdag ang Simbahan ng San Sebastian sa listahan ng mga maaaring maging Pambansang Pamanang Pook dahil sa kanyang pamana sa arkitektura at kasaysana. Niadtong 16 sa Mayo 2006, ang Simbahan sa San Sebastian gidugang sa listahan sa posible nga National Heritage Sites tungod sa iyang arkitektura ug kasaysayan sa panulondon. Noong 15 Agosto 2011 ay dineklara ang simbahan bilang Pambansang Kayamanang Pangkultura ng Pambansang Museo ng Pilipinas, at inilantad ang pananda nito noong 20 Enero 2012. Niadtong 15 Agosto 2011 ang simbahan gideklara nga National Cultural Heritage sa National Museum of the Philippines , ug gipadayag kini sa Enero 20, 2012. Kamakailan lamang ay nahaharap ang Simbahan ng San Sebastian sa mga banta laban sa katatagan ng istraktura nito. Bag-ohay lang nag-atubang ang Simbahan sa San Sebastian ug hulga batok sa kalig-on sa gambalay niini. Kinakitaan ng pagkakalawang ang bakal na istraktura nito dahil sa simoy ng dagat mula sa kalapit na Look ng Maynila. Makapalgan ang pagtaya sa mga puthaw nga estraktura tungod sa hangin sa dagat gikan sa duol nga sa Manila Bay. Noong 1998 ay idinagdag ito sa mga listahan ng 100 Pinakananganganib na mga Pook ng World Monuments Fund (Pondo para sa mga Monumento ng Daigdig), ngunit hindi na ito naidagdag sa mga sumunod na listahan. Sa 1998, kini gidugang ngadto sa listahan sa mga 100 nga labing Pinakananganganib nga Lugar sa World Monuments Fund (Pondo alang sa mga Monumento sa Kalibutan), apan dili kini madugang sa musunod nga listahan. Kasalukuyang isinasagawa ang restorasyon sa simbahan, ngunit ayon kay Padre Rommel Rubia, OAR, ang nagiging halaga ng restorasyon ay katumbas na ng anim na bagong istraktura ng ganun ding uri. Kasamtangang ginabuhat ang pagpahiuli sa simbahan, apan sumala kay Padre Rommel Rubia, OAR, ang mahimong kantidad sa pagpasig-uli mukabat sa unom ka bag-ong gambalay sa mao gihapong dagway. Banggit pa niya, nahihirapan din ang mga kinonsulta nilang restoryador na Europeo sa restorasyon dahil ang mga orihinal na bakal na ginamit noong dekada 1890 ay kinalawang na ng husto dahil sa kalapit na dagat, at hindi rin magiging lunas na pasukan ng kongkreto ang mga haliging bakal nito. Matod pa niya, naglisod usab ang ilang mga gikonsulta nga mga restoryador nga Europeo sa pagpasig-uli tungod ang mga orihinal nga puthaw nga gigamit naidtong 1890 nataya pag-ayo tungod sa dapit nga dagat, ug dili usab maayo nga sudlan ug konkreto mga puthaw nga haligi niini. Iminungkahi nila na mas praktikal pa na gibain ang orihinal na istraktura, panatilihin ito, at gumawa ng bagong replika kung saan magiging mas mababa ang magiging gastos. Sila misugyot nga mas praktikal nga gub-on ang mga orihinal nga gambalay, nagtipig niini, ug sa paghimo sa bag-ong mga mga hulad nga ipaubos sa mahimong gasto. Ang Bayan ng Sagada ay isang ika-5 na klaseng bayan sa lalawigan ng Mountain Province, Pilipinas. Ang Sagada ikalima nga klaseng municipalidad nahimutang sa probensya sa Mountain Province, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2015, ito ay may populasyon na 11,127 katao. Sumala sa census niadtong 2015, aduna kini'y populasyon nga 11,127 katawo. Ang Balbalasang-Balbalan National Park (kilala rin bilang Mount Balbalasang National Park ) ay isang protektadong lugar ng Pilipinas na matatagpuan sa munisipalidad ng Balbalan , Kalinga sa Cordillera Administrative Region . Ang Balbalasang National Park (nailhan usab nga Mount Balbalasang National Park) usa ka protekatdong lugar sa Pilipinas nga nahimutang sa lungsod sa Balbalan, Kalinga sa Cordillera Administrative Region. Ang parke ay sumasaklaw sa isang lugar ng 1,338 ektarya at ay nakasentro sa Bundok Balbalasang sa barangay ng parehong pangalan na malapit sa panlalawigang hangganan ng Abra . Ang parke naglangkob sa usa ka lugar nga 1,338 ka ektarya ug nakasentro sa Mount Balbalasang sa barangay nga parehas nga ngalan duol sa utlanan sa probinsya sa Abra . Inihalal ang "berdeng puso ng Cordillera", ang parke ay kinatawan ng mayaman na biodiversity at landscape ng bundok na rehiyon na ito na may ilan sa mga pinakamahalagang pine forestat masagana katutubo na mga flora at palahayupan. Ginganlan ang "berdeng puso ng Cordillera", ang parke nga nagrepresentar sa dato nga nagkalain-laing buhi ug talan-awon niining bukirong rehiyon nga adunay pipila ka labing pino nga mga lasang sa pinoug dagaya nga mga tanom ug mananap. Ipinahayag ang isang pambansang parke noong 1972 dahil sa Republic Act No. 6463. Gipahayag nga usa ka nasudnong parke niadtong 1972 pinaagi sa Republic Act No. 6463. Ang Park ay kabilang sa Luzon Biogeographic Region, isang natatanging sentro ng endemism sa Luzon . Ang Park nahisakop sa Luzon Biogeographic Region, usa ka talagsaon nga sentro sa endemism sa Luzon . Ito ay binubuo ng dalawang hanay ng bundok sa loob ng Cordillera Central na may maraming mga ilog at bumabagsak sa lahat ng tubig patungo sa Saltan River. Kini gilangkoban sa duha ka kabukiran sa sulod sa Cordillera Central nga adunay daghan nga mga suba ug ang tanan nag-agos paingon sa Saltan River. Ang Mount Sapocoy ay ang pinakamataas na rurok sa 2,456 metro. Ang Bukid sa Sapocoy mao ang labing taas nga tumoy sa 2,456 metros. Ito ay matatagpuan sa kanlurang hangganan ng parke na tinatanaw ang Ilocos at Cagayan Valley . Kini nahimutang sa kasadpang utlanan sa parke nga nag-umbaw sa Ilocos ug Cagayan Valley . Ang pinakamababang punto sa parke, na may taas na 700 metro, ay nasa Balbalan sa silangang bahagi. Ang kinaubsan nga punto sa parke, nga adunay taas nga 700 metros, anaa sa Balbalan sa sidlakang bahin. Isang mahalagang sentro para biodiversity konserbasyon, ang parke ay tahanan sa 89 species ng mga ibon, na kung saan 39 ay mga katutubo sa Pilipinas at 2 ng mga ito ay maaari lamang ay matatagpuan sa Luzon, ang Isabela oriole at apoy-breasted prutas kalapati. Usa ka importante nga sentro alang sa biodiversity conservation, ang parke mao ang balay sa 89 nga mga matang sa mga langgam, nga 39 mao ang mga endemic sa Pilipinas ug 2 sa ilaha lamang makita sa Luzon, ang Isabela antul’haw ug sa siga sa fire-breasted nga bunga salampati. Kahit na wala sa mga naitala na species sa parke ay kritikal o pinanganib, apat na uri ng ibon ang nakategorya na mahina (2002 IUCN Red List of Threatened Species), bukod sa mga ito ay ang whiskered pitta ( Pitta kochi ), Luzon water-redstart ( Ryacornis bicolor ) at Luzon jungle flycatcher ( Rhinomyas insignis ). Bisan tuod walay natala nga mga espisye sa parke nga kritikal o nameligro, upat ka klase sa mga langgam ang gi-klasipikado nga huyang (2002 IUCN Red List of Threatened Species), lakip kanila ang whiskered pitta ( Pitta kochi ), Luzon water-redstart ( Ryacornis bicolor ) ug Luzon jungle flycatcher ( Rhinomyas insignis ). Bilang karagdagan, 23 species ng mammals, 13 species ng amphibians, 13 species ng reptiles at 25 species ng earthworms ay din dokumentado. Dugang pa, 23 ka species sa mammals, 13 species sa amphibians, 13 species sa reptiles ug 25 species sa earthworms usab nga gi-dokumentado. Kabilang dito ang Philippine warty pig , Luzon striped rat , Northern Luzon giant cloud rat , Kalinga narrowmouth toad , at Luzon narrow-mouthed frog . Lakip niini ang Philippine warty pig , Luzon striped rat , Northern Luzon giant cloud rat , Kalinga narrowmouth toad , ug Luzon narrow-mouthed frog . Ang dalawang species ng mammal ay nakalista bilang endangered, ang Luzon pygmy fruit bat at ang Luzon bushy-tailed cloud rat . Ang duha ka matang sa mammal ang gitala nga nameligro, mao ang Luzon pygmy fruit bat ug ang Luzon bushy-tailed cloud rat. Sa mga elevation sa itaas na 1,000 m., Ang parke ay binubuo ng matigas na kahoy, pine at mossy na kagubatan. Sa gihabogon nga labaw sa 1,000 metros, ang parke naglangkod sa mga gahi nga kahoy, pine ug lamok nga kalasangan. Natuklasan din ang isang species ng bulaklak ng Rafflesia sa parke. Ang usa ka matang sa bulak Rafflesia nadiskobrehan usab sa parke. Ang Cassamata Hill National Park ay isang protektadong lugar ng Pilipinas na matatagpuan sa munisipalidad ng Bangued , Abra sa Cordillera Administrative Region . Ang Cassamata Hill National Park usa ka protektadong lugar sa Pilipinas nga nahimutang sa lungsod sa Bangued, Abra sa Cordillera Administrative Region. Ang parke ay sumasakop sa isang lugar na 57 hectares at ipinahayag na isang protektadong lugar noong 1974. Ang parke naglangkob sa usa ka lugar og 57 ka ektarya ug gideklarar nga usa ka protektado nga lugar niadtong 1974. Ang lokasyon nito sa mga hangganan sa timog ng Bangued munisipalidad ng Ilocos Sur -Abra road ay nagbibigay ng madaling pag-access sa mga residente nito. Ang nahimutangan niini sa habagatang utlanan sa Bangued nga munisipyo sa dalan sa Ilocos Sur- Amban ang gahatag ug sayon nga pag-access sa mga residente niini. Ang burol mismo ay isang madaling umakyat sa pamamagitan ng isang paikot-ikot na kalsada o sa pamamagitan ng paa sa pamamagitan ng kongkreto na mga hagdanan. Ang bungtod mismo usa ka dali nga sakaon pinaagi sa usa ka naglikoliko nga dalan o pinaagi sa tiil pinaagi sa konkreto nga mga hagdanan. Ang mga bisita ay gagantimpalaan ng mga malalawak na tanawin ng maliit na bayan sa ibaba pati na ang buong kalawakan ng lambak ng Abra River na nasa gilid ng Cordillera Central at Ilocos mountain ranges. Ang mga bisita gihatagan og mga paluag nga mga tanawon sa gamay nga lungsod sa ubos ingon man sa tibuok hawan sa walog sa Abra River nga naa sa gilid sa kabukiran sa Cordillera Central ug Ilocos. Ang 990 metro ang taas ng Mount Banti Goolong [3](tinatawag din na "Sleeping Beauty" bundok ng mga lokal) ay kahanga-hanga mula sa Victoria Park na matatagpuan sa tuktok ng burol. Ang 990 metros ang gitas-on nga Mount Banti Goolong (gitawag usab og "Sleeping Beauty" nga kabukiran sa mga molupyo) labi ka madanihon gikan sa Victoria Park nga nahimutang sa summit sa bungtod. Bilang karagdagan sa parke at bundok trails, Cassamata Hill ay nagbibigay din ng mga recreational facility tulad ng swimming pool, isang hotel at isang ampiteatro. Gawas pa sa parke ug sa mga agianan sa kabukiran, ang Cassamata Hill naghatag usab og mga pasilidad nga libutanan sama sa swimming pool, usa ka hotel ug usa ka ampiteatro. Ang parke din ang site ng isang reservoir ng tubig at isang dambana sa Birheng Maria. Ang parke usab mao ang dapit sa usa ka tunggo sa tubig ug usa ka alampuan sa Birheng Maria. Batanes ay isang lalawigan ng arkipelago sa Pilipinas na matatagpuan sa rehiyon ng Cagayan Valley . Ang Batanes usa ka probinsya sa kapudpudan sa Pilipinas nga nahimutang sa rehiyon sa Cagayan Valley . Ito ang pinakamalapit na lalawigan sa bansa, at ang pinakamaliit, parehong populasyon at lupain. Mao kini ang pinakaduol nga probinsya sa nasud, ug usab ang kinagamyan, sa populasyon ug luna sa yuta. Nito capital ay Basco matatagpuan sa isla ng Batan . Ang kapital niini mao ang Basco nga nahimutang sa isla sa Batan . Ang grupo ng isla ay matatagpuan sa paligid ng 162 kilometro hilaga ng mainland Luzon at mga 190 kilometro sa timog ng Taiwan , na pinaghiwalay mula sa Babuyan Islands ng Cagayan Province ng Balintang Channel , at mula sa Taiwan ng Bashi Channel . Ang grupo sa isla nahimutang mga 162 ka kilometro sa amihanan sa Luzon ug 190 kilometros sa habagatan sa Taiwan , nahimulag sa Babuyan Channel sa Babuyan Islands sa Cagayan , ug gikan sa Taiwan sa Bashi Channel . Ang buong lalawigan ay nakalista sa pansamantalang listahan ng UNESCO para sa inskripsiyon sa World Heritage List. Ang tibuok probinsya kay nakalista diha sa temporaryo nga listahan sa UNESCO alang sa inskripsyon sa World Heritage List. Ang pamahalaan ay nagtatapos sa inskripsiyon ng site, nagtatatag ng mga museo at mga programa sa pag-iingat mula 2001. Gitapos na sa gobyerno ang inskripsiyon sa site, pagtukod og mga museyo ug mga programa sa pagpreserba sukad 2001. Ang pamahalaan ay naglalayong itulak ang pagsasama ng site sa pagitan ng 2018-2019. Gitinguha sa gobyerno nga iduso ang paglakip sa site tali sa 2018-2019. Ang pitong hindi mahihirap na mga elemento ng Ivatan ay itinakda ng gubyerno ng Pilipinas sa paunang imbentaryo nito noong 2012. Ang pito ka mga dato nga panulondon nga mga elemento sa Ivatan ang gipahimutang sa gobyerno sa Pilipinas sa una nga imbentaryo niini sa tuig 2012. Ang mga elemento ay sumasailalim sa isang proseso na isasama sa UNESCO Hindi Mahihirap na Listahan ng Cultural Heritage sa pagitan ng 2018-2025. Ang mga elemento gipailawom sa usa ka proseso nga mahilakip sa UNESCO Intangible Cultural Heritage Lists tali sa 2018-2025. Ang pangalan ng Batanes ay nagmula sa mga salitang Batan , ang lokal na salita para sa mga taong Ivatan. Ang ngalan nga Batanes naggikan sa mga pulong nga Batan , ang lokal nga pulong alang sa katawhang Ivatan. Ang mga ninuno ng mga Ivatans ngayon ay nagmula sa mga Austronesian na lumipat sa isla 4,000 taon na ang nakakaraan noong panahon ng Neolithic. Ang mga katigulangan sa Ivatans karon naggikan sa Austronesian nga migikan sa mga pulo 4,000 ka tuig na ang milabay atol sa Neolithic nga panahon. Sila ay naninirahan sa pinatibay na mga lugar ng bundok na tinatawag na idjangs at uminom ng wine-cane wine, o palek . Nagpuyo sila sa kinutaang mga lugar sa kabukiran nga gitawag ug idjangs ug wine-cane wine, o palek . Gumamit din sila ng ginto bilang pera at gumawa ng isang maunlad na industriya na nakabatay sa agrikultura. Nigamit usab sila ug bulawan isip kwarta ug naghimo og usa ka mauswagon nga industriya sa agrikultura. Sila rin ay mga marino at tagapagtayo ng bangka. Sila, usab, mga marino ug mga tigtukod og sakayan. Noong 1687, isang crew ng mga freebooter sa Ingles na pinamumunuan ni William Dampier ang dumating sa isang Dutch crew at pinangalanan ang mga isla bilang parangal sa pagkalalaki ng kanilang bansa. Sa 1687, usa ka crew sa pirata nga Ingles nga gipangunhan ni William Dampier miabut uban sa usa ka Dutch crew ug ginganlan ang mga isla agig pasidungog sa pagkalabaw sa ilang nasud. Itbayat ay pinangalanang "Orange Isle" pagkatapos ng William ng Orange , at si Batan ay pinangalanang "Grafton Isle" pagkatapos ng Henry FitzRoy, 1st Duke ng Grafton . Si Itbayat gihinganlan nga "Orange Isle" human si William sa Orange , ug si Batan ginganlan nga "Grafton Isle" human sa Henry FitzRoy, 1st Duke of Grafton . Ang Sabtang Isle ay pinangalanang "Monmouth Isle" pagkatapos ni James Scott, 1st Duke ng Monmouth . Ang Sabtang Isle ginganlan og "Monmouth Isle" human ni James Scott, labing-unang Duke sa Monmouth. Si Capt. Dampier ay nanatili nang wala pang tatlong buwan, at hindi inaangkin ang mga isla para sa korona ng British. Si Capt Dampier nagpabilin sulod sa wala pay tulo ka bulan, ug wala mag-angkon sa mga isla alang sa korona sa Britanya. Noong 1783, inangkin ng mga Espanyol na Batanes bilang bahagi ng Pilipinas sa ilalim ng gobernador-heneral na si Jose Basco y Vargas . Niadtong 1783, giangkon sa mga Katsila nga ang Batanes isip kabahin sa Pilipinas ubos sa gobernador-heneral nga si Jose Basco y Vargas . Ang Bashi Channel ay lalong ginagamit ng mga barkong Ingles ng East India Company at dinala ng mga awtoridad ng Espanyol ang mga isla sa ilalim ng kanilang direktang pangangasiwa upang pigilan silang mahulog sa ilalim ng kontrol ng Britanya. Ang Bashi Channel gigamit pag-ayo sa mga barko nga Ingles sa East India Company ug gidala sa mga awtoridad sa Espanya ang mga isla ubos sa ilang direktang administrasyon aron mapugngan sila nga mahulog ilawom sa kontrol sa Britanya. Ang Ivatan ay nanatili sa kanilang idjangs , o mga tanggulan ng bundok nang ilang panahon. Ang Ivatan nagpabilin sa ilang mga idjangs , o mga kuta sa bukid sulod sa pipila ka panahon. Sa 1790, Gobernador Guerrero decreed na ang Ivatan ay upang mabuhay sa kapatagan at mag-iwan ang kanilang mga remote idjang. Sa 1790, si Gobernador Guerrero nagmando nga ang mga Ivatano magpuyo sa kapatagan ug mobiya sa ilang hilit nga idjang. Ang mangpus, ang katutubong lider ng Ivatan ng mga isla noong panahong iyon, ay gumawa ng isang rebolusyon laban sa mga Espanyol pagkatapos. Ang mangpus, ang lumad nga lider sa Ivatan sa mga isla sulod nianang panahona, naghimo og usa ka rebolusyon batok sa mga Espanyol pagkahuman. Na may maraming mga sandata at mga armor na bakal, pinalayas ng mga awtoridad ng Espanyol ang pag-aalsa, na epektibo ang pagsupil sa mga rebelde. Na adunay daghang mga sandata ug mga armor nga puthaw, gipalayas sa mga awtoridad nga mga Kastila ang rebelyon nga epektibo nga nagsakop sa mga rebelde. Si Basco at Ivana ang unang bayan na itinatag sa ilalim ng buong kontrol ng Espanyol. Ang Basco ug Ivana mao ang unang mga lungsod nga natukod ubos sa bug-os nga kontrol sa Espanya. Pagkatapos ay pinamunuan ni Mahatao si Basco, habang si Uyugan at si Sabtang, ni Ivana. Pagkahuman, gipangulohan ni Mahatao si Basco, samtang si Uyugan ug Sabtang, ni Ivana. Itbayat ay hindi nakaayos hanggang sa 1850s, ang baybayin nito ay isang tagaytay. Ang Itbayat wala maorganisar hangtud sa 1850, ang baybayon niini usa ka ridge. Di-nagtagal, ang mga Ilocanos ay dumating sa mga isla at isinama sa lokal na populasyon. Sa wala madugay, ang mga Ilocanos miabot sa mga isla ug giapil sa lokal na populasyon. Ang mga kalsada, daungan, tulay, simbahan at gusali ng pamahalaan ay itinayo sa panahong ito. Ang mga dalan, mga pantalan, mga tulay, mga simbahan ug mga building sa gobyerno natukod niining panahona. Ang teknolohiya ng limestone na ginamit ng Espanyol ay kumakalat rin sa mga isla, na nagiging malalakas at pinatibay ang tulay. Ang teknolohiya sa limestone nga gigamit sa Espanyol mikalat usab sa mga isla nga nakahimo ug lig-on nga mga taytayan. Ang ilan sa mga tulay ay nananatili pa rin sa Ivana at Mahatao. Ang uban niini nga mga tulay nagpabilin gihapon sa Ivana ug Mahatao. Noong 1890, maraming mga Ivatans ang nasa Manila, at nagingilustrados , na nagdala sa kanila ng mga rebolusyonaryong ideya ng Katipunan . Niadtong 1890, daghang mga Ivatanas ang naa ngadto sa Manila ug nahimong ilustrados nga nagdala sa ila sa mga rebolusyonaryong ideya sa Katipunan. Ang mga Ivatans na ito, na noon ay hindi nasisiyahan sa panuntunan ng Espanya, ay pinatay ang nagharing General Fortea at ipinahayag ang katapusan ng panuntunan ng Espanya. Kining mga Ivatans, nga niadtong panahona wala makontento sa mga mando sa Espanyol, gipatay ang naghari nga General Fortea ug gipahayag ang katapusan sa pagmando sa Espanya. Sa pagtatapos ng administrasyong Espanyol, ang Batanes ay naging bahagi ng Cagayan. Hangtud sa katapusan sa administrasyon sa Espanya, ang Batanes nahimong bahin sa Cagayan. Noong 1909, inorganisa ito ng mga bagong awtoridad sa Amerika sa isang malayang probinsiya. Niadtong 1909, gi-organisar kini sa mga bag-ong awtoridad sa Amerika ngadto sa usa ka independente nga probinsya. Sa panahon ng kolonyal na Amerikano, ang mga karagdagang pampublikong paaralan ay itinayo at mas nalalaman ni Ivatan ang kanilang lugar sa Pilipinas. Atol sa panahon sa kolonyal bga Amerikano, ang mga dugang nga pampublikong eskwelahan gipatukod ug mas nahibaw-an sa Ivatan and ilang lugar sa Pilipinas. Noong 1920, ang unang wireless na telegrapo ay na-install, na sinusundan ng isang airfield noong 1930. Sa 1920, ang unang wireless nga telegraph gi-instalar, nga gisundan sa usa ka airfield niadtong 1930. Ang mga bagong kalsada ay itinayo at ang Batanes High School ay itinatag. Ang bag-ong mga dalan gitukod ug ang Batanes High School kay gipabuhat. Dahil sa kanilang istratehikong lokasyon, ang mga isla ay isa sa mga unang punto na sinakop ng pagsalakay ng mga imperyalong pwersa ng Hapon sa pagsiklab ng Digmaang Pasipiko . Tungod sa ilang estratehikong lokasyon, ang mga isla maoy usa sa unang mga punto nga giokupar sa pagpasiuna sa mga pwersa sa imperyalismong Hapon panahon sa pagsugod sa Gubat sa Pasipiko . Ang umaga ng Disyembre 8, 1941, ang Batan Task Force mula sa Taiwan ay tumungo sa Batan Islands, na naging unang teritoryo ng Amerikano na inookupahan ng Hapon. Sa buntag sa Disyembre 8, 1941, ang Batan Task Force gikan sa Taiwan nipadulong sa Batan Islands, nga nahimo nga unang Amerikano nga teritoryo nga gipuy-an sa mga Hapon. Ang layunin ng pagsalakay ay upang ma-secure ang umiiral na maliit na paliparan sa labas ng Basco, na nagawa nang walang pagtutol. Ang katuyoan sa pag-atake mao ang pagsiguro sa kasamtangan nga gamay nga ayroplano gawas sa Basco, nga nahimo nga walay pagbatok. Ang mga Japanese fighters mula sa Basco ay sumali sa pagsalakay sa Clark Air Base nang sumunod na araw. Ang mga Japanese fighters gikan sa Basco nakigbahin sa pagsulung sa Clark Air Base pagkasunod adlaw. Gayunpaman, sa susunod na ilang araw, ang tagumpay ng pambobomba ng Hapon ng Clark Field ay naging base sa Basco na hindi kailangan, at noong Disyembre 10, 1941, ang hukbong pangkombat ng hukbong-dagat ay inalis upang makilahok sapagsalakay sa Camiguin . Apan, sa sunod nga pipila ka mga adlaw, ang kalampusan sa pagpamomba sa Hapon sa Clark Field nahimo nga usa ka base sa Basco nga wala gikinahanglan, ug niadtong Disyembre 10, 1941, ang pwersa sa mga sundalong pangdagat gibawi aron moapil sapagsulong sa Camiguin. Isa sa mga unang Superintendente ng Paaralan sa Batan ay sina Victor de Padua , isang Ilokano, na noong 1942-45 sa panahon ng pagsakop ng Hapon ay naging Gobernador ng Lalawigan. Usa sa unang mga Superintendent sa Paaralan sa Batan mao si Victor de Padua , usa ka Ilocano, kinsa niadtong 1942-45 sa panahon sa pag-okupar sa mga Hapon nahimo nga Gobernador sa Probinsya. Noong unang bahagi ng 1945, pinalaya ng isla ng Philippine Commonwealth pwersa ng 1st at 12th Infantry Division ng Philippine Commonwealth Army. Sa unang bahin sa 1945, gibuhian ang isla sa mga pwersa sa Philippine Commonwealth sa 1st ug 12th Infantry Division sa Philippine Commonwealth Army. Noong 1984, si Pacita Abad , ang nangunguna sa Ivatan visual artist, ang naging unang babae na iginawad ang sampung Tagumpay na Young Men na nagbabagsak ng 25 taong dominasyon ng lalaki. Niadtong 1984, si Pacita Abad , ang labing una nga biswal nga artist sa Ivatan, nahimong unang babaye nga gihatagan og award nga Napulo ka Talagsaon nga Batan-ong mga Lalaki nga nakabungkag sa 25 ka tuig nga dominasyon sa lalaki. Sa kanyang pagsasalita, sinabi niya, "matagal nang natapos na ang mga kababaihan ng Pilipinas ay kinikilala, habang ang Pilipinas ay puno ng mga kababaihan sa kabila-kababaang" at tinuturing na buong kapurihan sa kanyang ina. Sa iyang pakigpulong, siya miingon, "dugay nang nahibal-an nga ang mga kababayen-an sa Pilipinas giila, kay ang Pilipinas puno sa mga bantugan nga mga babaye" ug mapasidunggon nga gihangyo sa iyang inahan. Noong 1993, ang Batanes Protected Landscape and Seascape, na sumasaklaw sa buong lalawigan, ay nakalista sa Listahan ng Tentative ng Pilipinas para sa UNESCO World Heritage Site inscription sa hinaharap. Niadtong 1993, ang Batanes Protected Landscape ug Seascape, nga naglangkob sa tibuok lalawigan, nalista sa Tentative List of Philippines alang sa inskripsiyon sa World Heritage Site sa UNESCO sa umaabot. Noong 1997, lumipat ang Kongreso ng Kongreso sa Pilipinas. Niadtong 1997, ang lihok sa Indigenous Peoples Rights o IPRA gipasa sa Kongreso sa Pilipinas. Ang batas ay nagbigay daan para sa mga katutubo sa mga karapatan ng teritoryo ng Ivatans. Ang balaod naghatag sa dalan alang sa lumad sa mga katungod sa teritoryo sa mga Ivatans. Ang lalawigan ay mula noon ay nagtataguyod ng mga ugat nito sa Ivatan. Ang Probinsiya sugod kaniadto gipasiugda ang mga ugat niini sa Ivatan. Ang bahagi ng populasyon ng Ilocano ay bumalik sa mainland Luzon. Ang bahin sa populasyon sa Ilokano mibalik sa unay nga Luzon. Noong Disyembre 7, 2004, namatay si Pacita Abad matapos tapos na ang kanyang huling internasyonal na gawain sa sining habang nagdurusa sa kanser. Niadtong Disyembre 7, 2004, namatay si Pacita abad human matapos ang iyang ulahi nga internasyonal nga buhat sa arte samtang nag-antus sa kanser. Ang lalawigan ay may kabuuang lawak na 219.01 square kilometers na binubuo ng sampung isla nakatayo sa loob ng Kipot ng Luzon sa pagitan ng Balintang Channel at Taiwan . Ang lalawigan adunay kinatibuk-an nga 219.01 square kilometers nga naglangkob sa napulo ka mga pulo nga nahimutang sulod sa Kipot sa Luzon tali sa Balintang Channel ug Taiwan . Ang mga isla ay di-gaanong populasyon at napapailalim sa mga madalas na bagyo. Ang mga isla dili kaayo papulado ang nanimuyo ug napailawman sa kanunay nga bagyo. Ang tatlong pinakamalalaking isla, Batan , Itbayat , at Sabtang , ang tanging tinatahanan na isla. Ang tulo nga pinakadako nga mga isla, ang Batan , Itbayat , ug Sabtang , mao lamang ang gipuy-an nga mga isla. Ang hilagang hilagang isla sa lalawigan, ang pinakamalalim na lupain sa buong Pilipinas, ay Mavulis (o Y'ami) Island . Ang amihanang bahin sa lalawigan, og ang pinakalalum na yuta sa tibuok Pilipinas, mao ang Isla sa Mavulis (o Y'ami) . Iba pang mga isla sa kadena ay Misanga (o Hilaga), Ditarem, Siayan , Diogo (o Dinem), Ivuhos , at Dequey . Ang ubang mga isla sa kadena mao ang Misanga (o Hilaga), Ditarem, Siayan , Diogo (Dinem), Ivuhos , ug Dequey . Ang mga isla ay bahagi ng Luzon Volcanic Arc . Ang mga isla kabahin sa Luzon Volcanic Arc . Halos kalahati ng Batanes ay mga burol at bundok . Halos katunga sa Batanes ang mga kabungturan ug kabukiran . Ang Batan Island sa pangkalahatan ay bulubundukin sa hilaga at timog-silangan. Ang Pulo sa Batan sa kinatibuk-an bukiron sa amihanan ug habagatan-sidlakan. Mayroon itong palanggana sa loob. Aduna kini usa ka dulang sa sulod. Isla ng Itbayat ay dahan-dahan sa kanluran, na mabundok at may burol sa kahabaan ng hilagang, silangang baybayin nito. Ang Isla sa Itbayat hinay-hinay ngadto sa kasadpan, nga bukiron ug naay bungtod ubay sa kinalay-an sa amihanan, sidlakan nga baybayon niini. Tulad ng para sa Sabtang, tinatakpan ng mga kabundukan ang sentral na bahagi, na pinalalabas ang isla patungo sa baybayin. Sama sa Sabtang, ginatabunan sa mga kabukiran ang sentro nga bahin, nga nagpadulong sa isla padulong sa baybayon. Ang mga isla ay matatagpuan sa pagitan ng malawak na kalawakan ng tubig ng Bashi Channel at Balintang Channel , kung saan ang Pacific Ocean ay sumasama sa Dagat ng Tsina. Ang mga isla nahimutang sa tunga sa lapad nga kalawran sa mga tubig sa Bashi Channel ug Balintang Channel , diin ang Pacific Ocean nagkahiusa sa China Sea. Ang lugar ay isang lane ng dagat sa pagitan ng Pilipinas at Japan , China , Hong Kong at Taiwan . Ang maong dapit usa ka agianan sa dagat tali sa Pilipinas ug Japan , China , Hong Kong ug Taiwan . Ito ay mayaman sa mga mapagkukunan ng dagat, kabilang ang pinakasariwang mga coral sa dagat sa mundo. Puno kini sa mga kapanguhaan sa kadagatan, lakip na ang pinakalab-as nga mga gasang sa dagat sa kalibutan. Ang lalawigan ay maburol at mabundok, na may lamang 1,631.5 hektarya o 7.1% ng antas ng lugar nito sa alun-alon, at 78.2% o 17,994.4 hectares na iba-iba mula sa paglipat sa matarik at napaka matarik. Ang probinsya mabungtod ug bukiron, nga adunay 1,631.5 ka ektarya o 7.1% sa iyang lebel sa lugar nga tubigon, ug 78.2% o 17,994.4 ka ektarya nga nagkalainlain gikan sa pagligid ngadto sa titip ug taas kaayo nga dapit. Apatnapu't dalawang porsiyento (42%) o 9,734.40 ektarya ay matarik sa matarik na lupa. Kap-atan ug duha ka porsyento (42%) o 9,734.40 ka ektarya ang tungason ngadto sa tungason kaayo nga yuta. Dahil sa lupain ng lalawigan, ang pagpapatapon ay mabuti at matagal na pagbaha ay hindi umiiral. Tungod sa yuta sa lalawigan, ang kanal maayo ug ang dugay nga pagbaha wala mahitabo. Ang pangunahing isla ng Batan ay ang pinakamalaking bahagi ng antas at halos lupain, na sinusundan ng Itbayat at Sabtang, ayon sa pagkakabanggit. Ang panguna nga isla sa Batan mao ang kinadak-ang bahin sa lebel ug kadaghanan nga yuta, nga gisundan sa Itbayat ug Sabtang, sa tinagsa. Ang Itbayat ay malumanay na lumiligid na mga burol at halos mga lugar ng antas sa mga semi-talampas na napapalibutan ng patuloy na napakalaking talampas na umaangat mula 20 hanggang 70 metro sa ibabaw ng dagat, na walang mga baybayin. Ang Itbayat hinayhinay nga nagligid nga mga bungtod ug kasagaran nga mga dapit sa lebel sa mga semi-pangpang nga padayon nga gilibutan sa dakong mga panpang na musaka gikan sa 20 hangtod sa 70 kametros ibabaw sa lebel sa dagat, nga walay mga baybayon. Ang Sabtang ay may maliit na patag na lugar na kumakalat sa mga baybayin nito, habang ang loob nito ay pinangungunahan ng matarik na bundok at malalim na mga canyon. Ang Sabtang adunay gagmay nga mga patag nga mga lugar nga nagkalapad sa mga baybayon niini, samtang ang sulod niini gimandoan sa mga titip nga mga bukid ug lalom nga mga canyon. Ang Batan Island at Sabtang ay may mga pasulput-sulpot na mga sandy beach at batuhan shorelines. Ang isla sa Batan ug Sabtang adunay mga gasulpot nga balason nga mga baybayon ug batoon nga mga baybayon. Ang lupain ng lalawigan, habang kaakit-akit sa halos bawat pagliko, ay limitado ang potensyal para sa pagpapalawak ng agrikultura sa isang napakaliit na lalawigan. Ang yuta sa lalawigan, samtang maanindot sa hapit matag pagliko, limitado ang potensyal alang sa pagpalapad sa agrikultura sa usa ka gamay kaayo nga lalawigan. Ang Lal-lo at Gattaran Shell Middens ay isa sa mga pinakamahalagang natuklasan sa arkeolohikal na gastronomiko sa Timog-silangang Asya noong ika-20 siglo. Ang Lal-lo ug Gattaran Shell Middens mao ang usa sa labing mahinungdanon nga nakaplagan nga arkeolohikal nga gastonomiko sa Southeast Asia sa ika-20 nga siglo. Ang lugar na ito ay matatagpuan sa tabi ng amga bangko ng Cagayan River sa lalawigan ng Cagayan , Pilipinas . Ang lugar nahimutang tupad sa mga tampi sa Cagayan River sa probinsya sa Cagayan , Pilipinas. Ang site, tulad ng lumang 2000 , ay napakahalaga dahil sa kanyang arkeolohiko epekto sa mga mapagkukunan ng pagkain at mga gawain ng tao sa sinaunang mga tao sa Lambak ng Cagayan. Ang site, sama kaniadto sa 2000 , hinungdanon kaayo tungod sa iyang arkeolohikanhong epekto sa mga kahinguhaan sa pagkaon ug mga kalihokan sa tawo sa karaang mga tawo sa Cagayan Valley. Ito ay kasalukuyang isinasaalang-alang bilang UNESCO World Heritage Site . Kini karon gi-konsiderar isip UNESCO World Heritage Site . Halos 500 km hilagang-silangan ng Manila ang iba't ibang mga shell middens ay matatagpuan na binubuo ng mga shell ng nakapangingibabaw species na Batissa childreni, isang freshwater clam, sa pinakamataas na abundance. Hapit 500 ka kilometro sa amihanang-sidlakan sa Manila ang nagkalain-laing mga shell middens makita nga naglangkob sa mga kabhang sa dominanteng mga species nga Batissa childreni, usa ka tubig-tab-ang nga clam, nga labing daghan. Ang mga middens ay may iba't ibang laki at edad na may pinakalumang pagiging carbon na may petsang 2000 at pinakabata hanggang sa 100 . Ang mga middens adunay nagkalain-laing mga gidak-on ug edad uban sa labing karaan nga carbon nga gipetsahan sa 2000 ug labing bata sa 100 . Naninirahan sila sa kalapit na mga burol at sa mga agarang bangko ng Cagayan River . Nagpuyo sila sa duol nga mga bakilid ug usab sa mga daplin sa Cagayan River . Ang pinakamalaking deposito ng mga shell ay matatagpuan sa Magapit at Bangag sa Lal-lo habang ang pinakapal ang shell ay higit sa anim na talampakan. Ang kinadak-ang deposito sa mga kabhang nga makit-an sa Magapit ug Bangag sa Lal-lo samtang ang labing baga nga kabhang nga gikuha labaw sa unom ka mga tiil. Malapit sa marami sa mga middens ay natagpuan ang mga bato na nagpapatupad, mga buto, ngipin, at makabagong disenyo na pottery. Duol sa daghan nga mga middens nakit-an nga mga galamiton sa bato, mga bukog, ngipon, ug sa makabag-ong pagkadisenyo nga kulunun. Ang site na ito ay idinagdag sa UNESCO World Heritage Tentative List noong Mayo 16, 2006 sa kategoryang Cultural. Kini nga lugar gidugang sa UNESCO World Heritage Tentative List sa Mayo 16, 2006 sa kategorya na Kultura. Ang Benham Rise , na kilala rin bilang Philippine Rise , ay isang aktibong seismically undersea region at patay na tagaytay ng bulkan na matatagpuan sa Dagat ng Pilipinas na humigit-kumulang 250 km sa silangan ng hilagang baybayin ng Dinapigue, Isabela . Ang Benham Rise , nga nailhan usab nga Philippine Rise , usa ka aktibo nga seismically undersea nga rehiyon ug napuo nga bulkan nga bulkan nga nahimutang sa Dagat sa Pilipinas nga mga 250 km silangan sa amihanang kabaybayonan sa Dinapigue, Isabela . Ang Rise ay kilala sa mga tao ng Catanduanes bilang Kalipung-awan mula noong mga pre-kolonyal na panahon, na literal na nangangahulugang 'kalungkutan mula sa isang nakahiwalay na lugar'. Ang Rise nahibal-an sa mga tawo sa Catanduanes ingon nga Kalipung-awan sukad sa mga panahon nga wala pay kolonyalismo, nga sa tinuud nagkahulugan nga 'kamingaw gikan sa usa ka nahilit nga dapit'. Sa ilalim ng Philippine Sea ay may kasamang maraming basahan kabilang ang West Philippine Sea Basin , sa loob nito ay matatagpuan ang Central Basin Fault. Ubos sa Dagat sa Pilipinas nahimutang ang daghang mga basahan lakip ang West Philippine Sea Basin , diin nahimutang ang Central Basin Fault. Ang Benham Plateau ay matatagpuan sa CBF at ang basement nito marahil ay isang micro-continent. Ang Benham Plateau nahimutang sa CBF ug ang silong niini tingali usa ka micro-continent. Ang ilang mga pang -agham na survey ay ginawa sa tampok na pag-aralan ang kalikasan nito at ang epekto nito sa tectonic subduction , kabilang ang isa tungkol sa mga epekto nito sa 1990 Luzon lindol . Pipila nga siyentipikong panukiduki ang gihimo sa bahin sa pagtuon sa iyang kinaiyahan ug sa epekto niini sa tectonic subduction , lakip na ang usa sa mga epekto niini sa 1990 nga linog sa Luzon . Inangkin ng Pilipinas ang tampok na ito bilang bahagi ng kontinental shelf nito sa isang claim na isinampa sa United Nations Komisyon sa Mga Limitasyon ng Shelf ng Continental sa Abril 8, 2009, at naaprubahan sa ilalim ng United Nations Convention sa Batas ng Dagat noong 2012. Giangkon sa Pilipinas nga kini nga bahin isip bahin sa kontinental shelf niini sa usa ka pag-angkon nga gisang-at sa United Nations Commission on the Limits sa Continental Shelf sa Abril 8, 2009, ug gi-aprobahan ubos sa United Nations Convention on the Law of the Sea sa tuig 2012. Ito ay itinalaga bilang isang "protektadong supply ng eksklusibong zone ng pagkain" ng gobyerno ng Pilipinas sa Mayo 2017. Gitudlo kini nga usa ka "protektadong suplay sa pagkaon nga eksklusibo nga sona" sa gobyerno sa Pilipinas sa Mayo 2017. Ang pagmimina at pagsaliksik ng langis ay ipinagbabawal sa Benham Plateau bilang isang protektadong lugar. Ang pagmina ug pagsuhid og lana gidili sa Benham Plateau isip protektadong lugar. Noong Mayo 16, 2017, President Rodrigo Duterte sign Executive Order No. 25 pagpapalit ng pangalan ng tampok na ito upang "Paglabas ng Pilipinas", at mamaya pinahihintulutan internasyonal na mga sisidlan upang magsagawa ng pananaliksik sa Paglabas. Niadtong Mayo 16, 2017, gipirmahan ni Presidente Rodrigo Duterte ang Executive Order No. 25 nga nagbag-o sa pangalan sa "Philippine Rise", ug sa ulahi nagtugot sa mga internasyonal nga mga barko na maghimo og panukiduki sa Rise. Mount Pinatubo ay isang aktibong stratovolcano sa Zambales Mountains , na matatagpuan sa tripoint hangganan ng mga lalawigan ng Pilipinas ng Zambales , Tarlac at Pampanga , ang lahat saGitnang Luzon sa hilagang isla ng Luzon . Ang Bolkan Pinatubo usa ka aktibong stratovolcano sa Zambales Mountains , nga nahimutang sa tripoint utlanan sa mga probinsya sa Pilipinas sa Zambales , Tarlac ug Pampanga , ang tanan saCentral Luzon sa amihanang isla sa Luzon . Ang kasaysayan ng pagsabog nito ay hindi alam sa karamihan bago ang pre-eruption volcanic activities noong 1991, bago ang Hunyo. Ang kasaysayan sa pagbusikad niini wala kaayo mahibal-an sa wala pa ang pagbuto nga mga kalihokan sa bolkan sa 1991, sa wala pa ang Hunyo. Pinatubo ay mabigat eroded , inconspicuous at obscured mula sa view. Ang Pinatubo grabe ang pagka-agnas, tagolilong, ug dili makit-an sa paglantaw. Ito ay sakop ng mga makakapal na kagubatan na suportado ng populasyon ng ilang libong katutubong Aetas . Gitabonan kini sa dasok nga mga lasang nga gisuportahan sa usa ka populasyon nga daghang libo nga lumad nga Aetas . Ang Pinatubo ay pinaka-kilalang-kilala sa pagsabog ng Volcanic Explosivity Index 6 nito noong Hunyo 15, 1991, ang ikalawang pinakamalaking pagsabog sa terestrial ng ika-20 siglo pagkatapos ng pagsabog ng Novarupta sa Alaska noong 1912 . Ang Pinatubo nabantog kaayo tungod sa pagbusikad sa Volcanic Explosivity Index 6 niadtong Hunyo 15, 1991, ang ikaduhang pinakadako nga pagbuto sa terrestrial sa ika-20 nga siglo human sa 1912 nga pagsabwag sa Novarupta sa Alaska . Ang pagsabog ng pagsabog ay ang pagdating ng Bagyong Yunya , na nagdadala ng nakamamatay na halo ng abo at ulan sa mga bayan at lunsod na nakapalibot sa bulkan. Ang komplikasyon sa pagbuto mao ang pag-abot sa Bagyong Yunya , nga nagdala sa usa ka makamatay na halo sa abo ug ulan ngadto sa mga lungsod ug mga siyudad nga naglibot sa bulkan. Ang mga hula sa simula ng climactic eruption ay humantong sa paglisan ng libu-libong tao mula sa mga nakapalibot na lugar, na nag-iimbak ng maraming buhay. Ang mga tagna sa pagsugod sa climactic nga pagbuto mitultol sa pagbakwit sa liboan nga mga tawo gikan sa palibot nga mga dapit, nga nagluwas sa daghang mga kinabuhi. Ang mga nakapalibot na lugar ay malubhang napinsala ng mga pyroclastic surges , ash falls, at sa dakong huli, sa pamamagitan ng lahar na pagbahasanhi ng muling pag-ulan ng ulan sa mas maaga na mga deposito ng bulkan. Ang mga palibot nga mga lugar grabeng nadaut tungod sa pyroclastic surges , abo nga nahulog, ug sunod, pinaagi sa pagbaha lahar tungod sa pag-uli sa tubig sa ulan sa nauna nga mga deposito sa bulkan. Nagdulot ito ng malawakang pagkawasak sa imprastraktura at nagbago ng mga sistema ng ilog nang maraming taon pagkatapos ng pagsabog. Kini ang hinungdan sa daku nga pagkaguba sa imprastruktura ug nakapausab sa mga sistema sa suba sulod sa mga katuigan human sa pagbuto. Ang bulkan ay 87 km mula sa hilagang-kanluran ng Manila , ang kabisera ng Pilipinas. Ang bulkan kay 87 km amihanan-kasadpan gikan sa Manila , ang kaulohan sa Pilipinas. Malapit sa Mount Pinatubo, pinananatili ng Estados Unidos ang dalawang malalaking base militar sa rehiyon. Duol sa Mount Pinatubo, ang Estados Unidos nagpabilin sa duha ka dagkong mga base militar sa rehiyon. Ang US Naval Base Subic Bay ay 37 km sa timog ng Pinatubo, at ang lawak ng Clark Air Base ay 14 kilometro lamang sa silangan ng summit ng bulkan. Ang US Naval Base Subic Bay 37 km sa habagatan sa Pinatubo, ug ang gilapdon sa Clark Air Base maoy 14 km sa silangan sa pungkay sa bolkan. Ang bulkan ay malapit sa halos 6 milyong katao. Ang bolkan duol sa hapit 6 ka milyon na mga tawo. Ang summit ng Bundok Pinatubo bago ang pagsabog ng 1991 ay 1,745 m sa ibabaw ng antas ng dagat, mga 600 m lamang sa itaas ng kalapit na kapatagan , at mga 200 m lamang ang mas mataas kaysa sa mga nakapalibot na taluktok, na higit na nakakubli sa pagtingin . Ang summit sa Mount Pinatubo sa wala pa ang pagbuto sa 1991 maoy 1,745 m sa ibabaw sa lebel sa dagat, mga 600 m lamang sa ibabaw sa kasikbit nga kapatagan , ug mga 200 m pa nga mas taas kay sa kasikbit nga mga taluktok, nga kasagaran nagtabon niini gikan sa pagtan-aw . Ito ay bahagi ng isang hanay ng mga bulkan na nakahiga sa kanlurang bahagi ng isla ng Luzon na tinatawag na Zambales Mountains . Kabahin kini sa usa ka kutay sa mga bolkan nga nahimutang sa kasadpang bahin sa isla sa Luzon nga gitawag sa Kabukiran sa Zambales . Pinatubo ang sakop ng Cabusilan sub-range ng Zambales Mountains , na binubuo ng Mt. Cuadrado, Mt. Negron, Mt. Mataba at Mt. Pinatubo. Ang Pinatubo sakop sa Cabusilan sub-range sa Zambales Mountains , nga gilangkuban sa Mt. Cuadrado, Mt. Negron, Mt. Mataba ug Mt. Pinatubo. Ang mga ito ay mga subduction volcano, na binuo ng Eurasian Plate sliding sa ilalim ng Philippine Mobile Belt kasama ang Manila Trench sa kanluran. Kini kay ang mga subduction volcanoes, naporma sa Eurasian Plate nga naglihok ubos sa Philippine Mobile Belt ubay sa Manila Trench sa kasadpan. Ang Mount Pinatubo at ang iba pang mga bulkan sa volcanic belt na ito ay lumitaw dahil sa magmatic occlusion mula sa boundary subduction plate . Ang Mount Pinatubo ug ang uban pa nga mga bulkan sa volcanic belt niini mitungha tungod sa magmatic occlusion gikan sa subduction plate. Ang Pinatubo ay nasa gilid ng kanluran ng Zambales Ophiolite Complex, na isang seksyon ng Easter na ibabaw ng Eocene na napataas sa panahon ng huling Oligocene . Ang Pinatubo naa sa kilid sa kasadpan sa Zambales Ophiolite Complex, nga usa ka bahin sa punoan sa Eocene nga nahimutang sa sidlakang bahin sa panahon sa ulahing Oligocene . Ang Tarlac Formation hilaga, silangan at timog-silangan ng Pinatubo ay binubuo ng marine, nonmarine at volcanoclastic sediments na nabuo sa huli na Miocene at Pliocene . Ang Tarlac Formation amihanan, sidlakan ug habagatan-sidlakan sa Pinatubo naglangkob sa marine, nonmarine ug volcanoclastic nga mga sedimento nga natukod sa ulahing Miocene ug Pliocene . Ang pinakahuling pag-aaral ng Mount Pinatubo bago ang mga aktibidad noong 1991 ay ang pangkalahatang pag-aaral ng geolohiya noong 1983 at 1984 na ginawa ng FG Delfin para sa Philippine National Oil Company bilang bahagi ng mga pagsisiyasat sa ibabaw ng lugar bago ang exploratory drilling at mahusay na pagsusuri para sa geothermal sources noong 1988 hanggang 1990. Ang labing bag-o nga pagtuon sa Mount Pinatubo sa wala pa ang mga kalihokan sa 1991 mao ang kinatibuk-ang pagtuon sa geolohiya sa 1983 ug 1984 nga gihimo sa FG Delfin alang sa Philippine National Oil Company isip kabahin sa ibabaw nga imbestigasyon sa lugar sa wala pa exploratory drilling ug maayo nga pagsulay alang sa mga geothermal energy sources niadtong 1988 hangtod sa 1990. Kinilala niya ang dalawang kasaysayan ng buhay ng bundok, na inuri niya bilang "ninuno" at "modernong" Pinatubo. Giila niya ang duha ka kasaysayan sa kinabuhi sa bukid, nga iyang giila nga "katigulangan" ug "modernong" Pinatubo. Ang aktibidad ng Ancestral Pinatubo ay tila nagsimula tungkol sa 1.1 milyong taon na ang nakalilipas at malamang na natapos ng libu-libong taon o higit pa bago ang pagsilang ng "modernong" Pinatubo. Ang kalihokan sa Katiguangang Pinatubo gisugdan daw sa mga 1.1 ka milyon ka tuig ang milabay ug tingali natapos sa napulo ka liboan nga mga tuig o kapin pa sa wala pa matawo ang "modernong" Pinatubo. Karamihan sa masungit na lupain sa paligid ng kasalukuyang bulkan ay binubuo ng mga labi ng "ninuno" Pinatubo. Kadaghanan sa gansangon nga yuta nga naglibot sa kasamtangan nga bulkan naglangkob sa mga nahibilin sa "katigulangan" nga Pinatubo. Ito ay isang andesite at dacite stratovolcano na ang aktibidad ng eruptive ay mas mababa paputok kaysa sa modernong Pinatubo. Usa kini ka andesite ug dacite nga stratovolcano nga ang kalihokan sa pagbuo dili kaayo mahitabo kay sa modernong Pinatubo. Ang sentro nito ay halos kung saan ang kasalukuyang bulkan . Ang sentro niini nahimutang duol sa kung asa ang kasamtangan nga bulkan. Ang inaasahang taas ng bundok ay hanggang sa 2,300 m , 1.43 milya sa ibabaw ng antas ng dagat kung ito ay isang nag-iisang rurok, batay sa isang profile na umaangkop sa nalalabing mababang slope, o mas mababa kung mayroon itong higit sa isang tugatog. Ang gihabogon nga taas nga bukid naa sa 2,300 m , 1.43 ka milya sa ibabaw sa lebel sa dagat kon kini usa ka nag-inusara nga taluktok, pinasukad sa usa ka profile nga haum sa nahabilin nga ubos nga mga bakilid, o mas ubos kon kini adunay labaw pa sa usa ka taluktok. Ang lumang bulkan ay nakalantad sa mga dingding ng isang lumang 3.5 km _ 4.5 km malawak na caldera , tinukoy bilang Tayawan Caldera ni Delfin. Ang daan nga bulkan nabutyag diha sa mga bongbong sa usa ka daan nga 3.5 km _ 4.5 km lapad nga caldera , nga gitawag nga Tayawan Caldera ni Delfin. Ang ilan sa mga kalapit na taluktok ay ang mga labi ng minanang Pinatubo, na naiwan sa panahong ang mga mas mahinang bahagi ng lumang mga dalisdis ng bundok ay natanggal sa pamamagitan ng pagbabago ng panahon . Ang pipila sa mga kasikbit nga mga taluktok mao ang mga nahibilin sa napanunod nga Pinatubo, nga nahibilin sa dihang ang mas hinay nga mga bahin sa daan nga mga bakilid sa bukid naut-ot sa panahon . Ang Ancestral Pinatubo ay isang somma volcano na may modernong Pinatubo bilang bagong kono. Ang Katigulangang Pinatubo usa ka bulkan nga adunay usa ka modernong Pinatubo ingon nga bag-ong lapad. Ang Mount Dorst, sa silangan, ay bahagi ng paglubog ng slope ng minamana Pinatubo. Ang Mount Dorst, sa sidlakan, kabahin sa gilubngan nga bakilid sa katigulangang Pinatubo. Ang ilang mga bundok na malapit sa modernong Pinatubo ay lumang mga lagusan ng satellite ng ancestral Pinatubo, na bumubuo ng mga bulkan na bulkan at lava domes. Ang ubay-ubay nga mga bukid duol sa modernong Pinatubo mga daan nga gawasan sa satelayt sa katigulangan nga Pinatubo, nga gilangkob sa bulkan ug lava domes. Ang mga lugar na ito ng satellite ay malamang na aktibo sa parehong oras bilang ang bulkan ng ninuno at isama ang mga kural ng Mount Negron, Mount Cuadrado, Mount Mataba at ang mga plota ng Bituin at Tapungho. Kining mga lugar sa satelayt lagmit aktibo sa samang higayon sa katigulangang bulkan ug uban sa mga simboryo sa Mount Negron, Mount Cuadrado, Mount Mataba ug mga plag sa Bituin ug Tapungho . Ang Zambales Mountains ay isang hanay ng mga bundok sa kanlurang Luzon sa Pilipinas . Ang Kabukiran sa Zambales usa ka kabukiran sa kasadpan sa Luzon sa Pilipinas . Ang mga bundok ay naghihiwalay sa gitnang kapatagan ng Luzon mula sa South China Sea . Ang mga bukid nagbulag sa sentro sa kapatagan sa Luzon gikan sa South China Sea. Ang pinaka-kilalang seksyon nito ay kilala bilang Cabusilan Mountain Range na binubuo ng Mt. Pinatubo , Mount Negron at Mount Cuadrado, na pinaniniwalaan na mga labi ng pinuno ng pinatubo Pinatubo. Ang labing prominente nga bahin niini nailhan nga Kabumturan sa Cabusilan nga gilangkuban sa Bolkang Pinatubo , Bolkang Negron ug Bolkang Cuadrado, nga gituohan nga mga nahibilin sa pungkay sa katigulangang Pinatubo. Ang pinakamataas na elevation sa Zambales Mountains ay Mount Tapulao , na kilala rin bilang High Peak, sa lalawigan ng Zambales na umaakyat hanggang 2,037 metro. Ang labing taas nga kahabogon sa Kabukiran sa Zambales mao ang Bukid sa Tapulao, nailhan usab nga High Peak, sa lalawigan sa Zambales nga mosaka ngadto sa 2.037 metros. Ang Kabundukan ng Zambales ay may sukat na 300 square kilometro pagpapahaba North sa South mula sa mga bundok ng western Pangasinan lalawigan, ang buong haba ng Zambales, hanggang sa dulo ng Bataan Peninsula sa timog na pumapaligid Manila Bay . Ang Zambales Mountains adunay gilapdon nga 300 square kilometers nga nagpadulong sa Amihanan ngadto sa Habagatan gikan sa kabukiran sa kasadpan nga probinsya sa Pangasinan , ang tibuok nga gitas-on sa Zambales, ngadto sa tumoy sa Bataan Peninsula sa habagatan nga naglangkob sa Manila Bay . Ang kabundukan ay binubuo rin ng mga bundok sa mga munisipalidad ng Bamban , Capas , San Jose , San Clemente , Mayantoc , Santa Ignacia , Camiling sa lalawigan ng Tarlac . Ang kabukiran gilangkob usab sa kabukiran sa mga munisipyo sa Bamban , Capas , San Jose , San Clemente , Mayantoc , Santa Ignacia , Camiling sa probinsya sa Tarlac . Sa Pampanga , kabilang dito ang mga bundok Floridablanca , Porac , Angeles City at Mabalacat . Sa Pampangga, lakip niini ang mga bukid sa Floridablanca , Porac , Angeles City ug Mabalacat . Kahit na ang mga bundok ay bulkan sa pinagmulan ang Mount Pinatubo ang tanging aktibong bulkan sa hanay ng bundok. Bisan tuod nga ang kabukiran naggikan sa bulkan ang Mount Pinatubo mao lamang ang aktibong bulkan sa kabukiran. Ang pagsabog nito noong Hunyo 15, 1991 ay ang ikalawang pinakamakapangyarihang pagsabog ng bulkan ng ika-20 siglo pagkatapos ng pagsabog ng 1912 Novarupta sa Alaska. Ang pagbuto niini niadtong Hunyo 15, 1991 mao ang ikaduha nga labing kusog nga paglupok sa bolkan sa ika-20 nga siglo human sa 1912 nga pagsabwag sa Novarupta sa Alaska. Ang pagsabog ng bulkan, na kumplikado sa pagdating ng bagyong Yunya , ay sumasakop sa rehiyon na may makapal na abo ng volcanic at lahar kabilang ang base militar ng US sa Clark Field malapit sa Angeles City , Pampanga . Ang pagbuto sa bulkan, nga komplikado sa pag-abot sa bagyong Yunya , naglangkob sa rehiyon nga may bagang abo sa bolkan ug lahar lakip ang base militar sa US sa Clark Field duol sa Angeles City , Pampanga . Ang Mga Kredibilidad ng Espanyol ng Pilipinas ay ang mga muog na itinayo ng mga Pilipino at Espanyol sa ilalim ng panuntunan ng mga Kastila sa Pilipinas para sa proteksyon laban sa mga lokal at dayuhang agresor sa panahon ng Espanyol Colonial Period. Ang mga Kredibilidad sa Espanyol sa Pilipinas mga kuta nga gitukod sa mga Pilipino ug Espanyol ubos sa pagdumala sa mga Katsila sa Pilipinas alang sa panalipod batok sa lokal ug langyaw nga mga aggressor atol sa Espanyol Colonial Period. Ginamit din ang mga kuta sa panahon ng pagtatrabaho ng Amerikano at Hapon. Gigamit usab ang mga kuta sa panahon sa paghari sa mga Amerikano ug Hapon. Marami sa mga fortifications ay nasira ng badyet, alinman dahil sa katandaan o salungatan sa nakaraan. Daghan sa mga kuta ang naguba sa badyet, tungod sa pagkatigulang o mga panagbangi kaniadto. Sa kasalukuyan, nagkaroon ng mga hakbangin upang ibalik ang lahat ng mga kuta ng Espanya sa buong Pilipinas. Sa pagkakaron, adunay mga inisyatibo nga ipasig-uli ang tanang mga kuta sa Espanya sa tibuok Pilipinas. Ang inisyatibo ay nagsimula nang ibalik ang Baluarte Luna ng La Union at ang Intramuros ng Maynila noong 2010. Ang inisyatibo nagsugod sa dihang ang Baluarte Luna sa La Union ug ang Intramuros sa Manila gipahiuli sa 2010. Noong 2013, ang isang bagyo at lindol ay tumama sa Central Visayas at nasira ang maraming kuta ng Espanya. Niadtong 2013, usa ka bagyo ug linog ang nakaigo sa Central Visayas ug nakaguba sa daghang mga kuta sa Espanya. Nagtungo ito sa pinakamalaking aktibidad sa pagpapanumbalik para sa mga fortifications sa kasaysayan ng Pilipinas. Kini ang hinungdan sa kinadak-ang kalihokan sa pagpasig-uli alang sa mga kuta sa kasaysayan sa Pilipinas. Noong Mayo 16, 2006, isang koleksyon ng limang mahusay na napreserba na mga halimbawa ng arkitekturang Espanyol Colonial ay idinagdag sa UNESCO World Heritage Tentative List sa Cultural category. Niadtong Mayo 16, 2006, usa ka koleksyon sa lima ka maayong panalipod nga mga panig-ingnan sa arkitektang Espanyol nga Espanyol ang nadugang sa Listahan sa Tentative sa UNESCO World Heritage sa Cultural category. Ang koleksyon na may pamagat na "Spanish Colonial Fortifications of the Philippines" ay kinabibilangan ng mga sumusunod na gusali na matatagpuan sa buong bansa. Ang koleksiyon nga giulohan og "Spanish Colonial Fortifications of the Philippines" naglakip sa mosunod nga mga bilding nga nahimutang sa tibuok nasud. Sa 2015, sa pamamagitan ng rekomendasyon ng UNESCO, ang mga fortifications ay inalis mula sa pansamantalang listahan ng Pilipinas habang sila ay 'magkakaroon ng isang mahirap na oras na matugunan ang mga pamantayan ng organisasyon'. Niadtong 2015, pinaagi sa pag-rekomenda sa UNESCO, ang mga kuta nahimulag gikan sa mantinir nga listahan sa Pilipinas samtang sila 'adunay usa ka oras na malisudan sa pagtagbo sa mga sumbanan sa organisasyon'. Ang lumang bayan ng Capul (Hilagang Samar), lumang bayan ng Romblon (lalawigan ng Romblon), at lumang bayan ng Taytay (Palawan) ay inirerekomenda hangga't maaari ang mga site ng pamana sa hinaharap sa sandaling isinusumite sila ng Pilipinas sa pansamantalang listahan, kasama ang isang kumpletong dossier. Ang unang karaang lungsod sa Capul (Amihanang Samar), daan nga lungsod sa Romblon (lalawigan sa Romblon), ug ang kanhing lungsod sa Taytay (Palawan) girekomendar ingon nga posible nga mga lugar sa panulundon sa umaabot sa higayon nga ang Pilipinas mosumiter sa mantinir nga listahan, kauban ang usa ka kumpleto nga mga dokumento. Ang mga grupo ng pamana ay nagtataguyod para sa pagbabalik ng fortifications sa pansamantalang listahan, ngunit kasama ang pagsasama ng hindi bababa sa dalawampu't isa pang Espanyol kolonyal fortifications sa buong bansa upang mapakinabangan ang potensyal nito upang maisama sa World Heritage List . Ang mga pundok sa panulondon nagpasiugda alang sa pagbalik sa mga kuta diha sa listahan sa mantinir, apan uban ang paglakip sa usa pa dili mokubos sa kawhaan nga mga kuta sa kolonya nga Espanyol sa tibuok nasud aron mapahimuslan ang potensyal niini nga aronmahilakip sa World Heritage List . Ang mga aktibidad sa pagpapanumbalik sa maraming mga fortifications sa buong bansa ay kasalukuyang patuloy sa isang bid upang suportahan ang hinaharap na nominasyon ng fortifications sa UNESCO. Ang mga kalihokan sa pagpasig-uli sa daghan nga mga kuta sa tibuok nasud karon nagpadayon sa usa ka bid para suportahan ang umaabot nga nominasyon sa mga kuta sa UNESCO. Gayunpaman, ang ilang mga fortifications ay sa loob ng mga pribadong lupain, humahadlang sa mga ahensya ng kultura ng pamahalaan mula sa pagpapanumbalik ng mga kuta. Bisan pa, ang pipila ka mga kuta anaa sa mga pribadong kayutaan, nga nagbabag sa mga ahensya sa kultura sa gobyerno gikan sa pagpabalik sa mga kuta. Ang posibleng pagbabalik ng fortifications sa pansamantala na listahan ay suportado ng parehong pamahalaan ng Pilipinas at Espanya . Ang posible nga pagbalik sa mga kuta sa mantinar nga listahan gipaluyohan sa parehas nga mga gobyerno sa Pilipinas ug Espanya . Ang Hacienda Luisita ay isang 6,453-ektaryang plantasyon ng asukal na matatagpuan sa lalawigan ng Tarlac, Philippines . Ang Hacienda Luisita usa ka 6,453-ektaryang plantasyon sa asukal nga nahimutang sa probinsiya sa Tarlac, Pilipinas . Ang hacienda ay sumasaklaw sa 11 baryo sa tatlong bayan ng lalawigan ng Tarlac . Sakup sa hacienda ang 11 ka mga baryo sa tulo nga mga lungsod sa probinsya sa Tarlac. Karamihan sa mga orihinal na manggagawang bukid ay naninirahan sa 10 barangay - Mga Barangay Balete, Cutcut (o Sta. Catalina), Lourdes (dating Texas), Mapalacsiao (dating Luisita), Asturias, at Bantog sa Tarlac City ; Barangay Motrico sa bayan ng La Paz; at mga Barangay Parang (dating San Sebastian), Mabilog (dating Pasajes) at bayan ng Pando sa Concepcion. Kadaghanan sa orihinal nga mga mamumuong panguma ang nagpuyo sa 10 ka mga barangay - Mga Barangay Balete, Cutcut (o Sta. Catalina), Lourdes (kanhi Texas), Mapalacsiao (kanhi Luisita), Asturias, ug Bantog sa Tarlac City ; Barangay Motrico sa lungsod sa La Paz; ug mga Barangay Parang (kanhi San Sebastian), Mabilog (kanhi Pasajes) ug Pando sa Concepcion. Kasama sa orihinal na ari-arian ang sugar mill ng Central Azucarera de Tarlac at isang golf course. Uban sa orihinal na kabtangan ang usa ka galingan og asukal sa Central Azucarera de Tarlac ug usa a golf course. Ang pang-onse na barangay ay ang Barangay Central asa Tarlac City na nagtatayo ng CAT mill, ang St. Martin de Porres Hospital at ang Our Lady of Lourdes Church. Ang ikanapulo ug usa ka barangay mao ang Barangay Central sa dakbayan sa Tarlac diin naa ang CAT sugar mill, ang St. Martin de Porres Hospital ug ang Our Lady of Lourdes Church. Nagtatampok ito ng Luisita Golf and Country Club, isang golf course at Las Haciendas de Luisita Subdivision, isang 5-interconnected luxury subdivision. Kini adunay Luisita Golf and Country Club, usa ka golf course ug Las Haciendas de Luisita Subdivision, usa ka 5-interconnected luxury subdivision. Ang orihinal na pag-aari ng Compa–’a General de Tabacos de Filipinas , ngayon ay pag-aari ng pamilyang Cojuangco na nakuha ang asyenda noong huling bahagi ng 1950s. Ang unang gipanag-iya sa Compa–’a General de Tabacos de Filipinas, gipanag-iya na sa pamilyang Cojuangco nga nakuha ang asyenda sa ulahing bahin sa 1950. Nang araw na siya ay naging Pangulo ng Pilipinas, ipinagkaloob ang kanyang pagbabahagi sa kanyang mga anak at mga Anak na babae ng Charity at iba pang mga non-profit na organisasyon. Sa adlaw nga nahimo siyang Presidente sa Pilipinas, naghatag sa iyang bahin sa iyang mga anak ug sa mga Anak nga Babaye sa Charity ug uban pang mga non-profit nga mga organisasyon. Ang natitirang 30 porsyento ng namamahagi ng stock ay ibinigay sa mga manggagawa sa bukid sa ilalim ng scheme ng opsyon sa pamamahagi ng Stock Comprehensive Agrarian Reform Program. Ang nahabilin nga 30 porsyento sa stock shares gihatag sa mga mamumuong panguma ubos sa Comprehensive Agrarian Reform Program nga usa ka scheme sa opsiyon sa pagpanghatag sa stock. Ang Hacienda Luisita ay dating bahagi ng Kompanya General Cabacos de Filipinas, Sociedad Anonima, na mas kilala bilang Tabacalera. Ang Hacienda Luisita kabahin kaniadto sa mga kabtangan sa Compa–’a General de Tabacos de Filipinas, Sociedad Anonima, nga mas nailhang Tabacalera. Ang lupain ay pag-aari ng Espanya , sa pamamagitan ng relasyon ng kolonyal ng bansa sa Pilipinas. Ang yuta gipanag-iya sa Espanya , tungod sa kolonyal nga relasyon sa nasud ngadto sa Pilipinas. Ang kumpanya ng tabako ay itinatag noong 26 Nobyembre 1881 ng Espanyol na si Antonio Lopez y Lopez mula sa Comillas, Cantabria at Santiago de Cuba, at Don Guillermo Rubio na ipinanganak sa Santander, Cantabria. Ang kompaniya sa tabako natukod niadtong 26 sa Nobyembre 1881 sa Espanyol nga si Antonio Lopez y Lopez gikan sa Comillas, Cantabria ug Santiago de Cuba, ug si Don Guillermo Rubio nga natawo sa Santander, Cantabria. Noong 1780, ang katanyagan ng tabako sa Pilipinas ay nag-udyok ng Espanyol na mga awtoridad na magpataw ng isang monopolyo sa tabako. Niadtong 1780, ang pagkasikat sa mga tabako sa Pilipinas nag-aghat sa Espanyol nga mga awtoridad nga magpatuman sa usa ka monopolyo sa tabako. Tulad na ang mga tanging makapag-planta, paggawa, at nagbebenta ng mga sigarilyo ay ang kolonyal na pamahalaan. Sa ingon nga ang mga bugtong nga makahimo sa pagtanom, paghimo, ug pagbaligya sa mga sigarilyo mao ang kolonyal nga gobyerno. Si Tabacalera ay isang pribadong enterprise na si Lopez y Lopez na itinatag sa tanging layunin na kunin ang Philippine Tobacco Monopoly mula sa kolonyal na pamahalaan ng Espanya. Ang Tabacalera usa ka pribadong kompanya nga si Lopez y Lopez ang nagtukod uban ang bugtong katuyoan sa pagkuha sa Philippine Tobacco Monopoly gikan sa gobyerno kolonyal nga Espanyol. Ang monopolyo ay pinawalang bisa sa isang taon matapos makuha ni Lopez y Lopez ang ari-arian. Ang monopolyo giwagtang usa ka tuig human maangkon ni Lopez y Lopez ang kabtangan. Kasama dito ang Hacienda Antonio (ipinangalan sa kanyang panganay na anak), Hacienda San Fernando at Hacienda Isabel (ipinangalan sa kanyang pinakamatanda na anak na babae) sa mga lalawigan ng Cagayan at Isabela kung saan nilinang ang tabako ng La Flor de Isabela. Kauban dinhi ang Hacienda Antonio (gipangalan sa iyang kinamagulangang anak nga lalaki), Hacienda San Fernando ug Hacienda Isabel (ginganlan sunod sa iyang kamagulangang anak nga babaye) sa mga lalawigan sa Cagayan ug Isabela diin gipananom ang tabako sa La Flor de Isabela. Dahil sa mataas na kita ng asukal at tabako sa Pilipinas, si Antonio Lopez y Lopez at ang kanyang anak, si Claudio Lopez Bru, ang ikalawang namuno sa pamagat, ay nagbigay ng ilan sa mga kita sa mga Heswita upang lumikha ng Pontifical University of Comillas, isang unibersidad sa labas ng Madrid. Tungod sa taas nga ganansya sa asukal ug tabako sa Pilipinas, si Antonio Lopez y Lopez ug ang iyang anak, si Claudio Lopez Bru, ang ikaduha nga naghupot sa titulo, nagdonar sa pipila ka mga ganansya sa mga Jesuita aron sa paghimo sa Pontifical University of Comillas, unibersidad gawas sa Madrid. Noong panahon ng Amerikano, ang asyenda ay nagtustos ng halos 20% ng asukal ng Amerika mula 1898 hanggang 1940's (mula sa digmaan ng Espanyol-Amerikano hanggang sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig) pabalik sa pag-aari ng Tabacalera. Sa panahon sa Amerikano, ang hacienda naghatag og hapit 20% sa asukal sa Amerika gikan sa 1898 hanggtod sa 1940 (gikan sa Espanyol-Amerikano nga gubat hangtud sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan) sa dihang ang Tabacalera nag-iya gihapon niini. Dahil dito, naging popular din ang lokal na asukal sa Luisita. Tungod niini, nahimong popular usab ang lokal na asukar sa Luisita . Ang hacienda na pag-aari ng Espanyol ay naging pangunahing bunga ng pagkahumaling ng asukal sa Amerika. Ang hacienda nga gipanag-iya sa Espanyol nahimo nga panguna nga bunga sa pagkaibog sa asukal sa Amerika. Sa edad na 20, binuksan ni Tabacalera ang negosyo ng tabako upang tumuon sa lumalaking industriya ng asukal upang magbayad sa mga pangangailangan ng US dahil ang produktong ito ay mas kapaki-pakinabang sa panahong iyon. Sa idad nga 20 anyos, gibiyaan ni Tabacalera ang negosyo sa tabako aron magpunting sa nagtubo nga industriya sa asukar sa pagtabang sa mga panginahanglan sa US tungod kay kini nga produkto mas mapuslanon sa panahon. Lubos silang namuhunan sa negosyo sa pamamagitan ng pagtatayo ng isang rapin ng asukal na kilala bilang "Central Azcurarera de Tarlac" na gumamit ng centrifugal ng Amerikamakinarya teknolohiya upang double ang produksyon at bawasan ang gastos ng pagpapadala ng asukal sa isang refinery sa Laguna na pag- aari ng Roxas Family. Daghan kaayo sila nga namuhunan sa negosyo pinaagi sa pagtukod og usa ka hashasan sa asukar nga nailhan nga "Central Azcurarera de Tarlac" nga gigamit ang centrifugal sa Amerikamakinarya sa teknolohiya aron doblehon ang produksyon ug pakunhuran ang kantidad sa pagpadala sa asukar ngadto sa usa ka hashasan sa Laguna nga gipanag-iyahan sa Roxas Family. Ang pagdalisayan ng petrolyo ay naging pinakamalaking sentro ng asukal sa Pilipinas kaya ang pagtaas ng kita ni Tabacalera. Ang hashasan nahimong kinadak-ang sentro sa asukal sa Pilipinas sa ingon nagdugang sa ginansya ni Tabacalera. Sa isang bagong linya ng produksyon, ang pagdalisayan ng petrolyo ay nangangailangan ng isang bagong sistema para sa higit na kahusayan. Sa usa ka bag-ong linya sa produksyon, ang hashasan nagkinahanglan og bag-ong sistema alang sa dugang nga kaayohan. Ang mga manggagawa ay inilatag o pinilit na magretiro dahil ang mga lumang manggagawang bukid ay hindi pamilyar sa bagong teknolohiya. Gibuhian o napugos ang mga trabahante sa pagretiro tungod kay ang mga tigulang nga mamumuong panguma dili pamilyar sa bag-ong teknolohiya. Nagresulta ito sa tuluy-tuloy na protesta sa loob ng isang taon. Miresulta kini sa padayon nga protesta sulod sa usa ka tuig. Ang Hacienda ay gumawa ng 126,129 tonelada ng asukal noong 1928 at sinasabing tumatanggap ng karagdagang tonelada ng asukal na may kasalukuyang presyo ng Php 23,450. Naghimo ang Hacienda og 126,129 ka tonelada nga asukal niadtong 1928 ug ginaingon nga nidawawat og dugang nga toneladang asukal nga adunay presyo nga Php 23,450. Napag-alaman ng mga manggagawa na ang hacienda ay tumatanggap ng maraming multa na ibinawas mula sa sahod ng mga manggagawa, na nagbubunsod ng kasamaan. Nahibal-an sa mga mamumuo nga ang asyenda nakadawat og daghang mga multa nga gikuha gikan sa suholan sa mga mamumuo, nga nakapukaw sa kasuko. Sa panahon ng Hapones, patuloy pa rin ang Hacienda sa lahat ng operasyon sa produksyon ng asukal. Sa panahon sa Hapon, nagpadayon gihapon ang Hacienda sa tanan nga operasyon sa produksyon sa asukal. Ang isang polisiya ng Hapon ay inilagay upang matiyak na ang mga suplay sa mga kalakal tulad ng rice at asukal ay hindi naputol at ginawang magagamit sa mga Pilipino upang maiwasan ang mga insurgency o rebelyon. Usa ka palisiya sa Hapon ang gipahimutang aron maseguro nga ang suplay sa mga palaliton sama sa bugas humay ug asukal wala mabalda ug gitagana sa mga Pilipino aron malikayan ang insurhensiya o rebelyon. Ang pagpapatuloy ng produksyon ay parehong nagsilbi sa mga Hapones at mga interes ng Espanyol noong panahong iyon. Ang pagpadayon sa produksiyon parehong nakaalagad sa mga intiris sa mga Hapones ug Espanyol niadtong panahona. Noong 1942, itinayo ni Luis Taruc at 200 ang HUKBALAHAP , isang hukbong gerilya batay sa magsasaka upang labanan ang mga pwersang Hapon. Niadtong 1942, gitukod ni Luis Taruc ug 200 ka mga myembro ang HUKBALAHAP , usa ka gerilya nga nakabase sa mga mag-uuma aron sa pagpakig-away sa mga pwersa sa Hapon. Marami sa mga miyembro na ito ang mga magsasaka ng Hacienda Luisita dahil sa kanilang kawalang-kasiyahan sa Tabacalera, nagtataguyod para sa pamamahagi ng lupa. Daghan niini nga mga membro ang mga mag-uuma sa Hacienda Luisita tungod sa ilang dili pagkatagbaw sa Tabacalera, nga nagpasiugda sa pag-apod-apod sa yuta. Noong Enero 25, 1945, itinayo ni Heneral Douglas Macarthur ang kanyang punong tanggapan sa Hacienda Luisista upang labanan ang mga pwersang Hapon sa Pilipinas. Niadtong Enero 25, 1945, gipahimutang ni Heneral Douglas Macarthur ang iyang hedkuwarter sa Hacienda Luisista aron makig-away sa mga pwersa sa Hapon sa Pilipinas. Noong 1947, isang asawa ng isang magsasaka ang iniulat na ginahasa ng isa sa mga natitirang Espanyol na direktor ng asyenda. Niadtong 1947, ang asawa sa usa ka mag-uuma gitaho nga gilugos sa usa sa nahibilin nga mga Espanyol nga direktor sa asyenda. Sa pagsuporta sa kanya, ang iba pang mga asawa ay naglalagay ng kanilang sarili sa mga riles ng tren upang pigilin ang mga tren na nagdadala ng asukal mula sa naihatid. Sa pagsuporta kaniya, ang uban nga mga asawa nagpahimutang sa ilang mga kaugalingon sa agianan sa tren aron ihunong ang mga tren nga nagdala sa asukal gikan sa pagkaluwas. Ang direktor ng Espanyol ay agad na umalis sa Espanya na nagtulak sa mga Huks na magsagawa ng mga "encargados" o tagapangasiwa ng Espanyol sa harap ng guest house kapag tumanggi silang umamin sa krimen. Ang direktor sa Espanyol sa gilayon mibiya sa Espanya nga nagduso sa Huk aron ipatuman ang mga "encargados" o mga tigdumala nga Espanyol sa atubangan sa guest house sa dihang sila midumili sa pagdawat sa krimen. Noong 1957, nagpasya ang mga may-ari ng Tabacalera na ibenta ang Hacienda Luisita pati na rin ang sugar mill, Central Azcurarera de Tarlac , dahil sa mga rebeldeng HUKBALAHAP na nagdudulot sa kanila ng mga problema. Niadtong 1957, ang mga tag-iya sa Tabacalera nakahukom nga ibaligya ang Hacienda Luisita ingon man ang sugar mill, Central Azcurarera de Tarlac tungod sa mga rebeldeng HUKBALAHAP nga maoy hinungdan sa mga problema. CAT ay dapat na ibenta sa pamilya Lopez ng Iloilo ngunit pagkatapos ng pagbili ay vetoed sa pamamagitan ng President Ramon Magsaysay dahil sa ang clan pagmamay-ari ng maramihang mga negosyo tulad ng Meralco, ABS-CBN, ang Manila Chronicle, Negros Navigation, pati na rin bilang isang bilang ng mga malalaking pang-agrikultura holdings, na kung saan ang pangulo na itinuturing na may problemang dahil ang Lopez ay naging masyadong malakas. CAT Ang unta nga ibaligya ngadto sa pamilya Lopez sa Iloilo apan ang pagpalit sa veto pagpataliwala ni Presidente Ramon Magsaysay tungod sa pamilya iya sa daghang mga negosyo sama sa Meralco, ABS-CBN, sa Manila Chronicle, Negros Navigation, ingon man ingon nga ubay-ubay nga mga kabtangan sa agrikultura, nga giisip sa presidente nga masulub-on tungod kay ang Lopez nahimong gamhanan kaayo. Inalok ni Pangulong Magsaysay ang Central Azcurarera de Tarlac kay Jose Cojuangco Sr. sa pamamagitan ng Ninoy Aquino Jr(Ang manugang ni Jose) noong unang bahagi ng 1957. Gitanyag sa Presidente Magsaysay ang Central Azcurarera de Tarlac kay Jose Cojuangco Sr. pinaagi kay Ninoy Aquino Jr. (ang umagad nga lalaki ni Jose) sa sayong bahin sa 1957. Si Ninoy Aquino ay pampulitika at personal na katulong ni Magsaysay noong panahong iyon, na tumulong sa mga Cojuangco sa pagbili ng CAT. Si Ninoy Aquino mao ang politikanhong kaanyag ug personal nga katabang sa panahon ni Magsaysay, nga nakatabang sa mga Cojuangco sa pagpalit sa CAT. Tulad ng napagkasunduan, ang baybayin ay babayaran sa piso, habang ang CAT ay babayaran sa US dollars. Samula sa giuyonan, bayaran ang hacienda sa piso, samtang ang CAT bayaran sa US dollars. Tinulungan ng pamahalaan ng Pilipinas ang mga Cojuangco sa pagkuha ng mga pautang na kailangan upang bayaran ang presyo. Ang gobyerno sa Pilipinas mitabang sa mga Cojuangco sa pagkuha sa mga utang nga gikinahanglan sa pagbayad sa presyo. Noong 1957, kinuha ng klan ang kontrol ng CAT at ng asyenda sa pamamagitan ng Manufacturer's Trust Co New York. itinataguyod ng Banko Sentral ng Pilipinas pati na rin ang Government System Insurance Service . Kaniadtong 1957, gikuha sa pamilya ang pagdumala sa CAT ug ang hacienda pinaagi sa Manufacturer's Trust Co New York. Nga giduso sa Banko Sentral ng Pilipinas ingon man sa Government System Insurance Service . Inaprubahan ng BSP ang utang noong Agosto 1957 sa ilalim ng dalawang kondisyon, ang isa ay nagsasaad na ang CAT ay mabibili kasama ng Hacienda Luisita at ang hacienda ay ipamamahagi sa mga magsasaka sa ilalim ng programang panlipunan hustisya ng Magsaysay. Aprobado sa BSP and loan kiniadtong 1957 ubos sa duha ka mga kahimtang, ang usa sa nga nag ingon nga ang CAT nga mapalit uban sa HAcienda Luisita ug nga sa hacienda nga apod-apod ngadto sa mga mag uuma sa ilalum sa mga programa sosyal nga hustisya. Pinahintulutan ng gubyerno ang isang P 5.9 milyong pautang mula sa GSIS na naaprubahan noong Nobyembre 1957. Mitugot ang gobyerno sa usa ka P 5.9 milyon nga pautang gikan sa GSIS nga giaprubahan niadtong Nobyembre 1957. Ang mga Cojuangco ay binigyan ng sampung taon na bintana upang ipamahagi ang mga lupa sa mga magsasaka ayon sa itinakda. Ang mga Cojuangco gihatagan og napulo ka tuig nga bintana aron sa pag-apod-apod sa yuta ngadto sa mga mag-uuma sumala sa gitakda. Sa wakas noong 1958, ang Tarlac Development Corporation ni Jose Cojuangco Sr. ang naging bagong may-ari ng Hacienda Luisita pati na rin ang CAT. Sa katapusan sa 1958, ang Tarlac Development Corporation ni Jose Cojuangco Sr. nahimong bag-ong tag-iya sa Hacienda Luisita ingon man sa CAT. Pagkatapos ay naging unang tagapangasiwa ni Luisita si Luisita. Unya si Luisita ang una nga adminstrador sa Luisita. Ang taon 1967 ay minarkahan ang pagtatapos ng 10-taong window na ibinigay sa mga Cojuangco na ibinigay ng pamahalaan ng Pilipinas upang ipamahagi ang lupain. Ang tuig 1967 nagtimaan sa pagtapos sa 10 ka tuig nga bintana nga gihatag sa mga Cojuangco nga gihatag sa gobyerno sa Pilipinas aron ipanghatag ang yuta. Gayunpaman, nabigo ang mga Cojuangco na ipamahagi ang anumang lupain. Apan, napakyas ang mga Cojuangco sa pag apod-apod sa bisan usang yuta. Bilang tugon, nagsimula ang mga organisasyon ng mga magsasaka upang itulak ang pamamahagi. Agi'g tubag, ang mga organisasyon sa mga mag-uuma nagsugod sa pagporma aron maduso ang pagpang-apod-apod. Pinagsama ito sa kaguluhan sa pulitika sa bansa. Gihiusa kini sa politikanhong kagubot sa nasud. Ang United Luisita Workers Union ay nilikha dahil dito. Gilalang ang United Luisita Workers Union tungod niini. Ang taong ito ay din kapag si Benigno Aquino Jr. ay inihalal na senador. Niining tuiga usab sa dihang si Benigno Aquino Jr. napili nga senador. Sa buong bansa Martial Law ay idineklara noong 21 Setyembre 1972, at Benigno Aquino Jr. , ang anak na lalaki-in-batas ng Jose "Pepe" Cojuangco, ay kabilang sa mga unang na nabilanggo dahil sa pagtataksil, pagpatay, subersyon at mga armas-aari. Ang nasudnong Martial Law gideklarar kaniadtong Septiyembre 21, 1972, ug si Benigno Aquino Jr. , ang umagad ni Jose "Pepe" Cojuangco, usa sa mga una nga gibilanggo tungod sa pagbudhi, pagpatay, subversion ug pagpanag-iya sa armas. Sa panahong ito, ang interes ng Marcos ay interesado sa pagpapatupad ng reporma sa lupa. Niini nga panahon, ang administrasyon ni Marcos nagpakita sa interes sa pagpatuman sa reporma sa yuta. Namatay si Jose Cojuangco noong Agosto 21, 1976, limang taon mula sa araw ng pagbomba ng Plaza Miranda . Namatay si Jose Cojuangco niadtong Agosto 21, 1976, lima ka tuig gikan sa adlaw sa pagpamombsa sa Plaza Miranda. Noong 7 Mayo 1980, nag-file ang gobyerno ng kaso laban sa Tarlac Development Corporation (isang kumpanya ng Cojuangco) bago ang Manila Regional Trial Court. Niadtong Mayo 7, 1980 nag file ang gobyerno og kaso batok sa Tarlac Development Corporation (usa ka Cojuangco company) sa wala pa ang Amnila Regional Trial Court. Ang kaso (Republika ng Pilipinas kumpara sa TECO, Kaso ng Sibil No. 131654, Manila Regional Trial Court, Branch XLIII) ay humingi ng pagsuko ng asyenda sa Ministri ng Agrarian Reform para maayos na ipamahagi ang lupa sa mga kwalipikadong manggagawa sa bukid. Ang kaso (Republic of the Philippines vs. TECO, Civil Case No. 131654, Manila Regional Trial Court, Branch XLIII) naghangyo sa pagsurender sa asyenda ngadto sa Ministry of Agrarian Reform aron ipanghatag ang yuta sa mga kwalipikadong mamumuong panguma. Tumugon ang mga Cojuangco sa kaso na nagsasabi na walang mga nangungupahan o manggagawa sa bukid na karapat-dapat na makatanggap ng naturang lupain. Mitubag ang mga Cojuangco sa kaso nga nagkanayon nga wala'y ingon nga mga tenant o mga mamumuong panguma nga kwalipikado nga makadawat sa maong yuta. Ito ay sa parehong oras na Ninoy Aquino at ang kanyang pamilya ay umalis para sa pagpapatapon sa Estados Unidos. Mao kini ang panahon nga si Ninoy Aquino ug ang iyang pamilya milakaw alang sa pagkadestiyero sa Estados Unidos. Noong panahong iyon, inilalarawan ng alituntunin ng anti-Marcos ang alituntuning ito bilang isang pag-atake sa pamilya ni Aquino sa mga Marcos, habang itinuturing ito ng mga magsasaka na ang gobyerno ay kumilos upang tulungan sila. Niadtong panahona, gihulagway sa lagda ang anti-Marcus niini nga isip usa ka pag-ataki sa mga Marcoses sa pamilyang Aquino, samtang ang mga mag-uuma nagtan-aw niini ingon nga ang gobyerno milihok aron sa pagtabang kanila. Si Ninoy Aquino ay binaril noong Agosto 21, 1983, habang siya ay bumaba sa eroplano. Si Ninoy Aquino gipusil niadtong Agosto 21, 1983, samtang siya mikanaog sa eroplano. Noong Disyembre 2, 1985, iniutos ng Manila RTC ng TECO na isuko ang Hacienda Luisita sa Ministry of Agrarian Reform (MAR, ngayon ang Kagawaran ng Agrarian Reform o DAR) dahil sa hindi pagsunod sa gawaing reporma sa lupa. Niadtong Disyembre 2, 1985, nagmando ang Manila RTC sa TECO nga itugyan ang Hacienda Luisita ngadto sa Ministry of Agrarian Reform (MAR, karon ang Department of Agrarian Reform o DAR) tungod sa dili pagsunod sa aksyon sa reporma sa yuta. Pinag-uusapan ng TECO na walang mga nangungupahan ang asyenda, at ang mga lupang asukal sa asyenda ay hindi sakop ng mga kasalukuyang batas sa repormang agraryo. Gisturyahan sa TECO nga walay nangupba sa asyenda, ug ang kayutaan sa asyenda dili sakop sa mga reporma sa agraryo. Iniharap ng mga Cojuangco ang kaso sa Court of Appeals dahil sa kanilang paniniwala na ang kaso ay isang panggugulo ng panggugulo ng administrasyon ni Marcos dahil kinuha ni Corazon Aquino ang lugar ng kanyang dating asawa upang patakbuhin si Marcos sa 1986 snap elections. Ang mga Cojuangco nagdala sa kaso ngadto sa Court of Appeals tungod sa ilang pagtuo nga ang kaso usa ka buhat sa harasment sa administrasyon ni Marcos tungod kay si Corazon Aquino midala sa dapit sa iyang ulahing bana aron modagan batok ni Marcos sa 1986 nga pagpahigayon sa piniliay. Sa tala na ang reporma sa lupa ay isa sa mga isyu na nakatuon sa kanyang kampanya. Sa kasayuran nga ang reporma sa yuta usa sa mga isyu nga gipunting sa iyang kampanya. Ang snap halalan ay puno ng mga anti-Marcos na mga paratang, at humantong sa Ang mga Tao na Power Revolution . Ang snap nga eleksyon napuno sa mga alegasyon nga anti-Marcos, ug gipangulohan ang Ang People Power Revolution . Ang Candaba Swamp ay matatagpuan sa munisipalidad ng Candaba , Pampanga , 60 km hilagang-silangan ng Maynila sa Pilipinas . Ang Candaba Swamp nahimutang sa munisipyo sa Candaba , Pampanga , 60 km sa amihanang sidlakan sa Manila sa Pilipinas . Naglalaman ito ng humigit-kumulang na 32,000 ektarya, na gawa sa freshwater ponds, swamps at marshes na napapalibutan ng mga seasonally flooded grasslands . Naglangkob kini sa mga 32,000 ka ektarya, nga ginama sa mga tab-ang nga tubig, mga kalamakan ug mga lamakan nga gilibutan sa mga panahon nga gibahaan nga kasagbutan . Ang buong lugar ay lumubog sa ilalim ng tubig sa panahon ng tag - ulan . Ang tibuok nga lugar nahugupan ilalom sa tubig panahon sa ting-ulan . Ito ay dries out sa panahon ng buwan ng Nobyembre hanggang Abril. Gipahid kini sa mga bulan sa Nobyembre hangtud sa Abril. Pagkatapos ay lumubog ang lawa sa bukiran ng mga naninirahan. Dayon ang katubigan gibalik ngadto sa kaumahan sa mga lumulupyo. Ang pakwan at bigas ay karaniwang nakatanim, na binubuo ng mga halaman ng floodplain , kasama ang mga patches ngNipa palm at ilang species ng mangrove . Ang pakwan ug bugas kasagaran nga gitanom, nga naglangkob sa mga tanom sa floodplain , uban sa patches sa Nipa palm ug pipila ka mga klase sa bakhaw . Ang Candaba swamp ay nagsisilbing isang likas na bahaging pagpapanatili ng baha sa panahon ng tag-ulan. Ang Candaba swamp usab naglihok isip usa ka natural nga flood retention basin sa panahon sa ting-ulan. Ito ay mayroong overflow mula sa limang maliliit na ilog at pagkatapos ay umaagos sa mas malaking Pampanga River . Gihuptan niini ang pag-awas gikan sa lima ka gagmay nga mga suba dayon moagos ngadto sa mas dako nga Pampanga River . Ang Santo Ni–o de Tondo Church (kilala rin bilang Tondo Church) ay isang Roman Catholic church sa Tondo, Maynila sa Pilipinas na itinatag ng Augustinians. Ang Santo Ni–o de Tondo Church (nailhan usab nga Tondo Church) usa ka simbahang Roman Katoliko sa Tondo, Manila sa Pilipinas nga gitukod sa Augustinians. Naglalaman ito ng isang larawan ng Infant Jesus na orihinal na nagmula sa Acapulco, Mexico at ipinasa ng isang mayaman na merchant sa Arsobispo ng Maynila noong panahong iyon, na sa kalaunan ay pinalitan ito sa parokya ng pari ng Tondo, Maynila . Naundan kini ug usa ka imahe sa Infant Jesus nga gikan sa Acapulco, Mexico ug gitugyan sa usa ka adunahang negosyante sa Arsobispo sa Manila niadtong panahona, nga sa ulahi gipulihan kini sa ngadto sa parokya nga pari sa Tondo, Manila. Mula noong 1572, ang imahen ng Santo Ni–o ay na-enshrined sa simbahang ito. Sukad sa 1572, ang imahen sa Santo Ni–o na-enshrined sa niini nga simbahan. Ang Iglesia Tondo ay isa sa mga pinaka-binisita na simbahan sa Pilipinas . Ang Iglesia Tondo mao ang usa sa pinakaduaw nga mga simbahan sa Pilipinas. Ang Tondo Church ay isa sa pinakamaagang simbahan na itinatag ng mga Kastilang Espanyol sa Luzon at kinikilala bilang isang Provincial Chapter noong Mayo 3, 1572 at Fray. Ang Iglesia Tondo usa sa labing una nga simbahan nga gitukod sa mga Kastilang Espanyol sa Luzon ug giila nga Provincial Chapter sa Mayo 3, 1527 ug Fray. Si Alonzo Alvarado, ang OSA ang unang ministro na nagtuturo sa simbahan. Si Alonzo Alvarado, ang OSA mao ang unang ministro nga nagdumala sa simbahan. Sa 1572, ang Tondo Church ay may visitas sa hilagang suburbs ng Tondo katulad ng Calumpit at Malolos sa pamamagitan ng Fray Diego Ordo–ez de Vivar. Sa 1572 ang Tondo Church adunay visitas sa amihanang bahin sa Tondo nga mao ang Calumpit ug Malolos pinaagi ni Fray Diego Ordo–ez de Vivar. Noong 1575, ang bayan ng Bulakan kasama ang Lubao, Betis Ang Macabebe ay idinagdag at noong 1599 Tambobong ngayon ay Malabon. Niadtong 1575 ang lungsod sa Bulakan kauban ang Lubao, Betis Si Macabebe gidugang ug niadtong 1599 Tambobong karon Malabon. Tondo ay nagpalawak din ng eklesiyastikal na teritoryo nito sa Morong. Ang Tondo usab nagpadaghan sa iyang ecclesiastical territory sa Morong. Ito ay pinaniniwalaan na ang pagtatayo ng unang monasteryo ng bato ay nagsimula noong 1611 sa ilalim ng termino ni Fr. Si Alonso Guerrero, na ministro ng Tondo. Gituohan nga ang pagpatukod sa unang monasteryo nga bato nagsugod sa 1611 ubos sa termino ni Fr. Si Alonso Guerrero, kanhi ministro sa Tondo. Ang kumbento ng Tondo ay hinalinhan mula sa sampung porsiyento ng kontribusyon nito sa Maynila noong 1620 dahil sa kinakailangang pag-aayos ng kumbento at ng simbahan. Ang kombento ni Tondo nahupay sa napulo ka porsyento nga kontribusyon sa Manila niadtong 1620 tungod sa gikinahanglan nga pag-ayo sa kombento ug sa simbahan. Ang resolusyon na ito ay paulit-ulit sa susunod na taon dahil sa kinakailangang tulong na ipagkaloob para sa ama ng panlalawigan na pagkatapos ay naninirahan sa Tondo. Kini nga resolusyon gisubli sa mosunod nga tuig tungod sa gikinahanglan nga tabang nga ihatag alang sa amahan nga lalawigan kinsa nagpuyo sa Tondo. Noong 1625, si Fr. Kinuha ni Antonio de Ocampo ang kumbento para sa 800 pesos, ang halagang gagastusin sa loob ng tatlong taon na pagpapabuti ng termino ng mga pasilidad ng bahay tulad ng senador , hagdanan, atbp. Niadtong 1625, si Fr. Gitumbok ni Antonio de Ocampo ang kombento alang sa 800 ka pesos, ang kantidad nga gastuhon sulod sa tulo ka tuig nga pag-ayo sa termino sa mga pasilidad sa balay sama sa cenador , hagdanan, ug uban pa. Pinananiwalaan na ang pagtatayo ng simbahan at kumbento ay tinatapos sa paligid oras na ito. Gituohan nga ang pagtukod sa simbahan ug kombento nahuman sa palibot niining higayona. Noong 1641, ang nauna ay pinahintulutan upang ayusin ang simbahan dahil sa kaguluhan na dulot ng mga Sangleys at sa karagdagan, ang mga tangke ng tubig ay na-install upang i-save ang badyet para sa pagbili. Niadtong 1641, ang nauna nga awtorisado sa pag-ayo sa simbahan tungod sa kagubot nga gipahinabo sa mga Sangleys ug dugang pa, ang mga tangke sa tubig gipahimutang aron sa pagluwas sa badyet alang sa pagpalit. Apat na taon pagkatapos, ang iglesya ay nangangailangan ng kagyat na pagkumpuni sapagkat ito ay nagwasak muli sa pamamagitan ng isang lindol. Upat ka tuig human niadto, ang iglesia nagkinahanglan sa dihadiha nga pag-ayo tungod kay kini nahugno pag-usab sa usa ka linog. Ang pag-aayos at pagpapanumbalik ay tapos na at ang "iglesia ay tumingin napakaganda at malakas sa buong konstruksiyon ng pagmamason nito." Ang pag-ayo ug pagpahiuli nahuman ug ang "Iglesia maanyag ug lig-on diha sa kinatibuk-ang pagkagama niini." Ang kagandahan na ito ay maikli ang buhay dahil noong 1661, si Gobernador Sabiniano Manrique de Lara na natakot kay Koseng (Koxinga), isang Chinese pirata mula sa Hermosa Island (Formosa, Taiwan) ay maaaring mapalakas ang kanyang sarili sa loob ng istraktura. Kini nga kahalangdon wala magdugay tungod kay sa 1661, si Gobernador Sabiniano Manrique de Lara nga nahadlok sa Koseng (Koxinga), usa ka Chinese nga pirata gikan sa Isla Hermosa (Formosa, Taiwan) nga unta makapalig-on sa sulod sa estruktura. Iniutos niya na ang istraktura ay mahuhulog. Ginsugo niya nga ang istruktura pagagub-on. Ayon sa isang sugnay ng Kabanata ng 1661, "ang kumbento ay labis na pinagdudusahan sa panahon ng digmaan ng mga Sangleys na ngayon ay hindi ito sapat na sa pamamagitan ng kanyang sarili." Sumala sa usa ka hugpong sa Kapitulo sa 1661, "ang kombento nag-antus pag-ayo sa panahon sa gubat sa mga Sangleys nga karon kini dili igo sa iyang kaugalingon." Ang kita ng mga tindahan ng Sangley, ang mga limos para sa mga kaluluwa sa purgatoryo, ang ilang mga donasyon at pagbubuwis sa buwis ay ginagamit para sa muling pagtatayo ng simbahan at ng kumbento. Ang halin sa mga tindahan sa Sangley, ang mga limos alang sa mga kalag sa purgatoryo, pipila nga mga donasyon ug pagpagawas sa buhis gigamit alang sa pagtukod pag-usab sa simbahan ug sa kombento. Noong 1714, iminungkahi ng Pribadong Definitory na ang simbahan at kumbento ng Tondo ay nagbabayad mula sa kanilang sariling mga ari-arian ng mga pondo na ginugol para sa mga pag-reconstructions ng simbahan. Sa 1714, gisugyot sa Private Definitory ang simbahan ug kombento sa Tondo mobayad gikan sa ilang kaugalingon nga mga kabtangan sa mga pundo nga gigasto alang sa pagtukod pag-usab sa simbahan. Noong 1728, ginamit ng kumbento ang 2,000 pesos mula sa mga pondo ng probinsiya upang baguhin at palakihin ang simbahan. Niadtong 1728, ang kombento migamit og 2,000 ka pesos gikan sa mga pondo sa probinsya aron sa pag-ayo ug pagpalapad sa simbahan. Ang harapan at ang dalawang tore na malapit nang mahulog ay na-reconstructed noong 1734. Ang atubangan ug ang duha ka tore nga hapit na mahulog gitukod pag-usab niadtong 1734. Ang muling pagtatayo na ito ay ginawa noong panahon ni Fr. Diego Berga–o. Kini nga pagtukod pag-usab gihimo sa panahon ni Fr. Diego Berga–o. Ang gusali ay nasira muli sa pamamagitan ng lindol ng 1740 at ay naayos na sa susunod na taon. Ang bilding nadaot pag-usab sa linog niadtong 1740 ug giayo kini pagkasunod tuig. Ang simbahan ay napinsala na muli sa pamamagitan ng isa pang lindol noong 1863 at itinayong muli para sa pangatlong beses ni Fr. Manuel Diez Gonzalez. Ang simbahan kay nahugno pagusab sa laing linog niadtong 1863 ug gitukod pag-usab sa ikatulong higayon ni Fr. Manuel Diez Gonzalez. Ang pagpapanumbalik ay nakumpleto ni Fr. Si Casimiro Herrero, parokya pari ng Tondo mula 1874 hanggang 1880, na sumunod sa mga plano ni Architect Luciano Oliver noong 1873. Ang pagpahiuli natapos ni Fr. Si Casimiro Herrero, parokya pari sa Tondo gikan sa 1874 ngadto sa 1880, misunod sa mga plano ni Architect Luciano Oliver niadtong 1873. Sa unang pagkakataon sa bansa, ginamit ang steel framing para sa media naranja dome at iron sheet para sa roofing. Sa unang higayon sa nasud, gigamit ang steel framing alang sa media nga naranja dome ug iron sheet alang sa atop. Kinuha ni Condrado Gregorio ang konstruksiyon mula sa Arkitekto Oliver at ginamit ang aramadura de hierro , na nagmula sa Inglatera. Gikuha ni Condrado Gregorio ang konstruksiyon gikan sa Architect Oliver ug gigamit ang aramadura de hierro , nga gikan sa England. Pinamunuan ni Fr. Mariano Gil ang pagtatayo ng sementeryo sa panahon ng kanyang priyoridad mula 1889 hanggang 1898. Gipangunahan ni Fr. Mariano Gil ang pagtukod sa sementeryo atol sa iyang pagpanguna gikan sa 1889 ngadto sa 1898. Ang bakod ay dinisenyo ni Architect Gregorio N. Santos. Ang koral gidisenyo ni Architect Gregorio N. Santos. Ang mga pader na gawa sa bato ay na-import mula sa Guadalupe at Meycauayan. Ang mga bungbong nga hinimo gikan sa mga bato gikan sa Guadalupe ug Meycauayan. Ang buong proyekto sa konstruksiyon ay nagkakahalaga ng 2,150 pesos. Ang tibuok proyekto sa pagtukod nagkantidad og 2,150 ka pesos. Ang organ ay na-import mula sa kilalang Amezua Organisos ng Barcelona, Espanya at na-install noong 1893. Ang organ gi-import gikan sa bantog nga Amezua Organisos sa Barcelona, Espanya ug gipahimutang sa 1893. Mayroon itong isang pangunahing keyboard na may 56 na key at isang peladier na may 19 na key at apat na mga kumbinasyon. Kini adunay usa ka pangunang keyboard nga adunay 56 ka mga yawe ug usa ka peladier nga adunay 19 ka mga yawe ug upat ka mga kombinasyon. Noong 1898, si Fr. Binili ni Pablo Alvarez ang pinto ng molave para sa 1470 pesos upang magamit bilang pangunahing pinto sa pasukan. Niadtong 1898, si Fr. Pablo Alvarez gipalit ang pultahan nga molave alang sa 1470 pesos aron gamiton isip pangunang pultahan sa pultahan. Ang mga serbisyo ng simbahan ay huminto nang gamitin ito bilang isang cuartel sa panahon ng pananakop ng Hapon sa Pilipinas. Ang mga serbisyo sa simbahan mihunong sa dihang kini gigamit isip usa ka cuartel atol sa pag-okupar sa mga Hapon sa Pilipinas. Ang mga serbisyo ay ginanap sa bahay ng Primo Arambulo sa Santiago de Vera Street. Ang mga serbisyo gipahigayon sa balay ni Primo Arambulo sa Santiago de Vera Street. Sa mga huling araw ng pagtatrabaho ng Hapon, ang simbahan ay muling binuksan para sa libu-libong mga refugee. Sa katapusang mga adlaw sa pag-okupar sa mga Hapon, ang simbahan nabuksan pag-usab alang sa liboan ka mga refugee. Noong 1997, bukod sa mga pangunahing pag-aayos, ang mga kampanilya ng Carillon ay na-install sa ilalim ng termino ng Msgr. Emmanuel Sunga bilang Parish Priest. Niadtong 1997, gawas sa dagkong pag-ayo, ang mga kampanilya sa Carillon gipahimutang ubos sa termino ni Msgr. Emmanuel Sunga isip Parish Priest. Ang istruktura sobre ay characterized sa pamamagitan ng minimal dekorasyon sa Ionic rectangular pilasters nakalakip sa pangunahing harapan. Ang estruktura sobre gihulagway sa diyutay nga dekorasyon nga adunay mga Ionic rectangular pilasters nga gilakip sa main facade. Sinusuportahan din ng mga malalaking buttress ang mga di-proporsiyon na mga katedral ng mga tore ng kampanilya. Gisuportaan usab sa mga dagkong buttresses na dili parehas nga mga dominyo sa mga torre sa kampanilya. Mayroon ding mga bulag na arched openings na kaibahan sa rectangular voids at isang triangular pediment. Adunay mga buta usab nga mga bukag nga nagtandi sa mga haw-ang nga rectangular ug triangular pediment. Ang neoclassical architectural style ay may malaking impluwensya sa pagtatayo ng simbahan at kumbento. Ang neoclassical architectural style adunay dakong impluwensya sa pagtukod sa simbahan ug kombento. Sa loob nito, Ito ay binubuo ng isang pangunahing central nave na na-flank sa pamamagitan ng dalawang mga aisle na naka-link sa pamamagitan ng solid na mga haligi. Sa sulod niini, kini gilangkoban sa usa ka nag-unang sentro nga naveve nga gilibutan sa duha ka mga agianan nga nalambigit sa mga solidong kolum. Ang panloob na puwang ay sumasaklaw ng 65 metro ang haba, 22 metro ang lapad at 17 metro ang taas. Ang internal nga luna adunay gilay-on nga 65 ka metros, 22 metros ang gilapdon ug 17 metros ang gitas-on. Ang araw ng kapistahan ng Sto. Ang Ni–o sa Tondo ay ipinagdiriwang sa ikatlong Linggo ng Enero. Ang pista sa Sto. Ang Ni–o sa Tondo gisaulog sa ikatulo nga Domingo sa Enero. Ang pista sa Tondo ay ang pinakamalaking pakikilahok sa Maynila, hindi lamang dahil ang Tondo ang pinaka-matao distrito sa lungsod at ang pinakamahihirap ngunit marahil dahil sa maraming mga anecdotes na konektado sa Sto. Ni–o ng Tondo. Ang fiesta sa Tondo adunay pinakadako nga partisipasyon sa Manila, dili lamang tungod kay ang Tondo mao ang pinakadaghan nga distrito sa siyudad ug ang labing kabus apan tingali tungod sa daghang mga anecdotes nga may kalabutan sa Sto. Ni–o sa Tondo. Ayon sa Philippine Historical Commission, ang mga tao ng Tondo ay nagdiriwang ng araw ng kapistahan na may isang fluvial procession na "nakakuha ng libu-libong bisita. Sumala sa Philippine Historical Commission, ang mga katawhan sa Tondo nagsaulog sa adlaw sa fiesta nga adunay usa ka fluvial procession nga "nakadani sa liboan nga mga bisita." Ang lupain ni Tondo noong panahong iyon ay binubuo ng mga daanan ng tubig at mga tributary na konektado sa Manila Bay, posibleng dahilan kung bakit ang kasalukuyang bato Ang lupain sa Tondo noong panahong iyon ay binubuo ng mga daanan ng tubig at mga tributary na konektado sa Manila Bay, posibleng dahilan kung bakit ang kasalukuyang bato. Ang simbahan ng Tondo ay itinayo sa mataas na lupa (ilang metro sa itaas ng antas ng dagat) upang maiwasan ang mga tubig sa dagat mula sa pagbubuga ng Iglesia. Ang simbahan sa Tondo gitukod sa taas nga yuta (pipila ka metros sa ibabaw sa lebel sa dagat) aron mapugngan ang kadagatan sa pagbaha sa Iglesia. Ang Simbahang Binondo na kilala rin bilang Minor Basilica ng Saint Lorenzo Ruiz at Our Lady of the Most Holy Rosary Parish ay matatagpuan sa Distrito ng Binondo, Manila sa harap ng Plaza San Lorenzo Ruiz , sa Pilipinas . Ang Simbahan ni Binondo , nailhan usab nga Minor Basilica sa Saint Lorenzo Ruiz ug Our Lady of the Most Holy Rosary Parish nahimutang sa Distrito sa Binondo, Manila nga nag-atubang sa Plaza San Lorenzo Ruiz , sa Pilipinas . Ang simbahan na ito ay itinatag ng mga pari ng Dominicano noong 1596 upang maglingkod sa kanilang mga nakabukas na Tsino sa Kristiyanismo. Kini nga simbahan gitukod sa mga pari nga Dominican niadtong 1596 aron sa pagpangalagad sa ilang mga kinabig nga mga Intsik sa Kristiyanismo. Ang orihinal na gusali ay nawasak noong 1762 ng pang-bomba ng Britanya. Ang orihinal nga bilding naguba niadtong 1762 sa pagpamomba sa Britanya. Ang isang bagong granite na simbahan ay nakumpleto sa parehong site noong 1852 gayunpaman ito ay lubhang nasira sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, na may lamang kanlurang harapan at ang may walong sulok na panlibing na nabubuhay. Ang usa ka bag-ong simbahan sa granito nakompleto sa samang dapit kaniadtong 1852 apan kini nadaot pag-ayo sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, nga ang kasadpang faade ug ang octagonal belfry nagpabilin. Si Saint Lorenzo Ruiz , na ipinanganak ng isang Intsik na ama at isang ina na Pilipino, ay sinanay sa simbahang ito at pagkatapos ay nagpunta bilang misyonero sa Japan, kung saan siya at ang kanyang mga kasama ay pinatay dahil sa pagtanggi na itakwil ang Kristiyanismo. Si San Lorenzo Ruiz , nga natawo sa usa ka Intsik nga amahan ug usa ka Pilipino nga inahan, gibansay sa iglesia ug human niadto nahimong usa ka misyonero sa Japan, diin siya ug ang iyang mga kauban gipamatay tungod sa pagdumili sa pagsalikway sa Kristiyanismo. Si Ruiz ang unang santo ng Pilipinas, at na-canonized ni Pope John Paul II noong 1987. Si Ruiz ang una nga santos sa Pilipinas, ug gi-canonize ni Pope John Paul II niadtong 1987. Ang isang malaking rebulto ng santo ay nakatayo sa harap ng simbahan. Ang usa ka dako nga estatuwa sa santo nagbarug atubangan sa simbahan. Ang mga masa ay ginaganap sa Filipino , Mandarin , Hokkien , at Ingles . Ang mga masa gipahigayon sa Filipino , Mandarin , Hokkien , ug English . Sa kasalukuyan, ang parokya pari at rektor ay si Rev. Fr. Andy O. Lim. Sa pagkakaron, ang pari ug rektor sa parokya mao si Rev. Fr. Andy O. Lim. Bago pa dumating ang Espanyol sa Pilipinas ay mayroon nang isang komunidad ng mga mangangalakal na Tsino na naninirahan sa Maynila. Bisan sa wala pa ang pag-abot sa Espanyol dinhi sa Pilipinas aduna nay komunidad sa mga negosyanteng Insek nga nagpuyo sa Manila. Ang populasyon ng mga mangangalakal ng Tsino ay tumataas sa pagdating ng kolonisasyon ng Pilipinas sa Pilipinas, dahil sa mas mataas na kalakalan sa pagitan ng mga isla. Ang populasyon sa mga negosyante nga Tsino misaka sa pag-abot sa kolonyalisasyon sa Espanyol sa Pilipinas, tungod sa dugang nga patigayon tali sa mga isla. Ang pagtaas ng populasyon sa kanilang populasyon ay nag-udyok sa Katolikong mga Misyonero na pamahalaan ang pag-convert ng populasyon ng Intsik sa pananampalatayang Kristiyano. Ang pagtaas sa ilang populasyon nagdasig sa Katolikong mga Misyonero sa pagdumala sa pagkakabig sa populasyon sa China ngadto sa Kristuhanon nga pagtuo. Noong 1596, itinatag ng mga pari ng Dominicano ang simbahang Binondo upang maglingkod sa kanilang mga nakabukas na Tsino sa Kristiyanismo pati na rin sa mga katutubong Pilipino. Niadtong 1596, nagtukod ang mga pari sa simbahan sa Binondo aron sa pag-alagad sa ilang mga kinabig nga mga Tsino ngadto sa Kristiyanismo ingon man sa lumad nga mga Pilipino. Ito ay itinayo ng mga Dominican. Gitukod kini sa mga Dominicano. Itinatag noong 1596, isang simbahan ang itinayo bago ang 1614. Gitukod kaniadtong 1596, gitukod ang usa ka simbahan sa wala pa ang 1614. Kapag inilipat sa kasalukuyang site nito noong ika-18 siglo, isang bagong simbahan ang itinayo upang mapaunlakan ang mga bagong iglesia. Sa dihang gibalhin ngadto sa presenteng dapit niini sa ika-18 nga siglo, usa ka bag-ong simbahan ang natukod aron ma-accommodate ang bag-ong mga tigsimba. Noong 1778, ang bubong ay pinalitan ng nipa habang ang kahoy ay nawasak ng mga anay. Kaniadtong 1778, ang atop gipulihan sa nipa samtang ang kahoy gilaglag sa mga anay. Noong 1863, ang simbahan ay bahagyang nasira ng lindol. Niadtong 1863, ang iglesia medyo naguba sa linog. Ang orihinal na istraktura ay nagbunga ng mga pinsala sa panahon ng digmaan at iba't ibang mga natural na kalamidad. Ang orihinal nga estruktura nakahatag sa kadaut sa mga gubat ug nagkalainlain nga kalamidad sa kinaiyahan. Pinamahalaan ni Domingo Cruz y Gonzales ang pagtatayo ng simboryo noong 1781. Si Domingo Cruz y Gonzales ang nagdumala sa pagtukod sa simboryo niadtong 1781. Ang kasalukuyang granite church ay nakumpleto sa parehong site noong 1852 at nagtatampok ng isang octagonal bell tower na nagmumungkahi ng kulturang Tsino ng mga parishioner. Ang kasamtangan nga granite nga simbahan nahuman sa mao gihapon nga dapit niadtong 1852 ug adunay usa ka octagonal bell tower nga nagsugyot sa kulturang Tsino sa mga parokyano. Ang simbahan ay sinunog noong panahon ng pagsalakay ng Britanya noong 1762. Ang simbahan kay gisunog sa panahon sa pagsulong sa Britanya sa 1762. Ang isa pa ay mabilis na itinayo matapos ang trabaho. Ang usa pa nga gitukod dayon human sa trabaho. Ang mga pagpapabuti ay ginawa noong ika-18 siglo ngunit muling nabuwal ang edipisyo sa lindol noong 1863. Ang mga kauswagan gihimo sa ika-18 nga siglo apan ang edipisyo gilaglag pag-usab sa linog niadtong 1863. Ito ay itinayong muli sa kadakilaan ng mga labi na nakikita natin ngayon. Kini gitukod pag-usab sa kahalangdon sa mga salin nga atong makita karon. Bago ang digmaan, itinuturing itong isa sa pinakamagandang simbahan sa bansa. Sa wala pa ang gubot, giisip kini nga usa sa labing matahum nga mga simbahan sa nasud. Ang bell tower ay binubuo ng limang kwento, may walong sulok sa hugis. Ang kampana nga kampanilya adunay lima ka mga istorya, usa ka porma sa octagonal. Sa tuktok nito ay isang mirador (window ng pagtingin). Sa ibabaw niini mao ang usa ka mirador (tumatan-aw sa bintana). Ang bubong na ito ay nawasak sa panahon ng lindol noong 1863. Kini nga atop nalaglag sa panahon sa 1863 nga linog. Ang pambobomba sa Amerika noong Setyembre 22, 1944 ay sinira ang istraktura. Ang pagpamomba sa Amerika niadtong Septyembre 22, 1944 nakaguba sa istruktura. Ang lahat kasama ang mga archive ng parokya ay sinunog. Ang tanan lakip ang mga archive sa parokya gisunog. Wala nang natira sa likod maliban sa mga pader ng bato ng iglesia at ang apoy na may walong octagonal belltower. Wala nay nahibilin gawas sa mga bungbong sa iglesia ug sa gitas-on nga gitas-on nga nagtuybo sa kalayo. Pagkatapos ng digmaan, ang mga parokyano ng Binondo ay kailangang gumawa ng isang simbahan na walang roof na sa loob ng maraming taon hanggang sa ito ay itinayong muli noong 1950s. Human sa gubot, ang mga parokyano sa Binondo kinahanglan nga mohimo sa simbahan nga walay atop sulod sa pipila ka mga tuig hangtud kini matukod pag-usab sa mga 1950. Ang bubong sa likod ng pedimya at ang mga pader sa kaliwa ng harapan ay mga karagdagan sa mga nakaraang taon. Ang atop sa likod sa pediment ug ang mga bongbong sa wala sa atubangan mao ang mga pagdugang sa nangaging mga tuig. Ang orihinal na harapan, na may ilang mga pagbabago, ay katulad ng sa mga iglesya ng Mataas na Renaissance ng Italya. Ang orihinal nga talan-awon, uban sa pipila nga mga kausaban, susama nianang sa mga iglesya sa High Renaissance sa Italya. Ang facade ay pinatugtog sa mga gilid ng mass ng pilaster na tinapos ng mga dekorasyon tulad ng urn. Ang atubangon gibugkos sa mga kilid pinaagi sa mass nga pilaster nga gitapos pinaagi sa mga dekorasyon nga sama sa urn. Ang isang tower ay matatagpuan sa tuktok ng pediment. Ang usa ka torre makita sa tumoy sa pediment. Sa base ng pediment, kasama ang gitnang axis nito, ay isang maliit na pabilog na bintana na naka-frame sa pamamagitan ng mas maliit na haligi at pedimento na naka-frame sa pamamagitan ng isang foliated scroll. Sa tungtunganan sa pediment, ubus sa sentro nga axis niini, usa ka gamay nga lingin nga bintana nga ginama sa gagmay nga mga haligi ug pediment nga gibutang sa usa ka foliated scroll. Sa kanan ay ang malaking, may walong sulok na tore na nailalarawan sa pamamagitan ng mga canton sa mga anggulo nito at mga panimulang bintana ng bintana. Sa tuo mao ang dako, adunay walo ka sulok na torre nga gihulagway sa mga kanton sa iyang mga anggulo ug mga pultahan sa bintana. Ang kasalukuyang simbahan at kumbento ay na-renovate sa pagitan ng 1946 at 1971. Ang karon nga simbahan ug kombento gi-ayo niadtong 1946 ug 1971. Ang altar ng simbahan ay maluwag sa modo pagkatapos ng St. Peter's Basilica sa Vatican City . Ang halaran sa simbahan hugot nga gimugna human sa St. Peter's Basilica sa Vatican City . Ang Simbahang Binondo ay na-reconstructed nang maraming beses dahil sa mga natural na kalamidad at tanging ang Bell Tower ay kung ano ang natitira sa orihinal na ika-16 na siglo na istraktura, pinanatili nito ang klasikong arkitektura na gumagawa ng lugar na nakakamangha paningin para sa pinaka di malilimutang okasyon. Ang simbahan sa Binondo kapila na gire-construct tungod sa natural nga mga kalamidad ug ang Bell Tower mao lamang ang nahabilin sa orihinal nga ika-16 nga siglo nga istraktura, kini nagpabilin nga usa ka klasikong arkitektura nga naghimo sa dapit nga usa ka talagsaon nga talan-awon alang sa labing dili malimtan nga okasyon. Si Andres Bonifacio at Gregoria de Jesus ay kasal sa pamamagitan ng isang Katolikong seremonya sa Binondo Church noong Marso 1893 o 1894. Si Andres Bonifacio ug Gregoria de Jesus naminyo pinaagi sa usa ka Katoliko nga seremonya sa Simbahan sa Binondo niadtong Marso 1893 o 1894 Ang Minor Basilica ng Black Nazarene na kilala canonically bilang Parish of Saint John the Baptist , at din na kilala bilang ang simbahan ng Quiapo ay isang kilalang basilica sa distrito ng Quiapo sa lungsod ng Manila , Philippines . Ang Minor Basilica sa Black Nazarene nga nailhan canonically ingon Parish sa San Juan Bautista , ug usab nailhan nga ang Quiapo Simbahan sa ka prominenteng basilica sa distrito sa Quiapo sa dakbayan sa Manila , Pilipinas . Ang basilica ay sikat na tahanan para sa Black Nazarene , isang madilim na rebulto ni Hesus Kristosinabi na maging mapaghimala. Ang basilica bantog nga pinuy-anan alang sa Black Nazarene , usa ka dulom nga estatuwa ni Jesu-Cristo giingon nga milagroso. Ang basilica ay nasa ilalim ng Archdiocese of Manila at ang kasalukuyang rektor ay si Rev. Msgr. Hernando M. Coronel. Ang basilica nga naa ubos sa Archdiocese sa Manila ug ang kasamtangan nga rector mao si Rev. Msgr. Hernando M. Coronel. Ang pinakamaagang simbahan na itinayo ng mga misyonero ng Order of Friars Minor ay gawa sa kawayan para sa frame at nipa dahon bilang na pagsisiyasat. Ang labing una nga simbahan nga gitukod sa mga misyonaryo sa Order of Friars Minor gihimo sa kawayan alang sa frame ug mga dahon sa nipa nga ingon niana. Noong 1574, sinira at sinunog ni Limahong at ng kanyang mga sundalo ang simbahan. Niadtong 1574, si Limahong ug iyang mga sundalo nagguba ug nagsunog sa simbahan. Dating ng isang visita ng Santa Ana , ang Franciscan friar Antonio de Nombella itinatag ang simbahan noong 1588 na nakatuon sa Saint John the Baptist , ang tagapagpauna ni Cristo. Ang kanhi usa ka visita sa Santa Ana , ang Franciscan friar Antonio de Nombella nagtukod sa simbahan niadtong 1588 nga gipahinungod ngadto kang San Juan nga Baptist , ang mag-una ni Cristo. Sinunog ito noong 1603 at pansamantalang ibinago sa parokya ang mga Heswita hanggang sa tumanggi ang sekular na klero . Gisunog kini niadtong 1603 ug angtemporaryo nga parokya nga gitugyan ngadto sa mga Heswita hangtud nga misupak ang sekular nga klero . Gobernador-Heneral Santiago de Verapinasimulan ang buong pagtatayo ng simbahan noong 1686. Gobernador-General Santiago de Veragisugdan ang bug-os nga pagtukod sa simbahan niadtong 1686. Noong Abril 8, 1639, ang administrasyon ng iglesya ay ibinalik sa mga sekular na palaging nag-aalaga sa kapakanan ng simbahan. Niadtong Abril 8, 1639, ang administrasyon sa iglesia gibalik ngadto sa mga sekular nga kanunay nga nag-atiman sa kaayohan sa simbahan. Noong Digmaang Pitong Taon , tinangka ng British na sirain ang simbahan noong 1762 habang sinakop nila ang Maynila . Kadtong gubot sa ikapitong tuig, ang British misulay sa paglaglag sa simbahan niadtong 1762 samtang sila misulong sa Manila . Ang isang lindol noong 1863 ay sinira ang simbahan at sa lugar nito ay isang pansamantalang simbahan ang itinayo. Ang usa ka linog niadtong 1863 nagguba sa simbahan ug sa dapit niini usa ka temporaryo nga simbahan ang natukod. Sa kalaunan muling naitayo ni Eusebio de Leon ang nawasak na simbahan noong 1879 tinapos ang istraktura noong 1889 sa tulong ni Rev. Manuel Roxas. Sa ulahi, gitukod pagusab ni Fr. Eusebio de Leon and simbahan nga naguba tungod sa linog niadtong 1879, pagkompleto sa istraktura niadtong 1889 sa tabang ni Rev. Manuel Roxas. Itinataas ni Roxas ang wala pang nakitang halaga na P40,000.00 mula sa mga donasyon at lay kontribusyon. Gitasan ni Roxas ang wala pa mahitabo nga kantidad nga P40,000.00 gikan sa mga donasyon ug ibutang nga mga kontribusyon. Noong ika-30 ng Oktubre 1928, ang iglesya ay nahuli muli, kung saan ang kahoy na kisame at sacristy ng simbahan ay nawasak. Niadtong ika-30 sa Oktubre 1928, ang Iglesya nasunog pag-usab, diin ang kahoy nga kisame ug sacristy sa simbahan nalaglag. Noong 1933, sinimulan ni Fr. Magdaleno Castillo ang muling pagtatayo ng simbahan mula sa plano na inihanda ng arkitekto ng Pambansang Artist ng Pilipinas na si Juan Nakpil - anak ng kompositor na si Julio Nakpil. Niadtong 1933, gisugdan ni Fr. Magdaleno Castillo ang pagtukod pag-usab sa simbahan gikan sa plano nga giandam sa arkitekto sa National Artist of the Philippines nga si Juan Nakpil - anak nga lalaki sa kompositor nga si Julio Nakpil . Idinagdag niya ang simboryo ng iglesia at isang pangalawang belfry upang balansehin ang harapan. Gidugang niya ang dome sa iglesia ug ang ikaduha nga pahalipay sa pagbalanse sa faade. Ang arkitekto Jose Mar’a Zaragoza ay pinalaki ang simbahan at binago ang disenyo ng mga lateral wall noong 1984, na napanatili ang harapan at simboryo. Ang arkitekto nga si Jose Mar’a Zaragoza kay gipalapdan ang simbahan ug giusab ang disenyo ng mga lateral wall sa 1984, nga nagpabilin ang atubangan ug simboryo. Msgr. Inatasan ni Jose Abriol si Zaragoza at inhinyero na si Eduardo Santiago na palawakin ang simbahan noong 1984, upang mapagtagumpayan ang mas maraming deboto. Si Msgr. Gisugo ni Jose Abriol si Zaragoza ug inhinyero nga si Eduardo Santiago aron mapalapad ang simbahan sa tuig na1984, aron madaug ang daghang mga deboto. Si Jaime Cardinal Sin , pagkatapos- Arsobispo ng Manila , reconsecrated ang simbahan noong 28 Setyembre 1987, at pagkaraan ng taon ay idineklara ang isang Minor Basilica. Si Jaime Cardinal Sin, pagkahuman-Arsobispo sa Maynila, gi-reconsecrate ang simbahan kaniadtong 28 sa Setyembre 1987, ug sa nilabay nga tuig kay gideklarar ang usa ka Minor Basilica. Ang iglesya ay iginawad ang pamagat na Basilica Minor ng Nuestro Padre Jesus Nazareno noong 1988. Ang iglesia kay gihatagan sa titulo nga Basilica Minor sa Nuestro Padre Jesus Nazareno niadtong 1988. Ang Papal Nuncio sa Pilipinas, Karamihan sa Kabanata Bruno Torpigliani, ay pinagpala ang altar ni San Lorenzo Ru’z noong ika-1 ng Pebrero ng taong iyon. Ang Papal Nuncio sa Pilipinas,ang kadaghanan sa Kapitulo Bruno Torpigliani, bulahan ang altar ni San Lorenzo Ru’z niadtong 1 sa Pebrero niadtong tuiga. Itinayo sa estilo ng Baroque , ang harapan ng Quiapo Church ay kapansin-pansing may mga baluktot na haligi sa parehong antas. Gitukod sa istilo sa Baroque, ang atubangan sa Quiapo nga Simbahan kay mailhan nga adunay hiwi nga poste sa parehas nga bahin. Ang mga hanay ng Corinto sa pangalawang antas ay may isang katlo ng baras nito na malapit sa base, habang ang itaas na bahagi ay may makinis na ibabaw. Ang mga linya sa Corinto sa ikaduha nga lebel adunay usa ka ikatulo nga baras niini nga duol sa sukaranan, samtang ang ibabaw nga bahin kay adunay usa ka hamis nga ibabaw. Ang pinakamataas na bahagi ng four-storey belfries ay may rimmed balustrades at pinalamutian ng malalaking scroll. Ang pinakataas nga bahin sa four-storey belfries kay adunay mga rimmed nga balustrades ug gipaanyagan sa dagkong scroll. Ang tympanum ng pedimento ay may isang pares ng hugis na chalice finial , at patungo sa dulo ng raking cornice, tulad ng mga vase na markahan ang dulo ng pediment. Ang tympanum sa pediment adunay usa ka pares nga pormag chalice finial, ug padulong sa katapusan sa raking cornice, kapareha sa mga vase na markahan ang katapusan sa pediment. Ang isang quatrefoil window sa sentro ng pedimento ay tinatakan sa huling bahagi ng 1980s at pinalitan ng isang relief ng mga crossed keys at tiara ng papa - isang simbolo ng katayuan nito bilang isang menor na basilika. Ang usa ka bintana sa quatrefoil sa tunga sa pediment nabugkos sa ulahing bahin sa 1980 ug gipulihan sa usa ka kahupayan sa mga yawi ug tiara sa papa - usa ka simbolo sa iyang status isip usa ka menor nga basilica. Gamit ang kamakailang pagsasaayos nito, tanging ang faade at ang simboryo sa transept ang pinanatili ang klasikong disenyo. Uban sa bag-o nga pagbag-o, ang faade ug ang simboryo lamang sa transept ang nagpabilin sa klasikong disenyo. Ang mga masa ay pumupunta sa Quiapo Church sa downtown Plaza Miranda at bumisita sa Nuestro Se–or Jesus Nazareno (isang madilim na larawan ni Kristo na inukit ng isang Mehikanong artista mula sa itim na kahoy) na ang imahen, na mukhang mapaghimala, ay dinala sa bansa sa isang Spanish galleon sa ika-17 siglo. Ang mga tawo kay gaadto sa Quiapo Church sa downtown Plaza Miranda ug moduaw ang Nuestro Se–or Jesus Nazareno (usa ka ngitngit nga litrato ni Kristo nga gisungkit sa usa ka Mehikanong artista gikan sa itum nga kahoy) nga ang litrato, nga murag milagroso, kay gidala sa nasud sa usa ka Spanish galleon sa ika-17 nga siglo. Ang Quiapo Church ay nagtataglay ng novena tuwing Biyernes, Quiapo Day, bilang parangal sa Black Nazarene, at dinaluhan ng libu-libong deboto. Ang Simbahan sa Quiapo kay nagpahigayon og novena matag Biyernes, Quiapo Day, aron pagpasidungog sa Itom nga Nazareno, ug gitambongan sa libu-libong deboto. Ang isang tala ay tunog bago magsimula ang novena habang ang mga deboto sa Black Nazarene troop sa at naglalabas ng kanilang mga string ng mga petisyon. Usa ka nota ang gipalanog sa wala pa magsugod ang novena samtang ang mga deboto sa Black Nazarene nga tropa ug nagpagawas sa ilang mga pisi sa mga petisyon. Ang isa ay maaaring makatagpo ng tradisyonal na katutubong Katolisismo ng mga Pilipino kapag lahat sila ay umakyat sa makitid na flight ng hagdan upang halikan ang paa ni Se–or o punasan ito gamit ang kanilang mga panyo na ginagamit nila tuwing bibisita sila. Ang usa kay pwedeng makahimata sa tradisyunal na katutubong Katolisismo sa mga Pilipino kung tanan sila kay musaka sa gawas na filght sa hagdanan para halukon ang tiil ni Se–or o punasan kini gamit ang ilahang mga panyo na ginagamit kada bisita nila. Ang Pista ng Black Nazarene noong ika-9 ng Enero ay nagdiriwang ng traslacion ng rebulto sa simbahan mula sa Simbahan ni San Nicholas Tolentino. Ang Pista sa Itom nga Nazareno kaniadtong Enero 9 kay gisaulog ang traslacion sa estatwa sa simbahan gikan sa Simbahan ni St. Nicholas Tolentino. Ang trapiko ay ginagamitan muli ng mga deboto na lumahok sa pistang ito ng distrito. Ang trapiko kay ginagamit pag-usab sa mga deboto nga miapil sa kini nga piyesta sa distrito. May mga tao na mapagmahal upang isakatuparan ang rebulto ng Black Nazarene sa isang partikular na ruta. Adunay mga tawo nga mahigugmaon para sa katuparan ang rebulto sa Black Nazare sa usa ka partikular nga ruta. Mayroon silang isang panata, isang panata upang paglingkuran ang Panginoon sa sakripisyong ito. Adunay silay isa ka panata, usa ka panata para serbisyohan and Ginoo sa sakripisyo niini. Naniniwala ang mga taong ito na ang paglahok ng isang hapon sa prosesyon ay maaaring magsisi sa kanilang mga kasalanan at malilim na mga deal sa isang taon. Nituo ang mga tao niini nga ang pag apil sa usa ka hapon nga prosesyon kay pwedeng magmahay sa mga sala ug mga kahuyangan sa usa ka tuig. Ang araw-araw na oras-oras na masa (lahat ng mga ipinagdiriwang sa Tagalog) ay ipinagdiriwang at mga deboto ay nagmula sa lahat ng antas ng pamumuhay. Ang adlaw-adlaw nga mga oras nga masa (tanan nga gisaulog sa Tagalog) gisaulog ug ang mga deboto gikan sa tanang kahimtang sa kinabuhi. Ang Quiapo Parochial School ay nilikha noong 1951 para sa layunin ng pagtugon sa mga pangangailangan ng eskolastiko ng parokya. Ang Quiapo Parochial School gimugna niadtong 1951 alang sa katuyoan sa pagsulbad sa mga panginahanglan sa eskuylahan sa parokya. Ang patron ng paaralan ay ang Black Nazarene, na isang mahalagang salik sa pagbabago ng pangalan ng paaralan sa Nazarene Catholic School . Ang patron sa eskuylahan mao ang Black Nazarene, nga usa ka importanteng hinungdan sa pag-usab sa ngalan sa eskuylahan sa Nazarene Catholic School . Ang paligid ng simbahan ay isang popular na lugar para sa mga tagapagligtas ng mga hindi ligtas na abortifacients, mga lokal na gastric irritant at mga hindi pa nakakapag-aral ng herbal na mga tao na mga remedyo. Ang kasilinganan sa simbahan usa ka bantog nga lugar alang sa mga tigluwas sa mga dili luwas nga mga abortifacient, mga lokal nga gastric irritants ug mga wala natudlo nga mga herbal folk nga mga tambal. Ang merchandise ay hindi nakikilalang ibinebenta mula sa mga kuwadra na nakapalibot sa Basilica at sa Plaza Miranda na nangunguna ito. Ang mga baligya wala mailhi nga gibaligya gikan sa mga kuwadra nga naglibot sa Basilica ug sa Plaza Miranda nga gauna niini. Ang pagpapalaglag ay ilegal sa Pilipinas at ang mga indibidwal na hindi kayang bayaran ang operasyon sa pamamaraan sa mga vendor. Ang aborsyon iligal sa Pilipinas ug ang mga indibidwal nga dili kayang makabayad sa operasyon pinaagi sa mga vendor. Sinasaklaw ng media ang mga kuwento ng mga patay na fetus na inabandona sa labas ng Blessed Sacrament chapel ng simbahan, isang praktis na hinatulan ng Archdiocese ng Maynila . Ang media naglangkob sa mga istorya sa mga patay nga fetus nga gibiyaan sa gawas sa Blessed Sacrament sa simbahan, usa ka pamatasan nga gihukman sa Archdiocese sa Manila. Ang Cardinal Gaudencio Rosales ay nagbigay ng ilang mga canonical excommunications para sa mga kababaihan na nagsasagawa ng intentional na pagpapalaglag na may kaugnayan sa mga gawi na malapit sa dambana, na pinasiyahan ng kaparusahan ng Latae Sententiae ng Simbahang Romano Katoliko . Ang Cardinal Gaudencio Rosales nagpagula og daghang mga kanonical excommunications alang sa mga kababayen-an nga naghimo sa intentional abortion kalabot sa mga buhat nga duol sa dambana, nga gimando sa Latae Sententiae sa Simbahang Romano Katoliko . Ang mga fetus na sakop ng media sa TV ng Pilipinas ay kadalasang iniiwan nang hindi nagpapakilala na nakabalot sa sako-tela o plain na mga kahon. Ang mga fetus nga nasakup sa media sa TV sa Pilipinas kay kanunay nga ginabilin nga di gapaila nga giputos sa sako nga panapton o plain nga kahon. Ang Our Lady of Remedies Parish , na kilala rin bilang Malate Church ay isang parokya simbahan sa distrito ng Malate sa lungsod ng Manila , Philippines . Ang Our Lady of Remedies Parish , nailhan usab nga Malate Church usa ka simbahan sa parokya sa distrito sa Malate sa siyudad sa Manila , Pilipinas . Ang Baroque- style na simbahan na ito ay nasa ibabaw ng Plaza Rajah Sulayman at sa huli, Manila Bay . Ang Baroque- style nga simbahan niini kay naa sa taas sa Plaza Rajah Sulayman ug sa katapusan, Manila Bay . Ang simbahan ay nakatuon sa Nuestra Se–ora de los Remedios , ang patroness ng panganganak. Ang simbahan gipahinungod sa Nuestra Se–ora de los Remedios , ang patroness sa pagpanganak. Ang isang revered rebulto ng Birheng Maria sa kanyang tungkulin bilang Our Lady of Remedies ay dinala mula sa Espanya noong 1624 at nakatayo sa altar. Ang usa ka gitahud nga estatwa sa Birhen Maria sa iyang papel ingon nga Atong Lady sa tambal gidala gikan sa Espanya sa 1624 ug nagbarug sa altar. Ang dating Malate ay kilala bilang Maalat dahil sa tubig ng asin ng bay; at bilang Laguio o Lagunoi, ang pangalan ng kalsada na naghiwalay dito mula sa Ermita. Ang Malate kaniadto nailhan nga Maalat tungod sa tubig sa asin sa bay; ug ingon nga Laguio o Lagunoi, ang ngalan sa dalan nga nagbulag niini gikan sa Ermita. Ito ay matatagpuan sa Manila Bay, napakalapit sa dagat. Kini makit-an sa Manila Bay, nga duol sa dagat. Ang isang pangunahing kalye ay tumatawid sa sentro; ito ay malawak at maganda at humahantong sa Cavite . Ang usa ka pangunahing dalankay niagi sa tunga; kini lapad ug nindot ug paingon sa Cavite . Ang maraming mga puno ay gumagawa ng kalsada na ito na isang maayang paglalakad. Ang daghang mga kahoy naghimo niining dalan nga usa ka maanindot nga paglakaw. Tatlong kilometro lamang ito mula sa sentro ng Maynila. Tulo ka kilometros ra kini gikan sa sentro sa Manila. Ang Augustinian Chapter na ginawa noong 18 Setyembre 1581 ay tinanggap ang bahay ng Maalat bilang isang bahay ng Order sa ilalim ng pangalan ng Lagunoi at ang pagtataguyod ng Conception of Our Lady (Immaculate Conception). Ang Augustinian Chapter nga gipahigayon niadtong Septembre 18 1581 midawat sa balay ni Maalat isip usa ka balay sa Ordinasyon ubos sa ngalan ni Lagunoi ug ang advocation sa Conception of Our Lady (Immaculate Conception). Sa Kabanata na gaganapin noong 17 ng Mayo 1590, tatlong residente ng mga pari ng monasteryo ng San Agustin (Maynila) ang sinisingil sa pag-aalaga ng mga katutubo ng Malate; sila ay Frs. Alfonso de Castro, Diego Munoz at Ildefonso Gutierrez. Sa Kapitulo nga gipahigayon niadtong 17 sa Mayo 1590, ang tulo ka residente nga mga pari sa monasteryo sa San Agustin (Manila) gisugo sa pag-atiman sa mga lumad sa Malate; sila Frs. Alfonso de Castro, Diego Munoz ug Ildefonso Gutierrez. Ang ulat ng Ama Provincial ng 1591 ay nagpapakita na ang bahay ng Malate kasama ang Lagunoi ay may 1,200 mga kaluluwa, kumbento at simbahan. Ang taho sa Father Provincial of 1591 nagpadayag nga ang balay sa Malate uban sa Lagunoi adunay 1,200 ka mga kalag, kombento ug simbahan. Noong 1639, ang kumbento ng Malate ay nakatulong sa patriyotikong kampanya ni Gobernador-Heneral Sebastian Hurtado de Corcuera laban sa mga pirata na may donasyon ng dalawang kampanilya ng pitong arrobas at pitong libras (154 kg. & 220 g.). Niadtong 1639, ang kombento sa Malate kay nakatabang sa patriotikong kampanya ni Gobernador-Heneral Sebastian Hurtado de Corcuera batok sa mga pirata nga adunay donasyon nga duha ka kampana sa pito ka arrobas ug pito ka libras (154 kg. & 220 g.). Noong 1624, si Fr. Dinala ni Juan de Guevara mula sa Andaluc’a , Espanya ang imahen ng Virgen de los Remedios na sinasabing napakaganda. Niadtong 1624, si Fr. Si Juan de Guevara gikan sa Andaluc’a , Espanya ang larawan sa Virgen de los Remedios nga giingon nga pinakagwapa. Ito ay "maganda ang mga tampok," sabi ni San Agustin, "ay kalahating taas (417 mm) at bahagyang kayumanggi." Fr. Iba't ibang bersyon ng Castro. Kini kay adunay 'nindot nga mga bahin,' ingon ni St. Augustine, 'tunga sa gitas-on (417 mm) ug gamay nga brown.' Fr. Lahi lahing bersyon sa Castro. Nakita ko ang imahe ng isang libong beses," writes Castro, "ngunit hindi siya tumingin brown sa akin, ngunit sa halip puti na may mga kamay at mukha ng puting garing." Nakita nako ang imahen nga usa ka libo ka beses, 'gisulat ni Castro,' apan dili nitan aw brown sa ako, apan puti nga adunay puti nga mga kamot ug nawng nga putting garing. ' Ang debosyon sa Virgen de los Remedios ginawa Malate isang napaka sikat na santuwaryo. Ang debosyon sa Virgen de los Remedios gihimo sa Malate nga usa ka bantugan nga santuwaryo. Ang mga tao ay nagpupugay upang igalang ang imahen, lalo na tuwing Sabado. Ang mga tawo kay nagpanon para irespito ang imahen,labi na kada Sabado. Ipinakita ng mga babae ang kanilang mga sanggol sa Birhen. Gipakita sa mga babaye ang ilang mga bata ngadto sa Birhen. Maliban sa maikling panahon, ang Malate ay palaging pinangangasiwaan ng mga Augustinian . Gawas sa mubo nga panahon, ang Malate kanunay gipangalagad sa mga Augustinians . Ang pari ng Malate ay namamahala rin sa bayan ng Ermita mula 1591 hanggang 1610, dahil ang dalawang barrio ay pinagkaisa ng Gobernador-Heneral Gomez Perez Dasmari–as na may pahintulot ng Bishop Domingo de Salazar , ang OP Pasay ay nahiwalay sa Malate sa ilalim ng pangalan ng Pineda sa 17 Mayo 1863. Ang pari sa Malate usab ang nagdumala sa lungsod sa Ermita gikan sa 1591 hangtud sa 1610, tungod kay ang duha ka baryo gihiusa sa Gobernador-Gobernador Gomez Perez Dasmari–as uban sa pagtugot ni Bishop Domingo de Salazar , OP Pasay nga nahimulag sa Malate ubos sa ngalan ni Pineda sa 17 Mayo 1863. Ang Malate ay isang lugar ng paglilibang para sa mga residente ng Walled City , isang lugar ng pulong para sa mga nobleman, mga Tagalog at kanilang mga hari tulad ni Rajah Matanda at Rajah Soliman . Ang Malate usa ka lugar sa kalingawan alang sa mga lumulupyo sa Walled City , usa ka tigumanan alang sa mga dungganon, mga Tagalog ug ilang mga hari sama nila Rajah Matanda ug Rajah Soliman . Madali itong naging "ang pinaka-aristokratikong baryo ng Maynila kung saan ang mga Espanyol atmestizos dwelt. Dali kini nahimong "ang labing aristocratic baryo sa Manila diin ang mga Katsila ugmestizos nagpuyo. " Noong 1591, mayroon lamang isang simbahan at isang kumbento ang Malate. Niadtong 1591, adunay usa lamang ka simbahan ug usa nga kombento sa Malate. Ang simbahan at kumbento na nakatuon sa Kapanganakan ng Ina (Konsepsiyon) ay nasira ng 1645 Luzon lindol . Ang simbahan ug kombento nga gipahinungod sa Pagkatawo sa Inahan (Konsepsiyon) kay nadaot sa 1645 nga linog sa Luzon . Inilarawan ni San Agustin ang huli bilang "isang kahanga-hangang gawain ng mga arko at bato." Gihulagway ni San Agustin ang ulahi nga "usa ka kahibulongan nga buhat sa mga arko ug bato." Ang simbahan at kumbento ay labis na nagdusa sa panahon ng lindol noong 1645. Ang simbahan ug kombento nag-antus pag-ayo sa panahon sa linog sa 1645. Pagkatapos ay noong 1667, ang parehong mga istraktura ay nawasak sa mga utos ni Gov. Sabiniano Manrique de Lara dahil sa banta na ibinabanta ng pirata Koxinga . Pagkahuman sa 1667, ang parehong mga istruktura kay nangaguba sa labing kinaadman ni Gov. Sabiniano Manrique de Lara sa hulga nga gibanta sa pirata sa Koxinga. Noong 1669, inilagay ng provincial father ang kumbento ng Malate sa ilalim ng kanyang agarang pangangalaga at pinahintulutan ang bago gamitin ang "repository ng mga limos para sa mga patay" para sa pagtatayo ng mga gusali. Niadtong 1669, gibutang sa probinsyal nga amahan ang kombento sa Malate sa ubos sa iyang pag-atiman ug gitugutan ang wbag-ong gamit ang "repository sa mga limos para sa mga patay" alang sa pagtukod sa mga buhatilding. Sinimulan ni Fr. Dionisio Suarez ang pagtatayo ng isang bagong simbahan ang pangalawang isa at kumbento na gawa sa mga brick at bato noong 1677-1679. Gisugdan ni Fr. Dionisio Suarez nagsugod sa pagtukod sa usa ka bag-ong simbahan ang ikaduha ug kombento nga hinimo sa mga tisa ug bato sa 1677-1679. Ito ay nakumpleto ni Fr. Pedro de Mesa noong 1680. Gihuman kini ni Fr. Pedro de Mesa niadtong 1680. Noong 1721, ang kumbento ay nasa kalagim-lagim na kalagayan, at ang mga paninda ng bahay ay walang laman. Kaniadtong 1721, ang kumbento kay naa sa kakurat, ug ang mga baligya sa balay kay walay sulod. Ang sentro ng ama ay nagpadala ng isang pabilog sa iba't ibang mga ministri ng mga Tagalog na magagamit. Ang amahan nga probinsyal nagpadala sa usa ka circular ngadto sa nagkalain-laing mga ministri sa mga Tagalog nga magamit. Bukod dito, ang kumbento ay pinahintulutan ng obligasyon na magbayad ng upa sa San Agustin Monastery. Dugang pa, ang kombento nahaw-as sa obligasyon nga magbayad sa abang ngadto sa San Agustin Monastery. Ang pera na itinaas ay umabot lamang sa 400 pesos, sapat lamang upang bilhin ang mga materyales. Ang kwarta nga gipataas kay niabot lang sa 400 ka pesos, igo ra aron mapalit ang mga materyales. Ang proseso ng konstruksiyon ay nagpatuloy nang mabagal sapagkat ang naunang depensa ay halos kumpleto sa mga pondo ng probinsiya. Ang pagpadayon sa pagtukod hinay kaayo tungod kay ang nag-una nga hapit hingpit nga nakuha sa pondo sa probinsiya. Noong 1762 sa panahon ng pananakop ng Britanya sa Maynila , inookupahan ng Britanya ang simbahan at pinalitan ito sa kanilang punong-tanggapan. Niadtong 1762 panahon sa pag-okupar sa Britanya sa Manila , ang mga Britano nag-okupar sa simbahan ug gibalik kini ngadto sa ilang hedkuwarter. Ang mabigat na pinsala ay napinsala sa istraktura. Ang grabe nga kadaot gipahamtang sa istruktura. Walang mga rekord kung sino ang nagpanumbalik ng mga gusali pagkatapos umalis ang British. Walay mga rekord kung kinsa ang nagpabalik sa mga bilding human ang British mibiya. Isang bagyo ang naganap noong 3 Hunyo 1868 na sumira sa simbahan. Usa ka bagyo nahitabo sa 3 Hunyo 1868 nga nisira sa simbahan. Itinayo ni Francisco Cuadrado ang ikatlong simbahan, ang kasalukuyan noong 1864 halos sa kabuuan nito maliban sa harapan noong 1864. Gitukod ni Francisco Cuadrado ang ikatulong simbahan, ang presente sa tuig 1864 halos sa kinatibuk-an gawas sa atubangan sa 1864. Si Francisco Cuadrado, ang pari ng parokya, ay nagsimula ng muling pagtatayo. Si Francisco Cuadrado, ang pari nga parokya, nagsugod sa pagtukod pag-usab. Ang "isa lamang," na tinawag siya ng kanyang mga parishioner, ay naglalakbay sa lunsod at mga kalapit na lalawigan upang itaas ang mga kinakailangang pondo. Ang "usa ra," nga gitawag siya sa iyang parokya, kay naglakaw sa lunsod ug mga duol na probinsya para itaas ang mga kailangang pundo. Ang kanyang mga pagsisikap ay nabayaran. Ang iyang mga paningkamot mibayad. Tiyak na nakuha niya ang higit sa kailangan niya. Dayag nga nakuha niya ang labaw pa sa iyang gikinahanglan. Kaya, kilala siya sa pagtitipon ng mga mahihirap na mangingisda ng kanyang parokya at ibinabahagi sa kanila ang kanyang "pagtitipid." Busa, nailhan siya sa pagtigom sa mga kabus nga mga mangingisda sa iyang parokya ug sa pagpakig-ambit kanila sa iyang "tinigum." Nagkaroon ng ilang panukala sa pagpapanumbalik na pinamunuan ni Fr. Si Nicolas Dulanto at may pananagutan din para sa pagkumpleto ng itaas na bahagi ng harapan sa pagitan ng 1894 at 1898. Adunay pipila ka buhat sa pagpahiuli nga gipangulohan ni Fr. Nicolas Dulanto ug naay tubagunon pud para sa pagkompleto sa ibabaw nga bahin sa atubangan sa tunga-tunga sa 1894 ug 1898. Sa mga susunod na dekada, nakita ng simbahan ang mas maraming deboto. Sa mga sunod nga dekada, nakita sa simbahan ang mas daghang deboto. Ngunit nang dumating ang holocaust ng 1945, ang simbahan at kumbento ay natapos sa kumpletong mga guho at ang mga rekord ay sinunog din sa abo. Apan sa miabut ang paghalad sa 1945, ang simbahan ug kombento kay nahuman sa hingpit nga mga kagun-oban ug ang mga rekord kay gisunog usab ngadto sa abo. Sa panahon ng pagsakop ng mga Hapon , ang simbahan at ang kumbento ay sinunog lamang ang mga pader, ang mga Hapon ay naunang kinuha ang mga ama na sina Kelly, Henaghan, Monaghan, at Fallon , kasama ang ibang mga parishioner, na hindi na makikita muli. Sa panahon sa pag-okupar sa mga Hapon , ang simbahan ug ang kombento gisunog nga nagbilin lamang sa mga bongbong, ang mga Hapones nag-una sa pagkuha sa mga Amahan Kelly, Henaghan, Monaghan, ug Fallon , ug uban pang mga parokyano, nga dili na makita pag-usab. Ang muling pagtatayo ng iglesya ay isinasagawa ng Columban Fathers noong 1950s. Ang pagtukod pag-usab sa iglesya gihimo sa Columban Fathers niadtong 1950. Itinayong muli nila ang bubong, ang altar, ang simboryo at ang transept habang ang interior ay pininturahan, at ang mga brick at ang batong nasa labas ay ibinalik sa kanilang malinis na kulay sa 1978. Gitukod pag-usab sila sa atop, ang halaran, sa simboryo ug ang transept samtang sa sulod si gipintalan, ug ang mga tisa ug sa bato sa gawas nga namauli ngadto sa ilang hinlo kolor sa 1978. Ang lumang kumbento ay buwag noong 1929. Ang karaan nga kombento giwagtang sa 1929. Nagtayo si Gary Cogan ng bago sa 1930. Si Gary Cogan nagtukod usa ka bag-o kaniadtong 1930. Ang isa sa mga natitirang bells na ipinapakita sa pasukan ng bagong kumbento ay may inskripsiyon na ito: "Nuestra Senora de los Remedios. Se fundio en 30 de Enero de 1879." Ang usa sa nahabilin nga mga kampanilya nga gipakita sa ganghaan sa bag-ong kombento adunay kini nga inskripsyon nga 'Nuestra Senora de los Remedios. Se fundio kaniadtong Enero 30, 1879. ' Ang Malate Church ay isa lamang sa dalawa na may mga baluktot na haligi at may epekto sa isang retablo type facade, ang iba pang pagiging ang Franciscan church sa Daraga . Ang Malate Church usa lang sa duha nga may baliko nga mga haligi ug adunay epekto sa retablo type facade, ang lain nga simbahan sa Franciscan sa Daraga. Kung Santa Ana ang tag-init na resort ng Pasig River mula ika-17 hanggang ika-19 siglo, ang Malate ay katumbas ng Manila Bay. Kung ang Santa Ana mao ang tag-init na resort sa Pasig River gikan sa ika-17 ngadto sa ika-19 nga siglo, ang Malate mao ang katugbang sa Manila Bay. Ang mga baybayin sa baybayin ay nagpaganda ng lugar bilang isang virtual na bayan sa kolehiyo, na may St. Scholastica's College at De La Salle College sa timog, University of the Philippines at Ateneo Municipal sa Padre Faura Street sa hilaga at ilang iba pang mga pribadong paaralan sa loob ng mga hangganan ng kolehiyo bayan. Ang mga baybayon sa baybayon nagpatahom sa lugar isip usa ka virtual nga lungsod sa kolehiyo nga mitungha, sa St. Scholastica's College ug De La Salle College sa habagatan, University of the Philippines ug Ateneo Municipal sa Padre Faura Street sa amihanan ug uban pang mga pribadong eskwelahan sulod sa mga utlanan sa lungsod sa kolehiyo. Ang Malate Church ay itinuturing na isang mapanganib na katibayan kung nakukuha ng mga pwersa ng kaaway, tulad ng mga simbahan ng bato sa labas ng Intramuros ay maaaring maging isang madaling takip. Ang Simbahan nga Malate giisip nga peligro nga ebidensya kung nakuha sa mga pwersa sa kaaway, tungod kay ang mga simbahan nga bato sa gawas sa Intramuros mahimong dali nga tabon. Nang maganap ang British sa Maynila noong 1762, sila ay nagpapatakbo mula sa tore ng iglesia at sa kalaunan ay inagaw ang Maynila. Kadtong mahitabo ang British sa Maynila kaniadtong 1762, sila kay nagpadagan gikan sa torre sa iglesia ug sa kadugayan kay giilog sa Manila. May kaugnayan ng disenyo ng Muslim at Mexican Baroque . Adunay panaglambigit sa disenyo sa Muslim ug Mexican Baroque . Ganito ang sabi ng isang manunulat, "ito ay nasa disenyo ng harapan kung saan ang kabuluhan ng Malate Church ay namamalagi." Mao kini ang giingin sa magsusulat, "kini mao ang disenyo sa atubangan kung asa ang kahulogan sa Malate Church ay gaperminente." Ang pagkakabit ng Baroque at Muslim baroque ay nagresulta sa isang kagiliw-giliw na estilo ng kolonyal, " mudejarisimo Filipino," sa mga salita ni Alice Coseteng sa kanyang aklat, Mga Espanyol na Simbahan sa Pilipinas. Ang panagtigum sa Baroque ug Muslim baroque miresulta sa usa ka makapaikag nga kolonyal nga estilo, " mudejarisimo Filipino," sa mga pulong ni Alice Coseteng sa iyang libro, mga Espanyol na Simbahan sa Pilipinas. Ang central rectangular body ng three-storey faade ay nasa gilid ng dalawang projecting cylindrical buttress. Ang sentro nga rectangular nga lawas sa tulo ka andana nga faade gipalapad sa duha ka projecting cylindrical buttresses. Ang buttresses ay hugis sa kalahating-naka-embed na heksagonal form at convert sa belltowers sa pamamagitan ng paggamit ng ikatlong baitang bilang belfries. Ang mga buttresses giumol sa tunga nga gidugtong nga hexagonal nga porma ug nahimo nga mga belltower pinaagi sa paghimo sa ikatulong hut-ong ingon nga mga belfries. Ang mga embellishments sa ibabaw ng bato ay nagtrabaho sa natural na ibabaw, na lumilitaw na kung ang mga pandekorasyon disenyo ay lumitaw sa ibabaw bilang isang holistic bahagi ng disenyo. Ang mga embellishment sa ibabaw sa bato nagtrabaho sa natural nga ibabaw, nga galutaw na kung ang mga pangdekorasyon nga disenyo kay galutaw sa ibabaw ingon usa ka holistic nga bahin sa disenyo. Ang simbolong Augustinian, ang nagniningas na puso, ay inukit sa magkabilang panig ng pasukan. Ang simbolo sa Augustinian, ang nagdilaab nga kasingkasing, gikulit sa duha ka kilid sa entrada. Ang mga kampanilya ay nakabitin mula sa pinakamataas na bahagi ng mga cylindrical buttress. Ang mga ligid nagabitay gikan sa pinakataas nga bahin sa mga cylindrical nga buttress. Ang ilusyon ng katigasan at taas ay ang paggamit ng mga baluktot na haligi na popular na tampok sa Mexican baroque at ginamit nang malawakan sa retablos ngunit halos wala sa mga facade. Ang ilusyon sa kalig-on ug gitas-on mao ang paggamit sa mga bako nga haligi nga popular nga tampok sa Mexican baroque ug gigamit nga malukpanon sa mga retablos apan wala diha sa mga facade. Ang kumbinasyon ng mga haligi ng Romanesque sa unang palapag, ang mga baluktot na haligi sa pangalawang at ang bulalas na balustre, ay malinaw na baroque. Ang kombinasyon sa Romanesque nga mga kolum sa unang palasyo, ang mga baluktot nga mga kolum sa ikaduha ug ang mga buta nga balumbos, klaro nga baroque. Ang pagkakaroon ng plain pediment ay nagpapahiwatig ng estilo ng Renaissance ng arkitektura. Ang pagbaton sa plain pediment kay nagpasabot nga estilo sa Renaissance nga arkitekture. Ang disenyo ng faade ng simbahan ay hindi pangkaraniwang sa paggamit ng mga bulubunduking bulag na bulag na malinaw na nagpapahiwatig ng isang impluwensya ng sining ng Moorish. Ang disenyo sa faade sa simbahan talagsaon sa paggamit sa paggamit sa mga bulubunduking buta na buta na tin aw na nagpasabot nga usa ka impluwensya nga sining sa Moorish. Ang malaking pagbubukas ng mas mababang antas ay balanseng sa pamamagitan ng bulag na mga bukas na trefoil ng ikalawa at ang semi-circular niche ng ikatlong. Ang dako nga pag-abli sa mas ubos nga ang-ang balanse sa mga bulag nga mga pagbukas sa ikaduha ug ang tipik nga lubnganan sa ikatulo. Ito ay inilalagay sa kabila ng mga hagdan tulad ng mga cornice ay brilyante at hugis-parihaba na disenyo, pati na rin ang mababaw na gawain ng kaluwagan ng dekorasyon na nagpapahiwatig ng Muslim na sining. Kini gibutang sa tabok sa mga tier sama sa mga cornice ang brilyante ug rectangular nga mga disenyo, maingon man ang mabaw nga buluhaton sa pagtan-aw sa dekorasyon nga nagsugyot sa Muslim nga sining. Ang ilang mga bakanteng ay nagpapahiwatig ng pagiging mabisa sa disenyo. Ang ubang mga bakante kay nagpasabot na usa ka epektibo nga disenyo. Ang nakalakip na mga belltower ay nagbibigay ng isang impression ng katatagan at lakas sa pamamagitan ng pagiging masidhi nito na sumusubok na pumipiga sa gitnang bahagi ng harapan. Ang gilakip nga mga kampanaryo naghatag sa usa ka impresyon sa kalig-on ug kalig-on pinaagi sa kasubsob niini nga naningkamot sa pagpugos sa tunga nga bahin sa faade. Ang nakaharang sa pangunahing altar ay isang larawan ng Our Lady of Remedies. Ang nakaharang sa pang-ibabaw nga altar usa ka larawan sa Our Lady of Remedies. Ito ay dinala mula sa Espanya ng mga Augustinians na namamahala sa simbahan noong ika-16 na siglo. Kini gidala gikan sa Espanya sa mga Augustinian nga nagdumala sa simbahan sa ika-16 nga siglo. Ang imaheng ito ay popular sa mga ina na may mga maysakit; ipinakikita nila ang kanilang debosyon sa pamamagitan ng pag-iilaw ng mga espesyal na kandila at pagbubuhos ng kanilang mga pribadong petisyon. Kini nga imahe popular sa mga inahan nga adunay mga sakit ; ilang gipakita ang ilang debosyon pinaagi sa pagpasiga sa mga espesyal nga kandila ug pagbubo sa ilang pribadong mga petisyon. Ang Santa Ana Church , na kilala rin bilang Parish ng Our Lady of the Abandoned ay isang iglesya kolonyal na Espanyol na matatagpuan sa distrito ng Santa Ana sa Manila , Philippines . Ang Santa Ana Church , nga nailhan usab nga Parish of Our Lady of the Abandoned usa ka iglesia kolonyal nga iglesia nga Espanyol na makitan sa distrito sa Santa Ana sa Manila , Philippines . Ang parokya ay itinatag ng mga Franciscan missionary noong 1578 sa ilalim ng pagtataguyod ng Saint Anne . Ang parokya gitukod sa Franciscan nga mga misyonaryo niadtong 1578 ubos sa pgtaguyod ni Saint Anne . Ang kasalukuyang simbahang bato ay itinayo ni Father Vicente Ingles, OFM mula 1720 hanggang 1725 at itinalaga sa kasalukuyang patron nito, ang Our Lady of the Abandoned. Ang karon nga simbahan sa bato gitukod ni Father Vicente Ingles, OFM gikan sa 1720 hangtod sa 1725 ug gipahinungod sa iyang patron karon, ang Our Lady of the Abandoned. Ang revered image ng patron nito ay ginawa sa Valencia, Espanya noong 1713 at dumating sa Pilipinas noong 1717. Ang gitahud nga larawan sa patron niini gihimo sa Valencia, Espanya niadtong 1713 ug nakaabot sa Pilipinas sa 1717. Ang simbahan ay may dalawang National Cultural Treasures na ipinahayag ng National Museum of the Philippines ; ang Santa Ana Site Museum na matatagpuan sa kumbento patio at ang Camar’n de la Virgen (o ang Dressing Room ng Virgin). Ang simbahan adunay duha ka National Cultural Treasures nga gipahayag sa National Museum of the Philippines ; ang Santa Ana Site Museum nga makit an sa convent patio ug ang Camar’n de la Virgen (o ang Dressing Room of the Virgin). Ang bayan ng Santa Ana ay unang itinatag ng mga Espanyol na Franciscan missionaries noong 1578, sa isang paninirahan sa tabi ng isang sapa na nakakonekta sa Pasig River , na tinutukoy ng mga lokal na naninirahan bilang Sapa . Ang lungsod sa Santa Ana unang gitukod sa Espanyol Franciscan nga mga misyonaryo niadtong 1578, sa usa ka puy-anan sa daplin sa usa ka sapa nga nagkonektar sa Suba sa Pasig , diin ang mga lokal nga pumoluyo gitawag nga Sapa . Ang unang simbahan nito, na nakatuon sa kanilang titular patroness na si Saint Anne, ay ginawa ng nipa at kawayan hanggang sa isang dekreto mula sa Pamahalaan ng kolonyal noong 1599 ay pinahintulutan ang kautusang pangrelihiyon na itayo ang simbahan sa bato. Ang una nga simbahan, nga gipahinungod sa ilang titular nga patroness nga si Saint Anne, gihimo sa nipa ug kawayan hangtud nga ang usa ka dekreto gikan sa Gobyerno sa Colonial niadtong 1599 nagtugot sa relihiyosong mando sa pagtukod sa simbahan sa bato. Gayunpaman, ang konstruksiyon ay dumating lamang sa paligid ng 1720 sa direksyon ng pagkatapos parokya pari ng Santa Ana Fr. Vicente Ingles, OFM kung saan pinili ang isang bagong site, na kasalukuyang lokasyon ng istraktura. Bisan pa, ang pagtukod miabot lamang sa mga 1720 sa direksyon sa kanhi pari sa Santa Ana Fr. Vicente Ingles, OFM diin gipili ang usa ka bag-ong site, nga mao ang kasamtangan nga nahimutangan sa estraktura. Noong unang bahagi ng 1700, si Fr. Nagpunta si Ingles sa Valencia , Espanya . Sa unang bahin sa 1700, si Fr. Ang Ingles miadto sa Valencia , Spain . Ang prayle ay napakasaya ng isang sikat na imahen ng Our Lady na naging popular na espirituwal na atraksyon sa Valencia. Ang prayle kay lipay kaayo sa usa ka sikat nga imahe nga Our Lady na nahimong sikat nga espirituwal na atraksyon sa Valencia. Ang imahe ay kilala bilang Our Lady of the Abandoned. Ang imahe nailhan nga Our Lady of the Abandoned. Habang si Fr. Si Ingles ay nasa Valencia, sa taong 1713 siya ay nagpasya na magkaroon ng isang kopya ng imaheng ito para sa Santa Ana Parish, na nasa proseso ng pagtatayo malapit sa Maynila. Samtang si Fr. Ingles didto sa Valencia, sa tuig 1713 siya nakahukom nga adunay usa ka kopya niini nga imahe alang sa Santa Ana Parish, nga anaa sa proseso nga gitukod duol sa Manila. Pagkatapos ng paggalang na hawakan ang kopya sa orihinal na imahen, dinala ng prayle ang bagong imaheng replica sa Pilipinas sa 1717. Human sa matinahuron nga paghikap sa kopya sa orihinal nga larawan, gidala sa friar ang bag-ong imaheng replica sa Pilipinas sa 1717. Ang imahe ay pinarangalan sa Santa Ana mula noon. Ang imahe gipasidunggan sa Santa Ana sukad niadto. Nang maglaon, ang parokya ay naging kilala bilang Our Lady of the Abandoned Parish, katulad na ngayon, bagama't ang St. Anne ay pinarangalan sa iglesya na may estatwa sa kanya kasama ang batang si Mary sa isang niche na direkta sa itaas ng imahe ng Our Lady of ang Inabandunang. Sa kadugayan, ang parokya nailhan nga Our Lady of the Abandoned Parish, ingon sa karon, bisan pa nga si St. Anne gipasidunggan pa sa iglesya nga adunay estatwa sa iyang anak nga si Maria nga usa ka niche nga direkta sa ibabaw sa imahe sa Our Lady of ang Gibiyaan. Si Gobernador Heneral Francisco de la Cuesta, inalok ang kanyang "baston de mando" sa Nuestra Se–ora de los Desamparados de Manila at Iproklama ang pamagat (Gobernadora de la Ciudad de Manila). Si Governor General Francisco de la Cuesta, naghalad sa iyang "baston de mando" sa Nuestra Se–ora de los Desamparados de Manila ug giproklamar ang titulo (Gobernadora de la Ciudad de Manila). Ang Santa Ana Church ay nagsilbi rin bilang barracks para sa mga sugatang Amerikanong sundalo noong Digmaang Pilipino-Amerikano noong 1899. Ang Santa Ana Church nagsilbi usab nga baraks alang sa mga samaran nga mga sundalong Amerikano atol sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano niadtong 1899 Ang istraktura ng simbahan ay sumusunod sa estilo ng arkitektura ng Baroque gamit ang mga bloke ng adobe sa ibabaw nito sa ibabaw ng pader upang magbigay ng impresyon ng kalakasan. Ang istruktura sa simbahan nagsunod sa estilo sa arkitektura sa Baroque nga naggamit sa mga bloke sa adobe sa ibabaw sa ibabaw nga bahin sa dingding aron mahatag ang impresyon sa kabaskug. Ang plano sa sahig nito ay nabuo ang hugis ng isang Latin cross na nakatuon sa direksyon sa hilaga at timog, na may pangunahing pasukan na nakaharap sa hilaga. Ang salog nga plano nag-umol sa porma sa usa ka Latin krus oriented sa direksyon sa amihanan-habagatan, uban sa mga nag-unang agianan sa pagsulod nag-atubang sa amihanan. Ang facade ng simbahan ay nahahati sa tatlong antas ng mabigat na mga kurso ng molded string. Ang facade sa simbahan gibahin ngadto sa tulo ka ang-ang pinaagi sa mga kurso nga gi-molded. Ang pinakamataas na antas o ang pedimine ay adorned sa Vitruvian-scroll disenyo sa raking cornice at isang gitnang niche flanked may octagonal bintana. Ang labing taas nga ang-ang o ang pediment giadornohan sa disenyo sa scroll-Vitruvian sa pagkalot niini ug usa ka sentro nga dapit nga adunay mga octagonal nga bintana. Ang pangalawang antas ay binubuo ng mga kalahating bilog na mga bintana ng arko na natatakpan ng stained glass. Ang ikaduha nga lebel gilangkoban sa mga katungang lingin nga mga bintana nga gihaklapan og panapton nga bildo. Ang pinakamababang antas ay ang pangunahing pasukan na may dalawang niches na naglalaman ng mga statues ng St. Anne at St. Joachim , ang mga magulang ng Birhen Maria . Ang labing ubos nga lebel mao ang nag-unang agianan nga adunay duha ka mga niches nga adunay mga estatwa sa St. Anne ug St. Joachim , ang mga ginikanan sa Birhen Maria . Ang dekorasyon ay masusumpungan sa mga frame ng lateral niches at ang mga moldings sa cornices at ang apertures . Ang dekorasyon kay makita sa mga bayanan sa mga lateral niches ug ang mga moldings sa cornices ug mga apertures . Nakalakip sa kanang bahagi ng istraktura sa tabi ng facade ng iglesya ang apat na hugis-balangkas na octagonal bell tower , na ginawa rin ng mga bloke ng adobe at pinalamutian ng mabigat na mga kurso ng string at iba pang dekorasyon. Nalakip sa tuo nga bahin sa istruktura sa tupad sa facade sa simbahan mao ang four-floored octagonal bell tower , nga gama usab sa mga bloke nga adobe ug gidayandayan sa mabug-at nga mga kurso ug ubang dekorasyon. Ang baptistery o bautisterio ay matatagpuan sa base ng bell tower sa kanang bahagi ng vestibule o entrance hall. Ang baptistery o bautisterio kay nakit an sa base sa bell tower sa tuo nga bahin sa vestibule o entrance hall. Sa loob ng maliit na silid ay naglalaman ng baptismal font ng marmol at isang Neoclassical retablo na nagtatampok ng pagpipinta ng Bautismo ni Cristo na naka- frame sa pamamagitan ng dalawang mga hanay ng Corinto sa bawat panig. Sa sulod sa gamay nga lawak adunay marmol nga bunyaganan ug usa ka Neoclassical retablo nga nagpakita sa pagpintal sa Bautismo ni Kristo nga gibutang sa duha ka mga kolum sa Corinto sa matag kilid. Ang mga pagsisikap ng konserbasyon sa iglesya ng Santa Ana ay nagsiwalat na ang dalawang kuwadro na gawa ay talagang pinalamutian ang retablo ng baptisteryo. Ang mga paningkamot sa pag-amping sa Santa Ana nga iglesia nagpadayag nga ang duha ka mga dibuho sa tinuod nagdayandayan sa pagbalik sa bawtismohanan. Ang unang pagpipinta ay ginawa sa kahoy, na naglalarawan ng San Juan na Baptist na nagbubuhos ng tubig kay Jesu-Cristo, ang Banal na Espiritu kasama ng mga kerubinhigit sa kanila, at dalawang anghel na may hawak na pulang balabal upang masakop si Jesus. Ang unang pagpintal gihimo sa kahoy, nga gihulagway ni San Juan Bautista nga nagbubo sa tubig kang Jesu-Cristo, ang Balaang Espiritu uban sa mga kerubinlabaw sa kanila, ug duha ka mga manolonda nga nagkupot og pula nga kupo aron sa pagtabon kang Jesus. Ang sahig na gawa sa pagpipinta sa kalaunan ay sakop na may pagpipinta sa metal, na kung saan pinaka-malamang na may petsang sa paligid ng 1938. Ang salog nga buhat sa pagpintura sa kadugayan kay nasakop na sa naay pagpintura sa mtal, na kung asa pinaka-lamang na naay petsa sa palibot sa 1938. Ang ikalawang pagpipinta ay magkano ang mas simple na paglalarawan, ang pagbubuo ng mga lamang St. Juan Bautista, Hesus Kristo at ang Banal na Espiritu sa itaas ang mga ito. Ang ikaduha nga painting adunay mas simple nga paghulagway, nga naglangkob lamang si San Juan nga Baptist, si Jesu-Cristo ug ang Balaang Espiritu nga labaw sa kanila. Ang pangunahing altar ng tela o ang retablo ay nasa estilo ng churrigueresque , na nailalarawan sa pamamagitan ng mabibigat na dekorasyon, na higit na naka-highlight ng dahon ng ginto sa mga detalye nito. Ang nag-unang altar sa altar o ang retablo anaa sa estilo sa churrigueresque , gihulagway pinaagi sa mabug-at nga dekorasyon, nga gipunting sa dahon sa bulawan sa mga detalye niini. Mayroon itong labintatlo niches, naka-frame na may solomonic at churrigueresque haligi. Kini adunay napulo'g tulo ka mga niches, nga gibutangan sa solomonic ug churrigueresque nga mga kolum. Ang tabernakulo o Sagrario sinasakop ang gitnang niche sa mas mababang antas at ay flanked sa pamamagitan Franciscan mga Santo, lalo Saint Bonaventure , Saint Peter of Alcantara , Saint Bernardino ng Siena at Saint Clare . Ang tabernakulo o sagrario okupar sa sentro nga dapit sa ubos nga lebel ug gipataliwad-an sa Franciscano Santos, nga mao nga Santos sa Bonaventure , San Pedro sa Alcantara , nga Santos Bernardino sa Siena , ug sa Saint Clare . Ang gitnang niche ng pangalawang o pangunahing antas ay inookupahan ng Our Lady of the Abandoned sa gitna, na kung saan ay flanked ng mga imahe ng Saint Dominicat Saint Francis of Assisi , mga tagapagtatag ng mga Katolikong relihiyosong kautusan, at mga numero sa Bibliya na si San Juan Bautista at si San Juan na Evangelist . Ang sentro nga dapit sa ikaduha o pangunang lebel giokupahan sa Our Lady of the Abandoned sa sentro, nga gilibutan sa mga larawan ni San Dominicug si San Francis sa Assisi , mga tiagamuno sa Katolikong relihiyosong mga mando, ug mga simbolo sa Bibliya nga si San Juan nga Baptist ug si San Juan nga Ebanghelista . Ang mga niches sa itaas na antas ay naglalaman ng mga larawan ng Saint Anne (titular patron ng Santa Ana district) sa sentro na may Saint Peter at Saint Paul sa mga panig nito. Ang mga taas nga niches naglangkob sa mga hulagway ni Saint Anne (titular patron sa distrito sa Santa Ana) sa sentro uban sa Saint Peter ug Saint Paul sa mga kilid niini. Sa itaas, ang retablo ay larawan ng Saint Michael the Archangel , na kung saan ay na-flanked ng medallions na naglalaman ng mga larawan ng Saint Didacus at Saint Paschal Baylon . Sa ibabaw, ang retablo mao ang larawan ni San Miguel nga Arkanghel , nga gilibutan sa mga medalyon nga adunay mga gipintalan nga mga larawan ni San Didacus ug San Paschal Baylon . Ang loob ng istraktura ng simboryo na matatagpuan sa itaas ng transept crossing ay may dalawang layers ng balconies. Ang sulod sa estruktura sa simboryo nga nahimutang ibabaw sa transept crossing adunay duha ka lut-od sa balconies. Labing-anim na mga kuwadro na naglalarawan kay Jesus, ang labindalawang apostol (kasama si San Matthias sa halip na Judas Iscariote), ang mga ebanghelista na sina San Mark at Saint Luke , at si San Pablo ay pinalamutian ang unang antas ng balkonahe. Napulog-unom ka mga dibuho nga naghulagway kang Jesus, ang napulog duha ka apostoles (uban ni San Matthias inay ni Judas Iscariote), ang mga ebanghelista nga si San Mark ug San Lucas , ug si San Pablo nagdayandayan sa una nga balkonahe. Ang Camar’n de la Virgen (din Dressing Room ng Virgin) ay isang chapel room na matatagpuan sa likod ng pangalawang antas ng retablo kung saan ang imahe ng Our Lady of the Abandoned ay inilagay. Ang Camar’n de la Virgen (usab nga Dressing Room of the Virgin) usa ka chapel room nga nahimutang sa likod sa ikaduhang lebel sa retablo diin gibutang ang imahe sa Our Lady of the Abandoned. Itinayo ito sa parehong panahon ng iglesya ng Santa Ana at pinanatili ang marami sa mga tampok nito. Gitukod kini sa susamang panahon sama sa Santa Ana nga ug nagpabilin sa kadaghanan sa mga bahin niini. Maaari One aktwal na makita ang mga nabe ng simbahan ng iglesia mula sa may walong sulok naka-vault na niche ( hornacina ) kung saan ang Marian image nakatayo. Ang usa ka tinuod nga makatan-aw sa naba sa simbahan gikan sa octagonal vaulted niche ( hornacina ) diin ang imahe ni Marian nagbarug. Ang mataas na arko ng pagbubukas nito ay pinuputol ng isang malaking imperyong korona ng pilak (korona ng imperyo). Ang taas nga arko sa pag-abli niini giputol sa usa ka dakong imperyong korona nga pilak (imperyal nga korona). Sinasabing bahagi ng galleon na nagdala ng imahe ng Our Lady of the Abandoned mula sa Valencia, Espanya hanggang sa Manila-ang Santo Cristo de Burgos . Giingon nga kabahin sa galleon nga nagdala sa imahe sa Our Lady of the Abandoned gikan sa Valencia, Espanya hangtod sa Manila-ang Santo Cristo de Burgos . Ang mga hakbang sa sahig ay nakaluklok sa plataporma, kung saan ginagamit ang mga deboto upang umakyat upang halikan ang larawan. Ang mga kahoy nga mga ang-ang naglakip sa plataporma, diin asa gigamit ang deboto para musaka para halukan ang imahe. Sa kasalukuyan, ang mahabang kapa ng Birhen ay pinahintulutan na mahawakan o hinalikan. Sa pagkakaron, ang dugay nga kapa sa Birhen gitugotan nga mahikap o hagkan. Tunay na kapansin-pansin sa istruktura na ito ang mga kuwadro na gawa sa kisame at sa pasukan, na pinaniniwalaan na kasing dami ng Camar’n at ng simbahan mismo. Talagsaon nga nahibal-an sa niini nga istruktura mao ang mga painting sa kisame ug sa entrada, nga gituohan nga ingon ka tigulang sa Camar’n ug sa simbahan mismo. Ang sining tradisyon ng mga kuwadro na ito ay pag-aari ng panandaliang Estampita Edad ng sining ng Pilipino-Espanyol. Ang tradisyon sa arte sa kini nga mga pintura nahisakop sa labing ka dugay nga Panahon sa arte sa Pilipino-Espanyol. Ang mga kuwadro sa pasukan ay naglalarawan ng mga larawang may buhay na sukat ng mga arkanghel na si Saint Michaelat si Saint Gabriel na nagbabantay sa pinto, na pininturahan din ng isang makalangit na tanawin. Ang mga kuwadro sa ganghaan nagpakita sa mga sukat sa kinabuhi nga mga larawan sa arkanghel nga si Saint Michaelat Saint Gabriel nga nagbantay sa pultahan, nga gipintalan usab sa langitnong pagtan-aw. Ang kisame paintings ay naglalaman ng isang imahe ng Langit sa sentro na napapalibutan ng labing-isang mga bahagi ng pagpipinta na naglalarawan ng mga eksena mula sa buhay ni Maria at ni Jesus, mula sa pagkakasal diyan ni Maria kay Joseph sa Bautismo ni Jesus. Ang mga painting sa kisame adunay usa ka imahen sa Langit sa sentro nga gilibutan sa napulog usa ka bahin sa painting nga nagpakita sa mga talan-awon gikan sa mga kinabuhi ni Maria ug Jesus, gikan sa pagkaminyo ni Maria ngadto ni Joseph sa Bautismo ni Jesus. Ang gitnang pagpipinta ng Langit ay naglalarawan ng Banal na Trinity at ang lumuluhod na Birheng Maria, na may mga kerubin at mga anghel sa magkabilang panig. Ang sentral nga dibuho sa Langit naghulagway sa Balaang Trinidad ug sa nagluhod nga Birhen Maria, nga adunay mga kerubin ug mga anghel sa duha ka kilid. Dahil sa pangangalaga ng istraktura pati na rin ang hindi maaaring palitan na halaga ng mga kuwadro na gawa nito, na itinuturing na pinakamatanda na datable, ang Camar’n de la Virgen ay idineklarang National Cultural Treasure noong Nobyembre 2008 ng National Museum of the Philippines. Tungod sa pagpreserbar sa istruktura ingon man ang dili mapulihan nga mga kantidad sa mga painting niini, nga giisip nga labing daan, ang Camar’n de la Virgen gideklarar nga National Cultural Treasure niadtong Nobyembre 2008 sa National Museum of the Philippines. Matatagpuan sa likod ng Santa Ana Church ay ang Capillita de la Virgen del Pozo (Maliit na Chapel ng Birhen ng Well). Nahimutang sa luyo sa Santa Ana Church mao ang Capillita de la Virgen del Pozo (Small Chapel sa Birhen sa Well). Mas mahusay na kilala bilang ang Pozo de la Virgen (Well ng Virgin), ito ay matatagpuan sa isang mahusay o tagsibol, na kung saan ay naniniwala na naglalaman ng nakapagpapagaling na tubig. Mas maayo nga nailhan ingon nga ang Pozo de la Virgen (Maayo sa Birhen), kini nahimutang sa usa ka atabay o tingpamulak, nga gituohan nga naglangkob sa pag-ayo sa mga tubig. Ang eksaktong petsa ng konstruksiyon nito ay kasalukuyang hindi kilala, bagaman ito ay karaniwang ipinapalagay na sa paligid ng ika-18 siglo; halos pareho ang panahon ng pagtatayo ng Santa Ana Church. Ang eksaktong petsa sa pagtukod niini wala pa mahibaloi, bisan pa kini sa kadaghanan gituohan nga ika-18 siglo; halos pareho nga panahon sama sa pagtukod sa Santa Ana Church. Ang Pozo de la Virgen enshrines isang ika-18 na siglo kahoy at ivory mapawi ang imahe ng Ang aming Lady ng Inabandunang, inilagay sa isang mababang angkop na lugar at lumitaw na pagguguwardiya ang banal na balon na nasa harap nito. Ang Pozo de la Virgen naghimo sa usa ka kahoy nga 18th siglo ug garing nga nakuha ang imahe sa Our Lady of the Abandoned, gibutang sa usa ka ubos nga dapit ug nakita nga nagbantay sa sagradong atabay nga anaa sa atubangan niini. Ang pinto ng sahig na gawa sa kahoy, na sinasakop ang karamihan sa espasyo ng sahig, ay nagbukas ng daan patungo sa balon. Usa ka pultahan sa lit-ag nga kahoy, nga nag-okupar sa kadaghanan sa luna sa salog, nagbukas sa agianan paingon sa atabay. May sampung mga hakbang na bato na humahantong sa antas ng tubig, na nilalaman sa loob ng isang maliit na bato-at-kongkreto arched kamara. Adunay napulo ka mga lakang sa bato nga mosangpot sa lebel sa tubig, nga anaa sulod sa usa ka gamay nga bato-ug-kongkreto nga arched nga lawak. Sa panahon ng epidemya ng typhoid noong 1920, ang balon ay napipilitan na sarado dahil sa mga suliranin sa kalinisan at sa panahon ng pag-aayos ng 1977-85 na sa kalaunan ay natago at pinalamutian ng mga sirang tile mula sa Camarin de la Virgen . Atol sa epidemya sa tipos niadtong 1920, ang atabay napugos sa pagsira tungod sa mga sulud sa kahinlo ug sa pag-ayo sa 1977-85 nga kini gisemento ug gidekorasyonan sa nabuak nga tiles gikan sa Camarin de la Virgen . Noong 2011 ang Pozo de la Virgen ay muling binuksan pagkatapos ng 92 taon na nakatago mula sa publiko. Niadtong 2011 ang Pozo de la Virgen gibalik pag-usab human sa 92 ka tuig nga gitago gikan sa publiko. Kasama sa simbahan ng Santa Ana ang kumbento , na itinayo din sa parehong panahon bilang iglesia sa ilalim ng direksyon ni Fr. Vicente Ingles. Ang kasikbit nga simbahan sa Santa Ana mao ang kombento , nga gitukod usab sa samang panahon nga ang simbahan ubos sa direksyon ni Fr. Vicente Ingles. Ang ground floor ay isang bato at clay tile cloister na nakapalibot sa grassy patio . Ang salog sa yuta mao ang usa ka bato ug tisa nga tile nga cloister nga naglibot sa grassy patio . Sa itaas ng silid ay isang sahig na gawa sa koridor na may capiz at salamin na bintana at mataas na pintuan na humahantong sa mga quarters ng pari, ang choir loft at isang silid na dating ginamit bilang library. Sa ibabaw sa kwarto adunay usa ka kahoy nga koridor nga adunay capiz ug mga bildo nga bintana ug taas nga pultahan nga padulong sa mga hawanan sa pari, ang koro sa itaas sa balay ug usa ka kwarto nga kaniadto gigamit ingon usa ka librarya. Noong 1966, ang mga archaeological excavations ay isinagawa ng National Museum of the Philippines sa patyo at sa patyo, na naglalabas ng 71 mga libing ng tao na nakipagtalik noong ika-11 ng ika-14 hanggang ika-14 na siglo mula sa nauugnay na Chinese ceramics na nakuhang muli sa mga libingan. Kaniadtong 1966, ang mga arkeolohiko nga pagpangubkob gihimo sa National Museum of the Philippines sa nataran ug sa nataran, nga namugna sa 71 nga mga lubong sa tawo nga nagsugod kaniadtong ika-11 ug ika-14 nga siglo gikan sa mga may kalabutan nga Intsik seramik nabawi sa mga lubnganan. Ang bulk ng mga data na natipon tungkol sa pre-Hispanic kultura ng Santa Ana na humantong sa ang konstruksiyon ng isang site museum sa patio, na kung saan ay mamaya ipinahayag ng isang National Cultural Treasure noong Agosto 1973 sa kabutihan ng Presidential Decree No. 260. Ang kadaghanan sa mga datos nga natapok mahitungod sa kultura nga pre-Hispanic sa Santa Ana mitultol sa pagtukod sa usa ka museum sa site sa patio, nga sa wala madugay gideklarar nga usa ka National Cultural Treasure niadtong Agosto 1973 pinaagi sa gahum sa Presidential Decree No. 260. Ang Iglesia ng Santa Ana ay itinalaga ng National Historical Commission of the Philippines (pagkatapos ng Komite ng Pananaliksik at Marker ng Pangkasaysayan ng Pilipinas ) bilang isang Historic Building noong 1936 na may isang makasaysayang marker para sa pagiging ang unang misyon ng Franciscan na itinatag sa labas ng Maynila. Ang Santa Ana Church gitudlo sa National Historical Commission sa Pilipinas (kaniadto sa Philippine Historical Research ug Markers Committee ) isip usa ka Historic Building niadtong 1936 nga adunay usa ka makasaysayan nga timaan sa pagka una nga misyon sa Franciscan nga natukod sa gawas sa Manila. Ang Santa Ana Site Museum na matatagpuan sa kumbento patio at ang Camar’n de la Virgen ay ipinahayag bilang National Cultural Treasure noong Agosto 1973. Ang Santa Ana Site Museum nga nahimutang sa kumbento sa kumbento ug ang Camar’n de la Virgen gipahayag nga National Cultural Treasure kaniadtong Agosto 1973. Ang Archdiocesan Shrine ng Our Lady of Guidance , na kilala rin bilang Ermita Shrine o Ermita Church ay isang shrine na matatagpuan sa distrito ng Ermita sa lungsod ng Manila , Philippines . Ang Archdiocesan Shrine sa Our Lady of Guidance , nga gitawag usab nga Ermita Shrine o Ermita Church usa ka shrine nga nahimutang sa distrito sa Ermita sa siyudad sa Manila , Pilipinas . Ang simbahan ay tahanan ng imaheng Marian ng Immaculate Concepcion na kilala bilang Nuestra Se–ora de Gu’a , na itinuturing na pinakaluma sa Pilipinas, at kung kanin ang karangalan ang opisyal na pinangalanan at iginawad sa simbahan. Ang simbahan gipuy-an sa imahe ni Marian sa Immaculate Concepcion nga nailhang Nuestra Se–ora de Gu’a , nga giisip nga labing tigulang sa Pilipinas, ug sa kang kinsang dungog ang simbahan opisyal nga ginganlan ug gipahinungod ngadto sa. Nagsimula ang iglesya bilang isang simpleng dambana na gawa sa kawayan, nipa, at molave wood na itinayo upang ilagay ang imahen ng Our Lady of Guidance sa lugar kung saan ito natagpuan sa 1571 ng mga sundalong Espanyol sa ilalim ni Miguel Lopez de Legazpi . Ang simbahan nagsugod ingon nga usa ka rustic shrine nga gama sa kawayan, nipa, ug molave nga kahoy nga gitukod aron ibutang ang imahen sa Our Lady of Guidance sa lugar diin kini nakita sa 1571 sa mga sundalong Espanyol ubos ni Miguel Lopez de Legazpi . Sa dakong huli, ang shrine ay naging isang kapilya na itinayo noong 1606 bilang bahay para sa imahen at tinawag na La Ermita ("Ang Kapilya" sa Ingles). Ang shrine sa kadugayan nahimong usa ka kapilya nga gitukod sa 1606 isip balay alang sa imahe ug gitawag nga La Ermita ("The Chapel" sa English). Binibigyan din ng salita ang pangalan sa kasalukuyang distrito sa Maynila kung saan matatagpuan ang kapilya. Ang pulong usab naghatag sa ngalan sa karon nga distrito sa Manila diin nahimutang ang kapilya. Ang simbahan ay nasira maraming beses dahil sa lindol. Ang simbahan naguba sa daghang mga higayon tungod sa mga linog. Bilang karagdagan, ang imahe ay dapat ilipat sa Manila Cathedral para sa pag-iingat sa panahon ng pananakop ng Maynila sa Maynila noong 1762-1764. Dugang pa, ang imahe kinahanglan ibalhin sa Manila Cathedral alang sa pag-aman sa panahon sa pagsakop sa Manila sa Manila sa 1762-1764. Ang isang mas permanenteng simbahan ng bato ay itinayo noong 1810; ang imahe ay ibinalik sa simbahan noong 1918. Ang usa ka mas permanenteng simbahan sa iglesia gitukod niadtong 1810; ang imahe gibalik sa simbahan niadtong 1918. Noong 1945 malapit sa pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig , ang simbahan ay nabawasan sa pagkasira sa panahon ng Labanan ng Maynila . Niadtong 1945 sa hapit na ang Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , ang iglesya nahugno sa panahon sa Gubat sa Manila . Gayunpaman, ang imahe ay na-save mula sa pagkawasak at pansamantalang pinananatili sa isang pribadong tirahan. Bisan pa, ang imahe naluwas gikan sa kalaglagan ug temporaryo nga gitipigan sa usa ka pribadong pinuy-anan. Nagsimula ang pagtatrabaho para sa muling pagtatayo ng simbahan noong 1947 sa isang bagong disenyo ng arkitekto na si Carlos A. Santos-Viola . Ang trabaho nagsugod alang sa pagtukod pag-usab sa simbahan niadtong 1947 uban sa usa ka bag-o nga plano sa arkitekto Carlos A. Santos-Viola . Noong 1953, ang muling pagtatayo ay nakumpleto at ang imahe ay ibinalik sa bagong simbahan. Pagka 1953, ang pagtukod pag-usab nahuman ug ang imahe gibalik sa bag-ong simbahan. Noong Disyembre 3, 2005, ang arsobispo ng Maynila na si Most Rev. Gaudencio B. Cardinal Rosales , ang DD ay nakataas ang katayuan ng simbahang ito sa isang shrio ng archdiocesan. Niadtong Disyembre 3, 2005, ang Arsobispo sa Manila nga Most Rev. Gaudencio B. Cardinal Rosales , ang DD nagtuboy sa kahimtang sa simbahan sa usa ka simbahan sa archdiocesan. Ang Rizal Park ( Filipino : Liwasang Rizal , Espanyol : Parque Rizal ), na kilala rin bilang Luneta Park o simpleng Luneta , ay isang makasaysayang parke ng lunsod sa Pilipinas . Ang Rizal Park (Filipino Rizal, Spanish Parque Rizal), nailhan usab nga Luneta Park o yano nga Luneta, usa ka makasaysayanon nga parke sa kasyudaran sa Pilipinas. Matatagpuan sa Roxas Boulevard , Manila , na katabi ng lumang napapaderan na lungsod ng Intramuros , isa ito sa pinakamalaking parke ng lunsod sa Asya. Nahimutang sa Roxas Boulevard , Manila , nga kasikbit sa kanhi naputos nga siyudad sa Intramuros , usa kini sa pinakadakong parke sa siyudad sa Asya. Ito ay isang paboritong lugar sa paglilibang, at madalas na binibisita tuwing Linggo at pambansang piyesta opisyal . Kini usa ka paborito nga dapit nga kalingawan, ug kanunay nga gibisita sa mga Dominggo ug mga pista opisyal . Ang Rizal Park ay isa sa mga pangunahing atraksyong panturista ng Maynila. Ang Rizal Park usa sa mga nag-unang tourist attractions sa Manila. Nakatayo sa pamamagitan ng Manila Bay , ito ay isang mahalagang site sa kasaysayan ng Pilipinas . Gipahimutang sa Manila Bay, kini usa ka hinungdan nga luna sa kasaysayan sa Pilipinas. Ang pagsasakatuparan ng pambansang bayani na si Jose Rizal noong Disyembre 30, 1896 ay nagbalataw sa mga sunog ng 1896 Rebolusyong Pilipino laban sa Kaharian ng Espanya . Ang pagpatay sa nasudnong bayani nga si Jose Rizal niadtong Disyembre 30, 1896 nagpadagan sa mga siga sa 1896 nga Rebolusyong Pilipino batok sa Gingharian sa Espanya . Ang lugar na ito ay opisyal na pinalitan ng pangalan ng Rizal Park sa kanyang karangalan, at ang monumento na nagsasagawa ng kanyang labi ay nagsisilbing simbolo ng simbolo ng parke. Ang maong lugar opisyal nga gipasidunggan nga Rizal Park sa iyang kadungganan, ug ang monumento nga naglangkob sa iyang patayng lawas nagsilbing simbolo sa simbolo. Ang Deklarasyon ng Kalayaan ng Pilipinas mula sa Estados Unidos ay ginanap sa Hulyo 4, 1946 bilang mga pampulitikang raliya kabilang ang mga nina Ferdinand Marcos at Corazon Aquino noong 1986 na nagtapos sa EDSA Revolution . Ang Deklarasyon sa Independence sa Pilipinas gikan sa Estados Unidos gipahigayon dinhi sa Hulyo 4, 1946 ingon sa mga kaulahian nga mga rali sa politika lakip niadtong ni Ferdinand Marcos ug Corazon Aquino niadtong 1986 nga mitapos sa EDSA Revolution . Matatagpuan ang Luneta sa hilagang hangganan ng Roxas Boulevard . Ang Luneta nahimutang sa amihanang tumoy sa Roxas Boulevard . Sa silangan ng boulevard , ang parke ay hangganan ng Taft Avenue , Padre Burgos Avenue at Kalaw Avenue . Sa sidlakan sa boulevard , ang parke gilibutan sa Taft Avenue , Padre Burgos Avenue ug Kalaw Avenue . Sa kanluran ay ang na- reclaim na lugar ng park na bounded sa Katigbak Drive, South Drive, at sa baybayin ng Manila Bay . Sa kasadpan mao ang gi-reclaim nga lugar sa parke nga gilibutan sa Katigbak Drive, South Drive, ug sa baybayon sa Manila Bay . Ang kasaysayan ng Rizal Park ay nagsimula noong 1820 nang ang Paseo de Luneta ay nakumpleto sa timog ng mga dingding ng Maynila sa isang malagkit na patch ng lupain sa tabi ng beach sa panahon ng Espanyol na panuntunan. Ang kasaysayan sa Rizal Park nagsugod niadtong 1820 sa dihang nahuman ang Paseo de Luneta sa habagatang bahin sa mga bongbong sa Manila sa usa ka lagpad nga patag sa yuta nga nahimutang sa baybayon atol sa pagmando sa Espanya. Bago ang parke, ang marshy land ay ang lokasyon ng isang maliit na bayan na tinatawag na Nuevo Barrio (Bagong Bayan o Bagumbayan sa wikang Tagalog ) na itinayo noong 1601. Sa wala pa ang parke, ang marshy nga yuta mao ang nahimutangan sa usa ka gamay nga lungsod nga gitawag og Nuevo Barrio (New Town o Bagumbayan sa Tagalog nga pinulongan ) nga nagsugod sa 1601. Ang bayan at ang mga simbahan nito, na malapit sa napapaderan na lungsod, ay ginamit ng madiskarteng takpan ng British sa kanilang pag-atake. Ang lungsod ug ang mga simbahan niini, nga duol sa pinarilang siyudad, ang gigamit sa estratehikong paagi gitabon sa mga British atol sa ilang pag-atake. Inaasahan ng mga awtoridad ng Espanyol ang panganib na ibinabanta ng mga pamayanan na agad na napalibot sa Intramuros sa mga tuntunin ng mga panlabas na pag-atake. Gipaabut sa mga awtoridad sa Espanya ang peligro nga gipahamtang sa mga komunidad nga gilibot sa Intramuros sa mga termino sa mga pag-atake sa gawas. Gayunpaman ang mga opisyal ng Iglesia ay nagtataguyod para sa mga nayon na ito na manatili. Bisan pa ang mga opisyal sa Simbahan nagpasiugda nga magpabilin kini nga mga baryo. Dahil sa bahagi na kanilang nilalaro sa panahon ng British Invasion, sila ay nalilimas matapos ang maikling panuntunanng Britanya mula 1762 hanggang 1764. Tungod sa bahin nga ilang gipatukar atol sa Pagsulong sa Britanya, sila nalimpyo human sa mubo nga lagdasa British gikan sa 1762 ngadto sa 1764. Ang simbahan ng Bagumbayan ay orihinal na nagsimula sa Black Nazarene . Ang simbahan sa Bagumbayan orihinal nahipatik sa Black Nazarene . Dahil sa pagkakasunud-sunod upang sirain ang nayon at simbahan nito, ang imahe ay inilipat una sa San Nicolas de Tolentino pagkatapos sa Quiapo Church . Tungod sa mando sa paglaglag sa balangay ug sa simbahan niini, ang imahe gibalhin una sa San Nicolas de Tolentino dayon sa Quiapo Church . Ito ay dahil ipinagunita ng Traslacion ng reliko tuwing Enero 9, na mas karaniwang kilala bilang Pista ng Black Nazarene. Tungod kay gisaulog sa Traslacion ang relic kaniadtong Enero 9, nga mas nailhan nga Pista sa Itom nga Nazareno. Ito ang dahilan kung bakit nagsimula ang mga prosesyon noong Enero 9 sa parke simula noong 2007. Kini ang hinungdan nga ang mga prosesyon nagsugod sa Enero 9 sa parke sukad 2007. Pagkatapos ng pag-alis ng pamayanan ng Bagumbayan, ang lugar ay naging kilalang Bagumbayan Field kung saan ang Cuartel la Luneta (Luneta Barracks), isang Espanyol Militar Hospital (na kung saan ay nawasak ng isa sa mga lindol ng Maynila), at isang moat-napalibutan na gawain ng ang napapaderan na lungsod ng Manila, na kilala bilang Luneta ( lunette ) dahil sa hugis ng gasuklay nito . Human sa paghawan sa Bagumbayan settlement, ang dapit nga sa ulahi nahimong nailhan nga Bagumbayan Field diin ang Cuartel la Luneta (Luneta Barracks), usa ka Espanyol Military Hospital (nga gilaglag sa usa sa mga linog sa Manila), ug ang usa ka trinsera-gilibotan outwork sa ang kinutaang siyudad sa Manila, nailhan nga Luneta ( lunette ) tungod sa porma sa crescent niini. Ang West ng Bagumbayan Field ay ang Paseo de la Luneta (Plaza ng Lunette) na pinangalanang matapos ang pagpapalaki, hindi dahil sa hugis ng plaza na haba ng 100-by-300 metro na rektanggulo na natapos ng dalawang kalahating bilog . Ang West sa Bagumbayan Field mao ang Paseo de la Luneta (Plaza of the Lunette) nga ginganlan gikan sa fortification, dili tungod sa porma sa plaza nga usa ka taas nga 100-by-300-meter rectangle nga natapos sa duha ka semicircle . Ito ay pinangalanang Paseo de Alfonso XII (Plaza ng Alfonso XII), pagkatapos ng Alfonso XII , Hari ng Espanya sa panahon ng kanyang paghahari mula 1874 hanggang 1885. Ginganlan usab kini og Paseo de Alfonso XII (Plaza sa Alfonso XII), human sa Alfonso XII , Hari sa Espanya sa panahon sa iyang paghari gikan sa 1874 ngadto sa 1885. Ang Paseo de la Luneta ang sentro ng panlipunang aktibidad para sa mga tao ng Manila sa maagang oras ng gabi. Ang Paseo de la Luneta mao ang sentro sa sosyal nga kalihokan alang sa mga tawo sa Manila sa sayo sa kagabhion. Ang liwasan na ito ay nakaayos sa mga landas at lawns at napapalibutan ng isang malawak na daanan na tinatawag na "La Calzada" (The Road) kung saan nagpapalibot ang mga kargamento. Kini nga plasa gihikay sa mga agianan ug mga lagwerta ug gilibutan sa usa ka halapad nga dalan nga gitawag og "La Calzada" (The Road) diin ang mga kargada nag-circulate. Noong panahon ng Espanyol mula 1823 hanggang 1897 lalong lalo na sa huli, ang lugar ay naging bantog para sa mga pampublikong executions. Atol sa Espanyol nga panahon gikan sa 1823 ngadto sa 1897 ilabi na sa ulahing bahin, ang dapit nahimong bantugan alang sa publikong eksekusyon. Isang kabuuan ng 158 pampulitika kaaway ng Espanya ay naisakatuparan sa parke. Usa ka 158 ka mga kaaway sa politika sa Espanya ang gipatay sa parke. Noong Pebrero 17, 1872, tatlong Pilipino pari, Mariano Gomez , Jose Burgos , at Jacinto Zamora , kapag pinagsama-sama na kilala bilang Gomburza , ay naisakatuparan sa pamamagitan ng garote , inakusahan ng subersyon na magmumula mula sa 1872 Cavite mutiny . Niadtong Pebrero 17, 1872, tulo nga Pilipinong mga pari, Mariano Gomez, Jose Burgos, ug Jacinto Zamora, nang kolektibong nailhan nga Gomburza, gipatay sa usa ka botelya, nga giakusahan sa pagbabag gikan sa 1872 Cavite mutiny. Ang bronze-and-granite na Rizal monument ay kabilang sa mga pinakasikat na palatandaan ng lilok sa bansa. Ang tumbaga-ug-granite nga monumento ni Rizal usa sa labing inila nga landmark sa nasud. Ito ay halos protocol para sa pagbisita sa mga dignitaryo upang maglagay ng isang korona sa bantayog. Hapit kini nga protocol alang sa pagbisita sa mga dignitaryo sa pagbutang sa usa ka bulak diha sa monumento. Matatagpuan sa monumento ay hindi lamang ang rebulto ng pambansang bayani, kundi pati na rin ang kanyang labi. Ang nahimutang sa monumento dili lamang ang estatuwa sa nasudnong bayani, kondili usab ang iyang patayng lawas. Noong Setyembre 28, 1901, inaprubahan ng Komisyon ng Pilipinas ng Estados Unidos ang Batas Bilang 243, na magtatayo ng isang monumento sa Luneta upang gunitain ang alaala ni Jose Rizal, patriot Pilipino, manunulat at makata. Niadtong Septembre 28, 1901, giaprobahan sa Komisyon sa Pilipinas sa Estados Unidos ang Act No. 243, nga magtukod og usa ka monumento sa Luneta aron paghandom sa panumduman ni Jose Rizal, patriyotikong Pilipino, magsusulat ug magbabalak. Ang komite na nabuo sa pamamagitan ng pagkilos ay nagkaroon ng internasyonal na kompetisyon sa disenyo sa pagitan ng 1905 at 1907 at inanyayahan ang mga eskultor mula sa Europa at Estados Unidos na magsumite ng mga entry na may tinatayang gastos na P 100,000 gamit ang mga lokal na materyales. Ang komite nga gipamugna sa aksyon adunay usa ka internasyonal nga kompetisyon sa pagdesinyo sa taliwala sa 1905 ug 1907 ug giimbitahan ang mga eskultor gikan sa Europa ug Estados Unidos aron isumite ang mga entry sa gibanabana nga gasto P 100,000 nga naggamit sa lokal nga mga materyales. Ang unang nagwagi ay si Carlos Nicoli ng Carrara, Italy para sa kanyang scaled model na plaster na may pamagat na "Al Martir de Bagumbayan" (Sa Martyr ng Bagumbayan) na nagtaguyod ng 40 iba pang natanggap na mga entry. Ang una nga nagdaog mao si Carlos Nicoli sa Carrara, Italy alang sa iyang scaled plaster model nga giulohan nga 'Al Martir de Bagumbayan' (Sa Martyr of Bagumbayan) nga nakakuha 40 ka uban pang nakadawat mga entry. Ang kontrata bagaman, ay iginawad sa second-placer Swiss sculptor na nagngangalang Richard Kissling para sa kanyang "Motto Stella" (Guiding Star). Ang kontrata, gihatagan sa ikaduhang dapit nga Swiss sculptor nga si Richard Kissling alang sa iyang "Motto Stella" (Guiding Star). Matapos ang higit sa labindalawang taon ng pag-apruba nito, ang dambana ay sa wakas ay ipinakita noong Disyembre 30, 1913 sa panahon ng ika-17 anibersaryo ng kamatayan ni Rizal. Human sa kapin sa napulog duha ka tuig sa pag-uyon niini, ang shrine sa katapusan gipadayag sa Disyembre 30, 1913 sa panahon sa ika-17 nga anibersaryo sa kamatayon ni Rizal. Ang kanyang tula na " Mi Ultimo Adios " ("My Last Farewell") ay nakasulat sa memorial plaka. Ang iyang balak nga " Mi Ultimo Adios " ("My Last Farewell") gisulat sa memorial plaque. Ang site ay patuloy na binantayan ng seremonya ng mga sundalo ng Marine Marine Marine at Escort Group ng Philippine Marine Corps. Ang maong site padayon nga gibantayan sa mga seremonya nga sundalo sa Marine Marine Marine Security and Escort Group. Noong 1902, kinomisyon ni William Taft si Daniel Burnham , arkitekto at tagaplano ng lungsod, upang gawin ang plano ng lungsod ng Manila. Kaniadtong 1902, gisugo ni William Taft si Daniel Burnham, ang arkitekto ug taglaraw sa syudad, aron mapalambo ang plano sa lungsod sa Manila. Ang mga gusali ng gobyerno ay magkakaroon ng mga Neo-classical na edipisyo sa mga hanay ng Greco-Roman. Ang mga bilding sa gobyerno adunay mga Neo-classical nga edipisyo sa Greco-Roman nga mga kolum. Pinili ni Burnham ang Luneta bilang lokasyon ng bagong sentro ng pamahalaan. Gipili ni Burnham ang Luneta isip nahimutangan sa bag-ong sentro sa gobyerno. Ang isang malaking Capitol building, na kung saan ay itinataya na ang bersyon ng Washington ng Washington Capitol, ay magiging pangunahing nito. Ang usa ka dako nga tinukod sa Kapitolyo, nga gibanabana nga bersyon sa Washington sa Kapitolyo, ang mahimong panguna niini. Ito ay napapalibutan ng iba pang mga gusali ng pamahalaan, ngunit dalawa lamang sa mga gusaling iyon ang itinayo sa paligid ng Agrifina Circle, na nakaharap sa isa't isa. Kini gipalibutan sa uban pang mga building sa gobyerno, apan duha ra ang mga edipisyo nga gitukod sa palibot sa Agrifina Circle, nga nag-atubang sa usag usa. Ang mga ito ay ang Kagawaran ng Agrikultura (ngayon ang National Museum of Anthropology ) at ang Kagawaran ng Pananalapi (ngayon ang Kagawaran ng Turismo at sa lalong madaling panahon upang maging National Museum of Natural History). Kini ang Departamento sa Agrikultura (karon National Museum of Anthropology) ug ang Department of Finance (karon ang Department of Tourism ug sa dili madugay mahimong National Museum of Natural History). Ang dalawang gusali na ito ay nakumpleto bago ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Kining duha ka mga bilding nahuman sa wala pa ang Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Ang Makasaysayang Luneta Park Ang Luneta o Rizal Park ay sikat sapagkat ito ang naging lugar kung saan ang pambansang bayani ng bansa Jose Rizal ay pinatay sa harap ng sambayanang Pilipino sa panahon ng kolonyal na Espanyol. Ang Kasaysayan sa Luneta Park, ang sikat nga Luneta o Rizal Park bantog tungod sa lugar diin gipatay ang nasyonal nga bayani nga si Jose Rizal sa wala pa ang mga Pilipino sa panahon sa kolonyal sa Espanya. Nagsimula ang kasaysayan ng parke noong unang bahagi ng 1800 sa ilalim ng panuntunan ng Espanya. Ang kasaysayan sa parke nagsugod sa unang bahin sa tuig 1800 ubos sa pagmando sa Espanya. Ang pangalan na "Luneta" ay nagmula sa salitang "Luna" dahil ang lugar ay hugis na parang buwan. Ang ngalan nga "Luneta" gikuha gikan sa pulong nga "Luna" tungod kay ang maong lugar nahulma sama sa usa ka bulan. Bago ang dating pangalan ng lugar ay Bagumbayan (bagong bayan) at kalaunan ay pinangalanang Luneta . Sa wala pa ang ngalan sa lugar mao ang Bagumbayan (bag-ong lungsod) ug sa ulahi ginganlan si Luneta. Noong Agosto 1954, itinayo ni Pangulong Ramon Magsaysay ang Komisyon ng Centennial ng Jose Rizal upang organisahin at pamahalaan ang mga pagdiriwang para sa ika-100 taon ng kapanganakan ni Jose Rizal. Niadtong Agosto 1954, gimugna ni Presidente Ramon Magsaysay ang Jose Rizal National Centennial Commission aron sa pag-organisar ug pagdumala sa mga pagsaulog sa ika-100 nga tuig sa pagkatawo ni Jose Rizal. Kasama sa mga plano nito ang pagtatayo ng grand monument ni Jose Rizal at ng Rizal Memorial Cultural Center na naglalaman ng national theater, national museum, at national library sa Luneta. Lakip sa mga plano niini ang pagpatukod sa dakong monumento ni Jose Rizal ug ang Rizal Memorial Cultural Center nga adunay sulud nga teatro, usa ka nasyonal nga museyo, ug usa ka nasudnon nga librarya sa Luneta. Ang site ay ipinahayag na isang pambansang parke noong Disyembre 19, 1955 dahil sa Proclamation No. 234 na pinirmahan ni Pangulong Magsaysay. Ang dapit gideklarar nga usa ka nasyonal nga parke sa Disyembre 19, 1955 pinaagi sa Proclamation No. 234 nga gipirmahan ni Presidente Magsaysay. Ang Luneta National Park ay sumasaklaw sa isang lugar na humigit-kumulang na 16.24 ektarya na sumasaklaw sa lugar na nakapalibot sa Rizal Monument. Ang Luneta National Park adunay gilay-on nga mga 16.24 ektarya nga naglibot sa lugar nga naglibot sa Monumento sa Rizal. Ang Komisyon ng Mga Parke at Wildlife (ngayon ang Biodiversity Management Bureau ) ang namamahala sa lugar sa pagtatatag nito bilang isang protektadong lugar. Ang Commission of Parks ug Wildlife (karon ang Biodiversity Management Bureau ) maoy nagdumala sa maong lugar sa pagtukod niini isip protektadong lugar. Noong 1957, inilabas ni Pangulong Carlos P. Garcia ang Proclamation No. 470 na naglilipat sa administrasyon ng pambansang parke sa Jose Rizal National Centennial Commission. Kaniadtong 1957, giluwatan ni Presidente Carlos P. Garcia ang Proklamasyon No. 470 nga pagbalhin sa administrasyon sa parke sa nasud ngadto sa Jose Rizal National Centennial Commission. Noong 1961, sa pagdiriwang ng sentenaryo ng kapanganakan ni Rizal, ang National Library ay inagurahan sa parke. Sa 1961, sa pagsaulog sa sentenaryo sa pagkatawo ni Rizal, ang National Library gi-inagurahan sa parke. Ang pamamahala nito ay ipinasa sa National Development Committee, isang nakalakip na ahensiya ng Kagawaran ng Turismo , na nilikha noong 1963 ni Pangulong Diosdado Macapagal . Ang pagdumala niini gitunol ngadto sa National Parks Development Committee, usa ka ahensya sa Department of Tourism nga gimugna niadtong 1963 ni Presidente Diosdado Macapagal . Noong 1967, ang Luneta National Park ay pinalitan ng pangalan sa Rizal Park kasama ang pagpirma ng Proclamation No. 299 ni Pangulong Ferdinand Marcos . Sa 1967, ang Luneta National Park ngalan sa Rizal Park uban sa pagpirma sa Proclamation No. 299 ni Presidente Ferdinand Marcos . Noong Hunyo 12, 1998, ang parke ay nagho-host ng maraming kasiyahan na nagbukas sa 1998 Philippine Centennial , ang pangyayaring nag-alaala ng isang daang taon simula ng Deklarasyon ng Kalayaan mula sa Espanya at ang pagtatatag ng Unang Republika ng Pilipinas . Niadtong Hunyo 12, 1998, ang parke adunay daghan nga mga kasadya nga nagbukas sa 1998 Philippine Centennial , ang panghitabo nga nagsaulog sa usa ka gatos ka tuig sukad sa Deklarasyon sa Independensya gikan sa Espanya ug ang pagtukod sa Unang Republika sa Pilipinas . Ang mga pagdiriwang ay pinangunahan ni dating Pangulong Fidel V. Ramos . Ang mga selebrasyon gipangunahan ni kanhi Presidente Fidel V. Ramos . Ang National Museum ng Pilipinas ay isang umbrella organization ng gobyerno na nangangasiwa sa isang bilang ng mga pambansang museo sa Pilipinas kabilang ang etnograpiko, antropolohiko, arkeolohikal at visual na sining koleksyon. Ang National Museum sa Pilipinas mao ang usa ka payong nga organisasyon sa gobyerno nga nagdumala sa usa ka gidaghanon sa mga national museyo sa Pilipinas lakip na ang unsay kultura, antropolohiya, arkeolohikanhong ug biswal nga arte koleksyon. Mula noong 1998, ang National Museum ay ang ahensya ng regulasyon at pagpapatupad ng Gobyerno ng Pilipinas sa pagpapanumbalik at pagbabantay ng mga mahahalagang katangian ng kultura, mga site, at pagpapareserba sa buong Pilipinas. Sukad sa 1998, ang National Museum mao ang ahensya sa regulasyon ug pagpatuman sa Gobyerno sa Pilipinas sa pagpasig-uli ug pag-amping sa mahinungdanon nga mga kabtangan sa kultura, mga lugar, ug mga pagpanaw sa tibuok Pilipinas. Ang institusyon ay nagpapatakbo rin ng mga museo ng sangay sa buong bansa. Ang institusyon usab naglihok sa mga museyo sa sanga sa tibuok nasud. Ang unang hinalinhan sa National Museum ngayon ay ang Insular Museum of Ethnology, Natural History, at Commerce sa ilalim ng Department of Public Instruction , na nilikha noong 1901 ng Philippine Commission . Ang unang gisundan sa National Museum karon mao ang Insular Museum of Ethnology, Natural History, ug Commerce ubos sa Department of Public Instruction nga gimugna niadtong 1901 sa Philippine Commission . Sa `903, ang Museo ay kasunod na inilipat sa Kagawaran ng Panloob at pinalitan ang pangalan ng Bureau of Ethnological Survey . Sa `903, ang Museyo pagkahuman gibalhin sa Departamento sa Panloob ug giilisan ang Bureau of Ethnological Survey. Ang bagong ahensiya ay responsable para sa pakikilahok sa Pilipinas sa Louisiana Purchase Exposition ng 1904. Ang bag-ong bureau mao ang responsable sa pag-apil sa Pilipinas sa Louisiana Purchase Exposition sa 1904. Matapos ang paglalahad, ito ay inalis na bilang isang hiwalay na kawanihan at pinalitan ang pangalan ng Philippine Museum . Pagkahuman sa pagbutyag, gibawi kini ingon usa ka lahi nga bureau ug gi-ngalanan ang Philippine Museum. Ang istraktura ng museo ay nagbago noong 1933 nang hinati ng Lehislatura ng Pilipinas ang museo. Nausab ang istruktura sa museyo kaniadtong 1933 sa dihang gibahin sa Lehislatura sa Pilipinas ang museyo. Ang Division of Fine Arts and History ng museo ay nagpunta sa National Library . Ang Division of Fine Arts ug History sa museyo miadto sa National Library . Ang Division of Ethnology nito ay nagpunta sa Bureau of Science. Ang Division of Ethnology miadto sa Bureau of Science. Sa wakas nito ang Dibisyon ng Anthropology, na kinabibilangan ng arkeolohiya, etnograpya at pisikal na antropolohiya, at iba pang mga seksyon ng natural na kasaysayan ng Bureau of Science, ay isinaayos sa isang National History Museum Division. Sa katapusan ang Division of Anthropology, nga naglakip sa arkeolohiya, etnograpiya ug pisikal nga antropolohiya, ug uban pang mga seksyon sa natural nga kasaysayan sa Bureau of Science, giorganisar ngadto sa National History Museum Division. Ito ay inilipat sa Opisina ng Kalihim ng Agrikultura at Komersiyo noong 1939. Kini gibalhin ngadto sa Office of the Secretary of Agriculture ug Commerce niadtong 1939. Ang pag -asang Hapon ng Pilipinas noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay nagdala ng mga dibisyon pabalik sa ilalim ng isang National Museum of the Philippines.. Ang paglaom sa Hapon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan nagdala sa pagkabahinbahin sa ilawom sa usa ka National Museum of the Philippines. Ngunit ang museo ay nawala ang isang malaking bahagi ng koleksyon nito sa panahon ng Liberation of Manila nang nasira ang Old Legislative Building ng American artillery. Apan ang museyo nawala sa usa ka hinungdan nga bahin sa pagkolekta niini sa Libingan ng Maynila sa dihang ang Daang Lehislatura nalaglag Gitukod sa artilerya sa Amerika. Ang Pambatasan na Gusali ay agad na naibalik sa pamamagitan ng mga pondo ng Amerika na nagdadala sa museo pabalik sa mga operasyon nito. Ang Legislative Building diha-diha gipahiuli pinaagi sa mga pundo sa Amerikano nga nagdala sa museyo balik sa operasyon niini. Ang papel ng museo sa paglago ng kultura ay kinikilala bilang nag-aambag sa pagnanais ng pamahalaan para sa pambansang pag-unlad. Ang papel sa museyo sa pagtubo sa kultura giila ingon usa ka hinungdan sa gusto sa gobyerno alang sa nasyonal nga kalamboan. Noong 1966, si Pangulong Ferdinand Marcosnilagdaan ang Batas Republika Blg. 4846 o ang Mga Katangian ng Pangkultura at Proteksyon ng Batas. Niadtong 1966, si Presidente Ferdinand Marcosgipirmahan ang Republic Act No. 4846 o ang Cultural Properties ug Protection Act. Ang batas ay nagtalaga ng museo bilang pangunahing ahensya sa pangangalaga at pangangalaga ng mga katangian ng kultura ng bansa sa pamamagitan ng pag-uugali ng sensus, pag-aaral, at deklarasyon ng mga naturang ari-arian at ang pagsubaybay at regulasyon ng arkeolohikal na pagsaliksik, paghuhukay, o pagbaril sa makasaysayang o arkiyolohikal na mga site . Ang balaod nagtudlo sa museyo isip nanguna nga ahensya sa pagpanalipod ug pagpreserba sa mga propyedad sa nasud pinaagi sa pagpahigayon sa census, pagtuon, ug deklarasyon sa maong mga kabtangan ug ang pagmonitor ug regulasyon sa arkeolohiko nga pagsuhid, pagkalot, o pagkalot sa makasaysayanon o arkeolohikal nga mga dapit . Sa pamamagitan ng mga bagong kapangyarihan nito, napatibay nito ang kulturang mandato nito sa pamamagitan ng pagdedeklara ng mga ari-arian, istruktura, at mga site ng makasaysayang at kultural na halaga sa bansa. Pinaagi sa mga bag-ong gahum niini, gipalig-on niini ang mandato sa kultura pinaagi sa pagdeklarar nga mga kabtangan, istruktura, ug mga lugar nga adunay bili sa kasaysayan ug kultura sa nasud. Ang lakas ng edukasyon ay pinalakas dahil nakapagpapaalam sa publiko sa mga pananaliksik na isinasagawa nito at sa pamamagitan ng pagkuha at eksibisyon ng mga arkeolohiko na hinahanap. Ang kusog sa edukasyon gipalig-on samtang gipahibalo ang publiko sa panukiduki nga kini gipahigayon ug pinaagi sa pagkuha ug pagpakita sa mga nakit-an nga arkeolohiko. Ang National Museum of Fine Arts, na dating tinatawag na National Art Gallery, ay matatagpuan sa lumang Pambatasan na Gusali. Ang National Museum of Fine Arts, kanhi gitawag nga National Art Gallery, nahimutang sa daan nga Legislative Building. Ang gusali ay orihinal na inilaan bilang isang pampublikong aklatan tulad ng ipinanukalang sa 1905 na Plano ni Daniel Burnham para sa Maynila. Ang bilding sa orihinal gituyo isip usa ka publikong librarya nga gisugyot sa plano ni Daniel Burnham sa 1905 alang sa Manila. Dinisenyo ni Ralph Harrington Doane, ang American architect ng pagkonsulta ng Bureau of Public Works, at ang kanyang katulong na si Antonio Toledo. Gidisenyo ni Ralph Harrington Doane, ang American architect architect sa Bureau of Public Works, ug ang iyang assistant nga si Antonio Toledo. Nagsimula ang konstruksiyon ng gusali noong 1918 at natapos noong 1921. Nagsugod ang pagtukod sa building kaniadtong 1918 ug nahuman kaniadtong 1921. Ang harapan ng gusali ay may mga tampok na klasiko gamit ang mga inilarawan sa estilo ng mga haligi ng Corinto, dekorasyon at Renaissance na inspirasyon ng mga porma ng lilok. Ang atubangan sa bilding dunay klasikal nga mga gamit nga naggamit sa mga kolor nga kolor sa Corinto, dekorasyon ug mga porma sa kinulit nga Renaissance. Sa pagtatatag ng pamahalaang Komonwelt, napagpasyahan na ang gusali ay ipagkakaloob din ang Lehislatura at ang mga pagbabago ay ginawa ni Juan Arellano, nangangasiwa sa arkitekto ng Bureau of Public Works. Sa pagtukod sa gobyerno sa Commonwealth, nakahukom nga ang maong bilding ipahigayon usab ang Legislature ug ang mga pagbag-o gihimo ni Juan Arellano, nga nagdumala sa arkitekto sa Bureau of Public Works. Noong Hulyo 16, 1926, pormal na pinasinayaan ang gusali. Kaniadtong Hulyo 16, 1926, opisyal nga inagurar ang bilding. Sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ang gusali ay napinsala nang malaki, bagaman itinayo upang maging lumalaban sa lindol. Panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, ang building grabe nga nadaot, bisan kung kini gitukod aron mapugngan ang linog. Pagkatapos ng digmaan, itinayo muli ito kahit na mas kaakit-akit at mas detalyado. Pagkahuman sa giyera, natukod kini nga labi ka madanihon ug mas detalyado. Sa panahon ng Martial Law, isinara ang Pambatasan na Gusali. Atol sa panahon sa Militar Law, gisirado ang Legislative Building. Sa ngayon, ang gusali ay nagtataglay ng National Art Gallery ng bansa, mga natural na siyensiya at iba pang mga dibisyon ng suporta. Karon, ang building naghupot sa nasud nga National Art Gallery, natural nga siyensiya ug uban pang mga dibisyon sa suporta. Ang National Museum of Anthropology, na dating kilala bilang Museo ng Wikang Filipino, ay isang bahagi ng museo ng National Museum of the Philippines na mayroong Arkeolohiya Division, Ethnology Division, Exhibition, Editorial at Media Production Services Division , Maritime at Underwater Cultural Heritage Division , at Museum Services Division . Ang National Museum of Anthropology, kaniadto nailhang Museyo sa katawhang Pilipino, usa ka component museum sa National Museum of the Philippines nga nahimutang sa Archeology Division, Ethnology Division, Exhibition, Editorial ug Media Production Services Division , Maritime ug Underwater Cultural Heritage Division , ug Museum Services Division . Matatagpuan ito sa Agrifina Circle, Rizal Park , Maynila sa buong pangunahing National Museum building na National Museum for Fine Arts. Kini nahimutang sa Agrifina Circle, Rizal Park , Manila sa tibuuk nga building sa National Museum nga mao ang National Museum for Fine Arts. Ang gusali ay ang dating punong tanggapan ng Kagawaran ng Pananalapi . Ang tinukod mao ang kanhing punoan sa departamento sa Pananalapi. Kamakailan ay inihayag na ang ikatlong gusali ng museo complex na ito - ang isa na kasalukuyang inookupahan ng Kagawaran ng Turismo , ay dapat na binuo sa National Museum of Natural History, sa sandaling ang Department gumagalaw at ilipat sa kanyang permanenteng lokasyon sa Makati . Bag-ohay lang gipahibalo nga ang ikatulo nga pagtukod sa kini nga museyo sa museyo - ang usa nga karon gisakup sa Departamento sa Turismo, kinahanglan nga tukuron sa National Museum of Natural History, kung ang departamento molihok ug mobalhin sa permanenteng lokasyon niini sa Makati. Ang National Museum of Natural History ay magkakaroon ng hexagonal DNA tower structure sa sentro nito na siyang magiging base para sa ventilating roof-dome ng buong gusali. Ang National Museum of Natural History adunay usa ka hexagonal nga DNA nga torre nga istraktura sa sentro niini nga mao ang basehan alang sa pagpahipos sa atop sa atop sa tibuok nga tinukod. Ang mga nabubuhay na puno ay itatayo sa loob ng loob ng gusali. Ang buhi nga mga kahoy igatanum usab sa sulod sa building. Inaasahang matapos ito sa huling quarter ng 2015 ngunit ang pagbubukas ng museo ay inilipat minsan sa 2017. Kini gilauman nga mahuman sa katapusan nga quarter sa 2015 apan ang pag-abli sa museyo natandog sa tuig 2017. Noong Oktubre 2017, ang National Museum of Natural History ay opisyal na binuksan sa publiko na may icon na Tree of Life structure nito. Niadtong Oktubre 2017, ang National Museum of Natural History opisyal nga gibuksan ngadto sa publiko nga adunay iconic Tree of Life nga estraktura. Ang planeta ay pinlano noong dekada ng 1970 ng dating National Museum Director na si Godofredo Alcasid Sr. sa tulong ni Mr. Maximo P. Sacro, Jr. ng Philippine Weather Bureau at isa sa mga founder ng Philippine Astronomical Society. Ang planeta giplano niadtong 1970 ni kanhi National Museum Director Godofredo Alcasid Sr. sa tabang ni Mr. Maximo P. Sacro, Jr. sa Philippine Weather Bureau ug usa sa mga founder sa Philippine Astronomical Society. Ang gusali ay nagsimula sa konstruksiyon noong 1974 at nakumpleto 9 buwan pagkatapos. Ang bilding nagsugod sa pagtukod niadtong 1974 ug nakompleto 9 ka bulan human. Ito ay pormal na pinasinayaan noong Oktubre 8, 1975. Kini pormal nga gi-inagurahan sa Oktubre 8, 1975. Ang Presidential Decree No. 804-A, na ibinigay noong Setyembre 30, 1975, ay nagpatunay sa katayuan ng Planetarium. Ang Presidential Decree No. 804-A, nga gi-isyu niadtong Septembre 30, 1975, nagpamatuod sa status sa Planetarium. Matatagpuan ang Planetarium sa pagitan ng Japanese Garden at Chinese Garden sa Rizal Park . Ang Planetarium nahimutang sa taliwala sa Japanese Garden ug sa Chinese Garden sa Rizal Park . Nagtatag din ang National Museum ng maraming mga rehiyonal na museo sa labas ng Metro Manila. Ang National Museum usab nagtukod og daghang mga regional museums sa gawas sa Metro Manila. Noong 2018, ang mga rehiyonal na sangay sa Basco sa Batanes at Iloilo city sa Iloilolalawigan ay itinatag. Sa 2018, mga rehiyonal nga sanga sa Basco sa Batanes ug Iloilo City sa Iloiloprobinsiya natukod. Ang isang rehiyonal na sangay sa Cebu ay binuo, habang ang isang sangay sa Bolinao ( Pangasinan ) ay permanenteng sarado. Gitukod ang usa ka sangay sa rehiyon sa Sugbo, samtang ang usa ka sanga sa Bolinao (Pangasinan) permanente nga sirado. Ang muling pagtatayo ng isang rehiyonal na museo sa Bolinao ay din na mata. Ang pagtukod pag-usab sa usa ka rehiyonal nga museo sa Bolinao usab ang nakita. Ang National Museum ay nagho-host ng satellite office nito sa Western Visayas (Rehiyon-6) sa Old Jaro Municipal Hall , isang itinalagang lugar ng pamana, sa Iloilo City na dinisenyo ni arkitekto Juan Arellano . Ang National Museum nag-host sa opisina sa satelayt sa Western Visayas (Rehiyon-6) sa Old Jaro Municipal Hall, usa ka gitudlo nga lugar sa pamana, sa Siyudad sa Iloilo nga gidisenyo sa arkitektura nga si Juan Arellano. Ang Baroque Churches ng Pilipinas ay isang koleksyon ng mga apat na Spanish Colonial-panahon baroque simbahan sa Pilipinas , na kung saan ay kasama sa UNESCO ni Listahan ng World Heritage sa 1993. Ang mga Iglesya sa Baroque sa Pilipinas usa ka koleksyon sa upat ka mga Iglesia nga kolonyal sa mga kolonyal nga Espanyol sa Pilipinas , nga gilakip sa UNESCO sa World Heritage List niadtong 1993. Ang mga simbahan ay isinasaalang-alang din bilang pambansang kultural na kayamanan ng bansa. Ang mga simbahan giisip usab nga nasudnong kultura sa nasud. Ang 2013 rebisyon ng World Heritage Site ng UNESCO 677, Baroque Churches of the Philippines, kabilang ang apat na simbahan. Ang 2013 rebisyon sa UNESCO's World Heritage Site 677, Baroque Churches sa Pilipinas, naglakip sa upat ka mga simbahan. Nagkaroon ng isang kalipunan ng mga kadahilanan na humantong sa pagkakaroon ng mga elemento ng Baroque sa arkitektura ng Pilipinas, partikular sa arkitektura ng simbahan. Adunay usa ka hugpong sa mga hinungdan nga nagdala sa mga elemento sa Baroque sa arkitektura sa Pilipinas, partikular sa arkitektura sa simbahan. Noong Panahon ng Kastilang Kolonyal dumating ang espanyol na mga misyonero, hindi lamang ibinahagi ang kanilang relihiyon, kundi pati na rin ang kanilang arkitektura, na inspirasyon mula sa kanilang katutubong lupain. Sa Panahon sa Kolonyal ang mga misyonaryo sa Espanya nangabot, dili lamang nagpaambit sa ilang relihiyon, apan usab sa ilang arkitektura, dinasig sa ilang yutang natawhan. Ang mga Kastila ay nagnanais na lumikha ng mga permanenteng, matagal na mga simbahan bilang isang testamento sa kapangyarihan ng Diyos, at hindi isinasaalang-alang ang kasalukuyang mga istruktura ng iglesya sa Pilipinas bilang tamang mga lugar upang sumamba. Ang mga Kastila kay nangandoy nga magmugna ug mga permanente, dugay na mga simbahan isip usa ka tugon sa gahum sa Dios, ug wala gihatagan ug pansin ang mga bag o ng mga istruktura sa Iglesya sa Pilipinas isip tukmang mga lugar sa pagsimba. Tulad ng karamihan sa espanyol na mga misyonero ay hindi sinanay sa arkitektura o engineering. Sanglit ang kadaghanan sa espanyol ng mga misyonero kay wala gisanay sa arkitektura o engineering. Ang mga lokal na mamamayan kasama na ang mga migranteng Pilipino at Tsino, kasama ang mga friar ng espanyol ay makikilahok sa gusali at disenyo ng mga lokal na simbahan. Ang mga lokal na lungsod nga kalakip sa mga migranteing Pilipino ug Tsino, uban ang mga friar sa Espanya kay moapil sa pagtukod ug disenyo sa mga lokal na simbahan. Ang kumbinasyon ng mga ideya mula sa mga misyonero at lokal ay epektibong nag-uugnay sa katutubong mga disenyo ng Espanyol na may natatanging estilo ng Oriental. Ang kombinasyon sa mga ideya gikan sa mga misyonaryo ug lokal kay epektibo na naghulma sa mga disenyo sa lumad nga Espanyol nga adunay talagsaon nga estilo sa Oriental. Ang aesthetic ng simbahan ay din na hugis sa pamamagitan ng limitadong pag-access sa ilang mga materyales, at ang pangangailangan upang muling itayo at iakma sa natural na kalamidad kabilang ang mga sunog at mga lindol, na lumilikha ng estilo kung minsan ay tinutukoy bilang Lindol Baroque . Ang pagtan-aw sa simbahan kay nahimo usab gamit ang limitado na pag-access sa pipila ka mga materyales, ug ang panginahanglan para itukod pag-usab ug ipahiangay sa natural na kalamidad lakip na ang mga sunog ug mga lindol, nga nagahimo sa usa ka estilo nga usahay ginatawag nga Lindol Baroque. Ang apat na baroque na simbahan ng Pilipinas ay inuri bilang UNESCO world heritage sites dahil mayroon silang mahalagang kultural na kabuluhan at impluwensya sa hinaharap na disenyo ng arkitektura sa Pilipinas. Ang upat ka baroque nga simbahan sa Pilipinas kay giila nga UNESCO world heritage sites tungod kay adunay silang hinungdanong kultura nga kahulogan ug impluwensya sa umaabot nga disenyo sa arkitektura sa Pilipinas. Ang mga simbahan ay nagpapakita ng ilang mga katangian na nagpapahayag ng isang "baroque ng kuta," tulad ng makapal na pader at mataas na facade na nag-aalok ng proteksyon mula sa mga mandarambong at natural na mga sakuna. Ang mga simbahan kay nagpakita sa pipila nga mga kinaiya nga nagpahayag sa usa ka "baroque nga kuta," sama sa baga nga bongbong ug taas nga facade nga naghatag og panalipod gikan sa mga tulisan ug mga kalamidad. Ang apat na simbahan ay nagpapakita ng estilo ng baroque na may detalyadong iconography at detalyadong mga eksena mula sa buhay ni Cristo, na nagsasama ng tradisyonal na mga halaga ng Katoliko mula sa Espanya na may mga elementong isla tulad ng mga palm fronds o mga patron sa mga banal na nakadamit sa tradisyonal na damit ng isla na kinopya sa tabi ng mga eksena mula sa Biblia. Ang upat ka simbahan kay nagpapakita sa estilo sa baroque nga adunay detalyado nga iconography ug detalyado nga mga eksena gikan sa kinabuhi ni Kristo, paglakip sa tradisyonal nga mga kantidad sa Katoliko gikan sa Espanya nga adunay mga elemento sa isla sama sa mga palad sa palma o patron sa mga santos nga nagsul-ob sa tradisyonal nga mga sinina sa isla nga gikopya sa mga talan-awon gikan sa Bibliya. Ang pagpaparangal din ang sumasalamin sa saloobin ng Pilipino tungkol sa aesthetic ng dekorasyon, na kilala bilanghorror vacui , o 'takot sa walang laman na espasyo.' Gipakita usab ang pasidungog sa pamatasan sa mga Pilipino bahin sa aesthetic nga dekorasyon, nga nailhan nga horror vacui, o 'kahadlok sa walay sulod nga luna.' Ang pagnanais na punan ang mga espasyo ay maliwanag sa palamuti ng mga simbahan, na puno ng mga kultural na motibo mula sa kanlurang daigdig kasama ang tradisyonal na mga elemento ng Pilipino. Ang tinguha nga pun-on ang mga espasyo kay klaro sa dekorasyon sa mga simbahan, nga puno sa mga kultural na motibo gikan sa kasadpaang kalibutan uban sa tradisyonal nga mga elemento sa Pilipino. Ang San Agustin Church sa Maynila , na kilala rin bilang Ang Iglesia ng Immaculate Conception ng San Agust’n ang unang iglesya na itinayo sa isla ng Luzon noong 1571, kaagad matapos ang pagsakop ng mga Espanyol sa Maynila. Ang San Agustin Church sa Maynila, naila usab nga Ang Iglesia sa Immaculate Conception sa San Agustin ang unang iglesya nga gitukod sa isla sa Luzon niadtong 1571, human dayon and pagsakop sa mga Espanyol sa Manila. Ang isang site sa loob ng distrito ng Intramuros ay itinalaga sa Order ng Augustinian, ang una upang mag-ebanghelyo sa Pilipinas . Ang usa ka site sa sulod sa distrito sa Intramuros kay gi-assign sa Order ng Augustinian, ang una nga pag-ebanghelyo sa Pilipinas . Noong 1587, ang hindi nauna na gusali sa kahoy at mga palma ng palma ay pinalitan ng isang simbahang bato at monasteryo sa bato, ang huli ay naging bahay ng ina ng Augustinian sa Pilipinas. Niadtong 1587, ang wala pa mabati nga pagtukod sa kahoy ug mga palma sa palma kay gipulihan sa usa ka simbahang bato ug monasteryo sa bato, ang ulahi kay nahimong balay sa inahan sa Augustinian sa Pilipinas. Ang Alaminos o Lungsod ng Alaminos ay isang lungsod sa kanlurang Pangasinan sa Pilipinas. Ang Alaminos o Lungsod sa Alaminos kay usa ka dakbayan sa kasadpang Pangasinan sa Pilipinas. Ayon sa senso ng 2010, ito ay may 85,025 katao ang populasyon nito. Sumala sa census ni adtong 2010, kini kay adunay populasyon nga 85,025 katawo. Alaminos , opisyal na Lungsod ng Alaminos ay isang lungsod sa lalawigan ng Pangasinan , Pilipinas , at kilala bilang tahanan ng Hundred Islands National Park , na binubuo ng 124 isla at matatagpuan sa baybayin ng Barangay Lucap. Alaminos, opisyal nga dakbayan sa Alaminos kay usa ka siyudad sa lalawigan sa Pangasinan , Pilipinas , ug nailhan nga balay sa Hundred Islands National Park , nga gilangkoban sa 124 ka isla ug nahimutang sa baybayon sa Barangay Lucap. Ang Alaminos ay nauuri bilang isang ika-4 na klase ng lungsod . Ang Alaminos kay giila isip ika-upat nga klase nga dakbayan . Ayon sa sensus ng 2015, mayroon itong populasyon na 89,708 katao. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini adunay populasyon nga 89,708 ka mga tawo. Ang lungsod ay pinangalanan pagkataposJuan Alaminos y de Vivar , dating Gobernador-Heneral ng Pilipinas . Ang dakbayan kay ginganlag pagkahuman Juan Alaminos y de Vivar, kanhi Gobernador-Heneral sa Pilipinas. Ang Partido Komunista ng Pilipinas ay itinatag ni Jose Maria Sison sa malayong barangay ng Dulacac noong Disyembre 26, 1968. Gitukod ang Partido Komunista sa Pilipinas ni Jose Maria Sison sa hilit nga barangay sa Dulacac niadtong Disyembre 26, 1968. Ang Alaminos ay napinsala sa May 2009 sa pamamagitan ng Typhoon Emong na nasira ng maraming bahay sa lungsod, kabilang ang bubong ng pangunahing simbahan. Ang Alaminos kay naigo sa Mayo 2009 sa Bagyong Emong nga nakaguba sa daghang mga balay sa siyudad, lakip na ang atop sa puno nga simbahan. Dahil dito, maraming mga organisasyon ang humiling ng mga donasyon at tulong upang makatulong sa pagpapanumbalik ng bayan pabalik sa kanyang dating sarili. Tungod niini, daghang mga organisasyon ang naghangyo sa mga donasyon ug tabang aron matabangan ang pagpabalik sa lungsod balik sa kanhi nga kaugalingon niini. Ang Alaminos Airport ay kasalukuyang na binuo malapit sa lungsod sa serbisyo ang mga lokal na lugar. Ang Alaminos Airport kay karon gitukod duol sa siyudad aron sa pagserbisyo sa mga lokal nga lugar. Ang Galila Hundred Islands Festival ay gaganapin mula Marso 16 hanggang Marso 21 sa bawat taon. Ang Galila Dragon Islands Festival kay ipahigayon gikan sa Marso 16 ngadto sa Marso 21 matag tuig. Ang Galila ay nangangahulugang "dumating" sa katutubong wika, at ang pagdiriwang ay kasama ang 100 Islands Adventure Race. Ang Galila kay nagkahulogan nga "moabot" sa lumad nga sinultian, ug ang pagsaulog kay naglakip sa 100 Islands Adventure Race. Ang Paraw Festival ay isang pagdiriwang na ginanap sa Alaminos City. Ang Paraw Festival kay usa ka pagsaulog nga gipahigayon sa Alaminos City. Ang paraw ay isang double outrigger sail boat na katutubong sa rehiyon ng Visayas ng Pilipinas. Ang paraw kay usa ka double outrigger sail boat nga lumad sa rehiyon sa Visayas sa Pilipinas. Ito ay katulad ng isang proa, ngunit ang paraw ay may dalawang outriggers o katig. Kini kay susama sa usa ka proa, apan ang paraw kay adunay duha ka outriggers o katig. Ang Lungsod ng Angeles ay isang Unang Klaseng lungsod sa lalawigan ng Pampanga, Pilipinas. Ang Dakbayan ng Angeles kay usa ka Unang Klaseng dakbayan nahimutang sa probensya sa Pampanga, Pilipinas. Ang Lungsod ng Angeles ay nahahati sa 33 barangay. Ang Dakbayan sa Angeles kay nabahin ngadto sa 33 ka barangay. Noong 1796, ang gobernadorcillo o pinuno ng bayan ng San Fernando , Don Angel Pantaleon de Miranda, at ang kanyang asawa, si Do–a Rosal’a de Jesus, kasama ang ilang mga tagasunod, ay nagtatag ng isang bagong tirahan, na tinawag nilang Culiat dahil sa kasaganaan ng mga puno ng ubas pangalan sa lugar. Niadtong 1796, ang gobernadorcillo o ulo sa lungsod sa San Fernando, Don çngel Pantaleon de Miranda, ug ang iyang asawa, si Do–a Rosal’a de Jesus, kauban ang pipila ka mga sumusunod, kay nagpagawas sa usa ka bag-ong puy-anan, nga ilang ginganlan nga Culiat tungod sa kadaghang ubasan ngalan sa lugar. Pinalaya ng mga bagong settler ang kakahuyan at nilinang ang lugar para sa rice and sugar farming. Gipagawas sa mga bag-ong pinuy-anan ang kakahoyan ug giumad ang dapit alang sa pag-uma sa humay ug asukar. Itinayo ni Don çngel ang kanyang unang bahay na may mga materyales na ilaw sa hilagang-kanlurang sulok ng intersection ng Sapang Balen at ang daan patungo sa bayan ng Porac . Si Don Angel nagtukod sa iyang unang balay nga adunay mga materyales sa kahayag sa amihanan-kasadpan nga bahin sa interseksiyon sa Sapang Balen ug ang dalan paingon sa lungsod sa Porac . Ito ay ipinagkaloob noon sa Simbahang Katoliko at naging sementeryo na tinatawag na "Campo Santong Matua" (ngayon ang site ng Nepomuceno Coliseum). Kini kay gihatag kaniadto sa Katoliko nga Simbahan ug nahimo nga usa ka sementeryo nga gitawag nga "Campo Santong Matua" (karon dapit sa Nepomuceno Coliseum). Noong 12 Mayo 1812, sinubukan ng mga bagong settler na gawing isang pamamahala ng sariling bayan ang Culiat ngunit nilabanan ng mga prayle ang paglipat, pinangunahan ni Fray Jose Pometa. Niadtong 12 sa Mayo 1812, ang mga bag-ong pinuy-anan misulay sa paghimo sa Culiat nga usa ka lungsod sa pagdumala sa kaugalingon apan ang mga prayoridad misupak sa lakang nga gipangulohan ni Fray Jose Pometa. Pagkalipas ng sampung taon, noong Pebrero 11, 1822, nag-file si Don Angel ng petisyon para sa nayon ng Culiat upang humiwalay sa San Fernando, ngunit tinanggihan ito. Napulo ka tuig ang milabay, sa 11 sa Pebrero 1822, si Don Angel mi-file og petisyon alang sa lungsod sa Culiat aron magpahilayo gikan sa San Fernando, apan wala kini gipanghimakak. Sinundan ito ng isa pang petisyon sa loob ng parehong taon, na pinirmahan ni Don Angel, ang kanyang manugang na lalaki, si Mariano Henson, at ang ama ni Severino Henson. Gisundan kini sa laing petisyon sulod sa samang tuig, nga gipirmahan gilayon ni Don Angel, iyang umagad nga lalaki, si Mariano Henson, ug amahan ni Severino Henson. Nagbigay siya ng 35 ektarya para sa pagtatayo ng unang simbahang Katoliko, isang kumbento at isang pangunahing paaralan habang si Do–a Agustina Henson de Nepomuceno, ang pamangking babae ng na magiging unang gobernadorcillong Angeles noong 1830, si Don Ciriaco de Miranda, ang nagbigay ng lupa para sa bagong pampublikong pamilihan. Naghatag siya og 35 ka ektarya alang sa pagtukod sa unang simbahang Katoliko, usa ka kombento ug usa ka primary school samtang si Do–a Agustina Henson de Nepomuceno, ang pag-umangkon na babae ang mahimong unang gobernadorcillosa Angeles niadtong 1830, si Don Ciriaco de Miranda, mihatag sa yuta alang sa bag-ong merkado publiko. Binayaran ni Don Angel ang kumpletong halaga na iniaatas ng batas para lamang sa pagtigil ng Culiat mula sa San Fernando. Gibayran ni Don Angel ang kompleto nga kantidad nga gikinahanglan sa balaod alang sa paghunong sa Culiat gikan sa San Fernando. Mayroon lamang 160 mga nagbabayad ng buwis noon ngunit hinihiling ng batas na dapat magkaroon ng hindi bababa sa 500 na nagbabayad ng buwis. Adunay mga 160 ka mga magbubuhis sauna apan ang balaod gikinahanglan nga kini adunay labing menos 500 ka mga magbubuhis. Matatagpuan ang ilang mga 10 milya (16 km) sa hilaga ng kabisera ng Pampanga, ang Culiat ay naging isang baryo ng San Fernando sa loob ng 33 taon at noong Disyembre 8, 1829, naging isang hiwalay na munisipalidad. Nahimutang mga 16 ka kilometro sa amihanan sa kaulohan sa Pampanga, ang Culiat kay nahimong usa ka baryo sa San Fernando sulod sa 33 ka tuig ug sa 8 sa Disyembre 1829, nahimo nga usa ka lahi nga lungsod. Ang bagong bayan ay pinalitan ng pangalan na " El Pueblo de los Angeles " bilang parangal sa mga banal na patron nito, ang Banal na mga Anghel, at ang pangalan ng tagapagtatag nito, si Don Angel, kasabay ng pagtaas ng mga bagong baryo tulad ng Santo Cristo (bilang poblaciono tamang bayan), Cutcut, Pampang at Pulong Anunas. Ang bag-ong lungsod kay gipulihan sa ngalan na "El Pueblo de los Angeles " sa pagpasidungog sa mga balaan nga patron niini, ang Banal na mga Anghel, ug ang ngalan sa tagapagtukod niini, si Don çngel, inubanan sa pagdako sa ga bag-ong baryo sama sa Santo Cristo (isip poblaciono tukma nga lungsod), Cutcut, Pampang ug Pulong Anunas. Ang mga progresibong barrio ay bumuo ng ilang mga bagong industriya tulad ng isang sugar mill at isang gawaan ng alak. Ang mga progresibong baryo kay nakamugna og pipila ka mga bag-ong industriya sama sa usa ka sugar mill ug usa ka pug-anan sa bino. Ang paglipat ng Angeles mula sa isang gubat paglilinis sa isang baryo, sa isang bayan at sa wakas sa isang lungsod ay kumuha ng 168 taon at sa buong panahong iyon, naligtas ito ng mga infestation, digmaan, epidemya, pagsabog ng bulkan at bagyo upang maging isa sa mabilis na pagtaas bayan sa bansa. Ang pagbag-o sa Angeles gikan sa usa ka lungag sa kalasangan ngadto sa usa ka baryo, ngadto sa usa ka lungsod ug sa katapusan ngadto sa usa ka siyudad mikuha ug 168 ka tuig ug sa tanan nga panahon, kini naluwas sa mga pag-atake sa dulon, gubat, epidemya, pagbuto sa mga bulkan ug mga bagyo aron mahimong usa sa kusog nga pagsaka lungsod sa nasud. Nang tumanggap ito ng kauna-unahang opisyal na charter sa munisipyo, ang bayan ay naglalaman ng 661 katao, 151 bahay at isang lugar na 38.65 km_. Sa diha nga kini nakadawat sa iyang unang higayong opisyal na charter sa munipisyo, ang lungsod kay naundan ug 661 katawo, 151 ka balay ug isa ka dapit nga 38. 65 km. Noong Marso 17, 1899, inilipat ni General Emilio Aguinaldo ang upuan ng First Philippine Republic sa Angeles. Niadtong Marso 17, 1899, gibalhin ni General Emilio Aguinaldo ang lingkoranan sa Unang Pilipinas sa Angeles. Ito ay naging lugar ng pagdiriwang para sa unang anibersaryo ng kalayaan ng Pilipinas, na ipinahayag noong isang taon bago ang Kawit, Cavite . Kini kay nahimong lugar sa selebrasyon alang sa unang anibersaryo sa kagawasan sa Pilipinas, nga gipahayag kaniadtong usa ka tuig sa wala pa ang Kawit, Cavite. Kasama sa mga pangyayari ang isang parade na pinamumunuan ng pinakabatang mga heneral ng Pilipino. Gilakip sa mga panghitabo ang usa ka parade na gipangulohan sa labing batan-on nga mga heneral nga Pilipino. Gayunpaman, maikli ang pananatili ni Aguinaldo, sapagkat noong Hulyo ng taong ito, inilipat niya ang kanyang pamahalaan sa lalawigan ng Tarlac kasunod ng trabaho ng Angeles sa pamamagitan ng mga pwersang Amerikano. Bisan pa, mubo nga pagpabilin ni Aguinaldo, tungod kay kaniadtong Hulyo ning tuiga, iyang gibalhin ang iyang gobyerno ngadto sa lalawigan sa Tarlac tungod sa pag-okupar ni Angeles sa mga pwersa sa Amerikano. Ang Antipolo ay isang lungsod sa Pilipinas na matatagpuan sa lalawigan ng Rizal, sa silangan ng Maynila. Ang Antipolo kay usa ka dakbayan sa Pilipinas na nahimutang sa lalawigan sa Rizal, sa silangan sa Maynila. Ang lungsod ng Antipolo ay na nahahati sa 16 barangay. Ang dakbayan sa Antipolo kay nabahin ngadto sa 16 ka barangay. Ang Lungsod ng Bacolod ay ang kabisera at pinaka-maunlad na pook sa lalawigan ng Kanlurang Negros. Ang Dakbayan sa Bacolod kay ang kaulohan ug labing mauswagon nga lugar sa lalawigan sa Kanlurang Negros. Ang lungsod ay kilala para sa piesta ng MassKara na nangyayari sa Oktobre. Ang dakbayan kay ilado tungod sa piesta sa MassKara nga mahitabo sa Oktobre. Ang lungsod ng Bacolod ay na nahahati sa 61 barangay. Ang dakbayan sa Bacolod kay nabahin ngadto sa 61 ka barangay. Ang Lungsod ng Bacoor ay isang ika-1 klaseng bahaging lungsod sa lalawigan ng Kabite, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Bacoor kay usa ka ika-1 klaseng bahaging dakbayan sa lalawigan sa Cavite, Pilipinas. Nahahati ang Lungsod ng Bacoor sa 73 barangay. Nabahin ngadto ang Dakbayan sa Bacoor sa 73 ka barangay. Ang Lungsod ng Bago ay isang Unang Klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Bago kay usa ka Unang Klase nga lungsod sa lalawigan sa Negros Occidental, Pilipinas. Ang Lungsod ng Bago ay nahahati sa 24 na mga barangay. Ang Dakbayan sa Bago kay nabahin ngadto sa 24 ka mga barangay. Ang Baguio ay isang 1st-class highly urbanized na lungsod sa hilagang Luzon sa Pilipinas. Ang Baguio kay usa ka 1-st class highly urbanized nga dakbayan sa amihanang Luzon sa Pilipinas. Nahahati ang lungsod ng Baguio sa 129 barangay. Nabahin and dakbayan sa Baguio sa 129 ka barangay. Ang Lungsod ng Balanga ay isang ika-5 klaseng lungsod at kabisera ng lalawigan ng Bataan sa rehiyon ng Gitnang Luzon ng Pilipinas. Ang Dakbayan sa Balanga kay usa ka ika-5 klaseng dakbayan ug kabisera sa lalawigan sa Bataan sa rehiyon sa Gitnang Luzon sa Pilipinas. Ang Lungsod ng Balanga ay nahahati sa 25 mga barangay. Ang Dakbayan sa Balanga kay nabahin ngadto sa 25 ka mga barangay. Ang Batac ay isang lungsod sa lalawigan ng Ilocos Norte, Pilipinas. Ang Batac kay usa ka dakbayan sa lalawigan sa Ilocos Norte, Pilipinas. Ang Lungsod ng Batac ay nahahati sa mga 43 barangay. Ang Dakbayan sa Batac kay nabahin ngadto sa mga 43 ka barangay. Ang Lungsod ng Batangas ay ika-1 Klaseng lungsod sa lalawigan ng Batangas. Ang Dakbayan sa Batangas kay ika-1 klaseng dakbayan na nahimutang sa probensya sa Batangas. Ayon sa senso ng 2010, mayroon itong kabuuang populasyon na 305,607 Sumala sa census ni adtong 2010, kini adunay usa ka kinatibuk-ang populasyon nga 305, 607. Ang Lungsod ng Bayawan ay isang pangalawang klaseng lungsod sa Pilipinas na matatagpuan sa lalawigan ng Negros Oriental. Ang Dakbayan sa Bayawan kay usa ka ikaduhang klaseng dakbayan sa Pilipinas na makit-an sa probensya sa Negros Oriental. Ito ay may sukat na 699.08 kilometro kuwadrado. Kini kay naay sukat na 699.08 kilometro kuwadrado. Ayon sa senso ng populasyon ng 2010, ang Bayawan ay binubuo ng 114,074 katao. Sumala sa census sa populasyon ni adtong 2010, ang Bayawan kay gilangkuban sa 114, 074 katawo. Ang kodigo postal ay 6221. Ang kodigo postal kay 6221. Ang Lungsod ng Bayawan ay nahahati sa mga 28 barangay. Ang Dakbayan sa Bayawan kay nabahin ngadto sa mga 28 ka barangay. Ang Lungsod ng Baybay ay isang Lungsod o Siyudad sa lalawigan ng Leyte, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Baybay kay usa ka Dakbayan o Siyudad nahimutang sa probensya sa Leyte, Pilipinas. Kamakailan, ang pagiging lungsod ng Baybay at nawala, kasama ng iba pang 15 na bayan, nang ang Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas o Supreme Court of the Philippines ay nag-aproba ng petisyon na isinumite ng League of Cities of the Philippines. Kaya naman, ang (R.A. 9389) o ang pagiging lungsod ng Baybay ay ideneklarang "unconstitutional". Ang Baybay gitangtangan sa estado sa pagkadakbayan, uban sa 15 pa ka mga bag-ohayng dakbayan, human gipaboran sa Korte Suprema sa Pilipinas ang petisyon nga gihikay sa League of Cities of the Philippines, diin mideklara sa cityhood law (RA 9389) isip dikonstitusyonal. Ayon sa senso noong 2015, ito ay may populasyon na umaabot sa 109,432 na katao. Sumala sa census ni adtong 2015, kini kay adunay populasyon nga moabot sa 109, 432 katawo. Ang bayan ng Baybay ay nahahati sa 92 mga barangay. Ang lungsod sa Baybay kay nabahin ngadto sa 92 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Bayugan ay lungsod sa lalawigan ng Central Agusan(unang distrito ng Agusan del sur), Pilipinas. Ang Dakbayan sa Bayugan kay dakbayan nahimutang sa probensya sa Central Agusan (unang distrito sa Agusan del sur), Pilipinas. Ayon sa senso noong 2000, ito ay may populasyon na 93,623 katao. Sumala sa census ni adtong 2000, kini kay adunay populasyon nga 93,623 katawo. Ang Lungsod ng Bayugan ay nahahati sa 43 na mga barangay. Ang Dakbayan sa Bayugan kay nabahin ngadto sa 43 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Bislig ay isang lungsod sa lalawigan ng Surigao del Sur, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Bisilig kay usa ka dakbayan nahimutang sa probensya sa Surigao del Sur, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 97,860 katao. Sumala sa cenus ni adtong 2010, kini kay adunay populasyon nga 97, 860 katawo. Ang Lungsod ng Bislig ay nahahati sa 24 na mga barangay. Ang Dakbayan sa Bislig kay nabahin ngadto sa 24 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Bogo ay isang lungsod sa lalawigan ng Cebu, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Bogo kay usa ka dakbayan nahimutang sa probensya sa Sugbu, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 69,911 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, kini kay adunay 69,911 katawo. Ang Lungsod ng Bogo ay nahahati sa 29 mga barangay. Ang Dakbayan sa Bogo kay nabahin ngadto sa 29 ka mga barangay. Ang Borongan ay isang lungsod sa lalawigan ng Silangang Samar, Pilipinas. Ang Borongan kay usa ka dakbayan nahimutang sa probensya sa Silangang Samar, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 64,457 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, kini kay adunay populasyon nga 64,457 katawo. Ang Lungsod ng Borongan ay nahahati sa 61 mga barangay. Ang Dakbayan sa Borongan kay nabahin ngadto sa 61 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Butuan ay isang napaka-urbanisadong lungsod sa rehiyon ng Caraga (Rehiyon XIII) sa Pilipinas. Ang Dakbayan sa Butuan kay usa ka unang klase nga dakbayan sa lalawigan sa Agusan del Norte sa Pilipinas. Sang-ayon sa senso noong 2010, mayroon itong populasyon na 309,709 mga tao. Sumala sa census ni adtong 2010, kini adunay populasyon nga 309, 709 ka mga tao. Nahahati ang Lungsod ng Butuan sa 86 na mga barangay. Nabahin ngadto ang Dakbayan sa Butuan sa 86 ka mga barangay. Ang Cabadbaran ay ang panlalawigang kabiserang lungsod ng Agusan del Norte, Pilipinas. Ang Cabadbaran kay ang kapital nga syudad sa probinsya sa Agusan del Norte, Pilipinas. Mayroon itong populasyon na 73,639 katao ayon sa senso ng 2015. Adunay populasyon nga 73,639 ka tawo subay sa census sa tuig 2015. Ang Lungsod ng Cabadbaran ay nahahati sa 32 mga barangay. Ang Dakbayan sa Cabadbaran kay nabahin ngadto sa 32 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Cabanatuan ay isang unang klase, bahagyang urbanisadong lungsod sa lalawigan ng Nueva Ecija, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Cabanatuan kay usa ka primerang klase, usa ka gamay nga lungsod nga syudad sa lalawigan sa Nueva Ecija, Pilipinas. Ayon sa senso noong taong 2010, mayroon itong 272,676 na tao. Sumala sa census ni adtong 2010, dunay 272,676 katawo. Ang lungsod ng Cabanatuan ay may 89 na barangay. Ang dakbayan sa Cabanatuan kay naay 89 ka barangay. Ang Lungsod ng Cabuyao ay isang unang klaseng lungsod sa lalawigan ng Laguna, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Cabuyao kay usa ka primerang klase na dakbayan sa probensya sa Laguna, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, may kabuuang populasyon ang lungsod na 248,436. Sumala sa census ni adtong 2010, ang lungsod adunay total nga populasyon nga 248,436. Ang Lungsod ng Cabuyao ay pampolitika na nahahati sa labingwalong (18) barangay. Ang lungsod sa Cabuyao kay pampolitika nga nabahin ngadto sa 18 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Cagayan de Oro ay isang lungsod at kabisera ng lalawigan ng Misamis Oriental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Cagayan de Oro kay usa ka dakbayan ug kabisera sa probensya sa Misamis Oriental, Pilipinas. Nagsisilbi itong sentro ng rehiyon at ng kalakalan sa Hilagang Mindanao (Rehiyon X), at bahagi ng umuunlad na Kalakhang Cagayan de Oro. Naglingkod kini sa rehiyonal nga sentro ug sa pamatigayon sa Amihanang Mindanao (Rehiyon X), ug kabahin sa nagpalambo nga Rehiyon sa Cagayan de Oro. Matatagpuan ang lungsod ng Cagayan de Oro sa gitnang baybayin ng hilagang Mindanao na nakaharap sa Look ng Macajalar. Nahimutang ang lungsod sa Cagayan de Oro sa sentro nga baybayon sa amihanang Mindanao nga nag-atubang sa Look sa Macajalar. Ang Lungsod ng Cagayan de Oro ay nahahati sa 80 na mga barangay. Ang Dakbayan sa Cagayan de Oro kay nabahin ngadto sa 80 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Calamba ay isang unang klaseng lungsod sa lalawigan ng Laguna, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Calamba kay usa ka primerang klaseng dakbayan nahimutang sa probensya sa Laguna, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, may kabuuang populasyon ang lungsod na 389,377. Ayon sa senso noong 2010, ang lungsod adunay total nga populasyon nga 389,377. Ang lungsod ng Calamba ay pampolitika na nahahati sa 53 na mga barangay kasama rito ang Canlubang isa sa pinakamalaking barangay sa Calamba. Ang lungsod sa Calamba kay pampolitika nga nabahin ngadto sa 53 ka mga barangay kauban niini ang Canlubang nga usa sa pinakadakong barangay sa Calamba. Ang Calapan ay isang ika-3 na klaseng lungsod sa lalawigan ng Oriental Mindoro, Pilipinas. Ang Calapan kay usa ka ikatulo nga klaseng dakbayan sa probensya sa Oriental Mindoro, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 124,173 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, adunay populasyon nga 124,173 ka tawo. Ang Lungsod ng Calapan ay nahahati sa 62 mga barangay. Ang Dakbayan sa Calapan kay nabahin ngadto sa 62 ka mga barangay. Ang Kalookan, o ang Makasaysayang Lungsod ng Caloocan, ay isa sa mga lungsod na bumubo sa Kalakhang Maynila sa Pilipinas. Ang Kalookan, o ang Makasaysayang Dakbayan sa Caloocan, kay usa sa mga dakbayan nga nahimutang sa Kalakhang Maynila sa Pilipinas. Ito ang ikatlong pinakamalaking lungsod sa bansa na may populasyong umaabot sa 1,489,040, ayon sa senso ng 2010. Mao ang ikatulong pinakadakong dakbayan sa bansa nga naay populasyon nga muabot sa 1, 489, 040, sumala sa senso ni adtong 2010. Ang Caloocan ay nahahati sa 188 mga barangay. Ang Caloocan kay nabahin ngadto sa 188 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Candon ay isang lungsod sa lalawigan ng Ilocos Sur, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Candon kay usa ka dakbayan sa probensya sa Ilocus Sur, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 50,564 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, kini adunay populasyon nga 50,564 ka tawo. Ang Lungsod ng Candon ay nahahati sa 42 mga barangay. Ang Dakbayan sa Candon kay nabahin ngadto sa 42 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Canlaon ay isang lungsod sa lalawigan ng Negros Oriental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Canlaon kay usa ka dakbayan sa probensya sa Negros Oriental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 50,627 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, dunay 50,627 katawo. Ang Lungsod ng Canlaon ay nahahati sa 12 mga barangay. Ang Dakbayan sa Canlaon kay nabahin ngadto sa napulo'g duha (12) ka mga barangay. Ang Lungsod ng Carcar ay isang unang klaseng bayan sa lalawigan ng Cebu, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Carcar kay usa ka una na klaseng bayan nahimutang sa probensya sa Sugbo, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 107,323 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, kini adunay populasyon nga 50, 627 katawo. Ang lungsod ng Carcar ay nahahati sa 15 mga barangay. Ang dakbayan sa Carcar kay nabahin ngadto sa 15 ka mga barangay. Ang Catbalogan ay isang lungsod sa lalawigan ng Kanlurang Samar, Pilipinas. Ang Catbalogan kay usa ka dakbayan sa probensya sa Kanlurang Samar, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyong 94,317 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, kini kay adunay populasyon nga 94, 317 katawo. Ang Lungsod ng Catbalogan ay nahahati sa 57 mga barangay. Ang Dakbayan sa Catbalogan kay nabahin ngadto sa 57 ka mga barangay. Ang Cauayan, opisyal na Lungsod ng Cauayan, ay isang nakapaloob na lungsod sa lalawigan ng Isabela, Pilipinas. Ang Cauayan, opisyal na Dakbayan sa Cauayan, kay usa nga nahimutang sa dakbayan sa probensya sa Isabela, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2015, mayroon itong populasyon na 129,523 katao. Sumala sa census ni adtong 2015, adunay kining populasyon nga 129,523 ka tawo. Ang Lungsod ng Cauayan ay nahahati sa 65 mga barangay. Ang Lungsod sa Cauayan kay nabahin ngadto sa 65 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Cebu ang kabiserang lungsod, ang pinakamatandang lungsod sa Pilipinas, na bahagi ng Kalakhang Cebu kasama ang anim na iba pang mga lungsod. Ang Dakbayan sa Sugbo ang kapital nga dakbayan, ang nahiunang dakbayan sa Pilipinas, nga bahin sa Kalakhang Sugbo uban ang unom nga lahi pang mga dakbayan. Isa ang Cebu sa pinakamaunlad na lalawigan sa Pilipinas, at ang sentro ng kalakalan, komersiyo, edukasyon, at industriya sa gitna, at timog na bahagi ng Pilipinas. Usa ang Cebu sa labing ugmad nga probensya sa Pilipinas, ug ang sentro sa kalakalan, komersiyo, edukasyon, ug industriya sa sentral, ug habagatang dapit sa Pilipinas. Maraming mga hotel, casino, mga beaches, at iba pang pook pasyalan ang matatagpuan sa lalawigan. Daghang mga hotel, casino, mga baybayon, ug uban pang lugar na talan-awon ang nahimutang sa lalawigan. Katutubong wika sa Cebu ang Wikang Cebuano. Ang lumad nga pinulongan sa Sugbo mao ang Sinugboanon. Sinasalita ito sa halos lahat ng bahagi ng mga kapuluan sa Gitnang Bisayas, kasama ang mga lalawigan ng Bohol, kanlurang Leyte, Negros; sa ilang bahagi ng sa katimugang Pilipinas kasama ang Bukidnon, Agusan, Surigao, Davao, Cotabato, at Zamboanga del Sur. Ginasulti kini sa halos tanan nga bahin sa mga kapuluan sa Gitnang Bisayas, uban ang mga lalawigan sa Bohol, kasadpang Leyte, Negros; sa ubang bahin sa habagatang Pilipinas kauban ang Bukidnon, Agusan, Surigao, Davao, Cotabato, ug Zambuanga del Sur. May mga pagkakaibang makikita sa mga salita sa maraming bahagi subalit ang pagkakakaiba ay bahagya lamang. Adunay mga kalahian nga makita sa mga pulong sa daghang bahin apan ang kalainan kay gamay lang. May tinatayang 20 milyong tagapagsalita ng Cebuano. Adunay gibanabanang 20 ka milyong mamumulong sa Sugboanon. Mahusay din manalita ang mga Cebuano ng ibang katutubong wika sa Pilipinas gaya ng Tagalog at iba pang mga wikang Bisaya gaya ng Hiligaynon, at Waray-Waray. Maayo usab manulti ang mga Sinugboanon sa ubang lumad nga sinultian sa Pilipinas sama sa Tagalog ug uban pang mga sinultang Bisaya sama sa Hiligaynon, ug Waray-Waray. Sa mga Pulo ng Camotes, isang katutubong wikang kaugnay ng Waray-Waray ang tinatawag na Porohon ang sinasalita doon. Sa mga Pulo sa Camotes, usa ka lumad nga sinultian nga may kalabutan sa Waray-Waray nga gitawag nga Porohon ang ginasulti didto. Ang Wikang Kastila ang kadalasang sinasalita ng mga mestizo, at sa mga pamayanang Kastila. Ang Kinatsila gigamit sa mga mestiso nga komunidad. Ang Wikang Ingles ang salitang ginagamit sa larangan ng edukasyon, media, komersiyo, kalakalan at pamahalaan; at ang Wikang Intsik ay sinasalita naman sa mga pamayanang Tsino. Ang Sinultian nga Iningles ang mga pulong nga gigamit sa departamento sa edukasyon, media, komersyo, pamatigayon ug gobyerno; ug ang Sinultian nga Intsik kay ginasulti sa baylo sa mga komunidad nga Intsek. Ang Lungsod ng Dagupan ay isang ika-isang klase ng lungsod sa Pilipinas. Ang Dakbayan sa Dagupan kau usa ka unang klase na dakbayan sa Pilipinas. Batay sa senso ng 2000, ang Lungsod ng Dagupan ay may populasyon ng 130,328 mga tao sa 25,921 kabahayan. Sumala sa sensus sa tuig 2000, ang Dakbayan sa Dagupan kay naay populasyon nga 130, 328 ka mga tawo sa 25, 921 sa kada balay. Ang Lungsod ng Dagupan ay nahahati sa 65 mga barangay. Ang Dakbayan sa Dagupan kay nabahin ngadto sa 65 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Danao ay isang lungsod sa lalawigan ng Cebu, Pilipinas. And Dakbayan sa Danao kay usa ka dakbayan nahimutamg sa probensya sa Sugbo, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 350,467 katao sa kabahayan. Sumala sa census ni adtong 2010, kini adunay populasyon nga 350,467 katawo sa kada balay. Ang Lungsod ng Danao ay nahahati sa 42 mga barangay. Ang Dakbayan sa Danao kay nabahin sa 42 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Dapitan ay isang ikalawang uring lungsod sa lalawigan ng Zamboanga del Norte, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Dapitan kay usa ka ikaduhang klase nga dakbayan nahimutang sa probensya sa Zamboanga del Norte, Pilipinas. Sang-ayon sa senso noong 2010, mayroon itong populasyon na 77,441 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, kini adunay populasyon nga 77, 441 katawo. Nahahati ang Lungsod ng Dapitan sa 50 mga barangay. Nabahin ang Dakbayan sa Dapitan ngadto sa 50 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Digos ay isang lungsod sa lalawigan ng Davao del Sur, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Digos kay usa ka dakbayan nahimutang sa probensya sa Davao del Sur, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 149,891 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, kini kay adunay populasyon nga 149,891 katawo. Ang Lungsod ng Digos ay nahahati sa 26 na mga barangay. Ang Dakbayan sa Digos kay nabahin ngadto sa 26 ka mga barangay. Ang Dipolog, opisyal na Lungsod ng Dipolog ay isang lungsod at siya ring kabisera ng lalawigan ng Zamboanga del Norte, Pilipinas. Ang Dipolog, opisyal na Dakbayan sa Dipolog kay usa ka dakbayan ug siya ring probensya sa Zamboanga del Norte, Pilipinas. Nahahati sa 21 barangay ang Dipolog. Ang Dakbayan sa Dipolog nabahin ngadto sa 21 ka barangay. Ang Lungsod ng Dumaguete ay isang lungsod sa lalawigan ng Negros Oriental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Dumaguete usa ka dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Negros Oriental, Pilipinas. Ang Lungsod ng Dumaguete ay nahahati sa 30 barangay. Ang Dakbayan sa Dumaguete nabahin ngadto sa katloan (30) ka mga barangay. Ang El Salvador ay isang bayan sa lalawigan ng Misamis Oriental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa El Salvador usa ka lungsod nga nahimutang sa probinsya sa Negros Oriental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2015, ito ay may populasyon na 50,204 katao. Sumala sa census ni adtong 2015, dunay 50,204 katawo. Ang El Salvador ay nahahati sa 15 barangay. Ang Dakbayan sa El Salvador nabahin ngadto sa napulo'g lima (15) ka barangay. Ang Lungsod ng Escalante ay isang lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Escalante usa ka dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Negros Occidental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 93,005 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, dunay 93,005 katawo. Ang Lungsod ng Escalante ay nahahati sa 21 mga barangay. Ang Dakbayan sa Escalante dunay 21 ka barangay. Ang Gapan ay isang ika-4 na klase na lungsod sa probinsiya ng Nueva Ecija. Ang Gapan usa ka ikaupat nga klaseng lungsod nga nahimutang sa probinsya sa Nueva Ecija, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 101,488 na katao. Sumala sa census ni adtong 2010, dunay 101,488 katawo. Ang Lungsod ng General Santos ay isang lungsod sa lalawigan ng Timog Cotabato, Pilipinas. Ang Dakbayan sa General Santos usa ka dakbayan sa probinsya sa Habagatang Cotabato, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 538,086 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, dunay 538,086 katawo. Ang Lungsod ng General Santos ay nahahati sa 26 na mga barangay. Ang Dakbayan sa General Santos nabahin ngadto sa 26 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Gingoog ay isang lungsod sa lalawigan ng Misamis Oriental, Pilipinas. Ang Gingoog usa ka dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Misamis Oriental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2015, ito ay may populasyon na 124,648 katao. Sumala sa census ni adtong 2015, dunay 124,648 katawo. Ang Guihulngan ay isang ika-4 na klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Oriental, Pilipinas. Ang Guilhulngan usa ka ika-upat nga klase nga dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Negros Oriental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 93,675 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, dunay 93,675 katawo. Ang Lungsod ng Guihulngan ay nahahati sa 33 mga barangay. Ang Guihulngan nabahin ngadto sa 33 ka barangay. Ang Lungsod ng Himamaylan ay isang pangatlong uri ng lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Himamaylan usa ka ikatulong klase nga dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Negros Occidental, Pilipinas. Ang lungsod ng Himamaylan ay nahahati sa 19 na mga barangay. Ang Dakbayan sa Himamaylan nabahin ngadto sa 19 ka barangay. Ang Lungsod ng Ilagan ay isang lungsod na ika-3 klase sa lalawigan ng Isabela, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Ilagan usa ka dakbayan nga ikatulong klase nga nahimutang sa probinsya sa Isabela, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2015, ito ay may populasyon na 145,568 katao. Sumala sa census ni adtong 2015, dunay 145,568 katawo. Ang Lungsod ng Iligan ay isang mataas ang pagka-urbanisadong lungsod na nasa hilaga ng lalawigan ng Lanao del Norte, Pilipinas, at dati itong kabisera ng nasabing lalawigan. Ang Dakbayan sa Iligan usa ka taas nga urbanisadong dakbayan nga nahimutang sa amihanan sa probinsya sa Lanao del Norte, Pilipinas, ug kini kaniadto ang kaulohan sa nahisgutang probinsya. Ayon sa senso ng 2010, mayroon itong populasyong 322,821 katao. Sumala sa census ni adtong 2010, dunay 322,821 katawo. Nahahati ang Iloilo sa 42 munisipalidad at 2 lungsod. Nabahin ang Iloilo sa 42 ka munisipalidad ug 2 ka dakbayan. Ang Lungsod ng Imus ay ang opisyal na itinalagang kabiserang lungsod ng lalawigan ng Kabite, sa Pilipinas. Ang Dakbayan sa Imus mao ang opisyal nga gitahasang kaulohang dakbayan sa probinsya sa Kabite, Pilipinas. Nahahati sa kasalukuyan ang lungsod ng Imus sa 97 mga barangay. Nabahin sa kasamtangan ang dakbayan sa Imus ngadto sa 97 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Iriga ay isang lungsod sa lalawigan ng Camarines Sur, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Iriga usa ka dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Camarines Sur, Plipinas. Ayon sa senso noong 2015, ito ay may populasyon na 111,757 katao. Sumala sa census ni adtong 2015, dunay 111,757 katawo. Ang Lungsod ng Kabankalan ay isang unang-klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Kabanlakan usa ka unang klase sa dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Negros Occidental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 167,666 katao. Sumala sa census niadtong 2010, dunay 167,666 katawo. Ang Lungsod ng Kabankalan ay nahahati sa 32 mga barangay. Ang Dakbayan sa Kabankalan nabahin ngadto sa 32 ka barangay. Ang Lungsod ng Kidapawan ay isang unang klaseng lungsod sa lalawigan ng Cotabato, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Kidapawan usa ka unang klase sa dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Cotabato, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 125,447 katao. Sumala sa census niadtong 2010, dunay 125,447 katawo. Ang Lungsod ng Kidapawan ay nahahati sa 40 na mga barangay. Ang Dakbayan sa Kidapawan nabahin ngadto sa 40 ka barangay. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 158,273 katao. Sumala sa census niadtong 2010, dunay 158,273 katawo. Ang Lungsod ng Koronadal ay nahahati sa 27 mga barangay. Ang Dakbayan sa Koronadal nabahin ngadto sa 27 ka barangay. Ang Lungsod ng La Carlota ay isang ikatlong-klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa La Carlota usa ka ikatulong klase sa dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Negros Occidental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 63,852 katao. Sumala sa census niadtong 2010, dunay 63,852 katawo. Ang Lungsod ng La Carlota ay nahahati sa 14 na mga barangay. Ang Dakbayan sa La Carlota nabahin ngadto sa napulo'g upat (14) ka barangay. Ang Lungsod ng Lamitan ay ang lungsod at kasibera ng lalawigan ng Basilan, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Lamitan mao ang dakbayan ug kaulohan sa probinsya sa Basilan, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2000, mayroon itong populasyon ng 58,709 katao. Sumala sa census niadtong 2000, dunay 58,709 katawo. Nahahati ang Lamitan sa 45 mga barangay. Ang Dakbayan sa Lamitan nabahin ngadto sa 45 ka mga barangay. Ang Lungsod ng Laoag ay isang Unang klaseng lungsod sa lalawigan ng Ilocos Norte, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Laoag usa ka unang klase nga dakbayan sa lalawigan sa Ilocos Norte, Pilipinas. Ang Lungsod ng Laoag ay nahahati sa 80 barangay. Ang Dakbayan sa Laoag nabahin ngadto sa 80 ka barangay. Si Lapu-Lapu (nakilala noong 1521) ay isang Datu sa pulo ng Mactan, isang pulo sa Cebu, Pilipinas, na nakilala bilang pinakaunang katutubo ng kapuluan na lumaban sa pananakop ng mga Kastila. Si Lapu-lapu (nailhan kaniadtong 1521) usa ka Datu sa isla sa Mactan, usa ka isla sa Cebu, Pilipinas. Giila ingon ang pinakauna nga lumad sa kapuluan nga mikontra sa pagsakop sa mga Kastila. Itinuturing siya bilang pinakaunang bayaning Pilipino. Giila siya isip pinakauna nga bayaning Pilipino. Ang mga mamamayan ng Kapuluan ng Sulu ay pinaniniwalaan na si Lapu-Lapu ay isang Muslim na nagmula sa mga Tausug. Ang mga lungsoranon sa kapuluan sa Sulu kay ginatuohan nga si Lapu-lapu usa ka Muslim nga gikan sa mga Tausug. Ang Lungsod ng Ligao (R.A. 09008) ay isang ika-apat na klaseng lungsod sa lalawigan ng Albay, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Ligao usa ka ikaupat nga klaseng dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Albay, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, may kabuuang populasyon itong 104,914. Sumala sa census ni acting 2010, dunay 104,914 katawo. Ang Lungsod ng Ligao ay pampolitika na nahahati sa 55 barangay. Ang lungsod sa Ligao kay pampolitika nga nabahin ngadto sa 18 ka mga barangay. Ang Lipa ay isang primera klaseng lungsod sa lalawigan ng Batangas, Pilipinas. Ang Lipa usa ka primerang klaseng dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Batangas, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 283, 468 katao. Sumala sa census niadtong 2010, dunay 283,468 katawo. Ang Lungsod ng Lipa ay nahahati sa 72 na mga barangay. Ang Dakbayan sa Lipa nabahin ngadto sa 72 ka barangay. Ang Lungsod ng Maasin ay isang ika-limang klaseng lungsod sa lalawigan ng Katimugang Leyte, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Maasin usa ka ika-lim nga klaseng dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Habagatang Leyte, Pilipinas. Ito ang punung-lungsod ng Katimugang Leyte. Mao kini ang kapital o ulohan nga dakbayan sa Habagatang Leyte. Ayon sa senso noong 2000, ito ay may populasyon na 71,163 katao sa 14,597 kabahayan. Sumala sa census niadtong 2000, dunay 71,163 katawo sa 14,597 ka mga panimalay. Ang Lungsod ng Maasin ay nahahati sa 70 mga barangay. Ang Dakbayan sa Maasin nabahin ngadto sa 70 ka barangay. Ang Lungsod ng Mabalacat ay isang unang klaseng lungsod sa lalawigan ng Pampanga, Pilipinas. Ang Mabalacat ikaunom nga klaseng dakbayan nahimutang sa probensya sa Pampanga, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2000, ito ay may populasyon na 171,045 katao. Sumala sa census niadtong 2010, dunay 171,045 katawo. Ang Makati, opisyal na Lungsod ng Makati, ay isang lungsod sa Pilipinas, at isa sa labing-anim na mga lungsod na bumubuo sa Kalakhang Maynila. Ang Makati, opisyal nga Dakbayan sa Makati usa ka dakbayan sa Pilipinas ug usa sa napulo ug unom ka mga dakbayan nga naglangkub sa kadaghanan sa Maynila. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 476,719 katao. Sumala sa census niadtong 2010, dunay 476,719 katawo. Ang Makati ay nahahati sa 33 mga barangay. Ang Dakbayan sa Makati nabahin ngadto sa 33 ka barangay. Ang Lungsod ng Malabon ay isa sa mga lungsod at munisipalidad na bumubuo ng Kalakhang Maynila sa Pilipinas. Ang Dakbayan sa Malabon usa sa mga dakbayan ug munisipalidad nga naglangkub sa kadaghanan sa Maynila sa Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, tinatayang 353,337 ang populasyon nito. Sumala sa census niadtong 2010, gibanabanaang 353,337 na ang populasyon niini. Ang Lungsod ng Malaybalay ay isang primera klaseng lungsod sa lalawigan ng Bukidnon, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Malaybalay usa ka primera klaseng dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Bukidnon, Pilipinas. Ito ang kabisera ng Bukidnon. Kini and ulohang dakbayan sa Bukidnon. Ayon sa senso noong 2015, mayroon itong populasyon na 174,625 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 174,625 katawo. Nahahati ang Malaybalay sa 46 mga barangay. Nabahin ang Malaybalay sa 46 ka barangay. Ang Lungsod ng Malolos ay isang unang uring lungsod sa Pilipinas sa lalawigan ng Bulacan. Ang Dakbayan sa Malolos usa ka unang klaseng dakbayan sa Pilipinas nga nahimuatang sa probinsya sa Bulacan. Ayon sa senso noong 2015, mayroon itong populasyon na 252,074 katao. Sumala sa census niadtong 2015, kini adunay 252,074 katawo. Ang Mandaluyong ay isang lungsod ng Kalakhang Maynila sa Pilipinas. Ang Mandaluyong usa ka dakbayan sa kadaghanan sa Maynila sa Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, mayroon itong populasyon na 328,699 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 328,699 katawo. Ang Mandaluyong ay nahahati sa 27 na baranggay. Ang Dakbayan sa Mandaluyong nabahin ngadto sa 27 ka barangay. Ang Lungsod ng Mandaue ay isang unang-klaseng lungsod sa lalawigan ng Cebu, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Mandaue usa ka unang klase sa dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Sugbo, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 331,320 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 331,320 katawo. Ang Lungsod ng ay nahahati sa 27 mga barangay. Ang Dakbayan sa Mandaue may kawhaan ug pito (27) ka baranggay. Ang Lungsod ng Maynila kilala bilang Maynila, ay ang punong lungsod ng Pilipinas. Ang Dakbayan sa Maynila nailhan nga Maynila mao ang ulohang dakbayan sa Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, mayroon itong populasyon na 1,652,171 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 1,652,171 katawo. Ang Lungsod ng Manila ay isang primera klaseng lungsod sa lalawigan ng Metro Manila, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Manila usa ka unang klase sa dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Metro Manila, Pilipinas. Ang Lungsod Islamiko ng Marawi, kilala rin bilang Kabiserang Pantag-init ng Katimugan, ay kabisera at pinakalamaking lungsod sa lalawigan ng Lanao del Sur, Pilipinas. Ang Dakbayang Islamiko sa Marawi nailhan usab nga habagatang kaulohan sa ting-init, maoy kaulohan ug pinakadakong dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Lanao del Sur, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 187,106 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 187,106 katawo. Ang Lungsod ng Marawi ay nahahati sa 96 na mga barangay. Ang Dakbayan sa Marawi nabahin ngadto sa 96 ka barangay. Ang Marikina ay isang primera klaseng lungsod sa lalawigan ng Metro Manila, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Marikina usa ka unang klase sa dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Metro Manila, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 424,150 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 424,150 katawo. May 16 barangay ang Marikina. Naay 16 ka barangay ang Marikina. Ang Masbate, opisyal na Lalawigan ng Masbate ay isang pulong lalawigan ng Pilipinas na matatagpuan sa rehiyon ng Bikol. Ang Masbate opisyal nga probinsya sa Masbate usa ka islang probinsya sa Pilipinas nga nahimutang sa rehiyon sa Bikol. Binubuo ang lalawigan ng tatlong pangunahing mga pulo: Pulo ng Masbate, Ticao at Pulo ng Burias. Gilangkuban ang probinsya sa tulo ka nag-unang isla: Isla sa Masbate, Ticao, ug Isla sa Burias. Ang Lungsod ng Mati ay isang lungsod sa lalawigan ng Davao Oriental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Mati usa ka dakbayan sa probinsya sa Davao Oriental, Pilipinas. Ito ang ulung-lungsod ng Davao Oriental. Kini ang ulohang syudad sa Davao Oriental. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 126,143 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 126,143 katawo. Ang Lungsod ng Mati ay nahahati sa 26 na mga barangay. Ang Dakbayan sa Mati nabahin ngadto sa 26 ka barangay. Ang Muntinlupa ay isang primera klaseng lungsod sa lalawigan ng Metro Manila, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Muntinlupa usa ka unang klase sa dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Metro Manila, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 459,941 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 459,941 katawo. Ang Navotas ay isang lungsod sa Kalakhang Maynila sa Pilipinas. Ang Navotas usa ka dakbayan sa kadaghanan sa Maynila sa Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 249,131 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 249,131 katawo. Ang Navotas ay hinati sa 14 Barangay. Ang Navotas nabahin ngadto sa 14 ka barangay. Ang Olongapo ay isang primera klaseng lungsod sa lalawigan ng Zambales, Pilipinas. Ang Olongapo maoy primerang klaseng dakbayan sa probinsya sa Zambales, Pilipinas. Ang Lungsod ng Olongapo ay nahahati sa 17 mga barangay. Ang Dakbayan sa Olongapo nabahin ngadto sa 17 ka barangay. Ayon sa senso noong 2015, ito ay may populasyon na 233,040 katao. Sumala sa census niadtong 2015, kini adunay 233,040 katawo. Ang Lungsod ng Ormoc ay isang ika-1 lungsod sa lalawigan ng Leyte, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Ormoc usa ka nagunang dakbayan sa probinsya sa Leyte, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 191,200 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 191,200 katawo. Ang Lungsod ng Ormoc ay nahahati sa 110 mga barangay. Ang Dakbayan sa Ormoc nabahin ngadto sa 110 ka barangay. Ang Lungsod ng Oroquieta ay isang ika-3 klaseng lungsod sa lalawigan ng Misamis Occidental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Oroquieta usa ka ikatulong klaseng dakbayan sa probinsya sa Misamis Occidental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2015, ito ay may populasyon na 70,757 katao Sumala sa census niadtong 2015, kini adunay 70,757 katawo. Ito ang ulung-lungsod ng Misamis Occidental. Mao kini ang ulohan nga lungsod sa Misamis Occidental. Ang Lungsod ng Oroquieta ay nahahati sa 47 mga barangay. Ang Dakbayan sa Oroquieta nabahin ngadto sa 47 ka barangay. Ang Lungsod ng Ozamis ay isang ika-2 klaseng lungsod sa lalawigan ng Misamis Occidental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Ozamiz usa ka ikaduha nga klaseng dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Misamis Occidental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2015, ito ay may populasyon na 141,828 katao. Sumala sa census niadtong 2015, kini adunay 141,828 katawo. Ang Lungsod ng Ozamis ay nahahati sa 51 mga barangay. Ang Dakbayan sa Ozamiz nabahin ngadto sa 51 ka barangay. Ang Lungsod ng Pagadian ay isang ika-2 klaseng lungsod sa lalawigan ng Zamboanga del Sur, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Pagadian usa ka ikaduha nga klaseng dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Zamboanga del Sur, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 186,852 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 186,852 katawo. Ito ang ulung-lungsod ng Peninsula sa Zamboanga. Kini ang ulohang syudad sa Peninsula sa Zamboanga. Ang Lungsod ng Pagadian ay nahahati sa 54 mga barangay. Ang Dakbayan sa Pagadian nabahin ngadto sa 54 ka barangay. Ang Lungsod ng Palayan ay isang ika-4 na klase ng lungsod sa probinsiya ng Nueva Ecija. Ang Dakbayan sa Palayan usa ka ikaupat ng klaseng dakbayan sa probinsya sa Nueva Ecija. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 37,219 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 37,219 katawo. Ang Lungsod ng Palayan ay may 20 barangay. Ang Dakbayan sa Palayan adunay 20 ka barangay. Ang Lungsod ng Panabo ay isang lungsod sa lalawigan ng Davao del Norte, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Panabo usa ka dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Davao del Norte, Pilipinas. Nahahati ang Lungsod ng Panabo sa 40 mga barangay. Ang Dakbayan sa Panabo nabahin ngadto sa 40 ka barangay. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 174,364 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 174,364 katawo. Ang Pasig ay isang primera klaseng lungsod sa lalawigan ng Metro Manila, Pilipinas. Ang Muntinlupa usa ka unang klase sa dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Metro Manila, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 669,773 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 669,773 katawo. Ang Lungsod ng Pasig ay nahahati sa 30 mga barangay. Ang Dakbayan sa Pasig nabahin ngadto sa 30 ka barangay. Ang Lungsod ng Passi ay isang ikatatlong klaseng lungsod sa lalawigan ng Iloilo, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Passi usa ka ikatulo nga klaseng dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Iloilo, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 79,663. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 79,663 katawo. Ang Lungsod ng Passi ay nahahati sa 51 mga barangay. Ang Dakbayan sa Passi nabahin ngadto sa 51 ka barangay. Ang Puerto Princesa ay isang 1st class na lungsod at ang punong lungsod ng lalawigan ng Palawan sa Pilipinas. Ang Puerto Prinsesa usa ka unang klase sa dakbayan ug ang kaulohang dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Palawan, Pilipinas. Ayon sa sensus ng 2010, may populasyon ito ng 222,673. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 222,673 katawo. Nahahati ang lungsod ng Puerto Princesa sa 66 baranggay. Ang Dakbayan sa Puerto Princesa nabahin ngadto sa 66 ka barangay. Ang Sagay ay isang pangatlong klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental, Pilipinas. Ang Sagay usa ka ikatulo nga klaseng dakbayan nga nahimutang sa probinsya sa Negros Occidental, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2010, mayroon itong populasyon na 140,740 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 140,740 katawo. Ang Lungsod ng Sagay ay nahahati sa 25 mga barangay. Ang Dakbayan sa Sagay nabahin ngadto sa 25 ka barangay. Ang Lungsod ng Samal ay isang pangapat na klaseng lungsod sa lalawigan ng Davao del Norte, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Samal usa ka pangupat nga klaseng dakbayan sa probinsya sa Davao del Norte, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2010, mayroon itong populasyon na 95,874 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 95,874 katawo. Ang Lungsod ng San Jose del Monte (o mas kilala sa tawag na San Jose) ay isang "1st Class" na lungsod sa lalawigan ng Bulacan, Pilipinas. Ang Dakbayan sa San Jose del Monte (o mas nailhan sa tawag nga San Jose) usa ka nagunang lungsod sa probinsya sa Bulacan, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2015, ito ay may populasyon na 574,089 katao. Sumala sa census niadtong 2015, kini adunay 574,089 katawo. Ang Lungsod ng Silay ay isang ikatlong klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Silay usa ka ikatulong klase nga dakbayan sa probinsya sa Negros Occidental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2010, ito ay may populasyon na 120,999. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 120,999 katawo. Ang Lungsod ng Silay ay nahahati sa 16 mga barangay. Ang Dakbayan sa Silay nabahin ngadto sa 16 ka barangay. Ang Lungsod ng Sipalay ay isang ika-4 klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Sipalay usa ka ikaupat nga klaseng dakbayan sa probinsya sa Negros Occidental, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2000, ito ay may populasyon na 62,063 katao. Sumala sa census niadtong 2010, kini adunay 62,063 katawo. Ang Lungsod ng Sipalay ay nahahati sa 17 mga barangay. Ang Dakbayan sa Sipalay nabahin ngadto sa napulo'g pito (17) ka barangay. Nahahati ang Sorsogon sa 14 munisipalidad at 1 lungsod. Ang Sorsogon nabahin ngadto sa 14 ka mga lungsod ug 1 ka dakbayan. Ang Surigao ay maaaring tumukoy sa sumusunod: Ang Surigao mahimong magtumong sa mosunod: Ang Lungsod ng Tabako ay isang ika-apat na klaseng lungsod sa lalawigan ng Albay, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Tabako usa ka ikaupat nga klaseng dakbayan sa probinsya sa Albay, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2000, ito ay may populasyon na 107,166 katao sa 19,599 na kabahayan. Sumala sa census niadtong 2000, kini adunay 107,166 katawo. Ang Tabuk ay maaaring tumukoy sa sumusunod. Ang Tabuk mahimong magtumong sa mosunod. Ang Lungsod ng Tacloban ay isang mataas na urbanisadong lungsod sa lalawigan ng Leyte, Pilipinas. Ang Dakbayan sa Tacloban usa ka taas nga urbanisadong dakbayan sa probinsya sa Leyte, Pilipinas. Ang laso ay sumisimbolo sa pagpapatuloy ng mga tradisyon ng oras na pinarangalan ni Bacoor sa kabila ng kanyang conversion sa isang lungsod. Ang laso nagsimbolo sa pagpadayon sa mga tradisyon nga gipasidunggan sa panahon bisan pa sa pagkakabig sa usa ka siyudad. Sa harapan ay ang Zapote Bridge, na kung saan ay ang site ng dalawang pangunahing mga laban sa panahon ng Rebolusyong Pilipino laban sa Espanya at ang Digmaang Pilipino-Amerikano. Sa atubangan mao ang Zapote Bridge, kun asa ang duha ka dagkong gubot sa panahon sa Rebolusyong Pilipino batok sa Espanya ug ang gubat sa mga Pilipino-Amerikano. Nagtatampok ang tulay ng 73 brick na nagsasaad sa 73 barangay na bumubuo sa lungsod. Ang tulay adunay 73 ka bricks nga nagsimbolo sa 73 ka mga barangay nga nalangkub sa siyudad. Ang nakasulat sa tulay ay 1671, ang taon na itinatag ang lungsod. Gisulat sa taytayan mao ang 1671, ang tuig nga pagtukod sa siyudad. Sa ilalim ng tulay ay isang katawan ng tubig na sumasagisag sa Zapote River, na dumadaan sa lungsod. Ang ilalom sa tulay kay usa ka pundok sa tubig nga nagsimbolo sa Zapote River, nga moagi sa siyudad. Ang lumulutang sa ibabaw nito ay isang mussel shell, isang pagkaing-dagat na nilinang sa lungsod at nagsisimbolo sa dalawang bagong distrito, Bacoor West at Bacoor East. Ang nagalutaw sa ibabaw niina usa ka shell nga kabhang, usa ka pagkaon nga pandagat nga gitanom sa siyudad ug nagsimbolo sa duha ka bag-ong distrito, Bacoor West ug Bacoor East. Sa ibabaw ng tulay ay isang 11-member marching band, na sumasagisag sa 11 banda ng nagmamartsa na matatagpuan sa lungsod at isang callback sa palayaw nito bilang nagmamartsa band na kabisera ng bansa. Sa ibabaw sa taytayan mao ang usa ka 11 ka nagamartsa nga banda, nga nagsimbolo sa 11 nga banda sa pagmartsa nga nakit-an sa siyudad ug usa ka callback sa iyang angga nga nasud isip marching band capital. Ang paglilingkod bilang background sa tulay ay isang kawayan puno, kung saan kinuha ang pangalan ng lungsod at naglalarawan ng nababanat na katangian ng mga tao nito; at na mga gusali, na sumasagisag sa pag-unlad ng lungsod. Ang pag-alagad isip background sa taytayan anaa usa ka punoan sa kawayan, nga gikan diin ang ngalan sa siyudad gikuha ug gihulagway ang kalig-on sa mga tawo niino; ug mga bilding nga nagsimbolo sa pag-uswag sa siyudad. Sa pagitan ng dalawang simbolo na ito ay ang Philippine sun na may walong ray nito, na nagpapahiwatig ng papel ng lungsod sa lalawigan sa panahon ng rebolusyon laban sa Espanya. Taliwala niining duha ka mga simbolo mao ang adlaw sa Pilipinas nga naay walo ka siglak sa adlaw, nga nagpasabot sa papel sa dakbayan sa probinsya sa panahon sa rebolusyion sa Espanya. Sa itaas ng araw ay 2012, ang taon ng Bacoor ay naging isang lungsod ng Cavite. Sa ibabaw sa adlaw mao ang 2012, ang tuig kun asa si Bacoor nahimong usa ka siyudad sa Cavite. Sa likod ng mga simbolong ito ay ang mga kulay ng bandila ng Pilipinas: pula, na sumasagisag ng lakas ng loob; puti, sumasagisag sa kapayapaan; at asul, na sumasagisag sa mga tao ng kahinahunan, katahimikan at katapatan ng Bacoor sa pagprotekta sa kapaligiran, gayundin sa tubig ng mga ilog nito at Manila Bay. Sa likod niini nga mga simbolo mao ang mga kolor sa bandila sa Pilipinas: pula, nga nagsimbolo sa kaisug; puti, nagsimbolo sa kalinaw; ug asul, nga nagsimbolo sa pagkakalmado, kalinaw ug pasalig sa Bacoor sa pagpanalipod sa kalikopan, ingon man usab sa mga tubig sa mga suba ug Manila Bay. Alinsunod sa Kabanata II, Title II, Book III ng Republic Act No. 7160 o ang Local Government Code of 1991, ang lungsod na pamahalaan ay dapat binubuo ng isang mayor ( alkalde ), isang vice mayor ( Bise alkalde ) at mga kasapi ( kagawad ) ng lehislatibong sangay ng Sangguniang Panlungsod kasama ng isang sekretarya sa naturang lehislatura, na lahat ay inihalal sa isang tatlong-taong termino at karapat-dapat na tumakbo para sa tatlong magkakasunod na termino. Sumala sa Kapitulo II, Titulo II, Basahon III sa Akta Republika No. 7160 o sa Local Government Code of 1991, ang kagamhanan sa siyudad maglakip sa mayor ( alkalde ), usa ka bise mayor ( bise alkalde ) ug mga miyembro ( kagawad ) sa lehislatura nga sanga sa Sangguniang Panlungsod na dungan sa usa ka sekretaryo sa maong lehislatura, nga ang tanan napili sa tulo ka tuig nga termino ug angayan nga modagan sulod sa tulo ka sunod-sunod nga termino. Tulad ng bawat lungsod ng Pilipinas , ang punong tagapagpaganap ng Bacoor ay ang mayor ng lungsod. Sama sa matag dakbayan sa Pilipinas , ang chief executive sa Bacoor mao ang mayor sa siyudad. Inihalal sa isang termino ng tatlong taon at limitado sa tatlong magkakasunod na termino, siya ay nagtatalaga ng mga direktor ng bawat departamento ng lunsod, na kinabibilangan ng tanggapan ng administrasyon, opisina ng pagtatrabaho, opisina ng impormasyon, tanggapan ng batas, at tanggapan ng pananalapi. Gipili sa usa ka termino sulod sa tulo ka tuig ug limitado sa tulo ka sunod-sunod nga termino, siya nagatudlo sa mga direktor sa matag departamento sa siyudad, nga naglakip sa opisina sa administrasyon, buhatan sa engineering, information office, legal nga opisina, ug opisina sa bahandi. Ang kasulukuyang mayor ng Bacoor ay Lani Mercado-Revilla , mula sa Lakas Party, na unang nagsilbi bilang nag-iisang kinatawan ng lungsod sa mababang kapulungan ng Pilipinas mula 2010 hanggang 2016. Ang kasamtangang mayor sa Bacoor mao si Lani Mercado-Revilla, gikan sa Lakas Party, kinsa unang nag-alagad isip represetante sa suyidad sa Philipine House of Representatives gikan 2010 hangtud 2016. Siya ay ang asawa o dating Senator Ramon Revilla, Jr. Siya ang asawa o kanhi Senador Ramon Revilla, Jr. Ang bise alkalde ng lungsod ay gumaganap ng mga tungkulin bilang kumikilos gobernador sa kawalan ng alkalde. Ang bise mayor sa siuydad nagahimo sa mga katungdanan isip acting governor panahong wala ang mayor. Siya ay awtomatikong nagtagumpay bilang alkalde sa pagkamatay ng kasalukuyang nanunungkulan. Siya usab awtomatik nga magmalampuson isip mayor sa kamatayon sa incumbent. Siya rin ang nagtatagpo sa Sangguniang Panlungsod , ang pambatasang katawan ng lunsod. Nagtigum usab siya sa Sangguniang Panlungsod , ang legislative body sa siyudad. Ang kasalukuyang bise alkalde ng Bacoor ay sina Catherine Sarino-Evaristo mula sa Lakas Party. Ang incumbent vice mayor sa Bacoor mao si Catherine Sarino-Evaristo gikan sa Lakas Party. Una siyang nanunungkulan sa opisina noong Hunyo 30, 2013 matapos puksain ang dating alkalde na si Rosette Miranda-Fernando. Nagsugod siya sa opisina niadtong Hunyo 30, 2013 human maipildi ang kanhi bise mayor nga si Rosette Miranda-Fernando. Tumakbo siya at inihalal para sa pangalawang termino noong 2016. Siya midagan ug gipili alang sa ikaduhang termino sa tuig 2016. Ang lunsod, na isang lone congressional district, ay kinakatawan sa Philippine House of Representatives ng kongresista na si Strike Revilla mula sa Lakas Party, bayaw ni Mayor Lani Mercado-Revilla. Ang siyudad, nga usa ka lone congressional district, girepresentar sa Philippine House of Representatives ni congressman Strike Revilla gikan sa Lakas Party, bayaw ni Mayor Lani Mercado-Revilla. Siya unang manungkulan bilang mayor ng lungsod mula 2007 hanggang 2016. Siya ang unang nangatungdanan isip mayor sa siyudad gikan sa 2007 ngadto sa 2016. Sa loob ng lungsod, ang City Board o Sangguniang Panlungsod crafts lahat ng ordinansa ng lungsod, gumaganap ng paglalaan ng mga pondo ng lungsod, isyu franchise at permit, magpataw ng mga bayarin sa mga serbisyo ng lungsod, at mag-ehersisyo ang iba pang mga tungkulin at kapangyarihan bilang stipulated sa pamamagitan ng Local Government Code of 1991. Sulod sa ciudad, sa City Board o Sangguniang Panlungsod nagabatid sa tanan nga mga ordinansa sa siyudad, nagahimo ug gahin sa mga pundo sa siyudad, mga isyu franchises ug mga permit, magpahamtang ug balayranan sa serbisyo sa siyudad, ug mogamit sa ubang mga mga katungdanan ug mga gahum nga gilatid sa Kodigo sa Lokal nga Gobyerno sa 1991. Ang pagiging isang primera klaseng lungsod sa mga tuntunin ng kita, Bacoor ay may karapatan sa isang board City binubuo ng 12 miyembro, anim ang bawat isa mula sa dalawang distrito ng board ng lungsod. Ingon nga usa ka unang klase nga siyudad sa natad sa kinitaan, ang Bacoor adunay katungod sa usa ka City Board nga gilangkuban sa 12 ka mga miyembro, unom matag usa gikan sa duha ka mga board district sa siyudad. Ang Bacoor ay inilarawan bilang isang silid -tulugan na komunidad na ang karamihan sa mga mamamayan nito ay nakararating sa at mula sa Metro Manila upang gumana. Ang Bacoor gihulagway nga usa ka katilingban nga komunidad uban sa kadaghan sa lungsuranon nga mobiyahe ngadto ug gikan sa Metro Manila aron magtrabaho. Ang lungsod ay ang konektado sa Metro Manila sa pamamagitan ng mga expressways tulad ng CAVITEX at Muntinlupa-Cavite Expressway , pambansang kalsada tulad ng Aguinaldo Highway at Quirino Avenue sa hilaga, at iba pang mga pangunahing daan tulad ng Daang Hari at Marcos Alvarez Avenue. Ang siyudad maoy konetkado sa Metro Manila pinaagi sa mga express ways sama sa CAVITEX ug Muntinlupa-Cavite Expressway, mga national roads sama sa Aguinaldo Highway ug Quirino Avenue sa amihanan, ug uban pang dagkong mga dalan sama sa Daang Hari ug Marcos Alvarez Avenue. Ito rin ang dulo ng Aguinaldo Highway at Tirona Highway na kumokonekta sa lungsod sa iba pang Cavite. Kini usab ang tumoy sa Aguinaldo Highway ug Tirona Highway nga nagasumpay sa siyudad ngadto sa nahabilin nga Cavite. Ang mga karaniwang paraan ng transportasyon ay mga bus, mini-bus, mga pampublikong utility van, mga jeepney. Ang mga kasagarang pinaagi sa transportasyon mao ang mga bus, mini bus, mga public utility van, ug mga jeep. Dahil sa kasikipan ng mga major thoroughfares at overpopulation ng Bacoor, ang lungsod ay naghihirap mula sa araw-araw na mabigat na trapiko. Tungod sa paghuot sa suod nga pamasahe ug sa sobra kadaghang tao, ang siyudad nag-antus gikan sa adlaw-adlaw nga bug-at nga trapiko. Inaasahan na ma-eased ito sa hinaharap habang ang lungsod ay magiging terminal ng Manila Light Rail Transit System kapag nakumpleto na ang timugang extension nito. Naglaum kini nga mahupay sa umaabot samtang ang syudad mamahimong katapusan sa Manila Light Rail Transit System kun ang nahimutangan sa habagatang bahin nahuman na. Ang naturang proyekto ay tiyak na makikita ang LRT-1 na pinalawig mula sa Baclaran sa Pasay City patungo sa Barangay Niog sa Bacoor. Ang maong proyekto ilabi na nga makita ang LRT-1 gikan sa Baclaran sa Pasay City ngadto sa Barangay Niog sa Bacoor. Ang tinantyang gastos ng proyekto ay P65 bilyon. Ang gibanabana nga gasto sa proyekto nga P65 bilyon. Ang aktwal na konstruksyon ay magsisimula sa unang quarter ng 2019 kapag ang Right-of-wayAng mga isyu ay higit na natutugunan. Ang aktuwal nga pagtukod magsugod sa unang tulo ka bulan sa 2019 kung ang Right-of-Way isyu kay suod na mahimamat. Ang groundbreaking para sa LRT Line 1 South Extension Project ay gaganapin sa Huwebes, Mayo 4, 2017. Ang groundbreaking alang sa LRT Line 1 South Extension Project pagkahimuon sa Huwebes, Mayo 4, 2017. Ang LRT Line 1 South Extension Project ay maabot ang Bacoor sa Cavite at tatapusin ng 2023. Ang LRT Line 1 South Extension Project moabot sa Bacoor sa Cavite ug mahuman sa 2023. Ang Bacoor ay bahagi rin ng panukalang Cavite-Laguna Expressway na kung saan ay pinopondohan sa pamamagitan ng financing ng utang. Ang Bacoor usab kabahin sa gisugyot nga Cavite-Laguna Expressway kun asa pagapunduhon pinaagi sa pag-utang. Ang Metro Pacific Tollways Corp. na magsasagawa ng pagtatayo ng CALAX, ay nag-anunsyo na ito ay manghiram ng P30 bilyon para sa proyekto. Ang Metro Pacific Tollways Corp. nga mopahigayon sa pagtukod sa CALAX, nagpahibalo nga kini manghulam og P30 bilyon alang sa proyekto. Ang presidente ng MPTC Rodrigo Franco, "sinabi ng kompanya na kasosyo sa mga lokal na bangko para sa financing ng utang sa mas maaga sa susunod na taon." Ang presidente sa MPTC nga si Rodrigo Franco miingon nga ang kompanya makig-partner sa mga lokal nga mga bangko alang sa utang nga financing sa sayo pa sa sunod tuig. " Upang matugunan ang mga alalahanin sa kalusugan ng pag-iipon ng populasyon ng lungsod at mga lunsod ng maralitang lunsod, maraming mga pampubliko at pribadong ospital ang itinatag sa lungsod. Aron matubag ang mga problema sa panglawas sa populasyon sa siyudad ug mga kabus sa dakbayan, daghang mga publiko ug probadong mga ospital ang natukod sa siyudad. Nagsimula din ang lokal na pamahalaan ng programa ng diskwento para sa mga senior citizen sa lungsod kung saan maaari silang makakuha ng diskwento sa pangangalagang medikal at mga gamot sa mga ospital sa loob at labas ng Bacoor. Ang lokal nga pangagamhanan nagpasiugda usab sa programa sa diskwento alang sa mga senior citizen sa siyudad diin mahimo nila nga makuha ang diskwento sa medikal nga pag-atiman ug tambal sa mga ospital sa sulod ug gawas sa Bacoor. Bago , opisyal na ang Lungsod ng Bago o simpleng Bago City , ay isang 2nd class na lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental , Pilipinas . Bago, opisyal nga Dakbayan sa Bago o simple nga Bago city, usa ka ikaduhang kalse nga dakbayan sa lalawigan sa Negros Occidental sa Pilipinas. Ayon sa sensus ng 2015, mayroon itong populasyon na 170,981 katao. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini adunay populasyon nga 170,981 ka tawo. Matatagpuan ang ilang 21 kilometro sa timog ng kabisera ng probinsiya ng Bacolod , Bago City ay bumubuo ng 6.63% ng populasyon ng buong Negros Occidental, na ginagawa itong ikatlong pinakapopular na lungsod sa probinsya. Ang nahimutang nga mga 21 ka kilimotero sa habagatan sa kaulohan sa probinsya sa Bacolod, Bago City naglangkob sa 6.63% sa populasyon sa tibuok Negros Occidental, nga mao ang ikatulo nga pinakadaghang populasyon sa siyudad sa probinsya. Nagtatakda ito ng land area na 389 square kilometers, na 5% ng buong Negros Occidental at 10% ng kabuuang lupain ng mga sangkap na lungsod. Kini nagpahimutang sa usa ka luna sa yuta nga 389 kilometro kuwadrado, nga 5% sa tibuok Negros Occidental ug 10% sa kinatibuk-ang luna sa mga sangkap nga mga siyudad. Ito rin ang tag na "Home of Historical and Natural Treasures", dahil sa kontribusyon nito sa makulay na kasaysayan ng lalawigan ng Negros Occidental at bansa, at ang magagandang tanawin at kasaganaan nito sa mga flora at fauna na ginagawa itong magandang eco-tourism destination pati na rin ang pamagat ng "Boxing Capital of the Philippines", dahil sa mga dakilang pangalan na ginawa sa boxing. Giilia usab kini nga "Home of Historical and Natural Treasures", tungod sa kontribusyon niini sa mabulakon nga kasaysayan sa lalawigan sa Negros Ocidental ug nasud, ug sa iyang nindot nga talan-awon ug kaabunda sa mga tanum ug mga mananap nga naghimo niini nga usa sa ka maayong ecotourism destination ingon man sa tutulo sa "Boxing Capital of the Philippines", tungod sa mga bantog nga mga ngalan nga gipakita niini sa boksing. Ito ay tahanan lamang sa tatlong kilalang populasyon ng endangered Irrawaddy dolphin sa buong Pilipinas. Kini usab ang pinuy-anan sa tulo ka nailhan nga mga populasyon sa nameligrong Irraw addy dolphin sa tibuok Pilipinas. Ang iba pang dalawang populasyon ay nasa Guimaras at Palawan. Ang laing duha ka populasyon anaa sa Guimaras ug Palawan. Lahat ng ito ay itinalaga bilang critically endangered populasyon. Ang tanan niini gitudlo nga nameligro nga mga populasyon. Ang komunidad ay pinangalanan pagkatapos ng isang malaking puno na tinatawag na "Bago" sa ilalim kung saan ang isang katutubong prinsipe Mapagic namatay ayon sa mga kasulatan ng isang Espanyol na mananaysay, Diego de Povedano. Ang komunidad gihinganlan human sa usa ka dako nga kahoy nga gitawag og "Bago" diin ang usa ka lumad nga prinsipe nga Mapagic namatay sumala sa mga sinulat sa usa ka Espanyol nga istoryador nga si Diego de Povedano. Gayunman, ang isa pang bersyon ay nakilala na ang pangalan ay nagmula sa palumpong, bago-bago na lumago nang sagana sa mga ilog ng ilog. Ang laing bersyon, bisan pa niana, nakamatikod nga ang ngalan naggikan sa shrub, bago- nga kini nga dagaya milambo sa mga suba. Sa mga ika-17 at ika-18 siglo, ang mga naninirahan mula sa Molo, Iloilo ay bumubuo ng isang maliit na nayon sa bibig ng Bago River , sa kasalukuyan ay isang mayamang pinagkukunan ng buhangin at graba. Niadtong ika-17 ug ika-18 nga siglo, ang mga lumulupyo sa Molo, Iloilo nagtukod og usa ka gamay nga balangay sa baba sa Bago River, na sa pagkakaron usa ka dato nga tinubdan sa balas ug graba. Ang village ay lumaki sa isang malaking kasunduan na nagdudulot ng mga matatanda nito na magpasa ng isang petisyon para sa conversion nito sa isang bayan o pueblo , na ibinigay noong 1800. Ang baryo mitubo ngadto sa usa ka dako nga kasunduan nga naghinungdan sa mga anciano sa pagpasa sa usa ka petisyon alang sa pagkakabig niini ngadto sa usa ka lungsod o pueblo nga gihatag sa 1800. Ang kasaysayan nito ay simula noong Setyembre 6, 1571 nang ang Spanish Adelantado, Miguel Lopez de Legaspi , ay naglaan ng komunidad sa isang Kastila na pinangalanang Juan Gutierrez Cortes bilang kanyang "encomienda" . Ang kasaysayan niini nagsugod kaniadtong Septembre 6, 1571 kun asa ang Espanyol nga Adelantado, Miguel Lopez de Legaspi, migahin sa komunidad ngadto sa usa ka katsila nga ginganlan Juan Gutierrez Cortes isip iyang 'encomienda". Noong panahong iyon, ang komunidad ay binubuo pa rin ng maliliit na kumpol ng mga pamayanan sa tabi ng mga bangko ng isang malaking ilog na kalaunan ay naging kilala bilang Bago River. Nianang panahona, ang komunidad gilangkoban pa sa mga gagmay nga pundok sa mga pamuy-anan ubay sa daplin sa usa ka dako nga suba nga sa ulahi nailhan nga Bago River. Ang "encomiendero" , mula noon, ay ibinibigay sa mga espirituwal at sosyo-ekonomikong pangangailangan ng mga katutubo sa mga pamayanan hanggang Hunyo, 1578. Ang "encomiendero" , sukad niadto, gipangalagad sa espiritwal ug sosyo-ekonomikanhon nga mga panginahanglan sa mga lumad sa mga pinuy-anan hangtud sa Hunyo, 1578. Gayunpaman, isang taon bago nito, ang komunidad na ito ay inilagay sa ilalim ng mga pagbisita sa ebanghelyo ni Father Geronimo Marin, isang pari ng Augustinian na nag-atas ng Kristiyanismo ng mga katutubo ng Binalbaganmula noong taong 1572. Apan, sa usa ka tuig sa wala pa, kini nga komunidad gibutang ubos sa mga pagbisita sa ebanghelyo ni Father Geronimo Marin, usa ka pari sa Augustinian nga nagdumala sa Kristiyanismo sa mga lumad sa Binalbagansukad sa tuig 1572. Si Padre Matin, sa kanyang pagdating sa komunidad, ipinagdiriwang ang kapistahan ni San Juan Bautista , na sa kalaunan ay tatanggapin bilang patron saint ng lugar. Si Padre Matin, sa iyang pag-abot sa komunidad, nagsaulog sa kapistahan ni San Juan Bautista, nga sa ulahi dawaton isip patron sa dapit nga lugar. Kasunod ng mga tradisyon at gawi ng mga Espanyol na mga misyonero at historian sa pagtatala ng pagtatatag ng isang " pueblo " o bayan na kadalasan ay tumutugma sa araw ng kapistahan ng isang santo at mula noong araw ng kapistahan ng St. John the Baptist, bumagsak sa Hunyo 24 ng bawat isa taon na ito ay sinusunod nito na ang Bago ay itinatag noong Hunyo 24, 1575. Sunod sa mga tradisyon ug mga praktis sa mga misyonero ug mga historyano sa Espanya sa pagrekord sa pagkatukod sa usa ka "pueblo" o lungsod nga kasagaran motakdo sa adlaw sa pista sa usa ka santos ug sukad sa pista nga adlaw ni St. John the Baptist, mahulog sa Hunyo 24 sa matag usa ka tuig nga kini nagsunod nga ang Bago natukod niadtong Hunyo 24, 1575. Inirerekord lamang ng kasaysayan ang 1575 bilang ang taon nang itinatag si Bago upang ang eksaktong buwan at araw ay maaari lamang i-deduced mula sa gayong mga tradisyonal na kasanayan ng mga Kastila . Ang kasaysayan nagrekord lamang sa 1575 ingon nga tuig diin si Bago natukod aron ang tukmang bulan ug adlaw mahimo lamang nga mahibaw-an gikan sa tradisyonal nga mga pamaagi sa mga Espanyol. Manila , Cebu at Binalbaganhinulaang din ang mga petsa ng kanilang pagtatatag sa parehong makasaysayang sitwasyon. Manila , Cebu ug Binalbagan nagtagna usab sa mga petsa sa ilang pagtukod sa samang mga sitwasyon sa kasaysayan. Samakatuwid, ang lohikal na konklusyon ay ang Bago City ay opisyal na itinatag sa buwan, araw at taon na naunang binanggit. Busa, ang makatarunganon nga konklusyon mao nga ang Bago City opisyal nga natukod sa bulan, adlaw ug tuig nga gihisgutan. Tungkol sa kung paano nakuha ng komunidad ang pangalan nito, ayon sa manuskrito ng isang Espanyol na mananaysay, si Diego Lope de Povedano, na magagamit sa aklatan ng Unibersidad ng San Carlos, Lungsod ng Cebu, ang komunidad ay pinangalanang matapos ang isang malaking puno na tinatawag na " Bago "kung saan, isang katutubong prinsipe sa ngalan ng Mapagic ang namatay. Mahitungod sa kung giunsa pagkuha ang ngalan sa komunidad, sumala sa manuskrito sa Espanyol nga historyano, si Diego Lope de Povedano, nga anaa sa librarya sa University of San Carlos, Dakbayan sa Sugbo, ang komunidad, ginganlan gikan sa usa ka dakong kahoy nga gitawag og "Bago" diin ang usa ka prinsipe sa ngalan sa Mapagic ang mipanaw. Ang isa pang makasaysayang bersyon ay na ang lugar ay nakuha ang pangalan nito mula sa isang palumpong na tinatawag na "bago-bago" na kung saan ay pagkatapos ay lumalaki luxuriantly sa kahabaan ng mga bangko ng ilog. Ang laing makasaysayan nga bersyon mao ang ngalan sa lugar nakuha gikan sa usa ka kahoy nga gitawag og "bago-bago" nga nagatubo sa maluho diha sa mga tampi sa suba. Mula sa taong 1575 hanggang sa katapusan ng ika-16 na siglo, walang makasaysayang account ang isinulat tungkol sa komunidad. Sukad sa tuig 1575 hangtod sa pagtapos sa ika-16 nga siglo, wala'y gisulat ang kasaysayan mahitungod sa komunidad. Dumating muli si Bago sa makasaysayang tagpo noong, noong unang bahagi ng ika-17 siglo, ang isang grupo ng mga naninirahan ay nanirahan sa mga bangko ng Bago River. Si Bago nahimutang pag-usab sa makasaysayanong talan-awon sa dihang, sa unang bahin sa ika-17 nga siglo, usa ka pundok sa mga nanimuyo nagpuyo ubay sa tampi sa Bago River. Ang pagdating ng mga naninirahang ito ay pinagsama sa isang napakalaking nayon na may kakayahan sa pamamahala. Ang pag-abot sa mga lululupyo gisalmotan ngadto sa usa ka dakong baryo nga may pagdumala sa kaugalingon. Sa mga susunod na taon, ang mga inapo ng mga naninirahan na ito ay nanawagan sa mga awtoridad ng Espanyol na ipahayag ang kanilang nayon na isang "pueblo" o bayan at pangalanan ito na "Bago". Sa mga musunod nga katuigan, ang mga kaliw sa mga nanimuyo mihangyo sa mga awtoridad sa Espanya sa pagdeklarar sa ilang balangay nga "ueblo" o lungsod ug panganlan kini nga "Bago". Kabilang sa mga petitioner sina Manuel Sitchon, Gregorio Varela, Paulino Torres, Jacinto Araneta, Clemente Celis, Mariano Gonzaga at Fernando Villanueva, na ang mga katuwang ay nagmula sa bayan ng Molo, lloilo. Lakip sa mga nagpetisyon mao sila Manuel Sitchon, Gregorio Varela, Paulino Torres, Jacinto Araneta, Clemente Celis, Mariano Gonzaga ug Fernando Villanueva, kansang mga katigulangan gikan sa lungsod sa Molo, iloilo. Baguio , opisyal na Lungsod ng Baguio at popular na tinutukoy bilang Baguio City , ay isang mountain resort city na matatagpuan sa Northern Luzon , Philippines . Ang Baguio , opisyal nga ang Baguio ug popular nga giila nga Baguio City , kay usa ka mountain resort city nga nahimutang sa Northern Luzon , nasud Pilipinas. Ito ay kilala bilang Summer Capital of the Philippines, dahil sa kanyang cool na klima dahil ang lungsod ay matatagpuan humigit-kumulang 4810 talampakan sa itaas mean sea level kadalasang binanggit bilang 1,540 metro sa Luzon tropikal na pine forest ecoregion, na nagbibigay din ito ng kaaya-aya para sa paglago ng mga malalaking halaman at mga orchid. Gitawag kini nga Summer Capital of the Philippines, tungod sa kabugnaw nga klima niini sukad nahimutang ang syudad nga gibana-bana nga 4810 ka tiil nga labaw sa gipasabot nga lebel sa dagat nga sagad giingon nga 1,540 metros sa Luzon tropical pine forest ecoregion, nga naghimo usab kini nga kaayohan alang sa pagtubo sa mossy plants ug orchids. Ang Baguio ay inuri bilang isang Mataas na Urbanized City. Giila ang Baguio nga usa ka Highly Urbanized City. Ito ay nasa heograpiya na matatagpuan sa loob ng Benguet , na nagsisilbing kapital ng probinsiya mula 1901 hanggang 1916, ngunit mula noon ay pinangasiwaan nang hiwalay mula sa lalawigan kasunod ng pagbabagong ito sa isang chartered city. Kini nahimutang sa hilit nga bahin sa Benguet , nagserbisyo isip kapital sa probinsya gikan sa 1901 ngadto sa 1916, apan sukad kini gipangalagad nga independente gikan sa lalawigan human sa pagkakabig niini ngadto sa usa ka chartered city. Ang lungsod ay isang highly urbanized area , isang pangunahing sentro ng negosyo, commerce, at edukasyon sa hilagang Luzon, pati na rin ang lokasyon ng Cordillera Administrative Region . Ang dakbayan maoy usa ka dakung urbanized nga dapit , usa ka dakong sentro sa negosyo, komersiyo, ug edukasyon sa amihanang Luzon, ingon man ang nahimutangan sa Cordillera Administrative Region . Ayon sa sensus ng 2015, ang Baguio ay may populasyon na 345,366. Sumala sa sensus sa tuig 2015, ang Baguio adunay populasyon nga 345,366. Ang Baguio ay itinatag bilang isang istasyon ng burol ng Estados Unidos noong 1900 sa lugar ng isang village ng Ibaloi na kilala bilang Kafagway . Ang Baguio gitukod isip usa ka estasyon sa bungtod sa Estados unidos kaniadtong 1900 sa lugar sa usa ka balangay sa ibaloi nga nailhang Kafagway. Ito lamang ang istasyon ng burol sa Estados Unidos sa Asya. Mao lang kini ang estasyon sa bungtod sa Estados Unidos sa Asya. Ang pangalan ng lungsod ay nagmula sa bag-iw , ang Ibaloi na salita para sa "lumot". Ang ngalan sa siyudad naggikan sa bag-iw , ang Ibaloi nga pulong alang sa "lumot". Ang Baguio ay dating malawak na bundok na may maluwang na kagubatan ng highland, na may iba't ibang mga hayop tulad ng mga katutubong deer, ulap rats , Philippine eagles , Philippine warty pigs , at maraming species ng flora. Ang Baguio kaniadto usa ka kaylap nga bukid nga naay labong nga kalasangan, puno sa nagkalain-laing mga ihalas nga mga mananap sama sa lumad nga lagsaw, panganod nga ilaga, Philippine eagle, Philippine warty nga baboy ug daghang matang sa mga tanom. Ang lugar ay isang lugar ng pangangaso ng mga katutubo, kapansin-pansin ang Ibalois at iba pang mga grupong etniko ng Igorot . Ang lugar kay usa ka dapit sa pagpangayam sa mga lumad nga katawhan, ilabi na ang Ibalois ug uban pang mga grupo sa Igorot. Noong ika-14 at ika-15 siglo, kontrolado ito ng Kaharian ng Tondo hanggang sa bumalik ito sa isang katutubong plutokras ng ika-16 na siglo. Sa ika-14 ug ika-15 nga siglo, kini ubos sa kontrol sa Gingharian sa Tondo hangtud nga kini mibalik sa usa ka lumad nga plutokra sa ika-16 nga siglo. Nang dumating ang mga Espanyol sa Pilipinas, ang lugar ay hindi ganap na nasakop ng Espanya dahil sa mga intensive defense tactics ng mga katutubong Igorots ng Cordilleras . Sa dihang miabot ang mga Katsila sa Pilipinas, ang maong lugar wala gayud gisakop sa Espanya tungod sa mga intensibo nga panudlo sa pagdepensa sa mga lumad nga Igorots sa Cordilleras. Noong panahon ng Espanyol na panuntunan noong 1846, itinatag ng mga Espanyol ang isang komandancia sa kalapit na bayan ng La Trinidad , at inorganisa ang Benguet sa 31 rancher’as , na isa sa mga ito ay Kafagway, isang malawak na damuhan na lugar kung saan matatagpuan ang kasalukuyang Burnham Park . Sa panahon sa pagmando sa Espanya sa 1846, ang mga Katsila nagtukod og usa ka comandancia sa kasikbit nga lungsod sa La Trinidad , ug nag-organisar sa Benguet ngadto sa 31 rancherias , usa niini mao ang Kafagway, usa ka lapad nga balili nga dapit diin nahimutang ang karon nga Burnham Park . Ang Kafagway noon ay isang menor-de-edad na rancheria na binubuo lamang ng mga 20 bahay. Ang Kafagway kaniadto usa ka gamay nga rancheria nga gilangkoban lamang sa mga 20 ka mga balay. Karamihan sa mga lupain sa Kafagway ay pag-aari ni Mateo Cari–o , na nagsilbi bilang pinuno nito. Ang kadaghanan sa mga kayutaan sa Kafagway kay gipanag-iyaan ni Mateo Carino, kinsa nagsilbing pangulo niini. Ang Espanyol presidencia , na matatagpuan sa Bag-iw sa paligid ng Guisad Valley ay lumipat sa lalong madaling panahon sa bahay ni Cari–o kung saan nakatayo ang kasalukuyang city hall. Ang Ang Spanish presidencia , nga nahimutang sa Bag-iw sa kasikbit nga Guisad Valley kay gibalhin ngadto sa balay ni Carino diin ang kasamtangan nga city hall nagatindog. Bag-iw , isang lokal na termino para sa "lumot" na sagana sa lugar ay nabaybay ng mga Kastila bilang Baguio , na nagsilbing pangalan ng rancheria . Ang bag-iw, usa ka lokol nga termindo alang sa "lumot" nga kaniadto abunda sa lugar nga gibaybay sa mga Katsila ingon nga Baguio, nga nagsilbing ngalan sa rancheria. Sa panahon ng Rebolusyong Pilipino noong Hulyo 1899, pinalaya ng mga rebolusyonaryong pwersa ng Pilipinas sa ilalim ni Pedro Paterno ang La Trinidad mula sa mga Kastila at kinuha ang pamahalaan, na inihayag ang Benguet bilang isang lalawigan ng bagong Republika ng Pilipinas . Panahon sa Rebolusyong Pilipinhon sa Hulyo 1899, ang mga rebolusyonaryong pwersa sa Pilipinas ubos ni Pedro Paterno nagpalingkawas sa La Trinidad gikan sa mga Katsila ug nakuha ang gobyerno, nga nagpahayag sa Benguet ingon nga usa ka lalawigan sa bag-ong Republika sa Pilipinas . Ang Baguio ay naging isang "bayan", kasama si Mateo Cari–o bilang pangulo (alkalde). Ang Baguio nahimong usa ka "lungsod", diin si Mateo Cari–o mao ang presidente (mayor). Nang sumakop ang Estados Unidos sa Pilipinas pagkatapos ng Digmaang Espanyol-Amerikano , pinili ang Baguio upang maging ang kabisera ng tag - init ng Philippine Islands . Sa dihang gi-okupar sa Estados Unidos ang Pilipinas human sa gubot sa Espanya ug Amerikano , gipili ang Baguio nga mahimong kapital sa kapuluan sa Pilipinas . Ang Gobernador-Heneral na si William Taft , sa kanyang unang pagbisita noong 1901, ay nakasaad na "ang hangin na gaya ng Adirondacks o Murray Bay ... temperatura ang pinakamainit na buwan sa Pilipinas sa aking maliit na bahay sa tatlong sa hapon animnapu't walong." Si Gobernador-Heneral Wiliiam Taft, sa iyang unang pagbisita kaniadtong 1901, nakamatikod nga ang 'hangin nga nagsilbing Adirondacks o Murray Bay nga temperatura ang pinakainit na buwan sa Pilipinas saakong gamay nga balay sa alas tres sa hapon kan-uman ug walo. Noong 1903, ang mga manggagawang Pilipino , Hapon at Intsik ay tinanggap upang magtayo ng Kennon Road , ang unang kalsada na direktang kumonekta sa Baguio sa mababang kapatagan ng Pangasinan . Niadtong 1903, ang mga Pilipino , Hapon ug mga trabahante sa China gisuholan sa pagtukod sa Kennon Road , ang unang dalan nga direktang nagsumpay sa Baguio sa kapatagan sa Pangasinan . Bago ito, ang tanging kalsada sa Benguet ay ang Naguilian Road , at higit sa lahat ito ay isang kabayo sa mas mataas na elevation. Sa wala pa kini, ang bugtong dalan paningon sa Benguet mao ang Naguilian Road, ug kini labaw sa tanan, usa kaagianan sa kabayo sa mas taas nga mga dapit. Ang Camp John Hay ay itinatag noong Oktubre 25, 1903 pagkatapos pumirma si Pangulong Theodore Roosevelt ng isang executive order na nagtabi ng lupa sa Benguet para sa isang kasunduan sa militar para sa Army ng Estados Unidos . Ang Camp John Hay natukod niadtong Oktubre 25, 1903 human gipirmahan ni Presidente Theodore Roosevelt ang usa ka executive order nga naghatag sa yuta sa Benguet alang sa usa ka military reservation alang sa United States Army . Ito ay pinangalanang ni Roosevelt Kalihim ng Estado , si John Milton Hay . Ginganlan kini sa ngalan ni Roosevelt Secretary of State , si John Milton Hay. Ang Mansion , na itinayo noong 1908, ay nagsilbi bilang opisyal na paninirahan ng Gobernador-Amerikano sa panahon ng tag-init upang makatakas sa init ng Manila. Ang Mansion , nga gitukod niadtong 1908, nagsilbi nga opisyal nga pinuy-anan sa Gobernador-Gobernador sa Amerika sa panahon sa ting-init aron makalingkawas sa kainit sa Manila. Ang Mansion ay dinisenyo ng arkitekto na si William E. Parsons batay sa mga paunang plano ng arkitekto na si Daniel Burnham . Ang Mansion gidisenyo sa arkitekto nga si William E. Parsons nga gibase sa pasiunang plano sa arkitekto nga si Daniel Burnham . Ang Burnham, isa sa pinakamaagang matagumpay na modernong mga tagaplano ng lungsod , ay dinisenyo ang retreat ng bundok kasunod ng mga itinuturo ng Kilusang Magagandang Lungsod . Ang Burnham, usa sa labing malampuson nga modernong mga tagdumala sa siyudad, nagdisensyo sa pag-atras sa bukid human sa mga gitudlo sa Kilusang Magagandang Lungsod. Noong 1904, ang iba pang mga lungsod ay pinlano ng Burnham. Niadtong 1904, ang uban pang mga siyudad giplano sa Burnham. Noong Setyembre 1, 1909, ipinahayag si Baguio bilang isang chartered city at pinangalanang "Summer Capital of the Philippines". Niadtong Septembre 1, 1909, gideklarar si Baguio nga usa ka chartered nga lungsod ug ginganlan nga "Summer Capital of the Philippines". Ang panahon pagkatapos nakita ang karagdagang pag-unlad ng Baguio sa pagtatayo ng Wright Park bilang parangal kay Gobernador-Heneral na si Luke Edward Wright , Burnham Park bilang parangal kay Burnham, Governor Pack Road , at Session Road . Ang panahon human nga nakita ang dugang kalamboan sa Baguio sa pagtukod sa Wright Park agig pagpasidungog sa Gobernador-Heneral nga si Luke Edward Wright , Burnham Park agig pagpasidungog sa Burnham, Governor Pack Road , ug Session Road . Bago ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig , ang Baguio ay ang kabisera ng tag-init ng Komonwelt ng Pilipinas , at ang tahanan ng Philippine Military Academy . Sa wala pa ang Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , ang Baguio mao ang kaulohan sa ting-init sa Commonwealth of the Philippines , ug sa balay sa Philippine Military Academy . Kasunod ng pagsalakay ng Hapon sa Pilipinas noong 1941, ginamit ng Imperial Japanese Army ang Camp John Hay , isang pag-install ng Amerikano sa Baguio, bilang base militar. Human sa pag-atake sa mga Hapon sa Pilipinas niadtong 1941, gigamit sa Imperial Japanese Army ang Camp John Hay , usa ka pag-instalar sa Amerika sa Baguio, isip base militar. Ang kalapit na base ng Philippine Constabulary, Camp Holmes , ay ginamit bilang isang kampo para sa internasyunal para sa mga 500 alien na alien na sibilyan, karamihan sa mga Amerikano, sa pagitan ng Abril 1942 at Disyembre 1944. Ang duol nga Philippine Constabulary base, Camp, Holmes, gigamit ingon nga usa ka kampo alang sa mga 500 nga sibilyan nga langyaw, kasagaran mga Amerikano, taliwala kaniadtong Abril 1942 ug Disyembre 1944. Sa huli ng Marso 1945, ang Baguio ay nasa hanay ng artilerya ng militar ng Amerikano at Pilipino . Niadtong ulahing bahin sa Marso 1945, ang Baguio anaa sulod sa han-ay sa American and Filipino military artillery . Si Pangulong Jose P. Laurel ng Ikalawang Republika ng Pilipinas , na itinatag ng isang papet na estado noong 1943, ay umalis sa lungsod noong Marso 22 at umabot sa Taiwan walong araw pagkaraan, sa Marso 30. Si Presidente Jose P. Laurel sa Ikaduhang Republika sa Pilipinas , usa ka papet nga estado nga natukod niadtong 1943, mibiya sa siyudad niadtong Marso 22 ug miabot sa Taiwan walo ka adlaw ang miagi, sa Marso 30. Ang natitira sa pamahalaan ng Ikalawang Republika, kasama ang mga sibilyan ng Hapon, ay iniutos na lumikas sa Baguio sa Marso 30. Ang nabilin sa gobyerno sa Ikaduhang Republika, uban sa mga Hapon nga sibilyan, gimandoan sa pagbakwit sa Baguio sa Marso 30. Ang General Tomoyuki Yamashita at ang kanyang mga empleyado ay muling inilipat sa Bambang, Nueva Vizcaya . Si Heneral Tomoyuki Yamashita ug ang iyang mga empleyado dayon gibalhin sa Bambang, Nueva Vizcaya. Ang isang malaking opensiba upang makunan ang Baguio ay hindi nangyari hanggang sa kalagitnaan ng Abril, nang ang 37th Infantry Division ng Estados Unidos , na minus ang 145th Infantry Regiment , ay inilabas mula sa pagdiriwang ng Maynila upang maglunsad ng dalawang-dibersiyon na pag-atake sa Baguio mula sa kanluran at timog. Usa ka dakong opensiba sa pagdakop sa Baguio wala mahitabo hangtud sa tunga-tunga sa Abril, sa dihang ang 37th Infantry Division sa United States , minus ang 145th Infantry Regiment , gibuhian gikan sa pag-asar sa Manila aron maglunsad og duha ka dibisyon nga pag-atake sa Baguio gikan sa kasadpan ug habagatan . Ang Baguio ay ang site ng pormal na pagsuko ng General Yamashita at Bise Admiral Okochi sa American Residence ng Camp John Hay sa presensya ng mga tenyente na heneral na Arthur Percival at Jonathan Wainwright . Ang Baguio mao ang lugar sa pormal nga pagsurender sa General Yamashita ug Bise Admiral Okochi sa American Residence sa Camp John Hay sa atubangan sa mga tenyente nga mga heneral nga sina Arthur Percival ug Jonathan Wainwright . Ang 1990 Luzon lindol nawasak ang ilang bahagi ng Baguio at ang mga nakapaligid na lalawigan ng Benguet noong hapon ng Hulyo 16, 1990. Ang 1990 Luzon nga linog naglaglag sa pipila ka mga bahin sa Baguio ug sa mga nakapalibot nga lalawigan sa Benguet kaniadtong hapon sa Hulyo 16, 1990. Ang isang makabuluhang bilang ng mga gusali at imprastraktura ang nasira, kasama na ang Hyatt Terraces Plaza, Nevada Hotel, Baguio Park Hotel, FRB Hotel at Baguio Hilltop Hotel. Ang usa ka mahinungdanon nga gidaghanon sa mga bilding ug sa imprastraktura ang naguba, lakip na sa Hyatt Terraces Plaza, Nevada Hotel, Baguio Park Hotel, FRB Hotel ug Baguio Hilltop Hotel. Ang mga pangunahing mga haywey ay pansamantalang naharang dahil sa pagguho ng lupa at pagkasira ng simento. Ang mga dagkong haywey temporaryo nga gibabagan tungod sa pagdahili sa yuta ug pagkaguba sa patag. At maraming mga bahay ang naitatag o malubhang napigilan ng kagulat-gulat na pagkalugi ng buhay, ayon sa isang editor ng Wiki na may kaugnayan sa Baguio simula noong Mayo 1975, at Ang ilan sa mga nahulog na gusali ay binuo sa o malapit sa mga linya ng kasalanan. Ug ubay-ubay nga mga balay ang gipaubos o grabe nga natay-og tungod sa makalilisang nga pagkawala sa kinabuhi, sumala sa usa ka editor sa Wiki nga adunay relasyon sa Baguio sukad sa Mayo 1975, ug ang pipila sa nahulog nga mga bilding gitukod sa o duol sa mga linya sa sayup. Ang mga lokal na arkitekto sa kalaunan ay inamin na ang mga code ng gusali ng estruktura ay dapat na masunod sa mas relihiyoso, lalo na tungkol sa mga pamantayan ng kongkreto at rebararyo, at "malambot na mga kuwento." Ang mga lokal nga arkitekto sa ulahi miadmitir nga ang mga code sa pagtukod sa estruktura kinahanglan nga gisundan sa mas relihiyoso, ilabi na mahitungod sa konkreto ug rebar nga mga sumbanan, ug "mga humok nga sugilanon." Ang Baguio ay itinayong muli na may tipikal na Cordilleran na kasigasigan at hirap, na may tulong mula sa pambansang gobyerno at internasyonal na mga donor tulad ng Japan , Singapore at iba pang mga bansa, kabilang ang tuloy-tuloy na tulong sa Amerika sa gubyernong Pambansang, na para sa direktang tulong ng 1990-1991 ay umabot ng higit sa US $ 480 milyon. Gitukod pag-usab ang Baguio uban sa kasibot sa Cordillera sa pagpaningkamot, uban sa tabang gikan sa nasyonal nga pangagamhanan ug internasyonal nga mga donor sama sa Japan, Singapore ug uban pang mga nasud, lakip ang padayon nga hinabang gikan sa Amerika sa gobyerno sa nasud, nga alang sa direktang tabang sa 1990-1991 miakabat sa US$ 480 milyon. Bais , opisyal na ang Lungsod ng Bais , ay isang ika-3 klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Oriental , Pilipinas . Ang Bais , opisyal nga ang Dakbayan sa Bais , usa ka ikatulong klase nga dakbayan sa lalawigan sa Negros Oriental , Pilipinas . Ayon sa sensus ng 2015, mayroon itong populasyon na 76,291 katao. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini adunay populasyon nga 76,291 ka tawo. Matatagpuan 45 kilometro mula sa kapital ng probinsya ng Dumaguete , ito ay may lupain na 31,964 ektarya . Kini nahimutang 45 kilometros gikan sa kaulohan sa probinsya sa Dumaguete , kini adunay luna nga 31,964 ka ektarya . Mayroong dalawang baybayin sa lugar, kaya ang pangalang "Bais." Adunay duha ka mga baybayon sa maong dapit, busa ang ngalan niinii kay "Bais". Ang baybayin ng linya ay halos mangroves , na nasa panganib ng pagkasira dahil sa pagtaas ng populasyon. Ang baybayon kasagaran mga bakhaw, nga namiligro sa kalaglagan tungod sa nagkadaghang populasyon. Ang kayamanan ng buhay sa dagat sa mga baybayin ay dahil sa mga bakawan. Ang kadagaya sa kinabuhi sa kadagatan kay mahitungod sa mga bakhaw. Ang Bais City ay matatagpuan sa silangang baybayin ng isla ng Negros, mga 45 kilometro sa hilaga ng Dumaguete City, ang kabiserang lungsod ng Negros Oriental. Ang Bais City nahimutang sa sidlakang baybayon sa isla sa Negros, mga 45 ka kilometro sa amihanan sa Dumaguete City, ang kapital nga dakbayan sa Negros Oriental. Ang pangalan nito ay nagmula sa salitang "ba-ay" sa wikang Bisaya para sa mala-tubig na igat - isang species ng isda na katutubong sa lungsod at isa na naging delicacy ng lungsod. Ang ngalan niini gikan sa pulong nga Bisayan nga "ba-ba" alang sa brackish-water eel - usa ka matang sa isda nga lumad sa siyudad ug usa nga nahimong delicacy sa dakbayan. Isang dating baryo at mamaya isang munisipalidad, ang Bais, ay opisyal na naging isang lungsod noong Setyembre 9, 1968 (RA No. 5444). Ang kanhing baryo nga nahimong usa ka munisipalidad, ang Bais, opisyal nga nahimong usa ka siyudad niadtong Sepmtembre 9, 1968 (RA No. 54444). Kasama sa teritoryal na hurisdiksyon ng Bais ang dalawang islets (Olympia at Dewey) at ang Bais Bay. Ang teritoryal nga hurisdiksyon sa Bais naglakip sa duha ka gagmayng mga pulo (Olympia ug Dewey) ug sa Bais Bay. Ang lugar ng Bais Bay ay mayroong iba't ibang buhay ng hayop at isang masaganang pag-aanak at pangingisda para sa demersal at iba pang mga species ng isda, at mga invertebrates din. Ang Bais Bay nga dapit adunay nagkalain-lain nga mga mananap nga buhi ug usa ka kadagaya nga pag-ila ug pagpangisda alang sa demersal ug ubang pang mga isda, ug usab mga invetebrates. Ang South Bais Bay ay sikat din para sa dolphin watching . Ang South Bais Bay usab bantog sa pagtan-aw sa dolphin. Ang mga baybayin ng Bais City ay malawak na kilala na magkaroon ng isa sa mga pinakamagagandang coral reef sa lugar. Ang mga baybay sa Bais City kaylap nga nailhan nga adunay usa sa labing matahum nga mga coral reef sa maong lugar. Ang River ng Pelarta ay tumatakbo sa tabi ng sentro ng lungsod. Ang Suba sa Pelarta nagsubay sa kilid sa sentro sa siyudad. Gayunman, may isang pagtatalo na ang pangalang Bais ay kinuha matapos ang lokal na tinatawag na "bais" na ginagamit upang umunlad sa ilog na ito. Apan, adunay panaglalis nga ang ngalan nga Bais gikuha human ang mga gitawag nga "bais" gigamit sa pag-uswag sa niining suba. Ang ilog ay ang pinagmumulan ng tubig ng patubig para sa malapit na mga bukid ng asukal. Ang suba mao ang tinubdan sa tubig sa irigasyon alang sa kasikbit nga mga umahan sa asukar. Mahalaga ito sa tagumpay ng mga plantasyon ng asukal sa lugar na ito. Kini hinungdanon sa kalampusan sa mga plantasyon sa asukar sa maong dapit. Ang ilog na ito ay may malaking impluwensya sa heograpiya ng lungsod, dahil ito ay nagtataglay ng mga sediments sa dating mga bakawan sa panahon ng (dating taunang) baha. Kini nga suba adunay dako nga impluwnsya sa heograpiya sa siyudad, tungod kay kini nagdeposito sa mga paglitok sa kanhing mga dapit sa bakhaw panahon sa (kanhi nga tinuig) baha. Ang mga dating mga bakawan ng bakawan ay natuyo na ngayon at naging populasyon ng mga residente. Kining mga kanhi nga bakaw nahutdan na ug gipuy-ana ug nahimo na nga puluy-anan sa mga residente. Noong huling bahagi ng dekada 1970, sa ilalim ng pangangasiwa ng Genaro Goni, isang sistema ng kontrol ng ilog na lumalawak mula sa sentro ng lungsod patungo sa mga mababang-lupa na lugar ay itinatag upang mabawasan ang pagbaha sa panahon ng tag-ulan. Sa ulahing bahin sa dekada 1970, ubos sa pagdumala sa Genaro Goni, usa ka sistema sa pagdumala sa suba gikan sa sentro sa siyudad padulong sa ubos nga mga lugar aron mapugngan ang pagbaha panahon sa ting-ulan. Sa mga unang araw ng pagtuklas ng Espanyol, ang ilang mga Espanyol ay dumating sa isang lawa na lupain at docked ang kanilang mga bangka sa paligid ng dalawang maliliit na maliit na pulo na nagbabantay sa nayon. Sa unang mga adlaw sa eksplorasyon sa Espanyol, ang pipila ka mga Katsila miabut sa usa ka lunok nga yuta ug gipadunggo ang ilang mga sakayan sa kasilinganan sa duha ka gagmay nga mga isla nga nagbantay sa balangay. Habang tinutuklasan ang lugar, nakita nila ang mga pangingisda sa baybayin. Samtang nagsuhid sa dapit, nakita nila ang mga lumad nga nangisda daplin sa baybayon. Nilapitan ng mga Kastila ang mga katutubo at tinanong ang pangalan ng lugar. Giduol sa mga Katsila ang mga lumad ug gipangayo ang ngalan sa lugar. Ang mga katutubo ay hindi maintindihan ang Espanyol, at naniniwala na ang mga Espanyol ay humihingi ng pangalan ng kanilang catch, sinagot ng mga natives na nagsasabing "Ba-ay"; mula noong araw na iyon, ang malapot na lambak na ito ng Old Panlabangan at Talamban Hills ay kilala bilang Bais. Ang mga lumad dili makasabut sa Kinatsila, ug nagtuo nga ang mga Katsila nangayo sa ngalan sa ilang mga kuha, ang mga lumad mitubag nga nagsulti "Ba-is"; Sukad niadtong adlawa, kini nga lapad nga walog sa Daang Panlabangan ug Talamban Hills nailhan nga Bais. Ang ekonomiya ng Negros Oriental ay malayo sa progresibo, at ang masaganang lupa nito ay hindi ginagamit sa buong kapasidad nito. Ang ekonomiya sa Negros Oriental halayo sa progresibo, ug ang kadagaya nga yuta wala magamit sa tibuok nga kapasidad niini. Iyon ay nasa 1850s. Kana kaniadtong 1850s. Sa mga taon na iyon, ang mga tao sa Negros ay naglalarawan ng isang buhay ng nilalaman sapagkat may posibilidad silang gumawa ng mga kalakal na sapat upang matugunan ang kanilang pang-araw-araw na pangangailangan. Niadtong mga tuiga, ang mga tawo sa Negros naghulagway sa usa ka kinabuhi nga kontento tungod kay kini adunay mga butang nga igo lamang aron sa pagtagbo sa ilang adlaw-adlaw nga mga panginahanglan. Kahit na bago ang asukal sa asukal noong 1850s, ang Negros Oriental ay gumagawa na ng asukal. Bisan pa sa wala pa nailhan ang asukar niadtong 1850, ang Negros Oriental nagpagawas na og asukar. Ang transportasyon ng karamihan sa mga produkto nito ay higit sa lahat ay ginawa sa mga daungan ng Iloilo, na nagpapaliwanag sa mabilis na paglipat ng pag-unlad ng industriya ng asukal sa Negros Occidental, lalo na dahil sa kalapit nito sa Iloilo . Ang pagdala sa kadaghanan sa iyang produkto kasagaran nahimo sa mga pantalan sa Iloilo, nga nagpatin-aw sa paspas nga paglihok sa kalamboan sa industriya sa asukal sa Negros Occidental, labi na tungod sa kaduol niini sa Iloilo . Ang sitwasyong ito ay isang kapansanan sa kilusan ng asukal mula sa mga plantasyon ng Oriental. Kini nga sitwasyon usa ka disbentaha sa paglihok sa asukar gikan sa mga plantasyon sa Sidlakan. Ang isang malawak na hanay ng mga paghihirap na ipinagbabawal ang pag-unlad ng industriya ng asukal sa Oriental na bahagi ng isla. Ang usa ka nagkalain-laing mga kalisdanan nagpugong sa pag-uswag sa industriya sa asukal sa Oriental nga bahin sa isla. Ang mga mangangalakal at mga adventurer ng asukal ay sina Jose Rodrigo Camilo Rubio, Diego Garcia-Baena at Agust’n de Sandes (mula sa Mexico), Aniceto Villanueva (mula sa Espanya), at Vicente-Anunciacion Te (na inangkop sa wakas na Teves, mula sa Amoy Province, China ). Ang mga negosyante ug mga tigsugod sa asukar naglakip ni Jose Rodrigo Camilo Rubio, Diego Garcia-Baena ug Agustin de Sandes (gikan sa Mexico), Ancieto Villanueva (gikan sa Espanya), ug Vicente-Annunciacion Te (sa ulahi nga gipasibo ang apelyido nga Teves, gikan sa probinsya sa Amoy, China). Matapos marinig ang tungkol sa pagkamayabong ng kapatagan ng Bais, inukit ng mga indibidwal na ito ang mga birhen na gubat sa silangang bahagi ng isla. Human makadungog mahitungod sa pagkamabungahon sa kapatagn sa Bais, giukit sa mga indibidwal ang mga ulay sa kalasangan sa silangang bahin sa isla. Maraming pumupunta at nanirahan sa lugar at nagtanim ng tubo, kaya gumagawa ng asukal sa muscovado (imbento ng Vicente-Anunciacion Teves) mula sa kanilang mga gilingan na ipinadala sa Espanya sa pamamagitan ng Iloilo , ang pangunahing punto sa pagpapadala sa Visayas. Daghan ang miabot ug nanimuyo sa maong dapit ug nagtanom og tubo, busa naghimo sa asukal sa muscovado (giimbento sa Vicente-Anunciacion Teves) gikan sa ilang mga galingan nga gipadala ngadto sa Espanya pinaagi sa Iloilo , ang pangunang punto sa pagpadala sa Visayas. Ito ay na-load sa mga malalaking bangka na tinatawaglurchas o Batel na binuo ni Aniceto Villanueva at Joaquin Montenegro (Bais Historian Penn T. Villanueva Larena CPS, MPA). Kini mao gikarga sa mga dagkong sakayan nga gitwag og lurchas o Batel nga gitukod ni Ancieto Villanueva ug Joaquin Montenegro (Bais Historian Penn T. Villanueva Larena, CPS, MPA). Pinagtutuunan ng Bais City ang pag-unlad nito sa Central Azucarera de Bais, ang pinakamalaking producer ng raw sugar sa Negros Oriental. Gipasidunggan sa Bais City ang dakong pag-uswag niini sa Central Azucarera de Bais, ang pinakadako nga prodyuser sa hilaw nga asukar sa Negros Oriental. Itinatag ng Real Compa–’a-General de Tabacos de Filipinas, SA ng Espanya noong unang bahagi ng 1900s, ito rin ang pioneer sa industriya ng asukal sa Pilipinas. Gitukod sa Real Compania-General de Tabacos de Filipinas, sa Spain sa sayong bahin sa mga 1900, nga usa usab nga payunir sa industriya sa asukal sa Pilipinas. Naabot ang industriya na ito noong 1930s na nagdadala ng kasaganaan sa mga Negrenses at nagpapagana sa kanila na bumuo ng maringal na mga tahanan at makakuha ng mga katangian sa buong lalawigan. Kini nga industriya nakaabot sa iyang kinapungkayan sa tuig 1930 nga nagdala sa kaabtik sa mga Negrense ug sa paghimo kanila nga magtukod og mga balay nga matahom ug sa pag-angkon sa mga kabtangan sa tibuok probinsya. Naabot ang industriya na ito noong 1930s na nagdadala ng kasaganaan sa mga Negrenses at nagpapagana sa kanila na bumuo ng maringal na mga tahanan at makakuha ng mga katangian sa buong lalawigan. Kini nga industriya nakaabot sa iyang kinapungkayan sa tuig 1930 nga nagdala sa kaabtik sa mga Negrense ug sa paghimo kanila nga magtukod og mga balay nga matahom ug sa pag-angkon sa mga kabtangan sa tibuok probinsya. Ang punungkahoy ng tipolo ay malapit nang maputol, ngunit dahil ang rebulto ay laging naroon. Ang puno nga tipolo hapit maputol, apan tungod kay ang estatuwa kanunay anaa. Kaya ang mga Heswita ay nagtayo ng simbahan sa Antipolo. Busa ang mga amahan sa Heswita nagtukod og simbahan sa Antipolo. Ang mga Franciscan missionary ay dumating sa Antipolo noong 1578, at nagtayo ng isang maliit na simbahan sa kung ano ngayon ang Boso-Boso Church . Ang Franciscan nga mga misyonaryo miabut sa Antipolo niadtong 1578, ug nagtukod og usa ka gamay nga simbahan sa unsay karon ang Boso-Boso nga Simbahan . Sila ay napalitan noong 1591 ng mga Heswita , na nag-organisa ng nayon sa isang parokya. Sa wala madugay kini gipulihan sa mga Heswita niadtong 1591 , nga nag-organisar sa baryo nga usa ka parokya. Noong 1601, lumaki ang populasyon ng Antipolo sa Kristiyanismo sa humigit-kumulang na 3,000 habang ang populasyon ng katutubong Dumagat ay bumagsak at mas lumalalim sa mga interyor. Pagka 1601, ang Kristohanong populasyon sa Antipolo miuswag ngadto sa mga 3,000 tungod kay ang populasyon sa Dumagat nga lumad mikunhod ug milalom pa sa sulod. Ang pag- aalsa ng mga naninirahang Tsino ng Maynila ay umabot sa Antipolo noong 1602 na humantong sa paggalaw ng simbahan. Ang pag-alsa sa mga lumulupyo sa Manila sa Manila nakaabot sa Antipolo niadtong 1602 nga misangpot sa paghugno sa simbahan. Noong Marso 25, 1626, ang imahe na kilala ngayon bilang Birhen ng Antipolo ay dinala mula sa Acapulco , New Spain (ngayon Mexico ) ng Gobernador-Heneral Juan Nino de Tabora , na tumalikod sa imahen sa mga Heswita para sa simbahan ni Antipolo. Niadtong Marso 25, 1626, ang imahe nga nailhan karon nga Birhen sa Antipolo gidala gikan sa Acapulco , New Spain (karon Mexico ) ni Gobernador-Heneral Juan Ni–o de Tabora , nga mibuhi sa imahen sa mga Heswita sa simbahan ni Antipolo. Noong 1650, ang baryo ay itinatag sa isang bayan at naging bahagi ng Lalawigan ng Tondo. Sa 1650, ang baryo gi-organisar ngadto sa usa ka lungsod ug nahimong bahin sa Tondo Province. Nang nahati ang probinsya noong 1853, naging bahagi ng Distrito ng San Mateo de los Montes ang Antipolo, na naging Distrito ng Morong. Sa dihang nabahin ang lalawigan sa tuig 1853, ang Antipolo nahimong bahin sa Distrito sa San Mateo de los Montes, nga sa ulahi nahimong Distrito sa Morong. Ang Recollects ay kinuha sa Antipolo noong 1864. Ang Recollects gikuha sa Antipolo niadtong 1864. Noong mga taon na ito, ang Virgin ng Antipolo ay nakakuha ng sumusunod na mga deboto. Sulod niining mga katuigan nga ang Birhen sa Antipolo nakaangkon sa mosunod nga mga deboto. Ang mga deboto mula sa Maynila at mga kalapit na bayan at lalawigan ay nagpupulong sa Antipolo sa pamamagitan ng paglalakad o sa hammocks , paglalakbay sa mga bundok at mga bukal. Ang mga deboto gikan sa Manila ug sa kasikbit nga mga lungsod ug mga probinsya nagpanon ngadto sa Antipolo nga nagbaktas o sa duyan , pagbaktas subay sa mga agianan sa bukid ug mga tubod. Noong Unang Republika , ang bayan ay nagsilbi bilang kabisera ng Morong, hanggang sa ito ay inookupahan ng mga Amerikano noong Hunyo 4, 1899; Pagkatapos ay inilipat ng Pamahalaan ng Rebolusyonaryo ang kabisera ng Morong sa Tanay . Atol sa Unang Republika , ang lungsod nagsilbi nga kaulohan sa Morong, hangtud nga kini giokupahan sa mga Amerikano niadtong Hunyo 4, 1899; gibalik sa Gobyerno sa Rebolusyonaryo ang kapital sa Morong ngadto sa Tanay . Di nagtagal, itinatag ng mga Amerikano ang isang gobyerno sibil noong 1901, si Valentin Sumulong ang naging unang munisipal na pangulo. Sa wala madugay, ang mga Amerikano nagtukod og gobyerno sibil niadtong 1901, si Valentin Sumulong nahimong unang pangulo sa munisipyo. Noong Hunyo 11, 1901, isinama ang Antipolo sa bagong itinatag na Lalawigan ng Rizal, na kasama ang mga bayan ng Distrito ng Morong at Lalawigan ng Manila. Niadtong Hunyo 11, 1901, ang Antipolo gisulod sa bag-ong natukod nga lalawigan sa Rizal, nga naglakip sa mga lungsod sa Morong District ug sa Lalawigan sa Manila. Noong 1903, pinagsama ang Antipolo, Boso-Boso at Teresa . Niadtong 1903, gitapo ang Antipolo, Boso-Boso ug Teresa . Ang teritoryo ng bayan ay pinalawak muli noong 1913 upang idagdag ang mga sitiong Mayamot at Bulao; para lamang mawala si Teresa anim na taon na ang lumipas upang maging isang malayang munisipalidad. Ang teritoryo sa lungsod gipalapdan pag-usab niadtong 1913 aron idugang ang mga sitiosa Mayamot ug Bulao; aron lang mawad-an si Teresa og unom ka tuig sa ulahi nga mahimong usa ka independenteng lungsod. Ang Manila Railroad Company (kasalukuyang Philippine National Railways ) ay nagsaayos ng isang serbisyo ng tren sa Antipolo noong Disyembre 24, 1908. Ang Manila Railroad Company (karon Philippine National Railways ) nagsugod sa usa ka riles sa Antipolo niadtong Disyembre 24, 1908. Mahabang bago binuksan ng LRT Line 2 ang mga serbisyo nito sa Santolan sa Pasig - Marikina na hangganan noong 2004, ang mga serbisyo ng steam train ay nagsilbi noon sa mga lugar noong nakaraan, bago pa ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Sa wala pa ang LRT Line 2 sa katapusan nagbukas sa mga serbisyo niini sa Santolan sa utlanan sa Pasig - Marikina sa 2004, ang mga serbisyo sa steam train kaniadto nagsilbi niadtong mga dapit kaniadto, bisan sa wala pa ang Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Sa Marikina, may isang kalye na pinangalanang "Daangbakal", na tinatawag din sa mga pangalan ng "Shoe Avenue Extension", "Munding Avenue" at "Bagong Silang". Sa Marikina, adunay usa ka dalan nga ginganlan nga "Daangbakal", nga gitawag usab nga "Shoe Avenue Extension", "Munding Avenue" ug "Bagong Silang". Mayroon ding katulad na "Daangbakal" sa lugar ng San Mateo -Montalban ( Rodriguez ), at sa mga mapa maaaring mapansin ng isa na ang dalawang daan ay dapat na konektado sa isa't isa. Anaa usab ang susama nga "Daangbakal" sa lugar sa San Mateo -Montalban ( Rodriguez ), ug sa mga mapa ang usa makamatikod nga ang duha ka mga dalan kinahanglan nga adunay koneksyon sa usag usa. Sa katunayan, ayon sa pangalan ng Tagalog, ang mga lansangan na ito ay isang beses lamang sa isang linya ng tren. Sa pagkatinuod, sumala sa gisugyot sa ngalan sa Tagalog, kini nga mga kadalanan kaniadto usa ka linya sa tren. Ang dalawang gilid ng "Daangbakal" na mga kalsada ay dating konektado sa pamamagitan ng tulay sa hangganan ng San Mateo-Marikina. Ang duha ka kilid sa "Daangbakal" nga mga kalsada kaniadto gi-konektado sa usa ka tulay sa utlanan sa San Mateo-Marikina. Gayunpaman, dahil ang mga riles ng tren ay higit na pinapansin pagkatapos ng Paninindigan ng mga Hapon at binago sa magkakahiwalay na mga haywey, inabandona ang koneksyon sa tren. Bisan pa, tungod kay ang mga agianan sa riles kadaghanan wala manumbaling human sa Occupation sa Japan ug giusab ngadto sa managlahing mga highway, gibiyaan ang koneksyon sa riles. Ang lumang riles ng tren, na tinatawag na Marikina Line, ay konektado mula sa Tutuban station sa Maynila , na dumaraan sa Tramo (Brgy. Rosario, Pasig) hanggang sa bayan ng Marikina hanggang sa Montalban. Ang daan nga mga agianan sa tren, nga gitawag nga Marikina Line, konektado gikan sa Tutuban station sa Manila , moagi sa Tramo (Brgy. Rosario, Pasig) paingon sa lungsod sa Marikina paingon sa Montalban. Sa hilagang dulo ng kalsada ng "Daangbakal" sa Montalban ay isang basketball court. Sa amihanang tumoy sa "Daangbakal" nga dalan sa Montalban usa ka basketball court. Ang basketball court na nakatayo ngayon, na napapalibutan ng Montalban Catholic Church at Cemetery, ay isang beses sa istasyon ng tren sa istasyon ng partikular na linya. Ang kanang basketball court nga nagatindog karon, nga gilibutan sa Montalban Catholic Church ug Cemetery, kaniadto ang terminal sa estasyon sa tren nianang partikular nga linya. Ang kasalukuyang Santo Ni–o Elementary School sa Marikina ay sinasabing isang depot ng tren. Ang karon nga adlaw nga Santo Ni–o Elementary School sa Marikina giingon nga usa ka depot sa tren. At din sinabi na ang isang istasyon ng riles ay dating nakatayo sa Marikina City Sports Park. Ug usab gikaingon nga usa ka estasyon sa tren nga kanhi nagbarug sa Marikina City Sports Park. Ang Marikina Line ay nakumpleto noong 1906, at nagpatuloy sa operasyon nito hanggang 1936. Ang linya sa Marikina natapos niadtong 1906, ug nagpadayon sa operasyon niini hangtud sa 1936. Sinasabi na ang Hapones ng Hapones ng Hapon ay gumamit ng linya ng tren sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Giingon nga ang Hapon nga Imperial Army migamit sa kini nga agianan sa tren sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Ang mga riles na ito ay binuwag noong mga 1960 at naging mga karaniwang daan. Kini nga mga riles nahagsa niadtong mga 1960 ug nahimong mga ordinaryo nga dalan. Ngayon, ang mga mamamayan ay nakasalalay sa Tricycles , Jeepneys , Taxis, FX, Bus, at AUV na nagbibigay ng kontribusyon sa araw-araw na hindi pangkaraniwang at hindi maitatag na trapiko ng Metropolitan Manila. Karon, ang mga lumulupyo nagdepende sa Tricycles , Jeepneys , Taxis, FX, Buses, ug AUV nga nakaamot sa adlaw-adlaw nga talagsaon ug dili maagwanta nga trapiko sa Metropolitan Manila. Kahit na ngayon, walang katiyakan sa proyektong Northrail, na nag-uugnay sa Manila sa mga lalawigan ng Luzon , dahil sa katiwalian sa loob ng konstruksiyon ng proyekto. Bisan karon, wala'y kasiguroan sa proyektong Northrail, nga naglambigit sa Manila ngadto sa amihanang mga lalawigan sa Luzon , tungod sa korapsyon sulod sa pagtukod sa proyekto. Bukod sa Marikina Line, dalawang iba pang mga linya ang umiiral bago ngunit ngayon ay inalis nang permanente. Gawas sa Marikina Line, adunay laing duha ka linya nga nahabilin kaniadto apan karon permanente nga gikuha. Una ay ang Cavite Line, na dumaan sa Paco , Para–aque , Bacoor at hanggang sa Naic , Cavite. Una mao ang Cavite Line, nga miagi sa Paco , Para–aque , Bacoor ug hangtod sa Naic , Cavite. Nakumpleto noong 1908, ang operasyon nito ay nagpatuloy hanggang 1936. Natapos sa 1908, ang operasyon nagpadayon hangtud 1936. Pangalawa ay ang Antipolo Line, na dumaan sa Santa Mesa , Mandaluyong , Pasig, Cainta , Taytay , hanggang sa Antipolo malapit sa " Hinulugang Taktak " Falls. Ikaduha mao ang Antipolo Line, nga miagi sa Santa Mesa , Mandaluyong , Pasig, Cainta , Taytay , hangtod sa Antipolo duol sa " Hinulugang Taktak " Falls. Mayroon ding isang kalye na pinangalanang "Daangbakal" sa Antipolo, kung saan tulad ng mga daan ng Daangbakal sa Marikina at San Mateo, isang linya ng tren ang dating umiiral. Adunay usab usa ka dalan nga ginganlan nga "Daangbakal" sa Antipolo, diin ang mga dalan nga "Daangbakal" sa Marikina ug San Mateo, usa ka linya sa tren kaniadto. Ang mga riles ng tren ay dumaan din sa kung ano ngayon ang Ortigas Avenue Extension. Ang operasyon nito ay tumigil noong 1917. Ang mga agianan sa riles moagi usab sa karon nga Ortigas Avenue Extension. Ang operasyon nahunong sa 1917. Sa simula ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig sa Pilipinas, naging destinasyon ng refugee para sa maraming mga mamamayan mula sa Maynila at sa mga nayon nito upang maiwasan ang mga manlulupig sa Hapon na sumasaya para sa trabaho ng kabisera ng Pilipinas. Sa pagsugod sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan sa Pilipinas, ang Antipolo nahimo nga usa ka dangpanan nga dangpanan alang sa daghang mga lungsuranon gikan sa Manila ug sa mga kasikbit niini aron malikayan ang mga Hapon nga mga manunulong nga nagtinguha sa pag-okupar sa kapital sa Pilipinas. Gayundin, dalawang yunit ng gerilya ang pinatatakbo sa bayan laban sa Hapon. Dugang pa, duha ka mga yunit gerilya ang nag-opereyt sa lungsod batok sa mga Hapon. Sila ang Hunters ROTCsa ilalim ng Miguel Ver at Terry Adevoso at ng Marking Filipino at American Troops, na itinatag at pinamumunuan ni Marcos Villa Agustin, na mas kilala sa pangalan ni Brig. Gen. Agustin Marking. Sila ang mga Hunters ROTCilalom ni Miguel Ver ug Terry Adevoso ug sa Marking Pilipino ug Amerikanong mga tropa, nga gitukod ug gipangulohan ni Marcos Villa Agustin, nga mas nailhan ubos sa ngalan nga Brig. Gen. Agustin Pagmarka. Maraming mga naninirahan ang pinahirapan at pinatay ng mga Hapon, kabilang ang Mayor Pascual Oliveros at ang kanyang anak na si Reynaldo, Padre Eusebio Carreon, Padre Ariston Ocampo, Sis. Ma. Elizabeth Cagulanas, RVM, Sis. Ma. Consuelo Recio, RVM; Ambrosio Masangkay, Alfonso Oliveros at Atty. Francisco C. Gedang Sr. Daghang lumulupyo ang gitortyur ug gipatay sa mga Hapon, lakip si Mayor Pascual Oliveros ug ang iyang anak nga si Reynaldo, Padre Eusebio Carreon, Padre Ariston Ocampo, Sis. Ma. Elizabeth Cagulanas, RVM, Sis. Ma. Consuelo Recio, RVM; Ambrosio Masangkay, Alfonso Oliveros ug Atty. Francisco C. Gedang Sr. Ang pagpapalaya ng Antipolo mula sa mga pwersang Hapon ay madugong at nagwawasak upang simulan ang labanan. Ang pagpalingkawas sa Antipolo gikan sa mga pwersa sa Hapon nagdugo ug nagun-ob sa pagsugod sa gubat. Noong Pebrero 17, 1945, ang Antipolo ay labis na pinasabog ng mga eroplanong Amerikano. Niadtong Pebrero 17, 1945, ang Antipolo hilabihan nga gibombahan sa mga eroplano sa Amerika. Ang mga residente ng Antipolo ay umalis sa Sitio Colaique at hanggang sa mga bayan ng Angono , Santolan, at Marikina . Ang mga lumulupyo sa Antipolo mibakwit ngadto sa Sityo Colaique ug sa mga lungsod sa Angono , Santolan, ug Marikina . Upang protektahan ang imahe mula sa pagkasira, si Stevenson Sayson, pagkatapos ang alkalde ng sacristan, at mga miyembro ng komunidad ay nagdala sa kanila ng Birhen ng Antipolo. Aron mapanalipdan ang imahe gikan sa pagkaguba, si Stevenson Sayson, unya ang mayor sa sacristan, ug ang mga membro sa komunidad nagdala sa ila nga Birhen sa Antipolo. Ang mga pambobomba noong Marso 6-7, 1945 ay nagwasak sa simbahan at pagkatapos ng labindalawang araw ng labanan, ang pinagsama-samang mga sundalong Amerikano at Pilipino sa ilalim ng United States Army , Philippine Commonwealth Army at Philippine Constabulary at tinulungan ang mga lokal na kilalang gerilya ngAng mga Hunters ROTC at ang mga Pilipino-Amerikano na mga Amerikano sa Marking (MFAT) ay pinalaya sa bayan noong Marso 12, 1945. Ang mga pagpamomba sa Marso 6-7, 1945 naglaglag sa simbahan ug human sa napulo'g duha ka adlaw nga gubat, ang mga sundalo nga Amerikano ug Pilipino ubos sa United States Army , Philippine Commonwealth Army ug Philippine Constabulary ug mitabang sa mga lokal nga giila nga mga gerilya saAng mga mangangayam nga ROTC ug ang mga Filipino-American nga mga tropa ni Marking gibuhian sa lungsod niadtong Marso 12, 1945. Ang pangkalahatang punong-tanggapan ng Philippine Commonwealth Army at Philippine Constabulary ay nakatayo sa Antipolo mula Marso 1945 hanggang Hunyo 1946 itinayo ngayon at nagpapatakbo sa panahon at pagkatapos ang digmaan ay nakipaglaban sa mga Hapon at tinutulungan nila ang mga gerilya at mga Allies. Ang kinatibuk-ang hedkwarters sa Philippine Commonwealth Army ug Philippine Constabulary gipahiluna sa Antipolo gikan sa Marso 1945 hangtud sa Hunyo 1946 natukod karong adlawa ug naglihok sa panahon ug pagkahuman ang gubat nakig-away sa mga Hapones ug sila nagtabang sa mga gerilya ug mga alyado. Pagkatapos ng digmaan, isang pansamantalang simbahan ang itinayo at ang Birhen ng Antipolo ay bumalik mula sa Quiapo Church noong Oktubre 15, 1945. Human sa gubat, usa ka temporaryo nga simbahan ang natukod ug ang Birhen sa Antipolo nahibalik gikan sa Quiapo Church niadtong Oktubre 15, 1945. Ang mga deboto ay nagsimulang magtamo sa bayan at noong Mayo 6, 1947; ang unang prusisyon ng Birhen ng Antipolo ay pinasimulan sa mga burol ng Pinagmisahan. Ang mga deboto nagsugod sa pagpanon ngadto sa lungsod ug sa Mayo 6, 1947; ang unang prosesyon sa Birhen sa Antipolo gipahigayon sugod sa mga bungtod sa Pinagmisahan. Noong 1948, isang pambansang komite ang nabuo upang magsagawa ng pambansang pondo para sa pagpapalaki ng pondo upang muling itayo ang Katedral ng Antipolo. Niadtong 1948, gitukod ang usa ka nasyonal nga komite aron ipahigayon ang usa ka kampanya nga pagpataas sa pondo aron tukoron pag-usab ang Cathedral of Antipolo. Noong Hunyo 15, 1952, inihayag si Hinulugang Taktak ng National Park sa pamamagitan ng Pres. Ramon Magsaysay , at noong Enero 14, 1954, ipinahayag ng mga Obispo ng Pilipinas ang Katedral ng Antipolo bilang pambansang dambana ng Birhen ng Antipolo. Niadtong Hunyo 15, 1952, ang Hinulugang Taktak giproklama nga National Park ni Pres. Ramon Magsaysay , ug sa Enero 14, 1954, giproklamar sa mga Obispo sa Pilipinas ang Katedral sa Antipolo ingon nga national shrine sa Birhen sa Antipolo. Noong dekada 1960, ang tamang bayan, o poblacion , ay pinalawak at ang Sumulong Highway ay itinayo. Niadtong 1960, ang hustong lungsod, o poblacion , gipalapdan ug gitukod ang Sumulong Highway. Noong dekada 1970, ang Marikina - Infanta Road, na mas kilala bilang Marcos Highway, ay itinayo, na dumadaan sa mga bundok ng Antipolo. Sa dekada 1970, ang Marikina - Infanta Road, mas nailhan nga Marcos Highway, gitukod, milatas sa kabukiran sa Antipolo. Ang Diocese ng Romano Katoliko ng Antipolo ay nilikha noong Hunyo 25, 1983, kasama si Rev. Protacio G. Gungon, DD bilang unang obispo ng diyosesis. Ang Diocese sa Romano Katoliko sa Antipolo gimugna niadtong Hunyo 25, 1983, uban ni Rev. Protacio G. Gungon, DD isip unang obispo sa diosesis. Noong Pebrero 13, 1998, ang Batas Republika Blg . 8508 ay pinagtibay na pag-convert ng Antipolo sa isang bahagi ng lungsod . Niadtong Pebrero 13, 1998, ang Akta Republika No. 8508 nagpatuman sa pag-usab sa Antipolo ngadto sa usa ka component city . Ang conversion ng lungsod ay pinatibay sa isang plebisito nang wala pang dalawang buwan mamaya noong Abril 4, 1998. Ang pagkakumbertir sa siyudad gi-aprubahan sa usa ka plebisito nga wala pay duha ka bulan sa ulahi sa Abril 4, 1998. Ang isang bagong kapitolyo ng lalawigan para sa lalawigan ng Rizal ay inagurahan sa lungsod noong Marso 4, 2009, bagaman hindi pa opisyal na itinalaga ang Antipolo bilang kabisera ng lalawigan. Usa ka bag-ong kapitolyo sa lalawigan sa Rizal ang gi-inagurahan sa dakbayan sa Marso 4, 2009, bisan pa ang opisyal nga gitudlo nga Antipolo ang kapital sa probinsya. Bacolod, opisyal Lungsod ng Bacolod ( Hiligaynon : Dakbanwa / Syudad sang Bacolod ; Pilipino : Lungsod ng Bacolod ) at kadalasang tinutukoy bilang Bacolod City , ay isang mataas na urbanisadong lungsod sa Pilipinas . Bacolod , opisyal Dakbayan sa Bacolod ( Hiligaynon : Dakbanwa / Syudad miawit Bacolod ; Filipino : Lungsod ng Bacolod ) ug sa kanunay nagtumong sa Bacolod City , mao ang usa ka highly urbanized nga siyudad sa Pilipinas . Ito ang kabisera ng lalawigan ng Negros Occidental kung saan ito ay matatagpuan sa heograpiya ngunit pinamamahalaan ng mga administratibo na independiyenteng mula dito. Kini ang kapital sa lalawigan sa Negros Occidental diin nahimutang kini sa geographically apan gidumala nga administratibo nga gawasnon gikan niini. Ang pagkakaroon ng kabuuang 561,875 na naninirahan sa sensus ng 2015, ito ay ang pinaka-mataong lungsod sa Western Visayas at ang pangalawang pinakapopular na lungsod sa Visayas pagkatapos ng Cebu City . Ang adunay kinatibuk-an nga 561,875 ka mga molupyo sa sensus sa tuig 2015, kini ang pinakadaghang populasyon sa siyudad sa Western Visayas ug ang ikaduha nga labing popipiko nga siyudad sa Visayas human sa Cebu City . Ito ay ang sentro ng Bacolod Metropolitan Area , na kabilang din ang mga lungsod ng Silay at Talisay na may isang kabuuang populasyon ng 791,019 mga naninirahan, kasama ng isang kabuuang area ng 578.65 km 2 (223.42 sq mi). Kini mao ang sentro sa Bacolod Metropolitan Area , nga naglakip usab sa mga siyudad sa Silay ug Talisay uban sa usa ka kinatibuk-ang populasyon sa 791.019 molupyo, uban sa usa ka kinatibuk-ang dapit sa 578,65 km 2 (223.42 sq mi). Ito ay kapansin- pansin para sa Masskara Festival na gaganapin sa ikatlong linggo ng Oktubre at kilala sa pagiging isang medyo friendly na lungsod, dahil ito bear ang palayaw na "Ang Lungsod ng Smiles". Gipasiugda kini sa iyang MassKara Festival nga gipahigayon sa ikatulong semana sa Oktubre ug nahibal-an nga usa ka relatibong mahigalaon nga siyudad, tungod kay kini nagdala sa angga nga "The City of Smiles". Noong 2008, ang Bacolod ay nanguna sa isang survey ng MoneySense Magazine bilang "Pinakamahusay na Lugar sa Live sa Pilipinas". Niadtong 2008, ang Bacolod nanguna sa usa ka survey sa MoneySense Magazine isip "Best Place to Live in the Philippines". Ang lungsod ay din na ipinahayag ng Kagawaran ng Agham at Teknolohiya bilang isang "sentro ng kahusayan" para sa teknolohiya ng impormasyon at mga operasyon sa pamamahala ng proseso ng negosyo . Ang siyudad usab gipahayag sa Department of Science and Technology isip usa ka "sentro sa pagkamaayo" alang sa teknolohiya sa impormasyon ug mga operasyon sa pagdumala sa negosyo. Noong 2012, niranggo ang Bacolod sa pinaka madaling mabuhay lungsod sa Pilipinas sa iKwaderno online magazine matapos ang isang survey na isinagawa sa paaralan gamit ang data ng pananaliksik at pagtatasa. Niadtong 2012, ang Bacolod mao ang labing pihong lungsod sa Pilipinas sa iKwaderno online nga magasin human sa gipahigayon nga survey sa eskwelahan gamit ang datos sa panukiduki ug pagtuki. Nakatanggap ito ng mataas na marka ng 85.183 habang ang natitirang top seven ay Davao City na may 84.80, Marikina na may 84.32, Makati na may 83.87, Manila na may 83.35, Puerto Princesa na may 83.03 at Cebu City na may 83.00. Gipangulohan kini sa 85.183 samtang ang nahabilin sa top seven mao ang Davao City nga adunay 84.80, Marikina sa 84.32, Makati sa 83.87, Manila sa 83.35, Puerto Princesa sa 83.03 ug Cebu City nga adunay 83.00. Sa 2017, ang Bacolod ay iginawad bilang " Top Philippine Model City " ng The Manila Times . Sa 2017, ang Bacolod gihatagan og award isip " Top Philippine Model City " sa The Manila Times . Noong 2013, niranggo ng National Competitiveness Council (NCC) ang Lungsod ng Bacolod bilang isa sa mga nangungunang 5 sa 122 lungsod at 163 munisipyo sa mga tuntunin ng kadalian sa paggawa ng negosyo sa Pilipinas. Niadtong 2013, ang National Competitiveness Council (NCC) maoy nanguna sa siyudad sa Bacolod nga usa sa mga top 5 taliwala sa 122 ka mga siyudad ug 163 ka mga munisipalidad sa termino sa kasayon sa paghimo sa negosyo sa Pilipinas. Ang NCC ay isang kaalyado ng pamahalaan at isang task force na pampubliko at pribadong sektor na naglalayong itaguyod ang isang mas mahusay na kapaligiran para sa mga negosyo at lokal na pamahalaan. Ang NCC usa ka kaalyado sa gobyerno ug usa ka task force sa pampubliko ug pribadong sektor nga nagtumong sa pagpalambo sa usa ka mas hanas nga palibot alang sa mga negosyo ug lokal nga pangagamhanan. Ang award ay ibinigay sa panahon ng 1st Cities at Munisipalidad Competitiveness Index Summit. Ang award gihatag atol sa 1st Cities ug Municipalities Competitiveness Index Summit. Ang Bacolod ay sikat din para sa kanilang piaya at orihinal na manok na inasal . Ang Bacolod usab bantog sa ilang piaya ug orihinal nga manok nga inasal . Ang Bacolod (Ingles: Bacolod ), ay nagmula sa bakola ( Old Spelling : bacolod ), ang Old Hiligaynon (Old Ilonggo) ( Old Spelling : Ylongo at Ilongo ) na salita para sa isang "burol, tambak, tumaas, maliit na burol, o elevation ", dahil ang resettlement ay itinatag sa isang mabato, maburol na lugar, ngayon ang barangay ng Granada. Ang Bacolod (Ingles: Bacolod ), gikan sa bakolod ( Old Spelling : bacolod ), ang Old Hiligaynon (Old Ilonggo) ( Old Spelling : Ylongo ug Ilongo ) nga pulong alang sa usa ka "bungtod, bungdo, o taas nga elevation ", tungod kay ang resettlement gitukod sa batoon, bungtoron nga lugar, karon ang barangay Granada. Opisyal na Ito ay tinatawag Ciudad de Bacolod (Lungsod ng Bacolod) kapag Municipalidad de Bacolod (Municipality of Bacolod) ay convert sa isang lungsod sa 1938. Opisyal Kini gitawag Ciudad de Bacolod (City sa Bacolod) sa diha nga Municipalidad de Bacolod (Lungsod sa Bacolod) nakabig ngadto sa usa ka siyudad sa 1938. Ang mga makasaysayang ulat ng simbahan ay nagbibigay ng sulyap sa unang mga taon ng Bacolod bilang isang maliit na maliit na pag- areglo ng ilog na kilala bilang Magsungay (isinalin bilang "hugis sungay" sa Ingles). Ang kasaysayan sa mga kasimbahan sa iglesia naghisgot sa unang mga tuig sa Bacolod isip usa ka gamay nga panimuyo sa daplin sa suba nga gitawag og Magsungay (gihubad nga "pormag sungay" sa Iningles). Kapag ang kalapit na pag-areglo ng Bago ay nakataas sa katayuan ng isang maliit na bayan noong 1575, nagkaroon ito ng maraming relihiyosong dependency at ang isa ay ang nayon ng Magsungay. Sa diha nga ang kasikbit nga settlement sa Bago nahimutang sa estado sa usa ka gamay nga lungsod niadtong 1575, kini adunay ubay-ubay nga relihiyosong dependensya ug ang usa niini mao ang balangay sa Magsungay. Inilagay ng sinaunang mga misyonero ang nayon sa ilalim ng pangangalaga at proteksyon ng Saint Sebastian sa kalagitnaan ng ika-18 siglo. Ang unang mga misyonaryo nagbutang sa balangay ubos sa pag-atiman ug pagpanalipod sa Saint Sebastian usahay sa tunga-tunga sa ika-18 nga siglo. Ang isang corregidor (Ingles: mahistrado ) sa pangalan ni Luis Fernando de Luna, ay nagbigay ng relic ng santo para sa lumalaking misyon, at simula noon, ang nayon ay kilala bilang San Sebastian de Magsungay . Usa ka corregidor (Iningles: mahistrado ) sa ngalan ni Luis Fernando de Luna, nagdonar og usa ka relik sa santos alang sa nagtubo nga misyon, ug sukad niadto, ang balangay nailhan nga San Sebastian de Magsungay . Ang Bacolod ay hindi itinatag bilang isang bayan hanggang sa 1755 o 1756, pagkatapos ng mga naninirahan sa pag-areglo ng baybayin ng San Sebastian de Magsungay , ay sinalakay ng mga pwersa sa ilalim ng Datu Bant’lan ng Sulu noong Hulyo 14, 1755 at ang mga tagabaryo ay inilipat mula sa baybayin patungo sa isang maburol na lugar na tinatawag na Bacolod (na ngayon ay ang barangay ng Granada). Ang Bacolod wala gitukod isip usa ka lungsod hangtud sa 1755 o 1756, human sa mga lumulupyo sa kabaybayonan sa baybayon sa San Sebastian de Magsungay , giatake sa mga pwersa ubos sa Datu Bant’lan sa Sulu niadtong Hulyo 14, 1755 ug ang mga lumulupyo mibalhin gikan sa baybayon ngadto sa usa ka bungtod nga dapit nga gitawag ug Bacolod (nga karon mao ang barangay Granada). Si Bernardino de los Santos ang naging unang gobernadorcillo (Ingles: munisipal na hukom o gobernador ). Si Bernardino de los Santos nahimong unang gobernadorcillo (Ingles: huwes sa munisipyo o gobernador ). Ang bayan ng Bacolod ay itinatag bilang isang parroquia (Ingles: parokya ) noong 1788 sa ilalim ng sekular na pastor , ngunit walang residenteng parihanggang 1802, habang ang bayan ay pinaglilingkuran ng pari mula sa Bago , at kalaunan ay Binalbagan . Ang lungsod sa Bacolod gihimong usa ka parroquia (Iningles: parokya ) niadtong 1788 ubos sa sekular nga klero , apan wala'y residente nga parihangtod sa 1802, samtang ang lungsod giubanan sa pari gikan sa Bago , ug sa ulahi Binalbagan . Noong 1790, tumigil ang mga pag- atake ng mga alipin sa Bacolod ng mga pirata ng Moro . Pagka 1790, ang mga pag-atake sa ulipon sa Bacolod sa mga pirata sa Moro wala na. Noong Pebrero 11, 1802, si Fr. Si Eusebio Laurencio ang naging pari ng parokya ng Bacolod. Sa Pebrero 11, 1802, si Fr. Si Eusebio Laurencio nahimong pari sa parokya sa Bacolod. Noong Setyembre 1806, si Fr. Si Leon Pedro ay hinirang na pansamantalang pari parokya at ang sumusunod na taon ay naging unang regular parish priest. Niadtong Septembre 1806, si Fr. Si Leon Pedro gitudlo nga interim nga pari nga parokya ug sa pagkasunod nga tuig nahimong unang regular nga parokya nga pari. Noong Setyembre 1817, si Fray (Ingles: Prayle ) si Julian Gonzaga mula sa Barcelona ay itinalaga bilang pari ng parokya. Sa Septiyembre 1817, Fray (Iningles: Friar ) Julian Gonzaga gikan sa Barcelona gitudlo ingon nga sa parokya sacerdote. Hinihikayat niya ang mga tao na manirahan muli malapit sa dagat. Giawhag niya ang mga tawo nga manimuyo pag-usab duol sa dagat. Hinikayat din niya ang paglipat sa Bacolod at pagbubukas ng mga lupain sa agrikultura at industriya. Gidasig usab niya ang paglalin ngadto sa Bacolod ug pagbukas sa mga yuta ngadto sa agrikultura ug industriya. Noong 1846, sa kahilingan ni Romualdo Jimeno, bishop ng Cebu at Negros noong panahong iyon, nagpadala si Gobernador-Heneral Narciso Claveria y Zaldua sa Negros ng isang koponan ng Recollect missionaries na pinamumunuan ng pari na si Fernando Cuenca. Niadtong 1846, sa hangyo ni Romualdo Jimeno, bishop sa Cebu ug Negros nianang panahona, si Gobernador-Heneral Narciso Claveria y Zaldua mipadala sa Negros usa ka grupo sa Recollect nga mga misyonaryo nga gipangulohan sa pari nga si Fernando Cuenca. Isang utos ng 20 Hunyo 1848 ni Gobernador Heneral Claver’a ang utos sa restructuring ng Negros sa pulitika at relihiyon. Usa ka balaod sa 20 Hunyo 1848 ni Gobernador General Claveria nagmando sa pagtukod pag-usab sa Negros sa politika ug sa relihiyon. Nang sumunod na taon (1849), inilipat ng Negros Island na si Gobernadorcillo Manuel Valdevieso y Morquecho ang kabisera ng Lalawigan ng Negros mula Himamaylan patungo sa Bacolod at ang Augustinian. Ang mosunod nga mga tuig (1849), Negros Island Gobernadorcillo Manuel Valdevieso y Morquecho gibalhin ang kaulohan sa lalawigan sa Negros gikan sa Himamaylan sa Bacolod ug sa Augustinian. Ang mga recollect ay hiniling na kunin ang espirituwal na pangangasiwa ng Negros, na ginawa nila sa parehong taon. Ang mga Recollects gihangyo nga magbaton og espirituhanon nga pagdumala sa Negros, nga ilang gihimo sa samang tuig. Ang paglipat ng Bacolod sa Recollects, gayunpaman, ay naganap lamang noong 1871. Ang pagbalhin sa Bacolod ngadto sa Recollects, hinoon, nahimo lamang sa 1871. Si Fray Mauricio Ferrero ang naging unang Augustinian Recollect parish priest ng Bacolod at kahalili sa sekular na pari , si Fr. Mariano çvila. Si Fray Mauricio Ferrero nahimong unang Augustinian Recollect nga pari nga parokya sa Bacolod ug manununod sa sekular nga pari , si Fr. Mariano çvila. Noong 1863, isang sapilitang pangunahing sistema ng pampublikong paaralan ang itinatag. Niadtong 1863, gimugna ang usa ka pinugngan nga nag-unang sistema sa pampublikong tulunghaan. Noong 1889, ang Bacolod ang naging kabisera ng Occidental Negros nang ang pamayanan ay nahahati sa mga hiwalay na lalawigan ng Occidental Negros ( Espanyol : Negros Occidental ) at Oriental Negros ( Espanyol : Negros Oriental ). Sa tuig 1889, ang Bacolod nahimong kaulohan sa Occidental Negros sa dihang ang probinsya sa Negros nabahin sa politika ngadto sa managlahing mga lalawigan sa Occidental Negros ( Espanyol : Negros Occidental ) ug Oriental Negros ( Spanish : Negros Oriental ). Ang tagumpay ng pag-aalsa sa Bacolod at mga lugar ay nauugnay sa mababang moral ng lokal na detatsment ng imperyal na Espanyol, dahil sa pagkatalo nito sa Panay at Luzon at sa pangkaisipang digma na isinagawa ng mga Generals na sina Aniceto Lacson at Juan Araneta . Ang kalampusan sa pag-alsa sa Bacolod ug mga kasilinganan gipahinungod sa ubos nga moral sa lokal nga detatsment sa imperyal nga Espanyol, tungod sa pagkapildi niini sa Panay ug Luzon ug sa psychological warfare nga gipasiugdahan sa mga Generals nga si Aniceto Lacson ug Juan Araneta . Noong 1897, isang labanan sa Bacolod ang nakipaglaban sa Matab-ang River. Sa 1897, usa ka gubat sa Bacolod ang nakig-away sa Matab-ang River. Pagkalipas ng isang taon, noong Nobyembre 5, 1898, ang Negrense Revolucionarios (Ingles: Negrense Revolutionary Army ), na armado ng mga kutsilyo, bolos , spears, at rifle-tulad ng mga stipa ng nipa , at mga piraso ng sawali o amakan na naka- mount sa mga cart, nakuha ang kumbento , sa kasalukuyanAng Palacio Episcopal (Ingles: Bishop's Palace ), kung saan Colonel Isidro de Castro y Cisneros, mahusay na armadong cazadores (Ingles: mangangaso ) at mga platun ng Guardias Civiles (Ingles: Mga Sibil na Guards ), sumuko. Usa ka tuig ang milabay, sa Nobyembre 5, 1898, ang Negrense Revolucionarios (Iningles: Negrense Revolutionary Army ), nga gisangkapan og mga kutsilyo, mga bolos , mga bangkaw, ug mga rifle nga sama sa mga punoan sa nipa palm , ug mga piraso sa sawali o amakan nga nagsakay sa mga karomata, nakuha ang kombento , sa pagkakaronAng Palacio Episcopal (Iningles: Bishop's Palace ), diin si Colonel Isidro de Castro y Cisneros, mga armadong cazadores (English: mangangayam ) ug mga platun sa Guardias Civiles (Iningles: Civil Guards ), misurender. Noong Nobyembre 7, 1898, ang karamihan sa mga rebolusyonaryong hukbo ay nagtipon upang magtatag ng isang pansamantalang junta at upang kumpirmahin ang halalan ni Aniceto Lacson bilang pangulo, si Juan Araneta bilang delegado ng digmaan, gayundin ang iba pang mga opisyal. Niadtong Nobyembre 7, 1898, kadaghanan sa mga rebolusyonaryong kasundalohan nagtigum aron sa pagtukod sa usa ka panamtang nga junta ug sa pagkumpirma sa eleksyon ni Aniceto Lacson isip presidente, si Juan Araneta isip delegado sa gubat, ingon man ang ubang mga opisyal. Sa isang maikling sandali, ang mga lalawigan ng Occidental Negros at Oriental Negros ay muling napagkasunduan sa ilalim ng cantonal na pamahalaan ng Negrense Revolucionarios , mula 6 Nobyembre 1898 hanggang sa katapusan ng Pebrero 1899, na ginawang Bacolod ang kabisera. Sa makadiyot, ang mga lalawigan sa Occidental Negros ug Oriental Negros nagkahiusa pag-usab ubos sa kanton nga gobyerno sa Negrense Revolucionarios , gikan sa 6 sa Nobyembre 1898 hangtud sa katapusan sa Pebrero 1899, nga naghimo sa Bacolod nga kapital. Noong Marso 1899, sinakop ng mga pwersang Amerikano na pinamumunuan ni Colonel James G. Smith ang Bacolod, ang rebolusyonaryong kabisera ng Republica Cantonal de Negros (Ingles:Cantonal Republic of Negros ). Niadtong Marso 1899, ang mga pwersang Amerikano nga gipangunahan ni Colonel James G. Smith miokupa sa Bacolod, ang rebolusyonaryong kapital sa Republica Cantonal de Negros (Iningles:Cantonal Republic sa Negros ). Ang Cantonal Republic of Negros ay naging teritoryo ng Estados Unidos noong ika-30 ng Abril, 1901. Ang Cantonal Republic of Negros nahimong usa ka teritoryo sa Estados Unidos niadtong Abril 30, 1901. Ito ay naghiwalay muli sa Negros Island, ibinalik ang Bacolod sa katayuan nito bilang kabisera ng Occidental Negros . Kini nagbulag sa Isla sa Negros sa makausa pa, gibalik ang Bacolod sa iyang estado isip kapital sa Occidental Negros . Ang pampublikong paaralan ng Instituto Rizal (Ingles: Rizal Institute ) ay nagbukas ng mga pintuan nito sa mga estudyante noong Hulyo 1, 1902. Ang pampublikong tulunghaan sa Instituto Rizal (Ingles: Rizal Institute ) nagbukas sa mga pultahan niini sa mga estudyante sa 1 sa Hulyo 1902. Colegio de Nuestra Se–ora de la Consolacion (Ingles: Kolehiyo ng Ina ng Consolation ), ang unang pribadong institusyon sa probinsya ng Negros Occidental, ay itinatag sa Bacolod ng mga kapatid na Augustinian noong Marso 11, 1919 at binuksan noong Hulyo 1919. Colegio de Nuestra Se–ora de la Consolacion (Ingles: College of Our Lady of Consolation ), ang unang pribadong institusyon sa lalawigan sa Negros Occidental, natukod sa Bacolod sa Augustinian sisters niadtong Marso 11, 1919 ug giablihan niadtong Hulyo 1919. Isang makasaysayang pangyayari ang naganap noong 1938 nang Munisipalidad ng Bacolod ay nakataas sa isang bayan sa pamamagitan ng Commonwealth Act No.326 na ipinasa ng 1st National Assembly ng Pilipinas paglikha ng Lungsod ng Bacolod. Usa ka makasaysayanon nga panghitabo nahitabo niadtong 1938 sa dihang ang Lungsod sa Bacolod gituboy ngadto sa usa ka siyudad pinaagi sa Commonwealth Act No. 326 nga gipasa sa 1st National Assembly sa Pilipinas nga nagmugna sa Dakbayan sa Bacolod. Itinalaga ng Assemblyman Pedro C. Hernaez ng ikalawang distrito ng Negros Occidental ang panukalang batas . Si Assemblyman Pedro C. Hernaez sa ikaduhang distrito sa Negros Occidental nagpasiugda sa balaudnon. Ang batas ay ipinasa noong Hunyo 18, 1938. Ang balaod gipasa niadtong Hunyo 18, 1938. Pormal na pinasinayaan ang Bacolod bilang isang chartered city noong Oktubre 19, 1938 sa pamamagitan ng Commonwealth Act No. 404, na naka- highlight sa pagbisita ng Pangulo ng Commonwealth na si Manuel L. Quezon . Ang Bacolod pormal nga giinagurahan isip chartered city niadtong Oktubre 19, 1938 pinaagi sa Commonwealth Act No. 404, nga gipasiugdahan sa pagbisita sa Presidente sa Commonwealth nga si Manuel L. Quezon . Itinalaga ni Pangulong Quezon si Alfredo Montel’bano, Sr. bilang unang alkalde ng Lungsod ng Bacolod. Gitudlo ni Pangulong Quezon si Alfredo Montel’bano, Sr.ingon nga unang mayor sa dakbayan sa Bacolod. Nang ang bansa ay nakakuha ng ganap na kalayaan mula sa Estados Unidos, ang mga pampublikong merkado at mga slaughterhouses ng lungsod ay itinayong muli sa panahon ng administrasyon ng noon Mayor Vicente Remitio mula 1947 hanggang 1949. Sa dihang ang nasud sa katapusan nakakuha sa hingpit nga kagawasan gikan sa Estados Unidos, ang mga merkado sa siyudad ug mga slaughterhouses gitukod pag-usab sa panahon sa administrasyon ni kanhi Mayor Vicente Remitio gikan sa 1947 ngadto sa 1949. Noong 1948, sinunog ng apoy ang isang bahagi ng seksyon ng rekord ng lumang city hall na natupok ang hulihan ng gusali at kasama ito, maraming napakahalagang mga dokumento ng lungsod. Sa 1948, ang usa ka sunog misunog sa usa ka bahin sa rekord nga seksyon sa daan nga city hall nga nag-ut-ot sa likod nga bahin sa bilding ug uban niini, daghang bililhong mga dokumento sa siyudad. Ang Bacolod ay inuri bilang isang Mataas na Urbanized City. Ang Bacolod giila isip usa ka Dakong Urbanized City. Noong Setyembre 27, 1984, sa pamamagitan ng pagkakaloob ng Seksiyon 166 at 168 ng Kodigo ng Lokal na Pamahalaan at ng DILG Memo Circular No. 83-49. Niadtong Septembre 27, 1984, pinaagi sa probisyon sa Section 166 ug 168 sa Local Government Code ug sa DILG Memo Circular No. 83-49. Noong Enero 1985, ang orihinal na hardwood at coral structure ng Palacio Episcopalay halos ganap na nawasak ng apoy. Niadtong Enero 1985, ang orihinal nga hardwood ug coral structure sa Palacio Episcopalhapit hingpit nga nalaglag pinaagi sa usa ka kalayo. Kabilang sa mga pinsala ng nagniningas na sunog ay mga bagay na may makabuluhang makasaysayang halaga. Lakip sa kadaot sa kusog nga sunog mao ang mga butang nga mahinungdanon nga bili sa kasaysayan. Ang muling pagtatayo ng Palacio na kinuha higit sa dalawang taon, ay natapos noong 1990. Ang pagtukod pag-usab sa Palacio nga gikuha sobra sa duha ka tuig, nahuman niadtong 1990. Ang Bacolod ay matatagpuan sa hilagang-kanlurang baybayin ng malaking isla ng Negros . Ang Bacolod nahimutang sa amihanang-kasadpang baybayon sa dakong isla sa Negros . Sa loob ng isla, ito ay hangganan sa hilaga ng lungsod ng Talisay , sa silangan ng bayan ng Murcia at sa timog ng lungsod ng Bago . Sulod sa isla, kini nahimutang sa amihanan sa dakbayan sa Talisay , sa sidlakan sa lungsod sa Murcia ug sa habagatan sa dakbayan sa Bago . Bilang isang lungsod sa baybayin, ito ay hangganan sa kanluran ng Strait ng Guimaras , na nagsisilbing natural na hangganan ng hilagang-kanluran ng Rehiyon ng Negros Island sa kalapit na Kanlurang Visayas . Ingon nga usa ka lungsod nga daplin sa baybayon, kini nahimutang sa kasadpan sa Guimaras Strait , nagsilbi nga usa ka natural nga utlanan sa amihanan-kasadpan sa Rehiyon sa Negros Island ngadto sa kasikbit nga Western Visayas . Ang pandaigdigang lokasyon ng Bacolod ay 10 degrees, 40 minuto 40 segundo - hilaga at 122 degrees 54 minuto 25 segundo - silangan ng Bacolod Public Plaza bilang benchmark. Ang global location sa Bacolod mao ang 10 degrees, 40 minutos 40 seconds - north ug 122 degrees 54 minutos 25 segundos - sidlakan sa Bacolod Public Plaza ingon nga benchmark. Ang Bacolod ay may kabuuang lupain na 16,267 ektarya (162.67 km 2 ; 62.81 sq mi), kabilang ang mga straits at katawan ng tubig at ang 124 hectares (310 acres) reclamation area; at binubuo ng 61 barangay (nayon) at 639 purok (mas maliit na mga yunit na bumubuo ng isang barangay / village). Ang Bacolod adunay kinatibuk-an nga lugar sa 16,267 ka ektarya (162.67 km 2 ; 62.81 sq mi), lakip na ang mga kasulbaran ug mga katubigan sa tubig ug ang 124 ka ektarya (310 acres) reclamation area; ug gilangkuban sa 61 ka mga barangay (barangay) ug 639 nga purok (gagmay nga mga yunit nga naglangkob sa usa ka barangay / balangay). Mapupuntahan ito sa pamamagitan ng dagat sa pamamagitan ng mga daungan ng Banago; ang BREDCO Port sa Reclamation Area, at ang port ng Pulupandan. Mahimo kini maagi sa dagat pinaagi sa mga pantalan sa Banago; ang BREDCO Port sa Reclamation Area, ug ang pantalan sa Pulupandan. Sa pamamagitan ng hangin, mapupuntahan ito sa pamamagitan ng Bacolod-Silay International Airport , na may humigit-kumulang na 13 (apat na nagbibilang mula sa Lagoon) na kilometro ang layo mula sa sentro ng lungsod. Pinaagi sa hangin, kini mabasa pinaagi sa Bacolod-Silay International Airport , nga mga 13 (upat ang nag-ihap gikan sa Lagoon) kilometro ang gilay-on gikan sa sentro sa siyudad. Ang Bacolod ay may perpektong kinalalagyan sa isang antas na lugar, bahagyang sloping down na ito ay umaabot patungo sa dagat na may average slope ng 0.9 porsiyento para sa tamang lungsod at sa pagitan ng 3 at 5 porsiyento para sa mga suburbs. Ang Bacolod maayo nga nahimutang sa usa ka lebel nga dapit, nga gamay nga pahagbong nga kini mopaingon ngadto sa dagat uban sa usa ka average nga bakil nga 0.9 porsyento alang sa city proper ug sa taliwala sa 3 ug 5 porsyento alang sa mga sibsibanan. Altitude ay 32.8 talampakan o 10.0 metro sa ibabaw ng dagat , na may Bacolod City Public Plaza bilang ang benchmark . Gihabogon mao ang 32.8 tiil o 10.0 metros ibabaw sa lebel sa dagat , uban sa mga Bacolod City Public Plaza ingon sa batakan . Ang Bacolod ay may dalawang malinaw na panahon, basa at tuyo. Ang Bacolod adunay duha ka mga panahon nga gipahayag, basa ug uga. Ang tag-ulan (wet) ay nagsisimula mula Mayo hanggang Enero ng susunod na taon na may mabigat na pag-ulan na nagaganap sa mga buwan ng Agosto at Setyembre. Ang ting-ulan (basa) nga panahon magsugod gikan sa Mayo ngadto sa Enero sa mosunod nga tuig uban sa kusog nga mga ulan nga mahitabo sulod sa mga bulan sa Agosto ug Septembre. Ang tag-araw ay nagsisimula mula sa buwan ng Pebrero hanggang sa huling linggo ng Abril. Ang ting-init magsugod gikan sa bulan sa Pebrero hangtud sa katapusan nga semana sa Abril. Ang Bacolod ay ang ikatlong pinakamabilis na lumalagong ekonomiya ng Pilipinas sa mga tuntunin ng mga teknolohiya ng impormasyon (IT) at mga proseso ng negosyo na outsourcing (BPO). Ang Bacolod mao ang ika-tulo nga labing paspas nga ekonomiya sa Pilipinas sa termino sa information technology (IT) ug business process outsourcing (BPO) nga mga kalihokan. Inirerekomenda ang Lungsod ng Opisina ng Teknolohiya ng Impormasyon at Komunikasyon ng Kagawaran ng Agham at Teknolohiya (DOST) at Business Processing Association ng Pilipinas (BPAP) bilang pinakamahusay na lokasyon sa Visayas para sa mga aktibidad ng BPO. Ang siyudad nga girekomendar sa Information ug Komunikasyon Technology Office sa Department of Science and Technology (DOST) ug Business Processing Association sa Pilipinas (BPAP) ingon nga ang labing maayo nga lokasyon sa Visayas alang sa BPO nga mga kalihokan. Ang Bacolod ay ika-3 sa tuktok ng sampung "Next Wave Cities" ng Pilipinas para sa pinakamahusay na lokasyon para sa BPO at offshoring ayon sa isang 2010 na ulat ng Komisyon sa Teknolohiya ng Impormasyon at Komunikasyon. Ang Bacolod nahimutang ika-3 sa top 10 nga "Next Wave Cities" sa Pilipinas alang sa labing maayo nga lugar alang sa BPO ug offshoring sumala sa 2010 nga taho sa Commission on Information and Communications Technology. Noong 2013, ang lungsod ay ipinahayag na isang "sentro ng kahusayan" para sa IT- business process management operations ng DOST, sumali sa hanay ng Metro Manila , Metro Cebu at Clark Freeport Zone . Niadtong 2013, ang siyudad gideklara nga usa ka "sentro sa pagkamaayo" alang sa IT- business process management nga operasyon sa DOST, pag-apil sa han-ay sa Metro Manila , Metro Cebu ug Clark Freeport Zone . Kabilang sa mga kilalang kumpanya ng BPO na tumatakbo sa lungsod ay ang Convergys , Teleperformance , TTEC , iQor , Transcom , Ubiquity Global Services , Panasiatic Solutions, Focus Direct Inc. - Bacolod , Alliance Call Center, TELESYNERGY Corp. - Bacolod, Hit Rate Solutions / Next Level IT Teleservices, Focusinc Group Corporation, Shorecloud Corporation, Pathcutters Pilipinas Inc, at TeleQuest Voice Services (TQVS). Lakip sa mga nabantog nga mga kompaniya sa BPO nga naglihok sa syudad mao ang Convergys , Teleperformance , TTEC , iQor , Transcom , Ubiquity Global Services , Panasiatic Solutions, Focus Direct Inc. - Bacolod , Alliance Call Center, TELESYNERGY Corp. - Bacolod, Hit Rate Solutions / Sunod Level IT Teleservices, Focusinc Group Corporation, Shorecloud Corporation, Pathcutters Philippines Inc., [47 ]ug TeleQuest Voice Services (TQVS). Noong 2012, ang isang bahagi ng apat na ektarya (9.9-acre) Paglaum Sports Complex ay hinati sa pagtatayo ng Negros First CyberCentre (NFCC) ng pamahalaang panlalawigan bilang isang IT-BPO Outsourcing Hub na may badyet na P674-milyon. Niadtong 2012, usa ka hektaryas (4.9-acre) nga bahin sa upat ka ektarya (9.9-acre) Paglaum Sports Complex ang gibahin alang sa pagtukod sa Negros First CyberCentre (NFCC) nga gipanag-iya sa probinsiya nga usa ka IT-BPO Outsourcing Hub nga adunay budget nga P674 milyon. Ito ay matatagpuan sa Lacson corner Hernaez Streets at nag-aalok ng hanggang sa 22,000 square meters ng mixed IT-BPO at komersyal na mga puwang. Kini nahimutang sa Lacson corner sa Hernaez Streets ug nagtanyag og 22,000 metro kwadrado nga mixed IT-BPO ug komersyal nga luna. Ang mga pasilidad nito ay nahahati sa tatlong seksyon - Teknolohiya ng Impormasyon, Mga Pasilidad ng Komersyal na Pangsuporta, at Mga Karaniwang IT na Pasilidad. Ang mga pasilidad niini gibahin sa tulo ka seksyon - Information Technology, Commercial Support Facilities, ug Common IT Facilities. Ito ay pinasinayaan noong Abril 2015 sa mga rito na pinamumunuan ni Pangulong Benigno S. Aquino III . Gi-inagurahan kini sa Abril 2015 sa mga seremonyas nga gipangunahan ni Presidente Benigno S. Aquino III . Ang lugar ay una sa isang tirahang zone at na-reclassified bilang isang komersyal na zone na inaprobahan ng Comprehensive Zoning Ordinance. Ang maong dapit sa sinugdanan usa ka residential zone ug gi-reclassified ingon nga usa ka commercial zone nga gi-aprobahan sa Comprehensive Zoning Ordinance. Kasama ang mga haywey nito, ang mga plantasyon ng tubo ay isang pangkaraniwang tanawin. Sa mga kadalanan niini, ang plantasyon sa tubo usa ka tipikal nga talan-awon. Tulad ng 2003, 7,216 ektarya (17,830 ektarya) ng 8,560 ektarya (21,200 ektarya) ng lupang pang-agrikultura ang nakatanim na may tubo. Niadtong 2003, ang 7,216 ka ektarya (17,830 acres) sa 8,560 ka ektarya (21,200 acres) sa agrikultura sa siyudad gitamnan gihapon og tubo. Samantala, ang 915 ektarya (2,260 ektarya) ay nakatuon sa bigas, 120 ektarya (300 ektarya) sa iba't ibang gulay, 100 ektarya (250 ektarya) sa niyog, 43 ektarya (110 ektarya) sa saging at 34 ektarya (84 ektarya) sa mais. Samtang, 915 ka ektarya (2,260 acres) ang gigahin alang sa humay, 120 ka ektarya (300 acres) sa nagkalain-laing mga utanon, 100 hektaryas (250 acres) sa lubi, 43 ektarya (110 acres) sa saging ug 34 ektarya (84 acres) sa mais. Ayon sa "Philippine Cities Competitiveness Ranking Project 2005" ng Asian Institute of Management (AIM), ang Bacolod ang nanguna sa listahan sa mga tuntunin ng imprastraktura, bago ang iba pang mga mid-size na lungsod tulad ng Iligan , Calamba at General Santos. Sumala sa "Philippine Cities Competitiveness Ranking Project 2005" sa Asian Institute of Management (AIM), Bacolod-una sa listahan sa mga termino sa imprastraktura, una sa maong ubang mga siyudad sa tunga-tunga sa gidak-on nga sama sa Iligan , Calamba ug General Santos. Nangunguna rin ang listahan ng lungsod sa mga tuntunin ng kalidad ng buhay, bago ang iba pang mga mid-size na lungsod tulad ng San Fernando , Baguio , Iloilo at Lipa . Ang dakbayan usab ang nag-una sa lista sa kalidad sa kinabuhi, una sa uban nga mga mid-size nga mga siyudad sama sa San Fernando , Baguio , Iloilo ug Lipa . Kinilala din ng AIM ang Bacolod bilang isa sa mga Pinakamalaking mapagkumpitensyang mid-size na mga lungsod kasama ang Batangas , Iligan, Iloilo, at San Fernando. Giila usab sa AIM ang Bacolod isip usa sa Top Five most competitive mid-size nga mga siyudad uban sa Batangas , Iligan, Iloilo, ug San Fernando. Bacoor, opisyal ng City of Bacoor , ( Tagalog : Lungsod ng Bacoor ), o lamang na kilala bilang Bacoor City , ay isang klase ng lungsod sa lalawigan ng Cavite , Pilipinas . Bacoor , opisyal sa dakbayan sa Bacoor , ( Tinagalog : Lungsod ng Bacoor ), o sa yano nailhan nga Bacoor City , mao ang usa ka klase nga dakbayan sa lalawigan sa Cavite , Pilipinas . Ayon sa sensus ng 2015, mayroon itong populasyon na 600,609 katao. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini adunay populasyon nga 600,609 ka mga tawo. Ang ilang mga account ay nagpapahiwatig na ang lungsod ng Bacoor, na pinangalanang Bakood o Bakoor, ay itinatag bilang isang pueblo o bayan noong 1671. Ang pipila ka mga asoy nagpakita nga ang siyudad sa Bacoor, nga ginganlan usab nga Bakood o Bakoor, gitukod isip usa ka pueblo o lungsod niadtong 1671. Nang dumating ang mga tropang Espanyol sa Bacoor, nakilala nila ang ilang mga lokal na naninirahan sa proseso ng pagbuo ng kawayan ng bakod ( bakod sa Filipino ) sa paligid ng isang bahay. Sa diha nga ang mga tropa sa Espanyol unang miabot sa Bacoor, nahimamat nila ang pipila ka mga lumulupyo sa pagtukod sa usa ka kawayan nga kawayan ( bakod sa Filipino ) sa usa ka balay. Itinanong ng mga Kastila ang mga lalaki sa pangalan ng nayon, ngunit dahil sa mga kahirapan sa pag-unawa sa isa't isa, naisip ng mga lokal na naninirahan ang mga Kastila na nagtatanong kung ano ang kanilang itinatayo. Ang mga Katsila nangutana sa mga lalaki sa ngalan sa balangay, apan tungod sa mga kalisud sa pagsabut sa usag usa, ang mga lumulupyo nga mga lumulupyo naghunahuna nga ang mga Katsila nangutana kung unsa ang ilang ginatukod. C Ang mga lalaki ay sumagot ng "bakood". Ang mga lalaki mitubag "bakood". Ang mga Espanyol ay binigkas ito bilang "bacoor", na sa lalong madaling panahon ay naging pangalan ng bayan. Ang mga Katsila nagpahayag niini ingon nga "bacoor", nga sa wala madugay nahimong ngalan sa lungsod. Ang Bacoor ay isa sa mga flashpoints ng Cavite Mutiny ng 1872. Ang Bacoor usa sa mga flashpoint sa Cavite Mutiny sa 1872. Ang parokya ng Bacoor sa oras na iyon, Fr. Si Mariano Gomez , ay isa sa trio ng GOMBURZA na isinangkot sa pag-aalsa para sa pagtataguyod ng sekularisasyon ng pagkasaserdote sa Pilipinas. Ang parokya ni Bacoor niadtong panahona, si Fr. Si Mariano Gomez , usa sa trio sa GOMBURZA nga nalambigit sa pag-alsa tungod sa pagpasiugda sa sekularisasyon sa pagkapari sa Pilipinas. Siya at ang natitirang bahagi ng Gomburza ay pinaandar sa Bagumbayan in 1872. Siya ug ang uban nga mga GOMBURZA gipatay didto sa Bagumbayan sa 1872. Ang kamatayan ng Gomburza nagsilbing inspirasyon para sa Jose Rizal 's El Filibusterismo , na siya namang naiimpluwensyahan ang pag-aapoy ng Rebolusyon ng Pilipinas . Ang kamatayon sa GOMBURZA nag-alagad ingon nga ang mga inspirasyon alang sa Jose Rizal ni El Filibusterismo , nga sa baylo nakaimpluwensya sa ignition sa Rebolusyong Philippine . Sa panahon ng Rebolusyong Pilipino laban sa Espanya noong 1896, ang Bacoor ay isa sa mga unang bayan sa Cavite na tumaas. Sa panahon sa Rebolusyong Pilipino batok sa Espanya niadtong 1896, ang Bacoor usa sa unang mga lungsod sa Cavite nga mobangon. Isang kabanata ng Katipunan , na ipinangalan na Gargano , pinangunahan ni Gil Ignacio mula sa barrio Banalo, nagsimula ang labanan sa Bacoor noong 2 Setyembre 1896, tatlong araw pagkatapos magsimula ang rebolusyon. Usa ka kapitulo sa Katipunan , nga ginganlan og Gargano , gipangulohan ni Gil Ignacio gikan sa barrio Banalo, nagsugod sa panagsangka sa Bacoor niadtong 2 Setyembre 1896, tulo ka adlaw human magsugod ang rebolusyon. Noong Pebrero 17, 1897, sinimulan ng 40,000 malakas na puwersa ni General Emilio Aguinaldo ang isang 20,000 malakas na pampalakas ng Espanyol sa Zapote River. Niadtong Pebrero 17, 1897, ang 40,000 nga kusog ni General Emilio Aguinaldo nakigharong sa 20,000 ka lig-on nga reinforcement sa Espanya sa Zapote River. Ang Katipuneros ay nagpapatibay sa katimugang bangko ng ilog na may mga trenches na dinisenyo ng Filipino engineer na si Edilberto Evangelista . Ang Katipuneros nagpalig-on sa habagatang tampi sa suba nga adunay mga kanal nga gidisenyo ni Filipino nga si Edilberto Evangelista . Ibinalot din nila ang Zapote Bridge na may mga eksplosibo na pumatay ng ilang Espanyol na tumatawid nito at sa gayon ay pumipigil sa kanila na maabot ang Cavite at pagpilit na sila ay umalis sa Muntinlupa . Gipusgay usab nila ang Zapote Bridge nga may mga eksplosibo nga nagpatay sa pipila ka mga Espanyol nga nagtabok niini ug sa ingon nagpugong kanila sa pag-abot sa Cavite ug pagpugos kanila sa pag-atras sa Muntinlupa . Sa kabila ng tagumpay ng Pilipino, nawala ang makapangyarihang Evangelista na napatay sa aksyon. Bisan pa sa kadaugan sa mga Pilipino, nawala nila ang hayag nga Evangelista nga gipatay. Gayunpaman, pagkaraan ng pagbilang ng Espanyol noong Mayo 1897, ang Bacoor at ang natitirang bahagi ng Cavite ay nahulog sa mga Espanyol, na napwersa si Aguinaldo at ang kanyang mga tauhan na umalis sa Biak-na-Bato . Apan, human sa pagsupak sa mga Espanyol sa Mayo 1897, ang Bacoor ug ang uban nga Cavite sa katapusan nahulog sa mga Katsila, nga napugos si Aguinaldo ug ang iyang mga tawo nga moatras sa Biak-na-Bato . Sa deklarasyon ng kalayaan ng Pilipinas mula sa Espanya noong ika-12 ng Hunyo 1898, ang mga labanan ay nagbago sa Cavite at Bacoor ay itinalaga bilang unang kabisera ng rebolusyonaryong gobyerno ni Emilio Aguinaldo hanggang sa ilipat ito sa Malolos, Bulacan noong Agosto 1898, isang buwan bago ang pagsasama ng Malolos Kongreso. Sa deklarasyon sa Pilipinas sa kagawasan gikan sa Espanya sa 12 sa Hunyo 1898, ang panag-away nga giharian sa Cavite ug Bacoor gitudlo isip unang kapital sa rebolusyonaryong gobyerno ni Emilio Aguinaldo hangtud kini gibalhin sa Malolos, Bulacan sa Agosto 1898, usa ka bulan sa wala pa ang paghiusa sa Malolos Kongreso. Ang Zapote Bridge ang naging site na muli ng isa pang labanan noong Hunyo 13, 1899, oras na ito sa pagitan ng mga tropa ng Pilipinas at Amerikano . Ang Zapote Bridge nahimong us aka luna sa laing gubat sa 13 sa Hunyo 1899, niining panahona tali sa tropa sa Pilipinas ug Amerikano . Ang isang Amerikanong pwersa ng 1,200 lalaking suportado ng sunog sa hukbong-dagat mula sa Amerikanong iskwadron sa Maynila Bay ay nagtakbak ng 5,000-lakas na pwersang Pilipino na pinamunuan ni General P’o del Pilar . Usa ka pwersang Amerikano nga 1,200 ka tawo nga gipaluyohan sa pusil sa naval gikan sa American squadron sa Manila Bay ang nagpusgay sa 5,000 ka kusganong pwersang Pilipino nga gipangulohan ni General P’o del Pilar . Ang espesyal na lugar ng Zapote Bridge sa kasaysayan ng Pilipinas ay inilalarawan ngayon sa selyo ng Lungsod ng Bacoor. Ang espesyal nga dapit sa Zapote Bridge sa kasaysayan sa Pilipinas gihulagway karon sa seal sa siyudad sa Bacoor. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, noong 1942, pumasok ang mga pwersang Hapon sa Bacoor at iba pang mga bayan ng lalawigan ng Cavite. Atol sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, sa 1942, ang pwersa sa pag-okupar sa Japan misulod sa Bacoor ug uban pang mga lungsod sa lalawigan sa Cavite. Mula Mayo 7, 1942 hanggang Agosto 15, 1945, maraming Cavite–os ang sumali sa Cavite Guerrilla Unit (CGU), isang kilalang grupong gerilya na pinamumunuan ni Colonel Mariano Casta–eda. Gikan sa Mayo 7, 1942 hangtud sa Agosto 15, 1945, daghang mga Cavite–os ang miduyog sa Cavite Guerrilla Unit (CGU), usa ka giila nga grupong gerilya nga gipangulohan ni Colonel Mariano Casta–eda. Ang grupong ito ay kalaunan ay magiging Filipino-American Cavite Guerrilla Forces (FACGF). Kini nga grupo sa kadugayan mahimo nga Filipino-American Cavite Gurilla Forces (FACGF). Si Colonel Francisco Guerrero at ang 2nd Infantry Regiment ng FACGF ay inatasan sa paglaban ng Hapon sa Bacoor. Si Colonel Francisco Guerrero ug ang 2nd Infantry Regiment sa FACGF ang gipangulohan sa pagsukol sa Hapon sa Bacoor. Ang FAGCF, kasama ang mga sundalong Pilipino sa ilalim ng ika-apat, at 42nd Infantry Division ng Philippine Commonwealth Army at muling nabawi ang Bacoor at 4th Constabulary Regiment ng Philippine Constabulary ay natalo ang mga puwersa ng Imperial Japanese Army mula Enero 1 hanggang Agosto 15, 1945 ang Allied liberation ng Pilipinas . Ang FAGCF kauban ang mga sundalong Pilipino ubos sa 4th ug 42nd Infantry Division sa Philippine Commonwealth Army nga gibawi ug gibawi ang mga Bacoor ug 4th Constabulary Regiment sa Philippine Constabulary gipildi ang mga pwersa sa Imperial Japanese Army gikan sa Enero 1 ngadto sa Agosto 15, 1945 ang Allied liberation sa Pilipinas . Noong Hulyo 25, 2011, pinirmahan ni Pangulong Benigno Simeon Aquino III bilang batas ng Republic Act No. 10160 ang paglikha ng Lungsod ng Bacoor. Niadtong Hulyo 25, 2011, gipirmahan ni Presidente Benigno Simeon Aquino III ang balaud nga Republic Act No. 10160 nga pagmugna sa City of Bacoor. Ito ay ratified sa pamamagitan ng isang plebisito noong Hunyo 23, 2012, [13] kung saan 36,226 mga 40,080 rehistradong botante ng bayan ang bumoto sa pabor ng pagiging lungsod habang ang mga laban ay sa 3854. Kini aprobahan pinaagi sa usa ka plebisito sa 23 sa Hunyo 2012, diin 36,226 sa 40,080 nga narehistro nga mga botante sa lungsod sa nagboto pabor sa pagkasiyudad samtang batok sa mga 3,854. Kasama ang pagsasama ng Bacoor bilang isang lunsod, ito ay nahahati sa dalawang pambatasan na distrito, Bacoor West at Bacoor East. Sa pagsalmot sa Bacoor isip usa ka dakbayan, gibahin kini sa duha ka mga distrito sa distrito, Bacoor West ug Bacoor East. Sa panahon ng 2013 halalan sa kalagitnaan, ang mga mamamayan ng Bacoor ay bumoto para sa anim na konsehal para sa bawat distrito na bumubuo ng isang 12-taong konseho ng lunsod. Atol sa eleksyon sa midterm sa 2013, ang mga lungsuranon sa Bacoor nagboto alang sa unom nga mga konsehal alang sa matag distrito nga naglangkob sa 12 ka tuig nga konseho sa syudad. Matatagpuan ang Bacoor sa gateway sa Metro Manila. Ang Bacoor nahimutang sa ganghaan sa Metro Manila. Ang isang sub-urban na lugar, ang lungsod ay matatagpuan 15 kilometro (9.3 mi) timog-kanluran ng Maynila, sa timog-silangan baybayin ng Manila Bay , sa hilagang-kanluran na bahagi ng lalawigan na may isang lugar na 52.4 square kilometers. Ang usa ka sub-urban nga dapit, ang siyudad nahimutang 15 kilometros (9.3 mi) sa habagatan-kasadpan sa Manila, sa habagatan-sidlakang baybayon sa Manila Bay , sa amihanan-kasadpan nga bahin sa lalawigan nga adunay luna nga 52.4 ka kilometro kuwadrado. Ito ay bordered sa silangan ng Las Pi–as at Muntinlupa , sa timog ng Dasmari–as , sa kanluran ng Kawit at Imus , at sa hilaga ng Bacoor Bay isang makipot ng Manila Bay. Kini nahimutang sa sidlakan sa Las Pi–as ug Muntinlupa , sa habagatan sa Dasmari–as , sa kasadpan sa Kawit ug Imus , ug sa amihanan sa Bacoor Bay usa ka bukana sa Manila Bay. Ang Bacoor ay pinaghiwalay mula sa Las Pi–as ng Zapote River at mula sa Imus at Kawit ng Bacoor River. Ang Bacoor nahimulag gikan sa Las Pi–as sa Zapote River ug gikan sa Imus ug Kawit sa Bacoor River. Karamihan sa mga lungsod ay binubuo ng patag, dating agrikultura lupain, na may ilang mga lugar tulad ng mga baybayin na barangay ng Zapote, Talaba, Niog, at Panapaan na nasa ibaba ng antas ng dagat. Kadaghanan sa siyudad gilangkuban sa patag, kanhi mga yuta nga agrikultural nga adunay mga lugar sama sa mga baybayon sa Zapote, Talaba, Niog, ug Panapaan nga nahimutang ubos sa lebel sa dagat. Ang ilang mga barangay tulad ng Molino at Queens Row ay matatagpuan sa mga burol na bumubuo ng mga lambak sa upstream na bahagi ng Zapote River. Ang ubang mga barangay sama sa Molino ug Queens Row nahimutang sa mga bungtod nga nagporma sa mga walog sa daplin sa suba sa Zapote River. Bacoor City ay nahahati sa 73 mga barangay nakapangkat sa dalawang distritong pambatas, Bacoor West at Bacoor Silangan, na kung saan ay kinakatawan sa konseho ng lungsod sa pamamagitan ng kani-kanilang mga councilors. Ang Bacoor City nabahin ngadto sa 73 ka mga barangay nga gilakip sa duha ka mga lehislatibong distrito, Bacoor West ug Bacoor East, nga girepresentar sa konseho sa siyudad pinaagi sa ilang mga konsehal. Sa ilalim ng sistema ng klasipikasyon ng klima ng Koppen , nagtatampok ang Bacoor ng isang klima sa tropikal na savannah na may hangganan sa isang tropikal na tag-ulan na klima (ang klasipikasyon ng klima ng Kšppen Aw / Am). Ubos sa klasipikasyon sa klasipikasyon sa klima sa Koppen , ang Bacoor adunay tropikal nga savanna nga klima nga adunay utlanan sa tropikal nga tag-ulan nga klima ( Aw / Am klasipikasyon sa klima sa Koppen). Kasama ang natitirang bahagi ng Pilipinas, ganap na namamalagi sa loob ng tropiko ang Bacoor. Uban sa nahibilin sa Pilipinas, ang Bacoor hingpit nga nahimutang sulod sa tropiko. Ang kalapit nito sa ekwador ay nangangahulugan na ang hanay ng temperatura ay napakaliit, bihirang bumaba sa 20 C (68 F) at magiging mas mataas kaysa sa 38 C (100 F). Ang kaduol niini sa ekwetor nagpasabot nga ang temperatura gamay kaayo, nga panagsa ra nga moubos sa 20 C (68 F) ug moabot nga mas taas kay sa 38 C (100 F). Gayunpaman, ang mga antas ng halumigmig ay kadalasang napakataas na nakadarama ng mas mainit. Sa karon, ang lebel humidity sagad nga taas kaayo nga makapabati niini nga mas init. Mayroon itong natatanging dry season mula sa huli ng Disyembre hanggang Abril, at isang medyo mahabang panahon ng tag-ulan na sumasaklaw sa natitirang panahon. Adunay lahi nga ting-init gikan sa ulahing bahin sa Disyembre hangtud sa Abril, ug usa ka taas nga panahon sa ting-ulan nga naglangkob sa nahabilin nga panahon. Southwest monsoon Ang Habagat ay maaaring mangyari mula Hunyo hanggang Setyembre at maaaring maging sanhi ng pagbaha sa mga bahagi ng lungsod. Sa habagatang kasapdan mahitabo ang Habagat gikan sa Hunyo ngadto sa Septembre ug mahimong hinungdan sa pagbaha sa mga bahin sa siyudad. Sa sensus ng 2015, ang populasyon ng Bacoor, ay 600,609 katao, na may density ng 13,000 na naninirahan sa bawat kilometro parisukat o 34,000 na naninirahan sa isang square mile. Sa sensus sa tuig 2015, ang populasyon sa Bacoor kay 600,609 nga mga tawo, nga adunay daku nga 13,000 nga mga pumoluyo kada kilometro kwadrado o 34,000 nga mga molupyo kada metro kwadrado. Ito ang ikalawang pinakapopular na lungsod sa lalawigan pagkatapos ng Dasmarinas . Kini ang ikaduha nga labing ilado nga lungsod sa dakbayan human sa Dasmarinas. Ang lungsod ay isang silid - tulugan na komunidad ng Metro Manila na may malaking populasyon nito sa pag-agos ng mga mababa at gitnang-kita na mga naninirahan na nakuha ang iba't ibang mga proyektong pabahay at mga subdivision dito. Ang syudad sa usa ka komunidad sa Metro Manila nga adunay dako nga populasyon sa pagdagsang sa ubos ug tunga nga kita nga mga nanimuyo nga nakapahimulos sa nagkalain-laing mga proyekto sa pabalay ug mga subdivision. Roman Catholicism ang nangingibabaw na relihiyon sa Bacoor. Ang Romano Katolisismo mao ang dominanteng relihiyon sa Bacoor. Ito ay bahagi ng Diocese of Imus at ang upuan ng Vicariate ng St Michael ang arkanghel at ang Vicariate ng Sto. Ni–o de Molino. Kini kabahin sa Diocese of Imus ug mao ang lingkoranan sa Vicariate sa St. Michael the Archangel ug ang Vicariate sa Sto. Nino de Molino. Ang isa sa mga pari ng mga pari sa Parokya ay si Fr. Mariano Gomez , isa sa mga Gomburza trio isinangkot sa Cavite Mutiny na nagsilbing kura paroko sa Bacoor parokya simbahan mula sa 1824 sa kanyang kamatayan sa 1872. Usa sa mga pari nga mga pari sa kahanginan ni Fr. Fr. Si Mariano Gomez , usa sa myembro sa trio GOMBURZA nga nalambigit sa Cavite Mutiny nga nagsilbing parish priest sa simbahan sa parokya sa Bacoor gikan sa 1824 ngadto sa iyang kamatayon sa 1872. Ang isa pang kapansin-pansing pari na naglingkod sa parokya ng Bacoor ay St. Ezekiel Morenonoong panahong bahagi pa rin ito ng malawak na asyenda ng Recollects. Ang laing bantog nga pari nga nag-alagad sa parokya sa Bacoor mao si St. Ezekiel Moreno sa panahon nga kini bahin pa sa halapad nga asyenda sa Recollects. Walang tigil na ibinigay niya ang Huling Rites sa mga biktima ng isang salot ng cholera na apektado sa mga bayan ng Bacoor at Imus at responsable para sa rehabilitasyon ng Dam Molino upang patubigan ang mga rice fields ng Bacoor at Las Pi–as. Gipanguluhan niya ang Last Rites ngadto sa mga biktima sa usa ka hampak sa cholera nga nakaapekto sa mga lungsod sa Bacoor ug Imus ug maoy responsable sa rehabilitasyon sa Molino Dam aron ipatubigan ang mga basakan sa Bacoor ug Las Pi–as. Karamihan sa mga orihinal na naninirahan sa Bacoor ay mga Aglipayans. Kadaghanan sa orihinal nga mga lumulupyo sa Bacoor kay mga Aglipayans. Sa panahon ng Rebolusyong Pilipino , marami sa mga naninirahan sa Bacoor ang naging mga miyembro ng Philippine Independent Church , na kilala rin bilang Aglipayan Church , ang relihiyosong braso ng gobyerno ni General Emilio Aguinaldo . Sa panahon sa Rebolusyong Pilipino , daghan sa mga lumulupyo sa Bacoor ang nahimong mga miyembro sa Philippine Independent Church nga gitawag usab nga Aglipayan Church , ang relihiyosong bukton sa gobyerno ni General Emilio Aguinaldo . Ang Aglipayan Church ay may mahaba at makulay na kasaysayan sa lungsod. Ang Aglipayan nga Simbahan adunay taas ug mabulukon nga kasaysayan sa siyudad. Ito ay isa sa mga unang lugar sa Pilipinas na sumali sa bagong kilusan, at ang Katolikong pari noong panahong iyon, si Fr. Fortunato Clemena, ang naging unang Aglipayan priest ng Bacoor, pati na rin ang unang Aglipayan Bishop ng Cavite, sa panahon ng Aglipayan Schism. Usa kini sa unang mga dapit sa Pilipinas nga moapil sa bag-ong kalihukan, ug ang pari nga Katoliko niadtong panahona, si Fr. Fortunato Clemena, nahimong unang Aglipayan priest sa Bacoor, ingon man ang unang Aglipayan Bishop sa Cavite, panahon sa Aglipayan Schism period. Karamihan sa mga unang kasapi ng iglesya sa Bacoor ay mga Katipuneros na pinamumunuan ni General Mariano Noriel, sino rin ang unang pangulo ng organisasyon ng mga layko. Kadaghanan sa unang mga miyembro sa simbahan sa Iglesya sa Bacoor mao ang mga Katipuneros nga gipangulohan ni General Mariano Noriel, nga mao usab ang unang presidente sa laymen nga organisasyon. Sa kabila ng pag-agos ng mga di-Aglipayan na migrante mula sa Maynila at mula sa iba pang mga lalawigan, ang malakas na presensya ng Aglipayan church ay maliwanag pa rin sa lungsod. Bisan pa sa pag-usob sa kadaghanan nga mga dili migrante gikan sa Manila ug gikan sa ubang mga lalawigan, ang lig-on nga presensya sa simbahan sa Aglipayan makita gihapon sa siyudad. Ang Diocese ng Aglipayan ng Katedral ng Cavite sa Bgy. Ang Digman, na nakatuon din sa St. Michael the Archangel, ay nakatayo sa ilang mga bloke ang layo mula sa simbahang Katoliko ng bayan. Ang Aglipayan Diocese sa Cathedral sa Cavite sa Bgy., si Digman, nga gipahinungod usab sa St. Michael the Archangel nahimutang sa pipila ka mga bloke gikan sa simbahang Katoliko sa lungsod. Ito ang pangalawang dominanteng relihiyon sa Bacoor. Kini ang ikaduha nga dominanteng relihiyon sa Bacoor. Ang Bacoor ay mayroon ding makabuluhang populasyon ng mga Muslim , karamihan sa mga negosyante at mangangalakal na nasa gitna ng klase ng Maranao . Ang Bacoor usab adunay usa ka mahinungdanon nga populasyon sa mga Muslim , kadaghanan nga mga negosyante ug negosyante sa tunga-tunga sa klase nga Maranao . Mayroong maraming Protestante at iba pang Kristiyanong denominasyon sa lungsod. Daghang mga Protestante ug uban pang Kristohanong denominasyon sa siyudad. Ang Bacoor ay kasalukuyang nakakaranas ng isang mabilis na paglipat mula sa isang ekonomiya na nakabatay sa agrikultura sa isang tirahan / komersyal na sentrong pang-lunsod. Ang kasamtangan nga kasinatian sa Bacoor nakasinati sa usa ka paspas nga pagbalhin gikan sa usa ka ekonomiya nga nakabase sa agrikultura ngadto sa usa ka residential / komersyal nga sentro sa siyudad. Kasalukuyan, ang tingi, pagmamanupaktura, pagbabangko at serbisyong sektor ay ang mga pangunahing kita ng Bacoor. Sa karon, ang mga pagbaligya, paggama, pagbangko ug serbisyong sektor mao ang mga nag-unang nakuha sa Bacoor. Ang mga komersyal na aktibidad ay sporadic sa buong lungsod mula sa pakyawan hanggang retail establishments, restaurant at kainan, hardware at konstruksiyon supplies at iba pang mga industriya na may kaugnayan sa serbisyo, lalo na ang mga matatagpuan sa SM City Bacoor kung saan ito ay nagsisilbing pangunahing kinikita ng kita ng lungsod. Ang mga komersyal nga mga kalihokan mao ang sporadic sa tibuok siyudad gikan sa wholesale ngadto sa retail establishments, mga restawran ug mga kalan-anan, hardware ug konstruksiyon supplies ug uban pang mga serbisyo nga may kalabutan nga mga industriya, ilabina kadtong nahimutang sa SM City Bacoor diin kini nagsilbi nga nag-unang kinitaan sa siyudad. Ang karamihan sa tirahan na lugar ng Molino ay tahanan din sa SM Center Molino sa sulok ng Molino Road at Daang Hari. Kadaghanan sa residential area sa Molino mao usab ang balay sa SM Center Molino sa eskina sa Molino Road ug Daang Hari. Ang entrance area mula sa Coastal Roadsa Aguinaldo Highway sa Talaba at sa lugar na nakapalibot sa Zapote Public Market (ngayon ang Bacoor Public Market) ay iba pang mga sentrong komersyal. Ang pultahan sa entrada gikan sa Coastal Roadsa Aguinaldo Highway sa Talaba ug sa lugar nga naglibot sa Zapote Public Market (karon ang Bacoor Public Market) ug ang ubang mga komersyal nga mga sentro. Ang Bacoor ay may sangay ng 11 iba't ibang mga komersyal na bangko sa buong lungsod. Ang Bacoor adunay mga sanga sa 11 ka lainlaing komersyal nga mga bangko sa tibuok siyudad. Samantala, ang lugar ng agrikultura ay bumaba sa 100 ektarya lamang habang ang mga fishpond na nabawasan din sa halos kalahati ng orihinal na 760 ektarya. Sa pagkakaron, ang agrikultura nga lugar mikunhod ngadto sa 100 ka ektarya lamang samtang ang mga fishpond nga mikunhod usab ngadto sa halos katunga sa orihinal nga 760 ka ektarya. Ang produksiyon ng asin, pangingisda, oyster at amahong kultura, na ngayon ay nanganganib na malapit nang mapapahamak dahil sa polusyon at sobrang populasyon, ang iba pang mga pinagkukunan ng kita ng mga residente. Ang produksiyon sa asin, pangisda, oyster ug amahong kultura nga karon gihulga nga duol nga mapuo tungod sa sobrang populasyon, mao ang ubang mga tinubdan sa kita sa mga residente. Ang mga industriyang ito ay nanganganib din sa pagtatayo ng Cavite Coastal Road Extension na direktang nakakaapekto sa baybayin ng Bacoor. Kini nga mga industriya gihulga usab sa pagtukod sa Cavite Coastal Road Extension nga direktang nakaapekto sa baybayon sa Bacoor. Ang mga pag-unlad sa paggamit ng lupa sa Bacoor ay may kasamang isang iminungkahing pang-industriya na barangay sa Barangay Niog na kasama ang mga light cottage industry na sumusuporta sa mga pasilidad ng tirahan at komersyal. Ang mga kalamboan sa yuta sa Bacoor naglakip sa usa ka gisugyot nga balangay sa industriya sa Barangay Niog nga maglakip sa mga light cottage nga mga industriya nga adunay pagsuporta sa mga pasilidad sa residensyal ug komersyal. Ang malawak na lagay ng lupa sa lugar ng Molino, sa kabilang banda, ay binabalak na mag-host ng mga tirahan, institusyonal at komersyal na pasilidad. Ang usa ka lapad nga luna sa yuta sa Molino nga dapit sa laing bahin, gipanlantaw nga mag-host sa mga pasilidad sa residensya, institusyonal ug komersyal. Inihayag bilang New Bacoor , ang plano sa paggamit ng lupa sa Molino ay naglalayong gamitin ang lugar hindi lamang bilang isang dormitoryo para sa mga indibidwal na nagtatrabaho sa Metro Manila kundi pati na rin sa mga taong lumipat sa Bacoor sa paghahanap ng pagsulong sa ekonomiya. Gipahibalo nga New Bacoor , ang plano sa paggamit sa yuta sa Molino nagtinguha nga gamiton ang lugar dili lamang isip usa ka dormitoryo alang sa mga indibidwal nga nagtrabaho sa Metro Manila apan alang usab sa mga tawo nga mibalhin sa Bacoor aron sa pagpangita sa ekonomikanhon nga pag-uswag. Ang kasalukuyang selyo ng Lungsod ng Bacoor ay pinagtibay noong 2012 matapos ang pagkakabalik nito sa lungsod. Ang bag-ong selyo sa siyudad sa Bacoor gisagop sa tuig 2012 human sa pagkakabig niini ngadto sa siyudad. Ito ay may pagkakahawig sa naunang selyo samantalang ang munisipalidad ng Bacoor, ngunit may mga karagdagang simbolo na nagpapakita ng katangian ng lungsod at mga kamakailang pagpapaunlad. Kini susama sa kaniadto nga selyo sa dihang ang lungsod sa Bacoor usa pa ka munisipyo, apan adunay dugang mga simbolo nga nagpakita sa kinaiya sa siyudad ug bag-ong mga kalambuan. Ito ay binubuo ng isang pabilog na laso na may mga parirala ng Lungsod ng Bacoor (Lungsod ng Bacoor) at Lalawigan ng Cavite(Lalawigan ng Cavite) sa itaas at sa ilalim na bahagi ng laso. Kini gilangkuban sa usa ka circular ribbon nga ang mga pulong sa Lungsod ng Bacoor (City of Bacoor) ug Lalawigan ng Cavite(Probinsya sa Cavite) sa ibabaw ug ubos nga bahin sa ribbon. Ang laso ay sumisimbolo sa pagpapatuloy ng mga tradisyon ng oras na pinarangalan ni Bacoor sa kabila ng kanyang conversion sa isang lungsod. Ang ribbon nagsimbolo sa pagpadayon sa mga tradisyon nga gipasidunggan sa panahon bisan sa pagkakabig sa usa ka siyudad. Sa harapan ay ang Zapote Bridge, na kung saan ay ang site ng dalawang pangunahing mga laban sa panahon ng Rebolusyong Pilipino laban sa Espanya at ang Digmaang Pilipino-Amerikano. Sa atubangan mao ang Zapote Bridge, nga mao ang dapit sa duha ka dagkong gubat panahon sa Rebolusyong Pilipino batok sa Espanya ug ang Gubat sa mga Pilipino-Amerikano. Nagtatampok ang tulay ng 73 brick na nagsasaad sa 73 barangay na bumubuo sa lungsod. Ang tulay adunay 73 bricks nga nagsimbolo sa 73 ka mga barangay nga naglangkob sa siyudad. Ang nakasulat sa tulay ay 1671, ang taon na itinatag ang lungsod. Gisulat sa taytayan mao ang 1671, ang tuig gitukod ang siyudad. Sa ilalim ng tulay ay isang katawan ng tubig na sumasagisag sa Zapote River, na dumadaan sa lungsod. Ang ilalom sa tulay usa ka pundok sa tubig nga nagsimbolo sa Zapote Rive nga moagi sa siyudad. Ang lumulutang sa ibabaw nito ay isang mussel shell, isang pagkaing-dagat na nilinang sa lungsod at nagsisimbolo sa dalawang bagong distrito, Bacoor West at Bacoor East. Ang paglutaw sa ibabaw niini usa ka shell nga kabhang, usa ka pagkaong - dagat nga gitanom sa siyudad ug nagsimbolo sa duha ka bag-ong distrito, Bacoor West ug Bacoor East. Sa ibabaw ng tulay ay isang 11-member marching band, na sumasagisag sa 11 banda ng nagmamartsa na matatagpuan sa lungsod at isang callback sa palayaw nito bilang nagmamartsa band na kabisera ng bansa. Sa ibabaw sa taytayan mao ang usa ka 11-member marching band, nga nagsimbolo sa 11 nga mga banda sa marching nga nakit-an sa siyudad ug usa ka callback sa iyang angga nga nasud nga marching band sa kaulohan. Ang paglilingkod bilang background sa tulay ay (sa kaliwa) isang kawayan puno, kung saan kinuha ang pangalan ng lungsod at naglalarawan ng nababanat na katangian ng mga tao nito; at (sa kanan) na mga gusali, na sumasagisag sa pag-unlad ng lungsod. Ang pag-alagad isip background sa taytayan anaa (sa wala) usa ka punoan sa kawayan, nga gikan diin ang ngalan sa siyudad gikuha ug gihulagway ang kalig-on sa mga tawo niini; ug (sa tuo) nga mga bilding, nga nagsimbolo sa pag-uswag sa siyudad. Sa pagitan ng dalawang simbolo na ito ay ang Philippine sun na may walong ray nito, na nagpapahiwatig ng papel ng lungsod sa lalawigan sa panahon ng rebolusyon laban sa Espanya. Taliwala niining duha ka mga simbolo mao ang adlaw sa Pilipinas nga may walo ka rays, nga nagpasabot sa papel sa dakbayan sa probinsya sa panahon sa rebolusyon batok sa Espanya. Sa itaas ng araw ay 2012, ang taon ng Bacoor ay naging isang lungsod ng Cavite. Sa ibabaw sa adlaw mao ang 2012, ang tuig nga nga Bacoor nahimong usa ka siyudad sa Cavite. Sa likod ng mga simbolong ito ay ang mga kulay ng bandila ng Pilipinas: pula, na sumasagisag ng lakas ng loob; puti, sumasagisag sa kapayapaan; at asul, na sumasagisag sa mga tao ng kahinahunan, katahimikan at katapatan ng Bacoor sa pagprotekta sa kapaligiran, gayundin sa tubig ng mga ilog nito at Manila Bay. Sa likod niini nga mga simbolo mao ang mga kolor sa bandila sa Pilipinas: pula, nga nagsimbolo sa kaisug; puti, nagsimbolo sa kalinaw; ug asul, nga nagsimbolo sa pagkakalmado, kalinaw ug pasalig sa Bacoor sa pagpanalipod sa kalikopan, ingon man usab sa mga tubig sa mga suba ug Manila Bay. Alinsunod sa Kabanata II, Title II, Book III ng Republic Act No. 7160 o ang Local Government Code of 1991, ang lungsod na pamahalaan ay dapat binubuo ng isang mayor ( alkalde ), isang vice mayor ( Bise alkalde ) at mga kasapi ( kagawad ) ng lehislatibong sangay ng Sangguniang Panlungsod kasama ng isang sekretarya sa naturang lehislatura, na lahat ay inihalal sa isang tatlong-taong termino at karapat-dapat na tumakbo para sa tatlong magkakasunod na termino. Sumala sa Kapitulo II, Titulo II, Basahon III sa Akta Republika No. 7160 o sa Local Government Code of 1991, ang kagamhanan sa siyudad maglakip sa mayor ( alkalde ), usa ka bise mayor ( bise alkalde ) ug mga miyembro ( kagawad ) sa lehislatura nga sanga Sangguniang Panlungsod dungan sa usa ka sekretaryo sa maong lehislatura, nga ang tanan napili sa tulo ka tuig nga termino ug angayan nga modagan sulod sa tulo ka sunod-sunod nga termino. Tulad ng bawat lungsod ng Pilipinas , ang punong tagapagpaganap ng Bacoor ay ang mayor ng lungsod. Sama sa matag dakbayan sa Pilipinas , ang tagapamahala sa ehekutibo sa Bacoor mao ang mayor sa siyudad. Inihalal sa isang termino ng tatlong taon at limitado sa tatlong magkakasunod na termino, siya ay nagtatalaga ng mga direktor ng bawat departamento ng lunsod, na kinabibilangan ng tanggapan ng administrasyon, opisina ng pagtatrabaho, opisina ng impormasyon, tanggapan ng batas, at tanggapan ng pananalapi. Gipili sa termino nga tulo ka tuig ug limitado sa tulo ka sunod-sunod nga termino, siya nagtudlo sa mga direktor sa matag departamento sa siyudad, nga naglakip sa opisina sa administrasyon, buhatan sa engineering, information office, legal nga opisina, ug opisina sa bahandi. Ang kasulukuyang mayor ng Bacoor ay Lani Mercado-Revilla , mula sa Lakas Party, na unang nagsilbi bilang nag-iisang kinatawan ng lungsod sa mababang kapulungan ng Pilipinas mula 2010 hanggang 2016. Ang kasamtangang mayor sa Bacoor mao si Lani Mercado-Revilla gikan sa Lakas Party, kinsa unang nag-alagad isip usa ka representate sa siyudad sa Philippine House of Representatives gikan 2010 hangtud 2016. Siya ay ang asawa o dating Senator Ramon Revilla, Jr. Siya ang asawa o kanhi Senador Ramon Revilla, Jr. Ang bise alkalde ng lungsod ay gumaganap ng mga tungkulin bilang kumikilos gobernador sa kawalan ng alkalde. Ang bise mayor sa siyudad naghiimo sa mga katungdanan ingon nga usa ka gobernador sa pagkawala sa mayor. Siya ay awtomatikong nagtagumpay bilang alkalde sa pagkamatay ng kasalukuyang nanunungkulan. Siya usab awtomatik nga magmalampuson isip mayor sa kamatayon sa incumbent. Siya rin ang nagtatagpo sa Sangguniang Panlungsod , ang pambatasang katawan ng lunsod. Siya usab ang nagkombertir sa Sangguniang Panlungsod, ang legislative body sa siyudad. Ang kasalukuyang bise alkalde ng Bacoor ay sina Catherine Sarino-Evaristo mula sa Lakas Party. Ang kasamtamang bise mayor sa Bacoor mao si Catherine Sarino-Evaristo gikan sa Lakas Party. Una siyang nanunungkulan sa opisina noong Hunyo 30, 2013 matapos puksain ang dating alkalde na si Rosette Miranda-Fernando. Nagsugod siya sa opisina niadtong Hunyo 30, 2013 human gipildi ang kanhi bise mayor nga si Rosette Miranda-Fernando. Tumakbo siya at inihalal para sa pangalawang termino noong 2016. Siya midagan ug gipili alang sa ikaduhang termino sa tuig 2016. Ang lunsod, na isang lone congressional district, ay kinakatawan sa Philippine House of Representatives ng kongresista na si Strike Revilla mula sa Lakas Party, bayaw ni Mayor Lani Mercado-Revilla. Ang siyudad nga usa ka lone congressional district girepresentar sa Philippine House of Representatives ni congressman Strike Revilla gikan sa Lakas Party, bayaw ni Mayor Lani Mercado-Revilla. Siya unang manungkulan bilang mayor ng lungsod mula 2007 hanggang 2016. Siya ang unang nangatungdanan isip mayor sa siyudad gikan sa 2007 ngadto sa 2016. Sa loob ng lungsod, ang City Board o Sangguniang Panlungsod crafts lahat ng ordinansa ng lungsod, gumaganap ng paglalaan ng mga pondo ng lungsod, isyu franchise at permit, magpataw ng mga bayarin sa mga serbisyo ng lungsod, at mag-ehersisyo ang iba pang mga tungkulin at kapangyarihan bilang stipulated sa pamamagitan ng Local Government Code of 1991. Sulod sa ciudad, sa City Board o Sangguniang Panlungsod crafts sa tanan nga mga ordinansa sa siyudad, naghimo gahin sa mga pundo sa siyudad, mga isyu franchises ug mga permit, magpahamtang balayranan sa serbisyo sa siyudad, ug mogamit sa ubang mga mga katungdanan ug mga gahum nga gilatid sa Kodigo sa Lokal nga Gobyerno sa 1991. Ang pagiging isang primera klaseng lungsod sa mga tuntunin ng kita, Bacoor ay may karapatan sa isang board City binubuo ng 12 miyembro, anim ang bawat isa mula sa dalawang distrito ng board ng lungsod. Ingon nga usa ka unang klase nga siyudad sa natad sa kinitaan, ang Bacoor adunay katungod sa usa ka City Board nga gilangkuban sa 12 ka mga miyembro, unom matag usa gikan sa duha ka mga board district sa siyudad. Ang Bacoor ay inilarawan bilang isang silid -tulugan na komunidad na ang karamihan sa mga mamamayan nito ay nakararating sa at mula sa Metro Manila upang gumana. Gihulagway ang Bacoor nga usa ka sulud sa binase-sa-komunidad diin kadaghanan sa mga lungsuranon niini moadto ug gikan sa Metro Manila aron magtrabaho. Ang lungsod ay ang konektado sa Metro Manila sa pamamagitan ng mga expressways tulad ng CAVITEX at Muntinlupa-Cavite Expressway , pambansang kalsada tulad ng Aguinaldo Highway (N62 / N419) at Quirino Avenue (N62) sa hilaga, at iba pang mga pangunahing daan tulad ng Daang Hari at Marcos Alvarez Avenue. Ang syudad ang konektado sa Metro Manila pinaagi sa mga expressways sama sa CAVITEX ug Muntinlupa-Cavite Expressway , mga national roads sama sa Aguinaldo Highway (N62 / N419) ug Quirino Avenue (N62) sa amihanan, ug uban pang dagkong mga dalan sama sa Daang Hari ug Marcos Alvarez Avenue. Ito rin ang dulo ng Aguinaldo Highway at Tirona Highway na kumokonekta sa lungsod sa iba pang Cavite. Kini usab ang tumoy sa Aguinaldo Highway ug Tirona Highway nga nagsumpay sa siyudad ngadto sa nahabilin nga Cavite. Ang mga karaniwang paraan ng transportasyon ay mga bus, mini-bus, mga pampublikong utility van, mga jeepney. Ang mga kasagarang pamaagi sa transportasyon mao ang mga bus, mini bus, mga public utility van ug mga jeepney. Dahil sa kasikipan ng mga major thoroughfares at overpopulation ng Bacoor, ang lungsod ay naghihirap mula sa araw-araw na mabigat na trapiko. Tungod sa paghuot sa mahinungdanong dalan sa Bacoor ug sa sobrang populasyon, ang siyudad nag antus tungod sa adlaw-adlaw nga bug-at nga trapiko. Inaasahan na ma-eased ito sa hinaharap habang ang lungsod ay magiging terminal ng Manila Light Rail Transit System kapag nakumpleto na ang timugang extension nito. Naglaum kini nga mahupay sa umaabot ingon nga ang siyudad mamahimong katapusan sa Manila Light Rail Transit System sa dihang ang nahimutangan sa habagatang bahin nahuman na. Ang naturang proyekto ay tiyak na makikita ang LRT-1 na pinalawig mula sa Baclaran sa Pasay City patungo sa Barangay Niog sa Bacoor. Ang maong proyekto kay klaro nga makita ang LRT -1 gikan sa Baclaran sa Pasay City ngadto sa BArangay Niog sa Bacoor. Ang tinantyang gastos ng proyekto ay P65 bilyon. Ang gibanabana nga gasto sa proyekto kay P65 bilyon. Ang aktwal na konstruksyon ay magsisimula sa unang quarter ng 2019 kapag ang Right-of-wayAng mga isyu ay higit na natutugunan. Magsugod ang tinuud nga pagtukod sa una nga quarter sa 2019 kung gihisgotan ang Mga isyu sa Matarung. Ang groundbreaking para sa LRT Line 1 South Extension Project ay gaganapin sa Huwebes, Mayo 4, 2017. Ang LRT Line 1 Sout Project kay mahitabo sa Huwebes, Mayo 4, 2017. Ang LRT Line 1 South Extension Project ay maabot ang Bacoor sa Cavite at tatapusin ng 2023. Ang LRT Line 1 South Extension Project miabot sa Bacoor sa Cavite ug mahuman sa 2023. Ang Bacoor ay bahagi rin ng panukalang Cavite-Laguna Expressway (CALAX) na kung saan ay pinopondohan sa pamamagitan ng financing ng utang. Ang Bacoor usab kabahin sa gisugyot nga Cavite-Laguna Expressway (CALAX) nga pagapundohan pinaagi sa pag-utang sa utang. Ang Metro Pacific Tollways Corp. (MPTC), na magsasagawa ng pagtatayo ng CALAX, ay nag-anunsyo na ito ay manghiram ng P30 bilyon para sa proyekto. Ang Metro Pacific Tollways Corp. (MPTC), nga mopahigayon sa pagtukod sa CALAX, nagpahibalo nga kini manghulam og P30 bilyon alang sa proyekto. Ang presidente ng MPTC Rodrigo Franco, "sinabi ng kompanya na kasosyo sa mga lokal na bangko para sa financing ng utang sa mas maaga sa susunod na taon." Ang presidente sa MPTC nga si Rodrigo Franco miingon nga ang kompanya makig-partner sa mga lokal nga mga bangko alang sa utang nga financing sa sayo pa sa sunod tuig. Upang matugunan ang mga alalahanin sa kalusugan ng pag-iipon ng populasyon ng lungsod at mga lunsod ng maralitang lunsod, maraming mga pampubliko at pribadong ospital ang itinatag sa lungsod. Aron matubag ang mga problema sa panglawas sa mga tigulang nga populasyon sa siyudad ug mga kabus sa dakbayan, daghang mga publiko ug pribadong mga ospital ang natukod sa siyudad. Nagsimula din ang lokal na pamahalaan ng programa ng diskwento para sa mga senior citizen sa lungsod kung saan maaari silang makakuha ng diskwento sa pangangalagang medikal at mga gamot sa mga ospital sa loob at labas ng Bacoor. Ang lokal nga pangagamhanan nagpasiugda usab sa programa sa diskwento alang sa mga senior citizen sa siyudad diin mahimo nila nga makuha ang diskwento sa medikal nga pag-atiman ug tambal sa mga ospital sa sulod ug gawas sa Bacoor. Bago , opisyal na ang Lungsod ng Bago , ( Hiligaynon : Dakbanwa / Syudad sang Bago ; Filipino : Lungsod ng Bago ) o simpleng Bago City , ay isang 2nd class na lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental , Pilipinas . Bago , opisyal nga ang Dakbayan sa Bago , ( Hiligaynon : Dakbanwa / Syudad sang Bago ; Filipino : Lungsod ng Bago ) o simple nga Bago City , usa ka ikaduhang klase nga dakbayan sa lalawigan sa Negros Occidental , Pilipinas . Ayon sa sensus ng 2015, mayroon itong populasyon na 170,981 katao. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini adunay populasyon nga 170,981 ka tawo. Matatagpuan ang ilang 21 kilometro (13 mi) sa timog ng kabisera ng probinsiya ng Bacolod , Bago City ay bumubuo ng 6.63% ng populasyon ng buong Negros Occidental, na ginagawa itong ikatlong pinakapopular na lungsod sa probinsya. Ang nahimutang mga 21 ka kilometro (13 mi) sa habagatan sa kaulohan sa probinsiya sa Bacolod , ang Bago City naglangkob sa 6.63% sa populasyon sa tibuok Negros Occidental, mao kini ang ikatulo nga pinakadaghang populasyon sa siyudad sa probinsiya. Nagtatakda ito ng land area na 389 square kilometers, na 5% ng buong Negros Occidental at 10% ng kabuuang lupain ng mga sangkap na lungsod. Kini nagpahimutang sa usa ka luna sa yuta nga 389 kilometro kuwadrado, nga 5% sa tibuok Negros Occidental ug 10% sa kinatibuk-ang luna sa mga bahin nga mga siyudad. Ito rin ang tag na "Home of Historical and Natural Treasures", dahil sa kontribusyon nito sa makulay na kasaysayan ng lalawigan ng Negros Occidental at bansa, at ang magagandang tanawin at kasaganaan nito sa mga flora at fauna na ginagawa itong magandang eco-tourism destination pati na rin ang pamagat ng "Boxing Capital of the Philippines", dahil sa mga dakilang pangalan na ginawa sa boxing. Giila usab kini nga "Home of Historical and Natural Treasures", tungod sa kontribusyon niini sa mabulokon nga kasaysayan sa lalawigan sa Negros Occidental ug nasud, ug sa iyang nindot nga talan-awon ug kadagaya sa mga tanum ug mga mananap nga naghimo niini nga usa ka maayong eco-tourism destination ingon man ang titulo sa "Boxing Capital of the Philippines", tungod sa mga bantog nga mga ngalan nga gipakita niini sa boksing. Ito ay tahanan lamang sa tatlong kilalang populasyon ng endangered Irrawaddy dolphin sa buong Pilipinas. Puy-anan kini sa tulo ra ka kaila nga populasyon nga nameligro nga mga dolphin sa Irrawaddy sa tibuuk Pilipinas. Ang iba pang dalawang populasyon ay nasa Guimaras at Palawan. Ang laing duha ka populasyon anaa sa Guimaras ug Palawan. Lahat ng ito ay itinalaga bilang critically endangered populasyon. Ang tanan niini gitudlo nga nameligro nga mga populasyon. Ang komunidad ay pinangalanan pagkatapos ng isang malaking puno na tinatawag na "Bago" ( gnetum gnemon ) sa ilalim kung saan ang isang katutubong prinsipe Mapagic namatay ayon sa mga kasulatan ng isang Espanyol na mananaysay, Diego de Povedano. Ang komunidad gihinganlan human sa usa ka dako nga kahoy nga gitawag og "Bago" ( gnetum gnemon ) diin ang usa ka lumad nga prinsipe nga Mapagic namatay sumala sa mga gisuwat sa usa ka Espanyol nga istoryador nga si Diego de Povedano. Gayunman, ang isa pang bersyon ay nakilala na ang pangalan ay nagmula sa palumpong, bago-bago na lumago nang sagana sa mga ilog ng ilog. Bisan pa, ang lain nga bersyon nga nakit-an nga ang ngalan naggikan sa kasagbutan, nga bag-ohay lang mitubo sa daplin sa mga pangpang sa sapa. Sa mga ika-17 at ika-18 siglo, ang mga naninirahan mula sa Molo, Iloilo ay bumubuo ng isang maliit na nayon sa bibig ng Bago River , sa kasalukuyan ay isang mayamang pinagkukunan ng buhangin at graba. Sa ika-17 ug ika-18 nga Siglo, ang mga lumulupyo sa Molo, Iloilo nagtukod og usa ka gamay nga balangay sa bukana sa Bago River , sa pagkakaron usa ka dato nga tinubdan sa balas ug graba. Ang village ay lumaki sa isang malaking kasunduan na nagdudulot ng mga matatanda nito na magpasa ng isang petisyon para sa conversion nito sa isang bayan o pueblo , na ibinigay noong 1800. Nag-uswag ang balangay sa usa ka dako nga pag-areglo nga hinungdan sa mga katigulangan sa pagsumite sa usa ka petisyon alang sa pagkakabig sa usa ka lungsod o pueblo, nga gipagawas kaniadtong 1800. Ang kasaysayan nito ay simula noong Setyembre 6, 1571 nang ang Spanish Adelantado, Miguel Lopez de Legaspi , ay naglaan ng komunidad sa isang Kastila na pinangalanang Juan Gutierrez Cortes bilang kanyang "encomienda" . Ang kasaysayan niini nagsugod sa Septembre 6, 1571 sa dihang ang Espanyol nga Adelantado, Miguel Lopez de Legaspi , migahin sa komunidad ngadto sa usa ka Katsila nga ginganlan Juan Gutierrez Cortes isip iyang "encomienda" . Noong panahong iyon, ang komunidad ay binubuo pa rin ng maliliit na kumpol ng mga pamayanan sa tabi ng mga bangko ng isang malaking ilog na kalaunan ay naging kilala bilang Bago River. Nianang panahona, ang komunidad gilangkoban pa sa mga gagmay nga pundok sa mga pamuy-anan ubay sa daplin sa usa ka dako nga suba nga sa ulahi nailhan nga Bago River. Ang "encomiendero" , mula noon, ay ibinibigay sa mga espirituwal at sosyo-ekonomikong pangangailangan ng mga katutubo sa mga pamayanan hanggang Hunyo, 1578; Gayunpaman, isang taon bago nito, ang komunidad na ito ay inilagay sa ilalim ng mga pagbisita sa ebanghelyo ni Father Geronimo Marin, isang pari ng Augustinian na nag-atas ng Kristiyanismo ng mga katutubo ng Binalbaganmula noong taong 1572. Ang "encomiendero" , sukad niadto, gipangalagad sa espiritwal ug sosyo-ekonomikanhon nga mga panginahanglan sa mga lumad sa mga pinuy-anan hangtud sa Hunyo, 1578; Apan, sa usa ka tuig sa wala pa, kini nga komunidad gibutang ubos sa mga pagbisita sa ebanghelyo ni Father Geronimo Marin, usa ka pari sa Augustinian nga nagdumala sa Kristiyanismo sa mga lumad sa Binalbagansukad sa tuig 1572. Si Padre Matin, sa kanyang pagdating sa komunidad, ipinagdiriwang ang kapistahan ni San Juan Bautista , na sa kalaunan ay tatanggapin bilang patron saint ng lugar. Sa pag-abut ni Padre Matin gisaulog ang kapistahan ni San Juan Bautista, nga sa kaulahian dawaton isip patron sa dapit. Kasunod ng mga tradisyon at gawi ng mga Espanyol na mga misyonero at historian sa pagtatala ng pagtatatag ng isang " pueblo " o bayan na kadalasan ay tumutugma sa araw ng kapistahan ng isang santo at mula noong araw ng kapistahan ng St. John the Baptist, bumagsak sa Hunyo 24 ng bawat isa taon na ito ay sinusunod nito na ang Bago ay itinatag noong Hunyo 24, 1575. Pagsubay sa mga tradisyon ug mga praktis sa mga misyonero ug mga historyano sa Espanya sa pagrekord sa pagkatukod sa usa ka " pueblo " o lungsod nga kasagaran motakdo sa adlaw sa fiesta sa usa ka santos ug sukad sa fiesta nga adlaw sa St. John the Baptist, mahulog sa Hunyo 24 sa matag usa tuig nga kini nagsunod nga ang Bago natukod niadtong Hunyo 24, 1575. Inirerekord lamang ng kasaysayan ang 1575 bilang ang taon nang itinatag si Bago upang ang eksaktong buwan at araw ay maaari lamang i-deduced mula sa gayong mga tradisyonal na kasanayan ng mga Kastila . Ang kasaysayan garekord lamang sa 1575 ingon nga tuig sa wala pa gitukod aron ang tukma nga bulan ug adlaw mahimo ra nga makuha gikan sa mga tradisyonal nga gawi sa mga Espanyol. Manila , Cebu at Binalbaganhinulaang din ang mga petsa ng kanilang pagtatatag sa parehong makasaysayang sitwasyon; samakatuwid, ang lohikal na konklusyon ay ang Bago City ay opisyal na itinatag sa buwan, araw at taon na naunang binanggit. Manila , Cebu ug gisugyot usab sa mga petsa sa ilang pagtukod sa samang mga sitwasyon sa kasaysayan; Busa, ang makatarunganon nga konklusyon mao nga ang Bago City opisyal nga natukod sa bulan, adlaw ug tuig nga gihisgutan. Tungkol sa kung paano nakuha ng komunidad ang pangalan nito, ayon sa manuskrito ng isang Espanyol na mananaysay, si Diego Lope de Povedano, na magagamit sa aklatan ng Unibersidad ng San Carlos, Lungsod ng Cebu, ang komunidad ay pinangalanang matapos ang isang malaking puno na tinatawag na " Bago "kung saan, isang katutubong prinsipe sa ngalan ng Mapagic ang namatay. Mahitungod sa kung giunsa nga ang komunidad nakuha ang ngalan niini, sumala sa usa ka manuskrito sa usa ka historyano sa Espanya nga si Diego Lope de Povedano, nga magamit sa Unibersidad sa San Carlos, Cebu City, ang komunidad ginganlan sa usa ka dako nga kahoy gitawag nga 'Bago' diin, usa ka lumad nga prinsipe alang sa Mapagic namatay. Ang isa pang makasaysayang bersyon ay na ang lugar ay nakuha ang pangalan nito mula sa isang palumpong na tinatawag na "bago-bago" na kung saan ay pagkatapos ay lumalaki luxuriantly sa kahabaan ng mga bangko ng ilog. Ang usa pa ka makasaysayanon nga bersyon mao nga ang lugar nga nakuha ang ngalan niini gikan sa usa ka kahoyng kahoy nga gitawag nga 'presko' nga dayon namunga sa kadaplinan sa sapa. Mula sa taong 1575 hanggang sa katapusan ng ika-16 na siglo, walang makasaysayang account ang isinulat tungkol sa komunidad. Dumating muli si Bago sa makasaysayang tagpo noong, noong unang bahagi ng ika-17 siglo, ang isang grupo ng mga naninirahan ay nanirahan sa mga bangko ng Bago River. Sukad sa tuig 1575 sa pagtapos sa ika-16 nga siglo, wala'y gisuwat ang kapanahonan mitungod sa komunidad. Si bago nahimutang pag-usab sa makasaysayanong talan-awon sa dihang, sa unang bahin sa ika-17 nga siglo, usa ka pundok sa amga nanimuyo nagpuyo ubay sa tampi sa Bago River. Ang pagdating ng mga naninirahang ito ay pinagsama sa isang napakalaking nayon na may kakayahan sa pamamahala. Ang pag-abut sa mga namuyo dinhi gihiusa sa usa ka kaylap nga baryo nga adunay mga kapabilidad sa pagdumala. Sa mga susunod na taon, ang mga inapo ng mga naninirahan na ito ay nanawagan sa mga awtoridad ng Espanyol na ipahayag ang kanilang nayon na isang "pueblo" o bayan at pangalanan ito na "Bago". Sa musunod nga mga tuig, ang mga kaliwat niining mga nanimuyo mihangyo sa mga awtoridad sa Espanya sa pagdeklarar sa ilang balangay nga "pueblo" o lungsod ug pagngalan kini nga "Bago". Kabilang sa mga petitioner sina Manuel Sitchon, Gregorio Varela, Paulino Torres, Jacinto Araneta, Clemente Celis, Mariano Gonzaga at Fernando Villanueva, na ang mga katuwang ay nagmula sa bayan ng Molo, lloilo. Lakip sa mga petisyoner mao sila si Maniel Sitchon, Gregorio Varela, Paulino Torres, Jacinto Araneta, Cleente Celis, Marinano Gonzaga ug Fernando Villanueva, kansang mga katigulangan gikan sa lungsod sa Molo, Iloilo. Baguio , opisyal na Lungsod ng Baguio ( Ibaloi : Ciudad ne Bag-iw , Ilokano : Siudad ti Baguio ; Pilipino : Lungsod ng Baguio ) at popular na tinutukoy bilang Baguio City , ay isang mountain resort city na matatagpuan sa Northern Luzon , Philippines . Baguio, ang opisyal nga syudad sa Baguio (Ibaloi:Ciudad ne Bag-iw, Ilokano:Siudad ti Baguio ; Pilipino: Baguio) ug giila nga Baguio City, usa ka mountain resort city nga nahimutang sa Northern Luzon sa Pilipinas. Ito ay kilala bilang Summer Capital of the Philippines, dahil sa kanyang cool na klima dahil ang lungsod ay matatagpuan humigit-kumulang 4810 talampakan sa itaas mean sea level (1466 m), kadalasang binanggit bilang 1,540 metro (5,050 talampakan) sa Luzon tropikal na pine forest ecoregion, na nagbibigay din ito ng kaaya-aya para sa paglago ng mga malalaking halaman at mga orchid. Gitawag kini nga Summer Capital of the Philippines, tungod sa kabugnaw nga klima niini tungod kay ang syudad nga gibana-bana nga 4810 ka pulgada nga labaw sa gipasabot nga lebel sa dagat (1466 m), nga sagad giingon nga 1,540 metros (5,050 ka pulgada) sa Luzon tropical fine forest ecoregion, nga naghimo usab kini nga kaayohan alang sa pagtubo sa dagkong tanum ug orchids. Ang Baguio ay inuri bilang isang Mataas na Urbanized City (HUC). Giila ang Baguio nga usa ka Highly Urbanized City (HUC). Ito ay nasa heograpiya na matatagpuan sa loob ng Benguet , na nagsisilbing kapital ng probinsiya mula 1901 hanggang 1916, ngunit mula noon ay pinangasiwaan nang hiwalay mula sa lalawigan kasunod ng pagbabagong ito sa isang chartered city. Kini nahimutang sa hilit nga bahing sa Benguet, nga nag sebisyo isip kapital sa probinsya gikan 1901 ngadto sa 1916, apan sukad kini gipangalagad nga makinaugalingon gikan sa probinsya human sa pagkakabig niini ngadto sa usa ka chartered city. Ang lungsod ay isang highly urbanized area , isang pangunahing sentro ng negosyo, commerce, at edukasyon sa hilagang Luzon, pati na rin ang lokasyon ng Cordillera Administrative Region . Ang dakbayan maoy usa ka dakung urbanisado nga dapit, usa ka ddakong senrtro sa negosyo, komersiyo, ug edukasyon sa aminahang Luzon, gilakip na sab sa Cordillera Administrative Region. Ayon sa sensus ng 2015, ang Baguio ay may populasyon na 345,366. Sumala sa sensus sa tuig 2015, ang Baguio adunay populasyon nga 345,366. Ang Baguio ay itinatag bilang isang istasyon ng burol ng Estados Unidos noong 1900 sa lugar ng isang village ng Ibaloi na kilala bilang Kafagway . Ang Baguio gitukod isip usa ka estasyon sa bungtod sa Estados Unidos kaniadtong 1900 sa dapit sa usa ka balangay sa Ibaloi nga nailhang Kafagway. Ito lamang ang istasyon ng burol sa Estados Unidos sa Asya. Usa lamang kini ka estasyon sa bungtod sa Estados Unidos sa Asya. Ang pangalan ng lungsod ay nagmula sa bag-iw , ang Ibaloi na salita para sa "lumot". Ang ngalan sa siyudad naggikan sa bag-iw , ang Ibaloi nga pulong alang sa "lumot". Ang Baguio ay dating malawak na bundok na may maluwang na kagubatan ng highland, na may iba't ibang mga hayop tulad ng mga katutubong deer, ulap rats , Philippine eagles , Philippine warty pigs , at maraming species ng flora. Baguio nga gigamit sa usa ka halapad nga zone nga bukid sa labong nga highland kalasangan, puno sa nagkalain-laing mga ihalas nga mga mananap sama sa lumad nga lagsaw, panganod ilaga , Philippine agila , Philippine warty baboy , ug daghang matang sa mga tanom. Ang lugar ay isang lugar ng pangangaso ng mga katutubo, kapansin-pansin ang Ibalois at iba pang mga grupong etniko ng Igorot . Ang maong lugar usa ka lugar sa pagpangayam sa mga lumad nga katawhan, ilabi na ang Ibalois ug uban pang mga grupo sa Igorot . Noong ika-14 at ika-15 siglo, kontrolado ito ng Kaharian ng Tondo hanggang sa bumalik ito sa isang katutubong plutokras ng ika-16 na siglo. Sa ika-14 ug ika-15 nga siglo, kini ubos sa kontrol sa Gingharian sa Tondo hangtud nga kini mibalik sa usa ka lumad nga plutokra sa ika-16 nga siglo. Nang dumating ang mga Espanyol sa Pilipinas, ang lugar ay hindi ganap na nasakop ng Espanya dahil sa mga intensive defense tactics ng mga katutubong Igorots ng Cordilleras . Sa dihang miabot ang mga Katsila sa Pilipinas, ang maong lugar wala gayud gisakop sa Espanya tungod sa mga intensive defense tactics sa mga lumad nga Igorots sa Cordilleras . Noong panahon ng Espanyol na panuntunan noong 1846, itinatag ng mga Espanyol ang isang komandancia sa kalapit na bayan ng La Trinidad , at inorganisa ang Benguet sa 31 rancher’as , na isa sa mga ito ay Kafagway, isang malawak na damuhan na lugar kung saan matatagpuan ang kasalukuyang Burnham Park . Sa panahon sa pagmando sa Espanya sa 1846, ang mga Katsila nagtukod og usa ka comandancia sa kasikbit nga lungsod sa La Trinidad , ug nag-organisar sa Benguet ngadto sa 31 rancherias , usa niini mao ang Kafagway, usa ka lapad nga balili nga dapit diin nahimutang ang karon nga Burnham Park . Ang Kafagway noon ay isang menor-de-edad na rancheria na binubuo lamang ng mga 20 bahay. Ang Kafagway kaniadto usa ka gamay nga rancheria nga gilangkoban lamang sa mga 20 ka mga balay. Karamihan sa mga lupain sa Kafagway ay pag-aari ni Mateo Cari–o , na nagsilbi bilang pinuno nito. Kadaghanan sa mga kayutaan sa Kafagway gipanag-iya ni Mateo Cari–o , kinsa nagsilbing pangulo niini. Ang Espanyol presidencia , na matatagpuan sa Bag-iw sa paligid ng Guisad Valley ay lumipat sa lalong madaling panahon sa bahay ni Cari–o kung saan nakatayo ang kasalukuyang city hall. Ang Spanish presidencia , nga nahimutang sa Bag-iw sa kasikbit nga Guisad Valley sa ulahi gibalhin ngadto sa balay ni Carino diin ang kasamtangan nga city hall nagatindog. Bag-iw , isang lokal na termino para sa "lumot" na sagana sa lugar ay nabaybay ng mga Kastila bilang Baguio , na nagsilbing pangalan ng rancheria . Ang bag-iw , usa ka lokal nga termino alang sa "moss" nga kaniadto abunda sa lugar nga gi-spelling sa mga Katsila ingon nga Baguio , nga nagsilbing ngalan sa rancheria . Sa panahon ng Rebolusyong Pilipino noong Hulyo 1899, pinalaya ng mga rebolusyonaryong pwersa ng Pilipinas sa ilalim ni Pedro Paterno ang La Trinidad mula sa mga Kastila at kinuha ang pamahalaan, na inihayag ang Benguet bilang isang lalawigan ng bagong Republika ng Pilipinas . Panahon sa Rebolusyong Pilipinhon sa Hulyo 1899, ang mga rebolusyonaryong pwersa sa Pilipinas ubos ni Pedro Paterno nagpalingkawas sa La Trinidad gikan sa mga Katsila ug nakuha ang gobyerno, nga nagpahayag sa Benguet ingon nga usa ka lalawigan sa bag-ong Republika sa Pilipinas . Ang Baguio ay naging isang "bayan", kasama si Mateo Cari–o bilang pangulo (alkalde). Ang Baguio nahimong usa ka "lungsod", diin si Mateo Cari–o mao ang presidente (mayor). Nang sumakop ang Estados Unidos sa Pilipinas pagkatapos ng Digmaang Espanyol-Amerikano , pinili ang Baguio upang maging ang kabisera ng tag - init ng Philippine Islands . Sa dihang gi-okupar sa Estados Unidos ang Pilipinas human sa Gubat sa Espanya ug Amerikano , gipili ang Baguio nga mahimong kapital sa kapuluan sa Pilipinas . Ang Gobernador-Heneral na si William Taft , sa kanyang unang pagbisita noong 1901, ay nakasaad na "ang hangin na gaya ng Adirondacks o Murray Bay ... temperatura ang pinakamainit na buwan sa Pilipinas sa aking maliit na bahay sa tatlong sa hapon animnapu't walong." Si Gobernador-Heneral William Taft , sa iyang unang pagbisita niadtong 1901, nakamatikod nga ang "hangin nga nagsilbing Adirondacks o Murray Bay ... nga temperatura niining hottest month sa Pilipinas sa akong cottage porch sa alas tres sa hapon kan-umag-walo." Noong 1903, ang mga manggagawang Pilipino , Hapon at Intsik ay tinanggap upang magtayo ng Kennon Road , ang unang kalsada na direktang kumonekta sa Baguio sa mababang kapatagan ng Pangasinan . Niadtong 1903, ang mga Pilipino , Hapon ug mga trabahante sa China gisuholan sa pagtukod sa Kennon Road , ang unang dalan nga direktang nagsumpay sa Baguio sa kapatagan sa Pangasinan . Bago ito, ang tanging kalsada sa Benguet ay ang Naguilian Road , at higit sa lahat ito ay isang kabayo sa mas mataas na elevation. Sa wala pa kini, ang bugtong dalan paingon sa Benguet mao ang Naguilian Road , ug kini kadaghanan usa ka agianan sa kabayo sa mas taas nga mga dapit. Ang Camp John Hay ay itinatag noong Oktubre 25, 1903 pagkatapos pumirma si Pangulong Theodore Roosevelt ng isang executive order na nagtabi ng lupa sa Benguet para sa isang kasunduan sa militar para sa Army ng Estados Unidos . Ang Camp John Hay natukod niadtong Oktubre 25, 1903 human gipirmahan ni Presidente Theodore Roosevelt ang usa ka executive order nga naghatag sa yuta sa Benguet alang sa usa ka military reservation alang sa United States Army . Ito ay pinangalanang ni RooseveltKalihim ng Estado , si John Milton Hay . Ginganlan kini sa ngalan ni RooseveltSecretary of State , si John Milton Hay . Ang Mansion , na itinayo noong 1908, ay nagsilbi bilang opisyal na paninirahan ng Gobernador-Amerikano sa panahon ng tag-init upang makatakas sa init ng Manila. Ang Mansion , nga gitukod niadtong 1908, nagsilbi nga opisyal nga pinuy-anan sa Gobernador-Gobernador sa Amerika sa panahon sa ting-init aron makalingkawas sa kainit sa Manila. Ang Mansion ay dinisenyo ng arkitekto na si William E. Parsons batay sa mga paunang plano ng arkitekto na si Daniel Burnham . Ang Mansion gidisenyo sa arkitekto nga si William E. Parsons nga gibase sa pasiunang plano sa arkitekto nga si Daniel Burnham . Ang Burnham, isa sa pinakamaagang matagumpay na modernong mga tagaplano ng lungsod , ay dinisenyo ang retreat ng bundok kasunod ng mga itinuturo ng Kilusang Magagandang Lungsod . Ang Burnham, usa sa labing una nga malampuson nga modernong mga tagdumala sa siyudad , nagdisenyo sa pag-atras sa bukid human sa mga prinsipyo sa kalihokan sa Dakbayan sa Dakbayan . Noong 1904, ang iba pang mga lungsod ay pinlano ng Burnham. Niadtong 1904, ang uban nga siyudad giplano sa Burnham. Noong Setyembre 1, 1909, ipinahayag si Baguio bilang isang chartered city at pinangalanang "Summer Capital of the Philippines". Sa 1 Septiyembre 1909, si Baguio gideklarar nga usa ka chartered city ug ginganlan ang "Summer Capital of the Philippines". Ang panahon pagkatapos nakita ang karagdagang pag-unlad ng Baguio sa pagtatayo ng Wright Park bilang parangal kay Gobernador-Heneral na si Luke Edward Wright , Burnham Park bilang parangal kay Burnham, Governor Pack Road , at Session Road . Ang panahon human nga nakita ang dugang kalamboan sa Baguio sa pagtukod sa Wright Park agig pagpasidungog sa Gobernador-Heneral nga si Luke Edward Wright , Burnham Park agig pagpasidungog sa Burnham, Governor Pack Road , ug Session Road . Bago ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig , ang Baguio ay ang kabisera ng tag-init ng Komonwelt ng Pilipinas , at ang tahanan ng Philippine Military Academy . Sa wala pa ang Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , ang Baguio mao ang kaulohan sa ting-init sa Commonwealth of the Philippines , ug sa balay sa Philippine Military Academy . Kasunod ng pagsalakay ng Hapon sa Pilipinas noong 1941, ginamit ng Imperial Japanese Army ang Camp John Hay , isang pag-install ng Amerikano sa Baguio, bilang base militar. Human sa pag-atake sa mga Hapon sa Pilipinas niadtong 1941, gigamit sa Imperial Japanese Army ang Camp John Hay , usa ka pag-instalar sa Amerika sa Baguio, isip base militar. Ang kalapit na base ng Philippine Constabulary, Camp Holmes , ay ginamit bilang isang kampo para sa internasyunal para sa mga 500 alien na alien na sibilyan, karamihan sa mga Amerikano, sa pagitan ng Abril 1942 at Disyembre 1944. Ang duol nga Philippine Constabulary base, Camp Holmes , gigamit ingon nga usa ka pagkabilanggo sa kampo alang sa mga 500 sibilyan langyaw kaaway, kasagaran mga Amerikano, taliwala sa Abril 1942 ug Disyembre 1944. Sa huli ng Marso 1945, ang Baguio ay nasa hanay ng artilerya ng militar ng Amerikano at Pilipino . Niadtong ulahing bahin sa Marso 1945, ang Baguio anaa sulod sa han-ay sa American and Filipino military artillery . Si Pangulong Jose P. Laurel ng Ikalawang Republika ng Pilipinas , na itinatag ng isang papet na estado noong 1943, ay umalis sa lungsod noong Marso 22 at umabot sa Taiwan walong araw pagkaraan, sa Marso 30. Si Presidente Jose P. Laurel sa Ikaduhang Republika sa Pilipinas , usa ka papet nga estado nga natukod niadtong 1943, mibiya sa siyudad niadtong Marso 22 ug miabot sa Taiwan walo ka adlaw sa ulahi, sa Marso 30. Ang natitira sa pamahalaan ng Ikalawang Republika, kasama ang mga sibilyan ng Hapon, ay iniutos na lumikas sa Baguio sa Marso 30. Ang nahibilin sa gobyerno Ikaduhang Republic, uban sa mga Hapon sibilyan, gimandoan sa pagbakwit Baguio sa Marso 30. Ang General Tomoyuki Yamashita at ang kanyang mga empleyado ay muling inilipat sa Bambang, Nueva Vizcaya . Kinatibuk-ang Tomoyuki Yamashita ug ang iyang sungkod dayon gibalhin sa Bambang, Nueva Vizcaya . Ang isang malaking opensiba upang makunan ang Baguio ay hindi nangyari hanggang sa kalagitnaan ng Abril, nang ang 37th Infantry Division ng Estados Unidos , na minus ang 145th Infantry Regiment , ay inilabas mula sa pagdiriwang ng Maynila upang maglunsad ng dalawang-dibersiyon na pag-atake sa Baguio mula sa kanluran at timog. Usa ka dakong opensiba sa pagdakop sa Baguio wala mahitabo hangtud sa tunga-tunga sa Abril, sa dihang ang 37th Infantry Division sa United States , minus ang 145th Infantry Regiment , gibuhian gikan sa pag-asar sa Manila aron maglunsad og duha ka dibisyon nga pag-atake sa Baguio gikan sa kasadpan ug habagatan. Noong 26 Abril 1945, ang mga tropang Pilipino ng 1st, 2nd, 12th, 13th, 15th at 16th Infantry Division ng Philippine Commonwealth Army , 1st Constabulary Regiment ng Philippine Constabulary at ang USFIP-NL 66th Infantry Regiment at ang mga tropang Amerikano ng 33rd at ang 37th Infantry Division ng Army ng Estados Unidos ay pumasok sa Baguio at nakipaglaban sa mga puwersang Hapon ng Hapon na pinamunuan ng General Yamashita, na nagsimula sa Labanan ng Baguio . Niadtong 26 sa Abril 1945, ang mga tropang Pilipino sa 1st, 2nd, 12th, 13th, 15th ug 16th Infantry Division sa Philippine Commonwealth Army , 1st Constabulary Regiment sa Philippine Constabulary ug ang USAFIP-NL 66th Infantry Regiment ug mga tropang Amerikano sa ika-33rd ug 37th Infantry Division sa United States Army misulod sa Baguio ug nakigbatok sa mga pwersa sa Imperial Imperial Army nga gipangulohan ni General Yamashita, nga nagsugod sa Gubat sa Baguio . Ang Baguio ay ang site ng pormal na pagsuko ng General Yamashita at Bise Admiral Okochi sa American Residence ng Camp John Hay sa presensya ng mga tenyente na heneral na Arthur Percival at Jonathan Wainwright . Ang Baguio mao ang lugar sa pormal nga pagsurender sa General Yamashita ug Bise Admiral Okochi sa American Residence sa Camp John Hay sa atubangan sa mga tenyente nga mga heneral nga Arthur Percival ug Jonathan Wainwright . Ang 1990 Luzon lindol nawasak ang ilang bahagi ng Baguio at ang mga nakapaligid na lalawigan ng Benguet noong hapon ng Hulyo 16, 1990. Ang 1990 Luzon linog gilaglag sa pipila ka mga bahin sa Baguio ug sa naglibot nga lalawigan sa Benguet sa hapon sa Hulyo 16, 1990. Ang isang makabuluhang bilang ng mga gusali at imprastraktura ang nasira, kasama na ang Hyatt Terraces Plaza, Nevada Hotel, Baguio Park Hotel, FRB Hotel at Baguio Hilltop Hotel. Ang usa ka mahinungdanon nga gidaghanon sa mga bilding ug sa imprastraktura ang naguba, lakip na sa Hyatt Terraces Plaza, Nevada Hotel, Baguio Park Hotel, FRB Hotel ug Baguio Hilltop Hotel. Ang mga pangunahing mga haywey ay pansamantalang naharang dahil sa pagguho ng lupa at pagkasira ng simento; ang mga dagkong haywey temporaryo nga gibabagan tungod sa pagdahili sa yuta ug pagkaguba sa patag; Maraming mga bahay ang naitatag o malubhang napigilan ng kagulat-gulat na pagkalugi ng buhay, ayon sa isang editor ng Wiki na may kaugnayan sa Baguio simula noong Mayo 1975. Ubay-ubay nga mga balay ang gipaubos o grabe nga natay-og tungod sa makalilisang nga pagkawala sa kinabuhi, sumala sa usa ka editor sa Wiki nga adunay relasyon sa Baguio sukad sa Mayo 1975. Ang ilan sa mga nahulog na gusali ay binuo sa o malapit sa mga linya ng kasalanan. Ang pipila sa nahulog nga mga bilding gitukod sa o duol sa mga linya sa sayup. Ang Baguio ay itinayong muli na may tipikal na Cordilleran na kasigasigan at hirap, na may tulong mula sa pambansang gobyerno at internasyonal na mga donor tulad ng Japan , Singapore at iba pang mga bansa, kabilang ang tuloy-tuloy na tulong sa Amerika sa gubyernong Pambansang, na para sa direktang tulong ng 1990-1991 ay umabot ng higit sa US $ 480 milyon. Gitukod pag-usab ang Baguio uban sa kasibot sa Cordillera ug paningkamot, uban sa tabang gikan sa nasyonal nga pangagamhanan ug internasyonal nga mga donor sama sa Japan , Singapore ug uban pang mga nasud, lakip ang padayon nga hinabang sa Amerika sa gobyerno sa nasud, nga alang sa direktang tabang sa 1990-1991 mikabat sa US $ 480 milyon. Bais , opisyal na ang Lungsod ng Bais , ay isang ika-3 klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Oriental , Pilipinas . Ang Bais , opisyal nga ang Dakbayan sa Bais , usa ka ikatulong klase nga dakbayan sa lalawigan sa Negros Oriental , Pilipinas . Ayon sa sensus ng 2015, mayroon itong populasyon na 76,291 katao. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini adunay populasyon nga 76,291 ka tawo. Matatagpuan 45 kilometro (28 mi) mula sa kapital ng probinsya ng Dumaguete , ito ay may lupain na 31,964 ektarya (78,980 ektarya). Kini nahimutang 45 kilometros (28 mi) gikan sa kaulohan sa probinsya sa Dumaguete , kini adunay luna nga 31,964 ka ektarya (78,980 acres). Mayroong dalawang baybayin sa lugar, kaya ang pangalang "Bais." Adunay duha ka mga baybayon sa maong dapit, busa ang ngalan nga "Bais." Ang baybayin ng linya ay halos mangroves , na nasa panganib ng pagkasira dahil sa pagtaas ng populasyon. Ang baybayon kasagaran mga mangroves , nga namiligro sa kalaglagan tungod sa nagkadaghang populasyon. Ang kayamanan ng buhay sa dagat sa mga baybayin ay dahil sa mga bakawan. Ang kadagaya sa kinabuhi sa kadagatan tungod sa mga bakhaw. Ang Bais City ay matatagpuan sa silangang baybayin ng isla ng Negros, mga 45 kilometro sa hilaga ng Dumaguete City, ang kabiserang lungsod ng Negros Oriental. Ang Bais City nahimutang sa sidlakang baybayon sa isla sa Negros, mga 45 ka kilometro sa amihanan sa Dumaguete City, ang kapital nga dakbayan sa Negros Oriental. Ang pangalan nito ay nagmula sa salitang "ba-ay" sa wikang Bisaya para sa mala-tubig na igat - isang species ng isda na katutubong sa lungsod at isa na naging delicacy ng lungsod. Ang ngalan niini gikan sa pulong nga Bisayan nga "ba-ba" alang sa brackish-water eel - usa ka matang sa isda nga lumad sa siyudad ug usa nga nahimong delicacy sa dakbayan. Isang dating baryo at mamaya isang munisipalidad, ang Bais, ay opisyal na naging isang lungsod noong Setyembre 9, 1968 (RA No. 5444). Ang kanhing baryo ug sa ulahi usa ka munisipalidad, ang Bais, opisyal nga nahimong usa ka siyudad niadtong Septembre 9, 1968 (RA Numero 5444). Kasama sa teritoryal na hurisdiksyon ng Bais ang dalawang islets (Olympia at Dewey) at ang Bais Bay. Ang teritoryal nga hurisdiksyon sa Bais naglakip sa duha ka gagmayng mga pulo (Olympia ug Dewey) ug sa Bais Bay. Ang lugar ng Bais Bay ay mayroong iba't ibang buhay ng hayop at isang masaganang pag-aanak at pangingisda para sa demersal at iba pang mga species ng isda, at mga invertebrates din. Ang Bais Bay nga dapit adunay nagkalain-laing mga mananap nga kinabuhi ug usa ka dato nga pagpasanay ug pagpangisda alang sa demersal ug uban pang mga matang sa isda, ug usab mga invertebrates. Ang South Bais Bay ay sikat din para sa dolphin watching . Ang South Bais Bay usab bantog sa pagtan-aw sa dolphin . Ang mga baybayin ng Bais City ay malawak na kilala na magkaroon ng isa sa mga pinakamagagandang coral reef sa lugar. Ang mga baybay sa Bais City kaylap nga nailhan nga adunay usa sa labing matahum nga mga coral reef sa maong lugar. Ang River ng Pelarta ay tumatakbo sa tabi ng sentro ng lungsod. Ang Suba sa Pelarta nagsubay sa kilid sa sentro sa siyudad. Gayunman, may isang pagtatalo na ang pangalang Bais ay kinuha matapos ang lokal na tinatawag na "bais" na ginagamit upang umunlad sa ilog na ito. Apan, adunay panaglalis nga ang ngalan nga Bais gikuha human ang mga eel gitawag nga "bais" nga gigamit sa pag-uswag niini nga suba. Ang ilog ay ang pinagmumulan ng tubig ng patubig para sa malapit na mga bukid ng asukal. Ang suba mao ang tinubdan sa tubig sa irigasyon alang sa kasikbit nga mga umahan sa asukar. Mahalaga ito sa tagumpay ng mga plantasyon ng asukal sa lugar na ito. Kini hinungdanon sa kalampusan sa mga plantasyon sa asukar sa maong dapit. Ang ilog na ito ay may malaking impluwensya sa heograpiya ng lungsod, dahil ito ay nagtataglay ng mga sediments sa dating mga bakawan sa panahon ng (dating taunang) baha. Kini nga suba usab adunay dako nga impluwensya sa geograpiya sa siyudad, tungod kay kini nag-deposito sa mga sediments sa kanhing mga dapit sa bakhaw panahon sa (kanhi nga tinuig nga) baha nga panahon. Ang mga dating mga bakawan ng bakawan ay natuyo na ngayon at naging populasyon ng mga residente. Kining mga kanhi nga mangrove nga kalapasan karon nahutdan na ug gipuy-an sa mga residente. Noong huling bahagi ng dekada 1970, sa ilalim ng pangangasiwa ng Genaro Goni, isang sistema ng kontrol ng ilog na lumalawak mula sa sentro ng lungsod patungo sa mga mababang-lupa na lugar ay itinatag upang mabawasan ang pagbaha sa panahon ng tag-ulan. Sa ulahing bahin sa dekada 1970, ubos sa pagdumala sa Genaro Goni, usa ka sistema sa pagdumala sa suba gikan sa sentro sa siyudad padulong sa ubos nga mga lugar aron mapugngan ang pagbaha panahon sa ting-ulan. Sa mga unang araw ng pagtuklas ng Espanyol, ang ilang mga Espanyol ay dumating sa isang lawa na lupain at docked ang kanilang mga bangka sa paligid ng dalawang maliliit na maliit na pulo na nagbabantay sa nayon. Sa unang mga adlaw sa eksplorasyon sa Espanyol, ang pipila ka mga Katsila miabut sa usa ka lunok nga yuta ug gipadunggo ang ilang mga sakayan sa kasilinganan sa duha ka gagmay nga mga isla nga nagbantay sa balangay. Habang tinutuklasan ang lugar, nakita nila ang mga pangingisda sa baybayin. Samtang nagsuhid sa dapit, nakita nila ang mga lumad nga nangisda daplin sa baybayon. Nilapitan ng mga Kastila ang mga katutubo at tinanong ang pangalan ng lugar. Giduol sa mga Katsila ang mga lumad ug gipangayo ang ngalan sa dapit. Ang mga katutubo ay hindi maintindihan ang Espanyol, at naniniwala na ang mga Espanyol ay humihingi ng pangalan ng kanilang catch, sinagot ng mga natives na nagsasabing "Ba-ay". Ang mga lumad dili makasabut sa Kinatsila, ug nagtuo nga ang mga Katsila nangayo sa ngalan sa ilang mga kuha, ang mga lumad mitubag nga nagsulti "Ba-is". Mula noong araw na iyon, ang malapot na lambak na ito ng Old Panlabangan at Talamban Hills ay kilala bilang Bais. Sukad niadtong adlawa, kini nga lapad nga walog sa Daang Panlabangan ug Talamban Hills nailhan nga Bais. Ang ekonomiya ng Negros Oriental ay malayo sa progresibo, at ang masaganang lupa nito ay hindi ginagamit sa buong kapasidad nito. Ang ekonomiya sa Negros Oriental halayo gikan sa progresibo, ug ang dato nga yuta wala magamit sa tibuok nga kapasidad niini. Iyon ay nasa 1850s. Kana kaniadtong 1850s. Sa mga taon na iyon, ang mga tao sa Negros ay naglalarawan ng isang buhay ng nilalaman sapagkat may posibilidad silang gumawa ng mga kalakal na sapat upang matugunan ang kanilang pang-araw-araw na pangangailangan. Niadtong mga tuiga, ang mga tawo sa Negros naghulagway sa usa ka kinabuhi nga kontento tungod kay kini adunay mga butang nga igo lamang aron sa pagtagbo sa ilang adlaw-adlaw nga mga panginahanglan. Kahit na bago ang asukal sa asukal noong 1850s, ang Negros Oriental ay gumagawa na ng asukal. Bisan sa wala pa ang sugar boom sa 1850, ang Negros Oriental nagpagawas na og asukar. Ang transportasyon ng karamihan sa mga produkto nito ay higit sa lahat ay ginawa sa mga daungan ng Iloilo, na nagpapaliwanag sa mabilis na paglipat ng pag-unlad ng industriya ng asukal sa Negros Occidental, lalo na dahil sa kalapit nito sa Iloilo . Ang pagdala sa kadaghanan sa iyang produkto kasagaran nahimo sa mga pantalan sa Iloilo, nga nagpatin-aw sa paspas nga paglihok sa kalamboan sa industriya sa asukal sa Negros Occidental, labi na tungod sa kaduol niini sa Iloilo . Ang sitwasyong ito ay isang kapansanan sa kilusan ng asukal mula sa mga plantasyon ng Oriental. Kini nga sitwasyon usa ka disbentaha sa paglihok sa asukar gikan sa mga plantasyon sa Sidlakan. Ang isang malawak na hanay ng mga paghihirap na ipinagbabawal ang pag-unlad ng industriya ng asukal sa Oriental na bahagi ng isla. Ang usa ka nagkalain-laing mga kalisdanan nagpugong sa pag-uswag sa industriya sa asukal sa Oriental nga bahin sa isla. Ang mga mangangalakal at mga adventurer ng asukal ay sina Jose Rodrigo Camilo Rubio, Diego Garcia-Baena at Agust’n de Sandes (mula sa Mexico), Aniceto Villanueva (mula sa Espanya), at Vicente-Anunciacion Te (na inangkop sa wakas na Teves, mula sa Amoy Province, China ). Ang mga negosyante ug mga adventurer sa asukar naglakip ni Jose Rodrigo Camilo Rubio, Diego Garc’a-Baena ug Agust’n de Sandes (gikan sa Mexico), Aniceto Villanueva (gikan sa Espanya), ug Vicente-Anunciacion Te (sa ulahi nga gipasibo ang apelyido nga Teves, gikan sa Amoy Province, China ). Matapos marinig ang tungkol sa pagkamayabong ng kapatagan ng Bais, inukit ng mga indibidwal na ito ang mga birhen na gubat sa silangang bahagi ng isla. Human makadungog mahitungod sa pagkamabungahon sa kapatagan sa Bais, kini nga mga indibidwal gikuha ang mga ulay nga kalasangan sa silangang bahin sa isla. Maraming pumupunta at nanirahan sa lugar at nagtanim ng tubo, kaya gumagawa ng asukal sa muscovado (imbento ng Vicente-Anunciacion Teves) mula sa kanilang mga gilingan na ipinadala sa Espanya sa pamamagitan ng Iloilo , ang pangunahing punto sa pagpapadala sa Visayas. Daghan ang miabot ug nanimuyo sa maong dapit ug nagtanom og tubo, busa naghimo sa asukal sa muscovado (giimbento sa Vicente-Anunciacion Teves) gikan sa ilang mga galingan nga gipadala ngadto sa Espanya pinaagi sa Iloilo , ang pangunang shipping point sa Visayas. Ito ay na-load sa mga malalaking bangka na tinatawaglurchas o Batel na binuo ni Aniceto Villanueva at Joaquin Montenegro (Bais Historian Penn T. Villanueva Larena CPS, MPA). Kini puno sa dagkong mga sakayan nga gitawag oglurchas o Batel nga gitukod ni Aniceto Villanueva ug Joaquin Montenegro (Bais Historian Penn T. Villanueva Larena CPS, MPA). Pinagtutuunan ng Bais City ang pag-unlad nito sa Central Azucarera de Bais, ang pinakamalaking producer ng raw sugar sa Negros Oriental. Gipasidunggan sa Bais City ang dakong pag-uswag niini sa Central Azucarera de Bais, ang pinakadako nga prodyuser sa raw sugar sa Negros Oriental. Itinatag ng Real Compa–’a-General de Tabacos de Filipinas, SA ng Espanya noong unang bahagi ng 1900s, ito rin ang pioneer sa industriya ng asukal sa Pilipinas. Gitukod sa Real Compania-General de Tabacos de Filipinas, sa Spain sa sayong bahin sa mga 1900, usa usab ang pioneer sa industriya sa asukal sa Pilipinas. Naabot ang industriya na ito noong 1930s na nagdadala ng kasaganaan sa mga Negrenses at nagpapagana sa kanila na bumuo ng maringal na mga tahanan at makakuha ng mga katangian sa buong lalawigan. Kini nga industriya nakaabot sa iyang kinapungkayan sa tuig 1930 nga nagdala sa kaabtik sa mga Negrense ug sa paghimo kanila nga magtukod og mga balay nga matahom ug sa pag-angkon sa mga kabtangan sa tibuok probinsya. Ang pagmamaneho sa pamamagitan ng pangunahing pambansang highway ng lungsod, ang mga plantasyon ng asukal ay maaaring agad makita sa magkabilang panig ng kalsada. Ang pagmaneho agi sa dakung national highway sa siyudad, ang mga plantasyon sa asukal makita dayon sa duha ka kilid sa dalan. Ang mga lugar na ito ay nailalarawan sa malawak na mababang lupa na umaabot hanggang sa makita ng mga mata at perpekto para sa pagtatanim ng asukal dahil sa natural na mayabong lupa ng lungsod. Kini nga mga dapit gihulagway sa lapad nga mga kapatagan nga nagtubo kutob sa makita sa mga mata ug maayo alang sa pagtanom og asukar tungod sa natural nga tabunok nga yuta sa siyudad. Hindi nakakagulat kung bakit 73% ng kabuuang lupain ng lungsod ay nakatuon lalo na sa agrikultura. Dili ikatingala kon nganong 73% sa kinatibuk-ang luna sa dakbayan ang gigahin alang sa agrikultura. Ang Sentral Azucarera de Bais mismo ay isang lumang nakababagot na istraktura ng metal at matigas na kahoy. Ang Sentral Azucarera de Bais mismo usa ka karaan nga foreboding nga istruktura sa metal ug gahi nga kahoy. Ang mga tanggapan ay maaaring nakakita ng mas mahusay na mga araw, ang dank amoy ng nostalgia hang mabigat sa hangin, ngunit pa rin functional. Ang mga opisina tingali nakakita og mas maayo nga mga adlaw, ang baho sa nostalgia nga gibug-atan sa hangin, apan naglihok gihapon. Ang kalapit ay ang Casa Grande, isang pantay na lumang tirahan na compound na napapalibutan ng matataas na puno ng akasya, na itinayo para sa paggamit ng mga empleyado ng Azucarera. Ang kalapit mao ang Casa Grande, usa ka parehas nga daan nga residential compound nga gilibutan sa taas nga kahoy nga akasya, nga gitukod alang sa paggamit sa mga empleyado sa Azucarera. Ang dalawang-palapag na mga bahay na kahoy ay lubhang naimpluwensiyahan ng lumang disenyo at arkitekturang Espanyol . Ang duha ka andana nga mga balay nga kahoy naimpluwensyahan sa karaang disenyo ug arkitektura sa karaang Espanyol . Karamihan sa mga bahay ay sumailalim sa pagpapanumbalik at patuloy na ginagamit bilang mga tahanan ng mga kinatawan ng mga executive ng bagong pamamahala. Kadaghanan sa mga balay gipaagi sa pagpauli ug padayon nga gigamit isip mga balay sa mga representante sa mga ehekutibo sa bag-ong pagdumala. Karagdagang timog ay ang mga marangal na plantasyon na pag-aari ng mga planter ng asukal, karamihan ay nakatayo sa isa sa mga lot sa asyenda ng pamilya. Dugang pa sa habagatan mao ang matahom nga mga plantasyon sa balay nga gipanag-iya sa mga sugar planter, nga kasagaran nagbarog sa usa sa mga lote sa asyenda sa pamilya. Sa loob ng mga asyenda ay mga chapel na ang altar at mga icon ay nakabalik noong 1917. Sa sulod sa mga asyenda ang mga chapel kansang altar ug mga imahen nahibalik sa 1917. Maaaring isagawa ang mga pagbisita sa mga lugar na ito sa Bais City Tourism Office. Ang mga pagbisita sa edukasyon sa mga dapit mahimong mahikay sa Bais City Tourism Office. Ano ang pinaka-kagiliw-giliw na makukuha mo sa paglilibot sa pamamagitan ng mga lumang riles ng tren na ginagamit ng mga nagpapaikut na kumpanya upang mapabilis ang transportasyon ng tubo (Bais Historian G. Penn T. Villanueva Larena, CPS, MPA). Ang labing makapaikag mao ang pag-tour pinaagi sa mga daan nga riles sa tren nga gigamit sa mga milling companies aron mapadali ang pagdala sa tubo (Bais Historian nga si Penn T. Villanueva Larena, CPS, MPA). Balanga , opisyal na Lungsod ng Balanga ( Tagalog : Lungsod ng Balanga ; Kapampangan : Lakanbalen ning Balanga ) ay isang ika-4 na klaseng lungsod at ang kapital ng lalawigan ng Bataan , Pilipinas . Balanga , opisyal sa dakbayan sa Balanga ( Tinagalog : Lungsod ng Balanga ; Kapampangan : Lakanbalen ning Balanga ) mao ang usa ka 4th class nga dakbayan ug ang kapital nga siyudad sa lalawigan sa Bataan , Pilipinas . Ayon sa sensus ng 2015, mayroon itong populasyon na 96,061 katao. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini adunay populasyon nga 96,061 ka mga tawo. Ang Balanga City ay pangunahing lungsod ng tirahan-agrikultura, na may mabilis na lumalagong komersyal na sektor. Ang Balanga City sa una usa ka lungsod nga residensyal nga pang-agrikultura, nga adunay kusog nga nagtubo nga komersyal nga sektor. Ito ay may kabuuang lupa na 11,163 ektarya (8.13% ng Bataan). Kini adunay kinatibuk-ang luna sa 11,163 ka ektarya (8.13% sa Bataan). Ang Balanga, ang kabisera ng Bataan, ay dating isang nayon ng Abucay bago ito itinatag bilang isang misyon ng Dominican Order sa Provincial Charter ng Abril 21, 1714, at kalaunan ay nagpahayag ng isang vicariate noong Abril 18, 1739, sa ilalim ng patronage of Saint Joseph. Ang Balanga, ang kaulohan sa Bataan, kaniadto usa ka balangay sa Abucay sa wala pa kini gitukod isip misyon sa Dominican Order sa Provincial Charter sa Abril 21, 1714, ug sa wala madugay mipahayag sa usa ka vicariate niadtong Abril 18, 1739, ubos sa patronage sa Saint Jose. Sa pagtatayo ng Bataan bilang isang hiwalay na lalawigan noong 1754, ang Balanga ay ginawa ang kabisera nito ni General Pedro Manuel Arandia dahil sa kanais-nais na lokasyon nito, sa gitna ng bagong teritoryo ng hurisdiksyon. Sa pagtukod sa Bataan isip usa ka lahi nga lalawigan niadtong 1754, ang Balanga gihimong kapital ni General Pedro Manuel Arandia tungod sa paborableng lokasyon niini, sa sentro sa bag-ong teritoryal nga hurisdiksyon. Ang salitang Balanga ay nagmula sa salitang "balanga" ng Kapampangan (clay pot, o "bang" sa Tagalog), na ginamit ng bayan upang makagawa at kung saan ay kabilang sa mga pinakamahusay na matatagpuan sa bansa. Ang pulong nga Balanga naggikan sa Kapampangan nga pulong "balanga" (clay pot, o "bang" sa Tagalog), nga gigamit sa lungsod ug usa kini sa pinakamaayo nga makita sa nasud. Noong Disyembre 30, 2000, ang Balanga ay pinasinayaan bilang isang Lungsod ng Republic Act 8984 na isinulat ni Congressman Enrique "Tet" Garcia . Niadtong Disyembre 30, 2000, ang Balanga gi-inagurahan isip City sa Republic Act 8984 nga gisulat ni Congressman Enrique "Tet" Garcia . Ang lunsod ay pinalawig ang kanyang lunsod sa kanluran ng Roman Superhighway at isang bagong sentro ng paglago sa Barangay Tuyo ay inilarawan sa Comprehensive Land Use Plan. Ang siyudad nagpalapad sa kadaplinan sa kasadpan sa kasadpan sa Roman Superhighway ug usa ka bag-ong sentro sa pagtubo sa Barangay Tuyo nga gilatid sa Comprehensive Land Use Plan. Sa mga nakaraang taon, ang lungsod ay nakakita ng isang mataas na talaan ng tirahan paglago. Sa milabay nga katuigan, nakita sa dakbayan ang usa ka taas nga rekord sa residential growth. Dahil dito, sa pagpapalawak ng mga pisikal na limitasyon ng urban core, pati na rin ang inaasahang malaking pagtaas sa populasyon, at ang pagiging kaakit-akit ng lungsod sa mga aktibidad sa komersyo at pagtatrabaho, nagpasya ang Pamahalaang Lungsod ng Balanga na magsagawa ng isang ehersisyo sa Master Planning at upang magmungkahi ng iba't ibang mga proyektong pang-unlad na magtatatag ng Balanga bilang isang mahusay na binalak na komunidad na may kalidad at karakter na makabagong at espesyal, bagaman ito ay kasalukuyang nahahadlangan ng isang hindi maaasahan na suplay ng kuryente. Tungod niini, sa pagpalapad sa pisikal nga mga utlanan sa kinauyokan sa kasyudaran, ingon man sa gipaabot nga dagko nga pagtaas sa populasyon, ug sa pagkalinga sa siyudad ngadto sa mga kalihokan sa komersyo ug panarbaho, ang Gobyerno sa Lungsod sa Balanga nakahukom sa paghimo sa usa ka ehersisyo sa Master Planning ug sa pag-propose sa nagkalainlain mga proyekto sa pagpauswag nga magtukod sa Balanga ingon nga usa ka maayo nga giplano nga komunidad nga may kalidad ug kinaiya nga bag-o ug espesyal, bisan kini gipugngan karon sa dili masaligan nga supply sa elektrisidad. Alinsunod sa Lokal na pamahalaan sa Pilipinas ", ang pampulitikang upuan ng munisipal na gobyerno ay matatagpuan sa City Hall. Sumala sa lokal nga pangagamhanan sa Pilipinas ", ang pulitikal nga lingkuranan sa munisipal nga gobyerno nahimutang sa City Hall. Sa Kasaysayan ng Pilipinas (1521-1898) , ang Gobernadorcillo ay ang Punong Tagapagpaganap (1898-1946) ( Kasaysayan ng Pilipinas (1898-1946) ), ang mga inihalal na Mayor at lokal na opisyal, kabilang ang mga itinalaga, ay naninindigan sa Municipal Town o City Hall. Sa History of the Philippines (1521-1898) , si Gobernadorcillo mao ang Hepe nga Ehekutibo nga naghupot Sa panahon sa pagmando sa Amerika (1898-1946) ( Kasaysayan sa Pilipinas (1898-1946) ), ang napili nga Mayor ug lokal nga mga opisyales, lakip ang gitudlo nga mga tawo, adunay katungdanan sa Municipal Town o City Hall. Ang mga departamento ng lehislatibo at ehekutibo ay nagsasagawa ng kanilang mga tungkulin sa Sangguniang Panglungsod (Session Hall) at sa Mga Korte sa Panrehiyong at Metropolitan Trial, ayon sa pagkakabanggit, at matatagpuan sa ikalawang palapag ng City Hall at sa Mga Halls of Justice. Ang mga departamento sa lehislatibo ug ehekutibo naghimo sa ilang mga katungdanan sa Sangguniang Panglungsod (Session Hall) ug sa Regional ug Metropolitan Trial Courts, matag usa, nahimutang sa ikaduhang andana sa City Hall ug sa Halls of Justice. Ang Balanga City ay ang pang-edukasyon na sentro ng lalawigan ng Bataan . Ang Balanga City mao ang sentro sa edukasyon sa lalawigan sa Bataan . Sa kasalukuyan ay may isang pampublikong unibersidad at ilang mga pribadong kolehiyo na nag-aalok ng iba't-ibang mga kurso tulad ng accountancy, pangangasiwa ng negosyo, agham sa computer at teknolohiya ng impormasyon, elementarya at pangalawang edukasyon, engineering, at mga propesyon sa kalusugan tulad ng nursing at midwifery. Aduna kini usa ka unibersidad sa publiko ug pipila ka mga pribadong kolehiyo nga naghatag og nagkalain-laing mga kurso sama sa accountancy, business administration, science sa computer ug teknolohiya sa impormasyon, edukasyon sa elementarya ug sekondarya, engineering, ug propesyon sa panglawas sama sa nursing ug midwifery. Ang Bataan Peninsula State University ay ang nag-iisang unibersidad ng estado sa lungsod. Ang Bataan Peninsula State University mao ang bugtong unibersidad sa estado sa siyudad. Pinapatakbo nito ang dalawang kampus sa lungsod: ang pangunahing campus, na matatagpuan sa capitol compound, at ang Balanga City campus, na matatagpuan sa downtown area. Naglihok kini sa duha ka mga kampus sa siyudad: ang main campus, nga nahimutang sa capitol compound, ug ang Balanga City campus, nga nahimutang sa downtown area. Ang Tomas del Rosario College ay isa sa mga pinakalumang pribadong institusyong pang-edukasyon sa lungsod. Ang Tomas del Rosario College usa sa labing karaan nga pribadong institusyon sa edukasyon sa siyudad. Matatagpuan ito sa Capitol Drive sa Barangay San Jose. Kini nahimutang sa Capitol Drive sa Barangay San Jose. Kabilang sa iba pang mga pribadong kolehiyo sa lungsod ang Asia Pacific College of Advanced Studies at ang EastWoods Professional College of Science and Technology (dating SOFTNET College of Science and Technology), parehong matatagpuan sa Barangay Ibayo, Bataan Heroes Memorial College na matatagpuan sa Bataan Provincial Expressway, Microcity Computer Kolehiyo na matatagpuan sa Capitol Drive at St. Joseph's College sa upper Tuyo. Ang ubang mga pribadong kolehiyo sa siyudad naglakip sa Asia Pacific College of Advanced Studies ug EastWoods Professional College of Science ug Technology (kanhi SOFTNET College of Science and Technology), nga nahimutang sa Barangay Ibayo, Bataan Heroes Memorial College nga nahimutang sa Bataan Provincial Expressway, Microcity Computer College nga nahimutang sa Capitol Drive ug St. Joseph's College sa ibabaw sa Tuyo. Ang iba pang mas mataas na institusyong pang-edukasyon sa lungsod ng Balanga ay kinabibilangan ng: AMA Computer Learning Center, Balanga; Philippine Women's University , CDCEC Bataan; Bataan Maritime Institute, Cupang Balanga; at Proclesia International Inc. Ang ubang mga mas taas nga institusyon sa edukasyon sa siyudad sa Balanga naglakip sa: AMA Computer Learning Center, Balanga; Philippine Women's University , CDCEC Bataan; Bataan Maritime Institute, Cupang Balanga; ug Proclesia International Inc. Ang lungsod ay din ang host sa pinakamalaking pampublikong sekundaryong paaralan sa lalawigan, ang Bataan National High School. Ang dakbayan usab ang host sa pinakadako nga pampublikong tunghaan sa probinsiya, ang Bataan National High School. Ang iba pang mga pambihirang pampublikong sekundaryong paaralan sa lungsod ay ang laboratory high school ng Bataan Peninsula State University , at ang Bataan Integrated School. Ang uban pang mga bantugang pangpublikong tunghaan sa tunghaan mao ang laboratory high school sa Bataan Peninsula State University , ug ang Bataan Integrated School. Ang mga pribadong sekundaryong paaralan sa lungsod ay kinabibilangan ng mga sekondaryang paaralan ng Asia Pacific College of Advanced Studies, Bataan Infant Jesus School, Bataan Montessori School, Inc., Tomas del Rosario College at St. Joseph Colleges ng Balanga. Ang mga pribado nga sekundaryong tunghaan sa siyudad naglakip sa mga departamento sa hayskol sa Asia Pacific College of Advanced Studies, Bataan Infant Jesus School, Bataan Montessori School, Inc., Tomas del Rosario College ug St. Joseph Colleges sa Balanga. Sinabi ni Mayor Jose Enrique Garcia III na 2,050 iskolar ng University Town of the Peninsula Foundation, Inc. na nakakuha ng P10 milyon mula sa mga pribadong donor at sa buwan ng Disyembre 2012 Musical Musical Mini-Series ng Balanga UTown. Gitumbok ni Mayor Jose Enrique Garcia III nga 2,050 ka mga eskolar sa University Town sa Peninsula Foundation, Inc. nga nakadawat og P10 milyones gikan sa pribadong mga donor ug sa Musikal Mini-Series Musical Mini-Series sa Balanga. Batangas City , opisyal ng Lungsod ng Batangas , ( Tagalog : Lungsod ng Batangas ), ay isang 1st class lungsod sa lalawigan ng Batangas , Pilipinas . Batangas City , opisyal sa dakbayan sa Batangas , ( Tinagalog : Lungsod ng Batangas ), mao ang usa ka 1st klase nga dakbayan sa lalawigan sa Batangas , Pilipinas . Ayon sa sensus ng 2015, mayroon itong populasyon na 329,874 katao. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini adunay populasyon nga 329,874 ka tawo. Ang Batangas City ay itinuturing na isa sa pinakamabilis na urbanisadong lungsod ng Pilipinas at kilala bilang "Industrial Port City of Calabarzon ,". Ang Dakbayan sa Batangas nahilakip nga usa sa labing kusog nga urbanisadong dakbayan sa Pilipinas ug gitawag nga "Industrial Port City of Calabarzon ,". Ito ay tahanan ng Batangas International Port , isa sa pinaka-abalang pasahero at container terminal sa Pilipinas. Kini ang pinuy-anan sa Batangas International Port , usa sa pinakapihig nga pasahero ug container terminal sa Pilipinas. Nagho-host din ito ng isa sa pinakamalaking refinery ng langis sa bansa, tatlong natural gas power plants, at maraming iba pang mga pangunahing industriya. Nagdumala usab kini sa usa sa pinakadako nga refineries sa lana sa nasud, tulo ka natural gas power plants, ug uban pang mga dagkong industriya. Bilang karagdagan, ang lungsod ay nagsisilbi rin bilang pang-edukasyon, pang-industriya at sentro ng transportasyon ng lalawigan. Dugang pa, ang siyudad usab nagsilbi nga edukasyunal, industriya ug sentro sa transportasyon sa probinsiya. Ang unang Espanyol na mga misyonero ay dumating sa Batangas City noong 1572 dahil sa grupo ng paglipat. Ang unang Espanyol nga mga misyonaryo miabot sa Batangas City niadtong 1572 tungod sa grupo nga paglalin. Sa wakas, noong 1581, ang mga awtoridad ng Espanyol na namamahala sa Pilipinas ay lumikha ng pueblo sa lugar na kasama ang burol (ngayon Hilltop ) kung saan ang kasalukuyang Provincial Capitol ng Batangas ay nakatayo pagkatapos ng pormal na pagtatapos ng Kaharian ng Coumintang. Sa katapusan, niadtong 1581, ang mga awtoridad sa Espanya nga nagdumala sa Pilipinas nagmugna og usa ka pueblo sa dapit nga naglakip sa bungtod (karon Hilltop ) diin ang karon nga Provincial Capitol sa Batangas nagbarug human sa pormal nga pagtapos sa Kingdom Coumintang. Ang bayan ay pinangalanan na "Batangan" dahil malaking logs, lokal na tinatawag na "batang", abounded sa lugar. Ang lungsod ginganlan og "Batangan" tungod kay dako nga mga troso, nga gitawag nga "batang" nga lokal, puno sa dapit. Itinakda ng pamahalaan ng Espanya si Don Agustin Casilao bilang unang gobernadorcillo ni Batangan . Gipili sa gobyerno sa Espanya ang Don Agustin Casilao isip unang gobernadorcillo ni Batangan . Ang pamagat ng "maliit na gobernador" bilang pinuno ng pueblo o municipio ay pinalitan noong 1894 sa pamamagitan ng " kapital na munisipyo. Miingon ang titulo sa "gamay nga gobernador" isip pangulo sa pueblo o municipio nga gipulihan sa 1894 sa " kapital nga munisipyo". "Hindi malinaw kung sino ang nagtagumpay sa Casilao at hindi rin kilala kung may mga kasunod na tipanan ng munisipal na munisipalidad. Dili tin-aw kon kinsa ang mipuli sa Casilao ni kini nahibal-an kon aduna ba'y sunod nga mga pagtudlo sa kapital nga munisipyo. Noong 1870, ang mga barangay nito ay sina Balagtas, Bilogo , Bolbok, Bukal , Catanduanes, Konde, De La Paz, Kumintang Ibaba, Matuko, Mapagong, Paharang Kanluran, Pairang, Pinamucan, Patulo, Sampaga, San Agapito, San Isidro at Talahib. Sa tuig 1870, ang mga barangay niini mao ang Balagtas, Bilogo , Bolbok, Bukal , Catanduanes, Konde, De La Paz, Kumintang Ibaba, Matuko, Mapagong, Paharang Kanluran, Pairang, Pinamucan, Patulo, Sampaga, San Agapito, San Isidro ug Talahib. Sa pagdating ng mga Amerikano noong unang bahagi ng 1900s, itinatag ang lokal na gobyerno ng sibil ng Batangas. Sa pag-abot sa mga Amerikano sa unang bahin sa mga 1900, gitukod ang lokal nga gobyerno sa gobyerno sa Batangas. Naging epekto noong Hulyo 4, 1901 si Jose Villanueva bilang "Pangulo ng Munisipyo." Naapektuhan kini niadtong Hulyo 4, 1901 nga gipili si Jose Villanueva isip "Presidente sa Munisipyo." Ang kanyang termino ay nag-expire noong 1903. Ang iyang termino natapos sa 1903. Ang mga sumusunod na halalan ay naka-install ang mga sumusunod bilang mga munisipal na pangulo: Juan Palacios, 1904-1905; Jose Arguelles, 1906; Marcelo Llana, 1907; Sisenando Ferriols, 1908-1909; Ventura Tolentino, 1910-1914; Julian Rosales, 1915; Juan Gutierrez, 1916-1919; Julian Rosales, 1920-1922; Juan Buenafe, 1923-1930; Perfecto Condez, 1931-1937; Juan Buenafe, 1938-1940. Ang mosunod nga mga eleksyon nag-instalar sa mosunod isip mga pangulo sa munisipyo: Juan Palacios, 1904-1905; Jose Arguelles, 1906; Marcelo Llana, 1907; Sisenando Ferriols, 1908-1909; Ventura Tolentino, 1910-1914; Julian Rosales, 1915; Juan Gutierrez, 1916-1919; Julian Rosales, 1920-1922; Juan Buenafe, 1923-1930; Perfecto Condez, 1931-1937; Juan Buenafe, 1938-1940. Noong 1941 ang titulo na "Pangulo ng Munisipyo" ay binago sa "Mayor ng Munisipyo. Sa 1941 ang titulo nga "Presidente sa Munisipyo" giusab ngadto sa "Mayor sa Munisipyo." Si Pedro Berberabe ay hinirang na unang mayor ng munisipalidad. Si Pedro Berberabe napili nga unang mayor sa munisipyo. Ang Batangas City ay malubhang nasira dahil sa bomba ng Hapon A6M Zero at noong Disyembre 12, 1941, ang Batangas Airport na matatagpuan sa Brgy. ang ganap na pagkasira ng Alangilan. Ang Batangas City grabe nga nadaut gumikan sa pagpamomba sa Japan A6M Zero ug niadtong Disyembre 12, 1941, ang Batangas Airport nga nahimutang sa Brgy. ang hingpit nga pagkalaglag. Noong Oktubre 14, 1943, ang munisipal na konsehal na si Roman L. Perez ay hinirang ng Mayor ng Hapon pagkatapos ng pag-inagurasyon ng Ikalawang Republika ng Pilipinas. Niadtong Oktubre 14, 1943, ang konsehal sa munisipyo nga si Roman L. Perez gitudlo nga Mayor sa Hapon human sa inagurasyon sa Ikaduhang Republika sa Pilipinas. Ang pagpapalaya ay nagsimula nang ang 158th Regimental Combat Team (o 158th RCT) sa ilalim ng utos ng US Army ng 6th ay umabot sa Poblacion, Batangas City noong Marso 11 sa Kampanya ng Liberation ng Pilipinas noong 1944-45 . Ang pagpalaya nagsugod sa dihang ang 158th Regimental Combat Team (o 158th RCT) ubos sa pagmando sa 6th Army sa US miabot sa Poblacion, Batangas City sa Marso 11 atol sa Pilipinas Liberation Campaign sa 1944-45 . Sa pagtatapos ng Abril sa parehong taon, ang ilang mga elemento ng 188th Glider Infantry Regiment ng ika- 11 na Airborne Divisionay naiwan upang linisin ang mga barangay sa silangan at bundok sa timog ng lungsod habang ang pangunahing Allied Force ay patuloy na nagpapatuloy patungo sa Lalawigan ng Quezon . Sa katapusan sa Abril sa sama nga tuig, ang pipila ka mga elemento sa 188th Glider Infantry Regiment sa ika-11 nga Airborne Division gibiyaan aron mahawan ang mga barangay sa sidlakan ug kabukiran sa habagatang bahin sa siyudad samtang ang nag-unang kaalyado sa Allied nagpadayon paingon sa Lalawigan sa Quezon . Ang ilan sa mga daan-daang libong lokal na sundalo ng Pilipinas at mga opisyal ng 4th at 42nd Infantry Division ng Philippine Commonwealth Army at 4th Constabulary Regiment ng Philippine Constabulary ay pumasok at muling sumalakay sa Batangas City. Pipila sa gatusan ka libong lokal nga sundalo ug opisyal sa 4th ug 42nd Infantry Division sa Philippine Commonwealth Army ug 4th Constabulary Regiment sa Philippine Constabulary ang misulod ug mibalik sa Batangas City. Sa buong labanan, kinikilala ng mga Filipino Guerrilla fighters ang mahalagang papel sa pagsulong ng pinagsamang tropa ng Komonwelt ng Amerika at Philippine , na nagbibigay ng mga pangunahing daan at impormasyon para sa lokasyon ng mga depensa at kilusan ng Hapon. Sa tibuok nga gubat, ang mga nakilalang Filipino Guerrilla fighters adunay mahinungdanong papel sa pag-uswag sa hiniusa nga tropang Amerikano ug Philippine Commonwealth , nga naghatag sa mga nag-unang kadalanan ug impormasyon alang sa lokasyon sa mga depensa ug lihok sa Hapon. Nagtapos ang mga pag-aaway habang lumalapit ang digmaan sa dulo. Ang mga pag-atake natapos samtang nagkaduol ang gubat sa katapusan. Matapos ang Liberasyon, Pres. inisyu ni Manuel Roxas ang kanyang reappointment. Human sa Liberation, si Pres. Gipagawas ni Manuel Roxas ang iyang reappointment. Si Mayor Perez ay tumakbo at nanalo noong 1944, ang unang halalan sa post-War sa bansa. Si Mayor Perez midagan ug midaog sa 1944, ang una nga eleksiyon human sa gubat sa nasud. Noong Nobyembre 1949 siya ay pinatay ng hindi kilalang mamamatay-tao. Niadtong Nobyembre 1949 gipatay siya sa usa ka wala mailhing mamumuno. Nagtagumpay si Vice Mayor Atilano Magadia noon Mayor Perez. Si Bise Mayor Atilano Magadia mipuli ni Mayor Perez. Naglingkod siya hanggang 1951. Nagserbisyo siya hangtod sa 1951. Si Mayor Macario Chavez ay inihalal noong 1951. Si Mayor Macario Chavez napili niadtong 1951. Ang kanyang apat na taong termino natapos noong 1955. Ang iyang upat ka tuig nga termino natapos sa 1955. Ang mga tao ay bumoto kay Pedro S. Tolentino bilang mayor noong 1956. Ang mga tawo mibotar kang Pedro S. Tolentino nga labing mayor sa 1956. Siya ay muling piniling muli ng tatlong beses. Gipili siya sa tulo ka higayon. Sa panahon ng kanyang ika-apat na termino (kalagitnaan ng 1969) na inaprobahan ng Kongreso ang Charter, isang pangyayaring milyahe na siyang naging unang alkalde ng Lungsod ng Batangas. Atol sa iyang ika-upat nga termino (tunga-tunga sa tuig 1969) nga gi-aprubahan sa Kongreso ang Charter, usa ka importanteng hitabo nga naghimo kaniya nga unang mayor sa siyudad sa Batangas. Ang iba pang kasunod na mga mayors ay sina Mayor Macario M. Mendoza, 1974-1979; Alfredo M. Borbon, 1979-1980, Conrado C. Berberabe, 1980-1986; Jose M. Atienza, 1986-1987; Mario M. Perez, 1987, Eduardo B. Dimacuha, 1988-1998, Angelito D. Dimacuha, 1998-2001 at muling Eduardo B. Dimacuha, 2001-2010, Vilma A. Dimacuha, 2010-2013 at muling Eduardo B. Dimacuha, 2013-2016, Beverley Rose A. Dimacuha, 2016-kasalukuyan. Ang uban pang misunod nga mga mayor mao sila Mayor Macario M. Mendoza, 1974-1979; Alfredo M. Borbon, 1979-1980, Conrado C. Berberabe, 1980-1986; Jose M. Atienza, 1986-1987; Mario M. Perez, 1987, Eduardo B. Dimacuha, 1988-1998, Angelito D. Dimacuha, 1998-2001 ug usab Eduardo B. Dimacuha, 2001-2010, Vilma A. Dimacuha, 2010-2013 ug usab Eduardo B. Dimacuha, 2013-2016, Beverley Rose A. Dimacuha, 2016-karon. Samantala, noong Enero 19, 2008, ang Pres. Binuksan ni Gloria Macapagal-Arroyo ang Phase II project ng Batangas City International Container Port (may turn over sa Philippine Ports Authority ). Samtang, sa Enero 19, 2008, si Pres. Giablihan ni Gloria Macapagal-Arroyo ang Phase II nga proyekto sa Batangas City International Container Port (uban ang turn-over sa Philippine Ports Authority ). Sinuri rin niya ang isang pangunahing proyekto sa kalsada sa Southern Tagalog . Gisusi usab niya ang usa ka dakong proyekto sa dalan sa Southern Tagalog . Sinuri niya ang P1.5 bilyon na Southern Tagalog Arterial Road (STAR), Stage II-Phase 1 na kumonekta sa Lipa (19.74 kilometro at Batangas at South Luzon Expressway (SLEX) na pagpapalawak, pagpapalawak at STAR toll road development projects sa Batangas . Gisusi usab niya ang P1.5 bilyon nga Southern Tagalog Arterial Road (STAR), Stage II-Phase 1 nga nagsumpay sa Lipa (19.74 ka kilometro ug Batangas ug South Luzon Expressway (SLEX) nga pagpalapad, pagpalapad sa karsada ug mga proyektong tol sa STAR sa Batangas . Ang Batangas City ay nasa pinakatimog na bahagi ng Batangas, na nakaharap sa Batangas Bay . Ang Dakbayan sa Batangas nahimutang sa habagatang bahin sa Batangas, nag-atubang sa Batangas Bay . Ito ay bordered sa San Jose sa hilaga, Verde Island Passage sa timog, Ibaan , Taysan , at Lobo sa silangan, at San Pascual sa kanluran. Ang utlanan sa San Jose sa amihanan, Verde Island Passage sa habagatan, Ibaan , Taysan , ug Lobo sa silangan, ug San Pascual sa kasadpan. Ang Calumpang River ay tumatawid sa lungsod mula sa hilagang-silangan hanggang sa timog-kanluran. Ang Calumpang River molabang sa siyudad gikan sa amihanan-sidlakan ngadto sa habagatang kasadpan. Ang lugar sa kanluran ng Calumpang River ay karaniwang kapatagan habang ang silangang lugar ay halos lahat ng pampang at bundok. Ang dapit sa kasadpan sa Calumpang River kasagaran kapatagan samtang ang sidlakan nga dapit kasagaran mga tiilan ug mga bukid. Ang bayan ng Batangas ay nahahati sa 105 na mga barangay . Ang Dakbayan sa Batangas nabahin ngadto sa 105 ka mga barangay . Ang Pagkilatan ay dating isang sitio ng Matoco. Ang kaniadto usa ka sitio sa Matoco. Ang una ay ang "katimugang bahagi ng baryo ng Sirang Lupa, ang hilagang bahagi ng baryo Mahabang Dahilig, at ang silangang bahagi ng San Isidro" "kasama ang sitio ng Malalim"; Ang teritoryo na ito ay naging isang baryo (barangay) noong 1954. Ang Malalim kaniadto mao ang "habagatang bahin sa baryo sa Sirang Lupa, ang amihanang bahin sa baryo nga Mahabang Karenaig, ug ang sidlakang bahin sa San Isidro" "kauban sa sitio sa Malalim"; kini nga teritoryo nahimong usa ka baryo (barangay) sa 1954. Sa parehong taon, ang sitio Malitam, na dating bahagi ng baryo Libjo, ay nakataas bilang isang baryo. Sa samang tuig, ang sitio Malitam, kanhi bahin sa baryo Libjo, gibayaw isip usa ka baryo. Ang San Antonio ay binubuo mula sa sitios ng Ilaya, Labac, Matalisay, Pajo at Cacawan, mula sa baryo ng San Agapito. Ang San Antonio nahimo gikan sa mga sitio sa Ilaya, Labac, Matalisay, Pajo ug Cacawan, gikan sa baryo sa San Agapito. Noong 1957, ang baryo ng Talumpok ay nahati sa dalawa. Sa 1957, ang baryo sa Talumpok gibahin sa duha. Ang Sitios Romano, Poyesan, Bondeo at Latag ay itinatag sa Talumpok Silangan, samantalang ang sitio Ginto, Duhatan, Kulingkang, Piit at Cuaba ay itinatag sa Talumpok Kanluran. Ang Sitios Romano, Poyesan, Bondeo ug Latag nahimo nga Talumpok Silangan, samtang ang sitio Ginto, Duhatan, Kulingkang, Piit ug Cuaba ang nahimong Talumpok Kanluran. Ang Batangas City ay may tropikal na sabana klima ( Koppen klima uuri ng system type Aw / Bilang ), straddling sa isang karatig tropikal monsoon klima ( Koppen klima uuri ng system type Am ) sa silangan. Ang Batangas City adunay tropikal nga savannah climate (ang klasipikasyon sa klasipikasyon sa klima sa Koppen nga Aw / As ), nga nahimutang sa habagatang tropikal nga monsoon ( klasipikasyon sa klasipikasyon sa klima sa Koppen nga Am ) sa sidlakan. Ang lungsod ay tuyo mula Enero hanggang Abril, na may temperatura na umaabot hanggang sa 33.3 C (91.9 F) noong Abril, at maulan sa natitirang bahagi ng taon, na ang buwan ng Hulyo ay ang rainiest month, na may hanggang 288 millimeters (11.3 in) ng pag-ulan. Ang siyudad nahubog gikan sa Enero ngadto sa Abril, nga adunay temperatura nga moabut ngadto sa 33.3 C (91.9 F) sa Abril, ug ting-ulan sa nahabilin nga tuig, nga ang Hulyo mao ang labing ulan nga bulan, nga may 288 millimeters (11.3 pulgada) sa ulan. Sa pagpapalawak ng Batangas Port, ang pagpapatakbo ng iba't ibang mabigat na industriya at ang pagtatayo ng Phase II ng proyekto ng STAR Tollway at mga kalsada sa pag-alis, ang Batangas City ay nakakita ng unti-unti na paglipat mula sa isang pang-agrikultura ekonomiya sa isang pang-ekonomiyang pang-industriya. Uban sa pagpalapad sa Batangas Port, ang operasyon sa nagkalain-laing mga heavy industries ug pagtukod sa Phase II sa STAR Tollway nga proyekto ug mga diversion roads, ang Batangas City nakakita sa usa ka hinay-hinay nga pagbalhin gikan sa ekonomiya sa agrikultura ngadto sa ekonomiya sa industriya. Ang hilagang-kanluran ng lungsod ay nagho-host ng iba't ibang komersyal na establisimiyento habang ang mga mababang lupa na nakapalibot sa Batangas Bay ay nagho-host ng mabigat na industriya ng lungsod. Ang amihanan-kasadpan sa siyudad nag-host sa nagkalain-laing komersyal nga establisamento samtang ang ubos nga mga lugar nga naglibot sa Batangas Bay nag-host sa mga mabug-at nga mga industriya sa siyudad. Gayunpaman, sa kabila ng unti-unting paglipat nito sa pagiging isang pangunahing sentro ng komersyal / pang-industriya para sa CALABARZON, nagbabahagi pa rin ito ng mga rural landscape na napanatili pa rin sa hilagang bahagi ng lungsod. Hinuon, bisan pa sa gradual shift niini nga mahimong usa ka major commercial / industrial hub alang sa CALABARZON, kini nagpakigbahin gihapon sa mga rural landscapes nga gitipigan gihapon sa amihanang bahin sa siyudad. Ang lugar ng Poblacion ay ang pangunahing retail at komersyal na sentro ng lungsod. Ang Poblacion area mao ang nag-unang retail ug komersyal nga sentro sa siyudad. Ito ay puno ng mga bangko, restaurant, at mga lokal na negosyo. Kini puno sa mga bangko, restawran, ug lokal nga mga negosyo. Bilang isang pangunahing port city, nakita ng Batangas ang pagtaas ng mga migrante mula sa kalapit na lalawigan, isla, at kahit na mga bansa tulad ng China, India, Indonesia at Malaysia. Ingon nga usa ka mayor nga siyudad sa pantalan, ang Batangas nakakita sa pagdaghan sa mga migrante gikan sa kasikbit nga mga lalawigan, mga isla, ug mga nasud sama sa China, India, Indonesia ug Malaysia. Ang agrikultura ay nananatiling isang mahalagang pinagkukunan ng pagkain at kita para sa mga residente ng mga rural na barangay. Ang agrikultura nagpabilin nga usa ka importante nga tinubdan sa pagkaon ug kita alang sa mga residente sa mga rural nga mga barangay. Ang mga residente sa mga lugar sa kanayunan ay nagsasagawa ng pagbagsak ng pagsasaka, na may ilan sa kanilang ani na ibinebenta sa mga basang pampublikong basa. Ang mga lumulupyo sa mga probinsya nagpraktis sa pag-uma, ug ang uban sa ilang ani gibaligya ngadto sa mga merkado sa kaumahan sa ubos nga kaumahan. Kabilang sa mga pangunahing pananim ang niyog, mais, gulay, at mangga. Ang dagkong mga tanom naglakip sa lubi, mais, utanon, ug mangga. Ang mga industriya sa Batangas City ay nakapokus sa mga lugar ng Batangas Port, Tabangao at Pinamucan, at Sorosoro Karsada. Ang mga buhatan sa Batangas nakaplantsa sa mga dapit sa Batangas Port, Tabangao ug Pinamucan, ug Sorosoro Karsada. Ang Shell , sa pamamagitan ng kanyang subsidiary ng Pilipinas, Pilipinas Shell, ay nagmamay-ari ng malalaking refineries sa Tabangao, at nagbibigay ng karamihan sa suplay ng gasolina na ibinebenta sa Shell gas stations sa timog Luzon at Metro Manila. Ang Shell , pinaagi sa iyang Philippine subsidiary, Pilipinas Shell, adunay dagkong mga refineries sa Tabangao, ug naghatag sa kadaghanan sa suplay sa gasolina nga gibaligya sa Shell gas stations sa habagatang Luzon ug Metro Manila. Ang JG Summit Holdings ay nagpapatakbo ng isang pasilidad ng petrochemical sa Pinamucan Ibaba, na may mga pagpapalawak upang tumanggap ng isang planta ng karbon ng karbon, na nagtaas ng kontrobersya sa mga lokal at mga environmentalist. Ang JG Summit Holdings naglihok sa usa ka pasilidad sa petrochemical sa Pinamucan Ibaba, nga adunay mga pagpalapad aron sa pag-accommodate sa usa ka coal power plant, nga nagpatunghag kontrobersiya sa mga lokal ug mga environmentalists. Ang iba pang mga kumpanya ay nag-set up ng mga refineries para sa pamamahagi sa lalawigan at kalapit na mga lugar. Ang ubang mga kompaniya nagtukod usab og mga refinery alang sa pag-apod-apod ngadto sa lalawigan ug mga duol nga mga dapit. Ang Batangas City ay nagho-host ng mga shopping mall tulad ng SM City Batangas, na pinamamahalaan ng SM Supermalls, at Bay City Mall at Nuciti Central, na pag-aari ng mga lokal na retail company. Ang Batangas City adunay mga shopping malls sama sa SM City Batangas, nga gipadagan sa SM Supermalls, ug Bay City Mall ug Nuciti Central, gipanag-iya sa lokal nga mga retail nga mga kompanya. Mayroong isang malaking bilang ng mga supermarket sa mga urbanized na lugar, ang ilan ay bahagi ng mga mall habang ang iba ay mga stand-alone na mga merkado ng kapitbahayan, lubhang nakikipagkumpitensya sa mga lokal na pampublikong pamilihan. Adunay daghang gidaghanon sa mga supermarket sa urbanized nga mga dapit, nga ang pipila kabahin sa mga mall samtang ang uban usa nga nag-inusara nga mga merkado sa kasilinganan, mabangis nga nakigkompetensya sa lokal nga mga merkado sa publiko. Ang Poblacion area ay nagho-host ng maraming mga tindahan, restawran, bangko, pawnshop, at iba pang mga establisimiyento. Ang Poblacion area adunay daghang mga tindahan, restawran, bangko, pawnshop, ug uban pang mga establisamento. Ang dalawang pangunahing pampublikong merkado sa tamang lungsod ay nagsisilbi ng mga produkto mula sa mga rural na barangay ng lungsod pati na rin sa mga kalapit na munisipalidad. Duha ka dagkong merkado publiko sa siyudad ang nagsilbi sa mga produkto gikan sa mga rural nga mga barangay sa siyudad ingon man usab sa duol nga mga munisipyo. Ang Diversion Road, na itinayo upang ilihis ang trapiko patungong Batangas Port at Bauan mula sa tamang siyudad, ay nakakakita ng pagtaas sa mga retail store bilang karagdagan sa pang-industriyang espasyo. Ang Diversion Road, nga gitukod aron sa pagbalhin sa trapiko padulong sa Batangas Port ug Bauan gikan sa city proper, mao ang pagtan-aw sa usa ka pagtaas sa mga tindahan sa gawas dugang sa pang-industriya nga lugar. Ang maraming mga dealership ng kotse ay itinatayo kasama ang haba ng kalsada sa mga barangay ng Alangilan at Balagtas. Daghang dealership sa sakyanan ang gitukod ubay sa gitas-on sa dalan sa mga barangay sa Alangilan ug Balagtas. Ang mga fast food restaurant, tulad ng McDonald's at Shakey's Pizza ay tumataas din malapit sa Batangas Central Terminal. Ang mga fast food restaurant, sama sa McDonald's ug Shakey's Pizza usab nagsaka duol sa Batangas Central Terminal. Bilang tugon sa paglago ng populasyon at ekonomiya, ang mga lokal o pambansang mga kompanya ng real estate ay nagpapaunlad ng mga subdibisyon upang tumanggap ng mga pagtaas ng populasyon. Agig tubag sa populasyon ug pagtubo sa ekonomiya, ang mga lokal o nasyonal nga mga kompanya sa real estate nagpalambo sa mga subdivision aron sa pagdawat sa nagtubo nga populasyon. Ang mga malalaking pagpapaunlad ay naroroon, karamihan sa mga lokal na developer, ngunit ang mga pangunahing developer tulad ng Ayala Land at Vista Land (sa pamamagitan ng Camella) ay mayroon ding presensya sa lungsod. Ang mga dagkong kalamboan anaa, kasagaran sa mga lokal nga tigpalambo, apan ang dagkong mga developers sama sa Ayala Land ug Vista Land (pinaagi sa Camella) adunay presensya usab sa siyudad. Kabilang sa mga mataas na institusyong pang-edukasyon sa lungsod ang Batangas State University , Lyceum ng Pilipinas University-Batangas , Unibersidad ng Batangas , St. Bridget College , Westmead International School, Golden Gate College at Colegio ng Lungsod ng Batangas. Lakip sa mga institusyon sa higher education sa siyudad mao ang Batangas State University , Lyceum of the Philippines University-Batangas , University of Batangas , St. Bridget College , Westmead International School, Golden Gate College ug Colegio ng Lungsod ng Batangas. Ang Kagawaran ng Edukasyon ay nagpapanatili din ng isang dibisyon sa Batangas City. Ang Department of Education usab nagmintinar sa usa ka dibisyon sa Batangas City. Para sa akademikong taon ng 2013-2014, mayroong 82 pampublikong paaralang elementarya at 18 pampublikong mataas na paaralan. Alang sa akademikong tuig sa 2013-2014, adunay 82 ka pampublikong tulunghaan sa elementarya ug 18 nga pampublikong mga high school. Para sa akademikong taon ng 2016-2017, 50 pribadong paaralan na nag-aalok ng iba't ibang antas ng edukasyon mula sa pre-school hanggang sa antas ng kolehiyo ay mayroong legal na permit upang gumana sa lungsod. Alang sa akademikong tuig sa 2016-2017, 50 ka mga pribadong eskwelahan nga nagtanyag sa nagkalain-laing lebel sa edukasyon gikan sa pre-school ngadto sa level sa kolehiyo adunay legal nga permit sa pag-operate sa siyudad. Kasama sa pampublikong transportasyon ng Batangas ang mga jeepney at tricycles. Ang pang-publiko nga transportasyon sa Batangas naglakip sa mga jeepney ug tricycles. Gayundin, ang lungsod ay may transportasyon sa pagitan ng mga barangay at iba pang mga lungsod at munisipalidad. Dugang pa, ang siyudad adunay transportasyon tali sa mga barangay ug uban pang mga siyudad ug munisipalidad. Ang sentral na transportasyon ng lungsod ay ang Batangas Grand Terminal, na matatagpuan sa tabi ng Diversion Road sa Alangilan. Ang sentral nga transportasyon sa siyudad mao ang Batangas Grand Terminal, nga makita sa daplin sa Diversion Road sa Alangilan. Naghahain ang Batangas City bilang isang terminal para sa mga pangunahing highway tulad ng Southern Tagalog Arterial Road (STAR ??Tollway), Jose P. Laurel Highway (N4) at Batangas-Quezon Road (N435), at Bauan-Batangas Road (N436). Ang Batangas City nagsilbi nga usa ka terminal alang sa dagkong mga highway sama sa Southern Tagalog Arterial Road (STAR ??Tollway), Jose P. Laurel Highway (N4) ug Batangas-Quezon Road (N435), ug Bauan-Batangas Road (N436). Noong unang bahagi ng 2000s, isang kalsada ang itinatayo upang magbigay ng mga biyahero ng bypass sa kasalukuyang daanan sa pamamagitan ng mga sentrong lunsod. Sa sayong bahin sa tuig 2000, gitukod ang usa ka alagianan nga agianan aron paghatod sa mga magpapanaw usa ka bypass sa kasamtangan nga highway pinaagi sa mga sentro sa syudad. Sa kabila ng pagtatayo ng diversion, ang mga bottleneck ng trapiko ay nanatili sa loob ng lungsod. Bisan pa sa pagtukod sa diversion, ang mga bottlenecks sa trapiko nagpabilin sulod sa siyudad. Ang pamahalaang lungsod ay nagtatayo ng isang kalsada sa bypass sa silangan upang magbigay ng mas mahusay na access sa mabilis na lumalaking pang-industriya na lugar sa timog ng lungsod. Ang kagamhanan sa siyudad nagtukod og usa ka bypass nga dalan sa silangan aron paghatag og mas maayo nga access sa mga paspas nga nagtubo nga mga industrial nga mga dapit sa habagatan sa siyudad. Nagtatampok ang poblacion ng lungsod ng isang network ng kalsada batay sa isang magaspang na parilya, tipikal ng mga lungsod at bayan sa panahon ng Espanyol. Ang poblacion sa siyudad nagpakita sa usa ka network sa dalan nga gibase sa usa ka bagis nga grid, kasagaran sa mga siyudad ug mga lungsod sa Kinatsila. Ang mga kalsada sa lugar ay kadalasang pinangalanan mula sa mga makasaysayang figure, tulad ng Diego Silang , ang Gomburza ( Mariano Gomez , Jose Burgos , at Jacinto Zamora ) at ang ilustrados , ( Jose Rizal , Marcelo del Pilar , at Graciano Lopez Jaena ). Ang mga dalan sa lugar kasagaran ginganlan gikan sa mga numero sa kasaysayan, sama sa Diego Silang , ang Gomburza ( Mariano Gomez , Jose Burgos , ug Jacinto Zamora ) ug ang mga ilustrado , ( Jose Rizal , Marcelo del Pilar , ug Graciano Lopez Jaena ). Ang Batangas City, na noon ay isang bayan, ay pinaglilingkuran ng sangay ng Philippine National Railways hanggang sa pagsara nito. Ang Batangas City, nga usa ka lungsod, gisilbihan sa usa ka linya sa sanga sa Philippine National Railways hangtud sa pagsira niini. Bilang bahagi ng programa sa pagpapaunlad ng imprastruktura ni Rodrigo Duterte, DuterteNomics o "Build-Build-Build", isang linya ng tren mula sa Calamba ang itatayo upang kumonekta sa lungsod. Isip kabahin sa programa sa pagpalambo sa imprastruktura ni Rodrigo Duterte, DuterteNomics o "Build-Build-Build", usa ka linya sa tren gikan sa Calamba ang pagatukod aron makonektar sa siyudad. Ang linya ng tren, ang Calamba-Batangas Line, isang bahagi ng mas matagal na Maynila-Matnog Railway, ay inaprobahan ng National Economic Development Authority noong Setyembre 12, 2017, at ang pondo ay ibibigay ng gobyerno ng China. Ang linya sa tren, ang Calamba-Batangas Line, usa ka bahin sa mas taas nga Manila-Matnog Railway, gi-aprobahan sa National Economic Development Authority kaniadtong Septembre 12, 2017, ug ang pondo igahatag sa gobyerno sa China. Ang simula ng pagtatayo ng riles, bilang bahagi ng Maynila-Matnog Railway, ay hindi pa nakatakda. Gisugdan ang pagtukod sa railway, isip kabahin sa Manila-Matnog Railway, wala pa matakda. Bayawan , opisyal na ang Lungsod ng Bayawan , o simpleng Bayawan City , ay isang ika-2 klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Oriental , Pilipinas . Ang Bayawan , opisyal nga ang Lungsod sa Bayawan , o yano Bayawan City , usa ka ikaduhang klase nga dakbayan sa lalawigan sa Negros Oriental , Pilipinas . Ayon sa census ng 2015, mayroon itong populasyon na 117,900 katao. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini adunay populasyon nga 117,900 nga mga tawo. Ang Bayawan ay matatagpuan sa halos 100 kilometro (62 mi) mula sa Dumaguete City , ang lalawigan ng probinsiya at malapit sa lalawigan ng Negros Occidental . Ang Bayawan nahimutang mga 100 ka kilometro (62 mi) gikan sa Dumaguete City , ang kapital sa probinsya ug duol sa utlanan sa probinsiya sa Negros Occidental . Ito ay isang coastal city na may lupain na 69,908 ektarya (172,750 ektarya), ang pinakamalaking sa lalawigan. Kini usa ka siyudad nga daplin sa baybayon nga may luna nga 69,908 ka ektarya (172,750 ektarya), ang kinadak-an sa probinsiya. Ang Mabinay ay hangganan nito sa hilaga, Tanjay City at Bais City sa silangan, Sta. Catalina sa timog-silangan at Basay sa kanluran at nagbabahagi din ito ng hangganan sa Kabankalan City ng Negros Occidental sa hilagang-kanluran. Ang Mabinay nag- utlanan sa amihanan, Tanjay City ug Bais City sa sidlakan, Sta. Catalina sa habagatan-sidlakan ug Basay sa kasadpan ug kini usab adunay usa ka utlanan sa Kabankalan City sa Negros Occidental sa amihanan-kasadpan. Ang Bayawan ay karaniwang kilala bilang New Tolong, at mayroon lamang itong modernong pangalan simula 1952. Ang Bayawan kaniadto nailhan nga New Tolong, ug adunay modernong ngalan lamang sukad sa 1952. Ang Bayawan City ay may dalawang magkakaibang klima: ang dry season, na mahusay na binibigkas sa mga buwan ng Enero hanggang Mayo; at ang wet season, sa mga buwan ng Hunyo hanggang Disyembre. Ang Bayawan City adunay duha ka managlahi nga panahon sa klima: ang ting-init, maayo ang paglitok sa mga bulan sa Enero hangtud sa Mayo; ug ang ting-ulan, sa mga bulan sa Hunyo hangtud Disyembre. Ang Bayawan ay naging isang chartered city noong Disyembre 2000. Ang Bayawan nahimong usa ka chartered city kaniadtong Disyembre 2000. Ipinagmamalaki nito ang pagkakaiba nito bilang isang "Character City" (International Association of Character Cities) at isang pioneer na "Healthy City" (DOH certified) sa Pilipinas. Gipanghambog niini ang iyang ngalan isip "Character City" (International Association of Character Cities) ug usa ka pioneer nga "Healthy City" (DOH certified) sa Pilipinas. Kamakailan lamang, kinikilala ng Asian Institute of Management ang lungsod bilang "isa sa mga Pinakamataas na Pinakamalaking Lungsod sa Pilipinas sa Maliliit na Lungsod (Category Small Cities)" sa ilalim ng kanyang Competitive Cities Survey 2007. Bag-o lang, ang Asian Institute of Management miila sa siyudad nga usa sa "Top 10 Best Cities to Live In sa Pilipinas (Small Cities Category) ubos sa Competitive Cities Survey 2007. Ang bayan ay tahanan ng wika ng Minagahat , ang katutubong wika ng Southern Negros na nakalista ng Komisyon ng Wikang Filipino . Ang lungsod mao ang pinuy-anan sa Minagahat nga pinulongan , ang lumad nga pinulongan sa Southern Negros nga gitala sa Komisyon sa Wikang Filipino . Ang wika ay mahalaga sa kultura at sining ng mga tao sa timog ng Negros. Ang pinulongan hinungdanon sa kultura ug arte sa katawhan sa southern Negros. Ito ay noong 1751 nang unang itinatag ng mga Kastilang Espanyol ang kanilang kasunduan. Niadtong 1751 sa dihang ang mga Katoliko nga mga piderno unang nagtukod sa ilang pamuy-anan. Pagkalipas ng 116 taon, ang Tolong Nuevo (dating pangalan ni Bayawan) ay umiral na noong 1868 bilang bahagi ng Tolong Viejo (ngayon ang Munisipalidad ng Sta. Catalina). 116 ka tuig ang milabay, ang Tolong Nuevo (kanhi nga ngalan sa Bayawan) naglungtad kaniadtong 1868 isip bahin sa Tolong Viejo (karon ang lungsod sa Sta. Catalina). Ito ay hindi hanggang 1872 nang pormal siyang naorganisa bilang isang pueblo. Niadtong 1872 sa dihang siya pormal nga giorganisar isip usa ka pueblo. Noong 1953, ang pangalan na Tolong Nuevo ay pinalitan sa Bayawan, sa pamamagitan ng Republic Act 694 na inaprubahan ng 3rd congress ng Pilipinas, na ipinagkaloob ang pangalan na "Tolong" sa kalabuan at malalim na pagkalimot sa lalong madaling panahon ay malalim na makalimutan ng kasunod na mga henerasyon. Niadtong 1953, ang ngalan nga Tolong Nuevo giusab ngadto sa Bayawan, tungod sa Republic Act 694 nga gi-aprobahan sa 3rd congress sa Pilipinas, nga gitugyan ang ngalan nga "Tolong" ngadto sa kangitngit ug lawom nga kalimut sa hinay hinay nga hikalimtan sa mosunod nga henerasyon. Ang Bayawan, pagkatapos matugunan ang lahat ng mga kinakailangan nito para sa pagiging lungsod nito, ay naging isang lungsod noong Disyembre 23, 2000 sa pamamagitan ng plebisito na itinakda ng COMELEC. Ang Bayawan, pagkahuman sa pagtagbo sa tanan nga mga gikinahanglan alang sa pagka-siyudad niini, nahimong usa ka siyudad kaniadtong Disyembre 23, 2000 pinaagi sa plebisito nga gitakda sa COMELEC. Ang Bayawan City ay may lupain na 699.08 km, isa sa pinakamalaki sa Visayas. Ang Bayawan City adunay yuta nga 699.08 km_, usa sa kinadak-an sa Visayas. Ito ang account para sa 13% ng lupain ng lalawigan. Kini ang hinungdan sa 13% sa yuta sa probinsya. Ang Mabinay ay hangganan nito sa hilaga, Santa Catalina sa silangan, Tanjay City sa timog-silangan, Basay sa kanluran, at nagbabahagi din ito ng hangganan sa Kabankalan City ng Negros Occidental sa hilagang-kanluran. Ang Mabinay nag- utlanan sa amihanan, Santa Catalina sa sidlakan, Tanjay City sa habagatan-sidlakan, Basay sa kasadpan, ug kini adunay utlanan sa Kabankalan City sa Negros Occidental sa amihanan-kasadpan. Ang baybayin ay 15 km kanluran sa silangan, na may 7 barangay sa baybayin. Ang baybayon maoy 15 km sa kasadpan sa sidlakan, nga adunay 7 ka mga coastal barangays. Ang urban area ay bumubuo lamang ng 2.3% (15.73 km) ng kabuuang lugar ng lungsod at naglalaman ng pangunahing institusyonal, komersyal at sentral na distrito ng negosyo ng lungsod. Ang urban area naglangkob lamang sa 2.3% (15.73 km) sa kinatibuk-ang dakbayan sa siyudad ug naglangkob sa nag-unang institusyonal, komersyal ug sentral nga negosyo nga distrito sa siyudad. Nagtatakda ito bilang pangunahing pang-ekonomiyang sentro, habang ang mga node ng paglago ng ekonomiya ay itinatag sa mga barangay na nasa estratehikong lugar sa mga kabundukan. Nag-obra kini isip nag-una nga sentro sa ekonomiya, samtang ang mga binhi sa ekonomiya nga pagtubo gitukod sa mga lugar nga maayong pagkabutang sa kabukiran. Ang lugar ng sub-urban ay humigit-kumulang 14. Ang sub-urban nga lugar adunay mga 14. 7% (102.6 km) ng kabuuang lugar at itinatakda na naglalaman ng mga agro-industrial zone, pang-industriyang mga zone at mga settlement ng tao. 7% (102.6 km) sa kinatibuk-ang lugar ug gitakda nga maglangkob sa agro-industrial zones, industrial zones ug human settlements. Ang umiiral na pang-industriya na aktibidad (planta ng dayap), ang pagtatayo ng mga gilingan ng palay, at ang kilalang mga pang-industriya na lugar sa lugar ay nagpapakita ng natural na pattern ng pag-unlad. Ang kasamtangan nga kalihokan sa industriya (lime plant), ang pagtukod sa mga mill mill, ug ang giila nga mga industrial zone sa maong lugar nagpakita sa natural nga sumbanan sa kalamboan. Ang mga residential zone ay isinasaalang-alang sa sub-urban na lugar upang magbigay ng mga settlement para sa mga tao sa komersyal na sentro at sa mga industrial zone. Ang mga residensyal nga mga lugar giisip sa sub-urban nga dapit aron paghatag og mga pinuy-anan alang sa mga tawo diha sa sentro sa komersyo ug sa mga industrial zone. Ang lugar ng bukid ay may 83.1% ng kabuuang lupain at karaniwang agrikultura. Ang kabanikanhan nga lugar adunay 83.1% sa kinatibuk-ang luna sa yuta ug kini pang-agrikultura. Gayunpaman, ang ilang mga barangay ay tinukoy na naglalaman ng isang mataas na antas ng commerce, kalakalan at agro-processing industry bilang mga pang-ekonomiyang nodes paglago ng lungsod. Bisan pa, ang pipila nga mga barangay giila nga adunay taas nga lebel sa komersiyo, pamatigayon ug agro-processing nga industriya nga mao ang paglambo sa ekonomiya sa siyudad. Ang mga node ng paglago ay pinipili dahil sa kanilang strategic geographic location habang ang iba pang mga rural na barangay ay pangunahing mga lugar ng agrikultura produksyon. Kini nga mga node sa pagtubo gipunting tungod sa ilang estratehikong lokasyon sa geograpikan samtang ang ubang mga barangay sa kabarangayan mao ang mga dapit nga agrikultural. Ang Bayawan ay isa sa mga pinaka-baog bundok sa lalawigan. Ang Bayawan adunay usa sa pinaka-umaw nga kabukiran sa probinsiya. Ayon sa Department of Environment & Natural Resources (DENR) na 72.7% at 27.3% (198.05 km) ang kabuuang lupain ng Bayawan bilang A & D (alienable at disposable) at bilang forestlands. Gipanghimakak sa Department of Environment & Natural Resources (DENR) nga ang 72.7% ug 27.3% (198.05 km) sa kinatibuk-an nga yuta sa Bayawan isip A & D (alienable ug disposable) ug ingon kalasangan. Gayunpaman, ang kamakailang pagtatasa ng paggamit ng paggamit ng lupa ay nagpapakita na 17.8% lamang ng kabuuang lupain ang ginagamit bilang kagubatan. Bisan pa, ang bag-o nga pagtantiya sa paggamit sa paggamit sa yuta nagpakita nga 17.8% lang sa kinatibuk-ang luna ang gigamit isip mga kalasangan. Mula sa mga ito, maaari itong maipakita na ang isang malaking bahagi ng lugar ng lupain na inuri bilang mga kagubatan ay nilinang at hindi ginagamit. Gikan niini, mahimong mahibal-an nga ang usa ka dako nga bahin sa yuta nga gituohang gi-classified nga forestlands gitikad ug dili gigamit nga gamiton. Ang sitwasyong ito ay maaaring maiugnay sa hindi tamang pag-aayos at pagsasaka ng mga tao sa mga kabundukan. Kini nga sitwasyon mahimong ikapasangil sa dili tukma nga paghusay ug mga pamaagi sa pagpanguma sa mga tawo sa kabukiran. May mga walang kontrol at hindi nakikipanayam na conversion ng mga classified forestlands sa pamamagitan ng slash and burn practices, pagkatapos ay ang paglilinang ng mga tao sa lahat ng bahagi ng mga kabukiran ng kabukiran. Adunay mga dili kontrolado ug walay pagmonitor nga mga pagkakabig sa mga classified forestlands pinaagi sa slash ug burn nga mga pamaagi, dayon ang pagtikad sa mga tawo sa tanang bahin sa mga bukirong barangay. Ang walang kapararakan na conversion at paglilinang ng mga kagubatan at pag-aalis ng kagubatan ay nagresulta sa pangmatagalang problema ng pagbaha sa parehong mga kabukiran at mababang lupa ng mga barangay sa tag-ulan. Ang walay pagkakabig nga pagkakabig ug pag-ugmad sa mga kalasangan ug pag-us-os sa kalasangan nagresulta sa kanunay nga sulud sa pagbaha sa mga bukirang barangay ug ubos nga mga barangay sa ting-ulan. Kabilang dito ang malalang epekto ng tatlong ilog sa lungsod at pagkawala ng pagkamayabong sa lupa sa hinterlands dahil sa pagguho ng lupa at pagguho ng lupa. Ang mga epekto niini naglakip sa grabe nga siltation sa tulo ka mga suba sa siyudad ug pagkawala sa fertility sa yuta sa kabukiran tungod sa pagbanlas sa yuta ug pagdahili sa yuta. Bilang karagdagan, ang ilang mga bukal ay naging paulit-ulit (walang tubig na dumadaloy sa panahon ng tag-ulan) dahil sa pagkawasak ng kanilang mga watershed. Dugang pa, ang pipila ka mga tubod nahimong sagunson (walay tubig nga nagaagay sa ting-init) tungod sa pagkalaglag sa ilang mga tubig-saluran. Sa mga tuntunin ng sanitary sewerage at pagtatapon ng solidong basura, tanging ang mga barangay ng mga lunsod ay nakapagtatag ng alkantarilya sa lungsod, gayunpaman, direkta ang sistema sa mga ilog o direkta sa dagat nang walang wastewater treatment. Sa natad sa sanitary sewerage ug paglabay sa solid waste, ang mga barangay sa siyudad lamang ang nakapatukod sa sewerage sa siyudad, bisan pa, ang sistema nag-agos direkta ngadto sa mga suba o direkta ngadto sa dagat nga walay pagtambal sa tubig. Ang iba pang mga kabahayan ay gumagamit ng backyard septic tank para sa kanilang pagtatapon ng wastewater. Ang ubang mga panimalay naggamit sa mga tangke sa likod nga tangke alang sa ilang mga pag-usik sa tubig. Ang mga solidong basura ay nakolekta ng LGU sa mga barangay ng mga lunsod at dumped sa isang bukas na dumpsite sa Barangay Banga. Ang mga solid waste ang nakolekta sa LGU sa mga barangay sa mga barangay ug gibalhin ngadto sa usa ka open dumpsite sa Barangay Banga. Sa pag-asam para sa higit pang mga solidong basura sa hinaharap bilang mga spin ng pag-unlad sa lungsod, isang bagong dumping site ang nakuha sa Barangay Nangka. Sa pagpaabut alang sa dugang nga solid nga mga basura sa umaabot nga kalamboan sa siyudad, usa ka bag-ong dumping site ang nakuha sa Barangay Nangka. Ang pangunahing imprastraktura ng lungsod ay puro sa tamang lungsod, bagaman ang iba't ibang mga dam para sa mga layuning pang-agrikultura ay itinayo upang mapabuti ang patubig sa mga lupang sakahan. Ang nag-unang imprastruktura sa dakbayan nga gikonsentra sa city proper, bisan pa nga ang nagkalain-laing mga dam alang sa agricultural purposes gitukod aron mapalambo ang irigasyon sa mga kaumahan. Malapit na rin ang pagkonekta sa kalsada sa Kabankalan City . Ang nagkonektang dalan paingon sa Kabankalan City hapit usab mahuman. Ang 2.5 kilometro na maluwang na bulubundukin sa harapan ng beachfront sa tamang lungsod ay kabilang sa pinakamahabang sa lalawigan, at naging isang pangunahing lokal na lugar pati na rin ang atraksyong panturista. Ang 2.5 kilometro nga taas nga boulevard nga nag-atubang sa beachfront sa city proper mao ang usa sa labing dugay sa probinsiya, ug nahimo nga usa ka major local nga lugar ingon man usa ka atraksyon sa turista. Sa taong 2000 ang lungsod ay may 645.23 km ng mga kalsada; 6.26% na kung saan ay National Roads; 19.41% ay Provincial Roads; 1.79% ay Mga Kalsada ng Lungsod / Mga Kalye; at karamihan sa mga ito ay 72.54% ay Barangay Roads. Kutob sa tuig 2000 ang siyudad adunay 645.23 km nga mga kadalanan; 6.26% niini mao ang National Roads; 19.41% mao ang Provincial Roads; 1.79% mao ang mga dalan sa kadalanan; ug ang kadaghanan nga 72.54% mao ang Barangay Roads. Bukod pa rito, ang kabuuang haba ng daan ay 5.75% lamang ang kongkretong kalsada at 2.81% na mga kalsada sa ispaltuhin. Dugang pa, sa kinatibuk-ang gitas-on sa karsada nga 5.75% lamang ang konkreto nga mga kalsada ug 2.81% nga aspalto nga mga kalsada. Sa mga hindi naka-aspaltang kalsada, 105 kilometro lamang ang mga kalsada sa kalsada at ang natitirang 75.16% o 485 kilometro ay mga punong lupa na punan. Sa mga unpaved roads, 105 ka kilometro lamang ang mga dalan sa graba ug ang nahabilin nga 75.16% o 485 ka kilometro ang mga dalan nga puno sa yuta. Isinasalin nito na ang karamihan sa mga kalsada lalo na ang mga kalsada ng barangay sa mga kabukiran ay hindi maaaring maipasa sa panahon ng masamang kondisyon ng panahon. Gihubad kini nga kadaghanan sa mga dalan labi na ang mga dalan sa barangay sa kabukiran nga mga barangay dili mapapas sa panahon sa dili maayo nga kondisyon sa panahon. Ang sitwasyon ng kalsada ng lungsod ay isang malaking pasan para sa mga residente sa mga liblib na lugar dahil ang paghahatid ng mga pangunahing serbisyo at supply ng mga kalakal ay inhibited halos palaging sa pamamagitan ng ito. Ang sitwasyon sa kadalanan sa siyudad usa ka dako nga palas-anon alang sa mga lumulupyo sa kabukiran tungod kay ang paghatod sa mga nag-unang serbisyo ug suplay sa mga butang hugot nga gipugngan niini. Higit na lalo na ang mga magsasaka ay kailangang magpadala ng napakalaking gastos sa transportasyon sa kanilang mga produkto na iniiwan ang napakaliit na kita. Labaw ilabina ang mga mag-uuma kinahanglan nga mag-abaga sa mahal kaayo nga gasto sa pagdala sa ilang mga produkto nga naghatag kanila og gamay nga kita. Ang pagpapabuti ng imprastraktura ng kalsada ng lunsod lalo na ang kalsada ng probinsya na nag-uugnay sa City Proper, Kalumboyan at Manduao sa Lungsod ng Kabankalan sa Negros Occidental ay itinuturing na magbukas ng isang bagong dimensyon sa ekonomiya at panlipunang aktibidad ng lungsod. Ang pagpa-uswag sa imprastraktura sa kadalanan sa siyudad ilabi na ang dalan sa probinsiya nga nagkonektar sa City Proper, Kalumboyan ug Manduao ngadto sa Lungsod sa Kabankalan sa Negros Occidental giisip nga magbukas sa usa ka bag-ong sukaranan sa ekonomikanhon ug sosyal nga kalihokan sa siyudad. Ito ang listahan ng mga protektadong lugar ng Pilipinas na pinangangasiwaan ng Department of Environment and Natural Resources ' Biodiversity Management Bureau sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act of 1992. Kini ang lista sa mga protektadong lugar sa Pilipinas nga gidumala sa Department of Environment and Natural Resources ' Biodiversity Management Bureau ubos sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act of 1992. Bilang ng 2013, mayroong 240 na protektadong lugar sa Pilipinas na sumasaklaw. Hangtud sa tuig 2013, adunay 240 ka mga protektadong lugar sa Pilipinas nga naglangkob sa Pilipinas. Isang kabuuang lugar na 54,500 square square (21,000 sq mi) - 14.2% ng kabuuang lugar ng Pilipinas. Total nga lugar nga 54,500 kilometros square (21,000 sq mi) - 14.2% sa total nga lugar sa Pilipinas. Ang unang mahalagang batas na nabuo ang batayan ng kasalukuyang sistema ng mga pambansang parke at protektado na mga lugar sa Pilipinas ay ang Komisyon ng Komisyon ng Pilipinas Blg 648 na ipinatupad noong 1903 ng US Congress . Ang una nga hinungdanon nga lehislasyon nga nag-umol sa basehan sa karon nga sistema sa mga nasyonal nga parke ug mga panalipod nga lugar sa Pilipinas mao ang Philippine Commission Act No. 648 nga gipatuman sa Kongreso sa US . Ang batas na ito ay nagpahintulot sa Gobernador ng Sibil na magreserba para sa mga layuning pampublikong sibil, at mula sa pagbebenta o pag-areglo, anumang bahagi ng pampublikong domain na hindi naaangkop ng batas para sa mga espesyal na layunin ng publiko. Kini nga aksyon nagtugot sa Gobernador sa Sibil nga magreserba alang sa mga katuyoan sa publiko nga sibil, ug gikan sa pagbaligya o pag-areglo, bisan unsang bahin sa domain sa publiko nga wala magamit sa balaod alang sa espesyal nga katuyoan sa publiko. Isang kabuuan ng walong pambansang reserba ang naitatag noong Hulyo 26, 1904 alinsunod sa batas na ito. Adunay kinatibuk-an nga walo ka nasyunal nga reserba ang natukod kaniadtong Hulyo 26, 1904 subay sa kini nga balaod. Ito ang: Lamao Forest Reserve sa Bataan , Mariquina Reserve sa Rizal , Angat River Reserve sa Bulacan , Caliraya Falls Reserve sa Laguna , La Carlota Reserve sa Negros Occidental , San Ramon Reserve sa Zamboanga , Magalang Reserve sa Pampanga , at Hacienda San Antonio sa Isabela . Kini ang mga: Lamao Forest Reserve sa Bataan , Mariquina Reserve sa Rizal , Angat River Reserve sa Bulacan , Caliraya Falls Reserve sa Laguna , La Carlota Reserve sa Negros Occidental , San Ramon Reserve sa Zamboanga , Magalang Reserve sa Pampanga , ug Hacienda San Antonio sa Isabela . Sa parehong taon, ang Forest Act of 1904 ( Act No. 1148 ) ay pinagtibay na nagpalawak ng saklaw ng mga protektadong lugar sa Pilipinas. Sa samang tuig, ang Forest Act of 1904 ( Act No. 1148 ) gisagop nga nagpalapad sa sakup sa mga protektadong lugar sa Pilipinas. Kabilang sa una sa gayong mga taglay na kagubatan ng bundok na ipinahayag ay ang Mount Maquiling idineklara noong Nobyembre 21, 1910. Lakip sa una sa mga reserba sa lasang sa bukid nga gideklara mao ang Mount Maquiling nga gipahayag kaniadtong Nobyembre 21, 1910. Noong Pebrero 1, 1932, ipinatupad ang National Parks Act ( Act No. 3195 ) na pormal na itinatag ang sistemang pambansang parke sa bansa. Niadtong Pebrero 1, 1932, ang National Parks Act ( Act No. 3195 ) gipatuman nga pormal nga natukod ang nasudnong sistema sa mga parke sa nasud. Ang Mount Arayat ay naging unang pambansang parke sa Pilipinas na itinatag noong Hunyo 27, 1933 kasunod ng kilos na ito. Ang Mount Arayat nahimo nga una nga nasyonal nga parke sa Pilipinas nga gitukod kaniadtong Hunyo 27, 1933 subay sa kini nga aksyon. Ang isang serye ng mga kilos at batas ay naipasa sa susunod na mga dekada na naglalayong lalo pang palakasin ang mga patakarang ito, kasama na ang Revised Forestry Code of 1975 ( Presidential Decree No. 705 ) at Forest Administrative Order No. 7. Usa ka sunud-sunod nga mga aksyon ug mga balaod ang gipasa sa sunod nga mga dekada nga nagtumong sa dugang nga pagpalig-on sa kini nga mga palisiya, lakip ang Revised Forestry Code of 1975 ( Presidential Decree No. 705 ) ug Forest Administrative Order No. 7. Kasunod ng 1987 Constitution , ang National Integrated Ang Protektadong Mga Area Act Act ay naipatupad na higit na nagpahusay sa pangangasiwa at pag-uuri ng mga protektadong lugar, at pinalawak ang mandato ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman sa pagpapatupad ng mga probisyon nito. Pagsunod sa 1987 Constitution , National National Integrated Gipanalipdan ang mga Proteksyon nga Mga Lugar nga Mga System Act nga dugang nga nagpalambo sa administrasyon ug pagklasipikar sa mga lugar nga gipanalipdan, ug gipalapdan ang mando sa Departamento sa Kalikupan ug Mga Kapanguhaan sa Yuta sa pagpatuman sa mga probisyon niini. Ang mga protektadong lugar sa Pilipinas ay sumasaklaw sa 40,700 square square (15,700 sq mi) ng mga terrestrial area at 13,800 square kilometers (5,300 sq mi) ng mga marine area. Ang mga protektadong mga lugar sa Pilipinas gilangkuban sa 40,700 square kilometros (15,700 sq mi) sa mga terestrial nga lugar ug 13,800 square kilometros (5,300 sq mi) sa mga lugar sa dagat. Pinamamahalaan sila ayon sa mga sumusunod na pag-uuri na inilarawan sa Seksyon 4 ng National Integrated Protected Areas System Act of 1992 (NIPAS Act). Gipadumala sila sumala sa mga musunod nga klasipikasyon nga gihubit sa Seksyon 4 sa National Integrated Protected Areas System Act of 1992 (NIPAS Act). Namamahala sa katawan Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman ng Pamahalaang Munisipal ng Sablayan Nagamandong lawas Kagawaran sa Kalikupan ug Kagamhanan sa Kalibutan sa Kagamhanan sa lungsod sa Sablayan Ang Apo Reef ay isang coral reef system sa Pilipinas na matatagpuan sa kanlurang tubig ng lalawigan ng Occidental Mindoro sa Mindoro Strait . Ang Apo Reef usa ka sistema sa coral reef sa Pilipinas nga nahimutang sa kasadpang katubigan sa lalawigan sa Occidental Mindoro sa Selat Mindoro . Saklaw ang 34 square square (13 sq mi), ito ay itinuturing na pangalawa-pinakamalaking magkakaibang coral reef system sa buong mundo, at ito ang pinakamalaking sa bansa. Naglangkob sa 34 square square (13 sq mi), kini giisip nga ikaduha sa labing kadaghan nga nagkadaghan nga coral reef system sa kalibutan, ug kini ang pinakadako sa nasud. Ang bahura at ang mga nakapalibot na tubig ay mga protektadong lugar sa bansa na pinangangasiwaan bilang Apo Reef Natural Park (ARNP). Ang bahura ug ang naglibot nga tubig niini mga protektadong mga lugar sa nasud nga gidumala ingon Apo Reef Natural Park (ARNP). Ito ay isa sa mga kilalang kilala at pinakatanyag na mga site ng pagsisid sa bansa. Kini usa sa labing nailhan ug labing inila nga mga dive site sa nasud. Nakalista ito sa listahan ng pansamantala para sa UNESCO World Heritage Sites . Gilista kini sa lista sa tentative alang sa UNESCO World Heritage Sites . Ang Apo Reef ay matatagpuan sa paligid ng 15 nautical miles (28 km; 17 mi) kanluran ng pinakamalapit na baybayin ng isla ng Mindoro ng Pilipinas . Makita ang Apo Reef mga 15 ka nautical miles (28 km; 17 mi) sa kasadpan sa labing duol nga baybayon sa isla sa Mindoro sa Pilipinas . Nahiwalay ito mula sa pangunahing isla ng Apo East Pass ng Mindoro Strait. Nahimulag kini gikan sa punoan nga isla pinaagi sa Apo East Pass sa Selat sa Mindoro. Pulitikal, ang bahura ay nasa loob ng nasasakupang hurisdiksyon ng Lalawigan ng Occidental Mindoro sa Rehiyon IV-B ng Pilipinas at mas tumpak ng munisipalidad ng Sablayan . Politikal, ang baho nahimutang sa sulod sa hurisdiksyon sa Lalawigan ng Occidental Mindoro sa Rehiyon IV-B sa Pilipinas ug mas tukma sa Munisipyo sa Sablayan . Ang mga aktibidad sa turismo ay pinamamahalaan ng lokal na pamahalaan ng Sablayan at ang lokal na tanggapan ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman (DENR). Ang mga kalihokan sa turismo nga gidumala sa lokal nga gobyerno sa Sablayan ug lokal nga opisina sa Department of Environment and Natural Resources (DENR). Ang Apo Reef ay humigit-kumulang isang tatsulok na coll atoll formation na humigit-kumulang na 26 kilometro (16 mi) mula sa hilaga hanggang timog tip, at 20 kilometro (12 mi) mula sa silangan hanggang kanluran. Ang Apo Reef halos usa ka trianggulo nga pag-atop sa koral nga hapit mga 26 kilometros (16 mi) gikan sa amihanan ngadto sa tumoy sa habagatan, ug 20 kilometros (12 mi) gikan sa silangan hangtod sa kasadpan. Ito ay pinaghihiwalay ng dalawang mga sistema ng laguna, ang hilaga at timog laguna na kung saan ay nakatali sa pamamagitan ng makitid na mga platform ng bahura. Gibulag kini sa duha nga mga sistema sa laguna, ang amihanan ug habagatan nga laguna nga nahigot sa pig-ot nga mga platform sa mga bahura. Ito ay isang 34 square square (13 sq mi) halos tatsulok na hilaga at timog na tulad ng mga reef na pinaghiwalay ng isang malalim na channel na bukas sa kanluran. Kini usa ka 34 square square (13 sq mi) hapit triangular nga amihanang ug southern ugoll nga mga reef nga gibulag sa usa ka lawom nga kanal nga bukas sa kasadpan. Ang channel ay tumatakbo sa silangan patungo sa kanluran mula 1.8 hanggang 30 metro (5 ft 11 hanggang 98 ft 5 in) malalim na may isang mabuting puting buhangin sa ilalim, maraming mga buntot at mga patch ng branching corals sa ilalim ng malalim na asul na tubig. Ang channel nagdagan sa silangan hangtod sa kasadpan gikan sa 1.8 hangtod 30 metros (5 ft 11 hangtod 98 ft 5 sa) lawom nga adunay usa ka maayong puting balas sa ilawom sa balas, daghang mga bungdo ug mga patch sa mga branching corals sa ilawom sa lawom nga asul nga tubig. Ang hilaga laguna ay isang nakapaloob na tatsulok na coral reef platform na bahagyang nakalantad sa panahon ng mababang pag-agos. Ang amihanan nga laguna usa ka sulud nga trianggulo nga coral reef platform nga bahin nga nahayag sa panahon sa pag-ulan. Ito ay medyo mababaw na may lalim na mga 2-10 metro (6 ft 7 in-32 ft 10 in). Kini medyo mabaw nga giladmon sa mga 2-10 metros (6 ft 7 sa Ð 32 ft 10 sa). Habang ang timog sa timog ay isang baligtad na tatsulok na platform ng koral na nakapaloob sa dalawang panig at lalim na halos 30 metro (98 piye). Samtang ang lagoon sa habagatan usa ka baligya nga trianggulo nga koral nga plataporma nga gitaod sa duha ka kilid ug giladmon mga 30 metros (98 piye). Gayundin, ang bahura ng apog at coralline buhangin sa silangan at timog-silangan na panig ay nangingibabaw sa lugar. Ingon usab, ang lim-aw sa lim-aw ug coralline nga balas sa silangan ug habagatan-sidlakang mga kilid nga naggahum sa lugar. Ang pangunahing tampok na heograpiya ng Apo Reef ay nalubog, ngunit ang tatlong isla ay minarkahan ito sa ibabaw: ang Apo Island, Apo Menor (lokal na kilala bilang Binangaan ) at Cayos del Bajo ("Mga Susi ng bangko", lokal na kilala bilang Tinandak ). Ang panguna nga bahin sa geograpiya sa Apo Reef nalunod, apan tulo nga mga isla ang namarkahan kini sa nawong: ang Apo Island, Apo Menor (lokal nga nailhan nga Binangaan ) ug Cayos del Bajo ("Mga yawe sa bangko", lokal nga nailhan nga Tinawo ). Mula nang ideklara ang patakaran ng "no-take-zone" sa Apo Reef Natural Park noong 2007, ang mga protektadong tauhan ng lugar at mga miyembro lamang ng Task Force MARLEN (Marine at Apo Reef Law Enforcement for Nature), na tungkulin na ipatupad ang proteksyon at pangangalaga magtrabaho sa parke, mananatili sa protektadong lugar sa lingguhan na paglilipat. Sukad nga gideklarar ang "no-take-zone" nga palisiya sa Apo Reef Natural Park kaniadtong 2007, ang mga protektadong mga personahe sa lugar ug mga myembro lamang sa Task Force MARLEN (Marine and Apo Reef Law Enforcement for Nature), kinsa gitahasan nga ipatuman ang pagpanalipod ug pagpreserba pagtrabaho sa parke, magpabilin sa luwas nga lugar sa matag semana nga pagbalhin. Ang pinakamalaking isla sa Apo Reef at may parola, puting beach, laguna, bakawan, at mga pormasyong karstic rock. Ang pinakadako nga isla sa Apo Reef ug adunay parola, puti nga baybayon, laguna, bakawan, ug mga porma sa karstic rock. Hindi malito sa Apo Island sa timog lamang ng Dumaguete, Negros Oriental. Dili malibog sa Isla sa Apo sa habagatan sa Dumaguete, Negros Oriental. Ang pinakamalaking ay ang Apo Island sa 22 ektaryas (54 ektarya) na may mga bakawan at halaman sa beach. Ang kinadak-an mao ang Apo Island sa 22 hektaryas (54 ektaryas) nga may bakawan ug tanum sa baybayon. Ang bahura na nakapaligid sa isla ay umaabot sa 0.80 kilometro ( 1 Ú 2 mi) sa mga lugar. Ang bahura nga naglibot sa isla miabot hangtod sa 0.80 kilometros ( 1 Ú 2 mi) sa mga lugar. Sa labas ng lagoonal bakawan sa silangang at timog na panig ng Apo Island, ang lupa ay sandy-to-sandy loam na mas kaunti sa mga partidong ulok at luad. Sa gawas sa lagoonal nga bakawan sa silangang ug habagatang bahin sa Apo Island, ang yuta usa ka buhangin nga balas nga dili kaayo sa mga partikulo nga gahi ug yutang kulonon. Sa kabilang banda, ang mga lagoonal bakawan ay may sandy loam upang maging ground loam ground, underlain sa pamamagitan ng mga decomposed residue ng halaman o magaspang na mga materyales. Sa laing bahin, ang mga lagoonal nga bakawan adunay usa ka sandy loam aron mahugawan ang yuta nga tanum nga yuta, ilalom sa decomposed nga mga salin sa tanum o baga nga mga materyales. Ang Apo Island ay nahihiwalay mula sa Apo Reef ng isang makitid at malalim na channel. Ang Apo Island gibulag gikan sa Apo Reef pinaagi sa usa ka pig-ot, lawom nga kanal. Ang isla ay halos 23 nautical miles (43 km; 26 mi) mula sa Mindoro at mga 20 nautical miles (37 km; 23 mi) mula sa Nanga at Tara Islands, ang pinakamalapit sa mga isla sa Busuanga Island sa kanlurang bahagi ng Mindoro Strait . Ang isla mga 23 nautical miles (43 km; 26 mi) gikan sa Mindoro ug mga 20 nautical miles (37 km; 23 mi) gikan sa Nanga ug Tara Islands, ang labing duol sa mga isla sa Busuanga Island sa kasadpang bahin sa Mindoro Strait . Ang Apo Reef Light , na matatagpuan sa hilagang-silangang bahagi ng isla, ay nagbabala sa barko tungkol sa lokasyon ng peligro na ito sa pag-navigate. Ang Apo Reef Light , nga nahimutang sa amihanan-amihanang bahin sa isla, gipasidan-an ang barko bahin sa peligro sa kini nga peligro. Ang isla ay matatagpuan sa isang dalawa at kalahating oras na pag-navigate sa 240 mula sa Sablayan sa pamamagitan ng pump boat (banka). Ang isla nahimutang sa duha ug tunga ka oras nga pag-navigate sa 240 gikan sa Sablayan pinaagi sa pump boat (banka). Ang isla ay nagtataglay ng isang permanenteng base ranger na sinusubaybayan ang pambansang parke. Ang isla nagbutang usa ka permanente nga baso nga ranger nga nagbantay sa nasudnon nga parke. Ang isang administratibong desk ay kinokolekta ang mga bayarin sa kapaligiran. Usa ka desk sa administrasyon ang pagkolekta sa bayranan sa kalikopan. Posible na manatili magdamag sa mga tolda na napapailalim sa ilang mga kundisyon. Posible nga magpabilin nga magdugay sa mga tolda nga adunay kondisyon. Ang mga limitadong kagamitan ay magagamit sa baybayin upang maprotektahan ang marupok na ekosistema ng isla. Limitado kaayo nga mga pasilidad ang magamit sa baybayon aron mapanalipdan ang delikado nga ekosistema sa isla. Ang Apo Menor Island ay ang pangalawang pinakamalaking isla sa Apo Reef at pangunahing binubuo ng mga bato. Ang Apo Menor Island mao ang ikaduha nga labing dako nga isla sa Apo Reef ug panguna nga gilangkuban sa mga bato. Ang Apo Menor ay matatagpuan malapit sa kanluran ng Apo Reef, mga 2.4 kilometro (1.5 mi) sa silangan ng Apo Island. Ang Apo Menor nahimutang duol sa kasadpang tumoy sa Apo Reef, mga 2.4 kilometros (1.5 mi) sidlakan sa Apo Island. Ito ay isang mabatong isla ng apog na may medyo maliit na pananim. Kini usa ka batoon nga isla sa limestone nga adunay gamay nga tanum. Ang Cayos del Bajo ay mga flat coralline rock formations na walang mga halaman sa hilagang lagoon malapit sa silangang gilid ng bahura. Ang Cayos del Bajo mga patag nga pormang bato sa coralline nga walaÕy tanum sa amihanang lagoon duol sa sidlakang ngilit sa bahura. Sa mababang pag-agos, maraming maliliit na bato ang natutuyo sa bahura, lalo na sa tabi ng hilaga nito. Sa mubu nga pag-agos, daghang gagmay nga mga bato ang uga sa bahura, labi na sa amihanan nga kilid niini. Ang pangunahing aktibidad ng reef ay nauugnay sa kalidad ng tubig sa ilalim ng dagat. Ang panguna nga kalihokan sa reef adunay kalabutan sa kalidad sa ilawom sa dagat. Ang scuba diving at snorkeling sa Apo Reef area ay natatangi dahil sa kalidad ng flora, fauna at kalinawan ng tubig at puting buhangin. Ang pagbaon sa eskuba ug pag-snorkeling sa lugar sa Apo Reef nga talagsaon tungod sa kalidad sa flora, fauna ug pagklaro sa tubig ug puti nga balas. Maraming mga species ang maaaring sundin sa malalim o mababaw na tubig partikular, mga pating, higanteng napoleon, at manta ray. Daghang mga lahi ang makit-an sa lawom o mabaw nga tubig sa partikular, mga iho, mga higante nga napoleon, ug mga silaw sa manta. Kasaysayan ng konserbasyon Kasaysayan sa konserbasyon Ang Apo Reef ay isang protektadong lugar ng Pilipinas na inuri bilang isang parke ng Likas na sumasaklaw sa 274.69 square square (106.06 sq mi). Ang Apo Reef usa ka panalipod nga lugar sa Pilipinas nga giklasipikar nga usa ka Natur park nga adunay 274.69 square square (106.06 sq mi). Sa kabuuang lugar, 157.92 square kilometers (60.97 sq mi) ay binubuo ng Apo Reef Natural Park habang ang natitirang 116.77 square kilometers (45.09 sq mi) ay bumubuo ng isang buffer zone na nakapaligid sa protektadong lugar. Sa kinatibuk-ang lugar, 157.92 square kilometros (60.97 sq mi) nga gilangkuban sa Apo Reef Natural Park samtang ang nahabilin nga 116.77 square kilometers (45.09 sq mi) naglangkob sa usa ka buffer zone nga naglibot sa protektadong lugar. Bago ang pagdeklara nito bilang isang protektadong lugar, si Apo Reef ay paunang opisyal na idineklara bilang isang "Marine Park" ni noon pangulo ng Pilipinas na si Ferdinand Marcos noong 1980. Sa wala pa ang pagdeklarar nga usa ka lugar nga protektado, ang Apo Reef unang opisyal nga gideklarar nga "Marine Park" ni kanhi presidente sa Pilipinas Ferdinand Marcos kaniadtong 1980. Sinundan ito ng lokal na pamahalaan ng Sablayan na nagdeklara ng reef ng isang espesyal na "Tourism Zone at Marine Reserve "makalipas ang tatlong taon. Gisundan kini sa lokal nga gobyerno sa Sablayan nga nagdeklara sa reef nga usa ka espesyal nga "Tourism Zone ug Ang Reserve Reserve "tulo ka tuig ang milabay. Noong 1996, ang buong bahura ay idineklarang protektado ng natural na parke ni dating Pangulong Fidel Ramos . Niadtong 1996, ang tibuuk nga reef gideklarar nga panalipod nga natural park ni kanhi presidente Fidel Ramos . Noong 2006, ang Protected Areas and Wildlife Bureau ng Philippine Department of Environment and Natural Resources ay nagsumite ng reef sa UNESCO World Heritage Center para isaalang-alang bilang World Heritage Site . Kaniadtong 2006, ang Protected Areas and Wildlife Bureau sa Philippine Department of Environment and Natural Resources gisumite ang bahura sa UNESCO World Heritage Center alang sa konsiderasyon isip usa ka World Heritage Site . Kasunod ng isang survey ng lokal na kabanata ng World Wide Fund for Nature , ang pangingisda sa loob ng bahura ay ipinagbawal ng pamahalaan ng Pilipinas noong Setyembre 2007. Pagkahuman sa usa ka survey sa lokal nga kapitulo sa World Wide Fund for Nature , ang pagpangisda sa sulod sa bahura gidili sa gobyerno sa Pilipinas kaniadtong Septyembre 2007. Ang parke ng dagat ay binuksan para sa mga turista upang makatulong na makabuo ng pondo para sa proteksyon nito. bilang magbigay ng alternatibong kabuhayan para sa daan-daang mga mangingisda sa lugar. Ang parke sa dagat giablihan alang sa mga turista aron matabangan ang paggana og pondo alang sa pagpanalipod niini ingon nga paghatag usa ka alternatibo nga panginabuhi alang sa gatusan ka mga mangingisda sa lugar. Lahat ng mga taong nag-access sa Apo Reef ay kailangang magbayad ng isang bayad sa kapaligiran. Ang tanan nga mga tawo nga naka-access sa Apo Reef kinahanglan magbayad sa bayad sa kalikopan. Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Balinsasayao Twin Lakes Natural Park Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Balinsasayao Twin Lakes Natural Park Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Balinsasayao Twin Lakes Natural Park Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Balinsasayao Twin Lakes Natural Park Ang Balinsasayao Twin Lakes Natural Park ay isang natural na parke sa Pilipinas na nakapaligid sa Lake Balinsasayao at Lake Danao sa lalawigan ng Negros Oriental , 14.5 kilometro (9.0 mi) kanluran ng Dumaguete . Ang Balinsasayao Twin Lakes Natural Park usa ka natural nga park sa Pilipinas nga naglibot sa Lake Balinsasayao ug Lake Danao sa lalawigan sa Negros Oriental , 14.5 kilometros (9.0 mi) sa kasadpan sa Dumaguete . Saklaw nito ang isang 8,016.05 ektarya (19,808.1 ektarya), na may taas na mula 830 hanggang 846 metro (2,723 hanggang 2,776 piye). Naglangkob kini sa usa ka lugar nga 8,016.05 ektarya (19,808.1 ektarya), nga may gitas-on nga gikan sa 830 hangtod 846 metros (2,723 hangtod 2,776 p). Ang parke ay matatagpuan sa saklaw ng Mount Talinis , na kilala rin bilang Cuernos de Negros, sa katimugang bahagi ng Negros Island , at sumasaklaw sa mga munisipalidad ng Valencia , Sibulan at San Jose. Ang parke nahimutang sa range sa Mount Talinis , naila usab nga Cuernos de Negros, sa habagatang bahin sa Negros Island , ug naglibot sa mga munisipyo sa Valencia , Sibulan ug San Jose. Ipinahayag na isang protektadong lugar noong 2000. Gipahayag nga kini usa ka panalipod nga lugar kaniadtong 2000. Ang Lakes Balinsasayao at Danao ay dalawang maliit na lawa ng crater na pinaghiwalay ng isang makitid na tagaytay ng bundok sa isang bulwagan na napapalibutan ng Mount Guintabon sa kanluran, Mount Balinsasayao sa silangan, Mount Kalbasaan sa hilaga, at Mount Mahungot sa timog. Ang Lakes Balinsasayao ug Danao mao ang duha ka gagmay nga linaw sa crater nga gibulag sa usa ka pig-ot nga tagaytay nga bukid sa usa ka hallow nga gilibot sa Mount Guintabon sa kasadpan, ang Mount Balinsasayao sa silangan, ang Mount Kalbasaan sa amihanan, ug ang Mount Mahungot sa habagatan. Ang mga ito ay matatagpuan sa silangang dalisdis ng saklaw ng bundok ng Talinis na kung saan ay bulkan na nagmula. Nahimutang sila sa sidlakang bakilid sa bukid sa Talinis nga bulkan nga nagsugod. Ang Lawa Balinsasayao ay may isang lugar na pang-ibabaw na 76 hectares (190 ektarya) at maximum na lalim na halos 90 metro (300 piye). Ang Lawa Balinsasayao adunay lugar nga pang-ibabaw nga 76 ektaryas (190 ektaryas) ug maximum nga giladmon sa palibot nga 90 metros (300 piye). Ang mas maliit na Lake Danao, sa kabilang banda, ay may isang lugar ng ibabaw na may 30 ektarya (74 ektarya) at maximum na lalim na halos 58 metro (190 p). Ang mas gamay nga Lake Danao, sa pikas bahin, adunay sulud nga sulud nga adunay 30 ka ektarya (74 ektaryas) ug maximum nga giladmon mga 58 metros (190 p). Ang kambal na lawa at ang mga nakapaligid na pangunahing at pangalawang kagubatang dipterocarp ay nagsisilbing waterhed para sa southern Negros Oriental. Ang kambal nga mga linaw ug ang naglibot nga panguna ug sekundaryong kalasangan nga dipterocarp nagsilbing katubigan alang sa habagatang Negros Oriental. Naglalaman ito ng mga headwaters ng limang pangunahing mga sistema ng ilog lalo na, ang Amlan, Ayuquitan, Hinotongan, Okoy at Cauitan na nagbibigay ng mga kinakailangan sa tubig at patubig ng mga pamayanan ng mababang lugar. Naglangkob kini sa mga ulohan sa lima ka mga dagkong sistema sa sapa sama sa, ang Amlan, Ayuquitan, Hinotongan, Okoy ug Cauitan nga mga sapa nga naghatag mga kinahanglanon sa tubig ug irigasyon sa mga komunidad sa kapatagan. Naglalaman din ang parke ng isang bahagi ng 133,000-ektarya (330,000-acre) Negros Geothermal Reservation ng Philippine National Oil Company (ngayon Energy Development Corporation ) na nagbibigay ng pangangailangan sa enerhiya para sa Dumaguete at southern Negros. Naglangkob usab ang parke sa usa ka bahin sa 133,000-hektaryas (330,000-acre) Negros Geothermal Reservation sa Philippine National Oil Company (karon Energy Development Corporation ) nga naghatag mga kinahanglanon sa enerhiya alang sa Dumaguete ug habagatang Negros. Ang Balinsasayao natural park ay isang mahalagang lugar ng ibon na sumusuporta sa hindi bababa sa 114 na species ng avifauna kabilang ang critically endangered Negros dumudugo-puso at Visayan na may kulubot na sungay , at iba pang mga namamatay na ibon tulad ng Negros beled babbler , flame-templed babbler , Japanese night heron and white -kulong na flycatcher ng jungle . Ang Balinsasayao natural nga parke mao ang usa ka importante nga langgam nga dapit nga uloabaga sa labing menos 114 avifauna sakop sa henero nga lakip na sa kritikal nameligro Negros pagdugo-kasingkasing ug Visayan kunot kalaw , ug uban pang mga endangered nga mga langgam sama sa Negros kinudlisan tabian , siga-templed tabian , mga Hapon sa gabii lapay ingon ug puti -usa nga flycatcher sa kalasangan . Sinusuportahan din nito ang isang makabuluhang populasyon ng pato ng Pilipinas , nakita ang imperyal-kalapati , rufous-lored kingfisher , Visayan hornbill , puting may pakpak na cuckooshrike ,celestial monarch , streaked reed-warbler , ashy-breasted flycatcher , Visayan flowerpecker at Philippine cockatoo . Gisuportahan usab niini ang usa ka makahuluganon nga populasyon sa itik sa Pilipinas , nakita nga imperyal-kalapati , rufous-lored kingfisher , Visayan hornbill , white-winged cuckooshrike ,celestial monarch , straked reed-warbler , ashy-breasted flycatcher , Visayan flowerpecker ug Philippine cockatoo . Hindi bababa sa 27 na mga species ng mammalian ay naitala din sa lugar tulad ng mga endangered at endemic na Philippine spotted deer , Visayan warty pig , Visayan leopard cat , Negros shrew at malaking fruit bats tulad ng Pilipina na hubad na likuran ng prutas , Philippine tube-nosed fruit bat , higanteng gintong-nakoronahan na lumilipad na fox at maliit na gintong-mantle na lumilipad na fox . Dili mokubos sa 27 ka mga mammalya nga hayop usab ang na-dokumentado sa lugar sama sa nameligro ug endemic nga Pilipinas nga nakit-an nga usa , usa ka baboy nga baboy nga Visayan , Visayan leopard cat , Negros shrew ug daghang mga prutas sama sa Pilipinas nga hubo nga bulok nga prutas , Pilipinong tubo-nosed nga bunga bat , higanteng bulawan nga nakoronahan nga nagalupad nga fox ug gamay nga giputos nga bulawan nga nagpangidlap . Ang natural na park kasama ang bahagi ng Bitukang Manok ng Pan-Philippine Highway Ang natural nga parke sa daplin sa Bitukang Manok nga bahin sa Pan-Philippine Highway Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Bicol Natural ParkMapa na nagpapakita ng lokasyon ng Bicol Natural Park Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Bicol Natural ParkMapa nga nagpakita sa lokasyon sa Bicol Natural Park Ang Bicol Natural Park ay isang protektadong lugar ng Pilipinas na matatagpuan sa Rehiyong Bicol ng katimugang Luzon . Ang Bicol Natural Park usa ka panalipod nga lugar sa Pilipinas nga nahimutang sa Rehiyon sa Bicol sa habagatang Luzon . Ito ay naglalakad sa bulubunduking hangganan sa pagitan ng mga lalawigan ng Camarines Norte at Camarines Sur sa hilagang interior ng Bicol Peninsula . Nag-agi kini sa bukirong utlanan tali sa mga probinsya sa Camarines Norte ug Camarines Sur sa amihanang interior sa Bicol Peninsula . Una nang idineklara bilang isang pambansang parke na sumasakop sa 4,225 ektarya (10,440 ektarya) noong 13 Pebrero 1934 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 657 ni Gobernador Heneral Frank Murphy , ang Bicol National Park ay kalaunan ay pinalawak sa kasalukuyang lugar na 5,201 ektarya (12,850 ektarya) sa pamamagitan ng mga susog na ginawa sa Ang Proklamasyon Blg 655 na nilagdaan ni Pangulong Manuel Luis Quezonnoong ika-23 ng Disyembre 1940. Una nga gideklara isip usa ka nasudnon nga parke nga naglangkob sa 4,225 ka ektarya (10,440 ektarya) kaniadtong 13 Pebrero 1934 pinaagi sa Proklamasyon Numero 657 ni Gobernador Heneral Frank Murphy , ang Bicol National Park sa ulahi gipaabot sa karon nga lugar nga 5,201 ka ektarya (12,850 ektarya) pinaagi sa mga pagbag-o nga gihimo sa Ang Proklamasyon No. 655 nga gipirmahan ni Presidente Manuel Luis Quezonkaniadtong 23 Disyembre 1940. Ang lugar ay naihirang bilang isang natural na parke noong 29 Disyembre 2000 ayon sa Proklamasyon Blg 43 ni Pangulong Joseph Estrada . Ang lugar giila usab ingon usa ka natural nga parke kaniadtong 29 Disyembre 2000 pinaagi sa Proklamasyon Blg 43 ni Presidente Joseph Estrada . Ang Bicol Natural Park ay kumakalat sa mga munisipalidad ng Camarines Norte ng Basud at Mercedes , at mga munisipalidad ng Camarines Sur ng Sipocot at Lupi . Ang Bicol Natural Park mikaylap sa mga lungsod sa Camarines Norte sa Basud ug Mercedes , ug mga lungsod sa Camarines Sur sa Sipocot ug Lupi . Matatagpuan ito sa taas na 536 metro (1,759 piye) sa itaas ng antas ng dagat na hangganan ng Ilog Tuaca sa hilaga, ang mga lupang pang-agrikultura ng Sipocot at Lupi sa timog, ang mga ilog Tuaca at Pulantuna sa kanluran, at ang mga kagubatan ng Mercedes sa silangan. Kini nahimutang sa usa ka gitas-on nga 536 metros (1,759 p) ibabaw sa lebel sa dagat nga gigapos sa Tuaca River sa amihanan, mga yuta sa agrikultura sa Sipocot ug Lupi sa habagatan, ang mga Tuaca ug Pulantuna nga mga sapa sa kasadpan, ug ang kalasangan sa Mercedes sa silangan. Matatagpuan ang mga 330 kilometro (210 mi) timog-silangan mula sa Maynila , ang parke ay kilalang-kilala para sa Bitukang Manok , isang paikot-ikot na kalsada sa pamamagitan ng parke na bumubuo ng bahagi ng Pan-Philippine Highway (AH26) hanggang Nagaat Legazpi , ang pinakamalaking lungsod ng rehiyon. Nahimutang ang mga 330 kilometros (210 mi) sa habagatang-silangan gikan sa Manila , ang parke naila sa Bitukang Manok , usa ka alimpulos nga agianan sa parke nga nahimo nga bahin sa Pan-Philippine Highway (AH26) hangtod sa Nagaug Legazpi , ang kinadak-ang mga lungsod sa rehiyon. Ang parke ay tumawid ng limang mga ilog at labing-isang creeks na walang laman sa Bicol River . Ang parke gitabok sa lima ka mga suba ug onse ka mga sapa nga walay sulod sa Bicol River . Naglalaman ito ng likas na swimming pool, mga lugar ng piknik, parke at mga lugar ng kamping, natural na mga landas, pabalik ng mga kanlungan, at botanikal at zoological hardin. Naglangkob kini sa natural nga mga pool pool, mga piknik nga lugar, mga parke ug mga lugar sa kamping, mga natural nga agianan, mga pinuy-anan sa nasud, ug mga tanaman sa botanikal ug zoological. Ang ilang mga pag-aayos ay mayroon din sa loob ng hangganan ng parke na may populasyon na kabuuang 9,802 noong 1991, ang pinakamalaking bilang Tuaca at San Pascual sa Basud, Tible, Aldezar & Banban sa Sipocot, at Sooc, San Jose & Napolidan sa Lupi. Ang pipila ka mga puy-anan usab adunay sulod sa utlanan sa parke nga adunay populasyon nga total nga 9,802 kaniadtong 1991, ang pinakadako mao ang Tuaca ug San Pascual sa Basud, Tible, Aldezar & Banban sa Sipocot, ug Sooc, San Jose & Napolidan sa Lupi. Sakop ng parke ang higit sa tatlumpung porsyento ng kabuuang lowland rainforest area na natitira sa Pilipinas. Ang parke naglangkob sa kapin sa katloan nga porsyento sa kinatibuk-ang lugar nga low rain rainestest nga nahabilin sa Pilipinas. Binubuo ito ng 741 ektarya (1,830 ektarya) ng kagubatan ng birhen, 1,321 ektarya (3,260 ektarya) ng nalalabi na kagubatan at 412 hectares (1,020 ektarya) ng nakatanim na kagubatan. Kini gilangkuban og 741 ka ektarya (1,830 ektarya) nga kalasangan nga ulay, 1,321 ektarya (3,260 ektarya) ang nahabilin nga kalasangan ug 412 nga ektarya (1,020 ektarya) nga gitanum nga kalasangan. Ang parke ay pinangungunahan ng Apitong puno, pati na rin ang yakal , puting Lauan , bagtikan , Guijo , dalingdingan , hagakhak , narig , at red Lauan . Ang parke gi-kontrol sa mga punoan nga apitong , ingon man yakal , puti nga lauan , bagtikan , guijo , dalingdingan , hagakhak , narig , ug pula nga lauan . Sinusuportahan din nito ang mga species ng puno ng palma tulad ng kaong , Albert palm , kawayan at anahaw. Gisuportahan usab niini ang mga klase sa kahoy nga palma sama sa kaong , Albert palm , kawayan nga palma ug anahaw. Ang iba pang mga flora na matatagpuan sa parke ay kamagong , molave , dita , magabuyo , malaikmo , almaciga , leaf leaf , hauili , balobo , catmon , malugai at tibig . Ang ubang mga tanom nga makita diha sa parke nga kamagong , nga tugas , Dita , magabuyo , malaikmo , Almaciga , kasingkasing dahon , hauili , Balobo , Catmon , malugai ug tibig . Ang Bicol Natural Park ay nahaharap sa mga banta mula sa iligal na pag-log , koleksyon ng panggatong, paggawa ng uling at pagkubkob ng tao. Ang Bicol Natural Park nag-atubang sa mga hulga gikan sa iligal nga pagtroso , pagkolekta sa kahoy, paghimo sa uling ug pagkubkob sa tawo. Noong 1992, kasama ang daanan ng National Integrated Protected Areas System Act (NIPAS), isang kabuuang 738 pamilya ang naalis mula sa parke at inilipat sa mga lugar ng resettlement sa Labo at Camarines Sur. Niadtong 1992, uban ang pagpaagi sa National Integrated Protected Areas System Act (NIPAS), usa ka total nga 738 nga pamilya ang gipalayas gikan sa parke ug gibalhin sa mga lugar nga gipuy-an sa Labo ug Camarines Sur. Ang kanilang mga bahay, na matatagpuan karamihan sa kahabaan ng haywey, ay buwag at ang kanilang mga pananim na pananim at bukid ay inabandona. Ang ilang mga balay, nga kadaghanan nakit-an subay sa haywey, gub-on ug gibiyaan ang ilang mga pananum ug umahan. Gayunpaman, ayon sa isang ulat ng 2009 mula sa Kagawaran ng Pang-internasyonal na Pag-unlad ng United Kingdom , ang mga iligal na kasanayan at pag-areglo ay umiiral pa rin at mayroon lamang 7.6 square kilometers (2.9 sq mi) ng mga pabalat sa kagubatan ng parke. Bisan pa, sumala sa usa ka taho sa 2009 gikan sa Department of International Development sa United Kingdom , ang mga iligal nga naandan ug pag-areglo naglungtad pa ug 7.6 square square (2.9 sq mi) sa mga tanaman sa kalasangan sa parke. Noong 2013, Ipinag-utos ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman para sa Rehiyong Bicol ang pagsasara ng parke sa mga aktibidad ng tao na may kabuuang log ban at anti-illegal logging task force na itinatag bilang bahagi ng National Greening Program ng gobyerno. Kaniadtong 2013, ang Department of Environment and Natural Resources alang sa Bicol Region nagmando sa pagsira sa parke sa mga kalihokan sa tawo nga adunay total log ban ug anti-illegal logging task force nga gipahimutang isip bahin sa National Greening Program sa gobyerno. Nilalayon din ng programa na magtanim ng 1.5 bilyong puno mula 2011 hanggang 2016. Tumong usab sa programa ang pagtanum sa 1.5 bilyon nga kahoy gikan 2011 hangtod 2016. Ang parke ay madaling ma-access mula sa Pan-Philippine Highway (AH26) na tumatakbo sa gitna ng parke. Ang parke dali nga ma-access gikan sa Pan-Philippine Highway (AH26) nga nagaagi sa tunga sa parke. Bago buksan ang Andaya Highway noong 2003, ito ang pangunahing haywey na nakakonekta sa Maynila sa Naga at Legazpi pati na rin ang Visayas at Mindanao na dumaraan sa Daet at iba pang mga munisipalidad ng Camarines Norte. Sa wala pa mabuksan ang Andaya Highway kaniadtong 2003, kini ang panguna nga haywey nga nagkonektar sa Maynila sa Naga ug Legazpi ingon man ang Kabisay-an ug Mindanao nga moagi sa Daet ug uban pang mga munisipalidad nga lungsod sa Camarines Norte. Ang parke ay 46 kilometro (29 mi) hilaga mula sa Naga Airport at mga 18 kilometro (11 mi) timog mula sa Daet at Bagasbas Airport . Ang parke adunay 46 kilometros (29 mi) sa amihanan gikan sa Naga Airport ug mga 18 kilometros (11 mi) habagatan gikan sa Daet ug Bagasbas Airport . Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Bongsanglay Natural ParkMapa na nagpapakita ng lokasyon ng Bongsanglay Natural Park Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Bongsanglay Natural ParkMapa nga nagpakita sa lokasyon sa Bongsanglay Natural Park Namamahala sa katawan Kagawaran ng Kapaligiran at Likas na Yaman Nagamandong lawas Kagawaran sa Kalikupan ug Mga Kapanguhaan sa Kalikasan Ang Bongsanglay Natural Park (binaybay din sina Bongsalay at Bujong Sanglay ) ay isang protektadong lugar ng mga kagubatan ng bakawan at tagilid sa Ticao Island sa Bicol Rehiyon ng Pilipinas . Ang Bongsanglay Natural Park (gisulat usab nga Bongsalay ug Bujong Sanglay ) usa ka panalipod nga lugar sa mga bakawan nga kalasangan ug mga kasagbutan sa Ticao Island sa Bicol Rehiyon sa Pilipinas . Ito ay matatagpuan sa munisipalidad ng Batuan sa lalawigan ng isla ng Masbate na sumasaklaw sa isang lugar na 244.72 hectares (604.7 ektarya). Kini nahimutang sa munisipalidad sa Batuan sa lalawigan sa isla sa Masbate nga naglangkob sa usa ka lugar nga 244.72 hectares (604.7 ektaryas). Ang protektadong lugar ay itinatag noong ika-29 ng Disyembre 1981 nang ang lugar na "mula sa Panciscan Point sa Bitos Bay hanggang Bano Sanlay" sa Batuan ay idineklarang isang Mangrove Swamp Forest Reserve sa ilalim ng Proklamasyon Blg. 2152 na nilagdaan ni Pangulong Ferdinand Marcos . Ang nasalipdan nga lugar natukod kaniadtong 29 Disyembre 1981 diin ang lugar nga "gikan sa Panciscan Point sa Bitos Bay hangtod sa Bano Sanlay" sa Batuan gideklara nga Mangrove Swamp Forest Reserve sa ilalum sa Proklamasyon No. 2152 nga gipirmahan ni Presidente Ferdinand Marcos . Noong 2000, nang pirmahan ni Pangulong Joseph Estrada ang Proklamasyon Blg 319, si Bongsanglay ay na-reclassified bilang isang natural na parke alinsunod sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act. Kaniadtong 2000, sa dihang gipirmahan ni Presidente Joseph Estrada ang Proklamasyon Numero 319, si Bongsanglay gi-recassassify ingon usa ka natural nga park subay sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act. Ang Bongsanglay Natural Park ay ang tanging natitirang pangunahing pag-unlad na kagubatan ng bakawan sa Bicol Region dahil ang lahat ng iba pang mga pang-rehiyon na bakawan ay naitanom . Ang Bongsanglay Natural Park mao ra ang nahabilin nga panguna nga kalasangan sa bakawan sa Bicol Region tungod kay ang tanan nga uban pang mga rehiyon sa bakhaw nga nahimo nang usab . Matatagpuan ito sa barangay ng Royroy malapit sa timog na dulo ng Ticao Island ng Biton Bay na nakaharap sa Ticao Pass at corridor ng dagat ng Samar . Nahimutang kini sa barangay sa Royroy duol sa habagatang tumoy sa Ticao Island sa Biton Bay nga nag-atubang sa Ticao Pass ug corridor sa dagat sa Samar . Ang isang maliit na komunidad ng pangingisda ay matatagpuan hindi malayo sa mga bakawan. Usa ka gamay nga komunidad sa pangisda ang makita nga dili layo sa mga bakhaw. Mayroon ding isang 1,000-metro na canopy lakad na naglalakad sa parke para sa pagpatrolya at para sa mga layuning ecotourism . Adunay usab usa ka 1,000-meter nga canopy walk nga magbabag sa parke alang sa pagpatrolya ug alang sa katuyoan sa ecotourism . Ang parke ay nagho-host ng 36 na species ng bakawan na pinangungunahan ng Rhizophora spp. at kung saan kasama rin ang mga species ng Avicennia kung saan ang pinakaluma ay higit sa 125 taong gulang. Ang parke nag-host sa 36 nga mga species sa bakhaw nga gidominar sa Rhizophora spp. ug lakip usab ang mga species nga Avicennia diin ang labing kamagulangan sa edad nga kapin sa 125 anyos. Sinusuportahan din nito ang 68 species ng avifauna, kabilang ang mangrove heron , Pacific reef heron , maliit na egret , libot na whistling duck , puting-putok na kingfisher , paglunok sa Pasipiko , karaniwang emerald dove , zebra kalapati , amethyst brown na kalapati , karaniwang cuckoo , ilog kingfisher , pied triller, grey wagtail , grey-tailed tattler at ang endemic na pato ng Pilipinas . Gisuportahan usab niini ang 68 nga mga species sa avifauna, lakip ang mangrove heron , Pacific reef heron , gamay nga egret , libud-ubay nga whuckling duck , kingfisher nga maputi nga puti , gilamoy sa Pasipiko , sagad nga salampati sa emerald , zebra dove , amethyst brown nga salampati , sagad nga cuckoo , kingfisher sa sapa , pied triller, grey wagtail , gray-tailed tattler ug ang katapusan nga itik sa Pilipinas . Bilang karagdagan, 3 species ng amphibian at 11 species ng reptilya ay napansin din sa parke. Dugang pa, 3 ka mga klase sa amphibian ug 11 nga mga klase sa reptilya ang nakita usab sa parke. Ang Bulusan Volcano Natural Park ay isang 3,673-ektarya (9,080-acre) na protektadong lugar ng rainforest na nakapaligid sa Mount Bulusan sa Pilipinas . Ang Bulusan Volcano Natural Park usa ka 3,673-hektaryas (9,080-acre) nga panalipod nga lugar sa rainforest nga naglibot sa Mount Bulusan sa Pilipinas . Ito ay unang itinalaga bilang isang National Park ng Proklamasyon no. 811 noong Hunyo 7, 1935. Una kini nga gitudlo ingon usa ka National Park pinaagi sa Proklamasyon no. 811 kaniadtong Hunyo 7, 1935. Sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System (NIPAS) ng 1992 na pinamamahalaan ng Kagawaran ng Kapaligiran at Likas na Yaman , ang parke ay na-reclassified bilang isang Natural Park sa pamamagitan ng Proc. 421 noong Nobyembre 27, 2000. Ubos sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) sa 1992 nga gidumala sa Department of the Environment and Natural Resources , ang parke gi-reclassified ingon usa ka Natural Park pinaagi sa Proc. 421 kaniadtong Nobyembre 27, 2000. Nagtatampok ang lugar ng bulkan mismo, Bulusan Lake , ang dalawang iba pang mga bundok na kilala bilang 'Sharp Peak' at 'Hormahan' at Lake Aguingay . Ang lugar adunay bulkan mismo, Bulusan Lake , ang duha pa ka mga bukid nga nailhan nga 'Sharp Peak' ug 'Hormahan' ug Lake sa Aguingay . Ang parke ay nasa timog gitnang bahagi ng Sorsogon Province , southern Luzon , Bicol Region , Philippines , hangganan ng limang munisipyo: Bulusan , Barcelona , Irosin , Juban at Casiguran . Ang parke anaa sa habagatang sentral nga bahin sa Sorsogon Province , southern Luzon , Bicol Region , Philippines , nahigot sa lima ka lungsod: Bulusan , Barcelona , Irosin , Juban ug Casiguran . Mayroong tatlong pangunahing mga taluktok sa parke - ang aktibong Bulusan na Bulusan , ang pinakamataas, na kung saan ay nailalarawan sa pamamagitan ng maraming malalim na mga bangin at kuweba - Sharp Peak, at ang bundok na tinatawag na Hormahan. Adunay tulo ka mga punoan nga taluktok sa parke - ang aktibo nga Bulusan nga Bulusan , ang labing taas, nga gihulagway sa daghang lawom nga mga pangpang ug mga langub - Sharp Peak, ug ang bukid nga gitawag Hormahan. Ang sentro ng bundok kumplikado ay bumubuo ng isang malawak na kapatagan na paminsan-minsang baha na kilala bilang Lake Aguingay , na nalalanta sa tag-araw. Ang sentro sa bukid komplikado usa ka lapad nga kapatagan nga usahay nabahaan sa nailhan nga Lake Aguingay , nga nag-uga sa ting-init. Ang isa pang lawa sa parke ay ang Lake Bulusan . Ang uban pang linaw sa parke mao ang Lake Bulusan . Ang isang malaking lugar ng kagubatan ay nananatili sa parke, kabilang ang kagubatan sa paligid ng rurok at mababang lupang kagubatan sa mga dalisdis. Usa ka dako nga lugar sa kalasangan ang nagpabilin sa parke, lakip na ang kalasangan sa palibot sa taluktok ug kalasangan nga lasang sa mga bakilid. Ang iba pang mga tirahan ay kinabibilangan ng pangalawang damo, lawa ng tubig-dagat at mga pool, maliliit na pag-areglo at mga hardin sa kanayunan, inabandunang bukid at nabalisa na lupa. uban pang mga puy-anan nag-uban sa ikaduhang tanum, mga linaw sa tubig sa dagat ug mga linaw, gagmay nga mga puy-anan ug mga tanaman sa bukid, gibiyaan nga umahan ug gubot nga yuta. Sinusuportahan ng parke ang mga pangangailangan ng mga kalapit na komunidad sa pamamagitan ng mga produktong kagubatan, tubig, at mga halaga ng libangan. Gisuportahan sa parke ang mga panginahanglan sa mga kasikbit nga komunidad pinaagi sa mga produkto sa kalasangan, pagkalot sa tubig, ug mga kantidad sa kalingawan. Ginagamit ng mga lokal na komunidad ang mas mababang mga dalisdis bilang lupang pang-agrikultura. Gigamit sa mga lokal nga komunidad ang mas ubos nga bakilid nga yuta sa agrikultura. Ito ay mapagkukunan ng tubig para sa maraming mga komunidad at para sa patubig ng nakapalibot na lupang pang-agrikultura, at nagbibigay ito ng likas na proteksyon mula sa mga kalamidad tulad ng mga bagyo at mga baha ng flash. Kini ang gigikanan sa tubig alang sa daghang mga komunidad ug alang sa irigasyon sa palibot nga yuta sa agrikultura, ug naghatag kini natural nga proteksyon gikan sa mga kalamidad sama sa mga bagyo ug pagbaha sa flash. Mga higanteng ferns: ang pinakakaraniwang halaman na matatagpuan sa parke. Mga higanteng ferns: ang kasagarang mga tanum nga nakit-an sa parke. Ang pinakakaraniwang halaman ay ang mga higanteng fern at matataas na puno tulad ng pulang lauan (Shorea teysmanniana), molave __(Vitex parviflora) at marami pang iba. Ang labing kasagaran nga mga tanum mao ang higante nga mga fern ug taas nga mga kahoy sama sa pula nga lauan (Shorea teysmanniana), molave __(Vitex parviflora) ug daghan pa. Iba pang mga species ng halaman kabilang ang mga ground orchids. Ang uban nga mga matang sa tanum lakip ang mga orkid sa yuta. Ang dalawang endemic species ng halaman, ang Prenephrium bulusantum (isang pako) at Schefflera bulusanicum, ay matatagpuan sa lugar. Duha ka matang sa tanum nga endemic, ang Prenephrium bulusantum (usa ka pako) ug Schefflera bulusanicum, nakit-an sa lugar. Ang ilang mga hayop ay nasa lugar, tulad ng babon ng Pilipinas, pato ng Pilipinas, hawk-eagle ng Pilipinas, ulap ng prutas, kalapati, Pilipinas, monitor ng mga butiki, endemikong palaka, ahas, at iba pang mga reptilya. Ang pila ka mga hayop naa sa lugar, sama sa Philippine baboon, duck sa Pilipinas, hawk-eagle sa Pilipinas, ulaw nga bunga sa kalangitan, eagle-owl sa Pilipinas, monitor sa mga butiki, endemikong mga baki, ahas, ug uban pang mga reptilya. Ang kayumanggi ng Pilipinas, mga baboy na baboy at bihirang mga civets ay nakitaan sa lugar noong huling bahagi ng 1980s, bagaman walang ebidensya ng kanilang pag-iral sa parke sa kasalukuyan. Ang brown brown nga usa, mga baboy nga baboy ug talagsa nga mga civets ang nakit-an sa lugar kaniadtong ulahing bahin sa 1980s, bisan kung walaÕy ebidensya sa ilang paglungtad sa parke karon. Sinusuportahan din ng parke ang mga endangered species ng palaka, butiki, bat, snakes at iba pang mga reptilya. Gisuportahan usab sa parke ang mga nameligro nga mga espisye sa baki, butiki, bat, snakes ug uban pang mga reptilya. Habang ang mga likas na tirahan ay tumanggi sa mga nakaraang taon dahil sa malawak na kaingin , mabigat na pangangaso, at pag-aayos ng tao, nagtutulungan ang mga munisipyo lalo na ang Bulusan at Irosin ay sumali sa pagtugon sa mga pagsisikap sa pag-iimbak. Ingon nga ang mga natural nga mga puy-anan na mikunhod sa daghang mga tuig bunga sa daghang kaingin , bug-at nga hunting, ug paghusay sa mga tawo, nagtinabangay ang mga munisipyo labi na ang Bulusan ug Irosin nag- uban sa pagtubag sa mga paningkamot sa pagpreserba. Ang mga plano ay iginuhit ng suporta mula sa DENR , mga lokal na pamayanan, mga yunit ng lokal na gobyerno, mga organisasyon na hindi pang-gobyerno at mga nababahala na mamamayan para sa rehabilitasyon ng mga apektadong lugar at proteksyon ng mga natitirang hindi pa natagalan na kagubatan. Ang mga plano gipili uban ang suporta gikan sa DENR , mga lokal nga komunidad, mga yunit sa lokal nga gobyerno, mga non-government organization ug mga hingtungdan nga mga lungsuranon alang sa rehabilitasyon sa mga apektadong lugar ug pagpanalipod sa nahabilin nga wala pa mabalhin nga kalasangan. Ang Eco-turismo ay hinikayat na magbigay ng maraming trabaho sa mga lokal upang limitahan ang paggamit ng mga ani na matatagpuan sa parke. Giawhag ang Eco-turismo nga mahatagan ang daghang mga trabaho sa mga lokal aron limitahan ang paggamit sa mga produkto nga makita sa parke. Ang Kalbario-Patapat Natural Park ay isang protektadong lugar sa Pilipinas , na matatagpuan sa Patapat Mountains sa mga munisipalidad ng Pagudpud at Adams sa hilagang lalawigan ng Ilocos Norte . Ang Kalbario-Patapat Natural Park usa ka panalipod nga lugar sa Pilipinas , nga nahimutang sa Patapat Mountains sa mga munisipyo sa Pagudpud ug Adams sa amihanang lalawigan sa Ilocos Norte . Ang natural park ay itinatag noong Abril 20, 2007 ng Proklamasyon no. 1275 na sumasaklaw sa 3,800 ektarya (9,400 ektarya) na may buffer zone na 1,937 hectares (4,790 ektarya). Ang natural nga park natukod kaniadtong Abril 20, 2007 pinaagi sa Proklamasyon no. 1275 nga naglangkob sa 3,800 ektarya (9,400 ektarya) nga adunay usa ka buffer zone nga 1,937 hectares (4,790 ektarya). Ang parke ay nilikha sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System (NIPAS) ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman . Ang parke gihimo sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) sa Department of Environment and Natural Resources . Sa hilagang seksyon ng parke ay ang Patapat Viaduct , isang 7-kilometrong (4.3 mi) na highway at bahagi ng Pan-Philippine Highway , pinapayagan ang paglalakbay kasama ang manipis na mga bangin ng hilagang baybayin ng baybayin ng Ilocos Norte na tinatanaw ang baybayin ng Bay Pasaleng . Sa amihanang bahin sa parke mao ang Patapat Viaduct , usa ka 7-kilometros (4.3 mi) nga dalan ug bahin sa Pan-Philippine Highway , gitugotan ang pagbiyahe ubay sa daghang mga pangpang sa kabaybayonan nga kabaybayonan sa Ilocos Norte nga nagatan-aw sa baybayon sa Pasaleng Bay . Ang bahagi ng viaduct ay isang matataas na highway sa pagitan ng mga bangin at baybayin na itinayo upang malutas ang mga problema ng pagguho ng lupa sa panahon ng malakas na pag-ulan na nagdulot ng mga aksidente o pagsasara. Ang bahin sa viaduct usa ka taas nga haywey tali sa mga pangpang ug baybayon nga gitukod aron masulbad ang mga problema sa mga pagdahili sa yuta sa panahon sa kusog nga ulan nga hinungdan sa mga aksidente o pagsira. Ang Lake Danao ay isang lawa na hugis gitara sa isla ng Leyte sa Pilipinas . Ang Lake Danao usa ka lanaw nga hinimo sa gitara sa isla sa Leyte sa Pilipinas . Ang lawa ay sumasaklaw sa isang lugar na 148 hectares (370 ektarya). Ang lanaw gitakpan ang usa ka dapit nga 148 ka ektarya (370 ka ektarya). Matatagpuan ito sa 2,193 ektarya (5,420 ektarya) Lake Danao Natural Park , na kasama rin ang saklaw ng bundok ng Amandiwin . Kini nahimutang sa 2,193 ka ektarya (5,420 ektarya) Lake Danao Natural Park , nga naglakip usab sa Amandiwin mountain range. Ang lawa ay 18 kilometro (11 mi) hilagang-silangan ng Ormoc City , kalahating oras na biyahe sa mga kalsada ng San Pablo - Tongonan at Milagro - Lake Danao. Ang lanaw 18 kilometros (11 mi) sa amihanan-sidlakan sa Ormoc City , tunga sa oras nga biyahe subay sa mga dalan sa San Pablo - Tongonan ug Milagro - Lake Danao. Ito ay orihinal na pinangalanang Lake Imelda at idineklarang isang pambansang parke noong Hunyo 2, 1972 sa pamamagitan ng memorandum ng pangulo na inisyu ni Pangulong Ferdinand Marcos . Kini sa sinugdan ginganlag Lake Imelda ug gideklara nga usa ka nasyonal nga parke kaniadtong Hunyo 2, 1972 tungod sa memorandum sa pangulo nga gipagawas ni Presidente Ferdinand Marcos . Kalaunan ay pinalitan ito ng pangalan at idineklara bilang Lake Danao National Park noong Pebrero 3, 1998 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 1155 at protektado ngayon ng Republic Act No. 7586 kung hindi man kilala bilang National Integrated Protected Area System (NIPAS) Act of 1992 . Pagkahuman ginganlan kini ug gideklara nga Lake Danao National Park kaniadtong Pebrero 3, 1998 pinaagi sa Proklamasyon No. 1155 ug karon gipanalipdan sa Republic Act No. 7586 nga wala pa mailhi nga National Integrated Protected Area System (NIPAS) Act of 1992 . Ang lawa ay nagbibigay ng maiinom na tubig sa hindi bababa sa pitong bayan sa Eastern Leyte kasama na ang Tacloban City pati na rin ang mapagkukunan ng patubig para sa mga riceland sa ilang munisipyo tulad ng Dagami ,Burauen , Pastrana at Tabontabon . Ang linaw naghatag suplay nga mahimo nga tubig hangtod sa pito ka mga lungsod sa Eastern Leyte lakip ang Tacloban City ingon usab ang gigikanan sa irigasyon alang sa mga riceland sa ilang mga lungsod sama sa Dagami ,Burauen , Pastrana ug Tabontabon . Sa 650 metro (2,130 piye) sa itaas ng antas ng dagat, ang Lake Danao ay nasa isang taas na katulad ng Tagaytay , na ginagawang mas cool ang lugar kaysa sa average na temperatura ng Pilipinas. Sa 650 metros (2,130 p) ibabaw sa lebel sa dagat, ang Lake Danao nahimutang sa usa ka gitas-on nga susama sa Tagaytay , nga naghimo sa lugar nga labi ka tugnaw kaysa sa average nga temperatura sa Pilipinas. Ang lawa ay bulkan na nagmula at marahil ay isang graben o depression na ginawa ng Philippine Fault (o Leyte Central Fault), isang aktibong kasalanan na naglalakad sa lugar ng lawa sa isang direksyon ng NS. Linaw mao ang bolkan sa sinugdanan ug tingali usa ka graben o depresyon nga gihimo sa Philippine Fault (o Leyte Central Fault), usa ka aktibo nga sayop nga milabang sa sa linaw nga dapit sa usa ka NS direksyon. Ang mga pormasyong rock ng mga nakapalibot na bundok ay kinabibilangan ng andesitic na mga bulkan na bato ng Quaternary na nagmula sa kanlurang bahagi, at anditic at dacitik na mga bulkan ng Miocene mula sa southeheast bahagi, at mga intermediate na bulkan na sediment ng Quaternary na nagmula sa hilagang-silangang bahagi ng lawa. Ang mga pormasyon sa bato sa naglibot nga mga bukid naglakip sa andesitic nga bulkan nga bato sa Quaternary nga gigikanan sa kasadpang kiliran, andesitic ug dacitik nga mga bulkan sa Miocene nga gigikanan sa habagatang-silangan nga bahin, ug mga intermediate volcanic sediment sa Quaternary nga gigikanan sa amihanan-sidlakang bahin sa lanaw. May mga basa na matatagpuan malapit sa lawa. Adunay mga basa nga yuta nga nakit-an nga duol sa lanaw. Ang kasalukuyang lawa ay maaaring maging pinakamalalim na bahagi ng isang mas malaking lawa sa nakaraan. Ang karon nga lanaw mahimoÕg usa ka kinahiladman nga bahin sa usa ka labi ka labi ka labi ka lanaw nga kaniadto. Marahil ito ay mas malaki sa nakaraan na heolohiko at maaaring maisama ang malaking wetland at marshes. Kini tingali labi ka dako sa kaniadto nga geolohiko ug mahimo nga mag-uban sa daghang mga basa nga yuta ug mga laya. Ang sedimentation ay marahil ay nagbago ang bahaging ito ng lawa sa kung ano ito ngayon. Ang paghukum tingali nakausab kini nga bahin sa linaw nga nahimo karon. Ang iba't ibang sektor ng lokal na pamayanan ay nag-aaral ng lawa at ecosystem nito. Ang lainlaing mga sektor sa lokal nga komunidad nagtuon sa linaw ug ekosistema niini. Ang pangunahing banta ng mga species ng avifaunal sa Lake Danao Natural Park ay pangangaso. Ang dakong hulga sa mga species sa avifaunal sa Lake Danao Natural Park mao ang pagpangayam. Inilahad ng mga pangunahing impormante na ang mga mangangaso ay hindi lamang mga lokal na residente ngunit marami sa kanila ay nagmula din sa ibang mga lugar. Gipadayag sa mga yawe nga nagpahibalo nga ang mga mangangayam dili lamang ang mga lokal nga residente apan daghan usab ang gikan sa ubang mga lugar. Ang mga ibon na karamihan ay hinahabol ay mga sungay , kalapati, at mga kalapati. Ang mga langgam nga kadaghanan gipangita mao ang mga sungay , mga salampati, ug mga salampati. Ang slash-and-burn ng kagubatan para sa paglilinang ng agrikultura at iligal na pag-log ay nag-ambag din sa pagkasira ng ilang bahagi ng protektadong lugar. Ang pagdugmok sa kalasangan alang sa pag-uma sa agrikultura ug ilegal nga pagpamutol og kahoy nakatampo usab sa pagdaut sa pipila ka mga bahin sa nasalipdan nga lugar. Ang pagtatatag ng mga pamayanan ng tao sa loob ng parke ay isa ring malubhang banta. Ang pag- establisar sa mga puy-anan sa tawo sa parke usa usab ka grabe nga hulga. May naitala na mga iligal na pag-aayos sa loob ng paligid ng lawa na maaaring makaapekto sa ekosistema nito. Adunay naitala nga mga iligal nga pag-ayos sa sulud sa lawa nga mahimong makaapekto sa ekosistema. Ang Mahagnao Volcano na kilala rin bilang bahagi ng ( Mahagnao Volcano Natural Park ) ay isang matinding bulkan na matatagpuan sa Barangay Mahagnao bahagi ng munisipalidad ng lalawigan ng Burauen ng Leyte , Pilipinas . Ang Mahagnao Volcano naila usab nga bahin sa ( Mahagnao Volcano Natural Park ) usa ka makalilisang nga bulkan nga nahimutang sa Barangay Mahagnao nga bahin sa lungsod sa lalawigan sa Burauen sa Leyte , Pilipinas . Ito rin ay hangganan ng mga munisipalidad ng La Paz at MacArthur . Kini utlanan usab sa mga munisipyo sa La Paz ug MacArthur . Ang lugar ay kadalasang binubuo ng mga wetland kagubatan at din ang pagsilang ng maraming mga ilog at ilog na dumadaloy sa maraming bahagi ng Burauen at sa mga karatig bayan nito. Ang lugar sagad nga gilangkuban sa mga kalasangan nga basa ug usab ang pagkahimugso sa daghang mga sapa ug mga sapa nga nagaagos sa daghang bahin sa Burauen ug sa mga silingang lungsod niini. Dahil sa maraming mga ilog, ilog at magkatulad na uri ng tubig, ang Burauen ay nakilala na may pangit na pangalan bilang Spring Capital of Leyte. Tungod sa daghang mga sapa, sapa ug parehas nga klase sa tubig, nahibal-an ang Burauen nga adunay dili maayo nga ngalan nga Spring Capital of Leyte. Ang Mahagnao Volcano Natural Park ay halos 65 kilometro sa timog ng Tacloban City at 18 kilometro ang layo mula sa sentro ng bayan ng Burauen. Mahagnao Volcano Natural Park mga 65 kilometros habagatan sa Tacloban City ug 18 kilometros ang gilay-on gikan sa sentro sa lungsod sa Burauen. Mga Katangian ng Pisikal Pisikal nga Mga Kahanas Ang rurok ng bulkan ay isang matarik na pader na may bungang bunganga na nagbubukas sa timog na may pinakamataas na taas na 860 metro (2,820 piye). Ang taluktok sa bulkan mao ang usa ka tag-as nga bungbong nga puno sa kalasangan nga nagbukas sa habagatan sa usa ka taluktok nga kataas nga 860 metros (2,820 p). Sa southern flank ng bulkan, matatagpuan ang dalawang lawa ng crater , ang Lakes Danao at Malagsom . Sa habagatang bahin sa bolkan, nahimutang ang duha ka lanaw sa crater , Lakes Danao ug Malagsom . Matatagpuan ang Hot Springs sa southern baybayin ng Lake Danao (hindi malito sa iba pang Lake Danao na matatagpuan malapit sa Ormoc City at bahagi ng Lake Danao Natural Park). Ang Hot Springs nahimutang sa habagatang baybayon sa Lake Danao (dili malibog sa uban pang Lake Danao nga nahimutang duol sa Ormoc City ug bahin sa Lake Danao Natural Park). Ang Lake Malagsom ay isang lawa ng crater na may berdeng acidic na tubig. Ang Lake Malagsom usa ka lanaw sa crater nga adunay berde nga acidic nga tubig. Ang mga rocks na matatagpuan sa bulkan ay andesite . Ang mga rocks nga nakit-an sa bulkan mao ang andesite . Isang pagsabog ang iniulat na naganap noong 1895. Usa ka pagbuto ang gitaho nga nahitabo sa 1895. Ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS) ay nag-uuri ng Mahagnao bilang hindi aktibong bulkan. Ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS) nagklasipikar sa Mahagnao ingon dili aktibo nga bulkan. Kahit na ang bulkan ay hindi aktibo, ito ay inuri bilang potensyal na aktibo dahil sa aktibong mga tampok ng thermal ng bundok . Bisan kung ang bulkan dili aktibo, giklasipikar kini nga potensyal tungod sa aktibo nga mga thermal nga bahin sa bukid . Ang Mahagnao Volcano ay ang focal point ng Mahagnao Volcano National Park na nilikha noong Agosto 27, 1937 na may Proklamasyon Blg 184 na may isang lugar na sumasaklaw sa 635 hectares (1,570 ektarya). Ang Mahagnao Volcano mao ang punoan nga punoan sa Mahagnao Volcano National Park nga gihimo kaniadtong Agosto 27, 1937 nga adunay Proklamasyon No. 184 nga adunay gilapdon nga 635 ka ektarya (1,570 ektarya). Sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System (NIPAS) ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman , ang parke ay pinalitan ng pangalan sa Mahagnao Volcano Natural Park na may Proklamasyon Blg. 1157 noong Pebrero 3, 1998. Ubos sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) sa Department of Environment and Natural Resources , ang parke giilisan sa Mahagnao Volcano Natural Park nga adunay Proklamasyon No. 1157 kaniadtong Pebrero 3, 1998. Namamahala sa katawan Mga Protektadong Lugar at Wildlife Bureau ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman (Pilipinas) Nagamandong lawas Gipanalipdan nga Mga Dapit ug Wildlife Bureau sa Department of Environment and Natural Resources (Philippines) Ang Mayon Volcano Natural Park ay isang protektadong lugar ng Pilipinas na matatagpuan sa Bicol Region (Rehiyon 5) sa timog silangang Luzon Island , ang pinakamalaking isla ng bansa. Ang Mayon Volcano Natural Park usa ka panalipod nga lugar sa Pilipinas nga nahimutang sa Bicol Rehiyon (Rehiyon 5) sa habagatang-sidlakan sa Luzon Island , ang kinadak-ang isla sa nasod. Ang Natural park sumasakop ng isang lugar ng 5,775.7 ektarya (14,272 acres), na kasama ang kanyang centerpiece Mayon Volcano , ang pinaka- aktibong bulkan sa Pilipinas, at ang mga katabing paligid. Ang Natural park naglangkob sa lugar nga 5,775.7 ektarya (14,272 ektarya), nga naglakip sa sentro nga Mayon Volcano , ang labing aktibo nga bulkan sa Pilipinas, ug ang kasikbit nga palibut niini. Ang bulkan ay kilala rin sa pagkakaroon ng halos perpektong kono. Ang bulkan nabantog usab nga adunay hingpit nga kono. Una protektado bilang isang National Park noong 1938, ito ay nai-reclassified bilang isang Natural Park sa taong 2000. Una nga gipanalipdan ingon usa ka National Park kaniadtong 1938, gi-reclassify kini isip usa ka Natural Park sa tuig 2000. Ang Mayon Volcano Natural Park ay sumasaklaw sa isang lugar na 5,775.7 ektarya (14,272 ektarya) na matatagpuan sa walong lungsod at munisipyo na may nasasakupan ng bundok. Ang Mayon Volcano Natural Park naglangkob sa usa ka lugar nga 5,775.7 ektarya (14,272 ektarya) nga nahimutang sa walo ka lungsod ug munisipyo nga adunay hurisdiksyon sa bukid. Ang mga pamayanan na ito ay Camalig , Daraga , Guinobatan , Legazpi City , Ligao City , Tabaco City , Malilipot , at Santo Domingo , lahat sa lalawigan ng Albay. Kini nga mga komunidad mao ang Camalig , Daraga , Guinobatan , Legazpi City , Ligao City , Tabaco City , Malilipot , ug Santo Domingo , tanan sa lalawigan sa Albay. Ang rurok ng bulkan ay ang pinakamataas na kataasan sa Bicol Region sa 2,462 metro (8,077 piye). Ang tumoy sa bulkan mao ang labing taas nga kahitas-an sa Rehiyon sa Bicol sa 2,462 metros (8,077 p). Ang protektadong lugar ay unang idineklara bilang Mayon Volcano National Park , na may paunang lugar na 5,458.65 ektarya (13,488.6 ektarya), noong Hulyo 20, 1938 sa pamamagitan ng Proklamasyon no. 292 sa panahon ng Panguluhan ng Komonwelt ni Manuel L. Quezon . Ang nasalipdan nga lugar una nga gideklarar nga Mayon Volcano National Park , nga adunay inisyal nga lugar nga 5,458.65 ektarya (13,488.6 ektarya), kaniadtong Hulyo 20, 1938 pinaagi sa Proklamasyon no. 292 sa panahon sa pagkapangulo sa Commonwealth ni Manuel L. Quezon . Noong 1992, ang Republic Act No. 7586 o National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act ay itinatag upang lumikha, magtalaga, mag-uri at mangasiwa ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman , lahat ng mga protektadong lugar ng bansa para sa kasalukuyan at mga susunod na henerasyon ng mamamayang Pilipino . Niadtong 1992, ang Republic Act No. 7586 o ang National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act gi-establisar aron makamugna, magtudlo, magklasipikar ug ipangalagad sa Department of Environment and Natural Resources , tanan nga mga panalipod nga mga lugar sa nasud alang sa karon ug umaabot nga henerasyon sa katawhang Pilipino . Sa ilalim ng NIPAS, ang Mayon Volcano National Park ay na-reclassified at pinalitan ng pangalan bilang Mayon Volcano Natural Parkkasama ang pag-sign ng Proklamasyon Blg 412 noong Nobyembre 21, 2000. Ubos sa NIPAS, ang Mayon Volcano National Park gi-reclassified ug giilisan ang pangalan ingon Mayon Volcano Natural Parkuban ang pagpirma sa Proklamasyon No. 412 kaniadtong Nobyembre 21, 2000. Ang Mount Apo tulad ng tiningnan mula sa Lungsod ng Davao . Mt. Ang Apo ay namamalagi sa background, habang ang mas malawak ngunit mas maikli ang Mt. Nasa harapan ang Talomo. Ang Mount Apo ingon gitan-aw gikan sa syudad sa Davao . Mt. Ang Apo nahimutang sa background, samtang ang labi ka labi ka labi ka gamay nga Mt. Ang Talomo naa sa foreground. Bulkang arko / sinturon Ang Central Mindanao Volcanic Arc (CMVA) ay isang rehiyon ng bulkan na aktibo sa timog Pilipinas. Bulkan nga arko / bakus Ang Central Mindanao Volcanic Arc (CMVA) usa ka rehiyon nga aktibo sa bulkan sa habagatang Pilipinas. Unang pag-akyat 1880 ni Joaquin Rajal, gobernador ng Davao; Joseph Montano, isang Pranses na antropologo; Jesuit missionary Father Mateo Gisbert, atbp. Una nga pagsaka 1880 ni Joaquin Rajal, gobernador sa Davao; Joseph Montano, usa ka Pranses nga antropologo; Jesuit nga misyonaryo nga si Padre Mateo Gisbert, ug uban pa Ang Mount Apo , na kilala rin sa lokal na Apo Sandawa , ay isang malaking solfataric , dormant stratovolcano sa isla ng Mindanao , Pilipinas . Ang Mount Apo , nga nailhan usab sa lokal nga Apo Sandawa , usa ka dako nga solfataric , dasok nga stratovolcano sa isla sa Mindanao , Pilipinas . Sa pamamagitan ng isang taas na 2,954 metro (9,692 piye) sa itaas ng antas ng dagat , ito ang pinakamataas na bundok sa Philippine Archipelago at matatagpuan sa pagitan ng Davao City at Davao del Sur province sa Rehiyon XI at Cotabato sa Rehiyon XII . Sa gitas-on nga 2,954 metros (9,692 p) ibabaw sa lebel sa dagat , kini ang labing kataas nga bukid sa Philippine Archipelago ug nahamtang tali sa Davao City ug lalawigan sa Davao del Sur sa Rehiyon XI ug Cotabato sa Rehiyon XII . Ang rurok ay tinatanaw ang Davao City 45 kilometro (28 mi) hanggang sa hilagang-silangan, Digos 25 kilometro (16 mi) sa timog-silangan, at Kidapawan 20 kilometro (12 mi) sa kanluran. Ang Mount Apo ay isang protektadong lugar at isang Likas na Park ng Pilipinas. Ang taluktok nagatan-aw sa Davao City 45 kilometros (28 mi) sa amihanan-sidlakan, Digos 25 kilometros (16 mi) sa habagatang-silangan, ug Kidapawan 20 kilometros (12 mi) sa kasadpan. Ang Mount Apo usa ka panalipod nga lugar ug usa ka Natural Park sa Pilipinas. Ang Mount Apo ay isang patag na tuktok, 2,954 m (9,692 piye) mataas na stratovolcano na may tatlong mga taluktok. Ang Mount Apo usa ka patag nga pangpang, 2,954 m (9,692 p) taas nga stratovolcano nga adunay tulo nga mga taluktok. Ang timog-kanluran na rurok ay may pinakamataas na taas at taas ng isang 200 m (656 piye) malawak na bunganga na naglalaman ng isang maliit na lawa. Ang tumoy sa habagatang-kasadpan adunay labing kataas nga kahitas-an ug kinatas-an sa usa ka 200 m (656 p) ang gilapdon sa kawin nga adunay gamay nga linaw. Ang kasaysayan ng bulkan ng Mount Apo ay hindi gaanong kilala ngunit ang mga pagsabog ay gumawa ng andesitic -to- dacitic lava . Ang kasaysayan sa bulkan sa Mount Apo dili maayo nga nailhan apan ang mga pagbuto naghimo og andesitic -to- dacitic lava . Ang isang linya ng mga solfataras ay umaabot mula sa timog-silangang timog sa taas na 2,400 m (7,874 p) hanggang sa rurok. Usa ka linya sa mga solfataras nga gikan sa habagatang-silangan nga sapa sa taas nga 2,400 m (7,874 p) hangtod sa kinatumyan. Ang Mount Apo ay hindi kilala na nagkaroon ng pagsabog sa kasaysayan. Ang Bukid Apo wala mailhi nga adunay pagbuto sa kasaysayan. Ang pangalan ng Mt. Ang Apo ay nagmula sa Apo , isang pamagat ng paggalang na nangangahulugang "respect elder" sa iba't ibang wika ng mga nakapalibot na tribo ng Lumad . Ang ngalan sa Mt. Si Apo naggikan sa Apo , usa ka titulo sa respeto nga nagpasabut nga "respect elder" sa lainlaing mga sinultian sa mga tribong Lumad . Ito ang pinaikling porma ng orihinal na pangalan ng Manobo at Kalagan na Apo Sandawa, ang pangalan ng diwa ng bundok . Kini ang pinamub-an nga porma sa orihinal nga Manobo ug Kalagan nga ngalan Apo Sandawa, ang ngalan sa espiritu sa bukid . Si Apo Sandawa ay itinuturing din na espiritu ng ninuno ng iba't ibang mga tribong Manobo at Kalagan na naninirahan sa mga paanan, kasama na ang mga Obo, Klata, Tagabawa, Matigsalug, Ata, Arumanen, Tinananen, Kulamanen, Tagakaulo, at Kagan. Si Apo Sandawa giisip usab nga espiritu sa katigulangan sa lainlaing mga tribong Manobo ug Kalagan nga nagpuyo sa mga buko, lakip ang mga Obo, Klata, Tagabawa, Matigsalug, Ata, Arumanen, Tinananen, Kulamanen, Tagakaulo, ug Kagan. Ang bundok mismo ay itinuturing na sagradong mga lugar. Ang bukid mismo giisip nga sagrado nga mga nataran. Ang iba't ibang mga ritwal sa Apo Sandawa ay isinasagawa ng kataas-taasangsi waylan (shaman) na kilala bilang diwata , na nagsisilbi ring midyum para kay Apo Sandawa at mga ninuno na espiritu ng mga tribong Manobo at Kalagan. Ang lainlaing mga ritwal ngadto kang Apo Sandawa nga gihimo sa labing kataaswaylan (shaman) nga nailhan nga diwata , nga nagsilbi usab nga medium alang sa Apo Sandawa ug mga espiritu sa katigulangan sa mga tribong Manobo ug Kalagan. Noong Mayo 9, 1936, ang Mount Apo ay idineklarang isang National Park na may Proklamasyon Blg. 59 ni Pangulong Manuel L. Quezon kasunod ng Proklamasyon Blg. 35 ng Mayo 8, 1966, pagkatapos ng Proklamasyon Blg. 882 ng Setyembre 24, 1996. Niadtong Mayo 9, 1936, ang Mount Apo gideklarar nga National Park nga adunay Proklamasyon Numero 59 ni Presidente Manuel L. Quezon ug gisundan sa Proklamasyon Numero 35 sa Mayo 8, 1966, dayon ang Proklamasyon Numero 882 sa Septyembre 24,2006. Noong Pebrero 3, 2004, ang pag-apruba ng Republic Act No. 9237 itinatag ang Mount Apo bilang isang protektadong lugar sa ilalim ng kategorya ng Natural Park na may isang lugar na 54,974.87 ektarya (135,845.9 ektarya); na may dalawang peripheral na lugar na 2,571.73 ektarya (6,354.9 ektarya) at 6,506.40 ektarya (16,077.7 ektarya) bilang mga buffer zone, na ibinigay para sa pamamahala nito at para sa iba pang mga layunin. kaniadtong Pebrero 3, 2004, ang pag-apruba sa Republic Act No. 9237 natukod ang Mount Apo ingon usa ka panalipod nga lugar ubos sa kategorya nga Natural Park nga adunay sukod nga 54,974.87 ektarya (135,845.9 hektar); nga adunay duha nga peripheral nga mga lugar nga 2,571.73 ektarya (6,354.9 ektarya) ug 6,506.40 ektarya (16,077.7 ektarya) ingon mga buffer zones, nga gihatag alang sa pagdumala ug alang sa uban pang katuyoan. Paglilinis ng kagubatan sa matandang pag-unlad ng rainforest ng Mount Apo. Ang pagtangtang sa kalasangan sa daan nga pagtubo sa rainforest sa Mount Apo. Ang nasabing pag-clear ng mga gawi ngayon ay permanenteng ipinagbawal sa buong parke at mga buffer zones sa isang bid upang palakasin ang integridad ng parke para sa pagtatalaga ng UNESCO . Ang ingon nga paglimpyo nga mga tulumanon karon permanente nga gidili sa tibuuk nga parke ug mga buffer zones sa usa ka panawagan nga palig-onon ang integridad sa parke alang sa UNESCO pagtawag. Noong 1987, ang National Geographic Society na nakabase sa Washington, DC sa Estados Unidos , ay naglathala ng isang libro na pinamagatang, "Our World's Heritage" , kung saan ang Mount Apo ay nabanggit bilang isang 'site ng Word Heritage caliber'. Kaniadtong 1987, ang National Geographic Society nga nakabase sa Washington, DC sa Estados Unidos , nagpatik sa usa ka libro nga may ulohan nga, "Our World's Heritage" , diin ang Mount Apo nakit-an ingon usa ka 'site of Word Heritage caliber'. Ang takip ng libro ay nagtampok din sa iconic na Philippine eagle ng Mount Apo , kasama ang tatlong iba pang mga site ng pamana na naitalaga bilang "UNESCO World Heritage Sites". Ang hapin sa libro nga gipakita usab ang imahen sa Mount Apo nga imahen sa Pilipinas , uban ang tulo pa nga mga lugar nga panulundon nga naila na nga "UNESCO World Heritage Sites". Ang Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman (DENR) ay nagsumite ng Mount Apo noong Disyembre 12, 2009 para sa pagsasama sa listahan ng pamana sa mundo ng UNESCO . Ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) nagsumite sa Mount Apo kaniadtong Disyembre 12,2006 alang sa paglakip sa lista sa pamana sa kalibutan sa UNESCO . Ang bundok ay itinuturing ng DENR bilang sentro ng endemism sa Mindanao . Ang bukid giisip sa DENR nga sentro sa endemism sa Mindanao . Ito ay isa sa pinakamataas na land-based na pagkakaiba-iba ng lupa sa mga tuntunin ng flora at fauna bawat unit area. Kini adunay usa ka labing kataas nga landong nga lahi-lahi sa kalainan sa mga bahin sa flora ug fauna matag yunit nga lugar. Ito ay may tatlong natatanging mga pormasyon ng kagubatan, mula sa lowland tropical rainforest , hanggang sa kagubatan ng bundok, at sa wakas hanggang sa mataas na kagubatan ng bundok. Adunay tulo ka lahi nga pormasyon sa kalasangan, gikan sa lowland tropical rainforest , hangtod sa kalasangan sa bukid, ug sa katapusan ngadto sa taas nga kalasangan sa kabukiran. Ang isang bahagi ng silangang dalisdis ay nasa loob din ng saklaw ng UNESCO Hydrology Environment Life and Policy (HELP) Network. Ang usa ka bahin sa silangang mga bakilid nga naa usab sa sakup sa UNESCO Hydrology Environment Life and Policy (HELP) Network. Ang Davao HELP Network ay nakatuon sa pagbuo ng pakikipagtulungan sa mga stakeholder ng tubig. Ang Davao HELP Network naka-focus sa pagtukod og kolaborasyon sa mga nagpasiugda sa tubig. Noong Marso 2015, kinuha mula sa Listahan ng Tentasyon ng UNESCO dahil sa mga dramatikong pagbabago (tulad ng pag-log, panghihimasok sa mga kumpanya at tanawin ng lunsod at agrikultura, pagsasamantala, at poaching, bukod sa iba pa) naranasan nito na hindi bumubuo sa UNESCO mga dokumento na naglalarawan sa parke. Niadtong Marso 2015, gikuha gikan sa UNESCO List of Tentative Sites tungod sa mga katingad-an nga pagbag-o (sama sa pagtroso, panghimatuud sa mga kompanya ug natad sa lungsod ug agrikultura, pagpahimulos, ug pagpang-agaw, ug uban pa) kini nakasinati nga wala kini nahimo nga UNESCO mga dokumento nga naghubit sa parke. Mas mahusay na pag-iingat at isang pagbabago sa nilalaman ng mga dokumento ay inirerekumenda ng UNESCO. Ang labi ka maayo nga pagtipig ug usa ka pagbag-o sa sulud sa mga dokumento girekomenda sa UNESCO. Ang Nepenthes copelandii , isang pitsel plant endemic sa mga bundok ng Mindanao. Si Nepenthes copelandii , usa ka tanum nga pitsel nga adunay sakit sa mga bukid sa Mindanao. Mt. Pangkalahatang tinatamasa ni Apo ang isang tropikal, maulan na klima. Mt. Kasagaran si Apo nalipay sa usa ka tropical, ulan nga klima. Nahuhulog ito sa ilalim ng Type IV na klima sa ilalim ng nabagong pag-uuri ng corona kung saan ang ulan ay medyo naipamahagi sa buong taon. Nahulog kini sa klima sa Type IV ubos sa pag-uuri sa pag-usab sa corona diin ang ulan medyo naapod-apod sa tibuuk nga tuig. Ang ibig sabihin ng buwanang temperatura ay mula sa isang mababang 26.4 C (79.5 F) noong Enero hanggang 27.9 C (82.2 F) noong Abril. Ang gipasabut nga bulanan nga temperatura matag bulan gikan sa usa ka ubos nga 26.4 C (79.5 F) sa Enero hangtod sa 27.9 C (82.2 F) sa Abril. Ang buwanang kamag-anak na halumigmig ay mula sa 78% sa panahon ng Marso at Abril at 82% sa panahon ng Hunyo at Hulyo. Umabot ito sa 16 C (61 F) noong Enero at Pebrero. Ang bulok nga kaubanan sa bulan matag bulan gikan sa 78% sa Marso ug Abril ug 82% sa Hunyo ug Hulyo. Nag-abut kini 16 C (61 F) kaniadtong Enero ug Pebrero. Noong huling bahagi ng Marso Ð Abril 2016, dahil sa matinding epekto ng El Ni–o na dulot ng pagbabago ng klima at pag -init ng mundo , ang malawakang mga patch ng mga sunog sa kagubatan at mga bushfires ay lumitaw sa mga dalisdis ng bundok, na naging sanhi ng mga hiker sa bundok na huminto sa kanilang pag-akyat. Kaniadtong ulahing bahin sa Marso Ð Abril 2016, tungod sa grabe nga mga epekto sa El Ni–o tungod sa pagbag-o sa klima ug pag -init sa tibuuk kalibutan , ang daghang mga pagtapot sa mga sunog sa kalasangan ug mga bushfires mitungha sa mga bakilid sa bukid, nga hinungdan nga ang mga hiker sa bukid mohunong sa ilang pagsaka. Ang turismo sa rehiyon ay pinagbantaan dahil sa isang napakalaking haze na dumadaloy sa mga dalisdis ng bundok. Gihulga ang turismo sa rehiyon tungod sa kaylap nga haze nga nagbutang sa mga bakilid sa bukid. Kalaunan ay nabawi ang bundok matapos na magsimula ang gobyerno at lokal na mga stakeholder ng isang holistic recovery plan para sa buong natural park. Ang bukid sa ulahi naulian human ang gobyerno ug lokal nga mga hingtungdan nagsugod sa usa ka holistic nga plano sa pagbawi alang sa tibuuk nga parke. Ang bundok ay tahanan ng higit sa 272 species ng ibon, 111 na kung saan ay endemic sa lugar. Ang bukid mao ang pinuy-anan sa sobra sa 272 nga mga espisye sa langgam, 111 nga mga endemic sa dapit. Ito rin ay tahanan ng isa sa pinakamalaking mga agila sa mundo, ang critically endangered Philippine eagle , na siyang pambansang ibon. Kini usa usab ka pinuy-anan sa usa sa labing dagkong mga agila sa kalibutan, ang kritikal nga nameligro nga eagle sa Pilipinas , nga mao ang nasudnon nga langgam sa nasud. Ang Mount Apo na kinuha mula sa Lake Venado Campsite Ang Mount Apo nga gikuha gikan sa Lake Venado Campsite Ang isang light attack sasakyang panghimpapawid ng Philippine Air Force ay lumilipad sa Mount Apo Usa ka light attack eroplano sa Philippine Air Force ang molupad sa Mount Apo Mayroong apat na pangunahing lawa sa Mt. Apo. Ang mga sikat sa mga ito ay ang Lake Agco, na dating tinawag na "The Blue Lake" at Lake Venado, isang kilalang site ng kamping ng mga mountaineer at isang pagtundok patungo sa rurok. Adunay upat nga dagkong mga linaw sa Mt. Apo. Ang mga popular niini mao ang Lake Agco, nga kaniadto gitawag nga "The Blue Lake" ug Lake Venado, usa ka bantog nga site sa pagkamping sa mountaine ug usa ka pag-undang sa rampa. Ang Lake Macadac at Lake Jordan ay matatagpuan sa summit grassland. Ang Lake Macadac ug Lake Jordan nakit-an sa kasagbotan sa summit. Mt. Si Apo ay may 19 na pangunahing ilog at 21 creeks na nagpapaikot ng 8 pangunahing mga waterheds (PASAlist.1992). Mt. Ang Apo adunay 19 nga dagkong mga sapa ug 21 nga sapa nga nag-agas sa 8 nga dagkong mga tubig sa tubig (PASAlist.1992). Sa 19 na pangunahing ilog, dalawa lamang ang may mga pag-aaral tulad ng iniulat ng SEA-BMB consultant para sa Mt. Apo Geothermal Project Environmental Impact Assessment 1991. Gikan sa 19 nga dagkong mga sapa, duha ra ang adunay pagtuon sama sa gitaho sa mga consultant sa SEA-BMB alang sa Mt. Apo Geothermal Project Environmental Impact Assessment 1991. Ayon sa ulat, mayroong dalawang ekosistema ng ilog na nagpapatalsik sa geothermal site na: (1) Ekosistema ng ilog ng Marbel-Matingao- nailalarawan sa pamamagitan ng mas makitid na mga kanal ng ilog sa mataas na matataas na lugar, mas mabilis na daloy ng tubig, mas malinaw na tubig at mga bato na mayaman sa tubig na may malaking bato. Sumala sa taho, adunay duha nga ekosistema sa suba nga nagpaubog sa geothermal site nga mao ang: (1) Ekosistema sa suba sa Marbel-Matingao nga gihulagway sa mas makit-an nga mga agianan sa sapa sa labi ka taas nga mga lugar, labi ka kusog nga pag-agos sa tubig, labi ka tin-aw nga tubig ug bato nga mga bato nga puno sa tubig. Ang aquatic organism sa lugar ay inaasahan na babaan ang biological na produktibo at pagkakaiba-iba ng species. Ang mga organismo sa aquatic sa lugar gilauman nga makapaubos sa produktibo sa biolohikal ug lainlain nga lahi. Napagpasyahan din ng ulat na ang ekosistema ng ilog na ito ay nagbibigay ng mas kaunting pang-ekonomiya at komersyal na halaga para sa paggawa ng biological. Nahuman usab ang taho nga kini nga ekosistema sa suba naghatag labi ka gamay nga ekonomikanhon ug komersyal nga kantidad alang sa produksiyon sa biolohikal. Kinilala ng pag-aaral ang 12 species ng mga isda na nahuli sa lugar; (2) Ilog Kabacan- Pulangi na ekosistema ng Pulangi- nailalarawan sa pamamagitan ng isang mas malawak na mga channel sa mga patag na lugar, medyo mas mabagal na daloy ng tubig, lubos na mabagsik na tubig at mabuhangin na mga kama ng ilog. Nahibal-an sa pagtuon ang 12 nga mga species sa mga isda nga nakuha sa lugar; (2) Kabacan River- Pulangi nga ekosistema sa Pulangi- gihulagway sa labi ka daghan nga mga kanal sa patag nga mga lugar, labi ka hinay nga dagan sa tubig, labihan kadaghan nga tubig ug buhangin nga mga higdaanan sa sapa. Ang Tudaya Falls Davao del Sur, sa Mindanao sa Pilipinas. Ang Tudaya Falls Davao del Sur, sa Mindanao sa Pilipinas. Sa 100 metro (328 ft), ito ang pinakamataas na talon sa Mt. Apo Natural Park. Sa 100 metros (328 p), kini ang labing kataas nga waterfall sa Mt. Apo Natural Park. Ang talon na ito ay dumadaloy sa Sibulan River, na dumadaloy sa Golpo ng Davao. Kini nga talon nag-agos sa Sibulan River, nga nag-agos padulong sa Gulpo sa Davao. Ang mga damuhan ay nailalarawan sa pangingibabaw ng damo ng Cogon ( Imperata cylindrica ) at Saccharum spontaneum . Ang mga kasagbutan gihulagway sa pagdominar sa sagbot nga Cogon ( Imperata cylindrica ) ug Saccharum spontaneum . Ang iba pang mga damo at pako ay tumatagal din, lalo na sa mga bangko ng sapa, sapa, at ilog at sa matarik na mga dalisdis. Ang uban nga mga sagbot ug mga pako nag-uswag usab, labi na sa mga pangpang sa sapa, sapa, ug mga sapa ug sa mga titip nga bakilid. Ang Mt. Apo 1 at Mt. Ang mga halaman ng geothermal ng Apo 2, ang bawat isa ay mayroong isang marka ng kapasidad na 54.24 megawatts. Ang Mt. Apo 1 ug Mt. Ang mga tanum nga geothermal sa Apo 2, ang matag usa adunay marka nga kapasidad nga 54.24 megawatts. Pag-aari at pinamamahalaan ng Energy Development Corporation (EDC) ang mga halaman ng kuryente ay inatasan noong Pebrero 1997 (Mt. Apo 1). Ang gipanag-iya ug gipadagan sa Energy Development Corporation (EDC) ang mga planta sa kuryente gisugdan kaniadtong Pebrero 1997 (Mt. Apo 1). Matatagpuan sa Barangay Ilomavis, Kidapawan City, North Cotabato ang Mindanao Geothermal Production Field na may power output na 108.48 MW , na kasalukuyang nag-iisang power plant ng uri nito sa Mindanao. Nahimutang sa Barangay Ilomavis, Dakbayan sa Kidapawan , North Cotabato mao ang Mindanao Geothermal Production Field nga adunay gahum nga 108.48 MW , nga karon usa ra ang power plant nga matang niini sa Mindanao. Ang geothermal plant ng Philippine National Oil Company ay nagkakaloob ng kuryente sa Kidapawan at mga karatig lalawigan nito, ang pagkumpleto nito ay nagpalakas sa ekonomiya ng lungsod. Ang geothermal plant sa Philippine National Oil Company nagtaganag kuryente sa Kidapawan ug sa mga kasikbit nga lalawigan niini, ang pagkompleto sa ekonomiya sa lungsod. Ang Tudaya Hydropower Plant, na matatagpuan malapit sa paanan ng Mount Apo sa gilid ng Davao (Sta. Cruz, Davao del Sur), ay binubuo ng dalawang run-of-river type na halaman na mag-aambag sa mga pangangailangan ng enerhiya ng Mindanao sa unang bahagi ng 2014. Ang Tudaya Hydropower Plant, nga nahimutang malapit sa tiilan sa Mount Apo sa kilid sa Davao (Sta. Cruz, Davao del Sur), gilangkuban sa duha nga mga tanum nga run-of-river nga klase nga makatabang sa mga panginahanglanon sa enerhiya sa Mindanao kaniadtong sayong bahin sa 2014. Ang Sibulan Hydroelectric Power Plant Ang Sibulan Hydroelectric Power Plant Ang Sibulan Hydroelectric Power Plants ay nakabuo ng 42.5 MW ng malinis at nabagong enerhiya para sa Davao mula noong 2010. Ang Sibulan Hydroelectric Power Plants naggama sa 42.5 MW nga limpyo ug nabag-o nga enerhiya alang sa Davao sukad sa 2010. Binubuo rin ito ng dalawang run-of the river mini hydro power plants. Kini usab gilangkuban sa duha nga run-of the river mini hydro power plant. Ang Sibulan A ay nakumpleto at inatasan noong Disyembre 26, 2010. Ang Sibulan A nakumpleto ug nahatag kaniadtong Disyembre 26, 2010. Ang mga lokal na residente na pangunahing nakikibahagi sa abaca at prutas sa pagsasaka ay mula nang nakinabang mula sa paggamit ng 44 kilometro (27 mi) ng mga kalsada sa bukid-sa-merkado na binuo bilang pag-access sa halaman. Ang mga lokal nga residente nga nag-una nga nakigsosyo sa abaca ug mga prutas sa uma nga nakabenepisyo gikan sa paggamit sa 44 kilometros (27 mi) sa mga agianan sa uma ug merkado nga naugmad ingon nga access sa mga tanom. Sa 2,954 metro (9,692 piye), ang Mount Apo ay ang pinakamataas na bundok at bulkan sa Pilipinas. Sa 2,954 metros (9,692 p), ang Mount Apo mao ang labing taas nga bukid ug bulkan sa Pilipinas. Ito ay isa sa mga pinakapopular na destinasyon ng akyat ng bansa. Kini usa ka pinakapopular nga padulngan sa nasod. Ang unang dalawang pagtatangka upang maabot ang Mt. Ang pagtatapos ni Apo ay nagtapos sa kabiguan: ng kay Jose Oyanguren (1852) at Se–or Real (1870). Ang una nga duha nga pagsulay nga maabot ang Mt. Ang summit ni Apo natapos sa pagkapakyas: sa Jose Oyanguren (1852) ug Se–or Real (1870). Ang unang naitala na matagumpay na ekspedisyon ay pinangunahan ni Don Joaquin Rajal noong Oktubre 10, 1880. Ang una nga natala nga malampuson nga ekspedisyon gipangulohan ni Don Joaquin Rajal kaniadtong Oktubre 10, 1880. Bago ang pag-akyat, kinailangang masiguro ni Rajal ang pahintulot ng pinuno ng Bagobo na si Datu Manig. Sa wala pa ang pag-akyat, kinaham ni Rajal ang pagtugot sa pangulo sa Bagobo nga si Datu Manig. Sinasabing hiniling ng Datu na gawin ang sakripisyo ng tao upang malugod ang diyos na Mandarangan. Gisulti nga gihangyo sa Datu nga ang sakripisyo sa tawo himuon aron mapahimut-an ang diyos nga Mandarangan. Ngunit sumang-ayon ang datu na talikuran ang kahilingan na ito, at ang pag-akyat ay nagsimula noong Oktubre 6, 1880, na nagtagumpay makalipas ang limang araw. Apan ang datu miuyon nga isalikway ang kini nga panginahanglan, ug ang pagsaka nagsugod sa Oktubre 6, 1880, nga milampos lima ka adlaw ang milabay. Mula noon, maraming mga ekspedisyon ang sumunod. Sukad niadto, daghang mga ekspedisyon ang nagsunod. Ang mga ito at higit pa ay inilarawan sa makulay na pagsasalaysay ni Fr. Miguel Bernad, SJ. Kini ug daghan pa ang gihubit sa kolor nga sugilanon ni Fr. Miguel Bernad, SJ. Maraming mga daanan ang humahantong sa rurok, na nagmula sa North Cotabato at mga lalawigan ng Davao . Daghang mga agianan ang nanguna sa summit, nga gikan sa North Cotabato ug mga probinsya sa Davao . Ang mararangal na pinakamadali na ruta patungo sa Natural Park ay sa pamamagitan ng Kidapawan na may average na pag-hike na kumukuha ng 3-4 araw na pag-ikot. Ang labi ka dali nga ruta padulong sa Natural Park mao ang pinaagi sa Kidapawan nga adunay usa ka aberids nga pag-hike nga nagkuha og 3-4 ka adlaw nga paglibot. Sa sistema ng pag-uuri na ginamit ng lokal na tanyag na mountaineering website na PinoyMountaineer.com, ang paghihirap ng pag-hike ay 7 sa 9. Sa sistema sa klasipikasyon nga gigamit sa lokal nga bantog nga website nga mountaineering PinoyMountaineer.com, ang kalisud sa pag-hike mao ang 7 sa 9. Ang iba't ibang mga tanawin sa daanan ay kinabibilangan ng Lake Venado , ang pinakamataas na lawa sa Pilipinas, ang solfataras at ang lumang bunganga malapit sa rurok nito . Ang lainlaing mga talan-awon sa agianan naglakip sa Lake Venado , ang labing kataas nga lanaw sa Pilipinas, ang mga solfataras ug ang karaang kawayan nga hapit sa kinatumyan niini . Mount Apo ay isang puno ng ilog dakip lugar ng ilang mga pangunahing sistema ng ilog tulad ng Marbel River , Matingaw River , sa pagkonekta sa Kabacan River , bahagi ng Pulangi River , isang pangunahing sangang-ilog ng Mindanao River , ang Tudaya Falls , Sibulan River, at Digos River , na dumadaloy sa Golpo ng Davao . Bukid Apo mao ang usa ka tinubdan catchment area sa pipila ka mga mayor nga mga sistema sa suba sama sa Marbel River , Matingaw River , nga nagsumpay sa Kabacan River , bahin sa Pulangi River , usa ka mayor nga mga bulohaton sa pintakasi sa Mindanao River , ang Tudaya Falls , Sibulan River, ug Digos River , nga nag-agos padulong sa Gulpo sa Davao . Ang Mount Balatukan ay isang napakalaking potensyal na aktibong tambalang stratovolcano sa hilagang isla ng Mindanao , Pilipinas . Ang Mount Balatukan usa ka dako nga potensyal nga aktibo nga tambalan stratovolcano sa amihanang isla sa Mindanao , Pilipinas . Ito ang pinakamataas na punto sa lalawigan ng Misamis Oriental . Kini ang labing taas nga punto sa lalawigan sa Misamis Oriental . Ang bulkan ay walang pagsabog sa kasaysayan ngunit nagpapakita ng fumarolic na aktibidad. Ang bulkan walaÕy mga pagbuto sa kasaysayan apan nagpakita sa kalihokan nga fumarolic . Ang bundok na 2,450-metro (8,040 piye) ay pinataas ng isang tatsulok na hugis caldera na 15 kilometro (9.3 mi) ang haba at 10.6 kilometro (6.6 mi) sa pinakamalawak nito. Ang bukid nga 2,450-metro (8,040 p) ang labing taas sa usa ka tatsulok nga porma nga caldera nga 15 kilometros (9.3 mi) ang gitas-on ug 10.6 kilometros (6.6 mi) sa labing lapad. Ang Ilog ng Balatocan ay nagmula sa at nag- agos ng malaking bunganga. Ang Balatocan River naggikan ug nagpahubas sa labi ka dako nga lungag. Ang bundok ay isang protektadong lugar sa bansa na naiuri bilang isang Natural Park , ang Mount Balatukan Range Natural Park . Ang bukid usa ka panalipod nga lugar sa nasud nga giklasipikar nga usa ka Natural Park , ang Mount Balatukan Range Natural Park . Ang parke ay may isang lugar na 8,423.00 ektarya (20,813.7 ektarya) na may buffer zone na 1,222.00 ektarya (3,019.6 ektarya). Ang parke adunay lugar nga 8,423.00 ektarya (20,813.7 ektarya) nga adunay usa ka buffer zone nga 1,222.00 ektarya (3,019.6 hektara). Ito ay nilikha noong Marso 6, 2007 ng Proklamasyon no. 1249 . Gihimo kini kaniadtong Marso 6, 2007 pinaagi sa Proklamasyon no. 1249 . Ang Mount Balatukan ay buo na matatagpuan sa Lalawigan ng Misamis Oriental sa rehiyon ng Hilagang Mindanao ng Pilipinas . Ang Mount Balatukan hingpit nga nahimutang sa Lalawigan sa Misamis Oriental sa rehiyon sa Northern Mindanao sa Pilipinas . Ang kalsada sa baybayin sa pagitan ng Balingasag, Misamis Oriental at Gingoog City ay rim ang hilagang perimeter ng bundok sa hilagang baybayin ng Mindanao . Ang agianan sa baybayon tali sa Balingasag, Misamis Oriental ug Gingoog City naglibot sa amihanang perimeter sa bukid sa amihanang baybayon sa Mindanao . Ang Mount Balatukan ay isang stratovolcano na may nakalistang taas na 2,450 metro (8,040 p) asl ( GVP ). Ang Mount Balatukan usa ka stratovolcano nga adunay gilista nga gitas-on nga 2,450 metros (8,040 p) asl ( GVP ). Ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS). Ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS). Ipinapakita ng imahe ng satellite na ito ay maging makapangyarihang kalsada sa peninsula na kumakalat sa hilaga sa Dagat ng Bohol . Ang paghanduraw sa satelayt nagpakita nga kini usa ka lig-on nga kalasangan sa peninsula nga naglibot sa amihanan sa Dagat sa Bohol . Walang mga pagsabog sa kasaysayan sa Mount Balatukan. WalaÕy mga pagbuto sa kasaysayan sa Mount Balatukan. Ang edad ng huling pagsabog nito ay hindi pa pinag-aralan, bagaman ang ilang lava na daloy sa mga gilid ng bundok ay tinutukoy bilang Pleistocene . Ang edad sa katapusan nga pagbuto wala pa gitun-an, bisan kung ang pipila ka mga dagan nga nagaagos sa mga kilid sa bukid determinado ingon Pleistocene . Ang aktibidad na fumarolic ay naroroon sa bundok, ngunit ang form nito ay nagpapakita ng malawak na pagguho. Ang kalihokan sa fumarolic naa sa bukid, apan ang dagway niini nagpakita og daghang pagbaha. Ang Balatukan ay bahagi ng Central Mindanao Arc ng mga bulkan. Ang Balatukan mao ang bahin sa Central Mindanao Arc sa mga bulkan. Ang pinakahulihan nitong tip na tinawag na Sipaka Point, na tumuturo sa hilagang-silangan, ay isang 267 metro (876 piye) na konsyerto sa isang maliit na peninsula na tinatawag na Mount Sipaka. Ang kinatumyang tumoy sa amihanan nga gitawag nga Sipaka Point, nga nagpunting sa amihanan-silangan, usa ka 267 metros (876 p) nga cinder cone sa usa ka gamay nga peninsula nga gitawag nga Mount Sipaka. Ang Global Volcanism Program naglilista ng huling aktibidad ng Balatukan bilang Holocene ngunit hindi tiyak . Ang Global Volcanism Program naglista sa katapusang kalihokan sa Balatukan ingon Holocene apan Dili sigurado . Ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology (Phivolcs) ay naglista ng Balatukan bilang Hindi Aktibo , kahit na ang bulkan ay nagpapakita ng aktibidad na fumarolic. Ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology (Phivolcs) naglista sa Balatukan ingon dili aktibo , bisan kung ang bulkan nagpakita og fumarolic nga kalihokan. Sa mitolohiya ng Bukidnon, pinaniniwalaan na kapag namatay, lahat ng pitong makatu (mga kaluluwa ng isang solong tao) ay pinagsama sa isa at paglalakbay sa Mount Balatucan para sa panghuling paghuhusga. Sa mitolohiya sa Bukidnon, gituohan nga sa pagkamatay, tanan nga pito ka mga makatu (mga kalag sa usa ka tawo) naghiusa sa usa ug pagbiyahe sa Bukid Balatucan alang sa katapusang paghukom. Ang kaluluwa ay unang naglalakbay sa malaking bato, si Liyang, na sinusundan ng isang paglalakbay sa Binagbasan, kung saan lumalaki ang Tree of Records. Ang kalag una nga nagbiyahe ngadto sa dako nga bato, si Liyang, nga gisundan sa usa ka panaw sa Binagbasan, kung diin nagatubo ang Kahoy sa Kahoy. Matapos gumawa ng isang marka sa puno, ang kaluluwa ay naglalakbay sa Pinagsayawan, kung saan ang kaluluwa ay dapat sumayaw at pawis para sa pagbabayad-sala. Human sa paghimo usa ka marka sa kahoy, ang kalag mobiyahe sa Pinagsayawan, diin ang kalag kinahanglan magsayaw ug singot alang sa pagtubos. Ang susunod na paglalakbay ay patungo sa Panamparan, kung saan ang kaluluwa ay nakakakuha ng isang gupit upang maipakita sa Kumbirahan, kung saan naghihintay ang isang handaan sa kaluluwa. Ang sunod nga pagbiyahe mao ang pag-adto sa Panamparan, diin ang kalag nakakuha usa ka haircut nga mahimong presentable sa Kumbirahan, kung diin ang usa ka bangkete naghulat sa kalag. Ang diyos na si Andalapit ay humantong sa kaluluwa sa paanan ng Bundok Balatucan, kung saan nagtitipon ang mga diyos ng mga patay upang hatulan ang kaluluwa. Ang diyos nga si Anduol dayon nagdala sa kalag ngadto sa tiilan sa Bukid Balatucan, diin ang mga diyos sa mga patay nagpundok aron paghukom sa kalag. Ang mabubuting kaluluwa ay ipinadala sa Dunkituhan, ang ulap na naka-takip na hagdanan na patungo sa langit sa rurok ng Balatucan. Ang maayong mga kalag gipadala sa Dunkituhan, ang hagdanan nga panganod sa panganod nga nagpaingon sa langit sa rurok sa Balatucan. Ang isang masamang kaluluwa ay ipinadala sa isang ilog ng pagsisisi para sa pagbabayad-sala hanggang sa kapatawaran. Ang usa ka daotan nga kalag gipadala ngadto sa usa ka suba sa paghinulsol alang sa pag-ula hangtod mapasaylo. Ang mga kaluluwa sa pawis ng dugo ng ilog, ang pinagmulan ng kulay ng ilog at mabangong pabango. Ang mga kalag sa sapa nagpadugo sa dugo, ang gigikanan sa kolor sa suba ug humot nga baho. Ang isang pinatawad na kaluluwa pagkatapos ay pumasok din sa summit ni Balatucan. Ang usa ka mapasaylo nga kalag human usab sa pagsumite sa Balatucan. Ang Mount Guiting-Guiting ay ang pinakamataas na bundok sa lalawigan ng Romblon na matatagpuan sa gitna ng Sibuyan Island at nangingibabaw ang buong isla. Ang Mount Guiting-Guiting mao ang labing taas nga bukid sa probinsya sa Romblon nga nahimutang sa sentro sa Sibuyan Island ug nagdominar sa tibuuk nga isla. Guiting-Guiting, sa lokal na diyalekto ng Romblomanon , ay nangangahulugang "jagged". Guiting-Guiting, sa lokal nga dialekto sa Romblomanon , nagkahulugan nga "jagged". Ang bundok ay isa sa mga focal point ng deklarasyon ng Sibuyan bilang isang kanlungan ng biodiversity. Ang bukid usa sa mga hinungdan nga punoan sa deklarasyon sa Sibuyan ingon usa ka dalangpanan sa biodiversity. Ang buong isla ay inihambing nang maraming beses sa rate ng endodismo ng biodiversity ng mga isla ng Galapagos. Ang tibuuk nga isla gitandi sa daghang mga panahon sa rate sa endodismo sa biodiversity sa mga isla sa Galapagos. Ang endemism na ito ang nag-udyok sa karamihan ng bundok at ang mga dalisdis nito na protektado sa ilalim ng Mt. Guiting-Guiting Natural Park , na itinatag noong 1996. Kini nga endemism ang nag-aghat sa kadaghanan sa bukid ug sa mga bakilid niini nga mapanalipdan sa ilawom sa Mt. Guiting-Guiting Natural Park , natukod sa 1996. Ang parke ay kabilang din sa malapit sa Mt. Nailog (789 mask) sa kanluran. Ang parke naglangkob usab sa duol sa Mt. Nailog (789 mask) sa kasadpan. Ang rurok ng Mt. Guiting-Guiting tulad ng tiningnan mula sa Mayo's Peak. Ang summit sa Mt. Guiting-Guiting ingon sa pagtan-aw gikan sa Mayo's Peak. Ang makitid na tagaytay na nagkokonekta sa dalawa sa harapan ay kilala sa akyat na pamayanan bilang Knife Edge. Ang pig-ot nga lubid nga nagkonekta sa duha sa forebound nahibal-an sa akyat nga komunidad ingon ang Knife Edge. Ito ay madalas na tinutukoy bilang Mount G2 , bagaman ang palayaw ay hindi tinanggap ng mga lokal dahil hindi iginagalang ang katutubong pangalan ng sagradong site. Kanunay kini nga gitawag nga Mount G2 , bisan kung ang nickname dili dawaton sa mga lokal tungod kay wala kini pagtahod sa ngalan sa lumad nga sagrado. Bukas ang bundok buong taon para sa paglalakad. Bukas ang bukid sa tibuuk nga tuig alang sa pag-hiking. Dalawang daanan ang kasalukuyang umiiral: ang Tampayan Trail mula sa hilaga, at ang Olango Trail mula sa timog. Duha ka mga agianan sa pagkakaron anaa: ang Tampayan Trail gikan sa amihanan, ug ang Olango Trail gikan sa habagatan. Ang mga permiso at gabay sa pag-akyat ay ligtas mula sa tanggapan ng DENR sa bayan ng Magdiwang. Ang mga permiso ug giya sa hikaw na-secure gikan sa opisina sa DENR sa lungsod sa Magdiwang. Ang buong itaas na daanan ay binubuo ng mga nakalantad, basag, at matalim na mga ultramafic na bato at mga boulder. Ang tibuuk nga mga agianan sa taas nga gilangkuban sa giladlad, nabuak, ug hait nga mga ultramafic nga bato ug mga bato. Ang lugar ng summit ng Mt. Ang Guiting-Guiting ay pangunahin na isang lupain ng lupa at damuhan na may nakalantad na mga bato sa mga serrated ridge ng peak. Ang summit nga lugar sa Mt. Ang Guiting-Guiting nag-una nga usa ka yuta nga umahan ug kasagbutan nga adunay giladlad nga mga bato sa nag-asdang nga mga agianan sa taluktok. Kahit na ang haba at tagal ng pag-akyat ay medyo mas maikli, dalawang araw upang umakyat at isang araw na bababa, ang bundok na ito ay kinikilala pa rin ang pinakamahirap at teknolohikal na hamon ng bundok ng Pilipinas na umakyat, kasama ang Mount Halcon sa Mindoro at Mount Mantalingajan sa Palawan . Bisan kung ang gitas-on ug gidugayon sa pagsaka medyo labi ka dali, duha ka adlaw nga pagsaka ug usa ka adlaw nga manaog, kini nga bukid giila usab nga labing lisud ug teknolohikal nga paghagit sa bukid sa Pilipinas nga pag-akyat, ubay sa Mount Halcon sa Mindoro ug Mount Mantalingajan sa Palawan . Noong Mayo 1982, sa ilalim ng pamumuno ni Arturo Valdez, isang magkasanib na koponan mula sa Bacolod -based Philippine Mountaineering Society (PMS) at University of the Philippines (UP), sinalakay ng koponan ang bundok, ang pagtatangka kung saan ito ang unang sa Kasaysayan. Niadtong Mayo 1982, sa pagpanguna ni Arturo Valdez, usa ka hiniusa nga koponan gikan sa Bacolod -based Philippine Mountaineering Society (PMS) ug University of the Philippines (UP), giatake sa koponan ang bukid, ang pagsulay nga mahimoÕg una sa kasaysayan. Ito ay sa panahon ng paglalakbay na ito na ang isa sa mga taluktok, na kilala ngayon bilang "Mayo's Peak" ay pinangalanang isa sa mga miyembro ng koponan, si Mayo Monteza, na ipinagdiriwang ang kanyang kaarawan sa pag-akyat, habang ang isa sa mga mapagkukunan ng bukal ng tubig na kilala ngayon bilang "Bulod's Ang tagsibol "ay pinangalanang isa sa mga lokal na gabay, ang Bulod, na nagboluntaryo (kasama ang ibang mga lokal) upang sumali sa pag-akyat. Sa panahon sa kini nga ekspedisyon ang usa sa mga taluktok, karon nailhan nga "Mayo's Peak" ginganlan sa ngalan sa usa sa mga miyembro sa koponan, si Mayo Monteza, nga nagsaulog sa iyang adlawng natawhan sa pagsaka, samtang ang usa sa mga tinubdan sa tubig sa tubo nga karon nailhan nga "Bulod's Ang tingpamulak "ginganlan sa usa sa mga lokal nga giya, ang Bulod, kinsa nagboluntaryo (kauban ang uban pang mga lokal) aron moapil sa pagsaka. Nabigo ang koponan na kunin ang summit sa unang pagtatangka na ito, ngunit bumalik dalawang linggo pagkatapos. Ang koponan napakyas sa pagkuha sa summit sa una nga pagsulay, apan nakabalik duha ka semana pagkahuman. Noong 17 Hunyo 1982, apat na mga akyat ang naging unang tumayo sa rurok. Kaniadtong 17 Hunyo 1982, upat nga mga misakay ang nahimong una nga nagtindog sa summit. Ang kanilang mga pangalan ay sina Mon Ruiz, Kim Valino, Roel Tan Torres (ng UP mountaineers) at Edwin Gatia ng koponan ng PMS. Ang ilang mga ngalan mao sila Mon Ruiz, Kim Valino, Roel Tan Torres (sa UP mountaineers) ug Edwin Gatia sa team sa PMS. Ang halaman ng pitsel na Nepenthes sibuyanensis ay matatagpuan lamang sa mga dalisdis ng Mt. Guiting-Guiting. Maraming mga species ng nepenthes ay matatagpuan din dito. Ang tanum nga pitsel nga Nepenthes sibuyanensis nakit-an ra sa mga bakilid sa Mt. Guiting-Guiting. Daghang mga matang sa nepenthes makita usab dinhi. Ang Sibuyan Island ay may mataas na endemism na higit sa lahat dahil sa pagkalayo nito. Ang Sibuyan Island adunay taas nga endemism nga kadaghanan tungod sa pagkalayo niini. Mahigit sa kalahati ng Island ay natatakpan ng kagubatan. Kapin sa katunga sa Isla ang sakop sa kalasangan. Kasama sa mga paunang ulat na ang density ng kagubatan sa Sibuyan ay 1,551 na mga puno bawat ektarya na ginagawa itong pinakamakapal na kagubatan na naitala sa Pilipinas. Lakip sa una nga mga taho nga ang kakulangan sa kalasangan sa Sibuyan mao ang 1,551 nga mga kahoy matag ektarya nga naghimo niini nga labing kadaghan nga natala sa Pilipinas. Mayroong isang buong saklaw ng gradient ng kagubatan sa Pilipinas na binubuo ng bakawan, mababang lupain, montane, mossy forest, heathland, at damuhan - mula sa baybayin hanggang sa rurok ng Mt. Guiting-Guiting, Adunay usa ka tibuuk nga gradient sa kagubatan sa Pilipinas nga gilangkuban sa mangrove, lowland, montane, mossy forest, heathland, ug grassland - gikan sa baybayon hangtod sa taluktok sa Mt. Guiting-Guiting, Mayroong humigit-kumulang 700 mga species ng vascular plant, kabilang ang 54 species na endemic sa isla. Adunay gibana-bana nga 700 nga mga species sa vascular nga tanum, lakip ang 54 nga mga species nga endemic sa isla. Isang kabuuan ng 130 mga species ng mga ibon ang naitala sa parke, kung saan 102 ang alinman sa kilala o ipinapalagay na mga residente ng pag-aanak. Adunay kinatibuk-an nga 130 nga mga espisye sa mga langgam ang natala sa parke, diin 102 nailhan man o gihunahuna nga mga pumuluyo sa pagpanganak. Nariyan din ang siyam (9) na katutubong hindi lumilipad na terestrial na species ng mammal, siyam na species ng mga bat na prutas, kung saan ang isa ay endemik, at siyam (9) mga butiki at geckos. Dinha usab nga lugar ang siyam (9) nga lumad nga dili molupad nga terrestrial nga mammal species, siyam nga mga klase sa bats nga prutas, diin ang usa niini endemik, ug siyam (9) mga butiki ug geckos. Saklaw ng malawak na kagubatan ang mga dalisdis ng masalimuot na bundok. Gitabonan sa halapad nga kalasangan ang mga bakilid sa komplikado sa bukid. Espa–a Peak sa timog ng rurok. Espa–a Peak sa habagatan sa summit. Ang mga seksyon ng timog ay pinuno ng malalaking bato. Ang mga seksyon sa habagatang bahin puno sa mga dagkong bato. Handa ang Hikers na umakyat sa rurok ng rurok mula sa hilaga na bahagi (tugayan ng Tampayan). Nag-andam ang mga hikers sa pagsaka sa rurok sa summit gikan sa amihanan nga bahin (agianan sa Tampayan). Mount Guiting-Guiting tulad ng tiningnan mula sa timog. Mount Guiting-Guiting ingon sa pagtan-aw gikan sa habagatan. Ang Mount Inayawan Range Natural Park (din ang Mount Iniaoan Range Natural Park ) ay isang protektadong lugar ng mga pugad na kabundukan sa rehiyon ng Hilagang Mindanao ng Pilipinas . Ang Mount Inayawan Range Natural Park (usab Mount Iniaoan Range Natural Park ) usa ka panalipod nga lugar sa kakubus nga mga bukid sa rehiyon sa Northern Mindanao sa Pilipinas . Ang parke ay sumasaklaw sa saklaw ng bundok na kilala rin bilang Mount Iniaoan na matatagpuan sa munisipal na munisipalidad ng Nunungan sa Lanao del Norte at sumasakop sa isang kabuuang lugar na 3,632.74 ektarya (8,976.7 ektarya) na may buffer zone na 889.04 ektarya (2,196.9 ektarya). Ang parke gilakip sa sakup sa bukid nga nailhan usab nga Mount Iniaoan nga nahimutang sa munisipalidad nga munisipalidad sa Nunungan sa Lanao del Norte ug gisakup ang tibuuk nga lugar nga 3,632.74 ektarya (8,976.7 ektarya) nga adunay usa ka buffer zone nga 889.04 ektarya (2,196.9 ektarya). Ang lugar ay opisyal na itinalaga bilang isang natural na parke noong ika-30 ng Hulyo 2007 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 1344 na nilagdaan ni Pangulong Gloria Arroyo . Ang lugar nga opisyal nga gitudlo ingon usa ka natural nga parke kaniadtong 30 Hulyo 2007 pinaagi sa Proklamasyon No. 1344 nga gipirmahan ni Presidente Gloria Arroyo . Ito ay isang kritikal na lugar ng tubig at ang pinakamalaking natitirang rainforest sa Lanao del Norte. Kini usa ka kritikal nga lugar nga pangpang sa tubig ug labing dako nga nahabilin nga rainforest sa Lanao del Norte. Ang parke ay matatagpuan sa barangay ng Inayawan sa Nunungan, mga 115 kilometro (71 mi) timog-kanluran mula sa lungsod ng Iligan malapit sa hangganan ng lalawigan ng Lanao del Sur at ilang 14 na kilometro (8.7 mi) hilaga mula sa Magapu Point at Illana Bay . Ang parke nahimutang sa barangay sa Inayawan sa Nunungan, mga 115 kilometros (71 mi) sa habagatan-kasadpan gikan sa lungsod sa Iligan duol sa utlanan sa lalawigan sa Lanao del Sur ug mga 14 kilometros (8.7 mi) amihanan gikan sa Magapu Point ug Illana Bay . Nakasentro ito sa paligid ng Mount Iniaoan, isang conical na bundok na pinakamataas sa lalawigan sa taas na 5,204 talampakan (1,586 m). Nasentro kini sa palibot sa Mount Iniaoan, usa ka bukid nga conical nga labing taas sa probinsya sa gitas-on nga 5,204 piye (1,586 m). Ang Lake Nunungan sa 1,535 metro (5,036 piye) ay isa sa pinakamataas na lawa sa Pilipinas at matatagpuan din sa loob ng parke. Ang Lake Nunungan sa 1,535 metros (5,036 p) ang usa sa labing kataas nga lanaw sa Pilipinas ug makita usab sa sulod sa parke. Binubuo ito ng tatlong iba pang mga lawa na nagbibigay ng tubig para sa mga munisipalidad sa Kapatagan Valley at may hawak na maraming suplay ng mga isda. Naglangkob kini sa tulo pa ka mga linaw nga naghatag tubig sa mga munisipyo sa Kapatagan Valley ug adunay daghang suplay sa mga isda. Ang Mount Inayawan Range Natural Park ay tahanan ng isang magkakaibang fauna. Ang Mount Inayawan Range Natural Park mao ang pinuy-anan sa lainlaing mga hayop. Kasama dito ang mga endangered at bihirang mga species tulad ng Philippine eagle , Philippine deer , Mindanao flying squirrel , Mindanao scops owl , white-collared kingfisher , Philippine warty pig at Mindanao hornbill . Naglangkob kini sa mga nameligro ug talagsaon nga mga lahi sama sa agila sa Pilipinas , Philippine deer , Mindanao squirrel , Mindanao scops owl , puthaw-putol nga Kingfisher , baboy nga baboy sa Pilipinas ug sungay sa Mindanao . Ang Mount Isarog ay isang potensyal na aktibong stratovolcano na matatagpuan sa lalawigan ng Camarines Sur , Pilipinas , sa isla ng Luzon . Ang Mount Isarog usa ka potensyal nga aktibo nga stratovolcano nga nahimutang sa lalawigan sa Camarines Sur , Pilipinas , sa isla sa Luzon . Ito ay may taas na 2,000 metro (6,600 piye) sa itaas na ibig sabihin ng antas ng dagat. Kini adunay gitas-on nga 2,000 ka metro (6,600 p) ibabaw sa gipasabut nga lebel sa dagat. Ang rurok ng bundok ay minarkahan ang punto kung saan ang mga hangganan ng anim na munisipyo at isang lungsod ay nagkikita (nakalista sa direksyon sa orasan, nagsisimula sa hilaga): Goa , Tigaon , Ocampo , Pili , Naga City , Tinambac at Calabanga . Ang tumoy sa bukid nagtimaan sa punto diin ang mga utlanan sa unom ka mga munisipyo ug usa ka lungsod nahimamat (gilista sa direksyon sa orasan, pagsugod sa amihanan): Goa , Tigaon , Ocampo , Pili , Naga City , Tinambac ug Calabanga . Ang Mount Isarog ay kung saan ang mga lokal na tropa ng Philippine Army at Constabulary unit at mga gerilya ng Bicolano ay nagtago sa panahon ng Hapon . Ang Mount Isarog kung diin ang mga lokal nga tropa sa Philippine Army ug mga yunit sa Constabulary ug mga gerilya nga Bicolano nagtago sa panahon sa Japanese Occupation . Noong 1970s, kasama ang pamumuno ni Romulo Jallores at kanyang kapatid, itinatag nila ang Bagong Hukbong Bayan sa rehiyon ng Bicol sa paanan ng bundok na ito. Sa 1970s, uban sa pagpanguna ni Romulo Jallores ug sa iyang igsoon, gitukod nila ang New PeopleÕs Army sa Bicol nga rehiyon sa kini nga bukid. Ang Mount Isarog ay naging teritoryo ng mga ninuno ng mga katutubong Isarog Agta na tao sa libu-libong taon bago ang pagdating ng mga Espanyol. Ang Mount Isarog nahimong teritoryo sa katigulangan sa mga lumad nga Isarog Agta nga mga tawo sa libu-libong tuig sa wala pa ang pag-abut sa mga Kastila. Isa sila sa mga unang naninirahan sa buong Pilipinas at nagmula sa Negrito . Usa sila sa mga unang molupyo sa tibuuk nga Pilipinas ug gigikanan sa Negrito . Sila ay isang pangkat ng mga taong Aeta na may natatanging wika at pamana na natatangi mula sa iba. Sila usa ka grupo sa mga katawhan sa Aeta nga adunay lahi nga sinultihan ug kabilin nga lahi sa uban. Ginawa itong isang pampublikong lupain sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 157 noong Marso 28, 2015. Gihimo kini nga usa ka publiko nga yuta pinaagi sa Proklamasyon Numero 157 kaniadtong Marso 28, 2015. Ang mga bayan sa paligid nito ay inuri bilang kagubatan ng timberland na may isang lugar na 13,433 hectares (33,190 ektarya). Ang mga lungsod sa palibot niini giklasipikar nga kagulangan sa timberland nga adunay sukod nga 13,433 ka ektarya (33,190 ektarya). Noong Agosto 17, 1935, itinatag ni General Frank Murphy ang Mt. Isarog Forest Reserve na nabawasan ang laki ng lugar sa 10,112. Kaniadtong Agosto 17, 1935, gitukod ni Heneral Frank Murphy ang Mt. Isarog Forest Reserve nga nakamenus sa kadako sa lugar sa 10,112. gunit binawi ito ni Pangulong Manuel L. Quezon nang nilagdaan niya ang Proklamasyon Blg 293 na pinamagatang "Pagtatatag ng Mt. Isarog bilang isang National Park." Apan kini gi-revoke ni Presidente Manuel L. Quezon sa dihang gilagdaan niya ang Proklamasyon No. 293 nga giulohan nga "Pag-establisar sa Mt. Isarog ingon usa ka National Park." Noong Hunyo 1, 1992, kasama ang pagpasa ng Republic Act 7586 na kilala bilang National Integrated Protected Areas System o NIPAS, Mt. Niadtong Hunyo 1, 1992, uban ang paglabay sa Republic Act 7586 nga nailhan nga National Integrated Protected Areas System o NIPAS, Mt. Si Isarog ay National Integrated Protected Area Program. Si Isarog mao ang National Integrated Protected Area Program. Noong Hunyo 20, 2002, ayon sa Proklamasyon Blg 214 , Mt. Ang Isarog ay naging protektadong lugar sa ilalim ng natural na parke. kaniadtong Hunyo 20, 2002, pinaagi sa Proklamasyon Numero 214 , Mt. Ang Isarog nahimong panalipod nga lugar sa ilawom sa natural park. Noong 2010, pinakawalan ng UNESCO ang ika-3 daigdigang dami ng mga Endangered Languages __sa Mundo, kung saan ang 3 kritikal na mga endangered na wika ay nasa Pilipinas. Kaniadtong 2010, gipagawas sa UNESCO ang ika-3 nga tibuuk nga kalibutan nga endangered Languages __sa Kalibutan, diin 3 nga mga kritikal nga nameligro nga mga pinulongan ang naa sa Pilipinas. Ang isa sa mga wikang ito sa wikang Isarog Agta na may tinatayang nagsasalita ng 5 katao sa taong 2000. Usa sa mga kini nga sinultian sa Isarog Agta nga sinultian nga adunay gibanabana nga mamumulong sa 5 nga mga tawo sa tuig 2000. Ang wika ay inuri bilang Critically Endangered , nangangahulugang ang mga bunsong nagsasalita ay mga lola at mas matanda, at ang mga ito ay nagsasalita ng wika nang bahagyang at madalang at bahagya at bahagya na pumasa ang wika sa kanilang mga anak at apo. Ang sinultian gi-classified ingon Critically Endangered , nagpasabut nga ang mga kamanghuran nga tigpamaba mga apohan ug mas tigulang, ug ilang gisultian ang sinultian nga bahin ug dili kanunay ug hapit dili maagian ang pinulongan sa ilang mga anak ug mga apo na. Kung ang natitirang 150 tao ay hindi nagpapasa ng kanilang sariling wika sa susunod na henerasyon ng mga taong Isarog Agta, ang kanilang katutubong wika ay mawawala sa loob ng isang panahon ng 1 hanggang 2 dekada. Kung ang nahabilin nga 150 nga mga tawo dili makapasa sa ilang lumad nga sinultian sa sunod nga henerasyon sa mga tawo nga Isarog Agta, ang ilang lumad nga sinultian mawala sa sulod sa 1 hangtod 2 nga mga dekada. Ang mga taong Isarog Agta ay nakatira sa loob ng paligid ng Mount Isarog, kahit na 5 sa kanila lamang ang nakakaalam ng kanilang katutubong wika. Ang mga Isarog Agta nga mga tawo nagpuyo sa sulud sa Mount Isarog, bisan 5 lamang sa mga nahibal-an ang ilang lumad nga sinultian. Ang mga ito ay isa sa mga orihinal na naninirahan sa Negrito sa buong Pilipinas. Usa sila sa mga orihinal nga nanimuyo sa Negrito sa tibuuk nga Pilipinas. Nabibilang sila sa pag- uuri ng mga taong Aeta , ngunit may natatanging mga sistema ng wika at paniniwala na natatangi sa kanilang sariling kultura at pamana. Sakup sila sa pagklasipikar sa mga tawo nga Aeta , apan adunay lahi nga mga sistema sa sinultihan ug pagtuo nga lahi sa ilang kaugalingon nga kultura ug panulundon. Mt. Ang Isarog ay mayaman na pagkakaiba-iba. Mt. Ang Isarog adunay daghang kadaiyahan. Ipinapakita nito ang apat na pangunahing uri ng likas na tirahan o halaman; mula sa mainit na damuhan at kagubatan sa mababang lupa hanggang sa basa at cool na klima ng kagubatan ng Montane . Nagpakita kini sa upat nga dagway nga natural nga puy-anan o mga tanum; gikan sa mainit nga tanum ug lasang sa kapatagan hangtod sa basa ug cool nga klima sa kalasangan nga Montane . Ang mababang kagubatan ay nabanggit para sa matangkad na canopy nito. Ang lasang sa kapatagan nakit-an tungod sa iyang taas nga kanopi. Ang pinakamataas na layer tower sa pagitan ng 30-40 metro at kung minsan kahit na umabot sa 60 metro. Ang kinatas-an nga mga tore sa layer taliwala sa 30-40 metros ug usahay makaabut usab sa 60 metros. Marami sa mga punong ito ay kabilang sa pamilyang dipterocarp. Daghan sa kini nga mga kahoy sakop sa pamilyang dipterocarp. Ang pangalawang layer ng canopy (sa pagitan ng 23-30 metro) ay mayroong mga bamboos (Bambusa), arborescent palms (Calamus), pag-akyat ng kawayan (Schizostacyum), pag-akyat ng mga pandan (Freycinetia) at mga vascular epiphyte tulad ng mga orchid at ferns. Ang ikaduha nga layer sa canopy (tali sa 23-30 metros) adunay sustensyo nga mga bamboos (Bambusa), arborescent palms (Calamus), pag-akyat kawayan (Schizostacyum), pag-akyat nga pandan (Freycinetia) ug mga vascular epiphyte sama sa mga orchid ug ferns. Ang damo ( parang ) ay pinangungunahan ng cogon ( Imperata cylindrica ) at talahib ( Saccharum ovatum ) na damo. Ang kasagbutan ( parang ) gipamuno sa cogon ( Imperata cylindrica ) ug talahib ( Saccharum ovatum ) nga sagbot. Ang topograpiya at kondisyon ng lupa sa lugar ay naglilimita sa paglaki ng mga puno, na nagbibigay ng pagtaas sa damo. Ang topograpiya ug kahimtang sa yuta sa lugar gilimitahan ang pagtubo sa mga kahoy, nga nakahatag dugang nga sagbot. Ang kagubatan ng Montane ay may two-oken dahil ang mga layered canopy na puno mula 12-25 metro na may kapansin-pansin na mga canopy gaps dahil sa kawalan ng malalaking puno. Ang lasang sa montane adunay duha ka oken tungod kay ang mga punoan nga canopy nga puno gikan sa 12-25 ka metro nga adunay nakit-an nga canopy gaps tungod sa pagkawala sa daghang mga kahoy. Ang kagubatan ng mossy ay may isang canopy na may maliit na taas na 2 hanggang 6 metro lamang. Ang kagubatan sa mossy adunay usa ka canopy nga adunay gamay nga gitas-on nga 2 hangtod 6 metros lang. Nasira ang canopy dahil sa mataas na hangin at matarik na lupain. Nabali ang canopy tungod sa taas nga hangin ug pag-ayo sa yuta. Ito ay tinatahanan ng mga kawayan, pandan, orchid, ferns, pitcher halaman at iba pang mga epiphyte . Gipuy-an kini sa kawayan, pandan, orchid, ferns, pitcher plants ug uban pang mga epiphyte . Ang mga puno sa antas na ito ay natatakpan ng lumot. Ang mga kahoy sa kini nga lebel gitabunan sa lumot. Ang Isarog Shrew rat ( Rhynchomys isarogensis ) ay unang natuklasan noong 1988 sa Mount Isarog. Ang Isarog Shrew rat ( Rhynchomys isarogensis ) unang nakit-an kaniadtong 1988 sa Mount Isarog. Bagaman wala itong direktang halaga ng pang-ekonomiya, ang pagkakaroon nito sa Mount Isarog ay isang barometer ng kayamanan at pamamahala ng mga likas na yaman. Bisan kung wala kini direktang kantidad sa ekonomiya, ang presensya sa Mount Isarog usa ka barometer sa kayamanan ug pagdumala sa mga natural nga kahinguhaan niini. Nakalista ito ngayon bilang mapanganib sa Red Data Book ng International Union for Conservation of Nature. Gilista kini karon nga nameligro sa Red Data Book of the International Union for Conservation of Nature. Ang Mount Isarog ay kasama bilang isang protektadong lugar, tahanan sa mga endemic rodents ( Archboldomys luzonensis , Chrotomys gonzalesi at Rhynchomys isarogensis ), iba pang mga endemikong mamalya, at 15 mga species ng ibon na endemic sa Luzon. Gisakup ang Mount Isarog ingon usa ka panalipod nga lugar, puy-anan sa mga endemic rodents ( Archboldomys luzonensis , Chrotomys gonzalesi ug Rhynchomys isarogensis ), uban pang mga endemic mamalia , ug 15 nga mga species sa langgam nga endemic sa Luzon. Ang Isarog Cloud Frog ay unang inilarawan ng mga siyentipiko noong 1997. Ang Isarog Cloud Frog unang gihulagway sa mga siyentipiko kaniadtong 1997. Sa kabuuan, nakilala ng mga siyentipiko ang isa at posibleng tatlong bagong species ng palaka, 8 species ng ahas, at 19 species ng butiki. Sa kinatibuk-an, giila sa mga siyentipiko ang usa ug tingali tulo ka bag-ong espisye sa baki, 8 nga espisye sa mga bitin, ug 19 nga mga espisye sa taba. Ang Mount Isarog ay mayroon ding bihirang Mount Isarog Forest Skink ( Sphenomorphus knollmanae ) na Endemic. Ang Mount Isarog adunay usab talagsaon nga Mount Isarog Forest Skink ( Sphenomorphus knollmanae ) nga mao ang Endemic. Ang Bulaklak ng Kalatungan Mountain ay isang saklaw ng bundok na matatagpuan sa gitnang bahagi ng lalawigan ng Bukidnon , ang Pilipinas. Ang Kalatungan Mountain Range usa ka bukid nga nahimutang sa sentro nga bahin sa lalawigan sa Bukidnon , ang Pilipinas. Ito ay isa sa ilang mga lugar sa lalawigan na sakop ng lumang paglago o kagubatan ng mossy . Usa kini sa pipila nga mga lugar sa probinsya nga nasakup sa daan nga pagtubo o kalasangan nga mossy . Saklaw nito ang isang lugar na tinatayang 213.0134 km (82.24493 mi), na may mga 113.7175 km (43.90657 mi) na kinilala bilang bahagi ng kritikal na lugar ng tubig na ipinahayag sa ilalim ng Presidential Decree 127, na inilabas noong Hunyo 29, 1987 (Muleta-Manupali Watershed). Naglangkob kini sa usa ka lugar nga gibana-bana nga 213.0134 km (82.24493 mi), nga adunay mga 113.7175 km (43.90657 mi) nga nahibal-an nga usa ka bahin sa kritikal nga kadagatan nga gipahayag sa ilalum sa Presidential Decree 127, giluwatan kaniadtong Hunyo 29, 1987 (Muleta-Manupali Watershed). Ang tubig mula sa dalawang ilog na ito (Muleta at Manupali Rivers) ay sumusuporta sa multimillion dam project ng National Irrigation Administration (NIA) ng Pilipinas. Ang tubig gikan niining duha ka sapa (Muleta ug Manupali Rivers) nagsuporta sa proyekto nga multimillion dam sa National Irrigation Administration (NIA) sa Pilipinas. Ang mga ilog ay lumubog sa Pulangi River, na siyang lugar ng hydroelectric dam ng National Power Corporation . Ang mga suba nga giagos sa Pulangi River, nga mao ang lugar sa hydroelectric dam sa National Power Corporation . Ang kabundukan ay matatagpuan sa gitnang bahagi ng lalawigan ng Bukidnon Isang kapitbahay ng Kitanglad Mountain Range . Ang bukid nahimutang sa sentro nga seksyon sa lalawigan sa Bukidnon Usa ka silingan sa Kitanglad Mountain Range . Ito ay nakatali sa hilaga ng munisipalidad ng Talakag , sa kanluran ng munisipalidad ng Lantapan at lungsod ng Valencia , at sa timog ng munisipalidad ng Pangantucan . Kini nahimutang sa amihanan sa munisipyo sa Talakag , sa kasadpan sa lungsod sa Lantapan ug lungsod sa Valencia , ug sa habagatan sa lungsod sa Pangantucan . Ang silangang bahagi nito ay hangganan ng parehong Talakag at Pangantucan . Ang silangang kilid nga gigikanan sa Talakag ug Pangantucan . Ang buong lugar ng Kalatungan Mountain Range ay nahuhulog sa ilalim ng klima ng Type III na kung saan ay nailalarawan bilang pagkakaroon ng isang maikling dry season na tumatagal lamang ng isa hanggang tatlong buwan at walang masyadong binibigkas na maximum na panahon ng pag-ulan. Ang tibuuk nga lugar sa Kalatungan Mountain Range nahulog sa ilawom sa klima sa Type III nga gihulagway nga adunay usa ka mubo nga ting-ulan nga molungtad lamang sa usa ngadto sa tulo ka bulan ug wala kaayo gipahayag nga maximum nga panahon sa ulan. Ang average na temperatura ay 24.7 ¡ C. Ang kasarangang temperatura mao ang 24.7 ¡ C. Tumatanggap ang lugar ng pinakamataas na halaga ng pag-ulan sa buwan ng Hunyo habang ang pinakamurang buwan ay Marso. Ang lugar nakadawat sa labing kataas nga kantidad sa ulan sa bulan sa Hunyo samtang ang labing uwan __nga bulan mao ang Marso. Ang kamag-anak na kahalumigmigan ay nag-iiba mula sa 71% noong Mayo hanggang 86% noong Setyembre. Ang kalumo nga paryente magkalainlain gikan sa 71% sa Mayo hangtod 86% sa Septyembre. Ang lugar ay halos ulap na sakop sa buong taon. Ang lugar halos tibuok panganod nga natabunan sa tuig. Ang saklaw ay ang pinagmulan ng mga headwaters ng mga tributaries ng mga pangunahing sistema ng ilog sa Bukidnon - Pulangi River , Cagayan River at Maradugao River , Sawaga River. Ang gilapdon mao ang gigikanan sa mga punoan sa sapa sa mga dagkong sistema sa sapa sa Bukidnon - Pulangi River , Cagayan River ug Maradugao River , Sawaga River. Kabilang sa mga ilog na ito ay ang Bangahan River sa timog-kanluran, Ticalaan River sa hilagang-kanluran, Lantay River sa timog at Manupali River sa hilaga. Lakip sa kini nga mga suba mao ang Bangahan River sa habagatan-kasadpan, Ticalaan River sa amihanan-kasadpan, Lantay River sa habagatan ug Manupali River sa amihanan. Natagpuan din sa paligid ng saklaw ng bundok ay mga sapa na dumadaloy sa mga talon , cascades at rapids . Makit-an usab sa sulod sa kasilinganan sa bukid ang mga sapa nga nagaagay sa mga talon , cascades ug rapids . Ang mga wetlands at marshes , kahit na hindi mahalaga sa lugar, ay matatagpuan din sa loob ng saklaw. Ang mga basa nga yuta ug marshes , bisan kung dili hinungdanon sa lugar, makit-an usab sa sulud. Ang saklaw ng bundok ay nagpapakita ng isang hugis ng radial na pattern ng kanal. Ang bukid nga bukid nagpakita sa usa ka radial nga matang sa sumbanan sa kanal. Ang Kanlaon ( Hiligaynon : Bulkan ay kumanta sa Kanlaon ; Cebuano : Bulkan sa Kanlaon ; Tagalog : Bulkan ng Kanlaon ; Espanyol : Volcan de Canlaon, Malaspina ), na binaybay din bilang Kanla-on , ay isang aktibong stratovolcano sa isla ng Negros, Pilipinas . Ang Kanlaon ( Hiligaynon : Bulkan nag-awit sa Kanlaon ; Cebuano : Bulkan sa Kanlaon ; Tagalog : Bulkan ng Kanlaon ; Espanyol : Volcan de Canlaon, Malaspina ), usab na baybay nga Kanla-on , usa ka aktibo nga stratovolcano sa isla sa Negros, Pilipinas . Ito ang pinakamataas na punto sa Negros, pati na rin ang buong Kabisayaan , na may taas na 2,465 m (8,087 piye) sa itaas ng antas ng dagat. Kini ang labing taas nga punto sa Negros, ingon man ang tibuuk nga Kabisay-an , nga adunay taas nga 2,465 m (8,087 p) ibabaw sa lebel sa dagat. Ang bulkan ay humadlang sa mga lalawigan ng Negros Occidental at Negros Oriental , humigit-kumulang na 30 km (19 mi) timog-silangan ng Bacolod , ang kabisera at pinakapopular na lungsod ng Negros Occidental at ng buong isla. Ang bulkan nagguyod sa mga probinsya sa Negros Occidental ug Negros Oriental , gibana-bana nga 30 km (19 mi) habagatan-silangan sa Bacolod , ang kapital ug labing populasyon nga lungsod sa Negros Occidental ug sa tibuuk nga isla. Ito ay isa sa mga aktibong bulkan sa Pilipinas at bahagi ng Pacific Ring of Fire . Kini usa sa mga aktibo nga bulkan sa Pilipinas ug bahin sa Pacific Ring of Fire . Ang Kanlaon ay may pinakamataas na tugatog na 2,465 m (8,087 p) sa pinakamataas na puntong ito, bagaman ito ay 2,435 m (7,989 piye) sa ilang mga mapagkukunan, na may base diameter na 30 km (19 mi) at may tuldok na may pyroclastic cones at natapos na mga kawah lining sa hilaga-hilagang-kanluran. Ang Kanlaon adunay gitas-on nga peak nga 2,465 m (8,087 p) sa labing taas nga punto niini, bisan kung kini 2,435 m (7,989 p) sa pipila nga mga gigikanan, nga adunay base diameter nga 30 km (19 mi) ug adunay daghang pyroclastic cones ug walaÕy katapusan nga mga kawah lining sa amihanan-amihanan-kasadpan. Sa ibaba lamang at hilaga ng rurok ang aktibong bunganga ng Lugud. Sa ilawom ra ug sa amihanan sa summit ang aktibo nga kawang Lugud. Ang Hilaga ng Lugud ay isang 2 sa pamamagitan ng 0.8 km (1.24 sa pamamagitan ng 0.50 mi) caldera na kilala bilang Margaja Valley, na may maliit, madalas na pana-panahong pana ng bunganga . Ang North sa Lugud usa ka 2 pinaagi sa 0.8 km (1.24 sa 0.50 mi) caldera nga nailhan nga Margaja Valley, nga adunay gamay, kanunay nga us aka seasonal nga crater lake . Ang bulkan ay may tatlong mainit na bukal sa mga dalisdis nito: Mambukal Hot Springs sa hilagang-kanluran, Bucalan Hot Spring at Bungol Hot Spring. Ang bulkan adunay tulo nga mainit nga tuburan sa mga bakilid niini: Mambukal Hot Springs sa amihanan-kasadpan, Bucalan Hot Spring ug Bungol Hot Spring. Ang katabing mga edipisyo ng bulkan nito ay ang Mount Silay at Mount Mandalagan , hilaga ng Kanlaon. Ang kasikbit nga mga edipisyo sa bulkan niini mao ang Mount Silay ug Mount Mandalagan , amihanan sa Kanlaon. Ang Canlaon , ang bahagi ng lungsod na may hurisdiksyon sa panig ng Negros Oriental ng bulkan, ay namamalagi sa mas mababang libing nito tungkol sa 8.5 km (5.3 mi) ESE ng summit. Ang Canlaon , ang lungsod nga sangkap nga adunay hurisdiksyon sa kilid sa bulkan sa Negros Oriental , nahimutang sa ubos nga bakilid nga mga 8.5 km (5.3 mi) ESE sa summit. Ang bulkan ay isang paboritong lugar para sa mga umaakyat sa bundok at ito ang sentro ng Mount Kanlaon Natural Park, isang pambansang parke na orihinal na itinatag noong Agosto 8, 1934. Ang bulkan usa ka paborito nga lugar alang sa mga nagsaka sa bukid ug mao ang sentro sa Mount Kanlaon Natural Park, usa ka nasyonal nga parke nga orihinal nga natukod kaniadtong Agosto 8, 1934. Karaniwang nagsisimula ang mga hiking trail sa gitna ng nayon ng Guintubdan. Ang mga agianan sa pagbaktas kasagaran magsugod sa sentro sa baryo Guintubdan. Ang mga lokal ay aktibo sa pakikipagtulungan sa internasyonal na nagtatrabaho sa ilang mga institusyon ng Europa upang ipakilala ang pangunguna na Pinag-isang Pinag-isang Magkakapareho System bilang unang lokasyon ng turista sa lupain sa Pilipinas. Ang mga lokal nga aktibo sa kooperasyon sa internasyonal nga nagtrabaho kauban ang pipila ka mga institusyon sa Europa aron ipakilala ang nagpayunir nga Unified Hiking Marker System ingon ang una nga lokasyon sa turista sa dangan sa Pilipinas. Ang sistema ay pinagsama sa isang bilang ng mga bansa. Ang sistema nahiusa sa daghang mga nasud. Ginagawa nitong mas kaakit-akit ang bundok para sa mga turista sa isang ekolohikal na responsableng paraan. Kini ang nakapaikag sa bukid alang sa mga turista sa usa ka paagi nga responsable sa ekolohiya. Pangunahing Marker - Pulang kulay na ginamit para sa mga mahirap o summit ruta Panguna nga Marker - Pula nga kolor nga gigamit alang sa mga lisud o summit mga agianan Noong 2016, ang unang tatlong mga hiking na landas ay minarkahan, na may karagdagang at mas malawak na mga ruta na idinagdag noong 2017 mula sa sentro ng nayon ng Guintubdan kabilang ang isang landas patungo sa tuktok. Kaniadtong 2016, una nga tulo nga mga agianan sa pag-hiking ang namarkahan, nga adunay dugang ug labi ka halapad nga mga agianan nga gidugang sa 2017 gikan sa sentro sa baryo sa Guintubdan lakip ang usa ka agianan sa ibabaw. Ang mga gawa ay ipinatupad ng Mendel University , sa pakikipagtulungan ng De La Salle University Bacolod at DENR. Ang mga buhat gipatuman sa Mendel University , sa kooperasyon sa De La Salle University Bacolod ug DENR. Ang proyekto ay pinondohan ng Embahada ng Czech Republic sa Maynila sa balangkas ng programa ng Czech Aid Development. Ang proyekto gipondohan sa Embahada sa Czech Republic sa Manila sa balangkas sa programa sa Czech Aid Development. Ang sistemang ito ay gumagamit ng tatlong bar - karaniwang isang kulay sa pagitan ng dalawang puting bar, na may iba't ibang kahulugan na nakakabit sa iba't ibang kulay: ang pula ay nagpapahiwatig ng pinakamahirap o summit na mga ruta, asul para sa mahirap na mga landas at dilaw at berde para sa madali o magkakaugnay mga daanan. Ang kini nga sistema naggamit sa tulo nga mga bar - kasagaran usa ka kolor sa taliwala sa duha ka puti nga mga bar, nga adunay lainlaing mga kahulugan nga gilakip sa lainlaing mga kolor: pula nga nagpaila sa labing lisud o mga summit nga mga agianan, asul alang sa malisud nga mga agianan ug dalag ug berde alang sa dali o magkataliwala mga agianan. Ang mga marka na ito ay maaaring mai-post sa mga kahoy na board o metal plate. Kini nga mga marka mahimong i-post sa mga kahoy nga tabla o metal nga mga palid. Ang mga pangunahing marker ng trail ay square, ang laki ng 10x10 cm. Ang sukaranan nga mga marker sa agianan square, ang gidak-on nga 10x10 cm. Ang mga boluntaryo na nagmamarka ng mga daang ito ay karaniwang naghahanda ng sheet metal o karton na matrice upang mapanatili ang laki ng mga palatandaan. Ang mga boluntaryo nga nagtimaan niini nga mga agianan sagad mag-andam mga sheet metal o mga karton nga matrice aron mapadayon ang pagkaparehas sa mga karatula. Ang anumang pagbabago ng direksyon ay minarkahan ng mga arrow ng parehong kulay at magkatulad na disenyo. Ang bisan unsang pagbag-o sa direksyon gimarkahan sa mga arrow sa parehas nga kolor ug parehas nga disenyo. Ang pinaka-aktibong bulkan sa gitnang Pilipinas , ang Kanlaon ay sumabog ng 30 beses mula noong 1819. Ang labi ka aktibo nga bulkan sa sentro ng Pilipinas , ang Kanlaon nagbuto 30 ka beses gikan sa 1819. Ang mga pagsabog ay karaniwang phreatic ng maliit-hanggang-katamtamang laki na gumagawa ng menor de edad na abo ay bumagsak sa paligid ng bulkan. Ang mga pagbuto sagad nga phreatic sa gamay-sa-kasarangan nga gidak-on nga naggamag gagmay nga abo nahulog sa palibot sa bulkan. Noong 1902, ang pagsabog ay inuri bilang Strombolian , na na-type ng ejection ng incandescent cinders , lapilli , lava bomba at gas fumes . Sa 1902, ang pagbuto naklasipikar nga Strombolian , nga gihulagway sa ejection of incandescent cinders , lapilli , lava bomba ug gas fumes . Gayunpaman, ang pagsabog ng kasaysayan nito ay hindi pa naitala at ang mas malaking pagsabog ng Vesuvian na nabuo ng stratovolcano na ito ay hindi pa kilala. Bisan pa, ang pagsabog sa kasaysayan niini wala pa natala ug mas dagkong mga pagbuto sa Vesuvian nga gihimo sa kini nga stratovolcano wala pa nahibal-an. Ang aktibidad ng bulkan sa Kanlaon ay patuloy na sinusubaybayan ng Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS), bureau ng gobyerno na sinusubaybayan ang mga bulkan at lindol sa bansa, bagaman hindi katulad ng Mayon at Pinatubo , ang bulkan ay hindi pa napag-aralan nang malalim at ang edad nito hindi pa tumpak na kinakalkula. Ang kalihokan sa bulkan sa Kanlaon padayon nga gibantayan sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS), bureau sa gobyerno nga gisubay ang mga bulkan ug linog sa nasud, bisan dili sama sa Mayon ug Pinatubo , ang bulkan wala pa gitun-an sa gilawmon ug ang edad niini wala pa tukma nga nakalkula. Ang Kanlaon Volcano Observatory ay matatagpuan sa campus ng La Carlota City College sa barangay ng Cubay, La Carlota City sa Negros Occidental. Ang Kanlaon Volcano Observatory nahimutang sa campus sa La Carlota City College sa barangay Cubay, La Carlota City sa Negros Occidental. Noong Agosto 10, 1996, 24 na mga akyat sa bundok ang umakyat sa bulkan nang sumabog ang Kanlaon nang walang babala, pinatay ang mag-aaral na British na sina Julian Green at mga Pilipino na sina Jamrain Tragico at Neil Perez, na na-trap malapit sa rurok malapit sa bunganga. Kaniadtong Agosto 10, 1996, 24 nga mga nagsakay sa bukid ang nagsakay sa bulkan sa dihang ang Kanlaon nagbuto nga walaÕy pasidaan, gipatay ang estudyante sa Britanya nga si Julian Green ug ang mga Pilipino nga si Jamrain Tragico ug Neil Perez, nga na-trap malapit sa summit duol sa bunganga. Ang mga lokal na awtoridad ay nagligtas ng 17 iba pa, kabilang ang 10 Belgian , isa pang British climber at anim na mga Pilipino habang si Edwin Ematong, isang miyembro ng Negros Mountaineering Club Inc. at, kasama ang kanyang pinsan na si Neil Perez, ay gumabay sa British Nationals na nakaligtas sa pagsabog na ito. Ang lokal nga mga awtoridad giluwas 17 pa, lakip ang 10 Belgian , laing British climber ug unom nga mga Pilipino samtang si Edwin Ematong, usa ka miyembro sa Negros Mountaineering Club Inc. ug, kauban ang iyang ig-agaw nga si Neil Perez, giya ang British Nationals nga nakaluwas sa pagsabog. Bumaba siya sa bulkan nangunguna sa kanyang pangkat sa araw na iyon. Siya nanaog sa bulkan una sa iyang grupo nianang makahahadlok nga adlaw. Ang isa sa mga nailigtas na Belgian na si Caroline Verlinde, ay nagsabi na siya at ang kanyang grupo ay aalis na sa isang site na malapit sa crater rim nang biglang nag-ejected ang bulkan, bato at mainit na gas. Usa sa naluwas nga mga taga-Belgian, si Caroline Verlinde, miingon nga siya ug ang iyang grupo hapit na mobiya sa usa ka lugar nga duol sa crater rim sa kalit nga ang bulkan nag-agaw abo, bato ug init nga gas. Tumakbo siya sa isang puno para sa takip at nakita ang kanyang mga kaibigan na tinamaan ng pagbagsak ng mainit na tephra. Siya midagan sa usa ka kahoy aron tabonan ug nakita ang iyang mga higala nga naigo sa nahulog nga mainit nga tephra. Sinabi niya na ang kanilang gabay sa Filipino ay sinabi sa kanila na ang usok na usok mula sa bunganga "ay pangkaraniwan lamang." Giingon niya nga ang ilang giya sa Filipino nagsulti sa kanila nga ang usok sa usok gikan sa lungag "ordinaryo ra." Ang PHIVOLCS ay nabanggit sa isang ulat noong Marso 22, 2001 na mula noong Enero 2001, ang mga kumpol o pangyayari sa lindol ay naitala ng seismic monitoring network sa paligid ng bulkan. Ang PHIVOLCS nakit-an sa Marso 22, 2001 nga report nga sukad Enero 2001, ang mga kumpol o panghitabo sa linog natala sa seismic monitoring network sa palibot sa bulkan. Ang mga lindol na ito ay maaaring nagpahiwatig ng isang muling pagsasaayos ng sistema ng bulkan at maaaring maging isang maaga sa mas masiglang aktibidad, tulad ng pagsabog ng abo. Kini nga mga linog mahimong nagpaila sa usa ka paglihok sa kabag-o nga sistema sa volcanic ug mahimo nga usa ka pasiuna sa labi ka kusog nga kalihokan, sama sa pagsabog sa abo. Ang interpretasyong ito ay batay sa mga katulad na kumpol ng lindol na ipinahayag bago ang Agosto 10, 1996 na pagsabog ng phreatic mula sa aktibong crater ng summit ng bulkan. Kini nga hubad gibase sa susamang mga kumpol sa linog nga gipakita sa wala pa ang Agosto 10, 1996 nga pagbuto sa phreatic gikan sa aktibo nga crater summit sa bulkan. Dahil sa posibilidad ng isang biglaang pag-ejection ng abo, inirerekomenda ng PHIVOLCS ang agarang pagsuspinde ng lahat ng mga treks sa summit crater hanggang sa karagdagang abiso. Sa pagtan-aw sa posibilidad sa kalit nga pagbuga sa abo, girekomenda sa PHIVOLCS ang gilayon nga pagsuspinde sa tanan nga mga tropa sa summit crater hangtod sa dugang nga pahibalo. Bilang isang karagdagang pag-iingat, ang paunang natukoy na 4 na kilometro na radius permanenteng zone (PDZ) ay dapat iwasan sa lahat ng oras. Ingon usa ka dugang nga pag-iingat, ang nahauna nga gipiho nga 4 kilometros nga radius permanente nga peligro nga zone (PDZ) kinahanglan likayan sa tanan nga mga panahon. Ang pagtaas ng aktibidad ng seismic noong Pebrero hanggang Abril 2002 ay sinundan ng pagtaas ng alerto sa bulkan. Ang pagdugang sa kalihokan sa seismic kaniadtong Pebrero hangtod Abril 2002 gisundan pinaagi sa pag-alerto sa bulkan. Isang pagsabog ng abo ang naganap noong Nobyembre 28, 2002. Ang pagbuto sa abo nahitabo kaniadtong Nobyembre 28, 2002. Noong Marso 17, 2003, isang kulay-abo na plume ang sinusunod sa itaas ng Kanlaon Volcano. Niadtong Marso 17, 2003, usa ka grey plum ang na-obserbar sa ibabaw sa Bulak sa Kanlaon. Ang mga maliliit na pagsabog ay naglilikha ng mga plum na tumaas ng 100 metro (330 piye) sa itaas ng bunganga ng bulkan. Ang gagmay nga mga pagbuto naghimo og mga ulong nga nagsulud 100 100 m (330 p) ibabaw sa lungag sa bulkan. Isang kabuuan ng 46 menor de edad na ash ejections ang naitala. Adunay total nga 46 nga menor de edad nga ejections sa ash ang natala. Matapos ang Hulyo 23, 2003, ang mahina lamang na paglabas ay nabanggit at ang aktibidad ng seismic ay bumalik sa normal. Pagkahuman sa Hulyo 23, 2003, ang huyang nga paglaya ang nakit-an ug ang kalihokan sa seismic nauli sa normal. Ang isang maikling pagsabog ng abo ng phreatic ay naganap sa bulkan noong Enero 21, 2005, na gumagawa ng isang mataas na 500 metro (1,600 piye). Ang usa ka mubo nga pagbuto sa abo sa phreatic nahitabo sa bulkan kaniadtong Enero 21, 2005, nga nakagama og taas nga 500 metros (1,600 p) ang abo sa abo. Ang isang pinong layer ng abo ay nahulog sa bayan ng Cabagnaan 5.5 kilometro (3.4 mi) SW ng bunganga. Ang usa ka maayong sulud sa abo nahulog sa lungsod sa Cabagnaan 5.5 kilometros (3.4 mi) sa SW sa kawng. Ang mga emisyon ng Ash ay nagsimula muli noong Marso 20 at naging sanhi ng pagbagsak ng menor de edad na abo sa munisipalidad ng Guintubdan 5-kilometro (3.1 mi) W ng bulkan. Nagsugod na usab ang paglabas sa mga abo kaniadtong Marso 20 ug hinungdan sa pagkahulog sa gamay nga abo sa lungsod sa Guintubdan 5-kilometros (3.1 mi) W sa bulkan. Hanggang sa Abril 4, ang mga paminsan-minsang pagsabog ng abo ay umabot sa 1 km sa itaas ng bulkan, at ang maliit na pagbagsak ng abo ay iniulat sa mga munisipalidad ng La Castellana (16 kilometro (9.9 mi) SW ng crater), Upper Sag-ang, Yubo (5-6 na kilometro (3.1Ð3.7 mi) SW), at Guintubdan (5-6 na kilometro (3.1Ð3.7 mi) WNW). Hangtud sa Abril 4, usahay ang pagbuto sa abo nakaabot sa 1 km sa ibabaw sa bulkan, ug ang gamay nga pagbagsak sa abo ang gitaho sa mga munisipyo sa La Castellana (16 kilometros (9.9 mi) sa HK sa crater), Upper Sag-ang, Yubo (5-6 kilometros (3.1Ð3.7 mi) SW), ug Guintubdan (5-6 kilometros (3.1Ð3.7 mi) WNW). Tumigil ang mga pagsabog sa Ash pagkatapos ng Mayo 25, 2005. Ang paghabog sa abo pagkahuman sa Mayo 25, 2005. Noong Hunyo 3, 2006, ipinakita muli ng Kanlaon ang muling pagpapanumbalik at ang spewed steam at ash. Kaniadtong Hunyo 3, 2006, gipakita usab ni Kanlaon ang pagpahulay ug nagpahubas sa singaw ug abo. Ang Alert Level 1 ay inisyu noong Hunyo 12, 2006. Ang Alert Level 1 gipagawas kaniadtong Hunyo 12, 2006. Hanggang Hulyo 25, isang kabuuang 23 na pagsabog ng abo ang iniulat. Hangtud sa Hulyo 25, total nga 23 nga pagsabog sa abo ang gitaho. Ang lahat ng mga pagsabog ay phreatic (ibig sabihin, walang sariwang magma ang na-ejected), at ang ejected ash at singaw hanggang sa 2 km (1.2 mi) sa itaas ng bunganga. Ang tanan nga pagbuto mga phreatic (ie wala pa nabag-o nga magma), ug gipatong abo ug gipatong hangtod sa 2 km (1.2 mi) sa ibabaw sa lungag. Walang makabuluhang aktibidad ng seismic na nangyari bago o pagkatapos ng paglabas ng abo, na nagpapahiwatig ng mga pagsabog ay malapit sa mga kaganapan sa hydrothermal sa ibabaw. WalaÕy hinungdan nga kalihokan sa seismic nga nahitabo sa wala pa o pagkahuman sa pagbuga sa abo, nga nagpaila sa mga pagsabog hapit sa mga panghitabo sa ibabaw nga hydrothermal. Noong Pebrero 10, 2008, inilabas ng PHIVOLCS ang isang alerto na nagsasabi na ang seismic network sa Kanlaon Volcano ay nagtala ng kabuuang 21 na mababang dalas ng mga lindol na bulkan (LFVQ) sa nakalipas na 24 na oras. Kaniadtong Pebrero 10, 2008, ang PHIVOLCS nag-isyu usa ka alerto nga nag-ingon nga ang seismic network sa Kanlaon Volcano nakatala sa kinatibuk-an nga 21 nga low frequency nga mga linog sa bulkan (LFVQ) sa miaging 24 nga oras. Dahil sa pagtaas ng bilang ng naitala na mga lindol ng bulkan, ang PHIVOLCS ay nagtaas ng katayuan ng alerto ng Bulak ng Kanlaon mula sa Alert Level 0 hanggang Alert Level 1, na nangangahulugang ang bulkan ay nasa bahagyang nakataas na pag-aalsa at ang aktibidad ng bulkan ay maaaring humantong sa mga singaw at abo. Tungod sa nagkadaghan nga narekord nga mga linog sa bulkan, gipataas sa PHIVOLCS ang kahimtang sa alerto sa Kanlaon Volcano gikan sa Alert Level 0 hangtod sa Alert Level 1, nga nagpasabut nga ang bulkan sa gamay nga pagtaas sa kagubot ug ang bulkan nga kalihokan mahimoÕg magdala sa mga singaw ug abo. Isang 4-kilometrong (2.5 mi) Permanent Danger Zone (PDZ) ang napanatili sa paligid ng bulkan, dahil ang biglaang pagsabog ay maaaring mangyari nang walang babala, ngunit walang naganap na pagsabog. Usa ka 4-kilometros (2.5 mi) Permanent Danger Zone (PDZ) ang gipadayon sa palibot sa bulkan, kay ang kalit nga pagbuto mahimong mahitabo nga walaÕy pasidaan, apan walaÕy pagbuto. Sa 8 araw mula Agosto 23 hanggang Setyembre 1, naitala ang 257 na mga lindol na bulkan. Sa 8 nga adlaw gikan sa Agosto 23 hangtod sa Septyembre 1, 257 ang mga linog sa bulkan nga naitala. Ang karaniwang aktibidad ng seismic sa panahon ng tahimik na panahon ay 0 hanggang 4 na lindol sa anumang 24-oras na panahon. Ang naandan nga kalihokan sa seismic sa panahon sa hilum mao ang 0 hangtod 4 nga linog sa bisan unsang 24-oras nga panahon. Ang mga epiko ng narekord na lindol ay natapos sa hilagang-kanluran na dalisdis na maaaring magpahiwatig ng paggalaw ng isang aktibong lokal na pagkakamali sa dalisdis na hinikayat ng presyon sa ilalim ng bulkan. Ang mga magsusulat sa natala nga linog natapos sa amihanan-kasadpang bakilid nga mahimong nagpaila sa paglihok sa usa ka aktibo nga lokal nga sayup sa bakilid nga gipahinabo sa pressure sa ilawom sa bulkan. Ang mga obserbasyon sa ibabaw ay hindi nagpakita ng anumang makabuluhang pagbabago sa paglabas ng singaw mula sa bunganga. Ang mga obserbasyon sa nawong wala magpakita bisan unsang hinungdan nga pagbag-o sa pagbuga sa singaw gikan sa lungag. Pinananatili ng PHIVOLCS ang katayuan ng alerto sa Antas 0. Gipadayon sa PHIVOLCS ang kahimtang sa alerto sa Antas 0. Noong Nobyembre 23, si Kanlaon ay nagkaroon ng isang maliit, pagsabog na hinihimok ng singaw. Niadtong Nobyembre 23, ang Kanlaon adunay usa ka gamay, kusog nga pagbuto nga gipatuyok. Itinaas ng PHIVOLCS ang antas ng alerto sa 1 (banayad na restiveness). Gipataas sa PHIVOLCS ang lebel sa alerto sa 1 (kalumo sa pagpahuway). Noong Disyembre 12, 2015, ang Kanlaon ay nagkaroon ng dalawang mababang lakas ng pagsabog ng abo ng enerhiya. Kaniadtong Disyembre 12, 2015, ang Kanlaon adunay duha ka kusog nga pagbuto sa abo sa enerhiya. Ang bulkan ay nasa estado pa rin ng kaguluhan. Ang bulkan naa gihapon sa estado nga walaÕy kagubot. Ang menor de edad na pagsabog ng abo ng bulkan ay umabot na kasing taas ng 984 ft (300 m). Ang gamay nga pagbuto sa abo sa bulkan moabot sa taas nga 984 p (300 m). Noong Disyembre 27, 2015, isang pagsabog ng abo ang naganap sa aktibong bunganga ni Kanlaon. Kaniadtong Disyembre 27, 2015, usa ka pagbuto sa abo ang nahitabo sa aktibo nga kawad ni Kanlaon. Ang eruption plume naabot ng kasing taas ng 3,281 ft (1,000 m). Ang pagbuto sa eruption miabot hangtod sa 3,281 p (1,000 m). Naiulat ang light ashfall sa ilang mga barangay malapit sa Kanlaon Volcano. Gisulayan ang light ashfall sa pila ka mga barangay nga duol sa Kanlaon Volcano. Noong Enero 2, nagkasakit ang mga tao sa Hinigaran. Niadtong Enero 2, nagkasakit ang mga tawo sa Hinigaran. Marami ang nagdusa mula sa isang sakit sa paghinga na may mga sintomas ng ubo at trangkaso. Daghan ang nag-antus sa usa ka sakit sa respiratory nga adunay mga sintomas sa ubo ug trangkaso. Noong Marso 29 ng 6:20 ng hapon, sumabog ang Kanlaon sa loob ng 12 minuto na gumawa ng isang bulkan na plume 1,500 m (4,900 piye) sa itaas ng bunganga at isang "booming na tunog" ay narinig sa ilang mga barangay na malapit sa bulkan. Kaniadtong Marso 29 sa alas 6:20 sa hapon, ang Kanlaon nagbuto sa 12 minuto nga naghimo og usa ka bulkan nga plume nga 1,500 m (4,900 p) ibabaw sa lungag ug usa ka "booming tunog" ang nadungog sa pipila nga mga barangay nga duol sa bulkan. Ayon sa kagawaran ng pulisya ng Canlaon City, maraming mga bola ng apoy, na nagmula sa bunganga ng bulkan, nagsimulang dumaloy kasunod ng isang umuusbong na tunog at nagdulot ng isang sunog na bush. Sumala sa departamento sa pulisya sa Canlaon City, ubay-ubay nga mga bola sa kalayo, nga gikan sa lungag sa bulkan, nagsugod sa pagdagayday pagkahuman sa kusog nga tunog ug hinungdan sa sunog sa bush. Ang PHIVOLCS ay naglabas ng antas ng alerto sa antas ng 1. Gipagula sa PHIVOLCS ang alert level number 1. Walang naiulat na nasawi. WalaÕy nabalita nga napatay. Noong Marso 11, 2020, pinataas ng PHIVOLCS ang antas ng alerto ng bulkan mula 0 hanggang 1 dahil sa mga hindi normal na aktibidad nito simula Marso 9, 2020. 80 na lindol ng bulkan ay na-plot mula noon. Niadtong Marso 11, 2020, gipataas sa PHIVOLCS ang lebel sa alerto sa bulkan gikan sa 0 hangtod sa 1 tungod sa dili normal nga mga kalihokan gikan kaniadtong Marso 9, 2020. 80 nga mga linog sa bulkan gilaraw sukad pa kaniadto. Ang Mount Kanlaon ay napapalibutan ng iba't ibang mga alamat. Ang Mount Kanlaon palibot sa lainlaing mga mito. Isang kwento ang nagsasabi na ang paligid nito ay tahanan ng isang bansa na pinamamahalaan ng isang datu (hari o pinuno) na nagngangalang Laon. Ang usa ka istorya nag-ingon nga ang kasilinganan niini pinuy-anan sa usa ka nasud nga gimandoan sa usa ka datu (hari o lider) nga ginganlag Laon. Ang bulkan ay sinasabing isang dating tahanan sa isang halimaw na tulad ng dragon na pinatay ng kabataang mahuhusay na bayani na si Kan, na isang matalik na kaibigan at mahilig sa Laon. Ang bulkan giingon nga usa ka kanhi balay sa usa ka dragon nga sama sa dragon nga gipatay sa batan-on nga bayani nga si Kan, nga usa ka suod nga higala ug hinigugma sa Laon. Sama-sama, tinalo nina Kan at Laon ang halimaw, na gumagamit ng lakas at wit at magic birang ng Laon, na maaaring makagawa ng anuman na nais ng wielder. Naghiusa, gipildi nila Kan ug Laon ang halimaw, nga gigamit ang kusog ug talinga ug ang sihag nga birang Laon, nga makahimo og bisan unsang gusto sa wielder. Sa isa pang kwento, pagkalipas ng maraming taon mula nang maganap ang Kan at Laon, isang hari ng maliit na tao na nagngangalang Harisaboqued ( Hiligaynon : Hari-sa-Bukid ) ay sinabi na pinasiyahan ang Bundok Kanlaon. Sa usa pa ka istorya, pagkahuman sa daghang tuig gikan sa panghitabo sa Kan ug Laon, usa ka hari sa gamay nga tawo nga ginganlag Harisaboqued ( Hiligaynon : Hari-sa-Bukid ) giingon nga nagmando sa Mount Kanlaon. Sinasabing si Harisaboqued ay mayroong isang hukbo ng mga maliliit na tao, na tumutulong sa kanya sa pag-aalaga ng isang malaking plantasyon ng tabako sa paligid ng Mount Kanlaon. Ang Harisaboqued giingon nga adunay usa ka kasundalohan sa mga gagmay nga tawo, kinsa mitabang kaniya sa pag-atiman sa daghang tanum sa tabako sa palibot sa Mount Kanlaon. Itinatag din niya ang mga hangganan sa pagitan ng mga tao at ng maliit na tao, kung saan ang mga sagradong lupain ay bumubuo ng buong pag-ikot ng Mount Kanlaon. Giorganisar usab niya ang mga utlanan sa mga tawo ug gagmay nga tawo, diin ang sagrado nga mga yuta ang naglangkob sa tibuuk nga pag-agi sa Mount Kanlaon. Sa kalaunan ay inatras ng hari ang kanyang sarili sa loob ng bulkan pagkatapos ng isang serye ng mga kaganapan kung saan ang mga tao ay nabigo na tuparin ang kanilang mga sagradong panata. Sa kaulahian, ang hari sa ulahi moatras sa sulod sa bulkan human sa sunod-sunod nga mga panghitabo diin ang mga tawo napakyas sa pagtuman sa ilang sagrado nga mga panaad. Sa isa pang kwento, pagkatapos ng dalawang kaganapan na nabanggit, ang kataas-taasang diyos ng mga tao ng Hiligaynon na si Kanlaon (hindi malito sa mga pangalan ng mga epikong bayani na Kan at Laon), ay pinili na baguhin ang kanyang tirahan mula sa Mount Madia-as into Mount Kanlaon. Sa laing istorya, pagkahuman sa duha nga mga panghitabo nga nahisgutan, ang supremong diyosa sa mga taga-Hiligaynon nga si Kanlaon (nga dili malibog sa mga ngalan sa mga epikong bayani nga Kan ug Laon), gipili nga bag-ohon ang iyang puy- anan gikan sa Mount Madia-as ngadto sa Mount Kanlaon. Ang diyosa ay sinasabing lumabas mula sa bundok bago, gayunpaman, dahil sa kakila-kilabot na saloobin ng sangkatauhan sa kapaligiran, isinara niya ang mga banal na portal na siyang mga pasukan ng bulkan. Ang diyosa giingon nga mogawas gikan sa bukid kaniadto, bisan pa, tungod sa makahadlok nga kinaiya sa mga tawo sa kalikopan, iyang gisirhan ang mga diosnon nga mga portal nga mao ang mga sinugdanan sa bulkan. Siya ay pinaniniwalaan na naninirahan pa rin sa loob ng Kanlaon Volcano. Siya gituohan nga nagpuyo pa sa sulod sa Bulak sa Kanlaon. Sa isa pang account na pinagsama ang mga kwento nina Harisaboqued at Kanlaon, sinasabing ang Kanlaon, na inilarawan sa partikular na bersyon bilang lalaki, ay namuno sa mga maliit na tao at nagtakda ng mga hangganan sa pagitan ng bulkan at ng mga tao. Sa laing asoy nga naghiusa sa mga istorya sa Harisaboqued ug Kanlaon, giingon nga ang Kanlaon, nga gihulagway sa partikular nga bersyon ingon lalaki, nagmando sa gagmay nga tawo ug gibutang ang mga utlanan sa bulkan ug sa mga tawo. Sa kalaunan ay hindi pinansin ng mga tao ang hangganan at ang kanilang sagradong panata, na humantong sa Kanlaon na iurong ang kanyang sarili sa loob ng bulkan. Sa ulahi ang mga tawo wala magtagad sa utlanan ug sa ilang sagrado nga panaad, nga nagdala sa Kanlaon sa pag-atras sa kaugalingon sa sulod sa bulkan. Mula noon, ang bulkan ay protektado ng magkupo , isang malaking ahas na may korona ng manok at malakas na uwak. Sukad niadto, ang bulkan gipanalipdan sa magkupo , usa ka dako nga bitin nga adunay korona sa manok ug kusog nga uwak. Ang gitnang bahagi ng Kitanglad Mountain Range kung saan matatagpuan ang dalawang pinakamataas na taluktok sa hanay, ang Mt. Dulang-dulang at Mt. Kitanglad Ang sentro nga bahin sa Kitanglad Mountain Range diin nakit-an ang duha ka labing taas nga taluktok sa han-ay, Mt. Dulang-dulang ug Mt. Kitanglad Ang Kitanglad Mountain Range ay isang saklaw ng bundok na nangibabaw sa hilagang gitnang bahagi ng lalawigan ng Bukidnon . Ang Kitanglad Mountain Range usa ka sakup sa bukid nga nanguna sa amihanang sentral nga bahin sa lalawigan sa Bukidnon . Sinasakop nito ang mga bahagi ng walong munisipyo at lungsod sa lalawigan tulad ng Talakag , Baungon , Libona , Manolo Fortich , Impasugong , Lantapan at Malaybalay . Nag-okupar kini sa mga bahin sa walo ka lungsod ug lungsod sa lalawigan sama sa Talakag , Baungon , Libona , Manolo Fortich , Impasugong , Lantapan ug Malaybalay . Ang saklaw ay isa sa ilang natitirang rainforest sa Pilipinas , na nagho-host ng isa sa pinakamahalagang magkakaibang species ng bihirang at endemikong wildlife tulad ng agila ng Pilipinas . Ang gilapdon mao ang usa sa pipila nga nahabilin nga mga rainforest sa Pilipinas , nga nag-host sa usa sa labing hinungdanon nga lainlaing lahi sa talagsaon ug endemic wildlife sama sa agila sa Pilipinas . Ang lima sa mga taluktok nito ay may napakataas na kataasan: Bundok Dulang-dulang, ang pinakamataas sa 2,938 metro; Ang Mount Kitanglad sa 2,899 metro; Ang Mount Maagnaw sa 2,742 metro; Ang Mount Lumuluyaw sa 2,612 metro; at Mount Tuminungan sa 2,400 metro. Lima sa mga puncak niini adunay taas nga kataas: ang Mount Dulang-dulang, ang kinatas-an sa 2,938 metros; Ang Mount Kitanglad sa 2,899 metros; Ang Mount Maagnaw sa 2,742 metros; Ang Mount Lumuluyaw sa 2,612 metros; ug Mount Tuminungan sa 2,400 metros. Ang pangalang "kitanglad" ay nagmula sa isang alamat na mayroong isang beses na isang malaking baha na sumawsaw sa mga katutubong lupain ng Bukidnon at ang dulo lamang ng bundok, ang laki ng isang "tanglad" (lemon damo), ay nanatiling nakikita ( "kita" sa Cebuano). Ang ngalan nga "kilalalad" nakuha gikan sa usa ka alamat nga kaniadto adunay usa ka dakung baha nga nagbaha sa mga lumad nga yuta sa Bukidnon ug ang tumoy lamang sa bukid, ang gidak-on sa usa ka "tanglad" (sagbot nga lemon), nagpabilin nga makita ( "kita" sa Cebuano). Ang buong saklaw ay idineklara ng isang pambansang parke ayon sa kabutihan ng Proklamasyon ng Pangulo Blg 677 noong Disyembre 4, 1990 na kilala bilang Mount Kitanglad Range Natural Park. Ang tibuuk nga gidak-on gideklarar nga parke sa nasud tungod sa Presidential Proklamasyon Numero 677 kaniadtong Disyembre 4, 1990 nga nailhan nga Mount Kitanglad Range Natural Park. Noong 1994, napili ito bilang isa sa 10 mga site na priority sa ilalim ng World Bank sa pamamagitan ng Conservation of Priority Protected Areas Project. Kaniadtong 1994, napili kini nga usa sa 10 nga mga nag-una nga lugar sa ilawom sa World Bank pinaagi sa Conservation of Priority Protected Areas Project. Ang Mount Kitanglad at ang panlabas na lugar na ito ay naiproklama ng isang protektadong lugar sa ilalim ng kategorya ng natural na parke sa pamamagitan ng Presidential Proklamasyon 896 na may petsang Oktubre 24, 1996. Ang Mount Kitanglad ug ang nagbiyahe nga lugar gimantala nga usa ka panalipod nga lugar ubos sa kategorya nga natural park pinaagi sa Presidential Proklamasyon 896 nga gipetsahan Oktubre 24, 1996. Noong Nobyembre 9, 2000, ang parke ay sa wakas ay naging isang buong protektadong lugar nang aprubahan ng Kongreso ang RA 8978 na kilala rin bilang ang Mt. Kitanglad Range Protected Area Act of 2000. Sa Nobyembre 9, 2000, ang parke sa katapusan nahimo nga usa ka bug-os nga gipanalipdan nga lugar kung giaprubahan sa Kongreso ang RA 8978 nga nailhan usab nga ang Mt. Kitanglad Range Protected Area Act of 2000. Ang Kitanglad Mountain Range ay matatagpuan sa hilagang gitnang bahagi ng lalawigan ng Bukidnon , direkta sa hilaga ng kalapit na Mountain Range ng Kalatungan . Ang Kitanglad Mountain Range nahimutang sa amihanang sentral nga bahin sa probinsya sa Bukidnon , direkta sa amihanan sa silingang Kalatungan Mountain Range . Ito ay hangganan sa kanluran ng Talakag , hilagang-kanluran ng Baungon , sa hilaga ng Libona at Manolo Fortich , sa hilagang-silangan ng Impasugong , sa silangan ng Lungsod ng Malaybalay at sa timog ng Lantapan . Kini ang utlanan sa kasadpan sa Talakag , amihanan-kasadpan sa Baungon , sa amihanan sa Libona ug Manolo Fortich , sa amihanang-silangan sa Impasugong , sa silangan sa Lungsod sa Malaybalay ug sa habagatan sa Lantapan . Panoramic view ng Kitanglad Mountain Range mula Poblacion, Impasug-ong , Bukidnon . Panoramic nga pagtan-aw sa Kitanglad Mountain Range gikan sa Poblacion, Impasug-ong , Bukidnon . Ang klima sa Kitanglad Ranges ay nahuhulog sa ilalim ng Modified Corona Classification, na kung saan ay nailalarawan sa pamamagitan ng isang maikling tuyong panahon na karaniwang tumatagal mula sa isa hanggang tatlong buwan, at walang binibigkas na tag-ulan. Ang klima sa Kitanglad Ranges nahulog sa ilawom sa Modified Corona Classification, nga gihulagway sa usa ka mubo nga uga nga panahon nga kanunay molungtad gikan sa usa ngadto sa tulo ka bulan, ug wala gipahayag nga ting-ulan. Ang lugar ay natatakpan ng ulap sa buong taon. Ang lugar gitabonan sa panganod sa tibuuk nga tuig. Saklaw ng temperatura mula 22.7 ¡ C noong Enero hanggang 24.6 ¡ C noong Hunyo. Ang temperatura gikan sa 22.7 ¡ C sa Enero hangtod sa 24.6 ¡ C sa Hunyo. Tumatanggap ito ng pinakamataas na halaga ng pag-ulan noong Hunyo. Kini nakadawat sa labing kataas nga kantidad sa ulan sa Hunyo. Ang pinakahuling panahon ay Marso. Ang labing kasarang nga panahon mao ang Marso. Ang Kitanglad Mountain Range ay bumubuo ng lugar ng pang- akit ng tubig ng maraming pangunahing mga sistema ng ilog na nagpapatulo sa hilaga at gitnang Mindanao. Ang Kitanglad Mountain Range naglangkob sa lugar nga makuhaan og tubig sa tubig sa daghang mga dagkong sistema sa suba nga nag-agos sa amihanan ug sentral nga Mindanao. Kabilang sa mga ilog na ito ay ang Cagayan River , Tagoloan River , at Pulangi River , isang pangunahing tributary ng Rio Grande de Mindanao . Lakip sa kini nga mga suba mao ang Cagayan River , Tagoloan River , ug Pulangi River , usa ka pangunang tributaryo sa Rio Grande de Mindanao . Ang drainage sa lugar ay nasa isang katangian na pattern ng radial, na nagmula sa pinakamataas na puntos sa saklaw. Ang mga drainage sa lugar naa sa usa ka kinaiya nga pattern sa radial, nga naggikan sa labing kataas nga mga puntos sa range. Unang pag-akyat Maj. EA Mearns, WI Hutchinson, at salu-salo sa Mayo 1906 Una nga pagsaka Ang Maj. EA Mearns, WI Hutchinson, ug party sa Mayo 1906 Ang Mount Malindang ay isang kumplikadong bulkan na matatagpuan sa lalawigan ng Misamis Occidental sa katimugang isla ng Mindanao , Pilipinas . Ang Mount Malindang usa ka komplikadong bulkan nga nahimutang sa lalawigan sa Misamis Occidental sa habagatang isla sa Mindanao , Pilipinas . Ito ang pinakamataas na punto sa lalawigan. Kini ang labing taas nga punto sa lalawigan. Ang hindi bababa sa pinag-aralan na saklaw ng bundok ay nabuo sa pamamagitan ng maraming mga aktibidad ng bulkan na ang ilan ay maaaring maging makasaysayan, maliwanag sa pamamagitan ng pagkakaroon ng dalawang calderas , napapaligiran ng mga mataas na pader ng bato, converter ng cinder , mga simboryo ng bulkan , dalawang mainit na mainit na bukal., at isang lawa ng crater na nagngangalang Lake Duminagat. Ang labing gamay nga gitun-an nga bukid nga nabuksan pinaagi sa daghang mga kalihokan sa bulkan nga pipila mahimoÕg makasaysayanon, nga makita sa presensya sa duha ka mga calderas , gilibutan sa taas nga mga paril nga bato, mga cone sa cinder , mga lungag nga bulkan , duha ka mainit nga tuburan., ug usa ka lanaw sa crater nga ginganlag Lake Duminagat. Ang mga istruktura ng amphitheater ay may malawak na pamamahagi ng mga bato ng bulkan, carbonized na kahoy na matatagpuan sa mga pyroclastic deposit. Ang mga istruktura sa amphitheater adunay daghang pag-apod-apod sa mga bato nga bulkan, carbonized nga kahoy nga nakit-an sa mga pyroclastic deposit. Ang saklaw ng bundok ay nahihiwalay ng maraming mga canyon at mga bangin . Ang bukid gitaliwala sa daghang mga canyon ug mga pangpang . Ang Malindang ay walang kilalang pagsabog sa kasaysayan at inuri bilang hindi aktibo ng Philippine Institute of Volcanology and Seismology . Ang Malindang walaÕy nahibal-an nga pagbuto sa kasaysayan ug giklasipikar nga dili aktibo sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology . Ang Mount Malindang at ang buong Malindang Mountain Range na nakakaakit na mga katangian ay nagmula sa mga talon, crater lake at siksik na mga kagubatan ng birhen na nag-host ng magkakaibang at bihirang mga species ng flora at fauna. Ang Mount Malindang ug ang tibuok Malindang Mountain Range nga makaiikag nga mga hiyas naggikan sa mga talon niini, crater lake ug dasok nga mga kalasangan nga ulay nga nag-uban sa lainlain ug talagsaon nga mga lahi sa flora ug fauna. Noong Hunyo 19, 1971, ang lugar ay idineklara bilang Mount Malindang National Park ayon sa Republic Act 6266 . Niadtong Hunyo 19, 1971, ang lugar gimantala ingon Mount Malindang National Park pinasubay sa Republic Act 6266 . Sa ilalim ng pagtatatag ng National Integrated Protected Areas System (NIPAS) noong 1992, ang parke ay na-reclassified at pinalitan ng pangalan bilang Mount Malindang Range Natural Park noong Agosto 2, 2002 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 228 . Ubos sa pagtukod sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) kaniadtong 1992, ang parke gi-recassassified ug giilisan isip Mount Malindang Range Natural Park kaniadtong Agosto 2, 2002 pinaagi sa Proklamasyon No. 228 . Ang parke ay sumasaklaw sa tatlong lalawigan - Misamis Occidental, Zamboanga del Sur at Zamboanga del Norte - na sumasakop sa isang lugar na 53,262 hectares (131,610 ektarya) kung saan halos 33,000 hectares (82,000 ektarya) o 62% ng natitirang kagubatan. Naglangkob sa parke ang tulo nga probinsya - Misamis Occidental, Zamboanga del Sur ug Zamboanga del Norte - nga naglangkob sa usa ka lugar nga 53,262 ektarya (131,610 ektarya) diin halos 33,000 ka ektarya (82,000 ektarya) o 62% sa nahabilin nga kalasangan. Humigit-kumulang 20,000 ektarya (49,000 ektarya) ang tinatanim at tinatahanan ng mga katutubo na karamihan sa tribong Subanon . Dul-an sa 20,000 ka ektarya (49,000 ektarya) ang gitanom ug gipuy-an sa mga lumad nga mga tawo nga kadaghanan sa tribong Subanon . Kilala ang pambansang parke na magkaroon ng isang mayaman at natatanging biodiversity na hindi pa naisaliksik. Nahibal-an ang nasudnon nga parke nga adunay usa ka adunahan ug talagsaon nga biodiversity nga wala pa mailhi. Ang bundok at ang mga nakapaloob na lugar nito, ang ilan ay hindi maipapaliwanag, ay tahanan ng ilan sa mga endemic at endangered species sa Pilipinas. Ang bukid ug ang mga nagbiyahe nga mga lugar niini, ang pipila wala ma-plano, puy-anan sa pipila nga mga endemic ug nameligro nga mga espisye sa Pilipinas. Mount Malindang at ang magkadugtong mountain range kabilang Dapitan Peak at Mt Bliss, ay isang catchment area na drains tubig sa pamamagitan ng 49 mga ilog at batis, at maraming mga creeks. Sa bukid sa Malindang ug sa iyang tapad nga kabukiran lakip na ang Dapitan Peak ug Mat Bliss, mao ang usa ka catchment dapit nga Makapaluya tubig pinaagi sa 49 suba ug mga sapa, ug sa daghang mga sapa. Nagbibigay ito ng maaaring maiinit na tubig para sa domestic, agrikultura at iba pang mga gamit sa higit sa isang milyong mga naninirahan sa Misamis Occidental at ang silangang bahagi ng Zamboanga del Norte at Zamboanga del Sur . Naghatag kini nga mahimo nga tubig alang sa domestic, agrikultura ug uban pang mga gamit sa kapin sa usa ka milyon nga mga lumulupyo sa Misamis Occidental ug sa silangang bahin sa Zamboanga del Norte ug Zamboanga del Sur . Ipinahayag bilang Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) Heritage Park (AHP), sa 13th Informal ASEAN Ministerial Meeting sa Kapaligiran na ginanap Oktubre 13, 2011 sa Cambodia. Gipahayag isip Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) Heritage Park (AHP), sa ika-13 nga Informal nga ASEAN Ministerial Meeting sa Kapaligiran nga gipahigayon Oktubre 13, 2011 sa Cambodia. Ang tatlong iba pang mga AHP ng Pilipinas ay ang Mount Iglit-Baco National Park sa Mindoro , Mount Kitanglad Range sa Bukidnon , at Mount Apo Natural Park sa Davao . Ang tulo nga lain pang AHP sa Pilipinas mao ang Mount Iglit-Baco National Park sa Mindoro , Mount Kitanglad Range sa Bukidnon , ug Mount Apo Natural Park sa Davao . Ito ay opisyal na inilunsad noong Agosto 4, 2012, sa 2nd National ASEAN Heritage Park (AHP) Conference, na na-sponsor ng ASEAN Center for Bio-diversity (ACB) sa Oroquieta City . Opisyal nga gilunsad kini kaniadtong Agosto 4, 2012, sa ika-2 nga National ASEAN Heritage Park (AHP) Conference, nga gipaluyohan sa ASEAN Center for Bio-diversity (ACB) sa Oroquieta City . Ang Northern Negros Natural Park ay isang protektadong lugar ng Pilipinas na matatagpuan sa hilagang bulubunduking kagubatan ng isla ng isla ng Negros sa Visayas . Ang Northern Negros Natural Park usa ka panalipod nga lugar sa Pilipinas nga nahimutang sa amihanang bukirong kalasangan nga rehiyon sa isla sa Negros sa Kabisay-an . Nakakalat ito sa limang munisipyo at anim na lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental at ito ang pinakamalaking daluyan ng tubig at mapagkukunan ng lalawigan para sa labing pitong munisipyo at lungsod kabilang ang Bacolod metropolitan area . Nakaylap kini sa lima ka mga munisipyo ug unom nga mga lungsod sa lalawigan sa Negros Occidental ug kini ang kinadak-ang kasubaan sa tubig ug gigikanan sa probinsya sa napulo'g pito nga mga lungsod ug lungsod lakip na ang Bacolod metropolitan area . Ang parke ay itinatag una bilang isang taglay ng kagubatan na sumasaklaw sa 107,727 ektarya (266,200 ektarya) noong 28 Abril 1935 sa pamamagitan ng Administrative Act No. 789 na nilagdaan ni Gobernador-Heneral Frank Murphy . Ang parke gitukod una isip usa ka reserve reserve nga naglangkub sa 107,727 ektarya (266,200 ektarya) kaniadtong 28 Abril 1935 pinaagi sa Administrative Act No. 789 nga gipirmahan ni Gobernador-Heneral Frank Murphy . Noong 7 Agosto 1946, ang Northern Negros Forest Reserve ay nabawasan sa kasalukuyan nitong lugar na may 80,454.5 ektarya (198,807 ektarya) kasama ang pag-sign ng Proklamasyon Blg. 798 ni Pangulong Manuel Roxas . Kaniadtong 7 Agosto 1946, ang Northern Negros Forest Reserve gipaubos sa karon nga lugar nga 80,454.5 ektarya (198,807 ektarya) uban ang pagpirma sa Proklamasyon Numero 798 ni Presidente Manuel Roxas . Noong 2005, ang protektadong lugar ay naging natural park sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act ayon sa Proklamasyon Blg 895 na nilagdaan ni Pangulong Gloria Arroyo . Niadtong 2005, ang panalipod nga lugar gibag-o nga usa ka natural park sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act pinaagi sa Proklamasyon No. 895 nga gipirmahan ni Presidente Gloria Arroyo . Ang Northern Negros Natural Park ay matatagpuan mga 40 kilometro (25 mi) silangan-hilagang-silangan ng Bacolod , ang pinakamalaking lungsod at kabisera ng Negros Occidental. Ang Northern Negros Natural Park nahimutang mga 40 kilometros (25 mi) silangan-silangan-silangan sa Bacolod , ang labing dako nga lungsod ug kapital sa Negros Occidental. Saklaw nito ang highland interior ng isla at sumasaklaw sa mga lungsod at munisipalidad ng Murcia , Salvador Benedicto , Talisay , Silay , Enrique B. Magalona , Victorias , Cadiz , Sagay , Toboso , Calatrava at San Carlos malapit sa hangganan ng lalawigan ng Negros Oriental . Sakup niini ang highland interior sa isla ug gilawigan ang mga lungsod ug munisipalidad sa Murcia , Salvador Benedicto , Talisay , Silay , Enrique B. Magalona , Victorias , Cadiz , Sagay , Toboso , Calatrava ug San Carlos duol sa utlanan sa lalawigan sa Negros Oriental . Ang parke ay nakasentro sa Mount Mandalaganat ang Mount Silay kasama ang kanilang mga lumalagong kagubatan nang higit sa 1,000 metro (3,300 piye). Ang parke nasentro sa Mount Mandalaganug ang Mount Silay uban ang ilang mga daan nga pagtubo nga kalasangan sa kapin sa 1,000 ka metro (3,300 p). Ang pangalawang kagubatan ay matatagpuan sa mas mababang mga dalisdis na kung saan ay tumawid sa apat na pangunahing mga sistema ng ilog lalo na, ang mga ilog Malogo, Imbang, Himoga-an at Bago. Ang mga segundaryong kagubatan nakit-an sa ubos nga mga bakilid nga gitabok sa upat ka dagkong sistema sa sapa sama sa, ang Malogo, Imbang, Himoga-an ug Bago. Sa kabuuan ng 80,454.5 ektarya (198,807 ektarya), 16,687 ektarya lamang (41,230 ektarya) ang mga labi ng kagubatan kung saan pitumpu't limang porsyento ang pangunahing gulang na paglaki at dalawampu't limang porsyento ay pangalawa. Sa kabilugan nga 80,454.5 ektarya (198,807 ektarya), 16,687 ektarya (41,230 ektarya) ang nahabilin sa kalasangan nga kapitoan ug lima ka porsyento ang panguna nga pagtubo ug kawhaag-lima nga porsyento ang ikaduha. Apatnapu't walong porsyento ng parke ang inookupahan ng pinangungunahan ng tao na may 40,133 ektarya (99,170 ektarya) ng mga lupang pang-agrikultura at 512 hectares (1,270 ektarya) ng mga lugar na tirahan. Kap-atan ug walo ka porsyento sa parke ang gisakop sa tawhanon nga natad sa yuta nga adunay 40,133 hektaryas (99,170 ektarya) nga mga yuta sa agrikultura ug 512 ektarya (1,270 ektarya) nga mga lugar nga puy-anan. Ang parke ay kabilang sa Negros Ð Panay Biogeographic Region. Ang parke sakop sa Rehiyon sa Negros Ð Panay Biogeographic. Ito ay isa sa dalawang natitirang mababang kagubatan sa isla ng Negros, ang isa pang nasa Dumaguete watershed area sa Mount Talinis sa timog na dulo ng isla sa Negros Oriental. Usa kini sa duha nga nahabilin nga mga kalasangan sa kapatagan sa isla sa Negros, ang lain naa sa Dumaguete watershed area sa Mount Talinis sa habagatang tumoy sa isla sa Negros Oriental. Ang parke ay isang tirahan sa mga mahahalagang hayop kabilang ang Visayan spotted deer , Visayan warty pig , Philippine hubad-backed fruit bat , at ang namamatay na Negros shrew . Ang parke usa ka puy-anan sa hinungdanon nga fauna lakip na ang Bisaya nga nakit-an nga usa , usa ka baboy nga baboy nga Bisaya , hubo nga hubo sa Pilipinas , ug ang nameligro nga Negros shrew . Ang bilang ng mga endemic at nagbabantang mga species ng mga ibon ay na-dokumentado sa parke, na kinabibilangan ng Visayan hornbill , Negros dumudugo-puso , puting-pakpak na cuckooshrike , babasagin ng apoy , may puting-putok na jungle flycatcher , puting bulaklak at berdeng- nahaharap sa parrotfinch . Gidaghanon sa endemic ug gihulga sa henero sa mga langgam ang dokumentado sa parke, nga naglakip sa mga Visayan kalaw , Negros nagdugo-kasingkasing , puti-pak-an cuckooshrike , siga-templed tabian , puti-tutonlan lasang sa hulagway , Visayan flowerpecker ug green- nawong parrotfinch Ang mga flora na dokumentado sa loob ng parke ay kasama ang mga hardwood species species ( Dipterocarps ), pati na rin ang mga palad, orchid, herbs at mga puno na may halaga ng panggagamot. Ang Flora nga narekord sa sulod sa parke naglakip sa mga klase sa kahoy nga hardwood ( Dipterocarps ), ingon man mga palad, orkid, tanum ug mga kahoy nga adunay bili sa medisina. Tunay na bihira ang mga lokal na species ng puno ng cycas (lokal na tinatawag na pitogo), marahil isang Cycas vespertilio , na itinuturing na buhay na fossil mula sa mga oras ng mga dinosaur. Talagsa ra kaayo ang mga lokal nga espisye sa kahoy nga cycas (lokal nga gitawag nga pitogo), tingali usa ka Cycas vespertilio , giisip nga buhi nga fossil gikan sa mga panahon sa mga dinosaur. Ang isa pang prehistoric flora ay naroroon sa parke tulad ng mga puno ng fern at ang protektado din na Agathis philippinensis , (lokal na kilala bilang almaciga). Ang lain pang prehistoric flora naa sa parke sama sa mga ferns sa kahoy ug ang protektado usab nga Agathis philippinensis , (lokal nga gitawag nga almaciga). Noong Mayo 2014, ang mga opisyal ng munisipalidad ng Salvador Benedicto ay nagsumite ng isang panukala sa Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman para sa pag-convert ng 500 ektarya (1,200 ektarya) ng parke sa loob ng munisipyo upang maging dayuhan at hindi magamit na lupain at upang buksan ang lugar para sa mga namumuhunan at turista. Niadtong Mayo 2014, ang mga opisyal sa munisipalidad sa Salvador Benedicto nagsumite usa ka sugyot sa Department of Environment and Natural Resources alang sa pagkakabig sa 500 ektaryas (1,200 ektarya) nga parke sa sulod sa munisipyo nga mahimong langyaw ug magamit nga yuta ug magbukas sa lugar alang sa mga mamumuhunan ug turista. Ang Salvador Benedicto ay itinuturing na "Summer Capital of Negros Occidental" kung saan ang mga puno ng pine ay pumila sa pangunahing highway at kung saan ang dalawang-katlo ng buong bayan ay nasa loob ng natural park. Ang Salvador Benedicto gikonsiderar nga "Summer Capital of Negros Occidental" diin ang mga punoan sa pino ang linya sa pangunang kadalanan niini ug kung diin ang duha-katlo nga bahin sa tibuuk nga lungsod naa sa sulod sa natural park. Nagsampa rin ng panukalang batas ang Negros Occidental Representative na si Julio Ledesma IV na naglilikha ng 200-ektaryang bayan mula sa iminungkahing 500-ektaryang pag-aari ng gobyerno. Ang Negros Occidental Representative nga si Julio Ledesma IV nagsumite usab usa ka balaodnon nga nagtinguha sa paghimo sa 200-hektaryas nga lungsod gikan sa gisugyot nga 500-hektaryas nga kabtangan sa gobyerno. Gayunman, si Gobernador Alfredo Mara–on ay tutol sa ideya ng pag-encode sa protektadong lugar at sa halip ay inalok ang pag-convert ng mga lugar sa tamang munisipalidad sa isang bayan. Bisan pa, si Gobernador Alfredo Mara–on supak sa ideya sa pag-encode ngadto sa protektadong lugar ug imbis nga gitanyag ang pagbalhin sa mga lugar sa munisipyo ngadto sa usa ka baryo. Ang Northern Sierra Madre Natural Park ay ang pinakamalaking protektadong lugar ng Pilipinas na sumasakop sa hilagang saklaw ng mga bundok ng Sierra Madre ng silangang Luzon . Ang Northern Sierra Madre Natural Park mao ang pinakadako nga panalipod nga lugar sa Pilipinas nga naglangkob sa amihanang hanay sa mga bundok sa Sierra Madre sa silangang Luzon . Ang parke ay matatagpuan sa silangang bahagi ng lalawigan ng Isabela sa Cagayan Valley (Rehiyon II) na naglalaman ng kabuuang 359,486 ektarya (888,310 ektarya). Ang parke nahimutang sa sidlakang bahin sa lalawigan sa Isabela sa Cagayan Valley (Rehiyon II) nga adunay tibuuk nga 359,486 ka ektarya (888,310 ka ektarya). Una itong idineklara na isang reserve reserve na sumasaklaw sa isang lugar sa loob ng isang 45 kilometro (28 mi) radius ng Palanan Point na kilala bilang Palanan Wilderness Area sa pamamagitan ng Letter of Instructions No. 917-A nilagdaan ni Pangulong Ferdinand Marcosnoong ika-7 ng Setyembre 1979. Una nga gideklarar nga usa ka reserve reserve nga naglibot sa usa ka lugar sa sulod sa 45 kilometros (28 mi) radius sa Palanan Point nga nailhan nga Palanan Wilderness Area pinaagi sa Letter of Instructions No. 917-A gipirmahan ni Presidente Ferdinand Marcoskaniadtong 7 Septyembre 1979. Noong 10 Marso 1997, ang lugar ay na-convert sa isang natural na parke kasama ang pag-sign ng Proklamasyon Blg 978 ni Pangulong Fidel Ramos . kaniadtong 10 Marso 1997, ang lugar nahimo nga usa ka natural nga parke nga adunay pirma sa Proklamasyon Numero 978 ni Presidente Fidel Ramos . Ang parke ay itinuturing na mayaman sa mga tuntunin ng genetic, species at habitat diversity sa Pilipinas. Ang parke giisip nga labing adunahan sa mga termino sa genetic, species ug habitat diversity sa Pilipinas. Ito ay isa sa sampung lugar na pinoprotektahan ng bansa na pinamamahalaan ng sarili nitong Protected Area Management Board na pinamumunuan ng Regional Executive Director ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman para sa Rehiyon II sa ilalim ng mga patakaran na nakasaad sa Article III ng Republic Act 9125, na kilala rin. Usa kini sa napulo ka mga nasud nga nanguna nga gipanalipdan nga lugar nga gidumala sa kaugalingon nga Protected Area Management Board nga gipangulohan sa Regional Executive Director sa Department of Environment and Natural Resources para sa Rehiyon II ubos sa mga lagda nga gilatid sa Article III sa Republic Act 9125, nga nailhan usab. bilang Northern Sierra Madre Natural Park (NSMNP) Act of 2001. ingon ang Northern Sierra Madre Natural Park (NSMNP) Act of 2001. Noong 2006, ang protektadong lugar ay idinagdag sa listahan ng pansamantalang listahan ng mga potensyal na UNESCO World Heritage Sites . kaniadtong 2006, ang panalipod nga lugar gidugang sa lista sa tentative sa Pilipinas sa potensyal nga UNESCO World Heritage Sites . Ang baybayin ng Pasipiko ng Dinapigue sa Northern Sierra Madre Natural Park Ang baybayon sa Pasipiko sa Dinapigue sa Northern Sierra Madre Natural Park Ang Northern Sierra Madre Natural Park ay nasa midsection ng bundok ng Sierra Madre na umaabot mula sa lalawigan ng Aurora hanggang Cagayan . Ang Northern Sierra Madre Natural Park nahimutang sa midsection sa bukid sa Sierra Madre nga gikan sa probinsya sa Aurora hangtod sa Cagayan . Ito ay binubuo ng 287,861 ektarya (711,320 ektarya) ng lupang lupain at 71,652 ektarya (177,060 ektarya) ng baybay-dagat na lugar na naaayon sa heograpiya sa mga munisipalidad ng Isabela ng Palanan , Divilacan at Maconacon , pati na rin ang mga bahagi ng San Mariano , Dinapigue , San Pablo , Cabagan , Tumauini at lungsod ng Ilagan . Naglangkob kini sa 287,861 ektarya (711,320 ektarya) yuta nga yuta ug 71,652 ektarya (177,060 ektarya) nga baybayon nga nahamutang sa geograpiya sa mga lungsod nga Isabela sa Palanan , Divilacan ug Maconacon , ingon man mga bahin sa San Mariano , Dinapigue , San Pablo , Cabagan , Tumauini ug lungsod sa Ilagan . Ito ay nakatali sa hilaga ng Dikatayan River, sa timog ng Dagat Disabungan, sa kanluran ng Cagayan Valley, at sa silangan ng Dagat ng Pilipinas . Kini gigikanan sa amihanan sa Dikatayan River, sa habagatan sa Disabungan River, sa kasadpan sa Cagayan Valley, ug sa silangan sa Dagat sa Pilipinas . Ang parke ay nailalarawan sa pamamagitan ng mataas na mga bundok na may masyadong matarik na mga dalisdis sa gitnang bahagi ng saklaw at medyo mababang mga burol na may sobrang katamtaman na matarik na dalisdis patungo sa baybayin. Ang parke gihulagway sa taas nga mga bukid nga adunay labing matago nga mga bakilid sa sentro nga bahin sa mga sakup ug medyo ubos nga mga bungtod nga adunay labing kasarangan nga kasarangan nga mga bakilid padulong sa baybayon. Ang Mount Cresta sa western Madre flank ay ang pinakamataas na rurok sa parke na may taas na 1,672 metro (5,486 piye). Ang Mount Cresta sa kasadpang flank sa Sierra Madre mao ang labing kataas nga tugbaw sa parke nga adunay kahabog nga 1,672 metros (5,486 p). Ang pangalawang pinakamataas ay ang Mount Divilacan na may taas na 1,311 metro (4,301 piye) na matatagpuan sa silangang bahid. Ang ikaduha nga labing taas mao ang Mount Divilacan nga adunay gitas-on nga 1,311 metros (4,301 p) nga nahimutang sa silangang kilid. Ang Northern Sierra Madre ay pinatuyo ng 14 na pangunahing sistema ng ilog, 11 na walang laman sa Dagat ng Pilipinas at 3 dumadaloy sa Rio Grande de Cagayan bilang mga nag-aambag ng Ilagan Ilagan . Ang Northern Sierra Madre gipaubos sa 14 nga mga dagkong sistema sa sapa, 11 niini walay sulod sa Dagat sa Pilipinas ug 3 ang nag-agos sa Rio Grande de Cagayan ingon mga tigdala sa Ilagan River . Ang Palanan River, na may isang kanal na kanal na 63,571 ektarya (157,090 ektarya) o 29% ng kabuuang lugar ng parke, ay ang pinakamalawak, na sinundan ng Abuan River at Catalangan River. Ang Palanan River, nga adunay kanal nga kanal nga 63,571 ektarya (157,090 ektarya) o 29% sa kinatibuk-ang lugar sa parke, mao ang labing lapad, gisundan sa Abuan River ug Catalangan River. Isang buwaya ng Pilipinas na nakikipag-basahan sa isang log sa Dunoy Lake, San Mariano Usa ka buaya sa Pilipinas nga nagbase sa usa ka log sa Dunoy Lake, San Mariano Ang Northern Sierra Madre Natural Park ay nasa loob ng Sierra Madre Biogeographic Zone na matatagpuan sa silangang bahagi ng Central Luzon. Ang Northern Sierra Madre Natural Park naa sa sulod sa Sierra Madre Biogeographic Zone nga nahimutang sa sidlakang bahin sa Central Luzon. Ito ay itinuturing na isa sa pinakamahalagang protektadong mga lugar sa Pilipinas na may utang sa maraming bihirang at endangered species ng flora at fauna na sinusuportahan nito. Giisip kini nga usa sa labing hinungdanon nga proteksyon nga mga lugar nga lugar sa Pilipinas tungod sa daghang mga talagsaon ug nameligro nga mga lahi sa flora ug fauna nga gisuportahan niini. Kasama nila ang Philippine eagle , higanteng gintong nakoronahan na flying fox , Philippine eagle-owl , Isabela oriole , green sea turtle , loggerhead sea turtle , hawksbill sea turtle , buwaya ng Pilipinas at dugong . Naglangkob kini sa agila sa Pilipinas , higanteng bulawan nga nakoronahan nga flying fox , Philippine eagle-owl , Isabela oriole , green sea turtle , loggerhead sea turtle , hawksbill sea turtle , buaya sa Pilipinas ug dugong . Ito rin ay tahanan ng mgaberdeng mukha na parrotfinch at ang monitor ng kagubatan ng Northern Sierra Madre . Mao usab kini ang panimalay saberrot nga nawong nga parrotfinch ug monitor sa kalasangan sa Northern Sierra Madre . Ang parke ay isang tirahan din ng maraming mga endemic species ng mga halaman. Ang parke usa usab ka puy-anan sa daghang mga endemic species sa mga tanum. Ito ay sumasaklaw sa dalawang ecoregion. Naglangkob kini duha ka mga ecoregion. Ang mga kagubatan ng ulan sa Luzon ay umaabot mula sa antas ng dagat hanggang sa taas na 1000 metro, at nailalarawan sa iba't ibang mga species ng matangkad, tuwid at payat na puno ng pamilya Dipterocarpaceae tulad ng Shorea spp. at Hopea spp. Ang mga kalasangan sa Luzon ulan gikan sa lebel sa dagat hangtod sa kahitas-an sa 1000 ka metro, ug gihulagway sa lainlaing mga lahi nga taas, tul-id ug balhibo nga kahoy sa Dipterocarpaceae sama sa Shorea spp. ug Hopea spp. Kabilang sa mga kagubatan ng ulan sa Luzon Montane ang mga lugar na higit sa taas na taas ng 1000 metro, at ang namumuno na mga puno ay mga oaks at laurels . Ang mga kagubatan nga ulan sa Luzon montane nagalakip sa mga lugar nga labaw sa taas nga 1000 metros ang gitas-on, ug ang labi nga mga kahoy mao ang mga kahoy nga kahoy ug mga laurel . Ang parke ay tahanan ng iba't ibang mga orchid tulad ng Dendrobium aclinia , ang leguminous plant millettia , at mga species ng sitrus ( Aurantioideae ). Ang parke mao ang pinuy-anan sa lainlaing mga orkid sama sa Dendrobium aclinia , ang leguminous plant millettia , ug mga klase sa citrus ( Aurantioideae ). Sakop ng mga kahoy ang pinakamalaking bahagi ng parke na sinusundan ng mga lupang pang-agrikultura at mga damo. Gitabonan sa mga kahoy ang kinadak-ang bahin sa parke nga gisundan sa mga kayutaan sa agrikultura ug mga sagbot. Sa mga munisipalidad ng baybayin ng Palanan at Maconacon kung saan matatagpuan ang mga lupang pang-agrikultura, ang pinakakaraniwang pananim ay palay , coconut, mais, mani, pinya at iba pang mga pananim ng gulay. Sa mga munisipyo sa baybayon sa Palanan ug Maconacon kung diin nakit-an ang mga yuta sa agrikultura, ang kasagarang mga tanum mao ang palay , lubi, mais, mani, pinya ug uban pang mga tanum nga utanon. Ang mga damuhan at mga buho ay matatagpuan higit sa lahat sa bahagi ng timog-kanluran ng parke kung saan lumalaki ang damo ng cogon at talahib . Ang mga sagbot ug mga buho nga nakit-an nag-una sa bahin sa habagatan-kasadpang bahin sa parke diin nagtubo ang sagbot sa cogon ug talahib . Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Northwest Panay Peninsula Natural Park. Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Northwest Panay Peninsula Natural Park. Namamahala sa katawan Kagawaran ng Kapaligiran at Likas na Yaman Nagamandong lawas Kagawaran sa Kalikupan ug Mga Kapanguhaan sa Kalikasan Ang Northwest Panay Peninsula Natural Park ay matatagpuan sa isla ng Panay , sa mga lalawigan ng Aklan at Antique ng Pilipinas na idineklara ng isang natural na parke ni Pangulong Gloria Macapagal Arroyo noong 18 Abril 2002 (Presidential Proklamasyon Blg. 186, 2002). Ang Northwest Panay Peninsula Natural Park nahimutang sa isla sa Panay , sa mga probinsya sa Aklan ug Antique sa Pilipinas nga gideklara nga natural park nga gihimo ni Presidente Gloria Macapagal Arroyo kaniadtong 18 Abril 2002 (Presidential Proclamation No. 186, 2002). Ang Northwest Panay Peninsula Natural Park ay may isang lugar na 120.09 km 2 , na matatagpuan sa loob ng mga munisipalidad ng Nabas , Malay , Buruanga , Libertad at Pandan . Ang Northwest Panay Peninsula Natural Park adunay lugar nga 120.09 km 2 , nga nakit-an sa sulod sa mga lungsod sa Nabas , Malay , Buruanga , Libertad ug Pandan . Ang Northwest Panay Peninsula Natural Park ay isang mahalagang pag- agay din ng tubig . Ang Northwest Panay Peninsula Natural Park usa usab ka hinungdanon nga pag- agay sa tubig . Ang kagubatan ng Likas na Park ay naglalabas ng tubig mula sa pag-ulan sa isang sistema ng mga bukal at ilog na nagbibigay ng tubig para sa higit sa 100,000 mga naninirahan. Ang kalasangan sa Natural Park nag-agay sa tubig gikan sa ulan ngadto sa usa ka sistema sa mga tuburan ug mga sapa nga nagahatag tubig alang sa kapin sa 100,000 nga mga molupyo. Ang tubig para sa Boracay Island at ang daan-daang libong turista na bumibisita roon bawat taon ay ibinibigay din ng tubig sa Northwest Panay. Ang tubig alang sa Isla sa Boracay ug gatusan ka libu-libong turista nga mobisita didto matag tuig gihatag usab sa tubig sa Northwest Panay. Dahil ang lugar na ito ay itinuturing na mahalaga, ang Northwest Panay Biodiversity Management Council (NPBMC) ay nabuo noong 1999 upang maprotektahan ito. Ingon nga kini nga lugar giisip nga hinungdanon kaayo, ang Northwest Panay Biodiversity Management Council (NPBMC) giumol kaniadtong 1999 aron mapanalipdan kini. Ang NPBMC ay binubuo ng mga local government unit ng Northwest Panay, Non-governmental organizations tulad ng BioCon, at National and Local Government Agencies tulad ng Department of Environment and Natural Resources (Philippines) (DENR). Ang NPBMC gilangkuban sa mga local government unit sa Northwest Panay, Non-governmental organizations sama sa BioCon, ug National and Local Government Agencies sama sa Department of Environment and Natural Resources (Philippines) (DENR). Noong Marso 2016, ang gobyernong Aleman ay nagbigay ng 4 na milyong Euro (Php200-milyon) na gawad para sa isang proyekto sa pangangalaga sa kagubatan. Niadtong Marso 2016, gihatagan sa gobyerno sa Aleman ang 4 milyon nga gahin nga Euro (Php200-milyon) alang sa proyekto sa pagpanalipod sa kalasangan. Ang site ay tahanan ng isang malawak na hanay ng flora at fauna ng Western Visayas . Ang site mao ang pinuy-anan sa daghang mga flora ug fauna sa Western Visayas . Kilala rin bilang Philippine spotted deer, ay isang nocturnal at endangered species ng usa na matatagpuan na matatagpuan sa mga rainforest ng mga isla ng Visayan ng Panay at Negros kahit na minsan ay ito ay nag-uwi sa iba pang mga isla tulad ng Cebu , Guimaras , Leyte , Masbate , at Samar. Giila usab nga usa ka spotted deer sa Pilipinas, usa ka nocturnal ug nameligro nga mga espisye sa usa nga nakit-an nga una sa mga rainforest sa mga isla sa Visayan sa Panay ug Negros bisan kung kaniadto kini naglibot sa ubang mga isla sama sa Cebu , Guimaras , Leyte , Masbate , ug Samar. Kilala rin bilang asul na nakoronahan berde na loro, Luzon parrot, ang berdeng loro ng Pilipinas , at lokal na kilala bilang pikoy, ay isang loro na matatagpuan sa buong Pilipinas. Nailhan usab nga asul nga adunay korona nga berde nga loro, Luzon parrot, ang berdeng parrot sa Pilipinas , ug lokal nga nailhan nga pikoy, usa ka loro nga nakaplagan sa tibuuk Pilipinas. Isang sungay na matatagpuan sa mga rainforest sa mga isla ng Panay , Negros , Masbate , at Guimaras , at dating Ticao, sa Pilipinas. Usa ka sungay nga nakit-an sa mga rainforest sa mga isla sa Panay , Negros , Masbate , ug Guimaras , ug kanhing Ticao, sa Pilipinas. Ang lokal na tinatawag na dulungan, na kilala rin bilang Visayan wrinkled hornbill, rufous-head hornbill o Wrhed-billed hornbill, ay isang critically endangered species ng sungay na naninirahan sa rainforest sa mga isla ng Negros at Panay sa Pilipinas. Gitawag sa lokal nga dulungan, nga nailhan usab nga Visayan nga kunot ang sungay, rufous-head sungay o gisulat nga binutang nga sungay, usa ka kritikal nga nameligro nga mga species sa sungay nga nagpuyo sa mga rainforest sa mga isla sa Negros ug Panay sa Pilipinas. Isang endangered monitor na butiki na katutubong sa Panay Island sa Pilipinas . Usa ka nameligro nga monitor sa butiki nga lumad sa Panay Island sa Pilipinas . Hindi tulad ng karamihan sa mga monitor, ito ay isang dalubhasang frugivore . Dili sama sa kadaghanan nga monitor, kini usa ka espesyalista nga frugivore . Ang Pasonanca Natural Park ay isang protektadong lugar na pinapanatili isang pangunahing watershed sa katimugang Pilipinas isla ng Mindanao sa Zamboanga Peninsula . Ang Pasonanca Natural Park usa ka panalipod nga lugar nga nagpreserbar sa usa ka dagkong tubig sa habagatang Pilipinas nga isla sa Mindanao sa Zamboanga Peninsula . Naglalaman ito ng mga headwaters ng Tumaga River sa timog na saklaw ng bundok ng Zamboanga Cordillera na nagsisilbi sa mga kinakailangan ng tubig ng ilang 800,000 residente sa Zamboanga City . Naglangkob kini sa mga headwaters sa Tumaga River sa habagatang bukid sa Zamboanga Cordillera nga nag-alagad sa mga kinahanglanon sa tubig sa pila ka 800,000 nga mga residente sa Zamboanga City . Pinangalanan ito matapos ang nayon ng Pasonanca na matatagpuan sa hilagang fringes ng lungsod kung saan matatagpuan ang Pasonanca Park , isang pampublikong eco-park, at ang Abong-Abong Park, isang lugar ng paglalakbay sa banal na lugar. Gipaila kini sa ngalan sa baryo sa Pasonanca nga nahimutang sa mga dapit sa amihanang syudad diin ang Pasonanca Park , usa ka pampublikong eco-park, ug ang Abong-Abong Park, usa ka site nga pilgrimage, mahimo usab nga makit-an. Ang natural na parke ay pinamamahalaan bilang bahagi ng Sistema ng Pinagsamang Pinagsamang Protektadong Pilipinas ng Pilipinas. Ang natural nga parke gipadumala isip bahin sa Sistema sa Nasudlan nga Protektadong Mga Dapit sa Pilipinas. Ito ay una na itinatag noong 1987 bilang Pasonanca Watershed Forest Reserve na sumasakop sa paunang lugar na 10,560 ektarya (26,100 ektarya) na idineklara sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 199 na inisyu ni Pangulong Corazon Aquino . Una kini nga natukod kaniadtong 1987 ingon ang Pasonanca Watershed Forest Reserve nga gilakip sa pasiunang lugar nga 10,560 ka ektarya (26,100 ektarya) nga gipahayag pinaagi sa Proklamasyon No. 199 nga gipagawas ni Presidente Corazon Aquino . Noong 1999, sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 132 na inisyu ni Pangulong Joseph Estrada , ang parke ay pinalaki at inilarawan bilang isang natural na parke. Niadtong 1999, pinaagi sa Proklamasyon Num. 132 nga gi-isyu ni Presidente Joseph Estrada , ang parke gipalapdan ug gibag-o ingon usa ka natural park. Ito ay may pinakamalaking natitirang bloke ng lumang paglago ng mababang lupang dipterocarp kagubatan sa Zamboanga. Adunay kini ang labing kadaghan nga nahabilin nga bloke sa karaang pagtubo sa gamay nga lasang sa dipterocarp sa Zamboanga. Sakop ng Pasonanca Natural Park ang isang lugar na 12,107 ektarya (29,920 ektarya) at isang buffer zone na 5,307 hectares (13,110 ektarya) sa timog na dulo ng saklaw ng bundok ng Zamboanga Cordillera na tumatakbo sa hilaga hanggang timog na nagsisilbing backbone para sa peninsula ng Zamboanga . Ang Pasonanca Natural Park naglangkob sa usa ka lugar nga 12,107 ektarya (29,920 ektarya) ug usa ka buffer zone nga 5,307 hectares (13,110 ektarya) sa habagatang tumoy sa bukid sa Zamboanga Cordillera nga nagdagan sa amihanan ngadto sa habagatan nga nagsilbing backbone alang sa peninsula sa Zamboanga . Ito ay nakapaloob sa mga lugar ng lokal na pamahalaan ng Pasonanca, Lunzuran, Lumayang Cacao, Lapacan, Lamisan, Bungiao, La Paz, Balurno at Dulian sa Zamboanga City at mga bahagi ng munisipalidad ng Sibuco sa Zamboanga del Norte . Kini gilakip sa sulod sa mga lokal nga gobyerno nga lugar sa Pasonanca, Lunzuran, Lumayang Cacao, Lapacan, Lamisan, Bungiao, La Paz, Balurno ug Dulian sa Zamboanga City ug mga bahin sa munisipyo sa Sibuco sa Zamboanga del Norte . Mount Pulong Batoay isang kilalang rurok na matatagpuan sa loob ng park na tumataas sa 360 metro (1,180 piye). Mount Pulong Batomao ang usa ka bantog nga tumoy nga nahimutang sa sulod sa parke nga pagtaas sa 360 ka metro (1,180 p). Ito ay tumawid ng Tumaga River at mga tributaryo nito na nagsisilbi sa karamihan ng suplay ng tubig para sa Zamboanga City Water District sa pamamagitan ng isang diversion dam. Gitabok kini sa Tumaga River ug ang mga nag-agay niini nga nagserbisyo sa kadaghan sa suplay sa tubig alang sa Zamboanga City Water District pinaagi sa usa ka lainlaing dam. Ang parke ay naglalaman din ng maraming mga rock formations, bukal at talon kabilang ang Dulian Falls. Ang parke adunay usab daghang mga pormasyon sa bato, mga tuburan ug mga talon lakip ang Dulian Falls. Ang parke ay binubuo ng 60% lumang paglago at kagubatan ng paglago ng pangalawang kasama ang natitirang mga lugar na nakatuon sa mga lupang pang-agrikultura, mga plantasyon ng niyog, at mga nakapaloob na lugar. Ang parke gilangkuban sa 60% nga karaan nga pagtubo ug mga kagubatan sa pagtubo sa sekundarya uban ang nahabilin nga mga lugar nga gitugyan sa mga agrikultura nga yuta, mga plantasyon sa lubi, ug gitukod nga mga lugar. Mayroon itong isang lumiligid na lupain na may katamtaman hanggang sa matarik na mga dalisdis. Kini adunay gilawmon nga terrain nga adunay kasarangan sa mga bakilid nga bakilid. Kasama sa mga pasilidad sa loob ng parke ang isang clonal nursery, apat na outpost, isang information center at isang wildlife rescue center. Ang mga pasilidad sa sulod sa parke naglakip sa usa ka clonal nursery, upat nga outpost, usa ka information center ug usa ka wildlife rescue center. Mayroon ding ilang mga resort, isang hotel, kubo at restawran malapit sa pasukan ng park sa Pasonanca. Adunay usab pipila ka mga resort, usa ka hotel, kotex ug restawran nga duol sa agianan sa parke sa Pasonanca. Ang parke ay matatagpuan lamang 10 kilometro (6.2 mi) hilaga ng Zamboanga City Proper. Ang parke nahimutang 10 kilometros (6.2 mi) amihanan sa Zamboanga City Proper. Madali itong mai- access mula sa Zamboanga International Airport sa pamamagitan ng Pasonanca Ð Santa Maria Road. Dali kini ma-access gikan sa Zamboanga International Airport pinaagi sa Pasonanca Ð Santa Maria Road. Ang Pasonanca Natural Park ay nagbibigay ng tirahan sa maraming mga pinagbantaan at pinaghihigpitan na saklaw ng mga species ng Mindanao at Eastern Visayas Endemic Bird Area kasama na ang Zamboanga bulbul , Mindanao dumudugo-puso , Philippine kingfisher , Philippine leafbird at maliit na slaty flycatcher . Ang Pasonanca Natural Park naghatag og usa ka pinuy-anan sa daghang gihulga ug limitado-laing sakop sa henero nga sa Mindanao ug Eastern Visayas endemic Bird Area lakip na sa Zamboanga tagbaya , Mindanao nagdugo-kasingkasing , Philippine tikarol , Philippine leafbird ug gamay nga slaty sa hulagway . Ang Samar Island Natural Park , sa Samar , ay ang pinakamalaking magkalat na lagay ng kagubatan ng pagtanda sa Pilipinas. Ang Samar Island Natural Park , sa Samar , mao ang labing dako nga nagkadaiyang bahin sa karaang pagtubo sa kalasangan sa Pilipinas. Ito ang pinakamalaking teritoryo na protektado ng terestrial , na may isang lugar na 333,300 ektarya (824,000 ektarya). Kini ang pinakadako nga lugar nga gipanalipdan sa terestrial nga nasud , nga adunay gilapdon nga 333,300 ektarya (824,000 ektarya). Ang buffer ay kumalat sa hilaga sa timog sa tatlong lalawigan ng isla ( Eastern Samar , Northern Samar at Samar province ) at kabuuang 458,700 ektarya (1,133,000 ektarya), halos isang third ng buong isla ng Samar. Ang buffer mikaylap sa amihanan sa habagatan sa tulo nga probinsya sa isla ( Eastern Samar , Northern Samar ug Samar nga probinsya ) ug total nga 458,700 hektaryas (1,133,000 ektaryas), mga ikatulo sa tibuuk nga isla sa Samar. Kasama sa parke ang ilan sa mga kilalang natural landmark at landscapes na nauna nang itinalaga para sa proteksyon, na ang dating Sohoton Natural Bridge National Park, ang dating Calbiga Caves Protected Landscape, ang dating Taft Forest Wildlife Sanctuary, ang dating Jicontol Watershed Forest Reserve at ang dating Bulosao Watershed Forest Reserve. Ang parke naglakip sa pipila nga mga bantog nga natural nga mga landmark sa yuta ug mga landmark nga una pa nga gitudlo alang sa pagpanalipod, nga mao ang kanhing Sohoton Natural Bridge National Park, ang kanhing Calbiga Caves Protected Landscape, ang kanhing Taft Forest Wildlife Sanctuary, ang kanhing Jicontol Watershed Forest Reserve ug ang kanhi Bulosao Watershed Forest Reserve. Mayroon itong malaking biodiversity . Adunay kini usa ka dako nga biodiversity . Ito ay isang sentro ng pagkakaiba-iba ng halaman at hayop at endemism sa Pilipinas na naglalaman ng isang kapansin-pansin na bilang ng mga nababantang species na kabilang sa rehiyon ng Eastern Visayas at Mindanao biogeographic. Kini usa ka sentro sa lainlaing tanum ug hayop ug endemism sa Pilipinas nga adunay daghang katingad-an nga gihulga nga mga species nga sakop sa rehiyon sa Eastern Visayas ug Mindanao biogeographic. Sinakop ng Samar Island Natural Park ang mababang gulong na gitnang bundok ng isla ng Samar na ibinahagi ng lahat ng tatlong lalawigan sa isla. Nasakop sa Samar Island Natural Park ang ubos nga basurahan nga sentro sa bukid sa isla sa Samar nga gipaambit sa tanan nga tulo nga mga lalawigan sa isla. Ito ay mula sa mga munisipalidad ng Hilagang Samar ng Catubig , Las Navas , Lope de Vega , Mondragon at Silvino Lobos sa hilaga hanggang sa mga munisipalidad ng Eastern Samar ng Arteche , Balangiga , Balangkayan , Borongan , Can-avid , Dolores , General MacArthur , Giporlos , Hernani , Jipapad , Lawaan ,Llorente , Maslog , Maydolong , Oras , Quinapondan , San Julian , Sulat at Taft ; at ang mga munisipalidad ng Lalawigan ng Samar ng Basey , Calbayog , Calbiga , Catbalogan , Gandara , Hinabangan , Jiabong , Marabut , Matuguinao , Motiong , Paranas , Pinabacdao , San Jorge at San Jose de Buansa gitnang rehiyon at katimugang rehiyon. Kini naggikan sa mga lungsod sa Northern Samar sa Catubig , Las Navas , Lope de Vega , Mondragon ug Silvino Lobos sa amihanan sa mga lungsod sa Arteche , Balangiga , Balangkayan , Borongan , Can-avid , Dolores , General MacArthur , Giporlos , Hernani , Jipapad , Lawaan ,Llorente , Maslog , Maydolong , Oras , Quinapondan , San Julian , Sulat ug Taft ; ug mga lungsod sa Samar Province sa Basey , Calbayog , Calbiga , Catbalogan , Gandara , Hinabangan , Jiabong , Marabut , Matuguinao , Motiong , Paranas , Pinabacdao , San Jorge ug San Jose de Buansa sentro ug isla sa isla sa isla. Ang mga headwaters ng 25 watershed ay nagsisimula sa mga dalisdis na matatagpuan sa natural na parke. Ang mga headwaters sa 25 nga mga waterheds nagsugod gikan sa mga bakilid nga nahimutang sa natural nga parke. Ang natural na parke ay binubuo ng isang panloob na highland na may minarkahang Peaks na taluktok at isang nakapalibot na apog o karst terrain. Ang natural nga parke gilangkuban sa usa ka interior highland nga adunay gimarkahan nga mga taluktok sa us aka lugar ug usa ka naglibot nga limestone o karst terrain. Sa timog na bahagi, ang tanawin ay binubuo ng mga tagaytay ng apog na natakpan ng gubat. Sa habagatang bahin, gilangkuban sa talan-awon ang mga tagaytay sa limestone nga gitabonan sa kalasangan. Ang geology nito ay halos Miocene at Holocene na may sedimentary formation na binubuo ng mga basement rock at overlying clastic rock o limestone. Ang geology niini kadaghanan nga Miocene ug Holocene nga adunay usa ka sedimentaryong pormasyon nga naglangkob sa mga basement nga bato ug nagtuyok nga mga clastic nga bato o apog. Ang mga ekosistema nito ay kinabibilangan ng mga damo, agroforestry area, forest-over-limestone, riparian ecosystem , lowland mixed dipterocarp forest , at mossy o cloud forest. Ang mga ekosistema niini naglakip sa mga kasagbutan, agroforestry nga mga lugar, kagubhan sa kalasangan , kagaw nga riparian, ekosistema sa riparian , kalubihan nga sinagol nga lasang sa dipterocarp , ug mossy o forest cloud. Ang parke ay isang kilalang tirahan ng agila ng Pilipinas . Mayroon din itong makabuluhang populasyon ng Philippine eagle-owl , Philippine tarsier , Philippine flying lemur at Philippine tree squirrel . Ang parke usa ka nailhan nga habitat sa agila sa Pilipinas . Kini usab adunay daghang populasyon sa Philippine eagle-owl , Philippine tarsier , Philippine flying lemur ug Philippine tree squirrel . Ipinahayag na isang reserve reserve sa 1996 ngunit itinaas sa katayuan ng natural na parke noong 2003. Gipahayag nga usa ka reserba sa kalasangan kaniadtong 1996 apan gipataas sa kahimtang sa natural nga parke kaniadtong 2003. Ang Sohoton Natural Bridge Park ay isang lugar ng pangangalaga at ecotourism site sa munisipalidad ng Basey na kilala para sa kanyang natitirang mga tampok na geological kasama ang natural na tulay na bato na nag-uugnay sa dalawang bundok ng mga bundok sa isang gorge, at isang malawak na sistema ng kuweba na may natatanging mga form ng apog. Ang Sohoton Natural Bridge Park usa ka lugar sa pagpreserba ug lugar sa ecotourism sa munisipalidad sa Basey nga naila sa iyang talagsaon nga mga geolohikal nga bahin lakip ang natural nga tulay nga bato nga nagkonektar sa duha ka mga bukid sa bukid sa usa ka baybayon, ug usa ka halapad nga sistema sa langub nga adunay talagsaon nga mga pormula sa apog. Saklaw nito ang 840 hectares (2,100 ektarya) at naunang itinatag noong Hulyo 19, 1935, sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 831 na inisyu ng Gobernador-Heneral Frank Murphy . Naglangkob kini sa 840 ka ektarya (2,100 ektarya) ug una pa gitukod kaniadtong Hulyo 19, 1935, pinaagi sa Proklamasyon Numero 831 nga gipagawas sa Gobernador-Heneral Frank Murphy . Ang Langun-Gobingob system ay nasa loob ng natural na park. Ang sistema sa langub-Gobingob nga langub naa sa sulod sa natural nga parke. Ito ay itinuturing na pinakamalaking yungib sa Pilipinas . Ginakabig nga pinakadaku nga gua sa Pilipinas . Sa munisipalidad ng Taft, Eastern Samar , 3,728.98 ektarya (9,214.5 ektarya) ng rainforest ay protektado bilang isang santuario ng wildlife mula noong 1999. Sa munisipalidad sa Taft, Eastern Samar , 3,728.98 ektaryas (9,214.5 ektarya) nga rainforest nga napanalipdan ingon usa ka sangtuwaan sa ihalas nga hayop sukad kaniadtong 1999. Ang lugar ay isang kilalang lugar ng pugad at likas na tirahan ng kritikal na mapanganib na agila ng Pilipinas . Ang lugar usa ka nailhan nga pugad nga lugar ug natural nga puy-anan sa mga nameligro nga nameligro nga nahadlok sa Pilipinas . Ang endemikong higanteng raptor ng kagubatan ay unang nakita sa isla sa munisipalidad ng Paranas noong Hunyo 15, 1856, ng explorer ng British na si John Whitehead . Ang endemic higanteng raptor sa lasang unang nakita sa isla sa munisipalidad sa Paranas kaniadtong Hunyo 15, 1856, sa eksplorador sa British nga si John Whitehead . Ang Jicontol Watershed Forest Reserve, unang gazetted noong 1992 at kinilala bilang isang natural na parke noong 1998, ay sumasakop sa 6,483 hectares (16,020 ektarya) sa mga munisipalidad ng Dolores , Can-avid at Maslog . Ang Jicontol Watershed Forest Reserve, unang gimarkahan kaniadtong 1992 ug gi-recassassified ingon usa ka natural nga park kaniadtong 1998, naglangkob sa 6,483 hectares (16,020 ektarya) sa mga munisipyo sa Dolores , Can-avid ug Maslog . Ito ay isang bahagi ng Mounts Cabalantian-Capotoan Complex, isang mahalagang ibon , na binubuo ng mga bundok ng gitnang Samar sa hangganan ng silangang Samar at lalawigan ng Samar. Kini usa ka bahin sa Mounts Cabalantian Ð Capotoan Complex, usa ka hinungdan nga lugar sa langgam , nga gilangkuban ang mga bukid sa sentral nga Samar sa utlanan sa Sidlakang Samar ug mga lalawigan sa Samar. Ang kagubatan na ito ay tahanan ng maraming nanganganib at pinaghihigpitan na saklaw ng mga species ng Mindanao at Eastern Visayas Endemic Bird Area, tulad ng Samar hornbill , Visayan broadbill at yellow-breasted tailorbird . Kini nga kagubatan mao ang pinuy-anan sa daghang mga gihulga ug gipugngan nga matang sa mga species sa Mindanao ug Eastern Visayas Endemic Bird Area, sama sa Samar sungay , Visayan broadbill ug yellow-breasted tailorbird . Ang cover ng kagubatan nito ay binubuo ng karaniwang dipterocarp at molave -dipterocarp na may gitnang uri ng bundok na halaman sa pinakamataas na mga taluktok na umaabot sa 850 metro (2,790 piye). Ang sulud sa kalasangan gilangkuban sa kasagaran nga dipterocarp ug molave -dipterocarp nga adunay tunga nga tanum nga klase sa tanum sa labing kataas nga mga taluktok nga moabot sa 850 metros (2,790 p). Nagkaroon din ng mga paningin ng Southern silvery kingfisher at Philippine eagle sa loob ng kagubatan. Adunay usab mga panan-aw sa Southern silvery kingfisher ug Philippine eagle sa kalasangan. Ang reserbang tubig sa Bulosao sa mga kagubatan ng timog na bundok ng Samar na katabi ng mga bundok ng MacArthur ay itinatag noong 1992 upang mapanatili at mapanatili ang pagiging kapaki-pakinabang ng Ilog Bulosao bilang isang mapagkukunan ng tubig para sa domestic na paggamit at patubig ng mga munisipalidad ng Marabut at Lawaan . Ang gitago nga tubig sa Bulosao sa mga kagubatan sa habagatang bukid sa Samar nga kasikbit sa mga bukid sa MacArthur natukod kaniadtong 1992 aron mapreserbar ug mapadayon ang kapuslanan sa Bulosao River ingon usa ka gigikanan sa tubig alang sa domestic nga paggamit ug irigasyon sa mga munisipyo sa Marabut ug Lawaan . Ang 4,055-ektarya (10,020-acre) na parke ng kagubatan ay hangganan ang Sulat River sa hilaga at kanluran, at kasama ang Mount Honop, ang pinakamataas na rurok nito sa 731 metro (2,398 piye). Ang 4,055-hektaryas (10,020-acre) nga parke sa kagubatan nag-utlanan sa Sulat River sa amihanan ug kasadpan, ug naglakip sa Mount Honop, ang kinatas-an nga tumoy niini sa 731 metros (2,398 p). Ang Sibalom Natural Park ay isang 5,511.47-ektarya (13,619.1-acre) na lugar na protektado sa Pilipinas sa isla ng Panay sa munisipalidad ng Sibalom , Antique . Ang Sibalom Natural Park usa ka panalipod nga 5,511.47-hectare (13,619.1-acre) nga lugar sa Pilipinas sa isla sa Panay sa munisipalidad sa Sibalom , Antique . Ipinapahayag ito ng isang natural na parke noong 23 Abril 2000. Gipahayag kini nga usa ka natural nga parke kaniadtong 23 Abril 2000. Ito ay itinuturing na isa sa huling natitirang mga low rainforests sa Panay. Giisip kini nga usa sa katapusan nga nahabilin nga low rainforests sa Panay. Ang parke ay unang itinatag noong ika-28 ng Hunyo 1990 bilang Tipulu-an Roung Watershed Forest Reserve na sakop ng 7,737 hectares (19,120 ektarya) ng isang mahalagang pag-agos ng tubig. Ang parke una nga natukod kaniadtong 28 Hunyo 1990 ingon ang Tipulu-an Rivers Watershed Forest Reserve nga adunay sulud nga 7,737 hektarya (19,120 ektarya) nga hinungdanon nga kasubaan. Sibalom Natural Park ay umaabot ng labing-anim na mga barangay (nayon) sa Sibalom. Ang Sibalom Natural Park miabot sa napulo ug unom nga mga barangay (baryo) sa Sibalom. Matatagpuan ang 36 kilometro (22 mi) sa silangan mula sa kabisera ng lalawigan ng Antique, San Jose de Buenavista , at mga 140 kilometro (87 mi) kanluran mula sa Lungsod ng Iloilo . Nahimutang kini sa 36 kilometros (22 mi) silangan gikan sa kapital nga probinsya sa Antique, San Jose de Buenavista , ug mga 140 kilometros (87 mi) sa kasadpan gikan sa Iloilo City . Ang parke ay isinaayos sa paligid ng tubig na lugar ng Tipulu-an River at Mao-it River na mga tributaries ng Sibalom River . Ang parke giorganisar sa palibot sa kadagatan sa Tipulu-an River ug Mao-it River nga mga tributaries sa Sibalom River . Mayroon itong pitong iba pang mga tributaryo na nagbibigay ng inuming tubig para sa limang munisipyo at patubig ng 5,500 ektarya (14,000 ektarya) ng riceland sa apat na munisipyo ng Antique. Adunay pito pa ka ubang mga tributaryo nga naghatag mga tubig nga mainom alang sa lima ka mga munisipalidad ug patubig sa 5,500 ka ektarya (14,000 ektarya) nga riceland sa upat ka lungsod sa Antique. Mount Porrassa 800 talampakan (240 m) ang pinakamataas na rurok sa lugar at matatagpuan sa sentro ng parke. Bukid sa Porrassa 800 pye (240 m) ang labing taas nga tugkaran sa lugar ug kini nahimutang sa sentro sa parke. Ang parke ay may isang banayad na kagubatan ng Montane , isang mababang lupain, ilang bushland at bukas na cogon o damuhan. Ang parke adunay malumo nga lasang sa Montane , usa ka lasang sa kapatagan, pipila ka mga lasang ug bukas nga cogon o kasagbutan. Ang mga riverbeds nito ay naglalaman ng mga semi-mahalagang gemstones tulad ng agate , jasper at onyx . Ang mga sapa sa sapa niini adunay mga semi-bililhong mga gemstones sama sa agata , jasper ug onyx . Halos 5,000 ektarya ng kagubatan sa Sibalom mula sa Mount Porras hanggang sa Mount Igmatindog , ay sumasakop sa Sibalom River at mga namamahagi nito. Mga 5,000 ka ektaryang kakahoyan sa Sibalom gikan sa Mount Porras hangtod sa Mount Igmatindog , gisakup ang Sibalom River ug ang mga nag-agos niini. Sa kagubatan na ito, 672 hectares ay hindi nababahala sa anumang aktibidad ng tao habang ang tungkol sa 4,223 hectares ay bumubuo ng 50 taong gulang na reforestation site. Niini nga kagubatan, 672 ektarya ang wala mabalaka sa bisan unsang kalihokan sa tawo samtang mga 4,223 ektarya ang naglangkob sa 50 ka tuig nga reforestation site. Ang parke ay nagsisilbing isang pasilyo sa pagitan ng dalawang mahahalagang lugar ng ibon sa isla, ang Northwest Panay Peninsula Natural Park at ang Central Panay Mountain Range . Ang parke nagsilbing usa ka koridor tali sa duha ka hinungdanon nga mga lugar sa langgam sa isla, ang Northwest Panay Peninsula Natural Park ug ang Central Panay Mountain Range . Sinusuportahan nito ang 76 mga species ng ibon, 28 na kung saan ay endemiko sa Pilipinas kabilang ang Negros dumudugo-puso , Walden's hornbill , Visayan hornbill , brahminy kite , blue-naped parrot , white-winged cuckooshrike at eastern grass owl . Gisuportahan niini ang 76 nga mga espisye sa langgam, 28 nga adunay katapusan sa Pilipinas lakip na ang Negros nagdugo-kasingkasing , bukton ni Walden , bisaya nga Visayan , brahminy kite , blue-naped parrot , puthaw nga may pako nga cuckooshrike ug silangang damo nga bukaw . Ang iba pang mga endemic fauna na kilala na naninirahan sa parke ay kinabibilangan ng Visayan spotted deer , Visayan warty pig, at ilang mga herpetofaunal species tulad ng higanteng Visayan frog , Negros truncated-toed chorus frog , collared monitor lizard at Philippine sailfin butiki . Ang uban pang mga endemic fauna nga nahibal-an nga nagpuyo sa parke naglakip sa usa ka Visayan spotted deer , Visayan warty pig, ug pipila ka mga herpetofaunal species sama sa higanteng Visayan frog , Negros truncated-toed chorus frog , collared monitor lizard ug Philippine sailfin butiki . Ang isa sa mga pangunahing highlight ay ang malaking bulaklak na Rafflesia speciosa , natuklasan sa Mount Porras at mga nakapaligid na mga barangay noong 2002 Usa sa mga nag-unang hinungdan mao ang daghang bulak nga Rafflesia speciosa , nga nadiskubre sa Mount Porras ug sa naglibot nga mga barangay kaniadtong 2002 Ang mga puno ng dipterocarp ng Pilipinas tulad ng puting lauan at apitong , at mga puno ng prutas tulad ng antipolo at malapaho ay matatagpuan sa kagubatan ng Sibalom. Ang mga kahoy nga dipterocarp sa Pilipinas sama sa puting lauan ug apitong , ug mga kahoy nga prutas sama sa antipolo ug malapaho makita sa mga kalasangan sa Sibalom. Ang globally endangered higanteng bulaklak, ang Rafflesia speciosa , ay namumulaklak din sa parke. Ang globally nameligro nga higanteng bulak, ang Rafflesia speciosa , namulak usab sa parke. Ang Tubbataha Natural Park na kilala rin bilang Tubbataha Reefs Natural Park ( Filipino : Bahurang Tubbataha ) ay isang protektadong lugar ng Pilipinas na matatagpuan sa gitna ng Dagat Sulu . Ang Tubbataha Natural Park nga naila usab nga Tubbataha Reefs Natural Park ( Filipino : Bahurang Tubbataha ) usa ka panalipod nga lugar sa Pilipinas nga nahimutang sa tunga sa Dagat Sulu . Ang santuwaryo ng dagat at ibon ay binubuo ng dalawang malaking atoll (pinangalanan ang North Atoll at South Atoll) at ang mas maliit na Jessie Beazley Reef na sumasakop sa isang kabuuang lugar na 97,030 hectares (239,800 ektarya ; 374.6 sq mi ). Ang sagrado sa dagat ug langgam naglangkob sa duha ka dagko nga mga atoll (ginganlan ang North Atoll ug South Atoll) ug ang gamay nga Jessie Beazley Reef nga adunay sulud nga lebel nga 97,030 hectares (239,800 ektarya ; 374.6 sq mi ). Matatagpuan ang 150 kilometro (93 mi) sa timog-silangan ng Puerto Princesa City , ang kabisera ng lalawigan ng Palawan . Nahimutang kini sa 150 kilometros (93 mi) sa habagatan-sidlakan sa Puerto Princesa City , ang kapital sa lalawigan sa Palawan . Ang mga hindi nakatira na isla at reef ay bahagi ng munisipalidad ng isla ng Cagayancillo, Palawan , na matatagpuan humigit-kumulang na 130 kilometro (81 mi) hanggang sa hilagang-silangan ng bahura. Ang mga walaÕy puy-anan nga mga isla ug bahura mga bahin sa isla nga munisipalidad sa Cagayancillo, Palawan , nga nahamtang mga 130 kilometros (81 mi) hangtod sa amihanan-silangan sa bahura. Noong Disyembre 1993, idineklara ng UNESCO na ang Tubbataha Reefs National Park bilang isang World Heritage Site bilang isang natatanging halimbawa ng isang atoll reef na may napakataas na density ng mga species ng dagat; ang Hilagang Islet na nagsisilbing isang pugad na lugar para sa mga ibon at pagong sa dagat. Kaniadtong Disyembre 1993, gideklarar sa UNESCO nga ang Tubbataha Reefs National Park ingon usa ka World Heritage Site ingon usa ka talagsaon nga panig-ingnan sa usa ka atoll nga tangbo nga adunay taas nga kadak-an sa mga espisye sa dagat; ang North Islet nga nagsilbing lugar sa pagkatag sa mga langgam ug mga pawikan sa dagat. Ang site ay isang mahusay na halimbawa ng isang malinis na coral reef na may kamangha-manghang 100-m na patayo na pader, malawak na lagoons at dalawang mga isla ng coral. Ang site usa ka maayong panig-ingnan sa usa ka pristine coral reef nga adunay katingad-an nga 100-m perpendicular wall, daghang laguna ug duha ka mga isla nga korales. Noong 1999, inilista ng Ramsar ang Tubbataha bilang isa sa mga Wetlands of International Kahalagahan . Niadtong 1999, gilista ni Ramsar ang Tubbataha isip usa sa mga Wetlands of International importansya . Noong 2008, ang bahura ay hinirang sa Bagong 7 Kababalaghan ng Kalikasan . Niadtong 2008, ang reef gilaraw sa New 7 Wonder of the Nature . Ang pambansang parke at ang nalalabi na kapuluan ng Pilipinas ay bahagi ng Coral Triangle , kinikilala bilang sentro ng biodiversity ng dagat na naglalaman ng 75% ng inilarawan na mga species ng coral at 40% ng mga isda sa buong mundo. Ang nasyonal nga parke ug ang nahabilin sa kapuluan sa Pilipinas bahin sa Coral Triangle , giila nga usa ka sentro sa biodiversity sa dagat nga adunay 75% sa gihulagway nga coral species ug 40% sa mga isda sa tibuuk kalibutan. Ang lugar ay nasa ilalim ng matinding banta dahil sa labis na pagkawasak at mapanirang kasanayan sa pangingisda . Ang lugar naa sa ilalum sa grabeng hulga tungod sa sobra sa pagpatuyang ug makadaut nga mga batasan sa pangisda . Ang pananaliksik ng mga siyentipiko na bumibisita sa mga bahura mula pa noong 1980 ay nagsiwalat na ang Tubbataha Reefs Natural Park ay naglalaman ng hindi bababa sa 600 species ng isda , 360 species ng coral , 11 species ng pating , 13 dolphin at whale species, at 100 birdspecies. Ang panukiduki sa mga siyentipiko nga nagbisita sa mga bahura sukad kaniadtong 1980 nag-asoy nga ang Tubbataha Reefs Natural Park naglangkob dili moubos sa 600 ka mga klase sa isda , 360 nga espisye sa korales , 11 nga matang sa pating , 13 dolphin ug balyena nga balyena , ug 100 nga langgamlahi. Ang mga reef ay nagsisilbi rin bilang isang pugad para sa Hawksbill at Green sea turtle . Ang mga reef magsilbi usab usa ka salag sa yuta sa Hawksbill ug Green turtle sea . Ang likas na parke ay matatagpuan malapit sa gitna ng Sulu Sea , 150 kilometro (93 mi) timog-silangan ng Puerto Princesa City , Palawan na sumasakop sa kabuuang 97,030 hectares (239,800 ektarya ; 374.6 sq mi ). Ang natural park nga nahimutang malapit sa tunga sa Dagat sa Sulu , 150 kilometros (93 mi) sa habagatang silangan sa Puerto Princesa City , Palawan nga adunay sulud nga 97,030 hektarya (239,800 ektarya ; 374.6 sq mi ). Ang mas maliit na Jessie Beazley Reef ay matatagpuan mga 20 kilometro (12 mi) hilaga ng dalawang mga atoll. Ang gamay nga Jessie Beazley Reef nahimutang mga 20 kilometros (12 mi) sa amihanan sa duha ka mga atoll. Ang Tubbataha Reef ay matatagpuan sa Cagayan Ridge, na binubuo ng mga nawawalang mga bulkan sa dagat . Ang Tubbataha Reef nahimutang sa Cagayan Ridge, nga gilangkuban sa walaÕy tubig nga mga bulkan sa ilawom sa tubig . Ang pagiging isang tunay na istruktura ng atoll, pinaniniwalaan na ang mga atoll ng Tubbataha ay nabuo libu-libong taon na ang nakalilipas bilang mga fringing reef at mga bulkan na isla. Nahimong usa ka tinuud nga istruktura sa atoll, gituohan nga ang mga atoll sa Tubbataha naporma mga libolibo ka tuig ang milabay ingon mga fringing reefs ug mga bulkan nga isla. Ito ay batay sa teorya ni Charles Darwin na ang mga atoll ay nabuo kapag ang isang bulkan ay sumabog at pagkatapos ay ipinanganak ang isang isla. Kini gibase sa teorya ni Charles Darwin nga ang mga atoll naumol kung usa ka bulkan mobuto ug pagkahuman natawo ang usa ka isla. Kapag ang mga bulkan ay nawala at ang mga isla ay humupa sa loob ng mahabang panahon, tanging ang mga corals ay nananatili, lumalaki patungo sa sikat ng araw. Sa diha nga ang mga bulkan nahurot ug ang mga isla nahubsan sa dugay nga panahon, ang mga koral na lamang ang nagpabilin, nga nagatubo padulong sa adlaw. Ang napakalaking corals na nakikita ngayon na nakapaligid sa mga lagoon ay orihinal na mga fringing reef. Ang dako kaayo nga mga koral nga nakita karon nga naglibot sa mga lagoon sa sinugdanan ang mga fringing reef. Ang salitang tubbataha ay isang kombinasyon ng dalawang salitang Sama-Bajau : tubba at taha, na magkakasamang nangangahulugang "isang mahabang bahura na nakalantad sa mababang tubig". Ang pulong nga tubbataha usa ka kombinasyon sa duha nga mga pulong nga Sama-Bajau : tubba ug taha, nga parehas nga nagpasabut nga "usa ka taas nga bahura nga gibutangan sa ubus nga tubig". Ayon sa kasaysayan, ang mga mamamayan ng Sama-Bajau , na may isang pamumuhay na namumuhay, ay dumadalaw sa bahura mula sa oras-oras. Sa makasaysayanon, ang mga katawhan sa Sama-Bajau , nga adunay usa ka nomadic lifestyle, bisitahan ang reef matag karon ug unya. Bagaman ang mga tao mula sa mga isla ng Cagayancillo ay madalas na mga bisita sa bahura. Bisan kung ang mga tawo gikan sa mga isla sa Cagayancillo kanunay nga mga bisita sa bahura. Ginamit nila ang katutubong vessel banka upang maglayag at mangisda sa "Gusong", ang kanilang lokal na pangalan para sa Tubbataha. Gigamit nila ang katutubong vessel banka sa paglawig ug mga isda sa "Gusong", ang ilang lokal nga ngalan alang sa Tubbataha. Ang paghihiwalay ng Tubbataha, na matatagpuan sa gitna ng Dagat Sulu na malayo sa mga naninirahan sa pinakamalapit na populasyon ng mga nayon, ay naingatan ang mga mapagkukunan ng dagat mula sa labis na pagsasamantala sa mga nakaraang taon. Ang pag-inusara sa Tubbataha, nga nahimutang sa tungatunga sa Dagat Sulu nga layo sa mga residente sa mga labing duol nga populasyon nga mga isla, nakatipig sa mga kahinguhaan sa dagat gikan sa sobrang pagpahimulos sa daghang katuigan. Ang dalawang islet sa Tubbataha ay walang mapagkukunan ng freshwater kaya pinipigilan ang tirahan. Ang duha ka mga islet sa Tubbataha walaÕy gigikanan sa tab-ang nga tubig nga makapugong sa puy-anan. Noong 1980s, ang mga mangingisda na umaabot sa Tubbataha ay nadagdagan sa mga bilang na may pagdating sa mga motor na bangkas , sa halip na ang tradisyunal na mga bangka. Sang 1980s, ang mga mangingisda nga nakaabot sa Tubbataha nagdugang sa mga ihap sa pag-abut sa mga motor nga bangkas , inay ang tradisyonal nga mga bangka. Ang mga isda ay tumanggi sa iba pang mga bakuran ng pangingisda dahil sa labis na pag - aani at sa lalong madaling panahon ang Tubbataha ay naging isang patutunguhan ng pangingisda dahil sa masaganang buhay sa dagat. Ang mga isda nagkunhod sa ubang mga nataran sa pangisda tungod sa sobrang kaon ug sa wala madugay ang Tubbataha nahimong usa ka destinasyon sa pangisda tungod sa kadaghan sa kinabuhi sa dagat. Maraming mga mangingisda ang gumamit ng mapanirang pamamaraan ng pangingisda tulad ng cyanide at dinamita na pangingisda upang mapakinabangan ang kanilang catch. Daghang mga mangingisda ang naggamit mga makadaot nga pamaagi sa pagpangisda sama sa cyanide ug dinamita nga pangisda aron mapataas ang ilang makuha. Ang mga taga-iskuba ng iba't ibang mga taga-Scuba at mga environmentalist ay nagkampanya upang gawin ang mga bahura bilang isang pambansang parke ng dagat. Ang mga nag-iskuba sa Scuba ug mga environmentalist nagkampo alang sa mga bahura nga usa ka nasudnon nga parke sa dagat. Sa pag-eendorso ng Pamahalaang Panlalawigan ng Palawan, noong Agosto 11, 1988, pinirmahan ni Pangulong Corazon Aquino ang Proklamasyon no. 306 na itinatag ang dalawang Tubbataha Reef bilang isang pambansang parke ng dagat na may isang lugar na 332 square kilometers (82,000 ektarya). Sa pag-endorso sa Pamahalaang Panlalawigan sa Palawan, kaniadtong Agosto 11, 1988, gipirmahan ni Presidente Corazon Aquino ang Proklamasyon no. 306 nga nagtukod sa duha nga mga Tubbataha Reef ingon usa ka nasudnon nga parke sa dagat nga adunay lugar nga 332 square kilometros (82,000 ektarya). Ito ang kauna-unahang pagkakataon na idineklara ng Pilipinas na isang lugar ng dagat bilang isang pambansang parke . Kini ang una nga higayon nga gideklarar sa Pilipinas nga usa ka lugar sa dagat isip usa ka nasudnong parke . Sa mga unang taon ng pagpapatupad ng batas ng Presidential Task Force, ang mga ranger ay nakalagay sa isang simpleng tolda ng canvas. Sa unang mga tuig sa pagpatuman sa balaod sa Presidential Task Force, ang mga ranger gipahimutang sa usa ka simple nga tolda nga canvas. Noong 1996 isang kahoy na istraktura ang itinayo ngunit ang paglilipat ng buhangin sa lalong madaling panahon ay hindi maikatag ang mga pundasyon nito. Kaniadtong 1996 usa ka kahoy nga istraktura ang gitukod apan ang nagbalhin nga balas sa wala madugay walaÕy kalig-on ang mga pundasyon niini. Sa kasalukuyan, ang mga rangers park sa dagat ay nakalagay sa isang styrofoam na pinatibay na kongkretong istraktura sa Southeast Islet sa Tubbatha's North Atoll. Karon, ang mga nagmartsa nga parke sa dagat gipahimutang sa usa ka istruktura nga konkreto nga styrofoam sa Southeast Islet sa Tubbatha's North Atoll. Ang National Marine Park ay pinalaki noong 2006 upang isama ang Jessie Beazley Reef. Ang National Marine Park gipalapdan kaniadtong 2006 aron ilakip ang Jessie Beazley Reef. Nilagdaan ni Pangulong Gloria Macapagal Arroyo ang Proclamation no. 1126 noong Agosto 23, na tumaas sa mga hangganan ng parke ng 200% hanggang 970.30 square square (239,770 acres). Gipirmahan ni Presidente Gloria Macapagal Arroyo ang Proclamation no. 1126 kaniadtong Agosto 23, nga nagdugang sa mga utlanan sa parke sa 200% hangtod 970.30 kilometro kwadrado (239,770 ektarya). Ang pambansang parke ay inilarawan din bilang isang natural na parke . Ang nasyonal nga parke giila usab ingon usa ka natural nga parke . Ito ay binabantayan ng mga armadong ranger 24 oras / 7 araw sa isang linggo. Gibantayan kini sa armadong mga ranger 24 oras / 7 nga adlaw matag semana. Noong 2013, sa ika-25 anibersaryo ng deklarasyon ng pambansang parke ng Tubbataha Reef, inihayag ng World Wildlife Fund ang mga plano na magtayo ng isang modernized na istasyon ng ranger sa ibang site upang epektibong masubaybayan at harapin ang mga ilegal na aktibidad sa poaching. Kaniadtong 2013, sa ika-25 nga anibersaryo sa deklarasyon sa parke sa Tubbataha Reef, gipahibalo sa World Wildlife Fund ang mga plano nga maghimo og usa ka modernized nga istasyon sa ranger sa lainlaing lugar aron epektibo nga pag-monitor ug pag-atubang sa mga ilegal nga kalihokan sa poaching. Idineklara itong World Heritage Site ng United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization (UNESCO) noong Disyembre 1993 at nahuhulog sa ilalim ng proteksiyon ng pamamahala ng Department of National Defense (DND) ng Pilipinas. Gipahayag nga usa ka World Heritage Site sa United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization (UNESCO) kaniadtong Disyembre 1993 ug nahulog sa ilawom nga proteksyon nga pagdumala sa Department of National Defense (DND) sa Pilipinas. Ito ay sa ilalim ng pangangasiwa ng teknikal ng Palawan Council for Sustainable Development (PCSD) at Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman (DENR). Kini ilawom sa teknikal nga pagdumala sa Palawan Council for Sustainable Development (PCSD) ug Department of Environment and Natural Resources (DENR). Noong 1999, nakalista si Ramsar sa Tubbataha bilang isa sa Wetlands of International Kahalagahan dahil sa iba-ibang uri ng mga species ng buhay sa dagat at mahalagang papel bilang isang tirahan para sa iba't ibang mga hayop. Niadtong 1999, gilista ni Ramsar ang Tubbataha isip usa sa mga Wetlands of International Importance tungod sa nagkadaiyang klase sa mga kinabuhi sa dagat ug hinungdanon nga papel ingon usa ka pinuy-anan alang sa lainlaing mga hayop. Ang Tubbataha Reef Natural Park ay hinirang ng New7Wonders Foundation sa Bagong 7 Kababalaghan ng Kalikasan noong 2007 ngunit nawala. Ang Tubbataha Reef Natural Park gipili sa New7Wonders Foundation sa Bag-ong 7 Mga Kaalam sa Kalikasan kaniadtong 2007 apan nawala. Noong Nobyembre 2015, ang Tubbataha ay idineklara ng Center for Biodiversity ng ASEAN bilang 35th ASEAN Heritage Park. Niadtong Nobyembre 2015, ang Tubbataha gideklarar sa ASEAN's Center for Biodiversity ingon ang ika-35 nga ASEAN Heritage Park. Noong Hulyo 25, 2017, ang Tubbataha Reef ay itinalaga bilang isang Partikular na Sensitive Sea Area (PSSA) - at isang "lugar na maiiwasan" - sa International Maritime Organization. Niadtong Hulyo 25, 2017, ang Tubbataha Reef gitudlo nga usa ka Partikular nga Sensitibo nga Lugar sa Dagat (PSSA) - ug usa ka "lugar nga likayan" - sa International Maritime Organization. Bagaman ang mga reef ay geograpikal na bahagi ng munisipalidad ng isla ng Cagayancillo, Palawan , na matatagpuan humigit-kumulang na 130 kilometro (81 mi) hanggang sa hilagang-silangan ng bahura, ang parke ay pinamamahalaan ng Tubbataha Management Office (TMO) sa Puerto Princesa. Bisan ang mga reef geograpikal nga bahin sa munisipalidad sa isla sa Cagayancillo, Palawan , nga nahimutang halos mga 130 kilometros (81 mi) hangtod sa amihanang-silangan sa bahura, ang parke nga gidumala sa Tubbataha Management Office (TMO) sa Puerto Princesa. Ang mga isla ay hindi nakatira maliban sa umiikot na 10 - 12 park rangers sa Ranger's Station na matatagpuan sa pinakadulong dulo ng North Atoll. Ang mga isla wala puy-anan gawas sa umiikot nga 10 - 12 park rangers sa Ranger's Station nga nahimutang sa habagatang tumoy sa North Atoll. Ang pinagsamang koponan mula sa Philippine Navy, Philippine Coast Guard, Munisipalidad ng Cagayancillo at ang TMO. Ang hiniusang team gikan sa Philippine Navy, Philippine Coast Guard, Munisipalidad sa Cagayancillo ug ang TMO. Nakulong sa loob ng dalawang buwan sa isang pagkakataon, ang kanilang trabaho ay upang maprotektahan ang parke mula sa mga iligal na aktibidad kabilang ang pangingisda at koleksyon ng iba pang buhay sa dagat. Gibutang sa duha ka bulan sa usa ka higayon, ang ilang trabaho mao ang pagpanalipod sa parke gikan sa ilegal nga kalihokan lakip na ang pagpangisda ug pagkolekta sa uban pang kinabuhi sa dagat. Mahigit sa 1000 na species ng buhay sa dagat ang naninirahan sa bahura na marami ang itinuturing na endangered. Kapin sa 1000 nga mga klase sa kinabuhi sa dagat ang nagpuyo sa bahura nga kadaghanan giisip nga nameligro. Ang mga hayop na natagpuan ay kinabibilangan ng mga manta rays , lionfish , sea __turtle , clownfish , at mga pating. Ang mga hayop nga nakit-an naglakip sa manta rays , lionfish , sea __turtle , clownfish , ug mga iho. Ang Tubbataha ay naging isang tanyag na site para sa mga napapanahong mga iba't ibang mga isport dahil sa mga coral "pader nito" kung saan ang mababaw na coral reef ay biglang nagtatapos na nagbibigay daan sa malaking kalaliman. Ang Tubbataha nahimong usa ka tanyag nga lugar alang sa us aka mga manlalaban sa mga isport sa eskuylahan tungod sa mga "pader" sa koral niini diin kalit nga natapos ang mabangis nga kagaangan. Ang mga "pader" na ito ay tirahan din para sa maraming mga kolonya ng mga isda. Kini nga mga "dingding" usab puy-anan alang sa daghang mga kolonya sa mga isda. Giant trevally (jacks), hammerhead sharks , barracudas , manta rays , palm-sized na mga idolo ng Moorish , napoleon wrasse , parrotfish , atang mga moray eels ay nakatira sa santuario. Mga higante nga ligid (mga jacks), mga martilyo sa martilyo , barracudas , mga sinag sa manta , mga idolo nga may palad nga palma , napoleon wrasse , parrotfish , ugang mga moral nga eels nagpuyo sa santuaryo. Mayroon ding naiulat na mga paningin ng mga pating ng pating at tiger . Adunay usab gikataho nga mga panan-aw sa mga iho nga mga iho ug mga tig-iho . Ang Tubbataha ay kahit na sa bahay sa mga cetaceans at ang mga pawikan ng dagat na mga pawikan ( Eretmochelys imbricata ) na mga kritikal na mga mapanganib na species. Ang tubbataha bisan ang balay sa mga cetacean ug mga pawikan sa dagat nga mga laway ( Eretmochelys imbricata ) nga mga lahi nga nameligro nga nameligro. Ang pagiging isang site ng World Heritage ng UNESCO, lahat ng mga nabubuhay na organismo ay protektado. Ingon usa ka site sa UNESCO World Heritage, ang tanan nga mga buhi nga organismo gipanalipdan. Saklaw ng mga matingkad na corals ang higit sa dalawang-katlo ng lugar at ang mga tubig sa paligid ng bahura ay mga lugar na kanlungan para sa maraming buhay sa dagat. Ang tin-aw nga mga koral naglangkob sa sobra sa duha-ka-katlo nga bahin sa lugar ug ang mga tubig sa palibot sa bahura mga lugar nga dalangpanan alang sa daghang mga kinabuhi sa dagat. Ang tila magkakaibang pagkakaiba-iba ng ecosystem ng santuario na ito ay nakikipagtunggali sa Great Barrier Reef - pagkakaroon ng 350 coral species at 500 species ng isda. Ang katingad-an nga lainlain nga ekosistema sa kini nga santuaryo nakigbatok sa Great Barrier Reef - adunay 350 nga mga klase sa korales ug 500 nga mga klase sa isda. Noong Hunyo 2009 isang pagsiklab ng korona-ng-tinik na starfish ay napansin, na posibleng nakakaapekto sa ekolohikal na paggana ng ito medyo pristine coral reef. Sa Hunyo 2009 usa ka pagbuto sa mga korona sa mga tunok nga starfish ang naobserbahan, nga nakaapekto sa ekolohikal nga paglihok niining medyo pristine coral reef. Ang Tubbataha ay itinuturing na isa sa pinakamahusay na mga site ng dive sa mundo ayon sa CNN Travel Mga biyahe patungo sa Tubbataha National Marine Park mula sa Puerto Princesa na nagpapatakbo sa panahon ng diving mula sa kalagitnaan ng Marso hanggang kalagitnaan ng Hunyo, ang panahon kung saan ang mga alon ay pinakalma. , malinaw ang kalangitan at kakayahang makita ng tubig na mga 30 hanggang 45 metro (98 hanggang 148 p). Ang Tubbataha gikonsiderar nga usa sa labing kaayo nga mga site sa dive sa kalibutan sumala sa CNN Travel Mga biyahe padulong sa Tubbataha National Marine Park gikan sa Puerto Princesa nga naglihok sa panahon sa pagsisidya gikan sa tungatunga sa Marso hangtod sa tungatunga sa Hunyo, ang panahon diin ang mga balod nagpakalma. , hayag ang kalangitan ug ang pagkakita sa tubig nga mga 30 hangtod 45 metros (98 hangtod 148 p). Ang parke ay halos sampung oras sa pamamagitan ng bangka mula sa lungsod. Ang parke mga napulo ka oras sakay sa bangka gikan sa lungsod. Lahat ng mga biyahe ay batay sa sasakyang-dagat o "liveaboard" dahil walang mga pasilidad sa accommodation. Ang tanan nga mga pagbiyahe mga nakabase sa barko o "liveaboard" tungod kay walaÕy mga pasilidad sa accommodation. Nanatili ang mga bisita sa yate / bangka sa kanilang pananatili sa parke. Ang mga bisita mobiya sa yate / sakayan sa ilang pagpuyo sa parke. Sa panahon ng diving, ang mga barko na nakatuon para sa diving ay karaniwang naka-book nang mas maaga lalo na sa panahon ng Pasko ng Pagkabuhay at ang mga pista ng Asyano na tinatawag na " Golden Week ". Sa panahon sa diving, ang mga barko nga gipahinungod alang sa diving sagad nga gi-book sa mga tuig nga abante labi na sa Pasko ug sa mga pangilin sa Asya nga gitawag nga " Golden Week ". Noong Marso 2011, ang bayad sa pagpasok ng parke para sa mga indibidwal ay naka-peg sa US $ 75.00 o PHP 3,000.00. Hinuon kaniadtong Marso 2011, ang bayad sa pagpasok sa parke alang sa mga indibidwal nagkantidad og US $ 75.00 o PHP 3,000.00. Noong Setyembre 2010, inihayag ng gobernador ng Palawan na si Abraham Kahlil Mitra na ang mga lokal na residente ng lalawigan ng Palawan ay maaaring makapasok sa Tubbataha Reef nang hindi nagbabayad ng conservation fee. Niadtong Septyembre 2010, ang gobernador sa Palawan nga si Abraham Kahlil Mitra nagpahibalo nga ang mga lokal nga residente sa lalawigan sa Palawan mahimong makasulod sa Tubbataha Reef nga wala magbayad sa conservation fee. Ipinapayo na ang iba't ibang mga libro ay naglalakbay sa gitna o katapusan ng Abril bilang kalmado na dagat mula Abril hanggang Hunyo ay may maikling window. Kini gitambagan nga nagkalain-lain nga basahon ang ilang mga biyahe ngadto sa tunga-tunga o katapusan sa Abril ingon nga kalma dagat gikan sa Abril ngadto sa Hunyo adunay usa ka mubo nga bintana. Bagaman ang mga sand bar sa paligid ng Tubbataha ay itinuturing na mga limitasyon sa mga tao, pinahihintulutan ang mga turista na maglakad sa Ranger Station kung saan maaari silang bumili ng mga souvenir at mag-tour sa pasilidad. Bisan kung ang mga sand bar sa palibot sa Tubbataha gikonsiderar nga mga limitasyon sa mga tawo, gitugotan ang mga turista nga magbutang sa Ranger Station diin mahimo sila makapalit mga souvenir ug mag-tour sa pasilidad. Ang parke ay itinampok sa reverse side ng 2010 serye ng Pilipinas isang libong piso bill . Ang parke nga gipakita sa reverse side sa 2010 serye sa Pilipinas usa ka libo nga peso bill . Noong Oktubre 31, 2005, ang barko ng Greenpeace na Rainbow Warrior ay tumakbo sa agos sa Tubbataha Reef na sumisira sa tinatayang 100 square meters (1,100 sq ft) ng reef kung saan nagbabayad sila ng multa na halos $ 7,000. Niadtong Oktubre 31, 2005, ang barko sa Greenpeace nga Rainbow Warrior nagdagan sa Tubbataha Reef nga nakadaot sa gibana-bana nga 100 square meters (1,100 sq ft) nga reef diin gibayran nila ang multa nga hapit $ 7,000. Sinisi ng Greenpeace ang aksidente sa hindi tumpak na mga tsart na ibinigay ng pamahalaan ng Pilipinas. Gibasol sa Greenpeace ang aksidente sa dili husto nga mga tsart nga gihatag sa gobyerno sa Pilipinas. Sinipi ng BBC ang opisyal ng Greenpeace na si Red Constantino na nagsasabing "Ang tsart ay nagpapahiwatig na kami ay isang milya at kalahati" mula sa coral reef nang tumakbo ang barko. Gikutlo sa BBC ang opisyal sa Greenpeace nga si Red Constantino nga nag-ingon nga "Ang tsart nagpaila nga kami usa ka milya ug tunga" gikan sa coral reef sa dihang ang barko nagdagan. Binayaran ng Greenpeace ang multa kahit papaano. Ang Greenpeace nagbayad bisan unsang multa. Noong Enero 17, 2013, ang US Navy minesweeper USS Guardian ay nagpatakbo sa Tubbataha Reef. Niadtong Enero 17, 2013, ang minahan sa US Navy nga USS Guardian nagdagan sa Tubbataha Reef. Paunang sinisi ng Pamahalaang US ang saligan sa mga mapa ng mali. Una nga gibasol sa Gobyerno sa Estados Unidos ang basehanan sa mga mapa nga sayup. Sa pagitan ng 2011 at Enero 2013, bago ang saligan ng USS Guardian , mayroong labing isang insidente na kinasasangkutan ng mga barko, kabilang ang dalawang barko ng Pilipinas. Tali sa 2011 ug Enero 2013, sa wala pa ang saligan sa USS Guardian , adunay napulo ug usa ka insidente nga naglambigit sa mga barko, lakip ang duha nga mga barko sa Pilipinas. Ang US Navy concluded na pagkuha sa hila ng barko off ang reef ay maging sanhi ng pinsala at nagpasyang upang magtanggal-tanggal ang barko sa lugar. Ang Navy sa Estados Unidos mihinapos nga ang paghawid sa barko gikan sa bahura makahatag hinungdan sa labi nga kadaot ug mihukom nga ipalaglag ang barko sa lugar. Noong Marso 30, ang huling seksyon ng barko ay tinanggal mula sa bahura. kaniadtong Marso 30, ang katapusan nga seksyon sa barko gikuha gikan sa bahura. Walang katibayan ang pagtagas ng gasolina mula sa grounded vessel. WalaÕy nakit-an nga ebidensya sa pagtulo sa gasolina gikan sa grounded vessel. Noong Abril 8, 2013 ang US Navy ay nagpalit ng mga digital na tsart sa nabigasyon at iba pang mga nauugnay na dokumento at data ng Guardian sa Philippine Maritime Casualty Investigating Team (MCIT) at tumugon sa iba't ibang mga teknikal at matibay na mga query. Kaniadtong Abril 8, 2013 ang US Navy nagbalhin sa mga tsart sa digital nga pag-navigate ug uban pang mga may kalabutan nga dokumento ug datos sa Guardian sa Philippine Maritime Casualty Investigating Team (MCIT) ug misanong sa lainlaing mga teknikal ug daghang pangutana. Ang MCIT ay nagsagawa ng sariling independiyenteng pagsisiyasat at gumawa ng mga rekomendasyon kung paano maiiwasan ang mga naturang insidente sa hinaharap. Ang MCIT nagpahigayon kaugalingon nga independiyenteng pagsusi ug naghimo mga rekomendasyon kung unsaon paglikay sa ingon nga mga insidente sa umaabot. Humingi ng paumanhin ang Pamahalaang US sa insidente at hinalinhan ang limang opisyal mula sa tungkulin. Ang Gobyerno sa US nangayoÕg pasaylo sa panghitabo ug nahupay ang lima ka mga opisyal gikan sa katungdanan. Ang paunang pagsisiyasat ay malinaw na nagpapahiwatig na ang mga opisyal na ito ay hindi sumunod sa karaniwang mga pamamaraan ng pag-navigate sa US Navy. Ang pasiunang imbestigasyon tin-aw nga nagpakita nga kini nga mga opisyales wala magsunod sa sumbanan nga mga pamaagi sa pag-navigate sa US Navy. Ang World Wide Fund para sa Kalikasan ÐPilipinas at ang Tubbataha Management Office, ay sumukat sa lugar ng pagkasira sa 2,345.67 square meters (25,248.6 sq ft). Ang World Wide Fund alang sa Kalikasan ÐPilipinas ug ang Tubbataha Management Office, gisukod ang kadaot nga lugar sa 2,345.67 square meters (25,248.6 sq ft). Ang Pamahalaang Pederal ng Estados Unidos ay nasuri ng isang multa na 24,000 piso ng Pilipinas (mga US $ 600) bawat square meter. Gisulayan sa Pederal nga Pamahalaang US ang multa nga 24,000 ka pesos nga Pilipinas (mga US $ 600) matag square meter. Noong Enero 20, 2015, nagbabayad ang Pamahalaang Estados Unidos sa gobyerno ng Pilipinas ng kabuuang 87 milyong piso ng Pilipinas, o US $ 1.97 milyon - 59 milyong piso ng Pilipinas para sa pinsala at isa pang 29 milyong piso upang bayaran ang mga serbisyo na ibinigay ng ang Philippine Coast Guard. Niadtong Enero 20, 2015, ang Gobyerno sa Estados Unidos nagbayad sa gobyerno sa Pilipinas nga total nga 87 milyon nga piso sa Pilipinas, o US $ 1.97 milyon - 59 milyon nga piso sa Pilipinas alang sa kadaut ug laing 29 milyones ka pesos nga gantihan alang sa mga serbisyo nga gihatag sa ang Philippine Coast Guard. Ang USS Guardian aground tulad ng nakikita mula sa itaas. Ang USS Guardian aground ingon sa nakita gikan sa itaas. Ang barko noong Marso 12, 2013 habang ito ay na- save ng Jascon 25 . Ang barko kaniadtong Marso 12, 2013 ingon nga kini gi-salvage ni Jascon 25 . Noong Abril 8, 2013, ang F / V Min Long Yu , isang sasakyang pangingisda ng Tsina, ay tumakbo sa paligid ng mga 1.1 nautical miles (2.0 km; 1.3 mi) nautical miles sa silangan ng istasyon ng rangbat ng Tubbataha Reef. Kaniadtong Abril 8, 2013, ang F / V Min Long Yu , usa ka barko nga pangisda sa China, nagdagan sa mga 1.1 nautical miles (2.0 km; 1.3 mi) nautical miles sa sidlakan sa Tubbataha Reef ranger station. Ang fishing vessel ay mayroong 12 tauhan ng tauhan at hinihinalang iligal na pangingisda. Ang barko sa pangisda adunay 12 ka mga tripulante ug gisuspetsahang iligal nga pangisda. Sa board, kung ano ang natagpuan sa halip ay 400 mga kahon ng mga frozen na scaly anteater (lokal na tinatawag na pangolin ), na mga mapagkukunan na hindi alam sa oras ng pag-aresto. Sakay sa barko, kung unsa ang nakit-an sa baylo nga 400 mga kahon sa mga anteater nga scaly sa pag-eskuyla (lokal nga gitawag ingon pangolin ), mga gigikanan nga wala mailhi sa oras nga pagdakup. Ang Bessang Pass Natural Monument ay isang protektadong lugar at paggunita na paggunita sa tagumpay noong 14 Hunyo 1945 ng mga sundalong Pilipino na naghahatid ng US Army Forces sa Pilipinas Hilagang Luzon (USAFIP-NL) sa paglipas ng Imperial Japanese Army sa Labanan ng Bessang Pass na pinamunuan sa panghuli ay sumuko ang Japan at nagtapos sa World War II sa Pilipinas . Ang Bessang Pass Natural Monument usa ka panalipod nga lugar ug handumanan nga gisaulog ang kadaugan kaniadtong 14 Hunyo 1945 sa mga sundalong Pilipino nga nagsilbi sa US Army Forces sa Pilipinas Hilagang Luzon (USAFIP-NL) sa Imperial Japanese Army sa Gubat sa Bessang Pass nga nanguna ngadto sa katapusang pagsurender sa Japan ug pagtapos sa World War II sa Pilipinas . Ang paglipas ng bundokang una ay isang bahagi ng Tirad Pass National Park , na idineklara noong 1938 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 294 ni Pangulong Manuel Luis Quezon . Ang pag-agi sa bukidsa sinugdanan usa ka bahin sa Tirad Pass National Park , gipahayag kaniadtong 1938 pinaagi sa Proklamasyon No. 294 ni Presidente Pangulong Manuel Luis Quezon . Noong 10 Agosto 1954, itinatag ito bilang Bessang Pass National Shrine na may isang lugar na 304 ektarya (750 ektarya) ayon sa Proklamasyon Blg 55 na nilagdaan ni Pangulong Ramon Magsaysay . Kaniadtong 10 Agosto 1954, natukod kini nga Bessang Pass National Shrine nga adunay gilapdon nga 304 ektarya (750 ektarya) pinauyon sa Proklamasyon No. 55 nga gipirmahan ni Presidente Ramon Magsaysay . Ang pambansang dambana ay sa wakas ay idineklara at muling naitala bilang isang likas na monumento sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System noong Abril 2000 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 284 ni Pangulong Joseph Estrada . Ang nasudnong dambana sa katapusan gideklarar ug gi-recassify ingon usa ka natural nga monumento sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System kaniadtong Abril 2000 pinaagi sa Proklamasyon No. 284 ni Presidente Joseph Estrada . Ang Bessang Pass ay nasa tabi ng Ruta 4, na ngayon ay kilala bilang Tagudin-Cervantes-Sabangan Road (N205) sa barangay ng Malaya.: 549 Ang daanan ay nakalagay sa timog-silangang bahagi ng Langiatan Hill, na umabot sa taas na 4,000 talampakan (1,200 m). : 550 Timog ng pass, ang Mount Namogoian ay tumataas sa 6,830 talampakan (2,080 m).: 550 Silangan ng Langiatan Hill ay Magun Hill sa 4,500 piye (1,400 m).: 550 Ang Bessang Pass nahimutang ubay sa Route 4, nga karon nailhan nga Tagudin Ð Cervantes Ð Sabangan Road (N205) sa barangay sa Malaya. : 549 Ang agianan nahimutang sa habagatan-sidlakang bahin sa Langiatan Hill, nga adunay gitas-on nga 4,000 mga tiil (1,200 m). : 550 Habagatan sa agianan, ang Mount Namogoian nagtaas sa 6,830 ka tiil (2,080 m).: 550 Sidlakan sa Langiatan Hill mao ang Magun Hill nga 4,500 ka tiil (1,400 m).: 550 Ang parke ay naglalaman ng mga pine gubat pati na rin ang mga mossy type na kagubatan. Naglangkob sa parke ang mga pino nga kalasangan ingon man mga kalasangan nga lahi. Ito ay tumawid ng Bessang Creek at Matukbo River na nagbibigay ng suplay ng tubig para sa Cervantes at iba pang nakapalibot na komunidad. Gitabok kini sa Bessang Creek ug Matukbo River nga naghatag sa suplay sa tubig alang sa Cervantes ug uban pang kasilinganan sa komunidad. Ang parke ay tirahan din ng 29 na ibon, 5 mga mammal, at reptilya tulad ng monitor ng butiki at iba't ibang species ng ahas. Ang parke mao usab ang puy-anan sa 29 nga mga matang sa langgam, 5 mga mammal, ug mga reptilya sama sa butiki sa monitor ug lainlaing mga lahi sa mga bitin. Ang isang bantayog na pinarangalan ang 1,395 USAFIP-NL na mga miyembro na pinatay sa panahon ng gera ay hindi naipakita sa parke noong 1954. Ang usa ka monumento nga nagpasidungog sa 1,395 USAFIP-NL nga mga miyembro nga gipatay sa giyera gi-unlod sa parke kaniadtong 1954. Ang Chocolate Hills ( Cebuano : Mga B Mountain sa Tsokolate , Tagalog : Tsokolateng burol ) ay isang pagbuo ng geological sa lalawigan ng Bohol ng Pilipinas . Ang Chocolate Hills ( Cebuano : Mga Bungtod sa Tsokolate , Tagalog : Tsokolateng burol ) usa ka geological nga pormasyon sa lalawigan sa Bohol sa Pilipinas . Mayroong hindi bababa sa 1,260 na burol ngunit maaaring mayroong kasing dami ng 1,776 na mga burol na kumakalat sa isang lugar na higit sa 50 square square (20 sq mi). Adunay labing menos 1,260 ka mga bungtod apan adunay ingon ka daghan sa 1,776 nga mga bungtod nga mikaylap sa usa ka lugar nga adunay kapin sa 50 square square (20 sq mi). Ang mga ito ay sakop sa berdeng damo na nagiging brown sa panahon ng dry season, samakatuwid ang pangalan. Sila gitabonan sa berde nga balili nga mahimong brown sa panahon sa ting-init, busa ang ngalan. Ang Chocolate Hills ay isang tanyag na turista ng Bohol. Ang Chocolate Hills usa ka bantog nga atraksyon sa turista sa Bohol. Itinampok ang mga ito sa bandila ng panlalawigan at selyo upang simbolo ang kasaganaan ng mga likas na atraksyon sa lalawigan. Gipakita kini sa bandila sa probinsya ug selyo aron simbolo ang kadagaya sa mga natural nga mga atraksyon sa lalawigan. Nasa listahan sila ng Philippine Tourism Authority ng mga patutunguhan ng turista sa Pilipinas; sila ay idineklara na pangatlong National Geological Monument ng bansa at iminungkahi para maisama sa Listahan ng World Heritage List ng UNESCO . Anaa sila sa lista sa Philippine Tourism Authority sa mga destinasyon sa turista sa Pilipinas; sila gideklarar nga ikatulo nga National Geological Monument sa nasud ug gisugyot alang sa paglakip sa UNESCO World Heritage List. Naghahanap ng mapa ng Chocolate Hills. Mapa sa mapa sa Chocolate Hills. Ang maitim na kayumanggi ay nagpapahiwatig ng pinakamalaking konsentrasyon ng Chocolate Hills sa mga munisipalidad ng Bohol ng Sagbayan , Batuan , at Carmen . Ang madulom nga brown nagpaila sa labing dako nga konsentrasyon sa Chocolate Hills sa munisipyo sa Bohol sa Sagbayan , Batuan , ug Carmen . Ang light brown ay nagpapahiwatig ng isang mas maliit na konsentrasyon ng mga burol sa Bilar , Sierra Bullones , at Valencia . Ang light brown nagpaila sa labi ka gamay nga konsentrasyon sa mga bungtod sa Bilar , Sierra Bullones , ug Valencia . Makasaysayang marker na nagpapaliwanag ng geologic evolution ng lugar. Ang timaan sa kasaysayan nga nagpatin-aw sa ebolusyon sa geolohiya sa lugar. Ang Chocolate Hills ay bumubuo ng isang lumiligid na lupain ng haycock-na- bundok na mga burol - mga punso ng isang karaniwang conical at halos simetriko na hugis. Ang Chocolate Hills naghimo sa usa ka gilukot nga yuta sa mga haycock nga nabuak nga mga bungtod - mga punoan sa sagad nga conical ug hapit simetriko nga porma. Tinatayang mula sa 1,268 hanggang sa 1,776 mga indibidwal na bundok, ang mga cone na hugis o simboryo na mga burol ay talagang gawa sa apog na natakpan ng damo . Gibanabana nga gikan sa 1,268 hangtod sa mga 1,776 nga indibidwal nga mga bukid, kini nga mga porma sa cone o pormag-pormula nga tinuud nga gihimo gikan sa usa ka limestone nga gitabonan sa balili . Ang mga domes ay nag-iiba sa laki mula 30 hanggang 50 metro (98 hanggang 164 piye) na may pinakamataas na pagiging 120 metro (390 ft). Ang mga domes magkalainlain sa mga gidak-on gikan sa 30 ngadto sa 50 metros (98 hangtod 164 p) ang taas nga adunay pinakadako nga 120 metros (390 p). Pangunahing akit ng Bohol, ang mga natatanging burol na ito ay nakakalat ng daan-daang sa buong bayan ng Carmen , Batuan at Sagbayan sa Bohol. Ang "pangunang pang-atraksyon" sa Bohol, kining talagsaon nga mga bulok nga bungdo nga nagkatibulaag sa gatusan sa mga lungsod sa Carmen , Batuan ug Sagbayan sa Bohol. Sa panahon ng tuyong panahon, ang mga burol na sakop ng damo ay natuyo at pinihit ang brown brown. Panahon sa ting-init, ang mga bungtod nga natabunan sa sagbot malaya ug magpabalik sa tsokolate nga brown. Binago nito ang lugar sa tila walang katapusang mga hilera ng " halik ng tsokolate " ni Hershey . Kini ang nagbag-o sa lugar nga daw walaÕy katapusan nga mga linya sa "mga halok sa tsokolate " ni Hershey . Ang branded confection ay ang inspirasyon sa likod ng pangalan, Chocolate Hills. Ang branded confection mao ang inspirasyon sa likod sa ngalan, Chocolate Hills. Ang mga halaman ng Chocolate Hills ay pinangungunahan ng mga species ng damo tulad ng Imperata cylindrica at Saccharum spontaneum . Ang mga tanum sa Chocolate Hills gidominahan sa mga lahi nga sagbot sama sa Imperata cylindrica ug Saccharum spontaneum . Maraming mga Compositae at pako din ang lumalaki sa kanila. Daghang mga Compositae ug ferns usab nagatubo sa kanila. Sa pagitan ng mga burol, ang mga patag na lupa ay nakatanim ng bigas at iba pang mga pananim na salapi. Sa taliwala sa mga bungtod, ang patag nga mga yuta nga kultibado sa humay ug uban pang mga tanum sa salapi. Gayunpaman, ang natural na pananim sa Chocolate Hills ay banta ngayon sa pamamagitan ng mga gawain sa pag- quarry . Bisan pa, ang natural nga tanum sa Chocolate Hills karon gihulga pinaagi sa mga kalihokan sa pagkubkob . Ang Chocolate Hills ay mga conical karst na mga burol na katulad ng nakikita sa mga apog na rehiyon ng Slovenia , Croatia , hilagang Puerto Rico , at Pinar del R’o Province , Cuba . Ang Chocolate Hills mao ang mga bakilid nga kariktan nga sama sa nakita sa mga limestone nga rehiyon sa Slovenia , Croatia , amihanang Puerto Rico , ug Pinar del R’o Province , Cuba . Ang mga burol na ito ay binubuo ng Late Pliocene hanggang sa Maagang Pleistocene , payat hanggang daluyan na kama, buhangin sa basura ng mga apog na dagat . Kini nga mga bungtod naglangkob sa Late Pliocene hangtod sa Maayong Pleistocene , manipis hangtod sa medium nga higdaanan, balas sa balas nga basurahan nga limestone sa dagat . Ang mga apog na ito ay naglalaman ng masaganang mga fossil ng mababaw na dagat foraminifera , coral , mollusks , at algae . Kini nga mga limestones adunay daghang mga fossil sa mabaw nga dagat foraminifera , coral , mollusks , ug algae . Ang mga conical na burol na ito ay mga tampok na geomorphological na tinatawag na sabungan karst, na nilikha ng isang kombinasyon ng paglusad ng apog sa pamamagitan ng pag-ulan, tubig sa ibabaw, at tubig sa lupa, at ang kanilang pag-agos ng sapa sa pamamagitan ng mga ilog at ilog matapos silang maiangat sa itaas ng antas ng dagat at bali ng tectonic proseso. Ang kini nga mga bungtod nga conical mao ang mga geomorphological nga bahin nga gitawag nga cockpit karst, nga gimugna pinaagi sa usa ka kombinasyon sa pagkabulok sa apog sa ulan, tubig sa dagat, ug tubig sa yuta, ug ang pagbomba sa sapa sa sapa sa mga sapa ug mga sapa human sila mapataas sa ibabaw sa lebel sa dagat ug nabuak sa tectonic mga proseso. Ang mga burol na ito ay pinaghiwalay ng mahusay na binuo patag na kapatagan at naglalaman ng maraming mga kuweba at bukal. Kini nga mga bungtod gibulag sa maayo nga naugmad nga patag nga kapatagan ug adunay daghang mga langub ug mga tubod. Ang Chocolate Hills ay itinuturing na isang kahanga-hangang halimbawa ng topical karst topograpiya. Ang Chocolate Hills giisip nga usa ka maayo nga panig-ingnan sa topical karst topograpiya. Ang pinagmulan para sa conical karst ng Chocolate Hills ay inilarawan sa mga tanyag na termino sa tanso na plaka sa paningin ng deck sa Carmen, Bohol. Ang gigikanan alang sa conical karst sa Chocolate Hills gihubit sa mga popular nga termino sa tanso nga plaka sa pagtan-aw sa deck sa Carmen, Bohol. Ang plaka na ito ay nagsasaad na sila ay nabura ng mga pormasyon ng isang uri ng apog ng dagat na nakaupo sa tuktok ng matigas na luad. Nabasa ng plaka: Giingon sa kini nga plaka nga sila nangalaglag mga porma sa usa ka klase nga apog sa dagat nga naglingkod sa ibabaw sa gahi nga yutang kulonon. Ang plaka mabasa: Ang natatanging form ng lupa na kilala bilang Chocolate Hills ng Bohol ay nabuo nang mga nakaraang taon sa pamamagitan ng pag-angat ng mga coral deposit at pagkilos ng tubig ng ulan at pagguho. Ang talagsaon nga porma sa yuta nga nailhan nga Chocolate Hills sa Bohol ningsugod kaniadtong panahon pinaagi sa pagpataas sa mga lungag sa coral ug paglihok sa tubig sa ulan ug pagbuto. Ang plaka ay gumagawa din ng sanggunian sa isang malambing na paliwanag tungkol sa pinagmulan ng Chocolate Hills na hindi suportado ng anumang nai-publish na pananaliksik na pang-agham, ibig sabihin alinman sa Hillmer o Travaglia at iba pa, kapag sinabi nito. Gihisgotan usab sa plake ang usa ka malipay nga pagpatin-aw sa sinugdanan sa Chocolate Hills nga wala gisuportahan sa bisan unsang gipatik nga panukiduki nga siyentipiko, ie bisan ang Hillmer o Travaglia ug uban pa, kung giingon kini. ang mga malalakas na burol ay dating mga coral reef na sumabog mula sa dagat sa isang napakalaking geologic shift. ang mga bagulbagol nga bungtod mga coral reefs nga nagbuga gikan sa dagat sa usa ka dako nga pagbalhin sa geologic . Ang hangin at tubig na nakalagay sa pagtatapos ay humahawak sa daan-daang libong taon. Ang hangin ug tubig nga gibutang sa katapusan mahuman sa gatusan nga liboan ka mga tuig. Ang nai-publish na, tanyag na mga web page ay nagpapakita ng iba't-ibang mga hindi kapani-paniwala at hindi gaanong kapani-paniwala na mga paliwanag tungkol sa kung paano nabuo ang mga burol na ito. Gipatik sa kaugalingon, bantog nga mga panid sa web nagpresentar sa lain-laing mga mahimayaon ug dili kaayo kasaligan nga mga pagpatin-aw bahin sa giunsa kini nga mga bungtod. Kasama nila ang sub-oceanic volcanism ; mga bloke na natakpan ng apog na nilikha ng pagkawasak ng isang aktibong bulkan sa isang cataclysmic eruption; mga coral reef na nakataas mula sa dagat bilang resulta ng isang napakalaking geologic shift; at paggalaw ng tidal. Naglakip sila sa sub-oceanic volcanism ; Ang mga bloke nga natakpan sa apog nga gihimo pinaagi sa pagguba sa usa ka aktibo nga bulkan sa pagbuto cataclysmic; mga coral reefs nga gibangon gikan sa dagat ingon nga sangputanan sa usa ka kaylap nga pagbalhin sa geologic ; ug mga lihok sa tidal. Ang kakulangan ng anumang nakalantad o nauugnay na mga bulkan na bato kahit saan sa Chocolate Hills ay tinatanggihan ang mga tanyag na teorya na kinasasangkutan ng mga pagsabog ng bulkan. Ang kakulang sa bisan unsang nalantad o adunay kalabutan nga mga bato sa bulkan bisan asa sa Chocolate Hills nagsalikway sa mga popular nga mga teorya nga naglambigit sa pagbuto sa bulkan. Ang mga teoryang ito na kinasasangkutan ng alinman sa isang biglaang, napakalaking geologic shift, mga coral reef na pinasabog mula sa dagat, o ang mga paggalaw sa pag-agaw ay walang anumang katibayan at suporta sa mga geologist. Ang mga teyoriya nga adunay kalabotan usa ka kalit, dako nga pagbalhin sa geologic, mga coral reef nga gilabog gikan sa dagat, o ang mga lihok sa pag-agos walaÕy bisan unsang nagpamatuod nga suporta ug suporta sa mga geologo. Tatlong alamat ang nagpapaliwanag sa pagbuo ng Chocolate Hills. Tulo ka mga alamat nga nagpatin-aw sa pagporma sa Chocolate Hills. Ang una ay nagsasabi sa kwento ng dalawang nakakagambala na mga higante na naghagis ng mga bato, mga bato, at buhangin sa bawat isa. ng una nag-asoy sa istorya sa duha ka nagpakaaron-ingnon nga higante nga naglabay sa mga bato, bato, ug balas sa usag usa. Ang labanan ay tumagal ng mga araw, at naubos ang dalawang higante. Nagpadayon ang panagbugno sa daghang mga adlaw, ug gikapoy ang duha ka higante. Sa kanilang pagkapagod, nakalimutan nila ang tungkol sa kanilang pag-aalala at naging magkaibigan, ngunit nang umalis sila ay nakalimutan nilang linisin ang gulo na kanilang ginawa sa kanilang labanan, kaya ang Chocolate Hills. Sa ilang kakapoy, nakalimot sila sa ilang mga panagbingkil ug nahimong mga higala, apan sa ilang pagbiya nakalimtan nila nga limpyohan ang ilang galamay nga ilang gihimo sa ilang panagsangka, busa ang Chocolate Hills. Isang mas romantikong alamat ang nagsasabi tungkol sa isang higanteng nagngangalang Arogo na napakalakas at kabataan. Usa ka mas romantiko nga sugilanon ang nagsulti sa usa ka higante nga ginganlag Arogo nga labi ka kusgan ug batan-on. Si Arogo ay umibig kay Aloya, na isang simpleng mortal. Si Arogo nahigugma kang Aloya, nga usa ka yano nga mortal. Ang pagkamatay ni Aloya ay nagdulot ng maraming sakit at pagdurusa sa Arogo, at sa kanyang kalungkutan ay hindi niya napigilan na umiyak. Ang pagkamatay ni Aloya hinungdan sa daghang kasakit ug pag-antos ni Arogo, ug sa iyang kasubo wala niya mapugngan ang paghilak. Nang matuyo ang kanyang luha, nabuo ang Chocolate Hills. Kung nahubas ang iyang luha, naumol ang Chocolate Hills. Ang ikatlong alamat ay nagsasabi tungkol sa isang bayan na nasaksak ng isang higanteng karabaw , na kumakain ng lahat ng kanilang mga pananim. Ang ikatulo nga sugilanon nagsulti sa usa ka lungsod nga gihampak sa usa ka higanteng karabaw , nga nagkaon sa tanan nilang mga tanum. Sa wakas pagkakaroon ng sapat, kinuha ng mga bayanfolk ang lahat ng kanilang nasirang pagkain at inilagay ito sa paraang hindi ito malalampasan ng kalabaw. Sa katapusan nga adunay igo nga igo, gikuha sa mga lungsuranon ang tanan nga ilang inagaw nga pagkaon ug gibutang kini sa ingon nga paagi nga dili kini mawala sa carabao. Sure na sapat, kinakain ito ng kalabaw, ngunit hindi mapigilan ng kanyang tiyan ang nasirang pagkain, kaya't siya defecated, iniwan sa kanya ang isang butas ng feces, hanggang sa mawalan na siya ng tiyan ng pagkain. Sigurado nga igo, gikaon kini sa carabao, apan ang iyang tiyan wala makapugong sa nangaon nga pagkaon, busa siya nahugawan, gibiyaan siya usa ka punoan nga feces, hangtud nga nahurot niya ang iyang tiyan sa pagkaon. Ang mga feces pagkatapos ay tuyo, na bumubuo ng Chocolate Hills. Unya namala ang mga feces ug naporma ang Chocolate Hills. Mga turista sa Chocolate Hills. Mga turista sa Chocolate Hills. Mayroong 1,247 na burol, kung saan ang dalawa ay binuo sa mga turistang turista. Adunay 1,247 nga mga bungtod, diin duha ang naugmad nga mga turista nga turista. Ang pangunahing punto ng pagtingin sa Chocolate Hills ay ang Chocolate Hills Complex na pag-aari ng pamahalaan sa Carmen, Bohol , mga 55 km (34 milya) mula sa rehiyonal na kapital na Tagbilaran . Ang panguna nga punto sa pagtan-aw sa Chocolate Hills mao ang Chocolate Hills Complex nga gipanag-iya sa gobyerno sa Carmen, Bohol , mga 55 km (34 ka milya) gikan sa rehiyonal nga kapital sa Tagbilaran . Ang iba pang pangunahing punto upang tingnan ang Chocolate Hills ay nasa Sagbayan Peak, sa Sagbayan , 18 km (11 milya) ang layo mula sa Chocolate Hills complex sa kalapit na Carmen. Ang uban nga punoan nga punto aron makita ang Chocolate Hills mao ang sa Sagbayan Peak, sa Sagbayan , 18 km (11 milya) ang gilay-on gikan sa Chocolate Hills complex sa kasikbit nga Carmen. Ang National Committee on Geological Sciences ay nagpahayag ng Chocolate Hills ng Bohol na isang National Geological Monument noong Hunyo 18, 1988, bilang pagkilala sa mga espesyal na katangian nito, kahalagahan sa siyensya, pagkakaiba, at mataas na halaga ng nakamamanghang. Ang National Committee on Geological Sciences nagpahayag sa Chocolate Hills sa Bohol nga usa ka National Geological Monument kaniadtong Hunyo 18, 1988, sa pag-ila sa mga espesyal nga kinaiya niini, kahinungdanon sa siyensya, pagkahiusa, ug taas nga kantidad. Dahil dito, kasama dito ang Chocolate Hills sa mga protektadong lugar ng bansa. Ingon niini, gilakip niini ang Chocolate Hills taliwala sa gipanalipdan nga mga lugar sa nasud. Maraming proteksyon ang ibinigay ng Proklamasyon Blg 1037 na nilagdaan ni Pangulong Fidel V. Ramos sa rekomendasyon ng DENR noong Hulyo 1, 1997 na itinatag ang Chocolate Hills at ang mga lugar sa loob, sa paligid, at nakapaligid sa mga ito na matatagpuan sa Munisipyo ng Carmen, Batuan at Sagbayan, Bilar, Valencia at Sierra Bullones, Lalawigan ng Bohol bilang isang natural monumento upang maprotektahan at mapanatili ang likas na kagandahan at magbigay ng mga pagpigil sa mga mekanismo para sa hindi naaangkop na pagsasamantala. Dugang nga panalipod ang gihatag pinaagi sa Proklamasyon Numero 1037 nga gipirmahan ni Presidente Fidel V. Ramos sa rekomendasyon sa DENR kaniadtong Hulyo 1, 1997 nga nagtukod sa Chocolate Hills ug sa mga lugar sa sulod, sa palibot, ug sa palibot nga nahimutang sa mga Lungsod sa Carmen, Batuan ug Sagbayan, Bilar, Valencia ug Sierra Bullones, Lalawigan sa Bohol ingon usa ka natural. monumento aron mapanalipdan ug mahuptan ang natural nga kaanyag ug maghatag mga pagpugong sa mga mekanismo alang sa dili angay nga pagpahimulos. Dahil dito, nasasakop sila sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System (NIPAS) kasama ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) bilang nangungunang pagpapatupad ng ahensya para sa pangangalaga nito. Sa ingon, nasakup sila sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) kauban ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) isip panguna nga nagpatuman nga ahensya alang sa pagpanalipod niini. Ang hidwaan ng paggamit ng lupa ay nagtulak sa Pangulo ng Pilipinas na si Gloria Macapagal-Arroyo na pirmahan ang isang susog sa Proklamasyon 468 na may petsang Setyembre 26, 1994 na idineklara ang lupain sa pagitan o sa pagitan ng Chocolate Hills bilang hindi na bahagi ng pambansang bantayog sa pagdiriwang ng Sandugo ng Bohol.noong Hulyo 17, 2002. Ang panagbangi sa paggamit sa yuta nag- aghat sa Pangulo sa Pilipinas nga si Gloria Macapagal-Arroyo nga mopirma sa usa ka pagbag-o sa Proklamasyon 468 nga gipetsahan Septyembre 26, 1994 nga gideklarar ang yuta sa palibot o sa taliwala sa Chocolate Hills nga dili na bahin sa nasyonal nga monumento sa pagsaulog sa Bohol Sandugokaniadtong Hulyo 17, 2002. Ang pagbabagong ito ay nagpapahintulot sa mga tract ng lupa na nakapaligid at sa loob ng sikat na lugar ng turista na binuo ng pamahalaang panlalawigan at iba pang mga nilalang na may kontrol sa lugar. Gitugotan niini nga pagbag-o ang mga tract sa yuta nga naglibot ug sa sulod sa bantog nga lugar nga turista nga napatubo sa kagamhanang probinsyal ug uban pang mga entidad nga adunay kontrol sa lugar. Dagdag pa, tinitiyak ng binago na pagpapahayag na ang mga lugar na dapat mapangalagaan ay mapangalagaan, samantalang ang maaaring maiunlad ay ibukod mula sa pambansang lugar ng bantayog at inuri bilang hindi mailalayo at pagtatapon ng gobyerno. Dugang pa, ang giusab nga proklamasyon nga nagsiguro nga ang mga lugar nga kinahanglan mapreserbar mapreserbar, samtang ang mahimong mauswagon dili iapil gikan sa nasudnon nga monumento nga lugar ug giklasipikar nga dili mabulag ug magamit sa gobyerno. Una nang nagpasya ang Pangulo sa isyu sa pinagsamang pagpupulong ng Regional Development Council-Regional Peace and Order Council (RDC-RPOC) ng Rehiyon VII na isinagawa sa Bohol Tropics Resort. Ang Presidente sa sinugdanan nakahukom sa isyu sa hiniusang miting sa Regional Development Council-Regional Peace and Order Council (RDC-RPOC) sa Rehiyon VII nga gipahigayon sa Bohol Tropics Resort. Isinampa ang mga panukalang batas na naglalayong palakasin ang proteksyon ng mga burol. Gisumite ang mga panukalang balaod nga nagtumong sa pagpalig-on sa pagpanalipod sa mga bungtod. Noong Hulyo 6, 2004, ipinakilala ng Philippine House of Representative ang House Bill No. 01147 na pinamagatang "isang kilos na nagpapahayag ng Chocolate Hills bilang pambansang patrimonya at mga geolohikal na monumento, parusa ang kanilang pandarambong, pagkasira o pagkukulang, at para sa iba pang mga layunin." Niadtong Hulyo 6, 2004, gipaila sa Philippine House of Representative ang House Bill No. 01147 nga adunay titulo nga "usa ka buhat nga nagdeklara sa Chocolate Hills ingon nasudnon nga patrimonya ug geological monumento, pagsilot sa ilang pagpangawkaw, pagkalaglag o pagkubus, ug uban pang katuyoan." Ang house bill ay isinulat ni Congressman Eladio "Boy" Jala at co-authored nina Congressman Roilo Z. Golez at Edgar M. Chatto . Ang house bill gisulat ni Congressman Eladio "Boy" Jala ug kauban ni Congressman Roilo Z. Golez ug Edgar M. Chatto . Noong Mayo 16, 2006, ang Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman (DENR) ay nagsumite ng Chocolate Hills sa UNESCO World Heritage para sa pagsasama sa listahan ng mga likas na Monumento dahil sa kanyang natitirang unibersal na halaga, na nahuhulog sa ilalim ng pamantayan ng pambihirang likas na kagandahan at kahalagahan ng aesthetic. Kaniadtong Mayo 16, 2006, ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) nagsumite sa Chocolate Hills sa UNESCO World Heritage alang sa pagsulud sa lista sa Mga Natural Monumento tungod sa iyang kaanindot nga unibersal nga kantidad, nahulog ubos sa pamatasan vii - superlatibo nga natural nga mga katingad-an o mga lugar talagsaon nga natural nga katahum ug kamahinungdanon sa aesthetic. Ang pangangalaga, pamamahala, pagiging tunay at integridad ng mga katangian ay mahalagang pagsasaalang-alang din. Ang pagpanalipud, pagdumala, kasaligan ug integridad sa mga kabtangan hinungdanon usab nga konsiderasyon. Sa gitna ng mga ulat na quarrying ay leveled off ang ilan sa mga bunton, ay walang Gobernador Erico Aumentado, ang gobernador ng Bohol, na ibinigay Administrative Order No. 3, serye ng 2006 , na kung saan pinagbabawal ang pagpapalabas ng quarry permit at kanais-nais pag-endorso ng mga mining permit application sa Carmen, Batuan at mga bayan ng Sagbayan upang mapahamak ang anumang pagkasira ng Chocolate Hills - kahit na sino ang nag-aaplay para sa mga tulad nito. Taliwala sa mga taho nga ang quarry nga mapatag sa pipila sa mga bungdo, Gobernador Erico Aumentado, ang gobernador sa Bohol, nga gi-isyu sa Administrative Order No. 3, serye sa 2006 , nga nagdili sa pag-isyu sa quarry permit ug paborable endorsements sa pagmina permit aplikasyon sa Carmen, Batuan ug mga lungsod sa Sagbayan nga makadaot sa bisan unsang pagkadaot sa Chocolate Hills - bisan kinsa ang moaplay alang sa ingon. Ang mga burol ay idineklara na mga monumento ng geological at nasasakop sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System (NIPAS) kung saan ang Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman (DENR) ang nangunguna sa ahensya ng pagpapatupad. Ang mga bungtod gideklarar nga mga monumento nga geological ug nasakop sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) diin ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) mao ang nanguna nga ahensya sa pagpatuman. Ang pamahalaang panlalawigan ay nagsisikap sa bawat pagsisikap na mapanatili at mapanatili ang likas na kamangha-mangha - kabilang ang mga kapatagan sa pagitan, pagkonekta at nakapaligid sa kanila - dahil sila ang pangunahing mga atraksyon sa industriya ng turismo ng Bohol at isang pamana na ibabahagi sa mundo. Ang gobyerno probinsiya naningkamot sa pagpreserbar ug pagpadayon sa natural nga katingalahan - lakip ang mga kapatagan sa taliwala, pagkonektar ug paglibot kanila - tungod kay sila ang mga nag-unang mga atraksyon sa industriya sa turismo sa Bohol ug usa ka panulundon nga ipaambit sa kalibutan. Dahil dito, ipinag-utos niya ang pagbabawal sa anumang mga gawain sa pag- quarry at pagmimina sa tatlong bayan. Ingon niini, gimando niya ang pagdili sa bisan unsang kalihokan sa pag-away ug pagmina sa tulo ka lungsod. Inatasan niya ang Bohol Environment and Management Office (BEMO) upang matiyak na ang mga aplikasyon ng quarry permit o pag-update nito at ang mga kahilingan para sa kanais-nais na pag-endorso ng mga aplikasyon ng pagmimina sa pagmimina ay dapat tanggihan ng nararapat na kurso, at upang matiyak ang pagsunod at pagpapatupad ng order. Gimandoan niya ang Bohol Environment and Management Office (BEMO) nga masiguro nga ang mga aplikasyon sa quarry permit o pagbag-o niini ug ang mga hangyo alang sa paborableng pagtapos sa mga aplikasyon sa pagmina sa pagmina hikalimtan ang angay nga kurso, ug aron masiguro ang pagsunod ug pagpatuman sa mando. Inutusan din niya ang Mines and Geosciences Bureau (MGB) ng DENR na tanggihan ang lahat ng mga aplikasyon ng pagmimina ng permiso sa pagmimina o pag-update sa mga pamagat na bayan. Gisugo usab niya ang Mines and Geosciences Bureau (MGB) sa DENR nga isalikway ang tanan nga aplikasyon sa mining permit o pagbag-o sa ngalan nga mga lungsod. Ang seksyon na ito ay naglalaman ng impormasyon ng hindi malinaw o kaduda-dudang kahalagahan o kaugnayan sa paksa ng artikulo . Kini nga seksyon naglangkob sa kasayuran sa dili klaro o kwestyonable nga kamahinungdanon o kalabutan sa hilisgutan sa artikulo . Mangyaring tulungan mapagbuti ang seksyon na ito sa pamamagitan ng paglilinaw o pag-alis ng hindi detalyadong mga detalye . Palihug tabangi ang pagpalambo sa kini nga seksyon pinaagi sa pagpatin-aw o pagtangtang sa dili mahibal-an nga mga detalye . Kung ang kahalagahan ay hindi maitatag, ang seksyon ay malamang na ilipat sa ibang artikulo, pseudo-redirect , o alisin. Kung ang kahinungdanon dili matukod, ang seksyon lagmit nga ibalhin sa lain nga artikulo, pseudo nga gi-redirect , o kuhaon. Ang pagbabalanse ng kanilang proteksyon, paggamit ng mapagkukunan at turismo ay ang mga hamon na kinakaharap ng Chocolate Hills. Ang pagbalanse sa ilang pagpanalipud, paggamit sa kapanguhaan ug turismo mao ang mga hagit nga giatubang sa Chocolate Hills. Bago sila itinalagang pambansang monumento ng geolohiko, ang ilan sa mga burol (mga 310,455 ha (1,200 sq miles)) ay inuri bilang hindi mailalayo at natapon o mga pribadong lupain na sila ay pinamagatang sa ilang mga lokal. Sa wala pa sila gitudlo sa nasudnong Geological monumento, ang pipila sa mga kabungtoran (mahitungod sa 310.455 ektarya (1,200 milya kuwadrado)) giklasipikar ingon nga alienable ug disposable o pribado nga mga yuta sa maong nga sila giulohan og sa pipila ka mga lokal. Dahil dito, ang pagdeklara ay nagdulot ng ilang kaguluhan sa lipunan, na nagreresulta sa halos sabay-sabay na pag-aalsa sa sibil, na pinamunuan ng matagal nang itinatag na Bagong Hukbong Bayan (na pangkalahatang inilarawan bilang gerilya ng Maoist) na nagtatag ng isang bagong harapan , na kilala bilang Chocolate Hills Command. Ang sangputanan, hinungdan sa pipila ka kagubot sa katilingban, nga miresulta sa halos dungan nga pag-alsa sa sibil, nga gipangulohan sa dugay na nga natukod nga New People's Army (sagad nga gihulagway nga mga gerilya nga Maoist) nga nagtukod usa ka bag-ong prente , nga nailhan nga Chocolate Hills Command. Sa ilang mga magsasaka, ang pagpapahayag ay isang pamamaraan ng gobyerno na pinipigilan ang kanilang karapatan na magkaroon ng mga lupain. Alang sa pipila nga mga mag-uuma, ang proklamasyon usa ka laraw sa gobyerno nga nagpugong sa ilang katungod sa pagpanag-iya sa mga yuta. Dahil dito, tumaas ang mga salungatan sa pagitan ng grupo ng Bagong Hukbong Bayan at pwersa militar ng gobyerno, na naggugol sa dalawang pangunahing pakikipagsapalaran. Ingon niini, ang mga panagbangi tali sa grupo sa New PeopleÕs Army ug mga pwersa militar sa gobyerno miuswag, nga natapos sa duha ka dagkong mga pakigsosyo. Ang pagiging alienable at disposable lands, ang Chocolate Hills ay nakikita bilang mga assets ng quarrying at mapagkukunan ng kita para sa mga maliliit na minero, pati na rin ang mga materyales sa quarry para sa mga proyekto sa konstruksyon ng lalawigan. Nahimong dayag ug magamit nga mga yuta, ang Chocolate Hills nakita nga mga asset sa pagkubkob ug gigikanan sa kita alang sa mga gagmay nga mga minero, ingon man mga materyal nga kuwarta alang sa mga proyekto sa pagtukod sa probinsya. Ang hamon ay kung paano maiakma ng pambansa at lokal na mga opisyal ang kasalukuyang mga pangangailangan ng mga maliliit na minero, sektor ng konstruksyon at sektor ng turismo kasama ang pagpapanatili ng Chocolate Hills. Ang hagit kung giunsa ang pagpahiuyon sa nasyonal ug lokal nga mga opisyal sa karon nga mga panginahanglan sa mga gagmay nga minero, sektor sa konstruksyon ug sektor sa turismo kauban ang pagpreserbar sa Chocolate Hills. Kahit na sa kanilang protektadong katayuan, ang mga permiso sa pagmimina ay patuloy na ipinagkaloob ng DENR at mga lokal na yunit ng pamahalaan o LGU. Bisan sa ilang panalipod nga kahimtang, ang mga permiso sa pagmina padayon nga gihatagan sa DENR ug mga lokal nga yunit sa gobyerno o LGU. Samakatuwid, ang pagmimina at pag-quarry ay nangyayari pa rin. Busa, nagpadayon ang pagmina ug pag-away. Dahil dito, hiniling ng pamahalaang panlalawigan ng Bohol na ilipat ang hurisdiksyon sa Chocolate Hills mula sa DENR patungo sa pamahalaang panlalawigan ng Bohol. Tungod niini, gihangyo sa kagamhanan sa lalawigan sa Bohol nga ibalhin ang hurisdiksyon sa Chocolate Hills gikan sa DENR ngadto sa kagamhanang probinsyal sa Bohol. Samantala, iminungkahi mismo ng pamahalaang panlalawigan na ang batas na tumutukoy sa Likas na Monumento ay dapat mabago, na mangangailangan na ang proklamasyon ay gawing muli at ratipik ng Philippine House at Senado. Samtang, ang kagamhanan sa probinsya mismo nga nagsugyot nga ang lehislasyon nga nagpatin-aw sa Natural Monument kinahanglan nga usbon, nga mangayo nga ang proklamasyon gilaraw ug pag-aprubahan sa Philippine House ug Senado. Ito ay isang mahirap at magastos na proseso, na kung saan walang pag-unlad na ginawa hanggang sa kasalukuyan. Kini usa ka makapalisud ug mahal nga proseso, nga walaÕy pag-uswag hangtod karon. Mayroon ding mga reklamo ng maling pamamahala at hindi magandang serbisyo sa pag-aari ng pamahalaan at pinamamahalaan ang Chocolate Hills complex at restawran. Adunay usab daghang reklamo sa sayop nga pagdumala ug dili maayong serbisyo sa gipanag-iya sa gobyerno ug gipadagan nga Chocolate Hills complex ug restawran. Dagdag dito ay ang pagdaragdag ng bilang ng mga turista na bumibisita sa Chocolate Hills na naging sanhi ng mga problema sa trapiko at mga isyu sa kaligtasan, partikular sa Chocolate Hills complex sa Carmen, Bohol . Gidugang sa kini ang pagdugang sa gidaghanon sa mga turista nga nagbisita sa Chocolate Hills nga hinungdan sa mga problema sa trapiko ug mga isyu sa kaluwasan, labi na sa Chocolate Hills complex sa Carmen, Bohol . Kabilang sa mga hamon sa pag-unlad at pamumuhunan sa loob ng lugar ng Chocolate Hills: ang pagkuha ng parusa ng pambansang pamahalaan para sa proyekto; hikayat ang mga may-ari ng lupa na ibenta; nakakumbinsi ang Protected Areas Management Board o PAMB, na may hurisdiksyon sa mga burol, hindi gamitin ang kapangyarihan ng veto nito sa anumang pamumuhunan na nangangailangan ng mga pisikal na pasilidad. Ang mga hagit sa kaugmaran ug pamuhunan sa sulod sa lugar sa Chocolate Hills naglakip sa: pagkuha sa sanksyon sa nasudnon nga gobyerno alang sa proyekto; pagdani sa mga tag-iya sa yuta nga ibaligya; pagkombinser sa Protected Areas Management Board o PAMB, nga adunay hurisdiksyon sa mga bungtod, dili gamiton ang gahum sa veto sa bisan unsang pagpamuhunan nga nanginahanglan pisikal nga mga pasilidad. Dahil ang likas na proklamasyon ng bantayog ay nagbabawal ng aktibidad ng anumang uri na magbabago, magpapawi, magbabawas o makasira sa mga burol. Tungod kay ang natural nga proklamasyon sa monumento gidili ang kalihokan sa bisan unsang klase nga magbag-o, magtangi, makapugong o makaguba sa mga bungtod. Ang isang susog sa 2003 ay kinokontrol ang aktibidad sa mga pribadong pag-aari na lugar na "sa pagitan ng mga burol". Ang pag-usab sa 2003 nag-regulate sa kalihokan sa mga lugar nga pribado nga gipanag-iya "sa taliwala sa mga bungtod". Ang mga Pilipino ay sensitibo sa napapansin na mga pagsisisi sa mga tinatawag na mga lugar ng pamana. Sensitibo ang mga Pilipino sa nahibal-an nga mga paglaglag sa mga gitawag nga mga lugar nga panulondon. Noong 2003, pinilit ng isang publiko ang isang gusali ng konstruksyon upang ihinto ang pag-quarry sa Chocolate Hills, at kinakailangan na ibalik ang isang burol na burol sa orihinal nitong hugis. Kaniadtong 2003, usa ka publiko nga pagsinggit ang nagpugos sa usa ka kompanya sa konstruksyon aron mohunong sa pag-away sa Chocolate Hills, ug gikinahanglan nga ibalik ang usa nga nabuak nga bungtod sa orihinal nga dagway niini. Kasama sa mga hamon sa pamumuhunan ang mga spekulator na nag-bid ng mga presyo ng ari-arian sa lugar, na itaas ang potensyal na gastos ng isang iminungkahing proyekto. Ang mga hagit sa pamuhunan naglakip sa mga ispekulador nga nag-bid sa mga presyo sa kabtangan sa lugar, gipataas ang potensyal nga gasto sa usa ka gitanyag nga proyekto. Ang mga nagpupumilit na mamumuhunan upang mailagay ang kanilang pera sa mga mahihirap na bahagi ng Bohol ay kumplikado ng mga gerilyang komunista na mang-aapi ng pera mula sa mga lokal na opisyal. Ang pagpanglimbong mga mamumuhunan aron ibutang ang ilang kuwarta sa labing kabus nga mga bahin sa Bohol komplikado sa mga komunista nga gerilya nga nag-usik sa salapi gikan sa mga lokal nga opisyal. Kasunod ng kanyang pagtanggi na magbayad ng pangingikil, si Mayor Torrefranca ng Sagbayan, ang Bohol ay nakaligtas sa dalawang pagtatangka ng pagpatay mula noong 1998. Pagkahuman sa iyang pagdumili sa pagbayad sa pagpangilkil, si Mayor Torrefranca sa Sagbayan, ang Bohol nakalahutay sa duha ka pagsulay nga gipatay sukad kaniadtong 1998. Noong halalan noong 1998, ang kanyang sasakyan ay naipit dahil sa kanyang pagkabigo na magbayad ng " permit to campaign fee " . Sa eleksyon sa 1998, ang iyang awto nabulahan tungod sa iyang pagkapakyas sa pagbayad sa " permiso sa bayad sa kampanya " . Ang Salinas Natural Monument ay isang likas na monumento na binubuo ng mga bukal ng saline at mga kalasangan na bundok sa southern Cagayan Valley sa Pilipinas . Ang Salinas Natural Monument usa ka natural nga monumento nga gilangkuban sa mga tuburan sa saline ug mga kalasangan sa kabukiran sa habagatang Cagayan Valley sa Pilipinas . Ito ay isa sa apat na protektadong lugar sa landlocked lalawigan ng Nueva Vizcaya na sumasaklaw sa isang lugar na 6,675.56 ektarya (16,495.7 ektarya) sa mga munisipalidad ng Bambang , Kayapa at Aritao . Kini ang usa sa upat nga gipanalipdan nga mga lugar sa probinsya sa Nueva Vizcaya nga adunay gilapdon nga lugar nga 6,675.56 ektarya (16,495.7 ektarya) sa munisipyo sa Bambang , Kayapa ug Aritao . Ang parke ay itinatag noong 18 Mayo 1914 bilang Salinas Forest Reserve na sumasakop sa Salinas Salt Springs at nakapaligid na kagubatan sa pamamagitan ng Executive Order No. 44 na nilagdaan ng Gobernador-Heneral Francis Burton Harrison. Ang parke natukod kaniadtong 18 Mayo 1914 ingon ang Salinas Forest Reserve nga naglangkob sa Salinas Salt Springs ug palibot sa kalasangan pinaagi sa Executive Order No. 44 nga gipirmahan ni Gobernador-Heneral Francis Burton Harrison. Noong 1926, sa pamamagitan ng mga susog na ginawa sa Proklamasyon Blg 53 ni Gobernador-Heneral Leonard Wood , muling natatag ang reserba ng kagubatan bilang Salinas Deer Refuge . Niadtong 1926, pinaagi sa mga pagbag-o nga gihimo sa Proklamasyon Numero nga 53 ni Gobernador-Heneral Leonard Wood , gitukod na usab ang reserve reserve ingon Salinas Deer Refuge . Sa wakas ay idineklara si Salinas na likas na monumento noong 2000 sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 275 ni Pangulong Joseph Estrada . Si Salinas sa katapusan gideklarar nga usa ka natural nga monumento kaniadtong 2000 ubos sa National Integrated Protected Areas System pinaagi sa Proklamasyon No. 275 ni Presidente Joseph Estrada . Ang likas na monumento ay nakasentro sa bundok ng mga minahan ng asin ( Espanyol : salinas ) sa barangay ng parehong pangalan sa munisipalidad ng Bambang na malapit sa confluence ng Magat River at Santa Cruz River sa Upper Magat River Basin. Ang natural nga bantayog nakasentro sa bukid sa mga minahan sa asin ( Kinatsila : salinas ) sa barangay nga parehas nga ngalan sa munisipalidad sa Bambang nga duol sa usok sa Magat River ug Santa Cruz River sa Upper Magat River Basin. Ito sa sandaling ang snow-white na bundok ng travertine na matatagpuan sa timog-silangan na dalisdis ng Cordillera Central ay naglalaman ng Salinas Salt Springs, isang tanyag na atraksyon sa lalawigan noong mga unang araw ng panahon ng kolonyal ng mga Espanyol at Amerikano . Kini sa makausa nga usa ka bukid nga puti sa niyebe nga travertine nga nahimutang sa habagatan-sidlakang mga bakilid sa Cordillera Central naglangkob sa Salinas Salt Springs, usa ka tanyag nga atraksyon sa lalawigan sa unang mga adlaw sa panahon sa kolonyal sa Espanya ug Amerikano . Ang bundok ng asin ay nabuo sa pamamagitan ng patuloy na daloy ng isang likas na tagsibol na naglalaman ng sulpate at carbonate salts sa milyun-milyong taon. Ang bukid sa asin naporma pinaagi sa padayon nga pag-agos sa usa ka natural nga tuburan nga adunay sulud nga sulud ug sulud sa carbonate nga kapin sa milyon-milyon ka tuig. Nang ang lindol ng Luzon ay tumama sa lugar, ang mga paggalaw ng tektiko ay naging sanhi ng pag-ilis ng tubig sa ilalim ng lupa na nag-iiwan ng mga maputi na mga bundok at naging sanhi ng mga ito na maging kulay-abo. Sa dihang ang linog sa Luzon miigo sa lugar, ang mga lihok sa tectonic hinungdan nga ang tubig sa ilawom sa yuta nikalit nga nagbilin nga mga kaputi nga mga bukid ug kini gipauban. Sa kasalukuyan, ang bundok na ito sa Sityo Bansing na kilala sa industriya ng asin ay ginagamit bilang mga fishpond na nakaayos sa mga terrace sa kabundukan para sa mga freshwater fish tulad ng tilapia at African sharptooth catfish , kabilang ang higanteng freshwater prawn . Karon, kini nga bukid sa Sityo Bansing nga kaniadto nailhan tungod sa industriya sa asin niini gigamit ingon mga isda nga gihan-ay sa mga terrace sa daplin sa kilid alang sa mga isda nga tubig sa dagat sama sa tilapia ug natad sa catagat sa Africa , lakip na ang higante nga prutas sa tubigon . Ang nakapalibot na kagubatan na tinitirahan ng maraming mga deers ng Pilipinas ay kumalat sa mga nayon ng Salinas at Barat sa Bambang, Mapayao, Acacia at San Fabian sa Kayapa, at Baan sa Aritao sa hilaga lamang ng Caraballo Sur . Ang palibot nga kagubatan nga gipuy-an sa daghang mga deer sa Pilipinas mikaylap sa mga baryo sa Salinas ug Barat sa Bambang, Mapayao, Acacia ug San Fabian sa Kayapa, ug Baan sa Aritao sa amihanan sa Caraballo Sur . Matatagpuan ang humigit-kumulang na 80 kilometro (50 mi) timog ng sentro ng komersyal ng rehiyon ng Santiago at mga 120 kilometro (75 mi) mula sa Cauayan Airport . Nahimutang kini mga 80 kilometros (habagatan mi) sa habagatan sa sentro sa komersyal sa rehiyon sa Santiago ug mga 120 kilometros (75 mi) gikan sa Cauayan Airport . Mapupuntahan ito sa pamamagitan ng isang 15-kilometro (9.3 mi) na kalsada mula sa Pan-Philippine Highway (AH26) sa Bambang. Mapangita kini pinaagi sa 15-kilometros (9.3 mi) nga dalan gikan sa Pan-Philippine Highway (AH26) sa Bambang. Noong Hunyo 22, 2018, ang Salinas Natural Monument ay hinirang na isang pambansang parke sa pamamagitan ng Expanded National Integrated Protected Areas System (ENIPAS) Act o Republic Act No. 11038 na nilagdaan ni Pangulong Rodrigo Duterte . Niadtong Hunyo 22, 2018, gitudlo ang Salinas Natural Monument nga usa ka nasyonal nga parke pinaagi sa Expanded National Integrated Protected Areas System (ENIPAS) Act o Republic Act No. 11038 nga gipirmahan ni Presidente Rodrigo Duterte . Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Timpoong at Hibok-Hibok Natural Monument. Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Timpoong ug Hibok-Hibok Natural Monument. Ang Timpoong at Hibok-Hibok Natural Monument ay isang likas na monumento ng Pilipinas na matatagpuan sa Northern Mindanao sa isla ng Camiguin . Ang Timpoong ug Hibok-Hibok Natural Monument usa ka natural nga monumento sa Pilipinas nga nahimutang sa Northern Mindanao sa isla sa Camiguin . Saklaw nito ang dalawang nakamamanghang bulkan sa Camiguin Mindanao range na sumasaklaw sa pangunahing Camiguin: Mount Mambajao, na kinabibilangan ng Mount Timpoong, ang pinakamataas na rurok nito, at Mount Catarman, na kinabibilangan ng Mount Hibok-Hibok , ang kasalukuyang kasalukuyang aktibong bulkan ng isla. Naglangkob kini sa duha ka maanindot nga bulkan sa Camiguin Mindanao range nga naggikan sa kinauyokan sa Camiguin: ang Mount Mambajao, nga naglakip sa Mount Timpoong, ang labing taas nga rurok niini, ug ang Mount Catarman, nga naglakip sa Mount Hibok-Hibok , ang aktibo karon nga bulkan sa isla. Itinatag noong 2004 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 570 na inisyu ni Pangulong Gloria Arroyo , ang likas na monumento ay isang mahalagang tubig na naglalaman ng natitirang rainforest sa Camiguin. Natukod kaniadtong 2004 pinaagi sa Proklamasyon Numero 570 nga gipagawas ni Presidente Gloria Arroyo , ang natural nga monumento usa ka hinungdanon nga pag-agay sa tubig nga adunay nahabilin nga rainforest sa Camiguin. Sinusuportahan nito ang iba't ibang mga endemic flora at fauna at nabanggit din para sa mga waterfalls, ilog at bukal nito. Gisuportahan niini ang lainlaing mga endemic flora ug fauna ug nailhan usab ang mga talon niini, mga sapa ug mga tuburan. Sa ika-13th ASEAN Ministerial Meeting sa Kapaligiran noong 2015, pormal na idineklara ang monumento ng Timpoong at Hibok-Hibok na isang ASEAN Heritage Park . Sa ika-13 nga ASEAN Ministerial Meeting sa Kapaligiran sa 2015, pormal nga gideklarar ang monumento ni Timpoong ug Hibok-Hibok nga usa ka Heritage Park . Ang 2,227.62-ektarya (5,504.6-acre) na protektadong lugar ay umaabot sa gitna at kanlurang interior ng isla ng Camiguin. Ang 2,227.62-hektaryas (5,504.6-acre) nga panalipod nga lugar nag-ubay sa sentral ug kasadpang interior sa isla sa Camiguin. Kasama rin dito ang isang buffer zone na 182.91 hectares (452.0 ektarya) na nakapaligid sa Mount Hibok-Hibok at 1,239.7 ektarya (3,063 ektarya) na nakapalibot sa Mount Timpoong, at umaabot sa apat sa limang munisipyo sa isla: Mambajao , Catarman , Mahinog at Sagay . Naglakip usab kini sa usa ka buffer zone nga 182.91 hectares (452.0 ektarya) nga naglibot sa Mount Hibok-Hibok ug 1,239.7 hectares (3,063 ektarya) nga naglibot sa Mount Timpoong, ug miabot sa upat sa lima ka lungsod sa isla: Mambajao , Catarman , Mahinog ug Sagay . Sa 1,614 metro (5,295 ft) sa itaas ng antas ng dagat, ang Mount Timpoong ay ang pinakamataas na rurok ng Mount Mambajao. Sa 1,614 metros (5,295 ft) ibabaw sa dagat nga lebel, ang Mount Timpoong mao ang labing taas nga tumoy sa Mount Mambajao. Ang Mambajao ay ang sentro at pinakamalaking sa tatlong bulkan ng isla ng isla (ang iba ay Mount Catarman at Mount Sagay, na kilala rin bilang Mount Guinsiliban). Ang Mambajao mao ang sentro ug kinadak-an sa tulo nga mga bulkan sa isla (ang uban nga Mount Catarman ug ang Mount Sagay, naila usab nga Mount Guinsiliban). Ang iba pang mga taluktok ng Mount Mambajao ay ang Mambajao Peak sa 1,568 metro (5,144 piye) sa itaas ng antas ng dagat, at isang hindi pinangalanan na rurok na may taas na 1,529 metro (5,016 piye). Ang uban pang mga taluktok sa Mount Mambajao mao ang Mambajao Peak sa 1,568 metros (5,144 p) ibabaw sa lebel sa dagat, ug usa ka wala mailhing tuktok nga adunay gitas-on nga 1,529 metros (5,016 p). Mayroon itong mga flank vent na matatagpuan sa Campana Hill at Minokol Hill. Adunay kini flank vents nga nahimutang sa Campana Hill ug Minokol Hill. Matatagpuan sa hilagang-kanluran ng Mambajao ay ang Mount Catarman. Nahimutang ra sa amihanan-kasadpan sa Mambajao mao ang Mount Catarman. Ang pinakamataas na rurok nito ay ang Mount Hibok-Hibok na may sukat na 1,250 metro (4,100 piye) sa kataasan at naiuri bilang aktibong stratovolcano. Ang labing kataas nga tumoy niini mao ang Mount Hibok-Hibok nga adunay sukod nga 1,250 metros (4,100 p) ang gitas-on ug giklasipikar nga usa ka aktibo nga stratovolcano. Ang Mount Tres Marias at Mount Vulcan Daan (Old Volcano) ay iba pang mga taluktok ng Mount Catarman. Ang Mount Tres Marias ug ang Mount Vulcan Daan (Old Volcano) mao ang uban pang mga taluktok sa Mount Catarman. Ang protektadong lugar ay nabanggit din para sa mga tampok na hydrological nito, na marami sa mga ito ay tanyag sa mga turista at mga hiker. Ang panalipod nga lugar nakit-an usab alang sa mga bahin sa hydrological niini, nga kadaghanan niini popular sa mga turista ug mga hiker. Kasama nila ang mga talon tulad ng Katibawasan, Binangawan at Tuasan Falls, malamig at mainit na bukal tulad ng mga Ardent at Santo Ni–o, at mga ilog tulad ng Sagay at Binangawan ilog. Naglakip sila sa mga talon sama sa Katibawasan, Binangawan ug Tuasan Falls, bugnaw ug init nga tubod sama sa Ardent ug Santo Ni–o, ug mga sapa sama sa Sagay ug Binangawan nga mga sapa. Ito rin ang lokasyon ng Hibok-Hibok Volcano Observatory ng Philippine Institute of Volcanology and Seismology . Mao usab kini ang lokasyon sa Observatory sa Hibok-Hibok Volcano of the Philippine Institute of Volcanology and Seismology . Ang Timpoong at Hibok-Hibok ay binubuo ng humigit-kumulang 300 ektaryang (740 ektarya) ng mga kagubatan ng mossyang nasa taas na 1,100 metro (3,600 piye), 1,282 hectares (3,170 ektarya) ng nalalabi na mababang kagubatan na dipterocarp na mga kagubatan sa taas na 500 metro (1,600 piye), at mga lupain ng brush at buksan ang mga kapatagan na sumasakop sa natitirang 1,585 hectares (3,920 acres). Ang Timpoong ug Hibok-Hibok naglangkob sa mga 300 hektaryas (740 ektarya) nga mga kalasangan nga mossy nga taas sa 1,100 metros (3,600 pye), 1,282 hectares (3,170 ektarya) sa nahabilin nga ubos nga kalasangan sa dipterocarp nga mga kalasangan nga naa sa taas nga 500 metro (1,600 p) ug ablihan ang mga kasagbutan nga nagsakup sa nahabilin nga 1,585 hektarya (3,920 ka ektarya). Ang likas na monumento ay itinatag para sa pag-iingat ng mga endangered at endemic fauna na nakatira sa loob ng mga kagubatan na iyon. Ang natural nga monumento gitukod alang sa pagpreserba sa mga nameligro ug endemic fauna nga nagpuyo sa sulod sa mga kalasangan. Kasama nila ang isang species ng ibon at dalawang mamalya na matatagpuan lamang sa Camiguin: ang Camiguin na nakabitin ang loro , at ang Camiguin mouse mouse at Camiguin daga ng gubat . Naglakip sila usa ka matang sa langgam ug duha ka mga mammal nga makit-an ra sa Camiguin: ang Camiguin nagbitay nga parrot , ug ang mouse sa Camiguin ug daga sa Camiguin nga daga . Ang iba pang mga fauna ay kasama angCamiguin hawk-owl , nakasulat na sungay , kumalas ang Mindanao , Camiguin makitid-mouthed palaka , malaking mata na palaka at maliit na rufous horsehoe bat . Ang ubang mga fauna naglakip saAng Camiguin hawk-owl , gisulat nga sungay , nahilo ang Mindanao , ang Camiguin pig-ot nga pig-ot nga palaka , dagkong mga mata ug gamay nga rufous nga tapon sa kabayo . Ang mga pananim nito ay binubuo ng mga tropikal na halaman na endemic sa Camiguin tulad ng Miguelia reticulata , Medinilla multiflora , Memecylon subcaudatum , Syzyeo camiguense , Coelogyne confusa at Goodyera ramosii . Ang mga tanum niini naglangkob sa mga tropikal nga tanum nga endemic sa Camiguin sama sa Miguelia reticulata , Medinilla multiflora , Memecylon subcaudatum , Syzyeo camiguense , Coelogyne confusa ug Goodyera ramosii . Ang Agoo-Damortis Protected Landscape at Seascape ay matatagpuan sa silangang bahagi ng Lingayen Gulf sa southern La Union , Philippines. Ang Agoo Ð Damortis Protected Landscape ug Seascape nahimutang sa sidlakang bahin sa Lingayen Gulf sa habagatang La Union , Pilipinas. Itinatag ito noong 2000 upang maprotektahan ang 10,648.94 hectares (26,314.1 ektarya) na lugar ng baybayin, kabilang ang mga bakawan ng bakawan , mga kama sa dagat at mga kahabaan ng mga pinong itim na buhangin na baybayin. Gitukod kini kaniadtong 2000 aron mapanalipdan ang 10,648.94 ektarya (26,314.1 ektarya) nga lugar sa kabaybayonan, lakip ang mga bakaw sa bakawan , mga higdaanan sa dagat ug mga labi sa maayong mga baybayon nga itom nga balas. Una itong na-gazet bilang isang pambansang parke noong 1965 at nakilalang Agoo-Damortis National Seashore Park . Una kini nga gimarkahan ingon usa ka nasudnon nga parke kaniadtong 1965 ug nailhan nga Agoo-Damortis National Seashore Park . Sinasaklaw nito ang humigit-kumulang na 30 kilometro (19 mi) ng baybayin ng Lingayen Gulf na ibinahagi sa pagitan ng mga munisipyo ng Agoo , Santo Tomas at Rosario . Naglangkob kini sa gibana-bana nga 30 kilometros (19 mi) sa baybayon sa Lingayen Gulf nga gipaambit taliwala sa mga lungsod sa Agoo , Santo Tomas ug Rosario . Ang Agoo-Damortis parke ay matatagpuan sa 19 coastal barangay sa timog La Union mula sa Santa Rita in Agoo sa hangganan ng lalawigan ng Pangasinan . Ang parke sa Agoo Ð Damortis nahimutang sa 19 ka mga barangay sa baybayon sa habagatang La Union gikan sa Santa Rita sa Agoo hangtod sa utlanan sa lalawigan sa Pangasinan . Pinapakain ito ng tatlong ilog, lalo na ang Agoo, Bani at Cupang Rivers. Gipakaon kini sa tulo nga mga suba, nga mao ang Agoo, Bani ug Cupang Rivers. Kasama sa parke ang Santo Tomas Cove (kilala rin bilang Damortis Cove) sa Santo Tomas na nabuo ng isang buhangin na buhangin at bangko sa kanlurang bahagi na umaabot ng 4 na kilometro (2.5 mi) timog patungo sa sitio ng Sungyot. Ang parke naglakip sa Santo Tomas Cove (nailhan usab nga Damortis Cove) sa Santo Tomas nga giumol pinaagi sa usa ka buho nga buhangin ug bangko sa kasadpang bahin nga miabot sa 4 kilometros (2.5 mi) sa habagatan sa sitio sa Sungyot. Ang 200-ektarya (490-acre) na cove ay ang lokasyon ng mga malalaking tract ng mga fishpond, pati na rin ang Santo Tomas Anchorage at Fish Port. Ang 200-ektaryas (490-acre) nga cove mao ang lokasyon sa daghang mga tract sa mga punoan sa isda, maingon man sa Santo Tomas Anchorage ug Fish Port. Sa hilagang bahagi ng parke sa Santa Rita ay ang 75-ektarya (190-acre) Agoo Eco-Turismo ng World of Fun, isang eco-turismo park na binuo ng lokal na pamahalaan, na naglalaman ng lagoon para sa pangingisda, kayaking at iba pang mga aktibidad sa isport sa tubig. , at mga daanan ng bisikleta sa seawall ng parke. Sa amihanang bahin sa parke sa Santa Rita mao ang 75 hektaryas (190-acre) Agoo Eco-Turismo sa Kalibutan sa Kalipay, usa ka parke sa eco-turismo nga gipalambo sa lokal nga gobyerno, nga adunay sulud alang sa pangisda, kayaking ug uban pang mga kalihokan sa isport sa tubig. , ug mga agianan sa bisikleta ubay sa dagat sa dagat. Ang parke ay 50 km (31 mi) sa timog ng lalawigan ng San Fernando at 230 kilometro (140 mi) sa hilaga ng Maynila . Ang parke adunay 50 kilometros (31 mi) sa habagatan sa kaulohan sa probinsya sa San Fernando ug 230 kilometros (140 mi) amihanan sa Manila. Pinamamahalaan ng mga bakawan ang lugar ng foreshore na nagbibigay ng mga basura at mga bakuran ng nursery para sa mga isda at crustacean, at tirahan para sa mga lokal na ibon at migratory. Ang mga bakhaw nga nagdominar sa lugar sa kabaybayonan nga naghatag ug mga basura ug punoan sa nursery alang sa mga isda ug mga crustacean, ug puy-anan alang sa mga lokal nga langgam ug migratory. Ang mga species ng bakawan sa lugar ay kinabibilangan ng: Avicennia spp. ; Nipa fruticans ; Pemphis acidula ; Rhizophora apiculata ; at Rhizophora mucronata . Ang mga klase sa bakhaw nga lugar naglakip sa: Avicennia spp. ; Mga Nipa fruticans; Pemphis acidula; Rhizophora apiculata; ug Rhizophora mucronata . Ang huwaling , amarilis , bream , snapper , gruper , tigerperch at Rabbitfish ang ilang mga species ng mga isda sa lugar. Ang huwaling, amarilis, bream , snapper , grouper, tigerperch ug rabbitfish mao ang pi-pila ka mga lahi nga isda sa lugar. Malawak na kalawakan ng dagat ay matatagpuan din sa lugar. Halapad nga wanang sa dagat ang makita usab sa lugar. Ang Aliguay ay isang isla sa Pilipinas , at isang barangay ng Dapitan City . Ang Aliguay usa ka isla sa Pilipinas , ug usa ka barangay sa Dapitan City . Ang isla ay isang itinatag na santuwaryo ng dagat . Ang isla usa ka natukod nga sangtuwaryo sa dagat . Ang isla ay napapalibutan ng mga puting buhangin na baybayin at coral reef . Walang mga mapagkukunan ng tubig sa isla. Ang isla gilibutan sa mga puting balas nga baybayon ug coral reef . WalaÕy gigikanan nga tubig sa isla. Ang ilang mga residente ay nakatira sa Aliguay Island, karamihan ay nagbebenta ng isda sa mga turista. Pipila ka mga residente ang nagpuyo sa Isla sa Aliguay, nga kasagaran namaligya mga isda sa mga turista. Mahigit sa 10 armadong kalalakihan ang dinukot sa madaling araw Lunes, Mayo 4, ang chairman ng Aliguay, isa sa dalawang isla ng Dapitan, at dalawang miyembro ng Philippine Coast Guard. Kapin sa 10 ka armadong lalaki ang gidakup sa kaadlawon Lunes, Mayo 4, ang chairman sa Aliguay, usa sa duha ka isla sa Dapitan, ug duha ka myembro sa Philippine Coast Guard. Ang mga suspek ay lumingon sa 3 kalalakihan na ito matapos mabigo na makita ang mga dayuhang turista sa kung ano ang maaaring maging plano para sa pag-kidnap-for-ransom. Ang mga suspetsado ningbalhin sa 3 ka mga lalaki human napakyas nga makita ang mga langyaw nga turista kung unsa ang mahimo nga plano alang sa pagkidnap-for-ransom. Natagpuan ng militar ang isang ulo ng ulo ng isang lalaki na pinaniniwalaang Buligao. Ang militar nakit-an ang usa ka ulo nga gipunggotan sa usa ka lalaki nga gituohan nga Buligao. Nakita ito sa isang intersection sa Barangay Laum Maimbung sa bayan ng Maimbung ng Sulu. Nakita kini sa usa ka intersection sa Barangay Laum Maimbung sa lungsod sa Maimbung sa Sulu. Mapa ng Negros Oriental na nagpapakita ng lokasyon ng Apo Island. Mapa sa Negros Oriental nga nagpakita sa lokasyon sa Apo Island. Mapa ng Negros Oriental na nagpapakita ng lokasyon ng Apo Island. Mapa sa Negros Oriental nga nagpakita sa lokasyon sa Apo Island. Apo Island ay isang bulkan isla na sumasakop sa 74 ektarya sa lupa lugar, 7 kilometro off ang timog-silangan dulo ng Negros Island at 30 kilometro sa timog ng Negros Oriental kabisera ng Dumaguete sa Pilipinas . Apo Island mao ang usa ka bolkan isla nga naglangkob sa 74 ka ektarya sa yuta nga dapit, 7 ka kilometro sa habagatan-sidlakang tumoy sa Negros Island ug 30 kilometros sa habagatan sa Negros Oriental kapital sa Dumaguete sa Pilipinas . Ang pangalang "Apo" ay nangangahulugang "matanda" o "iginagalang na ninuno" sa mga wikang Bisaya . Ang ngalan nga "Apo" nagpasabut nga "elder" o "respetado nga katigulangan" sa mga Bisaya nga sinultian . Ang marine habitat sa paligid ng isla ay isang marine reserve , protektado ng National Integrated Protected Area Act (NIPA) at sa ilalim ng hurisdiksyon ng Protected Area Management Board (PAMB). Ang pinuy-anan sa dagat sa palibot sa isla usa ka tagana sa dagat , nga gipanalipdan sa National Integrated Protected Area Act (NIPA) ug ubos sa hurisdiksyon sa Protected Area Management Board (PAMB). Ito ay naging isang tanyag na site ng pagsisid at snorkeling na patutunguhan sa mga turista. Nahimo kini nga tanyag nga site sa dive ug snorkeling nga destinasyon sa mga turista. Mayroong dalawang mga resort sa Apo Island, bawat isa ay may isang dive center: Apo Island Beach Resort at Liberty's Lodge. Adunay duha ka mga resort sa Apo Island, ang matag usa adunay sentro sa dive: Apo Island Beach Resort ug Liberty's Lodge. Ang isla ay sa ilalim ng hurisdiksyon ng mga munisipalidad ng Dauin, Negros Oriental , at ay isa sa 23 munisipalidad ni barangay . Ang isla ilalom sa hurisdiksyon sa munisipyo sa Dauin, Negros Oriental , ug usa sa 23 ka mga lungsod sa lungsod . Bilang ng census noong 2010, ang isla ay may populasyon na 918. Ingon sa census sa 2010, ang isla adunay populasyon nga 918. Ang Apo Island ay matatagpuan sa timog-silangang dulo ng Negros Island , 7 kilometro mula sa bayan ng Zamboanguita , at 25 kilometro sa timog ng kabisera ng Negros Oriental Dumaguete . Ang Apo Island nahimutang sa tumoy sa habagatan-sidlakang tumoy sa Negros Island , 7 kilometros gikan sa lungsod sa Zamboanguita , ug 25 kilometros habagatan sa kapital sa Negros Oriental Dumaguete . Ang umaabot ng humigit-kumulang na 1.5 km (0.9 mi) mula hilaga hanggang timog at 1 km (0.6 mi) mula sa silangan hanggang kanluran, ang isla ay may isang lupain na tinatayang 74 ektarya at tumataas sa taas na 120 metro (390 piye) sa itaas antas ng dagat sa pinakamataas na punto nito. Moabot sa mga 1.5 km (0.9 mi) gikan sa amihanan hangtod sa habagatan ug 1 km (0.6 mi) gikan sa silangan hangtod sa kasadpan, ang isla adunay usa ka lugar sa yuta nga adunay 74 ka ektarya ug nagtaas sa taas nga 120 metros (390 piye) dagat nga lebel sa labing taas nga punto niini. Maaari itong maabot sa pamamagitan ng 30 minutong motorized boat na bangka mula sa nayon ng Malatapay, Zamboanguita, Negros Oriental . Kini maabut pinaagi sa usa ka 30-minutos nga pagsakay sa motor nga bangka gikan sa baryo sa Malatapay, Zamboanguita, Negros Oriental . Ang Apo Island ay isang sanktwaryo na inayos ng komunidad, at dahil dito ito ay na-dokumentado ng pandaigdigang komunidad ng agham. Ang Apo Island usa ka mga santwaryo sa dagat nga giorganisar sa komunidad, ug sa ingon maayo nga na-dokumentado kini sa komunidad sa syensya sa kalibutan. Ang proyekto ay nagsimula nang si Dr. Angel Alcala, isang siyentipiko sa dagat mula sa Silliman University Marine Laboratory na ipinakilala sa mga lokal na mangingisda ang kahalagahan ng paglikha ng isang santuario ng dagat sa lugar. Ang proyekto gisugdan sa diha nga si Dr. Angel Alcala, usa ka marine siyentista gikan sa Unibersidad sa Silliman Marine Laboratory gipaila sa lokal nga mga mangingisda sa kamahinungdanon sa paghimo sa usa ka marine balaang puloy-anan sa maong dapit. Sa una, nagkaroon ng pag-aatubili sa bahagi ng mga lokal, ngunit pagkatapos ng isang tatlong taong pag-uusap, nakumbinsi ni Dr. Alcala ang pamayanan ng isla na maitaguyod ang santuario. Sa sinugdan, adunay pagduha-duha sa bahin sa mga lokal, apan pagkahuman sa tulo ka tuig nga diyalogo, nakumbinser ni Dr. Alcala ang komunidad sa isla nga magtukod sa santuaryo. Tinulungan ng mga kawani ng SU Marine Laboratory noong 1982, ang mga lokal na mangingisda ay pumili ng isang lugar kasama ang 450 metro ng baybayin at umaabot ang 500 metro mula sa baybayin bilang lugar ng santuario. Gitabangan sa kawani sa SU Marine Laboratory kaniadtong 1982, gipili sa mga lokal nga mangingisda ang usa ka lugar ubay sa 450 ka metro sa baybayon ug gipalapdan ang 500 metros gikan sa baybayon ingon nga lugar sa santuaryo. Simula noon, ang proyekto na sinimulan sa isla ay humantong sa paglikha ng daan-daang iba pang mga santuwaryo ng dagat sa Pilipinas. Sukad niadto, ang proyekto nga gisugdan sa isla nga hinungdan sa paghimo sa gatusan nga uban pang mga santuaryo sa dagat sa Pilipinas. Sa kasalukuyan, ang isla ay tahanan ng higit sa 650 na dokumentadong species ng isda at tinatayang mayroong higit sa 400 na species ng corals. Sa pagkakaron, ang isla adunay pinuy-anan sa kapin sa 650 nga dokumentado nga mga klase sa isda ug gibanabana nga adunay kapin sa 400 nga mga espisye sa corals. Karamihan sa mga 450 species ng coral ng Pilipinas ay matatagpuan dito, mula sa maliliit na bubble corals hanggang sa napakalaking mga tagahanga ng dagat ng gorgonian at mga corals ng utak. Kadaghanan sa 450 nga mga species sa koral nga makit-an dinhi, gikan sa gagmay nga mga bubble corals hangtod sa daghang mga fans sa dagat nga gorgonian ug mga koral sa utok. Ang mga bisita at turista ay nagbabayad ng bayad upang makapasok sa Apo Island at mag-snorkel o sumisid sa marine sanctuary doon. Nagabayad ang mga bisita ug turista aron makasulod sa Apo Island ug mag-snorkel o mosulay sa marine sanctuary didto. Ginagamit ang mga bayad na ito upang mapanatiling malinis at maayos ang santuario. Kini nga mga balayranan gigamit aron magpabiling hinlo sa santuwaryo ug maayo ang kahimtang. Noong 2003, Chicago 's Shedd Aquarium binuksan ng Wild Reef exhibit batay sa Apo Island nakapaligid reef at marine sanctuary. Niadtong 2003, gibuksan sa Shedd Aquarium sa Chicago ang eksibit nga Wild Reef nga gibase sa kasilinganan sa Apo Island ug santuaryo sa dagat. Noong 2008, nakalista ng Sport Diver Magazine ang Apo Island bilang isa sa nangungunang 100 mga diving spot sa mundo. Kaniadtong 2008, gilista sa Sport Diver Magazine ang Apo Island nga usa sa kinatas-an nga 100 ka mga diving spot sa kalibutan. Bilang ng 2017, ang santuwaryo ng isda, sa dakong timog-silangan na bahagi ng isla ay sarado "pansamantalang" mula noong 2014 sa kadahilanang sobrang bagyong Haiyan na sumira sa mababaw na coral reef. Hangtud sa tuig 2017, ang santuaryo sa mga isda, sa habagatan-sidlakang bahin sa isla sirado nga "temporaryo" sukad sa 2014 tungod sa hinungdan sa super typhoon Haiyan nga nagguba sa mabaw nga coral reef. Ang beach na ito ay talagang nakaharap sa karagatan at ngayon ay pinagbawalan mula sa snorkelling at ang lugar na ito ay ginagamit ngayon upang iparada ang mga fishing boat. Kini nga baybayon nga nag-atubang sa kadagatan ug karon gidili sa snorkelling ug ang lugar karon gigamit sa pagparking sa mga sakayan sa pangisda. Kahit na ang isla ay hindi isang reserba sa dagat, tanging ang lokal na populasyon ay may karapatang manghuli ng mga isda. Bisan kung ang isla dili usa ka reserba sa dagat, ang lokal nga populasyon lamang ang adunay katungod sa pagkuha mga isda. Ang pangunahing bentahe sa isla ay sa katunayan ang mga pasilidad para sa diving na naninirahan sa isla (na may mga tangke at compressor) at proteksyon ng mga pawikan ng dagat kung saan higit sa 60 ang naitala, at isang kamangha-manghang pagkakaiba-iba ng malambot at matigas na mga koral. Ang panguna nga bentaha sa isla sa tinuud mao ang mga pasilidad alang sa paglunod sa pagpuyo sa isla (nga adunay mga tangke ug mga compressor) ug pagpanalipod sa mga pawikan sa dagat diin kapin sa 60 ang natala, ug usa ka katingalahang pagkalainlain sa humok ug gahi nga mga koral. Sa hilagang bahagi ng isla, ang mga alon ay nag-aalok ng natatanging malinaw na tubig kahit na sa panahon ng planktonic (Disyembre noong Marso) kasama ang isang paaralan ng mga jacks. Sa amihanang bahin sa isla, ang mga agianan nagtanyag gawas sa katin-awan nga tubig bisan sa panahon sa planktonic (Disyembre kaniadtong Marso) nga adunay eskwelahan sa mga jacks. Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Baliangao Protected Landscape at Seascape. Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Baliangao Protected Landscape ug Seascape. Ang Baliangao Protected Landscape at Seascape ay isang lugar ng pangangalaga sa wetland sa baybayin ng Danao Bay sa hilagang Misamis Occidental , Pilipinas. Ang Baliangao Protected Landscape ug Seascape usa ka lugar nga konserbasyon sa basa sa daplin sa baybayon sa Danao Bay sa amihanang Misamis Occidental , Pilipinas. Matatagpuan sa teritoryo ng apat na mga barangay sa munisipalidad ng Baliangao (Misom, Sinian, Tugas at Landing), sumasaklaw ito ng 294.10 hectares (726.7 ektarya) ng mga terestrial at dagat na lugar na binubuo ng mangrove , sea __grass at coral reef ecosystems. Nahimutang sa teritoryo sa upat ka mga barangay sa munisipyo sa Baliangao (Misom, Sinian, Tugas ug Landing), gisakup niini ang 294.10 ektaryas (726.7 ektaryas) nga mga lugar sa yuta ug dagat nga gilangkuban sa mangrove , sea __grass ug coral reef ecosystems. Kasama rin sa protektadong lugar ang isang bahagi ng Sinian River na dumadaloy sa Danao Bay. Ang nasalipdan nga lugar naglakip usab sa usa ka bahin sa Sinian River nga nagaagay sa Danao Bay. Itinatag ito noong 2000 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 418. Gitukod kini kaniadtong 2000 pinaagi sa Proklamasyon No. 418. Ang lugar na protektado ng Baliangao ay sinakop ang mababaw na embayment na kilala bilang Danao Bay na isang braso ng Dagat ng Bohol malapit sa hangganan ng lalawigan kasama ang Zamboanga del Norte . Ang lugar nga gipanalipdan sa Baliangao nagsakop sa mabaw nga embayment nga giila nga Danao Bay nga usa ka bukton sa Dagat Bohol duol sa utlanan sa lalawigan uban ang Zamboanga del Norte . Ito ang site ng lumang Misom Sea Sanctuary na itinatag noong 1991 ng lokal na pamahalaan sa pakikipagtulungan sa Pipuli Foundation upang maprotektahan ang mayaman na buhay sa dagat. Kini ang lugar sa karaang Misom Sea Sanctuary nga gitukod sa 1991 sa lokal nga gobyerno nga nakigtambayayong sa Pipuli Foundation aron mapanalipdan ang kadagaya sa kinabuhi sa dagat. Mas maaga rin itong pinangalanan ang Baliangao Wetland Park matapos na isama sa lugar ang mayamang mangrove forest ng Sinian River at silangang baybayin. Una usab nga ginganlan kini nga Baliangao Wetland Park human ang mga adunahan nga kakahoyan sa Sinian River ug silangang baybayon gisagol sa lugar. Ang baybayin nito ay pinipihit ng mga coral reef na nagsisilbing hadlang at proteksyon para sa kagubatan ng bakawan laban sa malakas na alon. Ang baybayon niini gilibutan sa mga coral reefs nga nagsilbing babag ug pagpanalipod sa kalasangan nga bakawan batok sa kusog nga mga balud. Ang pampang ng dagat ay pinangungunahan ng mga dagat at damong-dagat. Ang kadagatan sa dagat gisakop sa dagat ug kadagatan. Ang Baliangao ay tahanan din ng hindi bababa sa 21 species ng bakawan, na pinangungunahan ng iba't ibang Rhizophora ( bakawan ). Ang Baliangao usab puy-anan sa labing menos 21 nga mga bakhaw, nga gidominar sa lainlaing Rhizophora ( bakawan ). Nagbibigay ito ng mga kanlungan at pugad na lugar para sa maraming mga species ng waterbird kasama ang oliba na naka-back sunbird , Philippine glossy starling , kingfisher , chestnut-breasted mannikin , black-capped oriole, spotted dove , brahminy kite , blue-capped woodpecker at karaniwang egret . Naghatag kini nga kapasilungan ug salag nga mga luna alang sa daghang mga espesyi sa waterbird lakip ang olibo nga gipaluyohan sa olibo , Philippine glossy starling , kingfisher , chestnut-breasted mannikin , black-capped oriole, spotted dove , brahminy kite , blue-capped woodpecker ug common egret . Ang Biri Larosa Protected Landscape at Seascape ay isang protektadong lugar na matatagpuan sa Hilagang Samar , Pilipinas, mga 40 kilometro (25 mi) kanluran ng Catarman . Ang Biri Larosa Protected Landscape ug Seascape usa ka panalipod nga lugar nga nahimutang sa Northern Samar , Philippines, mga 40 kilometros (25 mi) sa kasadpan sa Catarman . Pinoprotektahan nito ang Balicuatro Islands, na binubuo ng munisipalidad ng isla ng Biri at nauugnay ang mga maliliit na isla, sa hilagang-kanluran ng baybayin ng Samar sa San Bernardino Strait . Gipanalipdan niini ang Balicuatro Islands, nga gilangkuban sa isla nga munisipalidad sa Biri ug adunay kalabutan nga gagmay nga mga isla, sa baybayon sa amihanan-kasadpan sa Samar sa San Bernardino Strait . Kasama rin dito ang mga baybaying lugar ng mga katabing munisipalidad kung saan nakuha nito ang pangalawang kalahati ng pangalan nito - isang kombinasyon ng unang dalawang titik nina Lavezares , Rosario at San Jose . Naglakip usab sa mga lugar sa kabaybayonan sa mga kasikbit nga mga munisipyo nga gikan niini nakuha ang ikaduha nga katunga sa ngalan niini - usa ka kombinasyon sa una nga duha ka sulat ni Lavezares , Rosario ug San Jose . Ang protektadong lugar ay nag-span ng 33,492 ektarya (82,760 ektarya) ng lupa at dagat nang ito ay na-gazet sa 2000. Ang protected area milungtad 33.492 ektarya (82,760 acres) sa yuta ug sa dagat sa diha nga kini gazetted sa 2000. Ito ay sikat sa mga likas na pormasyon ng bato, pati na rin ang mga beach, coral reef, mga halamang dagat at mga kagubatan. Kini mao ang inila alang sa iyang natural nga bato nga pormasyon, ingon man usab sa mga baybayon, coral reefs, seagrass mga higdaanan ug katunggan kalasangan. Ang San Bernardino Strait, na kilala para sa malakas na alon at alon nito, ay isang tanyag na lokasyon ng pag- surf din sa Samar. Ang San Bernardino Strait, nga nakit-an tungod sa kusog nga mga balud ug mga alon niini, usa usab ka popular nga lokasyon sa pag-surf sa Samar. Ang mga form na rock ng Magasang at Magsapad sa Biri Ang mga porma sa bato nga Magasang ug Magsapad sa Biri Ang Balicuatro Islands ay isang pangkat ng 18 maliliit na isla na matatagpuan mga 11 kilometro (6.8 mi) hilagang-silangan ng Balicuatro Point, ang hilagang-kanlurang dulo ng isla ng Samar. Ang Balicuatro Islands usa ka grupo sa 18 ka gagmay nga mga isla nga nahimutang mga 11 kilometros (6.8 mi) sa amihanan-sidlakan sa Balicuatro Point, ang tumoy sa amihanan-kasadpan sa isla sa Samar. Nahahati ito sa dalawang subgroup ng Biri Channel, kasama ang pangunahing isla ng Biri sa kanluran na binubuo ng 7 isla, at ang pangkat ng Cabauan Grande (Cabaongon) sa silangan. Gibahin kini sa duha ka mga subgroup sa Biri Channel, nga ang panguna nga isla sa Biri sa kasadpan nga gilangkuban sa 7 nga mga isla, ug ang grupo ni Cabauan Grande (Cabaongon) sa silangan. Ang mga isla ay hangganan ng San Bernardino Strait at Philippine Sea at nahihiwalay mula sa Samar sa pamamagitan ng Bani Channel. Ang mga isla nag-utlanan sa San Bernardino Strait ug Philippine Sea ug gibulag gikan sa Samar sa Bani Channel. Ang Biri ang pinakamalaki at pinakamalayo sa Balicuatro Islands at halos 6.4 kilometro (4.0 mi) ang haba at hilagang-silangan at 3.2 kilometro (2.0 mi) ang lapad. Ang Biri mao ang pinakadako ug kinahabagatan sa Balicuatro Islands ug mga 6.4 kilometros (4.0 mi) ang taas sa amihanan-kasadpan ug habagatan-silangan ug 3.2 kilometros (2.0 mi) ang gilapdon. Karaniwan ito ay mataas na may isang 200-talampakan (61 m) mabato patayo na bluff sa kanyang hilagang-kanluran. Kasagaran kini taas nga adunay usa ka 200 pye (61 m) nga bato nga patago nga bluff sa amihanan-kasadpang bahin niini. Ang baybayin nito ay natatakpan ng mga bakawan at may mga gravel beaches sa kanlurang bahagi nito. Ang baybayon niini gitabunan sa mga bakawan ug adunay mga graba nga baybayon sa kasadpang bahin niini. Napapaligiran ito ng Macarite, Cagnipa, Talisay, Magesang at iba pang maliliit na hindi pinangalanan na isla at protektado ng mga fringing reef. Kini gilibot sa Macarite, Cagnipa, Talisay, Magesang ug uban pang gagmay nga walaÕy ngalan nga mga isla ug gipanalipdan sa mga fringing reef. Noong 2000, ang munisipalidad ng isla ay may populasyon na 8,700 na ipinamamahagi sa 8 na mga barangay . Niadtong 2000, ang munisipyo sa isla adunay populasyon nga 8,700 nga gipang-apod-apod sa 8 ka mga barangay . Ang pangunahing pang-akit ng isla ay ang pitong napakagandang pormasyon ng bato, na ang Magasang, Magsapad, Macadlaw, Puhunan, Bel-at, Caranas at Pinanahawan. Ang panguna nga nakapadani sa isla mao ang pito nga higanteng pormasyon sa bato, nga mao ang Magasang, Magsapad, Macadlaw, Puhunan, Bel-at, Caranas ug Pinanahawan. Ang mga rock formations na ito ay isang resulta ng mga paggalaw ng plate na tektika sa ilalim ng tubig at pag-crash ng mga alon sa milyun-milyong taon. Kini nga mga pormasyon sa bato usa ka sangputanan sa mga paglihok sa dagat nga plato sa tektolohiya ug mga pagbangga sa mga balud sa minilyon ka tuig. Ang isa pang natatanging tampok ng isla ay ang likas na pool ng tubig-alat sa Bel-at at Caranas kung saan masisiyahan ang mga bisita sa paglangoy sa malinaw na tubig. Ang usa pa nga talagsaon nga bahin sa isla mao ang natural nga pool sa tubig sa asin sa Bel-at ug Caranas diin ang mga bisita malingaw sa paglangoy sa tin-aw nga tubig. Sa timog ng Biri Channel sa kahabaan ng baybayin ng Lavezares ay ang mga isla ng San Juan, Bani at Maravilla kung saan matatagpuan ang maraming iba pang mga puting baybayin. Sa habagatan sa Biri Channel ubay sa baybayon sa Lavezares mao ang mga isla sa San Juan, Bani ug Maravilla diin daghang mga puti nga baybayon nga makita. Sa baybayin ng San Jose at Rosario ay ang mga isla ng Cabaongon, Gilbert at ang natitirang bahagi ng subgroup. Sa baybayon sa San Jose ug Rosario ang mga isla sa Cabaongon, Gilbert ug ang uban pang subgroup. Ang mga Coral reef ay binubuo ng 81.53 ektarya (201.5 ektarya) ng lugar na protektado ng Biri Larosa na sumusuporta sa 23 iba't ibang mga species ng isda na tulad ng siganid . Ang mga koral nga mga tangbo naglangkob sa 81.53 ektarya (201.5 ektaryas) nga lugar nga gipanalipdan sa Biri Larosa nga nagsuporta sa 23 ka lainlaing mga klase sa mga reef sama sa siganid . Naglalaman din ito ng 443 hectares (1,090 ektarya) ng mga bakawan ng bakawan na may 15 iba't ibang mga species ng bakawan na may Rhizophoraceae na nangingibabaw. Naglangkob usab kini og 443 ka ektaryas (1,090 ektaryas) nga mga bakawan nga kalasangan nga adunay 15 nga lainlaing mga klase sa bakawan nga adunay Rhizophoraceae nga nagpatigbabaw. Nagbibigay sila ng tirahan sa iba't ibang lokal at migratory bird species tulad ng bridled tern , black-naped tern , mas maraming crested tern at frigatebird , pati na rin ang ilang mga species ng shellfish. Naghatag sila ug puy-anan sa lainlaing lokal ug migratory species nga langgam sama sa bridn tern , black-naped tern , mas daghang crested tern ug frigatebird , maingon man daghang ubay-ubay nga mga species sa shellfish. Saklaw ng mga dagat ang tungkol sa 284 hectares (700 ektarya) na binubuo ng limang species, kabilang ang Cymodocea rotundata , Thalassia hemprichii , at Enhalus acoroides . Sakup sa dagat ang mga 284 ektarya (700 ektaryas) nga gilangkuban sa lima ka espisye, lakip ang Cymodocea rotundata , Thalassia hemprichii , ug Enhalus acoroides . Ang protektadong lugar ay nahaharap sa mga banta mula sa pag-agaw ng coral, pagsabog ng pangingisda, at iligal na pagputol ng mga bakawan. Ang panalipod nga lugar nag-atubang sa mga hulga gikan sa pag-away sa coral, blast fishing, ug ilegal nga pagpamutol sa mga bakhaw. Ang Biri ay isang sagradong lugar para sa mga taong Waray mula pa noong unang panahon. Ang Biri usa ka sagrado nga lugar alang sa mga tawo sa Waray sukad pa sa karaang panahon. Naniniwala sila na ang Biri ay tahanan ng diyosa, Berbinota, na una ay isang magandang mortal na babae na namuno sa paligid ng lugar. Nagtuo sila nga ang Biri mao ang pinuy-anan sa diyosa, si Berbinota, nga sa sinugdan usa ka matahum nga mortal nga babaye nga nagmando sa kasilinganan sa lugar. Sinasabi ng mga kwento na inagaw ng mga enchanted na nilalang ang mortal na Berbinota sa isang pagtatangka na gawin siyang kanilang pinuno, na sa kalaunan ay humantong sa kanyang pagka-trono bilang isang diyosa. Ang mga istorya nag-ingon nga ang mga nahigugma nga binuhat mikidnap sa mortal nga Berbinota sa usa ka pagsulay sa paghimo kaniya nga ilang magmamando, nga sa kadugayan nagdala sa iyang pagka-trono ingon usa ka diyosa. Ang Cuatro Islas ( Espanyol , na nangangahulugang "Four Islands") ay isang pangkat ng mga isla na kabilang sa mga munisipalidad ng Inopacan at Hindang , sa lalawigan ng Leyte , Pilipinas . Ang Cuatro Islas ( Kinatsila , nga nagkahulogang "Four Islands") usa ka grupo sa mga isla nga sakop sa mga lungsod sa Inopacan ug Hindang , sa lalawigan sa Leyte , Pilipinas . Ang grupong ito ng mga isla ay binubuo ng Apid , Digyo at Mahaba , na kabilang sa hurisdiksyon ng administrasyon ng munisipalidad ng Inopacan, habang ang Himokilan ay kabilang sa nasasakupang hurisdiksyon ng munisipalidad ng Hindang. Ang kini nga grupo sa mga isla gilangkuban sa Apid , Digyo ug Mahaba , nga sakop sa hurisdiksyon sa administrasyon sa lungsod sa Inopacan, samtang si Himokilan nahisakop sa hurisdiksyon sa administrasyon sa munisipalidad sa Hindang. Ang mga isla ay gumuhit ng isang mahusay na bilang ng mga lokal at dayuhang turista sa mga malinis na baybayin at coral reef. Ang mga isla nagguyod og daghang gidaghanon sa mga lokal ug langyaw nga mga turista sa mga pristine beaches ug coral reefs. Habang ang mga isla ay protektado ng pagsasama-sama ng labis na pag-aani, hindi maganda na ipinatupad na mga regulasyon sa pangingisda, walang pinangangasiwaang solidong basura (lalo na ang mga plastik) na inilalagay sa ilalim ng presyur ang mga isla at ang nauugnay na mga ecosystem ng dagat. Samtang ang mga isla napanalipdan ang kombinasyon sa sobrang pag-ayo, dili maayo nga gipatuman nga mga regulasyon sa pangisda, walaÕy pagdumala nga solidong basura (labi na ang mga plastik) nga gipaubos sa presyur. Sa pamamagitan ng pinahusay na proteksyon (lalo na ang pagpapalawak ng mga lugar ng santuario) at imprastraktura ang kalusugan ng mga isla ecosystem ay maaaring mabawi. Sa maayo nga pagpanalipod (labi na ang pagpalapad sa mga lugar sa santuario) ug imprastraktura ang kahimsog sa mga isla ecosystems. Ang mga isla ay may malaking potensyal na maging isang patutunguhan sa paglilibang sa libangan, dahil ang kalusugan ng dagat ecosystem ay nagpapabuti at maayos na imprastraktura. Ang mga isla adunay daghang potensyal nga mahimoÕg usa ka kalingawan nga padulngan sa kalingawan, samtang ang kahimsog sa kahimsog sa dagat himuong maayo ug ang tukma nga imprastraktura natukod. Ang Dumanquilas Bay (alternatibong baybay na Dumanguilas Bay ) ay isang braso ng Moro Gulf sa timog na bahagi ng Zamboanga Peninsula sa kanlurang isla ng Mindanao sa Pilipinas . Ang Dumanquilas Bay (alternatibong ispeling nga Dumanguilas Bay ) usa ka bukton sa Goro sa Moro sa habagatang bahin sa Zamboanga Peninsula sa kasadpang Mindanao isla sa Pilipinas . Ito ay ibinahagi sa pagitan ng mga lalawigan ng Zamboanga del Sur sa silangang at hilagang baybayin, at ang Zamboanga Sibugay sa pampang na kanluran. Gibahin kini taliwala sa mga lalawigan sa Zamboanga del Sur sa silangan ug amihanang baybayon, ug ang Zamboanga Sibugay sa kasadpang baybayon. Ang isang hindi regular na hugis na peninsula na umaabot sa Flecha Point ay naghihiwalay mula sa Pagadian Bay sa silangan, habang sa kanluran, ang bay ay nagkokonekta sa Sibuguey Bay sa pamamagitan ng Canalizo Strait na naghihiwalay sa Olutangaisla mula sa mainland ng Zamboanga. Usa ka dili regular nga hugis nga peninsula nga nagaabot sa Flecha Point nga nagbulag gikan sa Pagadian Bay sa silangan, samtang sa kasadpan, ang bay nag-uban sa Sibuguey Bay pinaagi sa Canalizo Strait nga nagbulag sa Olutangaisla gikan sa mainland sa Zamboanga. Pulitikal, nahahati ito sa pagitan ng mga munisipalidad ng Zamboanga del Sur ng Margosatubig , Vincenzo Sagun , Lapuyan at Kumalarang , at ang munisipalidad ng Zamboangay Sibugay ng Buug , Malangas at Alicia . Sa politika, kini gibahin tali sa mga lungsod sa Zamboanga del Sur sa Margosatubig , Vincenzo Sagun , Lapuyan ug Kumalarang , ug ang mga munisipalidad nga Zamboangay Sibugay sa Buug , Malangas ug Alicia . Ang bay ay ang lokasyon ng Malangas Wharf, ang point ng pagpapadala para sa Malangas Coal Reservation . Ang bayanan mao ang lokasyon sa Malangas Wharf, ang punto sa pagpadala alang sa Malangas Coal Reservation . Kilala ito sa malawak na bakawan ng bakawan at mayamang pagkakaiba-iba ng koral at isda. Nailhan tungod sa daghang halapad nga baybayon niini ug may daghang lahi sa koral ug isda. Ipinahayag na isang lugar na protektado ng dagat na kilala bilang Dumanquilas Bay Protected Landscape at Seascape noong 1999. Gipahayag nga usa ka lugar nga protektado sa dagat nga nailhan nga Dumanquilas Bay Protected Landscape ug Seascape kaniadtong 1999. Saklaw ng Dumanquilas Bay ang isang lugar na halos 26,000 ektarya (64,000 ektarya) na may kailaliman sa pagitan ng 12 hanggang 120 talampakan (3.7 at 36.6 m). Ang Dumanquilas Bay naglangkob sa usa ka lugar nga mga 26,000 ka ektarya (64,000 ektarya) nga giladmon sa taliwala sa 12 ug 120 mga tiil (3.7 ug 36.6 m). Ito ay mga 18 kilometro (11 mi) ang lapad sa pasukan nito sa pagitan ng Lapat Point, ang pinakamalayong punto ng Olutanga Island, at Dumanquilas Point sa Vincenzo Sagun, at umaabot ng mga 23 kilometro (14 mi) na lupain. Kini mga 18 kilometros (11 mi) ang gilapdon sa agianan sa taliwala sa Lapat Point, ang kinahabagatan nga bahin sa Olutanga Island, ug Dumanquilas Point sa Vincenzo Sagun, ug gilapdon mga 23 kilometros (14 mi) sa yuta. Ang bay ay naglalaman ng ilang maliliit na isla, ang pinakamalaking na kung saan ay ang Igat Island na matatagpuan sa silangang bahagi sa munisipalidad ng Margosatubig na bumubuo sa kanlurang hangganan ng isang maliit na pasilyo na tinatawag na Igat Bay. Ang bay naglangkob sa pipila ka gagmay nga mga isla, ang kinadak-an mao ang Igat Island nga nahimutang sa silangang kilid sa munisipalidad sa Margosatubig nga nag-umol sa kasadpan nga utlanan sa gamay nga inlet nga gitawag nga Igat Bay. Malapit sa pasukan sa bay, ang tatlong maliliit na isla na kolektibong kilala bilang Cherif Islands ay tumaas sa taas na pagitan ng 100 hanggang 200 metro (330 at 660 p) sa ibabaw ng antas ng dagat at hinati ang channel sa dalawang mga sipi. Duol sa ganghaan sa baybayon, tulo ka gagmay nga mga isla nga kolektibong nailhan nga Cherif Islands ang pagtaas sa gitas-on tali sa 100 hangtod 200 metros (330 ug 660 p) ibabaw sa lebel sa dagat ug gibahin ang kanal sa duha ka agianan. Sa pinuno ng bay sa munisipal na Kumalarang ay dalawang maliit na isla na kilala bilang Fatima Islands. Sa ulohan sa bay sa munisipyo sa Kumalarang adunay duha ka gagmay nga mga isla nga nailhan nga Fatima Islands. Sa Zamboanga Sibugay side ay ang mga isla ng Muda, Dacula at Paya. Sa kilid sa Zamboanga Sibugay ang mga isla sa Muda, Dacula ug Paya. Ang iba pang mga isla ay kinabibilangan ng Cabo, Putili, Dayana at Triton Island, sa silangang bahagi sa Vincenzo Sagun. Ang uban nga mga isla naglakip sa Cabo, Putili, Dayana ug Triton Island, sa silangang bahin sa Vincenzo Sagun. Ang Dumanquilas Bay ay tumatanggap ng pag-agos mula sa maraming mga ilog at ilog kasama ang Lapuyan River, Kumal River at Muduing River. Ang Dumanquilas Bay nakadawat pag-agos gikan sa daghang mga sapa ug sapa lakip ang Lapuyan River, Kumal River ug Muduing River. Nahaharap ito sa mga banta mula sa iligal na pangingisda at pag-ubos ng bakawan. Kini nag-atubang sa mga hulga gikan sa iligal nga pangisda ug pagkaubos sa bakawan. Ang Dakilang Santa Cruz Island ay isang maliit na natira na isla sa Zamboanga City sa katimugang rehiyon ng Pilipinas na sikat sa pink na coralline buhangin nito. Ang Dakong Santa Cruz Island usa ka gamay nga gipuy-an nga isla sa Zamboanga City sa habagatang rehiyon sa Pilipinas nga nabantog tungod sa iyang rosas nga coralline balas. Ang isla, na matatagpuan 4 na kilometro (2.49 mi) timog ng bayan sa Santa Cruz Bank sa Basilan Strait, ipinagmamalaki ang nag-iisang rosas na beach beach sa Pilipinas. Ang isla, nga nahimutang 4 kilometros (2.49 mi) habagatan sa downtown sa Santa Cruz Bank sa Basilan Strait, gipasigarbo ang bugtong rosas nga baybayon sa Pilipinas. Ang kulay ng buhangin ay nagmula sa pulverized red organ pipe coral mula sa eons ng erosion ng pagsabog na halo-halong may puting buhangin. Ang kolor sa balas naggikan sa pulverized red organ pipe coral gikan sa eons sa surf erosion nga sinagol sa puti nga balas. Ang isla ay nagsimulang maging tanyag mula noong 1970s at unang bahagi ng 1980s nang madalas itong dalhin ng mga turista ng Aleman, Hapon at Italya. Ang isla nagsugod sa pagkapopular sukad sa 1970s ug sayong bahin sa 1980 kung kini kanunay nga gisuroy sa mga turista sa Aleman, Hapon ug Italya. Kamakailan lamang, mayroong isang pagtaas ng turista na naitala dahil sa tumataas na katanyagan bilang isa sa isang bilang ng mga Pink Sand Beaches sa Mundo at isa lamang sa Asya. Karong bag-o, adunay usa ka pagtaas sa mga turista nga natala tungod sa nagkadako nga pagkapopular isip usa sa pipila ka mga Pink Sand Beaches sa Kalibutan ug mao ra ang usa sa Asya. Noong 2017, kinikilala ito ng National Geographic bilang isa sa 21 Pinakamagandang Beaches sa Mundo . Kaniadtong 2017, giila kini sa National Geographic ingon usa sa 21 Pinakamaayong Bayad sa Kalibutan . Ang Great Santa Cruz Island kasama ang Little Santa Cruz Island ay mga protektadong lugar sa Rehiyon 9 ng Pilipinas. Ang Great Santa Cruz Island kauban ang Little Santa Cruz Island mga protektado nga mga lugar sa Rehiyon 9 sa Pilipinas. Pinagsamang tinawag ang Mahusay at Little Sta. Hiniusang gitawag ang Dako ug Gamay nga Sta. Protektadong Landscape & Seascape ng Isla ng Cruz , ipinapahayag ito sa Abril 23, 2000 kasama ang pag-sign ng Proklamasyon Blg 271 . Gi-proteksyon sa Kapuluan sa Cruz Islands ug Seascape , gideklarar kini sa Abril 23, 2000 sa pagpirma sa Proklamasyon No. 271 . Ang parke ay may kabuuang lugar na 1,877 hectares (4,640 ektarya). Ang parke adunay tibuuk nga lugar nga 1,877 ka ektarya (4,640 ektarya). Ang kamakailan-lamang na ilegal na pagmimina ng coral reef ay nawasak ang karamihan sa malawak na populasyon ng coral reef ng Great Santa Cruz Island na iniwan ang dating makulay na korales bilang patay na mga kalansay na bahura. Ang dili pa dugay nga iligal nga pagmina sa coral reef nga nagguba sa kadaghanan sa daghang populasyon sa coral reef sa Great Santa Cruz Island nga nagbilin sa mga kanhing koloranan nga korales ingon patay nga mga kalagot nga mga baho. Ang pamahalaan ng lungsod ng Zamboanga ay nagpaplano na mapabuti ang isla para sa pangangalaga, proteksyon, pangangalaga at rehabilitasyon ng ekosistema ng isla . Ang gobyerno sa syudad sa Zamboanga nagplano sa pagpaayo sa isla alang sa pagpreserbar, pagpanalipod, pagpreserba ug rehabilitasyon sa ekosistema sa isla . Kasama rin sa plano ang pagbuo ng isla para sa ecotourism . Naglakip usab sa plano ang pagpalambo sa isla alang sa ecotourism . Kasama sa pagpapabuti ang pagpapanumbalik ng kasalukuyang mga istruktura sa isla. Lakip sa pagpaayo ang pagpaayo sa karon nga mga istruktura sa isla. Ang mga bagong imprastraktura na kailangang maitayo ay magiging mababa sa profile gamit ang mga materyales na katutubo sa lugar, sa pag-asang mabawasan ang epekto nito sa kapaligiran. Ang mga bag-ong mga imprastraktura nga kinahanglan nga tukuron mahimo nga gamay sa profile gamit ang mga materyales nga lumad sa lugar, sa paglaum nga maminusan ang epekto niini sa kalikopan. Inaasahang makumpleto ang plano sa pag-unlad sa oras ng 3 hanggang 5 taon. Ang plano sa pagpalambo gilauman nga mahuman sa oras sa 3 hangtod 5 ka tuig. Ang isang paglalakbay sa isla ay nai-book sa loob ng Paseo del Mar. Ang pagbiyahe padulong sa isla gi-book sa sulod sa Paseo del Mar. Ang Little Santa Cruz Island ay isang isla na matatagpuan 3.5 kilometro (2.2 mi) timog ng bayan ng Zamboanga City , sa Basilan Strait . Ang Little Santa Cruz Island usa ka isla nga nahimutang 3.5 kilometros (2.2 mi) sa habagatan sa lungsod sa Zamboanga City , sa Basilan Strait . Ang Guiuan Protected Landscape at Seascape , na kilala rin bilang Guiuan Marine Reserve , ay isang protektadong lugar na nauugnay sa Guiuan Island Group na matatagpuan sa baybayin ng munisipalidad ng Guiuan sa silangang bahagi ng Leyte Gulf sa Pilipinas. Ang Guiuan Protected Landscape and Seascape , nailhan usab nga Guiuan Marine Reserve , usa ka panalipod nga lugar nga may kalabutan sa Guiuan Island Group nga nahimutang sa baybayon sa munisipyo sa Guiuan sa silangang bahin sa Gulpo sa Leyte sa Pilipinas. Ang protektadong lugar ay binubuo ng mga sumusunod na isla mula sa loob ng pangkat: Calicoan , Manicani , Suluan , Tubabao , Tagumpay, Homonhon at iba pang maliliit na isla at ang mga nakapaligid na mga bahura. Ang gipanalipdan nga lugar gilangkuban sa mga mosunud nga mga isla gikan sa sulod sa grupo: Calicoan , Manicani , Suluan , Tubabao , Kadaugan, Homonhon ug uban pang gagmay nga mga isla ug ang mga kasilinganan nga mga bato. Kasama rin dito ang baybaying lugar ng mainland Guiuan sa Eastern Samarsumasaklaw sa isang kabuuang lugar na 60,448 hectares (149,370 ektarya). Naglakip usab sa kabaybayonan sa mainland Guiuan sa Sidlakang Samarnga naglangkob sa tibuuk nga lugar nga 60,448 ektarya (149,370 ektarya). Ang lupa na kinabibilangan ngayon ng lugar ng pangangalaga ay dati nang idineklara bilang isang Marine Reserve at Tourist Zone at inilagay sa ilalim ng pamamahala at kontrol ng Philippine Tourism Authority noong 1978. Ang yuta nga gilangkuban karon sa lugar sa pagpreserbar kaniadto gideklarar nga usa ka Marine Reserve ug Tourist Zone ug gibutang sa ilawom sa pagdumala ug pagkontrol sa Philippine Tourism Authority kaniadtong 1978. Muling ipinahayag at muling naiuri bilang isang protektadong tanawin / dagat sa 1994 sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System Act of 1992. Gi-reproklama ug gi-classified usab ingon usa ka protektado nga talan-awon / kadagatan sa 1994 sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System Act of 1992. Ang Guiuan Marine Reserve ay umaabot sa kanluran at timog na baybayin ng Guiuan Peninsula, ang pinakadulo na dulo ng Samar , na matatagpuan sa pagitan ng Leyte Gulf at Philippine Sea . Ang Guiuan Marine Reserve ningbayad sa kasadpan ug habagatang baybayon sa Guiuan Peninsula, ang kinahabagatan nga tumoy sa Samar , nga nahimutang sa taliwala sa Leyte Gulf ug Philippine Sea . Naglalaman ito ng maraming mga isla at islet, tulad ng kadena ng Calicoan , Leleboon (Sulangan) at Candolu na bumubuo ng isang pagpapalawig ng peninsula. Naglangkob kini sa daghang mga isla ug islet, sama sa kadena sa Calicoan , Leleboon (Sulangan) ug Candolu nga nagporma og usa ka pagpadayon sa peninsula. Ang mga isla na ito ay pinaghihiwalay lamang ng mga makitid na shoals at lumilitaw na bahagi ng peninsula ng Guiuan mula sa isang kalayuan. Kini nga mga isla gibulag lamang pinaagi sa pig-ot nga mga shoal ug makita nga bahin sa penua sa Guiuan gikan sa layo. Ang isang kilalang tampok ng mga isla ay ang 400-piye (120 m) coral ridge na sakop sa mga palumpong at mga palumpong na tumatakbo mula sa Guiuan hanggang sa timog na tip ng Candolu sa Songi Point. Ang usa ka bantog nga dagway sa mga isla mao ang 400-tiil (120 m) nga koral nga pangpang nga nasakup sa mga kakahoyan ug mga kahoy nga naggikan sa Guiuan hangtod sa habagatang tumoy sa Candolu sa Songi Point. Ang kanilang baybayin ay binubuo ng mga puting buhangin na baybayin at coral bluffs, na may gilid na nakaharap sa Karagatang Pasipiko na naglalaman ng mga surf beaches lalo na sa Calicoan. Ang ilang baybayon gilangkoban sa mga puti nga balas sa balas ug coral bluff, nga ang kilid nag-atubang sa Dagat Pasipiko nga naglangkob sa mga beach beach labi na sa Calicoan. Ang 1,600-ektarya (4,000-acre) na isla ng Calicoan, na kilala bilang "Surf Capital of the Visayas ", ay mayroon ding anim na lagoons, ilang mga kuweba at malago na kagubatan. Ang 1,600-ektaryas (4,000-acre) nga isla sa Calicoan, nga nailhan nga "Surf Capital of the Visayas ", adunay usab unom ka lagoon, ubay-ubay nga mga langub ug labong nga kalasangan. 15 kilometro (9.3 mi) timog-kanluran ng Candolu ay Homonhon kung saan unang naglalakad si Ferdinand Magellan sa Pilipinas noong 1521. 15 kilometros (9.3 mi) sa habagatan-kasadpan sa Candolu mao ang Homonhon diin una nga gitun- an ni Ferdinand Magellan ang Pilipinas kaniadtong 1521. Ito ay isang isla na may hugis ng crescent na sakop ng mga puno ng niyog na bumubuo sa hilagang hangganan ng Surigao Strait . Kini usa ka isla nga porma sa crescent nga gitabonan sa mga punoan sa lubi nga nahimo nga amihanang utlanan sa Surigao Strait . Marami itong populasyon at may maliit na islet sa kanlurang bahagi nito na tinatawag na Montoconon. Kini labi ka populasyon ug adunay gamay nga islet sa kasadpang bahin niini nga gitawag nga Montoconon. Dagdag pa sa silangan ay ang Suluan isla kung saan nakatayo ang isang cylindrical kongkreto na parola. Sa unahan pa sa silangan mao ang Suluan isla kung diin nagbarug ang usa ka konkretong cylindrical kongkreto. Ang mas maraming populasyon ng mga isla ng Guiuan Group ay nasa gilid ng Guiuan Bay na nakaharap sa Leyte Gulf, isang lugar ng coral reef at malawak na kagubatan ng bakawan . Ang labi nga gipuy-an nga mga isla sa Guiuan Group naa sa kilid sa Guiuan Bay nga nag-atubang sa Leyte Gulf, usa ka lugar sa mga kagaangan ug daghang mga kalasangan nga mangrove . Kasama nila ang Manicani na naglalaman ng 4 na nayon, at Tubabao, kung saan ang isang pag -areglo ng refugee sa Russia ay itinatag noong 1949. Naglakip sila Manicani nga adunay 4 ka mga baryo, ug Tubabao, diin naestablisar ang usa ka pag-areglo sa Russian nga refugee kaniadtong 1949. Ang lugar na protektado ng Guiuan ay binubuo ng mga ecosystem ng baybayin, dagat at freshwater. Ang lugar nga protektado sa Guiuan gilangkuban sa mga ekosistema sa baybayon, dagat ug dagat. Ang nangingibabaw na halaman ay ang bakawan na naglinya sa baybayin ng mainland Guiuan at sumasakop sa halos lahat ng mga isla. Ang nagpadako nga tanum mao ang bakawan nga naggikan sa baybayon sa mainland Guiuan ug gilakip ang kadaghanan sa mga isla. Seagrass kama ay karaniwang at malawak na sa protektadong lugar, na may ang pinaka-karaniwang seagrass species pagiging Cymodocea rotundata ,Enhalus acoroides , Thalassia hemprichii , at Syringodium isoetifolium . Seagrass higdaanan ang mga komon ug halapad diha sa protected area, uban sa labing komon nga seagrass sakop sa henero nga nga Cymodocea rotundata ,Enhalus acoroides , Thalassia hemprichii , ug Syringodium isoetifolium . Ang pagkakaiba-iba ng koral ay pinakamataas sa Suluan isla kung saan natagpuan ang 25 species na matigas at malambot na corals. Ang kadaiyahan sa korales mao ang labing taas sa isla sa Suluan diin nakit-an ang 25 nga mga gahi nga humok ug humok nga mga korales. Nagsisilbi silang mga tirahan para sa maraming mga kolonya ng mga isda, tulad ng barracuda , marlin at scombrid , at iba pang mga species ng dagat tulad ng mga turtle ng dagat , pugita, squid at seacucumber. Nagsilbi kini nga puy-anan alang sa daghang mga kolonya sa mga isda, sama sa barracuda , marlin ug scombrid , ug uban pang mga klase sa dagat sama sa mga turtle sa dagat , octopus, cumi ug seacucumber. Ang dokumento ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman ay dinokumento din ang mga sumusunod na species ng wildlife sa lugar noong 2008: ang tarsier ng Pilipinas at mahahabang tela ng Pilipinas , at mga species ng ibon tulad ng Philippine cockatoo , herons , migratory egrets , bitterns , plovers , sandpipers , gulls at terns . Ang Department of Environment and Natural Resources usab documented sa mosunod nga mga sakop sa henero nga ihalas nga mga mananap sa maong dapit sa 2008: ang tarsier sa Pilipinas ug sa dugay-ikog macaque sa Pilipinas , ug sa matang sa langgam sama sa Philippine Cockatoo , talabong , migratory talabong , bittern , plovers , sandpiper , kanaway ug mga tunok . Maraming mga reptilya ang nakita din sa lugar, kabilang ang mga monitor ng butiki at mga butiki ng sailfin . Daghang mga reptilya ang nakita usab sa lugar, lakip ang mga monitor sa butiki ug mga butiki sa sailfin . Ang Initao-Libertad Protected Landscape at Seascape ay isang protektadong lugar sa kanlurang Misamis Oriental , Pilipinas. Ang Initao Ð Libertad Protected Landscape ug Seascape usa ka panalipod nga lugar sa kasadpang Misamis Oriental , Pilipinas. Sa 1,300.78 hectares (3,214.3 ektarya), ang parke ay may kasamang mga apog na kagubatan ng matandang Initao National Park, na lokal na kilala bilang Lasang ( Cebuano para sa "kagubatan"), pati na rin ang kanilang katabing mga tubig sa dagat sa mga munisipalidad ng Initao at Libertad . Sa 1,300.78 ektaryas (3,214.3 ektaryas), ang parke naglakip sa mga limestone nga kalasangan sa karaang Initao National Park, lokal nga nailhan nga Lasang ( Cebuano alang sa "kagubatan"), ingon usab ang ilang kasikbit nga kadagatan sa dagat sa mga munisipyo sa Initao ug Libertad . Itinatag noong 2002, ito ay tahanan ng Lasang Secret Adventure Park , isang theme park na isinasulong ng pamahalaang panlalawigan bilang isang destinasyon ng eco-turismo at corporate event. Natukod kaniadtong 2002, kini ang pinuy-anan sa Lasang Secret Adventure Park , usa ka theme park nga gipasiugdahan sa gobyerno probinsiya ingon usa ka destinasyon sa eco-turismo ug korporasyon. Ang parke ay 27 kilometro lamang (17 mi) timog-kanluran ng Paliparan ng Laguindingan at 59 kilometro (37 mi) kanluran ng kabisera ng lalawigan ng Cagayan de Oro . Ang parke adunay 27 kilometros (17 mi) sa habagatan-kasadpan sa Laguindingan Airport ug 59 kilometros (37 mi) sa kasadpan sa kaulohan sa lalawigan sa Cagayan de Oro . Ang Initao-Libertad Park ay mula sa hilagang mga bukol ng Kitanglad Mountain Range hanggang sa hilagang-silangan na pasukan ng Iligan Bay . Ang Initao Ð Libertad Park naggikan sa amihanang mga bukton sa Kitanglad Mountain Range hangtod sa amihanan-sidlakan sa agianan sa Iligan Bay . Kasama dito ang isang buffer zone na 800.45 hectares (1,978.0 ektarya) at matatagpuan sa pangunahing haywey ng Iligan-Cagayan-Butuan Road na naghahati sa mossyang ito ng kagubatan ng dalagita sa dalawang bahagi: ang bahagi ng Initao sa barangay ng Tubigan at bahagi ng Libertad sa ang barangay ng Gimaylan. Naglakip kini sa usa ka buffer zone nga 800.45 hectares (1,978.0 ektarya) ug kini nahimutang sa pangunang kadalanan sa Iligan-Cagayan-Butuan Road nga nagbahin sa mossyang kalasangan sa duha ka bahin: ang bahin nga Initao sa barangay sa Tubigan ug bahin sa Libertad sa ang barangay sa Gimaylan. Nag-host din ang parke ng hindi bababa sa 30 mga kuweba, na may apat na kasalukuyang naa-access sa mga bisita. Ang parke usab nag-host labing menos 30 mga langub, nga adunay upat nga magamit karon sa mga bisita. Ito ay kapansin-pansin sa mga coral reefs at masungit na baybayin na binubuo ng isang serye ng mga bangin na interspersed na may maikling sandy beaches. Nailhan usab kini alang sa mga coral reefs ug bulok nga baybayon nga gilangkuban sa usa ka serye sa mga pangpang nga gilakip sa mubo nga balas nga baybayon. Lasang Secret Adventure Park Lasang Secret Adventure Park Ang Lasang Secret Adventure Park ay ang focal point ng lugar na protektado ng Initao-Libertad. Ang Lasang Secret Adventure Park mao ang sentro sa lugar nga gipanalipdan sa Initao-Libertad. Binuo ng Pamahalaang Panlalawigan ng Misamis Oriental noong 2009, ang PHP3 milyong site ng eco-turismo na naglalaman ng isang 100-metro na treetop boardwalk na may 80 na talampakan na hagdan, 5 nakabitin na tulay, at isang 120-metro na zipline. Gipatik sa Pamahalaang Panlalawigan sa Misamis Oriental kaniadtong 2009, ang PHP3 milyon nga lugar sa eco-turismo nga adunay sulud nga 100-meter nga treetop boardwalk nga adunay 80-tiil nga hagdanan nga spiral, 5 nga nagbitay nga tulay, ug usa ka 120-meter nga zipline. Naglalaman din ito ng isang pakikipagsapalaran sa paglalakbay na nagbibigay ng pag-access sa iba't ibang mga kweba at iba pang mga lugar sa paligid ng parke ng baybayin. Naglangkob usab kini usa ka adventure trek nga naghatag access sa lainlaing mga langub ug uban pang mga lugar sa palibot sa parkeng baybayon. Nagbibigay din ang camping, mga talahanayan ng piknik, barbecue pits, banyo at bukas na mga kard na may mga view ng view. Gihatag usab ang Camping, piknik lamesa, mga lungag sa barbecue, banyo ug bukas nga mga cottage nga adunay mga view deck. Noong 2011, binuksan ng pamahalaang panlalawigan ang Lasang Eco-Lodge at Day Spa para sa magdamag na mga bisita at mga panauhin ng korporasyon na nag-aalok ng mga silid ng kumperensya, isang sentro ng negosyo, spa at mga gabay na paglilibot ng mga rang rang park. Niadtong 2011, gibuksan sa gobyerno probinsiyal ang Lasang Eco-Lodge ug Day Spa alang sa mga gabii nga mga bisita ug mga bisita sa korporasyon nga nagtanyag mga komperensya, usa ka sentro sa negosyo, spa ug giniyahan nga mga pagbiyahe sa mga park rang. Ang parke ay pinapanatili ang huling natitirang paninindigan ng mga kagubatan na lumago sa lalawigan ng Misamis Oriental. Gipreserbar sa parke ang katapusan nga nahabilin nga baroganan sa mga daan nga pagtubo sa kalasangan sa lalawigan sa Misamis Oriental. Ang iba pang mga species na dokumentado sa parke ay may kasamang lumilipad na lemur , king spider, splitnose bat, monitor lizard , at bihirang mga priority species tulad ng Philippine python , long-tailed macaque ng Pilipinas at Philippine tarsier . Ang uban nga mga espisye nga nasulat sa parke naglakip sa paglupad sa lemur , king spider, splitnose bat, monitor lizard , ug talagsa nga mga prioridad nga klase sama sa Philippine python , long-tailed macaque sa Pilipinas ug Philippine tarsier . Ang Finfish na kinilala sa marine park ay kinabibilangan ng Blacktipped sardine, belang sea __catfish , lumilipad na isda , pulang squirrelfish , Australyanong snapper , sundalo , Papuan trevally , lapu-lapu , butterflyfish , wrasse , parrotfish , surgeonfish , Indian mackerel , triggerfish , tree-bar porcupinefish at flounder . Ang finfish nga giila sa parke sa dagat naglakip sa Blacktipped sardine, beled sea __catfish , fly fish , red squirrelfish , Australasian snapper , sundalo nga sundalo , Papuan trevally , lapu-lapu , butterflyfish , wrasse , parrotfish , surgeonfish , Indian mackerel , trigfish , tree-bar porcupinefish ug manglupad . Ang Mabini Protected Landscape and Seascape , sa Davao de Oro , Philippines, ay isang terestrial at protektado ng dagat na lugar na itinatag noong 2000 upang maprotektahan ang mga ekolohikal na habitat sa Davao Gulf . Ang Mabini Protected Landscape and Seascape , sa Davao de Oro , Philippines, usa ka terestrial ug dagat nga panalipod sa dagat nga gitukod kaniadtong 2000 aron mapanalipdan ang hinungdanon nga mga puy-anan sa ekolohiya sa Davao Gulf . Ang parke ay umaabot sa baybayin ng munisipalidad ng Mabini mula sa bibig ng Pandasan River hanggang sa timog na dulo ng Kopiat Island. Ang parke miabot sa baybayon sa munisipyo sa Mabini gikan sa baba sa Pandasan River hangtod sa habagatang tumoy sa Kopiat Island. Kasama rin dito ang Lunod Island, na kilala rin bilang Pandasan Island, na nauna nang idineklara na isang lugar ng kagubatan noong 1981. Naglangkob usab kini sa Lunod Island, nga nailhan usab nga Pandasan Island, nga kaniadto gipahayag nga usa ka lugar nga kamingawan kaniadtong 1981. Saklaw nito ang 6,106 ektarya (15,090 ektarya) ng malawak na kagubatan ng bakawan, puting buhangin na baybayin at mayaman na mga coral reef system. Naglangkob kini sa 6,106 ka ektarya (15,090 ektarya) sa daghang mga kalasangan nga bakawan, puti nga baybayon nga baybayon ug daghang mga sistema sa coral reef. Ang lugar na protektado ng Mabini ay matatagpuan sa mga nayon ng baybayin ng Cuambog, San Antonio, Pindasan, Cadunan at Tagnanan sa hilagang-silangan ng Davao Gulf, mga 80 kilometro sa silangan ng rehiyonal na kapital ng Davao City . Ang lugar nga protektado sa Mabini nahimutang sa mga baryo sa baybayon sa Cuambog, San Antonio, Pindasan, Cadunan ug Tagnanan sa amihanang-sidlakang bahin sa Gulpo sa Davao, mga 80 kilometros silangan sa rehiyon sa kaulohan sa Davao City . Ang baybayin nito ay nailalarawan bilang pangkalahatang flat at sakop ng San Miguel silty clay loam. Ang baybayon niini gihulagway ingon nga kasagaran nga patag ug gitabonan sa San Miguel nga silhum nga yutang kulonon. Ito ay may linya ng isang mahusay na panindigan ng kagubatan ng bakawan, lalo na sa mga baybayin ng San Antonio at Pindasan. Gipahimutang kini sa maayo nga baruganan sa mangrove forest, labi na sa mga baybayon sa San Antonio ug Pindasan. Ito ay tumawid sa pamamagitan ng 9 na mga ilog at sapa na dumadaloy sa Golpo ng Davao, kasama na ang mga ilog Lapinigan, Tagbalawlaw at Pindasan. Kini gitabok sa 9 nga mga sapa ug sapa nga nag-agos sa Gulpo sa Davao, lakip ang mga sapa sa Lapinigan, Tagbalawlaw ug Pindasan. Kasama rin sa parke ang dalawang maliliit na isla sa Davao Gulf: ang 47-ektarya (120-acre) na Kopiat Island, at ang 17-ektaryang (42-acre) na Lunod Island. Ang parke naglakip usab sa duha ka gagmay nga mga isla sa Gul sa Davao: ang 47-ektaryas (120-acre) nga Kopiat Island, ug ang 17-ektaryas (42-acre) nga Lunod Island. Ang mga isla ay naglalaman ng mga kahabaan ng mga puting baybayin na may mga lugar ng niyog at bakawan. Ang mga isla adunay sulud nga puti nga balas sa balas nga adunay mga lubi ug mangrove nga mga lugar. Sa Kopiat Island, matatagpuan ang isang 7-ektarya (17-acre) laguna . Sa Kopiat Island, makit-an ang 7-hectare (17-acre) nga laguna . Ang mga tubig na nakapaligid sa mga isla ay kilala bilang isang coral pagkakaiba-iba ng hotspot na nagho-host ng 46 sa 72 kilalang genera ng Scleractina na matatagpuan sa Pilipinas. Ang mga tubig nga naglibot sa mga isla nailhan nga usa ka coral diversity hotspot nga nag-host sa 46 sa 72 nga nailhan nga genera sa Scleractina nga nakaplagan sa Pilipinas. Ang mga pasilidad ng mga bisita ay ibinibigay sa Kopiat Island, kabilang ang mga resort at kubo na may mga comfort room at dressing room. Gihatag ang mga pasilidad sa mga bisita sa Kopiat Island, lakip ang mga resort ug mga kubo nga adunay mga comfort room ug dressing room. Ang bahagi ng Mabini ng Gulf ng Davao ay isang lugar ng pagpapakain sa 11 na mga species ng cetaceans tulad ng sperm whales , killer whales at mga binalong na dolphins . Ang bahin sa Mabini sa Gulpo sa Davao usa ka lugar nga gipakaon sa 11 ka mga klase sa mga cetaceans sama sa sperm whales , killer whale ug mga bula nga nosed sa botelya . Sinusuportahan din nito ang 5 mga species ng pagong dagat kabilang ang mga hawksbill na pagong at leatherback turtle na naglalagay ng kanilang mga itlog sa Kopiat Island. Gisuportahan usab niini ang 5 nga mga matang sa pawikan sa dagat lakip na ang mga hawksbill turtle ug mga panit nga turtle nga nagbutang sa ilang mga itlog sa Kopiat Island. Sakop ng mga bakawan ang bakuran ng 72 ektarya (180 ektarya) ng parke, na pinangungunahan ng iba't ibang Rhizophora apiculata . Ang mga kakahoyan sa bakawan naglangkob sa 72 ektarya (180 ektaryas) nga parke, nga gidominahan sa lainlaing Rhizophora apiculata . Nagbibigay ito ng tirahan sa mga sumusunod na species ng ibon. Naghatag kini ug puy-anan sa mga mosunud nga klase sa langgam. Malabungot , kahalili na nabaybay bilang Malabungut , at kilala rin bilang Mahad , ay isang isla sa Binagasbasan Bay na baybayin ng baybayin ng Garchitorena sa Camarines Sur , Pilipinas . Ang Malabungot , nga alternatibong baybay nga Malabungut , ug nailhan usab nga Mahad , usa ka isla sa Binagasbasan Bay nga baybayon sa Garchitorena sa Camarines Sur , Pilipinas . Nahiwalay ito mula sa Caramoan Peninsula sa timog ng Quinalasag Passage, na kilala rin bilang Sisiran Passage, na nag-uugnay sa mga baybayin nina Lamit at Sisiran. Nahimulag kini gikan sa Caramoan Peninsula sa habagatan pinaagi sa Quinalasag Passage, nailhan usab nga Sisiran Passage, nga nagkonektar sa Lamit ug Sisiran. Ang isla ay bumubuo ng pinuno ng Binagasbasan Bay, na hangganan sa kanluran ng Isla ng Lamit at sa silangan ng Quinalasag Island, at nagbubukas sa hilaga patungo sa Dagat ng Pilipinas . Ang isla nahimo nga ulo sa Binagasbasan Bay, ubay sa kasadpan sa Lamit Islands ug sa silangan sa Quinalasag Island, ug nagbukas sa amihanan paadto sa Dagat sa Pilipinas . Ito ay itinalaga bilang isang protektadong tanawin at baybay-dagatsa account ng biodiversity at kahalagahan sa ekolohiya. Kini gitudlo ingon usa ka gipanalipdan nga talan-awon ug kadagatantungod sa biodiversity ug kahinungdanon sa ekolohiya. Ang Malabungot ay isa sa ilang maliliit na isla na nakalatag sa baybayin ng Caramoan Peninsula na ibinahagi sa pagitan ng mga munisipalidad ng Garchitorena, Caramoan at Lagonoy sa Partido District ng Camarines Sur. Ang Malabungot usa sa pipila ka gagmay nga mga isla nga nahimutang sa baybayon sa Caramoan Peninsula nga gipaambit tali sa mga lungsod sa Garchitorena, Caramoan ug Lagonoy sa Partido District sa Camarines Sur. Ito ay namamahala sa Garchitorena barangay ng Binagasbasan kasama ang Lamit Islands, at Pawican at Puling islets sa Lamit Bay. Naa kini administratibo sa Garchitorena barangay sa Binagasbasan kauban ang Lamit Islands, ug Pawican ug Puling islet sa Lamit Bay. Ang isla ay higit na patag at may sukat na 2.5 kilometro (1.6 mi) ang haba at 1 kilometro (0.62 mi) ang lapad sa pinakamalawak na punto nito. Ang isla sagad nga patag ug adunay sukod nga 2.5 kilometros (1.6 mi) ang gitas-on ug 1 kilometros (0.62 mi) ang gilapdon sa labing kadaghan niini. Matatagpuan ito sa gilid ng isang baybayin sa baybayin sa isang hindi regular na hugis na bay na nakahiga sa pagitan ng Quinalasag at Lamit Islands, na kung saan ay dalawang maliit na isla na pinaghiwalay ng isang makitid na hindi maikakait na channel. Kini nahimutang sa daplin sa usa ka baybayon nga baybayon sa usa ka dili-regular nga bayanan nga nagbutang sa taliwala sa Quinalasag ug Lamit Islands, nga duha ka gagmay nga mga isla nga gibulag sa usa ka pig-ot nga dili maagian nga agianan. Ito ay humigit-kumulang na 0.6 kilometro (0.37 mi) mula sa mainland ng Garchitorena. Gibana-bana nga 0.6 kilometros (0.37 mi) gikan sa mainland sa Garchitorena. Ang isla ay binubuo ng 120.62 hectares (298.1 ektarya) ng mababang lupa na evergreen na kagubatan at mabuhangin na dalampasigan. Ang isla naglangkob sa 120.62 ektarya (298.1 ektarya) nga mga kalasangan nga evergreen nga kalasangan ug balas sa baybayon. Ito ay bahagi ng isang lugar ng ilang na itinatag noong 1981 na binubuo ng Malabungot, Basot at Quinalang (Quinalasag) na mga isla ng Camarines Sur. Kini kabahin sa usa ka lugar sa kamingawan nga natukod kaniadtong 1981 nga naglangkob sa mga isla nga Malabungot, Basot ug Quinalang (Quinalasag) sa Camarines Sur. Ang lugar ay kilala para sa magkakaibang mga ecosystem tulad ng malawak na kagubatan ng bakawan , kama ng dagat , at mga hard coral reef na nagsisilbing pagpapakain at pag-aanak ng lupa para sa iba't ibang mga buhay sa dagat, kabilang ang mga berdeng turtle dagat , hawksbill sea turtle , whale sharks , manta ray at dugong . Ang lugar nabantog sa nagkadaiyang mga ekosistema sama sa kadaghan sa kalasangan nga mangrove , mga higdaanan sa dagat ug mga malisud nga mga coral reefs nga nagsilbing pasungan ug pagpanguma alang sa lainlaing mga kinabuhi sa dagat, lakip ang berde nga pawikan sa dagat , hawksbill sea turtle , whale sharks , manta ray ug mga dugong . Maraming iba pang mga species ng isda ang maaaring makita dito kasama ang mga seahorses , higanteng mga clam , swordfish , snappers , groupers at skate . Daghang ubang mga klase sa isda ang makita dinhi lakip na ang mga seahores , higante nga clam , swordfish , snappers , groupers ug skate . Ang lugar ng ilang ay napapaligiran din ng makapal na mga patch ng mga bakawan na nakakaakit ng mga ibon tulad ng manghaw na asul na flycatcher , barred riles , zebra dove , kingfisher , Pacific swallows , yellow-vented bulbuls , at chestnut munias . Ang lugar sa kamingawan gilibutan usab sa mabaga nga mga patsa sa bakawan nga nagdani sa mga langgam sama sa mangrove blue flycatcher , barred riles , zebra dove , kingfisher , Pacific swallows , yellow-vented bulbuls , ug chestnut munias . Sa kabila ng katayuan nito bilang isang lugar na protektado ng dagat, ang mga tirahan na ito ay binabanta pa rin ng mga aktibidad ng tao, kabilang ang dinamita at cyanide fishing dahil sa kakulangan ng suporta sa politika at pinansyal na nagresulta sa hindi magandang pamamahala at pagpapatupad. Bisan pa sa kahimtang niini ingon usa ka lugar nga protektado sa dagat, kini nga mga pinuy-anan gihulga gihapon sa mga kalihokan sa tawo, lakip na ang dinamita ug pangisda sa cyanide tungod sa kakulang sa suporta sa politika ug pinansya nga miresulta sa dili maayo nga pagdumala ug pagpatuman. Ang Malampaya Sound ay isang protektado na dalang dagat ng South China Sea sa hilagang-kanluran ng baybayin ng Palawan Island sa kanlurang Pilipinas . Ang Malampaya Sound usa ka protektado nga pangpang sa South China Sea sa amihanan-kasadpang baybayon sa Palawan Island sa kasadpang Pilipinas . Ito ay isang tunog na heograpiya na binubuo ng isang kumplikado ng mga tirahan, mga coves, estuaries at mga isla na pinaghiwalay mula sa dagat sa kanluran ng Copoas Peninsula. Kini usa ka tunog sa geograpiya nga gilangkuban sa usa ka komplikado nga natabonan nga mga lungag, mga coves, estuaries ug mga isla nga gilain gikan sa dagat hangtod sa kasadpan sa Copoas Peninsula. Ang tunog ay nasa loob ng munisipalidad ng Taytay at isang mahalagang tampok para sa ekolohiya at ekonomiya ng lalawigan ng Palawan . Ang tunog naa sa sulod sa munisipalidad sa Taytay ug usa ka hinungdan nga bahin alang sa ekolohiya ug ekonomiya sa lalawigan sa Palawan . Ito ay itinuturing na isa sa mga pinakamahusay na likas na harbour sa Pilipinas at isa sa Palawan na mayaman na pangingisda. Giisip kini nga usa ka labing kaayo nga natural nga dunggoanan sa Pilipinas ug usa sa labing kadato sa pangisda sa Palawan. Ang buong embayment at ang nakapalibot na tanawin nito ay idineklarang isang lugar na protektado ng dagat noong 2000 na kilala bilang Malampaya Sound Protected Landscape at Seascape . Ang tibuuk nga embayment ug ang kasikbit nga talan-awon niini gideklara nga lugar nga protektado sa dagat kaniadtong 2000 nga nailhan nga Malampaya Sound Protected Landscape and Seascape . Saklaw nito ang 200,115 ektarya (494,490 ektarya) ng parehong aquatic at terrestrial na kapaligiran na may magkakaibang mga ekosistema na binubuo ng mga bakawan, coral reef at damong-dagat, at iba't ibang flora at fauna endemic sa Palawan. Naglangkob kini sa 200,115 hektaryas (494,490 ektarya) pareho sa aquatic ug terrestrial nga palibot nga adunay lainlaing mga ekosistema nga gilangkuban sa mga bakawan, coral reef ug mga higdaanan sa dagat, ug lainlaing flora ug fauna endemic sa Palawan. Ang tunog ay ang tanging kilalang tirahan ng mga dolphin ng Irrawaddy sa Pilipinas. Ang tunog usa ra ka nailhan nga pinuy-anan sa mga lumba sa Irrawaddy sa Pilipinas. Ang Malampaya Sound ay halos 34 kilometro (21 mi) ang haba sa isang southeasterly na direksyon na may mga lapad sa pagitan ng 3.2 at 7 kilometro (2.0 at 4.3 mi). Ang Malampaya Sound mga 34 kilometros (21 mi) ang gitas-on sa usa ka southeasterly nga direksyon nga adunay gilapdon sa taliwala sa 3.2 ug 7 kilometros (2.0 ug 4.3 mi). Nahiwalay ito sa mababaw na brackish "panloob na tunog" at malalim na tubig-alat na "panlabas na tunog", kasama ang dibisyon na isang pangkat ng 13 maliit na isla, ang pinakamalaking pagiging Passage Island, na matatagpuan sa makitid na gitnang bahagi. Nahimulag kini sa mabaw nga brackish nga "internal nga tunog" ug lawom nga salt salt "gawas nga tunog", uban ang pagbahinbahin nga usa ka grupo sa 13 ka gagmay nga mga isla, ang pinakadako nga ang Passage Island, nga nahimutang sa pig-ot nga bahin sa tunga. Ang tunog ay bahagyang protektado mula sa dagat ng Tuluran Island (na kilala rin bilang Tumbod), isang isla ng hadlang na 6.4 kilometro (4.0 mi) ang haba at 3.2 kilometro (2.0 mi) ang lapad sa pinakamalawak na puntong ito, na naghahati sa pasukan nito sa dalawang mga channel: ang 1.1-kilometrong (0.68 mi) malawak na Blockade Strait sa kanluran, at ang makitid na 0.2-kilometer (0.12 mi) Endeavor Strait sa silangan. Ang tunog usa ka bahin nga naprotektahan gikan sa dagat sa Tuluran Island (nailhan usab nga Tumbod), usa ka isla nga babag nga 6.4 kilometros (4.0 mi) ang gitas-on ug 3.2 kilometros (2.0 mi) ang gilapdon sa labing lapad nga punto niini, nga nagbahin sa pagsulod niini ngadto sa duha ka mga kanal: 1.1-kilometros (0.68 mi) ang gilapdon sa Blockade Strait sa kasadpan, ug ang pig-ot nga 0.2-kilometros (0.12 mi) Endeavor Strait sa sidlakan. Ang tunog ay bumubuo ng baybayin ng labing walong mga barangay ng munisipalidad ng Taytay, na may Taytay Poblacion at Pancol na ang pinakamalaking matatagpuan sa Inner Sound. Ang tunog mao ang baybayon sa walo ka mga barangay sa munisipalidad sa Taytay, nga ang Taytay Poblacion ug Pancol ang labing dako nga nahimutang sa Inner Sound. Ito ay indented sa pamamagitan ng maraming mga bays at coves at sa isang nakapaligid na tanawin na nailalarawan sa pamamagitan ng moderately rolling na mga burol. Gipangita kini sa daghang mga baybayon ug mga coves ug uban ang usa ka palibut nga talan-awon nga gihulagway sa mga bag-ong naglibot nga mga bungtod. Ang tunog ay pinapakain ng maraming mga ilog na nagbibigay ng sariwang daloy ng tubig lalo na, ang mga ilog ng Abongan, Alacalian, Bato at Pinagupitan. Ang tunog gipakaon sa daghang mga sapa nga nagsuplay sa lab-as nga pag-agos sa tubig nga mao ang, mga Abongan, Alacalian, Bato ug Pinagupitan. 8 kilometro (5.0 mi) hilaga ng pasukan nito ay ang Custodio Point na bumubuo sa kanlurang hangganan ng Bacuit Bay sa munisipalidad ng El Nido , na mismong isang pinamamahalaang lugar na protektado ng mapagkukunan. 8 kilometros (5.0 mi) amihanan sa agianan sa agianan mao ang Custodio Point nga nag-umol sa kasadpang utlanan sa Bacuit Bay sa munisipalidad sa El Nido , nga mismo usa ka pinamutang nga gipanalipdan nga kapanguhaan nga kapanguhaan. Ang Copoas Peninsula, na pinangalanang pinakamataas na rurok nito, ang Mount Copoas sa 1,013 metro (3,323 piye) sa itaas ng antas ng dagat, ay ibinahagi sa apat na mga barangay ng munisipalidad ng San Vicente sa timog na bahagi nito. Ang Copoas Peninsula, nga gingalan sa labing taas nga tumoy, ang Mount Copoas sa 1,013 metros (3,323 p) ibabaw sa lebel sa dagat, gipaambit sa upat ka mga barangay sa lungsod sa San Vicente sa habagatang bahin niini. Ang lugar na protektado ng dagat ng Malampaya ay matatagpuan mga 217 kilometro (135 mi) hilaga ng kabisera ng lalawigan ng Palawan, Puerto Princesa . Ang lugar nga protektado sa dagat nga Malampaya nahimutang mga 217 kilometros (135 mi) amihanan sa kapital sa probinsya sa Palawan, Puerto Princesa . Ito rin ang lugar ng ilang mga pamayanan sa Tagbanua na ang pangunahing paraan ng pamumuhay ay pangingisda at pagsasaka, lalo na sa mga lugar ng Minapla, New Guinlo, Binga, Alimanguan, Pancol at Liminagcong. Kini usab ang lugar sa daghang mga pamuyo sa Tagbanua nga ang panguna nga paagi sa panginabuhi mao ang pangisda ug pagpanguma, labi na sa mga lugar sa Minapla, New Guinlo, Binga, Alimanguan, Pancol ug Liminagcong. Ang mga tubig ng Malampaya Sound, mga coral reef, mga talampakan sa dagat, mga baybayin ng bakawan at mga nakapalibot na mga kagubatan sa mababang lugar ay nagbibigay ng tirahan para sa isang iba't ibang uri ng wildlife. Ang mga tubig sa Malampaya Sound, mga coral reef, mga taluktok sa dagat, mga baybayon sa bakawan ug mga palibot nga mga kalasangan nga nagahatag ug puy-anan alang sa daghang lainlaing ihalas nga mga mananap. Mahigit sa 156 species species ng isda ay matatagpuan sa mga tubig nito kasama na ang mga komersyal na mahalagang isda tulad ng mackerel , anchovy , crevalle , sea __catfish , snapper , frigate tuna , rabbit fish at grouper . Kapin sa 156 nga mga espisye sa isda ang nakit-an sa mga tubig niini lakip ang bililhon nga mga isda sama sa mackerel , anchovy , crevalle , sea __catfish , snapper , frigate tuna , rabbit fish ug grouper . Ang mga crab at stingray ay sagana din sa tunog at dinalaw din ng mga dugong at mga pawikan ng dagat tulad ng mga berdeng dagat na pagong at hawks sea turtle. Ang mga crab ug stingray daghan usab sa tunog ug usab gibisita sa mga dugong ug mga pawikan sa dagat sama sa berdeng mga pawikan sa dagat ug mga pawikan sa dagat nga hawksbill. Ang tunog ay tahanan din ng tatlong species ng mga dolphin: ang dolphin ng Irrawaddy na natagpuan sa Inner Sound, ang dolphin ng bote na naka-bote sa Outer Sound, at ang dolphin ni Risso na natagpuan sa Minapla Bay. Ang tunog usab puy-anan sa tulo nga mga matang sa mga dolphin: ang dolphin Irrawaddy nga nakit-an sa Inner Sound, ang dolphin nga botelya sa botelya sa Outer Sound, ug ang dolphin ni Risso nga nakit-an sa Minapla Bay. Ang nakapalibot na forested landscape ay binubuo ng mga pangunahing puno ng dipterocarp tulad ng narra , ipil , apitong , dao , kamagong at mancono. Ang naglibot nga kakahoyan nga naglangkob sa mga punoan nga dipterocarp sama sa narra , ipil , apitong , dao , kamagong ug mancono. Ito ay tinatahanan ng maraming mga species ng hayop na natatangi sa Palawan, kabilang ang Palawan binturong , Palawan pangolin , Palawan stink badger , Palawan treeshrew at Palawan porcupine . Kini gipuy-an sa ubay-ubay nga mga species sa hayop nga lahi sa Palawan, lakip ang Palawan binturong , Palawan pangolin , Palawan stink badger , Palawan treeshrew ug Palawan porcupine . Ang isang bilang ng mga endemic species ng ibon ay matatagpuan din sa protektadong lugar tulad ng Palawan peacock-pheasant , Palawan hornbill , Tabon scrubfowl , pakikipag-usap mynaat Philippine cockatoo . Ang ubay-ubay nga mga endemic species sa langgam makita usab sa panalipod nga lugar sama sa Palawan peacock-pheasant , Palawan hornbill , Tabon scrubfowl , nakigsulti mynaug Philippine cockatoo . Ang kagubatan nito ay nagho-host din ng mahabang pang-tailed na mambabasa ng Pilipinas , Asian palm civet at ang critically endangered Philippine forest turtle . Ang kagubatan usab niini ang nag-host sa long-tailed macaque , Asian palm civet ug ang kritikal nga nameligro nga kagubatan sa Pilipinas . Murcielagos Island ay isang maliit na isla sa Sulu Sea sa dalampasigan ng Zamboanga del Norte sa katimugang Pilipinas isla ng Mindanao . Ang Murcielagos Island usa ka gamay nga isla sa Dagat Sulu nga baybayon sa Zamboanga del Norte sa habagatang Pilipinas nga isla sa Mindanao . Sinusukat nito ang mahigit sa 500 metro (1,600 piye) hanggang sa pinakamalawak na punta nito at nakatayo sa isang hugis-itlog na bahura na mga 1.6 kilometro (0.99 mi) ang haba. Kini may sukod nga kapin sa 500 metros (1,600 p) ang gilapdon sa labing kadaghan niini ug nahimutang sa usa ka oval nga tangbo nga mga 1.6 kilometros (0.99 mi) ang gitas-on. Ang mababang-nakahiga na isla, na kilala rin sa lokal na Baliudyong , ay matatagpuan mga 4.8 kilometro (3.0 mi) hilaga ng Quipit Point sa kanlurang bahagi ng Patauag Bay sa munisipalidad ng Zamboanga ng Labason. Kini nga isla nga ubos ug bakak, nga nailhan usab nga lokal nga Baliudyong , nahimutang mga 4.8 kilometros (3.0 mi) amihanan sa Quipit Point sa kasadpan nga bahin sa Patauag Bay sa munisipyo sa Zamboanga sa Labason. Kilala ito para sa mga puting coral-sand beach at mayaman na yaman. Kilala ang mga puti nga baybayon sa coral-sand ug kadagaya nga makuhaan sa dagat. Sa kanluran nito ay matatagpuan ang isang islet na tinatawag na Bayangan Island. Sa kasadpan niini nahimutang ang usa ka islet nga gitawag Bay Island. Ang dalawang isla ay kolektibong kilala bilang Murcielagos Islands at administratibo na bahagi ng Labason poblacion ng Antonino. Ang duha ka mga isla kolektibo nga nailhan nga Murcielagos Islands ug administratibo nga bahin sa Labason poblacion sa Antonino. Ang isla ay isang pugad na lupa para sa mga pawikan ng dagat at ilang mga migratory seabird. Ang isla usa ka salag nga yuta alang sa mga pawikan sa dagat ug ubay-ubay nga mga dagat sa dagat. Sinusuportahan ng mga nakapalibot na bahura ang isang mayaman na fauna ng dagat, kabilang ang mga higanteng mga clam . Ang mga palibot nga mga baho nagsuporta sa usa ka dato nga fauna sa dagat, lakip ang mga higante nga mga clam . Ipinahayag na isang protektadong lugar noong Abril 2000 na kilala bilang Murcielagos Island Protected Landscape at Seascape . Gipahayag nga usa ka panalipod nga lugar kaniadtong Abril 2000 nga nailhan nga Murcielagos Island Protected Landscape ug Seascape . Saklaw nito ang 100-ektarya (250-ektarya) Murcielagos Island na may buffer zone na sumasaklaw sa 151 ektarya (370 ektarya) ng nakapalibot na tubig sa munisipyo kabilang ang Bayangan Island . Naglangkob kini sa 100-ektaryas (250-acre) Murcielagos Island nga adunay buffer zone nga naglangkob sa 151 ka ektarya (370 ektarya) nga naglibot sa mga tubig sa munisipyo lakip ang Bayangan Island . Ang Pe–ablanca Protected Landscape and Seascape (dating kilala bilang Callao Cave National Park ) ay isang protektadong lugar at pambansang parke sa Pe–ablanca , Cagayan . Ang Pe–ablanca Protected Landscape and Seascape (kaniadto nailhan nga Callao Cave National Park ) usa ka panalipod nga lugar ug parke sa nasud sa Pe–ablanca , Cagayan . Nasa hangganan ito ng lalawigan ng Isabela , magkakasabay sa Northern Sierra Madre Natural Park . Anaa kini sa utlanan sa lalawigan sa Isabela , nagkasumpaki sa Northern Sierra Madre Natural Park . Ang protektadong lugar, na kilalang kilala bilang lokasyon ng Callao Cave , ay sumasakop sa pinakamalaking bloke ng kagubatan sa ilalim ng pangangalaga sa lalawigan. Ang panalipod nga lugar, nga labing nailhan nga lokasyon sa Callao Cave , nagsakup sa labing dako nga bloke sa kalasangan nga gitipigan sa probinsya. Saklaw nito ang 118,781.582 ektarya (293,515.68 ektarya) ng hilagang Sierra Madre na saklaw ng bundok at ang katabing baybayin ng Pasipiko . Naglangkob kini sa 118,781.582 ektarya (293,515.68 ektarya) sa amihanang bundok sa Sierra Madre ug sa kasikbit nga baybayon sa Pasipiko . Ang protektadong lugar ay tahanan ng Callao Cave Eco-Tourism Zone na isinusulong ng mga lokal bilang 'Caving Adventure Capital of the Philippines. Ang panalipod nga lugar mao ang pinuy-anan sa Callao Cave Eco-Tourism Zone nga gipasiugdahan sa mga lokal nga gitawag nga 'Caving Adventure Capital of the Philippines. Mahigit sa 300 mga kuweba ang nasa protektadong lugar, 75 na kung saan ay na-dokumentado ng National Museum mula pa noong 1977. Kapin sa 300 ka mga langub ang nasalipdan nga lugar, 75 niini ang gi-dokumento sa National Museum sukad kaniadtong 1977. Ang Callao Cave ay binisita ng Gobernador-Heneral na si Theodore Roosevelt, Jr noong 1932 na sa ilalim ng kanyang termino ay nilikha ang sistema ng National Park ng bansa sa pagpasa ng Batas Blg. 3195 noong 1932. Si Callao Cave ay gibisita sa Gobernador-Heneral nga si Theodore Roosevelt, Jr kaniadtong 1932 kinsa sa ilalum sa iyang termino nagmugna ang sistema sa National Park sa nasud uban ang pagpasa sa Balaod No. 3195 kaniadtong 1932. Ang Callao Cave ay isa sa pinakaunang nasyonalidad nga parke ng bansa na naitatag noong Hulyo 16, 1935 ng Proklamasyon no. 827. Ang Callao Cave usa ka pinakauna nga nasyonal parke sa nasud nga natukod kaniadtong Hulyo 16, 1935 pinaagi sa Proklamasyon no. 827. Ang Callao Cave National Park ay sumasaklaw sa isang lugar na 192 hectares (470 ektarya) ng lupa. Ang Callao Cave National Park naglibot sa lugar nga 192 ektaryas (470 ektarya) nga yuta. Sa pagpasa ng NIPAS Act of 1992 na nagre-revifi ng mga protektadong lugar ng bansa, ang Callao National Park ay na-reclassified ngunit pinalaki ng Proklamasyon no. 416 noong Hunyo 29, 1994. Sa paglabay sa NIPAS Act of 1992 nga nagbag-o sa mga protektadong mga lugar sa nasud, ang Callao National Park gi-reclassified apan gipalapdan sa Proklamasyon no. 416 kaniadtong Hunyo 29, 1994. Ang protektadong lugar ay itinatag muli bilang Pe–ablanca Protected Landscape . Ang gipanalipdan nga lugar natukod pag-usab ingon ang Pe–ablanca Protected Landscape . Noong 2003 sa rekomendasyon ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman (Pilipinas) (DENR), ang protektadong lugar ay lalo pang pinalaki upang isama ang ilang mga parsela ng lupa sa pampublikong domain. Niadtong 2003 sa rekomendasyon sa Department of Environment and Natural Resources (Philippines) (DENR), ang panalipod nga lugar dugang nga gipalapdan aron maapil ang pipila nga mga yuta sa yuta sa publiko nga natad. Pagpapahayag 416 no. ay susugan ng Proklamasyon no. 484, nilagdaan ni Pangulong Arroyo noong Oktubre 6, 2003. Pagpahayag 416 no. giamendar sa Pagproklamar no. 484, gipirmahan ni Presidente Arroyo kaniadtong Oktubre 6, 2003. Pinalaki ng batas ang parke na 118,781.58 hectares (293,515.7 ektarya) at pinalitan bilang Pe–ablanca Protected Landscape and Seascape (PPLS). Ang balaod nga gipalapdan ang parke sa 118,781.58 ektarya (293,515.7 ektarya) ug giilisan ingon Pe–ablanca Protected Landscape and Seascape (PPLS). Ang protektadong lugar ay partikular na inilarawan bilang nakasalalay sa North at East of Public Forest sa ilalim ng FR-1011 bawat Proklamasyon Blg 584 na may petsang Hulyo 8, 1940; sa Timog sa pamamagitan ng Callao Reforestation Project at sa Kanluran sa pamamagitan ng I-block I, Alienable at Disposable ng Cagayan Project No. 13-C, na sertipikado noong Pebrero 27, 1923. Ang panalipod nga lugar partikular nga gihulagway ingon nga gigapos sa North ug East of Public Forest ubos sa FR-1011 matag Proklamasyon Numero 584 nga gipetsahan Hulyo 8, 1940; sa South pinaagi sa Callao Reforestation Project ug sa West sa Block I, Alienable ug Disposable sa Cagayan Project No. 13-C, Gikumpirma kaniadtong Pebrero 27, 1923. Mula noong Hunyo 22, 2018, ang protektadong lugar ay itinalaga bilang isang pambansang parke sa pamamagitan ng Expanded National Integrated Protected Areas System (ENIPAS) Act o Republic Act No. 11038 na nilagdaan ni Pangulong Rodrigo Duterte . Sukad sa Hunyo 22, 2018, ang giprotektahang lugar gilaraw isip usa ka nasudnon nga parke pinaagi sa Expanded National Integrated Protected Areas System (ENIPAS) Act o Republic Act No. 11038 nga gipirmahan ni Presidente Rodrigo Duterte . Callao Cave sa lugar na protektado ng Pe–ablanca Callao Cave sa gipanalipdan nga lugar nga Pe–ablanca Ang parke ng Pe–ablanca ay matatagpuan 24 km (15 mi) lamang sa silangan ng lalawigan ng Cagayan ng lalawigan ng Tuguegarao at mga 580 kilometro (360 mi) hilaga ng Maynila . Ang parke sa Pe–ablanca nahimutang 24 km (15 mi) sa silangan sa kaulohan sa lalawigan sa Tuguegarao ug mga 580 kilometros sa amihanan sa Maynila . Ito ay umaabot sa hilagang Sierra Madre mula sa Twin Peaks timog hanggang Mount Cetaceo patungo sa hangganan kasama ang Isabela. Kini naglangkob sa amihanang Sierra Madre gikan sa Twin Peaks habagatan sa Mount Cetaceo padulong sa utlanan uban ang Isabela. Saklaw nito ang 18 sa 24 na mga barangay ng Pe–ablanca, lalo na, Callao, San Roque, Cabbo, Nannarian, Malibagbag, Quibal, Agugaddan, Lapi, Nanguilattan, Nabbabalayan, Buyon, Mangga, Minanga, Sisim, Bugatay, Bical, Baliuag at Cabasan. Naglangkob kini sa 18 sa 24 nga mga barangay sa Pe–ablanca, nga mao, Callao, San Roque, Cabbo, Nannarian, Malibagbag, Quibal, Agugaddan, Lapi, Nanguilattan, Nabbabalayan, Buyon, Mangga, Minanga, Sisim, Bugatay, Bical, Baliuag ug Cabasan. Ang parke ay mahusay na kilala para sa maraming mga form ng apog na natagpuan sa loob ng 300 na mga sistema ng yungib, ang pinakapopular kung saan ay ang Callao Cave at ang Sierra Cave. Ang parke bantog tungod sa daghang mga pormula sa apog nga nakit-an sa sulod sa 300 nga mga sistema sa langub, ang labing inila diin ang Callao Cave ug ang Sierra Cave. Ito ay traversed sa pamamagitan ng Pinacanauan River , isang pangunahing sanga ng ilog ng Rio Grande de Cagayan , na supplies malinis na tubig at irigasyon sa mga nakapaligid na komunidad pati na rin ang mga kalapit na lungsod ng Tuguegarao. Kini gitadlasan sa Pinacanauan Suba , usa ka mayor nga mga bulohaton sa pintakasi sa Rio Grande de Cagayan , nga naghatag limpyo nga tubig ug sa irigasyon sa palibot nga mga komunidad ingon man sa duol nga siyudad sa Tuguegarao. Ang parke ay tinitirahan ng tatlong katutubong grupo, na ang Ibanag , Itawes at Aeta . Ang parke gipuy-an sa tulo nga mga lumad nga grupo, nga mao ang Ibanag , Itawes ug Aeta . Kilala rin ito para sa mga arkeolohikal na labi na natuklasan sa loob ng mga kweba nito. Nailhan usab kini tungod sa mga arkeolohikanhong relikya nga nadiskubrehan sa sulod sa mga lungib niini. Ang Callao Cave Eco-Tourism Zone ay isinusulong ng mga lokal bilang 'Caving Adventure Capital of the Philippines' dahil mayroon itong higit sa 300 kuweba kasama ang ina na si Callao Cave. Ang Callao Cave Eco-Tourism Zone gipasiugdahan sa mga lokal isip 'Caving Adventure Capital of the Philippines' tungod kay adunay kapin sa 300 ka mga langub lakip na ang inahan nga si Callao Cave. Isa sa mga proyektong itinatag nila kasama ang mga bisitang dumadalaw ng Cagayan ay ang pagtatatag ng isang sentro ng bisita sa lugar ng kubo. Usa sa mga proyekto nga gitukod nila kauban ang bureau sa mga bisita sa Cagayan mao ang pagtukod og usa ka bisita center sa lugar nga gipuy-an. Tumutulong din ang SMOC sa mga turista sa mga libangan na aktibidad tulad ng caving, spelunking, pag-akyat ng bundok, paglalakad, kayaking, rappelling, paglangoy, pagtingin sa flight ng circadian, at pag-pic. Gitabangan usab sa SMOC ang mga turista sa mga kalihokan sa kalingawan sama sa caving, spelunking, pag-akyat sa bukid, paglakad, kayaking, rappelling, paglangoy, pagtan-aw sa paglupad sa sirkadian, ug pag-piknik. Nag-aalok din ang grupo ng kanilang mga pasilidad para sa turismo kung kinakailangan, tulad ng mga tagagawa ng souvenir ay nagpapakita ng mga item ng souvenir sa site ng kuweba. Nagtanyag usab ang grupo sa ilang mga pasilidad alang sa turismo kung gikinahanglan, sama sa mga tiggama og souvenir nga magpakita mga butang nga souvenir sa site sa kweba. Nagbigay din ang Kagawaran ng Turismo ng isang bangka at isang lumulutang na piknik bahay sa mga residente ng lugar para sa kabuhayan. Naghatag usab ang Department of Tourism og usa ka sakayan ug usa ka naglutaw nga piknik nga balay sa mga residente sa lugar alang sa panginabuhi. Dinagdagan din ng tanggapan ang mga pagsasanay at seminar na isinagawa ng tanggapan ng turismo ng panlalawigan sa mga gabay sa turista, guwardiya, at mga tauhan na namamahala sa zone. Gipadako usab sa opisina ang mga pagbansay ug seminar nga gipangunahan sa opisina sa turismo sa lalawigan sa mga gabay sa turista, guwardiya, ug mga personahe nga nagdumala sa sona. Ang mga kawani ng tanggapan ng turismo ay nag-aayos din ng ilang mga pakikipagtulungan sa iba pang mga organisasyon at ahensya upang muling maitayo ang mga sumisira na pasilidad ng mga Callao Caves cottages para sa mga pagsasanay, seminar, kombensyon, at iba pang mga gamit. Ang mga kawani sa opisina sa turismo naghikay usab sa pipila nga panagtambayayong sa uban pang mga organisasyon ug ahensya aron tukuron ang mga nagkadunot nga pasilidad sa mga Callao Caves cottages alang sa mga pagbansay, seminar, kombensyon, ug uban pang mga gamit. Bilang ng 2013, ang Callao Caves Resort na matatagpuan sa buong Pinacanauan River mula sa mga yungib, ay ang tanging tirahan na magagamit sa Callao Cave Tourism Zone. Hangtud sa tuig 2013, ang Callao Caves Resort nga nahimutang sa tabok sa Pinacanauan River gikan sa mga langob, mao ra ang akomodasyon nga magamit sa Callao Cave Tourism Zone. Ang Callao Cave ay ang pangunahing pang-akit sa Pe–ablanca Protected Landscape at Seascape. Ang Callao Cave mao ang nag-unang atraksyon sa Pe–ablanca Protected Landscape ug Seascape. Ito ang pinaka-naa-access sa lahat ng mga kuweba, ang pasukan nito ay naabot sa pamamagitan ng pag-akyat ng 184 na mga kongkretong hakbang. Kini ang labing dali nga magamit sa tanan nga mga langub, ang pagsulud niini maabut pinaagi sa pagsaka sa 184 nga mga konkretong lakang. Ang sistema ng Callao Cave ay binubuo ng pitong kamara, ang bawat isa ay may likas na mga crevice sa itaas na nagpapahintulot sa mga stream ng ilaw na pumasok sa kuweba, na nagsisilbing pag-iilaw para sa kung hindi man madilim na mga lugar ng lugar. Ang sistema sa Callao Cave gilangkuban sa pito ka mga kamara, ang matag usa adunay natural nga mga crevice sa itaas nga gipasagdan ang mga sapa nga suga nga makasulod sa langob, nga magsilbing pag-iilaw alang sa uban pa nga ngitngit nga mga lugar sa lugar. Noong nakaraan, may naiulat na siyam na mga kuweba sa system, ngunit ang isang lindol noong 1980s ay pinutol ang huling dalawang silid. Kaniadto, adunay gikataho nga siyam nga mga langub sa sistema, apan usa ka linog sa 1980 ang nagputol sa katapusang duha ka mga lawak. Ang iba pang mga pristine at hindi nababagabag na mga kuweba na may mga nabubuo na rock form sa lugar ay kinabibilangan ng Jackpot, Laurente, Odessa-Tumbali, Quibal, Roc, San Carlos, at Sierra Caves, bukod sa iba pa. Ang uban pang mga lungag nga walaÕy kabalaka ug wala mahadlok nga mga porma sa buhing bato sa lugar nga naglakip sa Jackpot, Laurente, Odessa-Tumbali, Quibal, Roc, San Carlos, ug Sierra Caves, uban pa. Ang mga kuweba na ito ay maaaring galugarin gamit ang mga gabay mula sa Sierra Madre Outdoor Club, Adventures and Expedition Philippines Inc., at North Adventurer. Kini nga mga langub mahimoÕg tukuron gamit ang mga giya gikan sa Sierra Madre Outdoor Club, Adventures and Expedition Philippines Inc., ug North Adventurer. Ang pang-araw-araw na circadian flight ng mga paniki mula sa Bat Cave ay nangyayari sa dapit-hapon. Adlaw-adlaw nga paglupad sa circadian nga mga bat gikan sa Bat Cave mahitabo sa hapon. Jackpot Cave sa Sitio Tumallo, Bgy. Ang Quibal din na Pe_ablanca, ay sinasabing pangalawang pinakamalalim na kuweba ng bansa na may lalim na surveyed na humigit-kumulang na 115 m (377 p) at isang survey na haba ng 355 m (1,165 p). Jackpot Cave sa Sityo Tumallo, Bgy. Ang Quibal usab ang Pe_ablanca, giingon nga ikaduha nga labing lawom nga langub sa nasud nga adunay giladmon nga gibana-bana nga mga 115 m (377 p) ug gisusi nga gitas-on nga 355 m (1,165 p). Mayroon itong daanan sa paglalakad, paikot-ikot na mga sapa at iba't ibang laki ng mga pool, multi-deep shaft, at bumaba para sa maraming mga gawa ng lubid. Kini adunay agianan sa paglakaw, pagsulud sa sapa ug lain-laing kadako nga pool, daghang giladmon, ug gihulog alang sa daghang mga galamiton sa lubid. Ang Odessa-Tumbali Cave System, na tinawag ding Abbenditan Cave ng mga lokal na residente, ay isa sa pinakamahabang sistema ng kuweba sa Pilipinas. Ang Odessa-Tumbali Cave System, nga gitawag usab nga Abbenditan Cave sa mga lokal nga residente, usa sa labing dugay nga sistema sa langub sa Pilipinas. Ang tinatayang haba nito ay humigit-kumulang na 12.6 hanggang 15 km (7.8 hanggang 9.3 mi) na may lamang tungkol sa 7.65 km (4.75 mi) na lubusang ginalugad. Ang gibanabana nga gitas-on gibana-bana nga 12.6 hangtod 15 km (7.8 hangtod 9.3 mi) nga adunay mga 7.65 km (4.75 mi) nga bug-os nga gisuhid. Ang kuweba ay may limang magkakaibang mga pasukan at ito ay minarkahan ng mga spelunker na mahirap para sa makitid at mga pagbaha sa baha. Ang langub adunay lima ka lainlaing mga entrada ug gipili sa mga spelunker nga lisud alang sa hiktin ug dali nga agianan sa baha. Ang kuweba ay may iba't ibang mga formations, passageways, lawa, at mga kanal na nagbibigay para sa mahusay na wet sport spelunking at mahusay na mga pagkakataon para sa photography photography. Ang langub adunay lainlaing mga porma, agianan, mga lanaw, ug mga kanal nga naghatag alang sa labing maayo nga basa nga sport spelunking ug daghang mga oportunidad alang sa litrato sa langub. Ang kuweba ay tahanan din ng iba't ibang wildlife. Ang gua usab puy-anan sa lainlaing mga hayop. Maaari itong tuklasin gamit ang mga gabay mula sa Sierra Madre Outdoor Club (SMOC). Mahimo kini nga tukuron gamit ang mga giya gikan sa Sierra Madre Outdoor Club (SMOC). Ang yungib ay matatagpuan sa Sitio Abbenditan sa Barangay Quibal din sa Pe–ablanca. Ang langob nahimutang sa Sityo Abbenditan sa Barangay Quibal usab sa Pe–ablanca. Upang makapunta sa Odessa-Tumbali ay may kasamang paglalakad nang mga 7 km (4.3 mi) mula sa Callao upang makapunta sa pasukan pagkatapos ay mag-rappelling ng mga 30 m (98 p) sa isang sinkhole . Ang pag-adto sa Odessa-Tumbali nagalakip sa pag-adto sa mga 7 km (4.3 mi) gikan sa Callao aron makaabut sa agianan unya gibuangan ang mga 30 m (98 p) sa usa ka sinkhole . Ang San Carlos Cave ay isa sa pinakamahirap na mga kuweba sa bansa upang lupigin dahil ang mga spelunker ay nangangailangan ng maraming pag-crawl ng kuweba. Ang San Carlos Cave usa sa labing makit-an nga mga langub sa nasud aron sakupon tungod kay ang mga spelunker nanginahanglan daghang pag-crawl sa langub. Ang isang silid na tinatawag na Ice Cream Parlor ay naglalaman ng kumpol ng mga puting stalagmit na kahawig ng scooped ice cream. Ang usa ka kamara nga gitawag Ice Cream Parlor naglangkob sa mga pungpong sa mga puti nga stalagmit nga susama sa scooped ice cream. Ang silid ni Juan Bautista ay may sumpa kung saan dapat huminga ang isang malalim at lumangoy sa kabilang bahagi ng silid, iwasan ang matulis at magaspang na mga bato na maaaring mag-alisan ng damit at balat. Ang silid ni Juan Bautista adunay sumpay diin ang usa kinahanglan nga moginhawa ug molangoy sa pikas nga bahin sa kamara, paglikay sa hait ug bagis nga mga bato nga mahimoÕg makagisi sa panit ug panapton nga panapton. Ang San Carlos ay nangangailangan ng maraming paglangoy dahil higit sa kalahati ng kuweba ay natatakpan ng isang malamig na tumatakbo na ilog sa ilalim ng lupa. Gikinahanglan ang San Carlos og daghang paglangoy tungod kay sobra sa katunga sa langub ang gitabunan sa usa ka bugnaw nga sapa sa ilawom sa dagat. Ang Sierra Cave ay may dalawang pasukan - ang isa para sa mga turista at isa pa para sa mga nakaranas ng cavers. Ang Sierra Cave adunay duha ka mga entrada - ang usa alang sa mga turista ug ang lain alang sa mga eksperyensiyadong pagsakay. Ang pinakamalaking hamon ay ang pag-crawl sa isang napakababang at makitid na pagbubukas na tinatawag na Celica's Passage . Ang pinakadako nga hagit mao ang pag-agi sa usa ka kaayo ug pig-ot nga pag-abli nga gitawag og Celica's Passage . Kahit na ang mga cavers ay gagantimpalaan ng mga form sa loob na kasama ang mga flowstones , haligi, at draperies. Bisan ang gigantihan sa mga pormula sa sulod nga naglakip sa mga flowstones , haligi, ug mga draper. Ang parke ng Pe–ablanca ay may kabuuang 34,380.9 ektarya (84,957 ektarya) ng matandang kagubatan ng pagtubo, 14,890.4 ektarya (36,795 ektarya) ng pangalawang kagubatan at 6,122.9 ektarya (15,130 ektarya) ng kagubatan ng mossy. Ang parke sa Pe–ablanca adunay total nga 34,380.9 ektaryas (84,957 ektarya) nga karaang lasang sa pagtubo, 14,890.4 ektarya (36,795 ektarya) sa segundaryong kagubatan ug 6,122.9 ektaryas (15,130 ektarya) sa kagubatan sa mossy. Sinusuportahan nito ang iba't ibang mga wildlife, kabilang ang endangered Philippine Eagle . Gisuportahan niini ang lainlaing mga ihalas nga hayop, lakip na ang nameligro nga Philippine Eagle . Sa kahabaan ng baybayin ng Pasipiko ng parke ay maraming mga bloke ng hindi nababagabag na mga bakawan at mayaman na coral reef system. Ang ubay sa baybayon sa Pasipiko nga parke ubay-ubay nga mga bloke sa walaÕy kabalaka nga mga bakawan ug mayaman nga sistema sa coral reef. Kabilang sa hindi ibon na populasyon ang Philippine deer , buwaya ng Pilipinas , pusa ng Malay civet , Sierra Madre shrew-mouse, Luzon pygmy fruit bat , at Northern Luzon cloud rat . Ang dili langgam nga populasyon naglakip sa usa ka Pilipinong usa , buaya sa Pilipinas , pusa sa Malay nga civet , Sierra Madre shrew-mouse, Luzon pygmy fruit bat , ug Northern Luzon cloud rat . Ang pabalat ng kagubatan ng parke ay binubuo ng mga puno ng Dipterocarp tulad ng narra , molave , agosip , ipil-ipil , balete , tindalo at anabiong . Ang tabon sa kalasangan sa parke gilangkoban sa mga punoan nga Dipterocarp sama sa narra , molave , agosip , ipil-ipil , balete , tindalo ug anabiong . Kasama sa mga aktibidad sa loob ng parke ang paglalakad, spelunking, pangingisda, paglangoy, at iba pang mga aktibidad sa tubig. Ang mga kalihokan sa sulod sa parke naglakip sa pag-hiking, spelunking, pagpangisda, paglangoy, ug uban pang mga kalihokan sa tubig. Malapit sa pasukan sa Callao Cave ay ang Callao Park at Resort, na binuo at pinanatili ng Pamahalaang Panlalawigan ng Cagayan, na mayroong ilang mga kubo, isang dalawang palapag na hotel, isang multi-purpose pavilion, pagtingin sa kubyerta ng kubyerta at mga piknik. Duol sa ganghaan sa Callao Cave mao ang Callao Park and Resort, nga gipatubo ug gipadayon sa Cagayan Provincial Government, nga adunay daghang mga kubo, usa ka andana nga hotel, usa ka multi-purpose pavilion, pagtan-aw sa mga lamesa sa kubyerta ug mga piknik. Ang Pinacanauan River bisects ang protektadong lugar at ang mga form na apog. Ang Suba sa Pinacanauan bisect nga mapanalipdan nga lugar ug mga pormag limestone. Ang batayan ng Callao Cave ay matatagpuan sa tabi ng ilog ng ilog. Ang sukaranan sa Callao Cave nahimutang sa daplin sa sapa sa sapa. Ang malinis na ilog ay kaaya-aya para sa rafting ng ilog, bangka, kayaking, pangingisda, at paglangoy habang ang malapit na bundok ay perpekto para sa paglalakad at pag-bundok. Ang sulud nga suba usa ka hinungdanon alang sa rafting, boating, kayaking, pangisda, ug paglangoy samtang ang kana nga mga bukid hingpit alang sa paglalakaw ug pag-mountaineering. Para sa taong piskal 2012, ang Department of Public Works and Highways (DWPH) at ang Department of Tourism (DOT) ay inilalaan ng 100-milyon ng pamahalaan ng Pilipinas para sa pagpapabuti ng Pe–ablanca-Callao Cave Road, ang tanging daan patungo sa mga kuweba . Alang sa fiscal year 2012, ang Department of Public Works and Highways (DWPH) ug Department of Tourism (DOT) ang gigahin 100-milyon sa gobyerno sa Pilipinas alang sa pagpaayo sa Pe–ablanca-Callao Cave Road, ang bugtong dalan sa mga langub . Ang saklaw ng magkasanib na proyekto ay nagsasangkot ng pagpapalawak ng 8 km (5.0 mi) kasama na ang asphalting. Ang sakup sa hiniusa nga proyekto naglangkub sa pagpalapad sa 8 km (5.0 mi) lakip na ang aspalto. Ang proyekto ay isa sa dalawang proyekto sa kalsada na naaprubahan upang mapalakas ang industriya ng turismo sa Cagayan Valley Region o Rehiyon II. Ang proyekto usa sa duha nga mga proyekto sa dalan nga naaprubahan aron mapalambo ang industriya sa turismo sa Cagayan Valley Region o Rehiyon II. Inatasan ang DPWH at DOT na paunlarin at mapahusay ang mga network ng kalsada na hahantong sa mga site ng turismo ayon sa Republic Act No. 9593 o Tourism Act of 1999. Gimandoan ang DPWH ug DOT nga palambuon ug mapaayo ang mga network sa kalsada nga nangadto sa mga site sa turismo subay sa Republic Act No. 9593 o Tourism Act of 1999. Ang pag-unlad ng network ng kalsada na humahantong sa mga turistang turista ay mapabilis ang mga aktibidad sa pag-unlad sa lalawigan at kalapit. mga lugar. Ang pag-uswag sa network sa kalsada nga nanguna sa mga turista nga lugar mahimong mapadali ang mga kalihokan sa kalamboan sa lalawigan ug kasikbit. mga lugar. Pujada Bay , paminsan-minsan (karaniwan kasaysayan) na tinatawag na Pujaga Bay , ay isang bay sa Pacific baybayin ng dakong timog ng Pilipinas isla ng Mindanao . Ang Bayng Pujada , usahay (sagad makasaysayan) nga gitawag nga Pujaga Bay , usa ka bay sa baybayon sa Pasipiko sa habagatang Pilipinas nga isla sa Mindanao . Ito ay isang bisig ng Dagat ng Pilipinas sa lalawigan ng Davao Oriental na nabuo ng Peninsula ng Guanguan na naghihiwalay sa ito mula sa Mayo Bay sa silangan at sa Peninsula ng Pujada na naghihiwalay nito mula sa Golpo ng Davao sa kanluran. Kini usa ka bukton sa Philippine Sea sa lalawigan sa Davao Oriental nga naumol sa Guanguan Peninsula nga nagbulag kini sa Mayo Bay sa silangan ug sa Pujada Peninsula nga nagbulag niini gikan sa Davao Gulf sa kasadpan. Ang hangganan ng Pujada Bay ay Mati, ang kabisera at pinakamalaking lungsod ng lalawigan, kasama ang port at city proper na matatagpuan sa pinuno nito. Pujada Bay utlanan sa Mati, ang kapital ug kinadak-ang lungsod sa probinsya, nga adunay pantalan ug lungsod nga nahimutang sa ulohan niini. Ipinasok ito sa pagitan ng Lamigan Point sa silangan at Tumago Point sa kanluran, na may Pujada Island na naghahati sa pagpasok nito sa dalawang mga channel. Nakasulod kini taliwala sa Lamigan Point sa silangan ug Tumago Point sa kasadpan, nga ang Pujada Island nagbahin sa pagsulod niini sa duha ka mga kanal. Mayroong tatlong iba pang mga isla sa bay, lalo na ang mga isla ng Uanivan, Oak at Ivy. Adunay tulo pa nga mga isla sa bay, nga mao ang Uanivan, Oak ug Ivy nga mga isla. Ang bay ay ipinahayag na isang lugar na protektado ng dagat na kilala bilang Pujada Bay Protected Landscape at Seascape. Ang luuk nga gipahayag usa ka lugar nga protektado sa dagat nga nailhan nga Pujada Bay Protected Landscape ug Seascape. Saklaw nito ang 21,200 ektarya (52,000 ektarya) na nagpoprotekta sa bay at sa baybaying lugar kabilang ang apat na isla nito. Naglangkob kini sa 21,200 ka ektarya (52,000 ektarya) nga nanalipod sa bay ug sa baybayon niini lakip ang upat niini nga mga isla. Idineklara ito sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 431 noong 31 Hulyo 1994 ni Pangulong Fidel Ramos . Gipahayag kini pinaagi sa Proklamasyon No. 431 kaniadtong 31 Hulyo 1994 ni Presidente Fidel Ramos . Kilala ang Pujada Bay dahil sa mayaman nitong coral reef system at white-sand beach. Kilala ang Pujada Bay tungod sa kadato sa coral reef system ug puti nga balas nga baybayon. Mayroon itong maliit na pasilyo sa hilagang-kanluran nito na tinatawag na Balete Bay. Adunay kini gamay nga inlet sa amihanan-kasadpang bahin niini nga gitawag Balete Bay. Maraming mga ilog at ilog ang dumadaloy sa bay, kabilang ang Catmonan Creek, Dawan Creek, Dilaon Creek, Mati River, Matiao Creek at Guanguan Creek. Daghang mga sapa ug sapa ang nagaagay sa baybayon, lakip ang Catmonan Creek, Dawan Creek, Dilaon Creek, Mati River, Matiao Creek ug Guanguan Creek. Ang landmass na hangganan ng bay sa hilaga at kanluran ay nailalarawan bilang maburol at bulubundukin, na may mga patag na lugar sa Peninsula ng Guanguan na nagiging magaspang at mabundok patungo sa timog na tip nito sa Lamigan Point. Ang landmass nga may utlanan sa baybayon sa amihanan ug kasadpan gihulagway ingon bukol ug bukiron, nga ang mga patag nga mga lugar sa Guanguan Peninsula nahimong kasarangan ug bukiran sa habagatang tumoy niini sa Lamigan Point. Ang Pujada Island na malapit sa pasukan ng bay ay sakop ng mga bushes at mga puno at may isang maliit na parola na matatagpuan sa timog-silangan. Ang Pujada Island nga duol sa agianan sa baybutan natabunan sa mga bushes ug mga kahoy ug adunay usa ka gamay nga parola nga nahimutang sa habagatan-sidlakang tumoy niini. Ang dalawang mabuhangin na islet na napapaligiran ng pagpapatayo ng mga bahura ay namamalagi ng 0.75 milya (1.21 km) at 1 milya (1.6 km) sa timog-silangan ng isla, lalo na ang Island Island at Ivy Island. Duha ka sandy islet nga gilibutan sa pagpauga nga mga baho nahimutang 0.75 mil (1.21 km) ug 1 milya (1.6 km) sa habagatang silangan sa isla, nga mao ang Island Island ug Ivy Island. Sa silangan na bahagi ng bay na konektado sa Guanguan Peninsula sa pamamagitan ng isang mabatong burol na may kailaliman na 9.2 metro (30 piye) ay ang Uanivan Island. Sa sidlakang bahin sa baybayon nga konektado sa Guanguan Peninsula pinaagi sa usa ka bato nga pangpang nga adunay giladmon nga 9.2 metros (30 p) ang Uanivan Island. Ang bay ay tahanan ng 25 genera ng matigas at malambot na corals, ang pinaka-sagana na kabilang sa genus Montipora , Acropora at Porites . Ang bay nga pinuy-anan sa 25 nga genera sa gahi ug humok nga mga korales, nga labi ka kadagaya nga sakop sa henero nga Montipora , Acropora ug Porites . Naglalaman din ito ng humigit-kumulang 850 hectares (2,100 ektarya) ng mga bakawan na halos pangalawang pag-unlad at mga plantasyon ng bakawan na ipinamamahagi sa baybayin nito. Naglangkob usab kini og mga 850 ka ektarya (2,100 ektarya) nga bakawan nga kasagaran nga sekundaryong pagtubo ug mga plantasyon sa bakawan nga gipang-apod sa mga baybayon niini. Kilala rin ito na harbor ang siyam sa labing-anim na species ng mga damo ng dagat na matatagpuan sa Pilipinas. Nailhan usab kini nga nag-abang sa siyam sa napulo ug unom nga mga matang sa mga sagbot sa dagat nga nakit-an sa Pilipinas. Ang Silinog , na kilala sa tawag na Silino ( Cebuano : Silinog ) at tinawag din na Selinog , ay isang isla na barangay sa Dapitan , Zamboanga del Norte , Pilipinas . Ang Silinog , sa kasaysayan nga gitawag Silino ( Cebuano : Silinog ) ug ginganlag Selinog , usa ka isla nga barangay sa Dapitan , Zamboanga del Norte , Pilipinas . Ito ay coterminous sa Silino Island at matatagpuan 12.9 kilometro (8.0 mi) sa Tagolo Point, ang hilagang pasukan sa Dapitan Bay, at mga 15 kilometro (9.3 mi) sa silangan ng isla ng Aliguay sa Dagat ng Bohol . Kini labut sa isla sa Silino ug nahimutang 12.9 kilometros (8.0 mi) sa Tagolo Point, ang amihanang agianan nga agianan padulong sa Dapitan Bay, ug mga 15 kilometros (9.3 mi) sidlakan sa isla sa Aliguay sa Dagat Bohol . Ang isla ay isang patag na coralline isla na may isang lupang lupain na 78 hectares (190 ektarya). Ang isla usa ka isla nga coralline nga isla nga adunay yuta nga yuta nga 78 ektarya (190 ektaryas). Napapaligiran ito ng 70 hectares (170 ektarya) ng mga coral reef at sandy na lugar. Kini gilibot sa 70 ka ektarya (170 ektaryas) nga mga coral reef ug sandy nga mga lugar. Ayon sa senso noong 2010, ang pamayanan ng isla ay may populasyon na 712 na naninirahan. Sumala sa census sa 2010, ang komunidad sa isla adunay populasyon nga 712 ka molupyo. Karamihan sa mga naninirahan sa isla ay nakasalalay sa pangingisda para sa subsistence at kabuhayan. Ang kadaghanan sa mga molupyo sa isla nagsalig sa pagpangisda alang sa subsistence ug panginabuhi. Kamakailan lamang, ang paggawa ng asin, paghuhugas ng basket at turismo sa dagat ay ipinakilala din bilang alternatibong sustainable na pangkabuhayan. Karong bag-o, ang paghimo sa asin, paghugas sa basket ug turismo sa dagat gipakilala usab isip alternatibong malungtaron nga panginabuhi-an. Bilang isang barangay, ang isla ay may isang klinika sa kalusugan, elementarya at barangay hall. Ingon usa ka barangay, ang isla adunay usa ka klinika sa panglawas, elementarya ug barangay hall. Sa pamamagitan ng mga puting baybayin ng buhangin nito at mayaman na mga mapagkukunan ng tubig-tubig, idineklara ng Silinog na isang reserba ng dagat ng lokal na pamahalaan ng Dapitan. Uban sa puti nga balas nga balas niini ug daghang dato sa tubig sa tubig, si Silinog gideklara nga marine reserve sa lokal nga gobyerno sa Dapitan. Noong Abril 2000, itinatag ng gobyerno ng Pilipinas sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 276 ang 1,294 ektarya (3,200-acre) na Protektadong Landscape at Seascape ng Selinog Island na sumasakop sa buong isla at nakapaligid na mga bahura upang mas mahusay na pamahalaan ang mga mapagkukunan nito. Niadtong Abril 2000, ang gobyerno sa Pilipinas pinaagi sa Proklamasyon Blg 276 nagtukod sa 1,294 hektaryas (3,200-acre) Selinog Island Protected Landscape and Seascape nga nagsakup sa tibuuk nga isla ug kasikbit nga mga reef aron mas maayo nga modumala sa mga kapanguhaan. Ang Siargao ay isang isla na may pilak na patak na luha sa Dagat ng Pilipinas na matatagpuan 196 kilometro sa timog-silangan ng Tacloban sa lalawigan ng Surigao del Norte . Ang Siargao usa ka isla nga gipaubos og luha sa Dagat sa Pilipinas nga nahimutang 196 kilometros silangan-silangan sa Tacloban sa lalawigan sa Surigao del Norte . Ito ay may isang lugar ng lupa na tinatayang 437 square kilometers (169 sq mi). Adunay kini usa ka dapit sa yuta nga duolan sa 437 kilometro kwadrado (169 sq mi). Ang silangan kung saan ang gayong baybayin ng Art Skyes ay medyo tuwid na may isang malalim na pasok , Port Pilar. Ang sidlakan diin ang ingon nga baybayon sa Art Skyes medyo diretso sa usa ka lawom nga pagsulod sa Port Pilar. Ang baybayin ay minarkahan ng sunud-sunod na mga reef , maliliit na puntos at puti, mabuhangin na baybayin . Ang baybayon gimarkahan sa sunud-sunod nga mga reef , gagmay nga mga puntos ug puti, balas nga baybayon . Ang mga kalapit na isla at islet ay may magkatulad na mga landform. Ang mga silingang isla ug islet adunay parehas nga mga landform. Ang isla ay binubuo ng mga munisipalidad ng Burgos , Dapa , Del Carmen , General Luna , San Benito , Pilar , San Isidro , Santa Monica at Socorro . Ang isla gilangkuban sa munisipyo sa Burgos , Dapa , Del Carmen , General Luna , San Benito , Pilar , San Isidro , Santa Monica ug Socorro . Ang pangalan originates mula sa Visayan siargaw o saliargaw ( Premna odorata ), isang mangrove species na lumalaki sa isla. Ang ngalan naggikan sa Visayan siargaw o saliargaw ( Premna odorata ), usa ka klase sa bakawan nga nagtubo sa mga isla. Ang unang naitala na paningin ng mga taga-Europa ng Siargao Island ay sa pamamagitan ng Spanish navigator na si Bernardo de la Torre na nakasakay sa carrack na San Juan de Letran noong 1543, nang tangkang bumalik mula sa Sarangani patungong New Spain . Ang una nga natala nga pagtan-aw sa mga taga-Europe sa Siargao Island mao ang taga-Spanish nga navigator nga si Bernardo de la Torre sakay sa carrack San Juan de Letran kaniadtong 1543, sa pagsulay sa pagbalik gikan sa Sarangani sa New Spain . Naglalaman ang Siargao Island ng isa sa pinakamalaking reserbang kagubatan ng bakawan sa Mindanao , na sumasakop sa isang lugar na 4,871 ektarya sa Del Carmen . Ang Siargao Island naglangkob sa usa sa pinakadako nga reserba nga bakawan sa lasang sa Mindanao , nga adunay sulud nga 4,871 ka ektarya sa Del Carmen . Ang mga mahahabang kahabaan ng mga basang lupa ay nagpapahiwatig ng isang potensyal para sa pagpapalaganap ng komersyal na seaweed . Ang mga taas nga lapad sa basa nga yuta nagpaila sa usa ka potensyal sa paglansad sa komersyal nga seaweed . Ang malawak na kagubatan ng bakawan ng kanlurang baybayin sa lugar ng Del Carmen ay tahanan ng buwaya ng salt salt ng Indo-Pacific (Crocodylus porosus). Ang lapad nga kalasangan sa kabaybayonan sa kasadpang baybayon sa lugar nga Del Carmen mao ang pinuy-anan sa buaya nga tubig sa asin sa Indo-Pacific (Crocodylus porosus). Isang malaking ispesimen na sumusukat ng 14 talampakan, 9 pulgada (4.5 metro) ang natagpuang patay noong 2016 Usa ka dako nga ispesimen nga adunay sukod nga 14 ka tiil, 9 pulgada (4.5 metros) ang nakit-ang patay sa 2016 Ang Siargao Island ay lubos na naiimpluwensyahan ng mga hangin at alon na lumalabas mula sa Karagatang Pasipiko , pinatindi ng kasalukuyang kasalukuyang tumatakbo patungong kanluran sa pamamagitan ng Siargao Strait. Ang Siargao Island naimpluwensyahan sa mga hangin ug mga alon nga walaÕy hunong gikan sa Dagat Pasipiko , gipakusog sa Mindanao nga karon nagdagan padulong sa kasadpan pinaagi sa Siargao Strait. Ang pagtaas ng tubig ng Siargao ay diurnal na may mga curve ng tidal na karaniwang naroroon, lalo na sa silangang baybayin ng isla. Ang lakang sa Siargao divertal nga adunay mga curve sa tidal nga kasagaran karon, labi na sa silangang baybayon sa isla. Sa baybayin, ang isang klasikong tropikal na isla ay namamalagi sa loob ng nakapaligid na coral reef na may dose-dosenang mga palad ng niyog na nakadamit sa gitnang bilog ng isla. Sa baybayon, usa ka klasiko nga isla sa tropiko ang nanalipod sa sulod sa koral nga mga bato nga adunay daghang mga palad nga lubi nga nagsul-ob sa sentro nga lingin sa isla. Malayo sa kanan, na rin sa loob ng napakalaking bahura ng baybayin, ay namamalagi ang isang nagniningning na puting buhangin na bar , (Pansukian, o Naked isla) mga 200 metro ang haba. Anaa sa tuo, nga naa sa sulud sa dako nga baybayon sa baybayon, nahimutang ang usa ka naggilak nga puti nga bar sa balas , (Pansukian, o Naked nga isla) mga 200 metros ang gitas-on. Ang mga isla na nakaharap sa Pasipiko ay matatagpuan sa gilid ng Philippine Trench , at ang labis na malalim na dalampasigan na tubig na tinitiyak na ang mga karagatan ng karagatan ay walang undiluted na kapangyarihan kapag nakatagpo sila ng maraming mga coral at rock reef. Ang mga isla nga nag-atubang sa Pasipiko nakit-an sa daplin sa Philippine Trench , ug ang lawom nga lawom nga baybayon nga nagpasalig nga ang kadagatan sa kadagatan walaÕy mahugawan nga kusog sa ilang pagsugpo sa daghang mga kagaangan ug bato. Ang Siargao ay may mahusay na mga kondisyon sa pag- surf , lalo na sa timog-kanluran na "timog" na tag-ulan mula Agosto hanggang Nobyembre, kapag ang umiiral na hangin ay nasa baybayin. Ang Siargao adunay maayo kaayo nga mga kahimtang sa pag-surf , labi na sa panahon sa habagatan-kasadpan nga monsoon nga "kidulat" gikan sa Agosto hangtod Nobyembre, kung ang kusog nga hangin sa gawas sa baybayon. Mayroong maliit na isla na nakapaligid sa Siargao, lalo na Guyam Island , Pansukian o Naked Island, at Dako Island. Adunay gagmay nga mga isla nga naglibot sa Siargao, nga mao ang Guyam Island , Pansukian o Naked Island, ug Dako Island. Ang mga ito ay karaniwang kasama sa mga paglalakbay sa isla na mga tanyag na aktibidad na inaalok sa mga turista na bumibisita sa isla. Kasagaran kini nga gilakip sa mga pagbiyahe sa isla nga bantog nga mga kalihokan nga gitanyag sa mga turista nga nagbisita sa isla. Noong nakaraan, ang isla ay maaaring maabot sa pamamagitan ng isang direktang domestic flight mula Manila hanggang Surigao City at pagkatapos ay sa pamamagitan ng isang lantsa sa mga bayan ng baybayin ng Dapa o Del Carmen. Kaniadto, ang isla mahimong maabut pinaagi sa usa ka direktang paglupad sa domestic gikan sa Manila hangtod sa Surigao City ug dayon pinaagi sa usa ka lantsa sa mga lungsod sa baybayon sa Dapa o Del Carmen. Ngayon, ang Cebu Pacific ay may mga flight mula sa Cebu-Siargao, vice-versa pati na rin isang direktang ruta ng Manila-Siargao (huminto ito saglit sa Cebu at ang mga pasahero pagkatapos ay lumipat sa isang mas maliit na sasakyang panghimpapawid). Karon, ang Pacific Pacific adunay mga flight gikan sa Cebu-Siargao, vice-versa ingon usab usa ka direkta nga ruta sa Manila-Siargao (mohunong kini sa hinayhinay sa Sugbo ug ang mga pasahero unya moliso sa usa ka gamay nga eroplano). Noong Marso 2017, ang parehong Cebu Pacific at SkyJet Airlines ay nagsimula ng mga direktang flight sa Sayak Airport (SOS) Siargao isla mula sa Manila Airport (MNL), ang unang direktang flight sa isla mula sa kabisera. Niadtong Marso 2017, ang Cebu Pacific ug SkyJet Airlines nagsugod mga direktang biyahe sa Sayak Airport (SOS) Siargao nga isla gikan sa Manila Airport (MNL), ang una nga direktang paglipad sa isla gikan sa kaulohan. Bukod dito, ang Philippine Airlines ay nag-aalok ng mga direktang flight mula sa Clark International Airport patungo sa Sayak Airport mula noong Hulyo 1, 2018. Dugang pa, ang Philippine Airlines nagtanyag direkta nga mga biyahe gikan sa Clark International Airport hangtod sa Sayak Airport sugod Hulyo 1, 2018. May mga plano na palawigin ang landas ng Sayak Airport sa Siargao, upang matugunan ang hinihingi ng lumalagong turista na bibisitahin ang paraiso sa isla na ito. Adunay mga plano nga palapdan ang agianan sa Sayak Airport sa Siargao, aron matubag ang mga gipangayo sa nagtubo nga mga turista nga mobisita sa paraiso sa isla. Ang isa sa mga kilalang surfing spot sa Siargao at Pilipinas , na may reputasyon para sa makapal, guwang na tubo ay "Cloud 9". Ang usa sa mga bantog nga lugar sa pag-surf sa Siargao ug Pilipinas , nga adunay reputasyon alang sa mabaga, guwang nga mga tubo mao ang "Cloud 9". Ang right-breaking reef wave na ito ay ang site ng taunang Siargao Cup, isang domestic at international surfing competition na na-sponsor ng pamahalaang panlalawigan ng Surigao del Norte . Ang kini nga tama nga pagbuto nga reef wave mao ang lugar sa tinuig nga Siargao Cup, usa ka domestic ug international surfing competition nga gipaluyohan sa kagamhanang probinsyal sa Surigao del Norte . Ang alon ay natuklasan ng mga naglalakbay na surfers sa huling bahagi ng 1980s. Ang balud nadiskobrehan sa mga nagbiyahe nga surfers sa ulahing bahin sa 1980s. Pinangalanan ito ng Amerikanong litratista na si John Seaton Callahan pagkatapos ng isang bar ng tsokolate ng parehong pangalan at itinampok sa magasin na Surfer na nakabase sa Estados Unidos noong Marso 1993. Gipangalanan kini sa American photographer nga si John Seaton Callahan pagkahuman usa ka bar sa tsokolate nga parehas nga ngalan ug gipakita sa magasin nga Surfer nga nakabase sa Estados Unidos kaniadtong Marso 1993. Ang pag-surf na paglalakbay sa Isla ng Siargao ay pinangalanan ni Surfer bilang isa sa "Sampung Pinakamahusay na Surf Mga Biyahe ng Lahat ng Oras "noong 1995. Kini nga pagbiyahe sa pag-surf sa Siargao Island ginganlag Surfer ingon usa sa "Napulo ka Labing Maayo nga Surf Mga biyahe sa Tanan nga Panahon "kaniadtong 1995. Ang Cloud 9 ay mayroon ding reputasyon para sa pagiging medyo murang patutunguhan para sa mga surfers na maraming tirahan, restawran at bar upang pumili. Ang Cloud 9 adunay reputasyon usab nga usa ka medyo barato nga padulngan alang sa mga surfers nga adunay daghang mga kapuy-an, restawran ug bar nga mapili. Mayroong maraming iba pang mga kalidad na alon sa Siargao at mga kalapit na isla, ngunit ang Cloud 9 ay nakatanggap ng mas maraming publisidad kaysa sa iba pang mga lugar sa pag-surf sa Pilipinas. Adunay daghang uban pang mga kalidad nga balud sa Siargao ug sa kasikbit nga mga isla, apan ang Cloud 9 nakadawat mas daghang publisidad kaysa sa bisan unsang ubang lugar sa pag-surf sa Pilipinas. Habang ito ay hindi lamang ang alon sa mga lugar ng Tuason Point at Pangkalahatang Luna na madaling ma-access sa pamamagitan ng mahabang pier mula sa baybayin at nang hindi nangangailangan ng isang bangka, madali itong pinakapopular, na humahantong sa overcrowding at ang palayaw ng "Crowd 9" sa mga surfers. Samtang dili kini ang bug-os nga balud sa mga lugar sa Tuason Point ug General Luna nga dali ma-access pinaagi sa taas nga pier gikan sa baybayon ug kung wala ang panginahanglan sa usa ka bangka, kini labi ka labing ka sikat, nga nagdala sa sobrang pagdagan ug ang nickname sa "Crowd 9" taliwala sa mga surfers. Ang masayang mga pasilidad sa dayuhan at lokal na pag-aari at panturista ay nakinabang mula sa magazine publisidad at pag-agos ng mga bisita na iginuhit ng taunang kumpetisyon ng Siargao Cup noong Setyembre at ang lugar ng General Luna ay kasalukuyang may halos 100 mga pagpipilian sa tirahan para sa mga bisita. Ang madaginuton nga pasilidad sa mga langyaw ug lokal nga lugar ug mga turista nga mga pasilidad gikan sa magazine publisidad ug ang pagdagsa sa mga bisita nga nakuha sa tinuig nga kompetisyon sa Siargao Cup kaniadtong Septyembre ug ang lugar sa General Luna karon adunay hapit 100 nga kapilian sa accommodation alang sa mga bisita. Ang isang maikling pagsakay sa motorsiklo sa labas ng bayan ay nagbubunga ng higit pang mga panuluyan, restawran at bar. Ang usa ka mubo nga pagsakay sa motorsiklo sa gawas sa lungsod naghatag og daghang mga puy-anan, restawran ug bar. Ang Siargao, lalo na ang munisipalidad ng General Luna at ang lugar ng Tuason Point, ay kilala bilang "The Surfing Capital of the Philippines" na may isang reputasyon sa mga surfers sa loob ng Pilipinas at ng pandaigdigang eksena. Ang Siargao, labi na ang munisipalidad sa General Luna ug lugar sa Tuason Point, naila nga "The Surfing Capital of the Philippines" nga adunay reputasyon sa mga nag-surf sa sulod sa Pilipinas ug sa eksena sa Internasyonal. Ang isla ng Siargao ay isang pagtago para sa mga nahatulang manggagamot sa droga ng Amerika at negosyante ng surfing na si Mike Boyum, na dumating sa isla noong huling bahagi ng Disyembre 1988 at namatay sa Siargao mula sa isang 44-araw na "espirituwal na paglilinis ng mabilis" noong Abril 1989. Ang isla sa Siargao usa ka tagoanan alang sa nahukman nga Amerikano nga smuggler sa droga ug negosyante sa surfing nga si Mike Boyum, nga miabot sa isla kaniadtong ulahing bahin sa Disyembre 1988 ug namatay sa Siargao gikan sa usa ka 44 ka adlaw nga "espirituhanong paghinlo nga tulin" sa Abril 1989. Sumulat din si Eddie Florano ng isang awiting tinawag na "Surfin 'sa Siargao" mula sa 2006 Ukulele World: Acoustic & Power Ukulele compilation album. Si Eddie Florano nagsulat usab usa ka kanta nga gitawag og "Surfin 'sa Siargao" gikan sa 2006 Ukulele World: Acoustic & Power Ukulele compilation album. Ang frontman ng Red Hot Chili Peppers na si Anthony Kiedis ay binigyan din ng inspirasyon na magsulat ng isang kanta pagkatapos ng kanyang pagbisita sa 2014 sa isla. Ang frontman nga Red Hot Chili Peppers nga si Anthony Kiedis dinasig sa pagsulat sa usa ka kanta pagkahuman sa iyang pagbisita sa 2014 sa isla. Noong Marso 2018, ang mamamahayag na si Karen Davila , angkla ng late-night newscast na Bandila , ay nagsasalaysay sa social media sa kanyang karanasan na "traumatic" ng kanyang pamilya sa isla. Niadtong Marso 2018, ang tigbalita nga si Karen Davila , angkla sa late-night newscast nga Bandila , nag-asoy sa social media sa kasinatian sa iyang pamilya nga "traumatic" sa isla. Ang buong dibdib ng kanyang anak na lalaki ay pumutok mula sa mga abrasions mula sa paghagupit ng mga bato sa mababaw na tubig habang ang kanilang pag-surf sa "trainer" "biglang nawala" pagkatapos na parang tinutulungan ang pamilya. Ang tibuuk nga dughan sa anak nga lalaki sa iyang anak nga lalaki gikan sa pagsakit gikan sa paghapak sa mga bato sa mabaw nga tubig samtang ang ilang nag-surf nga "trainer" "kalit nga nawala" pagkahuman nga nagtabang sa pamilya. Nanawagan ang mamamahayag sa pamamahala ng Siargao, pati na rin ang Alkalde, na kinakailangan na maging propesyonal ang mga surfing instructor. Ang dyurnalista nanawagan sa pagdumala sa Siargao, ingon man ang Mayor, nga ang mga magtutudlo nga mag-surf kinahanglan kinahanglan nga propesyonal. Noong Hulyo 2019, nagreklamo ang mang-aawit na si Yeng Constantino tungkol sa mga lokal na pasilidad sa medikal sa isang post sa Facebook. Niadtong Hulyo 2019, ang mag-aawit nga si Yeng Constantino nagreklamo bahin sa mga lokal nga pasilidad sa medikal sa usa ka post sa Facebook. Pinuna niya ang isang ospital sa Siargao dahil sa di umanoÕy hindi pagdalo sa kanyang asawa nang maayos matapos na masugatan niya ang isang pinsala sa ulo habang sumisid sa bangin sa Sugba Lagoon. Gisaway niya ang ospital sa Siargao tungod kay giisip nga wala siya naka-abut sa iyang bana sa hustong pagkahuman sa lawas nga naigo sa ulo samtang nag-ambak sa pangpang sa Sugba Lagoon. Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Protektadong Landscape ng AliwagwagMapa na nagpapakita ng lokasyon ng Protektadong Landscape ng Aliwagwag. Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Proteksyon nga Luwas sa AliwagwagMapa nga nagpakita sa lokasyon sa Proteksyon nga Luwas sa Aliwagwag. Ang Aliwagwag Protected Landscape ay isang protektadong lugar na pinapanatili isang pangunahing paagusan dakip sa katimugang Pilipinas isla ng Mindanao sa Davao Region . Ang Aliwagwag Protected Landscape usa ka panalipod nga lugar nga nagpreserba sa usa ka dako nga agianan sa kanal sa habagatang Pilipinas nga isla sa Mindanao sa Rehiyon sa Davao . Naglalaman ito ng mga headwaters ng Cateel River sa southern Diuata Mountain Range na nagbibigay ng mapagkukunan ng tubig at patubig para sa nakapaligid na mga palayan at komunidad sa mga lalawigan ng Davao de Oro at Davao Oriental . Naglangkob kini sa mga headwaters sa Cateel River sa southern Diuata Mountain Range nga gihatagan ang gigikanan sa tubig ug irigasyon alang sa palibot nga mga umahan ug komunidad sa mga lalawigan sa Davao de Oro ug Davao Oriental . Pinangalanan ito matapos ang liblib na nayon sa munisipyo ng Cateel kung saan matatagpuan ang Aliwagwag Falls, ang pinakamataas na talon ng bansa. Ginganlan kini sa hilit nga bukirang barangay sa munisipyo sa Cateel diin nahimutang ang Aliwagwag Falls, ang labing taas nga talon sa nasod. Ang pinangangalagaan na tanawin ay bahagi ng Sistema ng National Integrated Protected Areas ng Pilipinas at itinatag noong 2011 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 139 na inilabas ni Pangulong Benigno Aquino III . Ang nasalipdan nga natad sa bahin usa ka Sistema sa Nasudlan nga Protektado nga mga Lugar sa Pilipinas ug natukod kaniadtong 2011 pinaagi sa Proklamasyon Numero nga 139 nga gipagawas ni Presidente Benigno Aquino III . Noong una ay isang bahagi ng 1,927,400-ektarya (4,763,000-acre) Agusan Ð Davao Ð Surigao Forest Reserve na idineklara noong 1931 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 369 ni Gobernador-Heneral Dwight F. Davis na sumailalim sa ilang mga susog sa mga taon upang mabuksan ng ilang mga lugar sa mineral na mayamang tubig sa pagmimina. Kini sa sinugdanan usa ka bahin sa 1,927,400-hektaryas (4,763,000-acre) Agusan Ð Davao Ð Surigao Forest Reserve nga gipahayag kaniadtong 1931 pinaagi sa Proklamasyon No. 369 ni Gobernador-Heneral Dwight F. Davis nga nagpailalom sa daghang mga pagbag-o sa mga tuig aron mabuksan sa pila ka mga lugar sa mineral nga puno sa tubig sa pagmina. Ang pagpasok sa Aliwagwag Falls Ecopark na binuo ng pamahalaang bayan ng Cateel. Pagsulod sa Aliwagwag Falls Ecopark nga gihimo sa gobyerno sa lungsod sa Cateel. Ang Aliwagwag ay matatagpuan sa Eastern Mindanao Biodiversity Corridor na naglalaman ng isa sa pinakamalaking natitirang mga bloke ng tropical lowland rainforest sa Pilipinas. Ang Aliwagwag nahimutang sa Eastern Mindanao Biodiversity Corridor nga adunay usa sa labing dako nga nahabilin nga mga bloke sa tropical lowland rainforest sa Pilipinas. Saklaw nito ang isang lugar na 10,491.33 hectares (25,924.6 ektarya) at isang buffer zone na 420.6 ektarya (1,039 ektarya) sa haydrolohikal na bulubunduking panloob ng mga munisipalidad ng Cateel at Boston sa Davao Oriental pati na rin ang isang bahagi ng munisipalidad ng Compostela sa Davao de Oro. Naglangkob kini sa usa ka lugar nga 10,491.33 ektarya (25,924.6 ektarya) ug usa ka buffer zone nga 420.6 ektarya (1,039 ektarya) sa hydrologically rich mountainous interior sa mga munisipyo sa Cateel ug Boston sa Davao Oriental ingon usab usa ka bahin sa munisipyo sa Compostela sa Davao de Oro. Isang tributary ng Cateel River na kinabibilangan ng Aliwagwag Falls na dumadaloy sa parke mula sa 1,660-metro (5,450 ft) na mataas na Mount Agtuuganon sa Diuata Range o Mindanao Pacific Cordillera. Usa ka tributary sa Cateel River nga naglakip sa Aliwagwag Falls nga nag-agos sa parke gikan sa taas nga 1,660-metro (5,450 p) ang taas nga Bukid Agtuuganon sa Diuata Range o Mindanao Pacific Cordillera. Ang multi-tiered waterfall na ito na may 84 na mga hakbang na mula 6-110 piye (1.8Ð33.5 m) ay may pinagsamang taas na 1,110 talampakan (340 m). Kini nga water-tiered waterfall nga adunay 84 nga mga lakang gikan sa 6-110 piye (1.8Ð33.5 m) adunay hiniusa nga taas nga 1,110 ka tiil (340 m). Sa timog ng parke ay matatagpuan ang mga talampakan ng taas na 1,416-metro (4,646 piye) na Mount Pasian na may Ilog Cateel na tumatakbo sa pagitan ng mga bundok at papunta sa Cateel Bay na magbubukas sa Dagat ng Pilipinas at Karagatang Pasipiko . Sa habagatan sa parke nahimutang ang mga taluktok sa 1,416-metro (4,646 p) taas nga Bukid Pasian uban ang Cateel River nga nagdagan tali sa mga bukid ug sa Cateel Bay nga nagbukas sa Dagat ng Pilipinas ug Dagat Pasipiko . Ang protektadong tanawin ay binubuo ng mga kagubatan sa mababang lupain, na may ilang mga lugar ng mga kagubatan at mossy na kagubatan sa paligid ng mga taluktok ng mga bundok. Ang gipanalipdan nga talan-awon gilangkuban sa mga lasang sa ubos nga lugar, nga adunay pipila nga mga lugar sa mga Montane ug mossy nga kalasangan palibot sa mga taluktok sa mga bukid. Ang isang maliit na pamayanan ng Mandaya na nagsasagawa ng mga slash-and-burn na agrikultura at pagsasaka ng halaman ay matatagpuan din sa mas mababang mga dalisdis ng parke. Ang usa ka gamay nga komunidad sa Mandaya nga nagpraktis sa slash-and-burn nga agrikultura ug pag-uma sa tanum mahimo usab nga makita sa mga ubos nga bakilid sa parke. Malapit sa silangang gilid ng parke ay ang mga kanal ng irigasyon na humahantong sa Cateel Dam sa nayon ng Aragon na nagbibigay ng patubig sa higit sa 1,600 hektarya (4,000 ektarya) ng mga palayan sa 11 na mga nayon sa Cateel. Duol sa silangang bahin sa parke ang mga kanal sa irigasyon nga padulong sa Cateel Dam sa baryo Aragon nga naghatag sa irigasyon sa kapin sa 1,600 ka ektarya (4,000 ektarya) nga mga umahan sa 11 ka mga baryo sa Cateel. Ang Aliwagwag ay maa-access sa pamamagitan ng bagong Compostela-Cateel Road na tumatakbo sa parke at malapit sa talon na nagkokonekta sa hilagang Davao Oriental sa Compostela. Ma-access ang Aliwagwag pinaagi sa bag-ong Compostela Ð Cateel Road nga moagi sa parke ug duol sa talinayan nga nagkonektar sa amihanang Davao Oriental sa Compostela. Matatagpuan ito sa 15 milya (24 km) sa kanluran mula sa Cateel Poblacion at mga 200 milya (320 km) sa silangan ng Lungsod ng Davao . Nahimutang kini mga 15 milya (24 km) sa kasadpan gikan sa Cateel Poblacion ug mga 200 milya (320 km) sidlakan sa Dakbayan sa Davao . Sinakop ng Aliwagwag ang isang mahalagang lugar ng ibon at biodiversity sa Upper Cateel River Basin ng mga bundok ng Agtuuganon-Pasian. Nag-okupar ang Aliwagwag usa ka hinungdanon nga lugar sa langgam ug biodiversity sa Ibabaw nga Cateel River Basin sa kabukiran sa Agtuuganon-Pasian. Ang kagubatan nito ay tahanan ng agila ng Pilipinas pati na rin ang ilang iba pang mga banta at endemikong mga ibon na species tulad ng Visayan miniature babbler , maliit na slaty flycatcher at sunbird ni Lina . Ang kagubatan niini mao ang pinuy-anan sa agila sa Pilipinas ingon usab ang uban pang gihulga ug endemic nga mga lahi sa langgam sama sa Visayan miniature babbler , gamay nga slaty flycatcher ug sunbird ni Lina . Nag-host din ang parke ng Philippine hawk-eagle , Philippine dwarf kingfisher , nakita ang imperial pigeon , higanteng scops owl , at Hombron's kingfisher . Ang parke usab nag-host sa hawk-eagle sa Pilipinas , Philippine dwarf kingfisher , nakit-an ang imperial pigeon , higanteng scops owl , ug kingfisher ni Hombron . Ito rin ay tahanan ng mga pinakamataas na puno sa Pilipinas, ang rosas ng Pilipinas , na kilala sa lokal bilangtoog . Kini usab ang puy-anan sa taas nga mga kahoy sa Pilipinas, ang rosewood sa Pilipinas , nga naila sa lokal nga lugartoog . Sa tubig ng itaas na Cateel River, ang isang bihirang species ng isda ay matatagpuan na tinatawag na sawugnun ng mga lokal na inaani bilang isang napakasarap na pagkain. Sa katubigan sa ibabaw nga Suba sa Cateel, usa ka talagsaong klase sa mga isda ang makit-an nga gitawag og sawugnun sa mga lokal nga gi-ani ingon usa ka lami. Ang Amro River Protected Landscape ay isang protektadong lugar na tanawin na matatagpuan sa lalawigan ng Aurora sa silangang Gitnang Luzon sa Pilipinas . Ang Amro River Protected Landscape usa ka mapanalipdan nga luna nga nahimutang sa lalawigan sa Aurora sa silangan nga Central Luzon sa Pilipinas . Pinapanatili nito ang pangunahing mapagkukunan ng tubig para sa agrikultura, kapangyarihan ng henerasyon at pagkonsumo ng domestic ng malayong hilagang Auroran na mga komunidad sa baybayin ng Pasipiko . Gipanalipdan niini ang nag-unang tinubdan sa tubig alang sa agrikultura, gahum sa kuryente ug pagkonsumo sa domestic nga hilit nga mga komunidad sa amihanan nga Auroran sa baybayon sa Pasipiko . Ang lugar ay unang itinatag noong 1990 bilang Amro River Watershed Forest Reserve upang protektahan, mapanatili at mapabuti ang ani ng tubig ng Amro River na ipinahayag sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 633 ni Pangulong Corazon Aquino . Ang lugar unang natukod kaniadtong 1990 ingon ang Amro River Watershed Forest Reserve aron mapanalipdan, mapadayon ug mapaayo ang ani sa tubig sa Amro River ingon gipahayag pinaagi sa Proklamasyon Numero 633 ni Presidente Corazon Aquino . Noong 2000, ang reserba ng kagubatan ay na-reclassified bilang isang protektadong tanawin sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System na may enactment ng Proklamasyon Blg 274 ni Pangulong Joseph Estrada . Kaniadtong 2000, ang reserve reserve gi-reclassify ingon usa ka proteksyon nga tanaman sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System kauban ang pagpatuman sa Proklamasyon No. 274 ni Presidente Joseph Estrada . Ito ay isa sa limang idineklarang protektadong lugar ng Pilipinas sa Aurora. Usa kini sa lima nga gipahayag nga protektado nga mga lugar sa Pilipinas sa Aurora. Ang Amro River Protected Landscape ay sumasaklaw sa isang lugar na 6,471.08 ektarya (15,990.4 ektarya) sa hilagang Auroran munisipalidad ng Casiguran at Dilasag . Ang Amro River Protected Landscape naglangkob sa usa ka lugar nga 6,471.08 ektarya (15,990.4 ektarya) sa amihanang lungsod sa Auroran sa Casiguran ug Dilasag . Ito ay umaabot sa kahabaan ng Amro River mula sa mga headwaters nito malapit sa irrigation dam na itinayo ng National Irrigation Administration (NIA) sa bundok ng Sierra Madre hanggang sa mga paanan nito malapit sa baybayin ng Casiguran. Nagpadayon kini sa daplin sa Amro River gikan sa mga ulohan sa tubig duol sa dam sa irigasyon nga gitukod sa National Irrigation Administration (NIA) sa bundok sa Sierra Madre hangtod sa mga taluktok niini duol sa baybayon sa Casiguran. Ang ilog ang pangatlong pinakamalaking lugar ng tubig sa Aurora pagkatapos ng mga ilog Cabatangan-Malupa at Diteki. Ang suba mao ang ikatulo nga pinakadako nga lugar nga may kasubatan sa Aurora pagkahuman sa mga sapa sa Cabatangan Ð Malupa ug Diteki. Ito ay may kabuuang lugar ng epekto ng kanal na 7,190 hectares (17,800 ektarya) at nagtataglay sa Casiguran Bay. Adunay kinatibuk-ang epekto sa kanal nga 7,190 ektaryas (17,800 ektarya) ug gibutang sa Casiguran Bay. Ang parke ay matatagpuan sa isang bahagi na sakop ng kagubatan ng Sierra Madre na may mga pagtaas sa pagitan ng 500 metro (1,600 piye) at 1,900 metro (6,200 piye) sa itaas ng antas ng dagat. Ang parke nahimutang sa usa ka bahin nga natabunan sa kalasangan sa Sierra Madre nga adunay gitas-on nga gikan sa 500 metros (1,600 p) ug 1,900 metros (6,200 p) ibabaw sa lebel sa dagat. Ito ay mga 9 na kilometro (5.6 mi) hilaga mula sa poblacion ng Casiguran at mga 100 kilometro (62 mi) mula sa kabisera ng lalawigan ng Baler . Kini mga 9 kilometros (5.6 mi) amihanan gikan sa poblacion sa Casiguran ug mga 100 kilometros (62 mi) gikan sa kaulohan sa lalawigan sa Baler . Ang isang proyekto ng planta ng hydroelectric power plant na may kapasidad na 3 megawatts ay kamakailan iginawad sa Alternergy Viento Partners Corp., isang nababago na kumpanya ng enerhiya, at itatayo sa tabi ng ilog sa loob ng protektadong lugar. Usa ka proyekto sa planta sa hydroelectric nga planta nga adunay kapasidad nga 3 megawatts nga bag-o lang gihatagan sa Alternergy Viento Partners Corp., usa ka nabag-o nga kompanya sa enerhiya, ug pagatukuron sa daplin sa sapa sa proteksyon nga lugar. Ang parke ay kilala na tinatahanan ng isang magkakaibang species ng wildlife tulad ng monitor ng tubig , long-tailed macaque ng Pilipinas , Philippine deer , Philippine pygmy woodpecker , Philippine kingfisher at Brahminy kite . Ang parke naila nga gipuy-an sa nagkadaiyang mga klase sa wildlife sama sa monitor sa tubig , tag-as nga lawas nga baso sa Pilipinas , Philippine deer , Philippine pygmy woodpecker , Philippine kingfisher ug Brahminy kite . Ang kagubatan nito ay isang mahalagang flora na binubuo ng nakararami ng mga species ng puno ng dipterocarp tulad ng Shorea polysperma (tanguile), Shorea squamata (mayapis), Shorea contorta (puting lauan), Shorea negrosensis (pulang lauan), Parashorea malaanonan (bagtikan), at Syzigium nilidium ( makaasim). Ang kalasangan niini adunay usa ka hinungdanon nga bulak nga gilangkuban sa mga klase sa kahoy nga dipterocarp sama sa Shorea polysperma (tanguile), Shorea squamata (mayapis), Shorea contorta (puti nga lauan), Shorea negrosensis (pula nga lauan), Parashorea malaanonan (bagtikan), ug Syzigium nilidium ( makaasim). Ang Baganga Protected Landscape , sa Mindanao sa Pilipinas , ay isa sa apat na protektado na mga natubigan na tubig sa lalawigan ng Davao Oriental . Ang Baganga Protected Landscape , sa Mindanao sa Pilipinas , usa sa upat nga gipanalipdan nga watershed nga lugar sa lalawigan sa Davao Oriental . Saklaw nito ang Upper Baganga River Basin sa Mindanao Pacific Cordillera, ang pangunahing mapagkukunan ng tubig para sa Baganga Water District. Naglangkob kini sa Upper Baganga River Basin sa Mindanao Pacific Cordillera, ang panguna nga gigikanan sa tubig alang sa Baganga Water District. Ang Baganga River, ang pangunahing ilog ng ilog ng munisipalidad ng Baganga , ay dumadaloy sa isang hilagang-silangan patungo sa Bayayan ng Baganga. Ang Baganga River, ang panguna nga kanal sa sapa sa lungsod sa Baganga , nagaagos sa usa ka amihanan-sidlakan nga direksyon padulong sa Baganga Bay. Kasama sa sistema ng ilog ang Languyon River, Daquit River, Mahanob River, Dapnan River at Kinablang River na walang laman sa Philippine Sea . Ang sistema sa suba naglakip sa Languyon River, Daquit River, Mahanob River, Dapnan River ug Kinablang River nga tanan walaÕy sulod sa Philippine Sea . Itinatag ito noong 1987 bilang Baganga Watershed Forest Reserve na may isang lugar na 114 hectares (280 ektarya). Gitukod kini kaniadtong 1987 isip Baganga Watershed Forest Reserve nga adunay lugar nga 114 ka ektarya (280 ektaryas). Ang pagdidilig ay idineklara ng isang protektadong tanawin noong 2000. Ang pag-agas sa tubig gideklarar nga panalipod nga natad sa 2000. Ang Baganga Protected Landscape ay tahanan ng mahahabang tela ng Pilipinas at monitor ng tubig sa Asya . Ang Baganga Protected Landscape mao ang pinuy-anan sa tag-as nga tigbasa sa Pilipinas ug monitor sa tubig sa Asya . Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Bigbiga Protected LandscapeMapa na nagpapakita ng lokasyon ng Bigbiga Protected Landscape. Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Bigbiga Protected LandscapeMapa nga nagpakita sa lokasyon sa Bigbiga Protected Landscape. Ang Bigbiga Protected Landscape (nabaybay din na Bigbigga) ay isang protektadong tanawin ng mga pugad na burol, bukas na damo at natural na bukal sa Ilocos Sur sa hilagang-kanlurang bahagi ng isla ng Luzon , Pilipinas . Ang Bigbiga Protected Landscape (gipatala usab nga Bigbigga) usa ka panalipod nga talan-awon sa mga kalasangan nga mga bungtod, bukas nga mga kasagbutan ug natural nga tuburan sa Ilocos Sur sa amihanan-kasadpang bahin sa isla sa Luzon , Pilipinas . Ito ay isa sa limang mga protektadong lugar sa landscape sa Ilocos Region sa ilalim ng Pilipinas 'National Integrated Protected Areas System . Usa kini sa lima nga naluwas nga natad sa erya sa Ilocos Region ubos sa Pilipinas 'National Integrated Protected Areas System . Ang parke ay may kabuuang lugar na 135.71 hectares (335.3 ektarya) na matatagpuan ganap sa loob ng munisipalidad ng Narvacan . Ang parke adunay total nga 135.71 ektaryas (335.3 ektarya) nga hingpit nga nahimutang sa munisipyo sa Narvacan . Ito ay nilikha noong 1939 bilang Bigbiga Spring Watershed Forest Reserve ayon sa Proklamasyon Blg 431 na nilagdaan ng PanguloManuel Luis Quezon . Gihimo kini kaniadtong 1939 isip Bigbiga Spring Watershed Forest Reserve pinasukad sa Proklamasyon No. 431 nga gipirmahan ni PresidenteManuel Luis Quezon . Noong 2000, ito ay nai-reclassified bilang isang protektadong tanawin ng Proklamasyon Blg 290. Sa 2000, gi-reclassify kini ingon usa ka gipanalipdan nga talan-awon sa Proklamasyon No. 290. Ang Bigbiga ay umaabot mula sa nayon ng Cadacad hanggang sa Sityo Mata sa nayon ng Marozo sa silangang Narvacan malapit sa hangganan nito kasama ang munisipyo ng Nagbukel . Ang Bigbiga naggikan sa baryo sa Cadacad hangtod sa sityo Mata sa baryo sa Marozo sa silangan Narvacan nga duol sa utlanan sa munisipyo sa Nagbukel . Ito ay maburol sa bulubundukin na may dalisdis na mula sa 30 hanggang 50 porsyento at maximum na taas ng pagitan ng 100 metro (330 ft) at 200 metro (660 piye) sa itaas ng antas ng dagat. Mabukid kini sa bukid nga adunay bakilid nga gikan sa 30 hangtod 50 porsyento ug labing taas nga kahitas-an sa taliwala sa 100 metros (330 p) ug 200 metros (660 p) ibabaw sa lebel sa dagat. Limampung porsyento ng lugar ay bushland na may natitirang lugar na binubuo ng bukas na damuhan. Singkwenta porsyento sa lugar mao ang bushland nga adunay nahabilin nga lugar nga gilangkuban sa bukas nga tanum. Hinahayaan ito ng Letac Creek sa timog na nagbibigay ng tubig sa tatlong sitios ng Marozo. Ang Letac Creek nag-utlanan niini sa habagatan nga naghatag tubig sa tulo ka sitio sa Marozo. Ang tanawin ay natatakpan lalo na ng mga palumpong at komersyal na mga species ng puno tulad ng pagtatapos , kalumpit , dao at puno ng balete . Ang talan-awon gitabunan sa mga punoan sa kahoy ug komersyal nga mga klase sa kahoy sama sa katapusan , kalumpit , dao ug balete nga kahoy . Ang bukas na damo ay sumusuporta sa gmelina at mahogany . Ang hayag nga kapatagan nagsuporta sa gmelina ug mahogany . Ang pag-access sa parke ay sa pamamagitan ng Orence Road mula sa pangunahing highway ( Manila North Road ) at tamang lungsod ng Narvacan sa kanluran. Ang agianan sa parke mao ang pinaagi sa Orence Road gikan sa main highway ( Manila North Road ) ug lungsod sa Narvacan nga naa sa kasadpan. Matatagpuan ito humigit-kumulang 12 kilometro (7.5 mi) mula sa Narvacan Poblacion, mga 40 kilometro (25 mi) timog ng punong-lungsod ng lungsod ng Vigan , at mga 380 kilometro (240 mi) hilaga ng Maynila . Kini nahimutang mga 12 kilometros (7.5 mi) gikan sa Narvacan Poblacion, mga 40 kilometros (25 mi) sa habagatan sa ulohang lungsod sa Vigan , ug mga 380 kilometros (240 mi) sa amihanan sa Maynila . Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Buenavista Protected Landscape Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Buenavista Protected Landscape Ang Buenavista Protected Landscape ay isang lugar ng pangangalaga at isang archaeological site na matatagpuan sa Bondoc Peninsula sa katimugang Luzon lalawigan ng Quezon sa Pilipinas . Ang Buenavista Protected Landscape usa ka lugar sa pagpreserba ug usa ka arkeolohiko nga lugar nga nahimutang sa Bondoc Peninsula sa habagatang Luzon lalawigan sa Quezon sa Pilipinas . Pinapanatili nito ang isang mahalagang lugar ng tubig na binubuo ng kagubatan ng pangalawang-paglago, damuhan at lupang niyog sa kanayunan na bayan ng Buenavista sa loob ng munisipal na munisipalidad ng Mulanay . Gipanalipdan niini ang usa ka hinungdanon nga lugar nga pangpang sa tubig nga gilangkuban sa lasang sa pagtubo sa yuta, sagbot ug yuta sa niyog sa bukirang barangay sa Buenavista sulod sa munisipyo sa Mulanay . Ang lugar ay pangunahing inilalaan para sa pangangalaga ng tubig at paggawa ng troso noong 1937 na sumasaklaw ng humigit-kumulang 356 ektarya (880 ektarya). Ang lugar sa panguna gigahin alang sa pagpanalipod sa tubig ug paghimo sa kahoy kaniadtong 1937 nga naglangkob sa gibana-bana nga 356 ka ektarya (880 ektarya). Noong 2000, ito ay itinatag muli bilang isang protektadong lugar sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System. Niadtong 2000, kini giestablisar usab ingon usa ka panalipod nga lugar sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System. Ang lugar na ito ay kilala bilang site ng isang sinaunang baryo na naglalaman ng mga natatanging libingan ng apog na natuklasan noong 2011. Ang lugar nga nailhan nga lugar sa usa ka karaang baryo nga adunay mga talagsaon nga lubnganan nga mga lubnganan nga nadiskubre kaniadtong 2011. Ang protektadong lugar, kasama ang mga libingan ng apog ng Kamhantik ay inirerekomenda ng iba't ibang mga iskolar na isama sa tentative list ng UNESCO World Heritage Sites , ngunit walang gobyerno o pribadong mga nilalang ay nakapagsampa pa ng pansamantalang nominasyon sa UNESCO Secretariat. Ang nasalipdan nga lugar, lakip ang mga lubnganan sa apog sa Kamhantik girekomenda sa lainlaing mga iskolar nga ilakip sa tolda nga lista sa UNESCO World Heritage Sites , bisan pa walaÕy gobyerno o pribado nga mga entidad nga mag-file us aka tentative nominasyon sa UNESCO Secretariat. Ang Buenavista Protected Landscape ay isang mahalagang pag-agos ng tubig na natawid ng maraming mga ilog at ilog tulad ng Mulanay River, Taisan Creek at Mahanao Creek na walang laman sa Sibuyan Sea . Ang Buenavista Protected Landscape usa ka hinungdanon nga kasapaan nga gitabok sa daghang mga sapa ug sapa sama sa Mulanay River, Taisan Creek ug Mahanao Creek nga walaÕy sulod sa Dagat Sibuyan . Nakasentro ito sa Mount Maclayao (kilala rin bilang Mount Kamhantik), ang pinakamataas na rurok ng munisipyo na tumataas sa 1,260 metro (4,130 p) sa ibabaw ng antas ng dagat, sa sitio ng Kamhantik sa Barangay Buenavista. Nasentro kini sa Mount Maclayao (nailhan usab nga Mount Kamhantik), ang kinatas-ang rutog sa munisipyo nga nagtaas sa 1,260 metros (4,130 p) ibabaw sa lebel sa dagat, sa sitio sa Kamhantik sa Barangay Buenavista. Ang protektadong lugar ay naglalaman din ng maraming mga kuweba sa lugar ng karst na umaabot sa nayon ng Amuguis. Ang nasalipdan nga lugar adunay usab daghang mga langub sa karst area hangtod sa baryo Amuguis. Ang mga damo sa loob ng parke ay pinangungunahan ng cogon damo at talahib . Ang mga kasagbutan sa sulod sa parke gipamuno sa cogon damo ug talahib . Sa mga maburol na lugar ay lumalaki ang mga species ng puno ng kagubatan tulad ng ipil-ipil , madre cacao at hauili . Sa bukirong mga lugar nagpatubo sa mga klase sa kahoy nga lasang sama sa ipil-ipil , madre cacao ug hauili . Nagbibigay sila ng tirahan para sa maraming mga species ng paglilipat ng ibon tulad ng mahusay na egret , maliit na egret , maliit na heron , striated heron , plover , charadrius sp. , whimbrel , karaniwang redshank , karaniwang greenshank , karaniwang tern at whiskered tern . Gihatagan nila ang pinuy-anan alang sa daghang mga matang sa langgam nga migratory sama sa bantog nga egret , gamay nga egret , gamay nga heron , striated heron , plover , charadrius sp. , whimbrel , common redshank , common greenshank , common tern ug whiskered tern. Ang iba pang wildlife na kilala sa tirahan ay kinabibilangan ng mga butiki ng monitor , ligaw na pusa, sungay , kuwago, ligaw na kalapati at paniki. Ang ubang mga ihalas nga hayop nga nailhan nga nagpuyo sa lugar naglakip sa monitor sa mga butiki , ihalas nga iring, sungay , bukaw, ihalas nga salampati ug kabog. Sa taluktok ng kagubatan ng Mount Maclayao sa Sityo Kamhantik, hindi bababa sa 15 na mga limon ng limestone na tinatayang humigit-kumulang na ika-10 hanggang ika-14 na siglo ay hindi natagpuang ng mga arkeologo ng Pilipino noong 2012. Sa taluktok sa kagubatan sa Mount Maclayao sa Sityo Kamhantik, labing menos 15 ka mga limestone nga lungon nga nagsugod sa gibana-bana nga ika-10 hangtod sa ika-14 nga siglo nga walaÕy pagkubkob sa mga arkeologo sa Pilipinas kaniadtong 2012. Ayon sa National Museum of the Philippines , ang mga limestone coffins ay " katulad ng mga sinaunang sarcophagus na may mga bilog na butas na kung saan ang mga kahoy na poste ng mga bahay o mga natitira ay maaaring tumayo "ngunit ang mga takip ay nawawala, marahil dahil sa hindi mapagkakatiwalaang mga mangangaso ng kayamanan sa panahon ng Yamashita hype sa huling bahagi ng ika-20 siglo. Sumala sa National Museum of the Philippines , ang mga limestone nga mga lungon mao ang " susama sa mga karaang sarcophagus nga adunay mga lungag nga mga lungag diin ang mga poste nga kahoy sa mga balay o mga lungag mahimo nga nagbarug "apan ang mga tabon nawala, tingali tungod sa dili masulub-on nga mga mangangayam sa bahandi sa panahon sa Yamashita hype sa ulahing bahin sa ika-20 nga siglo. Ang mga hugis-parihabang libingan na inukit sa mga apog na apog mula sa kagubatan ay sinasabing hindi bababa sa 1,000 taong gulang batay sa mga pagsubok sa pakikipagdeyt sa US na isinasagawa sa isang ngipin ng tao na natagpuan sa isa sa mga libingan. Ang mga rektanggulo nga mga lubnganan nga nakulit sa limestone outcrops gikan sa kalasangan giingon nga labing menos 1,000 ka tuig ang edad base sa mga pagsulay sa pagpakigdeyt sa US nga gihimo sa usa ka ngipon sa tawo nga nakit-an sa usa sa mga lubnganan. Ang isang sinaunang sistema ng kanal ng kanal ay malalim din sa lugar, kung saan ang ilang mga kanal ay sumailalim sa mga puno ng balete na mga siglo. Ang usa ka karaang kanal nga kanal nga kanal usab lawom sa lugar, diin ang pipila nga mga kanal moagi sa ilawom sa mga daan nga mga kahoy nga balete. Maraming mga butil ng limestone ay matatagpuan din sa ilalim ng mga puno ng siglo. Daghang mga lungag sa limestone nahimutang usab sa ilawom sa mga kahoy nga daan nga mga siglo. Bilang karagdagan, natuklasan din ng mga arkeologo ang mga shards ng mga garapon ng lupa, mga bagay na metal, at mga fragment ng buto ng mga tao, unggoy, wild Baboy, at iba pang mga hayop sa mga libingan. Dugang pa, ang mga arkeologo nakadiskobre usab nga mga shards sa mga sudlanan nga yuta, metal nga mga butang, ug mga tipik sa bukog sa mga tawo, unggoy, ihalas nga mga baboy, ug uban pang mga hayop sa mga lubnganan. Ang site ay natatangi sa Pilipinas na ito ay ang tanging sinaunang libingan na may mga libingan na gawa sa materyal na bato na inukit ng mga tool sa metal. Ang site talagsaon sa Pilipinas tungod kay kini usa ra ang karaan nga lubnganan sa mga lubnganan nga hinimo sa materyal nga bato nga kinulit sa mga gamit sa metal. Noong 2015, ang National Museum of the Philippines ay nagpadala ng isa pang koponan upang gumawa ng arkeolohikong gawain sa site. Niadtong 2015, ang National Museum of the Philippines nagpadala usa pa ka team aron maghimo arkeological nga buluhaton sa site. Natagpuan ng koponan ng NM ang maraming mga fragment ng buto ng tao, kuwintas na salamin, artifact ng ginto, isang maliit na kampanilya, at marami pang iba, gayunpaman, ang mga nawawalang mga takip ng sarcophagi ay hindi natagpuan. Ang koponan sa NM nakit-an ang daghang mga tipik sa bukog sa tawo, mga baso nga baso, mga artifact nga bulawan, usa ka gamay nga kampanilya, ug daghan pa, bisan pa, ang nawala nga mga tabon sa mga sarcophagi wala makit-an. Mahigit sa pitumpung porsyento ng site ang hindi pa pinag-aaralan at suriin. Kapin sa kapitoan nga porsyento sa site ang wala pa matun-an ug susihon. Ang Buenavista Protected Landscape ay matatagpuan mga 3 kilometro (1.9 mi) silangan ng poblacion o town proper ng Mulanay at mga 135 kilometro (84 mi) timog-silangan mula sa kabisera ng Quezon ng lalawigan ng Lucena . Ang Buenavista Protected Landscape nahimutang mga 3 kilometros (1.9 mi) silangan sa poblacion o town proper sa Mulanay ug mga 135 kilometros (84 mi) habagatang silangan gikan sa kaulohan sa lalawigan sa Quezon sa Lucena . Mapupuntahan ito sa pamamagitan ng Pan-Philippine Highway (AH26) at ang Miguel Suarez Highway (Bondoc Peninsula National Road) mula sa Lucena at Maynila hanggang Mulanay, at sa pamamagitan ng isang daan sa pag-access sa base camp sa Buenavista mula sa tamang bayan ng Mulanay. Ma-access kini pinaagi sa Pan-Philippine Highway (AH26) ug sa Miguel Suarez Highway (Bondoc Peninsula National Road) gikan sa Lucena ug Manila hangtod sa Mulanay, ug pinaagi sa usa ka agianan nga agianan sa base camp sa Buenavista gikan sa lungsod sa Mulanay. Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Calbayog Pan-as-Hayiban Protektado Landscape. Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Calbayog Pan-as-Hayiban nga Gipanalipdan nga Landscape Ang Calbayog Pan-as-Hayiban Protected Landscape , na kilala rin bilang Calbayog Watershed , ay isang waterhed at protektadong lugar na matatagpuan sa hilagang-kanluran ng lungsod ng Calbayog , Lalawigan ng Samar sa Oquendo District sa pagitan ng Tinambacan District at San Isidro , Northern Samar sa Pilipinas . Ang Calbayog Pan-as Ð Hayiban Protected Landscape , nga nailhan usab nga Calbayog Watershed , usa ka kasub-anan ug protektado nga lugar nga nahimutang sa amihanan-kasadpan sa lungsod sa Calbayog , Lalawigan sa Samar sa Oquendo District taliwala sa Tinambacan District ug San Isidro , Northern Samar sa Pilipinas . Ito ay isang bulubunduking rehiyon sa Tanaoan Ridge sa loob ng Mount Zamal Range na naghahati sa tatlong lalawigan ng Samar . Kini usa ka bukirong rehiyon sa Tanaoan Ridge sa sulod sa Mount Zamal Range nga nagbahin sa tulo ka mga lalawigan sa Samar . Ang protektadong lugar ay umaabot sa lambak ng ilog ng Hayiban, ang pangunahing mapagkukunan ng tubig para sa Distrito ng Waterbay ng Calbayog. Ang panalipod nga lugar nagaabut ubay sa walog sa Hayiban River, ang pangunang gigikanan sa tubig alang sa Distrito sa Waterbay sa Calbayog. Binubuo ito ng mga lumang puno ng paglago at isang sistema ng mga ilog, talon at daluyan na may kakayahang makabuo ng 2,279 litro bawat araw. Naglangkob kini sa mga karaan nga pagtubo nga kahoy ug usa ka sistema sa mga suba, talon ug sapa nga makahimo sa pagmugna 2,279 ka litro kada adlaw. Ang lugar ay idineklara ng isang reserve reserve sa 1967 na kilala bilang Pan-as Falls-Hayiban Watershed Forest Reserve na may kabuuang lugar na 7,832 hectares (19,350 ektarya). Ang lugar gideklara nga reserve reserve sa 1967 nga nailhan nga Pan-as Falls-Hayiban Watershed Forest Reserve nga adunay total nga 7,832 hektarya (19,350 ektarya). Noong 1998, sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 1158 na inisyu ni Pangulong Fidel Ramos , muling nabuo ang tubig bilang isang protektadong tanawin . Kaniadtong 1998, pinaagi sa Proklamasyon No. 1158 nga gi-isyu ni Presidente Fidel Ramos , ang pag- agay sa tubig gi-recassassify usab nga mapanalipdan nga natad . Ito ay isa sa apat na protektadong lugar sa isla ng Samar. Usa kini sa upat nga naamtohan nga lugar sa isla sa Samar. Ang lugar na protektado ng Pan-as-Hayiban ay isa sa 39 na mga tubig sa pangunahing isla ng Samar. Ang lugar nga gipanalipdan sa Pan-as Ð Hayiban usa sa 39 ka mga tubig sa kadagatan sa Samar. Saklaw nito ang ilang mga barangay sa bulubunduking hilagang interior ng Distrito ng Oquendo sa pamamagitan ng hangganan ng Calbayog sa lalawigan ng Northern Samar. Naglangkob kini sa daghang mga barangay sa bukirong amihanang interior sa Distrito sa Oquendo sa utlanan sa Calbayog sa lalawigan sa Northern Samar. Ang lugar ay ang lokasyon ng lahat ng tatlong mapagkukunan ng supply ng tubig para sa Calbayog City Water District, lalo na ang Pan-as Falls sa barangay ng Pilar, at Pasungon Falls at Himoni River sa katabing barangay ng Cabatuan. Ang lugar mao ang lokasyon sa tanan nga tulo nga mga tinubdan sa suplay sa tubig alang sa Calbayog City Water District, nga Pan-as Falls sa barangay sa Pilar, ug Pasungon Falls ug Himoni River sa kasikbit nga barangay sa Cabatuan. Ang Pan-as Falls, na nakatayo ng mga 20 kilometro (12 mi) hilagang-kanluran ng Calbayog City Proper na may taas na 274 metro (899 p) sa ibabaw ng antas ng dagat, ay isa sa mga tanyag na turista ng lungsod. Ang Pan-as Falls, nga nahimutang mga 20 kilometros (12 mi) amihanan-amihanang-kasadpan sa Calbayog City Proper nga adunay gitas-on nga 274 metros (899 p) ibabaw sa lebel sa dagat, mao ang usa sa mga tanyag sa turista sa lungsod. Napapaligiran ito ng bukas na canopy at tira na kagubatan na may ilang mga lugar ng paglilinang na may mga brushes at mga damo. Kini gipalibutan sa bukas nga canopy ug nahabilin nga kalasangan nga adunay pipila nga mga lugar nga kultibado nga adunay mga brush ug mga kasagbutan. Ang Ton-oc Falls sa barangay ng Barral ay matatagpuan din sa loob ng tubig. Ang Ton-oc Falls sa barangay Barral nahimutang usab sa tubig-saluran. Ang Casecnan Protected Landscape ay isang protektadong lugar sa Casecnan River watershed ng silangang Luzon sa Pilipinas . Ang Casecnan Protected Landscape usa ka panalipod nga lugar sa Casecnan River watershed sa silangang Luzon sa Pilipinas . Mayroon itong kabuuang lugar na 88,846.80 hectares (219,545.2 ektarya) na naglalakad sa mga lalawigan ng Nueva Vizcaya , Quirino at Aurora . Kini adunay total nga 88,846.80 hektarya (219,545.2 ektarya) nga naglibot sa mga probinsya sa Nueva Vizcaya , Quirino ug Aurora . Ito ay itinuturing bilang isa sa huling natitirang malaking mapagkukunan ng tubig para sa rehiyon ng Central Luzon . Kini giisip nga usa sa mga katapusan nga nahibilin nga malig tinubdan sa tubig alang sa rehiyon sa Central Luzon . Ang protektadong lugar ng tanawin ay umaabot sa mga munisipalidad ng Dupax del Norte at Dupax del Sur sa Nueva Vizcaya, Maddela sa Quirino, at Dipaculao sa Aurora. Ang gipanalipdan nga lugar nga natad sa dagat naglibut sa mga lungsod sa Dupax del Norte ug Dupax del Sur sa Nueva Vizcaya, Maddela sa Quirino, ug Dipaculao sa Aurora. Itinatag ito upang maprotektahan ang tubig sa paligid ng Casecnan River, isang tributary ng Rio Grande de Cagayan na dumadaloy sa mga kabundukan ng gitnang Sierra Madre , Caraballo at Mamparang na saklaw. Gitukod kini aron mapanalipdan ang kasubaan sa palibot sa Casecnan River, usa ka tributaryo sa Rio Grande de Cagayan nga nag-agos sa mga bukid sa sentral Sierra Madre , Caraballo ug Mamparang range. Ang ilog ay ginagamit na mabigat para sa patubig at nagsisilbi sa karamihan sa mga nakapalibot na pamayanan sa Gitnang Luzon at Lambak ng Cagayan. Ang suba gigamit pag-ayo alang sa irigasyon ug nag-alagad sa kadaghanan sa mga kasilinganan sa Central Luzon ug Cagayan Valley. Nagbibigay din ito ng hydroelectric power sa rehiyon, isang karagdagang 140 megawatts ng lakas ng kuryente sa grid ng Luzon sa pamamagitan ng isang tunel at powerhouse na itinayo noong 2001 mula sa mga weird ng weird sa mga ilog Casecnan at Taan sa Nueva Vizcaya malapit sa Mount Guiwan hanggang sa Pantabangan Dam sa Nueva Ecija . Kini usab naghatag hydroelectric nga gahum ngadto sa rehiyon, ang usa ka dugang nga 140 megawatts sa gahum kapasidad sa Luzon grid pinaagi sa usa ka tunnel ug powerhouse nga gitukod sa 2001 gikan sa diversion weirs sa Casecnan ug Taan mga suba sa Nueva Vizcaya duol sa Bukid sa Guiwan sa Pantabangan Dam sa Nueva Ecija . Ang Casecnan Dam ay itinuturing na isa sa pinakamahal na halaman ng hydroelectric sa bansa at binatikos dahil sa masamang epekto nito sa ekolohiya ng protektadong lugar pati na rin ang lokal na pamayanan ng mga mamamayang Ilongot (kilala rin bilang Bugkalot) na naninirahan sa ang tubig na lugar. Ang Casecnan Dam giisip nga usa sa labing mahal nga hydroelectric nga tanum sa nasud ug gisaway tungod sa dili maayo nga epekto sa ekolohiya sa lugar nga protektado ingon usab ang lokal nga komunidad sa mga Ilongot (nailhan usab nga Bugkalot) nga nagpuyo sa ang dapit nga pangpang sa tubig. Noong Hunyo 22, 2018, ang tampok ay itinalaga ng isang pambansang parke sa pamamagitan ng Expanded National Integrated Protected Areas System (ENIPAS) Act o Republic Act No. 11038 na nilagdaan ni Pangulong Rodrigo Duterte . Niadtong Hunyo 22, 2018, ang tampok nga gitudlo alang usa ka nasyonal nga parke pinaagi sa Expanded National Integrated Protected Areas System (ENIPAS) Act o Republic Act No. 11038 nga gipirmahan ni Presidente Rodrigo Duterte . Ang lugar na Protektado ng Casecnan Protected Landscape ay isang kanlungan para sa wildlife, ang ilan sa mga ito ay natatangi at nanganganib, kabilang ang Philippine deer , Philippine eagle , cloud rat , hornbill, kingfisher at Philippine warty pig . Ang lugar sa Casecnan Protected Landscape usa ka tagoanan alang sa ihalas nga ihalas nga hayop, ang pipila niini talagsaon ug nameligro, lakip na ang usa nga usa sa Pilipinas , agila sa Pilipinas , cloud rat , sungay, Kingfisher ug baboy nga baboy sa Pilipinas . Saklaw nito ang mga bahagi ng mga sentral na lungsod ng Cebu City , Toledo , Talisay , at Danao , at ang mga munisipalidad ng Balamban , Minglanilla , Consolacion , Liloan at Compostela . Naglangkob kini sa mga bahin sa mga sentro sa syudad sa Sugbo sa Dakbayan sa Sugbo , Toledo , Talisay , ug Danao , ug mga lungsod sa Balamban , Minglanilla , Consolacion , Liloan ug Compostela . Ang CCPL ay nagtataglay ng maraming endemiko at katutubong species ng Cebu. Gipahimutang sa CCPL ang daghang mga endemiko ug mga lumad nga klase sa Sugbo. Ang CCPL ay tahanan din ng maraming mga nabantang species, tulad ng Cebu flowerpecker , black shama , ang Cebu cinnamon tree ( Cinnamomum cebuense ), isang bihirang bagong uri ng orchid, ang strak-breasted bulbul , ang rufous-lored kingfisher , at ang mga tubo na nosed-tub ng Pilipinas sa iba pa. Ang CCPL usab puy-anan sa daghang mga gihulga nga mga espisye, sama sa Cebu flowerpecker , black shama , ang Cebu cinnamon tree ( Cinnamomum cebuense ), usa ka talagsa nga bag-ong klase nga orchid, ang strak-breasted bulbul , ang rufous-lored kingfisher , ug ang tubo nga nosed fruit tube sa Pilipinas sa uban pa. Ito ay sa lugar na ito kung saan ang critically endangered Cebu flowerpecker ay muling natuklasan noong 1992. Dinhi sa kini nga lugar diin ang mga kritikal nga nameligrong maputli sa bulak sa Cebu nakit-an pag-usab sa 1992. Ang lugar ay tahanan din sa bagong binuksan na Kan-irag Nature Park . Ang lugar usab puy-anan sa bag-ong giablihan nga Kan-irag Nature Park . Noong 2011, pinlano ng Department of Environment and Natural Resources (DENR 7) na magsagawa ng census at pagrehistro ng mga residente ng 22 na mga barangay sa reserba. Niadtong 2011, ang Department of Environment and Natural Resources (DENR 7) nagplano sa pagpahigayon sa census ug pagrehistro sa mga residente sa 22 nga mga barangay sa reserba. Nagsampa rin ito ng isang kriminal na reklamo laban sa dalawang indibidwal para sa pagputol ng mga puno sa reserba. Nag-file usab kini og usa ka kriminal nga reklamo batok sa duha nga mga indibidwal alang sa pagputol sa mga kahoy sa reserba. Noong 2009, sinabi ng mga opisyal ng DENR na "nag-aalala sila na kung ang kagubatan ng kagubatan sa Cebu ay masisira dahil may mga taong naninirahan doon, magkakaroon ng krisis sa tubig sa lalawigan." Niadtong 2009, ang mga opisyal sa DENR nag-ingon nga "nabalaka sila nga kung ang kagubatan sa kalasangan sa Sugbo malaglag tungod kay adunay mga tawo nga nagpuyo didto, adunay krisis sa tubig sa lalawigan." Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Protektadong Landscape ng Dinadiawan River Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Dinadiawan River Protected Landscape Ang Dinadiawan River Protected Landscape ay isang protektadong lugar na sumasakop sa kahabaan ng Ilog Dinadiawan mula sa mga headwaters nito sa bundok ng Sierra Madre hanggang sa bibig nito sa baybayin ng Dagat ng Pilipinas ng nayon ng Dinadiawan sa lalawigan ng Aurora , Pilipinas . Ang Dinadiawan River Protected Landscape usa ka panalipod nga lugar nga nagsakup sa mga pangpang sa Dagat Dinadiawan gikan sa mga ulohan sa bukid sa Sierra Madre hangtod sa iyang baba sa baybayon sa Dagat sa Pilipinas sa baryo Dinadiawan sa lalawigan sa Aurora , Pilipinas . Sakop ng parke ang isang lugar na 3,371.332 ektarya (8,330.74 ektarya) at may kasamang nakapalibot na mga kagubatan, talon at bukal sa Dipaculaomunisipalidad. Naglangkob sa parke ang lugar nga 3,371.332 ektarya (8,330.74 ektarya) ug gilakip ang naglibot nga kalasangan nga bukid, talon ug tuburan sa Dipaculaomunisipalidad. Ito ay binubuo ng 2,645 ektarya (6,540 ektarya) ng kagubatan, 323 hectares (800 ektarya) ng damuhan, 151 ektarya (370 ektarya) ng kagubatan ng palumpong, 144 hectares (360 ektarya) ng nasasakupang lugar, at 108 ektarya (270 ektarya) ng Ilog Dinadiawan. Kini gilangkuban og 2,645 ektarya (6,540 ektarya) nga kalasangan, 323 hectares (800 ektarya) nga kasagbutan, 151 ektarya (370 ektarya) nga kakubkob nga yuta, 144 ka ektarya (360 ektaryas) nga tanum nga lugar, ug 108 ektaryas (270 ektarya) sa Suba Dinadiawan. Ang takip ng kagubatan nito ay pangunahing binubuo ng mga puno ng dipterocarp tulad ng tanguile , mayapis , puting lauan , pulang lauan at bagtikan . Ang tabon sa kalasangan nag-una sa mga punoan sa dipterocarp sama sa tanguile , mayapis , puti nga lauan , pula nga lauan ug bagtikan . Ito ay nagsisilbing isang tirahan ng mga ligaw na hayop tulad ng Philippine deer , Philippine long-tailed macaque , baboy na baboy ng Pilipinas , batik-batik na kingfisher atpygmy swiftlet . Kini nag-alagad ingon nga usa ka pinuy-anan sa mga ihalas nga mananap sama sa osa sa Pilipinas , dugay-ikog macaque Philippine , Philippine warty baboy , mga kabang kahoy tikarol ugpygmy swiftlet . Una na itinatag bilang isang watershed forest reserve na may isang lugar na 3,387 hectares (8,370 ektarya) sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 918 na inisyu ni Pangulong Corazon Aquino noong 1992, ang protektadong lugar ay isang idineklarang Protected Landscape sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System kasama ang pagpapalabas ng Ang Proklamasyon Blg 278 noong 2000 ni Pangulong Joseph Estrada . Una nga gitukod ingon usa ka watershed forest reserve nga adunay lugar nga 3,387 hectares (8,370 ektarya) pinaagi sa Proklamasyon No. 918 nga gipagawas ni Presidente Corazon Aquino kaniadtong 1992, ang giprotektahang lugar karon usa ka gideklarar nga Protected Landscape sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System kauban ang pagpagawas sa Ang Proklamasyon No. 278 kaniadtong 2000 ni Presidente Joseph Estrada . Ang parke ay isa sa limang mga protektadong lugar sa lalawigan ng Aurora. Ang parke usa sa lima nga napanalipdan nga mga lugar sa lalawigan sa Aurora. Hinulugang Taktak Protected Landscape , na kilala rin bilang Hinulugan Taktak , ay isang protektadong lugar na matatagpuan sa Rizal , Pilipinas . Ang Hinulugang Taktak Protected Landscape , naila usab nga Hinulugan Taktak , usa ka panalipod nga lugar nga nahimutang sa Rizal , Philippines . Inisyal na itinalaga bilang isang lugar ng libangan , ang lugar ng talon ay itinalaga bilang isang pambansang parke ayon sa Republic Act No. 6964 noong 1990. Sa sinugdan nga gi-assign ingon usa ka lugar nga kalingawan , ang waterfall area gipili nga usa ka nasyonal nga parke pinasubay sa Republic Act No. 6964 kaniadtong 1990. Sampung taon na ang lumipas, ito ay naging protektado na tanawin alinsunod sa Proklamasyon Blg. 412. Napulo ka tuig ang milabay, nahimo kining protektadong talan-awon alinsunod sa Proklamasyon No. 412. Pinamamahalaan ito ng Kagawaran ng Kapaligiran at Likas na Yaman at Pamahalaang Panlalawigan ng Rizal . Gipadumala kini sa Department of Environment and Natural Resources ug sa Rizal Provincial Government . Noong 2003 at 2004, si Hinulugang Taktak ay ang pangalawang pinakapopular na pambansang parke sa Pilipinas sa mga tuntunin ng bilang ng mga bisita. Sukad sa 2003 ug 2004, ang Hinulugang Taktak mao ang ikaduha nga pinakapopular nga nasyonal nga parke sa Pilipinas sa mga bahin sa mga bisita. Ang kaalaman ng mga tao ay ang pangalan na ito ay nagmula sa isang malaking kampana ( taktak ) na itinapon ( hinulog ) sa talon noong ika-15 siglo o ika-16 na siglo dahil itinuturing ito ng mga lokal na tagabaryo. Nahibal-an sa mga tawo nga ang ngalan naggikan sa usa ka dako nga kampana ( taktak ) nga gilabay ( hinulog ) sa pagkahulog sa ika-15 nga siglo o ika-16 nga siglo tungod kay giisip kini sa mga lokal nga baryo. Mula noon, ito ay kilala bilang Hinulugang Taktak o lugar kung saan nahulog ang kampanilya. Sukad pa kaniadto, nailhan kini nga Hinulugang Taktak o ang lugar kung diin nahulog ang kampana. Ang pagiging isa sa mga iconic na destinasyon ng Antipolo, ang iba pang pagiging Antipolo Cathedral , Hinulugang Taktak ay itinampok sa awit na Antipolo na binubuo ni Aleman San Jose noong 1929. Ang pagkahimong usa sa mga hatag-as nga destinasyon sa Antipolo, ang lain nga Antipolo Cathedral , Hinulugang Taktak gipakita sa himno nga Antipolo nga gisulat ni Aleman San Jose kaniadtong 1929. Ang mga lyrics ay nagpapahiwatig na kahit na sa oras , ito ay naging isang tanyag na libangan. Ang mga liriko nagpaila nga bisan sa oras , kini usa ka popular nga lugar sa kalingawan. Noong 15 Hulyo 1952, limang lot na may kabuuang lugar na 0.85 hectares (2.1 ektarya) ay inilaan bilang isang lugar ng libangan sa ilalim ng pamamahala ng Pamahalaang Pang-Munisipalidad ng Antipolo . Kaniadtong 15 Hulyo 1952, lima ka lote nga adunay total nga lugar nga 0.85 ka ektarya (2.1 ektaryas) ang gitagana ingon usa ka lugar nga kalingawan ubos sa pagdumala sa Kagamhanan sa lungsod nga Antipolo . Ang pinakamalaking kapalaran ay nagmula sa pag-aari ng James O'Hara at Concepcion Francisco, habang ang natitirang bahagi ay nagmula sa mga pag-aari ng Concepcion Leyba y Banson at ang Manila Railroad Company . Ang pinakadako nga lote naggikan sa mga kabtangan sa James O'Hara ug Concepcion Francisco, samtang ang nahabilin nga lote naggikan sa mga kabtangan sa Concepcion Leyba y Banson ug sa Manila Railroad Company . Simula sa 1960, ang tubig ay dahan-dahang marumi. Sugod kaniadtong 1960, ang tubig hinay nga nahugawan. Upang matigil ang pagkasira ng pagbagsak, ito ay itinalaga bilang isang pambansang parke noong 18 Setyembre 1990. Aron mapugngan ang pagkadaot sa pagkahulog, kini gitudlo nga usa ka nasudnon nga parke kaniadtong 18 Setyembre 1990. Bilang bahagi ng pagbabalik nito sa isang pambansang parke , ang nakalaan na lugar ay nadagdagan sa 3.2 hectares (7.9 ektarya). Ingon nga bahin sa pagkakabig niini sa usa ka nasudnon nga parke , ang gitagana nga lugar nadugangan sa 3.2 ektarya (7.9 ektarya). Ang rehabilitasyon ay nagsimula nang maaga noong 1991. Ang rehabilitasyon nagsugod sugod kaniadtong 1991. Pitong taon mamaya, hanggang sa 75 porsyento ng lugar ay naibalik sa isang gastos na higit sa 45 milyong piso. Pito ka tuig sa ulahi, hangtod sa 75 porsyento sa lugar nga naayo na sa kantidad nga sobra sa 45 milyon nga piso. Noong 17 Nobyembre 2000, ito ay naging protektado na tanawin alinsunod sa Proklamasyon Blg. 412, mabisang paglilipat ng pamamahala sa Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman at Pamahalaang Panlalawigan ng Rizal . Kaniadtong 17 Nobyembre 2000, nahimo kining usa ka mapanalipdan nga talan-awon subay sa Proklamasyon Numero 412, epektibo nga pagbalhin sa administrasyon sa Department of Environment and Natural Resources ug sa Rizal Provincial Government . Ipinag-utos din nito ang paggamit ng pondo ng tiwala sa pamamagitan ng Integrated Protected Area Fund System upang idagdag sa limitadong pondo para sa parke mula sa pambansang pamahalaan. Gimando usab niini ang paggamit sa pondo sa pagsalig pinaagi sa Integrated Protected Area Fund System aron idugang sa limitado nga pondo alang sa parke gikan sa nasyonal nga gobyerno. Ang mga panibagong pagsisikap ay ginawa upang ma-rehab ang lugar simula sa 2009 na may paunang tatlong taong badyet na 100 milyong piso, at noong 2013. Gibag-o ang mga paningkamot nga mabag-o ang lugar sugod sa 2009 nga adunay inisyal nga tulo-ka-tuig nga badyet nga 100 milyon nga piso, ug kaniadtong 2013. Gayunman, ang isang pag- iwas ng langis noong 2015 ay pinilit ang pagsasara ng park, at upang lalo pang paigtingin ang mga pagsisikap sa rehabilitasyon. Bisan pa, ang usa ka oil spill sa tuig 2015 nagpugos sa pagsira sa parke, ug aron mapaigting pa ang mga paningkamot sa rehabilitasyon. Tumulong din ang mga pribadong institusyon sa pagpapanumbalik, kabilang ang mga photo exhibit, pagtanim ng kawayan at iba pang mga pagsusumikap muli sa lugar. Nakatabang usab ang mga pribadong institusyon sa pagpahiuli, lakip ang mga photo exhibit, pagtanum sa kawayan ug uban pang mga paningkamot sa pag-greening sa lugar. Labing-isang araw matapos ang oil spill, muling binuksan ang parke sa mga bisita. Napulog usa ka adlaw pagkahuman sa oil spill, gibuksan ang parke sa mga bisita. Noong Pebrero 13, 2020 ang Hinulugang Takatak ay muling binuksan sa publiko matapos ang isang mahabang taon ng rehabilitasyon at itinampok na mga aktibidad sa libangan ay ang spider web platform, nakabitin ang mga tulay, at isang pasilidad sa pag-akyat sa dingding. Niadtong Pebrero 13, 2020 ang Hinulugang Takatak nabuksan usab sa publiko pagkahuman sa usa ka tuig nga rehabilitasyon ug ang gipakita nga mga kalihokan sa kalingawan mao ang spider web platform, nagbitay nga mga tulay, ug pasilidad sa pagsaka sa dingding. Matatagpuan sa paligid ng 1.7 kilometro (1.1 mi) mula sa Antipolo Cathedral , ang talon ay maaaring ma-access sa pamamagitan ng Taktak Road. Nahimutang mga 1.7 kilometros (1.1 mi) gikan sa Antipolo Cathedral , ang pagbagsak mahimong ma-access pinaagi sa Taktak Road. Ang parke ay naglalaman ng mga headwaters ng Sapang Baho River (na kilala rin bilang Antipolo River at Taktak River), na dumadaloy sa Laguna de Bay sa pamamagitan ng Manggahan Floodway . Ang parke naglangkob sa mga ulohan sa Sapang Baho River (nailhan usab nga Antipolo River ug Taktak River), nga nag-agos sa Laguna de Bay agi sa Manggahan Floodway . Dahil sa naipon na polusyon ng tubig, itinuturing na hindi ligtas sa mga layuning pang-libangan tulad ng paglangoy. Tungod sa naipon nga polusyon sa tubig, giisip nga dili luwas alang sa mga kalingawan sama sa paglangoy. Ang talon ay may taas na 21.5 metro (70.5 piye) at isang lapad na 25.8 metro (84.6 talampakan). Ang pagbagsak adunay gitas-on nga 21.5 metros (70.5 piye) ug gilapdon nga 25.8 metros (84.6 tiil). Ang mga bato sa ilalim ng lupa ng Quaternary ay mga layer ng Miocene . Ang mga bato sa ilawom sa yuta sa Quaternary mao ang mga layer sa Miocene . Gayunpaman, ang lugar mismo ay madaling kapitan ng pagguho, pagguho ng lupa, at lindol. Bisan pa, ang lugar mismo dali nga maigo sa pagkaguba, pagdahili sa yuta, ug mga linog. Habang walang ulat ng endemic o endangered species na naroroon, ang mga species ng hayop sa lugar ay kinabibilangan ng Varanus salvator , Python reticulatus , at Draco volans . Samtang walaÕy taho sa endemic o nameligro nga mga espisye nga naa karon, ang mga species sa hayop sa lugar nga naglakip sa Varanus salvator , Python reticulatus , ug Draco volans . Ang mga pasilidad ay nagsimulang maitayo bilang bahagi ng patuloy na pagsisikap ng rehabilitasyon na nagsisimula noong 2002. Ang mga pasilidad nagsugod nga gitukod ingon usa ka bahin sa padayon nga paningkamot sa rehabilitasyon nga nagsugod kaniadtong 2002. Dahil sa polusyon ng tubig, ang ilog mismo ay itinuturing na hindi ligtas sa paglangoy. Tungod sa polusyon sa tubig, ang sapa mismo ang giisip nga dili luwas sa paglangoy. Bilang isang kahalili, ang isang kalapit na pool ay itinayo para sa mga manlalangoy. Ingon usa ka alternatibo, usa ka duol nga pool gitukod alang sa mga manlalangoy. Ang mga pribadong resorts at hotel ay naitayo rin malapit sa lugar. Ang mga pribado nga resorts ug hotel usab gitukod duol sa lugar. Dahil ang pagtatalaga nito bilang isang pambansang parke at ang kalalabasan nitong rehabilitasyon, ang mga bisita ay patuloy na tumaas mula 45,563 noong 1995 hanggang 83,431 noong 2004. Sukad sa pagtawag niini ingon usa ka nasudnong parke ug ang sangputanan nga rehabilitasyon niini, ang mga bisita padayon nga nagdugang gikan sa 45,563 kaniadtong 1995 ngadto sa 83,431 kaniadtong 2004. Itinaas nito ang profile ni Hinulugang Taktak bilang pangalawang pinakapopular na parke ng bansa , kasunod ng mga Ninoy Aquino Parks at Wildlife Center . Gipataas niini ang profile ni Hinulugang Taktak ingon ikaduha nga labing popular nga nasyonal nga parke , nagsunod sa mga Ninoy Aquino Parks ug Center sa Wildlife . Noong 2008, naitala din ang pangatlong pinakamalaking kita para sa anumang protektadong lugar sa Pilipinas na may 11.1 milyong piso, kasunod ng Ninoy Aquino Parks and Wildlife Center (una) at Mount Apo Natural Park (pangalawa). Hangtud sa tuig 2008, nakarekord usab ang ikatulo nga pinakadako nga kita alang sa bisan unsang gipanalipdan nga lugar sa Pilipinas nga adunay 11.1 milyon nga piso, pagsunod sa Ninoy Aquino Parks and Wildlife Center (una) ug Mount Apo Natural Park (ikaduha). Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Jose Rizal Memorial Protected Landscape Mapa nga nagpakita sa lokasyon sa Jose Rizal Memorial Protected Landscape Ang Jose Rizal Memorial Protected Landscape , na kilala rin bilang Rizal Park at Shrine , ay isang protektadong tanawin at paggunita sa pambansang bayani ng Pilipinas na matatagpuan sa lungsod ng Dapitan sa isla ng Mindanao . Ang Jose Rizal Memorial Protected Landscape , naila usab nga Rizal Park ug Shrine , usa ka protektado nga talan-awon ug handumanan sa nasudnon nga bayani sa Pilipinas nga nahimutang sa lungsod sa Dapitan sa isla sa Mindanao . Pinapanatili nito ang lugar ng bukid sa barrio Talisay kung saan si Jose Rizal ay ipinatapon sa loob ng apat na taon mula 1892-1896 matapos na akusahan ng pag-aalsa at pag-plot ng rebolusyong Pilipino sa Maynila ng mga awtoridad ng kolonyal na Espanya. Gipanalipdan niini ang lugar sa umahan sa baryo sa Talisay diin si Jose Rizal gidestiyero sulod sa upat ka tuig gikan 1892-1896 matapos nga akusahan sa pag-alsa ug pagplano sa rebolusyong Pilipino sa Maynila sa mga awtoridad sa kolonyal nga Espanya. Ang protektadong lugar ay itinatag noong 1940 bilang Rizal National Parksumasaklaw sa isang paunang lugar ng 10 ektarya (25 ektarya) sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 616 na nilagdaan ni Pangulong Manuel Luis Quezon . Ang nasalipdan nga lugar natukod kaniadtong 1940 isip Rizal National Parkgisakup ang inisyal nga lugar nga 10 ektarya (25 ektaryas) pinaagi sa Proklamasyon No. 616 nga gipirmahan ni Presidente Manuel Luis Quezon . Noong 2000, pinalaki ito sa kasalukuyang sukat na 439 hectares (1,080 ektarya) na may buffer zone na 15 ektarya (37 ektarya) at idineklarang isang protektadong tanawin sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 279. Niadtong 2000, gipadako kini karon nga gidak-on nga 439 ka ektarya (1,080 ektarya) nga adunay usa ka buffer zone nga 15 ektarya (37 ektarya) ug gideklarar nga panalipod nga talan-awon sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System pinaagi sa Proklamasyon No. 279. Sinakop ng Jose Rizal Memorial Protected Landscape ang isang maburol na peninsula na nakaharap sa Dapitan Bay sa Zamboanga del Norte . Ang Jose Rizal Memorial Protected Landscape nag-okupar sa usa ka mabungahon nga peninsula nga nagaatubang sa Dapitan Bay sa Zamboanga del Norte . Ito ay matatagpuan sa seaside barangay ng Talisay, halos isang kilometro hilagang-kanluran mula sa tamang lungsod ng Dapitan. Nahimutang kini sa barangay sa baybayon sa Talisay, mga usa ka kilometro sa amihanan-kasadpan gikan sa lungsod sa Dapitan. Ang lupang 16-ektarya (40-ektarya) sa Talisay ay binili ni Rizal ng halagang P4,000 matapos manalo sa Reales Loter’as Espa–olas de Filipinas (Ingles: Royal Spanish Lottery of the Philippines ) dalawang buwan matapos na makarating sa Dapitan. Ang yuta nga 16-ektaryas (40-acre) nga yuta sa Talisay gipalit ni Rizal sa kantidad nga P4,000 matapos midaog sa Reales Loter’as Espa–olas de Filipinas (English: Royal Spanish Lottery of the Philippines ) duha ka bulan pagkahuman sa pag-abot sa Dapitan. Nagtayo si Rizal ng mga bahay sa site, nagsimula ng isang bukid, nagtayo ng isang paaralan para sa mga batang lalaki, at nagtayo ng ospital kung saan maaari siyang magsanay ng gamot at gamutin nang libre ang mahihirap. Nagtukod si Rizal og mga balay sa site, nagsugod usa ka umahan, nagtukod usa ka eskuylahan alang sa mga batang lalaki, ug nagtukod usa ka ospital diin mahimoÕg magbansay sa tambal ug pagtratar sa mga kabus nga libre. Sa loob ng apat na taon, nagtrabaho siya bilang isang manggagamot sa bukid, magsasaka, mangangalakal, imbentor, pintor, sculptor, arkeologo, linggwistiko, guro, arkitekto, makata, biologo at environmentalist. Sulod sa upat ka tuig, nagtrabaho siya ingon usa ka doktor sa bukid, mag-uuma, magpapatigayon, imbentor, pintor, eskultor, arkeologo, lingguwista, magtutudlo, arkitekto, magbabalak, biologo ug environmentalist. Ang kanyang ina, si Teodora Alonso, mga kapatid na babae at iba pang mga kamag-anak ay darating sa ibang pagkakataon upang manirahan sa kanya sa bukid. Ang iyang inahan, si Teodora Alonso, mga igsoon ug uban pang mga paryente sa kaulahian mopuyo uban kaniya sa umahan. Noong 1897, matapos mapatay si Rizal, ang mga pag-aari na ito ay nakumpiska ng pamahalaang kolonyal ng Espanya bilang bayad sa estado at inilipat sa pag-iingat ni Don Cosme Borromeo. Kaniadtong 1897, human gipatay si Rizal, kini nga mga kabtangan nasakup sa gobyerno sa kolonyal nga Espanya isip bayad sa estado ug gibalhin sa kustodiya ni Don Cosme Borromeo. Ang site ay pagkatapos ay na-convert sa isang pampublikong parke noong 1913 kasama ang mga istruktura na itinayo ni Rizal na itinayo muli sa kanilang mga orihinal na site. Ang site nahimoÕg usab nga nahimoÕg usa ka publiko nga parke sa tuig 1913 kauban ang mga istruktura nga gitukod ni Rizal nga gitukod pag-usab sa ilang orihinal nga mga site. Ang protected landscape lawak ang naglalaman ng Rizal National Shrine, idineklara noong 1973 sa pamamagitan ng Presidential Decree No. 105. Ang gipanalipdan talan-awon nga dapit naglakip sa Rizal National Shrine, gipahayag sa 1973 pinaagi sa Presidential Decree No. 105. Ito ay isang koleksyon ng limang reconstructed bahay ng kawayan at nipa orihinal na binuo sa pamamagitan ng Jose Rizal, pati na rin ang iba pang auxiliary istruktura Kini mao ang usa ka koleksyon sa mga lima ka gitukod pag-usab sa mga balay sa kawayan ug nipa orihinal nga gitukod sa Jose Rizal, ingon man usab sa uban pang mga auxiliary mga istruktura Ang pangunahing bahay at din ang pinakamalaking. Ang nag-unang balay ug usab ang pinakadako. Nagsilbi itong paninirahan ni Rizal kung saan nanatili rin ang kanyang ina at mga kapatid sa kanilang pagbisita. Kini nagsilbing puy-anan ni Rizal diin ang iyang inahan ug mga babaye usab nagpabilin sa ilang pagbisita. Mayroon itong isang silid-tulugan at isang nakapaligid na beranda na may mga tanawin ng Dapitan Bay. Kini adunay usa ka lawak nga higdaanan ug sa palibot nga beranda nga adunay mga pagtan-aw sa Dapitan Bay. Ang Round House. Ang Balay nga Round. Isang octagonal stilt house na nagsisilbing quarters ng mga estudyante ni Rizal at isang klinika. Usa ka octagonal stilt house nga nagsilbing quarters sa mga estudyante ni Rizal ug usa ka klinika. Ang Square House. Ang Balay sa Square. Matatagpuan sa base ng isang burol, nagsilbi itong isang workshop at pangalawang dormitoryo para sa mga mag-aaral ni Rizal. Nahimutang sa sukaranan sa usa ka bungtod, nagsilbi kini usa ka workshop ug sekondaryang dormitoryo alang sa mga estudyante ni Rizal. Ang Mga Bahay sa Kalusugan. Ang mga Balay sa Panglawas. Dalawang maliit na kubo ang nakasulud sa isang mababang burol, isa para sa mga lalaki at isa pa para sa mga babae, na nagbigay ng mga panuluyan para sa mga pasyente sa labas ng bayan ni Rizal. Duha ka gagmay nga mga payag ang nagsulud sa taas nga bungtod, ang usa alang sa mga lalaki ug ang usa alang sa mga babaye, nga naghatag mga panimuyo alang sa mga pasyente nga walaÕy lungsod si Rizal. Isang panlabas na kusina na may thatched na bubong at bukas na mga pader para sa bentilasyon, nagtatampok ito ng tradisyunal na banggerahan (scullery) at kalan ( kalan na gawa sa kahoy na gawa sa kahoy na gawa sa kahoy). Usa ka kusina sa gawas sa balay nga adunay butched nga atop ug bukas nga mga dingding alang sa bentilasyon, adunay bahin sa tradisyonal nga banggerahan (scullery) ug kalan-on ( kalan-on nga sugnod nga gigamit sa kahoy). Isang hexagonal shed na ginamit bilang isang henhouse. Usa ka hexagonal nga lungag nga gigamit ingon usa ka henhouse. Ang iba pang mga istraktura na natagpuan sa parke ay may kasamang dam na itinayo ni Rizal, isang aqueduct, isang water reservoir, isang amphitheater at isang museo. Ang uban pang mga istruktura nga nakit-an sa parke naglakip sa dam nga gitukod ni Rizal, usa ka aqueduct, usa ka reservoir sa tubig, usa ka ampiteatro ug usa ka museyo. Ang Museum ng Rizaliana na itinayo noong 1971 ay naglalaman ng memorabilia ng bayani kabilang ang blackboard at talahanayan na ginamit niya para sa pagtuturo. Ang Rizaliana Museum nga gitukod kaniadtong 1971 naglangkob sa memorabilia sa bayani lakip ang blackboard ug lamesa nga iyang gigamit sa pagtudlo. Matatagpuan ito malapit sa pasukan ng park na matatagpuan din sa opisina ng shrine curator. Kini nahimutang duol sa agianan sa parke nga naglingkod usab sa opisina sa shrine curator. Isang malaking bato sa gitna ng parke na kilala bilang Mi Retiro Rock ay minarkahan ang lugar kung saan isinulat ni Rizal ang kanyang mga tula na Mi Retiro (My Retreat) at Himno isang Talisay (Himno sa Talisay) tungkol sa kanyang buhay sa pagpapatapon sa Dapitan. Usa ka dako nga bato sa tunga-tunga sa parke nga giila nga Mi Retiro Rock nagtimaan sa lugar diin gisulat ni Rizal ang iyang mga balak nga Mi Retiro (My Retreat) ug Himno usa ka Talisay (Himno sa Talisay) bahin sa iyang kinabuhi sa pagkadestiyero sa Dapitan. Ang protektadong tanawin at paggunita ay matatagpuan mga 9 kilometro (5.6 mi) hilaga ng Dipolog Airport . Mapupuntahan ito sa pamamagitan ng Dipolog Ð Oroquieta National Road at Jose Rizal Avenue sa Dapitan na humahantong din sa Dakak Park at Beach Resort sa Taguilon . Ang gipanalipdan talan-awon ug handumanan nahimutang sa pipila 9 kilometros (5.6 mi) sa amihanan sa Dipolog Airport . Mapangita kini pinaagi sa Dipolog Ð Oroquieta National Road ug Jose Rizal Avenue sa Dapitan nga padulong usab sa Dakak Park ug Beach Resort sa Taguilon . Ang Lungsod ng Protektado ng Libunao , na kilala rin bilang Libunao Spring Protected Landscape , ay isang protektadong lugar sa Ilocos Rehiyon ng isla ng Luzon sa Pilipinas na matatagpuan sa kanlurang mga bukol ng Ilocos Mountain Range. Ang Landsun nga Protektado sa Libunao , nga nailhan usab nga Libunao Spring Protected Landscape , usa ka panalipod nga lugar sa Ilocos Rehiyon sa isla sa Luzon sa Pilipinas nga nahimutang sa kasadpang mga bakilid sa Ilocos Mountain Range. Pinoprotektahan nito ang Libunao Spring at mga nakapaligid na kagubatan, pati na rin ang Dagat Nagcullooban. Gipanalipdan niini ang Libunao Spring ug ang naglibot nga kalasangan, ingon man ang Dagat Nagcullooban. Una nang inihayag bilang Libunao Spring Watershed Forest Reserve noong 1931 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 410 na inilabas ni Gobernador-Heneral Dwight F. Davis , ang parke ay itinatag muli bilang isang protektadong lugar sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System noong 2000 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 280 na nilagdaan ni PanguloJoseph Estrada . Una nga giproklama ingon ang Libunao Spring Watershed Forest Reserve kaniadtong 1931 pinaagi sa Proklamasyon Numero 410 nga giisyu ni Gobernador-Heneral Dwight F. Davis , ang parke giestablisar usab ingon usa ka protektado nga lugar nga natad sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System kaniadtong 2000 pinaagi sa Proklamasyon No. 280 nga gipirmahan ni PresidenteJoseph Estrada . Ang tubig-saluran ng Libunao ay ang mapagkukunan ng suplay ng tubig para sa domestic na paggamit at patubig ng mga nakapaligid na bukid at mga komunidad ng hilagang Ilocos Sur . Ang tubig-saluran sa Libunao mao ang gigikanan sa suplay sa tubig alang sa domestic nga paggamit ug irigasyon sa mga palibut nga mga umahan ug mga komunidad sa amihanang Ilocos Sur nga probinsya. Ang protekturang lugar ng Libunao ay sumasakop sa isang lugar na 46.7 ektarya (115 ektarya). Ang panalipod nga lugar sa Libunao adunay sulud nga 46.7 ektarya (115 ektaryas). Saklaw nito ang mga bahagi ng munisipyo ng Sinait at Cabugao , mula sa nayon ng Sinait na nayon ng Nagcullooban hanggang sa Cabugao sitio ng Caset sa Barangay Maradodon. Naglangkob kini sa mga bahin sa munisipyo sa Sinait ug Cabugao , gikan sa bukirang Sinait nga baryo sa Nagcullooban hangtod sa Cabugao sitio sa Caset sa Barangay Maradodon. Ito ay may isang average na dalisdis ng pagitan ng 18% at 50% na katatagan na may kondisyon sa lupa na binubuo ng clay loam . Kini adunay usa ka average nga bakilid nga tali sa 18% ug 50% nga pag-agas nga adunay kondisyon sa yuta nga gilangkuban sa yutang kulonon . Ang parke ay matatagpuan humigit-kumulang na 15 kilometro (9.3 mi) mula sa poblacion o bayan ng Sinait at Cabugao at ilang 36 kilometro (22 mi) hilaga ng kabisera ng lalawigan at pamana ng lungsod ng Vigan. Ang parke nahimutang mga 15 kilometros (9.3 mi) gikan sa poblacion o lungsod nga naa sa Sinait ug Cabugao ug mga 36 kilometros (22 mi) sa amihanan sa kaulohan sa lalawigan ug lungsod sa pamana sa Vigan. Ito ay isa sa apat na protektadong mga lugar na natatanaw ng tubig sa Ilocos Sur. Kini usa sa upat nga gipanalipdan nga mga lugar nga natubigan sa tubig sa Ilocos Sur. Ang Libunao ay natatakpan lalo na sa cogon damo at higanteng tambo . Ang Libunao gitabunan una sa mga cogon nga balili ug higanteng tangbo . Ang kagubatan nito sa mababang lupain ay naglalaman ng ilang mga species ng puno ng puno tulad ng mangga, narra , mahogany , bangkal , akasya , ipil-ipil , duhat , akleng parang , elemi , tibig , hauili , anabiong at molave . Ang kakahoyan sa kapatagan niini adunay pipila ka mga klase sa kahoy nga leguminous sama sa mangga, narra , mahogany , bangkal , acacia , ipil-ipil , duhat , akleng parang , elemi , tibig , hauili , anabiong ug molave . Ang Lidlidda Protected Landscape , na kilala rin bilang Lidlidda-Banayoyo Protected Landscape , ay isang protektadong lugar ng mga likas na bukal at nakapaligid na mga kagubatan ng bundok sa Ilocos Sur sa isla ng Luzon sa Pilipinas . Ang Lidlidda Protected Landscape , nailhan usab nga Lidlidda Ð Banayoyo Protected Landscape , usa ka panalipod nga lugar sa natural nga mga tubod ug palibot sa mga kalasangan sa bukid sa Ilocos Sur sa isla sa Luzon sa Pilipinas . Ito ay isang mahalagang tubig na nagbibigay ng mga kinakailangan sa agrikultura at sambahayan ng tubig ng mga pamayanan sa mga munisipalidad ng Lidlidda at Banayoyo . Kini usa ka hinungdanon nga pag-agay sa tubig nga naghatag sa mga kinahanglanon sa tubig sa agrikultura ug panimalay sa mga komunidad sa mga munisipyo sa Lidlidda ug Banayoyo . Itinatag ito noong 1936 bilang Lidlidda Watershed Forest Reserve sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 79 na nilagdaan ni Pangulong Manuel Luis Quezon na may paunang lugar na 1,228 hectares (3,030 ektarya). Gitukod kini kaniadtong 1936 isip Lidlidda Watershed Forest Reserve pinaagi sa Proklamasyon Numero nga 79 gipirmahan ni Presidente Manuel Luis Quezon nga adunay inisyal nga lugar nga 1,228 ka ektarya (3,030 ektarya). Noong 2000, sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System, muling idinisenyo bilang isang protektadong lugar na saklaw na sumasaklaw sa kasalukuyang sukat na 1,157.44 hectares (2,860.1 ektarya). Kaniadtong 2000, ilawom sa National Integrated Protected Areas System, gilaraw usab kini nga protektado nga lugar nga gilangkuban sa karon nga gidak-on nga 1,157.44 ka ektarya (2,860.1 ektarya). Ang Lidlidda na lugar na protektado ng landscape ay may kasamang mga bahagi ng munisipalidad ng Lidlidda at Banayoyo, pati na rin ang isang maliit na bahagi ng munisipalidad ng San Emilio sa Ilocos Sur. Ang lugar nga gipanalipdan sa Lidlidda naglakip sa mga bahin sa mga munisipyo sa Lidlidda ug Banayoyo, ingon usab usa ka gamay nga bahin sa lungsod sa San Emilio sa Ilocos Sur. Naglalaman ito ng maraming likas na bukal, talon, sapa, sapa at sapa kabilang ang mga ilog ng Lidlidda at Candon, pati na rin ang Danglas, Cabunao at Laolaoed creeks. Naglangkob kini sa daghang mga natural nga tuburan, talon sa tubig, sapa, sapa ug sapa lakip ang mga sapa sa Lidlidda ug Candon, maingon man ang Danglas, Cabunao ug Laolaoed creeks. Mayroon itong matataas na topograpiya ng 30% -50% matarik na dalisdis na may pinakamataas na kataasan sa 400 metro (1,300 piye) sa itaas ng antas ng dagat. Kini adunay usa ka bukid nga topograpiya nga 30% -50% matarik nga mga bakilid nga adunay labing kataas nga kahitas-an sa 400 metros (1,300 p) ibabaw sa lebel sa dagat. Ang komposisyon ng lupa nito ay inuri bilang brown sandy loam . Ang komposisyon sa yuta giklasipikar nga brown sandy loam . Kasama rin sa parke ang 40-ektaryang (99-acre) na lugar ng pangangalaga na kilala bilang Paraesus Verde (Green Paradise) na pinamamahalaan ng local government unit ng Lidlidda sa Poblacion Norte. Ang parke naglakip usab sa 40 ektaryas (99-acre) nga lugar sa pagpreserbar nga nailhan nga Paraesus Verde (Green Paradise) nga gidumala sa yunit sa gobyerno lokal nga Lidlidda sa Poblacion Norte. Kabilang sa mga species ng puno na matatagpuan sa lugar ay ang teak , molave , raintree , tibig , akleng parang at narra . Lakip sa mga klase sa mga kahoy nga nakit-an sa lugar mao ang tisa , molave , raintree , tibig , akleng parang ug narra . Ang parke ay maa-access sa pamamagitan ng Santiago-Banayoyo-Lidlidda-San Emilio-Quirino National Road mula sa pangunahing haywey ng Manila North Road sa Santiago na hilaga lamang ng Candon . Ang parke ma-access pinaagi sa Santiago-Banayoyo-Lidlidda-San Emilio Ð Quirino National Road gikan sa panguna nga haywey sa Manila North Road sa Santiago sa amihanan lamang sa Candon . Maaari rin itong mai-access mula sa lungsod ng Vigan sa hilaga sa pamamagitan ng Daan ng Santa Maria-Burgos. Mahimo usab kini ma-access gikan sa lungsod sa Vigan sa amihanan pinaagi sa Dalan sa Santa Maria Ð Burgos. Ang Magapit Protected Landscape ay isang protektadong lugar ng forested limestone na burol at damuhan sa Cagayan Valley ng hilagang Luzon isla sa Pilipinas . Ang Magapit Protected Landscape usa ka panalipod nga lugar sa kakahoyan sa anapog nga anapog ug mga kasagbotan sa Cagayan Valley sa amihanang Luzon isla sa Pilipinas . Saklaw nito ang isang lugar na 3,403.62 ektarya (8,410.5 ektarya) sa hilagang-silangan ng lalawigan ng Cagayan na sumasabay sa mga munisipyo ng Lal-lo at Gattaran . Naglangkob kini sa lugar nga 3,403.62 ektaryas (8,410.5 ektarya) sa amihanan-silangan nga lalawigan sa Cagayan nga naglibot sa mga lungsod sa Lal-lo ug Gattaran . Ang parke ay itinatag bilang isang kanlungan ng laro at santuario ng ibon noong ika-15 ng Agosto 1947 na sumasakop sa isang paunang lugar na 4,554 ektarya (11,250 ektarya) na idineklara sa pamamagitan ng Administrative Order No. 10 ni Pangulong Manuel Roxas . Ang parke nga gitukod ingon usa ka dangpanan sa dula ug santuaryo sa langgam kaniadtong 15 Agosto 1947 nga nagsakup sa inisyal nga lugar nga 4,554 ektarya (11,250 ektarya) nga gipahayag pinaagi sa Administrative Order No. 10 ni Presidente Manuel Roxas . Noong 23 Abril 2000, ang parke ay muling idinisenyo bilang isang protektadong lugar sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System Act sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 285 na nilagdaan ni Pangulong Joseph Estrada . Kaniadtong 23 Abril 2000, ang parke gilaraw usab nga usa ka panalipod nga lugar sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System Act pinaagi sa Proklamasyon No. 285 nga gipirmahan ni Presidente Joseph Estrada . Ang parke ay isang bahagi ng Northeheast Cagayan Key Biodiversity Area at naglalaman din ng Lal-lo at Gattaran Shell Middens , isang iminungkahing World Heritage Site . Ang parke usa ka bahin sa Northeheast Cagayan Key Biodiversity Area ug naglangkob usab sa Lal-lo ug Gattaran Shell Middens , usa ka gisugyot nga World Heritage Site . Ang lugar ng Magapit Protected Landscape ay nakaupo sa mga paanan ng hilagang bundok ng Sierra Madre , sa silangang bangko ng Rio Grande de Cagayan sa pagitan ng mga nayon ng Magapit sa Lal-lo at Nassiping sa Gattaran. Ang lugar nga Magapit nga Protektado nga Kapangalan naglingkod sa mga pungpong sa amihanang bukid sa Sierra Madre , sa silangang pangpang sa Rio Grande de Cagayan tali sa mga baryo sa Magapit sa Lal-lo ug Nassiping sa Gattaran. Ito ay isa sa limang mga protektadong lugar sa lalawigan ng Cagayan at nabubuo ng bahagi ng 183,430-ektarya (453,300-acre) na lugar na tinawag na Northeheast Cagayan Key Biodiversity Area, isang ipinahayag na mahahalagang lugar ng ibon na kinabibilangan din ng kalapit na Mount Cagua , Mount Cetaceo at ang Ang mga wetuey wetlands sa katabing munisipyo ng Buguey , Gonzaga , Baggao at Santa Teresita . Kini usa sa lima ka mga lugar nga protektado sa lalawigan sa Cagayan ug nahimong bahin sa 183,430 hektaryas (453,300-acre) nga lugar nga gitawag nga Northeheast Cagayan Key Biodiversity Area, usa ka gideklarar nga importanteng lugar sa langgam nga naglakip usab sa duol nga Mount Cagua , Mount Cetaceo ug ang Ang mga wetuey wetlands sa mga kasikbit nga lungsod sa Buguey , Gonzaga , Baggao ug Santa Teresita . Ang parke ay nailalarawan sa pamamagitan ng bukas na mga damo at mababang lupa na evergreen na kagubatan sa mga bundok ng apog sa mga kataasan sa pagitan ng 200 metro (660 piye) at 800 metro (2,600 piye) sa itaas ng antas ng dagat. Ang parke gihulagway sa bukas nga mga kasagbutan ug mga lasang nga may kalasangan nga evergreen sa mga bungtod sa limestone sa mga taas nga lebel sa 200 metros (660 p) ug 800 metros (2,600 p) ibabaw sa lebel sa dagat. Ito ay pinatuyo ng maraming mga daloy kasama ang Magapit, Nassiping at Dummun na ilog na walang laman sa Rio Grande de Cagayan. Gipahumud kini sa daghang mga sapa sama sa mga suba sa Magapit, Nassiping ug Dummun nga walaÕy sulod sa Rio Grande de Cagayan. Ang parke ay matatagpuan mga 80 kilometro (50 mi) hilaga ng Tuguegarao , ang kapital at pinakamalaking lungsod ng Cagayan at ilang 9 kilometro (5.6 mi) timog ng San Mariano, Lal-lo kung saan itinayo ang Northern Cagayan International Airport . Ang parke nahimutang mga 80 kilometros (50 mi) sa amihanan sa Tuguegarao , ang kapital ug kinadak-ang lungsod sa Cagayan ug mga 9 kilometros (5.6 mi) sa habagatan sa San Mariano, Lal-lo kung diin gitukod ang Northern Cagayan International Airport . Mapupuntahan ito sa pamamagitan ng Santa Ana Road mula sa Port of San Vicente sa Santa Ana sa hilaga at mula sa Pan-Philippine Highway (AH26) mula sa kanluran sa pamamagitan ng Magapit Suspension Bridge . Mapangita kini pinaagi sa Santa Ana Road gikan sa Port of San Vicente sa Santa Ana sa amihanan ug gikan sa Pan-Philippine Highway (AH26) gikan sa kasadpan pinaagi sa Magapit Suspension Bridge . Ang Magapit ay isang mahalagang lugar ng ibon na una nang itinatag bilang Magapit Game Refuge at Bird Sanctuary. Ang Magapit usa ka hinungdan nga lugar sa langgam nga una nga gitukod ingon ang Magapit Game Refuge ug Bird Sanctuary. Ang maburol na tanawin nito ay nagbibigay ng tirahan para sa magkakaibang mga species ng ibon tulad ng mga swift, sungay, puting-breasted sea eagle , amethyst brown na kalapati , pangarap, wagtails, sunbird, herons, egrets, plovers, Philippine duck , bee-eaters, Philippine bulbul , at dilaw -baluktot na bulbul . Ang mabuklad nga talan-awon naghatag usa ka puy-anan alang sa lainlaing mga klase sa langgam sama sa mga swift, sungay, maputi-dughan nga agila sa dagat , amethyst brown nga salampati , hinanduraw, wagtails, sunbird, herons, egrets, plovers, Philippine duck , bee-eaters, Philippine bulbul , ug yellow -butang bulbul . Ang bukas na damo ay pinangungunahan ng cogon damo at talahib . Ang bukaw nga kapatagan giharian sa cogon nga balili ug talahib . Ang iba pang mga species ng halaman na matatagpuan sa lugar ay akleng parang, Hagonoy pangkat, damo ng carabao, at pangkat ng Malvaceae . Ang ubang mga matang sa tanum nga nakit-an sa lugar mao ang akleng parang, Hagonoy nga grupo, sagbot sa carabao, uggrupo nga Malvaceae . Ang Mainit Hot Springs Protected Landscape ay isang protekturang lugar na matatagpuan sa lalawigan ng Davao de Oro sa isla ng Mindanao sa Pilipinas . Ang Mainit Hot Springs Protected Landscape usa ka mapanalipdan nga luna nga nahimutang sa probinsya sa Davao de Oro sa isla sa Mindanao sa Pilipinas . Pinapanatili nito ang asupre na mainit na bukal at nakapaligid na kagubatan sa munisipalidad ng Nabunturan na naglalaman din ng mga headwaters ng Manat River, isang mapagkukunan ng suplay ng tubig para sa mga nakapaligid na mga nayon. Gintipigan niini ang asupre nga mainit nga tuburan ug ang palibot sa kalasangan sa munisipyo sa Nabunturan nga adunay usab mga pangpang sa Manat River, usa ka gigikanan sa suplay sa tubig alang sa naglibot nga mga baryo. Una na nagpahayag ng isang pambansang parke noong 1957 ayon sa Proklamasyon Blg 466 ni Pangulong Carlos P. Garcia , mayroon itong paunang lugar na 1,381 ektarya (3,410 ektarya). Una nga gideklarar nga usa ka nasyonal nga parke kaniadtong 1957 nga nakabutang sa Proklamasyon Num. 466 ni Presidente Carlos P. Garcia , adunay pasiuna nga lugar nga 1,381 ka ektarya (3,410 ektarya) Sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System, nai-reclassified ito bilang protektado na tanawin sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 320 na inilabas noong 2000 ni Pangulong Joseph Estrada . Ubos sa National Integrated Protected Areas System, kini ginalahi ingon usa ka gipanalipdan nga talan-awon pinaagi sa Proklamasyon No. 320 nga gipagawas kaniadtong 2000 ni Presidente Joseph Estrada . Ang mga maiinit na bukal ay isang tanyag na pang-akit sa ecotourist sa Davao de Oro. Ang mga mainit nga tubod usa ka inila nga atraksyon sa ecotourist sa Davao de Oro. Ang pangalang " Mainit " nito ay isang salitang Pilipino na nangangahulugang mainit. Ang ngalan niini nga " Mainit " usa ka pulong nga Pilipino nga nagpasabut init. Ang pinangangalagaan ng Mainit ay sumasaklaw sa isang lugar na 1,374 ektarya (3,400 ektarya) na may buffer zone na 401 ektarya (990 ektarya) sa mga nayon ng Mainit at Bukal sa bulubunduking mga bahagi ng southeheast Nabunturan. Ang tanaman nga gipanalipdan sa Mainit naglangkob sa usa ka lugar nga 1,374 ektarya (3,400 ektarya) nga adunay usa ka buffer zone nga 401 hektaryas (990 ektaryang) sa mga baryo sa Mainit ug Bukal sa bukirong mga bahin sa habagatan-sidlakang Nabunturan. Matatagpuan ito malapit sa hangganan kasama ang munisipalidad ng Maco sa Leonard Mountain Range na nasa hilaga lamang ng Lake Leonard . Nahimutang kini duol sa utlanan sa lungsod sa Maco sa Leonard Mountain Range na nahimutang lang sa amihanan sa Lake Leonard . Ang parke ay binubuo ng isang network ng mga bukal, talon at agos na dumadaloy sa mga bulkan ng bulkan papunta sa Manat River, isang tributary ng Agusan River . Ang parke kay gilangkoban sa usa ka network sa mga tuburan,busay ug mga sapa nga nagaagas sa mga bulkan nga bulkan ngadto sa Manat River, usa ka tributary sa Agusan River . Kabilang dito ang Inoparan Creek, Matagdungan Creek, Saosao River, Tigabaca Creek, Esolvin Creek at Tawangan Creek sa Manat River Basin na nagbibigay ng tubig sa mga nayon ng Mainit at Bukal. Lakip niini ang Inoparan Creek, Matagdungan Creek, Saosao River, Tigabaca Creek, Esolvin Creek ug Tawangan Creek sa Manat River Basin nga nagahatag ug mga tubig sa mga baryo sa Mainit ug Bukal. Ang parke ay naglalaman din ng higit sa tatlumpung kuweba, rock formations at mga patch ng nakaligtas sa pangunahing at pangalawang paglago ng dipterocarp kagubatan. Ang parke usab adunay sulud na trenta nga mga langub, hulma na mga bato ug mga tapak nga makaluwas sa primera ug sekundaryong pagtubo nga kalasangan sa dipterocarp . Ang pinakamataas na kataas-taasan sa protektadong lugar ay nasa 1,200 metro (3,900 piye) sa itaas ng antas ng dagat. Ang labing taas nga kahitas-an sa panalipod nga lugar kay naa sa 1,200 metros (3,900 p) ibabaw sa lebel sa dagat. Ang lugar ay tahanan ng isang katutubong tribo na tinatawag na Mansaka . Gitawag na Mansaka ang dapit na gipuy-an sa usa ka lumad nga tribo. Malapit sa mga mainit na bukal, maraming mga kubo at pool ang itinayo para sa mga turista. Duol sa init nga tubod, daghang mga payag ug ligoanan ang gitukod alang sa mga turista. Ang Toyozu Inland Resort ay maaari ding matagpuan sa loob ng Mainit at isang reservoir ay naitayo rin. Ang Toyozu Inland Resort mahimo usab nga makita sa sulod sa Mainit ug gitukod usab ang usa ka reservoir. Matatagpuan ang humigit-kumulang na 33 kilometro (21 mi) hilagang-silangan ng Tagum at mga 90 kilometro (56 mi) mula sa Davao City , ang pinakamalaking lungsod ng Rehiyon ng Davao , sa pamamagitan ng Pan-Philippine Highway (AH26) at Nabunturan-Mainit Park Road. Nahimutang ang gibanabana nga 33 kilometros (21 mi) sa amihanan-sidlakan sa Tagum ug mga 90 kilometros (56 mi) gikan sa Davao City , ang labing dakong lungsod sa Rehiyon sa Davao , pinaagi sa Pan-Philippine Highway (AH26) ug Nabunturan Ð Mainit Park Road. Ang mga kagubatan ng protektadong lugar ng Mainit ay sumusuporta sa maraming lumang dipterocarp at higanteng fern species. Ang mga kalasangan sa Mainit nga gipanalipdan nga lugar nagsuporta sa daghang karaan nga dipterocarp ug higante nga fern species. Limampung porsyento ng takip ng kagubatan nito ay ang Yemane at Falcata na mga taniman, habang ang mga species ng palumpong ay naninirahan sa natitirang tulad ng hagimit , binunga , at himlaumo . Singkwenta porsyento sa tabon sa kalasangan kay ang Yemane ug Falcata nga mga tanum, samtang ang mga laing matang sa shrub nagpuyo sa nahabilin sama sa hagimit , binunga , ug himlaumo . Ang parke ay nagho-host ng maraming mga species ng avifauna kabilang ang pulang-keeled flowerpecker , makintab na Asyano na starling , grey imperial pigeon , Philippine turtle dove, Philippine coucal , olive-backed sunbird , yellow-vented bulbul , zebra dove , collared kingfisher , at endangered green-winged kalapati . Ang parke nagbuhi ug daghang mga matang sa avifauna lakip ang red-keeled flowerpecker , Asian glossy starling , grey imperial pigeon , Philippine turtle dove, Philippine coucal , olive-backed sunbird , yellow-vented bulbul , zebra dove , collared kingfisher , ug endangered green-winged salampati . Sa mga kuweba sa mga dalisdis na dumadaloy sa palanggana ng ilog, ang mga swiftlet na kilala bilang sayaw-sayaw , at ilang maliit hanggang sa katamtamang laki ng mga bat na gumagawa ng mga guano na abono ay maaari ding matagpuan. Sa mga langub sa mga bakilid nga nag-agay sa suba sa sapa, makita usab ang mga swiftlet nga gitawag nga sayaw-sayaw , ug ubay-ubay nga gagmay hangtod sa kadako nga Kwaknet nga naghimo og mga abono nga guano . Ang ilan sa mga malalaking mammals sa parke isama ang pang-tailed unggoy ng makak , Asian palm civet , Philippine punong kahoy ardilya , at Celebes butigin baboy . Ang pipila sa mga dagko nga mga mammal sa parke naglakip sa taas nga tag-as nga panit , asul nga palma sa Asya , ardilya nga kahoy sa Pilipinas , ug baboy nga Celebes . Kilala rin ito sa pag-harbor ng mga retektadong python at monitor ng tubig . Nailhan usab kini nga adunay mga pantalan nga reticulated nga mga python ug monitor sa tubig . Ang Manleluag Spring Protected Landscape ay isang protektadong lugar na naglalaman ng natural na mainit na bukal sa Ilocos Rehiyon ng Pilipinas. Ang Manleluag Spring Protected Landscape usa ka panalipod nga lugar nga adunay natural nga mga tuburan sa Ilocos Rehiyon sa Pilipinas. Ito ay isa sa 34 na protektadong mga tanawin sa Pilipinas na matatagpuan sa munisipalidad ng Mangatarem , Pangasinan sa kanluran-gitnang lugar ng isla ng Luzon . Usa kini sa mga 34 nga gipanalipdan nga mga esena sa Pilipinas nga nahimutang sa munisipalidad sa Mangatarem , Pangasinan sa kasadpan-sentral nga lugar sa isla sa Luzon . Ito ay orihinal na itinatag noong 1934 bilang Manleluag Spring Forest Reserve na sumasakop ng humigit-kumulang na 58.8 ektarya (145 ektarya) sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 659 na nilagdaan ng Gobernador-Heneral Frank Murphy . Kini kay orihinal nga natukod kaniadtong 1934 ingon ang Manleluag Spring Forest Reserve nga naglangkob sa gibana-bana nga 58.8 ektarya (145 ektaryas) pinaagi sa Proklamasyon Numero 659 nga gipirmahan ni Gobernador-Heneral Frank Murphy . Ang mga hangganan ng reserba ay nilinaw na may sanggunian sa isang puno ng alibanbang na 35 cm (14 in) ang lapad sa oras. Ang mga utlanan sa reserba kay giklaro na adunay pakisayaran sa usa ka kahoy nga alibanban na 35 cm ( 14s sa) ang gilapdon sa oras. Noong 1939, ang malapit na 32.9-ektarya (81-ektarya) na kagubatan ay idinagdag sa reserba at noong 3 Setyembre 1940, sa pamamagitan ng Proklamasyon ni Pangulong Manuel Luis Quezon No.612, muling itinalaga bilang pambansang parke pagsakop sa isang lugar na humigit-kumulang na 91.7 ektarya (227 ektarya). Niadtong 1939 ug kaniadtong 3 Septyembre 1940, ang kasikbit nga sagol nga publiko nga 32.9-ektaryas (81-acre) nga kalasangan kay gidugang sa reserba , pinaagi sa Proklamasyon ni Presidente Manuel Luis Quezon No. 612, na gitudlo pag usab isip usa ka nasudnon nga parke pagsakop sa usa ka lugar nga gibana-bana nga 91.7 ektarya (227 ektarya). Ang parke ay na-convert sa isang protektadong lugar ng landscape noong 2004 at ngayon ay may kabuuang lugar na 1,935.17 hectares (4,781.9 ektarya) at isang lugar ng buffer zone na 965.09 hectares (2,384.8 ektarya). Ang parke kay nabag-o nga usa ka gipanalipdan nga lugar sa tanaman kaniadton 2004 ug karon adunay kinatibuk-ang sukod nga 1,935.17 ektarya (4,781.9 ektarya) ug usa ka lugar nga buffer zone nga 965.09 hectares (2,384.8 ektarya). Ito ay isa lamang sa mga protektadong lugar sa Pangasinan, ang iba pang pagiging Hundred Islands National Park . Kini kay usa lang sa mga gipanalipdan nga mga lugar sa Pangasinan, ang lain mao ang Hundred Islands National Park . Ang Manleluag spring ay isang hanay ng dalawang ophiolitik na mainit na bukal, malapit sa 923-talampakan (281 m) -tall natapos na bulkan ng Mount Malabobo, at matatagpuan sa kanayunan na barangay ng Malabobo sa munisipalidad ng Mangatarem, mga 180 kilometro (110 mi) hilaga mula sa Maynila . Ang manleluag spring usa ka hugpong sa duha nga mga mainit nga tuburan sa ophiolitik , duol sa 923-tiil (281 m) kataas sa nahanaw nga bulkan sa Mount Malabobo, ug nahimutang sa bukirang barangay sa Malabobo sa munisipalidad sa Mangatarem, mga 180 kilometros (110 mi) amihanan gikan sa Manila . Ito ay bahagi ng kagubatan ng Mangatarem na sumasakay sa mga lalawigan ng Pangasinan, Zambales at Tarlac sa Zambales Mountain Range . Kini kay usa ka bahin sa kalasangan sa Mangatarem nga nag-agbay sa mga probinsya sa Pangasinan, Zambales ug Tarlac sa Zambales Mountain Range . Ang lugar ay mababa sa lumiligid at katamtamang matarik na mga dalisdis na may average na taas ng 1,033 talampakan (315 m). Ang lugar adunay ubos sa pag-uswag ug igo igo lang napagkabakilid nga mga bakilid nga adunay average nga gitas-on nga 1,033 piye (315 m). Ang parke ay tinawid ng dalawang ilog, ang mga ilog ng Baracbac at Basican. Ang parke kay tabokanan ug duha ka suba, ang Barabac ug Basican nga mga sapa. Sa 1,935 ektarya ng kabuuang lugar ng parke, 412.5 ha. ay nakalaan para sa wildlife habitat, 539.46 ha. para sa mga sustainable gamit, 57.34 ha. para sa maraming paggamit, 15.7 ha. para sa pagpapanumbalik, at 91.7 ha. para sa libangan. Sa 1,935 ka ektarya nga total nga lugar sa parke, 412.5 ha. gitagana alang sa puy-anan sa ihalas nga hayop, 539.46 ha. alang sa mga malungtaron nga gamit, 57.34 ha. alang sa daghang gamit, 15.7 ha. alang sa pagpahiuli, ug 91.7 ha. alang sa kalingawan. Ang isang serye ng mga landas at mga landas sa paa ay nagbibigay ng pag-access sa mga lugar sa paligid ng parke na napapaligiran ng mga ruta ng patrol at linya ng sunog sa lugar ng buffer para sa mga layunin ng proteksyon sa sunog. Ang sunod-sunod nga mga agianan ug mga agianan sa tiil naghatag kahigayunan sa mga lugar sa palibot sa parke nga gilibutan sa mga ruta sa patrol ug linya sa sunog sa buffer area alang sa mga katuyoan sa pagpanalipod sa sunog. Ang protektadong tanawin ay isang mahalagang lugar ng biodiversity. Ang gipanalipdan nga talan-awon kay usa ka hinungdanon nga lugar sa biodiversity. Ito ay tahanan sa higit sa 90 species ng ibon, kabilang ang frogmouth Philippine , Kalaw , Philippine hanging parrot , Philippine duck , ningas-breasted prutas kalapati , coleto , malkoha , at ashy thrush . Kini kay puy-anan sa kapin sa 90 ka mga klase sa langgam, apil ang Philippine frogmouth, rufous hornbill, Philippine hanging parrot, Philippine duck, flame-breasted fruit dove, coleto, malkoha, ug ashy thrush. Sinusuportahan din ng kagubatan ang Philippine deer , wild boar , cloud rat , Philippine warty pig , at reptile tulad ng monitor ng tubig . Gisuportahan usab sa kalasangan ang Philippine deer, wild boar, cloud rat, ihalas na baboy sa Pilipinas ug reptilya sama sa monitor sa tubig. Ang Mati Protected Landscape ay isang protektadong lugar na matatagpuan sa Davao Oriental sa timog Pilipinas ng Mindanao . Ang Mati Protected Landscape usa ka panalipod nga lugar nga nahimutang sa Davao Oriental sa habagatang Pilipinas nga isla sa Mindanao . Pinoprotektahan nito ang natubig na tubig sa Mati na siyang pinagmulan ng suplay ng tubig para sa Mati Waterworks System ng lungsod. Gipanalipdan niini ang kadagatan sa Mati nga mao ang gigikanan sa suplay sa tubig alang sa Mati Waterworks System. Ang protektadong lugar ay itinatag noong 1967 nang 890 hectares (2,200 ektarya) ng kagubatan sa Central Mati ay naitala bilang Mati Watershed Forest Reserve sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 222 na inisyu ni Pangulong Ferdinand Marcos . Ang nasalipdan nga lugar natukod kaniadtong 1967 sa 890 ektaryas (2,200 ektarya) nga kalasangan sa Central Mati kay giproklama nga Mati Watershed Forest Reserve pinaagi sa Proklamasyon No. 222 nga gi-isyu ni Presidente Ferdinand Marcos . Sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System, ang lugar ay na-reclassified bilang protektado na tanawin kasama ang pag-sign ng Proklamasyon Blg 912 noong 2005 ni Pangulong Gloria Arroyo . Ubos sa National Integrated Protected Areas System, ang lugar kay gilahi pagusab ingon usa ka gipanalipdan nga esena sa pagperma sa Proklamasyon No. 912 kaniadtong 2005 ni Presidente Gloria Arroyo . Sakop ng Mati Protected Landscape ang isang lugar na 914.26 ektarya (2,259.2 ektarya) at isang buffer zone na may 135.76 hectares (335.5 ektarya) sa Barangay Central sa Mati. Ang Mati Protected Landscape naglangkob sa usa ka lugar nga 914.26 ektarya (2,259.2 ektarya) ug usa ka buffer zone nga 135.76 hectares (335.5 ektaryas) sa Barangay Central sa Mati. Inilalagay nito ang mga sitios ng baybayin ng Sudlon at Ugilan na naglalaman ng mga headwaters na nagbibigay ng tubig ng lungsod, tulad ng Banahaw Creek, Binuangan Creek, Licop Creek at ang Bitanagan River. Ginabutang niini kini ang mga sityo sa baybayon sa Sudlon ug Ugilan nga adunay sulud nga mga headwaters nga naghatag suplay sa tubig sa lungsod, nga mao ang Banahaw Creek, Binuangan Creek, Licop Creek ug ang Bitanagan River. Ang topograpiya nito ay bulubundukin at maburol, na may mga dalisdis na nag-iiba mula flat hanggang undulate at matarik. Ang topograpiya niini kay usa ka bukid ug mabuntod, nga adunay mga bakilid nga lainlain gikan sa patag hangtod sa pag saka-lugsong ug pag-agay. Ang lupa ng lugar ay nailalarawan bilang sandamong sandamak na luad na kabilang sa seryeng Camansa. Ang yuta sa lugar kay gihulagway ingonsama sa kasagbutan na puno sa basa na putik nga sakop sa seryeng Camansa. Ang Mati City Proper ay hangganan ang protektadong lugar at peripheral zone nito sa hilaga, ang Pujada Bay sa silangan, ang barangay ng Badas sa timog, at ang mga hilagang foothills ng Hamiguitan Range sa kanluran. Ang Mati City Proper nag utlanan sa protektado nga lugar ug peripheral zone sa amihanan, ang Pujada Bay sa silangan, ang barangay sa Badas sa habagatan, ug ang mga amihanang pantalan sa Hamiguitan Range sa kasadpan. Mapupuntahan ito sa pamamagitan ng isang kalsada sa barangay mula sa tamang lungsod kung saan matatagpuan ang Mati Airport . Maadtoan kini pinaagi sa usa ka dalan sa barangay gikan sa saktong syudad kung diin nahimutang ang Mati Airport . Maaari rin itong maabot sa pamamagitan ng isang 165-kilometro (103 mi) na kalsada mula sa Davao City , ang kabisera at pinakamalaking lungsod. Mahimo usab kini nga maabut pinaagi sa usa ka 165-kilometros (103 mi) nga agianan gikan sa Davao City , ang kaulohan ug kinadak-ang lungsod. Ang protektadong lugar ay kilala na mag-harbor ng ilang mga species ng ibon, ang ilan sa mga ito ay endemic sa rehiyon, tulad ng Philippine collared na kalapati , puting-tainga kayumanggi kalapati , Philippine ahas-agila , Philippine spine-tailed swift , lowland white-eye , Philippine bulbul , falconet ng Pilipinas , rufous Coucal , pati na rin na suportado ng olibo , sunbird , chestnut na pinuno ng bee-eater , rufous-tailed jungle flycatcher , long-tailed shrike at black-naped oriole . Ang protected area nailhan nga maghambin pipila ka mga matang sa langgam,ang uban niini mao ang mga endemic sa rehiyon, sama sa Philippine collared salampati , puti-dunggan nga brown salampati , Philippine bitin-agila , Philippine dugokan-ikog nga matulin , kapatagan puti-mata , Philippine bulbul , falconet sa Pilipinas , rufous Coucal , ingon usab ang gipaluyohan sa olibo, sunbird , may dughan nga ulo nga bee-eater , rufous-tailed jungle flycatcher , long-tailed shrike ug black-naped oriole. Kasama sa flora nito ang mga karaniwang halaman sa agrikultura tulad ng coconuts, ilang mga puno ng prutas at ipil-ipil . Lakip sa flora ang sagad nga mga tanum nga agrikultura sama sa coconuts, pila ka mga fruit fruit ug ipil-ipil . Ang Maulawin Spring Protected Landscape ay isang protektadong lugar ng tanawin ng mga burol at ilang ilog at ilog na matatagpuan sa lalawigan ng Quezon sa katimugang isla ng Luzon sa Pilipinas . Ang Maulawin Spring Protected Landscape kay usa ka mapanalipdan nga luna nga luna sa mga kalasangan ug daghang mga sapa ug sapa nga nahimutang sa lalawigan sa Quezon sa habagatang Luzon isla sa Pilipinas . Ito ay orihinal na nilikha noong 1939 upang maprotektahan ang tubig sa munisipalidad ng Guinayangan na kilala bilang Maulawin Spring Watershed Forest Reserve na ipinahayag sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 365 ni Pangulong Manuel Luis Quezon . Kini orihinal nga gihimo kaniadtong 1939 aron mapanalipdan ang tubig sa lungsod sa Guinayangan nga gitawag nga Maulawin Spring Watershed Forest Reserve nga gipahayag pinaagi sa Proklamasyon No. 365 ni Presidente Manuel Luis Quezon . Noong 2000, ang reserve reserve ay pinalaki at muling idinisenyo bilang isang protektadong tanawin sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System ayon sa Proklamasyon Blg 295 na inilabas ni Pangulong Joseph Estrada . Kaniadtong 2000, ang reserve reserve gipadako ug gi-repleto usab ingon usa ka proteksyon nga tanaman sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System pinaagi sa Proklamasyon No. 295 nga gipagawas ni Presidente Joseph Estrada . Ito ay ang tanging mapagkukunan ng potable water para sa domestic consumption ng higit sa 40,000 residente ng Guinayangan. Kini ang bugtong gigikanan sa potable water alang sa domestic konsumo nga kapin sa 40,000 ka mga residente sa Guinayangan. Ang Maulawin Spring Protected Landscape ay sumasakop sa isang lugar na 149.01 ektarya (368.2 ektarya) ng mababang lupang kagubatan sa mga barangay ng Himbubulo, San Pedro at Magsaysay sa kanluran-gitnang Guinayangan. Ang Maulawin Spring Protected Landscape naglangkob sa usa ka lugar nga 149.01 ektaryas (368.2 ektarya) nga kalasangan sa mga bukirang barangay sa Himbubulo, San Pedro ug Magsaysay sa kasadpan-sentral nga Guinayangan. Nakaupo ito sa isang maburol na lupain sa silangang bahagi ng Tayabas Isthmus at ang hilagang silangan ng Bondoc Peninsula malapit sa hangganan ng Guinayangan kasama ang mga munisipalidad ng Calauag at Lopez . Nahimutang kini sa usa ka mabungahong yuta sa sidlakang bahin sa Tayabas Isthmus ug sa amihanang-sidlakan sa Bondoc Peninsula duol sa utlanan sa Guinayangan uban ang mga munisipyo sa Calauag ug Lopez . Ang parke ay binabagtas ng maraming mga ilog at sapa, ang ilan sa mga ito ay natuyo sa mga buwan ng tag-araw at kung saan walang laman sa Catabangan Bay at Ragay Gulf , kasama ang Maulawin River, Hiwasayan River, Tubog Creek at Prenza River. Ang parke giagikan sa daghang mga sapa ug sapa, ang pipila niini nag-uga sa mga bulan sa ting-init ug nga walaÕy sulod sa Catabangan Bay ug Ragay Gulf , lakip ang Maulawin River, Hiwasayan River, Tubog Creek ug Prenza River. Ang mga ilog na ito ay nagbibigay ng tubig para sa Guinayangan Water District. Kini nga mga suba naghatag tubig alang sa Guinayangan Water District. Ang topograpiya ng parke ay nailalarawan bilang isang kumplikadong pagsasaayos ng lupa na mula sa bahagyang antas, pagdulas hanggang sa pagulong, at matarik sa maburol at masungit na mga bundok. Ang topograpiya sa parke gihulagway ingon nga usa ka komplikado nga pagsumpo sa yuta nga gikan sa gamay nga lebel, pag-agos hangtod sa pag-uswag, ug pag-agay sa mga bakilid ug bulok nga mga bukid. Ito ay may isang kataas-taasan sa pagitan ng 250 metro (820 piye) at 500 metro (1,600 piye) sa itaas ng antas ng dagat at binubuo pangunahin ng clay loam . Kini adunay usa ka kahitas-an sa taliwala sa 250 metros (820 p) ug 500 metros (1,600 p) ibabaw sa lebel sa dagat ug sagad nga gilangkuban sa clay loam . Ang parke ay matatagpuan mga 1.5 kilometro (0.93 mi) kanluran ng Guinayangan Poblacion at mga 130 kilometro (81 mi) sa silangan ng kapital na lungsod ng Lucena . Ang parke nahimutang mga 1.5 kilometros (0.93 mi) sa kasadpan sa Guinayangan Poblacion ug mga 130 kilometros (81 mi) sa silangan nga lungsod sa probinsya sa Lucena . Napapaligiran ito ng mga pribadong lupang pang-agrikultura at mga plantasyon ng niyog sa Ermita, San Roque, Dungawan at Sisi. Kini gilibutan sa mga pribadong yuta sa agrikultura ug mga plantasyon sa lubi sa Ermita, San Roque, Dungawan ug Sisi. Mapupuntahan ito sa pamamagitan ng daang panlalawigan patungong Guinayangan mula sa Pan-Philippine Highway (AH26) sa Calauag, mula sa paglalakad sa maraming mga daanan mula sa mga barangay Sisi at Calimpak. Mapangita kini pinaagi sa agianan sa probinsya hangtod sa Guinayangan gikan sa Pan-Philippine Highway (AH26) sa Calauag, gikan sa pagbaktas sa daghang mga agianan gikan sa mga barangay Sisi ug Calimpak. Ang parke ay isang kagubatan na lugar na may animnapung porsyento ng teritoryo na tinitirahan ng mga puno ng dipterocarp , kabilang ang molave , kamagong , guijo, pulang lauan , at puting lauan , yakal at manggachapui . Ang parke usa ka lasang nga lugar nga adunay kan-uman ka porsyento sa teritoryo nga gipuy-an sa mga puno nga dipterocarp , lakip ang molave , kamagong , guijo, red lauan , ug puti nga lauan , yakal ug manggachapui . Ito ay tahanan ng isang magkakaibang species ng ibon, tulad ng Philippine dwarf kingfisher , rufous hornbill , sooty woodpecker , black-naped oriole , Philippine coucal , jungle uwak , coleto , black-winged kite at isla na natirang kalapati . Pinuy-anan kini sa lainlaing klase sa langgam, sama sa Philippine dwarf kingfisher , rufous hornbill , sooty woodpecker , black-naped oriole , Philippine coucal , jungle uwak , coleto , black-winged kite ug isla nga natibuok nga salampati . Sinusuportahan din nito ang ilang malalaking mammal, kasama na ang crab-eating macaque , Philippine deer , Philippine warty pig , Asian palm civet , pati na rin ang ilang mga paniki at ahas. Gisuportahan usab niini ang ubay-ubay nga dagko nga mga mammal, lakip ang maca nga crab-pagkaon , usa ka Philippine deer , baboy sa Pilipinas , baboy nga Asyano , ingon man daghang bat ug mga bitin. Ang Mimbilisan Protected Landscape ay isang protektadong landscape na lugar na matatagpuan sa lalawigan ng Misamis Oriental sa Northern Mindanao sa Pilipinas . Ang Mimbilisan Protected Landscape usa ka mapanalipdan nga luna nga nahimutang sa lalawigan sa Misamis Oriental sa Northern Mindanao sa Pilipinas . Itinatag ito noong 1936 upang maprotektahan ang matubig na kagubatan na nakapaligid sa Mimbilisan Falls (na-spell din ang Milisbilisan Falls) sa munisipalidad ng Talisayan na ipinahayag sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 51 ni Pangulong Manuel Luis Quezon . Gitukod kini kaniadtong 1936 aron mapanalipdan ang natubigan nga kalasangan nga naglibot sa Mimbilisan Falls (gipatubo usab ang Milisbilisan Falls) sa munisipalidad sa Talisayan nga gipahayag pinaagi sa Proklamasyon No. 51 ni Presidente Manuel Luis Quezon . Nagkaroon ito ng paunang lugar ng 72 hectares (180 ektarya) at isang mahalagang mapagkukunan para sa Mimbilisan Water System na nagbibigay ng tubig sa mga nakapalibot na komunidad sa silangang Misamis Oriental. Kini adunay inisyal nga lugar nga adunay 72 hektarya (180 ektaryas) ug hinungdanon nga gigikanan sa Mimbilisan Water System nga naghatag suplay sa tubig sa mga kasikbit nga komunidad sa silangang Misamis Oriental. Noong 1999 at muli, noong 2007, ang reserba ng kagubatan ay itinatag muli bilang isang protektadong tanawin sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System na may pagpapatupad ng Proklamasyon Blg 134 at Republic Act No. 9494. Kaniadtong 1999 ug usab, kaniadtong 2007, ang reserba sa kalasangan gitukod pag-usab ingon usa ka protektado nga talan-awon sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System kauban ang pagpatuman sa Proklamasyon No. 134 ug Republic Act No. 9494. Ito ay isa sa limang idineklarang protektadong mga lugar ng Pilipinas sa Misamis Oriental. Usa kini sa lima gideklarar nga protektadong mga lugar sa Pilipinas sa Misamis Oriental. Ang Mimbilisan Protected Landscape ay sumasaklaw sa isang lugar na 66 hectares (160 ektarya) sa mga nayon ng bayan ng Bugdang sa Talisayan at Mapua sa Balingoan . Ang Mimbilisan Protected Landscape naglangkob sa usa ka lugar nga 66 ektaryas (160 ektaryas) sa mga bukirang barangay sa Bugdang sa Talisayan ug Mapua sa Balingoan . Ito ay nasa hilagang foothill ng Mount Balatukan Range , isa pang ipinahayag na protektadong lugar na inuri bilang isang natural na parke na bumubuo sa gulugod ng Misamis Peninsula. Nahimutang kini sa amihanang mga bukton sa Mount Balatukan Range , usa nga gideklarar nga panalipod nga lugar nga gi-classified ingon usa ka natural nga parke nga nahimo nga backbone sa Misamis Peninsula. Ang Mount Balatukan ay naglalaman ng mga headwaters ng ilang mga ilog at ilog na dumadaloy sa mga nakapalibot na munisipalidad ng baybayin mula Balingasag hanggang Gingoog at walang laman sa Dagat ng Bohol . Ang Mount Balatukan naglangkob sa mga ulohan sa ubay-ubay nga mga sapa ug sapa nga nag-agos sa naglibot nga mga lungsod sa baybayon gikan sa Balingasag hangtod sa Gingoog ug walaÕy sulod sa Dagat sa Bohol . Ang Ilog ngayanayan ay hangganan ang parkeng Mimbilisan sa silangan at ang Ilog ng Mindocdocan sa kanluran. Ang sapa saayanayan ang utlanan sa Mimbilisan park sa silangan ug ang Mindocdocan River sa kasadpan. Matatagpuan ito ng 6.2 kilometro (3.9 mi) timog ng tamang munisipalidad ng Talisayan at mga 27 kilometro (17 mi) hilaga-kanluran ng Gingoog. Nahimutang kini mga 6.2 kilometros (3.9 mi) sa habagatan sa munisipalidad sa lungsod sa Talisayan ug mga 27 kilometros (17 mi) sa amihanan-kasadpan sa Gingoog. Mapupuntahan ito sa pamamagitan ng Mapua Road sa Balingoan at ang Butuan-Cagayan de Oro Ð Iligan Road mula sa kabisera at pinakamalaking lungsod ng Cagayan de Oro na matatagpuan mga 86 kilometro (53 mi) sa timog-silangan. Mapangita kini pinaagi sa Mapua Road sa Balingoan ug Butuan Ð Cagayan de Oro Ð Iligan Road gikan sa kapital ug rehiyon sa Cagayan de Oro nga adunay mga 86 kilometros (53 mi) sa habagatang-silangan. Ang Mounts Banahaw-San Cristobal na Protektadong Landscape ay isang protektado na parke ng landscape sa rehiyon ng Calabarzon ng Pilipinas , 120 kilometro (75 mi) sa timog ng Maynila . Ang Mounts Banahaw Ð San Cristobal nga Gipanalipdan nga Landscape usa ka panalipod nga parke sa talan-awon sa rehiyon sa Calabarzon sa Pilipinas , 120 kilometros (75 mi) sa habagatan sa Manila . Ito ang pangalawang pinakamalaking protektadong lugar sa Calabarzon, pagkatapos ng Upper Marikina River Basin Protected Landscape , na may isang lugar na 10,900.59 ektarya (26,935.9 acres). Kini ang ikaduha nga pinakadako nga panalipod nga lugar sa Calabarzon, pagkahuman sa Upper Marikina River Basin Protected Landscape , nga adunay gilapdon nga 10,900.59 ektarya (26,935.9 acres). Ang parke ay matatagpuan sa hangganan ng mga lalawigan ng Laguna at Quezon at kasama ang mga tampok na pinangalanan nito: Mount Banahaw at, 7 kilometro (4.3 mi) sa kanluran nito, ang Mount San Cristobal . Ang parke nahimutang sa utlanan sa mga lalawigan sa Laguna ug Quezon ug lakip ang mga bahin nga ginganlag: Mount Banahaw ug, 7 kilometros (4.3 mi) sa kasadpan niini, ang Mount San Cristobal . Ang dalawang nakakainis na bulkan ay naglalaman ng ilan sa mga malawak na saradong saradong canopy sa Laguna at Quezon. Ang duha ka makalilisang nga bulkan adunay pila sa labing lapad nga sirado nga kakahoyan sa Laguna ug Quezon. Ang mountain park ay nagsisilbing isang mahalagang waterhed para sa mga nakapalibot na kapatagan. Ang bukid nga parke nagsilbing usa ka hinungdanon nga tubig sa palibot sa kapatagan. Ang pag-access nito sa Maynila at iba pang mga pangunahing lunsod o bayan sa Calabarzon ay ginagawang tanyag na patutunguhan para sa mga turista at mga mountaineer. Ang pag-access sa Manila ug uban pang mga mayor nga mga lugar sa kasyudaran sa Calabarzon naghimo niini nga usa ka popular nga destinasyon alang sa mga turista ug mga mountaineer. Dinalaw din ito ng mga peregrino na itinuturing na isang banal na site ng mga relihiyosong denominasyon sa katimugang Luzon . Gibisita usab kini sa mga peregrino nga giisip nga usa ka balaang lugar sa pipila ka relihiyosong denominasyon sa habagatang Luzon . Ang parke ay sumasaklaw sa timog na munisipalidad ng Laguna ng Majayjay , Nagcarlan , Liliw , Rizal at San Pablo at ang hilagang Quezon munisipalidad ng Dolores , Candelaria , Sariaya , Lucban at Tayabas . Ang parke naglibot sa habagatang lungsod sa Laguna sa Majayjay , Nagcarlan , Liliw , Rizal ug San Pablo ug ang amihanang lungsod sa Dolores , Candelaria , Sariaya , Lucban ug Tayabas . Saklaw nito ang buong 10,784.05-ektarya (26,648.0-acre) Bundok Banahaw kasama ang tatlong taluktok nito: Bundok Banahaw de Dolores, Mount Banahaw de Lucabas at Bundok Banahaw de Tayabas, at ang buong 116.54-ektarya (288.0-acre) na Bundok San Cristobal. Sakup niini ang tibuuk nga 10,784.05-hektaryas (26,648.0-acre) nga Mount Banahaw kauban ang tulo nga mga taluktok niini: ang Mount Banahaw de Dolores, Mount Banahaw de Lucban ug ang Mount Banahaw de Tayabas, ug ang tibuuk nga 116.54-hektarya (288.0-acre) nga Bukid San Cristobal. Kasama sa lugar ang mga headwaters ng walong ilog lalo na, ang Kinabuhayan, Talong Ambon, Balayong, Maimpis, Dalitiwan, Malinao, Nagcarlan at San Diego Rivers na nagbibigay ng tubig para sa domestic konsumo at patubig ng mga nakapalibot na komunidad. Ang lugar naglakip sa mga ulohan sa walo ka mga suba sama sa, ang Kinabuhayan, Talong Ambon, Balayong, Maimpis, Dalitiwan, Malinao, Nagcarlan ug San Diego Rivers nga naghatag tubig alang sa konsumo sa domestic ug irigasyon sa mga naglibot nga komunidad. Ito rin ang lokasyon ng maraming talon na sikat sa mga pilgrims at deboto tulad ng Santa Lucia, Suplina at Cristalino Falls sa Mount San Cristobal sa Dolores. Kini usab ang lokasyon sa daghang mga waterfalls nga popular sa mga pilgrims ug mga deboto sama sa Santa Lucia, Suplina ug Cristalino Falls sa Mount San Cristobal sa Dolores. Ang protektadong lugar ay nailalarawan sa pamamagitan ng kagubatan ng dipterocarp , na sumasakop sa mas mababang mga dalisdis, kagubatan ng Montane na higit sa 900 metro (3,000 piye), at kagubatan ng mossy sa paligid ng rurok. Ang panalipod nga lugar gihulagway sa kalasangan nga dipterocarp , nga nagtakup sa ubos nga mga bakilid, kalasangan sa Montane nga labaw sa 900 metros (3,000 p), ug kalasangan nga mossy sa palibot sa taluktok. Mayroon ding mga lugar ng mga plantasyon ng niyog at mga puno ng prutas sa mas mababang mga dalisdis kabilang ang mga lugar ng kaingin . Adunay usab mga lugar sa mga plantasyon sa lubi ug mga kahoy nga prutas sa ubos nga bakilid lakip ang mga lugar sa kaingin . Naglalaman din ito ng ilang makasaysayang at pang-relihiyon na mga atraksyon tulad ng: isang dambana na nakatuon sa Hermano Pule at mga kuweba na na-convert sa mga relihiyosong dambana. Naglangkob usab kini sa pipila ka mga talan-awon sa kasaysayan ug relihiyoso sama sa: usa ka templo nga gipahinungod sa Hermano Pule ug mga langub nga nabag-o nga mga relihiyoso nga mga templo. Ang parke ay orihinal na itinatag noong 1921 bilang ang Mount Banahao Forest Reserve na sumasakop sa isang lugar na 12,858 hectares (31,770 ektarya). Ang parke orihinal nga natukod kaniadtong 1921 ingon ang Mount Banahao Forest Reserve nga adunay sulud nga 12,858 ektarya (31,770 ektarya). Itinatag ito sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 42 na nilagdaan ni Gobernador-Heneral Leonard Wood para sa reforestation, conservation at pangangalaga ng tubig sa lugar na binubuo ng mga mounts Banahao at San Cristobal. Natukod pinaagi sa Proklamasyon Numero 42 nga gipirmahan ni Gobernador-Heneral Leonard Wood alang sa reforestation, conservation ug pagpanalipod sa tubig sa lugar nga naglangkob sa mga mounts Banahao ug San Cristobal. Noong 1941, nilagdaan ni Pangulong Manuel Luis Quezon ang Proklamasyon Blg 716 na binabawasan ang laki nito sa 11,133.30 ektarya (27,511.0 ektarya) na nahahati sa dalawang parsela at idineklara itong pambansang parke . Niadtong 1941, gipirmahan ni Pangulong Manuel Luis Quezon ang Proklamasyon Numero 716 nga nakamenus sa kadak-an sa 11,133.30 ektarya (27,511.0 ektarya) nga gibahin sa duha ka mga parsela ug gideklarar nga kini usa ka nasudnong parke . Ang mga pagbabago sa lugar nito ay ginawa noong 1961 at muli, noong 1966. Ang mga pag- amigo sa lugar niini gihimo kaniadtong 1961 ug usab, sa 1966. Noong 2003, ang Mounts Banahaw-San Cristobal National Park ay na-reclassified bilang isang protektadong tanawin sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System kasama ang pagpapalabas ng Proklamasyon Blg. 411 ni Pangulong Gloria Arroyo . Kaniadtong 2003, ang Mounts Banahaw-San Cristobal National Park gi-reclassified ingon usa ka proteksyon nga tanaman sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System kauban ang pagpagawas sa Proklamasyon No. 411 ni Presidente Gloria Arroyo . Ang Banahaw-San Cristobal ay tahanan ng maraming mga endemic fauna na kinabibilangan ng Philippine pygmy fruit bat , Luzon fruit bat , Maliit na Luzon forest mouse at Philippine warty pig . Ang Banahaw-San Cristobal mao ang pinuy-anan sa daghang mga endemic fauna nga naglakip sa Philippine pygmy fruit bat , Luzon fruit bat , Small Luzon forest mouse ug Philippine warty pig . Ito rin ay may nakatira sa pamamagitan ng amphibians gaya ng Banahao gubat palaka , gubat palaka ni Naomi , Hapon bullet palaka , karaniwang forest tree frog , ang Sphenomorphus steerei at Platymantis montanus . Kini usab mao ang gipuy-an sa amphibian sama sa Banahao lasang baki , kalasangan baki ni Noemi , mga Hapon bala baki , komon nga kalasangan kahoy nga baki nga , ang Sphenomorphus steerei ug Platymantis montanus . Ang parke ay tahanan din ng isang banta at hinihigpitan-saklaw na populasyon ng ibon na naitala noong 2001 tulad ng Philippine eagle , Philippine eagle-owl , Flame-breasted fruit kalapati at Philippine cockatoo . Ang parke usab sa balay sa usa ka gihulga ug lamang-laing langgam nga populasyon nga natala sa 2001 sama sa agila sa Pilipinas , Philippine agila-ngiw-ngiw , Pulahog-breasted nga bunga salampati ug Philippine Cockatoo . Nagho-host din ito ng isang natatanging flora kabilang ang mga palma, ferns at mahogany na puno tulad ng Aglaia banahaensis . Nag-host usab kini og daghang mga talagsaon nga flora lakip ang mga palma, ferns ug mahogany nga mga kahoy sama sa Aglaia banahaensis . Ang Mount Mantalingajan (o Mantalingahan o Mantaling ) ay ang pinakamataas na punto sa lalawigan ng Palawan , Pilipinas . Ang Mount Mantalingajan (o Mantalingahan o Mantaling ) mao ang labing taas nga punto sa lalawigan sa Palawan , Pilipinas . na matatagpuan sa timog na bahagi ng Palawan Island na bumubuo ng pinakamataas na bahagi ng Beaufort Mountains Ultramafics geological na rehiyon, isang serye ng mga ultramafic outcrops ng Eocene origin, kung saan ang Mount Victoria ang bumubuo ng pinakamalaking magkalat na lupain ng lupa. Nga nahimutang sa habagatang bahin sa Palawan Island nga nahimo nga labing kataas nga bahin sa Beaufort Mountains Ultramafics geological rehiyon, usa ka serye sa mga ultramafic outcrops sa Eocene origin, diin ang Mount Victoria mao ang labing daghan nga magkasumpaki nga yuta. Ang rurok ng bundok ang pinakamataas na punto sa Palawan. Ang tumoy sa bukid mao ang pinka taas nga dapit sa Palawan. Ang bundok ay bumubuo sa gitna ng Mt. Ang Mantalingahan Protected Landscape (MMPL), isang pambansang parke na sumasakop sa buong Saklaw ng Mantalingahan Mountain. Ang bukid mao ang sentro sa Mt. Ang Mantalingahan Protected Landscape (MMPL), usa ka nasyonal nga parke nga naglangkob sa tibuuk nga Mantalingahan Mountain Range. Ang protektadong katayuan ng lugar ng MMPL ay inihayag noong Hunyo 23, 2009, ayon sa Proklamasyon Blg 1815 . Ang panalipod nga kahimtang sa lugar sa MMPL gideklara kaniadtong Hunyo 23, 2009 pinaagi sa Proklamasyon Numero 1815 . Ang protektadong lugar ay sumasaklaw sa isang lugar na 120,457 hectares (1,204.57 km 2 ). Ang gipanalipdan nga lugar naglangkob sa usa ka lugar nga 120,457 ektarya (1,204.57 km 2 ). Ang buong parke ay kasalukuyang nakalista bilang isang pansamantalang site para sa inskripsyon ng World Heritage Site ng UNESCO . Ang tibuuk nga parke karon gilista isip usa ka tentative site alang sa inskripsyon sa World Heritage Site nga UNESCO . Ang patuloy na pagtuklas ng mga bagong species ng halaman at hayop mula sa bundok ay nagha-highlight ng napakalaking halaga ng ekolohiya at ang kahalagahan ng pagpapanatili ng nasabing mga protekturang zone sa harap ng patuloy na pag- log at pagmimina . Ang Padayon nga mga pag kaplag sa bag-ong kaliwatan sa tanom ug mananap gikan sa bukid ang kinadayagan sa iyang dakong ecological na presyo ug sa kamahinungdanon sa paghupot sa maong mga protective zones sa nawong sa kanunay nga logging ug pagmina mga pagpit-os. Ang mga species ng halaman ng pitsel , Nepenthes mantalingajanensis , na inilarawan noong 2007, ay pinangalanang mismo mismo ng bundok. Ang mga species sa tanum nga pitsel , Nepenthes mantalingajanensis , nga gihulagway kaniadtong 2007, ginganlan sa ngalan mismo sa bukid. Noong Mayo 2018, pormal na sinimulan ng UNESCO ang proseso na maaaring magpahayag ng tanawin ng isang site na pamana sa mundo sa pamamagitan ng 2020. Niadtong Mayo 2018, pormal nga gisugdan sa UNESCO ang proseso nga mahimoÕg ipahayag ang talan-awon nga usa ka panulundon nga panulundon sa kalibutan sa tuig 2020. Mt. Ang Mantalingajan ay isa sa mga pinakamahirap na pag-akyat sa Pilipinas, na binigyan ng grasya Kahirapan 9/9 ng lokal na pag-mount ng website na PinoyMountaineer.com. Mt. Ang Mantalingajan kay usa sa pinakalisuod nga mga pagsaka sa Pilipinas, nga gihatag og grasya kalisud 9/9 pinaagi sa lokal nga website nga mountaineering PinoyMountaineer.com. Ang karaniwang ruta ay nagsisimula mula sa Barangay Ransang sa Rizal sa timog-kanlurang baybayin ng Palawan. Ang naandan nga ruta nagsugod gikan sa Barangay Ransang sa Rizal sa habagatan-kasadpan nga baybayon sa Palawan. Ang tatlong araw na pag-hiking ay kinakailangan upang maabot ang rurok at dalawang araw upang bumalik sa jump-off, isang kabuuang limang araw, maliban kung may ibang araw na nais na galugarin ang rurok at palibutan. Ang tulo ka adlaw nga pag-saka gikinahanglan nga makaabut sa tumoy ug duha ka adlaw aron makabalik sa paglukso, sa kinatibuk-an nga lima ka adlaw, gawas kung adunay usa ka adlaw nga gusto nga susihon ang tumoy ug palibut. Kasama sa mga highlight ng riles ang mga nakatagpo sa tribo ng Tau't Bato at ang "Knife Edge" Canopy Walk na humahantong sa rurok. Ang mga hatag-as nga punto sa agianan naglakip sa mga engkwentro sa tribo sa Tau't Bato ug ang "Knife Edge" Canopy Walk nga mosangpot sa tumoy. Ang Mounts Palay-Palay Ð Mataas-na-Gulod Protected Landscape ay isang 3,973.13-ektaryang (9,817.8-acre) na lugar na protektado na sumasaklaw sa Palay-Palay Mountain Range sa timog-kanluran ng isla ng Luzon malapit sa Maynila sa Pilipinas . Ang Mounts Palay-Palay Ð Mataas-na-Gulod Protected Landscape usa ka 3,973.13-hektaryas (9,817.8-acre) nga lugar nga protektado nga naglibot sa Palay-Palay Mountain Range sa habagatan-kasadpan sa isla sa Luzon duol sa Manila sa Pilipinas . Itinatag ito noong 26 Oktubre 1976 bilang isang pambansang parke at tirahan ng ibon at santuario ng ibon na sumasakop sa paunang lugar na 4,000 ektarya (9,900 ektarya). Kini natukod kani-adtong 26 sa Oktubre 1976 ingon nga usa ka nasyonal nga parke ug puy-anan sa mga langgam nga adonay 4,000 ektarya (9,900 acres). Noong 2007, ang pambansang parke ay itinalaga bilang isang protektadong lugar sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 1315 na nilagdaan ni Pangulong Gloria Arroyo . Kaniadtong 2007, ang nasyonal nga parke gitudlo nga usa ka panalipod nga lugar sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System pinaagi sa Proklamasyon No. 1315 nga gipirmahan ni Presidente Gloria Arroyo . Ang parke ay ang huling natitirang lowland rainforest sa lalawigan ng Cavite at kilalang kilala sa Mount Pico de Loro , isang tanyag na patutunguhan para sa mga mountaineer at hikers mula sa Metro Manila . Ang parke mao ang katapusan nga nahabilin nga lowland rainforest sa probinsya sa Cavite ug naila sa Mount Pico de Loro , usa ka sikat nga destinasyon alang sa mga mountaineer ug hiker nga gikan sa Metro Manila . Ang lugar na protektado ng Palay-Palay ay matatagpuan sa saklaw ng bundok na bumubuo sa hangganan sa pagitan ng mga populasyon ng populasyon ng Cavite at Batangas sa rehiyon ng Calabarzon . Ang lugar nga gipanalipdan sa Palay-Palay nahimutang sa bukid nga naggikan sa utlanan tali sa daghang mga lalawigan sa Cavite ug Batangas sa rehiyon sa Calabarzon . Naglalaman ito ng mga bahagi ng mga munisipalidad ng Maragondon at Ternate sa Cavite at Nasugbu sa Batangas at kumalat sa apat na mga barangay , tulad ng Sapang, Pinagsanhan, Patungan at Papaya, at pitong sitio , tulad ng Malauyas, Caynipa, Caytako, Cacabay, Magabe, Murangdalig at Hamilo. . Naglangkob kini sa mga bahin sa mga munisipyo sa Maragondon ug Ternate sa Cavite ug Nasugbu sa Batangas ug mikaylap sa upat ka mga barangay , nga mao ang Sapang, Pinagsanhan, Patungan ug Papaya, ug pito ka sitio , nga mao ang Malauyas, Caynipa, Caytako, Cacabay, Magabe, Murangdalig ug Hamilo . Ito ay nakasalalay sa hilaga ng mga coves at beaches ng Ternate kasama na ang Caylabne Bay at Puerto Azul, sa timog ng mga lumiligid na burol at bukiran ng Nasugbu, sa kanluran ng Limbones Cove, at sa silangan ng gumulong na talampas ng Maragondon. Kini mosangko sa amihanan sa mga coves ug beaches sa Ternate lakip ang Caylabne Bay ug Puerto Azul, sa habagatan sa mga nagtuyok nga mga bungtod ug mga uma sa Nasugbu, sa kasadpan sa Limbones Cove, ug sa silangan sa gilusok nga talampas sa Maragondon. Ang saklaw ng bundok ay binubuo ng dalawang kilalang mga nawawalang mga bulkan, lalo na ang Mount Palay-Palay sa 688 metro (2,257 piye) at ang Mount Mataas-na-Gulod, 642 metro (2,106 piye). Ang bukid nga gilangkuban sa duha ka bantog nga nawala nga mga bulkan, nga mao ang Mount Palay-Palay sa 688 metros (2,257 p) ang gitas-on ug ang Mount Mataas-na-Gulod, 642 metros (2,106 p). Ang Mount Palay-Palay, na matatagpuan sa hilagang bahagi ng parke, ay sumasaklaw sa animnapung porsyento ng protektadong lugar. Ang Mount Palay-Palay, nga nahimutang sa amihanang bahin sa parke, naglangkob sa kan-uman ka porsyento sa panalipod nga lugar. Ang pangunahing pang-akit sa parke ay ang Mount Pico de Loro sa katimugang bahagi na pinangalanan para sa pagbubuo ng paghagis sa rurok nito na kahawig ng isang tuka ng loro. Ang usa ka hinungdanon nga atraksyon sa parke mao ang Mount Pico de Loro sa habagatang bahin nga gingalan alang sa pagtukod sa paghumok sa kinatumyan niini nga susama sa usa ka beak sa us aka parrot. Ito rin ang pinakamataas na bundok sa Cavite sa 688 metro (2,257 piye) kung saan ang mga hiker ay ginantimpalaan ng mga magagandang tanawin ng Manila Bay at mga isla nito at South China Sea, pati na rin ang mga coves at beach ng Nasugbu kabilang ang Mounts Batulao at Carilao (Talamitam). Kini mao usab ang labing taas nga bukid sa Cavite sa 688 metros (2,257 p) asa ang mga naga saka kay gi hatagan og manindot nga talawanon sa Manila Bay ug mga isla niini ug South China Sea, kauban na ang mga langob ug baybayon sa Nasugbu lakip ang Mounts Batulao ug Carilao (Talamitam). Ang iba pang mga kilalang taluktok sa bundok ay kinabibilangan ng Mount Marami , Mount Buntis at Mount Nagpatong kung saan isinagawa ang rebolusyonaryong Pilipino na si Andres Bonifacio noong 1897 , at ang Mounts Kalanggaman at Dos Picos sa gitna ng protektadong tanawin. Ang uban pang mga bantog nga taluktok sa bukid naglakip sa Mount Marami , Mount Buntis ug Mount Nagpatong asa gi mugna ang rebolusyonaryong Pilipino nga si Andres Bonifacio kaniadtong 1897, ug ang Mounts Kalanggaman ug Dos Picos sa sentro sa protektadong talan-awon. Ang pinangangalagaan na tanawin ay isang mahalagang lugar ng ibon na una nang inihayag na isang kanlungan ng laro at santuario ng ibon. Ang gipanalipdan nga talan-awon usa ka hinungdan nga lugar sa langgam nga una nga giproklamar nga usa ka dangpanan sa dula ug santuaryo sa langgam. to ay tahanan ng isang magkakaibang species ng ibon tulad ng Philippine eagle-owl , Philippine falconet , Philippine hawk-cuckoo , Philippine drongo-cuckoo , Philippine hawk-owl , ashy thrush , brahminy kite , crested snake eagle , Philippine fairy-bluebird , Philippine trogon , kalapati na may itim na prutas , swiftlet ng isla , bulbul ng Pilipinas , paglunok ng Pasipiko , sungay ng Luzonat Philippine pygmy woodpecker . Pinuy-anan kini sa lainlaing klase sa langgam sama sa Philippine eagle-owl , Philippine falconet , Philippine hawk-cuckoo , Philippine drongo-cuckoo , Philippine hawk-owl , ashy thrush , brahminy kite , crested snake eagle , Philippine fairy-bluebird , Philippine trogon , itom-chinned nga bunga salampati , isla swiftlet , Philippine tagbaya , Pacific gitgit , Luzon kalawug Philippine pygmy woodpecker . Ang parke ay matatagpuan lamang 60 kilometro (37 mi) timog-kanluran ng Maynila at mga 30 kilometro (19 mi) mula sa city resort city ng Tagaytay . Ang parke nahimutang 60 kilometros (37 mi) sa habagatan-kasadpan sa Maynila ug mga 30 kilometros (19 mi) gikan sa lungsod sa lungsod sa Tagaytay . Madali itong mai-access sa pamamagitan ng bagong Ternate-Nasugbu na kalsada na nakumpleto noong Hulyo 2013 na pinapatakbo sa hilagang-kanlurang bahagi ng protektadong tanawin mula sa kanlurang terminong ng Gobernador ng Drive sa downtown Ternate hanggang sa baybaying resort ng Nasugbu. Kini dali nga ma-adtoan pinaagi sa bag-ong Ternate Ð Nasugbu nga dalan sa bukid nga nahuman kaniadtong Hulyo 2013 nga nag-agi sa amihanan-kasadpang bahin sa gipanalipdan nga talan-awon gikan sa kasadpang terminus sa Governor's Drive sa centro Ternate hangtod sa mga baybayon nga resorts sa Nasugbu. Mapupuntahan din ito ng ferry boat mula sa Mall of Asia Pier sa Bay City , Metro Manila. Ma-adtoan usab kini pinaagi sa baroto na di makina gikan sa Mall of Asia Pier sa Bay City , Metro Manila. Ang Hamilo Ferry Terminal ay nasa Hamilo Coast sa Nasugbu, mga 4 na kilometro (2.5 mi) mula sa Palay-Palay. Ang Hamilo Ferry Terminal naa sa Hamilo Coast sa Nasugbu, mga 4 kilometros (2.5 mi) gikan sa Palay-Palay. Isang 38.3 kilometro (23.8 mi) na landas na naglalakad sa mga bundok ng pinangangalagaan ay na-mapa at itinatag ng isang limang-taong ekspedisyon ng koponan noong 2014, kung saan nagsisimula ang landas sa Barangay Ramirez ng Magallanes, Cavite na dumaraan sa Mataas na Gulod, Dos Picos , Kalanggaman, at nagtatapos sa Mount Palay-Palay patungo sa exit sa Barangay Papaya sa Nasugbu, Batangas . Usa ka 38.3 kilometros (23.8 mi) nga agianan nga nagsubay sa mga bukid sa natad nga natad ang na-mapa ug gitukod sa usa ka lima ka tawo nga ekspedisyon sa 2014, kung diin nagsugod ang agianan sa Barangay Ramirez sa Magallanes, Cavite nga moagi sa Mataas na Gulod, Dos Picos , Kalanggaman, ug natapos sa Mount Palay-Palay padulong sa exit sa Barangay Papaya sa Nasugbu, Batangas . Ang daanan ay dumaan sa Anino River , isang matataas na ilog sa pagitan ng mga bundok ng Dos Picos, Kalanggaman at Mataas na Gulod. Ang agianan moagi sa Anino River, usa ka taas nga sapa sa tunga sa mga bukid sa Dos Picos, Kalanggaman ug Mataas na Gulod. Ang Mount Timolan Protected Landscape ay isang protektadong lugar na sumasaklaw sa Mount Timolan at ang nakapalibot na halamang kalawakan sa rehiyon ng Zamboanga Peninsula sa Mindanao sa Pilipinas . Ang Mount Timolan Protected Landscape usa ka protektado nga lugar nga naglangkob sa Mount Timolan ug ang naglibot nga kalasangan sa rehiyon sa Zamboanga Peninsula sa Mindanao sa Pilipinas . Ang parke ay sumasaklaw sa isang lugar na 1,994.79 ektarya (4,929.2 ektarya) at isang buffer zone na may 695.39 ektarya (1,718.3 ektarya) sa mga munisipalidad ng San Miguel , Guipos at Tigbao sa lalawigan ng Zamboanga del Sur . Ang parke naglangkob sa usa ka lugar nga 1,994.79 ektarya (4,929.2 ektarya) ug usa ka buffer zone nga 695.39 hectares (1,718.3 ektarya) sa mga lungsod sa San Miguel , Guipos ug Tigbao sa lalawigan sa Zamboanga del Sur . Itinatag ito noong 14 Agosto 2000 sa pamamagitan ng Proklamasyon Order No. 354 na inilabas ni Pangulong Joseph Estrada . Gitukod kini kaniadtong 14 Agosto 2000 pinaagi sa Proklamasyon Order No. 354 nga gi-isyu ni Presidente Joseph Estrada . Nauna nang itinatag ang parke ng pamahalaang panlalawigan ng Zamboanga del Sur bilang isang parke ng lalawigan at santuario ng wildlife na kilala bilang Zamboanga del Sur Provincial Park sa pamamagitan ng Ordinansa ng Panlalawig No. 3 noong 1992. Ang parke sa una pa gitukod sa gobyerno probinsiya sa Zamboanga del Sur ingon usa ka parke sa probinsya ug santuaryo sa wildlife nga gitawag nga Zamboanga del Sur Provincial Park pinaagi sa Ordinansa sa Panlalawigan No. 3 kaniadtong 1992. Ang protektadong tanawin ay isang mahalagang tubig sa maraming mga sistema ng ilog na sumusuporta sa patubig para sa mga nakapaligid na palayan at mga pamayanan ng mababang lupain. Ang gipanalipdan nga talan-awon usa ka hinungdanon nga kanal sa daghang mga sistema sa sapa nga nagsuporta sa irigasyon alang sa palibut nga bugas humay ug mga komunidad sa kapatagan. Ito ay sumasaklaw sa anim na mga barangay o mga nayon sa bukid sa Tigbao lalo na, New Tuburan, Timolan, Upper Nilo, Maragang, Limas at Guinling, at isa sa bawat munisipalidad ng San Miguel at Guipos na sina, Dumalinao at Datagan, ayon sa pagkakabanggit. Naglangkob kini sa unom ka mga baryo o kabaryohan sa Tigbao nga mao, New Tuburan, Timolan, Upper Nilo, Maragang, Limas ug Guinling, ug usa sa mga munisipyo sa San Miguel ug Guipos nga mao, Dumalinao ug Datagan, tungod sa pagkasunod-sunod. Ang parke ay nailalarawan sa pamamagitan ng matarik na mga dalisdis at naghahati sa mga tagaytay, na may pag-ikot sa moderately undulating topograpya. Ang parke kay gihulagway sa pinaagi sa histura sa matalom nga mga bakilid ug nagbahinbahin sa mga agianan, nga adunay rolyo sa moderipikado nga topograpiya. Ang mga kagubatan sa mababang lupain ay sumasakop sa walong porsyento (80%) ng tanawin kasama ang natitirang mga lugar na binubuo ng pangalawang damo. Ang mga kabukidan sa ubos naglangkob sa walo ka porsyento (80%) sa talan-awon uban ang nahabilin nga mga dapit nga gilangkuban sa sekundaryong umahan. Ang mga headwaters ng mga ilog ng Dinas at Labangan ay matatagpuan dito, at natatawid din ng mga ilog ng Limonan, Lapuyan at Kumalarang. Ang mga sapa sa sapa sa Dinas ug Labangan makita dinhi, ug gitabok usab sa mga sapa sa Limonan, Lapuyan ug Kumalarang. Ang parke ay naglalaman din ng maraming mga sapa at freshwater lawa, kabilang ang Lake Timolan na nabago sa isang lugar ng marshy. Ang parke adunay usab daghang sapa ug mga tubig nga tab-ang, lakip ang Lake Timolan nga nabag-o sa usa ka dapit sa marshy. Ang Mount Timolan ay isang semi-conical na bundok sa New Tuburan at Timolan sa Tigbao na tumataas sa 1,177 metro (3,862 piye) sa itaas ng antas ng dagat. Ang Mount Timolan usa ka murag apa na bukid sa New Tuburan ug Timolan sa Tigbao nga mosaka sa 1,177 metros (3,862 p) ibabaw sa katas-on sa tubig parat. Itinuturing na pinakamataas na rurok sa lalawigan na matatagpuan sa saklaw ng bundok ng Zamboanga Cordillera na tumatakbo hilaga patungo sa timog sa pagitan ng mga lalawigan ng Zamboanga del Norte at Zamboanga del Sur at Zamboanga Sibugay sa peninsula ng Mindanao ng Zamboanga . Kini gikonsiderar nga labing taas nga rurok sa probinsya nga nahimutang sa bukid nga Zamboanga Cordillera nga nagpadagan sa amihanan ngadto sa habagatan taliwala sa mga lalawigan sa Zamboanga del Norte ug Zamboanga del Sur ug Zamboanga Sibugay sa peninsula sa Mindanao sa Zamboanga . Matatagpuan ang mga 20 kilometro (12 mi) na lupain mula sa lalawigan ng kabisera ng lalawigan ng Pagadian hanggang sa timog ng Mount Sugarloaf, ang tuktok ng bundok ay may isang lawa ng bunganga na kilala bilang Lake Maragang. Nahimutang ang mga 20 kilometros (12 mi) nga yuta gikan sa kaulohang syudad sa Pagadian hangtod sa habagatan sa Mount Sugarloaf, ang tumoy sa bukid adunay usa ka pangpang nga baba na nailhan nga Lake Maragang. Ang lugar ng landscape ng Mount Timolan ay binubuo ng 80% natural na kagubatan ng dipterocarp , pati na rin ang 7% na gawa ng tao na gawa sa kagubatan ng gmelina at acacia . Ang dapit sa talan-awon sa Mount Timolan gilangkuban sa 80% nga natural nga kalasangan sa dipterocarp , ingon usab 7% nga pagtatanum sa hinimo sa tawo nga gmelina ug acacia . Sa bukas na bushland ay lumago ang cogon damo at iba pang mga species ng Graminae ng pamilya . Sa hawan nga lasang nagtubo ang cogon nga sagbot ug uban pang mga klase sa pamilya sa Graminae . Ito ay isang mahalagang lugar ng ibon na tahanan ng Philippine eagle , Philippine cockatoo , Philippine hawk eagle , brahminy kite , hornbill kite, wild duck, pigeons, fruit doves , at jungle owls. Kini usa ka hinungdanon nga lugar sa langgam nga pinuy-anan sa Philippine eagle , Philippine cockatoo , Philippine hawk eagle , brahminy kite , sungay sa sungay, ihalas nga itik, salampati, mga salampati sa prutas , ug mga bukaw sa kalasangan. Ito rin ay isang tirahan ng Philippine tarsier , Philippine warty pig, Pusa ng palm civet Asian (kilala rin bilang alamid ), Philippine pygmy squirrel , Philippine tree squirrel , at reptile tulad ng Philippine sailfin butiki , water monitor , ahas at geckos. Isa usab kini kay puluyanan sa tarsier sa Pilipinas , baboy damo, iring sa palad civet cat (nailhan usab nga alamid ), Philippine pygmy squirrel , Philippine tree squirrel , ug reptile kauban sa Philippine sailfin butiki , water monitor , ahas ug geckos. Ang Pamitinan Protected Landscape ay isang protektadong lugar ng Pilipinas na humigit-kumulang na 608 hectares (1,500 ektarya) sa saklaw ng bundok ng Sierra Madre , 34 na kilometro (21 mi) sa hilagang-silangan ng Maynila . Ang Pamitinan Protected Landscape usa ka protektado nga lugar sa Pilipinas na adunay gibana-bana nga 608 ka hectarya (1500 hektarya)sa may amihan nga dapit sa Manila. Naglalaman at pinoprotektahan ang Montalban Gorge na nabuo ng Ilog Marikina na naghihiwalay sa Mount Pamitinan at Mount Binacayan sa munisipalidad ng Rodriguez sa Rizal . Naglangkob kini ug nanalipod sa Montalban Gorge nga giumol sa Marikina River nga nagbulag sa Mount Pamitinan ug Mount Binacayan sa lungsod sa Rodriguez sa Rizal . Itinatag noong 1996 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 901 na inilabas ni Pangulong Fidel Ramos, ang parke ay orihinal na bahagi ng Mariquina Reserve na itinatag noong 1904 upang maprotektahan ang tubig-saluran ng Marikina River na nagbibigay ng tubig sa lungsod ng Maynila mula sa Wawa Dam na matatagpuan lamang sa itaas ng Montalban Gorge noong unang bahagi ng 1900s. Natukod kaniadtong 1996 pinaagi sa Proklamasyon Numero 901 nga gi-isyu ni Presidente Fidel Ramos, ang parke sa sinugdanan usa ka bahin sa Mariquina Reserve nga gitukod kaniadtong 1904 aron mapanalipdan ang tubig sa tubig sa Marikina River nga naghatag suplay sa tubig sa lungsod sa Manila gikan sa Wawa Dam nga nahimutang sa itaas sa Montalban Gorge sa sayong bahin sa 1900. Ang parke ay binisita para sa mga nakamamanghang tanawin, pati na rin para sa mga libangan na aktibidad tulad ng pag-akyat, pag-akyat ng bundok, spelunking at paglalakbay sa kasaysayan. Gibisita ang parke alang sa mga maanindot nga pagtan-aw, ingon man alang sa mga kalihokan sa kalingawan sama sa pag-hiking, pag-akyat sa bukid, pag-uswag ug paglibot sa kasaysayan. Kasama dito ang Pamitinan Cave na gumaganap ng isang papel sa panahon ng Rebolusyong Pilipino at World War II , at ito ang setting ng isang tanyag na lokal na alamat na tinawag na Bernardo Carpio . Naglakip kini sa Pamitinan Cave nga adunay papel panahon sa Rebolusyong Pilipino ug World War II , ug mao ang pagpahimutang sa usa ka bantog nga lokal nga alamat nga gitawag Bernardo Carpio . Ang kaakit-akit na Montalban Gorge ay idineklara bilang isang pambansang bantayog at inilaang lugar noong 1983 ng National Committee on Geological Sciences ng Ministry of Natural Resources. Ang matahum nga Montalban Gorge gideklarar nga usa ka nasyonal nga monumento ug gitagana nga lugar kaniadtong 1983 sa National Committee on Geological Sciences sa Ministry of Natural Resources. Ang Pamitinan Protected Landscape ay matatagpuan sa sitio ng Wawa sa loob ng nasasakupan ng barangay ng San Rafael sa bulubunduking bahagi ng Rodriguez , na dating munisipalidad ng Montalban. Ang Pamitinan Protected Landscape nahimutang sa sitio sa Wawa sa sulod sa hurisdiksyon sa barangay sa San Rafael sa bukirong silangan nga bahin sa Rodriguez , nga kaniadto lungsod sa Montalban. Nakasentro ito sa 1,180-piye (360 m) mataas na agwat ng tubig na inukit ng Marikina River sa katimugang Sierra Madre ng hilagang lalawigan ng Rizal. Nasentro kini sa 1,180 piye (360 m) nga taas nga gintang sa tubig nga kinulit sa Marikina River sa habagatang Sierra Madre sa amihanang lalawigan sa Rizal. Ang Montalban Gorge, na kilala rin bilang Wawa Gorge, ay isang tanyag na patutunguhan ng turista mula noong Colonial Era at malawak na itinuturing na isa sa mga pinaka-kahanga-hangang likas na tampok ng telon ng Oriental noong unang bahagi ng 1900s. Ang Montalban Gorge, nga nailhan usab nga Wawa Gorge, usa ka bantog nga destinasyon sa turista sukad sa Kolonyal nga Era ug kaylap nga giisip nga usa sa labing kahibulongan nga kinaiyanhon nga bahin sa talan-awon sa Oriental kaniadtong sayong bahin sa 1900. Na-ring ito ng isang serye ng mga marmol na bato, mga batong apog at hanggang sa 160-piye (49 m) matangkad na puting pader ng bato. Kini gipatunog sa sunud-sunod nga mga bato nga marmol, lapok sa limestone ug hangtod sa gitas-on nga 160-tiil (49 m) nga puti nga bungbong sa bato. Ang hiyas ay naghihiwalay sa taas na 426-metro (1,398 piye) na mataas na Bundok Pamitinan sa hilaga mula sa 424 metro (1,391 p) ang taas ng Binacayan sa timog kasama ang Wawa Dam at Marikina River na tumatakbo sa pagitan nila. Gibulag sa lungag ang taas nga 426-metros (1,398 p) ang Mount Pamitinan sa amihanan gikan sa 424 metros (1,391 p) ang taas nga Bukid Binacayan sa habagatan uban ang Wawa Dam ug Marikina River nga nagdagan taliwala nila. Ang Mounts Pamitinan at Binacayan ay dalawang bundok ng apog na nabuo bandang 20-25 milyong taon na ang nakalilipas sa panahon ng Miocene . Ang mga Bukid sa Pamitinan ug Binacayan mao ang duha ka mga anapog nga anapog nga naporma mga 20-25 milyon ka tuig ang milabay sa panahon sa Miocene . Lumilikha sila ng isang dramatikong backdrop sa Damang "Wawa", na pinangalanan para sa pagkakahawig nito sa isang portal o "pasukan" sa lokal na wika ng Dumagat . Naghimo sila usa ka dramatiko nga backdrop sa Damang "Wawa", nga gingalanan alang sa pagkasama niini sa usa ka portal o "pagsulod" sa lokal nga pinulongan sa Dumagat . Ang karst topograpiya ng mga bundok ay dahil sa patuloy na pagdaan ng tubig sa kahabaan ng kanilang mga basag at bali mula sa milyun-milyong taon. Ang karst topograpiya sa mga bukid tungod sa padayon nga pagpaagi sa tubig ubay sa ilang mga liki ug mga bali sa daghang milyon nga tuig. Ang Mount Pamitinan, ang ika-22 pinakamataas na bundok sa Rizal, ay isang tanyag na patutunguhan na hiking para sa mga nagsisimula mula sa Metro Manila. Ang Mount Pamitinan, ang ika-22 nga kataas nga bukid sa Rizal, usa ka popular nga destinasyon sa pag-hiking alang sa mga nagsugod sa Metro Manila. Itinalaga nito ang mga landas sa paglalakad na binubuo ng isang maputik at madulas na pag-atake ng bahagi at isang rock climbing bouldering trail. Gilaraw niini ang mga agianan sa pag-hiking nga gilangkuban sa usa ka lapok ug madulas nga bahin sa pag-atake ug usa ka bato nga pagsaka sa agianan sa bato nga nagbuto. Kailangan lamang ng dalawang oras upang maabot ang rurok nito mula sa sitio ng Wawa. Nagkinahanglan lang og duha ka oras aron maabot ang kinatumyan niini gikan sa sitio sa Wawa. Ang kambal na bundok nito sa timog, Mount Binacayan, ay may higit na terrain sa agrikultura na binubuo ng hindi gaanong na-explore na mga landas ng bato at kawayan. Ang kaluha nga bukid niini sa habagatan, ang Mount Binacayan, adunay usa ka labi nga agrikultura nga gilangkuban nga dili kaayo gipunting ang mga agianan sa bato ug kawayan. Ang Pamitinan Cave sa Mount Pamitinan ay isang idineklarang National Geological Monument. Ang Pamitinan Cave sa Mount Pamitinan usa ka gideklarar nga National Geological Monument. Kapansin- pansin para sa mga mayayamang tangkay at stalagmit na may mga pool ng rimstone at coral coral . Nailhan alang sa mga dato nga mga stacteo niini ug mga stalagmit sa mga pool nga rimstone ug coral coral . Ang kweba ng multichamber ay ginamit bilang isang lihim na punong-himpilan ng Katipunan kung saan si Andres Bonifacio at ang kanyang mga kapwa rebolusyonaryo ang unang nagpahayag ng kalayaan ng Pilipinas mula sa Espanya noong Abril 12, 1895. Ang multichamber langob gigamit ingon nga usa ka tinago nga punoang buhatan sa Katipunan diin Andres Bonifacio ug sa iyang mga kauban sa mga rebolusyonaryo sa unang gipahayag sa Philippine kagawasan gikan sa Espanya niadtong Abril 12, 1895. Nakuha din ito noong World War II nang ito ay naging isang armory ng mga pwersang sumasalakay sa Hapon. Kini usab gihisgotan panahon sa Gubat sa Kalibotan II sa diha nga kini nahimo ngadto sa usa ka armory sa pwersa sa pagsulong sa mga Hapon. Maraming Hapones ang napatay dito sa loob ng isang tatlong buwan na labanan sa mga puwersang Amerikano noong 1945. Daghang mga Hapon ang napatay dinhi sa sulod sa tulo ka bulan nga panagsangka sa mga puwersa sa Amerika kaniadtong 1945. Isang cavern na may sukat na 50 talampakan (15 m) ang taas at radius na tinatawag na Bulwagan ("Hall") ay matatagpuan mga 500 metro (1,600 ft) mula sa bibig nito sa pamamagitan ng isang makitid na daanan. Usa ka lungon nga adunay gibug-aton nga 50 piye (15 m) ang taas ug radius nga gitawag nga Bulwagan ("Hall") nahimutang mga 500 metro (1,600 ft) gikan sa baba niini hangtod sa usa ka pig-ot nga agianan. Mayroon itong inskripsyon na Viva la Independencia na nakasulat sa dingding nito na nagsisimula sa panahon ng Rebolusyong Pilipino. Gisulat niini ang inskripsyon nga Viva la Independencia nga gisulat sa bungbong niini nga nagsugod sa panahon sa Rebolusyong Pilipino. Ang focal point ng protektadong lugar ay ang Wawa Dam , isang decommissioned arch- gravity dam na 12 metro (39 piye) at 85 metro (279 p) ang haba na matatagpuan sa napakaraming bahagi ng Upper Marikina River na ito. Ang punoan nga punoan sa panalipod nga lugar mao ang Wawa Dam , usa ka decommissioned arch- gravity dam nga 12 metros (39 p) ang taas ug 85 metros (279 p) ang gitas-on nga nahimutang sa niining matahum nga bahin sa Upper Marikina River. Itinayo ito noong 1904 ng gobyernong kolonyal ng Amerikano at ang tanging mapagkukunan ng suplay ng tubig para sa Maynila sa oras hanggang sa mapalitan ito ng Angat Dam noong 1960s. Gitukod kini kaniadtong 1904 sa gobyerno sa kolonyal nga Amerikano ug mao ra ang bugtong gigikanan sa suplay sa tubig alang sa Maynila sa panahong kini gipulihan sa Angat Dam kaniadtong 1960. Ito ay isang lugar na libangan at piknik kung saan sumakay ang mga turista sa mga rafting ng kawayan at lumangoy sa kanyang reservoir na may average na lalim na 3 metro (9.8 piye). Kini karon usa ka lugar nga kalingawan ug piknik diin ang mga turista nagsakay sa mga kawayan nga kawayan ug paglangoy sa iyang reservoir nga adunay average nga giladmon nga 3 metros (9.8 p). Ang artipisyal na talon sa ibabaw ng dam ay naging isang lugar ng turista kung saan nabuo ang mga kubo at tindahan na nagbebenta ng prutas at ani ng mga lokal. Ang artipisyal nga waterfall sa dam nahimo nga usa ka lugar nga turista diin ang mga kubo ug tindahan nga namaligya mga prutas ug mga utanon sa lokal gipalambo usab. Mapupuntahan ito sa pamamagitan ng isang 500-metro (1,600 ft) na paglalakbay mula sa sitio ng Wawa. Mapangita kini pinaagi sa usa ka 500-metros (1,600 p) nga pagbaktas gikan sa sitio sa Wawa. Kasama rin sa parke ang 517-metro (1,696 ft) na mataas na Mount Hapunang Banoi na matatagpuan lamang sa hilaga ng Mount Pamitinan. Ang parke naglakip usab sa 517-metros (1,696 p) taas nga Mount Hapunang Banoi nga nahimutang lamang sa amihanan sa Mount Pamitinan. Ang bundok ay ang lokasyon ng Mascap Spring. Ang bukid mao ang nahimutangan sa Mascap Spring. Ang isa pang lungga ng apog na kilala bilang Bat Cave na maa-access lamang sa panahon ng tag-init kapag ang antas ng tubig sa patak ng Wawa Dam ay matatagpuan din sa protektadong lugar. Ang lain pang lungag sa apog nga giila nga Bat Cave nga magamit ra sa ting-init kung ang tubig sa lebel sa Wawa Dam makita usab sa protektadong lugar. Ito ay isang kilalang site ng birdwatching na nagbibigay ng mga paningin ng endemic scale-feathered malkoha , kulay abo na nakatalikod na pang-akit , matikas na titulo , abong-rumped na swiftlet , puting-pula na shama , crested honey buzzard , Philippine bulbul , feral pigeon , peregrine falcon at mangrove blue flycatcher . Kini mao ang usa ka nailhan birdwatching site nga nagtanyag nga mangakita sa endemic scale-balhibo malkoha , gray-gipaluyohan tailorbird , elegante tit , gray-rumped swiftlet , puti-browed si Samma , milapaw sa dugos gut-ob , Philippine tagbaya , ihalas nga salampati , peregrinong banog ug katunggan nga asul nga flycatcher . Ang mga halaman ng parke ay kahawig ng katabing Mataas na Marikina River Basin Protected Landscape at binubuo ng mga species ng dipterocarp na katangian ng mga mababang lupang kagaya tulad ng tanguile , mayapis , bagtikan , puting lauan at pulang lauan . Ang tanum sa parke nga susama sa kasikbit nga Upper Marikina River Basin Protected Landscape ug gilangkuban sa mga klase sa dipterocarp nga kinaiya sa mga kalasangan nga may kalasangan sama sa tanguile , mayapis , bagtikan , puti nga lauan ug pula nga lauan . Ang Lungsod na Protektado ng Quezon ay isang protektadong lugar sa Republika ng Pilipinas , na sumasaklaw sa mga munisipalidad ng Pagbilao , Padre Burgos at Atimonan sa lalawigan ng Quezon . Ang Lungsod nga Protektado sa Quezon usa ka protektado nga lugar sa Republika sa Pilipinas , nga naglibot sa mga munisipyo sa Pagbilao , Padre Burgos ug Atimonan sa lalawigan sa Quezon . Ang park ay matatagpuan sa hilaga ng makitid na seksyon ng Luzon sa lalawigan ng Quezon, na matatagpuan mga 164 km (102 mi) sa timog-silangan ng Metro Manila . Ang parke nahimutang sa amihanan sa labing pig-ot nga seksyon sa Luzon sa lalawigan sa Quezon, nga nahimutang mga 164 km (102 mi) sa habagatang silangan sa Metro Manila . Ang parke ay unang itinatag bilang isang pambansang parke noong Oktubre 25, 1934 na may Proklamasyon no. 740. Ang parke unang gitukod ingon usa ka nasudnon nga parke kaniadtong Oktubre 25, 1934 nga adunay Proklamasyon no. 740. Ang mga parke ay may kabuuang lugar na 535.08 hectares (1,322.2 ektarya) at pinangalanan bilang Quezon National Park. Ang mga parke adunay total nga lugar nga 535.08 ektarya (1,322.2 ektarya) ug ginganlan ingon nga Quezon National Park. Ang parke ay pinalaki sa 983 hectares (2,430 ektarya) na may Proklamasyon no. 594 noong Agosto 5, 1940. Ang parke gipalapdan sa 983 ektarya (2,430 ektarya) nga adunay Proklamasyon no. 594 kaniadtong Agosto 5, 1940. Matapos ang pagpapatupad ng National Integrated Protected Areas System (NIPAS) noong 1992, ang parke ay na-reclassified bilang isang protektadong tanawin . Pagkahuman gipatuman ang National Integrated Protected Areas System (NIPAS) kaniadtong 1992, ang parke gi-reclassified ingon usa ka gipanalipdan nga talan-awon . Itinatag muli ang parke bilang Quezon Protected Landscape noong Hunyo 2, 2003 ng Proklamasyon Blg 394, na may mas maliit na lugar na 938 hectares (2,320 ektarya). Gitukod ang parke isip Quezon Protected Landscape kaniadtong Hunyo 2, 2003 pinaagi sa Proklamasyon No. 394, nga adunay mas gamay nga lugar nga 938 hectares (2,320 ka ektarya). Ang Quezon Protected Landscape ay matatagpuan sa katimugang bundok ng Sierra Madre sa isla ng Luzon . Ang Quezon Protected Landscape nahimutang sa habagatang bahin sa bukid sa Sierra Madre sa isla sa Luzon . Ang tanawin ay lowland rainforest na may karst landscape at halaman. Ang talan-awon mao ang lowland rainforest nga adunay tanom nga karst ug tanum. Ang mga aktibidad sa parke ay kinabibilangan ng panonood ng ibon , pag-akyat sa Mount Mirador (Tingnan sa ibaba ), paglalakad upang tingnan ang flora at fauna, o paglalakbay sa 80-metro (260 p) . Sta. Catalina. Ang mga kalihokan sa parke nagalakip sa pagtan-aw sa langgam , pagbiyahe sa Mount Mirador (Kitaa sa ubos ), ang pagbaktas aron matan-aw ang mga flora ug fauna, o pag-adto sa 80-metros (260 p) ang Bantakay Falls sa Brgy. Gipasalig usab sa Sta. Catalina. Mayroong hindi bababa sa limang talon sa park kasama si Bantakay, ang pinaka-naa-access. Adunay labing menos lima ka mga talon sa tubig sa parke nga adunay Bantakay, ang labing ma-access. Malapit sa pagbagsak ay ang Bantakay Caves na bukas para sa paggalugad. Duol sa taluktok mao ang Bantakay Caves nga bukas alang sa pagsuhid. Ang ilan sa iba pang mga kuweba sa parke ay kinabibilangan ng Cueva Santa at Nilubugan Cave. Ang pila sa ubang mga langub sa parke naglakip sa Cueva Santa ug Nilubugan Cave. Sa loob ng parke ay maraming mga lugar na na-clear para sa kamping kasama ang Niyugan campsite bilang isa sa mga ginustong kamping. Sa sulud sa parke daghang mga lugar nga giandam alang sa kamping uban sa Niyugan nga kampinganan ingon usa sa pinalabi nga kamping. Ang parke ay kilala para sa kanyang virgin forest na tumutulo na may maraming wildlife, na may maraming species na endemic sa Pilipinas. Kilala ang parke tungod sa ulay sa lasang nga adunay daghang ihalas nga hayop, nga adunay ubay-ubay nga mga lahi nga endemic sa Pilipinas. Ang ilan sa mga species sa parke ay ang monitor butiki , unggoy , usa , ligaw na baboy , loro , kalapati , kalapati , jungle fowl ( manok labuyo ), dilaw na bittern , cinnamon bittern , buff-banded rail , barred rail , puting-browed crake , marsh sandpiper , pang-toed stint ,Ang pag-snipe ni Swinhoe , striated grassbird , rufous hornbill , Luzon hornbill , pink-bellied imperial pigeon , guaiabero , colasisi , blackish cuckooshrike , flaming sunbird at flowerpecker . Ang pila sa mga espisye sa parke mao ang monitor sa butiki , unggoy , usa , ihalas nga baboy , parrot , salampati , salampati , langgam nga jungle ( manok labuyo ), yellow bittern , cinnamon bittern , buff-banded rail , barred rail , white-browed crake , usa ka sandpiper , long-toed stint ,Pag-snipe ni Swinhoe , nagdagan nga damong , rufous hornbill , Luzon hornbill , pink-bellied imperial pigeon , guaiabero , colasisi , blackish cuckooshrike , nagdilaab nga sunbird ug bulak sa bulak . Noong Abril 2010, ang butiki ng monitor ng Northern Sierra Madre Forest na si Varanus bitatawa (lokal na pangalan: butikaw ) ay natuklasan ng kanlurang mundo. Niadtong Abril 2010, ang butiki sa monitor sa Northern Sierra Madre Forest nga si Varanus bitatawa (lokal nga ngalan: butikaw ) nadiskubre sa kalibutan sa kasadpan. Butiki ay may matagal na kilala na ang mga Aeta at Ilongot katutubong mamamayan na ginamit ito bilang isang mapagkukunan ng pagkain. Ang butiki dugay na nga nahibal-an sa mga lumad nga Aeta ug Ilongot nga gigamit kini ingon usa ka tinubdan sa pagkaon. Ang pinakamataas na punto ng parke sa 366 m (1,201 p) ay Mount Mirador . Ang labing taas nga punto sa parke sa 366 m (1,201 p) ang Mount Mirador . Sa panahon ng Rebolusyong Pilipino , ang watawat ng Pilipinas ay nakataas sa bundok na nagpapahiwatig ng manakop ng rehiyon. Panahon sa Rebolusyong Pilipino , ang bandila sa Pilipinas naitaas sa bukid nga nagpaila sa nagsakop sa rehiyon. Ang mga Amerikano at Hapon na mga watawat ay nakakabit din sa bundok sa panahon ng kanilang kolonisasyon, at noong 1946 nang muling itinaas ang watawat ng Pilipinas matapos makamit ang kalayaan. Ang mga Amerikano ug Hapon nga mga bandila gipadako usab sa bukid panahon sa ilang kolonisasyon, ug kaniadtong 1946 sa dihang ang bandila sa Pilipinas naitaas didto pag-usab pagkahuman nakakuha ang kagawasan. Tinawag din na Mount Pinagbanderahan , na literal na nangangahulugang "kung saan ang bandila ay nakakabit", ang bundok ay madaling ma-access sa pamamagitan ng isang hagdan, na aabutin ng isang oras o higit pa upang umakyat. Gitawag usab nga Mount Pinagbanderahan , nga literal nga gipasabut nga "diin ang bandila gibitay", ang bukid dali ma-access pinaagi sa usa ka hagdanan, nga molungtad mga usa ka oras o labi pa nga mosaka. Ang summit ay isang vantage point para sa pagtingin sa mga malapit na bundok tulad ng Mount Banahaw , ang mga lalawigan ng isla ng Marinduque oMindoro at ang mga pangunahing bayan ng Quezon. Ang summit usa ka hinungdan nga punto alang sa pagtan-aw sa mga kanait nga bukid sama sa Mount Banahaw , ang mga lalawigan sa isla sa Marinduque oMindoro ug mga dagkong lungsod sa Quezon. Ang parke ay matatagpuan mga 164 kilometro (102 mi) timog-silangan ng Maynila , ang kabisera ng Pilipinas at pangunahing gateway sa bansa. Ang parke nahimutang mga 164 kilometros (102 mi) sa habagatang silangan sa Maynila , ang kaulohan sa Pilipinas ug panguna nga ganghaan sa nasod. Ang pinangangalagaan ay madaling ma-access sa pamamagitan ng Pan-Philippine Highway , ang pambansang highway na nagkokonekta sa buong bansa, na naglalakad sa gitna ng parke. Ang panalipod nga natad dali nga ma-access pinaagi sa Pan-Philippine Highway , ang nasyonal nga haywey nga nagkonektar sa tibuuk nga nasud, nga nagsubay sa tunga sa parke. Ang kalsada na bumawas sa parke ay may kasamang seksyon ng zigzag na bukas lamang sa mga ilaw na sasakyan. Kana nga dalan nga nagpadagan sa parke naglakip sa usa ka seksyon sa zigzag nga bukas ra sa mga light car. Ang isang mas mahabang pag-iiba-iba ng kalsada sa pamamagitan ng bahagi ng kalsada. Usa ka mas taas nga pag-lain-laing dalan sa dalan nga bahin sa dalan. Ang Quirino Protected Landscape ay isang protektadong lugar sa isla ng Pilipinas ng Luzon na sumasakop sa isang malaking bahagi ng lalawigan ng Quirino . Ang Quirino Protected Landscape usa ka panalipod nga lugar sa isla sa Pilipinas sa Luzon nga nagsakup sa daghang bahin sa lalawigan sa Quirino . Itinatag ito noong 2004 upang mapanatili ang watershed area na naglalaman ng mga headwaters ng Ilog Cagayan , na kilala rin bilang Rio Grande de Cagayan, na sumusuporta sa mga pangunahing sistema ng patubig sa buong rehiyon ng Cagayan Valley . Gitukod kini kaniadtong 2004 aron mapreserbar ang watershed area nga adunay mga ulohan sa Cagayan River , naila usab nga Rio Grande de Cagayan, nga nagsuporta sa mga dagkong sistema sa irigasyon sa tibuuk nga rehiyon sa Cagayan Valley . Mula sa isang paunang lugar na 206,875.41 ektarya (511,200.3 ektarya), ang protektadong lugar ay bumubuo ngayon ng isang kabuuang pinagsama-samang lugar na 175,943.62 hectares (434,766.2 ektarya) na nahahati sa tatlong mga parsela matapos ang pagbago noong 2005 ay nagbukas ng ilang mga lugar sa pagmimina. Gikan sa pasiunang lugar nga 206,875.41 ektarya (511,200.3 ektarya), ang panalipod nga lugar karon nahimo nga usa ka total nga lugar nga 175,943.62 hectares (434,766.2 ektarya) nga gibahin sa tulo ka mga parsela pagkahuman gibag-o ang 2005 nga gibuksan ang pipila ka mga lugar sa pagmina. Ito ay isang pangunahing lugar ng biodiversity ng Sierra Madre Biodiversity Corridor. Kini ang hinungdan nga bahin sa biodiversity sa Sierra Madre Biodiversity Corridor. Sakop ng Quirino Protected Landscape ang 67% ng kabuuang lupain ng lalawigan ng Quirino. Sakop sa Quirino Protected Landscape nga 67% sa kinatibuk-ang yuta sa lalawigan sa Quirino. Matatagpuan ito sa Upper Cagayan River Basin sa gitnang Sierra Madre at Caraballo saklaw at umaabot sa limang munisipyo ng Quirino: Maddela , Nagtipunan , Cabarroguis , Aglipay at Diffun . Nahimutang kini sa Upper Cagayan River Basin sa sentro sa Sierra Madre ug Caraballo nga naglangkob sa lima ka munisipyo sa Quirino: Maddela , Nagtipunan , Cabarroguis , Aglipay ug Diffun . Saklaw ng mga rainforest ang karamihan sa lugar, kung saan ang 76% ay pangalawang paglago at 24% ay mga lumang kagubatan ng paglago. Ang mga rainforest naglangkob sa kadaghanan sa lugar, diin 76% ang ikaduha nga pagtubo ug 24% ang daan nga kalasangan nga nagtubo. Ang protektadong lugar ay binubuo ng tatlong pangunahing sistema ng ilog: Upper Cagayan River, Addalam River at Ganano River. Ang panalipod nga lugar naglangkob sa tulo ka mga dagkong sistema sa sapa: Upper Cagayan River, Addalam River ug Ganano River. Ang protektadong lugar ay tahanan ng isang malawak na hanay ng mga endemic at endangered flora at fauna. Ang panalipod nga lugar mao ang puy-anan sa daghang mga endemic ug nameligro nga flora ug fauna. Hindi bababa sa 41 na mga banta na hayop na hayop ang naitala sa lugar, kasama na ang higanteng Cousor na softshell na pagong . Labing menos 41 nga mga gihulga nga mga hayop nga naila nga naitala sa lugar, lakip ang higante nga Cantor softshell pawikan . Ang iba pang mga hayop na naninirahan sa tubig ay kinabibilangan ng mga species ng ibon tulad ng Philippine eagle at Isabela oriole , mga species ng tuko tulad ng Sierra Madre fringed gecko , at mga sariwang tubig tulad ng lobed river mullet . Ang ubang mga hayop nga nagpuyo sa kasubaan naglakip sa mga klase sa langgam sama sa agila sa Pilipinas ug Isabela oriole , mga species sa gecko sama sa Sierra Madre fringed gecko , ug mga freshwater nga isda sama sa lobed river mullet . Noong 2009, isang bagong species ng rafflesia, ang rafflesia aurantia , ay natuklasan din sa lugar. Kaniadtong 2009, usa ka bag-ong species sa rafflesia , ang rafflesia aurantia , nadiskubrehan usab sa lugar. Ang Rajah Sikatuna Protected Landscape ay isang protektadong lugar ng taniman ng forest na mga libog na apog, damo at natural na bukal sa lalawigan ng isla ng Bohol sa Central Visayas na rehiyon ng Pilipinas . Ang Ang Sikatuna nga Protektado nga Landscape usa ka panalipod nga lugar sa kalasangan sa mga kakahoyan sa anapog nga bunglayon, mga sagbot ug natural nga mga tubod sa lalawigan sa isla sa Bohol sa Central Visayas nga rehiyon sa Pilipinas . Ito ang pinakamalaking natitirang bahagi ng likas na kagubatan sa Bohol at isa sa mga nangungunang site ng birdwatching ng Pilipinas. Kini ang pinakadako nga nahabilin nga tract sa natural nga kalasangan sa Bohol ug usa sa mga nanguna nga site sa birdwatching sa Pilipinas. Ang parke ay una nang naka-gazet sa isang pambansang parke noong 1987 na sumasaklaw sa humigit-kumulang na 9,023 ektarya (22,300 ektarya). Ang parke sa sinugdanan gimarkahan sa usa ka nasyonal nga parke kaniadtong 1987 nga adunay sulud nga 9,023 ka ektarya (22,300 ektarya). Noong 2000, ito ay itinatag muli bilang isang protektadong tanawin sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System na sumasakop sa kasalukuyang lugar na 10,452.6 hectares (25,829 ektarya). kaniadtong 2000, kini giestablisar usab ingon usa ka mapanalipdan nga talan-awon sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System nga naglangkob sa karon nga lugar nga 10,452.6 ektarya (25,829 ektarya). Ang parke ay isa sa mga pangunahing turista ng isla na matatagpuan lamang sa timog ng sikat na Chocolate Hills . Ang parke usa sa mga pangunang mga turista sa isla nga nahimutang lamang sa habagatan sa bantog nga Chocolate Hills . Pinangalanan ito matapos ang tagapangulo ng Bohol na nakipag-ugnay sa dugo kasama ang pananakop ng Espanya na si Miguel Lopez de Legazpi sa isla noong 1565. Gihingalan kini human ang tag-as nga tag -asya sa Bohol nga nagsulod sa usa ka compact sa dugo kauban ang Espanyol nga nagpanakop nga si Miguel Lopez de Legazpi sa isla kaniadtong 1565. Sinasakop ng parke ng Rajah Sikatuna ang mababang saklaw ng bundok sa timog ng isla ng Bohol na nauugnay sa heograpiya sa mga munisipalidad ng Carmen , Sierra Bullones , Garcia Hernandez , Valencia , Dimiao , Bilar , Loboc at Batuan . Ang parke sa Rajah Sikatuna nagsakop sa ubos nga bukid sa habagatan sa isla sa Bohol nga katumbas sa geograpiya sa mga lungsod sa Carmen , Sierra Bullones , Garcia Hernandez , Valencia , Dimiao , Bilar , Loboc ug Batuan . Ito ay nailalarawan sa pamamagitan ng lumiligid na mga burol na may mga labi ng likas na kagubatan sa matarik na apog na apoy na napapalibutan ng kagubatan ng mga halaman, mga burol na burol at mga damo. Kini gihulagway pinaagi sa mga nagtuyok nga mga bungtod nga adunay mga salin sa natural nga kalasangan sa titip nga limestone terrain nga gilibutan sa kalasangan nga gitamnan, mga bakilid nga bukid ug mga kasagbutan. Ang parke ay may average na taas na 400 metro (1,300 piye) at binubuo ng 60% na apog na apog, 15% damuhan, 5% na mga plantasyon, at 10% permanenteng mga agrikultura. Ang parke adunay usa ka aberids nga gitas-on nga 400 metros (1,300 p) ug gilangkoban sa 60% nga limestone forest, 15% grassland, 5% nga mga tanum, ug 10% permanenteng mga agrikultura. Naglalaman din ito ng Bilar Peak, isa sa pinakamataas sa lalawigan na may 1,673 talampakan (510 m) sa itaas ng antas ng dagat, pati na rin ang 4 na mga bukal ng bundok na nagbibigay ng tubig sa mga nakapalibot na komunidad tulad ng, ang Logarita, Anislag, Mabugnao at Aghuban na bukal. Naglangkob usab kini sa Bilar Peak, usa sa labing kataas sa probinsya nga 1,673 piye (510 m) ibabaw sa lebel sa dagat, ingon usab sa 4 nga mga tuburan sa bukid nga naghatag tubig sa mga naglibot nga komunidad nga mao ang Logarita, Anislag, Mabugnao ug Aghuban nga mga tuburan. Ang parke ay may higit sa 30 kilometro ng minarkahang mga landas para sa pagmamasid sa wildlife, higit sa 100 kuweba, isang lugar ng kamping at isang swimming pool. Ang parke adunay kapin sa 30 kilometros nga gimarkahan nga mga agianan alang sa pag-obserbar sa wildlife, sobra sa 100 ka mga langub, usa ka kampo nga lugar ug usa ka swimming pool. Sa rurok ng Bilar Peak, isang observation tower ang itinayo na nagbibigay ng panoramic na tanawin ng parke at nakapaligid na kanayunan, kabilang ang kalapit na isla ng Panglao at maging ang Cebu . Sa pagtuktok sa Bilar Peak, usa ka tower sa pag-obserba ang gitukod nga naghatag mga panoramikong talan-awon sa parke ug sa kasikbit nga kabanikanhan, lakip ang kasikbit nga isla sa Panglao ug bisan ang Sugbo . Malapit sa pasukan ng parke ay isang lagusan na patungo sa Magsaysay Park, isang nabura na lugar na nasa tabi ng isang istasyon ng ranger at ang tagsibol ng Logarita. Duol sa agianan sa parke adunay usa ka tunel nga padulong sa Magsaysay Park, usa ka na-clear nga lugar nga nahimutang tapad sa usa ka istasyon sa ranger ug ang spring sa Logarita. Ang parke ay naniningil ng entrance fee na P100. Ang parke nag-bayad sa bayad nga P100. Sinusuportahan din ng parke ang anim na mga species ng malalaking mammal ay ang, ang tarsier ng Pilipinas , pang- mahabang taque na baso , lumilipad na lemur ng Pilipinas , Malayan civet , Asian palm civet at Philippine warty pig . Gisuportahan usab sa parke ang unom ka mga espisye sa dagko nga mga mammal nga mao ang Philippine tarsier , long-tailed macaque , Philippine fly lemur , Malayan civet , Asian palm civet ug Philippine warty pig . Ito rin ay tirahan ng ilang mga species ng rodent, tulad ng Philippine forest rat , rice-field rat at Mindanao hairy-tailed rat . Usa usab kini ka puy-anan sa pipila nga mga gidak-on nga species, sama sa Philippine forest rat , rat -field rat ug Mindanao hairy-tailed rat . Ang higit sa 100 kuweba ay may hawak din ng ilang mga species ng mga paniki at mga swiftlet . Ang kapin sa 100 ka mga langub adunay usab daghang mga species sa kabog ug mga swiftlet . Ang takip ng kagubatan ay pinangungunahan ng mga katutubong puno ng dipterocarp tulad ng molave. Ang tabon sa kalasangan gihari sa mga lumad nga dipterocarp nga kahoy sama sa molave. Ang parke ay matatagpuan humigit-kumulang 40 kilometro (25 mi) sa silangan ng kabisera at pinakamalaking lungsod ng Tagbilaran . Ang parke nahimutang mga 40 kilometros (25 mi) sa silangan sa kapital sa isla ug kinadak-ang lungsod, ang Tagbilaran . Madali itong ma-access sa pamamagitan ng isang 8-kilometrong kalye mula sa Loay Interior Road sa Bilar na humahantong din sa Chocolate Hills, mula sa alinman sa Tagbilaran-Corella-Sikatuna-Loboc Road o Tagbilaran East Road mula Panglao. Dali kini ma-access pinaagi sa 8-kilometros nga dalan gikan sa Loay Interior Road sa Bilar nga padulong usab sa Chocolate Hills, gikan sa Tagbilaran Ð Corella-Sikatuna-Loboc Road o Tagbilaran East Road gikan sa Panglao. Ang Roosevelt Protected Landscape , na kilala rin bilang Roosevelt Park , ay isang protektadong lugar sa rehiyon ng Gitnang Luzon sa Pilipinas . Ang Roosevelt Protected Landscape , naila usab nga Roosevelt Park , usa ka panalipod nga lugar sa rehiyon sa Central Luzon sa Pilipinas . Sinasakop nito ang isang lugar na 786.04 ektarya (1,942.3 ektarya) ng mga damo at matanda na kagubatan sa hilagang lalawigan ng Bataan malapit sa Olongapo at Subic Bay Freeport Zone . Nag-okupar kini sa usa ka lugar nga 786.04 ektarya (1,942.3 ektarya) nga mga kasagbutan ug karaan nga pagtubo sa kalasangan sa lalawigan sa Bataan duol sa Olongapo ug Subic Bay Freeport Zone . Ang parke ay itinatag bilang Roosevelt National Park na sumasakop sa isang lugar na 1,485 hectares (3,670 ektarya) noong 30 Marso 1933 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 567 na nilagdaan ni Gobernador-Heneral Theodore Roosevelt, Jr. Ang parke gitukod ingon Roosevelt National Park nga gilangkuban sa usa ka lugar nga 1,485 ka ektarya (3,670 ektarya) kaniadtong 30 Marso 1933 pinaagi sa Proklamasyon No. 567 nga gipirmahan ni Gobernador-Heneral Theodore Roosevelt, Jr. Noong 1965, ang pambansang parke ay nabawasan sa 1,334 ektarya (3,300 ektarya). Kaniadtong 1965, ang nasyonal nga parke gipakubus sa 1,334 ektarya (3,300 ektarya). Noong 23 Abril 2000, ang parke ay na-reclassified bilang isang protektadong lugar at pinalayo sa kasalukuyang lugar na 786.04 ektarya (1,942.3 ektarya). Kaniadtong 23 Abril 2000, ang parke giila usab ingon usa ka gipanalipdan nga lugar ug dugang nga pagkunhod sa karon nga lugar nga 786.04 ektarya (1,942.3 ektarya). Ang Roosevelt Protected Landscape area ay nakaupo sa isang makitid na lambak sa paanan ng Mount Santa Rita at Mount Malasimbo sa Zambales Mountain Range sa hangganan sa pagitan ng mga munisipalidad ng Dinalupihan at Hermosa sa Bataan. Ang lugar nga Roosevelt Protected Landscape naglingkod sa usa ka pig-ot nga walog sa tiilan sa Mount Santa Rita ug Mount Malasimbo sa Zambales Mountain Range sa utlanan tali sa mga lungsod sa Dinalupihan ug Hermosa sa Bataan. Sinasaklaw nito ang mga nayon ng Dinalupihan ng Roosevelt at Payangan, at ang Hermosa nayon ng Tipo 15 km lamang (9.3 mi) sa silangan ng Subic Bay malapit sa hangganan ng lungsod ng Olongapo . Kini naglangkob sa mga baryo sa Dinalupihan sa Roosevelt ug Payangan, ug ang baryo Hermosa sa Tipo mga 15 kilometros (9.3 mi) sa silangan sa Subic Bay duol sa utlanan sa lungsod sa Olongapo . Subic Ð Clark Ð Tarlac Expressway (SCTEx) at Jose Abad Santos Avenue (na kilala rin bilang Olongapo-Gapan Road) ay tumawid sa katimugang bahagi ng protektadong lugar kasama ang Tipo Toll Barrier na nag-uugnay sa SCTEx sa Subic-Tipo Expresswaymalapit sa gilid ng southern park. Subic Ð Clark Ð Tarlac Expressway (SCTEx) ug Jose Abad Santos Avenue (nailhan usab nga Olongapo-Gapan Road) nga nagbiyahe sa habagatang bahin sa lugar nga protektado kauban ang Tipo Toll Barrier nga nagkonektar sa SCTEx sa Subic Ð Tipo Expresswayduol sa daplin sa habagatan-kasadpan nga parke. Ang parke ay bisected ng maraming mga ilog, kabilang ang mga ilog Cucubog at Olongi. Ang parke gihisgutan sa daghang mga sapa, lakip ang mga sapa sa Cucubog ug Olongi. Binubuo ito ng 87% na damo na pinangungunahan ng cogon at talahib , at 13% na labi ng mga lumang planta ng pagtubo at mga halaman ng mahogany at teak . Kini gilangkuban sa 87% nga sagbot nga giharian sa cogon ug talahib , ug 13% nga nahabilin sa karaang pagtubo nga kalasangan ug mga plantasyon sa mahogany ug teak . Ang parke ay isang tirahan para sa maraming mga endangered species at mga hayop na laro na kinabibilangan ng mga python, monitor ng mga butiki , mga daga ng ulap , mga pugo, mga Kingfisher , flycatcher at mga prutas. Ang parke usa ka puy-anan alang sa daghang mga nameligro nga mga espisye ug mga hayop sa dula nga adunay mga python, monitor sa mga butiki , mga ilaga sa ulap , mga buntog, mga Kingfisher , flycatcher ug mga prutas. Ang Lungsod ng Protektado ng Santa Lucia , na kilala rin bilang Salcedo Protected Landscape , ay isang protektadong lugar na matatagpuan sa mga paanan ng bundok ng Cordillera Central sa lalawigan ng Ilocos Sur ng Pilipinas . Ang Lungsod nga Protektado sa Santa Lucia , nga nailhan usab nga Salcedo Protected Landscape , usa ka panalipod nga lugar nga nahimutang sa mga bukton sa Mountainill Mountain Central range sa lalawigan sa Ilocos Sur sa Pilipinas . Pinoprotektahan nito ang isang mahalagang tubig na nagsisilbing mapagkukunan ng tubig para sa mga nakapalibot na komunidad sa munisipalidad ng Salcedo . Gipanalipdan niini ang usa ka hinungdanon nga pag-agay sa tubig nga magsilbing tinubdan sa tubig alang sa mga kasikbit nga komunidad sa munisipyo sa Salcedo . Nagkaroon ito ng paunang lugar ng 174 ektarya (430 ektarya) na inihayag bilang Santa Lucia Watershed Forest Reserve noong 1938 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 333 na inilabas ni Pangulong Manuel Luis Quezon . Kini adunay pasiuna nga lugar nga 174 ka ektarya (430 ektarya) nga giproklama nga Santa Lucia Watershed Forest Reserve kaniadtong 1938 pinaagi sa Proklamasyon Numero 333 nga gipagawas ni Presidente Manuel Luis Quezon . Noong 2000, ang reserba ng kagubatan ay muling itinatag bilang isang protektadong lugar sa ilalim ng National Integrated Protected Areas System na may pirma ng Proklamasyon Blg 296 ni Pangulong Joseph Estrada . Kaniadtong 2000, gitago na usab ang reserve reserve ingon usa ka panalipod nga lugar sa ilawom sa National Integrated Protected Areas System kauban ang pirma sa Proklamasyon No. 296 ni Presidente Joseph Estrada . Ang Santa Lucia Protected Landscape ay sumasaklaw sa isang lugar na 174.16 hectares (430.4 ektarya) sa kanayunan na barangay ng Balidbid sa munisipalidad ng Salcedo (dating Baugen). Ang Lungsod nga Protektado sa Santa Lucia naglangkob sa lugar nga 174.16 ektarya (430.4 ektarya) sa bukirang barangay sa Balidbid sa munisipalidad sa Salcedo (kanhing Baugen). Pinangalanan ito sa malapit na munisipalidad ng Santa Lucia nang si Balidbid ay nasa ilalim pa rin ng nasasakupang bayan. Kini ginganlan human sa kasikbit nga munisipalidad sa Santa Lucia sa diha nga si Balidbid nailalom gihapon sa hurisdiksyon sa munisipyo. Ang protektadong lugar ay matatagpuan sa hilagang bangko ng Buaya River. Ang panalipod nga lugar nahimutang sa amihanan nga pangpang sa Buaya River. Ito ay hangganan sa hilaga ng barangay ng Calangcuasan, sa silangan ng Madarang at Bago Creek, sa timog ng Ilog ng Buaya, at sa kanluran ng mga mababang lugar ng poblacion ng Salcedo . Nahatagan kini sa amihanan sa barangay sa Calangcuasan, sa silangan sa Madarang ug Bago Creek, sa habagatan sa Suba sa Buaya, ug sa kasadpan sa kapatagan sa poblacion sa Salcedo . Ang Salcedo- Gregorio del Pilar Road ay tumatakbo sa southern part ng park. Ang Salcedo- Gregorio del Pilar Road nagdagan subay sa habagatang bahin sa parke. Mapupuntahan ito sa pamamagitan ng Santa Lucia-Salcedo Road mula sa pangunahing highway ( Manila North Road ) sa kanluran, at sa pamamagitan ng Candon-Galimuyod-Salcedo-del Pilar Road mula sa lungsod ng Candon sa hilagang-kanluran. Mapangita kini pinaagi sa Santa Lucia Ð Salcedo Road gikan sa main highway ( Manila North Road ) sa kasadpan, ug pinaagi sa Candon-Galimuyod Ð Salcedo Ð del Pilar Road gikan sa lungsod sa Candon sa amihanan-kasadpang kasadpan. Ang Church-Talagas Protected Landscape ay isang protektadong lugar sa hilagang Aurora , Pilipinas na nagpapanatili ng isang pangunahing tubig sa bundok ng Sierra Madre ng Gitnang Luzon . Ang Church-Talagas Protected Landscape usa ka panalipod nga lugar sa amihanang Aurora , Pilipinas nga nagpreserbar sa usa ka dagkong tubig sa kadagatan sa Sierra Madre sa Central Luzon . Naglalaman ito ng mga headwaters ng mga ilog sa Simbahan at Talagas, kabilang ang Sangay River at Umihiem Creek sa munisipalidad ng Dinalungan na walang laman sa Casiguran Sound. Naglangkob kini sa mga ulohan sa mga sapa sa Simbahan ug Talagas, lakip ang Sangay River ug Umihiem Creek sa lungsod sa Dinalungan nga walaÕy sulod sa Casiguran Sound. Ang isang malaking bahagi ng parke ay nasa ilalim ng takip ng kagubatan, habang ang mga natitirang lugar ay sinasaka lupa, palumpong, damuhan, built-up na lugar at lugar na hugasan ng ilog. Usa ka dako nga bahin sa parke nga anaa sa ilalom sa tabon sa kalasangan, samtang ang nahabilin nga mga lugar nga kultibado nga yuta, shrubland, grassland, gitukod nga lugar ug lugar nga hugasan sa sapa. Ang ilan sa mga fauna ng parke ay kinabibilangan ng usa ng Pilipinas , isang mahabang papel na pangmatagalan ng Pilipinas, at isang masaganang species ng avifauna. Ang pila sa mga fauna sa parke naglakip sa usa ka Pilipina nga usa , usa ka taas nga taque nga mabasa sa Pilipinas, ug daghang mga klase sa avifauna. Ang lokasyon nito sa hilagang gitnang Sierra Madre ay sakop ng kagubatang dipterocarp , na binubuo ng Shorea almon (Philippine mahogany), Shorea polysperma (tanguile), Shorea squamata (mayapis), Shorea contorta (puting lauan), Shorea negrosensis (pulang lauan), at Parashorea malaanonan (bagtikan). Ang lokasyon niini sa amihanan sa sentral nga Sierra Madre natabonan sa lasang sa dipterocarp , nga gilangkuban sa Shorea almon (mahogany sa Pilipinas), Shorea polysperma (tanguile), Shorea squamata (mayapis), Shorea contorta (puting lauan), Shorea negrosensis (pula nga lauan), ug Parashorea malaanonan (bagtikan). Una na itinatag bilang isang watershed forest reserve noong 1992, ang 2,266.49-ektarya (5,600.6-acre) park ay na-upgrade sa isang protektadong lugar noong 2000. Una nga gitukod ingon usa ka watershed forest reserve kaniadtong 1992, ang 2,266.49-hektaryas (5,600.6-acre) nga parke gi-upgrade sa usa ka panalipod nga lugar sa natad sa tuig 2000. Ito ay isa sa limang mga protektadong lugar sa lalawigan ng Aurora. Kini usa sa lima ka mga naluwas nga lugar sa lalawigan sa Aurora. Ang Taal Volcano ay isang malaking kaldera na pinuno ng Taal Lake sa Luzon isla sa Pilipinas , at nasa lalawigan ng Batangas . Ang Taal Volcano usa ka dako nga kaldera nga napuno sa Taal Lake sa Luzon isla sa Pilipinas , ug naa sa lalawigan sa Batangas . Ang Taal Volcano ay ang pangalawang pinaka- aktibong bulkan sa Pilipinas, na may 34 naitala na pagsabog sa kasaysayan, na ang lahat ay puro sa Volcano Island, malapit sa gitna ng Taal Lake. Ang Taal Volcano mao ang ikaduha nga labing aktibo nga bulkan sa Pilipinas, nga adunay 34 nga natala nga pagbuto sa kasaysayan, ang tanan nasentro sa Volcano Island, sa tungatunga sa Taal Lake. Ang caldera ay nabuo sa pamamagitan ng pagsabog ng sinaunang-panahon sa pagitan ng 140,000 at 5,380 BP . Ang caldera naporma pinaagi sa pagsabog sa prehistoric sa tunga-tunga sa 140,000 ug 5,380 BP . Tiningnan mula sa Tagaytay Ridge sa Cavite , Taal Volcano at Lake na nagtatanghal ng isa sa mga pinaka kaakit-akit at kaakit-akit na tanawin sa Pilipinas. Ang pagtan-aw gikan sa Tagaytay Ridge sa Cavite , Taal Volcano ug Lake nagpresentar sa usa sa labing makapaikag ug madanihon nga pagtan-aw sa Pilipinas. Matatagpuan ang mga 50 kilometro (31 mi) timog ng kabisera ng bansa, ang lungsod ng Maynila . Nahimutang kini sa mga 50 kilometros (31 mi) sa habagatan sa kapital sa nasod, ang lungsod sa Manila . Ang pangunahing bunganga ng Taal Volcano ay orihinal na nagkaroon ng lawa hanggang sa sumabog na pagsabog ng 2020 ang tubig; ang lawa ay nagbago sa loob ng ilang buwan sa pag-ulan na klima matapos na tumigil ang aktibidad. Ang nag-unang kawah sa Taal Volcano orihinal nga adunay usa ka linaw hangtod nga ang pagsabog 2020 nga pagbuto nagpalayas sa tubig; nag-usab ang lanaw sulod sa mga bulan sa ulan sa klima pagkahuman sa kalihokan. Ang bulkan ay nagkaroon ng maraming marahas na pagsabog noong nakaraan, na nagdulot ng pagkawala ng buhay sa isla at ang mga populasyon na lugar na nakapaligid sa lawa, na tinatayang umaabot sa halos 6,000 ang namatay. Ang bulkan adunay daghang mapintas nga pagbuto sa miagi, hinungdan sa pagkawala sa kinabuhi sa isla ug ang mga populasyon nga lugar nga naglibot sa lanaw, nga gibanabana nga namatay ang gibanabanang mga 6,000. Dahil sa pagiging malapit nito sa mga lugar na may populasyon at ang sumabog na kasaysayan, ang bulkan ay itinalaga ng isang Decade Volcano , na karapat-dapat na malapit na pag-aralan upang maiwasan ang hinaharap na mga kalamidad . Ang lahat ng mga bulkan ng Pilipinas ay bahagi ng Pacific Ring of Fire . Tungod sa kaduol sa mga lugar nga adunay populasyon ug ang pagsabog sa kasaysayan, ang bulkan gitudlo nga usa ka Decade Volcano , takus nga suod nga pagtuon aron malikayan ang mga natural nga kalamidad . Ang tanan nga mga bulkan sa Pilipinas kabahin sa Pacific Ring of Fire . Ang hilagang kalahati ng Volcano Island ay nahuhulog sa ilalim ng hurisdiksyon ng bayan ng lawa ng baybayin ng Talisay , at ang timog na kalahati hanggang sa San Nicolas . Ang amihanang katunga sa Volcano Island nahulog sa ilawom sa hurisdiksyon sa lake nga baybayon sa Talisay , ug ang habagatan sa habagatan sa San Nicolas . Ang iba pang mga pamayanan na pumalibot sa Taal Lake ay kinabibilangan ng mga lungsod ng Tanauan at Lipa , at ang mga munisipalidad ng Talisay, Laurel , Agoncillo , Santa Teresita , San Nicolas, Alitagtag , Cuenca , Balete , at Mataasnakahoy . Ang uban pang mga komunidad nga naglibot sa Taal Lake naglakip sa mga lungsod sa Tanauan ug Lipa , ug mga lungsod sa Talisay, Laurel , Agoncillo , Santa Teresita , San Nicolas, Alitagtag , Cuenca , Balete , ug Mataasnakahoy . Ang permanenteng pag-areglo sa isla ay ipinagbabawal ng Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS), na idineklara ang buong Bulkan Island bilang isang high-risk area at isang Permanent Danger Zone (PDZ). Ang permanenteng pagpuyo sa isla gidili sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS), nga nagpahayag sa tibuuk nga isla nga adunay peligro nga peligro ug usa ka Permanent Danger Zone (PDZ). Sa kabila ng mga babala, ang ilang mga pamilya ay nanatiling nakitira sa isla, nanganganib ang kanilang buhay, kumita ng pamumuhay sa pamamagitan ng pangingisda at pagsasaka ng mga pananim mula sa mayamang lupa ng bulkan. Bisan pa sa mga pasidaan, ang pipila ka mga pamilya nagpabilin nga nakit-an sa isla, nameligro ang ilang kinabuhi, nakakuha sa panginabuhi pinaagi sa pangisda ug mga panguma nga ani gikan sa adunahan nga yuta sa bulkan. Ang Main Crater Lake sa Volcano Island ang pinakamalaking lawa sa isang isla sa isang lawa sa isang isla sa mundo. Ang Main Crater Lake sa Isla sa Bulkan mao ang pinakadako nga lanaw sa usa ka isla sa usa ka lanaw sa usa ka isla sa kalibutan. Bukod dito, ang lawa na ito ay naglalaman ng Vulcan Point , isang maliit na mabato na isla sa loob ng lawa. Dugang pa, kini nga linaw nga gigamit sa Vulcan Point , usa ka gamay nga batoon nga isla sa sulod sa lanaw. Matapos ang pagsabog ng 2020, ang Main Crater Lake ay nawala dahil sa aktibidad ng bulkan. Pagkahuman sa pagbuto sa 2020, ang Main Crater Lake nawala tungod sa kalihokan sa bulkan. Gayunpaman, ang Main Crater Lake ay bumalik noong Marso 2020. Bisan pa ang Main Crater Lake mibalik kaniadtong Marso 2020. Ang Taal Volcano ay bahagi ng isang kadena ng mga bulkan sa kanlurang bahagi ng gilid ng isla ng Luzon, na nabuo sa pamamagitan ng pagpapasakup ng Eurasian Plate sa ilalim ng Philippine Mobile Belt . Ang Taal Volcano mao ang bahin sa usa ka kadena sa mga bulkan sa kasadpang bahin sa isla sa Luzon, nga giporma pinaagi sa pagpukan sa Eurasian Plate sa ilawom sa Philippine Mobile Belt . Ang Taal Lake ay nasa loob ng 25-30 km (16-19 mi) caldera na nabuo ng mga pagsabog sa pagitan ng 140,000 at 5,380 BP . Ang Taal Lake nahimutang sulod sa 25-30 km (16Ð19 mi) caldera nga naumol pinaagi sa pagbuto taliwala sa 140,000 ug 5,380 BP . Ang bawat isa sa mga pagsabog na ito ay lumikha ng malawak na mga deposito ng ignimbrite , na umaabot hanggang sa kung saan nakatayo ang Maynila ngayon. Ang matag usa sa mga pagbuto nakamugna sa daghang mga deposito nga nagbutang sa sulud , hangtod sa kung diin nagbarog ang Manila karon. Dahil ang pagbuo ng caldera, ang kasunod na pagsabog ay lumikha ng isang bulkan na isla sa loob ng caldera, na kilala bilang Volcano Island . Sukad sa pagtukod sa caldera, ang mga sunud-sunod nga pagbuto naghimo sa usa ka bulkan nga isla sa sulod sa caldera, nga nailhan nga Volcano Island . Ang isla na 5-kilometro (3.1 mi) ay sumasaklaw sa isang lugar na halos 23 square square (8.9 sq mi) na may sentro ng isla na sinakop ng 2-kilometrong (1.2 mi) Main Crater na may isang solong crater lake na nabuo mula sa pagsabog ng 1911 . Kini nga isla nga 5-kilometros (3.1 mi) naglangkob sa usa ka lugar nga mga 23 square square (8.9 sq mi) nga ang sentro sa isla nga gisakup sa 2-kilometros (1.2 mi) Main Crater nga adunay usa ka lawa nga crater nga naporma gikan sa pagbuto sa 1911 . Ang isla ay binubuo ng iba't ibang mga magkakapatong na cones at mga kawah kung saan apatnapu't pito ang nakilala. Ang isla gilangkuban sa lainlaing mga overlay nga cones ug mga crater diin kap-atan ug pito ang nahibal-an. Dalawampu't anim sa mga ito ay mga tuff cones , lima ang mga cinder cones at apat ang mga maars . Kaluhaan ug unom niini mga tuff cones , lima ang cinder cones ug upat ang mga maars . Ang unang pagsabog kung saan mayroong anumang rekord na naganap noong 1572, ang taon na itinatag ng mga prayleong Augustinian ang bayan ng Taal sa baybayin ng lawa (sa kung ano ngayon ay San Nicolas, Batangas ). Ang una nga pagbuto diin adunay bisan unsang rekord nga nahitabo sa 1572, ang tuig nga gitukod sa mga prayle sa Augustinian ang lungsod sa Taal sa baybayon sa lawa (sa karon nga San Nicolas, Batangas ). Noong 1591, naganap ang isa pang banayad na pagsabog, na nagtatampok ng mahusay na usok na naglalabas mula sa bunganga. Kaniadtong 1591, nahitabo usab ang usa ka malumos nga pagbuto, nga adunay daghang aso nga nagpagula gikan sa lungag. Mula 1605 hanggang 1611, ipinakita ng bulkan ang napakalaking aktibidad na si Padre Tomas de Abreu ay mayroong malaking krus ng kahoy na anubing na itinayo sa gilid ng bunganga. Gikan sa 1605 hangtod 1611, ang bulkan nagpakita sa labi ka dako nga kalihokan nga si Padre Tomas de Abreu adunay daghang krus sa kahoy nga anubing nga gipatindog sa pangpang sa kawayan. Ang nakakatawa na Binintiang Malaki (Big Leg) kono ay ang sentro ng pagsabog ng 1707 at 1715. Ang dormant nga Binintiang Malaki (Big Leg) nga kono mao ang sentro sa pagbuto sa 1707 ug 1715. Sa pagitan ng 1707 at 1731, ang sentro ng aktibidad ay lumipat mula sa Main Crater patungo sa ibang bahagi ng Volcano Island. Taliwala sa 1707 ug 1731, ang sentro sa kalihokan nagbalhin gikan sa Main Crater ngadto sa ubang bahin sa Volcano Island. Ang pagsabog ng 1707 at 1715 ay naganap sa bunganga ng Binintiang Malaki (higanteng binti) (ang cinder cone na nakikita mula sa Tagaytay Ridge), kasabay ng kulog at kidlat. Ang pagbuto sa 1707 ug 1715 nahitabo sa crater sa Binintiang Malaki (higanteng tiil) (ang cinder cone nga makita gikan sa Tagaytay Ridge), inubanan sa dalugdog ug kilat. Ang maliliit na pagsabog din ay nagmula mula sa crater ng Binintiang Munti sa pinakadulo na dulo ng isla noong 1709 at 1729. Ang mga pag-awas sa menor de edad naggikan usab sa crater sa Binintiang Munti sa tumoy sa kasadpang tumoy sa isla kaniadtong 1709 ug 1729. Isang mas marahas na kaganapan ang nangyari noong Setyembre 24, 1716, nang ang buong timog-silangang bahagi ng bunganga ng (Calauit), kabaligtaran sa Mount Macolod, ay pinasabog. Usa ka labi ka mapintas nga panghitabo ang nahitabo kaniadtong Septyembre 24, 1716, kung ang tibuuk nga habagatan-sidlakang bahin sa bunganga sa (Calauit), atbang sa Mount Macolod, gihuyop. Nabanggit ni Father Manuel de Arce ang 1716 pagsabog pinatay ang lahat ng mga isda na parang niluto na, dahil ang tubig ay pinainit hanggang sa isang degree na ito ay lumitaw mula sa isang kumukulong kaldero. Gipasabut ni Padre Manuel de Arce ang 1716 nga pagbuto mipatay sa tanan nga mga isda nga kung giluto na, tungod kay ang tubig gipainit hangtod sa usa ka degree nga kini nakit-an nga gikuha gikan sa usa ka nagbukal nga kaldero. Ang pagsabog ng 1731 sa Pira-Piraso, o silangang dulo ng isla, ay lumikha ng isang bagong isla. Ang pagbuto sa 1731 sa Pira-Piraso, o sa sidlakang tumoy sa isla, nagmugna usa ka bag-ong isla. Ang aktibidad ay bumalik sa Main Crater noong Agosto 11, 1749, at naalala ito dahil sa pagiging marahas, na may mga pagsabog na nagpapatuloy hanggang 1753. Ang kalihokan nahimoÕg balik sa Main Crater kaniadtong Agosto 11, 1749, ug nahinumduman tungod sa labi ka mapintas, sa mga pagbuto nga nagpadayon hangtod sa 1753. Pagkatapos ay dumating ang mahusay na 200-araw na pagsabog ng 1754, Taal Ang pinakadakilang naitala na pagsabog ng bulkan, na tumagal mula Mayo 15 hanggang Dec 12 Ang pagsabog ay naging sanhi ng paglipat ng mga bayan ng Tanauan , Taal , Lipa at Sala. Pagkahuman miabot ang dakong 200-adlaw nga pagbuto sa 1754, Taal Ang pinakadako nga natala nga pagbuto sa bulkan, nga gikan sa Mayo 15 hangtod Disyembre 12 Ang pagbuto hinungdan sa pagbalhin sa mga lungsod sa Tanauan , Taal , Lipa ug Sala. Ang Pansipit River ay naharang, na naging sanhi ng pagtaas ng antas ng tubig sa lawa. Ang Pansipit River nababagan, hinungdan nga misaka ang lebel sa tubig sa linaw. Sinabi ni Father Bencuchillo na tungkol kay Taal, walang naiwan maliban sa mga dingding ng simbahan at kumbento lahat ay inilibing sa ilalim ng isang layer ng mga bato, putik, at abo. Giingon ni Padre Bencuchillo nga bahin sa Taal, walaÕy nahabilin gawas sa mga paril sa simbahan ug kumbento ang tanan gilubong sa ilawom sa usa ka layer nga bato, lapok, ug abo. Si Taal ay nanatiling tahimik sa loob ng 54 taon maliban sa isang menor de edad na pagsabog noong 1790. Si Taal nagpabiling hilom sulod sa 54 ka tuig gawas sa usa ka menor de edad nga pagbuto sa 1790. Hindi hanggang Marso 1808 ay naganap ang isa pang malaking pagsabog. Dili hangtod sa Marso 1808 nahitabo ang usa pa ka dako nga pagbuto nahitabo. Habang ang pagsiklab na ito ay hindi marahas tulad ng isa noong 1754, ang agarang paligid ay natatakpan ng abo hanggang sa lalim ng 84 sentimetro (33 in). Bisan kung kini nga pag-agwanta dili grabe ingon ka grabe sa 1754, ang gilayon nga lugar gitabunan sa abo hangtod sa giladmon nga 84 sentimetro (33 sa). Nagdala ito ng magagandang pagbabago sa loob ng bunganga, ayon sa mga kronolista sa oras na iyon. Nagdala kini og daghang mga pagbag-o sa sulod sa bunganga, sumala sa mga kronista sa panahon. Noon, ang ilalim ay napakalalim at tila hindi mababago, ngunit sa ilalim, isang likidong masa ang nakita sa patuloy na pagbuburong. Sa wala pa, ang ilawum tan-awon nga lawom ug ingon dili mabug-at, apan sa ilawom, usa ka likido nga masa ang nakita sa padayon nga ebullition. Pagkatapos ng pagsabog, ang kawayan ay lumawak at ang lawa sa loob nito ay nabawasan sa isang-katlo at ang natitirang bahagi ng ang sahig ng crater ay mas mataas at sapat na sapat upang maglakad sa ibabaw nito. Pagkahuman sa pagbuto, ang kawayan nagpalapad ug ang lawa sa sulod niini nabawasan sa usa-ikatulo ug ang nahabilin sa ang salog sa crater mas taas ug igo na nga paglakat sa ibabaw niini. Ang taas ng mga pader ng crater ay nabawasan at malapit sa gitna ng bagong crater floor, isang maliit na burol na patuloy na naglalabas ng usok. Sa mga gilid nito ay may ilang mga balon. Ang gitas-on sa mga bungbong sa crater mikunhod ug duol sa sentro sa bag-ong crater floor, usa ka gamay nga bungtod nga padayon nga nagbuga sa usok. Noong Hulyo 19, 1874, isang pagsabog ng mga gas at abo ang pumatay sa lahat ng mga hayop sa isla. Niadtong Hulyo 19, 1874, usa ka pagbuto sa gas ug abo ang mipatay sa tanan nga kahayupan sa isla. Mula Nobyembre 12-15, 1878, ang mga abo na nailipat ng bulkan ay saklaw ng buong isla. Gikan sa Nobyembre 12-15, 1878, ang mga abo nga gibuga sa bulkan nasakup sa tibuuk nga isla. Ang isa pang pagsabog ay naganap noong 1904, na nabuo ng isang bagong labasan sa southeheast wall ng punong bunganga. Ang laing pagbuto nahitabo sa 1904, nga nagporma usa ka bag-ong outlet sa southeheast wall sa principal crater. Hanggang sa ika-12 ng Enero 2020 , ang huling pagsabog mula sa Main Crater ay noong 1911, na nagbuo ng sahig ng crater na lumilikha ng kasalukuyang lawa. Hangtud sa Enero 12, 2020 , ang katapusan nga pagbuto gikan sa Main Crater kaniadtong 1911, nga nagpaubos sa lungag sa lungag nga naghimo sa karon nga lanaw. Noong 1965, isang malaking pagsabog ang nagbagsak sa isang malaking bahagi ng isla, na gumagalaw na aktibidad sa isang bagong pagsabog ng Bituin, ang Tab Tabaro. Kaniadtong 1965, usa ka dako nga pagbuto ang nakalas sa usa ka dako nga bahin sa isla, nga naglihok nga kalihokan sa usa ka bag-ong sentro sa pagsabog, ang Mount Tabaro. Ang bunganga ng Taal Volcano bago ang pagsabog ng 1911, na may gitnang kono at isa sa mga lawa sa crater floor Ang crater ni Taal Volcano sa wala pa ang pagbuto sa tuig 1911, nga adunay sentral nga kono ug usa sa mga lanaw sa salog sa crater Ang isa sa mga mas nagwawasak na pagsabog ng Taal ay naganap noong Enero 1911. Ang usa sa labi ka labi pang makahurot nga pagbuto sa Taal nahitabo kaniadtong Enero 1911. Noong gabi ng ika-27 ng buwang iyon, sinimulan ng mga seismograp sa Manila Observatory na magrehistro ng madalas na mga pagkagambala, na sa una ay hindi gaanong kahalagahan, ngunit mabilis na tumaas sa dalas at intensity . Sa gabii sa ika-27 sa maong bulan, ang mga seismograpiya sa Manila Observatory nagsugod sa pagrehistro sa kanunay nga mga kasamok, nga sa sinugdan walaÕy hinungdanon nga kahinungdanon, apan kusog nga pagdugang sa dagway ug kadaghan. Ang kabuuang naitala na shocks sa araw na iyon ay may bilang na 26 Sa panahon ng ika-28 ay naitala na 217 natatanging mga shocks, kung saan ang 135 ay microseismic, habang 10 ay lubos na malubha. Ang kinatibuk-ang natala nga mga kakurat sa kana nga adlaw nag-ihap sa 26 Sa ika-28 adunay natala 217 nga magkalainlain nga mga katingala, diin ang 135 mga mikropono, samtang 10 ang grabe. Ang madalas at patuloy na malakas na lindol ay nagdulot ng maraming alarma sa Maynila, ngunit ang mga kawani ng obserbatoryo ay natagpuan sa sandaling natagpuan ang kanilang epicenter sa rehiyon ng Taal Volcano at tiniyak sa publiko na ang Maynila ay walang panganib, dahil ang Taal ay malayo sa mga 60 km ( 37 mi) ang layo. Ang kanunay ug kusog nga mga linog hinungdan sa daghang alarma sa Maynila, apan ang mga kawani sa obserbatoryo dali nga nakit-an ang ilang epicenter sa rehiyon sa Taal Volcano ug gipasaligan ang publiko nga walaÕy katalagman ang Manila, tungod kay ang Taal layo gikan niini mga 60 km ( 37 mi) layo. Sa Maynila, sa mga unang oras ng Enero 30, 1911, ang mga tao ay nagising sa kung ano ang una nilang napansin bilang malakas na kulog. Sa Manila, sa sayong mga oras sa Enero 30, 1911, nahigmata ang mga tawo sa una nilang nakita nga kusog nga dalugdog. Ang ilusyon ay tumaas nang makita ang mahusay na mga kidlat ng kidlat upang maipaliwanag ang mga himpapawid sa timog. Ang ilusyon gipataas sa dihang ang mga dagway sa kilat nakita nga nagpalamdag sa habagatang kalangitan. Gayunman, ang mga nag-imbestiga nang higit pa, sa lalong madaling panahon, natutunan ang katotohanan. Hinuon, kadtong nag-imbestiga pa, sa wala madugay nakakat-on sa kamatuoran. Ang isang napakalaking, may hugis na ulap ng kung ano ang mukhang itim na usok na umakyat sa mahusay na taas. Usa ka dako, pormag-dagway nga panganod sa dagway nga itum nga us aka us aka taas nga kahitas-an. Ito ay pinuno ng isang napakatalino na de-koryenteng pagpapakita, na nakita ng mga taga-Maynila bilang kidlat. Kini gigamitan sa usa ka nindot nga pasundayag sa koryente, nga nakita sa mga taga-Manila nga usa ka kilat. Ang ulap na ito sa wakas ay bumaril sa himpapawid, kumalat, pagkatapos ay nawala, at ito ay minarkahan ang pagtatapos ng pagsabog, mga alas-2: 30 ng umaga . Kini nga panganod sa ulahi nagbuto sa kahanginan, mikaylap, dayon nawala, ug kini nagtimaan sa katapusan sa pagbuto, mga alas 2:30 sa buntag . Sa Volcano Island, kumpleto ang pagkawasak. Sa Isla sa Volcano, bug-os ang pagkaguba. Tila na kapag kumalat ang itim, hugis-ulap na ulap, lumikha ito ng isang pagsabog pababa na pinilit ang mainit na singaw at gases ang mga dalisdis ng bunganga, na sinamahan ng isang shower ng mainit na putik at buhangin. Ingon og kung ang itom, pormag-dagway nga panganod mikaylap, naghimo og usa ka pagbuto paubos nga nagpugos sa init nga singaw ug nagpaubos sa mga bakilid sa lungag, inubanan sa usa ka kaligoanan nga init nga lapok ug balas. Maraming mga punungkahoy ang tumahol ng bark at pinalayo mula sa ibabaw ng mainit na buhangin at putik na putok na sumama sa pagsabog, at nag-ambag nang labis sa pagkawala ng buhay at pagkawasak ng mga pag-aari. Daghang mga kahoy ang nag-awas sa panit ug gipalayo sa ibabaw pinaagi sa mainit nga balas ug puthaw nga pagsabog nga duyog sa pagbuto, ug nakatampo kaayo sa pagkawala sa kinabuhi ug pagguba sa kabtangan. Ang katotohanan na halos lahat ng mga halaman ay baluktot pababa, malayo sa bunganga, napatunayan na mayroong napakalakas na pagsabog sa labas ng mga dalisdis ng kono. Ang tinuud nga sa tanan nga mga tanum nagyukbo sa ubos, gikan sa kawayan, napamatud-an nga adunay kusog kaayo nga pagbuto sa gawas sa bakilid sa kono. Napakaliit na halaman ay talagang sinusunog o pinaso. Gamay ra nga tanum ang tinuod nga gisunog o gipaso. Anim na oras pagkatapos ng pagsabog, ang alikabok mula sa bunganga ay kapansin-pansin sa Maynila habang tumira ito sa mga kasangkapan at iba pang makintab na ibabaw. Unom ka oras pagkahuman sa pagbuto, ang abog gikan sa lungag nakit-an sa Manila samtang nakit-an kini sa mga muwebles ug uban pa nga gipasinaw nga ibabaw. Ang mga hilo ay nahulog sa isang lugar na 2,000 square square (770 square miles), bagaman ang lugar kung saan naganap ang aktwal na pagkawasak ay sinusukat lamang ang mga square square (89 sq mi). Ang mga abo nahulog sa ibabaw sa usa ka lugar nga 2,000 square square (770 square miles), bisan kung ang lugar kung diin ang aktuwal nga pagkaguba nahitabo gisukod lamang 230 square square (89 sq mi). Ang pagsabog mula sa pagsabog ay narinig sa isang lugar na higit sa 1,000 kilometro (600 mi) ang lapad. Ang detonasyon gikan sa pagbuto nadungog sa usa ka lugar nga kapin sa 1,000 kilometros (600 mi) ang diyametro. Ang pagsabog ay nag-angkon ng isang naiulat na 1,100 na buhay at nasugatan 199, bagaman kilala ito na mas nalipol kaysa sa opisyal na palabas ng mga talaan. Ang pagbuto nag-angkon sa usa ka gikataho nga 1,100 nga mga kinabuhi ug nasamdan sa 199, bisan kung nahibal-an nga labi pa nga nawala kaysa sa opisyal nga gipakita sa mga rekord. Ang pitong mga barangay na umiiral sa isla bago ang pagsabog ay ganap na nalipol. Ang pito ka mga barangay nga naglungtad sa isla kaniadto hangtod sa pagbuto hingpit nga nahanaw. Ang pagsusuri sa post mortem ng mga biktima ay tila ipinapakita na halos lahat ay namatay sa scalding ng mainit na singaw o mainit na putik, o pareho. Ang pag-usisa sa post mortem sa mga biktima daw nagpakita nga halos tanan namatay sa scalding sa mainit nga singaw o init nga lapok, o pareho. Ang mga nagwawasak na epekto ng pagsabog ay nakarating sa kanlurang baybayin ng lawa, kung saan nasira din ang isang baryo. Ang makadaot nga mga epekto sa pagbuto nakaabot sa kasadpang baybayon sa lanaw, diin daghang mga baryo usab ang naguba. Baka sa bilang ng 702 ang napatay at 543 nipa bahay ang nawasak. Baka sa ihap sa 702 ang napatay ug 543 nipa nga balay ang naguba. Ang mga crops ay nagdusa mula sa pagdeposito ng mga abo na nahulog sa lalim ng halos kalahating pulgada sa mga lugar na malapit sa baybayin ng lawa. Nag-antus ang mga tanum gikan sa pagdeposito sa abo nga nahulog sa lawom nga hapit tunga sa pulgada sa mga lugar nga duol sa baybayon sa lanaw. Ang Bulkan Island ay lumubog mula 1 hanggang 3 m (3 hanggang 10 piye) bunga ng pagsabog. Ang isla sa Volcano nahulog gikan sa 1 hangtod sa 3 m (3 hangtod 10 p) resulta sa pagbuto. Natagpuan din na ang timog na baybayin ng Lake Taal ay lumubog sa taas mula sa pagsabog. Nakit-an usab nga ang habagatang baybayon sa Lake Taal nahulog sa kahitas-an gikan sa pagbuto. Walang mga ebidensya ng lava ang natuklasan saanman, ni ang mga geologist ay nakakakita ng anumang nakikitang mga talaan ng isang lava daloy na naganap sa anumang oras sa bulkan pagkatapos. WalaÕy nakit-an nga mga ebidensya sa lava bisan diin, ni ang mga geologo nga nakasubay sa bisan unsang nakit-an nga mga rekord sa usa ka pag-agos sa lava nga nahitabo sa bisan unsang oras sa bulkan kaniadto. Ang isa pang kakaiba ng mga geologic na aspeto ng Taal ay ang katunayan na walang asupre ang natagpuan sa bulkan. Ang isa pa nga pagkatalagsaon sa geologic nga aspeto sa Taal mao ang kamatuoran nga walaÕy asupre nga nakit-an sa bulkan. Ang mga dilaw na deposito at encrustations na kapansin-pansin sa bunganga at ang paligid nito ay mga asing-gamot, ayon sa pagsusuri ng kemikal. Ang mga dalag nga deposito ug encrustations nga nakit-an sa lungag ug sa kasikbit niini mga salts nga puthaw, sumala sa pag-analisar sa kemikal. Ang isang bahagyang amoy ng asupre ay nakikita sa bulkan, na nagmula sa mga gas na tumakas mula sa bunganga. Ang usa ka gamay nga baho sa asupre nakasabut sa bulkan, nga gikan sa mga gas nga nakaikyas gikan sa kawayan. Malaking pagbabago ang naganap sa bunganga pagkatapos ng pagsabog. Daghang mga pagbag-o ang nahitabo sa lungag pagkahuman sa pagbuto. Bago ang 1911, ang sahig ng crater ay mas mataas kaysa sa lawa ng Taal at may ilang magkakahiwalay na bukana kung saan may mga lawa ng iba't ibang kulay. Sa wala pa ang 1911, ang salog sa crater mas taas kaysa sa lawa sa Taal ug adunay daghang lahi nga pag-abli diin adunay mga lanaw nga lainlaing kolor. May isang berdeng lawa, isang dilaw na lawa, isang pulang lawa at ilang mga butas na puno ng mainit na tubig mula sa kung saan inilabas ang singaw. Adunay usa ka berde nga linaw, usa ka dilaw nga linaw, usa ka pula nga linaw ug pipila nga mga lungag nga puno sa mainit nga tubig nga gipagula ang singaw. Maraming mga lugar ang natatakpan ng isang shaky crust ng volcanic material, na puno ng mga crevice, na palaging mainit at kung saan ito ay sa halip mapanganib na maglakad. Daghang mga lugar ang natabunan sa usa ka makahumok nga tinapay sa materyal nga bulkan, puno sa mga crevice, nga kanunay init ug kung diin labi ka delikado nga maglakaw. Kaagad pagkatapos ng pagsabog, nawala ang iba't ibang kulay na mga lawa at sa kanilang lugar ay isang malaking lawa, mga sampung talampakan sa ibaba ng antas ng lawa na nakapaligid sa isla. Pagkahuman sa pagbuto, nawala ang lainlaing kolor nga mga lanaw ug sa ilang lugar usa ka dako nga lanaw, mga napulo ka tiil sa ilawom sa lebel sa lanaw nga naglibot sa isla. Unti-unting bumangon ang crater lake hanggang sa nasa isang antas na may tubig sa Taal Lake. Hinayhinay nga nabangon ang crater lake hangtod nga naa sa lebel sa tubig sa Taal Lake. (Ang kasunod na pagsabog noong 1965 at mga sunud-sunod na aktibidad ay nagmula sa isang bagong pagsabog, ang Mount Tabaro.) (Ang sunud-sunod nga pagbuto sa 1965 ug nagsunud nga mga kalihokan naggikan sa bag-ong sentro sa pagsabog, ang Mount Tabaro.) Sampung taon pagkatapos ng pagsabog, walang pagbabago sa pangkalahatang balangkas ng isla na maaaring makilala sa malayo. Napulo ka tuig pagkahuman sa pagbuto, walaÕy mga pagbag-o sa kinatibuk-ang outline sa isla nga mahibal-an sa layo. Gayunman, sa isla, maraming pagbabago ang nabanggit. Sa isla, bisan pa, daghang mga pagbag-o ang nakit-an. Ang mga halaman ay tumaas; mahusay na mga kahabaan na dating baog at natatakpan ng mga puting abo at mga cinders ay natakpan ng mga halaman. Nagkadaghan ang mga tanum; ang mga dagko nga mga balud nga kaniadto walaÕy apuli ug gitabunan sa puti nga abo ug mga tabil natabunan sa mga tanum. Mayroong isang panahon ng aktibidad mula 1965 hanggang 1977 sa lugar ng aktibidad na puro sa paligid ng Mount Tabaro. Adunay usa ka yugto sa kalihokan gikan sa 1965 hangtod 1977 nga ang lugar nga kalihokan naka-concentrate sa kasilinganan sa Mount Tabaro. Ang pagsabog ng 1965 ay inuri bilang phreatomagmatic , na nabuo sa pamamagitan ng pakikipag-ugnayan ng magma sa tubig ng lawa na nagdulot ng marahas na pagsabog na pumutol sa isang embayment sa Volcano Island. Ang pagsabog sa 1965 giklasipikar ingon phreatomagmatic , nga napatungha sa pakigsulti sa magma sa tubig sa linaw nga nakagula sa mapintas nga pagbuto nga nagputol sa usa ka embayment sa Volcano Island. Ang pagsabog ay nabuo ng "malamig" na base ay nagbabawas sa na naglakbay ng ilang kilometro sa buong Lake Taal, nagwawasak sa mga nayon sa baybayin at, pumatay ng halos isang daang katao. Ang pagsabog nakamugna og "bugnaw" nga base nagbaha nga nagbiyahe sa daghang mga kilometros tabok sa Lake Taal, nga nagguba sa mga baryo sa baybayon ug gipatay ang mga usa ka gatos nga mga tawo. Isang Amerikanong geologo na nakasaksi sa pagsabog ng bomba ng atom habang ang isang sundalo ay dumalaw sa bulkan makalipas ang ilang sandali matapos ang pagsabog ng 1965 at kinikilala ang "base surge" (tinawag na pyroclastic surge kapag nauugnay sa mga bulkan) bilang isang proseso sa pagsabog ng bulkan. Usa ka Amerikanong geologo nga nakasaksi sa pagbuto sa bomba atomika samtang ang usa ka sundalo mibisita sa bulkan sa wala madugay pagkahuman sa pagsabog sa 1965 ug giila ang "base surge" (gitawag karon nga pyroclastic surge kung may kalabutan sa mga bulkan ) ingon usa ka proseso sa pagbuto sa bulkan. Ang mga palatandaan ng precursory ay hindi na-interpret ng tama hanggang pagkatapos ng pagsabog; ang populasyon ng isla ay lumikas lamang pagkatapos ng pagsisimula ng pagsabog. Ang mga timailhan sa pasiuna wala mahubad sa husto hangtod pagkahuman sa pagsabog; ang populasyon sa isla gibakwet lamang pagkahuman sa pagsugod sa pagbuto. Matapos ang siyam na buwan ng pagtaklop, muling nabuhay ang Taal noong Hulyo 5, 1966 na may isa pang pagsabog ng phreatomagmatic mula sa Mount Tabaro, kasunod ng isa pang katulad na pagsabog noong Agosto 16, 1967. Pagkahuman sa siyam ka bulan nga repose, gibag-o ang Taal kaniadtong Hulyo 5, 1966 sa usa pa nga pagsabog sa phreatomagmatic gikan sa Mount Tabaro, ug gisundan sa us aka susamang pagbuto kaniadtong Agosto 16, 1967. Ang pagsabog ng Strombolya na nagsimula limang buwan pagkatapos noong Enero 31, 1968 ay gumawa ng unang makasaysayang lava nasaksihan mula sa Taal. Ang pagbuto sa Strombolia nga nagsugod sugod lima ka bulan pagkahuman kaniadtong Enero 31, 1968 nagpatungha sa una nga makasaysayanon nga lava pagsaksi nga nasaksihan gikan sa Taal. Ang isa pang pagsabog ng Strombolia ay sumunod sa isang taon mamaya noong Oktubre 29, 1969. Ang isa pa nga pagsabog sa Strombolian nagsunod usa ka tuig sa ulahi kaniadtong Oktubre 29, 1969. Ang napakalaking daloy mula sa dalawang pagsabog ay kalaunan ay sumaklaw sa bay na nilikha ng pagsabog ng 1965, na umaabot sa baybayin ng Lake Taal. Ang dagkong mga pag-agos gikan sa duha nga pagbuto sa kadugayan nagtakup sa bay nga gihimo sa pagbuto sa 1965, nga nakaabut sa baybayon sa Lake Taal. Ang huling pangunahing aktibidad sa bulkan sa panahong ito ay ang pagsabog ng phreatic ng 1976 at 1977. Ang katapusang mga dagkong kalihokan sa bulkan sa kini nga panahon mao ang pagbuto sa phreatic sa 1976 ug 1977. Ang Taal Volcano ay isang kumplikadong bulkan na matatagpuan sa isla ng Luzon sa Pilipinas. Ang Taal Volcano usa ka komplikado nga bulkan nga nahimutang sa isla sa Luzon sa Pilipinas. Mula noong pagsabog ng 1977, ipinakita nito ang mga palatandaan ng pagkaligalig mula pa noong 1991, na may malakas na aktibidad ng seismic at mga kaganapan sa fracturing ng lupa, pati na rin ang pagbuo ng mga maliliit na kaldero ng putik at mga geyser ng putik sa mga bahagi ng isla. Sukad sa pagbuto 1977, nagpakita kini mga timailhan sa pagkagubot sukad pa 1991, nga adunay kusog nga seismic nga kalihokan ug mga panghitabo sa pagkaguba sa yuta, ingon man ang pagporma sa gagmay nga mga kaldero sa lapok ug mga geyser sa lapok sa mga bahin sa isla. Ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS) ay regular na naglabas ng mga paunawa at babala tungkol sa kasalukuyang aktibidad sa Taal, kabilang ang patuloy na seismic na kaguluhan. Ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS) regular nga nagpahibalo mga pahibalo ug mga pasidaan bahin sa karon nga kalihokan sa Taal, lakip ang padayon nga kagubot sa seismic. Agosto 28. Agosto 28. Inanunsyo ng PHIVOLCS sa publiko at nababahala na mga awtoridad na naitala ng Taal seismic network ang sampung (10) na lindol na bulkan mula 5:30 ng umaga hanggang 3 PM. Gi-anunsyo sa PHIVOLCS ang publiko ug nabalaka nga mga awtoridad nga ang sealic network sa Taal nga natala napulo (10) nga mga linog sa bulkan gikan 5:30 sa buntag hangtod sa 3 PM. Dalawang (2) sa mga lindol na nangyari noong 12:33 at 12:46 PM, kapwa naramdaman sa intensity II ng mga residente sa barangay Pira-piraso. Duha (2) sa mga linog nga nahitabo sa alas 12:33 ug 12:46 PM, parehong gibati sa kusog II sa mga residente sa barangay Pira-Piakan. Ang mga kaganapan ay matatagpuan sa hilagang-silangan ng isla ng bulkan malapit sa lugar ng Daang Kastila na may kalaliman na halos 0.6 kilometro (0.37 mi) (12:33 PM) at 0.8 kilometro (0.50 mi) (12:46 PM). Ang mga panghitabo nahimutang sa amihanan-silangan sa isla sa bulkan nga duol sa Daang Kastila area nga adunay giladmon nga 0.6 kilometros (0.37 mi) (12:33 PM) ug 0.8 kilometros (0.50 mi) (12:46 PM). Hulyo 20. Hulyo 20. Ang National Disaster Coordinating Council (NDCC) executive officer na si Glenn Rabonza ay nagbabala na bagaman walang mga lindol ng bulkan na natagpuan sa Taal mula nang matagpuan ang siyam na lindol na bulkan mula Hunyo 13 hanggang Hulyo 19, at walang nagnanakaw na aktibidad na sinusubaybayan mula noong huling naitala noong Hunyo 23, ang Alerto ng PHIVOLCS ay nasa Antas 1, na nagbabala na ang pangunahing crater ng Taal ay nasa mga limitasyon sa publiko dahil ang mga pagsabog ng singaw ay maaaring maganap o mataas na konsentrasyon ng mga nakakalason na gas. Ang National Disaster Coordinating Council (NDCC) executive officer nga si Glenn Rabonza nagpasidaan nga bisan walaÕy nakit-an nga mga linog sa bulkan nga nakit-an sa Taal sukad nakit-an ang siyam ka linog nga linog gikan sa Hunyo 13 hangtod Hulyo 19, ug walaÕy bisan unsang kalihokan sa pag-awayan nga gi-monitor sukad sa miaging natala kaniadtong Hunyo 23, ang PHIVOLCS Alert nagbarug sa Antas 1, nga gipasidan-an nga ang mga nag-una nga kawad sa Taal walaÕy mga limitasyon sa publiko tungod kay ang mga pagsabog sa singaw mahimong mahitabo o ang taas nga konsentrasyon sa mga makahilong gas mahimo maipon. Nagbibigay ang Taal Volcano ng isang kaakit-akit na view mula sa Tagaytay . Naghatag ang Taal Volcano og nindot nga pagtan-aw gikan sa Tagaytay . Hunyo 8. Itinaas ng PHIVOLCS ang katayuan ng bulkan sa Alert Level 2 (scale ay 0-5, 0 na tumutukoy sa Walang Alert status), na nagpapahiwatig na ang bulkan ay sumasailalim sa panghihimasok sa panghihimasok na maaaring humantong sa isang pagsabog. Hunyo 8. Gipataas sa PHIVOLCS ang status sa bulkan sa Alert Level 2 (scale ang 0-5, 0 nga nagtumong sa No Alert status), nga nagpaila nga ang bulkan nagpailalom sa magmatic panghihimasok nga sa katapusan mahimong mosangput. Ang PHIVOLCS ay nagpapaalala sa pangkalahatang publiko na ang Main Crater ay nananatiling walang limitasyon dahil maaaring mangyari ang mga mapanganib na pagsabog ng singaw, kasama ang posibleng pagbuo ng mga nakakalason na gas. Gipahinumduman sa PHIVOLCS sa kinatibuk-ang publiko nga ang Main Crater nagpabilin nga walaÕy mga limitasyon tungod kay ang mga peligrosong pagbuto nga gipadagan sa singaw, mahimoÕg kauban ang posible nga pagtukod og mga makahilo nga gas. Ang mga lugar na may mainit na lupa at paglabas ng singaw tulad ng mga bahagi ng Daang Kastila Trail ay itinuturing na mapanganib. Ang mga lugar nga adunay init nga yuta ug pagbuga sa singaw sama sa mga bahin sa Daang Kastila Trail giisip nga peligro. Nagkaroon ng pagnanakaw sa lupa na sinamahan ng mga tunog ng pagtutuya sa hilaga at hilagang-silangan ng pangunahing bunganga. Adunay mga pag-agay sa yuta nga giubanan sa mga pagsinggit sa mga tunog sa amihanan ug amihanang mga kilid sa pangunang lungag. Mula Abril 9 hanggang Hulyo 5 , Antas ng Alert sa Taal Volcano ay itinaas mula 1 hanggang 2 para sa labing isang linggo dahil sa pagtaas ng seismicity sa Volcano Island. Gikan sa Abril 9 hangtod Hulyo 5 , Ang Antas sa Alert sa Taal Volcano nabanhaw gikan sa 1 hangtod sa 2 sa napulo ug usa ka semana tungod sa pagtaas sa seismicity sa Volcano Island. Ang dalas ay tumagas sa halos 115 na panginginig noong Mayo 30 na may pinakamataas na intensidad sa IV, na sinamahan ng mga tunog ng rumbling. Ang kadaghan mitumaw sa hapit 115 nga kusog sa Mayo 30 nga adunay labing kadako sa IV, inubanan sa mga pagdagit nga mga tunog. Ang Magma ay nakikialam patungo sa ibabaw, tulad ng ipinakilala sa pamamagitan ng patuloy na mataas na rate ng mga paglabas ng CO2 sa Main Crater Lake at napapanatiling aktibidad ng seismic. Ang Magma nangilabot sa ibabaw, ingon nga gipakita pinaagi sa pagpadayon sa taas nga kantidad sa mga pagpagawas sa CO2 sa Main Crater Lake ug gipadayon nga kalihokan sa seismic. Ang mga sukat ng larangan noong Mayo 24 ay nagpakita ng temperatura ng lawa na bahagyang nadagdagan, ang mga halaga ng pH ay medyo higit na acidic at tubig na antas na 4 cm (1.6 in). Ang mga sukod sa kapatagan kaniadtong Mayo 24 nagpakita nga ang temperatura sa linaw gamay nga pagtaas, ang mga pH bili og gamay nga acidic ug tubig nga lebel 4 cm (1.6 sa) mas taas. Ang isang ground deformation survey na isinagawa sa paligid ng Volcano Island Abril 26 hanggang Mayo 3 ay nagpakita na ang edipisyo ng bulkan ay tumaas na bahagyang nauugnay sa survey na Abril 511. Usa ka survey sa ground deformation nga gihimo sa palibot sa Volcano Island Abril 26 hangtod Mayo 3 nga nagpakita nga ang edipisyo sa bulkan midako nga gamay ra sa survey sa Abril 511. Batay sa 24-oras na pagsubaybay ng pagyanig network Taal Volcano, ang 57 volcanic earthquakes ay na-obserbahan mula sa umaga ng Nobyembre 11 hanggang umaga ng Nobyembre 12. Base sa 24-oras nga pag-monitor sa mga seismic network sa Taal Volcano ni, 57 bolkan linog nga obserbahan gikan sa buntag sa Nobyembre 11 ngadto sa buntag sa Nobyembre 12. Ang bulkan ay sumabog muli noong hapon ng Enero 12, 2020 , 43 taon pagkatapos ng pagsabog noong 1977, na may antas ng alerto ng Philippine Institute of Volcanology and Seismology na tumataas mula Alert Level 2 hanggang Alert Level 4. Ang bulkan nagbuto muli sa hapon sa Enero 12, 2020 , 43 ka tuig pagkahuman sa pagbuto sa 1977, nga adunay lebel sa alerto sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology gikan sa Alert Level 2 hangtod sa Alert Level 4. Ito ay isang pagsabog mula sa ang pangunahing bunganga sa Volcano Island. Kini usa ka pagsabog gikan sa ang nag-unang crater sa Volcano Island. Ang pagsabog ay nagbagsak ng abo sa Calabarzon , Metro Manila , ilang bahagi ng Central Luzon at Pangasinan sa Ilocos Region , na kinansela ang mga klase, iskedyul ng trabaho, at flight. Ang pagbuto nagbuga abo sa Calabarzon , Metro Manila , pipila ka mga bahin sa Central Luzon ug Pangasinan sa Ilocos Region , nga nagkansela sa mga klase, iskedyul sa trabaho, ug mga pagbiyahe. Naiulat ang mga Ashfalls at volcanic thunderstorm, at ang mga sapilitang paglisan ay ginawa. Gi-report ang mga Ashfalls ug volcanic thunderstorm, ug napugos ang pagbakwit. May mga babala rin sa posibleng tsunami ng bulkan. Adunay usab mga pasidaan sa posible nga tsunami sa bulkan. Ang bulkan ay gumawa ng bulkan ng bulkan sa itaas ng bunganga nito na may mga ulap ng abo. Ang bulkan naghimo og mga bulkan nga bulkan sa ibabaw sa lungag niini nga mga abo sa abo. Ang pagsabog ay sumulong sa pagsabog ng magmatic na nailalarawan sa pamamagitan ng lava fountain na may kulog at kidlat. Ang pagbuto nagpadayon sa pagbuto magmatic nga gihulagway sa lava nga tuburan nga adunay dalugdog ug kilat. Pagsapit ng Enero 26, 2020, ang PHIVOLCS ay nagmasid sa hindi pagkakatugma, ngunit binabawasan ang aktibidad ng bulkan sa Taal, na nag-udyok sa ahensya na ibagsak ang babala nito sa Alert Level 3. Tungod sa Enero 26, 2020, PHIVOLCS -obserbahan sa usa ka sukwahi, apan ubos sa bolkan nga kalihokan sa Taal, pag-aghat sa kabubut-on sa downgrade sa iyang pasidaan sa Alert Level 3. Noong Pebrero 14, 2020, ang PHIVOLCS ay pinababa ang babala ng bulkan sa Alert Level 2 , dahil sa pare-pareho na nabawasan na aktibidad ng bulkan. Sa Pebrero 14, 2020 PHIVOLCS downgraded pasidaan sa bulkan sa Alert Level 2 , tungod sa makanunayon nga pagkunhod sa kalihokan sa bulkan. Isang kabuuan ng 39 katao ang namatay sa pagsabog, karamihan dahil sa alinman sa pagtanggi na iwanan ang kanilang mga tahanan, o mula sa mga problema na may kaugnayan sa kalusugan sa panahon ng paglisan. Mokabat sa 39 ka mga tawo ang namatay sa pagbuto, kadaghanan tungod sa pagdumili sa pagbiya sa ilang mga balay, o gikan sa mga problema nga may kalabutan sa kahimsog sa pagbakwit. Ang PHIVOLCS ay nagpapanatili ng isang natatanging sistema ng Alert Level para sa anim na bulkan sa Pilipinas kabilang ang Taal. Nagpadayon ang PHIVOLCS nga lahi nga sistema sa Alert Level alang sa unom ka bulkan sa Pilipinas lakip ang Taal. Mayroong anim na antas, na may bilang 0 hanggang 5. Adunay unom nga lebel, naihap nga 0 hangtod sa 5. Ang background, tahimik Walang pagsabog sa mahulaan na hinaharap. Ang background, hilum Wala'y pagbuto sa umaabot nga umaabot. Mababang antas ng seismicity, fumarolic, iba pang aktibidad Magmatic, tectonic o hydrothermal disturbance; walang pagsabog napipintong. Ubos nga seismicity, fumarolic, uban pang kalihokan Magmatic, tectonic o hydrothermal nga pagkabalda; walay pagsabog nga nagkaduol. Mababa hanggang katamtaman na antas ng seismicity, pagpupursige ng lokal ngunit walang lindol na lindol. Ubos hangtod sa kasarangan nga lebel sa kaagresibo, pagpadayon sa lokal apan wala pa matapos nga mga linog. Mga sukat ng pagpapapangit ng lupa sa itaas ng mga antas ng baseline. Mga sukod sa pagbag-o sa yuta labaw sa lebel sa baseline. Ang pagtaas ng tubig at / o mga temperatura ng butas ng pagsisiyasat ng lupa, nadagdagan ang pagbubulusok sa Crater Lake. Nagkadaghan ang tubig ug / o ang temperatura sa lungag sa lungag sa lungag, nagkadaghang pagbuga sa Crater Lake. Marahil panghihimasok panghihimasok; sa kalaunan ay maaaring humantong sa isang pagsabog. Lagmit pagmobu sa panghaylo; sa katapusan mahimo'g modala. Kung ang kalakaran ay nagpapakita ng karagdagang pagbaba, ang bulkan ay maaaring madaling pumunta sa antas 1. Kung ang dagway magpakita sa dugang nga pagkunhod, ang bulkan mahimo nga moadto dayon sa lebel 1. Medyo mataas na pag-aagam-agam na ipinakita ng mga seismic swarms kabilang ang pagtaas ng paglitaw ng mga mababang dalas na lindol at / o harmonic na panginginig (ilang mga kaganapan na naramdaman). Medyo taas nga pagkagubot nga gipakita sa mga seismic nga mga umbok lakip na ang pagdugang nga pag-agay sa ubos nga dalas nga mga linog ug / o makahadlok nga pagkurog (gibati sa pipila nga mga panghitabo). Ang biglaang o pagtaas ng mga pagbabago sa aktibidad ng temperatura o pagbubugbog o pagpapalabas ng radon gas o crater lake pH. Ang kalit o pagdugang nga pagbag-o sa kalihokan sa temperatura o pagbunal o pagbuga sa radon gas o crater lake ph. Ang pagbubulbog ng edipisyo at fissuring ay maaaring kasama ng seismicity. Ang paghubag sa edipisyo ug fissuring mahimong inubanan sa seismicity. Kung ang kalakaran ay isa sa pagtaas ng kaguluhan, ang mapanganib na pagsabog ay posible sa loob ng mga araw hanggang linggo. Kung ang naandan kay usa sa pag dungag ug kagubot, posible nga makuyaw ang peligro nga pagbuto sa pipila ka adlaw hangtod sa mga semana. Kung ang kalakaran ay isa sa pagbawas ng kaguluhan, ang bulkan ay maaaring makapunta sa antas 2 Kung ang naandan kay usa pagkunhod sa kasamok, ang bulkan mahimong molihok dayon sa lebel 2. Malubhang pagkaligalig, patuloy na pag-aalsa ng seismic, kasama na ang harmonic na panginginig at / o "mababang dalas na lindol" na kadalasang nadarama, masamang pagnanakaw kasama ang mayroon at marahil mga bagong vent at fissures. Kusog nga kagubot, nagpadayon nga mga pag-ulbo sa seismic, lakip na ang mahinayon nga pag-uyog ug / o "ubos nga frequency nga mga linog" nga kanunay mabatyagan, daotang pagpangawat sa adunay na ug mahimoÕg bag-ong mga lungag ug bangag. Ang mapanganib na pagsabog ay posible sa loob ng ilang araw. Ang makuyaw nga pagbuto posible sa sulud sa pipila ka mga adlaw. Ang mga base surge na sinamahan ng mga haligi ng pagsabog o pag-asup ng lava o daloy ng lava. Ang mga pagsulbong sa sukaranan giubanan sa pagbuto o pag-agos sa lava o mga haligi sa pag-agos sa lava. Mapanganib na pagsabog sa pag-unlad. Kuyaw nga pagbuto sa pag-uswag. Matinding peligro sa mga pamayanan sa kanluran ng bulkan at pagbagsak sa mga sektor ng downwind. Grabe nga katalagman sa mga komunidad sa kasadpan sa bulkan ug pagkahugno sa mga sektor sa kusog nga hangin. Dagdagan ang dalas ng mga pag-lindol ng bulkan na may mga paminsan-minsang nadama na mga kaganapan na sinamahan ng mga tunog ng tunog. Dugangi ang kasubsob sa mga linog sa bulkan nga adunay panagsama nga gibati nga mga hitabo nga adunay mga tinggog ng gidakup. Sa Main Crater Lake, ang mga pagbabago sa temperatura ng tubig, antas, at pag-bubbling o kumukulo na aktibidad sa lawa. Sa Main Crater Lake, mga pagbag-o sa temperatura sa tubig, lebel, ug kalihokan sa pagbula o pagbukal sa lanaw. Bago nagsimula ang pagsabog ng 1965, ang temperatura ng lawa ay tumaas hanggang sa 15 degree sa itaas ng normal. Sa wala pa ang pagbuto sa 1965, ang temperatura sa lanaw misaka sa 15 degree labaw sa normal. Gayunpaman, sa ilang mga pagsabog walang naiulat na pagtaas sa temperatura ng lawa. Bisan pa, sa pila ka pagbuto walaÕy gikataho nga pagtaas sa temperatura sa lanaw. Pag-unlad ng bago o muling pag-activate ng mga dating thermal area tulad ng fumaroles , geysers o mudpots Pagpalambo sa bag-o o pagpaaktibo usab sa mga kanhing mga lugar nga init sama sa fumaroles, geyser o mga mudpot Dagdagan ang temperatura ng mga butas ng pagsisiyasat ng lupa sa mga istasyon ng pagsubaybay. Dugangi ang temperatura sa mga lungag sa pagsukod sa yuta sa mga istasyon sa pag-monitor. Malakas na asupre na may amoy o nakakainis na fume na katulad ng mga bulok na itlog. Kusog nga asupre nga adunay baho o makalagot nga aso nga parehas sa dunot nga mga itlog. Pinatay at pinatuyo ang mga halaman. Gipatay ang mga isda ug namala ang mga tanum. Sinusukat ng mga volcanologist ang konsentrasyon ng gas ng radon sa lupa sa isla ng Volcano, isang sukat na pagtaas ng konsentrasyon ng radon sa pamamagitan ng isang kadahilanan ng anim noong Oktubre 1994. Gisukod sa mga bulkanologo ang konsentrasyon sa radon gas sa yuta sa isla sa Volcano, usa ka sukod sa pagtaas sa konsentrasyon sa radon sa usa nga hinungdan kaniadtong Oktubre 1994. Ang pagtaas na ito ay sinundan ng 22 araw pagkatapos ng lakas na 7.1 na lindol sa Mindoro noong Nobyembre 15, na nakasentro sa halos 50 kilometro (31 milya) timog ng Taal, sa baybayin ng Luzon. Ang pagsaka gisundan sa 22 ka adlaw pagkahuman sa usa ka 7.1 nga kusog nga linog nga natay-og sa Mindoro kaniadtong Nobyembre 15, nga nasentro mga 50 kilometros (31 milya) habagatan sa Taal, sa baybayon sa Luzon. Isang bagyo ang dumaan sa lugar ilang araw bago sinukat ang radon spike, ngunit nang ang Bagyong Angela , isa sa pinakamalakas na hampasin ang lugar sa sampung taon, tumawid sa Luzon sa halos magkaparehong track ng isang taon, walang radon spike sinusukat. Usa ka bagyo ang miagi sa lugar pipila ka adlaw sa wala pa gisukod ang pagtaas sa radon, apan sa dihang ang Bagyong Angela, usa sa labing kusog nga naigo sa lugar sa napulo ka tuig, mitabok sa Luzon sa hapit parehas nga track sa usa ka tuig, walaÕy rad. Samakatuwid, ang mga bagyo ay pinasiyahan bilang sanhi, at may malakas na katibayan na nagmula ang radon sa akumulasyon ng stress bago ang lindol. Busa, ang mga bagyo giinagurahan nga hinungdan, ug adunay lig-on nga ebidensya nga ang radon gikan sa natipon nga stress sa wala pa ang linog. Ang Talaytay Protected Landscape ay isang protektadong lugar sa hilagang Aurora , Pilipinas na nagpapanatili ng tubig na Talaytay River sa bundok ng Sierra Madre ng Gitnang Luzon . Ang Talaytay Protected Landscape usa ka protektado nga lugar sa amihanang Aurora, Pilipinas nga nagpreserbar sa tubig sa Talaytay River sa mga bukid sa Sierra Madre sa Central Luzon. Saklaw nito ang isang lugar na 3,526.29 hectares (8,713.7 ektarya) na lumalawak mula sa masungit na interior na naglalaman ng mga headwaters ng Ilog Talaytay hanggang sa bibig nito sa mababang lugar ng munisipalidad ng Dinalungan . Naglangkob kini ang gilapdon nga 3,526.29 ektarya (8,713.7 hectares) nga gikan sa gubot nga sulud nga sulod nga naglangkob sa mga pangpang sa Talaytay River hangtod sa baba niini sa ubos nga lugar sa munisipyo sa Dinalungan Ang parke ay kilala upang mag-port ng maraming mahahalagang flora ng iba't ibang dipterocarp , kabilang ang Dipterocarpus grandiflorus (apitong), Shorea polysperma (tanguile), Shorea squamata(mayapis), Shorea contorta (puting lauan), Shorea negrosensis (pulang lauan), Parashorea malaanonan (bagtikan), at Shorea philippinensis (mangasinoro). Nailhan ang parke sa daghang klase nga mga bulak sa klase sa dipterocarp, lakip ang Dipterocarpus grandiflorus (apitong), Shorea polysperma (tanguile), Shorea squamata (mayapis), Shorea contorta (puti nga dahon), Shorea negrosensis (pula nga dahon). lauan), Parashorea malaanonan (bagtikan), ug Shorea philippinensis (mangasinoro). Ito ay tahanan ng isang bilang ng mga hayop tulad ng Philippine deer , Philippine long-tailed macaque at ilang mga species ng avifauna. Puy-anan kini sa daghang ihalas nga mga hayop sama sa usa ka Pilipino, usa ka dugay na nga magbasa sa Pilipinas ug pipila nga mga klase nga avifauna Una na itinatag bilang isang watershed forest reserve noong 1990 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 670 na nilagdaan ni Pangulong Corazon Aquino , ang parke ay na-upgrade sa isang protektadong lugar noong 2000 kasama ang pagpirma ng Proklamasyon Blg 283 ni Pangulong Joseph Estrada . Ang orihinal nga gitukod ingon usa ka reserba alang sa mga kalasangan sa tubig kaniadtong 1990 pinaagi sa Proklamasyon No. 670 nga gipirmahan ni Presidente Corazon Aquino, ang parke gi-upgrade sa usa ka protektadong lugar kaniadtong 2000 sa pirmahan sa Proklamasyon No. 283 ni Presidente Joseph Estrada. Ito ay isa sa limang mga protektadong lugar na buo sa loob ng lalawigan ng Aurora. Kini usa sa lima nga protektadong lugar nga nahimutang sa tibuuk nga lalawigan sa Aurora. Ang Upper Marikina River Basin Protected Landscape ay isang protektadong lugar sa Lalawigan ng Rizal sa Pilipinas , na bumubuo sa itaas na lugar ng palanggana ng paagusan ng Ilog Marikina . Ang Upper Marikina River Basin Protected Landscape usa ka protektado nga lugar sa Lalawigan ng Rizal sa Pilipinas, nga nagdominar sa ibabaw nga bahin sa kanal sa Marikina River. Ang salitang "Marikina Watershed" ay minsan na ginagamit upang partikular na sumangguni sa protektadong lugar na ito, ngunit sa pangkalahatan ay sa buong paagusan ng kanal ng ilog, mula sa Sierra Madre Mountains ng Rizal Province hanggang sa Napindan area sa Pasig , kung saan ang bibig nito ay nakatago papunta sa Ilog Pasig . Ang termino nga "Marikina Watershed" usahay gigamit aron sa piho nga pagtumong sa kini nga protektadong lugar, apan usab sa tibuuk nga kanal sa sapa, gikan sa mga Kabukiran sa Sierra Madre sa Lalawigan ni Rizal hangtod sa Napindan nga lugar sa Pasig, diin ang baba mopahulay kini sa Suba sa Pasig. Ang Upper Marikina River Basin Protected Landscape ay pinangalanang Marikina Watershed Reservation hanggang Nobyembre, 2011, nang i- upgrade ni Pangulong Benigno S. Aquino III ang katayuan nito mula sa "reservation" hanggang "protektado na tanawin." Ang sa taas Marikina River Basin Protected Landscape ginganlan nga Marikina Watershed Reservation hangtod Nobyembre, 2011, kung gi-upgrade ni Presidente Benigno S. Aquino III ang kahimtang niini gikan sa "reservation" ngadto sa "protektadong lugar." Ang lugar na opisyal na tinukoy bilang ang Upper Marikina River Basin Protected Landscape ay sumasakop sa 26,125.64 hectares, na sumasakop sa itaas na pag-abot ng Marikina na tubig sa Lalawigan ng Rizal, na dumadaloy sa Antipolo , Baras , Rodriguez , San Mateo , at Tanay . Ang lugar nga opisyal nga gitudlo sa Upper Marikina River Basin Protected Landscape naglangkob sa 26,125.64 hectares, nga naglangkob sa kadagatan sa Marikina sa Lalawigan sa Rizal, nga moagi sa Antipolo, Baras, Rodriguez, San Mateo, ug Tanay. Sa Rodriguez, ang ilog ay pinapahamak ng Wawa Dam , isang istraktura na itinayo noong unang bahagi ng 1900 upang magbigay ng tubig para sa Maynila. Sa Rodriguez, ang suba nadaut sa Wawa Dam, usa ka istruktura nga gitukod kaniadtong sayo sa katuigang 1900 aron mahatagan tubig sa Manila. Mula sa opisyal na protektadong lugar ng landscape, ang Marikina River pagkatapos ay dumadaloy sa pamamagitan ng pangalan ng lungsod na ito, Marikina. Gikan sa opisyal nga gipanalipdan nga lugar nga natad, ang Suba sa Marikina dayon moagi sa ngalan sa lungsod sa Marikina Malapit sa hangganan ng mga lungsod ng Marikina at Pasig, ang ilog ay nakakatugon sa mga pintuan ng Manggahan Floodway , isang kinokontrol na daloy ng tubig na ginamit upang maiwasan ang pagbaha sa Maynila habang malakas na pag-ulan sa pamamagitan ng pag-alis ng karamihan ng tubig ng Marikina patungo sa Laguna de bay sa halip na Pasig River . 6.75 kilometro (4.19 mi) na higit pang ibabang agos sa pamamagitan ng Pasig City, ang bibig ng Marikina River ay sa wakas ay nagpasok sa Ilog Pasig. Duol sa utlanan sa mga lungsod sa Marikina ug Pasig, usa ka suba nakasugat sa mga ganghaan sa Manggahan Floodway, usa ka kontrolado nga agianan sa tubig nga gigamit aron malikayan ang pagbaha sa Maynila panahon sa kusog nga pag-ulan nga gihimo sa pagbalhin sa kadaghanan sa tubig sa Marikina padulong sa Laguna de bay imbis sa Pasig River. 6.75 kilometros (4.19 mi) sa dugang nga agos nga agianan sa Pasig City, ang baba sa Marikina River sa katapusan ningputos sa Pasig River. Ang Ilog Marikina sa gitna ng daloy ng halos 11 km at may bilang ng mga tributary na anyo ng mga sapa at ilog, na nagpapatulo ng apat na munisipyo at isang lungsod sa Lalawigan ng Rizal, at tatlong mga lungsod sa Pambansang Rehiyon ng Kabisayaan ng Pilipinas. Ang Suba Marikina nga naa sa sentro sa agos mga 11 km ug adunay daghang mga sapa sa porma sa mga sapa ug sapa, nga nagaagos sa upat ka mga lungsod ug usa ka lungsod sa Lalawigan sa Rizal, ug tulo nga mga lungsod sa Ang Pambansa nga Rehiyon sa Kapital sa Pilipinas. Ang pinakamalaking sa mga tributary na ito ay nasa agos sa mas bulubunduking mga lugar ng Rodriguez. Ang pinakadako sa kini nga mga tributaries naa sa agos sa labi nga bukirong mga lugar sa Rodriguez. Kasama dito ang mga ilog ng Tayabasan at Montalban, ang Boso Boso River, at ang Wawa River, na nakatagpo sa Marikina River na nasa itaas lamang ng Wawa Dam. Kauban niini ang mga sapa sa Tayabasan ug Montalban, ang Boso Boso River, ug ang Wawa River, nga mosugat sa Marikina River ubay sa sapa sa Wawa Dam. Ang karagdagang pag-agos mula sa dam, ngunit nasa bayan pa rin ng Rodriguez ay ang ilog Puray (na dumadaloy malapit sa Avilon Zoo), at ang ilog Manga. Ang mga dugang nga pag-agus gikan sa dam, apan naa sa lungsod sa Rodriguez mao ang Puray sapa (nga nagaagos nga duul sa Avilon Zoo), ug ang Manga river. Up hanggang sa puntong ito ang ilog ay sumusunod sa higit pa o mas kaunting direksyon ng East-West hanggang sa San Jose, Rodriguez, kung saan kinakailangan ng isang matalim na Hilaga-Timog patungo sa Munisipalidad ng San Mateo, kung saan ang Ampid River ay bumubuo ng hangganan sa pagitan ng Barangays Maly at Ampid. Hangtud niining puntoha ang sapa nagsunud sa labi ka gamay nga direksyon sa Sidlakan-Kasadpan padulong San Jose, Rodriguez, diin ang usa ka mahait nga Amihanan-Habagatan nga gapos sa lungsod sa San Mateo, diin ang suba sa Ampid ubay sa utlanan sa taliwala sa Barangays Maly ug Ampid. Sa puntong ito sa buong Ilog sa Quezon City, pinalubog ng Calamiong Creek ang Barangay Bagong Silang. Ning oras sa tabok sa Suba sa Quezon, ang Calamiong Creek nidagayday padulong sa Barangay Bagong Silang. Karagdagang paagusan ng Ilog Nangka at sariling tributary sa Sapang Labo Creek ay minarkahan ang Boundary sa pagitan ng San Mateo at Marikina. Dugang pa nga pag-agos sa sapa sa Nangka ug ang kaugalingon nga tributary sa Sapang Labo Creek nagtimaan sa Boundary tali sa San Mateo ug Marikina. Sa may hilaga ng Brgy Tumana sa Marikina ay minarkahan ang isang punto kung saan ang isang Amerikanong Colonial Era levee ay nagbago ng daloy ng Ilog Marikina, na malayo sa sentro ng populasyon ng Sityo Bayanbayanan (Ngayon kilala bilang Concepcion Uno), kung saan ang pagguho ay nagkaroon ng problema . Sa may amihanan sa Brgy Tumana sa Marikina nagtimaan sa usa ka punto diin ang usa ka American Colonial Era levee nagbalhin sa pag-agos sa Marikina River sa kasadpan, layo sa sentro sa populasyon sa Sityo Bayanbayanan (Karon naila nga Concepcion Uno), diin ang pagkaguba adunay problema. . Ang pagtatayo ng isang levee ay naiwan sa isang nalalabing daanan ng tubig na ngayon ay kilala bilang Patay na Ilog (literal na "Patay na Patay", na tinutukoy ang dating landas ng ilog) kung saan ang orihinal na landas ng ilog na minsan ay dumaan, na sumasali sa Marikina River sa timog ng Tumana Bridge. Ang pagtukod sa usa ka levee nga nahabilin sa usa ka nahabilin nga agianan sa tubig nga karon nailhan nga Patay na Ilog (sa literal nga "Patay nga Suba", nagtumong sa kanhing agianan sa suba) kung diin ang orihinal nga agianan sa suba nga kaniadto naglakaw, nga naghiusa sa Marikina River sa habagatan Tumana Bridge. Ang pag-dredging para sa panahong ito ng Amerika ay naiwan sa isang malaking bato na sumabog sa ilalim ng antas ng tubig kung saan maglaro ang mga anak ng Marikina, pabalik kapag malinis pa ang tubig, tulad ng bahaging ito ng ilog ay tinatawag pa ring "luksong kabayo". Ang paglunod sa kini nga panahon sa Amerikano nga levee nahabilin sa usa ka dako nga bato nga nag-agos sa ilawom sa lebel sa tubig diin ang mga bata sa Marikina magdula, balik kung ang tubig limpyo pa, nga ang kini nga bahin sa sapa gitawag gihapon nga "luksong kabayo". Ang pangalan ng Barangay Tumana sa Tagalog ay nangangahulugang tumutukoy sa isang malawak na antas ng lupa na higit sa antas ng tubig. Ang ngalan sa Barangay Tumana sa Tagalog nga gipasabut nagtumong sa usa ka halapad nga yuta nga labaw sa lebel sa tubig. Ang lugar na ito ay itinuturing na mainam para sa pagsasaka ng gulay dahil sa mayaman na ilog ng ilog, at ang taunang pagbaha ng lugar ng Ilog Marikina sa panahon ng pag-ulan, na pumipigil sa pag-agaw ng mga peste ng insekto mula sa manatiling permanente. Ang lugar gikonsiderar nga haom alang sa pag-uma sa utanon tungod sa kadagaya sa sapa, ug ang tinuig nga pag-agas sa lugar sa Suba sa Marikina sa panahon sa ting-ulan, nga nagpugong sa mga nagakamang nga mga peste sa insekto nga magpabilin nga permanente. Ang lugar na ito ay kalaunan ay ginamit din para sa pag-quarry ng ilog at nakita ang pag-agos ng mga informal settler na naging ito sa isang tirahan, na kalaunan ay naging isang hiwalay na Barangay mula sa Concepcion, kasama si Patay na Ilog na bumubuo ng bahagi ng hangganan. Kini nga lugar sa kadugayan gigamit usab alang sa pagkubkob sa sapa ug nakita ang pag-agos sa mga informal settler nga nahimo kini nga usa ka lugar nga puy-anan, nga sa katapusan nahimo nga usa ka bulag nga Barangay gikan sa Concepcion, kauban si Patay na Ilog nga nahimong bahin sa utlanan. Ang karagdagang timog sa bahagi ng Lungsod ng Quezon ay ang Barangay Pansol ay pinatuyo ng Pansol Creek, na may mga headwaters na umaabot hanggang sa likod lamang ng University of the Philippines Integrated School Campus. Dugang pa sa habagatan sa kilid sa Quezon City ang Barangay Pansol gipauga sa Pansol Creek, nga ang mga headwaters nga nakaabut hangtod sa luyo sa University of the Philippines Integrated School Campus. Maging ang Dagdag na Timog Timog sa Barangay Malanday, Marikina, ang sapa ng Lamuan-Bulelak ay nagpasok din sa Marikina River, bagaman ang tumpak na lugar ng bibig nito ay nalabo sa pagtatayo ng mga tirahang gusali. Bisan ang Dapit sa South sa Barangay Malanday, Marikina, ang sapa sa Lamuan-Bulelak naghatag usab sa Marikina River, bisan kung ang tukma nga lugar sa baba niini nabulag sa pagtukod sa mga tinukod nga puy-anan. Sa lungsod ng Marikina, maraming iba pang mga sapa ang umaagos malapit sa ilog Marikina ngunit hindi direktang nakakonekta. Sa lungsod sa Marikina, daghang uban pang mga sapa nga nag-agay sa duol sa suba sa Marikina apan wala direkta nga konektado. Kabilang dito ang Bankaan Creek sa Barangay Parang, ang Concepcion Creek sa Barangay Concepcion Dos, at ang Usiw Creek sa Barangay Sta Elena. Lakip niini ang Bankaan Creek sa Barangay Parang, Concepcion Creek sa Barangay Concepcion Dos, ug Usiw Creek sa Barangay Sta Elena. Sa halip, ang mga daanan ng tubig na ito ay naka-link sa isang kumplikadong network kasama ang Balanti, Halang, at Muntingdilao Creeks at ang Sapang Baho River , na kalaunan ay walang laman sa Manggahan Floodway at Laguna de Bay. Hinuon, kini nga mga agianan sa tubig nalambigit sa usa ka komplikado nga network sa Balanti, Halang, ug Muntingdilao Creeks ug Sapang Baho River , nga sa katapusan walaÕy sulod sa Manggahan Floodway ug Laguna de Bay. Tulad ng tinukoy ng Pangulo ng Proklamasyon Blg 296 na lumikha nito, ang Upper Marikina Watershed Protected Landscape ay napapaligiran ng iba pang mga reserbasyon at protektado na mga lugar sa lahat ng panig maliban sa timog, kung saan napapalibutan ito ng "mga dayuhan at magagamit na mga lupain." Ingon sa gipasabut sa Proklamasyon sa Pangulo Blg 296 nga nagmugna niini, ang Upper Marikina Watershed Protected Landscape gilibutan sa uban pang mga reserbasyon ug gipanalipdan nga mga lugar sa tanan nga kilid gawas sa habagatan, kung diin kini gilibutan sa "langyaw ug magamit nga mga yuta." Ang Marikina Watershed Reservation ay orihinal na nilikha noong Hulyo 26, 1904, ayon sa Executive Order No. 33, na inisyu ng Gobernador-Heneral ng mga Isla ng Pilipinas na si Luke Edward Wright . Ang Marikina Watershed Reservation sa sinugdan sa Hulyo 26, 1904, pinaagi sa hiyas sa Executive Order No. 33, nga gi-isyu sa dayon Governor-General sa Philippine Islands Lucas Edward Wright . Ang utos ay nagtabi ng isang lupa ng Lalawigan sa Lalawigan ng Rizal na kilalanin bilang "Mariquina Reservation." Ang mando naggikan sa usa ka yuta nga yuta sa Lalawigan sa Rizal nga mailhan nga "Reserbasyon sa Mariquina." Ang nakasaad na layunin nito ay "protektahan ang tubig-saluran ng Ilog Mariquina, ang mapagkukunan ng suplay ng tubig ng lungsod ng Maynila." Ang gipahayag nga katuyoan niini mao ang "protektahan ang tubig-saluran sa Mariquina River, ang gigikanan sa suplay sa tubig sa lungsod sa Manila." Inilarawan nito ang lugar ng reserbasyon sa gayon. Gihulagway niini ang lugar sa reserbasyon sa ingon. Inilagay ng Proklamasyon 296 ang Upper Marikina River Basin Protected Landscape "sa ilalim ng administratibong hurisdiksyon ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Mga Pagkukunan" sa ilalim ng mga probisyon ng National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act of 1992. Ang Proklamasyon 296 nagbutang sa Upper Marikina River Basin Protected Landscape "ilawom sa administratibong hurisdiksyon sa Kagawaran sa Kalikupan ug Mga Likas nga Mga Pag-ayos" ubos sa mga probisyon sa National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act of 1992. Ang Panglao ay isang isla sa hilaga ng Dagat ng Bohol , na matatagpuan sa rehiyon ng Central Visayas ng grupo ng isla ng Visayas , sa timog-gitnang Pilipinas . Ang Panglao usa ka isla sa amihanan nga Dagat sa Bohol , nga nahimutang sa rehiyon sa Central Visayas sa grupo sa isla sa Visayas , sa habagatan-sentral nga Pilipinas . Ang isla ay may isang lugar na 91.12 square kilometers (35.18 sq mi). Ito ay nasa loob ng Lalawigan ng Bohol , at binubuo ng dalawang munisipalidad: ang Dauis at Panglao . Ang pulo adunay lugar nga 91.12 kilometro kwadrado (35.18 sq mi). Kini sa sulod sa Lalawigan sa Bohol , ug gilangkuban sa duha ka munisipalidad: ang Dauis ug Panglao . Ang Panglao isla ay matatagpuan sa timog-kanluran ng isla ng Bohol at silangan at timog ng Cebu . Ang isla sa Panglao nahimutang sa habagatan-kasadpan sa isla sa Bohol ug sa silangan ug habagatan sa Sugbo . Ang Panglao ay may isang terrain na saklaw mula sa kapatagan, maburol hanggang sa bulubundukin. Ang Panglao adunay usa ka terrain nga gikan sa kapatagan, hilum sa bukid. Ang Panglao ay gawa sa apog ng Maribojoc, ang bunso sa mga yunit ng apog na matatagpuan sa kanlurang lugar ng Bohol. Ang Panglao gihimo sa apog sa Maribojoc, ang kamanghuran sa mga yunit nga apog nga mahimutang sa kasadpang lugar sa Bohol. Ang komposisyon ng apog ay naantala ang pag-unlad ng internasyonal na paliparan dahil ang coralline apog ay natutunaw na nagiging sanhi ng pagbuo ng mga kuweba at sinkholes . Ang komposisyon sa apog nadugay ang pag-uswag sa internasyonal nga tugpahanan tungod ang apog sa coralline natunaw hinungdan sa pagporma sa mga langub ug mga lababo. Ang isang kagiliw-giliw na tampok na heolohikal na matatagpuan sa isla ay ang Hinagdanan Cave na mayroong isang mapagkukunan ng tubig sa ilalim ng lupa. Usa ka makapaikag nga mga daway sa heyolohikal mahimutang sa isla mao ang Hinagdanan Cave nga adunay usa ka kapanguhaan sa tubig sa ilawom sa yuta. Ang kuweba ay isang mahalagang mapagkukunan ng tubig dahil ang isla ay walang mga ilog o lawa. Ang langub usa ka hinungdanon nga panguhaan sa tubig tungod kay ang isla walaÕy mga suba o lanaw. Ang Panglao ay isang tanyag na patutunguhan ng turista sa Pilipinas at may kasamang ilang maliliit na isla, tulad ng Gak-ang, Pontod, at Balicasag at malapit sa isla ng Pamalican. Ang Panglao usa ka popular nga destinasyon sa turista sa Pilipinas ug adunay pipila ka gagmay nga isla, sama sa Gak-ang, Pontod, ug Balicasag ug duol sa isla sa Pamalican. Ang Panglao ay kilala sa mga mangangalakal na Tsino , Malay , Siamese at Indonesia . Ang Panglao nailhan sa mga negosyante sa China, Malay, Siamese ug Indonesia. Minsan ay pinangangalagaan ang Kedatuan ng Dapitan. Usahay gina-atiman kini sa Kedatuan sa Dapitan. Halos 250 mga bagong species ng crustacean at 2500 bagong mga species ng mollusks ang natagpuan sa buong isla. Hapit 250 ka bag-ong espisye sa mga crustacean ug 2500 bag-ong espisye sa mollusk ang nakit-an sa tibuok isla. Ang natuklasan ay ang gawain ng Panglao Marine Biodiversity Project. Ang nahibal-an mao ang mga buluhaton sa Panglao Marine Biodiversity Project. Natuklasan ng proyekto na ang Panglao lamang ay may higit pang biodiversity ng dagat kaysa sa Japan at Dagat Mediteraneo . Nakit-an sa proyekto nga ang Panglao lamang adunay daghang biodiversity sa dagat kaysa sa Japan ug Dagat sa Mediteranyo. Ang Panglao isla ay isa sa mga pangunahing patutunguhan ng turista sa Pilipinas. Ang Panglao isla usa sa mga punuang destinasyon sa turista sa Pilipinas. Ang Alona Beach ay ang pinakapopular na lugar ng turista sa isla, na kilala para sa puting buhangin at malinaw na tubig. Ang baybayon sa Alona mao ang pinakapopular nga lugar nga turista sa isla, naila sa puti nga balas ug tin-aw nga tubig. Mayroon ding maraming mga atraksyon na dapat gawin para sa mga turista tulad ng scuba-diving, isla hopping, dolphin watching, snorkeling, kitesurfing at pangingisda. Daghan pud ug mga pagdani nga kianahanglan alang sa mga turista sama sa scuba-diving, isla hopping, dolphin watching, snorkeling, kitesurfing ug pagpangisda. Ang Bohol Ð Panglao International Airport (TAG) ay ang pangunahing internasyonal na paliparan upang maglingkod sa lalawigan ng Bohol . Ang Bohol Ð Panglao International Airport (TAG) mao ang punuang internasyonal nga tugpahanan aron mag alagad sa probinsya sa Bohol. Binuksan ang paliparan noong Nobyembre 2018 na pinapalitan ang Tagbilaran Airport at nagsisilbi sa Panglao Island at ang nalalabi sa Bohol. Giablihan ang airport kaniadtong Nobyembre 2018 gipulihan ang Tagbilaran Airport ug nagsilbi sa Panglao Island ug ang nahabilin sa Bohol. Halos isang oras-oras na flight ng araw patungo sa at mula sa Maynila mula sa Cebu Pacific, Air Asia, at Philippine Airlines. Mga usa ka oras nga paglupad sa adlaw padulong ug gikan sa Manila gikan sa Cebu Pacific, Air Asia, ug Philippine Airlines. Mayroon ding serbisyo sa Davao, Cagayan de Oro at Puerto Princesa. Naa usab serbisyo sa Davao, Cagayan de Oro ug Puerto Princesa. Inaasahang magsisimula ang mga paglipad sa internasyonal sa huling bahagi ng 2019 / maagang 2020. Gilauman nga magsugod ang mga paglupad sa internasyonal sa ulahing bahin sa 2019 / sayo sa 2020. Ito ay mas mababa sa 2 oras ng oras ng paglalakbay sa pamamagitan ng mabilis na lantsa sa Cebu. Mas gamay kini sa 2 oras nga oras sa pagbiyahe pinaagi sa dali nga lantsa sa Cebu. Ang paliparan ng Mactan-Cebu International (CEB) ay isang gateway sa Central Philippines para sa mga international turista. Ang tugpahanan sa Mactan-Cebu International (CEB) usa ka ganghaan sa Central Philippines alang sa mga international turista. May regular na naka-air condition na serbisyo sa bus mula sa paliparan hanggang sa Tagbilaran City (Island City Mall at v / v PHP 50 bawat paraan) at isang pabilog na ruta patungo sa Alona beach. Adunay regular nga serbisyo nga naka-air condition nga bus gikan sa airport hangtod sa Lungsod sa Tagbilaran (Island City Mall ug v / v PHP 50 matag dalan) ug usa ka lingin nga ruta padulong sa baybayon sa Alona. Ang mga maigsing biyahe ay karaniwang sa pamamagitan ng mga taxi sa tricycle ng motor, maaaring mag-negotiate ang pamasahe. Ang mga mubu nga biyahe kasagaran agi sa mga taxi sa traysikol, mahimong makigsabot sa pamasahe. Ang isla ay konektado sa Bohol pangunahing isla ng dalawang tulay na sina Suarez Bridge at Gov. Borja Bridge. Ang isla nalambigit sa panguna nga isla sa Bohol pinaagi sa duh aka mga tulay nga ang Suarez Bridge ug Gob. Bridge sa Borja. Ang Sarangani Bay ay isang bay na matatagpuan sa timog na tip ng Mindanao sa Pilipinas . Ang Sarangani Bay usa ka luok nga nahimutang sa habagatang tumoy sa Mindanao sa Pilipinas. Binuksan nito hanggang sa Dagat ng Celebes sa Karagatang Pasipiko . Nagbukas kini hangtod sa Dagat sa Celebes sa Kadagatang Pasipiko. Ang Pangkalahatang Santos City , isa sa pinakamahalagang lungsod at pantalan, ay matatagpuan sa pinuno ng bay, na ginagawang isa sa mga pinaka-abala at madalas na nakikita ang mga aksidente sa pagpapadala. Ang Siyudad sa General Santos City, usa sa labing kahinungdanon nga mga lungsod ug pantalan, nga naa sa ulohan sa baybayon, nga gihimo kini usa sa ka labing kanunay na nakita nga mga aksidente sa pagpadala. Ang lalawigan ng Sarangani , nilikha noong 1992, ay pinangalanan sa bay. Ang probinsya sa Sarangani, nga gimugna kaniadtong 1992, ginganlan sunod sa baybayon. Ang haba ng baybayin ay hindi isang mahusay na tinukoy na panukala . Ang gitas-on sa baybayon dili usa ka maayong pagkasabut nga sukod. Ang Ta–on Strait ( Filipino : Kipot ng Tanon ) ay isang katawan ng tubig, na naghihiwalay sa mga isla ng Negros at Cebu sa Kabisayaan , Pilipinas . Ang Ta–on Strait (Filipino: Kipot ng Tanon) usa ka lawas sa katubigan, nga nagbulag sa mga isla sa Negros ug Cebu sa Kabisay-an, Pilipinas. Ang makitid, na halos 160 kilometro (100 mi) ang haba, ay kumokonekta sa Dagat ng Bisaya sa hilaga sa Dagat ng Bohol sa timog. Ang pig-ot, nga hapit 160 kilometros (100 mi) ang gitas-on, nagdugtong sa Dagat Visaya sa amihanan sa Dagat sa Bohol sa habagatan. Ang lapad nito ay nag-iiba mula 5 hanggang 27 kilometro (3 hanggang 17 mi), na may makitid na punto sa timog. Ang gilapdon niini lainlain gikan sa 5 hangtod 27 kilometros (3 hangtod 27 mi), nga adunay usa ka pig-ot nga punto sa habagatan. Sa hilaga ang makitid ay sarado ng Don Islands , ang pinakamalaki ay ang Bantayan . Sa amihanan ang pig-ot gisirhan sa Don Islands, ang labing kadaghan mao ang Bantayan. Ang mga lungsod ng San Carlos, Negros Occidental ,Ang Bais, Negros Oriental at Toledo, Cebu ay mayroong mga pasilidad sa deepwater port. Ang mga lungsod sa San Carlos, Negros Occidental, Ang Bais, Negros Oriental ug Toledu, Cebu adunay mga pasilidad sa deepwater port. Kilala ang Ta–on Strait para sa panonood ng whale at dolphin , kasama ang mga tour boat na nagpapatakbo mula sa Bais City. Ang Ta–on Strait naila sa pagtan-aw sa mga balyena ug dolphins, nga kauban ang mga tour boat nga nagalihok gikan sa Bais City. Ang Ta–on Strait Protected Seascape ( IUCN Management Category V ) ay itinatag ni Pangulong Ramos sa ilalim ng Proklamasyon Blg. 1234 ng 1998. Ang Ta–on Strait Protected Seascape ( IUCN Management Category V ) gitukod ni Presidente Ramos sa ilalum sa Proklamasyon No. 1234 sa 1998. Sa isang lugar na higit sa 5,000 square square (1,900 sq mi), ito ang pinakamalaking lugar na protektado ng dagat sa ang Pilipinas. Sa usa ka lugar nga adunay gilapdon nga labaw sa 5,000 metro kwadrado (1,900 sq mi), kini nga labing kadaghan nga lugar nga gipanalipdan sa kadagatan sa Pilipinas. Nagsisilbi ang makitid bilang isang reserve ng wildlife ng hayop na nagbibigay ng mga batayan para sa pag-aanak, pagpapakain at pagpapahinga sa 11 na species ng mga marine mammal. Ang hiktin nagsilbing reserba sa ihalas nga hayop nga nagahatag ug mga basihan sukaran sa pagpasanay, pagpakaon ug pagpahulay sa 11 ka mga klase nga mga hayop sa dagat. Hiniling sa korte na kilalanin ang mga petitioner bilang "Pilipinong mammalya" na may mga karapatan sa konstitusyon. Gihangyo ang korte nga ilhon ang mga ÒFilipino CitizensÓ nga adunay mga katungod sa konstitusyon. Kasunod na tinalikuran ng JAPEX ang paggalugad ng langis sa lugar, na sinasabi na ang paunang pagbabarena ay nagpakita ng kakulangan ng oportunidad sa komersyal. Gayunpaman nagpatuloy ang kaso ng Korte Suprema. Sunod nga gipasagdan sa JAPEX ang pagsuhid sa lana sa lugar, nga giingon nga ang mga una nga pagbansay nagpakita usa ka kulang sa oportunidad sa komersyo. Bisan pa nagpadayon ang kaso sa Korte Suprema. Sa mitolohiya ng Cebuano, isa sa tatlong may pakpak na messenger messenger ng kataas-taasang diyos na si Kaptan ay pinarusahan sa pagnanakaw ng isang natatanging sagradong shell na maaaring gawing kahit sino ang nais nila. Sa mitolohiya sa Sugbuanon, usa sa tulo nga adunay mga pako nga higante nga mensahero sa labing kataas nga diyos nga si Kapitan gisilutan tungod sa pagkawat sa usa ka talagsaon nga sagrado nga kabhang nga mahimo sa bisan unsa nga ilang gusto. Ang messenger, si Sinogo, ay isang gwapong tao at ang "paboritong ng Kaptan". Ang sinugo, si Sinogo, usa ka gwapo nga tawo ug ang Òpaborito ni KapitanÓ. Nang marinig ang pagtataksil ni Sinogo, inutusan ni Kaptan ang iba na ituloy ang Sinogo. Sa pagkadungog sa dili pagsalig ni Sinogo, gimanduan ni Kaptan ang uban pa nga ipadayon ang Sinogo. Tumakas si Sinogo sa kanluran at kalaunan ay ginamit ang lakas ng shell upang maging sarili ang isang higanteng buwaya (isang sagradong hayop sa mga lumang paniniwala) upang maaari siyang malalim sa tuwid na "pagitan ng dalawang isla", modern-day Cebu at Negros. Si Sinogo mikalagiw padulong sa kasadpan ug paghuman gigamit ang kusog sa kabhang aron mahimo siyang usa ka higanteng buaya (usa ka sagrado nga hayop nga adunay daan nga mga tinuohan) aron siya makaadto sa lawom sa tul-id nga Òtiwala sa duha nga mga islaÓ, ang moderno nga Cebu ug Negros. Si Kaptan, nabigo at nagalit, sinaktan ang Sinogo ng kidlat, nakagulat sa higanteng messenger at nakakulong siya sa lahat ng kawalang-hanggan sa modernong-araw na Tanon Straight. Si Kaptan, napakyas og naglagot, gisagpa ang Sinogo sa kilat, nakuratan sa dako og taas nga messenger og gikulong siya nga hangtod saiya kamatayonn sa modernong-araw na Tanon straight. Dahil sa pag-ibig ni Kaptan para sa Sinogo, nagpasya si Kaptan na panatilihin ang sagradong anyo ng buwaya ng Sinogo sa kabila ng kanyang pagtataksil. Hinungdan sa gugma ni Kaptan sa Sinogo, nakahunhuna si Kaptan na ipadayun ang sagradong porma sa buaya sa Sinogo human saiya pagtraydor niini. Ang ninakaw na shell ay nahulog sa dagat nang si Sinogo ay tinamaan ng kidlat, ngunit ang isang nilalang sa dagat ay pinamamahalaang i-relocate ito at ibalik ito sa Kaptan. Na buy-an ang kinawat na shell sa dagat ni Sinigo kay tungod na kidlatan siya, adunay pod na isa ka nilalang sa dagat og kailangan ibalhin og ihatod sa Kaptan. Mula pa man, kung ang isang whirlpool ay lilitaw sa tuwid, naniniwala ang mga tao na Sinogo ay sinusubukan na humiwalay mula sa kanyang walang hanggang bilangguan na malalim sa tuwid. Tung sauna pa, kung ang usa ka whrilpool makit-an sa tul-id, mga tawo naga-tuo nga ang Sinogo kay naningkamot nga molapas sugod saiya walay kahumanan na pagkakulong sa sulod. Ang Calauit Safari Park ay isang santuario ng wildlife sa Pilipinas na orihinal na nilikha noong 1976 bilang isang laro ng reserba na nagtatampok ng malalaking mga mammal na Aprikano, na-translate doon sa ilalim ng mga utos ni Ferdinand Marcos sa panahon ng kanyang 21-taong pamamahala ng bansa. Ang Caluit Safari park isa ka sangtuwaryo sa wildlife sa Pilipinas gi sugdan niini tung 1976 gi panguhanang isa sa tagana sa dula na adunay dagway sa mg a mammal sa Africa, na nag ingon na ubos sa mando ni Ferdinand Marcos sa iya 21 ka tuig sa pagmando sa nasud. Ngayon, ang mga populasyon ng Reticulated giraffe at Grevy's zebra ay lumibot pa rin sa parke, habang ang mga populasyon ng Waterbuck , Common Eland , Impala , Topi , Bushbuck , at gazelle ni Thomson ay namatay. Karon, ang populasyon sa Reticulated giraffe ug Grevy's zebra naga tuyog giyapon sa parke, samtang ang mga populasyon sa Waterbuck, Common Eland, Impala, Topi, Bushbyck, ug gazelle ni Thomson namatay. Ngunit ang isang pagpapalawak ng programa na sinimulan ng mga lokal na opisyal noong 1980s upang mapangalagaan ang mga katutubong species ay nagreresulta sa matagumpay na pag-iingat ng Calamian deer , Palawan balbas na baboy , buwaya ng Pilipinas , Philippine porcupine , Binturong , at mouse-deer ng Pilipinas . Apan naay usa ka nagpalabad sa programa na gipasiugdahan sa mga duol nga opisyal sa mga 1980 sa pag-amping sa lumad na sakop sa henero na hinungdan malampuson nga conservation sa Calamian osa, Palawan bearded baboy, Philippine buaya, Philippine porpcupino, Binturong, ug Philippine ilaga-osa. Ang parke ay matatagpuan sa Calauit Island , isang 3,700 ektaryang isla sa Calamian Islands chain na matatagpuan sa baybayin ng Palawan sa rehiyon ng MIMAROPA ng Pilipinas . Ang parke kay makita sa Calauit Island, usa ka 3,700 ektaryang isla sa Calamian Islands chain makita pod sa baybayon sa Palawan sa rehiyon sa MMAROPA sa Pilipinas. Ang unang makasaysayang dokumentado na talakayan tungkol sa Calauit Safari Park ay naganap nang lapitan ni Ferdinand Marcos si David Anthony "Tony" Parkinson, isang Ingles na ang pakikipagsapalaran sa negosyo sa panahong ito ay ang pagsalin ng mga hayop sa Africa sa mga zoo, sa mga gilid ng session ng Ika-apat na sesyon ng United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD IV) na ginanap noong Mayo 1976 sa Nairobi, Kenya. Ang una nga nasulat nga nahisgutan nga mga diskusyon bahin sa Calauit Safari Park nahitabo sa dihang giduol ni Ferdinand Marcos si David Anthony "Tony" Parkinson, usa ka Englishman nga ang negosyo sa panahon mao ang paghubo sa mga hayop sa Africa nga mga zoo, sa mga sideway sa Ika-upat nga sesyon sa United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD IV) nga gihimo kaniadtong Mayo 1976 sa Nairobi, Kenya. Nilapitan ni Marcos si Parkinson ng isang "bulsa na puno" ng pera at inupahan siya upang mangolekta ng mga malalaking african mammal na dadalhin sa isang isla sa Pilipinas upang mamuhay ng isang bagong "parke ng Safari." Nanghangyo si Marcos kang Parkinson na adunay "bulsa nga puno" og kwarta og gisugo kini og mangolekta daghang dakgko nga mga mammals nga dad-on sa usa ka isla sa Pilipinas aron puy-an ang usa ka bag-ong "parke sa Safari." Paliwanag ni Marcos kung bakit nais niyang lumikha ng parke ay ang pagtugon ng kanyang administrasyon sa isang kahilingan ng gobyerno ng Kenyan sa IUCN para sa tulong sa pag-iingat ng mga namamatay na species ng hayop. Gipasabot ni Marcos kung nganong gusto niya magpatukod sa parke mao nga iyang administrasyon nagtubag sa isa hangyo sa gobyerno sa Kenya sa IUCN apan sa tabang sa pagpreserbar sa mga luoy nga episye sa hayop. Gayunpaman, ang IUCN Wala pang record ng anumang naturang kahilingan. Bahala na, ang IUCN wala jud rekod sa kinsa unsang gipangayo. Ang paggalaw ng mga hayop sa ngayon ay higit pa sa kanilang likas na saklaw ay sumasabay din laban sa matagal na mga patakaran ng IUCN sa pagsasaling wildlife. Ang pagalihok sa mga hayop samot pa sa ilang natural sakip nagkontra usab sa dugay na nga mga palisiya sa IUCN sa paglubad sa wildlife. Ang Marcoses ay kalaunan ay na-deport sa karamihan ng mapayapang 1986 EDSA Revolution, ang wildlife park sa lalong madaling panahon ay naging isang simbolo ng profligacy ang pamilyang Marcos sa kanilang 21-taong kapangyarihan. Ang mga Marcoses sa kakaraan gipalagpot sa kadaghanan nga malinawon nga 1986 EDSA Revolution, ang wildlife park sa wala nadugay gihimo nga simbolo sa pagkahiusa sa pamilyang Marcos sa ilang 21 ka tuig nga gahum. Ito ay naging kilalang kilala bilang "Safari Park ng Bongbong" dahil ang anak ni Marcos na si Bongbong Marcos, ay kilala dahil sa paglipad sa isla ng helikopter upang manghuli ng katutubong wild boar. Gihimo kini sa kolonal nga gitawag nga "Safari Park ni Bongbong" kay ang anak ni Marcos nga si Bongbong Marcos, giilhi tungod sa paglupad sa isla sa pamaagi musakay sa helikopter aron mangayam sa mga lumad nga ihalas. Noong Agosto 31, 1976, sa ilalim ng Proklamasyon ng Pangulo Blg 1578, ang isla ay idineklara na mapanatili ang santuario ng wildlife. Kaniadtong Agosto 31, 1976, sa ilalom sa Proklamasyon sa Pangula Numero 1578, ang isla gideklarar nga isa ka dula na pagpreserba ug sanguwaryo sa wildlife. Ang liblib na Calauit Island ay itinuturing na perpektong lokasyon dahil sa laki, lupain, at halaman. Suok sa Calauit Island nga tudlo na sakto lokasyon tungod sa kadako, yuta, og mga tanum. Ang isang pribado, non-profit na organisasyon, Conservation and Resource Management Foundation (CRMF), ay inilagay sa pangangalaga ng pangangalaga ng kagubatan at santuario ng wildlife. Usa ka pribado, non-profit nga organisasyon, Conservation and Resource Management Foundation (CRMF), nga gipangalang sa pagpreserba sa kalasangan ug santuaryo sa wildlife. Bago buksan ang parke noong 1977, tinatayang 254 pamilya, karamihan sa mga miyembro ng mga tribong Tagbanwa , ay pinalayas at lumipat sa Halsey Island , isang dating kolonya ng ketong 40 kilometro ang layo. Kaniadto sa wala naablihan ang parke tung 1977, gibanabana nga 254 nga mga pamilya, kadaghanan miyembro sa mga trbong Tagbanwa, gipalayas ug gibalhin sa Halsey Island, usa ka kolonya sa sanla sa sanlahon 40 kilometros ang gilayon. Ang pag-alis ng mga pamilyang Taganwa ay isinasagawa sa ilalim ng stress at tibay ayon sa ulat ng United Nations sa mga karapatang pantao at katutubong. Sa pagpalayas sa mga pamilyang Taganwa gihimo ubos sa tensiyon og kahadlok sa giingon sa Unitedd Nations bahin sa mga tawong katungod ug lumad. Ang mga katutubong ito ay nagkampanya laban sa relokasyon matapos na makilala na ang Halsey Island ay matigas at walang kakayahan upang mapanatili ang agrikultura. Kini nga mga tribo nagkampanya batok sa relocation human nahibal-an nga ang hasley Island batoon ug walay katakus nga mapadayon ang agrikultura. Ang mga muling nabuhay na pamilya ay madalas na magutom. Ang mga gipabalik nga mga pamilya kasagaran gutmon. Gayunpaman, dahil ang Pilipinas ay pagkatapos ay sa ilalim ng batas militar, sila ay relocated sa Halsey Island gayunman. Bisan pa, tungod kay ang pilipinas kaniadtong panahuna ubos sa balaod sa militar,sila gilalin sa hasley Island sa kasamtangan Habang ang isla ng Calauit ay napili para sa game resort dahil mayroon itong klima na kapareho sa Kenya, naiiba ito sa orihinal na kapaligiran ng import ng mga hayop dahil mayroon itong mga kawayan na kawayan sa halip na mga savannah. Samtang ang isla sa calauit gipili alang sa pagpadula sa dula kay tungod kay adunay kapariha nga klima sa kenya, lahi kini gikaan sa orihinal nga palibot sa tanang imported nga hayop tungod kay kini adunay mga kawayan nga kawayan imbis mga savannah. Ang mga ito ay na-clear ng mga tractors bago ang pagdating ng mga hayop. Ug kini gikuha sa tanang tractor sa wala pa ang pag-abut sa sa mga hayop. Sa pagitan ng Mayo 1976 at Agosto 1977, na 104 mga hayop na African na mula sa walong species ay dinala sa isla: 12 bushbucks, 11 elands, 11 gazelles, 15 giraffes, 18 impalas, 12 waterbucks, 10 topis, at 15 zebras. Taliwala sa mayo 1976 ug agosto 1977, ang 104 feral nga mga hayop sa sulod sa africa gikan sa walo ka mga species gipangdala sa isla:12 bushbucks, 11 mga elands,11 gazelles,15 giraffes,18 impalas,12 waterbucks,10topis,ug 15 zebras. Ang mga hayop ay dinala sa isla ng barko ng Salv Salvador noong Marso 4, 1977. Ang mga kahayopan gihatud sa isla pinaagi a barko sa mv salvador kaniadtong Marso 4,1977. Nang walang likas na mga mandaragit, ang populasyon ng mga hayop ay lumago hanggang 201 pagkatapos ng limang taon, na may 143 na hayop na ipinanganak sa Calauit mismo. Kung wa nay natural nga mga mndaragit, ang poulayon sa mga hayop ningdagahan 201 sulod sa lima ka tuig, nga adunay 143 nga mga hayop nga ug didtu mismo sa calauit na tawo. Ang mga giraffe at zebra populasyon lalo na ay maunlad. Ang populasyon sa mga giraffe ug zebra labi ka mauswagon. Ang mga zebras sa parke ay zebras ng Grevyay itinuturing na pinaka-endangered sa tatlong nakaligtas na species ng zebra sa buong mundo. Ang mga zebras sa parke nga mao ang mga zebras sa grevy,gikonsiderar nga labing nameligro sa tulo nga nahabilin nga klase sa zebra Ang ilan sa mga giraffes na nakikita sa parehong paglilibot ay nagbigay ng lilang marka ng yodo na ginagamit ng mga kawani ng parke upang gamutin ang mga pagbawas mula sa matalim na mga pako ng ilang mga lokal na halaman. Ang uban mga giraffes nga makit-an sa pariho nga pagtuyok sa iyahang marka sa yodo gigamit sa tanang tawo sa parke aron taambalan ang mga pagtibhang gikan sa mga talinis nga mgaa pako sa pipila ka gitanum nga lokal. Ang parke din ay isang kanlungan para sa mga katutubong wildlife tulad ng Calamian deer, na pinangalanan para sa mga isla ng Calamian, ang pinakamalayong isla ng kumpol sa lalawigan ng Palawan, isang pangkat na kinabibilangan ng Busuanga. Ang parke usab usa kini balay alang sa mga lumad nga ihalas nga hhayop sama sa calmian deer,nga gingalan sa tanang isla sa calamian,ang pinaka mubo nga isla ug gagmay nga probinsya naa makit-an sa palawan, usa ka groupo nga naglakip sa busuanga. Nasa 25 lamang ang naiwan sa isla nang magsimula ang parke ng isang pagsusumikap sa pag-iingat noong 1981, ang pagkuha ng usa para sa pag-aanak at pagprotekta sa kanila sa sandaling pinalaya sila pabalik sa ligaw. Adunay 25 nga nagpabilin sa isla pagsugod sa parke na usa ka rason nganong gibuhat ang tanan sa pagpresera kaaniadtong mi labay ang tuig 1981,nga gikuha sa usa alang sa pagpanganak ug pagpanalipod kanila sa oras nga sila buhion pagbalik usab sa kalasangan Ngayon ay may isang umuusbong na kawan ng 1200. Karon adunay usa ka nagatubo nga panon sa 1200. Ang ilan sa mga species ng Pilipino ay pinananatiling nasa pens, tulad ng mga palawan ng Palawan. Ang pipila sa mga lahi sa mga mgapilipino nga gipig sa pens,sama sa mga lubi sa palawan. Ang mga bisita ay pinahihintulutan na pakainin ang mga ito, at tila may pagnanasa sila ng saging. Gitugotan ang mga bisita sa pag kaon ug dayag nga sila mahiligon sa saging Ang mga opisyal ng Calauit ay nagpalawak ng proyekto noong unang bahagi ng 1980 upang mag-breed ng 10 mga endangered na katutubong species, kasama na ang mouse deer, pinakamaliit na hayop na hayop sa mundo, kasama ang Calamian deer, bear cats, Palawan peacock pheasants, Hawksbill sea turtle at Philippine crocodiles. Ang mga opisyal sa calauit gipalapdan ang ka kugihan sa pag buhat kaniadtong sulod bahin sa 1980 aron mahatag ang 10 nga nameligro nga mga espisye nga lumad kaauban na ang mouse deer, labing gamay nga hayop nga adunay hayop pud,lakip na didtu ang calamian deer, bear cat, palawan peacock pheasants, hawksbill sea turtle ug mga buaya sa Pilipinas. Noong 2005, ang mga lokal na hayop sa isla ay may kasamang 1,200 Calamian deer, 22 mousedeer, 4 Palawan bearcats, 5 mga buwaya, at 2 ligaw na baboy. Kaniadtong 2005, ang tanan lokal na hayop sa isla adunay 1,200 calamian deer, 22 mousedeer,4 palawan bearcats,5 buaya,ug 2 ihalas nga mga baboy. Ang santuario ay naging tahanan din ng mga pawan ng palawan ng Palawan, porcupines, mga agila sa dagat, wildcats, scaly anteater, at mga python. Ang sangtuwaryo nahimo usab nga puy anan sa palawan peacock pheasants,porcupines,sea eagles,wildcats,scaly anteater, ug pythons. Mayroon ding mga programa upang mapasigla at protektahan ang mga mapagkukunan, kagubatan, at bakawan ng isla. Aduna usab mga programa aron mapasig uli ug mapanalipdan ang mga kapanguhaan,kadagata,ug mga bakhaw sa isla. Sa tubig ng isla ay nabubuhay ang mga dugong, mga pagong ng dagat, at mga higanteng clams. Sa daku nga kadagatan ang tanang dugong,mga pawikan sa dagat,ug higanteng clam. Ang mga coral reef ng Calauit, sa sandaling napinsala ng mga nagsasalakay na kasanayan sa pangingisda, ay nakabawi at ngayon ay mayaman na mga bakuran ng mga isda at mga crustacean. Ang mga coral reefs sa Calauit, nga kaniadto nadaot sa mga dili maayong pamaagi sa pagpangisda, nakabawi ug karon adunahan na ug mga punoan sa mga isda ug mga crustacean. Sa loob ng ilang mga dekada mula sa kanilang pag-iwas, ang mga lokal at katutubong pamilya ay nagpupumilit na bumalik sa kung ano ang itinuturing ng Tagbanwa sa kanilang mga lupang ninuno. Sulod sa pilaka dekada gikan sa ilang pagbakwit, ang mga lokal ug lumad nga pamilya namugos na makabalik sa giisip nga Tagbanwa nga ilang yutang kabilin. Matapos ang EDSA People Power noong 1986 na pinatalsik si Marcos, nabuo ng mga lumilipat na settler ang "Balik Calauit Movement" upang mapagbigyan ang presyon ng ligal at pampulitika sa gobyerno. Pagkahuman sa EDSA People Power kaniadtong 1986 nga gipahawa si Marcos, nahimo sa mga nibalhin nga lumulupyo ang "Balik Calauit Movement" aron mapahamtang ang presyur sa ligal ug politikal sa gobyerno. Ang ilan sa mga settler ay nagtangkang bumalik sa Isla ngunit pinalayas ng mga opisyal ng post-Marcos. Pipila sa mga nibalhin na lumulupyo misulay sa pagbalik sa Isla apan gipalayas sa mga opisyal sa post-Marcos. Noong Hunyo 1987, ang kanilang mga pagsisikap na bumalik ay sa wakas ay nagtagumpay matapos utos ni Pangulong Corazon Aquino na ibalik ang mga katutubong mamamayan ng Calauit sa kanilang mga lupain ng mga ninuno. Niadtong Hunyo 1987, ang ilang mga pagpaningkamot nga makabalik sa ulahi nagmalampuson pagkahuman gimando ni Presidente Corazon Aquino nga ibalik ang mga lumad nga katawhan sa Calauit sa ilang mga yutang kabilin. Noong 2010, kinikilala ng pamahalaan ng Pilipinas ang mga karapatan ng Tabanwa sa kanilang mga lupang ninuno. Niadtong 2010, giila sa gobyerno sa Pilipinas ang mga katungod sa Tabanwa sa ilahang mga yutang kabilin. Ang Pambansang Komisyon sa mga Katutubong Bayan noong Marso 3, 2010, ay nagbigay sa pamayanan ng Tagbanwa ng isang titulo ng pag-aari para sa Calauit Island at 50,000 ektarya ng nakapalibot na tubig ng mga ninuno. Ang Pambansang Komisyon on Indigenous Peoples kaniadtong Marso 3, 2010, gihatag sa komunidad sa Tagbanwa ang usa ka titulo sa panag-iya alang sa Calauit Island ug 50,000 ka ektarya sa naglibot nga tubig sa katigulangan. Ang paglipat ng administrasyon sa pamahalaang panlalawigan Ang pagbalhin sa administrasyon sa gobyerno sa lalawigan. Sa pamamagitan ng Executive Order No. 722 na kinumpirma noong Disyembre 12, 2008, inilipat ni Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo ang pangangasiwa ng santuaryo mula sa Palawan Council for Sustainable Development to the Provincial Government of Palawan. Pinaagi sa Executive Order No. 722 nga gi-aprubahan kaniadtong Disyembre 12, 2008, gibalhin ni Presidente Gloria Macapagal-Arroyo ang administrasyon sa santuaryo gikan sa Palawan Council for Sustainable Development to the Provincial Government of Palawan. Ang pangalan nito ay pinalitan sa Calauit Safari Park . Ang ngalan niini giusab ngadto sa Calauit Safari Park . Ito ay naging isang atraksyon ng eco-turismo. Kini nahimong usa ka atraksyon sa eco-turismo. Ang bahaging ito ay nangangailangan ng karagdagang mga pagsipi para sa pag- verify . Ang kini nga bahain nanginahanglan dugang nga mga panipi alang sa pagkompirma . Mangyaring makatulong na mapagbuti ang artikulong ito sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga pagsipi sa maaasahang mga mapagkukunan . Namamahimong makatabang ug mamaayo sa kini nga artikulo pinaagi sa pagdugang ug mga pagsulti sa mga kasaligan nga gigikanan . Ang hindi materyal na materyal ay maaaring hinamon at alisin. Ang dili materyal nga materyal mahimong mahagiton ug hawaon. Noong Agosto 2015, tatlong zebras ang naiulat na napatay, dalawa sa mga ito mula sa putok ng baril. Niadtong Agosto 2015, tulo ka mga zebra ang gikataho nga napatay,ang duha niini tungod sa pagbuto sapinusilan. Isinalaysay ng mga empleyado ng parke ang mga giraffes na namamatay sa mga kahoy na sibat na nakadikit sa kanilang mga tiyan. Gisaysay sa mga trabahanti sa parke ang mga giraffes nga nangamatay tungod sa bangkaw nga kahoy nga nagbitay gikan sa ilang mga tiyan. Ang sistema ng tubig ng parke ay tinapik din ng komunidad, na naitatag na ang isang paaralan sa lugar. Ang sistema sa tubig sa parke gilakip usab sa komunidad, nga nagtukod ug usa ka tunghaan sa lugar. Nahihirapan ang mga awtoridad na subaybayan ang mga hayop at mga aktibidad ng lokal na tao dahil sa kakulangan ng mga pasilidad, pondo, at kagamitan. Naglisod ang awtoridad sa pagsubay sa kalihokan sa mga hayop ug sa lokal na mga tawo tungod sa kakulang sa mga pasilidad, pondo, ug kagamitan. Gayunman, sa kawalan ng mga opisyal na rekord, gayunpaman, ang magagamit na data sa online ay medyo nakalilito tungkol sa aktwal na populasyon ng wildlife ng Africa at Pilipinas na kasalukuyang gumagala sa isla. Tungod usab kini sa walay opisyal na record,ug ang magamit nga data sa online makapalibog mahitungod sa aktwal na populasyon sa wildlife nga karon nagsuroy-suroy sa isla sa Africa ug Pilipinas. Sa senso noong 2005, ang parke ay mayroong 480 hayop na Africa at mga 1,390 na hayop ng Pilipinas. Sa pagsubay kaniadtong 2005, ang parke adunay 480 nga mga hayop sa Africa ug mga 1,390 nga mga hayop sa Pilipinas. Ngunit iniulat ng AFP noong 2011 na mayroong higit sa 100 mga hayop sa Africa na sumakay sa isla. Apan gibalita sa AFP kaniadtong 2011 nga adunay kapin sa 100 nga mga hayop sa Africa nga nagsakay sa isla. Noong 2013, gayunpaman, ipinapahiwatig ng mga account ng mga bisita ang tungkol sa 880, na may 23 giraffes, 38 mga zebras, at sa paligid ng 1,000 Calamian deers. Hinuon, sa 2013, gipakita sa mga asoy sa bisita ang mga 880, nga adunay 23 nga giraffes, 38 nga zebra, ug mga 1,000 nga mga lagsaw sa Calamian. Pagsapit ng Abril 28, 2016, inaresto ng mga awtoridad ang dalawang tao sa gitna ng parke dahil sa hinala ng poaching. Kaniadtong Abril 28, 2016, gidakup sa mga otoridad ang duha ka mga tawo sa tunga-tungasa parke tungod sa pagduda sa pagpangawat. Ang pag-angkin ay napatunayan na totoo kapag sinuri ng mga awtoridad ang 2 shotgun, 3 dinamita, isang skinning rack, 5 pinatuyong balat ng hayop at 5 kalansay na labi ng isang nanganganib na Calamian deer. Ang pag-angkon sa ulahi napamatud-an nga tinuod sa dihang gi-inspeksyon sa mga awtoridad ang 2 shotgun, 3 dinamita, usa ka skinning rack, 5 nga pinauga nga panit sa hayop ug 5 nga kalabera nga nahabilin sa usa ka nameligro nga lagsaw nga Calamian. Inabot ng gobyerno ng Palawan upang malutas ang mga hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng mga lokal at awtoridad sa parke. Nag-abot ang gobyerno Palawan aron masulbad __ang mga panaglalis taliwala sa mga lokal ug awtoridad sa parke. Bago matapos ang Pangulo Noynoy Aquino , isang resolusyon ang hinuhuli na huminto sa pangangaso ng mga hayop sa lugar. Sa wala pa matapos si Presidente Noynoy Aquino, usa ka resolusyon ang gipasa aron ihunong ang pagpangayam og mga hayop sa lugar. Ang bahaging ito ay nangangailangan ng karagdagang mga pagsipi para sa pag- verify . Kini nga seksyon nanginahanglan dugang nga mga pananglitan alang sa panghimatuud. Mangyaring makatulong na mapagbuti ang artikulong ito sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga pagsipi sa maaasahang mga mapagkukunan . Palihug tabangi ang pagpaayo sa kini nga artikulo o seksyon pinaagi sa pagpalapad niini. Ang hindi materyal na materyal ay maaaring hinamon at alisin. Ang materyal nga dili materyal mahimong hagiton ug tangtangon. Ang Calauit isla safari park ay isa sa pinakapopular na mga turista sa Pilipinas. Ang Calauit Island safari park usa sa labing bantog nga turista sa Pilipinas. Ang klima sa Pilipinas na halos kapareho ng Kenya at dahil doon ay umusbong ang mga hayop sa parke. Ang klima sa Pilipinas parehas sa Kenya ug tungod niini ang mga hayop sa parke kay mitungha. Ang reticulated giraffe ( Giraffa reticulata ) - na kilala rin bilang Somira giraffe , ay isang subspecies ng giraffe na katutubong sa Horn ng Africa . Ang reticulated giraffe ( Giraffa reticulata ) - naila usab nga Somira giraffe , usa ka subspecies sa giraffe nga lumad sa Horn sa Africa . Nakatira ito sa Somalia , southern Ethiopia , at hilagang Kenya . Nagpuyo kini sa Somalia, southern Ethiopia, ug amihanang Kenya. Labinlimang giraffes ay nailipat sa isang sisidlang nagngangalang M / V Salvador noong martsa 1977. Ang kinse nga mga giraffe gibalhin sa usa ka barko nga ginganlan M / V Salvador kaniadtong Marso 1977. Ang mga bilang ng mga giraffe ay umusbong sa parke dahil sa kakulangan ng mga natural na mandaragit. Dili maihap nga mga giraffe ang mitubo sa parke tungod sa kakulang sa natural nga mga manunukob. 15 ang mga Zebras ay dinala at ang populasyon ng zebra ay kumalat sa buong parke. 15 nga Zebras ang gidala ug ang populasyon sa zebra mikaylap sa tibuuk nga parke. Ang zebra ng Grevy mismo ang pinaka-endangered ng dalawang zsp subspecies. Ang Grevy zebra mismo ang labi ka peligro sa duha nga mga subspecies sa zsp. Noong 2016, isang kabuuan ng 34 zebra's ang umunlad sa parke at ang kanilang populasyon ay hinuhulaan na kumalat dahil sa kakulangan ng mga natural na mandaragit. Kaniadtong 2016, usa ka kinatibuk-an nga 34 zebras nga nagdako sa parke ug ang ilang populasyon gitagna nga mokaylap tungod sa kakulang sa natural nga mga manunukob. Nasa ibaba ang dating ipinakilala na hayop sa parke at namatay dahil sa mga pagtatalo ng teritoryo at banta ng iligal na pangangaso. Sa ubus mao ang kaniadto gipaila nga hayop sa parke ug namatay tungod sa mga panagbangi sa teritoryo ug mga hulga sa iligal nga pagpangayam. Ang Waterbuck ( Kobus ellipsiprymnus ) - ay isang malaking antelope na matatagpuan nang malawak sa sub-Saharan Africa. Ang Waterbuck (Kobus ellipsiprymnus) - usa ka dako nga antelope nga nakit-an nga kadaghanan sa sub-Saharan Africa. Mga 12 Waterbucks ang dumating sa parke noong 1977. Mga 12 ka Waterbucks ang miabut sa parke kaniadtong 1977. Ang mga mailap na nilalang na ito ay maaaring makita nang bihira sa parke. Kini nga mga dili mailhan nga mga binuhat talagsa ra makita sa parke. Ang mga ito ay mga hayop na dokumentado ngunit mas ginusto nilang lumayo sa kanilang mga turista. Kini mga dokumentado nga mga hayop apan mas gusto nila nga magpalayo sa ilang mga turista. Kabilang sa mga eland, ang waterbuck ay isa sa dalawang species ng antelope na nanatili sa park hanggang sa huling bahagi ng 2015 at sinasabing makikita sa mga bushes. Lakip sa mga eland, ang waterbuck usa sa duha nga species sa antelope nga nagpabilin sa parke hangtod sa ulahing bahin sa 2015 ug giingon nga makitan sa mga punoan. Sa huling bahagi ng 2016, ang mga bilang ng mga waterbucks sa parke ay lubos na nabawasan sa mga sumusunod na buwan at ipinapalagay na natapos sa unang bahagi ng 2017. Sa ulahing bahin sa 2016, ang gidaghanan sa mga waterbucks sa parke mikunhod pag-ayo sa musunod nga bulan ug gilauman nga mahuman sa pagsugod sa sa 2017. Karaniwang eland ( Taurotragus oryx ) - ay isa sa pinakamalaking species ng antelope na natagpuan sa kapatagan ng Africa, 11 Elands ay dinala kasama ang iba pang mga hayop na hayop na Aprika na dinala mula sa Kenya noong 1977. Kasagarang eland ( Taurotragus oryx ) - usa sa labing kadaghan nga lahi sa antelope nga nakit-an sa kapatagan sa Africa, 11 ka Elands ang gidala kauban ang uban pang mga hayop sa Africa nga gidala gikan sa Kenya kaniadtong 1977. Ang Elands ay umunlad sa buong parke kahit mahirap ito. Ang Elands nag-uswag sa tibuuk nga parke bisan lisud kini. Upang masubaybayan ang kanilang mga bilang tulad ng ilan sa mga lokal ay nakasaad na ang nilalang ay mahiyain at bihirang makita. Aron masubay ang ilang mga numero sanglit ang pipila sa mga lokal nga nagpahayag nga ang binuhat maulawon ug talagsa ra makita. Noong unang bahagi ng 2013, 23 elands ang nasubaybayan ng mga manggagawa na nagpapatunay na ang mga species mismo ay na-acclimate sa isla. Sa sayong bahin sa tuig 2013, 23 ka mga elite ang gisubay sa mga trabahante nga nagpamatuod nga ang mga species mismo naipon sa isla. Gayunpaman, noong 2016, ang kanilang mga numero ay tumanggi dahil sa pagkawala ng tirahan at posibleng poaching. Bisan pa, kaniadtong 2016 ang ilang mga numero mikunhod tungod sa pagkawala'y puy anan ug posible nga pagpanguha. hindi alam kung mayroong anumang mga elands na naiwan sa parke. Wala mahibal-an kung adunay mga elands nga nabilin sa parke. Ngunit ang mga lokal na gabay ay sinabi na ang Eland ay ipinapalagay na wala nang huling oras na ang eland ay nakitaan ay sa isang lugar sa huli ng 2016. Bisan kung ang mga lokal nga magtutudlo nag-ingon nga dili ang sa katapusan nga higayon nga nakitan ang Eland sa usa ka lugar sa ulahing bahin sa 2016 Ang Impala ay kabilang sa mga katutubong hayop na ipinakilala sa parke noong 1977 mayroong 18 impalas sa oras na iyon ngunit ang mga species nila ay may problema na nagpatibay sa bagong klima at napatunayan na mawawala sa 1999. Ang Impala usa sa mga lumad nga hayop nga gipaila-ila sa parke kaniadtong 1977 nga adunay 18 ka mga impalas nianang panahona apan ang ilang mga species adunay problema sa pagsagop sa bag-ong klima ug napamatud-nga mahanaw sa 1999. Noong 1977, Isang kabuuan ng 10 Topis ang dinala sa parke. Kaniadtong 1977, napulo ka Topis ang gidala sa parke. Mabilis silang tumatakbo at madalas na nahihiya sa turista na kanilang natagpuan. Paspas silang managan ug usahay maulaw sa turista nga ilang masugatan. Gayunpaman, namatay ang Topis pagkalipas ng mga taon ng pagmamasid at idineklara na nawala sa parke noong 1999. Bisan pa, namatay ang Topis pagkahuman sa mga tuig nga pag-obserba ug gideklarar nga nawala sa parke kaniadtong 1999. Ang Bushbuck ay isang malawak na species ng antelope sa Sub-Saharan Africa 12 ang mga bushbucks ay ipinadala ng pamahalaan ng kenyan sa parke at sinakop nila ang kagubatan ng parke malapit sa mga bushes. Ang Bushbuck usa ka halapad nga species sa antelope sa Sub-Saharan Africa 12 ka mga bushbuck gipadala sa gobyerno sa kenyan sa parke ug gisakop nila ang kalasangan sa parke duol sa mga bushes. Napansin ng mga manggagawa sa parke na ang populasyon ng bushbuck ay bumaba sa maraming taon dahil sa mga pagtatalo ng teritoryo sa iba pang mga antelope. Nakamatikod ang mga trabahante sa parke nga ang populasyon sa bushbuck mikunhod sa daghang mga tuig tungod sa mga panaglalis sa teritoryo sa ubang mga antelope. Hinanap ng mga awtoridad ng mga parke ang natitirang mga hayop na bumaba sa bilang ngunit hindi matagumpay. Gipangita sa mga otoridad sa parke ang nahabilin nga mga hayop nga mikunhod sa mga numero apan wala molampos. Ang mga bushbucks ay idineklara na natapos noong 1999 sa apat na species ng antelope na ipinakilala sa parke. Ang mga bushbucks gideklarar nga nawala kaniadtong 1999 taliwala sa upat ka species sa antelope nga gipaila sa parke. Ang Thomson's gazelle ay isa sa mga kilalang gazelles . Ang gazelle Thomson usa sa inilang gazela. Pinangalanan ito matapos ang explorer na si Joseph Thomson at kung minsan ay tinutukoy bilang isang "tommie". Ginganlan kini human sa eksplorador nga si Joseph Thomson ug usahay gitawag nga "tommie". 11 na mga gazelles ang naihatid sa parke kasama ng iba pang 7 species ng hayop na endemic sa African kapatagan. 11 ka mga gazelles ang naipadala sa parke kauban sa ubang 7 nga mga matang sa mga hayop nga endemic sa kapatagan sa Africa. Ang kanilang populasyon ay umunlad sa parke sa loob ng limang taon ngunit naisip na bumaba noong 1980's. Ang ilang populasyon ni asenso sa parke sulod sa lima ka tuig apan nahuna-hunaan nga mohinay sa 1980. Ang mga awtoridad sa parke ay nabigo upang mahanap ang sinumang mga indibidwal noong 1999 at ang mga species ay idineklara na napatay sa parke ng gobyerno ng palawan. Ang mga awtoridad sa parke napakyas nga makit-an ang bisan kinsa nga mga tawo kaniadtong 1999 ug ang mga espisye gideklarar nga namatay sa parke sa gobyerno sa Palawan. Ang Calamian deer ay isang endangered species ng usa na endemiko sa Calamian Islands ng lalawigan ng Palawan sa Pilipinas. Ang Calamian deer usa ka nameligro nga species sa usa nga endemic sa Calamian Islands sa lungsod sa Palawan sa Pilipinas. Ang Calamian usa ay idineklara ng kritikal na endangered noong 1981 dahil sa deforestation, sa pangangaso at pagkawala ng tirahan. Ang usa ka Calamian nga gi deklarar nga kritikal nga nameligro sa 1981 tungod sa pag putol sa mga kahoy , tungod sa pangitaon ug pagkawala sa puy-anan. Tanging 25 na taga-calamian deer ang naiwan kapag sinimulan ng parke ang pagsisikap sa pangangalaga. Lamang 25 ka mga calamian nga usa ang nahabilin sa diha nga ang parke nagsugod nga paningkamot sa pagpatunhay. Ang pagpapanatili mismo ay nagtagumpay at ang kanilang mga bilang ay umunlad sa parke. Ang pagpatunhay mismo nagmalampuson ug ang ilang mga numero milambo sa parke. Noong 2016, umabot sa 1200-1300 ang kanilang populasyon at ngayon ay idineklara na isang endangered species ng IUCN. Niadtong 2016, ang ubang populasyon nakaabot sa 1200-1300 ug karon gideklarar nga usa ka nameligro nga mga espisye sa IUCN. Palawan balbas na baboy ito ay isa sa 4 na ligaw na baboy na endemiko sa Pilipinas at itinuturing na mahina laban sa ilalim ng Philippine Red List of Threatened Wildlife. Ang baboy nga balbas sa Palawan kini usa sa 4 nga ihalas nga baboy nga endemiko sa Pilipinas ug giisip nga nagluya sa ilalum sa Philippine Red List of Threatened Wildlife. Several wild Baboy ay pinananatili sa conservation center ng parke kahit na mayroong ilang mga ligaw na baboy na naroroon sa labas ng park. kanunay nga ihalas nga mga baboy nga gitipigan sa conversation center sa parke bisan adunay pila ka ihalas nga baboy nga naa sa gawas sa parke. Dahil sa kanilang katayuan bilang mahina ang mga ranger ay nahihirapan sa pagsubaybay sa kanilang mga numero. Tungod sa uban nga kahimtang ingon tandogon ang mga rangers adunay daghang kalisud sa pagsunud sa laing mga numero. Maraming mga ligaw na baboy ang naipahayag upang maggala sa parke kahit na bihira ito habang ang mga ligaw na baboy ay tumakas sa kagubatan sa umaga. Daghang ilahas nga mga baboy ang gipahayag aron mag-adtoan sa parke bisan kung panalagsa samtang ang mga ihalas nga baboy mikalagiw ngadto sa lasang sa buntag. Philippine buwaya isang kritikal na endangered na freshwater crocodile endemic sa Pilipinas. Ang buaya sa Pilipinas usa ka kritikal nga hulgaon nga buaya sa tubig sa endocro sa buaya sa Pilipinas. Mayroong orihinal na 5 mga sariwang tubig na buwaya sa parke noong 2005 ngunit ang isa ay namatay dahil sa natural na dahilan. Adunay tinuod nga 5 nga mga buaya sa tubig sa parke sa 2005 apan usa ang namatay sa kinaiyahannga hinungdan. Tulad ng ngayon, may kasalukuyang 4 na mga crocodile ng tubig-tabang sa conservation center bagaman ang isang pagsisikap na maipanganak ang critically endangered reptilian na ito ay pinlano sa malapit na hinaharap. Karon, adunay karon4 ka buaya nga tubig sa tubig sa conservation center bisan pa nga ang usa ka paningkamot sa pagpadako sa kini nga kritikal nga hulgaon nga reptilian giplano sa umaabot nga ihatag. Sa huling bahagi ng 2015, ang isa sa mga babaeng freshwater crocodile ay naglatag ng ilang mga dose-dosenang mga itlog at na-hatched sa unang bahagi ng 2016. Sa ulahing bahin sa tuig 2015, usa sa mga babaye nga buaya sa tubig sa dagat nakabutang ang uban ka mga dosenang mga itlog ug gipintalan sa sayong bahin sa 2016 Sa kasalukuyan ang mga hatchlings ng buwaya ay inilalagay sa isang hiwalay na lawa upang maiwasan ang iba pang mga lalaki na buwaya mula sa pagpinsala sa kanila. Karon nga ang mga pagpusa sa itlog sa buaya gibutang sa usa ka bulag nga lim-aw aron mapugngan ang ubang mga buaya nga lalaki nga makadaot sa ilaha. Ang porcupine ng Pilipinas ay isang species ng rodent sa pamilya na Hystricidae (Old World porcupines) na endemiko sa isla ng Palawan sa Pilipinas. Ang porcupine sa Pilipinas usa ka klase nga ilaga sa pamilya nga Hystricidae (Old World porcupines) nga komplikado sa isla sa Palawan sa Pilipinas. Kilala ito sa lokal bilang durian o landak. Ilado kini sa lokal nga durian o landak. Idineklara ng IUCN na ang species na ito ay mahina at kasalukuyang 3 porcupine ay pinananatiling nasa gitna sa pagsisikap na mapanatili ang iba't ibang mga endangered species sa Pilipinas. Ang IUCN gideklarar nga kini nga species ingon luya ug karon 3 nga mga panty nga gitago sa sentro aron mapanalipdan ang lainlaing mga hulgaon nga mga species sa Pilipinas. Ang Binturong ( Arctictis binturong ), na kilala rin bilang bearcat, ay isang viverrid na katutubong sa Timog at Timog Silangang Asya. Ang Binturong (Arctictis binturong), nahibal-an usab nga bearcat, usaka viverrid nga lumad sa South ug Southeast asia. Ito ay hindi bihira sa karamihan ng saklaw nito, at nasuri bilang Vulnerable sa IUCN Red List dahil sa isang pagtanggi sa takbo ng populasyon na tinatayang higit sa 30% sa nakaraang tatlong dekada. Talagsaon kini sa kadaghan sa sakup niini, ug gisusi isip Vulnerable sa IUCN Red List tungod sa usa ka pagkunhod sa itsura sa populasyon nga gibanabana nga kapin sa 30% sa miaging tulo ka mga dekada Kaunti lamang sa mga species na ito ang maaaring makita sa kagubatan ng Palawan at maaaring lumala sa mga bilang dahil sa pagkalbo at pagkawala ng tirahan. Pila lamang sa kini nga species ang makit-an sa lasang sa Palawan ug mahimong nagkuwang sa mga numero tingod sa pagkalot sa baha ug pagkawala sa puy-anan. Ang mouse-deer ng Pilipinas na kilala rin bilang Balabac chevrotain o pilandok (sa Filipino), ay isang maliit, nocturnal ruminant, na endemik sa Balabac at mga kalapit na maliliit na isla timog-kanluran ng Palawan sa Pilipinas. Ang mouse-dear sa Pilipinas naila usab nga Balabac chevrotain o pilandok (sa Filipino), usa ka gamay, nocturnal numinant, nga endemik sa Balab ug mga kasikbit nga gagmay nga mga isla sa habagatan-kasadpan sa Palawan sa Pilipinas. Noong 2005, 22 mousedeers ang pinananatili sa santuario ng parke. Kaniadtong 2005, 22 ka mousedeer ang napreserba sa santuaryo sa parke. Noong Mayo 2017, Sinimulan ng mga awtoridad na magplano para sa pagdaragdag ng mga bagong atraksyon sa parke upang madagdagan ang kanilang badyet para sa turismo. Sa Mayo 2017, Ang mga awtoridad nagsugod sa pagplano alang sa pagdugang mga bag-ong atraksyon sa parke aron madugangan ang ubang badyet alang sa turismo. Upang makabuo ng kita at magpatuloy na isulong ang halaga ng turismo ng Calauit Safari Park, sinabi ni Provincial Agriculturist Dr. Romeo Cabungcal, pinaplano nilang magdagdag ng mga atraksyon sa sikat na reserbang hayop. Aron makamugna kita ug padayon nga isulong ang kantidad sa turismo sa Calauit Safari Park, si Provincial Agriculturist Dr. Romeo Cabungcal, plano nila nga dugangan ang mga atraksyon sa bantog nga reserba sa hayop. Ang plano ng pamamahala ng parke upang madagdagan ang mga aktibidad ng negosyante tulad ng pagdaragdag ng mga site ng kampo, akomodasyon, at maraming espasyo upang galugarin. Plano sa pagdumala sa parke nga dugangan ang mga kalihokan sa negosyante sama sa pagdugang sa mga camp site, puy-anan, ug daghang wanang nga masuhid. Sinabi ni Provincial administrator Atty. Nilinaw ni Joshua Bolusa, gayunpaman, na ang mga bagong atraksyon na ito ay dadaan sa kinakailangang proseso at lahat ng mga stakeholder, kabilang ang mga pangkat ng mga Katutubong Tao, ay kukunsulta. Ang administrador sa probinsya nga si Atty. Giklaro ni Joshua Bolusa, bisan pa, nga ang mga bag-ong atraksyon moagi sa kinahanglan nga proseso ug ang tanan nga mga hingtungdan, apil ang mga Lumad nga grupo, konsulta. Ang pakikipagtulungan sa lokal na pamahalaan ng Busuanga at ang mga pamayanan sa lugar ay magsisimula din, dagdag niya. Magsugod usab ang kooperasyon sa lokal nga gobyerno sa Busuanga ug mga komunidad sa lugar, dugang pa niya. Ang Lake Buluan ay isang lawa na matatagpuan sa isla ng Mindanao sa Pilipinas . Ang Lake Buluan usa ka lanaw nga nahimutang sa pulo sa Mindanao sa Pilipinas. Sa tinatayang lugar ng ibabaw na 61.34 square kilometers (23.68 sq mi), ito ang pangatlong pinakamalaking lawa sa Mindanao , pagkatapos ng Lake Lanao at Lake Mainit . Ito ay may average na elevation ng 4.5 metro (15 ft). Sa gibanabana nga sa gilapdon nga 61.34 kilometros quadrados (23.68 sq mi), kini ang ikatulo nga pinakadako nga lanaw sa Mindanao, pagkahuman sa Lake Lanao ug Lake Mainit. Adunay kini average nga 4.5 ka metro (15 p). Ang lawa ay sandwiched sa pagitan ng mga lalawigan ng Maguindanao at Sultan Kudarat . Ang lanaw natagbo taliwala sa mga lalawigan sa Maguindanao ug Sultan Kudarat. Ang lawa ay nahuhulog sa ilalim ng nasasakupang pampulitika ng mga munisipalidad ng Buluan at Mangudadatu ng Maguindanao at Pangulong Quirino at Lutayan sa Sultan Kudarat . Ang lanaw nasakup sa hurisdiksyon sa politika sa mga lungsod sa Buluan ug Mangudadatu sa Maguindanao ug Presidente Quirino ug Lutayan sa Sultan Kudarat. Ang lawa ay binubuo ng magkadugtong na mga basurang marshy ng Pulangi , Maanoy , Buluan , Alah na mga ilog, na lahat ng mga tributaries ng Ilog Mindanao . Ang lanaw gilangkuban sa mga kasikbit nga kalamakan nga basura sa Pulangi, Maanoy, Buluan, Alah nga mga sapa, nga pulos mga sanga sa Suba sa Mindanao. Ang mga operasyon sa pagmimina sa kalapit na mga lalawigan ng South Cotabato at Davao del Sur pati na rin si Sultan Kudarat ay nagbigay ng banta sa tirahan ng lawa . Ang operasyon sa pagmina sa mga silingang probinsya sa South Cotabato ug Davao del Sur ingon man Sultan Kudarat naghatag hulga sa kapuy-an sa lanaw. Ang Olango Island Group ay isang pangkat ng mga isla na matatagpuan sa rehiyon ng Central Visayas ng Pilipinas at isang bahagi ng Lalawigan ng Cebu . Ang Olango Island Group usa ka grupo sa mga isla nga naa sa rehiyon sa Central Visayas sa Pilipinas ug usa ka bahin sa Lalawigan sa Cebu. Binubuo nito ang isla ng Olango at 6 satellite islet na: Sulpa, Gilutongan , Nalusuan, Caohagan, Pangan-an, at Camungi. Kini gilangkuban sa isla sa Olango ug 6 ka nga mga islet sa satellite: Sulpa, Gilutongan, Nalusuan, Caohagan, Pangan-an, ug Camungi. Ang Olango Island at ang mga karatig isla nito ay may kabuuang lupain na humigit-kumulang sa 1,030 ha (2,500 ektarya). Ang Olango Island ug ang mga kasikbit nga isla adunay kinatibuk-ang gilapdon sa yuta nga gibana-bana nga 1,030 ha (2,500 hectares). Ang pangkat ng isla ay nahahati sa ilalim ng nasasakupan ng lungsod ng Lapu-Lapu at ang munisipalidad ng Cordova . Ang grupo sa isla nabahin sa ilalum sa hurisdiksyon sa lungsod sa Lapulapu ug munisipyo sa Cordova. Nakahiga ito ng 5 km (3.1 mi) sa silangan ng Mactan Island at isang pangunahing patutunguhan ng turista sa Cebu. Nahimutang kini sa 5 km (3.1 mi) sidlakan sa Mactan Island ug usa ka panguna nga destinasyon sa turista sa Cebu. Kilala ito para sa santuario ng wildlife nito. Nailhan kini sa sangtuwaryo sa wildlife. Ang buong lugar ay ang unang ipinahayag na Ramsar Wetland Site sa Pilipinas, tulad ng pagkilala noong 1994. Ang tibuuk nga lugar ang una nga gideklara nga Ramsar Wetland Site sa Pilipinas, tungod kay kini giila kaniadtong 1994. Ang Olango Group ng mga isla ay binubuo ng pitong isla. Ang Pangkat sa Olango sa mga isla gilangkuban sa pito nga mga isla. Matatagpuan ang 5 kilometro (3.1 mi) sa silangan ng Mactan Island, Olango Island at ang mga satellite na ito ay nasa pagitan ng Cebu Strait sa timog at Dagat ng Camotes sa hilaga. Nahimutang kini 5 ka kilometros (3.1 mi) sidlakan sa Pulo sa Mactan, Olango Island ug kini nga mga satellite naa sa taliwala sa Cebu Strait sa habagatan ug sa Camotes Sea sa amihanan. Sa kanluran ay ang Hilutangan Channel (na naghihiwalay sa Mactan Island) habang sa silangan ay ang Olango Channel (na naghihiwalay nito sa Bohol). Sa kasadpan ang Hilutangan Channel (nga nagbulagbulag sa Isla sa Mactan) samtang sa sidlakan ang Olango Channel (nga nagbulag niini gikan sa Bohol). Ang Olango Islands ay may kabuuang lupain na humigit-kumulang na 1,030 ektarya (2,500 ektarya). Ang Kapuloan sa Olango adunay usa ka kinatibuk-ang gilapdon sa yuta nga duolan sa 1,030 hectares (2,500 hectares). Ang reef flat-lagoon na nakapaligid sa isla ng Olango ay itinuturing na isa sa mga pinakamalawak na lugar ng bahura sa Central Visayas . Ang patag nga baybayon nga reef nga naglibot sa isla sa Olango gikonsiderar nga usa sa labing kadaghan nga mga lugar sa reef sa Central Visayas. Kabuuan ng 4,482 ektarya (11,080 ektarya) ng malawak na mabuhangin na dalampasigan, mabulok na baybayin, mga malinis na flats, mga kama sa dagat , mga coral reef , bakawan kagubatan , mudflats , at salt marsh grass na pumapalibot sa Olango at mga satellite na ito. Mokabat sa 4.482 ektarya (11,080 acres) sa halapad nga balason nga baybayon,Êmalata na baybayon, mga limpyo na patag,Êmga kama sa dagat, mga taklobo, bakawan kagubatan,kalapokan, ug sagbot na asin nga gapalibotÊsa olango ug mga satellite. Ang pangkat ng mga isla ng Olango ay isang pangkat ng isla na binubuo ng isla ng Olango at anim na mga islet ng satellite. Ang grupo sa mga isla sa Olango kay isa ka grupo na gilangkuban sa isla nga Olango ug unom ka mga gagmayng isla. Ang anim na kalapit na mga islet ay ang Sulpa, Gilutongan (binaybay din ng Hilutangan), Nalusuan , Caohagan, Pangan-an, at Camungi. Ang unom ka mga silingan sa gagmayng isla mao ang Sulpa, Gilutongan gilansad usab na Hilutangan), Nalusuan, Caohagan, Pangan-an, ug Camungi. Ang mga ito ay nakatali sa pamamagitan ng patuloy na fringing reefs (matarik na pader ng bahura sa kanluran at sloping reef sa silangang baybayin ng Olango) at mga reef flats. Kini gigapos sa padayon nga mga fringing reef (tag-as na pader sa kasadpan ug kantil sa silangang baybayon sa Olango) ug mga pantay na bahura. Ang mga isla ay mababa ang nakahiga na may taas na pag-abot ng hindi hihigit sa 10 metro (33 piye) sa itaas ng antas ng dagat. Ang mga isla kay mubo ang nakahigda nga adunay gitas-on nga moabot dili molabaw sa 10 metros (33 p) ibabaw sa lebel sa dagat. Sa gitna ng mga isla na ito ay isang malawak na tidal flat, na kinabibilangan ng 920-ektarya (2,300-acre) na lugar ng Olango Island Wildlife Sanctuary. Sa sentro sa kini nga mga isla adunay usa ka halapad na patag naÊlapokan, nga naglakop sa 920- ektaryas (2,300 acre) nga lugar sa Olango Island Wildlife Sanctuary. Ang mga isla ng Olango ay nakataas ang mga coral reef . Ang mga isla sa Olango kayÊnakataas ang mga coral reefs. Carcar formation ay karaniwang isang porous coralline limestone na nailalarawan sa pamamagitan ng mga maliliit na sinkholes, pitted grooves, at branching pinnacles. Ang pormasyon sa Carcar kasagaran usa ka porours coralline limestone nga gihulagway sa gagmay na bangag sa yuta, upaw nga kalasangan, ug gasanga nga tumoy. Nagpapahiwatig ito sa pag-aalis ng lugar. Gisugyot kini sa pag-hawa sa sityo. Ang nangingibabaw na komposisyon nito ay ang shell, algae, at iba pang mga materyales na carbonate, habang ang macro at micro fossil ay matatagpuan na sagana sa pagbuo nito. Ang nagpatigbabaw nga komposisyon mao ang kabhang,algae, ug uban pang mga materyales nga carbonate, samtang ang dagko ug gagmay nga mga fossil kay nakit an nga buhong sa pagporma niini. Ang Alluvium ay kadalasang matatagpuan sa mga lugar ng baybayin. Ang Alluium kasagran makita sa mga lugar nga babayon. Ang buhangin na buhangin na nagmula sa pag-uugat ng apog na kadalasang bumubuo sa patag na tidal. Ang balas nga nakuha gikan pag-ugat sa anapog na kasagarang naga porma sa patag na tidal. Ito ay lilitaw bilang pinong sa magaspang na grained na buhangin na hinaluan ng mga fragment ng shell. Kini makita sa pino na gaspang na balas na gisagol sa mga tipik sa kabhang. Bilang kinahinatnan ng heolohiya, mahirap ang mga suplay ng tubig . Ingon usa ka sangputanan sa geolohiya, lisud ang suplay sa tubig . Ang klima ay karaniwang pantay - pantay - saklaw ng temperatura sa loob ng taon ay mas mababa sa tatlong degree na pagbabago ng Celsius (5.4 F), at ang taunang pag-ulan ay lumampas sa 1,500 milimetro (59 in). Ang klima kay kasagarang pantay- ang kasangkaran sa temperaturs sa sulod sa tuig mas moubos sa tulo ka degree sa pag bag-o sa Celsius (5.4 f), ug ang tinuig nga ulan molapas sa 1,500 milimetro (59 sa). Ang Enero hanggang Abril ay kabilang ang hindi gaanong basa kaysa sa iba pang mga buwan. Ang Enero hangtod Abril dili kaayo basa kaysa sa ubang mga bulan. Sinusuportahan nito ang hindi bababa sa dalawang pananim ng bigas bawat taon. Gisuportahan niini ang menos duha ka tanum sa bugas matag tuig. Ang klima sa Cordova ay nahulog sa loob ng uri ng klima ng Coronas III , na nailalarawan sa pamamagitan ng hindi masyadong binibigkas na maximum na pag-ulan na may isang maikling tuyong panahon mula sa isa hanggang tatlong buwan at isang basang panahon ng siyam hanggang sampung buwan. Ang klima sa Cordova nahulog sa sulod sa klase sa klima sa Coronas III, nga gihulagway sa dili kayo ginasturya sa labing daghan nga pag-ulan nga adunay mubong uga na panahon gikan sa usa ngadto tulo ka bulan ug usa ka basa na panahon sa siyam hangtod napulo ka bulan. Ang dry season ay nagsisimula sa Pebrero at tumatagal hanggang Abril kung minsan ay umaabot hanggang kalagitnaan ng Mayo. Ang ting-init magsugod sa Pebrero ug molungtad handtod Abril usahy moabut hangtod sa tunga tunga sa Mayo. Ang Olango ay may tropikal na klima, na tipikal sa Central Visayas . Ang Olango adunay tropical nga klima nga naandan sa Central Visayas. Karamihan sa mga buwan ng taon ay minarkahan ng makabuluhang pag-ulan. Ang kadaghanan sa mga bulan sa tuig gimarkahan nga mahinungdanon nga pag ulan. Ang maikli na dry season ay may kaunting epekto. Ang mubo nga tin-init adunay gamay nga epekto. Ang pang-araw-araw na ibig sabihin ng kamag-anak na kahalumigmigan ay nasa pagitan ng 60 hanggang 94 porsyento. Sa adlaw-adlaw nga gipasabut na relatibong kahilum sa adlaw gikan sa 60 hangtud 94 porsyento Ang taunang pag-ulan ay umaabot sa halos 1,562 mm (61.5 in) sa Mactan-Cebu International Airport at 1,440 mm (56.7 in) sa brgy Maribago, na matatagpuan sa silangang baybayin ng Mactan Island . Sa tinuig nga pag-ulan nag-aberids nga 1,562 mm (61.5) sa Mactan Cebu International Airport ug 1,440 mm (56.7 in) sa brgy Maribago, nga nahimutang sa sidlakang baybayon sa Mactan Island Bagaman, ang kapuluan ng Pilipinas ay nasa loob ng sinturon ng bagyo, ang isla ng Olango ay protektado mula sa mga bagyo ng mga isla ng Mactan at Bohol . Bisan pa, ang kapuluan ng Pilipinas nahimutang sa sulod sa bagyo, ang isla sa Olango gipanalipdan gikan sa mga isla sa Mactan ug Bohol. Ang Olango at ang mga satellite islets ay nasa ilalim ng hurisdiksyon ng 2 mga lokal na yunit ng gobyerno, ang lungsod ng Lapu-Lapu at ang munisipalidad ng Cordova . Ang Olangpo ug ang saltelite niini naa sa ilalom sa hurisdiskyon sa 2 local goberni yunit, sa lungsod sa Lapu- Lapu ug lungsod sa Cordova. Ang Olango at ang mga islete ng satellite nito ay may kabuuang populasyon na 21,928, na binubuo ng 4,382 sambahayan noong 1995. Sa Olango og ang mga isleta sa satelite naay total nga populasyon nga 21,928, nga gilungkab sa 4,382 nga mga balay sa 1995. Ang average na density ng populasyon ng Olango ay 34.2 mga naninirahan bawat ektarya (13.8 / acre) na indibidwal, na may Gilutongan Island na mayroong pinakamataas na density ng lahat ng ang mga barangay sa 96.8 mga indibidwal bawat ektarya. Sa average na populasyon sa Olango naay 34.2 ka mga residente matag ektarya (13.8/ acre na mga indibidwal, nga naay gilutongan Island na naay kataason na kaparis sa tanan nga mga barangay na naay 96.8 nga indibidwal matag ektary. Noong senso noong 2010, ang kabuuang populasyon ay umabot sa 30,996 katao. Sa census sa 2010, sa tanan na populasyon nakaabot sa 30,996 ka mga tao. Ang mga elementarya ay matatagpuan sa lahat ng mga barangay at 4 na mataas na paaralan na tumatakbo sa 4 na mga barangay. Sa mga skwelahan sa elementarya nakita sa tanan na mga barangay og upat na high school na nag kuoperate sa mga barangay. Sa kasalukuyan, walang mga kurso sa kolehiyo o bokasyonal na inaalok sa isla. Sa pagkakaron, walay mga kurso sa kolehiyo o bokasyonal nga gi ingun sa isla. Ang tradisyunal na trabaho ng mga residente ng Olango ay pangingisda at mga aktibidad na nauugnay sa baybayin tulad ng shellcraft , koleksyon ng aquarium , operasyon ng bangka, at pagsasaka ng damong - dagat . Ang tradisyonal nga trabaho sa mga residente sa Olango mao ang pagpangisda ug mga kalihokan may kalabutan sa baybayon uban sa shellcraft, ginakolekta nila ang isda sa aquarium, adtoan dayun sa pambot, ug pagpanguha sa dagat. Ang iba pang mga mapagkukunan ng kita ay kinabibilangan ng rainfed pagsasaka, serbisyo ng tauhan, pagpapalaki ng hayop , maliit na negosyo (sari-sari store) at, kamakailan lamang, iba't ibang uri ng trabaho mula sa mga aktibidad sa turismo. Sa census sa 2010, na tibouk na populasyon nakaabot sa 30,996 ka sa mga tao. Ang Olango Island ay isang magkakaibang ekosistema sa baybayin na binubuo ng malawak na coralline sandflats, bakawan, kama ng dagat, at mga coral reef. Ang Olango ug mga isleta sa satelite naay total na populasyon nga 21,928, nga gilunkab sa 4,382 nga mga balay sa 1995. Ang mga bakawan ng isla ay pinakamalawak sa lalawigan ng Cebu, at ang mga offshore corals ay tahanan ng mga iba't ibang mga species ng dagat. Ang mga bakawan sa isla labi ka labad sa probinsya sa Sugbo, ug mga sirado na mga coral mao ang gipuy-an sa lain na mga lahi sa dagat. Ang isla ay halos patag, at napapalibutan ito ng mainit na dagat at bahagyang nasasakupan mula sa mga monsoon at malakas na hangin ng kalakalan. Ang isla halos patag, ug kini gilibutan sa mainit nga dagat ug sa isa ka bahin natabunan gikan sa mga monson ug kusog nga hangin sa patigayon. Ang Olango Island, na nakatayo sa Mactan Island sa Cebu, ay isa sa pitong kilalang flyway sa mundo para sa mga lumilipad na mga ibon. Ang Olango Island, nga nahimutang sa Mactan Island sa sugbo, usa sa pitoa nga labing nailhan nga mga agianan sa kalibutan alang sa paglalain sa mga langgam. Ang pangunahing atraksyon nito ay ang 920-ektaryang Olango Island Wildlife Sanctuary, isang kanlungan para sa mga ibon ng migratory mula sa Siberia , Northern China , at Japan . Ang pinakauna na nakahapa kini mao ang 920- hektars na Olango Islang Wildlike Sanctuary, usa ka tagoanan alang sa mga langgam nga migratory gikan sa Sibreria, Northern China, ug Japan. Ang mga ibon na ito ay umaakyat sa isla na naghahanap ng kanlungan mula sa klima ng taglamig ng ibang mga bansa. Kini nga mga langggam nangadto sa isla nga nagsalig gikan sa klima sa tingtugnaw sa ubang mga nasud. Sinusuportahan ng santuario ang pinakamalaking konsentrasyon ng mga ibon ng migratory na matatagpuan sa Pilipinas. Gisuportahan nila ang santuwaryo na naay kadako na kontsentrasyon sa mga langgam nga migratory nga nakit-an sa Pilipinas. Mayroong 97 species ng mga ibon sa Olango, 48 na kung saan ay mga species ng migratory, habang ang natitira ay mga residenteng ibon ng isla. Naay 97 na mga nagabantay sa ibon sa olango, 48 kani na migatory na hayop, samtang ang uban na residente sa isla. Ginagamit ng mga ibon ang Olango bilang isang pangunahing istasyon ng refueling pati na rin ang isang lugar ng taglamig. Gigamit sa mga langgam ang Olango ingon usa ka punoan nga estasyon sa refueling ingon usab usa ka lugar nga tingtugnaw. Huminto ang mga ibon sa tabi ng isla sa kanilang timog na paglalakbay patungo sa Australia at New Zealand at sa kanilang paglalakbay pabalik sa kanilang mga bakuran. Mihunong ang mga langgam sa isla sa ilahang habagatan nga panaw padulong sa Australia ug New Zealand ug sa ilahang panaw balik sa ilahang mga nataran. Kabilang sa mga madalas na panauhin ay mga Chinese egrets , Asiatic dowitcher , eastern curlews , plovers , sandpipers , black-tailed godwit at pulang buhol . Lakip sa kanunay nga mga bisita mao ang mga Chinese egrets , Asiatic dowitcher , eastern curlews , plovers , sandpipers , black-tailed godwit ug pula nga buho . Pinakamabuting bisitahin ang Olango sa paligid ng mga buwan ng Hulyo hanggang Nobyembre lamang sa oras para sa taglamig sa Northern Hemisphere . Labing maayo nga bisitahon ang Olango sa mga bulan sa Hulyo hangtod sa Nobyembre sa oras nga tingtugnaw sa Hemisphere nga Amihanan. Pagkatapos ay idineklara ni Pangulong Corazon Aquino ang 1,020 hectares tidal flats sa Olango na protektadong lugar sa ilalim ng Proklamasyon Blg. 903 noong Mayo 14, 1992. Pagkahuman gideklarar ni Presidente Corazon Aquino ang 1,020 nga ektarya nga tidal flats sa Olango nga protektadong lugar ubos sa Proklamasyon No. 903 kaniadtong Mayo 14, 1992. Nakasama ito sa Ramsar List ng Wetlands of International Kahalagahan noong 1 Hulyo 1994. Nalakip kini sa Ramsar List sa Wetlands of International nga Kamahinungdanon kaniadtong 1 Hulyo 1994. Ito ang unang wetland ng Pilipinas na may kahalagahan sa pang-internasyonal na kahalagahan para sa waterfowl . Kini ang unang 'yuta nga basa sa Pilipinas nga naay hinungdanon sa internasyunal nga hinungdanon alang sa waterfowl . Ang isla ng Olango ay kilala rin para sa mga dive site nito. Ang isla sa Olango nailhan usab sa mga dive site niini. Ang mga turista ay maaaring sumisid sa tatlong iba't ibang mga site sa buong isla. Ang mga turista mahimong musalom sa tulo nga lainlaing mga site sa tibuuk nga isla. Nasa loob ng hilagang dulo ng isla ay Mabini Point . Sulod sa amihanan nga tumoy sa isla mao ang Mabini Point . Bumagsak sa paligid ng 35m sa drop-off, ang isa ay maaaring manood ng mga pating , kasama ang mga martilyo at paminsan-minsang pating na whale . Nahulog sa palibot sa 35m sa drop-off, ang usa mahimong makatan-aw sa mga iho , lakip ang mga martilyo ug usahay nga whale shark . Ang mga alon sa paligid ng site ay malakas at hindi mahuhulaan. Ang mga balud sa palibot sa site lig-on ug dili matag-an. Ang Olango Island ay may isa sa mga malalim na pader na sumisid sa paligid. Ang Olango Island adunay usa ka lawom nga dingding nga nagsalom sa palibot. Ang Baring ay nasa tabi ng North-Western na bahagi ng isla at ang pader ay nagsisimula sa 60 ft / 20m at nagtatapos hanggang sa tungkol sa 220 ft / 73m bago mawala sa isang unti-unting dalisdis. Ang Baring anaa sa kilid sa North-Western nga bahin sa isla ug ang dingding nagsugod sa 60 ft / 20m ug nahuman hangtod sa bahin sa 220 ft / 73m sa wala pa mawala sa usa ka anam-anam nga bakilid. Ang mga grey shark ng tae , tuna , barracuda , snappers at jacks ay matatagpuan sa paligid ng lugar. Ang mga shark sa tae , tuna , barracuda , snappers ug jacks makita sa palibot sa lugar. Bahagyang higit pa sa timog ay si Santa Rosa . Gamay nga tumoy pa sa habagatan mao ang Santa Rosa . Ang pagsisid ay nagsisimula sa isang buhangin sa ilalim ng buhangin na sakop sa malambot na mga corals , na humahantong sa isang drop-off sa 15m, bumaba sa 50m. Ang pagsalom nagasugod sa usa ka balas sa ubos nga balas natabunan sa humok nga mga koral , nga mupadulong sa usa ka tinulo sa 15m, nga mikanaog sa 50m. Mayroong mahusay na iba't ibang mga isda ng mga bahura sa mga mababaw na lugar dito, habang ang karagdagang ibabang mga fusilier , catfish , jacks , snappers at sweetlips , bukod sa iba pa. Adunay maayo nga lainlaing mga isda sa mga mabaw nga lugar dinhi, samtang ang dugang ubos nga mga fusilier , catfish , jacks , snappers ug sweetlips , ug uban pa. Palaui Island, ang pangunahing tampok na heograpiya ng protektadong lugar. Ang Pulo sa Palaui, ang punoan nga inilhan nga heograpiya nga gipanalipdan nga lugar. Ang Palaui Island Protected Landscape at Seascape ay isang protektadong lugar at pambansang parke sa bayan ng Santa Ana sa Cagayan , Pilipinas . Ang Palaui Island Protected Landscape ug Seascape usa ka gipanalipdan nga lugar ug nasudnong parke sa lungsod sa Santa Ana sa Cagayan , Pilipinas . Matatagpuan ito sa hilagang-silangan ng Luzon Island , ang pinakamalaking isla sa bansa. Makit-an kini sa amihanang-sidlakan sa Pulo sa Luzon , ang labing kinadak-ang isla sa nasod. Ang Palaui Island ay nasa labas ng hilagang-kanlurang bahagi ng isang malaking promontory sa San Vicente, sa munisipalidad ng Santa Ana , lalawigan ng Cagayan . Ang Pulo sa Palaui naa sa gawas sa amihanan-kasapdan nga bahin sa usa ka dakong tugkaran sa San Vicente, sa munisipyo sa Santa Ana, lalawigan sa Cagayan. Ito ay 10 kilometro (6.2 mi) sa pinakamahaba at halos 5 kilometro (3.1 mi) sa pinakamalawak at katamtaman na kataas. Kini ang 10 kilometros (6.2 mi) sa labing gitas-on niini ug mga 5 kilometros (3.1 mi) sa labing gilapdon ug medium nga gitas-on niini. Ang kanlurang baybayin ng isla ay lumilitaw na naka-bold, ngunit sa silangang bahagi, ang isang proyekto ng bahura mula sa gilid nito para sa 2.4 kilometro (1.5 mi), ang gilid nito ay 0.8 kilometro (0.50 mi) mula sa at paglawak sa paligid ng maliit na islet ng Escucha, silangan ng Palaui. Ang kasadpan nga baybayon sa isla nagpakita nga maisugon, apan sa sidlakang bahin, usa ka proyekto sa reef gikan sa ngilit niini sa 2.4 kilometros (1.5 mi), ang ngilit niini 0.8 kilometros (0.50 mi) gikan ug hangtod sa palibot sa gamay nga islet sa Escucha, sidlakan sa Palaui. Ang Dos Hermanos mabato mga isla ay humiga sa Cape Enga–o, sa hilagang punto ng Palaui, at may ilang mga bato mula sa hilagang-silangan na bahagi ng isla, mga 1.6 kilometro (0.99 mi) sa silangan ng cape. Ang mga mabatoon nga isla sa Dos Hermanos naa sa Cape Enga–o, sa amihanang tumoy sa Palaui, ug adunay pipila ka mga bato gikan sa amihanan-sidlakang bahin sa isla, mga 1.6 kilometros (0.99 mi) sa sidlakan sa cape. Ang isla ng Gran Laja, isang mabababang islet na napapaligiran ng mga breakers, ay isa sa mga bato na matatagpuan sa hilagang-silangan sa Palaui. Ang isla sa Gran Laja, usa ka gamay nga isla nga gilibutan sa mga breaker, usa sa mga bato sa amihanan-sidlakang bahin sa Palaui. Sa timog-kanluran ng Palaui Island ay ang Puerto Point, isang mataas, may kahoy na bluff. Sa habagatan-kasapdan sa Palaui Island naa ang Puerto Point, usa ka taas, kahoy nga bluff. Ang silangan ng punto at timog ng Palaui ay ang Rona Island, isang mababang, kakahuyan na isla na may isang puting base ng buhangin at bato. Silangan sa punto ug habagatan sa Palaui ang Rona Island, usa ka ubos, kakahoyan nga isla nga adunay puti nga buhangin ug bato nga base. Ang Escucha Island ay isang mataas at kakahuyan na islet ng Palaui, at lampas sa Rona Island kung nakita mula sa timog-kanluran hanggang sa kanal sa pagitan ng Palaui Island at sa mainland, kung saan matatagpuan ang ilang higit pang mga islet. Ang Escucha Island usa ka hataas ug kakahoyan nga isla sa Palaui, ug sa unahan sa Rona Island kung makita gikan sa habagatan-kasapaan hangtod sa kanal taliwala sa Palaui Island ug sa mainland, diin daghang mga isla ang nahimutang. Ang Palaui Island ay idineklara bilang National Marine Reserve noong Agosto 28, 1994 na sumasakop sa isang lugar na 7,145 hectares (17,660 ektarya). Ang Palaui Island gideklara nga usa ka National Marine Reserve kaniadtong Agosto 28, 1994 nga naglangkob sa gilapdon nga 7,145 hectares (17,660 hectares). Ang tubig sa paligid ng isla ay ipinagmamalaki ng 21 komersyal na mga species ng mga isda na may halos 50 ektarya (120 ektarya) ng mga hindi nababagabag na mga corals. Ang tubig sa palibot sa isla nanghambog sa 21 nga komersyal nga mga species sa mga isda nga adunay hapit 50 hectares (120 hectares) nga wala makabalda nga mga korales. Dahil sa kadalian nito, ang Palaui Island ay tahanan sa 105 species ng rattan at katulad na komersyal na mahalagang kahoy na gumagawa ng mga species ng kahoy kasama ang 25 na import na mga palumpong at ang santuario para sa 90 migratory bird. Tungod sa kasayon __niini, ang Palaui Island adunay puy-anan sa 105 ka species sa rattan ug parehas nga hinungdanon nga komersyal nga kahoy nga naghimo og mga species sa kahoy lakip na ang 25 nga gi-import nga mga gagmay nga kahoy ug ang santuwaryo alang sa 90 ka mga namalhin nga langgam. Kabilang sa mga patutunguhan sa Palaui ay ang hilagang punto ng isla ay ang Cape Enga–o Lighthouse na matatagpuan sa Cape Enga–o ang hilagang punto ng isla at mga baybayin nito. Ang mga padulnganan sa Palaui nag-uban sa amihanang punto sa isla ang Cape Enga–o Lighthouse nga nahimutang sa Cape Enga–o ang amihanang punto sa isla ug mga baybayon niini. Ang isla ay ang ikasampung pagpasok sa listahan ng 100 Best Beaches ng CNN na inilathala noong Mayo 13, na binanggit ang "hilaw na kagandahan" ng isla . Ang isla mao ang ikanapulo nga lugar sa lista sa CNN sa 100 ka Pinakamaayong Baybayon nga gimantala kaniadtong Mayo 13, nga gikutlo ang "hilaw nga katahum" sa isla. Noong Hunyo 22, 2018, ang Palaui Island Protected Landscape at Seascape ay itinalaga isang pambansang parke sa pamamagitan ng Expanded National Integrated Protected Areas System (ENIPAS) Act o Republic Act No. 11038. Kaniadtong Hunyo 22, 2018, ang Palaui Island Protected Landscape and Seascape gitudlo nga usa ka nasudnon nga parke sa Expanding National Integrated Protected Areas System (ENIPAS) Act o Republic Act No. 11038. Noong Enero 2019, ang isla ay nanalo ng Association of Ang Southeast Asian Nations (ASEAN) Community-Based Tourism Award para sa 2019-2021 "para sa pagtaguyod ng napapanatiling turismo sa pamamagitan ng mga pagsisikap ng pangkat ng kapaligiran ng isla, ang Palaui Environmental Protectors Association (PEPA)". Kaniadtong Enero 2019, ang isla nagdaog sa Association of The Southeast Asian Nations (ASEAN) Community-Based Tourism Award alang sa 2019-2021 "alang sa paglansad sa malahutayon nga turismo pinaagi sa paningkamot sa pangkapaligiran nga grupo sa isla, ang Palaui Environmental Mga Protektor Association (PEPA) ". Ang Port of San Vicente sa mainland ng Cagayan ay nagsisilbi sa mga residente at turista na pupunta o umalis mula sa Palaui Island. Ang Port of San Vicente sa mainland sa Cagayan nagsilbi sa mga residente ug turista nga moadto o mobiya sa Palaui Island. Ang mga lugar ng pantalan sa Palaui ay Punta Verde at ang baybayin ng Enga–o Cove. Ang mga pantalan nga lugar sa Palaui mao ang Punta Verde ug ang baybayon sa Enga–o Cove. Noong 2013, ginamit ito bilang lokasyon ng paggawa ng pelikula para sa Survivor: Dugo kumpara sa Tubig at Survivor: Cagayan . Kaniadtong 2013, gigamit kini isip lokasyon sa pagsalida sa Survivor: Blood vs. Water and Survivor: Cagayan. Ang Sagay Marine Reserve ay isang protektadong lugar sa Pilipinas na matatagpuan sa Sagay, Negros Occidental . Ang Sagay Marine Reserve usa ka protektadong lugar sa Pilipinas nga nahimutang sa Sagay, Negros Occidental. Itinatag ito noong 1999 upang maprotektahan ang buhay ng dagat sa Carbin at Maca reef. Gitukod kini kaniadtong 1999 aron mapanalipdan ang kinabuhi sa dagat sa Carbin ug Maca reefs. Ang Sagay ay ang pinakamalaking marine reserve sa Pilipinas , na sumasakop sa isang lugar na 32,000 ektarya. Ang Sagay mao ang labing kadaghan nga reserba sa kadagatan sa Pilipinas, nga naglangkob sa gilapdon nga 32,000 ka ektarya. Sa kabilang banda, ito ay masamang apektado ng pagbaha, siltation , paglipat ng ilog ng ilog, hindi matatag na paggawa ng agrikultura, at pagbagsak ng lupa, pati na rin ang iligal na pag-log . Sa pikas nga bahin, naapektuhan kini sa pagbaha, pagkalusno, pagtabok sa suba, dili lig-on nga produksyon sa agrikultura, ug pagdahili sa yuta, ingon man iligal nga pagtroso Ang buong lambak ay idineklara ng isang reserba ng tubig na kagubatan noong 1985 sa pamamagitan ng pag-sign ng Proklamasyon Blg 2455. Ang tibuuk nga walog gideklara nga usa ka reserba sa tubig sa lasang kaniadtong 1985 pinaagi sa proklamasyon sa Proclaim No. 2455. Ang protektadong lugar ng 102,350-ektaryang (252,900-acre) ay may kasamang Lake Sebu , ang Tasaday-Manobo Special Forest Reserve, ang Datu Ma Falen Civil Reservation , at ang National Cultural Minorities Settlement Reservation na matatagpuan sa loob ng lambak. Ang lugar nga protektado sa 102,350-ektarya (252,900-acre) kauban ang Lake Sebu, ang Tasaday-Manobo Special Forest Reserve, ang Datu Ma Falen Civil Reservation, ug ang National Cultural Minorities Settlement Reservation nga nahimutang sa sulud sa walog. Inilalarawan ng pinakapagbibentang Lonely Planet ang Lake Sebu bilang isang lugar na matatagpuan sa isang "mangkok ng mga kagubatan at bundok." Ang labi ka gibaligya nga Lonely Planet naglarawan sa Lake Sebu ingon usa ka lugar nga naa sa usa ka "panaksan sa kalasangan ug kabukiran." Ang 42,450-ektaryang tanawin na binubuo ng mga domain ng Allah Valley ay kinikilala ng United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization ( UNESCO ) bilang isang kulturang pangkultura sa Mindanao. Ang 42,450 ka hektarya nga talan-awon nga naglangkob sa mga dominyo sa Allah Valley giila sa United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) ingon usa ka kulturanhong destinasyon sa Mindanao. Ito ay isang mahusay na populasyon na lambak na may mayabong lupa, na na-bisected ng Allah at Banga Rivers (tributaries ng Pulangi River ). Kini usa ka maayo nga populasyon nga walog nga adunay tabunok nga yuta, nga gibalhin sa Allah ug Banga Rivers (mga sapa sa Pulangi River). Ang masaganang lawa ng Lake Sebu ay matatagpuan sa itaas na bahagi ng Allah Valley. Ang daghang lanaw sa Lake Sebu nahimutang sa taas nga bahin sa Allah Valley. Ang taas nito ay mula 439 hanggang 1,814 talampakan (134 hanggang 553 m). Ang gitas-on niini gikan sa 439 hangtod 1,814 ka tiil (134 hangtod 553 m). Ang 2,520 square square (970 sq mi) lambak ay sumasakop sa kalahati ng South Cotabato dahil mayroon itong 6 sa 10 munisipyo ng South Cotabato. Ang walog nga 2,520 kuwadrados (970 sq mi) nga walog naglangkob sa katunga sa South Cotabato tungod kay adunay 6 sa 10 nga mga lungsod sa South Cotabato. Bilang ng 2007, Allah Valley ay tahanan sa ilang mga 628,832 mga tao, na binubuo ng mga katutubong T'boli , B'laan , Tirurays , at Manobo , pati na rin Maguindanaons at iba pang mga migrante. Kaniadtong 2007, ang Allah Valley mao ang gipuy-an sa mga 628,832 ka mga tawo, nga gilangkuban sa mga lumad nga T'boli, B'laan, Tirurays, ug Manobo, ingon man mga Maguindanaon ug uban pang mga lalin. Ang ekonomiya ay batay sa agrikultura na gumagawa ng halos kanin , mais , saging , pinya , langis ng palma, at asparagus . Ang ekonomiya nakabase sa agrikultura nga naghimo kadaghanan sa humay, mais, saging, pinya, lana sa palma, ug asparagus. Ang isa pang mapagkukunan ng kita ay ang aquaculture ng Tilapia sa Lake Sebu . Ang uban pang gigikanan sa kita mao ang Tilapia aquaculture sa Lake Sebu . Ang mga kumpanya ay nagsisimulang mamuhunan upang makabuo ng mga pabrika sa lugar lalo na sa mga munisipalidad ng Surallah at Tboli. Nagsugod ang pagpamuhunan sa mga kompanya aron matukod og mga pabrika sa lugar labi na sa mga lungsod sa Surallah ug Tboli. Lalo na ang eco-turismo ay isinasulong bilang isang paraan upang mapalakas ang ekonomiya ng rehiyon. Ilabi na ang eco-turismo gipasiugda ingon usa ka pamaagi aron mapauswag ang ekonomiya sa rehiyon. Ang Angat Watershed Forest Reserve ay isang lugar ng pag-iingat na nagpoprotekta sa palanggana ng kanal sa timog na Sierra Madre saklaw ng hilaga ng Metro Manila sa Pilipinas kung saan ang tubig na pang-ibabaw ay dumadaan sa Angat River at mga subisidad nito. Ang Angat Watershed Forest Reserve usa ka lugar nga konserbasyon nga nagpanalipod sa kanal nga basurahan sa southern Sierra Madre range sa amihanan sa Metro Manila sa Pilipinas diin ang tubig sa ibabaw nga nagaagos agi sa Angat River ug mga subtract. Ito ay kumalat sa isang lugar na 62,309 ektarya (153,970 ektarya) sa silangang bahagi ng Bulacan at hilagang lalawigan ng Rizal sa taas na pagitan ng 490 at 1,206 metro. Mikaylap kini sa gidak-on nga 62,309 ektarya (153,970 ektarya) sa sidlakang bahin sa Bulacan ug sa amihanang probinsya sa Rizal sa taas nga taliwala sa 490 ug 1,206 metro. Ang Angat Dam at Reservoir ay isa ring pangunahing mapagkukunan ng hydroelectricity para sa Metro Manila at mga nakapalibot na lalawigan, na nag-aambag ng 200 megawatts sa grid ng Luzon. Ang Angat Dam ug Reservoir usa usab ka punoan nga gigikanan sa hydroelectricity alang sa Metro Manila ug kasikbit nga mga probinsya, nga nag-amot og 200 megawatts sa Luzon grid. Ang tubig-tubig ay isang tanyag na birdwatching site at isang biodiversity hotspot na naglalaman ng halos lahat ng natitirang mga saradong gubat na canopy sa Central Luzon . Ang tubig-saluran usa ka sikat nga birdwatching site ug usa ka biodiversity hotspot nga adunay sulud sa tanan nga nahabilin nga sirado nga mga canopies sa lasang sa Central Luzon. Ang Angat Watershed ay unang na-gazet noong Hulyo 26, 1904 bilang Angat River Reserve sa pamamagitan ng Executive Order No. 33 na nilagdaan ni Gobernador Sibil Luke Edward Wright . Ang Angat Watershed unang gimartsa kaniadtong Hulyo 26, 1904 isip Angat River Reserve pinaagi sa Executive Order No. 33 nga gipirmahan ni Gobernador Sibil nga si Luke Edward Wright. Inihiwalay nito ang Angat River sa munisipalidad ng Norzagaray na may hangganan sa Mounts Salacot, Balugan at Sulip sa hanay ng Sierra Madre at kasama ang mga sapa ng Bulagao at Bitbit para sa mga layunin ng pagbuo ng lakas ng tubig mula sa ilog. Gibulag niini ang Angat River sa munisipalidad sa Norzagaray nga utlanan sa Mounts Salacot, Balugan ug Sulip sa sakup sa Sierra Madre ug ubay sa mga sapa sa Bulagao ug Bitbit alang sa katuyoan sa pagmugna gahum sa tubig gikan sa sapa. Noong Marso 10, 1927 sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 71 na nilagdaan ni Gobernador-Heneral Leonard Wood , ang 62,309-ektarya (153,970-acre) Angat Watershed Forest Reserve ay itinatag na sumasaklaw sa mga bahagi ng mga munisipalidad ng Montalban , San Jose del Monte , Norzagaray , Angat ,San Rafael , San Miguel , Pe–aranda at Infanta sa mga lalawigan ng Rizal , Bulacan , Nueva Ecija at Tayabas , kasama ang pamamahala at kontrol na inilagay sa ilalim ng Kagawaran ng Agrikultura at Likas na Yaman . Kaniadtong Marso 10, 1927 pinaagi sa Proklamasyon No. 71 nga gipirmahan ni Gobernador-Heneral Leonard Wood, ang 62,309 ektarya (153,970-ka ektarya) nga Lift Watershed Forest Reserve gitukod nga naglangkob sa mga bahin sa mga lungsod sa Montalban, San Jose del Monte , Norzagaray, Angat, San Rafael, San Miguel, Pe–aranda ug Infanta sa mga lalawigan sa Rizal, Bulacan, Nueva Ecija ug Tayabas, nga adunay pagdumala ug pagpugong nga gibutang ilawom sa Department of Agriculture and Natural Resources. Noong Disyembre 4, 1965, kasama ang pagtatayo ng Angat Hydroelectric Dam sa loob ng protektadong lugar, nilagdaan ni Pangulong Diosdado Macapagal ang Proklamasyon Blg 505 na inilipat ang pamamahala ng buong reserba sa National Power Corporation . Kaniadtong Disyembre 4, 1965, kauban ang pagtukod sa Angat Hydroelectric Dam sa sulod sa protektadong lugar, nilagda ni Pangulong Diosdado Macapagal ang Proklamasyon Blg 505 nga gikuha ang pagdumala sa tibuuk nga reserba sa National Power Corporation. Noong Abril 30, 1968, 6,600 hectares (16,000 ektarya) ng lupa na nakapaligid sa Ipo Dam ay idineklara bilang isang hiwalay na hanay ng kagubatan at pangangalaga ng water pilot pilot project sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg 391 na inilabas ni Pangulong Ferdinand Marcos . Kaniadtong Abril 30, 1968, 6,600 hectares (16,000 hectares) nga yuta nga nagpalibot sa Ipo Dam ang gideklara nga usa ka managlahing set sa kagubatan ug proyekto nga piloto nga piloto sa tubig pinaagi sa Proclamation No. 391 nga giisyu ni Presidente Ferdinand Marcos. Ang deklarasyong ito ay epektibong nagbubukod sa southern section ng watershed mula sa kontrol ng National Power Corporation at inilagay ito sa ilalim ng magkasanib na pamamahala at kontrol ng Direktor ng Forestry ng Kagawaran ng Agrikultura at Likas na Yaman at Pangkalahatang Tagapamahala ng Metropolitan Waterworks at Sistema ng alkantarilya. Kini nga deklarasyon nga epektibo nga nagbulag sa habagatang bahin sa tubig-saluran gikan sa pagkontrol sa National Power Corporation ug gibutang kini sa hiniusang pagdumala ug pagpugong sa Forestry Director sa Department of Agriculture and Natural Resources ug General Manager sa Metropolitan Waterworks ug sistema sa imburnal. Ang Angat Watershed Forest Reserve ay matatagpuan humigit-kumulang 35 kilometro (22 mi) hilagang-silangan ng Metro Manila na higit sa lahat sa bulubunduking rehiyon ng Bulacan. Ang Angat Watershed Forest Reserve naa mahimutang mga 35 kilometros (22 mi) sa amihanan-sidlakang bahin sa Metro Manila labi na sa bukirong nga rehiyon sa Bulacan. Naglalaman ito ng mga headwaters ng Angat River , isang tributary ng Rio Grande de Pampanga , at umaabot sa kahabaan ng itaas na Angat River mula sa San Jose del Monte at Rodriguez hanggang sa Do–a Remedios Trinidad , at umaabot sa General Tinio at General Nakar . Sakup niini ang tampi sa Angat River, usa ka sanga sa Rio Grande de Pampanga, ug ubay sa taas nga Angat River gikan sa San Jose del Monte ug Rodriguez hangtod sa Do–a Remedios Trinidad, ug hangtod sa Heneral Tinio ug Heneral Nakar. Ang reserba ng kagubatan ay nahahati sa dalawang mga sub-catchment area: ang Range Range at ang Metro Water District. Ang reserbang lasang gibahin sa duha ka mga sub-catchment area: ang Range Range ug ang Metro Water District. Ang Angat Watershed at Forest Range, na kilala rin bilang Angat Watershed Management Pilot Project Reserve, ay sumasakop sa 6,600 hectares (16,000 ektarya) sa San Jose del Monte, Norzagaray at Rodriguez, at sumusuporta sa Ipo Dam , na may kapasidad na 7,500,000 cubic meters ( 260,000,000 cu ft) at isang antas ng pag-iwas ng 101 metro (331 ft). Ang Angat Watershed ug Forest Range, naila usab nga Angat Watershed Management Pilot Project Reserve, naglangkob sa 6,600 hectares (16,000 hectares) sa San Jose del Monte, Norzagaray ug Rodriguez, ug gisuportahan ang Ipo Dam, nga adunay kapasidad nga 7,500,000 cubic meter (260,000,000 cu ft) ug lebel sa paglikay nga 101 metro (331 ft). Ito ay sa ilalim ng pamamahala ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yaman at Metropolitan Waterworks and sewerage System. kini ubos sa pag dumala sa department of nature and natural resources ug metropolitan water works ug sewerage system. Ang Metro Water District, na kilala rin bilang Angat-Maasim River Watershed, ay sumasakop sa natitirang 55,709 hectares (137,660 ektarya) at naglalaman ng Angat Hydroelectric Dam , na may kapasidad ng reservoir na 850,000,000 cubic meters (3.0 _ 10 10 cu ft) at isang normal na antas ng tubig na 212 metro (696 ft). Ang Metro Water District, naila usab nga Angat-Maasim River Watershed, naglangkob sa nahabilin nga 55,709 hectares (137,660 hectares) ug adunay sulud sa Angat Hydroelectric Dam, nga adunay kapasidad nga reservoir nga 850,000,000 cubic meter (3.0 _ 10 10 cu ft) ug usa ka normal nga lebel sa tubig nga 212 metro (696 ft). Ang Angat Hydropower Corporation, isang pinagsamang pakikipagsapalaran ng San Miguel Corporation at K-tubig , ay pinamamahalaan ang reserba mula nang makuha ang pagmamay-ari ng hydroelectric power plant mula sa National Power Corporation noong 2014. Ang Angat Hydropower Corporation, usa ka hiniusa nga panimpalad sa San Miguel Corporation ug K-water, ang nagdumala sa reserba gikan nga nakuha ang hydroelectric power plant gikan sa National Power Corporation kaniadtong 2014. Ang waterhed ay nailalarawan sa pamamagitan ng maburol hanggang sa bulubunduking topograpiya at katamtaman hanggang sa masinsinang takip ng kagubatan. Ang waterhed mailhan sa mabukid ngadto sa bukirong topograpiya ug kasarangan ngadto sa baga nga tabon sa lasang. Ito ay itinuturing na isa sa ilang natitirang maayos na kagubatan at maayos na pamamahala ng mga tubig sa bansa. Kini ang gikonsiderar nga usa sa pipila nga nahabilin nga maayong pagkabutang nga mga lasang ug maayong pagdumala nga katubigan sa nasud. Ang pinakamataas na rurok sa Bulacan, Mount Oriod, ay tumaas sa taas na 1,206 metro (3,957 piye) sa hangganan ng dalawang sub-catchment area sa Norzagaray . Ang labing kataas nga kinatumyan sa Bulacan, Mount Oriod, mosaka sa gitas-on nga 1,206 metro (3,957 p) sa utlanan sa duha ka mga sub-catchment area sa Norzagaray. Naglalaman din ito ng Mount Maranat, isang tanyag na patutunguhan para sa mga hiker at binisita din para sa mga talon nito. Naglangkob usab kini sa Mount Maranat, usa ka popular nga destinasyon alang sa mga hiker ug gibisita usab ang mga talon niini. Ang mga bundok na ito sa timog na Sierra Madre saklaw ay nagpapakain ng mapagkukunan ng tubig ng Angat River mula sa tatlong pangunahing tributaries nito: ang Talaguio, Catmon at Matulid Rivers. Kini nga mga bukid sa habagatang sakup sa Sierra Madre nagpakaon sa gigikanan sa tubig sa Angat River gikan sa tulo nga punoan nga punoan niini: Talaguio, Catmon ug Matulid Rivers. Lumalawak ito mula sa agos ng tubig hanggang sa maraming munisipalidad at natutunaw ng higit sa 30,000 ektarya (74,000 ektarya) ng mga punong pang-agrikultura na lupain bago lumubog sa Pampanga River sa Calumpit at kalaunan ay lumabas sa Manila Bay . Kini gikan sa watertream hangtod sa daghang mga lungsod ug natunaw ang labaw sa 30,000 hectares (74,000 hectares) nga agrikultural nga yuta sa wala pa malusbog sa Pampanga River sa Calumpit ug sa katapusan mogawas sa Manila Bay. Karagdagang suplay ng tubig ay pinapakain sa reservoir ng Angat sa pamamagitan ng tunel ng Angat-Umiray trans-basin tunnel na tumatakbo ng 13 kilometro (8.1 mi) mula sa Umiray River sa silangang bahagi ng Sierra Madre sa General Nakar. Ang dugang nga suplay sa tubig gipakaon sa reservoir sa Angat pinaagi sa Angat-Umiray trans-basin tunnel nga nagdagan 13 kilometros (8.1 mi) gikan sa Umiray River sa sidlakang bahin sa Sierra Madre sa General Nakar. Ang reserba ay tahanan ng isang katutubong populasyon na kilala bilang tribo ng Dumagat na nakatira sa labindalawang sitios sa mga nayon ng San Mateo, San Lorenzo at San Isidro sa Norzagaray, at Kabayunan sa Do–a Remedios Trinidad. Ang reserbang pinuy-anan sa usa ka lumad nga populasyon nga nailhan nga tribo sa Dumagat nga nagpuyo sa napulog duha ka mga sitio sa mga baryo sa San Mateo, San Lorenzo ug San Isidro sa Norzagaray, ug Kabayunan sa Do–a Remedios Trinidad. Noong Disyembre 2014, inisyu ng National Power Corporation ang Angat Rainforest at Ecological Park sa loob ng reserba sa Sityo Bitbit, San Lorenzo, Norzagaray. Kaniadtong Disyembre 2014, ang National Power Corporation nagpagawas sa Angat Rainforest ug Ecological Park sulud sa reserba sa Sitio Bitbit, San Lorenzo, Norzagaray. Nag-aalok ito ng maraming magkakaibang mga pagkakataon para sa mga mahilig sa kalikasan at sa labas kabilang ang burol ng view ng kubyerta, sentro ng ekolohikal, at ang masayang trail ng Tarictic. Nagtanyag kini sa daghang lainlaing mga kahigayunan alang sa mga mahiligon sa kinaiyahan ug sa gwas sa balay lakip na ang kubkubon nga pagtan-aw sa kubyerta, sentro sa ekolohiko, ug ang dalan nga msadya sa Tarictic. Ang isang museo ng likas na kasaysayan ay binalak din para sa parke, pati na rin ang isang site ng pamana ng kultura ng Dumagat, pagpapalaganap ng punla, bangko ng gen ng rattan at isang bambusetum. Ang usa ka museyo sa natural nga kasaysayan giplano usab alang sa parke, ingon usab usa ka lugar nga pamana sa kultura sa Dumagat, pagpasanay sa mga punoan, bangko nga gene nga rattan ug usa ka bambusetum. Ang Upper Marikina River Basin Protected Landscape hangganan Angat Watershed sa timog, habang sa hilaga, ito rin ay magkakasabay sa 20,760-hectare (51,300-acre) na Do–a Remedios-General Tinio Watershed Forest Reserve. Ang Ibabaw nga Marikina River Basin Gipanalipdan nga Landscape nga utlanan ang Angat Watershed sa habagatan, samtang sa amihanan, kini usab kaatbang sa 20,760-hectar (51,300-acre) nga Dona Remedios-General Tinio Watershed Forest Reserve. Ito ay hangganan din ng Biak-na-Bato National Park at Minalungao National Park sa kanluran at hilagang-kanluran. Gilakip usab niini ang Biak-na-Bato National Park ug Minalungao National Park sa kasadpan ug aminahan-kasadpan. Mapupuntahan ito mula sa Maynila sa pamamagitan ng Quirino Highway , Del Monte-Norzagaray Road at Bigti-San Mateo Road sa Norzagaray. Maadtoan kini sa Manila pinaagi sa Quirino Highway, Del Monte - Norzagaray Road ug Bigti-San Mateo Road sa Norzagaray. Sinusuportahan ng Angat Watershed ang iba't ibang mga wildlife salamat sa lokasyon nito sa Sierra Madre at ng mayaman na hydrology at terrestrial ecology na pinahiran ng mga kagubatan na dipterocarp kagubatan , mga kagubatan ng subontane , damuhan, pangalawang kawayan at mga scrublands . Gisuportahan sa Angat Watershed ang lainlaing mga ihalas nga mga hayop salamat sa lokasyon niini sa Sierra Madre ug ang daghang buhangan nga hydrology ug terrestrial ecology nga adunay sapaw nga kagubatan nga dipterocarp, mga lasang sa subontane, mga kasagbutan, mga ikaduha nga kawayan ug mga scrublands. Ito ay tahanan sa 290 mga endemikong species ng makahoy at hindi makahoy na halaman, kabilang ang puting lauan (na kilala lokal bilang bagtikan ), tanguile , yakal , akasya at narra . Kini ang pinuy-anan sa 290 nga mga endemiko nga klase sa mga tanu, nga hinimo ug wala'y mga tanum, lakip ang uti nga lauan (nailhan nga lokal ingon bagtikan), tanguile, yakal, acacia ug narra. Ang isang mabuting lugar para sa panonood ng ibon, ang reserba ng Angat ay umaakit sa 43 iba't ibang mga species ng ibon, marami sa mga ito ay nanganganib o pinigilan. Usa ka maayo na lugar alagang sa pagtan-aw sa langgam, ang Angat nga reserba nakadani sa 43 nga lainlaing mga ahi sa langgam, kadaghanan niini gihulga o gihigpitan. Bilang karagdagan sa ang dalawang pinaka-nakikitang mga ibon sa reserve, ang Luzon kalaw (kilala lokal bilang kalao) at ang Kalaw , ang reserve din attracts malaking kawan ng mga may batik imperial pigeon , scale-feathered malkoha , magaspang-crested malkoha , kulay-abo-back tailorbird , at Philippine eagle owl . Gawas sa duha nga labing makit-an nga mga langgam sa reserve, ang Luzon kalaw (nailhan nga lokal nga kalao) ug ang Kalaw, ang reserve usab nakadani sa daghang panon sa mga namantsahan nga mga pigeon nga imperyal, mga malkoha nga adunay balhibo, malkoha nga malapot, adunay kolor-abo-back tailorbird, ug bughaw sa agila sa Pilipinas. Ang mga species na avian ay lahat ng endemiko sa Pilipinas, kasama ang Luzon hornbill at Philippine eagle-owl na naiuri bilang malapit sa banta at mahina. Kini nga mga species sa avian tanan tanan sa Pilipinas, nga adunay Luzon hornbill ug Philippine eagle-owl nga giila nga hapit giulga ug mahuyang. Ang kakulangan ng dataAng recordquail ni Worcester ay naitala din sa talim ng tubig, pati na rin ang hawk-eagle ng Pilipinas , dwarf kingfisher , green racket-tail , whiskered pitta , celestial monarch , ashy thrush , ashy-breasted flycatcher , flame-breasted fruit dove , at green -faced parrotfinch . Ang kakulang sa datos Ni Worcester buttonquail usab nga natala sa watershed, ingon man sa Philippine banog-agila, drawf nga tikarol sa Pilipinas, green nga racket-ikog, whiskered pitta, celestial nga hari, ashy thrush, ashy-breasted sa halagway, siga-breasted nga bunga salampati, ug berde nga mga parrotfinch. Ang dalawang malapit na nanganganib na mga mammal ay kilala na gumala sa matubig na kagubatan sa Angat, baso na kumakain ng crab at baboy na baboy ng Pilipinas . Ang duha nga nameligro nga mga mammal nahibal-an nga maglibot sa mga kakahuyan sa Angat, baso nga nagkaon og mga alimango ug baboy sa PIlipinas. Ito rin ay isang kilalang tirahan ng usa sa Pilipinas . Kini usa usab ka inila nga puy-anan sa usa sa Pilipinas. Ang iba pang mga bihirang mga species ng tala sa protektado na lugar ay kinabibilangan ng mga nag- aalab na daga ng shon ng Luzon , at 66 na mga species ng vertebrates, kasama ang endemic na Japanese bullet frog at marbled water monitor . Ang uban pang talagsa nga mga espisye nga nota sa protektadong lugar nagalakip nga Luzon shrew rat, ug 66 nga mga espisye sa vertebrates, lakip ang endemiko nga Japanese bullet frog ug marbled water monitor. Ang reservoir ng Angat ay puno ng malaking tilapia at eel . Ang reservoir sa Angat puno sa dagkong tilapia ug igat. Ang Jalaur River , na kilala rin bilang Jalaud River , ay ang pangalawang pinakamahabang ilog sa isla ng Panay at ang pangalawang pinakamalaking sa pamamagitan ng palanggana ng kanal , tanging ang Panay River sa Capiz ang may pinakamahabang at pinakamalaking sistema ng ilog sa Panay . Ang Jalaur River, naila usab nga Jalaud River, mao ang ikaduha nga labing taas nga suba sa isla sa Panay ug ang ikaduha nga pinakadako pinaagi sa kana sa kanal, ang Panay River sa Capiz lamang ang pinakadugay ug pinakadako nga sistema sa sapa sa Panay. Ang ilog ng Jalaur ay nagraranggo sa ika-17 pinakamalaking pinakamalaking sistema ng ilog sa Pilipinas sa mga tuntunin ng laki ng paagusan ng kanal. Ang Jalaur River naa sa ika-17 nga labing kadako nga sistema sa sapa sa Pilipinas bahin sa kadako sa kanal sa kanal. Mayroon itong tinatayang lugar ng kanal na 1,503 square kilometers (580 sq mi) at naglalakbay 123 kilometro (76 mi) mula sa pinagmulan hanggang sa bibig nito sa Guimaras Strait. Adunay kini natago na kanal nga lugar nga 1,503 square kilometros (580 sq mi) ug mobiyahe og 123 kilometros (76 mi) gikan sa gigikanan niini hantod sa baba niini sa Guimaras Strait. Pinag-agos nito ang silangang bahagi ng isla at dumadaan sa Passi City at mga bayan ng Leganes , Zarraga , Dumangas , Barotac Nuevo , Pototan , Dingle , San Enrique , Duenas , at Calinog . Nag-agay kini sa sidlakang bahin sa isla ug nagdugang sa Passi City ug mga lungsod sa Leganes, Zarraga, Dumangas, Barotax Nuevo, Pototan, Dingle, San Enqrique, Duenas, ug Calinog. Ang ilog ay may malaking kahalagahan sa ekonomiya sa lalawigan ng Iloilo . Ang suba may dako nga importansya sa ekonomiya sa probinsya sa Iloilo. Nagbibigay ito ng patubig sa mga bukirin sa lalawigan pati na rin ang pagbibigay ng mapagkukunan ng potable water para sa mga residente nito. Nagahatag kini ug irigasyon sa mga umahan sa probinsya ingun man paghatag usa ka gigikanan sa mainom nga tubig alang sa mga residente niini. Ang ilog ay may taunang average na paglabas ng 40.29 cubic meters bawat segundo (1,423 cu ft / s). Ang suba adunay tinuig nga kasagaran nga paglusad og 40.29 cubic meters matag segundo (1,423 cu ft / s). Ang mas mababang abot ng Jalaur River ay nakakaranas ng pana-panahong pagbaha. Ang labing ubos nga pag-abut sa Jalaur River nakasinati sa matag karon ug unya nga pagbaha. Kapag may malakas na pagbuhos ng ulan, sa mga buwan ng Hunyo-Setyembre, umaapaw ang ilog at binabaha ang nakapaligid na lugar. Kung adunay kusog nga pagbunok sa uwan, sa mga bulan sa Hunyo-Septyembre, ang sapa naga-awas ug ginabaha ang nakapalibot nga lugar. Ang isla ng Panay ay matatagpuan din sa loob ng belt ng bagyo, na nakakaranas ng maraming bagyo taun-taon, ay din ang pangunahing kadahilanan ng pagbaha sa ilog. Ang isla sa Panay makita sa sulod sa bakus sa bagyo, nga makasinati ug daghang mga bagyo matag tuig, usab usa ka hinungdan sa pagbaha sa sapa. Ginagamit ang Jalaur River sa patubig ng 15,519 hectares (38,350 ektarya) sa lalawigan ng Iloilo sa pamamagitan ng Jalaur River Irrigation System. Ang Jalaur River gigamit sa pagpatubig sa 15,519 ka ektarya (38,350 ektarya) sa probinsya sa Iloilo pinaagi sa Jalaur River Irrigation System. Ang Metro Iloilo Water District Services, ang potensyal na tagabigay ng tubig para sa Iloilo City ay nagmula din sa ilang mga kinakailangan sa tubig mula sa ilog. Ang Metro Iloilo Water District Services, ang potensyal na nagahatag ug tubig sa Iloilo City naggikan usab sa ilang kinahanglanon sa tubig gikan sa sapa. Ang haba ng baybayin ay hindi isang mahusay na tinukoy na panukala . Ang gitas-on sa baybayon dili usa ka maayo nga gipasabut nga sukod . Lake Lanao ( Maranao : Ranao o Ranaw ) ay isang malaking sinaunang lake sa Pilipinas , matatagpuan sa Lanao del Sur lalawigan sa katimugang isla ng bansa ng Mindanao . Lake Lanao ( Maranao : Ranao o Ranaw ) mao ang usa ka dako nga karaang lanaw sa Pilipinas , nga makita sa Lanao del Sur lalawigan sa habagatang isla sa nasud sa Mindanao . Sa isang lugar na pang-ibabaw na 340 km 2 (130 sq mi), ito ang pinakamalaking lawa sa Mindanao, at ang pangalawang pinakamalaking lawa sa Pilipinas at binibilang bilang isa sa 15 mga sinaunang lawa sa mundo. Sa usa ka lugar nga naa sa ibabaw nga 340 km 2 (130 sq mi), kini ang pinakadako nga lanaw sa Mindanao, ug ang ikaduha nga pinakadako nga lanaw sa Pilipinas ug giisip ingon usa sa 15 ka karaang lanaw sa kalibutan. Itinulak ng mga iskolar ang pagsasama ng lawa sa UNESCO World Heritage List. Ginasulong sang mga iskolar ang pag-apil sang linaw sa UNESCO World Heritage List. Noong 1965, ang Lake Lanao ay pinalitan ng pangalan ng Republic Act No. 4260 at pagkatapos ay pinawalang bisa ng Republic Act No. 6434 noong 1972. Sa 1965, ang Lake Lanao giilisan og usab sa Republic Act No. 4260 dayon gibasura sa Republic Act No. 6434 kaniadtong 1972. Sa Seksyon 22 ng Artikulo XIII ng Republic Act 11054 , ang pagbubukod ng lawa na ito sa nasasakupang hurisdiksyon ng Bangsamoro Autonomous Region sa Muslim Mindanao , hinihiling ng mga tao sa Maranao ang pagsasama ng lawa na ito sa Bangsamoro Organic Law . Sa Seksyon 22 sa Artikulo XIII sa Republic Act 11054 , ang pagbulag sa kini nga linaw sa hurisdiksyon sa Bangsamoro Autonomous Region sa Muslim Mindanao , gihangyo sa mga tawo sa Maranao ang pag-apil sa kini nga linaw sa Bangsamoro Organic Law . Ang lawa ay nabuo ng tectonic -volcanic damming ng isang basin sa pagitan ng dalawang mga saklaw ng bundok at ang pagbagsak ng isang malaking bulkan . Ang lanaw naporma pinaagi sa tectonic -volcanic damming sa usa ka palanggana pamaagi sa duha nga mga taluktok sa bukid ug ang pagkahugno sa usa ka dako nga bulkan . Mayroon itong maximum na lalim ng 122 m (400 piye), at isang kahulugan ng lalim na 60.3 m (198 p). Adunay kini kinadakoan nga giladmon nga 122 m (400 p), ug usa ka kahiladman nga giladmon sa 60.3 m (198 p). Ang palanggana ay mababaw patungo sa hilaga at patuloy na lumalalim patungo sa timog. Ang palanggana mao ang mabaw nga dapit padulong sa taas ug padayon nga nagkalalom hangtod sa ubos. Ang lawa ay pinapakain ng apat na ilog. Upat ka mga suba ang nagapakaon sa lanaw. Ang tanging labasan nito ay ang Agus River , na dumadaloy sa hilagang-kanluran papunta sa Iligan Bay sa pamamagitan ng dalawang mga kanal, ang isa sa ibabaw ng Maria Cristina Falls at ang isa pa sa Tinago Falls . Ang naghiusang gawasanan niini mao ang Agus River , nga nagaagos sa amihanan-kasadpan sa Iligan Bay pinaagi sa duha ka mga kanal, ang usa sa ibabaw sa Maria Cristina Falls ug ang usa sa Tinago Falls . Ang isang hydroelectric na halaman na naka- install sa Lanao Lake at Agus River system ay bumubuo ng 70% ng koryente na ginagamit ng mga tao sa Mindanao. Ang usa ka hydroeelctric na planta nga gi taod sa Lanao Lake ug Agus River nga sistema nagahatag og 70% sa koryente nga gigamit sa mga tawo sa Mindanao. Ang lawa ay isang tahanan ng mga alamat at alamat ng lipi ng Meranaw . Ang lanaw nagsilbing usa ka pinuy-anan sa mga mito ug sugilanon sa tribo nga Meranaw . Ang pangalang Meranaw ay nagmula sa pangalan ng lawa at nangangahulugang "ang mga taong naninirahan sa paligid ng lawa". Ang ngalan nga Meranaw naga gikan sa ngalan sa lanaw na naga pasabot nga "ang mga tawo nga nagpuyo sa palibot sa lanaw". Inihayag ang Lake Lanao bilang isang reserbasyon ng tubig noong 1992 sa pamamagitan ng Presidential Proklamasyon 971 upang matiyak ang proteksyon ng kagubatan ng kagubatan at ani ng tubig para sa hydropower, patubig at paggamit ng domestic. Ang Lake Lanao gideklara nga usa ka reserba sa tubig kaniadtong 1992 pinaagi sa proklamasyon sa pagkapresidente 971 aron masiguro nga mapanalipdan ang mga tabon sa kalasangan ug ani sa tubig alang sa hydropower, inigasyon og paggamit sa balay Ang lawa ay (o ay) tahanan sa 18 mga endemikong species ng isda ng cyprinid sa genus na Barbodes (ang karamihan ay dating sa Puntius ). Ang lanaw mao ang (o) puy-anan sa 18 nga mga endemikong mga klase na isda nga cyprinid sa henero nga genus barbodes(kadaghanan kaniadto sa Puntius). Ito rin ay sumusuporta sa isang malaking bilang ng mga waterfowl. Gisuportahan usab niini ang daghang numero sa waterfowl. Isang pagsisiyasat noong 1992 lamang ang nagawa upang mahanap ang tatlo sa mga endemic species ng isda, at dalawa lamang ( Barbodes lindog at B. tumba ) ang natagpuan noong 2008. Usa ra nga pagtuon sa 1992 ang gihimo aron makapangita tulo ka sakop sa henero nga endemic na isda, ug duha ra ( Barbodes lindog ug B. tumba )ang nakit-an kaniadtong 2008 . Ito ay pinaniniwalaan na ang labis na pagnanasa, polusyon at kumpetisyon ipinakilala mga species sanhi ng pagkalipol ng natitirang. Gituohan nga sa sobra na pagpangisda, polusyon ug kompetisyon nagpaila sa mga species nga hinungdan sa pagkapuo sa uban pa. Noong Oktubre 2006, isang pag-aaral mula sa Mindanao State University ang natuklasan ng napakalaking kontaminasyon sa algae sa Lake Lanao. Katung Oktubre 2006, usa ka pagtuon gikan sa Mindanao State University ang nakadiskobre sa daghang kontaminasyon sa algae sa Lake lanao. Sa una, ang mahinang dumi sa alkantarilya at pamamahala ng basura sa agrikultura ay nakita bilang salarin sa kontaminasyon. Sauna, dili maayo nga pagdumala sa hugaw ug agrikultura nakita nga hinungdan sa kontaminasyon. Gayunpaman, sinabi ng Kagawaran ng Agrikultura at Bureau of Fisheries and Aquatic Resources na ang pagguho ng lupa mula sa di-makitang pag-log at malawak na paggamit ng lupa at pagsasaka ang mga problema na naging sanhi ng kontaminasyon ng algae. Bisan pa, giingon sa Departmento sa Agrikultura ug Bureau of Fisheries and Aquatic Resources nga ang pagdahili sa yuta gikan sa dili ma bantayan nga pagpamutol sa kahoy ug daghang paggamit sa yuta ug pagpanguma ang mga problema nga hinungdan sa kontaminasyon sa algae. Ang freshwater crab Sundathelphusa wolterecki ay endemiko sa rehiyon ng lawa. Ang freshwater crab Sundathelphusa wolterecki endemiko sa rehiyon sa lanaw. Isang mismong Maranao na naglalarawan sa pagbuo ng lawa. Usa ka marano ang naglaraw sa paghimo sa lanaw. Noong nakaraan, mayroong isang polity na kilala bilang Mantapoli na nakasentro sa Lawa Lanao. Kaniadto, adunay usa ka polity nga nailhan nga Mantapoli nga nasentro sa Lake Lanao. Ang mga tao ng polity ay nadagdagan sa populasyon dahil sa mga pagsulong sa maraming larangan. Ang mga tawong matinahuron nagdugang sa populasyon tungod sa mga pag-uswag sa daghang mga natad. Dahil sa biglaang paglaki ng populasyon at kapangyarihan, ang balanse sa pagitan ng Sebangan (silangan) at Sedpan (kanluran) ay nasira. Tungod sa kalit nga pagdugang sa populasyon ug gahum, ang balanse taliwala sa Sebangan (sidlakan) ug Sedpan (kasadpan) naguba. Ang problemang ito sa lalong madaling panahon ay nakakuha ng pansin ng arkanghel Diabarail (para sa mga Muslim Maranaos o Gabrielpara kay Christian Maranaos). Ang kini nga problema sa wala madugay nahibal-an sa arkanghel Diabarail (alang sa mga Muslim Maranaos o Gabrielalang sa mga Christian Maranaos). Pagkaraan nito, si Diabarail ay pumunta sa langit at sinabi kay Allah ang balita. Pagkahuman, si Diabarail miadto sa langit og gisultihan si allah sa balita Sohora, ang bisyo ng Allah, pinayuhan si Diabarail na pumunta sa pitong mga rehiyon sa ilalim ng lupa at pitong mga rehiyon sa kalangitan upang ipatawag ang mga anghel. Si Sohora, ang bisyo sa Allah, nagtambag ka Diabarail nga moadto sa pito ka mga rehiyon sa ilawom sa yuta ug pito ka mga rehiyon sa langit aron ipatawag ang mga anghel. Sinabi rin ni Sohora na kapag ganap na itinatag ng Allah ang barahana (solar eclipse), aalisin nila ang Mantapoli mula sa lokasyon nito at ililipat ito sa gitna ng mundo. Gisulti usab ni Sohora nga kung hingpit nga natukod sa Allah ang eklipse sa adlaw, kuhaon nila ang Mantapoli gikan sa lokasyon niini ug ibalhin kini sa sentro sa yuta. Nang tinawag ang mga anghel at ginawa ang barahana, sa lalong madaling panahon ay nag-teleport si Mantapoli sa sentro ng lupa, na iniwan ang isang malawak na butas sa dating lokasyon nito. Sa dihang gipatawag ang mga anghel ug gihimo ang barahana, sa wala madugay si Mantapoli gipadala sa sentro sa yuta, nagbilin usa ka daghang lungag sa kanhing lokasyon. Ang butas sa kalaunan ay napuno ng tubig at naging isang malalim na asul na may kulay na lawa. Ang lungag sa katapusan napuno sa tubig ug nahimo nga usa ka lawom na kolor na asul nga lanaw. Nang makita ni Diabarail ang mga tubig ng tubig, agad siyang pumunta sa langit upang mag-ulat kay Allah. Sa pagkita ni Diabarail sa tubig, ni adto dayun siya sa langit aron mo ingun sa allah Sinabi niya kay Allah na ang tubig ay maaaring malunod sa mga tao. Gisultihan niya si Allah nga ang tubig mahimo nga malumos ang mga tawo. Naririnig ito, inutusan ng Allah si Diabarail na ipatawag ang apat na hangin (Angin-Taupan, Angin-Besar, Angin-Darat, at Angin-Sarsar) upang pumutok ang labis na tubig at magtatag ng mga saksakan kung saan dumadaloy ang mga tubig na ito. Sa pagkadungog niini, gimandoan ni Allah si Diabarail nga ipatawag ang upat ka mga hangin (Wind-Taupan, Wind-Besar, Wind-Land, ug Wind-Sarsar) aron huypon ang sobra nga tubig ug maghimo mga outlet diin ang tubig moagos. kini Matapos ang tatlong mga landas, nagtagumpay ang hangin at naitatag ang ilog Agus. Pagkahuman sa tulo ka mga agianan, nagpadaog ang hangin ug natukod ang agus nga Agus. Ang Meranaw ay isang sinasalita o wika ng mga Maranao . Ang Meranaw usa ka sinultian o sinultian nga sinultian sa katawhang Maranao. Ang Sarimanok ay isang simbolo ng Meranau ng mga taong Meranaw. Ang Sarimanok usa ka simbolo sa Meranau sa katawhang Meranaw. Ang Loboc River (tinawag ding Loay River) ay isang ilog sa lalawigan ng Bohol ng Pilipinas . Ang Loboc River (gitawag usab nga Loay River) usa ka suba sa lalawigan sa Bohol sa Pilipinas Ito ay isa sa mga pangunahing destinasyon ng turista ng Bohol. Usa kini sa mga punoan nga destinasyon sa turista sa Bohol. Ang mapagkukunan ng Loboc River ay matatagpuan sa bayan ng Carmen , halos sa gitna ng Bohol. Ang gigikanan sa Loboc River naa mahimutang sa lungsod sa Carmen, hapit sa sentro sa Bohol. Mula sa Carmen, ang ilog ay tumatagal ng isang westerly course para sa layo na mga 1.5 kilometro (1 mi) pagkatapos ay dumadaloy dahil sa timog sa Mindanao o Bohol Sea . Gikan sa Carmen, ang suba moagi sa usa ka kasadpan nga kurso alang sa gilay-on nga 1.5 kilometros (1 mi) pagkahuman modagayday padulong sa habagatan sa Mindanao o Dagat Bohol. Ang lugar ng kanal nito na humigit-kumulang, 520 square kilometers (200 sq mi), ay hangganan ng isang chain-shaped chain ng mga bundok na taluktok na tumataas sa taas na 800 metro (2,600 piye). Ang gibanabana nga lugar sa kanal niini, 520 kilometros kuwadrados (200 sq mi), gikutuban sa usa ka kadena nga kadena sa mga taluktok sa bukid nga misaka sa taas nga 800 metro (2,600 p) Ang pag-ulan ay ipinamamahagi halos pantay sa buong taon, sa gayon ang Loboc River ay may matatag at mataas na daloy ng base. Ang ulan nag-apod-apod hapit parehas sa tibuuk tuig, busa ang Loboc River adunay lig-on ug taas nga agianan sa agos. Ang ilog Loboc ay dumaan sa sentro ng bayan ng Munisipalidad ng Loboc , na nag-aalok ng view ng ilog ng simbahan ng Loboc sa tapat ng highway. Ang ilog Loboc moagi sa sentro sa lungsod sa Loboc Munisipyo, nga nagtanyag sa usa ka talan-awon sa ilog sa simbahan sa Loboc tabok sa haywey. Iba't ibang mga aktibidad sa ilog, kabilang ang ilog cruise at standup paddleboarding ay karaniwang nagtatampok ng isang nakamamanghang paglalakbay sa pagbagsak sa Busay, o sa iba't ibang mga punto sa ilog kung saan ang mga bisita ay maaaring tamasahin ang mga buffet, cultural presentations, firefly watching , birding , at kahit na paddleboard yoga. Ang lainlaing mga kalihokan sa ilog, lakip ang mga pagbiyahe sa sapa ug pag-standup paddleboarding kasagarang adunay usa ka katingalahang pagbiyahe sa Busay, o sa lainlaing mga punto sa sapa diin ang mga bisita makapahimulos sa mga buffet. , mga presentasyon sa kultura, pagtan-aw sa firefly, birding, ug bisan ang paddleboard yoga. Bago ang lindol, ang mga night cruises sa Loboc river ay nagtampok din ng mga lighthows sa pamamagitan ng mga kulay na ilaw na naka-install sa mga bangko ng ilog. Gayunpaman, ang mga ilaw ay napinsala ng lindol. Sa wala pa ang linog, ang mga night cruise sa Loboc river nagpakita usab og mga lrontow pinaagi sa mga kolor nga suga nga gibutang sa mga tampi sa sapa. Bisan pa, ang mga suga nadaut sa linog. Mayroong isang hydroelectric na halaman sa Loboc River. Adunay tanum nga hydroelectric sa Loboc River. Ang konstruksyon sa halaman ay nagsimula noong 1955, na natapos noong 1957 at isang pagpapalawak na natapos noong 1968. Ang konstruksyon sa mga tanum nagsugod kaniadtong 1955, nahuman kaniadtong 1957 ug usa nga nakompleto ang pag-uswag kaniadtong 1968. Ang Panay River ay ang pinakamahabang ilog sa isla ng Panay , Pilipinas , na may kabuuang haba na humigit-kumulang na 152 kilometro (94 mi) ang haba, na may isang lugar ng kanal na paagusan na 2,181 square kilometers (842 sq mi). Ang Panay River mao ang labing kataas nga suba sa isla sa Panay, Pilipinas, nga adunay total nga gitas-on nga gibana-ban nga 152 kilometros (94 mi) ang gitas-on, nga adunay lugar nga kanal nga 2,181 square kilometros (842 sq mi) . Nagpapatulo ito ng isang malaking bahagi ng isla ng Panay at halos buong lalawigan ng Capiz at hilagang bahagi ng lalawigan ng Iloilo sa rehiyon ng Western Visayas . Sakup niini ang daghang bahin sa isla sa Panay ug hapit sa tibuuk nga lalawigan sa Capiz ug amihanang bahin sa lalawigan sa Iloilo sa rehiyon sa Kasadpang Kabisay-an. Ang average na naglalabas na tubig ng ilog ng Panay ay 1,630 cubic feet bawat segundo (46 m 3 / s). Ang kasagaran nga buhian nga tubig sa sapa sa Panay mao ang 1,630 cubic cubes matag segundo (46 m 3 / s). Ang pangunahing tributaryo nito ay ang Tapaz River , Mambusao River sa kaliwa, at Badbaran River at Maayon River sa kanan. Ang panguna nga mga sanga niini mao ang Tapaz River, Mambusao River sa wala, ug Badbaran River ug Maayon River sa tuo. Ang pinagmulan ng ilog ng Panay ay nagsisimula sa bulubunduking Jamindan, ang Capiz na tumatakbo timog at binabago ang direksyon nito sa Tapaz patungo sa silangan - hilagang-silangan at dumadaan sa mga munisipalidad ng Tapaz , Dumalag , Cuartero , Dao , Panitan , at Pontevedra . Ang sinugdanan sa sapa sa Panay nagsugod sa bukirang Jamindan, Capiz nga nagpadulong sa habagatan ug nagbag-o ang direksyon gikan sa Tapaz hangtod sa sidlakan - amihanan-silangan ug moagi sa mga lungsod sa Tapaz, Dumalag, Cuartero, Dao, Panitan, ug Pontevedra. Ang Pantabangan-Carranglan Watershed Forest Reserve ay isang lugar ng pag-iingat na matatagpuan sa itaas na pag-abot ng Pampanga River sa Nueva Ecija , Pilipinas , at hangganan ang Sierra Madre at Caraballo Mountains sa Aurora at Nueva Vizcaya . Ang Pantabangan-Carranglan Watershed Forest Reserve usa ka lugar nga tipiganan nga naa sa taas nga bahin sa Pampanga River sa Nueva Ecija, Pilipinas, ug adunay utlanan sa Sierra Madre ug Caraballo Mountains sa Aurora ug Nueva Vizcaya. Saklaw nito ang 84,500 hectares (209,000 ektarya) ng paagusan ng kanal na nakapaligid sa Pantabangan Lake, isang impoundment ng Ilog Pampanga sa pamamagitan ng Pantabangan Dam . Sakop niini ang 84,500 ektarya (209,000 ektarya) nga kanal sa kanal nga naglibot sa Pantabangan Lake, usa ka pagsubra sa Suba sa Pampanga sa Pantabangan Dam. Ang multi-purpose dam ay matatagpuan sa confluence ng dalawang headwaters ng Pampanga River, lalo na ang Pantabangan at Carranglan Rivers sa munisipalidad ngPantabangan . Ang multi-purpose dam nahimutang sa pagtagbo sa duha ka mga punoan sa sapa sa Pampanga River, labi na ang Pantabangan ug Carranglan Rivers sa munisipyo sa Pantabangan. Umabot ito sa itaas ng lugar ng dam para sa 21 kilometro (13 mi) hanggang sa kung saan nagmula ang Carranglan River sa Caraballo sa hilaga, at para sa 18 kilometro (11 mi) kung saan nagmula ang Pantabangan River sa Sierra Madre sa silangan. Naglapaw kini sa ibabaw sa lugar nga dam alang sa 21 kilometros (13 mi) hangtod diin magsugod ang Carranglan River sa Caraballo sa amihanan, ug sa 18 kilometros (11 mi)kung diin naggikan ang Pantabangan River sa Sierra Madre sa sidlakan. Ito ay itinuturing na isang kritikal na tubig para sa ekonomiya ng agrikultura at hydroelectric power generation sa rehiyon ng Central Luzon . Gikonsiderar kini nga usa ka kritikal nga tubig alang sa ekonomiya sa agrikultura ug pagmugna og gahum nga hydroelectric sa rehiyon sa Central Luzon. Ang Proklamasyon Blg 561 ay nilagdaan ng noon-Pangulong Ferdinand Marcos noong Mayo 21, 1969, na itinatag ang mga hangganan ng reserba at protektahan ang lugar para sa mga layunin ng tubig. Ang Proklamasyon Numero 561 gipirmahan ni kanhi Presidente Ferdinand Marcos kaniadtong Mayo 21, 1969, nga nagtakda sa mga utlanan sa reserba ug giprotektahan ang lugar alang sa mga katuyoan sa tubig. Ang pamamahala nito ay ibigay sa Bureau of Forestry ng DENR , Reforestation Administration, National Waterworks and Sewerage Authority (NAWASA, ngayon ang MWSS ), National Irrigation Administration (NIA), Bureau of Public Works (ngayon DPWH ), Bureau of Public Land (ngayon Bureau of Soils and Water Management ), at National Power Corporation. Ang pagdumala niini itugyan sa DENR Bureau of Forestry, Reforestation Administration, National Waterworks and Sewerage Authority (NAWASA, karon MWSS), National Irrigation Administration (NIA), Bureau of Public Works (karon DPWH), Bureau of Public Land (karon Bureau of Soil and Water Management), ug National Power Corporation. Pagkalipas ng isang buwan, pinahintulutan ni Pangulong Marcos ang pagtatayo ng Upper Pampanga River Project sa reserba kasama ang Pantabangan Dam bilang sentro nito. Paglabay sa usa ka bulan, gitugotan ni Presidente Marcos ang pagtukod sa Upper Pampanga River Project sa reserba kauban ang Pantabangan Dam nga mao ang sentro niini. Construction nagsimula noong Marso 1971 na may mga residente sa dam site relocated sa itaas na bahagi ng Pantabangan sa pamamagitan ng Department of Agrarian Reform at NIA. Gisugdan ang konstruksyon kaniadtong Marso 1971 diin ang mga residente sa lugar nga dam gibalhin sa taas nga bahin sa Pantabangan sa Department of Agrarian Reform ug NIA. Sa oras na nakumpleto ang Dam ng Pantabangan noong Agosto 1974, walong baryo ang nalubog ng reservoir nito, na ang lumang Pantabangan poblacion , Conversion, Villarica, San Juan, Cadaclan, Napon-Napon, Liberty at Marikit. Sa panahon nga nahuman ang Pantabangan Dam kaniadtong Agosto 1974, walo ka mga baryo ang nalubog sa reservoir niini, lakip ang daang Pantabangan poblacion, Conversion, Villarica, San Juan, Cadaclan, Napon-Napon, Liberty ug Marikit. Ang Pantabangan-Carranglan Watershed ay nasa hilaga ng Nueva Ecija, sa hangganan nito kasama sina Nueva Vizcaya at Aurora , humigit-kumulang na 176 kilometro (109 mi) hilaga ng Maynila . Ang Pantabangan-Carranglan Watershed nahimutang sa amihanan sa Nueva Ecija, sa utlanan niini sa Nueva Vizcaya ug Aurora, gibanabana nga 176 kilometros (109 mi) amihanan sa Manila. Nakakalat ito sa 36 na mga barangay o mga nayon sa limang munisipyo: Carranglan , Pantabangan , Alfonso Casta–eda , Dupax del Sur at Maria Aurora . Nakaylap kini sa 36 ka mga barangay o baryo sa lima ka lungsod: Carranglan, Pantabangan, Alfonso Casta–eda, Dupax del Sur ug Maria Aurora. Ang reserba ay binubuo ng mga patag na lugar at lumiligid sa masungit at matarik na mabundok na tanawin. Ang reserba naglangkob sa patag nga mga lugar ug giliyokan sa masungit ug titip nga talan-awon sa bukid. Sa saklaw ng Caraballo at Sierra Madre, nahahati ito sa makitid na mga lambak na may patag na ilog at pinatuyo ng mga ilog ng Carranglan at Pantabangan, ang mga pang-ilog ng Ilog Pampanga, na kalaunan ay nagpapakain sa 4,023-ektarya (9,940-acre) Pantabangan Lake, isa sa ang pinakamalaking reservoir sa Timog Silangang Asya at isa sa pinakamalinis sa Pilipinas. Sa sulud sa Caraballo ug sa Sierra Madre, gibahin kini ngadto sa pig-ot nga mga walog nga adunay patag nga mga suba ug gihubas sa mga suba sa Carranglan ug Pantabangan, ang mga suba sa Pampanga River, nga sa ngadto-ngadto gipuno ang 4,023-hektaryas (9,940- acre) Pantabangan Lake, usa sa labing kadaghan nga mga reservoir sa Timog-silangang Asya ug usa sa labing limpiyo sa Pilipinas. Ang reservoir ay isang pangunahing mapagkukunan ng tubig para sa domestic consumption sa Central Luzon at nagbibigay ng mga kinakailangan sa patubig ng 24 na munisipyo sa Nueva Ecija, Bulacan at Pampanga . Ang reservoir usa ka punoan nga gigikanan sa tubig alang sa domestic konsumo sa Central Luzon ug gihatag ang mga kinahanglanon sa irigasyon alang sa 24 nga mga lungsod sa Nueva Ecija, Bulacan ug Pampanga. Ang dalawang mga dam nito, ang Pantabangan at Masiway, ay nalilikha din ng 112 megawatts ng hydroelectric na kapangyarihan sa grid ng Luzon. Ang duha nga mga dam niini, ang Pantabangan ug Masiway, nakamugna usab og 112 megawatts nga hydroelectric power sa Luzon grid. Tumatanggap din ang lawa ng daloy mula sa Casecnan Dam na nag-iiba ng tubig mula sa Casecnan at Taan Rivers sa Nueva Vizcaya sa pamamagitan ng isang 25-kilometrong (16 mi) mahabang transbasin tunnel na itinayo noong 2001. Nakabaton usab ang linaw sa agianan gikan sa Casecnan Dam nga nagbalhin sa tubig gikan sa Casecnan ug Taan Rivers hangtod sa Nueva Vizcaya pinaagi sa usa ka 25 kilometros (16 mi) nga gitas-on nga transbasin tunnel nga gitukod kaniadtong 2001. Tingnan ang reserve reserve mula sa Pantabangan Ð Baler Road sa Cadaclan, Pantabangan Tan-awa ang reserba sa kalasangan gikan sa Pantabangan - Baler Road sa Cadaclan, Pantabangan Ang reserba ay naglalaman ng isang bilang ng mga kilalang taluktok, ang pinakamataas na ang Mount Susong Dalaga sa 1,650 metro (5,410 piye) sa itaas ng antas ng dagat sa Alfonso Casta–eda, na sinusundan ng Mount Nedumular sa 1,410 metro (4,630 piye) sa itaas ng antas ng dagat sa Maria Aurora. Ang reserba adunay sulud nga daghang bantog nga mga taluktok, ang labing kataas nga Bukid Susong Dalaga nga 1,650 metros (5,410 p) ibabaw sa lebel sa dagat sa Alfonso Casta–eda, gisundan sa Mount Nedumular sa 1,410 metros (4,630 p) sa taas sa lebel sa dagat sa Maria Aurora. Ito rin ay tahanan sa isang bilang ng mga libangan na site kabilang ang Binbin Falls na binubuo ng tatlong mga cascades sa Carranglan, at ang Pajanutic Falls sa 15 metro (49 p) malapit sa Carranglan's poblacion. Puy-anan usab kini sa ubay-ubay nga mga kalingawan nga lugar lakip ang Binbin Falls nga gilangkuban sa tulo ka mga cascade sa Carranglan, ug ang Pajuntic Falls sa 15 metro (49 p) duol sa poblacion Carranglan Ang focal point ng reserba ay ang Pantabangan Lake na nag-aalok ng mga pagkakataon para sa pangingisda, bangka, jet-ski at paglangoy. Ang gitutokan nga lugar sa reserba mao ang Pantabangan Lake nga nagtanyag ug higayon sa pangingisda, pagbabangka, jet-ski ug paglangoy Ginagantimpalaan din nito ang mga bisita na may tanawin ng malawak na kalawakan ng mga nakapalibot na bundok ng Sierra Madre at Caraballo. Gantihan usab niini ang mga bisita sa mga panan-aw sa kadaghan kalapad sa palibot nga mga bukid sa Sierra Madre ug Caraballo Nag-aalok ang isang hotel sa southern baybayin ng lawa ng spa, swimming pool, tennis court at mga amenities sa sports sports. Ang usa ka hotel sa habagatang baybayon sa lanaw nagtanyag usa ka spa, swimming pool, tennis court ug mga pasilidad sa isport sa tubig Ang lawa ay nagho-host paminsan-minsang mga kumpetisyon sa pangingisda sa palakasan, pati na rin ang Pandawan Festival, isang taunang kaganapan na nagdiriwang sa industriya ng pangingisda ng lawa. Nag-host ang linaw usahay sa kompetisyon sa pangisda, ingon man ang Pandawan Festival, usa ka tinuig nga kalihokan nga gisaulog ang industriya sa pangisda sa linaw Ang reserba ay katabi ng tatlong iba pang mga protektadong lugar sa Central Luzon at Cagayan Valley: ang Casecnan Protected Landscape sa hilaga, ang Aurora Memorial National Park sa silangan at timog, at ang Talavera Watershed Forest Reserve sa kanluran. Ang reserba kasikbit sa tulo nga pang mga protektadong lugar sa Central Luzon ug Cagayan Valley: ang Casecnan Protected Landscape sa amihanan, ang Aurora Memorial National Park sa sidlakan ug habagatan, ug ang Talavera Watershed Forest Reserve sa kasadpan. Mapupuntahan ito mula sa Maynila sa pamamagitan ng Pan-Philippine Highway at Rizal-Pantabangan Road sa Cabanatuan , at sa pamamagitan ng Subic-Clark Ð Tarlac Expressway , Tarlac Ð Pangasinan Ð La Union Expressway , Pangasinan Ð Nueva Ecija Road at San Jose Ð Rizal Road sa San Jose . Maabot kini gikan sa Maynila pinaagi sa Pan-Philippine Highway ug Rizal-Pantabangan Road sa Cabanatuan, ug pinaagi sa Subic Clark - Tarlac Expressway, Tarlac - Pangasinan - La Union Expressway, Pangasinan - Nueva Ecija Road ug San Jose - Rizal Road sa San Jose. Ang Rafflesia consueloae , ang pinakamaliit na species ng raflessia sa mundo, ay matatagpuan lamang sa Pantabangan-Carranglan Watershed Forest Reserve. Ang Rafflesia consueloae, ang pinakagamay nga species sa raflessia sa kalibutan, makit-an ra sa Pantabangan-Carranglan Watershed Forest Reserve. Ang reserba ay binubuo ng 36,915 ektarya (91,220 ektarya) ng mga kagubatan at reforestation na lugar, 35,665 hectares (88,130 ektarya) ng bukas na mga damo, 9,545 hectares (23,590 ektarya) ng mga taniman ng lupa, at 775 hectares (1,920 ektarya) ng mga lugar na tirahan at ilog. Ang reserba naglangkob sa 36,915 ektarya (91,220 ektarya) nga mga kalasangan ug reforestation area, 35,665 ektarya (88,130 ektarya) sa bukas nga mga kasagbutan, 9,545 ektarya (23,590 hectares) nga talamnan nga yuta, ug 775 ektarya (1,920 hectares) sa mga lugar nga puy-anan ug mga suba. Ang kagubatan ay isang lugar ng mga pangalawang puno ng paglago tulad ng earleaf acacia , eucalyptus , yemane , ipil-ipil , mahogany at narra . Ang lasang usa ka lugar sa mga punoan nga ikaduha nga pagtubo sama sa earleaf acacia, eucalyptus, yemane, ipil-ipil, mahogany ug narra. Sa mga tagaytay na higit sa 700 metro (2,300 piye) ay mga lugar ng mga kagubatan ng Benguet pine na hinaluan ng mga puno ng montane Dipterocarp . Sa mga tagaytay labaw pa sa 700 metros (2,300 p) ang mga lugar sa mga lasang sa pine Benguet nga gisagulan sa mga kahoy sa Montane Dipterocarp Ang bukas na damo na sumasakop sa mga patag na lugar malapit sa Pantabangan Lake lalo na binubuo ng damo ng cogon , samon at talahib . Ang abli nga kasagbutan nga nagtabon sa patag nga mga lugar nga duol sa Pantabangan Lake nga pangunahan gama sa cogon grass, samon ug talahib. Noong Pebrero 2014, ang pinakamaliit na species ng halaman ng Rafflesia parasitiko, ang Rafflesia consueloae , ay natuklasan sa loob ng reserba sa Mount Pantaburon at Mount Balukbok malapit sa Pantabangan at Masiway hydroelectric dams. Kaniadtong Pebrero 2014, ang labing gamay nga klase nga tanum sa parasitiko sa Rafflesia, ang Rafflesia consueloae, nadiskubrehan sa sulod sa reserba sa Mount Pantaburon ug Mount Balukbok nga duol sa Pantabangan ug Masiway hydroelectric dams. Nagbibigay din ang reserba ng isang mahalagang kanlungan para sa mga hayop tulad ng Philippine deer , bacab-eating macaque , Philippine duck , Eastern grass Owl , red junglefowl , reticulated python , at Asian water monitor . Naghatag usab ang reserba nga hinungdanon nga dalangpanan alang sa mga hayop sama sa lagsaw sa Pilipinas, macaque nga mokaon sa bacab, pato sa Pilipinas, Eastern grass Owl, red junglefowl, retulateated python, ug Asian water monitor. Mapa na nagpapakita ng lokasyon ng Agusan Marsh Wildlife SanctuaryMapa na nagpapakita ng lokasyon ng Agusan Marsh Wildlife Sanctuary Mapa nga gipakita ang lokasyon sa Agusan Marsh Wildlife SanctuaryMap nga nagpakita sa lokasyon sa Agusan Marsh Wildlife Sanctuary Ang Agusan Marsh Wildlife Sanctuary ay isang protektadong lugar sa Agusan del Sur, Pilipinas na idineklara ni dating Pangulong Fidel V. Ramos . Ang Agusan Marsh Wildlife Sanctuary usa ka protektadong lugar sa Agusan del Sur, Pilipinas nga gideklarar ni kanhi Presidente Fidel V. Ramos. Ang marshland ay kumikilos tulad ng isang espongha, dahil ito ay matatagpuan sa mga midwaters ng Agusan Ilog na kanal. Ang marshland molihok sama sa usa ka espongha, tungod kay kini nahimutang sa tungatunga sa agusan sa Agusan River. Sa loob ng mga lawa nito, maraming mga lumulutang na komunidad ang matatagpuan. Sulod sa mga lanaw niini, daghang mga naglutaw nga komunidad ang nahamutang. Ang santuario ay tahanan ng 20.24 talampakan (6.17 metro) na buwaya ng tubig-dagat na Lolong , ang pinakamalaking bihag na bihag sa buong mundo. Ang santuwaryo gipuy-an sa 20.24 mga tiil (6.17-metro) nga tubig sa asin nga Lolong, ang kinadak-ang bihag nga buaya sa kalibutan Sakop ng Agusan Marsh ang mga munisipalidad ng San Francisco , Rosario , Bunawan , Veruela , Loreto , Talacogon at La Paz sa lalawigan ng Agusan del Sur . Sakup sa Agusan Marsh ang mga lungsod sa San Francisco , Rosario , Bunawan, Veruela , Loreto , Talacogon ug La Paz sa lalawigan sa Agusan del Sur . Ang marsh ay idineklara bilang isang Ramsar Wetland Site noong 1999. Ang kalamakan gideklarar nga usa ka Ramsar Wetland Site kaniadtong 1999. Ang site ay kasalukuyang sinusuri muli para sa paghirang sa pansamantalang listahan ng UNESCO . Ang site karon gisusi na pag usab alang sa temporaryo nga lista sa UNESCO . Ang Agusan Marsh ay isa sa mga pinaka-ekolohikal na makabuluhang wetland sa Pilipinas. Ang Agusan Marsh usa ka labing makahuluganon nga ekolohikal nga kayutaan sa Pilipinas. Natagpuan sa gitna ng Agusan Basin ng Mindanao , ang malawak na kalawakan na ito ng marsh ay sumasaklaw sa isang lugar na halos laki ng Metro Manila. Nahimutang sa kinapusoran sa Agusan Basin sa Mindanao , kining lapad nga kadaghansa naglangkob sa usa ka lugar nga sama kadako sa Metro Manila. Naglalaman ito ng halos 15% ng mga sariwang mapagkukunan ng tubig sa bansa sa anyo ng mga kagubatan ng swamp. Naglangkob kini sa hapit 15% sa mga lab-as nga kahinguhaan sa tubig sa nasud nga porma sa mga lubong. Sa panahon ng tag-ulan, kapag tumataas ang tubig upang lumikha ng malalaking lawa, napakaraming bilang ng mga pato ang dumating sa Agusan Marsh upang pugad. Panahon sa ting-ulan, kung ang tubig mosaka aron makahimo daghang mga lanaw, daghang mga pato ang moabut sa Agusan Marsh aron magbutang salag. Sa tuyong buwan, libu-libong mga ibon ang nagmumula sa malayo mula sa Japan, China at Russia upang makatakas sa malamig na hangin ng taglamig ng Hilagang Asya. Sa panahon sa ting init nga bulan, liboan ka mga langgam gikan sa halayo sama sa Japan, China ug Russia aron makagawas sa kusog nga hangin sa tingtugnaw sa Northern Asia. Higit sa 200 mga indibidwal na species ay kilala na gumugol ng hindi bababa sa isang bahagi ng taon sa bukid, na ginagawa itong isa sa pinakamahalagang punto ng pagbiyahe ng Asya para sa mga ligaw na ibon. Labaw sa 200 nga mga indibidwal nga mga lahi ang nahibal-an nga mogugol sa bisan usa ka bahin sa tuig sa marsh, nga naghimo niini nga usa sa labing hinungdanon nga mga punto sa pagbiyahe sa Asia alang sa ihalas nga mga langgam. Sa mismong puso ng marsh ay isang semi-permanent na lawa kung saan maraming mga square square ng mga liryo pad, hyacinths at iba pang mga hydrophytic na halaman ay kumalat tulad ng isang napakalaking berdeng kubrekama. Sa butngan mismo sa kalamakan usa ka semi-permanente nga lanaw diin daghang kuwardradong kuwadradong mga lily pads, hyacinths ug uban pang mga hydrophytic nga mikaylap sama daghang nga berde nga habol. Sa madilim na tubig na may kulay ng tsaa ay nabubuhay nang hindi mabilang na bilang ng mga isdang, kalabaw, malambot na shell-fresh na pagong tubig, at mga buaya. Sa ngitngit nga tubig nga kolor sa tsa daghang mga isda, kalabaw, humok nga lab-as nga pawikan nga tubig, ug mga buaya. Ang Agusan Marsh ay host din sa "Wonderland", kung saan makikita mo ang natural na "bonsai" na mga puno na likha ng likas na katangian. Nag-host ang Agusan Marsh sa usab sa "Wonderland", diin diin makita nimo ang natural nga "bonsai" nga mga kahoy nga gihimo sa kinaiyahan. Maaari itong maabot mula sa Barangay Caimpogan o mula sa Barangay New Visayas sa munisipalidad ng San Francisco. Maabot kini gikan sa Barangay Caimpogan o gikan sa Barangay New Visayas sa munisipyo sa San Francisco. Ang maliit na pamayanan ng karamihan sa etniko na Manobos ay gumawa ng kanilang permanenteng mga tahanan sa loob ng latian, na naninirahan sa mga lumulutang na bahay. Ang gamay nga komunidad nga etnikong minoriya sa Manobos nakatukod sa ilang permanente nga panimalay sa sulod lamakan, nga nagpuyo sa mga naglutaw nga mga balay. Ang mga maliliit na bahay na gawa sa kawayan at nipa lashed sa hardwood logs, malayang tumaas o mahulog sa antas ng marsh mismo. Ang gagmay nga mga balay nga hinimo sa kawayan ug nipa nga gipahid sa mga gahi nga kahoy, gawasnon nga nga mobangon o mahulog sa lebel mismo sa kalamakan. Ang marsh ay nagbibigay ng halos lahat ng kailangan ng Manobos. Ang marsh naghatag hapit tanan nga gikinahanglan sa Manobos. Ang Mount Calavite ay isang rurok na matatagpuan sa isla ng Mindoro sa Pilipinas . Ang Mount Calavite usa ka tuktok nga nahimutang sa pulo sa Mindoro sa Pilipinas . Sinusukat nito ang 1,521 metro (4,990 piye) sa kataasan at matatagpuan sa mapanganib na pangalan nito, Cape Calavite, na bumubuo sa hilagang-kanluran ng kalsada ng Mindoro. Gisukod niini ang 1,521 metros (4,990 p) sa gitas-on ug nahimutang sa peligro nga ngalan niini, Cape Calavite, nga nagporma sa amihanan-kasadpang nga dalan sa Mindoro. Tinatanaw ng bundok ang munisipalidad ng Paluan sa timog at ang pangkat ng Lubang Island sa Verde Island Passage sa hilaga. Nakita sa bukid ang munispyo sa Paluan sa habagatan ug grupo sa Lubang Island sa Verde Island Passage sa amihanan. Ito ay isa lamang sa tatlong mga lugar sa isla kung saan ang Mindoro dwarf buffalos, na karaniwang kilala bilang mga tamaraw , ay matatagpuan. Usa kini sa tulo nga mga lugar sa isla diin makita ang Mindoro dwarf buffalos, nga kasagarang nailhan nga mga tamaraw . Ang Mount Calavite ay matatagpuan sa isang 18,016.19-ektarya (44,519.0-acre) na protektadong lugar na kilala bilang Mount Calavite Wildlife Sanctuary . Ang Mount Calavite nahimutang sa usa ka 18,016.19-hektaryas (44,519.0-acre) nga protektadong lugar nga nailhan nga Mount Calavite Wildlife Sanctuary . Una itong idineklara bilang isang kanlungan ng laro at santuwaryo ng ibon noong 1920 upang maprotektahan ang likas na tirahan ng endemic na Mindoro tamaraw. Una ning gideklara nga usa ka santuaryo sa langgam ug santawaryo kaniadtung sa 1920 aron mapanalipdan ang natural nga puy-anan sa endemikong Mindoro tamaraw. Noong 1925, ang bundok at ang kalapit na lugar ng FB Harrison nayon, si Paluan ay idineklara ng isang pambansang parke . Kaniadtong 1925, ang bukid ug kadoul nga lugar niini sa baryo sa FB Harrison, si Paluan gideklara nga usa ka nasyonal na parke. Ang kasalukuyang pagtatalaga ng parke bilang isang santuario ng wildlife na mga petsa sa 2000. Sa pagkakaron ang parke nga gitawag karon nga usa ka santuaryo sa mga ihalas nga hangtod petsa sa 2000. Ang iba pang mga hayop na kilala na naninirahan sa parke ay may kasamang endemic species ng ibon tulad ng Mindoro dumudugo-puso , Mindoro hornbill , batik-batik na imperyal na kalapati at scarlet-collared na bulak . Ang ubang mga hayop nga nailhan na nagpuyo sa mga parke kay mga endemik nga langgam sa henero nga sama sa Mindoro dumudugo-puso, Mindoro hornbill , batik-batik na imperyal na kalapati ug scarlet-collared na bulak. Ang Mount Hamiguitan ay isang bundok na matatagpuan sa lalawigan ng Davao Oriental , Pilipinas . Ang Mount Hamiguilan kay isa kabundok na makit'an sa Davao Oriental, Philippines. Ito ay may taas na 1,620 metro (5,315 piye). Naa kini gikataason nga 1620 metros (5,313 p). Ang bundok at ang paligid nito ay isa sa mga pinaka magkakaibang mga populasyon ng wildlife sa bansa. Ang bukid ug ang palibot niini usa sa labing lainlaing mga populasyon sa wildlife sa nasod. Kabilang sa mga hayop na natagpuan sa lugar ay ang mga agila ng Pilipinas at ilang mga species ng Nepenthes . Lakip sa mga hayop nga nakit-an sa lugar ang mga agila sa Pilipinas ug pipila nga mga lahi sa Nepenthes. Ang ilan sa mga huli, tulad ng Nepenthes peltata , ay endemic sa lugar. Ang pila sa mga naulahi, sama sa Nepenthes peltata , kay mga endemiko sa lugar Ang bundok ay may protektadong lugar ng kagubatan na humigit-kumulang 2,000 ektarya. Ang bukid kay naay usa ka giprotektahan nga lugar sa kalasangan nga gibanabana nga naa sa 2,000 hectares. Ang kakahuyan na ito ay nabanggit para sa natatanging pygmy forest ng mga siglo na puno ng puno sa ultramafic ground, na may maraming mga endangered, endemic at bihirang species ng flora at fauna. Kini nga kakahoyan nakit-an alang sa ginatawag nga pygmy forest sa mga daan nga siglo nga mga kahoy sa ultramafic ground, nga adunay daghang mga nameligro, endemic ug talagsa nga mga lahi sa flora ug fauna. Ang saklaw ng Mount Hamiguitan, na may isang lugar na 6,834 ektarya (68.34 km 2 ), ay idineklarang isang pambansang parke at isang santuario ng wildlife noong 2003. Ang Mount Hamiguitan range, nga adunay lugar nga 6,834 ektarya (68.34 km 2 ), gikonsidera nga usa ka nasyonal nga parke ug usa ka sangtuwaryo sa wildlife kaniadtong 2003. Noong 2014, ang parke ay isinulat bilang isang UNESCO World Heritage Site , na naging una sa Mindanao . Kiniadtong 2014, ang parke kay gikonsidera nga usa ka UNESCO World Heritage Site , nga nahimong una sa Mindanao Ang Mount Hamiguitan ay matatagpuan sa lalawigan ng Davao Oriental sa dakong timog-silangan na bahagi ng isla ng Mindanao , Pilipinas. Ang Mount Hamiguitan kay makit'an sa lalawigan sa Davao Oriental sa habagatan-sidlakang bahin sa isla sa Mindanao , Pilipinas. Sinasakop nito ang lugar ng lupa sa loob ng mga hangganan pampulitika ng Mati , San Isidro at Gobernador Generoso . Sakup niini ang gilapdon sa yuta sulod sa mga utlanan sa politika sa Mati, San Isidro ug Gobernador Generoso. Ang imbensyon ng mga species ng flora sa bundok at sa paligid nito ay nagpakita na ang kagubatan ng Montane ay may pinakamataas na species ng kayamanan ng mga halaman na may 462 species, kasunod ng dipterocarp forest na may 338 species, mossy forest na may 246 species at agro-system na may 246 species. Ang Pagimbento sa mga klase sa flora sa bukid ug doul na mga lugar niini kay nagpakita nga ang kalasangan sa Montane kay adunay pinakataas nga klase nga adunahan sa mga tanum nga adunay 462 nga mga klase, gisundan sa dipterocarp forest nga adunay 338 nga mga klase, mossy forest nga adunay 246 nga klase ug agro-system nga adunay 246 nga klase na tanum. Pinag-uusapan din ng bundok ang 45 species ng orchid , 23 dito ang endemic sa Pilipinas. Ang bukid kay ginaisturyahan usab tungod sa 45 nga mga klase sa orkid, 23 niini kay endemik sa Pilipinas. Ang International Union for Conservation of Nature (IUCN) Red List ay nakilala ang hindi bababa sa 11 na mga endangered na vertebrate species . Ang International Union for Conservation of Nature (IUCN) kay adunay Pula nga Listahan para sa di kaabot nga bilang sa menos 11 nga mga nameligro na vertebrate. Iniulat ng Philippine Council for Agriculture, Forestry and Natural Resources and Development (PCARRD) na ang bundok ay tinitirhan ng limang endangered species, 27 bihirang mga species, 44 endemic species at 59 mga mahahalagang species ng ekonomiya. Gi-report sa Philippine Council for Agriculture, Forestry and Natural Resources and Development (PCARRD) nga ang bukid gipuy-an sa lima ka mga nameligro nga hayop, 27 niini kay talagsaon nga mga hayop, 44 nga mga endemiko nga hayop ug 59 nga mga importanteng hayop. Noong 2004, ang Mount Hamiguitan ay idineklara bilang isang santuario ng wildlife sa pamamagitan ng Batas ng Mount Hamiguitan na isinasagawa sa ilalim ng inisyatibo ni senador Loren Legarda . Kiniadtong 2004, ang Mount Hamiguitan kay gideklara nga usa ka santuaryo sa ihalas nga hayop pinaagi sa Mount Hamiguitan Law nga gipatuman ubos sa inisyatibo ni senador Loren Legarda . Noong Hunyo 2014, ang Mount Hamiguitan Range Wildlife Sanctuary ay idinagdag sa listahan ng UNESCO ng World Heritage Sites . Kiniadtong Hunyo 2014, ang Mount Hamiguitan Range Wildlife Sanctuary giapil sa lista sa UNESCO sa World Heritage Sites . Bago ito, ang site ay naideklara na isang ASEAN Heritage Park . Sa wala pa kini,gideklara ang lugar nga usa ka ASEAN Heritage Park Ang Rasa Island ay isang patag na coral island sa Dagat Sulu na malapit lamang sa baybayin ng munisipalidad ng Narra sa Palawan , Pilipinas . Ang Rasa Island usa ka patag nga isla nga koral sa kadagatan sa Sulu diha ra sa baybayon sa munisipyo sa Narra sa Palawan,Pilipinas. Ito ay isang mababaw na isla na napapalibutan ng mga bakawan at tidal flat na naglalaman ng isa sa huling natitirang mga kagubatan sa bansa. Kini usa ka mabaw nga isla nga gilibutan sa mga bakhaw ug mga talas sa dagat nga adunay usa sa katapusang nahabilin nga mga kalasangan sa nasud. Ang isla ay tahanan ng pinakamalaking populasyon ng endemic at critically endangered Philippine cockatoo sa ligaw sa Pilipinas. Ang isla mao ang puy-anan sa labing kadaghan nga populasyon nga endemiko ug kritikal nga nameligro nga Philippine Cockatoo sa kagubatan sa Pilipinas Ang Rasa Island ay isang malaking irregular na bakaw na bakawan sa isang coral reef na umaabot ng mga 640 metro (2,100 piye) sa kabila ng isla sa timog-kanluran at mga hilagang-silangan. Ang Rasa Island usa ka dako nga dili regular nga mga bakawan sa usa ka coral reef na moabot mga 640 metros (2,100 p) sa tabok sa isla sa habagatan-kasapdan ug amihanan-silangan. Matatagpuan ito tungkol sa 0.5 kilometro (0.31 mi) mula sa Casuarina Point at bumubuo sa hilagang-silangan na bahagi ng Mantaquin Bay. Kini mahimutang mga 0.5 ka kilometro (0.31mi) gikan sa Casuarina Point ug nag-umol sa amihanan-sidlakang bahin sa Mantaquin Bay. Tanging isang-katlo ng isla ang permanenteng tuyo sa natitirang dalawang-katlo na nakalantad sa paminsan-minsang mga pagtaas ng tubig. Un-tersiya lamang sa isla ang permanente nga uga nga adunay nahabilin nga dos-tersiya nga nakalantad sa panagsaka nga pagtaas sa tubig. Sa hilaga ay namamalagi ang Arena Island at iba pang maliliit na isla ng coralline sa baybayin ng Aborlan . Sa amihanan naa ang isla sa arena ug uban pang gagmay nga mga isla sa carolline sa baybayon sa aborlan. Sa timog sa tapat ng Mantaquin Bay ay ang mga isla ng Linda at Emelina. Sa habagatan atbang sa Mantaquin Bay mao ang mga isla sa Linda ug Emelina. Ang Rasa Island ay pinangangasiwaan bilang bahagi ng Narra barangay ng Panacan . Ang Rasa Island gihatagan isip bahin sa Narra barangay sa Panacan. Ito ay 3 kilometro lamang (1.9 mi) hilaga ng Narra poblacion at humigit-kumulang na 90 kilometro (56 mi) sa timog ng lalawigan ng Palawan, Puerto Princesa . 3 ka kilometro ra (1.9mi) sa amihanan sa Narra poblacion ug gibanabana nga 90 kilometros (56mi) habagatan sa lalawigan sa Palawan, Puerto Princesa. Ang Rasa Island ay isang likas na tirahan ng pandaigdigang banta sa Pilipinas , na kilala sa lokal bilang katala at kilala rin bilang redato na sabaw, isang species ng loro na endemiko sa Pilipinas. Ang Rasa Island usa ka natural nga puy-anan sa tibuuk kalibutan nga hulga sa pilipinas, nga naila sa lokal nga katala ug naila usab nga redato broth, usa ka klase nga parrot endemik sa pilipinas. Upang maprotektahan ang mga species ng ibon na ang bilang na ito ay bumaba nang masakit mula sa bilang ng 4,000 noong 1994 hanggang sa mga 1,000 lamang noong 2001 dahil sa iligal na poaching at mabilis na pagkalbo sa kapaligiran ng baybayin, idineklara ng gobyerno ng Pilipinas ang buong isla at nakapaligid na tubig ng isang ibong banal na lugar na kilala bilang Rasa Island Wildlife Sanctuary . Aron mapanalipdan ang mga klase sa langgam nga ang ihap kusog nga nahulog gikan sa 4,000 kaniadtong 1994 hangtod sa hapit 1,000 ra kaniadtong 2001 tungod sa iligal nga pagpanguha ug dali nga pagguho sa kabaybayon nga palibot, gideklara sa gobyerno sa pilipinas ang tibuuk nga isla ug ang palibot nga tubig sa usa ka balaang dapit sa langgam nga naila nga Rasa Island Wildlife Sancturary. Ang 1,983-ektarya (4,900-acre) na ibon ng ibon ay pinamamahalaan ngayon ng Kagawaran ng Kalikasan at Likas na Yamansa pakikipagtulungan sa Philippine Cockatoo Conservation Program ng Katala Foundation . Ang 1,983 ka ektarya (4,000) nga langgam gidumala karon sa departamento sa kinaiyahan ug natural nga kahinguhaan sa pakigtambayoyong sa Philippine Cockatoo Conservation Program ng Katala Foundation. Ang mga dating poacher mula sa pamayanan ng Tagbanua ng Narra ay nagsisilbi na ngayong mga deputized wildlife wardens ng isla. Ang kaniadtong mga mangangayam gikan sa komunidad sa Tagbanua sa Narra karon nagsilbi nga mga deputized wildlife wardens sa isla Ang ilang mga iba pang mga endemic na ibon ay napansin din sa isla tulad ng asul na buhok na racket-tail , grey imperial pigeon , Chinese egret at Mantanani scops owl . Ang uban pang mga endemik nga langgam nakit-an usab sa isla sama sa asul nga buhok nga Racket-Tail, Grey Imperial Pigeon, Chinese Egret ug Mantanani Slops Owl. Ang mga tubig nito ay nagho-host din ng isang makabuluhang populasyon ng mga berdeng pagong dagat , hawksbill sea turtle at dugong . Ang katubigan niini nag-host usab usa ka hinungdanon nga populasyon sa berde nga mga pawikan sa dagat,mga hawksbill sea turtle ug dugong. Bukod sa mga bakawan, ang mga puno ng Ipil ay lumalaki din sa isla. Dugang sa mga bakhaw, mitubo usab ang mga punoan sa ipil sa isla. Ang Turtle Islands , na opisyal na Munisipalidad ng Turtle Islands , ay isang ika-5 klase na munisipalidad sa lalawigan ng Tawi-Tawi , Pilipinas . Ang Turtle Island, ang opisyal nga munisipalidad sa Turtle Island, usa ka ikalima nga klase nga lungsod sa lalawigan sa Tawi-Tawi, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2015, may populasyon itong 4,727 katao. Sumala sa sensus kaniadtong tuig 2015, kini adunay populasyon nga 4,727 ka tawo. Kilala rin ito bilang Philippine Turtle Islands upang makilala ito mula sa katapat nitong Malaysian ; habang tinawag ito ng mga lokal na Taganak . Nailhan usab kini nga Philippine Turtle Islands aron maila kini gikan sa kaatbang nga Malaysian ; samtang gitawag kini sa mga lokal nga Taganak . Ang pag-access sa mga Turtle Islands ay mahirap, dahil walang regular na paraan ng transportasyon sa lugar. Ang pagsulod sa mga Turtle Island kay lisod, tungod kay walay regular nga paagi sa transportasyon sa lugar. Pinananatili nito ang mga isla na protektado mula sa mga turter ng itlog ng pagong. Gipahinungdan sa mga isla gikan sa mga tukaw nga itlog sa pagong. Ang isang istasyon para sa mga park ranger ay naroroon din sa mga isla. Ang usa ka istasyon alang sa mga park ranger nga naa usab sa mga isla. Ang mga Turtle Islands ay politikal na nahahati sa 2 mga barangay . Ang mga Turtle Island politikal na nabahin sa 2 ka barangay. Ang Taganak, Boaan, Great Bakkungaan, Lihiman at Langaan ay tinatahanan. Ang Taganak, Boaan, Great Bakkungaan, Lihiman at Langaan ay gipuy-an. Ang Baguan, isang isla na protektado para sa pag-pugad ng pagong at ang pinakamaliit na isla, Sibaung, ay hindi nakatira. Ang Baguan, usa ka isla nga gipanalipdan alang sa salag sa pawikan ug ang pinakagagmay nga isla, Sibaung, walaÕy puy-anan. Ayon sa senso noong 2010, ang populasyon ng limang permanenteng tinitirhan na isla ay 4,727 katao. Sumala sa senso sa 2010, ang populasyon sa lima nga permanenteng gipuy-an nga mga isla kay 4,727 ka mga tawo. Sa isang lugar ng lupa na may lamang 3.08 square kilometers (1.19 square miles), ang mga isla ay may populasyon na populasyon na 1,534.7 / km 2 . Sa usa ka lugar nga yuta nga naa ray 3.08 square kilometers (1.19 square miles), ang mga isla adunay populasyon nga populasyon nga 1,534.7 / km 2 . Sa limang tinitirhan na isla ang takip ng lupa sa malalaking lugar ay pinamamahalaan ng mga bahay. Sa lima ka gipuy-an nga mga isla ang tabon nga yuta sa dagkong mga lugar kay gidumala sa mga balay. Karaniwan ng iba pang mga lugar sa kanayunan sa Pilipinas, ang mga pamayanan ng tao ay may halong agrikultura. Kasagaran sa ubang mga lugar sa kabaryohan sa Pilipinas, ang mga komunidad sa tawo kay adunay gisagol sa agrikultura. Ang kamag-anak na pangingibabaw ng mga pamayanan ay pangunahin dahil sa limitadong lugar ng lupa at ang nagresultang mataas na antas ng density ng populasyon, na higit sa apat na beses na pambansang average. Ang paryente nga pagmando sa mga komunidad mao ang punoan nga hinungdan sa limitado nga lugar sa yuta ug ang sangputanan nga taas nga lebel sa kadaghan sa populasyon, nga labaw sa upat ka beses na nasyonal nga average. Ang mga isla ay matatagpuan sa loob ng Dagat Sulu sa timog-kanluran na dulo ng bansa, sa gilid ng mga limitasyong pang-internasyonal na kasunduan na naghihiwalay sa Pilipinas at Malaysia . Ang mga isla nahimutang sa sulod sa Dagat Sulu sa habagatan-kasadpan ug tumoy sa nasud, sa kilid sa mga limitasyon sa internasyonal nga kasabutan sa pagbulag sa Pilipinas ug Malaysia . Ang Taganak ay mula sa bulkan na pinagmulan at ang pinakamalaking isla ng pangkat na may isang lugar na halos 116 hectares (290 ektarya) na may pinakamataas na punto sa 148 metro (486 piye). Ang Taganak ay gikan sa bulkan nga pinagmulan ug ang pinakadako nga isla sa grupo nga adunay usa ka lugar nga hapit mga 116 ka ektarya (290 ektarya) nga adunay labing taas nga punto sa 148 metros (486 p). Si Boaan , na kilala rin bilang Boan , ay ang pangalawang pinakamalaking isla ng pangkat na may isang lugar na 76 hectares (190 ektarya) na may pinakamataas na kataasan sa 59 metro (194 piye). Si Boaan , nga naila usab nga Boan , mao ang ikaduha nga pinakadako nga isla sa grupo nga adunay usa nga lugar sa 76 ektaryas (190 ektaryas) nga adunay labing kataas nga pagkalabaw sa gitas-on nga 59 metros (194 p). Ang Dakilang Bakkungaan na kilala rin bilang Great Bakkungan ay ang pangatlong pinakamalaking sa 51 ektarya (130 ektarya) na may pinakamataas na taas sa 58 metro (190 p). Ang maayo nga Bakkungaan nga nailhan usab nga Dakong Bakkungan mao ang ikatulo nga pinakadako sa 51 ektaryas (130 ektaryas) nga adunay nga adunay labing taas nga gitas-on sa 58 metros (190 p). Ang Baguan ay ang pinakamalawak na bahagi ng mga isla at bulkan din ang pinanggalingan. Ang Baguan mao ang labing kadaghan nga mga isla ug bulkan ang gigikanan usab. Ang isla na hugis ng kampanilya ay may isang lugar na 29.1 hectares (72 ektarya) na may pinakamataas na taas ng 40 metro (130 piye). Ang isla na porma nga kampanilya nga adunay usa ka lugar nga 29.1 hectares (72 ektarya) nga adunay labing kataas nga kataason nga 40 metros (130 p). Ang Lihiman ay isang putik at coralline na isla na mga 29 hectares (72 ektarya). Ang Lihiman kay usa ka lapok ug coralline nga isla nga mga 29 ektaryas (72 ektaryas). Ang isla ay nabanggit para sa mga paputok na mga bulkan ng bulkan (tingnan sa ibaba). Ang isla kay gihisgotan tungod sa pagbuto sa mga bulkan nga lapok niini (tan-awa sa ubos). Ang Langaan ay isang patag na isla ng coral na mga 7 ektarya (17 ektarya) at isang perimeter na 458 metro (1,503 piye). Ang Langaan kay usa ka patag nga isla nga koral nga adunay mga 7 ka ektarya (17 ektaryas) ug usa ka perimeter nga 458 metros (1,503 p). Ang Sibaung ay ang pinaka-kanlurang isla at isang maliit na coral reef na nakahiga sa 4.5 milya (7.2 km) sa kanluran ng hilagang bahagi ng Island ng Boaan. Ang Sibaung mao ang pinakabagat nga isla ug usa ka gamay nga coral reef nga nagbitay og 4.5ka milya (7.2 km) kasadpan sa amihanang bahin sa Pulo sa Boaan. Ang isla ay may isang lugar na 0.1 ektarya (0.25 ektarya lamang). Ang isla adunay sukod nga 0.1 hektarya lamang (0.25 hectares). Mayroong ilang mga bushes 35 piye (11 metro) na mataas sa bahura na ito. Adunay pipila ka mga bushes nga 35 mga tiil (11 metro) ang taas sa kini nga bahura. Ang sariwang tubig ay naiulat na magagamit mula sa mababaw na tubig sa lupa sa lahat ng mga isla maliban sa pinakamaliit, sa Sibaung. Ang lab-as nga tubig gitaho nga magamit gikan sa mabaw nga tubig sa yuta sa tanan nga mga isla gawas sa labing gamay, Sibaung. Marahil dahil sa maliit na sukat nito at ang katotohanan na wala itong isang sariwang mapagkukunan ng tubig, ang Sibaung ay minsan ay tinanggal mula sa listahan ng Philippine Turtle Islands. Tingali tungod sa kagamay niini ug sa katinuud nga wala kini usa kalab-as nga tuburan sa tubig, usahay mawala ang Sibaung gikan sa lista sa Philippine Turtle Islands. Halimbawa, ang Proklamasyon ng Pangulo 171 na itinatag ang Turtle Islands Wildlife Sanctuary ay tumutukoy sa 6 na isla sa halip na 7 na isla sa kabila ng saklaw ng lahat ng munisipyo. Pananglitan, ang Proklamasyon ni Presidente 171 nga naa sa Turtle Islands Wildlife Sanctuary nagtumong sa 6 nga mga isla imbis sa 7 nga mga isla bisan pa nga nasakup ang tanan ngalungsod. Sa Pilipinas, ang mga bulkan na putik ay kilala na umiiral lamang sa Turtle Islands. Sa Pilipinas, ang basura sa bulkan nahibal-an nga naa ra sa Turtle Islands. Ang pagkakaroon ng mga form na ito ay maliwanag sa tatlo sa mga isla - Lihiman, Mahusay Bakkungaan at Boaan Islands. Ang pagkaanaa sa kini nga mga porma makita sa tulo nga mga isla - Sekreto, Dakong Bakungaan ug sa mga isla sa Boaan. Ang mga burol sa mga islang ito ay karamihan ng mga bulkan na putik. Ang mga bungtod sa kini nga mga isla kasagaran mga lapok nga bulkan. Sa Mahusay na Bakkungan Island, tahimik na putik na putik na dumadaloy mula sa usok sa isang pulsating na paraan na sinamahan ng pagbubugbog ng gas. Sa Dakong isla sa Bakkungan, ang abog nga lapok nga hilum nga nag-agay gikan sa agianan sa usa ka hiniusa nga pamaagi nga inubanan sa pagbuga og gas. Sa Boan Island, ang extrusion ng putik ay tumigil noong Agosto 2000. Sa Boan Island, ang mga pagdahili sa lapok mihunong kaniadtong Agosto 2000. Kumpara sa iba pang dalawang isla, sa Lihiman Island, isang mas marahas na extrusion ng putik, halo-halong may malalaking piraso ng mga bato ang naganap na lumikha ito ng isang 20-m (66-ft) malawak na bunganga sa maburol na bahagi ng isla. Kung itandi sa uban pang duha nga mga isla, sa Lihiman Island, usa ka labi ka bangis nga pagdahili sa lapok, nga gisagol sa daghang mga bato nga nahimo niini naghimo kini usa ka 20-m (66-p) nga lapad nga lungag sa bukirong bahin sa isla. Ang nasabing mga extrusion ay iniulat na sinamahan ng banayad na lindol at katibayan ng mga extruded na materyales ay maaaring matagpuan ang mataas na mga nakapalibot na puno dahil sa sumasabog na katangian nito. Ang ingon nga mga pagpahawa gitaho nga adunay kauban nga hinay nga mga linog ug ang ebidensya sa mga extruded nga materyal nga makita nga nagpataas sa mga palibot nga mga kahoy tungod sa pagbuto sa kini nga kinaiyahan. Malaking halaga ng mga materyales ang pinalabas mula sa bulkan na ito na ang kanal ay pinutol sa hilagang dalisdis ng burol upang idirekta ang daloy sa dagat. Daghang mga materyales ang gipagawas gikan sa bulkan nga adunay bomba nga naputol sa amihanang bakilid sa bungtod aron magdirekta sa dagan sa dagat. Ang mga submarine na extrusion ng putik sa isla ay napansin din ng mga lokal na residente. Ang mga submarino nga nipuga sa lapok sa isla nakita usab sa mga lokal nga residente. Kasama ang tatlong mga isla ng kapitbahay na bansa ng Malaysia at ang nakapalibot na mga coral na tubig, ang mga Turtle Islands ay isa sa ilang mga natitirang pangunahing batayan ng pugad para sa Green Sea Turtles . Kauban sa tulo ka mga silingan nga isla sa Malaysia ug sa naglibot nga coral nga tubig, ang Turtle Island usa sa pila sa kalibutan nga nahabilin nga mga punoan nga salag alang sa Green Sea Turtles Noong 1996, ang mga isla ay idineklara bilang lugar na Protektado ng Turtle Islands ng mga gobyerno ng Pilipinas at Malaysia bilang tanging paraan upang matiyak ang patuloy na pagkakaroon ng berdeng mga pagong dagat at ang kanilang mga pugad. Kaniadtong 1996, gideklara ang mga isla nga usa ka Turtle Islands Protected Area sa gobyerno sa Pilipinas ug Malaysia ingon ang usa ra nga paagi aron masiguro ang padayon nga pagkaanaa mga berde nga pawikan sa dagat ug ilang mga salag. Para sa limang isla, nagpasya ang gobyerno ng Pilipinas na lumikha ng mga espesyal na zone ng proteksyon, at sa loob ng mga zone na ito, tanging mga aktibidad na pang-agham at pangangalaga ay pinapayagan. Alang sa lima ka mga isla, ang gobyerno sa Pilipinas nakadesisyon nga maghimo espesyal nga mga protection zone, ug sulod sa mga zona, ang mga kalihokan nga pagagham ug konserbasyon lamang ang gitugotan. Sa iba pang mga zone, ang ilang mga patakaran ay inangkop upang maiwasan ang labis na epekto ng mga tao sa kapaligiran at mga pagong. Sa uban pang mga sona, ang pipila nga mga balaod gipahiangay aron malikayan ang daghang mga epekto sa mga tawo sa kinaiyahan ug sa mga pawikan. Posible lamang ang pagbisita sa mga zone na ito na may mahigpit na gabay at sa ilalim ng pangangasiwa ng mga kawani ng mga opisyal ng gobyerno. Posible ang pagbisita sa mga sona nga kini nga adunay hugot nga paggiya ug ubos sa pagdumala sa mga kawani sa mga opisyal sa gobyerno. Ang kanilang nakasisilaw na diyeta ay tumutulong na panatilihing malinis ang tubig. 1906 Ang unang bisikleta miabot sa Bantayan, nga gipanag-iya ni Leon Villacrusis. Ang mga bakulan ay mapagparaya sa asin, makahoy, mga halaman na nagdadala ng mga binhi na matatagpuan sa mga tropikal at subtropikal na lugar kung saan sila napapailalim sa pana-panahong pagbaha. Ang mga bakhaw masugtanon, kahoy, adunay binhi nga mga tanum nga makit-an sa tropiko ug subtropikal nga mga lugar diin kini gipailalom sa adlaw-adlaw nga pag-ulan. Ang Pilipinas ay may higit sa 40 species ng bakawan at isa sa mga pinaka-rehiyon ng biodiverse sa mundo dahil mayroon lamang tungkol sa 70 mga species ng bakawan sa buong mundo. Ang Pilipinas adunay labaw pa sa 40 nga mga espisye sa bakawan ug usa sa labing rehiyon ng biodiverse sa kalibutan tungod ra adunay mga 70 nga espisye sa bakawan sa tibuuk kalibutan. Ang bakhaw na ekosistema ay isang napaka-magkakaibang isa at tahanan ng maraming mga ibon, isda, mammal, crustacean at iba pang mga hayop. Ang ecosystem sa bakhaw usa ka lainlain ug puy-anan sa daghang mga langgam, isda, mammal, crustacean ug uban pang mga hayop. Nagbibigay ang mga bakulan ng isang mahalagang nursery para sa mga isda, shellfish at iba pang mga organismo. Nagahatag ang mga bakhaw og usa ka hinungdanon nga nursery alang sa mga isda, kabhang, ug uban pang mga organismo. Tinatayang ang bawat ektarya ng bakawan ay maaaring magbigay ng pagkain para sa 1,000 kg ng mga organismo ng dagat (890 lb / acre). Gibana-bana nga ang matag ektarya nga mga bakhaw mahimong makahatag pagkaon alang sa 1,000 kilo nga mga organismo sa dagat (890 lb / acre). Sa dami ng pagkain na ito para sa mga isda na naroroon sa mga bakawan, bawat ektarya ng mangal ay nagbubunga ng 283.5 metriko tonelada ng isda bawat taon (112.9 mahabang tonelada / acre). Sa kadaghan niini nga pagkaon alang sa mga isda nga naa sa mga bakawan, ang matag ektarya nga mangal nagahatag og 283.5 metriko nga tonelada nga isda matag tuig (112.9 nga katas-on tonelada / ektarya). Nagbibigay din ang mga bakulan ng iba pang mahahalagang pag-andar tulad ng pagpigil sa pagguho ng lupa at pagprotekta sa baybayin mula sa mga bagyo at malakas na alon. Nagahatag usab ang mga bakhaw ug lain pang hinungdanon nga paglihok sama sa pagpugong sa pagkubkub sa yuta ug pagpanalipod sa baybayon gikan sa mga bagyo ug kusog nga mga balud. Nagbibigay ang mga bakulan ng maraming iba pang mga produkto at serbisyo tulad ng mga gamot, alkohol, materyales sa pabahay at isang lugar para sa pananaliksik at turismo. Nagahatag ang mga bakhaw og daghang lain pang mga produkto ug serbisyo sama sa mga tambal, alkohol, materyales sa balay ug lugar alang sa panukiduki ug turismo. Gayunpaman kahit na sa lahat ng mga kilalang benepisyo na ito ang estado ng mga bakawan sa loob ng Pilipinas ay lubos na madilim. Bisan pa sa tanang nahibal-an nga mga kaayohan ang kahimtang sa bakawan sulod sa Pilipinas kay medyo ngitngit. Noong unang bahagi ng 1900s ay may humigit-kumulang 5,000 km 2 (1,900 sq mi) ng mga bakawan ngunit ngayon mayroon lamang mga 1,200 km 2 (460 sq mi). Sa una nga bahin sa 1900s adunay gibana-bana mga 5,000 km 2 (1,900 sq mi) sa mga bakawan apan karon adunay mga 1,200 km 2 (460 sq mi). Marami sa mga lugar ng bakawan ay nawasak upang gumawa ng paraan para sa mga fishpond at reclamation area. Daghang lugar sa bakawan ang nangaguba aron makahimo og pamaagi para sa mga lugar sa isda nga reclamation area. Ginamit sila nang walang pasubali para sa pabahay - parehong mga materyales sa gusali at pag-reclaim - at naabala sa pamamagitan ng siltation at polusyon. Gigamit kini nga wala'y kondisyon alang sa puy-anan - parehas ang mga materyales sa pagtukod ug reklamasyon - ug nasamok pamaagi sa siltation ug polusyon. Ngayon na ang tunay na pakinabang ng mga ekosistema na ito ay kilala mayroong proteksyon at rehabilitasyon ng mga mahahalagang ecosystem na ito. Karon nga ang tinuod nga bentaha sa mga ekosistema nga nahibal-an adunay proteksyon ug rehabilitasyon sa mga hinungdanon nga ekosistema. Iligal na ngayon ang pagbawas sa mga bakawan para sa anumang layunin at ang mga lokal na pamahalaan at mga organisasyon ng komunidad ay nagsagawa ng mga aktibong tungkulin sa pagtatanim at pamamahala ng mga plantasyon ng bakawan. Iligal na karon ang pagputol sa mga bakawan para sa bisan unsang katuyoan ug ang mga lokal nga gobyerno ug organisasyon sa komunidad adunay aktibong katungdanan sa pagtanum ug pagdumala sa mga plantasyon sa bakawan. May pag-asa na sa hinaharap na mga bakawan ay babalik sa malusog na katayuan na dati nilang gaganapin. Adunay paglaum nga sa umaabot nga mga bakhaw mobalik sa himsog nga kahimtang nga kaniadto ilang gihuptan. Halos walang pisikal na mga talaan o katibayan na ipahiwatig kung kailan ang unang mga tao ay dumating sa Bantayan, o ang kanilang mga lugar na pinagmulan. Halos walaÕy mga pisikal nga rekord o ebidensya nga nagpaila kung kanus-a ang unang mga tawo nga miabot sa Bantayan, o sa ilang mga lugar nga gigikanan. Ang ilan ay naniniwala na maaaring masubaybayan sila pabalik sa Panay , ang iba ay naniniwala na ang karamihan sa kanila ay nagmula sa Cebuano , at ang iba pa ay nagsabing nagmula sila sa Leyte at Bohol . Ang uban nagtuo nga mahimo nila masubay ang pagbalik sa Panay , ang uban nagtuo nga ang kadaghanan sa ila gikan sa Cebuano , ug ang uban pa nag-ingon nga sila gikan sa Leyte ug Bohol Ang mga koneksyon sa pagitan ng Bantayan at iba pang mga lugar ay maaaring maibawas mula sa magkahalong diyalekto na sinasalita ng mga tao, at ang kanilang sinaunang kultura tulad ng tela _ paghabi, sayaw, at arkitektura. Ang mga koneksyon taliwala sa Bantayan ug uban pang mga lugar mahimong makuha gikan sa sagol nga diyalekto nga gisulti sa mga tawo, ug ang ilang karaang kultura sama sa panapton nga tela, pagsayaw, ug arkitektura. Bilang karagdagan, ang ilang mga dating pangalan na pamilya na Hispanic ay nauugnay sa ilang mga lokasyon. Dugang pa ang pipila ka mga daan nga mga ngalan sa pamilya nga Hispanic may kalabutan sa pipila ka mga lokasyon. Mayroong maliit na dokumentaryo na dokumentaryo ng buhay at kultura bago ang pagdating ng mga mananakop na Kastila . Adunay gamay nga dokumentaryo sa dokumentaryo sa kinabuhi ug kultura sa wala pa ang pag-abot sa mga Espanyol nga mga mananakop . Ang nalalaman natin sa kanila ay natipon mula sa mga hand-down account at folklore . Ang nahibal-an bahin saila napundok gikan sa mga hand-down account at folklore. Ang mga unang tao ay sinabi na naiinis. Ang unang mga tawo giingon nga wala nasuya. Hindi sila naglakbay at walang alam sa mga lugar na malayo sa kanilang mga tahanan. Wala sila nagbiyahe ug wala'y nakahibalo sa mga lugar nga layo sa ilang mga panimalay. Nagsuot sila ng kaunting damit dahil hindi ito kailangan ng klima. Nagsul-ob sila og gagmay nga mga sinina tungod kay wala kini kinahanglan nga klima. Ang kasaganaan ng mga isda, ligaw na laro, ligaw na prutas at tuber, tulad ng ba-ay , hagmang , bailacog , at kiot , ay gumawa ng kaunti sa mga tao kaysa gumawa ng mga pag-clear kung saan magtatanim ng mais, camote (kamote) at iba pang mga gulay. Ang kadagaya sa mga isda, ligaw nga dula, ihalas nga prutas ug tuber, sama sa ba-ay, hagmang, bailacog, ug kiot, wala'y mahimo alang sa mga tawo kaysa sa paglimpyo kung diin motubo ang mais, camote (kamote) ug uban pang mga utanon. Ang mga malalaki at maliliit na punong kahoy ay lumago at kumalat, na umaalab sa lupa sa buong taon kasama ang kanilang mabibigat na mga dahon. Ang mga dagko ug gagmay nga mga kahoy ang nagtubo ug mikaylap, nagsiga sa yuta sa tibuuk tuig kauban ang ilang bug-at nga mga dahon. Umakyat ang mga ubas at creepers sa mga puno na nakabitin mula sa mga sanga hanggang sanga; mahirap ang paglilinang ng bukas na lupa. Ang mga ubas ug mga creepers mosaka sa mga kahoy nga nagbitay gikan sa usa ka sanga ngadto sa usa ka sanga; lisud ang pagpananom sa bukas nga yuta. Sa panahon ng 1565Ð1898 ang Pilipinas ay isang kolonya ng Espanya, na bahagi ng Spanish East Indies . Panahon sa 1565Ð1898 ang Pilipinas usa ka kolonya sa Espanya, nga bahin sa Spanish East Indies. Ang simbahan ng parokya ay itinatag noong 1580 - bilang isang encomienda ng tagapagmana ni Don Pedro de Gamboa . Ang simbahan sa parokya natukod kaniadtong 1580 - ingon usa ka encomienda sa manununod ni Don Pedro de Gamboa. Tungkol sa dalawang liga hilaga ng isla ng ‚ubu ay matatagpuan ang isla ng Bantayan. Mga duha ka liga sa amihanan sa isla ng ‚ubu nahimutang ang isla sa Bantayan. Ito ay tungkol sa walong liga sa paligid at dalawang liga ang lapad, at may populasyon na halos isang libong mga Indiano; ito at ang nabanggit na isla ng Vohol ay nasa ilalim ng singil ng isang encomendero. Kini mga walo ka mga liga sa palibot ug duha ka liga ang gilapdon, ug adunay populasyon nga hapit usa ka libo nga mga Indiano; kini ug ang nahisgutan nga isla sa Vohol naa sa ilalum sa katungdanan sa usa ka encomendero. Ang mga naninirahan dito ay mahusay na itinapon. Ang mga lumulopyo dinhi maayong paglabay. Mayroon silang malalaking pangisdaan, sapagkat maraming mga shoals na malapit sa isla. Adunay sila daghang mga pangisda, tungod kay daghang mga shoal nga duul sa isla. Mayroon ding perlas-pangingisda, kahit na isang napakaliit. Adunay usab usa ka perlas nga pangisda, bisan ang usa ka gamay kaayo. Ang lupa ay gumagawa ng millet at borona, ngunit walang bigas, para sa lahat ng isla ay may hindi magandang lupa sa kabila ng antas na ito. Ang yuta naghimo og dawa ug borona, apan wala'y bugas, kay ang tanan nga mga isla adunay dili maayo nga yuta nga lapas sa kini nga lebel. Ang ilan sa mga katutubo ng isla na ito ay nagtatanim ng lupa sa isla ng Cubu, na, tulad ng sinabi ko, ay dalawang liga ang layo. Ang pipila sa mga nati na lumad sa kini nga isla mao nagtikad sa yuta sa isla sa Cubu, nga, ingon sa giingon nako, naa sa duha ka liga ang gilay-on. Ang isla ay dumami sa mahusay na mga puno ng palma - isang paglago na karaniwan sa lahat ng mga isla ng Pintados, para sa lahat ng mga ito ay napuno sa mga palad. Ang isla napuno sa daghang mga puno nga palma - usa ka pagtubo nga sagad sa tanan nga mga isla sa Pintados, kay silang tanan napuno sa mga palad. May isa pang uri ng panginoon na unang ipinakilala ng isang tao na tinawag nilang Sidumaguer - na, sabi nila, naganap higit sa dalawang libong taon na ang nakalilipas. Adunay usa pa nga lahi sa ginoo nga una nga gipaila sa usa ka tawo nga gitawag nila nga Sidumaguer - nga, giingon nila, nahitabo sobra sa duha ka libo ka tuig ang nakalabay. Dahil ang ilang mga tao sinira ng isang barangay na pag-aari sa kanya - sa Languiguey , kanyang katutubong nayon, na nakatayo sa isla ng Bantayan - pinilit niya ang mga inapo ng mga nasira ang kanyang barangay na ma-bequeath sa kanya sa kanilang pagkamatay ng dalawang alipin mula sa bawat sampu, at ang parehong bahagi ng lahat ng kanilang iba pang pag-aari. Tungod kay ang pipila ka mga tawo gilaglag sa usa ka baranggay nga iya - sa Languiguey, ang iyang yutang natawhan, nga nahimutang sa isla sa Bantayan - gipugos niya ang mga kaliwatan sa mga nakadaot sa iyang barangay nga ihatag sa ila sa ilang pagkamatay sa duha ka mga ulipon gikan sa matag napulo, ug parehas nga bahin sa tanan nilang uban nga mga kabtangan. Ang ganitong uri ng pagkaalipin ay unti-unting nagawa sa lahat ng mga Indiano na nakatira sa baybayin, ngunit hindi kabilang sa mga Tinguianes. Ang kini nga matang sa pagkaulipon anam-anam nga gihimo sa tanan nga mga Indian nga nagpuyo sa baybayon, apan dili sa taliwala sa mga Tinguiane. Sumulat noong 1588, iniulat ni Domingo de Salazar : Ang isla ng Bantayan ay maliit at makapal na populasyon. Pagsulat kaniadtong 1588, nagtaho si Domingo de Salazar: Ang isla sa Bantayan gamay ug daghan ang populasyon. Mayroon itong higit sa walong daang mga tributo, karamihan sa kanila mga Kristiyano. Naa kini kapin sa walo ka gatus nga mga tributo, kadaghanan sa kanila mga Kristiyano. Ang mga Augustinians na namamahala sa kanila ay iniwan din sa kanila, at sila ay ngayon ay walang tagubilin. Ang mga Augustinian nga nagdumala kanila gibiyaan usab kanila, ug sila usab walaÕy panudlo karon. Ang islang ito ay dalawampung liga mula sa Zubu. Kini nga isla kay baynte ka liga gikan sa Zubu. Ilang oras noong 1591, ang populasyon ng Bantayan ay umabot sa 683 tributes na kumakatawan sa 6732 katao. Pila ka oras kaniadtong 1591, ang populasyon sa Bantayan moabot sa 683 ka tribu nga nagrepresentar sa 6732 nga mga tawo. Ang relihiyon ay itinatag sa isla ng Bantayan, na matatagpuan sa pagitan ng isla ng Panay at ng Sugbu, ngunit mas malayo mula sa Panay. Natukod ang -relihiyon sa isla sa bantayan, nga nahimutang taliwala sa isla sa Panay ug Sugbu, apan mas layo gikan sa Panay. Gayunpaman, kung nais ng isang tao na pumunta sa isla ng Sugbu nang hindi naglayag sa bukas na dagat, maaari siyang baybayin mula sa islet hanggang islet, bagaman ang distansya sa kabuuan ay hindi mas malaki kaysa sa isa o isa at kalahating leguas. Bisan pa, kung gusto sa usa nga moadto sa isla sa Sugbu nga wala maglawig sa hawan nga dagat, mahimo siya nga baybayon gikan sa isla ngadto sa isla, bisan kung ang distansya sa kinatibuk an dili labi sa usa o usa ug tunga nga leguas. Ang mga islang Bantayan na ito ay marami, at lahat ay mababa at napakaliit. Daghan kini mga isla sa bantayan, ug tanan ubos ug gamay. Ang pinakamalaking ay ang nabanggit sa itaas. Ang pinakadako mao ang gihisgutan sa taas. Nang makuha ito ng Ours, mayroon itong maraming mga naninirahan, lahat ng kaaya-aya na hitsura, at matangkad at maayos na binuo. Sa diha nga nakuha kini sa amon, kini adunay daghang mga lumulupyo, tanan nga makapahimuot nga panagway, ug taas ug maayong naugmad. Ngunit ngayon ito ay halos maubos ng walang tigil na pagsalakay mula sa Mindanao at Jolog . Apan karon hapit na kini mahurot sa walaÕy hunong nga agresyon gikan sa Mindanao ug Jolog . Patuloy niyang sinabi: "Ang isla na ito ay may isang nayon na tinawag na Hilingigay , na sinasabing pinagmulan ng lahat ng mga Bisayan na Indiano na sumilip sa mga baybayin na ito, at ang wika ay kahawig ng Hilingigay." Nagpadayon siya sa pag-ingon: "Kini nga isla adunay usa ka baryo nga gitawag nga Hilingigay , nga giingon nga gigikanan sa tanan nga mga Bisayan nga Indiano nga nagpunting sa kini nga baybayon, ug ang sinultian susama sa Hilingigay." Sa panahon ng ika - 22 Gobernador-Heneral na si Sebastian Hurtado de Corcuera , ang mga Visayans ay patuloy na na-harass ng mga pirata ng Moro na sumalakay sa mga pag-atake upang makuha ang mga alipin. Sa panahon sa ika-22 nga Gobernador-Heneral nga si Sebastian Hurtado de Corcuera , ang mga Bisaya kanunay nga gipanghasi sa mga pirata sa Moro nga nag-atake aron makuha ang mga ulipon. Dahil dito, ang mga matataas na pader ng bato at mga bantay ay itinayo sa iba't ibang bahagi ng kapuluan, para sa kanlungan at proteksyon mula sa pananalakay ng Moro. Tungod niini, ang taas nga mga bungbong nga bato ug mga guwardya kay gitukod sa lainlaing mga bahin sa kapuluan, alang sa kapasilongan ug panalipod gikan sa agresyon sa Moro. Sinasabi ng mga tanyag na alamat na ang mga bantay na ito ay kilala sa lokal bilang " Bantayan sa Hari ", na nangangahulugang "Watchtowers ng King", at nagsilbi silang mga lookout tower para sa mga papasok na vintas (Moro pirate vessel). Nag ingon ang mga iladong mga folklore nga kini nga mga guwardya giila sa lugar nga lokal nga " Bantayan sa Hari ", nga nagpasabut nga "Watchtowers of the King", ug nagsilbi sila nga mga lookout tower alang sa mga umaabot nga vintas (mga pirata nga mga pirata sa Moro). Sa takbo ng kanilang pagbabantay, naging karaniwan nang sabihin, "Bantayan! Bantayan!" , nangangahulugang, "Panatilihin ang panonood! Manood!", at iyon ay kung paano nakakuha ang pangalan ng grupong ito ng isla. Sa dagan sa ilang pagbantay, nahimo nga kasagaran ng ingnon, "Bantayan! Bantayan!" , nga nagpasabut, "Padayon pagbantay! pagbantay!", ug ingon niana nakuha ang ngalan sa grupo nga isla. Gayunpaman ang scholar ng kasaysayan ng Madridejos na si Eng'r. Bisan pa ang scholar sa kaagi sa Madridejos nga si Eng'r. Ang Brient Mangubat na nag-aral ng Bantayan Island History at ang Lawis Old Fort na pundasyon sa Madridejos ay nagsabing ang pinagmulan ng pangalan ng Isla ng Bantayan ay walang kinalaman sa mga Muslim raider Ang Brient Mangubat nga nagtuon sa kaagi sa Isla sa Bantayan ug ang Lawis Old Fort nga pundasyon sa Madridejos miingon nga ang sinugdanan sa ngalan sa Isla nga Bantayan walaÕy kalabotan sa mga nang atake nga muslim. ayon sa kanya nakuha ng Island ang pangalan nito (Bantayan) pabalik noong taon 1574, nang ang hilagang bahagi ng Island (LAWIS), ay ginamit bilang isang "Lookout post" pagkatapos ng Da-an Bantayan upang masubaybayan ang Dagat ng Visyan laban sa mga Tsino, bilang Maynila ang kabisera ng bansa ay sinalakay ng mga puwersa na pinangunahan ni Limahong. Sumala sa kaniya ang Island nakakuha sa ngalan niini (Bantayan) nga paagi kaniadtong tuig 1574, kung ang amihanang bahin sa Island (LAWIS), gigamit ingon usa ka "Lookout post" pagkahuman sa Da-an Bantayan aron ma-monitor ang Visyan Sea batok sa mga Intsik, ingon ang Manila ang kapital nga lungsod sa nasud giatake sa mga puwersa nga gipangulohan ni Limahong. Sa lahat mayroong 18 na bantay na itinayo sa mga isla ng Bantayan. Sa tanan adunay 18 nga mga guwardya nga gitukod sa mga isla sa Bantayan. Karamihan sa mga hindi nakaligtas, kahit na ang mga labi ay nakikita hanggang ngayon. Kadaghanan sa wala maluwas, bisan ang mga relikyas makita hangtod karon. Na sa Madridejos ay nasa patas na kondisyon, na sa Santa Fe ay mas ganoon. Nga sa Madridejos kay naa sa patas nga kahimtang, nga sa Santa Fe labi pa. Mayroong isang partikular na mainam na halimbawa sa isla ng Doong. Adunay usa ka piho nga maayong panig-ingnan sa isla sa Doong. Ang kanilang inihayag na layunin ay upang labanan ang mga mananakop, ngunit ang mga armadong goons ay nagdala ng isang kampanya ng terorismo na nasusunog ang hilagang bahagi ng Santa Fe, pagdarambong at pagpilit. Ang ilang gipahibalo nga katuyoan mao ang pagpakig-away sa mga manunulong,apan ang mga armadong goons nagpatuman sa kampanysa sa terorismo nga gisunog ang amihanang bahin sa Santa Fe, pagpangawkaw ug pagpangilkil. Capitan Miroy at Aguido Batabalonos upang makasama sila. Capitan Miroy ug Aguido Batabalonos aron makauban sila. Nagdulot ito ng matinding takot at pag-igting sa mga naninirahan. Kini hinungdan sa labing kahadlok ug tensiyon taliwala sa mga lumulopyo. Ang kalagayan ng mga baryo, pagkatapos ng pagbagsak at kaagad bago ang pagdating ng mga Amerikano, sa pangkalahatan, ay napakalayo sa kasiyahan. Ang kahimtang sa mga baryo, pagkahuman sa pagkahugno ug diha-diha dayon sa wala pa ang pag-abut sa mga Amerikano, sa kinatibuk-an, dili matagbaw. Ang sanitasyon ay ganap na isang estranghero; ang buhay na barrio ay kakila-kilabot. Ang sanitasyon hingpit nga usa ka estranghero; makalilisang ang buhing baryo. Mayroong ilang mga palatandaan ng pagpapabuti sa mga tao mula pa sa kanilang mga ninuno sa primitive. Adunay pipila nga mga timailhan sa pagpaayo sa mga tawo gikan sa ilang karaan nga mga katigulangan. Ang subdibisyon ng lalawigan ng Cebu ay binuo gamit ang pamamaraan na ipinakilala ng Espanya. Ang subdibisyon sa lalawigan sa Cebu naugmad gamit ang pamaagi nga gipaila sa Espanya. Ang isang bagong batas sa panlalawigan ay naisabatas noong 1895 at pagkatapos ay kinakailangang mga appointment. Usa ka bag-ong balaod sa probinsya ang gihimo kaniadtong 1895 ug pagkahuman nagkinahanglan mga pagtudlo. Sa oras na iyon, naayos na ang Bantayan bilang pueblo . Niadtong panahona, ang Bantayanang Torre giorganisar ingon usa ka pueblo. Inayos ang Santa Fe tulad nito noong 1911 at Madridejos noong 1917. Ang Santa Fe giorganisar sama niini kaniadtong 1911 ug Madridejos kaniadtong 1917. Ang mga pueblos na ito ay binigyan ng isang bagong pormasyong pang-corporate sa ilalim ng Municipal Council na pinili ng isang limitadong katutubong electorate. Ang kini nga mga pueblos gihatagan usa ka bag-ong pormasyon sa korporasyon sa ilawom sa Sangguniang Munisipal nga napili sa usa ka limitado nga lumad nga botante. Para sa lokal na pinuno ng administrasyon, ang pamagat na Presidente ay naganap sa dating Gobernadorcillo o Capitan. Alang sa lokal nga pinuno sa administrasyon, ang titulo sa Presidente nahimo sa kanhing Gobernadorcillo o Capitan. Ginawa sa gawain ng pangangasiwa ng mga bagong organisadong munisipyo ng munisipyo ang mga unang pangulo ng tatlong bayan na binubuo ng pangkat ng isla na sina: Gregorio Escario para sa Bantayan, Vicente Bacolod para sa Madridejos at Casimiro Batiancila para sa Santa Fe. Ang mga nahauna nga pangulo sa tulo ka lungsod nga gilangkuban sa grupo sa mga isla moa ang: Gregorio Escario para sa Bantayan, vicente Bacolod alang sa Madridejos ug Casimiro Batiancila para sa Santa Fe. Pormal na inayos ang mga partidong pampulitika mula pa noong mga unang araw ng rehimeng Amerikano. Pormal nga goirganisar ang mga partido nga pampulitika gikan pa sa unang mga adlaw sa rehimeng Amerikano. Ang Partido Liberal ay dumating sa pagtatapos ng 1900. Ang Partido Liberal miabut sa ulahing bahin sa katuigang 1990. Itinatag ni Pascual Poblete ang Partido Independista noong 1902. Gitukod ni Pascual Poblete ang Independist Party kaniadtong 1902. Sa panahon ng pamamahala ng Gobernador-Heneral na si Luke E. Wright (1904Ð1906), pinasinayaan ang pampublikong patakaran sa kalsada. Sa panahon sa paghari ni Gobernador-Heneral Luke E. Wright (1904-1906), gi-inagurahan ang patakaran sa publiko nga dalan. Unti-unti ang mga landas ng entablado ay binago sa mga kalsada na mas matibay na konstruksyon. Sa hinayhinay ang mga agianan sa entablado nabag-o sa labi ka higpit nga mga dalan sa konstruksyon. Huli noong 1913 ang pagtatayo ng Santa Fe Ñ ang kalsada ng Bantayan at noong 1918 ang Bantayan Ñ ang kalsada ng Madridejos; pareho ay nakumpleto noong 1924. Sa ulahing bahin sa 1913 ang pagtukod sa Santa Fe - ang agianan padulong sa Bantayanang Torre - ang dalan sa Madridejos; pareho nga nahuman kaniadtong 1924. Pagkatapos at ngayon, ang pangingisda at pagsasaka ay mahahalagang industriya ng mga tao, ngunit mula sa taong 1903 hanggang 1925, ang paghabi ng tela ng pi–a at ang pagtitipon ng maguey fiber ay napakahusay na hangarin ng mga tao. Kaniadto ug karon, ang pangisda ug pagpanguma hinungdanon nga industriya sa mga tawo, apan gikan sa tuig 1903 hangtod 1925, ang paghabol sa tela sa pinya ug ang pagtapok sa manguey fiber maayo kaayo nga intesnyon sa mga tawo. Sa paglipas ng mga taon ang kahilingan para sa mga produktong ito ay humina at namatay. Paglabay sa mga tuig ang panginahanglan alang sa niini nga mga produkto naluya ug namatay. Halos pareho rin, ang pagbuburda ng kamay na tinatawag na "ekstrang oras ng industriya" ay pumasok. Hapit managsama, ang pagborda sa kamut nga gitawag nga ''ekstrahong oras sa industriya" misulod. Isang mahusay na bilang ng mga kababaihan ang nagpatibay nito at aktibong nakikibahagi sa loob ng ilang taon. Daghang mga babaye ang nagsagop niini ug aktibo nga naapil sa daghang mga tuig. Ang lokal na output ay medyo makabuluhan. Ang lokal nga output medyo hinungdanon. Noong 1923, dahil sa mahina at hindi ligalig na mga kondisyon ng merkado, lalo na sa Maynila, unti-unting nawala ang negosyo. Kaniadtong 1923, tungod sa huyang ug wala mahimutang kahimtang sa merkado, labi na sa Manila, anam-anam nga nawala ang negosyo. Inilarawan ni Gregorio Zaide ang pambansang katangian ng Pilipinas bilang "pliant, tulad ng kawayan, yumuko sa hangin nang hindi masira". Gihulagway ni Gregorio Zaide ang nasyonal nga karakter sa Pilipinas nga "pliant, like kawayan, pagyukbo sa hangin nga dili mabuak". Maaaring maipaliwanag nito ang mga kilos ng giyera sa panahon ng alkalde na si Isidro Escario, na siya mismo ang sumakay upang salubungin ang isang armada ng mga digmaang Hapon kung saan nakipagtrato siya sa kanila. Mahimo kini ipatin-aw ang mga aksyon sa giyera sa panahon sa mayor nga si Isidro Escario, nga siya mismo ang nagsakay aron mahimamat ang usa ka panon sa mga giyera sa Japan diin siya nakig-atubang kanila. Si Bantayan ay hindi sinalakay at ang digmaan ay karaniwang ipinasa ito. Ang Bantayanang Torre wala giataki ug ang giyera sagad gipasa niini . Ang mga isla ng Bantayan ay itinuturing na pangingisda ng Cebu mula sa kung saan ang mga sakayan ng mga isda - guinamos (inasnan na isda) at buwad (tuyo na isda) - isinasagawa araw-araw sa Cebu at Negros para sa pagkonsumo at karagdagang pamamahagi hanggang sa Mindanao at Maynila. Ang mga isla sa Bantayanang Torre gikonsiderar nga pangisda sa Sugbo diin gikan diin ang mga boat sa isda - guinamos (inasinan nga isda) ug buwad (pinaugang isda) - gihimo adlaw-adlaw sa Cebu ug Negros alang sa konsumo ug dugang nga pagpanagtag sa Mindanao ug Manila. Ang pantay na mahalaga ay ang umuusbong na industriya ng manok na may daan-daang libong mga itlog ng manok na ginawa araw-araw. Parehas nga hinungdanon ang nag-uswag nga industriya sa manok nga gatusan ka libo nga mga itlog sa manok gihimo matag adlaw. Ilang taon na ang nakalilipas, ang pagpapalaki ng mga manok ay pangunahin sa isang likuran sa likuran. Pipila ka tuig ang miagi, ang pagpadako sa manok panguna sa usa ka palibot sa likuran. Ngayon ito ay lumago sa isang malaking scale at lubos na dalubhasa sa industriya. Karon kini nagtubo sa usa ka dako nga sukod ug hanas kaayo sa industriya. Ang mga malalaking bukid ng manok ay matatagpuan malapit sa pambansa at feeder na kalsada. Ang mga dagko nga poultry farm naa mahimutang haduol sa nasyonal ug feeder nga mga dalan. Sa labis ng isang milyong manok ay pinananatili sa mga yarda at espesyal na itinayo na mga kamalig na may higit sa kalahating milyong itlog na natipon araw-araw. Kapin sa usa ka milyon nga manok ang gitipigan sa mga lagwerta ug labi nga gitukod nga mga kamalig nga adunay kapin sa tunga sa milyon nga mga itlog nga nakolekta adlaw-adlaw. Ang mga itlog na ito ay nai-export sa Cebu, Maynila, at Mindanao at iba pang mga bayan at lungsod sa Visayas. Kini nga mga itlog gi-export sa Cebu, Manila, ug Mindanao ug uban pang mga lungsod ug syudad sa Kabisay-an. Ang industriyang ito, kasama ang paggawa ng copra , pagtitipon ng tub‰ at pangingisda, ay nakatulong sa Bantayan na malutas ang problema sa kawalan ng trabaho. Kini nga industriya, kauban ang paghimo sa kopras, pagtapok sa tub_ ug pangisda, nakatabang sa Bantayan nga masulbad ang problema sa kawalay trabaho. Ang isla ay maaaring maabot sa pamamagitan ng mga serbisyo sa ferry mula sa Hagnaya (San Remigio) hanggang sa Santa Fe, at mula sa Estancia, Iloilo at Sagay hanggang sa munisipal na port ng Bantayan. Ang isla maabot sa mga serbisyo sa lantsa gikan sa Hagnaya (San Remigio) hangtod sa Santa Fe, ug gikan sa Estancia, Iloilo ug Sagay hangtod sa munisipyo nga pantalan sa Bantayan. Ang Bantayan Airport ay humahawak ng mga bihirang mga flight mula sa mga chartered na eroplano na karaniwang nagmumula sa Mactan _ Cebu International Airport . Ang Bantayan Airport nagdumala sa talagsa nga mga biyahe gikan sa mga chartered planes nga kasagaran mogikan sa Mactan - Cebu International Airport. Ang mga gamit ay ipinadala sa port ng munisipal na Bantayan. Ang mga butang gipadala sa pantalan sa munisipal nga Bantayanang Torre. Mayroon ding maliit na pantalan sa Baigad na may kakayahang pangasiwaan ang mga maliliit na pumpboat. Adunay usab usa ka gamay nga pantalan sa Baigad nga adunay kaarang sa pagdumala sa gagmay nga mga pumpboat. Gayunpaman, ito ay nasa isang mahirap na estado ng pagkumpuni, at hindi pa mahawakan ang anumang sisidlan mula noong 2007. Bisan pa, naa kini lisud nga kahimtang sa pag-ayo, ug wala makadumala sa bisan unsang mga barko gikan pa kaniadtong 2007. Sa pagtingin ng medyo mataas na populasyon ng isla, at ang lumalagong katanyagan nito bilang isang lugar ng turista, isang panukalang batas na naipakita sa Kongreso para sa pagtatatag ng isang 100 _ bed tertiary _ level na ospital. Sa pagtan-aw sa medyo taas nga populasyon sa isla, ug ang nagtubo nga pagkapopular niini ingon usa ka turista, usa ka panukiduki ang gipakita sa Kongreso alang sa pagtukod sa usa ka 100-bed nga tertiary-level hospital. Kasalukuyang ang pinakamalapit na magagamit na pangangalaga sa tersiyaryo ay sa Lungsod ng Cebu, apat na oras na paglalakbay sa pamamagitan ng lupa at dagat. Ang labing duol nga magamit nga tertiary care karon sa Cebu City, usa ka upat ka oras nga pagbiyahe sa yuta ug dagat. Kahit na ang antas ng 1 pasilidad na magagamit sa Bogo ay tumatagal ng hindi bababa sa 1 na paglalakbay. Bisan pa ang lebel sa 1 ka pasilidad magamit sa Bogo labing menos 1 nga biyahe. Ang unang paaralan sa Bantayan, na tinawag na "Gabaldon School", binuksan noong 1915. Ang una nga tunghaan sa Bantayanang Torre, nga gitawag nga "Gabaldon School," gibuksan kaniadtong 1915. Ang mga pampublikong high school sa Bantayan ay matatagpuan sa munisipalidad ng Bantayan, Santa Fe at Madridejos pati na rin sa Doong isla. Ang mga publikong tunghaan sa high school sa Bantayan naa mahimutang sa mga lungsod sa Bantayan, Santa Fe ug Madridejos ingon man sa isla sa Doong. Mayroon ding mga pribadong mataas na paaralan at mga kolehiyo ng tertiary tulad ng Bantayan Southern Institute at Salazar College . Naa sad mga pribado nga high school ug mga kolehiyo sa tertiary sama sa Bantayan Southern Institute ug Salazar College . Ang St Paul Academy (SPA) ay isang pribadong high school sa munisipalidad ng Bantayan. Ang St Paul Academy (SPA) kay usa ka pribado nga high school sa munisipyo sa Bantayan. Tulad ng karaniwan sa buong Pilipinas, ang 'isport' ay magkasingkahulugan ng cockfighting. Sama sa naandan sa Pilipinas, ang 'sport' kay kaparehas sa sabong. Ito ay isang hindi pangkaraniwang isport sa na ang nagwagi ay namatay pati na rin ang natalo. Kini usa ka sport nga lahi sa uban nga ang nidaog kay namatay pati na sad ang mga pildi. Ang mga malalaking kabuuan ay tumaya sa kinalabasan ng isang away, na kadalasang tumatagal ng higit sa isang minuto. Ang dakong kantidad kay gipusta sa dagan sa usa ka away, nga sa kasagaran magdugay sa usa ka minuto. Ang mga ibon mismo ay maaaring magmukhang kamangha-manghang para sa ilang ilang maikling sandali ng stardom, na may lilang-itim na plumage at isang gintong ruff. Ang mga langgam mismo pwede gwapo sa panan-aw alang sa ilang mubo nga panahon sa stardom, nga adunay purpura-itom nga plumage ug usa ka bulawan nga ruff. Mayroong maraming mga sports center (mga cockpits ) sa isla. Adunay daghan na mga sports center ( cockpits ) sa isla. Ang mas maliit na puroks ay mayroon lamang isang open-air arena. Ang gagmay nga mga puroks adunay usa lamang ka open-air arena. 1580 itinatag ng mga Augustinians ang Parokya ng Bantayan bilang isang kumbento sa ilalim ng patronage ng La Asuncion de Nuestra Se–ora (The Ascension of Our Lady), isang misyon-istasyon ng mga prayle sa Visayas at sa gayon ang unang parokya sa lalawigan ng Cebu at isa sa iilan Ang mga parokya ay umiiral pa rin sa labas ng Mexico na kung saan ay dating isang bahagi ng Archdiocese ng Mexico . 1580 gitukod sa mga Agustinians ang usa ka Parokya sa Bantayan para usa ka kumbento sa ilalom sa Patronage sa La Asuncion de Nuestra Se–ora (The Ascension of Our Lady), usa ka misyon-istasyon sa mga prayle sa Kabisay-an ug sa ingun ang unang parokya sa lalawigan sa Sugbo ug usa sa pipila Ang mga parokya naa sa gawas sa Mexico diin kaniadto usa ka bahin sa Archdiocese sa Mexico . 1603 Iniwan ng mga Augustinians ang pamamahala ng simbahan sa sekular na klero. 1603 Gibiyaan sa mga Augustinian ang pagmandar sa simbahan sa sekular nga mga klero. Sa panahon ni Bishop Pedro de Arce, ang Daan Bantayan (din ang Daanbantayan) at ang mga kalapit na nayon na matatagpuan sa hilagang Cebu ay inilagay sa ilalim ng pamamahala ng parokya, kasunod ng isla ng Maripipi . Sa panahon ni Obispo Pedro de Arce, ang Daan Bantayan (pwede sad Daanbantayan) ug ang kasikbit nga mga baryo nga nahimutang sa amihanang Sugbo gipahimutang ubos sa pagdumala sa parokya,ug gisundan sa isla sa Maripipi . 1628 Ang pinakamalaking pag-atake ng Moro ay naganap nang salakayin ng isang armado ng vintas, pagpatay o pagdukot ng higit sa 800 mga katutubo na karamihan mula sa nayon ng Hilingigay , na ngayon ay barangay Suba, at sinusunog ang simbahan. 1628 Ang pinakadako nga pag-atake sa Moro nahitabo sa pagsulong sa usa ka armado sa vintas, pagpatay o pagpangawat sa labaw sa 800 nga mga nitibo nga kadaghanan gikan sa baryo Hilingigay , nga karon barangay Suba, ug ginasunog ang simbahan. Isinulat ni [ Juan ] Juan de Medina na sinubukan ng pari at ilang residente ng Espanya na ipagtanggol ngunit kailangang tumakbo at itago matapos maubos ang mga bala. Gisulat ni [ Juan ] Juan de Medina nga ang pari ug ang pipila ka mga residente sa Espanya misulay pagpanalipod apan kinahanglan nga modagan ug magtago paghuman nga nahurot ang mga bala. 1754 Ang pag-raid ng Moro ay umalis sa abo ng simbahan at pamayanan. 1754 Ang pag-sulong sa Moro kay nihawa sa abo sa simbahan ug komunidad. 1778 Ang mga dating daan ng Espanya na nag-uugnay sa Santa Fe, Bantayan at Madridejos ay itinayo sa pamamagitan ng sapilitang paggawa. 1778 Ang karaang mga dalan sa Espanya nga nagsumpay sa Santa Fe, Bantayan ug Madridejos gitukod pinaagi sa pinugos nga pagtrabaho. 1790_ Ð _1796 Malubhang gutom pagkatapos ng pagkabigo ng ani. 1790_ Ð _1796 Grabe ang ka gutom human mapakyas ang ani. Kahit na ang isang butil ng mais ay maaaring mayroon ngunit ang mga tao ay nagpatuloy sa amorseko (alimango na alimango) na patuloy na lumaki sa mga dingding ng kanilang mga kubo . Bisan usa ka lugas nga mais ang maanaa apan ang mga tawo nagpadayon sa amorseko (kasagbut sa kasag) nga padayon nga nagdako sa bungbong sa ilang mga nipa kubo . 1860 Ang unang casa real ay itinayo (ngayon ay Municipal Hall). 1860 Ang una nga casa real gitukod (karon Municipal Hall). 1864 Kasunod ng Edad ng Edukasyon ng 1863 , ang unang paaralan ng Espanya (para sa mga batang lalaki) ay naitatag sa ilalim ng direktang pangangasiwa ng curate kung saan naituro ang turo ng relihiyon. 1864 Sunod sa Edad sa Edukasyon kaniadtong 1863 , ang una nga eskwelahan sa Espanya (alang sa mga batang lalaki) natukod ubos sa direkta nga pagdumala sa curate kung diin natudlo ang relihiyosong panudlo. 1894 Ang buong baryo ng Ticad ay napatay sa apoy. 1894 Ang tibuuk nga baryo sa Ticad kay napatay sa kalayo. Tanging ang tuod ng mga post ay makikita sa itaas ng lupa. Ang mga tuod lang sa mga post ang makita sa ibabaw sa yuta. Unang lokal na halalan sa Bantayan. Si Gregorio Escario , na itinalaga bilang unang "Presidente", ay nanalo ngayon sa halalan ng isang maliit na margin sa kanyang karibal. Una nga lokal nga eleksyon sa Bantayan. Si Gregorio Escario , nga natudlo nga una nga "Presidente", karon nakadaog sa eleksyon pinaagi sa gamay nga ligas sa iyang kalaban 1906 Ang unang bisikleta ay dumating sa Bantayan, na pag-aari ni Leon Villacrusis. 1906 Ang unang bisikleta miabot sa Bantayan, nga gipanag-iya ni Leon Villacrusis. Nai-import mula sa Maynila. Kini gi-import gikan sa Manila. Ang unang bisikleta na na-import mula sa Japan ay pag-aari ni Dr. Mabugat. Ang una nga bisikleta nga gi-import gikan sa Japan gipanag-iya ni Dr. Mabugat. Ang epidemya ng bulutong, sa kalaunan ay kinokontrol ng kumpletong pagbabakuna. Ang epidemya sa cacao, nga sa katapusan kontrolado sa hingpit nga pangbakuna. Ang unang motorized boat na si MV Carmela, ay pag-aari ni Yap Tico. Ang nahaunang gi motorisa nga bangka, ang MV Carmela, gipanag-iya ni Yap Tico. Naglingkod ito sa ruta ng Bantayan Ð Cebu. Kini nag-alagad sa Bantayan-Cebu nga rota. Nagdala rin ito ng paninda papunta at mula Bantayan hanggang sa nawasak ng bagyo ng 1912. Nagdala usab kini og mga baligya paingon ug gikan sa Bantayan hangtod nga naula sa bagyo kaniadtong 1912. Ang bagyo, na tumagal ng daan-daang buhay bilang karagdagan sa mga hayop at mga pananim na agrikultura na nawasak. Ang bagyo, nga gikuha ang gatusan ka mga kinabuhi dugang sa pagtrabaho sa mga mananap ug mga tanom nga panguma nga giula. Nagsimula ang konstruksyon ng kasalukuyang kalsada ng Bantayan - Santa Fe. Nagsugod ang pagtukod sa karon nga dalan sa Bantayan Ñ Santa Fe. Bilang resulta ng Public Act 1801, ang pangunahing gusali ng Bantayan Central School ay itinayo. Ingon sangputanan sa Public Act 1801, ang nag-unang tinukod sa Bantayan Central School gitukod Nagsimula ang konstruksyon ng Bantayan Ð Madridejos na kalsada. Nagsugod ang pagtukod sa Bantayan Ñ Madridejos nga kalsada. Ang unang sasakyan ay nakarating sa isla ng Bantayan - isang pangalawang kamay na Dodge na pag-aari ni Kapitan Casimiro Batiancila ng Santa Fe. Ang unang awto nga miabot sa isla sa Bantayan Ð segunda mano na Dodge nga gipanag-iya ni Kapitan Casimiro Batiancila sa Santa Fe. Ang buong proyekto ng konstruksyon sa kalsada na nag-uugnay sa Santa Fe, Bantayan at Madridejos ay natapos. Ang tibuuk nga proyekto sa pagtukod sa kalsada nga nagsumpay sa Santa Fe, Bantayan ug Madridejos nahuman. Binuksan ang Opisina ng Bantayan sa loob ng gusali ng munisipyo. Giablihan ang Opisina sa Bantayan sa sulod sa munisipyo. Ang mga explorer ng langis ay dumating sa Bantayan upang maghukay ng unang langis ng mabuti sa isang lugar sa loob ng Patao at Kabac. Ang mga eksplorador sa lana mianhi sa Bantayan aron magkalot sa una nga atabay sa lana bisan asa sa sulod sa Patao ug Kabac. Isang sunog na nagsimula sa San Pedro Bakery ang nag-usok ng 17 bahay at inaangkin ang buhay ng isang tao. Usa ka sunog nga nagsugod sa panaderya sa San Pedro ang nag-usik sa 17 ka mga balay ug giangkon ang kinabuhi sa usa ka tawo. Isang bagyo ang naghugas ng makasaysayang bantayan sa Baluarte, Suba. Usa ka bagyo ang naghugas sa makasaysayanon nga bantayan sa Baluarte, Suba. Sumabog ang sunog na sumira sa halos buong seksyon ng Suba, pinalaki ang buong merkado ng publiko at binigyan ng higit sa 700 pamilya na walang tirahan. Ang sunog mibuto nga hapit mub-an ang tibuuk nga seksyon sa Suba, gipataas ang tibuuk nga merkado sa publiko ug gibaligya ang kapin sa 700 ka pamilya nga walay puy-anan. Ang pagkamatay ni Isidro R. Escario , na naging alkalde ng Bantayan mula noong 1937 bukod sa giyera. Ang pagkamatay ni Isidro R. Escario, kung kinsa ang mayor sa Bantayan gikan pa sa 1937 gawas sa giyera. Ang kanyang pagprusisyon at paggising sa libing ay gumuhit ng libu-libo: ang mga tao ay nakita na pumila sa isang kilometro ang layo mula sa gising. Ang iyang pagproseso ug pagmata sa lubong nakadani sa libu-libo: ang mga tawo nakita nga nag-pila nga usa ka kilomtero ang gilay-on. Hinirang ng pangulo ng pangulo ang Bantayan bilang isang Pambansang Protektadong Area: Lugar ng kalawakan. Ang hukom sa presidente nga nagtudlo sa bantayan ingon usa ka National Protected Area: Lasang sa lugar. 1997 Ang pagkamatay ni Antonio Ilustrisimo (ipinanganak Bantayan 1904). 1997 Kamatyonon ni Antonio Ilustrisimo (natawo sa Bantayan 1904). Siya ay isang Master ng Kali Ilustrisimo - ang kanyang sariling pag-unlad ng eskrima na kanyang natutunan mula sa kanyang ama. Siya usa ka Agalon sa Kali Ilustrisimo - ang iyang kaugalingon nga pag-uswag sa eskrima nga iyang nahibal-an gikan sa iyang amahan. Sobrang kargada ng MV Asia South Korea sa ruta ng Cebu- Iloilo City ang welga ng mga nalubog na mga bato mga 8 nautical miles (15 km; 9 mi) kanluran ng isla ng Bantayan at lumubog sa mabibigat na dagat na nawalan ng 56 na buhay. Sobra nga gibug-aton nga lantsa ang MV Asia South Korea nga mobiyahe sa Cebu- Giataki sa Dakbayan sa Iloilo ang nalunod nga mga bato mga 8 nautical miles (15 km; 9 mi) sa kasadpan sa isla sa Bantayan ug nalunod sa bug-at nga dagat nga nawala ang 56 ka mga kinabuhi. Ang isla ng Lipayran na tinamaan ng buhawi - 15 shanties nawasak at pitong nasira. Ang isla sa Lipayran nga naigo sa buhawi - 15 ka mga payag ang giguba ug pito ang naguba. Ang Class _ 5 Super Typhoon Haiyan , sa loob ng Pilipinas na kilala bilang Yolanda , ay nagdulot ng malaking pinsala sa buong isla, ngunit may kaunting pagkawala ng buhay. Class - 5 Super Typhoon Haiyan, sa sulud sa Pilipinas nga naila nga Yolanda, hinungdan sa daghang kadaot sa tibuuk nga isla, apan adunay gamay nga nakalas nga kinabuhi. Ang isla ay may maraming pangalan, ayon sa wika ng tagapagsalita. Ang isla adunay daghang mga ngalan, sumala sa sinultihan sa mamumulong. Ang unang pangalan na ipinakita ay tulad ng lilitaw samapa ng topograpikal na NAMRIA . Ang unang ngalan nga gipakita mao ang makita sa mapa sa topograpiyasa NAMRIA . Ang ilan sa mga pinakamaliit na isla ay hindi pinangalanan sa mapa. Ang pila ka gagmay nga mga isla wala gipangalanan sa mapa. Ipinahayag ang isang "Tourist Zone at Marine Reserve sa ilalim ng pamamahala at kontrol ng Philippine Tourism Authority" sa pamamagitan ng Presidential Proklamasyon 1801 ng 1978 Gideklara ang usa ka "Tourist Zone ug Marine Reserve ubos sa pagdumala ug pagpugong sa Philippine Tourism Authority" pinaagi sa Presidential Proclamation 1801 of 1978. Ang lugar ng kagubatan ay isang protektadong lugar na nilikha at pinamamahalaan sa pangunahin para sa mga layunin ng pananaliksik o para sa pangangalaga ng malaki, walang bukod na mga lugar ng kagubatan, na ang pangunahing layunin ay ang pagpapanatili ng biodiversity at bilang mahahalagang sangguniang lugar para sa pang-agham na gawain at pagsubaybay sa kapaligiran. Ang lugar sa kalasangan usa ka panalipod nga lugar nga gimugna ug gidumala sa panguna alang sa mga katuyoan sa panukiduki o alang sa pagpanalipod sa dako, walaÕy tabun nga mga lugar sa kamingawan, kansang panguna nga katuyoan mao ang pagpreserba sa biodiversity ug ingon` nga mga lugar alang sa pag-monitor sa syensya ug kinaiyahan. Ang kabuuang lugar ng BIWA ay may kasamang mga lugar sa baybayin sa ilalim ng marka ng mataas na tubig, pati na rin ang iba pang mga isla. Ang kinatibuk-ang gidak-on sa BIWA nag-upod sa mga lugar nga daplin sa baybayon ilawom sa taas nga mga marka sa tubig, ingon man uban pang mga isla. Ang konstruksyon ng mga bantay ay hindi limitado sa Bantayan, ang mga bantay ay itinayo sa maraming lokasyon sa Cebu na mahina laban sa mga pag-atake ng Moro, pati na rin sa iba pang mga bahagi ng Visayas , tulad ng Southern Leyte , Northern Samar at Bohol . Ang pagtukod og mga guwardiya dili limitado sa Bantayan, ang mga guwardya giandam sa daghang mga lugar sa Cebu nga delikado sa mga pag-atake sa Moro, ingon man uban pang mga bahin sa Kabisay-an, sama sa southern Leyte, Northern Samar ug Bohol. Pati na rin ang pagbibigay pugay, ang lahat ng mga kalalakihan na lalaki mula 18 hanggang 50 ay obligadong magbigay ng sapilitang paggawa na tinawag napolo, sa loob ng 40 araw ng taon, nabawasan noong 1884 hanggang 15 araw. Ingon usab pagbayad sa buhis, ang tanan nga lalaki nga mga lalaki gikan 18 hangtod 50 obligado nga maghatag pinugusang pamuo nga gitawag nga napulo, sa 40 ka adlaw sa usa ka tuig, naminusan kaniadtong 1884 hangtod 15 ka adlaw. Kumuha ito ng iba't ibang mga form, tulad ng pagtatayo ng mga kalsada at tulay; pagtatayo ng mga pampublikong gusali at simbahan; pagputol ng kahoy sa kagubatan; nagtatrabaho sa mga shipyards; at paglilingkod sa ekspedisyon ng militar ng Espanya. Nagkuha kini lainlaing mga porma, sama sa paghimo og mga dalan ug taytayan; pagtukod sa mga publiko nga mga tinukod ug simbahan; pagputol sa mga kahoy sa lasang; nagtrabaho sa mga shipyard; ug serbisyo sa ekspedisyon sa militar sa Espanya. Ang isang tao na nag-render ng polo ay tinawag napolista. Ang usa ka tawo nga naghimo sa polo gitawag nga usa kapolista. Ang mga miyembro ng principalia ay walang bayad sa polo: bilang karagdagan ang mga mayayamang Pilipino ay maaaring magbayad upang maiwasan ang sapilitang paggawa - halos pitong piso taun-taon. Ang mga myembro sa principalia walaÕy kalabotan sa polo: dugang pa, ang mga adunahan nga mga Pilipino mahimo magbayad og bayad aron malikayan ang pinugus nga pagtrabaho - mga pito ka piso matag tuig. Ang mga lokal na opisyal (dating at kasalukuyang governadorcillos, cabezas de barangay atbp.) at mga tagapagturo ay na-exempt ng batas dahil sa kanilang serbisyo sa estado. Ang mga lokal nga opisyales (kaniadto ug kasamtangang gobernadorcillos, cabezas de barangay ug uban pa) ug ang mga magtutudlo ang gipahigawas sa balaod tungod sa ilang serbisyo sa estado. Sa gayon ang nag-iisang naggawa ng sapilitang paggawa ay ang mga maralitang Pilipino na walang prestasyong panlipunan, pang-ekonomiya o pampulitika sa komunidad. Sa ingon ang mga nag-igo sa pinugos nga pagtrabaho mao kadtong mga kabus nga Pilipino nga walaÕy dungog sa sosyal, pang-ekonomiya o politika sa komunidad. Ito ay nagsilbi upang mapalakas ang mga kuru-kuro ng galit ng paggawa sa isip ng mga Hispanicised na Pilipino: ang paggawa ay naging badge ng plebeianism. Kini ang nagpalig-on sa mga pagpadayag sa pagkasuko sa pagtrabaho sa mga hunahuna sa mga Pilipino nga Hispanicised: ang labor nahimo nga timaan sa plebeianism. Sa panahon ng pamamahala ng Espanya, ang bawat pueblo ay nasa ilalim ng isang Administrador Sibil na naka- istilong Gobernadorcillo (kalaunan sa Capitan Municipal ), na tinulungan ng isang Teniente Mayor , isang Teniente Segundo , isang Teniente Tercero , isang Teniente del Barrio at isang Cabeza de Barangay. Sa panahon sa pagdumala sa Espanya, ang matag pueblo nailalom sa usa ka Administrador Civil nga gisulud ni Gobernadorcillo (sa ulahi Capitan Munisipalidad ), tinulungan sa usa ka Teniente Mayor , usa ka Teniente Segundo , usa ka Teniente Tercero , usa ka Teniente del Barrio ug usa ka Cabeza de Barangay. magkatulad na pakikipagtulungan ni Emilio Aguinaldo ay nakita siyang nakakulong matapos ang giyera. Ang susamang pagtinabangay ni Emilio Aguinaldo nakakita kaniya nga nabilanggo human sa giyera. Ang plano ng bayan ng Daanbantayan ay medyo nagpapaputok ng butterfly na hugis ng Bantayan Island mismo Ang plano sa lungsod sa Daanbantayan medyo gipalanog ang dagway sa butterfly sa Bantayan Island mismo Alinsunod dito, sa nakaraang taon ng 1600 sila ay dumating kasama ang isang pulutong ng maraming mga sasakyang-dagat sa mga lalawigan ng Pintados, na napapailalim sa iyong Kamahalan; at sa rehiyon na kilala bilang Bantayan sinunog nila ang nayon at ang simbahan, pinatay ang maraming, at kinuha bihag ng higit sa walong daang mga tao . Tungod niini, sa miaging tuig sa 1600 sila miabot uban ang daghang mga barko sa mga lalawigan sa Pintados, nga nasakup sa imong Halangdon; ug sa rehiyon nga naila nga Bantayan ilang gisunog ang baryo ug ang simbahan, gipatay ang daghan, ug gikuha ang daghan, nabihag labaw sa walo ka gatus ka mga tawo. Ang 1902-19194 na epidemya ng cholera ay umangkin ng 200,000 buhay sa Pilipinas. Ang epidemya sa cholera sa 1902-1919 nag-angkon 200,000 nga kinabuhi sa Pilipinas. Ang pamilyang Mabugat sa panahong iyon ay malaking pagmamay-ari ng Mambacayao Island Ang pamilyang Mabugat nianang panahona dako nga gipanag-iya sa Mambacayao Island Si Yap Tico ay isang kompanya ng pangangalakal ng Tsino na nakabase sa Maynila. Si Yap Tico usa ka kompanya nga pamaligya sa China nga nakabase sa Manila. Bagaman ang pangunahin nitong pangunahing negosyo ay ang pag-import ng bigas, bilang isang kumpanya ng seguro at pangkalahatang ahensya sa pananalapi na itinampok ito sa maraming demanda ng batas ng sibil, lalo na sa buong 1910 at 1920, na ang ilan sa mga itakda ang mga kaso ng batas ng batas, si Lizarraga Hermanos kumpara kay Yap Tico para sa halimbawa. Bisan tuod sa iyang mga angkong principal negosyo mao ang import sa bugas, ingon sa usa ka kompanya sa insurance ug sa kinatibuk-ang pinansyal nga kabubut-on kini bahin sa daghang sibil suits sa balaod, labing makita sa tibuok 1910s ug 1920, ang pipila sa nga set kaso sa balaod sumbanan, Lizarraga Hermanos vs. Yap Tico alang sa pananglitan. Tanyag na kilala bilang ang Gabaldon Act matapos ang orihinal nitong may-akda, Assemblyman Isauro Gabaldon . Popular nga nailhan nga Gabaldon Act human sa orihinal nga tagsulat niini, si Assemblyman Isauro Gabaldon . Ang mata ng bagyo ay dumaan nang direkta sa itaas bandang 00:00 ng umaga noong Nobyembre 24, 1968. Ang mata sa bagyo direkta nga miagi sa ibabaw mga alas sa 00:00 sa buntag sa Nobyembre 24, 1968. Hindi ito naging isang tunay na bagyong Klase hanggang sa dalawang araw. Dili kini usa ka tinuud nga bagyo sa Klase hangtod duha ka adlaw ang milabay. Ang MV Asia South Korea ay matatagpun sa Bantayan Island MV Asia South Korea MV Asia South Korea Ang MV Asia South Korea nahimutang sa Bantayan Island MV Asia South Korea MV Asia South Korea mata ng bagyo ay lumipas sa itaas ng hatinggabi ng 7 Nobyembre 2013. Ang bagyo sa bagyo miagi sa ibabaw sa tungang gabii sa 7 Nobyembre 2013. Sa oras na iyon ang bilis ng hangin ay umabot sa 160 knots. Nianang panahona ang gikusgon sa hangin moabot sa 160 knots. Listahan ng mga binantayang species ng Pilipinas Lista sa mga binantayang espisye sa Pilipinas Ito ay isang listahan ng mga banta ng halaman at hayop sa Pilipinas bilang inuri ng International Union for Conservation of Nature (IUCN). Kini usa ka lista sa gihulga nga mga tanum nga hayop ug hayop sa Pilipinas ingon nga giklasipikar sa International Union for Conservation of Nature (IUCN). Kasama dito ang Vulnerable, Endangered, Critically Endangered , at kamakailan na mga species na Extinct . Naglakip kini sa Vulnerable , Endangered , Critically Endangered , ug bag-o nga mga lahi nga Extinct . Hindi kasama ang Near Threatened , Data Deficient , at prehistoric species. WalaÕy labot ang Near Threatened , Data Deficient , ug mga species sa prehistoric. Hindi kumpleto ang listahang ito; maaari kang makatulong sa pamamagitan ng pagpapalawak nito . Ang kini nga lista dili kompleto; makatabang ka pinaagi sa pagpalapad niini . Ang sumusunod ay isang listahan ng mga species ng hayop na inuri bilang banta. Ang mosunod mao ang usa ka listahan sa mga sakop sa henero nga mananap nga giklasipikar ingon sa gihulga. Ang mga kolonya ay napakalaki at karaniwang patag. Ang mga kolonya kaylap ug kasagaran patag. Ang mga corallite ay alinman sa pabilog o anggular sa hugis. Ang mga corallite kay palingin o angular nga porma. Ang septa ay makapal malapit sa pader ng corallite, nagiging manipis malapit sa columella, at may matataas na ngipin. Ang septa kay baga duol sa bungbong sa corallite, nahimong manipis duol sa columella, ug adunay taas nga mga ngipon. Ang mga polyp ay pinahaba lamang sa gabi. Ang mga polyp kay gipalapdan lang sa gabii. Ang Palawan fruit bat, na kilala rin bilang Palawan flying fox, ay isang species ng megabat na natagpuan sa mga kagubatan ng Palawan, Balabac at Busuanga sa Pilipinas. Ang Palawan fruit bat, nailhan usab nga Palawan flying fox, usa ka klase nga megabat nga nakit-an sa kalasangan sa Palawan, Balabac ug Busuanga sa Pilipinas. Ito ay nakalista bilang mahina laban sa IUCN at bumababa dahil sa pagkawala ng pangangaso at tirahan . Gilista kini ingon nga mahuyang sa IUCN ug nag-anam tungod sa pagkawala sa pagpangayam ug puy-anan. Ang mga prutas ng Palawan ay may haba ng ulo at katawan na 22-25 cm, na may haba ng forearm na 13-16.5 cm. Ang mga bunga sa Palawan adunay ulo-ug-lawas nga gitas-on nga 22-25 cm, nga adunay gitas-on nga bukton nga 13-16.5 cm . Kulang sila ng isang buntot. Kulang sila ug usa ka ikog. Kayumanggi ang balahibo at pakpak. Ang balahibo ug mga pako brown. Tulad ng halos lahat ng mga megabats , ang palawan fruit bat ay walang saysay. Sama sa hapit tanan nga mga megabats , ang palawan fruit bat kay walay pulos. Hindi tulad ng marami sa mga kamag-anak nito, ang species na ito ay hindi bumubuo ng malaki. Dili sama sa kadaghanan sa mga paryente niini, ang kini nga klase wala maporma nga dagko. Marahil ay pinapakain nito ang mga prutas tulad ng mga igos. Tingali ginapakaon niini ang mga prutas susama sa mga igos. Maaari itong umabot sa edad na hindi bababa sa 5 taon. Mahimo kini nga muabot sa edad nga dili muobos sa 5 ka tuig. Ang species na ito ay nakalista sa Appendix II ng CITES mula noong 1990 at itinuturing na mahina laban sa IUCN. Ang kini nga species nakalista sa Appendix II sa CITES sukad pa sa 1990 ug giisip nga mahuyang sa IUCN. Ang mga pangunahing banta ay ang pangangaso at pagkawala ng tirahan. Ang dagkong mga hulga mao ang pagpangayam ug pagkawala sa puy-anan. Inaasahan na ang karamihan sa natitirang tirahan ng kagubatan ay ma-convert sa mga plantasyon sa hinaharap. Gilauman nga ang kadaghanan sa nahabilin nga puy-anan sa kalasangan mahimong mabalhin sa mga tanum sa umaabot. Ang species ay unang inilarawan sa pamamagitan ni Robert Swinhoe sa 1863. Ang espisye una nga gihulagway pinaagi ni Robert Swinhoe adtong 1863. Ito ay matatagpuan sa China at Pilipinas. Kini makita sa Tsina ug Pilipinas. Ang mga likas na tirahan nito ay mga swamp at arable land. Iyang natural nga puy-anan ang mga kalapukan ug matikad nga yuta. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan, lalo na ang pagkawala ng basang lupa sa lugar ng taglamig nito. Nameligro kini sa pagkawala sa pinuy-anan, labi na ang pagkawala sa basa nga lugar sa lugar nga tingtugnaw. Ang Acropora ay isang genus ng maliit na polyp stony coral sa phylum Cnidaria. Ang Acropora usa ka henero sa gamay nga polyp stony coral sa phylum Cnidaria. Ang ilan sa mga species nito ay kilala bilang talahanayan ng coral, elkhorn coral, at staghorn coral. Ang pipila sa mga espisye niini nailhan nga coral table, elkhorn coral, ug staghorn coral. Higit sa 149 species ay inilarawan. Kapin sa 149 nga mga espisye ang gihulagway. Ang mga species ng Acropora ay ilan sa mga pangunahing korales na may pananagutan sa pagbuo ng napakalawak na kaltsyum carbonate substruktura na sumusuporta sa manipis na pamumuhay. Ang mga espisye nga Acropora mao ang pipila sa mga nag-unang mga korales nga may kaakohan nga responsable alang sa pagtukod sa kadako nga substruktura nga calcium carbonate nga nagsuporta sa nipis nga panginabuhi. Depende sa mga species at lokasyon, ang mga species ng Acropora ay maaaring lumago bilang mga plato o payat o malawak na mga sanga. Depende sa mga espisye ug lokasyon, ang mga espisye sa Acropora mahimong managhan ingon nga mga plato o payat o halapad nga mga sanga. Tulad ng iba pang mga corals, ang Acropora corals ay mga kolonya ng mga indibidwal na polyp, na halos 2 mm sa kabuuan. Sama sa uban nga mga koral, ang Acropora corals mga kolonya sa mga indibidwal nga polyp, nga halos 2 mm ang tanan. Ang mga polyp ay maaaring umatras pabalik sa coral bilang tugon sa paggalaw o pagkagambala ng mga potensyal na mandaragit. Ang mga polyp mahimong mobalik sa korales agig tubag sa paglihok o pagkabalda sa mga potensyal nga mga predatorista. Ang mga polyp ay karaniwang nagpapalawak pa sa gabi upang matulungan ang pagkuha ng plankton at organikong bagay mula sa tubig. Ang mga polyp sagad nga magpadayon sa gabii aron matabangan ang pagkuha sa plankton ug organikong butang gikan sa tubig. Ang Symbiodinium, symbiotic algae, nakatira sa mga cell ng coralsat gumawa ng enerhiya para sa mga hayop sa pamamagitan ng fotosintesis. Ang Symbiodinium, symbiotic algae, nagpuyo sa mga cell sa mga korales ug makahimo ug enerhiya alang sa mga hayop pinaagi sa photosynthesis. Ang pagkasira sa kalikasan ay humantong sa isang pagbawas ng mga populasyon ng Acropora, kasama ang iba pang mga species ng coral. Ang pagkaguba sa kinaiyahan nagdala sa pagkunhod sa mga populasyon sa Acropora, lakip ang uban pang mga espisye sa korales. Ang Acropora ay lalong madaling kapitan ng pagpapaputi kapag na-stress. Ang Acropora mas daling kuptan ug pampaputi kung mabalaka. Ang pagdurugo ay dahil sa pagkawala ng zooxanthellae ng coral, na isang kulay na ginintuang kayumanggi. Ang pagdugo tungod sa pagkawala sa zooxanthellae sa koral, nga usa ka kolor nga bulawanong tabonon. Ang mga butil na corals ay maputi at maaaring mamatay kung ang mga bagong cells ng Symbiodinium ay hindi ma-assimilate. Ang mga puthaw nga korales puti ug mahimo nga mamatay kung ang bag-ong mga Symbiodinium cells dili mahimo nga ma-assimilate. Karaniwang mga sanhi ng pagpapaputi at pagkamatay ng koral ay kinabibilangan ng polusyon, malalang temperatura ng tubig, pagtaas ng acidification ng karagatan, sedimentation, at eutrophication. Kasagaran nga hinungdan sa pagbuto ug pagkamatay sa koral naglakip sa polusyon, dili kaayo init nga temperatura sa tubig, pagtaas sa asido sa dagat, pagpakalma, ug eutrophication. Noong 2014 ang US Fish and Wildlife Service ay nakalista ng 10 Acropora species bilang Threatened. Niadtong 2014 ang US Fish and Wildlife Service kay nakalista ug 10 ka mga Acropora espisye nga Threatened. Ang mga species ay ipinamamahagi sa Indo-Pacific (higit sa 100 species) at Caribbean (3 species). Gipanagtag ang mga espisye sa Indo-Pacific (sobra sa 100 nga mga espisye) ug Caribbean (3 ka mga espisye). Gayunpaman, ang tunay na bilang ng mga species ay hindi alam. Bisan pa, ang tinuud nga gidaghanon sa mga espisye wala mahibal-an. Una, ang bisa ng marami sa mga species na ito ay tinanong dahil ang ilan ay ipinakita upang kumatawan sa mga hybrids, halimbawa ay ang Acropora prolifera. Una, ang pagka-epektibo sa kadaghanan sa kini nga mga episye gipangutana ingon nga ang pipila gipakita nga magrepresentar sa mga hybrids, pananglitan ang Acropora prolifera. Pangalawa, ang ilang mga species ay ipinakita upang kumatawan sa mga species na mga komplikado. Ikaduha, ang pipila nga mga espisye gipakita nga nagrepresentar sa mga espirtuhanong mga klase nga komplikado. Karamihan sa mga species ng Acropora ay kayumanggi o berde, ngunit ang ilan ay maliwanag na kulay, at ang mga bihirang corals na ito ay pinapahalagahan ng mga aquarist. Kadaghanan sa mga espisye sa Acropora mga kapihon o berde, apan and mga pipila adunay hayag nga kolor, ug kadtong talagsa nga mga koral gipabilhan sa mga aquarist. Ang mapang-akit na pagpapalaganap ng Acropora ay laganap sa pangangalaga ng reef. Ang pagdakup sa paglansad sa Acropora kaylap sa pagbantay sa kapagangan nga komunidad. Dahil sa tamang mga kondisyon, maraming mga species ng Acropora ang mabilis na lumalaki, at ang mga indibidwal na kolonya ay maaaring lumampas sa isang metro. Tungod sa husto nga mga kondisyon, daghang mga espisye sa Acropora nga paspas nga nagatubo, ug ang mga indibidwal nga kolonya mahimo nga molapas sa usa ka metro. Sa isang napapanatiling aquarium na reef, ang mga fragment na may sukat ng daliri ay maaaring lumago sa mga kolonya na may sukat na bola sa laki sa isa hanggang dalawang taon. Sa usa ka maayo nga napadayon nga akwaryum nga kapagangan, ang mga tipik nga gidak-on sa tudlo mahimong motubo nga kolonya nga kadako sa bola sa usa ngadto sa duha ka tuig. Ang mga captive specimens ay patuloy na sumasailalim sa mga pagbabago dahil sa pagpili na nagpapahintulot sa kanila na umunlad sa aquarium ng bahay. Ang mga nadakup nga ispesimen nga padayon nga nag-agi sa mga pagbag-o tungod sa pagpili nga nakapaarang kanila nga molambo sa akwaryum sa balay. Sa ilang mga kaso, ang mga fragment ng mga bihag na specimens ay ginagamit upang muling mabawasan ang mga barren reef . Sa pipila ka mga kaso, ang mga tipik sa mga ispesimen sa mga bihag gigamit aron mamahimong makuhaan ang mga barren reef. Ang mga species ng Acropora ay mapaghamong itago sa isang aquarium sa bahay. Ang mga espisye sa Acropora mao ang gihagit nga magpadayon sa usa ka akwaryum sa balay. Nangangailangan sila ng maliwanag na ilaw, matatag na temperatura, regular na pagdaragdag ng mga suplemento ng kaltsyum at alkalinity, at malinis na tubig. Gikinahanglan nila ang hayag nga suga, malig-on nga temperatura, makanunayon nga pagdugang sa mga suplemento sa calcium ug alkalinity, ug limpyo nga tubig. Ang mga karaniwang mga parasito ng mga kolonya sa aquarium ng reef ay kumakain ng mga flatworms at "pulang mga bug". Ang kasagarang mga parasito sa mga kolonya sa mga akwaryum sa kapagangan kay nagakaon ug mga flatworms ug "pula nga mga mananap" . Ang Acropora abrolhosensis ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni John Veron noong 1985. Ang Acropora abrolhosensis usa ka espisye sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni John Veron kaniadtong 1985. Ang populasyon ng mga species ay bumababa. Ang populasyon sa mga espisye nagkagamay. Ang karamihan sa mga ispesimen ay matatagpuan sa Western Australia. Ang kadaghanan sa mga ispesimen makita sa Western Australia. Ang mga specimens ng Acropora abrolhosensis ay matatagpuan sa mga kolonyang may kulay-rosas, asul, o kayumanggi, at ang mga tip ng sanga ay maputla sa kulay. Ang mga espesimen sa Acropora abrolhosensis nakit-an sa mga kolonya nga may kolor nga rosas, asul, o kapehon, ug ang mga tumoy sa sanga luspad. Ang mga kolonyang hugis ng puno na ito ay binubuo ng maraming tuwid na mga sanga, na may malalaking axial corallite (sa dulo ng bawat sangay) at ang mga radial corallite (sa gilid ng bawat sangay) ay naglalaman ng mga pabilog na bukana at may mga namamaga na mga dulo. Kini nga mga kolonya nga may kakahoyan naglangkob sa daghang mga tul-id nga mga sanga, nga adunay daghang mga corial sa axial (sa katapusan sa matag sanga) ug ang mga radial corallite (sa kilid sa matag sanga) adunay sulud nga mga pag-abli ug adunay mga pagbagtok. Ang mga kolonya ay maaaring higit sa 10 m (33 p) ang lapad at 2 m (6.6 piye), at kung minsan ay siksik. Ang mga kolonya mahimo nga sobra sa 10 m (33 p) ang gilapdon ug 2 m (6.6 p) ang taas, ug usahay dasok. Ang mga axial corallites nito ay 2.5 hanggang 3.5 milimetro (0.098 hanggang 0.138 in) sa diameter. Ang mga axial corallite niini adunay 2.5 hangtod 3.5 milimetro (0.098 hangtod 0.138 ka) sa diyametro. Ito ay katulad ng Acropora copiosa at Acropora loisetteae. Kini parehas sa Acropora copiosa ug Acropora loisetteae. Ang Acropora abrolhosensis ay matatagpuan sa tubig ng Australia, Dagat ng Japan, Great Barrier Reef, Coral Sea, East China Sea, ang Solomon Islands at ang kanlurang Pasipiko. Ang Acropora abrolhosensis mahimong makit-an sa kadagatan sa Australia, Dagat sa Japan, Great Barrier Reef, Coral Sea, Dagat sa East China, Solomon Islands ug kasadpang Pasipiko. Ito ay sagana sa Houtman Abrolhos Islands. Kadagaya kini sa Houtman Abrolhos Islands. Ito rin ay pinaniniwalaan na umiiral sa Marshall Islands at Fiji. Gituohan usab kini nga anaa sa Marshall Islands ug Fiji. Nagbanta ito sa pamamagitan ng pagkawasak at pagdurugo, at ang populasyon ay maaaring maapektuhan ng Acanthaster placini. Gihulga pinaagi sa pagkalaglag sa kapagangan ug bleaching, ug ang populasyon mahimo nga maapektuhan sa Acanthaster placini. Ang coral ay matatagpuan sa temperatura ng 22.22 hanggang 28.63 C (72.00 hanggang 83.53 F). Ang koral mahimo nga makita sa temperatura nga 22.22 hangtod sa 28.63 C (72.00 hangtod 83.53 F). Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List habang bumababa ang populasyon, at nakalista sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Giklasipikar kini ingon usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List tungod kay nagkakunhod ang populasyon, ug gilista ubos sa Apendise II sa CITES. Ang populasyon ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib ng pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi, at sakit. Ang populasyon dili mahibal-an, apan lagmit nga nameligro sa tibuuk kalibutan nga pagkunhod sa mga kagaangan, mga pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa pagkaputi, ug pagsakit. Ang Acropora abrolhosensis ay unang inilarawan ni John Veron noong 1985 sa mga coral reef ng Australia. Ang Acropora abrolhosensis una nga gihulagway ni John Veron kaniadtong 1985 sa coral reefs sa Australia . Ang Acropora abrotanoides ay isang species ng acroporid coral na natagpuan sa mga Indo-Pacific na tubig mula sa Pulang Dagat at Golpo ng Aden sa silangan hanggang sa East China Sea, Japan, ang gitnang Karagatang Pasipiko at Australia. Ang Acropora abrotanoides usa ka klase nga acroporid coral nga makit-an sa mga tubigsa Indo-Pacific gikan sa Pulang Dagat ug Gulpo sa Aden sa silangan hangtod sa East China Sea, Japan, ang sentro nga Kadagatang Pasipiko ug Australia. Natagpuan ito sa mababaw na mga coral reef na nakalantad sa pagkilos ng malakas na alon, sa kalaliman hanggang sa 15 m. Makit-an kini sa mabaw nga mga coral reefs nga nahibal-an sa paglihok sa kusog nga mga balud, sa giladmon hangtod sa 15 m. Ito ay mahina laban sa coral pagpapaputi , sakit at korona-ng-tinik starfish. Tandugonon kini sa coral bleaching, sakit ug crown-of-Thorn starfish. Ito ay lumalaban sa predation dahil ito ay may mahusay na radial corallite lips. Kini makasukol sa predasyon tungod kay aduna kiniy maayo nga radial corallite lips. Ang Acropora abrotanoides ay unang inilarawan ni Lamarck noong 1816 bilang si Madrepora abrotanoides. Ang Acropora abrotanoides unang gihulagway ni Lamarck kaniadtong 1816 ingon nga Madrepora abrotanoides. Ang Acropora irregularis ay dating itinuturing bilang isang hiwalay na species, ngunit ngayon ay itinuturing na magkasingkahulugan sa Acropora abrotanoides. Ang Acropora irregularis kaniadto giisip nga usa ka lahi nga espisye, apan karon giisip nga kaparehas sa Acropora abrotanoides. Ang mga ito ay maaaring maging mesa. Kini pwede nga mahimong lamesa. Sa gitna ng isang kolonya, ang mga sanga ay pinagsama-sama. Sa sentro sa usa ka kolonya, ang mga sanga gihugpong. Ang mga sanga nito ay naglalaman ng parehong axial at radial corallites. Ang mga sanga niini adunay parehas nga axial ug radial corallite. Ang mga radial corallite ay na-obserbahan habang ang mga haba at axial corallites ay nangyayari sa iba't ibang mga numero at mga hugis-rasp na hugis o tubular na hugis. Ang mga radial corallite naobserbahan samtang ang mga elongated ug axial corallite nahitabo sa lainlaing mga numero ug sama sa rasp o tubular nga porma. Ito ay berde, kulay-abo o kulay-rosas na kayumanggi at katulad ng Acropora pinguis, at Acropora robusta. Kini berde, abuhon o kolor-rosas na kapehon ug susama sa Acropora pinguis, ug Acropora robusta . Ang Acropora abrotanoides ay matatagpuan mula sa Gulpo ng Aden at Pula na Dagat, sa pamamagitan ng Dagat ng India hanggang sa Karagatang Pasipiko at sa Dagat ng East China, Australia, at Japan. Ang Acropora abrotanoides makitan gikan sa Gulpo sa Aden ug Pula nga Dagat, pinaagi sa Dagat sa India hangtod sa Dagat sa Pasipiko ug sa Dagat sa East China, Australia, ug Japan. Nagaganap din ito sa timog-silangang Dagat Atlantiko. Nahitabo usab kini sa habagatang-silangang Dagat Atlantiko. Ang mga numero ng populasyon nito ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib sa pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi ng coral. Ang mga dagway sa populasyon niini wala mahibal-an, apan lagmit nga nameligro sa kalibutanl nga pagkunhod sa mga coral reef, ang pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa coral bleaching. Ang Acropora aculeus ay isang species ng acroporid corals na matatagpuan sa buong Dagat ng India, ang gitnang Indo-Pasipiko, Australia, timog-silangang Asya, Japan at Dagat ng Tsina. Ang Acropora aculeus usa ka klase sa acroporid corals nga makita sa tibuuk nga Dagat sa India, ang sentro nga Indo-Pasipiko, Australia, habagatang-silangan nga Asya, Japan ug Dagat sa East China. Ito ay naroroon din sa kanlurang Karagatang Pasipiko. Kini anaa usab sa kasadpang Kadagatang Pasipiko. Ang pagkawala ng ugali ay isang malaking pag-aalala. Ang pagkawala sa gawi usa ka dakong kabalaka. Ang Acropora aculeus ay bumubuo ng corymbose, mga istruktura na tulad ng unan. Ang Acropora aculeus nagalangkub sa corymbose, mga istruktura nga sama sa unlan. Ang mga corallites ay natatangi, mas mahaba kaysa sa mga ito ay malawak, makinis at pinakintab. Ang mga corallite lahi, mas taas kaysa sa ilang gilapdon, ug gipasinaw. Ang coral na ito ay karaniwang madilaw-dilaw o kulay-abo, ngunit maaaring maliwanag na mala-bughaw-berde, at ang mga tip ng mga sanga ay madalas na dilaw, maputlang asul, berde o kayumanggi. Kini nga koral kasagaran medyo dalag o abohon, apan mahimong hayag nga adunay pagka asul ug berde, ug ang mga tumoy sa mga sanga sagad nga dalag, luspad nga asul, berde o kapehon. Karaniwan ang dilaw sa Great Barrier Reef at sa Pilipinas, ngunit maputla ang kayumanggi sa kanlurang Australia. Kasagaran ang dalag sa Great Barrier Reef ug sa Pilipinas, apan luspad ang pagkakapehon sa kasadpang Australia. Ito ay pinangalanan bilang ACR ACUL sa Coral Code. Gitawag kini ingon ACR ACUL sa Coral Code. Ang Acropora aculeus ay katutubo sa rehiyon ng Indo-Pacific, ang saklaw nito na umaabot mula sa silangang baybayin ng Africa at Madagascar hanggang sa Taiwan, Japan, Indonesia, Australia at ilang mga grupo ng isla sa silangang Pasipiko. Ang Acropora aculeus usa ka lumad nga rehiyon sa Indo-Pasipiko, gikan sa silangang baybayon sa Africa ug Madagascar hangtod sa Taiwan, Japan, Indonesia, Australia ug pila ka mga grupo sa isla sa silangang Pasipiko. Ito ay endemik sa Pilipinas na ipinamamahagi sa Samoa, Great Barrier Reef, Sri Lanka, South Vietnam, at sa Marshall Islands. Kini endimiko sa Pilipinas nga gipang-apod-apod sa Samoa, Great Barrier Reef, Sri Lanka, South Vietnam, ug Marshall Islands. Ito ay nangyayari sa kailaliman sa pagitan ng 5 at 20 m (16 at 66 p) o kahit na mas malalim. Mahitabo kini sa giladmon tali sa mga 5 ug 20 m (16 ug 66 p) o mas lawom pa. Ang form nito ay nag-iiba sa antas ng pagkakalantad sa pagkilos ng alon, na mas malawak sa nakalantad na mga lokasyon at higit pa sa mga unan na tulad ng mga laguna. Ang porma niini magkalainlain sa lebel sa pagkaladlad sa aksyon sa alon, nga labi ka daghan sa nahayag nga mga lokasyon ug labi nga mga unlan sama sa mga linaw. Ang mga bahura kung saan nabubuhay ang Acropora aculeus ay nasa ilalim ng banta mula sa pandaigdigang pag-init, pagtaas ng acidification ng karagatan at pagkawasak ng bahura. Ang mga bahura nga gipuy-an sa Acropora aculeus naa sa peligro gikan sa pag-init sa kalibutan, dugang nga acidification sa kadagatan ug paglaglag sa mga bahura. Ito ay isang hindi pangkaraniwang species ng coral at partikular na madaling kapitan ng pagpapaputi at mga sakit sa coral. Kini usa ka dili kasagaran nga mga lahi sa koral ug labi ka dali nga makuptan sa mga sakit sa bleaching ug coral. Ang Acropora acuminata ay isang species ng acroporid coral na natagpuan sa Australia, Red Sea , ang gitnang Indo-Pacific , Japan, ang hilagang India Ocean, ang East China Sea , timog-silangang Asya, at ang kanlurang Karagatang Pasipiko. Ang Acropora acuminata usa ka klase sa acroporid coral nga makit-an sa Australia, Pula nga Dagat , sentro sa Indo-Pasipiko , Japan, amihanang Dagat sa India, Dagat sa Sidlakan , habagatang-sidlakang Asya, ug kasadpang Pasipiko. Ito ay matatagpuan sa mababaw na mga coral reef mula sa kailaliman ng 5-20 m. Makit-an kini sa mabaw nga mga kagaangan gikan sa mga kahiladman sa 5-20 m. Inilarawan ito ni Verrill noong 1864. Kini gihulagway ni Verrill kaniadtong 1864. Ito ay matatagpuan sa mga kolonyang hugis ng talahanayan higit sa lahat na binubuo ng mga pahalang na sanga, na kung saan ang mga taper sa mga puntos. Makita kini sa mga kolonya nga may dagway sa lamesa nga pangunahan nga gilangkuban sa mga pinahigda nga mga sanga, diin ang mga taper sa mga puntos. Ang mga corallites ay hindi nakikita sa mga pahalang na sanga ng mga specimen at bumubuo ng mga bahagi ng mga sanga. Ang mga corallite dili makita sa mga pinahigda nga mga sanga sa mga ispesimen ug pagporma sa mga bahin sa mga sanga. Habang ang mga corallite sa mga patayong sanga ay umiiral sa dalawang anyo, kasama ang isang malaking form na hugis ng tubo. Samtang ang mga corallite sa mga patindog nga sanga naa sa duha ka porma, lakip ang usa ka dagway nga pormag-tubo nga porma. Ito ay kayumanggi o maputlang asul na kulay at lumilitaw na katulad ng Acropora hoeksemai . Kini adunay kapehon o luspad nga asul nga kolor ug makita nga susama sa Acropora hoeksemai . Ang mga radial corallite ay may nariform o oval openings at sa pangkalahatan ay hindi nakikipag-ugnay sa bawat isa. Ang mga radial corallite adunay nariform o oval openings ug sa kasagaran dili makigkuyog sa usag usa. Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List habang bumababa ang populasyon, at nakalista sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Giklasipikar kini ingon usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List tungod kay nagkakunhod ang populasyon, ug gilista ubos sa Apendise II sa CITES. Ang populasyon nito ay hindi kilala. Ang populasyon dili ilado. Malamang na mapanganib ng pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef. Lagmit nga peligro sa kalibutan ang pagka-gamay sa mga coral reefs. Ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi, pagbabago ng klima, aktibidad ng tao, pag-aani na nauugnay sa aquarium, ang koronang-tinik na bituin ( Acanthaster planci ), at sakit. Ang pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa pagbuto, pagbag-o sa klima, kalihokan sa tawo, pag-ani nga may kalabotan sa aquarium, ang korona sa mga tunok nga bituon ( Acanthaster planci ), ug sakit. Natagpuan ito sa Dagat na Pula, timog-silangang Asya, Australia, ang hilagang India Ocean, Japan, ang gitnang Indo-Pasipiko, ang Dagat ng Tsina at ang kanlurang Karagatang Pasipiko. Nahimutang kini sa Pulang Dagat, habagatang-sidlakang Asya, Australia, amihanang Dagat sa India, Japan, ang sentro sa Indo-Pasipiko, Dagat sa East China ug ang kasadpang Pasipiko. Inilarawan ito ni Verrill noong 1864 bilang Madrepora acuminata. Kini gihulagway ni Verrill kaniadtong 1864 nga Madrepora acuminata. Ang Acropora anthocercis ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni G. Brook noong 1893. Ang Acropora anthocercis usa ka klase sa acroporid nga koral nga una nga gihulagway ni G. Brook kaniadtong 1893. Natagpuan sa mga tuktok na dalisdis ng mga reef, madalas itong makipag-ugnay sa malakas na alon. Nakit-an sa mga tumoy nga mga bakilid sa sagad nga mga reef, kanunay nga adunay kalabutan sa kusog nga mga balud. Ang mga species ay minarkahan bilang mahina sa IUCN Red List. Ang mga espisye gipili ingon nga tandugonon sa IUCN Red List. Sagana sa ilang mga lugar tulad ng Queensland . Abunda sa ubang mga lugar parehas sa Queensland. Nakalista din ito sa ilalim ng CITES Appendix II . Gilista usab kini sa ilalum sa CITES Appendix II . Ang mga specimen ay matatagpuan sa mga kolonya ng pagbuo ng corymbose sa mga bato. Ang mga ispesimen kay makitan sa mga kolonya nga pagtukod sa corymbose sa mga bato. Ito ay nangyayari sa iba't ibang kulay; higit sa lahat lilang, asul, mauve, at kulay abo. Nahinabo kini sa lainlaing kolor; panguna nga purpura, asul, mauve, ug abuhon. Ang mga sanga ay malawak at maikli, at naka-encrusted sa ilang mga lokasyon. Ang mga sanga lapad ug mubo, ug gisaligan sa pipila nga mga lokasyon. Ang mga radial corallite (sa mga gilid ng bawat sanga) ay matatagpuan malapit sa bawat isa, at maraming mga axian corallite (sa dulo) sa bawat sangay. Ang mga radial corallite (sa mga kilid sa matag sanga) nahimutang nga hapit sa matag usa, ug adunay daghang mga axian corallite (sa katapusan) sa matag sanga. Ito ay katulad ng Acropora appressa , Acropora desalwii , at Acropora parapharaonis , at natagpuan sa itaas na mga dalisdis ng mababaw na mga bahura, sa gayon ay nakalantad sa malakas na alon. Susama kini sa Acropora appressa , Acropora desalwii , ug Acropora parapharaonis , ug nakit-an sa ibabaw nga mga bakilid sa mabaw nga mga baho, sa ingon nahayag sa kusog nga mga balud. Maaari itong matagpuan sa kailaliman ng 5 hanggang 10 m (16 hanggang 33 p). Kini makit-an sa giladmon nga 5 hangtod 10 m (16 hangtod 33 p). Ang Acropora anthocercis ay maaaring matagpuan sa isang malaking saklaw. Ang Acropora anthocercis mahimong makit-an sa daghan nga lahi. Pulang Dagat Pula nga Dagat Indo-Pasipiko Indo-Pacific Karagatang Indiano Dagat sa India Timog Silangang Asya Timog Silangang Asya Australia Australia Japan Japan Dagat sa Tsina Dagat sa East China Ang kanlurang karagatang Pasipiko Ang kasadpang Dagat Pasipiko South Africa South Africa Mozambique Mozambique Masagana ito sa Queensland, na may 90% ng mga specimen ng Australia . Daghan kini sa Queensland, nga adunay 90% nga mga ispesimen sa Australia . Pinaniniwalaang nasa rehiyon na iyon. Gituohan nga naa sa rehiyon. Maaari itong matagpuan sa kalaliman ng 2 hanggang 12 m (6.6 hanggang 39.4 p), at sa temperatura sa pagitan ng 25.61 at 26.56 C. Mahimo kini nga makit.an sa giladmon nga 2 hangtod 12 m (6.6 hangtod 39,4 p), ug sa temperatura taliwala sa 25.61 ug 26.56 C. Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List habang bumababa ang populasyon, at nakalista sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Giklasipikar kini ingon usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List tungod kay nagkakunhod ang populasyon, ug gilista ubos sa Apendise II sa CITES. Ang populasyon nito ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib ang pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef. Ang populasyon dili ilado, apan lagmit nga namilegro sa tibuuk kalibutan nga pagkunhod sa mga coral reef. Ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi, sakit, at pagiging biktima sa Acanthaster planci . Ang pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa pagbuto, sakit, ug pagkahimong biktima sa Acanthaster planci . Ang mga species ay unang inilarawan ni G. Brook noong 1893 bilang Madrepora anthocercis , Ang species nga una nga gihulagway ni G. Brook kaniadtong 1893 nga Madrepora anthocercis , Ngunit dati ay inilarawan bilang isang kasingkahulugan ng Madrepora coronata ni G. Brook noong 1892. Apan kaniadto gihulagway ingon usa ka parehas sa Madrepora coronata ni G. Brook kaniadtong 1892. Ang Acropora aspera ay isang species ng staghorn coral sa pamilya Acroporidae . Ang Acropora aspera usa ka klase nga staghorn coral sa pamilya Acroporidae . Natagpuan ito sa mga reef flats at sa mga lagoons sa mababaw na tubig sa kanlurang Indo-Pacific Ocean. Makita kini sa mga reef flats ug sa mga linaw sa mabaw nga tubig sa kasadpang Indo-Pacific Ocean. Ang Acropora aspera ay isang scantily branching, kolonyal na coral na bumubuo ng mga mababang kumpol. Ang Acropora aspera usa ka scantily branching, kolonyal nga koral nga nagporma nga mga low clumps. Ang mga indibidwal na sanga ay payat at lamang ng gripo patungo sa mga tip. Ang tagsa-tagsa nga mga sanga mahinay ug usa lamang ka taper sa mga tumoy. Ang mga corallite , ang maliit na batong tasa kung saan lumalaki ang mga polyp, magkakaiba-iba ang laki at masikip na magkasama. Ang mga corallite , ang gagmay nga mga bato nga gikan ang mga polyp nagadako, lainlain ang gidak-on ug guot nga naguban. Ang ibabang labi ng bawat corallite ay kumalbo nang bahagya. Ang ubos nga bahin sa matag corallite kay naupaw gamay. Ang Acropora aspera ay nag- iiba sa kulay, pagiging maputla berde, kulay abo o kayumanggi, o paminsan-minsan na maputlang asul. Ang Acropora aspera magkalainlain sa kolor, nga luspad nga berde, abuhon o kapehon, o usa ka maluspad nga asul. Ang Acropora aspera ay matatagpuan sa Karagatang India at kanlurang bahagi ng Karagatang Pasipiko. Ang Acropora aspera makit-an sa Dagat sa India ug sa kasadpang bahin sa Dagat sa Pasipiko. Naninirahan ang mga reef flats at lagoon at lumalaki sa tubig hanggang sa 5 metro (16 piye). Gipuy-an niini ang mga reef flat ug linaw ug nagtubo sa tubig hangtod sa 5 metros (16 p) ang giladmon. Kung saan nangyayari ang pag-zone ng coral, matatagpuan ito sa pagitan ng mababaw na tubig na Acropora pulchra , na malapit itong kahawig, at ang mas malalim na tubig na Acropora millepora . Kung diin ang coral zoning nahitabo, kini makit-an tali sa mabaw nga tubig nga Acropora pulchra , nga hapit kini nahisama, ug sa lawom nga tubig nga Acropora millepora . Ang Acropora aspera ay isang zooxanthellate coral na nag-aagaw ng mga simbiotikong dinoflagelate sa mga tisyu. Ang Acropora aspera usa ka zooxanthellate nga koral nga adunay sagrado nga dinoflagelate sa mga tisyu. Ang coral ay nakasalalay nang labis sa enerhiya na ginawa sa panahon ng fotosintesis ng mga algae na ito. Ang koral nagsalig pag-ayo sa enerhiya nga gihimo sa panahon sa photosynthesis sa kini nga algae. Ang IUCN Red List of Threatened Species ay naglista ng Acropora aspera bilang " Vulnerable ". Ang IUCN nga Pula nga Lista sa Mga nameligro nga espisye nga naglista sa Acropora aspera ingon nga " Vulnerable ". Ito ay sapagkat, bagaman mayroon itong malawak na saklaw, sa pangkalahatan ay hindi pangkaraniwan at ang mga populasyon ay pinaniniwalaang bumababa. Tungod kini, bisan kung kini adunay daghang kalapasan, sa katibuk-an dili sa kasagaran ang mga populasyon gituohan nga nagkahuyang. Lalo na ito ay madaling kapitan ng pagpapaputi , isang proseso kung saan ang mataas na temperatura ng dagat o stress ay nagdudulot ng koral na paalisin ang zooxanthellae at maputi. Ilabi na kini nga kadali sa pagbuto , usa ka proseso diin ang taas nga temperatura sa dagat o stress ang hinungdan nga ang koral nga nagpapahawa sa zooxanthellae ug puti. Ang iba pang mga banta na kinakaharap nito ay pangkalahatang pagkawasak ng mga coral reef, karagatan ng asido, mataas na temperatura ng dagat at sakit sa koral. Ang uban pang mga hulga nga giatubang niini mao ang kinatibuk-ang pagkaguba sa mga coral reef, sea acidification, taas nga temperatura sa dagat ug mga sakit sa koral. Ang starfish na ito minsan ay may biglaang pagtaas sa laki ng populasyon na maaaring magbanta sa coral na lokal. Kini nga starfish usahay adunay kalit nga pagtaas sa kadak-an sa populasyon nga mamahimong peligro sa lokal na koral. Ang Acropora austera ay isang species ng Acropora coral na matatagpuan sa Indo-Pacific. Acropora austera usa ka matang sa Acropora coral nga makit-an sa Indo-Pacific. Ang austera ay mabilis na lumalaki na nakakalat sa mga alon ng karagatan. Ang austera paspas nga nagtubo nga nakatag sa mga tubig sa dagat. Ang Acropora awi ay isang species ng acroporid coral na inilarawan ni Wallace at Wolstenholme noong 1998. Ang Acropora awi usa ka espisye sa acroporid coral nga gihulagway ni Wallace ug Wolstenholme kaniadtong 1998. Natagpuan sa mga fringing reef , ang mga dalisdis ng mababaw na bahura, at mabuhangin na mga dalisdis, nangyayari ito sa isang kapaligiran sa dagat. Makit-an sa mga fringing reef , mga bakilid sa mabaw nga mga bahura, ug mga balason nga bakilid, kini nahitabo sa usa ka palibot sa dagat. Ang mga species ay minarkahan bilang mahina sa IUCN Red List , na may isang bumababang populasyon, at madaling masira. Ang mga espisye gipili ingon nga tandugonon sa IUCN Red List , nga adunay pagkunhod sa populasyon, ug dali nga nadaot. Maaari itong matagpuan sa isang malaking lugar ngunit hindi sagana. Mahimo kini makita sa usa ka dako nga lugar apan dili kini daghan. Ang Acropora awi ay matatagpuan sa mga kolonya na may isang istraktura na kahawig ng mga shrubs ng bote . Ang Acropora awi nakit-an sa mga kolonya nga adunay usa ka istruktura nga kaamgid sa mga gagmay nga mga kahoy nga botelya. Humahantong sa maraming mga sanga na nagaganap sa mga siksik na lugar, ngunit karamihan ay halata at mahaba. Nagdala sa daghang mga sanga nga naggumikan sa mga siksik nga mga lugar, apan kadaghanan klaro ug taas. Ang mga axial corallite (sa tuktok ng mga sanga) ay mahaba at magsasama sa ilang mga radial corallite (sa gilid ng mga sanga). Ang mga axial corallite (sa ibabaw nga mga sanga) taas ug nag-ubus sa pipila nga mga radial corallite (sa kilid sa mga sanga). Gayunpaman, mayroong ilang mga mas maliit na mga radial corallite, na kung saan ay inilarawan bilang "hugis-bulsa" na may mga diametro sa ibaba ng 1mm. Bisan pa, adunay pipila ka gagmay nga mga radial corallite, nga gihubit nga "porma sa bulsa" nga adunay mga diyametro sa ubos sa 1mm. Ang mga species ay katulad ng Acropora echinata at Acropora navini , at matatagpuan sa mga fringing reef , ang mga dalisdis ng mababaw na bahura, at mabuhangin na mga dalisdis. Ang mga lahi parehas sa Acropora echinata ug Acropora navini , ug makit-an sa mga fringing reef , mga bakilid sa mabaw nga mga baho, ug mga buho nga bakilid. Lumalaki ito sa isang sukat na 1.5 metro. Kini nagatubo sa gidak-on nga 1.5 metros. Ang Acropora awi ay matatagpuan sa isang malaking saklaw; ang Indo-Pacific , Japan, Pohnpei, East China Sea , Micronesia, at Timog Silangang Asya, at ang Solomon Islands. Ang Acropora awi nakit-an sa usa ka dako nga sakop; ang Indo-Pacific , Japan, Pohnpei, East China Sea , Micronesia, ug Southeast Asia, ug ang Solomon Islands. Ang mga species ay naroroon sa dalawang-katlo ng mga rehiyon ng Indonesia, at natagpuan din sa mga Marshall Islands, ngunit walang kilalang populasyon para dito. Ang espisye karon naa sa duha-katlo nga bahin sa mga rehiyon sa Indonesia, ug nakaplagan usab sa Marshall Islands, apan walaÕy nailhan nga populasyon alang niini. Nakatira ito sa mga tahanan ng dagat sa mga bahura. Nagpuyo kini sa mga puyanan sa dagat sa mga bahura. Ang mga species ay madaling nasira at may mahinang pagtutol sa sakit at pathogen. Ang mga klase dali nga nadaot ug adunay dili maayo nga pagbatok sa sakit ug mga pathogen. Ito ay naiuri bilang isang masugatang species sa IUCN Red List habang ang populasyon ay bumababa, at nakalista sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Giklasipikar kini isip usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List tungod kay nagkunhod ang populasyon, ug gilista ubos sa Apendise II sa CITES. Ang mga species ay banta ng pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi, sakit, at pagiging biktima sa Acanthaster planci , pati na rin ang kahinaan nito sa pinsala. Ang mga espisye namelgro sa kalibutanl sa pagkunhod sa mga coral reef, ang pagdugang sa temperatura nga hinungdan sa pagdugo, sakit, ug pagkahimong biktima sa Acanthaster planci , ingon usab ang pagkahuyang sa kadaut. Ang ilan sa mga species ay nasa loob ng Mga Lokal na Protektadong Lugar. Ang pipila ka mga espisye naa sa sulod sa Mga Proteksyon nga Lugar sa Marine. Ang mga species ay unang inilarawan ni Wallace at Wolstenholme noong 1998 bilang Acropora awi . Una nga gihulagway ang Wallace ug Wolstenholme kaniadtong 1998 nga Acropora awi . Ang Acropora batunai ay isang species ng acroporid coral na inilarawan ni Carden Wallace noong 1997. Ang Acropora batunai usa ka klase sa acroporid nga koral nga gihulagway ni Carden Wallace kaniadtong 1997. Natagpuan sa protektado, mababaw na mga bahura, nangyayari ito sa isang kapaligiran sa dagat na nasa kailaliman ng hanggang sa 44 m (144 p). Nakit-an sa gipanalipdan, mabaw nga mga tangbo, kini nahitabo sa usa ka palibot sa dagat nga giladmon hangtod sa 44 m (144 p). Ang mga species ay minarkahan bilang mahina sa IUCN Red List , na may isang bumabawas na populasyon, at lubos na marupok. Ang mga espisye gipili ingon nga tandugonon sa IUCN Red List , nga adunay pagkunhod sa populasyon, ug labi ka delikado. Maaari itong matagpuan sa isang malaking lugar ngunit, sa pangkalahatan, ay hindi pangkaraniwan. Makita kini sa usa ka dako nga lugar apan, sa kinatibuk-an, dili kasagaran. Ang mga species ng Acropora batunai ay nabubuo sa mga istruktura na kahawig ng mga unan o corymboses na 35 milimetro (1.4 in) makapal at 1.25 metro (4 piye 1) ang lapad. Ang mga espise sa Acropora batunai nga porma sa mga istruktura nga susama sa mga unan o corymboses nga 35 milimetro (1.4 sa) gibag-on ug 1.25 metros (4 p. 1 ang gilapdon). Sa kulay, ito ay kulay abo, asul, maputlang kayumanggi, at kung minsan ay kulay-rosas o kayumanggi-puti. Sa kolor, kini abo, asul, maluspad nga kapehon, ug usa ka rosas o kepehon na puti. Mayroon itong mahabang patag na mga sanga na naglalaman ng mga patayong nakaharap na mga sanga at maaaring ayusin sa isang istraktura na tulad ng mesa. Kini adunay taas nga patag nga mga sanga nga adunay mga sanga nga nag-atubang sa tuo ug mahimong ihanda sa usa ka istruktura nga sama sa lamesa. Ang mga radial corallites at axial corallites ay pinagsama, maliit, matalim at tubo-tulad ng, kasama ang mga radial corallite ay nakaayos tulad ng mga bote ng bugbog. Ang mga radial corallite ug axial corallites gihiusa, gamay, hait ug tubo nga sama sa, nga ang mga radial corallite gihan-ay sama sa mga botelya. Ang mga corallite ng Axial ay may mga diametro ng 0.6-1-1 milimetro at 0.2-0.5 milimetro (panloob). Ang mga corialite sa Axial adunay mga diametro nga 0.6-11 milimetro ug 0.2-0.5 milimetro (sulud). Ang mga species ay katulad ngAcropora microclados at Acropora rambleri . Ang mga espisye parehas sa Acropora microclados ug Acropora rambleri . Natagpuan ito sa mga lukob na mababaw na bahura na nasa kailaliman ng hanggang sa 44 m (144 p), ngunit pinaka-karaniwan sa mga dalisdis ng bahura na 10 hanggang 40 m (33 hanggang 131 p). Makit-an kini sa mga lungag nga mabaw nga mga lungag hangtod sa 44 m (144 p), apan labi ka kasagaran sa mga bakilid sa kapagangan sa 10 hangtod 40 m (33 hangtod 131 p). Posible na maaari itong matagpuan nang malalim na 1 m (3.3 p). Posible nga kini makit-an sa kahiladman sa 1 m (3.3 p). Ginagamit nito ang mga polyp nitoupang mahuli ang plankton. Gigamit niini ang mga polyp niini aron makuha ang plankton. Ang Acropora batunai ay hindi pangkaraniwan at matatagpuan sa Indo-Pacific , sa Fiji, Ponape, sa Solomon Islands, Papua New Guinea, Pilipinas, Malaysia, at Indonesia. Ang Acropora batunai dili kasagaran ug mahimong makit-an sa Indo-Pacific , sa Fiji, Ponape, sa Solomon Islands, Papua New Guinea, Pilipinas, Malaysia, ug Indonesia. Nakatira ito sa mga tahanan ng dagat sa mga bahura ng sentral at kanlurang Karagatang Pasipiko. Nagpuyo kini sa mga puyanana sa dagat sa mga bahura sa sentral ug kasadpang Dagat Pasipiko. Ito ay matatagpuan sa isang rehiyon ng Indonesia, at hindi kapani-paniwalang marupok, at binabantaan ng pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi, sakit, at pagiging biktima sa Acanthaster planci . Kini makit-an sa usa ka rehiyon sa Indonesia, ug dili gyud madaot, ug nameligro sa tibuuk nga pagkunhod sa mga kagaangan, ang pagdugang sa temperatura nga hinungdan sa pagdugo, sakit, ug pagkahimong biktima sa Acanthaster planci . Ang ilang mga ispesimen ay nagaganap sa Mga Protektadong Lugar ng Marine. Ang pila ka mga ispesimen nahitabo sa mga Proteksyon nga Lugar sa Marine. Nakalista ito bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List habang bumababa ang populasyon, at nakalista sa ilalim ng Apendise II ng CITES. Gilista kini isip usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red Listingon nga pagkunhod sa populasyon, ug gilista ubos sa Apendise II sa CITES. Ang mga species ay unang inilarawan ni Carden Wallace noong 1997 bilang Acropora batunai sa Indonesia. Una nga gihulagway ang Carden Wallace sa 1997 nga Acropora batunai sa Indonesia. Ang Acropora carduus ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa hilagang Indian Ocean at ang gitnang Indo-Pacific. Ang Acropora carduus usa ka klase nga acroporid nga koral nga nakit-an sa amihanang Dagat sa India ug sentro nga Indo-Pacific. Ang Acropora caroliniana ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Nemenzo noong 1976. Ang Acropora caroliniana usa ka espisye sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni Nemenzo kaniadtong 1976. Natagpuan sa tropiko, mababaw na mga dalisdis na bato, nangyayari ito sa kailaliman ng 5 hanggang 25 m (16 hanggang 82 piye) sa isang kapaligiran sa dagat. Nakaplagan sa tropikal, mabaw nga mga bakilid sa bato, kini nahimutang sa giladmon nga 5 hangtod 25 m (16 hangtod 82 p) sa usa ka kalikopan sa dagat. Ang mga species ay na-rate bilang mahina sa IUCN Red List , na may isang bumababang populasyon. Ang mga species gipili ingon nga tandugonon sa IUCN Red List , nga adunay pagkunhod sa populasyon. Ito ay bihirang, ngunit natagpuan sa ibabaw ng isang malaking lugar, at dalawang-katlo ng mga rehiyon ng Indonesia. Talagsa ra kini, apan nakit-an sa usa ka dako nga lugar, ug duha-katulo sa mga rehiyon sa Indonesia. Ang mga species ng Acropora caroliniana ay bumubuo sa makapal na mga pahalang na istruktura, na gawa sa mga patag na sanga. Ang mga episye sa Acropora caroliniana maporma sa mabaga nga pinahigda nga mga istruktura, nga hinimo sa patag nga mga sanga. Ito ay magaan na berde, maputlang asul o puti-kayumanggi ang kulay, at matatagpuan din sa maliit na mga sangay. Kini lingin nga berde, kolor asul o pution nga adunay-brown ang kolor, ug makita usab sa gagmay nga mga sanga. Ang mga ito ay may malalaking axial corallites na may mga diametro hanggang sa 1.7 hanggang 3.5 milimetro na nagiging makitid sa mga dulo, at curve paitaas. Kini adunay daghang mga corallite sa axial nga adunay mga diametro hangtod sa 1.7 hangtod 3.5 milimetro nga mahimong pig-ot sa mga tumoy, ug kurbada pataas. Ang mga radial corallite ng species ay maliit at "parang bulsa". Gamay ang mga radial corallite sa espisye ug "bulsa-like". Mukhang katulad ng mga Acropora lokani at Acropora loripes . Kini sama sa sama dsa Acropora lokani ug mga lorro sa Acropora . Natagpuan ito sa itaas na mga dalisdis ng tropiko, mababaw na bahura, sa kailaliman ng 5 at 25 m (16 at 82 piye), at umabot sa kapanahunan ng higit sa walong taon. Makit-an kini sa ibabaw nga mga bakilid sa tropical, shallow reefs, sa giladmon sa taliwala sa 5 hangtod 25 m (16 ug 82 p), ug nakaabut sa pagkahamtong sa sobra sa walo ka tuig. Ang mga species ay matatagpuan sa temperatura ng 25.48 hanggang 27.5 (77.86 hanggang 81.50). Makita ang mga espisye sa temperatura nga 25.48 hangtod 27.5 (77.86 hangtod 81.50). Ang mga kolonya ay may mga diametro ng hanggang sa 50 sentimetro (20 in) at ang mga branchlets ay maaaring maabot ang haba ng 25 milimetro (0.98 in) at mga lapad ng 8 milimetro (0.31 in). Ang mga kolonya adunay mga diametro hangtod sa 50 sentimetros (20 sa) ug ang mga sangputanan mahimong makaabut sa mga gitas-on nga 25 milimetro (0.98 sa) ug gilapdon nga 8 milimetro (0.31 in). Ang Acropora caroliniana ay hindi pangkaraniwan ngunit natagpuan sa isang malaking lugar, ang Australia, kanlurang Pasipiko, ang Indo-Pacific , Pohnpei, at Fiji na mga habitat sa dagat. Ang Acropora caroliniana dili kasagaran apan nakit-an sa usa ka dako nga lugar, ang Australia, kasadpang Pasipiko, Indo-Pacific , Pohnpei, ug Fiji na mga habitat sa dagat. Ito ay nangyayari sa dalawang-katlo ng mga rehiyon ng Indonesia at din sa Papua New Guinea. Nahitabo kini sa duha-katlo nga mga bahin sa mga rehiyon sa Indonesia ug usab sa Papua New Guinea. Nagbabanta ito sa pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi, sakit, pag-aani ng coral, pagbabago ng klima, pangingisda, pag-unlad ng tao, polusyon, at pagiging biktima sa starfish . Nameligro sa kalibutanl ang pagkunhod sa mga coral reef, pagdugang sa temperatura nga hinungdan sa pagbuto, sakit, pag-ani sa coral, pagbag-o sa klima, pangisda, pag-uswag sa tawo, polusyon, ug pagkahimong biktima sa starfish . Minsan matatagpuan ito sa Mga Liwasang Protektado ng Marine. Kini usahay makit-an sa Mga Dagat nga Protektado sa Marine. Nakalista ito bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List habang bumababa ang populasyon, at nakalista sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Gilista kini isip usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List samtang nagkala ang populasyon, ug gilista ubos sa Apendise II sa CITES. Una itong inilarawan ni F. Nemenzo noong 1976 sa Pilipinas bilang Acropora caroliniana . Una ning gihulagway ni F. Nemenzo kaniadtong 1976 sa Pilipinas nga Acropora caroliniana . Ang Acropora cerealis ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa buong karagatanng India at Pasipiko , mula sa Pulang Dagat at Gulpo ng Aden hanggang sa Hawaiian Islands at Johnston Atoll . Ang Acropora cerealis usa ka klase sa acroporid nga koral nga makit-an sa tibuuk ngakadagatansa India ug Pasipiko , gikan sa Pulang Dagat ug Gulpo sa Aden hangtod sa Hawaiian Islands ug Johnston Atoll . Maaari itong matagpuan sa mga tuktok na dalisdis ng ilog sa mababaw na mga tropikal na bahura, mula sa kailaliman ng 15-20 m. Makit-an kini sa ibabaw nga mga bakilid sa bahura sa mabaw nga tropical reefs, gikan sa mga kahiladman sa 15-20 m. Nagaganap ito sa alinman sa mga kolonyang corymbose o cespitose na binubuo ng mga interlocking branch, ang bawat isa ay naka-lock sa tatlong iba pang mga sanga. Nahinabo kini bisan sa mga kolonya nga corymbose o cespitose nga gilangkuban sa mga sanga nga nagsumpay, nga ang matag usa gi-lock sa tulo pa ka mga sanga. Ang mga manipis na sanga nito ay naglalaman ng isang malaking bilang ng mga corallite na malaki ang nag-aambag sa kanilang mga lapad. Ang nipis nga mga sanga niini adunay daghang gidaghanon sa mga corallite nga dako nga nag-ambag sa ilang gilapdon. Ang mga radial corallites ng mga species ay hugis-tubo at binuo sa mga sanga, na may mga nariform na halata na mga tip. Ang mga radial corallite sa mga espisye mga dagway sa tubo ug gitukod sa mga sanga, nga adunay mga katingad-an nga mga tumoy. Ang mga axial corallite nito ay tubular din. Ang mga axial corallite usab tubular. Ang mga sanga ay may mga tip sa asul, cream, rosas o kulay-ube, at ang mga species ay alinman sa cream, maputla kayumanggi o puti ang kulay. Ang tumoy sa mga sanga adunay asul, krema, rosas o purpura nga sanga, ug ang mga klase parehas sa krema, luspad na kapehon o puti ang kolor. Ito ay may katulad na hitsura sa Acropora kimbeensis at Acropora plantaginea. Kini adunay susama nga panagway sa Acropora kimbeensis ug Acropora plantaginea. Ito ay nai-uri bilang isang hindi bababa sa mga species ng pag-aalala sa IUCN Red List. Giklasipikar kini ingon usa ka labing gamay nga kabalaka sa mga espisye sa IUCN Red List. Ngunit pinaniniwalaan na ang populasyon nito ay bumababa dahil sa pandaigdigang pagbagsak sa mga coral reef. Apan gituohan nga ang populasyon niini mikunhod tungod sa pangkalibutan nga pagkunhod sa mga coral reef. Nakalista ito sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Gilista kini ubos sa Appendix II sa CITES. Ito ay nangyayari sa silangan at kanlurang Karagatang Indiano, Australia, at ang silangang sentral, hilagang-kanluran, gitnang-kanluran at timog-kanlurang Dagat Pasipiko. Nahinabo kini sa silangan ug kasadpang Kadagatang Indiano, Australia, ug ang silangan nga sentral, amihanan-kasadpan, sentral-kasadpan ug habagatan-kasadpang Kadagatang Pasipiko. Mula sa Golpo ng Aden at Red Sea hanggang sa Hawaiian Islands at Johnson Atoll. Gikan sa Gulpo sa Aden ug Pula nga Dagat hangtod sa Isla sa Hawaii ug Johnson Atoll. Inilarawan ito ni Dana noong 1846. Gihulagway kini ni Dana kaniadtong 1846. Ang staghorn coral ( Acropora cervicornis ) ay isang branching, stony coral na may cylindrical branch na mula sa ilang sentimetro hanggang sa higit sa dalawang metro ang haba at taas. Ang staghorn coral ( Acropora cervicornis ) usa ka branching, stony coral nga adunay cylindrical branch gikan sa pila ka sentimetro hangtod sa duha ka metro ang gitas-on ug gitas-on. Nangyayari ito sa likuran ng reef at unahan na mga kapaligiran mula 0 hanggang 30 m (0 hanggang 98 p) ang lalim. Nahitabo kini sa likod nga bahura ug sa unahan nga mga palibot sa mga tangbo gikan sa 0 hangtod 30 m (0 hangtod 98 p) ang giladmon. Ang itaas na limitasyon ay tinukoy ng mga puwersa ng alon, at ang mas mababang limitasyon ay kinokontrol ng nasuspinde na mga sediment at pagkakaroon ng ilaw. Ang labaw nga limitasyon gipasabut sa mga pwersa sa balud, ug ang labing ubos nga limitasyon kontrolado sa mga gisuspinde nga mga sediment ug naa sa kahayag. Ang koral na ito ay nagpapakita ng pinakamabilis na paglaki ng lahat ng kilalang kanlurang Atlantiko fringe corals, na may mga sanga na tumataas sa haba ng 10-20 cm bawat taon. Kini nga koral nagpakita sa labing paspas nga pagtubo sa tanan nga nailhan nga kasadpan Atlantiko fringe corals, nga adunay mga sanga nga nagdugang ang gitas-on sa 10-20 cm matag tuig. Ito ay isa sa tatlong pinakamahalagang Caribbean corals sa mga tuntunin ng kanyang kontribusyon sa paglaki ng bahura at tirahan ng pangisdaan. Kini ang usa sa tulo nga hinungdanon nga mga korales sa Caribbean sa mga bahin sa iyang kontribusyon sa pagtubo sa reef ug puy-anan sa pangisda. Ang staghorn coral ay matatagpuan sa buong Florida Keys , Bahamas , at Caribbean Island. Ang koral nga Staghorn nakaplagan sa tibuuk nga Florida Keys , Bahamas , ug mga isla sa Caribbean. Ang hilagang hangganan ay nasa silangan ng baybayin ng Florida , sa paligid ng Palm Beach, Florida . Ang utlanan sa amihanan mao ang baybayon sa silangan sa Florida , sa palibot sa Palm Beach, Florida . Sa Timog-Silangang Asya, mabilis itong lumalaki at sagana sa mga bahura ng mga baybayin ng Sabah , Malaysia. Sa Timog-Silangang Asya, kini kusog nga nagtubo ug kadagaya sa mga kagaangan sa mga baybayon sa Sabah , Malaysia. Ang koral na ito ay nangyayari sa kanlurang Gulpo ng Mexico , ngunit wala sa mga tubig ng US sa Gulpo ng Mexico, pati na rin ang Bermuda at kanlurang baybayin ng Timog Amerika . Kini nga koral nahitabo sa kasadpang Gulpo sa Mexico , apan wala gikan sa mga tubig sa US sa Gulpo sa Mexico, maingon man Bermuda ug ang kasadpang baybayon sa South America . Ang katangiang ito ng kasaysayan ng buhay ay nagbibigay-daan sa mabilis na paggaling ng populasyon mula sa mga pisikal na kaguluhan tulad ng mga bagyo. Ang lakang sa kasaysayan sa kinabuhi nagtugot sa dali nga pag-usab sa populasyon gikan sa pisikal nga mga kasamok sama sa mga bagyo. Gayunpaman, ginagawang paggaling mula sa mga yugto ng sakit o pagpapaputi (kung saan ang buong mga kolonya o kahit na ang buong mga kinatatayuan ay napakahirap). Bisan pa, naghimo kini nga pag-ayo gikan sa mga yugto sa sakit o pagkaputi (diin ang tibuuk nga mga kolonya o bisan ang tibuuk nga mga patyon gipatay) lisud kaayo. Ang sekswal na pagpaparami ay sa pamamagitan ng broadcast spawning ng mga gametes sa haligi ng tubig isang beses bawat taon sa Agosto o Setyembre. Ang seksuwal nga pagpanganak pinaagi sa pagpagawas sa mga gametes ngadto sa kolum sa tubig kausa matag tuig sa Agosto o Septyembre. Ang mga indibidwal na kolonya ay parehong lalaki at babae (sabay-sabay na hermaphrodite) at ilalabas ang milyun-milyong mga gametes . Ang mga indibidwal nga kolonya pareho nga lalaki ug babaye (dungan nga hermaphrodite) ug ipagawas ang milyon-milyon nga mga gametes . Ang coral larvae (planula) ay nakatira sa plankton nang maraming araw hanggang sa paghahanap ng isang angkop na lugar upang husay. Ang coral larvae (planula) nagpuyo sa plankton sa daghang mga adlaw hangtod sa pagpangita sa angay nga lugar nga puy-an. Sa kasamaang palad, kakaunti ang mga larvae na nakataguyod upang mabuhay at mag-metamorphose sa mga bagong kolonya. Subo lang, gamay ra nga mga ulod ang nakalahutay aron mabutang ug mag-metamorphose sa bag-ong mga kolonya. May posibilidad na ang pagkakaiba-iba ng genetic sa nalalabi na populasyon ay maaaring napakababa. Naay posibilidad nga ang pagkalainlain sa genetic sa nahabilin nga populasyon mahimong gamay kaayo. Ang mga kawalan ng katiyakan tungkol sa potensyal sa pag-recruit / pagbawi at katayuan ng genetic ay ang mga batayan para sa nadagdagang mga alalahanin sa demograpiko para sa species na ito. Kini nga mga kawalay kasiguruhan bahin sa potensyal sa pagrekrut / pagbawi ug kahimtang sa genetic mao ang mga sukaranan alang sa dugang nga mga kabalaka sa demograpiko alang sa kini nga klase. Mula noong 1980, ang mga populasyon ay gumuho sa buong saklaw mula sa mga pag-atake ng sakit (lalo na ang White band disease ). Sukad sa 1980, ang mga populasyon nahugno gikan sa ilang mga sakup gikan sa mga pag-atake sa sakit (sa panguna nga mga sakit sa banda sa White ). May mga pagkalugi na pinagsama nang lokal ng mga bagyo. Adunay mga pagkalugi nga gipanguban nga lokal nga mga bagyo. Ang species na ito ay partikular na madaling kapitan ng pinsala mula sa sedimentation at sensitibo sa pagkakaiba-iba ng temperatura at kaasinan. Ang kini nga klase labi na nga dali nga madaut gikan sa sedimentation ug sensitibo sa pagbag-o sa temperatura ug kaasinan. Ang mga populasyon ay tumanggi ng hanggang sa 98% sa buong saklaw, at nangyari ang mga lokalisasyon na naisalokal. Ang mga populasyon mikunhod sa hangtod sa 98% sa tibuuk nga han-ay, ug nahitabo ang mga lokal nga pagpalawom. Noong Marso 4, 2004, ang Center for Biological Diversity ay nag-petisyon sa NMFS na ilista ang elkhorn, staghorn , at fused-staghorn coral sa ilalim ng ESA. Niadtong Marso 4, 2004, gihangyo sa Center for Biological Diversity ang NMFS nga ilista ang elkhorn , staghorn , ug fused-staghorn coral sa ilalum sa ESA. Noong Hunyo 23, 2004, natagpuan ng NOAA Fisheries na ang paglista sa mga species na ito ay maaaring warranted at sinimulan ang isang pormal na pagsusuri ng kanilang biological status. Niadtong Hunyo 23, 2004, nahibal-an sa NOAA Fisheries nga ang paglista sa kini nga mga matang mahimong kinahanglanon ug gisugdan ang usa ka pormal nga pagsusi sa ilang biolohikal nga kahimtang. Natapos ng BRT ang pagsusuri sa katayuan Marso 3, 2005. Nakumpleto sa BRT ang pagribyu sa status Marso 3, 2005. Noong Marso 18, 2005, tinukoy ng NMFS ang elkhorn at staghorn corals na naglista bilang "banta" na mga species sa ilalim ng ESA. Niadtong Marso 18, 2005, determinado sa NMFS ang elkhorn ug staghorn corals nga naglista ingon "gihulga" nga mga espisye sa ilalum sa ESA. Gayunpaman, tinapos din ng NMFS ang listahan ng fused-staghorn na coral ay hindi ipinagkakaloob, dahil ito ay isang mestiso at hindi bumubuo ng isang species tulad ng tinukoy sa ilalim ng ESA. Bisan pa, ang NMFS usab nagtapos sa paglista sa fused-staghorn nga koral dili kinahanglan, tungod kay kini usa ka hybrid ug dili kini usa ka klase nga gipiho sa ilalum sa ESA. Noong Mayo 9, 2005, iminungkahi ng NMFS ang pagdaragdag ng elkhorn coral sa endangered species list at ang listahan ay natapos noong Mayo 9, 2006. Kaniadtong Mayo 9, 2005, gisugyot sa NMFS nga idugang ang elkhorn nga koral sa mga nameligro nga listahan sa mga espisye ug nahuman ang listahan kaniadtong Mayo 9, 2006. Itinalaga ng NMFS ang kritikal na tirahan para sa mga elkhorn at staghorn corals noong Nobyembre 2008. Gilaraw sa NMFS ang kritikal nga puy-anan alang sa mga elkhorn ug staghorn corals kaniadtong Nobyembre 2008. Ngunit tinukoy noong Setyembre 2014 na mananatili silang nakalista bilang nanganganib . Apan determinado kaniadtong Septyembre 2014 nga sila magpabilin nga gilista ingon gihulga . Ang Acropora cytherea ay isang stony coral na bumubuo ng pahalang na mesa tulad ng mga istruktura. Ang Acropora cytherea usa ka bato nga koral nga naglangkob sa pinahigda nga lamesa sama sa mga istruktura. Nangyayari ito sa Karagatang Indo-Pasipiko sa mga lugar na may maliit na pagkilos ng alon, na pinapaboran ang mgapaligid ng reef mula sa 3 hanggang 20 m (10 hanggang 66 p) ang lalim. Nahinabo kini sa Dagat Indo-Pasipiko sa mga lugar nga adunay hinay nga paglihok sa balod, nga gipaboran ang kalikopan sa mga reef gikan sa 3 hangtod 20 m (10 hangtod 66 p) ang kalawum. Ang ay isang kolonyal na species ng coral na lumalaki sa malalaking pahalang na plato. Ang usa ka kolonyal nga klase sa koral nga nagtubo sa dagkong mga palid nga palid. Ang mga ito ay nabuo ng maraming maliliit na branchlets na lumalaki nang patayo o sa isang anggulo at iba pa na lumalaki nang pahalang upang palawakin ang kolonya. Gihimo kini sa daghang gagmay nga mga sangputanan nga nagtubo sa patayo o sa usa ka anggulo ug uban pa nga nagtubo pahilayo aron mapalapad ang kolonya. Maaari silang mag-branch at magkasama at malapit sa gitna ang mga plate ay maaaring maging isang solidong misa ng mga sumali na mga sangay. Mahimo silang mag-uban ug magkahiusa ug duol sa sentro ang mga plato mahimo nga usa ka lig-on nga misa sa mga nag-uban nga mga sangputanan. Ang ibabaw ng koral ay sakop ng isang manipis na layer ng buhay na tisyu. Ang nawong sa koral gitabonan sa usa ka manipis nga layer sa buhi nga tisyu. Nagbibigay ang mga ito ng coral nito cream o maputlang kayumanggi kulay (paminsan-minsan maputlang asul). Naghatag kini sa koral nga krema niini o luspad nga kapehon nga kolor (us aka kolor nga asul). Ang kaltsyum carbonate skeleton ay na-secreted ng maraming maliit na polypna pinagsama sa pamamagitan ng isang magkakaugnay na network ng mga channel sa loob ng balangkas. Ang kalbaryo sa calcium carbonate gitago sa daghang gagmay nga polypnga gihiusa pinaagi sa usa ka sumpay nga network sa mga kanal sa sulod sa kalabera. Sa gabi, at kung minsan sa araw, ang mga polyp ay nakausli mula sa balangkas at pinalawak ang kanilang mga tentacle upang pakainin. Sa gabii, ug usahay sa maadlaw, ang mga polyp nag-ilis gikan sa kalabera ug gipalapdan ang ilang mga galamay aron pakan-on. Sa ibang mga oras, nagkakasundo sila pabalik sa kaligtasan ng balangkas. Sa uban nga mga oras, nagkontrata pagbalik sa luwas nga kalabera. Sa mas matandang mga ispesimen, lalo na sa higit sa 2 metro ang lapad, ang regular na istraktura ay minsan ay bumabagsak. Sa mas tigulang nga mga ispesimen, labi na sa labi ka taas nga 2 metros ang diyametro, ang naandan nga istruktura usahay maguba. Napag-alaman na ang mga ito ay hindi maselan sa kaligtasan ng koral at maaaring sanhi ng mga kadahilanan ng stress tulad ng pagtaas ng temperatura ng dagat. Napamatud-an nga kini dili labi ka delikado sa pagkaluwas sa koral ug mahimong hinungdan sa mga hinungdan sa kabalaka sama sa pagtaas sa temperatura sa dagat. Ito ay matatagpuan sa Dagat Indo-Pasipiko mula sa Dagat na Pula at sa silangang baybayin ng Africa hanggang sa India , ang Dagat ng China , Japan , Australia , Micronesia at Hawaii . Kini makit-an sa Dagat Indo-Pasipiko gikan sa Pulang Dagat ug sa silangan nga baybayon sa Africa hangtod sa India , Dagat sa China , Japan , Australia , Micronesia ug Hawaii . Natagpuan ito sa ibaba ng mababang marka ng pagtaas ng tubig sa malinaw at mababaw na tubig. Kini makit-an sa ilawom nga mubu nga marka sa tubig sa tin-aw ug mabaw nga tubig. May maliit na pagkilos ng alon. Adunay gamay nga paglihok sa balod. Maraming mga maliliit na alimango ang obligadong kasama ng mga korales. Daghang gagmay nga mga alimango ang obligado nga mga kaubanan sa mga korales. May nagpapakita ng patay at namamatay na tisyu. Adunay nagapakita nga patay ug himalatyong tisyu. Malapit na ang mga crab sa mga nasirang tisyu ngunit hindi malinaw kung ang mga alimango ay ang orihinal na sanhi ng pinsala. Ang mga crab hapit sa duol nga nadaot nga mga tisyu apan dili klaro kung ang mga crab ang orihinal nga hinungdan sa kadaot . Ang Acropora cytherea ay isinasaalang-alang ng IUCN Red List of Threatened Species na maging " Least concern ". Ang Acropora cytherea gikonsiderar sa IUCN Red List of Threatened Spiesies nga mahimong " Least concern ". Ito ay dahil mayroon itong malawak na saklaw at sa maraming mga lokasyon ito ay isa sa mas masaganang mga species ng gusali ng bahura. Tungod kay kini adunay daghang kalapdon ug sa daghang mga lokasyon kini usa sa labi nga espisye sa pagtukod sa bahura. Ang isa sa mga pagbabanta na kinakaharap nito ay mula sa mabulok na korona-ng-tinik na starfish na naging mas sagana sa Pacific and Indian Oceans mula noong 1970 at may pana-panahong breakout kapag ang mga bilang nito ay tumataas nang malaki. Ang usa sa mga hulga nga giatubang niini mao ang gikan sa mabangis nga star-of-Thorn starfish nga labi nga kadaghan sa kadagatan sa Pasipiko ug India sukad kaniadtong 1970 ug adunay mga regular nga breakout kung ang mga ihap niini nagdugang. Bukod sa mga mandaragit, ang mga corals sa pangkalahatan ay nasa panganib mula sa pagtaas ng temperatura ng dagat, marahas na bagyo, karagatan ng asido , pagpapaputi at mga sakit sa korales. Gawas sa mga predatorista, ang mga korales sa kinatibuk-an nameligro gikan sa pagtaas sa temperatura sa dagat, kusog nga bagyo, asido sa dagat , pagbuto ug mga sakit sa korales. Ang Acropora dendrum ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Bassett-Smith noong 1890. Ang Acropora dendrum usa ka klase sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni Bassett-Smith kaniadtong 1890. Natagpuan sa tropiko, mababaw na mga bahura sa mga lugar ng malakas na alon sa kailaliman ng 5 hanggang 20 m , ito ay banta ng sakit. Nakit-an sa tropical, shallow reefs sa mga lugar nga adunay kusog nga mga balud nga giladmon sa 5 hangtod 20 m , gihulga sa sakit. Ang mga species ay na-rate bilang mahina sa IUCN Red List , na may isang bumababang populasyon. Ang mga espisye gipili ingon nga tandugonon sa IUCN Red List , nga adunay pagkunhod sa populasyon. Hindi ito pangkaraniwan ngunit natagpuan sa isang malaking lugar, at nakalista sa CITES Appendix II. Kini dili kasagaran apan nakit-an sa daghang lugar, ug gilista sa CITES Apendise II. Ang Acropora dendrum ay nangyayari sa mga istruktura ng corymbose na may sukat na 0.5 hanggang 1 m (1.6 hanggang 3.3 p) ang lapad, na nagiging makitid sa mga dulo at ang mga corals ay may malaking gaps sa pagitan ng iba pang mga corals. Ang Acropora dendrum nahitabo sa mga istruktura sa corymbose nga adunay gitas-on nga 0.5 hangtod 1 m (1.6 hangtod sa 3.3 p) ang gilapdon, nga mahimong pig-ot sa mga tumoy ug ang mga koral adunay daghang gintang tali sa ubang mga koral. Ang mga radial corallite ay halos nalubog sa mga sanga, ginagawa itong makinis. Ang mga radial corallite hapit matunaw ngadto sa mga sanga, nga kini mobati nga sinaw. Mayroon itong maliit na axial corallites sa dulo ng bawat sanga. Adunay kini gamay nga axial corallite sa katapusan sa matag sanga. Ito ay cream ng maputlang kayumanggi ang kulay, walang mga katulad na species, at bihira ito. Kini cream sa maluspad nga brown nga kolor, walaÕy parehas nga mga matang nga managsama, ug panalagsa ra. Natagpuan ito sa tropiko, mababaw na mga bahura sa mga lugar na nakalantad sa malakas na alon, at sa mga dalisdis ng mga bahura, sa kailaliman ng 5 hanggang 20 m (16 hanggang 66 p), at umabot ito sa kapanahunan ng higit sa walong taon. Makit-an kini sa tropical, shallow reefs sa mga lugar nga naladlad sa kusog nga mga balud, ug sa mga bakilid sa mga bahura, sa giladmon nga 5 hangtod 20 m (16 hangtod 66 p), ug kini nakaabut sa pagkahamtong sa sobra sa walo ka tuig. Ang Acropora dendrum ay matatagpuan sa isang malaking lugar ngunit hindi pangkaraniwan; ang Dagat sa Tsina , Dagat India , Indo-Pasipiko , Timog Silangang Asya, Australia, Japan, Vanuatu, Samoa, at Tonga. Ang Acropora dendrum nakit-an sa usa ka dako nga lugar apan dili kasagaran; ang Dagat sa Tsina, Dagat sa India , Indo-Pasipiko , Timog-Silangang Asya, Australia, Japan, Vanuatu, Samoa, ug Tonga. Natagpuan ito sa temperatura na humigit-kumulang 22.22 C (72.00 F), sa isang silicate na konsentrasyon ng 2.74 micromoles bawat litro, isang nitratong konsentrasyon ng 0.35 micromoles bawat litro, at sa isang kaasinan ng 35.51 PSU. Makit-an kini sa temperatura nga duolan sa 22.22 C (72.00 F), sa usa ka silicate nga konsentrasyon nga 2,74 micromoles matag litro, usa ka konsentrasyon nga nitrate nga 0.35 micromoles matag litro, ug sa usa ka kaasinan nga 35.51 PSU. Ang mga species ay banta ng pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi, sakit, pag-aani ng coral, pagbabago ng klima, pangingisda, pag-unlad ng tao, polusyon, at pagiging biktima sa starfish Acanthaster planci . Ang mga species gihulga sa global nga pagkunhod sa mga coral reef, ang pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa pagbuto, sakit, pag-ani sa coral, pagbag-o sa klima, pangisda, pag-uswag sa tawo, polusyon, ug pagkahimong biktima sa starfish Acanthaster planci . Minsan matatagpuan ito sa Mga Liwasang Protektado ng Marine. Usahay makit-an kini sa mga Dunggoanan nga Protektado sa Marine. Nakalista ito bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List habang bumababa ang populasyon, at nakalista sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Gilista kini isip usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List samtang nagkala ang populasyon, ug gilista ubos sa Apendise II sa CITES. Ang Acropora derawanensis ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa silangang Indian Ocean at ang kanlurang gitnang Karagatang Pasipiko. Ang Acropora derawanensis usa ka espisye sa acroporid coral nga makit-an sa silangan nga Dagat sa India ug ang kasadpang sentral nga Kadagatang Pasipiko. Ito ay partikular na madaling kapitan ng pagdurugo ng coral , sakit, at prediksyon ng starfish ng korona . Kini labi ka dali nga madayag sa coral bleaching , sakit, ug purong-purong nga mga tunok sa starfish . Ang Acropora derawanensis ay maaaring lumago sa isang metro o higit pa sa diameter. Ang Acropora derawanensis mahimong motubo sa usa ka metro o labi pa niini ang diyametro. Ito ay bumubuo nang patayo (o paminsan-minsan ay nagpatirapa) na mga parang kolonya na parang mga sanga ng payat na payat. Nahimo kini nga patindog (o usahay magpatirapa) sama sa mga kolonya sama sa mga sanga nga ginunting nga mga sanga. Ang mga axial corallite ay pinahaba at pantubo, habang ang mga radial corallite ay mas maliit, din pantubo o bulsa, at may mga anggulo na anggulo. Ang mga axial corallite mga elongated ug tubular, samtang ang mga radial corallite mas gamay, usab tubular o bulsa nga porma, ug adunay mga anggulo. Ang coral na ito ay karaniwang mapula-pula at kayumanggi, na may kaibahan na puti o asul na axial corallite. Kini nga koral sagad nga mapula-pula at kapehon, nga adunay managsama nga puti o asul nga axial corallite. Ang Acropora derawanensis ay katutubo sa silangang Indian Ocean at ng kanlurang gitnang Karagatang Pasipiko. Ang Acropora derawanensis kay kinaiyanhon sa silangang India Ocean ug sa kasadpang sentral nga Pasipiko . Ang saklaw nito mula sa Malaysia at Indonesia hanggang sa Pilipinas, hilagang Australia at Papua New Guinea. Ang gilapdon niini gikan sa Malaysia ug Indonesia hangtod sa Pilipinas, amihanang Australia ug Papua New Guinea. Ang mga bahura kung saan nabubuhay ang Acropora derawanensis ay nasa ilalim ng banta mula sa pandaigdigang pag-init, pagtaas ng acidification ng karagatan at pagkawasak ng bahura. Ang mga bahura nga gipuy-an sa Acropora derawanensis nailalom sa katalagman gikan sa pag-init sa kalibutan, pagdugang sa acidification sa kadagatan ug paglaglag sa mga bahura. Ito ay hindi pangkaraniwang species ng coral at partikular na madaling kapitan ng pagpapaputi at mga sakit sa coral . Kini dili kasagaran nga mga espisye sa coral ug labi ka dali nga madayag sa mga sakit sa bleaching ug coral . Ang Acropora desalwii ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Dr Carden Wallace noong 1994. Ang Acropora desalwii usa ka espisye sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni Dr Carden Wallace kaniadtong 1994. Natagpuan sa tirahan, tropiko, mababaw na mga bahura, higit sa lahat sa mga dalisdis, ang species na ito ay karaniwang matatagpuan sa kailaliman sa ilalim ng 15 metro (49 talampakan), ngunit ito ay maaaring maging mas mababa sa 30 metro (98 piye). Nakit-an sa natabunan, tropical, shallow reefs, labi na sa mga bakilid, kini nga klase sagad nga nakit-an sa giladmon sa ilawom sa 15 metros (49 tiil), apan kini mahimong ubos nga 30 metros (98 tiil). Ang mga species ay na-rate bilang mahina sa IUCN Red List , na may isang bumabawas na populasyon, at apektado ng sakit. Ang mga espisye gipili ingon nga tandugonon sa IUCN Red List , nga adunay pagkunhod sa populasyon, ug apektado sa sakit. Karaniwan at matatagpuan ito sa isang malaking lugar, at nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II. Talagsa kini ug makit-an sa usa ka dako nga lugar, ug gilista sa ilawom sa CITES Apendise II. Ang mga form ng Acropora desalwii sa mga kolonya ng corymbose na binubuo ng mga masikip na sanga. Ang Acropora desalwii nga porma sa mga kolonya sa corymbose nga gilangkuban sa mga puno nga mga sanga. Ang mga branchlets sa gilid ng mga kolonya ng corymbose ay halata, paitaas na nakaharap, at maaaring magkaroon ng higit sa isang axial corallite, na hugis-tubo at haba, at nakaharap paitaas. Ang mga sanga sa sulud sa mga kolonya sa corymbose klaro, taas nga atubang, ug mahimo nga adunay usa ka axial corallite, nga adunay dagway sa tubo ug taas, ug nag-atubang paitaas. Ito ay berde, kayumanggi o asul na kulay, at mga radial corallite ay naroroon din sa mga panig ng mga sangay. Kini berde, kapehon o asul nga kolor, ug ang mga radial corallite anaa usab sa mga kilid sa mga sanga. Ito ay kahawig ng Acropora parapharaonis at Acropora willisae . Kini sama sa Acropora parapharaonis ug Acropora willisae . Ito ay umiiral sa isang kapaligiran sa dagat sa tropiko, mababaw, lukob na mga bahura, sa pangkalahatan sa kalaliman na mas mababa sa 15 m (49 piye), ngunit maaaring matagpuan sa pagitan ng 10 at 30 m (33 at 98 piye). Naglungtad kini sa usa ka palibot sa dagat sa tropical, shallow, sheltered reef, nga sa kahiladman walaÕy 15 m (49 p), apan mahimong makit-an sa taliwala sa 10 hangtod 30 m (33 ug 98 p). Ito ay madalas na itinatago sa mga aquarium, kung saan umabot ito sa mga diametro ng hanggang sa 25 cm. Kanunay kini gitipig sa mga akawaryum, diin kini nakab-ot ang mga diametro hangtod sa 25 cm. Ang Acropora desalwii ay pangkaraniwan at matatagpuan sa isang malaking lugar; ang Solomon Islands at ang Indo-Pacific , at higit sa lahat ito ay nangyayari sa Indonesia (dalawang rehiyon), Pohnpei, at Pilipinas. Ang Acropora desalwii kasagaran ug nakit-an sa usa ka dako nga lugar; ang Solomon Islands ug ang Indo-Pacific , ug kini labi nga nahitabo sa Indonesia (duha ka rehiyon), Pohnpei, ug Pilipinas. Ito ay katutubo sa Micronesia, Thailand, Australia, Malaysia, Indonesia, Papua New Guinea, ang Solomon Islands, at Singapore. Kini lumad sa Micronesia, Thailand, Australia, Malaysia, Indonesia, Papua New Guinea, ang Solomon Islands, ug Singapore. Walang kilalang populasyon para dito, ngunit ang species ay banta ng pagbagsak ng mga coral reef, pagtaas ng temperatura ng tubig na nagdudulot ng pagpapaputi, sakit, pagbabago ng klima, pangingisda, acidification ng karagatan, polusyon, nagsasalakay na mga species, at Acanthaster planci . WalaÕy nahibal-an nga populasyon alang niini, apan ang mga espisye nemeligro sa pagkunhod sa mga coral reefs, pagtaas sa temperatura sa tubig nga hinungdan sa pagbuto, sakit, pagbag-o sa klima, pangisda, asido, kadagatan, polusyon, nagsasalakay nga mga espisye, ug Acanthaster planci . Ang ilang mga ispesimen ay maaaring mangyari sa loob ng Mga Liwasang Protektado ng Marine, nakalista ito bilang isang mahina na species sa IUCN Red Listhabang bumababa ang populasyon, at nakalista sa ilalim ng Apendise II ng CITES. Ang pipila ka mga ispesimen mahimoÕg moabut sa sulod sa Mga Proteksyon nga Lugar sa Marine, gilista kini ingon usa ka mahuyang nga species sa IUCN Red Listingon nga pagkunhod sa populasyon, ug gilista ubos sa Apendise II sa CITES. Una itong inilarawan ni CC Wallace noong 1994 sa Indo-Pacific bilang Acropora desalwii . Una ning gihulagway ni CC Wallace kaniadtong 1994 sa Indo-Pacific ingon ang Acropora desalwii . Ang Acropora digitifera ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa Golpo ng Aden , Pulang Dagat , timog-kanluran at hilagang Karagatang Indya, Australia, timog-silangang Asya, ang gitnang Indo-Pasipiko , Japan, kanlurang Karagatang Pasipiko at Dagat ng Tsina . Ang Acropora digitifera usa ka espisye sa acroporid coral nga makit-an sa Gulpo sa Aden , Pulang Dagat , habagatan-kasadpan ug amihanang Dagat India, Australia, habagatang-sidlakan sa Asya, ang sentro nga Indo-Pasipiko , Japan, ang kasadpang Pasipiko nga Dagat ug ang Dagat sa East China . Natagpuan ito sa mababaw na lugar ng mga tropical reef sa likod ng mga margin, mula sa kalaliman ng 0 hanggang 12 m. Makit-an kini sa mabaw nga mga lugar sa tropical reefs sa likod nga margin, gikan sa giladmon sa 0 hangtod 12 m. Inilarawan ito ni Dana noong 1846. Gihulagway kini ni Dana kaniadtong 1846. Nagaganap ito sa mga kolonya na binubuo ng alinman sa prostrate o patayo na mga pangkat ng mga sanga; ang mga kolonya ay may mga diametro ng hanggang sa 1 metro . Nahitabo kini sa mga kolonya nga gilangkuban sa bisan usa ka suok o patindog nga mga sanga; ang mga kolonya adunay mga diametro nga hangtod sa 1 metros . Ang mga manipis na sanga nito ay naglalaman ng mahabang axial corallite na hugis tubo, at ang mga radial corallite ay tubo o bulsa at maliit. Ang nipis nga mga sanga niini adunay tag-as nga mga axial corallite nga porma sa tubo, ug ang mga radial corallite mga tubo o bulok ug gamay. Ang koral na ito ay isang digiterang koral, na may isang pinahabang terminal corallite at madalas na isang asul na tip. Kini nga koral usa ka koral nga digiter, nga adunay usa ka elongated terminal corallite ug kanunay usa ka asul nga tip. Mukhang Acropora humilis ngunit mas maliit, na may sumasangang daliri-tulad ng lobes. Kini sama sa Acropora humilis apan gamay, nga adunay mga lungag nga sama sa mga tudlo sa lobes. Pula-pula ang kulay nito at may alinman sa puti o asul na axial corallite. Pula nga pula ang kolor niini ug adunay puti o asul nga axial corallite. Mukhang katulad din ito sa Acropora filiformis . Ingon usab kini sa Acropora filiformis . Ang mga numero ng populasyon nito ay hindi kilala. Ang mga dagway sa populasyon niini wala mahibal-an. Ang koral na ito ay matatagpuan sa Golpo ng Aden , ang Pulang Dagat , ang hilaga at timog-kanlurang karagatan ng India , ang gitnang Indo-Pasipiko , timog-silangang Asya, Australia, Japan , ang kanlurang Karagatang Pasipikoat ang Dagat sa East China . Kini nga koral makit-an sa Gulpo sa Aden , Pula nga Dagat , ang amihanan ug habagatan-kasadpang Dagat India , ang sentral Indo-Pasipiko , habagatang-sidlakan sa Asya, Australia, Japan , ang kasadpang Pasipikoug Dagat sa East China . Ito ay matatagpuan din sa Pitcairn Islands . Kini makit-an usab sa Pitcairn Islands . Una itong inilarawan bilang Madrepora digitifera ni Dana noong 1846. Una ning gihulagway nga Madrepora digitifera ni Dana kaniadtong 1846. Ang Acropora donei ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan nina J. Veron at Carden Wallace noong 1984. Ang Acropora donei usa ka espisye sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni J. Veron ug Carden Wallace kaniadtong 1984. Natagpuan sa mga fringing reef at ang itaas na mga dalisdis ng mababaw na bahura, nangyayari ito sa kailaliman ng 5 hanggang 20 m (16 hanggang 66 piye). Nakit-an sa mga fringing reefs ug sa ibabaw nga mga bakilid sa mabaw nga mga baho, kini nahitabo sa giladmon nga 5 hangtod 20 m (16 hangtod 66 p). Ang mga species ay na-rate bilang mahina sa IUCN Red List , na may isang bumabawas na populasyon, at apektado ng sakit. Ang mga espisye gipili ingon nga bulnerable sa IUCN Red List , nga adunay pagkunhod sa populasyon, ug apektado sa sakit. Ito ay hindi pangkaraniwan ngunit natagpuan sa isang malaking lugar, at nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II. Kini dili kasagaran apan nakit-an sa usa ka dako nga lugar, ug gilista sa ilawom sa CITES Apendise II. Ito ay cream, puti, berde, at kung minsan ay maputla kayumanggi ang kulay. Kini adunay kolor nga krema, puti, berde, ug usa ka luspad nga kolor. Ang mga sanga ay patag, ngunit patungo sa gitna, ang mga dulo ay paitaas. Ang mga sanga patag, apan paingon sa sentro, ang mga tumoy pataas nga atbang. Ang mga dulo ng lahat ng mga sanga ay namumula ngunit malinis, at malalakas na mga labi ay naroroon sa mas malalaking mga radial corallite (sa mga gilid ng mga sanga), habang ang mga mas maliit na corallite ay kulang sa mga ito. Ang mga tumoy sa tanan nga mga sanga mapurong apan hapsay, ug nagdagayday nga mga ngabil naa sa labi ka dagko nga mga radial corallite (sa mga kilid sa mga sanga), samtang ang mga gagmay nga mga corallite kulang niini. Ito ay nangyayari sa tropical, mababaw na mga bahura; Karaniwan sa mga fringing reef at ang mga slope ng iba pang mga reef, kung saan maraming Acroporanangyayari ang mga species. Nahitabo kini sa tropical, shallow reefs; kasagaran sa mga fringing reef ug sa mga bakilid sa ubang mga bahura, diin daghang Acroporamahitabo ang mga klase. Sa kapaligiran ng dagat na ito, umiiral sa pagitan ng 5 at 20 m (16 at 66 p). Sa kini nga palibot sa dagat, anaa sa taliwala sa 5 ug 20 m (16 ug 66 p). Ang Acropora tapos ay hindi karaniwan ngunit natagpuan sa isang malaking saklaw; ang Karagatang Indiano, Australia, kanlurang Pasipiko, Timog Silangang Asya, Indo-Pasipiko, Yemen, at Japan. Ang Acropora donei dili kasagaran apan nakit-an sa daghang bahin; ang Dagat sa India, Australia, kasadpang Pasipiko, Timog-silangang Asya, Indo-Pasipiko, Yemen, ug Japan. Ito ay matatagpuan sa lahat ng anim na mga rehiyon ng Indonesia at sa Marshall Islands sa pitong mga lokasyon, at nangyayari din sa malaking bilang ng mga bansa. Makita kini sa tanan nga unom nga mga rehiyon sa Indonesia ug sa Marshall Islands sa pito ka mga lokasyon, ug kini usab nahitabo sa daghang mga nasud. Walang kilalang populasyon para dito, ngunit ang mga species ay banta sa pamamagitan ng pagbagsak ng mga coral reef, pagtaas ng temperatura ng tubig na nagdudulot ng pagpapaputi, sakit, pagbabago ng klima, pangingisda, ang acidification ng mga karagatan, polusyon, nagsasalakay na species, at Acanthaster planci . WalaÕy nailhan nga populasyon alang niini, apan ang mga espisye gihulga pinaagi sa pagkunhod sa mga coral reef, temperatura sa tubig nga nagdugang hinungdan sa pagbuto, sakit, pagbag-o sa klima, pangisda, asido sa kadagatan, polusyon, pagsuyup sa mga espisye, ug Acanthaster planci . Ito ay nangyayari sa temperatura na 25.48 hanggang 27.43 C (77.86 hanggang 81.37 F), at naisip na umiiral nang 0.13 milyong taon. Nahitabo kini sa temperatura nga 25.48 hangtod 27,43 C (77.86 hangtod 81.37 F), ug giisip nga adunay sulod sa 0.13 milyon nga tuig. Ang saklaw ng ilang mga ispesimen na potensyal na nangangahulugan na maaari silang umiiral sa Mga Liwasang Protektadong Lugar, at nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List habang bumababa ang populasyon, at nakalista sa CITES sa ilalim ng Apendise II. Ang ubay-ubay nga mga espesipikong potensyal nga nagpasabut nga mahimo sila adunay sa Mga Proteksyon nga Lugar sa Marine, ug naglista kini ingon usa ka mahuyang nga mga espisye sa IUCN Red List samtang nagkulang ang populasyon, ug gilista sa CITES sa ilalum sa Apendise II. Ang Acropora echinata ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Dana noong 1846. Ang Acropora echinata usa ka espisye sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni Dana kaniadtong 1846. Natagpuan sa mababaw, tropical, lukob na mga reef sa mga kapaligiran sa dagat, matatagpuan ito sa kailaliman ng 8 hanggang 25 m (26 hanggang 82 piye) sa malinaw na tubig. Nakaplagan sa mabaw, tropikal, puy-anan nga mga kapagangan sa mga palibot sa dagat, kini makit-an sa giladmon nga 8 hangtod 25 m (26 hangtod 82 p) sa tin-aw nga tubig. Ang mga species ay nakalista bilang mahina sa IUCN Red List , at may isang bumababang populasyon. Ang mga espisye gitala nga mahuyang sa IUCN Red List , ug adunay pagkunhod sa populasyon. Ito ay hindi pangkaraniwan ngunit natagpuan sa isang malaking lugar, at nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II. Kini dili kasagaran apan nakit-an sa usa ka dako nga lugar, ug gilista sa ilawom sa CITES Apendise II. Ang mga kolonya ng Acropora echinata ay gawa sa mga flat, tulad ng mga sanga ng botelya , na may manipis na maayos na nakaayos na mga sangay. Ang mga kolonya sa Acropora echinata gama sa patag, mga sanga nga sama sa botelya, nga adunay manipis nga hapsay nga naayos mga sanga. Ang mga tip ng mga branchlets na ito ay asul o lila, at ang mga species ay karaniwang puti o cream, ngunit maaaring maging ganap na asul. Ang mga tip sa kini nga mga sangputanan mga asul o purpura, ug ang mga klase sa kasagaran puti o krema, apan mahimong hingpit nga asul. Ang hindi sinasadya na axial at ang mga axial corallite ay hindi naiintindihan, at ang mga radial corallite ay hugis-tubo at maikli, at hindi halata o hindi umiiral. Ang incipient axial ug ang axial corallite dili mahibal-an, ug ang mga radial corallite mga hugis-tubo ug mubo, ug dili dayag o wala. Ito ay nangyayari sa lukob, tropiko, mababaw na mga bahura sa kalaliman ng 8 hanggang 25 m sa isang kapaligiran ng dagat na malinaw na tubig, at maaari ding matagpuan sa mga dalisdis ng buhangin at ang mga sahig ng mga laguna. Nahitabo kini sa natabunan, tropikal, mabaw nga mga baho nga giladmon sa 8 hangtod 25 m sa usa ka palibot sa dagat nga adunay tin-aw nga tubig, ug mahimo usab nga makita sa mga bakilid sa balas ug sa mga salog sa mga laguna. Sa mga aquarium ay umabot sa mga diametro ng hanggang sa 15 sentimetro. Sa mga aquarium adunay pagkab-ot sa mga diyametro hangtod sa 15 sentimetros. Ang Acropora echinata ay hindi pangkaraniwan ngunit nangyayari sa isang malaking saklaw; Palau, gitnang Pasipiko, Timog Silangang Asya, Indo-Pasipiko, Australia, Karagatang Indiano, Dagat sa East China, at Japan. Ang Acropora echinata dili kasagaran apan mahitabo sa daghang bahin; Ang Palau, sentral nga Pasipiko, Timog-Silangang Asya, Indo-Pasipiko, Australia, Dagat sa India, Dagat sa East China, ug Japan. Natagpuan ito sa limang sa anim na rehiyon ng Indonesia, at nakita sa 17 mga lokasyon sa Marshall Islands. Kini nakaplagan sa lima sa unom nga mga rehiyon sa Indonesia, ug nakita sa 17 nga mga lokasyon sa Marshall Islands. Walang data ng populasyon para sa mga species, ngunit kilala itong bumababa. Walay datos sa populasyon alang sa mga espisye, apan nahibal-an nga mihinay. Ang species na ito ay may napakababang pagtutol sa pagpapaputi ng pagbabago ng temperatura ng tubig, na naapektuhan ang lahat ng mga ispesimen sa Palau, noong 1998. Ang kini nga mga espisye adunay usa ka kaayo nga pagbatok sa pagbuto pinaagi sa pagbag-o sa temperatura sa tubig, nga ang tanan nga mga specimen sa Palau naapektuhan, kaniadtong 1998. Ang pagbagsak ng mga coral reef, coral disease, pangingisda, pagbabago ng klima, acidification ng karagatan, polusyon, at pagiging ang biktima sa Acanthaster planci ay nakakaapekto sa species. Ang pagkunhod sa mga coral reef, sakit sa coral, pagpangisda, pagbag-o sa klima, asido sa kadagatan, polusyon, ug Ang biktima sa Acanthaster planci makaapekto usab sa mga espisye. Ito ay nangyayari sa temperatura sa pagitan ng 27.99 at 28.09 C. Nahinabo kini sa temperatura sa taliwala sa 27.99 ug 28.09 C. Nakalista ito bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List, at din sa CITES Appendix II. Gilista kini isip usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List, ug usab sa CITES Apendise II. Una itong inilarawan ni Dana noong 1846 bilang Madrepora echinata. Una kini nga gihulagway ni Dana kaniadtong 1846 nga Madrepora echinata. Kalaunan ay inuri bilang isang kasingkahulugan ng Madrepora durvillei ni Milne Edwards noong 1860. Sa ulahi gi- klase ingon usa ka parehas sa Madrepora durvillei ni Milne Edwards kaniadtong 1860. Kasingkahulugan ng mga procumbens ni Madrepora ni Brook noong 1892. parehas sa mga procumbens ni Madrepora ni Brook kaniadtong 1892. Ito ay kalaunan ay inilarawan bilang isang kakaibang species. Kini sa ulahi gihubit ingon usa ka lahi nga klase. Ang mga Acropora elegans ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Milne Edwards noong 1860. Ang mga Acropora elegans mao ang usa ka sakop sa henero nga acroporid coral nga una nga gihulagway ni Milne Edwards sa 1860. Natagpuan sa lukob, sloping reef, ang species na ito ay nangyayari sa 30 hanggang 60 m (98 hanggang 197 p). Nakaplagan sa sheltered, tinakpan nga reefs, sakop sa henero nga mahitabo sa 30 ngadto sa 60 m (98 ngadto sa 197 p) ang giladmon. Ang mga species ay nakalista bilang mahina sa IUCN Red List , at may isang bumababang populasyon. Ang mga espisye gitala nga mahuyang sa IUCN Red List , ug adunay pagkunhod sa populasyon. Ito ay hindi pangkaraniwan at may isang maliit na saklaw, at nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II. Dili kini kasagaran ug adunay gamay nga han-ay, ug gilista sa ilawom sa CITES Apendise II. Ito ay mas lumalaban sa sakit kaysa sa iba pang mgaspecies ng Acropora . Kini mas resistensya sa sakit kaysa sa ubang mga espisye sa Acropora . Ang mga Acropora elegans ay matatagpuan sa mga patag na kolonya na mahigit sa 1 m (3.3 p) ang lapad, na binubuo ng mga patag na sanga na papunta sa gitna ng mga istruktura. Makita ang mga Acropora elegante sa mga patag nga kolonya nga sobra sa 1 m (3.3 p) ang gilapdon, nga gilangkuban sa mga patag nga sanga nga gikan sa sentro sa mga istruktura. Ang mga sanga ay lumalaki hanggang sa 40 milimetro (1.6 in) ang haba at 10 milimetro (0.39 in) ang lapad. Ang mga sanga nagtubo hangtod sa 40 milimetro (1.6 sa) ang gitas-on ug 10 milimetro (0.39 sa) ang gilapdon. Ang mga branchlets ay naroroon sa ibabaw ng istraktura at umaabot sa haba ng 20 milimetro (0.79 in). Adunay mga sanga nga naa sa nawong sa istruktura ug muabot ang mga gitas-on nga 20 milimetro (0.79 sa). Ang mga sanga at sanga ng dulo ay namumutla sa kulay, habang ang coral ay karaniwang kulay-taniman. Ang mga tumoy sa sanga ug sanga nga luspad ang kolor, samtang ang koral sa kasagaran kolor ang kolor sa tanum. Ang mga radial corallite ay umiiral sa mga gilid ng karamihan sa mga sanga, ngunit hindi halos umiiral sa ibaba ng istraktura. Ang mga radial corallite naglungtad sa mga kilid sa kadaghanan sa mga sanga, apan kadaghanan wala maglungtad sa ilawom sa istruktura. Ang mga ito ay hugis-tubo at mahaba, at pinagsama sa axial corallite. Kini ang mga dagway sa tubo ug taas, ug gisagol sa axial corallite. Mukhang katulad ng Acropora simplex . Kini makita nga sama sa Acropora simplex . Nangyayari ito sa matarik na mga dalisdis ng mga lukob na mga bahura, sa kailaliman ng 30 hanggang 60 m (98 at 197 piye). Nahitabo kini sa mga bakilid sa mga natabonan nga mga tangbo, sa giladmon sa taliwala sa 30 hangtod 60 m (98 ug 197 p). Ang mga elegante ng Acropora ay hindi karaniwan at nangyayari sa isang maliit na saklaw; ang Indo-Pacific. Ang mga Acropora elegante dili kasagaran ug mahitabo sa gamay nga sakop; ang Indo-Pacific. Natagpuan ito sa Ryukyu, Papua New Guinea, Milne Bay, Pilipinas, at dalawang rehiyon ng Indonesia. Kini makit-an sa Ryukyu, Papua New Guinea, Milne Bay, Pilipinas, ug duha ka rehiyon sa Indonesia. Ito ay katutubong sa Australia, Japan, Indonesia, Pilipinas, Papua New Guinea, at Taiwan. Kini lumad nga taga-Australia, Japan, Indonesia, Pilipinas, Papua New Guinea, ug Taiwan. Walang eksaktong populasyon para sa mga species, ngunit ang mga bilang ay kilala na bumababa. WalaÕy eksaktong populasyon alang sa mga espisye, apan ang mga numero nahibal-an nga nagkunhod. Ang species na ito ay nakalista bilang mahina sa IUCN Red List, at nakalista din sa ilalim ng CITES Appendix II. Ang kini nga mga espisye gilista ingon mahuyang sa IUCN Red List, ug gilista usab ubos sa CITES Appendix II. Una itong inilarawan nina Milne Edwards at Haime noong 1860 bilang mga madrepora na Madrepora , at kalaunan ay kinilala bilang isang kasingkahulugan ng Acropora magnifica ni Nemenzo noong 1971. Una kini gihulagway ni Milne Edwards ug Haime kaniadtong 1860 ingon ang mga elegante sa Madrepora , ug sa ulahi giila nga usa ka kasingkahulugan sa Acropora himayaa ni Nemenzo kaniadtong 1971. Gayunman, ito ay kalaunan ay inuri muli bilang isang hiwalay na species, ang Acropora elegante . Bisan pa, kini sa ulahi gi-klasipikar ingon usa ka lahi nga klase, mga Acropora elegante . Ang coral branch ( Acropora florida ) ay isang species ng acroporid coral na natagpuan sa timog-kanluran at hilagang Karagatang India, ang gitnang Indo-Pacific , Australia, Timog Silangang Asya, Hapon at ang East China Sea , Cook Islands at ang karagatan ng karagatang Pasipiko. Ang coral branch ( Acropora florida ) usa ka klase nga koral nga acroporid nga makit-an sa habagatan-kasadpan ug amihanang Dagat India, ang sentral Indo-Pacific , Australia, Southeast Asia, Japan ug ang East China Sea , Cook Islands ug ang kadagatan sa Dagat Pasipiko. Ito ay matatagpuan sa mababaw na mga bahura sa mga tuktok ng tuktok, dingding at mga dalisdis sa kailaliman ng 30 m. Makit-an kini sa mga mabaw nga mga baho sa mga punoan sa bahura, mga dingding ug mga bakilid hangtod sa giladmon nga 30 m. Ang mga kolonya ng Acropora florida ay binubuo ng makapal na patayo, at kung minsan ay pahalang, mga sanga na lumalaki mula sa isang basurog o nakakainis na base. Ang mga kolonya sa Acropora florida naglangkob sa mabaga nga tul-id, ug usahay pinahigda, mga sanga nga nagtubo gikan sa usa ka punoan nga gibuak o nakapanlupig nga sukaranan. May mga side branch at maliit na branchlets na kahawig ng mga knobs. Adunay mga mga sanga sa kilid ug gagmay nga mga sanga nga sama sa mga buho nga suso. Ang mga corallite ay pantay na kumalat. Ang mga corallite parehas nga mikaylap. Ang kulay ng koral na ito ay nag-iiba, at maaaring maging pinkish-brown o ilang lilim ng berde. Ang kolor sa kini nga koral magkalainlain, ug mahimo nga pinkish-brown o pila ka landong sa berde. Ang Acropora florida ay isang species ng zooxanthellate ng coral. Ang Acropora florida usa ka klase nga zooxanthellate sa koral. Nakukuha nito ang karamihan sa mga pangangailangan sa nutritional mula sa symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng malambot na mga tisyu. Nakuha niini ang kadaghanan sa mga kinahanglanon sa nutrisyon gikan sa mga simbiotiko nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang mga photosynthetic na organismo ay nagbibigay ng coral na may organikong carbon at nitrogen, kung minsan ay nagbibigay ng hanggang sa 90% ng mga pangangailangan ng enerhiya ng kanilang host para sa metabolismo at paglaki. Kini nga mga photosynthetic organismo naghatag sa koral nga adunay organikong carbon ug nitroheno, usahay naghatag hangtod sa 90% sa mga kinahanglanon sa enerhiya sa ilang host alang sa metabolismo ug pagtubo. Ang natitirang mga pangangailangan nito ay natutugunan ng mga planktonic organismo na nahuli ng mga tentheart ng polyps. Ang nahabilin nga mga panginahanglanon gitagbo sa mga planktonic organismo nga nakuha sa mga galamay sa mga polyp. Ang koral na ito ay isang pangkaraniwang species at walang mga natukoy na mga banta na tiyak. Kini nga koral usa ka sagad nga espisye ug walaÕy nahibal-an nga mga hulga nga espesipiko nga espisye. Ang pangunahing banta na kinakaharap ng mga korales sa pangkalahatan ay nauugnay sa pagbabago ng klima at ang mekanikal na pagkasira ng kanilang mga coral reef habitat. Ang mga nag-unang hulga nga giatubang sa mga koral sa katibuk-an adunay kalabutan sa pagbag-o sa klima ug mekanikal nga pagkaguba sa ilang mga puy-anan nga mga coral reef. Tumaas ang pinsala mula sa matinding mga kaganapan sa panahon, pagtaas ng temperatura ng tubig sa dagat at acidification ng karagatan . Nagkadaghan nga kadaut gikan sa grabe nga mga panghitabo sa panahon, pagtaas sa temperatura sa tubig sa dagat ug acidification sa kadagatan . Sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang kalagayan ng pangangalaga ng species na ito na " malapit nang banta ". Ang International Union alang sa Conservation sa Kinaiya nga gitasal sa kahimtang conservation sa niini nga matang nga sama nga " duol gihulga ". Ang lahat ng mga corals ay tumatanggap ng proteksyon sa pamamagitan ng nakalista sa CITES Appendix II . Ang tanan nga mga korales makadawat pagprotekta pinaagi sa paglista sa CITES Apendise II . Ang Acropora gemmifera ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa Golpo ng Aden , Red Sea , gitnang Indo-Pasipiko , timog-kanluran at hilagang Karagatang Indya, southeheast Asia, Australia, ang East China Sea , Japan, ang karagatan ng sentral at kanlurang Pasipiko Karagatan, at hilagang-kanluran ng Hawaii . Ang Acropora gemmifera usa ka klase nga acroporid coral nga makit-an sa Gulpo sa Aden , Pulang Dagat , sentro nga Indo-Pasipiko , habagatan-kasadpan ug amihanang Dagat sa India, habagatan-sidlakang Asya, Australia, Dagat sa East China , Japan, ang sentro sa kadagatan ug kasadpang Pasipiko, ug amihanan-kasadpang sa Hawaii. Nangyayari ito sa nakalantad na itaas na mga reef flat at slope, mula sa kalaliman ng 1-15 m. Nahitabo kini sa nahayag nga ibabaw nga mga reef flat ug mga bakilid, gikan sa giladmon sa 1-1 m. Inilarawan ito ni Brook noong 1892. Gihulagway kini ni Brook kaniadtong 1892. Nagaganap ito sa paghuhukay ng mga kolonya na binubuo ng makapal na mga sanga ng malagkit. Nahitabo kini sa pagkalot sa mga kolonya nga naglangkob sa mabaga nga mga sanga nga nag-taping. Ang mga sanga ay naglalaman ng isang solong axial corallite sa dulo at ang mga radial corallite ay nakaayos sa mga hilera. Ang mga sanga adunay sulud nga usa ka axial corallite sa katapusan ug ang mga radial corallite gihan-ay sa mga laray. Ang mga incipient na axial corallite ay matatagpuan patungo sa mga base ng mga sanga. Ang mga incipient nga axial corallite nahimutang sa mga sukaranan sa mga sanga. Ito ay asul, kayumanggi, cream o lila sa kulay at ang mga sanga ay may puti o asul na mga tip. Kini asul, brown, cream o purpura nga kolor ug ang mga sanga adunay mga tip sa puti o asul. Ang mga corallite ay madilim na kulay-abo na may mga puting rim, at ang mga ispesimento sa Dagat ng India ay napansin na may madilaw-dilaw na axial corallite. Ang mga corallite itom nga grey uban ang mga puti nga rim, ug ang mga ispesimen sa Dagat sa India naobserbahan nga adunay yellowish axial corallite. Inilarawan ito ni Brook noong 1892 bilang Madrepora gemmifera . Gihulagway kini ni Brook kaniadtong 1892 nga Madrepora gemmifera . Ang Acropora globiceps ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa karagatan ng sentral at kanlurang Karagatang Pasipiko at gitnang Indo-Pacific . Ang Acropora globiceps usa ka klase nga acroporid coral nga makit-an sa kadagatan ug sentro sa Kadagatang Pasipiko ug sentro sa Indo-Pacific . Maaari rin itong matagpuan sa Great Barrier Reef , Pilipinas , Andaman Islands , Polynesia , Micronesia at Pitcairn Islands . Makita usab kini sa Great Barrier Reef , Pilipinas , Andaman Islands , Polynesia , Micronesia ug Pitcairn Islands . Nangyayari ito sa mga dalisdis ng mga bahura, ang mga flats ng mga bahura, sa mga tropical na mababaw na bahura, at sa kalaliman ng halos 8 metro (26 p). Nahitabo kini sa mga bakilid sa mga bahura, mga lapad nga kagaangan, sa tropical shallow reef, ug sa giladmon mga 8 metros (26 p). Inilarawan ito ni Dana noong 1846. Gihulagway kini ni Dana kaniadtong 1846. Ang mga Acropora globiceps ay nangyayari sa mga maliliit na kolonya na naghuhukay na binubuo ng mga compact na sanga. Ang Acropora globiceps mahitabo sa gagmay nga mga kolonya nga naglutaw nga adunay mga compact nga mga sanga. Ang mga corallite nito ay walang tiyak na sukat; ang mga ispesimento sa mga dalisdis ng mga reef ay nagkaroon ng mga hugis na tubo, at ang mga ispesimento sa mga bahura ng reef ay nagkaroon ng mga corallite na binuo sa mga sanga. Ang mga koral niini dili piho nga gidak-on; ang mga espesimen sa mga bakilid sa mga reef adunay mga kolor nga mga corallite, ug ang mga ispesimen sa mga bahura nga may mga baho adunay mga corallite nga gitukod sa mga sanga. Ang mga axial corallite ay maliit, at ang mga radial corallite ay maaaring mag-utos sa mga hilera. Gamay ang mga axial corallite, ug ang mga radial corallite mahimong i-order sa mga laray. Ito ay cream o asul na kulay. Kini krema o asul ang kolor. Mukhang katulad ng Acropora gemmifera , Acropora monticulosa , Acropora retusa , at Acropora secale . Kini susama sa Acropora gemmifera , Acropora monticulosa , Acropora retusa , ug Acropora secale . Ito ay nai-uri bilang isang masugatang species sa IUCN Red List at pinaniniwalaan na bumababa ang populasyon nito. Giklasipikar kini ingon nga usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List ug gituohan nga nagkakunhod ang populasyon niini. Nakalista din ito sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Nakalista usab kini sa ilalum sa Appendix II sa CITES. Natagpuan ito sa gitna at kanlurang Karagatang Pasipiko at ang gitnang Indo-Pasipiko, kasama ang Great Barrier Reef, ang Andaman Islands, Pilipinas, Polynesia, Pitcairn Islands, at Micronesia. Kini makit-an sa sentral ug kasadpang Kadagatang Pasipiko ug sentro sa Indo-Pacific, lakip ang Great Barrier Reef, ang Andaman Islands, ang Pilipinas, Polynesia, ang Pitcairn Islands, ug Micronesia. Inilarawan ito bilang mga globicep Madrepora ni Dana noong 1846 . Gihulagway kini nga mga globiceps Madrepora ni Dana kaniadtong 1846. Ang Acropora grandis ay isang species ng colonial stony coral . Acropora grandis usa ka klase nga lahi sa kolonyal nga konyal . Ito ay isang malaking species na may maraming mga sanga na bumubuo ng isang istraktura na tulad ng bush at matatagpuan sa mga bahura at sa mga lagoon. Kini usa ka dako nga espisye nga adunay daghang mga sanga nga nagporma sa usa ka istruktura nga sama sa bush ug makita sa mga bahura ug sa mga laguna. Ito ay katutubo sa tropikal na kanlurang Indo-Pasipiko at may isang saklaw na umaabot mula sa East Africa hanggang sa silangang baybayin ng Australia. Lumad kini sa tropikal nga kasadpang Indo-Pasipiko ug adunay lahi nga gikan sa East Africa hangtod sa silangan nga baybayon sa Australia. Ang Acropora grandis ay isang kolonyal na species ng staghorn coral na maaaring lumaki sa isang malaking kumpol na halos 7 metro (23 p). Ang Acropora grandis usa ka kolonyal nga espisye sa staghorn coral nga mahimong us aka dako nga clump nga moabot sa 7 metros (23 p) ang tabok. Sa mababaw na tubig ay may kaugaliang lumaki bilang isang prostrate, gusot na bush na may makapal na sanga ngunit sa mas malalim na tubig ay mayroon itong mas patayo at bukas na istraktura. Diha sa mabaw nga tubig kini mubu sama sa usa ka prostrate, tangled bush nga adunay mabaga nga mga sanga apan sa lawom nga tubig kini adunay mas patindog ug bukas nga istraktura. Ang mga radial corallite ay iba-iba ang hugis at sukat at ang mga malapit sa mga tip ng mga sanga ay pantubo at pinahabang. Ang mga radial corallite lainlain ang porma ug gidak-on ug kadtong duol sa mga tumoy sa mga sanga mga tubular ug elongated. Ang pangkalahatang kulay ay karaniwang mamula-mula-kayumanggi ngunit maaaring maging iba't ibang mga kulay ng asul, berde o lila. Ang sagad nga kolor kasagaran pula-brown apan mahimong lainlaing mga anino nga asul, berde o purpura. Ang mga tip sa sangay ay isang kulay na kulay, may maraming mga axial corallite at marupok at madaling masira. Ang mga tip sa sanga usa ka kolor nga kolor, adunay daghang mga axial corallite ug dali nga nadaot. Ang mga polyp ay karaniwang mayroong labindalawang tentacles, isa sa mga ito ay pinahaba, at konektado magkasama sa loob ng balangkas sa pamamagitan ng isang maze ng magkakaugnay na mga channel. Ang mga polyp kasagarang adunay napulo'g duha nga mga tolda, usa niini nga gipataas, ug konektado sa sulud sa sulud pinaagi sa usa ka maze nga magkasumpay nga mga kanal. Ang Acropora grandis ay matatagpuan sa mababaw na tubig sa kanlurang Indo-Pacific. Kasama sa saklaw nito ang Madagascar , Mozambique , Red Sea , Mauritius , Malaysia , Indonesia , New Guinea at ang Great Barrier Reef . Ang Acropora grandis nakit-an sa mabaw nga tubig sa kasadpang Indo-Pacific. Lakip niini ang Madagascar , Mozambique , Pulang Dagat , Mauritius , Malaysia , Indonesia , New Guinea ug Great Barrier Reef . Lumalaki ito sa iba't ibang mga lokasyon ng reef ngunit mas karaniwan sa itaas na mga dalisdis at sa mga lagoon . Nagtubo kini sa lainlaing mga lokasyon sa mga tangbo apan mas sagad sa mga pangpang sa ibabaw ug sa mga laguna . Ang lalim ng lalim ay 5 hanggang 15 metro (16 hanggang 49 piye) at pinapaboran ang isang maayos na site na may malakas na kasalukuyang. Ang giladmon sa gilapdon 5 hangtod 15 metros (16 hangtod 49 p) ug gipaboran ang maayo nga lugar nga adunay suga nga adunay kusog nga kasamtangan. Ang Acropora grandis ay isang species ng zooxanthellate ng coral. Ang Acropora grandis usa ka klase sa zooxanthellate sa koral. Nangangahulugan ito na mayroon itong symbiotic dinoflagellates na naninirahan sa loob ng mga tisyu. Nagpasabut kini nga kini adunay simbolo nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa mga tisyu. Ang mga photosynthetic microalgae na ito, na sinamahan ng mga pigment sa tisyu, ay responsable para sa kulay ng kolonya at nagbibigay ng isang proporsyon ng mga pangangailangan sa nutrisyon nito. Kini nga mga photosynthetic microalgae, nga gisagol sa mga pigment sa tisyu, ang responsable alang sa kolor sa kolonya ug naghatag usa ka katimbang sa mga kinahanglanon sa nutrisyon niini. Ang Acropora grandis ay nagpapalaya sa mga gametes nito sa dagat kung saan nagaganap ang pagpapabunga. Ang Acropora grandis nagpalingkawas sa mga gametes niini ngadto sa dagat diin mahitabo ang pag-abono. Ang nag-sync na spawning ay naganap, at sa bahagi ng saklaw nito sa Hilagang Hemisphere , ito ay apat o limang araw pagkatapos ng buong buwan. Nahimutang ang pag-sync sa spawning , ug sa bahin sa sakup niini sa Northern Hemisphere , kini upat o lima ka adlaw pagkahuman sa bulan. Ang larvae ay planktonic at naaanod kasama ang mga alon bago tumira sa seabed upang magsimula ng isang bagong kolonya. Ang larvae mga planktonic ug pag-anod sa mga alon sa wala pa magpuyo sa dagat aron magsugod usa ka bag-ong kolonya. Kapag ang mga fragment ng Acropora grandis ay nakatanim sa isang kama sa mid-water nursery , higit sa 95% ang nakaligtas at ito ay kalaunan ay nailipat sa isang bahura sa Phi Phi Islands , Thailand na nasira ng 2004 Indian Ocean Tsunami . Kung ang mga tipik sa Acropora grandis natanum sa higdaanan sa nursery sa tunga-tunga nga tubig , kapin sa 95% ang naluwas ug kini sa ulahi gi-transplanted sa usa ka baho sa Phi Phi Islands , Thailand nga gilaglag sa 2004 Indian Ocean Tsunami . Ito ay matagumpay at ipinakita na ang mga nasira na mga bahura ay maaaring mabagong muli sa tulong ng mga mabilis na lumalagong mga korales. Nagmalampuson kini ug gipakita nga ang mga nadaot nga mga bahura mahimong mabag-o sa tabang sa paspas nga pagtubo nga mga korales. Ang Acropora granulosa ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa hilaga at timog-kanlurang Karagatan ng India, ang Red Sea , Australia, ang East China Sea , Japan, ang oceanic central at western Pacific Ocean, at ang gitnang Indo-Pacific . Ang Acropora granulosa usa ka espisye sa acroporid coral nga makit-an sa amihan ug habagatan-kasadpan sa Dagat sa India, Pulang Dagat , Australia, East China Sea , Japan, ang kadagatan ug sentral nga Dagat Pasipiko, ug ang sentro nga Indo-Pacific . Ito ay nangyayari sa tropical mababaw na bahura, mula sa kailaliman ng pagitan ng 8 at 40 metro (26 at 131 p). Nahitabo kini sa tropical shallow reef, gikan sa kahiladman tali sa 8 ug 40 metros (26 ug 131 p). Inilarawan ito ni Milne Edwards noong 1860 at inuri bilang malapit sa banta ng IUCN. Gihulagway kini ni Milne Edwards kaniadtong 1860 ug giklasipikar nga hapit nameligro sa IUCN. Ito ay matatagpuan sa mga kolonya na binubuo ng isang solong pahalang plate ng mga sanga na may diameter sa ibaba 1 metro (39 in). Makit-an kini sa mga kolonya nga gilangkuban sa usa ka pinahigda nga plato sa mga sanga nga adunay diameter sa ubos sa 1 metros (39 sa). Ang mga sanga ay pantay-pantay na ginawaran at ang mga sanga ay maikli at hilig. Ang mga sanga parehas nga gilansangan ug ang mga branchlets mubo ug hilig. Ang bawat branchlet ay may hindi bababa sa isang hindi sinasadyang axial at axial corallite, at ang maliit na mga radial corallite na ito ay hugis-bulsa. Ang matag branchlet adunay labing menos usa nga dili sulud nga axial ug axial corallite, ug ang gagmay nga mga radial corallite kini nga bulsa. Walang mga kilalang species na katulad ng hitsura, at karamihan ay maputla na asul, cream o kulay abo ang kulay. WalaÕy nailhang mga espisye nga parehas ang hitsura, ug kadaghanan kini luspad, asul o kolor nga abo ang kolor. Ito ay nai-uri bilang isang malapit na nanganganib na species sa IUCN Red List at pinaniniwalaan na bumababa ang populasyon nito. Gi-klasehahan kini ingon usa ka duol nga gihulga nga mga episye sa IUCN Red List ug gituohan nga nagkunhod ang populasyon niini. Ang mga species ay nakalista sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Ang mga espisye nalista ubos sa Apendise II sa CITES. Ang mga numero ng populasyon nito ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib sa pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi ng coral, pagbabago ng klima, aktibidad ng tao, ang korona-ng-tinik na starfish ( Acanthaster planci ) at sakit. Ang mga dagway sa populasyon niini wala mahibal-an, apan lagmit nga gihulga sa global nga pagkunhod sa mga coral reef, ang pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa coral bleaching, pagbag-o sa klima, kalihokan sa tawo, ang korona sa mga tunok nga starfish ( Acanthaster planci ) ug sakit. Ito ay nangyayari sa hilaga at timog-kanluran na Karagatang Indiano, Pulang Dagat, Australia, Dagat sa Tsina, Japan, ang karagatan at kanlurang Karagatang Pasipiko, at ang gitnang Indo-Pacific. Nahitabo kini sa amihanan ug habagatan-kasadpan sa Dagat sa India, Pula nga Dagat, Australia, Dagat sa East China, Japan, ang kadagatan ug kadagatan sa Pasipiko Pasipiko, ug ang sentro nga Indo-Pacific. Ito ay matatagpuan sa kailaliman ng pagitan ng 8 at 40 metro (26 at 131 p) sa mga tropikal na mababaw na bahura. Makita kini sa giladmon sa taliwala sa 8 ug 40 metros (26 ug 131 p) sa tropikal nga mabaw nga mga bahura. Inilarawan ito bilang Madrepora granulosa ni Milne Edwards noong 1860. Gihulagway kini nga Madrepora granulosa ni Milne Edwards kaniadtong 1860. Ang Acropora hemprichii ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Christian Gottfried Ehrenberg noong 1834. Ang Acropora hemprichii usa ka espisye sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni Christian Gottfried Ehrenberg kaniadtong 1834. Natagpuan sa mababaw na bahura sa mga kapaligiran ng dagat, ang species na ito ay nangyayari sa lalim ng 3 hanggang 15 m (9.8 hanggang 49.2 p), at nabubuhay sa pagitan ng 13 at 24 na taon. Nakit-an sa mabaw nga mga bahura sa mga palibot sa dagat, kini nga espisye nahitabo sa giladmon sa 3 hangtod 15 m (9.8 hangtod 49.2 p), ug nabuhi sa taliwala sa 13 ug 24 ka tuig. Ang mga species ay nakalista bilang mahina sa IUCN Red List , at may isang bumababang populasyon. Ang mga espisye gitala nga mahuyang sa IUCN Red List , ug adunay pagkunhod sa populasyon. Karaniwan ito sa isang malawak na hanay, at nakalista sa Appendix II ng CITES. Kasagaran kini sa usa ka halapad nga kalapad, ug gilista sa Appendix II sa CITES. Ang Acropora hemprichii ay matatagpuan sa mga kolonya ng mga puno na puno ng puno, na mga flat o paitaas na nakaharap. Ang Acropora hemprichii nakit-an sa mga kolonya nga puno sa puno nga mga sanga, nga mga patag o paatras. Ang mga sanga ay lumalaki sa mga diameter ng pagitan ng 12 at 30 milimetro (0.47 at 1.18 in) at ang haba ng humigit-kumulang na 80 milimetro (3.1 in). Ang mga sanga nagtubo sa mga diametro sa taliwala sa 12 ug 30 milimetro (0.47 ug 1.18 sa) ug ang gitas-on nga gibana-bana nga 80 milimetro (3.1 sa). Ang mga kolonyang ito ay madalas na higit sa 2 m (6.6 piye) ang lapad, at maaaring umiiral nang walang pagkakaroon ng anumang iba pang mga species. Kini nga mga kolonya kanunay nga labaw pa kay sa 2 m (6.6 p) ang gilapdon, ug mahimo nga adunay walaÕy ubang mga lahi. Ang mga axial corallite ay bilugan at hugis tulad ng mga domes, at ang hindi sinasadyang mga axial corallite ay naroroon sa ilang mga specimens. Ang mga axial corallite mga bilog ug gihulma sama sa mga domes, ug ang mga incipient axial corallite naa sa pipila ka mga ispesimen. Ang mga radial corallites ay hugis-cone na hugis na irregularly spaced, may makinis na mga pader, at malaki. Ang mga radial corallite mga porma nga gama sa koneksyon nga dili regular, adunay hapsay nga mga dingding, ug dako. Mayroon itong isang makinis na coenosteum, at ang mga species ay higit sa lahat kayumanggi o kulay-rosas-kayumanggi. Kini adunay usa ka hapsay nga coenosteum, ug ang mga episye labi nga brown o pink-brown. Ito ay umiiral sa mababaw na mga bahura sa mga kapaligiran sa dagat, at sa kalaliman ng 3 hanggang 15 m (9.8 hanggang 49.2 p). Adunay kini sa mabaw nga mga bahura sa mga palibot sa dagat, ug sa giladmon nga 3 hangtod 15 m (9.8 hangtod 49.2 p). Mula sa mga specimen sa Red Sea, ang species na ito ay ipinakita upang mabuhay sa pagitan ng labing tatlo at 24 taon. Gikan sa mga ispesimen sa Pulang Dagat, kini nga espisye gipakita nga mabuhi sa taliwala sa napulo ug tolo ug 24 ka tuig. Ito ay binubuo ng aragonite . Kini gilangkuban sa aragonite . Ang Acropora hemprichii ay karaniwan ngunit natagpuan lamang sa isang maliit na lugar; ang Golpo ng Aden , ang Dagat na Pula , ang Pilipinas, at ang Dagat ng India. Ang Acropora hemprichii kasagaran ra apan nakit-an ra sa gamay nga lugar; ang Gulpo sa Aden , Pula nga Dagat , Pilipinas, ug Dagat sa India. Sa kabila ng naapektuhan ng pagpapaputi, sa mga hilagang lugar ng Pulang Dagat, iniiwasan ng mga species ang karamihan sa pagpapaputi, na may 6% lamang ng mga reef na nawasak sa nagdaang mga dekada. Bisan pa naapektuhan sa pagbuto, sa amihanang mga lugar sa Pulang Dagat, ang mga espisye naglikay sa kadaghan nga pagbuto, nga adunay 6% lamang nga mga reef nga gilaglag sa miaging mga dekada. Gayunpaman, ang mga species ay hindi nakaligtas pati na rin sa mga southern area ng Pulang Dagat. Bisan pa, ang mga espisye wala mabuhi sama usab sa mga habagatang bahin sa Pulang Dagat. Ang mga species unang umiral sa pagitan ng 0.78 at 0.13 myr ago. Ang mga species una nga naglungtad sa taliwala sa 0.78 ug 0.13 myr kaniadto. Walang kilalang populasyon para dito, ngunit ang mga bilang ay pinaniniwalaan na bumababa, at ang mga species ay apektado ng sakit, pagpapaputi ng temperatura ng dagat ay tumataas, pangingisda, imprastraktura ng tao, at biktima sa Acanthaster planci. WalaÕy nahibal-an nga populasyon alang niini, apan ang mga numero gituohan nga mikunhod, ug ang mga espisye apektado sa sakit, pagbuto sa temperatura sa dagat pagtaas, pangisda, inprastraktura sa tawo, ug biktima sa Acanthaster planci. Nakalista ito bilang mahina sa IUCN Red List, at lilitaw sa CITES Appendix II. Gilista kini nga tadugonon sa IUCN Red List, ug makita sa CITES Apendise II. Una itong inilarawan ni Christian Gottfried Ehrenberg noong 1834 bilang Heteropora hemprichii , bago muling naiuri bilang Acropora hemprichi sa parehong taon. Una ning gihulagway ni Christian Gottfried Ehrenberg kaniadtong 1834 nga Heteropora hemprichii , sa wala pa gi-classified usab nga Acropora hemprichi sa sama nga tuig. Ang Acropora hoeksemai ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Dr. Carden Wallace noong 1997. Ang Acropora hoeksemai usa ka espisye sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni Dr. Carden Wallace kaniadtong 1997. Natagpuan sa mababaw na bahura sa isang kapaligiran ng dagat, matatagpuan ito sa kailaliman ng 8 hanggang 20 m (26 hanggang 66 piye). Nakaplagan sa mabaw nga mga tangbo sa usa ka palibot sa dagat, kini makit-an sa giladmon nga 8 hangtod 20 m (26 hangtod 66 p). Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List , at may bumababang populasyon. Gilista kini isip usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List , ug adunay pagkunhod sa populasyon. Karaniwan, nakalista sa Appendix II ng CITES, at matatagpuan sa isang malaking saklaw. Talagsa kini, nga gilista sa Appendix II sa CITES, ug nakit-an nga ubay-ubay nga daghang mga. Ang Acropora hoeksemai ay matatagpuan sa mga kolonya na maaaring 1 hanggang 2 m (3.3 hanggang 6.6 piye), na gawa sa mga sanga ay sumali sa gitna ng istraktura. Ang Acropora hoeksemai nakit-an sa mga kolonya nga mahimong 1 hangtod 2 m (3.3 hangtod 6.6 p) ang gilapdon, nga hinimo sa mga sanga nga nag-uban sa sentro sa istruktura. Ang ilang mga mas malaking kolonya ay na-obserbahan sa higit sa 4 metro (13 piye). Ang pila ka mas kadaghan nga kolonya naobserbahan sa kapin sa 4 metros (13 p). Ito ay isang murang kayumanggi, puti, o kulay ng cream, at ang mga dulo ng sangay ay nababawi, maliban sa labas ng istraktura. Kini usa ka light brown, puti, o kolor sa krema, ug ang mga tumoy sa sanga gibangon, gawas sa panggawas na istruktura. Ang mga sanga na ito ay hindi regular, at naglalaman ng parehong axial at radial corallite. Kini nga mga sanga dili kasagaran, ug adunay sulud nga axial ug radial corallite. Ang mga corallite ng axial ay maaaring magkaroon ng mga diametro sa pagitan ng 2 at 2.6 milimetro (0.079 at 0.102 in). Ang mga corallite sa axial mahimo nga adunay mga diametro sa taliwala sa 2 ug 2.6 milimetro (0.079 ug 0.102 sa). Ang mga radial corallite ay hugis-tubo, maayos, maayos, at pareho ang mga sukat nito. Ang mga radial corallite mga hugis-tubo, hapsay, hapsay, ug managsama ang ilang gidak-on. Naglalaman ang mga ito ng mga pangunahing mga spinul. Naglangkob sila sa mga batakan nga pagtuyok. Ang mga sanga ay maaaring lumago hanggang sa haba ng hanggang sa 150 milimetro (5.9 in) at mga diametro sa pagitan ng 7 hanggang 15 milimetro (0.28 at 0.59 in). Ang mga sanga mahimong motubo hangtod sa 150 milimetro (5.9 sa) ug diyametro sa taliwala sa 7 hangtod 15 milimetro (0.28 ug 0.59 sa). Natagpuan ito sa mga kapaligiran sa dagat sa mababaw na bahura sa kalaliman ng 8 hanggang 20 m (26 hanggang 66 piye), at din sa mga dalisdis at dingding ng mga reef. Makit-an kini sa mga palibot sa dagat sa mabaw nga mga baho nga giladmon sa 8 hangtod 20 m (26 hangtod 66 p), ug usab sa mga bakilid ug mga dingding sa mga kapaganagan. Umabot ito sa kapanahunan sa pagitan ng tatlo at walong taon, at pinaniniwalaang mabuhay ng higit sa sampung taon. Nag-abut sa pagkahamtong sa taliwala sa tulo ug walo ka tuig, ug gituohan nga mabuhi sa kapin sa napulo ka tuig. Binubuo ito ng aragonite (calcium carbonate). Kini gilangkuban sa aragonite (calcium carbonate). Kapag lumaki sa pagkabihag ay umaabot ito ng haba hanggang 25 sentimetro (9.8 in). Kung natubo sa pagkabihag moabut kini mga gitas-on hangtod sa 25 sentimetros (9.8 sa). Ang A. hoeksemai ay mukhang katulad ng Acropora valenciennesi at mga species ng Acropora divaricata group. Ang A. hoeksemai parehas sa Acropora valenciennesi ug mga espisye sa Acropora divaricata group. Ang Acropora hoeksemai ay isang pangkaraniwang species at natagpuan sa isang malaking saklaw; ang mga Skyans, ang Indo-Pacific karagatan, Papua New Guinea, Okinawa, Timog Silangang Asya, at Thailand. Ang Acropora hoeksemai usa ka kasagaran nga mga espisye ug nakit-an nga daghang mga lahi; ang mga Gordans, kadagatan sa Indo-Pacific, Papua New Guinea, Okinawa, Timog-Silangang Asya, ug Thailand. Ito ay katutubong sa Australia, Indonesia (matatagpuan sa limang rehiyon), Malaysia, Japan, Papua New Guinea, Singapore, Thailand, Pilipinas, at sa Solomon Islands. Lumad kini sa Australia, Indonesia (nakit-an sa lima ka mga rehiyon), Malaysia, Japan, Papua New Guinea, Singapore, Thailand, Pilipinas, ug sa Solomon Islands. Walang tiyak na populasyon para sa koral, ngunit ang mga bilang ay kilala na bumababa. Walay piho nga populasyon alang sa koral, apan ang mga numero nahibal-an nga nagkunhod. Ang ilang mga species ay matatagpuan sa Marine Protected Areas. Ang pila ka mga species mahimong makit-an sa mga Proteksyon nga Lugar sa Marine. Nakalista ito bilang mahina sa IUCN Red List, at lilitaw din sa CITES Appendix II. Gilista kini nga bulnerable sa IUCN Red List, ug makita usab sa CITES Apendise II. Una itong inilarawan ni CC Wallace noong 1997 bilang Acropora hoeksemai sa Indonesia. Una ning gihulagway ni CC Wallace kaniadtong 1997 nga Acropora hoeksemai sa Indonesia. Ang Acropora horrida ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni James Dwight Dana noong 1846. Ang Acropora horrida usa ka klase sa acroporid nga koral nga una nga gihulagway ni James Dwight Dana kaniadtong 1846. Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List , at naisip na magkaroon ng isang bumababang populasyon. Gilista kini ingon nga usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List , ug gihunahuna nga adunay pagkunhod sa populasyon. Ito ay hindi pangkaraniwan at natagpuan sa isang malaking lugar, at nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II. Kini dili kasagaran ug nakit-an sa usa ka dako nga lugar, ug gilista sa ilawom sa CITES Apendise II. Ang mga Acropora horrida form sa mga kolonya, na kung saan ay pangunahing bukas branched. Ang Acropora horrida porma sa mga kolonya, nga sa panguna bukas ang branched. Ito ay murang asul, madilim na asul, magaan ang dilaw, o kayumanggi ang kulay, na may puti o maputlang asul na polyp. Kini ang bughaw nga asul, itom nga asul, medyo dalag, o kephon ang kolor, nga adunay puti o luspad nga asul nga polyp. Ang pangunahing mga sanga ay naglalaman ng isang hindi nakaayos na istraktura ng mga branchlet, batay sa mga halimbawa sa tubig na nagpapakita ng kaguluhan. Ang mga nag-unang mga sanga naglangkob sa usa ka dili organisado nga istruktura sa mga sangputanan sa sanga, gibase sa mga pananglitan sa tubig nga nagpakita sa kagubot. Gayunpaman, sa malinaw na tubig, ang mga sangay ay maikli, na ginagawang bristly ang istraktura. Hinuon, sa tin-aw nga tubig, mubo ang mga tumoy'ng bahin sa sanga, hinungdan nga ang istraktura makita nga labi a gaayi. Ang mga corallite ay magaspang at hindi regular na inilagay, at pinalaki ang mga tentacles sa araw. Ang mga corallite kasarangan ug dili regular nga ibutang, ug ang mga galamiton sa pagdaghan sa maadlaw. Walang mga katulad na species sa loob ng genus Acropora . Dili parehas nga mga lahi sa usa ka henero sa Acropora . Natagpuan ito sa mga dagat, tropiko, mababaw na mga bahura, pangunahin sa tubig-dagat na malapit sa mga fringing reef. Makit-an kini sa mga dagat, tropikal, mabaw nga mga bahura, labi na sa tubig nga nagkaguliyang duol sa mga pangpang. Nagaganap din ito sa mababaw na lago at slope ng buhangin, at matatagpuan sa kalaliman ng pagitan ng 5 at 20 m (16 at 66 p). Nahitabo usab kini sa mabaw nga mga lago ug bakilid sa balas, ug nakit-an sa kalalim nga tali sa 5 ug 20 m (16 ug 66 p). Ito ay pinaniniwalaang mabuhay ng higit sa sampung taon, at umabot sa kapanahunan sa pagitan ng tatlo at walong. Kini gituohan nga mabuhi sa sobra sa napulo ka tuig, ug pagkab-ot sa pagkahamtong sa taliwala sa tulo ug walo. Binubuo ito ng aragonite (calcium carbonate). Kini gilangkuban sa aragonite (calcium carbonate). Ang Acropora horrida ay nangyayari sa isang malaking lugar ngunit hindi pangkaraniwan; ang Dagat na Pula, Dagat ng India, Gulpo ng Aden, Gulpo ng Persia , Indo-Pasipiko, Dagat sa Tsina, Japan, at Timog Silangang Asya, Line Islands, Indonesia, at Palau. Ang Acropora horrida nahitabo sa usa ka dako nga lugar apan dili kasagaran; ang Pula nga Dagat, Dagat sa India, Gulpo sa Aden, Gulpo sa Persia , Indo-Pasipiko, Dagat sa Tsina, Japan, ug Timog Silangang Asya, Line Islands, Indonesia, ug Palau. Kamakailan lamang, ang mga numero para sa mga species ay tumanggi sa Great Barrier Reef, Papua New Guinea, Kimbe Bay, at Orpheus Island. Di pa dugay, ang mga numero alang sa mga espisye mikunhod sa Great Barrier Reef, Papua New Guinea, Kimbe Bay, ug Orpheus Island. Walang tiyak na data ng populasyon para sa species na ito, ngunit ang mga numero ay napansin na bumababa sa ilang mga lokasyon, at pinaniniwalaang bumababa sa iba. Walay tarong nga datos sa populasyon alang sa kini nga espisye, apan ang mga numero naobserbahan nga nagkunhod sa pipila nga mga lokasyon, ug gituohan nga nagkunhod sa uban. Ito ay umiiral sa mga temperatura sa pagitan ng 25.48 at 28.54 C, at unang lumitaw sa pagitan ng 5.33 at 2.59 myr ago. Naa kini sa temperatura taliwala sa 25.48 ug 28.54 C, ug una nga nagpakita taliwala sa 5.33 ug 2.59 myr kaniadto. Nakalista ito bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List, at nakalista din sa ilalim ng CITES Appendix II. Gilista kini isip usa ka mahuyang nga species sa IUCN Red List, ug gilista usab ubos sa CITES Apendise II. Una itong inilarawan ni James Dwight Dana noong 1846 bilang Madrepora horrida sa Fiji. Una ning gihulagway ni James Dwight Dana kaniadtong 1846 nga Madrepora horrida sa Fiji. Ang Acropora humilis , na kilala rin bilang daliri ng coral, ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa Gulpo ng Aden , Red Sea , ang hilaga at timog-kanlurang karagatan ng India, Australia, ang gitnang Indo-Pasipiko , Japan, timog-silangang Asya, Dagat sa East China , ang gitnang at kanlurang Karagatang Pasipiko, ang Johnston Atoll at ang hilagang-kanluran ng Isla ng Hawaiian . Ang Acropora humilis , nailhan usab nga coral finger, usa ka species sa acroporid coral nga makit-an sa Gulpo sa Aden , Pulang Dagat , ang amihanan ug habagatan-kasadpan sa Dagat sa India, Australia, ang sentro nga Indo-Pasipiko , Japan, habagatang-silangan nga Asya, Dagat sa East China , ang sentro ug kasadpang Dagat Pasipiko, ang Johnston Atoll ug ang amihanan-kasadpang Hawaiian Islands . Nagaganap din ito sa Raja Ampat Islands , Mariana Islands , Palau , at Pitcairn Islands. Nahitabo usab kini sa Raja Ampat Islands , Mariana Islands , Palau , ug Pitcairn Islands. Nangyayari sa tropical na mababaw na bahura sa itaas na mga reef flat at slope sa kailaliman ng hanggang sa 12 metro (39 piye), inilarawan ito ni Dana noong 1846. Nahitabo sa tropikal nga mabaw nga mga baho sa ibabaw nga mga lungag sa kagaangan ug mga bakilid nga giladmon hangtod sa 12 metros (39 p), gihulagway ni Dana kaniadtong 1846. Ang mga species ay matatagpuan sa paghuhuni ng mga kolonya ng makapal na mga sanga ng malagkit. Makita ang mga espisye sa nagkalot nga mga kolonya sa mabaga nga mga sanga. Ang mga sanga ay naglalaman ng isa o higit pang mga axial corallite na malaki at hugis ng simboryo, at alinman sa hindi sinasadyang mga axial corallite o mga branchlets sa kanilang mga base. Ang mga sanga adunay sulud nga usa o daghan nga mga axial corallite nga dako ug porma sa simboryo, ug bisan kinsa nga mga incipient nga axial corallite o mga tumoy sa mga sukaranan niini. Ang mga radial corallite ay matatagpuan sa dalawang magkakaibang diametro, na mas malaki kung saan ay nakaayos sa mga hilera. Ang mga radial corallite nakit-an sa duha nga magkalainlain nga mga diametro, nga mas kadaghan nga naorganisar sa mga laray. Ito ay higit sa lahat cream, asul, kayumanggi o lila sa kulay at ang mga sanga ay may cream o asul na mga tip. Panguna nga krema, asul, kapehon o purpura ang kolor ug ang mga sanga adunay krema o asul nga mga tumoy. Nagaganap ito sa Golpo ng Aden, Pulang Dagat, ang hilaga at timog-kanlurang Dagat na India, Australia, ang gitnang Indo-Pasipiko, Japan, timog-silangang Asya, ang Dagat ng Tsina, ang gitnang at kanlurang Karagatang Pasipiko, ang Johnston Atoll at ang hilagang-kanluran Mga Isla ng Hawaii. Nahitabo kini sa Gulpo sa Aden, Pula nga Dagat, ang amihanang ug timog-kanluran nga Dagat sa India, Australia, ang sentro sa Indo-Pasipiko, Japan, habagatang-sidlakan sa Asya, Dagat sa East China, sa sentro ug kasadpang Dagat sa Pasipiko, ang Johnston Atoll ug ang amihanan-kasadpan Mga Isla sa Hawaii. Nasa kasalukuyan at sa Raja Ampat Islands, Mariana Islands, Palau, at Pitcairn Islands. Ania kini sa Kabataan ug mga Raja Ampat Islands, Mariana Islands, Palau, ug Pitcairn Islands. Ang mga species ay nangyayari sa lalim ng hanggang sa 12 metro (39 piye) sa tropical upper reef flats at slope at na-export sa mga aquarium. Ang mga espisye mahimutang sa giladmon hangtod sa 12 metros (39 p) sa tropical upper reef flat ug slope ug gi-export sa mga aquarium. Ito ay inilarawan bilang Madrepora humilis ni Dana noong 1846 . Gihulagway kini nga Madilisora __humilis ni Dana kaniadtong 1846. Ang Acropora hyacinthus ay isang species ng acroporid coral na natagpuan mula sa Indian Ocean, ang Indo-Pacific na tubig, timog-silangang Asya, Japan, ang East China Sea at ang kanlurang Karagatang Pasipiko. Ang Acropora hyacinthus usa ka klase nga acroporid nga koral nga nakit-an gikan sa Dagat sa India, kadagatan sa Indo-Pasipiko , habagatang-silangan nga Asya, Japan, Dagat sa China ug sa kasadpang Pasipiko. Naninirahan ito sa mababaw na mga bahura sa mga itaas na mga dalisdis ng bahura, at matatagpuan mula sa kailaliman ng 1-25 m. Nagpuyo kini sa mabaw nga mga baho sa ibabaw nga mga bakilid sa bahura, ug nakit-an gikan sa mga kahiladman sa 1-25 m. Ang Crown-of-Thorn starfish ay mas gusto na biktima sa mga corals ng Acropora . Ang mga Crown-of-Thorn starfish kaymas gusto na biktima sa mga corals sa Acropora. Inilarawan ito ni Nemenzo noong 1971. Gihulagway kini ni Nemenzo kaniadtong 1971. Ang Acropora hyacinthus ay nangyayari sa plate o mesa na malapad na mga kolonya na binubuo ng isang bilang ng mga manipis na sanga sa isang istraktura ng lattice. Ang Acropora hyacinthus nahitabo sa plate o mesa nga gilapdon sa mga lapad nga kolonya nga adunay daghang nipis nga mga sanga sa usa ka istruktura sa lattice. Malalakas itong naintriga ng mga branchlet. Ligon kini nga nahilig sa mga sangputanan sa sanga. Ang maputla na species na ito ay naglalaman ng hindi sinasadya na axial at axial corallite na hindi makilala, at ang mga sanga nito ay naglalaman ng mga hugis ng radial corallites. Ang kini nga mga klase nga maluspad adunay sulud nga axial ug axial corallite nga dili mailhan, ug ang mga sanga niini adunay sulud nga tipo sa radial corallites. Ang lahat ng mga corallites sa mga specimens ng Acropora hyacinthus ay mas madidilim kaysa sa pangunahing istraktura ng sanga. Ang tanan nga mga corallite sa mga ispesimen sa Acropora hyacinthus mga itom kay sa panguna nga istruktura sa sanga. Ang mga species ay mukhang katulad ng Acropora cytherea . Ang mga lahi makita sama sa Acropora cytherea . Ang Acropora hyacinthus ay inuri bilang isang uri ng data na kulang sa IUCN Red List , ngunit pinaniniwalaan na ang populasyon nito ay bumababa alinsunod sa pandaigdigang pagbaba sa mga bahura, at nakalista ito sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Ang Acropora hyacinthus gihaklase ingon usa ka kakulang sa datos nga kulang sa datos sa IUCN Red List , apan gituohan nga ang populasyon niini mikunhod uyon sa global nga pagkunhod sa mga bahura, ug kini gilista ubos sa Apendise II sa CITES. Ito ay nangyayari sa kailaliman mula 1 hanggang 25 metro sa itaas na mga dalisdis ng mababaw na mga bahura. Nahinabo kini sa giladmon gikan sa 1 hangtod 25 metros sa ibabaw nga mga bakilid sa mabaw nga mga bahura. Nangyayari ito sa Karagatang Indiano, tubig ng Indo-Pasipiko, timog-silangang Asya, Japan, Dagat ng Tsina, Australia, at kanlurang Karagatang Pasipiko. Nahitabo kini sa Dagat sa India, kadagatan sa Indo-Pasipiko, habagatang-sidlakan sa Asya, Japan, Dagat sa East China, Australia, ug kasadpang Dagat Pasipiko. Ang mga species ay orihinal na inilarawan ni James Dwight Dana noong 1846 bilang Madrepora hyacinthus . Ang mga espisye sa sinugdanan gihulagway ni James Dwight Dana kaniadtong 1846 nga Madrepora hyacinthus . Ang Acropora indonesia ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Dr Carden Wallace noong 1997. Ang Acropora Indonesia usa ka klase nga acroporid nga koral nga una nga gihulagway ni Dr Carden Wallace kaniadtong 1997. Natagpuan sa mga dagat, tropiko, mababaw na mga baho sa mga lukob na lokasyon o banayad na mga dalisdis, nangyayari ito sa kailaliman ng 10 hanggang 20 m (33 hanggang 66 p) . Nakaplagan sa mga dagat, tropikal, mabangis nga mga tangbo sa natabonan nga mga lokasyon o malumo nga mga bakilid, kini nahitabo sa giladmon nga 10 hangtod 20 m (33 hangtod 66 p) . Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List , at naisip na magkaroon ng isang bumababang populasyon. Gilista kini ingon nga usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List , ug gihunahuna nga adunay pagkunhod sa populasyon. Karaniwan at matatagpuan ito sa isang malaking lugar, at nakalista sa CITES Appendix II. Talagsa kini ug makit-an sa daghang lugar, ug gilista sa CITES Apendise II. Acropora indonesia ay nangyayari sa siksikan na tiered almuhadon hugis-istruktura na hanggang sa 1 meter sa depth. Ang Acropora indonesia nahinabo sa mga bag-o nga may dagway nga cushion nga mga istruktura nga giladmon hangtod sa 1 metros . Sa kulay, ito ay sa pagitan ng madilim na kulay-abo / madilim na kayumanggi at maputla, at ang mga sanga ay mahigpit na nakaimpake, manipis, at patayo. Sa kolor, kini taliwala sa itum nga abo / itom nga kapehon ug luspad, ug ang mga sanga hugot nga giputos, nipis, ug patindog. Ang mga sanga sa perimeter ng istraktura ay may mga paitaas na paharap na mga dulo at hanggang sa 80mm ang haba, at ang mga axial corallite ay karaniwang halata. Ang mga sanga sa perimeter sa istraktura adunay mga tumoy nga atbang nga mga tumoy ug hangtod sa 80mm ang gitas-on, ug ang mga axial corallite sagad nga klaro. Ang mga radial corallite ay pareho ang laki. Ang mga radial corallite parehas nga gidak-on. Sa loob ng genus Acropora , walang mga species na katulad nito. Sulod sa henero nga Acropora , walaÕy mga klase nga parehas niini. Natagpuan ito sa isang kapaligiran sa dagat sa tropical, mababaw na mga baho sa kalaliman ng 10 hanggang 20 m (33 hanggang 66 piye), at din sa malumanay na pagdulas ng mga lubog na ilog at ledge. Makit-an kini sa usa ka palibot sa dagat sa tropical, mabaw nga mga baho nga giladmon sa 10 hangtod 20 m (33 hangtod 66 p), ug usab sa kalumo nga pag-agos sa mga pang-ilalom nga yuta ug mga agianan. Ang mga species ay binubuo ng aragonite (calcium carbonate). Ang mga espisye gilangkuban sa aragonite (calcium carbonate). Ang Acropora indonesia ay pangkaraniwan at matatagpuan sa isang malaking lugar; ang Indo-Pacific, Banggai, Raja Ampat, Thailand, Sulawesi, Indonesia (lahat ng anim na rehiyon), ang Solomon Islands, at ang Pilipinas. Ang Acropora indonesia kasagaran ug makita sa usa ka daku nga lugar; ang Indo-Pacific, Banggai, Raja Ampat, Thailand, Sulawesi, Indonesia (tanan nga unom nga mga rehiyon), ang Solomon Islands, ug Pilipinas. Ito ay katutubong sa Thailand, Singapore, Australia, Indonesia, Malaysia, Papua New Guinea, Myanmar, at Pilipinas. Kini lumad nga sa Thailand, Singapore, Australia, Indonesia, Malaysia, Papua New Guinea, Myanmar, ug Pilipinas. Walang eksaktong populasyon para sa mga species, ngunit kilala ito na bumababa sa pangkalahatan, na binigyan ng banta mula sa sakit at pagpapaputi sanhi ng pagtaas ng temperatura ng dagat. Walay eksakto nga populasyon alang sa mga espisye, apan nahibal-an nga nagkunhod sa kinatibuk-an gihatagan nga hulga gikan sa sakit ug pagbuto nga gipahinabo sa pagtaas sa temperatura sa dagat. Ito ay biktima sa starfish Acanthaster planci , na nagiging isang karaniwang species, at nagbabanta sa mga bilang ng mga species Acropora . Kini usa ka biktima sa starfish Acanthaster planci nga nahimong usa ka sagad nga klase ug naghulga sa mga numero sa Acropora. Nagbabanta din ito ng mga aktibidad ng tao, pangingisda, pagbabago ng klima, at industriya. Namiligro usab niini ang mga kalihokan sa tawo,pangisda, pagbag-o sa klima, ug industriya. Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List, ay nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa Mga Protektadong Lugar ng Marine. Kini giklasipikar isip usa ka mahuyang nga mga species sa IUCN Red List, gilista sa ilawom sa CITES Appendix II, ug mahimong mahitabo sa mga protektadong mga dagat sa Marine. Inilarawan muna ni CC Wallace ang mga species noong 1997 bilang Acropora indonesia , sa Indonesia. Una nga gihulagway ni CC Wallace ang mga species sa 1997 nga Acropora Indonesia, sa Indonesia. Ang Acropora jacquelineae ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa silangang Indian Ocean at ang gitnang at kanlurang Karagatang Pasipiko . Ang Acropora jacquelineae usa ka klase nga acroporid nga koral nga makit-an sa sidlakang Kadagatang India ug ang sentro ug kasadpang Kadagatang Pasipiko. Matatagpuan ito sa baybayin ng Indonesia, Malaysia, Papua New Guinea, ang Samoan Islands , at ang Solomon Islands . Makit-an kini sa baybayon sa Indonesia, Malaysia, Papua New Guinea, Isla sa Samoan ug Isla sa Solomon. Nangyayari ito sa tropical na mababaw na bahura sa mga baho ng reef at flats sa mga subtidal area, sa kailaliman sa pagitan ng 15 at 35 metro (49 at 115 piye). Nahinabo kini sa tropical shallow reefs sa mga bakilid sa mga baho ug mga lungag sa mga subtidal nga mga lugar, sa giladmon sa taliwala sa 15 ug 35 metros (49 ug 115 p). Inilarawan ito ni Carden Wallace noong 1994. Gihulagway kini ni Carden Wallace kaniadtong 1994. Ang mga species ay matatagpuan sa mga kolonya na may mga diametro ng hanggang sa 1 metro (39 in) sa mga istruktura ng plate. Makita ang mga espisye sa mga kolonya nga adunay mga diametro hangtod sa 1 metros (39 pulgada) sa mga istruktura sa plato. Ang mga axial corallite nito ay maselan at hubog, na gumagawa ng mga kolonya ng mga species ay may hitsura na katulad ng lumot. Ang mga axial corallite niini malumo ug piko, nga naghimo sa mga kolonya sa mga espisye nga adunay hitsura nga susama sa lumot. Ang mga radial corallites ay hindi naroroon sa hindi pangkaraniwang species na ito, na kung saan ay kulay rosas o kulay-abo-kayumanggi. Ang mga radial corallite wala makita sa kini nga dili kasagaran nga mga klase, nga kolor rosas o ubanon nga kolor nga kolor. Ito ay may katulad na mga tampok sa Acropora paniculata . Kini adunay susama nga mga bahin sa Acropora paniculata. Ito ay nai-uri bilang isang masugatang species sa IUCN Red List at pinaniniwalaan na bumababa ang populasyon nito; ang mga species ay nakalista din sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Giklasipikar kini ingon nga usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List ug gituohan nga nagkakunhod ang pop ulasyon niini; gilista usab ang espisye sa ilawom sa Appendix II sa CITES. Ito ay nangyayari sa silangang India Karagatan at sa gitnang at kanlurang Karagatang Pasipiko . Nahinabo kini sa sidlakang Kadagatang Indyan ug sentro ug Dagat Pasipiko. Maaari itong matagpuan sa baybayin ng Indonesia , Malaysia , Papua New Guinea , ang Samoan Islands , at ang Mga Isla ng Solomon , at nangyayari sa kailaliman sa pagitan ng 15 at 35 metro (49 at 115 piye) sa mga subtidal na lugar ng tropical shallow reef sa mga slope at flat. Kini makit-an sa baybayon sa Indonesia, Malaysia, Papua New Guinea, Samoan Islands, ug ang mga Isla sa Solomon, ug nahitabo sa kailadman tali sa mga 15 ug 35 metros (49 ug 115 p) sa mga subtidal nga mga lugar sa tropical shallow reefs sa mga bakilid ug pangpang. Inilarawan ito ni Carden Wallace noong 1994 bilang Acropora jacquelineae . Gihulagway kini ni Carden Wallace kaniadtong 1994 nga Acropora jacquelineae. Ang Acropora kimbeensis ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Dr. Carden Wallace noong 1999. Ang Acropora kimbeensis usa ka klase nga acroporid nga koral nga una nga gihulagway ni Dr. Carden Wallace kaniadtong 1999. Natagpuan sa mga dagat, tropiko, mababaw na bahura na karaniwang nasa kailaliman ng 3 hanggang 12 m (9.8 hanggang 39.4 p), ngunit maaaring mangyari nang mababa sa 15 m (49 p). Makit-an sa mga dagat, tropikal, mabangis nga mga tangbo kasagaran sa giladmon sa 3 hangtod 12 m (9.8 hangtod 39.4 p), apan mahimong mahitabo ingon ka ubos sa 15 m (49 p). Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List , at naisip na magkaroon ng isang bumababang populasyon. Gilista kini ingon nga usa ka mahuyang nga espisye sa IUCN Red List, ug gihunahuna nga adunay pagkunhod sa populasyon Ito ay hindi pangkaraniwan at matatagpuan sa isang malaking lugar, at nakalista sa CITES Apendise II. Dili kini sagad ug makit-an sa daghang lugar ug gilista sa CITES Apendise II. Ang Acropora kimbeensis ay matatagpuan sa mga compact colonies sa mga istruktura na katulad ng bush. Ang Acropora kimbeensis nakit-an sa mga compact colonies sa mga istruktura nga sama sa bush. Ito ay dilaw, asul, o cream na kulay, at ang mga sanga ay nakaharap sa paitaas, nagiging payat patungo sa mga dulo, at pinatalsik. Dilaw, asul, okolor sa cream, ug ang mga sanga nga nagaatubang sa nawong, mahimo nga manipis hangtod sa mga tumoy, ug gitago. Ang mga sanga ay naglalaman ng maliit, halata na mga axial corallite, at ang hindi sinasadyang mga axial corallite ay pantay-pantay na binubuo. Ang mga sanga adunay sulud nga gagmay, dayag nga mga axial corallite, ug ang mga incipient axial corallite parehas nga gilansad. Ang mga radial corallite ay naroroon sa mga gilid ng mga sangay, at bawat isa ay naglalaman ng isang maliit na pagbubukas (sa ibaba ng 1 mm (0.039 in) ang laki). Gipakita ang mga radial corallite sa mga kilid sa mga sangputanan ug ang matag usa adunay gamay nga pag-abli (ubos sa 1 mm (0.039) ang kadaku. Mukhang katulad ng Acropora cerealis at Acropora subulata . Ingon kini sama sa Acropora cerealis ug Acropora subulata. Ang mga sanga ay hanggang sa 80 milimetro (3.1 in) ang haba. Ang mga sanga adunay taas nga 80 milimetro (3.1 pulgada) ang gitas-on. Natagpuan ito sa mga dagat, tropiko, mababaw na mga bahura sa itaas na mga dalisdis, karaniwang nasa kailaliman ng pagitan ng 3 hanggang 12 m (9.8 at 39.4 p). Makit-an kini sa mga dagat, tropical, shallow reefs sa ibabaw nga bakilid, kasagaran sa giladmon sa taliwala sa 3 ug 12 m (9.8 ug 39.4 p). Maaari rin itong maganap sa mga lagoons, patch reef, reef fronts, at reef flats, at maaari itong umiral sa kailaliman na 15 m (49 p). Mahimo usab kini mahitabo sa mga laguna, patch reefs, rebo nga mga natad, ug mga bahura nga patag, ug mahimo kini adunay kalalom nga 15 m (49 p). Umaabot ito sa kapanahunan sa pagitan ng tatlo at walong taon, at nabubuhay nang higit sa sampung taon. Kini moabut sa pagkahamtong sa taliwala sa tulo ug walo ka tuig, ug nabuhi kapin sa napulo ka tuig. Ang Acropora kimbeensis ay matatagpuan sa isang malaking lugar ngunit hindi pangkaraniwan; ang Indo-Pacific, ang East China Sea, kanlurang Pasipiko, Silangang Australia, Timog Silangang Asya, Papua New Guinea, Osprey Reef Coral Sea, Micronesia, at Pohnpei. Ang Acropora kimbeensis nakit-an sa usa ka dako apan dili kasagaran nga lugar; ang Indo-Pasipiko, Dagat sa East China, ang kasadpang Pasipiko, Sidlakang Australia, Timog-silangang Asya, Papua New Guinea, ang Osprey Reef Coral Sea, Micronesia, ug Pohnpei. Ito ay nangyayari sa isang rehiyon ng Indonesia, at sa dalawang site ng Marshall Islands. Nahitabo kini sa usa ka rehiyon sa Indonesia ug sa duha ka mga site sa Marshall Islands. May kakulangan ng data ng populasyon para sa mga species, ngunit kilala itong pagtanggi. Adunay usa ka kakulang sa datos sa populasyon alang sa mga espisye, apan nahibal-an nga nagkunhod. Noong 2005, 1,282 live na mga ispesimen ang na-export para magamit sa mga aquarium. Kaniadtong 2005, 1,282 ka buhi nga mga espesimen ang gi-export sa paggamit sa mga aquarium. Naapektuhan ito ng pagpapaputi sa pamamagitan ng pagtaas ng temperatura ng dagat, sakit sa korales, pagbabago ng klima, polusyon, pag-unlad ng tao, pangingisda, imprastraktura, at nai-export. Naapektuhan kini pinaagi sa pagbuto pinaagi sa pagsaka sa temperatura sa dagat, sakit sa koral, pagbag-o sa klima, polusyon, pag-uswag sa tawo, pangisda, imprastraktura, ug eksport. Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List at nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa loob ng Mga Protektadong Lugar ng Marine. Gilista kini nga usa ka mahuyang nga mga species sa IUCN Red List ug gilista sa ilalum sa CITES Appendix II, ug mahimong mahitabo sa sulod sa Mga Protektadong Mga Dagat. Una itong inilarawan ni CC Wallace noong 1999 bilang Acropora kimbeensis sa Indo-Pacific. Una ning gihulagway ni CC Wallace kaniadtong 1999 ingon ang Acropora kimbeensis sa Indo-Pacific. Ang Acropora kirstyae ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan nina Jen Veron at CC Wallace noong 1984. Ang Acropora kirstyae usa ka matang sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni Jen Veron ug CC Wallace sa 1984. Natagpuan sa mga dagat, tropiko, mababaw na bahura sa mga lugar na lukob na karaniwang nasa kalaliman ng 10 hanggang 25 m (33 hanggang 82 piye), at nangyayari rin sa mga lukob na lagoon. Makit-an sa kadagatan, tropikal, mga mabaw nga bahuras sa mga natabunan nga lugar kasagaran sa kalaliman nga 10 hangtod 25 m (33 hangtod 82 p), ug kini usab nahitabo sa natabunan nga mga laguna. Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List , at naisip na magkaroon ng isang bumababang populasyon. Gilista kini ingon nga usa ka mahuyang nga species sa IUCN Red List, ug gihunahuna nga adunay usa ka pagkulang nga populasyon. Ito ay hindi pangkaraniwan at matatagpuan sa isang malaking lugar, at nakalista sa CITES Apendise II. Dili kini kasagaran ug nmakitan sa usa ka dako nga lugar, ug gilista sa CITES Appendix II. Ang mga form ng Acropora kirstyae sa mga kolonya ng mga sanga na bumubuo mula sa isang gitnang punto, at ang istraktura ay nagtatampok ng maraming manipis na mga sanga at mga sub-sanga, at ang mga hindi sinasadyang mga ehe corallite ay naroroon. Ang mga porma sa Acropora kirstyae sa mga kolonya sa mga sanga nga gikan sa usa ka sentral nga punto, ug ang istruktura adunay daghang manipis nga mga sanga ug mga sub-sanga, ug mga aksidenteng mga axial corallite ang naa. Ang mga sanga ay maaaring maabot ang mga haba ng halos 120 milimetro (4.7 in). Ang mga sanga mahimong makaabut sa mga gitas-on nga mga 120 milimetro (4.7 sa). Ang mga tip ng mga sanga na ito ay karaniwang puti, at ang species ay isang maputla na kulay kahel-to-brown na kulay. Ang mga tumoy sa kini nga mga sanga kasagaran puti, ug ang mga espisye usa ka kolor nga kahel-padilong-kepehon. Ang mga radial corallite ay hugis-tubo, mahigpit na nakaimpake, at maayos, gayunpaman ay hindi regular sa mga dulo ng mga sanga. Ang mga radial corallite mga porma sa tubo, hugut nga giputos, ug hapsay, bisan pa dili regular sa mga tumoy sa mga sanga. Sa mga dulo ng mga sanga, ang mga umaapoy na labi ay maaaring naroroon. Sa mga tumoy sa mga sanga, mahimoÕg naglutaw ang mga ngabil. Ito ay kahawig ng Acropora exquisita . Sama kini sa Acropora exquisita . Nagaganap ito sa mga dagat, tropiko, mababaw na mga bahura sa lukob na tubig, at sa mga lukob na lagoon. Nahitabo kini sa kadagatan, tropiko, mabaw nga mga bahura sa natabunan nga tubig, ug sa natabunan nga mga linaw. Mayroon din ito sa mga lukob na mga dalisdis na bahura, sa kailaliman ng 10 hanggang 25 m (33 hanggang 82 piye). Makita usab kini sa mga lungag nga bakilid nga bakilid, sa giladmon nga 10 hangtod 25 m (33 hangtod 82 p). Umaabot ito sa kapanahunan sa pagitan ng tatlo at walong. Binubuo ito ng aragonite (calcium carbonate). Kini nakaabut sa kapanahunan taliwala sa tulo ug walo. Kini gilangkuban sa aragonite (calcium carbonate). Ang Acropora kirstyae ay hindi pangkaraniwan ngunit matatagpuan sa isang malaking saklaw; ang Indo-Pacific, ang East China Sea, Japan, Eastern Australia, at ang kanlurang Pasipiko. Ang Acropora kirstyae dili kasagaran apan makitan sa usa ka daghang bahin; ang Indo-Pacific, ang East China Sea, Japan, Eastern Australia, ug ang kasadpang Pasipiko. Ito ay naroroon sa dalawang rehiyon ng Indonesia, at nangyayari rin sa Papua New Guinea, Pilipinas, sa Solomon Islands, sa Rodrigues, Palau, Raja Ampat, at New Caledonia. Naa kini sa duha ka mga rehiyon sa Indonesia, ug kini usab nahitabo sa Papua New Guinea, Pilipinas, sa Solomon Islands, Rodrigues, Palau, Raja Ampat, ug New Caledonia. Ito ay umiiral sa mga temperatura sa pagitan ng 26.13 at 26.56 C (79.03 at 79.81 F). Naa sa temperatura nga taliiwala sa 26.13 ug 26.56 C (79.03 ug 79.81 F). Walang tiyak na data ng populasyon para sa mga species, ngunit sa pangkalahatan, ito ay kilala na bumababa. WalaÕy sakto nga datos sa populasyon alang sa mga espisye, apan sa kinatibuk-an, nahibal-an nga nagkunhod. Naapektuhan ito ng pagpapaputi ng pagtaas ng temperatura ng dagat, pangingisda, sakit sa korales, pagbabago ng klima, polusyon, pag-unlad ng tao, imprastraktura, at maaaring ma-export. Naapektuhan kini sa pagpaputi sa pagtaas sa temperatura sa dagat, pagpangisda, sakit sa koral, pagbag-o sa klima, polusyon, pag-uswag sa tawo, imprastraktura, ug mahimong ma-export. Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List at nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa loob ng Mga Protektadong Lugar ng Marine. Gilista kini nga usa ka mahuyang nga mga species sa IUCN Red List ug gilista sa ilalum sa CITES Appendix II, ug mahimong mahitabo sa sulod sa Mga Protektadong Mga Dagat. Una itong inilarawan nina Jen Veron at CC Wallace noong 1984 bilang Acropora kirstyae . Una ning gihulagway ni Jen Veron ug CC Wallace kaniadtong 1984 nga mao ang Acropora kirstyae. Ang Acropora kosurini ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni CC Wallace noong 1994. Ang Acropora kosurini usa ka espisye sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni CC Wallace kaniadtong 1994. Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List , at pinaniniwalaan na mayroong isang bumababang populasyon. Gilista saÊingonÊnga sa usa ka huyang nga mga matang sa mga IUCN Red List ,Êug kini mao ang gituohanÊnga adunay nagkakunhod nga populasyon. Ito ay bihirang ngunit natagpuan sa ibabaw ng isang malaking lugar, at nakalista sa CITES Appendix II. Kini mao ang talagsaon, apan makita sa ibabaw sa usa ka dako nga dapit, ug nga ang gilista diha sa CITES Appendix II. Ang mga Acropora kosurini form sa mga kolonya ng corymbose , at ang mga sanga ay mahaba at nagiging payat patungo sa mga dulo. Ang mga porma sa Acropora kosurini sa mga kolonya sa corymbose, ug ang mga sanga taas ugÊhinayÊsa mga tumoy. Ang mga sanga nito ay may mga diametro ng 4 hanggang 12 milimetro (0.16 hanggang 0.47 in) at ang haba ng hanggang sa 100 milimetro (3.9 in). Ang mga sanga niini adunay 4 hangtod 12 milimetro ang diyametro (0.16 hangtod 0.47 ang) ug hangtod sa 100 milimetro (3.9 sa) ang gitas-on. Ang mga sanga ay naglalaman ng mga corallite ng axial sa mga dulo, na kung saan ay bilugan. Ang mga sangaÊnaglangkobÊsa mga axial corallite sa mga tumoy, nga kung diin kiniÊlingin. Ang mga radial corallite ay naroroon sa mga gilid ng mga sanga at may mga panlabas na diametro ng hanggang sa 2.7mm, na matatagpuan malapit nang magkasama at naglalaman ng maliit na bukana. Ang mga radial corallite naa sa mgaÊsulabÊsa mga sanga ug adunay mga gawas nga dayametro hangtod sa 2.7mm, nga nahimutang nga magkahiusa ug adunay gagmay nga mga pag-abli. Mayroong halo ng mga sukat ng mga corallite, at ang mas malaki ay magkaparehong laki at maayos. Adunay usa ka pagsagol sa mga sukod sa corallite, ug ang mga dagko parehas nga gidak-on ugÊangay. Ang mga species ay kayumanggi sa kulay. Ang mga espisye kapehon ang kolor. Ito ay katulad ng Acropora divaricata , Acropora variabilis , at Acropora hoeksemai . Kini susama sa Acropora divaricata, Acropora variabilis, ug Acropora hoeksemai. Ito ay nangyayari sa mga dalisdis ng mababaw na bahura sa mga kapaligiran ng dagat, at din sa mga pader ng bahura. Nahitabo kini sa mga bakilid sa mabaw nga mga baho sa mga palibot sa dagat, ug usab sa mga dingding sa mha bahura. Ito ay umiiral sa kalaliman ng pagitan ng 8 at 20 m (26 at 66 p), at umabot sa kapanahunan sa pagitan ng tatlo at walong taon. Naa kini sa giladmon sa taliwala sa 8 ug 20 m (26 ug 66 p), ug nakaabut sa pagkahamtongÊtaliÊsa tulo ug walo ka tuig. Binubuo ito ng aragonite (calcium carbonate). KiniÊnalangkobanÊsa aragonite (calcium carbonate). Ang Acropora kosurini ay bihirang ngunit matatagpuan sa isang malaking saklaw; ang Karagatang Indiano, Australia, Indo-Pasipiko, Thailand, Pilipinas, ang Andamans, at isang rehiyon ng Indonesia. Talagsa ang Acropora kosurini apan makit-an sa usa ka dakoÊnga bahin; ang Dagat sa India, Australia, Indo-Pasipiko, Thailand, Pilipinas, ang Andamans, ug usa ka rehiyon sa Indonesia. Ito ay katutubo sa Thailand, Australia, Indonesia, India, Myanmar, at Pilipinas. Kini lumad nga makita lang sa Thailand, Australia, Indonesia, India, Myanmar, ug Pilipinas. Walang tiyak na data ng populasyon para sa mga species, ngunit ang mga bilang ay kilala na bumababa. WalaÕyÊtukmaÊnga datos sa populasyon alang sa mga espisye, apan ang mga numero nahibal-an nga nagkunhod. Naapektuhan ito ng pagpapaputi ng pagtaas ng temperatura ng dagat, polusyon, sakit sa coral, pagbabago ng klima, pag-unlad ng tao, pangingisda, imprastraktura, at maaaring ma-export para sa mga aquarium. Naapektuhan kini saÊpagpaputiÊsaÊpagtaasÊsa temperatura sa dagat, polusyon, sakit sa koral, pagbag-o sa klima, pag-uswag sa tawo, pangisda, imprastraktura, ug mahimog ma-export alang sa mga akwaryum. Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List at sa ilalim ng CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa loob ng Mga Protektadong Lugar ng Marine. Kini giklasipikarÊnga usa ka mahuyang nga species sa IUCN Red List ug ilalum sa CITES Appendix II, ug mahimong mahitabo sa sulod sa Mga Protektadong Mga Dagat. Una itong inilarawan ni CC Wallace noong 1994 sa North-East Indian Ocean, bilang Acropora kosurini . Una ning gihulagway ni CC Wallace kaniadtong 1994 sa North-East Indian Ocean, ingon ang Acropora kosurini. Ang Acropora latistella ay isang species ng Acropora polyp coral na natagpuan sa mga tropical reef sa Indo-Pacific Ocean mula sa kalaliman mula 3 - 20 metro. Ang Acropora latistella usa ka klase nga Acropora polyp coral nga makit-an sa tropical reefs sa Indo-Pacific Ocean gikan saÊlawodÊgikan sa 3 hangtod 20 ka metros. Ang Acropora listeri ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa Gulpo ng Aden , ang Pulang Dagat , ang hilagang India Ocean, Australia, ang gitnang Indo-Pacific , Japan, timog-silangang Asya , ang East China Sea at ang gitnang at kanlurang Karagatang Pasipiko. Ang Acropora listeri usa ka species sa acroporid coral nga makit-an sa Gulpo sa Aden, Pulang Dagat, amihanang Dagat sa India, Australia, angÊsentroÊnga Indo-Pasipiko, Japan, habagatang-sidlakan sa Asya, Dagat sa East China ug ang sentro ug kadagatan sa kadagatan. Pasipiko. Naroroon din ito sa Mauritius . Ingon usab kini sa Mauritius. Ang mga species ay matatagpuan sa tropical shallow reef sa kanilang itaas na mga dalisdis, lalo na sa mga lokasyon na nakalantad sa pagkilos ng malakas na alon, sa kalaliman ng pagitan ng 3 hanggang 15 metro (9.8 at 49.2 p). Makita ang mga espisye sa tropiko nga mabaw nga bahura sa ilang ibabaw nga bakilid, labi na sa mga lokasyon nga nahibal-an ang paglihok sa kusog nga mgaÊpunoan, sa giladmon gikan sa 3 hangtod 15 metros (9.8 ug 49.2 p). Inilarawan ito ni Brook noong 1893. GihulagwayÊkini ni Brook kaniadtong 1893. Nangyayari ito sa alinman sa corymbose o clumped colonies at ang mga sanga nito ay makapal at hindi uniporme sa hugis at haba. Nahitabo kini bisan sa mga corymbose o nagtuyok nga mga kolonya ug ang mga sanga niini mabaga ug dili managsama ang porma ug gitas-on. Ang mga sanga ay madalas na globular, hugis-simboryo, conical o tapered. Ang mga sanga sagad globular, pormag kolor, conical o tapered. Sa mga dulo ng mga sanga, ang mga axial corallite ay maaaring naroroon ngunit ang karamihan sa mga ispesimen ay may ilang mga sanga na walang mga axial corallite. Sa mga tumoy sa mga sanga, ang mga axial corallite mahimong anaa apan ang kadaghanan sa mga espesimen adunayÊpipila nga mga sanga nga walay mga axial corallite. Ang mga radial corallite ay hugis-tubo at hindi regular na may hitsura ng spiny. Ang mga radial corallite mga dagway sa tubo ug dili regular ngaÊpanagwayÊsa hitsura. Ang mga species ay kayumanggi o cream na kulay at walang mga kilalang katulad na species. Ang mga espisye kapehon o krema nga kolor ug wala'y mailhi nga susama nga mga espisye. Ito ay naiuri bilang isang masugatang species sa IUCN Red List at pinaniniwalaan na bumababa ang populasyon nito; ang mga species ay nakalista din sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Giklasipikar kiniÊingon nga usa ka nameligroÊkaro nga species sa IUCN Red List ug gituohan nga mikunhod ang populasyon; gilista usab ang species sa ilawom sa Appendix II sa CITES. Naroroon din ito sa Mauritius. Ingon usab kini sa Mauritius.Ê Ang mga species ay matatagpuan sa kailaliman ng pagitan ng 3 at 15 metro (9.8 at 49.2 ft) sa mga nakalantad na rehiyon sa itaas na mga dalisdis ng mga mababaw na bahura ng tropiko. Makita ang mga espisye nga giladmon sa taliwala sa 3 ug 15 metros (9.8 ug 49.2 p) sa nahayag nga mga rehiyon sa ibabaw nga bakilid sa mabaw nga tropikal nga mga tangbo. Ang Acropora loisetteae ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni CC Wallace noong 1994. Ang Acropora loisetteae kay usa ka klase nga acroporid nga coral nga una nga gihulagway ni CC Wallace sa 1994. Natagpuan sa mga dagat, tropiko, mababaw na bahura sa mga natakpan na lagoons, matatagpuan ito sa kailaliman sa pagitan ng 1 at 30 m (3.3 at 98.4 p). Nahimutang sa kadagatan, tropical shallow reefs sa mga natabunan nga laguna, nahimutang kini sa kalalim taliwala sa 1 ug 30 m (3.3 ug 98.4 p). Nakalista ito bilang mahina sa IUCN Red List , at naisip na magkaroon ng isang bumababang populasyon. Gilista kini ingon huyang sa IUCN Red List, ug gihunahuna nga adunay usa ka pagkulang nga populasyon. Ito ay hindi pangkaraniwan ngunit natagpuan sa isang malaking lugar, at nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II. Talagsaon kini apan nakit-an sa usa ka dako nga lugar, ug gilista sa ilawom sa CITES Apendise II. Ang Acropora loisetteae ay matatagpuan sa mga kolonya ng mga istrukturang tulad ng puno, at asul o kulay rosas ang kulay. Ang Acropora loisettaea nakit-an sa mga kolonya nga sama sa mga istruktura nga puno, ug mga asul o rosas ang kolor. Ang mga sanga ay pabilog, tuwid, manipis at hanggang 110 milimetro (4.3 in) ang haba at sa pagitan ng 5 at 12 milimetro (0.20 at 0.47 in) ang lapad. Ang mga sanga nga palibot, tul-id, nipis ug hangtod 110 milimetro (4.3 sa) ang gitas-on ug tali sa 5 hangtod 12 milimetro (0.20 ug 0.47 ang) ang gilapdon. Ang mga sanga ay naglalaman ng mga corallite ng axial sa dulo, na halata at hugis ng tubo. Ang mga sanga naglangkob sa mga axial corallite sa tumoy, nga klaro ug porma sa tubular. Ang mga gilid ng mga sanga ay naglalaman ng mga radial corallite hanggang sa 2.8mm ang lapad, na pantay-pantay sa laki at maliit. Ang mga sulab sa mga sanga naglangkob sa mga radial corallite hangtod sa 2.8mm ang diyametro, nga parehas sa kadako ug gamay. Ito ay katulad ng Acropora abrolhosensis , Acropora parilis , at Acropora pulchra . Kini susama sa Acropora abrolhosensis, Acropora parilis, ug Acropora pulchra. Natagpuan ito sa isang kapaligiran sa dagat sa tropical, mababaw na mga bahura, na matatagpuan sa mga lagoons na nasilungan mula sa pagkilos ng alon. Makit-an kini sa usa ka palibot sa dagat sa tropical, shallow reefs, nga nahimutang sa mga laguna nga natago gikan sa aksyon sa alon. Ito ay nangyayari sa kailaliman sa pagitan ng 1 at 30 m (3.3 at 98.4 p), at binubuo ng aragonite (calcium carbonate). Nahitabo kini sa giladmon sa taliwala sa 1 ug 30 m (3.3 ug 98.4 p), ug gilangkuban sa aragonite (calcium carbonate). Ang Acropora loisetteae ay madalas na hindi pangkaraniwan at matatagpuan sa isang malaking lugar; ang Indo-Pacific, Australia, Malaysia, Micronesia, Pilipinas, ang Adaman, at Banggai. Ang Acropora loisette kanunay nga dili kasagaran ug nahimutang sa usa ka dako nga lugar; ang Indo-Pacific, Australia, Malaysia, Micronesia, Pilipinas, Adaman, ug Banggai. Ito ay nangyayari sa dalawang rehiyon ng Indonesia, at sa apat na lokasyon sa Marshall Islands. Nahitabo kini sa duha ka mga rehiyon sa Indonesia, ug sa upat nga mga lokasyon sa Kapuloan Marshall. Sa kabila nito, pinaniniwalaan na ang species na ito ay maaaring mangibabaw sa iba sa ilang mga lokasyon. Bisan pa niini, gituohan nga ang kini nga espisye mahimo nga manguna sa uban sa pipila nga mga lokasyon. Walang eksaktong populasyon para sa koral, ngunit ang mga bilang ay kilala na bumababa. WalaÕy eksaktong populasyon alang sa koral, apan ang mga numero nahibal-an nga nagkunhod. Nagbabanta ito sa pagbabago ng klima, pagtaas ng temperatura ng dagat na nagdudulot ng pagpapaputi, sakit sa coral (mga kaso na tumataas sa saklaw ng mga species), pagkawasak ng bahura, pagiging biktima ng starfish Acanthaster planci , at aktibidad ng tao. Gihulga niini ang pagbag-o sa klima, pagtaas sa temperatura sa dagat nga hinungdan sa pagbuto, sakit sa coral (mga kaso nga pagdahan sa mga specie), pagkalaglag sa bahura, nga nakaguba sa starfish Acanthaster planci, ug kalihokan sa tawo. Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List, ay nasa ilalim ng CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa loob ng Mga Protektadong Lugar ng Marine. Gilista kini ingon usa ka samdan nga samad sa IUCN Red List, naa sa ilalum sa CITES Appendix II, ug mahimong mahitabo sa sulod sa Mga Protektadong Mga Dagat. Inilarawan ito ni CC Wallace noong 1994 sa Karagatang Indiano bilang Acropora loisetteae . Gihulagway kini ni CC Wallace kaniadtong 1994 sa Dagat sa India ingon ang Acropora loisetteae. Ang Acropora lokani ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni CC Wallace noong 1994. Ang Acropora lokani usa ka klase sa specie nga acroporidae coral nga una nga gihulagway ni CC Wallace sa 1994. Natagpuan sa mga dagat, mababaw na mga baho at lukob na mga lagoons, nangyayari ito sa kailaliman sa pagitan ng 8 at 25 m (26 at 82 p). Makit-an sa kadagatan, mabaw nga bag-o ug natago nga mga lungag, kini moabut sa kalalim sa taliwala sa 8 ug 25 m (26 ug 82 p). Nakalista ito bilang mahina sa IUCN Red List , at pinaniniwalaang mayroong isang bumababang populasyon. Gilista kini nga mahuyang sa IUCN Red List, ug gituohan nga adunay usa ka pagkulang nga populasyon. Ito ay hindi pangkaraniwan ngunit natagpuan sa isang malaking lugar, kabilang ang sa tatlong mga rehiyon ng Indonesedia, at nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II. Talagsaon kini apan nakit-an sa usa ka dako nga lugar, lakip ang tulo sa mga rehiyon sa Indonesia, ug gilista sa ilawom sa CITES Appendix II. Ang Acropora lokani ay matatagpuan sa mga kolonya hanggang sa 30 sentimetro (12 in) ang lapad at binubuo ng mga patayong malakas na sanga. Ang Acropora lokani nakit-an sa mga kolonya hangtod sa 30 sentimetros (12 ang gilapdon) ug naglangkob sa mga lig-ong lig-on nga mga sanga. Ito ay kayumanggi, cream o asul na kulay, at ang mga sanga nito ay may mga diametro ng 5 hanggang 7 milimetro (0.20 hanggang 0.28 in) at maaaring lumago hanggang 20 milimetro (0.79 in) ang haba. Kini ang brown, cream o asul nga kolor, ug ang mga sanga niini 5 hangtod 7 milimetro ang diyametro (0.20 hangtod 0.28 ka) ug mahimong taas hangtod 20 milimetro (0.79 sa) ang gitas-on. Ang mga sanga ay nahahati sa mga sanga, na naglalaman ng axial, incipient axial, at radial corallites. Ang mga sanga gibahin sa mga sanga, nga adunay mga axial, incipient axial, ug radial corallite. Ang mga axial corallite ay matatagpuan sa dulo ng mga branchlets at malaki at hugis ng tubo, na may panloob na mga diametro sa pagitan ng 0.6 at 0.9 milimetro (0.024 at 0.035 in) at mga panlabas na diametro ng 2.2 hanggang 2.6 milimetro (0.087 hanggang 0.102 in). Ang mga koral sa Axial nahimutang sa mga tumoy sa mga sanga ug adunay dako ug tubular, nga adunay mga internal diametro sa taliwala sa 0.6 ug 0.9 milimetro (0.024 ug 0.035 sa) ug sa gawas nga diametro nga 2.2 hangtod sa 2.6 milimetro (0.087 hangtod 0.102 sa). Ang mga radial corallite ay maliit at parehong napapalibutan at naglalaman ng mga detalyadong spinules. Gamay ang mga radial corallite ug parehas nga gilibutan ug adunay detalyado nga mga spinules. Ang mga species ay mukhang katulad ng Acropora caroliniana at Acropora granulosa . Ang mga espisye kay naay pagka pareha sa Acropora caroliniana ug Acropora granulosa. Natagpuan ito sa mga natitirang mga lago, flats ng mababaw na bahura, mga patch reef, at sa iba pang mababaw na kapaligiran sa dagat. Makit-an kini sa nahabilin nga laguna, mabaw nga reef flats, patch reef, ug uban pang mabaw nga palibot sa dagat. Ito ay nangyayari sa kailaliman ng pagitan ng 8 at 25 m (26 at 82 p). Nahitabo kini sa taliwala sa 8 ug 25 m (26 ug 82 p). Binubuo ito ng aragonite (calcium carbonate). Kini gilangkuban sa Arganite (calcium carbonate). Ang Acropora lokani ay hindi pangkaraniwan ngunit matatagpuan sa isang malaking lugar; ang Indo-Pacific, Fiji, Timog Silangang Asya, American Samoa, Raja Ampat, ang Solomon Islands, Pohnpei, at din ang Great Barrier Reef. Ang Acropora lokani dili kasagaran, apan makit-an sa usa ka dako nga lugar; ang Indo-Pacific, Fiji, Southeast Asia, American Samoa, Raja Ampat, ang Solomon Islands, Pohnpei, ug sa Great Barrier Reef. Ito ay katutubong sa American Samoa, Australia, tatlong mga rehiyon ng Indonesia, Fiji, Micronesia, Malaysia, New Caledonia, Papua New Guine, Samoa, Singapore, Thailand, Pilipinas, at sa Solomon Islands. Lumad kini sa American Samoa, Australia, tulo ka mga rehiyon sa Indonesia, Fiji, Micronesia, Malaysia, New Caledonia, Papua New Guine, Samoa, Singapore, Thailand, Pilipinas, ug sa Solomon Islands. May kakulangan ng data ng populasyon para sa koral, ngunit ang mga bilang ay pinaniniwalaang bumababa. Adunay kakulangon sa datos sa populasyon alang sa koral, apan ang mga numero gituohan nga nagkaubos. Nagbabanta ito sa pagbabago ng klima, pagtaas ng temperatura ng dagat na nagdudulot ng pagpapaputi, pagkawasak ng bahura, sakit sa coral, pagiging biktima ng starfish Acanthaster planci, at aktibidad ng tao. Nameligro kini sa pagbag-o sa klima, pagsaka sa temperatura sa dagat nga hinungdan sa pagkadaot, pagkaguba sa bahura, sakit sa coral, pagkahimong biktima sa starfish Acanthaster planci, ug kalihokan sa tawo. Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List, ay nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa loob ng Mga Protektadong Lugar ng Marine. Gilista kini nga usa ka mahuyang nga mga espisye sa IUCN Red List, gilista sa ilawom sa CITES Appendix II, ug mahimong mahitabo sa sulod sa Mga Protektadong Mga Dagat. Una itong inilarawan ni CC Wallace noong 1994 sa karagatan ng Indo-Pacific bilang Acropora lokani . Una ning gihulagway ni CC Wallace kaniadtong 1994 sa kadagatan sa Indo-Pacific ingon ang Acropora lokani . Ang mga Acropora loripe ay isang species ng sumasanga ng kolonyal na stony coral . Ang Acropora loripes usa ka klase nga lahi sa koral nga punoan sa kolonyal nga koral . Karaniwan ito sa mga bahura, mga tuktok na mga slope ng reef at mga tambak ng reef sa tropical Indo-Pacific. Talagsaon kini sa mga bahura, mga pangpang nga mga bakilid sa reef ug mga payag sa tropiko nga Indo-Pacific. Ang uri ng lokalidad nito ay ang Great Barrier Reef . Ang tipo sa lokalidad mao ang Great Barrier Reef . Ang mga Acropora loripe ay isang sumasanga na kolonyal na koral na may iba't ibang mga form ng paglago, na bumubuo ng mga ulo o mga plate na kung minsan ay may mga tangkay at kahawig ng mga bote ng bubog . Ang mga Acropora loripe usa ka branching kolonyal nga koral nga adunay lain laing mga porma sa pagtubo, nga nagporma mga ulo o mga plate nga usahay adunay mga lindog ug sama sa mga botelya . Ang mga branchlets ay 5 hanggang 12 mm (0.2 hanggang 0.5 in) ang lapad at hanggang sa 45 milimetro (1.8 in) ang haba. Ang mga sanga nga gidak-on 5 hangtod 12 mm (0.2 hangtod sa 0.5 ka) ang gilapdon ug hangtod sa 45 milimetro (1.8 pulgada) ang gitas-on. Minsan mayroon silang mga hubad na tip ngunit sa ibaba nito, ang mga axial corallite ay halos 3 milimetro (0.12 in) ang lapad at ang mga malalaking radial corallite ay pantubo at masikip na magkasama upang madalas silang hawakan ang bawat isa. Usahay sila adunay mga hubo nga tip apan sa ilawom niini, ang mga axial corallite mga 3 milimetro (0.12 pulgada) ang diyametro ug ang dagko nga mga radial corallite tubular ug gikubkob nga managsama aron sila kanunay maghikap sa usag usa. Ang mga Acropora loripe ay katutubong sa tropical Indo-Pacific. Ang Acropora loripes usa ka lumad sa Indo-Pasipiko sa tropiko. Ang saklaw nito ay umaabot mula sa Pulang Dagat hanggang Thailand, Malaysia, Indonesia, Papua New Guinea at Australia. Ang sakup niini gikan sa Pulang Dagat hangtod sa Thailand, Malaysia, Indonesia, Papua New Guinea ug Australia. Ito ay nangyayari nang subtidally sa kailaliman sa pagitan ng 5 at 25 metro (16 at 82 piye) sa iba't ibang mga tirahan kabilang ang mga pang-itaas na mga slope ng reef at mga reef flats. Nahitabo kini nga subtidally sa kailadman tali sa 5 ug 25 metros (16 ug 82 p) sa lainlaing mga puy-anan lakip na ang mga pang-ibabaw nga mga bakilid sa reef ug mga reef flat. Ang balangkas ng Acropora loripe ay tinago ng mga polyp at sakop ng isang manipis na layer ng tisyu. Ang balangkas sa Acropora loripe gitago sa mga polyp ug gitabonan sa usa ka nipis nga layer sa tisyu. Kapag nagpapakain, ang mga polyp ay protrude mula sa mga corallite. Kung nagpakaon, ang mga polyp nag-protrude gikan sa mga corallite. Ang bawat isa ay may labindalawang mga galamay, na ang isa ay mas mahaba kaysa sa iba. Ang matag usa adunay napulo'g duha nga mga tolda, nga ang usa mas taas kaysa sa uban. Ang panloob ng mga polyp ay nagbubukas sa isang lukab ng katawan na magkakaugnay sa iba pang mga polyp sa pamamagitan ng isang sistema ng mga channel na tinatawag na coenenchyme . Ang sulud sa sulud sa polyp nagbukas sa usa ka lungag sa lawas nga nagkonektar sa ubang mga polyp pinaagi sa usa ka sistema sa mga kanal nga gitawag og coenenchyme. Ito ay isang zooxanthellate species ng coral at may symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng mga tisyu. Kini usa ka zooxanthellate species sa coral ug adunay symbiotic dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa mga tisyu. Ang mga ito ay photosyntheticat magbigay ng maraming enerhiya na ginagamit ng koral. Kining mga photosyntheticate naghatag ug daghang kusog nga gigamit sa koral. Sa pagsasama ng mga pigment sa tisyu, sila ang may pananagutan para sa madilaw-dilaw na kayumanggi na kulay ng kolonya. Sa paghiusa sa mga pigment sa tisyu, sila ang responsable alang sa madalag-og-brown nga kolor sa kolonya. Ang mga Acropora loripe ay isang hermaphrodite at ang iba't ibang mga kolonya sa isang lugar na nag-synchronize ng kanilang aktibidad sa pag-aanak. Ang mga Acropora loripe usa ka hermaphrodite ug lainlain nga mga kolonya sa usa ka lugar ang nag-pahiangay sa ilang kalihokan sa pagpanganak. Sa Great Barrier Reef, ang mga may sapat na gulang ay nagpapalaya ng mga itlog at tamud sa dagat lima o anim na araw pagkatapos ng buong buwan noong Nobyembre at Disyembre. Sa Great Barrier Reef, ang mga hamtong nga tawo nagpalaya sa mga itlog ug sperm sa dagat lima o unom ka adlaw pagkahuman sa hingpit nga bulan sa Nobyembre ug Disyembre. Ang Fertilisization ay panlabas at ang larvae ay bahagi ng plankton hanggang sa pag-areglo sa seabed. Ang Fertilisization mao ang sa gawas ug ang larvae porma nga bahin sa plankton hangtod sa paghusay sa seabed. Dito sumailalim sila sa metamorphosis at ang mga bagong kolonya ay itinatag. Dinhi sila nakaagi og metamorphosis ug ang mga bag-ong kolonya gitukod. Ang mga Acropora loripe ay mas pinanganib sa pamamagitan ng pinsala sa mga bahura kung saan ito nakatira kaysa sa tiyak na mga banta sa koral na ito. Ang mga Acropora loripe mas gihulga pinaagi sa kadaot sa mga bahura diin kini nagpuyo imbes sa piho nga hulga sa kini nga koral. Tulad ng iba pang mga miyembro ng genus na ito ay madaling kapitan ng pagpapaputi at maraming mga sakit sa coral, at partikular na pinapaboran bilang bahagi ng diyeta nito sa pamamagitan ng korona ng mga tinik na bituin na pinapakain sa panlabas na tisyu at polyp. Sama sa ubang nga mga myembro sa genus nga kini dali nga makapaputi ug daghang mga sakit sa coral, ug labi nga gipalabi ingon nga bahin sa pagdiyeta pinaagi sa mga crown-of-Thorn starfish nga nagpakaon sa gawas nga tisyu ug polyp. Ang Lista ng Pulang Banta ng IUCN ay naglista nito bilang " Malapit nang banta ". Ang Lista sa Pula nga hulga IUCN nga naglista niini nga " Duol gihulga ". Ang Acropora lovelli ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa hilagang Indian Ocean, ang gitnang Indo-Pacific , Australia at ang karagatang kanlurang Pasipiko Karagatan. Ang Acropora lovelli usa ka klase nga acroporid coral nga makit-an sa amihanang Kadagatang India, ang sentro sa Indo-Pacific , Australia ug ang kadagatan sa Pasipiko nga Kadagatan. Maaari rin itong matagpuan sa Palau at sa timog na Isla ng Mariana , ang Pulang Dagat , Mauritius , Tuha'a Pae , ang Pitcairn Islands at Rodrigues . Makit-an usab kini sa Palau ug sa habagatang Mariana Islands, Pulang Dagat, Mauritius, Tuha'a Pae, Pitcairn Islands ug Rodrigues. Nagaganap ito sa mababaw na mga tropang bahura, sa mababaw na protektadong mga laguna at sa mga pasukan ng lagoon, hanggang sa kalaliman mula sa 110 m. Nahitabo kini sa mabaw nga tropical reefs, sa mabaw nga proteksyon sa mga laguna ug sa mga lagwerta sa lagoon, hangtod sa kalalom nga gikan sa 110 m. Ang mga kolonya ng Acropora lovelli ay may isang istraktura na sumasanga at maaaring maging mala-bughaw-puti na may mga asul na tip sa mga sanga ng stubby . Ang mga kolonya sa Acropora lovelli adunay usa ka sangay nga istraktura ug mahimong mapula-pula-puti nga adunay mga asul nga tumoy sa mga sanga sa punoan sa kahoy. Ito ay lumago sa marikultura . Nilambo kini sa marikultura. Ang Acropora lovelli ay isang species ng zooxanthellate ng coral. Ang Acropora lovelli usa ka klase nga zooxanthellate sa koral. Nakukuha nito ang karamihan sa mga pangangailangan sa nutritional mula sa symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng malambot na mga tisyu. Nakuha niini ang kadaghanan sa mga kinahanglanon sa nutrisyon gikan sa mga simbiotiko nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang mga photosynthetic na organismo ay nagbibigay ng coral na may organikong carbon at nitrogen, kung minsan ay nagbibigay ng hanggang sa 90% ng mga pangangailangan ng enerhiya ng kanilang host para sa metabolismo at paglaki. Kini nga mga photosynthetic nga organismo naghatag sa koral nga adunay organikong carbon ug nitroheno, usahay nagahatag ug hangtod 90% sa mga kinahanglanon sa enerhiya sa ilang host alang sa metabolismo ug pagtubo. Ang natitirang mga pangangailangan nito ay natutugunan ng mga planktonic organismo na nahuli ng mga tentheart ng polyps. Ang nahabilin nga mga panginahanglanon, gitagbo sa mga planktonic organismo nga nakuha sa mga galamay sa mga polyp. Ang Acropora lovelli ay isang hindi pangkaraniwang mga species na may pamamahagi ng patchy . Ang Acropora lovelli usa ka dili ordinaryo nga mga klase nga adunay usa ka patchy nga pagpanghatag. Lalo na ito ay madaling kapitan sa coral pagpapaputi at sa mga sakit sa coral, pati na rin madaling kapitan ng pag-atake sa pamamagitan ng mga korona-ng-tinik na starfish ( Acanthaster planci ). Kini labi ka dali papaptan sa pagpaputi sa sa coral bleaching ug sa mga sakit sa koral, ingon usab dali nga makaatake sa mga starfish-of-Thakes starfish (Acanthaster planci). Ang pangunahing banta na kinakaharap ng mga korales ay nauugnay sa pagbabago ng klima ; ang mekanikal na pagkasira ng kanilang mga coral reef habitats, pagtaas ng pinsala mula sa matinding mga kaganapan sa panahon, pagtaas ng temperatura ng tubig sa dagat at acidification ng karagatan . Ang mga nag-unang hulga nga giatubang sa mga koral adunay kalabutan sa pagbag-o sa klima; ang mekanikal nga pagkaguba sa ilang mga coral reef habitat, pagdugang kadaot gikan sa grabe nga mga panghitabo sa panahon, pagsaka sa temperatura sa tubig sa dagat ug acidification sa kadagatan. Sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang kalagayan ng pangangalaga ng species na ito bilang " mahina ". Ang International Union for Conservation of Nature nga gitasal sa kahimtang conservation sa niini nga matang nga " huyang ". Ang lahat ng mga corals ay tumatanggap ng proteksyon sa pamamagitan ng paglista saCITES Apendise II . Ang tanan nga mga korales makadawat pagpanalipod pinaagi sa paglista sa cites Apendise II. Ang Acropora lutkeni ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa gitnang Indo-Pacific , Japan, Australia, ang hilagang India Ocean, ang East China Sea , southern Silangang Asya, at ang gitnang at kanlurang Karagatang Pasipiko. Ang Acropora lutkeni usa ka klase sa klase sa koral nga acroporid nga nakit-an sa sentro nga Indo-Pacific, Japan, Australia, amihan nga Dagat sa India, Dagat sa East China, habagatang-sidlakang Asya, ug sa sentro ug kasadpang Kadagatang Pasipiko. Ang mga species ay nangyayari din sa timog Mariana Islands , American Samoa , Palau , ang Andaman Islands , Fiji , Pilipinas, ang Banggai Islands , Samoa , ang Raja Ampat Islands , ang Line Islands , Papua New Guinea, at Chagos Archipelago. Ang mga espisye usab nahitabo sa habagatang Mariana Island, American Samoa, Palau, Andaman Island, Fiji, ang Philippines, Banggai Island, Samoa, Raja Ampat Island, Line Island, Papua New Guinea, ug Chagos Archipelago. Mayroon itong mga tropikal na mababaw na bahura sa itaas na mga dalisdis na nakalantad sa pagkilos ng malakas na alon o alon, at subtidally sa mga gilid ng mga bahura at sa mga nalubog na mga bahura. Naglungtad kini sa tropical shallow reefs sa ibabaw nga mga bakilid nga nahibal-an sa paglihok sa kusog nga mga balud o mga balud, ug subtidally sa mga tumoy sa mga baho ug sa mga natunaw nga mga baho. Ito ay umiiral sa kalaliman ng pagitan ng 3 at 12 metro (9.8 at 39.4 p) at marahil mga spawns sa Oktubre. Naglungtad kini sa giladmon sa taliwala sa 3 hangtod 12 metros (9.8 ug 39.4 p) ug lagmit nga spawns kaniadtong Oktubre. Ito ay matatagpuan sa mga kolonya ng corymbose sa mga istruktura ng plate na may mga naka-tile na sanga. Makit-an kini sa mga kolonya sa corymbose sa mga istruktura sa plato nga adunay mga sanga sa may gripo. Ang mga corallite ng axial ay naroroon at bilugan, ang mga radial corallite ay hindi maayos at may iba't ibang mga diameters at mga hugis. Ang mga corallite sa axial kay naa ug naglibot, ang mga radial corallite kay dili hapsay ug adunay lainlaing mga diameters ug mga porma. Ang mga species ay kulay-abo, lila, o cream-brown na kulay, at mukhang katulad ng Acropora forskali . Ang mga espisye mapula, kolor pula, o cream-brown ang kolor, ug kini murag sama sa Acropora forskali . Inuri ito bilang isang species ng Malapit na Banta sa IUCN Red List at pinaniniwalaan na bumababa ang populasyon nito; ang mga species ay nakalista din sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Gi-klasehan kini nga usa ka sakop sa henero nga sa Near Threatened sa IUCN Red List ug gituohan nga nagkunhod ang populasyon niini; gilista usab ang sakop sa henero nga sa ilawom sa Appendix II sa cites. Ang mga numero ng populasyon nito ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib ng pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi ng coral, pagbabago ng klima, aktibidad ng tao, ang korona-ng-tinik na starfish ( Acanthaster planci ) at sakit. Ang mga dagway sa populasyon niini wala mahibal-an, apan lagmit nga gihulga sa global nga pagkunhod sa mga coral reef, ang pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa coral bleaching, pagbag-o sa klima, kalihokan sa tawo, ang korona sa mga tunok nga starfish (Acanthaster planci) ug sakit. Ito ay nangyayari sa gitnang Indo-Pasipiko , Japan , Australia , ang hilagang Karagatang Indiano , Dagat ng East China , timog-silangang Asya , at ang gitnang at kanlurang Karagatang Pasipiko. Nahitabo kini sa sentro nga Indo-Pasipiko, Japan, Australia, ang amihanang India nga Dagat, Dagat sa East China, habagatang sidlakang Asya, ug ang sentro ug kasadpang Dagat Pasipiko. Ang mga species ay nagaganap din sa timog na Isla ng Mariana , American Samoa , Palau , ang Andaman Islands , Fiji , ang Pilipinas , ang Banggai Islands , Samoa , ang Raja Ampat Islands , ang Line Islands , Papua New Guinea , at ang Chagos Archipelago . Ang mga species usab nahinabo sa habagatang Mariana Islands, American Samoa, Palau, Andaman Island, Fiji, Pilipinas, Banggai Island, Samoa, Raja Ampat Island, Line Island, Papua New Guinea, ug Chagos Archipelago . Ito ay umiiral sa kalaliman ng pagitan ng 3 at 12 metro (9.8 at 39.4 p) at matatagpuan sa itaas na mga dalisdis na nakalantad sa pagkilos ng alon at mga alon, sa mga gilid ng mga reef, at sa mga lubog na mga bahura. Naglungtad kini sa giladmon sa taliwala sa 3 hangtod 12 metros (9.8 ug 39,4 p) ug nakit-an sa ibabaw nga mga bakilid nga nahibal-an sa mga aksyon sa balud ug mga balud, sa mga sulab sa mga reef, ug sa mga lubog nga mga tangbo. Ang Acropora lutkeni ay inilarawan ni Crossland noong 1952. Ang Acropora lutkeni gihulagway ni Crossland kaniadtong 1952. Ang Acropora microclados ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Christian Gottfried Ehrenberg noong 1834. Ang Acropora microclados usa ka sakop sa henero nga sa acroporid coral nga una nga gihulagway ni Christian Gottfried Ehrenberg kaniadtong 1834. Natagpuan sa mga dagat, tropical na mababaw na bahura sa itaas na mga dalisdis, matatagpuan ito sa kailaliman ng 5 hanggang 20 m (16 hanggang 66 piye). Makit-an sa dagat, tropical shallow reefs sa ibabaw nga mga bakilid, kini makit-an sa giladmon nga 5 hangtod 20 m (16 hangtod 66 p). Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List , at bumababa ang populasyon nito. Gilista kini ingon nga usa ka mahuyang nga sakop sa henero nga sa IUCN Red List, ug nagkakunhod ang populasyon niini. Ito ay hindi pangkaraniwan ngunit natagpuan sa isang malaking lugar, kabilang ang sa limang mga rehiyon ng Indonesia, at naiuri sa ilalim ng CITES Appendix II. Talagsa kini apan nakit-an sa usa ka dako nga lugar, lakip ang lima ka mga rehiyon sa Indonesia, ug giklasipikar ubos sa cites Appendix II. Ang Acropora microclados ay matatagpuan sa mga kolonya ng mga istruktura ng corymbose , at maaaring lapad ng 1 m (3.3 piye). Ang Acropora microclados nakit-an sa mga kolonya sa mga istruktura sa corymbose, ug mahimong gilapdon nga 1m (3.3 p). Ang mga istruktura ay binubuo ng mga sanga, na kung saan ay maikli, maging payat sa mga dulo, at maayos, at ang lapad ng mga batayan ng branchlet ay maaaring umabot sa 10 mm (0.39 in). Ang mga istruktura nga gilangkuban sa mga sangputanan sa sanga, nga mubo, mahimong nipis ang tumoy, ug tarong, ug ang kalapadon sa mga sukaranan sa branchlet mahimong makaabut sa 10 mm (0.39 in). Ito ay karaniwang maputla rosas / kayumanggi ang kulay, at ang mga tent tent nito ay umaabot sa araw, at kulay-abo. Kasagaran kini maluspad nga kulay rosas/tabunon, ug ang mga tent tent niini muabot sa adlaw, ug abohon. Ang mga sanga ay naglalaman ng axial, incipient axial, at radial corallite. Ang mga sanga adunay sulud nga axial, incipient axial, ug radial corallite. Ang mga Axial corallite ay matatagpuan sa dulo ng mga sanga, at hugis-tubo. Ang axial corallites kay makit-an sa tumoy sa mga sanga, ug kini ay porma sa tubo. Ang mga incipient na axial corallite ay madalas na nangyayari. Ang mga incipient nga axial corallite kay kanunay nga mahitabo. Ang mga radial corallite ay nangyayari sa mga gilid ng mga sanga, mga hugis-tubo, magkakasamang magkasama, at bawat isa ay naglalaman ng mga bukana na hugis ng ilong. Mahitabo ang radial corallite sa kilid sa mga sanga, mga pormag dagway sa tubo, magkauban, ug ang matag usa adunay sulud nga bukana na naka pormag ilong. Mukhang katulad ng Acropora lamarcki ,Acropora macrostoma , at Acropora massawensis . Murag parehas sa Acropora lamarcki, Acropora macrostoma, ug Acropora massawensis. Ang mga species ay matatagpuan sa isang kapaligiran sa dagat sa mga mababaw na mga bahura ng tropiko sa itaas na mga dalisdis, sa kalaliman ng pagitan ng 5 at 20 m (16 at 66 piye). Ang mga lahi ay makit-an sa usa ka palibot sa dagat sa tropical shallow reefs sa mabaw nga bakilid, sa giladmon sa taliwala nga 5 ug 20 m (16 ug 66 p). Ang Acropora microclados ay matatagpuan sa isang malaking saklaw at hindi pangkaraniwan; ang Indo-Pacific Ocean, ang Dagat na Pula, ang Dagat ng India, ang Golpo ng Aden, ang Dagat ng East China, ang West Pacific, ang Cook Islands, Australia, Japan, Timog-Silangang Asya, Samoa, at Chagos. Ito ay nangyayari sa limang rehiyon ng Indonesia. Ang Acropora microclados ay makit-an sa usa ka dakong bahin ug dili kasagaran; ang Indo-Pacific Ocean, Pulang Dagat, Dagat sa India, Gulpo sa Aden, Dagat sa East China, West Pacific, sa Cook Islands, Australia, Japan, Timog-Silangang Asya, Samoa, ug Chagos. Mahitabo kini sa lima ka mga rehiyon sa Indonesia. Ito ay nangyayari sa temperatura na 25.48 hanggang 27.23 C (77.86 hanggang 81.01 F). Mahitabo kini sa temperatura nga 25.48 hangtod 27.23 C (77.86 hangtod 81.01 F). May kakulangan ng data ng populasyon para sa koral, ngunit ang mga bilang ay pinaniniwalaang bumababa. Adunay kakulangan sa datos sa populasyon alang sa koral, apan ang mga numero gituohan nga naga gamay. Nagbabanta ito sa pagbabago ng klima, pagtaas ng temperatura ng dagat na nagdudulot ng pagpapaputi, pagkawasak ng bahura, sakit sa coral, pagiging biktima ng starfish Acanthaster planci, at aktibidad ng tao. Gihulga kini sa pagbag-o sa klima, pagsaka sa temperatura sa dagat nga hinungdan sa pagputi, pagkalaglag sa bahura, sakit sa koral, pagkahimong biktima sa starfish Acanthaster planci, ug kalihokan sa tawo. Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List, ay nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa loob ng Mga Protektadong Lugar ng Marine. Giklasipikar kini isip usa ka mahuyang nga mga lahi sa IUCN Red List, gilista sa ilawom sa CITES Appendix II, ug mahimong mahitabo sa sulod sa Mga Protektadong Mga dagat. Una itong inilarawan ni Christian Gottfried Ehrenberg noong 1834 bilang Heteropora microclados . Una ning gihulagway ni Christian Gottfried Ehrenberg kaniadtong 1834 nga Heteropora microclados. Ang Acropora microphthalma ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa Pulang Dagat , ang Gulpo ng Aden , ang timog-kanluran at hilagang India Ocean, ang gitnang Indo-Pacific , Australia, Timog-silangang Asya, Japan, ang Dagat ng Tsina at ang karagatan at kanluranin at gitnang Pasipiko Karagatan. Ang Acropora microphthalma kay usa ka sakop sa henero nga acroporid coral nga makit-an sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, ang timog-kanluran ug amihanang India, ang sentral Indo-Pacific, Australia, Southeast Asia, Japan, ang dagat sa Tsina, ug ang kadagatan sa kasadpan ug sentral nga Pasipiko Kadagatan. Ito ay matatagpuan din sa Line Islands . Makita usab kini sa Isla ng Line. Nagaganap ito sa mababaw na mga tropikal na bahura sa mga pang-itaas na mga dalisdis ng bato, sa tubig na bulok at sa mabuhangin na lagoon. Mahitabo kini sa mabaw nga tropikal nga mga bahura sa ibabaw nga mga bakilid sa bahura, sa tubig nga nagkaguliyang ug sa mabaw nga mga lungag. Ito ay matatagpuan mula sa kailaliman ng 5-25 m. Makit-an kini gikan sa giladmon nga 5-25 m. Ang mga kolonya ng species na ito ay maliit at arborescent, karaniwang bumubuo ng mga thicket. Ang mga kolonya sa kini nga lahi kay gamay ug arborescent, kasagaran nga nagporma nga mga thicket. Ang mga sanga ay payat at tuwid. Nipis ug tul-id ang mga sanga. Ang kulay nito ay karaniwang maputla na kulay-abo, ngunit kung minsan ay maputla kayumanggi o cream. Ang kolor niini ay kasagaran luspad nga grey, apan kini usa ka maluspad nga kulay kayumanggi o cream. Ang Acropora microphthalma ay isang zooxanthellate species ng coral. Ang Acropora microphthalma ay usa ka sakop sa henero nga zooxanthellate sa koral. Nakukuha nito ang karamihan sa mga pangangailangan sa nutritional mula sa symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng malambot na mga tisyu. Nakuha niini ang kadaghanan sa mga kinahanglanon sa nutrisyon gikan sa mga simbiotiko nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang mga photosynthetic na organismo ay nagbibigay ng coral na may organikong carbon at nitrogen, kung minsan ay nagbibigay ng hanggang sa 90% ng mga pangangailangan ng enerhiya ng kanilang host para sa metabolismo at paglaki. Kini nga mga photosynthetic organismo kay naga hatag sa koral nga adunay organikong carbon ug nitrogen, usahay maghatag hangtod sa 90% sa mga kinahanglanon sa enerhiya sa ilang host alang sa metabolismo ug pagtubo. Ang natitirang mga pangangailangan nito ay natutugunan ng mga planktonic organismo na nahuli ng mga tentheart ng polyps. Ang nahabilin nga mga panginahanglanon gitagbo sa mga planktonic organismo nga nadakpan sa mga tentheart sa mga polyp. Ang koral na ito ay isang pangkaraniwang species at walang mga natukoy na mga banta na tiyak. Kini nga koral usa ka sagad nga lahi ug walaÕy nahibal-an nga mga hulga nga espesipiko nga lahi. Ang pangunahing banta na kinakaharap ng mga korales sa pangkalahatan ay nauugnay sa pagbabago ng klima at ang mekanikal na pagkasira ng kanilang mga coral reef habitat; pagtaas ng pinsala mula sa matinding mga kaganapan sa panahon, pagtaas ng temperatura ng tubig sa dagat at acidification ng karagatan . Ang mga nag-unang hulga nga giatubang sa mga koral sa katibuk-an adunay kalabutan sa pagbag-o sa klima ug mekanikal nga pagkaguba sa ilang mga puy-anan nga mga coral reef; nagkadaghan nga kadaut gikan sa grabe nga mga panghitabo sa panahon, pagtaas sa temperatura sa tubig sa dagat ug acidification sa kadagatan. Sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang kalagayan ng pangangalaga ng species na ito na " malapit nang banta ". Ang International Union for Conservation of Nature nga nagtasal sa kahimtang niini nga matang nga sama nga "duol gihulga". Ang lahat ng mga corals ay tumatanggap ng proteksyon sa pamamagitan ng nakalista sa CITES Appendix II . Ang tanan nga mga korales kay makadawat pagpanalipod pinaagi sa paglista sa CITES Apendix II. Ang Acropora millepora ay isang species ng sumasanga ng stony coral na katutubong sa kanlurang Indo-Pacific kung saan matatagpuan ito sa mababaw na tubig mula sa silangang baybayin ng Africa hanggang sa mga baybayin ng Japan at Australia. Ang Acropora millepora usa ka sakop sa henero nga nagsumikad sa bato nga koral nga lumad sa kasadpang Indo-Pacific diin makita kini sa mabaw nga tubig gikan sa silangang baybayon sa Africa hangtod sa mga baybayon sa Japan ug Australia. Ang Acropora millepora ay isang maliit na kolonyal na koral na lumalaki sa mga kumpol. Ang Acropora millepora kay usa ka gamay nga kolonyal nga koral nga nagtubo sa mga clumps. Ang mga maikling sanga ay cylindrical. Ang mubu nga mga sanga kay cylindrical. Ang mga radial corallite ay pareho ang laki at may mga proyekto na mas mababa ang mga rim, na nagbibigay sa kanila ng isang sukat na hitsura. Ang mga radial corallite parehas nga gibag-on ug adunay mga pagpaubos sa mga gibag-on nga mga rim, nga naghatag kanila nga sama sa hitsura sa scale. Ang kulay ay iba-iba at maaaring berde na may mga orange na tint na sanga, o maputlang rosas, orange, plain green o asul. Lainlain ang kolor ug mahimo nga berde nga naay orange nga tinta na sanga, o luspad nga rosas, orange, plain green o asul. Ang Acropora millepora ay isang pangkaraniwang species at matatagpuan sa kanluran at gitnang Indo-Pacific. Ang Acropora millepora usa ka komon nga matang ug makit-an sa kasadpan ug sentro sa Indo-Pacific. Ang saklaw nito ay mula sa Pulang Dagat, Kenya at Timog Africa hanggang India, Malaysia, Japan, Indonesia at Australia. Ang sakup niini gikan sa Pulang Dagat, Kenya ug South Africa hangtod sa India, Malaysia, Japan, Indonesia ug Australia. Ang coral na ito ay lumalaki sa mababaw na tubig, sa pagitan ng dalawa at labindalawang metro (anim at apatnapu't talampakan) malalim, karamihan sa mga tambak ng mga bahura, ngunit din sa mga tuktok na mga dalisdis at mga laguna. Kini nga koral nagatubo sa mabaw nga tubig, taliwala sa duha ug napulog duha ka metro (unom ug kwarenta ka tiil) ang giladmon, kadaghanan sa mga tamboanan sa mga bahura, apan usab sa mga tumoy nga mga bakilid ug sa mga laguna. Ang Acropora millepora ay isang zooxanthellate species ng coral at harbour symbiotic dinoflagellates sa mga tisyu. Ang Acropora millepora usa ka klase nga zooxanthellate sa koral ug mga pantalan nga simbolo sa dinoflagellates sa mga tisyu. Ang larvae ng Acropora millepora ay mas malamang na tumira sa mga patayo na ibabaw at sa nakasisilaw na coralline algae . Ang larvae sa Acropora labi ka lagmit nga nagpuyo sa mga bertikal nga ibabaw ug makapakurat nga coralline algae. Napag-alaman na sa mas mababang temperatura ang mga larvae ay hindi gaanong tiyak sa kanilang pagpili ng mga lugar ng pag-areglo at mas mababa ang kanilang mga rate ng kaligtasan ng buhay. Napamatud-an nga sa mas mubu nga temperatura ang mga larvae dili kaayo sigurado sa ilang gipili nga mga lugar sa pag-areglo ug mas mubu ang ilang mga rate sa pagkaluwas. Nakakagulat na ang pagpili ng substrate para sa pag-areglo ay binago ng pilay ng symbiont na naroroon sa lokalidad kahit na hindi pa ito nahawahan ng mga tisyu. Sa katingad-an, ang pagpili sa substrate alang sa pag-areglo kay gi usab pinaagi sa pilay nga symbiont nga naa sa lokalidad bisan kung wala pa kini nahugawan sa mga tisyu. Ang pangunahing banta na nakakaapekto sa Acropora millepora ay ang pagkawasak ng mga coral reef kung saan ito nakatira. Ang unang hulga nga nakaapekto sa Acropora millepora mao ang pagkaguba sa mga coral reef diin kini nagpuyo. Bagaman karaniwang pangkaraniwan ito ay isang mababaw na species ng tubig at madaling kapitan ng pagpapaputi at mga sakit sa coral. Bisan tuod nga sagad nga kini usa ka mabaw nga sakop sa henero nga tubig ug dali maday-ag sa mga sakit ug beachling sa koral. Kinokolekta din ito para sa kalakalan ng bahaging aquarium . Gikolekta usab kini alang sa pamatigay-on sa reef aquarium. Ang mga Coral sa pangkalahatan ay inaasahan na maapektuhan ng pagtaas ng temperatura ng dagat at acidification ng karagatan . Ang mga koral sa kinatibuk-an gilauman nga maapektuhan sa pagsaka sa temperatura sa dagat ug acidification sa kadagatan. Para sa mga kadahilanang ito, nakalista ng IUCN ang Acropora millepora bilang " Malapit na Bantaag ". Alang sa mga hinungdan, gilista sa IUCN ang Acropora millepora ingon nga ÒDuol sa KabantogÓ. Ang Acropora monticulosa ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa timog-kanluran at hilagang Karagatang Indiano, ang gitnang Indo-Pacific , Australia, Timog Silangang Asya, Japan, ang East China Sea at ang karagatan ng Dagat Pasipiko. Ang Acropora monticulosa usa ka sakop sa henero nga acroporid coral nga makit-an sa habagatan-kasadpan ug amihananang Dagat sa India, ang sentro nga Indo-Pacific, Australia, Timog Silangang Asya, Japan, East China Sea ug ang kadagatan sa Dagat Pasipiko. Ito ay nangyayari sa tropical mababaw na bahura sa itaas na mga dalisdis, mula sa kailaliman ng 1 hanggang 12 metro (3 ft 3 hanggang 39 ft 4 in). Kini nahitabo sa tropical shallow reef sa ibabaw nga mga bakilid gikan giladmon nga 1 hangtod 12 metros (3 p 3 hangtod 39 ka tiil 4 ka pulgada). Inilarawan ito ni BrŸggemann noong 1879. Gihulagway kini ni Bruggemann kaniadtong 1879. Ang mga species ay nangyayari sa mga kolonya na may mga diametro na higit sa 3 metro (9.8 piye) sa mga hugis na simboryo. Ang mga sakop sa henero mahitabo sa mga kolonya nga adunay mga diametro kapin sa 3 metros (9.8 piye) sa mga porma na simboryo. Ang mga kolonya ng paghuhukay nito ay naglalaman ng makapal na mga sanga na naglalaman ng isang solong axial corallite sa dulo, kung saan ang mga sanga ng taper. Ang mga kolonya sa pagkalot niini adunay sulud nga mga sanga nga adunay usa ka axial corallite sa tumoy, diin ang mga sanga na taper. Ang mga radial corallite nito ay pantay na nakaayos at sukat. Ang mga radial corallite parehas nga gihan-ay ug kadak-on. Ang Acropora monticulosa ay cream o asul na kulay at may katulad na hitsura sa Acropora globiceps at Acropora retusa . Ang Acropora monticulasa mao ang cream o asul nga kolor ug adunay susama nga panagway sa Acropora globiceps ug Acropora retusa. Inuri ito bilang isang species ng Malapit na Banta sa IUCN Red List at pinaniniwalaan na bumababa ang populasyon nito; ang mga species ay nakalista din sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Gi-klase kini nga usa ka sakop sa henero sa Malapit na Banta sa IUCN Red List ug gituohan nga mikunhod ang populasyon niini; gilista usab ang sakop sa henero sa ubos sa Appendix II sa CITES. Ang mga species ay nangyayari sa hilaga at timog-kanlurang Karagatan ng India, ang gitnang Indo-Pasipiko, Australia, Timog-Silangang Asya, Japan, ang Dagat sa Tsina at ang karagatan ng Dagat Pasipiko; nangyayari rin ito sa Tuamotus. Ang mga sakop sa henero nahitabo sa amihanang habagatan-kasadpan sa kadagatan sa India, ang sentro sa indo-Pasipiko, Australia, Timog Silangang Asya, Japan, Dagat sa Tsina ug sa kadagatan sa Dagat Pasipiko; kini mahitabo usab sa Tuamotus. Ang mga species ay matatagpuan sa kailaliman ng pagitan ng 1 at 12 metro (3 ft 3 in at 39 ft 4 in) sa mga tropical na mababaw na bahura sa itaas na mga dalisdis. Ang mga sakop sa henero makita sa giladmon taliwala sa 1 hangtod 12 metros (3 ka tiil 3 ka pulgada ug 39 ka tiil 4 ka pulgada) sa tropiko nga mabaw nga mga bahura ug sa ibabaw nga bakilid. Inilarawan ito bilang Madrepora monticulosa ni Bruggemann noong 1879. Gihulagway kini nga Madrepora monticulosa ni Brugemann kaniadtong 1879. Ang Acropora multiacuta ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni F. Nemenzo noong 1967. Ang Acropora multiacuta usa ka klase nga acroporid na koral nga unang gihulagway ni F. Nemenzo kaniadtong 1967. Natagpuan sa mga dagat, tropical na mababaw na bahura sa mga lagoon, sa mga bato o sa mga tuktok ng mga reef, nangyayari ito sa kailaliman sa pagitan ng 3 at 15 m (9.8 at 49.2 ft). Nakaplagan sa mga dagat, tropiko nga mabaw na bahura sa mga lagoon, sa mga bato o mga tumoy sa mga reef, kini mahitabo sakailadman taliwala sa 3 hangtod 15 metros (9.8 ug 49.2 ka tiil). Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List , at mayroon itong pagbawas sa populasyon. Giklasipikar kini isip usa ka mahuyang nga sakop sa henero sa IUCN Red List, ug kini adunay pagkunhod sa populasyon. Ito ay hindi pangkaraniwan ngunit natagpuan sa isang malaking lugar, kabilang ang sa dalawang rehiyon ng Indonesia at ang Great Barrier Reef, at inuri sa ilalim ng CITES Appendix II. Talagsaon kini apan nakit-an sa usa ka dako nga lugar, lakip ang duha nga mga rehiyon sa Indonesia ug ang Great Barrier Reef, ug giklasipikar ubos sa CITES Appendix II. Ang Acropora multiacuta ay nangyayari sa mga siksik na kolonya na binubuo ng maraming mga sanga, na naglalaman ng mahabang coral na katawan na lumalaki sa isang tuwid na linya (axial corallites), na bumababa nang lapad patungo sa dulo ng mga sanga. Ang Acropora multiacuta nahitabo sa mga siksik nga kolonya nga naglangkob sa daghang mga sanga, nga adunay tag-as nga mga koral nga lawas nga nagtubo sa usa ka tul-id nga linya (axial corallites) nga mikunhod sa gilapdon padulong sa katapusan sa mga sanga. Kadalasan puti o cream na may kulay, hindi sinasadya na mga axial corallite ang nangyayari sa ilalim ng mga axial corallite, at bumubuo ng mga sanga. Kasagaran ang puti o cream nga kolor, wala tuyoa na mga axial corallite na mahitabo sa ilawom sa mga axial corallite, ug maporma ang mga sanga. Ang mga species ay katulad ng Acropora fastigata at Acropora suharsonoi . Ang mga sakop sa henero susama sa Acropora fastigata ug Acropora suharsonoi. Ito ay nangyayari sa isang kapaligiran sa dagat sa tropical, mababaw na mga bahura, sa mga bato, mga pader ng bahura, mga lugar ng lagoon na nakalantad sa pagkilos ng alon, at maaaring maging isang nangingibabaw na species. Nahitabo kini sa usa ka palibot sa dagat sa tropikal shallow reefs, sa mga bato, mga dingding sa reef, mga laguna nga lugar nga nalantawan sa aksyon sa alon, ug mahimo nga usa ka nagpatigbabaw nga mga sakop sa henero. Ito ay nangyayari sa kailaliman ng pagitan ng 3 at 15 m (9.8 at 49.2 p), at binubuo ng aragonite (calcium carbonate). Nahitabo kini sa giladmon taliwalsa sa 3 ug 15 metros (9.8 ug 49.2 p) ug gilangkuban sa aragonite (calcium carbonmate). Ang Acropora multicuta ay matatagpuan sa isang malaking lugar ngunit sa pangkalahatan ay bihira ito. Ang Acropora multicuta makit-an sa usa ka dako na lugar sa kadaghanan talagsaon kini. Ang Karagatang Indiano, Indo-Pasipiko, kanlurang Pasipiko, Solomon Islands, Timog Silangang Asya, Silangang Australia, Raja Ampat, at Papua New Guinea. Ang kadagatan sa India, Indo-Pasipiko, Kasadpang Pasipiko, Solomon Islands, Timog Silangang Asya, Silangang Australia, Raja Ampat, ug Papua New Guinea. Sa Great Barrier Reef, ang species na ito ay pangkaraniwan, at nangyayari rin sa dalawang rehiyon ng Indonesia. Sa Great Barrier Reef, kini nga klase kasagaran, nga kini usab mahitabo sa duha ka mga rehiyon sa Indonesia. Karaniwan itong matatagpuan sa mga pangkat ng mga kolonya. Kasagaran kini makit-an sa mga grupo sa mga kolonya. Nagaganap sa isang maximum na temperatura ng tubig na 28.52 C, ang populasyon ng mga species ay bumababa. Nahitabo sa labing taas nga temperatura sa tubig nga 28.52 C mikunhod ang populasyon sa mga klase. Nagbabanta ito sa pagbabago ng klima, pagtaas ng temperatura ng dagat na humahantong sa pagpapaputi, sakit sa coral, pagkawasak ng bahura, pagiging biktima sa Acanthaster planci, at aktibidad ng tao. Gihulga kini sa pagbag-o sa klima, pagtaas sa temperatura sa dagat nga nagdala ug pagbuto, sakit sa koral, pagkalaglag sa bahura, nga nahimo nga biktima sa Acanthaster panci ug kalihokan sa tawo. Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List, ay nakalista sa ilalim ng CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa loob ng Mga Protektadong Lugar ng Marine. Giklasipikar kini isip usa ka mahuyang nga mga sakop sa henero sa IUCN Red List, gilista sa ilawom sa CITES Appendix II, ug mahimong mahitabo sa sulod sa Mga Protektadong Mga Dagat. Una itong inilarawan ni F. Nemenzo noong 1967 sa Pilipinas bilang Acropora multicuta . Una ning gihulagway ni F. Nemenzo kaniadtong 1967 sa Pilipinas nga Acropora multicuta. Ang Acropora muricata , na karaniwang tinatawag na staghorn coral, ay isang species ng acroporid coral na natagpuan sa Golpo ng Aden, Dagat na Pula , Karagatang India, Gulpo ng Persia , Australia, gitnang Indo-Pacific , Japan, Timog Silangang Asya , Dagat sa Tsina at karagatan gitnang at kanlurang Karagatang Pasipiko. Ang Acropora muricata, nga kasagaran ginatawag nga staghorn coral, usa ka sakop sa henero nga acroporid coral nga makit-an sa Gulpo sa Aden, Pulang Dagat, Dagat sa India, Gulpo sa Persia, Australia, sentro sa Indo-Pacific, Japan, Timog-silangang Asya, Dagat sa Tsina ug kadagatang sentro ug kasadpang Dagat Pasipiko. Natagpuan ito sa mga tropikal na mababaw na bahura, mga dalisdis ng mga bahura, at sa mga laguna, mula sa kailaliman ng 5 hanggang 30 m. Nakit-an kini sa tropical shallow reefs, mga bakilid sa mga baho, ug sa mga laguna, gikan sa giladmon nga 5 hangtod 30 m. Inilarawan ito ni Dana noong 1846. Gihulagway kini ni Dana kaniadtong 1846. Nagaganap ito sa mga kolonya ng arborescent na bumubuo ng mga thicket na may mga diametro hanggang 10 metro (33 piye). Nagakahitabo kini sa mga kolonya nga arborescent nga nagporma og mga thicket nga adunay mga diametro nga hangtod sa 10 metros (33 p). Ang mga sanga nito ay nag-iiba mula sa pagiging maikli sa mabibigat na tubig hanggang sa hindi gaanong clumped sa malalim na tubig. Ang mga sanga niini magkalainlain gikan sa mubo sa mabug-at nga tubig hangtod nga dili kaayo mubu sa lawom nga tubig. Ang mga axial corallites nito ay protrude mula sa mga sanga at ang mga radial corallite ay hugis-tubo. Ang mga koral sa axial niini nabuak gikan sa mga sanga ug ang mga radial corallite may mga dagway sa tubo. Ito ay asul, kayumanggi o cream, at ang mga dulo ng mga sanga ay maputla. Asul kini, brown o cream, ug luspad ang mga tumoy sa mga sanga. Mukhang katulad ng mga teres ng Acropora . Kini makita sa susama sa Acropora teres . Ito ay nai-uri bilang isang malapit na nanganganib na mga species sa IUCN Red List at naisip na bumababa ang populasyon nito; ang mga species ay nakalista sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Giklasipikar kini ingon usa ka duol nga gihulga nga mga sakop sa henero sa IUCN Red List ug gihunahuna nga nagkakunhod ang populasyon niini; ang mga espisye nalista ubos sa Appendix II sa CITES. Ito ay nangyayari sa kailaliman ng 5 at 30 metro (16 at 98 piye). Nagakahitabo kini sa giladmon sa taliwala sa 5 ug 30 metros (16 ug 98 p). Ito ay orihinal na inilarawan bilang Millepora muricata ni Linnaeus noong 1758. Kini sa sinugdan gihulagway ingon Millepora muricata ni Linnaeus kaniadtong 1758. Ang Acropora nasuta ay isang species ng sumasanga na stony coral sa pamilya Acroporidae . Acropora nasuta mao ang usa ka sakop sa henero nga gakasangang coral nga kagaangan sa pamilya nga Acroporidae. Ito ay katutubong sa kanluran at gitnang Indo-Pasipiko kung saan matatagpuan ito sa mababaw na tirahan ng mga bahura. Lumad kini sa kasadpan ug sentral Indo-Pasipiko diin makit-an kini sa mabaw nga mga puy-anan sa bahura. Tulad ng iba pang mga corals ng genus Acropora , ito ay madaling kapitan ng coral bleaching at coral disease atinilista itong IUCN bilang " Malapit na Banta ". Sama sa ubang mga corals sa genus Acropora, dali kini mabutangan sa coral bleaching ug mga sakit sa coral ug gilista kini sa IUCN nga "Duol na sa Katalagman." Ang Acropora nasuta ay isang maliit na kolonyal na koral na lumalaki sa mga kumpol na may posibilidad na bumuo ng mga flat top. Ang Acropora nasuta usa ka gamay nga kolonyal nga koral nga nagtubo sa mga bugon nga labi nga nagpatubo sa mga patag nga ibabaw. Ang mga sanga ay may tapering at hanggang sa 12 mm (0.5 in) ang lapad. Ang mga sanga adunay tapering ug hangtod sa 12 mm (0.5 pulgada) ang gilapdon. Ang mga radial corallite ay karaniwang bumubuo ng malinis na mga hilera, kung minsan ay mahaba at payat at kung minsan ay pinipiga. Ang mga radial corallite sagad nga naporma nga hapsay nga mga laray, nga usahay taas ug payat ug usahay kay ginakumot. Ang mga axial corallite ay maaaring maging mas malaki o magkaparehong laki ng mga radial corallite. Ang mga axial corallite mahimong dako o parehas nga kadak-an sa mga radial corallite. Ang kulay ng koral na ito ay may kulay-kape-puti o maputlang kayumanggi at ang mga tip sa sangay ay minsan namumula. Ang kolor sa kini nga koral mao ang kolor de letse o luspad nga brown ug ang mga tumoy sa sanga usahay nagapula. Ang Acropora nasuta ay isang pangkaraniwang species at matatagpuan sa kanluran at gitnang Indo-Pacific. Ang Acropora nasuta usa ka ordinaryo nga klase ug makit-an sa kasadpan ug sentral nga Indo-Pacific. Ang saklaw nito ay mula sa Pulang Dagat, ang Golpo ng Aden at ang silangang baybayin ng Africa hanggang sa India, Malaysia, Japan, Indonesia at Australia. Ang sakup niini gikan sa Pulang Dagat, ang Gulpo sa Aden ug ang silangan nga baybayon sa Africa hangtod sa India, Malaysia, Japan, Indonesia ug Australia. Ang coral na ito ay lumalaki sa mababaw na tubig, sa pagitan ng tatlo at labinlimang metro (sampu at limampung talampakan) ang lalim, kadalasan ay sa mga pang-itaas na mga slope at mga gilid ng mga bahura. Kini nga koral nagatubo sa mabaw nga tubig, taliwala sa tulo ug napulog lima ka metro (napulo ug kalim-an ka tiil) ang giladmon, kasagaran sa mga pangpang sa mga pangpang ug mga sulab sa mga baho. Ang Acropora nasuta ay isang zooxanthellate coral. Ang Acropora nasuta usa ka koral sa zooxanthellate. Nangangahulugan ito na mayroon itong symbiotic dinoflagellate algae na naninirahan sa loob ng mga tisyu nito at ang mga ito ay gumagamit ng fotosintesis upang makagawa ng mga kumplikadong karbohidrat mula sa kung saan ang mga benepisyo ng coral. Kini nagpasabut nga kini adunay symbiotic nga dinoflagellate nga algae nga nagapuyo sa sulod sa mga tisyu niini ug kini gigamit ang fotosintesis aron makahimo og mga komplikadong karbohidrat gikan sa mga benepisyo sa coral. Bukod dito, ang coral ay nakakakuha ng sustansya mula sa mga polyp na proyekto mula sa mga corallite sa gabi at pinalawak ang kanilang mga tentheart upang pakainin ang plankton . Gawas niini, ang korales nakakuha og sustansya gikan sa mga polyp nga naggikan sa mga corallite sa gabii ug gipalapdan ang ilang mga galamay sa pagkaon sa plankton . Karaniwan ang mga kamalig ng maraming species na lumalaki sa mga sanga ng coral at ilang mga species ng maliit na isda , crab at hipon na naninirahan nang permanente sa mga sanga. Kasagaran ang mga kamalig sa ubay-ubay nga mga espisye nga nagtubo sa mga sanga sa koral ug pipila nga mga lahi sa gagmay nga mga isda, kagang ug hipon nga permanente nga nagapuyo taliwala sa mga sanga. Ang mga korona-ng-tinik na starfish ( Acanthaster planci ) ay higit na pinapakain sa mga corals na Acropora . Ang mga purong-purong nga mga tunok nga starfish (Acanthaster planci) labi nga ginapakaon sa mga corals nga Acropora . Ang pangunahing banta na nakakaapekto sa Acropora nasuta ay ang pagkawasak ng mga coral reef kung saan ito nakatira. Ang panguna nga hulga nga nakaapekto sa Acropora nasuta mao ang pagkaguba sa mga coral reef diin kini nagpuyo. Bagaman karaniwan, ito ay isang mababaw na species ng tubig at madaling kapitan ng pagpapaputi at mga sakit sa coral. Bisan pa nga kasagaran, kini usa ka mabaw nga sakop sa henero nga tubig ug dali nga madayagnos nga mga sakit ug bleaching sa coral. Kinokolekta din ito para sa kalakalan ng bahaging aquarium . Ginakolekta usab kini alang sa pamatigayon sa reef aquarium . Ang mga Coral sa pangkalahatan ay inaasahan na maapektuhan ng pagtaas ng temperatura ng dagat at acidification ng karagatan . Ang mga baga sa kinatibuk-an gilauman nga maapektuhan sa pagsaka sa temperatura sa dagat ug acidification sa kadagatan . Para sa mga kadahilanang ito, inilista ng IUCN ang Acropora nasuta bilang " Malapit na Bantaag ". Alang sa kini nga mga hinungdan, gilista sa IUCN ang Acropara nasuta nga "Duol na nga Gihulga". Ang Elkhorn coral ( Acropora palmata ) ay isang kilalang koral na nagtatayo ng coral ng Caribbean , kahit na noong mga taong 2010 ay nakabawi pa rin mula sa pagsabog ng puting banda mula sa puting banda . Ang Elkhorn coral (Acropora palmata) usa ka bantog nga ang pagtugod pag-usab sa koral sa Caribbean, bisan kung kaniadtong 2010 ang populasyon nakitan nga nag-ayo gikan sa pagbuto sa puti nga sakit sa banda. Ang species na ito ay istruktura na kumplikado na may maraming malalaking sanga. Ang kini nga klase lahi sa istruktura nga adunay daghang dagko nga mga sanga. Ang istruktura ng coral ay kahawig ng mga elk antler . Ang instruktura sa koral sama sa mga elk antler. Ang mga sanga na ito ay lumikha ng mga tirahan para sa maraming iba pang mga species ng reef, tulad ng mga lobster , parrot-fish , snapper hipon at iba pang isda. Kini nga mga sanga, naghimo mga puy-anan alang sa daghang uban pang mga sakop sa henero sa bahura, sama sa mga ulang, parrot-fish, snapper hipunog uban pang isda. Ang mga kolonyang koral ng Elkhorn ay hindi kapani-paniwalang mabilis na lumalagong, na may average na rate ng paglago ng 5 hanggang 10 cm (2.0 hanggang 3.9 in) bawat taon at sa kalaunan ay maaaring lumaki hanggang sa 3.7 m (12 p) ang diameter. Ang mga kolonya sa korales sa Elkhorn dili gyud kadaghan nga nagtubo, nga adunay sagad nga taas sa pagtubo nga 5 hangtod 10 ang sentimetro (2 hangtod 3.9 sa) matag tuig ug sa kadugayan motubo hangtod sa 3.7 ka metros (12 perimetro) ang diyametro. Ang kulay ng mga species na ito ng coral ay saklaw mula sa kayumanggi hanggang sa isang madilaw-dilaw na kayumanggi bunga ng symbiotic zooxanthellae na naninirahan sa loob ng tisyu ng mga species na ito ng coral. Ang kolor sa kini nga mga sakop sa henero sa koral gikan sa kapehon ngadto sa usa ka dalag-kape ingon nga sangputanan sa simbolo nga simbolo nga zooxanthellae nga nagpuyo sa sulod sa tisyu sa kini nga mga espisye sa koral. Ang Zooxanthellae ay isang uri ng algae na photosynthesize upang mabigyan ang mga coral ng mga nutrients. Ang Zooxanthellae usa ka klase nga algae nga photosynthesize aron mahatag ang mga koral nga adunay mga sustansya. Ang zooxanthellae ay may kakayahang alisin ang mga produktong basura mula sa koral. Ang zooxanthellae may katakus usab pagtangtang sa mga produkto sa basura gikan sa koral. Ang karamihan ng pagpaparami ng koral ng elkhorn ay nangyari nang walang pasubali; nangyayari ito kapag ang isang sanga ng koral ay naghiwalay at lumapit sa substrate, na bumubuo ng isang bagong kolonya, na kilala bilang pagkapira-piraso . Ang kadaghanan sa pagpadaghan sa koral sa Elkhorn nahitabo nga walaÕy nahitabo; nahitabo kini kung ang usa ka sanga sa koral naguba ug nag-abut sa substrate, nga nagporma usa ka bag-ong kolonya, nga nailhan nga fragmentation. Ang antas kung saan ang mga lokal na kinatatayuan ay muling magparami sa pamamagitan ng pagkapira-piraso ay magkakaiba-iba sa buong Caribbean, ngunit sa average, 50% ng mga kolonya ang bunga ng pagkasira sa halip na sekswal na pagpaparami. Ang lebel diin ang mga lokal nga baruganan nga pagparami pinaagi sa pagkabahinbahin managlahi sa tibuuk nga Caribbean, apan sa kasagaran, 50% sa mga kolonya ang sangputanan sa pagkabungkag sa baylo nga sekswal nga pagsulit. Ang pagpaparami ng sekswal ay nangyayari isang beses sa isang taon sa Agosto o Setyembre kapag ang mga kolonya ng korales ay naglalabas ng milyun-milyong mga gametes sa pamamagitan ng broadcast spawning. Ang seksuwal nga pagsubu nahitabo usa ka tuig sa Agosto o Septyembre kung gipagawas sa mga kolonya sa koral milyon-milyon nga mga gamit pinaagi sa pagsibya nga pagpangusmo. Ang Elkhorn coral ay umiiral sa Caribbean, Bahamas , at Florida Keys . Ang koral sa Elkhorn anaa sa Caribbean, Bahamas, ug Keys sa Florida. Ang saklaw nito ay umabot hanggang sa hilaga ng Biscayne National Park , Florida, at hanggang sa timog ng Curaao at Venezuela. Ang kadap-an niini nakaabut hangtod sa amihanan sa Biscayne National Park, Florida, ug hangtod sa habagatan sa Curaao ug Venezuela. Noong 1990s at 2000s na elkhorn coral ay naitala na lumalaki sa timog na peninsula ng Florida at sa mga hilagang bahagi ng Gulpo ng Mexico, posible na ang saklaw ay lumawak sa hilaga, at posible na ito ay maaaring maging resulta ng pagbabago ng klima . Sa 1990s ug 2000s nga koral nga elkhorn nga natala nga nagtubo sa daplin sa habagatang Florida peninsula ug sa mga amihanang bahin sa Gulpo sa Mexico, posible nga ang sakup nagkalapad sa amihanan, ug posible nga kini mahimoÕg sangputanan sa pagbag-o sa klima. Ang mga corals ng Elkhorn ay matatagpuan lalo na sa mababaw na tubig na may temperatura sa pagitan ng 26 at 30 C (79 at 86 F), at may makabuluhang paggalaw ng tubig. Ang mga koral sa Elkhorn nakit-an nga una sa mabaw nga tubig nga adunay temperatura taliwala sa 26 ug 30 C (79 ug 86 F), ug adunay hinungdanon nga paglihok sa tubig. Ang mga ito ay isa sa mga pinaka-masaganang species sa tubig na mula sa 1 hanggang 5 m (3.3 hanggang 16.4 p) ang lalim, at ilang mga kolonya ang naiulat mula sa tubig na lalim ng 20 m (66 p) (hal. Navassa Island ). Kini ang usa sa labing kadaghan nga espisye sa mga tubig nga gikan sa 1 hangtod 5 metros (3.3 hangtod 16.4 perimetro) ang kahiladman, ug pipila ka mga kolonya ang gikataho gikan sa mga tubig nga hangtod sa 20 metros (66 perimetro) (halimbawa sa Pulo sa Navassa). Ang Elkhorn coral ay dating isa sa mga pinaka-masaganang species ng coral sa Caribbean. Ang Elkhorn coral kaniadto usa sa labing-labi ka daghan nga klase sa koral sa Caribbean. Noong 1970s hanggang sa unang bahagi ng 1980 ay tinatayang 96% ng elkhorn coral ay nawala lalo na dahil sa mga bagyo at sakit. Niadtong 1970 hangtod sa unang bahin sa 1980 usa ka gibanabana nga 96 nga persyento sa Elkhorn coral nawala tungod sa mga bagyo ug sakit. Ang mga salik na nag-aambag sa pagkawala ng populasyon ay may kasamang sakit ( coral bleaching ), predation, paglaki ng algae, pagkasira ng bagyo at aktibidad ng tao. Ang mga hinungdan nga nag-amot sa pagkawala sa populasyon naglakip sa sakit (coral bleaching), tagna, pagtubo sa algae, kadaot sa bagyo ug kalihokan sa tawo. Ang lahat ng mga salik na ito ay maaaring magkasama lumikha ng isang synergistic na epekto na pumipigil sa kaligtasan ng buhay at tagumpay ng reproduktibo ng elkhorn coral. Ang tanan nga kini nga mga hinungdan mahimoÕg maghimo usa ka nagkataliwala nga epekto nga nakababag sa pagkaluwas ug pagsumpay sa usa ka koral nga elkhorn. Hanggang sa 2006 mayroong ilang mga palatandaan ng pagbawi sa ilang mga lugar. Sukad tung niaging tuig 2006 adunay pipila ka mga timailhan sa pagkaayo sa pipila nga mga lugar. Ang mga sakit na nakakaapekto sa elkhorn coral ay kinabibilangan ng puting pox disease , puting sakit sa banda , at sakit sa itim na banda . Ang mga sakit nga nakaapekto sa Elkhorn coral naglakip sa puti nga sakit sa pox, puti nga banda nga sakit, ug sakit sa itom nga banda. Ang sakit na puting pox, na nakakaapekto lamang sa elkhorn coral, ay sanhi ng isang bacterium, Serratia marcescens . Ang sakit nga puti nga pox, nga makaapekto sa Elkhorn coral, gipahinabo sa usa ka bakterya, Serratia marcescens. Ang sakit ay nakakahawa at karaniwang lumilipat mula sa isang kolonya sa pinakamalapit nitong kapitbahay. Ang sakit makatakod ug kasagarang nagbalhin gikan sa usa ka kolonya sa labing duol nga silingan niini. Ang puting pox ay lumilikha ng mga puting sugat sa coral skeleton at nagreresulta sa isang average na pagkawala ng tisyu ng 2.5 cm 2 (0.39 sa 2 ) bawat araw, ngunit maaaring maging sanhi ng mas maraming pagkawala ng tisyu na 10.5 cm 2 (1.63 sa 2 ) bawat araw. Ang puti nga pox nagmugna og puti nga samad sa koral ug miresulta sa usa ka average nga pagkawala sa tisyu nga 2.5 sentimetro 2 (0.39 sa 2) matag adlaw, apan mahimong hinungdan sa pagkawala sa tisyu sama sa 10.5 sentimetro 2 (1.63 sa 2) matag adlaw. Ang sakit sa puting banda at sakit sa itim na banda ay lubos na nabawasan ang kasaganaan ng elkhorn coral. Ang sakit sa puti nga banda ug sakit sa itom nga banda usab nakunhuran ang kadaghan sa elkhorn nga koral. Ang mga sakit ay isa sa mga pangunahing sanhi ng dami ng namamatay sa coral, gayunpaman, hindi nila ito naiintindihan. Ang mga sakit usa ka hinungdan nga hinungdan sa pagkamatay sa koral, bisan pa, wala kini masabtan sa maayo. Predators ng elkhorn coral ay kinabibilangan ng coral-eating snails ( Coralliophila abbreviata ), polychaetes tulad ng balbas mahilig sa apoy , at damselfish . Ang mga nangaguba sa koral nga elkhorn nagalakip sa mga hilo nga pagkaon sa coral (Coralliophila ringkata), mga polychaetes sama sa bungot nga balbas, ug pagkadunot. Ang isa pa ay ang boring na spong ni Lang, si Cliona langae . Ang isa pa amo ang makahaladlok nga espongha si Lang, na ang ngalan kay si Cliona langae. Ang pagpaparaan ng mga organismo na ito ay binabawasan ang paglaki at kakayahan ng mga corals na magparami. Ang pagpuga sa kini nga mga organismo makapakunhod sa pagtubo ug kaarang sa mga korals. Ang prededation ay maaaring humantong sa pagkamatay ng korales ng korales. Ang kadali mahimoÕg modala ngadto sa pagkamatay sa kolonya sa koral. Sa kabila ng karaniwang hindi pangkaraniwan, karaniwan sa ilang mga tiyak na lugar tulad ng Papua New Guinea. Bisan pa sa kasagaran dili kasagaran, kasagaran kini sa pipila nga piho nga mga lugar sama sa Papua New Guinea. Nangyayari ito sa limang rehiyon ng Indonesia, at sa pitong lokasyon sa Marshall Islands. Nahitabo kini sa lima ka mga rehiyon sa Indonesia, ug sa pito ka mga lokasyon sa Marshall Islands. Ito ay nangyayari sa temperatura sa pagitan ng 25.48 at 28.07 C. Nahitabo kini sa temperatura sa taliwala sa 25.48 ug 28.07 C. Ang populasyon ng mga species ay kilala na bumababa. Ang populasyon sa mga espisye nailhan pagkunhod. Nagbabanta ito sa pagbabago ng klima, sakit sa coral, pagtaas ng temperatura ng dagat na humahantong sa pagpapaputi, pagkawasak ng bahura, pagiging biktima sa Acanthaster planci, at aktibidad ng mga tao. Gihulga pinaagi sa pagbag-o sa klima, sakit sa korales, pagtaas sa temperatura sa dagat nga nagdala sa pagbuto, pagkaguba sa bahura, nga nahimo nga biktima sa Acanthaster planci, ug kalihokan sa mga tawo. Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List, nakalista ang CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa loob ng Mga Protektadong Lugar ng Marine. Gilista kini isip usa ka mahuyang nga sakop sa henero nga IUCN Red List, gilista ang CITES Appendix II, ug mahimong mahitabo sa sulod sa mga luwas nga proteksyon sa Marine. Una itong inilarawan ni Addison Emery Verrill noong 1902 bilang Acropora paniculata . Una ning gihulagway ni Addison Emery Verrill kaniadtong 1902 nga Acropora paniculata. Ang Acropora papillare ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Latypov noong 1992. Ang Acropora papillare usa ka sakop sa henero nga acroporid coral nga una nga gihulagway ni Latypov kaniadtong 1992. Natagpuan sa mga dagat, tropical, mababaw na bahura sa mga lugar na nakalantad sa mga alon, nangyayari ito sa kailaliman ng pagitan ng 1 at 5 m. Nakaplagan sa mga dagat, tropikal, mabaw nga bahura sa mga lugar nga nahayag sa mga balud, kini nahiluna sa giladmon sa taliwala sa 1 ug 5 m. Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List , at mayroon itong pagbawas sa populasyon. Giklasipikar kini isip usa ka mahuyang nga sakop sa henero nga IUCN Red List, ug kini adunay pagkunhod sa populasyon. Ito ay hindi pangkaraniwan ngunit natagpuan sa isang malaking lugar, kabilang ang sa tatlong mga rehiyon ng Indonesia, at naiuri sa ilalim ng CITES Appendix II. Talagsa kini apan nakit-an sa usa ka dako nga lugar, lakip ang tulo sa mga rehiyon sa Indonesia, ug giklasipikar ubos sa CITES Appendix II. Ang Acropora papillare ay matatagpuan sa mga kolonya na binubuo ng mga kumpol na tulad ng mga istruktura, at mga hubog na sanga. Ang Acropora papillare nakit-an sa mga kolonya nga gilangkuban sa mga istruktura nga sama sa clump, ug mga baliko nga mga sanga. Ang mga sanga ay lumalaki hanggang sa 80 milimetro (3.1 in) ang haba at nasa pagitan ng 15 hanggang 30 milimetro (0.59 at 1.18 in) sa diameter. Ang mga sanga nagtubo hangtod sa 80 milimetro (3.1 in) ang gitas-on ug naa sa taliwala sa 15 hangtod 30 milimetro (0.59 ug 1.18 in) sa dayametro. Ang mga species ay asul o kayumanggi ang kulay, at ang mga sanga ay naglalaman ng mga axial corallite at radial corallite. Ang mga klase kolor asul o brown ang kolor, ug ang mga sanga naglangkob sa axial corallite ug mga radial corallite. Ang mga axial corallite, na matatagpuan sa dulo ng mga sanga, ay maliit (panlabas na diametro ng hanggang sa 3.4 mm ) at ang makapal na takip ng polyp. Ang mga axial corallite, nga nahimutang sa tumoy sa mga sanga, gamay (sa gawas nga mga dayametro hangtod sa 3.4 mm) ug ang gibag-on nga polyp nga tasa. Ang mga corallite ng radial ay pantay-pantay sa laki at may masamang labi. Ang mga radial corallite managsama ang gidak-on ug adunay daghang mga ngabil. Ang mga tampok nito ay mukhang katulad ng tatlong iba pang mga species Acropora , A. abrotanoides , A. aspera , at A. robusta . Ang mga dagway niini maghunahuna nga susama sa tulo pa ka lahi nga Acropora, A. abrotanoides, A. aspera, ug A. robusta. Natagpuan sa mga rehiyon na madaling dumaloy sa malakas na alon, ang species na ito ay nangyayari sa isang kapaligiran sa dagat sa tropical, mababaw na mga bahura. Makit-an sa mga rehiyon nga mahimoÕg kusog sa kusog nga mga balud, kini nga species nahitabo sa usa ka palibot sa dagat sa tropikal, ug mabaw nga bahura. Nangyayari ito sa mga tambak ng mga bahura at din sa mga mababaw na bahura, at matatagpuan sa kailaliman sa pagitan ng 1 at 5 m (3.3 at 16.4 p). Nahitabo kini sa lapad nga mga bahura ug usab sa mabaw nga mga baho, ug makita sa kalalim taliwala sa 1 ug 5 m (3.3 ug 16.4 p). Ang Acropora papillare ay hindi pangkaraniwan at natagpuan sa isang malaking lugar; Ang Australia, Japan, tatlong mga rehiyon ng Indonesia, ang Indo-Pacific, ang East China Sea, at Timog Silangang Asya. Ang Acropora papillare dili kasagaran ug nakit-an sa usa ka dako nga lugar; ang Australia, Japan, tulo ka mga rehiyon sa Indonesia, ang Indo-Pacific, ang East China Sea, ug ang Southeast Asia. Katutubong sa Australia, Vietnam, Cambodia, Thailand, Taiwan, Singapore, Malaysia, Indonesia, Japan, ang Cocos Islands, at Pilipinas. Lumad nga nasod sa Australia, Vietnam, Cambodia, Thailand, Taiwan, Singapore, Malaysia, Indonesia, Japan, Cocos Islands, ug Pilipinas. Banta ito ng pagbabago ng klima. Gihulga kini sa pagbag-o sa klima. Ang populasyon ng mga species ay kilala na bumababa. Ang populasyon sa mga espesye naila nga pagkunhod. Sakit sa coral Sakit sa koral Ito ay minarkahan bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List, nakalista ang CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa loob ng Mga Protektadong Lugar ng Marine. Gipaila kini nga usa ka mahuyang nga sakop sa henero nga IUCN Red List, gilista ang CITES Appendix II, ug mahimong mahitabo sa sulod sa mga luwas nga proteksyon sa Marine. Una itong inilarawan ni YY Latypov noong 1992 bilang Acropora papillare sa Vietnam. Una ning gihulagway ni YY Latypov kaniadtong 1992 ingon ang Acropora papillare sa Vietnam. Ang Acropora pharaonis ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan nina Milne-Edwards at Haime noong 1860. Ang Acropora pharaonis usa ka sakop sa henero nga acroporid coral nga una nga gihulagway ni Milne-Edwards ug Haime kaniadtong 1860 Natagpuan sa mga dagat, tropical, reef sa mga slope na natabunan mula sa pagkilos ng alon, nangyayari ito sa kailaliman ng 5 at 25 m (16 at 82 p. ). Nakit-an sa dagat, tropikal, mga baho sa mga bakilid nga gikan sa aksyon sa balod, kini nahitabo sa giladmon sa taliwala sa 5 hangtod 25 m (16 ug 82 p). Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List , at mayroon itong pagbawas sa populasyon. Giklasipikar kini isip usa ka mahuyang nga sakop sa henero nga IUCN Red List, ug kini adunay pagkunhod sa populasyon. Karaniwan at matatagpuan ito sa isang malaking lugar at naiuri sa ilalim ng CITES Appendix II. Talagsa kini ug makit-an sa usa ka dako nga lugar ug giklasipikar ubos sa CITES Apendise II. Ang Acropora pharaonis ay matatagpuan sa mga kolonya ng mga flat na tulad ng mga istraktura, o sa mga istruktura ng clumped na vertical o pahalang na baluktot na mga sanga. Ang Acropora pharaonis nakit-an sa mga kolonya nga mga istruktura nga sama sa mga lamesa nga sama sa mga istruktura, o sa yano nga mga istruktura sa mga clumped nga bertikal o pinahigda nga baliko nga mga sanga. Ang mga kolonya ay maaaring magkaroon ng taas na higit sa 2 metro (6 ft 7 in) at maayos ang mga ito at simetriko. Ang mga kolonya mahimo nga adunay taas nga 2 ka metro (6 ft 7 in) ug kini hapsay ug simetriko. Ang mga branchlets ay may haba hanggang 250 milimetro na may mga diametro ng 10 hanggang 25 milimetro at ang mga branchlets ay maaaring umabot sa 20 milimetro ang haba at magkaroon ng 3 hanggang 8 milimetro diameters. Ang mga gagmay nga sanga adunay gitas-on hangtod sa 250 milimetro nga adunay mga dayametro nga 10 hangtod 25 milimetro ug ang mga gagmay nga sanga mahimong makaabut sa 20 milimetro ang gitas-on ug adunay 3 hangtod 8 milimetro mga dayametro. Ang mga sanga ay nagiging payat patungo sa mga dulo at naglalaman ng maraming maliliit na sanga. Ang mga sanga mahimong nipis hangtod sa mga tumoy ug adunay daghang gagmay nga mga sanga. Ang mga axial corallite, na matatagpuan sa mga dulo ng mga branchlet, ay maliit na may mga panlabas na diametro sa pagitan ng 1.5 at 2.6mm at panloob na mga diameter ng 0.6-1.5mm. Ang mga axial corallite nga makit-an sa tumoy sa mga gagmayng sanga, kay mga gagmay na naay dayametro taliwala sa 1.5 ug 2.6 milimetro ug sa sulod nga dayametro kay 0.6 - 1.5 milimetro. Ang mga hindi nararapat na axial corallite ay madalas na nangyayari sa mga sanga, na nagbibigay sa kanila ng isang spikey surface. Ang mga dili maayo nga axial corallite kanunay nga mahitabo sa mga sanga, nga nagahatag kanila ug usa ka gaspang nga nawong. Ang mga radial corallite ay matatagpuan sa malapit at naglalaman ng maliit na mga bukana na hugis ng ilong at sapalarang inilagay ang mga spinules. Ang mga radial corallite nahimutang sa duol ug adunay sulud nga gagmay nga mga bukana nga porma ug ilong ug sinalagma nga gipahimutang nga mga ligid. Ang species na ito ay mukhang katulad ng Acropora clathrata , Acropora parapharaonis , at Acropora plumosa . Ang kini nga klase kay sama sa Acropora clathrata, Acropora parapharaonis, ug Acropora plumosa. Ito ay matatagpuan sa isang kapaligiran sa dagat sa mga dalisdis ng tropical reef sa kalaliman sa pagitan ng 5 at 25 m (16 at 82 piye). Makit-an kini sa usa ka palibot sa dagat sa mga bakilid sa tropical reefs sa giladmon tali sa 5 ug 25 metros (16 ug 82 p). Ang mineralized tissue nito ay binubuo ng aragonite (calcium carbonate). Ang mineralized tissue niini gilangkuban ug aragonite (calcium carbonate). Ang Acropora pharaonis ay pangkaraniwan at matatagpuan sa isang malaking saklaw; ang Karagatang Indya, Pulang Dagat, Persian Gulf , Golpo ng Aden, New Caledonia, Fiji, American Samoa, at potensyal sa Cocos-Keeling. Ang Acropora pharaonis kasagaran ug makit-an sa usa ka dakong gilapdong bahin; ang dagat sa India, pula nga dagat, gulpo sa Persia , Gulpo sa Aden, New Caledonia, Fiji, American Samoa, ug potensyal sa Cocos-Keeling. Banta ito ng pagbabago ng klima, sakit sa coral, pagtaas ng temperatura ng dagat na humahantong sa pagpapaputi, pagkawasak ng bahura, pagiging biktima sa Acanthaster planci , at aktibidad ng tao. Gihulga kini sa pagbag-o sa klima, sakit sa koral, pagtaas sa temperatura sa dagat nga nangulo sa pagbuto, pagkaguba sa bahura, nga nahimo nga biktima sa Acanthaster planci, ug kalihokan sa tawo. Ito ay minarkahan bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List, nakalista ang CITES Appendix II, at maaaring mangyari sa loob ng Mga Protektadong Lugar ng Marine. Gipaila kini nga usa ka mahuyang nga klase sa IUCN Red List, gilista ang CITES Appendix II, ug pwede mahitabo sa sulod sa mga luwas nga proteksyon sa marine. Una itong inilarawan nina Haime at Henri Milne-Edwards noong 1860 sa genus Madrepora . Una kining gihulagway ni Haime ug Henri Milne-Edwards kaniadtong 1860 sa genus Madrepora. Ang Acropora plumosa ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni Dr. CC Wallace at J. Wolstenholme noong 1998. Ang Acropora plumosa kay usa ka klase sa acroporid coral nga unang gihulagway ni Dr. CC Wallace ug J. Wolstenholme kaniadtong 1998. Natagpuan sa mga dagat, tropical, reef sa mga slope na natabunan mula sa pagkilos ng alon, at sa mga dingding ng reef. Nakit-an sa mga dagat, tropikal, mga bahura sa mga bakilid nga natabunan tungod paglihok sa balud, ug sa mga dingding sa kagaangan. Nangyayari ito sa kalaliman sa pagitan ng 10 at 30 m (33 at 98 p). Nahitabo kini sa giladmon sa taliwala sa 10 ug 30 metros (33 ug 98 p). Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List , at mayroon itong pagbawas sa populasyon. Giklasipikar kini isip usa ka mahuyang nga klase sa IUCN Red List, ug kini adunay pagkunhod sa populasyon. Ito ay hindi pangkaraniwan at natagpuan sa isang malaking lugar at naiuri sa ilalim ng CITES Appendix II. Dili kini kasagaran ug nakit-an sa usa ka dako nga lugar ug giklasipikar ubos sa CITES Appendix II. Ang Acropora plumosa ay matatagpuan sa irregular flat table-like colonies. Makita ang Acropora plumosa sa dili regular nga patag nga lamesa nga sama sa mga kolonya. Kayumanggi ang kulay, na ang mga tip ng sangay ay namutla, ang ilang mga istraktura ay nasira mula sa mga pangunahing kolonya, o maaaring mabuo sa mga hindi regular na mga pattern. Brown ang kolor, nga adunay mga tumoy sa sanga, ang pipila nga mga istruktura kay naguba gikan sa mga nag-unang kolonya, o pwede mabuo sa mga dili regular nga mga sumbanan. Minsan nagaganap sa mga istruktura ng plate, magkasama na maiugnay mula sa gitna o panig ng istraktura, at gawa sa mga sanga na magkasama, at isang maliit na bilang ng mga sub-sanga. Usahay mahitabo sa mga istruktura sa plato, adunay kalabutan gikan sa sentro o mga kilid sa istruktura, ug gihimo ang mga sanga nga gihiusa, ug usa ka gamay nga gidaghanon sa mga sub-sanga. Ang mga sanga ay nangyayari sa paligid ng isang sentral na puntong, at naglalaman ng mga axial at radial corallite. Ang mga sanga nahitabo sa palibot sa usa ka punoan nga sentro, ug adunay sulud nga axial ug radial corallite. Ang mga Axial corallites ay matatagpuan sa mga tip sa sanga at sub-branch, at hugis-tubo at maliit. Axial corallites nahimutang sa mga tumoy sa sanga ug sub-sanga, ug mga pormag tubo nga gagmay. Ang mga radial corallite ay nangyayari sa mga gilid ng mga sanga at mga sub-sanga, at hugis-tubo at maayos na espasyo. Ang mga radial corallite nahitabo sa mga kilid sa mga sanga ug mga sub-sanga, ug mga porma ug tubo ug maayong pagkabutang. Ang halatang species na ito ay katulad ng Acropora clathrata at Acropora pharaonis . Kini ang klaro nga klase parehas sa Acropora clathrata ug Acropora pharaonis. Natagpuan ito sa isang kapaligiran sa dagat sa tropical, mababaw na mga bahura, sa mga lukob na dalisdis ng mga bahura, mas malalim na mga dalisdis, at mga dingding ng bahura. Nakit-an kini sa usa ka palibot sa dagat sa tropical, mga mabaw nga nga bahura, sa mga natabonan nga bakilid sa mga bahura, lawom nga mga bakilid, ug mga dingding sa bahura. Ito ay nangyayari sa mga dingding ng mga reef sa ibaba 12 m (39 p), ngunit maaaring matagpuan sa pagitan ng 10 at 30 m (33 at 98 p). Nahitabo kini sa mga dingding sa mga bahura sa ubos nga 12 metros (39 p), apan mahimong makita sa taliwala sa 10 ug 30 metros (33 ug 98 p). Ang Acropora plumosa ay hindi pangkaraniwan at natagpuan sa isang malaking lugar; ang Central Indo-Pacific. Ang Acropora plumosa dili kasagaran ug makit-an sa usa ka dako nga lugar; ang Central Indo-Pacific. Nangyayari ito sa apat na rehiyon ng Indonesia, at din sa Palau, Papua New Guine, ang Solomon Islands, Pohnpei, ang Pilipinas, Raja Ampat, at Banggai. Nagahitabo kini sa upat ka mga rehiyon sa Indonesia, ug usab sa Palau, Papua New Guine, ang Solomon Islands, Pohnpei, ang Pilipinas, Raja Ampat, ug Banggai. Ito ay katutubong sa Australia, Thailand, Malaysia, Indonesia, Micronesia, Palau, Singapore, the Philippines, Papua New Guinea, at sa Solomon Islands. Kini lumad nga taga-Australia, Thailand, Malaysia, Indonesia, Micronesia, Palau, Singapore, the Philippines, Papua New Guinea, ug sa Solomon Islands. Ang koral na ito ay pinagbantaan ng pagkawasak ng bahura, pagbabago ng klima, pagtaas ng temperatura ng dagat na humahantong sa pagpapaputi, sakit sa coral, pagiging biktima ng starfish Acanthaster planci , at aktibidad ng tao at imprastraktura. Kini nga koral gihulga pinaagi sa pagkalaglag sa bahura, pagbag-o sa klima, pagtaas sa temperatura sa dagat nga nagdala sa pagdugo, sakit sa coral, pagkahimong biktima sa starfish Acanthaster planci , ug kalihokan sa tawo ug imprastraktura. Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List, ay nasa ilalim ng CITES Appendix II, at maaaring potensyal na maganap sa loob ng Mga Liwasang Protektadong Lugar. Gilista kini nga usa ka mahuyang nga mga klase sa IUCN Red List, naa sa ilalum sa CITES Appendix II, ug mahimoÕg kini mahitabo sa sulod sa mga protektadong mga dagat. Ang Acropora polystoma ay isang species ng acroporid coral na unang inilarawan ni G. Brook noong 1891. Ang Acropora polystoma usa ka klase sa acroporid nga koral nga una nga gihulagway ni G. Brook kaniadtong 1891. Natagpuan sa dagat, tropical, reef sa itaas na mga dalisdis kung saan malakas ang alon, nangyayari ito sa kailaliman sa pagitan ng 3 at 10 m (9.8 at 32.8 ft). Nakaplagan sa dagat, tropikal, mga tangbo sa ibabaw nga mga bakilid diin kusog ang mga balod, kini nahitabo sa ilalom sa taliwala sa 3 ug 10 metros (9.8 ug 32.8 p). Ang Acropora polystoma ay matatagpuan sa mga kolonya ng clumps o ng mga corymbose plate na may mga diametro na hindi hihigit sa 80 sentimetro (31 in). Ang Acropora polystoma nakit-an sa mga kolonya sa clumps o sa mga plato sa corymbose nga adunay mga dayametro nga dili molapas sa 80 sentimetros (31 sa). Ang mga branchlets ay may haba hanggang sa 100 milimetro (3.9 in) at mga diametro sa pagitan ng 5 hanggang 15 milimetro (0.20 at 0.59 in). Ang mga gagmayng sanga adunay gitas-on nga hangtod sa 100 milimetro (3.9 sa) ug mga dayametro sa taliwala sa 5 ug 15 milimetro (0.20 ug 0.59 sa). Ito ay asul, cream, dilaw, lavender, o kayumanggi ang kulay, at ang mga sanga ay magkatulad sa laki at nagiging payat patungo sa mga dulo. Kini kay asul, krema, dalag, lavender, kape ang kolor, ug ang mga sanga kay parehas sa gidak-on ug mahimong nipis padulong sa tumoy. Ang mga sanga ay naglalaman ng axial at radial corallite. Ang mga sanga naglangkob sa axial ug radial corallite. Ang mga corallite ng Axial ay matatagpuan sa mga dulo ng mga tip ng sangay, at maliit sa mga panlabas na diametro sa pagitan ng 2.4 at 4 milimetro (0.094 at 0.157 in) at mga panloob na diametro ng 0.8 hanggang 1.5 milimetro (0.031 hanggang 0.059 in). Ang mga koral sa Axial nahimutang sa mga tumoy sa mga kinatumyan sa sanga, ug gamay ra nga adunay mga gawas nga dayametro sa taliwala sa 2.4 ug 4 milimetro (0,094 ug 0.157 sa) ug mga sulod nga dayametro nga 0.8 hangtod 1.5 milimetro (0,031 hangtod sa 0,059). Ang mga radial corallite ay regular na nakaayos at matatagpuan sa mga hilera, at hugis-tubo. Ang mga radial corallite ay kasagrang tukuron og nahimutang sa ipaglinya, ug pormang tubo. Naglalaman ito ng isang maliit na bilang ng mga random na nakaposisyon na mga spinules. Naglangkob kini ug usa ka gamay nga gidaghanon na mga panalagma na nagpunting sa mga spinules. Ito ay katulad ng Acropora massawensis at iba pang mga species ng robusta group. kini kay parehas sa Acropora massawensis ug uban pang nga matang ng robusta group. Natagpuan ito sa mga kapaligiran sa dagat sa tropical, mababaw na mga bahura, sa kailaliman sa pagitan ng 3 at 10 m (9.8 at 32.8 p). Makit-an kini sa mga palibot sa dagat sa tropical, mabaw nga kapagangan, sa giladmon tali sa 3 ug 10 metros (9.8 ug 32.8 p). Nangyayari ito sa mga dalisdis ng mga reef na nasira ng malakas na alon, at mga gilid ng bahura. Nahitabo kini sa mga bakilid sa mga bahura nga nadaot sa kusog nga mga balud, ug mga kilid sa mga tangbo. Binubuo ito ng aragonite (calcium carbonate). Kini gilangkuban sa aragonite (calcium carbonate). Ang Acropora polystoma ay hindi pangkaraniwan at natagpuan sa isang malaking lugar; ang Golpo ng Aden, Karagatang Indiano, Indo-Pasipiko, Timog Silangang Asya, Australia, at kanlurang Pasipiko. Ang Acropora polystoma dili kasagaran ug nakit-an sa usa ka dako nga lugar; ang Gulpo sa Aden, Dagat sa India, Indo-Pasipiko, Timog-Silangang Asya, Australia, ug ang kasadpang Pasipiko. Ang mga species ay nangyayari din sa Japan, American Samoa, sa Cook Islands, at limang mga rehiyon ng Indonesia. Ang mga species usab nahitabo sa Japan, American Samoa, sa Cook Islands, ug lima ka mga rehiyon sa Indonesia. Nag-spawns ito noong Oktubre sa French Polynesia. Nagpangitlog kini kaniadtong Oktubre sa French Polynesia. Nagbanta ito sa pagkawasak ng bahura, pagbabago ng klima, pagtaas ng temperatura ng dagat na humahantong sa pagpapaputi, sakit sa coral, pagiging biktima ng starfish Acanthaster planci , at aktibidad ng tao at imprastraktura. Gihulga kini sa pagkaguba sa bahura, pagbag-o sa klima, pagtaas sa temperatura sa dagat nga nagdala sa pagbuto, sakit sa koral, nga nahimo nga starfish Acanthaster planci , ug kalihokan sa tawo ug imprastraktura. Nakalista ito bilang isang masusugatan na species sa IUCN Red List, ay nasa ilalim ng CITES Appendix II, at maaaring matagpuan sa Mga Protektadong Lugar ng Marine. Gilista kini nga usa ka mahuyang nga mga species sa IUCN Red List, naa sa ilalum sa CITES Appendix II, ug mahimong makit-an sa Mga Luwas nga Proteksyon sa Marine. Ang Acropora prolifera , ang fused staghorn coral , ay isang sumasanga, kolonyal , stony na koral na matatagpuan sa mababaw na bahagi ng Dagat Caribbean, Bahamas at timog Florida. Ang Acropora prolifera, ang fused staghorn coral, usa ka branching, kolonyal, batoon nga koral nga makita sa mabaw nga mga bahin sa Dagat Caribbean, Bahamas ug southern Florida. Ang Acropora prolifera ay halos kapareho ng staghorn coral ( Acropora cervicornis ) sa hitsura ngunit kadalasan ay bumubuo ng mas maliit, mas maraming mga kumpol. Ang Acropora prolifera parehas kaayo sa staghorn coral ( Acropora cervicornis ) sa hitsura apan kasagaran porma nga labi ka gamay, labi ka labi nga mga kumpol. Ang mga sanga ay kadalasang pahalang at madalas na naghahati malapit sa dulo, kung minsan ay nakakatawa sa iba pang mga sanga. Ang mga sanga sagad nga pinahigda ug kanunay gibahin sa tumoy sa us aka tumoy, nga us aka fusing sa ubang mga sanga. Ito rin ay kahawig ng elkhorn coral ( Acropora palmata ) at ang mga pag-aaral ng genetic ay nagpapakita na ito ay isang mestiso sa pagitan ng iyon at staghorn coral. Nahisama usab kini sa elkhorn coral ( Acropora palmata ) ug mga pagtuon sa genetic nga nagpakita nga kini usa ka hybrid sa taliwala niana ug staghorn coral. Ang mga corallite , ang calcareousang mga skeletal cup kung saan nakaupo ang mga polyp, ay tubular at protrude mula sa ibabaw ng mga sanga. Ang mga corallite , ang calcareousmga skeletal cup diin naglingkod ang mga polyp, tubular ug protrude gikan sa nawong sa mga sanga. Mahigpit silang naka-pack at nakaayos sa mga linya ng guhit at mayroong isang mas malaking corallite sa dulo ng bawat sangay. Hugot sila nga giputos ug gihan-ay sa mga linya nga linya ug adunay mas daghang corallite sa tumoy sa matag sanga. Ang mga sanga ay hanggang sa 2 cm (0.8 in) sa diameter at ang buong kolonya ay maaaring lumago hanggang sa 1.2 metro (3 ft 11 in) sa kabuuan. Ang mga sanga hangtod sa 2 cm (0.8 pulgada) ang diyametro ug ang tibuuk kolonya mahimong motubo hangtod sa 1.2 metros (3 p. 11 sa) sa tabok. Ang pangkalahatang kulay ay maputla madilaw-dilaw-kayumanggi at ang mga sanga ay may mga tip sa mga paler. Ang kinatibuk-ang kolor mao ang maluspad nga naay pagka dalag ug ang mga sanga adunay mga tumoy sa labi. Ang Acropora prolifera ay matatagpuan sa Dagat Caribbean, Gulpo ng Mexico, Bahamas at timog Florida sa timog patungong Colombia at Venezuela. Ang Acropora prolifera nakit-an sa Dagat Caribbean, Gulpo sa Mexico, Bahamas ug habagatang habagatan sa habagatan sa Colombia ug Venezuela. Ito ay karaniwang matatagpuan sa mga panlabas reef slope, sa kalmado tubig baybayin at sa taguan mula sa hangin ng masa lupa, pinaka-karaniwang sa isang depth ng alas-7 ng metro (23 piye) ngunit paminsan-minsan pababa sa tungkol sa 30 metro (98 piye). Kasagaran makita kini sa gawas nga mga bakilid sa bahura , sa mga lungag sa tubig nga kalmado ug sa pag- abag sa masa sa yuta, nga sagad sa giladmon sa palibot nga 7 metros (23 p) apan usahay hangtod sa mga 30 metro (98 p). Sa pangkalahatan ito ay hindi pangkaraniwang mga species. Kasagaran kini usa ka dili kasagaran nga mga espisye. Maraming mga korales ng bahura na may mga kaganapan sa spawning ng masa kapag ang napakaraming bilang ng mga gametes ay inilabas sa dagat nang sabay. Daghang mga korales sa kapagangan ang adunay daghang mga panghinabo nga daghang mga gamet nga gipagawas sa dagat sa parehas nga oras. Nangyayari ito sa mga elkhorn at stagshorn corals at kapag ang mga simpatikong corals na ito ay nag -iisa sa parehong oras, maaaring mabuo ang mga hybrid na F1 . Nahinabo kini sa mga elkhorn ug stagshorn corals ug kung kini nga mga korals nga dunay simpatiya nga managsama managsama nga panahon, ang F1 nga mga hybrid mahimong maporma. Ang mga ito ay hindi maaaring magpalaganap ng sekswalidad ngunit maaaring magparami nang hindi regular upang madagdagan ang bilang ng mga indibidwal. Dili kini mahimoÕg palapdan sa seksuwal nga paagi apan mahimoÕg magbag-o sa kanunay nga pagdugang sa gidaghanon sa mga tawo. Sa kaso ng Acropora prolifera , ang mga hybrids ay dumating sa dalawang anyo. Sa kaso sa prcrifora Acropora , ang mga hybrids moabut sa duha nga porma. Kung saan ang babaeng gamete ay nagmula sa elkhorn coral, ang nagreresulta na supling ay mabango at compact. Kung diin ang babaye nga gamete nakuha gikan sa elkhorn nga koral, ang mga sangputanan nga anak mabangis ug compact. Kung saan nagmula ang babaeng gamete mula sa staghorn coral, ang mga supling ay gumagamit ng isang mas palad na naghahati na form. Kung diin ang babaye nga gamete naggikan sa staghorn nga koral, ang mga anak nagsagop og usa ka labi nga porma nga pagbahinbahin sa palma. Ang Acropora prolifera ay isang zooxanthellate coral, ang mga tisyu na naglalaman ng dinoflagellates na nakatira nang simbolo sa loob ng mga cell. Ang Acropora prolifera usa ka zooxanthellate nga koral, ang mga tisyu nga adunay sulud nga dinoflagellate nga nagpuyo sa sulod sa mga selula. Ang mga ito ay photosynthetic at ginagamit ang carbon dioxide at basura ng mga produkto ng coral habang kasabay nito ang pagbibigay ng oxygen at organikong compound sa kanilang host. Kini kay mga photosynthetic ug naggamit sa carbon dioxide ug basura nga mga produkto sa koral samtang sa samang higayon nagsuplay ang oxygen ug organikong mga compound sa ilang host. Ang Acropora pulchra ay isang species ng kolonyal na staghorn coral sa pamilya Acroporidae . Acropora pulchra usa ka klase nga lahi sa kolonyal nga staghorn coral sa pamilya Acroporidae. Ito ay matatagpuan sa likuran ng mga bahura sa mababaw na tubig sa kanlurang Indo-Pacific Ocean. Nahimutang kini sa luyo sa mga bahura sa mabaw nga tubig sa kasadpang Indo-Pacific Ocean. Ang pinakalumang mga fossil ng species na ito ay nakakabalik sa Pleistocene . Ang labing karaan nga mga fossil sa kini nga species mobalik sa Pleistocene. Ang stony skeleton ng Acropora pulchra ay tumatagal sa iba't ibang mga form. Ang bato nga kalabera sa Acropora pulchra nagkuha sa lainlaing mga porma. Ito ay isang sumasanga na species, kung minsan ay tulad ng puno at bumubuo ng mga thicket at sa iba pang mga lokasyon na bumubuo ng mga gusot na mga kolonya na may antas ng pang-itaas na ibabaw. Usa kini ka espisye nga nag-agay, usahay sama sa mga kahoy ug pagporma sa mga thicket ug sa uban pang mga lokasyon nga nagporma mga tangled colonies nga adunay taas nga lebel sa ibabaw. Ang mga sanga ay hanggang sa 12 mm (0.5 in) ang lapad at hanggang 18 cm (7 in) ang haba. Ang mga sanga hangtod sa 12 mm (0.5 sa) ang gilapdon ug hangtod sa 18 cm (7 sa) ang gitas-on. Kadalasan ang buong kolonya ay kumakalat nang pahalang at hindi hihigit sa 5 cm (2 in) na makapal. Kasagaran ang tibuuk nga kolonya mikaylap sa taas ug dili molabaw sa 5 cm (2 sa) mabaga. Ang ugali ng paglaki ay nakasalalay sa kung saan lumalaki ang koral na may kaugnayan sa mga antas ng pagtaas ng tubig. Ang batasan sa pagtubo nagdepende kung diin nagatubo ang koral nga may kalabutan sa pagtaas sa lebel sa tubig. Ang mga polyp ay nakausli mula sa maliit na mga hugis ng tasa na mga depressions na tinatawag na mga corallite na malawak na nakakabit sa mga sanga at kung saan ay nagpahaba ng mas mababang mga labi. Ang mga polyp nagpraktis gikan sa gagmay nga mga kape nga adunay kalainan nga gitawag nga mga corallite nga daghang gilakip sa mga sanga ug gipataas ang ubos nga ngabil. Ang kulay ng koral na ito ay nag-iiba mula sa asul hanggang sa iba't ibang lilim ng kayumanggi, madalas na may maputlang asul na mga tip sa mga sanga. Ang kolor sa kini nga koral magkalainlain gikan sa asul hangtod sa lainlaing mga landong sa brown, kasagaran sa mga maluspad nga asul nga mga tip sa mga sanga. Ang Acropora pulchra ay matatagpuan sa kanlurang rehiyon ng Indo-Pacific, ang saklaw nito na umaabot mula sa Gulpo ng Aden hanggang Timog Silangang Asya, Japan, ang East China Sea at Australia. Ang Acropora pulchra nahimutang sa kasadpang rehiyon sa Indo-Pacific, ang sakup niini gikan sa Gulpo sa Aden hangtod sa Timog Silangang Asya, Japan, Dagat sa East China ug Australia. Lalo na lumalaki ito sa kailaliman na mula sa 1 hanggang 20 metro (3 ft 3 hanggang 65 ft 7 in) sa likuran ng mga reef fringes at flats at sa mga baho ng bahura , na madalas na lumalaki sa malapit na nauugnay na mga species ng cro Acropora aspera . Nagtubo kini labi ka kinahiladman gikan sa 1 hangtod 20 metros (3 ft 3 hangtod 65 ft 7 sa) luyo sa mga reef fringes ug flats ug mga reef, nga kanunay nga nagtubo sa mga kalabutan nga lahi. cro Acropora aspera. Ang mga polyp ng Acropora pulchra ay nagpapalawak ng kanilang mga tentheart upang mahuli ang plankton. Ang Acropora pulchra polyps nagpalapad sa ilang mga galamiton sa pagdakup og plankton. Gayunpaman, ang karamihan sa nutrisyon na natatanggap ng coral ay nagmula sa symbiotic zooxanthellae na matatagpuan sa mga tisyu. Bisan pa, ang kadaghanan sa nutrisyon nga nadawat sa koral naggikan sa simbolo nga zooxanthellae nga makita sa mga tisyu. Ang mga photosynthetic dinoflagellates ay gumagawa ng enerhiya kapag nakalantad sa sikat ng araw at ginagamit ang korales. Ang mga photosynthetic dinoflagellates nakahatag kusog sa dihang nahayag sa silaw sa adlaw ug naggamit mga koral. Ang mga corals ay mabagal na lumalaki at umunlad sa malinaw na tubig. Ang mga koral hinay nga nagtubo ug mouswag sa malinaw nga tubig. Lalo silang sensitibo sa sediment, polusyon at algal blooms, na pinapaulan ng tubig at binawasan ang dami ng papasok na sikat ng araw. Ilabi na sila nga sensitibo sa sediment, polusyon ug algal blooms, nga nagpaulan sa tubig ug makunhuran ang mosulod nga silaw sa adlaw. Hindi rin nila gusto ang mga temperatura sa labas ng saklaw na 66 F (19 C) hanggang 86 F (30 C). Dili usab nila gusto ang mga temperatura nga wala sa taliwala sa 66 F (19 C) hangtod sa 86 F (30 C). Kung ang dagat ay nagiging sobrang init maaari nilang paalisin ang zooxanthellae at sanhi ito ng pagpapaputi ng koral. Kung init kaayo ang dagat mahimo nila ipapahawa ang zooxanthellae ug ipapaputi kini sa mga koral. Bagaman ang petsa ay nag-iiba sa pagitan ng hilaga at timog na hemispheres at iba't ibang bahagi ng saklaw ng coral. Bisan kung ang petsa magkalainlain tali sa amihanan ug habagatan hemispheres ug lainlaing bahin sa koral nga gidak-on. Maaari rin itong magparami nang asexually kapag ang mga sirang mga fragment ng coral ay magpahinga sa mga posisyon kung saan maaari nilang maitaguyod ang kanilang sarili. Mahimo usab nga magbag-o kini sa wala diha kung ang mga nabungkag nga mga tipik sa koral nagpabilin sa mga posisyon diin mahimo natuon ang ilang kaugalingon. Ang mga eksperimento ay isinagawa sa pagiging posible ng paglipat ng coral na ito sa iba pang angkop na tirahan kung saan hindi ito katutubong. Gihimo ang mga eksperimento sa posibilidad nga ibalhin kini nga koral sa lain nga angay nga puy-anan diin kini dili lumad. Ang pangunahing banta na kinakaharap nito ay mula sa pangkalahatang pagkawasak ng mga coral reef, karagatan ng asido, pagtaas ng temperatura ng dagat, at mga sakit sa coral. Ang mga nag-unang hulga nga giatubang niini mao ang gikan sa kinatibuk-ang paglaglag sa mga coral reef, sea acid, pagtaas sa temperatura sa dagat, ug mga sakit sa koral. Ang mga korona ng mga tinik na starfish ay mas pinipili sa mga species ng Acropora corals, at kung minsan ay may biglaang, hindi inaasahang pagtaas ng populasyon na maaaring magbanta sa coral na ito. Ang mga korona sa mga tunok sa starfish gipalabi sa mga espisye sa Acropora corals, ug usahay adunay kalit, wala damha nga pagdugang nga populasyon nga mahimong hulgaon kini nga koral. Ang Acropora retusa ay isang species ng Acropora coral na matatagpuan sa mga tubig ng US sa Guam, American Samoa, at Pacific Remote Island Area. Ang Acropora retusa usa ka klase nga kagaang Acropora nga makit-an sa kadagatan sa US sa Guam, American Samoa, ug Pacific Remote Island Area. Ang Acropora robusta ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa Pulang Dagat , ang Gulpo ng Aden , ang timog-kanluran at hilagang India Ocean , ang gitnang Indo-Pacific , Australia, Timog Silangang Asya, Japan, ang East China Sea at ang karagatan ng kanluran at gitnang Pasipiko Karagatan. Ang Acropora robusta usa ka species sa acroporid coral nga makit-an sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, habagatan-kasadpan ug amihanang Dagat India, ang sentro nga Indo-Pasipiko, Australia, Timog-Silangang Asya, Japan, Dagat sa Tsina ug Dagat sa kasadpan ug sentral nga Dagat Pasipiko. Ito ay nangyari sa tropical mababaw na bahura, higit sa lahat sa mga margin na nakalantad sa pagkilos ng malakas na alon, at matatagpuan sa kalaliman mula 1 hanggang 8 metro (3 ft 3 hanggang 26 ft 3 in). Nahitabo kini sa tropical shallow reefs, labi na sa mga margin nga nalantawan sa paglihok sa kusog nga mga alon, ug nahimutang sa giladmon gikan sa 1 hangtod 8 metros (3 p. 3 hangtod sa 26 p 3). Inilarawan ito ni Dana noong 1846. Gihubit kini ni Dana kaniadtong 1846. Nagaganap ito sa hindi regular na mga kolonya na binubuo ng makapal na mga sanga patungo sa gitna, ngunit ang mga panlabas na sanga ay mas payat. Nahitabo kini sa dili regular nga mga kolonya nga naglangkob sa mabaga nga mga sanga padulong sa tunga, apan ang mga sanga sa gawas nag-anipis. Ang mga radial corallite na tulad nito ay maaaring maging ng iba't ibang mga diameters at mga hugis. Ang mga radial corallite nga sama niini mahimo nga lainlain nga mga diametro ug mga porma. Ang mga uri ng rosas- o dilaw-kayumanggi, cream, o maliwanag na berde na may mga sanga na may mga kulay rosas na dulo. Mga tipo nga pink- o yellow-brown, cream, o mahayag nga berde nga adunay mga sanga nga adunay mga tumoy nga pink. Ito ay nai-uri bilang isang hindi bababa sa mga species ng pag-aalala sa IUCN Red List , ngunit pinaniniwalaan na ang populasyon nito ay bumababa, at nakalista ito sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Kini giklasipikar nga usa sa labing gamay nga nameligro nga species sa IUCN Red List, apan ang populasyon niini gituohan nga mubu, ug gilista kini ubos sa Apendise II sa CITES. Ang mga numero ng populasyon nito ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib sa pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi ng coral, pagbabago ng klima, aktibidad ng tao, ang korona-ng-tinik na starfish ( Acanthaster planci ) at sakit. Ang mga ihap sa populasyon niini wala mahibal-an, apan kini lagmit makuyaw sa pangkalibutanon nga pagkunhod sa mga coral reef, pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa pagkutkut sa coral, pagbag-o sa klima, kalihokan sa tawo, mga korona sa starfish ( Acanthaster planci) ug kasakit. Nangyayari ito sa Pulang Dagat, Gulpo ng Aden, timog-kanluran at hilagang Karagatang Indya, ang gitnang Indo-Pasipiko, Australia, Timog Silangang Asya, Hapon, Dagat ng Tsina at ang karagatan at kanlurang Pasipiko. Nahitabo kini sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, habagatan-kasadpan ug amihanang Dagat sa India, ang sentro nga Indo-Pacific, Australia, Timog-silangang Asya, Japan, Dagat sa China ug ang kadagatan ug kasadpang Pasipiko. Ito ay matatagpuan sa kailaliman sa pagitan ng 1 at 8 metro (3 ft 3 in at 26 ft 3 in) sa mga tropical na mababaw na baho na kadalasang kasama ng mga margin na nakalantad sa mga pagkilos ng malakas na alon. Makit-an kini sa kailadman tali sa 1 ug 8 metros (3 p 3 sa 3 ug 26 p 3 sa) sa tropikal mabaw nga reefs nga kasagaran sa mga margin napakita sa mga aksyon sa kusog nga mga balud. Inilarawan ito bilang Madrepora robusta noong 1846 ni Dana. Gihulagway kini nga Madrepora robusta kaniadtong 1846 ni Dana. Ang Acropora rongelapensis ay isang species ng sumasanga scleractinian corals . Acropora rongelapensis usa ka klase nga lahi sa mga scalsactinian corals. Ito ay kilala lamang mula sa laguna ng Rongelap Atoll sa Marshall Islands , Pacific Ocean. Kini mailhan lamang gikan sa Laguna sa Rongelap Atoll sa Marshall Islands, Pacific Ocean. Ang mga koral na ito ay bumubuo ng mga kolonya hanggang sa 20 cm sa buong mga pangunahing sanga hanggang sa 10 cm ang haba. Kini nga koral nga mga porma sa mga kolonya hangtod sa 20 sentimetro hangtod sa mga nag-unang mga sanga hangtod sa 10 sentimetro ang gitas-on. Ito ay maputla kayumanggi ang kulay ngunit lumilitaw na puti sa malakas na ilaw dahil sa siksik na balangkas . Kini kapehon sa kolor apan nagpakita nga puti sa kusog nga kahayag tungod sa dasok nga baga nga kalabera. Ang pangunahing tampok na nakikilala mula sa mga congener nito ay ang mga sanga ng bandang huli. Ang panguna nga bahin sa pagpaila gikan sa mga congener niini mao ang mga sangputanan nga mga sanga sa ulahi. Nagaganap ito sa kailaliman ng 28Ð32 m. Nahitabo kini sa giladmon sa 28Ð32 m. Ang Acropora rudis ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa rehiyon ng Indo-Pacific. Ang Acropora rudis usa ka klase nga acroporid nga koral nga makita sa rehiyon sa Indo-Pacific. Ito ay isang hindi pangkaraniwang species at inuri ng International Union for Conservation of Nature bilang isang endangered species dahil partikular na madaling kapitan ng coral bleaching , coral disease, pinsala ng mga crown-of-Thorn starfish at pagkawasak ng coral reef habitat nito. Kini usa ka dili kasagaran nga mga klase ug giklasipikar sa International Union for Conservation of Nature ingon usa ka nameligro nga mga espisye tungod kay labi kini dali nga makuhaan sa pagdugo sa koral, mga sakit sa koral, nadaot sa mga Star-of-Thorn starfish ug pagkaguba sa pinuy-anan sa koral reef. Ang Acropora rudis ay isang kolonyal na stagshorn na koral na bumubuo ng mga kumpol hanggang sa isang metro (bakuran) sa kabuuan. Ang Acropora rudis usa ka kolonyal nga stagshorn nga koral nga nag kumpol hangtod sa usa ka metro (nataran). Ang mga sanga ay may tapering, hindi regular at matatag, hanggang sa 40 mm (1.6 in) ang diameter; ang ilan ay umaabot paitaas, ang iba ay pahalang, at ang ilan ay bumababa sa malapit sa mga tip. Ang mga sanga adunay tapering, dili regular ug lig-on, hangtod sa 40 mm (1.6 sa) ang diametro; ang uban nag-abut paitaas, ang uban pinahigda, ug ang uban miliko padulong sa mga tumoy. Ang mga sanga ay hanggang sa 160 mm (6 in) ang haba. Ang mga sanga hangtod sa 160 mm (6 sa) ang gitas-on. Sa mga dulo ng mga sanga, ang mga axial corallite , ang mga stony tasa kung saan nakaupo ang mga polyp , malaki. Sa mga tumoy sa mga sanga, ang mga axial corallite, ang bato nga mga tasa diin ang mga polyp naglingkod, dako kaayo. Ang mga radial corallite sa mga gilid ng mga sanga ay mas maliit, malapit nang magkasama, bilugan at pantubo, o tubular-conical. Ang mga radial corallite sa mga kilid sa mga sanga kay gamay, hapit magkahiusa, ligid ug tubular, o tubular-conical. Ang kulay ng koral na ito ay nag-iiba, kung minsan ay madilim na berde at iba pang mga oras na kayumanggi. Ang kolor sa kini nga koral magkalainlain, usahay mahimong itom nga berde ug uban pang mga higayon nga kapehon. Ang Acropora rudis ay katutubong sa hilagang Karagatang India kung saan mayroon itong pamamahagi ng patchy sa Sri Lanka, ang Seychelles, Bangladesh, Thailand at kanlurang Sumatra. Ang Acropora rudis lumad sa amihanang Dagat sa India diin kini adunay tag-as nga nag pag-apod-apod sa Sri Lanka, ang Seychelles, Bangladesh, Thailand ug kasadpang Sumatra. Nangyayari ito sa mabatong mga fringing reef, ang mga gilid ng mababaw na bahura at ang mga itaas na bahagi ng mga lubog na mga bahura, sa kalaliman sa pagitan ng mga 3 at 15 m (10 at 50 piye). Nahitabo kini sa mga bato nga fringing reef, mga sulab sa mabaw nga mga baho ug sa ibabaw nga mga bahin sa mga lubog nga mga tangbo, sa giladmon tali sa mga 3 ug 15 m (10 ug 50 p). Ang mga corals sa genus Acropora ay partikular na madaling kapitan ng pagpapaputi at sakit sa coral at kapag nasira sila, ay mabagal na mabawi; apektado rin sila kapag ang mga bahura kung saan sila lumalaki ay nawasak ng mga bagyo o pag-aapoy, at sa pamamagitan ng pag- init ng karagatan at asido . Ang mga koral sa henero nga Acropora labi na nga kadali nga madayagnos sa pagdugo ug sakit sa koral ug kung sila madaot, hinay nga maulian; apektado usab sila kung ang mga bahura diin sila nagtubo gilaglag sa mga bagyo o pagtunaw, ug pinaagi sa pag-init sa dagat ug asido . Ang Acropora rudis ay isang hindi pangkaraniwang mga species na may medyo limitadong saklaw at ang pagkasira ng tirahan ay hinuhulaan na mabawasan ang mga populasyon nang malaki. Ang Acropora rudis usa ka dili kasagaran nga mga espisye nga adunay medyo limitado nga hanay ug ang pagkaguba sa puy-anan gitagna nga makunhuran ang daghang mga populasyon. Dahil sa mga pagbabanta na ito, ang International Union for Conservation of Nature ay na-rate ang conservation status ng coral na ito na " endangered ". Tungod sa mga hulga niini, ang International Union for Conservation of Nature adunay marka sa konserbasyon status sa koral nga "nameligro." Ang Acropora samoensis ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa Pulang Dagat , ang Gulpo ng Aden , timog-kanluran at hilagang India Ocean, ang gitnang Indo-Pacific , Australia, Timog-silangang Asya, Japan, ang East China Sea at ang karagatan ng kanluran at gitnang Pasipiko Karagatan. Ang Acropora samoensis usa ka klase nga espisye sa acroporid koral nga makit-an sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, habagatan-kasadpan ug amihanang Dagat India, ang sentral Indo-Pasipiko, Australia, Southeast Asia, Japan, East East Sea ug ang kadagatan sa kasadpan ug sentro nga Dagat sa Pasipiko. Nagaganap ito sa tropical na mababaw na bahura sa itaas na mga dalisdis ng mga reef, mula sa kalaliman ng 5 hanggang 15 metro (16 hanggang 49 piye). Nahitabo kini sa tropikal mabaw nga reefs sa ibabaw nga mga bakilid sa mga bahura, gikan sa giladmon nga 5 hangtod 15 metros (16 hangtod 49 p). Inilarawan ito ni Brook noong 1891. Gihulagway kini ni Brook kaniadtong 1891. Nagaganap ito sa paghuhukay ng mga kolonya na alinman sa prostrate o corymbose at may mga diametro hanggang sa 1 metro (3 ft 3 in). Nahitabo kini sa pagkalot sa mga kolonya nga mahimong prostrate o corymbose ug adunay mga diametro hangtod sa 1 m (3 p 3 sa). Ang mga sanga ng taper nito ay bahagyang patungo sa mga dulo at hubog. Ang mga sanga niini nag-tupo sa gamay sa mga tumoy ug nagkurot . Ang mga axial corallite nito ay may mga diametro ng hindi bababa sa doble ang laki ng mga radial corallite nito at hugis simboryo; ang mga radial corallites ay hugis-tubo. Ang mga corallite sa axial niini adunay mga diametro nga labing menos kaduha sa gidak-on sa mga radial corallite ug porma sa kono; ang mga radial corallites mga dagway sa tubo. Ito ay asul, cream, o lila sa kulay, at mukhang katulad ng Acropora torresiana . Kini asul, krem, o purpura nga kolor, ug susama sa Acropora torresiana. Ito ay nai-uri bilang isang hindi bababa sa mga species ng pag-aalala sa IUCN Red List , ngunit pinaniniwalaan na ang populasyon nito ay bumababa, at nakalista ito sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Giklasipikar kini ingon nga usa sa labing gamay nga nameligro nga espisye sa IUCN Red List, apan gituohan nga ang populasyon niini mikunhod, ug gilista kini ubos sa Apendise II sa CITES. Ang mga numero ng populasyon nito ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib sa pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi ng coral, pagbabago ng klima, aktibidad ng tao, ang korona-ng-tinik na starfish ( Acanthaster planci ) at sakit. Ang mga ihap sa populasyon niini wala mahibal-an, apan kini lagmit gihulga sa pangkalibutanon nga pagkunhod sa mga koral reef, pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa pagkutkut sa koral, pagbag-o sa klima, kalihokan sa tawo, mga korona sa mga tunok nga starfish (Acanthaster planci) ug sakit. Ito ay nangyayari sa Dagat na Pula, ang Golpo ng Aden, ang timog-kanluran at hilagang Karagatang Indya, ang gitnang Indo-Pasipiko, Australia, Timog Silangang Asya, Japan, Dagat ng Tsina at ang karagatan at kanlurang Pasipiko. Nahitabo kini sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, sa habagatan-kasadpan ug amihanang Dagat sa India, ang sentral nga Indo-Pasipiko, Australia, Timog-Silangang Asya, Japan, Dagat sa China ug ang kadagatan sa kasadpan ug sentral nga Dagat Pasipiko. Ito ay matatagpuan sa kailaliman ng pagitan ng 5 at 15 metro (16 at 49 piye) sa mga tropikal na mababaw na bahura sa itaas na mga dalisdis. Makitan kini sa giladmon sa taliwala sa 5 ug 15 metros (16 ug 49 p) sa tropikal nga mabaw nga mga baho sa ibabaw nga bakilid. Ito ay inilarawan bilang Madrepora samoensis ni Brook noong 1891. Gihulagway kini nga samoensis Madrepora ni Brook kaniadtong 1891. Ang Acropora secale ay isang species ng sumasanga staghorn stony coral . Ang Acropora secale usa ka klase nga lahi sa staghorn batohon nga koral. Ito ay matatagpuan sa mababaw na bahagi ng Indo-Pacific Ocean at ang uri ng lokalidad ay ang Sri Lanka. Makita kini sa mabaw nga mga bahin sa Indo-Pacific Ocean ug ang lahi nga lugar mao ang Sri Lanka. Ang pinakalumang mga fossil na natagpuan ng petsa pabalik sa Pleistocene . Ang labing karaan nga mga fossil nga nakit-an nga petsa balik sa Pleistocene. Ang Acropora secale ay isang kolonyal na koral na bumubuo ng mababang mga hammock. Ang Acropora secale ay usa ka kolonyal nga koral nga nagaporma ug ubos nga hammock. Ang mga sanga ay maaaring lumago sa isang diameter ng 20 mm at haba ng 70 milimetro . Ang mga sanga mamahimong mutubo sa usa ka diyametro nga 20 mm ug gitas-on nga 70 millimetro. Ang mga ito ay cylindrical ngunit unti-unting nag-taper patungo sa mga tip. Kini sila kay mga cylindrical apan hinay-hinay nga nag-taper sa mga tip Lumalaki ang mga ito sa isang corymbose fashion na may mas mababang mga sanga na mas mahaba kaysa sa mga nasa itaas upang ang coral ay may isang antas na top-level. Nagatubo sila sa usa ka corymbose fashion nga adunay labing ubos nga mga sanga ug labi ka taas kaysa sa taas nga bahin aron ang koral adunay usa ka hitsura nga lebel Ang mga corallite ay may iba't ibang laki at nakaayos sa mga vertical na hilera, madalas na may mga kahaliling hilera na mas malaki at mas maliit na mga corallite. Ang mga corallite adunay lain-lain nga gidak-on ug gihan-ay sa mga bertikal nga laray,kanunay nga adunay mga alternatibong laray nga mas dako o gagmay nga mga corallite. Ang mga axial corallite ay hanggang sa 3 milimetro (0.12 in) sa diameter habang ang mga radial corallite ay mayroon ding mahabang tubular openings o nariform (noselike) openings. Ang mga axial corallite kay hangtod sa 3 millimetro (0.12 sa) ang diametro samtang ang mga radial corallite adunay taas nga tubular openings o nariform (noselike) openings. Ang balangkas ay sakop ng isang manipis na ectodermallayer ng tisyu. Ang balangkas kay gitabunan sa usa ka nipis nga ectodermallayer na tisyu. Kapag nagpapakain, ang mga polyp ay protrude mula sa mga corallite. Kung nagapakaon, ang mga polyp kay naga protrude gikan sa mga corallite. Ang bawat isa ay may isang solong singsing ng labindalawang tolda, na ang isa ay mas mahaba kaysa sa iba. Ang matag usa adunay usa ka singsing nga napulog duha nga mga tolda, nga ang usa mas taas kaysa sa uban. Ang mga polyp ay may bibig na magbubukas sa coelenteron. Ang mga polyp adunay baba nga nag-abri sa coelenteron. Ang mga ito ay magkakaugnay sa iba pang mga polyp sa pamamagitan ng isang kumplikadong sistema ng mga channel, ang coenenchyme , sa loob ng porous skeleton. Kini maoy koneksyon sa uban nga mga polyp pinaagi sa usa ka komplikado nga sistema sa mga kanal, ang coenenchyme , sa sulod sa porous skeleton. Maraming mga scheme ng kulay ang nagaganap sa coral na ito, lila na may dilaw na mga tip sa mga sanga, maputlang kayumanggi na may asul na mga tip, plain green o plain brown. Daghang nga pamaagi sa kolor ang nahitabo sa kini nga koral, purpura nga adunay dalag nga mga tip sa mga sanga, maluspad nga brown nga adunay asul nga mga tip, plain green o plain brown. Ang Acropora secale ay matatagpuan sa tropical tropical ng kanlurang Indo-Pacific kabilang ang mga baybayin ng East Africa, Mozambique, Rodrigues , Aldabra at Chagos . Ang Acropora secale kay makit-an sa mga tropikal nga tubig sa kasadpang Indo-Pacific lakip na ang mga baybayon sa East Africa, Mozambique, Rodrigues , Aldabra ug Chagos . Natagpuan din ang karagdagang silangan sa paligid ng Singapore, Thailand, Indonesia, Japan, Pilipinas, Taiwan at hilaga at kanlurang Australia. Makita usab ang dugang nga silangan sa palibot sa Singapore, Thailand, Indonesia, Japan, Pilipinas, Taiwan ug amihanan ug kasadpang Australia. Ito ay isang reef-building coral at nangyayari sa kailaliman hanggang 5 metro (16 piye) sa mga panlabas na tambak ng mga reef, slope ng reef, mga gilid ng bahura at dingding. Kini usa ka reef-building nga koral ug nahitabo sa kailadman hangtod sa 5 metros (16 p) sa gawas nga mga reef flats, mga bakilid sa reef, mga sulab sa reef ug dingding. Ang Acropora secale ay isang species ng zooxanthellate ng coral. Ang Acropora secale usa ka klase sa zooxanthellate sa koral. Nangangahulugan ito na mayroon itong symbiotic dinoflagellates na naninirahan sa loob ng mga tisyu. Kini nagpasabut nga kini adunay simbolo nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa mga tisyu. Ang mga ito, na sinamahan ng mga pigment sa tisyu, ay responsable para sa kulay ng kolonya. Kini, nga gisagol sa mga pigment sa tisyu, mao ang responsable sa kolor sa kolonya. Ang Acropora secale ay isang hermaphrodite at parehong mga babaeng gonads at testes ay naroroon at mature nang isang beses sa isang taon. Ang Acropora secale usa ka hermaphrodite ug parehong mga babaye nga gonads ug testes ang naa karon ug hamtong kausa sa usa ka tuig. Ang mga kolonya ay naglalabas ng mga itlog at tamud nang sabay-sabay, karaniwang anim na araw pagkatapos ng kabilugan ng buwan, noong Nobyembre sa Southern Hemisphere at sa Hunyo sa Hilagang Hemisphere. Ang mga kolonya nagpagawas sa mga itlog ug sperm nga dungan, kasagaran sa unom ka adlaw pagkahuman sa bulan, sa Nobyembre sa Southern Hemisphere ug sa Hunyo sa Northern Hemisphere. Ang pagsasama ay panlabas; ang pagbubuo ng larvae na bahagi ng plankton at naaanod kasama ang kasalukuyang bago tumira sa seabed. Ang pagtambok naa sa gawas; ang nagpalambo nga larvae nga bahin bahin sa plankton ug pag-anod sa kasamtangan sa wala pa magpuyo sa salog sa dagat. Ang Acropora speciosa ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa Pulang Dagat , ang Gulpo ng Aden , ang timog-kanluran at hilagang India Ocean, ang gitnang Indo-Pasipiko , Timog-Silangang Asya, Japan, ang Dagat ng Tsina , ang silangang Australia at ang karagatan at kanluran at gitnang Karagatang Pasipiko. Ang Acropora speciosa usa ka klase nga acroporid coral nga makit-an sa Pulang Dagat , Gulpo sa Aden , habagatan-kasadpan ug amihanang Dagat India, ang sentro nga Indo-Pasipiko , Timog-Silangang Asya, Japan, Dagat sa Tsina , silangang Australia ug ang kadagatan ug kasadpan ug sentral Kadagatang Pasipiko. Nagaganap ito sa mababaw na mga bahura sa kalaliman ng 2 hanggang 25 metro (6 ft 7 hanggang sa 82 pi 0 in). Nahitabo kini sa mabaw nga mga baho nga giladmon sa 2 hangtod 25 metros (6 ft 7 hangtod 82 ft 0 sa). Ang species na ito ay nangyayari sa mga kolonyang hugis ng talahanayan na may mga diametro minsan na lampas ng 1 metro (3 ft 3 in). Kini nga mga species nahitabo sa mga kolonya nga may dagway sa lamesa nga adunay mga diametro usahay lapas sa 1 metros (3 p 3 sa 3). Ang mga pahalang na sanga nito ay hindi regular na nakaayos. Ang pinahigda nga mga sanga dili regular nga gihan-ay. Ang mga corial ng axial ay hugis-tubo at mahaba, at ang mga radial corallite ay tatsulok at may mga pagbubukas ng nariform; sila ay nalubog sa pangunahing mga sanga ng species. Ang mga corallite sa axial mga dagway sa tubo ug taas, ug mga radial corallite mga tatsulok ug adunay mga pagbukas sa nariform; gipaunlod sila sa panguna nga mga sanga sa espisye. Ito ay maputla kayumanggi ang kulay at may katulad na hitsura sa Acropora batunai , Acropora echinata , at Acropora granulosa . Pula nga brown kini sa kolor ug adunay susama nga panagway sa Acropora batunai , Acropora echinata , ug Acropora granulosa . Ang species na ito ay naiuri bilang isang data na kulang sa mga species sa IUCN Red List , ngunit pinaniniwalaan na ang populasyon nito ay bumababa sa linya kasama ang pandaigdigang pagbagsak sa mga coral reef, at nakalista ito sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Ang kini nga species lahi sa mga klase nga kulang sa data sa IUCN Red List , apan gituohan nga ang populasyon niini mikunhod uyon sa global nga pagkunhod sa mga coral reef, ug gilista kini ubos sa Apendise II sa CITES. Ang mga numero ng populasyon nito ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib sa pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi ng coral, pagbabago ng klima, aktibidad ng tao, ang korona-ng-tinik na starfish ( Acanthaster planci ) at sakit. Ang mga dagway sa populasyon niini wala mahibal-an, apan lagmit nga gihulga sa global nga pagkunhod sa mga coral reef, ang pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa coral bleaching, pagbag-o sa klima, kalihokan sa tawo, ang korona sa mga tunok nga starfish ( Acanthaster planci ) ug sakit. Ito ay nangyayari sa Pulang Dagat, ang Gulpo ng Aden, timog-kanluran at hilagang Karagatang Indya, ang gitnang Indo-Pasipiko, Timog-Silangang Asya, Hapon, Dagat ng Tsina, silangang Australia at ang karagatan at kanlurang Karagatang Pasipiko. Nahitabo kini sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, sa habagatan-kasadpan ug amihanang Dagat sa India, ang sentro nga Indo-Pasipiko, Timog-Silangang Asya, Japan, Dagat sa East China, silangang Australia ug ang kadagatan sa kasadpan ug sentral nga Dagat Pasipiko. Ito ay matatagpuan sa kailaliman ng pagitan ng 2 at 25 metro (6 ft 7 sa at 82 pi 0 in) sa mababaw na mga bahura. Makita kini sa giladmon sa taliwala sa 2 ug 25 metros (6 ft 7 sa ug 82 p. 0) sa mabaw nga mga bah. Ito ay orihinal na inilarawan ni Quelch noong 1886. Kini una nga gihulagway ni Quelch kaniadtong 1886. Ang Acropora striata ay isang species ng acroporid coral na natagpuan sa timog-kanlurang Karagatang Indian, ang gitnang Indo-Pacific , Japan at ang East China Sea . Ang Acropora striata usa ka klase nga acroporid coral nga makit-an sa habagatan-kasadpang Indian Ocean, ang sentro sa Indo-Pacific , Japan ug Dagat sa East China . Maaari rin itong matagpuan sa Marshall Islands , ang Society Islands , ang Cook Islands , Kiribati , ang Solomon Islands , kanluran at silangang Australia, ang Great Barrier Reef , Palau , ang timog na Isla ng Mariana at Pohnpei. Mahimo usab kini makit-an sa Marshall Islands , sa Society Islands , sa Cook Islands , Kiribati , sa Solomon Islands , sa kasadpan ug silangang Australia, sa Great Barrier Reef , Palau , sa habagatan sa Mariana Islands ug Pohnpei. Nangyayari ito sa tropical na mababaw na bahura sa mga reef flats o mabato na mga foreshores, sa kailaliman ng 10 hanggang 25 metro (33 hanggang 82 piye). Nahitabo kini sa tropical shallow reefs sa mga reef flat o mga bato nga foreshores, sa giladmon nga 10 hangtod 25 metros (33 hangtod 82 p). Marahil ay spawns noong Oktubre at inilarawan ni Verrill noong 1866. Kini tingali mga spawns kaniadtong Oktubre ug gihulagway ni Verrill kaniadtong 1866. Ito ay orihinal na inilarawan bilang Madrepora striata ni Verrill noong 1866. Kini orihinal nga gihulagway ingon Madrepora striata ni Verill kaniadtong 1866. Nagaganap ito sa mga kolonya na binubuo ng mga maikling sanga. Nahitabo kini sa mga kolonya nga gilangkuban sa mga mubo nga sanga. Mayroon itong maliit na axial corallite at ang mga radial corallite na walang tinukoy na hugis o sukat. Adunay kini gamay nga axial corallite ug radial corallite nga wala gihubit nga porma ug gidak-on. Ito ay kulay-abo-kayumanggi sa kulay at ang mga sanga ay may mga puting tip. Kolor-abo-kayumanggi ang kolor niini ug ang mga sanga andunay puti nga tumoy. Mukhang katulad ng Acropora parahemprichii at Acropora sekiseiensis . Sumasama ang nawong sa Acropora parahemprichii ug Acropora sekiseiensis. Ito ay nai-uri bilang isang masugatang species sa IUCN Red List at pinaniniwalaan na bumababa ang populasyon nito; ang mga species ay nakalista din sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Gikasipikar kini ingon nga usa ka mahuyang nga sakop sa henero nga sa IUCN Red List ug gituohan nga nagkakunhod ang populasyon niini; ang mga sakop sa henero nga kay nakalista usab ilawon sa Appendix II sa CITES. Ang mga numero ng populasyon nito ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib sa pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi ng coral, pagbabago ng klima, aktibidad ng tao, ang korona-ng-tinik na bituin at sakit. Ang gidaghanon sa populasyon niini kay wala masayri, apan lagmit nga hulga sa kalibutanong pagkaunhod sa mga bahura sa gasang, ang pagdugang sa temperatura nga hinungdan sa pagputi sa gasang, pagbag-o sa klima, kalihokan sa tawo, ang korona sa tunok nga bitoon sa dagat ug sakit. Nangyayari ito sa timog-kanlurang Karagatang India, ang gitnang Indo-Pasipiko, Japan at Dagat ng Tsina; nangyayari rin ito sa Marshall Islands, sa Society Islands, sa Cook Islands, Kiribati, sa Solomon Islands, kanluran at silangang Australia, ang Great Barrier Reef, Palau, ang timog na Isla ng Mariana at Pohnpei. Nahitabo kini sa habagatang-kasadpan sa Lawod sa Indiya, ang sentro nga Indo-Pasipiko, Japan ug Dagat sa Sidlakang Tsina; nahinabo usab kini sa Marshall Islands, sa Society Islands, sa Cook Islands, Kiribati, sa Solomon Islands, sa kasadpan ug sidlakang Awstralya, ang Great Barrier Reef, Palau, ang habagatan na Isla sa Mariana ug Pohnpei. Ito ay matatagpuan sa kalaliman ng pagitan ng 10 at 25 metro (33 at 82 piye) sa mga tropikal na mababaw na bahura sa mga reef flats o mabato na mga foreshores. Kini makita sa kailawoman sa taliwala sa 10 ug 25 metros (33 ug 82 piye) sa mga tropikal na mabaw na bahura sa mga nibeledanong bahura o batoon nga mga taghasa. Ang Acropora subglabra ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa hilagang Indian Ocean, ang gitnang Indo-Pacific , Australia, Timog Silangang Asya, Japan, ang East China Sea at ang karagatan ng Dagat Pasipiko. Ang Acropora subglabra kay usa ka sakop sa henero nga acroporid coral nga makit-an sa amihanang Lawod sa Indiya, ang sentro nga Indo- Pasipiko, Awstralya, Habagatang- sidlakang Asya, Japan, Dagat sa Sidlakang Tsina ug ang kadagatan sa Dagat Pasipiko. Nangyayari ito sa tropical na mababaw na bahura, at ang saklaw nito ay madalas na hinihigpitan sa mga lukob na reef na naglalaman ng malambot na mga substrate at malinaw na tubig. Nahitabo kini sa tropikal na mabaw na bahura, ug ang sakop niini kay sagad nga ginapugngan sa mga lungag na bahura nga adunay humok nga mga substrate ug tin-aw nga tubig. Ito ay matatagpuan mula sa kailaliman ng 5 hanggang 15 metro (16 hanggang 49 piye) at inilarawan ni Brook noong 1891. Kini makit-an gikan sa giladmon nga 5 hangtod 15 metros (16 hangtod 49 piye) ug gihulagway ni Brook kaniadtong 1891. Ito ay orihinal na inilarawan bilang Madrepora subglabra ni Brook noong 1891. Kini orihinal nga gihulagway ingon Madrepora subglabra ni Brook kaniadtong 1891. Nangyayari ito sa mga kolonya ng mga thickets na naglalaman ng mga sanga na may mga hitsura tulad ng bote. Nahitabo kini sa mga kolonya sa mga kalibonan nga adunay mga sanga na naay dagway nga murag botilya. Ang mga kolonya ay lumilitaw na maging masigla dahil sa hindi regular na dibisyon ng mga sanga. Ang mga kolonya kay nagapakita na mahimong baskog tungod sa dili masubayon nga pagbahinbahin sa mga sanga. Ang incipient axial at axial corallites taper nito sa isang punto at hugis-tubo; ang mga appressed radial corallite nito ay maikli. Ang dili sulod nga axial ug axial corrallites taper hangtod sa usa ka punto ug pormag tubo; ang mga naila nga radial corrallite niini kay mubo. Ang mga species ay maputla kayumanggi sa kulay at ang mga sanga ay maaaring magkaroon ng dilaw na mga tip. Ang mga sakop sa henero nga kay luspad nga brawon sa kolor ug ang mga sanga mahimo nga adunay dalag nga tumoy. Ito ay nai-uri bilang isang hindi bababa sa mga species ng pag-aalala sa IUCN Red List , ngunit pinaniniwalaan na ang populasyon nito ay bumababa sa linya kasama ang pandaigdigang pagbagsak ng mga coral reef, at nakalista ito sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Kini giklasipikar ingon nga usa ka labing gamay nga kabalaka sa mga sakop sa henero nga sa IUCN Red List , apan gituohan nga ang populasyon niini mikunhod uyon sa kalibutanon nga pagkunhod sa mga gasang, ug gilista kini ubos sa Appendix II sa CITES. Ito ay matatagpuan sa kalaliman ng pagitan ng 5 at 25 metro (16 at 82 piye) at matatagpuan sa mga tropikal na mababaw na bahura; ang saklaw nito ay madalas na pinaghihigpitan sa mga lukob na mga reef ng likod na naglalaman ng malambot na mga substrate at malinaw na tubig. Kini makit-an sa kailawoman sa taliwala sa 5 ug 25 metros (16 ug 82 piye) ug makit-an sa mga tropikal na mabaw na bahura; ang sakop niini kay sagad na ginapugngan sa mga natabunan nga mga bahura na adunay humok nga substrate ug tinaw nga tubig. Ang Acropora tenella ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa gitnang Indo-Pasipiko , timog-silangang Asya, Japan, Dagat ng Tsina at ang karagatan ng kanlurang Pasipiko. Ang Acropora tenella kay usa ka sakop sa henero nga sa acropid coral na makit-an sa sentro nga Indo- Pasipiko, habagatang-sidlakang Asya, Japan, Dagat ng Tsina at ang kadagatan sa kasadpang Pasipiko. Nangyayari ito sa mas mababang mga dalisdis ng mga reef sa kailaliman na 25 hanggang 70 metro (82 hanggang 230 piye). Nahinabo kini sa ubos nga mga bakilid sa mga bahura nga giladmon nga 25 hangtod 70 metros (82 hangtod sa 230 piye). Inilarawan ito ni Brook noong 1892 bilang Madrepora tenella . Gihulagway kini ni Brook kaniadtong 1892 nga Madrepora tenella. Kilala rin ito sa ilalim ng kasingkahulugan ng Acropora eibli , na inilarawan nito sa ilalim ng Pillai at Scheer noong 1976. Nahibal-an usab kini ilawom sa kasingkahulugan sa Acropora eibli, nga gihubit sa ilawom ng Pillai ug Scheer kaniadtong 1976. Nangyayari ito sa mga kolonya na may mga plate na tulad ng plate na nakaayos nang pahalang. Nahitabo kini sa mga kolonya nga adunay mga istraktura nga sama sa plate nga gilaraw nga patas. Ang mga sanga nito ay pinahiran at madalas na lumilihis; madalas silang naglalaman ng malawak na gitnang mga tagaytay. Ang mga sanga niini nalambot ug kanunay nga nagtuyok; kanunay sila naglangkob sa halapad nga sentral nga mga agianan. Ang mga axial corallite nito ay naiiba; mayroon itong mga radial corallite na natatangi at kalaunan ay naroroon sa ilang mga mas matandang sanga ngunit sa pangkalahatan ay inilalagay nang hindi regular sa mga sanga. Ang mga axial corallite niini kay lahi; kini adunay mga radial corallite nga lahi ug sa ulahi kay naa sa pipila ka mga mas tigulang nga sanga apan sa kasagaran kay gibutang nga dili masubayon sa mga sanga. Ang coral ay cream sa kulay at ang mga sanga ay may alinman sa asul o puting mga dulo. Ang gasang kay krim sa kolor ug ang mga sanga adunay bughaw o puti nga tumoy. Ito ay inuri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List at pinaniniwalaan na ang populasyon nito ay bumababa sa linya kasama ang pandaigdigang pagbagsak ng mga coral reef; ang mga species ay nakalista din sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Kini giklasipikar nga usa ka mahuyang nga sakop sa henero nga sa IUCN Red List ug gituohan nga ang populasyon niini nagkunhod sa linya uban sa kalibutanong pagkunhod sa mga bahura na gasang; ang mga sakop sa henero kay nakalista usab ilawom sa Appendix II sa CITES. Ang mga figure ng populasyon ng A. tenella ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib sa pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi ng coral, pagbabago ng klima, aktibidad ng tao, ang korona-ng-tinik na bituin at sakit. Ang mga pigura sa populasyon sa A. tenella kay wala mahibal-an, apan lagmit nga hulga sa kalibutanon nga pagkunhod sa mga bahura, ang pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa pagkutkut sa gasang, pagbag-o sa klima, kalihokan sa tawo, ang korona sa mga tunok nga bituon ug sakit. Ito ay nangyayari sa gitnang Indo-Pasipiko, timog-silangang Asya, Japan, ang Dagat ng Tsina at ang karagatan ng Kanlurang Pasipiko. Kini nagapanghitabo sa sentro nga Indo-Pasipiko, habagatang-sidlakang Asya, Japan, Dagat sa Tsina u gang kadagatan sa Kasadpang Pasipiko. Ang mga species ay matatagpuan sa kailaliman ng pagitan ng 25 at 70 metro (82 at 230 piye) sa mas mababang mga dalisdis ng mga reef. Ang mga sakop sa henero nga kay makit-an sa kailawoman sa taliwala sa 25 ug 70 metros (82 at 230 piye) sa mas ubos nga bakilid sa mga bahura. Ang Acropora tenuis ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa Pulang Dagat , ang Gulpo ng Aden , timog-kanluran, hilagang-kanluran at hilagang Karagatang India, Persian Gulf , ang gitnang Indo-Pacific , Australia, Timog Silangang Asya, Japan, Dagat sa Tsina at ang karagatan ng kanluran at gitnang Karagatang Pasipiko. Ang Acropora tenuis kay usa ka sakop sa henero nga sa acroporid coral nga makit-an sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, habagatang-kasadpan, amihanang-kasadpan ug amihanang Lawod sa Indiya, Gulpo sa Persia, ang sentro nga Indo-Pasipiko, Awstralya, Habagatang-Sidlakang Asya, Japan, Dagat sa Tsina ug ang kadagatan sa kasadpan ug sentro sa Lawod Pasipiko. Ito ay nangyayari sa tropical mababaw na bahura sa itaas na mga dalisdis at sa mga subtidal habitats, sa kalaliman ng 8 hanggang 20 metro (26 hanggang 66 piye). Kini nahitabo sa tropikal mabaw nga bahura sa ibabaw nga bakilid ug sa mga subtidal habitats, sa kailawoman nga 8 hangtod 20 metro (26 hangtod 66 piye). Nagaganap ito sa mga kolonya ng corymbose na naglalaman ng maayos na mga branchlet. Nahitabo kini sa mga kolonya nga corymbose nga adunay sulud nga maayong pagkahan-ay nga mga sanga. Mayroon itong hugis-tube na axial corallite at mga radial corallite na may mga labi ng flaring. Adunay kini dagway sa usa ka axial corallite ug radial corallite tube nga adunay nagdilaab nga nawong. Ito ay asul, cream, dilaw o berde na kulay, at katulad ng Acropora vermiculata . Kini asul, cream, dalag o berde ang kolor ug susama sa Acropora vermiculata. Ito ay nai-uri bilang isang malapit na nanganganib na species sa IUCN Red List at pinaniniwalaan na bumababa ang populasyon nito; ang mga species ay nakalista sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Giklasipikar kini ingon nga usa ka nameligro nga mga sakop sa henero sa IUCN Red List ug gituohan nga mikunhod ang populasyon; Ang mga sakop sa henero nga nalista ubos sa Apendise II sa CITES. Ang mga numero ng populasyon nito ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib ng pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi ng coral, pagbabago ng klima, aktibidad ng tao, ang korona-ng-tinik na starfish ( Acanthaster planci ) at sakit. Ang mga ihap sa populasyon niini wala mahibal-an, apan lagmit nga gihulga sa global nga pagkunhod sa mga coral reefs, pagsaka sa temperatura nga hinungdan sa pagkutus sa coral, pagbag-o sa klima, kalihokan sa tawo, mga korona sa starfish ( Acanthaster planci) ug kasakit. Nangyayari ito sa Pulang Dagat, Gulpo ng Aden, timog-kanluran, hilagang-kanluran at hilagang Karagatang Indya, Gulpo ng Persia, gitnang Indo-Pasipiko, Australia, Timog Silangang Asya, Hapon, Dagat ng Tsina, at ang karagatan at kanlurang Pasipiko Karagatan. Nahitabo kini sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, habagatan-kasadpan, amihanang-kasadpan ug amihanang Dagat sa India, Gulpo sa Persia, sentro sa Indo-Pasipiko, Australia, Timog-silangang Asya, Japan, Dagat sa China ug dagat ug kasadpang Dagat Pasipiko. Ito ay matatagpuan sa kailaliman ng pagitan ng 8 at 20 metro (26 at 66 piye) sa tropical na mababaw na bahura sa itaas na mga dalisdis at sa mga subtidal na lugar. Nahimutang kini sa giladmon sa taliwala sa 8 ug 20 metros (26 ug 66 p) sa tropikal nga mabaw nga mga baho sa ibabaw nga bakilid ug sa mga subtidal nga mga lugar. Ang Acropora tenuis ay isang sabay-sabay na hermaphrodite . Ang Acropora tenuis usa ka dungan nga hermaphrodite. Nagaganap ang spawning isang beses sa isang taon at naka-synchronize sa mga kolonya sa anumang isang lokalidad. Ang pagbuut mahitabo kas-a sa usa ka tuig ug gi-synchronize sa mga kolonya sa bisan unsang lugar. Ang mga packet ng mga itlog at tamud ay pinakawalan sa haligi ng tubig at, pagiging mapalad, tumaas sa ibabaw. Ang mga pakete sa mga itlog ug sperm gibuhian sa kolum sa tubig ug swerte, pagsaka sa nawong. Narito ang mga packet break up at cross-pagpapabunga ay nagaganap sa mga gametes mula sa iba't ibang mga kolonya na nagsasama-sama. Dinhi nabungkag ang packet ug ang cross-fertilization nahitabo sa mga gamet gikan sa lainlaing mga kolonya nga nag-uban. Ang Acropora valida ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa Pulang Dagat , ang Gulpo ng Aden , timog-kanluran, hilagang-kanluran at hilagang karagatan ng India, Persian Gulf , ang gitnang Indo-Pacific , Australia, timog-silangang Asya, Japan, Dagat sa Tsina , ang karagatang kanluranin, gitnang at malayong silangan ng Pasipiko ng Pasipiko, ang hilagang-kanlurang Pulo ng Hawaiian at Johnston Atoll . Ang Acropora valida usa ka klase nga acroporid coral nga makit-an sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, habagatan-kasadpan, amihanan-kasadpan ug amihanang kadagatan sa India, Persian Gulf, sentro sa Indo-Pasipiko, Australia, habagatang-sidlakang Asya, Japan , China Sea, ang kasadpang karagatan, tunga-tunga ug layo sa sidlakan sa Dagat Pasipiko, ang amihanan-kasadpan sa Hawaiian Islands ug Johnston Atoll. Ito ay orihinal na inilarawan bilang Madrepora valida ni Dana noong 1846. Kini una nga gihulagway ingon ang Madrepora valida sa 1846. Ito ay matatagpuan sa mga kolonya ng iba't ibang mga hugis, na may mga diametro minsan sa taas ng 0.5 metro (20 in). Makit-an kini sa mga kolonya nga lainlain ang mga porma, nga adunay mga diametro usahay sa gitas-on nga 0.5 metros (20 in). Mayroon itong maliit na axial corallite at ang mga radial corallite ay na-appress at sa iba't ibang laki. Adunay kini gamay nga mga axial corallite ug mga radial corallite nga gipintal ug lainlaing gidak-on. Ito ay kayumanggi, cream, o dilaw na kulay, at ang mga tip ng sangay ay minsan ay lila. Mukhang katulad ng Acropora variabilis . Adunay kini brown, cream o dalag nga kolor ug ang mga tip sa sanga us aka purpura. Kini makita nga sama sa Acropora variabilis. Ito ay nai-uri bilang isang hindi bababa sa mga species ng pag-aalala sa IUCN Red List , ngunit pinaniniwalaan na ang populasyon nito ay bumababa sa linya kasama ang pandaigdigang pagbagsak ng mga coral reef, at nakalista ito sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Giklasipikar kini ingon usa ka labing gamay nga nameligro nga mga sakop sa henero sa IUCN Red List, apan ang populasyon niini gituohan nga mubu nga nahiuyon sa pagkalumpag sa mga coral reef, ug gilista kini ubos sa Apendise II sa CITES. Ito ay matatagpuan sa kailaliman ng pagitan ng 1 at 15 metro sa mga tropical na mababaw na bahura sa isang malaking hanay ng mga tirahan ng reef. Nahimutang kini sa giladmon sa taliwala sa 1 ug 15 metros sa tropiko nga mabaw nga mga baho sa daghang mga puy-anan sa reef. Ang Acropora vaughani ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa hilagang Indian Ocean, ang gitnang Indo-Pasipiko , Australia, timog-silangang Asya, Japan, ang East China Sea at ang karagatan at kanluranin at gitnang Karagatang Pasipiko. Ang Acropora vaughani usa ka mga sakop sa henero sa acroporid coral nga makit-an sa amihanang Dagat sa India, ang sentro sa Indo-Pasipiko, Australia, habagatang-sidlakan sa Asya, Japan, Dagat sa Tsina ug ang kadagatan ug kasadpan ug sentral nga Dagat Pasipiko. Natagpuan din ito sa Madagascar. Kini makita usab sa Madagascar. Nagaganap ito sa tropical na mababaw na bahura sa paligid ng mga fringing reef sa turbid water, sa kalaliman ng pagitan ng 3 at 20 metro. Nahitabo kini sa tropical shallow reefs sa palibot sa mga lungag sa mga tangbo sa tubig nga nagkalot, sa giladmon sa taliwala sa 3 ug 20 metros. Inilarawan ito ni JW Wells noong 1954. Gihubit kini ni JW Wells kaniadtong 1954. Ang Acropora vaughani ay inilarawan ni JW Wells noong 1954. Ang Acropora vaughani gihulagway ni JW Wells kaniadtong 1954. Natagpuan ito sa mga bukas na branched colonies na kung minsan ay may mga pagpapakita ng mga bushes, na ibinibigay ng pagkakaroon ng mga maikling sangay. Makit-an kini sa abri nga mga kolonya nga may bransilyo nga usahay adunay mga pagpakita sa mga bushes, nga gihatag sa presensya sa mga mubo nga sanga. Ang isang malaking bilang ng mga hindi sinasadyang mga axial corallite ay naroroon, at mayroon itong mahusay na spaced radial corallite ng iba't ibang haba. Daghang kadaghan sa mga aksidenteng mga axial corallite ang naa, ug maayo ang pagkagama niini nga radial corallite nga lainlain ang gitas-on. Mayroon itong isang mahusay na coenosteum. Kini adunay usa ka maayo nga coenosteum. Ito ay cream, maputlang asul, o kayumanggi ang kulay at mukhang katulad ng Acropora rufus . Kini mao ang cream, pale blue o brown ang kolor ug susama sa Acropora rufus. Ito ay nangyayari sa hilagang Indya ng India, ang gitnang Indo-Pasipiko, Australia, timog-silangan na Asya, Hapon, ang Dagat sa Tsina at ang karagatan at gitnang Karagatang Pasipiko. Nahitabo kini sa amihanang India, ang sentro sa Indo-Pasipiko, Australia, habagatang-sidlakan sa Asya, Japan, Dagat China ug ang kadagatan ug sentral nga Dagat Pasipiko. Matatagpuan ito sa kailaliman ng pagitan ng 3 at 20 metro sa mga tropical na mababaw na bahura sa paligid ng mga fringing reef sa mga turbid na tubig. Nahimutang kini sa giladmon sa taliwala sa 3 ug 20 metros sa tropikal nga mabaw nga mga baho sa palibot sa mga pangpang nga mga baho sa tubig nga nagkaguliyang. Ang Acropora verweyi ay isang species ng acroporid coral na matatagpuan sa timog-kanluran at hilagang Karagatang Indiano, ang gitnang Indo-Pacific , Australia, timog-silangang Asya, Japan, ang East China Sea at ang karagatan ng Kanlurang Pasipiko. Ang Acropora verweyi usa ka mga sakop sa henero sa acroporid coral nga makit-an sa habagatan-kasadpan ug amihanang Dagat sa India, ang sentro sa Indo-Pacific, Australia, habagatang-sidlakang Asya, Japan, Dagat sa Tsina ug Dagat sa Pasipiko. Natagpuan din ito sa Pilipinas, American Samoa , Fiji at Rodrigues . Kini makit-an usab sa Pilipinas, American Samoa , Fiji ug Rodrigues . Ito ay nangyayari sa tropical mababaw na bahura sa itaas na mga dalisdis, mula sa kalaliman ng 2 hanggang 15 metro (6 ft 7 hanggang 49 ft 3 in). Nahitabo kini sa tropical shallow reefs sa ibabaw sa mga bakilid, gikan sa giladmon nga 2 hangtod 15 metros (6 ft 7 hangtod 49 ft 3 sa). Inilarawan si Acropora verweyi noong 1984 nina Veron at Carden Wallace . Gihulagway ang Acropora verweyi kaniadtong 1984 ni Veron ug Carden Wallace. Natagpuan ito sa encrusted colonies na nakaayos sa unan, hugis-plate, o corymbose na istruktura. Makit-an kini sa mga nakulit nga kolonya nga gihan-ay sa mga unlan, pormag plate, o corymbose nga mga istruktura. Ang mga sanga nito ay maikli at may mga diametro ng pitong hanggang siyam na milimetro at naglalaman ng napakaliit na mga branchlet na lumalaki malapit sa kanilang mga base. Ang mga sanga niini mubo ug pito hangtod sa siyam ka milimetro ang diyametro ug adunay gagmay nga mga sanga nga nagtubo duol sa ilang mga sukaranan. Ang mga axial corallite nito ay halata at ang mga radial corallite ay pinalamig, hugis-tubo, maayos na nakaayos, at bilog. Ang mga axial corallite niini klaro ug ang mga radial corallite gipuga, gihumol sa tubo, maayong pagkahan-ay, ug lingin. Ang mga species ay isang halos isang kulay-cream na brown at ang mga axial corallite ay dilaw. Ang mga espisye mao ang kasagaran nga brown-brown nga brown ug ang mga axial corallite mga dilaw. Ito ay nai-uri bilang isang madaling masugatan na species sa IUCN Red List at pinaniniwalaan na ang populasyon nito ay bumababa sa linya kasama ang pandaigdigang pagbagsak sa mga coral reef; ang mga species ay nakalista din sa ilalim ng Appendix II ng CITES. Kini giklasipikar nga usa ka mahuyang nga mga species sa IUCN Red List ug gituohan nga adunay populasyon ang populasyon nga nahisubay sa global nga pagbagsak sa mga kagaangan; nalista usab ang mga species sa ilawom sa Appendix II sa CITES. Ang mga numero ng populasyon nito ay hindi kilala, ngunit malamang na mapanganib sa pandaigdigang pagbawas ng mga coral reef, ang pagtaas ng temperatura na nagdudulot ng pagpapaputi ng coral, pagbabago ng klima, aktibidad ng tao, ang korona-ng-tinik na bituin at sakit. Ang mga ihap sa populasyon niini wala mahibal-an, apan lagmit peligro nga sa kalibutanon nga pagkunhod sa mga coral reef, pagtaas sa temperatura nga hinungdan sa pagdugo sa coral, pagbag-o sa klima, kalihokan sa tawo, ang korona-tunok nga bituon ug sakit. Ito ay nangyayari sa timog-kanluran at hilagang Karagatang Indya, ang gitnang Indo-Pasipiko, Australia, timog-silangang Asya, Japan, Dagat ng Tsina at ang karagatang kanlurang Pasipiko. Nahinabo kini sa habagatang-kasadpan ug amihanang Dagat sa India, ang sentro sa Indo-Pasipiko, Australia, habagatang-silangan nga Asya, Japan, Dagat sa China ug ang kasadpang Dagat Pasipiko. Ito ay matatagpuan sa kailaliman ng pagitan ng 2 at 15 metro sa mga tropikal na mababaw na bahura sa itaas na mga dalisdis. Nahimutang kini sa giladmon sa taliwala sa 2 ug 15 metros sa tropical shallow reefs sa ibabaw nga bakilid. Ang Kingfisher ni Hombron o ang asul na naka-asul na kingfisher ( Actenoides hombroni ) ay isang species ng ibon sa pamilya na Alcedinidae endemic sa Pilipinas . Ang Hombron Kingfisher o adunay sulod nga asul nga Kingfisher (Actenoides hombroni) usa ka klase nga langgam sa pamilya nga Alcedinidae endemic sa Pilipinas. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang-gubat na kagubatan at subtropikal o tropikal na basa-basa na Montane gubat . Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan mao ang mga subtropikal o tropikal nga basa nga ubos nga kalasangan ug subtropiko o tropikal nga basa nga Montane nga kalasangan. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Kini naghulga sa pagkawalay puy-anan. Ang banded eagle ray ( Aetomylaeus nichofii ) ay isang species ng isda sa pamilya na Myliobatidae . Ang banded eagle ray (Aetomylaeus nichofii) usa ka klase nga isda sa pamilya nga Myliobatidae. Natagpuan ito sa Australia , Bangladesh , Brunei , Cambodia , China , India , Indonesia , Japan , North Korea , South Korea , Malaysia , Myanmar , Pakistan , Papua New Guinea , Pilipinas , Singapore , Sri Lanka ,Taiwan , Thailand , Vietnam , posibleng Maldives , at posibleng Mozambique . Kini makit-an sa Australia, Bangladesh, Brunei, Cambodia, China, India, Indonesia, Japan, North Korea, South Korea, Malaysia, Myanmar, Pakistan, Papua New Guinea, Philippines, Singapore, Sri Lanka, Taiwan, Thailand, Vietnam, posibleng Maldives , ug posible nga Mozambique. Ang mga likas na tirahan nito ay bukas na dagat , mababaw na dagat, at mga coral reef . Ang natural nga mga puy-anan niini mao ang bukas nga dagat, mabaw nga dagat, ug mga kagaangan. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Kini naghulga sa pagkawalay puy-anan. Ang Mindanao pygmy fruit bat ( Alionycteris paucidentata ) ay isang species ng megabat sa Pteropodidae ng pamilya . Ang Mindanao pygmy fruit bat (Alionycteris paucidentata) usa ka klase nga megabat sa pamilya Pteropodidae. Ito ay monotypic sa loob ng genus na Alionycteris . Kini ang monotypic sa sulod sa henero nga Alionycteris. Ito ay endemik sa Pilipinas . Katapusan kini sa Pilipinas. Ang likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan niini subtropikal o tropikal nga uga nga kalasangan. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Kini naghulga sa pagkawalay puy-anan. Ito ay isang espesyalista sa high-elevation na alinman sa mahirap o naabutan ng mga hot spot ng turista. Kini usa ka espesyalista nga high-elevation nga lisud o maabut sa mga hot spot sa turista. Bilang isang resulta, ang species na ito ay maaaring maghanap ng mga bagong nakataas na tirahan na malamang sa katimugang rehiyon ng Pilipinas at kasama ang mga isla ng Sulawesi. Ingon usa ka sangputanan, kini nga species mahimoÕg mangita bag-o nga gipataas nga puy-anan nga lagmit sa habagatang rehiyon sa Pilipinas ug subay sa mga isla sa Sulawesi. Ang Alveopora ay isang genus ng kolonyal na mga korales ng kolonyalsa pamilya Acroporidae . Ang Alveopora usa ka klase nga klase nga kolonyal nga koral sa pamilya nga Acroporidae. Ang mga miyembro ng genus na ito ay katutubo sa rehiyon ng Indo-Pasipiko at madalas na matatagpuan sa mga dalisdis ng bahura sa tubig na bulok. Ang mga miyembro sa kini nga genus lahi sa rehiyon sa Indo-Pasipiko ug kanunay nga makit-an sa mga bakilid sa mga buling nga mga tangbo. Ang Alveopora ay may napakagaan at maliliit na balangkas na binubuo ng magkakaugnay na mga rod at spines. Ang Alveopora adunay kaayo suga ug gamay nga kalabera nga gilangkuban sa mga magkakaugnay nga mga rod ug spines. Ang mga kolonya ay alinman sa napakalaking o sumasanga at madalas na may hindi regular na mga hugis. Ang mga kolonya dako kaayo o pagsabod ug kanunay adunay dili regular nga mga porma. Ang mga corallite ay may mga dingding na napaka-perforated at septa na kadalasang binubuo ng mga pinong spines na maaaring matugunan sa gitna na bumubuo ng isang tangle ng columella. Ang mga corallite adunay perforated nga mga bong-bong ug septa nga sagad nga gilangkuban sa maayong mga spine nga mahimong magtagbo sa tunga nga nagporma og usa ka tangle sa columella. Ang mga polyp ay malalaki at mataba at karaniwang pinalawig araw at gabi. Dagko ug tambok ang mga polyp ug sagad nga adlaw ug gabii. Mayroon silang labindalawang tolda, madalas na may mga namamaga na tip tulad ng mga tip. Aduna sila'y napulo'g duha ka mga tolda, nga kanunay adunay mga tipik sama sa mga tip. Mayroon silang symbiotic zooxanthellae sa kanilang mga tisyu at karaniwang maputi, maputla na kulay-abo, cream o light brown, kung minsan ay may magkakaibang mga kulay na tentacles. Aduna sila'y simbolo nga zooxanthellae sa ilang mga tisyu nga kasagaran puti, luspad nga abohon, krema o puhaw nga brown, usahay adunay nagkalain-lain nga kolor nga mga tentakulo. Ang Alveopora allingi ay isang species ng stony coral na matatagpuan sa Pulang Dagat , Gulpo ng Aden , timog-kanluran at hilagang India Ocean, ang gitnang Indo-Pacific , Australia, Timog Silangang Asya, Japan, ang East China Sea at ang karagatan ng kanluran at gitnang Karagatang Pasipiko. Ang Alveopora allingi usa ka sakop sa henero nga batoon nga coral nga makit-an sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, habagatan-kasadpan ug amihang Dagat India, ang sentro sa Indo-Pasipiko, Australia, Habagatang Silangang Asya, Japan, Dagat sa Tsina ug Dagat sa kasagpan ug sentro sa Kadagatang Pasipiko. Natagpuan din ito sa Palau at sa Mariana Islands . Kini nakalagapan usab sa Palau ug sa Mariana Islands. Ito ay madaling kapitan ng pag- iwas sa coral at na-rate ng International Union for Conservation of Nature bilang isang " masusugatan na species ". Sayon ra kini pugngan ug paglikay sa coral ug gi-rate sa Internatiol Union for Conservation of Nature ingon nga usa ka "mahuyang nga sakop sa henero". Ang mga kolonya ng Alveopora allingi ay nagpatibay ng iba't ibang mga form. Ang mga kolonya sa Alveopara allingi nagpalig-on ug lain-laing porma. Maaari silang maging haligi o encrusting, o magkaroon ng isang bilang ng mga maikling irregular lobes. Mahimo kini nga kolum o encrusting, o adunay daghang mubunga nga mga lobes. Ang mga polyp ay masikip na magkasama, mataba at pinahaba, na may isang korona ng mga tentheart na may medyo napalaki na mga tip. Ang mga polyp hugot nga mag- uban, tambok ug taas, adunay usa ka kontra sa mga tolda nga adunay daghang tip. Ang Alveopora allingi ay isang species ng zooxanthellate ng coral. Ang Alveopra allingi usa ka klase sa zooxabthellate sa koral. Nakukuha nito ang karamihan sa mga pangangailangan sa nutritional mula sa symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng malambot na mga tisyu. Nakuha niini ang kadaghanan sa mga kinahanglanon sa nutrisyon gikan sa mga simbiotiko nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang mga photosynthetic na organismo ay nagbibigay ng coral na may organikong carbon at nitrogen. Kini nga mga phothosynthetic organismo nagahatag ug koral nga adunay organikong carbon ug nitroheno. Kung minsan ay nagbibigay ng hanggang sa 90% ng mga pangangailangan ng enerhiya ng kanilang host para sa metabolismo at paglaki. Usahay naghatag hangtod kasiyaman porsyento sa mga kinahanglon sa enerhiya sa ilang host alang sa metabolismo ug pagtubo. Ang natitirang mga pangangailangan nito ay natutugunan ng mga planktonic organismo na nahuli ng mga tentheart ng polyps. Ang nahabilin nga mga panginahanglanon gitagbo sa mga planktonic organismo nga nakuha sa mga galamay sa mga polyp. Ang coral na ito ay madaling kapitan ng coral pagpapaputi ngunit hindi partikular na madaling kapitan ng mga sakit sa coral. Kini nga koral dali madikitan sa coral bleaching apan dili labi nga dali madikitan sa mga sakit sa coral. Ito ay isang kaakit-akit na maliit na korales at kinokolekta ng trade trade ng reef . Kini usa ka madanihon nga gamay nga koral ug nakolekta pinaagi sa pamatigayon sa kapagangan akwaryum. Ang lahat ng mga corals ay tumatanggap ng proteksyon sa pamamagitan ng nakalista sa CITES Appendix II . Ang tanan nga mga korales makadawat pagpanalipod pinaagi sa paglista sa CITES Apendise II. Sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang kalagayan ng pangangalaga ng species na ito bilang "mahina". Gisusi sa International Union for Conservation of Nature ang istado sa konserbasyon sa kini nga klase nga "mahuyang". Ang Alveopora fenestrata ay isang species ng stony coral na matatagpuan sa Pulang Dagat , ang Gulpo ng Aden , timog-kanluran at hilagang India Ocean, ang gitnang Indo-Pasipiko , Australia, Timog-silangang Asya at ang karagatan ng Kanlurang Pasipiko. Ang Alveopora fenestrata usa ka sakop sa henero nga batoon nga coral nga makit-an sa Pulang Dagat, Gulpo sa Aden, habagatan-kasadpan ug amihang dagat sa India, ang sentro sa Indo-Pasipiko, Australia, Habagatang Silangang Asya, Japan, Dagat sa Tsina ug and Dagat sa kasagpan ug sentro sa Kadagatang Pasipiko. Makikita ito sa mababaw na mga coral reef , sa lalim na 30 metro . Makit-an kini sa mabaw sa coral reef, hangtod sa giladmon nga katloan metros . Ito ay partikular na madaling kapitan sa pagpapaputi ng coral . Kini labi ka dali hupotan sa koral bleaching. Ang mga kolonya ng Alveopora fenestrata sa pangkalahatan ay hemispherical sa form na may isang bilang ng mga maikling irregular lobes. Ang mga kolonya sa Alveopora fenestrata sa kasagaran hemispherical nga porma nga adunay daghang mga mubu nga dili kasagaran nga lobes. Ang mga polyp ay masikip na magkasama, nagpahaba, na may isang korona ng mahabang tent tent, na nagbibigay ng hitsura ng isang ulo ng mop . Ang mga polyp hugot na nagauban, nagapataas, uban sa usa ka purongpurong sa taas nga gaway, nga nagahatag sa dagway sa usa ka ulo sa lampaso. Ang mga corallite wall ay binubuo ng mga compact spines at rod, at ang septa ay may haba, mga tapering spines na kung saan ay magkasama na mababa sa corallite. Ang corallite kuta gilangkuban sa giumol tunok ug sungkod, ug ang septa nga taas, mga tapering spines nga miduyog sa sa taas sa corallite. Ang mga kolonya ay karaniwang madulas o maberde-kayumanggi. Ang mga kolonya kasagaran abohon o maberde-brown. Ang Alveopora fenestrata ay isang zooxanthellate species ng coral. Ang Alveopora fenestrata usa ka klase nga zooxanthellate sa koral. Nakukuha nito ang karamihan sa mga pangangailangan sa nutritional mula sa symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng malambot na mga tisyu. Nakuha niini ang kadaghan sa mga kinahanglanon sa nutrisyon gikan sa mga simbiotiko nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang mga photosynthetic na organismo ay nagbibigay ng coral na may organikong carbon at nitrogen, Kini nga mga photosynthetic organismo naghatag ug koral nga adunay organikong carbon ug nitroheno. Kung minsan ay nagbibigay ng hanggang sa 90% ng mga pangangailangan ng enerhiya ng kanilang host para sa metabolismo at paglaki. Usahay nagahatag hangtod sa kasiyaman porsyento sa mga kinahanglanon sa enerhiya sa ilang host para sa metabolismo. Ang natitirang mga pangangailangan nito ay natutugunan ng mga planktonic organismo na nahuli ng mga tentheart ng polyps. Ang nahibilin ka mga panginahanglon gitagbo sa mga planktonic organismo nga nakuha sa mga galamay sa mga polyp. Ang koral na ito ay laganap ngunit medyo hindi pangkaraniwan. Kini nga koral kaylap apan dili komon. Ito ay madaling kapitan sa coral pagpapaputi ngunit hindi partikular na madaling kapitan ng sakit sa coral. Kini dali dawaton sa coral bleaching apan dili labi nga dali kapton ug sakit sa koral. Ito ay isang kaakit-akit na maliit na korales at inaani ng kalakalan ng bahura ng aquarium . Kini usa ka madanihon nga gamay nga koral ug naani sa pamatigayon sa reef akwaryum. Ang koral na ito ay may malawak na pamamahagi ngunit medyo hindi pangkaraniwan. Kini nga koral adunay usa ka kaylap nga pag-apod-apod apan dili kasagaran. Ito ay partikular na madaling kapitan sa pagpapaputi ng coral . Kini labi ka dali makapyotan sa pagpaputi sa korales. Ito ay isang kaakit-akit na maliit na korales at inaani ng kalakalan ng bahura ng aquarium . Kini usa ka madanihon nga gamay nga koral na giani sa pamatigayon sa bahura sa aquarium. Ang lahat ng mga corals ay tumatanggap ng proteksyon sa pamamagitan ng nakalista sa CITES Appendix II . Ang tanan nga mga korales makadawat pagpanalipod pinaagi sa mga nakalista sa CITES Apendix II. Ang pangunahing banta na kinakaharap ng mga korales ay nauugnay sa pagbabago ng klima ; ang mekanikal na pagkasira ng kanilang mga coral reef habitats, pagtaas ng pinsala mula sa matinding mga kaganapan sa panahon, pagtaas ng temperatura ng tubig sa dagat at acidification ng karagatan . Ang mga nag-unang hulga nga giatubang sa mga koral adunay kalabutan sa pagbag-o sa klima; ang mekanikal nga pagkaguba sa ilang mga pinuy-anan nga koral nga bahura, nagdugang nga kadaot gikan sa grabe nga mga panghitabo sa panahon, pagtaas sa temperatura sa tubig sa dagat ug asido sa kadagatan. Sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang kalagayan ng pangangalaga ng species na ito bilang " mahina ". Ginatan-aw sa Internasyon nga Unyon Alang sa Pagreserba sa Kinaiyahan ang kahimtang sa pag-atuman sa sakop sa henero nga ni nga ÒhuyangÓ. Ang Alveopora viridis ay isang species ng stony coral na may lubos na disjunct range, at matatagpuan sa Pulang Dagat , Gulpo ng Aden , ang hilagang Karagatang Indiano at sa Palau at sa Isla ng Mariana . Alveopora viridis mao ang usa ka sakop sa henero nga batoon kagaangan nga adunay usa ka taas nga gipalagpot sa gilapdon, ug mahimong makaplagan diha sa Dagat nga Mapula, sa Gulpo sa Aden, sa amihanang kadagatan sa India, ug sa Palau, ug sa mga isla sa Mairana. Ito ay matatagpuan sa mas mababang mgaslope ng coral reef sa kailaliman ng 50 m. Makit-an kini sa ubos nga mga bakilid sa koral nga bahura nga giladmon nga kalim-an nga metros. Ito ay partikular na madaling kapitan ng pagpapaputi ng korales at naaniwa para sa pangangalakal ng aquarium. Kini labi ka dali dawaton sa pagpaputi sa korales ug naani para sa pamatigayon sa aquarium. Ang mga kolonya ng Alveopora viridis ay masunurin o kolum. Ang mga kolonya sa Alveopora viridis kay masulundon o kolum. Ang mga corallite ay napakaliit at ang septa bear spines ng dalawang magkakaibang haba. Gamay kaayo ang mga corallite ug ang septa bear spines nga duha ka lainlaing mga gitas-on. Ang mga kolonya ay karaniwang ilang lilim ng greyish-brown o greenish-brown. Ang mga kolonya sa kasagaran pipila ka landong sa greyish-brown o greenish-brown. Ang Alveopora viridis ay isang species ng zooxanthellate ng coral. Ang Alveopora viridis ah usa ka sakop sa henero nga zooxanthellate sang koral. Nakukuha nito ang karamihan sa mga pangangailangan sa nutritional mula sa symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng malambot na mga tisyu. Nakuha niini ang kadaghanan sa mga kinahanglanon sa nutrisyon gikan sa mga simbiotiko dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang coral na ito ay partikular na madaling kapitan ng coral bleaching at inaani ito para sa kalakalan ng reef aquarium . Kini nga koral labi ka dali nga makuhaan sa pagpaputi sa koral ug kini naani alang sa pamatigayon sa bahura sa aquarium. Ang lahat ng mga corals ay tumatanggap ng proteksyon sa pamamagitan ng nakalista sa CITES Appendix II . Ang tanan nga mga korales makadawat pagpanalipod pinaagi sa paglista sa CITES Apendix II. Ang pangunahing banta na kinakaharap ng mga korales ay nauugnay sa pagbabago ng klima ; ang mekanikal na pagkasira ng kanilang mga coral reef habitats, pagtaas ng pinsala mula sa matinding mga kaganapan sa panahon, pagtaas ng temperatura ng tubig sa dagat at acidification ng karagatan . Ang mga nag-unang hulga nga giatubang sa mga koral adunay kalabutan sa pagbag-o sa klima; ang mekanikal nga pagkaguba sa ilang mga pinuy-anan nga koral nga bahura, nagdugang nga kadaot gikan sa grabe nga mga panghitabo sa panahon, pagtaas sa temperatura sa tubig sa dagat ug asido sa kadagatan. Ang Alveopora viridis ay may malawak na hanay ngunit may isang bilang ng mga hiwalay na subpopulasyon at sa pangkalahatan ay hindi pangkaraniwan. Ang Alveopora viridis adunay daghang halapad apan adunay daghang lahi nga subpopulasyon ug kasagaran dili sagad. Ang International Union for Conservation of Nature ay sinuri ang katayuan ng pag-iingat nito bilang " malapit nang banta ". Ang Internasyon nga Unyon Alang sa Pagreserba sa Kinaiyahan ay gina tan-aw ang kahimtang ng pasidaan nga Ò duol-gihigulgaÓ. Ang Anacropora ay isang genus ng stony corals sa pamilyang Acroporidae . Anacropora usa ka henero sa mga stony corals sa pamilya Acroporidae. Minsan sila ay tinatawag na mga briar corals at mayroong pitong kilalang species . Kini usahay gitawag nga mga briar nga korales ug adunay pito nga nailhan nga mga sakop sa henero. Ang mga miyembro ng genus na ito ay karaniwang marupok na mga corals na may mga sanga na mas mababa sa sampung sentimetro ang haba na bumubuo ng mga maliliit na kolonya. Ang mga miyembro niini nga henero sagad nga dali madaot nga mga korales nga adunay mga sanga nga taas pa sa napulo ka sentimetro ang gitas-on nga nahimo nga gagmay nga kolonya. Ang mga sanga ay alinman sa pagkalat o maaaring mai-cluster at kung minsan ay pinagsama-sama. Ang mga sanga nagkaylap o mahimong makumpol ug usahay gihiusa. Ang mga calice ay bilugan at hanggang sa isang milimetro sa diameter. Ang mga kaldito na lingin ug porma naay hangtod sa usa ka milimetro ang diyametro. Ang lugar sa pagitan ng mga calice ay maluwang sa maraming maliliit na tubercles. Ang lugar sa taliwala sa mga kaldito gamay nga adunay daghang gagmay nga mga tubercles. Walang mga axial corallite at ang pangunahing numero ng septa na anim na may ilang higit pang mga subsidiary. WalaÕy mga axial corallite ug ang pangunang numero sa septa nga unom, nga dunay pipila nga mga sanga. Ang maliit na radial corallites ay may 'walang laman' na hitsura na katulad ng Montipora . Ang gagmay nga mga radial corallite adunay 'walay sulod' nga hitsura nga susama sa Montipora. Ang masarap na mga tentacle ay madalas na makikita na pinahaba sa araw. Ang mga lami nga mga tolda kanunay nga makita nga gipalawig sa maadlaw. Ang mga miyembro ng genus na ito ay nangyayari sa Karagatang Indiano at ang kanlurang Pasipiko na matatagpuan karamihan sa maputik na tubig. Ang mga myembro sa kini nga henero ay nahitabo sa Dagat Indiano ug ang kasadpang Pasipiko, kasagaran makit-an sa lapok nga tubig. Karaniwan silang hindi pangkaraniwan at hindi mga species ng reef . Kasagaran dili sila sagad ug dili sila mga sakop sa henero sa bahura. Ang anacropora forbesi ay isang species ng briar coral na maaaring matagpuan sa tropikal na kanluran at gitnangrehiyon ng Indo-Pacific . Ang Anacropora forbesi ay usa ka sakop sa henero nga briar coral nga mahimong makit-an sa tropikal nga kasadpan ug sentral nga rehiyon sa Indo-Pasipiko. Ito ang uri ng species ng genus na Anacropora . Kani ang usa ka sakop sa henero sa bahura nga Anacropra. Ang coral na ito ay karaniwang isang light brown na kulay na may maputlang mga tip sa mga sanga. Kini nga koral kasagaran usa ka light brown nga kolor nga adunay mga malusno nga mga tip sa mga sanga. Ito ay malapit na nauugnay sa Acropora at Montipora corals, ngunit naiiba sa mga ito sa hindi pagkakaroon ng isang terminal axial corallite sa dulo ng mga sanga. Kini nga may kalabutan sa Acropora ug Montipora koral, apan lahi sa ilaha ang usa ka istasyon axial corallite sa tumoy sa mga sanga. Ang anacropora forbesi ay katutubong sa kanluran at gitnang Indo-Pacific. Ang Anacropora forbesi lumad sa kasadpan sa sentro sa Indo Pacific. Ang saklaw nito ay umaabot mula sa Madagascar, ang silangang baybayin ng Africa at ang Pulang Dagat hanggang sa hilagang-silangan na Dagat ng India, Australia, Malaysia, Indonesia, Japan, Pilipinas, at East China Sea. Ang sakup niini gikan sa Madagascar, ang bungaran sa adlawng baybayon sa Africa ug pula nga dagat hangtod sa amihanan-sidlikan sa dagat sa India, Malaysia, Indonesia, Japan, Pilipinas ug East China Sea. Nagaganap din ito sa Palau at Micronesia . Nahitabo usab kini sa Palau ug Micronesia. Lumalaki ito sa mababaw na mga bahura ng tubig, madalas sa mga mabagsik na tubig, at sa mga malalim na lugar sa pagitan ng mga reef sa malambot na mga substrate . Nagtubo kini sa mababaw nga mga baho sa tubig kanunay sa mga tubig nagguyod, ug sa mas lawom nga mga lugar taliwala sa mga bahura sa humok nga mga subsrate. Minsan naninirahan ito ng mga nakalantad na mga dalisdis na bahura. Usahay gipuy-an niini ang mga nakabutang sa mga bakilid sa bahura. Nagaganap ito sa kailaliman hanggang sa halos 25 m (80 p). Nahitabo kini sa giladmong hangtod byente singko m (otsinta p). Ito ay isang masiglang mabilis na lumalagong koral na maaaring bumuo ng mga damuhan na tulad ng mga patch sa bahura sa pagbubukod ng iba pang mga species. Kini usa ka kusog nga paspas nga pagtubo sa koral nga mahimo'g maporma ang sagbut nga sama sa pag tamak sa bahura ngadto sa paggawas sa ubang mga klase. Ang koral na ito ay may isang malawak na saklaw at isang pangkaraniwang species. Kini nga koral usa ka lapad nga gilapdon ug usa ka kasagaran nga mga espisye. Gayunpaman, ang genus ay partikular na madaling kapitan ng pinsala sa bagyo at pagpapaputi ng korales , at ang lahat ng mga corals ay banta ng pagkawasak ng bahura, pagbabago ng klima at acidification ng karagatan . Bisan pa, ang hawod labi na dali nga makadaaot sa bagyo ug pagundang sa koral, ug tanan nga koral gihulga sa pagkadunot sa bahura, pag bag-o sa klima ug acidification sa kadagatan. Ang International Union for Conservation of Nature ay sinuri ang katayuan ng pag-iingat nito bilang hindi bababa sa pag-aalala , habang inirerekumenda ang karagdagang pagsusuri upang suriin ang antas ng pagiging matatag nito. Ang International Union alang sa Conservation sa kinaiya nga gitasal sa iyang kahimtang pag amping nga labing menos kabalaka, samantang pagrekomendor sa dugang pag sorbi sa pagsusi sa iyang level sa kalig-on. Ang Anacropora matthai ay isang species ng briar coral sa pamilya Acroporidae . Anacropora Matthai usa ka sakop sa briar koral sa pamilya Acroproridae. Ang species na ito ay matatagpuan sa gitnang Indo-Pacific , sa mga tubig sa Solomons, Japan , East China Sea , Eastern Australia , Fiji , Palau , at Pohnpei , sa mababaw na mga tropical reef environment, sa kalaliman mula 8 hanggang 20 metro . Kini nga mga sakop makit -an sa sentro Indo-Pacific, sa mga tubig nga layo sa Solomons, Japan, Eat China Sea, Eastern Australia, Fiji, Palau, ug Pohnpei, sa mabaw nga tropical reef environment. Sa giladmon gekan otso hangtod byente metros nga giladmon. Ang mga species ay pinangalanang George Matthai . Ang mga sakop gihinganlan George Matthai Ang mga sanga ng A. matthai ay 5 milimetro makapal, at tuwid, na may kayumanggi at maputlang kayumanggi pangkulay. Ang mga sanga sa A. Matthai lima ka kilomentro ang gibag-on ug tul-id nga adunay brown ug luspad nga kolor sa brown. Ang saklaw nito ay nangyayari sa 1 protektadong lugar ng dagat , ngunit ang populasyon nito ay pa rin sa pagtanggi, na nakalista bilang mahina laban sa Pulang Listahan ng IUCN . Ang sakup niini gikan sa usa nga gipanalipdan nga dagat ug lugar, apan ang populasyon usab sa pagkunhod nga gilista ingon nga mahuyang sa IUCN Red List. Ang mga banta nito ay kinabibilangan ng pag-unlad ng tirahan at komersyal, mga daanan ng pagpapadala, mga mapagkukunan ng aquatic na naaniwa, nagsasalakay na mga species , sakit , polusyon , at pagbabago ng klima . Ang mga hulga niini naglakip sa pagpauswag sa pamuyo ug komersyal mga agianan sa pagpadala mga kapanguhaan sa tubigon nga naani mga nagsulong nga mga species mga sakit , polusyon ,ug pagbag-o sa klima. Ang Anacropora puertogalerae ay isang species ng briar coral na maaaring matagpuan sa gitnang Indo-Pacific , Japan, ang East China Sea , silangang Australia, ang karagatang kanlurang Pasipiko Karagatan, ang Pilipinas at ang Maldives . Ang Anacropora puetogalerae usa ka klase nga lahi sa koral nga mahimong makit-an sa sentro Indo Pacifc, Japan ug East China Sea, Silangan Australia ang kadagatan sa Dagat Pasipiko, Pilipinas ug Maldives. Natagpuan din ito sa Andaman Islands , Rodrigues , Fiji at Vanuatu . Makita usab kini sa Andam Island, Rodrigues, Fiji ug Vanuatu. Nagaganap ito sa mababaw na mga bahura, mula sa kailaliman ng 5-20 m. Nahitabo kini sa mabaw nga mga baho, gikan sa kalalom nga singko hangtod byente mitros. Ito ay napaka-babasagin, at partikular na madaling kapitan ng pagdurugo sa coral , sakit at pagkawala ng tirahan. Sakit kaayo kini ug labi ka dali nga madumot sa koral bleaching sakit ug pagkawala sa puy-anan. Ang anacropora spinosa ay isang species ng briar coral na maaaring matagpuan sa gitnang Indo-Pacific , Timog Silangang Asya, ang Solomon Islands , Japan, ang East China Sea at ang karagatan ng karagatan ng Pasipiko. Anacropora spinosa usa ka klase nga lahi sa koral nga mahimong makit-an sa sentro nga Indo-Pasipiko , Timog-Silangang Asya, Solomon Islands , Japan, Dagat sa China ug Dagat sa Pasipik. Natagpuan din ito sa Rodrigues at sa Andaman Islands . Kini makit-an sa Rodrigues ug sa Andaman Islands. Nagaganap ito sa mababaw na mga bahura, mula sa kailaliman ng 5-25 m. Nahitabo kini sa mabaw nga mga baho, gikan sa kinahiladman sa kinistos kinsi m. Ito ay partikular na madaling kapitan ng coral bleaching , sakit at pagbabawas ng mga coral reef habitats. Kini labi ka dali nga madayag sa koral bleaching , sakit ug pagkunhod sa mga coral reef habitates. Ang anacropora spinosa ay bumubuo ng mahinahon na mga kumpol ng mga nagkalat na sanga hanggang 10 mm (0.4 in) makapal na kung saan ang isang taper sa isang punto. Ang Anacropora spinosa naglangkob sa mabungahong mga hugpong sa nagkadugtong nga mga sanga hangtod sa dyes milimitros (0.4 in) mabaga nga usa ka tuldok. Ang mga corallite ay mahaba, masikip at hindi regular, karamihan ay hindi nababalot. Ang mga corallite dugay masulub-on ug dili regular kadaghanan wala mabuak Proyekto ng spines sa ilalim ng mga corallite. Proyekto sa mga spines sa ilawom sa mga corallite. Ang kulay ng koral na ito ay kadalasang kayumanggi, at ang mga tip ng mga sanga ay madalas na maputi. Ang kolor sa kini nga koral kasagaran kapehon, ug ang mga tumoy sa mga sanga kanunay nga puti. Ang anacropora spinosa ay matatagpuan sa mababaw na tirahan ng bahura at partikular na madaling kapitan ng coral bleaching at coral disease at mabagal na mabawi. Ang anacropora spinosa makit an sa mabaw nga mga puy-anan sa bahura ug labi ka dali nga mugunit sa pagdugo sa coral ug sakit sa coral ug hinay nga maulian. Ito ay isang hindi pangkaraniwang species at ang populasyon ay naisip na trending pababa. Kini usa ka dili kasagaran nga mga sakop sa henero nga ug ang populasyon gihunahuna nga nag-agay sa ubos. Sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang katayuan sa pag-iingat sa pagiging " endangered ". Gisuri sa mga International Union for Conservation of Nature sa kahimtang sa pag amping nga gitasal ingong " endangered ". Ang Ansonia mcgregori ay isang species ng toad sa pamilya Bufonidae . Ansonia mcgregori usa ka sakop sa henero sa toad sa pamilya Bufonidae . Ito ay endemic sa gitnang at kanlurang Mindanao , ang Pilipinas . Kini mao ang makita lang sa mga sentro ug sa kasadpang Mindanao , ang Pilipinas . Ang tiyak na pangalan na mcgregori ay pinarangalan si Richard Crittenden McGregor, isang ornithologist ng Australia na nakolekta ang holotype . Ang piho nga ngalan mcgregori kay gipasidungog si Richard Crittenden McGregor, usa ka ornithologist sa Australia nga gi kolekta ang holotype . Karaniwang pangalan McGregor palaka , ni McGregori ilog palaka , at ni McGregor stream palaka ay inimbento para dito. Komon nga mga ngalan McGregor baki , ni McGregori sapa sa baki , ug ni McGregor sapa baki nga gimugna alang niini. Ang mga may sapat na gulang ay may sukat na 32-39 mm at mga may sapat na gulang na 43-50 mm sa haba ng snout-vent. Ang mga hamtong nga edad nagsukod 32-39 mm ug mga hamtong nga edad nga 43-50 mm ang gitas-on sa snout-vent. Ang tympanum ay hindi nakikita. Dili makita ang tympanum . Ang mga tip sa daliri ay bilugan at nagdadala ng mga maliliit na disc, hindi mas malawak kaysa sa natitirang mga phalanges. Ang mga tumoy sa tudlo ligid ug nagdala gamay nga mga disc, dili labi ka lapdon sa ubang bahin sa mga phalanges. Ang mga daliri ng paa ay halos ganap na naka-web. Ang mga tudlo sa tiil hapit sa website. Ang mga binti ng hind ay may mga crossbars. Ang mga tiil nga hind nga adunay mga crossbars. Ang mga may sapat na gulang na lalaki ay may isang subgular na vocal sac . Ang mga hamtong edad nga lalaki adunay usa ka subgular nga vocal sac . Ang Ansonia mcgregori ay isang terrestrial toad na nauugnay sa mga cool na stream ng bundok at ilog sa mas mababang mga montane at mababang mga kagubatan sa taas ng 300-100,700 m (980-5,580 piye) sa itaas ng antas ng dagat . Ang Ansonia mcgregori usa ka terrestrial nga toad nga nagdugtong sa mga cool nga sapa ug mga sapa sa ubos nga mga montane ug mga kalasangan nga may taas nga 300-100,700 m (980-5,580 p) ibabaw sa lebel sa dagat . Ang mga indibidwal ay natagpuan sa itaas ng mga bato na natatakpan ng mga mosses, sa mga rock crevice, at sa mga dahon ng basura malapit sa mga sapa. Ang mga tawo nakit-an sa taas sa mga bato nga natabunan sa mga mosses, sa mga lungag sa bato, ug sa mga basurahan sa dahon duol sa mga sapa. Kahit na sa pangkalahatan ay pinigilan ang hindi nababagabag o minamaliit na nabalisa na tirahan, ilang mga indibidwal ang natagpuan sa pangalawang kagubatan, mga plantasyon, maliit na scale agroecosystems, at sa sahig ng isang yungib na napapaligiran ng bukiran - nabalisa ang mababang lupang dipterocarp kagubatan mosaic. Bisan kung sa kasagaran kini gipugngan sa walaÕy gubot o minubo nga natad sa mga puy-anan, pipila nga mga indibidwal ang nakit-an sa ikaduhang kakahoyan, mga plantasyon, gamay nga agroecosystem, ug sa salog sa usa ka lungib nga gilibutan sa umahan nga gubot nga natad sa ubos nga yuta sa dipterocarp sa kakahoyang mosaic. Karaniwan ang species na ito sa angkop na tirahan. Kiasagaran sakop sa henero kini ngakasagaran sa naa sa pinuy-an. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan na dulot ng maliliit na aktibidad ng agrikultura, malakihang mga plantasyon ng palma ng palma, pangongolekta ng kahoy para sa paggawa ng uling, at pagpapalawak ng mga pamayanan. Nameligro kini sa pagkawala sa habitat tungod sa gagmay nga mga kalihokan sa agrikultura, dako nga plantasyon sa palma sa palma, pagkolekta sa kahoy alang sa paghimo sa uling, ug pagpalapad sa mga puy-anan sa tawo. Bukod dito, ang mga effluent ng agrikultura, pagguho ng lupa, at mga pagbubutas ng minahan ay maaaring makaapekto sa habitat ng stream nito. Dugang pa, ang mga hinugasan sa agrikultura, pag hugno sa yuta, ug mga pagmina sa minahan mahimong makaapekto sa habitat sa sapa niini. Ito ay kilala na maganap sa maraming mga protektadong lugar. Nahibal-an nga kini nahitabo sa daghang mga gipanalipdan nga lugar. Ang Ansonia muelleri ay isang species ng toad sa pamilya Bufonidae . Ansonia muelleri usa ka sakop sa henero nga toad sa pamilya Bufonidae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang endemic sa mga Pilipinas . Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan , subtropikal o tropikal na basa na mababang kagubatan, subtropikal o tropikal na mga kagubatan na monopolyo , ilog , mga walang patid na ilog, at mga bukal na tubig. Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan mao ang mga subtropikal o tropikal nga uga nga kalasangan , subtropiko o tropikal nga basa nga ubos nga kalasangan, mga subtropikal o tropikal nga mga tropikal nga kalasangan na monopolyo, mga sapa, mgaubay-ubay nga mga sapa, ug mga tuburan sa tubig nga tab-ang. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini sa pagkawala sa puy anan . Ang Palawan hornbill ( Anthracoceros marchei ), na kilala bilang Talusi sa wikang Pilipino na Cuyunon , ay isang napakalaki (humigit-kumulang na 70 sentimetro (28 in) ang haba, may timbang na 750 gramo (26 oz), higit sa 92% ng mga species ng ibon) ibon na naninirahan sa kagubatan . Ang Palawan hronbill ( Anthracoceros marchei ), nga nailhan nga Talusi sa inisturyahan sa mga Pilipino nga Cuyunon , usa ka labing kadaghan (gibana-bana nga 70 sentimetros (28 sa) taas, may gibug-aton nga 750 ka gramo (26 oz), kapin sa 92% sa mga espisye sa langgam) nga nagpuyo sa kalasangan . Ang plumage nito ay higit sa lahat itim, na may isang puting buntot, isang madilim na berdeng gloss sa itaas na bahagi nito at isang malaking creamy-white na tuka na may isang casque na pangkaraniwang pamilya ng sungay . Ang plumage niini labi ka itom, nga adunay puti nga ikog, usa ka itom nga berde nga gloss sa ibabaw nga mga bahin niini ug usa ka dako nga creamy-white beak nga adunay usa ka casque nga sagad sa pamilya sa sungay . Nagpapalabas ito ng mga malakas na tawag na maaaring isalin bilang kaaww at kreik-kreik . Nagpagawas kini og kusog nga mga tawag nga mahimong ma- translate ingon kaaww ug kreik-kreik . Siyam na species ng sungay ay matatagpuan sa Pilipinas, at ang Palawan hornbill ay endemic sa Palawan isla, ngunit naitala din sa kalapit na mga isla ng Balabac , Busuanga, Calauit, Culion at Coron. Siyam ka mga matang sa sungay ang makit-an sa Pilipinas, ug ang Palawan hornbill endemiko sa isla sa Palawan , apan nakarekord usab sa kanaas nga mga isla sa Balabac , Busuanga, Calauit, Culion ug Coron. Karamihan sa mga dumadalaw na birdwatcher ay naglalakbay sa St Paul National Park, Palawan, upang makita ang ibon na ito, ngunit ito ay bihira na ngayon. Kadaghanan sa nagbisita sa mga birdwatcher nagbiyahe ngadto sa St Paul National Park, Palawan, aron makita kini nga langgam, apan dili kini kasagaran karon. Ito ay gumaganap bilang isang tagapagpahiwatig ng bio dahil sa pagiging sensitibo nito sa mga pagbabago sa kapaligiran. Naglihok kini ingon usa ka timailhan sa bio tungod sa pagkasensitibo niini sa mga pagbag-o sa kalikopan. Opisyal na inuri ito bilang "mahina laban", at ang mga numero nito ay nabawasan ng hindi bababa sa 20% sa huling 10 taon dahil sa pagkawasak sa tirahan, pangangaso para sa pagkain, at ang live na kalakalan ng ibon. Opisyal kini nga giklasipikar nga "mahuyang", ug ang mga numero niini mikunhod sa labing menos 20% sa miaging 10 nga tuig tungod sa pagkaguba sa pinuy-an, pagpangayam alang sa pagkaon, ug ang buhi nga pamaligya sa langgam. Ang Palawan hornbill ay kumokonsumo ng halos bunga, ngunit din paminsan-minsang mga insekto at vertebrates. Ang palawan hornbill kay nahurot sa kadaghanan nga bunga, apan usahay usab mga insekto ug mga vertebrate. Dahil sa malaking sukat at saklaw ng bahay, ito ay isang mahalagang vector ng pagpapakalat ng binhi para sa mga malalaking punong-puno. Tungod sa kadako sa gidak-on ug sakop sa balay, kini usa ka hinungdanon nga vector sa pag pugas sa binhi alang sa mga dagkong kahoy. Maraming mga nanay na naninirahan sa lupa na naninirahan sa ilalim ng nasabing mga puno, at sa mga lugar kung saan naging bihira ang mga sungay, kumonsumo ng napakaraming porsyento ng mga nahulog na buto na nagbabanta sa kaligtasan ng mga puno. Daghang mga inahan na naga puyo sa yuta ug naga puyo sa ilalom sa usa ka kahoy, ug sa mga lugar diin ang mga sungay nahimoÕg talagsa, kumaon og daghang porsyento sa nahulog nga mga binhi nga naghulga sa pagkaluwas sa mga kahoy. Karaniwan itong nakikita sa mga pares o maliit na maingay na mga pangkat ng pamilya, at mayroon itong isang site na komunal na roosting . Kasagaran makit-an ini nga mga presyo o gagmay nga mga hugyaw sa buok sang pamilya, ug kini adunay usa ka komunal nga site sa roosting. Ito ay kadalasang sinusunod sa mga puno ng fruiting sa gilid ng kagubatan, ngunit feed din sa mga insekto at maliit na reptilya. Kanunay kini naobserbahab sa mga kahoy nga namunga sa daplin sa kalasangan, apan gipakaon usab ang gagmay nga mga insekto ug reptilya. Ang pato ng Pilipinas ( Anas luzonica ) ay isang malaking duckling duck ng genus na Anas . Ang itik sa Pilipinas (Anas Luzonico) usa ka dako nga itik sa henero nga Anas. Ang katutubong pangalan nito ay papan . Ang lumad nga ngalan mao ang Papan. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini ang endemiko sa Pilipinas. Tulad ng kaunti sa 5,000 ay maaaring manatili. Bisan pa sa 5,000 mahimo nga magpabilin. Ang overhunting at pagkawala ng tirahan ay nag-ambag sa pagbaba nito. Tungod sa sobrahang pagpangayam ug pagkawalay puluy-anan nakaamot sa pagkunhod niini. Mayroon itong itim na korona, nape at stripe ng mata, na may ulo ng cinnamon at leeg. Adunay kini itom nga korona, tangkugo ug kinudlisan sa mata nga adunay murag cinnamon ang ulo ug liog. Ang natitirang bahagi ng katawan ay greyish brown na may maliwanag na berdeng speculum . Ang nahabilin bahin sa sa lawas kay abuhon na naay pagka kapehon nga adunay usa ka mahayag nga berde nga espiho. Ang mga binti nito ay kulay abo, at ang singil nito ay asul na kulay-abo. Ang mga batiis niini mga abuhon, ug ang katungdanan niini asul nga-abuhon. Kumakain ito ng hipon, isda, insekto, at halaman, at dumadami ang lahat ng mga uri ng wetlands. Nag kaon kini nga mga hipon, isda, insekto, ug mga tanum, ug kanunay kini nga tanan nga mga lahi sa basakan. Ang Mindoro na akyat na daga o daga ng Mindoro ( Anonymomys mindorensis ) ay isang species ng rodent sa pamilya Muridae . Ang Mindoro Climbing rat o mindoro rat ( Anonymomys Mindorinensis) ay usa ka klase nga rodent sa pamilya nga muridae. Ito ay matatagpuan lamang sa Pilipinas , at kilala lamang mula sa Ilong Peak sa Mga Bundok ng Halcon . Kini makit-an ra sa Pilipinas, ug nailhan lang na gikan sa Ilong Peak sa Bukid nga Halcon. Ito ay ang tanging species sa genus na Anonymomys . Kini ang nag inusa ra nga espisye sa henero wa mailhan. Ang likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puluy-anan naini sa subtropikal o tropikal nga uga nga lasang. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Hinulga ini sa pagkawala bisyo. Ang asul na maliliit na sibuyas ( Amblonyx cinereus ), na kilala rin bilang oriental small-clawed otter o simpleng malagkit na otter , ay isang semiaquatic mammal na katutubong sa Timog at Timog Silangang Asya . Ang mga asul na gagmay nga sibuyas (Amblonyx cinereus ), nga nailhan usab nga oriental nga gamay nga gibag- o nga otter o yano nga gagmay nga gamay , usa ka semiaquatic mammal nga lumad sa South ug Southeast Asia . Ito ay isang miyembro ng otter subfamily (Lutrinae) ng weasel family (Mustelidae), at ito ang pinakamaliit na species ng otter sa buong mundo. Kini isa ka sakop sa otter subfamily (Lutrinae) sa pamilya nga weasel (Mustelidae), ug kini ang pinakagamay nga mga otter species sa kalibutan. Ang mga paws nito ay isang natatanging tampok; ang mga claws nito ay hindi lumalawak sa kabila ng mga laman na dulo ng mga pad ng bahagyang webbed na daliri at paa nito. Ang mga tiil sa tiil niini usa ka lahi nga bahin; ang mga kuko niini dili molapas sa unod nga mga pad sa tumoy sa partially webbed nga mga tudlo ug sa tiil. Nagbibigay ito ng isang mataas na antas ng manu-manong kagalingan ng kamayupang magamit nito ang mga paws nito upang pakainin ang mga mollusc , crab at iba pang maliliit na hayop sa tubig . Naghatag kini usa ka taas nga lebel sa manual dexterityaron magamit kini sa mga tiil, aron pakan-on sa mga molusko, alimango ug uban pang gagmay nga mga hayop sa dagat.Ê Ang Asian maliit na-clawed hayop ng oter inhabits bakawan swamps at freshwater wetlands sa South at Southeast Asia . Ang gamay nga bakilid sa Asya nagpuyo sa mga bakaw nga bakawan ug mga yuta nga tab-ang nga tubig sa South ug Southeast Asia . Nakatira ito sa pinalawak na mga pangkat ng pamilya na may lamang pag-aanak ng alpha pares; ang mga supling mula sa mga nakaraang taon ay tumutulong upang mapalaki ang kabataan. Nagpuyo kini sa mga gipamutang nga mga grupo sa pamilya nga adunay bugtong alpha nga pagpanganak; ang mga anak gikan sa muaging mga tuig makatabang sa pagpadako sa mga bata. Dahil sa patuloy na pagkawala ng tirahan , polusyon , at pangangaso sa ilang mga lugar, nakalista ito bilang Vulnerable sa IUCN Red List . Tungod sa padayon nga pagkawala sa puy-anan, polusyon, ug pagpangayam sa pipila ka mga lugar, nakalista kini ingon Vulnerable sa IUCN Red List. Si Lutra cinerea ay ang pangalang pang-agham na iminungkahi ni Johann Karl Wilhelm Illiger noong 1815 para sa isang otter na nakolekta sa Batavia . Ang Lutra cinerea mao ang ngalan nga siyentipiko nga gisugyot ni Johann Karl Wilhelm Illiger kaniadtong 1815, alang sa usa ka otter nga nakolekta sa Batavia. Ang concoror ni Lutra na iminungkahi ni Constantine Samuel Rafinesque noong 1832 ay isang pantay na kulay na otter mula sa Assam. Ang concoror ni Lutra nga gisugyot ni Constantine Samuel Rafinesque kaniadtong 1832 usa ka managsama nga kolor nga otter gikan sa Assam. Iminungkahi rin ni Rafinesque ang Amblonyx bilang pangalan ng isang subgenus para sa mga otters na may maikli, kumuha ng mga claws. Gisugyot usab ni Rafinesque ang Amblonyx nga ngalan sa usa ka subgenus alang sa mga otters nga adunay mubo, makuhaan nga mga kuko. Ang Lutra leptonyx na iminungkahi ni Thomas Horsfield noong 1824 ay dalawang may sapat na gulang na maliliit na butil na nakolekta sa Java. Ang Lutra leptonyx nga gisugyot ni Thomas Horsfield kaniadtong 1824 mao ang duha ka mga hamtong nga gagmay nga nabag-o nga mga otter nga nakolekta sa Java. Ito ay nasasakop sa genus Aonyx ni John Edward Grey noong 1843. Gisakup kini sa henero nga Aonyx ni John Edward Grey katong 1843. Ang Amblonyx cinerea nirnai na iminungkahi ni Reginald Innes Pocock noong 1940 ay isang madilim na kayumanggi na may maliit na uling na mula sa Virajpet sa South India. Ang Amblonyx cinerea nirnai nga gisugyot ni Reginald Innes Pocock kaniadtong 1940 usa ka itom nga brown nga gamay nga nabaga nga otter gikan sa Virajpet sa South India. Ang mga resulta ng pagsusuri ng mitochondrial cytochrome B na inilathala noong 1998 ay nagpapahiwatig na dapat itong isailalim sa genus Aonyx . Ang mga sangputanan sa pagtuki sa mitochondrial cytochrome B nga gipatik kaniadtong 1998 nagpakita nga kinahanglan ipailalom kini sa genus Aonyx . Ang mga resulta ng isang pag-aaral na molekular na inilathala noong 2008 ay nagpakita na ang maliit na maliit na sibuyas na Asyano ay isang kapatid na taxon ng Lutrogale , na nagbibigay ng suporta sa pagpapanatili ng genus Amblonyx . Ang mga resulta sa usa ka pagtuon sa molekular nga gipatik kaniadtong 2008 nagpakita nga ang gamay nga nabag-o nga otter sa Asya usa ka sister taxon sa Lutrogale, nga naghatag suporta sa pagpadayon sa genus Amblonyx. Ang genetically na sila ay naglihis ng mga 1.5 milyong taon na ang nakalilipas. Kini nga mga genetics nga ilanng ge balhin maoy isag-tunga milyon na ka tuig ang milabay. Ang mga maliliit na grupo ng otter na Asyano na may African clawless otter at ang makinis na pinahiran na otter sa isang kapatid na clade sa genus na si Lutra . Ang mga gagmay nga grupo sa otter nga Asyano na adunay mga kalahing Aprikanong clawless otter, maoy kalahi sa Lutra ug Clade nga mga otter. Ang Hybridisation ng mga Asyano na maliliit na uling na babae na may makinis na pinahiran na mga otter na lalaki ay naganap sa Singapore . Ang pag-hybridisation sa mga gagmay na babayeng smooth-coated nga otter sa Asya ug lalaking otter, nahitabo sa nasud Singapore dri sa Asya. Ang nagresultang mga supling at kanilang mga inapo ay bumalik sa makinis na may pinahiran na mga otter na populasyon, ngunit pinanatili ang mga gene ng kanilang mga maliliit na kulungan ng mga otter. Ang mga ni resultang anak ug apo sa mga smooth-coated nga otter na populasyon, nagpabiling gagmay tungod sailang genes gikan sailang katigulangan. Ngayon, ang isang populasyon ng hindi bababa sa 60 hybrid otters ay umiiral sa Singapore. Karon, ang usa ka populasyon nga di mo ubos sa saysenta nga mga hybrid na otter nga nagpuyo sa Singapore. Ang mga maliliit na otter na Asyano ay may malalim na kayumanggi na balahibo na may ilang rufous tinge sa likod, ngunit mas mababa sa ibaba. Ang mga gagmay nga otter sa Asya adunay brown kaayo nga balahibo ug pipila ka rufoud tinge sa likod, apan mas mubo ang sa ubos. Ang underfur nito ay mas magaan malapit sa base. Ang ilalom na balahibo niini maoy mas gaan doul sa sukaranan. Ang mga gilid ng leeg at ulo ay kayumanggi, ngunit ang mga pisngi nito, upperlip, baba, lalamunan at mga gilid ng leeg ay maputi. Ang kilid sa liog ug ulo maoy brown, apan ang aping, ibabaw sa baba, mismong baba, tutunlan ug mga kilid sa liog maoy puti. Ang bungo nito ay maikli, at ang hubad na rhinarium na bilugan sa itaas. Ang bungo niini maoy gamay, ug ang rhinarium nga lingin sa taas. Ang muzzle ay may mahabang magaspang na vibrissae sa magkabilang panig. Ang muzzle maoy taas ug gaspang sa isig ka kilid. Ang mga mata nito ay matatagpuan patungo sa harap ng ulo. Ang mga mata niini makita sa atubangan sa ulo. Ang maliliit na tainga ay hugis-hugis-itlog na may isang hindi gaanong tragus at antitragus. Ang mga gagmay nga dalungga niini kaporma sa itlog nga adunay tragus ug antitragus. Ang mga paws nitoay makitid sa mga maikling numero na naka-web sa huling pinagsamang. Ang mga tiil niini maoy mugbo ug ga tapad. May mga maikling buhok sa ibabang panig ng mga interdigital webs. Adunay mga mugbo nga buhok ubos sa kilid sa mga interdigital webs. Ang apat na lobed na plantar pad ay mas mahaba kaysa sa lapad. Ang upat ka lobed nga plantar pad mas halabing taas sa lapad. Ang mga claws ay maikli, halos maitayo, at sa ilang mga indibidwal kahit wala. Ang mga tudlo maoy mubo, ga tindog, ug sa pipila ka indibidwal. Ang mga kababaihan ay may apat na mga glandula ng mammary . Ang mga babae adunay upat kabouk nga glandula sa mammary niini Ang mga maliliit na otter na Asyano ay ang pinakamaliit na species ng otter sa Asya. Ang mga otter gikan sa Asya maoy pinakagamay nga otter species sa Asya. Sa haba ng ulo hanggang sa katawan, saklaw mula 470 hanggang 610 mm (18.4 hanggang 24 in) na may 260 hanggang 350 mm (10.2 hanggang 13.6 in) mahabang buntot . Sa gitas-on sa ulo ug lawas, gikan sa upat ka gatos ug sitenta hangtod unom ka gatos ug diyes ka mm (18.4 hangtod 24 in) nga adunay duha ka gatos ug sitenta hangtod tulo ka gatos ug sinkwenta ka mm (10.2 hangtod 13.6 sa) taas nga ikog . Ang tapering buntot ay makapal at maskulado, lalo na sa base, at higit sa kalahati ng haba ng katawan. Ang ikog maoy baga ug kaunuran, labi na sa punoan, ug labi pa sa katunga sa gitas-on sa lawas. Ang mga paa ng Hind ay 97 hanggang 102 mm (3.8 hanggang 4 in) ang haba. Ang mga tiil sa Hind nga 97 hangtod 102 ka mm (3.8 hangtod 4 ang) ang gitas-on. Haba ng bungo mula sa 3.3 hanggang 3.7 sa (84 hanggang 94 mm). Ang gitas-on sa bagolbagol maoy gikan sa 3.3 hangtod 3.7 sa (otsentay kwatro hangtod nobentay kwatro ka mm). Wala itong pangungunang mga premolars at apat na post na may ngipin sa itaas. Wala kiniy premolars ug upat ra ang mga ngipon sa post canine . Ang mga may sapat na nadakip na pang-adulto na may sapat na timbang mula 2.7 hanggang 3.5 kg (6.0 hanggang 7.7 lb). Ang mga otter nga nadakup sa mga hamtong naa sa timbang gikan sa dos puntos syete hangtod tres puntos singko ka kg (6.0 hangtod 7.7 lb). Ang Asian maliit na clawed otter ay ipinamamahagi mula sa India hanggang Timog Silangang Asya kabilang ang mga isla ng Sumatra, Java, Borneo at Palawan. Ang gamay nga clawed otter sa Asya gipang-apod-apod gikan sa India hangtod sa Timog-Silangang Asya lakip ang mga isla sa Sumatra, Java, Borneo ug Palawan. Sa timog Indya, nangyayari ito sa mababaw na mga sapa ng bundok sa burol na umaabot sa taas na 2,000 m (6,600 piye) sa mga burol ng Karnataka , Nilgiri at Palni sa Tamil Nadu . Sa habagatang India, kini nahitabo subay sa mabaw nga mga sapa sa bukid sa kabungturan nga adunay gitas-on nga duha ka libong metro (says kalibo ug unom kagatos p) sa Karnataka , Nilgiri ug Palni nga mga bungtod sa Tamil Nadu. Sa malayo pa hilaga, nangyayari ito sa mga rehiyon ng baybayin ng Odisha , at sa mga wetland sa West Bengal, Assam at Arunachal Pradesh. Sa unahan pa sa amihanan dri nahitabo sa mga rehiyon sa baybayon sa Odisha , ug sa mga basa nga yuta sa West Bengal, Assam ug Arunachal Pradesh. Ito ay naninirahan sa mga freshwater wetlands tulad ng mga swamp, meandering ilog, patubig na palayan pati na rin mga estuaries , laguna ng baybayin at mga pool ng tidal . Dri kini namuyo sa mga tab-ang nga katubigan sama sa mga swert, mga suba nga may tubig, irigasyon nga mga umahan maingon man sa mga estuaryo , laguna sa baybayon ug mga pool. Sa kanlurang Java, naninirahan ang mga lugar kasama ang mga mabagal na dumadaloy na mga kanal ng irigasyon, mga lugar ng lawa at mga palayan na napapaligiran ng mga pananim na nag-aalok ng kanlungan. Sa kasadpang Java, adunay gipuy-ang mga lugar na hinay ang irigasyon, mga lugar na naay lawa ug umahan nga gilibutan sa mga tanom na nag hatag ug kapasilunganan. Nagaganap din ito sa bakawan . Naa sad sa bakhaw. Ang mga maliliit na otter na Asyano ay maliit na aktibo pagkatapos madilim. Ang gagmay nga otter sa Asya maoy aktibo pag abot sa gabie. Nakatira ito sa mga grupo ng hanggang sa 15 mga indibidwal. Nagpuyo kini sa adunay kinse nga mga indibidwal sa isa ka grupo. Nakikipag-usap ang mga miyembro ng grupo gamit ang 12 o higit pang natatanging tawag, at binibigkas ang iba't ibang mga yelps at whimpers. Nakig komunikar ang mga membro sa grupo gamit ang 12 o labi pa nga tawag, ug gisulti ang lain laing mga yelps ug whimpers. Kapag nabalisa, sumigaw sila upang i-rally ang tulong ng iba. Kung nagubot, nisinggit sila aron ihugpong ang tabang sa uban. Kapag lumalangoy sa ibabaw, ang hilera ng mga otters kasama ang mga forelimbs at sagwan gamit ang mga hulihan ng paa. Kung mulangoy sa ibabaw, ang laray sa mga otters naglakip sa mga forelimbs ug sagwan gamit ang tumoy sa ilang mga tiil. Kapag sumisid sa ilalim ng tubig, ibinabawas nila ang kanilang mga katawan at buntot. Kung musalom sa ilalom sa tubig, ilang ginahikaw ang ilahang lawas ug ikog. Ang mga obserbasyon ng mga ligaw na maliliit na sibuyas na Asyano ay nagsiwalat na sinusuka nila ang kanilang spraint sa mga site ng latrine , gamit ang kanilang mga paa at buntot. Ang mga obserbasyon sa ihalas nga mga gagmay nga mga otters sa Asya nagpadayag nga ginasuka nila ang ilang spraint sa mga site sa latrine , gamit ang ilang mga tiil sa tiil ug ikog. Ang mga malalaking pangkat ay nagpahid ng higit sa mga pangkat ng tatlo o mas kaunting mga hayop. Ang mga labing dagko nga grupo kay nagpahid ug labaw pa sa mga grupo nga naay tag-tulo or mas gamay pa nga mga hayop. Ang dalas ng mga latrines na may mga smeared scats ay iba-iba sa iba't ibang mga lokasyon, na nagpapahiwatig ng isang kagustuhan para sa ilang mga site. Ang kadaghanon sa mga latrines nga adunay mga smeared scats lain-lain sa lain-lain usab nga lokasyon, din nagapasabot sa usa ka kagustuhan para sa ilang mga site. Ang spraint smearing ay malamang na mapadali ang mga ugnayan sa lipunan sa mga miyembro ng pangkat at nauugnay sa mga display ng pagmamarka ng teritoryo . Ang spraint smearing nga lagmit makapadali sa sosyal nga relasyon sa mga myembro sa grupo ug adunay kalabotan sa mga display sa pagmarka sa teritoryo. Gumagamit sila ng mga madamdamin o mabuhangin na mga bangko para sa pamamahinga, pagligo sa araw at pag-aayos. Ilang ginagamit ang grassy o balason nga mga bangko alang sa pagpahulay, pagligo sa adlaw ug pagpamostura. Sa mga marshes, ginagamit nila ang karamihan sa mga isla. Sa mga marshes, ilang gigamit ang kadaghanan sa mga isla. Ang mga asul na maliliit na otter feed ay higit sa lahat sa mga crab , mudskippers at Trichogaster na isda. Ang mga asul nga gagmayng otter feed kay labaw sa tanan nga crab, mudskippers, ug trichogaster na isda. Nag-iiba-iba ang pagkain nito. Nagkalainlain ang mga kinaon niini. Kailan at kung saan magagamit, nakakakuha din ito ng mga ahas, palaka, insekto, daga at isda ng palayan tulad ng hito , Anabas testudineus at Channa striata . Kung kanus-a ug adunay makuha, makakuha usab kini ug mga bitin, baki, insekto, ilaga ug isda nga uma sama sa catfish , Anabas testudineus ug Channa striata . Ang laki ng mga crab na natagpuan sa mga spraints sa Huai Kha Khaeng Wildlife Sanctuary ay umakyat sa lapad ng carapace mula 10 hanggang 44 cm (3.9 hanggang 17.3 in). Ang gidak-on sa mga crab nga nakit-an sa mga spraints sa Huai Kha Khaeng Wildlife Sanctuary kay misaka gikan sa gilapdon sa carapace gikan sa 10 hangtod 44 cm (3.9 hangtod 17.3 sa). Ang mga bihag na maliit na kulot na Asyano ay naobserbahan upang mag-iwan ng shellfishsa araw upang ang init ay nagiging sanhi sa kanila upang buksan. Ang mga nadakop nga mga otter sa gamay nga Asyano nabantayan aron magbilin sa mga kinhasonsa adlaw aron ang kainit nagpahinabo nga moabli sila. Sa ganoong paraan, kinokonsumo nila ang karne nang hindi kinakailangang durugin ang mga shell. Nianang paagiha, gikunsomo nila ang karne nga walaÕy pagdugmok sa mga kabhang. Ang pinakamalayo sa itaas na ngipin ay malawak at matibay at dalubhasa para sa pagdurog sa mga exoskeleton ng mga crab at iba pang matitigas na biktima. Ang labing kahabog sa ngipon kay lapad ug lig-on ug espesyalista alang sa pagdugmok sa mga exoskeleton sa mga alimango ug uban pang gahi nga naulipon. Mangangaso sila ng pagkain sa pamamagitan ng paggamit ng kanilang vibrissae upang makita ang mga paggalaw ng biktima sa tubig. Gapangayam sila sa ilang pagkaon pinaagi sa paggamit sa ilang vibrissae aron mahibal-an ang mga lihok sa biktima sa tubig. Ginagamit nila ang kanilang mga forepaws upang hanapin at makuha ang mga item sa halip na ang kanilang mga bibig. Gigamit nila ang ilang mga forepaw aron pagpangita ug pagkuha sa mga butang inay ang ilang mga baba. Ang kanilang hindi kumpletong webbing ay nagbibigay sa kanila ng isang mahusay na pakikitungo ng manu-manong kahusayan. Ang ilang dili kompleto nga webbing naghatag kanila ug daghang mga manual dexterity. Ang impormasyon tungkol sa pag- uugali ng pag- aasawa at pag-aanak ng otter na Asyano ay napag -aralan sa mga kapaligiran na bihag. Ang impormasyon mahitungod sa batasan sa pakig-asawa ug pag-anak sa mga otter na asyano kay na Ang mga pares ng bihag ay walang pagbabago . Ang mga pares nga nadakop kay walay nakita na pag bago. Ang estrous cycle ng mga babae ay tumatagal ng 28 hanggang 30 araw na may estrus na tumatagal sa pagitan ng isa at 13 araw. Ang estrous cycle sa mga babaye molungtad 28 hangtod 30 ka adlaw nga adunay estrus nga molungtad tali sa usa ug 13 ka adlaw. Karaniwan, ang pag-ikot ay nagaganap sa tubig. Kasagaran, ang pagpangalipay mahitabo sa tubig. Ang gestasyon ay tumatagal ng 62 hanggang 86 araw. Gestasyon molungtad 62 hangtod 86 ka adlaw. Ang panloob sa pagitan ng mga kapanganakan ay hindi bababa sa walong buwan. Ang sal-ang sa pagkahimugso labing menos walo ka bulan. Mga dalawang linggo bago ang parturition , parehong babae at lalaki ay nakikipagtulungan sa pagbuo ng isang pugad. Mga duha ka semana sa wala pa parturition , ang babaye ug lalaki nakiglambigit sa pagtukod og salag. Kinokolekta nila ang damo, dayami o dayami at dinala ang materyal na ito sa silid ng pag-aanak. Nangolekta sila mga ug sagbot, uhot ug gidala kini nga materyal sa salaanan. Sa pagitan ng isa at pitong mga tuta ay ipinanganak sa isang magkalat. Taliwala sa usa ug pito ka mga anak nga natawo sa usa ka basura. Ang mga tuta ay ipinanganak na may mga nakapikit na mata, na nakabukas sa ikalimang linggo. Gipanganak ang mga itoy nga adunay sirado nga mga mata, nga maka abri sa ikalimang semana. Tumimbang ang mga bagong panganak na pups sa pagitan ng 45.6 at 62.5 g (1.61 at 2.20 oz) at umabot ng bigat na 410Ð988 g (14.5Ð34.9 oz) pagkatapos ng 60 araw. Ang mga bag-ong gipanganak nga itoy adunay timbang tali sa 45.6 ug 62.5 g (1.61 ug 2.20 oz) ug naabot sa gibug-aton nga 410Ð988 g (14.5Ð34.9 oz) paghuman sa 60 ka adlaw. Sinimulan nilang tuklasin ang mga environs ng breeding den sa edad na sampung linggo. Gisugdan nila ang pagsuhid sa mga palibot sa pag-ila den na edad sa napulo ka semana. Sa halos tatlong buwan, pumapasok sila at nag-paddle sa mababaw na tubig sa ilalim ng gabay ng ina. Mga tulo ka bulan, nagsulud sila ug nag-sagwan sa mabaw nga tubig ilawom sa paggiya sa inahan. Nagiging independyente sila sa edad na apat hanggang limang buwan. Nahimong libre sila sa edad nga upat hangtod lima ka bulan. Ang asul na maliit na clawed ng Asya ay pinagbantaan ng poaching para sa kanyang balahibo, pagkawala at pagkasira ng mga tirahan tulad ng mga batis ng burol, mga kagubatan ng pit at mga bakawan para sa mga proyekto sa aquaculture. Ang asul nga mga gagmay nga clawed sa Asya nameligro pagpanguha sa ilang balhibo, pagkawala ug pagkaguba sa mga pinuy-anan sama sa mga sapa sa bungtod, mga kalasangan sa lubnganan ug mga bakawan alang sa mga proyekto sa aquaculture. Kabilang sa mga banta sa India ang deforestation, pag-convert ng likas na tirahan para sa mga plantasyon ng tsaa at kape, overfishing ng mga ilog at polusyon ng tubig sa pamamagitan ng mga pestisidyo. Ang mga katalagman sa India nagalakip sa pagkalot, pagkausab sa natural nga puy-anan alang sa mga plantasyon sa tsaa ug kape, pagpatuyang sa mga sapa ug polusyon sa tubig pinaagi sa mga pestisidyo. Ito ang pinaka hinahangad na mga species ng otter para sa iligal na trade trade sa Asya. Kini ang labing gipangita nga mga klase sa hayop sa otter alang sa iligal na pamatigayon sa Asya. Hindi bababa sa 711 Asyano na maliliit na mga otters ay inaalok para ibenta sa pamamagitan ng mga online website ng 280 mga mangangalakal sa Indonesia, Thailand, Malaysia at Vietnam sa pagitan ng 2016 at 2017. Dili moubos sa 711 Mga gagmay nga otters sa Asya ang gitanyag aron ibaligya pinaagi sa mga website sa online, pinaagi sa 280 nga mga magpapatigayon sa Indonesia, Thailand, Malaysia ug Vietnam tali sa 2016 hangtod sa 2017. Sa pagitan ng Disyembre 2015 at Oktubre 2018, 49 na mga maliit na uling na Asyano ang nakumpiska mula sa mga trafficker ng wildlife sa Thailand, Vietnam at Japan ; 35 sa mga ito ay pinagsama para ibenta sa Japan. Taliwala Disyembre 2015 ug Oktubre 2018, 49 nga mga gagmay nga otters nga Asyano ang nakompiska gikan sa mga tigpamaligya sa wildlife sa Thailand, Vietnam ug Japan; Ang 35 sa kanila gipugngan nga gibaligya sa Japan. Ang Asian maliit na clawed otter ay nakalista sa CITES Appendix II at protektado sa halos lahat ng mga bansa na nagbabawal sa pagpatay nito. Ang Asian gamay nga clawed otter gilista sa CITES Appendix II ug gipanalipdan sa kadaghanan nga mga nasud nga nagdili sa pagpatay niini. Mula noong Agosto 2019, kasama ito sa CITES Appendix I , sa gayon pinapalakas ang proteksyon nito patungkol sa international trade. Sukad niadtong Agosto 2019, gilakip kini sa CITES Appendix I, sa ingon nagpalig-on sa pagpanalipod kalabot sa internasyonal nga patigayon. Ang Association of Zoos at Aquariums ay nagtatag ng isang Spesipikong Plano ng Kaligtasan ng Spesies para sa maliliit na uling na Asyano noong 1983 upang hikayatin ang pananaliksik sa pag-aanak ng bihag. Ang Association of Zoos ug Aquariums nagtukod ug usa ka Plano sa Kalag sa klaseng hayop alang sa gamay nga mga uling sa Asya kaniadtong 1983 aron madasig ang panukiduki bahin sa pagkabihag. Sa Europa, pinanatili ng Zoo Basel ang mga maliliit na uling na Asyano kasama ang mga rhinoceros ng India . Sa Europe, ang Zoo Basel nagpabilin ang mga gagmay nga mga uling sa Asya uban ang mga rhinoceros sa India . Mapa na nagpapakita ng saklaw ng malaking daga ng Mindoro gubat sa pandaigdigang sukat Ang mapa nga nagpakita sa nagkalainlain nga dagkong ilaga sa kalasangan sa Mindoro sa global nga sukod Saklaw ng malaking Mindoro forest mouse sa global scale Han-ay sa dako nga ilaha sa Mindoro nga gubat sa global scale Mapa na nagpapakita ng saklaw ng malaking dulang gubat ng Mindoro sa loob ng Pilipinas Mapa nga nagpakita sa nagkalainlain nga mga dagway sa daga sa Mindoro sa sulod sa Pilipinas Saklaw ng malaking mouse ng Mindoro sa loob ng Pilipinas ( pula ) Sakop sa daghang mga ilaga sa lasang Mindoro sa sulod sa Pilipinas (pula) Ang malaking daga ng Mindoro forest ( Apomys gracilirostris ) ay isang species ng rodent sa pamilya Studentae , mula sa genus Apomys . Ang dako nga ilaga sa kalasangan sa Mindoro (Apomys gracilirostris) usa ka klase sa hayop nga rodent sa pamilya nga Studantae, gikan sa genus Apomys . Ito ay matatagpuan lamang sa Pilipinas . Kini makit-an ra sa Pilipinas . Ang likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na basa-basa na Montane gubat . Ang kinaiyanhon nga puy-anan mao ang subtropiko o tropikal nga basa nga Montane nga kalasangan . Ito ay isang malaking mouse na may malalaking paa, isang mahabang buntot at isang pinahabang snout na natatanging morphologically sa loob ng genus nito. Kini usa ka dako nga ilaga nga adunay dagko nga mga tiil, usa ka taas nga ikog ug usa ka simud nga talagsaon nga morphologically sa sulod sa henero niini. Natatakpan ito sa malambot na balahibo na karamihan ay madilim na kayumanggi na kulay. Gitabunan kini sa humok nga balahibo nga kasagaran itom nga kepehon kolor. Ang pinakamalapit na kamag-anak nito ay naisip na ang Luzon Montane mouse mouse , batay sa pagkakapareho ng genetic at morphological. Ang labing suod nga paryente niini giisip nga ang ilaga sa lasang sa Luzon Montane, pinasukad sa pagkaparehas sa genetic ug morphological. Noong Mayo at Hunyo 1992, isang ekspedisyon sa Pilipinas ang naayos para sa layunin ng pagdaragdag ng kaalaman sa kanilang biodiversity. Niadtong Mayo ug Hunyo 1992, usa ka ekspedisyon sa Pilipinas giorganisar alang sa katuyoan sa pagdugang kahibalo sa ilang biodiversity. Sa panahon ng ekspedisyon na ito, labing-anim na halimbawa ng isang hindi kilalang species ng mouse ang nakuha sa Mount Halcon , sa isla ng Mindoro . Sa oras sa kiniang ekspedisyon, napulo ug unom nga mga pananglitan sa usa ka wala mailhi nga mga klaseng hayop sa ilaga ang nakuha sa Mount Halcon, sa isla sa Mindoro . Hanggang ngayon, ang mga hayop na ito, lahat na nakunan sa pagitan ng Mayo 28 at Hunyo 12, 1992, ay nananatiling tanging kilalang mga specimen ng species na ito. Hangtod karon, kini nga mga hayop, tanan nga nakuha sa Mayo 28 ug Hunyo 12, 1992, nagpabilin nga usa ra nga nailhan nga mga espesimen sa kini nga klaseng hayop. Noong 1995, sa journal na pang-agham na Mga Pamamaraan ng Biological Society ng Washington , inilarawan ng biologist na si Luis A. Ruedas ang hayop bilang Apomys gracilirostris . Kaniadtong 1995, sa mantalaan nga syensya nga mga pamaagi sa Biological Society of Washington , gihulagway sa biologist nga si Luis A. Ruedas nga ang hayop mao si Apomys gracilirostris . Sa oras na ito ay ika-siyam na kilalang species ng endemikong genus na si Apomys , at ang pangalawa ay natagpuan sa Mindoro, pagkatapos ni Apomys musculus ( hindi bababa sa mouse mouse ). Sa kini nga panahon mao ang ika-siyam nga nahibal-an nga mga klaseng hayop sa nga Apomys, ug ikaduha ang nakit-an sa Mindoro, pagkahuman ni Apomys musculus (labing gamay nga ilaga). Ang mga editor ng isang gawaing compilation sa mga katutubong mammal ng Pilipinas ay tinanggap ang hayop bilang isang bagong species noong 1998. Ang mga editor sa usa ka buluhaton sa panagtigum sa mga lumad nga mammal sa Pilipinas nga gidawat ang hayop ingon usa ka bag-ong kalseng hayop kaniadtong 1998. Ang A. gracilirostris ay ang unang bagong inilarawan na Apomys mula noong 1962, nang inilarawan si Apomys sacobianus ( matagal na daga ng kagubatan ng Luzon ). Ang A. gracilirostris mao ang una nga bag-ong gihulagway nga Apomys sukad pa sa 1962, kung gihulagway si Apomys sacobianus ( dugay nang gitago gikan sa lasang sa Luzon ). Gayunpaman, malayo ito sa pagiging ang tanging bagong species na natuklasan sa Pilipinas. Bisan pa, layo ra kini sa una nga mga bag-ong klase sa hayop nga nadiskubrehan sa Pilipinas. Maraming mga bagong rodents ay natuklasan sa mga kawaloan, na ang isa ay mula mismo sa Mindoro ( Anonymomys mindorensis o pag- akyat ng daga ng Mindoro ). Daghang mga bag-ong rodents ang nadiskubrehan sa mga kawaloan, kanang isa gikan sa Mindoro (Anonymomys Mindorensis o mga misaka nga ilaga gikan Mindoro). Ang isang palaging supply ng mga bagong species ay nanatili sa mga taon pagkatapos ng paglalarawan ng A. gracilirostris . Usa ka kanunay nga suplay sa mga bag-ong lahi ang nagpabilin sa mga tuig pagkahuman sa paghulagway sa A. Gracilirostris. Sa sampung taon na oras, walong bagong species ng mammal ay naidagdag sa listahan. Sa napulo ka tuig nga panahon, walo ka bag-ong espisye sa mammal ang gidugang sa listahan. Noong 2006, isa pang bagong Apomys ang inilarawan:Apomys camiguinensis (Camiguin mouse mouse). Kaniadtong 2006, laing bag-ong Apomys ang gihulagway: Apomys Camiguinesis (Camiguin mouse mouse). Ang Apomys ay binubuo rin ng ilang mga species na hindi pa nakalista, ang dalawa ay mula sa Mindoro. Ang Apomys naglangkod usab sa pipila nga mga espisye nga wala pa nalista, ang duha gikan sa Mindoro. Ang isa pang species mula sa Mindoro, mula sa nakararami nagenus ng Indonesia na Maxomys , ay hindi pa nakakatanggap ng pangalang pang-agham. Laing klase gikan sa Mindoro, nga kadaghanan sa nagenus gikan sa Indoinesia nga Maxomys, kay wala pa makadawat nga usa ka siyentipikanhong ngalan. Alinsunod sa International Code of Zoological Nomenclature , ang pangalang Apomys gracilirostris ay isang binomen . Subay sa Interrnational Code of Zoological Nomenclature, ang ngalan nga Apomys Glacilirostris kay usa ka binomen. Ang pangkaraniwang pangalan , si Apomys ay iminungkahi ng American biologist na si Edgar Mearns noong 1905 at may kahulugan ng "mouse mula sa Mount Apo " ang pagiging Sinaunang Griyego na salita para sa "mouse" ito dahil ang mga uri ng uri ng genus ay unang natagpuan sa Mount Apo. Ang sagad nga ngalan, si Apomys gisugyot sa American biologist nga si Edgar Mearns kaniadtong 1905 ug adunay kahulogan nga "mouse mula sa Mt. Apo" nga karaang griyego nga pulong alang sa "mouse" kini tungod kay ang mga espisyes nga genus una nga nakit-an sa Mount Apo. Ang tiyak na pangalan , gracilirostris , ay isang kombinasyon ng mga salitang Latin gracilis "payat" at rostrum "snout" at tumutukoy sa mahaba, payat na snout ng hayop. Ang siguradong ngalan, Gracilirotris; usa ka kombinasyon sa mga pulong nga gracilis sa Latin "payat" ug rostrum "snout" ug nagtumong sa taas, payat na snout sa hayop. Ang genus Apomys , kung saan ang malaking daga ng Mindoro gubat ay isang miyembro, ay maaaring makilala sa pamamagitan ng maliit na sukat nito, isang mahabang buntot, pahabang, makitid na paa ng paa, ang pagkakaroon ng apat na mga glandula ng tiyan ng tiyan , at isang malaking bilang ng mga katangian ng bungo . Ang genus Apomys, kung diin ang usa ka dako nga ilaga sa Mindoro nga kagikanan usa ka miyembro, mailhan pinaagi sa gamay nga gidak-on niini, usa ka taas nga ikog, milawom, hiktin ang tiil, ang presensya sa upat nga mga gladula sa tiyan, ug daghang mga kinaiya sa bungo. Sa loob ng genus na ito, ang malaking mouse ng Mindoro forest ay may ilang mga tukoy na pagkilala sa mga tampok, ang pinakamahalaga sa kung saan ay ang napaka manipis at maikling itaas na incisors , mahaba mas mababang mga incisors at mahabang snout. Sa kining genus, ang dako nga mouse sa lasang sa Mindoro adunay pipila nga piho nga mga bahin sa pagpaila, ang labi ka hinungdan diin ang manipis ug mubo kaayo ng taas nga mga incisors, taas nga mas ubos nga mga incisors ug taas nga snout. Ang mga katangian ng mga incisors ay kakaiba na kapag natuklasan ni Ruedas ang mga species, inisip niya sa una na nakatagpo siya ng isang bagong genus. Ang mga kinaiya sa mga incisors kay katingad-an sa nadiskubrehan ni Ruedas ang mga espisyes, iyang gihunahuna sa sinugdan nga suya nakasinati usa ka bag-ong genus.. Malambot at maayos ang balahibo ng malaking mouse ng doro ng Mindoro. Ang mga balahibo sa dagkong doro mouse sa Mindoro humok ug hapsay. Ang mga buhok ng balahibo ng dorsal ay light grey malapit sa ugat, at madilim na kayumanggi sa dulo. Ang mga balahibong buhok sa dorsal kay light grey duol sa gamot, ug ngitngit nga naay pagka brown ang tumoy. Sa pagitan ng normal na buhok ay maraming itim na tactile hair . Tali sa normal nga buhok mao ang dahang itom nga tactile na buhok. Ginagawa nito ang dorsal fur na lilitaw na madilim na kayumanggi, bagaman kamakailan nakunan ang mga hayop ay may isang madilim na asul-berde na kulay. Nagahimo kini ug dorsal fur nga motungha nga lagom nga naay pagka brown, bisan kung bag-o lang nakuha ang mga hayop adunay usa ka lagom nga asul-berde ang kolor. Ang ilang mga hayop ay mas madidilim sa paligid ng midline ng likuran, at ang lahat ay isang mas magaan na kulay sa mga tangke. Pipila ka mga hayop adunay ngitngit sa palibot sa tungatunga sa luyo, ug ang tanan kay mas hayag and kolor sa maong tangke. Ang kulay ng balahibo ng ventral ay nag-iiba sa pagitan ng mga hayop, kung saan ito ay isang dilaw na kayumanggi na kulay sa ilang, bahagyang mas magaan na kulay kaysa sa dorsal fur sa iba pa, ang iba pa ay may kulay-abo na mga buhok na may kulay na kayumanggi o pilak na mga tip sa ventral fur, at sa wakas ang ilang mga hayop na hindi nagpapakita ng pagkakaiba sa pagitan ng dorsal at ventral fur. Ang kolor sa balhibo sa ventral taliwala as mga hayop, diin kini usa ka kolor nga yellow- brown sa kamingawan, na mas gamay ug gaan ang kolor sa dorsal fur kaysa sa uban, ang uban adunay mga buhok nga ubanon nga adunay brown or pilak nga mga tumoy sa ventral fur, ug sa katapusan ang pipila ka mga hayop nga wala nagapakita ug kalainan sa tali sa dorsal ug ventral fur. Ang buntot ay karaniwang isang kahit, madilim na kulay, ngunit sa ilang mga hayop ang gilid ng ventral ay medyo madidilim. Ang ikog kasagaran usa ka bisan, itom nga kolor, apan sa pipila ka mga hayop ang sulud sa ventral kay medyo ngitngit. Sa ilang mga hayop ang buntot ay nagtatapos sa isang puting tip na 2 hanggang 10 mm ang haba. Sa pila ka mga hayop ang tumoy sa ikog kay usa ka puti nga adunay katas on nga duha hangtud napulo nga milimetro ang gitas-on. Ang buntot ay may labing-apat na kaliskis bawat sentimetro. Ang ikog adunay mikabat nga katorse nga kaliskis matag sentimetro. Ang mahaba, madidilim na paa ng paa ay nagtatapos sa mahabang mga claw (mga 4 mm). Ang taas ug itomon nga mga tiil kay adunay tag-as nga mga kuko (mga upat ka milimetro). Ang mga claws sa harap na paa ay mga 3 mm ang haba. Ang mga kuko sa atubangan sa mga tiil naay mga 3 mm and gitas-on. Ang hayop ay may pitong cervical vertebrae , labintatlong thoracic vertebrae , anim na lumbar vertebrae , tatlong sacral vertebrae at tatlumpu't dalawa hanggang tatlumpu't lima na caudal vertebrae . Ang hayop adunay pito ka cervical vertebrae, trese ka thoracic vertebrae, unom ka lumbar vertebrae, tulo ka sacral vertebrae ug trayntay dos hangtud traytay singko ka caudal vertebrae. Ang malaking mouse ng mouse ng Mindoro ay kabilang sa dibisyon ng Chrotomys , isang pangkat sa loob ng Murinae na makikita eksklusibo sa Pilipinas at bilang karagdagan sa Apomys ay kasama rin ang Rhynchomys , Chrotomys at Archboldomys . Ang dagkong mouse sa Mindoro nahisakop sa bahin sa Chrotomys, usa ka grupo sa sulod sa Murinae nga nahitabo lang jud kini sa Pilipinas. Ang mga hayop sa dibisyong ito ay nagbabahagi ng ilang mga morphological at genetic na tampok. Ang mga hayop sa niini nga pagbahinbahin kay nagpanghatag ug daghang mga bahin na makita sa morpolohiya ug genetik. Sa loob ng pangkat na ito, ang Apomys ay sa pinakamalaki at pinakamalawak na genus, na naglalaman ng maliit , hindi kanais-nais na mga daga sa kahoy na karaniwang sa buong Pilipinas, habang ang iba pa, mas dalubhasang genera ay halos hindi na natagpuan sa labas ng Luzon . Sa kini nga grupo, Ang Apomys kay pinakadako ug pinakalapad sa kadaghan sa genus, nga adunay gamay, nga dili gusto nga mga ilaga nga gikan sa kahoy nga sagad sa tibuok Pilipinas, samtang ang uban, nga mas labi nga espesyalista sa genera kay halos wala nay makit-an sa gawas sa Luzon. Apomysang sarili mismo ay nahahati sa dalawang pangkat ng American biologist na si Guy Musser noong 1982, ang una ay ang pangkat ng data , na naglalaman lamang ng Luzon Montane mouse , at ang pangalawang pangkat ng abrae-hylocetes , na naglalaman ng lahat ng iba pang mga species. Ang Apomys mismo nabhin sa duha ka grupo sa mga biologistang Amerikano nga si Guy Musser kaniadtong 1982, ang unsa mao ang grupo sa datos, nga adunay sulud lang nga Luzon Montane mouse, ug ang ikaduha nga grupo sa mga abrae-hylocetes, nga naglangkob sa tanan ug uban pang mga lahi. Ang mga hayop sa dalawang pangkat na ito ay naiiba sa paraan kung saan ang ulo ay ibinibigay ng dugo mula sa mga arterya . Ang nagkalainlain nga mga hayop sa kining duha ka mga grupo kay adunay kalainan sa pamaagi kung asa ang ulo kay gihatagan gihatag dugo gikan sa mga arterya. Inilagay ni Ruedas ang malaking mouse ng Mindiro forest sa datae group. Ang nagkalainlain nga mga hayop sa kining duha ka mga grupo kay adunay kalainan sa pamaagi kung asa ang ulo kay gihatagan gihatag dugo gikan sa mga arterya. Ang ugnayan na ito ay karagdagang suportado ng iba pang pagkakapareho: ang parehong mga species ay medyo malaki para sa genus at may medyo mahabang pag-snout. Kini nga relasyon dugang nga gisuportahan sa ubang mga pagkakapareho: ang parehas nga mga lahi medyo dako alang sa henero ug adunay kadugay nga mga snout. Noong 2003, isang pag-aaral ng phylogenetic na nai-publish na inihambing ang mga pagkakasunud-sunod ng DNA mula sa cytochrome b gene ng labintatlong species ng Apomys . Kaniadtong 2003, usa ka gipatik nga pagtuon sa phylogenetic ang gipatik nga nagtandi sa mga pagsunud sa DNA gikan sa cytochrome b gene nga napulog tulo nga mga klase sa Apomys. Kinumpirma ng pag-aaral na ito ang iminungkahing ugnayan sa pagitan ng malaking daga ng Mindoro forest ( A. gracilirostris ) at daga ng kagubatan ng Luzon Montane ( A. datae ). Gikumpirma sa kini nga panukiduki ang gisugyot nga relasyon tali sa dako nga ilaga sa lasang sa Mindoro (A. gracilirostris) ug mga ilaga sa lasang sa Luzon Montane (A. datae). Ang mga ugnayang phylogenetic ng malaking mouse ng Mindoro gubat ay maaaring mai-summarize tulad ng mga sumusunod. Ang mga relasyon sa phylogenetic sa dako nga ilaga sa kalasangan sa Mindoro mahimong ikumpleto ingon sa mga mosunud Nalaman din sa pag-aaral na ito na ang malaking daga ng Mindoro forest ay ang tanging mga species ng Apomys na nagpakita ng malalim na mga divergences ng mga species, na kinakalkula na nakaraan ang mga 400.000 taon. Nahibal-an usab sa kini nga pagtuon nga ang dako nga ilaga sa lasang sa Mindoro mao ang bugtong lahi nga Apomys nga nagpakita sa lawom nga pagkalainlain sa mga lahi, gibanabana nga mga 400,000 ka tuig ang edad. Ang paghati sa pagitan ng malaking daga ng Mindoro forest at ng mga daga ng gubat ng Luzon Montane ay nagsimula pa rin sa tinatayang tatlong milyong taon na ang nakalilipas, na inilalagay ito sa Pliocene . Ang pagbahin tali sa dagkong mga ilaga sa kalasangan sa Mindoro ug mga ilaga sa lasang sa Luzon Montane nagsugod pa sa gibanabanang tulo ka milyon ka tuig ang milabay, gibutang kini sa Pliocene. Ang mga Apysys mismo ay natagpuan hanggang sa kasalukuyan ay mahigit sa apat na milyong taon, habang ang dibisyon ng Chromotys ay tinatayang bumalik sa isa pang milyong taon. Ang mga Apysys mismo sa baybayon nakit-an karon hangtod sa upat ka milyon nga tuig, samtang ang pagbahinbahin sa Chromotys gibanabana nga mobalik sa lain nga milyon nga tuig. Ang mga petsang ito ay lahat ay kinakalkula gamit ang isang molekular na orasan . Ang kini nga mga petsa tanan nakalkula gamit ang usa ka molekular nga orasan. Ang isa pa, higit na mas detalyadong pag-aaral ng phylogenetic sa lahat ng mga endemic na genera at species ng Murinae , kung saan ang malaking daga ng Mindoro forest ay isang miyembro, ay gumawa ng iba't ibang mga resulta. Ang lain pa, labi ka detalyado nga pagtuon sa phylogenetic sa tanan nga endemic genera ug species sa Murinae, diin ang usa ka dako nga ilaga sa Mindoro nga miyembro usa ka miyembro, nakagama og lainlaing mga sangputanan. Ayon sa pag-aaral na ito, ang dibisyon ng Chromotys ay nagmula ng sampung milyong taon na ang nakakaraan (kaysa sa pagtatantya ng anim na milyong taon na ang nakalilipas mula sa nakaraang pag-aaral). Sumala sa kini nga pagtuon, ang bahin sa Chromotys naggikan napulo ka milyon ka tuig ang milabay (kung itandi sa gibanabana nga unom ka milyon ka tuig ang milabay gikan sa miaging pagtuon). Karagdagang kinakalkula na ang paghati sa pagitan ng dibisyon ng Chromotys at ang mga pinakamalapit na kamag-anak nito, isang kalakhang pangkat ng Africa kabilang ang Mus , Otomys at Mastomys , ay nangyari mga labing-anim na milyong taon na ang nakalilipas. Giiisip usab nga ang pagkabahinbahin tali sa bahin sa Chromotys ug ang labing suod nga mga paryente, usa ka dako nga grupo sa mga taga-Africa lakip ang Mus, Otomys ug Mastomys, nahitabo mga napulo ug unom ka milyon ka tuig ang milabay. Gayunpaman, mula sa talaan ng fossil ngAng Murinae mula sa Pilipinas ay walang umiiral, at kontrobersyal para sa Murinae mula sa iba pang mga lugar, ang mga pagtatantya na ito ay maaaring batay lamang sa molekular na orasan, at hindi sa direktang paleontological data. Bisan pa, gikan sa rekord sa fossil nga Murinae nga gikan sa Pilipinas wala'y pangluntad, ug kontrobersyal alang sa Murinae gikan sa ubang mga lugar, kini nga mga pagbanabana mahimong ibase lamang sa mga molekula sa molekular, ug dili sa direkta nga paleontological data Ang malaking daga ng gubat ng Mindoro ay ang pangatlong kilalang rodent endemic sa Mindoro, pagkatapos ng itim na daga ng Mindoro at daga na akyat ng Mindoro , at hindi kasama ang claudrunner ng Ilin Island , ang paglitaw ng kung saan ay hindi nakumpirma sa isla. Ang dako nga ilaga sa kalasangan sa Mindoro mao ang ikatulo nga nahibal-an nga rodent endemic sa Mindoro, pagkahuman sa itom nga ilaga sa Mindoro ug ilaga nga mikatkat sa Mindoro, ug dili lakip ang claudrunner sa Ilin Island, ang paglungtad diin dili kumpirmado sa isla. Gayunpaman, sa isang gawaing compilation sa mga katutubong mamalya ng Pilipinas, na inilathala noong 1998, inihayag na mayroong pangalawang Apomys sa Mindoro. Bisan pa, sa usa ka buhat sa pagtipon sa mga lumad nga mammal sa Pilipinas, gimantala kaniadtong 1998, gipahibalo nga adunay ikaduha nga Apomys sa Mindoro. Ang species na ito ay hindi pa inilarawan at pansamantalang nabigyan ng pangalan ng " Apomys sp. E". Kini nga lahi wala gihulagway ug gihimong temporaryo nga gitawag nga "Apomys sp. E". Maaaring maiugnay ito sa dalawang iba pang mga hindi nakalista na species mula sa Sibuyan Island at Greater Negros-Panay , Apomyssp. Mahimo kini nga hinungdan sa duha pa nga walaÕy nalista nga mga lahi gikan sa Sibuyan Island ug Greater Negros-Panay, Apomyssp. Ang lokal na populasyon ng A. musculus , ang tanging iba pang Apomys na kilala sa isla, ay maaari ding kumatawan ng isang hiwalay na species. Ang lokal nga populasyon sa A. musculus, ang lain nga Apomys nga nahibal-an sa isla, mahimo usab nga magrepresentar sa usa ka lahi nga lahi. Maraming iba pang mga species ang nangyayari eksklusibo sa Mindoro (bilang karagdagan sa mga hindi nabanggit na species ng Maxomys na nabanggit kanina), kasama ang baboy na baboy , tamaraw at megabat Styloctenium mindorensis. Daghang uban pang mga lahi ang nahitabo sa Mindoro (dugang pa sa wala mailhing mga lahi nga Maxomys nga nahisgutan na), lakip ang mga baboy, tamaraw ug megabat Styloctenium mindorensis. Ang medyo malaking bilang ng mga endemic species sa Mindoro ay maaaring maipaliwanag mula sa katotohanan na, sa lahat ng posibilidad, ang Mindoro ay hindi nakakonekta sa anumang iba pang landmass. Ang daghang kadaghan nga mga endemiko nga lahi sa Mindoro mahimong ipatin-aw sa kamatuoran nga, sa tanan nga posibilidad, ang Mindoro dili konektado sa bisan unsang lain nga landmass. Pinapagana nito ang mga hayop na naroroon sa isla upang makabuo ng paghihiwalay mula sa kanilang mga kamag-anak. Gitugotan niini ang mga hayop nga naa sa isla aron makagbulag sa ilang mga paryente. Ang isang kamangha-manghang aspeto ng biogeograpiya ng Mindoro ay ang katayuan nito bilang isang lugar ng paglipat sa pagitan ng Greater Palawan at sa nalalabing bahagi ng Pilipinas. Ang usa ka makapaikag nga aspeto sa biogeograpiya sa Mindoro mao ang kahimtang niini ingon usa ka punto sa pagbalhin tali sa Greater Palawan ug sa ubang bahin sa Pilipinas.. Sa isang banda, ang mga species tulad ng albularyo ni Oliver at ang tamaraw ay malinaw na nauugnay sa mga hayop mula sa Greater Palawan at sa iba pang bahagi ng Timog-Silangang Asya, ngunit sa kabilang banda , ang Mindoro ay nagsusuplay din ng mga hayop mula sa genera tulad ng Apomys at Chrotomys , na malinaw na Pilipino . Sa usa ka bahin, ang mga lahi sama ni Oliver albularyo ug ang tamaraw tin-aw nga nakig-uban sa mga hayop gikan sa Greater Palawan ug sa uban pang bahin sa Timog Silangang Asya, apan sa pikas bahin, ang Mindoro naghatag usab mga hayop gikan sa genera sama sa Apomys ug Chrotomys, nga klaro nga mga Pilipino. Ang mga huling hayop ay nakarating sa Mindoro mula sa Luzon, o marahil sa ilang mga kaso na Greater Negros-panay. Ang ulahing mga hayop nakaabot sa Mindoro gikan sa Luzon, o tingali sa pipila ka mga kaso nga Greater Negros-panay. Ang malaking daga ng Mindoro gubat, na may malapit na kaugnayan sa daga ng gubat ng Luzon Montane, marahil ay nahuhulog sa pangkat ng mga hayop na nakarating sa isla mula sa Luzon. Ang dako nga ilaga sa lasang Mindoro, nga may kalabutan sa ilaga sa Luzon Montane nga gubat, tingali nahulog sa grupo sa mga hayop nga natagbo sa isla gikan sa Luzon. Talahanayan 2. Data mula sa lahat ng mga kilalang specimens ng A. gracilirostris . Lamesa 2. Data gikan sa tanan nga nailhan nga espesimen sa A. gracilirostris. Ang malaking mouse ng Mindoro gubat ay natagpuan sa tatlong magkakaibang mga site sa munisipalidad ng San Teodoro , sa North flank ng Mount Halcon. Ang dako nga ilaga sa kalasangan sa Mindoro nakit-an sa tulo nga lainlaing mga site sa lungsod sa San Teodoro, sa North flank sa Mount Halcon. Ang mga site na ito ay matatagpuan sa mga taas sa pagitan ng 1,255 at 1,900 m (4,117 at 6,234 piye). Kini nga mga site nga makita sa mga gitas-on sa taliwala sa 1,255 ug 1,900 m (4,117 ug 6,234 p) Mayroong isang magandang posibilidad, gayunpaman, na ang malaking daga ng gubat ng Mindoro ay nangyayari rin sa iba pang mga bundok sa Mindoro, lalo na sa hilagang bahagi ng isla, na kung saan ay tahanan ng mga malalaking lugar ng hindi nasira na kagubatan ng ulap . Adunay usa ka maayo nga posibilidad, bisan pa, ang daghang mga ilaga sa kalasangan sa Mindoro nahitabo usab sa ubang mga bukid sa Mindoro, labi na sa amihanang bahin sa isla, nga puy-anan sa daghang mga lugar nga walaÕy gubot nga kalangitan sa kalangitan. Ang pinakamababang kagubatan kung saan natagpuan ang malaking daga ng gubat ng Mindoro, sa mga 1,250 m (4,100 piye) sa itaas ng antas ng dagat, karamihan sa pagitan ng 14 at 16 m (46 at 52 p) ang taas, na may pinakamataas na taas na umabot sa 20 m ( 66 p). Ang pinakaubos nga kakahoyan diin nakit-an ang dako nga ilaga sa lasang sa Mindoro, mga 1,250 m (4,100 p) ibabaw sa lebel sa dagat, kasagaran sa taliwala sa 14 ug 16 m (46 ug 52 p) ang kataas, nga adunay kataas gitas-on nga moabot 20 m (66 p). Ang nangingibabaw na species ng puno ay mula sa genera na Leptospermum flavescens , Tristaniopsis at Lithocarpus , mula sa mga pamilya na Myrtaceae at Fagaceae . Ang nagpadako nga lahi sa kahoy gikan sa genera Leptospermum flavescens, Tristaniopsis ug Lithocarpus, gikan sa mga pamilya nga Myrtaceae ug Fagaceae. Ang mga contour hairs ng coat ay mas mahaba at coarser, at ang mahabang buhok na damit ang buong ng likod ng proyekto ng mga tainga na lampas sa dulo bilang isang tiyak na tuft. Ang mga contour hair sa coat nga labi ka taas ug coarser, ug ang mga taas nga buhok nagsul-ob sa tibuuk nga likod sa proyekto sa mga dunggan lapas sa tumoy ingon usa ka tino nga tuft. Ang anterior bursaang flap ng mga tainga ay mas malawak at hindi gaanong malalim. Ang anterior bursaflap sa mga dalunggan labi ka daghan ug dili kaayo lawom nga nagbag-o. Ang buntot ay mas maskulado, lalo na sa base, at sa kulay sa pangkalahatan tulad ng katawan, ngunit karaniwang paler sa base sa ilalim. Ang ikog labi sa kaunuran, labi na sa punoan, ug sa kolor sa kasagaran sama sa lawas, apan sagad nga palabok sa punoan sa ilawom. Ang mga buhok ng katawan ay madalas na bahagyang mapaputi o buff, na nagbibigay ng isang peklat na hitsura sa pelage, kung minsan ay maputla na ang buong katawan ay karaniwang dayami o kulay-abo, ang bata ay madalas na sa lahat ng mga kaganapan na mas mahina kaysa sa mga matatanda, ngunit ang ulo ay palaging malapit na ma-speckled na may kulay-abo o buff. Ang mga buhok sa lawas kanunay nga bahin sa kaputi o buff, nga naghatag sa usa ka bulok nga hitsura sa pelage, usahay maluspad na ang tibuok nga lawas sagad nga dagami o grey, ang bata nga kanunay ana-a sa tanan nga mga panghitabo labi ka grabe kaysa sa mga hamtong, apan ang ulo kanunay suod nga gipintalan nga adunay grey o buff. Ang mahaba mystacial vibrissae ay nagkakamali ng puti, at mayroong isang puting rim sa rurok ng kung hindi man itim na tainga. Ang taas nga mystacial vibrissae kay kunuhay puti, ug adunay usa ka puti nga rim sa tumoy sa lain nga itom nga dalunggan. Ang glandular area ay maputi. Ang glandular nga nga lugar kay puti. Ang buntot ay halos hangga't ang ulo at katawan, na mula sa 71 hanggang 84 cm (28 hanggang 33 in); ang buntot ay 66 hanggang 69 cm (26 hanggang 27 in) ang haba. Ang ikog hapit kutob sa ulo ug lawas, nga gikan sa 71 ngadto sa 84 cm (28 hangtod sa 33 sa); ang ikog mao ang 66 hangtod 69 cm (26 hangtod 27 sa) ang gitas-on. Ang ilang mga bihag na binturong na sinusukat mula sa 76 cm (2 ft 6 in) hanggang 91 cm (3 piye) sa ulo at katawan na may isang buntot na 71 cm (2 ft 4 in). Ang pipila ka mga nadakpang binturong adunay nasukod gikan sa 76 cm (2 p. 6 sa) hangtod sa 91 cm (3 p) sa ulo ug lawas nga adunay ikog nga 71 cm (2 p. 4 sa). Ang ibig sabihin ng bigat ng bihag na mga babaeng may sapat na gulang ay 21.9 kg (48 lb) na may saklaw mula 11 hanggang 32 kg (24 hanggang 71 lb). Ang buot pasabot sa kabug-at sa paggdakop sa mga hamtong nga babaye mao ang 21.9 kg (48 lb) nga adunay 11 gikan sa 32 kg (24 hangtod 71 lb). Ang mga bihag na hayop ay madalas na timbangin higit pa kaysa sa mga ligaw na katapat. Ang mga nadakup nga mga hayop kanunay nga timbangon labaw pa sa mga ihalas nga katugbang. Ang parehong kasarian ay may mga glandula ng amoy ; mga babae sa magkabilang panig ng bulkan , at mga lalaki sa pagitan ng eskrotum at titi . Ang parehong mga baye adunay mga baho nga humot ; mga babaye sa bisan hain nga bahin sa bulkan , ug ang mga lalaki tali sa itlog ug oten. Ang mga glandula ng musk ay naglalabas ng isang amoy na nakapagpapaalaala sa mga popcorn o mais chips, malamang dahil sa pabagu-bago ng compound 2-acetyl-1-pyrroline sa ihi, na ginawa din sa reaksyon ng Maillard sa mataas na temperatura. Ang mga glandula sa musk nagpagawas sa usa ka baho nga nagpahinumdom sa mga popcorn o mga mais sa butil, lagmit tungod sa dali nga pagsagol sa 2-acetyl-1-pyrroline sa ihi, nga gihimo usab sa reaksyon sa Maillard sa taas nga temperatura. Ang binturong ay nangyayari mula sa India , Nepal , Bangladesh , Bhutan , Myanmar , Thailand , Malaysia hanggang sa Laos , Cambodia , Vietnam at Yunnan sa China , at mula sa Sumatra , Kalimantan at Java sa Indonesia hanggang Palawan sa Pilipinas . Ang binturong nahitabo gikan sa India , Nepal , Bangladesh , Bhutan , Myanmar , Thailand , Malaysia hangtod sa Laos , Cambodia , Vietnam ug Yunnan sa China , ug gikan sa Sumatra , Kalimantan ug Java sa Indonesia hangtod sa Palawan sa Pilipinas . Nakulong ito sa matataas na kagubatan. Anaa kini sa taas nga kalasangan. Sa Assam, karaniwan ito sa mga bukol at mga burol na may mahusay na takip ng puno, ngunit mas kaunti sa mga halamang kapatagan. Sa Assam, sagad kini sa mga kapatagan ug mga bungtod nga adunay maayong tabon sa kahoy, apan labi pa sa kakahoyan nga kapatagan. Naitala ito sa Manas National Park , sa Dulung at Kakoi Reserved Forests ng Lakhimpur district , sa mga burol na kagubatan ng Karbi Anglong , North Cachar Hills , Cachar at Hailakandi Districts . Nabutang kini sa Manas National Park , sa Dulung ug Kakoi Reserved Forests sa Lakhimpur district , sa mga kabungturan sa Karbi Anglong , North Cachar Hills , Cachar ug Hailakandi Districts. Sa Myanmar, ang litrato ng binturong sa lupa sa Tanintharyi Nature Reserve sa taas na 60 m (200 p ), sa Hukaung Valley sa taas mula sa 220-280 m (720Ð920 p), sa Rakhine Yoma Elephant Taglaysa 580 m (1,900 ft) at sa tatlong iba pang mga site hanggang sa 1,190 m (3,900 piye). Sa Myanmar, ang litrato nga binturong sa yuta sa Tanintharyi Nature Reserve sa gitas-on nga 60 m (200 p), sa Hukaung Valley sa mga taas gikan sa 220-280 m (720Ð920 p), sa Rakhine Yoma Elephant Taganasa 580 m (1,900 p) ug sa tulo pa ka site nga hangtod sa 1,190 m (3,900 p) ang gitas-on. Sa Khao Yai National Park ng Thailand , maraming mga indibidwal ang napansin na nagpapakain sa isang puno ng igos at sa isang puno ng ubas . Sa Khao Yai National Park sa Thailand , daghang mga tawo ang naobserbahan nga nagpakaon sa usa ka kahoy nga igos ug sa usa ka punoan nga ubas . Sa Laos, na-obserbahan sila sa malawak na evergreen na kagubatan. Sa Laos, naobserbahan sila sa daghang malunhaw nga lasang. Sa Malaysia, ang binturong ay naitala sa pangalawang kagubatan na nakapalibot sa isang palma na naka-log noong 1970s. Sa Malaysia, ang binturong nabutang sa ikaduhang kagubatan nga naglibot sa usa ka yuta nga palma nga naka-log kaniadtong 1970s. Sa Palawan, naninirahan ito sa pangunahing at sekundaryong kagubatan sa mababang lupa, kabilang ang damo-damo na mosaic mula sa antas ng dagat hanggang 400 m (1,300 piye). Sa Palawan, gipuy-an niini ang primarya ug sekundaryong kakahoyan, apil ang usa ka mosaic nga kasagbutan gikan sa lebel sa dagat hangtod 400 m (1,300 p). Viverra binturong ay ang siyentipikong pangalan na iminungkahi ng Thomas Stamford Raffles sa 1822 para sa isang specimen mula sa Malacca . Si Viverra binturong mao ang ngalan nga siyentipiko nga gisugyot ni Thomas Stamford Raffles kaniadtong 1822 alang sa usa ka ispesimen gikan sa Malacca . Ang pangkaraniwang pangalan na Arctictis ay iminungkahi ni Coenraad Jacob Temminck noong 1824. Ang nisikat nga ngalan nga Arctictis gisugyot ni Coenraad Jacob Temminck kaniadtong 1824. Ang mga paradoxurus albifrons na iminungkahi ni Frederic Cuvier noong 1822 ay batay sa isang pagguhit ng isang binturong mula sa Bhutan na inihanda ni Alfred Duvaucel . Ang mga paradoxurus albifrons nga gisugyot ni Frederic Cuvier kaniadtong 1822 gipasukad sa usa ka drowing sa usa ka binturong gikan sa Bhutan nga giandam ni Alfred Duvaucel . Ang Arctictis penicillata ni Temminck noong 1835 ay mga specimen mula sa Sumatra at Java . Ang Arctictis penicillata ni Temminck kaniadtong 1835 usa ka mga espesipikong gikan sa Sumatra ug Java. Ang Arctictis whitei na iminungkahi ni Joel Asaph Allen noong 1910 ay mga balat ng dalawang babaeng binturong na nakolekta sa isla ng Palawan , Pilipinas. Ang Arctictis whitei nga gisugyot ni Joel Asaph Allen kaniadtong 1910 busa mga panit sa duha ka mga babaye nga binturong nga nakolekta sa isla sa Palawan, Philippines. Ang Arctictis pageli na iminungkahi ni Ernst Schwarz noong 1911 ay isang balat at bungo ng isang babaeng nakolekta sa hilagang Borneo . Ang Arctictis pageli nga gisugyot ni Ernst Schwarz kaniadtong 1911 usa ka panit ug bungo sa usa ka babaye nga nakolekta sa amihanang Borneo . Ang Arctictis gairdneri na iminungkahi ni Oldfield Thomas noong 1916 ay isang bungo ng isang lalaki na binturong na nakolekta sa timog-kanlurang Thailand. Ang Arctictis gairdneri nga gisugyot ni Oldfield Thomas kaniadtong 1916 usa ka bagolbagol sa usa ka lalaki nga binturong nga nakolekta sa habagatang-kasadpan sa Thailand. Ang Arctictis niasensis na iminungkahi ni Marcus Ward Lyon Jr noong 1916 ay isang binturong balat mula sa isla ng Nias . Ang Arctictis niasensis nga gisugyot ni Marcus Ward Lyon Jr kaniadtong 1916 usa ka panit nga binturong nga gikan sa isla sa Nias . A. b. kerkhoveni ni Henri Jacob Victor Sody noong 1936 ay batay sa mga specimen mula sa Bangka Island . A. b. kerkhoveni ni Henri Jacob Victor Sody kaniadtong 1936 gipasukad sa mga espesipikong gikan sa Isla sa Bangka . A. b. menglaensis ni Wang at Li noong 1987 ay batay sa mga specimen mula sa lalawigan ng Yunnan . Ang lisensya nina Wang at Li noong 1987 batay sa mga ispesimen mula sa lalawigan ng Yunnan. Siyam na subspecies ang kinilala na bumubuo ng dalawang clades . Siyam ka subspesies ang nahibal-an nga naglangkob sa duha ka clades. Ang hilagang clade sa mainland Asia ay nahihiwalay mula sa clac ng Sundaic ng Isthmus ng Kra . Ang amihanang clade sa mainland Asia gibulag gikan sa Sundaic clac sa Isthmus sa Kra. Ang Binturong ay aktibo sa araw at gabi. Ang Talampas ay aktibo araw at gabi. Tatlong araw ang nakita sa Pakke Tiger Reserve . Ang Pakke Tiger Reserve ay makikita ang araw sa loob ng tatlong araw. Tatlumpung kamera na mga kaganapan sa larawan ng bitag sa Myanmar ay kasangkot sa isa sa hapon, pito sa buong gabi at lima sa malawak na liwanag ng araw. Traynta nga mga panghitabo sa litrato sa lit-ag sa camera sa Myanmar ang nahilambigit usa sa hapon, pito sa gabii ug lima sa halapad nga hayag sa adlaw. Ang lahat ng mga larawan ay nag-iisang hayop , at lahat ay kinuha sa lupa. Ang tanan nga mga litrato usa ka hayop, ug tanan gidala sa yuta. Tulad ng mga binturong ay hindi masyadong maliksi, maaaring kailangan silang bumaba sa lupa na medyo madalas kapag lumipat sa pagitan ng mga puno. Tungod kay ang mga bintana dili kaayo maliksi, tingali kinahanglan nga sila manaog sa yuta kanunay kanunay kung magbalhinbalhin tali sa mga kahoy. Limang radikal na bintana ng radyo sa Phu Khieo Wildlife Sanctuary ay nagpakita ng isang ritmo na aktibidad na pinamamahalaan ng mga tendpormasyong crepuscular at nocturnal na may mga taluktok sa umaga at huli na ng gabi. Lima ka radikal nga mga bintana sa radyo sa Phu Khieo Wildlife Sanctuary nagpakita sa usa ka ritmo nga kalihokan nga gidumala sa mga pagbag-o sa crepuscular ug nocturnal nga adunay mga taluktok sa buntag ug gabii sa gabii. Ang mga nabawasan na hindi aktibo na panahon ay naganap mula tanghali hanggang hapon. Ang pagkunhod sa dili aktibo nga yugto nahitabo gikan sa udto hangtod sa hapon Lumipat sila sa pagitan ng 25 m (82 p) at 2,698 m (8,852 p) araw-araw sa tuyong panahon at nadagdagan ang kanilang pang-araw-araw na paggalaw sa 4,143 m (13,593 p) sa wet season. Mibalhin sila gikan sa 25 m (82 p) ug 2,698 m (8,852 p) adlaw-adlaw sa uga nga panahon ug gipadaghan ang ilang adlaw-adlaw nga paglihok ngadto sa 4,143 m (13,593 p) sa ting-ulan. Ang laki ng mga laki ng lalaki ay iba-iba sa pagitan ng 0.9 km 2 (0.35 sq mi) at 6.1 km 2 (2.4 sq mi). Ang sukod sa laki sa laki managsama tali sa 0.9 km 2 (0.35 sq mi) ug 6.1 km 2 (2.4 sq mi). Dalawang lalaki ang nagpakita ng bahagyang mas malaking saklaw sa wet season. Duha ka mga lalaki ang nagpakita gamay nga sakup sa tag-ulan. Ang kanilang mga saklaw ay na-overlap sa pagitan ng 30-70%. Ang ilang mga han-ay natabonan tali sa 30-70%. Ang average na saklaw ng tahanan ng isang babaeng kinokolektang radyo saAng Khao Yai National Park ay tinatantya sa 4 km 2 (1.5 sq mi), at ang isa sa isang lalaki sa 4.5 hanggang 20.5 km 2 (1.7 hanggang 7.9 sq mi). Ang kasagarang puy-anan sa usa ka babaye nga nahugpong sa radyo saAng Khao Yai National Park gibanabana nga 4 km 2 (1.5 sq mi), ug ang usa sa usa ka lalaki nga adunay 4.5 hangtod 20.5 km 2 (1.7 hangtod 7.9 sq mi). Ang binturong ay mahalagang arboreal . Ang binturong hinungdanon nga arboreal. Napansin ni Pocock ang pag-uugali ng maraming mga indibidwal na bihag sa London Zoological Gardens . Giobserbahan ni Pocock ang pamatasan sa daghang binihag nga mga tawo sa London Zoological Gardens. Kapag nagpapahinga sila ay nagsisinungaling kulot, na may ulo na nakalusot sa ilalim ng buntot. Kung nagpapahinga silang nakahiga, paikutin ang ulo sa ilalim ng buntot. Bihira silang lumukso, ngunit umakyat ng husay, kahit na dahan-dahan, umuusad nang may pantay na kadalian at tiwala sa kahabaan ng itaas na bahagi ng mga sanga o, baligtad, sa ilalim ng mga ito. Kanunay sila molukso, apan mosaka nga kahanas, bisan sa hinay, paglihok nga adunay parehas nga kadali ug pagsalig sa taas nga mga bukton o, sa tinuud, sa ilawom sa ila. Ang buntot ng prehensile ay palaging handa bilang isang tulong. Ang ikog sa prehensile kanunay nga andam ingon usa ka tabang. Bumaba muna sila sa mga vertical na bar ng ulo ng hawla, na hinuhugot ang mga ito sa pagitan ng kanilang mga paa at gamit ang prehensile tail bilang isang tseke. Inilagay muna nila ang mga selyo sa ulo ng hawla, gaganapin ito sa pagitan ng kanilang mga binti at ginamit ang buntot ng prehensile bilang isang tseke. Kapag inis sila ay nagngangalit. Kung nasamok sila nasuko. Kapag sa prowl ay pana-panahon silang nagsasalita ng isang serye ng mababang mga ungol o isang tunog ng pagsisigaw na ginawa sa pamamagitan ng pagpapatalsik ng hangin sa pamamagitan ng bahagyang binuksan na mga labi. Kung sa prowl sila matag karon nga nagsulti sa usa ka serye sa mga low growl o usa ka singgit nga tunog nga gihimo pinaagi sa pagpalagpot sa hangin pinaagi sa gamay nga gibuka nga mga ngabil. Ang binturong ay gumagamit ng buntot upang makipag - usap . Ang bintana naggamit sa ikog aron makigsulti. Gumagalaw ito nang malumanay, madalas na huminto, at madalas na ginagamit ang buntot upang mapanatili ang balanse, kumapit sa isang sangay. Naglihok kini nga hinay, kanunay mohunong, ug kanunay nga gigamit ang ikog aron mapadayon ang balanse, magtapot sa usa ka sanga. Nagpapakita ito ng isang binibigkas na pag- uugali ng kaginhawaan na nauugnay sa pag-aayos ng balahibo, pag-alog at pagdila sa buhok, at pagkamot. Nagpakita kini usa ka gilitok nga pamatasan nga paghupay nga adunay kalabotan sa pagpugong sa balahibo, pag-uyog ug pagdilaab sa buhok, ug pagkiskis. Ang pag-iling ay ang pinaka-katangian na elemento ng pag-uugali ng ginhawa. Ang pag-uyog mao ang labing kinaiya nga elemento sa pamatasan sa paghupay. Ang mga species ay karaniwang medyo nahihiya, ngunit agresibo kapag ginigipit. Ang mga espisye kasagaran maulawon, apan agresibo kung giharas. Iniulat na sa una ay pag-ihi o pagdumi sa isang banta at pagkatapos, kung ang mga ngipin-baring at pag-snarling ay hindi nakakapigil sa banta, ginagamit nito ang makapangyarihang mga panga at ngipin sa pagtatanggol sa sarili. Gi-report nga sa una nga pag-ihi o pagdumili usa ka hulga ug unya, kung ang ngipon ug pag-agay wala makapugong sa hulga, naggamit kini mga gamhanan nga apapangig sa ngipon ug ngipon sa pagpanalipod sa kaugalingon. Kapag nanganganib, ang binturong ay kadalasang tumakas sa isang malapit na puno, ngunit bilang isang mekanismo ng pagtatanggol ang binturong ay maaaring paminsan-minsan balansehin sa buntot nito at kumislap ng mga claws nito na lumilitaw na nagbabanta sa mga potensyal na mandaragit. Kung gihulga ang binturong sagad nga mokalagiw sa usa ka duol nga kahoy, apan ingon nga mekanismo sa pagpanalipod ang binturong usahay magatimbang sa ikog niini ug ipangidlap ang mga claws niini ingon nga naghulga sa potensyal nga mga manlalaglag. Ang pagdedeklara sa may edad na binturong ay naiulat na bihirang sa pamamagitan ng mga nagkakasamang species tulad ng leopardo , may ulap na leopardo at reticulated python . Ang pagdeklarar sa mga tigulang nga mga bakukang gikataho nga dili maihap sa mga hiniusa nga mga lahi sama sa mga leopard, madulom nga leopards ug reticulated python. Ang binturong ay hindi kapani- paniwala , nagpapakain sa maliliit na mammal, ibon , isda, earthworms , insekto at prutas. Sinasamsam din ito sa mga rodents . Dili katuohan ang bakukang, nga nagpakaon sa gagmay nga mga mammal, langgam, isda, mga wati, mga insekto ug mga prutas. Nakuha usab kini gikan sa mga rodents. Ang mga isda at mga kagubatan ay malamang na hindi mahalaga sa mga pagkain, dahil ito ay hindi nabubuhay sa tubig o fossorial , na dumarating lamang sa nasabing biktima kung ang mga pagkakataon ay naroroon mismo. Ang mga isda ug kalasangan tingali dili hinungdanon sa mga pagkaon, tungod kay wala sila nagpuyo sa tubig o fossorial, nga moabut sa nasangpit nga biktima kung ang mga oportunidad naa sa ilang kaugalingon. Dahil wala itong mga katangian ng isang mandaragit na mammal, ang karamihan sa diyeta ng binturong ay marahil sa bagay na gulay. Tungod kay wala kini mga kinaiya sa usa ka predatory mammal, kadaghanan sa pagkaon sa starfish lagmit nga butang nga utanon. Ang mga baboy ay isang pangunahing sangkap ng pagkain nito. Ang baboy usa ka sangkap sa pagkaon. Captive binturongs ay partikular na mahilig ng mga plantains , ngunit din kumain ng mga ibon 'ulo at itlog . Ang mga bihag nga binturong labi nga gihigugma labi sa mga tanum, apan usab mokaon sa ulo ug mga itlog sa mga langgam. Ang binturong ay isang mahalagang ahente para sa pagpapakalat ng binhi , lalo na para sa mga kakaibang igos , dahil sa kakayahang matukoy ang matigas na panlabas na takip ng binhi. Ang Binturong usa ka hinungdanon nga ahente alang sa pagpatibula sa binhi, labi na sa mga exotic nga igos, tungod sa kaarang sa pag-ila sa lisud nga gawas nga tabon sa binhi. Sa pagkabihag, ang diyeta ng binturong ay may kasamang komersyal na inihanda na karne, saging , mansanas , dalandan , de-latang mga milokoton at suplemento ng mineral . Sa pagka bihag, ang pagkaon sa binturong nagalakip sa komersiyal nga giandam kay karne, saging , mansanas , dalandan , de-lata nga mga milokoton ug suplemento sa mineral Ang average na edad ng sekswal na pagkahinog ay 30.4 na buwan para sa mga babae at 27.7 buwan para sa mga lalaki. Ang kasagaran nga edad sa pagkahinog sa sekswal nga panahon, mao ang 30.4 ka bulan alang sa mga babaye ug 27.7 ka bulan alang sa mga lalaki. Ang estrous cycle ng binturong ay tumatagal ng 18 hanggang 187 araw, na may average na 82.5 araw. Ang estrous cycle sa binturong molungtad 18 ngadto sa 187 ka adlaw, nga adunay average nga 82.5 adlaw. Ang laki ng basura sa pagkabihag ay nag-iiba mula sa isa hanggang anim na bata, na may average ng dalawang bata bawat kapanganakan. Ang gidak-on sa basura sa pagkabihag managlahi gikan sa usa ngadto sa unom nga batan-on, nga adunay usa ka average nga duha ka bata matag pagpanganak. Ang mga neonates ay tumimbang sa pagitan ng 283.8 at 340.5 g (0.626 at 0.751 lb). Ang mga neonates gatimbang taliwala sa 283.8 ug 340.5 g (0.626 ug 0.751 lb). Ang pagkamayabong ay tumatagal hanggang sa 15 taong gulang. Ang pag panganak molungtad hangtod 15 ka tuig ang edad. Ang maximum na kilalang lifespan sa pagkabihag ay naisip na higit sa 25 taong gulang. Ang kataas nga nailhan nga lifespan sa pagkabihag gihunahuna nga kapin sa 25 ka tuig ang edad. Ang mga pangunahing banta sa binturong ay ang pagkawala ng tirahan at pagkabulok ng mga kagubatan sa pamamagitan ng pag- log at pag-convert ng mga kagubatan sa hindi kagubatan na ginagamit ng lupa sa buong hanay ng binturong. Ang mga panguna nga hulga sa tinggawong mao ang pagkawala sa puy-anan ug pagkadaot sa mga kalasangan pinaagi sa pag-putol sa mga punuan ug pagbag-o sa mga kalasangan ngadto sa dili-kalasangan nga gigamit sa tibuuk nga binturong. Ang pagkawala ng Habitat ay naging malubha sa mababang mga bahagi ng Sundaic na bahagi ng saklaw nito, at walang katibayan na ginagamit ng binturong ang mga plantasyon na higit na pinapalitan ang likas na kagubatan. Ang pagkawala sa balay kay grabe kaayo sa mga kapatagan sa bahin sa Sundaic nga bahin niini, ug walay ebidensya nga gigamit sa binturong ang mga tanum nga labi nga nagpuli sa natural nga kalasangan. Sa Tsina, ang malawak na deforestation at oportunistikong mga gawi sa pag-log ay nagkalat ng angkop na tirahan o tinanggal ang mga site. Sa China, ang kaylap nga pagkalot sa mga bangan ug mga oportunidad nga mga gawi sa pagputol sa kahoy naguba ang angay nga puy-anan o giwagmtang ang tanan nga mga lugar. Sa Pilipinas, nakuha ito para sa pangangalakal ng wildlife, at sa timog ng saklaw nito ay kinukuha din para sa pagkonsumo ng tao. Sa Pilipinas, nakuha kini alang sa pamaligya sa ihalas nga hayop, ug sa habagatan sa iyang sakup gikuha usab alang sa pagkonsumo sa tawo. Sa Laos, ito ay isa sa mga madalas na ipinakita na mga caged live na karnabal at mga balat ay madalas na ipinagbibili ng hindi bababa sa Vientiane . Sa Laos, kini usa sa kanunay nga gipakita nga mga karnabal nga buhi nga caged ug mga panit nga kanunay nga gibaligya kanunay sa Vientiane . Sa mga bahagi ng Laos, itinuturing na isang napakasarap na pagkain at ipinagpalit din bilang isang item sa pagkain sa Vietnam. Sa mga bahin sa Laos, giisip kini nga usa ka pinaka lami na pagkaon ug gibaligya usab ingon usa ka pagkaon sa Vietnam. Ang Orang Asli ng Malaysia ay nagpapanatili ng binturong bilang mga alagang hayop. Ang Orang Asli sa Malaysia maong naga bantay sa binturong ingon mga binuhi. Kasama sa India ang binturong sa CITES Appendix III . Gilakip sa India ang binturong sa CITES Appendix III . Ito ay protektado sa Malaysia, at nakalista bilang kritikal na endangered sa China Red List. Gipanalipdan kini sa Malaysia, ug gilista ingon kritikal nga nameligro sa Red List sa China. Karaniwan ang mga Binturong sa mga zoo, at ang mga bihag na indibidwal ay kumakatawan sa isang mapagkukunan ng pagkakaiba-iba ng genetic na mahalaga para sa pangmatagalang pangangalaga. Kasagaran sa mga zoo, ang binturong ug ang mga binihag nga mga tawo nagrepresentar sa usa ka gigikanan sa lahi nga genetic nga hinungdanon alang sa dugay nga pagtipig. Ang kanilang geographic na pinagmulan ay alinman sa karaniwang hindi kilala, o sila ay mga supling ng ilang henerasyon ng mga hayop na binihag. Ang ilang gigikanan sa heograpiya dili kasagaran wala mailhi, o sila mga anak sa daghang mga henerasyon nga mga binihag nga mga hayop. Ang Astreopora ay isang genus ng stony corals sapamilyang Acroporidae . Ang Astreopora usa ka genus sa mga stony corals sa pamilya sa Acroporidae . Ang mga miyembro ng genus ay karaniwang kilala bilang mga star corals at mayroong labing pitong species na kasalukuyang kinikilala. Ang mga miyembro sa genus sagad nailhan nga star corals ug adunay napulo ug pito nga mga species karon nga giila. Ang mga miyembro ng genus na ito ay kadalasang bumubuo ng hugis na simboryo o bilog na mga ulo ngunit kung minsan ay may mga pahaba na dahon, maging encrusting o bumubuo ng mga plato, mga plorera at sanga. Ang mga miyembro sa genus nga kadaghanan porma sa pormag kolor nga gama sa porma o lingin nga mga ulo apan usahay adunay mga tag'as na mga dahon, mahimong encrusting o paghimo og mga plato, mga plorera ug mga sanga. Ang mga ito ay mas malaki kaysa sa mga miyembro ng genus Montipora . Mas daghan sila sa mga sakop sa henero nga Montipora . Mayroon silang isang malawak na hanay ng mga kulay kabilang ang dilaw, kayumanggi, berde, rosas at asul ngunit ang pinaka-karaniwang ay maputi-asul. Adunay sila daghang halapad nga kolor lakip ang kolor amarilyo, tabonon, lunhaw, pink ug asul apan ang labing sagad nga puti-asul. Ang mga corallite ay naiiba at hiwalay, kung minsan ay nakataas sa mga cones at kung minsan ay nalulumbay, hanggang sa apat na milimetro sa buong at pag-ikot sa cross-section. Ang mga corallite kay lainlain ug gilain, usahay taas sa mga cones ug usahay magul-anon, hangtod sa upat nga milimetro sa tibuuk ug gilibut sa cross-section. Ang balangkas ay maluwang sa coenosteum na may hitsura ng net. Balangkas ang balangkas sa coenosteum nga adunay hitsura nga net. Ang koral ay lilitaw na magaspang-na-texture dahil sa maliliit na spines na sumasakop sa ibabaw sa pagitan ng mga corallite. Ang korales makita nga gubot sa panit tungod sa gagmay nga mga tunok nga nagtabon sa taas taliwala sa mga corallite. Ang septahindi maganda nabuo na nagbibigay ng corals ng genus na ito ang hitsura ng napuno ng mga butas. Ang septa dili maayo nga naugmad nga naghatag sa mga coral sa kini nga genus nga dagway nga napuno sa mga lungag. Ang mga miyembro ng genus na ito ay nangyayari sa Pulang Dagat , Dagat ng India at kanlurang Pasipiko. Ang mga sakop sa kini nga genus nahitabo sa Pulang Dagat , sa Dagat sa India ug sa kasadpang Pasipiko. Laganap ang mga ito ngunit hindi partikular na karaniwan at mga species ng gusali ng bahura . Kaylap sila apan dili labi ka kasagaran ug mga klase sa pagtukod sa bahura . Ang mga ito ay matatagpuan sa isang hanay ng mga kapaligiran kabilang ang mababaw o maputik na tubig, pati na rin ang mas malalim na lugar ng bahura kung saan ang mga pormula ng kalupkop ay pinakakaraniwan. Makit-an sila sa lainlaing mga palibot lakip ang mabaw o lapok nga tubig, ingon man usab lawom nga mga lugar sa bahura diin ang mga porma sa mga plating labi ka kasagaran. Sa mababaw na tubig ang mga ito ay hindi nakakagulat at hindi kailanman nangingibabaw. Sa mabaw nga tubig, kini sila dili mahimutang ug dili gyud magpatigbabaw. Maaari silang bumuo ng mga ulo ng hanggang sa dalawang metro ang lapad at sa mas malalim na tubig na maaaring mas karaniwan. Pwede silang magporma ug mga ulo nga hangtod sa duha ka metros ang gilapdon ug kasagaran mas lalom pa sa tubig. Ang maliliit na balangkas ng mga corals na ito ay nagbibigay ng isang bahay sa iba't ibang mga polychaete worm na nagpapahina sa istraktura ng calcium carbonate sa pamamagitan ng pag-lagay dito. Ang gagmay nga hulma sa mga koral nga nag hatag ug puy-anan sa lainlaing mga bulate nga polychaete nga nag nagpahuyang sa istruktura sa calcium carbonate pinaagi sa pag-kotkot niini. Maraming mga species ng coral-habitasyon barnacles ay nauugnay sa Astreopora . Pipila sa mga sakop sa henero nga puy-anan sa mga koral nakig-uban sa Astreopora. Sa katunayan, ang Hiroa stubbingsi at dalawang species ng Cionophora ay tila nagaganap sa ibang lugar. Sa kamatuoran, ang Hiroa stubbingsi ug ang duha ka mga sakop sa henero nga sa Cionophora kayy nahitabo pud sa laing lugar. Sa kaso ng H. stubbingsi , na mayroong isang primitive wall at isang medyo hindi spesyalisadong operculum , maaaring ito ay dahil hindi ito kagamitan upang sakupin ang iba pang mga corals, ngunit ang mga species ng Cionophora ay mas maliit at ito ay isang enigma kung bakit hindi sila matatagpuan sa ibang lugar. Sa kaso sa H. stubbingsi , nga adunay usa ka primitive wall ug medyo dili espesyalista nga operculum , mahimo kini tungod kay dili kini kagamitan aron masudlan ang ubang mga korales, apan ang sakop sa henero sa Cionophora, gagmay ug kini usa ka engigma kung diin dili sila makit-an sa uban lugar. Ang Astreopora gracilis ay isang species ng matapang na coral na matatagpuan sa mababaw na tubig sa tropical Indian sa Pasipiko. Ang Astreopora gracilis usa ka sakop sa henro nga koral nga makita sa mabaw nga tubig sa topical Indian sa Pasipiko. Ito ay isang hindi pangkaraniwang mga species na may isang malawak na hanay at ang International Union for Conservation of Nature ay tinasa ang katayuan ng pag-iingat nito bilang " hindi bababa sa pag-aalala ". Kini usa ka dili kasagaran nga mga sakop sa henero nga adunay usa ka halapad nga gidak-on ug ang International Union for Conservation of Nature ang kahimtang sa pag-amping niini nga " dili kaayo mabalaka ". Ang Astreopora listeri ay isang species ng matapang na coral na matatagpuan sa mababaw na tubig sa tropical Indian at Pacific Oceans. Ang Astreopora listeri usa ka sakop sa henero nga koral nga makit-an sa mabaw nga tubig sa tropikal nga Indian ug Pacific Ocean. Ito ay isang hindi pangkaraniwang mga species na may malawak na saklaw at mapagparaya ng tubig ng bulok, na ginagawa itong mas nababanat kaysa sa ilang iba pang mga corals upang mag-habit ng kaguluhan. Kini usa ka dili kasagarang mga sakop sa henero nga adunay halapdon ug kalapasan ug matuguton sa tubig nga nabungkag, nga naghimo niini nga labi ka maulian kay sa uban pang mga korales aron mahimutang ang kasamok. Ang International Union for Conservation of Nature ay sinuri ang katayuan ng pangangalaga nito bilang " hindi bababa sa pag-aalala ". Ang International Union alang sa Conservation of Nature nga gitasal sa iyang kahimtang sa pag-amping niini isip usa ka " dili menos sa pagka-balaka". Ang Astreopora listeri ay maaaring mabuo ang mga hemispherical Mounds o flattened at bahagyang nakapangingilabot na mga kolonya . Ang Astreopora listeri mahimo nga mahulma ang mga hemispherical mound o flattened ug partido nga makapalibot nga mga kolonya . Ang mga corallite ay masikip at hindi nakaayos sa anumang partikular na pattern. Ang mga corallite puno ug wala natarung sa bisan unsang piho nga sumbanan. Ang mga ito ay nalubog at may maliit na pabilog na pagbukas na napapaligiran ng mga pinong feathery na mga spinule, na binibigyan ng isang magaspang na ibabaw ang kolonya. Naunlod sila ug adunay gagmay nga mga pag-abri na sirkulo nga gilibutan sa mga pinong feathery nga spinule, nga gihatagan ug isa ka gaspang nga ibabaw sa kolonya.. Ang koral na ito ay kahawig ng Astreopora myriophthalma at Astreopora randalli sa hitsura at karaniwang cream, maputla kayumanggi o kulay-abo. Kini nga koral sama sa Astreopora myriophthalma ug Astreopora randalli sa panagway ug kasagaran krema, maluspad nga brown o ubanon. Ang Astreopora listeri ay malawak na ipinamamahagi sa tropikal na rehiyon ng Indo-Pacific. Ang Astreopora listeri dunay gipang-apod-apod sa tropikal nga rehiyon sa Indo-Pacific. Ang saklaw nito ay umaabot mula sa Madagascar at East Africa hanggang Indonesia at silangang Australia. Ang sakup niini gikan sa Madagascar ug East Africa hangtod sa Indonesia ug silangang Australia. Natagpuan ito sa maraming magkakaibang uri ng mababaw na tirahan ng tubig na bahura kasama ang mga lugar na gulo, sa kalaliman sa pagitan ng 5 at 20 m (16 at 66 p). Nakit-an kini sa daghang lainlaing klase sa puy-anan sa mga mabaw nga tubig lakip na ang mga lugar nga gubot, sa kahiladman tali sa 5 ug 20 m (16 ug 66 p). Ang Astreopora listeri ay isang zooxanthellate species ng coral, pag- harboring symbiotic dinoflagellates na nagbibigay ng kanilang host ng mga produkto ng potosintesis . Ang Astreopora listeri usa ka klase sa zooxanthellate nga sakop sa henero nga koral, pag- harboring symbiotic dinoflagellates nga naghatag sa ilang host sa mga produkto sa potosintesis . Ang koral na ito ay paminsan-minsan ay naka- host sa bio-erode na demosponge Cliona orientalis na umaatake sa iba't ibang mga calcareous substrates kabilang ang mga corals at nagpapahina sa kanilang istraktura. Kini nga koral usahay naka- host sa bio-erode na demosponge Cliona orientalis nga nag-atake sa lainlaing mga calcareous substrates lakip ang mga corals ug nagpahuyang sa ilang istraktura. Ang pinakadakilang mga banta na kinakaharap ng mga korales ay ang pagkawala ng tirahan at pandaigdigang pagbabago ng klima . Ang pinakadakong mga hulga nga giatubang sa mga korales mao ang pagkawala sa puy-anan ug pagkausab sa klima sa kalibutan . Ang mga tukoy na banta na kinakaharap ng species na ito ay hindi alam, ngunit ang genus ay madaling kapitan ng pagpapaputi at mga sakit sa koral. Ang piho nga mga hulga nga giatubang sa kini nga sakop sa henero na wala mahibal-an, apan ang genus dali nga makapaputi ug sakit sa koral. Gayunpaman, ito ay isang malawak na species, na may isang inaasahang malaking populasyon na kung saan ay mapagparaya sa mga kondisyon ng turbid , at sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang katayuan ng pag-iingat sa pagiging " hindi bababa sa pag-aalala ". Bisan pa, kini usa ka dako nga mga sakop sa henero, nga adunay usa ka daghan nga populasyon nga gitugotan sa mga kahimtang sa turbid , ug gisusi sa International Union for Conservation of Nature ang kahimtang sa pag-amping niini nga " labing gamay nga kabalaka ". Ang Astreopora myriophthalma , na kung minsan ay kilala bilang porous star coral , ay isang species ng matapang na coral na matatagpuan sa mababaw na tubig sa tropical Indian karagatan at Pacific. Ang Astreopora myriophthalma , nga usa ka nailhan nga porous star coral , usa ka sakop sa henero nga lisud nga koral na makaplagan sa mabaw nga tubig sa tropikal nga Indian ug Pasipiko. Ito ay isang pangkaraniwang species na may malawak na hanay atsinuring International Union for Conservation of Nature ang katayuan sa pag-iingat sa pagiging " hindi bababa sa pag-aalala ". Kini usa ka sagad nga mga sakop sa henero nga adunay usa ka halapad nga gidak-on ug ang International Union for Conservation of Nature nagtimbang sa iyang conservation status ingon nga "dili mahiubus nga pagka-balaka ". Ang myriophthalma ay isang kolonyal na species na bumubuo ng napakalaking hemispherical o hugis na mga kolonya. Ang myriophthalma usa ka kolonyal nga sakop sa henero nga nagporma og dako nga hemispherical o porma sa mga kolonya. Ang mga corallite ay magkatulad at pantay na ipinamamahagi sa ibabaw; ang bawat isa ay may isang pabilog, patayo o panlabas na tumuturo sa pagbubukas. Ang mga corallite conical ug parehas nga giapod-apod sa kahitaasan; ang matag usa adunay usa ka lingin, patindog o sa gawas nga nagatudlo nga pagbukas. Ang kulay ng koral na ito ay nag-iiba ngunit maaaring maging plain o mottled at cream, dilaw o kayumanggi-asul. Ang kolor sa kini nga koral magkalainlain apan mahimo nga yano o mottled ug krema, dalag o brownish-asul. Ito ay katulad sa hitsura sa Astreopora gracilis at Astreopora listeri . Kini susama sa panagway sa Astreopora gracilis ug Astreopora listeri . Ang myriophthalma ay may malawak na pamamahagi sa mga tropikal na Indian at Pacific Oceans. Ang myriophthalma adunay usa ka halapad nga pag-apod-apod sa tropical Indian ug Pacific Ocean. Ang saklaw nito ay umaabot mula sa East Africa at Red Sea sa pamamagitan ng Indonesia at hilagang Australia hanggang Japan, Pilipinas at iba't ibang mga pangkat ng isla sa Pasipiko. Ang sakup niini gikan sa East Africa ug Red Sea hangtod sa Indonesia ug amihanang Australia hangtod sa Japan, Pilipinas ug lainlaing grupo sa isla sa Pasipiko. Sinasakop nito ang iba't ibang mga tirahan ng reef sa kailaliman sa pagitan ng 3 hanggang 20 m (10 hanggang 66 piye), ngunit iniiwasan ang magulong tubig. Gisakup niini ang lainlaing mga puy-anan nga bahura nga giladmon gikan sa 3 hangtod 20 metro (10 hangtod 66 p), apan likayan ang nagubot nga tubig. Natuklasan ng mga mananaliksik na kung saan ang mga spionid worm ay nababato sa mga ulo ng Astreopora myriophthalma , ang mga lugar na nakapalibot sa kanilang mga kolonya ay nakinabang; iminungkahi ng mga mananaliksik na ang mga faeces mula sa mga bulate ay nagbigay ng labis na sustansya para sa symbiotic zooxanthellae ng coral , at ang kanilang nadagdagan na aktibidad ng photosynthetic ay nadagdagan ang paglaki ng tisyu sa coral sa agarang paligid. Nahibal-an sa mga tigdukiduki nga kung diin ang mga spionid worm naglagot sa mga ulo sa Astreopora myriophthalma, ang mga lugar nga naglibot sa ilang mga kolonya nakabenepisyo; gisugyot sa mga tigdukiduki nga ang mga faeces gikan sa mga ulod naghatag dugang nga mga sustansya alang sa symbiotic zooxanthellae sa coral, ug ang ilang pagtaas sa kalihokan nga photosynthetic nadugangan ang pagtubo sa tisyu sa coral sa kanait nga kasilinganan. Ang bivalve Lithophaga simplex ay sumasalampak din sa coral, madalas sa mga siksik na populasyon. Ang bivalve Lithophaga simplex usab mosuksok sa koral, kasagaran sa mga madasok nga populasyon. Maaaring ito ay isang simbolong simbolo sa pakikipagkalakalan na nakikinabang mula sa proteksyon at nadagdagan na nutrisyon, at, sa kabila ng istraktura na ito ay napahina, ang coral na nakikinabang mula sa ammonium na pinalabas ng mga molluscs. Mahimo kini usa ka simbolo sa pamatigayon nga nakabenepisyo gikan sa pagpanalipod ug pagdugang sa nutrisyon,ug bisan pa sa huyang nga istruktura, ang mga benepisyo sa coral gikan sa ammonium nga gipagawas sa mga molluscs. Ang Astreopora myriophthalma ay ang pinaka-karaniwang species ng coral sa genus nito at may malawak na pamamahagi sa tropical at sub-tropical Indian at Pacific Oceans. Ang Astreopora myriophthalma mao ang labing kasagaran nga mga lahi sa coral sa henero niini ug adunay kaylap nga pag-apod-apod sa mga tropikal ug sub-tropikal nga Indian ug kadagatang Pasipiko. Ito ay isang medyo nababanat na species na walang mga banta-makabuluhang banta. Kini usa ka labi nga nabuhi nga mga espisye nga walay hulga nga hinungdan sa hulga. Gayunpaman, ang populasyon nito ay malamang na bumababa dahil sa pagkasira ng mga coral reef, na may tinatayang pagkawala ng halos 20% sa mga reef kung saan lumalaki ito. Bisan pa ang populasyon niini lagmit nga mubu tungod sa pagkubus sa mga kagaangan, nga adunay gibanabana nga pagkawala sa hapit 20% sa mga bahura diin kini nagatubo. Ang pagbabago sa klima at ang acidification ng karagatan ay malamang na mga banta na pasulong, at maiuugnay sa pagtaas ng mga kaganapan sa pagpapaputi at higit na saklaw ng mga sakit sa coral pati na rin ang mga panganib na ginawa ng tao tulad ng polusyon, sedimentasyon, pinsala mula sa mga pangisdaan at turismo. Ang pagbag-o sa klima ug pag-asido sa kadagatan mahimoÕg adunay mga hulga nga magpadayon, ug adunay kalabotan sa nagkadaghan nga mga panghitabo sa pagdugo ug labi pa nga pagkahimo sa mga sakit sa coral ingon man peligro nga hinimo sa tawo sama sa polusyon, pagpukaw, pagkadaot sa mga pangisda ug turismo. AngSinuri ng International Union para sa Pag-iingat ng Kalikasan ang katayuan ng pag-iingat sa pagiging " hindi bababa sa pag-aalala ". Gisusi sa International Union for Conservation of Nature ang kahimtang sa pag-amping nga "hindi bababa sa pag-aalala". Ang lined silverside ( Atherinomorus lineatus ) ay isang species ng isda sa pamilya Atherinidae . Ang lined silverside ( Atherinomorus lineatus ) mao ang usa ka klase nga isda sa pamilya nga Atherinidae. Ito ay matatagpuan sa Indonesia at Pilipinas . Kini makita sa Indonesia ug Pilipinas. Ang species na ito ay inilarawan bilang Atherina lineata ni Albert GŸnther noong 1872 kasama ang uri ng lokalidad na ibinigay bilang Cebu . Kini nga species gihulagway nga Atherina lineata ni Albert GŸnther kaniadtong 1872 uban ang uri nga lugar nga gi hatag ingon nga Cebu . Ang Pachliopta atropos ay isang species ng butterfly sa pamilya Papilionidae . Pachliopta atropos usa ka klase nga butterfly sa pamilya Papilionidae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa mga Pilipinas. Ang unang paglalarawan ay noong 1888 ni Staudinger. Ang mga pakpak ay halos 8 - 9 cm. Ang una nga paghulagway mao ang kaniadtong 1888 ni Staudinger. Ang pangunahing kulay ng Pachliopta atropos ay madilim na kayumanggi o itim. Ang batakan nga kolor sa Pachliopta atropos mao ang itom-itom o itom. Mayroon itong mga madidilim na lugar. Kini ad adunay mga madulom nga luna. Ang Atrophaneura schadenbergi ay isang species ng butterfly sa pamilya Papilionidae . Atrophaneura schadenbergi usa ka klase nga butterfly sa pamilya Papilionidae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa mga Pilipinas. Ang Barbourula busuangensis ay isang species ng palaka sa pamilya Bombinatoridae . Ang Barbourula busuangensis usa ka klase nga baki sa pamilya nga Bombinatoridae. Kilala rin ito sa ilalim ng mga karaniwang pangalang Philippine flat-head frog , Palawan flat-head frog , Busuanga jungle toad , Busuanga disk-tongued toad , at Philippine aquatic frog . Nahibal-an usab kini sa ilalum sa mga ngalan nga Philippine flat-head frog, Palawan flat-head frog, Busuanga jungle toad, Busuanga disk-tongued toad ug Philippine aquatic frog. Ito ay endemik sa mgaislang Busuanga , Culion , Balabac , at Palawan sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa Busuanga, Culion, Balabac, ug Palawan sa Pilipinas. Ito ay isang naninirahan sa malinaw na mga sapa ng tubig at pinagbantaan ngpagkawala ng tirahan . Kini usa ka molupyo sa mga atabay sa tubig nga tin-aw ug gihulga pinaagi sapagkawala sa puy-anan. Ang Barbourula busuangensis ay isang malaking aquatic species ng palaka. Ang Barbourula busuangensis usa ka dako nga klase sa aquatic sa baki. Ang katawan nito ay pinahiran ang dorso-ventrally at ang mga butas ng ilong at mata ay matatagpuan sa tuktok ng ulo nito. Ang lawas niini adunay sapaw nga dorso-ventrally ug ang mga buslot sa ilong ug mata kay naa sa tumoy sa iyang ulohan makitan. Wala itong panlabas na tympani . Wala kini eksternal nga tympani. Parehong nauna at hind na mga paa ay matibay at malakas at ang mga numero ng mga kamay ay naka-web pati na rin sa mga paa. Ang duha sa unahan ug hind nga mga bukton lig-on ug kusgan ug ang mga numero sa mga kamot kay naka-web ingon usab sa mga tiil. Ang ibabaw ng katawan ay natatakpan ng mga pinong tubercles . Ang nawong sa lawas gitabunan sa maayong mga tubercles. Ang palaka na ito ay isang madidilim na berde-itim na kulay na may ilang malabong maputlang berde na hatching at pagdura sa mga paa ng hind. Ang kini nga baki usa ka itom nga berde nga kolor-itom nga kolor uban ang pipila ka maluspad nga malunhaw nga berde nga pag-hatching ug pagsud-ong sa mga tiil sa hind. Ang palaka na ito ay endemic sa kanlurang Pilipinas kung saan naroroon sa Busuanga , Culion , Balabac , at Palawan . Ang kini nga baki endemic sa kasadpang Pilipinas diin naa kini sa Busuanga, Culion, Balabac, ug Palawan. Ang pangkaraniwang tirahan nito ay mabilis na dumadaloy, hindi nalalabas na mga sapa sa mababang lupa na tropikal na kagubatan sa taas ng 800 m (2,600 piye) asl . Ang sagad nga puy-anan niini mao ang paspas nga pag-agay, dili daling maabot nga mga sapa sa ubos nga mga tropikal nga kalasangan sa gitas-on nga 800 metro (2,600 p) asl. Madalas itong lumulutang sa ibabaw, ngunit napaka-ingat at sumisid sa ilalim at nagtatago kung ito ay nabalisa. Kanunay kini molutaw sa ibabaw, apan mabinantayon kaayo ug mosunud sa ilawom ug magtago kung kini natugaw. Ang kaunti ay kilala sa mga gawi sa pag-aanak ng bihirang mga species at tadpoles na ito ay hindi napansin. Diyutay nga nahibal-an ang mga batasan sa pagpanganak sa kini nga talagsaon nga mga espisye ug mga tadpoles wala pa maobserbahan. Ang mga buntis na kababaihan ay natagpuan na may isang maliit na bilang ng mga malaki, hindi inihanda na mga itlog. Ang mga mabdos nga babaye nakit-an nga adunay usa ka gamay nga daghang mga itlog, dili andam nga mga itlog. Ito ang humantong sa mga mananaliksik na ma-hypothesize na ang pag-unlad ay maaaring direkta nang walang intervening yugto ng tadpole. Kini ang naabot sa mga tigdukiduki nga ma-hypothesize nga ang pag-uswag mahimong direkta ug walay ni usa ka pagsulod ug pag-apil sa tadpole. Ang mga pagtatangka upang makuha ang mga uri ng hayop sa laboratoryo ay hindi matagumpay. Wala magmalampuson ang pagsulay sa pagkuha sa nagkalain-laing klase sa mananap diha sa laboratoryo. Ang IUCN ay naglilista ito palaka bilang " malapit threatened ". Ang IUCN naglista nga kini nga baki kay hapit nahulga. Ang mga kadahilanang ibinigay ay nangyayari sa ilang mga lokasyon, ang mga populasyon nito ay nagkalat, at ang mga numero nito ay bumababa. Ang gihatag nga mga hinungdan kay nahitabo sa pipila nga mga lokasyon, ang populasyon niini kay nagkatibulaag ug ang numero niini ningbaba. Ang pangunahing banta na kinakaharap nito ay ang paghina ng tirahan nito, pagbabago ng mga kasanayan sa agrikultura, pag-quarry, pagmimina at polusyon ng mga daloy na may runoff mula sa lupang pang-agrikultura. Ang mga una nga hulga nga giatubang niini mao ang pagkadaot sa pinuy-anan niini, pag-usab sa mga gikaandan nga buhat sa agrikultura, pag-quarry, pagmina ug pagdumili sa mga sapa uban ang pag-undang gikan sa yuta sa agrikultura. Natagpuan ito sa mga bahura sa karagatan ng India at Pasipiko , mula sa Pulang Dagat sa kanluran hanggang Samoa sa silangan, at mula sa Yaeyama Islands sa hilaga hanggang sa Great Barrier Reef , Australia , sa timog. Makita kini sa mga bahura sa dagat sa India ug Pasipiko, gikan sa Pulang dagat sa kasadpan hangtod sa Samoa sa silangan, ug gikan sa isla sa Yaeyama sa amihan hangtod sa Great Barrier Reef, Australia sa habagatan. Ang iba pang mga karaniwang pangalan ay kinabibilangan ng bumphead parrotfish , humphead parrotfish , double-head parrotfish , buffalo parrotfish , at higanteng parrotfish . Ang uban pang mga sagad nga mga ngalan naglakip sa bungkong parrotfish, humphead parrotfish, double-headed parrotfish, buffalo parrotfish , ug higanteng parrotfish. Ito ay ang tanging species sa monotypic genus Bolbometopon at ito ang pinakamalaking isda na may halamang halaman na naninirahan sa mga coral reef. Kini ra ang talagsaon nga lahi sa monotypic genus Bolbometopon ug mao ang labing dako nga isda nga nagpuyo sa mga koral nga bahura. Hindi tulad ng mga pambalot , mayroon itong patayong profile ng ulo, at hindi katulad ng iba pang mga loro, ito ay pantay na natatakpan ng mga kaliskis maliban sa nangungunang gilid ng ulo, na kadalasang magaan ang berde hanggang sa kulay-rosas. Dili sama sa mga pambalot , kini adunay usa ka bertikal nga profile sa ulo, ug dili sama sa uban nga mga parrotfish, kini parehas nga gitabonan sa mga himbis gawas sa nag-una nga sulab sa ulo, nga kanunay nga berde nga nabangon. Pangunahing yugto ng colouration ay isang mapurol na kulay-abo na may nakakalat na puting mga spot, unti-unting nagiging pantay na madilim na berde. Ang unang kolorasyon kay usa ka nipis nga kolor abo nga naay nakakalat nga puti nga mantsa, anam-anam nga managsama nga itum nga berde. Ang species na ito ay hindi nagpapakita ng mga pattern na nauugnay sa sex ng pagbabago ng kulay. Kini nga klase wala gipakita ang mga sumbanan nga adunay kalabutan sa sekso nga pagbag-o sa kolor. Ang may sapat na gulang ay bubuo ng isang bulbous na noo at ang mga plato ng ngipin ay nakalantad, na bahagyang sakop lamang ng mga labi. Ang hamtong nagpatubo usa ka bulbous nga agtang ug ang mga plato sa ngipon napadayag, nga bahin ra sa mga ngabil. Ang mga species ay mabagal at lumalaki at hanggang sa (hanggang sa 40 taon), na may naantala na pagpaparami at mababang rate ng muling pagdadagdag. Ang mga espisye hinay-hinay nga nagtubo ug taas ang kinabuhi hangtod sa 40 ka tuig, nga adunay naabut nga pag-usab sa mga kopya ug ubos nga mga rate sa pagdugang. Ang species na ito ay napakapangit at kadalasang nangyayari sa mga maliliit na pagsasama, ngunit ang laki ng pangkat ay maaaring malaki sa seaward at malinaw na mga panlabas na laguna, na lumalagpas sa 75 mga indibidwal. Ang kini nga mga lahi lahi ug kasagaran mahitabo sa gagmay nga mga panagsama, apan ang kadak-an sa grupo mahimong dako sa kadagatan ug tin-aw sa gawas nga mga lago, nga sobra sa 75 nga mga indibidwal. Ang berdeng humphead parrotfish, ay sekswal na monochromatic, ibig sabihin, walang paunang o terminal phase sa life cycle ng mga may sapat na gulang. Ang berde nga humphead parrotfish, mao ang sekswal nga monochromatic, kung buot sabton, walaÕy pasiuna o terminal nga yugto sa siklo sa kinabuhi sa mga hamtong. Ang mga isda ay dumadaloy sa pelagically malapit sa panlabas na baybayin ng reef o malapit sa mga promontor, taludtod, o mga bibig ng channel sa panahon ng isang lunar cycle , kadalasang naglalakad bago ang bagong buwan. Ang mga isda naglutaw sa pelagically duol sa gawas nga tangbo sa baybayon o duol sa mga promontor, taludtod, o mga baba sa channel sa panahon sa usa ka siklo sa lunar , kasagaran naglihok sa wala pa ang bag-ong bulan. Gumagamit sila ng mga spawning site ng pagsasama-sama. Naghimo sila gamit ang mga spawning nga mga site sa pagsagol. Ang mga bagong nakaayos na mga juvenile ay matatagpuan sa sumasanga na mga coral habitat (lalo na Acropora ) sa mga natabunan na lagoon. Ang bag-ong nahusay nga mga juvenile makita sa pag-branching sa coral habitats (una nga Acropora ) sa natabunan nga mga lagoon. Ang mga maliliit na juvenile ay madalas na nauugnay sa Mapagbiro . Ang gagmay nga mga juvenile kanunay nga adunay kalabotan sa pagkamasulub-on. Ang mas malalaking batang berdeng humphead parrotfish ay matatagpuan sa mga laguna , madalas sa mga kama ng dagat, at ang mga matatanda ay matatagpuan sa malinaw na panlabas na lagoons at mga bahaging dagat sa dagat hanggang sa lalim ng 30 m. Ang labi ka daghan nga mga tanom nga berdeng humphead parrotfish nakaplagan sa mga danaw, nga sagad sa mga higdaanan sa dagat, ug ang mga hamtong nakit-an sa mga tin-aw nga gawas nga danaw ug mga baho sa dagat nga hangtod sa giladmon nga 30 m. Sila ay kumakain ng mga benthic algae at live corals . Gipakaon nila ang benthic algae ug buhing mga coral. Ang may sapat na gulang na berdeng humphead parrotfish ay maaaring magulo ang ulo laban sa mga corals upang mapadali ang pagpapakain. Ang hamtong nga berde nga humphead parrotfish mahimoÕg ibitay ang ulo batok sa mga corals aron mapadali ang pagpakaon. Ang bawat pang-adulto na pangingisda ng isda higit sa limang tonelada ng mga istruktura na mga carbonates ng reef kada taon, na nag-aambag nang malaki sa bioerosion ng mga reef. Ang matag hamtong nga isda nga pangisda sa kapin sa lima ka tonelada nga mga istruktura nga mga carbonates nga reaksyon matag tuig, nga nakatampo og dako sa bioerosion sa mga reef. Ang mga isda ay natutulog sa mga corals, sa mga kweba at shipwrecks sa gabi, kadalasan sa mga malalaking grupo. Ang mga isda nangatulog taliwala sa mga corals, sa mga langub ug mga sinulat sa barko sa gabii, kasagaran sa daghang mga grupo. Ang malaking sukat, mabagal na paglaki at pag-uugali ng pag-aaral ng species na ito ay nangangahulugang mas madaling kapitan ng labis na pag-aaksaya . Ang kadaghan sa kadaghan, hinay nga pagtubo ug paggawi sa pag-eskuyla sa kini nga sakop sa henero, nagpasabut nga dali kini mahitabo sa sobra nga pagpatuyang . Ang species na ito ay lubos na hinahangad ng mga mangingisda sa buong saklaw nito, at ito ay tumanggi mula sa overharvesting . Ang kini nga sakop sa henero labi nga gipangita sa mga mangingisda sa tibuuk nga bahin niini, ug kini nagsalikway gikan sa sobrang pag-ani. Target ng mga spearfisher at netter ang malalaking grupo habang natutulog sila sa gabi. Gipunting sa mga spearfisher ug netters ang dagkong mga grupo samtang sila nangatulog sa gabii. Ang mga species ay kinilala bilang isang Spesipikong Alalahanin ng NOAA / NMFS noong 2004, na nangangahulugang ang mga species ay naisip na mapanganib, ngunit ang hindi sapat na data ay magagamit upang bigyang-katwiran ang isang listahan sa ilalim ng Endangered Species Act . Ang mga sakop sa henero giila ingon usa ka Piho nga Kahingawa sa NOAA / NMFS kaniadtong 2004, nga gipasabut nga ang mga sakop sa henero gihunahuna nga gihulga, apan dili igo nga kasayuran ang magamit aron mapakamatarung ang usa ka lista ubos sa Endangered Species Act . Ang pag-uugali at pagkawasak sa kaugalian ay pinabilis ang pagtanggi. Ang pagkadaot sa bisyo ug pagkalaglag nagpadali sa pagkawagtang . Ang mga masasarap na tirahan ay madaling maapektuhan ng hindi magandang kalidad ng tubig, tulad ng run-off ng mga sediment mula sa pag-log. Ang mga pinuy-anan sa mga kabataan nga dali madunot tungod sa dili maayo nga kalidad sa tubig, sama sa pagdagayday sa mga hugaw ug kemikal gikan sa pagtroso. Ang spearfishing habang ang scuba diving ay pinagbawalan sa American Samoa noong 2001. Ang spearfishing samtang ang scuba diving gidili sa American Samoa kaniadtong 2001. Ang mga tubig na nakapalibot sa Wake Island , Johnston Atoll , at Palmyra Atoll mula sa baybayin hanggang sa 50 fathoms (91 m) ay protektado bilang mga low-use na mga protektadong lugar ng dagat, na nangangahulugang sinumang tao ng Estados Unidos na pangingisda para, pagkuha, o pagpapanatili ng isdang ito ay dapat magkaroon ng isang espesyal na permit. Ang mga tubig nga naglibot sa Wake Island, Johnston Atoll, ug Palmyra Atoll gikan sa baybayon hangtod sa 50 fathoms (91 m) giprotektahan ingon nga mga gamit nga protektado sa dagat nga adunay gamay nga gamit, nga nagpasabut nga ang bisan unsang pangisda sa mga lungsuranon sa Estados Unidos , pagkuha, o pagpadayon sa kini nga isda kinahanglan adunay usa ka espesyal nga pagtugot. Gayundin, hindi ito maaaring makuha sa pamamagitan ng pakikipagtunggali gamit ang gear sa SCUBA mula 6 ng hapon hanggang 6 ng umaga sa US Exclusive Economic Zone na tubig sa paligid ng mga teritoryong ito. Gawas pa, dili kini makuha pinaagi sa pagkompetensya gamit ang gamit sa SCUBA gikan 6pm hangtod 6am sa US Exclusive Economic Zone nga tubig sa mga teritoryo. Ang populasyon ng mga isda sa Palau ay protektado ngayon ng isang ban sa pag-export. Ang populasyon sa mga isda sa Palau karon gipanaprotektahan sa usa ka export ban. Ang Bostrychus expatria ay isang species ng freshwater fish sa pamilya na Butidae endemic sa Lake Manguao sa isla ng Palawan sa Pilipinas . Ang Bostrychus expatria usa ka klase nga isda nga lab-as sa pamilya nga Butidae endemic sa Lake Manguao sa isla sa Palawan sa Pilipinas. Anatomy at morphology Anatomy ug morpolohiya. Ang Bostrychus expatria ay isang maliit na isda na umaabot sa haba ng 14.4 sentimetro (5.7 in). Ang Bostrychus expatria usa ka gamay nga isda nga nakaabut sa 14.4 sentimetros o 5.7 pulgada ang gitas-on. Lumilitaw ang mga ito bilang mga karaniwang miyembro ng kanilang pamilya, na may mga hindi hugis-hydrodynamically na mga katawan na tipikal ng mga isda sa ilalim ng bahay. Mopatim-aw nga sila mga sagad nga myembro sa ilang pamilya, nga adunay mga dili-hydrodynamically nga mga lawas nga sagad sa mga isda sa ilawom sa dagat. Nagtataglay ito ng dalawang ganap na hiwalay na mga finsal na fins , ang una na sinusuportahan ng mga spines. Naglangkob kini sa duha nga hingpit nga nagbulag nga finsal fins, ang una nga gisuportahan sa mga spine. Ang caudal fin ay truncately hugis, karaniwang hindi mas makapal kaysa sa peduncle mismo. Ang caudal fin ay truncately hugis, karaniwang hindi mas makapal kaysa sa peduncle mismo. Ang mga mata nito ay matatagpuan dorsally, isa pang katangian na karaniwang nakikita sa mga benthic na isda. Ang mga mata makita sa dorsally, usa pa nga kinaiya nga sagad makita sa mga benthic nga isda. Ang Bostrychus expatria ay may isang kilalang populasyon na matatagpuan lamang sa Lawa ng Manguao sa Pilipinas. Ang Bostrychus expatria ay may isang kilalang populasyon na matatagpuan lamang sa Lawa ng Manguao sa Pilipinas. Ang Lake Manguao ay isang lawa ng tubig-tabang na matatagpuan sa mga maburol na lugar sa hilagang bahagi ng isla ng Palawan ng Pilipinas . Ang Lake Manguao ay isang lawa ng tubig-tabang na matatagpuan sa mga maburol na lugar sa hilagang bahagi ng isla ng Palawan ng Pilipinas . Ang lawa ay may hindi bababa sa apat na batis na dumadaloy dito, subalit wala itong mga ilog na umaagos mula rito. Ang lanaw adunay labing menos upat ka mga sapa nga nagaagos niini, apan wala kini mga sapa nga nag-agos gikan niini. Ang pagbabahagi ng O. expatriata ay ang lawa ng hindi bababa sa dalawang iba pang mga endemikong species ng mga isda mula sa pamilya na Cyprusinidae . Ang pagpa-ambit sa O. expatriata mao ang linaw nga labing menos duha pa ka lainlain nga mga matang sa isda nga gikan sa pamilya nga si Cipusinidae. Dahil sa kalayuan ng tirahan nito , napakaraming pag-aaral sa species na ito. Tungod sa pagkalayo sa puy-anan niini, daghang mga pagtuon ang kini nga espisye. Ang ilang mga nagawa na naglalarawan ng mga isda bilang isang benthic species, na gumugugol ng maraming oras sa pagpahinga sa ilalim ng lawa. Ang pipila ka mga kalampusan naghubit sa mga isda ingon usa ka benthic species, paggahin og daghang panahon sa pagpahulay sa ilawom sa lanaw. Sa kabila ng laki nito, ang B. expatriata ay predatoryo, na kilala na pinakain sa maliit na mga crustacean na ginagawang maputik sa lawa sa ilalim ng kanilang bahay. Sa kabila ng laki nito, ang B. expatriata ay predatoryo, na kilala na pinakain sa maliit na mga crustacean na ginagawang maputik sa lawa sa ilalim ng kanilang bahay. Kilala rin ito sa pag-ingest ng maliliit na isda. Kini nabantog usab alang sa pagsusi sa gagmay nga mga isda. Bilang isang maliit na isda sa freshwater sa isang isla na may mga mapagkukunang pandagat, ang exp expor ay walang kilalang komersyal na halaga. Ingon usa ka gamay nga isda sa tubig sa dagat sa usa ka isla nga adunay mga gigikanan sa dagat, ang exp expor walaÕy nahibal-an nga bili sa komersyal. Ang mga isda ay maaaring mahuli bilang bycatch sa pamamagitan ng maliit na mga lambat ng cast tulad ng pangingisda sa lawa ay ginagawa ng lokal na populasyon. Ang mga isda mahimong makuha pinaagi sa pag-agi pinaagi sa gagmay nga mga pukot sama sa pagpangisda sa lanaw nga nahimo sa lokal nga populasyon. Kilala ito bilang bulokot ng mga katutubo na nakatira sa paligid ng lawa. Kini nailhan ang dulon sa mga lumad nga nagpuyo sa palibot sa lanaw. Noong 1996, sinuri ng World Conservation Monitoring Center ang fauna ng Lake Manguao at B. expatria (bilang Boroda expatria ) ay inuri bilang VULNERABLE. Kaniadtong 1996, gisusi sa World Conservation Monitoring Center ang fauna sa Lake Manguao ug B. expatria (ingon Boroda expatria) nga giklasipikar isip VULNERABLE. Tulad ng B. expatria ay may isang kilalang populasyon sa isang solong lawa ng tubig-dagat, ang kapalaran nito ay inextricably nakatali sa lugar ng lawa ng bahay nito. Sama nga ang B. expatria adunay usa ka bantog nga populasyon sa usa ka linaw sa dagat, ang kapalaran niini dili maabut nga gihigot sa linaw nga lugar sa pinuy-anan niini. Ang populasyon ng isda ay labis na mahina sa pagkagambala sa antropogenya tulad ng polusyon at labis na labis na pag-aaksaya, at isang maliit na kaguluhan sa balanse ng lawa ay maaaring magpadala ng mga species sa pagkalipol. Ang populasyon sa isda labi ka daling maabtik sa pagkaguba sa antropogeniko sama sa polusyon ug sobra nga basura, ug ang gamay nga kasamok sa balanse sa lanaw mahimoÕg magpadala sa mga espisye nga mapuo. Sa teorya, ang buong isla ng Palawan ay idineklara na mapanatili ang wildlife na dapat matiyak na ang kaligtasan ng mga species, ngunit ang mga batas sa wildlife ay bihirang ipinatupad o sinusundan sa bansa. Sa teorya, ang tibuuk nga isla sa Palawan gideklarar nga mapreserbar ang mga ihalas nga hayop nga kinahanglan magsiguro sa pagkaluwas sa mga espisye, apan ang mga balaod sa ihalas nga hayop kanunay nga gipatuman o gisundan sa nasud. Ang Tilapia , isang isda na kilala sa pagkagambala at pagsira sa natural na balanse ng mga ekosistema na sinasalakay nito, ay ipinakilala sa lawa noong 1992. Ang Tilapia, usa ka isda nga naila sa pagbalda ug pagguba sa natural nga balanse sa ekosistema nga giataki niini gipaila sa linaw kaniadtong 1992. Ang pagkakaroon ng mga masasamang species na ito ay maaaring magmaneho ng B. expatria sa pagkalipol. Ang presensya sa kini nga mga dautang species mahimo nga magdala sa B. expatria nga mapuo. Ang pangalan ng species, expatria ay orihinal na pinili ni Herre upang ilarawan ang isda bilang isang expatriate . Ang ngalan sa mga species, expatria orihinal nga gipili ni Herre aron ihulagway ang isda ingon usa ka expatriate. Ang Bostrychus expatria ay orihinal na inilarawan ni Herre bilang Boroda expatria . Ang Bostrychus expatria orihinal nga gihulagway ni Herre nga Boroda expatria. Ang Boroda ay nagmula sa salitang Visayan borod , na ginamit ng mga katutubo ng lawa upang sumangguni sa mga isda na tulad ng goby. Ang Boroda nakuha gikan sa Bisaya nga pulong borod , nga gigamit sa mga lumad sa lanaw nga nagtumong sa mga isda nga sama sa gobyus. Ang pangalan ay nanatili hanggang 1997 nang muling idinisenyo sa genus na Bostrychus (bilang Bostrychus expatria ) ni Eschmeyer . Ang ngalan kay nagpabilin hangtod sa 1997 kadtong giusab pag-usab kini sa henero nga Bostrychus (ingon Bostrychus expatria) ni Eschmeyer. Ang Philippine eagle-owl ( Bubo philippensis ) ay isang masugatang species ng kuwago na kabilang sa pamilya na Strigidae . Ang agila sa Pilipinas (Bubo philippensis) usa ka mahuyang nga klase sa bukaw nga sakop sa pamilya nga Strigidae. Ito ay endemik sa Pilipinas , kung saan matatagpuan sa mga mababang-gubat na kagubatan sa mga isla ng Catanduanes , Samar , Bohol , Mindanao , Luzon , Leyte at posibleng Sibuyan . Kini endemik sa Pilipinas, diin makit-an sa mga lasang sa ubos nga mga lugar sa mga isla sa Catanduanes, Samar, Bohol, Mindanao, Luzon, Leyte ug posible nga Sibuyan. Na may kabuuang haba ng 40-50 cm (15.5-19.5 in) at isang haba ng pakpak na mga 35 cm (14 na), ito ang pinakamalaking bukaw sa Pilipinas, ngunit kabilang sa pinakamaliit na miyembro ng genus na Bubo . Uban sa tibuuk nga gitas-on nga 40-50 cm (15.5-19.5 sa) ug usa ka pako nga gitas-on nga mga 35 cm (14 sa), kini ang labing kadak.an nga bukaw sa Pilipinas, apan taliwala sa labing gamay nga mga sakop sa genus nga Bubo. Ito ay pangkalahatang rufous na may mas magaan na tiyan at dilaw na mata. Kini ang kinatibuk-an nga rufous nga adunay labi ka labi ka baga nga tiyan ug dilaw nga mata. Ang kuwago na ito ay naninirahan sa mga gilid ng kagubatan malapit sa mga sapa. Kini nga bukaw nagpuyo sa mga daplin sa kalasangan nga duol sa mga sapa. Nagpapahinga sila sa isang puno sa araw at humuhuli sa takipsilim upang pakainin ang mga maliliit na vertebrates. Nagpahulay sila sa usa ka kahoy sa maadlaw ug mangayam sa gabii aron makapakaon sa gagmay nga mga vertebrates. Ang Philippine eagle-owl ay ang pinakamalaking burol sa bansa. Ang agila sa Pilipinas mao ang pinakadako nga bungtod sa nasud. Ang kaunti ay kilala tungkol sa pag-uugali ng mga lihim na species na ito, ngunit iminumungkahi ng malakas na paa na pinapakain nito ang mga maliliit na mammal at ibon . Diyutay ang nahibal-an bahin sa batasan sa kini nga mga tinago nga mga espisye, apan ang kusgan nga tiil nagsugyot nga kini gipakaon sa gagmay nga mga hayop ug mga langgam. Ang agila-kuwago na ito ay naglalagay ng isang itlog sa bawat klats at may panahon ng pagpapapisa ng 35 araw. Kini nga agila nagahawod sa usa ka itlog matag hugpong ug adunay panahon sa pagpusa sa 35 ka adlaw. Noong Disyembre 2005, ang Negros Forests and Ecological Foundation (NFEFI) sa Bacolod City ay ang unang conservation center sa buong mundo na matagumpay na umabot sa isang Philippine eagle-owl (aptly nicknamed Bubo ) sa pagkabihag at mayroon lamang itong pag-aanak ng pares ng mga kuwago na ito sa pagkabihag kahit saan sa mundo. Kaniadtong Disyembre 2005, ang Negros Forests and Ecological Foundation (NFEFI) sa Bacolod City mao ang una nga conservation center sa kalibutan nga malampuson ang pagdakup sa usa ka eagle-owl sa Pilipinas (haom nga gingalan sa Bubo) sa pagkabihag ug kini ang nag-inusara nga mga pares sa mga laway sa pagkabihag bisan diin man sa kalibutan. Noong Nobyembre 21, 2005, ang mga conservationist sa sentro ay gumawa ng kasaysayan ng mundo nang matagumpay na binihag sa pagkabihag ang isang agila sa Pilipinas. Niadtong Nobyembre 21, 2005, ang mga conservationist sa sentro naghimo sa kasaysayan sa kalibutan sa malampuson nga pagdala sa usa ka bukaw nga agila sa Pilipinas. Kapansin-pansin ang unang natiyak ng NFEFI ang kauna-unahan na pagbihag ng pautang sa pagitan ng mga institusyon na akreditado ng DENR sa Pilipinas, na binubuo ng tatlong pares ng mga agila-owl mula sa Avilon Montalban Zoological Park sa Montalban, Rizal at isinakay sila sa Bacolod City noong Disyembre 2002. Maayo nga ang NFEFI ang una nga nakatipig sa una nga nabihag sa una nga binihag nga pautang tali sa mga institusyon nga akreditado sa DENR sa Pilipinas, nga gilangkuban sa tulo ka pares nga mga bukaw nga agila sa Pilipinas gikan sa Avilon Montalban Zoological Park sa Montalban, Rizal ug gidala sila sa Bacolod City kaniadtong Disyembre 2002. Dalawa ang mga pares ay nagpakita ng pagka-akit, at ang mag-asawang Hinahon at Suplada - mga pahayag para sa "kalmado" at "snob" Ñmga panliligaw. Duha ka ang mga pares nagpakitag atraksyon, ug ang magtiayon nga Hinahon ug Suplada - mga termino alang sa "kalmado" ug "snob" Ñ usa ka panagway. Nitong Nobyembre 21, 2005, na ang isang kuwago ay natuklasan sa pugad, mga tatlong araw ang edad, at pinangalanan si Bubo. Niadtong Nobyembre 21, 2005, nga ang usa ka bukaw nadiskobrehan sa salag, mga tulo ka adlaw ang edad, ug ginganlag Bubo. Habang lumalaki si Bubo, itinuro ito ni Suplada kung paano mapunit ang mga piraso ng karne ng mouse, kaya pinalaki ito. Sa pagdako ni Bubo, gitudloan kini ni Suplada kung giunsa ang paggisi sa mga piraso sa karne sa daga, sa ingon gipadako kini. Noong 2006, inilagay din ni Suplada ang isang itlog at ang isa pang kuwago ay naidulot sa tulong ng World Owl Trust, Flora at Fauna International-Philippine Biodiversity Conservation program at Avilon Zoological Park sa Montalban Rizal. Niadtong 2006, gipahimutang usab ni Suplada ang usa ka itlog ug ang usa pa nga bukaw gipuno pinaagi sa tabang sa World Owl Trust, Flora ug Fauna International-Philippine Biodiversity Conservation program ug Avilon Zoological Park sa Montalban Rizal. Ang camiguin forest rat , o Camiguin bullimus ( Bullimus maliit ) ay isa sa tatlong mga species ng rodents sa genus Bullimus . Ang Camiguin nga daga msa kalasangan, o Camiguin bullimus (Bullimus gamay) usa ka tulo nga klase nga rodents sa genus Bullimus. Ang karagatan ng whitetip shark ( Carcharhinus longimanus ), na kilala rin bilang sand bar ng pako ng Brown Milbert , brown shark , mas maliit na puting pating , nigano shark , oceanic white-tipped whaler , at silvertip shark , ay isang malaking pelagic requiem shark na naninirahan sa tropikal at mainit na init na dagat . Ang oceanic whitetip iho (Carcharhinus Longimanus), nailhan usab nga Brown Milbert ni balas bar iho, brown iho, mas ubos nga puti nga iho, nigano iho, dagat puti-tumoy whaler, ug silvertip shark , mao ang usa ka dako nga lawod requiem iho nagpuyo tropikal ug sa mainit-init nga dagat. Ang stocky body nito ay pinaka-kapansin-pansin para sa mahaba, maputi-puting, bilog na palikpik . Ang abtong nga lawas mao ang labi ka mailhan sa taas, maputi nga tinti, linginon nga mga palid. Kahit na mabagal ang paglipat, ang mga ito ay oportunista at agresibo, at isang panganib sa mga nakaligtas sa shipwreck. Bisan hinay ang paglangoy, sila kay mga oportunista ug agresibo, ug peligro sa mga naluwas sa barko. Ang mga kamakailang pag-aaral ay nagpapakita ng matarik na pagtanggi ng mga populasyon dahil ang malalaking palikpik nito ay lubos na pinahahalagahan bilang punong sangkap ng sopas ng shark fin , at tulad ng iba pang mga species ng pating, ang whitetip ay nakaharap sa pag-mount ng presyon ng pangingisda sa buong saklaw nito. Ang mga bag-ong pagtuon nga nagpakita sa labi ka kusog nga pagkunhod sa mga populasyon tungod kay ang dagkong mga palid niini gipabilhan pag-ayo ingon nga panguna nga sangkap sa sopas nga shark fin, ug sama sa uban pang mga iho, mga puti nga nawong nag-atubang nga nagpataas sa presyur sa pagpangisda sa tibuuk nga han-ay. Ang karagatan ng whitetip shark, o mas maliit na puting pating, ay inilarawan noong 1831 ng naturistang Rene-Primevre Lesson , na pinangalanan ang pating Carcharhinus maou . Ang oceanic whitetip iho, o mas gamay nga puting iho, gihubit kaniadtong 1831 pinaagi sa naturalist nga Rene-Primevre Lesson , nga ginganlan ang shark nga Carcharhinus maou. Ito ay kasunod na inilarawan ni Cuban Felipe Poey noong 1861 bilang si Squalus longimanus . Sunod nga gihulagway ni Cuban Felipe Poey kaniadtong 1861 ingon si Squalus longimanus. Ang pangalang Pterolamiops longimanus ay ginamit din. Ang ngalan nga Pterolamiops longimanus gigamit usab. Ang species ng epithet longimanus ay tumutukoy sa laki ng mga pectoral fins nito ( isinalin ng longimanus mula sa Latin bilang "mahabang kamay"). Ang sakop sa henero nga epithet longimanus nagtumong sa gidak-on sa pectoral fins (longimanus gihubad gikan sa Latin nga "taas nga mga kamot"). Ang karagatan na whitetip shark ay may maraming mga karaniwang pangalan sa Ingles: sand bar ng pating ng Brown Milbert, brown shark, nigano shark, oceanic white-tipped whaler, at whitetip shark. Ang kadagatan sa whitetip iho adunay daghang sagad nga mga ngalan sa Iningles: Sand bar shark, brown shark, shark nga nigano, seaic white-tipped whaler, ug whitetip shark. Ang mga patakaran ng International Commission on Zoological Nomenclature ay na sa pangkalahatan ang prior-publish na paglalarawan ay may prayoridad; samakatuwid, ang wastong pang-agham na pangalan para sa karagatan whitetip shark ay dapat na Carcharhinus maou . Ang mga lagda sa International Commission on Zoological Nomenclature mao nga sa kinatibuk-an ang una nga gimantala nga paghulagway adunay prayoridad; busa, ang pamatud-an nga ngalan nga siyentipiko alang sa whitetip shark kinahanglan nga Carcharhinus maou. Gayunpaman, ang pangalan ng Aralin ay nanatiling nakalimutan nang napakatagal na ang Carcharhinus longimanus ay nanatiling tinatanggap nang malawak. Bisan pa, ang ngalan sa Leksyon nagpabilin nga nakalimtan sa dugay nga panahon nga ang Carcharhinus longimanus nagpabilin nga madawat. Ito ay dating napaka-pangkaraniwan at malawak na ipinamamahagi, at naninirahan pa rin sa isang malawak na banda sa buong mundo; gayunpaman, iminumungkahi ng mga kamakailang pag-aaral na ang mga numero nito ay biglang tumanggi. Kanunay kini kasagaran ug kaylap nga giapod-apod, ug nagpuyo gihapon sa usa ka halapad nga band sa tibuuk kalibutan; bisan pa, ang mga bag-ong panukiduki nagsugyot nga ang mga numero niini dali nga midumili. Isang pagsusuri ng data ng logline ng pelagic na longline ng US sa pagitan ng 1992 at 2000 (na sumasakop sa Northwest at Western Central Atlantic) ay tinatayang isang pagtanggi ng 70% sa panahong iyon. Usa ka pagtuki sa datos sa pedagic longline log sa US kaniadtong 1992 hangtod 2000 (nga naglangkob sa Northwest ug Western Central Atlantiko) gibanabana nga pagkunhod sa 70% atong niaging panahon. Ito ay matatagpuan sa buong mundo sa pagitan ng 45 N at 43 S latitude. Kini makita sa tibuuk kalibutan sa taliwala nga 45 N ug 43 S latitude. Noong Setyembre 2004, isang 2.3-meter (7.5 piye) vagrant oceanic whitetip pating ay nakikita sa maalat-alat na tubig ng Gullmarsfjorden sa Sweden; namatay ito sa ilang sandali. Niadtong Septyembre 2004, usa ka 2.3 metros (7.5 piye) nga mabangis na Whitetip Shark ang nakita sa parat nga tubig sa Gullmarsfjorden sa Sweden; pagkahuman, namatay kini wala madugay. Ito lamang ang talaang North European at malayo sa hilaga ng karaniwang limitasyong saklaw nito. Kini ang bugtong rekord sa North European ug layo sa amihanan sa kasagaran nga limitasyon sa gikobrehan niini. Ang pating ay gumugugol ng karamihan sa oras nito sa itaas na layer ng karagatan - hanggang sa lalim ng 150 m (490 p.) at at mas pinipili ang mga baybayin, malalim na karagatan. Ang pating kay nagagahin kadaghanan saiyang panahon sa ibabaw nga lut-od sa dagat - hangtod sa giladmong 150 m (490 piye) ug mas gusto niini sa baybayon, lawom nga dapit sa karagatan. Ayon sa data ng pagkuha ng longline, ang pagtaas ng distansya mula sa lupain ay nauugnay sa isang mas malaking populasyon ng mga pating. Sumala sa datos sa pagkuha sa longline, ang pagtaas sa distansya gikan sa yuta may kalabutan sa dakong populasyon sa mga iho. Paminsan-minsan, matatagpuan ito malapit sa lupa, sa tubig na mababaw na 37 m (120 piye), higit sa lahat sa paligid ng mga isla ng midocean tulad ng Hawaii , o sa mga lugar kung saan makitid ang istante ng kontinental na may pag-access sa malapit na malalim na tubig. Usahay, kini makit-an nga duol sa yuta, sa mga tubig nga mabaw sama sa 37 metros (120 piye). Labaw sa tanan, sa palibot sa mga isla sa mid-ocean sama sa Hawaii o sa mga lugar diin pig-ot ang estante sa kontinente nga adunay agianan duol sa lawom nga tubig. Karaniwan itong nag-iisa, kahit na ang mga pagtitipon ay napansin kung saan masagana ang pagkain. Kasagaran kining nag-inusara bisan kung ang mga panagtigum kay nakita kung diin daghang pagkaon. Hindi tulad ng maraming mga hayop, wala itong ikot ng diurnal , at aktibo kapwa araw at gabi. Dili sama sa daghang mga hayop, wala kini siklo sa diurnal ug aktibo kini sa adlaw ug gabii. Ang estilo ng paglangoy nito ay mabagal, na may malawak na pagkalat ng mga fins ng pectoral . Mahinay ang estilo sa paglangoy niini, nga adunay dakong pagkaylap sa pectoral fins. Sa kabila ng nakagawian na paghihiwalay nito mula sa mga miyembro ng sariling species, ang pilot na isda , dolphinfish , at remora ay maaaring samahan nito. Bisan pa sa naandan nga pag-inusara gikan sa mga miyembro sa kaugalingon nga mga klase, ang Pilot fish, Dolphin fish, ug Remora kay mamahimong mag-uban niini. Noong 1988, iniulat ni Jeremy Stafford-Deitsch na nakikita ang isang indibidwal na sinamahan ng isang shortfin pilot whale . Niadtong 1988, gitaho ni Jeremy Stafford-Deitsch nga nakita ang usa ka indibidwal nga kauban sa usa ka Shortfin Pilot whale. C. ang pinakamatukoy na katangian ng longimanus ' ay ang mahaba, parang pectoral at dorsal fins . C. Ang labing kaila nga kinaiya sa Longimanus mao ang taas, murag pako sama sa pectoral ug dorsal fins. Ang mga palikpik ay makabuluhang mas malaki kaysa sa karamihan ng iba pang mga species ng pating, at pinagsama-samang bilugan. Ang mga pinus labi ka dako sa kadaghan sa uban pang mga iho ug nagkahiusa nga gipunting. Ang ilong ng pating ay bilugan at ang mga mata nito ay pabilog, na may mga nakalulula na lamad . Ang ilong sa iho kay lingin ug ang mga mata niini kay pa lingin na adunay makapahingangha nga lamad. Ang C. longimanus ay may 'tipikal', bagaman medyo nababaluktot na hinihingi na katawan ng pating , madalas na may isang mahinahong aspeto ng humpbacked. C. Ang Longimanus adunay tipikal, bisan kung ingon nga gibag-o nga lawas nga kinahanglan sa pating. Kasagarang adunay hinay na aspeto sa usa ka Humpbacked whale. Ito ay tanso, kayumanggi, mala-bughaw, o kulay-abo na dorsally (ang kulay ay nag-iiba-iba ayon sa rehiyon), at puti na ventrally (kahit na maaaring paminsan-minsan ay may dilaw na tint). Kini mao ang tumbaga, kolor kape, bluis, o grey na dorsal (ang kolor na magkalainlain sa rehiyon), ug puti nga ventrally (bisan kung usahay adunay usa ka dilaw nga tint). Ang oceanic whitetip shark ay isang medium-sized na requiem shark. Ang Oceanic Whitetip shark kay usa ka medium-sized nga iho. Ang pinakamalaking ispesimen na nahuli na sinusukat na 4 m (13 ft), isang malaking sukat na isinasaalang-alang ang ilang mga ispesimen ay kilala na lalampas sa isang haba ng 3 m (9.8 p). Ang pinakadako nga ispesimen nga nakuha nga gisukod na 4 metros (13 piye), usa ka dako nga gikonsiderar ang pipila ka mga ispesimen nga nailhan nga molapas sa gitas-on nga 3 metros (9.8 piye). Ang maximum na iniulat na timbang ay 170 kg (370 lb). Ang labing taas nga gitaho nga gibug-aton mao ang 170 kg (370 lb). Ang babae ay karaniwang mas malaki kaysa sa lalaki sa pamamagitan ng 10 cm (3.9 in). Ang babaye kasagaran labi ka dako sa lalaki nga muabot sa 10 cm (3.9 sa). Ang mga malalakas ay nakakuha ng sekswal na kapanahunan sa 1.7 hanggang 1.9 m (5.6 hanggang 6.2 p) at ang mga babae mga 1.8 hanggang 2.0 m (5.9 hanggang 6.6 p). Ang mga lalaki nakab-ot ang seksuwal nga pagkahamtong sa 1.7 hangtod 1.9 m (5.6 hangtod 6.2 p) ug ang mga babaye mga 1.8 hangtod sa 2.0 m (5.9 hangtod 6.6 p). Sa Gulpo ng Mexiconoong 1950s, ang ibig sabihin ng bigat ng mga seaic whitetip sharks ay 86.4 kg (190 lb). Sa Gulpo sa Mexico kaniadtong 1950s, ang gibug-aton sa mga seaic Whitetip sharks nga 86.4 kg (190 lb). Noong 1990s, ang mga pating ng mga species mula sa parehong lugar ay average lamang ng 56.1 kg (124 lb). Sa mga tuig 1990s, ang mga iho sa mga espisye gikan sa parehas nga lugar kay nag-average lamang sa 56.1 kg (124 lb). Karamihan sa mga palikpik nito (dorsal, pectoral, pelvic, at caudal) ay may mga puting tip (mga ispesimen ng bata at ilang mga may sapat na gulang ay maaaring kulang sa mga ito). Kadaghanan sa mga pino (dorsal, pectoral, pelvic, ug caudal) adunay mga puti nga tip (mga espesimen sa bata ug pila ka mga hamtong mahimong kulang niini). Kasama ng mga puting tip, ang mga palikpik ay maaaring magganyak, at ang mga batang specimen ay maaaring magkaroon ng mga itim na marka. Uban sa puti nga mga tip, ang mga palikpik mahimong mottled, ug ang mga batan-ong espesimen mahimoÕg adunay itom nga marka. Ang isang saddle na tulad ng pagmamarka ay maaaring maliwanag sa pagitan ng una at pangalawang dinsal fins. Ang usa ka palit nga sama sa marka nga mahimong makita taliwala sa una ug ikaduha nga fins dorsal. Ang pating ay may maraming uri ng ngipin. Ang iho kay adunay daghang mga klase sa ngipon. Ang mga nasa ipinag - uutos (ibabang panga) ay may payat, serrated tip at medyo maliit at tatsulok (medyo fang-like). Kadtong naa sa mando (ubos nga panga) adunay usa ka nipis, serrated tip ug medyo gamay ug tatsulok (sama sa fang). Sa pagitan ng 13 hanggang 15 ngipin ay nasa magkabilang panig ng symphysis . Taliwala sa 13 ug 15 nga ngipon naa sa bisan unsang daplin sa symphysis . Ang mga ngipin sa itaas na panga ay tatsulok, ngunit mas malaki at mas malawak na may ganap na serrated na mga gilid - 14 o 15 ang nangyayari sa bawat panig ng symphysis. Ang mga ngipon sa taas nga panga kay mao ang tatsulok, apan labi ka daghan ug mas lapad nga adunay tibuuk nga sulud nga mga sulab - 14 o 15 ang nahitabo sa matag kilid sa symphysis. Ang mga denticleskasinungalingan flat at karaniwang mayroon sa pagitan ng lima at pitong mga tagaytay. Ang mga denticles kay kasagarang patag ug adunay taliwala sa lima ug pito nga mga agianan. C. ang longimanus ay pinakain sa pelagic cephalopods at bony fish. C. Ang Longimanus kay gipakaon sa pelagic cephalopods ug bony fish. Gayunpaman, ang diyeta nito ay maaaring higit na magkakaiba-iba at hindi gaanong pumipili - kilala itong kumain ng mga thread , mga stingrays , pagong ng dagat , mga ibon, gastropod , crustacean , at mammalian carrion. Bisan pa ang pagkaon niini mahimong labi ka lainlain ug dili kaayo mapili Ñ nahibal-an nga mokaon sa mga hilo , stingrays , pawikan sa dagat , mga langgam, gastropod , crustacean , ug mammalian carrion. Ang bony fish na pinapakain nito ay kasama ang lancetfish , oarfish , barracuda , jacks , dolphinfish, marlin , tuna , at mackerel. Ang mga isda nga bony nga ginakaon niini naglakip sa Lancetfish , Oarfish , Barracuda , Jacks , Dolphinfish, Marlin , Tuna , ug Mackerel. Ang mga pamamaraan sa pagpapakain nito ay kinabibilangan ng kagat sa mga grupo ng mga isda at paglangoy sa mga paaralan ng tuna na may bukas na bibig. Ang mga pamaagi sa pagkaon niini sa pagpaak sa mga grupo sa mga isda ug paglangoy sa mga eskwelahan sa tuna nga adunay abri na baba. Kapag nagpapakain sa iba pang mga species, nagiging agresibo. Kung gipakaon sa ubang mga espisye, kini nahimong agresibo. Si Peter Benchley , may-akda ng Jaws , ay napansin ang pating na paglangoy sa mga pilot na balyena at kinakain ang kanilang mga faeces. Si Peter Benchley, tagsulat sa Jaws, nakakita sa kini nga iho nga paglangoy sa mga pilot nga mga balyena ug gikaon ang ilang mga pagkaon Ang karagatan na whitetip ay karaniwang nag-iisa at mabagal, at may kaugaliang mag-cruise malapit sa tuktok ng haligi ng tubig , na sumasaklaw sa malawak na mga kahabaan ng walang laman na pag-scan ng tubig para sa posibleng mga mapagkukunan ng pagkain. ang kadagatan sa whitetip ay kasagaran nag-inusara ug hinay, ug lagmit mag-cruise duol sa tumoy sa kolum sa tubig, nga gitabonan ang daghan lapad nga pag-scan sa walay sulod nga tubig alang sa posible nga mga gigikanan sa pagkaon. Ang mga Oceanet whitetips ay hindi mabilis na mga manlalangoy, ngunit may kakayahan silang nakakagulat na mga pagsabog ng bilis. Ang mga whitetips sa dagat ay dili paspas ang paglangoy, apan silay adunay katakus sa makapahingangha nga pag buto sa kapasas. Ang mga Whitetips ay karaniwang nakikipagkumpitensya para sa pagkain na may mga malasut na pating , na bumubuo para sa medyo pantay na istilo ng paglangoy na may agresibong mga pagpapakita. Ang mga Whitetips sagad nga nakigkompetensya alang sa pagkaon nga adunay mga seda nga mga iho, nga naghimo alang sa managsama nga labi ka istilo nga paglangoy nga adunay agresibo nga mga pasundayag. Ang mga pangkat ay madalas na nabubuo kapag ang mga indibidwal ay nakikipag-isa sa isang mapagkukunan ng pagkain. Ang mga grupo kanunay nga maporma kung ang mga tawo magtipon sa usa ka tinubdan sa pagkaon. Ang pag- ihiwalay sa pamamagitan ng sex at laki ay tila hindi nangyayari. Ang pagkabulag pinaagi sa sekso ug gidak-on daw dili mahitabo. Sinusundan ng mga Whitetips ang mga paaralan ng tuna o pusit, at mga pangkat ng mga trail ng mga cetaceans tulad ng mga dolphin at mga balyena ng piloto, na sinisiraan ang kanilang biktima. Ang mga whitetips nagsunod sa mga eskwelahan sa tuna o squid, ug mga grupo sa mga dalan sa mga cetacean sama sa mga dolphin ug mga balyena nga piloto, nga nagdaot sa ilang biktima. Ang kanilang likas na hilig ay sundin ang mga paglipat ng baitfish na may kasamang mga barko na pupunta sa dagat. Ang ilang kinaiyahan mao ang pagsunod sa pagbalhin sa baitfish nga kauban sa mga barko nga padulong sa dagat. Kapag naganap ang whaling sa maiinit na tubig, ang mga whitetip ng karagatan ay madalas na may pananagutan sa maraming pinsala sa mga lumulutang na bangkay. Kung nahitabo ang pagpanghagit sa mainit nga tubig, ang mga whitetip sa kadagatan sagad nga hinungdan sa kadaut sa mga naglutaw nga mga patayng lawas. Panahon ng pag-iisip ay sa unang bahagi ng tag-araw sa hilagang-kanlurang Karagatang Atlantiko at timog-kanluran na Karagatang Indiano , bagaman ang mga babaeng nakunan sa Pasipiko ay natagpuan na may bilog na taon ng mga embryo, na nagmumungkahi ng mas mahabang panahon ng pag-aasawa doon. Panahon sa pagpanglabay sa sayo nga ting-init sa amihanan-kasadpang Atlantiko sa Atlantiko ug sa habagatang-kasadpan sa Dagat sa India , bisan kung ang mga babaye nga nakuha sa Pasipiko nakit-an nga adunay mga tuig nga hugna sa mga embryo, nga nagsugyot sa usa ka mas taas nga panahon sa pagkasal didto. Ang pating ay nanganganak ng buhay -embryos bumuo sa utero at fed sa pamamagitan ng isang placental sac. Ang iho mao ang viviparous Ñembryos nag-uswag sa utero ug gipakaon sa usa ka sako nga placental. Ang panahon ng gestation nito ay isang taon. Ang mga sukat ng basura ay nag-iiba mula sa isa hanggang 15 sa mga batang ipinanganak sa haba na halos 0.6 m (24 in). Ang panahon sa gestation niini usa ka tuig. Ang mga sukod sa basura magkalainlain gikan sa usa hangtod 15 sa mga bata nga natawo sa gitas-on nga mga 0.6 m (24 sa). Ang sekswal na kapanahunan ay naabot sa paligid ng 1.75 m (69 in) para sa mga lalaki at 2 m (80 in) para sa mga babae. Ang seksuwal nga pagkahamtong nakaabut sa mga 1.75 m (69 sa) alang sa mga lalaki ug 2 m (80 sa) alang sa mga babaye. Ang karagatang whitetip ay isang komersyal na mahalagang species para sa mga palikpik, karne , at langis nito. Ang whitetip sa kadagatan usa ka hinungdanon nga espisye sa komersyo alang sa iyang mga kapay, karne , ug lana. Kinakain ito ng sariwa, pinausukang, pinatuyo, at inasnan at ang pagtago nito ay ginagamit para sa katad . Gikaon kini nga lab-as, gitabunan, gipauga, ug asin ug ang gitago gigamit sa panit . Napapailalim ito sa presyur sa pangingisda sa halos buong saklaw nito, kahit na mas madalas itong kinuha bilang bycatch kaysa sa disenyo, dahil ito ay iginuhit sa longline pain na inilaan para sa iba pang mga species. Kini gipailalom sa presyur sa pangisda sa tibuuk nga tibuuk nga sakup niini, bisan kung kini mas kanunay nga gikuha ingon bycatch kaysa sa laraw, tungod kay kini nadani sa paayon nga paon nga gituyo alang sa ubang mga lahi. Inilarawan ng mananaliksik sa Oceanographic na si Jacques Cousteau ang oceanic whitetip bilang "ang pinaka-mapanganib sa lahat ng mga pating". Gihulagway sa tigdukiduki sa Oceanographic nga si Jacques Cousteau nga ang whiteng whitengip sa dagat ingon nga "labing peligro sa tanan nga iho." Sa kabila ng higit na pagkilala sa mahusay na puting pating at iba pang mga pating na karaniwang natagpuan malapit sa baybayin, ang whitengip na karagatan ay pinaghihinalaang responsable para sa maraming mga nakamamatay na kagat ng pating sa mga tao, bilang resulta ng predasyon sa mga nakaligtas sa mga shipwrecks o downed na sasakyang panghimpapawid. Isan pa sa labi ka labi ka bantog nga bantog nga puti nga iho ug uban pang iho nga sagad nga nakit-an nga duol sa baybayon, ang whitengip nga kadagatan gilauman nga responsable alang sa daghang makamatay nga mga kagat sa iho sa mga tawo, ingon nga sangputanan sa pagtagna sa mga naluwas sa mga sinulat sa barko o gipaubos nga eroplano. Ang nasabing mga insidente ay hindi kasama sa karaniwang mga indeks ng shark-kagat sa ika-20 at ika-21 siglo, at bilang isang resulta, ang oceanic whitetip ay walang pinakamataas na bilang ng mga naitala na insidente; limang kagat lamang ang naitala noong 2009. Ang ingon nga mga insidente wala giapil sa sagad nga mga indeks nga gigutom sa shark alang sa ika-20 ug ika-21 nga siglo, ug ingon usa ka sangputanan, ang kadagatan sa kaputi walaÕy labing kataas nga ihap sa natala nga mga insidente; lima ra ka kagat ang natala sa 2009. Matapos ang USS Indianapolis ay torpedo noong 30 Hulyo 1945, karamihan sa mga mandaragat na nakaligtas sa paglubog ay iniulat na namatay dahil sa pagkakalantad sa mga elemento kaysa sa mga kagat ng pating. Pagkahuman sa USS Indianapolis nga na-torpe kaniadtong 30 Hulyo 1945, kadaghanan sa mga marinero nga naluwas sa pagkalunod ang gikataho nga namatay tungod sa pagkaladlad sa mga elemento imbes sa mga kagat sa iho. Gayunpaman, ayon sa mga nakaligtas na account na nai-publish sa ilang mga libro tungkol sa mga pag-atake ng mga pating at pag-atake ng pating, potensyal na daan-daang mga tauhang Indianapolis ang napatay ng mga pating bago nakita ng isang eroplano ang ika-5 araw pagkatapos ng paglubog. Bisan pa, sumala sa nakaluwas nga mga asoy nga gipatik sa daghang mga libro bahin sa mga pag-atake sa mga iho ug mga pag-atake sa iho, posible nga gatusan nga mga tripulante sa Indianapolis ang gipatay sa mga iho, sa wala pa kini makita sa eroplano sa ika-5 nga adlaw pagkahuman sa pagkalunod. Ang mga Oceanet whitetips ay pinaniniwalaang may pananagutan sa karamihan kung hindi lahat ng mga pag-atake na iyon. Ang mga Oceanet whitetip gituohan nga adunay tulubagon sa kadaghanan kung dili tanan sa mga pag-atake na. Gayundin sa panahon ng World War II, ang RMS Nova Scotia , isang singaw na nagdadala ng halos 1,000 katao na malapit sa South Africa, ay nilubog ng isang submarino ng Aleman. Usab sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, ang RMS Nova Scotia , usa ka singaw nga nagdala sa hapit 1,000 nga mga tawo duol sa South Africa, nahulog sa usa ka submarino sa Aleman. 192 katao ang nakaligtas; maraming pagkamatay ang maiugnay sa white tip. 192 ka mga tawo ang naluwas; daghang mga namatay tungod sa white tip. Sa Egypt noong 2010, ang isang karagatang whitetip ay naipahiwatig sa maraming kagat sa mga turista sa Pulang Dagat malapit sa Sharm El Sheikh. Sa Egypt kaniadtong 2010, ang usa ka kadagatan sa kaputi nga dagat gipakita sa daghang pagkagat sa mga turista sa Pulang Dagat duol sa Sharm El Sheikh. Ang pating ay kinikilala nang paisa-isa ng mga marka ng kagat na kinuha mula sa itaas na umbok nito. Giila sa iho ang iho pinaagi sa marka sa kagat nga gikuha gikan sa taas nga bukog sa ikog. Ang katibayan ng pagkumpirma ay nagsiwalat ng pating na ito na nakondisyon sa pagiging pinapakain ng kamay. Ang pagkumpirma nga ebidensya nagpadayag sa kini nga iho nga nakondisyon nga gipapakaon sa kamot. Sa pag-uugnay ng mga sari-sari sa isang madaling suplay ng pagkain, pinaliit nito ang mga sari-saring at snorkeler sa mga lugar ng katawan kung saan nakita nito na pinangalagaan ang mga isda, lalo na, sa mga fanny pack pack na dinadala ng iba. Sa pagkauban sa mga lainlain sa usa ka dali nga suplay sa pagkaon, gipunit niini ang mga lainlain ug snorkeler sa mga lugar sa lawas diin nakita nila nga gitipigan ang mga isda, nga mao, sa mga fanny pack pack nga gidala sa lainlain. Nagdulot ito ng pating na i-target ang mga iba't ibang rehiyon ng puwit at hita sa pag-asang makakuha ng pagkain. Tungod niini iho na gipunting ang mga lainlaing rehiyon sa pantalan ug hita sa paglaom nga makakuha kaon. Ang kagat ng Sharm El Sheikh noong 2010 ay nagresulta sa isang pagkamatay at apat na pinsala sa mga tao. Ang pagpaak sa Sharm El Sheikh sa 2010 miresulta sa usa nga pagkamatay ug upat nga kadaot sa mga tawo. Ang mga pag-atake ay maaaring naiimpluwensyahan ng labis na pagnanasa sa lugar na iyon ng Pulang Dagat, na mabisang pagpilit sa pating na malapit sa baybayin kung saan naganap ang mga kagat. Ang mga pag-atake kay mahimoÕg napukaw sa sobra na pag-ayo sa kana nga lugar sa Pulang Dagat, nga epektibo nga pagpugos sa pating nga duol sa baybayon diin nahitabo ang mga kagat. Ang karagatan na kaputian ay mas mahusay na napabihag sa pagkabihag kaysa sa iba pang malalaking pating ng bukas na karagatan, tulad ng mako at asul na pating . Ang kadagatan sa kaputi mas maayo nga nagpabihag sa pagkabihag kaysa sa ubang mga dagkong iho sa bukas nga kadagatan, sama sa mako ug asul nga iho . Kabilang sa limang naitala na bihag na mga whitetip ng karagatan, ang tatlo na may mga tala sa oras lahat ay nabuhay nang higit sa isang taon sa pagkabihag. Lakip sa lima nga natala nga nabihag nga mga whitetip sa kadagatan, ang tulo nga adunay mga talaan sa oras tanan nabuhi kapin sa usa ka tuig nga pagkabihag. Ang isa sa mga ito, isang babae sa exhibit ng Outer-Bay na Monterey Bay Aquarium , ay namuhay nang higit sa tatlong taon kung saan ito ay lumaki ng 0.3 m (1 p). Usa niini, usa ka babaye sa exhibit nga Outer-Bay sa Monterey Bay Aquarium , nabuhi kapin sa tulo ka tuig diin kini mitubo 0.3 m (1 p). Ang dalawang natitirang kawalan ng tala sa oras, ngunit lumago ng halos 0.5 m (1.6 ft) sa kanilang oras sa pagkabihag. Ang duha nga nahabilin nga kulang sa talaan sa oras, apan nagdako mga 0.5 m (1.6 p) sa ilang panahon sa pagkabihag. Maliit na karagdagang pag-aaral ng populasyon ang naganap hanggang 2003, nang ang mga numero ay tinatayang bumagsak ng halos 70% sa Northwest at Western Central Atlantic sa pagitan ng 1992 at 2000. Gamay nga dugang nga pagtuon sa populasyon ang nahitabo hangtod 2003, kung ang mga numero gibanabana nga nahulog sa hapit 70% sa Northwest ug Western Central Atlantiko tali sa 1992 ug 2000. Ang isa pang pag-aaral na nakatuon sa Golpo ng Mexico , gamit ang isang halo ng data mula sa mga pelagic longline survey mula sa kalagitnaan ng 1950s at mga obserbasyon mula sa huli-1990s, tinatayang isang pagtanggi sa mga numero sa lokasyon na ito ng 99.3% sa panahong ito. Laing pagtuon nga nagpunting sa Gulpo sa Mexico , gamit ang usa ka pagsagol sa mga datos gikan sa mga pelagic longline nga survey gikan sa tungatunga sa 1950s ug mga obserbasyon gikan sa ulahing bahin sa 1990s, gibanabana nga usa ka pagkunhod sa mga numero sa kini nga lokasyon sa 99.3% sa niining panahon. Gayunpaman, ang mga pagbabago sa mga kasanayan sa pangingisda at mga pamamaraan sa pagkolekta ng data ay nakakumpleto ang mga pagtatantya. Bisan pa, ang mga pagbag-o sa mga pamaagi sa pangisda ug mga pamaagi sa pagkolekta sa datos kay kumpleto nga mga banabana. Bilang resulta ng mga natuklasan na ito, ang katayuan nito sa Listahan ng Pulang IUCN ay inilipat sa "Kritikal na Panganib" sa buong mundo. Ingon sangputanan sa kini nga mga nahibal-an, ang kahimtang niini sa IUCN Red List nabalhin sa "Critically Endangered" sa tibuuk kalibutan. Sa ilalim ng 1995 na Kasunduan ng UN sa Conservation and Management of Straddling Fish Stocks at Highly Migratory Fish Stocks, mga baybayin at pangingisda na partikular na kinakailangan upang mag-ampon ng mga hakbang upang mapangalagaan ang mga nakalistang species, ngunit ang maliit na pag-unlad ay makikita sa karagatan na kaputian. Ubos sa 1995 nga Kasabutan sa UN sa Conservation and Management of Straddling Fish Stocks ug Highly Migratory Fish Stocks, mga baybayon ug pangisda nga mga piho nga gikinahanglan aron magamit ang mga lakang aron mapreserbar ang mga nakalista nga mga espisye, apan gamay nga pag-uswag makita sa kadagatan sa kaputi. Mula noong ika-3 ng Enero 2013, ang pating ay ganap na protektado sa mga teritoryal na tubig sa New Zealand sa ilalim ng Wildlife Act 1953 . Gikan sa Enero 3, 2013, ang iho nga gitipigan sa kadagatan sa New Zealand sa ilawom sa Wildlife Act 1953 . Ang Kagawaran ng Konserbasyon ng New Zealand ay inuri ang karagatan na whitetip shark bilang "Migrant" kasama ang kwalipikadong "Secure Overseas" sa ilalim ng New Zealand Threat Classification System . Giklasipikar sa Department of Conservation sa New Zealand ang oceanic whitetip shark nga "Migrant" uban ang kwalipikado nga "Secure Overseas" sa ilawom sa New Zealand Threat Classification System. Noong Marso 2013, tatlong mapanganib na mahalagang komersyal na pating, mga martilyo , karagatan ng kaputian, at porbeagle ay idinagdag sa Apendise II ng CITES , na nagdadala ng pating pangingisda at komersyo ng mga species na ito sa ilalim ng paglilisensya at regulasyon. Niadtong Marso 2013, tulo ka mga nameligro nga hinungdanon nga mga iho, mga martilyo , mga whitetip sa dagat, ug porbeagle gidugang sa Apendise II sa CITES , nga nagadala sa pagpangisda ug mga patigayon sa kini nga mga lahi ubos sa paglisensya ug regulasyon. Noong Enero 30, 2018, inilathala ng NOAA Fisheries ang isang pangwakas na patakaran upang ilista ang karagatan na whitetip shark bilang isang banta na species sa ilalim ng Estados Unidos Endangered Species Act (ESA) (83 FR 4153). Niadtong Enero 30, 2018, ang NOAA Fisheries nagpatik sa usa ka katapusang lagda sa paglista sa kadagatan sa whitetip shark ingon usa ka gihulga nga species sa ilalum sa United States Endangered Species Act (ESA) (83 FR 4153). Ang paglalarawan na nagpapakita ng isang pating at isang manlalaro. Paghulagway nga nagpakita sa usa ka iho ug usa ka tawo nga magdudula. ng pating ay halos tatlong beses na mas mahaba kaysa sa tao. Ang iho kayvtulo ka beses nga mas taas kaysa sa tawo. Ang mahusay na puting pating ( Carcharodon carcharias ), na kilala rin bilang mahusay na puti , puting pating o "puting payo", ay isang species ng malalaking pating mackerel na matatagpuan sa mga dalampasigan na tubig sa ibabaw ng lahat ng mga pangunahing karagatan. Ang maayo nga puting iho ( Carcharodon carcharias ), nga nailhan usab nga bantugan nga puti , puti nga iho o "puti nga pantalan", usa ka klase nga dagko nga iho ang mackerel nga makit-an sa kadagatan nga baybayon sa kadagatan sa tanan nga mga kadagatan. Kapansin-pansin ang laki nito, na may mas malaking babaeng indibidwal na lumalaki hanggang 6.1 m (20 piye) ang haba at 1,905Ð2,268 kg (4,200-5,000 lb) ang timbang sa kapanahunan. Namatikdan kini sa gidak-on niini, nga adunay kadaghan nga mga babaye nga nagkadako hangtod 6.1 m (20 p) ang gitas-on ug 1,905-22,268 kg (4,200-5,000 lb) nga gibug-aton sa pagkahamtong. Gayunpaman, ang karamihan ay mas maliit; ang mga lalaki ay sumusukat ng 3.4 hanggang 4.0 m (11 hanggang 13 piye), at ang mga babae ay sumusukat ng 4.6 hanggang 4.9 m (15 hanggang 16 piye) sa average. Bisan pa ang kadaghanan gamay, ang mga lalaki nagsukod 3.4 hangtod 4.0 m (11 hangtod 13 p), ug ang mga babaye sukod nga 4.6 hangtod 4.9 m (15 hangtod 16 p) sa aberids. Ayon sa isang pag-aaral sa 2014, ang haba ng buhay ng mahusay na puting pating ay tinatantya na hangga't 70 taon o higit pa, na mas mataas sa mga nakaraang mga pagtatantya, na ginagawa itong isa sa pinakamahabang nabubuhay na isda ng cartilaginous na kasalukuyang kilala. Sumala sa usa ka pagtuon sa 2014, ang gitas-on sa tibuuk nga puti nga mga iho gibanabana nga hangtod sa 70 ka tuig o kapin pa, labi pa sa nangaging mga pagtantiya, nga naghimo niini nga usa ka kinatas-an nga buhi nga isda sa cartilaginous nga karon nailhan. Ayon sa parehong pag-aaral, ang mga magagandang puting pating ng lalaki ay kumukuha ng 26 taon upang maabot ang sekswal na kapanahunan, habang ang mga babae ay tumatagal ng 33 taon upang maging handa upang makabuo ng mga anak. Sumala sa parehas nga pagtuon, ang mga matahum nga puti nga iho nga lalaki pagkuha sa 26 ka tuig aron maabut ang seksuwal nga pagkahamtong, samtang ang mga babaye gikuha og 33 ka tuig aron maandam sa pagpanganak. Mahusay na puting pating ang maaaring lumangoy sa bilis na higit sa 56 km / h (35 mph), at maaaring lumangoy sa kailaliman ng 1,200 m (3,900 piye). Maayo nga mga puti nga iho nga milangoy mahimoÕang maglangoy sa tulin nga kapin sa 56 km / h (35 mph), ug makalangoy hangtod sa kahiladman nga 1,200 m (3,900 p). Ang mahusay na puting pating ay walang kilalang mga natural na mandaragit maliban sa, sa napakabihirang mga okasyon, ang mamamatay balyena . Ang bantog nga puting iho nga wala mailhi mga natural nga mga manunukob gawas pa, sa talagsa ra nga mga okasyon, ang mamamatay nga balyena . Marahil na ang pinakamalaking kilala sa buong mundo ng malalaking isda ng macropredatory, at isa sa mga pangunahing mandaragit ng mga mamalya sa dagat , hanggang sa laki ng mga malalaking balyena ng baleen. Tingali na ang labing kadako kaila sa kalibutan na nahibal-an nga mga dakong isda nga macropredatory sa kalibutan, ug usa sa mga nag-una nga tigdukiduki sa mga mammal sa dagat , hangtod sa kadak-an sa dagkong mga balyena. Ang pating na ito ay kilala rin upang manguha sa iba't ibang iba pang mga hayop sa dagat, kabilang ang mga isda , at mga seabird . Kini nga iho nailhan nga manguha sa lainlaing mga hayop sa dagat, lakip ang mga isda ug mga dagat . Ito ang tanging kilalang nabubuhay na species ng genus na Carcharodon , at responsable para sa mas naitala na insidente ng kagat ng tao kaysa sa anumang iba pang pating. Kini ang mga nailhan nga nabuhi nga mga lahi sa genus Carcharodon niini, ug adunay tulubagon alang sa daghang natala nga insidente sa pagkagat sa tawo kaysa sa bisan unsang ubang iho. Ang mga species ay nahaharap sa maraming mga hamon sa ekolohiya na nagresulta sa proteksyon sa internasyonal. Ang mga lahi nag-atubang sa daghang mga hagit sa ekolohiya nga miresulta sa pagpanalipod sa internasyonal. Ang IUCN ay naglilista ng mga great white shark bilang mahina laban species , at ito ay kasama sa Apendiks II ng CITES . Ang IUCN nagtala nga ang dakong puti nga iho nga ingon sa usa ka mahuyang nga lahi, ug kini naglakip sa Appendix II. Pinoprotektahan din ito ng maraming pambansang pamahalaan tulad ng Australia (hanggang sa 2018). Gipanalipdan usab kini sa daghang mga nasyonal nga gobyerno sama sa Australia (hangtod sa 2018). Ang nobelang Jaws ni Peter Benchley at ang kasunod nitong pagbagay sa pelikula ni Steven Spielberg ay naglarawan ng mahusay na puting pating bilang isang "mabangis na man-kumakain ". Ang nobela nga Jaws ni Peter Benchley, ug ang sunud-sunod nga pagpahiangay sa pelikula ni Steven Spielberg, naghulagway sa dako nga puting iho nga usa ka, "isog nga gakaon ug tawo". Ang mga tao ay hindi ang ginustong biktima ng mahusay na puting pating, ngunit ang mahusay na puti ay gayunpaman ay responsable para sa pinakamalaking bilang ng mga iniulat at kinilala na nakamamatay na walang pag-atake na pating pag-atake sa mga tao. Ang mga tawo kay dili ang pinalabi nga biktima sa dako nga puting iho, apan ang bantog nga puti, bisan pa niana ang responsable alang sa labing kadaghan nga gitaho ug giila nga makamatay nga walaÕy gisulong nga mga pag-atake sa iho sa mga tawo. Dahil sa kanilang napakalaking likas na saklaw, hindi makatuwirang magagawa upang mapanatili ang mahusay na mga puting pating sa pagkabihag. Tungod sa ilang daghan nga natural nga sakup, dili makatarunganon nga mahimo aron mapadayon ang pagkadakop sa daghang mga puti nga iho. Walang aquarium sa mundo ang kasalukuyang naniniwala na nagmamay-ari ng isa. WalaÕy akwaryum sa kalibutan nga karon gituohan nga tag-iya sa usa. Ang mahusay na puting pating ay isa sa maraming amphibia na orihinal na inilarawan ni Linnaeus sa landmark 1758 10th edition ng kanyang Systema Naturae , ang unang pang-agham na pangalan nito, ang Squalus carcharias . Ang maayo nga puting pating kay mao ang usa sa daghang amphibia nga tinuod nga gihulagway ni Linnaeus sa ilhanan nga 1758 nga 10 nga edisyon sa iyang Sistema Naturae, ang una nga siyentipikong ngalan niini, Squalus carcharias. Nang maglaon, binigyan ito ni Sir Andrew Smith ng Carcharodon bilang pangkaraniwang pangalan nito noong 1833, at din noong 1873. Sa ulahi, gihatagan kinig Carcharodon ni sir Andres Smith ingon sa iyang generik nga pangalan kadtong 1833, ug kadtong 1873. Ang pangkaraniwang pangalan ay nakilala sa tiyak na pangalan ni Linnaeus at ang kasalukuyang pang-agham na pangalan, Carcharodon carcharias , ay natapos. Ang generik na ngalan nga giila ni Linnaeus' piho nga ngalan ug sa mga kasamtangan nga siyentipikanhong ngalan, Carcharodon carcharias, gipirmahan. Ang mga pinakaunang kilalang fossil ng mahusay na puting pating ay mga 16 milyong taong gulang, sa panahon ng kalagitnaan ng Miocene panahon. Ang labing una nga nahibal-an nga replika sa bantog nga puti nga iho, nga mga milyon 16 na nga tuig ang edad, sa panahon sa tungatunga sa Miocene. Gayunpaman, ang phylogeny ng mahusay na puti ay nasa pagtatalo pa rin. Busa, ang phylogeny sa hawud nga puti kay naa ra japon sa panaglalis. Ang orihinal na hypothesis para sa mga pinagmulang mahusay na puting ay na ito ay nagbabahagi ng isang karaniwang ninuno na may paunang sinaunang-panahon , tulad ng C. megalodon . Ang orihinal nga hypothesis alang sa sinugdanan sa dagko nga puti mao nga nag-ambit kini sa usa ka sagad nga katigulangan nga adunay usa sa mga niaging mga panahon, sama sa C. Megalodon . C. megalodon ay may mga ngipin na mababaw na hindi masyadong magkakaibang sa mga magagaling na puting pating, ngunit ang mga ngipin nito ay mas malaki. Ang C. Megalodon adunay mga ngipon nga labi ka mga isog nga dili managsama sa mga dagko nga puti nga iho, apan ang mga ngipon labi kadaku. Bagaman ang mga balangkas ng cartilaginous ay hindi nag-fossilize, ang C. megalodon ay tinatayang mas malaki kaysa sa mahusay na puting pating, na tinatayang hanggang sa 17 m (56 p) at 59,413 kg (130,983 lb). Bisan pa wala mag-replika ang mga cartilaginous skeleton, ang C. Megalodon gibana-bana nga mas dako pa sa dako nga puting pating, gibanabana nga hangtod sa 17 metros (56 p) ug 59,413 ka kilo (130,983 lb). Ang pagkakatulad sa mga pisikal na labi at ang sobrang sukat ng parehong mahusay na puti at C. megalodon na humantong sa maraming mga siyentipiko na naniniwala na ang mga pating na ito ay malapit na nauugnay, at ang pangalang Carcharodon megalodon ay inilapat sa huli. Ang mga pagkapareha sa mga ngabil sa pisikal nga lawas ug ang hilabihang gidak-on sa mga puti ug C. Megalodon ang hinungdan sa daghang mga siyentipiko nga nagtuo nga kini nga ang mga iho nahilom, ug ang ngalan nga Carcharodon Megalodon gipadapat sa naulahi. Gayunpaman, ang isang bagong hypothesis ay nagmumungkahi na ang mahusay na puti ay mas malapit din na nauugnay sa isang sinaunang mako shark , si Isurus hastalis , kaysa sa C. megalodon . Bisan pa, gisugyot sa usa ka bag-ong hypothesis nga ang hawud nga puti usab kay mas duol nga may kalabutan sa usa ka karaang mako shark, si Isurus hastalis, kaysa sa C. Megalodon . Ang teorya ay tila suportado sa naunang pagtuklas ng isang kumpletong hanay ng mga panga na may 222 ngipin at 45 na vertebrae ng natapos na mga transisyonal na species Carcharodon hubbelli noong 1988. Ang teorya ingon gisuportahan sa mas nauna nga pagdiskubre sa usa ka kompleto nga hugpong sa mga panga nga adunay 222 ngipon ug 45 nga vertebrae sa walaÕy katapusan nga mga transisyonal species Carcharodon hubbelli kaniadtong 1988. Bilang karagdagan, ang bagong hypothesis ay nagtalaga ng C. megalodon sa genus Carcharocles na binubuo rin ng iba pang mga megatoothed sharks. Dugang pa, ang bag-ong hypothesis nag-hatag sa C. Megalodon sa genus Carcharocles, nga gilangkuban usab sa uban pang mga megatoothed nga mga pating. Ang mga magagandang puting pating ay naninirahan sa halos lahat ng mga baybayin at malayo sa baybayin na may temperatura ng tubig sa pagitan ng 12 at 24 , na may higit na konsentrasyon sa Estados Unidos ( Northeast at California ), South Africa , Japan , Oceania , Chile , at ang Mediterranean kabilang ang Dagat ng Marmara at Bosphorus . Daghang mga puti nga iho nga nanimuyo sa hapit tanan nga mga baybayon, ug sa baybayon nga adunay tubig nga temperatura taliwala sa 12 ug 24, nga adunay mas daghang konsentrasyon sa Estados Unidos ( Northeast ug California ), South Africa, Japan, Oceania, Chile, ug ang Mediterranean lakip ang dagat sa Marmara ug Bosphorus . Ang isa sa pinakakilalang kilalang populasyon ay matatagpuan sa paligid ng Dyer Island, South Africa . Usa sa labing kaila nga populasyon makita sa palibot sa Dyer Island, South Africa . Ang mahusay na puti ay isang epipelagic na isda, na sinusunod sa karamihan sa pagkakaroon ng mayaman na laro, tulad ng mga fur seal ( Arctocephalus ssp.), Sea lion , cetaceans , iba pang mga pating, at malalaking species ng isda ng bony. Ang maayo nga puti usa ka epipelagic nga isda, naobserbahan nga kasagaran sa presensya sa dato nga dula, sama sa fur seal (Arctocephalus ssp.), Sea lion, cetaceans, uban pang iho, ug daghang nga mga isda. Sa bukas na karagatan, naitala na ito sa kailaliman na 1,200 m (3,900 piye). Sa abri nga dagat, natala kini sa kailadman sama sa 1,200 metros (3,900 p). Hinahamon ng mga natuklasang ito ang tradisyonal na paniwala na ang mahusay na puti ay isang species ng baybayin. Kini nga mga nahibal-an nga hagit sa tradisyonal nga ideya, nga ang maayo nga puti usa ka matang sa baybayon. Ayon sa isang kamakailang pag-aaral, ang mga magagaling na puti sa California ay lumipat sa isang lugar sa pagitan ng Baja California Peninsula at Hawaii na kilala bilang White Shark Cafe na gumastos ng hindi bababa sa 100 araw bago lumipat pabalik sa Baja. Sumala sa usa ka bag-o nga pagtuon, ang mga bantog nga puti nga taga- California, mibalhin sa usa ka lugar tali sa Baja California Peninsula, ug Hawaii nga nailhan nga puti nga pating cafe, nga mogahin labing menos 100 ka adlaw sa wala pa ang pagbalhin balik sa Baja. Sa paglalakbay palabas, mabagal silang lumangoy at sumisid sa halos 900 m (3,000 p). Sa pagbiyahe, paglangoy nga hinay-hinay ug pag-dive sa hapit 900 metros (3,000 p). Pagkatapos nilang makarating, nagbago sila ng pag-uugali at gumawa ng mga maikling dives sa halos 300 m (980 p) hanggang sa sampung minuto. Pagkahuman sa ilang pag-abut, nagbag-o sila og pamatasan ug nagbuhat og mubo nga mga dives sa hapit 300 metros (980 p) hangtod sa napulo ka minuto. Ang isa pang puting pating na naka-tag sa baybayin ng South Africa ay lumubog sa southern baybayin ng Australia at bumalik sa loob ng taon. Ang isa pa ka puting pating nga nakita gikan sa baybayon sa South Africa milupad sa habagatang baybayon sa Australia ug nibalik sa pila ka tuig. Sinusubaybayan ng isang katulad na pag-aaral ang iba't ibang mahusay na puting pating mula sa Timog Africa na lumalangoy patungong hilagang-kanluran ng Australia at pabalik, isang paglalakbay na 20,000 km (12,000 mi; 11,000 nmi) sa ilalim ng siyam na buwan. Usa ka susama nga pagtuon, ang nakasubay sa lain nga dagko nga puting iho gikan sa South Africa nga naglangoy padulong sa baybayon sa amihanan-kasadpan sa Australia ug pabalik, usa ka panaw nga 20,000 kilometros (12,000 mi; 11,000 nmi) sa ilalum sa siyam ka bulan. Ang mga obserbasyong ito ay tumutol laban sa tradisyonal na mga teorya na ang mga puting pating ay mga mandaragit na teritoryo sa baybayin, at binubuksan ang posibilidad ng pakikipag-ugnayan sa pagitan ng mga populasyon ng pating na dati nang naisip na naging diskriminasyon. Kini nga mga obserbasyon naglantugi batok sa tradisyonal nga mga teorya, nga ang mga puti nga iho nga mga tigpasiugda sa teritoryo sa baybayon, ug gibuksan ang posibilidad sa pakigsulti tali sa mga populasyon nga iho. Hindi pa alam ang mga dahilan ng kanilang paglipat at kung ano ang ginagawa nila sa kanilang patutunguhan. Wala pa nahibal-an ang mga hinungdan sa ilang pagbalhin ug kung unsa ang ilang gibuhat sa ilang padulngan. Kasama sa mga posibilidad ang pana-panahong pagpapakain o pag-ikot. Mga posibilidad sa mga panahon sa pagpakaon o pag-upa. Sa Northwest Atlantiko ang mga puting pating na populasyon sa labas ng baybayin ng New England ay halos napuksa dahil sa sobrang pangingisda. Sa Northwest Atlantic, ang mga puti nga populasyon sa iho gikan sa baybayon sa New England hapit nang mapuo tungod sa sobrang pagpangisda. Gayunpaman, sa mga nagdaang taon ang mga populasyon ay nagsimulang lumaki nang malaki, higit sa lahat dahil sa pagtaas ng mga populasyon ng selyo sa Cape Cod , Massachusetts mula nang isabatas ang Marine Mammal Protection Act noong 1972. Gayunpaman, sa mga nakaraang taon ang mga populasyon ay nagsimulang lumaki nang malaki, higit sa lahat dahil sa pagtaas ng mga selyo ng mga populasyon sa Cape Cod, Massachusetts mula nang maisabatas ang Marine Mammal Protection Act noong 1972. Kasalukuyang napakaliit ay kilala tungkol sa mga pattern ng pangangaso at paggalaw ng mga magagaling na puti sa Cape Cod, ngunit ang patuloy na pag-aaral ay umaasa na mag-alok ng pananaw sa lumalaking populasyon ng pating. Gamay kaayo ang mga nahibal-an bahin sa mga sundanan sa pagpangayam ug paglihok sa mga puti nga balyena sa Cape Cod, apan ang nagpadayon nga mga pagtuon gilauman nga maghatag kahibalo sa nagkadako nga populasyon sa iho. Ang isang pag-aaral sa 2018 ay nagpapahiwatig na ang mga puting pating ay mas gusto na magtipon ng malalim sa mga anticyclonic eddies sa North Atlantic Ocean . Usa ka pagtulun-an sa 2018 nagsugyot nga ang mga puti nga iho nakagusto nga magtigum og lawom sa mga anticyclonic eddies sa North Atlantic Ocean. Ang mga pating pinag-aralan ay may gustung-gusto na magpainit sa mga eddies ng mainit na tubig, na gumugol sa oras ng pang-araw sa 450 metro at papunta sa ibabaw sa gabi. Gusto ang edukado nga mga iho nga magpainit sa mga init nga tubig, nga mogugol panahon sa adlaw sa 450 metros ug moadto sa gabii sa gabii. Ang mahusay na puting pating ay may matatag, malaki, conical snout. Ang bantugan nga puting iho nga adunay lig-on, dako, ug conical snout. Ang itaas at mas mababang lobes sa fin fin ay humigit-kumulang sa parehong sukat na katulad ng ilang mga mackerel sharks . Ang taas ug sa ubos nga lobes sa fin kay hapit kaparehas nga gibag-on sama sa pipila ka mga mackerel sharks. Ang isang mahusay na puting nagpapakita ng countershading , sa pamamagitan ng pagkakaroon ng isang puting underside at isang kulay-abo na dorsal area (kung minsan sa isang kayumanggi o asul na lilim) na nagbibigay ng isang pangkalahatang mottled na hitsura. Ang usa ka maayo nga puti nagpakita sa counterershading, pinaagi sa pagbutang sa usa ka puti nga paubos ug usa ka kolor nga abuhon nga dorsal (usahay sa usa ka brown o asul nga landong) nga naghatag usa ka kinatibuk-an nga mottled nga hitsura. Ang kulay ay ginagawang mahirap para sa biktima na makita ang pating dahil masira ang balangkas ng pating kapag nakita mula sa gilid. Ang kolor nagpalisud alang sa biktima nga makakita sa iho tungod kay nabali ang buko sa shark kung malantaw gikan sa kilid. Mula sa itaas, ang mas madidilim na lilim ay sumasama sa dagat at mula sa ibaba nito ay naglalantad ng isang minimal na silweta laban sa sikat ng araw. Gikan sa kahitas-an, ang mas itom nga mga kolor nga gisagol sa dagat ug gikan sa ilawom nagabutyag usa ka gamay nga silweta batok sa kasilaw sa adlaw. Ang leucism ay sobrang bihira sa species na ito, ngunit naitala sa isang mahusay na puting pating (isang tuta na naghugas sa pampang sa Australia at namatay). Panagsa kaayo ang Leucism sa kini nga species, apan natala sa usa ka maayo nga puting iho (usa ka itoy nga nahugasan sa baybayon sa Australia ug namatay). Ang mga magagandang puting pating, tulad ng maraming iba pang mga pating, ay may mga hilera ng mga serrated na ngipin sa likod ng mga pangunahing, handa nang palitan ang anumang masira. Ang matahum nga puti nga iho, sama sa daghang ubang mga iho, adunay mga laray sa mga gihangyo nga ngipon sa mga bukobuko sa panguna, andam nga mopuli sa bisan unsang pagkaguba. Kapag kumagat ang pating, nanginginig ang ulo nito sa gilid, na tinutulungan ang mga ngipin na nakita ang mga malalaking chunks ng laman. Kung mag-antos ang pating, nagakurog ang ulo niini sa kilid, nga tinugyanan sa mga pagbantay nga nakita ang mga daotang chunks sa laman. Mahusay na puting pating, tulad ng iba pang mga mackerel sharks, ay may mas malaking mata kaysa sa iba pang mga species ng pating na proporsyon sa laki ng kanilang katawan. Daghang puti nga iho nga pating, sama sa uban pang mga mackerel nga iho, adunay mas daghang mga mata kaysa ubang mga mata sa pating nga katimbang sa kadako sa ilang lawas. Natukoy ng ispesimen ang Cuba noong 1945 na sinasabing 6.4 m (21 piye) ang haba at tinimbang ang tinatayang 3,175Ð3,324 kg (7,000-77,328 lb). Giila sa ispesimen ang Cuba kaniadtong 1945 nga 6.4 m (21 p) ang katas-on ug kabug-aton nga gibanabana nga 3,175Ð3,324 kg (7,000-77,328 lb). Nang maglaon, napatunayan ng mga pag-aaral na ang ispesimen na ito ay nasa normal na sukat ng saklaw, sa paligid ng 4.9 m (16 p) ang haba. Gipakita sa ulahi nga mga pagtuon nga kini nga ispesimen naa sa sulod sa normal nga han-ay sa mga sakup, mga 4.9 m (16 p) ang gitas-on. Sa mahusay na puting pating, ang sekswal na dimorphism ay naroroon, at ang mga babae ay karaniwang mas malaki kaysa sa mga lalaki. Sa kadako nga puting pating, ang sekswal nga dimorphism anaa, ug ang mga babaye kasagaran mas dako kaysa sa mga lalaki. Ang mga mahuhusay na puti sa average na sukat na 3.4 hanggang 4.0 m (11 hanggang 13 p) ang haba, habang ang mga babae sa 4.6 hanggang 4.9 m (15 hanggang 16 p). Ang mga lalaki nga maayong puti kay kasagaran nga sukod 3.4 hangtod 4.0 m (11 hangtod 13 p) ang gitas-on, samtang ang mga babaye sa 4.6 hangtod 4.9 m (15 hangtod 16 p). Ang timbang ng mga matatanda na ito ay may timbang na 522-771 kg (1,151Ð1,700 lb) sa average; gayunpaman, mature babae ay maaaring magkaroon ng isang average na masa ng 680-1,110 kg (1,500-2,450 lb). Ang kabug-aton sa mga hamtong ningtimbang kay 522-771 kg (1,151-1,700 lb) sa aberids; bisan pa, ang mga hamtong nga babaye mahimong adunay usa ka average nga masa nga 680-1,110 kg (1,500-2,450 lb). Ang pinakamalaking kababaihan ay napatunayan hanggang sa 6.1 m (20 p) ang haba at tinatayang 1,905 kg (4,200 lb) ang timbang, marahil hanggang sa 2,268 kg (5,000 lb). Ang pinakadako nga babaye nakit-an nga lapas sa 6.1 m (20 p) ang gitas-on ug gibug-aton nga mga 1,905 kg (4,200 lb), tingali hangtod sa 2,268 kg (5,000 lb). Ang maximum na sukat ay napapailalim sa debate dahil ang ilang mga ulat ay magaspang na mga pagtatantya o mga haka-haka na isinasagawa sa ilalim ng kaduda-dudang mga pangyayari. Ang labing kadak-un nga kinadak-on isulti sa debate tungod kay ang pipila ka mga taho dili grabe nga mga pagbanabana o mga pangagpas nga gihimo ubos sa kaduhaduhaan nga mga kahimtang. Kabilang sa mga nabubuhay na isda ng cartilaginous , tanging ang whale shark ( Rhincodon typus ), ang basking shark ( Cetorhinus maximus ) at ang higanteng manta ray ( Manta birostris ), sa pagkakasunud-sunod na iyon, ay nasa average na mas malaki at mas mabigat. Lakip sa buhing isda sa cartilaginous, ang pating lamang (Rhincodon typus), ang basking shark (Cetorhinus maximus) ug ang higanteng manta ray (Manta birostris), sa tinuud, adunay kasagaran nga kadaghan ug kadaghan. Ang tatlong species na ito sa pangkalahatan ay medyo naka-dokumento sa disposisyon at ibinibigay sa passively filter-feeding sa napakaliit na organismo. Kini nga tulo nga mga species murag gipang rekord sa disposisyon ug gihatagan sa kanunay nga pagsala-filter sa gagmay nga mga organismo. Ginagawa nito ang mahusay na puting pating na pinakamalaking pinakamalaking malalaking isda ng macropredatory. Gihimo niini ang labing maayo nga puti nga iho nga labing kadako nga macropredatory nga isda. Ang mga magagandang puting pating ay nasa paligid ng 1,2 m (3.9 p) kung ipanganak, at lumaki ng halos 25 cm (9.8 in) bawat taon. Ang matahum nga puti nga iho nga hapit mga 1,2 m (3.9 p) sa pagkahimugso, ug magdako hangtod sa 25 cm (9.8 sa) matag tuig. Ayon kay J. E. Randall, ang pinakamalaking puting pating na maaasahang sinusukat ay isang indibidwal na 6 m (20 ft) na naiulat mula sa Ledge Point, Western Australia noong 1987. Sumala ni J. E. Randall, ang kadako sa maong puting pating nga kasaligan nga gisukod usa ka indibidwal nga 6 m (20 p) nga gitaho gikan sa Ledge Point, Western Australia kaniadtong 1987. Ang isa pang mahusay na puting ispesimen na magkatulad na laki ay napatunayan ng Canadian Shark Research Center. Ang laing dako nga puti nga ispesimen nga parehas nga kadak-on gipamatud-an sa Canada Shark Research Center. Isang babaeng nahuli ni David McKendrick ng Alberton , Prince Edward Island , noong Agosto 1988 sa Gulpo ng St Lawrence mula sa Prince Edward Island. Usa ka babaye nga nakuha ni David McKendrick sa Alberton, Prince Edward Island, kaniadtong Agosto 1988 sa Gulpo sa St Lawrence gikan sa Prince Edward Island. Ang babaeng mahusay na puti ay 6.1 m (20 p) ang haba. Ang puti nga babaye kay naa sa 6.1 m (20 p) ang gitas-on. Gayunpaman, mayroong isang ulat na itinuturing na maaasahan ng ilang mga dalubhasa sa nakaraan, ng isang mas malaking mahusay na ispesimen na puting pating mula sa Cuba noong 1945. Bisan pa, daghan usa ka taho nga giisip sa pipila nga mga eksperto kaniadto, bahin sa labi ka labi ka ispesimen sa puti nga iho gikan sa Cuba kaniadtong 1945. Ang ispesimen na ito ay naiulat na 6.4 m (21 piye) ang haba at mayroong isang body mass na tinatayang 3,324 kg (7,328 lb). Ang kini nga ispesimen nga gitaho nga 6.4 m (21 p) ang gitas-on ug adunay hugna sa lawas nga gibanabanang 3,324 kg (7,328 lb). Gayunpaman, inihayag din ng mga pag-aaral sa huli na ang partikular na ispesimen na ito ay talagang nasa paligid ng 4.9 m (16 ft) ang haba, isang ispesimen sa average na saklaw na maximum na sukat. Manulat - Bisan pa, ang mga pagtuon sa ulahi usab nagpadayag nga kini nga piho nga ispesimen sa tinuud nga mga 4.9 m (16 p) ang gitas-on, kasagaran sa ispesimen kay ingonani kadako. Ang pinakamalaking mahusay na puti na kinikilala ng International Game Fish Association (IGFA) ay nahuli ni Alf Dean sa timog ng Australia ng timog noong 1959, na may timbang na 1,208 kg (2,663 lb). Ang pinakadako nga dako nga puti nga giila sa International Game Fish Association (IGFA) usa nga nakuha ni Alf Dean sa habagatang Australia nga tubig kaniadtong 1959, nga may gibug nga 1,208 kg (2,663 lb). Maraming malalaking magagaling na mga puti na nahuli ng mga anglers mula nang napatunayan, ngunit kalaunan ay hindi pinayag mula sa pormal na pagkilala ng mga monitor ng IGFA para sa mga paglabag sa mga patakaran. Daghang mga mas dagko nga mga puti nga nakuha sa mga angler nga napamatud-an, apan sa ulahi walaÕy pagtugot gikan sa pormal nga pag-ila sa mga monitor sa IGFA alang sa mga paglapas sa mga lagda. Ang isang bilang ng mga napakalaki na hindi nakumpirma na mahusay na mga puting specimens na puting pating. Ang usa ka ihap nga dako nga wala nakumpirma nga nindot nga mga espesipikong puti nga mga iho. Sa loob ng mga dekada, maraming mga gawa sa ichthyological , pati na rin ang Guinness Book of World Records , na nakalista ang dalawang mahusay na puting pating bilang pinakamalaking indibidwal. Sulod sa mga dekada, daghang mga buhat sa ichthyological , ingon man ang Guinness Book of World Records , naglista sa duha ka dagko nga puti nga iho nga pinakadako nga mga indibidwal. Noong 1870s, isang 10,9 m (36 p) ang mahusay na puti na nakuha sa timog na tubig sa timog ng Australia , malapit Port Fairy , at isang pako na 11.3 m (37 p) na nakulong sa isang herring weir sa New Brunswick , Canada, noong 1930s. Sa mga 1870, usa ka 10,9 m (36 p) ang daghang puti nga nakuha sa habagatang kadagatan sa Australia , duol sa Port Fairy , ug usa ka pako nga 11.3 m (37 p) nga gihaw sa usa ka herring weir sa New Brunswick , Canada, sa 1930s. Gayunpaman, ang mga sukat na ito ay hindi nakuha sa isang mahigpit, wastong paraan ng syensya, at tinanong ng mga mananaliksik ang pagiging maaasahan ng mga sukat na ito sa loob ng mahabang panahon, na napansin na mas malaki ang mga ito kaysa sa anumang iba pang tumpak na naiulat na nakikita. Bisan pa, kini nga mga sukod wala makuha sa usa ka lig-on, balido nga siyentipiko, ug gikuwestiyon sa mga tigdukiduki ang pagkakasaligan sa kini nga mga sukod sa dugay nga panahon, nakamatikod nga sila labi ka dako kaysa sa uban pang tukma nga gitaho nga pagtan-aw. Nang maglaon, napatunayan ng mga pag-aaral ang mga pagdududa na ito ay maayos na itinatag. Nang maglaon, napatunayan ng mga pag-aaral ang mga pagdududa at ito ay maayos na itinatag. Ang pating na New Brunswick na ito ay maaaring isang maling pagkakilala sa basking shark , dahil ang dalawa ay may katulad na mga hugis ng katawan. Ang pating na New Brunswick ay maaaring isa ito sa mga naging mali ang pagkakilala na basking shark, dahil ang dalawa ay may katulad na mga hugis ng katawan. Ang tanong ng Port Fairy shark ay naayos noong 1970s nang suriin ni JE Randall ang mga jaws ng pating at "natagpuan na ang Port Fairy shark ay nasa pagkakasunud-sunod na 5 m (16 p) ang haba at iminungkahi na ang isang pagkakamali ay nagawa sa orihinal na tala, noong 1870, ng haba ng pating ". Ang pangutana sa Port Fairy shark nahusay sa mga 1970 sa dihang gisusi ni JE Randall ang mga baso sa iho ug "nakit-an nga ang Port Fairy shark sa pagkakasunud-sunod sa 5 m (16 p) ang gitas-on ug gisugyot nga usa ka sayup ang nahimo sa orihinal nga rekord, kaniadtong 1870, sa gitas-on sa iho. Ang mga maling sukat na ito ay gagawa ng di-umanoÕy pating ng higit sa limang beses na mabigat kaysa sa tunay na ito. Ang mga maling sukat ng mga ito ay maaring makagagawa ng di-umanoÕy pating na higit sa limang beses na mabigat kaysa sa tunay na laki nito. Habang ang mga sukat na ito ay hindi nakumpirma, ang ilang mga magagandang puting pating na nahuli sa mga modernong panahon ay tinantyang mahigit sa 7 m (23 p) ang haba, ngunit ang mga habol na ito ay nakatanggap ng ilang pagpuna. Samtang ang kini nga mga sukod wala napamatud-an, ang pipila nga daghang mga puti nga iho nga nadakup sa modernong mga panahon gibanabana nga kapin sa 7 m (23 p) ang gitas-on, apan kini nga mga pag-angkon nakadawat pipila nga pagsaway. Gayunpaman, naniniwala si J. E. Randall na ang mahusay na puting pating ay maaaring lumampas sa 6.1 m (20 p) ang haba. Bisan pa, nagtuo si J. E. Randall nga ang dako nga puting pating tingali milapas sa 6.1 m (20 p) ang gitas-on. Isang mahusay na puting pating ang nakunan malapit sa Kangaroo Island sa Australia noong 1 Abril 1987. Usa ka maayo nga puting pating ang nakuha sa duol sa Kangaroo Island sa Australia kaniadtong 1 Abril 1987. Ang pating na ito ay tinatayang higit sa 6.9 m (23 p) ang haba ni Peter Resiley, at itinalaga bilang KANGA . Kini nga iho gibanabana nga kapin sa 6.9 m (23 p) ang gitas-on ni Peter Resiley, ug gitudlo nga KANGA . Ang isa pang mahusay na puting pating ay nahuli sa Maltani Alfredo Cutajar noong 16 Abril 1987. Ang lain pang dako nga puting iho nga naagaw ang nakuha sa Maltani Alfredo Cutajar kaniadtong 16 Abril 1987. Ang pating na ito ay tinatantya din na nasa paligid ng 7.13 m (23.4 p) ang haba ni John Abela at itinalaga bilang MALTA. Kini nga iho gibanabana usab nga mga 7.13 m (23.4 p) ang gitas-on ni John Abela ug gitudlo nga MALTA. Gayunpaman, iginuhit ni Cappo ang pintas dahil ginamit niya ang mga pamamaraan ng pagtatantya ng laki ng pating na iminungkahi ni J. E. Randall upang iminumungkahi na ang ispesimen ng KANGA ay 5.8-6.4 m (19Ð21 p) ang haba. Bisan pa, si Cappo nagbutang pagsaway tungod kay gigamit niya ang mga pamaagi nga gibanabana nga balyena nga gisugyot ni Randall, J. E.aron isugyot nga ang ispesyal nga KANGA 5.8-6,4 m (19-21) p. Sa isang katulad na fashion, ginamit din ni I. K. Fergusson ang mga pamamaraan ng pagtatantya ng laki ng pating na iminungkahi ni J. E. Randall upang iminumungkahi na ang ispesimen ng MALTA ay 5.3Ð5.7 m (17Ð19 p) ang haba. Sa susama nga usa ka paagi, gigamit usab ni Fergusson, I. K., ang mga pamaagi sa pagtantiya sa gidak-on sa pating nga gisugyot ni Randall, J. E. aron isugyot nga ang ispesimen sa MALTA nga 5.3Ð5.7 m (17-19 p) ang gitas-on. Gayunpaman, iminumungkahi ng katibayan ng photographic na ang mga ispesimen na ito ay mas malaki kaysa sa mga pagtantya sa laki sa pamamagitan ng mga pamamaraan ni Randall. Gayunpaman, iminumungkahi ng katibayan ng mga larawan na ang mga ispesimen na ito ay mas malaki kaysa sa mga pagtantya sa laki sa pamamagitan ng mga pamamaraan ni Randall. Ang mga natuklasan ay nagsasaad na ang mga pagtatantya nina P. Resiley at J. Abela ay makatwiran at hindi maipasiya. Ang mga nahibal-an nga mga pagbanabana ni Resiley, P. ug Abela, J. makatarunganon ug dili mahimong ipahamtang. Isang partikular na malaking babaeng mahusay na puting nicknamed na "Deep Blue", na tinatayang pagsukat sa 6.1 m (20 ft) ay kinunan ng pelikula mula sa Guadalupe sa panahon ng pagbaril para sa 2014 na episode ng Shark Week"Bumabalik ang Jaws". Usa ka labi ka dako nga babaye nga puti nga giulohan nga "Deep Blue", gibanabana nga gisukat sa 6.1 m (20 p) ang gipasalida sa Guadalupe sa panahon sa pagpamusil alang sa 2014 nga yugto sa Shark Week"Gibalik ang Mga Jaws". Ang Blue Blue ay makakakuha din ng makabuluhang atensyon kapag siya ay nai-film na nakikipag-ugnay sa mananaliksik na si Mauricio Hoyas Pallida sa isang video na viral na nai-post ni Mauricio sa Facebook noong 11 Hunyo 2015. Ang Deep Blue mahimo usab nga makakuha og daghang pagtagad sa diha nga gipatik sa pelikula nga nakigsulti sa tigdukiduki nga si Mauricio Hoyas Pallida sa usa ka video nga viral nga gi-post ni Mauricio sa Facebook kaniadtong 11 Hunyo 2015. Ang Blue Blue ay kalaunan ay nakita sa Oahu noong Enero 2019 habang kinukubkob ang isang sperm whale bangkay, kung saan siya ay kinukunan ng paglangoy sa tabi ng mga magkakaibang kabilang ang dive turismo operator at modelo ng Ocean Ramsey sa bukas na tubig. Ang Deep Blue sa ulahi nakita sa Oahu kaniadtong Enero 2019 samtang nag-agaw sa sperm whale bangkay, diin siya gitrarado nga nag-swimming sa tupad sa mga managlahi lakip na ang dive turismo operator ug modelo ang Ocean Ramsey sa bukas nga tubig. Noong Hulyo 2019, ang isang mangingisda na si JB Currell, ay bumiyahe sa Cape Cod mula Bermuda kasama si Tom Brownell nang makita nila ang isang malaking pating mga 40 mi (64 km) timog-silangan ng Vineyard ng Martha. Niadtong Hulyo 2019, usa ka mangingisda nga si JB Currell, nagbiyahe sa Cape Cod gikan sa Bermuda kauban si Tom Brownell sa pagkakita nila sa usa ka dako nga iho nga hapit 40 mi (64 km) habagatan-silangan sa Martha's Vineyard. Ang pagrekord nito sa video, sinabi niya na tumimbang ito ng mga 5,000 lb (2,300 kg), at sinukat na 25-30 ft (7.6Ð9.1 m), na pinalayas ang isang paghahambing sa kathang-isip na mga Jaws. Ang pagrekord niini sa video, giingon niya nga gibug-aton mga 5,000 lb (2,300 kg), ug gisukod 25-30 p (7.6Ð9.1 m), nga gipaundang ang usa ka pagtandi sa tin-aw nga peke nga Jaws. Ang video ay ibinahagi sa pahina na "Troy Dando Pangingisda" sa Facebook. Ang video ay ibinahagi sa Facebook sa konteksto na "Troy Dando Pangingisda" Ang isang partikular na kamangha-manghang mahusay na puting pating, na parang mga proporsyon ng record, nang muling patrolled ang lugar na binubuo ng False Bay, South Africa, sinasabing maayos na higit sa 7 m (23 p) sa unang bahagi ng 1980s. Ang usa ka partkular na dako nga makatingala nga puting iho, nga gisulat nga mga proporsyon sa rekord, sa makausa nagpatrolya sa lugar nga gilangkuban sa False Bay, South Africa, giingon nga maayo sa 7 m (23 p) sa sayong bahin sa 1980s. Ang pating na ito, na kilalang lokal bilang "Submarino", ay mayroong isang maalamat na reputasyon na tila itinatag. Kini nga iho, nga nailhan lokal nga "Submarino", adunay usa ka inila nga reputasyon nga maayo nga natukod. Bagaman sinabi ng mga alingawngaw na ang pating na ito ay pinalaking sukat o hindi umiiral nang sama-sama, nasaksihan ang mga account ng batang kabataan na si Craig Anthony Ferreira, isang kilalang dalubhasa sa pating sa South Africa, at ipinahihiwatig ng kanyang ama ang isang hindi pangkaraniwang malaking hayop na malaki ang laki at kapangyarihan (kahit na nananatiling hindi sigurado kung gaano kalaki ang pating habang nakatakas na makuha ang bawat oras na ito ay baluktot). Bisan pa nahibal-an sa mga tsismis nga kini nga iho nabag-o sa kadako o wala na maglungtad, nakasaksi sa mga asoy sa batan-ong si Craig Anthony Ferreira, usa ka bantog nga eksperto sa iho sa South Africa, ug ang iyang amahan nagpaila sa usa ka talagsaong dako nga hayop nga may kadako nga kadako ug gahum (bisan kung kini nagpabilin nga walaÕy kasiguroan kung giunsa kung unsa kadako ang iho nga ingon nga nakaikyas kini sa pagdakop matag higayon nga kini nakabitay. Inilarawan ni Ferreira ang apat na nakatagpo sa higanteng pating na nakilahok niya sa mahusay na detalye sa kanyang aklat na "Mahusay na White Pating Sa Kanilang Pinakamahusay na Pag-uugali". Gilarawan ni Ferreira ang upat ka mga engkwentro sa higanteng pating nga iyang giapil nga adunay daghang detalye sa iyang libro nga "Great White Sharks On their Best Behaviour". Ang isang contender sa pinakamataas na laki sa mga predatory sharks ay ang tiger shark ( Galeocerdo cuvier ). Ang usa ka kontender sa labing kadako nga gidak-on taliwala sa mga predatory sharks mao ang tiger shark (Galeocerdo cuvier). Ang iba pang mga pating macropredatory tulad ng Greenland shark ( Somniosus microcephalus ) at ang shark ng tulog sa Pasipiko ( S. pacificus) iniulat din na karibal ang mga pating na ito (ngunit marahil timbangin ng kaunti mas kaunti dahil sila ay mas payat sa build kaysa sa isang mahusay na puti) sa mga pambihirang kaso. Ang uban pang mga pating macropredatoryo sama sa Greenland shark ( Somniosus microcephalus ) ug pating sa tulog sa Pasipiko ( S. pacificus) gikataho usab nga adunay kaatbang kini nga mga pating (apan tingali timbangon bisan gamay nga labi pa sila labi ka gamay sa pagtukod kaysa usa ka maayo nga puti) sa mga talagsaon nga mga kaso. Ang tanong ng maximum na timbang ay kumplikado ng hindi nalutas na tanong kung isasama o isama ang mga nilalaman ng tiyan ng pating kapag tinimbang ang pating. Ang pangutana sa labing taas nga gibug-aton komplikado sa wala pa masulbad nga pangutana kung gilakip ba o dili ang mga sulud sa tiyan sa iho sa dihang nagtimbang sa iho. Sa pamamagitan ng isang solong kagat ang isang mahusay na puti ay maaaring tumagal ng hanggang sa 14 kg (31 lb) ng laman at maaari ring ubusin ang ilang daang kilo ng pagkain. Uban sa usa ka mopaak ang daghang puti mahimoÕg mo-abut sa 14 kg (31 lb) nga unod ug mahimo usab nga makautang daghang mga gatusan ka kilo nga pagkaon. Ang mga magagandang puting pating, tulad ng lahat ng iba pang mga pating, ay may labis na kahulugan na ibinigay ng ampullae ng Lorenzini na nagbibigay-daan sa kanila upang makita ang larangan ng electromagnetic na pinalabas ng paggalaw ng mga buhay na hayop. Ang mga dagko nga puti nga iho, sama sa tanan nga ubang mga iho, adunay dugang nga panabut nga gihatag sa ampullae sa Lorenzini nga nakapaarang nila nga makit-an ang uma nga elektromagnetiko nga gipagawas sa paglihok sa buhing mga hayop. Ang mga magagandang puti ay sobrang sensitibo maaari nilang makita ang mga pagkakaiba-iba ng kalahati ng isang bilyong bilyong isang boltahe . Ang mga matahum nga puti kaayo sensitibo nga makakita sila sa mga kalainan sa tunga sa usa ka bilyon nga bilyon nga usa ka boltahe. Sa malapit na hanay, pinapayagan nito ang pating na maghanap kahit na mga immobile na hayop sa pamamagitan ng pagtuklas ng kanilang tibok ng puso. Sa kadugayan, gitugotan niini ang iho nga makita bisan ang mga hayop nga dili makit-an pinaagi sa pag-ila sa ilang tibok sa kasingkasing. Karamihan sa mga isda ay may isang hindi gaanong binuo ngunit magkatulad na kahulugan gamit ang pag- ilid ng kanilang katawan . Kadaghanan sa mga isda adunay dili kaayo naugmad apan parehas nga diwa nga gigamit ang ulahi nga linya sa ilang lawas . Upang mas matagumpay na manghuli ng mabilis at maliksi na biktima tulad ng mga leon ng dagat, ang mahusay na puti ay inangkop upang mapanatili ang temperatura ng katawan na mas mainit kaysa sa nakapalibot na tubig. Aron mas malampuson nga mangayam og paspas ug dali nga tukbonon sama sa mga leon sa dagat, maayo nga puti gipahiangay aron magpadayon ang temperatura sa lawas labi ka mainit kaysa sa naglibot nga tubig Ang malapit na tulad ng web na istraktura ng mga ugat at arterya, na matatagpuan sa kahabaan ng bawat pag-ilid na bahagi ng pating, ay nagpapanatili ng init sa pamamagitan ng pagpainit ng mas malamig na arterial na dugo na may venous blood na nainitan ng mga gumaganang kalamnan. Ang suod nga sama sa istruktura nga sama sa web sa mga ugat ug arterya, nga nahimutang sa matag kilid sa pating, nagpabilin ang kainit pinaagi sa pagpainit sa mas bugnaw nga dugo sa arterial nga adunay venous blood nga gipainit sa naglihok nga kaunuran. Pinapanatili nito ang ilang mga bahagi ng katawan (lalo na ang tiyan) sa temperatura hanggang 14 C (25 F) sa itaas ng nakapalibot na tubig, habang ang puso at mga gills ay nananatili sa temperatura ng dagat. Gipadayon niini ang pipila ka mga bahin sa lawas (labi na ang tiyan) sa temperatura nga hangtod sa 14 C (25 F) sa ibabaw sa naglibot nga tubig, samtang ang kasingkasing ug mga gills nagpabilin sa temperatura sa dagat. Kapag nag-iingat ng enerhiya, ang temperatura ng pangunahing katawan ay maaaring bumaba upang tumugma sa paligid. Kung ang pagpreserbar sa enerhiya, ang temperatura sa temperatura sa lawas mahimong mohulog aron magkatugma sa mga palibut. Ang isang mahusay na puting pating tagumpay sa pagpapataas nitoang temperatura ng core ay isang halimbawa ng gigantothermy . Ang usa ka maayo nga puthaw nga shark nga kalampusan sa pagpataas sa temperatura niini usa ka pananglitan sa gigantothermy. Samakatuwid, ang mahusay na puting pating ay maaaring isaalang-alang na isang endothermic poikilotherm o mesotherm dahil ang temperatura ng katawan nito ay hindi pare-pareho ngunit kinokontrol sa loob. Busa, ang maanindot nga puting pating mahimong giisip nga usa ka endothermic poikilotherm o mesotherm tungod kay ang temperatura sa lawas niini dili makanunayon apan gisulud sa sulud . Ang mga magagaling na puti ay umaasa din sa mga taba at langis na nakaimbak sa loob ng kanilang mga livers para sa malalayong paglipat sa buong lugar ng nutrisyon-mahihirap sa mga karagatan. Ang maayong mga puti nagsalig usab sa mga tambok ug lana nga gitipigan sa sulod sa ilang mga likud alang sa halayo nga paglalin sa tibuuk nga mga lugar nga dili kaayo nutrisyon sa kadagatan. Ang mga pag-aaral sa pamamagitan ng Stanford University at ang Monterey Bay Aquarium na inilathala noong 17 Hulyo 2013 ay nagsiwalat na bilang karagdagan sa pagkontrol sa kagalingan ng mga pating, ang atay ng mga magagandang puti ay mahalaga sa mga pattern ng paglilipat. Ang mga pagtuon sa Stanford University ug Monterey Bay Aquarium nga gipatik kaniadtong Hulyo 17, 2013 nagpadayag nga dugang sa pagpugong sa kaayohan sa mga iho, ang atay sa matahum nga mga puti hinungdanon sa mga pattern sa paglalin. Ang mga pating na lumubog nang mas mabilis sa mga drift dives ay ipinahayag upang magamit ang kanilang mga panloob na mga tindahan ng enerhiya nang mas mabilis kaysa sa mga kung saan lumulubog sa isang sumisid sa mas madulas na rate. Ang mga pating nga milusot dayon sa mga drift dives gipakita nga gigamit ang ilang internal nga mga tindahan sa enerhiya nga mas paspas kaysa sa mga ninglihok sa usa ka dive sa usa ka hinay nga rate. Ang pagkalalasing mula sa mabibigat na metal ay tila may kaunting negatibong epekto sa magagandang puting pating. Ang pagsulud gikan sa bug-at nga metal daw walaÕy gamay nga negatibo nga epekto sa matahum nga puti nga iho. Ang pagtuklas na ito ay nagmumungkahi ng isang dating hindi kilalang physiological defense laban sa mabibigat na pagkalason sa metal. Kini nga pagdiskubre nagsugyot sa usa ka wala pa mailhi nga depensa sa pisyolohikal batok sa bug-at nga pagkahilo sa metal. Ang mga mahusay na mga puti ay kilala na magkaroon ng isang propensidad para sa "pagpapagaling sa sarili at pag-iwas sa mga karamdaman na may kaugnayan sa edad". Ang mga kaila nga mga bata adunay kaila nga adunay usa ka propensidad para sa "pagpasa sa kaugalingon ug paglikay sa mga sakit nga mahimong may kalabutan sa edad". Ang isang pag-aaral ng 2007 mula sa University of New South Wales sa Sydney , Australia , ay ginamit ang mga scans ng CT ng isang bungo ng shark at mga modelo ng computer upang masukat ang maximum na puwersa ng kagat ng pating. Usa ka pagtuon sa 2007 gikan sa University of New South Wales sa Sydney , Australia , gigamit ang mga scans sa CT sa bungo sa usa ka iho ug mga modelo sa kompyuter aron pagsukod sa labing taas nga puwersa sa mopaak sa iho. Inihayag ng pag-aaral ang mga puwersa at pag-uugali ng bungo nito na inangkop upang hawakan at malutas ang mga mapagkumpitensya na teorya tungkol sa pag-uugali sa pagpapakain nito. Gipadayag sa pagtuon ang mga pwersa ug pamatasan sa bungo nga gipasibo sa pagdumala ug pagsulbad sa mga teyoriya sa kompetisyon bahin sa pamatasan sa pagpakaon niini. Ang pag-uugali ng pating at panlipunang istraktura ay kumplikado. Ang pamatasan sa iho ug sosyal nga istruktura komplikado. Sa Timog Africa, ang mga puting pating ay may isang hierarchy na pangingibabaw depende sa laki, mga kasarian at mga karapatan ng squatter: Sa South Africa, ang mga puti nga iho nakakuha og hierarchy sa kamandoan depende sa gidak-on, gender ug mga katungod sa squatter: Ang mga kababaihan ay namamayani sa mga kalalakihan, ang mga malalaking pating ay naghahari sa mas maliit na mga pating, at ang mga residente ay namamayani sa mga bagong dating. Ang mga kababayen-an nagpatigbabaw sa mga kalalakin-an, dagko nga mga iho nga nagmando sa gagmay nga mga iho, ug ang mga residente nanguna sa mga bag-ong naabut. Kapag ang pangangaso, ang mga magagandang puti ay may posibilidad na paghiwalayin at lutasin ang mga salungatan sa mga ritwal at pagpapakita. Kung ang pagpangayam, ang mga matahum nga puti adunay posibilidad nga bulagon ug sulbadon ang mga panagbangi sa mga ritwal ug pasundayag. Bihirang maglagay ang mga puting pating upang labanan kahit na ang ilang mga indibidwal ay natagpuan na may mga marka ng kagat na tumutugma sa iba pang mga puting pating. Ang mga puti nga iho panagsa ra magbutang aron magkigbugno bisan ang pipila ka mga tawo nakit-an nga adunay mga marka sa paak nga katumbas sa ubang mga puting iho. Ito ay nagmumungkahi na kapag ang isang mahusay na puting paglapit na masyadong malapit sa isa pa, gumanti sila sa isang kagat ng babala. Kini nagsugyot nga kung ang usa ka maayo nga puti nga pagduol na hapit kaayo sa lain, manimalos sila sa usa ka mopaak nga pahimangno. Ang isa pang posibilidad ay ang mga puting pating kumagat upang ipakita ang kanilang pangingibabaw. Ang usa pa ka posibilidad nga ang mga puting iho nga mopaak aron ipakita ang ilang kamandoan. Ang mahusay na puting pating ay isa lamang sa mga pating na kilala na regular na iangat ang ulo nito sa itaas ng ibabaw ng dagat upang tumingin sa iba pang mga bagay tulad ng biktima. Ang maayo nga puti nga iho mao ang pipila lang sa mga iho nga nailhan nga kanunay nga gibayaw ang ulo sa ibabaw sa lebel sa dagat aron makatan-aw sa ubang mga butang sama sa biktima. Ang pag-uugali na ito ay nakita rin sa hindi bababa sa isang pangkat ng mga blacktip reks pating, ngunit ito ay maaaring malaman mula sa pakikipag-ugnay sa mga tao (ito ay ipinagbabawal na ang pating ay maaari ring maamoy mas mahusay sa ganitong paraan dahil ang amoy ay naglalakbay sa hangin nang mas mabilis kaysa sa pamamagitan ng tubig). Kini nga pamatasan nakita usab sa labing menos usa ka grupo sa mga iho nga mga blacktip reef nga iho, apan kini mahimo nga mahibal-an gikan sa pagkigsabot sa mga tawo (gidili nga ang mga iho mahimo usab nga makapanimaho sa labi niini nga paagi tungod kay ang baho molupad sa hangin nga mas paspas kaysa sa tubig). Ang mga puting pating sa pangkalahatan ay napaka-mausisa mga hayop, nagpapakita ng katalinuhan at maaari ring lumingon sa pakikisalamuha kung hinihiling ito ng sitwasyon. Ang mga puti nga iho sa tanan labi ka mausisaon nga mga hayop, magpakita og kinaadman ug mahimo usab nga mulingi sa pagpakighugpong kung kini gikinahanglan sa sitwasyon. Sa Seal Island, ang mga puting pating ay na-obserbahan na darating at umalis sa matatag na "mga lipi" ng dalawa hanggang anim na indibidwal sa bawat taon. Sa Seal Island, ang mga puti nga iho namatikdan nga nagsingabot ug mobiya sa lig-ong Òmga lipiÓ sa duha hangtod unom nga indibidwal matag tuig. Kung may kaugnayan ang mga miyembro ng kapamilya ay hindi alam, ngunit sila ay magkakasabay na mapayapa. Kung may koneksiyon ang mga kapamilya dili nahibal-an, apan sila sa samang higayon malinawon. Sa katunayan, ang panlipunang istraktura ng isang lipi ay marahil pinaka-maihambing kumpara sa isang wolf pack; sa bawat miyembro ay may malinaw na itinatag na ranggo at ang bawat angkan ay may isang pinuno ng alpha. Sa tinuud, ang sosyal nga istruktura sa usa ka lipi lagmit nga labing ikatandi kon itandi sa usa ka wolf pack; sa niana nga matag miyembro adunay tin-aw nga natukod nga ranggo ug ang matag angkan adunay usa ka lider sa alpha. Kapag nagkita ang mga miyembro ng iba't ibang lipi, nagtatatag sila ng ranggo ng lipunan nang walang pasubali sa pamamagitan ng alinman sa iba't ibang mga pakikipag-ugnay. Kung ang mga miyembro sa lainlaing mga lipi nagtagbo, nagatukod sila sa sosyal nga ranggo sa walay kondisyon nga pamaagi sa bisan unsang lainlaing mga pakigsulti. Ang mga magagandang puting pating ay malulupit at biktima sa mga isda (hal. Tuna , ray , iba pang mga pating ), cetaceans (ibig sabihin, mga dolphins , porpoises , whales ), pinnipeds (hal. Mga seal , fur seal , at sea __lion ), dagat mga pawikan , mga otters ng dagat ( Enhydra lutris ) at mga seabird . Ang mga matahum nga puti nga iho kay mababangis ug biktima sa mga isda (pananglitan tuna, pagi, uban pang iho), cetaceans (pasabot mga dolpins, porpoises, balyena), pinnipeds (pananglitan patik, patik nga balahibuon, ug leyon sa dagat), dagat mga pawikan, mga otters sa dagat (Enhydra lutris) ug mga seabird. Ang mga mahusay na mga puti ay kilala rin na kumain ng mga bagay na hindi nila natutunaw. Ang bantugan nga mga puti nahibal-an usab nga mokaon sa mga butang nga dili nila matunaw. Sa paglapit ng halos 4 m (13 piye), ang mga magagandang puting pating ay nagsisimulang mag-target sa nakararami na mga mammal ng dagat para sa pagkain, bagaman ang mga indibidwal na mga pating ay tila espesyalista sa iba't ibang uri ng biktima na nakasalalay sa kanilang mga kagustuhan. Pag-abot sa hapit 4 ka metros (13 p), ang mga matahum nga puti nga iho nga mga pating nagsugod sa pagpuntirya sa kadaghanan sa mga mammal sa dagat alang sa pagkaon, bisan kung ang mga indibidwal nga mga iho makita ingon nga espesyalista sa lainlaing matang sa biktima nga nagsalig sa ilang gusto. Tila sila ay lubos na naaangkop. Morag sila labi ka higayon. Mas gusto ng mga pating na biktima na may mataas na nilalaman ng taba na mayaman sa enerhiya. Kini nga mga iho nagustuhan nga biktima ang adunay taas nga sulud nga tambok nga puno sa kusog. Ang dalubhasa sa pating na si Peter Klimley ay gumamit ng isang rod-at-reel rig at trolled carcasses ng isang selyo, isang baboy, at isang tupa mula sa kanyang bangka sa South Farallons . Ang eksperto sa iho nga si Peter Klimley migamit usa ka rig nga rod-and-reel ug gisunud ang mga patay nga lawas sa usa ka timbre, baboy, ug usa ka karnero gikan sa iyang sakayan sa South Farallons. Inatake ng mga pating ang lahat ng tatlong baits ngunit tinanggihan ang bangkay ng mga tupa. Giatake sa mga iho ang tanan nga tulo ka mga paon apan gisalikway ang mga patayng lawas sa mga karnero. Sa California, ang mga pating ay hindi nasisira ang hilagang elephant seal ( Mirounga angustirostris ) na may malaking kagat sa hindheast (na siyang pangunahing mapagkukunan ng kadaliang kumilos ng selyo) at hintayin ang selyo na dumugo hanggang sa kamatayan. Sa California, ang mga pating dili kaguba sa hilaga nga patik nga elepante (Mirounga angustirostris) nga adunay usa ka dako nga paak sa hindheast (nga mao ang panguna nga gigikanan sa paglihok sa selyo) ug maghulat nga ang selyo magdugo hangtod sa kamatayon. Ang diskarteng ito ay ginagamit lalo na sa mga nakatatandang male seal ng elepante, na karaniwang mas malaki kaysa sa pating, na umaabot sa pagitan ng 1,500 at 2,000 kg (3,300 at 4,400 lb), at mga potensyal na mapanganib na mga kalaban. Kini nga teknik gigamit labi na sa mga hamtong nga lalaki nga patik nga elepante, nga kasagaran labi ka dako sa iho, nga may gibug-aton sa taliwala sa 1,500 ug 2,000 kilo (3,300 ug 4,400 libra), ug mahimoÕg makuyaw nga mga kaaway. Kadalasan, bagaman, ang mga juven na elephant seal ay ang madalas na kinakain sa mga kolonya ng elepante. Kasagaran, bisan pa, ang mga bata nga patik nga elepante mao ang kanunay nga kan-on sa mga kolonya sa elepante. Ang Prey ay karaniwang inaatake sa sub-ibabaw. Ang tukbonon sagad nga ginaatake sa sub-ibabaw. Mga seal ng pantalan ( Phoca vitulina) ay kinuha mula sa ibabaw at kinaladkad hanggang sa tumigil sila sa paghihirap. Mga patik sa pantalan (Phoca vitulina) gikuha gikan sa ibabaw ug giguyod hangtod nga sila mohunong sa pag-antos. Pagkatapos ay kinakain sila malapit sa ilalim. Pagkahuman kay ginakaon sila duol sa ilawom. Ang mga leon ng dagat sa California ( Zalophus californiaianus ) ay hinawakan mula sa ibaba at sinaktan ang kalagitnaan ng katawan bago i-drag at kinakain. Ang mga leyon sa dagat sa California (Zalophus californiaianus) gigunitan gikan sa ilawom ug gipasakitan ang tungatunga sa lawas sa wala pa kini giguyod ug gikaon. Sa Northwest Atlantic matanda mahusay na mga puti ay kilala sa feed sa parehong daungan at kulay- abo na mga seal. Sa Northwest Atlantic ang hamtong nga mga puti ilado nga pagkaon sa parehas nga dunggoanan ug kolor-abo nga mga patik. Hindi tulad ng mga may sapat na gulang, ang mga batang puting pating sa lugar ay nagpapakain ng mas maliit na mga species ng isda hanggang sa sila ay sapat na malaki upang mabiktima ng mga mammal na dagat tulad ng mga seal. Dili sama sa mga hamtong, ang mga batan-ong puti nga iho sa lugar nagpakaon sa gagmay nga mga sakop sa henero nga isda hangtud nga sila igo aron manguha sa mga mammal sama sa mga patik. Ang mga puting pating ay umaatake din sa mga dolphin at mga porpoises mula sa itaas, sa likod o sa ibaba upang maiwasan ang napansin ng kanilang echolocation. Giataki usab sa mga puti nga iho ang mga dolphin ug mga porpoises gikan sa itaas, sa likod o sa ubus aron dili mamatikdan sa ilang echolocation. Naka-target na species isama ang madilim dolphins ( Lagenorhynchus obscurus ), ni Risso dolphins ( Grampus griseus ), bottlenose dolphin ( Tursiops ssp.), humpback dolphins ( Sousa ssp.), harbor porpoises ( Phocoena phocoena ), at mga porpoises ni Dall ( Phocoenoides dalli ). Ang mga puntirya nga sakop sa henero nga gitarget nagalakip sa mga itom nga dolphins (Lagenorhynchus obscurus), dolphins ni Risso (Grampus griseus), bottlenose nga dolphins (Tursiops ssp.), humpbacknga dolphins (Sousa ssp.), harbour porpoises (Phocoena phocoena), ug mga porpoises ni Dall (Phocoenoides dalli). Ang mga pangkat ng mga dolphin ay paminsan-minsang napansin na ipinagtatanggol ang kanilang sarili mula sa mga pating na may pag-uugali. Ang mga grupo sa mga dolphin usahay nga mamatikdan nga nagdepensa sa ilang kaugalingon gikan sa mga adunay pamatasan nga mga iho. Ang prediksyon ng puting pating sa iba pang mga species ng maliit na cetacean ay napagmasid din. Ang prediksyon sa puti nga iho sa ubang mga klase sa gagmay nga cetacean nakita usab. Noong Agosto 1989, isang 1.8 m (5.9 piye) na batang lalaki na pygmy sperm whale ( Kogia breviceps ) ay natagpuan na stranded sa gitnang California na may isang marka ng kagat sa caudal peduncle mula sa isang mahusay na puting pating. Niadtong Agosto 1989, usa ka 1.8 m (5.9 p) ang batan-on nga pygmy sperm whale (Kogia breviceps) nakit-an nga na-stranded sa sentro sa California nga adunay usa ka marka sa kagat sa caudal peduncle gikan sa maayo nga puting iho. Bilang karagdagan, ang mga puting pating na pag-atake at biktima sa mga beaked whales . Dugang pa, ang puti nga iho nga mga iho nag-atake ug nag-agaw sa mga Beaked whales. Mga kaso kung saan ang isang may sapat na gulang na balyena ng Stejneger ( Mesoplodon stejnegeri ), na may isang mean na umabot sa 1,100 kg (2,400 lb), at isang beaked whale na si Cuvier ( Ziphius cavirostris ), isang indibidwal na tinatayang 3 m (9.8 piye), ang hinuhuli at pinatay ng mahusay na puting pating na napansin. Mga kaso diin ang usa ka hamtong nga whale Stejneger (Mesoplodon stejnegeri), nga adunay gibug-aton nga hangtod sa 1,100 kg (2,400 lb), ug usa ka beaked whale Cuvier (Ziphius cavirostris), usa ka indibidwal nga gibana-bana nga 3 m (9.8 p), nadakpan ug gipatay sa usa ka maayo nga puting iho nga iho nga nakit-an Kapag ang pangangaso ng mga pawikan ng dagat, lumilitaw silang simpleng kumagat sa pamamagitan ng carapace sa paligid ng isang flipper, na hindi tinatablan ng pagong. Kung nangayam sa mga pawikan sa dagat, makita nga sila yano nga mopaak sa carapace sa palibot sa usa ka flipper, nga di madutlan sa pawikan. Ang pinakabigat na species ng bony fish, ang oceanic sunfish ( Mola mola ), ay natagpuan sa mahusay na puting pating tiyan. Ang labing labi ka mabug-at nga mga espisye sa isda nga bony, ang sunog sa dagat (Mola mola), nakit-an sa labi ka puti nga ihong tiyan Sa Seal Island , False Bay sa South Africa, ang mga pating na ambush brown fur seal ( Arctocephalus pusillus ) mula sa ibaba sa mataas na bilis, na pinindot ang kalagitnaan ng katawan. Sa Seal Island , False Bay sa South Africa, ang mga iho nag-ambush brown fur seal ( Arctocephalus pusillus ) gikan sa ubos sa taas nga katulin, nga nagpabuto ang timaan sa tunga sa lawas. Maaari silang pumunta nang napakabilis na ganap nilang iwanan ang tubig. Mahimo silang paspas kaayo nga sila hingpit nga mobiya sa tubig. Ang bilis ng pagsabog ng peak ay tinatayang higit sa 40 km / h (25 mph). Ang gikusgon nga tulin nga pagburak gibanabana nga kapin sa 40 km / h (25 mph). Napansin din nila ang paghabol sa biktima matapos ang isang napalampas na pag-atake. Namatikdan usab nila ang paggukod sa biktima matapos ang walaÕy pag-atake. Ang Prey ay karaniwang inaatake sa ibabaw. Ang tukbonon kasagaran nga gina-atake sa taas nga bahin. Ang pag-atake ng pating ay madalas na nangyayari sa umaga, sa loob ng 2 oras ng pagsikat ng araw, kung mahina ang kakayahang makita. Ang mga pag-atake sa mga iho kanunay nga nahitabo sa aga, sa sulod sa 2 nga oras sa pagsubang sa adlaw, kung dili maayo ang panan-aw. Ang kanilang rate ng tagumpay ay 55% sa unang 2 oras, bumabagsak sa 40% sa huli ng umaga pagkatapos huminto ang pangangaso. Ang ilang kadako sa kalampusan 55% sa una nga 2 oras, nga nahulog sa 40% sa ulahing bahin sa buntag human mihunong ang pagpangayam. Ang mga balyena ng whale ay binubuo ng isang mahalagang bahagi ng diyeta ng mga puting pating. Ang mga balyena sa whales adunay usa ka hinungdan nga bahin sa pagdiyeta sa puti nga iho. Gayunpaman, bihira itong napansin dahil sa mga balyena na namamatay sa mga liblib na lugar. Bisan pa, panagsa ra kini nga namatikdan tungod sa mga balyena nga namamatay sa mga hilit nga mga lugar. Tinatayang ang 30 kg (66 lb) ng whale blubber ay maaaring magpakain ng isang puting pating na 4.5 m (15 p) sa loob ng 1.5 buwan. Gibana-bana nga ang 30 kg (66 lb) nga blubber sa balyena makakaon sa 4.5 m (15 p) nga puting iho sa 1.5 ka bulan. Ang mga detalyadong obserbasyon ay ginawa ng apat na mga bangkay ng balyena sa False Bay sa pagitan ng 2000 at 2010. Ang detalyado nga mga obserbasyon gihimo sa upat nga mga bangkay sa balyena sa False Bay tali sa tuig 2000 hangtod 2010. Ang mga pating ay iginuhit sa bangkay sa pamamagitan ng pagtuklas ng kemikal at amoy, na kumakalat ng malakas na hangin. Gikuha ang mga pating sa mga patay nga lawas pinaagi sa kemikal ug baho sa pagsusi, nga mikaylap kusog nga hangin. Pagkatapos ng una ay pagpapakain sa whale caudal peduncle at fluke, susuriin ng mga pating ang bangkay sa pamamagitan ng dahan-dahang paglangoy sa paligid nito at bibig ng maraming bahagi bago pumili ng isang lugar na mayaman na blubber. Pagkahuman sa pagpakaon sa whale caudal peduncle ug fluke, gisusi sa mga iho ang patay nga lawas pinaagi sa hinay nga paglangoy sa palibot niini ug baba ang daghang mga bahin sa wala pa gipili ang usa ka lugar nga puno blubber Sa panahon ng pagpapakain ng mga bout ng 15-20 segundo, tinanggal ang mga pating ng laman na may mga lateral headshakes, nang walang proteksiyon na pag-ikot ng ocular na ginagamit nila kapag umaatake sa live na biktima. Atol sa pagpakaon sa mga 15-20 segundo, gikuha ang mga iho sa mga lateral headshakes, kung walaÕy proteksyon nga ocular rotation nga gigamit nila sa pag-atake sa buhi nga biktima. Ang mga pating ay madalas na na-obserbahan ang mga regurgitating chunks ng blubber at agad na bumalik sa feed, marahil upang mapalitan ang mga mababang piraso ng ani ng enerhiya na may mga piraso ng mataas na enerhiya, gamit ang kanilang mga ngipin bilang mga mekanoreceptor upang makilala ang mga ito. Kanunay nga nakita ang mga pating sa regurgitating chunks sa blubber ug gibalik dayon sa feed, tingali aron mapulihan ang mga tipik nga kusog nga mga tanum nga adunay taas nga kusog, nga gigamit ang ilang ngipon ingon mga mekanoreceptor aron mailhan sila. Matapos magpakain ng maraming oras, lumitaw ang mga pating na nakakapagod, hindi na lumalangoy sa ibabaw; sila ay napagmasid sa bibig ng bangkay ngunit tila hindi kumagat ng sapat na matanggal ang laman, sa halip ay magba-bounce at dahan-dahang lumubog. Human sa pagpakaon sa daghang mga oras, ang mga iho nakita nga gikapoy, dili na paglangoy sa nawong; naobserbahan sila sa baba sa patayng lawas apan dili ingon mopaak nga igo aron makuha ang unod, hantud sa pagbuto ug hinay nga paglubog. Hanggang walong pating ang naobserbahan na nagpapakain nang sabay-sabay, pagkagulo sa bawat isa nang hindi nagpapakita ng anumang mga palatandaan ng pagsalakay; sa isang okasyon ay hindi sinasadyang paliit ng pating ang ulo ng isang kalapit na pating, naiwan ang dalawang ngipin na naka-embed, ngunit ang parehong ay patuloy na nagpapakain ng walang pagkabalisa. Hangtud sa walo ka iho ang nakita nga nagpapakaon nga dungan, nga nagsamok sa usag usa nga wala magpakita mga timailhan sa agresyon; sa usa ka higayon ang aksidente nga gipaubos sa pating ang ulo sa usa ka duol nga iho, gibilin ang duha nga ngipon nga nakaputi, apan ang duha nagpadayon nga nagpapakaon nga walaÕy kasakit. Mas maliit na mga indibidwal ang naglibot sa paligid ng bangkay na kumakain ng mga chunks na lumayo. Ang gagmay nga mga butang naglibot-libot sa bangkay nga gikaon ang mga chunks. Hindi pangkaraniwang para sa lugar, ang maraming bilang ng mga pating na higit sa limang metro ang haba ay naobserbahan, na nagmumungkahi na ang pinakamalaking mga pating ay nagbabago ng kanilang pag-uugali upang maghanap ng mga balyena dahil nawalan sila ng kakayahang maneuverability na kinakailangan upang manghuli ng mga seal. Talagsaon alang sa lugar, usa ka daghang mga pating nga kapin sa lima ka metros ang gitas-on, nga nagsugyot nga ang labing kadaghan nga mga iho nakausab sa ilang pamatasan aron mangayam mga balyena tungod kay nawala ang mga kahanas sa pagmaniobra nga kinahanglan pagpangitag mga patik. Napagpasyahan ng pangkat ng investigating na ang kahalagahan ng mga carcasses ng whale, lalo na para sa pinakamalaking puting pating, ay napapabagsak. Ang tim sa investigating mihinapos nga ang kahinungdanon sa mga bangkay sa balyena, labi na alang sa pinakadako nga puting pating, nawala." Mas maliit na mga indibidwal ang naglibot sa paligid ng bangkay na kumakain ng mga chunks na lumayo. Ang gagmay nga mga butang naglibot-libot sa bangkay nga gikaon ang mga chunks.. Hindi pangkaraniwang para sa lugar, ang maraming bilang ng mga pating na higit sa limang metro ang haba ay naobserbahan, na nagmumungkahi na ang pinakamalaking mga pating ay nagbabago ng kanilang pag-uugali upang maghanap ng mga balyena dahil nawalan sila ng kakayahang maneuverability na kinakailangan upang manghuli ng mga seal. Talagsaon alang sa lugar, usa ka daghang mga pating nga kapin sa lima ka metros ang gitas-on, nga nagsugyot nga ang labing kadaghan nga mga iho nakausab sa ilang pamatasan aron mangayam mga balyena tungod kay nawala ang mga kahanas sa pagmaniobra nga kinahanglan pagpangitag mga patik.chunks. Napagpasyahan ng pangkat ng investigating na ang kahalagahan ng mga carcasses ng whale, lalo na para sa pinakamalaking puting pating, ay napapabagsak. Ang tim sa investigating mihinapos nga ang kahinungdanon sa mga bangkay sa balyena, labi na alang sa pinakadako nga puting pating, gipabagsak Mas maliit na mga indibidwal ang naglibot sa paligid ng bangkay na kumakain ng mga chunks na lumayo. Mas gagmay nga mga buhing butang naglibot-libot sa bangkay nga gikaon ang mga chunks. Hindi pangkaraniwang para sa lugar, ang maraming bilang ng mga pating na higit sa limang metro ang haba ay naobserbahan, na nagmumungkahi na ang pinakamalaking mga pating ay nagbabago ng kanilang pag-uugali upang maghanap ng mga balyena dahil nawalan sila ng kakayahang maneuverability na kinakailangan upang manghuli ng mga seal. Talagsaon alang sa lugar, usa ka daghang mga pating nga kapin sa lima ka metros ang gitas-on, nga nagsugyot nga ang labing kadaghan nga mga iho nakausab sa ilang pamatasan aron mangayam mga balyena tungod kay nawala ang mga kahanas sa pagmaniobra nga kinahanglan pagpangitag mga patik. Napagpasyahan ng pangkat ng investigating na ang kahalagahan ng mga carcasses ng whale, lalo na para sa pinakamalaking puting pating, ay napapabagsak. Nadesisyonan sa grupo nag imbestiga ang importansya sa mga patayng lawas sa balyena, labi na alang sa pinakadako nga puti nga iho, gipakubus. Sa isa pang dokumentadong insidente, ang mga puting pating ay napansin na sumisindak sa isang bangkay ng balyena kasabay ng mga tigi ng mga tigi. Sa usa pa nga natala nga insidente, ang mga puti nga iho nakit-an nga naglutaw sa usa ka bangkay sa balyena lakip ang mga iho. Noong 2020, ang mga biologist sa dagat na Dines at Gennari et al. , naglathala ng isang dokumentadong insidente sa journal na "Marine and Freshwater Research" ng isang pangkat ng mahusay na puting pating na nagpapakita ng pag-uugali tulad ng pack, matagumpay na pag-atake at pagpatay ng isang live na adult na humpback whale. Niadtong 2020, ang mga biologo sa dagat nga sila Dines ug Gennari et al., gipatik ang usa ka dokumentado nga insidente sa journal nga "Marine ug Freshwater Research" sa usa ka grupo sa mga dagko nga puti nga iho nga gipakita nga pamatasan sama sa pack nga malampuson nga nag-atake ug nagpatay sa usa ka buhi nga hamtong nga balyena nga humpback. Ginamit ng mga pating ang klasikong diskarte sa pag-atake na ginamit sa mga pinnipeds kapag inaatake ang balyena, kahit na ginagamit ang taktika ng kagat-ugat na ginagamit nila sa mas maliit na mga item ng biktima. Gigamit sa mga iho ang klasiko nga estratehiya sa pag-atake nga mao ang gigamit sa mga pinnipeds sa pag-atake sa balyena, bisan pa nga gigamit ang taktika sa kagat ug gigamit sad nila sa mas gagmay nga mga butang sa biktima. Ang balyena ay isang nakababagsik na indibidwal, mabigat ang pakiramdam at sa gayon ay mas mahina sa mga pag-atake ng mga pating. Ang balyena usa ka hayop nga nakagusbat nga mas labi nga nasamdan ug sa ingon mas dali nga maigo sa mga pag-atake sa mga iho. Ang insidente ay ang unang kilalang dokumentasyon ng mahusay na mga puti na aktibong pumatay ng isang malaking baleen whale. Ang insidente mao ang pinaka una nga nahibal-an nga dokumentasyon sa bantog nga mga puti nga iho kay aktibo nga nakapatay sa usa ka daghang balyena nga talyer Ang mga nilalaman ng tiyan na mahusay na mga puti ay nagpapahiwatig din na ang mga whark ng whale parehong bata at matanda ay maaari ring isama sa menu ng hayop, kahit na kung ito ay aktibong pangangaso o scavenging ay hindi kilala sa kasalukuyan. Ang mga sulud sa tiyan sa maayo nga mga puti nga iho nagpaila usab nga ang mga puti nga iho nga whale parehas sa bata ug hamtong mahimo usab nga ilakip sa menu sa hayop, bisan kung kini aktibo nga pagpangayam o scavenging wala japun mahibal-an karon. Ang mga magagandang puting pating ay dati nang naisip na maabot ang sekswal na kapanahunan sa edad na 15 taong gulang, ngunit pinaniniwalaan na mas matagal pa. Daghang mga puti nga iho nga nahunahuna kaniadto nga makab-ot ang seksuwal nga pagkahamtong sa edad nga 15 anyos, apan karon gituohan nga mas dugay. Ang mga mahuhusay na puting pating ay umaabot sa sekswal na kapanahunan sa edad na 26, habang ang mga babae ay tumatagal ng 33 taon upang maabot ang sekswal na kapanahunan. Ang mga lalaki nga labi ka puti nga iho nag-abut sa sekswal nga pagkahamtong sa edad nga 26, samtang ang mga babaye mokabat og 33 ka tuig aron para maabut ang seksuwal nga pagkahamtong. Ang maximum na haba ng buhay ay orihinal na pinaniniwalaan na higit sa 30 taon, ngunit ang isang pag-aaral ng Woods Hole Oceanographic Institution ay naglagay nito sa paitaas ng 70 taon. Ang labing taas nga gitas-on sa kinabuhi sa sinugdan gituohan nga kapin sa 30 ka tuig, apan ang usa ka pagtuon sa Woods Hole Oceanographic Institution gibutang kini sa taas nga 70 ka tuig. Ang mga pagsusuri ng bilang ng vertebral na singsing ng paglago ay nagbigay ng isang maximum na edad ng lalaki na 73 taon at isang maximum na babaeng edad na 40 taon para sa mga specimens na pinag-aralan. Ang mga pag susi sa ihap sa pagtaas sa singsing sa vertebral naghatag ug usa ka labing taas nga lalaki nga edad nga 73 ka tuig ug usa ka labing taas nga babaye nga edad nga 40 ka tuig alang sa mga espesimen nga gitun-an. Ang huli na sekswal na kapanahunan ng pating, mababang rate ng reproduktibo, mahabang panahon ng gestation na 11 buwan at mabagal na paglago ay masusugatan sa mga panggigipit tulad ng labis na pag-asa at pagbabago sa kapaligiran. Ang ulahing pagkahamtong sa sekswal nga pagkahamtang sa iho ubos nga rate sa pagsanay ug taas nga gestation nga panahon sa 11 nga bulan ug hinay nga pag-uswag naghimo niini nga mahuyang sa mga pagpit-os sama sa sobrang pag-ayo ug pagbag-o sa kalikopan. Little ay kilala tungkol sa mga great white shark ni isinangkot gawi, at isinangkot pag-uugali ay hindi pa na-obserbahan sa ito species. Ang gamay kay nailhan bahin sa dako nga puti nga iho ni nag-upa nga mga batasan, ug sa pagsanay kaniya wala pa obserbahan sa niini nga sakop sa henero . Posible na ang mga balyena ng whale ay isang mahalagang lokasyon para matugunan ang mga sekswal na pating upang matugunan. Posible nga ang pribadong organ sa balyena kay usa ka hinungdanon nga lokasyon alang sa mga sekswal nga hamtong nga sekswal nga mahimamat alang sa pag-upud sa mga iho. Ang kapanganakan ay hindi pa napansin, ngunit ang mga buntis na kababaihan ay nasuri. Ang pagkahimugso walaÕy naobserbahan, apan ang mga mabdos nga babaye gisusi. Ang mga magagandang puting pating ay ovoviviparous , na nangangahulugang ang mga itlog ay bubuo at hatch sa matris at patuloy na bubuo hanggang sa kapanganakan. Daghang mga puting iho nga ovoviviparous nga nagpasabut nga ang mga itlog molambo ug mamusa sa tagoangkan ug magpadayon nga molambo hangtod sa matawo. Ang mahusay na puti ay may isang 11-buwan na panahon ng gestation. Ang maayo nga puti nga iho adunay usa ka 11 nga bulan nga panahon sa pagsaksi. Ang makapangyarihang mga panga ng pating ay nagsisimula na umunlad sa unang buwan. Ang kusog nga mga apapangig sa puti nga iho kay magsugod sa pag-uswag sa una ka bulan. Ang hindi pa isinisilang mga pating ay nakikilahok sa oophagy , kung saan pinapakain nila ang ova na ginawa ng ina. Ang paghahatid ay nasa tagsibol at tag-araw. Ang wala pa matawo nga mga iho nag-apil sa oophagy, diin nga gipakaon nila ang ova nga gihimo sa inahan nga ang ang paghatud naa sa tingpamulak ug ting-init. Ang pinakamalaking bilang ng mga tuta na naitala para sa species na ito ay 14 na tuta mula sa iisang ina na may sukat na 4.5 m (15 piye) na pinatay nang hindi sinasadya sa Taiwan noong 2019. Ang kinadak-ang ihap sa mga itoy nga natala para sa mga species mao ang 14 nga mga bata gikan sa usa ka inahan nga nagsukod ug 4,5 m (15 p) nga gipatay nga wala damha sa Taiwan kaniadtong 2019. Ang populasyon ng Hilagang Pasipiko ng mahusay na mga puti ay pinaghihinalaang mag-breed off ang Dagat ng Cortez, tulad ng ebidensya ng lokal na mangingisda na sinabi na nahuli sila at pinatunayan ng mga ngipin na matatagpuan sa mga dump site para sa mga itinapon na bahagi mula sa kanilang mga catches. Ang populasyon sa Northern Pacific, nga bantog nga mga puti ang gidudahang mag-ipon ang Dagat sa Cortez, ingon napamatud-an sa lokal nga mangingisda nga nag-ingon nga gidakup sila ug gipakita sa mga ngipon nga nakit-an sa labayanan alang sa mga gilabay nga mga bahin gikan sa ilang mga pagdakup. Ang isang paglabag ay ang resulta ng isang mataas na bilis ng diskarte sa ibabaw na may nagresultang momentum sa pagkuha ng pating bahagyang o ganap na malinaw ng tubig. Ang usa ka pagsuway mao ang sangputanan sa usa ka hataas nga tulin nga pagpaduol sa nawong sa uban ang mga hinungdan sa momentum nga gikuha, nga ang pating kay bahin o hingpit nga tin-aw sa tubig. Ito ay isang pamamaraan ng pangangaso na ginagamit ng mahusay na puting pating habang ang mga seal ng pangangaso. Kini usa ka pamaagi sa pagpangayam nga gigamit sa daghang mga puti nga iho samtang ang mga timaan kay sa pagpangayam. Ang pamamaraan na ito ay madalas na ginagamit sa mga seal ng cape fur sa Seal Island sa False Bay , South Africa . Kini nga teknik kanunay nga gigamit sa mga timaan sa cape fur sa Seal Island sa False Bay, South Africa . Dahil ang pag-uugali ay hindi mahulaan, napakahirap mag-dokumento. Tungod kay ang pamatasan dili mahunahuna, lisud kaayo ang pagdokumento. Una itong nakuha ng larawan nina Chris Fallows at Rob Lawrence na binuo ang pamamaraan ng paghila ng isang mabagal na gumagalaw na selyo ng selyo upang linlangin ang mga pating na masira. Kini una nga nakuha sa litrato ni Chris Fallows ug Rob Lawrence nga nagpalambo sa teknik sa pagbutang og usa ka hinay nga pagbalhin nga selyo aron limbongan ang mga iho aron mabuak. Sa pagitan ng Abril at Setyembre, ang mga siyentipiko ay maaaring obserbahan sa paligid ng 600 mga paglabag. Taliwala sa Abril ug Septyembre, ang mga siyentipiko nakakaplag mga hapit 600 nga paglapas. Ang mga seal ay lumalangoy sa ibabaw at ang mahusay na puting pating na naglulunsad ng kanilang predatory attack mula sa mas malalim na tubig sa ibaba. Ang mga selyo milutaw sa nawong ug ang bantog nga puting iho nga iho nga gilansad gikan sa mas lawom nga tubig sa ubos. Maaari silang maabot ang bilis ng hanggang sa 40 km / h (25 mph) at kung minsan ay ilulunsad ang kanilang sarili nang higit sa 3 m (10 p). Mahimo nila makakab-ot ang mga tulin nga hangtod sa 40 km / h (25 mph) ug usahay maglansad sa ilang kaugalingon labaw sa 3 m (10 p). Sa ilalim lamang ng kalahati ng naobserbahang pag-atake ng paglabag ay matagumpay. Ubos sa katunga sa naobserbahan nga mga pag-atake sa paglapas nagmalampuson Noong 2011, isang 3-m-long shark ang tumalon papunta sa isang pitong-taong pananaliksik na daluyan mula sa Seal Island sa Mossel Bay. Niadtong 2011, usa ka 3 ka metro sa taas nga iho milukso sa usa ka pito ka tawo nga tim sa panukiduki gikan sa Seal Island sa Mossel Bay. Ang mga tripulante ay nagsagawa ng isang pag-aaral ng populasyon gamit ang sardinas bilang pain, at ang insidente ay hinuhusgahan na hindi isang pag-atake sa bangka ngunit isang aksidente. Ang mga tripulante naghimo usa ka pagtuon sa populasyon nga gigamit ang mga sardinas ingon bait, ug ang panghitabo gihukman nga dili usa ka pag-atake sa bangka apan usa ka aksidente. Ang interspecific na kumpetisyon sa pagitan ng mahusay na puting pating at ang orca ay malamang sa mga rehiyon kung saan maaaring mag-overlay ang mga kagustuhan sa pandiyeta ng parehong species. Ang interseptic nga kompetisyon tali sa maayo nga puti nga iho ug ang orca lagmit nga sa mga rehiyon diin ang mga gusto sa pagdiyeta nga parehas nga mga species mahimong maglapas. Isang insidente ang naitala sa 4 Oktubre 1997, sa Farallon Islands off California sa Estados Unidos. Usa ka panghitabo ang na-dokumentar kaniadtong 4 Oktubre 1997, sa Farallon Islands sa California sa Estados Unidos. Ang orca ay gaganapin ang pating na baligtad upang pasiglahin ang tonic immobility at pinanatili ang pating pa rin sa labinglimang minuto, na nagdulot nito. Mahimong mag arte ang Orca uso isa ka iho na baligtad para pakusgon ang tonik immobility ug ginapapadayun ang iho gihapon sa kinse nga minuto na nagpatay niino. Ito ay pinaniniwalaan na ang amoy ng patay na pating ng bangkay ay naging sanhi ng lahat ng magagaling na mga puti sa rehiyon na tumakas, nawalan ng pagkakataon para sa isang mahusay na pana-panahong feed. Gituohan nga ang baho sa patay nga lawas sa pating kay nahimong hinungdan sa mga hawud nga puti nga pating sa rehiyon na moikyas, nawalaan ug tsansa para sa talagsaaong pagpakaon. Ang isa pang katulad na pag-atake na tila naganap doon noong 2000, ngunit hindi malinaw ang kinalabasan nito. Ang lain pang susalang pag-atake dayag nga nahitabo didto kaniadtong 2000, apan dili klaro ang kinahatnan niini. Matapos ang parehong pag-atake, ang lokal na populasyon ng halos 100 magagandang mga puti ay nawala. Human sa duha ka pag-atake, ang lokal nga populasyon sa mga 100 ka dakung puti kay nawala. Kasunod ng insidente noong 2000, natagpuan ang isang mahusay na puti na may isang satellite satellite na agad na nalubog sa lalim na 500 m (1,600 piye) at lumubog sa Hawaii . Pagkahuman sa insidente sa 2000, usa ka puti nga adunay usa ka tag sa satellite ang nakit-an nga nagpalilalom dayon sa giladmon nga 500 m (1,600 p) ug mipaingon sa Hawaii . Noong 2015, isang pod ng orcas ang naitala na pumatay ng isang mahusay na puting pating mula sa Timog Australia. Niadtong 2015, usa ka grupo sa Orcas ang natala nga nagpatay sa usa ka maayo nga puting iho nga nahawa gikan sa Timog Australia. Noong 2017, tatlong mahusay na mga puti ang natagpuan na hugasan malapit sa baybayin malapitAng Gaansbai , Timog Africa, kasama ang kanilang mga lungga ng katawan ay nabuksan at ang mga tungkod ay tinanggal ng malamang na mga killer whales. Niadtong 2017, tulo nga mga hawud nga puti ang nakit-an sa hugasanan duol sa baybayon sa Gaansbai , Timog Africa, kauban ilang mga lungga ug lawas ug gipangtangtang ang mga tungkod sa lagmit nga mga gapangpatay nga iho. Ang mga mamamatay na balyena ay karaniwang nakakaapekto sa mahusay na pamamahagi ng puting. Ang mga gapangpatay na puti usab sa kasagaran nakaapekto sa daghan nga pagpang-apod-apod sa puti. Ang mga pag-aaral na nai-publish noong 2019 ng killer whale at mahusay na pamamahagi ng puting pating at pakikipag-ugnayan sa paligid ng Farallon Islands ay nagpapahiwatig na ang mga cetaceans ay nakakaapekto sa mga pating negatibo, na may mga maikling pagpapakita ng mga mamamatay balyena na nagdulot ng mga pating upang maghanap ng mga bagong lugar ng pagpapakain hanggang sa susunod na panahon. Ang mga gipangtun an nga giisika-publiko kaniadtong 2019 bahin sa iho na gapampatay ug ang hawud na puti nga iho ug mga interaksyon sa palibot sa Farallon Islands kini nagpaila nga ang mga Cetaceans nakaapekto sa mga iho, negatibo nga pagpakita sa mga mamamatay nga balyena nga nagpangita sa mga pating nga nangita sa mga bag-ong lugar nga gipakaon hangtod sa sunod nga panahon. Paminsan-minsan, gayunpaman, ang ilang mga magagandang mga puti ay nakita na lumangoy malapit sa orcas nang walang takot. Usahay, bisan pa, ang pipila nga mga nindot nga mga puti nakita nga naglangoy duol sa Orcas nga walay mahadlok. Hindi malinaw kung gaano karaming ng isang kasabay na pagtaas ng pangingisda para sa mahusay na puting pating na sanhi ng pagbagsak ng maraming mga puting populasyon ng puting pating mula noong 1970 hanggang sa kasalukuyan. Dili klaro kung pipila nga pagdugang sa pagpangisda alang sa daghang mga puti nga iho nga hiwa ang hinungdan sa pagkunhod sa daghang mga populasyon nga puting pating gikan sa 1970 hangtod karon. Walang tumpak na mga numero ng populasyon ng mundo na magagamit, ngunit ang mahusay na puting pating ay itinuturing na mahina ngayon. WalaÕy tukma nga gidaghanon sa populasyon sa kalibutan, apan ang daghang puti nga iho nga giisip nga bulnerable. Ang mga pating na kinuha sa loob ng mahabang agwat sa pagitan ng kapanganakan at seksuwal na kapanahunan ay hindi kailanman magparami, na ginagawang mahirap ang pagbawi ng populasyon at paglaki. Ang mga pating nga nakuha sa taas nga agwat tali sa pagkahimugso ug seksuwal nga pagkahamtong wala gyud mapadaghan, hinungdan nga lisud ang pagbawi sa populasyon ug pag-uswag. Ang tala ng IUCN na napakaliit ay kilala tungkol sa aktwal na katayuan ng mahusay na puting pating, ngunit dahil sa lilitaw na ito ay hindi karaniwang kumpara sa iba pang malawak na ipinamamahaging species, itinuturing itong mahina . Ang IUCN mubo nga mga sulat nga bantug bahin sa aktuwal nga kahimtang sa dakong puti nga iho, apan ingon nga kini makita Sagad itandi sa ubang mga kaylap nga-apod-apod sa henero nga, kini gikonsiderar nga huyang . Kasama ito sa Appendix II ng CITES , na nangangahulugang ang internasyonal na kalakalan sa mga species ay nangangailangan ng isang pahintulot. Giapil kini sa Appendix II sa CITES , nga gipasabut nga ang internasyonal nga patigayon sa mga apod apod nanginahanglan usa ka permiso. Noong Marso 2010, isinama rin ito sa Annex I ng CMS Migratory Sharks MoU , na nagsusumikap para sa pagtaas ng pang-unawa at koordinasyon para sa proteksyon ng ilang mga migratory sharks. Hinuon kaniadtong Marso 2010, nalakip usab kini sa Annex I sa CMS Migratory Sharks MoU , nga nanlimbasug alang sa dugang nga pagsabut sa internasyonal ug koordinasyon alang sa pagpanalipod sa pipila ka mga gipadala sa uban nasud nga iho. Isang pag-aaral noong Pebrero 2010 sa pamamagitan ng Barbara Block ng Stanford University. Usa ka Pebrero 2010 nga pagtuon pinaagi sa Barbara Block sa Stanford University. tinatantya ang populasyon ng mundo ng mahusay na puting pating na mas mababa kaysa sa 3,500 mga indibidwal, na ginagawang mas mahina ang pagkamatay ng mga species kaysa sa tigre , na ang populasyon ay nasa parehong saklaw. Gibanabana nga ang populasyon sa kalibutan sa hawud nga mga puti nga iho nga mga pating nga mas ubos kaysa 3,500 nga mga indibidwal, nga naghimo sa mga apod apod nga mas huyang nga mapuo kaysa tigre , kansang populasyon naa sa parehas nga lahi. Ayon sa isa pang pag-aaral mula sa 2014 ni George H. Burgess , Florida Museum of Natural History , University of Florida , mayroong halos 2,000 magagandang puting pating malapit sa baybayin ng California, na 10 beses na mas mataas kaysa sa nakaraang pagtatantya ng 219 ni Barbara I-block . Sumala sa usa pa nga pagtuon gikan sa 2014 ni George H. Burgess , Florida Museum of Natural History , Unerbisidad sa Florida, adunay hapit 2,000 nga dagko nga puti nga iho nga duol sa baybayon sa California, nga 10 ka beses nga mas taas kaysa kaniadto nga gibanabana nga 219 ni Barbara Pag-block . Target ng mga mangingisda ang maraming mga pating para sa kanilang mga panga, ngipin, at palikpik, at bilang laro ng isda sa pangkalahatan. Gipuntirya sa mga mangingisda ang daghang mga iho alang sa ilang mga panga, ngipon, ug buslot, ug ingon nga mga isda sa dula sa kinatibuk-an. Ang mahusay na puting pating, gayunpaman, ay bihirang isang bagay ng komersyal na pangingisda , bagaman ang laman nito ay itinuturing na mahalaga. Ang hawud nga puting iho, bisan pa, panagsa ra nga butang sa komersyal nga pangisda, bisan tuod ang unod niini giisip nga bililhon. Kung ang kaswal na nakunan (nangyayari ito halimbawa sa ilang tonelada sa Mediterranean ), ito ay maling akit na ibinebenta bilang makinis na hound shark . Kung nakuha ang kaswal (kini mahitabo pananglitan sa pipila ka tonelada sa Mediteranyo ), kini sayop nga gibaligya ingon hamis nga hound . Ang mahusay na puting pating ay idineklarang Vulnerable ng Pamahalaang Australia noong 1999 dahil sa makabuluhang pagbaba ng populasyon at kasalukuyang protektado sa ilalim ng Environmental Protection and Biodiversity Conservation (EPBC) Act . Ang hawud nga puting pating gipahayag nga Vulnerable sa Gobyerno sa Australia kaniadtong 1999 tungod sa hinungdan nga pagkunhod sa populasyon ug karon gipanalipdan ubos sa Environmental Protection and Biodiversity Conservation (EPBC) Act . Ang mga sanhi ng pagbagsak bago ang proteksyon ay kasama sa dami ng namamatay mula sa mga pangingisda sa pangingisda pati na rin na nahuli sa pangangalaga sa beach proteksyon. Ang mga hinungdan sa pagkunhod sa wala pa ang pagpanalipod naglakip sa pagka-mortal gikan sa mga pangisda sa mga pangisda nga pangisda ingon usab nga nasakup sa pagpanalipod sa baybayon. Ang katayuan ng pambansang pangangalaga ng mahusay na puting pating ay makikita ng lahat ng mga estado ng Australia sa ilalim ng kani-kanilang mga batas, na nagbibigay ng mga species na buong proteksyon sa buong Australia anuman ang nasasakupan. Ang nasudnon nga kahimtang sa pagpreserbar sa maanindot nga puting pating gipakita sa tanan nga estado sa Australia ubos sa ilang tagsatagsa nga mga balaod, nga naghatag pagtugot sa mga apod apod nga hingpit nga pagpanalipod sa tibuuk nga Australia bisan unsa ang hurisdiksyon. Maraming estado ang nagbabawal sa pagpatay o pag-aari ng mga magagandang puting pating bago maisagawa ang pambansang batas. Daghang estado ang nagdili sa pagpatay o pagpanag-iya sa mga nindot nga puti nga iho sa wala pa ang nasyonal nga balaod nga nagsugod. Ang mahusay na puting pating ay nakalista pa bilang Banta sa Victoria sa ilalim ng Flora at Fauna Garantiyang Batas, at bilang bihira o malamang na mawawala sa ilalim ng Iskedyul 5 ng Wildlife Conservation Act sa Western Australia . Ang labi nga puti nga iho nga pating gilista usab ingon nga nameligro sa Victoria sa ilawom sa Flora ug Fauna Garantiyang Act, ug ingon nga panagsa o __lagmit mahanaw sa ilalum sa Iskedyul 5 sa Wildlife Conservation Act sa Western Australia . Noong 2002, nilikha ng gobyerno ng Australia ang Plano ng Pagbabago ng White Shark, na nagpapatupad ng pananaliksik na ipinag-uutos ng pamahalaan na pag-iimbak at pagsubaybay para sa pag-iingat bilang karagdagan sa pederal na proteksyon at mas malakas na regulasyon ng mga aktibidad na may kaugnayan sa pating at turismo. Niadtong 2002, gibuhat sa gobyerno sa Australia ang Plano sa Pagbag-o sa White Shark, nga nagpatuman sa panukduki nga gi-mando sa gobyerno sa konserbasyon ug pag-monitor alang sa pag-amping dugang sa panalipod sa federal ug mas kusgan nga regulasyon sa kalihokan nga naay kalabotan sa iho og turismo. Ang isang na-update na plano ng pagbawi ay nai-publish noong 2013 upang suriin ang pag-unlad, mga natuklasan sa pananaliksik, at upang ipatupad ang mga karagdagang aksyon sa pag-iingat. Usa ka nabag-o nga plano sa pagbawi gipatik kaniadtong 2013 aron repasuhon ang pag-uswag, pagpangita sa mga panukiduki, ug aron ipatuman ang dugang nga mga aksyon sa pagtipig. Ang isang pag-aaral noong 2012 nagsiwalat na ang White Shark populasyon ng Australia ay pinaghihiwalay ng Bass Strait sa genetically natatanging eastern at western populasyon, na nagpapahiwatig ng pangangailangan para sa pag-unlad ng rehiyonal na mga diskarte sa pag-iingat. Usa ka pagtuon kaniadtong 2012 nagpadayag nga ang populasyon sa White Shark og Bass Strait sa Australia kay gibulag sa lahi lahi nga lahi sa populasyon sa silangan ug kasadpan, nga nagpaila nga usa ka panginahanglan alang sa pag-uswag sa mga pamaagi alang sa pagtipig sa rehiyon. Sa kasalukuyan, ang dami ng namamatay na pating na sanhi ng tao, lalo na mula sa hindi sinasadya at iligal na paghuli sa pangingisda at libangan pati na rin mula sa pagkahuli sa pangangalaga sa baybayin, at ang mga populasyon ng mahusay na puting pating sa Australia ay hindi pa mababawi. Sa pagkakaron, nagpadayon ang pagkamatay sa mga iho nga gipahinabo sa tawo, nag-una gikan sa aksidente ug iligal nga pagdakup sa komersiyo ug kalingawan nga pangisda ingon usab gikan sa pagkuha sa pagpanalipod sa baybayon, ug ang mga populasyon sa hawod og puti nga iho sa Australia kay wala pa nabawi. Sa kabila ng mga opisyal na proteksyon sa Australia, ang mga magagandang puting pating ay patuloy na pinapatay sa mga programang "shark control" ng estado sa loob ng Australia. Bisan pa sa mga opisyal nga panalipod sa Australia, ang mga nindot og puti nga mga pating kay padayon gihapon ginapatay sa mga programa nga "shark control" sa estado sa sulod sa Australia. Halimbawa, ang pamahalaan ng Queensland ay may programa na "shark control" ( shark culling ) na pumapatay ng mahusay na puting pating (pati na rin ang iba pang buhay sa dagat) gamit ang mga lambat ng pating at mga linya ng tambol na may baited hook . Pananglitan, ang Gobyerno sa Queensland adunay programa nga "shark control" (shark culling) nga nakapatay og hawod nga puti nga pating (apil usab ang uban pang kinabuhi sa dagat) gamit ang mga pukot ug mga linya sa tambol nga naay bitik. Sa Queensland, ang mga magagandang puting pating na natagpuang buhay sa mga nakagapos na kawit ay binaril. Sa Queensland, ang mga nindot og puti nga iho na nakit-an nga buhi sa gibugkos nga mga kawit kay gipusil. Ang pamahalaan ng New South Wales ay pumapatay din ng mahusay na puting pating sa kanyang "shark control" na programa. Ang gobyerno sa New South Wales kay ginapatay usab ang mga hawod og puti nga iho sa ilahang "shark control" nga programa. Bahagi dahil sa mga programang ito, ang mga numero ng pating sa silangang Australia ay nabawasan. Apil tuod sa mga programa, ang pagbaba sa numero sa mga iho sa silangang Australia. Ang populasyon ng Australya na mahusay na puting pating ay pinaniniwalaang higit sa 8,000Ð10,000 mga indibidwal ayon sa pag-aaral ng genetic na pananaliksik na ginawa ng CSIRO , na may populasyon na may sapat na gulang na tinatayang nasa paligid ng 2,210 na indibidwal sa parehong Eastern at Western Australia. Ang populasyon sa Australia nga adunay hawod og puti nga pating gituohan nga sobra sa 8,000Ð10,000 nga mga indibidwal sumala sa mga panukiduki sa genetic nga panukiduki nga gihimo sa CSIRO , nga adunay usa ka hamtong nga populasyon nga gibanabana nga duolan sa 2,210 nga mga indibidwal sa Sidlangan ug Western Australia. Ang taunang rate ng kaligtasan ng mga juvenile sa dalawang magkakahiwalay na populasyon ay tinatantya sa parehong pag-aaral na malapit sa 73 porsyento, habang ang mga matatandang pating ay may 93 porsiyento na taunang kaligtasan ng buhay. Ang tinuig nga ihap sa pagkaluwas sa mga juvenile niining duha nga magkabulag nga populasyon kay gibanabana sa parehas nga pagtuon nga hapit sa 73 porsyento, samtang ang mga hamtong nga iho kay nakakuha og 93 porsyento nga tinuig nga pagkaligtas sa kinabuhi. Hindi man o hindi ang dami ng namamatay sa mga puting puting pating na tumaas, o ang populasyon ay tumaas bilang isang resulta ng proteksyon ng mga species na ito sa tubig ng Australia ay hindi pa alam dahil sa mabagal na rate ng paglago ng mga species na ito. Mibalhin man o dili ang mga rate sa pagkamatay sa daghang mga puti nga iho nga mga iho, o ang populasyon nagdugang ingon nga sangputanan sa pagpanalipod sa kini nga mga species sa kadagatan sa Australia ingon nga wala pa nahibal-an tungod sa hinay nga pag-uswag sa kini nga lahi. Noong Abril 2007, ang mahusay na mga puting pating ay ganap na protektado sa loob ng 370 km (230 mi) ng New Zealand at bukod dito mula sa pangingisda ng mga bangka na na-flag ng New Zealand sa labas ng saklaw na ito. Niadtong Abril 2007, ang hawod og puti nga mga iho nga nati nga gitipigan sa sulud sa 370 km (230 mi) sa New Zealand ug dugang gikan sa pagpangisda sa mga bangka nga gi-flag sa New Zealand sa gawas niini nga han-ay. Ang maximum na parusa ay isang $ 250,000 multa at hanggang sa anim na buwan sa bilangguan. Ang pinakataas nga silot usa ka $ 250,000 nga multa ug hangtod sa unom ka bulan nga pagkakulong. Noong Hunyo 2018, inuri ng Kagawaran ng Conservation ng New Zealand ang mahusay na puting pating sa ilalim ng New Zealand Threat Classification System bilang "Nationally Endangered". Niadtong Hunyo 2018 Gitan-aw sa Departamento sa Conservation sa New Zealand ang hawod na mga puti nga pating ilawom sa New Zealand Threat Classification System isip "Nationally Endangered" Natutugunan ng mga species ang pamantayan para sa pag-uuri na ito dahil mayroong isang katamtaman, matatag na populasyon na nasa pagitan ng 1000 at 5000 na mga indibidwal na may sapat na gulang. Nahibal-an sa mga species ang mga pamatasan alang sa kini nga klasipikasyon tungod kay adunay usa ka kasarangan, malig-on nga populasyon nga tali sa 1000 ug 5000 nga mga hamtong. Ang pag-uuri na ito ay may mga kwalipikadong "Data Poor" at "Threatened Overseas". Ang kini nga klasipikasyon adunay mga kwalipikado nga "Data Poor" ug "Threatened Overseas". Noong 2013, ang mga magagandang puting pating ay idinagdag sa Endangered Species Act ng California. Niadtong 2013, ang mga nindot og puti nga iho kay gidugang sa Endangered Species Act sa California. Mula sa mga datos na nakolekta, ang populasyon ng mga magagandang puti sa North Pacific ay tinatayang mas kaunti sa 340 mga indibidwal. Gikan sa mga datos nga nakolekta, ang populasyon sa daghang mga puti sa North Pacific gibanabana nga mas gamay kaysa 340 ka mga indibidwal. Inilahad din ng pananaliksik na ang mga pating na ito ay genetically naiiba sa iba pang mga miyembro ng kanilang mga species sa ibang lugar sa Africa, Australia, at sa silangan na baybayin ng North America, na naihiwalay mula sa iba pang mga populasyon. Gipakita usab sa panukiduki nga ang mga iho nga lahi lahi sa ubang mga miyembro sa ilang mga lahi sa ubang lugar sa Africa, Australia, ug sa silangan nga baybayon sa North America, nga nahimulag gikan sa ubang mga populasyon. Ang isang pag-aaral sa 2014 ay tinantya ang populasyon ng mga mahusay na puting pating sa kahabaan ng baybayin ng California na humigit-kumulang sa 2,400. Usa ka pagtuon sa 2014 gibanabana nga ang populasyon sa hawod nga mga puti nga iho sa daplin sa baybayon sa California nga gibana-bana nga naa sa 2,400. Noong 2015 pinagbawalan ng Massachusetts ang pag-agaw, pag-diving sa hawla, pagpapakain, paghuhugas ng mga decoy, o pag-upo at chumming para sa makabuluhan at lubos na mahuhulaan na malaking puting populasyon nang walang naaangkop na permit sa pananaliksik. Niadtong 2015 gidili sa Massachusetts ang pagdakop, pag-diving sa hawla, pagpakaon, paghakot sa mga decoy, o pag-painit ug pagpanghugyaw alang sa mahinungdanon ug labi ka mahibal-an nga migratory nga daghan nga puti nga populasyon nga walaÕy usa ka angay nga pagtugot sa panukiduki. Ang layunin ng mga paghihigpit na ito ay upang maprotektahan ang mga pating at kalusugan ng publiko. Ang katuyoan sa kini nga mga pagdili mao ang pagpanalipod sa mga iho ug panglawas sa publiko. Sa lahat ng mga species ng pating, ang mahusay na puting pating ay may pananagutan sa pinakamalayo sa bilang ng naitala na mga insidente ng pagkagat ng shark sa mga tao, na may 272 na dokumentado na mga insidente ng kagat ng kagat sa mga tao noong 2012. Sa tanan nga mga matang sa pating, ang hawod nga puti nga iho ang adunay tulubagon sa kadaghanan sa mga naitala nga mga insidente sa pagpaak sa pating sa mga tawo, nga adunay 272 nga dokumentado nga mga insidente sa pagpaak sa usa ka tawo sa tuig 2012. Higit pa sa anumang dokumentong kagat ng kagat, ang pinakamahusay na nagbebenta ng nobelang Jaws ni Peter Benchley at ang kasunod na pagbagay sa pelikula ng 1975 na pinangungunahan ni Steven Spielberg ay nagbigay ng mahusay na puting pating na may imahe ng pagiging isang " man-kumakain " sa pampublikong kaisipan. Labaw pa kay sa bisan unsa nga dokumento insidente sa paak, si Pedro Benchley ni labing maayo-sa pagbaligya sa nobela Apapangig ug sa sunod-sunod nga 1975 film adaptation sa direksyon ni Steven Spielberg naghatag sa dakong puti nga iho sa larawan nga usa ka " tawo-kumakaon " sa publiko hunahuna. Habang ang mga puting puting pating ay pumatay sa mga tao ng hindi bababa sa 74 na na-dokumentado na mga insidente ng kagat sa kagat, karaniwang hindi nila pinuntirya ang mga ito: halimbawa, sa Dagat Mediteraneo mayroong 31 na nakumpirma na mga insidente ng kagat laban sa mga tao sa huling dalawang siglo, karamihan sa na hindi nakamamatay. Samtang gipatay sa mga dagko nga puti nga iho ang mga tawo sa labing menos 74 nga na-dokumentado nga mga insidente nga walaÕy gikalot nga paak, kasagaran dili nila kini target: pananglitan, sa Dagat sa Mediteranyo adunay 31 nga nakumpirma nga mga insidente sa paak batok sa mga tawo sa katapusan nga duha ka siglo, kadaghanan sa nga dili makamatay. Ang mahusay na puting pating ay isa lamang sa apat na uri ng pating na nasangkot sa isang makabuluhang bilang ng mga nakamamatay na hindi naitulak na pag-atake sa mga tao. Ang dako nga puting pating mao ang usa lamang sa upat nga mga matang sa pating nga naapil sa usa ka mahinungdanon nga gidaghanon sa mga makamatay nga walaÕy gisulong nga pag-atake sa mga tawo. Taliwas sa tanyag na paniniwala, ang mga magagandang puting pating ay hindi nagkakamali sa mga tao para sa mga seal. Sukwahi sa gituohan sa kadaghanan, ang daghang mga puti nga iho nga iho wala masayop sa mga tawo sa mga patik. Maraming mga insidente ng kagat ang nagaganap sa tubig na may mababang kakayahang makita o iba pang mga sitwasyon na pumipinsala sa pandama ng pating. Daghang mga insidente sa paak ang nahitabo sa katubigan nga adunay mubu nga pagkakita o uban pang mga kahimtang nga nakadaot sa panimuot sa iho. Ang mga species ay lilitaw na hindi gusto ang lasa ng mga tao, o hindi bababa sa natagpuan ang lasa na hindi pamilyar. Ang mga espisye kay motungha na dili ganahan sa lasa sa mga tao, o labing nakit-an ang lasa nga dili pamilyar. Ang karagdagang pananaliksik ay nagpapakita na maaari nilang sabihin sa isang kagat ng kung ang bagay ay nagkakahalaga ba nang una. Gipakita sa dugang nga panukiduki nga mahibal-an nila sa usa ka paakan kung ang butang ba ang gitagna. Ang mga tao, para sa karamihan, ay masyadong bony para sa gusto nila. Ang mga tawo, para sa kadaghanan kay bukugon ra kaayo para sa ilang gusto. Mas gusto nila ang mga seal, na kung saan ay taba at mayaman sa protina. Mas gusto nila ang mga seal, nga tambok ug dato sa protina. Ang mga tao ay hindi angkop na biktima dahil ang pantunaw ng pating ay masyadong mabagal upang makayanan ang mataas na ratio ng tao sa buto sa kalamnan at taba. Ang mga tawo dili angay nga biktima tungod kay ang pantunaw sa iho kay sobra ka hinay para maapsan ang kadagahan sa ratio sa tawo sa bukog, kaunuran, ug tambok. Alinsunod dito, sa karamihan ng naitala na mga insidente ng pagkagat ng shark, ang mga magagaling na puti ay nakipag-ugnay pagkatapos ng unang kagat. Sumala niini, sa kadaghan nga narekord nga mga insidente sa pagpaak sa iho, ang mga dagko nga puti mihunong sa pagkontak pagkahuman sa unang kagat. Ang mga sakit ay karaniwang sanhi ng pagkawala ng dugo mula sa paunang kagat sa halip na mula sa kritikal na pagkawala ng organ o mula sa buong pagkonsumo. Ang mga sakit sa kadaghanan kasagarang hinungdan sa pagkawala sa dugo gikan sa pasiunang kagat imbis gikan sa kritikal nga pagkawala sa organ o gikan sa tibuuk nga pagkonsumo. Mula 1990 hanggang 2011 nagkaroon ng kabuuang 139 na hindi naitago na mahusay na mga insidente ng puting pating kagat, 29 na kung saan ay nakamamatay. Gikan sa 1990 hangtod sa 2011 adunay kinatibuk-an nga 139 nga wala na maayo nga gitago nga mga insidente sa pagpaak sa puting iho, diin 29 niini kay makapatay. Gayunpaman, ang ilang mga mananaliksik ay may hypothesize na ang kadahilanan na ang proporsyon ng mga pagkamatay ay mababa ay hindi dahil ang mga pating ay hindi gusto ng laman ng tao, ngunit dahil ang mga tao ay madalas na makatakas pagkatapos ng unang kagat. Bisan pa, ang pipila nga mga tigdukiduki nag-hypothesize nga ang hinungdan ngano dili gidaghanon ang mga fatalidad sa pagkamatay kay dili lamang tungod kay ang mga iho dili gusto sa unod sa tawo, apan tungod kay ang mga tawo kanunay nga makaikyas pagkahuman sa unang pagpaak. Noong 1980s, si John McCosker, Tagapangulo ng Aquatic Biology sa California Academy of Sciences , ay nabanggit na ang mga magkakaibang gumawa ng solo at kinagat ng mga magagaling na mga puti ay sa pangkalahatan ay hindi bababa sa bahagyang natupok, habang ang mga iba't ibang sumunod sa sistema ng buddy ay karaniwang nailigtas ng kanilang kasama . Sa 1980s, si John McCosker, tagapangulo sa Aquatic Biology sa California Academy of Sciences, namatikdan nga ang mga managlahi nga nagbuhat og solo ug gigikanan sa mga dagko nga mga puti kasagaran sa walaÕy bahin, samtang ang mga managsama nga nagsunod sa sistema sa buddy kasagarang giluwas sa ilang kauban . Si McCosker at Timothy C. Tricas, isang may-akda at propesor sa University of Hawaii, iminumungkahi na ang isang karaniwang pattern para sa mahusay na mga puti ay upang gumawa ng isang paunang nagwawasak na pag-atake at pagkatapos maghintay para sa biktima na mapahina bago ubusin ang nasugatan na hayop. Si McCosker ug Timothy C. Tricas, usa ka tagsulat ug propesor sa University of Hawaii, misulti nga ang kasagaran sumbanan para sa mga maayo nga mga puti nga iho kay ang paghimo ug makagun-ob nga pag-atake ug dayon maghulat nga ang biktima magluya adisir hutdon ang nasamdan nga hayop. Ang kakayahan ng mga tao na lumipat sa pag-abot sa tulong ng iba, sa gayon ang pagtapon ng pag-atake, ay hindi pangkaraniwan para sa biktima ng isang mahusay na puti. Ang katakos sa tawo nga makalayo sa tabang sa uban, sa ingon gipakyas ang pag-atake, dili kasagaran alang sa usa ka maayo nga biktima sa puti. Ang shull culling ay ang sinasadyang pagpatay ng mga pating ng isang pamahalaan sa isang pagtatangka upang mabawasan ang mga pag-atake ng pating. Ang shark culling mao ang tinuyo nga pagpatay sa mga iho sa usa ka gobyerno sa pagkunhod sa mga pag-atake sa iho. K Madalas na tinatawag na "control shark" ang shark culling. asagaran ginatawag na "shark control" ang maong shark culling. Ang mga programang ito ay nai-criticized sa pamamagitan ng environmentalists at mga siyentipiko-kanilang sasabihin sa mga programang ito makapinsala sa marine ecosystem. Kini nga mga programa gisaway sa mga environmentalist ug siyentista, giingon nila nga kining mga programa makadaot sa marine ecosystem. Sinasabi din nila ang mga naturang programa ay "lipas na sa lipunan, malupit, at hindi epektibo". Giingon usab nila ang mga ingon nga mga programa "wala'y katapusan sa katilingban, mabangis, ug dili epektibo". Maraming iba't ibang mga species ( dolphins , pagong , atbp) Din ang napatay sa mga programang ito (dahil sa kanilang paggamit ng mga shark nets at drum line ). Daghang magkalainlain nga mga espisye (mga dolphin, pawikan, ug uban pa) ang napatay sa mga programa (tungod sa ilang paggamit sa mga pukot ug mga linya sa tambol). 15,135 na hayop ng dagat ang napatay sa mga lambat ng New South Wales sa pagitan ng 1950 at 2008, at 84,000 mga hayop sa dagat ang napatay ng mga awtoridad ng Queensland mula 1962 hanggang 2015. 15,135 nga mga hayop sa dagat ang napatay sa mga pukot sa New South Wales taliwala sa 1950 ug 2008, ug 84,000 nga mga hayop sa dagat ang napatay sa mga awtoridad sa Queensland gikan 1962 hangtod 2015. Ang mga magagandang puting pating ay kasalukuyang napatay sa parehong Queensland at New South Wales sa mga programang "shark control" (shark culling) na programa. Daghang mga puting iho nga karon gipatay sa parehong Queensland ug New South Wales sa mga programa nga "shark control" (shark culling) nga programa. Ang Queensland ay gumagamit ng mga lambat ng pating at mga linya ng tambol na may bait hook , habang ang New South Wales ay gumagamit lamang ng mga lambat. Ang Queensland nagagamit ug mga pukot sa iho ug mga linya sa tambol nga adunay paon, samtang ang New South Wales kay nagagamit lamang ug pukot. Mula 1962 hanggang 2018, pinatay ng mga awtoridad sa Queensland ang humigit-kumulang 50,000 pating, marami sa mga ito ay mahusay na mga puti. Gikan sa 1962 hangtod sa 2018, gipatay sa mga awtoridad sa Queensland ang hapit 50,000 nga mga iho, kadaghanan niini mga maayo nga puti. Mula 2013 hanggang 2014 lamang, 667 pating ang napatay ng mga awtoridad ng Queensland, kabilang ang mahusay na mga puting pating. Gikan sa 2013 hangtod sa 2014 ra, 667 nga iho ang napatay sa mga awtoridad sa Queensland, apil ang mga dagko nga puting iho. Sa Queensland, ang mga magagandang puting pating na natagpuang buhay sa mga linya ng tambol ay kinunan. Sa Queensland, ang daghang puti nga iho nga nakit-an nga buhi sa mga linya sa tambol kay gilitratohan. Sa New South Wales, sa pagitan ng 1950 at 2008, isang kabuuang 577 mahusay na puting pating ang namatay sa mga lambat. Sa New South Wales, tali sa 1950 ug 2008, katibuk-ang 577 nga mga dagko nga puti nga iho ang napatay sa mga pukot. Sa pagitan ng Setyembre 2017 at Abril 2018, labing-apat na mahusay na puting pating ang namatay sa New South Wales. Tali sa Septyembre 2017 ug Abril 2018, napulo'g upat nga dagko nga puti nga iho ang napatay sa New South Wales. Ang KwaZulu-Natal (isang lugar ng Timog Africa ) ay mayroon ding programa na "control shark" na pumapatay ng mahusay na puting pating at iba pang buhay sa dagat. Ang KwaZulu-Natal (usa ka lugar sa South Africa ) adunay usab usa ka programa nga "shark control" nga makapatay sa daghang mga puti nga iho ug uban pang kinabuhi sa dagat. Sa isang 30-taong panahon, higit sa 33,000 mga pating ang namatay sa programa ng pagpatay sa pating-KwaZulu-Natal, kabilang ang mga magagandang puti. Sa 30 ka tuig nga panahon, kapin sa 33,000 nga mga iho ang napatay sa programa sa pagpatay sa mga iho sa KwaZulu-Natal, lakip ang mga maayong mga puti. Noong 2014 ang pamahalaan ng estado ng Western Australia na pinamunuan ni Premier Colin Barnett ay nagpatupad ng isang patakaran sa pagpatay sa mga malalaking pating . Niadtong 2014 ang gobyerno sa estado sa Western Australia nga gipangulohan ni Premier Colin Barnett nagpatuman ug usa ka palisiya sa pagpatay sa mga dagkong mga iho. Ang patakaran, na karaniwang tinutukoy bilang Western Australian shark cull , ay inilaan upang maprotektahan ang mga gumagamit ng kapaligiran sa dagat mula sa mga insidente ng shark kagat, kasunod ng pagkamatay ng pitong katao sa baybayin ng Western Australia noong mga taon 2010Ð2013. Ang palisiya, giila nga gitawag nga Western Australian shark cull , gituyo aron mapanalipdan ang mga tiggamit sa kalikopan sa dagat gikan sa mga insidente sa pagpaak sa mga iho kini pagkahuman sa pagkamatay sa pito ka mga tawo sa baybayon sa Western Australia sa mga tuig 2010Ð2013. baited drum linya ay ipinakalat na malapit na beach paggamit ng Hooks na dinisenyo upang mahuli ang great white shark, pati na rin ang toro at tiger shark . Ang mga linya sa tambol nga nalinya gipatapot duol sa mga bantog nga baybayon gamit ang mga kaw-it nga gilaraw aron pagdakop sa daghang mga puting iho, ingon man mga toro ug tiger shark. Natagpuan ang mga malalaking pating na nakabitin ngunit buhay pa rin ang binaril at ang kanilang mga katawan ay itinapon sa dagat. Daghang mga iho nakita nga nagbitay apan buhi pa ang gipusil ug ang ilang mga lawas gilabay sa dagat. Inangkin ng gobyerno na hindi nila binabalot ang mga pating, ngunit gumagamit sila ng isang "target, localized, hazard mitigation strategies". Giangkon sa gobyerno nga wala nila gipangintal ang mga iho, apan nigamit sila ug usa ka "target, localized, hazard mitigation strategies". Inilarawan ni Barnett ang pagsalungat bilang "nakakaloko" at "matinding", at sinabi na walang magbabago sa kanyang isipan. Gihulagway ni Barnett ang pagsupak isip "makalingaw" ug "grabe", ug miingon nga wala'y mabag-o sa iyang huna-huna. Ang patakarang ito ay natugunan ng malawak na pagkondena mula sa pamayanang pang-agham, na nagpakita na ang mga species na responsable sa mga insidente ng kagat ay kilalang-kilalang mahirap makilala, na ang mga linya ng tambol ay nabigo upang makuha ang mga puting pating, tulad ng inilaan, at ang gobyerno ay nabigo ding ipakita anumang ugnayan sa pagitan ng kanilang patakaran sa linya ng drum at pagbawas sa mga insidente ng shark kagat sa rehiyon. Kini nga palisiya gisugat sa kaylap nga pagkondena gikan sa komunidad sa mga syentipiko nga nagpakita nga ang mga espisye nga responsable sa mga insidente sa pagpaak dili ilhanan nga mailhan, nga ang mga linya sa tambol napakyas sa pagkuha sa mga puti nga iho, sama sa katuyoan, ug nga ang gobyerno napakyas usab ipakita bisan unsang ugnayan tali sa ilang patakaran sa linya sa tambol ug pagkunhod sa mga insidente sa pagpaak sa mga iho sa rehiyon. Mahusay na puting pating madalas na kumagat at kung minsan kahit na mga bangka sa lababo. Daghang mga puti nga iho nga kanunay nga mopaak ug usahay bisan ang mga barko sa paglunod. Lamang sa lima sa 108 na napatunayan na hindi nabago na mga insidente ng kagat ng shark na naiulat mula sa Pacific Coast noong ika-20 siglo na kasangkot kayakers . Lima ra sa 108 nga gipamatud-an nga walay usa ka mga insidente na sa paak sa shark gikan sa Pacific Coast sa ika-20 nga siglo nga adunay kalabotan sa mga kayakers. Sa ilang mga kaso ay nakagat nila ang mga bangka hanggang 10 m (33 p) ang haba. Sa pila ka mga kaso, ilang giguyod ang mga bangka hangtod sa 10 m (33 p) ang gilay-on. Nabaluktot o pinatumba nila ang mga tao sa dagat, kadalasang kinakagat ang bangka mula sa ulin. Gibunalan nila o gipatumba ang mga tawo sa dagat, nga sagad ginapaak ang barko gikan sa ulin. Sa isang kaso noong 1936, isang malaking pating na leapt ang ganap na nakasakay sa South Africa na fishing boat na si Lucky Jim, katok ng isang crewman sa dagat. Sa usa ka kaso kaniadtong 1936, ang usa ka dako nga iho milukso sa barko nga pangisda sa South Africa nga si Lucky Jim, sigon sa pag istorya sa usa ka tripulante sa dagat. Ang mga obserbasyon sa ilalim ng dagat ng Tricas at McCosker ay nagmumungkahi na ang mga pating ay naaakit sa mga bangka sa pamamagitan ng mga de-koryenteng patlang na kanilang nabuo, na kinuha ng ampullae ni Lorenzini at nalito ang pating tungkol sa kung malapit man o hindi nasugatan na biktima. Ang mga obserbasyon sa ilawom sa dagat sa Tricas ug McCosker nagsugyot nga ang mga iho nadani sa mga sakayan sa mga natad sa elektrikal nga gipatungha nila, nga gikuha sa ampullae ni Lorenzini ug naglibog ang iho kung nahilayo ba o wala nasamdam ang biktima. Bago ang Agosto 1981, walang mahusay na puting pating sa pagkabihag ay nabuhay nang mas mahaba kaysa sa 11 araw. Sa wala pa ang Gosto 1981, wala'y hawod nga puti nga iho nga nadakpan nga nabuhi hangtud sa 11 ka adlaw. Noong Agosto 1981, ang isang mahusay na puti ay nakaligtas sa loob ng 16 na araw sa SeaWorld San Diego bago pinakawalan. Niadtong Agosto 1981, ang usa ka puti nga maayo kay nakaluwas sulod sa 16 ka adlaw sa SeaWorld San Diego tung wala pa gibuhian. Ang ideya ng naglalaman ng isang live na mahusay na puti sa SeaWorld Orlando ay ginamit sa 1983 na film Jaws 3-D . Ang ideya nga adunay sulud nga usa ka mabuhi nga maayo na puti sa SeaWorld Orlando kay gigamit sa 1983 nga film Jaws 3-D. Sinubukan muna ng Monterey Bay Aquarium na magpakita ng isang mahusay na puti noong 1984, ngunit namatay ang pating pagkatapos ng 11 araw dahil hindi ito kumakain. Gisulayan una sa Monterey Bay Aquarium nga magpakita ug usa ka maayo nga puti tung 1984, apan ang iho namatay pagkahuman sa 11 ka adlaw tungod kay wala kini mokaon. Noong Hulyo 2003, nakuha ng mga mananaliksik ng Monterey ang isang maliit na babae at itago ito sa isang malaking lambat na panulat malapit sa Malibu sa loob ng limang araw. Kaniadtong Hulyo 2003, nakuha sa mga tigdukiduki sa Monterey ang usa ka gamay nga babaye ug gitipig kini sa usa ka dako nga net nga pangsulat nga duol sa Malibu sulod sa lima ka adlaw. Nagkaroon sila ng bihirang tagumpay ng pagkuha ng pating upang pakainin sa pagkabihag bago ito mapalaya. Aduna silay talagsa nga kalampusan sa pagkuha sa iho nga ipakaon sa pagkabihag sa wala pa kini buhian. Hindi hanggang Setyembre 2004 ang aquarium ay nakapaglagay ng isang mahusay na puti sa pang-matagalang eksibit. Dili hangtud sa Septyembre 2004 ang aquarium kay nakabutang ug usa ka maayo nga puti nga pangdugay nga eksibit. Ang isang batang babae, na nahuli mula sa baybayin ng Ventura , ay naingatan sa aquarium na 3.8 milyon l (1 milyong US gal) na exhibit ng Outer Bay sa 198 araw bago siya pinakawalan noong Marso 2005. Ang usa ka bata na babaye, nga nagkuha sa kabaybayonan sa Ventura, kay natago sa aquarium nga 3.8 milyon I (1 milyon nga US gal) nga eksibit sa Outer Bay sa 198 ka adlaw wala pa siya gipagawas kaniadtong Marso 2005. Noong gabi ng 31 Agosto 2006, ipinakilala ng aquarium ang isang batang lalaki na nahuli sa labas ng Santa Monica Bay . Sa gabii kaniadtong 31 Agosto 2006, gipailaila sa aquarium ang usa ka lalaki nga nakuha sa gawas sa Santa Monica Bay. Ang kanyang unang pagkain bilang isang bihag ay isang malaking steak na salmon noong ika-8 ng Setyembre 2006, at sa nasabing petsa, tinatayang siya ay 1,72 m (68 in) ang haba at timbangin ang humigit-kumulang 47 kg (104 lb). Ang una niyang pagkaon nga usa ka bihag kay usa ka dako nga steak nga salmon kaniadtong 9 sa Septyembre 2006, ug ang giingon nga petsa, gibanabana nga siya kay 1,72 m (68 in) ang gitas-on ug gibut-aton nga 47 kg (104 lb). Pinalaya siya noong 16 Enero 2007, pagkatapos ng 137 araw sa pagkabihag. Gibuhian niya kaniadtong 16 sa Enero 2007, pagkahuman sa 137 ka adlaw nga pagkabihag. Ang Monterey Bay Aquarium ay nagtayo ng isang ikatlong mahusay na puti, isang batang lalaki, sa loob ng 162 araw sa pagitan ng 27 Agosto 2007, at 5 Pebrero 2008. Ang Monterey Bay Aquarium adunay usa ka ikatulo nga maayo nga puti, usa ka bata nga lalaki, sa sulod sa 162 ka adlaw na tali sa 27 Agosto 2007, ug sa 5 sa Pebrero 2008. Pagdating, siya ay 1.4 m (4.6 ft) ang haba at may timbang na 30.6 kg (67 lb). Lumaki siya sa 1.8 m (5.9 ft) at 64 kg (141 lb) bago pinakawalan. Sa pag-abut, siya kay 1,4 (4.6 p) ang gitas-on ug gibug-aton nga 30.6 kg (67 lb). Nagdako siya sa 1.8 m (5.9 p) ug 64 kg (141 lb) sa wala pa gibuhian. Ang isang batang batang babae ay dumating sa Outer Bay Exhibit noong ika-27 ng Agosto 2008. Ang usa ka bata nga babaye ang nakaadto sa Outer Bay Exhibit kaniadtong 27 sa Agosto 2008. Habang siya ay lumangoy nang maayos, ang pating ay nagpakain lamang ng isang beses sa kanyang pananatili at na-tag at pinalaya noong ika-7 ng Setyembre 2008. Samtang naglangoy siya og maayo, ang iho kay gipakaon sa usa ka higayon sa iyang pagpuyo ug gi-post ug gipagawas kaniadtong Septyembre 7, 2007. Ang isa pang babaeng batang bata ay nakuha sa Malibu noong 12 Agosto 2009 , na ipinakilala sa exhibit ng Outer Bay noong 26 Agosto 2009, at matagumpay na pinakawalan sa ligaw noong 4 Nobyembre 2009. Ang usa pa ka laing batang babaye nga nakuha sa Malibu kaniadtong 12 Agosto 2009, nga gipailaila sa exhibit sa Outer Bay kaniadtong 26 sa Agosto 2009, ug malampuson nga gipagawas sa ligaw kaniadtong 4 sa Nobyembre 2009. Ang Monterey Bay Aquarium ay nagdagdag ng isang 1.4-m-haba na lalaki sa kanilang muling idisenyo na "Open Sea" exhibit noong 31 Agosto 2011. Ang Monterey Bay Aquarium kay nagdugang og usa ka 1.4-m-katas-on nga lalaki sa ilang gipadisenyo usab nga "Open Sea" exhibit kaniadtong 31 sa Agosto 2011. Ang isa sa pinakamalaking may sapat na gulang na pang-adulto na naipakita kailanman ay sa Okinawa Churaumi Aquarium ng Japan noong 2016, kung saan ipinakita ang isang lalaki na may 3,5 m (11 p) sa loob ng tatlong araw bago mamatay. Ang usa ka pinakadako nga hamtong nga puti nga gipakita sa Okinawa Churaumi Aquarium sa Japan kaniadtong 2016, diin gipakita ang usa ka lalaki nga naay 3.5 m (11 p) sa sulod sa tulo ka adlaw sa wala wala pa kini mamatay. Marahil ang pinakatanyag na bihag ay isang 2.4 m (7.9 piye) na babae na nagngangalang Sandy, na noong Agosto 1980 ay naging tanging mahusay na puti na nakalagay sa California Academy of Sciences ' Steinhart Aquarium sa San Francisco , California. Tingali ang labing inila nga bihag kay usa ka babaye nga 2.4 m (7.9 p) nga ginganlang Sandy, nga kaniadtong Agosto 1980 kay nahimong bugtong dako nga puti nga gipahimutang sa California Academy of Sciences ' Steinhart Aquarium sa San Francisco, California. Pinakawalan siya dahil hindi siya kakain at patuloy na nakatikim laban sa mga dingding. Gibuhian siya tungod kay dili siya mokaon ug padayun nga nagyukbo sa mga bungbong. Ang pagsisid sa Cage ay karaniwang pangkaraniwan sa mga site na kung saan ang mga magagandang puti ay madalas na kasama ang baybayin ng South Africa, ang Neptune Islands sa South Australia, at Guadalupe Island sa Baja California . Ang pagsunod sa Cage kay kasagaran sa mga site diin kanunay ang mga lakip nga puti kay kadalasan kauban ang baybayon sa South Africa, Neptune Islands sa South Australia, ug Guadalupe Island sa Baja California Ang katanyagan ng pag-diving sa hawla at paglangoy kasama ang mga pating ay nasa pokus ng isang umuusbong na industriya ng turista. Ang pagkapopular sa pag-diving sa hawla ug paglangoy kauban sa mga iho kay natutok sa usa ka industriya sa mga turista. Ang isang pangkaraniwang kasanayan ay ang mabulwakang tubig na may mga piraso ng isda upang maakit ang mga pating. Ang usa ka sagad nga batasan mao ang paghumokang tubig nga adunay naay piraso sa isda aron madani ang mga iho. Ang mga kasanayang ito ay maaaring gawing mas sanay sa mga tao sa kanilang kapaligiran at maiugnay ang aktibidad ng tao sa pagkain; isang potensyal na mapanganib na sitwasyon. Kini nga mga batasan kay mahimo nga mas labi ka naanad sa mga tawo sa ilang kalikopan ug iupod ang kalihokan sa tawo sa pagkaon; usa ka peligro nga delikado nga kahimtang. Sa pamamagitan ng pagguhit ng pain sa isang wire patungo sa hawla, ang mga operator ng turista ay umaakit sa pating sa hawla, marahil ay nakakakilabot dito, pinalalaki ang problemang ito. Pinaagi sa pagsulat sa pain sa usa ka alambre padulong sa hawla, ang mga operator sa turista ang nakadani sa mga tawo sa mga iho nga mahimo'g nakaguba niini, nga nagpadako sa kini nga problema. Ang iba pang mga operator ay gumuhit ng pain mula sa hawla, na naging sanhi ng paglangoy ng pating na lumipas ang mga sari. Ang uban nga mga operator ay nagsulat sa pain gikan sa hawla na maong hinungdan sa paglangoy sa iho sa mga nilabay nga managhari. Sa kasalukuyan, ang mga hang baits ay ilegal sa Isla Guadalupe at ang mga kagalang-galang mga dive operator ay hindi gumagamit ng mga ito. Sa pagkakaron, ang mga hang baits mao ang ilegal sa Isla sa Guadalupe ug ang mga gitahod na mga dive operator kay mogamit niini. Ang mga operator sa South Africa at Australia ay patuloy na gumagamit ng mga hang baits at pinniped decoys. Ang mga operator sa South Africa ug Australia nagpadayon sa paggamit sa mga hang baits ug pinniped decoy. Sa Timog Australia, ang paglalaro ng mga pag-record ng musika ng rock sa ilalim ng dagat, kasama ang AC / DC album na Balik in Black ay ginamit din ng eksperimento upang maakit ang mga pating. Sa South Australia, ang pagtugtog sa mga pagrekord sa kanta sa bato sa ilalom sa dagat kauban ang AC / DC album nga Balik sa Black gigamit usab sa mga eksperimento aron madani ang mga iho. Ang object ng mga kumpanya ay masisisi sa mga insidente ng shark kagat, na itinuturo na ang kidlat ay may gawi na hampasin ang mga tao nang mas madalas kaysa sa mga taong kumagat ng mga pating. Gisupak sa mga kompaniya nga mabasol sa mga insidente sa pagpanagat sa iho, nga nagpunting nga ang kidlat gitinguha nga mohampak sa mga tawo nga mas kanunay kaysa sa mga iho nga mopaak sa mga tawo. Ang kanilang posisyon ay ang karagdagang pananaliksik ay kailangang gawin bago pagbawalan ang mga gawi tulad ng chumming, na maaaring mabago ang likas na pag-uugali. Ang uban posisyon mao ang dugang panukiduki na kinahanglan himuon sa wala pa ang pagdili sa mga gawi parehas sa chumming, nga mahimong mag-usab sa naural nga pamatasan. Ang isang kompromiso ay ang gumamit lamang ng chum sa mga lugar kung saan ang mga puti ay aktibong nagpapatrolya, na malayo sa mga lugar na pista sa tao. Usa ka kompromiso mao ang paggamit lang og chum sa mga lugar diin ang mga puti aktibo, nga nagpatrolya nga layo sa mga lugar na kalingawan sa tao. Gayundin, ang mga responsable dive operator ay hindi nagpapakain ng mga pating. Ingon man usab, ang mga responsable dive operator kay wala nagpakaon sa mga iho. Tanging ang mga pating na handang mag-scavenge ang sumunod sa chum trail at kung wala silang makitang pagkain sa dulo pagkatapos ang shark ay malapit nang lumangoy at hindi iugnay ang chum sa isang pagkain. Ang mga pating nga andam nga mag-scave ang musunod sa chum trail ug kung wala sila'y makit-an nga pagkaon sa katapusan unya ang iho dali nga molangoy ug dili mag-uban ang chum sa bisan unsang pagkaon. Iminungkahi na ang mga estratehiya sa paglilisensya ng gobyerno ay maaaring makatulong sa pagpapatupad ng mga responsableng turismo. Gisugyot nga ang mga estratehiya sa paglisensya sa gobyerno mao ang makatabang sa agpatuman sa kini nga responsable nga turismo. Ang industriya ng pating turista ay may ilang pag-agham sa pananalapi sa pag-iingat sa hayop na ito. Ang industriya sa iho nga turista adunay usa ka pinansiyal nga pag-aghat sa pagpreserbar niini nga mananap. Ang isang solong hanay ng mga magagandang puting panga ay maaaring makakuha ng hanggang sa 20,000. Ang usa ka hugpong sa daghang mga puti na panga sa iho mahimo nga mokabat sa 20,000. Iyon ay isang bahagi ng halaga ng turismo ng isang live na pating; ang turismo ay isang mas matatag na aktibidad sa pang-ekonomiya kaysa sa pangingisda ng pating. Usa ka bahin sa kantidad sa turismo sa usa ka live shark; ang turismo usa ka labi ka malungtaron nga kalihokan sa ekonomiya kaysa pagdakop sa iho. Halimbawa, ang industriya ng pagsisid sa Gansbaai , South Africa ay binubuo ng anim na mga operator ng bangka na may bawat bangka na gumagabay sa 30 katao sa bawat araw. Pananglitan, ang industriya sa paglantaw sa Gansbaai, South Africa nga nahimong unom ka mga operator sa bangka nga adunay matag barko nanag-iya sa 30 ka tawo matag adlaw. Sa pamamagitan ng mga bayarin sa pagitan ng 50 at 150 bawat tao, ang isang solong live na pating na bumibisita sa bawat bangka ay maaaring lumikha ng kahit saan sa pagitan ng 9,000 at 27,000 ng kita araw-araw. Uban sa pagbayad sa mga bayrunon sa 50 ug 150 matag tawo, usa ka live shark nga mobisita sa matag bangka makahimo bisan asa taliwala sa 9,000 ug 27,000 nga kita matag adlaw. Ang Catalaphyllia ay isang monotypic genus ng stony coral sa pamilya Euphylliidae mula sa kanlurang Karagatang Pasipiko. Ang Catalaphyllia usa kagenus nga monotypic sa stony coral sa pamilya nga Euphylliidae nga gikan sa kasadpang Pasipiko. Ito ay kinakatawan ng isang solong species, Catalaphyllia jardinei , na karaniwang kilala bilang elegance coral (o nakakagulat na coral , riles ng tagaytay). Kini girepresentahan sa usa ka species, Catalaphyllia jardinei, nga sagad nailhan nga koral nga gilusad (o katingad-an nga coral, riles sa tagaytay). Una itong inilarawan ni William Saville-Kent noong 1893 bilang Pectinia jardinei . Una ning gihulagway ni William Saville-Kent kaniadtong 1893 nga si Pectinia jardinei. Dahil sa natatangi at magandang hitsura nito, sikat ang koral na ito sa mga tanke ng reef . Tungod sa talagsaon ug matahum nga itsura niini, kini nga koral sikat sa mga tanke nga reef. Ito ay isang sobrang mahal na species na nakolekta sa malaking dami mula sa ligaw para sa pangangalakal ng aquarium. Kini usa ka sobra ka mahal nga klase nga nakolekta sa daghang mga halin gikan sa ihalas nga alang sa patigayon sa aquarium. Paglalarawan Paghulagway Ang koral na ito ay may napakalaking, nakikita na mga polyp . Kini nga koral daghan kaayo makita nga mga polyp. Bumubuo sila sa isang malaki, sumasanga na coralite skeleton, ang bawat polyp na pampalakasan ay hindi pangkaraniwang malaki, mahabang tendrils, at isang malaki, may laman na disc sa bibig. Nagpalambo sila sa usa ka dako, nagsunod nga coralite skeleton, matag polyp nga nag-sport na dili kasagaran sa daghang taas nga tendrils ug usa ka dako, naa'y unod nga disc sa baba. Maaari itong dumating sa maraming mga kulay: fluorescent green, kalamansi berde, at kayumanggi. Mahimo kini moabut sa daghang mga kolor: berde nga fluorescent, berde nga lemonsito ug brown. Ang Catalaphyllia ay maaaring magparami ng sekswalidad , ngunit pati na rin sa pamamagitan ng pagtulak ng mga bagong sanga na bumababa upang mabuo ang mga kolonya ng satellite. Ang Catalaphyllia mahimong magparehas sa sekso, apan ingon usab usa ka paagi sa pagtubo sa bag-ong mga sanga nga nag-undang aron mahimo ang mga kolonya sa satellite. Tulad ng karamihan sa photosynthetic coral, ang species na ito ay nagho-host ng zooxanthellae , dinoflagellates na nag-convert ng sikat ng araw sa asukal para sa enerhiya. Parehas sa kadaghan nga photosynthesis nga koral, kini nga species naghost sa zooxanthellae, dinoflagellates nga naghimo sa adlaw alang sa enerhiya. Tulad ng isang subset ng iba pang mga corals, mayroon din itong "bibig" na ginagamit nito sa ingest bits ng iba pang pagkain na natipon ng mga malalaking tendrils nito. Sama sa usa ka subset sa uban nga mag korales, kini usab adunay "baba" nga gigamit niini aron pagsuyop sa ubang mga pagkaon nga gitigum sa dagkong mga ugat. Ang pag-uugali at pagbagay ay katulad sa mga anemone ng dagat . Ang pamatasan ug paghatag sa parehas sa mga anenome sa dagat. Ang koral na ito ay karaniwang naninirahan sa mga bahura sa kanluran at gitnang Karagatang Pasipiko, pati na rin paminsan-minsan sa silangang India Ocean. Kini nga koral sagad nga nagpuyo sa mga bahura sa kasadkapan ug sentral nga dagat sa Pasipiko, ingon usab usahay sa silangang Dagat sa India. Ang saklaw nito ay umaabot hanggang sa hilaga ng Japan, at timog sa hilagang Australia. Ang sakup niini moabut hangtod sa amihanan sa Japan, ug habagatan sa amihanang Australia. Maaari itong naroroon sa parehong mababaw at midwater na bahagi ng isang bahura, at mas pinipili ang tubig na malakas na nabalisa o nakalantad sa mga makabuluhang alon. Mahimo kini nga makita sa mabaw ug tunga tunga nga mga bahin sa usa ka bahura, ug mas pilion ang tubig nga natakboyan o nahayag sa mahinungdanong mga balod. Karaniwan itong nakaupo sa mabuhangin na lugar, sa halip na direkta sa mga bato. Kasagaran kini naglingkod sa balason nga mga lugar, inay direkta sa mga bato. Ang leafscale gulper shark ( Centrophorus squamosus ) ay isang dogfish ng pamilya Centrophoridae . Ang leafscale gulper shark (Centrophorus squamosus) mao ang usa ka dogfish sa pamilya nga Centrophoridae. C. squamosus ay iniulat na magkaroon ng isang habang-buhay na humigit-kumulang na 70 taon, batay sa bilang ng otolith ring. Ang C. squamosus gitakho nga adunay kinabuhi nga gibana-bana nga 70 ka tuig, base sa ihap sa otolith ring. Ito ang unang inilarawan na species sa genus Centrophorus, na naglalaman ngayon ng 13 species. Kini ang una nga gihulagway nga sakop sa henero nga Centrophorus, nga karon adunay 13 ka espisye. Ngipin at panga ng isang babaeng Leafscale gulper shark. Ngipon ug apapangig sa usa ka babaye nga Leafscape gulper shark. Ang leafscale gulper shark ay walang anal fin , dalawang dinsal fins na may spines, ang unang dorsal ay medyo mababa at mahaba, malalaking mata, at magaspang na mga dahon na tulad ng mga denticle . Ang maximum na haba nito ay 158 sentimetro (5 ft 2 in). Ang leafscale gulper shark walay anal fin, duha ka dorsal nga kapay nga adunay bukog, ang unang dorsal medyo ubos ug taas, dagko nga mga mata, ug bagis nga dahon-sama sa mga denticles. Ang kinadak-an nga gitas-on niini 158 sentimetros (5 piye 2 pulgada). Ang Sidlakang Atlantiko sa paligid ng mga kontinente ng kontinente mula sa timog ng Iceland hanggang sa Cape of Good Hope , Western Indian Ocean sa paligid ng Aldabra Islands , at kanlurang Pasipiko sa paligid ng Honsh_ , Japan , Pilipinas , timog-silangang Australia , at New Zealand . Ang Sidlakang Atlantiko sa palibot sa mga kontinente sa kontinente gikan sa habagatan sa Iceland hangtod sa Cape of Good Hope, kasdapan sa Indian Ocean sa palibot sa Aldabra Islands, ug kasadpang Pasipiko sa palibot sa Honsh_, Japan, Pilipinas, habagatan-silangan sa Autralia, ug New Zealand. Ang leafscale gulper shark ay nakatira malapit sa ilalim sa pagitan ng 230 at 2,360 metro (750 at 7,740 piye), ngunit karaniwang mas mababa sa 1,000 metro (3,300 piye). Ang leafscale gulper shark nagpuyo duol sa ilawom taliwala sa 230, ug 2,360 metros (750 ug 7,740 piye), apan kasagaran nga mas ubos sa 1,000 metros (3,300 piye). Nagaganap din ang pelagically sa mas malalim na tubig. Marahil ay pinapakain nito ang mga isda at cephalopods . Nahitabo usab ang pelagically sa labi ka lawom nga tubig. Mamahimo nga ginapakaon niini ang mga isda ug cephalopods. Ito ay ovoviviparous na may maximum na 5 bata bawat basura. Kini mao ang ovoviviparous nga adunay labing taas nga 5 ka batan-on matag basurahan. Ang karne nito ay ginagamit na pinatuyo at inasnan para sa pagkonsumo ng tao at bilang pambuong isda . Ang karne niini ginagamit nga uga ug inasnan alang sa pag-konsumo sa tawo ug ingon nga mga isda. Ang Kagawaran ng Conservation ng New Zealand ay inuri ang leafscale gulper shark bilang "Hindi Nababanta" kasama ang kwalipikadong "Secure Overseas" sa ilalim ng New Class Threat Classification System . Ang Department of Conservation sa New Zealand nag-klasipikar sa leafscale gulper shark ingon nga "Not Threatened" nga adunay kwalipikasyon nga "Secure Overseas" sa ilawom sa New Zealand Threat Classification System. Ang dwarf kingfisher ng Pilipinas ( Ceyx melanurus ) ay isang species ng ibon sa pamilya Alcedinidae na endemik sa Pilipinas . Ang dwarf kingfisher sa Pilipinas (Ceyx melanurus) maoy usa ka klase sa langgam sa pamilya nga Alcedinidae nga endemik sa Pilipinas. Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan niini mao ang subtropikal o tropikal nga umog ug mabaw nga kalasangan. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa puy-anan. Ang Kingfisher ng Pilipinas ay pormal na inilarawan ng German naturalist na si Johann Jakob Kaup noong 1848 sa ilalim ng pangalan ng binomial na Alcedo melanura . Ang Kingfisher sa Pilipinas pormal nga gihulagway sa German nga naturalista nga si Johann Jakob Kaup kaniadtong 1848 ubos sa ngalan nga binomial nga Alcedo melanura. Ang tiyak na epithet ay mula sa Sinaunang Griyego melanouros na nangangahulugang "may isang itim na buntot". Ang piho nga epithet gikan sa Karaang Griyego nga melanouros nga nagkahulugang "adunay itom nga ikog". Ang dwarf kingfisher ng Pilipinas ay inilalagay na ngayon sa genus na Ceyx na ipinakilala ng French naturalist na si Bernard Germain de Lacepde noong 1799. Ang dwarf kingfisher sa Pilipinas karon gibutang sakop sa henero nga Ceyx nga gipaila sa Pranses nga naturalista nga si Bernard Germain de Lacepde kaniadtong 1799. Ang mga subspecies C. m. Ang mindanensis ay minsang ginagamot bilang isang hiwalay na species, ang timog ng Pilipinas dwarf-kingfisher ( Ceyx mindanensis ). Ang mga subspecies C. m ang mindanensis usahay gitagad ingon usa ka lahi nga espisye, mao ang southern Philippine dwarf-kingfisher (Ceyx mindanensis). Noong Marso ng 2020 isang pag-ikot ng C. m. ang mga subspecies ng mindanensis ay nakuhanan ng larawan sa unang pagkakataon. Niadtong Marso sa 2020 usa ka pag-tuyok sa C. m. ang mga subspecies sa mindanensis nakuhaan ug litrato sa una nga higayon. Matapos ang 10 taon na paghahanap sa larangan ng Pilipinong larangan ng biologo na si Michael David De Leon ay kinuhanan ng larawan ang ibon. Pagkahuman sa 10 ka tuig nga pagpangita sa uma nga biologo sa kapatagan nga Pilipino nga si Michael David De Leon ang mikuha sa litrato sa langgam. Ang leafbird ng Pilipinas ( Chloropsis flavipennis ) ay isang species ng ibon sa pamilya Chloropseidae . Ang Philippine leafbird (Chloropsis flavipennis) mao ang usa ka sakop sa henero nga langgan diha sa pamilya nga Chloropseidae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Ito ay matatagpuan sa mga isla ng Mindanao , Leyte , at Cebu . Endemiko kini sa Pilipinas. Mamahimo nga makita kini sa mga isla sa Mindanao, Leyte, ug Cebu. Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang lupa . Ang kinaiyanhon nga puy-anan niini mao ang subtropikal o tropikal nga umog ug mabaw nga kalasangan. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa puy-anan. Nito muog ay lilitaw upang maging Mindanao, na may populasyon maliit sa Leyte at sa Cebu, ang mga species ay maaaring mayroon na extinct . Ang lig-on nga salipdanan niini mao ang Mindanao, nga adunay populasyon nga gamay sa Leyte ug sa Sugbo, ang mga species mahimoÕg mahanaw . Ang black-bibbed cicadabird o black-bibbed cuckooshrike ( Edolisoma mindanense ) ay isang species ng ibon sa pamilya Campephagidae . Ang black-bibbed cicadabird o black-bibbed cuckooshrike (Edolisoma mindanense) usa ka klase nga langgam sa pamilya Campephagidae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Endemiko kini sa Pilipinas. Ang mga species ay mailap at hindi kilalang kilala. Ang mga espiye pilit ug dili maayo nga nailhan. Ang itim-bibbed cicadabird ay naisip na pinaghihigpitan sa subtropical o tropical moist lowland forest at subtropical o tropical moist montane forest , at binabantaan ng pagkawala ng tirahan . Ang black-bibbed cicadabird ginahunahuna nga limitado sa subtropikal o tropikal nga umog ug mabaw nga kalasangan ug subtropikal o tropikal nga kalasangan nga monane, ug gihulga sa pagkawala sa pinuy-anan. Ang puting-pakpak na cuckooshrike ( Edolisoma ostentum ), na kilala rin bilang puting-pakpak na cicadabird o puting-pakpak na kulay-abo , ay isang uri ng ibon sa pamilya Campephagidae . Ang white-winged cuckooshrike (Edolisoma ostentum), giila usab nga white-winged cicadabird o white-winged greybird, usa ka klase sa langgam sa pamilya nga Campephagidae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa Pilipinas. Ang ilang mga taxonomist ay naglalagay ng species na ito sa genus na Analisoma . Ang ubang mga taxonomists gibutang kini sakop sa henero nga Analisoma. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan at subtropikal o tropikal na basa-basa na Montane . Ang natural nga mga pinuy-anan niini subtropiko o tropical moist lowland nga kalasangan ug subtropiko o tropikal moist Montane. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Naghulga kini sa pagkahanaw sa ilang puloy-anan. Ang humpback grouper , panther grouper , o (sa Australia ) barramundi cod ( Cromileptes altivelis ) ay isang demersal marine fish na kabilang sa pamilyang Serranidae , ang mga pangkat. Ang humpback grouper, panther grouper, o (sa Australia) barramundi cod (Cromileptes altivelis) kay usa ka demarkal nga isda sa dagat nga nasakop sa pamilya Serranidae, ang mga grupo. Ang mga kamakailang molekular na pagsusuri batay sa limang mga genes ay nagpapakita na ang Cromileptes altivelis ay kasama sa parehong clade bilang mga species ng Epinephelus . Ang mga bag-ong analisa nga molekular base sa lima ka mga genes nagpakita nga ang Cromileptes altivelis gilakip sa parehas nga clade nga mga species sa Epinephelus. Samakatuwid, ang mga species ay dapat na kasama sa Epinephelus bilang Epinephelus altivelis . Busa, ang mga espisye kinahanglan nga ilakip kini sa Epinephelus ingon Epinephelus altivelis. Ang humpback grouper ay isang medium-sized na isda na lumalaki hanggang 70 cm (28 in). Ang humpback grouper usa ka medium-sized nga isda nga magdako hangtod kapitoan ka sentimetros (kawhaan walo ka pulgada). Ang partikular na hugis ng katawan ay ginagawang imposible ang pagharap sa ibang mga isda . Ang piho nga dagway sa lawas niining grouper naghimong imposible sa pag-atubang sa ubang isda. Ang katawan nito ay nai-compress sa paglaon at medyo mataas. Kinadugayan, ang lawas niini mahimong bus-ok og medyo taas. Ang stocky at kakaibang visual effect na ito ay na-access ng profile ng malukot nito at ang elongated snout na nagbibigay ito ng isang humpbacked na hitsura. Kini nga stocky ug katingad-an nga biswal nga epekto gipahiangay sa mubu nga profile ug ang labi nga snout nga naghatag kini usa ka humpbacked nga hitsura. Ang mga bata ay may isang puting background na may bilog na itim na mga spot at patuloy na lumalangoy sa ulo. Ang batan-on adunay usa ka puti nga background nga adunay lingin nga itom nga mga lugar ug padayon nga naglangoy sa ulo. Ang mga may sapat na gulang ay may isang colouration ng katawan na may mga pagkakaiba-iba ng kulay-abo at beige na may mas madidilim na blotches variable sa laki sa katawan. Ang mga hamtong adunay usa ka colouration sa lawas nga adunay mga variance sa grey ug beige nga adunay mas itom nga blotches variable sa gidak-on sa lawas. Ang mga maliliit na itim na lugar ay sumasakop sa buong katawan. Ang gagmay nga mga itom nga tulbok nagtabon sa tibuuk nga lawas. Ito ay malawak na ipinamamahagi sa buong tropikal na tubig ng gitnang rehiyon ng Indo-West Pacific . Gipang-apod-apod kini sa tibuuk nga tubig sa tropiko sa sentro nga rehiyon sa Indo-West Pacific. Ang humpback grouper ay naninirahan sa mga malinaw na tubig mula sa mga lagoons at seaward reef na may kagustuhan para sa mga patay o silty na lugar. Ang humpback grouper nagpuyo sa tin-aw nga tubig gikan sa mga laguna ug dagat nga mga bahura nga mas gusto sa mga patay o maasin nga lugar. Ang mga ito ay matatagpuan sa isang saklaw ng lalim mula 2 hanggang 40 m (6.6 hanggang 131.2 p). Nabutang sila sa usa ka halapad nga kalalim gikan sa duha hangtod kwarenta metros (6.6 hangtod 131.2 p). Noong 2012, isang solong indibidwal ang nakunan sa tubig mula sa South Florida , na nagtaas ng takot na maaari itong maging nagsasalakay , na katulad ng leon . Kaniadtong 2012, usa ka indibidwal ang nadakup sa tubig gikan sa South Florida, nga nagpadako sa kahadlok nga madugmok, sama sa usa ka leon. Ang diyeta ng grouper na ito ay batay sa maliit na isda at mga crustacean . Ang pagkaon niining mga grouper gibase sa gagmay nga mga isda ug mga crustacean. Tulad ng mga miyembro ng pamilya nito , ang humpback grouper ay demersal , nag-iisa (maliban sa mga panahon ng pag-asawa), ay nagtatanggol sa isang teritoryo, at isang ambush predator . Sama sa mga membro sa pamilya niini, ang humpback grouper demersal, nag-inusara (gawas lang sa panahon sa kasal), pagpanalipod sa usa ka teritoryo, ug usa ka tigpasiugda sa ambus. Ang aktibidad ng pagpapakain nito ay pinakamataas sa pagsikat ng araw at / o sa paglubog ng araw. Ang kalihokan sa pagpakaon niini labing taas sa pagsubang sa adlaw ug/o sa pagsalop sa adlaw. Ang species na ito ay isang protogynous hermaphrodite ; sa madaling salita, ang lahat ng mga indibidwal ay ipinanganak na babae, na may kakayahang magbago sa mga lalaki habang sila ay tumatanda. Kini nga matang usa ka protogynous hermaphrodite ; sa lain nga pagkasulti, ang tanan nga mga indibidwal natawo nga babaye, nga adunay kaarang nga magbag-o sa mga lalaki samtang sila magkatigulang. Karaniwan, ang pinaka-nangingibabaw, may sapat na gulang na kababaihan ay sumasailalim sa pagbabagong ito sa kawalan ng isang nangingibabaw na lalaki. Kasagaran, ang labi nga nagpatigbabaw, ang mga hamtong nga babaye nakaagi sa kini nga pagbag-o sa pagkawala sa usa ka nagpatigbabaw nga lalaki. Mula noong 2007, ang C. altivelis ay nakalista bilang mahina laban sa IUCN Red List of Threatened Species , dahil ang mga species ay natural na bihira, kaya sensitibo sa sobrang pag-aani dahil sa mataas na halaga nito sa live na kalakalan ng isda ng isda at sa pag-uugali ng pag-asa. Sukad sa 2007, ang C. altivelis gilista ingon nga mahuyang sa IUCN Red List of Threatened Spiesies , tungod kay ang mga species natural nga talagsaon, mao nga sensitibo sa sobrang pag-ani tungod sa taas nga kantidad sa pamaligya sa pagkaon sa pagkaon sa pagkaon ug sa pagpuyo sa pagpaubus. Ang produksiyon ng Hatchery ay hindi inilaan para sa muling paggawa, ngunit sa halip para sa pangangalakal ng aquarium, kaya hindi magreresulta sa isang pagtaas sa natural na populasyon o pagbaba ng demand bilang pagkain. Ang paghimo sa hatchery dili gilaraw alang sa pag-usab, apan hinoon alang sa negosyo sa aquarium, mao nga dili moresulta sa pagdugang sa natural nga populasyon o pagkunhod sa panginahanglan ingon pagkaon. Kailangang gawin ang mahusay na pangangalaga kapag binibili ang isda na ito, dahil maaari itong umabot sa 50 cm (20 in), at mabilis na lumalaki. Kinahanglan ang pag-amping pag-ayo sa pagpalit niini nga isda, tungod kay mahimoÕg moabot sa kalim-an ka sentimetros (baynte pulgada), ug paspas motubo. Ang malaking sukat ng may sapat na gulang at mabilis na rate ng paglago ay nangangahulugang dapat itong mapanatili sa malaking aquaria. Ang dako nga kadako sa hamtong ug paspas nga pagtubo sa rate nagpasabut nga kini kinahanglan itipig lang sa daghang aquaria. Kung pinapanatili sa wastong mga kondisyon, ito ay isang napakahirap at mahabang buhay na isda. Kung gihuptan ug husto ang kahimtang, motaas ang kinabuhi niini. Ang Mindanao shrew-rat ( Crunomys melanius ) ay isang species ng rodent sa pamilya Studentae . Ito ay matatagpuan lamang sa Pilipinas . Ang Mindanao shrew-rat (Crunomys melanius) usa ka klase nga rodent sa pamilya nga Studentae. Kini makit-an ra sa Pilipinas . Ang lumilipad na lemur ng Pilipinas o colugo ng Pilipinas ( Cynocephalus volans ), na kilala sa lokal bilang kagwang , ay isa sa dalawang species ng colugo o "flying lemurs". Ang Philippine fly lemur o colugo sa Pilipinas ( Cynocephalus volans ), nga nailhan lokal nga kagwang , usa sa duha nga klase sa colugo o "flying lemurs". Ito ay monotypic ng genus nito. Kini ang monotypic sa genus ni. Kahit na tinawag na isang lumilipad na limon, hindi ito maaaring lumipad at hindi isang limon . Bisan kung gitawag nga usa ka nagalupad nga lemur, dili kini makalupad ug dili usa ka lemur . Sa halip, lumalakad ito habang tumatakbo sa mga puno. Hinuon, kini molupad samtang kini molukso sa mga kahoy. Ang kagwang ay kabilang sa utos na Dermoptera na naglalaman lamang ng dalawang species, ang isa dito ay matatagpuan sa Pilipinas, samantalang ang isa, ang Sunda na lumilipad na lemur , ay matatagpuan sa Indonesia , Thailand , Malaysia , at Singapore . Ang kagwang nahisakop sa mando nga Dermoptera nga adunay duha ra nga species, usa niini nga makit-an sa Pilipinas, samtang ang lain, ang Sunda nga nagalupad nga lemur , makit-an sa Indonesia, Thailand, Malaysia ug Singapore Ang kamakailang pananaliksik mula sa pagsusuri ng genetic ay nagmumungkahi ng dalawang iba pang mga species, ang Bornean na lumilipad na lemur at ang Javan na lumilipad na lemur, ay maaaring umiiral, gayunpaman, ngunit hindi pa nila opisyal na inuri. Ang bag-ong panukiduki gikan sa pag-analisar sa genetic nagsugyot sa duha pa ka mga lahi, ang Bornean nga nagalupad nga lemur ug ang Javan nga nagalupad nga lemur, mahimo usab, apan, apan wala pa sila opisyal nga giklasipikar. Ang parehong mga species ng Dermoptera ay inuri sa ilalim ng superorder Euarchonta , na kinabibilangan ng mga treeshrew at primata , pati na rin ang isang natapos na pagkakasunud-sunod ng mga mammal, ang Plesiadapiformes . Ang parehas nga mga species sa Dermoptera gi-classified sa ilawom sa superorder nga Euarchonta, nga naglakip sa mga treeshrew ug primates, ingon usab usa ka walaÕy pagkahan-ay sa mga mammal ang Plesiadapiformes. Ang Colugos ay matatagpuan sa mabibigat na mga kagubatan, na pangunahing nakatira sa mga punungkahoy sa kabundukan at mabundok na kagubatan o kung minsan sa mga plantasyon ng niyog at goma, bihirang bumaba sa lupa. Ang Colugos makit-an sa daghang mga kalasangan nga lugar, nga kasagaran nakapuyo sa mga kakahoyan sa kapatagan ug mga bukid nga kalasangan o usahay sa mga plantasyon sa lubi ug goma, panagsa ra nga mahulog sa yuta. Ginugol nila ang karamihan sa kanilang oras sa tuktok ng canopy ng rainforest o sa antas ng kagubatan sa kagubatan. Gigugol nila ang kadaghanan sa ilahang oras sa tumoy sa kanopi rainforest o sa lebel sa kagulangan sa kalasangan. Sa kanilang malawak na patagia at hindi mababawas na mga hinlalaki, ang mga lumilipad na mga lemur ng Pilipinas ay medyo mabagal, nakakapang-akit na mga akyat, umaakyat na mga puno ng kahoy sa isang serye ng mga mabagal na simbahan kasama ang kanilang mga ulo at mga kamay na kumalat upang hawakan ang puno. Sa uban lapad nga patagia ug dili mapugngan nga mga kumagko, ang paglupad sa mga lemur sa Pilipinas labi ka hinay, kakatkat nga mga nagsaka, nagkataas nga punoan sa punoan sa sunud-sunod nga hinay nga mga simbahan uban ang ilang mga ulo ug mga sanga nga nagkalat aron makuha ang kahoy. Ang isang tipikal na paglipad ng lemur ng Pilipinas ay may timbang na mga 1.0 hanggang 1.7 kg (2.2 hanggang 3.7 lb) at ang haba ng ulo ng katawan nito ay 33Ð38 cm (13-15 in). Usa ka sagad nga paglupad nga lemur sa Pilipinas may gibug-aton nga 1.0 hangtod sa 1.7 kg (2.2 hangtod 3.7 lb) ug ang gitas-on sa ulo niini nga lawas 33Ð38 cm (13-15 sa). Ang haba ng buntot nito ay 17-27 cm (6.7-10.6 in). Ang gitas-on sa ikog niini 17- 27 cm (6.7-10.6 sa). Ang mga species ay nagpapakita ng sekswal na dimorphism ; ang mga babae ay medyo malaki kaysa sa mga lalaki. Ang mga lahi nagpakita sa sekswal nga dimorphism ang mga babaye gamay labi ka labi sa mga lalaki. Mayroon itong malawak na ulo at rostrum na may matibay na ipinag-uutos para sa nadagdagan na lakas ng kagat, maliit na tainga, at malalaking mata na may natatanging pagbagay ng photoreceptor na inangkop para sa pamumuhay nitong walang saysay. Kini adunay usa ka halapad nga ulo ug rostrum nga adunay lig-on nga mando alang sa dugang nga kusog sa kagat, gagmay nga mga dalunggan, ug dagkong mga mata nga adunay talagsaon nga pagpahiangay sa photoreceptor nga gipahiangay alang sa iyang kinabuhi nga nocturnal. Pinapayagan ng malalaking mata para sa mahusay na paningin, na ginagamit ng colugo upang tumpak na tumalon at dumausdos mula sa puno hanggang sa puno. Gitugotan sa dagkong mga mata alang sa maayo kaayo nga panan-awon, nga gigamit sa colugo nga tukma nga paglukso ug pag-glide gikan sa usa ka kahoy ngadto sa usa ka kahoy. Mayroon itong isang avascular retina na hindi pangkaraniwan ng mga mammal, na nagmumungkahi na ito ay isang primitive na katangian; sa par sa iba pang mga nocturnal mammal, partikular na mga nocturnal primates, ang mga rod cells sa mata ay bumubuo ng mga 95-99% ng mga photoreceptors at cones ay bumubuo ng halos 1-5%. Kini adunay usa ka avascular retina nga dili kasagaran sa mga mammal, nga nagsugyot nga kini usa ka una nga kinaiya, subay sa uban pang mga nocturnal mammals, labi na mga nocturnal primata, ang mga sungkod sa sungkod sa mata naglangkob sa mga 95-99% sa mga photoreceptors ug cones naglangkob sa mga 1-5%. Ang mga naka-claw na paa nito ay malaki at matalim na may isang hindi kapani-paniwalang lakas ng pagkakahawak, na nagpapahintulot sa kanila na husay ngunit dahan-dahang umakyat sa mga puno, mag-hang mula sa mga sanga, o maiangkin ang kanilang sarili sa puno ng kahoy. Ang mga piyak nga tiil niini dako ug mahait nga adunay usa ka dili kapaniuran nga kusog, nga gitugotan sila sa kahanas apan hinay nga pagsaka sa mga kahoy, gibitay gikan sa mga sanga o angkla ang ilang kaugalingon sa punoan sa usa ka kahoy. Ang isang natatanging tampok ng colugo ay ang patagium , ang weblike lamad na nag-uugnay sa mga limbs nito upang payagan ang gliding. Usa ka talagsaon nga bahin sa colugo mao ang patagium, ang samag-web nga lamad nga nagkonektar sa mga bukton niini aron tugutan ang pag-gliding. Hindi tulad ng iba pang mga mammal na may sidia, ang patagium nito ay umaabot mula sa leeg hanggang sa mga limbs, sa pagitan ng mga numero, at maging sa likod ng mga hulihan ng paa at buntot. Dili sama sa ubang mga mammal nga adunay patagia, ang patagium niini gikan sa liog hangtod sa mga tiil, sa taliwala sa mga numero, ug bisan sa likod sa mga bukton sa paa ug ikog. Ang keeled sternum nito, na nakikita rin sa mga paniki, pantulong sa kahusayan ng gliding nito. Ang keeled sternum niini, nga makita usab sa mga kabog, mga tabang sa kusog nga pag-gliding niini. Ang patagium nito ay ang pinaka malawak na lamad na ginagamit para sa pag-gliding sa mga mammal at gumagana din bilang isang supot na tulad ng martilyo para sa mga bata. Ang patagium niini mao ang labing lapad nga lamad nga gigamit alang sa pag-gliding sa mga mammal ug nagtrabaho usab ingon usa ka bag nga sama sa martilyo alang sa mga bata niini. Ang lamad na ito ay tumutulong sa paglalakad ng mga distansya na 100 m o higit pa, kapaki-pakinabang para sa paghahanap ng pagkain at pagtakas sa mga mandaragit, tulad ng Philippine eagle ( Pithecophaga jefferyi ) at mga ahas na umaakyat sa puno na sumusubok na atakehin ang colugos kapag sumulyap sila sa pagitan ng mga puno. Ang kini nga lamad nagtabang sa pag-agi sa mga distansya nga 100 m o labi pa, mapuslanon alang sa pagpangita sa pagkaon ug pag-ikyas sa mga manunukob, sama sa agila sa Pilipinas ( Pithecophaga jefferyi ) ug mga bitin nga nag-akyat sa kahoy nga mosulay sa pag-atake sa colugos kung molupad sila taliwala sa mga kahoy. Ang dental formula ng paglipad ng lemur ng Pilipinas ay 2/3, 1/1, 2/2, 3/3, na may kabuuang 34 na ngipin. Ang dental formula sa paglupad nga lemur sa Pilipinas mao ang 2/3, 1/1, 2/2, 3/3, nga adunay kinatibuk-an nga 34 nga ngipon. Ang unang dalawang mas mababang mga incisors ng procumbent ay pectinate na may hanggang sa 15 tines, na inaasahang gagamitin para sa pag-aayos ng pagkain at rehas na pagkain. Ang una nga duha nga mas mubu nga mga incisors sa procumbent mao ang pectinate nga adunay hangtod sa 15 nga tine, nga giisip nga gamiton alang sa pagpanday ug pagkaon sa pagkaon. Ang itaas na mga incisors ay maliit at may mga puwang sa pagitan nila, pati na rin. Ang mga ibabaw nga incisors gamay ug adunay mga wanang sa taliwala nila, ingon usab. Ang mabulok na ngipin ay natigil hanggang sa mawala sila at pagkatapos ay pinalitan sila ng mga ngipin na tulad ng talim na nagbago sa paggupit kasama ng mga molar na mayroon ding mahabang paggugupit na paggugupit upang makatulong na masira ang halamang bagay na kanilang pinupukaw. Ang bulok nga mga ngipon nahumok hangtod nawala sila ug pagkahuman sila gipulihan sa mga ngipon nga sama sa mga blade nga ninggawas sa paggunting sa mga molar nga adunay dugay usab nga pag-alima sa pag-alima aron makatabang sa pagguba sa tanum nga ilang nakita. Kasunod ng mastication, ang digestive tract ng paglipad ng limon ng Pilipinas, lalo na ang tiyan, ay espesyal na inangkop upang masira at iproseso ang malaking dami ng mga dahon at halaman na kanilang pinapansin. Pagkahuman sa mastication, ang digestive tract sa naglupad nga lemur sa Pilipinas, labi na ang tiyan, espesyal nga gipasibo aron mubu ug pagproseso ang kadaghan sa mga dahon ug tanum nga ilang gipangita. Ang Colugos ay mayroon ding isang kayumanggi kulay abo-at-puting pelage na ginagamit nila bilang camouflage sa gitna ng mga puno ng puno at sanga, na nagbibigay-daan sa kanila upang mas mahusay na magtago mula sa mga mandaragit at mangangaso. Ang Colugos usab adunay usa ka kapehon nga naay pagka abohon ug pution nga pelage nga gigamit nila ingon camouflage taliwala sa mga punoan sa kahoy ug mga sanga, nga nagtugot kanila nga mas maayo nga magtago gikan sa mga manunukob ug mangangayam. Ang lumilipad na lemur ng Pilipinas ay isang folivore , kumakain ng mga batang dahon at paminsan-minsan na malambot na prutas, bulaklak, mga shoots ng halaman, at mga insekto. Ang galupad nga lemur sa Pilipinas kay usa ka folivore, nga nag-una sa mga batan-ong dahon ug usahay humok nga mga prutas, bulak, mga saha sa tanum, ug mga insekto. Nakakakuha rin sila ng isang makabuluhang halaga ng kanilang tubig mula sa pagdila ng mga basa na dahon at mula sa tubig sa mga halaman at mga prutas mismo. Nakakuha usab sila usa ka mahinungdanong kantidad sa ilang tubig gikan sa pagdila sa basa nga dahon ug gikan sa tubig sa mga tanum ug mga prutas mismo. Karamihan sa kanilang nutrisyon ay nakuha sa pamamagitan ng paglukso at pag-gliding sa pagitan ng mga puno na mataas sa canopy; bihirang kumain sila sa sahig ng kagubatan. Kadaghanan sa ilang nutrisyon nakuha pinaagi sa paglukso ug pagbugsay taliwala sa mga kahoy nga taas sa kanopi, panagsa ra sila mokaon sa salog sa lasang. Ang lumilipad na lemur ng Pilipinas ay arboreal at nocturnal , at kadalasang naninirahan sa pangunahing at pangalawang kagubatan , ngunit ang ilan ay naglalakad sa mga plantasyon ng niyog , saging , at goma bilang deforestation para sa pagsasaka at industriya ay isang lalong madalas na problema. Ang galupad nga lemur sa Pilipinas mao ang arboreal ug nocturnal, ug sagad nga nagpuyo sa mga pangunahan ug sekundaryong kagubatan, apan ang pipila naglatagaw sa mga tanum sa lubi, saging ug goma ingon nga deforestation sa pagpanguma ug industriya usa ka labi ka daghang problema. Ang colugo ay natutulog sa mga guwang na puno o kumapit sa mga sanga sa siksik na mga dahon sa araw. Ang colugo natug sa mga guwang nga mga kahoy o nagsalipot sa mga sanga sa madasok nga dahon sa maadlaw. Kapag nakikibahagi sila sa nakabitin na pag-uugali mula sa mga sanga, pinapanatili nila ang kanilang mga ulo patayo, hindi katulad ng mga paniki. Kung sila nakiglambigit niini nga nagbitay nga pamatasan gikan sa mga sanga, gipadayon nila ang ilang mga ulo nga tul-id, dili sama sa mga paniki. Sa lupa, ang kolokya ay mabagal at magaspang, at hindi makatayo, kaya bihira silang iwan ang antas ng canopy ng kagubatan, kung saan lumalakad sila mula sa puno sa puno upang makarating sa pagkain o sa kanilang mga pugad, na mataas din sa mga puno . Sa yuta, ang colugos hinay ug gaspang, ug dili makatindog nga tul-id, busa panagsa ra nila biyaan ang lebel sa kanopi sa kalasangan, kung asa sila molalaw gikan sa usa ka kahoy ngadto sa usa ka kahoy aron makaabut sa ilang pagkaon o sa ilang mga salag, nga taas sab sa mga kahoy. Gayunman, sa mga puno, ang mga kolonya ay medyo epektibo na mga akyat, bagaman sila ay mabagal; lumipat sila sa isang serye ng mga matagal na hops habang ginagamit nila ang kanilang mga claws upang ilipat ang puno ng kahoy. Hinuon, sa mga kahoy, ang mga kolonya epektibo nga mga tigpanaka, bisan hinay kini, nagabalhin sila sa usa ka lugar nga dugay na nga mga hops samtang gigamit nila ang ilang mga gaway aron ibalhin ang punoan sa kahoy. Pagpapamahagi lamang sa gabi, ang colugos sa average na forage para sa 9.4 minuto tungkol sa 12 beses bawat gabi. Pag-apod-apod sa gabi, ang colugos sa aberids nga forage alang sa siyam punto kwatro ka minuto mga dose kabuok matag gabii. Karaniwan nilang iniiwan ang kanilang mga pugad sa takipsilim upang simulan ang kanilang foraging activity. Kasagaran nila gibiyaan ang ilang mga salag inig ka hapon aron sugdan ang ilang kalihokan sa pagpanglihok. Kapag namamasyal, bumalik sa pugad, o gumagalaw lamang, ang lumilipad na lemur ng Pilipinas ay gumagamit ng patagium nito upang dumulog mula sa puno hanggang sa puno. Kung maglaag, nagbalik sa salag, o naglihok lang, ang galupad nga lemur sa Pilipinas ay naga gamit ug patagium aron molupad gikan sa usa ka kahoy ngadto sa usa ka kahoy. Ang patagium ay ginagamit din para sa pag-cloaking ng colugo kapag ito ay kumapit sa isang puno ng kahoy o sanga, at kung minsan ito ay nakikita pa ring kulutin sa isang bola, gamit ang patagium nito muli bilang isang mekanismo ng cloaking sa mga palaka frond na madalas sa mga plantasyon ng niyog. Ang patagium ay gigamit pud sa pagkalot sa colugo pag mag balhin sila sa usa ka kahoy o sanga sa kahoy, ug usahay makita kini nga gilusok sa usa ka bola, gigamit usab ang patagium niin ingon usa ka makina sa pagkalot sa mga baki frond na usahay sa mga tanum sa lubi. Ang Colugos ay nagpapanatili ng taas sa mga puno upang maiwasan ang mga mandaragit na maaaring mabuhay sa mas mababang antas, ngunit naaapektuhan pa rin sila sa iba pang mga mandaragit na maaaring maabot ang mga mas mataas na antas ng canopy at mga mandaragit na ibon na maaaring atake mula sa itaas. Gipadayon sa Colugos ang katas-on sa mga kahoy aron malikayan ang mga kalaban nga pwede mabuhi sa labing ubos nga lebel, apan maapektohan gihapon sila sa mga kalaban na pwede maabot ang taas nga lebel sa kahoy ug ang mga kalaban nga langgam na pwede mo atake sa ilaha gikan sa taas. Nag-iisa silang nakatira, ngunit maraming maaaring makita sa parehong puno, kung saan pinapanatili nila ang kanilang distansya mula sa isa't isa at napaka teritoryo ng kanilang mga personal na lugar. Nag inusara silang naka puyo, apan daghag pwede makita sa pareha nga kahoy, kung asa naa silay distansya sa usag-usa ug naa silay sukbanan sa ilang lugar. Bagaman hindi sila mga mamalia sa lipunan, nagsasagawa sila ng isang natatanging pag-uugali ng semisosyal kung saan ang kolokya na naninirahan sa parehong kamag-anak na lugar o puno ay sumunod sa mga dumadaan na landas ng bawat isa sa mga puno sa paghahanap ng pagkain. Bisan kung dili kini mga mammal nga sosyal, sila naghimo og usa ka talagsaon nga pamatasan nga semisosyal diin ang taga-Colombia nga nagpuyo sa parehas nga paryente nga lugar o kahoy nagsunod sa mga nagtuyok nga mga agianan sa usag usa sa mga kahoy aron pagpangita sa pagkaon. Ito ay maaaring isang mekanismo ng pagtatanggol, samantalang ang isang populasyon, ang pinakaligtas na ruta na posible ay natutukoy at ibinahagi bilang isang uri ng mekanismo ng kooperatiba para sa pagtaas ng mga rate ng kaligtasan ng buhay. Mahimo kini usa ka mekanismo sa depensa, samtang ang usa ka populasyon, ang labing luwas nga ruta nga posible gitino ug gipaambit isip usa ka klase sa mekanismo sa kooperatiba alang sa pagtaas sa mga rate sa pagkaluwas. Ang nag-iisang oras na talagang nakatira sa isang sosyal na koponan ay matapos manganak ang isang ina; pagkatapos ay aalagaan at mabubuhay kasama ang kanyang mga anak hanggang sa sila ay mabutas; sa puntong iyon, ang mga supling ay nasa kanilang sarili. Ang bugtong panahon nga ang aktuwal nga pagpuyo sa sosyal nga sosyal mao ang pagkahuman nanganak ang usa ka inahan; unya siya mag-atiman ug mopuyo uban sa iyang mga anak hangtod nga sila malutas; sa niana nga higayon, ang mga anak nga kaugalingon sa ilang kaugalingon. Ang average na habang-buhay ng lumilipad na lemur ng Pilipinas ay hindi kilala. Ang kasagran nga gitas-on sa kinabuhi sa paglupad sa lemur sa Pilipinas wala mailhi. Maliit ang kilala tungkol sa pag-uugali ng reproduktibo sa colugos. Diyutay ang nahibal-an bahin sa pamatasan sa pagsanay sa colugos. Karaniwang ipinanganak ng babae ang isang bata pagkatapos ng dalawang buwan na pagbubuntis. Ang babaye kasagarang manganak sa usa ka bata pagkahuman sa duha ka bulan nga pagbuntis. Ang bata ay ipinanganak na walang pag-unlad at walang magawa, at inilapit nito ang sarili sa tiyan ng ina nito, sa isang supot na nabuo mula sa lamad ng buntot ng ina. Ang bata natawo nga wala makabangon ug walaÕy mahimo, ug giduol sa tiyan sa iyang inahan, sa usa ka supot nga nahimo gikan sa lamad sa ikog sa inahan. Sa kalaunan ay pinapahiram sa paligid ng 6 na buwan, at iniwan ang patagium ng ina. Kini sa katapusan gilutas mga unom ka bulan ang edad, ug gibiyaan ang patagium sa inahan. Ang laki ng pang-adulto at sekswal na kapanahunan ay naabot sa pagitan ng dalawa at tatlong taong gulang. Ang gidak-on sa hamtong ug seksuwal nga pagkahamtong nakab-ot tali sa duha ug tulo ka tuig ang edad. Ang lumilipad na lemur ng Pilipinas ay pangunahing biktima ng agila ng Pilipinas, at hinuhuli din ng mga tao para sa pagkain. Ang galupad nga lemur sa Pilipinas usa ka pangunang biktima sa agila sa Pilipinas, ug gipangita usab sa mga tawo alang sa pagkaon. Dahil sa phylogenetic, morphological, at ekolohikal na pagkakasunud-sunod ng pagkakasunud-sunod ng Dermoptera, ang mga pagsisikap sa pag-iingat na may kaugnayan sa species na ito ay napakahalaga at dapat na muling masuri at magpatuloy, lalo na dahil sa kamakailang mga pagtuklas ng mga potensyal na bagong species ng Bornean at Javan na genetically at naiiba ang morpologikal. Tungod sa pagkaparehas sa phylogenetic, morphological, ug ekolohikal nga pagkasunod-sunod sa mando nga Dermoptera, ang mga paningkamot sa pagtipig sa pagtahod sa kini nga klase labi ka hinungdanon ug kinahanglan nga susihon ug ipadayon, labi na tungod sa bag-o nga pagdiskobre sa potensyal nga bag-ong mga lahi nga Bornean ug Javan nga genetically ug lahi sa morpologikal. Ang IUCN 1996 ay nagpahayag ng mga species na mahina laban sa pagkawasak ng mga mababang lupang kagubatan at sa pangangaso, ngunit nakalista ito bilang hindi bababa sa pag-aalala noong 2008. Gipahayag sa IUCN isakalibog nuybesintos nubentay sais nga ang mga espisye nga bulnerable tungod sa pagkaguba sa mga kalasangan sa kapatagan ug sa pagpangayam, apan gilista kini nga labing gamay nga kabalaka sa tuig sa duha kalibog walo. Ang ulat ng 2008 IUCN ay nagpapahiwatig na ang mga species ay nagpapatuloy sa harap ng napinsalang tirahan, kasama ang kasalukuyang populasyon nito na sapat na upang maiwasan ang pagbabantang kategorya. Ang taho sa IUCN sa tuig duha ka libog walo nagpakita nga ang mga lahi nagpadayon sa atubangan sa gipaubos nga puy-anan, nga adunay daghang populasyon karon nga populasyon aron malikayan ang gihulga nga kategorya. Yamang ang limitasyon ng colugos ay limitado ang mga kakayahan sa pagkakalat, lalo silang masusugatan habang ang deforestation ay nagaganap sa pagtaas ng rate. Tungod kay ang Colugos adunay limitado nga mga pagkatibulaag sa pagkatibulaag, labi sila nga masulub-on tungod kay ang pagkalot sa kahoy nagakahinabo sa pagtaas sa mga rate. Ang iba pang mga banta sa mga species ay kinabibilangan ng pangangaso ng mga magsasaka ng mga plantasyon na kung minsan ay sinasalakay nila, kung saan sila ay itinuturing na mga peste, dahil kumakain sila ng mga prutas at bulaklak. Ang uban pang mga hulga sa mga espisye naglakip sa pagpangayam sa mga mag-uuma sa mga plantasyon nga ilang us aka gisulong, diin giisip sila nga mga peste, tungod kay nagkaon sila mga prutas ug bulak. Sa mga lokal na kultura, ang kanilang laman ay natupok din bilang isang napakasarap na pagkain; iba pang mga gamit ng colugo ay nag-iiba sa iba't ibang mga rehiyon ng Pilipinas. Sa mga lokal nga kultura, ang ilang unod nahutdan usab ingon usa ka lami nga pagkaon; ang uban nga mga gamit sa colugo lainlain sa lainlaing mga rehiyon sa Pilipinas. Sa Bohol, ang kanilang balahibo ay ginagamit bilang materyal para sa mga katutubong sumbrero, ngunit sa Samar , ang mga species ay itinuturing na isang masamang palatandaan at pinapatay alinman upang magamit bilang isang babala o mapupuksa ang omen. Sa Bohol, ang ilang balhibo gigamit ingon materyal alang sa mga katutubong kalo, apan sa Samar , ang mga espyeses giisip nga dili maayo nga timaan ug gipatay bisan pa gamiton ingon usa ka pasidaan o kuhaon ang kinaiyahan. Ang hayop ay higit sa lahat hindi alam sa maraming mga lugar sa Pilipinas tulad na sa Facebook , ang imahe nito ay isang beses na nagkakamali para sa isang supernatural na nilalang na sinasabing feed sa iba pang mga hayop, kahit na sa katotohanan, ang mga endangered species ay isang folivorena nagpapakain sa mga prutas, bulaklak at dahon. Ang hayop sa kadaghanan wala mahibal-an sa daghang mga lugar sa Pilipinas sama nga sa Facebook , ang imahe niini usa ka sayup alang sa usa ka supernatural nga binuhat nga giingon nga pakan-on sa ubang mga hayop, bisan kung sa tinuud, ang mga nameligro nga mga species usa ka folivorenga nagpakaon sa mga prutas, bulak ug dahon. Ang Dasia griffini , na karaniwang kilala bilang kilalang puno ng bunganga ng Griffin , ay isang species ng skink ng puno , isang butiki sa pamilya na Scincidae . Ang Dasia griffini, nga sagad nailhan nga sikat nga kahoy sa baba sa Griffin, usa ka espisyes sa skink sa kahoy, isa ka butiki sa pamilya nga Scincidae. Ang species ay endemic sa gitnang at hilagang Palawan at southern Mindoro sa Pilipinas . Ang espisyes mapahimutang sa sentro ug amihanang Palawan ug southern Mindoro sa Pilipinas. Ang tiyak na pangalan , griffini , ay para sa karangalan ng Amerikanong herpetologist na si Lawrence Edmonds Griffin (1874-1949). Ang tinuod nga pangalang griffini, kay para sa pagpasidungog sa Amerikanong herpetologist nga si Lawrence Edmonds Groffin (1874-1949). Ang Dasia griffini ay isang butiki ng arboreal . Ito ay matatagpuan sa mga puno ng kahoy o aerial ferns 7 hanggang 28 metro (23 hanggang 92 piye) sa itaas ng lupa. Ang dasia griffini usa ka butiki nga arborea. Makita kini sa mga punoan sa kahoy o ferns sa aerial pito hangtod beyente otso metros (23 hangtod 92) sa ibabaw sa yuta. Naninirahan ito ng pangunahing kagubatan ng dipterocarp . Gipuy-an niini sa mga nag-unang kalasangan sa dipterocarp . Mas bihira, matatagpuan din ito sa mga kagubatan at scrubland sa baybayin . Panagsa ra ni makita usab sa mga kagubatan sa kabaybayonan ug darohan . Ang Dasia griffini ay kabilang sa genus na Dasia . Ang Dasia griffini kay sakop sa henero nga Dasia . Ito ay naiuri sa ilalim ng subfamily Lygosominae ng skink family Scincidae . Giklaseklase kini sa subfamily nga Lygosominae sa pamilya nga skink nga Scincidae . Ang Sulu pygmy woodpecker ( Yungipicus ramsayi ), na kilala rin bilang Sulu woodpecker , ay isang species ng ibon sa pamilya Picidae . Ang Sulu pygmy balalatok ( Yungipicus ramsayi ), nga nailhan usab sa uban na Sulu balalatok , mao ang usa ka sakop sa henero nga langgam diha sa pamilya nga Picidae . Dating nakulong sa Philippine pygmy woodpecker ( Y. maculatus ), tila ito ay bumubuo ng isang superspecies na kasama nito at ang Sulawesi pygmy woodpecker ( Y. temminckii ). Kaniadtong gikulong sa pygmy balalatok sa Pilipinas ( Y. maculatus ), nagporma daw kini ug usa ka superspecies nga adunay kauban ug ang Sulawesi pygmy balalatok ( Y. temminckii ). Ang ilang mga awtoridad sa taxonomic ay patuloy na naglalagay ng species na ito sa genus Dendrocopos o Picoides . Ang pipila nga mga awtoridad sa taxonomic nagpadayon sa pagbutang niini nga species sa henero nga Dendrocopos o Picoides . Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini ang makita lang sa Pilipinas . Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan , subtropikal o tropikal na kagubatan ng bakawan , at maaariling lupa . Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan kay ang mga subtropiko o tropikal nga basa nga ubos sa kalasangan , subtropikal o tropikal nga kalasangan nga bakawan , ug maanindot nga yuta . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini sa pagkawala sa balay . Ang black-belted flowerpecker o visayan flowerpecker ( Dicaeum haematostictum ) ay isang species ng ibon sa pamilya Dicaeidae . Ang black-belted flowerpecker o visayan flowerpecker ( Dicaeum haematostictum ), kay usa ka klase nga langgam nga pamilya sa Dicaeidae . Ito ay endemic sa Pilipinas kung saan ito ay pinaghihigpitan sa mga isla ng Panay , Negros at Guimaras . Kini makita lang sa Pilipinas kung diin kini gipugngan sa mga isla sa Panay , Negros ug Guimaras . Ito ay dating itinuturing na isang subspecies ng mas malawak na kulay-pula na bulaklak na bulak ( D. australe ). Kaniadto kini gihunahuna nga usa ka subspecies sa labi ka kaylap nga pula-keeled nga bulak sa bulak ( D. australe ). Minsan ang pangalang red-keeled flowerpecker ay ginagamit para sa D. haematostictum at D. australe pagkatapos ay kilala bilang ang red-sided flowerpecker. Usahay ang ngalan nga red-keeled flowerpecker kay ginagamit sa alang na D. haematostictum ug D. australe, human nailhan dayon sa pangalan nga red-sided flowerpecker. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan , subtropiko o tropikal na basa-basa na Montane kagubatan , subtropikal o tropikal na moist shrubland , at mga hardin sa kanayunan . Ang natural nga mga puy-anan niini kay subtropiko o tropikal, nga basa na babaw na lugar sa kalasungan , subtropiko o tropikal na basa na montane na kalasungan , subtropikal o tropikal na basa na darohan , ug mga tanaman sa bukid . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa balay . Ang scarlet-collared na flowerpecker ( Dicaeum retrocinctum ) ay isang miyembro ng pamilya na Dicaeidae, mga 10 cm ang haba at endemik sa Pilipinas . Ang scarlet-collared flowerpecker ( Dicaeum retrocinctum ), kay sakop sa pamilya nga Dicaeidae, mga 10 cm ang gitas-on ug endemiko sa Pilipinas . Ito ay matatagpuan lamang sa Mindoro, karaniwang nagaganap sa ibaba ng 1000m sa canopy at gilid ng kagubatan at sa bukas na bansa na may mga nakakalat na puno. Makita lang kini sa Mindoro, nga sagad nga nahitabo sa ubos sa 1000m sa canopy ug daplin sa kalasangan, ug sa abre nga nasud nga adunay mga nagkatibulaag nga mga kahoy. Ang tawag ay isang serye ng mga tala na katulad ng kapansin-pansin na dalawang bato nang magkasama kasama ang isang mataas na `zeet zeet zeet`. Ang tawag kay usa ka sunud-sunod nga mga nota nga parehas sa pagbunot sa duha nga mga bato, nga apil lakip ang usa ka taas nga `zeet zeet zeet`. Ito ay malapit na nauugnay sa red-keeled flowerpecker (Dicaeum australe) ngunit may mas mahaba, mas payat na hubog na tuka. Nahiusa kini nga naay kalabutan sa pula nga kolor nga bulak sa bulak (Dicaeum australe), apan adunay usa ka taas, labi ka hinay nga kurba nga sungo. Ang mga itaas na bahagi ay itim na may isang slate asul na gloss at scarlet na kwelyo sa buong itaas na likod. Ang mga pang-taas nga bahin na mga itom kay adunay usa ka slate asul nga gloss ug scarlet nga kwelyo sa ibabaw nga taas nga likod. Ang lalamunan at itaas na suso ay itim na may isang maliit na pulang patch sa lalamunan; ang tiyan ay puti na may isang iskarlata na guhit na ventral na may hangganan ng itim. Ang tutunlan ug taas nga dughan nga itom nga adunay usa ka gamay nga pula nga patch sa tutunlan; ang tiyan kay puti nga naay usa ka iskarlata nga stral nga ventral nga gihigot sa itom. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa balay . Ang Draco mindanensis , na karaniwang kilala bilang Mindanao na lumilipad na dragon , ay isangspecies ng butiki na endemiko sa Pilipinas . Ang Draco mindanensis , nga kasagarang nailhan sa Mindanao nga mulupad na dragon sa dragon , kay usa ka matang sa butiki nga endemiko ra sa Pilipinas . Nailalarawan sa pamamagitan ng isang mapurol na kulay-abo na kayumanggi kulay ng katawan at isang matingkad na tangerine orange dewlap, ang species na ito ay isa sa pinakamalaking ng genus Draco . Nailhan pinaagi sa usa ka labi nga kolor uban ang kolor sa lawas, ug usa ka tin-aw nga tangerine orange dewlap, kini nga species usa sa pinakadako na genus Draco . Ang Mindanao na lumilipad na dragon ay naninirahan sa mga rehiyon ng mga kagubatan at pangalawang-paglago ng kagubatan. Ang dragon nga nagalupad sa Mindanao, kay gipuy-an sa mga rehiyon nga primera ug kalasangan, nga nagtubo sa kalasangan. Lumilitaw na may isang dependence sa pangunahing kagubatan ng dipterocarp para sa kaligtasan ng mga species na ito. Mopatim-aw nga adunay pagsalig sa panguna nga lasang sa dipterocarp, alang sa pagpadayon sa ilahang kinabuhi para kini nga species. Ang D. mindanensis ay nabanggit sa pagiging bioindicator para sa mga kagubatan na rehiyon ng Mindanao. Ang D. mindanensis kay nakit-an nga usa ka bioindicator alang sa kalasangan nga mga rehiyon sa Mindanao. Matindi ang pagbabanta sa pamamagitan ng deforestation , inilista ng IUCN ang D. mindanensis bilang mahina. Gihulga ug pag-badlong tungod sa ilegal na pagputol sa kakahoyan , gilista sa IUCN ang D. mindanensis nga hinay. Sa kasalukuyan, walang tiyak na mga pagsisikap sa pangangalaga na ginagawa upang mapanatili ang mga species. Karon, walaÕy tino na mga paningkamot sa pagtipig nga ginahimo, aron mapreserbar ang mga espisye. Sa halip, may mga proyekto na target ang proteksyon ng mga tirahan kung saan nabubuhay ang dragon na lumilipad sa dragon. Hinuon, adunay mga proyekto nga target sa pagpanalipod sa mga habitat, diin nagpuyo ang dragon nga mulupad sa dragon. Ang species na ito ng paglipad ng dragon ay inuri sa ilalim ng kaharian ng Animalia, phylum Chordata, klase Reptilia, order Squamata, at pamilya Agamidae. Kini nga matang sa paglupad nga dragon giklasipikar sa ilalum sa gingharian nga Animalia, phylum Chordata, klase Reptilia, order Squamata, ug pamilya Agamidae. Ang Draco mindanensis ay isang miyembro ng genus Draco . Ang Draco mindanensis sakop sa henero nga Draco . Ang kulay ng katawan nito ay isang mapurol na kulay-abo na kayumanggi, halos sepia, na may maputla na mga bilog na lugar. Ang kolor sa lawas niini usa ka labi ka malaw-ay nga abo nga adunay pagka kapehon, hapit sepia, nga adunay mga lusot nga lingin nga mga lugar. Sa likuran nito, may mga limang serye ng maputi na mga spot na pumipalit na may apat na serye ng mga mas malaki, mas masasamang lugar. Sa likod niini, adunay mga lima ka serye sa kaputian nga mga bulok nga salin nga adunay upat nga serye nga mas dako, ug masa dautan nga lugar. Ang ibabaw ng patagium na species na ito, o ang extensible fold ng balat na ginamit sa flight, ay pula sa mga kalalakihan at madulas sa mga babae. Ang ibabaw nga bahin sa kini nga espisye 'patagium, o extinsible fold labi nga panit nga gigamit sa paglupad, pula sa mga lalaki ug danlog sa mga babaye. Gayundin, ang D. mindanensis ay maaaring makilala mula sa iba pang mga species ng Draco sa Pilipinas sa pamamagitan ng mas malaking sukat nito (maximum na haba ay naitala sa 105 mm ), mode ng limang buto-buto na sumusuporta sa patagium nito, paitaas na nostril. Ingon usab, ang D. mindanensis mahimong mailhan gikan sa ubang mga espisye sa Draco sa Pilipinas pinaagi sa labi ka dako nga sukod niini (maximum nga gitas-on nga natala sa 105 mm ), paagi sa lima nga mga bukog nga nagsuporta sa patagium, pataas nga direksyon sa ilong. kakulangan ng serye ng Y na hugis ng mga kaliskis sa noo, pagkakaroon ng lacrimal bone at kulay ng dorsal na kulay ng maputlang kayumanggi na may bahagyang maberde na kaso sa mga lalaki. kakulang sa Y-shaped series sa mga kaliskis sa agtang, presensya sa bukog sa lacrimal ug kolor sa lawas sa dorsal nga luspadon nga kapehon nga adunay gamay nga pagkaberde nga kaso sa mga lalaki. Sa mga lalaki ng species na ito, ang dewlap, o ang inflatable maluwag na balat sa ilalim ng lalamunan, ay malaki, tatsulok at makitid, at matingkad na tangerine orange sa kulay. Sa mga lalaki sa kini nga espisye, ang dewlap, o ang inflatable loose skin sa ilawom sa tutunlan, dako, trianggulo ug hiktin, ug tin-aw nga tangerine nga kahil orange sa kolor. Sa mga babae, ang dulo ng maliit na dewlap ay cream yellow. Sa mga babaye, ang tumoy sa gamay nga dewlap mao ang krema nga dalag. Ang nilalaman ng tiyan ng D. mindanensis ay binubuo ng maraming pamilya ng mga insekto. Ang sulud sa tiyan sa D. mindanensis gilangkuban sa daghang mga pamilya sa mga insekto. Gayunpaman, ang species na ito ay hindi isang espesyalista ng ant-feeding tulad ng congener nito, ang Draco volans . Bisan pa, kini nga klase dili usa ka espesyalista nga ant-feeding sama sa congener niini, ang Draco volans . Malapit sa Mt. Ang Apo sa Mindanao, ang species na ito ay iniulat na nagkakasundo sa D. bimaculatus , D. cyanopterus , at D. guentheri . Duol sa Mt. Apo sa Mindanao, ang kini nga espisye gi-taho nga kini kauban sa D. bimaculatus , D. cyanopterus , ug D. guentheri . Ang mapa ng pamamahagi ng Draco mindanensis mula sa BREO. Ang mapa sa distribusyon sa Draco mindanensis gikan sa BREO. Isang mapa ng pamamahagi ng Mindanao Flying Dragon. Usa ka mapa sa pag-apod-apod sa Mindanao Flying Dragon. Nakita ito sa mga rehiyon ng Mindanao, Leyte, at Samar. Nakita kini sa mga rehiyon sa Mindanao, Leyte, ug Samar. Ang species na ito ay natagpuan sa mga lugar na pinangungunahan ng mga puno ng pamilya Dipterocarpaceae sa mga kagubatan ng ulan ng Pilipinas. Kini nga espisye nakit-an sa mga lugar nga gihari sa mga kahoy sa pamilya Dipterocarpaceae sa mga kalasangan sa Pilipinas. Sa Timog Cotobato, Mindanao, ang D. mindanensis ay natagpuan lamang sa mga pinakamalaking puno ng dipterocarp. Sa South Cotobato, Mindanao, ang D. mindanensis nakit-an lamang sa labing kadaghan nga mga punoan nga dipterocarp. Ang mga ispesimen ay nakolekta sa 1100 talampakan sa base ng Malindang Mountain sa hilagang-kanluran ng Mindanao. Ang mga espesipikasyon nakolekta sa 1100 mga tiil sa base sa Malindang Mountain sa amihanan-kasadpang Mindanao. Gayundin, ang mga ispesimen ay nakolekta sa mga bundok ng baybayin ( Diuata Range ) ng silangang gitnang Mindanao. Ingon usab, nakolekta ang mga espesimen sa mga bukid sa baybayon ( Diuata Range ) sa silangan nga sentral nga Mindanao. Ang gulay sa lugar na ito ay maagang pangalawang paglago at pangunahing kagubatan ng dipterocarp. Ang utanon sa kini nga lugar ikaduha nga pagtubo ug una nga lasang sa dipterocarp. Ang species na ito ay nakolekta sa mga isla ng Dinagat , Leyte , at Samar sa taas ng 200 hanggang 900 metro. Ang kini nga espisye nakolekta sa mga isla sa Dinagat , Leyte , ug Samar nga naa sa taas nga 200 hangtod 900 metros. Ang D. mindanensis ay lumilitaw na isang species na may obligasyong kagubatan, na pinaghihigpitan sa pangunahin at posibleng matanda ng pangalawang paglago ng kagubatan. Ang D. mindanensis ingon usa ka klase nga espisye nga adunay obligasyon sa lasang, nga ginapugngan sa panguna ug posible nga hut-ong nga pagtubo sa kalasangan. Lumilitaw na may isang malakas na pagsalig sa mga pangunahing at pangalawang tirahan ng kagubatan na napakabihirang at ang D. mindanensis na kabuhayan dahil sa kanilang kawalan sa kalapit na mga niyog na malapit sa mga kagubatan na ito. Adunay usa ka lig-on nga pagsalig sa nag-una ug sekundaryong mga puy-anan sa kalasangan nga talagsa ra ug ang D. mindanensis nga panginabuhi tungod sa ilang pagkawala sa duol nga mga lubnganan sa lubi nga tupad sa mga kalasangan. Sa kadahilanang ito, naniniwala ang mga eksperto na ang species na ito ng Draco ay ang pinaka-endangered species sa Pilipinas. Tungod niining hinungdan, nagtuo ang mga eksperto nga kini nga klase sa Draco mao ang labing nameligro nga mga espisye sa Pilipinas. Ang D. mindanensis , tulad ng ibang mga miyembro ng Draco species, ay sikat sa paggamit nito ng gliding bilang isang form ng pag-uugali ng lokomotiko. Ang D. mindanensis , sama sa ubang mga miyembro sa Draco espisye, bantog tungod sa paggamit niini sa gliding ingon usa ka porma sa pamatasan nga lokomotiko. Ang mga butiki na ito ay may isang hanay ng mga pinahabang buto-buto, na maaari nilang pahabain at bawiin. Kini nga mga butiki adunay usa ka hugpong sa mga elongated ribs, nga mahimo nila nga patas-on ug bawion. Ang mga buto-buto ay medyo nababaluktot at tila sila ay napapailalim sa isang tiyak na halaga ng baluktot. Ang mga bukog dali ra mapiko ug dayag nga sila gipailalom sa piho nga kantidad sa pagyukbo. Sa pagitan ng mga buto-buto na ito ay mga kulungan ng balat na natitirang patag laban sa katawan kapag hindi ginagamit, ngunit kumikilos bilang mga pakpak kapag walang kabuluhan, pinapayagan ang Draco na mahuli ang hangin at dumausdos. Taliwala sa mga bukog niini kay mga panit sa panit nga nahabilin nga patag sa na moprtekta sa lawas kung wala gigamit, apan naglihok ingon mga pako sa dihang walay kapuslan, gitugotan ang Draco nga makailog sa hangin ug molupad. Ang kakayahang lumilipad ay pang-araw-araw na kahalagahan at may mahalagang mga kahihinatnan sa mga konteksto ng parehong natural at sekswal na pagpili. Ang katakus sa pagdayeg sa adlaw-adlaw nga kahinungdanon ug adunay hinungdanon nga sangputanan sa mga konteksto sa natural ug sekswal nga pagpili. Sa pamamagitan ng D. mindanensis bilang isang mas malaking glider kumpara sa mga miyembro ng pamilya nito, bumababa ito ng mas malalayo na distansya at makakakuha ng mas mataas na tulin ng hangin upang maabot ang pag-agos ng balanse. Tungod sa D. mindanensis nga usa ka mas dako nga glider kumpara sa mga sakop sa pamilya, kini mikanaog sa mas daghang distansya ug makaabut sa mas taas nga tulin sa hangin aron makaabut sa pagbalanse. Iminumungkahi ng mga natuklasan na ang mga pagtaas ng taas ng taas na higit sa anim na metro o pahalang na distansya sa pagbiyahe na mas malaki kaysa sa siyam na metro ay kinakailangan upang makamit ang balanse ng balanse. Gisugyot sa mga nahibal-an nga ang pagtaas sa lebel nga labaw pa sa unom ka metro o distansya nga pagbiyahe sa labi pa sa siyam ka metro gikinahanglan aron makab-ot ang balanse. Bukod dito, upang suportahan ang masa nito, ang mga glides ay nangyayari sa isang mas mataas na tulin kaysa sa mas maliit na mga butiki ng Draco . Dugang pa, aron masuportahan ang masa niini, ang mga glides mahitabo sa usa ka labi ka taas nga tulin kaysa sa gagmay nga mga butiki sa Draco . Ang flight ay inilarawan sa tatlong yugto: sumisid flight, glide flight, at ascent flight o landing phase. Ang paglupad gihulagway sa tulo nga mga yugto: sumisid flight, glide flight, ug ascent flight o landing phase. Ang paglipad ng pagsisid ay nangyayari kapag ang butiki ay naglulunsad ng sarili mula sa isang puno at mayroong isang matarik na pababang pagbagsak sa isang anggulo ng 45 degree. Ang paglupad nga paglihok nahitabo sa dihang ang butiki naglansad sa iyang kaugalingon gikan sa usa ka kahoy ug adunay usa ka mas kusog nga pag-agos sa sulod sa 45 degree. Ang enerhiya na kinetic na bubuo sa paglipad ng dive ay ginagamit sa ikalawang yugto ng flight ng glide. Ang kusog nga kinetik nga usa ka panahon sa paglupad sa gigamit sa ikaduhang hugna sa paglupad sa paghinay-hinay. Sa panahon ng paglipad, ang axis at katawan ng butiki ay itinuwid upang mai-maximize ang distansya ng paglipad. Atol sa paglupad nga hinay-hinay, ang aksis ug ikog sa lawas sa butiki ang tul-id aron mapadako ang distansya sa paglupad. Sa wakas, ang ikatlong yugto, nangyayari ang paglipad. Sa katapusan, ang ikatulo nga hugna, ang paglupad nga paglupad nahitabo. Ang tilapon ng D. mindanensis ay tumataas upang ang butiki ay maaaring lumusob paitaas habang nakarating sa target nito. Ang tilakto sa D. mindanensis mobangon aron ang butiki mahimong molihok pataas samtang kini moadto sa tumong niini. Bagaman, ang D. mindanensis ay may kakayahang magamit ang mga kalamangan sa physiological upang makamit ang nangungunang pagganap sa paglipad, mayroong ilang mga kawalan. Bisan pa ang D. mindanensis nakahimo sa paggamit sa mga bentaha sa physiological aron makab-ot ang labing taas nga pasundayag sa paglupad, adunay pipila nga mga kadaut. Ang species na ito ay hindi maaaring gumamit ng mas mababang strata ng kagubatan sa parehong sukat ng maaaring mas maliit na mga species habang pinapanatili ang kakayahang makumpleto ang mga glides sa mga katabing puno. Dili magamit sa kini nga espisye sa ubos nga strata sa kalasangan sama sa mahimo sa gagmay nga mga espisye samtang nagpadayon sa katakus nga makompleto ang mga paghinay-hinay sa mga kasikbit nga kahoy. Gayundin, mula sa isang pang-ebolusyon na pangmalas, ang potensyal na pagbabago ng lugar ng pakpak ay limitado ng arkitektura ng mekanismo ng gliding. Ingon usab, gikan sa usa ka ebolusyon nga panglantaw, ang potensyal nga pagbag-o sa mga pako nga lugar gilimitahan sa arkitektura sa mekanismo sa paghinay-hinay. Ang Mindanao Flying Dragon ay nakalista bilang Vulnerable ayon sa IUCN dahil pinaghihinalaang na ang isang pagbaba ng populasyon, na tinatayang higit sa 30% ay matutugunan sa loob ng isang sampung taong panahon na nagpapatuloy mula sa nakaraan hanggang sa malapit na hinaharap, inurong mula sa pagkawala ng pangunahing at posibleng mature pangalawang pag-unlad ng tirahan ng kagubatan. Ang Mindanao Flying Dragon nalista ingon atimanon sumala sa IUCN tungod kay gisuspetsahan nga ang pagkunhod sa populasyon, gibanabana nga kapin sa 30% ang mahatag sa usa ka napulo ka tuig nga panahon nga nagpadayon gikan sa bag-o nga nangagi hangtod sa umaabot nga umaabot, gikan sa pagkawala sa nag-una ug lagmit nga ikaduha nga puy-anan sa lasang sa pagtubo. Ang pagkawala ng Habitat dahil sa deforestation (kasama ang pagbabagong pang-agrikultura) ang pangunahing banta sa species na ito. Ang pagkawala sa gawi tungod sa pagpamutol sa mga kahoy sa kalasangan (lakip na ang pagbag-o sa agrikultura) ang panguna nga hulga sa kini nga espisye. Ang kaguluhan sa kagubatan ay malamang na isang banta din. Ang kagubot sa kalasangan lagmit usab nga peligro. Hindi ito kilala nang may katiyakan kung ang species na ito ay nakolekta para sa tradisyonal na paggamit ng panggagamot, at ang mga karagdagang pag-aaral ay kinakailangan upang matukoy ito. Wala kini mailhan uban ang kasiguruhan kung ang kini nga espisye gikolekta alang sa tradisyonal nga paggamit sa medisina, ug dugang nga mga pagtuon ang gikinahanglan aron mahibal-an kini. Sa kasalukuyan ay walang mga gawaing pangangalaga o proyekto na nakatuon nang direkta sa pagpapanatili ng D. mindanensis . Sa pagkakaron walaÕy mga kalihukan sa pagtipig o mga proyekto nga nakapunting nga direkta sa pagpreserba sa D. mindanensis. Sa halip, may mga proyekto at inisyatibo na nakadirekta sa pangangalaga ng tirahan ng D. mindanensis rainforest sa rehiyon ng Mindanao. Hinuon, adunay mga proyekto ug inisyatibo nga gitumong sa pagpreserbar sa D. mindanensis sa kalasangan nga puy-anan sa rehiyon sa Mindanao. Ang D. mindanensis ay matatagpuan sa maraming mga protektadong lugar, kabilang ang Samar at Leyte. Ang D. mindanensis makit-an sa daghang mga protektadong lugar, apil ang Samar ug Leyte. Noong 2005, ang Conservation International Philippines ay nagsimulang magtrabaho sa Eastern Mindanao Corridor upang mapangalagaan ang malawak na makabuluhang biodiversity ng lugar sa pamamagitan ng pagtatatag ng mas maraming mga protektadong lugar at pagpapabuti ng pamamahala ng mga umiiral na mga protektadong lugar. Niadtong 2005, ang Conservation International Philippines nagsugod sa pagtrabaho sa Eastern Mindanao Corridor aron mapreserbar ang labi ka hinungdanon nga biodiversity sa lugar pinaagi sa pag-establisar sa daghang mga protektadong lugar ug pagpalambo sa pagdumala sa mga naagi nga protektadong mga lugar. Ang isa pang samahan na nakatuon sa pag-iingat ng tirahan ng Mindanao Flying Dragon ay angPondo ng Partisipasyon ng Kritikal na Ekosystem . Laing organisasyon nga nagpunting sa pagpreserbar sa Mindanao Flying Dragon nga puy-anan mao ang pondo sa partisipasyon sa kritikal nga Ekosystem. Ang programang pamumuhunan ng limang taong ito ay nakatuon sa pagbuo ng mga alyansa at kapasidad ng lipunan ng sibil na kinakailangan para sa tagumpay ng pag-iingat ng rehiyon na ito. Kini nga lima ka tuig nga programa sa pamuhunan nagpunting sa pagtukod sa mga alyansa ug katakus sa katilingbang sibil nga kinahanglanon alang sa kalampusan sa pagpreserbar sa kini nga rehiyon. Ang parehong mga samahang ito ay nagtatrabaho sa mga lokal na pamahalaan, lokal na NGO, at mga lokal na pamayanan upang makabuo ng kamalayan at tagapagtaguyod para sa mas mahusay na koridor at protektadong pamamahala ng lugar. Ang duha sa mga organisasyon nga nagtrabaho kauban ang mga lokal nga gobyerno, lokal nga NGO, ug lokal nga komunidad aron magtukod og pagkahibalo ug tigduso alang sa mas maayong koridor ug pagpanalipod sa lugar nga pagdumala. Ang pag- iingat ng Draco mindanensis ay nag- aalok ng iba't ibang mga pakinabang. Ang pagtipig sa Draco mindanensis nagtanyag sa lain-laing mga bentaha. Ang mga butiki ng Draco ay may maraming potensyal bilang isang sistema ng modelo para sa pag-aaral ng magkakaibang mga evolutionary phenomena kasama ang mga paksa tulad ng ebolusyon ng gliding pagganap, ebolusyon ng mga istruktura ng pagpapakita at pag-uugali, ebolusyon ng laki ng sekswal na dimorphism at dichromatism , at ang ebolusyon ng niche partitioning at pagpupulong ng komunidad. Ang mga butiki nga Draco adunay daghan nga potensyal ingon usa ka modelo nga sistema alang sa pagtuon sa lain-laing mga ebolusyon nga ebolusyon lakip na ang mga hilisgutan sama sa ebolusyon sa pagpasundayag, ebolusyon sa mga istruktura sa pagpakita ug pamatasan, ebolusyon sa dimorphism nga sukat sa sekswal ug dichromatism, ug ang ebolusyon sa nition paglahi-lahi ug panagtigum sa komunidad. Ang Mindanao Flying Dragon ay itinuturing na isang bioindicator na nangangahulugang nakasalalay ito sa kalidad ng ginustong tirahan, sa kasong ito ang pangunahing o mahusay na kagubatan sa paglago ng pangalawang. Ang Mindanao Flying Dragon giisip nga usa ka bioindicator nga nagkahulugan nga nagsalig kini sa kalidad sa gusto niini nga pinuy-anan, sa kini nga kaso ang panguna o maayo nga kalasangan sa pagtubo sa sekondarya. Hindi tulad ng marami sa iba pang mga Dracospecies na maaaring matagpuan sa mga nabalisa na kapaligiran tulad ng mga plantasyon ng puno ng niyog, mga patlang ng tirahan, atbp. Dili sama sa kadaghanan sa uban nga Draco na nga espisye nga makit-an sa mga kagubot nga palibot sama sa mga plantasyon sa mga punoan sa lubi, mga natad sa residensya, ug uban pa. Ang lumilipad na dragon ng Mindanao ay dahan-dahang nagiging mahirap makuha dahil sa tirahan nito na nagiging "nawawalan" mismo sa Pilipinas dahil sa matinding deforestation. Ang paglupad sa Mindanao nga dragon hinay nga nahimong labi pa kalisud nga makit-an tungod sa iyang pinuy-anan nga nahimong nawala sa kaugalingon sa Pilipinas tungod sa grabe nga pagkalot. Sa gayon, kritikal na idokumento at maunawaan ang pagkakaiba-iba at pamamahagi ng D. mindanensis upang subukang protektahan ang natitirang mga populasyon nito sa ligaw. Sa ingon, kritikal nga idokumento ug masabtan ang pagkalain-lain ug pag-apod-apod sa D. mindanensis aron sa pagpaningkamot nga mapanalipdan ang nahabilin nga mga populasyon niini sa kalasangan. Ang dryophiops philippina , na kilala rin bilang keel-bellied whipsnake o Philippine whipsnake , isang species ng likod-fanged colubrid snake na endemic sa Pilipinas . Dryophiops philippina, nga nailhan usab ingon sa mga kasko-bellied whipsnake o Philippine whipsnake, usa ka sakop sa henero sa likod-fanged Colubridae bitin nga mao ang kaliwatan sa Pilipinas. Isang katulad na mga species, ang mga dryophiops rubescens ay umiiral sa Thailand at Malaysia . Usa ka parehas nga mga espisye, ang dryophiops rubescens anaa sa Thailand ug Malaysia. Ang katawan nito ay halos 3 hanggang 6 piye ang haba. Ang lawas niini mga tulo hangtod unom piye ang gitas-on. Ang kulay ay madilim na kayumanggi o itim, kung minsan ay kulay-abo sa itaas tulad ng sa mga rubescens ng dryophiops at madalas na may isang ilaw na berde o maputlang asul na flecks. Ang pagkolor mao ang itom nga brown o itom, usa ka grey sa taas ingon sa mga rubescens sa Dryophiops ug kanunay adunay usa ka kahayag nga berde o luspad nga asul nga flecks. Ang dila ay maliwanag na pula. Ang dila hayag nga pula. Ang cream o puting kulay na mga guhitan na guhitan sa bawat panig ay bisected ng madilim na itim na mga linya, na halos patuloy sa kahabaan ng dorsolateral stripe. Ang mga cream o puti nga kolor nga lateral stripes sa matag kilid gipamaligya sa mga itom nga linya nga itum, nga hapit nagpadayon sa dorsolateral stripe. Mayroon itong malawak na ulo, malalaking mata na proporsyon sa ulo, at isang payat na leeg. Kini adunay usa ka halapad nga ulo, dagko nga mga mata nga katimbang sa ulo, ug usa ka gamay nga liog. Ang mga kaliskis ng dorsal ay makinis, hindi mahilig. Ang mga panudlo sa dorsal hapsay, dili galamyon. Ang tiyan scutes ay may 15 scale na hilera sa midsection at may malabong madilim na linya na nagbibigay ng impression na ito ay keeled. Ang mga scutes sa tiyan adunay 15 nga sukod sa mga linya sa tunga-tunga nga parte ug adunay mga huyang nga ngitngit nga mga linya nga naghatag impresyon nga kini gusto. Maputi ang baba ngunit kung minsan ay dilaw. Pula ang puti apan usahay mahimong dalag. Ang leeg nito hanggang sa kalagitnaan ng katawan ay dilaw at ang natitirang bahagi ng katawan ay kayumanggi. Ang liog niini hangtod sa tunga-tunga sa lawas dalag ug ang uban nga lawas na kape. Mayroong isang maliit na sukat sa mukha na tinatawag na preocular scale, na matatagpuan sa harap ng mata at may asawa sa pagitan ng dalawang iba pang mga kaliskis, na tinatawag na itaas na mga labial. Adunay usa ka gamay nga gidak-on sa nawong nga gitawag nga preocular scale, nga nahimutang sa atubangan sa mata ug gipahiangay sa taliwala sa duha pa ka mga timbangan, nga gitawag nga mga lab lab sa ibabaw. Ang mga kaliskis sa tuktok ng ulo ay malaki, isang tampok na nakikilala sa ahas na ito mula sa mga dryophiops rubescens . Ang mga timbangan sa tumoy sa ulo daghan, usa ka bahin nga nagpalahi sa kini nga bitin gikan sa mga rubescens nga dryophiops. Ang dalawang species ay halos magkapareho maliban na ang D.philippina ay walang isang puson. Ang duha ka sakop sa henero nga halos parehas nga parehas sa D.philippina walaÕy usa ka tiyan. Kung naalarma, mabilis silang lumipat sa isang sidewinding paraan sa lupa. Kung maalarma, dali sila nga nagbalhin sa sidewinding nga agianan paingon sa yuta. Ang nag-iisang ahas bukod sa ahas ng tubig na nakaharap sa Aso, mga rynchops ng Cerberus at ang rattlenake ng sidewinder na gawin ito. Ang nag-inusara nga bitin gawas sa ahas sa tubig nga nag-atubang sa iro, Cerberus rynchops ug rattlenake sa sidewinder nga buhaton kini. Ang dryophiops philippina ay endemik sa Pilipinas, kung saan matatagpuan ito sa mga isla ng Luzon (kabilang ang Bataan ), Mindoro , Sibuyan , Panay at silangang Mindanao (Diuata Range). Ang dryophiops philippina adunay endemik sa Pilipinas, diin makita kini sa mga isla sa Luzon (lakip ang Bataan), Mindoro, Sibuyan, Panay ug silangang Mindanao (Diuata Range). Sa Panay ay naitala na sa loob ng pangunahin at pangalawang mababang lupang tropiko na basa-basa, at sa mga lugar na malapit. Sa Panay natala sa sulud sa primarya ug sekundaryong mga kapatagan nga yuta, ug sa kanait nga mga lugar. Maaaring kailanganin ng species na ito ang cover ng kagubatan para sa kanlungan. Ang kini nga sakop sa henero nga klase mahimong kinahanglan nga tabon sa kalasangan alang sa kapasilongan. Ito ay dokumento ngunit isang napaka-kinakabahan na ahas. Kini usa ka dokumento apan kini usa ka bitin nga ginkakulbaan kaayo. Kung ang lugar kung saan ang tirahan ay nabalisa, maaaring tumakas ito upang tumakas, o mananatiling manatili. Kung ang lugar diin ang pinuy-anan gubot, kini mahimong molayas aron makalikay o magpabilin. Maaari itong manatiling hindi gumagalaw para sa pinalawig na tagal ng panahon ngunit kadalasan ito ay palaging gumagalaw. Mahimo kini magpabilin nga walaÕy paglihok alang sa usa ka taas nga yugto sa panahon apan kini kanunay nga makanunayon. Ang isang indibidwal na marate ay maaaring magpakita ng pagsalakay sa pamamagitan ng pagpapalawak ng leeg nito at pagpapakita ng mga ilaw na kulay sa ilalim nito, upang lalong mapalaki ang sarili kaysa sa tunay na ito, ngunit bihira silang kumagat. Ang usa ka indibidwal nga marate mahimo nga magpakita sa pagpanlupig pinaagi sa pagpataas sa liog niini ug pagpakita sa mga light color sa ilawom niini, aron mapadako ang kaugalingon labi pa sa tinuod, apan panagsa ra silang mopaak. Kahit na ito ay isang arboreal na ahas, mas pinipili itong gumala ng bukas na mga bakuran at madalas na makikita sa sahig ng kagubatan, kabilang ang mga basura ng dahon. Bisan kung kini usa ka bitin nga arboreal, mas gusto nga maglibot sa mga bukas nga mga yarda ug kanunay nga makit-an sa salog sa kalasangan, lakip ang dahon nga basura. Isang species ng cathemeral, ito ay aktibo sa parehong araw at gabi. Usa ka sakop sa henero nga sa cathemeral, kini aktibo adlaw ug gabii. Ang keel-bellied whipsnake ay isang napaka dalubhasang mangangaso, na aktibong hinahabol ang biktima na binubuo lalo na ng mga geckos at iba pang mga butiki. Ang keel-bellied whipsnake usa ka batid nga mangangayam, nga aktibo nga nagahabol sa biktima nga nag-una sa mga geckos ug uban pang mga butiki. Ang iba pang biktima ay maaari ring makuha, bibigyan ng pagkakataon. Ang ubang mga biktima mahimo usab nga makuha, hatagan kahigayonan. Ang mga maliliit na palaka, isda at slug ay maaaring maubos minsan. Ang gagmay nga mga baki, isda ug slugs usahay maubos. Tulad ng pinakamalapit na kamag-anak nito, ang Oriental whipsnake ( Ahaetulla prasina ), ang D. philippina ay kilala rin na isang parthenogenic species. Sama sa labing suod nga paryente niini, ang Oriental whipsnake (Ahaetulla prasina), ang D. philippina nailhan usab nga us aka parthenogenic nga sakop sa henero. Ang parthenogenesis ay bihira sa mga ahas ngunit kilala na umiiral. Ang parthenogenesis talagsa ra sa mga bitin apan nahibal-an nga adunay. Karamihan sa mga species na ligaw na nahuli ay mga babae ngunit nangyayari rin ang mga lalaki. Kadaghanan sa mga sakop sa henero lahi nga nakuha nga ihalas nga mga babaye apan mga lalaki usab nahitabo. Karaniwan ay nagsisimula ang Mating bandang Nobyembre hanggang sa Enero, kung saan naglalagay ng 2 hanggang 6 na itlog sa isang solong kalat, karaniwang idineposito sa pagitan ng mga puno ng puno at nakalantad na mga puno ng kahoy. Kasagaran magsugod ang Nobyembre kaniadtong Nobyembre hangtod sa Enero, diin ang 2 hangtod 6 nga mga itlog ibutang sa usa ka kalat, nga sagad madeposito tali sa mga punoan sa kahoy ug mga punoan nga punoan. Ang pag-iimbak ng tamud ay iniulat din sa mga species na ito, nangangahulugang maaari itong maglatag ng mga itlog na may isang pag-iisa lamang. Ang pagtipig sa tamud gi-report usab sa kini nga sakop sa henero nga nagpasabut nga mahimo kini mangitlog mga itlog nga adunay usa ra nga pagkalain. Ang mga kababaihan ay nakikilala sa kanilang mas makapal na mga katawan na nagtatapos sa isang maikli at mas payat na buntot; samantalang ang mga lalaki ay payat at may mas mahahabang mga buntot. Ang mga kababayen-an nailhan sa labi ka baga nga mga lawas nga nagatapos sa usa ka labi ka labi ka gamay ug nipis nga ikog; samtang ang mga lalaki nipayat ug adunay mas taas nga mga pangagda. Ang mga babae ay mas magaan sa kulay habang ang mga lalaki ay may posibilidad na maging mas madidilim at may kulay-kastanyas na kayumanggi sa ulo nito. Ang mga baye mas gaan ang kolor samtang ang mga lalaki labi ka itom ug adunay kolor sa chestnut brown. Karaniwang naninirahan ang mga ispesimen na nakukuha sa paligid ng 8 taon, habang nabubuhay hanggang 12 taon sa ligaw. Ang mga espesipikasyon nga nagpuyo sa palibot nga 8 ka tuig sa edad kasagaran mabuhi, hangtod sa 12 ka tuig sa wild. Tulad ng karamihan sa mga likas na fanged na ahas, ang keel-bellied whipsnake ay banayad na nakalalason. Sama sa kadaghanan sa mga natural nga fanged nga mga bitin, ang keel-bellied whipsnake hinay nga makahilo. Kahit na ang kamandag nito ay sinasabing bahagyang mas malakas kaysa sa pinaka banayad na mga ahas na ahas, ang maliit na bibig at napakaliit na sukat ay hindi malamang na magdulot ng isang malusog na may sapat na gulang na anumang mga problema. Bisan kung ang hilo niini giingon nga gamay nga kusgan pa kaysa labi ka labi nga mga kagat sa bitin, ang gamay nga baba niini ug gamay kaayo nga gidak-on dili mahimo nga hinungdan sa usa ka himsog nga hamtong bisan unsang mga problema. Ang patuloy na pagkawasak ng mga pangunahin at pangalawang kagubatan, ang pag-convert ng mga mayamang lupain sa mga lugar na pang-agrikultura at tirahan, pati na rin ang hindi pag-iingat na pagpatay ng tao ay maaaring magbanta sa kaligtasan ng hayop na ito. Ang padayon nga pagkaguba sa mga panguna ug sekundaryong kagubatan, ang pagkakabig sa tabunok nga mga yuta ngadto sa mga lugar nga agrikultura ug puy-anan, ingon usab ang dili piho nga pagpamatay sa mga tawo mahimoÕg maghulga sa pagpadayon sa kini nga hayop . Ang butil ng imperyal na kalapati ( Ducula carola ), na kilala rin bilang kulay- abo na imperyal na kalapati , ay isang species ng ibon sa pamilya Columbidae . Ang binhi sa imperyal nga kalapati (Ducula carola), nailhan usab nga grey imperial nga salampati, usa ka klase nga langgam sa pamilya nga Columbidae. Endemic sa Pilipinas , nakatira ito sa mga kagubatan at mga gilid ng kagubatan. Ang endemiko sa Pilipinas, nagpuyo sa mga kalasangan ug kagubatan. Ito ay isang masusugatan na species na banta ng pagkawala ng tirahan at pangangaso. Kini usa ka mahuyang nga sakop sa henero nga naghulga sa pagkawalay puy-anan ug pagpangayam. Ang species na ito ay unang inilarawan bilang Ptilocolpa carola ni Charles Lucien Bonaparte noong 1854. Kini nga sakop sa henero nga gihulagway una nga Ptilocolpa carola ni Charles Lucien Bonaparte kaniadtong 1854. Ang tiyak na pangalan ng carola ay nagmula sa pangalan ng isang anak na babae ng Bonaparte, Charlotte Honorine Josephine Pauline Contessa Primoli di Foglia. Ang piho nga ngalan sa carola naggikan sa ngalan sa usa ka anak nga babaye nga Bonaparte, si Charlotte Honorine Josephine Pauline Contessa Primoli di Foglia. Tatlong subspesiya ang kinikilala: D. C. Carola sa Luzon , Mindoro at Sibuyan ; D. C. nigrorum sa Negros at Siquijor ; at D. c. mindanensis sa Mindanao . Tulo nga subspesies giila: D. C. carola sa Luzon, Mindoro ug Sibuyan; D. C. nigrorum sa Negros ug Siquijor; ug D. C. mga mindanensis sa Mindanao. Ang kabuuang haba ay 32-38 cm (13-15 sa). Ang kinatibuk-ang gitas-on kay 32-38 sentimetro (13-15 sa). Sa D. c. carola male, ang ulo at leeg ay ashy grey. Sa D. c. carola nga lalaki, ang ulo ug liog kay abuhon. Ang buntot ay maitim na may isang maberde na pagtakpan. Ang ikog kay itom nga adunay pagkaberde. Ang lalamunan ay creamy puti, ang dibdib ay madilim na kulay-abo na may puting crescent, at ang tiyan ay madilim na kastanyas. Ang tutunlan kay di lasaw nga pagkaputi, ang dughan kay adunay pagkangitngit nga abuhon nga naay porma nga puti nga crescent, ug ang tiyan kay naay pagkangitngit nga kastanyas. Ang mga paa ay lilang o kulay rosas na pula. Ang mga tiil kay purpura o kolor pula nga rosas. Ang tuka ay mapula-pula, at ang iris ay maputi. Ang tuka kay mapula-pula ug ang iris kay adunay pagkaputi. Ang babae ay may mas matingkad na mga upperparts at walang puting crescent sa dibdib nito. Ang babaye kay adunay mas klaro ang itaas nga bahin ug wala'y puti nga crescent sa dughan niini. Ang ibon ng juvenile ay katulad ng babae, ngunit mapurol. Ang langgam nga batan-on parehas sa babaye apan dulom. Ang iba pang dalawang subspecies ay maaaring makilala sa pamamagitan ng mga pattern sa kanilang mga suso at ang mga kulay ng kanilang mga upperparts. Ang lain nga duha nga mga subspecies mahimong mailhan pinaagi sa mga sumbanan sa ilang mga dughan ug ang mga kolor sa ilang mga pang-itaas nga bahin. Ang napatay na imperyal na kalapati ay endemik sa Pilipinas. Ang napatay na imperyal nga kalapati kay endemik sa Pilipinas. Naitala ito sa Luzon, Mindoro, Sibuyan, Negros, Siquijor at Mindanao, ngunit maaaring maging lokal na nawawala sa ilang mga isla. Natala kini sa Luzon, Mindoro, Sibuyan, Negros, Siquijor at Mindanao apan mahimo'g mawala ang lokal sa pipila nga mga isla. Ang mga tirahan nito ay mga kagubatan at mga gilid ng kagubatan, kabilang ang mga lugar na may ilang pag-log. Ang mga pinuy-anan niini mao ang mga kalasangan ug mga kilid sa kalasangan, lakip na ang mga lugar nga adunay pipila ka pag-logging. Karaniwan itong matatagpuan sa ibaba ng taas ng 2,000 m (6,600 piye) kaysa sa antas ng dagat. Kasagaran kini makit-an sa ilawon sa taas nga 2,000 metros (6,600 p) ibabaw sa lebel sa dagat. Ang kalapati na ito ay madalas na matatagpuan sa mga kawan ng higit sa 10 mga indibidwal. Kini nga kalapati kanunay nga makit-an sa mga panon nga adunay kapin sa 10 nga mga indibidwal. Nakikipag-ugnay ito sa berdeng imperyal na kalapati . Kini kay makig-uban sa berdeng imperyal nga kalapati. Kumakain ito ng mga prutas mula sa Eugenia at Ficus puno. Nagakaon kini sa mga bunga gikan sa Eugenia ug Ficus nga mga kahoy. Marahil ay lahi mula Pebrero hanggang Hulyo. Tingali kini nga mga liwat kay gikan sa Pebrero hangtod Hulyo. Isang pugad ang naitala sa isang guwang sa bangin. Usa ka salag ang natala sa usa ka lungag sa pangpang. Ang mga flocks ay tumugon sa pagkakaroon ng pagkain sa pamamagitan ng paglipat ng mga malalayong distansya araw-araw at pana-panahon. Ang mga panon nag-reaksyon sa pagkaanaa sa pagkaon pinaagi sa pagbalhin sa mga pinakalayu nga distansya matag adlaw ug sa matag panahon. Ang laki ng populasyon ay tinatayang sa 2500-600 mga ibon na may sapat na gulang, o 3500Ð15000 kabuuang indibidwal. Gibanabana ang kadaghan sa populasyon sa 2500-600 nga mga hamtong nga mga langgam o 3500-1515 nga mga indibidwal. Ang species na ito ay maaaring maging lokal na nawala sa Sibuyan, Mindoro at Siquijor. Kini nga espisye mahimo'g lokal nga mawala sa Sibuyan, Mindoro ug Siquijor. Noong 1950s, naging pangkaraniwan ito sa Negros ngunit hindi naitala ito kamakailan. Sa mga tuig sa 1950, naandan kini sa Negros apan wala pa natala didto bag-o lang. Tumanggi din ito sa Luzon at Mindanao. Nagtangtang usab kini sa Luzon ug Mindanao. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan at pangangaso. Nameligro kini sa pagkawala sa puy-anan ug pagpangayam. Ang mga nakitang imperyal na pigeon ay nangyayari sa protektado ng Northern Sierra Madre Natural Park at Mt. Kitanglad Natural Park . Ang mga nakit-an nga imperyal na pigeon nahitabo sa protektado nga Northern Sierra Madre Natural Park ug Mt. Kitanglad Natural Park. Ang International Union para sa Pag- iingat ng Kalikasan ay sinuri ang katayuan ng pag-iingat ng species bilang mahina laban sa . Ang International Union of Conservation for Natural kay gisuki ang kahimtang sa pag-amping sa mga sakop sa henero ingun nga huyang kini sa batok. Ang kulay- abo na imperyal na kalapati ( Ducula pickeringii ) ay isang species ng ibon sa pamilya Columbidae . Ang abuhon nga imperyal nga kalapati (Ducula Pickeringii) kay usa ka klase nga langgam sa pamilya nga Columbidae. Ito ay matatagpuan sa Sulu Archipelago , Miangas at Talaud Islands . Kini makit-an sa Sulu Archipelago, Miangas ug Talaud Islands. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan at mga plantasyon . Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan mao ang subtropiko o tropikal nga basa nga ubos nga kalasangan ug mga tanum. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa puy-anan. Ang dugong ay isang medium-sized na marine mammal . Ang dugong mao ang usa ka medyum nga kadako sa usa ka marine mammal. Ito ay isa sa apat na buhay na species ng order Sirenia , na kasama rin ang tatlong species ng manatees . Kini usa sa upat nga buhi nga espisye sa mando sa Sirenia nga naglakip usab sa tulo nga mga matang sa manatees. Ito ang nag-iisang kinatawan ng buhay ng isang magkakaibang magkakaibang pamilya Dugongidae ; kanyang pinakamalapit na modernong kamag-anak, sea baka Steller ( Hydrodamalis gigas ), ay hunted sa pagkalipol sa ika-18 siglo. Kini ang bugtong buhi nga representante sa makausa-lahi nga pamliya nga Dugongidae; ang labing suod nga modernong paryente, ang baka sa dagat sa Steller (Hydrodamalis gigas), gipangita nga mawala sa ika-18 nga siglo. Ang dugong ay ang tanging mahigpit na herbivorous marine mammal . Ang dugong mao gyud ang higpit nga herbivorous marine mammal. Ang dugong ay ang tanging sirenian sa saklaw nito, na sumasaklaw sa tubig ng mga 40 bansa at teritoryo sa buong Indo-West Pacific . Ang dugong mao lamang ang sirenian sa sakup niini nga naglangkob sa katubigan sa mga 40 ka mga nasulod ug teritoryo sa tibuok Indo-West Pacific. Dugong ay higit sa lahat ay nakasalalay sa seagrass komunidad para sa pag-iral at sa gayon ay pinaghigpitan sa coastal habitats kung saan support seagrass parang, na may pinakamalaking dugong concentrations ay karaniwang nagaganap sa malawak, mababaw, protektadong lugar tulad ng baybayin , bakawan channels , sa tubig ng malaking may baybayin isla at inter-reefal na tubig. Ang dugong sa kadaghan nagsalig sa mga komunidad sa dagat nga wala'y kalig-on ug sa ingun gilimitahan sa mga puy-anan sa baybayon nga nagsuporta sa mga sagbot sa dagat nga adunay pinakadako nga pangkonsumo sa dugong nga kasagarang nagkahitabo sa lapad, mabaw, protektado nga mga lugar sama sa baybayon, mga kanal sa bakawan, mga tubig sa daghang mga isla nga wala'y kabaybayonan. Ang hilagang tubig ng Australia sa pagitan ng Shark Bay at Moreton Bay ay pinaniniwalaang kontemporaryong kuta ng dugong. Ang amihananang katubigan sa Australia taliwala sa Shark Bay ug Moreton Bay gituohan nga kini karon nga kuta sa dugong. Tulad ng lahat ng mga modernong sirena, ang dugong ay may isang fusiform na katawan na walang dorsal fin o hind limbs . Sama sa tanan nga mga modernong sirena, ang dugong adunay fusiform nga lawas nga walaÕy dorsal fin o hind limbs . Ang forelimbs o flippers ay parang paddle. Ang mga forelimbs o flippers nagamistula nga mga paddle. Ang dugong ay madaling nakikilala mula sa mga manatees sa pamamagitan ng fluked, dolphin na tulad ng buntot, ngunit nagtataglay din ng isang natatanging bungo at ngipin. Ang mga dugong dali ra nailhan batok sa mga manatees pinaagi sa ilang fluked ug sama sa dolphin nga ikog, apan aduna usab silay talagsaon nga bungo ug ngipon. Ang snout nito ay malinaw na napabagsak, isang pagbagay para sa pagpapakain sa mga benthic na komunidad ng dagat. Ang simod niini kay klaro nga bagsak, usa ka pagpahiangay alang sa pagpakaon sa mga benthic nga komunidad sa dagat. Ang mga molar ngipin ay simple at peg-tulad ng hindi tulad ng mas detalyadong molar dentition ng manatees. Ang mga bag-ang niini nga ngipon kay simple ug peg- sama sa dili sama nga mas madetalyado nga molar dentition sa mga manatees. Ang dugong ay hinuhuli ng libu-libong taon para sa karne at langis nito . Ang dugong kanunay ginadakop kada tuig tungod sa karne ug lana niini. Ang tradisyonal na pangangaso ay mayroon pa ring mahusay na kahalagahan sa kultura sa ilang mga bansa sa modernong saklaw nito, lalo na sa hilagang Australia at Pacific Island. Ang tradisyonal nga pagpangayam aduna gihapo'y maayo nga kamahinungdanon sa kultura sa lain-laing nasod, ilabi na sa moderno nga kasangkaran niini nga ang amihanan nga Australia ug Pacific Island. Ang kasalukuyang namamahagi ng dugong ay nagkalat, at maraming populasyon ang pinaniniwalaang malapit sa pagkalipol. Ang karon nga pag apod-apod sa mga dugong kay ang pagkalat, ug ang dako niini nga populasyon ug ang tinuohan nga hapit na sila mapuo. Ang IUCN ay naglilista ng mga dugong bilang isang species mahina laban sa pagkalipol, habang ang Convention sa International Trade sa Nanganganib na Species limitasyon o pagbabawal sa pangangalakal ng mga nagmula mga produkto. Ang IUCN ang nagalista sa dugong ingon nga usa kini ka sakop na huyang batok sa pagkapuo, samtang ang Convention sa International Trade sa Endangered Species nagalimita o nagadili sa pagbaligya sa mga ginasulti nga produkto. Sa kabila ng ligal na protektado sa maraming mga bansa, ang mga pangunahing sanhi ng pagtanggi ng populasyon ay nananatiling antropogenikoat isama ang mga pagkamatay na may kaugnayan sa pangingisda, pagkasira ng tirahan at pangangaso. Bisan pa nga ligal nga protektado niini sa lain-lain nga mga nasud, ang nahauna nga hinungdan sa pag us-os sa populasyon kay nagpabilin nga antropogeniko ug gilakip ang pagkamatay nga adunay kalabutan sa pangisda, pagkadaot sa mga pinuy-anan ug pagpangayam. Sa mahabang haba ng 70 taon o higit pa, at mabagal na rate ng pagpaparami, ang dugong ay lalo na masusugatan sa pagkalipol. Sa katas-on sa 70 ka tuig o kapin pa, ug sa hinay nga rate sa pagpanganak, samot na huyang ang mga dugong batok sa pagkapuo. Ang pangalan ay unang pinagtibay at pinalaki ng French naturalist na si Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon , bilang " dugon " sa Histoire Naturelle (1765), pagkatapos ng mga paglalarawan ng hayop mula sa isla ng Leyte sa Pilipinas . Ang pangalan niini kay unang gipakalig-on ug gipaila-ila sa mga French naturalist nga sila Georges- Louis Leclerc ug Comte de Buffon, ingon nga "dugon" sa Historie Naturella (1765), human sa paghulagway sa mga hayop gikan sa islang Leyte sa Pilipinas. Iba pang mga karaniwang lokal na pangalan ay kasama ang "sea cow", "sea pig" at "sea camel". Uban pang mga kasagarang lokal nga mga pangalan kay "sea cow", "sea pig" ug "sea camel". Ang Dugong dugon ay ang tanging nalalabi na species ng pamilya Dugongidae , at isa lamang sa apat na nalalabi na species ng utos Sirenia , ang iba ay bumubuo ng manatee family. Ang Dugong dugon ang usa nalang ka bilin nga lahi sa pamilya niini nga Dugongidae, ug usa nalang sa upat nga nabilin nga lahi sa Sirenia, na ang uban magabuo sa pamilya sa Manatee. Una itong inuri ng MŸller noong 1776 bilang Trichechus dugon , isang miyembro ng gen manatee na naunang tinukoy ni Linnaeus . Kini una nga giklasipar ni Muller sa 1776 ingon nga Trichechus dugon, usa ka miyembro sa genus nga manatee na kaniadto gihubit ni Linnaeus. Kalaunan ay itinalaga bilang uri ng uri ng Dugong ni Lacepede at karagdagang inuri sa loob ng sariling pamilya ni Grey at subfamily ni Simpson. Sa kadugayan gihatagan kini ug lahi nga klase sa dugong ni Lacapede ug dugang nga giklasipar sa kaugalingong pamilya ni Grey ug subfamily ni Simpson. Ang mga Dugong at iba pang mga sirena ay hindi malapit na nauugnay sa iba pang mga mammal sa dagat , na higit na nauugnay sa mga elepante . Ang mga dugong ug uban pang mga sirena kay wala'y kalabutan sa uban pang mga mammal sa dagat, na mas samot na gadugtong sa mga elepante. Ang mga Dugong at mga elepante ay nagbabahagi ng isang monopolletic na pangkat na may mga hyrax at ang aardvark , isa sa mga pinakaunang mga offhoots ng mga eutherian . Ang mga dugong ug elepante kay nagauban sa usa ka grupo sa mga monopolletic na adunay mga hyrax ug aardvark, usa sa pinakauna na mga offhoots sa mga eutherian. Ang record ng fossil ay nagpapakita ng mga sirena na lumilitaw sa Eocene , kung saan malamang na nanirahan sila sa Tethys Ocean . Ang rekord sa fossil nagapakita ug mga sirena na nagalutaw sa Eocene, diin ginapuy-an lamang sa Tethys Ocean. Ang dalawang malalawak na pamilya ng mga sirena ay naisip na nailipat sa kalagitnaan ng Eocene, pagkatapos kung saan ang mga dugong at ang kanilang pinakamalapit na kamag-anak, ang baka ng dagat ng Steller , ay nahiwalay mula sa isang karaniwang ninuno sa Miocene. Ang duha ka dako nga pamilya sa mga sirena kay nahunahunaan nga ibalhin sa tunga-tunga sa Eocene, pagkahuman kung asa ang mga dugong ug ang labing suod nga paryente niini, ang baka sa dagat sa Steller, na nabulag sa usa ka kasagaran nga katigulangan sa Miocene. Ang baka ng dagat ng Steller ay nawala sa ika-18 siglo. Ang baka sa dagat sa Steller nahanaw sa ika-18 na siglo. Walang mga fossil na umiiral ng ibang mga miyembro ng Dugongidae. Wala'y nabilin nga mga fossil ang ubang myembro sa Dugongidae. Ang mga pag-aaral ng molekular ay ginawa sa populasyon ng dugong gamit ang mitochondrial DNA . Ang pagtuon sa mga molekyular kay gibuhat sa populasyon sa mga dugong gamit ang mitochondrial DNA. Ang mga resulta ay iminungkahi na ang populasyon ng Timog Silangang Asya ay naiiba sa iba. Gisugyot sa mga resulta nga ang populasyon sa Timog-silangang Asya lahi sa uban. Ang Australia ay may dalawang magkakaibang mga talahanayan ng ina, na ang isa ay naglalaman din ng mga dugong mula sa Africa at Arabia. Ang Australia aduna'y duha ka lahi nga linya sa mga inahan, nga ang usa iini nagalangkob sa mga dugong gikan sa Africa ug Arabia. Ang limitadong genetic mixing ay naganap sa pagitan ng mga nasa Timog Silangang Asya at sa mga nasa Australia, karamihan sa paligid ng Timor . Ang limitado nga pagsagiol sa mga genetic na panghitabo tali sa mga naa sa Timog Silangang Asya ug sa mga aduna sa Australia, na kasagaran nagapalibot sa Timor. Ang isa sa mga linya ay umaabot sa lahat mula sa Moreton Bay hanggang Western Australia , habang ang iba pang lamang ay umaabot mula sa Moreton Bay hanggang sa Hilagang Teritoryo . Usa sa mga linya gumikan sa Moreton Bay hangtod sa Western Australia, samtang ang uban gumikan pa sa Moreton Bay hangtod sa Hilaga nga teritoryo. Hindi pa sapat ang data ng genetic upang makagawa ng malinaw na mga hangganan sa pagitan ng mga natatanging grupo. Wala pa'y igo nga datos sa mga genetics niini aron makahimo og klaro na mga utlanan tali sa mga naglahi nga grupo. Malaki ang katawan ni dugong na may isang cylindrical na hugis na mga taper sa magkabilang dulo. Dako ang lawas sa dugong, mahitungod na aduna kini'y usa ka cylindrical na porma nga duna'y mga taper sa duha ka ulo niini. Mayroon itong makapal, makinis na balat na isang kulay-rosas na kulay ng cream sa kapanganakan, ngunit nagdidilim ang dorsally at kalaunan sa brownish-to-dark-grey na may edad. Aduna kini'y baga, ug hapsay nga panit na aduna'y rosas o cream na kolor sa pagkahimugso, apan mungitngit ang dorsally niini ug sa ulahi mahimong brownish-to-dark-grey pag aduna na'y edad. Ang kulay ng isang dugong ay maaaring magbago dahil sa paglaki ng algae sa balat. Ang kolor sa usa ka dugong posible nga magbag-o tungod sa pagtubo sa mga algae sa panit niini. Ang katawan ay medyo natatakpan sa maikling buhok, isang karaniwang tampok sa mga sirena na maaaring payagan para sa tactile interpretasyon ng kanilang kapaligiran. Ang lawas niini matabunan og mubo nga buhok, usa ka sagad nga bahin sa mga sirena nga mahimong magtugot alang sa tactile interpretation sa ilang kalikupan. Ang mga buhok na ito ay pinaka-binuo sa paligid ng bibig, na kung saan ay may isang malaking tapal ng kabayo-na- itaas na itaas na labi na bumubuo ng isang mataas na mobile na pag-ungol. Kini nga mga buhok gipalambo sa libut sa baba, nga aduna'y usa ka dako nga tapon sa kabayo- na taas-taas sa ngabil na gaporma ug taas nga ungol. Ang muscular upper lip na ito ay tumutulong sa dugong sa foraging. Ang muscular lip niini nagatabang sa dugong sa foraging. Diagram ng mga buto sa isang dugong forelimb sa iba't ibang yugto ng buhay Usa ka diagram sa mga bukog sa forelimb sa dugong sa lain-laing yugto sa kinabuhi niini. Ang mga buto sa forelimb ay maaaring mag-fuse ng iba't ibang may edad. Ang mga bukog sa forelimb kay mahimo'g fuse pag mag lain na ang edad. Ang buntong dugong ni flonges at flippers ay katulad ng mga dolphin . Ang ikog og flippers sa isa ka dugong ay sama sa dolphin. Ang mga flukes ay itinaas pataas at pababa sa mahabang mga stroke upang ilipat ang hayop pasulong, at maaaring baluktot upang lumiko. Kini nga mga flukes gibangon ug gibug-atan sa taas nga mga hampak,aron mapadayon ang hayop nga padulong, ug mahimong baliko nga moliko. Ang forelimbs ay mga paddle-like flippers na tumutulong sa pag-on at pagbagal. Ang mga forelimbs na murag flippers sama sa mga tsinelas nga makatabang sa pagpalihok ug pagkahinay.. Ang dugong ay kulang sa mga kuko sa mga tsinelas nito, na 15% lamang ng haba ng katawan ni dugong. Ang dugong kay kulang sa lansang sa mga tsinelas niini, nga 15% ra ang gitas-on sa lawas sa usa ka dugong Ang buntot ay may malalim na notches. Ang ikog kay adunay lawom nga mga notch. Ang utak ng isang dugong ay tumitimbang ng isang maximum na 300 g (11 oz), tungkol sa 0.1% ng bigat ng katawan ng hayop. Ang utok sa usa ka dugong kay adunay gibugatan nga maximum na 300 g (11 oz), og 0.1% sa gibug-atan sa lawas sa hayop. Sa napakaliit na mga mata, ang mga dugong may limitadong paningin, ngunit ang talamak na pagdinig sa loob ng makitid na mga tunog ng tunog. Sa ka gamay sa mata, ang mga dugong kay adunay limitado nga panan-aw, apan naay silay mahait nga pagpamati sa sulod sa pig-ot nga mga tunog nga mga threshold. Ang kanilang mga tainga, na walang pinnae , ay matatagpuan sa mga gilid ng kanilang ulo. Ang ilang mga dalunggan, nga walaÕy pinnae kay makita ra sa kilid sa ilang ulo. Ang mga butas ng ilong ay matatagpuan sa tuktok ng ulo at maaaring sarado gamit ang mga balbula. Ang mga buho sa ilong na nahimutang sa tumoy sa ulo, kay pwede mahimong sirado gamit and mga bulbua Ang mga Dugong ay may dalawang teats , ang isa ay matatagpuan sa likuran ng bawat flipper. Ang mga Dugong adunay duha ka teats , ang usa kay nahimutang sa luyo sa matag flipper. Mayroong ilang mga pagkakaiba-iba sa pagitan ng mga kasarian; ang mga istruktura ng katawan ay halos pareho. Adunay lahi-lahi nga kalainan tali sa mga baye; halos parehas ang mga istruktura sa lawas. Ang mga pagsubok sa lalaki ay hindi matatagpuan sa labas, at ang pangunahing pagkakaiba sa pagitan ng mga kalalakihan at babae ay ang lokasyon ng genitalsiwang na may kaugnayan sa umbilicus at anus . Ang mga pagsulay sa isa kalalaki kay dili maktan sa gawas, ug ang panguna nga kalainan tali sa mga lalaki ug babaye mao ang lokasyon sa genitalaperture nga may kalabutan sa umbilicus ug anus. Ang mga baga sa isang dugong ay napakatagal, na umaabot hanggang sa mga bato , na napakahusay din na gumaan upang makayanan ang kapaligiran ng tubig-alat. Ang mga baga sa usa ka dugong kay mag dugay, nga moabot sa mga kidnet, nga labi kaayo sa pag ayo aron maatiman ang palibot sa tubig asin Kung nasugatan, ang dugo ng dugong ay mabilis na mamamatay . Kung masamadan ang usa ka dugong, dali ra kining mamula. Ang bungo ng isang dugong ay natatangi. Ang bungo sa usa ka dugong kay talagsaon lamang. Ang bungo ay pinalaki nang may malalim na pababang premaxilla , na mas malakas sa mga lalaki. Ang bungo kay ginapadako uban ang malala nga gipaubos nga premaxilla, nga mas kusgan sa mga lalaki. Ang gulugod ay nasa pagitan ng 57 at 60 na vertebrae . Ang gulogod adunay taliwala sa 57 ug 60 nga vertebrea. Hindi tulad ng sa manatees, ang mga ngipin ng dugong ay hindi patuloy na lumalakas pabalik sa pamamagitan ng pahalang na kapalit ng ngipin. Dili sama sa manatees, ang mga ngipon sa dugong kay dili kanunay nga nagatubo balik pinaagi sa pinahigda nga puli sa ngipon. Ang dugong ay may dalawang incisors ( tusks ) na lumilitaw sa mga lalaki sa panahon ng pagbibinata. Ang dugong adunay duha ka incisors (tusks) nga matungha sa usa lalaki sa panahon sa pagbibinata. Ang mga tusks ng babae ay patuloy na lumalaki nang hindi lumilitaw sa panahon ng pagbibinata, kung minsan ay sumabog sa huli sa buhay pagkatapos maabot ang base ng premaxilla . Ang mga buko sa usa ka babaye nagpadayon sa pagtubo nga wala mogula sa panahon sa pag kabinata, nga us ako pagkaguba sa ulahi human sa pagkab-ot sa sukaran sa premaxialla. Ang bilang ng mga pangkat ng paglago ng layer sa isang tusk ay nagpapahiwatig ng edad ng isang dugong, at ang pisngi ay sumulong nang may edad. Ang gidaghanon sa mga grupo sa mga pagtubo sa usa ka tusk nagpaila sa edad sa usa ka dugong, ug ang aping usab molihok uban sa edad. Ang buong dental formula ng dugongs ay ibig sabihin mayroon silang dalawang incisors, tatlo premolars , at tatlong molars sa bawat panig ng kanilang mga itaas na panga, at tatlong incisors, isa sa aso, tatlong premolars, at tatlong molars sa bawat panig ng kanilang mas mababang panga. Ang tibuuk nga pormula sa ngipon sa dugong mao ang nagpasabut nga sila adunay duha ka incisors, tulo nga premolar , ug tulo nga molars sa matag kilid sa ilang pangibabaw nga apapangig, ug tulo nga incisors, usa kanine, tulo nga premolars, ug tulo nga molar sa matag kilid sa ubos nga apapangig nila . Tulad ng iba pang mga sirena, ang dugong ay nakakaranas ng pachyostosis , isang kondisyon kung saan ang mga buto-buto at iba pang mahabang buto ay hindi pangkaraniwang solid at naglalaman ng kaunti o walang marmol . Sama sa uban nga mga sirena, ang dugong nakasinati pachyostosis , Isa ka kahimtang diin ang mga gusok ug uban pang taas nga mga bukog dili kasagaran lig-on ug adunay gamay o walay utok . Ang mabibigat na mga buto na ito, na kabilang sa pinakamalawak sa kaharian ng hayop , ay maaaring kumilos bilang isang balumbonupang matulungan ang mga sirena na suspindihin nang bahagya sa ibaba ng tubig. Kini nga mga mabug-at nga mga bukog, nga taliwala sa labing kadaghan sa gingharian sa hayop , mahimong molihok ingon usa ka balastoaron matabangan ang mga sirena nga suspetsado gamay sa ilawom sa nawong sa tubig. Ang haba ng isang may sapat na gulang ay bihirang lumampas sa 3 metro (9.8 piye). Ang gitas-on sa usa ka hamtong kay panagsa ra nga molapas sa 3 metros ( 9.8p) . Ang isang indibidwal na ito mahaba ay inaasahan na timbangin sa paligid ng 420 kilograms (926 lb). Ang usa ka tawo nga kini dugay rang nag pa abot nga motimbang mga 420 kilograms (926 lb). Ang timbang sa mga matatanda ay karaniwang higit sa 250 kilograms (551 lb) at mas mababa sa 900 kilograms (1,984 lb). Ang timbang sa mga hamtong kay kasagaran sobra pa sa 250 kilograms (551 lb) ug dili moubos sa 900 kilograms (1,984 lb) Ang pinakamalaking indibidwal na naitala ay 4.06 metro (13.32 piye) ang haba at may timbang na 1,016 kilograms (2,240 lb), at natagpuan sa baybayin ng Saurashtra ng kanlurang India . Ang pinakadako nga indibidwal nga natala mao ang 4.06 ka metro (13.32 p) ang katas-on og kabug-aton nga 1,016 kilograms (2,240 lb), ug nakit-an sa baybayon sa Saurashtra sa kasadpan sa India . Ang mga kababaihan ay may posibilidad na mas malaki kaysa sa mga lalaki. Ang ka daka-a sa usa ka babae kay mas dako kasysa sa llaki. Dugongs ay matatagpuan sa mainit-init na tubig ng baybayin mula sa kanlurang Karagatang Pasipiko sa silangang baybayin ng Africa, kasama ng isang tinantyang 140,000 kilometro (86,992 mi) ng baybay-dagat sa pagitan ng 26 at 27 degrees sa hilaga at timog ng ekwador . Dugong makaplagan diha sa mainit nga kadagatan gikan sa kasadpang Kadagatang Pasipiko sa sidlakang baybayon sa Aprika, sa daplin sa usa ka gibana-bana nga 140,000 ka kilometro (86,992 mi) sa baybayon sa taliwala sa 26 ug 27 degrees ngadto sa amihanan ug sa habagatan sa ekwador . Ang Persian Gulf ay may pangalawang pinakamalaking populasyon ng dugong sa buong mundo, na naninirahan sa halos lahat ng southern southern, at ang kasalukuyang populasyon ay pinaniniwalaang saklaw mula sa 5,800 hanggang 7,300. Ang Gulpo sa Persia adunay ikaduha nga kinadak-ang populasyon nga dugong sa kalibutan, nga nagpuyo sa habagatang baybayon, ug ang kasamtangan nga populasyon gituohan nga gikan sa 5,800 hangtod 7,300. Sa kurso ng isang pag-aaral na isinagawa noong 1986 at 1999 sa Persian Gulf, ang pinakamalaking naiulat na paningin ng grupo ay ginawa ng higit sa 600 mga indibidwal sa kanluran ng Qatar . Yaun- Sa dagan sa usa ka pagtuon nga gihimo kaniadtong 1986 ug 1999 sa Persian Gulf, ang kinadak-ang gitaho nga pagka-kita sa grupo, gihimo sa kapin sa 600 nga mga tawo sa kasadpan sa Qatar. Gayunpaman, ang mga nagdaang pag-aaral ay nagsiwalat ng malubhang pagtanggi pareho sa laki ng populasyon at pamamahagi sa mga rehiyon. Bisan pa, ang mga bag-ong pagtuon nga nagpadayag nga grabe ug pag kunhod sa gidaghanon sa populasyon ug pag-apod-apod sa rehiyon. Halimbawa, ang isang pag-aaral sa 2017, ay natagpuan ang halos 25% na pagbaba ng populasyon mula noong 1950. Pananglitan, usa ka pagtuon sa 2017 nga nakit-an sa hapit 25% nga pag-baba sa populasyon sukad sa 1950. Mga dahilan para sa napakaraming pagkawala ng populasyon na kinabibilangan ng iligal na poaching, oil spillsat net entanglement. Ang mga hinungdan sa kini nga kadaghan nga pagkawala sa populasyon, naglakip sa iligal nga pagpang-upaw, pagpuga sa lana ug pagkasangit sa pukot. Ang isang maliit na populasyon ay umiiral ngayon sa kahabaan ng katimugang baybayin ng Tsina , kung saan ang mga pagsisikap ay ginagawa upang maprotektahan ito. Adunay usa ka gamay nga populasyon karon sa daplin sa habagatang baybayon sa China, diin naga paningkamot aron manalipdan kini. kasama na ang pagtatatag ng isang santuwaryo ng seagrass para sa dugong at iba pang mga nanganganib na fauna ng dagat na sumasaklaw sa Guangxi . Lakip na ang pagtukod og usa ka santuwaryo sa dagat alang sa dugong ug uban pang nameligro nga fauna sa dagat nga nag-gikan sa Guangxi. Sa kabila ng mga pagsisikap na ito, ang mga bilang ay patuloy na bumababa, at noong 2007 ay iniulat na wala nang dugong maaaring matagpuan sa kanlurang baybayin ng isla ng Hainan . Bisan pa sa mga paningkamot, ang mga numero nagpadayon sa pagkunhod kaniadtong 2007, gikataho nga wala nay dugong nga makit-an sa kasadpang baybayon sa isla sa Hainan. Kasaysayan, ang mga dugong ay naroroon din sa timog na bahagi ng Dilaw na Dagat . Sa kasaysayan, ang mga dugong, anaa usab sa habagatang bahin sa kadaghanan nga dagat. Sa Vietnam, ang mga dugong ay pinigilan ng karamihan sa mga lalawigan ng Kien Giang at Ba R_a-Vung Tau , kasama ang Phu Quoc Island at Con Dao Island , na nagho- host ng malalaking populasyon sa nakaraan. Sa Vietnam, ang mga dugong gidili sa kadaghanan sa mga probinsya sa Kien Giang ug Ba R_a-V Tng Tau, lakip ang Phu Quoc Island ug Con Dao Island, nga nag-host sa daghang mga populasyon kaniadto. Gayunman, ang mapanganib na mababang antas ng kamalayan para sa pag-iingat ng mga organismo ng dagat sa Vietnam at Cambodia ay maaaring magresulta sa pagtaas ng sinasadya o hindi sinasadya na mga pagsamsam, at ang iligal na kalakalan ay isang potensyal na panganib para sa mga lokal na dugong. Bisan pa, ang peligro nga ubos nga lebel sa pagkahibalo alang sa pagpreserba sa mga organismo sa dagat sa Vietnam ug Cambodia, moresulta sa pagdugang sa tinuyoan o dili tinuyo nga mga pagdakup, ug ang iligal nga patigayon usa ka potensyal nga katalagman sa mga lokal nga dugong. Sa Phu Quoc, ang unang 'Dugong Festival' ay ginanap noong 2014, na naglalayong itaas ang kamalayan sa mga isyung ito. Sa Phu Quoc, ang una nga "Dugong Festival" gihimo kaniadtong 2014, nga nagtumong sa pagpataas sa pagkahibalo sa kini nga mga isyu. Sa Thailand, ang kasalukuyang pamamahagi ng mga dugong ay hinihigpitan sa anim na lalawigan sa kahabaan ng Andaman Sea , at kakaunti ang mga dugong naroroon sa Gulpo ng Thailand . Sa Thailand, ang karon nga pag-apod-apod sa mga dugong, gipungan sa sa unom nga mga probinsya ubay sa Andaman Sea, ug diyutay ra nga mga dugong ang naa sa Gulpo sa Thailand. Ang Gulpo ng Thailand ay makasaysayang tahanan sa maraming bilang ng mga hayop, ngunit wala namang nakita sa kanluran ng Golpo nitong mga nakaraang taon, at ang natitirang populasyon sa silangan ay naisip na napakaliit at posibleng pagtanggi. Ang Gulpo sa Thailand mao ang makasaysayanong puy-anan sa daghang mga hayop, apan walaÕy nakit-an nga makita sa kasadpan sa gulpo sa karon nga mga tuig, ug ang nahabilin nga populasyon sa silangan gihunahuna nga gamay ra ug tingali pagminus. Ang mga Dugong ay pinaniniwalaan na umiiral sa mga Straits of Johor sa napakaliit na bilang. Ang mga Dugong, gituohan nga adunay sa Straits of Johor sa gamay nga mga numero. Ang tubig sa paligid ng Borneo ay sumusuporta sa isang maliit na populasyon, na may higit na nakakalat sa buong kapuluan ng Malay . Ang tubig sa palibot sa Borneo nagsuporta sa usa ka gamay nga populasyon, nga adunay daghang nagkatibulaag sa tibuuk nga arkipelago sa Malay. Ang lahat ng mga isla ng Pilipinas ay dating nagbigay ng tirahan para sa laki ng kawan ng mga dugong. Ang tanan nga mga isla sa Pilipinas kaniadto, naghatag ug mga pinuy-anan alang sa kadaghan nga mga panon sa mga dugong. Karaniwan sila hanggang sa 1970s, kung ang kanilang mga numero ay tumanggi nang matindi dahil sa hindi sinasadyang pagkalunod sa gamit sa pangingisda at tirahan ng pagsira ng mga damong-dagat. Kasagaran sila hangtod sa 1970s, kung ang ilang mga ihalas nga pagkunhod tungod sa aksidente nga pagkalunod sa gamit sa pangisda ug pagpuyo sa mga sagbot sa dagat. Sa ngayon, ang mga nakahiwalay na populasyon lamang ang makakaligtas, higit sa lahat sa mga tubig sa Calamian Islands sa Palawan , Isabela sa Luzon , Guimaras , at Mindanao . Karon, mga nagkahiusa nga populasyon lamang ang nabuhi, labi na sa kadagatan sa Calamian Islands sa Palawan, Isabela sa Luzon, Guimaras, ug Mindanao. Ang dugong ang naging unang hayop sa dagat na protektado ng batas ng Pilipinas, na may malupit na parusa sa pinsala sa kanila. Ang dugong ang nahimo nga una nga hayop sa dagat nga giprotektahan sa balaod sa Pilipinas, nga adunay mapintas na pag silot alang sa pagdaot sa ila. Kamakailan lamang, ang lokal na problema sa basurahan ng dagat sa kapuluan ay nanatiling walang katatagan at naging pinakamalaking banta sa umuurong na populasyon ng Dugongs sa bansa. Karong bag-o, ang mga lokal nga problema sa basurahan sa arkipelago nagpabilin nga walaÕy katulin ug nahimo nga labing dako nga hulga sa nag-anam kalubha nga populasyon sa dugong sa nasud. Ang mga litters ng basurang plastik (mga nag-iisang gamit na sachet, mga plastik na bote , mga lalagyan na Jollibee atbp atbp.) At iba pang mga di-masamang na materyales na masagana sa mga lugar ng baybayin. Ang mga magbubu og plastik nga basura (mga naggamit nga mga sako, plastik nga botelya, mga sulud nga may gamit nga Jollibee ug uban pa) ug uban pang mga dili-biodegradable nga mga materyales nga madaghan sa mga baybayon. Dahil ang mga materyales na ito ay maaaring magkakamali bilang pagkain ng mga dugong, ang mga ito ay maaaring humantong sa kamatayan dahil sa plastic ingestion. Ingon nga kini nga mga materyal mahimong sayup ingon pagkaon sa mga dugong, kini mahimong mosangpot sa kamatayon tungod sa paglihok sa plastik. Ang sobrang pag-overlay at kawalan ng edukasyon ng lahat ng mga mangingisda sa baybayin sa Pilipinas patungkol sa mga basurang dagat ay malinaw na nakakasama sa kapaligiran ng baybayin hindi lamang sa Palawan kundi pati na rin sa buong mga isla ng Pilipinas . Ang sobra kadaghan na popolasyon ug kakulang sa edukasyon sa tanan nga mananagat sa baybayon sa Pilipinas, bahin sa mga basurahan sa dagat nga klaro nga makadaot sa kalikopan sa baybayon dili lamang sa Palawan, apan sa tibuuk nga mga isla sa Pilipinas. Ang mga populasyon ay umiiral din sa paligid ng kapuluan ng Solomon Islands at New Caledonia , na umaabot sa isang pinakamalayong populasyon sa Vanuatu . Anaa usab ang mga populasyon sa palibot sa kapuloan sa Solomon Islands ug New Caledonia, nga nag-abut sa usa ka kinatumyang bahin sa populasyon sa Vanuatu. Ang isang lubos na nakahiwalay na populasyon ay nakatira sa paligid ng mga isla ng Palau . Ang usa ka labi ka layo nga populasyon, nagpuyo sa palibot sa mga isla sa Palau. Ang isang solong dugong ay naninirahan sa Cocos (Keeling) Islands bagaman ang hayop ay naisip na isang mabagsik. Ang usa ka solong dugong nagpuyo sa Cocos (Keeling) Islands bisan kung ang hayop giisip nga usa ka mabangis. Hilagang Pasipiko Amihanang Pasipiko Ngayon, marahil ang pinakamaliit at pinakamalawak na populasyon ng mga dugong ay umiiral sa paligid ng mga isla ng Ryukyu , at isang populasyon na dating umiiral sa Taiwan. Karon, tingali ang pinak gamay ug labing kaluoy nga populasyon sa mga dugong nga nagpalibot sa mga isla sa Ryuku, ug usa ka populasyon n Isang namamatay na populasyon na 50 o mas kaunting mga dugong, marahil bilang ng bilang ng tatlong indibidwal, ang nakaligtas sa sa paligid ng Okinawa . Usa ka nameligro nga populasyon nga 50 o gamay nga dugong, lagmit pipila sa tulo ka mga indibidwal ang nagpabiling sa palibot sa Okinawa. Ang mga bagong paningin ng isang pares ng baka-baka ay naiulat na noong 2017, na nagpapahiwatig ng isang posibleng pag-aanak ay naganap sa mga tubig na ito. Ang bag-ong mga panan-aw sa usa ka pares nga nating baka ang gitaho kaniadtong 2017 nga nagpaila nga usa ka posible nga pagpanganak ang nahitabo sa kini nga tuig. Ang isang solong indibidwal ay naitala sa Amami Oshima , sa hilagang pinakadulo ng makasaysayang saklaw ng dugong. Usa ka indibidwal ang natala sa Amami Oshima , sa kinatumyang bahin sa makasaysayanong han-ay sa dugong. Higit sa 40 taon pagkatapos ng huling nakarekord na nakikitang paningin. Kapin sa 40 ka tuig pagkahuman sa miaging natala nga pagtan-aw. Isang mabangis na lumusot sa port malapit sa Ushibuka, Kumamoto, at namatay dahil sa hindi magandang kalusugan. Usa ka isog nga nahulog sa pantalan duol sa Ushibuka, Kumamoto, ug namatay tungod sa dili maayo nga kahimsog. Kasaysayan, ang Yaeyama Islands ay gaganapin ang isang malaking konsentrasyon ng mga dugong, na may higit sa 300 mga indibidwal. Sa kasaysayan, ang Yaeyama Islands nagpahigayon ug usa ka daghang konsentrasyon sa mga dugong, nga adunay kapin sa 300 nga mga indibidwal. Sa Aragusuku Island , maraming mga bungo ang napanatili sa isang utaki na mahigpit na ipinagbabawal ang mga tagalabas na pumasok. Sa Aragusuku Island , daghang mga bungo ang gitipigan sa usa ka utaki nga hugot nga gidili ang pagsulod sa mga tagagawas. Ang mga populasyon ng Dugong sa mga lugar na ito ay nabawasan ng mga makasaysayang pangangaso bilang mga pagbabayad sa Kaharian ng Ryukyu , bago mapaslang dahil sa malakihang ilegal na pangangaso at pangingisda gamit ang mapanirang pamamaraan tulad ng dinamite pangingisda pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang mga populasyon sa Dugong sa kini nga mga lugar giwagtang sa mga hunta sa kasaysayan ingon kini nga bayad sa Gobyerno sa Ryukyu , sa wala pa mapuo tungod sa kadaghan nga ilegal nga pagpangayam ug pangisda gamit ang mga nagguba nga pamaagi sama sa dinamita nga pangisda pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Ang mga populasyon sa paligid ng Taiwan ay tila halos wala na, kahit na ang mga natitirang indibidwal ay maaaring bisitahin ang mga lugar na may mga mayaman na damong-dagat tulad ng Dongsha Atoll . Ang mga populasyon sa palibot sa Taiwan mopatim-aw nga hapit na, bisan kung ang mga nahabilin nga mga tawo mahimo nga mobisita sa mga lugar nga adunay daghang mga higdaanan sa dagat sama sa Dongsha Atoll. Ang ilan sa mga huling naiulat na mga paningin ay ginawa sa Kenting National Park noong 1950s at 60s. Ang uban sa katapusan nga gitaho nga mga panan-aw gihimo sa Kenting National Park kaniadtong 1950s ug 60s. Nagkaroon ng paminsan-minsang mga talaan ng mga alak sa Hilagang Mariana Islands bago ang 1985. Adunay mga panagsa nga mga rekord sa mga samag-ulaw sa Northern Mariana Islands sa wala pa ang 1985. Hindi alam kung magkano ang paghahalo doon sa pagitan ng mga populasyon na ito sa kasaysayan. Wala mahibal-an kung unsa kadaghan ang pagsagol sa taliwala sa mga populasyon sa kasaysayan. Ang ilan ay nagpapahiwatig na ang mga populasyon ay umiiral nang nakapag-iisa, halimbawa, na ang populasyon ng Okinawan ay mga nakahiwalay na miyembro na nagmula sa paglipat ng isang subspecies ng Pilipinas . Ang pipila nag-isip nga ang mga populasyon naglungtad nga independente, pananglitan, nga ang populasyon sa Okinawan mga nahilit nga mga miyembro gikan sa paglalin sa usa ka subspesies sa Pilipinas. Ang iba ay nag-post na ang mga populasyon ay nabuo bahagi ng isang sobrang populasyon na kung saan karaniwan ang paglipat sa pagitan ng Ryukyu , Taiwan , at Pilipinas. Ang uban nag-post nga ang mga populasyon nahimo nga bahin sa usa ka sobra nga populasyon diin ang paglalin tali sa Ryukyu , Taiwan , ug Pilipinas kasagaran. Ang Australia ay tahanan ng pinakamalaking populasyon, na lumalawak mula sa Shark Bay sa Western Australia hanggang Moreton Bay sa Queensland . Ang Australia mao ang pinuy-anan sa kadaghanan sa populasyon, nga gikan sa Shark Bay sa Western Australia hangtod sa Moreton Bay sa Queensland. Ang populasyon ng Shark Bay ay naisip na maging matatag na may higit sa 10,000 dugong. Ang populasyon sa Shark Bay giisip nga malig-on nga adunay sobra sa 10,000 dugong. Ang mas maliit na populasyon ay umiiral sa baybayin, kabilang ang isa sa Ashmore reef . Adunay gamay nga populasyon ang nagpuyo sa baybayon, lakip ang usa sa Ashmore reef. Ang malaking bilang ng mga dugong ay nakatira sa hilaga ng Hilagang Teritoryo , na may populasyon na higit sa 20,000 sa gulpo ng Carpentaria lamang. Dagkong bahin sa mga dugong ang nagpuyo sa amihanan sa Amihanang Teritoryo , nga adunay populasyon nga kapin sa 20,000 sa pangpang sa Carpentaria nga nag-inusara. Isang populasyon na higit sa 25,000 ang umiiral sa Torres Strait tulad ng off Island Island , bagaman mayroong makabuluhang paglipat sa pagitan ng makipot at tubig ng New Guinea. Usa ka populasyon nga sobra sa 25,000 ang anaa sa Torres Strait sama sa Huwebes nga Isla , bisan kung adunay mahinungdanon nga paglalin tali sa mga higpit ug tubig sa New Guinea. Ang Great Barrier Reef ay nagbibigay ng mahahalagang lugar para sa pagpapakain para sa mga species; ang lugar ng bahura na ito ay nagtataglay ng isang matatag na populasyon na halos 10,000, bagaman ang konsentrasyon ng populasyon ay lumipat sa paglipas ng panahon. Ang Great Barrier Reef naghatag og hinungdanon nga mga lugar sa pagpakaon alang sa mga espisye; kini nga lugar sa bahura adunay balay nga lig-on nga halos 10,000, bisan kung ang konsentrasyon sa populasyon miuswag sa paglabay sa panahon. Ang mga malalaking baybayin na nakaharap sa hilaga sa baybayin ng Queensland ay nagbibigay ng makabuluhang tirahan para sa dugong, na may pinakadulo na bahagi ng pagiging Hervey Bay at Moreton Bay . Ang mga dagko nga baybayon nga nag-atubang sa amihanan sa baybayon sa Queensland naghatag kahinungdanon nga mga puy-anan alang sa dugong, nga ang kinahabagatan niini mao ang Hervey Bay ug Moreton Bay. Ang mga Dugong ay paminsan-minsang mga bisita kasama ang Gold Coast kung saan ang muling pagtatatag ng isang lokal na populasyon sa pamamagitan ng saklaw ng pagpapalawak ay nagsimula kamakailan. Ang mga dugong usahay nga mubisita sa Gold Coast diin ang pagtukod pag-usab sa usa ka lokal nga populasyon pinaagi sa mga expansions sa pagsugod dili pa dugay. Nakumpirma na ang mga dugong ay minsang naninirahan ang tubig ng Mediterranean marahil hanggang sa pagtaas ng mga sibilisasyon sa kahabaan ng dagat sa lupain . Gipamatud-an nga ang mga dugong sa makausa nipuyo ang tubig sa Dagat sa Mediteranyo tingali hangtod pagkahuman sa pagsaka sa mga sibilisasyon sa daplin sa dagat . Ang populasyon na ito ay posibleng nagbahagi ng ninuno sa populasyon ng Pulang Dagat, at ang populasyon ng Mediterranean ay hindi naging malaki dahil sa mga kadahilanan sa heograpiya at mga pagbabago sa klima . Ang kini nga populasyon lagmit nga nakig-uban sa katigulangan sa Pulang Dagat, ug ang populasyon sa Mediteranyo wala midako tungod sa mga hinungdan sa geograpiya ug pagbag-o sa klima. Ang Mediterranean ay ang rehiyon kung saan nagmula ang Dugongidae sa kalagitnaan ng huli na Eocene , kasama ang Dagat Caribbean . Ang Mediteranyo mao ang rehiyon diin nagsugod ang Dugongidae sa tungatunga sa ulahing bahin sa Eocene , lakip ang Dagat Caribbean. Ang isang malaking dugong swimming patungo sa kanan na may isang mas maliit na dugong kalahati ng sukat nito na yumakap sa likuran nito, kapwa sa mababaw na tubig na may ibabaw at may seabed sa itaas at sa ibaba ng mga ito ayon sa pagkakabanggit. Usa ka dako nga dugong milangoy padulong sa tuo nga adunay usa ka gamay nga dugong katunga sa gidak-on sa gidak-on sa likod niini, parehong sa mabaw nga tubig nga adunay ibabaw ug gubot sa taas ug sa ubos sa tinuud. Ang mga Dugong ay matagal nang nabubuhay, at ang pinakalumang naitala na ispesimen na umabot sa edad na 73. Ang mga Dugong dugay na nga nabuhi, ug ang labing karaan nga natala nga espesimen nga nakaabot sa edad nga 73. Mayroon silang kaunting likas na mandaragit, bagaman ang mga hayop tulad ng mga buwaya, mamamatay na balyena, at ang mga pating ay nagbanta ng mga bata, at ang isang dugong ay mayroon ding naitala na namatay mula sa trauma matapos mai-impat sa isang stingray barb. Adunay pipila sila nga mga natural nga tigpanamilit, bisan kung ang mga hayop sama sa mga buaya, mga balyena nga kamayunon, ug mga iho nakahatag og hulga sa mga batan-on, ug ang usa ka dugong adunay usab natala nga namatay gikan sa trauma human gilansang sa usa ka stingray barb. Ang isang malaking bilang ng mga impeksyon at mga sakit sa parasito ay nakakaapekto sa mga dugong. Daghang mga impeksyon ug mga sakit sa parasitiko ang nakaapekto sa mga dugong. Kasama sa mga natagpuan na pathogen ang mga helminths , cryptosporidium , iba't ibang uri ng impeksyon sa bakterya, at iba pang hindi nakilalang mga parasito. Ang mga nahibal-an nga mga pathogen naglakip sa mga helminths , cryptosporidium , lainlaing lahi sa mga impeksyon sa bakterya, ug uban pang wala mailhan nga mga parasito. 30% ng pagkamatay ng dugong sa Queensland mula noong 1996 ay naisip na dahil sa sakit. 30% sa pagkamatay sa dugong sa Queensland sugod 1996 ang gihunahuna tungod sa sakit. Bagaman sila ay mga hayop sa lipunan , karaniwang sila ay nag-iisa o matatagpuan sa mga pares dahil sa kawalan ng kakayahan ng mga kama sa dagat na suportahan ang malalaking populasyon. Bisan kung kini mga hayop sa katilingban , sagad sila nag-inusara o nakit-an nga mga pares tungod sa kawala sa katugnaw sa mga higdaan sa dagat nga gisuportahan ang daghang populasyon. Ang mga pagtitipon ng daan-daang mga dugong ay nangyayari minsan, ngunit tumatagal lamang ito sa isang maikling panahon. Ang mga panag-tigum nga ginatos nga mga dugong kay usahay ra mahitabo, apan kini magdugay lang sa mubo nga panahon. Dahil sila ay mahiyain, at hindi lumapit sa mga tao, kaunti ang kilala tungkol sa pag-uugali ng dugong. Tungod kay silay maulawon ug dili moduol sa mga tawo, gamay ra ang nahibal-an bahin sa batasan sa dugong Maaari silang pumunta anim na minuto nang walang paghinga (kahit na halos dalawa at kalahating minuto ay mas karaniwan), at nakilala na magpahinga sa kanilang buntot upang huminga gamit ang kanilang mga ulo sa itaas ng tubig. Mahimi silang moadto unom ka minuto nga walay pahulay (bisan duha og tunga lang ka minuto ang ordinaryo), ug nailhan sila na magpahuway sa ilang ikog para makaginhawa gamit ilahang ulo sa taas sa tubig Maaari silang sumisid sa isang maximum na lalim na 39 metro (128 piye); karamihan sa kanilang buhay ay hindi lalim ng 10 metro (33 p). Mahimo silang mo salom sa kalawmon nga 39 ka metros (128 p); daghan sa ilahang kinabuhi kay dili kalawmon sa 10 ka metros (33 p) Ang komunikasyon sa pagitan ng mga indibidwal ay sa pamamagitan ng mga chirps, whistles, barks, at iba pang mga tunog na tumunog sa ilalim ng tubig. Ang pakigstorya sa tali sa mga indibidwal mao ang pinaagi sa mga chirps, whistle, barks, ug uban pang mga tingog nga gatingog sa ilawom sa Dagat. Ang iba't ibang mga tunog ay napansin na may iba't ibang mga amplitude at frequency, na nagpapahiwatig ng iba't ibang mga layunin. Ang lain-laing nga tingog kay na obserbahan sa lain-lain nga kadako ug kanunay na nagapahibalo sa lain-laing nga mga katuyoan. Ang visual na komunikasyon ay limitado dahil sa hindi magandang paningin, at pangunahing ginagamit para sa mga aktibidad tulad ng lekking para sa mga hangarin sa panliligaw. Ang biswal na pakigstorya kay limitado tungod sa dili maayo nga panan-aw, ug usa sa kanunay na gigamit para sa mga kalihokan sama sa lekking alang sa pangandoy sa pagpanguyab. Ang mga ina at mga guya ay nasa halos palaging pisikal na pakikipag-ugnay, at ang mga guya ay kilala upang maabot at hawakan ang kanilang mga ina sa kanilang mga tsinelas para sa katiyakan. Mga Inahan ug mga baka kay kanunay nga pisikal para makontak, ug ang mga bata nga baka kay nailhan sa pagkab-ot og paghikap sa ilang inahan ang ilang mga tsinelas alang sa kasiguruhan. Ang mga Dugongs ay semi-nomadic , madalas na naglalakbay sa mga malalayong distansya sa paghahanap ng pagkain, ngunit manatili sa loob ng isang tiyak na saklaw ng kanilang buong buhay. Ang mga Dugong kay semi-nomadic, kanunay gabyahe sa lagyo sa pagpangita og pagkaon, apan nagpabilin sa usa ka gintang sa ilang tibuok nga kinabuhi. Ang malalaking numero ay madalas na gumalaw mula sa isang lugar patungo sa isa pa. Daghang mga numero ang kanunay na nagalihok gikan sa usa ka lugar ngadto sa lain. Naisip na ang mga paggalaw na ito ay sanhi ng mga pagbabago sa pagkakaroon ng dagat. Ginahunahuna na kaning paglihok kay tungod sa pagbag-o sa pagkuha sa dagat. Pinapayagan sila ng kanilang memorya na bumalik sa mga tukoy na puntos pagkatapos ng mahabang paglalakbay. Ang ilang panumduman nagtugot sa ilaha sa pagbalik sa piho na nga mga punto pagkahuman sa dugay nga pagbiyahe. Ang mga paggalaw ng Dugong ay kadalasang nagaganap sa loob ng isang naisalokal na lugar ng mga halamang dagat, at ang mga hayop sa parehong rehiyon ay nagpapakita ng mga indibidwal na pattern ng paggalaw. Paglihok sa dugong kay kasagaran nahitabo sa sulod sa usa ka lokal na lugar sa mga sagbot sa dagat, ug ang mga hayop sa parehas na rehiyon nagapakita sa mga indibidwal I mga sumbanon na paglihok. Ang pang-araw-araw na paggalaw ay apektado ng mga tides. Ang adlaw-adlaw nga paglihok kay apektado sa mga pagtaas sa tubig. Sa mga lugar kung saan may malaking saklaw ng tidal, naglalakbay ang mga dugong sa tubig upang ma-access ang mga lugar na nagpapasiksik. Sa mga lugar kung asa adunay daghang sakup sa pagtaas sa tubig, ang pagbiyahe sa mga dugong sa tubig kay para maadtoan ang mga lugar na kinahanglan sa pagpadagan. Sa Moreton Bay, ang mga dugong ay madalas na naglalakbay sa pagitan ng mga foraging grounds sa loob ng bay at mas mainit na mga karagatan. Sa Moreton Bay, ang mga dugong kay kanunay gabiyahe sa tunga sa mga punoan nga mga lugar sa sulod sa luuk ug lagi na sa init nga dagat. Sa mas mataas na latitude ang mga dugong gumawa ng mga pana-panahong paglalakbay upang maabot ang mas maiinit na tubig sa panahon ng taglamig. Sa taas nga nga latitude ang mga dugong gabuhat og mga pana-panahong pagbiyahe aron makaabot sa init nga tubig sa panahon nga tingtugnaw. Paminsan-minsan ang mga indibidwal na dugong ay gumawa ng mga malalayo na paglalakbay sa maraming araw, at maaaring maglakbay sa malalim na tubig sa karagatan. Usahay ang nga indibidwal nga mga Dugong kay magbuhat og taas nga biyahe sa daghang adlaw, ug mag biyahe sa laglom na kadagatan. Isang hayop ang nakita hanggang sa timog ng Sydney . Usa ka hayop ang nakita sa habagatan sa Sydney. nag-iisang data na lumalawak pabalik upang mabanggit ang mga kalakaran ng populasyon ay nagmula sa baybaying bayan ng Queensland, Australia. Ang bug-os nga datos nga nahabiling labi ka labot sa paghisgot sa mga uso sa populasyon naggikan sa baybayon sa lungsod sa Queensland, Australia. Ang huling pangunahing pag-aaral sa buong mundo, na ginawa noong 2002, ay nagtapos na ang dugong ay bumababa at posibleng napatay sa isang ikatlo ng saklaw nito, na walang kilalang katayuan sa isa pang kalahati. Sumala sa katapusang mayor nga pagtuon sa tibuok kalibutan, nga gihimo kaniadtong 2002, giingon nga ang dugong kay nagkaanam ug kawala ug mahimo nga mawala sa ikatulo nga bahin niini, nga wala mahibal-an ang kahimtang sa lain nga katunga. Ang IUCN Red List listahan ng dugong bilang masusugatan, at ang Convention sa International Trade sa Nanganganib na Species ng Wild Fauna at Flora regulates at sa ilang mga lugar ay pinagbawalan internasyonal na kalakalan. Ang listahan sa mga dugong nga nasamdan kay gilista sa IUCN Red List ug tungod niini han-ayon sa taga Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna ug Flora ang tanan ug gidili sa mga pipila ka lugar ang internasyonal nga patigayon. Mahalaga ang kooperasyong panrehiyon dahil sa malawak na pamamahagi ng hayop, at noong 1998 ay nagkaroon ng malakas na suporta para sa pakikipagtulungan ng Timog Silangang Asya upang maprotektahan ang mga dugong. Mahinungdanon ang kooperasyon sa rehiyon tungod sa kaylap nga pag-apod-apod sa mga hayop ug kaniadtong 1988, adunay lig-on nga suporta sa kooperasyon sa habagatang asya aron mapanalipdan ang mga gigong. Ipinasa ng Kenya ang batas na nagbabawal sa pangangaso ng mga dugong at paghihigpit ng pagdurog, ngunit ang dugong ay hindi pa nakalista sa ilalim ng Wildlife Act ng Kenya para sa mga mapanganib na species. Gipasa sa Kenya ang balaod nga nagdili sa pagpangayam sa mga dugong ug pagpugong sa pagdugmok, apan ang dugong wala pa nakalista sa ilalum sa Wildlife Act sa Kenya alang sa mga nameligro nga mga espisye. Mozambiqueay nagkaroon ng batas upang maprotektahan ang mga dugong mula pa noong 1955, ngunit hindi ito mabisang ipinatupad. Adunay balaod ang Mozambique nga panalipdan ang mga dugong sukad 1955, apan wala kini epektibo nga napatuman. Maraming mga parke ng dagat ang naitatag sa baybayin ng Africa ng Pulang Dagat, at ang Gulpo ng Aqaba ng Egypt ay ganap na protektado. Daghang mga parke sa dagat ang gitukod sa baybayon sa Africa sa Pulang Dagat ug sa Gulpo sa Aqaba sa Ehipto ug hingpit kani nga ginapalipdan. Ang United Arab Emirates ay pinagbawalan ang lahat ng pangangaso ng mga dugongs sa loob ng tubig, tulad ng may Bahrain . Sa nasud nga United Arab Emirates, hingpit nga gidili sa tanan ang pagpangayam sa mga dugong nga nagpuyo sa ilahang katubigan sama sa may Bahrain. Karagdagang ipinagbawal ng UAE ang drift net fishing. Dungag pa nga ginadili sa UAE ang pagdagan sa pukot. Ipinagbawal ng India at Sri Lanka ang pangangaso at pagbebenta ng mga dugong at ang kanilang mga produkto. Gidili sab sa India ug Sri Lanka ang pagpangayam ug pagbaligya sa mga dugong hilabi na ang mga produkto nga gama ani. Inilista ng Japan ang mga dugong bilang nanganganib at ipinagbawal ang sinasadyang pagpatay at panliligalig. Gilista sa Japan ang mga dugong ingon nga nameligro ug gidili ang mga tinuyo nga pagpatay ug pagpanghadlok. Ang pangangaso, paghuli, at panliligalig ay ipinagbawal ng People's Republic of China. Ang pagpangayam, pagdakup, ug pagpanghadlok gidili sa People's Republic of China. Ang unang maramihang pandagat na protektado sa Pilipinas ay ang dugong, bagaman mahirap ang pagsubaybay. Ang una nga mammal sa dagat nga napanalipdan sa Pilipinas kay ang dugong, bisan lisod pa kani subayon. Nag- batas ang Palau na protektahan ang mga dugong, bagaman hindi ito ipinatupad nang maayos at nagpapatuloy ang poaching. Nagplano ang Palau nga panalipdan ang mga dugong, hinoon wala kini napatuman ug tarong ug nagpadayon ang pagpangulo. Inilista ng Indonesia ang mga dugong bilang isang protektado na species, gayunpaman ang proteksyon ay hindi palaging ipinatutupad at ang mga produktong souvenir na ginawa mula sa mga dugong bahagi ay maaaring hayagang matatagpuan sa mga merkado sa Bali. Gilista sa Indonesia nga ang dugong isa sa dapat protektahan nga espisye, hinoon ang pagpanalipod wala kanunay napatuman ug ang mga produkto sama sa souvenir nga hinimo gikan sa mga dugong kay mahimong makita gihapon sa mga merkado sa Bali. Ang dugong ay isang pambansang hayop ng Papua New Guinea. Ang dugong usa sa pangnasud nga hayop sa Papua New Guinea. Ipinagbabawal ang lahat maliban sa tradisyonal na pangangaso. Gidili ang tanan nga buhaton gawas sa tradisyonal nga pagpangayam. Ang Vanuatu at New Caledonia ay nagbabawal sa pangangaso ng mga dugong. Ang Vanuatu ug New Caledonia gidili ang pagpangayam sa mga mga dugong. Ang mga Dugong ay protektado sa buong Australia, kahit na ang mga patakaran ay nag-iiba ayon sa estado. Ginapalipdan ang mga dugong sa tibuuk Australia, bisan pa nga lain lain ang mga palisiya sa mga estado. Sa ilang mga lugar, pinapayagan ang katutubong pangangaso. Sa pipila ka lugar, gitugotan ang mga lumad nga mangayam. Ang mga Dugongs ay nakalista sa ilalim ng Nature Conservation Act sa estado ng Australia ng Queensland bilang mahina laban. Ang mga dugong gilista ubos sa Nature Conservation Act sa estado sa Australia sa Queensland nga mahuyang. Karamihan sa kasalukuyang nakatira sa mga naitatag na parke ng dagat , kung saan ang mga bangka ay dapat maglakbay sa isang paghihigpit na bilis at paghihigpit ang net fishing. Ang kadaghanan karon nagpuyo sa mga natukod nga park sa dagat, kung diin ang mga sakayan kinahanglan magbiyahe sa usa ka limitasyon nga tulin ug ginapugngan ang pagpukot. Sa Vietnam , ang isang iligal na network na nagta-target ng mga dugong ay napansin at isinara noong 2012. Sa Vietnam, usa ka ilegal nga network nga target ang mga dugong ang gisirad-an kaniadtong 2012. Ang mga potensyal na hunts kasama ang mga tanzanian ng mga mangingisda ay nagtaas din ng mga alalahanin. Ang mga potensyal nga hunting sa mga pantalan sa Tanzanian nga mga mangingisda nagpatungha usab ug mga kabalaka. Sa kabila ng ligal na protektado sa maraming mga bansa, ang pangunahing sanhi ng pagtanggi ng populasyon ay nananatiling antropogeniko at kasama ang pangangaso, pag- asa ng tirahan , at mga pagkamatay na may kaugnayan sa pangingisda. Bisan pa nga ligal nga napanalipdan sa daghang mga nasud, ang mga nanguna nga hinungdan sa pagkunhod sa populasyon nagpabilin nga antropogeniko ug naglakip sa pagpangayam, pagpuyo sa puy-anan niini,ug mga pagkamatay nga may kalabutan sa pagpangisda. Ang pagkalugi sa mga lambat ng pangingisda ay naging sanhi ng maraming pagkamatay, bagaman walang tumpak na istatistika. Ang pagkalugi sa mga pukot nga ginagamit sa pagpangisda maoy hinungdan sa daghang kamatayon, bisan pa nga wala'y tukma nga estadistika. Karamihan sa mga isyu sa pangingisda pang-industriya ay nangyayari sa mas malalim na tubig kung saan mababa ang populasyon ng mga dugong, na may lokal na pangingisda ang pangunahing panganib sa mabibigat na tubig. Kadaghanan sa mga isyu sa industriya sa pagpangisda nahitabo sa mga lawom kung diin gamay ang populasyon sa dugong, ug ang lokal na pagpangisda ang nanguna nga hinungdan sa peligro nga dala sa bug-at nga tubig. Bilang ang mga dugong ay hindi maaaring manatili sa ilalim ng tubig sa loob ng mahabang panahon, sila ay lubos na madaling kapitan ng pagkamatay dahil sa pagkamatay. Ingon nga ang mga dugong dili kaya nga magpabilin sa ilawom sa dagat sa dugay nga panahon, dali lang sila mamatay tungod kay dali lang man sila madakpan. Ang paggamit ng mga lambat ng patingkasaysayan ay sanhi ng maraming mga pagkamatay, at sila ay tinanggal sa karamihan ng mga lugar at pinalitan ng baited hooks. Ang paggamit sa pukot nga iho ang hinungdan sa daghang kamatayon, tungod niini giwagtang ang paggamit ani sa kadaghanan nga mga lugar ug gipulihan sa gibugkos nga mga kaw-it. Ang pangangaso ay may kasaysayan din na naging problema, kahit na sa karamihan ng mga lugar ay hindi na sila hinuhuli, maliban sa ilang mga pamayanang katutubo. Ang pagpanayam usa ka problema sa sauna pa lang, ug sa daghang mga lugar wala na sila ginadakop, gawas sa pipila nga mga lumad mga komunidad. Sa mga lugar tulad ng hilagang Australia, ang pangangaso ay nananatiling pinakamalaking epekto sa populasyon ng dugong. Sa mga lugar sama sa amihanang Australia, ang pagpanayam nagpabilin nga labing dako nga epekto sa populasyon sa dugong. Ang mga welga ng Vessel ay nagpatunay ng isang problema para sa mga manatees, ngunit ang kaugnayan nito sa mga dugong ay hindi alam. Ang mga welga sa Vessel ang nagpamatuod nga usa kini ka problema alang sa mga manatees, apan wala mailhi kung naa bay kalabutan niini ang mga dugong. Ang pagtaas ng trapiko ng bangka ay nadagdagan ang panganib, lalo na sa mababaw na tubig. Ang pagdugang sa trapiko sa bangka kay nagdugang sab sa mga katalagaman, labi na sa mabaw nga tubig. Ang Ecotourism ay nadagdagan sa ilang mga bansa, kahit na ang mga epekto ay mananatiling hindi naka-dokumentado. Nadugang ang Ecotourism sa pipila ka mga nasud, bisan nga ang mga epekto nagpabilin nga wala'y dokumento. Nakita itong magdulot ng mga isyu sa mga lugar tulad ng Hainan dahil sa pagkasira ng kapaligiran. Makita kini nga hinungdan hinungdan sa mga isyu sa mga lugar sama sa Hainan tungod sa pagkadaut sa kalikopan. Ang mga modernong kasanayan sa pagsasaka at pagtaas ng paglilinis ng lupa ay nagkaroon din ng epekto, at ang karamihan sa baybayin ng mga tirahan ng dugong ay sumasailalim sa industriyalisasyon , na may pagtaas ng populasyon ng tao. Ang mga modernong pamaagi sa pagpanguma ug pagdugang sa paglimpyo sa yuta adunay epekto usab, ug kadaghanan sa baybayon sa dugong na pinuy-anan ang gisunudan sa industriyalisasyon , nga nagdugang ang populasyon sa tawo. Ang mga Dugong ay nag-iipon ng mabibigat na mga ion ng metal sa kanilang mga tisyu sa buong kanilang buhay, higit pa kaysa sa iba pang mga mammal sa dagat. Ang mga modernong pamaagi sa pagpanguma ug pagdugang sa paglimpyo sa yuta adunay epekto usab, ug kadaghanan sa baybayon sa dugong na pinuy-anan ang gisunudan sa industriyalisasyon , nga nagdugang ang populasyon sa tawo. Habang ang internasyonal na kooperasyon upang makabuo ng isang konserbatibong yunit ay isinagawa, ang mga pangangailangan sa sosyo-pulitika ay isang hadlang sa pag-iingat ng dugong sa maraming mga umuunlad na bansa. Samtang gihimo ang internasyonal nga kooperasyon aron magbuhat usa ka konserbatibo nga yunit, ang socio-politikanhong mga panginahanglanon usa nga nakaagwanta sa pagpreserbar sa dugong sa daghang nag-uswag nga mga nasud. Ang mababaw na tubig ay madalas na ginagamit bilang isang mapagkukunan ng pagkain at kita, mga problema na pinalaki ng tulong na ginamit upang mapagbuti ang pangingisda. Ang mabaw nga tubig kanunay nga gigamit ingon usa ka gigikanan sa pagkaon ug kinitaan, mga problema nga gipalala sa tabang nga gigamit aron mapauswag ang pagpangisda. Sa maraming mga bansa, ang batas ay hindi umiiral upang maprotektahan ang mga dugong, at kung ito ay hindi ipinatupad. Sa daghang mga nasud, ang balaod wala maglungtad aron pagpanalipod ang mga dugong, ug kung wala kini gipatuman. Ang mga spills ng langis ay isang panganib sa mga dugong sa ilang mga lugar, tulad din ng reclamation ng lupa . Ang mga spills sa lana usa ka katalagman nga adunay mga dugong sa pipila nga mga lugar, sama sa pag-reclaim sa yuta. Sa Okinawa ang maliit na populasyon ng dugong ay banta ng aktibidad ng militar ng Estados Unidos. Sa Okinawa ang gamay nga populasyon nga dugong usa ka hulga sa kalihokan sa militar sa Estados Unidos. Ang mga plano ay umiiral upang makabuo ng isang base ng militar na malapit sa Henoko reef, at ang aktibidad ng militar ay nagdaragdag din ng mga banta ng polusyon sa ingay, polusyon sa kemikal, pagguho ng lupa, at pagkakalantad sa maubos na uranium . Ang mga plano sa base sa militar nga natapos sa mga korte sa Estados Unidos sa daghang mga Okinawans, lakip ang mga kabalaka bahin sa epekto sa lokal nga palibot ug puy-anan. Ang mga plano ng base ng militar ay nakipaglaban sa mga korte ng Estados Unidos ng ilang mga Okinawans, na kasama ang mga alalahanin ang epekto sa lokal na kapaligiran at tirong tirahan. Sa ulahi gipadayag nga ang gobyerno sa Japan nagtago sa ebidensya sa mga negatibo nga epekto sa mga agianan sa barko ug mga kalihokan sa tawo sa mga dugong nga gisundan sa mga pagsusi nga gihimo sa Henoko reef. Kalaunan ay isiniwalat na ang pamahalaan ng Japan ay nagtatago ng katibayan ng mga negatibong epekto ng mga daanan ng barko at mga aktibidad ng tao sa mga dugong na sinusunod sa mga survey na isinagawa sa labas ng Henoko reef. Sa ulahi gipadayag nga ang gobyerno sa Japan nagtago sa ebidensya sa mga negatibo nga epekto sa mga agianan sa barko ug mga kalihokan sa tawo sa mga dugong naobserbahan sa mga pagsusi nga gihimo sa Henoko reef. Ang isa sa tatlong mga indibidwal ay hindi napansin mula noong Hunyo 2015, na naaayon sa pagsisimula ng mga operasyon ng paghuhukay. Usa sa tulo nga mga indibidwal wala pa maobserbahan sukad Hunyo 2015, nga katumbas sa pagsugod sa mga operasyon sa paghukay. Kung ang mga dugong ay hindi nakakakuha ng sapat na makakain maaari silang kumalma sa kalaunan at makagawa ng mas kaunting kabataan. Kung ang mga dugong dili igo nga mokaon mahimo nga magkalma sa ulahi ug makahimo gamay nga mga bata. Ang mga kakulangan sa pagkain ay maaaring sanhi ng maraming mga kadahilanan, tulad ng pagkawala ng tirahan, kamatayan at pagtanggi sa kalidad ng dagat, at isang kaguluhan sa pagpapakain sanhi ng aktibidad ng tao. Ang kanihit sa pagkaon mahimoÕg hinungdan sa daghang mga hinungdan, sama sa pagkawalay puy-anan, pagkamatay ug pagkunhod sa kalidad sa dagat, ug usa ka kasamok sa pagpakaon nga gipahinabo sa kalihokan sa tawo. Ang dumi sa alkantarilya , detergents , mabibigat na metal , hypersaline water, herbicides , at iba pang mga produktong basura lahat ay negatibong nakakaapekto sa mga sagbot na dagat. Ang mga kanal , mga pangabugho, bug-at nga metal , tubig sa hypersaline, herbicides , ug uban pang mga produkto sa basura nga tanan negatibo nga nakaapekto sa mga sagbot sa dagat. Human aktibidad tulad ng pagmimina, trawling , dredging , lupa pagwawasto , at tagapagbunsod bangka pagkakapilat din sanhi ng isang pagtaas sa sedimentation saan smothers seagrassat pinipigilan ang ilaw na maabot ito. Sa tawo nga kalihokan sama sa pagmina, pagtun-aw, pag-awas, pagtul-id sa yuta , ug pagkabulig sa bangka sa kawad -on usab hinungdan sa usa ka pagdugang sa sedimentation nga nagbukot sa seagrassug gipugngan ang kahayag sa pagkab-ot niini. Ito ang pinakamahalagang negatibong kadahilanan na nakakaapekto sa dagat. Kini ang labing mahinungdanon nga negatibo nga hinungdan nga nakaapekto sa dagat. Ang Halophila ovalis Ñ bukod sa ginustong mga species ng dagat ng dugong Ñ ay bumababa nang mabilis dahil sa kakulangan ng ilaw, na namamatay nang ganap pagkatapos ng 30 araw. Ang Halophila ovalis Ñ dugang sa pinalabi nga dugong nga gigong sa dugong Ñ nag-anam ka dali tungod sa kakulang sa kahayag, nga namatay sa hingpit pagkahuman sa 30 ka adlaw. Ang matinding lagay ng panahon tulad ng mga bagyo at pagbaha ay maaaring sirain ang daan-daang kilometro kwadrado ng mga sagbot na dagat, pati na rin ang paghuhugas ng mga dugong baybayin. Ang grabe nga panahon sama sa mga bagyo ug pagbaha makaguba sa gatusan ka mga square kilometros nga mga sagbot sa dagat, maingon man paghugas sa mga gigong sa baybayon. ng pagbawi ng mga damong-dagat ng dagat at ang pagkalat ng damong-dagat sa mga bagong lugar, o mga lugar kung saan ito nawasak, ay maaaring tumagal ng higit sa isang dekada. Ang pagpasig-uli sa mga sagbot sa dagat ug ang pagkaylap sa dagat sa mga bag-ong lugar, o mga lugar diin kini gilaglag, mahimong molungtad sa usa ka dekada. Karamihan sa mga hakbang para sa proteksyon ay nagsasangkot sa paghihigpit sa mga aktibidad tulad ng pagdurog sa mga lugar na naglalaman ng mga parang ng dagat, na walang gaanong pagkilos sa mga pollutant na nagmula sa lupa. Kadaghanan sa mga lakang alang sa pagpanalipod naglakip sa pagpugong sa mga kalihokan sama sa pagdugmok sa mga lugar nga adunay mga sagbot sa dagat, nga walaÕy aksyon sa mga hugaw nga gikan sa yuta. Sa ilang mga lugar, nadaragdagan ang kaasinan ng tubig dahil sa pag- aaksaya , at hindi alam kung magkano ang maaaring makatiis ng dagat. Sa pipila ka mga lugar, nadugangan ang pagkaasinan sa tubig tungod sa basura , ug wala mahibal-an kung unsang paagiha ang pagbarug sa dagat sa dagat. Ang tirahan ng Dugong sa lugar ng Oura Bay ng Henoko, Okinawa, Japan , ay kasalukuyang nasa banta mula sa reclamation ng lupa na isinagawa ng Pamahalaang Hapon upang makabuo ng base ng US Marine sa lugar. Ang puy-anan sa Dugong sa Oura Bay nga lugar sa Henoko, Okinawa, Japan , karon naa sa peligro gikan sa pag-reclaim sa yuta nga gihimo sa Pamahalaang Hapon aron magtukod ang base sa US Marine sa lugar. Noong Agosto 2014, ang paunang survey ng pagbabarena ay isinagawa sa paligid ng mga halamang dagat sa dagat doon. kaniadtong Agosto 2014, ang pasiuna nga pagsusi sa pag - barinal gihimo sa palibot sa mga tanum sa dagat didto. Inaasahan ang konstruksyon na seryosong makapinsala sa tirahan ng populasyon ng dugong, na posibleng humahantong sa lokal na pagkalipol. Gilauman ang pagtukod nga grabe nga makadaot sa pinuy-anan sa populasyon sa dugong, nga mahimoÕg modala sa lokal nga pagkapuo. Ang estado ng Australia ng Queensland ay may labing-anim na mga parke na proteksyon ng dugong, at ang ilang mga zone ng pangangalaga ay naitatag kung saan kahit na ang mga Aboriginal Peoples ay hindi pinapayagan na manghuli. Ang estado sa Australia sa Queensland adunay napulo'g unom nga mga parke nga pagpanalipod sa dugong, ug ang pipila ka mga lugar sa pagpreserbar natukod diin bisan ang mga Aboriginal nga Katawhan dili gitugotan sa pagpangayam. Ang pagkuha ng mga hayop para sa pananaliksik ay nagdulot ng isa o dalawang pagkamatay; ang mga dugong ay mahal upang mapanatili sa pagkabihag dahil sa matagal na paggugol ng mga ina at mga guya, at ang kawalan ng kakayahang mapalago ang damong-dagat na kinakain ng dugong sa isang aquarium. Ang pagkuha sa mga hayop alang sa panukiduki hinungdan sa usa o duha nga namatay; ang mga dugong mahal nga ipadayon sa pagkabihag tungod sa kadugayon nga mag-uban ang mga inahan ug mga nati, ug ang kawala sa paglambo sa dagat-dagat nga gikaon sa dugong mokaon sa usa ka aquarium. Tanging ang isang naulila na guya ay matagumpay na pinanatili sa pagkabihag. Usa ra nga naulila nga nati nga nati nga nabihag sa pagkabihag. Sa buong mundo, tatlong dugong lamang ang ginanap sa pagkabihag. Sa tibuuk kalibutan, tulo ra ka dugong ang nabihag. Ang isang babaeng taga-Pilipinas ay nakatira sa Toba Aquarium sa Toba, Mie , Japan. Usa ka babaye nga taga-Pilipinas nagpuyo sa Toba Aquarium sa Toba, Mie , Japan. Isang lalaki din ang nanirahan doon hanggang sa siya ay namatay noong 10 Pebrero 2011. Usa ka lalaki usab ang nagpuyo didto hangtod namatay siya kaniadtong 10 Pebrero 2011. Ang pangalawang naninirahan sa Sea World Indonesia , matapos na mailigtas mula sa lambat ng isang mangingisda at ginagamot. Ang ikaduha nga residente sa Sea World Indonesia, human maluwas gikan sa pukot sa usa ka mananagat ug gitambalan. Ang pinakahuli, isang lalaki, ay pinananatili sa Sydney Aquarium , kung saan siya nakatira mula noong siya ay isang bata. Ang kamanghoran sa usa ka lalaki, gitago sa Sydney Aquarium, kung asa siya nagpuyo sukad sa iyang pagkabata. Ang Sydney Aquarium ay nagkaroon ng pangalawang dugong sa loob ng maraming taon, hanggang sa namatay siya sa 2018. Ang Sydney Aquarium adunay ikaduhang dugong sa pipila nga tuig, hangtod namatay kini sa niadtong nilabay nga 2018. Si Gracie, isang bihag na dugong sa Underwater World, Singapore , ay iniulat na namatay noong 2014 sa edad na 19, mula sa mga komplikasyon na nagmula sa isang talamak na digestive disorder . Si Gracie, usa ka binihag nga dugong sa Underwater World, Singapore, gitaho nga namatay ngadtung 2014 sa edad ng 19, tungod sa komplikasyon bunga sa usa ka laygay nga digestive disorder. Ang Ecsenius kurti , ang coralblenny ni Kurt , ay isang species ng combtooth blenny sa genus na Ecsenius . Ang Ecsenius kurti, ni Kurt coralblenny, usa ka lahi nga combtooth blenny sa henero nga Ecsenius. Natagpuan ito sa mga coral reef sa kanlurangkaragatang Pasipiko ; ito ay endemic sa Cuyo Islands ng Pilipinas . Makit-an kini sa mga koral sa baruha sa dagat kasadpaan sa Pasipiko; kini ay usa ka endemimia sa mga Isla sa Cuyo sa Pilipinas. Maaari itong maabot ang isang maximum na haba ng 3.5 sentimetro. MahimoÕg moabot sa labing taas nga gitas-on nga 3.5 sentimetros. Ang mga blennies sa species na ito ay pinapakain lalo na sa mga halaman, kabilang ang mga benthic algae at mga damo. Ang mga blennies usa ka lahi nga ginapakaon sa mga panid, apil ang benthic algae ug mga sagbot. Ang partikular na pangalan ay pinarangalan si Kurt A. Bruwelheide, na isang espesyalista sa museo sa Dibisyon ng Mga Isda ngNational Museum of Natural History (Washington, DC), para sa kanyang trabaho sa unang bahagi ng rebisyon ni Springer ng genus na si Ecsenius at nakuhanan ng larawan ang marami sa mga uri ng species na inilarawan ni Springer . Ang partikular nga ngalan nga gipasidungog ni Kurt A. Bruwelheide, usa ka espesyalista sa museyo sa Dibisyon sa mga Isda sa National Museum of Natural History (Washington, DC), alang sa iyang una nga bahin nga pagbag-o ni Springer sa henero nga Ecsenius ug sa mga daghang klase sa litrato nga gihulagway ni Springer. Ang egret ng Intsik o Swinhoe's egret ( Egretta eulophotes ) ay isang bantaang species ng egret mula sa silangang Asya . Ang egret nga Intsik o Swinhoe's egret (Egretta eulophotes) usa ka gihulga nga klase sa egret gikan sa silangang Asya. Ang mga species ay unang inilarawan ni Robert Swinhoe noong 1860. Ang mga klase nga una nga gihulagway ni Robert Swinhoe kaniadtong 1860. Sa labas ng panahon ng pag-aanak ay masalimuot ang panukalang batas na may basal na bahagi na ang tannish peach at ang mga lores at binti ay dilaw na berde, habang ang iris ay dilaw. Sa gawas sa panahon sa pagpanganak, ang komplikado nga balaod sa basal nga bahin na melokoton na kulay balat ug ang mga turo ug mga batiis nga dilaw nga berde, samtang ang balangaw mao ang dilaw. Ang lahat ng mga indibidwal ay katulad sa panahon na ito. Ang tanang katawhan managsama sa niining kapanahonan. Sa panahon ng pag-aanak ang mga matatanda ay nagkakaroon ng isang maluho na crest na kung minsan ay higit sa 11 cm ang haba. Sa panahon sa pag-ila ang mga hamtong makahimo og usa ka maluho nga pangpang nga usahay kapin sa 11 sentimetros ang gitas-on. Bumubuo din ito ng mahabang lanceolate plumes sa dibdib at dorsal plumes na umaabot sa kabila ng buntot, na tinatawag na aigrettesat katulad sa mga maliit na egret. Naghimo usab kini og taas nga hiktin nga hugis-itlog nga porma na balahibo sa dughan ug sa luyo nga mga pako nga ninglapas sa pikas nga ikog, gitawag nga aigrettesat nga susama sa gagmay nga egrets. Ang mga hubad na bahagi ay nagbabago din, ang panukala ay nagiging isang maliwanag, halos orange, dilaw habang ang mga lores ay maliwanag na asul at ang mga binti na itim na may dilaw na paa. Ang mga hubo nga mga bahin nagbag-o usab, ang sugyot mahimo nga usa ka sinaw, hapit dalandan, dalag samtang ang mga turo nga sinaw nga asul ug ang mga batiis nga itum adunay dilaw nga mga batiis. Ang mga breed ng egret na Tsino sa maliliit na isla mula sa mga baybayin ng malayong silangang Russia , North Korea , South Korea at mainland China . Ang mga egret nga Tsino lahi sa gagmay nga mga isla gikan sa mga baybayon sa halayong silangang Russia , North Korea , South Korea ug Mainland China. Ito ay dating naka-bred sa Taiwan at New Teritoryo ng Hong Kong bagaman ngayon ay isang bisita lamang na hindi dumarami o migranteng ito sa mga bansang ito. Kaniadto gipamaligya kini sa Taiwan ug Bag-ong Teritoryo sa Hong Kong bisan karon kini usa lamang ka bisita nga dili dumadapungon o migawas sa mga nasud. Ito rin ay isang di-dumaraming daang migranteng taglamig o taglamig sa Japan , Pilipinas , Vietnam , Thailand , Peninsular Malaysia , Sarawak , Singapore , Indonesia at Brunei. Kini usab usa ka dugang nga gidaghanon sa mga migrante o tingtugnaw sa Japan, Pilipinas, Vietnam, Thailand, Peninsular Malaysia, Sarawak, Singapore, Indonesia ug Brunei. Ang pinakamahalagang lugar ng taglamig ay ang Eastern Visayas , ibig sabihin, ang mga isla ng Leyte , Bohol at Cebu sa Pilipinas, at ang mga estado ng Malaysia ng Sarawak at Selangor kung saan sa pagitan ng isang ikatlo at kalahati ng populasyon ng mundo ay pinaniniwalaan sa taglamig, batay sa mga resulta ng isang census ng taglamig na isinagawa noong 2004/05. Ang labing hinungdanon nga mga lugar sa tingtugnaw mao ang Eastern Visayas, sa mga isla sa Leyte, Bohol ug Cebu sa Pilipinas, ug ang mga estado sa Malaysia sa Sarawak, ug Selangor diin sa taliwala sa ikatulo ug tunga nga bahin sa populasyon sa kalibutan gituohan sa tingtugnaw, gibase sa mga resulta sa usa ka sensus sa tingtugnaw nga gihimo kaniadtong Mayo 2004. Ang kabuuang populasyon ay tinatayang sa 2,600Ð3,400 indibidwal. Ang kinatibuk-an nga populasyon gibanabana nga 2,600Ð3,400 nga mga indibidwal. Sa loob ng dekada mula 2002 hanggang 2012 walang makabuluhang pagbaba sa populasyon ng species na ito, at may mga bagong natuklasan na mga kolonya sa baybayin ng southern China na maaaring kumakatawan sa tumaas na pagsisikap ng tagamasid, ngunit maaari ding magpahiwatig ng isang tunay na paglaki sa populasyon. Sulod sa mga dekada gikan sa 2002 hangtod sa 2012 walaÕy mahinungdanong pagkunhod sa populasyon sa kini nga mga lahi, ug adunay bag-ong nadiskubrehan nga mga kolonya sa habagatang baybayon sa China nga mahimong nagrepresentar sa dugang nga mga paningkamot sa tigpaniid, apan mahimo usab nga nagpaila usa ka tinuud nga pagtubo sa populasyon. Ito ay inuri bilang mahina , ang pinakamalaking banta ay ang pagkawala ng tirahan . Giklasipikar kini nga mahuyang batok, ang labing kadako nga hulga mao ang pagkawala sa puy-anan. Sa labas ng panahon ng pag-aanak ang egret ng Tsina ay nangyayari sa mababaw na mga estearyong tidal, mudflats at baybayin, paminsan-minsan ay bumibisita sa mga palayan at mga lawa ng isda. Sa gawas sa panahon sa pagpanganak ang egret nga Intsik nahitabo sa mabaw nga mga estearyo sa tubig sa yuta, mga lapalapa ug mga baybayon, panagsa nga mobisita sa mga umahan ug mga lawa sa isda. Ang lahat ng mga kamakailan-lamang na rekord ng pag-aanak ay mula sa mga isla sa malayo. Ang tanan nga bag-o nga mga rekord sa pagpanganak gikan sa mga isla sa gawas. Sa Timog Korea ang unang pagbabalik ng mga egrets ng Tsina, halos palaging nasa buong pag-aanak ng balahibo, nagsisimulang bumalik sa kalagitnaan ng Abril. Sa Habagatan sa Korea ang una nga pagbalik sa mga egrets sa China, hapit kanunay sa tibuuk nga pag-iway sa balhibo, magsugod ug pagbalik sa tungatunga sa Abril. Ang kanilang unang hitsura ay nasa maliit na numero sa mga baybaying malayo sa pampang, lalo na sa bagyo, na may imigrasyon sa kalagitnaan ng Mayo. Ang una nilang panagway naa sa gagmay nga mga numero sa mga baybayon nga baybayon, labi na sa mga bagyo nga panahon, nga adunay imigrasyon kaniadtong tungatunga sa Mayo. Ang panahon ng paglipat ng tagsibol ay sa gayon ay maikli, at ang karamihan sa mga ibon ay naisip na makarating sa kanilang mga kolonya na dumarami ng Korea nang walang pagtatanghal kahit saan sa baybayin ng Korea. Ang panahon sa paglalin sa tingpamulak sa ingon mubo, ug kadaghanan sa mga langgam gihunahuna nga moabut sa ilang mga kolonya nga mga dumadako nga Koreano nga wala ipakita bisan diin sa baybayon sa Korea. Ang paglipat ng taglagas ay sa halip ay mas mabagal na may maraming mga egrets na lumilitaw upang lumipat timog sa kahabaan ng kanlurang baybayin noong Agosto at Setyembre, bago umalis ang Korea marahil sa labas ng timog-kanluran ng peninsula sa buong Dagat ng Dilaw . Ang paglalin sa tingdagdag labi na labi ka maulian nga adunay daghang mga egrets nga nagpakita nga molihok pahabagatan subay sa kasadpan nga baybayon kaniadtong Agosto ug Septyembre, sa wala pa mobiya sa Korea tingali gikan sa habagatan-kasadpan sa peninsula tabok sa Dalag nga Dagat . Ang iba pang mga egrets ng Tsina ay marahil ay lumipat sa pakanluran nang direkta mula sa Gyeonggi Bay patungo sa Shandong Peninsula , at pagkatapos ay pababa sa baybayin ng Tsino. Ang uban nga mga Chinese egrets tingali mobalhin sa kasadpan nga direkta tabok gikan sa Gyeonggi Bay paingon sa Shandong Peninsula , ug pagkahuman sa baybayon sa China. Noong Agosto at Setyembre 1998, dalawang survey circuit ay isinagawa kasama ng karamihan sa kanluran at timog na baybayin ng South Korea at nagbigay ng ilang pananaw sa pinaghihinalaang diskarte sa paglilipat ng taglagas, na may halos 475 na mga egrets ng Tsino na natagpuan sa pagitan ng Agosto 18 at Setyembre 2, na tumaas hanggang 615 sa pagitan ng Setyembre 13 at 28. Atol sa Agosto ug Septiyembre 1998 duha ka mga sirkito sa panukiduki ang gihimo kauban sa kadaghanan sa kasadpan ug habagatan nga baybayon sa South Korea ug naghatag kasayuran bahin sa gidudahang pamaagi sa paglalin sa tingdagdag, nga adunay halos 475 nga mga egrets sa Tsino nga nakit-an tali sa Agosto 18 ug Septiyembre 2, nga nisaka hantod sa 615 sa taliwala sa Septyembre 13 ug 28. Karamihan ay natagpuan sa hilaga-kanlurang Gyeonggi Bay, na humahawak din sa karamihan ng mga ibon sa pag-aanak ng Timog Korea, ngunit ang mga makabuluhang bilang ay ginawa sa maraming iba pang mga site sa timog, lalo na sa pangalawang survey circuit. Kadaghanan kay nakit-an sa amihanan-kasadpan sa Gyeonggi Bay, nga naghupot usab sa pagpaanak sa daghang mga langgam sa Timog Korea, apan ang hinungdanong numero kay gihimo sa daghan pang mga dapit sa habagatan, labi na sa ikaduhang survey circuit. Ang nuptial plume ng Chinese egret, tulad ng iba pang mga egrets, ay hinihingi para sa dekorasyon na mga sumbrero. Ang nuptial plumes sa egret Tsina, sama sa ubang mga egrets, gipangayo alang sa dekorasyon nga mga kalo. Ginamit sila para sa hangaring ito mula noong hindi bababa sa ika-17 siglo ngunit sa ika-19 na siglo ito ay naging isang pangunahing pagnanasa at ang bilang ng mga balat ng egret na dumadaan sa mga dealer ay umabot sa milyon-milyon. Gigamit na sila alang sa kini nga katuyoan sukad sa dili muubos sa ika-17 siglo, apan sa ika-19 nga siglo, nahimo kini nga usa ka mahinungdanong pangibog ug ang ihap sa mga panit sa egret na nangagi sa mga negosyante kay nakaabot sa milyon-milyon. Ito ay naisip na nag-ambag sa pagbagsak ng lahat ng mga puting species ng Egretta . Kini gihunahuna na nakatabang sa pagkunhod sa tanan nga mga lahi sa puti nga Egretta. Ang pinakadakilang pagbabanta ay ang pagkawala ng tirahan at pag- reclaim ng mga tidal flats at estuarine habitats, at sa pamamagitan ng polusyon. Ang labing kadako nga hulga mao ang pagkawala sa puy-anan ug ang pag-angkon usab sa tidal flats ug estuarine habitats, ug pinaagi sa polusyon Ang yellow bunting o Hapon yellow bunting ( Emberiza sulphurata ) ay isang passerine ibon ng silangang Asya sa bunting pamilya Emberizidae . Ang dalag nga bunting o Hapon nga dalag nga bunting ( Emberiza sulphurata ) mao ang usa ka passerine langgam sa sidlakang Asia sa bunting pamilya nga Emberizidae . Ito ay 14 cm ang haba at may isang conical, grey bill , pinkish-brown na paa at brown na mata. Kini 14 cm ang gitas-on ug adunay usa ka hulmang-kono, abo nga tuka, kolor-rosas-tsokolate nga mga tiil ug kolor tsokolate nga mga mata. Ang lalaki ay kulay-abo-berde sa itaas na may itim na mga guhitan sa likod. Ang lalake kay kolor-abo-lunhaw sa ibabaw nga adunay itom nga mga labud sa likod. Ang mga underparts ay dilaw-berde (maliwanag sa lalamunan at tiyan) na may mga straks sa mga likuran. Ang mga parte sa ilawom mao ang dalag-lunhaw (labing sinaw sa tutunlan ug tiyan) nga adunay mga sagbut sa mga likod. Mayroon itong itim na mga lore, isang makitid na itim na baba, isang maputlang singsing ng mata at puting panlabas na balahibo ng buntot. Kini adunay mga itom nga lores, usa ka pig-ot nga itom nga baba, usa ka luspad nga singsing sa mata ug puti nga mga balahibo sa ikog. Mayroong dalawang bar sa pakpak, na nabuo ng maputlang mga tip sa panggitna at higit na mga pakpak sa pakpak. Adunay duha ka mga bara sa pako, nga naporma sa mga luspad na tudlo sa tunga-tunga ug labi ka pako nga mga pakpak. Ang babae ay katulad ng lalaki ngunit paler na walang itim sa mga lores at baba. Ang babaye parehas sa lalaki apan paler nga wala itom sa mga lores ug baba. Ang mga species ay may isang pag-twitter na kanta at isang malambot na tawag ng tsip . Ang mga species adunay usa ka twittering song ug usa ka humok nga tawag sa tsip. Ang panahon ng pag-aanak ay tumatagal mula sa kalagitnaan ng Mayo hanggang unang bahagi ng Hulyo. Ang panahon sa pagsanay molungtad gikan sa tungatunga sa Mayo hangtod sa sayong bahin sa Hulyo. Ang pugad ay itinayo nang mababa sa isang bush at inilagay ang tatlo hanggang limang itlog . Ang salag gitukod ubos sa usa ka sapinit ug tulo hangtod lima ka mga itlog gipahimutang. Ang dilaw na bunting breed lamang sa Japan kung saan ito ay hindi pangkaraniwan. Ang dalag nga bunting nga lahi ra sa Japan kung diin kini dili kasagaran. Ito ay matatagpuan higit sa lahat sa pinakamalaking isla ng Honshu ngunit maaari ring breed sa Kyushu at marahil makapal na tabla sa Hokkaido sa nakaraan. Kini makit-an nga labi sa pinakadako nga isla nga Honshu apan mahimo usab nga magbuhi sa Kyushu ug tingali baga nga tabla sa Hokkaido kaniadto. Ito ay nangyayari sa kagubatan at kakahuyan sa pagitan ng 600 at 1500 metro sa ibabaw ng antas ng dagat, higit sa lahat sa gitnang at hilagang bahagi ng Honsh_. Nahitabo kini sa lasang ug kakahoyan tali sa 600 ug 1500 metros ibabaw sa lebel sa dagat, labi na sa sentro ug amihanang bahin sa Honsh_. Ang ilang mga ibon taglamig sa mas mainit na mga rehiyon ng Japan ngunit ang karamihan sa paglipat sa karagdagang timog. Pipila ka mga langgam nga tingtugnaw sa mas mainit nga mga rehiyon sa Japan apan kadaghanan sa pagbalhin dugang sa habagatan. Naitala ito mula sa Pilipinas, Taiwan, Hong Kong at timog-silangang Tsina sa panahon na ito ngunit mahirap makuha kahit saan. Kini natala gikan sa Pilipinas, Taiwan, Hong Kong ug habagatan-sidlakan sa China niining panahon apan lisud makuha bisan diin. Ito ay nangyayari sa kakahuyan, scrub, damo at bukirin sa panahon ng taglamig. Nahitabo kini sa kakahoyan, kasag, tanum ug kapatagan panahon sa tingtugnaw. Ang mga maliliit na numero ay dumaan sa Korea sa paglipat ng tagsibol at taglagas. Ang gagmay nga mga numero moagi sa Korea sa pagbalhin sa tingpamulak ug tingdagdag. Ang kabuuang populasyon ng dilaw na bunting ay maliit at bumababa at ang mga species ay naiuri bilang mahina laban sa IUCN . Ang tibuuk nga populasyon sa dalag nga bunting kay gamay ug nagakunhod ug ang mga klase gihimong labing huyang sa IUCN . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan , paggamit ng mga pestisidyo at pag- trap para sa industriya ng cagebird . Gihulga kini sa pagkawala sa pinuy-anan , paggamit sa mga pestisidyo ug paglit-ag alang sa industriya sa cagebird. Ang Epinephelus bruneus , na kilala rin bilang longhoth grouper , ay isang species ng isda sa pamilya Serranidae . Epinephelus bruneus, nailhan usab nga longtooth grouper , usa ka klase nga isda sa pamilya nga Serranidae. Natagpuan itosa hilagang-kanluran ng Pasipiko : Korea , Japan (hilaga sa Hegura-jima Island), China (timog sa Hong Kong at Hainan Island ), at Taiwan . Nakit-an kini sa amihanan-kasadpang Pasipiko: Korea, Japan (amihanan sa isla sa Hegura-jima), China, (habagatan sa Hong Kong ug isla sa Hainan), ug Taiwan. Ang higanteng gruper ( Epinephelus lanceolatus ), na kilala rin bilang ang brindlebass , brown batik-batik bakalaw o bubuyog grouper - at bilang ng Queensland groper sa Australia , ay ang pinakamalaking mabutong isda na natagpuan sa mga coral reef , at ang aquatic sagisag ng Queensland . Ang higante nga gruper ( Epinephelus lanceolatus ), nga nailhan usab nga ang brindlebass , brawn kabang bakalaw o buyog gruper - ug ingon sa Queensland groper sa Australia , mao ang kinadak-ang bukogon nga mga isda nga makita sa mga koral nga bahura, ug ang mga tubig simbolo sa Queensland. Ito ay matatagpuan mula sa malapit sa ibabaw hanggang sa kailaliman ng 100 m (330 p) sa mga reef sa buong Indo-Pacific na rehiyon, maliban sa Persian Gulf . Kini makit-an gikan sa duol sa ibabaw hangtod sa giladmon nga 100 m (330 p) sa mga bahura sa tibuuk nga rehiyon sa Indo-Pacific, gawas sa Gulpo sa Persia. Pumasok din ito sa mga estuwaryo , tulad ng pinakamababang bahagi ngIlog Brisbane . Nisulod usab kini sa mga estuaryo, sama sa kinahiladmang bahin sa suba sa Brisbane . Umaabot ito hanggang 2.7 m (8.9 p) ang haba at 400 kg (880 lb) ang timbang. Moabot kini hangtod sa 2.7 m (8.9 p) ang gitas-on ug 400 kg (880 lb) ang gibug-aton. Ang mga higanteng grupo ay kumakain sa iba't ibang mga buhay sa dagat, kabilang ang mga maliliit na pating at mga batang pagong dagat . Ang mga dakong grupo nagpakaon sa lain laing matang sa kinabuhi sa dagat, lakip ang gagmay nga iho ug mga pawikan sa dagat. Dahil sa labis na pag- aani , ang species na ito ay tumanggi nang drastically sa maraming mga rehiyon, at bilang ng kalagitnaan ng 1990s, ito ay itinuturing na Data Deficient ng IUCN . Tungod sa sobrang kaibog, ang kini nga lahi kay ni ubos gyud sa daghang rehiyon, ug kaniadtong tungatungasa 1990s, giisip kini nga kulang ingon sa datos sa IUCN. Ang higanteng isda na ito ay katulad ng Malabar grouper , at ang mga kulay nito ay nagbabago sa edad. Ang dakong isda sama sa Malabar nga grupo, ug ang kolor kini gabag-o sa edad. Ang higanteng grouper ay may malaking bibig at isang bilugan na buntot. Ang higante nga grouper adunay daghang baba ug usa ka bilog nga ikog. Ang mga Juvenile ay may irregular na itim at dilaw na mga marka, habang ang mga matatanda ay berde-kulay-abo hanggang kulay abo-kayumanggi na may malabo na mottling, na may maraming maliliit na itim na lugar sa mga palikpik. Ang mga Juvenile adunay irregular nga itom ug dalag nga mga marka, samtang ang mga hamtong berde-abo hangtod sa ubanon nga brown nga adunay samut nga pagtusok, nga adunay daghang gagmay nga mga itom nga punoan sa punoan. Ang unang isda na sumailalim sa chemotherapy ay si Bubba , isang higanteng grouper sa Shedd Aquarium sa Chicago . Ang una nga isda nga nakaagi sa chemotheraphy mao is Bubba, usa ka dako nga grupo Aquarium sa Chicago. Tulad ng karamihan sa mga pangkat, ang mga higanteng pangkat ay protogynous hermaphrodite (lahat ay ipinanganak na babae, ngunit ang ilan ay nagiging lalaki kapag kakaunti ang mga lalaki). Sama sa kadaghanan sa mga grupo, ang dako nga mga grupo nga mga protogynous hermaphrodite (tanan natawo nga babaye, apan ang pipila nahimong laki kung pila ka laki ang naa). Naglalakad sila sa isang ikot ng buwan, na may mga spawns na tumatagal ng mga 7 araw. Naglakaw sila sa usa ka siklo sa bulan, nga naay mga mga itlog sa mga hayop nga namulupyo sa tubig nga molungtad ug 7 ka adlaw. Ang mga ito ay pinagsama-samang mga spawner sa broadcast , karaniwang may maraming mga babae bawat lalaki. Kini sila'y giihusa nga mga babaye nga isda nga pagsibya, kasagaran adunay daghan ang mga babaye matag laki. Ang mga pag-aaral sa mga bihag na populasyon ay nagmumungkahi na ang nangingibabaw na lalaki at babae ay nagsisimula sa kaganapan ng pagdidiyaw na halos ang mga nag-iisang spawner lamang sa unang araw o dalawa, ngunit ang iba pang mga miyembro ng pagsasama-sama ay nagpapataba ng mas maraming mga itlog habang ang kaganapan ay umuusad, kasama ang pinakahuling mga naka-anak na mga anak na anak . Ang mga pagtuon sa mga nadakup nga populasyon nagsugyot nga ang nagpatigbabaw nga laki ug babaye nagsugod sa pagduaw nga panghitabo ingon hapit ang nag-inusara nga mga babaye nga isda sa una nga adlaw o duha, apan ang uban nga mga miyembro sa pagihusa nagpatambok ug daghang mga itlog, samtang nag-uswag kining panghitabo, uban ang labing bag-ong natawo nga mga bata. Hindi tulad ng mga lalaki, kung saan ang isang lalaki ay nangingibabaw sa mga spawns, ang nangingibabaw na babae ng isang pagsasama ay tila nagbabago mula buwan hanggang buwan. Dili sama sa mga laki, kung diin ang usa ka laki nga nagpatigbabaw sa mga mga itlog sa mga hayop nga namulupyo sa tubig, ang nagpatigbabaw nga babaye sa usa ka paghiusa nga ingon gabag-o matag bulan. Ang berdeng mukha na parrotfinch ( Erythrura viridifacies ) ay isang species ng estrildid finch na matatagpuan sa hilagang Pilipinas , sa paligid ng Luzon , Negros at Panay . Kining parrotfish nga lunhaw ug nawong (Erythrura viridifacies) adunay usa ka klase nga estrildid finch nga makit-an sa amihanang Pilipinas, sa palibot sa Luzon, Negros ug Panay Ang lokal na pangalan nito ay mayang-kawayan sa Tagalog . Ang lokal nga ngalan kini mao ang mayang-kawayan sa Tagalog. Ang berdeng mukha na parrotfinch ay halos 12-13 cm ang haba. Kining parrotfish nga naay lunhaw nga nawong adunay 12-13 cm ang haba. Ang species na ito ay berdeng plumage maliban sa maliwanag na pulang uppertail-coverts at buntot at mas madidilim na mga palawit sa mga primaries. Kini nga klase nga lunhaw nga plumage gawas sa iyang hayag nga pula nga uppertail-cover ug ikog, labi kangitngit nga mga sulud sa primarya. Mayroon itong mahabang itinuro na buntot. Kini usa kataas nga gitudlo nga ikog. Ang babae ay bahagyang mas maikli at nagpapakita ng buff sa ibabang tiyan at vent. Labi ang babaye nga gamay ug gapasundayag nga buff sa ubos nga tiyan ug panghaw. Ang parehong kasarian ay may isang malaki, madilim na bayarin. Ang parehas nga mga baye adunay dako ug ngitngit nga bayranan. Ang berdeng mukha na parrotfinch ay gumagawa ng isang maikling, mataas na tsit tsit , chattering at rehas na rehas. Ang lunhaw nga nawong nga parrotfish naghimo ug usa ka mubo, taas nga tsit tsit, chattering ug rehas nga mga tala. Naninirahan ito ng tropikal na basa-basa na kagubatan (kabilang ang mga maruruming lugar), gilid ng kagubatan at kahit na sa savannah, madalas na higit sa 1,000 m, ngunit paminsan-minsan ay matatagpuan sa mga liblib na lugar. Gipuy-an niini ang umog tropiko nga kalasangan (lakip na ang mga hugaw nga lugar), daplin sa kalasangan ug bisan sa savannah, nga sagad labaw sa 1,000 m, apan usahay makita sa mga hilit nga lugar. Karaniwang matatagpuan ito kasama ang pamumulaklak o punla ng mga bambo, na siyang suplay ng pagkain. Kasagaran kini makit-an sa mga pagpamulak o pagpugas sa mga bambo, nga kini suplay sa pagkaon. Ang species na ito ay pinagbantaan ng deforestation na nag-aalis ng suplay ng pagkain (mga buto ng kawayan). Kini nga lahi gihulga pinaagi sa deforestation nga giwagtang ang suplay sa pagkaon (mga liso sa kawayan). Ang trade bird bird ay nakakaapekto rin sa populasyon nito dahil sa maraming bilang ng berdeng mukha na parrotfinch sa maraming mga distrito ng Maynila ang nahuli at nai-export sa Estados Unidos. Ang trade bird adunay nakaepekto pud sa populasyon kini tungod kay daghang mga lunhaw nga nawong nga parrotfish sa daghang mga dstrito sa Manila nga nadakpan ug gi-export sa Estados Unidos. Ang species na ito ay kasalukuyang natipid sa dalawang protektadong lugar, ang Northern Sierra Madre Natural Park at Bataan Natural Park / Subic Bay . Ang kini nga lahi adunay karon naluwas sa duha ka mga lugar nga gipanalipdan, ang Northern Sierra Madre Natural Park ug Bataan Natural / Subic Bay. Gayunpaman, dahil sa mga nakagawian na gawi, ang paglitaw sa mga protektadong lugar ay hindi kinakailangang magbigay ng patuloy na proteksyon. Bisan pa, tungod sa mga naandan nga pamatasan, ang pagpakita sa mga protektadong lugar dili kinahanglan maghatag ug kanunay nga pagpanalipod. Iminungkahi rin na magsagawa ng pananaliksik sa pamamahagi ng mga bambo kung saan nakasalalay ito, at masuri ang tugon nito sa deforestation at pagtatangka upang maunawaan ang mga paggalaw nito, at pagkatapos ay makakakuha ng proteksyon sa mga pangunahing site na natagpuan upang suportahan ang mga populasyon at pinapaboran ang mga bamboos. Gisugyot usab nga ipahigayon ang pagpanukiduki bahin sa pag-apod-apod sa mga bambo diin kini nagsalig, ug gitun-an ang tubag sa pagkalot sa kahoy ug pagsulay nga masabtan ang mga lihok niini, pagkahuman makuha ang proteksyon sa mga punoan nga lugar nga nakit-an aron suportahan ang mga populasyon ug gipalabi ang mga bamboos. Ang Euphyllia ay isang genus ng malaking-polyped stony coral . Adunay usa ka genus kining Euphyllia nga dako nga polyped nga bato nga koral. Maraming mga species ang karaniwang matatagpuan sa mga aquarium ng dagat . Daghang mga klase ang sagad nga makit-an sa mga aquarium sa dagat. Ito ay kilala sa pamamagitan ng maraming mga karaniwang pangalan, kabilang ang anchor coral at martilyo na coral , o mas madalas bilang sausage coral , ridge coral, o bubble honeycomb coral . Nahibal-an kini sa daghang mga sagad nga ngalan, lakip ang angkla nga koral ug martilyo nga koral , o dili kanunay nga sagad nga sibuyas nga coral, cortina nga coral, o bubble honeycomb coral . Ang ganitong uri ng madreporial colony ay madaling matukoy dahil sa kanyang puffy tubular tentacles na may mga tip na hugis T. Ang kini nga klase nga kolonya nga madreporial dali nga mahibal-an tungod sa iyang humok nga tubular nga mga tolda nga adunay naay porma nga "T" sa mga tumoy. Ang coral ay asul-kulay-abo hanggang kulay kahel na kulay, kung minsan ay may berde sa mga tent tent. Ang koral asul nga-abo hangtod sa kolor nga orange sa kolor, usahay berde sa mga tolda. Maaari itong ipakita ang buong o bahagyang impeksyon sa berdeng fluorescent na protina , isang katangian na lubos na hinahangad para sa mga ispesimen ng aquarium. Makahimo kini makapresko nga puno o bahin nga impeksyon uban ang berdeng flurescent nga protina, usa ka bahin nga labi nga gipangita alang sa mga espasyo sa aquarium. Ang mga kolonya ay karaniwang hindi hihigit sa isang metro sa kabuuan, ngunit sa mga oras ay maaaring umabot ng ilang metro. Ang mga kolonya kasagaran dili molapas sa usa ka metro sa kinatibuk-an, apan usahay moabut ang pila ka metros.. Ang anchor coral ay laganap sa buong tropikal na tubig ng Indo-West Pacific area mula sa Maldives hanggang sa Salomon Islands na may malaking presensya sa Indonesia . Ang koral sa anchor kaylap sa tibuuk tropikal nga tubig sa Indo-West Pacific nga lugar gikan sa Maldives hangtod sa Salomon Islands nga adunay daghang pasensya sa Indonesia. Karaniwan ito sa ilang mga lugar, ngunit nahaharap ito sa maraming mga banta na nabawasan ang pangkalahatang populasyon nito. Talagsa kini sa pipila ka mga lugar, apan nag-atubang kini sa daghang mga hulga nga nagpahinay sa tibuuk nga populasyon niini. Ito ay overharvested para sa kalakalan ng aquarium . Gipalabi kini alang sa trade sa aquarium. Ang coral reef habitat nito ay pinanghihinaan din at nawasak sa maraming lugar. Ang coral reef habitat usab gipaluya ug naguba sa daghang mga lugar. Ang Euphyllia baliensis , na karaniwang kilala bilang bubble coral, ay isang species ng malalaking polyped stony coral na kabilang sa pamilya Euphylliidae . Ang Euphyllia baliensis, nga sagad nailhan nga bubble coral, usa ka klase nga dako nga polyped stony coral nga sakop sa pamilya Euphylliidae. Ito ay pinakamahusay na nakikilala mula sa ibang mga miyembro ng genus Euphyllia sa pamamagitan ng "medyo medyo maliit na corallite (averaging 3 mm diameter) at higit na mas maikli, payat, gaanong na-calinis na mga sanga." Kini labing kaila gikan sa ubang mga myembro sa henero nga Euphyllia pinaagi sa "medyo gamay nga corallite (nag-average nga 3 mm diameter) ug labi ka gamay, nipis, gamay nga mga sanga." Ito ay matatagpuan sa kailaliman ng 27 hanggang 37 metro mula sa gitnang silangang baybayin ng Bali , Indonesia . Makita kini sa giladmon nga 27 hangtod 37 metros gikan sa sentral nga baybayon sa Bali , Indonesia . Ang mga species ay hindi naiulat mula sa anumang iba pang lokalidad. Ang mga espisye wala gitaho gikan sa bisan unsang ubang lugar. Ang Euphyllia cristata ay karaniwang tinatawag na grape coral . Ang Euphyllia cristata sagad gitawag nga coral nga ubas . Ang E. Cristata ay isang uri ng stony o matigas na koral sa pamilya Euphylliidae ; kabilang din ito sa genus Euphyllia sa pagkakasunud-sunod ng Scleractinia . Ang E.Cristata usa ka klase nga stony o gahi nga koral sa pamilya nga Euphylliidae; sakop usab kini sa henero nga Euphyllia sa pagkakasunod-sunod sa Scleractinia. Ang E. cristata ay may malawak na hanay ng pamamahagi sa buong tropical tropical na lugar ng Indo-West Pacific na may malaking presensya sa Indonesia . Ang E. cristata adunay daghang halapad nga pag-apod-apod sa mga tropikal nga kadagatan sa lugar sa Indo-West Pacific nga adunay daghang presensya sa Indonesia . Gayunpaman, sa kabila ng malaking hanay ng pamamahagi na ito, E. cristata ay may isang bahagyang mas mababang kasaganaan kumpara sa iba pang mga species, na ginagawa ang mga ito ng kaunti pa hindi pangkaraniwan upang mahanap. Bisan pa, bisan pa sa daghang bahin sa pag-apod-apod niini, E. cristata adunay gamay nga labing ubos nga kadagaya kon itandi sa ubang mga espisye, nga naghimo kanila nga usa ka gamay nga dili kasagaran nga pagpangita. Karaniwan silang matatagpuan sa mababaw na tubig mula sa malalim na 1-35 metro. Kasagaran sila makit-an sa mabaw nga tubig gikan sa 1-35 metros ang giladmon. Euphyllia cristata w bilang unang dokumentado ni Chevalier noong 1971. Ang Euphyllia cristata w ingon nga una nga girekord ni Chevalier kaniadtong 1971. E. cristata ay isang Cnidaria ng klase Anthozoa at ng pagkakasunud-sunod ng Scleractinia . Ang E. cristata usa ka Cnidaria sa klase nga Anthozoa ug sa han-ay sa Scleractinia. Ang scleractinia ay mga hard corals . Ang Scleractinia lisud nga koral. Si E. cristata ay nakatira sa maliit na laki ng mga kolonya ng phaceloid, na kung saan ay isang partikular na uri ng spatial formation at organisasyon, kung saan ang mga corallite ay pinahabang, natatanging tube-like, at sa pagitan ng 20 at 40 milimetro (1.6 in) diameter. Ang E. cristata nagpuyo sa gamay gidak-on sa mga kolonya sa phaceloid, nga usa ka piho nga klase sa spatial nga pormasyon ug organisasyon, diin ang mga corallite gipadako, talagsaon tube-like, ug tali sa 20 hangtod 40 milimetro (1.6 sa) diametro. Ang E. Cristata ay may malawak na hanay ng pamamahagi sa Indo-Western Pacific. E. Cristata adunay daghang halapad nga pagpang-apod-apod sa Indo-Western Pacific. Kasama rin sa kanilang hanay ng pamamahagi ang Coral Triangle at ang Great Barrier Reef. Ang ilang han-ay sa pag-apod-apod naglakip usab sa Coral Triangle ug Great Barrier Reef. Kahit na magkakaiba ang pamamahagi ni E. Cristata , wala ito sa Pulang Dagat . Bisan kung lainlain ang pag-apod-apod ni E. Cristata , wala kini gikan sa Pulang Dagat. Ang International Union for Conservation Nature and Natural Resources (IUCN) ay inuri ang katayuan ng Red List ng E. cristata bilang mahina laban sa 2008. Ang International Union for Conservation Nature and Natural Resources (IUCN) giklasipikar sa Red list ang kahimtang sa E. cristataingon kadali sa 2008. Bilang karagdagan, marami sa iba pang mga Euphilids ay naiuri bilang banta ng IUCN. Dugang pa, daghan sa ubang mga Euphilids ang giklasipikar nga gihulga sa IUCN. Maraming mga banta sa populasyon ng E. Cristata . Adunay daghang mga hulga sa populasyon sa E. Cristata. Bilang resulta ng E. Cristata bilang isang makulay na matipid na koral na may malaking polyp, hinanap ito para sa alahas. Ingon usa ka sangputanan sa E. Cristata nga daghag kolor nga gamayon nga koral nga adunay dagkong mga polup;gipakita kini alang sa mga alahas. E. cristatanahaharap din sa pagkakaroon upang umangkop sa mga pagbabago sa mga antas ng ibig sabihin ng pagtaas ng tubig, mga pagbabago sa pagkilos ng alon, pagtaas ng temperatura ng tubig, acidification ng karagatan, pangisdaan, pagkakalantad sa polusyon, at pagguho. Giatubang usab ang E. cristata nga kinahanglan ipahiangay sa mga pagbag-o sa gipasabut nga lebel sa pagsaka sa tubig, mga pagbag-o sa paglihok sa balud, pagsaka sa temperatura sa tubig, acidification sa kadagatan, pangisda, pagkaladlad sa polusyon, ug pagkaguba. Ang mga bagay na ito ay nagdaragdag ng mga madalas na pagdurugo at nadaragdagan ang pagkamaramdamin ng koral sa sakit. Kini nga mga butang nagadugang sa kanunay na pagdugo ug nagadugang sa kasakit sa mga korales. Ang Euphyllia divisa , na karaniwang kilala bilang frogspawn coral at kung minsan ay maling na-maling Euphyllia divis i a , ay isang malaking polyped stony na coral na katutubong sa mga Indo-Pacific na isla. Ang Euphyllia divisa, nga sagad nailhan nga frogspawn coral ug usahay kay na-sayup nga Euphyllia divisia, usa ka dako nga polyped stony coral nga nitibo sa mgaislasa Indo-Pasipiko . Ito ay isang karaniwang pinananatiling species sahobby ng aquarium ng dagat . Kini usa ka kasagaran nga gitipig nga mga espisye sahobby sa aquarium sa dagat. Ang nauugnay na koral na Euphyllia paradivisa ay madalas na napagkilala bilang frogspawn na humahantong sa ilang pagkalito. Ang may kalabutan nga koral nga Euphyllia paradivisa kanunay nga masayupan nga frogspawn nga mosangput sa pipila nga kalibog Ang Euphyllia divisa ay may isang corallite skeleton na may flabello-meandroid na "pader" na istraktura samantalang ang Euphyllia paradivisa ay may istraktura na tulad ng pag- iilaw ng puno na may hiwalay na mga coralite. Ang Euphyllia divisa adunay usa ka corallite skeleton nga adunay flabello-meandroid "dingding" nga istruktura samtang ang Euphyllia paradivisa adunay istraktura nga sama sa pagpasiga sa kahoy nga adunay bulag nga mga coralite. Ang Euphyllia glabrescens ay isang species ng malalaking polyped stony coral na kabilang sa pamilya Caryophylliidae . Ang Euphyllia glabrescens usa ka klase nga dagko nga polyped stony coral nga sakop sa pamilya nga Caryophylliidae. Ang pangkaraniwang pangalan nito ay ang torch coral dahil sa mahaba nitong walis na mga ramis na tint na may potent cnidocytes . Ang sagad nga ngalan niini mao ang torch coral tungod sa taas nga sapu niini nga mga ramis tint nga adunay gamhanan nga cnidocytes . Ito ay isang pangkaraniwang pinananatiling species sa marine aquarium hobby, partikular na mga specimen mula sa Indonesia at Fiji , na naganap ang taunang pag-export ng mga quote na 28,000 at 6,000 piraso, ayon sa pagkakabanggit, noong 2005. "Kini usa ka sagad nga gitipig nga mga espisye sa hobby sa aquarium sa dagat, nga espesipikong mga espesimen gikan sa Indonesia ug Fiji, nga adunay tinuig nga mga quota sa eksport nga 28,000 ug 6,000 nga piraso, sa tinuud, kaniadtong 2005." Ang Euphyllia glabrescens ay isang kolonyal na koral na may phaceloid na pagbuo ng mga corallites 20-30 milimeter (0.8 - 1.2 pulgada) ang lapad at sinukat ang 15-30 milimetro (0.6 - 1.2 pulgada). Ang Euphyllia glabrescens usa ka kolonyal nga koral nga adunay phaceloid nga pagporma sa mga corallites 20-30 milimetro (0.8 - 1.2 pulgada) ang gilapdon ug gisukod nga 15-30 milimetro (0.6 - 1.2 pulgada). Ang mga pader ay payat, na may matalim na mga gilid. Ang mga dingding kay nipis, nga adunay mga hait nga sulab. Ang mga polyp ay may malalaking tubular tentacles na may mga tip na tulad ng buhol-buhol. Ang mga polyp adunay dagkong mga tubular nga mga tolda nga adunay mga tip nga sama sa lambod-lambud. Maaari itong maging isang bilang ng mga kulay, at madalas na bicolored na may magkakaibang mga tent tent at mga tip sa polyp. Kini mahimo nga usa ka gidaghanon sa mga kolor, ug kanunay nga duha ka kolor nga adunay lahilahing mga tent ug mga polyp tip. Ito ay isang malawak na ipinamamahaging species, bihira sa Pulang Dagat at Gulpo ng Aden , habang hindi bihira sa pamamagitan ng hilagang India Ocean, Persian Gulf , ang gitnang Indo-Pacific , Australia, Timog Silangang Asya, timog Japan at Dagat ng Tsina , Micronesia , at American Samoa . Kini usa ka kaylap nga naapod-apod nga mga lahi, talagsa ra sa Pulang Dagat ug Gulpo sa Aden, samtang dili kasagaran pinaagi sa amihanang Dagat sa India, Persian Gulf , ang sentro nga Indo-Pacific , Australia, Timog-Silangang Asya, habagatang Japan ug Dagat sa East China, Micronesia, ug American Samoa . Ang mga glabrescens ng Euphyllia ay maaaring matatagpuan sa kailaliman ng 1 hanggang 35 metro (3 - 115 talampakan) sa isang malawak na hanay ng mga kapaligiran ng mga reef . Ang mga glabrescens sa Euphyllia mahimong makit-an sa giladmon nga 1 hangtod 35 metros (3 - 115 piye) sa usa ka halapad nga mga palibot sa mga kapagangan. Ang Euphyllia paradivisa , o branching frogspawn coral , ay isang species ng malalaking polyped stony coral na kabilang sapamilyang Euphylliidae . Ang Euphyllia paradivisa , o branching frogspawn coral , usa ka klase nga lahi sa dako nga polyped stony coral nga sakop sa pamilyang Euphylliidae. Ibinahagi nito ang karaniwang pangalan ng "frogspawn coral" na may Euphyllia divisa , ngunit naiiba ito bilang "branching" frogspawn samantalang ang Euphyllia divisa ay may "pader" na istraktura. Nag-ambit kini sa sagad nga ngalan sa "frogspawn coral" sa Euphyllia divisa , apan lahi sa "branching" frogspawn samantalang ang Euphyllia divisa adunay "dingding" nga istraktura. Ito ay karaniwang pinananatiling species sahobby ng aquarium ng dagat . Kini usa ka sagad nga gitipig nga mga espisye sahobby sa aquarium sa dagat. Ang Euphyllia paradivisa ay itinuturing na isang mahina na species ng IUCN Red List . Ang Euphyllia paradivisa giisip nga usa ka mahuyang nga species sa IUCN Red List . Nagbabanta ito ng marami sa mga isyu sa kapaligiran na may mga coral reef tulad ng pagtaas ng temperatura ng dagat sa ibabaw , sea __acidification , at labis na pag - aakma para sa pangangalakal sa dagat sa dagat . Kini mao ang gihulga sa daghan sa mga isyu sa kinaiyahan uban sa coral reefs sama sa dugang nga nawong sa dagat temperatura, dagat pagkahimong asidiko , ug sa sobrang pagpangisda alang sa marine aquarium trade. Ang National Oceanic and Atmospheric Administration ay nagsabi na mayroong "isang panganib ng pagkalipol sa loob ng mahihintay na hinaharap para sa Euphyllia paradivisa ." Giingon sa National Oceanic and Atmospheric Administration nga adunay "usa ka peligro sa pagkapuo sa sulod sa gilauman nga kaugmaon para sa Euphyllia paradivisa ." Ang mga kolonya ng Euphyllia paradivisa ay binubuo ng sumasanga, hiwalay na mga corallite . Ang mga kolonya sa Euphyllia paradivisa gilangkoban sa pagsabwag, gilain nga mga corallite . Ang mga polyp ay may sumasanga na mga tent tent. Ang mga polyp adunay mga sanga sanga sa braso. Kulay ay maputla berde-kulay-abo o kulay-rosas (sa bihirang mga pagkakataon) na may mas magaan na mga tip sa tolda. Ang kolor pula nga nga berde o rosas (sa talagsa nga mga higayon) nga adunay labi ka labi nga mga tip sa tolda. Ang Euphyllia paradivisa ay nagpapakita ng fluorescence kapag ang mga chromatophores ng zooxanthellae at ang mga pigment ng coral host ay nasasabik sa pamamagitan ng asul na pinangungunahan ng ilaw. Ang Euphyllia paradivisa nagpakita og fluorescence kung ang mga chromatophores sa zooxanthellae ug ang mga pigment sa kagaangan naghinamhinam sa asul nga gimandoan sa asul. Ito ay katutubong sa mga isla ng Indo-Pasipiko , na ibinahagi sa halos lahat ng Coral Triangle area, at natagpuan din sa American Samoa . Lumad kini sa mga isla sa Indo-Pasipiko, nga giapod-apod sa lugar sa Coral Triangle , ug nakit-an usab sa American Samoa. Mas pinipili nito ang mga kapaligiran na protektado mula sa kilos ng ibabaw ng alon sa mga fringing reef crests, mid-slope terraces, at lagoons sa kailaliman ng 2 hanggang 25 metro (6Ð82 piye). Mas ginapili niini ang palibot na protektado gumikan sa lihok sa mga balud sa fringing reef crests, mid-slope terraces, ug lanaw sa kahiladman sa 2 ngadto sa 25 metros (6-82 ft). Ang Euphyllia paraglabrescens ay isang species ng malalaking polyped stony coral na kabilang sapamilyang Euphylliidae . Ang Euphyllia paraglabrescens usa ka klase nga lahi sa polyped stony coral nga sakop sa pamilya Euphylliidae. Ang International Union for Conservation of Nature ay nakalista ito bilang isang masugatang species, na nagsasabi na "ang pagkamaramdamang banta nito ay nagdaragdag ng posibilidad na mawala sa loob ng isang henerasyon." Ang International Union alang sa Conservation sa Kinaiya nga gilista niini ingon nga usa ka mahuyang nga sakop sa henero nga, nga nag-ingon "sa iyang hulga susceptibility nagdugang sa posibilidad nga nawad-an sa sulod sa usa ka kaliwatan." Ang mga kolonya ng Euphyllia paraglabrescens ay halos magkapareho sa mga Euphyllia glabrescens na may maikling, bubble-tulad ng mga tentacles na umaabot sa gabi na may mga cnidocytes . Ang mga kolonya sa Euphyllia paraglabrescens halos parehas sa mga Euphyllia glabrescens nga adunay mubo, sama sa bula nga sama sa mga galamay nga muabot sa gabii nga adunay mga cnidocytes. Ito ang nangingibabaw na species ng Ojioya Port, Tanegashima , Japan, ang tanging lugar kung saan natagpuan ang species na ito. Kini ang nagpatigbabaw nga species sa Ojioya Port, Tanegashima, Japan, ang nag-inusarang lugar kung asa nakit-an kini nga espisye. Ang mga euphyllia paraglabrescens ay nakakabit sa sandstone rock sa mababaw na tubig sa kailaliman ng 5 - 15 metro. Ang mga paraglabrescens sa Euphyllia gilakip sa bato nga sandstone sa mabaw nga tubig sa giladmon nga 5 - 15 metros. Ang Visayan broadbill ( Sarcophanops samarensis ) ay isang species ng ibon sa pamilya Eurylaimidae . Ang Visayan broadbill ( Sarcophanops samarensis ) usa ka klase nga langgam sa pamilya nga Eurylaimidae Ito ay endemic sa mga isla ng Samar , Leyte at Bohol sa gitnang Pilipinas. kini kay mga lumad nga makita lamang sa mga isla sa Samar, Leyte ug bohol nga anaa sa tunga na bahin sa Pilipinas. Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan nga mao ang subtropikal o umogong tropikal sa ubos na kalasangan. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Ang ilang puluy-anan kay gikahadlukang mawala. Ang ibon ay ca. 15 cm (5.9 in) ang laki. kining langgam anaay sukod nga 15 centimetros kadak-on. Ito ay maliwanag na may kulay na passerine na may isang itim na lalamunan at mukha; berdeng mata na napapaligiran ng malaki, kilalang langit-asul na wattle; at malaki, malawak, maputlang asul na kuwenta. Ang kolor niini kay passerine na adunay itom nga tutunlan ug nawong: dako ang mata nga kolor berde: nailhan pud kini sa kolor na maala langit na asul na wattle: ug dako ug lupad nga kuspad na asul na kwenta. Mayroon itong isang putong korona, na hangganan ng greyish nuchal na kwelyo, at lila na mantle, na nagiging maliwanag na kastanyas sa rump at buntot. Aduna kiniy kolor puti nga korona nga maoy tumoy sa kolor abo na kwelyo nga makita sa likod nga bahin niini naa pud kiniy lila na pabiyon, maanyag na kolor kastanyas nga lubot ug ikog Ang mga pakpak ay itim na may kilalang puti at lilac bar sa buong mga tertial at pangaleraryo, ang mga lilac underparts ay nagiging madilaw-dilaw-puti sa mas mababang tiyan. ang pako niini kay itom na naay pagka puti ug lilac bar sa tibouk nga tertial ug segunaryo, ang ubos na bahin sa lilac niini kay kolor dalag na anaay sagol nga pagka puti sa ilawom sa tiyan nga bahin. Ang mga babae ay may katulad na mga kulay tulad ng lalaki, ngunit may gleaming puting suso at tiyan. Ang mga babaye adunay managsama nga kolor sama sa mga lalaki apan adunay naghagdaw nga mga puting dughan ug tiyan. Ang mga Juvenile ay mapurol. Apan ang mga juvenie dili intersado. Ang wattled broadbill o Mindanao broadbill ( Sarcophanops steerii ) ay isang species ng ibon sa pamilya Eurylaimidae . Ang wattled broadbill o Mindanao broadbill ( Sarcophanops steerii ) kay usa ka klase nga langgam nga sakop sa pamilya nga Eurylaimidae . Ito ay endemik sa mga isla ng Mindanao , Basilan , Dinagat at Siargao sa Pilipinas. Kini kay mga lumad nga makita sa mga isla sa Mindanao, Basilan, Dinagat ug Siargao nga anaa sa Pilipinas Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan , subtropikal o tropikal na kagubatan ng bakawan , at subtropikal o tropikal na basa-basa na buhawi . Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan mao ang subtropiko o umogong tropikal nga ubos na kalasangan , subtropikal o tropikal nga kalasangan nga bakawan , ug subtropikal o tropikal nga umogong buhawi. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Ang ilang mga puloy-anan kay gikahadlokang mangawala. 17 cm. Maliit, maliwanag na may kulay na passerine. 17 sentimetros ang kagamyon, siga nga kolor passerine. Itim ang lalamunan at mukha. Itom ang tutunlan ug nawong. Ang berdeng mata ay napapalibutan ng malaki, kilalang langit-asul na wattle. Ang berde nga mata niini ay napalibutan ug kolor malalangit nga asul nga tapay. Malaki, malawak, maputlang asul na kuwenta. Dagko, halapad, ug kuspad nga kuwenta. Maroon-lila na korona, na hangganan ng puting nuchal na kwelyo. Adunay maroon-lila nga korona, nga hangtud sa puti nga nuchal nga kwelyo. Madilim na kulay-abo na mantle, maliwanag na bubong ng dibdib at buntot. Madulom nga kolor-abo na pabiyon, mahayag nga bubong sa dughan ug ikog. Itim na mga pakpak na may kilalang puti at dilaw na bar sa mga tertial at pangalawa. Itom ang mga pako nga ilado nga puti ug dalag nga bar sa mga tertial ug segunaryo. Ang mga lilac na underparts ay nagiging madilaw-dilaw-puti sa mas mababang tiyan. ang mga lilac nga nailw-man kay mahimong medyo dalag nga puti sa ubos sa tiyan. Babae bilang lalaki ngunit nagpupumuti ng puting suso at tiyan. Juvenile duller. Babaye nga nagingon ignong laki apan naay puti nga dughan ug tiyan ang mga juvenile kay manghilom ra. Ang Favites spinosa ay isang species ng stony coral sa pamilya Merulinidae . Ang Favites spinosa usa ka klase nga stony coral sa pamilya Merulinidae . Ito ay katutubong sa rehiyon ng Indo-Pasipiko, ang saklaw nito mula sa silangang baybayin ng Africa sa pamamagitan ng Dagat ng India hanggang sa Kanluran at Karagatang Pasipiko. Kini ang lumad nga rehiyon sa Indo-Pacific nga rehiyon, gikan sa silangang baybayon sa Africa hangtod sa Dagat sa India hangtod sa Dagat sa Western ug Central Pacific. Ang Favites spinosa ay bumubuo ng maliit, solidong bilog na mga kolonya . ang mga favites spinosa nagatukod ug gagmayng lig-ong mga lingin nga mga kolonya. Ang mga corallite (stony tasa kung saan nakaupo ang mga polyp ) ay malalim na may matarik na dingding. Ang mga coralite (stony tasa nga diin ang mga polyp nanglingkod) lawom nga adunay mga bakilid nga mga bungbong. Ang septa (stony ridges sa pagitan ng mga pader ng corallite) ay tuwid at malawak na pinaghiwalay, halili ang haba at maikli, at magaspang dahil sa natatanging serrated na ngipin. Ang septa (mga bato nga agianan tali sa mga bungbong sa corallite) tul-id ug kaylap nga gibulag, puli sa taas ug mubo, ug kasarangan tungod sa talagsaong mga ngilit sa ngipon. Ang mga corallite pader ay puti-puti at madilim ang mga corallite center. Ang mga bongbong sa coralite nga puti-puti ug ngingit nga mga coralite center. Ang International Union for Conservation of Nature ay na-rate ang conservation status ng coral na ito bilang " mahina ". Ginganlan kini sa International Union for Conservation of Nature nga adunay conservation status nga "huyang". Ito ay dahil sa pangkalahatan ito ay hindi karaniwang mga species na may isang nakakalat na pamamahagi sa buong malawak na saklaw nito; ang lalim ng lalim nito ay 10 m (30 piye) at ginagawang partikular na mahina laban sa pag-aabala ng tirahan, pagpapaputi at sakit sa koral. Sa rason nga aduna kiniy sari-sari nga wala nailhan nga sakop sa henero na nakakalat sa dakong bahin; ang kalawmon niini kay 10metros (30 ft) na nagpalakop kini sa labi nga bulnerable nga pagkadaot sa natural nga puy-anan, pagladlad ug sakit sa kagaangan. Ang maliit na slaty flycatcher ( Ficedula basilanica ) ay isang species ng ibon sa pamilya Muscicapidae . Ang gagmayng mga slaty flycarcher (Ficedula basilanica) usa ka kalse nga langgam sa pamilyang muscicapidae. Ito ay matatagpuan sa mga isla ng Mindanao at Samar sa Pilipinas . Kini makita sa mga isla sa Mindanao ug sa Samar sa Pilipinas. Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan nga mao ang subtropikal o umogong tropikal sa ubos na kalasangan. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Ang ilang puluy-anan kay gikahadlukang mawala. Ang Palawan flycatcher ( Ficedula platenae ) ay isang species ng ibon sa pamilya Muscicapidae . Ang Palawan flycatcher (ficedula platenae) usa ka klase nga langgam sa pamilya muscicapidae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini maoy endimiko sa Pilipinas. Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan nga mao ang subtropikal o umogong tropikal sa ubos na kalasangan. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Ang ilang puluy-anan kay gikahadlukang mawala. Ang Fungia ay isang genus ng corals sa pamilya Fungiidae . Ang Fungia usa ka genus sa mga kaagangan sa pamilya nga Fungiidae. Ito ay monotypic kasama ang nag-iisang species na Fungia fungites , na natagpuan na lumalaki sa mga bahura sa Indo-Pacific . Kini monotypic kauban ang usa nga espiho nga Fungia fungites, nga nakit-an nga nagtubo sa mga tangbo sa Indo-Pacific. Hanggang sa 2015, ang genus na Fungia ay mayroong higit sa 30 species, ngunit batay sa mga kamakailang pag-aaral na ngayon ay nabawasan ito sa isang solong species. Hangtud sa 2015, ang genus nga Fungia adunay labaw pa sa 30 nga mga espisye, apan base sa bag-ong mga pagtuon kini karon nga pagkunhod sa usa ka espisye. Ang mga corals ng Fungia fungites ay kadalasang nag-iisa, ang ilan na nakakuha ng 30 sentimetro (12 in) ang lapad. Ang mga kaagangan sa fungia fungites kay kasagaran nag inusara, ang ubang nakakuha ug 30 sentimetro (12 pulgada) ang ka lapad. Ang mga juvenile ay nakadikit ang kanilang mga sarili sa bato ngunit ang mas malaking mga indibidwal na makaalis sa kanilang sarili at maging malayang pamumuhay. Ang mga gagmay nga naka dikit sa ilang mga kaugalingon sa bato apan ang mga mas dagko nga indibidwal makaluwas sa ilang mga kaugalingon ug makahimong gawasnon nga mag kinabuhi Ang mga ito ay matatagpuan sa iba't ibang mga maliliwanag na kulay kabilang ang puti, rosas, pula, lila, asul at dilaw at sikat sa mga tagabantay ng mga aquarium ng reef . Makit-an kini sa mga galain laing mga hayag nga kolor lakip na ang puti, rosas, pula, purpura asul, ug dalag ug sikat kini sa mga bahura sa aquarium Ang mga disc ay alinman sa bilog o hugis-itlog at ang gitnang bibig, na napapaligiran ng mga tentheart , ay maaaring maging isang gupit. Ang mga disc mahimong lingin o alibid ug ang sentro sa baba, nga gilibutan sa mga gaway, mahimong ng usa ka gupit Ang polyp ay nakaupo sa isang calcareous cup, ang corallite . Ang polyp naglingkod sa usa ka tasa nga calcareous, ang corallite . Ang septa ay mga elemento ng vertical skeletal sa loob ng pader ng corallite at ang costaesumali sa septae at magpatuloy sa labas ng corallite wall at sa ilalim ng korales. Kining septa ang usa sa elemento sa vertical skeletal nga nahimutang sa sulod sa pader sa corallite ug ang costae sumpay kini sa septae ug kining duha mupadayon padulong sa gawas sa pader sang koral ug padulong sa ilalom sa korales. Pareho ang septae at costae. Parehas ang septae ug costae. Ang mga fungite ng fungia ay maaaring malito sa mga ispesimento ng kaugnay na genus Cycloseris ngunit ang huli ay palaging malayang nabubuhay, kahit na ang mga juvenile, habang ang dating nagdadala ng isang peklat na nagpapakita kung saan sila nakalakip noong bata pa. Ang mga fungite ng fungia nga mahimong naglibog sa mga ispesimento nga may kalabutan sa henero nga Cycloseris apan ang ulahi kanunay nga nagpuyo nga libre, bisan ang mga batan-on, samtang ang una nagdala sa usa ka peklat nga nagpakita kung diin sila gilakip sa pagkabata pa. Ang mga corals ng fungia, tulad ng iba pang malalaking polyp stony corals, ay gumawa ng maraming mga diskarte sa pagpapakain. Ang mga kaagangan sa fungia, sama sa ubang mga dakong polyp stony corals, gahimo ug daghang mga diskarte sa pagpakaon. Nakukuha din nila ang mga organismo ng planktonic, mga partikulo ng pagkain mula sa haligi ng tubig, at maaaring sumipsip ng natunaw na organikong bagay. Nakuha usab nila ang mga organismo nga planktonic, mga partikulo sa pagkaon gikan sa kolumn sa tubig, ug mahimong masuyop ang natunaw nga butang. Ang pagpapakain ng mga tentakulo ay karaniwang nakikita sa gabi. Ang pagpakaon sa mga balongbalong sagad makita sa gabii. Ang Fungia ay muling nagparami nang walang patid. Ang Fungia usab gapadaghan nga walaÕy hunong. Ang mga kolonya ng anak na babae / polyp ay maaaring mabuo at bubuo sila ng mga supling mula sa mga sirang piraso. Ang kolonya sa babayi/polyp kay naay posibilidad nga mu-buo og mang gikansa ila ang buhi semilya nga nabahin sa ilang lawas. Nagpapakita sila ng pagbabagong-buhay. Og niini, gapakita sila og pagbag-ong kinabuhi. Ang Galaxea ay isang genus ng kolonyal na stony corals sa pamilya Euphylliidae . Ang Galaxea kay usa ka genus nga kolonga sa bato nga coral nga pamilya sa Euphyllidae. Kasama sa mga karaniwang pangalan ang kristal , kalawakan , starburst at coral ng ngipin . Kauban sa kasagaran nga ngalan ang Kristal, galaksiya, starburst, og koral sa ngipon. Sagana sila sa mga bahura sarehiyonng Indo-Pasipiko at Pulang Dagat . Daghan ug mga bahura nga rehiyon ang Indi-Pasipiko ug Pulang Dagat. Ang mga ito ay matatagpuan sa tubig na mas mababa sa 20 metro (66 p) ang malalim at pabor sa mga site ng turbid. Makit-an sila sa tubig nga dili muubos sa 20 metros (66p) ang kalalom ug pabor sa mga nagkaguliyang dapit. Ang mga kolonya ng Galaxea ay may iba't ibang mga form ayon sa mga species. Ang mga kolonya sa Galaxea na adunay naa'y lainlaing mga porma sumala sa mga lahi. Ang G. fascicularis ay bumubuo ng mahaba, manipis na mga haligi at isa sa pinakamalaking koral na kilala. Ang G. Fascicularis nga nagporma ug taas, nipis nga mga kolum ug usa sa labing kadako nga mga koral na nailhan. G. paucisepta at G. longisepta form flat plate, G. acrhelia ay arborescent at iba pang mga species form domes at bilugan mounds. Ang G. paucisepta ug G. longisepta porma patag nga plato, G.acrelia mga arborescent ug uban pang mga klase nga porma sa siboryo ug pusod nga mga gabok. Ang kanilang mga kulay ay halos olibo o browns ngunit madalas silang may tingga na may lilang. Ang ilahang mga kolor kasagaran olibo o browns apan pirmanente kini nga may tingga na may lilang Ang mga corallite na kung saan ang mga indibidwal na polyp ay nakaupo ay maliit at masikip at nakataas ang mga gilid o maaaring maging stalked. Ang mga corallite nga kung diin ang matag usa nga polyps nga naglingkod nga gagmay ug hugot ug gipataas nga mga sulab o mahimo nga gipatong. Mayroong isang malaking bilang ng mga pinong septa sa gilid ng mga corallite, nakaayos sa mga whorls at nakausli bilang matalas na mga tagaytay. Adunay daghang dinaghanon nga maayong septa sa kilid sa mga corallite, gihikay kini sa mga whorls ug nahilambigit ingon sa hait nga mga buntod. Ang mga polyp ay naglalaman ng symbiotic tinawag ng mga protista ang zooxanthellae at lumago sa mababaw na tubig upang mai-maximize ang paggising ng sikat ng araw. Ang mga polyp adunay sulud nga simbulo ang mga nagprotesta nga gitawag zooxanthellae ug nagtubo sa mabaw nga tubig aron mapataas ang pagmata sa kahayag sa adlaw. Madalas silang nagpapakain sa araw, na nagpapalawak ng madilaw-dilaw o berde, madalas na mga puting tupa na tent. Kanunay sila gapakaon sa buntag, nga nagpalapad sa madilaw-dilaw o berde, kanunay nga mga puti nga karnero nga tulda. Mayroon silang ilang dalubhasang mga pansamantalang taglamig , mahaba ang nagtatanggol na organo, na may talamak na mga cnidocytes na nagpapabagabag sa iba pang mga corals mula sa pamumuhay malapit. Adunay sila nga piho nga eksperto nga mga taga himo sa swerter, taas nga depensa nga mga organo, gipunting sa kusog nga cnidocytes nga nagpaluya sa ubang mga korales gikan sa pagpuyo nga duol. Ito ay matatagpuan hindi pangkaraniwan sa buong Indo-West Pacific na may mga populasyon na tumutok sa Indonesia, Pilipinas, Papua New Guinea, at sa Solomon Islands . Makita kini dili kasagaran sa tibuuk Indo-West Pacific nga adunay mga populasyon nga nagpokus sa Indonesia, Pilipinas, Papua New Guinea ug sa Isla sa Solomon. Ang Galaxea Astreata ay isang pangkaraniwan at kosmopolitan na malalaking polyp scleractinian coral , (stony, hard coral) sa pamilya Euphylliidae . Ang Galaxea Astreata usa ka sagad ug kosmopolitan nga dako nga polyp scleractinian nga koral , (batoon, gahi nga korales) sa pamilya nga Euphylliidae . Mayroon itong sub-napakalaking morpolohiya . Kini adunay usa ka sub-massive morphology. Ito ay matatagpuan sa Indo-Pacific at ang pinaka-masaganang mga species ng coral sa Xuwen Coral Reef National Nature Reserve. Makit-an kini sa Indo-Pacific ug mao ang labing kadaghan sa mga species sa korales sa Xuwen Corale Reef National Reserve. Si G. Astreata ay natiyak sa temperatura ng tubig na umaabot mula sa 27 C. Si G. Astreata nga gipasaligan sa temperatura sa tubig nga nag-abut gikan sa 27 C. Sa pangkalahatan ay isang mababaw na tubig na coral at karaniwang nakikita sa lalim ng paligid ng 15 metro. Sa kasagaran kini usa ka mabaw nga tubig sa koral ug kasagaran makita sa kalalim sa palibot nga mga 15 metros. Maaari itong saklaw mula sa lalim ng 1 metro hanggang 30 metro. Mahimo kini nga gitabonan gikan sa giladmon nga usa ka metro hangtod 30 ka metros. Ito ay sa pangkalahatan ay Mas pinipili ng malinaw, asin tubig sa paglipas ng maputik na maalat-alat na tubig. Kini sa kinatibuk-an nga gusto ang tin-aw, asin nga tubig sa sobra ka lapok nga maasin nga tubig. Ang Galaxea Astreata ay may natatanging istraktura ng balangkas, na gawa sa calcium carbonate (CaCO3). Ang Galaxea Astreata adunay usa ka talagsaon nga istruktura sa laraw nga gihimo sa calcium cabonate (CaCO3). Ang mga corallite , ang tasa ng kalansay na nabuo ng mga indibidwal na polyp, ay napaka-plate na tulad nito. Ang mga corallite, ang kopa sa kalabera nga nagporma sa nga indibidwal nga polyp, ay plato kaayo ingon niini. Ang mga ito ay halos 3-4.5 ang lapad. Kini ay hapit mga 3-4.5 ang gilapdon. Ang mga ito ay mahusay din na spaced. Kini ay maayo usab nga sal-ang. Ang coral ay maaaring magkaroon ng isang symbiotic na relasyon sa zooxanthellae na nakatira sa loob ng koral. Ang koral mahimo nga adunay usa ka simboliotic nga relasyon sa zooxanthellae nga nagpuyo sa sulod sa koral. Ang mga kolonya ng G. Asterata ay alinman sa sub-napakalaking, haligi, o encrusting, nangangahulugang maaari silang alinman sa hindi regular na hugis, lumalagong paitaas tulad ng mga haligi, o impinging sa isang hard substrate. Ang mga kolonya sa G. Asterata nga mahimong sub-dagko, kolum, o makapakubkob, gipasabut nga mahimo silang dili naandan nga porma, nagtubo pataas sama sa mga kolum, o pagbutang sa usa ka gahi nga substrate. Ang mga kolonya ay maaaring lumago nang higit sa dalawang metro ang haba. Ang mga kolonya mahimo nga motubo labaw pa kay sa duha ka metro ang katas-on. Ang mga polyp ay karaniwang matatagpuan na kulay rosas, kulay abo, berde, o kayumanggi ang kulay. Kasagaran makita ang mga polyp nga kolor rosas, abohon, berde, o brown ang kolor. Ang Galaxea Astreata ay kumakain ng zooplankton at coral larvae na lumutang sa pamamagitan ng. Ang Galaxea Astreata nikaon og zooplankton og ang mga nilutaw nga ulod gikan sa koral. Ang mga corals ay may posibilidad na magpakain sa gabi dahil ang mga planktivorous na isda ay natutulog. Ang mga koral sagad nga magpakaon sa gabii tungod kay natulog ang planktivorous nga isda. Pinapalawak ni G. Asterata ang mga polyp nito upang pakainin sa araw, at kinontrata ang mga ito sa gabi. Gipadako ni G. Asterata ang mga polyp niini aron pakan-on sa maadlaw, ug gisagup kini sa gabii. Ito ay isang mabisang maninila, at tulad ng iba pang mga napakalaking porma ng paglago, ang G. Astreata ay magiging mas mahusay kapag ang larvae ay nagsisimulang lumubog sa haligi ng tubig upang mas madali itong mahuli ng coral. Kini usa ka epektibo nga maninila, ug sama sa uban pang mga dagko nga porma sa pagtubo, buhaton ni G. Astreata nga mas maayo kung ang mga ulod magsugod sa pagkaunlod sa kolum sa tubig aron kini dali nga madakup sa mga koral. Ang Galaxea Astreata ay isang broadcast spawner , dahil ang mga gamet ay pinakawalan sa tubig para sa panlabas na pagpapabunga . Ang Galaxea Astreata usa ka broadcast spawner , tungod kay ang mga gametes gipagawas sa tubig alang sa gawas nga pag-abono. Matapos na ma-fertilize ang gamete, ang planulae , o ang larval form ng coral, ay bubuo sa loob ng plankton . Human mapabunga ang gamete, ang planula, o larval nga porma sa koral, molambo sa sulod sa plankton. G. Ang Astreata ay maaaring maging isang hermaphrodite , na mayroong parehong male at female gametes, o isang gonochore , na mayroong mga gamet ng isang kasarian lamang. Ang G. Astreata mahimo nga usa ka hermaphrodite, nga adunay mga gamet nga lalaki ug babaye, o usa ka gonochore, nga adunay usa lamang nga mga gamet. Ang rate ng saklaw ng coral sa Xuwen ay mabilis na bumaba dahil sa aktibidad ng tao at iba pang mga kadahilanan sa kapaligiran na nagdulot ng pagbagsak sa G. Astreata. Ang rate sa pagsakup sa koral sa Xuwen dali nga nahulog tungod sa kalihokan sa tawo ug uban pang mga hinungdan sa kalikopan nga hinungdan sa pagkahugno ni G. Astreata. Ang ilang mga nakapipinsalang gawain ng tao ay kinabibilangan ng labis na paggamit ng mga pangingisda at pagkuha, eutrophication at siltation, at polusyon. Ang pila ka makadaot nga kalihokan sa tawo naglakip sa sobrang pagpatuyang ug pagkuha, eutrophication ug siltation, ug polusyon. Bagaman G. Asterata ay mas lumalaban sa mga pagbabago sa kapaligiran kaysa sa iba pang mga coral species (ie Accropora spp. ), ito ay nagkaroon ng isang 100% dami ng namamatay rate pagkatapos ng El Ni–o phenomenon of 1997-1998, na nagsisimula sa mabagal na kamatayan ng tissue mga fragment sa unang 4 na buwan pagkatapos ng kaguluhan. Bisan kung si G. Asterata labi ka makapugong sa mga pagbag-o sa kalikopan kaysa sa ubang mga coral (ie Accropora spp.), Kini adunay isa ka gatos nga porsyento pagkahuman sa pagkamatay sa kahimtang sa El Ni–o sa 1997-1998, nagsugod sa hinay nga pagkamatay sa mga tipik sa tisyu sa una nga upat ka bulan pagkahuman sa kasamok. Gayunpaman, G. Asterataay hindi ang tanging coral apektadong, tulad ng ito 1998 coral bleaching kaganapan nabawasan ang kayamanan ng lahat ng coral species sa dalampasigan ng Sesoko Island , Japan sa pamamagitan ng 61% at nabawasan coral cover by 85%. Ang mga temperatura ay tumaas ng 2.8 ¡ C sa itaas average mula sa isang kaganapang ito lamang. Bisan kung si G. Asterata labi ka makapugong sa mga pagbag-o sa kalikopan kaysa sa ubang mga coral (ie Accropora spp.), Kini adunay isa ka gatos nga porsyento pagkahuman sa pagkamatay sa kahimtang sa El Ni–o sa 1997-1998, nagsugod sa hinay nga pagkamatay sa mga tipik sa tisyu sa una nga upat ka bulan pagkahuman sa kasamok. Ang mga kaganapan sa pagpapaputi ng Coral ay nagdudulot ng pagkawala ng symbiotic algae (zooxanthellae) at / o isang pagkawala ng pigment (kulay na karamihan ay nagmula sa zooxanthellae). Ang mga panghitabo sa pagdugo sa korales hinungdan sa pagkawala sa symbiotic algae (zooxanthellae) ug / o usa ka pagkawala sa pigment (kolor nga kasagaran naggikan sa zooxanthellae). Ito ay isang pandaigdigang kababalaghan na pinaka-malamang na nauugnay sa pandaigdigang pagbabago ng klima at pagtaas ng temperatura ng karagatan, pati na rin ang acidification ng karagatan . Kini usa ka pangkalibutang kabag-ohan nga lagmit nga may kalabutan sa pagbag-o sa klima ug pagtaas sa temperatura sa kadagatan, ingon man ang asido sa kadagatan. Ang Galaxea fascicularis ay isang species ng kolonyal na stony coral sa pamilya Euphylliidae , na karaniwang kilala bilang octopus coral , fluorescence grass coral , galaxy coral sa iba't ibang mga pangalan ng vernacular. Kini usa ka pangkalibutang kabag-ohan nga lagmit nga may kalabutan sa pagbag-o sa klima ug pagtaas sa temperatura sa kadagatan, ingon man ang asido sa kadagatan. Ito ay isang pangkaraniwang uri ng hayop sa mga slope ng reef sa rehiyon ng Indo-Pacific at pinapanatili ng mga mahilig sa reef aquaria . Usa kini ka kasagarang mga espisye sa mga bakilid sa reef sa rehiyon sa Indo-Pasipiko ug gipreserbar sa mga mahigugmaon sa bahura. Ang mga maliliit na kolonya ng Galaxea fascicularis ay madalas na bumubuo ng mga mababang domes ngunit habang sila ay lumalaki, ang mga kolonya ay nagiging hindi regular, napakalaking hummocky o kolum at maaaring sa huli ay umabot sa 5 metro (16 p). Ang gagmay nga mga kolonya sa Galaxea fascicularis kanunay nga nagpaubos sa mga domes apan samtang sila nagtubo, ang mga kolonya mahimo nga dili regular, labi nga hummocky o kolum ug mahimoÕg makaabut sa lima ka metros (16 p) ang tabok. Ang mga korales ay ang mga kalakal ng polyp ng polyp at ang pagkakaiba-iba ng hugis ay hindi bababa sa bahagyang sanhi ng mga aktibidad ng mga mussel ng kabayo ( Lithophaga spp. ) Na nanganak sa mga balangkas. Ang mga korales mao ang mga butang sa polyp ug ang pagkalainlain sa porma sa labing gamay nga bahin tungod sa mga kalihokan sa mga mussel sa kabayo (Lithophaga spp.) Nga nisulod sa mga kalabera. Ang mga indibidwal na polyp ay naka-embed sa pabilog, hugis-tubo na mga corallite na mas mababa sa 1 sentimetro (0.39 in) sa kabuuan, na gawa sa isang limampung materyal na na-extrud ng mga polyp. Ang mga indibidwal nga polyp gilakip sa lingin, mga hugis nga tubo nga mga corallite nga walaÕy isa ka sentimetros (0.39 sa) sa tabok, nga gihimo sa usa ka kalim-an nga materyal nga nakuha sa mga polyp. Ang lining ng mga corallites ay isang malaking bilang ng mga tagaytay tulad ng septanagliliyab mula sa gitna. Ang linya sa mga corallite usa ka daghang mga tagaytay sama sa septaneburns nga gikan sa sentro. Ang mga polyp ay madalas na kumakain sa araw, at kapag ang kanilang mga tent tent ay pinalawak ang pangunahing balangkas ng koral ay nakatago. Ang mga polyp kanunay nga pakan-on sa buntag, ug kung ang ilang mga tolda gipalapdan ang nag-unang gambalay sa koral gitago. Ang pangkalahatang kulay ng korales ay saklaw mula sa berde at kulay-abo hanggang mapula-pula kayumanggi. Ang kinatibuk-an nga kolor sa koral gikan sa berde ug abuhon hangtod sa mapula-pula nga kayumanggi. Ang mga tentakulo ay madalas na isang magkakaibang kulay at kadalasang may kulay na puti. Ang mga tent kasagaran usa ka lahi nga kolor ug kasagaran puti nga kolor. Ang ilan sa mga galamay sa loob ay binago sa mga walis na mga panloob na maaaring mapalawak sa 30 sentimetro (12 in) ang haba at magsisilbi sa ibang mga organismo mula sa pag-aayos ng malapit. Ang kinatibuk-an nga kolor sa koral gikan sa berde ug abuhon hangtod sa mapula-pula nga kayumanggi. Napag-alaman na ang laki at kalapitan ng mga corallite ay nag-iiba depende sa dami ng light insidente sa coral, kahit na sa iba't ibang mga lugar ng parehong kolonya. Ang pipila sa mga galamiton sa sulod giusab ngadto sa mahimong mapalapad ngadto sa napulo ug tolo ka sentimetro (12 sa) ang gitas-on ug magsilbi sa ubang mga organismo gikan sa kaduol. Sa maliwanag na posisyon, maliit, malapit na naka-pack na mga corallite na i-maximize ang photosynthetic potensyal ng zooxanthellae . Sa mga masanag nga posisyon, gamay, hapit nga naputos nga mga corallite nga mapadako ang photosynthetic potensyal sa zooxanthellae . Sa hindi gaanong mahusay na mga posisyon ng ilaw, may mga mas malaking corallite at polyp na may mas mahahabang tent tent na may higit na kakayahan sa pagkuha ng pagkain. Sa masanag nga posisyon, gamay, maayo nga giputos ang mga corallite nga mapadako ang photosynthetic potensyal sa zooxanthellae. Ang Galaxea fascicularis ay matatagpuan sa Pulang Dagat , ang Golpo ng Aden at sa malalaking lugar ng Indo-Pacific . Sa dili kaayo episyente nga mga posisyon sa suga, adunay mas daghang mga corallite ug polyp nga adunay mas taas nga mga tentheart nga adunay mas daghang kapasidad sa pagkuha sa pagkaon. Ito ay nangyayari sa mga coral reef slope, lalo na kung saan mahina ang pagkilos ng alon. Nahitabo kini sa mga bakilid sa coral reef, labi na kung diin ang paglihok sa kusog nga balud. Ang lalim nito ay nasa pagitan ng 2 metro (6 ft 7 in) at 15 metro (49 piye). Ang giladmon niini gilapdon sa duha ka metros (6 ft 7 sa) ug napulo ug lima ka metros (49 p). Nakukuha ng Galaxea fascicularis ang pagkain nito mula sa dalawang mapagkukunan. Ang Galaxea fascicularis nakakuha sa pagkaon niini gikan sa duha nga gigikanan. Ang mga polyp ay naglalaman ng symbiotic photosynthetic microalgae na tinatawag na zooxanthellae na, sa ilalim ng magagandang kondisyon, ay maaaring makakuha ng halos sapat na enerhiya mula sa sikat ng araw para sa mga pangangailangan ng korales. Ang mga polyp adunay sulud nga usa ka symbiotic photosynthetic microalgae nga gitawag nga zooxanthellae nga, sa ilawom sa maayong mga kondisyon, mahimoÕg makakuha og hapit igo nga enerhiya gikan sa silaw sa adlaw alang sa mga panginahanglanon sa koral. Ito ay heterotrophic ; ang mga polyp ay nagpapalawak ng kanilang mga tentacle at mahuli at sumisilo sa mga organikong partikulo, sediment, zooplankton , bakterya at kahit na natunaw na organikong bagay. Kini mao ang heterotrophic; Gipalapdan sa mga polyp ang ilang mga tentheart ug pagdakop ug pag-trap sa mga organikong partikulo, sediment, zooplankton, bacteria ug bisan natunaw nga organikong butang. Nagbibigay ito ng natitirang pangangailangan ng korales. Naghatag kini nahabilin sa mga panginahanglanon sa koral. Ang Galaxea fascicularis ay maaaring magparami nang asexually sa pamamagitan ng budding. Ang Galaxea fascicularis mahimo nga magpadaghan sa asexually pinaagi sa budding. Nagbubuhat din ito ng sekswal, kasama ang parehong tamud at itlog na inilabas sa talahanayan ng tubig sa mga naka-synchronize na mga itlog para sa panlabas na pagpapabunga. Nagpahimutang usab kini sa sekso, nga parehas sa tamud ug itlog nga gipagawas sa lamesa sa tubig sa mga naka-sync nga itlog alang sa gawas nga pag-abono. Ang larvae ng planula na bubuo mula sa mga itlog naaanod bilang bahagi ng zooplankton. Ang Larvae sa planula nga nag-uswag gikan sa mga itlog nga naanod ingon usa ka bahin sa zooplankton. Matapos ang mabibigat na katangian sa pamamagitan ng predasyon , ang iilan na nakaligtas na tumira sa seabed , sumailalim sa metamorphosis at bumubuo sa isang polyp. Pagkahuman sa mabug-at nga predisyon pinaagi sa predation, ang pila nga naluwas nagpahimutang sa salog sa dagat, nakaagi sa metamorphosis ug nahimo nga usa ka polyp. Nagsisimula ito sa extruding ng isang balangkas, namumulaklak at lumalaki sa isang bagong kolonya. Nagsugod kini sa pag-extruding sa usa ka kalabera, namulak ug nagtubo sa usa aka bag-ong kolonya. Karaniwan sa iba pang mga corals na naglalaman ng zooxanthella , ang Galaxea fascicularis ay malamang na ma-stress sa pagbabago ng klima at ang mas mainit na tubig na maaaring magdulot nito. Kasagaran sa ubang mga korales nga adunay zooxanthella, ang Galaxea fascicularis mas lagmit nga ma-stress sa pagbag-o sa klima ug labi ka mainit nga tubig nga mahimo niini. Ang mga masamang epekto ng pagtaas ng temperatura ng dagat ay maaaring mas malubhang bagyo, isang mas malaking saklaw ng El Ni–o-Southern Oscillation at mas madalas na pag-atake ng coral disease. Ang dili maayo nga mga epekto sa pagtaas sa temperatura sa dagat mahimong labi ka grabe nga bagyo, usa ka labi ka grabe nga insidente sa El Ni–o-Southern Oscillation ug kanunay nga pag-atake sa sakit nga coral. Ang mas mataas na temperatura ng tubig ay may posibilidad na patayin ang symbiotic microalgae na nagdudulot ng pagpapaputi ng koral. Ang labi ka taas nga temperatura sa tubig aron patyon ang symbiotic microalgae nga hinungdan sa pagputi sa koral. Kung wala ang kanilang mga simbolo, ang mga coral ay nabibigo upang umunlad at maaaring mamatay ang mga polyp. Kung wala ang ilang mga simbolo, ang mga koral napakyas nga molambo ug ang mga polyp mahimong mamatay. Gayunpaman, kung ihahambing sa ilang iba pang mga koral ng mga bahura, ang species na ito ay medyo lumalaban sa pagpapaputi at sa paglibing sa pamamagitan ng pagtaas ng sedimentation. Hinuon, itandi sa ubang mga kagaangan, ang kini nga klase dili gyud makapugong sa pagdugo ug paglubong pinaagi sa pagdugang sa sedimentation. Ang Galaxea fascicularis ay isang pangkaraniwang species ngunit tumatagal ng tungkol sa 8 taon upang maabot ang kapanahunan, na ginagawang mahirap masuri ang katayuan nito maliban sa mahabang mga kaliskis. Ang Galaxea fascicularis usa ka sagad nga espisye apan molungtad mga 8 ka tuig aron maabut ang pagkahamtong, nga maglisud sa pagtimbang-timbang sa kahimtang niini gawas sa taas nga timbangan. Ito ay tanyag sa kalakalan ng aquarium. Kini popular sa trade aquarium. Noong 2005, na- export ng Indonesia ang 17,550 na live na piraso at ang Fiji at iba pang mga bansa ay na-export ang mas kaunting halaga. Kaniadtong 2005, gi-export sa Indonesia ang 17,550 nga buhi nga piraso ug ang Fiji ug uban pang mga nasud nga gi-export ang dili kaayo bili. Ang iba pang mga banta ay kasama ang trawling at bunga ng pagkawasak ng bahura, polusyon at turismo. Ang uban pang mga hulga naglakip sa pagtunaw ug ang sangputanan sa pagkaguba sa bahura, polusyon ug turismo. Malawakang magagamit ang Galaxy coral para magamit sa reef aquaria . Ang mga koral sa Galaxy kaylap nga magamit alang sa reef aquaria. Mayroon itong marupok na balangkas at dapat na maingat na hawakan. Kini adunay usa ka mahuyang nga istraktura ug kinahanglan nga gamiton sa pag-atiman. Ang coral ay kailangang nasa isang mahusay na ilaw na lugar na may isang mababa o katamtaman na daloy ng tubig. Ang koral kinahanglan nga naa sa usa ka lugar nga maayo ang suga nga adunay usa ka mubu o kasarangan nga pag-agos sa tubig. Hindi ito dapat mailagay sa loob ng 30 sentimetro (12 in) ng anumang iba pang mga coral o sessile na invertebrate dahil ginagamit nito ang mga sweeper tentheart nito upang maglagay ng mga intruder at ipagtanggol ang teritoryo nito. Dili kini kinahanglan ibutang sa sulud sa 30 sentimetro (12 sa) sa bisan unsang uban pang mga coral o sessile invertebrate tungod kay gigamit niini ang mga taglamig nga taglamig aron ibutang ang mga intruder ug mapanalipdan ang teritoryo. Ang mga nilinang na corals ay maaaring mapalaganap sa pamamagitan ng pagsabog ng balangkas sa mga haba at pagsuspinde sa mga piraso sa mga thread. Ang mga kultibado nga korales mahimong mapanghimatuud pinaagi sa pagsabod sa mga kalabera sa mga gitas-on ug pagsuspenso sa mga piraso sa mga hilo. Ang pagpapakain ay maaaring magawang magawa gamit ang nauplius larvae ng brine hipon, Artemia salina . Mahimo ang pagpakaon gamit ang mga laraw sa nauplius nga larvae sa brine, Artemia salina. Ang mga ito ay magagamit na komersyal para sa live na pagpapakain sa anyo ng mga cysts na hatch sa loob ng 24 na oras, o bilang isang patay, pasteurized na produkto na kilala bilang "Instant na baby brine hipon" (IBBS) na may mahabang istante. Anaa nila magamit ang komersyo alang sa live feed sa porma sa mga hatch cysts sa sulod sa 24 oras, o ingon usa ka patay, pasteurized nga produkto nga nailhan nga "Instant baby brine shrimp" (IBBS) nga dugay mga estante. Ang nutritional halaga ng larvae ay maaaring mapahusay sa pamamagitan ng pagpapakain sa kanila ng mga espesyal na lipid concentrates o iba pang mga produkto na natipon sa mga tisyu. Ang bili sa nutrisyon sa ulod mahimong mapalambo pinaagi sa pagpakaon kanila sa mga espesyal nga lipid concentrates o uban pang mga produkto nga natipon sa mga tisyu. Ang IBBS ay maaaring sa ganitong paraan mapayaman sa mga probiotics o ginamit bilang isang tagadala ng mga tiyak na antibiotics upang gamutin ang mga sakit sa coral. Ang IBBS mahimo sa kini nga paagi mapalambo sa mga probiotics o gigamit ingon usa ka tagdala sa piho nga mga antibiotiko sa pagtambal sa mga sakit sa koral. Ang Mindoro dumudugo-puso ( Gallicolumba platenae ) ( Mangyan : kulo-kulo rin mas mababang mga kilalang mga pangalan tulad ng la-do , manatad , manuk-manuk , Punay , at pu–alada ) ay ibon katutubong sa Pilipinas para lamang natagpuan sa isla ng Mindoro. Ang Mindoro nagdugo-kasingkasing (Gallicolumba platenae) (Mangyan: kulo-kulo usab mas ubos nga nailhan nga mga ngalan sama sa la-do, manatad, bird-bird, Punay, ug pu–alada) usa ka langgam nga lumad sa Pilipinas nga makit-an lang sa isla sa Mindoro. Ito ay isang endangered species . Kini usa ka nameligro nga mga espisye. Ang Mindoro dumudugo-puso ay isang uri ng kalapati sa lupa. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan, lalo na para sa pagkuha ng marmol. Ang Mindoro nagdugo-sa kasingkasing usa ka klase sa salampati sa yuta. Gihulga niini ang pagkawalay puy-anan, labi na ang pagkuha sa marmol. Ang tren ng Calayan ( Gallirallus calayanensis ) ay isang ibon na walang flight ng tren, moorhen, at coot family (Rallidae) na naninirahan sa Calayan Island sa Pilipinas . Ang tren sa Calayan ( Gallirallus calayanensis ) usa ka langgam nga walay paglupad sa tren, moorhen, ug pamilya nga coot (Rallidae) nga nagpuyo sa Isla sa Calayan sa Pilipinas. Kahit na kilala sa mga katutubo ng isla bilang " piding ", una itong naobserbahan ng ornithologist na si Carmela Espa–ola noong Mayo 2004 at ang pagtuklas ay opisyal na inihayag noong Agosto 16, 2004. Bisan nga nahibal-an sa mga natives sa isla nga "piding", una kini nga naobserbahan sa ornithologist nga si Carmela Espa–ola kaniadtong Mayo 2004 ug ang pagdiskubre opisyal nga gipahibalo kaniadtong Agosto 16, 2004. Ang pormal na paglalarawan bilang isang species na bago sa agham ay lumitaw sa journal Forktail (Allen et al. 2004). Ang pormal nga paghulagway ingon usa ka klase nga bag-o sa syensya nagpakita sa journal Forktail (Allen et al. 2004). Ang tren ng Calayan ay isa sa 20 kilalang daang mga riles na walang flight. Ang tren sa Calayan usa sa 20 nga bantog nga riles nga walaÕy mga pagbiyahe. Ito ay maliit at madilim na kayumanggi, na may natatanging orange-red bill at binti, at binibigkas nang malakas, malupit na tawag. Gamay kini ug itom nga brown, nga adunay usa ka talagsaon nga orange-red bill ug mga paa, ug gilitok nga kusog, mabangis nga pagtawag. Ang tirahan nito ay waring hinihigpitan ang mga kagubatan sa mga lugar ng apog ng coralline sa Calayan at umaabot sa halos 100 km. Ang pinuy-anan niini ingon nga ginapugngan ang mga kalasangan sa mga lugar nga adunay mga coralline limestone sa Calayan ug naglangkub hapit 100 kilometros. Tinantiya ng mga biologo na maaaring may 200 pares sa isla. Gibanabana sa mga biologo nga mahimo'g adunay mga 200 ka pares sa isla. Ang genus ng Calayan na riles, ang Gallirallus ay nagsasama ng maraming mga species ng mga isla ng Southwest Pacific , kung saan ang pinaka pamilyar sa mundo ng nagsasalita ng Ingles ay ang weka ng New Zealand . Ang genus sa Calayan rail nga Gallirallus naglakip sa daghang mga lahi sa mga isla sa habagatan-kasadpan Pasipiko, diin ang labing pamilyar sa mga nasud nga naggamit og sinultian nga ingles mao ang Weka sa New Zealand. Ang Gekko ernstkelleri ay isang species ng tuko , isang butiki sa pamilya Gekkonidae . Ang Gekko ernstkelleri usa ka klase nga butiki sa pamilya Gekkonidae. Ang species ay endemic sa Pilipinas . Ang klase niini kay lumad sa Pilipinas . Ang tiyak na pangalan , ernstkelleri , ay pinarangalan kay Ernst Keller, na isang tagasuporta ng Aleman ng pag-iingat ng tuko. Ang piho nga ngalan , ernstkelleri , gipasidungog kay Ernst Keller, nga usa ka Aleman nga tigpaluyo sa pagtipig sa tuko. Ang G. ernstkelleri ay matatagpuan sa hilagang-kanluraning peninsula ng isla ng Panay sa Pilipinas. Ang G. ernstkelleri makita sa amihanan-kasadpang dawis sa isla sa Panay sa Pilipinas. Ang kabuuang haba (kabilang ang buntot) ng G. ernstkelleri ay maaaring lumampas sa 20 cm (7.9 in). Ang kinatibuk-ang gitas-on (lakip ang ikog) sa G. ernstkelleri kay mahimong molapas sa 20 sentimetros (7.9 pulgada). Si G. ernstkelleri ay nakatira sa mga kweba at malapit sa mga apog na apog sa mga kagubatan, pati na rin sa mga kagubatang lugar na malapit sa kagubatan. Ang G. ernstkelleri nagpuyo sa mga langub ug duol sa mga apog sa mga kalasangan, ingon man usab sa mga nagubot nga lugar duol sa kalasangan. Ito ay pangkaraniwang pangkaraniwan sa loob ng maliit na saklaw nito. Sagad kini sulod sa gamay nga sakop. Ang Gekko gigante , na kilala rin bilang Gigante makitid na diskurong gecko o ang Gigante na tuko , ay isang species ng tuko na matatagpuan sa Gigantes Islands sa Carles , Iloilo Philippines. Ang Gekko gigante, nga nailhan usab nga Gigante Narrow-disked gecko o Gigante gecko kay usa ka klase nga tuko nga makit-an sa kasialahan sa Gigantes sa Carles, Iloilo Pilipinas. Ang matalim na gitara ( Glaucostegus granulatus ) ay isang species ng ray sa pamilyang Rhinobatidae . Ang Sharpnose guitarfish (Glaucostegus granulatus) kay usa ka klase nga pagi sa pamilya Rhinobatidae. Natagpuan ito malapit sa Australia , India , Indonesia , Kuwait , Myanmar , Pakistan , Papua New Guinea , Pilipinas , Sri Lanka , Thailand , Vietnam , at posibleng China at Oman . Makita kini duol sa Australia, India, Indonesia, Kuwait, Myanmar, Pakistan, Papua New Guinea, Pilipinas, Sri Lanka, Thailand, Vietnam, ug posible ang China ug Oman. Ang mga likas na tirahan nito ay bukas na dagat , coral reef , at mga tubig sa estuarine . Ang natural nga mga puy-anan niini mao ang dagat, bahura sa mga korales, ug mga katubigan diin nagkasagol ang tubig tab-ang ug tubig dagat. Saklaw mula sa intertidal hanggang sa malayo sa baybayin ng mga kontinente ng kontinente hanggang sa 119 m. Kini gikan sa intertidal hangtod sa baybayon nga mga istante sa kontinente hangtod 119 metros. Ang matalim na gitara ay kumakain nang malakishellfish . Ang Sharpnose guitarfish mokaon og dagko nga kabhang. Ang Goniastrea ay isang genus ng mga stony corals sa pamilya na Merulinidae . Ang Goniastrea usa ka klase nga batoon nga korales sa pamilya nga Merulinidae . Ang mga species na kabilang sa genus Goniastrea ay bumubuo ng napakalaking kolonya, karaniwang spherical o elongate, na may mahusay na binuo paliform lobes. Ang mga lahi nga sakop sa kahugpongan sa Goniastrea nahimo kini nga daghang mga kolonya, kasagaran palingin o pahigda, nga adunay maayo nga naugmad nga paliform lobes. Ang Goniastrea favulus , na kilala rin bilang mas mababang bituin na coral, ay isang species ng stony coral sa pamilya na Merulinidae . Ang Goniastrea favulus, nga nailhan usab nga kinaubsan nga star coral, usa ka klase nga batoon nga korales sa pamilya nga Merulinidae. Nagaganap ito sa mababaw na tubig sa rehiyon ng Indo-Pacific. Nahitabo kini sa mabaw nga tubig sa rehiyon sa Indo-Pasipiko. Ito ay isang hindi pangkaraniwang species ng coral at ang International Union for Conservation of Nature ay minarkahan ang katayuan ng pag-iingat sa pagiging " malapit nang banta ". Kini usa ka dili kasagaran nga mga lahi sa koral ug ang International Union for Conservation of Nature nagtimaan sa kahimtang sa pag-amping ingon nga "hapit na sa paghulga". Ang mga kolonya ng Goniastrea favulus ay karaniwang bumubuo ng berde o kayumanggi ng napakalaking mga istrukturang tulad ng malaking bato. Ang mga kolonya sa Goniastrea favulus sagad nga malunhaw o brownish ang dagkong mga istruktura nga sama sa bato. Ang mga polyp ay alinman sa nakaayos sa mga grupo sa loob ng isang karaniwang corallite wall, o nasa mga lambak na meandroid. Ang mga polyp gihan-ay sa mga grupo sa sulod sa usa ka sagad nga dingding sa usa ka corallite, o sa mga walog sa meandroid. Ang mga pader ng mga corallite ay manipis, ang septa nagdadala ng malalaking paliform lobes at mayroong isang maliit na gitnang collumella. Ang mga dingding sa mga corallite nipis, ang septa nagdala og daghang paliform lobes ug adunay usa ka gamay nga sentral nga collumella. Ang Goniastrea favulus ay katutubong sa rehiyon ngIndo-Pacific. Ang Goniastrea favulus lumad sa rehiyon sa Indo-Pasipiko. Ang saklaw nito ay mula sa hilagang Madagascar at sa silangang baybayin ng Africa hanggang sa Maldive Islands, southeheast Asia, Japan, Australia at mga grupo ng isla sa Karagatang Pasipiko. Ang sakup niini gikan sa amihanang Madagascar ug ang silangang baybayon sa Africa hangtod sa Maldive Islands, habagatan-sidlakang Asia, Japan, Australia ug mga grupo sa isla sa Dagat Pasipiko. Ito ay matatagpuan sa mga intertidal at subtidal zone sa unahan at hind na mga slope ng reef, at sa mga lagoons. Makita kini sa mga intertidal ug subtidal zones sa unahan ug likuran nga mga bakilid sa bahura, ug sa mga danaw. Karaniwan itong hindi pangkaraniwan at bihirang matagpuan ang mas malalim kaysa sa 15 metro (50 piye). Kasagaran kini dili kasagaran ug panagsa ra nga makit-an nga mas lawom kaysa 15 metros (50 p). Ang Goniastrea favulus ay isang zooxanthellate species ng coral, na naglalaman sa mga tisyu nito maraming mikroskopiko na symbiotic dinoflagellates na sa araw ay nagbibigay ng coral sa mga produkto ng potosintesis . Ang Goniastrea favulus usa ka zooxanthellate nga klase sa koral, nga adunay sulod sa iyang mga tisyu daghang mga mikroskopiko nga simbiotiko na dinoflagellates nga gihatag sa adlaw alang sa koral sa mga produkto sa potosintesis. Sa gabi, ang mga polyp ay nagpapalawak at nagpapalawak ng kanilang mga tentacles upang mahuli ang zooplankton . Sa gabii, ang mga polyp nagpalapad ug nagpadako sa ilang mga tolda aron makuha ang zooplankton. Ang mga kolonya ng Goniastrea favulus ay sabay-sabay na hermaphrodite at spaw isang beses sa isang taon. Ang mga kolonya sa Goniastrea favulus dungan nga hermaphrodite ug manganak kausa sa usa ka tuig. Ang spawning ay isang naka-synchronize na kaganapan sa lahat ng mga kolonya sa isang lokalidad na nagpapalabas ng kanilang mga gametes sa dagat nang sabay-sabay. Ang pagpanganak usa ka sunud-sunod nga panghitabo sa tanang kolonya sa usa ka lokalidad nga nagpagawas sa ilang mga tulos o bulinga ngadto sa dagat sa makausa. Ang sperm ay pinakawalan sa isang jet habang ang mga itlog ay negatibong mapayabang at napapaligiran ng mauhog at sumunod sa kolonya. Ang mga tulos gipagawas sa hinanali samtang wala pa maapektohi sa pagpabunga ang mga bulinga ug kini gipalibutan sa mauhog ug nagsunod sa kolonya. Bagaman ang karamihan sa mga itlog ay pinagsama ang cross, ang isang malaking bilang ay nagpabunga ng sarili. Bisan kung ang kadaghanan sa mga itlog gipaagi sa kombinasyon, adunay usa ka dako nga gidaghanon sa pagpabunga sa kaugalingon. Kabaligtaran ito sa malapit na nauugnay na Goniastrea aspera , kung saan ang mga species parehong itlog at tamud ay pinakawalan sa discrete buoyant packet na lumulutang sa ibabaw. Sukwahi kini sa suod nga may kalabutan sa Goniastrea aspera, diin ang mga lahi nga parehong mga bulinga ug tulos gibuhian sa nagkalain sa kagan-on nga mga pakete nga naglutaw sa ibabaw. Ang mga kumpol sa lalong madaling panahon ay naghiwalay at ang pagpapabunga pagkatapos ay nangyayari, na nagreresulta sa isang mas mataas na porsyento ng mga itlog na pinagsama-sama. Ang mga kumpol sa dili madugay magkabulag ug ang pagpabunga dayon mahitabo, nga miresulta sa mas taas nga porsyento sa mga bulinga nga nakolekta. Ang Goniastrea retiformis ay isang species ng stony corals sa pamilya Merulinidae . Ang Goniastrea retiformis usa ka klase nga batoon nga korales sa pamilya Merulinidae. Ito ay katutubong sa mababaw na tubig sa rehiyon ng Indo-Pacific. Lumad kini sa mabaw nga katubigan sa rehiyon sa Indo-Pasipiko. Ang species na ito ay bumubuo ng napakalaking kolonya, naka-domed, flat o kolum, na umaabot sa isang maximum na diameter ng 50 sentimetro (20 in) at isang taas na 1 metro (3 ft 3 in). Ang kini nga mga lahi kay nagabuhat ug daghang mga kolonya, naka-dome, patag o kolum, na moabut sa labing kataas nga diyametro nga 50 sentimetros (20 ka pulgada) ug usa ka gitas-on nga 1 metros (3 ka tiil ug 3 ka pulgada). Mayroon itong maliit na malalim na mga calice, na karaniwang may diameter ng 3-4 milimetro (0.12-0.16 in). Adunay kini gamay nga lawom nga mga kaldado,nga kasagaran sa usa ka diametro kay naay 3-4 milimetro (0.12-0.16 pulgada). Ang mga corallites ay nasuri , apat hanggang anim na panig. Ang mga corallite gisusi upat hangtod unom ka bahin. Ang pangunahing kulay ng mga corals na ito ay cream o maputlang kayumanggi, ngunit maaari rin itong kayumanggi, rosas o berde. Ang batakan nga kolor niini nga mga korales mao ang cream o pale brown, apan mahimo usab kini nga brown, rosas o berde. Ang medyo karaniwang species na ito ay matatagpuan sa Indo-West Pacific, ang Pulang Dagat, ang Dagat ng India at ang baybayin ng Australia. Ang kasagarang mga espiye kay makita sa Indo-West Pacific, Pulang Dagat, Dagat sa India ug baybayon sa Australia. Nangyayari ito sa mga baho ng bahura, lalo na sa mababaw na tubig. Nahitabo kini sa mga bakilid sa bahura, labi na sa mabaw nga tubig. Ang Goniastrea retiformis ay isang species ng zooxanthellate ng coral. Ang Goniastrea retiformis usa ka klase sa zooxanthellate sa koral. Nakukuha nito ang karamihan sa mga pangangailangan sa nutritional mula sa symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng malambot na mga tisyu. Nakuha niini ang kadaghanan nga mga kinahanglanon sa usa ka nutrisyon nga gikan sa mga simbiotiko nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang mga photosynthetic na organismo ay nagbibigay ng coral na may organikong carbon at nitrogen, kung minsan ay nagbibigay ng hanggang sa 90% ng mga pangangailangan ng enerhiya ng kanilang host para sa metabolismo at paglaki. Nakuha niini ang kadaghanan nga mga kinahanglanon sa usa ka nutrisyon nga gikan sa mga simbiotiko nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang natitirang mga pangangailangan nito ay natutugunan ng mga planktonic organismo na nahuli ng mga tentheart ng polyps. Ang nahabilin nga mga panginahanglanon ni ini kay gitagbo sa mga planktonic nga organismo nga nasakpan sa mga galamay sa mga polyp. Ang coral na ito ay isang pangkaraniwang species na may isang malawak na saklaw at malaking bilang ng populasyon na ginagawang mas nababanat kaysa sa ilang mga species ng coral. Kini nga koral kay usa ka kasagaran nga mga lahi nga adunay usa ka lapad nga sakup ug kadaku na populasyon nga naghimo niini nga labi ka mabaskog ksysa sa pipila ka mga lahi sa korales. Ang pangunahing banta na kinakaharap ng mga korales ay nauugnay sa mekanikal na pagkasira ng kanilang mga coral reef habitat at pagbabago ng klima. Ang mga nag-unang hulga nga giatubang sa mga koral adunay kalabutan sa mekanikal nga pagkaguba sa ilang mga coral reef habitat ug pagbag-o sa klima. Kasama dito ang pagtaas ng pinsala mula sa matinding mga kaganapan sa panahon, pagtaas ng temperatura ng tubig sa dagat at acidification ng karagatan . Lakip niini ang pagtaas sa kadaot gikan sa grabe nga mga panghitabo sa panahon, pagsaka sa temperatura sa tubig sa dagat ug acidification sa kadagatan. Sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang kalagayan ng pangangalaga ng species na ito na " hindi bababa sa pag-aalala ". Gisusi ng International Union for Conservation of Nature ang kahimtang sa pag-atiman sa niining mga lahi nga "labing menos kabalaka ". Ang lahat ng mga corals ay tumatanggap ng proteksyon sa pamamagitan ng nakalista sa CITES Appendix II . Ang tanan nga mga korales kay nagadawat ug pagpanalipod pinaagi sa paglista sa CITES Apendise II. Ang Goniastrea stelligera , na karaniwang kilala bilang knob coral , ay isang species ng stony coral sa pamilya Merulinidae . Ang Goniastrea stelligera , nga sagad nailhan nga knob coral , usa ka klase nga stony coral sa pamilya nga Merulinidae . Nagaganap ito sa mababaw na tubig sa baybayin ng East Africa at sa rehiyon ng Indo-Pacific. Ang Goniastrea stelligera, nga sagad nailhan nga knob coral, usa ka klase nga stony coral sa pamilya nga Merulinidae. Ito ay isang pangkaraniwang species ng coral ngunit tila ito ay bumababa nang sagana. Kini usa ka kasagaran nga mga lahi sa koral apan moraÕg nag-anam og kawala. Ang pangunahing banta na kinakaharap nito ay mula sa pagkawasak ng tirahan ng coral reef, at ito rin ay katamtaman na madaling kapitan ng coral bleaching , kaya't ang International Union for Conservation of Nature ay minarkahan ang katayuan ng pangangalaga nito bilang " malapit nang nanganganib ". Ang panguna nga hulga nga giatubang niini mao ang gikan sa pagkaguba sa puy-anan sa coral reef, ug kini usab moderenteng dali nga makuhaan sa coral bleaching , mao gani ang International Union for Conservation of Nature adunay marka sa pagkonserba niini ingon nga " hapit nang hulga". Ang Goniopora , na madalas na tinatawag na flowerpot coral , ay isang genus ng kolonyal na stony coral na matatagpuan sa mga lagoons at magulong tubig kondisyon. Ang Goniopora, nga kanunay nga gitawag nga flowerpot coral, usa ka klase nga lahi ng kolonyal nga conyal nga koral nga makita sa mga lago ug magubot nga tubig sa turbid. Ang Goniopora ay may maraming mga daisy na tulad ng mga polyp na lumalabas palabas mula sa base, bawat isa ay may dalang 24 stinging tentacles na pumapalibot sa isang bibig. Ang Goniopora adunay daghang mga daisy nga sama sa mga polyp nga gikan sa salog, ang matag usa dunay 24 nga nagbugkos nga mga tolda nga naglibot sa usa ka baba. Ang mga species ng Goniopora ay matatagpuan sa mga lugar ng Persian Sea, sa Dagat ng India, at iba't ibang mga tropikal at subtropikal na lugar ng Karagatang Pasipiko. Makita ang mga lahi sa Goniopora sa mga lugar sa Dagat sa Persia, Dagat sa India, ug lainlaing mga tropikal ug subtropiko nga mga lugar sa Dagat Pasipiko. Ang iba't ibang mga species ay naninirahan hanggang sa hilaga ng Hong Kong (kung saan sila ang nangingibabaw na kolonyal na hindi muling pagtatayo ng koral) at katimugang Japan. Ang lainlaing mga lahi nagpuyo hangtod sa amihanan sa Hong Kong (kung diin sila ang nagpatigbabaw nga kolonyal nga dili pagtukod og koral) ug ang habagatang Japan. Ang Goniopora ay isang sensitibong koral na kapag ang pag- diagnose ay maaaring makaramdam at makontrata . Ang Goniopora usa ka sensitibo nga koral nga kung ang pag-usisa mahimo nga makahunahuna ug magkontrata . Ang Goniopora ay isang napakahirap na koral upang mapanatili ang buhay at hindi inirerekomenda para sa isang baguhan na aquarium hobbyist. Ang Goniopora usa ka lisud kaayo nga koral aron magpadayon nga buhi ug dili girekomenda alang sa usa ka bag-ong libangan sa aquarium nga bahura. Ang maikli, kulay-berde na species ay hindi gaanong matatag at matibay kaysa sa kulay rosas o lila na species. Ang mubo, lunhaw nga kolor nga klase kay dili kaayo lig-on ug malungtaron kaysa sa rosas o purpura nga klase. Maraming pag-iingat ang dapat gawin upang itaas ang Goniopora . Daghang mga pag-amping ang kinahanglan buhaton aron mapataas ang Goniopora. Una, nangangailangan sila ng katamtaman hanggang mataas na pag-iilaw, depende sa mga species. Una, kinahanglan nila ang kasarangan hangtod sa taas nga suga, depende sa mga espisye. Dapat din silang magkaroon ng ilang paggalaw ng tubig upang ang kanilang mga polyp ay maaaring malayang gumalaw. Kinahanglan usab nila adunay paglihok sa tubig aron ang ilang mga polyp mahimo nga makalihok nga gawasnon. Gayunpaman, hindi ito dapat idirekta mismo sa mga polyp o ang kilusan ay maaaring maging masigla. Bisan pa, dili kini angay nga idiretso sa mga polyp o ang kalihukan mahimong labi ka kusog. Dapat mayroong sapat na dami ng calcium at ironsa tangke upang matulungan ang pag-unlad ng skeletal . Kinahanglan adunay igo nga kantidad sa calcium ug ironsa tangke aron matabangan ang pag-uswag sa kalabera . Ang paglalagay sa tangke ay mahalaga rin. Ang pagbutang usab sa tangke kay hinungdanon gyud. Dapat silang maayos na nakaposisyon sa isang matibay na bato upang maiwasan ang mapanirang pagbagsak. Kinahanglan sila nga magpahimutang sa maayo nga posisyon sa usa ka lig-on nga bato aron makalikay sa madaot nga pagkahulog. Kapag naglalagay ng Goniopora dapat silang magkaroon ng sapat na silid upang mapalago at ilipat ang kanilang mga tent tent . Sa diha nga gibutang ang Goniopora kinahanglan sila adunay igong lawak aron makatubo ug mabalhin ang ilang mga galamay sa tolda. Ang Goniopora ay dapat na subaybayan para sa pag-urong pagkatapos lumipat sa isang bagong tangke upang matiyak na nakakakuha sila ng sapat na sikat ng araw. Ang Goniopora kinahanglan nga bantayan alang sa pag-usbaw pagkahuman sa pagbalhin sa usa ka bag-ong tangke aron masiguro nga sila adunay igong kahayag sa adlaw.. Ang Goniopora ay avid feeders madaling kapitan ng kamatayan mula sa mga kakulangan sa nutrisyon. Ang Goniopora mga avid feeder nga dali mamatay gikan sa mga kakulangan sa nutrisyon. Maraming iba't ibang mga paraan upang pakainin ang Goniopora . Adunay daghang lainlaing mga pamaagi sa pagpakaon sa Goniopora . Halimbawa, maaari silang direktang magpakain ng isang hiringgilya (pag-iwas sa isang mahirap, tuwid na daloy sa mga polyp o na nag-uudyok sa kanila upang isara) o ang pagkain ay maaaring iwisik sa tuktok ng tangke at hayaan mong maabot ang Goniopora . Pananglitan, mahimo silang direkta nga gipakaon sa usa ka syringe (paglikay sa usa ka matig-a, diretso nga agos sa polyp o nga nagpalihok kanila sa pagsirado) o ang pagkaon mahimong isablig sa ibabaw sa tangke ug pasagdan nga makaabut sa Goniopora. Gayunpaman, ang direktang pagpapakain ay tila pinakamahusay na gumagana. Bisan pa, ang direkta nga pagpakaon daw labing maayo. Bilang kahalili, ang plankton ay maaaring mailagay sa tangke kasama ang lahat ng mga sistema ng pagsasala upang ang pagkain ay hindi mapupuksa. Kung dili, ang plankton mahimong ibutang sa tangke uban ang tanan nga mga sistema sa pagsala aron dili mahurot ang pagkaon. Ang mga filter ay dapat na ibalik pagkatapos ng isa hanggang dalawang oras upang mapanatili ang malinis na tangke at mabubuhay para sa lahat ng mga nilalang. Kinahanglan ibalik ang mga filter pagkahuman sa usa ngadto sa duha ka oras aron mapadayon nga limpyo ug maayo ang tanke alang sa tanan nga mga binuhat. Ang Goniopora ay nangangailangan ng mga pagkaing mataas sa mangganeso at bakal. Ang Goniopora nanginahanglan ug mga pagkaon nga taas sa manganese ug iron. Ang mga goniopora ay lumalaki ang mga selula ng anak na babae sa isang uri ng pag- aanak na walang karanasan na tinatawag na fragting. Ang Goniopora nga nagtubo sa selula sa anak nga babaye sa usa ka matang nga walay kasinatian nga pag-usab nga ginatawag nga fragting. Ang mga corals ng ina ay may mga sugat mula sa mga babaeng corals na karaniwang nagpapagaling sa halos dalawang linggo. Ang mga koral sa inahan adunay mga samad gikan sa mga babaye nga koral nga kasagarang naga-paayo sa mga duha ka semana. Ang mga corals ng anak na babae ay lumalaki ng mga 1 milimetro sa isang buwan. Ang mga koral sa anak nga babaye motubo mga 1 milimetro matag bulan. Ang ilang mga siyentipiko ay nagmumungkahi na ang anak na babae na si Goniopora ay nakatira sa loob ng mga selula ng koral ng ina bago maghiwalay at lumalaki sa kanilang sarili Gisugyot sa pipila nga siyentipiko nga ang anak nga babaye nga si Goniopora nagpuyo sa sulod sa mga selyula sa koral sa inahan sa wala pa magkabulag ug motubo sa kaugalingon Maraming mga isyu na sumasama sa pagpapanatiling Goniopora . Adunay daghang mga isyu nga giubanan sa pagpadayon sa Goniopora. Ang una ay napakahirap hanapin at bumili, lalo na ang mga pulang species. Ang una lisud kaayo makapangita ug makapalit, labi na ang mga mapula nga klase. Ang Goniopora ay maaaring lumago sa madilim o malinaw na tubig depende sa mga species. Ang Goniopora mahimong motubo sa ngitngit o tin-aw nga tubig depende sa mga klase. Dahil ang iba't ibang mga species ay may tulad na iba't ibang mga kinakailangan, nagdaragdag ito sa hamon na mapanatili silang buhay. Tungod kay ang lainlaing mga lahi adunay lainlaing mga kinahanglanon, nagdugang kini nga hagit nga ipadayon nga buhi sila. Ang Goniopora columna ay isang species ng colonial stony coral sa pamilya Poritidae . Goniopora Columna mao ang usa ka espisye nga colonial stony coral , ug pamilya nga Poritidae . Ang species na ito ay katutubong sa kanluran at silangang Indian Ocean at ang kanlurang Karagatang Pasipiko , kabilang ang Pulang Dagat , Gulpo ng Aden , Persian Gulf , Australia , Timog-silangang Asya, Japan at Dagat sa Tsina . Ang kini nga species lahi sa kasadpan ug silangan nga Dagat sa India ug sa kasadpang Dagat sa Pasipiko, lakip ang Pulang Dagat, Gulpo sa Aden , Persian Gulf, Australia, South-east Asia, Japan ug East China Sea . Matatagpuan ito sa Australia , Bahrain , Cambodia , China , Comoros , Djibouti , Egypt , Eritrea , Fiji , Guam , India , Indonesia , Iran , Iraq , Israel , Japan , Jordan , Kuwait , Madagascar , Malaysia , Maldives , Marshall Islands , Mauritius , Micronesia, Mozambique . Myanmar , New Caledonia , Mariana Islands , Oman , Pakistan , Palau , Papua New Guinea , Pilipinas , Qatar , Reunion , Saudi Arabia , Seychelles , Singapore , Solomon Islands , Somalia , Sri Lanka , Sudan , Taiwan , Thailand , United Arab Emirate , Viet Nam atYemen . Makit-an kini sa Australia, Bahrain, Cambodia, China, Comoros, Djibouti, Egypt, Eritrea, Fiji, Guam, India, Indonesia, Iran, Iraq, Israel, Japan, Jordan, Kuwait, Madagascar, Malaysia, Maldives, Marshall Islands, Mauritius, Micronesia, Mozambique, Myanmar, New Caledonia, Mariana Islands, Oman, Pakistan, Palau, Papua New Guinea, Pilipinas, Qatar, Reunion, Saudi Arabia, Seychelles, Singapore, Solomon Islands, Somalia, Sri Lanka, Sudan, Taiwan, Thailand, United Arab Emirate, Viet Nam ug Yemen. Ang mga species na nauugnay sa reef na ito ay nangyayari sa tropical na mababaw na tubig at sa mga lukob, mabuhangin o lagoon na kapaligiran, sa kalaliman ng 2 hanggang 15 m. Kini nga mga espisye nga may kalabutan sa kapaganga nahitabo sa mabaw nga tubig sa tropiko ug sa mga lugar nga puy-anan, balas o lagoon, sa giladmon nga 2 hangtod 15 metro. Maaari rin itong maganap sa mga madidilim na tubig. Mahimo usab kini mahitabo sa ngitngit nga tubig. Sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang katayuan sa pag-iingat nito bilang " Malapit na Banta ". Gisusi sa International Union for Conservation of Nature ang kahimtang sa pag-konserba niini ingon usa ka "Duol nga hulga". Ang mga corals na ito ay lilitaw na katamtaman na madaling kapitan ng pagpapaputi, lalo na sa mga madidugong tubig, na makakatulong upang maprotektahan ang mga ito. Kini nga mga koral makita sa kasayon __nga dali madayag sa pagbuto, labi na sa mga nag-awas nga tubig, nga makatabang sa pagpanalipod kanila. Ang species na ito ay bubuo ng hemispherical o irregular na columnar mound na mga kolonya na may maayos na hitsura at mga patay na basal na bahagi. Kini nga mga espisye nagpalambo sa hemispherical o dili regular nga kolum nga mga sagol nga pormula nga adunay kolon nga hitsura ug patay nga mga bahin sa basal. Ang kulay ng mga polip ay maaaring dilaw, kayumanggi o berde, karaniwang may iba't ibang kulay sa mga oral disc. Ang kolor sa mga polip mahimo nga dalag, kape o berde, kasagaran adunay lainlaing kolor sa oral disc. Ang lapad ng maliit at bilugan na mga calice ay mula sa halos 3-5 mm (0.12-0.20 in), na may pantay-pantay na bundle ng mga tentheart. Ang diametro sa gamay ug lingin nga mga calice gikan sa mga 3-5 milimetro (0.12-0.20 pulgada), nga adunay parehas nga usa ka hugpong sa mga tolda. Ang columellae ay sa halip malaki at haba. Ang mga buhay na polyp ay maaaring maabot ang haba hanggang sa 10 cm (3.9 in). Ang columellae labi ka dako ug labi ka taas. Ang mga buhi nga polyp mahimong makaabut sa mga gitas-on hangtod sa 10 cm (3.9 pulgada). Ang species na ito ay katulad ng Goniopora stokesi at Goniopora lobata . Kini nga espisye parehas sa Goniopora stokesi ug Goniopora lobata . Nag-iiba ito sa iba pang dalawa lalo na para sa haligi ng mga kolonya at para sa malaking light-color na oral disc. Lahi kini sa ubang duha labi na alang sa mga haligi sa mga kolonya ug alang sa daghang mga kolor nga kolor sa disc. Tulad ng karamihan sa mga corals , ang Goniopora columna ay muling nagparami nang sabay . Sama sa kadaghanan nga mga korales, ang Goniopora columna nag-usab sa parehas nga oras. Karaniwan silang kumakain sa plankton. Kasagaran sila mokaon sa plankton. Ang mga mateteng gametes ay spawned sa pamamagitan ng bibig. Ang mga hamtong nga gametes gipitik sa baba. Ang zygote ay bubuo sa isang planktonic planula larva. Ang zygote og usa ka planktonic planula larva. Ang Goniopora stokesi ay isang species ng colonial stony coral . Goniopora stokesi mao ang usa ka sakop sa henero nga kolonyal batoon nga kagaangan . Tulad ng iba pang mga species sa genus Goniopora , mayroon itong mga karaniwang pangalan na 'flowerpot coral' at 'daisy coral'. Sama sa ubang mga species sa genus Goniopora , adunay sagad nga mga ngalan nga 'flowerpot coral' ug 'daisy coral'. Ang International Union for Conservation of Nature (IUCN) ay nag-uuri ng katayuan nito malapit sa banta . Ang International Union for Conservation of Nature (IUCN) ranggo ang kahimtang niini duol na sa pagkawala. Ang Goniopora stokesi ay matatagpuan nang malawak sa hilagang India at ang kanlurang Karagatang Pasipiko. Ang Goniopora stokesi nakit-an nga lapad sa amihanang Dagat sa India ug sa kasadpang Dagat sa Pasipiko. Sa halos sunud-sunod na pagkakasunod-sunod: mula sa Madagascar at Gulpo ng Aden sa kanluran, sa pamamagitan ng Maldives at timog India, sa pamamagitan ng East Indies , hanggang sa Japan, at pababa sa hilagang bahagi ng Western Australia , at sa Great Barrier Reef sa silangan . Sa hapit sunod-sunod nga pagkasunod: gikan sa Madagascar ug Gulpo sa Aden sa kasadpan, pinaagi sa Maldives ug habagatang India, pinaagi sa East Indies, hangtod sa Japan, ug hangtod sa amihanang bahin sa kasadpan sang Australia, ug hangtod sa Dakong Barrier Reef sa silangan. Ito ay inilarawan bilang karaniwang hindi pangkaraniwan ngunit pagsasamantala, ngunit kung minsan ay pangkaraniwan. Gihubit kini sa kasagaran nga dili kasagaran apan pagpahimulos, apan usahay dili kasagaran. Naiulat na sa kailaliman ng 9-20 m (30-666 p), mas madalas sa 3-30 m (10100 p). Gi-taho kini sa giladmon sa 9-20 kontador (30-666 p), nga mas kanunay kaysa 3-30 kontador (10100 p). Ito ay karaniwang walang buhay; iyon ay, hindi nakakabit sa isang nakapirming substrate. Kasagaran kini walaÕy panginabuhi; nga mao, dili gilakip sa usa ka pirmi nga substrate. Ang mga kolonya ay madalas na matagpuan sa mabuhangin na ilalim, sa mabulok at medyo tubig pa rin. Ang mga kolonya sagad nga makit-an sa sandy sa ubos, sa dunot ug medyo tubigon nga mga kondisyon. Karaniwan silang hemispherical, at madalas ay may mga koloniyang satellite (anak na babae) na hindi pa kumikilos. Kasagaran kini hemispherical, ug kanunay adunay mga kolonya sa satellite (mga anak nga babaye) nga wala pa molihok. Ang Goniopora stokesi ay may reputasyon sa mga aquarist kapwa ng pagiging madaling magamit sa komersyo, at ng pagiging mahirap mapanatili sa pagkabihag. Ang Goniopora stokesi adunay reputasyon sa mga aquarist nga parehas nga dali nga magamit sa komersyo, ug nga lisud nga mapadayon sa pagkabihag. Ang pangangalakal ng aquarium ay maaaring isang dahilan kung bakit ang mga species ay nasa ilalim ng banta. Ang pamaligya sa aquarium mahimong usa ka hinungdan ngano nga nameligro ang mga espisye. Ang tiyak na epithet stokesi ay maaaring parangal kay Charles Stokes ( c. 1784 - 1853), isang iginagalang Ingles na malacologist ng Ingles . Ang piho nga epithet stokesi mahimong usa ka pagtahod kay Charles Stokes (c. 1784 - 1853), usa ka tinahud nga malacologist sa Ingles. Kinakailangan na kumunsulta sa orihinal na papel na naglalarawan ng mga species (na kung saan sa 2018 ay tila hindi nai-digitize) upang malutas ang usapin. Gikinahanglan nga mokonsulta sa orihinal nga papel nga naghubit sa mga espisye (nga sa 2018 wala pa gi-digitize) aron masulbad ang isyu. Ang Goniopora tenuidens ay isang species ng colonial stony coral sa pamilya na Poritidae . Goniopora tenuidens usa ka klase nga lahi sa kolonyal nga bato sa pamilya nga Poritidae. Nagaganap ito sa mababaw na tubig sa tropikal na rehiyon ng Indo-Pacific. Nahitabo kini sa mabaw nga tubig sa tropikal nga rehiyon sa Indo-Pacific. Ang International Union for Conservation of Nature ay sinuri ang katayuan ng pangangalaga nito bilang " hindi bababa sa pag-aalala ". Ang International Union for Conservation of Nature adunay marka sa pagpreserbar sa kahimtang niini nga "labing gamay nga nabalaka". Ang mga kolonya ng species na ito ay bumubuo ng solidong hemispherical o hindi regular na mga bundok. Ang mga kolonya sa kini nga klase nagporma nga lig-on nga hemispherical o dili regular nga mga bakilid. Ang mga corallite (ang mga stony tasa kung saan nakaupo ang mga polyp ) ay maliit at bilugan, bawat isa ay mayroong anim na palliform lobes (stony blades) sa kanilang panloob na margin. Ang mga corallite (ang bato nga mga tasa nga gilingkoran sa mga polyp) gamay ug lingin, matag usa dunay unom ka palliform lobes (batohon nga mga dahon) sa ilang sulud nga kilid. Ang mga polyp ay ng isang natatanging hitsura na regular na haba at nangunguna sa isang pantay na bundle ng mga tentheart. Ang mga polyp adunay usa ka talagsaon nga hitsura nga regular ang gitas-on ug mosangput sa bisan usa ka hugpong sa mga tolda. Ang kulay ng koral na ito ay maaaring maging mala-bughaw, berde o kayumanggi at ang mga tent tent ay maaaring maputi ng puti. Ang mga polyp adunay usa ka talagsaon nga hitsura nga regular ang gitas-on ug mosangput sa bisan usa ka hugpong sa mga tolda. Ang Goniopora tenuidens ay katutubong sa tropical Indian Ocean at sa kanlurang Karagatang Pasipiko. Ang Goniopora tenuidens lumad sa tropikal nga Dagat sa India ug sa kasadpang Pasipiko. Ang saklaw nito ay umaabot mula sa Madagascar , Pulang Dagat at Gulpo ng Aden , sa pamamagitan ng kanluran, gitnang at sentral na Dagat ng India hanggang sa timog-silangang Asya, Indonesia, Japan at South China Sea , hilaga at silangang Australia at mga grupo ng isla sa kanlurang Karagatang Pasipiko . Ang sakup niini naggikan sa Madagascar, Pula nga Dagat ug Gulpo sa Aden, latas sa kasadpan, sentral ug silangang Dagat sa India hangtod sa habagatan-sidlakang Asya, Indonesia, Japan ug Dagat sa South China, amihanan ug silangang Australia ug mga grupo sa isla sa kasadpang Pasipiko. Natagpuan ito nang subtidally sa iba't ibang mga tirahan ng reef at sa mga laguna, sa kailaliman hanggang sa 30 m (100 piye). Makita kini nga maliputon sa lainlaing mga puy-anan sa reef ug sa mga laguna, sa giladmon hangtod sa 30 m (100 piye). Ang Goniopora tenuidens ay isa sa ilang mga species ng corals na bioeroded ng espongha Cliona orientalis , na kung saan ang mga tunnel sa istraktura ng balangkas nito. Ang Goniopora tenuidens usa sa pipila nga mga lahi sa corals nga gisudlan sa espongha nga Cliona orientalis, nga tunnels sa istruktura sa kalabera. Ito ay isang pangkaraniwang species ng koral na may malawak na saklaw at isang naisip na malaking kabuuang populasyon. Usa kini ka kasagaran nga mga lahi sa koral nga adunay usa ka halapad nga kalainan ug gihunahuna nga usa ka daghang populasyon. Ito ay mas lumalaban kaysa sa maraming mga corals sa pagpapaputi at sakit sa koral . Kini mas makasukol kay sa daghang mga corals sa pagpapaputi ug sakit sa koral. Ang pangunahing banta na kinakaharap ng mga korales ay ang pagkawasak ng kanilang mga tirahan ng bahura, sa pamamagitan ng pagbabago ng klima , na may pagtaas ng saklaw ng matinding bagyo, at acidification ng karagatan . Ang panguna nga hulga nga giatubang sa mga korales mao ang pagkaguba sa ilang mga puy-anan sa bahura, pinaagi sa pagbag-o sa klima, uban ang pagdugang sa grabe nga mga bagyo, ug pag-asido sa kadagatan. Sa kabila ng mga corals sa genus na Goniopora na madalas na nakolekta para sa pangangalakal ng aquarium, sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang conservation status ng species na ito na " hindi bababa sa pag-aalala ". Bisan pa ang mga corals sa henero nga Goniopora kanunay nga nakolekta alang sa pagbaligya sa aquarium, ang International Union for Conservation of Nature nag patimbang-timbang sa kahimtang na pagpreserba sa kini nga lahi ingon nga "labing gamay nga kabalaka". Ang graphium idaeoides (Philippine butterfly) ay isang species ng butterfly sa pamilya Papilionidae . Graphium idaeoides (Philippine Butterfly) usa ka klase nga alibangbang sa pamilya Papilionidae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Katapusan kini sa Pilipinas. Ito ay isang perpektong gayahin ng Idea leuconoe . Kini usa ka hingpit nga pagsundog sa Idea leuconoe. Ang sarus crane ( Antigone antigone ) ay isang malaking non-migratory crane na matatagpuan sa mga bahagi ng subcontinenteng India , Timog Silangang Asya, at Australia. Ang sarus crane ( Antigone antigone ) usa ka daghang non-migratory crane nga nakit-an sa mga bahin sa kontinente sa India , Southeast Asia, ug Australia. Ang pinakamataas na lumilipad na ibon, na nakatayo sa taas na hanggang 1.8 m (5 ft 11 in), sila ay isang masasamang uri ng mga bukas na basang lupa sa timog Asya, pana-panahong baha ang Dipterocarp kagubatan sa Timog Silangang Asya, at Eucalyptus -domine kakahuyan at damuhan sa Australia. Ang labing kataas sa naglupad nga mga langgam, nga nagbarug sa taas nga 1.8 m (5 p. 11 sa), sila usa ka masimbahon nga mga klase sa bukas nga mga yuta sa habagatan sa Asya, matag karon nga pagbaha sa mga lasang sa Dipterocarp sa Timog Silangang Asya, ug Eucalyptus -domine kakahoyan ug mga kasagbutan sa Australia. Ang sarus crane ay madaling nakikilala sa iba pang mga cranes sa rehiyon sa pamamagitan ng pangkalahatang kulay-abo na kulay at ang kaibahan ng pulang ulo at itaas na leeg. Ang sarus crane dali nga mailhan gikan sa ubang mga cranes sa rehiyon pinaagi sa kinatibuk-an nga kolor nga abo ug ang nagkalahi nga pula nga ulo ug taas nga liog. Nagpapataba sila sa mga latian at mababaw na mga basang lupa para sa mga ugat, tubers, insekto, crustacean, at maliit na biktima ng vertebrate. Gapatambok sila sa lamakan ug mabaw nga kalamakan alang sa mga gamot, tubers, mga insekto, mga crustacean, ug gamay nga dugokan nga tukbonon. Tulad ng iba pang mga cranes, bumubuo sila ng mga pangmatagalang mga bono ng pares at pinapanatili ang mga teritoryo sa loob kung saan nagsasagawa sila ng mga territorial at panliligaw na mga palabas na kasama ang malakas na trumpeta, paglukso, at mga paggalaw na tulad ng sayaw. Sama sa uban pang mga crane, naghimo sila nga mga pinahigpit nga mga bugkos sa pares ug nagpadayon sa mga teritoryo nga gisudlan niini nga mga teritoryal ug mga pasundayag sa panlihok nga naglakip sa kusog nga trumpeta, paglukso, ug mga paglihok nga sama sa sayaw. Sa India, ang mga ito ay itinuturing na mga simbolo ng katapatan ng pag-aasawa, na pinaniniwalaang mag-asawa para sa buhay at pine ang pagkawala ng kanilang mga asawa kahit na sa gutom na mamatay. Sa India, giisip sila nga mga simbolo sa pagkamatinud-anon sa kaminyoon, gituohan nga maminyo alang sa kinabuhi ug gipintalan ang pagkawala sa ilang mga kapikas bisan hangtod sa gutom hangtod mamatay. Ang pangunahing panahon ng pag-aanak ay sa panahon ng tag - ulan , kung ang pares ay nagtatayo ng isang napakalaking pugad na "isla", isang pabilog na platform ng mga tambo at mga damo na halos 2 m ang lapad at sapat na sapat upang manatili sa itaas ng mababaw na tubig na nakapalibot dito. Ang nag-unang panahon sa pagpamaligya mao ang panahon sa ting-ulan , kung ang pares nagtukod ug usa ka dako nga salag nga "isla", usa ka pabilog nga plataporma sa mga tangbo ug mga sagbot nga hapit 2 m ang kalapdon ug sakto nga maigo aron magpabilin ibabaw sa mabaw nga tubig nga naglibot niini. Ang pagtaas ng intensity ng agrikultura ay madalas na naisip na humantong sa pagtanggi sa mga numero ng sarus crane ngunit nakikinabang din sila mula sa mga pananim sa wetland at ang pagtatayo ng mga kanal at reservoir. Ang pagdugang nga kusog sa agrikultura kanunay nga gihunahuna nga nagdala sa pagkunhod sa mga numero sa sarus crane apan nakabenepisyo usab sila gikan sa mga tanum nga yuta ug ang pagtukod sa mga kanal ug reservoir. Ang katibayan ng mga species ay nasa India, kung saan tradisyonal itong iginagalang at naninirahan sa mga lupang agrikultura malapit sa mga tao. Ang lig-on nga salipdanan sa mga espisye naa sa India, diin kini tradisyonal nga gitahud ug nagpuyo sa mga yuta sa agrikultura duol sa sa mga tawo. Saanman, ang mga species ay pinalawig sa maraming bahagi ng dating saklaw nito . Sa bisan diin, ang mga espisye gipadako sa daghang mga bahin sa kanhing sakop. Sa paglipad, ang mga itim na primaries ay kaibahan sa kung hindi man kulay-abo na mga pakpak ( Bharatpur, India ). Sa paglupad, ang itom nga primaries lahi sa lain nga ubanon nga mga pako na kolor abo ( Bharatpur, India ). Ang adult sarus crane ay napakalaking may kulay-abo na mga pakpak at katawan, isang hubad na pulang ulo at bahagi ng itaas na leeg; isang madilim na korona, at isang mahabang berdeng-kulay-abo na nakatutok na bayarin . Ang hamtong nga sarus crane dako kaayo nga adunay abo nga mga pako ug lawas, usa ka hubo nga pula nga ulo ug bahin sa taas nga liog; usa ka itomon nga korona, ug usa ka taas nga berda nga abohon nga nakatutok nga tuka. Sa paglipad, ang mahabang leeg ay gaganapin nang diretso, hindi katulad ng isang heron , na nakatiklop nito, at makikita ang mga tip sa itim na pakpak; ang mahaba, kulay-rosas na binti ng crane sa likuran nila. Sa paglupad, ang taas nga liog gipuno nga diretso, dili sama sa usa ka heron , nga nakatiklop kini, ug makita ang mga itom nga mga tip sa pako; Ang taas, kolor rosas nga mga bitiis sa crane sa ilang luyo. Ang ibon na ito ay may isang kulay-abo na covert patch, orange-red irises , at isang greenish-grey bill. Kini nga langgam nga adunay usa ka abo nga igdulungog tagoanan patch, orange-pula nga mga irises, ug ang usa ka berdehon-nga abohon nga tuka. Ang mga Juvenile ay may isang madilaw-dilaw na base sa bayarin at ang kulay-kape na kulay-abo na ulo ay buong balahibo. Ang mga Juvenile adunay usa ka madalag-dalag nga pundasyon sa tuka ug ang ulo nga abohon sa buhok bug-os nga nagsul-ob. Ang hubad na pulang balat ng ulo at leeg ng may sapat na gulang ay mas maliwanag sa panahon ng pag-aanak. Ang hubo nga pula nga panit sa ulo ug liog sa hamtong labi ka mahayag sa panahon sa pagpanganak. Ang balat na ito ay magaspang at sakop ng papillae , at isang makitid na lugar sa paligid at sa likod ng ulo ay natatakpan ng itim na bristly feather . Ang panit niini kay balhas ug sakop sa papillae, ug usa ka pig-ot nga lugar sa palibot ug sa likod sa ulo gitabunan sa itom nga hait nga balahibo . Ang mga kasarian ay hindi naiiba sa plumage , bagaman ang mga lalaki ay nasa average na mas malaki kaysa sa mga babae; lalaki ng Indian populasyong maaaring makuha ang isang maximum na taas sa paligid ng 180 cm (5.9 ft), paggawa ng mga ito tallest sa mundo extant paglipad ibon. Ang mga sekso wala magkalainlain sa plumage, bisan ang mga lalaki kasagarang labi ka daghan kay sa mga babaye; Ang mga lalaki sa populasyon sa India makakab-ot sa labing kataas nga kataas sa palibot nga 180 cm (5.9 p), nga naghimo kanila nga labing taas nga naglupad nga langgam nga naglupad sa kalibutan. Ang bigat ng mga indibidwal na lahi ay 6.8-7.8 kg (15-17 lb), habang limang may sapat na gulang na A. a. sharpiina average 8.8 kg (19 lb). Ang gibug-aton sa matag usa adunay 6.8-7.8 kg (15-17 lb), samtang lima ka hamtong nga A. a. sharpiina magkabugaton og 8.4 kg (19 lb). Sa buong saklaw ng pamamahagi, ang bigat ay maaaring mag-iba mula 5 hanggang 12 kg (11 hanggang 26 lb), taas na karaniwang mula sa 115 hanggang 167 cm (45 hanggang 66 in), at mga pakpak mula 220 hanggang 250 cm (87 hanggang 98 in). Sa tibuuk nga pag-apod-apod, ang gibug-aton mahimoÕg magkalainlain gikan 5 hangtod 12 kg (11 hangtod 26 lb), ang gitas-on kasagarang gikan sa 115 hangtod 167 cm (45 hangtod 66 sa), ug mga pako gikan sa 220 hangtod 250 cm (87 hangtod 98 in). Habang ang mga indibidwal na mula sa hilagang populasyon ay kabilang sa pinakamakapangit na mga cranes, sa tabi ng mga pulang korona at wattled cranes , at ang pinakamalaking sa kanilang saklaw, ang mga ibon mula sa Australia ay may posibilidad na mas maliit. Samtang ang mga indibidwal gikan sa amihanang populasyon nga kauban labi ka labing ka taas nga mga cranes, ubay sa mga pula nga may purong-purong nga mga pula ug wattled cranes , ug ang pinakadako sa ilang gidak-on, ang mga langgam gikan sa Australia labi ka gamay. Ang populasyon sa Australia (una na inilagay sa A. a. Sharpii (kung minsan nabaybay ng tainga ngunit sinugan upang sumunod sa mga alituntunin ng Latin grammar ) ay pinaghiwalay at pinangalanan bilang lahi A. a. Gilliae, kung minsan ay nabaybay na gillae o kahit gilli), bago ang isang pagtatasa ng genetic. Ang populasyon sa Australia (sa sinugdan gibutang sa A.a Sharpii us aka gibugkos sa dalunggan apan giusab aron ipahiuyon sa mga lagda sa latin nga (grammatika) gibulag ug ginganlan ingon ng lahi A. A Gillae, usahay gitulis sa gillae o bisan genetic analysis. Ang pinakamalaking kilalang mga kawan ay mula sa 29 km 2 Keoladeo National Park - kasama ang mga bilang ng 430 na ibon, at mula sa mga hindi protektadong, pag-aari ng pamayanan sa komunidad sa mga distrito ng Etawah, Mainpuri, Etah at Kasganj sa Uttar Pradesh, mula sa 245-412 na ibon. Ang pinakadako nga nailhan nga mga panon gikan sa baynte-noybe kilometros dos Keoladeo National Park - uban sa upat ka gatos ug traynta nga mga langgam, ug gikan sa walaÕy panalipod, nga mga yuta nga gipanag-iya sa komunidad sa mga distrito sa Etawah, Mainpuri, Etah ug Kasganj sa Uttar Pradesh, gikan sa dos syentos kwarenta-singko hangtod sa kwatro syentos dose nga mga langgam. Ang mga tambalan ng higit sa 100 ibon ay iniulat din mula sa Gujarat sa India at Australia. Mga panon nga adunay kapin sa isa ka gatos nga mga langgam ang gitaho usab gikan sa Gujarat sa India ug Australia. Sarus populasyon ng crane sa Keoladeo National Park ay nabanggit na bumaba mula sa higit sa 400 na ibon sa tag-araw hanggang 20 lamang na mga ibon sa panahon ng monsoon . Ang gidaghanon sa crus sa Sarus sa Keoladeo National Park nakit-an nga mohulog gikan sa sobra sa upat ka gatos ka mga langgam sa ting-init hangtod baynte nga mga langgam panahon sa monsoon . Sa mga lugar na may pangmatagalang wetlands sa tanawin tulad ng sa kanluran na Uttar Pradesh, ang mga bilang ng mga di-pag-aanak ng sarus cranes sa mga kawan ay maaaring medyo matatag sa buong taon. Sa mga lugar nga adunay basaon nga yuta nga tanaman sa talan-awon sama sa kasadpang Uttar Pradesh, ang mga ihap sa dili maka pusa nga mga sarus cranes sa mga panon possibleng mamahimong lig-on gamay sa tibuuk nga tuig. Sa Etawah, Mainpuri,Ang mga distrito ng Etah at Kasganj , ang di-pag-aanak ng mga sarus cranes ay bumubuo ng hanggang 65% ng populasyon ng rehiyon. Sa mga lugar nga adunay basaon nga yuta nga tanaman sa talan-awon sama sa kasadpang Uttar Pradesh, ang mga ihap sa dili maka pusa nga mga sarus cranes sa mga panon possibleng mamahimong lig-on gamay sa tibuuk nga tuig. Ang mga pares ng pag-aanak sa Australia ay katulad na ipinagtatanggol ang mga teritoryo mula sa mga kalapit na mga pares ng crane, at ang mga walang ibong ibon ay matatagpuan sa mga kawan na madalas na may halong brolgas. Ang pagpares sa mga pares sa Australia parehas nga manalipod sa mga teritoryo gikan sa mga kasikbit nga mga pares sa crane, ug ang mga langgam nga wala magbantay ang nakit-an sa mga panon nga kanunay nga gisagol sa brolgas. Sa kanilang mga bakuran sa hilaga-silangang Australia, ang di-pag-aanak ng mga sarus cranes ay bumubuo ng mas mababa sa 25% ng populasyon sa ilang taon. Sa ilang mga nataran sa amihanang-sidlakan Australia, ang mga dili maka pusa nga mga sarus crane naglangkob sa labing gamay sa baynte singko ka pursinto sa gidaghanon sa pila ka tuig. Pumasok sila sa mababaw na tubig, kung saan maaaring ligtas sila mula sa ilang mga mandaragit sa lupa. Nagpangita sila sa mabaw nga tubig, diin mahimo silang luwas gikan sa pipila nga mga manununod sa yuta. Ang mga ibon na may sapat na gulang ay hindi pinipiga ang kanilang mga balahibo taun-taon ngunit ang mga balahibo ay pinalitan ng isang beses bawat dalawa hanggang tatlong taon. Ang mga hamtong nga langgam wala magbuak sa ilang mga balhibo matag tuig apan ang mga balhibo gipulihan mga kausa matag duha hangtod tulo ka tuig. Ang sarus cranes forage sa mababaw na tubig (karaniwang may mas mababa sa 30 cm (0.98 p) lalim ng tubig) o sa mga bukid, na madalas na mag-uusisa sa putik gamit ang kanilang mahabang bill. Ang sarus cranes forage sa mabaw nga tubig (kasagaran nga walaÕy 30 sentimetros (0.98 p) ang giladmon sa tubig) o sa mga uma, kanunay nga nagsulay sa lapok pinaagi sa ilang dugay nga mga bayranan. Sa dry season (pagkatapos ng pag-aanak), ang sarus cranes sa Anlung Pring Sarus Crane Conservation Area, Cambodia, ay ginamit ang mga wetlands na may 8-10 cm ng tubig. __ Sa uga nga panahon (pagkahuman ug pagpanganak), ang sarus cranes sa Anlung Pring Sarus Crane Conservation Area, Cambodia, kay ginagamit ang mga basa nga yuta na naay walo hangtod napulo ka sentimetros nga tubig. Ang mga ito ay walang kamalayan , kumakain ng mga insekto (lalo na ang mga damo), mga halaman sa aquatic, isda (marahil sa pagkabihag lamang ), mga palaka, crustacean, at mga buto. Kani kay walay kamalayan, gakaon ug mga insekto (ilabi na sa mga apan-apan), mga tanom, isda (tingali lamang sa pagkabihag ), baki, crustacean, ug mga liso. Paminsan-minsan ang pag-tackle ng mas malaking biktima ng vertebrate tulad ng mga ahas ng tubig ( Fowlea piscator ), mga sarus cranes ay maaaring sa mga bihirang kaso na pinapakain ng mga itlog ng mga ibon at mga pagong. Kanunay nga gitumbok ang labi ka daghang biktima sa vertebrate sama sa mga halas sa tubig ( Fowlea piscator ), mga sarus cranes mahimo nga sa talagsa nga mga kaso gipakaon sa mga itlog sa mga langgam ug mga pawikan. Ang mga bagay na kinakain ng halaman ay may kasamang mga tubers, corms ng aquatic halaman, damo shoots pati na rin ang mga buto at butil mula sa mga nakatanim na pananim tulad ng mga groundnuts at cereal crops tulad ng bigas. Ang mga tanom butang kan-on naglakip sa mga saha sa tamon nga mukatay sa ilalom sa yuta, mga unod sa tanom nga mutubo sa tubig, sa balili mga saha ingon man mga liso ug mga lugas gikan sa kultibado mga tanom sama sa mga groundnut ug kalan tanom sama sa bugas Sa dry season, ang mga cranes na nangangalap sa mga wetland sa Timog Silangang Asya ay nasa mga lugar na may kasaganaan ng Eleocharis dulcis at E. spiralis , na parehong gumagawa ng mga tubo sa kung ang mga cranes ay kilala upang pakainin. Sa tinghuwaw nga panahon, ang mga cranes nga nagpundok sa mga kapatagan sa Habagatang Silangang bahin sa Asya naa sa mga lugar nga adunay daghang Eleocharis dulcis ug E. spiralis , pareho niini nga namunga og tubo diin ang mga cranes nailhan nga pakan-on. Sa kanilang mga bakuran sa pag-aanak sa hilaga-silangang Australia, isotopic na pagsusuri sa mga tinunaw na balahibo na ipinahayag ang mga sarus crane diets na binubuo ng isang mahusay na pagkakaiba-iba ng mga halaman, at pinigilan sa isang makitid na hanay ng mga antas ng trophic. Sa ilang mga nataran sa mga panguma sa amihanang-silangan Australia, gisusi sa isotopic ang mga gitunaw nga mga balhibo gipadayag ang mga dietus sa sarus crane diet nga adunay usa ka daghang pagkalain-lain nga mga tanum, ug gipugngan sa usa ka pig-ot nga lahi sa lebel sa trophic. Ang mga tawag na ito ay, tulad ng sa iba pang mga cranes, na ginawa ng elongated trachea na bumubuo ng mga coils sa loob ng sternal region. Kini nga mga tawag mao, sama sa ubang mga crane, nga gihimo sa mga gipataas nga trachea nga nagporma mga coil sa sulud nga rehiyon. Ang mga pares ay maaaring magpakasawa sa mga kamangha-manghang pagpapakita ng pagtawag nang magkakaisa at pag-post. Ang mga kapares mahimo nga magpasulud sa mga nindot nga pasundayag sa pagtawag sa paghiusa ug pag-post. Kasama dito ang mga "sayaw" na paggalaw na isinasagawa kapwa sa loob at labas ng panahon ng pag-aanak at nagsasangkot ng isang maikling serye ng paglukso at pagyuko ng paggalaw na ginawa bilang isa sa mga pares ng bilog sa paligid ng iba pang. Naglakip kini nga mga kalihukan sa "pagsayaw" nga gipahigayon sa sulod ug sa gawas sa panahon sa pagpanganak ug pag-apil sa usa ka mubo nga serye sa paglukso ug pagyukbo nga mga lihok nga gihimo ingon usa ka pares nga mga lingin sa palibot. Ang sayawan ay maaari ring aktibidad ng pag-aalis , kung ang banta o bata ay banta. Ang pagsayaw mahimong usa usab nga kalihokan sa pagbalhin , kung ang hulga o batan-on gihulga. Ang mga cranes ay pangunahing namamagitan sa mga monsoon sa India (mula Hulyo hanggang Oktubre, kahit na maaaring mangyari ang isang pangalawang brood), at ang pag-aanak ay naitala sa lahat ng mga buwan. Ang mga crane naggikan sa kadaghanan sa mga monsoon sa India (gikan sa Hulyo hangtod Oktubre, bisan kung adunay isa sa ikaduha nga mga grupo sa piso mahimoÕg), ug ang pag-pa natala sa tanan nga mga bulan. Nagtatayo sila ng mga malalaking pugad, mga platform na gawa sa mga tambo at halaman sa mga basang bukid o bukid. Nagtukod sila og dagko nga mga salag, mga plataporma nga hinimo sa mga tangbo ug mga tanum sa basa nga mga bukid o mga umahan. Ang pugad ay itinayo sa loob ng mababaw na tubig sa pamamagitan ng pagtatambak ng mga rushes, dayami, damo na may kanilang mga ugat, at putik upang ang platform ay tumaas sa itaas ng antas ng tubig upang makabuo ng isang maliit na isla. Ang salag gitukod sa sulod sa mabaw nga tubig pinaagi sa pagtambak sa mga bugang, uhot, sagbot uban ang ilang mga gamot, ug lapok aron ang plataporma mosaka ibabaw sa lebel sa tubig aron maporma ang usa ka gamay nga isla. Ang pugad ay walang talyer at sabik, nakikita mula sa malayo, at ipinagtanggol ng pares. Ang salag walaÕy salabutan ug panagsama, makita gikan sa halayo, ug gidepensahan sa pares. Ang mga data na natipon sa loob ng isang siglo mula sa Timog Asya ay nagpapakita ng sarus cranes na pugad sa buong taon. Ang mga datos nga nagkolekta sa usa ka siglo gikan sa South Asia nagpakita sa mga sarus cranes nga salag sa tibuok tuig. Ang mas nakatutok na mga obserbasyon, gayunpaman, ay nagpapakita ng mga pattern ng pugad na mahigpit na nakatali sa mga pattern ng pag-ulan. Hinuon , ang labi nga nakapunting nga mga obserbasyon, hayag, nagpakita nga mga sundanan sa pagkatag nga nahigot pag-ayo sa mga sumbanan sa ulan. Ang isang pagbubukod sa panuntunang ito ay ang di-makatuwirang pugad na sinusunod sa artipisyal na pagbaha sa Keoladeo-Ghana National Park, at sa mga marshes na nilikha ng mga kanal ng irigasyon sa distrito ng Kota sa Rajasthan, India. Usa ka eksepsiyon sa kini nga lagda mao ang dili makatarunganon nga salag nga naobserbahan sa artipisyal nga pagbaha sa Keoladeo-Ghana National Park, ug sa mga marshes nga gihimo sa mga kanal sa irigasyon sa distrito sa Kota sa Rajasthan, India. Batay sa mga obserbasyong ito, ang di-sinasadyang pag-pugad (o pag-pugad sa labas ng monsoon) ng sarus cranes ay naisip na sanhi ng alinman sa pagkakaroon ng dalawang populasyon, ang ilang mga pares ay nagtataas ng pangalawang brood, at hindi matagumpay na pag-aanak ng ilang mga pares sa normal na panahon ng monsoon, pag-udyok sa kanila na mag-pugad muli kapag mananatili ang mga kondisyon tulad ng baha. Gibase sa kini nga mga obserbasyon, ang dili makatarunganon nga salag (o pagkatag sa gawas sa monsoon) sa sarus cranes giisip nga tungod sa presensya sa duha nga populasyon, pipila nga mga pares nga nagpataas sa usa ka ikaduha nga brood, ug wala molampos nga pagpanganak sa pipila nga mga pares sa tarong nga panahon sa monsoon, nag-aghat kanila sa pag-pugad pag-usab kung magpabilin ang mga kondisyon sama sa mga pagbaha sa tubig. Ang isang komprehensibong pagtatasa ng hindi sinasadya na pugad batay sa koleksyon ng higit sa 5,000 mga rekord ng pag-aanak, gayunpaman, ay nagpakita na ang di-makatuwirang pugad ng mga sarus cranes sa timog Asya ay napakabihirang at isinasagawa lamang ng mga pares na hindi nagtagumpay sa pagpapalaki ng mga sisiw sa normal na panahon ng pag-pugad. Ang usa ka komprehensibo nga pagtuki sa dili makatarunganon nga salag nga gipasukad sa pagkolekta sa sobra sa lima ka libo nga mga rekord sa pagpasanay, bisan pa, nagpakita nga ang dili makatarunganon nga salag sa mga sarus cranes sa habagatang Asya talagsaon kaayo ug nahimo nga mga pares nga wala molampos sa pagpadako sa mga piso sa normal nga panahon sa pagpamugsay. Ang hindi sinasadya na mga pugad ay sinimulan sa mga taon na may hindi pangkaraniwang mga pattern ng pag-ulan, kapag ang pag-ulan ay lumampas sa normal na panahon ng Hunyo-Oktubre, at kapag ang dami ng pag-ulan ay mas mataas kaysa sa normal; o kapag ang mga artipisyal na basa na tirahan ay nilikha ng mga gawaing gawa ng tao tulad ng mga reservoir at kanal ng irigasyon upang mapahusay ang paggawa ng ani. Ang dili makatarunganon nga salag gisugdan sa mga tuig nga adunay dili kasagaran nga mga sumbanan sa pag-ulan, kung ang pag-ulan nagpadayon lapas sa tarong nga panahon sa Hunyo hangtod Oktubre, ug kung ang gidaghanon sa ulan mas taas kaysa tarong; o kung ang mga artipisyal nga basa nga mga puy-anan gihimo sa mga istruktura nga hinimo sa tawo sama sa mga reservoir ug mga kanal sa irigasyon aron mapalambo ang produksiyon sa tanum. Ang pagsisimula ng pugad sa hilagang Queensland ay malapit ding nakatali sa mga pattern ng pag-ulan, na ang karamihan sa mga pugad ay sinimulan kaagad pagkatapos ng unang pangunahing pag-ulan. Ang pagsugod sa salag sa amihanang Queensland duol usab sa mga sumbanan sa ulan, nga kadaghanan sa mga salag nagsugod dayon pagkahuman sa unang kusog nga pag-ulan. Ang mga pugad ay maaaring higit sa 2 m (6 piye) ang lapad at halos 1 m (3 p) ang taas. Ang mga salag mahimong kapin sa 2 m (6 p) ang diyametro ug halos 1 m (3 p) ang taas. Ang mga pares ay nagpapakita ng matapat na katapatan sa site ng pugad, na madalas na nagpapabuti at muling paggamit ng isang pugad para sa bilang ng limang mga panahon ng pag-aanak. Nagpakita ang mga pares og taas nga pagkamatinud-anon sa salag sa dapit, kanunay nga nag-ayo ug nag-ayo sa usa ka salag sa lima ka mga panahon sa pagdako. Ang klats ay isa o dalawang itlog (bihirang tatlong o apat) na pinapasuko ng parehong kasarian sa loob ng mga 31 araw ( saklaw ng 26-35 araw ). Ang klats kay usa o duha ka itlog (panagsa ra matulo o upat) nga gitipig sa parehong mga sekso sulod sa 31 ka adlaw (kasagaran 26-35 ka adlaw). Ang mga itlog ay chalky puti at may timbang na halos 240 gramo. Puti ang mga itlog nga magkabugaton nga muabot 240 ka gramo. Kapag nabalisa mula sa pugad, maaaring subukan ng mga magulang na itago ang mga itlog sa pamamagitan ng pagtatangka upang takpan ang mga ito ng materyal mula sa gilid ng pugad. Kung nabalda gikan sa salag, usahay gisulay sa mga ginikanan nga itago ang mga itlog pinaagi sa pagsulay nga tabonan kini sa mga materyales gikan sa sulab sa salag. Ang mga egghell ay tinanggal ng mga magulang matapos ang mga chicks hatch alinman sa pamamagitan ng pagdadala ng mga fragment o sa pamamagitan ng paglunok sa kanila. Ang itlog yolk usa o duha nga itlog (panagsa ra o upat) nga gitipig sa parehong mga sex sulod sa mga 31 ka adlaw (range 26-35 ka adlaw). Humigit-kumulang 30% ng lahat ng mga pares ng pag-aanak ay nagtagumpay sa pagpapalaki ng mga sisiw sa anumang taon, at ang karamihan sa matagumpay na mga pares ay nagtataas ng isa o dalawang mga sisiw bawat isa, na may sukat ng mga brood na tatlo na bihirang. Mga 30% sa tanan nga mga pares sa pagpanganak ang molampos sa pagpadako sa mga piso sa bisan unsang tuig, ug kadaghanan sa malampuson nga mga pares magtaas usa o duha nga piso matag usa, nga adunay mga sukod sa brood nga tulo nga talagsaon. Isang survey sa Australia ang natagpuan ang 60% ng mga pares ng pag-aanak na matagumpay na tumakas mga sisiw. Nakita sa usa ka surbi sa Australia nga 60% sa mga pares nga manganak nga malampuson nga gigukod sa mga piso. Ang mataas na rate ng tagumpay na iniugnay sa itaas-normal na pag-ulan sa taong iyon. Ang kini nga taas nga rate sa kalampusan gilauman nga molapas sa kasagaran nga ulan sa tuig. Ang mga sisiw ay pinakain ng mga magulang sa mga unang araw, ngunit nakapagpakain nang nakapag-iisa pagkatapos at sundin ang kanilang mga magulang para sa pagkain. Ang mga piso gipakaon sa mga ginikanan sa unang mga adlaw, apan nagkaon nga independente pagkahuman niana ug gisunod ang ilang mga ginikanan alang sa pagkaon. Kapag naalarma, ang mga cranes ng magulang ay gumagamit ng isang mababang korr-rrtawag na senyales ang mga chicks na mag-freeze at magsinungaling pa. Kung maalarma, ang mga ginikanan nga tikling mogamit nga usa ka mubo nga korr-rrtawga nga nagsenyas sa mga piso nga mag-pundo ug mangatik pa. Ang mga batang ibon ay nanatili sa kanilang mga magulang hanggang sa kasunod na panahon ng pag-aanak. Ang gagmay nga mga langgam nagpabilin uban sa ilang mga ginikanan hangtod sa sunod nga pagpanganak. Sa pagkabihag, ang mga ibon ay lumilikha lamang pagkatapos ng kanilang ikalimang taon. Sa pagkabihag, ang mga langgam managpanganak lamang human sa ilang ikalimang tuig. Ang sarus crane ay malawak na pinaniniwalaang pares para sa buhay, ngunit ang mga kaso ng "diborsyo" at kapalit ng asawa ay naitala. Ang sarus crane kaylap nga gituohan nga pares alang sa kinabuhi, apan ang mga kaso sa "diborsyo" ug ang kapuli sa asawa gisulat na. Ang mga itlog ay madalas na nawasak sa pugad ng gubat ( Corvus macrorhynchos ) at mga uwak sa bahay ( C. splendens ) sa India. Ang mga itlog kanunay nga gipatay sa mga salag sa kalasangan (Corvus macrorhynchos) ug mga uwak sa balay (C. paggawas) sa India. Sa Australia, ang mga pinaghihinalaang mandaragit ng mga batang ibon ay kinabibilangan ng dingo ( Canis dingo ) at fox ( Vulpes vulpes ), habang ang mga brahminy kites ( Haliastur indus ) ay kilala na kumuha ng mga itlog. Sa Australia, ang mga gidudahang tigpasiugda sa mga batan-on nga mga langgam naglakip sa dingo (Canis dingo) ug fox (Vulpes vulpes), samtang ang mga brahminy kites (Haliastur indus) nailhan nga tigkuha ug mga itlog. Pag-alis ng mga itlog ng mga magsasaka (upang mabawasan ang pinsala sa pananim) o mga bata (sa paglalaro), o ng mga migranteng manggagawa para sa pagkain o oportunistikong koleksyon ng itlog sa mga paglalakbay upang mangolekta ng mga mapagkukunan ng kagubatan ang mga kilalang sanhi ng pagkamatay sa itlog. Pagwagtang sa mga itlog gikan sa mga mag-uuma (aron makunhuran ang mga kadaot sa tanom) o mga bata (sa pagdula), o sa mga migranteng trabahante alang sa pagkaon o oportunista nga pagkolekta sa itlog sa mga pagbiyahe aron mangolekta mga kahalwasan sa kalasangan nga hinungdan sa pagka-mortalidad sa itlog. Sa pagitan ng 31 at 100% ng mga pugad na may mga itlog ay maaaring mabigo sa pagpisa ng mga itlog sa mga kadahilanang ito. Taliwala sa 31 ug 100% sa mga salag sa mga itlog mahimong mapakyas sa pagpusa sa mga itlog tungod sa kini nga mga hinungdan. Ang mga chick ay madaling kapitan ng predasyon (tinatayang tungkol sa 8%) at koleksyon sa pugad, ngunit higit sa 30% ang namatay sa hindi kilalang mga kadahilanan. Ang mga piso dali rang matukob (gibanabana nga mga 8%) ug koleksyon sa salag, apan labi pa sa 30% ang namatay sa wala mahibal-an nga mga hinungdan. Ang tagumpay ng dumarami (porsyento ng mga hatching ng mga itlog at nakaligtas hanggang sa pagtakas sa entablado) ay tinatayang tungkol sa 20% sa Gujarat at 51-58% sa timog-kanluran na Uttar Pradesh. Ang kalampusan sa pagdaghan (porsyento sa pag-pusa sa itlog ug pagkaluwas hangtud sa pag-ikyas sa bantawan) gibanabana nga mga 20% sa Gujarat ug 51-58% sa habagatan-kasadpan nga Uttar Pradesh. Sa mga lugar na kung saan ay mapagparaya ang mga magsasaka, ang mga salag sa baha na mga palayan at ang mga nasa wetland ay may katulad na mga rate ng kaligtasan ng buhay. Sa mga lugar diin mapailubon ang mga mag-uuma, ang mga salag sa nagbaha nga mga uma ug kadtong sa mga basa nga yuta adunay parehas nga mga rate sa pagkaluwas. Ang mga pares na pugad sa kalaunan sa panahon ay may mas mababang posibilidad na matagumpay na mapalaki ang mga sisiw, ngunit ito ay nagpapabuti kapag ang mga teritoryo ay may mas maraming mga lupain. Ang mga pares nga salag sa di madugayong panahon adunay mas gamay nga posibilidad sa pagpadako sa mga piso nga malampuson, apan kini molambo kung ang mga teritoryo adunay daghang yuta. Ang tagumpay ng pugad (porsyento ng mga pugad kung saan hindi bababa sa isang itlog ang na-hatched) para sa 96 sarus nests na protektado ng mga lokal sa 2009-2011 sa pamamagitan ng isang programa para sa pagbabayad-para sa pag-iingat ay 87%. Ang kalampusan sa salag (porsyento sa mga salag sa ilalom diin labing menos usa ka itlog ang gitino) alang sa 96 nga sarus nga salag gipanalipdan sa mga lokal sa 2009Ð2011 pinaagi sa usa ka programa para sa pagbayad-alang sa pag-amping kay 87%. Maraming mga pares ang nakakapagtaas ng mga sisiw sa maraming taon na may mas mataas na kabuuang pag-ulan, at kapag ang kalidad ng teritoryo ay hindi nababagabag dahil sa pagtaas ng pagsasaka o pag-unlad. Daghang mga pares ang makapadako sa mga piso sa daghang tuig nga adunay labi ka taas nga ulan, ug kung ang kalidad sa teritoryo dili makabalaka tungod sa pag-dako o pag-uswag. Ang permanenteng pag-alis ng mga pares mula sa populasyon dahil sa mga aktibidad sa pag-unlad ay nagdulot ng pagbawas sa posibilidad ng populasyon, at isang mas mahalagang kadahilanan na nakakaapekto sa tagumpay ng pag-aanak na may kaugnayan sa kabuuang taunang pag-ulan. Ang kanunay nga pagtangtang sa mga pares gikan sa populasyon tungod sa mga kalihokan sa pag-uswag nagdala sa usa ka pagkunhod sa kapasidad sa populasyon, ug usa ka hinungdanon nga hinungdan nga nakaapekto sa kalampusan sa pagtubo sa parehas nga kantidad sa tinuig nga ulan. Ang pagtatamo ng tagumpay sa Australia ay tinatantya sa pamamagitan ng pagbibilang ng proporsyon ng mga kabataan-sa-taon sa mga taglamig ng mga kawan sa mga patlang ng ani ng Atherton Tablelands sa hilaga-silangang Queensland. Ang pag kab-ot sa kalampusan sa Australia gibanabana sa pag-ihap sa gidaghanon sa mga batan-on sa mga tingtugnaw nga mga panon sa umahan sa Atherton Tablelands sa amihanan-silangan sa Queensland. Ang mga batang ibon ay bumubuo ng 5.32% hanggang 7.36% ng populasyon ng taglamig sa pagitan ng 1997 at 2002. Ang gagmay nga mga langgam naglamgkog og 5.32% hangtod 7.36% sa populasyon sa tingtugnaw sa panahon sa 1997 ug 2002. Hindi alam kung ang pagkakaiba-iba na ito ay kumakatawan sa taunang pagkakaiba sa mga kondisyon sa mga lugar ng pag-aanak o kung may kasamang mga biases tulad ng iba't ibang mga proporsyon ng mga pares ng pag-aanak na naglalakbay sa Atherton hanggang sa -hanggang sa. Wala mahibal-an kung kini nga pagkalainlain nagrepresentar sa tinuig nga mga kalainan sa mga kahimtang sa mga lugar nga panguma o kung kini nagalakip sa mga biases sama sa lainlaing mga proporsyon sa mga pares sa pagpanganak nga nagbiyahe sa Atherton hangtod sa -nga labi. Hindi rin alam kung paano ang mga proporsyon na ito ay katumbas sa mas karaniwang mga sukatan ng tagumpay ng pag-aanak tulad ng mga proporsyon ng mga pares ng pag-aanak na nagtagumpay sa pagpapalaki ng mga batang ibon. Wala usab mahibal-an kung giunsa kini nga mga katimbang katumbas sa labi ka sukaranang sukod sa kalamposan sa pagsanay sama sa mga sukod sa mga pares sa pagpanganak nga molampos sa pagpadako sa mga batan-on nga mga langgam. Ang isang multi-floodplain survey sa Australia ay natagpuan ang 60% ng lahat ng mga pares ng pag-aanak na nagtaas ng hindi bababa sa isang sisiw, na may 34% ng matagumpay na mga pares na tumatakas sa dalawang sisiw bawat isa. Ang usa ka panuhid nga daghang pagbaha sa Australia nakit-an ang 60% sa tanan nga mga pares sa pagpanganak nga nagpataas sa labing menos usa ka piso, nga adunay 34% nga malampuson nga mga pares nga mikalagiw sa duha ka mga piso matag usa. Ang pag- aanak ng tagumpay, at mga proporsyon ng mga pares na nagpalaki ng dalawang sisiw bawat isa, ay katulad sa bawat baha. Ang pagkab ot sa kalampusan, ug ang mga sukod sa mga pares nga nagpadako sa duha ka mga manok matag usa, susama sa matag usa ka baha. Kaunti ang kilala tungkol sa mga sakit at parasito ng sarus crane, at ang mga epekto nito sa mga wild bird populasyon. Diyutay ang nahibal-an bahin sa mga sakit ug mga parasito sa sarus crane, ug ang ilang mga epekto sa ihalas nga mga populasyon sa langgam. Ang isang pag-aaral na isinagawa sa zoo ng Roma ay nabanggit na ang mga ibon na ito ay lumalaban sa anthrax . Ang usa ka pagtuon nga gihimo sa Rome zoo nakamatikod nga kini nga mga langgam mokontra ug anthrax . Ang mga endoparasites na inilarawan ay kinabibilangan ng isang trematode , ang Opisthorhis dendriticus mula sa atay ng isang bihag na crane sa London zoo at isang Cyclocoelid ( Allopyge antigones ) mula sa isang ibon sa Australia. Ang mga endoparasites nga giingon naglakip sa usa ka mga trematode , ang Opisthorhis dendriticus gikan sa atay sa usa ka bihag nga crane sa London zoo ug usa ka Cyclocoelid ( Allopyge antigones ) gikan sa usa ka langgam sa Australia. Tulad ng karamihan sa mga ibon, mayroon silang mga kuto ng ibon at ang mga species na naitala na kasama ang Heleonomus laveryi at Esthiopterum indicum Sama sa kadaghanan sa mga langgam, sila adunay mga kuto sa langgam ug ang mga espisye nga natala lakip ang Heleonomus laveryi ug Esthiopterum indicum Sa pagkabihag, ang mga sarus cranes ay kilala upang mabuhay hangga't 42 taon. Sa pagkakulong, ang mga sarus cranes nailhan nga mabuhi kutob sa 42 ka tuig. Ang nauna nang namamatay na tao ay madalas na bunga ng mga pagkilos ng tao. Ang pagkamatay sa walaÕy edad nga pagkamatay sa kasagaran ang sangputanan sa mga lihok sa tawo. Ang aksidenteng pagkalason ng mga monocrotophos , chlorpyrifos at dieldrin -treated na mga buto na ginamit sa mga lugar ng agrikultura ay nabanggit. Ang aksidente nga pagkahilo sa mga monocrotophos , chlorpyrifos ug dieldrin -treated nga mga liso nga gigamit sa mga lugar sa agrikultura kay nahisgutan. Ang mga may sapat na gulang ay kilalang lumipad sa mga linya ng kuryente at namatay sa electrocution, responsable ito sa pagpatay sa halos 1% ng lokal na populasyon bawat taon. Ang mga hamtong ilado molupad sa mga linya sa kuryente ug mamatay sa electrocution, kini ang responsable sa pagpatay sa mga 1% sa lokal nga populasyon matag tuig. Mayroong halos isang tinantyang 15-20,000 matandang sarus cranes na naiwan sa ligaw noong 2009. Adunay mga gibanabana nga mga 15-20,000 nga tigulang nga mga sarus cranes nga nahabilin sa ihalas nga tuig sa 2009. Ang populasyon ng India ay mas mababa sa 10,000, ngunit sa tatlong subspesies, ay ang pinakamalusog sa mga tuntunin ng mga bilang. Ang populasyon sa India mas mubu sa 10,000, apan sa tulo nga subspesies, ang pinakahimsog sa tanan termino sa mga numero. Itinuturing silang sagrado at ang mga ibon ay tradisyonal na iniwan na hindi nasugatan, at sa maraming mga lugar ay hindi sila kinatakutan ng mga tao. Giisip sila nga sagrado ug ang mga langgam tradisyonal nga gibiyaan nga wala maunsa, ug sa daghang mga lugar wala sila kahadloki sa mga tawo. Dati ay matatagpuan sila sa okasyon sa Pakistan , ngunit hindi pa nakita doon mula noong huling bahagi ng 1980s. Kaniadto sila makit-an usahay sa Pakistan , apan wala pa makita didto sukad sa ulahing bahin sa 1980s. Ang populasyon sa India ay gayunpaman ay tumanggi. Bisan pa ang pagdumili sa populasyon sa India. Ang mga pagtatantya ng pandaigdigang populasyon ay nagmumungkahi na ang populasyon noong 2000 ay pinakamabuti sa halos 10% at sa pinakamasama lamang 2.5% ng mga numero na umiiral noong 1850. Gibanabana sa populasyon sa tibuuk kalibutan nga nagsugyot nga ang populasyon sa tuig 2000 mao ang labing maayo sa halos 10% ug labing kadaut ra sa 2.5% sa mga ihap nga naglungtad kaniadtong 1850. Maraming mga magsasaka sa India ang naniniwala na ang mga cranes na ito ay puminsala sa nakatayo na pananim, lalo na ang bigas, bagaman ipinakita ng mga pag-aaral na ang direktang pagpapakain sa mga butil ng bigas ay nagreresulta sa mga pagkalugi na hindi bababa sa isang porsyento at ang pagtapak ay maaaring magbawas ng pagkawala ng butil na mga 0.4-1515 kilo . Daghang mga mag-uuma sa India ang nagtuo nga kining mga crane nagdaot sa nagtindog nga mga tanum, labi na ang bugas, bisan kung gipakita sa mga pagtuon nga ang direkta nga pagpakaon sa mga lugas nga bugas miresulta sa mga pagkawala nga dili moubus sa usa ka porsyento ug ang pagyatak mahimoÕg makaingon sa pagkawala sa mga lugas nga mga 0.4Ð15 kilograms . Ang saloobin ng mga magsasaka ay may posibilidad na maging positibo sa kabila ng mga pinsala na ito, at ito ay nakatulong sa pag-iingat ng mga species sa loob ng mga lugar na agrikultura. Ang tinamdan sa mga mag-uuma adunay positibo bisan pa sa mga kadaot, ug kini nakatabang sa pagpreserbar sa mga espisye sa sulod sa mga agrikultura nga lugar. Ang papel na ginagampanan ng mga palayan ng bigas at mga nauugnay na istruktura ng patubig ay maaaring partikular na mahalaga para sa pag-iingat ng mga ibon, dahil ang mga likas na basang lupa ay lalong binabantaan ng aktibidad ng tao. Ang papel sa mga humayan ug mga kauban nga istruktura sa irigasyon mahimong labi ka hinungdanon alang sa pagpreserba sa mga langgam, tungod kay ang natural nga mga yuta nga gibahaan gihulga sa kalihokan sa tawo. Ang pag-convert ng mga basang lupa sa bukirin, at ang bukiran sa mas maraming gamit sa lunsod ay pangunahing sanhi ng pagkawala ng tirahan at pangmatagalang pagtanggi ng populasyon. Ang pagbalhin sa mga yuta nga yuta sa umahan, ug ang umahan sa daghang mga gamit sa kasyudaran usa ka hinungdan nga hinungdan sa pagkapuy-anan ug dugay nga pag-uswag sa populasyon. Ang pag- compensate ng mga magsasaka para sa pagkawala ng ani ay iminungkahi bilang isang panukala na maaaring makatulong, ngunit kailangang maipatupad nang makatarungan upang hindi masira at alisin ang mga lokal na tradisyon ng pagpapaubaya. Ang pagbalhin sa mga yuta nga yuta sa umahan, ug ang umahan sa daghang mga gamit sa kasyudaran usa ka hinungdan nga hinungdan sa pagkapuy-anan ug dugay nga pag-uswag sa populasyon. Ang mga magsasaka sa mga lugar ng taglamig sa sarus crane ay nagsisimula nang gumamit ng mahusay na pamamaraan upang maani ang mga pananim, na maaaring humantong sa pagbaba ng pagkakaroon ng pagkain. Ang mga mag-uuma sa sarus crane nga mga lugar sa tingtugnaw sa Australia nagsugod sa paggamit sa episyenteng mga pamaagi sa pag-ani sa mga tanum, nga mahimoÕg magdala sa pagkakuha sa pagkaon. Ang mga magsasaka ay lumilipat din mula sa mga pananim sa bukid patungo sa pangmatagalan at pananim ng puno na may mas mataas na pagbabalik. Nibalhin-balhin usab ang mga mag-uuma gikan sa mga umahan hangtod sa matag tuig ug mga tanum nga adunay mas taas nga pagbalik. Maaari itong mabawasan ang magagamit na foraging habitat para sa mga cranes, at maaaring dagdagan ang salungatan sa mga magsasaka sa natitira, kaunting mga patlang. Mahimo niini nga makunhuran ang magamit nga foraging habitat para sa mga cranes, ug mahimo nga madugangan ang panagbangi sa mga mag-uuma sa nahabilin, mas gamay nga mga umahan. Ang pagsusuri ng panitikan at pagtatasa ng kasaganaan ng Sarus Cranes sa Nepal ay nagmumungkahi na ang mga nakaraang pamamaraan ng patlang ay alinman sa hindi sapat o hindi kumpleto upang maayos na matantya ang mga kasaganaan, at na ang populasyon ng mga cranes sa Nepal ay maaaring tumaas. Ang repaso sa literatura ug pag-analisar sa kadagaya sa Sarus Cranes sa Nepal nagsugyot nga ang mga pamaagi sa una nga uma dili igo o dili kompleto sa husto nga pagbanabana sa kadagaya, ug nga ang populasyon sa mga cranes sa Nepal mahimo nga magtaas. . Ang populasyon ng Australia ay higit sa 5,000 mga ibon at maaaring tumaas, gayunpaman, ang populasyon ng Timog Silangang Asya ay napawi ng pagbabago ng digmaan at tirahan (tulad ng masinsinang agrikultura, deforestation, at pag-draining ng mga wetland), at ng kalagitnaan ng ika-20 siglo, nawala mula sa malalaking bahagi ng saklaw nito na isang beses na nakaunat hanggang sa southern China. Ang populasyon sa Australia labaw pa sa 5,000 nga mga langgam ug mahimo nga pagdugang, bisan pa, ang populasyon sa Timog-silangang Asya napapas sa giyera ug paghusay (sama sa intensive agrikultura, pagkalot sa kahoy, ug pagpauga sa mga yuta nga yuta), ug sa tungatunga sa ika-20 nga siglo, nawala gikan sa daghang mga bahin sa iyang sakup nga kaniadto nahidangat hangtod sa habagatang China. Ang ilang mga 1500-2000 ibon ay naiwan sa ilang mga nabuong mga subpopulasyon, bagaman ang mga kamakailang survey sa Myanmar ay natuklasan ang mga hindi kilalang populasyon ng pag-aanak sa ilang mga lokasyon. Ang pipila ka mga 1500-2000 nga langgam nahabilin sa mga nag umol nga subpopulasyon, bisan kung ang bag-o nga mga panuhid sa Myanmar nakit-an ang wala mailhi nga mga populasyon sa pagpadako sa pila ka mga lokasyon. Ang pagbabayad sa mga lokal upang bantayan ang mga pugad at makakatulong na madagdagan ang tagumpay sa pag-aanak ay sinubukan sa hilagang Cambodia. Ang pagbayad sa mga lokal aron bantayan ang mga salag ug makatabang sa pagdugang kalampusan sa pagdako gisulayan sa amihanang Cambodia. Ang tagumpay ng pugad na protektado ng mga pugad ay higit na mataas kaysa sa mga hindi protektadong pugad, at ang mga positibong epekto sa antas ng populasyon ay maliwanag. Ang kalampusan sa mga salag nga gipanalipdan mas labi pa ka taas kaysa sa walaÕy panalipod nga mga salag, ug ang positibo nga mga epekto sa lebel sa populasyon makita. Gayunpaman, ang programa ay nagdulot din ng mga lokal na paninibugho na humantong sa sinasadya na pagkagambala ng mga pugad, at walang ginawa upang maibsan ang mas malaking scale at mas permanenteng banta dahil sa mga pagkalugi sa tirahan na humantong sa konklusyon na ang nasabing mga programa sa pagbabayad-para sa pag-iingat ay pinakamahusay sa isang panandaliang pandagdag, at hindi isang kapalit, sa mas permanenteng mga interbensyon na kasama ang pag-iingat ng tirahan. Bisan pa, ang programa usab nagpahinabo usab sa mga lokal nga kasina nga nagdala ngadto sa tinuyo nga pagbungkag sa mga salag, ug walaÕy gihimo aron mahupay ang mas dako nga sukod tungod sa mga pagkawala sa habitat nga nagdala sa konklusyon nga ang ingon mga programa sa pagbayad-alang-konserbasyon labing maayo sa usa ka mubo nga panahon, ug dili usa ka kapuli, sa labi nga permanente nga pagpangilabot nga naglakip sa pagpreserbar sa bisyo. Ang maliit na kilalang populasyon ng Pilipinas ay nawala sa huli - 1960. Ang gamay nga nailhan nga populasyon sa Pilipinas nawala sa kaniadtong ulahing bahin sa 1960. Ang sarus crane ay inuri bilang mahina laban sa Pulang Listahan ng IUCN . Ang sarus crane giklasipikar nga huyang sa IUCN Red List . Kabilang sa mga banta ang pagkawasak ng tirahan at / o pagkabulok, pangangaso at pagkolekta, pati na rin ang polusyon sa kapaligiran at posibleng mga sakit o nakikipagkumpitensya na species. Lakip sa mga katalagman ang pagkaguba sa puy-anan ug / o pagkadunot, pagpangayam ug pagkolekta, ingon usab ang polusyon sa kalikopan ug posible nga mga sakit o mga lahi nga nakigkompetensya nga mga species. Ang mga epekto ng pag- aanak sa populasyon ng Australia, na minsan ay naisip na isang malaking banta dahil sa pag-hybrid sa mga brolgas na gumagawa ng mga hybrid na ibon na tinatawag na "sarolgas", ngayon ay nakumpirma na minimal na nagmumungkahi na hindi ito isang malaking banta. Ang mga sangputanan sa pagpanganak sa populasyon sa Australia, nga kaniadto gihunahuna nga usa ka dakong hulga tungod sa pagdaghan sa mga brolgas nga naghimo sa mga langgam nga hybrid nga gitawag nga "sarolgas", gipamatud-an nga kini gamay nga nagsugyot nga dili kini usa ka dako nga hulga. Ang mga bagong plano para sa pagbuo ng mga lugar ng pagbaha sa hilagang Queensland ay maaaring may masamang epekto sa pag-aanak ng mga populasyon ng sarus crane, at hinihiling na isama ang mga pangangailangan ng mga cranes sa pamamagitan ng pag-iingat ng isang pagkakaiba-iba ng mga tirahan na kasalukuyang natagpuan sa rehiyon. Ang mga bag-ong plano alang sa pagtukod sa mga lugar nga pagbaha sa amihanang Queensland mahimoÕg adunay makadaot nga epekto sa pag-ihaw sa mga populasyon sa sarus crane, ug paghangyo nga ilakip ang mga panginahanglan sa mga crane pinaagi sa pagbantay sa usa ka lainlaing mga puy-anan nga karon nakit-an sa rehiyon. Ang mga species ay na-extirpated sa Malaysia at Pilipinas. Ang mga espisye gipagula sa Malaysia ug Pilipinas. Ang mga programang muling paggawa sa Thailand ay ginamit ng mga ibon mula sa Cambodia. Ang mga programa sa pagtukod pag-usab sa Thailand gigamit sa mga langgam gikan sa Cambodia. Hanggang sa 2019 , ang mga pagtatangka upang muling likhain ang mga ibon sa silangang Thailand ay nagpakita ng ilang pangako. Hangtud sa 2019, ang mga pagsulay sa paglalang sa mga langgam sa silangan sa Thailand nagpakita sa pipila ka mga saad. Ang Lumulutang na Balahibo : isang pagpipinta ni Melchior d'Hondecoeter ( c. 1680) ng mga ibon sa menagerie ni William III ng England sa Palasyo ng Het Loo na nagpapakita ng isang sarus crane sa background. Ang Floating Feather: usa ka painting ni Melchior d'Hondecoeter ( c. 1680) sa mga langgam sa koleksiyon sa mga mananap ni William III sa England sa Het Loo Palace nga nagpakita sa sarus crane sa background. Ang mga species ay pinarangalan sa India at alamat na ang makata na si Valmiki ay isinumpa ang isang mangangaso dahil sa pagpatay sa isang sarus crane at pagkatapos ay inspirasyon na isulat ang epikong Ramayana . Ang mga espisye gipasidunggan sa India ug sa sugilanon nga magbabalak nga si Valmiki na kini gitunglo ang usa ka mangangayam tungod sa pagpatay sa usa ka sarus crane ug dayon gidasig sa pagsulat sa epiko nga Ramayana. Ang mga species ay isang malapit na kontender sa Indian peafowl bilang pambansang ibon ng India. Ang mga espisye usa ka suod nga kaaway sa mga lalaki nga pabo sa India ingon nga nasudnonl nga langgam sa India. Sa mga taong Gondi , ang mga tribo na inuri bilang "limang diyos na sumasamba" ay itinuturing na sagrado ang sarus crane. Lakip sa mga Gondi nga mga tawo, ang mga tribo nga gi-klasipikar nga "lima ka diyos nga magsisimba" giisip nga sagrado ang sarus crane. Ang karne ng sarus ay itinuturing na bawal sa sinaunang mga banal na kasulatan ng Hindu. Ang karne sa sarus giisip nga bawal sa karaang mga kasulatan sa Hindu. Malawakang naniniwala na ang mga pares ng sarus para sa buhay at ang kamatayan ng isang kasosyo ay humahantong sa iba pang pining hanggang sa kamatayan. Gituohan sa kadaghanan nga ang mga pares sa sarus alang sa kinabuhi ug ang pagkamatay sa usa ka uban moresulta sa usa pa nga nagpunting hangtod sa kamatayon. Ang mga ito ay simbolo ng birtud ng pag-aasawa at sa mga bahagi ng Gujarat, kaugalian na kumuha ng isang bagong kasal upang makita ang isang pares ng mga sarus cranes. Gisimbolo nila ang hiyas sa kaminyoon ug sa mga bahin sa Gujarat, kostumbre nga magkuha usa ka bag-ong kasal aron makit-an ang usa ka pares sa mga sarus cranes. Ang isang plato ni Johann Michael Seligmann na inilathala sa pagitan ng 1749 at 1776 batay sa isang akda ni George Edwards Ang usa ka plato ni Johann Michael Seligmann nga gipatik tali sa 1749 hangtod 1776 pinasukad sa usa ka buhat ni George Edwards. Bagaman pinarangalan at protektado ng mga Indiano, ang mga ibon na ito ay hinahabol sa panahon ng kolonyal. Bisan nga gipasidunggan ug gipanalipdan sa mga Indiano, kini nga mga langgam gigukod sa panahon sa kolonyal. Nabatid na ang pagpatay sa isang ibon ay hahantong sa nakaligtas nitong kapareha sa loob ng maraming araw at tradisyonal na pinaniniwalaan na ang iba ay mamatay sa gutom. Nahibal-an nga ang pagpatay sa usa ka langgam modala sa nagpabiling kauban sa sulod sa daghang mga adlaw ug sa tradisyonal nga gituohan nga ang uban mamatay sa gutom. Kahit na ang mga gabay sa pangangaso sa loob ay humihina ng loob sa pagbaril sa mga ibong ito. Bisan ang mga giya sa sulud sa pagpangayam nawad-an sa kadasig sa pagpamusil niining mga langgam. Ayon sa ika-19 na siglo ng British zoologist na si Thomas C. Jerdon , ang mga batang ibon ay mahusay na kainin, habang ang mga matatanda ay "walang halaga para sa talahanayan". Sumala sa ika-19 nga siglo ang British zoologist nga si Thomas C. Jerdon, ang gagmay nga mga langgam nangaon nga maayo, samtang ang mga hamtong "wala'y bili alang sa lamesa". Ang mga itlog ng sarus crane ay gayunpaman ay ginagamit sa mga remedyo ng katutubong sa ilang bahagi ng India. Ang mga itlog sa sarus crane gigamit bisan pa sa mga remedyo sa mga tawo sa pila ka bahin sa India. Ang mga batang ibon ay madalas na nakunan at pinapanatili sa mga menageries kapwa sa India at sa Europa noong mga dating panahon. Ang gagmay nga mga langgam kanunay nga nadakup ug gitipigan sa mga menageries sa India ug sa Europa sa karaang mga panahon. Matagumpay din silang nabihag sa pagkabihag sa unang bahagi ng ika-17 siglo ng Emperor Jehangir na nabanggit din na ang mga itlog ay inilagay sa pagitan ng dalawang araw at ang panahon ng pagpapapisa ng itlog ay 34 araw. Sila usab malampuson nga nakuha sa pagkabihag sa sayong bahin sa ika-17 nga siglo ni Emperor Jehangir nga gihisgotan usab nga ang mga itlog gipahimutang sa taliwala sa duha ka adlaw ug ang panahon sa paglumlima 34 ka adlaw. Sila ay binigyan din ng bulaklak sa mga zoo sa Europa at Estados Unidos noong unang bahagi ng 1930s. Gihatagan usab sila mga bulak sa mga zoo sa Europa ug Estados Unidos sa sayong bahin sa 1930s. Ang mga batang ibon ay madaling itinaas ng kamay, at maging napaka-nakakainis at nakadikit sa taong nagpapakain sa kanila, na sumusunod sa kanya tulad ng isang aso. Ang mga batan-ong mga langgam dali nga gipataas sa kamot, ug mahimong makapasuko kaayo ug nahipid sa tawo nga nagapakaon kanila, nga nagsunod kaniya sama sa usa ka iro. Nakakatawa ang mga ibon, dumadaan sa mga pinaka-nakakaganyak na mga sayaw at kalokohan, at mahusay na nagkakahalaga na mapanatili sa pagkabihag. Katawanan ang mga langgam, muagi sa labing makaikag nga mga sayaw ug kabuang, ug maayo nga ibilin sa pagkabihag. Ang isa kong iniingatan, kapag binigay sa kanya ang tinapay at gatas, ay kukuha ng tinapay sa gatas, at hugasan ito sa kanyang pan ng tubig bago kainin. Ang usa nga akong gitipigan, kung gihatagan siya og tinapay ug gatas, mokuha sa tinapay nga adunay gatas, ug hugasan kini sa iyang pan sa tubig sa dili pa mokaon. Ang ibon na ito, na kinuha sa palasyo ng Hari sa Lucknow, ay napakalakas sa mga estranghero at aso, lalo na kung sila ay natatakot sa kanya. Kini nga langgam, nga gikuha sa palasyo sa Hari sa Lucknow, labihan ka bangis alang sa mga estranghero ug mga iro, labi na kung nahadlok sila kaniya. Ang estado ng India ng Uttar Pradesh ay nagpahayag ng sarus crane bilang opisyal na ibon ng estado. Ang estado sa India nga Uttar Pradesh gideklarar nga sarus crane isip opisyal nga langgam sa estado. Ang isang sasakyang panghimpapawid ng propesyunal na 14-seater na India, ang Saras , ay pinangalanan pagkatapos ng kreyn na ito. Usa ka propesyonal nga eroplano nga 14-seater nga India, ang Saras, ginganlan human sa crane. Ang mas maliit na mouse mouse ( Haeromys pusillus ) ay isang species ng rodent sa pamilya Studentae . Ang mas gamay nga mouse mouse (Haeromys pusillus) usa ka klase nga rodent sa pamilya Studentae. Ito ay matatagpuan sa isla ng Borneo at rehiyon ng Palawan ( Pilipinas ). Kini makit-an sa isla sa Borneo ug sa rehiyon sa Palawan ( Philippines ). Ang likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan niini subtropikal o tropikal nga uga nga kalasangan . Ang Heliofungia actiniformis ay isang nag-iisa na species ng coral ng kabute, isang malaking polyp stony coral sa pamilya na Fungiidae . Ang Heliofungia actiniformis usa ka nag-inusara nga klase nga lahi sa uhong, usa ka dako nga polyp stony coral sa pamilya nga Fungiidae . Ang coral na ito ay matatagpuan sa mababaw na tubig sa rehiyon ng Indo-Pacific. Kini nga koral makaplagan sa mabaw nga tubig sa rehiyon sa Indo-Pasipiko. Ito ay isangspecies ng zooxanthellate . Kini usa kaklase nga zooxanthellate. Ito ay isang tanyag na koral sakalakalanng bahaging aquarium ; ang mga ligaw na populasyon ay banta ng sakit, pagbabago ng klima , at labis na pagkolekta, at ang mga species ay itinuturing na mahina ng IUCN . Kini usa ka bantog nga koral sapatigayon sa aquarium; Ang mga ihalas nga populasyon gihulga sa sakit, pagbag-o sa klima, ug sobra nga pagkolekta, ug ang mga espisye giisip nga mahuyang sa IUCN. Bagaman naayos na sa substrate bilang isang bata, ang coral na ito ay magiging pagkaalis sa kalaunan at libre na bilang isang may sapat na gulang. Bisan kung giayo sa substrate ingon usa ka bata, kini nga koral mahimo nga nawala sa ulahi ug libre nga pagpuyo sama sa usa ka hamtong. Ito ay pabilog o hugis-itlog na may diameter na hanggang sa 20 sentimetro (8 in) at taas ng 7 sentimetro (3 in). Kini ligid o oval nga adunay diyametro nga hantod sa baynte ka sentimetro (utso sa) ug gitas-on nga pito ka sentimetro (3 sa). Ang corallum (stony skeleton) ay makapal at matatag. Ang Corallum (stony skeleton) kay baga ug lig-on. Ang mga septa (stony ridge) ay nasa ilang mga order. Ang mga septa (mga bato bato) naa sa daghang mga mando. Ang maagang pagkakasunud-sunod ng septa ay mas malaki kaysa sa mga susunod na order at may higit na kilalang, tulad ng lobe o tatsulok na ngipin. Ang sayo nga pagkasunod-sunod sa septa kay mas dako kaysa sa mga ulahi na nga pagkasunod- sunod ug adunay labi na banntog, sama sa baga o ngilit nga ngipon. Ang lahat ng mga septa ay butil, at magpatuloy sa ilalim ng corallum bilang mga pinong mga tagaytay na kilala bilang costae . Ang tanan nga mga septa mga lugas, ug magpadayon sa ilawon sa corallum murag mga pinong mga batoon nga nailhan na costae. May isang attachment scar sa gitna ng underside. Adunay usa ka attachment scar sa tunga sa ilawom sa bukid. Ang polyp ay makapal at mataba at may iisang bibig na napapalibutan ng makapal na mga tentakulomay mga knobs sa dulo. Ang polyp kay baga ug tambok ug adunay usa ka baba nga gilibutan sa baga nga mga galamay na adunay mga knobs sa katapusan. Ang mga tentacle ay halos palaging pinahaba at mababaw na kahawig ng isang malaking anemone ng dagat . Ang mga galamay kay hapit kanunay ginapataas ug ginapamabaw na kaamgid sa usa ka dako nga anemone sa dagat. Ang Heliofungia actiniformis ay katutubong sa silangang Indian Ocean at ang gitnang rehiyon ng Indo-Pacific, ang hilagang-kanluran, hilaga at silangang baybayin ng Australia, Japan, ang Dagat ng China at ang mga pangkat ng isla ng West Pacific. Ang Heliofungia actiniformis kay lumad sa kasidlakang Dagat sa India ug sa sentro nga rehiyon sa Indo-Pasipiko, amihan- kasadpan, amihanan ug sidlakan nga baybayon sa Australia, Japan, ang dagat sa China ug ang mga grupo sa mga isla sa Kasadpang Pasipiko. Ang lalim nito ay nasa pagitan ng mga 1 at 25 metro (3 at 82 piye). Ang giladmon sa gilapdon tali sa mga 1 ug 25 metros (3 ug 82 p). Karaniwan itong nangyayari sa mga slope ng reef o sa mga reef flats. Kasagaran kini nahitabo sa mga bakilid sa reef o sa mga reef flats. Ang H. Actiniformis ay isang zooxanthellate coral, na naglalaman ng maliliit na photosynthetic , symbiotic organism sa mga tisyu. Ang H. Actiniformis usa ka koral nga zooxanthellate, nga adunay gagmay nga photosynthetic, maagarong organismo sa mga tisyu. Sa araw na ito ay nagbibigay ng koral sa karamihan ng mga pangangailangan sa metaboliko. Sa adlaw nga kini nagahatag sa koral sa kadaghanan sa mga kinahanglan nga metaboliko. Ang coral ay kumakain din sa zooplankton na nahuli ng mga tent tent. Ang koral kay nagakaon pud sa zooplankton nga nadakpan sa mga galamay sa tolda. Bukod sa pagpaparami ng sekswal sa pamamagitan ng pagpapalaya ng mga itlog at tamud sa haligi ng tubig , ang coral na ito kung minsan ay tumutuon sa isang bagong polyp. Gawas sa pagpadaghan sa seksuwal pinaagi sa mga itlog ug tamud ngadto sa kolum sa tubig, kini nga koral ug usahay kay nakatutok sa usa ka bag-ong polyp. Ang mga polyp ng H. actiniformis ay nagbibigay ng isang micro-tirahan sa isang malawak na hanay ng nauugnay na fauna mula sa mas malinis na hipon hanggang sa mga juvenile fish. Ang ma polyp sa H. actiniformis kay nagahatag ug usa ka micro-habitat sa usa ka halapad na kolum nga may kalabutan nga fauna nga gikan sa mas limpyo nga mga pasayan hangtod sa mga bata nga mga isda. Maraming mga corals ang maaaring madagdagan sa bilang sa pamamagitan ng pagtanggal ng mga piraso ng isang kolonya at ilakip ang mga ito sa substrate. Daghang mga korales ang puwede nga madungagan sa gidaghanon pinaagi sa pagtangtang sa mga tipik sa usa ka kolonya ug iapil kini sa substrate. Hindi iyon posible sa mga malalaking polyp stony corals tulad ng Heliofungia actiniformis , ngunit inaasahan na malunasan ito sa pamamagitan ng paglalagay ng pagkolekta ng mga aparato sa itaas ng mga ito kapag malapit na ang spawning, paghahalo ng mga itlog at tamud sa ilalim ng kinokontrol na mga kondisyon at pag-aalaga ng mga larvae sa mga tangke. Dili kana mahimo sa mga dagko nga polyp stony korals sama sa Heliofungia actiniformis, apan gilauman nga mas masulbad kini pinaagi sa pagbutang sa pagkolekta sa mga aparato nga labaw sa ilaha kung hapit na mahitabo ang pagpangusmo, pagsagoll sa mga itlog ug tamud sa ilawom sa ginakontrol na mga kondisyon ug pag-alima sa mga ulod sa Ang pamamaraan ay matagumpay na inilapat sa Acropora formosa . Ang pamaagi kay malampuson nga gigamit sa Acropora formosa. Inaasahan na ang mga nagreresultang supling ay maaaring magamit upang muling mabulok ang mga nasirang mga bahura o upang mapawi ang presyon ng pagkolekta ng mga corals mula sa ligaw para sa kalakalan ng reef aquarium . Ginalauman na ang mga nag resulta nga suplay kay puwede magamit aron mabulok usab ang mga naguba nga mga bahura o aron mahupay amg presyon sa pagpangolekta sa mga korals gikan sa mga saag para sa pamatigayon sa reef aquarium. Bagaman ang koral na ito ay pangkaraniwan sa ilang mga lokalidad, mahina ito sa mga proseso ng marawal na kalagayan na nangyayari sa mga coral reef. Bisan nga kini nga koral kay sagad na sa ilahang mga lokalidad, hinay kini sa mga proseso sa marawal na kabutngan na mahitabo sa mga coral reef. Ito ay madaling kapitan ng mga sakit sa coral at sa coral bleaching at malamang na mapanganib sa pagbabago ng klima . Kini dali kapyutan sa mga sakit sa koral ug koral bleaching ug lagmit gihulga pinaagi sa pagbag-o sa klima. Marami itong nakolekta para sa pangangalakal ng aquarium, na isa sa nangungunang 10 na na-export na corals mula sa Indonesia, ang pinakamalaking tagaluwas ng mga species. Daghan kini nakolekta para sa pagpamaligya sa aquarium, nga usa sa labing 10 nga gi-luwas nga korales gikan sa Indonesia, ang pinakadako nga tagaluwas sa mga espisye. Noong 2005, humigit-kumulang 50,000 indibidwal ang nakolekta at nai-export mula sa Indonesia. Niadtong 2005, mga 50,000 ka indibidwal ang nakolekta ug gi-export gikan sa Indonesia. Para sa mga kadahilanang ito, nasuri ng International Union for Conservation of Nature ang katayuan sa pag-iingat nito bilang " mahina ". Para sa mga hinungdan kini, nahibal- an sa International Union for Conversation of Nature ang kahimtang sa pag-alima niini isip "hinay". Ang asul na coral ( Heliopora coerulea ) ay isang species ng kolonyal na koral . Ang bughaw na koral (Heliopora coerulea) usa ka espisye sa kolonyal nga koral. Ito lamang ang octocoral na kilala upang makagawa ng isang napakalaking balangkas. Kini lamang ang octoral nga nahilbal-an nga makahimo ug usa dako nga kalabera. Ang balangkas na ito ay nabuo ng aragonite , na katulad ng sa scleractinia . Kini nga kalabera giporma nga aragonite, susama sa scleractinia. Ang mga indibidwal na polyp ay nakatira sa mga tubo sa loob ng balangkas at konektado sa pamamagitan ng isang manipis na layer ng tisyu sa labas ng balangkas. Ang mga indibidwal nga polyp nagpuyo sa mga tubo sa sulud sa kalabera ug konektado pinaagi sa usa ka manipis nga layer sa tisyu sa gawas sa kalabera. Ang asul na coral ay ang tanging umiiral na octocoral na may napakalaking skeleton, na binubuo ng fibrocrystalline aragonite (calcium carbonate). Ang asul nga koral mao ang bugtong nga octocoral nga adunay daghang kalabera, nga gilangkuban sa fibrocrystalline aragonite (calcium carbonate). Ito ay isang hermatypic zooxanthellaete species na may alinman sa asul o kulay abo-grey polyp na matatagpuan sa loob ng balangkas nito, na kung saan ang bawat isa ay naglalaman ng walong mga tentheart. Kini usa ka hermatypic zooxanthellaete espisye nga adunay bughaw o abohon nga polyp nga nahimutang sa sulod sa kalabera niini, nga ang matag usa adunay walo ka mga tentakulo. Ang mga kolonya nito ay alinman sa haligi, mga plato o branched. Ang mga kolonya niini us aka kolum, plato o branched. Ito ay isang species na mapagparaya at ginagamit sa mga aquarium ng dagat . Kini usa ka matang nga mapailubon ug gigamit sa mga akwaryum sa dagat . Ibinibigay ng iron asing-gamot ang balangkas ng Heliopora coerulea ng natatanging kulay nito, na nagbibigay-daan sa madaling pagkilala sa mga fossil outcrops. Ginahatag sa mga iron salts ang istruktura sa Heliopora coerulea nga talagsaon nga kolor niini, nga nagtugot alang sa dali nga pagpaila sa mga fossil outcrops. Dahil dito, ito ay medyo sagana sa loob ng paleontology , na may mga fossil na nagpapahiwatig ng mga species ay nanatiling hindi nagbabago mula noong Cretaceous . Tungod niini, kini labi ka daghan sa sulod sa paleontology, nga adunay mga fossil nga nagpaila nga ang mga species nagpabilin nga walaÕy pagkausab sukad sa Cretaceous. Sa kabila ng pagiging karaniwan sa ilang mga lugar at pagkakaroon ng isang malaking saklaw, ang bughaw na coral ay nabigyan ng katayuan ng pag-iingat ng isang mahina na species ng IUCN. Bisan pa nga naandan na kini sa pipila ka mga lugar ug adunay daghang kadak-an, ang asul nga koral gihatagan og kahimtang sa usa ka gipanalipdan nga mga espisye sa IUCN. Ang populasyon nito ay hindi alam ngunit pinaniniwalaan na bumababa sa linya kasama ang pandaigdigang pagkasira ng mga coral reef; banta ito ng pag-aani ng aquarium, pagpapaputi, pagkawasak ng tirahan , pag- asido ng mga karagatan, at pagbabago ng klima. Ang populasyon niini wala mahibal-an apan gituohan nga nagnubo nga nahiuyon sa pangkalibutang pagkaguba sa mga kagaangan; gihulga niini ang pag-ani sa akwaryum, pagbuto, pagkaguba sa puy-anan, asido sa kadagatan, ug pagbag-o sa klima. Natagpuan ito sa silangang at kanlurang Karagatang Indya, at ang silangang gitnang, kanlurang gitnang, kanlurang sentral, hilagang-kanluran, at timog-kanlurang Dagat Pasipiko; ang saklaw nito ay ang Great Barrier Reef, Australia, Japan at ang Ryukyu Islands . Kini makit-an sa silangan ug kasadpang Indian Oceans, ug ang silangan nga sentral, sentro sa kasadpan, kasadpan, amihanan-kasadpan, ug habagatan-kasadpang Pasipiko nga Dagat; ang sakup niini mao ang Great Barrier Reef, Australia, Japan ug Ryukyu Islands. Ang pinakamalaking kolonya na ito ay pinaniniwalaan na matatagpuan sa Isla ng Isigaki saYaeyama Islands , timog-kanluran ng Japan. Ang labing kadaghan nga kolonya gituohan nga nahimutang sa Isigaki Island sa Yaeyama Islands, habagatan-kasadpan sa Japan. Natagpuan ito sa mga bahura na may kailaliman sa ilalim ng 2 m, o mga reef na nakalantad sa mga alon, flats, intertidal region, at kung minsan sa mga marginal habitat. Makit-an kini sa mga baho nga adunay kailadman sa ilawom sa 2 m, o mga reef nga gibutangan sa mga balud, flat, intertidal nga mga rehiyon, ug usahay sa mga puy-anan sa dagat. Ang asul na coral ay nakalista sa ilalim ng CITES Apendise I at II. Ang asul nga kagaangan gilista ubos sa CITES Appendice I ug II. Ang sicklefin weasel shark ( Hemigaleus microstoma ) ay isang hindi pangkaraniwang species ng ground shark sa pamilya Hemigaleidae . Ang sicklefin weasel shark ( Hemigaleus microstoma ) usa ka dili kasagaran nga mga klase sa shark sa yuta sa pamilya nga Hemigaleidae . Ito ay katutubong sa southern India , southern China , at mga bahagi ng Timog Silangang Asya , na naninirahan sa mababaw na tubig hanggang sa lalim ng 170 m (560 piye). Lumad kini sa habagatang India , southern China , ug mga bahin sa Timog Silangang Asya , nga nagpuyo sa mabaw nga tubig hangtod sa giladmon nga 170 m (560 p). Ang lightly built shark na ito ay nailalarawan sa pamamagitan ng napaka-ikli nitong bibig, malawak na itaas na ngipin na may mga serrations lamang sa gilid ng trailing, at masidhing may sakit na fins na may halatang puting mga tip sa dalawang dinsal fins . Kini nga yano nga gitukod nga shark gihulagway sa mubo kaayo nga baba niini, halapad nga taas nga ngipon nga adunay mga sermon lamang sa sulud sa agianan, ug grabe nga sakit nga kapay nga adunay klaro nga puti nga mga tip sa duha ka dinsal fins. Ito ay magaan na kulay-abo o tanso na kulay, madalas na may maliit na puting blotch sa mga tagiliran nito; umabot ito sa isang maximum na kilalang haba ng 1.1 m (3.6 ft). Kini medyo abo o bronsi ang kolor, kanunay adunay gamay nga puti nga blotch sa mga kilid niini; moabot kini sa labing taas nga nailhan nga gitas-on nga 1.1 m (3.6 p). Ang paggastos ng karamihan sa oras nito malapit sa dagat sa dagat , ang sicklefin weasel shark ay isang dalubhasa na predator ng cephalopods . Ang paggasto sa kadaghanan sa oras niini duol sa dagat, ang sicklefin weasel shark usa ka eksperto nga predator sa cephalopods. Ang mode ng reproduktibo nito ay viviparous , kung saan ang hindi pa isilang bata ay bumubuo ng isang koneksyon sa placental sa kanilang ina. Ang paagi sa paghuwad us aka viviparous, diin ang wala pa matawo nga bata naghimo usa ka koneksyon sa placental sa ilang inahan. Ang mga babae ay marahil ay nanganganak ng dalawang beses sa isang taon, sa bawat magkalat na binubuo ng dalawa hanggang apat na mga tuta. Ang mga babaye tingali manganak kaduha sa usa ka tuig, nga ang matag basurahan nga adunay duha hangtod upat ka tuta. Ang sicklefin weasel shark ay malawak na nahuli ng mga artisanal na pangingisda at ginagamit para sa karne, palikpik , at pangingisda ; ang mababang natural na kasaganaan nito at rate ng reproduktibo ay nangangahulugang hindi nito mapapanatili ang maraming presyur sa pangingisda. Ang sicklefin weasel shark kaylap nga nakuha sa mga artisanal nga mangingisda ug gigamit alang sa karne, kapay, ug pangisda; ang ubos nga natural nga kadagaya niini ug ang rate sa pagsanay nagpasabut nga dili kini makapadayon sa presyur sa pangisda. Ibinigay na ang aktibidad ng pangingisda sa buong saklaw nito, angSinuri ng International Union for Conservation of Nature (IUCN) na ang species na ito ay masugatan . Gihatagan ang kalihokan sa pangisda sa tibuuk nga sukod niini, ang International Union alang sa Pag-amping sa Kinaiyahan (IUCN) ang nagtino nga ang kini nga mga species dali nga madayon. Inilarawan ng Dutch ichthyologist na si Pieter Bleeker ang sicklefin weasel shark noong 1852. Gihubit sa Dutch ichthyologist nga si Pieter Bleeker ang sakit nga shitle weasel shark sa 1852. Binigyan niya ito ng tiyak na epithet microstoma , mula sa Greek mikros ("maliit") at stoma ("bibig"), at inilagay ito sa isang bagong genus , na Hemigaleus . Gihatagan niya kini usa ka piho nga epithet microstoma, gikan sa Greek mikros ("gamay") ug stoma ("baba"), ug gibutang kini sa usa ka bag-ong genus, nga Hemigaleus. Ang kanyang account ay batay sa dalawang babae mula sa Jakarta , Indonesia , na may sukat na 63 at 70 cm (25 at 28 in) ang haba. Ang iyang asoy gibase sa duha ka babaye nga gikan sa Jakarta , Indonesia , nga nagsukod og 63 ug 70 cm (25 ug 28 sa) ang gitas-on. Ang species na ito ay dating naisip na mangyari sa Australia, ngunit ang populasyon na ito ay kinikilala bilang isang natatanging species, H. australiensis . Kini nga species kaniadto giisip nga mahitabo sa Australia, apan kini nga populasyon giila ingon usa ka lahi nga species, H. australiensis. paglalarawan ni Yuanting Chu noong 1960Ang Negogaleus brachygnathus mula sa mga tubig ng Tsino ay marahil sa parehong mga species tulad ng H. microstoma . paghulagway pinaagi ni Yuanting Chu kaniadtong 1960 Ang Negogaleus brachygnathus gikan sa katubigan sa China lagmit nga parehas sa mga lahi sama sa H. microstoma. Ang paglalarawan ni Albert William Herre ng 1929 tungkol sa Hemigaleus machlani mula sa Pilipinas, kahit na kulang sa detalye, ay naaayon din sa pagiging species na ito. Ang paghulagway ni Albert William Herre sa 1929 sa Hemigaleus machlani nga gikan sa Pilipinas, bisan kung walaÕy detalye, nahiangay usab sa kini nga klase. Ang pagkilala sa mga ugali ng may sakit na weasel shark ay may kasamang spiracle at maikling bibig. Ang pag-ila sa mga batasan sa sakit nga weasel shark nag-uban sa espiritu ug mubo nga baba. Ang sicklefin weasel shark ay isang species na payat-katawan na umaabot sa 1.1 m (3.6 p) ang haba. Ang sicklefin weasel shark usa ka baga nga klase sa lawas nga taas og 1.1 m (3.6 p) ang gitas-on. Ang snout ay medyo mahaba at bilugan, na may mga butas ng ilong na pinauna ng mga maikling flaps ng balat. Ang snout igo ra ug linginon, nga ang mga buho sa ilong nauna sa mga mubu nga panit nga panit. Ang malaki, hugis-itlog na mata ay nilagyan ng nictitating lamad at sinusundan ng mga minuto na mga espiritwal . Ang dako, oval nga mata gisulud sa usa ka nictitating lamad ug gisundan sa espirituhanong mga minuto. Ang bibig ay bumubuo ng isang napakaikling, malawak na arko at itinatago ang mga ngipin kapag sarado. Ang baba usa ka mubo, lapad nga arko ug tagoan ang ngipon kung sirado. Ang mga katamtamang mahabang tudling ay naroroon sa mga sulok ng bibig. Ang mga medium nga taas nga tudling naa sa mga suok sa baba Mayroon itong 25Ð34 itaas at 37Ð43 na mas mababang mga hilera ng ngipin ; ang itaas na ngipin ay malawak at pilit na may isang makinis na nangungunang gilid at malakas na serrated trailing edge, habang ang mas mababang ngipin ay makitid, magtayo, at makinis. Kini adunay 25Ð34 taas ug 37-43 ubos nga linya sa ngipon; ang taas nga ngipon lapad ug pilit sa usa ka hapsay nga nag-una nga sulab ug kusgan nga nag-serrated sa sulud sa agianan, samtang ang mga ubos nga ngipon pig-ot, patindog, ug hapsay. Ang mga palikpik ay malakas na bumulusok (hugis-karit), lalo na ang dorsal fins , pelvic fins , at mas mababang caudal fin lobe. Ang mga palikpito kusganon nga nag-protruding (porma nga may karit), labi na ang dinsal fins, pelvic fins, ug pagkubus sa caudal fin lobes. Ang mga pectoral fins ay makitid at itinuro. Ang mga pectoral fins pig-ot ug gipunting. Ang unang dorsal fin ay nakaposisyon sa halos kalahati sa pagitan ng mga pectoral at pelvic fins. Ang una nga dorsal fin nakabutang mga tunga sa tunga sa pectoral ug pelvic fins. Ang pangalawang dorsal fin ay halos dalawang-katlo na kasing taas ng una at nakaposisyon nang bahagya nang maaga sa anal fin . Ang ikaduha nga dorsal fin mga duha kat-tulo ang gitas-on sa una ug gipahimutang nga gamay sa unahan sa anal fin . Ang anal fin ay mas maliit kaysa sa pangalawang dorsal fin. Ang anal fin mas gamay sa ikaduha nga dorsal fin. Ang dorsal na ibabaw ng caudal peduncle ay nagdadala ng isang hugis-crescent na notch sa caudal fin origin. Ang dorsal nga nawong sa caudal peduncle nagdala usa ka dagway nga porma sa crescent sa caudal fin origin. Ang asymmetrical caudal fin ay may mahusay na binuo mas mababang lobe at isang mahabang itaas na lobang may isang ventral notch malapit sa tip. Ang asymmetrical caudal fin adunay usa ka maayo nga naugmad nga ubos nga lungag ug usa ka taas nga taas nga lungag nga adunay usa ka butangan sa ventral duol sa tumoy. Angang dermal denticles ay maliit at magkakapatong; bawat isa ay may limang pahalang na tagaytay na humahantong sa mga ngipin ng marginal. Ang mga dermal denticles gamay ug magkadikit; ang matag usa nga adunay lima ka pinahigda nga mga agianan padulong sa ngipon sa ngipon. Ang species na ito ay light grey o tanso sa itaas, madalas na may maliit na puting mga spot sa mga gilid, at maputla sa ibaba. Ang dorsal fins gisul-ob sa puti, nga labi ka klaro sa ikaduha nga dorsal tungod kay ang mahabilin sa fin kadaghanan kadaghanan ngitom. Ang mga dinsal fins ay naka-tint sa puti, na lalo na halata sa pangalawang dorsal dahil ang labi ng fin ay halos madilim. Ang dorsal fins gisul-ob sa puti, nga mas klaro sa ikaduha nga dorsal tungod kay ang baba sa fin kadaghanan ngitom. Ang sicklefin weasel shark ay matatagpuan sa southern India at Sri Lanka , pati na rin mula sa southern China at Taiwan hanggang Java at Borneo . Ang sicklefin weasel shark nakit-an sa habagatang India ug Sri Lanka , ingon man gikan sa habagatang Tsina ug Taiwan hangtod sa Java ug Borneo . Maaari rin itong maganap sa paligid ng Pilipinas at sa Pulang Dagat , kahit na ang mga ispesimen mula sa mga rehiyon na ito ay kailangang maihambing sa taxonomically sa mga mula sa napatunayan na saklaw nito. Mahimo usab kini mahitabo sa tibuuk nga Pilipinas ug sa Pulang Dagat, bisan kung ang mga ispesimen gikan sa mga rehiyon kinahanglan nga itandi sa taxonomically sa mga gikan sa napamatud-an nga sakup. Ito ay tila hindi masyadong pangkaraniwan. Dili kaayo kini kinaiyanhon nga natural. Ito species inhabits continental at insular mula sa may baybayin tubig na hindi bababa sa isang depth ng 170 m (560 piye), at karaniwan ay swims malapit sa sahig ng dagat . Ang kini nga species nagpuyo sa mga kontinente sa mga kontinente ug insular gikan sa mga tubig nga walaÕy tubig hangtod sa giladmon sa 170 metros (560 ka-tiil), ug kasagaran galangoy nga duol sa salog sa dagat . Ang mga Octopus at iba pang mga cephalopods ay ang pangunahing biktima ng mga sakit na pating weasel ng sakit na sakit. Ang mga Octopus ug uban pang mga cephalopods mao ang nag-unang mga biktima sa sakit nga shark weasel. Ang pagkain ng sicklefin weasel shark ay binubuo halos buo ng mga cephalopods, bagaman ang mga crustacean at echinoderms ay maaaring madalang kinakain. Ang pagdiyeta sa shark nga may sakit nga shaylefin shark gilangkoban hapit sa tibuuk nga mga cephalopods, bisan kung ang mga crustacean ug echinoderms mahimong usahay nga kan-on. Ang maliit nitong bibig at maikling gill slits ay maaaring maging mga adaptasyon para sa pagkuha ng cephalopods sa pamamagitan ng pagsipsip, habang ang mahina nitong mga panga at maliliit na ngipin ay sumasalamin sa isang diyeta na nakararami na malambot na biktima. Ang gamay nga baba ug mubu nga mga slits sa gill mahimo nga pagpahiangay alang sa pagkuha sa cephalopods pinaagi sa pagsuyop, samtang ang huyang nga mga apapangig ug gagmay nga ngipon nagpakita sa usa ka pagkaon nga kasagaran nga humok ug lawas nga biktima. Ang species na ito ay viviparous , kung saan ang pagbuo ng mga embryo ay napanatili sa termino sa pamamagitan ng isang koneksyon sa placental na nabuo mula sa maubos na yolk sac . Ang kini nga mga species mao ang viviparous, diin ang nagpalambo nga mga embryo gipadayon hangtod sa termino pinaagi sa usa ka koneksyon sa pletenta nga naumol gikan sa nawad-an nga yolk sac. Ang mga babae ay malamang na gumawa ng dalawang litters bawat taon, na nagpapahiwatig ng isang panahon ng gestationsa ilalim ng anim na buwan. Ang mga babaye lagmit nga nakapatunghag duha ka lit-ag matag tuig, nga nagapamatuod sa usa ka yugto sa pagsabak ilawom sa unom ka bulan. Sa pagitan ng dalawa at apat na mga tuta ay ipinanganak nang paisa-isa (average 3.3); ang mga bagong panganak ay sumusukat na humigit-kumulang na 45 cm (18 in) ang haba. Taliwala sa duha ug upat nga mga itoy ginapanganak sa usa ka higayon (sagad 3.3); ang mga bag-ong gipanganak nagasukod nga mga 45 cm (18 sa) ang gitas-on. Ang mga lalaki ay may sapat na gulang na sekswal sa paligid ng 74-75 cm (29-30) ang haba, habang ang mga babae ay nasa edad 75-72 cm (30Ð31 in) ang haba. Ang mga lalaki hamtong nga sekswal sa edad nga 74-75 cm (29-30) ang gitas-on, samtang ang mga babaye nagkahamtong nga mga 75-72 cm (30Ð31) ang gitas-on. Ang sicklefin weasel shark ay hindi mapanganib sa mga tao. Ang sicklefin weasel shark dili delikado sa mga tawo. Nahuli ito ng mga artisanal na mangingisda sa buong saklaw nito, karamihan sa pag-anod at mga ibaba ng gillnets , ngunit din sa ilalim ng mga basurahan at sa mga longlines . Naabtan kini sa mga artisanal nga mangingisda sa tibuuk nga gilapdon niini, kasagaran sa pag-anod ug mga ubod sa ilawom, apan usab sa ilawom nga mga basurahan ug sa mga longlines. Ang karne ay kinakain, ang mga palikpik ay ginagamit sa sup ng shark fin , at ang offal ay naproseso sa fishmeal . Ang karne gikaon, ang mga palay gigamit sa sabaw sa shark fin , ug ang offal giproseso nga nahimoÕg fishmeal . Gayunpaman, ang maliit na sukat ng pating na ito ay naglilimita sa halagang pang-ekonomiya. Bisan pa, ang gamay nga gidak-on sa kini nga iho nag-limit sa kantidad sa ekonomiya. Ang International Union para sa Conservation ng Kalikasan (IUCN) ay tinasa sa sicklefin weasel shark bilang mahina laban, tandaan na ito ay natural na hindi pangkaraniwan at naninirahan sa mga mabibigat na fished na rehiyon. Ang Internasyonal nga Unyon alang sa Pagpanalipod sa Kinaiyahan (IUCN) nag-asoy nga ang shitle weasel shark ingon usa ka mahuyang, nga namatikdan nga kini natural dili kasagaran ug nagpuyo sa mga lugar nga labi ka labi. Bilang karagdagan, kung ihahambing sa mga kaugnay na Australian weasel shark , hindi gaanong produktibo , kaya hindi gaanong nababanat upang mapaglabanan ang presyur sa pangingisda. Gawas pa, kung itandi sa may kalabutan nga Australian weasel shark , dili kini mabungahon , busa dili kaayo mauwaw aron mapugngan ang presyur sa pangisda. Ang snaggletooth shark , o fossil shark ( Hemipristis elongata ), ay isang species ng weasel shark sa pamilya Hemigaleidae , at ang nag-iisang miyembro ng genus na Hemipristis . Ang snaggletooth shark , o fossil shark ( Hemipristis elongata ), usa ka klase nga weasel shark sa pamilya nga Hemigaleidae, ug ang bugtong nahabilin nga miyembro sa henero Hemipristis . Natagpuan ito sa Indo-West Pacific , kabilang ang Pulang Dagat , mula sa timog-silangan ng Africa hanggang sa Pilipinas , hilaga sa China , at timog hanggang Australia , sa kalaliman mula 1 hanggang 130 metro. Nakita kini sa Indo-West Pacific , lakip ang Pulang Dagat, gikan sa habagatang-silangan sa Africa hangtod sa Pilipinas, amihanan sa Tsina , ug habagatan sa Australia, sa giladmon gikan sa 1 ngadto sa 130 metros. Ang pating na ito ay matatagpuan malapit sa ilalim ng haligi ng tubig ng mga lugar ng baybayin, ngunit maaaring matagpuan sa mga kontinente at insular na mga istante. Ang kini nga iho makita sa ilawom sa ilawom sa kolum sa tubig sa mga daplin sa baybayon, apan makita usab sa mga kontinente ug insular nga mga estante. Ang haba nito ay hanggang sa 240 cm (7.87 ft). Ang gitas-on niini muabot sa 240 centimetros (7.87 p). Sa kabila ng mahina lamang sa pagkalipol, ang pating na ito ay bihirang makita. Bisan kung nahaw-as lang sa pagkapuo, kini nga pating usahay ra makita. Ang kulay ng snaggletooth ay light grey o tanso na walang kilalang mga marka. Ang kolor sa snaggletooth mao ang light grey o tanso nga walaÕy bantog nga mga marka. Tulad ng iminumungkahi ng pangalan nito, mayroon itong matalim, serrated na ngipin sa itaas na panga at nakabaluktot na ngipin sa ilalim ng panga. Sama sa gisugyot sa ngalan niini, kini adunay hait, giring-giring nga ngipon sa ibabaw nga apapangig ug sungki nga ngipon sa ilawom nga apapangig. Ang hugis ng katawan nito ay fusiform , na pinapayagan itong mas mataas na bilis sa tubig. Ang porma sa lawas niini kay fusiform, nga nagtugot niini na mapaspas sa tubig. Ang pagpaparami ay isang espesyal na uri ng viviparity , na tinatawag na placental viviparity, kung saan ang pating ay nagdadala nito live na bata sa isang istraktura na tulad ng inunan, kumpleto sa pusod . Ang pagpanganak usa ka espesyal nga klase sa viviparity, nga gitawag nga placental viviparity, diin ginadala sa iho ang buhi na bata niini sa usa ka istruktura nga sama sa placenta, kumpleto uban ang pusod. Ang istraktura ay nagmula sa dingding ng embryonic yolk sac na nag-fuse kasama ang dingding ng may isang ina . Ang istruktura naggikan sa bungbong sa embryonic yolk sac nga gihiusa sa bungbong sa uterine. Ang snaggletooth shark ay nabibiktima sa iba't ibang iba't ibang mga hayop, kabilang ang mga bony fish , iba pang mga pating , ray , crab , at cephalopods . Ang snaggletooth shark nangayam sa lainlaing klase nga mga hayop, lakip ang mga bony fish, uban pang iho, pagi, kasag, ug cephalopods. Ang pating na ito ay karaniwang nahuli ng mga fishing trawler (isang uri ng fishing boat), o ng mga lambat ng gill . Kini nga iho mao ang kasagaran madakpan sa mga mangingisda (usa ka klase sa pangisda nga sakayan), o pinaagi sa mga pukot. Ang mga pino ay ginagamit sa kalakalan ng shark fin sopas sa Tsina at iba pang mga bansa sa Asya. Ang mga kapay gigamit sa patigayon sa shark fin soup sa China ug uban pang mga nasud sa Asia. Ang karne ay ibinebenta para sa pagkonsumo, ang atay ay ginagamit bilang mapagkukunan ng mga bitamina at ang natitirang bangkay ay naproseso sa pagkain ng isda . Gibaligya ang karne alang sa konsumo, ang atay gigamit ingon usa ka tinubdan sa bitamina ug ang nahabilin sa patay nga lawas giproseso himuong pagkaon sa isda . Ang Hippocampus barbouri ay matatagpuan sa mga dagat - dagat at mababaw na tubig sa baybayin ng Pilipinas , Malaysia , at Indonesia . Ang Hippocampus barbouri makit-an sa mga dagat ug mabaw nga tubig gikan sa mga baybayon sa Pilipinas, Malaysia, ug Indonesia. Ang mga indibidwal ay naitala sa pinakamataas na lalim na 10 metro (33 p). Ang mga indibidwal natala sa kinatas-ang giladmon nga 10 metros (33 p). Ang Barbour's Seahorse ay katutubong sa Indonesia (Bali, Jawa, Kalimantan, Sulawesi), Malaysia (Sabah), at Pilipinas. Ang Barbour's Seahorse usa ka molupyo sa Indonesia (Bali, Jawa, Kalimantan, Sulawesi), Malaysia (Sabah), ug Pilipinas. Kasama sa mga gawi ang mga kama sa dagat , mga bakawan ng bakawan , estuaryo , at maputik na lugar. Ang mga nataran naglakip sa mga higdaanan sa dagat, mga bakawan, mga estuaryo, ug lapok nga mga lugar. Ang mga rekord ay nagpapakita ng 30% na pagbaba sa populasyon ng H. barbouri sa nakalipas na 10 taon, na patuloy na tumaas dahil sa sobrang pangingisda at pagkawasak ng mga tirahan ng dagat. Ang mga rekord nagpakita ug 30% nga pagkunhod sa populasyon sa H. barbouri sa miaging 10 ka tuig, nga nagpadayon sa pagdugang tungod sa sobrang pagpangisda ug pagkaguba sa mga natad sa dagat. Ang mga eksaktong numero ay hindi alam ngunit ang mga pagtatantya ng porsyento ay maaaring gawin gamit ang mga tala sa pangingisda. Ang mga eksakto nga numero wala mahibal-an apan ang mga banabana sa porsyento mahimo nga gamiton gamit ang mga rekord sa pangisda. Ang H. barbouri ay inuri bilang Vulnerable sa pamamagitan ng mga 2017 IUCN red list assessment. Si H. barbouri gi-klasipikar ingon tandogonon sa 2017 nga IUCN nga red list nga assessment. Sila ay unang ilagay sa Red list noong 1996. Respondents sa iba't-ibang antas ng kalakalan (kabilang ang mangingisda, mga mamimili, mamamakyaw, nagtitingi, exporters at mga opisyal) sa 1998 at 1999 sa Malaysia iniulat pagtanggi sa seahorse numero at availability at iyon H. barbouri ay isa sa mga pinaka-karaniwang species na ipinagpalit. Una sila nga gibutang sa Red List sa 1996. Ang mga tagtubag sa lainlaing lebel sa pamatigayon (lakip na ang mga mananagat, mamimili, mamamakyaw, pangnegosyo, exporters ug opisyal) kaniadtong 1998 ug 1999 sa Malaysia ang nagreport sa pagkunhod sa mga numero sa seahorse ug pagkaanaa ug nga si H. barbouri na usa sa labing komon nga espisye nga gikambyo. Ang seahorse ng Barbour ay kumakain sa maliit na hipon , crustaceans , calanoid copepods at decapod larvae , ngunit kilala rin upang masusubukan ang larvae ng polychaetes at isda. Ang seahorse sa Barbour mukaon ug gagmay nga mga pasayan, crustaceans, calanoid copepods ug decapod larvae, apan naila usab aron sulayan ang mga ulod sa mga polychaetes ug mga isda. Ang mga indibidwal ay mahusay na binuo spines tulad ng kanilang matalim na mata, ilong, at dobleng pisngi gulugod. Ang mga indibidwal adunay maayo nga naugmad sa mga spines sama sa ilang maabtik nga mata, ilong, ug doble nga aping sa dugokan. Ang pinakamahaba at pinakamalawak ng mga spines ay ang una nitong dorsal spine. Ang labing kataas ug labing kalapad sa spines mao ang una nga dorsal spine. Ang buntot nito ay medyo maikli sa proporsyon sa katawan nito at may isang serye ng mahaba at maikling spines kasama nito. Ang ikog niini medyo mubo sa katimbang sa iyang lawas ug adunay usa ka serye sa taas ug mubu nga mga punoan nga tupad niini. Saklaw ang mga ito mula sa puti hanggang dilaw hanggang sa dilaw na kulay-abo hanggang light brown, at ang ilan ay maaaring magkaroon ng ilang mga mapula-pula-kayumanggi na mga spot o linya. Nag-lainlain ang kolor gikan sa puti hangtod sa dilaw hangtod sa berde nga abuhon hangtod sa kapehon, ug ang uban mahimoÕg adunay pipila ka mga pula nga kapehon nga mga lugar o linya. Ang mga lalaki ay karaniwang lumalaki sa isang average na haba ng 11-15 sentimetro (4.3-5.9 in) kung saan average ang mga babae sa 11-13 sentimetro (4.3-5.1 in). Ang mga lalaki kasagarang motubo hangtod sa aberids nga gitas-on nga 11-15 sentimetros (4.3-5.9 pulgada) diin ang mga babaye nag-average sa 11-13 sentimetro (4.3-5.1 pulgada). Madalas na nalilito sa seahorse ng hedgehog, Hippocampus histrix . Kanunay nga nalibog sa seahorse sa hedgehog, Hippocampus histrix . Ang species na ito ay ovoviviparous , na may mga lalaki na nagdadala ng mga itlog bago manganak upang mabuhay nang bata. Kini nga lahi kay ovoviviparous, nga adunay mga lalaki nga nagdala ug mga itlog sa wala pa manganak aron mabuhi nga bata. Itinapon ng babae ang kanyang mga itlog sa supot ng brood ng lalaki. Ang babaye gilabay ang iyang mga itlog sa bag sa lalaki. Sa pamamagitan ng pagbubuntis ang pares ay nagpapatibay sa kanilang mga bono ng mga pares na may pang-araw-araw na pagbati. Pinaagi sa pagmabdos ang magtiayon naglig-on sa ilang mga bugkos ingon nga mga magtiayon nga adunay adlaw-adlaw nga pagbati. Ang panahon ng pagbubuntis para sa H. barbouri ay 12-14 araw, na may isang karaniwang sukat ng brood na mga tungkol sa 10240 na supling. Ang panahon sa pagsaksi alang sa H. barbouri mao ang 12-14 ka adlaw, nga adunay sagad nga gidak-on sa broch nga adunay mga 10240 nga mga anak. Hindi sila nagbibigay ng pangangalaga ng magulang sa mga bata pagkatapos ng kapanganakan. Wala sila gihatagan pag-atiman sa ginikanan sa mga bata pagkahuman matawo. Ang mga kapares ay walang asawa , at maaaring mag-asawa nang maraming beses sa isang solong panahon. Ang mga magtiayon mag-inusara, ug mahimong maminyo sa daghang mga higayon sa usa ka panahon. Ang Hippocampus barbouri ay pinaka mahina laban sa yugto ng kabataan . Ang Hippocampus barbouri labing tarugunon panahon sa kini dili pa hamtong. Ginagamit nila ang crypsis bilang isang mekanismo para mabuhay. Gigamit nila ang crypsis ingon mekanismo aron mabuhi. Ang spiny texture ng balat at kulay nito ay nagbibigay-daan sa pag-camouflage mismo sa mga corals na kanilang iniuugnay. Ang sulud nga selyo sa panit ug kolor niini nagtugot niini sa pag-camouflage sa iyang kaugalingon taliwala sa mga korales nga ilang kauban. Ang mga seahors na ito ay malawak na ipinagpalit para sa tradisyonal na mga gamot at pangangalakal ng aquarium. Kini nga mga seahorse kaylap nga gipamaligya alang sa tradisyonal nga mga tambal ug pamatigayon sa akwaryum. Ito, kasama ang katotohanan na ang kanilang tirahan na nasisira, ay naging sanhi ng patuloy na pagbaba ng laki ng kanilang populasyon. Kini, kauban ang kamatuoran nga ang ilang pinuy-anan nagkagrabe, nagdala sa padayon nga pagkunhod sa kadak-an sa ilang populasyon. Ang partikular na pangalan ay pinarangalan ang American zoologist at herpetologist na si Thomas Barbour 1884-1919. Ang partikular nga ngalan gipasidungog sa Amerikanong zoologist ug herpetologist nga si Thomas Barbour 1884-1919. Ang tigre seahorse buntot ( dumating ang Hippocampus ) ay isang species ng isda sa pamilya Syngnathidae . Ang tiger tail seahorse (naggikan sa Hippocampus) usa ka klase nga isda sa pamilya Syngnathidae. Ang mga species ay unang inilarawan ni Theodore Cantor noong 1850. Ang mga species una nga gihulagway ni Theodore Cantor kaniadtong 1850. Natagpuan ito sa India , Indonesia , Malaysia , Pilipinas , Singapore , Thailand at Vietnam . Nakita kini sa India, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thailand ug Vietnam. Ang mga likas na tirahan nito ay mga subtidal aquatic bed at coral reef . Ang mga natural nga puy-anan mao ang mga subtidal aquatic bed ug coral reef. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa bisyo. Ang kabayo ng buntot na tigre tail ay naninirahan sa Western Central Pacific: Malaysia, Singapore, Thailand, Vietnam, at Pilipinas. Ang mga pawikan sa dagat sa Tiger nagpuyo sa Western Central Pacific: Malaysia, Singapore, Thailand, Vietnam, ug Pilipinas. Ang snout nito ay 2.2 sa haba ng ulo; ginagamit ito sa pagsuso ng pagkain. Ang simod niini mao ang 2.2 sa gitas-on sa ulo; gigamit kini sa pagsupsop sa pagkaon. Kumakain sila ng maliit na isda, coral, maliit na hipon, at plankton. Nagakaon sila ug gamay nga isda, koral, gamay nga pasayan, ug plankton. Ang pinakakaraniwang pattern ay ang kahaliling dilaw at itim. Ang labing sagad nga sumbanan mao ang sal-ang-sal-ang nga dalag ug itom. Ang buntot ay may mga guhitan mula sa tiyan hanggang sa dulo ng buntot. Ang ikog adunay mga labud gikan sa tiyan hangtod sa tumoy sa ikog. Ang mga kabayo sa dagat ay karaniwang matatagpuan sa mga pares sa mga coral reef , span hardin, kelp , o lumulutang na Sargassum. Kasagaran makita ang mga seahorses nga nag tinagduha sa mga coral reef, span hardin, kelp, o nagalutaw nga Sargassum. Ang species na ito ay nocturnal. Kini nga matang usa ka nocturnal. Ang lalaki ay nagdadala ng mga itlogsa isang broch pouch sa kanilang dibdib na may hawak na 1 - 2,000 itlog at ang pagbubuntis ay tumatagal ng 1 hanggang 4 na linggo. Ang lalaki nagdala sa mga itlog sa usa ka broch pouch sa ilang dughan nga naghupot sa 1 - 2,000 nga mga itlog ug ang pagmabdos milungtad 1 ngadto sa 4 ka semana. Ginagamit din ito para sa tradisyunal na gamot na Tsino. Gigamit usab kini alang sa tradisyonal nga medisina sa Tsina. Ang mga populasyon ng Seahorse ay naisip na naapanganib sa mga nagdaang taon sa pamamagitan ng labis na pagkawasak sa pangingisda at tirahan . Ang mga populasyon sa Seahorse gihunahuna nga mameligro sa miaging mga tuig pinaagi sa sobrang pagkaguba sa pagpangisda ug puy-anan. Ang seahorse ay ginagamit sa tradisyunal na gamot na Tsino, at hangga't 20 milyong mga seahorse ang maaaring mahuli bawat taon at ibenta para sa hangaring ito. Ang seahorse gigamit sa tradisyonal nga medisina sa Tsino, ug kutob sa 20 milyon nga mga seahorse ang mahimong makuha matag tuig ug ibaligya alang sa kini nga katuyoan. Ang pag-import at pag-export ng mga seahorses ay kinokontrol sa ilalim ng CITES mula Mayo 15, 2004. Ang import ug pag-baligya sa gawas sa nasaod sa mga seahorses kontrolado sa ilawom sa CITES sukad Mayo 15, 2004. Wala silang mga kaliskis tulad ng ginagawa ng mga isda, mayroon silang isang matigas na manipis na balat na nakaunat sa paligid ng mga bony ring sa kanilang mga katawan. WalaÕy mga himbis sama sa mga isda, adunay sila'y gahi nga nipis nga panit nga nakapalibot na bukogon nga linigin sa ilang mga lawas. Ginagawa nilang hindi malamang na biktima para sa karamihan ng mga hayop sa dagat, dahil ang mga ito ay masyadong bony upang matunaw. Gihimo nila nga dili mahimo nga usa ka tukbonon alang sa kadaghanan sa mga hayop sa dagat, tungod kay sila mga bug-at nga bato nga natunaw. Lumangoy silang patayo, sa halip na pahalang. Nagdagan sila nga patul-id, inay patas. Ang Hippocampus kabayo , na kilala rin bilang pangkaraniwang seahorse , estuary seahorse , dilaw na seahorse o batikang seahorse ay isang seahorse ng pamilya Syngnathidae na katutubong sa Indo-Pacific . Ang kabayo nga Hippocampus, naila usab nga sagad nga seahorse, estuary seahorse, yellow seahorse o tinimpla nga seahorse usa ka seahorse sa pamilyang Syngnathidae nga natawhan sa Indo-Pacific. Ang karaniwang pangalan ng sea __pony ay ginamit para sa species na ito sa ilalim ng magkasingkahulugan na Hippocampus fuscus . Ang sagad nga ngalan nga sea __pony gigamit alang sa kini nga espisye sa ilawom sa kapareha ug kahulogan nga Hippocampus fuscus . Ang dilaw na seahorse ay isang maliit na isda na maaaring umabot ng isang haba ng 17-30 cm. Ang yellow seahorse usa ka gamay nga isda nga mahimong moabot sa gitas-on nga 17-30 cm. Ang katawan ay medyo malaki, pinahaba at walang spines, lahat ng mga paga ay bilugan. Ang lawas daghan kaayo, palawig ug walaÕy tunok, tanan nga mga bugdoan lingin Ang ulo ay medyo malaki kumpara sa katawan. Ang ulo igo ra kung itandi sa lawas. Ang snout ay maikli at makapal. Mubo ug mabaga ang simod. Ang coronet ay maliit at tumataas patungo sa likuran, maaari rin itong paminsan-minsan ay mayroong higit pa o mas kaunting mahabang filament. Gamay ang coronet ug mosaka sa likud, mahimo usab kini usahay adunay daghan pa o dili kaayo taas nga mga filament. Ang ilang mga may sapat na gulang ay may isang itim na linya na tumatakbo sa dorsal fin sa direksyon ng lapad nito. Ang ubang mga hamtong adunay itom nga linya nga nagdagan sa dorsal fin sa direksyon sa gilapdon niini. Ang kulay ng katawan ay madalas na madilim na may isang makintab na texture ngunit maaari ding dilaw, cream o mamula-mula na may mga blotch at maraming maliliit na madilim na lugar. Ang kolor sa lawas sagad nga dulom uban ang sinaw nga grano apan mahimo usab kining dalag, krema o pulahon nga adunay mga pat-ak ug daghang gagmay nga mga itum nga lugar. Ang dilaw na seahorse ay naninirahan ng tubig mula sa Gulpo ng Persia hanggang Timog Silangang Asya, Australia, Japan, at ilang mga isla sa Pasipiko kabilang ang Hawaii, at natagpuan din ang silangang baybayin ng Africa mula sa Tanzania hanggang South Africa. Ang dalag nga seahorse nagpuyo sa tubig gikan sa Gulpo sa Persia hangtod sa Timog Silangang Asya, Australia, Japan, ug ubay-ubay nga mga isla sa Pasipiko lakip ang Hawaii, ug makita usab sa silangan nga baybayon sa Africa gikan sa Tanzania hangtod sa South Africa. Sa ilalim ng kasingkahulugan na Hippocampus fuscus ito ay naitala sa Dagat ng Mediteraneo na na -kolonya mula sa Pulang Dagat bilang isang migranteng Lessepsian . Ubos sa iyang kahulogan Hippocampus fuscus kini nga natala sa Dagat Mediteranyo sa kolonya gikan sa Dagat nga Mapula nga ingon sa usa ka Lessepsian migranteng. Ito ay naninirahan sa parehong benthic tirahan sa tubig sa baybayin na may malambot o mabatong ilalim, lukob na tubig ng mga estuaryo, harbour o bakawan, at binuksan ang mga pelagic na tubig , kung saan nakadikit ito sa pag-anod ng damong-dagat sa Sargassum. Nagpuyo kini sa parehas nga benthic habitat sa tubig sa baybayon nga adunay humok o batoon nga ilawom, puy-anan sa tubig sa mga estuaries, dunggoanan o bakawan, ug gibuksan ang mga pelagic nga tubig, kung diin gilakip kini sa nag-anod nga kadagatan Sargassum. Ito ay nangyayari mula sa ibabaw hanggang sa 8 m ang lalim, na may isang maximum na sinusunod na malalim na sinusunod na 55 m. Kini mahitabo gikan sa sulud hangtod sa 8 m ang kahiladman, nga adunay labing taas nga naobserbahan nga giladmon sa 55 m. Ang dilaw na seahorse ay mayroong karnabal na diyeta at pinapakain ang mga maliliit na crustacean at iba pang mga planktonic na organismo. Ang dalag nga seahorse adunay usa ka karnabal nga diyetan ug ginapakaon sa gagmay nga mga krustaseo ug uban pang mga planktonic na organismo. Ito ay ovoviviparous at ito ay ang lalaki na nagdudugo ng mga itlog . Kini mao ang nagapangitlog ug kini ang lalaki nga nagadugo sa mga itlog . Kasama sa huli ang mga villi na mayaman sa mga capillary na pumapaligid sa bawat nakabunga na itlog na lumilikha ng isang uri ng inunan na nagbibigay ng mga embryo. Lakip sa ulahi ang mga villi nga adunahan sa mga capillary nga naglibot sa matag naabono nga itlog nga naghimo sa usa ka matang sa inunan nga nagsuplay sa mga binhi. Ang mga batang (tinawag na mga tuta) ay lumabas sa supot nang ganap na lumaki, at mula roon ay mabubuhay nang awtonomiya. Ang mga dili pa hamtong (gitawag nga mga itoy) nigawas sa puyus nga hingpit nga nagtubo, ug gikan niadto mabuhi nga awtonomiya. Ang mga species ay karaniwang nakatagpo (lalo na sa Indonesia at New Guinea) ngunit sa kasalukuyan ay inuri bilang mahina laban sa IUCN , dahil ang mga populasyon ay nahaharap sa ilang banta mula sa pag-agaw sa hipon na pangingisda ng hipon, na naka-target na catch para sa akwaryum at tradisyunal na kalakalan sa medisina, at pag-aaksaya ng tirahan, kasabay ng mababang fecundity dahil sa kasangkot na pamamaraan ng pangangalaga sa brood ng magulang. Ang mga lahi ang sagad nga makita (ilabi na sa Indonesia ug New Guinea) apan karon giklasipikar nga huyang sa IUCN, ingon sa populasyon atubang sa pipila ka mga nameligro gikan sa Bycatch sa shrimp trawl fishery, target isda alang sa akwaryum ug sa tradisyonal nga pamatigayon sa medisina, ug puy-anan sa kalaglagan, inubanan sa ubos nga pagkamasanayon tungod sa nalakip nga pamaagi sa pag-atiman sa piso. Internalally, nakalista din ito sa Appendix II ng Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna at Flora (CITES) na nangangahulugan ito na nasa listahan ng mga species na hindi kinakailangang banta ng pagkalipol, ngunit kung saan dapat ikokontrol ang kalakalan sa upang maiwasan ang paggamit na hindi katugma sa kanilang kaligtasan. Sa sulud, gitala usab kini sa Appendix II sa Convention on International Trade sa Endangered Species of Wild Fauna ug Flora (CITES) kini nagpasabut nga kini naa sa lista sa mga species nga dili kinahanglan gihulga nga mapuo, apan kung diin ang patigayon kinahanglan kontrolahon sa aron malikayan ang paggamit dili uyon sa ilang pagkabuhi. Ang mga karaniwang seahorses ay may napakaliit na bibig, kumakain lamang ng maliliit na hayop tulad ng halamang brine at kahit mga bagong panganak na guppies . Ang kasagarang mga seahorse adunay gagmay nga mga baba, mokaon ra sa gagmay nga mga hayop sama sa hurno sa brine ug bisan mga bag-ong naanak nga guppies . Ang mga Seahorses ay kailangang kumain ng maraming - 4-5 beses sa isang araw. Kinahanglan makakaon ang mga Seahorses - 4-5 ka beses sa usa ka adlaw. Maraming mga aquarist na nagpapanatili ng species na ito ang naglilinang ng kanilang sariling brine shrimp at rotifers . Daghang mga aquarist nga nagbantay sa kini nga mga espisye nagatanum sa ilang kaugalingon nga brine shrimp ug rotifers . Ang mga seahorses ay gumugugol ng kanilang oras sa pag-angkla sa mga coral reef at mga sanga na may kanilang mga buntot, kinakailangan dahil sila ay mahihirap na manlalangoy. Gigamit sa mga seahorse ang kadaghanan sa ilang oras sa pag-angkon sa mga coral reef ug mga sanga nga adunay mga ikog, kinahanglan tungod kay sila dili maayo nga mga manlalangoy. Kaya't kailangan nila ang mga katulad na puntos ng anchor sa aquaria. Busa kinahanglan nila ang susama nga mga puntos sa angkla sa aquaria. Napag-alaman ng mga Aquarist na pangkalahatan silang tumatanggap ng mga tankmate tulad ng Synchiropus splendidus at iba pang mga isda sa ilalim. Nahibal-an sa mga Aquarist nga sa kadaghanan sila midawat sa mga tanke nga sama sa Synchiropus splendidus ug uban pang mga isda nga naa sa ilalum. Ang karaniwang seahorse ay maaaring magparaya sa isang saklaw ng pag- iisa mula sa 18 bahagi bawat libong (ppt) hanggang 36 ppt ngunit ang kaasinan sa ibaba tungkol sa 25ppt ay dapat na agad na naitama. Ang kasagarang seahorse mahimong motugot sa usa ka lainlaing kaasinan gikan sa 18 nga mga bahin matag usa ka libo (ppt) hangtod sa 36 ppt apan ang pagka-asin sa ilawom sa 25ppt kinahanglan nga matul-id dayon. Halos 32 ppt ay perpekto. Mga 32 ppt ang sulundon. Ang hedgehog seahorse ( Hippocampus spinosissimus ) ay isang species ng isda ng pamilya Syngnathidae . Ang hedgehog seahorse ( Hippocampus spinosissimus ) usa ka klase nga isda sa pamilya nga Syngnathidae . Naninirahan ito ng mga tubig sa baybayin mula sa India at Sri Lanka hanggang Taiwan at hilagang Australia . Gipuy-an niini ang kadagatan sa baybayon gikan sa India ug Sri Lanka hangtod sa Taiwan ug sa amihanang Australia . Nagbabanta ito sa pamamagitan ng labis na pagnanasa , tulad ng parehong naka-target na catch at bycatch . Gihulga kini sa sobra nga pagpatuyang , ingon nga pareho nga gipunting nga pagdakop ug pag- bykut . Ang species na ito ay ovoviviparous , na may mga lalaki na nagdadala ng mga itlog sa isang supot ng brood bago manganak upang mabuhay nang bata. Kini nga espisye kay nagapangitlog, nga adunay mga lalaki nga nagdala og mga itlog sa usa ka butanganan sa piso sa wala pa manganak aron mabuhi ang mga anak niini. Ang Hippocampus spinosissimus ay karaniwang nasa paligid ng 12.5 sentimetro (4.9 in) ang haba, na may isang mahabang pag-snout at isang mababang coronet . Ang Hippocampus spinosissimus kasagaran mga 12.5 ka sentimetros (4.9 sa) ang gitas-on, nga adunay usa ka taas nga simod ug usa ka ubos nga coronet . Ang mga spines ay nag-iiba sa buhay, na ang mga juvenile ay mas spiny kaysa sa mga matatanda. Naga lahi lahi ang ilang mga tunok, ang mga bata pa adunay daghang tunok kaysa sa mga hamtong. Ang mga indibidwal ay karaniwang may isang dilaw-kahel sa malalim na pula o madilim na kayumanggi nguso, isang madilim na harap ng ulo, at maputla na kulay-abo na saddles o banda sa puno ng kahoy at buntot. Kasagaran adunay mga dalag-kahel hangtod sa lawom nga pula o itom nga kapehon nga simod, usa ka itom nga atubangan sa ulo, ug luspad nga abo nga mga sad-an o mga banda sa punoan ug ikog. Ang mga ispesimen ng deepwater ay karaniwang pula o orange, malamang na tumutugma sa mga sponges at corals sa lalim na iyon. Ang mga ispesimen sa lawod kasagarang pula o kolor kahel, lagmit nga katumbas sa mga espongha ug mga kagaangan sa giladmon. Ang Hippocampus spinosissimus ay naninirahan sa mga sistema ng mga bahura , na sumasakop sa mga ilalim ng buhangin o silt , hanggang sa pinakamataas na lalim na 70 metro (230 piye). Ang Hippocampus spinosissimus gipuy-an ang mga sistema sa mga bahura , nga nag-okupar sa mga ilawom sa balas o silt , hangtod sa labing kadaghan nga 70 metros (230 p). Sa gitnang Pilipinas , ang mga indibidwal ay kadalasang matatagpuan sa medyo tigang malambot o mabuhangin na mga ilalim at kalungkutan, kung saan nakikipag-ugnay sila sa mga octocorals , mga bituin sa dagat , sea __pens , sea __urchins , sponges , lubog na kahoy at macroalgae . Sa tunga tunga sa Pilipinas, ang mga indibidwal kasagaran nga makit-an sa medyo humok o balason nga mga punoan sa ilalom ug pagkaguol, diin sila nakig-uban sa mga octocorals , mga bituon sa dagat , mga sea __pens , sea __urchins , sponges , lubog nga kahoy ug macroalgae . Bihira silang matatagpuan sa direktang pakikipag-ugnay sa mga bahura o matigas na mga korales . Talagsa ra sila nga makit-an sa direkta nga pagpakig-uban sa mga kagaangan o gahi nga mga korales . Ang mga trawl sa Malaysia ay nagpapahiwatig ng katulad na pagpipilian sa tirahan. Ang mga trawl sa Malaysia nagpaila sa susamang kapilian sa pinuy-anan. Ang species na ito ay carnivorous , pagpapakain sa mga maliliit na crustacean tulad ng copepods , amphipods , at gammarid , caprellid, at caridean hipon, pati na rin ang iba pang mga planktonic invertebrates . Ang kini nga espisye labi ka kumakaon ug karne, nga nagpakaon sa gagmay nga mga krustaseo sama sa copepod, amphipods, ug gammarid, caprellid, ug caridean shrimp, ingon man uban pang mga planktonic invertebrates. Ang Hippocampus spinosissimus ay isang ovoviviparous species, kasama ang babae na gumagamit ng isang ovipositor upang ilipat ang mga itlog sa isang nakapaloob na supot ng brood sa tiyan ng lalaki. Ang Hippocampus spinosissimus usa ka nagapangitlog nga espisye, diin ang babaye nga mogamit og ovipositor aron ibalhin ang mga itlog sa usa ka gilakip nga sud pouch sa tiyan sa lalaki. Ang lalaki pagkatapos ay pataba at pinoprotektahan ang pagbuo ng mga embryo bago ipanganak ang maliit malayang kabataan. Ang lalaki dayon mag-abono ug manalipod sa nag-uswag nga mga binhi sa wala pa manganak sa gagmay nga independente nga bata. Umaabot ang mga indibidwal sa sekswal na kapanahunan kapag nasa paligid sila ng 10.4 sentimetro (4.1 in). Ang mga indibidwal makaabut sa sekswal nga pagkahamtong sa diha nga sila anaa sa palibot nga 10.4 sentimetros (4.1 sa). Bagaman walang mga dedikadong pagtatantya ng populasyon para sa H. spinosissimus , ang mga pag-aaral ng seahorse trade at Fisher Survey ay nagmumungkahi ng mga pagtanggi ng populasyon ng hindi bababa sa 30% sa nakaraang 10 taon. Bisan kung walaÕy gipahinungod nga gibanabana nga populasyon alang sa H. spinosissimus , ang mga pag-analisar sa pamatigayon sa seahorse ug mga pagpanuhid sa pangisda nagsugyot sa pagkunhod sa populasyon nga labing menos 30% sa miaging 10 ka tuig. Sa mga tiyak na lugar ang mga pagtanggi na ito ay maaaring maging mas makabuluhan, na may 80% na populasyon na bumaba sa loob ng dalawang buwan na naganap sa gitnang Pilipinas dahil sa target na pangingisda. Sa mga piho nga lugar nga kini nga pagkunhod mahimo nga labi pa ka mahinungdanon, nga adunay 80% nga populasyon nga pagkunhod sa duha ka bulan nga nahitabo sa sentro sa Pilipinas tungod sa target nga pangisda. Ito ay nahuli bilang bycatch sa maraming mga artisanal at komersyal na pangisdaan sa buong saklaw nito, tulad ng sa Cambodia , Malaysia , Thailand , Pilipinas at Vietnam . Kini mao ang nadakpan nga ingon sa bycatch sa daghang artisanal ug komersyal nga pangisda sa tibuok sakop niini, sama sa Cambodia , Malaysia , Thailand , ang Pilipinas ug Vietnam . Ang species na ito ay isa sa dalawang pinaka mabibigat na naiulat na species sa kalakalan - isang tagapagpahiwatig ng mataas na antas ng presyon ng pagsasamantala mula sa bycatch na ipinagpapataw dito. Kini nga mga espisye usa sa duha nga kadaghanan nga gitaho nga mga espisye sa pamatigayon - usa ka timailhan sa taas nga lebel sa pagpahimulos gikan sa bycatch nga gipamuhat dinhi. Ang lahat ng mga species ng Hippocampus ay nakalista sa ilalim ng Appendix II ng Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna at Flora (CITES), na kumokontrol sa pag-export ng mga seahorses. Ang tanan nga mga esipsye sa Hippocampus gilista ubos sa Apendise II sa Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES), nga nag-kontrol sa pag baligya sa gawas sa nasod sa mga seahores. Ang mga lagda na bansa ay inilaan upang magbigay ng mga pahintulot para sa seahorse export, at tiyakin na ang mga pag-export na ito ay hindi nakakapinsala sa mga ligaw na populasyon. Ang pinirmahan nga mga nasud gipasabut aron maghatag ug mga pagtugot alang sa pagbaligya sa gawas sa nasod sa mga seahorse, ug pagsiguro nga kini nga mga pag baligya dili makadaot sa mga ihalas nga populasyon. Gayunman, ito ay magiging mahirap kapag ang impormasyon ng populasyon ay hindi magagamit at hindi masuri ng mga awtoridad ang pagpapanatili ng kanilang seahorse pagsasamantala. Bisan pa, kini mao mahimong lisud kung wala magamit ang kasayuran sa populasyon ug dili magamit sa mga awtoridad ang pagmentinar sa pipila seahorse nga pagpahimulos. Ang hamon ay nadagdagan pa sa pamamagitan ng ang katunayan na ang karamihan sa mga seahorses ay nahuli bilang bycatch, kaya ang pagpapataw ng mga quota ng pag-export ay may kaunting epekto sa epekto sa mga seahorses. Ang hagit kay nadugangan sa kamatuoran nga kadaghanan sa mga seahorses nadakpan ingon nga bycatch, busa ang pagpahamtang sa mga quota sa eksport gamay ra ang epekto sa epekto sa mga seahorses. Samakatuwid, mahalaga na mangalap kami ng impormasyon tungkol sa spatial at temporal na pamamahagi ng mga seahorses, upang ang mga paghihigpit sa lugar ay maaaring ipataw na pinaka epektibo sa pag-iingat ng mga populasyon. Tungod niini, hinungdanon nga magtigum kita kasayuran bahin sa spatial ug temporal nga pag-apod-apod sa mga seahores, aron ang mga restriksyon sa dapit mahimong ipatuman nga labing epektibo sa pagpreserbar sa mga populasyon. Ang flat-face seahorse , longnose seahorse , low-crowned seahorse o three-spot seahorse ( Hippocampus trimaculatus ) ay isang species ng isda sa pamilya Syngnathidae . Natagpuan ito sa Australia , Cocos (Keeling) Islands , French Polynesia , Hong Kong , India , Indonesia , Japan , Philippines , Singapore , Taiwan , Thailand , at Vietnam . Ang natural nitoang tirahan ay mababaw na dagat . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Ang flat-face seahorse , longnose seahorse , low-crowned seahorse o three-spot seahorse ( Hippocampus trimaculatus ) usa ka klase nga isda sa pamilya nga Syngnathidae . Makita kini sa Australia , Cocos (Keeling) Islands , French Polynesia , Hong Kong , India , Indonesia , Japan , Philippines , Singapore , Taiwan , Thailand , ug Vietnam . Ang kinaiyanhonpinuy-anan mao ang mabaw nga dagat . Gihulga kini sa pagkawala sa puy-anan. Ang longnose seahorse ( Hippocampus trimaculatus ), na kilala rin bilang patag na mukha ng seahorse, ang mababang-nakoronahan na seahorse, at ang three-spot seahorse, ay pangunahing matatagpuan sa mababaw na dagat sa paligid ng Australia at Asya. Ang longnose seahorse (Hippocampus trimaculatus), nga nailhan usab nga flat-face seahorse, low-crowned seahorse, ug ang three-spot, seahorse, panguna nga makit-an sa mabaw nga kadagatan sa palibot sa Australia ug Asya. Ang diyeta nito ay binubuo ng plankton at maliit na mga crustacean na sinipsip sa pamamagitan ng snout nito. Ang pagkaon niini naglangkob sa plankton ug gagmay nga mga krustaseo nga gisuyop pinaagi sa simod niini. Ang species na ito ay nagnanais na maiangkin ang sarili sa damo ng dagat habang nagpapakain upang makatipid ng enerhiya, na isa pang pangkaraniwang pag-uugali ng seahorse. Gusto sa kini nga mga espisye nga maangkla ang kaugalingon sa sagbot ug dagat samtang nagpakaon aron luwas sa enerhiya, nga usa usab ka naandan nga pamatasan sa seahorse. Bagaman maaaring mag-iba ang hitsura nito, karaniwang ito ay flat, na may isang matalim, tulad ng kawit na pisngi at mga spines ng mata, na may makitid na ulo at walang mga spines ng ilong. Bisan kung lainlain ang hitsura niini, kini kasagaran nga patag, nga adunay usa ka hait, parehas sa kaw-it sa aping ug mga tunok sa mata, nga adunay usa ka pig-ot nga ulo ug walaÕy tunok sa ilong. Ang kulay nito ay maaaring ginintuang orange, mabuhangin kulay, o kahit na itim. Ang kolor niini mahimong bulawan nga kahel, balason kolor, o bisan kung itom. Ang ilan ay kilala na may kayumanggi at puting zebra na tulad ng mga guhitan. Ang uban nailhan nga adunay mga kapehon ug puti nga zebra parehas sa mga labud. Bilang karagdagan, ang mga lalaki ay kilala na bahagyang mas mahaba sa average kaysa sa mga babae. Dugang pa, ang mga lalaki nailhan nga labi ka taas sa kasagaran kaysa mga babaye. Pag-uugali at kahinaan Pamatasan ug kahuyangan. Ang mga seahorses ay karaniwang matatagpuan sa kailaliman ng 1000 metro. Kini nga mga seahorses kasagaran makit-an sa kalawom nga 1000 metros. Kamakailan lamang, gayunpaman, ang mga bata na flat-nosed seahorses ay na-obserbahan sa lalim na mas mababa sa 0.1 metro, at ito ang maaaring maging unang pag-anod ng mga seahorses na naka-record sa kahabaan ng Malacca Strait. Bag-o lang, bisan pa, ang mga bata nga flat-nosed seahorses na-obserbar sa kalawom nga dili moubos sa 0.1 metros, ug kini mahimo nga ang una nga pag-anod sa mga seahorses nga natala sa Malacca Strait. Ito ay marahil malakas na katibayan para sa passive long-distance migration sa species na ito Kini tingali usa ka lig-on nga ebidensya alang sa pasibong layong-distansya nga paglalin sa kini nga espisye. Ang mga seahorses na ito ay karaniwang naninirahan sa mga tirahan tulad ng mga graba o ilalim ng buhangin sa paligid ng mga coral reef, sa maputik na mga estuaries, at malapit sa mga bakawan at nakatira sa mga brackish na tubig. Kini nga mga seahorses kasagarang nagpuyo sa mga puy-anan sama sa mga graba o ilawom sa balas sa palibot sa mga coral reef, sa lapok nga mga estuaries, ug duol sa mga bakawan ug nakapuyo sa mga brackish nga tubig. Ang patag na mukha ng seahorse ay apektado ng pagkawala ng tirahan; gayunpaman, nakalista lamang ito bilang mahina, hindi mapanganib. Ang mga patag nga nawong nag seahorse kay apektado sa pagkawala ug puy-anan; bisan pa, gilista lang kini ingon ug huyang ug dili delikado. Ang kahinaan nito ay dahil sa ilang mga kadahilanan. Ang pagkahuyang niini kay tungod sa pipila ka mga hinungdan. Ang isang malaking kadahilanan ay ang mga flat-face seahorses na bumubuo ng ilan sa milyon-milyong mga seahorses na ipinagpalit sa buong mundo bawat taon, at madalas silang dumaan. Usa ka dako nga hinungdan mao ang mga flat-face seahorses nga seahorses nga adunay mga milyon-milyon nga mga seahorses nga gipangilisan sa kalibutan sa matag tuig, ug kanunay sila nga nag-agi. Ang mga Seahorses ay madalas na ani at ginagamit sa tradisyonal na gamot na Tsino; karaniwang sila ay pinatuyong at ibinebenta bilang mga souvenir sa Estados Unidos; at ibinebenta sila bilang mga alagang hayop sa buong mundo. Ang mga Seahorses kanunay nga ani ug gigamit sa tradisyonal nga tambal sa Intsik; kasagaran sila gipauga ug gibaligya ingon mga souvenir sa U.S; ug gibaligya sila ingon nga mga binuhi sa tibuok kalibutan. Ang mga kasanayang ito ang nanguna sa Convention on International Trade in Endangered Species ng Wild Fauna at Flora (pinaikling CITES) upang magmungkahi ng mga paghihigpit sa pangangalakal ng seahorse. Kini nga mga kahanas ang nanguna sa Convention on International Trade in Endangered Species ng Wild Fauna at Flora (gipamub-an nga CITES) para mosugyot og mga pagdili sa pamatigayon sa seahorse. Kahit na ang mga paghihigpit na ito ay hindi nagbubuklod, ang mga mangangalakal ay dapat sumunod sa kanila upang mapatunayan bilang sustainable. Bisan kung kini nga mga pagdili dili nagbugkos, ang mga magpapatigayon kinahanglan nga mosunod niini aron mapamatud-an ingon nga malungtaron. Ang pinaka-kaugnay na paghihigpit ay ang walang seahorse sa ilalim ng 10 cm ay maaaring ma-ani. Ang labi nga may kalabutan nga pagdili mao nga walaÕy seahorse nga ubos sa 10 cm ang mahimong maani. Mahalaga ang paghihigpit sa laki dahil sa paraan ng mga seahorses na maging sekswal. Dako ug importansya ang pagpugong sa gidak-on hinungdanon sa paagi nga ang mga seahorses mahimong hamtong sa sekso. Sa mga patag na mukha ng seahorses, ang sexumaturity ay mas mahusay na hinuhulaan ng laki kaysa sa edad. Sa mga patag nga nawong sa mga seahorses, ang panghamtong sa sekso kay mas maayo nga gitagna sa kadako sa edad. Halimbawa, ang mga populasyon sa South China Sea at North China Sea ay parehong matured sa parehong sukat, ngunit ang mga natagpuan sa South China Sea ay 3 buwan gulang habang ang mga natagpuan sa North China Sea ay 5 buwan ang edad. Pananglitan, ang mga populasyon sa Habagatan nga Dagat Tsina ug Amihanan nga Dagat Tsina parehas nga nag-edad sa parehas nga gidak-on, apan kadtong nakit-an sa Habagatan sa Dagat Tsina mga 3 ka bulan samtang ang nakit-an sa habagatan nga dagat Tsina kay 5 ka bulan ang edad. Ang mga seahorses naabot ang sekswal na kapanahunan bago sila lumaki sa 10 cm, ngunit mayroong ilang iba pang mga species ng seahorses na umaabot sa kapanahunan kapag mas malaki sila kaysa sa 10 cm, kaya marahil ang regulasyong ito ay dapat na muling susuriin para sa kanilang kapakanan. Ang mga seahorses nakaabot sa pagkahamtong sa sekswal sa wala pa sila motubo hangtod sa 10 cm, apan adunay pipila nga mga lahi sa mga seahores nga nakaabot sa pagkahamtong kung sila mas dako sa 10 cm, busa tingali kini nga regulasyon kinahanglan usisaon pag-usab alang sa ilang kaayohan. Kapag ang mga flat-face seahorses mate, ang mga babae ay nagbibigay ng kanilang mga itlog sa mga lalaki na nagdadala ng mga itlog at nagsilang upang mabuhay nang bata. Kung and mga flat-face seahorsess manamkon, ang mga babaye nagahatag sa ilang mga itlog sa mga lalaki nga nagdala ug mga itlog ug manganak aron mabuhi. Ang panahon ng gestation ay saklaw mula sa 11-20 araw, na may average na 16 araw - ang pagkakaiba-iba na ito ay lilitaw na batay sa temperatura ng tubig. Ang panahon sa pagsabak nagsangkad gikan sa 11-20 ka adlaw, nga adunay kasagaran nga 16 ka adlaw - kini nga kalainan niini makita base sa temperatura sa tubig . Ang mga species ay may mga gestation durations na 19 araw sa 22.5 C, 16 araw sa 24 C at 11 araw sa 28.5 C, na naaayon sa ibang mga miyembro ng Hippocampus genus. Ang mga lahi adunay gidugayon nga pagsabak nga 19 ka adlaw sa 22.5 C, 16 ka adlaw sa 24 C ug 11 ka adlaw sa 28.5 C, nga nahiuyon sa ubang mga kaubanan sa genus Hippocampus. Kahit na ang mga patag na mukha na seahorses ay kilala upang magparami ng taon sa pagkabihag, naabot nila ang peak breeding mula Marso hanggang Mayo sa China Sea. Bisan kung ang mga patag nga nawong nga mga seahores nahibal-an nga mabnago-o matag tuig sa pagkadakop, nakaabut sila sa taluktok gikan Marso hantod Mayo sa kadagatan sa Tsina. Ang kanilang peak panahon ng pag-aanak ay maaaring mag-iba depende sa lokasyon, dahil magparami sila batay sa patuloy na temperatura ng tubig. Ang ilang taluktok sa panahon sa pagpadaghan mahimo'g magkalain-lain depende sa lokasyon, tungod kay managsama sila base sa kanuna nga temperatura sa tubig. Ang H. trimaculatus ay nahahati sa dalawang pangunahing mga linya, ang isa sa magkabilang panig ng Linya ng Wallace sa Indonesia. Ang ilang taluktok sa panahon sa pagpadaghan mahimo'g magkalain-lain depende sa lokasyon, tungod kay managsama sila base sa kanuna nga temperatura sa tubig. Sa isang pag-aaral, nahanap nila na ang lahat ng mga ispesimen na naka-sample na ginagamit alinman sa gamot ng Tsino o para sa mga souvenir ay mula sa A lineage sa Asiatic na bahagi ng linya ni Wallace. Sa usa ka pag tuon, nahibal-an nga ang tanan nga mga espesimen nga sampol nga gigamit alang sa tambal sa mga Intsik o alang sa mga souvenir gikan sa A lieage sa Asiatic na sakop sa linya ni Wallace. Sa isang pag-aaral na ginawa ni Lourie (2004), natuklasan sa pamamagitan ng cytochrome b pagkakasunud-sunod na mayroong malalim na genetic break sa mga indibidwal sa Timog Silangang Asya na nakolekta lamang ng 800 km ang layo mula sa bawat isa. Sa usa ka pagtuon nga gihimo ni Lourie (2004), nadiskobrehan pinaagi sa cytochrome b pagsunud-sunod nga adunay lawom nga genetic break sa mga indibidwal sa Habagatang sidlakan sa Asya nga nakolekta lang 800 km ang gilay-on sa usag usa. Gayunpaman, ang parehong pag-aaral ng H. trimaculatus ay nagsiwalat ng magkatulad na genetic haplotypes mula sa mga ispesimen na nakolekta hanggang 10,000 km ang layo sa istante ng kontinente ng Asya. Bisan pa, ang parehas nga pagtuon sa H. trimaculatus nagpadayag managsama nga genetic haplotypes gikan sa mga espesimen nga nakolekta hangtod sa 10,000 km ang gilay-on sa us aka kontinente sa Asia. Iminumungkahi nito ang malawak na daloy ng gene sa nakaraang 10,000 taon. Gipasabut niini ang kalapdon sa pagdagayday sa gene sa milabay nga 10,000 ka tuig. Ang Hydrophis semperi , na karaniwang kilala bilang ang Lake Taal ahas ,Ang ahas ng dagat ng Garman , ang ahas na freshwater ng Pilipinas , at ang ahas ng dagat ng Luzon , ay isang bihirang uri ng nakakalason na ahas ng dagat natagpuan lamang sa isang solong lawa sa isla ng Luzon sa Pilipinas . Ang Hydrophis semperi , nga sagad nga nailhan nga bitin sa Lake Taal , Ang bitin sa dagat ni Garman , ang bitin sa dagat nga lab-as sa Pilipinas , ug ang halas nga dagat sa Luzon , usa ka talagsaong klase nga lahi sa bitin nga makahilo na sa dagat kini makit-an nga makit-an ra sa usa ka lanaw sa isla sa Luzon sa Pilipinas . Nabanggit sa pagiging isa sa dalawang kilalang species ng mga ahas sa dagat na kilala na matatagpuan halos-eksklusibo sa freshwater. Nailhan tungod sa usa sa duha nga ilado nga lahi sa mga bitin sa dagat nga nahibal-an nga hapit-eksklusibo sa tab-ang nga tubig. Ang iba pang mga species ng seawater na freshwater ay ang Laticauda crockeri . Ang uban pang mga lahi sa nga bitin sa dagat nga tab-ang mao ang Laticauda crockeri . Ang tukoy na pangalan , semperi , ay para sa karangalan ng German zoologist na si Carl Gottfried Semper . Ang nailhan nga ngalan, semperi, sa pasidungog sa German zoologist nga si Carl Gottfried Semper . Si H. semperi ay inuri sa natitirang mga "totoong" ahas ng dagat sa subfamily Hydrophiinae ng pamilya Elapidae . Ang H. semperi giklasipikar sa nahabilin nga "tinuod" nga mga bitin sa dagat sa isig-kapamilya nga Hydrophiinae sa pamilya Elapidae Tulad ng lahat ng "totoong" mga ahas ng dagat, si H. semperi ay isang ahas na mas mabigat , na may isang maliit na ulo. Sama sa tanan nga "tinuod" nga mga bitin sa dagat, ang H. semperi usa ka bitin nga mas bug-at , nga adunay gamay nga ulo. Nagtataglay ito ng katangian na naka-flatten, paddle-like tail na matatagpuan sa mga miyembro ng subfamily nito. Adunay tag-iya nga kinaiya nga nabuak, tul-id nga ikog nga nakit-an sa mga myembro sa isig-kapamilya. Ang partikular na species na ito ay itinuturing na maikli kung ihahambing sa nalalabi sa pamilya; ang mga nasa hustong gulang na H. semperi na nahuli ay may kabuuang haba (kasama ang buntot) na 50 hanggang 70 cm (20 hanggang 28 in). Ang partikular nga lahi giisip nga mubo kung itandi sa nahabilin sa pamilya; ang mga hamtong nga specimens sa H. semperi nga nasakup adunay tibuuk nga gitas-on (lakip ang ikog) nga 50 hangtod 70 cm (20 hangtod 28). Ang ahas ay may kulay na katulad ng isang tipikal na ahas ng dagat, pagkakaroon ng isang madilim na asul o itim na katawan na may makitid na dilaw (minsan maputi) mga crossbands. Ang bitin adunay kolor nga susama sa usa ka sagad nga bitin sa dagat, nga adunay usa ka itom nga asul o itom nga lawas nga adunay pig-ot nga dalag (usahay puti) nga mga crossband. Tulad ng mga malapit na kamag-anak nito, ang mga butas ng ilong nito ay matatagpuan halos dorsally , na may mga balbula na pumipigil sa tubig na pumasok sa mga ilong (at oral) na mga ilong kapag nalubog ang ahas. Sama sa mga suod nga paryente niini, ang mga buho sa ilong niini nahimutang halos dorsally , nga adunay mga balbula nga makapugong sa tubig nga mosulod sa mga lungag sa ilong (ug oral) kung malubog bitin. Ang H. semperi ay kilala na matatagpuan lamang sa tubig ng Lake Taal (dating kilala bilang Lake Bombon) sa lalawigan ng Batangas sa Pilipinas . Ang H. semperi nailhan nga makit-an lamang sa katubigan sa Lake Taal (kaniadto nailhan nga Lake Bombon) sa probinsya sa Batangas sa Pilipinas Ang nag-iisang freshwater sea ahas sa bansa, nabubuhay ito sa kabuuan ng buhay nito sa loob ng mga lilim ng lawa, pagpapakain at pag-aanak sa kanyang medyo acidic na tubig. Ang bugtong freshwater sea snake, mabuhi sa tanang kinabuhi niini sa sulod sa sa landong nga linaw, nga nagapakaon ug nagapanganak sa medyo asidohon nga tubig. Ang lawa mismo ay isang lawa ng volcanic crater , na dating tubig-dagat ngunit unti-unting nawala ang kaasinan matapos ang lawa ay sarado mula sa dagat sa pamamagitan ng isang pagsabog noong ika-16 na siglo. Ang linaw mismo usa ka linaw sa volcanic crater, nga kaniadto tubig sa asin apan anam-anam nga nawala ang pagka-asinon pagkahuman ang dagat gisaradohan gumikan sa usa ka pagbuto niadtong ika-16 nga siglo. Ito ang natatanging aspeto ng pagbuo at kasaysayan ng lawa na humantong sa ebolusyon ng ilang mga species ng tubig-asin, kabilang ang H. semperi. Kini ang talagsaon nga aspeto sa porma ug kasaysayan sa linaw nga nagdala sa ebolusyon sa daghang mga espisye sa tubig-asin, lakip ang H. semperi. Kaya, ang species na ito ay medyo bata, na sanay na sa tubig-tabang nang mas mababa kaysa sa isang milenyo. Sa ingon, kini nga mga espisye medyo bata, nga naanad sa tubig-tab-ang nga mas ubos sa usa ka milenyo. Napakaliit ay kilala tungkol sa kasaysayan ng buhay ni H. semperi , kabilang ang ekolohiya at pag-ikot ng mga ito. Gamay ra kaayo ang nakahibalo sa kasaysayan sa kinabuhi sa H. semperi, lakip ang ekolohiya ug mga siklo niini. Yamang napakakaunti ang nalalaman tungkol sa mga gawi ng reproduktibo ng mga species H. semperi , halos walang mga pagtatantya ng populasyon ng ahas. Tungod kay gamay ra ang nahibal-an bahin sa mga pamatasan sa pagsanay sa mga lahi sa H. semperi , halos walaÕy mga pagbanabana sa populasyon sa bitin. Tulad ng maraming iba pang mga species na nakakaapekto sa lawa, ito ay masugatan bilang isang species sa anumang mga anthropogenikong epekto sa ekosistema ng lawa, parehong direkta at hindi direkta. Sama sa daghang ubang mga sakop sa henero nga naay dakong dulot sa linaw, kini mao ang huyang nga ingon sa usa ka sakop sa henero nga sa bisan unsa nga anthropogenic nga epekto sa ekosistem sa lanaw, maong direkta kini ug dili-direkta. Polusyonay palaging isang pangunahing isyu pagdating sa nakapaloob na mga katawan ng tubig na may maraming nakapalibot na mga pamayanan. Ang polusyon kanunay usa ka mahinungdanong isyu sa diha nga kini moabut sa gilakip nga mga lawas sa tubig nga adunay daghang naglibot nga mga puy-anan sa tawo. Ang maraming komersyal na mga establisimyento, bayan at plantasyon na nagtatapon ng mga kemikal at dumi sa alkantarilya sa lawa, na sinamahan ng siksik na populasyon ng mga bukirin ng isda sa tubig ng lawa ay maaaring magkaroon pa ng masamang epekto sa kalusugan ng mga species sa kabuuan. Ang daghang komersyal nga mga establisemento, lungsod ug mga plantasyon nga naglabay sa mga kemikal ug pagkalot sa linaw, inubanan sa dasok nga populasyon sa mga umahan sa isda sa tubig sa lanaw mahimoÕg adunay dili maayong epekto sa kahimsog sa mga espisye sa tibuuk. Bilang karagdagan, habang ang ahas mismo ay walang komersyal na halaga at hindi na-ani, naghihirap ito mula sa karaniwang tao na stigma na madalas na iniugnay sa mga ahas. Dugang pa, bisan ang bitin mismo walay komersyal nga kantidad ug wala maani,nag antos gikan sa naandan nga tawhanang stigma nga kanunay gipaila sa mga bitin. Ang mga mangingisda na madalas na nakatagpo ng mga ahas ng docile ay kilala na papatayin sila dahil lamang sa kung ano sila. Ang mga mangingisda nga kanunay nga nakatagbo sa mga bitin sa aghop nahibal-an nga mapatay kini tungod lamang sa kung unsa kini. Si H. semperi ay pinangalanang si Carl Semper , isang German ecologist na natuklasan ang mga species sa kalagitnaan ng ika-19 na siglo. Si H. semperi ginganlag Carl Semper , usa ka ekolohista nga Aleman nga nakadiskubre sa mga espisye sa tungatunga sa ika-19 nga siglo. Lokal, ang ahas ay kilala bilang duhol matapang . Lokal, ang bitin nailhan nga isog. Ang Philippine sailfin lizard , magkapalong tuko , sailfin lizard , sailfin water lizard , soa-soa water lizard ( Hydrosaurus pustulatus ) o ang katutubong pangalan ibid ay isang nangingitlog butiki na nakatira lamang sa Pilipinas . Ang Philippine sailfin lizard, magkapalong tuko , sailfin lizard , sailfin water lizard , soa-soa water lizard ( Hydrosaurus pustulatus ) o sa iyang nitibong ngalan mao ang nagapangitlog nga tabili nga sa Pilipinas ra gapuyo. Ang lokal na pangalan ay bayagbag . Lokal nga ngalan mao ang bayagbag . Ang lizard ng Philippine sailfin ay isang mahusay na manlalangoy at may patag na mga daliri ng paa na nagbibigay daan sa pagtakbo nito sa tubig, na katulad ng mga basilisks . Ang tabili sa Pilipinas kay usa ka maayo na manlalangoy ug adunay mga patag nga tudlo sa tiil nga nakapaarang sa pagdagan niini sa tubig, parehas sa mga basilisks. Hindi kanais-nais , pagpapakain ng prutas , dahon, bulaklak, insekto , at maliliit na hayop. Dili maayo nga pakan-on ug prutas, dahon, bulak,mga insekto, ug mga gagmay na mananap. Ang mga lalaki ay may mas malaking crest sa kanilang likuran kaysa sa mga babae. Ang mga lalaki adunay mas dako nga lapaw sa ilang likod kaysa sa mga babaye. Nagpapakita rin ang mga lalaki ng kulay na lila habang tumatanda sila. Nagapakita usab ang mga lalaki og kolor nga lila samtang nagkadako og nagkatiguwang sila. Ang mga kababaihan ay hindi gaanong makulay. Ang mga babaye dili kaayo lainlaig kolor. Ang mga matatanda ay maaaring umabot ng isang metro ang haba. Ang mga hamtong mahimong moabot hangtod sa usa ka metro ang gitas-on. Ipinakita ang Taxidermied Philippine Sailfin Lizard sa Philippine National Museum . Ang Taxidermied Philippine Sailfin Lizard gipakita sa Philippine National Museum . Lizard buhay ng Philippine sailfin sa tropikal na kakahuyan tirahan na malapit sa tubig, tulad ng mga ilog , tabing-ilog, kanin-patlang at mangrove . Ang kinabuhi sa tiki sa Philipiine sailfin sa mga pinuy-anan nga tropikal nga kakahuyan nga duol sa tubig, sama sa mga sapa, suba, bugasan ug bakawan. Dahil sa pagkalito sa H. amboinensis , ang eksaktong pamamahagi sa Pilipinas ay binansagan ng ilang kawalan ng katiyakan. Tungod sa kalibog sa H. amboinensis, ang tukma nga pag-apod-apod sa Pilipinas giingon nga walaÕy kasiguruhan. Gayunman, isang pag-aaral ng genetic na naka-sample ng mga indibidwal sa buong kapuluan ng Pilipinas (mula sa Mindanao sa timog hanggang Luzon sa hilaga) ay natagpuan na ang lahat ay H. pustulatus , na nahahati sa anim na mga clades . Bisan pa, usa ka pagtuon sa genetic nga sample ang mga indibidwal sa tibuuk nga kapuluan sa Pilipinas (gikan sa Mindanao sa habagatan hangtod sa Luzon sa amihanan) nakit-an nga ang tanan mga H. pustulatus, nga gibahin sa unom nga mga clades. Ang mga lizard ng sailfin ng Pilipinas ay naiuri ngayon bilang Vulnerable ng IUCN . Ang mga sailfin lizard sa Pilipinas kay giklasipikar karon sa IUCN nga tandogonon. Ang kanilang pangunahing banta ay ang pagkawala ng tirahan , na hinahanap ng pagkain, at koleksyon para sa pangangalakal ng alagang hayop. Ang ilang panguna nga peligro kay mao ang pagkawala sa puy-anan, gipangita alang sa pagkaon, ug pagkolekta alang sa pamaligya sa binuhi. Karaniwang magagamit ng mga panday sa Pilipinas ang mga lizards ng Pilipinas sa Estados Unidos noong mga dekada ng 1990, ngunit ngayon sila ay bihirang at mahal sa Estados Unidos (nagkakahalaga ng $ 650 para sa isang bihag na may edad na bata). Kasagaran nga magamit sa mga panday sa Pilipinas ang mga butiki sa Pilipinas sa Esatdos Unidos kaniaadtong 1990, apan karon sila talagsaon ug mahal sa Estados Unidos (nagkantidad ug $ 650 alang sa usa ka nabihag nga sakto na ang edad). Ang pag-aanak sa pagkabihag ay nagawa lamang sa ilang mga kaso. Ang pagpanganak sa pagkabihag nahimo ra sa pila ka mga kaso. Ngunit dahil karaniwan ito sa maraming bahagi ng Pilipinas, ang kalakalan ng alagang hayop sa maraming mga rehiyon ay patuloy pa rin at ang ilan ay kahit na hindi kinikilala ng gobyerno. Apan tungod kay naandan kini sa daghang bahin sa Pilipinas, nagpadayon ang patigayon sa binuhi sa daghang mga rehiyon ug ang pipila wala usab mailhan sa gobyerno. Ang Sanguirana igorota ay isang species ng tunay na palaka , pamilya Ranidae. Ang Sanguirana igorota kay isa ka lahi sa tinood nga baki,pamilya nga Ranidae. Ito ay endemic sa Cordillera Central ng isla ng Luzon , Philippines . Mao kini ang kaliwatan nga naa sa Cordillera Central sa isla sa Luzon,sa Pilipinas. Ang pinakamalapit na kamag-anak nito ay Sanguirana luzonensis , at ito ay itinuturing na kasingkahulugan din ng mga species na iyon; isang pag-aaral sa paglaon ay nagmumungkahi ng hindi pa nalulutas na mga ugnayan sa pagitan ng S. Igorota , S. Luzonensis , at S. Tipanan . Ang labing suod nga paryente niini mao ang Sanguirana luzonensis, ug giisip kini nga magkahulugan usab nga lahi; usa ka pagtuon sa ulahi nagsugyot sa wala pa masulbad nga mga relasyon tali sa S. Igorota , S. Luzonensis , ug S. Tipanan . Karaniwang pangalan ng Igorot na palaka ni Tayloray naisaayos para sa species na ito. Kasagaran nga ngalan nga Igorot frog ni Taylor nahan-ay alnag sa espisye niini. Ang mga may sapat na gulang ay may sukat na 50-58 mm (2.0-2.3 in) at mga may sapat na gulang na 68-82 mm (2.7Ð3.2 in) sa haba ng snout-vent. Ang mga hamtong nga lalaki nagsukod 50-58 mm (2.0-2.3 ang) ug mga hamtong nga babaye 68-82 mm (2.7Ð3.2 sa) sa gitas-on sa snout-vent. Ang snout ay squarish sa view ng dorsal. Ang snout malaw-ay sa pagtan-aw sa dorsal. Ang tympanum ay maaaring maging translucent. Ang tympanum kay mahimong salin. Katamtaman ang mga dorsolateral ridge. Anaa ang kasarangan nga mga agianan sa dorsolateral. Ang dorsum ay berde ng oliba na may mga tanso na tanso. Ang dorsum mao ang olibo nga berde nga adunay mga tanum nga tumbaga. Dilaw ang venter. Dilaw ang venter. Ang mga pinong mga asperities ng dorsal ay naroroon. Anaa ang maayong mga asperidad sa dorsal. Ang tubo ay tuberculate. Nag-tuberculate ang singit. Walang tinig na boses ang naroroon sa mga lalaki. WalaÕy bokal nga kantidad ang naa sa mga lalaki. Ang Sanguirana igorota ay nangyayari sa mga cool na sapa at mga ilog sa Montana rainforest sa taas ng 850Ð950 m (2,790Ð3,120 p) sa taas ng lebel ng dagat (800Ð1,300 m (2,600Ð4,300 piye) sa iba pang mga mapagkukunan ). Ang Sanguirana igorota nahitabo sa mabugnaw nga mga sapa ug mga suba sa Montane rainforest sa kataasan nga 850-950 m (2,790-3120 p) ibabaw sa lebel sa dagat 800-1300 m (2600-4300 p) sa ubang mga gigikanan niini. Maaari itong medyo sagana sa angkop na tirahan at pinahihintulutan ang ilang kaguluhan sa tirahan. Kini mahimong labi ka madagayaon sa angay nga puy-anan ug gitugotan ang pila nga kagubot sa ilang gina puy-an. Siguro, ang pag-aanak ay naganap sa mga sapa; ang mga itlog ay inilalagay sa tubig. Siguro, ang pagkapanganak kay nahitabo sa mga sapa; ang mga itlog kay gibutang sa tubig. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan (deforestation) na sanhi ng pag-convert ng tirahan sa agrikultura o real estate. Gihulga kini sa pagkawala sa gipuy an (deforestration) na hinungdan sa pagkakabig sa balay sa agrikultura o yuta. Ang Sanguirana tipanan ay isang species ng totoong palaka . Ang Sanguirana tipanan usa ka klase sa tinuod nga baki . Ito ay katutubong sa mgabundok ng Sierra Madre ng isla ng Luzon , Pilipinas. Kini ang lumad sa mga bukid sa Sierra Madre sa isla sa Luzon , Pilipinas. Ito ay naninirahan sa mga cool na ilog at ilog sa mas mababang mga montane at mababang mga kagubatan. Gipuy-an niini ang mga mabugnaw nga suba ug mga sapa sa ubos nga Montane ug mga kalasangan. Nagbabanta ito sa pamamagitan ng pagkawala ng pag-log at tirahan. Gihulga kini pinaagi sa pagkawala sa puy-anan ug pag-batang. Ang celestial monarch ( Hypothymis coelestis ) ay isang species ng ibon sa pamilya Monarchidae , at isa sa mga pinaka-kaakit-akit sa lahat ng monarch flycatcher, kasama ang kamangha-manghang asul na crest at malaking dilaw na mata-singsing (alinman sa kung saan ay isinalarawan sa nakaharap na pagpipinta ). Ang celestial monarch ( Hypothymis coelestis ) usa ka species sa langgam sa pamilya Monarchidae , ug usa sa labing madanihon sa tanan nga mga flycatcher sa monarch, nga adunay matalan-awon nga asul nga pasong ug dagko nga dalag nga mata-singsing (wala niini ang gihulagway sa nag-atubang nga pintura ). H. c. rabori - Rand , 1970 : Natagpuan sa Sibuyan at Negros . Ang mga subspesies na ito ay hindi naitala mula 1959 at maaari na ngayong mawala. H. c. rabori - Rand , 1970 : Nakaplagan sa Sibuyan ug Negros . Kini nga mga subspesies kay wala natala sukad 1959 ug mahimo na karon nga mapuo. Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan niini kay mao ang subtropical o tropical nga hamlog na lowland nga kalasangan . Ang magagandang insekto na ito ay mabilis na bumababa, na may mga kamakailang survey na inilalantad ang pagkakaroon nito sa 10 mga site lamang. Ang kini nga matahum nga insekto dali nga mikunhod ug miubos, uban sa bag-ong mga pagpaniid nga nagpadayag sa presensya sa 10 nga mga site lamang. Ang malawak at patuloy na pagbawas ng tirahan ng mababang lupain ay nag-iiwan ng populasyon nito na malubhang nasira at ang katayuan nito ay masugatan ayon sa Red Data Book of Threatened Birds of Asia. Ang pagkaylap ug padayon nga pagkunhod sa pinuy-anan sa ubos nga yuta nagbiya sa populasyon niini ug mahuyang kahimtang sumala sa Red Data Book of Threatened Birds of Asia. Ang porcupine ng Pilipinas , o Palawan porcupine ( Hystrix pumila ) ay isang species ng rodent sa pamilya na Hystricidae (Old World porcupines) na endemiko sa isla ng Palawan sa Pilipinas . Ang porcupine sa Pilipinas , o Palawan porcupine ( Hystrix pumila ) usa ka klase nga rodent sa pamilya nga Hystricidae (Old World porcupines) nga tumindok sa isla sa Palawan sa Pilipinas . Kilala ito sa lokal bilang durian o landak . Nailhan kini nga durian o landak sa lokal. Tila, matatag ang populasyon nito, ngunit iniulat na inuusig ng mga magsasaka bilang mga peste sa mga plantasyon ng niyog. Dayag, malig-on ang populasyon niini, apan gikataho nga gilutos sa mga mag-uuma kini nga mga peste sa mga plantasyon sa lubi. Lokal na pangkaraniwan sa hindi pangkaraniwan, ang mga species ay matatagpuan sa pangunahing at pangalawang kagubatan sa mga bundok at sa mga liblib na lugar. Lokal sa kasagaran nga dili kasagaran, ang mga species kay makit-an sa una ug ikaduhang kalasangan sa mga bukid ug sa mga tago nga dapit. Ang species na ito ay naninirahan din sa mga kuweba, ngunit karaniwang matatagpuan sa ilalim ng mga butil ng puno o sa mga rock crevice. Ang kini nga species nagpuyo usab sa mga langob, apan kasagaran nga makit-an sa ilawom sa tuko sa mga punoan sa kahoy o sa mga kaw-ang sa bato. Ito ay endemik at pinaghihigpitan sa Palawan Faunal Region. Tumindok kini ug dili pahilabtan sa Palawan Faunal Region. Naitala ito sa mga isla ng Busuanga, Calauit, at Coron, at sa mainland sa Puerto Princesa Subtererior River National Park, at mga kagubatan na lugar ng El Nido. Narekord kini sa mga isla sa Busuanga, Calauit, ug Coron, ug sa unay sa Puerto Princesa Subtererior River National Park, ug mga kalasangan sa El Nido. Ang mammal na ito ay lilitaw na walang likas na mga kaaway. Kini nga mammal ingon walaÕy natural nga mga kaaway. Ang panlabas na takip ng spines ay nagsisilbing proteksyon at sistema ng pagtatanggol. Ang gawas nga tabon sa mga dugokan ang maong naga panalipod ug ginahimong sistema pang depensa. Sinusukat nito ang humigit-kumulang na 42-93 cm (1.38Ð3.05 p) ang haba, hindi nagbibilang ng isang buntot na mga 2.5-19 cm (0.98Ð7.48 in) at may bigat na 3.8Ð5.4 kg (8.4Ð11.9 lb). Ginasukod niini and kapin kun kulang 42-93 kasentimentro (1.38Ð3.05 p) ang gitas-on, wala mag-ihap og usa kaikog nga mga 2.5-19 kasentimetro (0.98-77 kapulgada) ug gibug-aton nga 3.8Ð5.4 kakilo (8.4-111.9 kalubok). Ang Electra's tree-nymph ( Idea electra ) ay isang species ng nymphalid butterfly sa Danainae subfamily. Ang Electra's tree-nymph ( Idea electra ) usa ka species nga nymphalid butterfly sa Danainae subfamily. Ito ay endemic sa Pilipinas . Endimiko kini sa Pilipinas . Ang Isopora ay isang genus ng maliit na polyp stony coral sa phylum Cnidaria . Ang Isopora kay usa ka genus sa gamay nga polyp stony coral sa phylum Cnidaria . Ang Isopora palifera ay isang species ng stony coral sa pamilya Acroporidae . Ang Isopora palifera kay usa ka specie sa stony coral sa pamilya Acroporidae . Ito ay isang reef gusali coral nakatira sa mababaw na tubig at magpatibay iba't ibang mga paraan depende sa mga kondisyon ng tubig kung saan ito ay nakatayo. Usa kini ka dakbalay sa pagang nga nagpuyo sa mabaw nga tubig ug nagpalig-on sa lainlaing mga porma depende sa kahimtang sa tubig diin kini nahimutang. Natagpuan ito sa Kanlurang Indo-Pacific Ocean hanggang sa silangan ng Australia. Nakit-an kini sa kasadpang Indo-Pasipiko nga Kadagatan hangtod sa sidlakan sa Australia. Ang Isopora palifera ay maaaring maging encrusting, o napakalaking, form na mga sanga ng haligi o kahanay na mga tagaytay ng mga sanga na parang talim. Ang Isopora palifera mahimoÕg mataptan, o napakadako nga porma sa mga sanga nga kolum o kalinya nga mga tagaytay sa mga sanga nga sama sa sula nga hait. Ang hugis na pinagtibay ay nakasalalay sa kung magkano ang paggalaw ng tubig doon sa lugar ng paglaki nito; ito ay nakaka-akit sa isang malakas na kasalukuyang o sa seaward side ng isang bahura at mas sumasanga sa kalmado, kondisyon pa rin. Ang porma nga gisagop nagdepende kung unsa kadaghan ang paglihok sa tubig ngadto sa lugar nga gikadakan niini; madani kini sa usa ka lig-on nga kasamtangan o sa daplin sa dagat nga bahin sa usa ka bahura ug labi pa nga nagsanag sa kalma, kondisyon pa. Ang mga sanga ay 5 hanggang 15 cm (2 hanggang 6 in) ang lapad at hanggang sa 20 cm (8 in) ang haba. Ang mga sanga adunay 5 hangtod 15 kasentimetro (2 hangtod 6 kapulgada) ang gilapdon ug hangtod sa 20 sentimetro (8 kapulgada) ang gitas-on. Ang bawat sangay ay may ilang mga corallite ng axial hanggang sa 4 milimetro (0.16 in) ang diameter. Ang matag sanga adunay ubay-ubay nga mga axial corallite hangtod sa 4 kamilimetro (0.16 kapulgada) ang diyametro. Ang mga radial corallites ay cylindrical, malaki at malapit nang magkasama o hawakan, at proyekto mula sa mga sanga hanggang sa 5 milimetro (0.20 in). Ang mga radical corallites kay tabudyos, dako ug duol nga dungan o makuptan, ug proyekto nga gikan sa mga sanga hangtod sa 5 kamilimetro (0.20 kapulgada). Ang bawat isa ay may natatanging, malaking irregularly na hugis na malapit sa tip. Ang matag usa adunay usa ka talagsaon, dako nga dili regular nga porma sa katapusan. Ang kulay ng koral na ito ay berde, creamy o maputlang kayumanggi. Ang kolor sa kini nga pagang mao ang lunhaw, lawot o luspad na tabonon. Ang kulay na ito ay nagmula sa minutong symbiotic dinoflagellates na kilala bilang zooxanthellae na nakatira sa loob ng mga tisyu ng coral polyps. Ang kolor nga kini kay naggikan sa minuto nga simbolo nga dinoflagellates nga nailhan nga zooxanthellae nga nagpuyo sa sulod sa mga tisyu sa mga polyp nga pagang. Ang mga photosynthetic algae na ito ay gumagamit ng sikat ng araw upang lumikha ng mga organikong compound at ang coral ay magagamit ito upang magbigay ng bahagi ng mga pangangailangan sa nutrisyon. Kini nga mga photosynthetic algae nagagamit sa silaw sa adlaw aron makamugna ug mga organikong dinugtong ug ang koral nga mahimo nga maghatag ug bahin sa kinahanglan sa nutrisyon. Ang mga butil ng fluorescent ng pigment ay naroroon sa mga tisyu at ito ay nasa higit na konsentrasyon sa mga indibidwal na lumalaki sa mga high-light na kapaligiran. Ang mga butil nga ploresen nga pinta kay anaa sa mga tisyu ug kini adunay labi ka daghang konsentrasyon sa mga indibidwal nga nagtubo sa mga hayag nga palibot. Ang Isopora palifera ay malapit na kahawig ng Isopora cuneata , at madalas ay may katulad na mga anyo ng paglago, ngunit I. cuneata karamihan ay nangyayari sa higit pang mga silangang bahagi ng Pasipiko at sa malalakas na tubig, at ang mga butas sa mga hugis na hugis ng radial corallite ay pabilog sa balangkas. Ang Isopora palifera suod nga kaamgid sa Isopora cuneata , ug kanunay adunay parehas nga mga porma sa pagtubo, apan ang I. cuneata kasagaran nga nahitabo sa labi ka mga silangang bahin sa Pasipiko ug sa kusog nga tubig, ug ang mga lungag sa mga konkreto nga porma sa radial corallite kay palingin sa latid. Ang Isopora palifera ay matatagpuan sa Dagat Indo-Pasipiko. Ang Isopora palifera makit-an sa dagat sa Indo-Pacific. Ang saklaw nito ay umaabot mula sa South Africa at Madagascar hanggang East Africa, Aldabra at Chagos, India, China, Japan, Indonesia at Australia. Ang sakup niini gikan sa South Africa ug Madagascar hangtod sa East Africa, Aldabra ug Chagos, India, China, Japan, Indonesia, ug Australia. Ito ang pinakakaraniwang species ng coral sa hilagang bahagi ng Great Barrier Reef . Kini ang labing sagad nga mga espisye sa gasang sa amihanang bahin sa Great Barrier Reef. Ito ay isang coro ng gusali na coral at matatagpuan subtidally sa mga reef flats, mga dingding sa gilid at mga dalisdis. Kini usa ka coro nga dakbalay nga gasang ug makit-an subtidally sa mga reef flat, mga bongbong sa kilid ug mga bakilid. Ang Isopora palifera ay unang lumitaw sa talaan ng fossil sa Papua New Guinea sa Pliocene . Ang Isopora palifera unang nagpakita sa talaan sa fossil sa Papua New Guinea sa Pliocene . Ang Isopora palifera ay isang masigla at agresibong species ng coral; kung saan nakikipag-ugnay sa iba pang mga corals ay mapapalala ito at papatayin ang kanilang mga tisyu. Ang Isopora palifera usa ka mabaskog ug agresibo nga espisye sa gasang, diin kini makig-uban sa uban nga mga gasang ug kini magpalong kanila ug magpatay sa ilang mga tisyu. Mayroon itong malagkit na istraktura at sa halip marupok upang madali itong masira ng mga bagyo. Kini adunay usa ka mahagkot nga istruktura ug labi ka mahuyang aron kini dali nga maguba sa mga bagyo. Ang mga naka-hiwalay na piraso ay magagawang muling maitaguyod ang kanilang mga sarili sa mga angkop na lokasyon. Ang mga natibulaag nga mga piraso mahimo nga matukod pag-usab ang ilang kaugalingon sa angay nga mga lokasyon. Ang coral ay madaling kapitan ng sakit na itim na banda at sakit sa puting banda . Dali lamang makapyotan ug sakit nga itom nga banda ang puting habig sa gasang. Sa isang pag-aaral sa Taiwan, natagpuan na ang dalawang magkakaibang mga simbolo ng algal, ang Symbiodinium phylotypes C at D, ay nauugnay sa koral. Sa usa ka pagtuon sa Taiwan, nahibal-an nga duha nga lahilahi nga mga simbolo nga algal, ang Symbiodinium phylotypes C ug D, nalambigit sa gasang. Ang isa o pareho ay naroroon sa anumang oras, ang proporsyon ng bawat pagbabagu-bago sa oras ng taon, temperatura ng tubig sa dagat at pagbabago ng mga antas ng ilaw. Ang usa o parehas nga naa sa bisan unsang oras, ang kadaghan sa matag pagbag-o sa oras sa tuig, temperatura sa tubig sa dagat ug pag-usab sa lebel sa kahayag. Ito ay kapag wala, tulad ng maaaring mangyari kapag ang temperatura ng tubig ay tumataas ng mataas, ang pagdugo ay sanhi, at kapag nangyari ito, ang coral ay madaling kapitan ng pinsala, sakit, at kamatayan. Kini kung wala karon, ingon sa mahimo nga mahitabo kung ang temperatura sa tubig kay taas kaayo, ang pagbuto ang hinungdan, ug kung kini nahitabo, ang kagaangan dali lamang madaot, magsakit, ug mamatay. Ang shortfin mako shark , na kilala rin bilang ang mga asul na pointer o bonito pating , ay isang malaking mackerel shark . Ang shortfin mako iho , nga nailhan usab ingon sa mga asul nga pointer o bonito iho , mao ang usa ka dako nga mackerel iho . Ito ay karaniwang tinutukoy bilang ang mako shark , pati na ang longfin mako shark ( Isurus paucus ). Kasagaran kini gitawag nga mako shark , ingon usab ang longfin mako shark ( Isurus paucus ). Ang shortfin mako ay nakatala bilang pinakamabilis na swimming shark, na may kakayahang sumabog ng bilis hanggang 18,8 metro bawat segundo (68 km / h; 42 mph). Ang shortfin mako nakabutang sa talaan ingon ang labing paspas nga mulangoy na iho, nga adunay kusog nga lugapak nga tulin sa 18.8 metros matag segundo (68 km / h; 42 mph). Ang mga species ay inuri bilang Endangered ng IUCN . Ang mga espisye gihlas nga Endangered sa IUCN. Ang "Mako" ay nagmula sa wikang M_ori , na nangangahulugang alinman sa pating o ngipin ng pating. Ang "Mako" naggikan sa pinulongang M_ori, nga nagpasabut nga bisan ang iho o ngipon sa iho Kasunod ng wikang M_ori, ang "mako" sa Ingles ay kapwa may isahan at pangmaramihang. Pagsunud sa pinulongang M_ori, ang "mako" sa Iningles parehas nga singular ug plural. Ang salita ay maaaring nagmula sa isang pagkakaiba-iba ng dialectal dahil ito ay katulad ng mga karaniwang salita para sa pating sa isang bilang ng mga wika ng Polynesia - mak_ sa dialektang K_i Tahu M_ori, mang_ sa ibang mga dayalekto ng M_ori, "mago" sa Samoan , ma'o sa Tahitian , at mano sa Hawaiian . Ang pulong mahimo'g naggikan sa usa ka lahilahi nga dayalekto kay parehas kini sa mga sagad nga pulong sa iho sa daghang mga sinultian sa Polynesia - mak_ sa dayalektong K_i Tahu M_ori, mang_ sa ubang mga dayalekto sa M_ori, "mago" sa Samoan, ma'o sa Tahitian, ug mano sa Hawaiian. Ang unang nakasulat na paggamit ay nasa Lee atAng Grammar at bokabularyo ng Kendall ng wika ng New Zealand (1820), na sinasabing simpleng, "Mako; Isang tiyak na isda". Ang una nga gisulat nga paggamit mao naa sa Lee ug ang pulonglaan ug bokabularyo sa Kendall na sinultian sa New Zealand (1820) nga yano nga nag-ingon, "Mako; Usa ka piho nga isda." Ang Richard Taylor's Isang dahon mula sa likas na kasaysayan ng New Zealand (1848) ay mas detalyado: "Mako, ang pating na may ngipin na napakahalaga ng mga Maoris". Ang Richard Taylor's Usa ka dahon gikan sa natural nga kasaysayan sa New Zealand (1848) mas detalyado: "Mako, ang iho nga adunay ngipon nga labing gibili sa mga Maoris" Noong 1809, binigyan ni Constantine Rafinesque ang shortfin mako ng pangalang pang-agham na Isurus oxyrinchus (ang isurus ay nangangahulugang "ang parehong buntot", ang oxyrinchus ay nangangahulugang "pointy snout"). Niadtong 1809, gihatagan ni Constantine Rafinesque ang shortfin mako ug pang- alamdag nga ngalan nga Isurus oxyrinchus (ang isurus nga nagkahulugan nga "parehas nga ikog", ang oxyrinchus nga nagkahulugan nga "pointy snout"). Ang shortfin mako shark ay isang medyo malaking species ng pating. Ang shortfin mako shark kay usa ka medyo daku-on nga espisye sa iho. Ang mga rate ng paglago ay lumilitaw na medyo pinabilis kumpara sa iba pang mga species sa pamilya ng lamnid . Nga ang pahimutang sa pagtubo nitungha nga medyo paspas kumpara sa ubang mga espisye sa banay sa lamnid. Ang isang average na ispesimen ng may sapat na gulang ay may sukat na 3.2 m (10 piye) ang haba at may timbang mula 60-135 kg (132Ð298 lb). Usa ka kasarangan nga ispesimen sa mga hamtong adunay sukod nga mga 3.2 m (10 p) ang gitas-on ug gibug-aton nga gikan sa 60-135 kg (132-298 lb). Ang mga species ay sekswal na dimorphic , na may mga babaeng karaniwang mas malaki kaysa sa mga lalaki. Ang mga espisye usa ka sekswal nga dimorphic, nga adunay mga babaye nga kasagarang mas dako sa mga lalaki. Ang mga malalaking ispesimen ay kilala, na may ilang malalaking, may sapat na gulang na babaeng lumalagpas sa haba na 3.8 m (12 p) at isang bigat na 570 kg (1,260 lb). Nailhan ang dagkong mga ispesimen, nga adunay pipila nga dagko, hamtong nga mga babaye nga sobra sa gitas-on nga 3.8 m (12 p) ug usa ka gibug-aton nga 570 kg (1,260 lb). Ang pinakamalaking kinuha sa hook-and-line ay 600 kg (1,300 lb), nahuli mula sa baybayin ng California noong Hunyo 3, 2013, at ang pinakamahabang na na-verify na haba ay 4.45 m (14.6 p) Ang pinakadako nga nakuha sa hook-and-line mao ang 600 kg (1,300 lb), nasapon gikan sa baybayon sa California kaniadtong Hunyo 3, 2013m ug ang kinatas-an nga nahaw-as nga nasuta sa gitas-on nga 4.45 m (14.6p). ang nahuli mula sa Mediterranean baybayin ngPransya noong Setyembre 1973. ang nasapon sa baybayon sa dagat mediteranyo sa Pransya kaniadtong Septyembre 1973. Isang ispesimen na nahuli mula sa baybayin ng Italya at sinuri sa isang merkado ng isda ng Italya noong 1881 ay iniulat na timbangin ang isang pambihirang 1,000 kg (2,200 lb) sa haba ng 4 m (13 p). Usa ka ispesimen nga nakuha sa baybayon sa Italya ug gisusi sa usa ka merkado ug isda sa Italya kaniadtong 1881 nga gitaho ang kabug-aton nga usa ka talagsaon nga 1, 000 kg (2, 200 lb) ug gitas-on nga 4 m (13 p). Gayunman, isa pang isda ang nahuli mula sa Marmaris, Turkey noong huling bahagi ng 1950s sa tinatayang laki ng pagitan ng 5.77 m (18.9 p) at 6.19 m (20.3 p) na ginagawa itong pinakamalaking kilalang ispesimen ng mga species. Bisan pa adunay laing isda nga nasapon sa Marmaris, Turkey kaniadtong ulahing bahin sa 1950s sa gibanabanang kadako tali sa 5.77 m (18.9 p) ug 6.19 m (20.3 p) nga naghimo niini nga labing nailhan nga espesimen sa mga espisye. Gayunpaman, ang pagtatantya na ito ay nilikha gamit ang mga larawan ng pating at hindi sa oras ng pagkuha kaya't ang pagtatantya na ito ay dapat gawin nang may makatwirang pag-iingat. Bisan pa, kini nga pagbanabana gihimo pinaagi sa mga litrato sa iho ug dili sa panahon sa pagkuha maong kini nga banabana kinahanglan nga buhaton nga may makatarunganon nga pag-amping. Ang mga may-akda ay hindi tinantya ang timbang para sa ispesimen na ito. Dili gibanabana sa mga tagsulat ang gibug-aton niini nga ispesimen. Ang shortfin mako shark ay cylindrical sa hugis, na may isang patayo na pinahabang buntot. Ang shortfin mako shark adunay tabudyos nga porma, nga adunay usa ka pinatuybo nga tugsoy nga ikog. Ang species na ito ay nagpapakita ng countershading, na may makikinang na kulay asul na kulay ng kulay dorsally at puting nangahas. kini nga espisye nagpakita ug countershading, uban ang lamdag nga kolor nga kolor sa asul nga kolor dorsally ug puti nga wala'y pulos. Ang linya ng demarcation sa pagitan ng asul at puti sa katawan ay naiiba. Ang linya nga gitung-an sa asul ug puti sa demarksiyon dili magparehas. Ang underside ng snout at ang lugar sa paligid ng bibig ay puti. Ang ilawom sa simud ug ang lugar sa palibot sa baba kay puti. (snout is simod in cebuano) Ang mga mas malalaking specimen ay may posibilidad na magkaroon ng mas madidilim na kulay na umaabot sa mga bahagi ng katawan na magiging maputi sa mas maliit na mga indibidwal. Ang labi ka dagko nga mga espesipikasyon adunay posibilidad nga adunay labi ka itum nga kolor nga moabut sa mga bahin sa lawas nga puti sa gagmay nga mga indibidwal. Ang bata ng bata ay naiiba sa pagkakaroon nito ay isang malinaw na maitim na mantsa sa dulo ng snout. Ang mata sa mako lahi sa kini adunay usa ka tin-aw nga itum nga mantsa sa tumoy sa simud. Ang longfin mako shark ay kahawig ng shortfin mako shark, ngunit may mas malaking pectoral fins, madilim kaysa sa maputla na kulay sa paligid ng bibig at mas malaking mata. Ang longfin mako shark kaamgid kaayo sa shortfin mako shark, apan adunay mas dagko nga pectoral fins, ngitngit imbis mapula ang kolor sa baba ug labi ka dako nga mga mata. Ang pagkakaroon lamang ng isang lateral keel sa buntot at ang kakulangan ng mga lateral cusps sa ngipin ay nakikilala ang mako mula sa malapit na nauugnay na mga porbeagle sharks ng genus Lamna . Ang timailhan sa usa ka mako nga pating kay ang iyang lateral keel sa ikog ug kakuwang sa mga lateral cusps sa mga ngipon nasakop sa porbeagle sa genus Lamna. Ang shortfin mako inhabits offshore mapagtimpi at tropikal na dagat sa buong mundo. Ang shortfin mako nagpuyo sa gawas sa dagat na init ug tropikal. Ang malapit na nauugnay na longfin mako shark ay matatagpuan sa Gulf Stream o mas maiinit na tubig sa labas ng pampang. Ang kaliwat sa longfin mako shark kay makit-an sa Gulf Stream o sa init nga tubig sa gawas sa baybayon. Para sa dating New Zealand at Maine. Alang sa ex New Zealand ug Maine. Ito ay isang pelagic species na maaaring matagpuan mula sa ibabaw hanggang sa kailaliman ng 150 m (490 ft), na karaniwang malayo sa lupain, kahit na paminsan-minsang malapit sa baybayin, sa paligid ng mga isla o mga inlet. Kini usa ka klase nga pelagic species kay makit-an sa kinalawman na parte sa dagat nga 150 metro (490 pulgada), nga kasagaran layo sa yuta, bisan usahay duol sa baybayon, sa palibot sa mga isla o mga inlet. Isa sa mga napakakaunting kilalang mga endothermic sharks, bihirang matagpuan sa mga tubig na mas malamig kaysa sa 16 C (61F). Usa ka talagsaon nga sikat nga klase na mga endothermic sharks, na panagsa ra nga makit-an sa mga tubig nga mas bugnaw pa sa 16 C(61 F). Sa kanlurang Atlantiko , matatagpuan ito mula sa Argentina at Gulpo ng Mexico hanggang sa Browns Bank mula sa Nova Scotia . Sa kasadpang Atlantiko , makit-an kini gikan sa Argentina ug Gulpo sa Mexico hangtod sa Browns Bank sa Nova Scotia . Sa tubig sa Canada, ang mga pating na ito ay hindi sagana o bihira. Sa kadagatan sa Canada, kini nga mga iho dili daghan o talagsa. Ang tabak ay mahusay na mga tagapagpahiwatig ng mga populasyon ng shortfin mako, dahil ang dating ay isang mapagkukunan ng pagkain at ginusto ang mga katulad na kondisyon sa kapaligiran. Ang mga iswordfish maayo nga mga timailhan sa mga populasyon nga shortfin mako, tungod kay ang kaniadto usa ka gigikanan sa pagkaon ug gusto ang mga parehas nga kondisyon sa kalikopan. Ang mga shortfin mako sharks ay naglalakbay ng mga malalayong distansya upang maghanap ng biktima o mag-asawa. Ang mga shamping mako kay mulagoy og lagyo nga distansiya aron makakita ug biktima o kapikas. Noong Disyembre 1998, ang isang babaeng naka-tag sa California ay nakuha sa gitnang Pasipiko sa pamamagitan ng isang sasakyang pang-pananaliksik ng Hapon, na nangangahulugang naglalakbay ang isda na ito ng higit sa 1,725 __mi (2,776 km). Kaniadtong Disyembre 1998, usa ka babaye nga gi-tag sa California ang nakuha sa sentro sa Pasipiko sa usa ka barko sa panukiduki nga Hapon, nagpasabut nga kini nga isda nagbiyahe sobra sa 1,725 __mi (2,776 km). Ang isa pang ispesimen ay bumulwak 1,322 mi (2,128 km) sa 37 araw, na umaabot ng 36 mi (58 km) sa isang araw. Ang isa pa nga ispesimen nga nagbuto 1,322 mi (2,128 km) sa 37 ka adlaw, nga miabot og 36 mi (58 km) sa usa ka adlaw. Ang shortfin mako shark ay pinapakain lalo na sa mga cephalopods at bony fish kasama ang mga mackerels , tunas , bonitos , at swordfish , ngunit maaari ring kumain ng iba pang mga pating, porpoises , sea __turtle , at seabirds . Ang shortfin mako shark gipakaon sa panguna sa mga cephalopods ug isda nga bony lakip ang mga mackerels, tunas, bonitos, ug swordfish, apan mahimo usab kan-on sa ubang mga iho, piho, dagat, pawikan, ug mga seabird. Humahabol sila sa pamamagitan ng lunging nang patayo at pinunit ang mga chunks ng mga tangke at palikp ng kanilang mga biktima. Nagagukod sila pinaagi sa pag-atake nga patindog ug gibungkag ang mga parte sa tangke ug ang ilang biktima. Mako lumangoy sa ilalim ng kanilang biktima, upang makita nila kung ano ang nasa itaas at may mataas na posibilidad na maabot ang biktima bago ito mga paunawa. Naglangoy ang mga Mako sa ilawom sa ilang biktima, aron makita nila ang naa sa taas ug adunay taas nga posibilidad nga maabot ang biktima sa wala pa kini ma notisya. Sa Ganzirri at Isola Lipari, Sicily , natagpuan ang shortfin mako na may amputated swordfishang mga panukalang batas na ipinako sa kanilang ulo at mga gills, na nagmumungkahi ng swordfish na sineseryoso ang pinsala at malamang na papatayin sila. Sa Ganzirri ug Isola Lipari, Sicily, nakaplagan ang shortfin mako nga naay pungkol nga pinuti isda ang mga gipatuman nga bala-od nga gilansang sa ilang ulo ug mga hasang, nga nagsugyot sa mga isda nga grabeng makadaot ug lagmit patyon sila. Sa karagdagan, ang lokasyon na ito, at ang huli tagsibol at maagang tag-araw timing, naaayon sa swordfish ni nagpapalitaw cycle, nagmumungkahi sila manghuli habang ang swordfish ay pinaka-mahina laban, tipikal ng maraming mga mandaragit. Dugang pa, kini nga nahimutangan, ug sa ulahing bahin sa tingpamulak ug sa sayo nga ting-init sa panahon, nga katumbas sa malasugi ni nakapabalik siklo, nagsugyot sila mangayam samtang ang malasugi mga labing huyang, kasagaran sa daghan nga mga manunukob. Ang mga shortfin mako sharks ay kumonsumo ng 3% ng kanilang timbang sa bawat araw at tumagal ng halos 1.5-2,0 araw upang digest ang isang average-sized na pagkain. Ang mga shortfin mako sharks naga-konsumo og 3% sa ilang gibug-aton matag adlaw ug gibanabana nga mga 1.5-2,0 adlaw aron mahilis ang usa ka daghan nga pagkaon. Sa pamamagitan ng paghahambing, ang sandbar shark , isang hindi aktibo na species, ay kumonsumo ng 0.6% ng timbang nito sa isang araw at tumatagal ng 3 hanggang 4 na araw upang matunaw ito. Kung itandi, ang sandbar shark , usa ka dili aktibo nga lahi, mukonsumo ug 0.6% sa gibug-aton sa usa ka adlaw ug moabot 3 hangtod 4 ka adlaw aron matunaw kini. Ang isang pagsusuri ng mga nilalaman ng tiyan na 399 lalaki at babaeng mako sharks na nagmumula sa 67Ð328 cm (26Ð129 in) ay nagmumungkahi ng mako mula sa Cape Hatteras hanggang sa Grand Banks ginusto ang bughaw , na bumubuo ng 77.5% ng kanilang diyeta ayon sa dami. Usa ka pag-analisar sa sulud sa tiyan nga 399 nga lalaki ug babaye nga mako nga mga iho nga gikan sa 67Ð328 cm (26-1212) nga gisugyot nga ang mako kay gikan sa Cape Hatteras hangtod sa Grand Banks gipalabi ang mga bughaw , nga naglangkob sa 77.5% sa ilang pagkaon pinaagi sa gidaghanon. Ang average na kapasidad ng tiyan ay 10% ng kabuuang timbang. Ang kasarangang kapasidad sa tiyan kay 10% sa kinatibuk-ang gibug-aton. Ang mga shortfin mako sharks ay kumonsumo ng 4.3% hanggang 14.5% ng magagamit na bughaw sa pagitan ng Cape Hatteras at Georges Bank . Ang mga shortfin mako sharks nagakonsumo ug 4.3% hangtod sa 14.5% nga magamit nga bughaw taliwala sa Cape Hatteras ug Georges Bank . Ang mga shortfin mako sharks na higit sa 3 m (9.8 ft) ay may mga ngipin sa panloob na mas malawak at malambot kaysa sa mas maliit na mako, na nagbibigay-daan sa kanila na mabiktima ang mga dolphins , swordfish , at iba pang mga pating. Ang mga shortfin mako sharks nga kapin sa 3 m (9.8 p) adunay naay mga ngipon sa sulud nga labi ka lapad ug humok kaysa gagmay nga mako, nga makahimo kanila nga mabiktima nga epektibo sa mga dolphin , swordfish , ug uban pang mga iho. Ang isang amateur videotape, na kinunan sa tubig sa Pasipiko, ay nagpapakita ng isang moribund pantropical spotted dolphin na ang buntot ay halos ganap na nasira na napalilibutan ng isang shortfin mako. Ang usa ka amateur videotape, nga gikuha sa kadagatan sa Pasipiko, nga nagpakita sa usa ka moribund pantropical spotted dolphin nga ang ikog hapit bug-os nga naputol nga gipalibutan sa usa ka shortfin mako. Si Mako ay may posibilidad na mag-scavenge ng mahaba at may lambing na isda. Naay posibilidad nga mag-scavenge ang Mako sa mga tag-as ug humok nga mga isda. Ang endothermic na konstitusyon nito ay bahagyang nagkakaroon ng kaunting bilis. Ang konstitusyonal nga endothermic adunay naay gamay nga kusog niini. Tulad ng iba pang mga lamnid na pating, ang shortfin mako shark ay may isang sistema ng sirkulasyon ng heat-exchange na nagbibigay-daan sa pating na 7-10 F (4-7 C) na mas mainit kaysa sa nakapalibot na tubig. Sama sa uban pang mga lamnid nga iho, ang shortfin mako shark adunay usa ka sistema sa sirkulasyon nga pagbinayloay sa kainit nga nagtugot sa iho nga 7-10 F (4-7 C) nga mas init sa naglibot nga tubig. Ang sistemang ito ay nagpapahintulot sa kanila na mapanatili ang isang matatag, napakataas na antas ng aktibidad, na nagbibigay ito ng isang kalamangan sa kanyang malamig na biktima. Ang kini nga sistema nagtugot sa ila nga ipagpadayon ang usa ka malig-on, labi ka taas nga lebel sa kalihokan, gihatagan kini usa ka bentaha sa bugnaw nga biktima. Ang bilis nito ay naitala sa 40 km / h (25 mph), na may mga pagsabog hanggang sa 74 km / h (46 mph) na pinapayagan itong tumalon sa taas na humigit-kumulang na 9 m (30 p). Ang katulin niini natala sa 40 km / h (25 mph), nga adunay mga pagbuto nga hangtod sa 74 km / h (46 mph) nga gitugotan kini nga molukso sa taas nga mga 9 m (30 p). Ang mga katangiang ito ay nagawa ang shortfin mako na isang lubos na hinahangad na laro ng isda sa buong mundo. Kini nga mga kinaiya nagmugna sa sharkfin mako nga mao ang ginapangandoy nga dula sa isda sa tibuuk kalibutan. Ang ilang mga kaso ng shortfin mako tumatalon sa isang bangka matapos na mai-hook ay naiulat na. Ang pipila ka mga kaso sa shortfin mako muambak sa usa ka sakayan paghuman mahiangkla, nahitaho na. Ang shortfin mako shark ay isang yolk-sac ovoviviparous shark, na ipinanganak upang mabuhay nang bata. Ang shortfin mako usa ka yolk-sac oviviparous shark, nga gipanganak aron mabuhi na bata. Ang pagpapaunlad ng mga embryo ay nagpapakain sa hindi natunaw na mga itlog ( oophagy ) sa loob ng matris sa panahon ng 15- hanggang 18-buwan na gestation . Ang pagpalambo sa mga embryo nagapakaon sa wala pa natunaw nga mga itlog (oophagy) sa sulod sa matris sa 15 hangtud 18 ka bulan nga pagpanamkon. Hindi sila nakikipag-ugnayan sa sibuyn cannibalism hindi katulad ng sand tiger shark ( Carcharias taurus ). Wala sila makipaglambigit sa sibuyn kanibalismo dili pareho sa sand tiger shark (Carchacarias taurus) Ang apat hanggang 18 na nabubuhay na bata ay ipinanganak nang live sa huli na taglamig at unang bahagi ng tagsibol sa haba ng halos 70 cm (28 in). Ang upat hantud sa 18 nga buhi na bata gipanganak nga buhi sa katapusan sa tingtugnaw ug sa sinugdanan sa tingsubang sa gitas-on nga halos 70 cm (28 in) Ang mga babae ay maaaring magpahinga ng 18 buwan pagkatapos ng kapanganakan bago muling magpakasal. Ang mga babaye mahimong magpahulay sa 18 ka bulan paghuman sa pagpanganak adisir magpakasal pag-usab. Ang mga shortfin mako sharks ay namumula sa average tuwing tatlong taon. Ang mga shortfin mako sharks kasagaran mamula kada tulo ka tuig. Ang mga shortfin mako sharks, tulad ng karamihan sa iba pang mga pating, ay may edad sa pamamagitan ng pag-sectioning ng vertebrae - isa sa ilang mga istrukturang bony sa mga pating - at pagbibilang ng mga banda ng paglago. Ang mga shortfin mako, kapareho sa laing mga pating, adunay pangidaron pinaagi sa pag sectioning sa vertebrae - usa sa pipila ka mga istrukturang bony sa mga pating - ug pag ihap sa mga banda ug paglambo. Ang edad ng shortfin mako, at samakatuwid ang mga mahahalagang parameter, tulad ng edad sa sekswal na kapanahunan at kahabaan ng buhay, ay napakalubha ng underestimated hanggang 2006 (hal. Ang pag-angkin ng sekswal na kapanahunan sa 4-6 na taon, ang pag-angkin ng kahabaan ng buhay na mas mababa sa 11 taon), dahil sa isang hindi maganda suportado ang paniniwala na ang mga shortfin mako sharks ay nagdeposito ng dalawang mga banda ng paglago bawat taon sa kanilang vertebrae. Ang pangidaron sa shortfin mako, sa pagkatinuod and mga mahinungdanong parameter sama sa edad sa sekswal nga kahamtungan ug kataas sa kinabuhi gipaubos hangtod sa 2006 (Pananglitan ang pag angkon sa sekswal nga kahamtungan sa 4-6 ka tuig, ang pag-angkon sa kataas sa kinabuhi nga mas mubo sa 11 ka tuig) tungod sa usa ka dili maayo nga gisuportahan nga pagtoo nga ang mga shortfin mako sharks nagdeposito ug duha nga mga banda sa paglambo kada tuig sa ilang vertebrae. Ang paniniwalang ito ay binawi ng isang pag-aaral sa landmark na nagpatunay na ang mga shortfin mako sharks ay nagdeposito lamang ng isang banda sa kanilang vertebrae bawat taon, pati na rin ang pagbibigay ng napatunayan na edad para sa maraming mga specimen. Kini nga pagtuo gibakwi sa usa ka pagtuon sa landmark nga nagpamatuod nga ang mga shortfinmako sharks nagadeposito lamang sa usa ka banda sa ilang vertebrae kada tuig, ingon man ang paghatag ug napamatud-an nga edad para daghang mga specimen Katulad, napatunayan na mga natuklasan sa edad ay ginawa (panggitnang edad sa kapanahunan sa mga lalaki 7Ð9 taon, panggitna sa edad sa kapanahunan sa mga kababaihan 19Ð21 taon, tinantya ang kahabaan ng 29 taon at 28 taon ayon sa pagkakabanggit) sa mga tubig sa New Zealand. Ug sama, napamatud-an nga mga nadiskubrehan nga edad gihimo (tunga-tungang edad sa kahamtongan sa mga lalaki 7-9 ka tuig, tunga-tungang edad sa kahamtongan sa mga kababayehan 19-21 ka tuig, gibana-bana ang kataas nga 29 ka tuig ug 28 ka tuig base sa gikaingon) sa mga tubig New Zealand Dahil sa pagkakamaling ito, ang mga modelo ng pamamahala sa pangisdaan at mga modelo ng pagtatasa ng peligro sa ekolohiya na ginagamit sa buong mundo ay pinapaliit ang parehong kahabaan at edad sa sekswal na kapanahunan sa mga shortfin mako sharks, lalo na sa mga kababaihan, sa pamamagitan ng dalawang-katlo o higit pa (ibig sabihin, 6 na taon kumpara sa 18 + taon), at ang ilan sa mga hindi tumpak na mga modelo ay mananatiling ginagamit. Tungod niining sayopa, ang mga modelo sa pagdumala sa pangisdaan ug mga modelo sa pag analisa sa kadelikado sa ekolohiya nga gigamit sa tibuok kalibutan gipagamay ang pareho nga katas-on ug edad sa sekswal nga kahamtongan sa mga shortfin mako sharks, labi na sa mga kababayehan, pinaagi sa dalawang-katlo o mas labaw pa (buot ipasabot, 6 ka tuig kumpara sa 18+ ka tuig) ug ang uban sa dili sakto ngaa mga modelo padayon nga gigamit. Sa lahat ng mga napag-aralan na mga pating, ang shortfin mako ay may isa sa pinakamalaking utak: ratios ng katawan. Sa tanan nga mga na estudyohan nga mga iho, ang shortfin mako ang adunay usa sa pinakadakong utok: ratios sa lawas Ang malaking sukat ng utak na ito ay nagtulak sa New Zealand Sealife Australia at New Zealand na senior curator na si Craig Thorburn ng Auckland, New Zealand, at gumagawa ng pelikula na si Mike Bhana upang siyasatin ang katalinuhan ng mako. Ang kadak-on sa sukod sa utok niini ang nag-aghat sa New Zealand Sealife Australia ug senior curator nga si Craig Thorburn sa Auckland, New Zealand, ug naghimo ug salida nga si Mike Bhana aron imbestigahan ang kinaadman sa mga mako. Mula sa mga pagsusulit na kinasasangkutan ng pagkakaiba-iba ng hugis sa mga pagsubok sa electroreception at pagkilala sa indibidwal. Gikan sa mga eksamin sa nga naapilan sa paglahi lahi ug porma sa mga pagsulay sa electroreception ug pag ila sa matag usa. Si Isuru Somawardana at ang kanyang koponan ng mga eksperto ng pating na natuklasan ang mako ay mga mabilis na pag-aaral ng mga pating, na natutukoy kung nagbabanta ba o hindi ang mga mananaliksik. Si Isuru Somawardana ug ang iyang mga kaubang mga eksperto sa iho nadiskobrehan nga ang mako mga paspas nga pagtuon sa mga iho, nga natudlo kung nagahulga ba o wala ang mga tigdukiduki. Ang mga pating na kasangkot sa pag-aaral (habang hindi kailanman magkaparehong mga indibidwal) pagkatapos ng paunang pag-iingat ay nagpakita ng mga natatanging at nobelang pag-uugali, tulad ng pagtanggi na pagulungin ang kanilang mga mata sa panahon ng pagpapakain at pinapayagan ang kanilang mga sarili na maging sandali na pinigilan at hawakan habang inaalok ng pagkain. Ang mga pating nga naapil sa pagtuon (samtang bisan kanus-a dili magkaparehong indibidwal) pagkahuman sa unang pag amping nagpakita ug mga talagsaong nobelang pamatasan, sama sa pagbalibad nga paligiron ang ilang mga mata sa pahanon sa pgapakaon ug gitugotan ang ilang mga kaugalingon nga mahimong panahon nga gipugngan ug gunitan samtang giagda sa pagkaon. Ang Shortfin mako ay hindi rin umaasa sa electroreception kapag nangangaso, hindi tulad ng mahusay na puting pating, batay sa mga pagsusulit na kinasasangkutan ng mga wired fiberglass fish na idinisenyo upang maglabas ng mahina na mga signal ng elektrikal na kahawig ng tunay na isda na magkatulad na laki. Ang shortfin mako wala magsalig sa electroreception kung nangita ug pagkaon, dili sama sa maabtik nga puting iho, base sa mga pagsulay nga naapilan sa mga weird fiberglass fish nga gidisenyo aron magpagawas ug hinay nga mga tinailhan sa electrikal nga kamay-ong sa tinuod nga isda nga magkapareho ang gidak-on Sa halip, umaasa sila sa amoy, pandinig, at pinaka-prominente, paningin. Bali hinuon, nagsalig sila sa baho, pagpamati ug pagkataas ug panan-aw. Ang mga resulta ng pananaliksik na ito ay itinampok sa isang dokumentaryo na ipinakita ngShark Week noong 1999 na tinawag na "Mako: Swift, Smart & Deadly". Ang mga resulta niini nga mga panukiduki gibalita sa usa ka dokumentaryo nga gipakita sa Shark Week niadtong 1999 nga gitawag nga "Mako: Swift, Smart and Deadly" Ang pangingisda ng Mako ay isang pangunahing gawain sa buong mundo. Ang pagpangisda sa mako usa sa pinakaunang gawi sa tibuok kalibutan. Bilang isa sa pinakamabilis na species sa tubig na nag-aalok sila ng acrobatic flips, mabilis na pagtakbo, at mabibigat na fights na nakakaaliw sa mga angler. Isip usa sa pinakapaspas nga species sa tubig nga nagpasundayag sila ug acrobatic flips, paspas nga pagdagan, ug bug-at nga mga sangka nga nakalingaw sa mga mamingwitay. Ayon sa kaugalian ang mga pating ay nakabitin sa pamamagitan ng paggamit ng chum at baitcasters. Base sa naandan ang mga iho naka bitay pinaagi sa paggamit sa chums ug baitcasters Gayunpaman ang fly fishing para sa kanila ay naging mas popular, lalo na sa San Diego , kung saan matatagpuan ang isa sa 3 kilalang pandaigdigang mako rookeries. Bisan pa ang fly fishing alang kanila nahimong labing inila, labi na sa San Diego, kung asa makita ang usa sa 3 ka inilang pang kalibutan nga mako rookeries Ang isang industriya ng pangingisda sa restawran sa rookery na ito ay lumitaw, partikular na mahuli at mailabas kasama ang mga operasyon sa charter sa labas ng Mission Bay. Ang usa ka industriya sa pangisda sa restawran niini nga rookery nipatim-aw, partikular nga madakop ug mabuhian kauban sa mga operasyon sa charter sa gawas sa Mission Bay Sa loob ng maraming taon, ang mga komersyal na bangka ng pang-komersyal ay humabol sa kanila para sa restawran sa restawran ngunit sa pamamagitan ng mga pagsisikap ng maraming mga lokal na kumpanya ng pangingisda at pambansang organisasyon tulad ng Orvis na ito ay na-curhat. Sa sulod sa daghang katuigan, ang mga pangnegosyong sakayan niagpas kanila alang sa restawran apan pinaagi sa mga pagpaningkamot sa daghang mga lokal nga kompanya sa pangisda ug nasyonal nga organisasyon sama sa Orvis nga kini na-curhat. Sa lahat ng naitala na mga pagtatangka upang mapanatili ang pagkabihag ng mga pelagic na mga species , ang shortfin mako shark ay napalayo ang pinakamahirap, kahit na higit pa kaysa sa karagatan na whitetip shark , ang asul na pating , at ang mahusay na puting pating . Sa tanan nga nahilarawan nga pagsulay aron mapakanunayon ang pagkabihag sa mga pelagic nga mga species, ang shortfin mako shark napahilayo ang mga pinakakabus, bisan pag labaw pa kaysa kadagatan nga whitetip shark, ang asul nga pating ug ang maayo nga puting iho. Ang kasalukuyang rekord ay ginanap ng isang ispesimen na itinatago sa New Jersey Aquarium sa loob lamang ng limang araw sa 2001. Ang kasamtangang listahan gibuhat sa usa ka ispesimen nga gitago sa New Jersey Aquarium sa sulod lamang sa lima ka adlaw sa 2001. Tulad ng mga nakaraang pagtatangka sa pagpapanatiling bihag sa Isurus , ang hayop ay lumitaw nang malakas pagdating, ngunit nagkaroon ng problema sa pakikipag-usap sa mga dingding ng akwaryum, tumangging magpakain , mabilis na humina, at namatay. Sama sa mga nangaging pagsulay sa pagpakanunayng bihag sa isurus, ang mananap mipatim-aw sa makusog nga pag abot, apan adunay nahimong problema sa pagpakigsabot sa mga bongbong sa akwaryum, nagbalibad sa pagpakaon, paspas nga naluya ug namatay. Ang mga istatistika ng ISAF ay nagtatala ng 9 na pag-atake ngfin sa mga tao sa pagitan ng 1580 at 2017, ang isa sa mga ito ay nakamamatay, kasama ang 20 na pag-atake sa bangka. Ang mga istatistika sa ISAF nagpadayag ug 9 nga pag atake sa fin sa mga tawo sa tunga-tunga sa 1580 ug 2017, ang usa niining mga makamatay, kauban ang 20 nga pag atake sa sakayan. Ang mako na ito ay regular na sinisisi para sa mga pag-atake sa mga tao at, dahil sa bilis, lakas, at laki nito, tiyak na may kakayahang makapinsala at pumatay sa mga tao. Kini nga mako kanunay nga gibasol sa mga pag atake sa mga tawo ug, tungod sa kapaspas, kakusog ug kadako niini, sigurado nga aduna kini katakos sa pag kalas ug pagpatay sa mga tawo. Gayunpaman, ang species na ito ay hindi karaniwang pag-atake ng mga tao at hindi tila ituring ang mga ito bilang biktima. Bisan pa, ang kini nga espisye dili kasagaran moatake sa mga tawo ug walaÕy pagtagad sa kanila ingon usa ka biktima. Karamihan sa mga modernong pag-atake na kinasasangkutan ng mga shortfin mako sharks ay itinuturing na nai-provoke dahil sa panliligalig o ang pating na nahuli sa isang linya ng pangingisda. Kadaghanan sa mga modernong pag-atake nga lapikon sa mga shortfin mako sharks giisip nga napungot tungod sa pangharas o sa iho nga nasakmit sa linya sa pangisda. Ang mga pating ay maaaring maakit sa mga mangingisda ng sibat na nagdadala ng isang supladong isda, at maaaring sampalin ang mga ito ng lukabmga bula mula sa isang mabilis na flick tail. Ang mga pating mahimong madani sa mga mangingisda sa bangkaw nga nagdala sa usa ka naugbok nga isda, ug mahimoÕg sagpaon sa masamdan ug bula gikan sa usa ka paspas nga pitik ikog. Ang mga divers na nakatagpo ng mga tala ng shortfin mako, bago ang isang pag-atake, lumangoy sila sa isang figure-eight pattern at diskarte na may mga bibig na nakabukas. Ang mga mananalom nga nakatagbo ug mga grupo nga shortfin mako, sa wala pa ang usa ka pag-atake, sila naglangoy sa usa ka numero nga walo nga sumbanan ug pamaagi nga gibuksan ang mga baba. Ang shortfin mako ay kasalukuyang inuri bilang Endangered ng IUCN , na na-lista mula sa Vulnerable noong 2019 at Malapit na nanganganib noong 2007. Ang shortfin mako karon giklasipikar nga nagtikapuo sa IUCN , nga nalista gikan sa huyang sa 2019 ug sa duol nga nameligro kaniadtong 2007. Ang mga species ay na-target ng parehong isport at komersyal na pangisdaan, at mayroong malaking proporsyon ng bycatch sa driftnet fishing para sa iba pang mga species. Ang mga espisye gipuntarya sa pareho nga isport ug komersyal nga pangisda, ug adunay dakong bahin sa pag- agi sa mga pukot nga pangisda alang sa ubang mga espisye. Noong Hunyo 2018, inuri ng Kagawaran ng Konserbasyon ng New Zealand ang shortfin mako shark bilang "Hindi Nababanta" kasama ang kwalipikadong "Hindi sigurado kung ang Secure Overseas" sa ilalim ng New Zealand Threat Classification System . Kaniadtong Hunyo 2018, giklasipikar sa Departamento sa Konserbasyon sa New Zealand ang shortfin mako shark ingon nga "Dili Gihulga" uban ang kwalipikasyon nga "Dili sigurado kung ang Luwas nga Langyaw" sa ilawom sa hulgar nga klasipikado nga pamaagi sa New Zealand. Noong 2019, ang shortfin mako ay na-reclassified ng IUCN mula sa nakalista bilang "Vulnerable" hanggang sa "Endangered" pagkatapos ng pagsusuri ng 58 elasmobranch species. Sa 2019, ang shortfin mako giklasipika usab sa IUCN gikan sa gilista isip "Huyang" hangtod sa "Nameligro" pagkahuman sa pagsusi sa 58 nga mga species sa elasmobranch. Ang pinakamalaking Mako na naitala kailanman ay nahuli noong Hunyo 2013 sa Huntington Beach, California . Ang pinakadako nga natala nga Mako nasakmit kaniadtong Hunyo 2013 sa Huntington Beach, California . Ang mga sukat nito ay 3.73 m (12.2 talampakan) ang haba, 2.44 m circumference shortfin mako shark, at may timbang na 600 kg (1,323 lb). Ang mga sukod niini 3.73 m (12.2 mga tiil) ang gitas-on, 2.44 m circumference shortfin mako shark, ug may gibug nga 600 kg (1,323 lb). Ang isang sertipikadong timbang ng master ay tinawag itong tala sa mundo. Ang usa ka sertipikado nga timbang nga agalon nagtawag niini nga usa ka talaan sa kalibutan. Para sa isang pangkasalukuyan na gabay sa paksang ito, tingnan ang Outline ng mga pating . Alang sa usa ka topical nga giya sa kini nga hilisgutan, tan-awa ang latid sa mga iho . Ang Kalinga narrowmouth toad ( Kaloula kalingensis ) ay isang species ng palaka sa pamilya Microhylidae . Ang Kalinga narrowmouth nga baki ( Kaloula kalingensis ) mao ang usa ka sakop sa baki sa pamilya nga Microhylidae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kani usa ka endimiko sa Pilipinas. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan , subtropiko o tropikal na basa-basa na mga kagubatan na monane , maaaraw na lupain , pastulan, at mga plantasyon . Kini mao ang kaliwatan sa mga Pilipinas . Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan mao ang mga subtropikal o tropical moist lowland forest , subtropical o tropical moist montane nga kalasangan , yuta nga yuta , pastulan, ug mga tanum . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa bisyo . Ang Kalinga narrowmouth toad ay isang palaka frog na may bilog na katawan at maikling ulo. Ang Kalinga narrowmouth nga baki usa ka lingin nga adunay lingin nga lawas ug mubo nga ulo. Ito ay may isang maikling, truncated snout, butas ng ilong sa gilid ng ulo at madaling makikilala tympani . Kini adunay usa ka mubo, putol nga simod, buslot sa ilong sa kilid sa ulo ug dali nga mahibal- an nga timpano. May mga tubercles sa snout at mukha, sa likod at sa mga flanks. Adunay mga tubercles sa simod ug nawong, sa bukobuko ug sa mga pako. Ang balat sa underparts ay butil-butil maliban sa dibdib na makinis. Ang panit sa ilawom sa karsursilyo adunay butoy butoy pwera sa dughan nga hapsay. Ang mga daliri ay may puting tubercle sa ilalim at maliit na pad sa mga tip at mga daliri ng paa ay bahagyang naka-web. Ang mga tudlo adunay puti nga tubercle sa ilalum ug gagmay nga mga almohadilya sa mga tumoy ug mga tudlo sa tiil gamay nga webbed. Ang haba ng snout-to-vent ay mga 36 milimetro (1.4 in). Ang gitas-on sa snout-to-vent mao ang mga anaa 36 milimetro (1.4 sa). Ang ibabaw ng dorsal ay mala-bughaw-itim na may namumula-kayumanggi na mga marka sa ulo, gilid at paa. Ang ibabaw sa dorsal mao ang murag asul-itom nga adunay pula nga brawon nga marka sa ulo, mga kilid ug paa. Ang mga underparts ay kayumanggi na may kulay puti. Ang mga karsursilyo mao ang brown nga kolor sa puti. Ang palaka na ito ay endemik sa Pilipinas. Ang kini nga baki nameligro sa Pilipinas. Ito ay kilala mula sa Cordillera Central Mountains sa isla ng Luzon at marahil mula sa Mga Bundok ng Sierra Madres . Nahibal-an kini gikan sa Cordillera Central Mountains sa isla sa Luzon ug posible gikan sa mga bungtod sa Sierra Madres . Natagpuan din ito sa Polillo Island at Palaui Island . Kini makit-an usab sa Polillo Island ug Palaui Island . Ang tirahan nito ay lowland o mas mababang mga rainforest sa bundok at ang kanilang mga palawit kung saan ito ay higit na natagpuan sa sahig ng kagubatan at sa mga butas na puno ng ulan sa mga puno at iba pang mga pansamantalang katawan ng tubig. Ang pinuy-anan niini mao ang kapatagan o mas mubong mga kalasangan sa buntod ug ang ilang mga pangpang diin kini kadaghanan nakit-an sa salog sa kalasangan ug sa mga lungag nga puno sa ulan sa mga kahoy ug uban pang mga temporaryo nga mga lawas sa tubig. Sa panahon ng pag-aanak, ang mga lalaki ay tumawag mula sa mga butas sa mga puno at iba pang mga lokasyon ng ilang metro mula sa sahig ng kagubatan at mula sa ilalim ng mga troso. Sa panahon sa pagpanganak, ang mga lalaki nagtawag gikan sa mga lungag sa mga kahoy ug uban pang mga lokasyon pipila ka mga metro gikan sa salog sa kalasangan ug gikan sa ilalum sa mga troso. Ang tawag ay isang malakas, bahagyang undulating, trill na kung saan ay inilarawan bilang "Bwop!". Ang tawag usa ka kusog, gamay nga pagbuut, karo nga gihubit nga "Bwop!". Ang mga magkakaibang uri na maaaring maging bagong species ( Kaloula sp. Nov.) ay natagpuan sa Panay ( Sibalom Natural Park ) at silangang Luzon . Ang lainlaing mga lahi nga mahimong bag-ong mga espisye ( Kaloula sp. Nov.) nakit-an sa Panay ( Sibalom Natural Park ) ug silangang Luzon . Ang kabuuang saklaw nito ay mas maliit kaysa sa 20,000 square kilometers (7,700 sq mi) at sa loob ng saklaw nito ang mga populasyon ay nasira. Ang tibuuk nga gidak-on niini mas gamay sa 20,000 kilometro kwadrado (7,700 sq mi) ug sa sulod sa kana nga mga populasyon ang naguba. Ang mga pangunahing banta na kinakaharap nito ay ang pagkasira ng tirahan ng kagubatan ngunit hindi alam kung ang kabuuang bilang ng mga indibidwal ay bumababa o hindi. Ang mga dagkong hulga nga giatubang ni niini mao ang pagkaguba sa puy-anan sa kalasangan apan wala mahibal-an kung ang tibuuk nga ihap sa mga indibidwal mikunhod o wala. Ang Luzon makitid-mouthed frog ( Kaloula rigida ) ay isang species ng palaka sa pamilya Microhylidae . Ang baki nga gamay ug baba sa Luzon ( Kaloula rigida ) kay usa ka klase nga baki sa pamilya Microhylidae . Ito ay endemic sa Central Cordilleras at Sierra Madres ng hilagang Luzon , Pilipinas . Kini mao kay endememya sa Central Cordilleras ug Sierra madres sa amihanang Luzon, sa Pilipinas Ang iba't ibang Lungsod ng Baguio ay naiiba mula sa nalalabi ng populasyon na natagpuan sa mga kagubatan ng hilagang Luzon. Ang lainlaing lungsod sa Baguio kay nalahi gikan sa nahabilin sa populasyon nga nakit-an sa mga kalasangan sa amihanang Luzon. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan , subtropiko o tropikal na basa na mababang kagubatan, subtropiko o tropikal na kagubatan na monopolyong kagubatan , subtropikal o tropikal na moist shrubland , subtropical o tropikal na pana-panahon na basang basa o baha sa mababang kapatagan ng damo , ilog , walang pasubali na mga ilog, maaaraw na lupa , kanayunan , mga lunsod o bayan , lupaing patubig, at pana-panahong pagbaha sa lupang pang-agrikultura. Ang natural nga mga puy-anan niini mao ang subtropiko o tropikal nga uga nga kalasangan , subtropiko o tropikal nga basa nga ubos nga kalasangan, subtropikal o tropikal nga mga tropikal nga kalasangan nga monopolyo , subtropiko o tropikal nga ma-umog nga shrubland , subtropical o tropikal nga pana-panahon nga basa o baha ang ubos sa patag nga kahilamnan , mga suba , mga ubay-ubay nga mga suba, basakan nga yuta , rural , mga syudad o lugar , irigasyon nga yuta, ug pana-panahon nga pagbaha sa yuta sa agrikultura. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nagahulga kini sa pagkawala sa puy-anan . Ang olive ridley sea turtle ( Lepidochelys olivacea ), na kilala rin karaniwang bilang ang Pacific ridley sea turtle , ay isang species ng pagong sa pamilya Cheloniidae . Ang olive nga pawikan nga sea ridley ( Lepidochelys olivacea ), nga nailhan pud sa kasagarang tawag nga Pasipiko ridley nga pawikan sa dagat , usa ka klase nga pawikan sa pamilya nga si Cheloniidae . Ang mga species ay ang pangalawang pinakamaliit na at pinaka-sagana sa lahat ng mga pagong dagat na matatagpuan sa mundo. Ang mga klase kay mao ang ikaduha nga labing gamay ug labing kadagaya sa tanan nga mga pawikan sa dagat nga makit-an sa kalibutan. Ang Lepidochelys olivacea ay matatagpuan sa mainit at tropikal na tubig, lalo na sa Karagatang Pasipiko at Indian, ngunit din sa mainit na tubig ng Karagatang Atlantiko. Ang Lepidochelys olivacea kay makaplagan sa init ug tropikal nga tubig, labaw na sa kadagatan sa Pasipiko ug India, apan pud sa mainit nga katubigan sa Dagat Atlantiko. Ang pagong na ito at ang mga kaugnay na Kemps ridley na pagong ay kilala sa kanilang natatanging mass nesting na tinatawag na arribada , kung saan libu-libong mga babae ang magkasama sa parehong beach upang maglatag ng mga itlog. Kini nga pawikan ug ang naa'y kalabutan nga Kemps ridley nga pawikan kay ilado sa ilahang lahi na pag masang pagsalag nga ginatawag nga arribada , kung diin libu-libong ka mga babaye ang nagpundok sa parehas nga baybayon aron mangitlog. Ang pawikan ng sea ridley sea ay maaaring unang inilarawan bilang menor de edad na Testudo mydas ni Georg Adolf Suckow noong 1798. Ang pawikan sa sea ridley nga dagat kay mahimo ining una nga gihubit nga usa ka menor de edad nga Testudo mydas ni Georg Adolf Suckow kaniadtong 1798. Ito ay kalaunan ay inilarawan at pinangalanan si Chelonia multiscutata ni Heinrich Kuhl noong 1820. Sa ulahi gihulagway kini ug ginganlan nga si Chelonia multiscutata ni Heinrich Kuhl kaniadtong 1820. Pa rin mamaya, ito ay inilarawan at pinangalanang Chelonia olivacea ni Johann Friedrich von Eschscholtz noong 1829. Kinataud-uran, gihubit kini ug ginganlan nga Chelonia olivacea ni Johann Friedrich von Eschscholtz kaniadtong 1829. Ang mga species ay inilagay sa subgenus Lepidochelys ni Leopold Fitzinger noong 1843. Ang mga lahi kay gibutang sa subgenus Lepidochelys ni Leopold Fitzinger kaniadtong 1843. Matapos ang Lepidochelys ay nakataas sa buong katayuan ng genus , ang species ay tinawag na Lepidochelys olivacea ni Charles Frederic Girardnoong 1858. Pagkahuman, ang Lepidochelys kay gibayaw sa tibuuk nga kahimtang sa genus , ang mga lahi niini kay gitawag nga Lepidochelys olivacea ni Charles Frederic Girard kaniadtong 1858. Dahil ang Eschscholtz ay ang unang nagpanukala ng tukoy na epithet olivacea , siya ay kredito bilang binomial na awtoridad o may- akda ng taxon sa wastong pangalan na Lepidochelys olivacea (Eschscholtz, 1829). Tungod kay si Eschscholtz ang una nga nagsugyot sa piho nga epithet olivacea , siya ang gipasidungog ingon sa binomial nga awtoridad o tagsulat sa buhis sa balido na ngalan nga Lepidochelys olivacea (Eschscholtz, 1829). Ang mga panaklong ay nagpapahiwatig na ang mga species ay orihinal na inilarawan sa ibang lahi. Ang mga panaklong kay nagapasabut nga ang mga lahi kay sa sinugdanan gihulagway sa ubang mga lahi. Ang pangkaraniwang pangalan , Lepidochelys , ay nagmula sa mga salitang Greek na lepidos , nangangahulugang sukatan, at chely , na isinasalin sa pagong. Ang kasagaran nga ngalan , Lepidochelys , kay nigikan sa mga pulong sa Greek nga lepidos , nga gapasabut nga sukod, ug mga chely , nga gikambyo sa pawikan. Maaari itong maging isang sanggunian sa supernumerary costal scute counts na katangian ng genus na ito. Mahimo nga kini usa ka paghisgot sa dugang na gasto sa scute nga ihap nga kinaiya niini nga genus. Ang etimolohiya ng Ingles na vernacular na pangalan na "oliba" ay medyo madali upang malutas, dahil ang carapace nito ay berde ng olibo na kulay. Ang etimolohiya sa Ingles nga bernakular nga ngalan nga "oliba" kay murag dali aron masulbad, tungod kay ang carapace niini mao ang berde nga oliba nga kolor. Gayunpaman, ang pinagmulan ng "ridley" ay medyo hindi pa malinaw, marahil ay nagmula sa "bugtong". Bisan pa, ang gigikanan sa "ridley" murag dili klaro, tingali naggikan sa "bugtong". Ang Lepidochelys ay ang tanging genus ng mga turtle sa dagat na naglalaman ng higit sa isang nalalabi na species: L. olivacea at malapit na nauugnayL. kempii (Kemp's ridley). Ang Lepidochelys kay mao ra ang kaliwatan sa mga pawikan sa dagat nga naundan kapin sa usa ka nahabilin nga espisye: L. olivacea ug sa sumpay nga may kalabutan.L. kempii (Kemp's ridley). Lumalaki ng halos 61 cm (2ft) sa haba ng carapace (sinusukat sa curve), nakakakuha ang pangkaraniwang pangalan ng turtle ng sea ridley na mula sa kulay na carapace ng oliba, na hugis-puso at bilugan. Nagatubo sa hapit 61 ka sentimetro (2 ft) sa katas- on sa carapace (gisukod ubus sa kurba), ginakuha ang kasagarang ngalan sa pawikan sa sea ridley nga gikan sa kulay nga carapace sa oliba, nga naporma nga kasingkasing ug lingin. Ang mga lalaki at babae ay lumalaki sa parehong sukat; gayunpaman, ang mga babae ay may isang bahagyang mas bilugan na carapace kumpara sa mga lalaki. Ang mga lalaki ug babaye ka nagatubo sa parehas nga kadak-on; bisan pa, ang mga babaye kay adunay usa ka gamay nga lingin nga carapace kung itandi sa mga lalaki. Ang puso-hugis carapace ay nailalarawan sa pamamagitan ng apat na mga pares ng napakaliit na butas-tindig inframarginal scutes sa tulay, dalawang pares ng prefrontals, at hanggang sa siyam na lateral scutes bawat panig. Ang carapace nga gihulma sa kasingkasing kay mahulagway pamaagi sa upat nga mga pares sa mga kinagagmayang bangag na butnga nga impramarginal scutes sa tulay, duha ka pares nga prefrontal, ug hangtod sa siyam nga mga lateral scutes matag kilid. Natatangi ang L. olivacea na maaari itong magkaroon ng variable at asymmetrical lateral count scute, na mula lima hanggang siyam na plato sa bawat panig, na may anim hanggang walo ang pinaka-karaniwang sinusunod. Nag inusara ang L.olivacea na mahimo kini adunay nga variable ug asimetrikong lateral scute nga ihap, nga gikan sa lima hangtod siyam nga mga palid sa matag kilid, nga adunay unom hangtod walo nga kasagaran nga ginasunod. Ang carapace ay pinahiran dorsally at pinakamataas na nauuna sa tulay. Ang carapace kay gibalutan nga dorsally ug labing taas nga unahan sa tulay. Mayroon itong isang medium-sized, malawak na ulo na lumilitaw na tatsulok mula sa itaas. Kini adunay usa ka medium-kadako, lapad nga ulo nga makita nga tatsulok gikan sa taas. Ang mga gilid ng concave ng ulo ay pinaka-halata sa itaas na bahagi ng maikling snout. Ang matag kilid sa kurba-pasulod sa ulo kay labing klaro sa taas nga bahin sa mubo nga simod. Mayroon itong paddle-tulad ng unahan ng mga paa, bawat isa ay mayroong dalawang pangunahin na mga kuko. Kini adunay mga sagwan nga sama sa unahan sa mga tiil, ang matag usa adunay duha ka nag una nga mga kuko. Ang mga itaas na bahagi ay kulay-abo berde hanggang oliba na may kulay, ngunit kung minsan ay lumilitaw na mapula-pula dahil sa algae na lumalaki sa carapace. Ang ibabaw nga bahin kay kolor-abohon nga berde hangtod sa oliba nga naa'y kolor, apan usahay kay makita nga mapula tungod sa algae nga nagatubo sa carapace. Ang tulay at walang humpay na plastron ng isang may sapat na gulang ay nag-iiba mula sa berde na puti sa mas bata sa mga indibidwal hanggang sa isang creamy dilaw sa mas matandang mga specimens (maximum na edad ay hanggang sa 50 taon). Ang tulay ug walaÕy plastron sa usa ka hamtong managlahi gikan sa berde nga puti sa mas batan-on nga mga indibidwal hangtod sa usa ka maluspad nga dalag sa mas tigulang nga mga espesimen (labing kataas nga edad hangtod sa 50 ka tuig). Ang mga hatchlings ay madilim na kulay-abo na may isang maputlang yolk scar, ngunit lumilitaw ang lahat na itim kapag basa. Ang mga itlog itom nga abohon nga adunay usa ka luspad nga uwat, apan makita ang tanan nga itom kung basa. Ang haba ng carapace ng mga hatchlings ay saklaw mula 37 hanggang 50 mm (1.5 hanggang 2.0 in). Ang gitas-on sa gahi nga kabhang sa mga itlog gikan sa 37 hangtod 50 mm (1.5 hangtod 2.0 sa). Ang isang manipis, puting linya ay naghahatak sa carapace, pati na rin ang trailing edge ng noo at hind flippers. Usa ka manipis, puti nga linya ang naghawid sa karpet, ingon man usab sa sulod sa sulab sa agtang ug sa mga flipe sa hind. Ang parehong mga hatchlings at juvenile ay may serrated posterior marginal scutes, na nagiging maayos sa edad. Parehong mga hatchlings ug juvenile adunay serrated posterior marginal scutes, nga nahimong maayo sa edad. Ang mga Juvenile ay mayroon ding tatlong dorsal keels; ang gitnang pahaba na keel ay nagbibigay sa mga mas batang pagong ng isang serrated profile, na nananatili hanggang maabot ang sekswal na kapanahunan. Ang mga Juvenile usab adunay tulo nga dorsal nga mga keels; ang tunga nga paayon nga keel naghatag sa mas batan-on nga mga pawikan nga usa ka serrated profile, nga nagpabilin hangtod nga nakab-ot ang sekswal nga pagkahamtong. Ang turtle ng sea ridley na bihirang bihira ay mahigit sa 50 kg (110 lb). Ang pawikan sa sea ridley kay panagsa ra nga adunay gibug-aton nga kapin sa 50 kg (110 lb). Ang mga may sapat na gulang na pinag-aralan sa Oaxaca , Mexico , ay mula 25 hanggang 46 kg; ang mga babaeng may sapat na gulang ay tumimbang ng average na 35.45 kg , habang ang mga matatandang lalaki ay may bigat na mas kaunti, na nagtaas ng 33.00 kg . Ang mga hamtong gitun-an sa Oaxaca , Mexico , gikan sa 25 hangtod 46 kg ; ang mga hamtong nga babaye nakatimbang usa ka average nga 35.45 kg , samtang ang mga hamtong nga lalaki nakatimbang nga gamay, nag-average og 33.00 kg . Karaniwan ang timbang ng mga Hatchlings sa pagitan ng 12.0 at 23.3 g (0.42 at 0.82 oz). Ang mga hatchlings sagad nga timbangon tali sa 12.0 ug 23.3 g (0.42 ug 0.82 oz). Ang mga may sapat na gulang ay sekswal na dimorphic. Ang mga naa sa saktong edad kay sekswal nga dimorphic. Ang may sapat na gulang na lalaki ay may mas mahaba at mas makapal na buntot, na ginagamit para sa pagkopya , at ang pagkakaroon ng pinalaki at baluktot na mga claws sa harap ng mga flippers ng lalaki ay pinapayagan itong maunawaan ang carapace ng babae sa panahon ng pagkopya. Ang hamtong nga lalaki adunay usa ka labi ka baga ug labi ka mabaga nga ikog, nga gigamit alang sa pagkopya ug ang presensya sa gipadako ug nabitay nga mga kuko sa atubangan nga mga flip sa lalaki nga gitugotan kini sa pagsabot sa carapace sa babaye sa pagkopya. Ang lalaki ay mayroon ding isang mas mahaba, mas malabong karpet kaysa sa babae, na may isang bilog, tulad ng simboryo na kargamento. Ang lalaki usab adunay usa ka taas ug mas dako nga tapered carapace kaysa babaye, nga adunay usa ka lingin sama sa baga nga carapace. Ang lalaki ay mayroon ding isang mas malukong plastron, na pinaniniwalaan na isa pang pagbagay para sa pag-aasawa. Ang lalaki usab adunay usa ka labi nga konkreto nga plastron, ug ginatuohan kini nga usa pa nga pagpahiangay alang sa pagpares. Ang plastron ng lalaki ay maaari ring malambot kaysa sa babae. Ang plastron sa lalaki mahimo usab nga malumo kaysa sa babaye. Lepidochelys olivacea mapa ng pamamahagi: ang mga pulang bilog ay pangunahing mga bakuran ng pugad; ang mga dilaw na bilog ay mga menor de edad na pugad ng dalampasigan Ang mapa nga apod-apod sa Lepidochelys olivacea: ang mga pula nga lingin mao ang mga punoan nga mga salag; ang mga dalag nga lingin mga menor de edad nga salag sa baybayon. Ang pagong ng ridley ng oliba ay may pamamahagi ng circumtropical, na naninirahan sa tropikal at mainit-init na tubig ng Pasipiko at mga Indian Karagatan mula sa India , Arabia , Japan , at Micronesia timog sa timog Africa, Australia, at New Zealand . Ang pawikan sa oliba nga adunay puy-anan sa lab-as nga sirktropiko, nga nagpuyo sa tropical ug mainit nga tubig sa Pasipiko ug Indian nga Mga Dagat gikan sa India , Arabia , Japan , ug Micronesia sa habagatan sa habagatang Africa, Australia, ug New Zealand. Sa Karagatang Atlantiko , napansin ito sa kanlurang baybayin ng Africa at ang mga baybayin ng hilagang Brazil , Suriname , Guyana , French Guiana , at Venezuela . Sa Dagat Atlantiko, naobserbahan kini sa kasadpang baybayon sa Africa ug ang mga baybayon sa amihanang Brazil, Suriname, Guyana, French Guiana, ug Venezuela. Bilang karagdagan, ang olive ridley ay naitala sa Dagat ng Caribbean hanggang sa hilaga ng Puerto Rico. Dugang pa, ang oliba nga ridley natala sa dagat sa Caribbean hangtod sa amihanan sa Puerto Rico. Isang babaeng natagpuang buhay sa isang Dagat ng Irelandbeach sa Isle of Anglesey , British Isles , noong Nobyembre 2016, na nagbibigay sa species na ito ang pinakamalawak na hitsura. Usa ka babaye ang nakit-an nga buhi sa usa ka Dagat sa Ireland, baybayon sa Isle of Anglesey, British Isles, kaniadtong Nobyembre 2016, naghatag sa kini nga species ug daghan nga hitsura. Kinuha ito ng malapit sa Anglesey Sea Zoo , habang sinusuri ang kalusugan nito. Gikuha kini sa duol nga Anglesey Sea Zoo, samtang gisusi ang kahimsog niini. Isang batang batang babae ay natagpuan sa baybayin ng Sussex noong 2020. Usa ka batan-on nga babaye ang nakit-an gikan sa baybayon sa Sussex kaniadtong 2020. Ang oliba ng oliba ay matatagpuan din sa silangang Dagat Pasipiko mula sa Galapagos Islands at Chile hilaga hanggang sa Golpo ng California , at kasama ang baybayin ng Pasipiko hanggang sa hindi bababa sa Oregon. Ang punoan sa oliba makit-an usab sa silangang Dagat Pasipiko gikan sa Galapagos Islands ug Chile sa amihanan sa Gulpo sa California, ug ubay sa baybayon sa Pasipiko hangtod sa dili ubos sa Oregon. Ang mga paggalaw ng migratory ay hindi gaanong pinag-aralan ng mga ridley ng oliba kaysa sa iba pang mga species ng mga pawikan ng dagat, ngunit pinaniniwalaan silang gumagamit ng mga baybayin ng baybayin ng higit sa 80 na mga bansa. Ang mga paglihok sa migratory, gitun-an nga dili kaayo grabe sa mga pawikan sa olibo kaysa sa ubang mga lahi sa mga pawikan sa dagat, apan gituohan nga gigamit nila ang kadagatan sa baybayon nga kapin sa 80 nga mga nasud. Kasaysayan, ang species na ito ay malawak na itinuturing bilang ang pinaka-masaganang pagong dagat sa mundo. Sa kasaysayan, ang kini nga species kaylap nga giisip ng pinakadaghan nga pawikan sa dagat sa kalibutan. Mahigit sa isang milyong mga ridley ng oliba ang komersyal na na-ani sa baybayin ng Mexico noong 1968 lamang. Kapin sa usa ka milyon nga mga gagmay nga pawikan sa olibo ang komersyal nga naani gikan sa mga baybayon sa Mexico kaniadtong 1968 lamang. Ang populasyon ng Pacific Mexico ay tinatayang hindi bababa sa 10 milyon bago ang panahon ng pagsasamantala ng masa. Ang populasyon sa Pacific Mexico gibana-bana nga labing menos 10 milyon sa wala pa ang panahon sa pagpahimulos sa masa. Kamakailan lamang, ang pandaigdigang populasyon ng taunang mga pugad na kababaihan ay nabawasan sa halos dalawang milyon sa pamamagitan ng 2004, at lalo pang nabawasan sa 852,550 noong 2008. Karung bag-o lang, ang global nga populasyon sa tinuig nga salag sa mga babaye, mikunhod ngadto sa bahin sa duha ka milyon sa 2004, ug dugang pa nga mikunhod ngadto sa 852.550 sa 2008. Ito ay nagpahiwatig ng isang dramatikong pagbawas ng 28 hanggang 32% sa pandaigdigang populasyon sa loob lamang ng isang henerasyon (ibig sabihin, 20 taon). Kini gipakita sa usa ka talagsaon nga pagkunhod sa 28 hangtod sa 32% sa global nga populasyon sulod lamang sa usa ka henerasyon (ie, 20 tuig). Ang mga turtle na sea Olive ay itinuturing na pinaka-sagana, ngunit sa buong mundo ay tumanggi sila ng higit sa 30% mula sa mga makasaysayang antas. Ang mga pawikan sa dagat sa Olive nga gikonsiderar mao ang labing kadaghan, bisan sa tibuok kalibutan nga sila mikunhod sa labaw sa 30% gikan sa makasaysayan nga lebel. Ang mga pagong na ito ay itinuturing na endangered dahil sa kakaunti nilang natitirang mga site ng pugad sa mundo. Kini nga mga pawikan giisip nga nameligro tungod sa ilang pila nalang nahabilin nga mga salag sa kalibutan. Ang silangan na mga pawikan sa Pasipiko ay natagpuan na saklaw mula sa Baja California , Mexico, hanggang sa Chile. Ang pangitlogan sa mga pawikan sa Pasipiko nakit-an gikan sa Baja California , Mexico, hangtod sa Chile. Ang mga ridley ng oliba sa Pasipiko ay nasa pugad sa paligid ng Costa Rica , Mexico, Nicaragua , at ang hilagang Karagatang Indiano; ang pag-aanak ng kolonya sa Mexico ay nakalista bilang nanganganib sa US noong Hulyo 28, 1978. Ang mga pawikan sa olibo sa Pasipiko nahimutang sa palibot sa Costa Rica, Mexico, Nicaragua, ug sa amihanang Dagat sa India; ang kolonya sa pagpanganak sa Mexico nakalista ingon nga nameligro sa US kaniadtong Hulyo 28, 1978. Ang mga pawikan ng Olive ridley ay mas kilala sa kanilang pag-uugali ng naka-synchronize na pugad sa mga bilang ng masa, na tinatawag na arribadas . Ang mga pawikan sa Olive ridley nga mas nailhan tungod sa ilang batasan nga isunud-sunod ang ilahang mga puy-anan sa daghang mga numero, gitawag nga arribadas. Ang mga babae ay bumalik sa parehong beach mula sa kung saan sila hatched, upang itabi ang kanilang mga itlog. Ang mga babaye namalik sa parehas nga baybayon diin sila nagapangitlog, aron mangitlog. Inilalagay nila ang kanilang mga itlog sa mga conical nests na halos isa at kalahating talim ang lalim, na pinagsisiksik nila ng kanilang mga flippers. Gibutang nila ang ilang mga itlog sa mga salag sa usag tunga ug tunga nga tiil, diin sila nagtrabaho aron pagkalot sa ilang hind flippers. Sa Karagatan ng India, ang karamihan ng mga ridley ng oliba ay namamalagi sa dalawa o tatlong malalaking grupo na malapit sa Gahirmatha sa Odisha . Sa Dagat sa India, ang kadaghanan sa mga ridley sa olibo nagsalag sa duha o tulo ka dagkong mga grupo nga duol sa Gahirmatha sa Odisha . Ang baybayin ng Odisha sa India ay isa sa pinakamalaking site ng pugad ng masa para sa ridley ng oliba, kasama ang mga baybayin ng Mexico at Costa Rica. Ang baybayon sa Odisha sa India mao ang pinakadako nga lugar nga gipuy-an sa masa alang sa usa ka ridley sa oliba, lakip ang mga baybayon sa Mexico ug Costa Rica. Noong 1991, mahigit sa 600,000 mga pagong na nested sa baybayin ng Odisha sa isang linggo. Niadtong 1991, kapin sa 600,000 nga mga pawikan nga mga salag sa baybayon sa Odisha sa usa ka semana. Nagaganap ang pugad sa ibang lugar kasama ang Coromandel Coastat Sri Lanka , ngunit sa mga kalat na lokasyon. Ang pagtukod nahitabo sa bisan diin daplin sa Coromandel Coast sa Sri Lanka, apan sa nagkatibulaag nga mga lokasyon. Gayunpaman, ang mga Ruffy ng oliba ay itinuturing na isang pambihira sa karamihan ng mga lugar ng Karagatang Indiano. Bisan pa, ang mga kakahoyan sa olibo giisip nga usa ka marker sa kadaghanan nga mga lugar sa Dagat sa India. Bihira rin sila sa kanluran at gitnang Pasipiko, na may mga kilalang arribadas na nagaganap lamang sa loob ng tropical east Pacific, sa Central America at Mexico. Talagsa usab sila sa kasadpan ug sentral nga Pasipiko, nga adunay mga nailhan nga mga arribadas nga nahitabo lamang sa sulod sa tropikal nga silangang Pasipiko, sa Central America ug Mexico. Sa Costa Rica, nangyayari ang mga ito sa mga beach sa Nancite at Ostional . Sa Costa Rica, kini nahitabo sa mga baybayon sa Nancite ug Ostional. Dalawang aktibong arribadas ang nasa Nicaragua, Chacocente at La Flor, na may maliit na pugad sa Pasipiko. Duha ka aktibo nga arribadas mao ang sa Nicaragua, Chacocente ug La Flor, nga adunay gamay nga salag sa Pasipiko. Ayon sa kasaysayan, maraming mga arribadas ay nasa Mexico, Playa Escobilla at Morro Ayuda sa Oaxaca, at Ixtapilla sa Michoacan ang tatlong mga arribada beach sa kasalukuyan. Sa kasaysayan, ubay-ubay nga mga arribadas ang naa sa Mexico, Playa Escobilla ug Morro Ayuda sa Oaxaca, ug Ixtapilla sa Michoacan ang tulo nga mga beach sa arribada karon. Bagaman sikat ang mga ridley ng oliba para sa kanilang mga arribadas , marami sa mga bakuran ng pugad ay maaari lamang suportahan ang medyo maliit hanggang sa katamtaman na laki ng mga pagsasama (tungkol sa 1,000 mga pugad na babae). Bisan kung ang mga rolads sa olibo malipayon sa ilang mga arribadas, kadaghanan sa mga nataran sa salag mosuporta lamang sa gamay nga kadaghan sa gagmay nga mga salag (mga 1,000 nga mga salag sa babaye). Ang pangkalahatang kontribusyon at kahalagahan ng mga pugad na dalampasigan na ito sa populasyon ay maaaring maibabahagi ng pang-agham na pamayanan. Ang kinatibuk-ang kontribusyon ug kahinungdanon sa mga salag sa baybayon sa populasyon mahimoÕg dili mausab sa kadaghanan sa syensya nga komunidad. Ang ilan sa mga basurang bukid ng oliba malapit sa katimugang California ay nahawahan dahil sa dumi sa alkantarilya, agrikultura runoff, pestisidyo, solvent, at pang-industriya na paglabas. Ang pila sa mga rolyo nga olibo sa ridley sa habagatang California nahugawan tungod sa katig-a, agianan sa agrikultura, pestisidyo, solvent, ug mga basura sa industriya. Ang mga kontaminadong ito ay ipinakita upang bawasan ang pagiging produktibo ng komunidad ng benthic, na negatibong nakakaapekto sa mga pagong na ito, na nagpapakain mula sa mga pamayanan. Kini nga mga kontaminado gipakita aron maminusan ang pagka-produktibo sa komunidad sa benthic, nga negatibo nga nakaapekto sa mga pawikan, nga gipakaon gikan sa mga komunidad. Ang pagtaas ng demand na magtayo ng mga marinas at pantalan malapit sa Baja California at southern California ay negatibong nakakaapekto sa mga riders ng oliba sa mga lugar na ito, kung saan mas maraming langis at gasolina ang ilalabas sa mga sensitibong tirahan na ito. Ang nagkadako nga panginahanglan alang sa pagtukod sa mga marinas ug pantalan nga duol sa Baja California ug habagatang California usab negatibo nga nakaapekto sa mga kahoyng olibo sa mga lugar, diin daghang gasolina ug petrolyo ang ipagawas gikan sa mga sensitibo nga puy-anan. Ang isa pang banta sa mga pagong na ito ay ang mga halaman ng kuryente, na naitala ang mga bata at subadult na mga pagong na nahikayat at nakapasok sa loob ng mga sistema ng paglamig ng saltwater. Laing hulga sa kini nga mga pawikan mao ang mga planta sa kuryente, nga nag- sa mga pediatrician ug maliputon nga mga pawikan nga nahilambigit ug gisagol sa mga sistema sa paglamig sa tubig sa asin. Larawan ng likuran ng pagong sa beach na may tatlong puti, bilog na mga itlog na nakahiga sa likuran nito sa isang maliit na butas sa buhangin Litrato sa luyo sa pawikan sa baybayon nga adunay tulo nga puti, lingin nga mga itlog nga naghigda sa luyo niini sa usa ka gamay nga lungag sa balas Ang mating ay madalas na ipinapalagay na maganap sa paligid ng mga pugad ng mga beach, ngunit ang pagkopya ng mga pares ay naiulat na higit sa 1,000 km mula sa pinakamalapit na beach. Ang mga kadaut kanunay nga gituohan nga mahitabo sa palibot sa mga salag sa baybayon, apan ang pagkopya sa mga pares gikataho nga kapin sa 1,000 km gikan sa labing duol nga baybayon. Ang pananaliksik mula sa Costa Rica ay nagsiwalat ng bilang ng pagkopya ng mga pares na naobserbahan malapit sa beach ay hindi maaaring maging responsable para sa pagpapabunga ng sampu-sampung libong mga gravid females, kaya ang isang makabuluhang halaga ng pag-aasawa ay pinaniniwalaan na nangyari sa ibang lugar sa ibang mga oras ng taon. Gipakita sa panukiduki gikan sa Costa Rica ang gidaghanon sa pagkopya sa mga pares nga naobserbahan duol sa baybayon dili mahimong responsable alang sa pag-abono sa libu-libong mga babaye nga gravid , busa usa ka hinungdanon nga kantidad sa pagminyo ang gituohan nga nahitabo sa ubang lugar sa ubang mga panahon sa tuig. Ang Gahirmatha Beach sa Kendrapara district ng Odisha (India), na ngayon ay bahagi ng Bhitarkanika Wildlife Sanctuary, ay ang pinakamalaking pag-aanak para sa mga pagong. Ang Gahirmatha Beach sa distrito sa Kendrapara sa Odisha (India), karon nga bahin sa Bhitarkanika Wildlife Sanctuary, mao ang labing dako nga lugar alang sa mga pawikan. Ang Gahirmatha Marine Wildlife Sanctuary, na hangganan ng Bhitarkanika Wildlife Sanctuary sa silangan, ay nilikha noong Setyembre 1997, at sumasaklaw sa Gahirmatha Beach at isang katabing bahagi ng Bay of Bengal. Ang Gahirmatha Marine Wildlife Sanctuary, nga naggapos sa Bhitarkanika Wildlife Sanctuary sa silangan, gimugna kaniadtong Septyembre 1997, ug gilakip ang Gahirmatha Beach ug usa ka katabing bahin sa Bay of Bengal. Ang mga Bhitarkanika mangrove ay itinalaga bilang isang Ramsar Wetland ng International Kahalagahan noong 2002. Ang Bhitarkanika mangrove gitudlo nga usa ka Ramsar Wetland nga hinungdanon sa International kaniadtong 2002. Ito ang pinakamalaking kilalang rookery sa buong mundo ng mga pagong dagat ng oliba. Kini ang labing kaila nga rookery sa kalibutan nga mga pawikan sa lana sa oliba. Bukod sa Gahirmatha rookery, dalawang iba pang mga mass nesting beach ang nahanap, na nasa bibig ng mga ilog Rushikulya at Devi. Dugang pa sa rookery sa Gahirmatha, nakit-an usab ang duha pa nga mga salag nga baybayon, nga naa sa mga baba sa mga suba sa Rushikulya ug Devi. Ang kamangha-manghang site ng mass kongregasyon ng mga turtle na sea sea para sa mga pag-iinit at pag-pugad ng mga bisitang kapwa siyentipiko at mga mahilig sa kalikasan sa buong mundo. Usa ka katingad-an nga site alang sa mga pagtapod sa masa sa mga pawikan sa lana sa oliba alang sa mga tigbansay ug salag sa mga siyentipiko ug mga mahigugmaon sa kinaiyahan sa tibuuk kalibutan. Ang mga pawikan sa Olive ridley na dagat ay lumilipat sa napakaraming bilang mula sa simula ng Nobyembre, bawat taon, para sa pag-ikot at pag-pugad sa baybayin ng Orissa. Ang mga pawikan sa dagat nga Olive ridley milalin sa daghang mga numero gikan sa sinugdanan sa Nobyembre, matag tuig, aron mahupay ug mikaylap sa baybayon sa Orissa. Ang baybayin ng Gahirmatha ay may taunang figure ng pugad sa pagitan ng 100,000 at 500,000 bawat taon. Ang baybayon sa Gahirmatha adunay tinuig nga numero sa pagkatag sa mga 100,000 ug 500,000 matag tuig. Ang isang pagtanggi sa populasyon ng mga pagong na ito ay naganap sa nagdaang nakaraan dahil sa dami ng namamatay. Ang pag-us-os sa populasyon sa mga pawikan nahitabo sa dili pa dugay nga panahon tungod sa hataas nga pagka-mortal. Nakalista sa Iskedyul ang olive ridley sea turtle sa Iskedyul - I ng Indian Wildlife (Proteksyon) Act, 1972 (susugan 1991). Ang mga pantalan sa dagat nga panty sa dagat gilista sa Iskedyul - I sa Indian Wildlife (Proteksyon) Act, 1972 (giusab 1991 Ang mga species ay nakalista bilang mahina laban sa ilalim ng IUCN. Ang mga espisye gitala nga mahuyang sa ilawom sa IUCN. Ang mga pawikan ng dagat ay protektado sa ilalim ng 'Migratory Species Convention' at Convention ng International Trade on Wildlife Flora at Fauna (CITES). Gipanalipdan ang mga pawikan sa ilawom sa 'Migratory Species Convention' ug Convention sa International Trade on Wildlife Flora ug Fauna (CITES). Ang India ay isang pirma sa bansa sa lahat ng mga kombensiyon na ito. Ang India usa ka nasud nga pirma sa tanan niini nga mga kombensyon. Ang mga katangian ng homing ng mga pawikan sa dagat ng ridley ay ginagawang mas madaling kapitan ng pagkasira ng masa. Ang mga kinaiyanhon nga mga kinaiya sa mga pawikan sa dagat sa ridley labi ka dali nga pagkaguba sa labi nga paglaglag. Ang paglalakbay sa mga natitirang beach ng beach ay ang kadahilanan sa kanila. Ang pagbiyahe ngadto sa nahabilin nga mga baybayon sa baybayon ang hinungdan niini. Yamang ang baybayin ng Gahirmatha ay nagsisilbing pantay na pang-pugad na beach para sa milyun-milyong mga pagong, malaki ang kahalagahan nito sa pag-iingat ng pagong. Tungod kay ang baybayon sa Gahirmatha nagsilbing pantay nga baybayon sa milyon-milyon nga mga pawikan, hinungdanon ang pagpreserbar sa pawikan. Ang mga ridive ng Olive sa pangkalahatan ay nagsisimulang magsama-sama malapit sa mga pugad ng mga beach mga dalawang buwan bago ang panahon ng pugad, kahit na maaaring mag-iba ito sa kanilang saklaw. Kasagaran nagsugod ang mga punoan sa olibo nga magtapok duol sa mga salag sa mga baybayon mga duha ka bulan sa wala pa ang panahon sa salag, bisan kung kini mahimoÕg lainlain sa ilang gidak-on. Sa silangang Pasipiko, ang pag-pugad ay nangyayari sa buong taon, na may mga kaganapan sa pag-pugad ng pag-pugad ( arribadas ) na nagaganap sa pagitan ng Setyembre at Disyembre. Sa silangang Pasipiko, ang pag-pugad nahitabo sa tibuuk nga tuig, nga adunay mga panghitabo sa salag (arribadas) nga nahitabo tali sa Septyembre ug Disyembre. Ang mga pugad ng beach ay maaaring mailalarawan bilang medyo patag, midbeach zone, at walang mga labi. Ang mga salag sa baybayon mahimong gihubit nga medyo patag, mga midbeach zones, ug walaÕy mga basura. Ang katapatan ng beach ay pangkaraniwan, ngunit hindi ganap. Ang pagkamatinud-anon sa baybayon dili kasagaran, apan dili hingpit. Karaniwang nocturnal ang mga kaganapan sa pagtatago, ngunit naiulat na ang pugad ng diurnal, lalo na sa mga malalaking arribadas . Ang mga nakatago nga mga panghitabo sa kasagaran nocturnal, apan ang mga diurnal nga salag gi-report, labi na sa daghang mga arribadas. Ang eksaktong edad ng sekswal na kapanahunan ay hindi alam, ngunit ito ay maaaring medyo inilihin mula sa data sa minimum na laki ng pag-aanak. Ang eksakto nga edad sa sekswal nga pagkahamtong wala mahibal-an, apan mahimoÕg medyo mahipos gikan sa datos sa labing gamay nga gidak-on sa pagsanay. Halimbawa, ang average na haba ng carapace ng mga pugad na babae sa Playa Nancite, Costa Rica, ay tinukoy na 63.3 cm, na may pinakamaliit na naitala na 54,0 cm. Pananglitan, ang average nga gitas-on sa carapace nga gitas-on sa mga salag sa mga babaye sa Playa Nancite, Costa Rica, determinado nga 63.3 cm, nga adunay labing gamay nga natala sa 54.0 cm. Ang mga kababaihan ay maaaring maglatag ng hanggang sa tatlong mga clutch bawat panahon, ngunit ang karamihan ay maglalagay lamang ng isa o dalawang mga kalat. Ang mga kababayen-an mahimong ibutang sa tulo nga mga hugna matag panahon, apan ang kadaghanan ibutang sa usa o duha nga mga kal-ang. Ang babae ay nananatiling malapit sa baybayin para sa panahon ng internesting, na halos isang buwan. Ang babaye nagpabilin duol sa baybayon alang sa panahon sa internesting, nga hapit usa ka bulan. Ang ibig sabihin ng sukat ng clutch sa buong saklaw nito at bumababa sa bawat pagtatangka ng pugad. Gipunting ang kadako sa clutch sa tibuuk niini ug mikunhod sa matag pagsulay sa salag. Isang ibig sabihin ng laki ng clutch na 116 (30Ð168 itlog) ay sinusunod sa Surinam , habang ang mga pugad ng mga babae mula sa silangang Pasipiko ay natagpuan na may average na 105 (74Ð126 na itlog). Usa ka gipasabut nga gidak-on sa gidak-on nga 116 (30- 168 itlog) ang nakita sa Surinam , samtang ang mga salag sa mga babaye gikan sa silangang Pasipiko nakit-an nga adunay average nga 105 (74-126 itlog). Ang panahon ng pagpapapisa ng itlog ay karaniwang sa pagitan ng 45 at 51 araw sa ilalim ng natural na mga kondisyon, ngunit maaaring pahabain sa 70 araw sa hindi magandang kondisyon ng panahon. Ang panahon sa paglumlom sa kasagaran sa taliwala sa 45 ug 51 nga mga adlaw sa ilalum sa natural nga mga kondisyon, apan mahimong gipalapdan sa 70 ka adlaw ubos sa dili maayo nga kahimtang sa panahon. Ang mga itlog na napapawi sa temperatura ng 31 hanggang 32 C ay gumagawa lamang ng mga babae; ang mga itlog na natubuan sa 28 C o mas kaunti ay gumagawa lamang ng mga lalaki; at temperatura ng pagpapapisa ng 29 hanggang 30 C ay gumagawa ng isang magkasamang pakikipagtalik. Ang mga itlog nga gibukbog sa temperatura nga 31 hangtod 32 C nagpatunghag mga babaye lamang; mga itlog nga gitumbok sa 28 C o dili kaayo mubu nga mga lalaki lamang; ug temperatura sa pagsubu sa 29 hangtod 30 C magpatungha usa ka sekswal nga pakighilawas. Ang tagumpay sa pagtagumpay ay maaaring magkakaiba sa pamamagitan ng beach at taon, dahil sa pagbabago ng mga kondisyon ng kapaligiran at mga rate ng predation ng pugad. Ang kalamposan sa pagdakup mahimoÕg lainlain sa baybayon ug tuig, tungod sa pagbag-o sa kahimtang sa kalikopan ug mga rate sa pagpanagna sa pugad. Karamihan sa mga obserbasyon ay karaniwang sa loob ng 15 km ng Mainland na baybayin na protektado, medyo mababaw na dagat na dagat (22-55 m lalim). Kadaghanan sa mga obserbasyon sagad sa sulod sa 15 km sa proteksyon sa kadagatan nga hilisgutan, medyo mabaw nga dagat (giladmon sa 22-55 m). Ang mga ridive ng Olive ay paminsan-minsan ay matatagpuan sa bukas na tubig. Usahay makit-an ang mga olibo nga giwang sa bukas nga tubig. Ang maramihang mga tirahan at heyograpikong mga lokalidad na ginagamit ng species na ito ay nag-iiba sa buong lifecycle nito. Ang daghang mga puy-anan ug heyograpiya nga mga lugar nga gigamit sa kini nga klase magkalainlain sa tibuuk nga kinabuhi niini. Kinakailangan ang mas maraming pananaliksik upang makakuha ng data at paggamit ng mga pelagic habitats. Gikinahanglan ang dugang nga panukiduki aron makuha ang datos ug paggamit sa mga puy-anan sa pelagic . Ang oliba ng oliba ay nakararami sa karnabal , lalo na sa mga hindi pa panahon na yugto ng lifecycle. Ang lana sa olibo mao ang labing hinungdanon sa karnabal, labi na sa mga una nga yugto sa lifecycle. Ang mga biktima ng hayop ay binubuo ng mga protochordates o invertebrates, na maaaring mahuli sa mababaw na tubig sa dagat o mga tirahan ng estuarine . Ang mga biktima sa hayop gilangkuban sa mga protochordate o invertebrates, nga mahimong makuha sa mabaw nga tubig sa dagat o estuarine habitat. Kasama sa mga karaniwang bagay na biktima ang dikya , tunicates , sea __urchins , bryozoans , bivalves , snails, hipon, crab, rock lobsters, at sipunculid worm. Ang sagad nga biktima mao ang jellyfish, tunicates, tuyom, bryozoans, bivalves, snails, hipon, crab, rock lobsters, ug sipunculid worm. Bilang karagdagan, ang pagkonsumo ng dikya at parehong mga isda ng may sapat na gulang (hal. Sphoeroides ) at mga itlog ng isda ay maaaring ipahiwatig ng pagpapakain ng pelagic (bukas na karagatan). Dugang pa, ang pagkonsumo sa bukya+C6305 ug parehas nga mga isda nga hamtong (e.g. Sphoeroides) ug spawn mahimo nga gipakita sa pagkaon sa pelagic (bukas nga dagat). Ang olive ridley ay kilala rin upang pakainin ang filamentous algae sa mga lugar na wala ng iba pang mga mapagkukunan ng pagkain. Ang oliba nga ridley nailhan usab nga nagpakaon sa filamentous algae sa mga lugar nga walaÕy ubang mga gigikanan sa pagkaon. Ang mga pag-aaral ng bihag ay nagpahiwatig ng ilang antas ng pag- uugali ng cannibalistic sa species na ito. Ang mga pagtuon sa bilanggoan nagpakita sa pila ka ang-ang sa pamatasan sa kanibal sa kini nga klase. Ang mga kilalang mandaragit ng mga itlog ng ridley ng oliba ay may kasamang raccoon, coyotes, feral dogs at baboy, opossums , coatimundi, caimans , ghost crab , at sunbeam ahas . Ang mga nailhan nga mga pangdagit sa mga itlog sa olibo nga ridley naglakip sa milo, lobo, ihalas nga mga iro ug baboy, opossum, coatimundi, buaya, ghost crab, ug sunbeam snakes. Ang mga Hatchlings ay nabibihag habang naglalakbay sila sa tabing-dagat sa tubig sa pamamagitan ng mga vulture, frigate bird , crab, raccoons , coyotes , iguanas , at mga ahas. Gipangita ang mga hatchlings samtang nagbiyahe sila latas sa baybayon ngadto sa tubig pinaagi sa mga langgam, frigate bird, crab, raccoon, coyotes, iguanas, ug mga bitin. Sa tubig, ang mga hatchling predator na malamang ay kasama ang mga karagatan , mga pating , at mga buaya. Sa tubig, ang mga manunukob lagmit nga maglakip sa mga isda sa dagat, mga iho, ug mga buaya. Ang mga may sapat na gulang ay may kaunting kilalang mga mandaragit, maliban sa mga pating, at mga mamamatay na balyenaay responsable sa paminsan-minsang pag-atake. Ang mga hamtong nga adunay pipila ka mga nailhan nga tigdaldal, gawas sa mga iho, ug mga mamumuno sa balyena adunay tulubagon sa mga panagsa nga pag-atake. Sa lupa, ang mga pugad na babae ay maaaring atakehin ng mga jaguar . Sa yuta, ang mga salag mahimong atakehon sa mga jaguar. Kapansin-pansin, ang jaguar ay ang tanging pusa na may isang malakas na kagat upang tumagos sa isang shell ng pagong ng dagat, naisip na isang ebolusyon ng ebolusyon mula sa pagkalipol ng Holocene kaganapan. Dili hinungdanon, ang jaguar mao lamang ang iring nga adunay kusog nga mopaak aron makasulod sa kabhang sa pawikan, gihunahuna nga usa ka pagbag-o sa ebolusyon gikan sa pagkapuo sa Holocene panghinabo. Sa mga obserbasyon ng pag-atake ng jaguar, ang mga pusa ay kumonsumo sa mga kalamnan ng leeg ng pagong at paminsan-minsan ang mga tsinelas, ngunit iniwan ang nalalabi sa bangkay ng pagong para sa mga scavengers na malamang, sa kabila ng lakas ng mga panga nito, ang isang jaguar ay hindi pa rin madaling tumagos sa isang may edad na pagong shell upang maabot ang mga panloob na organo o iba pang mga kalamnan. Sa pag-obserbar sa pag-atake sa jaguar, gikaon sa mga iring ang mga kaunuran sa liog sa pawikan ug usahay mga tisa, apan gibilin ang nahabilin nga lawas sa pawikan alang sa mga tigpangitik nga lagmit, bisan sa kakusog sa apapangig , ang usa ka jaguar dili pa dali nga makasulod sa usa ka hamtong nga kabhang sa pawikan aron maabut ang mga internal nga organo o uban pang mga kaunuran. Sa mga nagdaang taon, ang pagtaas ng predation sa mga pagong ng jaguar ay napansin, marahil dahil sa pagkawala ng tirahan at mas kaunting mga alternatibong mapagkukunan ng pagkain. Sa miaging mga tuig, adunay pagdaghan sa mga pawikan taliwala sa mga jaguar, tingali tungod sa pagkawala sa puy-anan ug limitado ang mga gigikanan sa pagkaon. Ang mga pawikan ng dagat ay hindi mapagtatanggol sa sitwasyong ito, dahil hindi nila mahila ang kanilang mga ulo sa kanilang mga shell tulad ng freshwater at terrestrial na pagong. Ang mga pawikan sa dagat dili makalikay sa kini nga kondisyon, tungod kay dili nila makuha ang ilang mga ulo sa ilang mga kabhang sama sa mga shell sa pawikan ug tubig. Ang mga kababaihan ay madalas na nasaktan ng mga mosquitos sa panahon ng pugad. Ang mga babaye kanunay nga mopaak sa mga lamok sa panahon sa pagsulud. Ang mga tao ay nakalista pa rin bilang nangungunang banta kay L. olivacea, na responsable para sa hindi mapanatiling koleksyon ng itlog, pagpatay sa mga pugad na mga babae sa beach, at direktang pag-aani ng mga may sapat na gulang sa dagat para sa komersyal na pagbebenta ng parehong karne at pantakip. Ang mga tawo nga una sa listahan nga hulga sa L. olivacea, nga responsible alang sa dili malungtarong pagkuha sa mga itlog, pag-ihaw sa mga salag sa baybayon, ug direkta nga pagpangani sa mga hamtong sa dagat alang sa komersyal nga pagbaligya sa mga karne ug mga panit. Ang iba pang mga pangunahing banta ay kinabibilangan ng dami ng namamatay na nauugnay sa banggaan ng bangka, at nagkataon ang pagkuha sa mga pangisdaan. Ang uban dagkong mga hulga ay apil ang mga daghang nangamatay nga may kalabotan sa pagbangga sa mga bangka, ug ang mga panghitabo sa pagpangisda. Ang pagdurog , mga lambat ng gill , mga salag ng multo, pang- mahabang linya ng pangingisda , at pangingisda ng palay ay may malaking epekto sa mga populasyon ng oliba ng ridley, pati na rin ang iba pang mga species ng mga pagong dagat. Ang pagdugmok, mga pukot sa gill, mga salag sa ungo, paggamit og longline sa pagpangisda, adunay hinungdan nga apektado sa populasyon sa olibo nga ridley, maingon man pang mga klase sa mga bao sa dagat. Sa pagitan ng 1993 at 2003, higit sa 100,000 na mga pagong ng ridley ng oliba ang naiulat na namatay sa Odisha, India mula sa mga gawi na may kaugnayan sa pangisdaan. Taliwala sa 1993 ug 2003, kapin isa ka gatos libo nga mga bao sa ridley sa oliba ang gikataho nga namatay sa Odisha, India gikann sa mga buhat nga may kalabutan sa pagpangisda. Bilang karagdagan, ang pag-agaw at paglunok ng mga labi ng dagat ay nakalista bilang isang pangunahing banta para sa species na ito. Dugang pa, ang pagdakop ug paglumos sa mga buhing dagat gilista isip usa ka dakong hulga alang sa kini nga klase. Pag-unlad ng baybayin, natural na sakuna, pagbabago ng klima , at iba pang mga mapagkukunan ng pagguho ng beachay nabanggit din bilang potensyal na banta sa mga pugad na bakuran. Ang pag-uswag sa baybayon, kinaiyahang katalagman, pagbag-o sa klima, ug uban pang rason sa pagkaguba sa baybayon ang nahisgot usab na potensyal nga mga hulga sa mga salag. Bilang karagdagan, ang pagbuo ng baybayin ay nagbabanta rin sa mga bagong naka-hatched na pagong sa mga epekto ng polusyon sa magaan. Dugang pa, ang pag-uswag sa baybayon naghulga usab sa mga bag-ong panganak na mga bao pinaagi sa mga epekto sa polusyon sa kahayag. Ang mga hatchling na gumagamit ng mga light cues upang ma-orient ang kanilang mga sarili sa dagat ay naliligaw ngayon sa paglipat patungo sa lupain, at namatay mula sa pag-aalis ng tubig o pagkaubos, o pinapatay sa mga kalsada. Ang mga bag-ong panganak nga mogamit og mga light cues aron magiyaan ang ilang kaugalingon sa dagat karon napahisalaag sa pagbalhin padulong sa yuta, ug nangamatay tungod sa paghawa sa tubig, o gipatay sa dalan. Gayunpaman, ang pinakadakilang sanhi ng pagkawala ng itlog ng mga itlog ng oliba ng oliba mula sa mga arribadas , kung saan napakataas ng density ng mga pugad na mga babae, na dati nang inilatag na pugad ay hindi sinasadyang nahukay at nawasak ng iba pang mga pugad na babae. Bisan pa, ang labing pinakahinungdan nganong nangawala ang mga itlog sa olibo, nga olibo gikan sa mga arribadas, diin ang kadako sa densidad sa mga salag sa mga babaye perting taasa, sauna pa gibutang na mga salag wala tuyoa nga nakalot og nabuak sa ubang mga salag nga mga babaye. Sa ilang mga kaso, ang mga pugad ay nagiging kontaminado ng mga bakterya o mga pathogens ng mga nabubulok na pugad. Sa pipila ka mga kaso, ang mga salag mahimong nahugawan sa mga bakterya o mga pathogen sa mga daot nga salag. Halimbawa, sa Playa Nancite, Costa Rica, 0.2% lamang ng 11.5 milyong mga itlog na ginawa sa isang solong arribada na matagumpay na naakit . Pananglitan, sa Playa Nancite, Costa Rica, 0.2 porsyento ra sa 11.5 milyon nga itlog nga gihimo sa usa ka arribada nga malampuson nga gihaylo. Bagaman ang ilan sa pagkawala na ito ay nagreresulta mula sa predation at high tides, ang karamihan ay maiugnay sa mga pagsasamantala sa hindi sinasadya na pagsira sa mga umiiral na mga pugad. Bisan pa ang pipila sa kini nga pagkalawa niresulta gikan sa giatake og gikaon sa ubang hayop og sa pagtaas sa dagat, ang kadaghanan gipahinungod sa mga pagsamok na wala tuyua nga pagguba sa mga salag. Ang lawak ng kung saan arribadasnag-ambag sa katayuan ng populasyon ng mga ridley ng oliba ay lumikha ng debate sa mga siyentipiko. Ang gikadak-on kung asa ang arribadas nakatampo sa kahimtang sa populasyon sa mga ridley sa oliba nga miresulta og paglalis sa mga siyentista. Marami ang naniniwala na ang napakalaking reproduktibong output ng mga kaganapang ito na namamalayan ay kritikal sa pagpapanatili ng mga populasyon, habang ang iba ay nagpapanatili ng tradisyonal na mga beach ng arribada na nahuhulog sa kanilang potensyal na reproduktibo at malamang na hindi nagpapanatili ng mga antas ng populasyon. Daghan ang nagtuo nga ang kadaghan sa paglansad sa mga kini nga panghitabo hinungdanon aron mapadayon ang kadaghanon, samtang ang uban nagpadayon ang tradisyonal nga mga baybayon sa arribada nga dili madaot ang ilang potensyal sa pagsanay ug lagmit nga dili makapadayon ang lebel sa populasyon. Sa ilang mga lugar, ang debate na ito kalaunan ay humantong sa pag-legalize ng koleksyon ng itlog. Sa pipila ka mga lugar, kini nga paglalis nga sa kadugayan gihimong ligal ang pagkolekta sa itlog. Kasaysayan, ang oliba ng ridley ay sinamantala para sa pagkain, pain, langis, katad, at pataba . Sa kaagi, ang oliba nga ridley gipahimuslan alan sa pagkaon, paon, lana, panit, ug abono. Ang karne ay hindi itinuturing na isang napakasarap na pagkain; ang itlog, gayunpaman, ay iginagalang sa lahat ng dako. Ang karne wala gikonsiderar nga usa ka lami na pagkaon; ang itlog, bisan pa niana, gitahod bisan asa man. Ang koleksyon ng itlog ay ilegal sa karamihan ng mga bansa kung saan ang pugad ng mga ridley ng oliba, ngunit bihirang ipinatupad ang mga batas na ito. Ang pagkuha sa mga itlog dili ilegal sa kadaghanang nasud diin kung asa ang mga salag ng mga ridley sa olibo, apan kini nga mga balaod talagsa ra ipatuman. Ang pag-aani ng mga itlog ay may potensyal na mag-ambag sa mga lokal na ekonomiya, kaya ang natatanging kasanayan sa pagpapahintulot sa isang napapanatiling (ligal) na pag-aani ng itlog ay sinubukan sa maraming mga lokalidad. Ang pag-ani sa mga itlog adunay potensyal nga makapalambo sa mga lokal nga ekonomiya, mao nga ang pinasahing kahanas sa pagsugot sa usa ka malungtaron (ligal) nga pag-ani sa itlog gisulayan sa daghang mga lokalidad. Maraming mga pag-aaral ng kaso ang isinagawa sa mga rehiyon ng mga beach na arribadas upang siyasatin at maunawaan ang mga socioeconomic, kultura, at pampulitika na isyu ng koleksyon ng itlog. Daghang mga pagtuon sa kaso ang gihimo sa mga rehiyon sa mga baybayon sa arribadas sa pag-imbestiga ug pagsabut sa socioeconomic, kultura, ug politikal nga mga isyu sa pagkolekta sa itlog. Sa mga ito, ang ligal na pag-aani ng itlog sa Ostional, Costa Rica, ay tiningnan ng marami bilang parehong biolohikal na napapanatiling at matipid sa ekonomiya. Niini, ang ligal nga pag-ani sa itlog sa Ostional, Costa Rica, gitan aw sa kadaghanan nga parehas nga mapadayon ang biolohikal ug ekonomikanhon sa ekonomiya. Mula nang maging ligal ang koleksyon ng itlog noong 1987, ang mga lokal na tagabaryo ay nakapag-ani at nagbebenta ng halos tatlong milyong itlog taun-taon. Sukad nga nahimong legal ang pagkolekta sa itlog kaniadtong 1987, ang mga lokal nga tagabaryo nakahimo sa pag-ani ug gibaligya hapit tulo ka milyon nga mga itlog matag tuig. Pinapayagan silang mangolekta ng mga itlog sa unang 36 na oras ng panahon ng pugad, dahil marami sa mga itlog na ito ay masisira sa paglaon ng mga pugad na babae. Gitugotan sila nga mangolekta mga itlog sa una nga 36 nga oras sa salag, tungod kay kadaghanan sa mga itlog nga sa ngadtongadto malaglag sa babaye. Mahigit sa 27 milyong mga itlog ang naiwan na hindi inani, at ang mga tagabaryo ay may malaking papel sa pagprotekta sa mga pugad na ito mula sa mga mandaragit, at sa gayon ang pagtaas ng tagumpay. Kapin sa 27 milyon nga mga itlog ang wala nahuman, ug ang mga tagabaryo adunay hinungdan nga papel sa pagpanalipod sa mga salag gikan sa mga manunukob, sa ingon nagdugang sa kalampusan. Karamihan sa mga kalahok na sambahayan ay nag-ulat ng pag-aani ng itlog bilang kanilang pinakamahalagang aktibidad, at ang mga kita na kinita ay higit sa iba pang mga anyo ng magagamit na trabaho, maliban sa turismo. Kadaghanan sa mga nagpartisipar nga mga panimalay nagreport sa pag-ani sa itlog ingon nga ilang labing kahinungdan nga kalihokan, ug ang kita nga nakuha labi pa sa bisan unsang ubang matang sa trabaho nga magamit, gawas sa turismo. Ang presyo ng mga itlog ng Ostional ay sinasadya na itago upang mabawasan ang iligal na koleksyon ng mga itlog mula sa iba pang mga beach. Ang presyo sa mga itlog sa Ostional gituyo nga gitago aron maminusan ang iligal nga pagkolekta sa mga itlog gikan sa ubang mga baybayon. Ang Ostional proyekto ay nagpapanatili ng mas maraming lokal na kita kaysa sa mga katulad na mga proyekto sa pagkolekta ng itlog sa Nicaragua, ngunit sinusuri ang mga proyekto ng pag-aani ng itlog tulad ng ito ay naghihirap mula sa maikling oras at pagtukoy ng site ng mga natuklasan. Ang proyekto sa Ostional nagpabilin ang daghang lokal nga ganansya kaysa parehas nga mga proyekto sa pagkolekta sa itlog sa Nicaragua, apan gisusi ang mga proyekto sa pag-ani sa itlog tungod kay nag-antus kini gikan gikan sa mubo nga oras ug pag-ila sa lugar mga nahibal-an. Sa karamihan ng mga rehiyon, ang iligal na poaching ng mga itlog ay itinuturing na isang malaking banta sa mga populasyon ng mga ridley ng oliba, kung gayon ang kasanayan na nagpapahintulot sa mga ligal na ani ng itlog ay patuloy na nakakaakit ng pintas mula sa mga conservationist at mga biologist ng pawikan. Sa kadaghanan nga mga rehiyon, ang iligal nga pagpanguha sa mga itlog giisip nga usa ka dakong hulga sa mga populasyon sa olibo nga olibo, busa ang batasan sa pagtugot sa ligal nga ani sa itlog nagpadayon sa pagdani pagsaway gikan sa mga conservationist ug mga biologist sa pawikan. Ang Plotkin's Biology at Conservation ng Ridley Sea Turtles, lalo na ang kabanata ni Lisa Campbell na may pamagat na "Pag-unawa sa Human Use of Olive Ridleys", ay nagbibigay ng karagdagang pananaliksik sa pag-aani ng Ostional (pati na rin ang iba pang mga proyekto sa pag-aani). Ang Biyolohiya ug Pagtipig sa Plotkin sa Mga Pagong sa Ridley, labi na ang kapitulo ni Lisa Campbell nga nag-ulohang "Pagsabut sa Paggamit sa Tawo sa mga Olibo Ridley", naghatag dugang nga panukiduki sa Ostional nga pag-ani (ingon man ang uban pa uban pang mga proyekto sa pag-ani). Ang dokumentaryo ni Scott Drucker, Sa pagitan ng Harvest , ay nag-aalok ng isang sulyap sa mundong ito at ang debate na nakapaligid dito. And dokumentaryo ni Scott Drucker, Taliwala sa Pag-ani, nagtanyag usa ka panan-aw sa kalibutan ug debate nga nagpalibot ani. Dalawang hatchlings ng oliba ng olibo ang lumipat sa karagatan matapos na mailabas mula sa isang site ng pangangalaga sa Puerto Vallarta, Mexico. Duha ka mga hatchling sa olibo ang ningbalhin sa kadagatan human gipagawas gikan usa ka conservation site sa Puerto Vallarta, Mexico. Ang olive ridley ay inuri bilang mahina laban sa International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN), at nakalista sa Appendix I ng CITES . Ang Olive Ridely giklasipikar nga mahuyang sa International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN), ug ang mga gikutlo gilista sa Apendise I Ang mga listahan na ito ay may pananagutan sa paghinto ng malakihan na komersyal na pagsasamantala at pangangalakal ng mga balat ng mga ridley ng oliba. Ang kini nga mga lista mao ang responsable sa paghunong sa dinaghang komersyal nga pagpahimulos ug pagpamaligya sa mga panit sa olibo nga ridley. Ang Convention sa Migratory Species at ang Inter-American Convention para sa Proteksyon at Pag-iingat ng Sea Turtles ay nagbigay din ng proteksyon sa oliba, na humahantong sa pagtaas ng pangangalaga at pamamahala para sa pagong sa dagat na ito. Ang Convention sa Migratory Species ug ang Inter-American Convention alang sa Pagpanalipod ug Pagpanalipod sa mga Sea Turtles naghatag usab proteksyon sa oliba, nga nagdala sa pagdugang nga pag-atiman ug pagdumala alang sa kini nga pawikan sa dagat. Ang mga pambansang listahan para sa species na ito ay mula sa nanganganib sa banta, ngunit ang pagpapatupad ng mga parusang ito sa isang pandaigdigang sukat ay hindi matagumpay para sa karamihan. Ang mga lista sa nasyonal alang sa kini nga species gikan sa nameligro nga mga espisye, apan ang pagpatuman sa kini nga mga silot sa usa ka kalibutan nga sukdanan dili matagumpay alang sa kadaghanan. Ang mga tagumpay sa pangangalaga para sa ridley ng oliba ay umasa sa mahusay na naayos na pambansang programa kasama ang mga lokal na pamayanan at mga organisasyong nongovernment, na pangunahing nakatuon sa pampublikong outreach at edukasyon. Ang mga kalampusan sa pag-atiman sa Olive ridley nagsalig sa usa ka maayong pagkahan-ay nga nasyonal nga programa nga adunay mga lokal nga komunidad ug mga walaÕy gobyerno nga mga organisasyon, nga panguna nga nakapunting sa publiko nga pag-abot ug edukasyon. Ang pamamahala ng Arribada ay gumaganap din ng isang kritikal na papel sa pag-iingat ng mga ridley ng oliba. Ang pagdumala sa Arribada usab adunay hinungdanon nga papel sa pagtipig sa mga ridley sa olibo. Panghuli, ang pagpapatupad ng paggamit ng mga aparato sa pagbubukod ng pagong sa industriya ng hipon ay nagpapatunay din na epektibo sa ilang mga lugar. Sa katapusan, ang pagpatuman sa paggamit sa mga lalang nga walaÕy apil sa pawikan sa industriya sa hipon napamatud-an usab nga epektibo sa pipila nga mga lugar. Sa buong mundo, ang ridley ng oliba ay patuloy na tumatanggap ng mas kaunting pansin sa pangangalaga kaysa sa malapit nitong kamag-anak, ang ridley ng Kemp ( L. kempii). Sa tibuuk kalibutan, ang olibo nga ridley nagpadayon sa pagdawat dili kaayo pagtagad kaysa sa suod nga paryente niini, ang Kemp ridley (L. kempii) Gayundin, maraming mga paaralan ang nag-aayos ng mga biyahe para sa mga mag-aaral upang maisagawa ang proyekto ng pangangalaga, lalo na sa India. Ingon usab, daghang mga eskwelahan ang naghan-ay sa mga biyahe alang sa mga estudyante aron matuman ang proyekto sa pag-atiman, labi na sa India. Maraming mga proyekto sa buong mundo ang naglalayong mapanatili ang populasyon ng pawikan sa dagat ng oliba. Daghang mga proyekto sa tibuuk kalibutan ang nagtinguha nga mapreserba ang populasyon sa pawikan sa dagat sa oliba Halimbawa, sa Nuevo Vallarta, Mexico, kapag ang mga pagong ay pumupunta sa beach upang maglatag ng kanilang mga itlog, ang ilan sa kanila ay inilipat sa isang hatchery, kung saan mayroon silang mas mahusay na pagkakataon upang mabuhay. Pananglitan, sa Nuevo Vallarta, Mexico, kung ang mga pawikan moadto sa baybayon aron mangitlog, ang pipila niini ibalhin sa usa ka hatchery, diin adunay mas daghang higayon nga mabuhi. Kung ang mga itlog ay naiwan sa dalampasigan, haharapin nila ang maraming mga banta tulad ng pag-alis ng tubig o pag-akyat. Kapag ang mga itlog hatch, ang mga pagong sanggol ay dinala sa beach at pinakawalan. Kung ang mga itlog nga nahabilin sa baybayon, daghang mga peligro ang ilang giatubang sama sa paghugas sa tubig o sa paglakat. Sa higayon nga ang mga itlog mapusa, ang mga bata nga pawikan gidala sa baybayon ug gibuhian. Ang isa pang pangunahing proyekto, sa India na kasangkot sa pagpepreserba ng populasyon ng pawikan ng pawis ng oliba ay isinagawa sa Chennai, kung saan nakolekta ang koponan ng wildlife ng Chennai na malapit sa 10,000 mga itlog kasama ang baybayin ng Marina, kung saan 8,834 mga hatchlings ay matagumpay na pinakawalan sa dagat sa isang phased paraan . Ang isa pa ka nga nangunang proyekto, sa India nga may kalabotan sa pagpreserba sa populasyon sa pawikan sa lubi sa oliba nga gihimo sa Chennai, diin ang koponan sa ihalas nga ihalas sa Chennai nagkolekta hapit sa 10,000 nga mga itlog sa baybayon sa Marina, diin 8,834 mga hatchlings ang malampuson nga gibuhian sa dagat sa usa ka paagi. Ang Limnonectes acanthi ay isang species ng palaka sa pamilya Dicroglossidae . Limnonectes acanthi usa ka klase nga baki sa espisye nga Dicroglossidae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini usa ka endimiko sa Pilipinas . Nito natural habitats ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan , subtropiko o tropikal na mamasa-masa lowland gubat, subtropikal o tropikal na mamasa-masa bukod gubat , ilog , pasulput-sulpot na mga ilog, tubig-tabang latian , pasulput-sulpot na freshwater marshes, irigasyon, at pana-panahon binaha agrikultura lupa. Ito ay isang pangkaraniwang species, ngunit banta ito ng pagkawala ng tirahan . Iyang natural nga puy-anan ang mga subtropical o sa tropikal nga uga nga kalasangan , subtropical o sa tropikal nga medyo basa nga patag nga kalasangan, subtropical o sa tropikal nga medyo basa montane kalasangan , mga suba , panagsa suba, freshwater lamakan , panagsa freshwater lamakan, irigasyon yuta, ug seasonally nabahaan sa agrikultura nga yuta. Kini usa ka sagad nga mga klase, apan kini gihulga sa pagkawala sa bisyo . Nahuli din ito para sa pagkain. Nakuha usab kini alang pagkaon. Ang Eastern Mindanao frog o Tagibo wart frog ( Limnonectes diuatus ) ay isang species ng palaka sa pamilya Dicroglossidae . Ang Eastern Mindanao frog o Tagibo wart frog ( Limnonectes diuatus ) usa ka klase nga baki sa pamilya nga Dicroglossidae. Ito ay endemic sa Pilipinas , kung saan nangyayari ito sa mga bundok ng Mindanao . Kini usa ka endimiko sa Pilipinas, diin kini mahitabo diha sa mga kabukiran sa Mindanao. Ang palaka na ito ay naninirahan sa mga sapa at ilog sa rainforest habitat. Ang kini nga baki nagpuyo sa mga sapa ug sapa sa kalasanagan. Ito ay pangkaraniwan, ngunit ito ay itinuturing na mahina laban sa pagkawala ng tirahan at pagkasira. Talagsaon kini, apan giisip nga mahuyang tungod sa pagkawala sa pinuy-anan ug pagkadunot. Ang mga operasyon sa agrikultura ay humantong sa deforestation sa lugar at ang mga daluyan ng tubig ay marumi. Ang operasyon sa agrikultura modala sa pagkalot sa lugar ug nahugawan ang mga agianan sa tubig. Ang maliit na disk na Pilipino ( Limnonectes parvus ) ay isang species ng palaka sa pamilya Dicroglossidae . Ang gamay nga disked sa Pilipinas ( Limnonectes parvus ) usa ka klase nga baki sa pamilya nga Dicroglossidae. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang-gubat na kagubatan , subtropiko o tropikal na basa-basa na Montane gubat , at mga ilog . Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan mao ang subtropiko o tropikal na basa-basa na patag nga bukid, subtropical o tropikal moist Montane forest , ug mga sapa . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan. Gihulga kini sa pagkawala sa bisyo . Ang Giant Visayan frog ( Limnonectes visayanus ) ay isang species ng palaka sa pamilya Dicroglossidae . Ang Giant Visayan baki nga una nga ( Limnonectes visayanus ) mao ang usa ka sakop sa henero nga baki sa pamilya nga Dicroglossidae. Ito ay endemic sa Pilipinas , at ay kilala mula sa Masbate , Cebu , Negros , Guimaras , Panay , at Siquijor isla. Ug kini endimiko sa Pilipinas, ug nailhan ngs gikan sa mga isla sa Masbate, Cebu, Negros, Guimaras, Panay, ug Siquijor. Ang lobophyllia , na karaniwang tinatawag na lobed brain coral o lobo coral , ay isang genus ng malalaking polyp stony corals . Ang Lobophyllia , nga sagad gitawag nga lobed brain coral o lobo coral , usa ka henero nga dagko nga polyp stony corals. Ang mga miyembro ng genus na ito ay minsan ay matatagpuan sa mga aquarium ng reef . Ang mga sakop sa kini nga henero usahay makit-an sa mga akwaryum sa kapagangan. Ang Lobophyllia corymbosa , na kilala rin bilang lobed cactus coral o utak na ugat na coral , ay isang species ng malaking polyp stony coral sa pamilya Lobophylliidae . Ang Lobophyllia corymbosa , nga nailhan usab nga lobed cactus coral o utok nga coral root, usa ka klase nga dako nga polyp stony coral sa pamilya Lobophylliidae. Ito ay nangyayari sa mga bahura sa mababaw na tubig sa Pulang Dagat , sa baybayin ng East Africa, at sa iba pang mga bahagi ng tropical Indo-Pacific. Nahitabo kini sa mga bahura sa mabaw nga tubig sa Pulang Dagat, sa baybayon sa East Africa, ug sa uban pang mga bahin sa tropikal Indo-Pacific. Ang Lobophyllia corymbosa ay isang koral na alinman ay bumubuo ng mga flat sheet o hemispherical domes. Ang Lobophyllia corymbosa usa ka koral nga mahimo nga porma nga mga flat sheet o mga hemispherical domes. Bagaman karaniwang nasa ilalim ng 50 cm (20 in) ang diameter ng coral na ito ay paminsan-minsan ng maraming laki. Bisan kung kasagaran sa ilalum sa 50 cm (20 sa) ang dayametro sa kini nga koral usahay daghang beses nga gidak-on. Sa Pulang Dagat, lalo na ang mga malalaking ispesimen. Sa Pula nga Dagat, labi na ang mga dagko nga espesipikong makita. Ang mga indibidwal na lobes ng coral ay nagkakaisa sa kanilang mga base at may 15 hanggang 30 cm (6 hanggang 12 in) ang haba at 5 hanggang 10 cm (2 hanggang 4 na) ang lapad. Ang mga indibidwal nga lobes sa koral gihiusa sa ilang mga sukaranan ug adunay 15 hangtod 30 cm (6 hangtod 12) ang gitas-on ug 5 hangtod 10 cm (2 hangtod 4 ang gilapdon). Malaki ang mga polyp at bawat isa ay nagtatago ng isang corallite o stony cup sa paligid nito. Daghan ang mga polyp ug ang matag usa nagtago sa usa ka corallite o stony cup sa iyang kaugalingon. Ang mga ito ay hindi regular sa hugis at bumubuo ng balangkas ng koral. Dili kini mga kasagaran na porma ug maporma ang kalabera sa koral. Mayroong isang natatanging pader sa pagitan ng mga corallite, ang bawat isa sa kung saan ay may maraming mga nagliliyab na mga vertical ridge na kilala bilang septa. Adunay usa ka lahi nga bungbong tali sa mga corallite, nga ang matag usa adunay daghang mga nagdan-ag nga mga agianan nga selyula nga nailhan nga septa. Ang mga septa na ito ay makitid sa loob ng corallite ngunit mas makapal at mas mahaba sa mga dingding. Kini nga mga septa pig-ot sa sulod sa corallite apan mas baga ug labi ka taas sa mga bungbong. Ang kanilang mga mapurol na ngipin ay nagbibigay sa coral ng isang prickly na hitsura. Ang ilang mga habol nga ngipon nagahatag sa kagaangan sa makatunok nga hitsura. Ang mga corallite ay may posibilidad na hugis ng isang hourglass at ang mga polyp sa loob ay makapal at may laman. Ang mga corallite adunay posibilidad nga porma sa usa ka orasan ug ang mga polyp sa sulod baga ug adunay unod. Karaniwan silang naiatras sa araw ngunit pinalawak ang kanilang mga tent tent sa gabi upang pakainin. Kasagaran sila moatras sa adlaw apan magpalapad sa ilang mga tolda sa gabii aron pakan-on. Ang kulay ng mga polyp ay mala-bughaw o maberde-kulay-abo, o madilaw-dilaw-kayumanggi. Ang kolor sa mga polyp mao ang pagka asul nga adunay pagkaberde nga abohon, o adunay pagka dalag ug kapehon. Ang kulay na ito ay dahil sa zooxanthellae , ang minuto na symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng mga tisyu ng korales. Kini nga kolor tungod sa zooxanthellae, ang minuto nga symbiotic dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa mga tisyu sa korales. Ang mga photosynthetic algae na ito ay gumagamit ng sikat ng araw upang lumikha ng mga organikong compound at ang coral ay maaaring magamit ang mga ito bilang bahagi ng mga pangangailangan sa nutrisyon. Kini nga mga photosynthetic algae naggamit sa silaw sa adlaw aron makamugna ang mga organikong compound ug ang koral makahimo niini ingon nga bahin sa mga kinahanglanon sa nutrisyon. Ang uri ng lokalidad ng Lobophyllia corymbosa ay ang Pulang Dagat. Ang tipo sa lokalidad sa Lobophyllia corymbosa mao ang Pula nga Dagat. Natagpuan din ito sa tropical Indian Ocean at ang gitnang at silangang Dagat Pasipiko sa kalaliman hanggang sa halos 40 metro (130 piye). Makita usab kini sa tropical Indian Ocean ug ang sentral ug silangang Dagat sa Pasipiko nga giladmon hangtod sa mga 40 metros (130 p). Kasama sa kanluraning saklaw nito ang Mozambique, Madagascar, ang Seychelles , Reunion , Mauritius , Aldabra at Chagos . Lakip sa kasadpan niini ang Mozambique, Madagascar, ang Seychelles, Reunion, Mauritius, Aldabra ug Chagos . Naganap din ito sa karagdagang silangan sa Australia, Indonesia, Japan at ang East China Sea . Nahinabo usab kini sa sidlakan sa Australia, Indonesia, Japan ug Dagat sa East China. Natagpuan ito sa itaas na mga dalisdis ng reef at karaniwan sa ilang mga lokalidad, ngunit mas kaunti kaysa sa malapit na nauugnay na Lobophyllia hemprichii . Makit-an kini sa ibabaw nga mga bakilid sa kapaganagan ug kasagaran sa pipila ka mga lugar, apan labi ka gamay kaysa sa kadugtong nga may kalabutan sa Lobophyllia hemprichii . Kapag bata, ang Lobophyllia corymbosa ay isang kolonyal na koral na may isang layer ng buhay na tisyu na sumasakop sa balangkas at kumonekta sa mga polyp. Kung batan-on, ang Lobophyllia corymbosa usa ka kolonyal nga koral nga adunay usa ka layer sa buhi nga tisyu nga nagtabon sa mga kalabera ug nagkonektar sa mga polyp. Habang lumalaki ang coral, ang layer na ito ay kumakalat, at ang mga indibidwal na polyp, kahit na ang mga clones ng isa't isa, ay nabubuhay na independyenteng buhay sa skeleton ng coral sa malapit na ngunit hindi nauugnay sa nabubuhay na tisyu. Samtang nagtubo ang kagaanagn, kini nga layer nagkabulag, ug ang mga indibidwal nga mga polyp, bisan kung ang mga clones sa usag usa, mabuhi nga independente nga kinabuhi sa kalabera sa kagaanagn nga hapit apan walaÕy kalabutan sa buhing tisyu. Napag-alaman na ang mga malulusog na polyp ay handa na maglipat ng mga nutrisyon sa nasugatan na mga polyp na kinikilala nila bilang mga clonemates. Napamatud-an nga ang himsog nga polyp andam nga ibalhin ang mga sustansya sa nasamdan nga mga polyp nga naila nila nga mga clonemate. Gayunpaman, kapag ang mga corals ay pinagsama upang ang mga kalapit na polyp ay hindi clone ng bawat isa, walang ganoong paglilipat na naganap. Bisan pa, kung ang mga kagaanagan gipangtapok aron ang mga silingan nga polyp dili clone sa usag usa, walaÕy ingon nga pagbalhin ang nahitabo. Ang eksperimento na ito ay nagpakita na ang mga polyp ay hindi lamang nakilala ang mga clone (kahit na sila ay nag-eksperimento na nahiwalay sa kanila para sa mga taon) ngunit naghanda din na "tulungan" sila kapag nangangailangan sila ng tulong. Gipakita kini nga eksperimento nga ang mga polyp dili lamang nakaila sa mga clone (bisan kung gilansad sila sa pagbulag gikan sa kanila sa daghang mga tuig) apan giandam usab nga "tabangan" sila sa diha nga sila nanginahanglan tabang. Hindi malinaw kung ang transportasyon ng mga sustansya sa pagitan ng mga polyp ay ginawa sa pamamagitan ng paglilipat ng mga blobs ng uhog o nakasalalay ba ito sa aktibong paggalaw ng mga cell ng migratory. Dili klaro kung ang pagdala sa mga sustansya tali sa mga polyp gihimo pinaagi sa pagbalhin sa mga blobs sa uhog o kung kini nagsalig sa aktibo nga paglihok sa mga cells sa migratory. Walang tiyak na mga banta na kinakaharap ng coral na ito at mayroon itong malawak na saklaw kaya inilista ito ng IUCN Red List of Threatened Species na ito ay " Least Concern ". WalaÕy piho nga mga peligro nga giatubang niini nga kagaangan ug kini adunay usa ka halapad nga kalabutan busa ang IUCN Red List of Threatened Species naglista niini ingon nga " Least Concern ". Gayunman, napapailalim sa pagkawasak ng bahura na nagbabanta sa lahat ng mga corals, bagaman tila mas nababanat ito kaysa sa maraming iba pang mga species. Hinuon, bisan pa nahilambigit sa pagkalaglag sa kapagangan nga nameligro sa tanan nga mga korales, bisan kung kini morag labi ka daghang mga lahi. Ito ay nakolekta para magamit sa reef aquaria at noong 2005, ang Indonesia, ang punong tagaluwas, ay mayroong isang quota na 12,800 na live na piraso. Gikolekta kini aron magamit sa reef aquaria ug kaniadtong 2005, ang Indonesia, ang punong eksporter, adunay quota nga 12,800 nga buhi nga piraso. Ang Lobophyllia hemprichii , na karaniwang tinatawag na lobed brain coral, lobed cactus coral o Greaterebrain root coral , ay isang species ng malaking polyp stony coral sa pamilya Lobophylliidae . Ang Lobophyllia hemprichii , nga sagad gitawag nga lobed brain coral, lobed cactus coral o Greaterebrain root coral , usa ka klase nga dako nga polyp stony coral sa pamilya Lobophylliidae . Ito ay matatagpuan saKaragatang Indo-Pasipiko . Sa tiyak na pangalan nitong si Christian Gottfried Ehrenberg ay pinarangalan ang kanyang huli na kasosyo sa naturalistang Prussian na si Wilhelm Hemprich ; sila ay kabilang sa mga unang nag-aaral sa buhay ng dagat ng Dagat na Pula. Kini makit-an sa Dagat Indo-Pasipiko . Sa piho nga ngalan nga Christian Gottfried Ehrenberg gipasidungog ang iyang ulahi nga kasosyo nga naturalistang Prussian nga si Wilhelm Hemprich ; sila usa sa una nga nagtuon sa kinabuhi sa dagat sa Pulang Dagat. Ang Lobophyllia hemprichii ay isang kolonyal na uri ng koral na maaaring bumubuo ng hemispherical o flattened mounds hanggang sa 5 m (16 p) ang diameter. Ang Lobophyllia hemprichii usa ka kolonyal nga klase sa koral nga mahimong porma sa hemispherical o patag nga mga bungbong hangtod sa 5 m (16 p) ang diyametro. Maraming mga katabing kolonya, kung minsan ng iba't ibang kulay, ay maaaring lumago nang sama-sama upang makabuo ng isang pinagsama-samang kolonya. Daghang mga kasikbit nga kolonya, usahay sa lainlaing mga kolor, mahimoÕg magtubo nga magkahiusa aron maporma ang usa ka kolon nga kolonya. Ang mga corralites (mga tasa ng kalansay) ay maaaring phaceloid (pagkakaroon ng isang tubular form at lumalaki mula sa isang karaniwang base) o flabello-meandroid (nakaayos sa mga lambak kasama ang mga kalapit na lambak na bawat isa ay may isang tagaytay, na may mga lambak na naghahati ng hindi regular). Ang mga corralite (mga tasa sa kalabera) mahimong phaceloid (adunay tubular form ug nagtubo gikan sa usa ka sagad nga base) o flabello-meandroid (gihan-ay sa mga walog uban ang mga silingan nga mga walog matag usa nga adunay usa ka pangpang, uban ang mga walog nga nagbahinbahin nga dili regular). Ang bawat corallite ay may isang bilang ng septa(patayo na blades sa loob ng corallite cup) na ang taper sa kapal at may matangkad na matalim na ngipin. Ang matag corallite adunay usa ka gidaghanon sa septa (bertikal nga blades sa sulod sa copa sa corallite) nga gibag-on ang taper ug adunay taas nga hait nga ngipon. Ang koral na ito ay ilang lilim ng kulay-abo, rosas, lila, dilaw o madilaw-dilaw na kayumanggi, kung minsan ay isang pantay na kulay o kung minsan ay may magkakaibang mga rehiyon. Kini nga kagaangan mao ang pila ka landong sa mga grey, pink, violet o yellowish-brown, us aka uniporme nga kolor o us aka adunay kalainan nga mga rehiyon. Ang L. hemprichii ay isang zooxanthellate coral, pagkakaroon ng mga single-celled photosynthesizing organismo na kilala bilang dinoflagellates na nakatira sa loob ng mga tisyu. Ang L. hemprichii usa ka zooxanthellate nga kagaangan, nga adunay mga nag inusa ra nga selula nga photosynthesizing nga mga organismo nga nailhan nga dinoflagellates nga nagpuyo sa mga tisyu. Ang fotosintesis ng mga proteksyong ito ay nagbibigay ng coral na may mga sustansya. Ang photosynthesis sa kini nga mga nagprotesta naghatag sa kagaangan nga adunay mga sustansya. Ang makapal, laman na polyp ay maaaring mag-urong pabalik sa mga corallite tasa kung saan sila nakaupo o pinalawak ang kanilang mga tentacle upang pakainin. Ang baga, unodnon nga mga polyp mahimo nga makabalik sa mga corallite nga mga kopa diin sila molingkod o gipalapdan ang ilang mga galamiton aron pakan-on. Ang Lobophyllia hemprichii ay katutubong sa tropical at subtropikal na Indo-Pacific. Ang Lobophyllia hemprichii lumad sa tropikal ug subtropikal nga Indo-Pacific. Ang saklaw nito ay umaabot mula sa Pulang Dagat , ang Golpo ng Aden at ang silangang baybayin ng Africa sa pamamagitan ng Dagat ng India at Bay ng Bengal hanggang Japan, Indonesia, New Guinea at Australia. Ang sakup niini gikan sa Pulang Dagat , ang Gulpo sa Aden ug ang silangan nga baybayon sa Africa pinaagi sa Dagat sa India ug Bay sa Bengal hangtod sa Japan, Indonesia, New Guinea ug Australia. Ito ay pinaka-pangkaraniwan sa kalaliman sa pagitan ng 9 at 15 m (30 at 49 p) ngunit maaaring mangyari hanggang sa 50 m (164 p). Talagsa ra kini sa kahiladman tali sa 9 ug 15 m (30 ug 49 p) apan mahimoÕg mahuman hangtod sa 50 m (164 p). Natagpuan ito sa mga pang-itaas na mga dalisdis ng reef , kung saan madalas itong nangingibabaw na species ng coral at kung minsan ang tanging mga species. Makita kini sa ibabaw nga mga bakilid sa reef , diin kanunay kini ang nagpatigbabaw nga mga espisye sa korales ug usahay ang mga lahi ra. Ang International Union para sa Conservation ng Kalikasan ay naglilista ng mga ito species bilang ng " hindi bababa sa pag-aalala ", sa batayan na ito ay may isang malawak na hanay at ay karaniwan sa karamihan ng hanay na iyon. Ang International Union for Conservation of Nature naglista sa kini nga espisye ingon nga " labing gamay nga kabalaka ", sa basehan nga kini adunay usa ka halapad nga kalainan ug kasagaran sa kadaghanan niini. Bagaman madaling kapitan ng pagpapaputi at sa iba pang mga pinsala na dulot ng mga corals sa pamamagitan ng pagtaas ng temperatura ng dagat at acidification ng karagatan , naisip na mas nababanat kaysa sa maraming iba pang mga species dahil sa malaking laki ng populasyon at malawak na pagkakaiba-iba ng genetic . Bisan kung ang dali nga pagdugo ug uban pang mga kadaot nga gipahinabo sa mga corals pinaagi sa pagsaka sa temperatura sa dagat ug acidification sa kadagatan , gihunahuna nga labi ka maulian kaysa daghang ubang mga species tungod sa kadaghan sa populasyon ug kadaghan nga pagbalhin sa genetic . Nakolekta ito para sa pangangalakal ng aquarium , ang Indonesia bilang pangunahing tagaluwas. Gikolekta kini alang sa pamaligya sa akwaryum, ang Indonesia nga ang nag-unang eksporter. Ito ay kasama sa CITES Appendix II pati na ang lahat ng mga stony corals. Nalakip kini sa CITES Appendix II ingon usab ang tanan nga mga bato nga corales. Ang Lobophyllia ishigakiensis ay isang species ng coral na matatagpuan satubig ng Indo-Pacific . Lobophyllia ishigakiensis mao ang usa ka sakop sa henero nga kagaangan nga makita diha sa Indo-Pacific tubig. Malawak ito ngunit hindi pangkaraniwan sa buong saklaw nito. Mayroon itong isang makitid na saklaw ng lalim, at madaling kapitan ng coral pagpapaputi at sakit. Kini kaylap apan dili kasagaran sa tibuuk niini. Kini adunay usa ka pig-ot nga giladmon, ug dali makuhaan og coral bleaching ug sakit. Nagbabanta din ito ng pandaigdigang pagkawala ng mga coral reef habitat. Nameligro usab kini sa pangkalibutanon nga pagkawala sa mga coral reef habitat. Ang Lobophyllia ishigakiensis ay matatagpuan sa rehiyon ng Indo-Pacific. Ang Lobophyllia ishigakiensis makita sa rehiyon sa Indo-Pacific. Ang saklaw nito ay umaabot mula sa Madagascar at sa silangang baybayin ng Africa, ang Pulang Dagat at ang Gulpo ng Aden, hanggang sa Japan, ang East China Sea, Samoa at Australia. Ang sakup niini gikan sa Madagascar ug sa silangan nga baybayon sa Africa, Pula nga Dagat ug Gulpo sa Aden, hangtod sa Japan, Dagat sa East China, Samoa ug Australia. Ito ay matatagpuan sa mga lukob na lugar ng mga bahura na malayo mula sa direktang pagkilos ng alon hanggang sa kalaliman ng 15 o 20 metro (49 o 66 piye). Makit-an kini sa mga natabunan nga mga lugar sa mga tangbo nga layo gikan sa direkta nga paglihok sa balud hangtod sa giladmon nga 15 o 20 metros (49 o 66 p). Ang Lobophyllia ishigakiensis ay isang zooxanthellate species ng coral. Ang Lobophyllia ishigakiensis usa ka klase sa zooxanthellate sa coral. Nakukuha nito ang karamihan sa mga pangangailangan sa nutritional mula sa symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng malambot na mga tisyu. Nakuha niini ang kadaghanan sa mga kinahanglanon sa nutrisyon gikan sa mga simbiotiko nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang mga photosynthetic na organismo ay nagbibigay ng coral na may organikong carbon at nitrogen, kung minsan ay nagbibigay ng hanggang sa 90% ng mga pangangailangan ng enerhiya ng kanilang host para sa metabolismo at paglaki. Kini nga mga photosynthetic organismo naghatag sa koral nga adunay organikong carbon ug nitroheno, usahay naghatag hangtod sa 90% sa mga kinahanglanon sa enerhiya sa ilang host alang sa metabolismo ug pagtubo. Ang natitirang mga pangangailangan nito ay natutugunan ng mga planktonic organismo na nahuli ng mga tentheart ng polyps. Ang nahabilin nga mga panginahanglanon gitagbo sa mga planktonic organismo nga nakuha sa mga galamay sa mga polyp. Ang koral na ito ay may malawak na saklaw ngunit bihira sa buong saklaw nito. Kini nga koral adunay usa ka lapad nga kadaghan apan talagsa ra sa tibuuk niini. Ito ay partikular na madaling kapitan ng coral pagpapaputi at sa mga sakit sa coral. Kini labi ka dali nga madayag sa coral bleaching ug mga sakit sa koral. Ang pangunahing banta na kinakaharap ng mga corals sa pangkalahatan ay nauugnay sa pagbabago ng klima at ang mekanikal na pagkasira ng kanilang mga coral reef habitat; pagtaas ng pinsala mula sa matinding mga kaganapan sa panahon, pagtaas ng temperatura ng tubig sa dagat at acidification ng karagatan . Ang mga nag-unang hulga nga giatubang sa mga koral sa katibuk-an adunay kalabutan sa pagbag-o sa klima ug mekanikal nga pagkaguba sa ilang mga puy-anan nga mga coral reef; nagkadaghan nga kadaut gikan sa grabe nga mga panghitabo sa panahon, pagtaas sa temperatura sa tubig sa dagat ug acidification sa kadagatan . Sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang kalagayan ng pangangalaga ng species na ito bilang " mahina ". Ang International Union alang sa Conservation sa Kinaiya nga gitasal sa kahimtang conservation sa niini nga matang nga " huyang ". Ang lahat ng mga corals ay tumatanggap ng proteksyon sa pamamagitan ng nakalista sa CITES Appendix II . Ang tanan nga mga korales makadawat pagpanalipod pinaagi sa paglista sa CITES Apendise II . Ang Lobophyllia rowleyensis ay isang species ng malalaking polyp stony corals . Ang Lobophyllia rowleyensis usa ka klase nga dako nga polyp stony corals . Ang koral ay may isang bilang ng iba't ibang mga pagkakaiba-iba ng kulay na may pinakamalaking iba't ibang matatagpuan sa hilagang bahagi ng saklaw nito malapit sa Indonesia. Ang koral adunay daghang lainlaing kolor sa kolor nga adunay pinakadako nga lahi nga nakit-an sa amihanang bahin sa sakup niini duol sa Indonesia. Ang puting- taba na prutas na bat ( Megaerops wetmorei ) ay isang species ng megabat na natagpuan sa Timog Silangang Asya . Ang mga bat nga prutas nga putol sa puti ( Megaerops wetmorei ) usa ka klase nga megabat nga makit-an sa Habagatan-sidlakang Asya . Ang isang ispesimen na gaganapin ng Museum ng Brunei (BM87 / 1983) ay may haba ng forearm 48 mm, haba ng ulo ng katawan 65 mm, tainga 12 mm, hind na haba ng paa 8 mm at bigat 16 g. Ang usa ka ispesimen nga gipahigayon sa Museum sa Brunei (BM87 / 1983) adunay gitas-on nga bukton sa 48 mm, gitas-on sa ulo sa lawas 65 mm, dalunggan 12 mm, us aka gitas-on sa tiil 8 mm ug gibug-aton 16 g. Ang humpback whale ( Megaptera novaeangliae ) ay isang species ng baleen whale . Ang humpback whale ( Megaptera novaeangliae ) usa ka matang sa baleen whale . Ito ay isa sa mga mas malaking species ng rorqual , na may mga matatanda na umaabot mula 12-16 m (39-52 piye) at tumitimbang sa paligid ng 25-30 metric tons (28-33 maikling tonelada). Kini usa sa labing kadaghan nga mga lahi sa rorqual , nga adunay mga hamtong nga gikan sa 12-16 m (39-52 p) ug gibug-aton mga 25-30 metriko tonelada (28-33 mubo nga tonelada). Ang humpback ay may natatanging hugis ng katawan, na may mahabang pectoral fins at isang knobbly head. Ang humpback adunay usa ka lahi nga porma sa lawas, nga adunay taas nga pectoral fins ug usa ka knobbly head. Kilala ito sa paglabag sa iba pang mga kilalang ugali sa ibabaw , na ginagawang tanyag sa mga tagamasid ng balyena . Nailhan tungod sa paglapas ug uban pang lahi nga mga pamatasan sa ibabaw , nga nahimo kini nga popular sa mga tigbantay sa balyena . Gumagawa ang mga kalalakihan ng isang komplikadong kantatumatagal ng 10 hanggang 20 minuto, na inuulit nila nang maraming oras sa isang pagkakataon. Ang mga lalaki naghimo og usa ka komplikado nga kantamilungtad og 10 hangtod 20 minutos, nga ilang gisubli sa daghang oras sa usa ka oras. Ang lahat ng mga lalaki sa isang pangkat ay gagawa ng parehong kanta, na naiiba sa bawat panahon. Ang tanan nga mga lalaki sa usa ka grupo naghimo og parehas nga awit, nga lahi sa matag panahon. Ang layunin nito ay hindi malinaw, bagaman maaari itong makatulong na mapukaw ang estrus sa mga babae. Ang katuyoan niini dili klaro, bisan pa makatabang kini nga mapalihok ang estrus sa mga babaye. Natagpuan sa mga karagatan at dagat sa buong mundo, ang mga balyena ng humpback ay karaniwang lumipat ng hanggang sa 25,000 km (16,000 mi) bawat taon. Makit-an sa kadagatan ug kadagatan sa tibuuk kalibutan, ang mga balyena sa humpback kasagarang mobalhin hangtod sa 25,000 km (16,000 mi) matag tuig. Nagpapakain sila sa mga polar na tubig, at lumilipat sa mga tropikal o subtropiko na tubig upang mag-breed at manganak, mag- aayuno at nabubuhay ang kanilang mga reserbang taba . Nagkaon sila sa mga tubig nga polar , ug mobalhin sa tropikal o subtropiko nga tubig aron manganak ug manganak, nagpuasa ug nagpuyo sa ilang mga gitipigan nga tambok . Ang kanilang pagkain ay binubuo ng halos krill at maliit na isda . Ang ilang pagkaon sagad nga krill ug gagmay nga mga isda . Ang mga humpback ay may magkakaibang repertoire ng mga pamamaraan ng pagpapakain, kabilang ang pamamaraan ng bubble net . Ang mga humpbacks adunay lainlaing repertoire sa mga pamaagi sa pagpakaon, lakip ang teknik sa bubble net . Tulad ng iba pang malalaking balyena, ang humpback ay target para sa industriya ng whaling . Sama sa uban pang dagkong mga balyena, ang humpback ang target sa industriya sa pagpanghagit . Ang mga species ay isang beses na hinabol sa bingit ng pagkalipol ; ang populasyon nito ay bumagsak ng tinatayang 90% bago ang isang 1966 moratorium. Ang mga species sa makausa gipangita sa sulud sa pagkapuo ; ang populasyon niini nahulog sa usa ka gibanabana nga 90% sa wala pa ang 1966 moratorium. Habang ang mga stock ay bahagyang nakuhang muli sa ilang 80,000 mga hayop sa buong mundo, ang pagkalusot sa gamit sa pangingisda , ang mga pagbangga sa mga barko at polusyon sa ingay ay patuloy na nakakaapekto sa mga species. Samtang ang mga stock nabag-o nga nakabangon sa mga 80,000 nga mga hayop sa tibuuk kalibutan, ang pagkaguba sa gamit sa pangisda , ang pagbangga sa mga barko ug polusyon sa kasaba nagpadayon nga makaapekto sa mga espisye. Ang mga pambatang balyena ay rorquals , mga miyembro ng pamilyang Balaenopteridae na may kasamang bughaw , fin , Bryde's , sei at minke whale . Humpback whale mga rorquals , mga sakop sa Balaenopteridae pamilya nga naglakip sa azul , fin , Bryde ni , sei ug minke balyena . Ang mga rorqual ay pinaniniwalaang na-diver mula sa iba pang mga pamilya ng suborder na Mysticeti tulad ng matagal na panahon ng gitnang Miocene era. Ang mga rorqual gituohan nga nag-usab gikan sa ubang mga pamilya sa suborder nga Mysticeti ingon pa kaniadto ang tungatunga nga panahon sa Miocene . Gayunpaman, hindi alam kung ang mga miyembro ng mga pamilyang ito ay lumilihis sa bawat isa. Bisan pa, wala mahibal-an kung ang mga miyembro sa mga pamilya kay nag lahi-lahi. Kahit na malinaw na nauugnay sa mga higanteng balyena ng genus na Balaenoptera , ang humpback ay ang nag-iisang miyembro ng genus nito. Bisan kung tin-aw nga may kalabutan sa higante nga mga balyena sa henero nga Balaenoptera , ang humpback mao ang bugtong miyembro sa genus niini. Ang kamakailang pagkakasunud-sunod ng DNA ay nagpahiwatig ng humpback ay talagang mas malapit na nauugnay sa ilang mga rorqual, lalo na ang fin whale ( B. physalus ) at marahil ang kulay- abo ( Eschrichtius robustus ), kaysa sa iba tulad ng minke. Ang pagsunud sa bag-ong bahin sa DNA nagpaila sa humpback sa tinuud nga labi nga may kalabutan sa pipila nga mga rorqual, labi na ang fin whale ( B. physalus ) ug tingali ang grey ( Eschrichtius robustus ), kaysa kini sa uban sama sa minke. Ang humpback ay unang nakilala bilang baleine de la Nouvelle Angleterre ni Mathurin Jacques Brisson sa kanyang Regnum Animale ng 1756. Ang humpback unang nahibaw-an nga baleine de la Nouvelle Angleterre ni Mathurin Jacques Brisson sa iyang Regnum Animale sa 1756. Noong 1781, inilarawan ni Georg Heinrich Borowski ang mga species, na nagko-convert ang pangalan ni Brisson sa katumbas nitong Latin , Balaena novaeangliae . Niadtong 1781, gihulagway ni Georg Heinrich Borowski ang mga espisye, nga nagpabalhin sa ngalan ni Brisson sa katumbas nga Latin , Balaena novaeangliae . Noong 1804, inilipat ni Lacepde ang humpback mula sa pamilya na si Balaenidae , na pinalitan ang pangalan nito B. jubartes . Niadtong 1804, gibalhin ni Lacepde ang humpback gikan sa pamilya nga si Balaenidae , nga giilisan kini ug pangalan nga B. jubartes . Noong 1846, nilikha ni John Edward Grey ang genus Megaptera , na inuuri ang humpback bilang Megaptera longipinna , ngunit noong 1932, si Remington Kelloggbinalik ang mga pangalan ng species upang magamit ang novaeangliae ng Borowski . Kaniadtong 1846, gibuhat ni John Edward Grey ang genus Megaptera , nga giklasipikar ang humpback ingon Megaptera longipinna , apan kaniadtong 1932, si Remington Kellogggiusab ang mga ngalan sa species aron magamit ang novaeangliae sa Borowski . Ang karaniwang pangalan ay nagmula sa curving ng kanilang mga likuran kapag sumisid. Ang sagad nga ngalan nakuha gikan sa pagkurot sa ilang mga bukobuko pag mag salom pababa. Ang pangkaraniwang pangalan na Megaptera mula sa Sinaunang Griyego at ptera , ay tumutukoy sa kanilang malaking harap na mga tsinelas. Ang pangkaraniwang ngalan nga Megaptera gikan sa Karaang Greek ug ptera, nagtumong sa ilang dagkong mga flippers sa atubang. Ang tukoy na pangalan ay nangangahulugang "New Englander" at marahil ay ibinigay ni Brisson dahil sa regular na paningin ng mga humpbacks sa baybayin ng New England . Ang piho nga ngalan nagpasabut nga "New Englander" ug tingali gihatagan ni Brisson tungod sa kanunay nga pagtan-aw sa mga humpbacks gikan sa baybayon sa New England . Ang genetic na pananaliksik noong kalagitnaan ng 2014 ng British Antarctic Survey ay nakumpirma na ang magkahiwalay na populasyon sa North Atlantic, North Pacific at Southern Oceans ay higit na naiiba kaysa sa naisip noon. Ang panukiduki sa genetic kaniadtong tunga-tunga sa 2014 sa British Antarctic Survey nakumpirma nga ang managbulag nga mga populasyon sa North Atlantiko, North Pacific ug Southern Oceans mas lahi kaysa kaniadto nga nahunahunaan. Ang ilang mga biologist ay naniniwala na ang mga ito ay dapat isaalang-alang bilang hiwalay na mga subspesies at na sila ay umuusbong nang nakapag-iisa. Ang pila ka mga biologo nagtuo nga kini kinahanglan nga tagdon nga lahi nga subspesies ug nga sila nag-uswag nga independente. Ang mga humpback ay madaling matukoy ng kanilang stocky body, halatang umbok, itim na dorsal pangkulay at pinahabang pectoral fins. Ang mga humpbacks dali nga mahibal-an sa ilang stocky body, klaro nga umbok, itom nga dorsal kolor ug mga gipataas nga pectoral fins. Ang ulo at ibabang panga ay natatakpan ng mga knobs na tinatawag na tubercles , na mga follicle ng buhok at katangian ng mga species. Ang ulo ug sa ubos nga apapangig gitabunan sa mga knobs nga gitawag nga tubercles , nga follicle sa mga buhok ug adunay kinaiya sa mga espisye. Ang fluked tail, na karaniwang tumataas sa itaas ng ibabaw kapag sumisid, ay may mga kulot na mga gilid ng gilid. Ang gilukot nga ikog, nga sa kasagaran pagsaka sa ibabaw sa itaas sa pag-salom, adunay mga kulot nga mga sulud sa kilid. Ang mga humpback ay may 270 hanggang 400 na madilim na kulay na mga baleen plate sa bawat panig ng kanilang mga bibig. Ang mga humpbacks adunay 270 hangtod 400 nga madulom nga kolor nga mga baleen nga palid sa matag kilid sa ilang mga baba. Ang mga plato ay sumusukat mula 18 sa (46 cm) sa harap hanggang sa mga 3 ft (0.91 m) sa likuran, sa likod ng bisagra. Ang mga plato gisukod gikan sa 18 sa (46 cm) sa atubangan hangtod sa mga 3 p (0.91 m) sa likod, sa likod sa bisagra. Ang mga Ventral grooves ay tumatakbo mula sa mas mababang panga sa umbilicus , mga kalahati sa kahabaan ng underside ng katawan. Ang mga Vove grooves nagdagan gikan sa ubos nga apapangig ngadto sa umbilicus , mga tunga sa katas-on sa ilawom sa lawas. Ang mga grooves na ito ay hindi gaanong marami (kadalasan 14Ð22) kaysa sa iba pang mga rorqual, ngunit medyo malawak. Kini nga mga grooves dili kaayo daghan (kasagaran 14-22) kaysa sa ubang mga rorqual, apan medyo lapad. Ang babae ay may isang hemispherical lobe na mga 15 cm (5.9 in) ang lapad sa kanyang genital region. Ang babaye adunay usa ka hemispherical lobe nga mga 15 cm (5.9 pul) ang kalapad sa iyang genital nga rehiyon. Ito ay biswal na nakikilala ang mga lalaki at babae. Kini nga biswal nagpalahi sa mga lalaki ug babaye. Ang titi ng lalaki ay karaniwang nananatiling nakatago sa genital slit. Ang oten sa lalaki kasagarang nagpabilin nga gitago sa genital slit. Mga ganap na lalaki na average average 13-14 m (43Ð46 p). Ang mga kababaihan ay bahagyang mas malaki sa 15-16 m (49-52 p); ang isang malaking naitala na ispesimen ay 19 m (62 piye) ang haba at may mga pectoral fins na may sukat na 6 m (20 p) bawat isa. Hingpit nga nagpangedaron nga lalaki og aberids nga 13-14 m (43-46 p). Ang mga babaye mas dako sa 15-16 m (49-52 p); Ang usa ka dako nga natala nga ispesimen mao ang 19 m (62 p) ang gitas-on ug adunay mga pectoral fins nga adunay sukod nga 6 m (20 p) ang matag usa. Ang pinakamalaking humpback na naitala, ayon sa mga rekord ng whaling, ay isang babaeng pinatay sa Caribbean; siya ay 27 m (89 p) ang haba na may timbang na 90 metriko tonelada (99 maiikling tonelada), bagaman ang pagiging maaasahan ng mga sobrang hindi sinasadyang data ay imposible upang kumpirmahin. Ang pinakadako nga humpback nga natala, sumala sa mga rekord sa pagpanghagit, usa ka babaye nga gipatay sa Caribbean; siya 27 m (89 p) ang gitas-on nga adunay gibug-aton nga 90 metriko tonelada (99 mubo nga tonelada), bisan kung ang kasaligan sa labi ka wala gituyo nga data imposible nga kumpirmahon. Ang pinakamalaking sukat ng mga siyentipiko ng Discovery Committee ay isang babae at isang lalaki sa 14.9 at 14.75 m (48.9 at 48.4 p) ayon sa pagkakabanggit, bagaman ito ay wala sa isang halimbawang sukat na 63 whales lamang. Ang pinakadako nga gisukod sa mga siyentipiko sa Discovery Committee mao ang usa ka babaye ug lalaki sa 14.9 ug 14.75 m (48.9 ug 48,4 p) ayon sa matag usa, bisan pa wala kini usa ka sample nga gidak-on nga 63 nga mga balyena. Ang mass body ay karaniwang nasa saklaw ng 25-30 metriko tonelada (28-33 maikling tonelada), na may mga malalaking specimens na tumitimbang ng 40 metriko tonelada (44 maikling tonelada). Ang lawas nga pang-lawas kay kasagaran nga naka han-ay sa 25-30 metriko tonelada (28-33 mubo nga tonelada), nga adunay dagko mga espesimen nga adunay gibug-aton nga 40 metriko tonelada (44 mubo nga tonelada). Nagpapakain habang napapalibutan ng mga kayak sa Port San Luis malapit sa Avila (California, USA) Nagpakaon samtang ginapalibutan sa kayakers sa Port San Luis duol sa Avila (California, USA). Ang mahabang itim at puting buntot na fin ay maaaring hanggang sa isang third ng haba ng katawan. Ang taas nga itom ug puti nga ikog sa fin mahimong hangtod sa usa ka ikatulo nga gitas-on sa lawas. Sinubukan ng maraming mga hypotheses na ipaliwanag ang mga fins ng fector ng humpback, na proporsyonal na pinakamahabang palikpik ng anumang cetacean . Gisulayan sa daghan nga mga hypotheses nga ipatin-aw ang mga fins pectoral fump sa humpback, nga ingon ka pinakataas nga fins sa bisan unsang cetacean . Ang mas mataas na kakayahang magamit ay binibigyan ng mahabang fins at pagiging kapaki-pakinabang ng nadagdagan na lugar ng ibabaw para sa control ng temperatura kapag ang paglipat sa pagitan ng mainit at malamig na mga klima ay maaaring suportado ang pagbagay na ito. Ang labi ka taas nga pagmaniobra nga gihatagan ug tag-as nga fins ug ang kapuslanan sa dugang nga lugar sa ibabaw alang sa pagkontrol sa temperatura kung ang pagbalhin sa taliwala sa mainit ug bugnaw nga mga klima mahimo nga gisuportahan niini nga pagbagay. Ang mga napakahabang mabibigat na pectoral na palikpik na may isang hilera ng knuckle -like knobs sa kahabaan ng kanilang mga anterior na mga gilid ay epektibong armas sa mga paghaharap sa mga pumatay na balyena . Kini nga mga taas kaayo nga bug-at nga pectoral fins nga adunay usa ka laray sa mga knuckle- like knobs sa kataason sa ilang mga punoan nga mga sulud epektibo nga hinagiban sa mga komprontasyon sa mga himalatyon nga balyena . Ang mga humpback ay madalas na ipinagtatanggol ang iba pang mga hayop laban sa pag-atake ng mga mandaragit; halimbawa, naobserbahan silang nakakasagabal upang ipagtanggol ang isang kulay- abo na balyena na whale na napatay na lamang ng mga mamamatay balyena . Ang mga humpbacks kanunay nga nagprotektar sa ubang mga hayop batok sa pag-atake sa mga tigdagit; pananglitan, sila naobserbahan nga nanghilabot aron panalipdan ang usa ka abo nga balyena nga balyena nga bag-o lang gipatay sa mga tigpatay ug balyena . Ang malaking matalim na butil na kamalig ng Coronula diadema ay madalas na nakakabit doon, na nagdaragdag ng isang likas na katumbas ng mga knuckledusters . Ang dako nga butig nga kamalig sa Coronula diadema kanunay nga gilakip didto, nagdugang usa ka natural nga katumbas sa knuckledusters . Ang iba't ibang mga pattern sa buntot na flukes ay nakikilala ang mga indibidwal na hayop. Ang lainlaing mga sumbanan sa mga ikog sa ikog nagpalahi sa mga indibidwal nga mga hayop. Ang pagkilala ay ginagawa sa pamamagitan ng paghahambing ng halaga ng puti kumpara sa itim at scars sa fluke. Gihimo ang pag-ila pinaagi sa pagtandi sa kantidad sa puti nga itom ug mga uwat sa fluke. Ang humpback whales ay bibigyan ng isang bilang ng katalogo. Ang humpback whales hatagan ug usa ka numero sa katalogo. Ang isang pag-aaral gamit ang data mula 1973 hanggang 1998 sa mga balyena sa North Atlantiko ay nagbigay ng mga mananaliksik ng detalyadong impormasyon tungkol sa mga oras ng gestation, mga rate ng paglaki at mga panahon ng pag-alis, pati na rin pinapayagan ang mas tumpak na mga hula ng populasyon sa pamamagitan ng simulate ang mark-release-recapture technique. Ang usa ka pagtuon nga gigamit ang datos gikan 1973 hangtod 1998 sa mga balyena sa North Atlantiko naghatag sa mga tigdukiduki sa detalyado nga kasayuran bahin sa mga panahon sa gestation, rate sa pagtubo ug mga panahon sa pagkalma, ingon man gitugutan ang mas tukma nga mga panagna sa populasyon pinaagi sa pagtulad sa teknik nga mark-release-recapture . Isang photographic catalog ng lahat ng kilalang North Atlantiko whales ay binuo sa panahong ito at pinananatili ng College of the Atlantic . Usa ka katalogo sa potograpiya sa tanan nga nailhan nga mga balyena sa North Atlantiko naugmad sa niining panahon ug gipadayon sa Kolehiyo sa Atlantiko . Ang mga magkakatulad na proyekto ng pagkilala sa photographic ay nagpapatakbo sa buong mundo. Ang parehas nga mga proyekto sa pagpaila sa Photographic naglihok sa tibuuk kalibutan. Ang isang buntot mula sa ibang indibidwal - ang buntot ng bawat humpback whale ay malinaw na natatangi. Ang usa ka ikog gikan sa lainlain nga indibidwal - ang ikog sa matag balyena sa humpback klaro nga talagsaon. Ang mga ritwal ng Courtship ay naganap sa mga buwan ng taglamig, kasunod ng paglipat patungo sa ekwador mula sa mga lugar ng pagpapakain sa tag-araw na malapit sa mga poste . Ang mga ritwal sa pagpanguyab nahitabo sa mga bulan sa tingtugnaw, pagkahuman sa paglalin padulong sa ekwador gikan sa nataran sa pagpakaon sa ting-init nga hapit sa mga poste . Karaniwang mabangis ang kumpetisyon. Ang walang kaugnayan na mga lalaki, tinawag na mga escorts, madalas na mga babaeng trail, pati na rin ang mga pares ng baka-baka. Kasagarang mabangis nga kompetisyon. Ang walaÕy kalalakin-an nga mga lalaki, ginatawag na escorts, kanunay nga mga baye, ingon man mga pares nga nating baka. Ang mga lalaki ay nagtitipon sa mga mapagkumpitensyang grupo sa paligid ng isang babae at ipinaglalaban ang karapatang pakasalan siya. Ang mga lalaki nagtapok sa mga grupo sa kompetisyon sa palibot sa usa ka babaye ug nakigbisog alang sa katungod nga maminyo kaniya. Mga laki ng mga ebbs at dumadaloy bilang hindi matagumpay na pag-atras ng mga lalaki at ang iba ay dumating. Mga gidak-on sa grupo sa mga ebbs ug pag-agos samtang ang mga dili molampos nga mga lalaki nga miatras ug uban pa ang nangabot. Kasama sa mga kilos ang paglabag, spyhopping , lob-tailing , tail-slapping , pectoral fin-slapping , peduncle throws , charging at parrying. Lakip sa mga kinaiya ang paglapas, pagpaniid, lob-tailing, tail-slapping , pectoral fin-slapping, peduncle throws, charging ug parrying. Ang awit ng whale ay naisip na magkaroon ng isang mahalagang papel sa pag-udyok sa estrus sa mga babae at sa pagpili ng asawa; gayunpaman, maaari rin itong magamit sa pagitan ng mga lalaki upang maitaguyod ang pangingibabaw. Ang kanta sa balyena gihunahuna nga adunay usa ka hinungdanon nga papel sa pagdasig sa estrus sa mga babaye ug pagpili sa asawa; bisan pa, mahimo usab kini gamiton taliwala sa mga lalaki aron magtukod og kamandoan. Ang mga balyena ng humpback ay polyandrous , na may isang babaeng may maraming kasosyo sa lalaki sa kurso ng kanyang habang buhay. Ang mga balyena sa humpback mga polyandrous, nga adunay usa ka babaye nga adunay daghang mga kalalakin-an nga kauban sa iyang kinabuhi. Ang mga babae ay karaniwang lahi tuwing dalawa o tatlong taon. Ang panahon ng gestation ay 11.5 buwan. Kasagaran ipanganak sa mga babaye matag duha o tulo ka tuig. Ang panahon sa gestation mao ang 11.5 ka bulan. Ang mga peak buwan para sa kapanganakan ay Enero at Pebrero sa Hilagang Hemispo, Hulyo at Agosto sa Southern Hemisphere. Ang kinatas-ang mga bulan alang sa pagkahimugso mao ang Enero ug Pebrero sa Northern Hemisphere, Hulyo ug Agosto sa Southern Hemisphere. Naghihintay ang mga babae ng isa hanggang dalawang taon bago muling pag-aanak. Naghulat ang mga babaye og usa hangtod duha ka tuig sa wala pa ang pagpanganak pag-usab. Ang kamakailang pananaliksik sa mitochondrial DNA ay nagpapakita na ang mga pangkat na nakatira sa malapit sa bawat isa ay maaaring kumakatawan sa natatanging mga pool ng pag-aanak. Ang bag-ong panukiduki bahin sa mitochondrial DNA nagpadayag nga ang mga grupo nga nagpuyo sa matag usa mahimong magrepresentar sa lahi nga mga pool. Ang mga kapanganakan ng whale whale ay madalang na napansin. Ang mga gipanganak nga balyena sa balyena talagsa ra nga namatikdan. Isang pagsilang na nasaksihan sa Madagascar ang naganap sa loob ng apat na minuto. Usa ka pagsaksi sa Madagascar nahitabo sulod sa upat ka minuto. Ang mga balyena ng humpback ay kilala upang ma-hybridize sa iba pang mga rorqual; mayroong isang maayos na naitala na ulat ng isang humpback- asul na whale hybrid sa South Pacific. Ang mga balyena sa humpback nahibal-an nga magpahiangay sa uban nga mga rorqual; adunay usa ka maayo nga natala nga taho sa usa ka asul nga whale hybrid sa South Pacific. Ang mga humpback ay isang magiliw na species na nakikipag-ugnay sa iba pang mga cetaceans tulad ng mga dolphin ng bottlenose . Ang mga humpbacks usa ka mahigalaon nga klase nga nakig-uban sa ubang mga cetacean sama sa mga dolphin sa bottlenose . Ang mga tamang balyena ay nakikipag-ugnay sa mga humpbacks. Ang mga matarung nga balyena makig-uban sa mga humpbacks. Ang mga pag-uugali na ito ay naitala sa lahat ng karagatan. Kini nga mga kinaiya nga natala sa tanan nga kadagatan. Ang mga rekord ng humpback at southern right whales na nagpapakita kung ano ang nainterpretasyong mga pag-uugali ng pagiging ina ay naitala na mula sa Mozambique at baybayin ng Brazil. Ang mga tala sa humpback ug habagatang right whales nga nagpasundayag kung unsa ang gihubad nga mga kinaiya sa pagkahimugso gisulat na gikan sa Mozambique ug baybayon sa Brazil. Ang mga balyena ng humpback ay lumilitaw sa mga halo-halong grupo kasama ang iba pang mga species, tulad ng asul, fin, minke, grey at sperm whales. Ang mga balyena sa humpback makita sa gisagol nga mga grupo sa uban pang mga lahi, sama sa asul, fin, minke, grey ug sperm whale. at tamang mga balyena ay na-obserbahan. ug tama nga balyena nabantayan. Ang mga koponan ng mga mananaliksik ay na-obserbahan ang isang male humpback whale na kumakanta ng hindi kilalang uri ng kanta at papalapit sa isang fin whale sa Rarotonga noong 2014. Ang mga koponan sa mga tigdukiduki nakit-an ang usa ka lalaki nga balyena sa humpback nga nagkanta sa usa ka wala mailhi nga klase nga kanta ug nagpaabut sa usa ka fin whale sa Rarotonga kaniadtong 2014. Isang indibidwal ang napansin na naglalaro kasama ang isang bottlenose dolphin sa mga tubig sa Hawaiian . Usa ka tawo ang nakit-an nga nagdula uban ang usa ka dolphin sa bottlenose sa kadagatan sa Hawaii. Ang mga insidente ng mga balyena ng humpback na nagpoprotekta sa iba pang mga hayop tulad ng mga seal at iba pang mga balyena mula sa mga killer whales ay naitala at kinukunan. Ang mga nahitabo sa mga balyena sa humpback nga nanalipod sa ubang mga hayop sama sa mga patik ug uban pang mga balyena gikan sa mga killer whale nga na-dokumentado ug nakuhaan. Ang mga pag-aaral ng naturang mga insidente ay nagpapahiwatig na ang kababalaghan ay species-wide and global, na may mga insidente na naitala sa iba't ibang lokasyon sa buong mundo. Ang mga pagtuon sa ingon nga mga insidente nagpaila nga ang kabag-ohan lahi sa tibuuk nga global ug adunay mga insidente nga natala sa lainlaing mga lokasyon sa tibuuk kalibutan. Noong Setyembre 2017 sa Rarotonga, ang Cook Islands, snorkeler at whale biologist na si Nan Hauser ay nag-ulat na ang dalawang pang-humpback na balyena ay pinoprotektahan siya mula sa isang tigre shark na 4.5 m (15 p) , na may isang balyena na itinulak siya palayo sa pating habang ang iba naman ay ginamit nito buntot upang harangan ang pagsulong ng pating. Niadtong Septyembre 2017 sa Rarotonga, ang Cook Islands, snorkeler ug balyena nga biologo nga si Nan Hauser nagtala nga ang duha ka hamtong nga mga balyena nga humpback ang nanalipod kaniya gikan sa usa ka 4,5 m (15 p) tiger shark, uban ang usa ka balyena nga nagduso kaniya palayo sa iho samtang ang uban gigamit ang ikog aron harangan ang mga pag-asdang sa iho. Spectrogram ng humpback whale vocalizations: detalyado ay ipinapakita para sa unang 24 segundo ng 37-segundo na pag-record na "Singing Humpbacks". Ang Spectrogram sa humpback whale vocalizations: detalyado nga gipakita alang sa una nga 24 segundo sa 37-segundo nga pagtala nga "Pag-awit sa Humpbacks". Sa rekord na ito, ang ethereal whale "songs" ay naririnig bago at pagkatapos ng isang set ng komunikasyon na "pag-click" sa gitna. Sa kini nga pagtala, ang ethereal whale nga "mga kanta" nadungog sa wala pa ug pagkahuman sa usa ka hugpong sa mga "pag-klik" sa komunikasyon. Pagre-record ng humpback whales na kumakanta at nag-click. Pagtala sa mga balyena sa humpback nga nagkanta ug pag-klik. Parehong lalaki at babaeng humpback whale ay nagpapalakas, ngunit ang mga lalaki lamang ang gumagawa ng mahaba, malakas, kumplikadong "kanta" kung saan sikat ang mga species. Ang lalaki ug babaye nga humpback whale nagapakusog, apan ang mga lalaki lamang ang naghimo sa taas, kusog, komplikado nga "awit" nga bantog ang mga espisye. Ang bawat kanta ay binubuo ng maraming mga tunog sa isang mababang rehistro , na nag-iiba sa laki at dalas at karaniwang tumatagal mula 10 hanggang 20 minuto. Ang matag awit naglangkob sa pipila ka mga tingog sa usa ka ubos nga rehistro, lainlaig kadako ug kasagunson, ug kasagaran malungtaron gikan sa 10 ngadto sa 20 minutos. Ang mga indibidwal ay maaaring kumanta nang patuloy nang higit sa 24 na oras. Ang mga matag usa mahimo nga kanunay nga magkanta sa sobra sa 24 ka oras. Ang mga Cetaceans ay walang mga kuwerdas ng boses, sa halip, gumagawa ito ng tunog sa pamamagitan ng isang istraktura na tulad ng larynx na matatagpuan sa lalamunan, ang mekanismo ng kung saan ay hindi malinaw na natukoy. Ang mga Cetaceans walaÕy mga pisi nga bokal, sa baylo, naghimo kini og tingog pinaagi sa usa ka liriko nga istruktura nga sama sa larynx nga nakit-an sa tutunlan, ang mekanismo nga wala pa naklaro nga nahibal-an. Ang mga balyena ay hindi kailangang huminga upang makabuo ng tunog. Dili kinahanglan nga moginhawa ang mga balyena aron makabuhat ug tingog. Ang mga balyena sa loob ng isang malaking lugar ay umaawit ng isang solong kanta. Ang mga balyena sa sulod sa usa ka dako nga lugar nag-kanta sa usa ka kanta. Ang lahat ng mga North humpbacks ay umaawit ng parehong kanta, habang ang mga nasa North Pacific ay umaawit ng ibang kanta. Ang tanan nga mga North humpbacks nag-awit sa parehas nga kanta, samtang ang mga taga-North Pacific nag-awit sa lainlaing kanta. Ang awit ng bawat populasyon ay mabagal na nagbabago sa loob ng isang taon ng hindi na ulitin. Ang awit sa matag populasyon hinay-hinay nga nagbag-o sa usa ka yugto sa mga tuig nga wala gisubli Ang mga siyentipiko ay hindi sigurado sa layunin ng mga awit ng balyena. Ang mga siyentista dili sigurado sa katuyoan sa mga awit sa balyena. Ang mga kalalakihan lamang ang umaawit, nagmumungkahi ng isang layunin ay upang maakit ang mga babae o upang mahikayat ang estrus sa mga babae. Ang mga lalaki lamang ang nagkanta, nga nagsugyot sa usa ka katuyoan mao ang pagdani sa mga babaye o pagpadasig sa estrus sa mga babaye. Gayunpaman, marami sa mga balyena na sinusunod upang lumapit sa isang mang-aawit ay iba pang mga lalaki, na kadalasang nagreresulta sa alitan. Bisan pa, daghan sa mga balyena nga naobserbahan sa pagduol sa usa ka mag-aawit mao ang ubang mga lalaki, kanunay nga miresulta sa panagbangi. Samakatuwid, ang pag-awit ay maaaring maging isang hamon sa ibang mga kalalakihan. Busa, ang pag-awit mahimong usa ka hagit sa ubang mga lalaki. Ang ilang mga siyentipiko ay may hypothesized ang kanta ay maaaring maghatid ng isang echolocative function. Pipila sa mga siyentipiko nga adunay pangagpas nga ang kanta mahimo magsilbi usa ka echolocative function. Sa panahon ng pagpapakain, ang mga humpback ay gumagawa ng walang kaugnayan na mga vocalizations para sa pag-herding ng isda sa kanilang mga bubble nets . Sa panahon sa pagpakaon, ang mga humpback naghimo sa walaÕy kalabutan nga mga bokasyonal alang sa pag-ihaw sa mga isda sa ilang mga pukot nga pukot . Ang mga balyena ng humpback ay gumagawa ng iba pang mga tunog upang makipag-usap, tulad ng mga ungol, daing, snorts at barks. Ang mga balyena sa humpback naghimo sa ubang mga tunog aron makigsulti, sama sa mga bagulbagol, pag-agulo, mga snorts ug barks. Ang mga balyena ay mga mammal na nagbibigay ng hangin na dapat lumubog upang makuha ang hangin na kailangan nila. Ang mga balyena mga mammal nga adunay hangin nga kinahanglan nga molutaw aron makuha ang hangin nga ilang gikinahanglan. Ang stubby dorsal fin ay makikita sa lalong madaling panahon pagkatapos ng suntok (pagbubuhos) kapag ang mga balyena ay lumilitaw, ngunit nawala sa oras na lumitaw ang mga flukes. Ang stubby dorsal fin makita sa wala madugay pagkahuman sa paghuyop (pagginhawa) kung ang nawong sa balyena, apan nahanaw sa oras nga migawas ang mga pagbugwak. Ang mga humpbacks ay may 3 m (9.8 piye), ang pusong bumubulusok sa pamamagitan ng mga blowholes. Ang mga humpbacks adunay 3 m (9.8 p), usa ka mabangis nga kasingkasing nga paghuyop pinaagi sa mga blowholes. Hindi sila karaniwang natutulog sa ibabaw, ngunit dapat silang patuloy na huminga. Kasagaran sila wala matulog sa ilawom, apan kinahanglan sila magpadayon sa pagginhawa. Posibleng kalahati lamang ng kanilang utak ang natutulog sa isang oras, na may isang kalahati na namamahala sa proseso ng pag-blow-dive nang hindi ginising ang iba pang kalahati. Tingali katunga ra sa ilang utok ang natulog sa usa ka oras, nga adunay katunga nga nagdumala sa proseso sa pagsuyup sa sulud nga walaÕy pukawon sa lain nga katunga. Ang mga pattern ng migratory at pakikipag-ugnayan sa lipunan ay ginalugad noong 1960, at sa pamamagitan ng karagdagang pag-aaral noong 1971. Ang mga sundanan sa tiglalin ug mga pakig-ugnay sa sosyal gisusi kaniadtong 1960, ug sa mga pamaagi sa dugang nga mga pagtuon adtong 1971. Calambokidis et al. nagbigay ng "unang pagsusuri ng dami ng migratory na istraktura ng humpback whale sa buong North Pacific basin." Calambokidis et al. gihatagan ang "una nga pagtimbangtimbang sa dami sa tiglalin nga istruktura sa mga humpback whale sa tibuuk nga baybayon sa North Pacific." Ang mga humpback ay naninirahan sa lahat ng mga pangunahing karagatan, sa isang malawak na banda na tumatakbo mula sa gilid ng yelo ng Antarctic hanggang sa 81 N latitude. Ang mga humpbacks nagpuyo sa tanan nga dagkong mga kadagatan, sa usa ka halapad nga banda nga nagdagan gikan sa ngilit sa Antartika nga yelo hangtod sa 81 N latitude. Ang apat na pandaigdigang populasyon ay ang North Pacific, Atlantic, Southern Ocean at Indian Ocean populasyon. Ang upat nga pangkalibutanon nga populasyon mao ang populasyon sa North Pacific, Atlantiko, Southern Ocean ug Indian Ocean. Ang mga populasyon na ito ay naiiba. Ang kini nga mga populasyon lahi. Bagaman ang mga species ay may pamamahagi ng kosmopolitan at karaniwang hindi isinasaalang-alang na tumawid sa linya ng ekwador, ang mga pana-panahong obserbasyon sa Cape Verde ay nagmumungkahi ng mga posibleng pakikipag-ugnayan sa mga populasyon mula sa parehong mga hemispheres. Bisan kung ang mga espisye adunay kosmopolitan nga pag-apod-apod ug kasagaran dili gikonsiderar nga motabok sa linya sa ekwador, ang mga panukiduki sa panimaan sa Cape Verde nagsugyot nga posible nga mga interaksyon sa mga populasyon gikan sa duha nga hemispheres. Bukod sa pangkat ng Arabian Sea, ang taunang presensya ay nakumpirma sa mga tubig sa British at Norwegian. Gawas sa grupo sa Dagat Arabian, ang matag tuig nga presensya napamatud-an taliwala sa kadagatan sa Britanya ug Norwegian. Ang mga bahagi ng mga lugar ng taglamig sa buong mundo ay hindi maganda pinag-aralan o hindi natuklasan, tulad ng sa paligid ng Pitcairn Islands ,Mga Isla ng Hilagang Mariana (hal. Marpi at CK Reef na malapit sa Saipan ), Mga Isla ng Bulkan , Pasaleng Bay , Trindade at Martin Vaz , Mauritius , at Aldabra . Ang mga bahin sa mga natad sa tingtugnaw sa tibuuk kalibutan dili maayo nga gitun-an o wala makit-an, sama sa palibot sa Pitcairn Islands , Mga Isla sa Northern Mariana (eg Marpi ug CK Reef nga kasilinganan sa Saipan ), Mga Isla sa Volcano , Bay Pasaleng , Trindade ug Martin Vaz , Mauritius , ug Aldabra . Ang mga balyena ay hindi pangkaraniwan sa Mediterranean at ang Baltic Seas , ngunit nadagdagan ang kanilang pagkakaroon sa parehong tubig habang ang mga pandaigdigang populasyon ay nakabawi. Ang mga balyena kaniadto dili kasagaran sa Mediteranyo ug mga Baltic Seas, apan gipadako ang ilang presensya sa parehas nga tubig ingon nga nakabalik ang pangkalibotan nga populasyon. Ang mga kamakailan-lamang na pagtaas sa loob ng basin ng Mediterranean, kabilang ang muling paningin, ay nagpapahiwatig na maraming mga balyena ang maaaring lumipat sa dagat sa darating na lugar, hindi lamang para sa taglamig kundi pati na rin para sa pagpapakain. Ang mga bag-o nga pagtaas sa baskog sa Mediteranyo, lakip na ang pagtan-aw pag-usab, nagpaila nga daghang mga balyena ang mahimong molalin sa dagat sa dagat sa umaabot, dili lamang alang sa tingtugnaw apan alang usab sa pagpakaon. Ang mga humpback ay nagpapakita rin ng mga palatandaan ng muling pagpapalawak sa mga dating saklaw, tulad ng Scotland , Skagerrak at Kattegat , pati na rin ang mga Scandinavian fjords tulad ng Kv¾nangen , kung saan hindi nila napagmasdan nang maraming mga dekada . Ang mga humpbacks usab nagpakita nga mga timailhan sa pagpadako usab sa mga karaan nga mga sakup, sama sa Scotland, Skagerrak ug Kattegat, ingon man mga Scandinavian fjord sama sa Kv¾nangen, diin wala nila naobserbahan ang daghang mga tuig. Sa North Atlantic, ang mga lugar ng pagpapakain mula sa Scandinavia hanggang New England. Sa North Atlantiko, ang mga lugar nga gipakaon gikan sa Scandinavia hangtod sa New England. Ang pagdarami ay nangyayari sa Caribbean at Cape Verde . Ang pagpadaghan gihimo sa Caribbean ug Cape Verde . Sa Timog Atlantiko at mga Karagatan ng India, ang mga balyena ay maaaring lahi sa Brazil, pati na rin ang mga baybayin ng gitnang, timog at timog-silangan na Africa (kabilang ang Madagascar). Sa Timog Atlantiko ug India Mga kadagatan, ang mga balyena mahimoÕg lahi sa Brazil, maingon man ang mga baybayon sa sentral, habagatan ug habagatan-sidlakang Africa (lakip ang Madagascar). Ang mga pagbisita sa balyena sa Golpo ng Mexico ay madalang, ngunit naganap sa gulpo. Ang mga pagbisita sa balyena ngadto sa Gulpo sa Mexico dili kanunay, apan nahitabo sa gulpo. Sa Timog Atlantiko, halos 10% ng populasyon ng mundo ng mga species ang maaaring lumipat sa Gulpo ng Guinea . Sa Habagatang Atlantiko, mga 10% sa populasyon sa kalibutan sa mga espisye ang tingali molalin sa Gulpo sa Guinea . Paghahambing ng mga kanta sa pagitan ng mga nasa Cape Lopez at Abrolhos Archipelagoipahiwatig na nangyayari ang paghahalo ng trans-Atlantic sa pagitan ng mga populasyon sa kanluran at timog-silangan. Ang pagtandi sa mga kanta taliwala sa mga Cape Lopez ug Abrolhos Archipelagogipakita nga ang pagsagol sa trans-Atlantiko tali sa mga populasyon sa kasadpan ug habagatan-sidlakang nahitabo. Isang malaking populasyon ang kumakalat sa mga Isla ng Hawaiian tuwing taglamig, na nagmula sa isla ng Hawaii sa timog hanggang sa Kure Atoll sa hilaga. Daghang populasyon ang mikaylap sa mga Isla sa Hawaii matag tingtugnaw, gikan sa isla sa Hawaii sa habagatan sa Kure Atoll sa amihanan. Ang mga hayop na ito ay kumakain sa mga lugar na mula sa baybayin ng California hanggang sa Bering Sea. Kini nga mga hayop nagakaon sa mga dapit gikan sa baybayon sa California hangtod sa Dagat Bering. Humpback ay unang-obserbahan sa Hawaiian tubig sa kalagitnaan ng ika-19 siglo at maaaring may nagkamit ng isang pangingibabaw sa paglipas ng North Pacific right whale , pati na ang karapatan balyena ay hunted sa malapit-pagkalipol. Ang mga humpbacks unang nakita sa kadagatan sa Hawaii sa tungatunga sa ika-19 nga siglo ug mahimoÕg nakaangkon usa ka kamandoan ibabaw sa mga tama nga balyena sa North Pacific, tungod kay ang husto nga mga balyena gipangita nga hapit na mapuo. Ang isang pag-aaral noong 2007 ay nakilala ang pitong indibidwal pagkatapos ng taglamig sa baybayin ng Pasipiko ng Costa Rica na naglalakbay mula sa Antarctic Ñ mga 8,300 km (5,200 mi). Sa usa ka pagtuon kaniadtong 2007 nailhan ang pito ka mga tawo pagkahuman sa tingtugnaw gikan sa baybayon sa Pasipiko sa Costa Rica nga nagbiyahe gikan sa Antarctic Ñ mga 8,300 km (5,200 mi). Nakilala sa pamamagitan ng kanilang natatanging mga pattern ng buntot, ang mga hayop na ito ang gumawa ng pinakamahabang dokumentado na paglilipat ng mammalian. Nahibal-an pinaagi sa ilang talagsaon nga mga sundanan sa ikog, kini nga mga hayop naghimo sa labing kadugay dokumentado nga paglalin sa mammalian. Sa Australia, ang dalawang pangunahing populasyon ng paglilipat ay nakilala, sa kanluran at silangan na baybayin. Sa Australia, giila ang duha ka panguna nga populasyon sa tiglalin, gikan sa kasadpan ug silangan nga baybayon. Ang dalawang populasyon na ito ay naiiba, na may iilang mga babae lamang sa bawat henerasyon na tumatawid sa pagitan ng dalawang pangkat. Ang duha nga mga populasyon lahi, nga adunay pipila ra nga mga babaye sa matag henerasyon nga nagtabok tali sa duha nga mga grupo. Sa Panama at Costa Rica, ang mga balyena ng humpback ay nagmula sa kapwa Southern Hemisphere (Hulyo-Oktubre na may higit sa 2,000 mga balyena) at ang Northern Hemisphere (Disyembre-Marso na may bilang na 300). Sa Panama ug Costa Rica, ang mga balyena na humpback naggikan sa Southern Hemisphere (Hulyo Ð Oktubre nga adunay sobra sa 2,000 ka balyena) ug sa Northern Hemisphere (Disyembre Ð Marso nga nag-ihap mga 300). Ang populasyon ng Timog Pasipiko na lumilipat mula sa mainland New Zealand , Kermadec Islands , at Tasmania ay dumarami, ngunit hindi gaanong mabilis kaysa sa mga tubig sa Australia dahil sa iligal na paghagupit ng Unyong Sobyet noong 1970s. Ang populasyon sa Habagatang Pasipiko nga milalin gikan sa mainland New Zealand , Kermadec Islands , ug Tasmania nagkadaghan, apan dili kaayo paspas kay sa kadagatan sa Australia tungod sa iligal nga paghagit sa Soviet Union kaniadtong 1970. Ang ilang mga recolonizing na tirahan ay nakumpirma, lalo na sa North at South Atlantiko (hal. Ingles at Irish na baybayin, English Channel ) sa mga baybayin sa hilaga tulad ng North Sea at Wadden Sea , kung saan ang unang nakumpirma na sighting mula noong 1755 ay ginawa sa 2003, Timog Pasipiko (eg New Zealand baybayin at Niue), pelagic isla ng Chile tulad ng isla Salas y Gomez at Easter Island , kung saan mga posibilidad ng mga undocumented namamahinga grounds ay isinasaalang-alang, southern fiords ng Chile at Peru (hal. Gulpo ng Penas , Strait ng Magellan ,Beagle Channel ) at sa Asya. Pipila sa mga nag-recolonize nga mga puy-anan napamatud-an, labi na sa Amihanan ug Habagatang Atlantiko (eg ang English ug Irish coasts, English Channel ) hangtod sa mga baybayon sa amihanan sama sa North Sea ug Wadden Sea , diin ang una nga nakumpirma nga pagtan-aw sukad pa sa 1755 gihimo sa 2003, South Pacific (eg New Zealand nga baybayon ug Niue), mga isla sa pelagic sa Chile sama sa Isla Salas y Gomez ug Easter Island, kung diin giisip ang mga posibilidad sa walaÕy natapos nga mga nataran sa tingtugnaw, mga timaan sa mga timog sa Chile ug Peru (eg Gulpo sa Penas , Strait sa Magellan ,Beagle Channel ) ug sa Asya. Ang mga lugar sa Pilipinas tulad ng Babuyan Islands , Cagayan (ang unang modernong dami ng namamatay sa mga species sa bansa ay noong 2007), Calayan at Pasaleng Bay , ang Ryukyu Islands , ang Kepulauan ng Bulkan sa Japan at Northern Ang mga Isla ng Mariana kamakailan muli ay naging matatag / lumalagong mga lugar ng taglamig habang ang Marshall Islands , Vietnamese , Taiwanese at Intsikang mga baybayin ay nagpapakita ng mabagal o walang malinaw na paggaling. Ang mga lugar sa Pilipinas sama sa Babuyan Islands, Cagayan (ang una nga modernong mortalidad sa mga espisye sa nasud kaniadtong 2007), ang Calayan ug Pasaleng Bay , ang Ryukyu Islands , ang Volcano Islands sa Japan ug ang Northern Ang mga Isla sa Mariana bag-ohay lang nahimo na usab nga malig-on / nagtubo nga mga natad sa tingtugnaw samtang ang Marshall Islands , Vietnamese , Taiwanese ug Chineseang mga baybayon nagpakita nga hinay o walaÕy klaro nga pagkaayo. Lumipat muli ang mga balyena mula sa mga archipelagos ng Hapon at papunta sa Dagat ng Japan . Ang mga balyena namalhin usab sa mga kapuloan sa Hapon ug ngadto sa Dagat sa Japan . Ang mga koneksyon sa pagitan ng mga stock na ito at mga balyena na nakikita sa Dagat ng Okhotk , sa mga pantalan ng Kamchatka at sa paligid ng Commander Islands ay napag-aralan. Ang mga koneksyon tali sa niini nga mga stock ug balyena nga makita sa Dagat sa Okhotk , sa mga pantalan sa Kamchatka ug sa palibot sa Commander Islands gitun-an. Ang mga pamamahagi sa kasaysayan ng taglamig ay maaaring higit na malawak at higit na maibabahagi, dahil ang mga balyena ay nakita sa mga lugar na kasama ang mga Batanes , Sulu at Celebes Seas kabilang ang Palawan , Luzon , Malaysia at Mindanao , na may mas mataas na mga kalat sa paligid ng Cape Eluanbi atKenting National Park . Ang pag-apod-apod sa kasaysayan sa tingtugnaw mahimo nga labi ka labi ka daghan nga labi nga giapod-apod, tungod kay nakita ang mga balyena sa mga lugar nga daplin sa mga Dagat sa Batanes, Sulu ug Celebes lakip na sa Palawan , Luzon , Malaysia ug Mindanao , nga adunay labi ka taas nga mga lungag sa palibot sa Cape Eluanbi ugKenting National Park . Ang hindi nakumpirma na mga paningin ay naiulat na malapit sa Borneo sa modernong panahon. Ang dili nakumpirma nga mga panan-aw gitaho duol sa Borneo sa modernong mga panahon. Ang unang pagkumpirma sa modernong Taiwan ay ng isang pares sa Hualien noong 1994, at sinundan ng isang matagumpay na pagtakas mula sa pagkalugi sa Taitung noong 1999, at patuloy na paningin sa paligid ng Orchid Island noong 2000. Ang una nga pagkumpirma sa modernong Taiwan mao ang usa ka pares sa Hualien kaniadtong 1994, gisundan sa usa ka malampuson nga pag-ikyas gikan sa pagkabihag sa Taitung kaniadtong 1999, ug padayon nga pagtan-aw sa palibot sa Orchid Island kaniadtong 2000. Ilang / walang regular na lumipat papunta sa Kenting National Park. Pila / walaÕy kanunay nga nagbalhinbalhin ngadto sa Kenting National Park. Bilang karagdagan, sa kabila ng mga paningin na iniulat halos taun-taon sa Green at Orchid Islands, ang medyo maiikling pananatili sa mga tubig na ito ay nagpapahiwatig ng mga pagbawi habang hindi naganap ang taglamig sa taglamig. Gawas pa, bisan sa mga pagtan-aw nga gibalita hapit matag tuig sa Green ug Orchid Islands, medyo mubu nga mga pagpabilin sa kini nga mga tubig nagpaila nga nabawi tungod kay wala pa nahitabo ang pagpamomba sa tingtugnaw. Ang mga paningin, kabilang ang isang pares ng baka ng baka, ay naganap sa silangan ng baybayin ng Taiwan. Ang mga panan-aw, lakip ang pares nga nating baka, nahitabo sa sidlakang baybayon sa Taiwan. Sa buong Hong Kong, dalawang dokumentado na mga paningin ang naitala noong 2009 at noong 2016. Sa Hong Kong, duha ang gitala nga mga panan-aw nga natala kaniadtong 2009 ug kaniadtong 2016. Ang isa sa mga unang dokumentadong paningin sa loob ng Dilaw na Dagat ay isang pangkat ng 3 o 4 na indibidwal, kabilang ang isang pares ng baka / guya sa Changhai County noong Oktubre, 2015. Usa sa una nga nasulat nga mga panan-aw sa sulud sa Dilaw nga Dagat mao ang usa ka grupo nga 3 o 4 nga mga indibidwal, lakip ang usa ka pares nga baka / guya sa Changhai County kaniadtong Oktubre, 2015. Mula noong Nobyembre 2015, ang mga balyena ay nagtitipon sa paligid ng Hachij_-jima , malayo sa hilaga mula sa kilalang mga lugar ng pag-aanak sa Bonin Islands. Sukad kaniadtong Nobyembre 2015, ang mga balyena magtigum sa palibot sa Hachij_-jima , layo sa amihanan gikan sa naila nga mga lugar nga panguma sa Bonin Islands. Ang lahat ng mga aktibidad sa pag-aanak maliban sa pagbibigay ng kapanganakan ay nakumpirma noong Enero, 2016. Ang tanan nga mga kalihokan sa pagpanganak gawas sa pagpanganak nga gipamatud-an kaniadtong Enero, 2016. Na ginagawang Hachijo-jima ang pinakamalawak na lugar ng pag-aanak sa mundo, hilaga ng mga bakuran ng pag-aanak tulad ng Amami Oshima , Midway Island , at Bermuda . Nga naghimo sa Hachijo-jima nga ang labing kinauyokan nga lugar sa pagbuut sa kalibutan, sa amihanan sa mga nataran sa breeding sama sa Amami Oshima , Midway Island , ug Bermuda . Ang isang non-migratory na populasyon sa Arabian Sea ay nananatili doon sa buong taon. Usa ka dili lumad nga populasyon sa Dagat Arabian nagpabilin didto sa tibuok tuig. Ang mas karaniwang taunang paglilipat ay sumasaklaw ng hanggang sa 25,000 km (16,000 mi), na ginagawa itong isa sa mga pinakapasyal na species ng mammalian. Ang labi ka kasagaran nga tinuig nga paglalin naglangkob sa 25,000 km (16,000 mi), nga naghimo niini nga usa nga labing namiya nga mga lahi sa mammalya. Ang mga pag-aaral ng genetic at visual survey ay nagpapahiwatig na ang pangkat ng Arabian ay ang pinaka nakahiwalay sa lahat ng mga grupo ng humpback at ang pinaka-endangered, ang bilang ay posibleng mas kaunti sa 100 mga hayop. Ang mga panukiduki sa genetic ug mga panan-aw nga surbey nagpakita nga ang grupo sa Arabian mao ang labing ka layo sa tanan nga mga humpback nga mga grupo ug ang labing nameligro, nga nag-ihap nga mahimoÕg gamay sa 100 nga mga hayop. Sa loob ng Dagat ng Arabian, ang Isla ng Masirah at Golpo ng Masirah, Isla ng Halaniyat at Kuria Muria Bay ay mga mainit na lugar para sa mga species. Sulod sa Dagat Arabian, Isla sa Masirah ug Gulpo sa Masirah, isla sa Halaniyat ug Kuria Muria Bay ang mga mainit nga lugar alang sa mga espisye. Ang mga balyena ay pangkaraniwang pangkaraniwan sa mga kontinente at marginal na tubig tulad ng Hallaniyat Islands , sa mga baybayin ng India, Persian Gulf at Gulpo ng Aden , at mga kamakailan-lamang na paglipat sa baybayin kabilang ang mga pares ng baka-guya. Ang mga balyena sagad nga naandan sa mga kontinente ug marginal nga tubig sama sa Hallaniyat Islands, ubay sa mga baybayon sa India, Gulpo sa Persia ug Gulpo sa Aden, ug bag-ohay nga paglalin sa gulpo lakip ang mga pares sa baka-guya. Hindi alam kung ang mga balyena na nakikita sa Pulang Dagat ay nagmula sa populasyon na ito, gayunpaman nadagdagan ang mga paningin mula noong 2006 kahit sa hilagang bahagi ng dagat tulad ng sa Gulpo ng Aqaba . Wala mahibal-an kung ang mga balyena nga makita sa Pula nga Dagat naggikan sa kini nga populasyon, bisan pa niana ang mga panan-aw nadugangan sukad kaniadtong 2006 bisan sa amihanang bahin sa dagat sama sa Gulpo sa Aqaba. Ang mga indibidwal ay maaaring maabot ang Maldives , Sri Lanka , o karagdagang silangan. Ang mga indibidwal mahimoÕg makaabut sa Maldives, Sri Lanka, o dugang nga sidlakan. Ang mga humpback ay isinasaalang-alang na masigla sa Persian Gulf, subalit ang mga bagong pag-aaral ay nagpapahiwatig ng mas maraming regular na presensya ang maaaring asahan. Ang mga humpbacks gikonsiderar nga baskog sa Gulpo sa Persia, bisan pa kung ang bag-ong mga pagtuon nagpaila sa labi pa nga mga pirmi nga presensya ang mahimong mapaabut. Ang mga pinagmulan ng mga balyena na nagaganap sa Maldives ay hindi malinaw sa alinman sa mga populasyon ng Arabian o timog Pasipiko, at posible ang mga overlay. Ang mga gigikanan sa mga balyena nga nahitabo sa Maldives dili tin-aw gikan sa mga Arabian o habagatan nga populasyon sa Pasipiko, ug posible ang mga pagahalpu-an. Pangunahin ang mga humpbacks sa tag-araw at mabuhay ang mga reserbang taba sa panahon ng taglamig. Panguna nga pagkaon ang mga humpbacks sa ting-init ug mabuhi ang mga reserba sa tambok sa panahon sa tingtugnaw. Bihira lamang silang kumakain at oportunista sa kanilang taglamig na tubig. Kanunay ra silang mokaon ug oportunista sa ilang mga tingtugnaw nga tubig. Ang humpback ay isang masigasig na mangangaso, kumukuha ng krill at maliit na isda sa pag-aaral tulad ng juvenile Atlantic at Pacific salmon , herring , capelin at American sand lance , pati na rin ang Atlanta mackerel , pollock , haddock at Atlantic menhaden sa North Atlantic. Ang humpback usa ka madasigon nga mangangayam, nagkuha mga krill ug gagmay nga mga isda sa pag-tuon sama sa juvenile Atlantic ug Pacific salmon, herring, capelin ug American sand lance, maingon man Atlantiko mackerel, pollock, haddock ug Atlantic menhaden sa North Atlantiko. Ang mga ito ay na-dokumentado ng oportunistikong pagpapakain malapit sa mga hatcheries ng isda sa Timog Alaska, ipinagpapalit sa salmon fried na inilabas mula sa mga hatcheries. Gisulat nila ang higayon nga nagpanghimatuud duol sa mga hatcheries sa isda sa Timog Alaska, nagkaon sa salmon fried nga gipagawas gikan sa mga hatcheries. Ang krill at copepod ay mga species ng biktima sa tubig sa Australia at Antarctic. Krill ug copepod kay mga espisye sa biktima sa tubig sa Australia ug Antartika. Huntbacks pangangaso sa pamamagitan ng direktang pag-atake o sa pamamagitan ng nakamamanghang biktima sa pamamagitan ng paghagupit ng tubig gamit ang pectoral fins o flukes. Ang pangitag mga humpbacks pinaagi sa direktang pag-atake o pinaagi sa makapahingang nga biktima pinaagi sa pagpatid sa tubig gamit ang pectoral fins o flukes. Ang humpback ay may pinaka-magkakaibang repertoire ng pangangaso ng lahat ng mga baleen whale . Ang humpback adunay labing magkalahi lahi sa pagpangayam sa tanan nga balyena . Ang pinaka-mapanlikhang pamamaraan nito ay kilala bilang bubble net feed; ang isang pangkat ng mga balyena ay lumalangoy sa isang pag-urong ng bilog na nagbubuga ng mga bula sa ilalim ng isang paaralan ng biktima. Ang labing kaimbento nga pamaagi niini nailhan nga bubble net feed; ang usa ka grupo sa mga balyena nga naglangoy sa usa ka nagkubkob nga lingin nga nagpahumok sa mga bula sa ilawom sa usa ka tulunghaan nga biktima. Ang pag-urong singsing ng mga bula ay pumapalibot sa paaralan at kinukumpirma ito sa isang mas maliit na silindro. Ang nagtuyok nga singsing sa mga bula naglibot sa grupo sa isda ug gilig-on kini sa labi ka gamay nga silindro. Ang singsing na ito ay maaaring magsimula malapit sa 30 m (98 p) ang lapad at kasangkot ang kooperasyon ng isang dosenang mga hayop. Kini nga singsing mahimong magsugod hapit 30 m (98 p) ang diyametro ug maglakip sa kooperasyon sa usa ka dosena nga mga hayop. Gamit ang isang crittercam na nakakabit sa likuran ng isang balyena, natagpuan ng mga mananaliksik na ang ilang mga balyena ay pumutok ang mga bula, ang ilan ay sumisid mas malalim upang magmaneho ng mga isda patungo sa ibabaw at ang iba ay kawan ng biktima sa net sa pamamagitan ng pagsasalita. Gigamit ang usa ka crittercam nga gilakip sa likod sa usa ka balyena, nahibal-an sa mga tigdukiduki nga ang pipila ka balyena naghuyop sa mga bula, ang pipila mas lawom nga nagpadagan sa mga isda padulong sa kinailadman ug ang uban nga mga panon nga biktima sa pukot pinaagi sa pagsulti. Ang mga balyena ay biglang lumalangoy paitaas sa pamamagitan ng "lambat", mga agape ng bibig, nilulunok ang libu-libong mga isda sa isang bayag. Ang tubig ay pagkatapos ay pinisil sa pamamagitan ng mga baleen plate sa bibig upang ma-filter ang biktima. Unya ang mga balyena kalit nga naglangoy padulong pataas sa "pukot", mga agape sa baba, ginalamoy ang libolibo nga isda sa usa ka itlog. Ang tubig dayon isirit sa mga baleen plate sa baba aron ma-filter ang biktima. Ang tinatawag na pagpapakain ng lobtail ay sinusunod sa North Atlantic. Ang gitawag nga pagpakaon sa lobtail nakita sa North Atlantiko. Ang pamamaraan na ito ay nagsasangkot ng whale slapping sa ibabaw ng karagatan gamit ang buntot nito sa pagitan ng isa at apat na beses bago lumikha ng bubble net. Ang kini nga pamaagi naglangkub sa whale slapping sa ibabaw sa kadagatan nga adunay ikog sa taliwala sa usa ug upat ka beses sa wala pa ang paghimo sa pukot nga bula. Gamit ang pagsusuri ng nakabatay sa network na nakabatay sa network , nagtalo ang mga may-akda sa pag-aaral na natutunan ng mga balyena na ito ang pag-uugali mula sa iba pang mga balyena sa pangkat sa loob ng isang panahon ng 27 taon bilang tugon sa isang pagbabago sa pangunahing anyo ng biktima. Gamit ang pag-usisa sa pagkabulag nga nakabase sa network, ang mga tigsulat sa pagtuon nangatarungan nga kini nga mga balyena nakakat-on sa pamatasan gikan sa ubang mga balyena sa grupo sulod sa usa ka panahon sa 27 ka tuig isip tubag sa usa ka pagbag-o sa nag-unang porma sa manguha. Ang mga nakikitang mga pilas ay nagpapahiwatig na ang mga mamamatay na balyena (orcas) ay maaaring manghuli sa mga humpback ng juvenile, kahit na hanggang kamakailan lamang ang pangangaso ay hindi pa nasaksihan at ang mga pag-atake ay ipinapalagay na mababaw sa kalikasan. Ang nakit-an nga uwat nagpaila nga ang mga mamamatay nga balyena (orcas) mahimong makuha sa mga humpbacks sa juvenile, bisan hangtod karon dili pa nasaksihan ang pagpangayam ug ang mga pag-atake giisip nga labi ka mabangis. Gayunpaman, napag-aralan ng isang pag-aaral ng 2014 sa Western Australia na kapag magagamit sa malaking bilang, ang mga batang humpback ay maaaring atakehin at kung minsan ay pinapatay ng orcas. Bisan pa, ang usa ka pagtuon sa 2014 sa Western Australia nakamatikod nga kung magamit sa daghang mga numero, ang mga batang humpback mahimong atakehon ug usahay ginapatay sa orcas. Bukod dito, ang mga ina at (posibleng may kaugnayan) mga pang-adulto ay nag-escort sa neonatesupang masugpo ang nasabing predisyon. Dugang pa, ang mga inahan ug (lagmit nga may kalabutan) mga hamtong nag-escort sa neonatesaron malikayan ang ingon nga predisyon. Ang mungkahi ay kapag ang mga humpback ay nagdusa malapit sa pagkalipol sa panahon ng whaling, ang orcas ay bumaling sa iba pang biktima, ngunit ngayon ay muling ipinagpapatuloy ang kanilang dating kasanayan. Ang sugyot mao nga sa dihang ang mga humpbacks nag-antus sa hapit na mapuo sa panahon sa pagpamaligya, ang orcas nabalik sa ubang biktima, apan karon gibalik ang ilang kanhing batasan. Mayroon ding ebidensya na ang mga hantback whales ay ipagtatanggol laban o atake sa mga killer whales na umaatake sa alinman sa mga humpback calves o juvenile pati na rin mga miyembro ng iba pang mga species. Adunay usab ebidensya nga ang mga balyena sa humpback ang manalipod batok o mag-atake sa mga killer whale nga nag-atake sa bisan unsang mga humpback calves o mga juvenile ingon usab mga miyembro sa ubang mga species. Ang mahusay na puting pating ay isa pang nakumpirma na mandaragit ng humpback whale. Ang maanindot nga puting iho mao ang lain nga nakumpirma nga manunukob sa humpback whale. Noong 2020, ang mga biologist sa dagat na Dines at Gennari et al., inilathala ang isang dokumentadong insidente na naitala nila sa 2019 sa journal na "Marine and Freshwater Research" ng isang pangkat ng mahusay na puting pating na nagpapakita ng pag-uugali tulad ng pakete upang matagumpay na atakihin at pumatay ng isang live na adult humpback whale. Kaniadtong 2020, ang mga biologo sa dagat nga Dines ug Gennari et al., nga gipatik ang usa ka dokumentado nga insidente nga ilang natala sa 2019 sa journal nga "Marine ug Freshwater Research" sa usa ka grupo sa mga daghang puti nga iho nga nagpakita ug pamatasan sama sa pakete aron malampuson nga makaatake ug mipatay sa usa ka buhi nga balyena nga humpback nga hamtong. Ginamit ng mga pating ang klasikong diskarte sa pag-atake na ginamit nila sa mga pinnipeds tulad ng mga seal at leon ng dagat kapag inaatake ang balyena, kahit na ginagamit ang taktika ng kagat-at-dumura na ginagamit nila sa mga nasabing item na biktima. Gigamit sa mga iho ang klasikong estratehiya sa pag-atake nga gigamit nila sa mga pinnipeds sama sa mga seal ug mga leyon sa dagat sa pag-atake sa balyena, bisan pa nga gigamit ang taktika sa kagat ug giguyod nga gigamit nila sa giingon nga mga butang sa biktima. Ang insidente ay ang unang kilalang dokumentasyon ng mga magagaling na puti na aktibong pumatay ng isang malaking baleen whale at ang unang rekord na kilala ng isang live na humpback whale na nabibiktima sa species ng pating na ito. Ang insidente mao ang una nga nahibal-an nga dokumentasyon sa bantog nga mga puti nga aktibo nga nagpatay sa usa ka daku nga balyena ug ang una nga tala nga nahibal-an bahin sa usa ka buhi nga humpback nga nabiktima sa kini nga mga lahi sa iho. Humpback balyena ay hinabol ng maaga sa ika-18 siglo. Noong ika-19 na siglo, maraming mga bansa (lalo na sa Estados Unidos) ang labis na pangangaso ng hayop sa Karagatang Atlantiko at sa mas kaunting sukat sa mga karagatan ng India at Pasipiko. Ang mga balyena na humpback gigukod ug sayo sa ika-18 nga siglo. Sa ika-19 nga siglo, daghang mga nasud (labi na ang Estados Unidos) ang nangayam kaayo sa hayop sa Dagat Atlantiko ug mas gamay sa kadagatan sa India ug Pasipiko. Ang huling bahagi ng ika-19 na siglo na pagpapakilala ng sumasabog na salin ay pinahihintulutan ng mga mamamakyaw na mapabilis ang kanilang pagkuha. Ang ulahing bahin sa ika-19 nga siglo nga pagpaila sa usa ka pagbuto nagtugot sa mga tigpamaligya nga paspas ang ilang makuha. Ito, kasama ang pangangaso sa Karagatang Antartika na nagsisimula noong 1904, matindi ang nabawasan ang mga populasyon ng balyena. Kini, kauban ang pagpangayam sa Dagat sa Antartika nga nagsugod kaniadtong 1904, nahinabo ang pagkunhod sa populasyon sa balyena. Sa ika-20 siglo, mahigit sa 200,000 humpbacks ang nakuha, na binabawasan ang pandaigdigang populasyon ng higit sa 90%. Sa ika-20 nga siglo, kapin sa 200,000 nga mga humpback ang nakuha, nga mikunhod sa tibuuk nga populasyon sa tibuuk nga 90%. Ang populasyon ng North Atlantiko ay bumaba sa 700 mga indibidwal. Ang populasyon sa North Atlantiko nahulog sa ubos nga 700 nga mga indibidwal. Noong 1946, ang International Whaling Commission (IWC) ay itinatag upang pangasiwaan ang industriya. Niadtong 1946, ang International Whaling Commission (IWC) natukod aron bantayan ang industriya. Nagpapataw sila ng mga regulasyon sa pangangaso at lumikha ng mga panahon ng pangangaso. Gipahamtang nila ang mga regulasyon sa pagpangayam ug gibuhat ang mga panahon sa pagpangayam. Upang maiwasan ang pagkalipol , ipinagbawal ng IWC ang komersyal na paghagupit ng pagbubuntis noong 1966. Aron mapugngan ang pagkapuo, gidili sa IWC ang komersyal nga pagpadaghan kaniadtong 1966. Nang panahong iyon, ang pandaigdigang populasyon ay nabawasan sa halos 5,000. Kaniadto, ang populasyon sa tibuuk kalibutan mikunhod sa hapit 5,000. Ang pagbabawal ay nanatiling puwersa mula pa noong 1966. Ang pagdili nagpabilin nga kusog sukad sa 1966. Bago ang komersyal na whaling, ang populasyon ay maaaring umabot sa 125,000. Sa wala pa ang komersyal nga whaling, ang populasyon mahimong moabot sa 125,000. Ang North Pacific kills nag-iisa ay tinatayang 28,000. Ang pagpatay sa North Pacific gibanabana nga 28,000. Ang Soviet Union ay sadyang under-record ang mga catches nito; iniulat ng mga Sobyet na nahuli ang 2,820 sa pagitan ng 1947 at 1972, ngunit ang tunay na bilang ay higit sa 48,000. Ang Soviet Union tinuyong gitala sa mga tala; gi-taho sa mga Soviet nga nakakuha og 2,820 tali sa 1947 ug 1972, apan ang tinuod nga numero sobra sa 48,000. Bilang ng 2004, ang pangangaso ay pinaghihigpitan sa ilang mga hayop bawat taon mula sa Caribbean isla ng Bequia sa bansa ng St. Vincent at ang Grenadines . Kaniadtong 2004, ang pagpangayam gidili sa pila ka mga hayop matag tuig sa isla sa Bequia sa Caribbean sa nasud sa St. Vincent ug sa Grenadines . Ang pagkuha ay hindi pinaniniwalaang nagbabanta sa lokal na populasyon. Ang pagkuha dili gituohan nga mameligro ang lokal nga populasyon. Binalak ng Japan na pumatay ng 50 humpbacks sa panahon ng 2007/08 sa ilalim ng programa ng pananaliksik na JARPA II . Plano sa Japan nga patyon ang 50 ka mga humpbacks sa panahon sa 2007/08 ubos sa JARPA II nga programa sa panukiduki. Ang anunsyo ay nagdulot ng pandaigdigang protesta. Ang pag-anunsyo mopahimo sa mga protesta sa kalibutan. Matapos ang isang pagbisita sa Tokyo ng upuan ng IWC na humihiling sa mga Hapones para sa kanilang pakikipagtulungan sa paghihiwalay ng mga pagkakaiba sa pagitan ng mga pro- at antiwhaling na bansa sa komisyon, ang Japanese whaling fleet ay sumang-ayon na huwag kumuha ng mga balyena ng humpback sa loob ng dalawang taon ay aabutin upang maabot ang isang pormal na kasunduan. Pagkahuman sa pagbisita sa Tokyo sa chairman sa IWC nga gihangyo ang mga Hapones alang sa ilang kooperasyon sa pagbahin sa mga kalainan tali sa mga pro- ug antiwhaling nga mga nasud sa komisyon, ang armada sa balyena nga Hapon miuyon nga dili magdala og mga humpback whales sulod sa duha ka tuig molihok aron maabut ang pormal nga kasabutan. Noong 2010, pinahintulutan ng IWC ang katutubong populasyon ng Greenland upang manghuli ng ilang mga balyena ng humpback para sa mga sumusunod na tatlong taon. Kaniadtong 2010, gitugotan sa IWC ang lumad nga populasyon sa Greenland aron mangayam pipila ka mga balyena sa humpback sa mosunod nga tulo ka tuig. Sa bansang Hapon, ang humpback, minkes, sperm at maraming iba pang mas maliit na Odontoceti, kasama ang mga critically endangered species tulad ng North Pacific kanan , western grey at north fin , ay mga target ng mga iligal na pagkuha. Sa Japan, ang humpback, minkes, sperm ug daghan pang gagmay nga gagmay nga Odontoceti, lakip ang mga kritikal nga nameligro nga mga species sama sa North Pacific nga tama , western grey ug northern fin , ang gipunting sa mga iligal nga pagkuha. Ang mga hunts ay gumagamit ng mga kutsarang harts para sa mga huni ng dolphin o sinasadya na magmaneho ng mga balyena sa mga lambat, na iniuulat ang mga ito bilang mga kaso ng pagkakuha. Gigamit sa mga hunta ang mga kutsarang harts alang sa mga huni sa dolphin o tinuyo nga gihatud ang mga balyena sa mga pukot, nga gitaho kini ingon nga mga kaso sa pagkalusot. Ang humpback meat ay matatagpuan sa mga merkado. Sa isang kaso, ang mga humpback ng hindi kilalang dami ay iligal na hinabol sa Exclusive Economic Zones ng mga anti-whaling na bansa tulad ng off Mexico at South Africa . Ang karne sa humpback mahimong makit-an sa mga merkado. Sa usa ka kaso, ang mga humpbacks nga wala nahibal-an nga kantidad dili-tama nga gipangita sa Exclusive Economic Zones sa mga anti-whaling nga mga nasud sama sa Mexico ug South Africa . Ang panonood ng whale ay ang aktibidad sa paglilibang ng pag-obserba ng mga humpback sa ligaw. Ang pagtan-aw sa balyena mao ang kalihokan sa kalingawan sa pag-obserbar sa mga humpbacks sa wild. Ang mga kalahok ay nagbabantay mula sa baybayin o sa mga bangka sa paglilibot. Ang mga partisipante nagtan-aw gikan sa baybayon o sa mga bangka nga nagbiyahe. Ang mga humpbacks ay karaniwang nakaka-usisa sa mga kalapit na bagay. Kasagaran ang mga humpback naghunahuna bahin sa mga butang sa duol. Ang ilang mga indibidwal, na tinukoy bilang "mga kaibigan", ay lumapit sa mga bangka na nanonood ng balyena, madalas na manatili sa ilalim o malapit sa bangka nang maraming minuto. Ang pipila ka mga indibidwal, nga gitawag nga "mga higala", nagpaduol sa mga bangka nga nagtan-aw sa balyena, kanunay nga nagpabilin sa ilalum o duol sa sakayan sa daghang minuto. Dahil ang mga humpback ay karaniwang madaling lapitan, mausisa, makikilala bilang mga indibidwal at nagpapakita ng maraming mga pag-uugali, naging pangunahing pamantayan ng turismo ng balyena sa buong mundo. Tungod kay ang mga humpbacks dali dali nga maduol, mausisa, mailhan isip mga indibidwal ug magpakita sa daghang mga kinaiya, kini nahimong panguna nga turismo sa balyena sa tibuuk kalibutan. Ginamit ng Hawaii ang konsepto ng " ecotourism " upang makinabang mula sa mga species nang hindi pinapatay ang mga ito. Gigamit sa Hawaii ang konsepto sa " ecotourism " aron makabenepisyo sa mga espisye nga wala nila patya. Ang negosyong ito ay nagdudulot ng kita ng $ 20 milyon bawat taon para sa ekonomiya ng estado. Kini nga negosyo nagdala sa kita nga $ 20 milyon matag tuig alang sa ekonomiya sa estado. Tag-init New York , New England , Grand Manan Island , Nova Scotia at Newfoundland , ang hilagang St. Lawrence River , ang Snaefellsnes peninsula sa kanluran ng Iceland . Bah’a Solano at Nuqu’ sa Colombia , California , Alaska , Oregon , Washington , British Columbia , Isla Iguana sa Panama , Ecuador . Antarctica . Ting-init New York , New England , Grand Manan Island , Nova Scotia ug Newfoundland , ang amihanang St. Lawrence River , ang penna sa Snaefellsnes sa kasadpan sa Iceland . Bah’a Solano ug Nuqu’ sa Colombia , California , Alaska , Oregon , Washington , British Columbia , Isla Iguana sa Panama , Ecuador . Antartika . Taglamig Lalawigan ng Samana ng Dominican Republic , Bay ng Biscay France, Mona Passage mula sa baybayin ng Puerto Rico Hawaii , Baja California Sur , ang Bah’a de Banderas off Puerto Vallarta , Ogasawara , Okinawa Sydney , Byron Bay hilaga ng Sydney , Hervey Bay hilaga ng Brisbane , Hilaga at Silangan ng Cape Town , New Zealand lalo na ang Kaikoura , ang mga isla ng Tongan , Victor Harbour at mga nakalabas na baybayin, Saint Helena sa Timog Atlantiko . Tingtugnaw Ang Lalawigan sa Samana sa Dominican Republic , Bay sa Biscay France, Mona Passage gikan sa baybayon sa Puerto Rico Ang Hawaii , Baja California Sur , ang Bah’a de Banderas sa Puerto Vallarta , Ogasawara , Okinawa Ang Sydney , Byron Bay sa amihanan sa Sydney , Hervey Bay sa amihanan sa Brisbane , North ug East sa Cape Town , New Zealand labi na ang Kaikoura , ang mga isla sa Tongan , ang Victor Harbour ug mga pangpang nga baybayon, Saint Helena sa South Atlantic . Propesor John Struthers tungkol sa paghiwalayin ang Tay Whale , Dundee , na kinuhanan ni George Washington Wilson noong 1884. Si Propesor John Struthers hapit na ibahinbahin ang Tay Whale , Dundee , nga nakuha ni George Washington Wilson kaniadtong 1884. Noong Disyembre 1883, isang lalaki na humpback ang sumugod sa Firth of Tay sa Scotland, na nakaraan kung ano ang naging whaling port ng Dundee . Kaniadtong Disyembre 1883, usa ka lalaki nga humpback ang nagpadako sa Firth of Tay sa Scotland, nga nakaraan kung unsa ang kaniadto nga pantalan sa pantalan sa Dundee . Tinubuan sa panahon ng isang nabigong pangangaso, natagpuan itong patay sa Stonehaven isang linggo mamaya. Nagluto sa usa ka napakyas nga pagpangayam, kini nakit-an nga patay sa Stonehaven usa ka semana ang milabay. Ang bangkay nito ay ipinakita sa publiko ng isang lokal na negosyante na si John Woods, parehong lokal at pagkatapos ay bilang isang eksibisyon sa paglibot na naglakbay patungong Edinburgh at London . Ang bangkay niini gipakita sa publiko sa usa ka lokal nga negosyante, si John Woods, lokal ug dayon ingon usa ka paglibot nga nagbiyahe sa Edinburgh ug London. Ang balyena ay dissected ni Propesor John Struthers , na sumulat ng pitong papeles tungkol sa anatomya nito at isang 1889 monograp sa humpback. Ang balyena giutinkay ni Propesor John Struthers , nga nagsulat pito ka mga papeles bahin sa anatomy ug usa ka 1889 monograp sa humpback. Ang "Migaloo" ay nag-redirect dito. Ang mga "Migaloo" nga mga redirect dinhi. Para sa kampanya kontra-whaling ng Sea Shepherd Conservation Society, tingnan ang Operation Migaloo . Alang sa kampanya nga anti-whaling sa kampanya sa Sea Shepherd Conservation Society, tan-awa ang Operation Migaloo . Ang isang albino humpback whale na bumibiyahe pataas sa silangang baybayin ng Australia ay naging sikat sa lokal na media dahil sa bihirang, maputi-puti na hitsura nito. Ang usa ka balyena nga albino nga humok nga nagbiyahe sa silangan nga baybayon sa Australia nahimoÕg bantog sa lokal nga media tungod sa talagsa, hitsura nga puti ang tanan niini. Migaloo ay ang tanging kilala Australian all-white specimen at ito ay isang tunay na anak-araw . Migaloo mao lamang ang nailhan Australian tanan-puti nga espesimen ug mao ang usa ka tinuod nga albino . Una nang nakita noong 1991, pinangalanan ang balyena para sa isang katutubong salitang Australia para sa "puting fella". Una nakit-an kaniadtong 1991, ang balyena gingalan alang sa usa ka lumad nga pulong sa Australia alang sa "white fella". Upang maiwasan ang papasok na mapanganib na malapit, ang gobyerno ng Queensland ay nag-utos ng isang 500-m (1600-ft) na pagsasama sa paligid niya. Aron mapugngan ang mga nakakita nga hapit na makadaot, ang gobyerno sa Queensland nagdesisyon nga usa ka eksklusibo nga 500-m (1600-p) nga lugar sa palibot niya. Noong 1985, lumipad si Humphrey sa San Francisco Bay at pagkatapos ay tumaas ang Sacramento River patungo sa Rio Vista . Niadtong 1985, si Humphrey ningadto sa San Francisco Bay ug pagkahuman sa Sacramento River padulong sa Rio Vista . Limang taon mamaya, bumalik si Humphrey at natigil sa isang mudflat sa San Francisco Bay kaagad sa hilaga ng Sierra Point sa ibaba ng pananaw ng mga manonood mula sa itaas na palapag ng Dakin Building . Lima ka tuig ang milabay, si Humphrey mibalik ug naigo sa usa ka mudflat sa San Francisco Bay nga gilayon sa amihanan sa Sierra Point sa ubos sa pagtan-aw sa mga nanan-aw gikan sa itaas nga salog sa Dakin Building . Dalawang beses siyang nailigtas ng Marine Mammal Center at iba pang mga nag-aalala na grupo sa California. Duha siya nga giluwas sa Marine Mammal Center ug uban pang mga nagpakabana nga grupo sa California. Siya ay hinila mula sa mudflat na may isang malaking kargamento at tulong ng US Coast Guard. Gikuha siya gikan sa mudflat nga adunay daghang cargo net ug tabang sa US Coast Guard. Parehong beses, matagumpay siyang gumabay pabalik sa Karagatang Pasipiko gamit ang isang "tunog net" kung saan ang mga tao sa isang flotilla ng mga bangka ay gumawa ng hindi kasiya-siyang mga ingay sa likod ng balyena sa pamamagitan ng banging sa mga tubo ng bakal, isang pamamaraan ng pangingisda ng Hapon na kilala bilang oikami . Sa parehas nga panahon, malampuson nga gidala siya balik sa Dagat sa Pasipiko gamit ang usa ka "sound net" diin ang mga tawo sa usa ka flotilla nga mga bangka naghimo nga dili maayo nga mga ingay sa luyo sa balyena pinaagi sa pagbunal sa mga tubo nga asero, usa ka teknik sa pagpangisda sa Hapon nga nailhan nga oikami . Kasabay nito, ang kaakit-akit na tunog ng mga balyena ng humpback na naghahanda sa feed ay nai-broadcast mula sa isang bangka patungo sa bukas na karagatan. Sa parehas nga oras, ang madanihon nga mga tunog sa mga balyena sa humpback nga nag-andam sa pagpakaon gi-broadcast gikan sa usa ka bangka nga nagpaingon sa bukas nga dagat. Siya ay huling nakita sa paligid ng Farallon Islands noong 1991. Katapusan siyang nakita sa kasilinganan sa mga Isla sa Farallon kaniadtong 1991. Ang mga pagsusuri sa mga awit ng balyena noong 1960 ay humantong sa interes sa buong mundo na pang-media at kumbinsido sa publiko na ang mga balyena ay lubos na marunong , na tumutulong sa mga tagapagtaguyod ng antiwhaling. Ang mga pag-analisar sa balyena kaniadtong 1960 ang nakapaaghat sa interes sa media sa tibuuk kalibutan ug nakombinsir sa publiko nga ang mga balyena labi ka intelihente, nga nagtabang sa mga nagpasiugda sa anti-bullying. Naitala ng National Park Service , gamit ang isang hydrophone na naka-angkla malapit sa bibig ng Glacier Bay , Alaska para sa layunin ng pagsubaybay sa nakapaligid na ingay . Narekord sa National Park Service, nga gigamit ang usa ka hydrophone nga nag-angkon nga duol sa baba sa Glacier Bay, Alaska alang sa katuyoan sa pag-monitor sa sobrang kasaba. Habang hindi na nagbabanta ang mga whaling sa mga species, ang mga indibidwal ay masugatan sa banggaan kasama ang mga barko, panghihimasok sa fishing gear at polusyon sa ingay . Samtang walaÕy katalagman sa pagdala sa mga espisye, ang mga tawo dali nga mabangga sa mga barko, ang pagkaguba sa gamit sa pangisda ug polusyon sa kasaba. Tulad ng iba pang mga cetaceans, ang mga humpback ay maaaring masaktan ng labis na ingay. Sama sa uban nga mga cetacean, ang mga humpbacks mahimong masakitan sa sobra nga kasaba. Noong ika-19 na siglo, dalawang humpback whales ang natagpuang patay malapit sa mga site ng paulit-ulit na pagsabog ng karagatan na sub-ilalim, na may mga traumatic na pinsala at bali sa tainga. Sa ika-19 nga siglo, duha ka mga humpback nga balyena ang nakit-an nga patay sa mga lugar nga nagbalik-balik nga pagbuto sa dagat, nga adunay mga kadaot sa traumatic ug bali sa mga dunggan. Ang Saxitoxin , isang paralytic shellfish poisoning mula sa kontaminadong mackerel, ay ipinahiwatig sa pagkamatay ng humpback whale. Ang Saxitoxin , usa ka paralytic shellfish poisoning gikan sa kontaminado nga mackerel, gipahiuna sa pagkamatay sa humpback whale. Ang ulat ng mga mananaliksik sa whale kasama ang Atlantiko Coast ay may higit na mga stranded na balyena na may mga palatandaan ng mga sasakyang panghimpapawid at panghihimasok sa gear sa pangingisda sa mga nakaraang taon. Ang usa ka taho sa mga tigdukiduki sa balyena ubay sa Atlantiko Coast nagtaho nga adunay daghan nga mga na-stranded nga balyena nga adunay mga timaan sa mga pag-atake sa barko ug mga pag-agaw sa gamit sa pangisda kaniadtong mga tuig sa wala pa. Ang NOAA ay nagtala ng 88 stranded humpback whales sa pagitan ng Enero 2016 at Pebrero 2019. Ang NOAA nga natala 88 stranded humpback whales taliwala Enero 2016 ug Pebrero 2019. Ito ay higit pa sa doble ng bilang ng mga balyena na stranded sa pagitan ng 2013 at 2016. Kini labaw pa sa doble ang gidaghanon sa mga balyena nga miagi sa 2013 ug 2016. Dahil sa pagdaragdag ng mga stranded na balyena ay idineklara ng NOAA na isang hindi pangkaraniwang pangyayari sa dami ng namamatay sa Abril 2017. Tungod sa pagtaas sa gidaghanon sa nasamdan nga balyena gideklarar sa NOAA nga kini usa ka talagsaon nga panghitabo sa pagka-mortal sa Abril 2017. Ang deklarasyong ito ay nakatayo pa rin . Nagpahayag gihapon kini nga deklarasyon. Ang strandeng tugon ng coordinator ng Virginia Beach aquarium, sinabi ni Alexander Costidis na ang mga konklusyon ay ang dalawang sanhi ng hindi pangkaraniwang mga pangyayaring ito sa dami ng namamatay ay ang mga pakikipag-ugnay sa barko at pag-aakit. Ang koordinetor sa pagtubag sa Virginia Beach Si Strictly nagkanayon nga si Alexander Costidis nag-ingon nga ang mga konklusyon duha ka hinungdan sa kini nga dili kasagaran nga mga panghitabo sa pagka-mortal mao ang mga interaksiyon sa barko ug pagkawagtang. Humpback whale sa Colombia 's Uramba Bah’a Malaga Pambansang Natural Park , isang paboritong lugar para sa mga balyena upang bigyan ng kapanganakan sa kanilang mga bata, na ginagawa itong isang tourist destination Humpback whale sa Colombia ni Uramba Bah’a Malaga National Natural Park , usa ka paborito nga dapit alang sa mga balyena nga manganak sa ilang mga batan-on, nga naghimo niini nga usa ka tourist destination Ang populasyon sa buong mundo ay hindi bababa sa 80,000, na may 18,000Ð20,000 sa North Pacific, tungkol sa 12,000 sa North Atlantic at higit sa 50,000 sa Southern Hemisphere ,pababa mula sa isang pre whaling populasyon na 125,000. Ang kinatibuk-an nga populasyon sa tibuuk nga 80,000, nga adunay 18,000Ð20,000 sa North Pacific, mga 12,000 sa North Atlantiko ug labaw pa sa 50,000 sa Habagatang Hemispero, naggikan sa usa ka populasyon sa sinugdanan nga pagkalot nga adunay 125,000. Ang NOAA ay nakatuon sa pagprotekta at pagbawi sa humpback whale. Ang NOAA komitido sa pagpanalipod ug pagbawi sa humpback whale. Ang NOAA ay nagpatupad ng mga paghihigpit ng bilis ng daluyan na nagsisilbing protektahan ang mga mapanganib na tamang North whale at maraming iba pang mga species ng mga balyena. Ang NOAA nagpahamtang mga pagdili sa mga pagdili sa tulin nga gigamit aron mapanalipdan ang nameligro nga North Atlantiko nga mga balyena ug daghang uban pang mga klase sa balyena. Tumugon sila sa mga patay, nasugatan, o mga nabagong balyena. Pinag-aralan din nila ang mga tagamasid ng balyena, turista, at mga operator ng daluyan sa responsableng pagtingin sa mga balyena ng humpback. Nagtubag sila sa mga patay, nasamdan, o nahadlok sa mga balyena. Gimandoan usab nila ang mga magbabantay sa balyena, turista, ug mga operator sa barko nga adunay tulubagon nga pagtan-aw sa mga balyena sa humpback. Ang NOAA ay gumagana upang makabuo ng mga pamamaraan upang mabawasan ang mga welga ng sasakyang-dagat at mabawasan ang panganib ng pag-agaw sa fishing gear. Ang NOAA nagtinguha aron mapalambo ang mga pamaagi aron mabuhinan ang mga welga sa barko ug makunhuran ang peligro nga makuha ang gamit sa pangisda. Ang gawain ng NOAA ay makakatulong na mabawasan ang bilang ng mga namamatay na whale whale. Ang trabaho sa NOAA makatabang sa pagpakunhod sa ihap sa mga kamatayon sa balyena. Noong Agosto 2008, binago ng IUCN ang katayuan ng humpback mula sa Vulnerable hanggang Least Concern, bagaman ang dalawang subpopulasyon ay nananatiling namamatay. Sa Agosto 2008, gibag-o sa IUCN ang kahimtang sa mga humpbacks gikan sa Vulnerable hangtod sa Least Concern, bisan kung ang duha nga subpopulasyon nagpabilin nga nameligro. Ang Estados Unidos ay isinasaalang-alang ang listahan ng mga hiwalay na populasyon ng humpback, kaya ang mas maliit na mga grupo, tulad ng North Pacific humpbacks, na tinatayang bilang na 18,000Ð20,000 na hayop, ay maaaring mapawi. Ang Estados Unidos nagtan-aw sa paglista sa lainlaing mga populasyon sa humpback, mao nga ang gagmay nga mga grupo, sama sa mga humpbacks sa North Pacific, gibanabana nga adunay 18,000Ð20,000 nga mga hayop, mahimo nga iapil. Ginagawa itong mahirap sa pamamagitan ng paglilipat ng humpbacks, na maaaring umabot ng 5,157 milya (8,299 km) mula sa Antarctica hanggang Costa Rica . Gihimo kini nga lisud pinaagi sa paglalin sa mga humpbacks, nga mahimong mosakup sa 5,157 milya (8,299 km) gikan sa Antarctica hangtod sa Costa Rica. Sa Costa Rica, ang Ballena Marine National Park ay idinisenyo para sa proteksyon ng humpback. Sa Costa Rica, ang Ballena Marine National Park gilaraw alang sa pagpanalipod sa humpback. Ang mga lugar kung saan ang data ng populasyon ay limitado at ang mga species ay maaaring mas mataas na peligro kasama ang Arabian Sea , ang kanlurang North Pacific Ocean, ang kanlurang baybayin ng Africa at mga bahagi ng Oceania . Mga lugar diin limitado ang datos sa populasyon ug ang mga espisye mahimoÕg mas taas nga peligro lakip ang Arabian Sea , ang kasadpang North Pacific Ocean, ang kasadpan nga baybayon sa Africa ug mga bahin sa Oceania . Ang mga species ay nakalista bilang mahina laban sa 1996 at nanganganib sa kamakailan lamang noong 1988. Ang mga espisye nga natala ingon huyang sa 1996 ug nameligro kaniadtong 1988. Karamihan sa mga sinusubaybayan na stock ay muling nagbalik mula sa pagtatapos ng komersyal na whaling. Kadaghanan sa gi-monitor nga stock gipamaligya gikan sa katapusan sa komersyal nga hagit. Sa mga stock ng North Atlantiko ay pinaniniwalaan na papalapit ang mga antas ng prehunting. Ang mga stock sa North Atlantic gituohan nga nagkaduol sa lebel sa prehunting. Gayunpaman, ang mga species ay itinuturing na endangered sa ilang mga bansa, kabilang ang Estados Unidos. Bisan pa, ang mga species giisip nga nameligro sa pipila ka mga nasud, lakip ang Estados Unidos. Isang 2008 na pagtatasa ng Department of Commerce ng US (SPLASH) ay nabanggit na ang maraming mga hamon sa pagtukoy ng katayuan ng pagbawi ay kasama ang kakulangan ng tumpak na mga pagtatantya ng populasyon, ang hindi inaasahang pagiging kumplikado ng mga istruktura ng populasyon at kanilang paglipat. Ang usa ka pag-analisar sa Department of Commerce sa Estados Unidos (SPLASH) nakit-an nga daghan sa mga hagit sa pagtino sa mga kondisyon sa pagbawi naglakip sa kakulang sa tukma nga mga banabana sa populasyon, ang wala damha nga pagkakomplikado sa mga istruktura sa populasyon ug ang ilang paglalin. Ang ulat ay batay sa mga datos na nakolekta mula 2004 hanggang 2006. Sa oras na ito, ang populasyon ng North Pacific ay mga 18,302. Ang report gibase sa datos nga nakolekta gikan 2004 hangtod 2006. Sa panahon, ang populasyon sa North Pacific mga 18,302. Ang pagtatantya ay naaayon sa isang katamtamang rate ng pagbawi para sa isang maubos na populasyon, kahit na ito ay itinuturing na isang "dramatikong pagtaas ng kasaganaan" mula sa iba pang mga pagtatantya sa post-1960. Ang pagbanabana nahisubay sa usa ka kasarangan nga rate sa pagbawi alang sa usa ka nawala nga populasyon, bisan kung giisip kini nga usa ka "dugang nga pagdugang sa kadagaya" gikan sa ubang mga gibanabana sa post-1960. Sa pamamagitan ng paghahambing, Calambokidis et al. tinatayang 9,819, na sumasaklaw sa 1991-1993. Pinaagi sa pagtandi, ang Calambokidis et al. gibanabana nga 9,819, nga naglangkob sa 1991-115. Ito ay kumakatawan sa isang 4% taunang pagtaas ng populasyon mula 1993 hanggang 2006. Kini nagrepresentar sa 4% nga tinuig nga pagdugang sa populasyon gikan sa 1993 hangtod 2006. Ang santuario na ibinigay ng mga pambansang parke ng US, tulad ng Glacier Bay National Park at Preserve at Cape Hatteras National Seashore , ay naging pangunahing mga kadahilanan sa pagbawi ng populasyon. Ang mga sanctuary nga gihatag sa mga nasyonal nga parke sa US, sama sa Glacier Bay National Park ug Preserve ug Cape Hatteras National Seashore, nakatabang sa pagbag-o sa populasyon. Sa kanlurang baybayin ng Canada, ang Gwaii Haanas National Marine Conservation Area Reserve ay sumasakop sa 3,400 square kilometers (1,300 sq mi). Sa kasadpang baybayon sa Canada, ang Gwaii Haanas National Marine Conservation Area Reserve naglangkob sa 3,400 kwadrado kilometro (1,300 sq mi). Ito ay "isang pangunahing tirahan ng pagpapakain" ng populasyon ng North Pacific. Kini usa ka "pangunang puy-anan sa pagpakaon" sa populasyon sa North Pacific. Ang kanilang kritikal na tirahan ay nag-overlay sa mga ruta ng pagpapadala ng tanker sa pagitan ng Canada at ng mga kasosyo sa silangang kalakalan. Ang ilang kritikal nga pinuy-anan nag-pagahalpuan uban ang mga ruta sa pagpadala sa tanker tali sa Canada ug mga kauban sa patigayon niini. Noong 2005 ang populasyon ng North Pacific ay nakalista bilang nanganganib sa ilalim ng mga species ng Canada sa Risk Act (SARA). Niadtong 2005 ang populasyon sa North Pacific gilista ingon nga nameligro ubos sa mga episye sa Risk Act (SARA) sa Canada. Noong Abril 19, 2014 inirerekumenda ng Kagawaran ng Kapaligiran ang isang susog sa SARA upang ibagsak ang kanilang katayuan sa baybayin ng Pasipiko mula sa "banta" hanggang "species ng espesyal na pag-aalala". Kaniadtong Abril 19, 2014 ang Department of the Environment nagrekomenda sa usa ka pagbag-o sa SARA aron mapaubos ang ilang kahimtang gikan sa baybayon sa Pasipiko gikan sa "peligro" hangtod sa "mga lahi nga espesyal nga kabalaka". Ayon sa Committee on the Status of Endangered Wildlife sa Canada(COSEWIC), ang populasyon ng humpback ng North Pacific ay tumaas ng halos 4% taun-taon mula 1992 hanggang 2008. Sumala sa Committee on the Status of Endangered Wildlife sa Canada (COSEWIC), ang populasyon sa humpback sa North Pacific nagdugang mga 4% matag tuig gikan 1992 hangtod 2008. Bagaman ang socioeconomic na gastos at benepisyo ay isinasaalang-alang sa kanilang desisyon na i-upgrade ang kanilang katayuan, ayon sa direktor ng pananaliksik ng University of British Columbia's Marine Mammal Research Consortium, ang ang pasya ay batay sa biyolohiya, hindi pulitika. Bisan kung giisip ang socioeconomic nga mga gasto ug mga benepisyo gipamasin sa ilang desisyon sa pag-upgrade sa ilang kahimtang, sumala sa direktor sa panukiduki sa University of British Columbia sa Marine Mammal Research Consortium, ang ang desisyon gipasukad sa biology, dili sa politika. Ang Mindanao sungay palaka o sungay ng Timog Silangang Asya ( Megophrys stejnegeri ) ay isang species ng amphibian sa pamilya Megophryidae . Ang Mindanao sungay nga baki o sungay sa Timog-silangang Asya ( Megophrys stejnegeri ) usa ka klase nga amphibian sa pamilya Megophryidae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini endimiko sa Pilipinas. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan, subtropiko o tropikal na basa-basa na mga kagubatan , ilog, at mga agarang ilog. Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan mao ang mga subtropiko o tropikal nga basa nga ubos nga mga kalasangan, subtropiko o tropikal nga basa nga mga montane nga kalasangan , mga suba, ug mga dili-masulub-ong mga suba. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa bisyo . Ang Mindanao sungay na palaka ay matatagpuan lamang sa isla ng Mindanao sa Pilipinas. Ang sungay nga adunay sungay sa Mindanao makita ra sa isla sa Mindanao sa Pilipinas. Karamihan ito ay matatagpuan malapit sa isang sariwang suplay ng tubig kung maaari itong maglatag ng mga itlog o sa siksik na underbrush, dahon ng basura, o iba pang mga nahulog na bagay na sumasakop sa lupa. Kasagaran kini makit-an duol sa usa ka lab-as nga suplay sa tubig kung kini makapahimutang sa mga itlog niini o sa madasok nga underbrush, dahon sa basura, o uban pang nahulog nga butang nga nagtabon sa yuta. Ang klima ng ecoregion ay basa-basa ng tropiko, na may temperatura at pag-ulan na binago ng taas, na umaabot sa 2,700 metro. Ang klima sa ecoregion mao ang basa nga tropiko, nga ang temperatura ug pag-ulan gibag-o sa kahitas-an, nga mikabat sa 2,700 ka metros. Ang mga pananim sa lugar na ito ay binubuo ng mga kagubatan na dipterocarp ng burol, mas mababa at itaas na kagubatan ng monane, elfin woodland (mossy forest) at summit mga damo. Ang mga tanum sa kini nga lugar gilangkuban sa mga kagubatan nga dipterocarp sa bungtod, sa ubos ug sa ibabaw nga kalasangan sa Montane, elfin woodland (mossy forest) ug summit mga kasagbutan. Nakakaranas din ang lugar ng mga tag-ulan at madalas na mga monsoon. Nakasinati usab ang lugar sa mga ting-ulan ug kanunay nga mga ulan. Hunyo-Oktubre ay ang mga lugar na tag-ulan / panahon ng tag-ulan, habang sa Disyembre-Mayo may mga "hangin ng kalakalan" na nagdadala ng kaunting pag-ulan, na ginagawang mas mahirap para sa palaka upang makahanap ng mga angkop na basa na lugar upang maipanganak. Ang Hunyo Ð Oktubre mao ang mga lugar nga tag-ulan / panahon sa ting-ulan, samtang sa Disyembre ÐMay mga "hangin sa pamatigayon" nga nagdala og gamay nga ulan, nga nagpalisud alang sa baki nga makit-an ang maayong mga basa nga mga lugar nga matubo. Ang diyeta na may sungay ng palaka sa Mindanao ay apektado ng sariling bayan sa mga kagubatan ng Mindanao. Ang diyeta nga adunay sungay sa Mindanao naapektuhan sa yutang natawhan sa kalasangan sa Mindanao. Kakainin nito ang karamihan sa mga insekto na matatagpuan sa Mindanao, ubusin din nito ang mga snails, spider, worm, at paminsan-minsan na mga palaka na mas maliit kaysa sa sarili nito. Mokaon kini sa kadaghanan sa mga insekto nga nakit-an sa Mindanao, mokaon usab kini sa mga suso, kaka, wati, ug usahay ang mga baki nga labi ka gamay sa iyang kaugalingon. Ang Mindanao sungay palaka ay kasalukuyang nakalista bilang mahina laban sa endangered species scale dahil ang pamamahagi nito ay sa halip ay nagkapira-piraso; sumasaklaw ito sa isang lugar na mas mababa sa 20,000 km 2 at patuloy na pag-urong dahil sa deforestation. Ang Mindanao sungay nga baki sa pagkakaron gitala nga bulnerable nga nameligro nga mga klase tungod kay ang pag-apod-apod niini nagkadugmok; kini naglangkob sa usa ka lugar nga walaÕy 20,000 km 2 ug padayon nga nagkubkob tungod sa pagkalot sa kahoy. Ang pangunahing banta ng palaka ay ipinakita ng mga tao. Ang dagkong peligro sa baki gipresentar sa mga tawo. Ang pagkawala ng tirahan ng mga palaka sa kagubatan sa mababang lupa, dahil sa pag-log, ay nagiging sanhi ng mga palaka upang makipagkumpetensya para sa pagkain, tubig at espasyo. Ang pagkawala sa mga baki nga gipuy-an sa lasang sa kapatagan, tungod sa pag-log, hinungdan nga ang mga baki magkakompetensya para sa pagkaon, tubig ug wanang. Gayundin ang polusyon na dulot ng agrikultura at mine-tailing ng mga tao sa lugar ay nagiging sanhi ng mga ilog ng mga bundok at ilog na marumi na nag-iiwan ng kaunting mga lugar para sa mga palaka upang makabuo at mag-alaga ng kanilang kabataan. Ingon man ang polusyon nga gipahinabo sa agrikultura ug minahan sa mga tawo sa lugar hinungdan nga ang mga sapa sa bukid ug mga sapa nahugawan nga nagbilin nga mas gamay nga mga lugar alang sa mga baki nga magpatunghag ug magtubo sa ilang kabataan. Maraming iba pang mga species ng hayop na naninirahan at sa paligid ng isla ng Mindanao. Adunay daghang ubang mga lahi nga hayop nga nagpuyo sa ug palibot sa isla sa Mindanao. Mayroong higit sa tatlumpu't apat na species ng ibon na nagmula sa lugar, na kung saan higit sa kalahati, tulad ng Mindanao scops owl , Philippine eagle-owl , at asul na naka-puru na kingfisher, biktima sa Mindanao sungay palaka. Adunay sobra sa katloan ug upat nga mga klase sa langgam nga lumad sa lugar, nga adunay sobra sa katunga, sama sa Mindanao scops owl , Philippine eagle-owl , ug asul nga tinakpan sa asul nga sulud, biktima sa palo sa Mindanao. Bilang karagdagan sa mga ibon, ang iba pang mga hayop tulad ng mga ahas at biktima ng isda sa palaka at ang mga bata, habang ang mga alagang hayop, tulad ng mga pusa at aso, ay nagbigay din ng banta. Gawas pa sa mga langgam, ang uban nga mga hayop sama sa mga bitin ug mga biktima sa isda sa baki ug sa mga batan-on niini, samtang ang mga binuhi nga hayop, sama sa mga iring ug iro, naghulga usab. Ang Montastraea ay isang genus ng kolonyal na bato na koral na matatagpuan sa mgadagat ng Caribbean . Ang Montastraea usa ka klase nga lahi sa kolonyal nga bato nga nakit-an sakadagatansa Caribbean . Ito ang nag-iisang genus sa monotypic family Montastraeidae . Kini ra ang kaliwatan sa pamilya nga Monotypic nga Montastraeidae . Ang isang karaniwang species, ang Montastraea cavernosa , ay kilala bilang mahusay na star coral . Usa ka kasagarang mga espisye, ang Montastraea cavernosa , nailhan nga bantog nga koral sa bituon . Ito ay bumubuo sa napakalaking bato at kung minsan ay bubuo sa mga plato. Nahimo kini nga dagko nga mga bato ug usahay molambo ngadto sa mga palid. Ang mga polyp nito ay ang laki ng isang hinlalaki ng tao at ganap na umaabot sa gabi. Ang mga polyp niini mao ang kadak-an sa usa ka tawo nga kumagko ug hingpit nga gipalapdan sa gabii. Ang mga magagandang kolonya ng malaking bituin ay bumubuo ng napakalaking mga boulder at domes na higit sa 5 piye (1.5 m) ang lapad sa mga tubig ng mababaw at katamtamang kalaliman. Ang bantog nga mga kolonya sa koral nga bituon adunay daghang dagkong mga bato ug domes nga kapin sa 5 piye (1.5 m) ang diyametro sa tubig sa mabaw ug kasarangan nga kalalim. Sa mas malalim na tubig, ang coral na ito ay napansin na lumalaki bilang isang form ng plate. Sa mga lawom nga tubig, kini nga koral nakita nga nagtubo ingon usa ka plate nga pormasyon. Natagpuan ito sa buong mga kapaligiran ng reef, at ito ang nangingibabaw na coral sa kailaliman ng 40-100 talampakan (12.2-30.5 m). Makit-an kini sa kadaghanan sa mga palibot sa mga bahura, ug mao ang nag-una nga koral sa giladmon nga 40-100 piye (12.2-30.5 m). Ang coral na ito paminsan-minsan ay may fluorescent na pula o kulay kahel sa oras ng araw; kamakailan ay iminungkahi na ang hue na ito ay dahil sa phycoerythrin , isang protina ng cyanobacterial . Kini nga koral usahay adunay kolor nga pula o kolor orange sa maadlaw; bag-o lang gisugyot nga kini nga hue tungod sa phycoerythrin , usa ka protina nga cyanobacterial . Lumilitaw na, bilang karagdagan sa symbiotic zooxanthella , ang coral harbour endocellular symbiotic cyanobacteria na ito, marahil upang matulungan itong ayusin ang nitrogen . Mopatim-aw nga, dugang pa sa simbolo nga zooxanthella , kini nga koral nga mga dunggoanan endocellular symbiotic cyanobacteria, tingali makatabang kini sa pag-ayo sa nitroheno . Gayunpaman mas kamakailan lamang, ang Oswold et al. (2007) ay nagpakita ng isang kawalan ng functional phycoerythrin sa M. cavernosa . Bisan pa labi ka bag-o, Oswold et al. (2007) nagpakita sa usa ka pagkawala sa functional phycoerythrin sa M. cavernosa . Madilim na kayumanggi, murang kayumanggi, at puti ang karaniwang mga kulay na nakikita sa pagmasid sa M. Cavernosa sa ligaw . Madulom nga brown, light brown, ug puti kasagaran ang mga kolor nga makita sa pagtan-aw sa M. Cavernosa sa ihalas nga . Ang isang kagiliw-giliw na paghahanap sa ekolohiya na inilathala noong 2015 sa pamamagitan ng Marine Biology ay nabanggit na pagdating sa Coral pagpapaputi ng M. Cavernosa, "ang maginoo na mga diskarte sa pagmumuni-muni ng salamin ng mata ay nabigo upang makilala ang mga puti mula sa mga napaputi na mga kolonya." Ang usa ka makapaikag nga pagpangita sa ekolohiya nga gipatik kaniadtong 2015 pinaagi sa Marine Biology nakamatikod nga sa pag-abut sa Coral bleaching sa M. Cavernosa, "ang mga pamaagi sa pagpamalandong nga katingalahan nga napakyas sa pag-ila sa puti gikan sa mga nagkadugo nga kolonya." Nang makumpleto ang isang mas masusing pagsukat ng reef survey na isinagawa sa Bay of All Saints , ipinahayag na "ang proporsyon ng mga bleached at puting kolonya ay magkatulad, na nagmumungkahi ng mga coral reefs survey ay maaaring overestimating ang pagpapaputi ng M. cavernosa ng halos dalawang-liko. " Pagkahuman sa usa ka labi ka mabinantayon nga pagsusi sa reef nga gihimo sa Bay of All Saints , gipadayag nga "ang katimbang sa mga nagputi ug puti nga kolonya parehas, nga nagsugyot sa mga pag-usisa sa mga coral reef mahimong masobrahan sa pagbuto sa M. cavernosa sa hapit duha ka pilo. " Ang Montipora ay isang genus ng Scleractinian corals sa phylum Cnidaria . Ang Montipora usa ka genus sa Scleractinian corals sa phylum Cnidaria . Ang mga miyembro ng genus Montipora ay maaaring magpakita ng maraming magkakaibang mga morpolohiya sa paglago. Ang mga sakop sa henero nga Montipora mahimong magpakita sa daghang lainlaing mga morpolohiya sa pagtubo. Sa walumpu't limang kilalang species, Ang Montipora ay ang pangalawang pinaka-species na mayaman na coral genus pagkatapos ng Acropora . Uban sa kawaloan lima nga nailhan nga mga espisye, Ang Montipora mao ang ikaduha nga labing lahi nga klase nga adunahan nga genus sa coral human sa Acropora . Ang paglaki ng mga morpolohiya para sa genus na Montipora ay may kasamang masunurin, laminar, foliaceous, encrusting, at branching. Ang pagtubo sa mga morpolohiya alang sa genus nga Montipora naglakip sa pagsubol, laminar, foliaceous, encrusting, ug branching. Hindi pangkaraniwan para sa isang solong kolonya ng Montipora na magpakita ng higit sa isang morpolohiya ng paglago. Talagsa ra alang sa usa ka kolonya sa Montipora nga nagpakita labi pa sa usa ka morpolohiya sa pagtubo. Ang malusog na corales ng Montipora ay maaaring magkakaiba-iba ng mga kulay, kabilang ang orange, brown, pink, green, blue, purple, yellow, grey, o tan. Ang mga himsog nga koral sa Montipora mahimong lainlain nga mga kolor, lakip ang orange, brown, pink, berde, asul, purpura, dalag, abuhon, o tan. Bagaman ang mga ito ay karaniwang magkapareho sa kulay, ang ilang mga species, tulad ng Montipora spumosa o Montipora verrucosa , ay maaaring magpakita ng isang mottled na hitsura. Bisan kung kini kasagaran nga managsama nga kolor, ang pipila nga mga lahi, sama sa Montipora spumosa o Montipora verrucosa , mahimoÕg magpakita sa usa ka mottled nga panagway. Ang mga coral ng Montipora ay may pinakamaliit na corallite ng anumang pamilya na coral. Ang mga koral sa Montipora adunay labing gamay nga corallite sa bisan unsang pamilya nga koral. Ang Columellae ay hindi naroroon. Ang Columellae wala karon. Ang mga coenosteum at corallite wall ay porous, na maaaring magresulta sa masalimuot na mga istruktura. Ang mga coenosteum ug corallite nga mga bungbong mga lungag, nga mahimong moresulta sa masulub-on nga mga istruktura. Ang coenosteum ng bawat species ng Montipora ay naiiba, na ginagawang kapaki-pakinabang para sa pagkilala. Ang managsama nga coenosteum sa matag species sa Montipora lainlain, nga naghimo niini nga mapuslanon alang sa pagpaila. Ang mga polyp ay karaniwang pinalalawak lamang sa gabi. Ang mga polyp kasagarang gipadayon lamang sa gabii. Ang mga corals ng Montipora ay karaniwang nagkakamali para sa mga miyembro ng genus na Porites batay sa kanilang visual na pagkakapareho, gayunpaman, ang mga Porites ay maaaring makilala mula sa Montipora sa pamamagitan ng pagsusuri sa istraktura ng mga corallite. Ang mga koral sa Montipora sagad nga sayup alang sa mga miyembro sa genus nga mga Porites nga nakabase sa ilang mga pagkapareho sa biswal, bisan pa, ang mga Porites mahimong mailhan gikan sa Montipora pinaagi sa pagsusi sa istruktura sa mga corallite. Ang mga corals ng Montipora ay pangkaraniwan sa mga bahura at laguna ng Pulang Dagat , ang kanlurang Karagatang India at ang timog na Dagat Pasipiko, ngunit ganap na wala sa Karagatang Atlantiko. Ang mga koral sa Montipora sagad sa mga bahura ug laguna sa Pulang Dagat , ang kasadpang India nga Dagat ug sa habagatang Dagat sa Pasipiko, apan wala kini makita sa Dagat Atlantiko. Ang mga corals ng Montipora ay hermaphroditic broadcast spawner . Ang mga koral sa Montipora mga hermaphroditic broadcast spawner . Ang spawning ay karaniwang nangyayari sa tagsibol. Ang pagpanimaho kasagarang mahitabo sa tingpamulak. Ang mga itlog ng mga corals ng Montipora ay naglalaman na ng zooxanthellae , kaya walang nakuha mula sa kapaligiran. Ang mga itlog sa mga koral sa Montipora nga adunay zooxanthellae , mao nga walaÕy makuha gikan sa kalikopan. Ang prosesong ito ay kilala bilang direkta o patayong paghahatid. Kini nga proseso nailhan nga direkta o patindog nga transmission. Ang mga corals ng Montipora ay nasamsam ng mga isda ng corallivorous, tulad ng butterflyfish . Ang mga koral sa Montipora gipanguha sa mga isda nga corallivorous, sama sa butterflyfish . Ang mga coral ng Montipora ay kilala na magho-host ng end- at ectoparasites tulad ng Allopodion mirum at Xarifia extensa . Ang mga koral sa Montipora nailhan nga mag-host sa mga end-and ectoparasite sama sa Allopodion mirum ug Xarifia extensa . Ang kasalukuyang hindi natukoy na mga species ng nudibranch sa genus na Phestilla ay naiulat din sa pang-agham at aquarium na libangan sa libangan upang pakainin ang genus. Usa ka wala pa masulat nga espisye sa nudibranch sa henero nga Phestilla nga gitaho usab sa literatura sa pang-siyensiya ug aquarium aron pakan-on ang genus. Ang mga corals ng Montipora ay madaling kapitan ng parehong mga pagkapagod tulad ng iba pang mga Scleractinian corals, tulad ng polusyon ng antropogeniko, sediment, paglago ng algal, at iba pang mga mapagkumpitensya na organismo. Ang mga koral sa Montipora dali nga parehas sa mga pagpig-ot sama sa uban pang mga Scleractinian corals, sama sa polusyon sa anthropogen, sediment, pagtubo sa algal, ug uban pang mga kompetensya nga organismo. Natagpuan ng isang pag-aaral noong 2007 na ang genus Montipora ay nabuo ng isang malakas na suportado na clade kay Anacropora , na ginagawa itong genus na may pinakamalapit na genetic na relasyon sa Montipora . Nahibal- an sa usa ka pagtuon sa 2007 nga ang genus Montipora nagporma usa ka lig-on nga pagsuporta sa clade sa Anacropora , nga gihimo kini nga genus nga adunay pinakaduol nga genetic nga relasyon sa Montipora . Inaakala na ang Anacropora ay nagbago mula sa Montipora medyo kamakailan. Giisip nga ang Anacropora nga miuswag gikan sa Montipora dili pa dugay. Ang Montipora aequituberculata ay isang species ng stony coral sa pamilya Acroporidae . Montipora aequituberculata usa ka matang sa stony coral sa pamilya Acroporidae . Ito ay isang pangkaraniwang coral sa mababaw na tubig sa rehiyon ng Indo-Pacific. Usa kini ka sagad nga koral sa mabaw nga tubig sa rehiyon sa Indo-Pasipiko. Ang Montipora aequituberculata ay katutubong sa rehiyon ng Indo-Pacific. Ang Montipora aequituberculata lumad sa rehiyon sa Indo-Pacific. Ang saklaw nito ay umaabot mula sa Pulang Dagat at Gulpo ng Aden, sa pamamagitan ng Karagatang Indiano hanggang Japan, sa Dagat ng Tsina, Australia at kanluran at gitnang Pasipiko. Ang sakup niini gikan sa Pulang Dagat ug Gulpo sa Aden, pinaagi sa Dagat sa India hangtod sa Japan, Dagat sa East China, Australia ug sa kasadpan ug sentral nga Pasipiko. Ito ay matatagpuan sa itaas na mga bahagi ng mga slope ng reef kung saan ito ay maaaring ang pinaka pinakapangunahing species. Makit-an kini sa ibabaw nga mga bahin sa mga bakilid sa reef diin mahimoÕg kini ang labing gipalabi nga mga espisye. Ang Montipora aequituberculata ay isang zooxanthellate species ng coral. Ang Montipora aequituberculata usa ka klase nga zooxanthellate sa koral. Nakukuha nito ang karamihan sa mga pangangailangan sa nutritional mula sa symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng malambot na mga tisyu. Nakuha niini ang kadaghanan sa mga kinahanglanon sa nutrisyon gikan sa mga simbiotiko nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang mga photosynthetic na organismo ay nagbibigay ng coral na may organikong carbon at nitrogen, kung minsan ay nagbibigay ng hanggang sa 90% ng mga pangangailangan ng enerhiya ng kanilang host para sa metabolismo at paglaki. Kini nga mga photosynthetic organismo naghatag sa koral nga adunay organikong carbon ug nitroheno, usahay naghatag hangtod sa 90% sa mga kinahanglanon sa enerhiya sa ilang host alang sa metabolismo ug pagtubo. Ang natitirang mga pangangailangan nito ay natutugunan ng mga planktonic organismo na nahuli ng mga tentheart ng polyps. Ang nahabilin nga mga panginahanglanon gitagbo sa mga planktonic organismo nga nakuha sa mga galamay sa mga polyp. Tulad ng iba pang mga korales ng bahura, ang Montipora aequituberculata ay binabantaan ng pagkasira ng tirahan . Sama sa uban nga mga koral sa bahura, ang Montipora aequituberculata gihulga pinaagi sa pagpuyo sa puy-anan . Ang tumataas na temperatura ng dagat ay maaaring magdulot ng "pagpapaputi" dahil ang symbiotic zooxanthellae ay pinalayas mula sa mga tisyu ng coral, na iniiwan ang walang kulay na coral. Ang pagtaas sa temperatura sa dagat mahimong hinungdan sa "bleaching" tungod kay ang symbiotic zooxanthellae gipapahawa gikan sa mga tisyu sa korales, gibiyaan nga walay kolor ang korales. Ang kaganapan sa pagpapaputi ay nagreresulta sa napakataas na dami ng namamatay na coral. Ang panghitabo sa pagdugo nagresulta sa taas kaayo nga mortal nga coral. Ang mga stress na corals ay mas madaling kapitan ng sakit. Ang mga gibug-aton nga mga corals mas dali nga makuhaan og sakit. Ang iba pang mga pagbabanta ay nakuha ng mga kaganapan sa El Nino , karagatan acidization na may posibilidad na matunaw ang coral skeleton, trawling at iba pang mga aktibidad sa pangingisda, polusyon at sedimentation. Ang uban pang mga hulga gipatungha sa mga panghitabo sa El Nino , pag-asido sa kadagatan nga nagtinguha sa pagwagtang sa coral skeleton, trawling ug uban pa nga mga kalihokan sa pangisda, polusyon ug pagpukaw. Ito ay isang pangkaraniwang species sa mababaw na mga kapaligiran ng reef at ang International Union for Conservation of Natureay sinuri ang katayuan ng pag-iingat sa pagiging " hindi bababa sa pag-aalala ". Kini usa ka sagad nga mga species sa mga mabaw nga palibot sa palibot ug ang International Union for Conservation of Naturegisusi ang kahimtang sa pagpreserba niini nga " labing gamay nga kabalaka ". Ang Montipora capitata , na karaniwang kilala bilang rice coral o pore coral , ay isang matibay na korales sa pamilya Acroporidae . Ang Montipora capitata , nga kasagaran nailhan nga coral rice o lungon , usa ka punoan nga koral sa pamilya nga Acroporidae . Ito ay isang species ng gusali ng bahura at matatagpuan sa mga tropikal na bahagi ng Karagatang Pasipiko. Kini usa ka species sa pagtukod sa reef ug makit-an sa tropical nga bahin sa Kadagatang Pasipiko. Ang Montipora capitata ay isang nakakainis, kolonyal na koral na bubuo ng mga arborescent form habang tumatagal. Ang Montipora capitata usa ka makapalagsik , kolonyal nga koral nga nagpalambo sa mga porma sa arborescent samtang kini nag-ayo. Ang mga corallite ay maliit at mahusay na pinaghiwalay ng coenosteum . Ang kanilang mga dingding at septa ay walang kahulugan. Gamay ang mga corallite ug maayo nga gibulag sa coenosteum . Dili mahibal-an ang ilang mga paril ug septa . Ang balangkas ay porous at may maliit na makinis na mga projection ng ibabaw na kilala bilang verrucae na nagbibigay ng koral na pangkaraniwang pangalan ng kanin na coral. Ang skeleton mao ang porous ug adunay gamay nga hapsay nga mga projection sa ibabaw nga nailhan nga verrucae nga naghatag sa koral nga sagad nga ngalan sa bugas nga koral. Ang mga ito ay irregularly spaced at maaaring fuse malapit sa mga tip ng mga sanga. Kini mga irregularly spaced ug mahimong igsapayan duol sa mga tip sa mga sanga. Ang kulay ay karaniwang maputla kayumanggi na may puting verrucae. Ang kolor sagad nga maluspad nga brown nga adunay puti nga verrucae. Ang Montipora capitata ay matatagpuan sa tropikal na hilaga at gitnang Karagatang Pasipiko sa kalaliman hanggang sa 20 metro (66 piye). Ang Montipora capitata nakit-an sa tropikal nga amihanan ug sentral nga Dagat sa Pasipiko nga giladmon hangtod 20 metros (66 p). Karaniwan sa mga tubig sa paligid ng Hawaii lalo na kung saan ang dagat ay magulong. Talagsaon kini sa mga tubig sa palibot sa Hawaii labi na kung asa nagubot ang dagat. Ang korona-ng-tinik na starfish (Acanthaster planci), tila mas pinipili na pinapakain ang mga corals ng genus Montipora . Ang korona sa mga tunok nga starfish (Acanthaster planci), ingon nga labi ka labi nga gipakaon sa mga korales sa genus Montipora . Ito ay isang masigasig na maninila at maaaring magkaroon ng nagwawasak na mga epekto sa mabagal na lumalagong mga korales. Kini usa ka mabangis nga maninila ug mahimong adunay makadaot nga mga epekto sa hinay nga nagtubo nga mga koral. Tulad ng iba pang mga korales ng bahura, ang Montipora capitata ay banta ng pagkawasak sa tirahan . Sama sa uban nga mga koral sa bahura, ang Montipora capitata gihulga pinaagi sa pagkaguba sa puy-anan . Ang tumataas na temperatura ng dagat ay maaaring magdulot ng "pagpapaputi" dahil ang symbiotic zooxanthellae ay pinalayas mula sa mga tisyu ng coral, na iniiwan ang walang kulay na coral. Ang pagtaas sa temperatura sa dagat mahimong hinungdan sa "bleaching" tungod kay ang symbiotic zooxanthellae gipapahawa gikan sa mga tisyu sa korales, gibiyaan nga walay kolor ang korales. Ang kaganapan sa pagpapaputi ay nagreresulta sa napakataas na dami ng namamatay na coral. Ang panghitabo sa pagdugo nagresulta sa taas kaayo nga mortal nga coral. Ang mga stress na corals ay mas madaling kapitan ng sakit. Ang mga gibug-aton nga mga corals mas dali nga makuhaan og sakit. Ang iba pang mga pagbabanta ay nakuha ng mga kaganapan sa El Nino , karagatan acidization na may posibilidad na matunaw ang coral skeleton, trawling at iba pang mga aktibidad sa pangingisda, polusyon at sedimentation. Ang uban pang mga hulga gipatungha sa mga panghitabo sa El Nino , pag-asido sa kadagatan nga nagtinguha sa pagwagtang sa coral skeleton, trawling ug uban pang mga kalihokan sa pangisda, polusyon ug pagpukaw. Ang mga plate na plato ng montipora ( Montipora capricornis ), na kilala rin bilang plorera ng vase , cap coral , o plating montipora , ay isang uri ng maliit na polyp stony (SPS) coral sa pamilya Acroporidae . Ang mga plato nga montipora sa dahon ( Montipora capricornis ), nailhan usab nga vase coral , cap coral , o plating montipora , usa ka klase nga gamay nga polyp stony (SPS) nga koral sa pamilya nga Acroporidae . Isang macro phtoto ng Montipora sp. pagpapakita ng ibabaw ng texture. Usa ka macro phtoto sa Montipora sp. pagpakita sa katukuran sa ibabaw. Ang Montipora capricornis ay bumubuo ng patag, mga kolonya ng kalupkop. Ang Montipora capricornis porma nga patag, mga kolonya nga nag-plate. Ang mga kolonya ay nagpapalawak sa pamamagitan ng pagdaragdag sa kanilang mga pundasyon at karagdagang pagkalat. Ang mga kolonya nagpalapad pinaagi sa pagdugang sa ilang mga pundasyon ug dugang nga pagkaylap. Ang mga indibidwal na polyp ay lumilitaw bilang maliit na "mga bumps" sa ibabaw ng balangkas. Ang indibidwal nga mga polyp nagpakita ingon gamay nga "mga sagol" sa nawong sa kalabera. Sa gabi, ang mga polyp ay lumabas mula sa balangkas upang pakainin ang plankton . Sa gabii, ang mga polyp nanggula gikan sa kalabera aron pakan-on ang plankton . Ang mga polyp ay karaniwang transparent na may bahagyang mga patch ng kulay dahil sa zooxanthellae , symbiotic algae na naninirahan sa tisyu ng korales. Ang mga polyp sagad nga transparent uban ang gamay nga mga patsa sa kolor tungod sa zooxanthellae , simbolo nga alyado nga nagpuyo sa tisyu sa koral. Ang Montipora capricornis ay isang napaka-pangkaraniwang mga species ng coral, lalo na sa karagatan ng India at Pasipiko, pati na rin sa mga bahura sa Pulang Dagat . Ang Montipora capricornis usa ka sagad nga mga lahi sa coral, labi na sa mga kadagatan sa India ug Pasipiko, ingon usab sa mga bahura sa Pula nga Dagat . Karaniwang naninirahan ito sa tuktok na kalahati ng reef kung saan maaaring mangyari ang fotosintesis . Kasagaran nga gipuy-an niini ang tumoy sa katunga sa reef diin ang photosynthesis mahimong mahitabo. Ang Montipora capricornis ay "sangay out" mula sa kanilang pundasyon sa isang lugar na may sapat na sikat ng araw. Ang "Montipora capricornis " "mogawas" gikan sa ilang pundasyon ngadto sa usa ka lugar nga adunay igong kahayag sa adlaw. Nakatira rin ito sa mga coral reef at tinatamasa ang mainit na maaraw na temperatura. Nagpuyo usab kini sa mga coral reef ug nalipay sa init nga adlaw. Ang Montipora capricornis ay isa sa mga mas karaniwang species ng koral ng SPS na magagamit sa merkado. Ang Montipora capricornis usa sa labing kasagaran nga mga espisye sa koral sa SPS nga magamit sa merkado. Nagmumula ito sa iba't ibang mga pagkakaiba-iba ng kulay, kabilang ang pula, berde, at orange. Nag-abut kini sa lainlaing mga lainlaing kolor, lakip ang pula, berde, ug orange. to ay itinuturing na isang mahusay na nagsisimula sa SPS coral, dahil ito ay mas mapagparaya sa mga di-perpektong kondisyon kaysa sa kamag-anak nito, Acropora . Gikonsiderar kini nga usa ka maayong koral sa SP sa pagsugod, tungod kay labi ka labi ka matugoton sa mga dili kaayo sulundon nga kahimtang kaysa sa paryente niini, Acropora . Mas gusto ng Montipora capricornis na manirahan sa isang aquarium ng bahura , kung dinala sa pagkabihag. Mas gusto sa Montipora capricornis nga magpuyo sa usa ka aquarium sa bahura , kung gidala sa pagkabihag. Ito Montipora coral Mas pinipili ng isang water temperature ng isang matatag na 75-80 F (24 hanggang 27 C). Kini nga koral sa Montipora mas gusto ang temperatura sa tubig nga usa ka stable nga 75 hangtod 80 F (24 hangtod 27 C). Mas pinipili nito ang malakas na pag-iilaw tulad ng ibinigay ng mga metal na halide , ngunit kahit na ang isang katamtaman na compact fluorescent lighting system ay gagawin. Gipalabi niini ang lig-on nga suga sama sa gihatag sa metal nga halides , bisan kung buhaton ang usa ka kasarangan nga compact fluorescent nga sistema sa suga. Dahil Montipora capricornisumaasa sa mga alon upang dalhin ito ng pagkain, katamtaman hanggang mataas na kasalukuyang dapat ibigay. Sukad sa Montipora capricornisnagsalig sa mga alon aron madala kini sa pagkaon, kasarangan hangtod sa taas nga kasamtangan kinahanglan gihatag. Kadalasan, ang mga suplemento na feed ay hindi kinakailangan para sa karamihan ng mga corals ng SPS, dahil ang pagpapakain ng tulad ng isang maliit na polyp ay magiging pabaya kumpara sa enerhiya na nakuha mula sa fotosintesis ng koral; gayunpaman, ang SPS corals ay makikinabang mula sa phytoplankton at mga elemento ng bakas na idinagdag sa tubig. Kasagaran, ang mga suplemento nga pagpakaon dili kinahanglan alang sa kadaghanan nga mga koral sa SPS, tungod kay ang pagpakaon sa ingon usa ka gamay nga polyp mahimong mapasagad kung itandi sa enerhiya nga nakuha gikan sa fotosintesis sa koral; bisan pa, ang SPS corals makabenepisyo gikan sa phytoplankton ug mga elemento sa pagsubay nga gidugang sa tubig. Para sa katamtamang pag-iilaw, ang Montipora capricornis ay dapat mailagay sa tuktok na kalahati ng tangke, at para sa mataas na pag-iilaw, ang coral ay dapat mailagay ng kaunti mas mababa, ngunit palaging sa isang batayan ng bato, at hindi sa substrate. Alang sa kasarangan nga suga, ang Montipora capricornis kinahanglan ibutang sa taas nga katunga sa tangke, ug alang sa taas nga suga, ang koral kinahanglan nga ibutang nga gamay sa ubos, apan kanunay sa usa ka bato nga sukaranan, ug dili sa substrate. Ang Montipora digitata , na kilala rin bilang coral ng daliri, ay isang species ng stony coral . Ang Montipora digitata , nga nailhan usab nga coral sa tudlo, usa ka klase nga bato nga koral . Natagpuan ito sa mababaw na tubig sa East Africa, ang Indo-West Pacific, Kenya, Mozambique at Rodriguez. Makita kini sa mabaw nga tubig sa East Africa, Indo-West Pacific, Kenya, Mozambique ug Rodriguez. Ang mga kolonya ng Montipora digitata ay naghuhukay o mahinahon na may patayo na nakahanay, mga sanga ng anastomosing, at bumubuo ng mga hemispherical mound na maaaring 40 sentimetro (16 in) o higit pa sa diameter. Ang mga kolonya sa Montipora digitata gikalot o nabuak nga adunay patas nga linya, anastomosing nga mga sanga, ug pagporma sa mga hemispherical mound nga mahimoÕg 40 sentimetro (16 sa) o daghan pa ang diyametro. Ang mga corallite ay maliit at malalim na lumubog sa balangkas, na nagbibigay ito ng isang pitted na hitsura. Ang mga corallite gamay ug lawom nga nasalom sa kalabera, gihatagan kini usa ka gipakita nga hitsura. Ang coral na ito ay karaniwang maputla cream, maputla dilaw o kayumanggi. Kini nga koral sagad nga pale cream, pale yellow o brown. Ang Montipora digitata ay isang species ng zooxanthellate ng coral. Ang Montipora digitata usa ka klase nga zooxanthellate sa koral. Nakukuha nito ang karamihan sa mga pangangailangan sa nutritional mula sa symbiotic dinoflagellates na nakatira sa loob ng malambot na mga tisyu. Nakuha niini ang kadaghanan sa mga kinahanglanon sa nutrisyon gikan sa mga simbiotiko nga dinoflagellates nga nagpuyo sa sulod sa humok nga mga tisyu. Ang mga photosynthetic na organismo ay nagbibigay ng koral na may organikong carbon at nitrogen, kung minsan ay nagbibigay ng hanggang sa 90% ng mga pangangailangan ng enerhiya ng kanilang host para sa metabolismo at paglago. Kini nga mga photosynthetic organismo naghatag sa koral nga adunay organikong carbon ug nitroheno, usahay naghatag hangtod sa 90% sa mga kinahanglanon sa enerhiya sa ilang host alang sa metabolismo ug pagtubo. Ang natitirang mga pangangailangan nito ay natutugunan ng mga planktonic organismo na nahuli ng mga tentheart ng polyps. Ang nahabilin nga mga panginahanglanon gitagbo sa mga planktonic organismo nga nakuha sa mga galamay sa mga polyp. Ang Montipora digitata ay isang sabay-sabay na hermaphrodite . Ang Montipora digitata usa ka dungan nga hermaphrodite . Nagaganap ang spawning isang beses sa isang taon at naka-synchronize sa mga kolonya sa anumang isang lokalidad. Ang pagbuak mahitabo sa makausa sa usa ka tuig ug gipahiangay sa mga kolonya sa bisan unsang lugar. Ang mga packet ng mga itlog at tamud ay pinakawalan sa haligi ng tubig at, pagiging mapalad, tumaas sa ibabaw. Ang mga pakete sa mga itlog ug sperm gibuhian ngadto sa kolum sa tubig ug, pagkahimong buut, mobangon sa ibabaw. Narito ang mga packet break up at cross-pagpapabunga ay nagaganap sa mga gametes mula sa iba't ibang mga kolonya na nagsasama-sama. Dinhi nahugno ang mga packet ug ang cross-fertilization mahitabo uban ang mga gametes gikan sa lainlaing mga kolonya nga nagsagol. Ang coral na ito ay isang pangkaraniwang species at medyo hindi maapektuhan ng coral bleaching . Kini nga koral usa ka kasagaran nga mga lahi ug dili kaayo maapektuhan sa coral bleaching . Ang pangunahing banta na kinakaharap ng mga korales ay nauugnay sa pagbabago ng klima ; ang mekanikal na pagkasira ng kanilang mga coral reef habitats, pagtaas ng pinsala mula sa matinding mga kaganapan sa panahon, pagtaas ng temperatura ng tubig sa dagat at acidification ng karagatan . Ang mga nag-unang hulga nga giatubang sa mga koral adunay kalabutan sa pagbag-o sa klima ; ang mekanikal nga pagkaguba sa ilang mga coral reef habitat, pagdugang kadaot gikan sa grabe nga mga panghitabo sa panahon, pagsaka sa temperatura sa tubig sa dagat ug acidification sa kadagatan . Sinuri ng International Union for Conservation of Nature ang kalagayan ng pangangalaga ng species na ito na " hindi bababa sa pag-aalala ". Ang International Union alang sa Conservation sa Kinaiya nga gitasal sa kahimtang conservation sa niini nga matang nga sa " labing menos kabalaka ". Ang lahat ng mga corals ay tumatanggap ng proteksyon sa pamamagitan ng nakalista sa CITES Appendix II . Ang tanan nga mga korales makadawat pagpanalipod pinaagi sa paglista sa CITES Apendise II . Ang Montipora dilatata , na karaniwang kilala bilang Hawaiian reef coral , ay isang species ng coral sa pamilya Acroporidae . Ang Montipora dilatata , nga sagad nga nailhan nga kagaangan nga Hawaiian , usa ka klase nga kagaangan sa pamilya nga Acroporidae . Morpolohiya ng species na ito ay maaaring medyo variable. Ang mga kolonya ay maaaring anumang kombinasyon ng mga encrustation, plate, knobs, at mga sanga. Ang morolohiya sa kini nga klase mahimoÕg lainlain. Ang mga kolonya mahimo nga bisan unsang kombinasyon sa mga encrustation, plate, knobs, ug mga sanga. Ang Montipora dilatata ay isang uri ng glabro-favoleate na nailalarawan sa pamamagitan ng isang napaka-makinis na ibabaw. Ang Montipora dilatata usa ka klase nga glabro-favoleate nga gihulagway sa usa ka hapsay nga nawong. Ang mga kolonya ay karaniwang lilang o kayumanggi at umaabot sa 3 piye (1 m) ang lapad. Ang mga kolonya sagad nga purpura o brown ug moabut sa 3 piye (1 m) ang diyametro. Ang mga species ay nangyayari lamang sa Hawaiian archipelago, sa Kaneohe Bay , Oahu , at sa Northwestern Hawaiian Islands (NWHI) sa Midway Atoll , Pearl at Hermes Atoll , Lisianski Island , Laysan Island , Maro Reef , at French Frigate Shoals . Ang mga species makita ra sa archipelago sa Hawaii, sa Kaneohe Bay , Oahu , ug sa Northwestern Hawaiian Islands (NWHI) sa Midway Atoll , Pearl ug Hermes Atoll , Lisianski Island , Laysan Island , Maro Reef , ug French Frigate Shoals . Ang species na ito ay nangangailangan ng mahinahon na tubig sa mga sub-tidal na kapaligiran. Ang kini nga species kinahanglan kalma nga tubig sa mga sub-tidal nga palibot. Ang mga species ay madaling masira sa mga fragment ng mga bagyo o bioerosion , kasama ang mga fragment na madaling lumaki sa mga bagong kolonya. Ang mga espisye daling mabali sa mga tipik sa mga bagyo o bioerosion , nga ang mga fragment dali nga nagtubo sa bag-ong mga kolonya. Ang species na ito ay nangyayari sa mga lagoons at bays at lilitaw na limitado sa mababaw, mababang tubig na kapaligiran na paggalaw. Kini nga mga species nahinabo sa lagoons ug bays ug makita nga limitado sa mabaw, ubos nga tubig nga palibut nga palibot. Ang species na ito ay napakabihirang sa Kaneohe Bay, ngunit ginamit na mas sagana at naganap sa mga malalaking patch sa ilan sa mga bahura ng bahura. Talagsa ra kini nga species sa Kaneohe Bay, apan gigamit nga labi ka kadagaya ug nahitabo sa daghang mga patch sa pipila ka mga kagaangan. Mahina itong tumanggi sa paglipas ng panahon at 3 kolonya lamang ang natagpuan sa isang 2000 survey. Kini nga pagkunhod sa kadaghan sa panahon ug 3 ra nga mga kolonya ang nakit-an sa usa ka 2000 nga survey. Dalawang iba pang mga species, M. turgescens sa Kure Atoll at M. cf. ang dilatata (naitala sa isang site sa 30 site na sinuri sa Maro Reef noong 2000-2002) ay magkatulad, at ang pagsusuri ng genetic ay dapat gawin upang kumpirmahin ang kanilang paghihiwalay sa natatanging species. Duha pa ka mga lahi, M. turgescens sa Kure Atoll ug M. cf. ang dilatata (natala sa usa ka site nga walaÕy 30 nga mga site nga gi-survey sa Maro Reef kaniadtong 2000-2002) parehas, ug ang genetic analysis kinahanglan buhaton aron mapamatud-an ang ilang panagbulag sa lahi nga mga lahi. Ang Hawaiian reef coral ay isang US National Marine Fisheries Service Species of Concern . Ang kagaangan sa Hawaii usa ka US Spesies sa Pag- alima sa National National Fisheries Service . Ang mga species ng Alalahanin ay ang mga species na kung saan ang National Oceanic and Atmospheric Administration ng Gobyerno ng US, ang National Marine Fisheries Service ay may ilang mga alalahanin tungkol sa katayuan at banta, ngunit kung saan ang hindi sapat na impormasyon ay magagamit upang ipahiwatig ang isang pangangailangan upang ilista ang mga species sa ilalim ng US Endangered Species Act (ESA). Ang mga espisye sa Kahingawa mao ang mga espisye kung diin ang US Ocean National Oceanic and Atmospheric Administration, National Marine Fisheries Service adunay pipila nga mga kabalaka bahin sa kahimtang ug mga hulga, apan alang sa dili igo nga kasayuran nga magamit aron ipakita ang kinahanglanon nga ilista ang mga espisye sa ilalum sa US Endangered Species Act (ESA). Ang koleksyon ng koral ay hindi pinapayagan sa mga tubig ng estado ng Hawaii nang walang permit sa pananaliksik. Ang koleksyon sa koral dili gitugotan sa tubig sa estado sa Hawaii nga walaÕy pagtugot sa panukiduki. Ito ay isang nakakainis na species na itinuturing na napakalaking sukat, na may "makapal na unifacial plate." Kini usa ka makapahadlok nga species nga giisip nga daghang kadak-an, nga adunay "mabaga nga unifacial plate." Karaniwan itong madilim na kayumanggi o berde ang kulay, ngunit lumilitaw din sa mga kulay ng asul o kulay-rosas. Kasagaran itom nga brown o berde ang kolor, apan makita usab sa mga kolor nga asul o rosas. Ang Montipora grisea ay may malawak na saklaw, na matatagpuan sa loob ng mga reef ng apatnapu't limang mga bansa at teritoryo sa buong karagatan ng India at Pasipiko. Ang Montipora grisea adunay daghang halapad, nga nakit-an sa sulod sa mga baho nga kap-atan ug lima ka mga nasud ug teritoryo sa tibuuk nga mga kadagatan sa India ug Pasipiko. May umiiral na lalim ng 3 hanggang 20 metro, na may kagustuhan para sa "mababaw, tropikal na mga kapaligiran ng bahura sa mga pang-itaas na mga dalisdis ng bato." Naglungtad kini sa giladmon nga 3 hangtod 20 metros, nga adunay gusto alang sa "mabaw, tropikal nga mga palibot sa mga baho sa ibabaw nga mga bakilid sa reef." Sa kabila ng itinuturing na isang karaniwang mga species na may kasalukuyang populasyon, ang Montipora grisea ay nahaharap sa isang hanay ng mga banta. Bisan pa giisip nga usa ka kasagaran nga mga espisye nga adunay daghang populasyon karon, ang Montipora grisea nag-atubang sa daghang hulga. Ito ay katamtaman na madaling kapitan ng pagpapaputi , bagaman kapansin-pansin na mas kaunti kaysa sa mga corals ng Acropora . Kasagaran dali nga madugangan ang pagbuto , bisan labi pa nga dili kaayo labi pa kaysa sa mga koral sa Acropora . Ang iba pang mga banta ay kinabibilangan ng predation mula sa crown-of-Thorn starfish , pag-aani para sa aquarium trade , climate change at ocean acidification . Ang uban pang mga hulga naglakip sa predation gikan sa mga korona sa mga tunok nga starfish , pag-ani alang sa trade sa aquarium , pagbag-o sa klima ug acidification sa kadagatan . Ang ashy-breasted flycatcher ( Muscicapa randi ) ay isang species ng ibon sa pamilya na Muscicapidae . Ang ashy-breasted sa hulagway ( Muscicapa Randi ) mao ang usa ka sakop sa henero nga langgam diha sa pamilya nga Muscicapidae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa mga Pilipinas . Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan mao ang subtropical o tropical moist lowland nga kalasangan . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa bisyo . Ang Palawan stink badger ( Mydaus marchei ), o pantot , ay isang karnivoran ng kanlurang Pilipinas na pinangalanan para sa pagkakahawig nito sa mga badger , ang makapangyarihang amoy, at ang pinakamalaking isla kung saan ito ay katutubong, Palawan . Ang Palawan stink badger ( Mydaus marchei ), o pantot , usa ka karnivoran sa kasadpang Pilipinas nga gingalan alang sa pagkasama niini sa mga badger , kusog nga baho, ug ang pinakadako nga isla diin kini lumad, ang Palawan . Tulad ng lahat ng mga baho ng baho , ang Palawan stink badger ay naisip na magbahagi ng isang mas kamakailang karaniwang ninuno sa mga badger kaysa sa mga skunks . Sama sa tanan nga mga baho nga baho , ang Palawan baho nga badger usa ka higayon nga gihunahuna nga ipaambit ang usa ka mas bag-o nga sagad nga katigulangan sa mga badger kaysa mga skunks . Ang kamakailang genetic na katibayan, gayunpaman, ay humantong sa kanilang muling pag-uuri bilang isa sa Mephitidae , ang skunk family ng mga mammal . Ang bag-ong ebidensya sa genetic, bisan pa, nagdala sa ilang pag-usab nga klasipikasyon ingon usa sa Mephitidae , ang skunk pamilya sa mga mammal . Ito ang sukat ng isang malaking skunk o maliit na badger, at ginagamit ang katawan nito na tulad ng badger upang maghukay sa gabi para sa mga invertebrates sa mga bukas na lugar malapit sa mga patch ng brush. Kini ang kadak-an sa usa ka dako nga bagolbagol o gamay nga badger, ug gigamit ang lawas nga sama sa badger aron pagkalot sa gabii alang sa mga invertebrate sa mga bukas nga lugar nga duol sa mga patsa sa brush. Habang kulang ito ng maputi na mga dorsal patch na pangkaraniwan ng mga pinakamalapit na kamag-anak, mandaragit at mangangaso sa pangkalahatan ay maiiwasan ang malalakas na nakakapanghina na kemikal na maaari nitong i-spray mula sa dalubhasang anal glandula na katangian ng mga mephitids. Samtang wala kini kaputi nga mga pantalan sa dorsal nga sagad sa labing suod nga mga paryente, ang mga manunukob ug mangangayam sa kadaghanan dili malikayan ang kusog nga mga makahilo nga kemikal nga mahimo kini spray gikan sa espesyalista nga mga glandula sa anal nga kinaiya sa mga mephitids. Bagaman mas maliit kaysa sa mga tunay na badger, ang Palawan stink badger ay isa sa mga mas malaking miyembro ng skunk family, ang Mephitidae. Bisan kung gamay sa tinuud nga mga badger, ang Palawan stink badger usa sa labing dagkong mga miyembro sa pamilya nga skunk, ang Mephitidae. Ang mga may sapat na gulang ay may sukat na 32 hanggang 46 cm (13 hanggang 18 in) ang haba, tungkol sa parehong sukat ng mga guhit na skunk na katutubong sa North America, at timbangin ang anuman mula 0.85 hanggang 2.5 kg (1.9 hanggang 5.5 lb). Ang mga hamtong adunay sukod nga 32 hangtod 46 cm (13 hangtod 18 ka) ang gitas-on, halos pareho sa gidak-on sama sa mga beled skunk nga natawo sa North America, ug gitimbang ang bisan unsang gikan sa 0.85 hangtod 2.5 kg (1.9 hangtod 5.5 lb). Sa pisikal na hitsura, gayunpaman, mas malapit silang katulad ng mga badger kaysa sa mga skunks. Sa pisikal nga panagway, bisan pa, sila labi nga kaamgid sa mga badger kaysa mga skunks. Mayroon silang isang matulis na snout na may isang mobile na ilong, at isang stocky na katawan na may maikli at malakas na mga limbong na may dalang matalas na mga claws. Sila adunay usa ka matudlo nga snout nga adunay mobile ilong, ug usa ka stocky nga lawas nga adunay mubo ug kusgan nga mga bukton nga nagdala og mga pako. Ang buntot ay masyadong maikli kung ihahambing sa katawan, na sinusukat lamang 1.5 hanggang 4.5 cm (0.59 hanggang 1.77 in), at kakulangan ng mabalahibo na balahibo ng maraming mga skunks. Ang ikog mubo ra kon itandi sa lawas, nga adunay sukod nga 1.5 hangtod 4.5 cm (0.59 hangtod 1.77 ang), ug kulang ang bulbol nga daghang mga sangkad. Ang mga tainga ay halos hindi nakikita, na may lamang vestigial pinnae , at ang mga mata ay medyo maliit din. Halos dili makita ang mga dalunggan, nga adunay mga pinnae nga vestigial lamang , ug gamay usab ang mga mata. Ang balahibo ay madilim na kayumanggi hanggang sa itim sa halos lahat ng katawan, kumukupas sa isang mas brownish na kulay sa mga underparts. Ang balahibo nga itom nga brown sa itom labi sa kadaghanan sa lawas, nag-anam sa labi ka kolor nga kolor sa ilawom sa ilawom. Mayroon ding mga nakakalat na puting buhok sa buong likod at sa noo, ngunit hindi ang puting guhit at head-patch na matatagpuan sa malapit na nauugnay na masamang baho ng Sunda . Adunay usab nagkatibulaag nga puti nga buhok sa likod ug sa agtang, apan dili ang puting stripe ug head-patch nga nakit-an sa kalabutan nga baho nga baho sa Sunda . Kung ikukumpara sa mga species ng kapatid nito, ang Palawan stink badger ay medyo maliit din, na may mas malaking ngipin at mas mahaba ang balahibo. Kung itandi sa mga species sa igsoon nga babaye, ang Palawan stink badger gamay ra usab, nga adunay daghang mga ngipon ug taas nga balahibo. Ang mga kababaihan ay may anim na teats. Ang mga babaye adunay unom ka teats. Ang mga palawan ng baho ng Palawan ay naninirahan sa isla ng Palawan ng Pilipinas , at sa kalapit na isla ng Busuanga at Calauit . Ang mga stink badger sa Palawan nagpuyo sa isla sa Palawan sa Pilipinas , ug usab sa kanait nga mga isla sa Busuanga ug Calauit . Nakatira sila lalo na sa mga damuhan at nilinang mga lugar sa mga islang ito, at ginagamit ang mga lokal na shrubs para sa kanlungan. Nag-una sila nagpuyo sa mga kasagbutan ug gitanom nga mga lugar sa kini nga mga isla, ug gigamit ang mga lokal nga kahoy nga puy-anan. Ang mga baho ng palawan ng palawan ay walang saysay, at pinaka-feed sa mga invertebrate, tulad ng mga crab ng tubig-tabang at maliliit na insekto, na hinuhukay nila sa labas ng lupa gamit ang kanilang matagal na claws. Ang mga baho sa palawan nga palawan mao ang nocturnal, ug pakan-on ang kadaghanan sa mga invertebrate, sama sa mga freshab crab ug gagmay nga mga insekto, nga ilang gikalot sa yuta nga adunay taas nga mga pako. Ang mga ito ay mahusay na mga naghuhukay, at maaaring gumugol ng araw sa mga nahukay na mga lungga. Maayo kini nga mga magkalot, ug mahimong mogahin ang adlaw sa mga gibugkad nga mga lungag. Maaari silang maglakbay ng hanggang sa 2 km (1.2 mi) upang maghanap ng pagkain, at iniulat na markahan ang kanilang teritoryo nang may amoy. Mahimo nga magbiyahe sila hangtod 2 km (1.2 mi) aron pangitaon ang pagkaon, ug gisumbong aron markahan ang ilang teritoryo nga may baho. Ang mga ito ay mabagal na gumagalaw, at hindi partikular na agresibo, alinman sa pagyeyelo o paglabas ng isang babala na snarl kapag nanganganib. Sila hinay nga naglihok, ug dili labi ka agresibo, nagyeyelo o nagbuga sa usa ka babag nga pahimangno kung gihulga. Tulad ng mga skunks, ang Palawan stink badger ay nagtataglay ng anal scent glandula na nagpapalabas ng isang madulas na madilaw-dilaw na likido. Sama sa mga skunks, ang Palawan stink badger adunay anal scent gland nga nagdala usa ka madasigon nga madilaw-dilaw nga likido. Nagawa nilang i-spray ang likido hanggang sa isang metro, at ang pabango ay sinasabing sapat na malakas na maamoy hanggang sa isang milya ang layo. Nahuman nila ang pagsabwag sa likido hangtod sa usa ka metro, ug ang baho giingon nga lig-on nga mahulaw aron maamoy sa usa ka milya ang gilay-on. Ang mga baho ng baho ay umaasa halos lahat sa malakas na amoy na ito para sa kanilang pagtatanggol, at kabilang sa ilang mga ligaw na hayop na hindi kinakain ng mga lokal na magsasaka. Ang mga baho nga baho nagsalig hapit sa bug-os niining kusog nga baho alang sa panalipod, ug usa sa pipila nga ihalas nga mga hayop nga wala kan-on sa lokal nga mga mag-uuma. Ang tawny nurse shark ( Nebrius ferrugineus ) ay isang species ng karpet na pating sa pamilya Ginglymostomatidae , at ang tanging nalalabi na miyembro ng genus na Nebrius . Ang tawny nurse shark ( Nebrius ferrugineus ) usa ka klase nga carpet shark sa pamilya Ginglymostomatidae , ug ang bugtong nahabilin nga membro sa genus Nebrius . Malawakang ito ay matatagpuan sa kahabaan ng mga baybayin sa Indo-Pasipiko , mas pinipili ang mga bahura , mabuhangin na flat , at mga kama sa dagat mula sa napaka mababaw na tubig hanggang sa lalim ng 70 m (230 p). Makita kini nga ubay ubay sa mga baybayon sa Indo-Pacific , mas gusto ang mga bahura , balas nga balas , ug mga higdaanan sa dagat gikan sa mabaw nga tubig hangtod sa giladmon nga 70 m (230 p). Sa pamamagitan ng isang cylindrical body at isang malawak, patag na ulo, ang tawny nurse shark ay halos kapareho sa hitsura sa pating ng nars ( Ginglymostoma cirratum ) ng Atlantiko at East Pacific, mula sa kung saan maaari itong makilala sa pamamagitan ng itinuro na tors dorsal fins at makitid , fins na may hugis-karit na fins . Uban sa usa ka cylindrical body ug usa ka halapad, gibag-o nga ulo, ang tawny nurse shark parehas nga makita sa hitsura sa shark sa nars ( Ginglymostoma cirratum ) sa Atlantiko ug East Pacific, gikan niini mailhan pinaagi sa tin-aw nga gitapik nga dorsal fins ug hiktin , pormal nga pectoral nga pinta . Ang maximum na naitala na haba ng tawny nurse shark ay 3.2 m (10 ft). Ang labing taas nga natala nga gitas-on sa tawny nurse shark mao ang 3.2 m (10 p). Nocturnal sa mga gawi, ang masungit na nars na shark ay may posibilidad na gugulin ang araw na nagpapahinga sa mga tambak ng dalawang dosenang o higit pang mga indibidwal sa loob ng mga kuweba o sa ilalim ng mga pasilyo. Sa mga batasan sa Nocturnal , ang tawny nga nars shark lagmit nga mogahin ang adlaw nga magpahulay sa mga tambal nga duha ka dosena o labi pa nga mga indibidwal sa sulod sa mga lungag o sa ilawom sa mga hagdanan. Sa gabi, ito ay isang aktibong swimming predator na gumagamit ng isang malakas na lakas ng pagsipsip upang kunin ang biktima mula sa mga butas at crevice. Sa pagkagabii, kini usa ka predator sa aktibo nga paglangoy nga gigamit ang kusog nga pagsuyup aron makuha ang mga biktima gikan sa mga lungag ug mga crevice. Ang diyeta ng species na ito ay binubuo ng mga octopus , kahit na kumuha din sila ng iba pang mga invertebrates , maliit na isda ng bony , at bihirang mga ahas sa dagat . Ang pagkaon sa kini nga species naglangkob sa kadaghanan sa mga octopus , bisan kung nagkuha usab sila og ubang mga invertebrate , gagmay nga mga isda sa bony , ug panagsa nga mga bitin sa dagat . Ito ay aplacental viviparous , nangangahulugang ang mga embryo hatch mula sa mga egg capsule sa loob ng ina. Kini aplacental viviparous , nagpasabut nga ang mga embryo hatch gikan sa mga egg capsules sa sulod sa inahan. Ito ay ang tanging karpet na pating kung saan ang mga embryooophagous , pagpapakain sa mga itlog na ginawa ng ina habang nasa loob ng matris . Kini ra ang us aka karpet nga shark diin ang mga embryooophagous , nagpakaon sa mga itlog nga gihimo sa inahan samtang sa sulod sa matris . Ang laki ng magkalat ay maaaring kasing liit ng isa o dalawa, batay sa malaking sukat ng malapit-term na mga embryo. Ang gidak-on sa basura mahimoÕg gamay bisan usa o duha, pinasukad sa dako nga gidak-on sa hapit nga termino nga mga embryo. Kung ikukumpara sa pating ng nars, ang masungit na shark ng nars ay may mas maraming pagkakalagay at madalas na payagan ang mga iba't ibang hawakan at maglaro kasama nito. Kung itandi sa shark sa nars, ang tawny nga nars nga shark adunay mas daghang pagbutang ug kanunay nga magtugot sa mga nagkalainlain nga mohikap ug magdula niini. Gayunpaman, dapat itong iginawad sa paggalang dahil sa malakas na panga at matalim na ngipin. Bisan pa, kinahanglan nga hatagan kini pagtahod tungod sa kusgan nga mga apapangig ug mahait nga ngipon. Ang species na ito ay nahuli ng mga komersyal na pangisdaan sa buong karamihan ng saklaw nito para sa karne, palikpik, langis ng atay , katad , at pangingisda . Ang kini nga species nakuha sa komersyal nga pangisda sa kadaghanan sa mga sakup niini alang sa karne, kapay, lana sa atay , panit , ug fishmeal . Ito rin ay istimado bilang laro isda off Queensland , Australia, at ay kilala sa mga ugali ng paglura tubig sa mukha ng kanyang mga captors. Giila usab kini nga usa ka dula nga isda sa Queensland , Australia, ug nabantog tungod sa naandan nga pagluwa sa tubig sa mga nawong sa mga nagbihag niini. Sinuri ng International Union for Conservation of Nature (IUCN) ang tawny nurse shark bilang Vulnerable, na may mga subpopulasyon sa ilang mga lugar na nabawasan o pinalawak . Ang International Union alang sa Conservation sa Kinaiyahan (IUCN) nga gitasal sa kapehon nurse shark nga ingon sa Madutlan, nga adunay mga subpopulasyon sa daghang mga lugar nga mikunhod o nagkubkob . Maagang paglalarawan ng isang malibog na pating na nars mula sa Fauna ng British India (1889). Sayo nga paghulagway sa usa ka tawny nga nars nga iho gikan sa Fauna sa British India (1889). Ang tawny nurse shark ay unang inilarawan ng French naturalist Rene-Primevre Lesson bilang Scyllium ferrugineum , batay sa isang 1.4 m (4 ft 7 in) na mahahalagang espesimen mula sa New Guinea . Ang tawny nurse shark unang gihulagway sa French naturalist nga Rene-Primevre nga Leksyon ingon Scyllium ferrugineum , base sa usa ka 1.4 m (4 p. 7 sa) taas nga espesimen gikan sa New Guinea . A Ang kanyang maikling account ay nai-publish noong 1831 sa Voyage au tour du monde, sur la corvette La Coquille . ng iyang mubo nga account gipatik kaniadtong 1831 sa Voyage au tour du monde, sur la corvette La Coquille . Ang isang mas detalyadong paglalarawan, kasama ang isang paglalarawan, ay nai-publish ng Aleman na naturalista na si Eduard RŸppell noong 1837 bilang concolor ni Nebrius , batay sa isang ispesimen mula sa Pulang Dagat . Ang usa ka mas detalyado nga paghulagway, uban ang usa ka paghulagway, gipatik sa Aleman nga naturalista nga si Eduard RŸppell kaniadtong 1837 ingon usa ka concolor ni Nebrius , pinasukad sa usa ka ispesimen gikan sa Pula nga Dagat . Ang parehong mga pangalan ay pinanatili, madalas sa magkahiwalay na genera ( Ginglymostoma at Nebrius ayon sa pagkakabanggit), hanggang sa sila ay magkasingkahulugan ngLeonard Compagno noong 1984. Ang duha nga mga ngalan gipabilin, kanunay sa lahi nga genera ( Ginglymostoma ug Nebrius matag usa), hangtod nga sila gipahisabut saSi Leonard Compagno kaniadtong 1984. Kinilala ni Compagno na ang mga pagkakaiba-iba ng hugis ng ngipin na ginamit upang paghiwalayin ang mga species na ito ay bunga ng pagkakaiba-iba sa edad, kasama ang N. concolor na kumakatawan sa mga mas batang indibidwal. Giila ni Compagno nga ang mga kalainan sa porma sa ngipon nga gigamit sa pagbulag sa kini nga mga klase mao ang sangputanan sa mga kalainan sa edad, uban ang N. concolor nga nagrepresentar sa mas batan-on nga mga indibidwal. Ang pangalang genus na Nebrius ay nagmula sa salitang Greek na nebris o nebridos , na nangangahulugang balat ng isang us aka . Ang ngalan sa genus nga Nebrius nakuha gikan sa Griego nga pulong nga nebris o nebridos , nga nagpasabut sa panit sa us aka panit. Ang tiyak na epithet ferrugineus ay Latin para sa "kulay na kalawang". Ang piho nga epithet ferrugineus mao ang Latin alang sa "kolor nga rust". Ang iba pang mga karaniwang pangalan para sa species na ito ay kinabibilangan ng higanteng nakatulog na pating, Madame X (isang pangalan na pinahiran ng mangingisda ng pating na si Norman Caldwell noong 1930s para sa hindi pa nakikilalang mga ispesimen ng Australia), nars na pating, rusty catshark, rusty shark, nakatulog na pating, dumura, at pating shark. Ang uban pang mga sagad nga ngalan alang sa kini nga species naglakip sa higanteng nakatulog nga pating, Madame X (usa ka ngalan nga gimugna sa mangingisda sa iho nga si Norman Caldwell kaniadtong 1930 alang sa wala pa mailhi nga mga espesimen sa Australia),nurse shark, rusty catshark, rusty shark, nahikatulog nga iho, nagluwa, ug iho. Batay sa morphological pagkakatulad, Nebrius ay pinaniniwalaan na ang kapatid na babae genus ng Ginglymostoma , na may parehong inilalagay sa isang clade na naglalaman din ng pating na buntis na shark ( Pseudoginglymostoma brevicaudatum ), whark shark ( Rhincodon typus ), at zebra shark ( Stegostoma fasciatum ). Base sa morpolohiya kaamgiran, Nebrius gituohan nga ang igsoon nga babaye henero sa Ginglymostoma , nga ang duha gibutang sa usa ka clade nga adunay usab shark nga nars nga pisi ( Pseudoginglymostoma brevicaudatum ), shark whale ( Rhincodon typus ), ug zebra shark ( Stegostoma fasciatum ). Ang tawny nurse shark ay malawak na ipinamamahagi sa rehiyon ng Indo-Pacific. Ang tawny nurse shark kaylap nga gipang-apod-apod sa rehiyon sa Indo-Pasipiko. Sa Karagatan ng India, matatagpuan ito mula sa KwaZulu-Natal , Timog Africa pahilaga hanggang sa Pulang Dagat , Persian Gulf at India , kasama na ang Madagascar , Mauritius , ang Chagos Archipelago , ang Seychelles , at Maldives . Sa Dagat sa India, nakit-an kini gikan sa KwaZulu-Natal , South Africa sa amihanan paadto sa Pulang Dagat , Persian Gulf ug India , lakip ang Madagascar , Mauritius , Chagos Archipelago , Seychelles , ug Maldives . Sa kanlurang Pasipiko, nangyayari ito mula sa timog na Japan at baybayin ng Tsina hanggang sa Pilipinas , Timog Silangang Asya , at Indonesia, hanggang sa timog bilang hilagang baybayin ng Australia. Sa kasadpang Pasipiko, kini nahitabo gikan sa habagatang Japan ug baybayon sa China hangtod sa Pilipinas , Timog-Silangang Asya , ug Indonesia, hangtod sa habagatan sama sa amihanang baybayon sa Australia. Sa gitnang Pasipiko, naiulat ito mula sa New Caledonia , Samoa , Palau , Marshall Islands , at Tahiti . Sa sentral nga Pasipiko, gikataho gikan sa New Caledonia , Samoa , Palau , Marshall Islands , ug Tahiti . Ang mga ngipin ng fossil na kabilang sa species na ito ay natagpuan sa Pirabas Formation ng hilagang Brazil , na dating pabalik sa Lower Miocene (23Ð16 Ma ). Ang mga ngipon sa fossil nga nahisakop sa kini nga species nakit-an sa Pirabas Formation sa amihanang Brazil , gikan pa sa Ubos nga Miocene (23-16 Ma ). Ang pagkakaroon ng mga fossil na ito ay nagpapahiwatig na ang saklaw ng tawny nurse shark na minsan ay pinalawak sa tropical Atlantic Ocean , bago ang pagbuo ng Isthmus ng Panama . Ang presensya sa kini nga mga fossil nagpaila nga ang mga sakup sa tawny nga ninggo nga shark sa makausa gipaabut sa tropical Atlantic Ocean , sa wala pa ang pagtukod sa Isthmus sa Panama . Ang isang hindi malinis na species, ang tawya na nars na pating ay naninirahan sa mga kontinente at insular na mga istante sa ibabaw ng mabuhangin na kama o mga kama ng dagat , pati na rin sa kahabaan ng mga panlabas na gilid ng mga coral o mabato na mga bahura . Usa ka dili masulub-on nga mga species, ang tawny nurse shark nga gipuy-an sa mga kontinente ug insular nga mga estante sa ibabaw sa balas nga mga payag o mga higdaanan sa dagat , ingon usab sa ubod sa gawas nga mga ngilit sa mga coral o batoon nga mga bahura . Ang pating na ito ay maaaring matagpuan mula sa surf zone , madalas sa tubig na halos sapat na malalim upang masakop ang katawan nito, sa isang maximum na lalim ng 70 m (230 piye) sa mga coral reef; ito ay pinaka-karaniwan sa lalim ng 530 m (16-198 p). Kini nga iho mahimoÕg makit-an gikan sa surf zone , kanunay sa tubig nga medyo lawom aron matabonan ang lawas niini, hangtod sa giladmon nga 70 m (230 p) sa coral reef; kini labing sagad sa giladmon sa 530 m (16-198 p). Ang mga batang pating ay karaniwang matatagpuan sa mababaw na mga lugar ng laguna , habang ang mga matatanda ay maaaring makatagpo sa iba't ibang mga tirahan. Kasagaran makita ang mga batan-ong iho sa mabaw nga mga lugar sa laguna , samtang ang mga hamtong mahimong mahibalag sa lainlaing mga puy-anan. Ang may sakit na pectoral fins ng tawny nurse shark ay isa sa mga katangian na katangian nito. Ang mausik nga pectoral fins sa tawny nurse shark usa sa mga kinaiya nga kinaiya niini. Lumaki ang pating ng nars na pating sa pinakamataas na haba na 3.2 m (10 p). Ito ay may matibay, cylindrical na katawan na may malawak na bilugan at patag na ulo. Ang tawny nga nars nga shark nagdako hangtod sa taas nga gitas-on nga 3.2 m (10 p). Kini adunay lig-on, cylindrical nga lawas nga adunay usa ka lapad nga lingin ug patag nga ulo. Ang mga mata ay maliit at mukha sa ibang pagkakataon, na may kilalang mga tagaytay sa kanila at sa mas maliit na mga spiracle sa likod. Gamay ang mga mata ug atubangon sa ulahi, nga adunay bantog nga mga tagaytay sa ibabaw nila ug mas gagmay nga mga milagro sa luyo. Mayroong isang pares ng mahaba, payat na barbels sa harap ng mga butas ng ilong. Maliit ang bibig, na may ibabang labi ay nahahati sa tatlong lobes. Adunay usa ka pares sa taas, slender barbels sa atubangan sa mga buho sa ilong. Gamay ang baba, nga adunay ubos nga ngabil nga gibahin sa tulo nga lobes. Mayroong 29-33 mga hilera ng ngipin sa itaas na panga at 26-28 ng mga hilera ng ngipin sa ibabang panga, na nakaayos sa isang imbricate (overlap) na pattern na may pinakamalayo 2-4 na mga hilera na gumagana na nahiwalay mula sa natitira sa pamamagitan ng isang makitid na puwang. Adunay 29-33 nga mga laray sa ngipon sa taas nga apapangig ug 26-28 nga mga laray sa ngipon sa ubos nga apapangig, nga gihan-ay sa usa ka imbricate (nag-overlap) nga parisan nga adunay sulud nga 2-4 nga mga laray sa paggawas nga gibulag gikan sa nahabilin pinaagi sa usa ka pig-ot nga wanang. Ang bawat ngipin ay kahawig ng isang tagahanga, na may isang malawak na base na tumataas sa isang maliit, matalim na gitnang punto na sinalampak ng 3 o higit pang mas maliit na mga cusps sa magkabilang panig. Ang matag ngipon nahisama sa usa ka fan, nga adunay usa ka halapad nga sukaranan nga mosaka sa usa ka gamay, hait nga sentral nga punoan nga gisalud sa 3 o daghan pa nga gagmay nga mga cusps sa duha ka mga kilid. Tulad ng mga pating edad, ang mga ngipin ay nagiging mas mataas at mas makapal. Ingon sa mga edad nga iho, ang mga ngipon mahimo nga labi ka taas ug kadaghan. Ang ikaapat at ikalimang mga pares ng mga gill slits ay inilalagay na mas malapit nang magkasama kaysa sa iba. Ang ika-upat ug ikalima nga pares sa mga gill slits gibutang nga labi ka suod kaysa sa uban. Ang dinsal at pelvic fins ay angular, na may unang dorsal fin na mas malaki kaysa sa pangalawa. Ang mga lungag sa dorsal ug pelvic mga anggulo, nga ang una nga dorsal fin mas dako kaysa sa ikaduha. Ang mga palikpik ng pectoral ay makitid, itinuro, at paliko (hugis-karit); ang kanilang hugis ay naghihiwalay sa species na ito mula sa katulad na mukhang pating na nars. Ang mga butil sa pectoral pig-ot, gipunting, ug guba (porma nga may sakit); ang ilang dagway nagbulag sa kini nga species gikan sa parehas nga hitsura nga shark sa nars. Ang pinagmulan ng unang dorsal fin ay tungkol sa kahit na pinagmulan ng pelvic fins, habang ang pinagmulan ng anal fin ay kahit na may o medyo sa likod ng pinagmulan ng pangalawang dorsal fin. Ang gigikanan sa una nga dorsal fin hapit bisan sa sinugdanan sa mga pelvic fins, samtang ang gigikanan sa anal fin bisan pa o adunay hinungdan sa gigikanan sa ikaduha nga dorsal fin. Ang caudal fin ay may mababaw na itaas na lobang at halos ipakita ang mas mababang lobe, na binubuo ng halos isang-kapat ng kabuuang haba sa mga matatanda. Ang caudal fin adunay usa ka mabaw nga taas nga lungag ug halos walaÕy pagpaabut sa ubos nga lungag, nga adunay mga usa ka quarter sa tibuuk nga gitas-on sa mga hamtong. Ang dermal denticlesay hugis-diyamante, na nagdadala ng 4-5 malabo na tagaytay na nagliliyab mula sa isang blunt point. Ang dermal denticlesporma sa diamante, nga adunay 4-5 nga mga tangbo nga naggilak gikan sa usa ka blunt point. Ang mga tawad na pating ng nars ay madilaw-dilaw, mapula-pula, o kulay-abo na kayumanggi sa itaas at off-puti sa ibaba, at may kakayahang mabagal na baguhin ang kanilang kulay upang mas mahusay na timpla sa kapaligiran. Ang mga taw nga nars nga mga sharko mao ang yellowish, mapula, o grey brown sa taas ug sa puti nga puti sa ilawom, ug makahimo sa hinay-hinay nga pagbag-o sa ilang kolor aron mas maayo nga pagsagol sa palibot. Ang mga batang pating ay starkly puti ang mas mababang mga eyelid. Ang mga batan-on nga iho nagputi nga puti ang ubos nga eyelid. Maraming mga tauhang nars na nars ang natagpuan sa baybayin ng Japan, Taiwan, at ang Ryukyu Islands ay nagkulang ng pangalawang dorsal fin. Daghang mga iho nga iho nga nati ang nakit-an sa mga baybayon sa Japan, Taiwan, ug ang Ryukyu Islands kulang sa ikaduha nga dorsal fin. Ang pisikal na abnormality na ito ay na-speculate na magreresulta mula sa mga buntis na kababaihan na nalantad sa tubig ng hindi pangkaraniwang mataas na kaasinan at / o temperatura , marahil mula sa aktibidad ng tao. Ang kini nga pisikal nga pagkadunot giisip nga resulta gikan sa mga mabdos nga babaye nga naladlad sa tubig nga labi ka taas nga pagkaasinan ug / o temperatura , tingali gikan sa kalihokan sa tawo. Noong 1986, isang 2.9 m (9 p6 sa) mahaba ang may edad na lalaki na may parehong nawawalang dorsal fin at bahagyang albinism (sa anyo ng puting kulay ng katawan na may kulay-abo-kayumanggi na mga mata) ay nakuha sa Wakayama Prefecture , Japan. Niadtong 1986, usa ka 2.9 m (9 p. 6 sa) taas nga hamtong nga lalaki nga adunay usa ka nawala nga dorsal fin ug partial albinism (sa porma sa puti nga kolor sa lawas nga adunay mga mata nga may kulay-abo) nakuha sa Wakayama Prefecture , Japan. Ang anomalyang indibidwal na ito ay ang pinakamalaking albino shark na kilala hanggang sa kasalukuyan, na nakaligtas nang mahabang panahon sa ligaw sa kabila ng kawalan ng camouflage nito . Kini nga anomalousado nga indibidwal mao ang pinakadako nga albino shark nga nailhan hangtod karon, nga nakalahutay sa dugay nga panahon sa ihalas bisan sa kakulang sa camouflage . Ang mga tauhan ng nars na tauhan ay madalas na nagpapahinga na nakasalansan sa araw. Kanunay nga nagpahipos ang mga iho nga mga iho nga nars. Sa isang mas pormang naka-streamline kaysa sa iba pang mga pating ng nars, ang tawya na nars na pako ay pinaniniwalaan na isang mas benthic, mas aktibong manlalangoy. Uban sa usa ka labi ka maayo nga porma kaysa ubang ubang mga shark sa nars, ang tawny nga ninggo nga shark gituohan nga dili kaayo usa ka benthic, labi ka aktibo nga manlalangoy. Ang mga katangian ng katawan, ulo, palikpik, at ngipin ay maihahambing sa iba pang aktibong mga pating ng reef na nagbabahagi ng saklaw nito, tulad ng sicklefin lemon shark ( Negaprion acutidens ). Ang mga kinaiya sa lawas, ulo, palikpik, ug ngipon gitandi sa uban pang mga aktibo nga iho nga mga iho nga nag-ambit sa iyang sakup , sama sa sicklefin lemon shark ( Negaprion acutidens ). Ang mga tauhang narsturnal ng mga tauhan ay pangunahing nocturnal, kahit na sinasabing aktibo sila sa lahat ng oras sa labas ng Madagascar, at sa pagkabihag sila ay magiging aktibong aktibo kung iharap sa pagkain. Ang mga taw nga narst sharks nag-una nga nocturnal, bisan pa giingon nga sila aktibo sa tanan nga oras sa Madagascar, ug sa pagkabihag sila mahimo nga diurnally nga aktibo kung gipresentar sa pagkaon. Sa araw, ang mga pangkat ng dalawang dosenang o higit pang mga pating ay maaaring matagpuan na nagpapahinga sa loob ng mga kuweba at sa ilalim ng mga ledge, na madalas na nakasalansan sa isa't isa. Sa adlaw, ang mga grupo nga adunay duha ka dosena o daghan pa nga pating makita nga nagpahulay sa sulod sa mga langub ug sa ilawom sa mga hagdanan, kanunay nga gipatong sa usag usa. Ang mga indibidwal na mga pating ay may maliit na saklaw sa bahay na palagi silang bumalik sa bawat araw. Ang mga indibidwal nga pating adunay gamay nga mga han-ay sa balay nga kanunay nga sila mobalik matag adlaw. Ang tawky nurse shark ay may kaunting natural na mandaragit; ang mga pag-atake sa species na ito ay naiulat na mula sa mga bull sharks ( Carcharhinus leucas ) at mahusay na mga martilyo ( Sphyrna mokarran ), habang ang mga kaugnay na shark ng nars ay kilala upang mabiktima ng mga tigre na pating ( Galeocerdo cuvier ) at mga lemon sharks ( Negaprion brevirostris ). Ang tawky nurse shark adunay pipila nga mga natural nga tigpanila; Ang mga pag-atake sa kini nga mga species gi-report gikan sa mga pating sa baka ( Carcharhinus leucas ) ug mga hammerheads ( Sphyrna mokarran ), samtang ang mga may kalabutan nga shark sa nars nahibal-an nga nabiktima sa mga tig-sharks ( Galeocerdo cuvier ) ug mga lemon sharks ( Negaprion brevirostris ). Ang mga kilalang parasito ng species na ito ay kinabibilangan ng limang species ng tapeworm sa genus Pedibothrium , na pumapasok sa bituka ng pating na bituka . Nailhan parasites niining sakop sa henero nga naglakip sa lima ka mga sakop sa henero nga tapeworms sa henero Pedibothrium , nga midagsang sa iho ni spiral tinai . Ang tawny nurse shark ay maaaring isa sa ilang mga isda na nagdadalubhasa sa pagkuha ng pugita. Ang tawny nurse shark mahimoÕg usa sa pipila ka mga isda nga naka-specialize sa pagkuha og octopus. Ang iba pang mga kilalang item sa pagkain ay kinabibilangan ng mga corals , sea __urchins , crustaceans (hal. Crab at lobsters ), pusit , maliit na isda (hal. Surgeonfish , queenfish , at rabbitfish ), at paminsan-minsang sea ahas. Ang uban pang nahibal-an nga mga butang sa pagkaon naglakip sa mga corals , sea __urchins , crustaceans (eg mga crab ug lobsters ), squid , gagmay nga mga isda (eg surgeonfish , queenfish , ug rabbitfish ), ug usahay mga bitin sa dagat. Ang pangangaso ng mga tauhang nars na pating ay lumalangoy nang mabagal sa itaas ng sahig ng dagat, na pinipiga ang kanilang mga ulo sa mga pagkalungkot at butas. Ang mga mangingisda nga mga iho nga mga iho nga bango hinay nga naglangoy nga hinay sa ibabaw sa salog sa dagat, gipunting ang ilang mga ulo sa mga pagkaguol ug mga lungag. Kapag natagpuan ang isang item na biktima, ang pating na lakas ay nagpapalawak ng malaki, kalamnan pharynx , na lumilikha ng isang malakas na negatibong presyon na sumisipsip sa biktima sa bibig nito. Kung makit-an ang usa ka butang nga biktima, ang pating kusog nga nagpadako sa daghan, muscular pharynx , nga nagmugna usa ka kusog nga negatibo nga presyur nga nagpabuto sa biktima sa baba niini. Ang mating sa tawny nurse shark ay kilala na magaganap mula Hulyo hanggang Agosto sa Madagascar. Ang pagkasamad sa tawny nurse shark nahibal-an nga mahitabo gikan Hulyo hangtod Agosto gikan sa Madagascar. Ang mga babaeng may sapat na gulang ay may isang functional ovary at dalawang functional na mga matris. Ang mga hamtong nga babaye adunay usa ka functional ovary ug duha nga functional nga mga matris. Ang mode ng pagpaparami ay aplacental viviparity, na nangangahulugang ang mga embryos hatch sa loob ng matris; ang mga babaeng nabihag ay naitala na nagdeposito hanggang sa 52 na hindi mabubuhay na mga kapsula ng itlog, na humantong sa mga maling ulat ng pating na ito na oviparous . Ang pamaagi sa pagpanganak mao ang aplacental viviparity, nagpasabut nga ang mga embryo hatch sa sulod sa matris; ang mga babaye nga nabihag gi-dokumentado nga nagdeposito hangtod sa 52 nga dili mahimo nga mga kapsula sa itlog, nga nagdala sa mga sayup nga mga taho bahin sa kini nga iho nga nahimong oviparous . Ang mga capsule ng itlog ng species na ito ay hugis-sibuyas, na may manipis, kayumanggi, translucent na mga shell. Ang mga kapsula sa itlog sa kini nga espisye giporma nga sibuyas, nga adunay manipis, brown, translucent nga kabhang. Ang tawny nurse shark ay ang tanging karpet na pating kung saan mayroong oophagy: sa sandaling ang pagbuo ng mga embryo ay naubos ang kanilang suplay ng pula ng itlog, pinaputukan nila ang mga itlog na ginawa ng ina at nakuha ang distended na katangian ng tiyan ng naturang oophagous embryos. Ang tawny nga nars nga shark mao ra ang us aka karpet nga piho diin adunay oophagy: sa higayon nga maugmad ang mga embryo ang ilang suplay sa yolk, ilang gitan-aw ang mga itlog nga gihimo sa inahan ug nakuha ang nagkalayo nga bahin sa tiyan sa mga oophagous nga mga embryo. Hindi tulad ng sa mga shark ng mackerel , ang mga itlog na natupok ng mga embryo ay malaki at naka-istilong sa halip na maliit at hindi mabubuo. Walang katibayan ng sibling cannibalism tulad ng sa sand tiger shark ( Carcharias taurus ). Dili sama sa mga mackerel sharks , ang mga itlog nga giut-ut sa mga embryo dagko ug sagol kaysa gamay ug dili mauswag. WalaÕy ebidensya sa cannibalism sa igsoon sama sa sand tiger shark ( Carcharias taurus ). Iulat ng iba't ibang mga may-akda ang haba sa kapanganakan kahit saan mula 40 hanggang 80 cm (16 hanggang 31 in), na may pagkakaiba-iba na maaaring sumasalamin sa pagkakaiba-iba ng heograpiya. Gi-report sa lainlaing mga tagsulat ang gitas-on sa pagkahimugso bisan diin gikan sa 40 hangtod 80 cm (16 hangtod 31 in), uban ang pagkasumpaki nga mahimo nga nagpakita sa pagkalainlain sa geographic. Bagaman ang mga babae ay naglalabas ng hanggang sa apat na may patubig na itlog sa bawat matris, ang napakalaking sukat ng mga bagong panganak ay nagmumungkahi na ang laki ng magkalat ay maaaring kakaunti sa isa o dalawa. Bisan kung ang mga babaye nga gibuhian hangtod upat ka mga naabono nga itlog sa matag matris, ang kadako nga kadako sa bag-ong natawo nag-ingon nga ang gibag-on sa gidak-on mahimong usa o duha. Sa isang napagmasdan na babae na mayroong dalawang mga embryo na nagbabahagi ng isang solong matris, ang isang embryo ay mas maliit at payat kaysa sa iba pa, na nagpapahiwatig na ang kumpetisyon ay maaaring mag-alis ng karagdagang mga kapatid. Sa usa ka gisusi nga babaye nga adunay duha ka mga embryo nga nag-ambit sa usa ka matris, ang usa ka embryo labi ka gamay ug nipis kaysa usa, nga nagpasabut nga ang kompetisyon mahimong makawagtang sa dugang nga mga igsoon. Ang tauhang nars na pating ay pinapahalagahan ng mga mahilig sa libangan sa Queensland. Ang tawky nurse shark gipabilhan sa mga makalingaw sa kalingawan sa Queensland. Ang mga pakikipag-usap na may mga malibog na pating ng nars sa ilalim ng dagat ay nagpapahiwatig ng isang mas mahusay na pagkatao kaysa sa katulad na pating na nars; karaniwang mga manlalaro ay maaaring lapitan ang mga pating at kahit hawakan at maglaro sa kanila nang walang insidente. Ang mga nakit-an nga may tawky nurse sharks sa ilawom sa dagat nagpaila sa labi ka labi nga pamatasan kaysa sa parehas nga shark sa nars; Kasagaran ang mga tigduyog makahimo sa pagduol nga mga iho sa mga iho ug bisan pa makahikap ug magdula uban kanila nga walaÕy panghitabo. Gayunpaman, ang species na ito ay madalas na hinimok sa kagat, at may karapat-dapat na respeto dahil sa lakas, maliit ngunit matalas na ngipin, at napakalakas na mga panga. Bisan pa, ang kini nga mga species kanunay nga napukaw sa pag-uyat, ug adunay katahuran sa pagtahud tungod sa kusog, gamay apan hait nga ngipon, ug labi ka kusgan nga mga apapangig. Ang mga sharks nurse ng Tawny ay pinapaboran ng mga atraksyon para sa mga iba't ibang ecotourist na nasa labas ng Thailand , ang Solomon Islands , at iba pa. Ang mga sharks nurse sa tawny gipalabi mga atraksyon alang sa mga lainlaing ecotourist sa Thailand , sa Solomon Islands , ug bisan diin. Ang species na ito ay angkop din sa pagkabihag at ipinapakita sa pampublikong aquaria sa Europa , Estados Unidos , Okinawa , at Singapore, kung saan maaari silang maging sapat na tame upang maging masarap sa kamay. Ang kini nga species usab haom nga pagkabihag ug gipakita sa publiko nga aquaria sa Europe , Estados Unidos , Okinawa , ug Singapore, diin mahimo sila kaigo nga igo aron mahatagan sa pagkaon. Isang babaeng Australian ang nakagat habang ang kamay ay nagpapakain sa kanila sa 2018. Usa ka babaye sa Australia ang gigakup samtang ginapakaon sila sa kamot sa 2018. Ang tawny nurse shark ay kinukuha ng mga komersyal na pangisdaan na nagpapatakbo sa buong saklaw nito, kasama na ang Pakistan, India, Thailand, at Pilipinas; ang isang pagbubukod ay nasa mga tubig sa Australia, kung saan ito ay kinukuha lamang sa maliit na bilang bilang bycatch . Ang tawny nurse shark gikuha sa mga komersyal nga pangisda nga nag-operate sa tibuuk nga mga sakup niini, lakip na sa Pakistan, India, Thailand, ug Pilipinas; usa ka eksepsyon ang naa sa kadagatan sa Australia, diin kini gikuha sa gagmay nga mga numero sama sa bycatch . Ang pating na ito ay nahuli gamit ang demersal trawl , lumulutang at naayos na ilalim na gill nets , at sa hook-and-line. Kini nga iho nabuak gamit ang demersal trawl , naglutaw ug naayo nga mga ubod sa gill ug sa linya sa hook-and-line. Ang karne ay ibinebenta sariwa o tuyo at inasnan, ang mga palikpik ay ginagamit para sa shark fin soup , at ang offalnaproseso sa fishmeal. Ang karne gibaligya nga presko o uga ug asin, ang mga palay gigamit alang sa sabaw sa shark fin , ug sa offalgiproseso ngadto sa fishmeal. Bilang karagdagan, ang atay ay isang mapagkukunan ng langis at bitamina, at ang makapal, matigas na balat ay ginawa sa mga produktong katad. Dugang pa, ang atay gigikanan sa lana ug bitamina, ug ang gibag-an, gahi nga panit gihimo sa mga panit nga produkto. a Queensland, Australia, ang tawky nurse shark ay pinahahalagahan ng mga malalaking manlalaro. Sa Queensland, Australia, ang tawny nurse shark gipabilhan sa mga dagkong dula sa mga mangingisda. Kapag nakakabit, ang mga malalaking indibidwal ay mapaglaban sa mga kalaban at mahirap talunin dahil sa kanilang ugali sa pag-ikot. Kung nahigot, daghang mga tawo ang lig-on nga mga kontra ug lisud nga mapaubos tungod sa ilang bisyo sa pagtuyok. May kakayahan din silang maglagay ng isang malakas na jet ng tubig sa mga mukha ng kanilang mga mananakop, na gumagawa ng mga grising noises sa pagitan ng mga jet (ginagawa ang tawny shark na isa sa ilang mga species ng pating upang makabuo ng isang ingay); kung ito ay isang sinasadya na nagtatanggol na pag-uugali ay hindi sigurado May katakus usab sila nga magluwa usa ka kusog nga jet sa tubig sa mga nawong sa ilang mga dinakup, nga naghimo sa mga agulo nga naggumikan taliwala sa mga jet (naghimo sa tawny shark nga usa sa pipila nga mga espisye sa mga pating aron makapatungha); kung kini usa ka tinuyo nga pagdepensa nga pamatasan mao ang dili sigurado Sinuri ng International Union for Conservation of Nature (IUCN) ang tawny nurse shark bilang Vulnerable sa buong mundo, dahil nahaharap ito sa mabigat na presyur sa pangingisda at ang mababang rate ng reproduktibo at pagpapakalat ay nililimitahan ang kakayahan ng labis na sinamantalang populasyon upang mabawi. Ang International Union alang sa Conservation sa Kinaiyahan (IUCN) nga gitasal sa kapehon nurse shark ingon Madutlan sa tibuok kalibotan, ingon nga kini nag-atubang bug-at nga presyon sa pangisda ug sa iyang ubos nga reproductive ug dispersal rates limitahan sa abilidad sa ibabaw sa-gipahimuslan populasyon sa pagbawi. Bukod dito, ang tirahan ng pating na ito ay naaangkop sa madaling pag- asa ng tirahan , mapanirang kasanayan sa pangingisda (halimbawa ang mga lason at eksplosibo, lalo na ang laganap sa Indonesia at Pilipinas), at panliligalig ng tao. Dugang pa, kini nga puy-anan sa iho sa shark naghimo niini nga mahimoÕg dili mahimutang sa pagkadaot , makadaot nga mga buhat sa pangisda (pananglitan ang mga hilo ug eksplosibo, labi na kaylap sa Indonesia ug Pilipinas), ug pagpanghadlok sa tawo. Ang mga naisalokal na pagtanggi o extirpations ng tawny nurse shark ay naitala na sa India at Thailand. Ang mga localized nga pagdumili o pagpalugway sa tawny nurse shark nga naitala sa India ug Thailand. Sa Australia, ang species na ito ay nasuri bilang Least Concern , dahil doon ay hindi ito target ng mga pangisdaan. Sa Australia, kini nga species gi-asoy ingon nga Least Concern , tungod kay wala kini gipunting sa mga pangisda. Si Nemipterus virgatus , ang gintong threadfin bream , ay isang species ng threadfin bream na katutubong sa kanlurang Pasipiko , mula sa timog Japan timog hanggang hilagang-kanluran ng Australia kasama ang Dagat Arafura . Ang Nemipterus virgatus , ang bulawan nga threadfin bream , usa ka klase nga threadfin bream nga natawhan sa kasadpang Pasipiko , gikan sa habagatang Japan habagatan sa amihanan-kasadpang Australia lakip ang Arafura Sea . Ito ay naninirahan sa mga lugar na may putik o buhangin na mga substrate at ang mga bata ay matatagpuan sa kalaliman mula 18 hanggang 33 m (59 hanggang 108 piye) habang ang mga matatanda ay matatagpuan hanggang sa 220 m (720 p). A Gipuy-an niini ang mga lugar nga adunay mga yuta nga lapok o balas ug ang mga batan-on makit-an sa giladmon gikan 18 hangtod 33 m (59 hangtod 108 p) samtang ang mga hamtong makapangita hangtod sa 220 m (720 p). ng species na ito ay maaaring umabot ng isang haba ng 35 cm (14 in), kahit na ang karamihan ay nasa paligid lamang ng 23 cm (9.1 in). Ang kini nga species mahimoÕg makaabut sa usa ka gitas-on nga 35 cm (14 in), bisan kung ang kadaghanan mga 23 sentimetros (9.1 pa). Ito ay isa sa pinakamahalagang species ng komersyal na pangisdaan sa East China Sea at hilagang South China Sea . Kini usa ka labing hinungdanon nga klase sa komersyal nga pangisda sa East China Sea ug amihanang South China Sea . Ang hawk-eagle ng Pilipinas o hilaga ng Philippine hawk-eagle ( Nisaetus philippensis ), na nauna nang ginagamot sa ilalim ng Spizaetus , ay isang species ng ibon na biktima ng pamilya na Accipitridae . Ang hawk-eagle sa Pilipinas o amihanan nga Philippine hawk-eagle ( Nisaetus philippensis ), nga una nga gitagad ubos sa Spizaetus , usa ka klase nga langgam nga biktima sa pamilya nga Accipitridae . Isinasaalang- alang ng maraming mga taxonomist ang mga hawk-eagle ng Pinsker , isang dating subspecies, na nakataas sa buong katayuan ng species. Giisip sa daghang mga taxonomist ang mga hawk-eagle sa Pinsker , usa ka kanhing subspecies, nga nakataas sa kahimtang sa mga espisye. Ito ay endemik sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa mga Pilipinas . Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan mao ang subtropical o tropical moist lowland nga kalasangan . Gihulga kini sa pagkawala sa bisyo . Ang Luzon fruit bat ( Otopteropus cartilagonodus ) ay isang species ng megabat sa Pteropodidae ng pamilya . Ang Luzon fruit bat ( Otopteropus cartilagonodus ) usa ka klase nga megabat sa pamilya nga Pteropodidae . Ito ay monotypic sa loob ng genus Otopteropus . Kini mao ang monotypic sa sulod sa henero nga Otopteropus . Ito ay endemik sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa mga Pilipinas . Ang likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan niini subtropikal o tropikal nga uga nga lasang . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa bisyo . Ang bat ng fruiton ng Luzon, isang miyembro ng order Chiroptera , ay isang maliit na bat na karaniwang sa Luzon isla. Ang Luzon fruit bat, nga nadakpan sa mando nga Chiroptera , usa ka gamay nga bat nga kasagaran sa isla sa Luzon . Nagpapakita ito ng madilim na maitim na kayumanggi kulay, na may mas magaan na kulay na lumilitaw sa lugar ng tiyan, karaniwang kulay-abo. Nagpakita kini nga itum nga kolor itom nga kolor kolor, nga adunay labi ka labi nga kolor nga makita sa lugar sa tiyan, kasagaran nga ubanon. Ito ay nocturnal at medyo malaki ang mata, lalo na sa maliit na tangkad nito. Kini nocturnal ug adunay daghang mata, labi na sa gamay nga gitas-on niini. Ang mga bats ng Luzon Prutas ay nakikilala sa pamamagitan ng kanilang mga tainga, na minarkahan ng mga pulang pampalapot. Ang mga baton sa Luzon Prutas gipaila sa ilang mga dalunggan, nga gitiman-an sa mga pula nga thickenings. Ang mga species ay nagpapakita ng sekswal na dimorphism sa kanilang mga cranial character, lalo na ang bungo. Ang mga baton sa Luzon Prutas gipaila sa ilang mga dalunggan, nga gitiman-an sa mga pula nga thickenings. Ang pangkalahatang sukat ng bungo ay natagpuan na mas malaki sa mga lalaki, ngunit ang mga babae ay may mas mataas na braincase. Ang kinatibuk-ang gidak-on sa bagolbagol makita nga labi ka daghan sa mga lalaki, apan ang mga babaye adunay labi ka taas nga braincase. Dahil dito, ang mga babae ay may mas mahabang kabuuang haba ng katawan, habang ang parehong mga kasarian ay may katulad na haba ng buto ng pakpak. Tungod niini, ang mga babaye adunay usa ka taas nga tibuuk nga gitas-on sa lawas, samtang ang parehong mga baye adunay parehas nga gitas-on sa bukog sa pako. Ang mga Isla ng Pilipinas ay may malawak na pagkakaiba-iba ng fauna. Ang mga Isla sa Pilipinas adunay daghang kalainan sa fauna. Sa ilalim ng utos na Chiroptera, ang isla ay tahanan ng 73 species, 36 genera, at 6 na pamilya. Ubos sa mando sa Chiroptera, ang isla adunay puy-anan sa 73 nga mga espisye, 36 nga genera, ug 6 nga mga pamilya. Ang Luzon Fruit Bats ay isa sa dalawang species sa pamilya Pteropodidae na sumailalim sa radiation sa Timog Silangang Asya. Ang Luzon Fruit Bats usa ka duha nga klase sa pamilya nga Pteropodidae nga nakaagi sa radiation sa Southeast Asia. Ang Luzon Fruit Bat ay hinihigpitan sa Luzon Island, na natagpuan sa kapuluan ng Pilipinas. Ang Luzon Fruit Bats usa ka duha nga klase sa pamilya nga Pteropodidae nga nakaagi sa radiation sa Southeast Asia. Sinakop nila ang tatlong magkakaibang mga rehiyon sa islang ito: ang mga Cordillera Central Mountains, ang Mount Sierra Madre, at ang Zambales Mountains. Gisakop nila ang tulo ka lainlaing mga rehiyon sa kini nga isla: ang Cordillera Central Mountains, ang Sierra Madre Mountains, ug ang Zambales Mountains. Naipamalas na ang tatlong clades na ito ay naiiba mula sa isa't isa sa paligid ng 1,91 milyon na taon na ang nakalilipas. Gipahiuyon nga kini nga tulo nga mga klada nagtuyok gikan sa usag usa mga 1.91 milyon nga tuig ang milabay. Ang mga bat ng prutas ng Luzon ay mas sagana sa pangunahing kagubatan ng Montane . Gipahiuyon nga kini nga tulo nga mga klada nagtuyok gikan sa usag usa mga 1.91 milyon nga tuig ang milabay. Ngunit kumalat sila sa mahusay na binuo pangalawang kagubatan , pati na rin ang mababang lupain, montane, at kagubatan ng mossy. Bisan pa, mikaylap sila sa maayo nga naugmad nga sekundaryong kagubatan , ingon man usab sa kapatagan, montane, ug mga kalasangan nga mossy. Ang kanilang pamamahagi ay matatagpuan sa isang saklaw ng taas mula 200 - 2250 metro (Heaney et al. 1998), ngunit ang mga rehiyon ng gitnang taas ay mas gusto. Ang ilang pag-apod-apod nakit-an sa us aka gitas-on gikan sa 200 - 2250 metros (Heaney et al. 1998), apan gipalabi ang mga rehiyon sa tungatunga. Dahil sa kanilang mataas na lokasyon ng taas, sila ay nakalista bilang isang Mas malalim na Pag-aalala. Tungod sa ilang hatag-as nga lokasyon sa kahitas-an, nakalista sila ingon usa ka Labing Maawa nga Kahingawa. Ito ay malupit; ang pagkain nito ay binubuo pangunahin ng prutas o nektar. Kini malimbungon; ang pagkaon niini naglangkob sa kadaghanan sa prutas o nektar. Sa kanilang pagkonsumo ng prutas, nakakatulong sila na mag-ambag sa natural na reforestation sa pamamagitan ng pagkalat ng mga buto. Sa ilang pagkonsumo sa bunga, gitabangan nila ang pag-amot sa natural nga reforestation pinaagi sa pagpatibulaag sa mga liso. Ang isang coda ay isang maikling pattern ng 3 hanggang 20 na pag-click na ginagamit sa mga sitwasyong panlipunan. Ang usa ka coda usa ka mubo nga sumbanan sa 3 hangtod 20 nga pag-klik nga gigamit sa mga sitwasyon sa sosyal. Minsan naisip nila na isang paraan kung saan kinilala ang mga indibidwal, ngunit ang mga indibidwal ay naobserbahan na gumagawa ng maraming mga codas, at ang parehong mga codas ay ginagamit ng maraming mga indibidwal. Kanunay sila gihunahuna nga usa ka paagi diin gipaila sa mga tawo ang ilang kaugalingon, apan ang mga indibidwal naobserbahan nga naghimo og daghang mga codas, ug ang parehas nga mga codas gigamit sa daghang mga indibidwal. Gayunpaman, ang bawat pag-click ay naglalaman ng isang pisikal na lagda na nagmumungkahi na ang mga pag-click ay maaaring magamit upang makilala ang mga indibidwal. Bisan pa, ang matag pag-klik naglangkob sa usa ka pisikal nga pirma nga nagsugyot nga ang mga pag-klik mahimo magamit aron mailhan ang mga indibidwal. Ang mga hiwalay na mga pods sa heograpiya ay nagpapakita ng mga natatanging dayalekto. Ang pagbulag sa mga bahin sa geograpiya nagpakita sa lainlaing mga diyalekto. Ang mga malalaking lalaki sa pangkalahatan ay nag-iisa at bihirang gumawa ng mga codas. Daghang mga lalaki ang sagad nag-inusara ug panagsa ra nga naghimo og mga codas. Sa mga bakuran ng pag-aanak, ang mga codas ay halos ganap na ginawa ng mga babaeng may sapat na gulang. Sa mga nataran sa pagpamaligya, ang mga codas hapit hingpit nga gihimo sa mga hamtong nga babaye. Sa kabila ng katibayan na ang sperm whales ay nagbabahagi ng magkatulad na mga codas, hindi pa rin alam kung ang mga sperm whales ay nagtataglay ng indibidwal na tiyak na mga repertoire ng coda o kung ang mga indibidwal ay gumawa ng mga code sa iba't ibang mga rate. Bisan pa sa ebidensya nga ang sperm whales nag-ambit sa parehas nga mga codas, wala pa nahibal-an kung ang sperm whale adunay piho nga mga repertoire sa coda o kung ang mga tawo naghimo ba nga mga codas sa lainlaing rate Ang mga mabagal na pag-click ay naririnig lamang sa pagkakaroon ng mga lalaki (hindi ito tiyak kung paminsan-minsan gawin ng mga babae). Ang mga hinay nga pag-klik mahimo ra mabati sa presensya sa mga lalaki (dili kini sigurado kung ang mga babaye usahay mobuhat niini). Gumagawa ang mga kalalakihan ng maraming mabagal na pag-click sa mga bakuran ng dumarami (74% ng oras), kapwa malapit sa ibabaw at sa lalim, na nagmumungkahi na lalo na silang mga senyas sa pag-upa. Gihimo ang labi ka hinay nga mga pag-klik sa mga umahan nga dumadaghang (74% sa oras), parehas sa giladmon ug sa giladmon, nga nagsugyot nga sila ang nag-unang mga timaan sa pagmarka. Sa labas ng bakuran ng mga pag-aanak, ang mga mabagal na pag-click ay bihirang naririnig, at karaniwang malapit sa ibabaw. Sa gawas sa likod sa mga sibsibanan sa mga sibsibanan, ang hinay nga mga pag-klik dili kadungog, ug kasagaran nga duol sa nawong. Ang mga whant whales ay kabilang sa mga pinaka- species ng kosmopolitan . Ang mga whant whales usa sa labing lahi nga mga kosmopolitan. Mas gusto nila ang mga tubig na walang yelo na mahigit sa 1,000 metro (3,300 piye) ang lalim. Gusto nila ang mga tubig nga walaÕy yelo nga kapin sa 1,000 ka metro (3,300 p) ang giladmon. Bagaman ang parehong mga kasarian ay nasa pagitan ng mapagtimpi at tropical na karagatan at dagat, tanging ang mga may sapat na gulang na populasyon ang mas mataas na latitude . Bisan kung parehas ang parehas nga sekso pinaagi sa init ug tropikal nga kadagatan ug kadagatan, ang mga hamtong nga lalake nga adunay taas nga populasyon sa latitude. Kabilang sa ilang mga rehiyon, tulad ng kahabaan ng tubig sa baybayin ng timog Australia , ang mga sperm whales ay itinuturing na wala nang lokal. Sa pila ka mga rehiyon, sama sa ubay sa kadagatan sa baybayon sa habagatang Australia, ang mga sperm whale giisip nga dili lokal. Ang mga ito ay medyo sagana mula sa mga poste hanggang sa ekwador at matatagpuan sa lahat ng mga karagatan. Kini dagaya gikan sa mga tukon hangtod sa ekwador ug makita sa tibuuk nga kadagatan. Naninirahan sila sa Dagat ng Mediteraneo , ngunit hindi ang Itim na Dagat , habang ang kanilang pagkakaroon sa Pulang Dagat ay hindi sigurado. Nagpuyo sila sa Dagat sa Mediteranyo, apan dili ang Itum nga Dagat, samtang ang ilang presensya sa Pulang Dagat dili sigurado. Ang mababaw na pasukan sa Black Sea at ang Red Sea ay maaaring account para sa kanilang kawalan. Ang mabaw nga pagsulod sa Itum nga Dagat ug sa Pula nga Dagat tingali nakatampo sa pagkawala nila. Ang mas mababang mga layer ng Itim na Dagat ay mayroon ding anoxic at naglalaman ng mataas na konsentrasyon ng mga compound ng asupre tulad ng hydrogen sulphide . Ang ubos nga layer sa Itum nga Dagat usab anoxic ug adunay taas nga konsentrasyon sa mga compound sa asupre sama sa hydrogen sulphide . [ Ano ang dapat gawin sa mga whales na hindi makahinga sa ilalim ng tubig? Kakulangan ng biktima? ]Ang unang nakitang paningin sa Pakistan ay ginawa noong 2017. Unsa may kalabotan sa kung unsang mga balyena ang mga balyena nga wala makaginhawa sa ilawom sa tubig Kawad-an sa biktima? ] Ang una nga pagtan-aw sa Pakistan natapos sa 2017. Ang kauna-unahang record sa kanlurang baybayin ng Korean Peninsula ( Dilaw na Dagat ) ay ginawa noong 2005. kasunod ng isa sa Ganghwa Island noong 2009. Ang una nga natala nga rekord sa kasadpang baybayon sa Peninsula sa Korea ( Dalag nga Dagat ) gihimo kaniadtong 2005. gisundan sa usa sa Isla sa Ganghwa kaniadtong 2009. Ang mga populasyon ay mas malapit sa mga istante ng kontinental at canyon. Ang mga populasyon labi ka duol sa mga kontinente sa mga kontinente ug canyon. Ang mga whales whales ay karaniwang matatagpuan sa malalim, malayo sa baybayin na tubig, ngunit maaaring makita nang mas malapit sa baybayin, sa mga lugar kung saan maliit ang istante ng kontinental at bumaba nang mabilis sa kailaliman ng 310 hanggang 920 metro (1,020 hanggang 3,020 piye). Ang mga balyena saperper sagad nga makit-an nga lawom, layo sa baybayon, apan makit-an nga duol sa baybayon, sa mga lugar diin ang kontinente adunay gamay nga mga estante ug dali nga nahulog sa giladmon nga 310 hangtod 920 metros (1,020 hangtod 3,020). p). Ang mga lugar sa baybayin na may makabuluhang populasyon ng sperm whale ay kinabibilangan ng Azores at Dominica . Ang mga lugar sa baybayon nga adunay daghang sperm whale naglakip sa Azores ug Dominica. Iminumungkahi ng mga tala sa kasaysayan ng catch na maaaring magkaroon ng mas maliit na mga bakuran ng pagsalakay sa Dagat ng Japan . Gisugyot sa mga rekord nga makasaysayan sa pagdakup nga mahimoÕg adunay gamay pa nga agrikultura sa Dagat sa Japan. Sa kahabaan ng Peninsula ng Korea, ang unang nakumpirma na obserbasyon sa loob ng Dagat ng Japan, walong mga hayop mula sa Guryongpo , ay ginawa noong 2004 mula nang matapos ang huling pag-agaw ng limang balyena mula sa Ulsan noong 1911, habang siyam na balyena ang napansin sa panig ng East China Sea ng peninsula noong 1999. Kauban sa Peninsula sa Korea, ang una nga nakumpirma nga obserbasyon sa sulod sa Dagat sa Japan, walo ka mga hayop gikan sa Guryongpo, gihimo kaniadtong 2004 gikan sa katapusan nga pagkuha sa lima ka balyena nga Ulsan kaniadtong 1911, samtang siyam ka balyena. nakita sa baybayon sa China Sea. sa peninsula kaniadtong 1999. Ang mga may sapat na gulang ay kilala na magpasok ng nakakagulat na mababaw na bays upang magpahinga (ang mga balyena ay magiging kapahingahan sa mga okasyong ito). Nahibal-an nga ang nagpalambo nga mga lalaki misulod sa lahi nga mabaw nga pahulay aron makapahulay (ang mga balyena mahimong mopahulay sa kini nga mga okasyon). Mayroong natatangi, mga pangkat ng baybayin na iniulat mula sa iba't ibang mga lugar sa gitna ng mundo tulad ng Scotland , at Shiretoko Peninsula, sa Kaikoura, sa Davao Gulf . Ang ganitong mga grupo ng baybayin ay mas sagana sa mga pre-whaling days. Adunay mga talagsaon, mga grupo sa baybayon ang nagreport gikan sa lainlaing mga lugar sa tibuuk kalibutan sama sa Scotland , ug Shiretoko Peninsula, sa Kaikoura, sa Gulf sa Davao . Ang ingon nga mga grupo sa baybayon labi ka daghan sa mga pre-whaling nga mga adlaw. Ipinapahiwatig ng pagsusuri ng genetic na ang populasyon ng mundo ng mga sperm whales na nagmula sa Karagatang Pasipiko mula sa isang populasyon na halos 10,000 mga hayop sa paligid ng 100,000 taon na ang nakalilipas, kapag ang pagpapalawak ng mga takip ng yelo ay naharang sa kanilang pag-access sa iba pang mga dagat. Gipakita sa pag-analisar sa genetic nga ang populasyon sa kalibutan sa sperm whale naggikan sa Dagat Pasipiko gikan sa usa ka populasyon nga mga 10,000 nga mga hayop mga 100,000 ka tuig ang milabay, sa dihang gipugngan sa ice cap ang ilang pagpanganak. sa ubang mga dagat. Sa partikular, ang kolonisasyon ng Atlantiko ay ipinahayag na naganap nang maraming beses sa panahon ng pagpapalawak ng kanilang saklaw. Sa partikular, gipakita ang kolonisasyon sa Atlantiko nga nahitabo sa daghang beses sa pagpalapad sa ilang teritoryo. Karaniwang sumisid ang mga whales whales sa pagitan ng 300 hanggang 800 metro (980 hanggang 2,620 piye), at kung minsan 1 hanggang 2 kilometro (3,300 hanggang 6,600 piye), sa paghahanap ng pagkain. Ang mga balyena sa sperm kasagarang mobiyahe gikan sa 300 hangtod 800 metros (980 hangtod 2,620 p), ug usahay 1 hangtod 2 kilometros (3,300 hangtod 6,600 p), aron pangitaon ang pagkaon. Ang pangangati ng mga bituka na dulot ng pusit na mga beaks ay pinasisigla ang pagtatago ng sangkap na tulad ng pampadulas na ito. Ang iritasyon sa mga tinai nga gipahinabo sa mga agianan sa ilong nag-awhag sa pagtago sa kini nga sangkap nga sama sa lubricant. Ang mga whant whales ay mga nakakainit na feeder at kumakain ng halos 3% ng kanilang timbang sa katawan bawat araw. Ang mga whant whale kay mga prodyuser sa pagkaon ug mokaon mga 3% sa gibug-aton sa ilang lawas kada adlaw. Ang kabuuang taunang pagkonsumo ng biktima ng sperm whales sa buong mundo ay tinatayang halos 91 milyong tonelada (100 milyong maiikling tonelada). Ang kinatibuk-ang tinuig nga pagkonsumo sa mga sperm whale sa tibuuk kalibutan gibanabana nga mga 91 milyon nga tonelada (100 milyon nga mubo nga tonelada). Sa paghahambing, ang pagkonsumo ng tao ng pagkaing-dagat ay tinatayang 115 milyong tonelada (127 milyong maikling tonelada). Sa pagtandi, ang pagkonsumo sa tawo sa dagat gibanabana nga 115 milyon nga tonelada (127 milyon nga mubo nga tonelada). Ang mga whales whales hunting sa pamamagitan ng echolocation . Ang mga balyena sa sperm gipangita sa echolocation. Ang kanilang mga pag-click ay kabilang sa pinakamalakas na tunog sa kaharian ng hayop ( tingnan sa itaas ). Ang ilang mga pag-klik usa sa labing kusog nga tunog sa kaharian sa hayop (tan-awa sa ibabaw). Ito ay na-hypothesised na maaari itong masindak sa mga pag-click nito. Gitumbok kini nga mahimoÕg mahadlok ang biktima sa mga pag-klik niini. Ang mga pang-eksperimentong pag-aaral na sinusubukang i-duplicate ang epekto na ito ay hindi nag-kopya ng mga nasabing pinsala, na nagdududa sa pagdududa. Ang mga eksperimento nga pagtuon nga misulay sa pagdoble niini nga epekto wala makapatubo sa gituohan nga mga samad, nga kini nagduhaduha sa kini nga ideya. Nakasaad na ang sperm whales, pati na rin ang iba pang malalaking cetaceans, ay tumutulong sa pagpapabunga sa ibabaw ng karagatan sa pamamagitan ng pag-ubos ng mga sustansya sa kalaliman at pagdala ng mga sustansya na ito sa ibabaw ng karagatan kapag sila ay defecate, isang epekto na kilala bilang whale pump . Giingon nga ang sperm whale, ingon man ang uban pang dagko nga mga cetacean, makatabang sa pag-abono sa mga kadagatan pinaagi sa pagpaubos sa mga sustansya sa kahiladman ug pagdala sa mga sustansya ngadto sa kadagatan kung sila magkalot, epekto nga nailhan nga balyena. Pinupuksa nito ang phytoplankton at iba pang mga halaman sa ibabaw ng karagatan at nag-aambag sa pagiging produktibo ng karagatan at ang pagkasira ng atmospheric carbon. Gitanom niini ang phytoplankton ug uban pang mga tanum nga naa sa ilawom sa tubig ug naghatag hinungdan sa produktibo sa dagat ug paglabas sa atmospheric carbon. Ang mga whales whper ay maaaring mabuhay ng 70 taon o higit pa. Ang mga balyena sa sperm nabuhi sa 70 ka tuig o kapin pa. Ang mga ito ay pangunahing halimbawa ng isang species na napili ng K- , na nangangahulugang ang kanilang diskarte sa reproduktibo ay nauugnay sa matatag na kondisyon ng kapaligiran at binubuo ng isang mababang rate ng kapanganakan, makabuluhang tulong ng magulang sa mga supling, mabagal na pagkahinog, at mataas na kahabaan ng buhay. Kini usa ka punoan nga panig-ingnan sa usa ka klase nga K-pagpili, nagpasabut nga ang ilang pamaagi sa paghuwad suod nga may kalabutan sa malig-on nga palibot ug naglangkob sa usa ka mubo nga rate sa pagpanganak, hinungdanon Tabang sa ginikanan sa mga bata, hinay nga pagkahinog. ug taas. Kung paano nila napili ang mga kapares ay hindi natukoy nang tiyak. Dili sigurado kung giunsa nila pagpili ang mga kapikas. Ang mga lalaki ay lalaban sa bawat isa sa mga babae, at ang mga lalaki ay magpapakasal sa maraming mga babae, na ginagawa silang mga polygynous , ngunit hindi nila pinangungunahan ang pangkat tulad ng sa isang harem. Ang mga lalaki makig-away sa usag usa sa mga babaye, ug ang mga lalaki nagpakasal sa daghang mga babaye, nga naghimo kanila nga mga polygynous, apan wala nila gamhan ang grupo sama sa usa ka harem. Ang mga lalaki ay hindi nagbibigay ng pangangalaga sa magulang sa kanilang mga anak. Ang mga kababayen-an wala naghatag sa pag-atiman sa amahan sa ilang mga anak. Ang mga kababaihan ay nagiging mayabong sa paligid ng 9 taong gulang. Ang mga babaye mahimo nga mabungahon sa hapit 9 nga tuig ang edad. Ang pinakalumang babaeng buntis na naitala na 41 taong gulang. Ang labing karaan nga mabdos nga babaye nga natala sukad 41 ka tuig ang edad. Ang gestasyon ay nangangailangan ng 14 hanggang 16 na buwan, na gumagawa ng isang solong guya. Ang gestation molungtad 14 ngadto sa 16 ka bulan, magpatunghag torong baka. Ang mga babaeng may sapat na gulang na sekswal ay ipinanganak nang isang beses tuwing 4 hanggang 20 taon (ang mga rate ng pagbubuntis ay mas mataas sa panahon ng whaling). Ang mga hamtong nga babaye manganak kausa matag 4 hangtod 20 ka tuig (ang mga rate sa pagmabdos mas taas sa panahon sa pagmabdos). Ang pagsilang ay isang kaganapan sa lipunan, dahil ang ina at guya ay nangangailangan ng iba upang maprotektahan sila mula sa mga mandaragit. Ang pagkahimugso usa ka kahimtang sa sosyal nga kahimtang, ingon nga ang inahan ug nating baka nanginahanglan sa uban aron mapanalipdan sila gikan sa mga manunukob. Ang iba pang mga may sapat na gulang ay maaaring magbiro at kagatin ang bagong panganak sa mga unang oras nito. Ang ubang mga hamtong mahimong mopaak ug mopaak ang bag-ong natawo sa sayo nga mga oras. Ang paggagatas ay nagpapatuloy sa loob ng 19 hanggang 42 buwan, ngunit ang mga guya, bihira, ay maaaring sumuso hanggang sa 13 taon. Ang lactation molungtad sulod sa 19 ngadto sa 42 ka bulan, apan ang mga nating baka, panagsa ra, makasuso hangtod sa 13 ka tuig. Tulad ng iba pang mga balyena, ang gatas ng sperm whale ay may mas mataas na nilalaman ng taba kaysa sa mga terrestrial mammals: mga 36%, kumpara sa 4% sa gatas ng baka. Sama sa ubang mga balyena, ang gatas sa sperm whale adunay mas taas nga sulud sa tambok kaysa sa mga mamal sa terrestrial: mga 36%, kung itandi sa 4% nga gatas sa baka. Nagbibigay ito ng isang pare-pareho na katulad ng cottage cheese, na pinipigilan ito mula sa paglusaw sa tubig bago kainin ito ng guya. Naghatag kini usa ka pagkamakanunayon nga susama sa keso sa cottage, nga gipugngan kini nga matunaw sa tubig sa dili pa mokaon ang nating baka. Mayroon itong nilalaman ng enerhiya na halos 3,840 kcal / kg, kumpara sa 640 kcal / kg lamang sa gatas ng baka. Kini adunay sulud nga kusog sa halos 3,840 kcal / kg, kon itandi sa 640 kcal / kg sa gatas sa baka. Ang mga baka ay pinahihintulutan sa pagsuso sa mga babae maliban sa kanilang mga ina. Ang mga baka mahimoÕg gitugotan sa pagpasuso gikan sa mga babaye gawas sa ilang mga inahan. Ang mga kalalakihan ay nagiging sekswal na matanda sa 18 taon. Ang mga lalaki nga mahimong sekswal nga hamtong sa edad nga 18 ka tuig. Sa pag-abot sa sekswal na kapanahunan, ang mga lalaki ay lumilipat sa mas mataas na latitude , kung saan mas malamig ang tubig at ang pagpapakain ay mas produktibo. Sa pagkab-ot sa seksuwal nga pagkahamtong, ang mga lalaki mobalhin sa mas taas nga latitude, diin ang tubig labi ka bugnaw ug ang pagpakaon mas mabungahon. Ang mga babae ay mananatili sa mas mababang latitude. Ang mga babaye nagpabilin sa ubos nga latitude. Naabot ng mga lalaki ang kanilang buong sukat sa edad na 50. Ang mga lalaki nakaabot sa tibuuk nga kadako sa edad nga 50. Ang diagram na nagpapakita ng mga silhouette ng 10 panloob na nakaharap na mga balyena na nakapalibot sa isang solong, siguro nasugatan, miyembro ng pangkat Diagram nga nagpakita sa mga silhouette nga 10 nga balyena nga nag-atubang sa usa ka, tingali nasamdan, miyembro sa grupo Ang mga whale whales ay nagpatibay sa " marguerite form" upang ipagtanggol ang isang mahina na miyembro ng pod. Ang mga balyena sa balyena nagsagop sa Òmarguerite formationÓ aron mapanalipdan ang usa ka mahuyang nga miyembro sa pod. Ang mga may sapat na gulang na hindi dumarami ay nabubuhay nang nag-iisa, samantalang ang mga babae at mga batang lalaki ay naninirahan sa mga grupo. Ang mga hamtong nga wala pa matawo nga mga bata nagpuyo nga usa ka kinabuhi, samtang ang mga babaye ug gagmay nga mga bata nagpuyo sa parehas nga mga grupo. Ang pangunahing puwersa sa pagmamaneho para sa sekswal na paghihiwalay ng mga adult na sperm whale ay ang kumpetisyon ng scramble para sa mesopelagic squid. Ang nag-unang kusog sa pagmaneho alang sa sekswal nga pagbulag sa mga hamtong nga sperm whale mao ang kompetisyon sa scramble alang sa mesopelagic squid. Ang mga kababaihan at ang kanilang mga kabataan ay nananatili sa mga grupo, habang ang mga may sapat na gulang ay nag-iiwan ng kanilang "natal unit" sa isang lugar sa pagitan ng 4 at 21 taong gulang. Ang mga babaye ug ang ilang mga batan-on nagpabilin sa mga grupo, samtang ang mga tigulang na mga lalaki nagbiya sa ilang "natal unit" sa usa ka lugar tali sa 4 ug 21 anyos. Ang mga mature na lalaki minsan ay bumubuo ng mga maluwag na grupo ng bachelor na may iba pang mga lalaki na magkatulad na edad at laki. Ang mga hamtong nga lalaki usahay maporma ug mga luag na grupo sa bachelor nga adunay ubang mga lalaki nga parehas nga edad ug gidak-on. Habang tumatanda ang mga lalaki, karaniwang namuhay sila ng nag-iisa. Samtang nagkatigulang ang mga lalaki, kasagaran sila magkinabuhi nga nag-inusara. Ang mga may sapat na gulang na lalaki ay sumabay sa kanilang sarili, na nagmumungkahi ng isang antas ng pakikipagtulungan na hindi pa lubusang nauunawaan. Ang mga hamtong nga lalaki nagbinutihan sa ilang mga kaugalingon, nga nagsugyot sa usa ka lebel sa kooperasyon nga wala pa masabut sa hingpit. Bihira ang mga balyena, kung sakaling, iwanan ang kanilang grupo. Talagsa ra ang mga balyena, kung kanunay, biyaan ang ilang grupo. Ang isang yunit ng lipunan ay isang pangkat ng mga sperm whales na nakatira at naglalakbay nang magkasama sa loob ng isang taon. Ang usa ka yunit sa katilingban kay usa ka ranggo sa mga sperm whales nga nagpuyo ug nagbiyahe nga mag-uban sa usa ka yugto sa usa ka tuig. Bihira ang mga indibidwal, kung sakaling, sumali o mag-iwan ng isang yunit ng lipunan. Talagsa ra ang mga indibidwal, kung kanunay, moapil o mobiya sa usa ka yunit sa katilingban. Mayroong malaking pagkakaiba-iba sa laki ng mga yunit ng lipunan. Adunay dako nga kalainan sa gidak-on sa mga yunit sa katalingban. Ang mga ito ay pinaka-karaniwang sa pagitan ng anim at siyam na mga indibidwal na laki ngunit maaaring magkaroon ng higit sa dalawampu't. Kini kay Kasagaran sila sa labing sagad sa taliwala sa unom ug siyam nga mga indibidwal na kadak-an apan adunay nga daghan pa sa kaluhaan. Hindi tulad ng mga whale killer , ang mga sperm whales sa loob ng isang yunit ng lipunan ay hindi nagpapakita ng makabuluhang ugali na makisama sa kanilang mga kamag-anak na genetic. Dili sama sa mga killer whale, ang sperm whales sa sulod sa usa ka yunit sa katilingban kay wala nagapakita nga mahinungdanong pamatasan nga makig-uban sa ilang mga paryente nga genetic. Ang mga kababaihan at mga guya ay gumugugol ng halos tatlong-kapat ng kanilang oras para sa pangangalakal at isang-kapat ng kanilang oras sa pakikisalamuha. Karaniwang nagaganap ang pakikipagkapwa sa hapon. Ang mga babaye ug mga nati kay naggasto mga tulo ka quarter sa ilang oras sa paggahin ug usa ka kwarter sa ilang oras sa panag-uban. Kasagaran mahitabo ang ang panag-uban kay sa hapon. Kapag ang mga whale spales ay makihalubilo, nagpapalabas sila ng mga kumplikadong pattern ng mga pag-click na tinatawag na codas . Kkung ang sperm whale kay makig-uban, nagapakita sila ug mga komplikado nga mga sumbanan sa mga pag-click nga ginatawag ug codas Magugugol sila ng maraming oras sa pag-rub laban sa bawat isa. Mogahin sila og daghang oras sa pag-away batok sa usag usa. Ang pagsubaybay sa mga balyena sa pagsisid ay nagmumungkahi na ang mga grupo ay nakikibahagi sa pag- aanak ng biktima, na katulad ng pain ball na nilikha ng iba pang mga species, bagaman ang pananaliksik ay kailangang kumpirmahin sa pamamagitan ng pagsubaybay sa biktima. Ang pagsubaybay sa mga balyena sa paglangoy kay nagsugyot nga ang mga grupo kay nakigtunga sa pagbantay sa mga biktima, nga parehas sa pain ball nga gihimo sa ubang mga lahi, bisan kung ang panukiduki kay kinahanglan nga mapamatud-an pinaagi sa pagsubaybay sa biktima. Ang pinaka-karaniwang natural na mandaragit ng sperm whales ay ang killer whale , ngunit ang mga whale pilot at maling killer whales ay paminsan-minsan ay binabastos sila. Ang labing sagad nga natural nga predator sa sperm whale mao ang killer whale , apan ang mga pilot whale ug sayop nga mga killerwhale kay usahay kay ginabastos sila. Ang mga balyena ng mamamatay na pumatay sa mga target na grupo ng mga babaeng may kabataan, karaniwang nagsisikap na kunin at patayin ang isang guya. Ang mga killer whale na gapatay sa mga target nga grupo sa mga babaye nga adunay mga batan-on, usahay maningkamot kuhaon ug patyon ang usa ka nati. Protektahan ng matatanda ang kanilang mga guya o isang nasugatan na may sapat na gulang sa pamamagitan ng pag-ikot sa kanila. Gipanalipdan sa mga tiguwang ang ilang mga nati o usa ka nasamadan nga mga hamtong na pinaagi sa paglibut sa kanila. Maaari silang makaharap sa loob gamit ang kanilang mga buntot (ang 'marguerite form', na pinangalanan sa bulaklak ). Pwede Mahimo silang mag-atubang sa sulud gamit ang ilang mga ikog (ang 'marguerite formation', nga nginganlan sa bulak ). Ang mabigat at malakas na buntot ng isang adult na balyena ay maaaring may kakayahang maghatid ng mga nakamamatay na suntok. Ang bug-at ug kusgan nga ikog sa usa ka hamtong nga balyena kay mahimoÕg adunay gahum sa pagluwas sa makamatay nga mga sumbag. Bilang kahalili, maaari silang makaharap sa labas (ang 'head-out formation'). Kung dili, pwede mahimo silang mag-atubang sa gawas (ang 'head-out formation'). Bukod sa sperm whales, southern right whalesay sinusunod upang maisagawa ang mga katulad na pormasyon. Gawas sa sperm whale, southern right whales na obserbahan para mahimo ang mga pareha nga pormasyon. Gayunpaman, ang mga pormasyon sa mga hindi mapanganib na sitwasyon ay naitala din. Bisan pa, ang mga pormasyon sa mga dili peligrong kahimtang kay natala na. Sinamantala ng mga unang mangangalakal ang ganitong pag-uugali, na umaakit sa isang buong yunit sa pamamagitan ng pinsala sa isa sa mga miyembro nito. Gipahimuslan sa mga ni una tigpamaligya ang kini nga pamatasan, nga nakadani sa usa ka tibuuk nga yunit pinaagi sa kadaot sa usa sa mga miyembro niini. Sabihin mong hampasin mo ang isang Forty-barong baka - mahirap na diyablo! Ang lahat ng kanyang mga kasama ay huminto sa kanya. Ingna nga gibunalan nimo ang usa ka Forty-barong toro - lisod nga yawa! Ang tanan niyang mga kauban kay nihunong sa iya. Ngunit hampasin ang isang miyembro ng paaralan ng harem, at ang kanyang mga kasama ay lumalangoy sa kanya kasama ang bawat tanda ng pag-aalala, kung minsan ay matagal nang malapit sa kanya at matagal na, tulad ng kanilang mga sarili upang maging isang biktima. Apan hampakon ang usa ka miyembro sa eskuylahan sa harem, ug ang iyang mga kauban kay naglibotlibut kaniya sa matag timaan sa pagkabalaka, usahay tung duol sa iya ug dugay na, parehas sa ilang sarili para mahimog usa ka biktima. Kung ang killer whale pod ay malaki, ang mga miyembro nito ay maaaring pumatay sa mga adult na babaeng sperm whales at maaaring makapinsala sa isang buong pod ng sperm whales. Kung ang killer whale pod kay dako, ang mga myembro niini kay pwede mupatay sa mga hamtong nga babaye nga sperm whale ug pwede nga makadaot sa usa ka tibuuk nga polong balyena. Ang mga indibidwal na malalaking matanda na sperm whales ay walang mga mandaragit na hindi pantao, at pinaniniwalaan na napakalaki, makapangyarihan at agresibo na mapapanganib ng mga mamamatay na balyena. Ang mga indibidwal nga dagko nga tiguwang lalaki nga sperm whale kay walay mga manlalaban nga dili pantawo, ug gituohan nga labi kadako, kusgan ug agresibo nga gihulga sa mga mamamatay nga balyena. Ang mga solong matandang lalake ay kilala upang makagambala at tumulong sa mga masugatang grupo sa malapit. Ang mga nag-inusarang tiguwang nga lalaki kay nailhanang para manghilabot ug mutabang sa mga huyang nga mga group sa duol Gayunpaman, ang balyena ng bull sperm, kung kasama ang mga pods ng mga babaeng wherm whales at ang kanilang mga guya tulad nito, ay maaaring maiulat na hindi mabisang mapuslit ang mga whale killer mula sa kanilang pag-atake sa grupo, kahit na ang mga mamamatay na balyena ay maaaring wakasan ang pag-atake nang mas maaga kapag ang isang ang toro ay naroroon. Bisan pa, ang bull sperm whale, kung kauban ang mag pods nga mga sperm whales ug ang ilang mga nati nga parehas ani, kay mahimoÕg dili ma-epektibo nga makatangtang sa mga whale killer gikan sa ilang mga pag-atake sa grupo, bisag ang mga mamamatay nga balyena mahimong tilukon sa pag-atake sa mga sayo kung ang usa ka toro kay naa. Gayunpaman, ang mga male sperm whales ay na-obserbahan upang atakihin at takutin ang mamamatay whale pods sa mapagkumpitensyang pagpapakain. Bisan pa, ang mga lalaki nga sperm whale naobserbahan para sa pag-atake ug paghadlok sa killer whale pods sa higayon nga kompetisyon nga pagpakaon. Ang isang insidente ay kinukunan mula sa isang mahabang linya ng basurero: isang killer whale pod ay sistematikong kumukuha ng mga isda na nahuli sa mga mahabang linya ng trawler (habang ang mga linya ay hinila sa barko) nang ang isang male sperm whale ay lumitaw na paulit-ulit na singilin ang killer whale pod sa isang pagtatangka upang palayasin ang mga ito; ito ay haka-haka ng mga tauhan ng pelikula na ang sperm whale ay tinatangkang ma-access ang parehong isda. Usa ka panghitabo kay nagkuha gikan sa usa ka taas nga linya sa basurero: usa ka killer whale pod kay sistematiko nga nagkuha sa mga isda nga nadakpan sa mga tag-as nga linya sa trawler (samtang ang mga linya gibira sa barko) sa usa ka laki na sperm whale kay nilutaw balik-balik kanunay nga nagsugo sa killer whale pod sa usa ka pagsulay sa pagpapahawa sa ila; kining storyaha kay wala ebidensya sa mga crew sa pelikula nga ang sperm whale nagsulay sa pag-access sa parehas nga isda. Ang mga whales ng killer ay nagtatrabaho ng isang buntot sa labas at buntot na pagpo sa pagtatanggol sa posisyon laban sa bull sperm whale na katulad ng ginagamit ng mga babaeng sperm whales laban sa umaatake na mga whale killer. Ang mga killer whale kay nagatrabaho usa ka ikog sa gawas ug pagbutang og ikog nga depensa nga posisyon batok sa balyena nga bull sperm na sama sa ginagamit sa mga babaye nga sperm whales batok sa pag-atake sa mga killer whale. Gayunpaman, sa ilang mga potensyal na site ng pagpapakain, ang mga whale killer ay maaaring mangibabaw sa sperm whales kahit na napalaki ng sperm whales. Bisan pa, sa pipila ka potensyal nga lugar sa pagpakaon, ang mga killer whale kay pwede molabaw sa sperm whales bisan kung wala nagpadako sa sperm whales. Ang ilang mga may-akda ay isinasaalang-alang ang mga mamamatay na balyena na "karaniwang" na nangingibabaw sa pag-uugali sa sperm whales ngunit ipinahayag na ang dalawang species ay "medyo pantay na katugma", na may mas malaking agresyon ng killer whales, na mas malaki ang puwersa ng umaakit para sa kanilang laki at mandaragit na kagalang-galang higit sa pagtutuos sa kanilang mas maliit na sukat. Giisip sa pipila nga mga tagsulat ang mga mamamatay nga balyena nga "kasagaran" pamatigayon nga nagpatigbabaw sa sperm whales apan gipahayag nga ang duha nga mga species "medyo patas nga gipares", uban ang labi pang agresyon sa killer whales, mas daghang gigitik nga puwersa alang sa ilang gidak-on ug predatory prowess labaw pa sa pagtumbas sa ilang gamay nga gidak-on. Ang mga whales whales ay hindi kilala para sa paglimot ng mga bono sa iba pang mga species, ngunit napansin na ang isang bottlenose dolphin na may isang spinal deformity ay tinanggap sa isang pod ng sperm whales. Ang mga balyena sa spper dili mailhan tungod sa pagkalimot sa mga bugkos sa ubang mga species, apan nakita nga ang usa ka bottlenose dolphin nga adunay usa ka spinal deformity gidawat sa usa ka pod sa sperm whales. Kilala silang lumangoy kasama ang iba pang mga cetaceans tulad ng humpback , fin , minke , pilot , at mga killer whales kung paminsan-minsan. Kilala sila nga nagalangoy upod ang iban nga mga cetacean sama sa humpback , fin , minke , pilot , ug mga whale killer usahay. Bagaman mahirap ang talaan ng fossil, maraming namatay na genera ay naatasan sa clade Physeteroidea , na kinabibilangan ng huling karaniwang ninuno ng modernong sperm whale, pygmy sperm whales , dwarf sperm whales , at natapos na mga physeteroids. Kasama sa mga fossil na ito ang Ferecetotherium , Idiorophus , Diaphorocetus , Aulophyseter , Orycterocetus , Scaldicetus , Placoziphius , Zygophyseter at Acrophyseter . Bisan kung dili maayo ang rekord sa fossil, daghang ang nangamatay na genera na uban sa clade Physeteroidea, nga naglakip sa katapusang kasagaran nga katigulangan sa modernong sperm whale, mga pygmy sperm whale , dwarf . Ferecetotherium, na natagpuan sa Azerbaijan at napetsahan sa huli na Oligocene (mga 28 hanggang 23 milyong taon na ang nakakaraan ), ay ang pinaka primitive fossil na natagpuan, na nagtataglay ng sperm whale-specific na mga tampok, tulad ng isang asymmetric rostrum ("beak" o "snout "). Ferecetotherium, nga nakit-an sa Azerbaijan ug gipetsahan hangtod sa ulahing Oligocene (mga 28 hangtod 23 milyon ka tuig ang milabay ), mao ang una nga fossil nga nakit-an, nga adunay mga kinaiya nga sperm whale-specific, sama sa usa ka asymmetric rostrum ("beak" o "snout"). Karamihan sa mga fossil ng whale whale mula sa Miocene period, 23 hanggang 5 milyong taon na ang nakalilipas . Kadaghanan sa mga fossil nga balyena sa sperm whies gikan sa panahon sa Miocene , 23 hangtod 5 milyon ka tuig na ang milabay . Ang Diaphorocetus , mula sa Argentina , ay napetsahan sa unang bahagi ng Miocene . Ang diaphorocetus , nga taga- Argentina , gipetsahan hangtod sa una nga Miocene . Fossil balyena tamud mula sa Middle Miocene isama Aulophyseter , Idiorophus at Ang Orycterocetus , lahat ng ito ay natagpuan sa West Coast ng Estados Unidos , at Scaldicetus , na natagpuan sa Europa at Japan . Ang mga fossil sperm whale gikan sa Middle Miocene naglakip sa Aulophyseter , Idiorophus ug Orycterocetus , tanan nga nakaplagan sa West Coast sa Estados Unidos , ug Scaldicetus , nga nakit-an sa Europe ug Japan. Ang mga fossil ng Orycterocetus ay natagpuan din sa Hilagang Atlantiko ng Hilaga at Dagat Mediteraneo , bilang karagdagan sa kanlurang baybayin ng Estados Unidos. Ang mga fossil sa Orycterocetus nakaplagan usab sa Dagat Atlantiko sa North ug Dagat sa Mediteranyo , dugang sa kasadpan nga baybayon sa Estados Unidos. Placoziphius , na natagpuan sa Europa, at Acrophyseter , mula sa Peru , ay napetsahan sa huli na Miocene. Placoziphius, nga nakit-an sa Uropa, ug Acrophyseter , gikan sa Peru , gipetsahan hangtod sa ulahing Miocene. Ang mga fossil sperm whales ay naiiba sa mga modernong sperm whales sa bilang ng ngipin at ang hugis ng mukha at jaws. Ang fossil sperm whale lahi sa modernong sperm whales sa ngipon ug ang dagway sa nawong ug apapangig. Ang Genera mula sa Oligocene at maaga at gitnang Miocene, na may posibilidad na pagbubukod ng Aulophyseter , ay may mga ngipin sa kanilang itaas na mga panga. Ang Genera nga gikan sa Oligocene ug sayo ug tungatunga sa Miocene, nga adunay posible nga eksepsiyon sa Aulophyseter , adunay mga ngipon sa ilang mga apapangig sa itaas. Acrophyseter , mula sa late Miocene, nagkaroon din ng ngipin sa parehong mga upper at lower jaws pati na rin ang isang maikling rostrum at isang paitaas curving mandible (mas mababang panga). Ang Acrophyseter , gikan sa ulahi nga Miocene, adunay mga ngipon usab sa taas ug sa ubos nga mga apapangig ingon usab usa ka mubo nga rostrum ug usa ka pataas nga curable nga mando (ubos nga apapangig). Ang mga pagkakaiba-iba ng anatomical na ito ay nagmumungkahi na ang mga species ng fossil ay maaaring hindi kinakailangang maging mga kumakain ng malalim na dagat tulad ng modernong sperm whale, ngunit ang ilan sa mga genera higit sa lahat ay kumakain ng isda. Kini nga mga kalainan sa anatomiko nagsugyot nga ang mga species sa fossil tingali dili kinahanglan nga mga pagkaon sa lawum nga dagat sa dagat sama sa moderno nga sperm whale, apan nga ang pipila ka mga genera nag-una nagkaon mga isda. Ang Zygophyseter , na napetsahan mula sa gitna hanggang huli na Miocene at natagpuan sa timog Italya , ay may mga ngipin sa parehong mga panga at tila naakma upang pakainin ang malaking biktima, sa halip na tulad ng modernong killer whale (orca). Ang Zygophyseter , pinetsahan gikan sa tungatunga hangtod sa ulahing bahin sa Miocene ug nakit-an sa habagatang Italya , adunay mga ngipon sa duha nga mga apapangig ug mopatim-aw nga gipahiangay aron ipakaon sa daghang biktima, sama sa moderno nga killer whale (orca). Ang iba pang mga fossil sperm whales na may mga pagbagay na katulad nito ay kolektibong kilala bilang killer sperm whales . Ang uban pang mga fossil sperm whale nga adunay mga pagpahiangay nga pareho niini giusa nga gitawag nga killer sperm whales . Ang dalawang species ng fossil na kabilang sa modernong genus Physeter ay kinikilala hanggang ngayon: P. antiquus ( Neogene ng France) at P. vetus (Neogene ng silangang Hilagang Amerika). Duha ka mga fossil species nga nahisakop sa modernong genus Physeter ang giila hangtod karon: P. antiquus ( Neogene of France) ug P. vetus (Neogene sa silangang North America). Ang tradisyunal na pananaw ay ang Mysticeti (baleen whale) at Odontoceti (may balyena na balyena) ay nagmula mula sa mas primitive whales nang maaga sa panahon ng Oligocene , at na ang super-pamilya Physeteroidea, na naglalaman ng sperm whale, dwarf sperm whale, at pygmy sperm whale , na-diver mula sa ibang mga balyena na may ngipin sa lalong madaling panahon pagkatapos nito, higit sa 23 milyong taon na ang nakalilipas . Ang tradisyonal nga panan-aw mao nga ang Mysticeti (baleen whale) ug Odontoceti (may balyena nga balyena) mitindog gikan sa labi ka primitive nga mga balyena sa una nga panahon sa Oligocene , ug nga ang super-pamilya Physeteroidea, nga naglangkob sa sperm whale, dwarf sperm whale, ug pygmy sperm whale , gibalhin gikan sa ubang mga balyena sa may ngipon sa wala madugay pagkahuman niini, kapin sa 23 milyon nga tuig ang milabay . Mula 1993 hanggang 1996, pinag-aaralan ng molekular phylogenetics ni Milinkovitch at mga kasamahan, batay sa paghahambing ng mga gen ng iba't ibang mga modernong balyena, iminungkahi na ang sperm whales ay mas malapit na nauugnay sa mga baleen whale. Gikan sa 1993 hangtod 1996, gisusi sa molekula phylogenetics ni Milinkovitch ug iyang mga kauban, base sa pagtandi sa mga gene sa lainlaing mga modernong balyena, gisugyot nga ang mga balyena sa sperm labi nga may kalabutan sa mga baleen whale. kaysa sa mga ito sa ibang mga balyena na may ngipin, na kung saan ay nangangahulugang ang Odontoceti ay hindi monophyletic ; sa madaling salita, hindi ito binubuo ng isang solong species ng balyena na may ngipin at lahat ng mga inapo nito. kay sa uban sila sa ubang mga balyena nga adunay buhok , nga nagpasabut nga ang Odontoceti dili monopolletic ; sa lain nga pagkasulti, wala kini usa ka lahi nga lahi sa mga gigikanan sa balyena nga gipanganak ug tanan nga mga kaliwatan. Gayunman, ang mas kamakailang mga pag-aaral, batay sa iba't ibang mga kumbinasyon ng comparative anatomy at molekular phylogenetics, binatikos ang pagsusuri ni Milinkovitch sa mga batayang pang-teknikal at muling kinumpirma na ang Odontoceti ay monopolletic. Bisan pa, ang labi ka bag-o nga pagtuon, base sa lainlaing mga kombinasyon sa managsama nga anatomy ug molekular phylogenetics, gisaway ang pagsusi sa Milinkovitch sa mga nataran sa teknikal ug gipamatud-an nga ang Odontoceti mga monopolletic. Kinumpirma din ng mga pagsusuri na ito na mayroong isang mabilis na radiation evolutionary (diversification) ng Physeteroidea sa panahon ng Miocene . Gipamatud-an usab sa kini nga mga pag-analisar nga adunay usa ka kusog nga radiation evolutionary (diversification) sa Physeteroidea sa panahon ng Miocene . Ang Kogiidae (dwarf at pygmy sperm whales) ay lumipat mula sa Physeteridae (totoong sperm whales) hindi bababa sa 8 milyong taon na ang nakalilipas . Ang Kogiidae (dwarf ug pygmy sperm whales) nagbalihin gikan sa Physeteridae (tinuod nga sperm whale) dili mubaba sa labing 8 milyon ka tuig ang milabay . Noong ika-19 na siglo, ang mga sperm whales ay hinuhuli gamit ang mga sakayan at hand-throw na kutsilyo, isang medyo mapanganib na pamamaraan, habang ang mga balyena ay muling nakipaglaban. Sa ika-19 nga siglo, ang mga sperm whale ginadakop gamit ang mga sakyanan ug mga hand-throw na kutsilyo, usa ka labi ka delikado nga pamaagi, samtang ang balyena kay musukol pa. Spermaceti , na nakuha lalo na mula sa spermaceti organ, at semilya ng langis , na nakuha lalo na mula sa mga mag-umyak sa katawan, ay marami na hinahangad matapos sa pamamagitan ng ika-18, ika-19, at ika-20 siglo whalers . Spermaceti , nga nakuha gikan sa spermaceti organ, ug sperm sa lana , nga nakuha sa panguna gikan sa tambok sa lawas, ang daghan nga nangita sa pinaagi sa ika-18, ika-19, ug sa ika-20 nga siglo tigpamalyena . Ang mga sangkap na ito ay natagpuan ang iba't ibang mga komersyal na aplikasyon, tulad ng mga kandila , sabon , kosmetiko , langis ng makina, iba pang dalubhasang mga pampadulas, langis ng lampara, lapis, krayola, waterproofing ng balat, mga materyales na nagpapatunay sa kalawang at maraming mga parmasyutiko na compound. Kini nga mga sangkap nakit-an ang lainlaing mga aplikasyon sa komersyal, sama sa mga kandila , sabon , kosmetiko , lana sa makina, uban pang mga espesyalista nga lubricant, lana sa lampara, lapis, krayola, waterproofing ng balat, mga materyales nga nagpamatuod sa pangpang ug daghang mga tambal sa parmasyutiko. Ambergris , isang solid, waxy, nasusunog na sangkap na ginawa sa digestive system ng sperm whales, ay hinahangad din bilang isang fixative sapabango . Ambergris , usa ka solid, waxy, flammable nga sangkap nga gihimo sa digestive system sa sperm whales, gipangandoy sab sa usa ka fixative sapahumot . Bago ang unang bahagi ng ikalabing-walo siglo, ang pangangaso ay karamihan ng mga katutubong Indones. Sa wala pa ang unang bahin sa ika-18 nga siglo, ang pagpangayam kadaghanan sa mga lumad nga taga-Indonesia. Ang alamat ay sa sandaling noong unang bahagi ng ika-18 siglo, sa paligid ng 1712, si Kapitan Christopher Hussey, habang naglalakad para sa mga tamang balyena na malapit sa baybayin, ay pinasabog ng baybayin ng isang walang tigil na hangin, kung saan nakatagpo niya ang isang sperm whale pod at pinatay ang isa. Ang alamat adunay usa ka panahon sa sayong bahin sa ika-18ng siglo, mga 1712, si Kapitan Christopher Hussey, samtang galakaw sa tama nga mga balyena duol sa baybayon, gihuyop sa baybayon sa usa ka hangin nga hangin, diin iyang nasugataan ang usa ka sperm whale pod ug gipatay ang usa. Bagaman maaaring hindi totoo ang kwento, ang mga sperm whales ay talagang sinamantala ng mga mangangalakal na Amerikano. Bisan kung ang istorya dili tinuod, ang sperm whales kay giabuso ug wala madugay gipahimuslan sa mga Amerikano. Si Hukom Paul Dudley, sa kanyang Essay on the Natural History of Whales (1725), ay nagsabi na ang isang Atkins, 10 o 12 taon sa kalakalan, ay kabilang sa unang nahuli ng sperm whales minsan sa paligid ng 1720 mula sa baybayin ng New England . Si Judge Paul Dudley, sa iyang Essay bahin sa Natural History of Whales (1725), nag-ingon nga ang usa ka Atkins, 10 o 12 ka tuig nga patigayon, usa sa una nga nakuha sa mga sperm whales us aka mga 1720 nga baybayon sa New. England.. Mayroong ilang mga naitala na catches sa unang ilang mga dekada (1709-11730) ng offshore sperm whaling. Adunay ubay-ubay nga natala nga mga nadakup sa unang pipila ka mga dekada (1709-11730) sa offshore sperm whaling. Sa halip, ang mga sloops ay nakatuon sa Nantucket Shoals , kung saan makakakuha sila ng mga tamang balyena o pumunta sa rehiyon ng Davis Strait upang mahuli ang mga balyena sa ulo . Hinuon, ang mga sloops naka-focus sa Nantucket Shoals, kung diin makakuha sila og tama nga mga balyena o moadto sa rehiyon sa Davis Strait aron makuha ang mga balyena. Sa unang bahagi ng 1740s, sa pagdating ng mga spermaceti kandila (bago ang 1743), ang mga sasakyang Amerikano ay nagsimulang magtuon sa mga whales ng spermaceti. Sa sayong bahin sa 1740, sa pagsugod sa mga kandila sa spermaceti (sa wala pa 1743), ang mga awto sa Amerika nagsugod nga nagpunting sa spermaceti whales. Ang talaarawan ng Benjamin Bangs (1721Ð1769) ay nagpapakita na, kasama ang mga pang-agos na bamper na kanyang nilayag, nakita niya ang tatlong iba pang mga sloops na lumilipad na sperm whales sa baybayin ng North Carolina noong huling bahagi ng Mayo 1743. Ang talaarawan sa Benjamin Bangs (1721Ð1769) nagpakita nga, kauban ang nag-agos nga bumper nga iyang gilayag, nakita niya ang tulo pa ka mga sloops nga naglupad nga sperm whale gikan sa baybayon sa North Carolina kaniadtong ulahing bahin sa Mayo 1743. . Sa pagbabalik sa Nantucket sa tag-araw 1744 sa isang kasunod na paglalakbay, nabanggit niya na "45 spermacetes ay dinala dito sa araw na ito," isa pang indikasyon na ang American sperm whaling ay buong buo. Pagbalik sa Nantucket sa ting-init sa 1744 sa sunod nga pagbiyahe, namatikdan niya nga "45 nga spermacetes gidala dinhi karon," usa pa nga timailhan nga ang American sperm whaling dili buut. Hindi nagtagal kumalat ang American sperm whaling mula sa silangang baybayin ng mga kolonya ng Amerikano hanggang sa Gulf Stream , Grand Banks , West Africa (1763), Azores (1765), at Timog Atlantiko (1770s). Mula 1770 hanggang 1775 Massachusetts, New York, Connecticut, at Rhode Island na mga port ng 45,000 barrels ng sperm oil taun-taon, kumpara sa 8,500 ng langis ng balyena. Ang American sperm whaling sa wala madugay mikaylap gikan sa silangan nga baybayon sa mga kolonya sa Amerika hangtod sa Gulf Stream, Grand Banks, West Africa (1763), Azores (1765), ug South Atlantiko (1770s). Gikan sa 1770 hangtod 1775 Massachusetts, New York, Connecticut, ug Rhode Island naglista ang 45,000 barrels sa sperm oil matag tuig, itandi sa 8,500 nga lana sa balyena. Sa parehong dekada, sinimulan ng British ang sperm whaling, na gumagamit ng mga barkong Amerikano at tauhan. Sa parehas nga dekada, gisugdan sa British ang sperm whaling, ginamit ang mga barko sa Amerikano ug mga tripulante. Sa sumunod na dekada, ang mga Pranses ay pumasok sa kalakalan, na gumagamit din ng kadalubhasaan sa Amerikano. Sa misunod nga dekada, ang mga Pranses misulod sa patigayon, nga gigamit usab ang kahanas sa Amerikano. Tumaas ang whaling whaling hanggang sa kalagitnaan ng ikalabinsiyam na siglo. Ang pagdako sa pagpangbaligya nagdako hangtod sa tungatunga sa napulog siyam nga siglo Ang langis ng Spermaceti ay mahalaga sa pag-iilaw ng publiko (halimbawa, sa mga parola, kung saan ginamit ito sa Estados Unidos hanggang 1862, kapag pinalitan ito ng langis ng mantika, kapalit ng petrolyo ) at para sa pagpapadulas ng mga makina (tulad ng mga ginamit sa cotton mills ng Industrial Revolution . Ang lana sa Spermaceti hinungdanon alang sa publiko nga suga (pananglitan, sa mga parola, diin gigamit kini sa Estados Unidos hangtod sa 1862, kung kini gipulihan sa lana, baylo sa petrolyo) ug alang sa lubricating nga mga makina (e.g. sa mga gigamit sa mga mill mills sa Industrial Revolution. Tumanggi ang whaling whaling sa ikalawang kalahati ng ikalabing siyam na siglo, dahil ang petrolyo ay ginamit sa mas malawak na paggamit. Ang pagbuut sa paghagdaw mikunhod sa ikaduha nga katunga sa ikanapulo ug siyam nga siglo, tungod kay gigamit ang lana alang sa labi ka daghan nga paggamit. Sa ganyang kahulugan, ang paggamit ng petrolyo ay maaaring masabing protektado ang populasyon ng balyena mula sa mas malaking pagsasamantala. Sa niana nga kahulugan, ang paggamit sa lana mahimong ikaingon sa pagpanalipod sa populasyon sa balyena gikan sa labi nga pagpahimulos. Ang mga whaling whaling noong ika-18 siglo ay nagsimula sa mga maliliit na sloops na nagdadala lamang ng isa o dalawang whaleboat. Ang paghagit sa paghagit sa ika-18 nga siglo nagsugod sa gagmay nga mga sloops nga nagdala usa o duha lang nga mga whaleboat. Ang saklaw at sukat ng armada ay nadagdagan sa paglipas ng panahon, at mas malaking mga barko ang pumasok sa pangisdaan. Ang kadako ug gidak-on sa armada nadugangan sa paglabay sa panahon, ug mas daghang mga barko ang misulod sa pangisda. Sa huling bahagi ng ika-18 siglo at unang bahagi ng ika-19 na siglo, ang mga sperm whaling ship ay naglayag sa ekwador na Pasipiko, sa Dagat ng India, Japan, sa baybayin ng Arabia, Australia at New Zealand. Sa ulahing bahin sa ika-18 ug sayong bahin sa ika-19 nga siglo, ang mga barko sa sperm whaling milawig sa ekwiter sa Pasipiko, ngadto sa Dagat sa India, Japan, sa baybayon sa Arabia, Australia ug New Zealand. Ang pangangaso ay maaaring mapanganib sa mga tripulante, yamang ang sperm whales (lalo na ang mga toro) ay madaling makipaglaban upang ipagtanggol ang kanilang sarili laban sa pag-atake, hindi katulad ng karamihan sa mga baleen na balyena. Ang pagpangayam mahimong peligro alang sa mga tripulante, tungod kay ang mga sperm whale (labi na ang mga toro) dali nga makig-away aron mapanalipdan ang ilang kaugalingon batok sa pag-atake, dili sama sa kadaghanan nga mga balyena. Kapag nakikitungo sa isang banta, ang mga sperm whales ay gagamitin ang kanilang malaking ulo ng mabisang bilang isang batong ram. Kung nag-atubang sa usa ka hulga, ang mga sperm whales mogamit sa ilang dako nga ulo nga epektibo ingon usa ka rock ram. Ang nakikilala na ang pinakatanyag na sperm whale counter-attack ay nangyari noong 20 Nobyembre 1820, nang ang isang balyena ay inaangkin na mga 25.9 metro (85 piye) ang haba at sumubsob sa Nantucket whaleship Essex . 8 lamang sa 21 na marino ang nakaligtas na mailigtas ng ibang mga barko. Nahibal-an nga ang labing bantog nga pag-atake sa sperm whale whale kaniadtong Nobyembre 20, 1820, sa dihang ang usa ka balyena nag-angkon nga mga 25.9 metros (85 piye) ang gitas-on ug nahulog sa Nantucket whaleship Essex. 8 ra sa 21 ka marinero ang naluwas sa ubang mga barko. Ang pagkakataong ito ay tanyag na pinaniniwalaan na binigyan ng inspirasyon sa sikat na aklat na Herman Melville na Moby-Dick . Kini nga kahigayunan kaylap nga gituohan nga giinspirar sa bantog nga librong Herman Melville nga Moby-Dick. Ang scrimshaw ay ang sining ng pagguhit sa ngipin ng mga balyena ng tamud. Ito ay isang paraan para maipasa ng mga mangangalakal ang oras sa pagitan ng mga hunts. Ang scrimshaw mao ang arte sa pagdibuho sa mga ngipon sa sperm whale. Kini usa ka paagi alang sa mga magpapatigayon nga maipasa ang oras tali sa mga hunta. Ang mga ngipin na katulad ng sperm whale ay madalas na hinahangad ng mga whaler ng ika-18 at ika-19 na siglo, na ginamit ang mga ito upang makagawa ng mga tinag na inukit na kilala bilang eskulturang . Ang mga whale-like sperm whales kanunay nga gipangita sa mga tigbaligya sa ika-18 ug ika-19 nga siglo, nga gigamit kini aron makahimo mga kinulit nga nailhan nga eskultura. Ang 30 ngipin ng sperm whale ay maaaring magamit para sa garing. Ang 30 ngipon sa sperm whale mahimong gamiton alang sa garing. Ang bawat isa sa mga ngipin na ito, hanggang sa 20 cm (8 in) at 8 cm (3 in) sa kabuuan, ay guwang sa unang kalahati ng kanilang haba. Ang matag usa sa mga ngipon, hangtod sa 20 cm (8 sa) ug 8 cm (3 sa) sa kinatibuk-an, adunay lungag sa una nga katunga sa ilang gitas-on. Tulad ng walrus ivory, ang sperm whale ivory ay may dalawang magkakaibang mga layer. Sama sa walrus ivory, ang sperm whale ivory adunay duha ka lainlaing mga sapaw. Gayunpaman, ang sperm whale ivory ay naglalaman ng isang mas makapal na panloob na layer. Bisan pa, ang sperm whale ivory naglangkob og usa ka mabaga nga sulud sa sulud nga sulud. Kahit na isang malawak na kasanayan na sining noong ika-19 na siglo, ang scrimshaw gamit ang tunay na sperm whale ivory ay tumanggi nang malaki pagkatapos ng pagretiro ng mga whaling fleets noong 1880s. Bisan kung usa ka kaylap nga praktikal nga art kaniadtong ika-19 nga siglo, ang scrimshaw nga gigamit ang tinuod nga sperm whale ivory mius-os pag-ayo pagkahuman sa pagretiro sa mga whaling fleets kaniadtong 1880. Kasalukuyang ang Endangered Species Act at ang Convention sa International Trade sa Mga Panganib na species ng Wild Fauna at Flora (CITES), pinipigilan ang pagbebenta ng o pangangalakal sa sperm whale ivory na na-ani pagkatapos ng 1973 o ginawa ng scrimshaw. Karon ang Endangered Species Act ug Convention sa International Trade sa Endangered Spies of Wild Fauna and Flora (CITES), gidili ang pagbaligya o pagpamaligya sa sperm whale ivory nga naani human sa 1973 o gihimo sa scrimshaw. Ang mga modernong whaling ay mas mahusay kaysa sa bukas na bangka ng whaling, na gumagamit ng mga barko na pinalakas ng singaw at sumasabog na mga kutsara. Mas maayo ang moderno nga pagpanglansis kay sa bukas nga mga sakayan sa whaling, nga gigamit ang mga barko nga gipatunog ug mga bomba nga gigamit sa pagsabog. Sa una, ang makabagong aktibidad ng whaling ay nakatuon sa malalaking balyena ng baleen , ngunit habang nakuha ang mga populasyon na ito, tumaas ang sperm whaling. Sa sinugdan, ang modernong kalihokan sa pagpanglihok nga naka-focus sa dagko nga mga balyena nga baleen , apan samtang gikuha kini nga mga populasyon, ang pagdako sa sperm whaling. Spermaceti , ang pinong waxy na langis na ginawa ng sperm whales, ay nasa mataas na pangangailangan. Nagpakita karon sa mga prutas apan gamay ang nahibal-an sa pamaagi nga pagkaon. Sa parehong mga 1941-1942 at 1942-1943 na panahon, ang mga ekspedisyon ng Norway ay umabot sa 3,000 na sperm whales sa baybayin ng Peru. Sa parehas nga panahon sa 1941-1942 ug 1942-1943, ang ekspedisyon sa Norway nakakuha sa 3,000 nga sperm whale Gikan sa baybayon sa Peru nga nag-inusara. Matapos ang World War II , ang whaling ay patuloy na hindi nakuha upang makakuha ng langis para sa mga pampaganda at makinarya na may mataas na pagganap, tulad ng pagpapadala ng sasakyan. Pagkahuman sa Imo nga Gubat sa Kalibutan, paghangyo aron makuha ang lana alang sa mga kosmetiko ug makinarya sa taas nga pasundayag, parehas sa pagdala sa awto. Ang pangangaso ay humantong sa malapit na pagkalipol ng mga malalaking balyena, kabilang ang sperm whales, hanggang sa ipinagbawal ang paggamit ng whale oil use noong 1972. Ang pagtambag nga hapit na mapuo ang mga dagko nga balyena, ang una nga sperm whale, pagkahuman ang pagdawat sa paggamit sa lana sa balyena nga natudlo mga tuig 1972. Binigyan ng International Whaling Commission ang mga species na buong proteksyon noong 1985, ngunit ang pangangaso ng Japan sa hilagang Karagatang Pasipiko ay nagpatuloy hanggang 1988. Gihatagan sa International Whaling Commission ang mga espesipikong kahuman sa pag-asoy sa kaniadtong tuig 1985, apan ang pag-angkon sa Japan sa amihanang Pasipiko nga natapos ang tuig 1987. Tinatayang ang makasaysayang populasyon sa buong mundo ay may bilang na 1,100,000 bago nagsimula ang komersyal na sperm whaling noong unang bahagi ng ika-18 siglo. Gibanabana nga ang kasaysayan sa kinabuhi sa tibuuk kalibutan nga adunay 1,100,000 sa wala pa magsugod ang komersyal nga sperm whaling sa sayong bahin sa ika-18ng panudlo. Noong 1880, tumanggi ito ng tinatayang 29 porsyento. Mula sa araw na iyon hanggang 1946, ang populasyon ay lumilitaw na bahagyang nakuhang muli habang bumaba ang aktibidad ng whaling, ngunit pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ang populasyon ay tumanggi nang higit pa, sa 33 porsiyento ng populasyon ng pre-whaling. Agka 1880, kini mikunhod sa gibanabanang 29 porsyento. Sukad sa katapusan nga tuig kaniadtong 1946, ang makita nga makita nga nabag-o samtang ang gihisgutan sa pag-asoy sa mikunhod, apan pagkahuman sa Ikaduha nga Gubat sa Kalibutan, ang gusto nakong pamatasan bisan pa, sa 33 ka porsyento sa una nga wala pa mabaligya. . Sa pagitan ng 184,000 at 236,000 sperm whales ay pinatay ng iba't ibang mga bansa sa whaling noong ika-19 na siglo, habang sa ika-20 siglo, hindi bababa sa 770,000 ang nakuha, ang karamihan sa pagitan ng 1946 at 1980. Taliwala kaniadtong 184,000 ug 236,000 nga sperm whale gipatay sa ubang mga bata nga gihangyo sa pag-asoy sa ika-19 nga pamahayag, samtang sa ika-20 nga pagsulay, labing menos 770,000 ang nakuha, ang nahibal-an nga tuig sa 1946 ug 1980. Ang whaling whaling ay sumikat noong 1830 at 1960. Ang whaling whaling nahumok kani kaniadtong 1830 ug 1960. Ang mga whales whales ay nagdaragdag ng mga antas ng pangunahing produksyon at pag-export ng carbon sa pamamagitan ng pagdeposito ng mga faeces na mayaman na bakal sa mga tubig sa ibabaw ng Southern Ocean. Ang mga balyena sa ubo nagdugang nga lebel sa panguna nga produksiyon ug pag-export sa carbon gamit ang pagdeposito sa mga dato nga puno sa puthaw ug sa kadagatan sa Southern Ocean. Ang mga faeces na mayaman sa iron ay nagiging sanhi ng phytoplankton na lumaki at kumuha ng higit pang carbon mula sa kapaligiran. Ang mga faeces nga adunahan sa iron nga gigamit sa pagdumala sa phytoplankton ug pagkuha sa carbon gikan sa higala. Kapag namatay ang phytoplankton, lumulubog ito sa malalim na karagatan at kinukuha ito ng atmospheric carbon. Sa dihang namatay ang phytoplankton, pagkahuman sa lawom nga dagat ug gidala sa carbon atmospheric. Sa pamamagitan ng pagbabawas ng kasaganaan ng sperm whales sa Southern Ocean, ang whaling ay nagdulot ng dagdag na 2 milyong toneladang carbon na natitira sa kapaligiran bawat taon. Ang pagkatawo sa pagkamatay sa kadaghang sperm whale sa Southern Ocean, ang gihangyo nga pag-usisa sa sobra nga 2 milyon nga toneladang carbon nga nahabilin sa kahanginan matag tuig. Ang natitirang populasyon ng sperm whale ay sapat na malaki na ang katayuan ng pag-iingat ng mga species ay minarkahan bilang mahina laban sa nanganganib. Ang nahabilin nga panahon sa sperm whale daghang mga lugar sa pagpreserbar sa mga species nga gihatagan ug kadaut sa baylo nga nameligro. Gayunpaman, ang pagbawi mula sa mga siglo ng komersyal na paghagupit ay isang mabagal na proseso, lalo na sa Timog Pasipiko , kung saan ang toll sa mga lalaki na may edad na dumarami. Bisan kinsa pa, ang pag-ayo gikan sa mga hayop sa komersyal nga paghangyo usa ka paghuman sa proseso, labi sa South Pacific, diin grabe ang pagdaghan sa mga lalaki nga gipanganak. Ang kabuuang bilang ng mga sperm whale sa mundo ay hindi kilala, ngunit naisip na nasa daan-daang libo. Ang tinuud nga ihap sa sperm whale sa kalibutan nga wala mailhi, apan naghunahuna nga ang gatusan ka libo. Ang pananaw sa pangangalaga ay mas maliwanag kaysa sa maraming iba pang mga balyena. Ang panan-aw sa pagpreserbar labi labi ka labi sa daghang mga balyena. Napatigil ang komersyal na paghagupit, at ang mga species ay protektado halos sa buong mundo, bagaman ipinapahiwatig ng mga tala na sa 11-taong panahon simula pa noong 2000, ang Japan ay nahuli ng 51 sperm whales. Ang komersyal nga paghangyo mihunong, ug ang mga espisye napanalipdan nga hapit sa tibuuk kalibutan, bisan kung makita ang mga rekord sa 11-tuig nga panahon sugod sa 2000, nakuha sa Japan ang 51 nga sperm whales. Hindi tinatarget ng mga mangingisda ang mga nilalang sperm whales na kumakain, ngunit ang mga pang- mahabang linya ng pangingisda sa Gulpo ng Alaska ay nagreklamo tungkol sa mga sperm whales na nagnanakaw ng mga isda mula sa kanilang mga linya. Dili target sa mga mangingisda ang mga pagkaon sa sperm whales, apan ang mga tag-ingon nga linya sa pagsugyot sa Gulpo sa Alaska nagreklamo sa mga bahin sa mga sperm whales nga nangawat nga mga isda gikan sa ilang mga linya. Sa kasalukuyan, ang pag-agaw sa mga lambat ng pangingisda at banggaan kasama ang mga barko ay kumakatawan sa pinakadakilang banta sa populasyon ng sperm whale. Sa pagkakaron, ang pagdakup sa mga pukot ug pagbinayloay sa mga barko nga naghisgot sa labing una nga bata sa ulahi sa sperm whale. Ang iba pang mga banta ay kasama ang ingestion ng mga labi ng dagat , ingay ng karagatan, at polusyon sa kemikal. Ang uban pang mga dagway nga magamit sa pag-agay sa mga labi sa dagat, kasaba sa dagat, ug polusyon sa pagkamatay. Ang International Union para sa Pag-iingat ng Kalikasan (IUCN) ay binabanggit ang whale whale na " Vulnerable ". Ang International Union for Conservation of Nature (IUCN) nagsalig sa sperm whale ingon nga "Vulnerable". Ang mga species ay nakalista bilang endangered sa Estados Unidos Endangered Species Act . Ang mga espisye nalista sama sa nameligro sa Endangered Species Act sa Estados Unidos. Ang mga whales whales ay nakalista sa Appendix I at Appendix II ng Convention sa Conservation ng Migratory Species of Wild Animals (CMS). Ang mga balyena sa sperm gilista sa Apendise I ug Apendise II sa Convention sa Conservation of Migratory Spies of Wild Animals (CMS). Nakalista sa Appendix I dahil ang species na ito ay nai-kategorya bilang nasa panganib na mapuo sa buong lahat o isang makabuluhang proporsyon ng kanilang saklaw at ang Mga Partido ng CMS ay nagsisikap na mahigpit na protektahan ang mga hayop, pag-iingat o pagpapanumbalik ng mga lugar kung saan sila nakatira, nagpapagaan. Nakigkita kini sa Apendise I tungod kay kini nga mga species giklasipikar nga nameligro nga mapuo sa tibuuk nga tanan o usa ka hinungdan nga nahimoÕg usa ka tinago nga bahin ug ang Mga Partido sa CMS ang tan-awon nga nahigugma sa pagbantay sa mga hayop, pagpreserba o pag-adtoan sa mga lugar nga ilang gipuy-an, pag-iwas. mga hadlang sa paglipat at pagkontrol sa iba pang mga kadahilanan na maaaring mapanganib sa kanila. ang mga babag sa paglalin ug pagkontrol sa uban nga mga kinahanglanon nga pagbutang sa kanila. Nakalista ito sa Appendix II dahil mayroon itong hindi kanais-nais na katayuan sa pag-iingat o makikinabang nang malaki mula sa pandaigdigang pakikipagtulungan na inayos ng mga pinasadyang kasunduan. Gilista kini sa Apendise II tungod kay dili kini panahon sa pagbantay sa pagkatawo o pag-adtoan sa pagsugod gikan sa internasyonal nga pag-organisar sa pag-organisar nga giuyonan ako sa pagsumite sa mga kasabutan. Saklaw din itoang Kasunduan sa Pag-iingat ng mga Cetaceans sa Itim na Dagat, Dagat sa Mediteraneo at magkadikit na Lugar ng Atlantiko (ACCOBAMS) at ang Memorandum ng Pag-unawa para sa Pag- iingat ng mga Cetaceans at Ang kanilang Mga Mga Batas sa Pacific Islands Region (Pacific Cetaceans MOU). Karon nga nasakup ang Kasabutan sa Pagpanalipod sa mga Cetaceans sa Itum nga Dagat, Dagat sa Mediteranyo ug Contiguous Atlantic Area (ACCOBAMS) ug ang Memorandum sa Pagsuporta alang sa Pagpanalipod sa mga Cetaceans ug Ilang Batasan sa Pacific Islands Region (Pacific Cetaceans MOU). Ang mga ngipin na nakakabit ng lubid ay mahalagang mga bagay sa kultura sa buong Pasipiko. Ang mga sulud nga natapos sa lubid nga hinungdan sa mga butang sa kultura sa tibuuk nga Pasipiko. Sa New Zealand , ang Maori alam ito bilang "rei puta"; ang mga naturang balyena ng mga balyena ng ngipin ay bihirang mga bagay dahil ang mga sperm whales ay hindi aktibong hinabol sa tradisyonal na lipunan ng M_ori . Sa New Zealand, ang mga Maori makaila sila nga "rei puta"; ang mga balyena sa ngipon nga balyena dili ang mga butang tungod kay ang mga balyena sa sperm dili aktibo nga gipangita sa tradisyonal nga kapunongan sa Simbahan. Ang mga balyeng garing at buto ay nakuha mula sa mga balbas na may balbas. Ang balyena mga mala ug bukog gikuha kini gikan sa balyena nga naguba. Sa Fiji ang mga ngipin ay kilala bilang tabua , ayon sa kaugalian na ibinigay bilang mga regalo para sa pagbabayad-sala o pagpapahalaga , at mahalaga sa mga negosasyon sa pagitan ng mga karibal na pinuno. Sa Fiji ang mga ngipon nailhan nga tabua, nga tradisyonal nga gihatag ingon nga regalo alang sa pagtugyan o pagtahod, ug hinungdanon sa mga negosasyon tali sa mga punoan sa karibal. Friedrich Ratzel sa Ang Kasaysayan ng Sangkatauhaniniulat noong 1896 na, sa Fiji, ngipin ng mga whale 'o cachalots' ang pinaka-hinihiling na artikulo ng ornament o halaga. Madalas silang naganap sa mga kuwintas. Friedrich Ratzel sa Ang Kasaysayan sa Katawhangitaho kaniadtong 1896 nga, sa Fiji, ang ngipon sa mga balyena 'o mga cachalots' ang labing gipangayo nga artikulo sa dekorasyon o kantidad. Kanunay kini nahitabo sa mga kuwintas. Ngayon ang tabua ay nananatiling isang mahalagang item sa buhay na Fijian. Karon ang tabua nagpabilin nga mahinungdanon nga butang sa kinabuhi sa Fijian. Ang mga ngipin ay orihinal na bihira sa Fiji at Tonga , na na-export ang ngipin, ngunit sa pagdating ng mga taga-Europa, binaba ng mga ngipin ang merkado at bumagsak ang "pera" na ito. Ang mga ngipon sa sinugdan talagsa ra sa Fiji ug Tonga, diin gi-export ang mga ngipon, apan sa pag-abut sa mga taga-Europe, ang mga ngipon nagbaha sa merkado ug kini nga "currency" nahugno. Ang oversupply na humantong sa pagliko sa pag-unlad ng European art of scrimshaw . Ang sobra nga pagdahan nanguna sa pag-uswag sa art sa scrimshaw sa Europa . Ang nobelang Herman Melville na Moby-Dick ay batay sa isang totoong kwento tungkol sa isang sperm whale na sumalakay at nalunod ang whalehip na si Essex . Ang nobela ni Herman Melville nga Moby-Dick gipasukad sa usa ka tinuod nga istorya bahin sa usa ka balyena sa sperm nga miatake ug nagpalubog sa balyena nga si Essex . Naiugnay ni Melville ang sperm whale sa Bibliya na Leviatan . Mosugilon ni Melville ang balyena sa sperm sa Bibliya nga Leviatan . Ang nakakatakot na reputasyon na ipinagpatuloy ni Melville ay batay sa kakayahan ng bull whales na mapangahas na ipagtanggol ang kanilang mga sarili mula sa mga pag-atake ng mga naunang mangangalakal, pagbagsak ng mga bangka ng whaling at, paminsan-minsan, umaatake at sumisira sa mga barko ng whaling. Ang pagkahadlok nahibal-an nga gipadayon ni Melville gipasukad sa katakus sa mga bull whales nga mabangis nga tigpasiugda sa ilang nawala gikan sa mga pag-atake sa mga tigpamaligya sa una, pagbaligya sa mga sakayan sa balyena ug, pagdumili, pag-atake ug pagbiyahe sa mga barko sa balyena. Sa Jules Verne ni Dalawampung Thousand Liga Sa ilalim ng Dagat , ang Nautilus fights isang grupo ng mga "cachalots" (tamud balyena) upang protektahan ang isang supot ng buto ng southern right whale mula sa kanilang pag-atake. Sa Jules Verne ni Bayente ka Libo ka mga liga Ubos sa Dagat , sa Nautilus away sa usa ka grupo sa mga "cachalots" (sperm whale) aron sa pagsagang sa usa ka pod sa habagatang tuo nga balyena gikan sa ilang mga pag-atake. Inilalarawan ito ni Verne bilang pagiging mabangis na mangangaso ("walang anuman kundi bibig at ngipin"). Greparehas sila ni Verne ingon usa ka mangangayam nga mangangayam ("wala'y lain gawas sa baba ug ngipon"). Ang sperm whale ay itinalaga bilang isang hayop ng Connecticut ng estado ng CT General Assembly noong 1975. Ang sperm whale giiingon nga usa ka hayop sa Connecticut sa CT General Assembly kaniadtong 1975. Napili ito dahil sa tiyak na kontribusyon nito sa kasaysayan ng estado at dahil sa kasalukuyang kalagayan nito bilang isang endangered species. Gipili kini tungod sa piho nga kontribusyon sa kasaysayan sa estado ug tungod sa panghitabo karon nga karon ingon usa ka nameligro nga mga espisye. Ang mga whant whales ay hindi ang pinakamadali sa mga balyena na mapapanood , dahil sa kanilang mahabang oras ng pagsisid at kakayahang maglakbay ng mga malalayong distansya sa ilalim ng dagat. Ang mga balyena sa uper dili ang kadali nga pagtan-aw sa mga balyena , tungod sa ilang dugay nga panahon sa pagsalom ug katakus sa pagbiyahe sa layo nga mga distansya sa ilawom sa dagat. Gayunpaman, dahil sa natatanging hitsura at malaking sukat ng balyena, ang panonood ay lalong popular. Bisan pa, tungod sa lahi nga dagway ug kadako sa gidak-on sa balyena, ang pagtan-aw nagkadaghan. Ang mga whale na tagamasid ng whale ay madalas na gumagamit ng mga hydrophone upang makinig sa mga pag-click ng mga balyena at hanapin ang mga ito bago sila lumubog. Ang mga magbalantay sa balyena sa whper kasagarang naggamit sa mga hydrophone aron mamati sa mga pag-klik sa mga balyena ug pangitaon kini sa dili pa sila moabut. Popular na mga lokasyon para sa tamud balyena nanonood ay kinabibilangan ng bayan ng Kaikoura sa New Zealand 's South Island , Andenes at Troms¿ in Arctic Norway ; pati na rin ang Azores , kung saan ang istante ng kontinental ay makitid na ang mga balyena ay maaaring sundin mula sa pampang, at Dominica kung saan ang isang pangmatagalang programang pang-agham na pang-agham, ang Dominica Sperm Whale Project, ay naoperahan simula pa noong 2005. Popular mga dapit alang sa sperm whale sa pagtan-aw naapil sa lungsod sa Kaikoura sa New Zealand ni South Island , Andenes ug sa Tromso sa Arctic Norway ; ingon man usab ang Azores , diin ang estante sa kontinente nga pig-ot kaayo nga ang mga balyena maobserbahan gikan sa baybayon, ug Dominica diin ang usa ka dugay nga programa sa panukiduki sa siyensiya, ang The Dominica Sperm Whale Project, nagsugod na gikan sa 2005. Ang pagpapakilala ng basurang plastik sa kapaligiran ng karagatan ng mga tao ay medyo bago. Lahi lahi ang pagpaila sa basura nga plastik sa kinaiyahan sa dagat. Mula sa 1970s, ang mga sperm whales ay paminsan-minsan ay natagpuan na may mga piraso ng plastik sa kanilang mga tiyan. Sugod 1970s, ang mga sperm whale usahay nakit-an nga naay mga bahin nga plastik sa ilang mga tiyan. Ang maliit na gintong-mantel na lumilipad na fox ( Pteropus pumilus ) ay isang species ng bat sa Pteropodidae ng pamilya . Ang gamay nga bulawan nga-mantled nagalupad singgalong ( Pteropus pumilus ) mao ang usa nga apil sa henero nga kabog sa pamilya nga Pteropodidae . Ito ay matatagpuan sa Indonesia at Pilipinas . Ang likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan . Kini makit-an sa Indonesia ug Pilipinas . Ang naangdan nga puy-anan niini subtropikal o tropikal nga uga nga kalasangan . Nagbabanta ito sa pagkawala ng pangangaso at tirahan , pati na rin ang polusyon. Ginakahadlokan kini sa pagkawala sa pagpangayam ug puy-anan , ingon usab polusyon. Ang maliit na gintong-mantle na lumilipad na fox ay isa sa pinakamaliit na species ng fruit bat, may timbang na humigit-kumulang na 200 g (7 oz) at may pakpak na may halos 76 sentimetro (30 in). Ang gamay nga gipintal nga bulawan nga molupad nga lansang mao ang usa ka labing gamay nga lahi sa mga prutas nga prutas, adunay gibug-aton nga 200 g (7 oz) ug adunay pakpak nga mga 76 sentimetro (30 sa). Ang balahibo sa katawan nito ay ginintuang kayumanggi at madalas itong may paler head at mantle. Ang balahibo sa iyang lawas adunay bulawan nga brown ug kini panagsa adunay usa ka paler nga ulo ug tabon. Ang bat na ito ay may mga claws sa paa nito at ang isa (thumbnail) sa dulo ng mga pakpak nito. Kini nga bat ay naay mga kuko sa iyang mga tiil ug usa (ang thumbnail) sa tumoy sa mga pako niini. Ang maliit na gintong lumipad na lumilipad na fox ay katutubong sa Pilipinas at Miangas (Palmas), ang pinakamalawak na isla sa Indonesia. Sa Pilipinas, kilala ito mula sa Balut , Camiguin , Leyte , Maripipi , Masbate , Mindanao , Mindoro , Negros , Panay , Sibuyan , Siquijor at Tablas . Ang gagmay nga bulawan nga galupad nga pako sa us aka lumad sa Pilipinas ug Miangas (Palmas), ang kinahabagatan nga isla sa Indonesia. Sa Pilipinas, naila kini gikan sa Balut , Camiguin , Leyte , Maripipi , Masbate , Mindanao , Mindoro , Negros , Panay , Sibuyan , Siquijor ug Tablas . Nagaganap ito sa mga taas na hanggang sa 1,100 metro (3,600 piye) at pinaka-karaniwan sa mga maliliit na isla. Mahitabo kini sa mga kataas nga hangtod sa mga 1,100 ka metro (3,600 p) ug labi ka kasagaran sa gagmay nga mga isla. Ang tirahan nito ay pangunahing kagubatan at mahusay na lumago na pangalawang kagubatan. Ang ginapuy-an niini mao ang nag-unang kalasangan ug maayo ang pagtubo sa ikaduhang kalasangan. Ang maliit na gintong-mantle na lumilipad na fox ay isang nag-iisa na species at hindi nagsisilong sa mga malalaking grupo tulad ng ginagawa ng maraming iba pang mga prutas ng prutas. Ang gamay nga gipintal nga bulawan nga molupad nga fox usa ka nag-inusara nga klasi ug wala magsulud sa daghang mga grupo sama sa daghang uban pang mga prutas nga prutas. Sa halip ito ay gumagawa ng isang pugad at roost sa isang puno. Hinuon magtukod kini usa ka salag ug motubo sa usa ka kahoy. Pinapakain nito ang prutas ngunit kakaunti ang kilala sa tumpak na diyeta nito. Nagpakaon kini sa bunga apan gamay ang nakahibalo sa tukma nga pagkaon niini. Tulad ng iba pang mga paniki ng prutas, may mahalagang papel ito sa pagpapakalat ng mga binhi ng mga puno ng kagubatan. Sama sa uban nga mga kabog nga prutas, adunay hinungdan nga papel kini sa pagpatibulaag sa mga liso sa mga kahoy nga kakahoyan. Ang bat na ito ay karaniwang lahi sa taglagas. Ang isang supling (o paminsan-minsang dalawa) ay karaniwang ginawa bawat taon at nagiging independiyente sa kanyang ina pagkatapos ng halos labing isang linggo. Sama sa uban nga mga kabog nga prutas, adunay hinungdan nga papel kini sa pagpatibulaag sa mga liso sa mga kahoy nga kakahoyan. Ang mga populasyon ng maliit na gintong-mantle na lumilipad na fox ay pangkalahatan sa pagtanggi. Ang mga populasyon sa gamay nga bulawan nga mantle nga nagalupad nga singgalong sa kasagaran sa pagdumili Ang prinsipyong pagbabanta na kinakaharap nito ay ang pagsira sa tirahan nito sa halamang ulan at pangangaso ng mga tao para sa pagkain. Ang prinsipyo nga gihulga nga giatubang niini mao ang pagkaguba sa puy-anan niini pinaagi sa mga rainforest ug ang pagpangayam sa mga tawo aron makakaon. Nakalista ito sa Appendix II ng CITES at nangyayari sa isang bilang ng mga pambansang parke at mga protektadong lugar ngunit gayunpaman, minarkahan ito ng IUCN bilang " Malapit na Banta ". Gilista kini sa Appendix II sa CITES ug nahitabo sa daghang mga nasyonal nga parke ug mga protektadong lugar apan bisan pa, gimarkahan kini sa IUCN nga usa ka "Duol nga hulga". Ang kalapati na prutas ng apoy ( Ptilinopus marchei ) ay isang species ng ibon sa pamilya Columbidae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Ang sunog nga bunga sa pigeon (Ptilinopus marchei) usa ka klase nga langgam sa pamilya nga Columbidae. Katapusan kini sa Pilipinas. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang-gubat na kagubatan at subtropiko o tropikal na basa-basa na Montane . Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan mao ang subtropiko o tropical moist lowland forest ug subtropikal o tropikal moist Montane forest. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Kini naghulga sa pagkawalay puy-anan. Ang itim na daga ng Mindoro ( Rattus mindorensis ) ay isang species ng rodent sa pamilya Muridae . Ito ay matatagpuan lamang sa maburol at kagubatan na lugar ng isla ng Mindoro , Pilipinas . Ang itom nga ilaga sa Mindoro (Rattus mindorensis) usa ka klase nga rodent sa pamilya nga Muridae. Kini makit-an ra sa mga bukirong ug kalasangan nga mga lugar sa isla sa Mindoro, Pilipinas. Ang daga ng Tawitawi daga o Tawitawi Island rat ( Rattus tawitawiensis ) ay isang species ng rodent sa pamilya Muridae . Ito ay matatagpuan lamang sa Tawi-Tawi , Pilipinas . Ang daga sa Tawitawi o Isla sa daga Tawitawi (Rattus tawitawiensis) usa ka klase nga rodent sa pamilya nga Muridae. Kini makit-an ra sa Tawi-Tawi, Pilipinas. Ang whale shark ( Rhincodon typus ) ay isang mabagal na gumalaw, filter-pagpapakain carpet shark at ang pinakamalaking kilala extant fish species . Ang whale shark (Rhincodon typus) mao ang usa ka hinay, usa ka filter-pagpapakaon nga karpet nga shark ug ang pinakadako nga nahibal-an nga naglungtad nga mga matang sa isda. Ang pinakamalaking nakumpirma na indibidwal ay may haba na 18.8 m (62 piye). Ang pinakadako nga nakumpirma nga indibidwal mao ang 18.8 m (62 p) taas. Ang pating shark ay nagtataglay ng maraming mga talaan para sa laki sa kaharian ng hayop, lalo na sa pagiging malayo sa pinakamalawak na pamumuhay na walang similya na vertebrate . Ang pating shark adunay daghang mga rekord nga gidak-on sa gingharian sa hayop, labi na sa pagpahilayo gikan sa labing lapad nga pagpuyo nga buhing nonmammalian vertebrate . Ito ang nag-iisang miyembro ng genus Rhincodon at ang nag-iisang miyembro ng pamilya na Rhincodontidae , na kabilang sa subclass na Elasmobranchii sa klase na Chondrichthyes . Kini ang bugtong membro sa genus nga Rhincodon ug ang bugtong miyembro sa pamilya nga Rhincodontidae, nga nahisakop sa subclass nga Elasmobranchii sa klase nga Chondrichthyes. Bago ang 1984 ay inuri ito bilangRhiniodon sa Rhinodontidae. Sa wala pa 1984 kini giklasipikar isip sa Rhiniodon ngadto sa Rhinodontidae. Ang pagmomolde ay nagmumungkahi ng isang habang-buhay na mga 80 taon, at habang ang mga sukat ay napatunayan na mahirap, mga pagtatantya mula sa data ng patlang iminumungkahi na maaari silang mabuhay hangga't 130 taon. Ang pag-modelo nagsugyot sa usa ka kinabuhi nga mga 80 ka tuig, ug samtang ang mga sukod napamatud-an nga lisud, ang mga gibanabana gikan sa mga datos sa kapatagan nga nagsugyot nga mabuhi sila hangtod sa 130 ka tuig. Ang mga whale sharks ay may napakalaking bibig at mga filter feeder, na isang mode ng pagpapakain na nangyayari sa dalawang iba pang mga pating, ang megamouth shark at ang basking shark . Ang mga whale sharks adunay daghang mga baba ug mga filter feeders, nga usa ka paagi sa pagpakaon nga nahitabo sa duha pa ka iho, ang megamouth shark ug ang basking shark. Halos eksklusibo silang pinapakain sa plankton at maliliit na isda, at walang panganib sa mga tao. Halos eksklusibo silang gipakaon sa plankton ug gagmay nga mga isda, ug walaÕy katalagman sa mga tawo. Ang mga species ay nakikilala noong Abril 1828 pagkatapos ng pag-abala ng isang 4.6 m (15 ft) na ispesimen sa Table Bay , South Africa. Ang mga espesyi giila kaniadtong Abril 1828 human sa pagsakop sa usa ka espesimen nga 4.6 m (15 p) sa Table Bay, South Africa. Si Andrew Smith , isang doktor ng militar na nauugnay sa mga tropa ng British na nakalagay sa Cape Town , ay inilarawan ito sa susunod na taon. Si Andrew Smith, usa ka doktor sa militar nga nakig-uban sa mga tropa sa Britanya nga nakabutang sa Cape Town, gihubit kini sa sunod tuig. Ang pangalang "whale shark" ay tumutukoy sa laki ng isda, pagiging kasing laki ng ilang mga species ng mga balyena, at din sa pagiging isang tagapagpakain ng filter tulad ng mga baleen whale . Ang ngalan nga "whale shark" nagtumong sa kadak-an sa mga isda, ingon kadako sa pila ka mga lahi sa mga balyena, ug ingon usab sa pagkahimo niini usa ka filter feeder sama sa mga balyena nga balyena. Ang mga whale shark na bibig ay maaaring maglaman ng higit sa 300 mga hilera ng maliliit na ngipin at 20 filter pad na ginagamit nito upang i- filter ang feed . Ang mga whale shark nga mga baba mahimo nga adunay sulud nga kapin sa 300 ka laray sa gagmay nga mga ngipon ug 20 nga mga filter sa pad nga gigamit niini aron ma-filter ang feed. Hindi tulad ng maraming iba pang mga pating, ang mga bibig ng mga whale shark ay matatagpuan sa harap ng ulo sa halip na sa ilalim ng ulo. Dili sama sa daghang uban pang mga iho, ang mga baba sa mga whale sharks nahimutan niini sa atubangan sa ulo imbis sa ilawom sa ulo. Isang malaking 12.1 m (39.7 p) ang balyena ng pating ay iniulat na mayroong bibig 1.55 m (5.1 p) sa buong habang ang isang maliit na 8.75 m (28.7 p) ang bibig ng indibidwal ay naiulat sa 1.7 m (5.6 p) sa kabuuan. Usa ka dako nga 12.1 m (39.7 p) ang balyena nga pating ang gitaho nga adunay baba 1.55 m (5.1 p) sa tibuuk samtang usa ka gamay nga 8.75 m (28.7 p) nga indibidwal nga baba ang gitaho sa 1.7 m (5.6 p) sa tibuok. Ang mga whale sharks ay may limang malalaking pares ng mga gills. Ang mga whale sharks adunay lima ka mga dagko nga mga pares sa mga gills. Malawak ang ulo at patag na may dalawang maliit na mata sa mga harap na sulok. Malapad ang ulo ug patag nga adunay duha ka gagmay nga mga mata sa atubangan nga mga kanto. Ang mga whale sharks ay maitim na kulay-abo na may puting tiyan. Ang mga whale sharks usa ka itom nga maitim nga kolor-abo adunay puti nga tiyan. Ang kanilang balat ay minarkahan ng maputla na kulay abo o puting mga spot at guhitan na kakaiba sa bawat indibidwal. Ang ilang panit gimarkahan ug maluspad nga abo o puti nga mga bloke ug mga labud nga lahi sa matag indibidwal. Ang whale shark ay may tatlong kilalang mga tagaytay sa mga gilid nito, na nagsisimula sa itaas at sa likod ng ulo at nagtatapos sa caudal peduncle. Ang whale shark adunay tulo nga bantog nga mga agianan sa mga kilid niini, nga nagsugod gikan sa taas ug sa likod sa ulo ug matapos sa caudal peduncle. Ang balat nito ay maaaring hanggang sa 15 cm makapal at napakahirap at magaspang sa pagpindot. Ang panit niini mahimoÕg hangtod sa 15 cm ang gibag-on ug gahi kaayo ug kasarangan nga makahikap. Ang pating ay may dalawang dinsal fins set na medyo malayo sa katawan, isang pares ng pectoral fins , isang pares ng pelvic fins at isang solong medial anal fin. Ang pating adunay duha ka dorsal fins nga gilaraw nga halayo sa lawas, usa ka pares sa mga pectoral fins, usa ka pares sa pelvic fins ug usa ka medial anal fin Ang buntot ay may isang mas malaking itaas na lobong kaysa sa mas mababang lobe ( heterocercal ). Ang whale shark ni spiracles ay sa likod lamang ang mga mata nito. Ang ikog adunay usa ka labi ka labi ka taas nga lobo kaysa sa ubos nga lobe (heterocercal). Ang mga balyena sa whale shir anaa ra sa likod sa mga mata niini. Ang kumpleto at annotated genome ng whale shark ay nai-publish noong 2017. Ang kompleto ug annotated genome sa whale shark gimantala kaniadtong 2017. Ang pating shark ay ang pinakamalaking hayop na di- cetacean sa buong mundo. Ang iho mao ang pinakadako nga hayop nga dili-cetacean sa kalibutan Ang average na sukat ng mga adult whale sharks ay tinatayang 9.8 m (32 ft) at 9 t (20,000 lb). Ang sagad nga gidak-on sa mga iho nga balyena sa hamtong gibana-bana nga 9.8 m (32 p) ug 9 t (20,000 lb). Ang limitadong ebidensya ay nagmumungkahi na ang sekswal na kapanahunan ay malamang na nangyayari nang higit sa 9 m (30 p) ang haba. Ang limitado nga ebidensya nagsugyot nga ang seksuwal nga pagkahamtong lagmit nga mahitabo labi pa sa 9 m (30 p) ang gitas-on. Ang mga ispesim na malapit sa 18 m (59 p) ang haba ay naiulat na, gayunpaman, ang mga whale sharks na higit sa 12 m (39 p) ay hindi pangkaraniwan. Ang mga espisye nga hapit 18 m (59 p) ang gitas-on nga gitaho, bisan pa, ang mga iho nga balyena nga sobra sa 12 m (39 p) dili kasagaran. Ang pinakamalaking kabuuang haba ng maabot ng mga species ay hindi sigurado dahil sa kakulangan ng impormasyon sa kung paano nakuha ang mga sukat sa marami sa mga iniulat na indibidwal. Ang tibuuk nga tibuuk nga gitas-on nga maabut sa mga espisye dili sigurado tungod sa kakulang sa kasayuran kung giunsa nakuha ang mga sukod sa kadaghanan sa mga gitaho nga mga indibidwal. Ang mga malalaking pating ng whale ay mahirap na tumpak na masukat pareho sa lupa at sa tubig. Ang dagkong mga iho nga mabangis mao ang lisud nga tukma nga pagsukod sa yuta ug sa tubig. Kapag sinusukat sa lupa, ang kabuuang haba ay maaaring maapektuhan ng kung paano nakaposisyon ang buntot, alinman sa pag-anggit tulad ng sa buhay o maiunat hanggang sa pinakamataas na posible. Kung gisukat sa yuta, ang tibuuk nga gitas-on mahimong maapektuhan sa kung giunsa ang posisyon sa ikog, pareho sa parehas nga paagi sama sa kinabuhi o gituyok kutob sa mahimo. Ayon sa kasaysayan, ang mga pamamaraan tulad ng paghahambing sa mga bagay na kilalang sukat at knotted na lubid ay ginamit para sa mga pagsukat sa tubig at maaaring magdusa mula sa kawastuhan. Sa kasaysayan, ang mga pamaagi sama sa pagtandi sa mga butang nga nahibal-an nga gidak-on ug gisi nga lubid gigamit alang sa mga sukod sa tubig ug mahimong mag-antus gikan sa mga kasaypanan. Noong 2011 ay iminungkahi ang laser photogrammetry upang mapabuti ang kawastuhan ng pagsukat. Sa 2011 ang laser photogrammetry gisugyot aron mapauswag ang katukma sa pagsukod. Noong 1868, ang Irish natural na siyentipiko na si Edward Perceval Wright ay nakakuha ng ilang mga maliliit na specimen ng pating ng whale sa Seychelles. Kaniadtong 1868, ang natural nga siyentipiko sa Ireland nga si Edward Perceval Wright nakit-an ang pila ka gagmay nga mga espesimen sa mga iho sa wheychelles Inalam ng Wright ang isang whale shark na talagang sinusukat na higit sa 45 ft (14 m). Nahibal-an sa Wright ang usa ka iho nga iho nga gisakyan nga sobra sa 45 p (14 m). Inangkin ng Wright na na-obserbahan ang mga ispesim na higit sa 50 ft (15 m) at sinabihan ang mga ispesim pataas na 70 ft (21 m). Giangkon sa Wright nga adunay mga obserbasyon nga kapin sa 50 p (15 m) ug gisultihan ang mga espesimen hangtod sa 70 p (21 m). Sa isang publikasyong 1925, inilarawan ni Hugh M. Smith ang isang malaking hayop na nahuli sa isang bitag na isda ng kawayan sa Thailand noong 1919. Sa usa ka 1925 nga publikasyon, gihulagway ni Hugh M. Smith ang usa ka daghang hayop nga nakuha sa usa ka lit-ag nga isda sa kawayan sa Thailand kaniadtong 1919 Ang pating ay masyadong mabigat upang hilahin ang pampang at walang mga pagsukat ay nakuha. Mabug-at kaayo ang iho nga ibitay sa baybayon ug walaÕy mga pagsukod. Nalaman ni Smith sa pamamagitan ng independiyenteng mga mapagkukunan na ito ay hindi bababa sa 10 wa (isang yunit ng haba ng Thai na sumusukat sa pagitan ng isang tao na naka-unat na armas). Nahibal-an ni Smith pinaagi sa independente nga mga gigikanan nga kini labing menos 10 wa (usa ka yunit sa gitas-on nga Thai nga nagsukod tali sa usa ka tawo nga adunay usa ka pagkamaunat nga hinagiban). Nabanggit ni Smith na ang isa wa ay maaaring bigyang kahulugan bilang alinman sa 2 m (6.6 p) o tinatayang average na 1.7 hanggang 1.8 m (5.6Ð5.9 p) batay sa mga lokal na mangingisda. Gipasabut ni Smith nga ang usa ka wa mahimong mahubit ingon 2 m (6.6 p) o gibanabana nga average nga 1.7 hangtod 1.8 m (5.6Ð5.9 p) pinasukad sa lokal nga mangingisda. Nang maglaon ay ipinahayag ng mga mapagkukunan na ito shark shark na humigit-kumulang na 18 m (59 p) at ang katumpakan ng pagtantya ay kinuwestiyon. Kini nga mga gigikanan sa ulahi nagpahayag sa mga iho nga mga iho nga mga 18 m (59 p) ug ang pagkakatukma sa pagbanabana gipangutana. Noong 1934, ang isang barko na nagngangalang Maunganui ay nakatagpo ng isang pating shark sa timog Pasipiko ng Pasipiko, sinakyan ito, at ang pating ay natigil sa kilong ng barko, na parang may 15 ft (4.6 m) sa isang tabi at 40 ft (12.2 m) sa kabilang dako, na nagmumungkahi ng isang kabuuang haba na halos 55 ft (17 m). Niadtong 1934, ang usa ka barko nga ginganlag Maunganui nakasugat sa usa ka iho sa habagatang Dagat Pasipiko, gisakay kini, ug ang pating natagak sa barko, nga ingon 15 ft (4.6 m) sa usa ka bahin ug 40 pye ( 12.2 m) sa laing bahin, gisugyot ang tibuuk nga gitas-on nga mga 55 ft (17 m). Isang malaking ispesimen ang nahuli noong 11 Nobyembre 1949, malapit sa Baba Island , sa Karachi , Pakistan. Usa ka dako nga ispesimen ang nakit-an kaniadtong Nobyembre 11, 1949, duol sa Baba Island, sa Karachi, Pakistan. Ito ay 11.58 m (38.0 p) ang haba, may timbang na tungkol sa 19.3 t (43,000 lb), at nagkaroon ng isang girth ng 7 m (23 p). Kini 11.58 m (38.0 p) ang gitas-on, gitimbang mga 19.3 t (43,000 lb), ug adunay girth nga 7 m (23 p). Noong 1983 isang whale shark ay nahuli sa isang lambat sa baybayin ng Mumbai at ang mga detalyadong sukat ay nakuha mula sa buong katawan; natagpuan itong may kabuuang haba na 12.18 m (40.0 ft) na may tinatayang tinatayang timbang na 11,018 kg (24,291 lb). Niadtong 1983 usa ka whale shark ang nakuha sa pukot nga baybayon sa Mumbai ug ang mga detalyadong sukod nakuha gikan sa tibuuk nga lawas; nakaplagan nga adunay tibuuk nga gitas-on nga 12.18 m (40.0 p) nga adunay gibanabana nga gibug-aton nga 11,018 kg (24,291 lb). Ito ay itinuturing na pinakamalaking tumpak na sinusukat na ispesimen ni JG Coleman noong 1997. Kini ang gikonsiderar nga labing kadaghan nga tukma nga gisukod ni JG Coleman kaniadtong 1997. Isang pating na nahuli noong 1994 sa Tainan County , timog Taiwan, naiulat na tumimbang ng 35.8 t (79,000 lb). Usa ka iho nga nakuha sa 1994 sa Tainan County, southern Taiwan, gikataho nga timbangon ang 35.8 t (79,000 lb). Gamit ang haba hanggang sa mga equation ng timbang na kinakalkula mula sa mga shark ng whale, tinantya ng Hua Hsun Hsu at mga kasamahan ang dalawang indibidwal na iniulat na may timbang na 34 t (75,000 lb) at 42 t (93,000 lb) sa 16 m (52 __p) at 17.3 m (57 p. ) sa haba ayon sa pagkakabanggit. Gigamit ang mga gitas-on hangtod sa mga gibug-aton nga timbang nga nakalkula gikan sa mga iho sa whale, ang Hua Hsun Hsu ug mga kaubanan gibanabana nga duha ka mga indibidwal ang gitaho nga adunay timbang nga 34 t (75,000 lb) ug 42 t (93,000 lb) sa 16 m (52 __p) ug 17.3 m (57 p.) ang gitas-on. Si Scott A. Eckert & Brent S. Stewart ay nag-ulat sa pagsubaybay sa satellite ng mga whale sharks mula sa pagitan ng 1994 at 1996. Si Scott A. Eckert & Brent S. Stewart nagreport sa pagsubay sa satellite sa mga iho nga mga pating gikan sa taliwala sa tuig 1994 ug 1996. Sa 15 na indibidwal na nasubaybayan, dalawang babae ang naiulat na nagsukat ng 15 m (49 p) at 18 m (59 p). Sa 15 nga mga indibidwal nga nabantayan, duha ka mga babaye ang gitaho nga adunay 15 m (49 p) ug 18 m (59 p). Isang whale shark ang iniulat na stranded noong 1995, kasama ang baybayin ng Ratnagiri , na may sukat na 20.75 m (68.1 p) ang haba. Usa ka pating gikataho nga na-stranded kaniadtong 1995, ubay sa baybayon sa Ratnagiri, nga gisukod ang 20,75 m (68.1 p) ang gitas-on. Isang babaeng indibidwal na may pamantayang haba na 15 m (49 piye) (at tinatayang kabuuang haba sa 18.8 m (62 p)) ay iniulat mula sa Dagat ng Arabian noong 2001. Usa ka babaye nga indibidwal nga adunay standard nga gitas-on nga 15 m (49 p) (ug gibanabana nga kinatibuk-ang gitas-on nga 18.8 m (62 p)) ang gitaho gikan sa Dagat Arabian kaniadtong 2001. Sa isang pag-aaral sa 2015 pagtingin sa laki ng marine megafauna, Itinuturing ng McClain at mga kasamahan ang babaeng ito bilang pinaka maaasahan at tumpak na sinusukat. Sa usa ka pagtuon sa 2015 nagtan-aw sa kadak-an sa dagat megafauna, Giisip sa McClain ug kauban nga kini nga babaye mao ang labing kasaligan ug tukma nga gisukod. Ang whale shark ay naninirahan sa lahat ng mga tropikal at mainit-init na dagat. Ang pating shark gipuy-an ang tanan nga mga tropikal ug mainit nga kainit sa dagat. Ang mga isda ay pangunahing pelagic , na naninirahan sa bukas na dagat ngunit hindi sa mas malalim na kalaliman ng karagatan, bagaman kilala ito na paminsan-minsan ay sumisid sa kailaliman na halos 1,800 metro (5,900 piye). Ang mga isda sa panguna pelagic , nga nagpuyo sa bukas nga dagat apan wala sa labi ka lawom nga kahiladman sa kadagatan, bisan kung kini nahibal-an nga usahay mosuhop sa mga kahiladman nga 1,800 metros (5,900 p). Kahit na karaniwang nakikita sa labas ng pampang, natagpuan ito nang mas malapit sa lupa, pagpasok ng mga lagoons o coll atoll, at malapit sa bibig ng mga estuaries at ilog. Bisan kung kasagaran makita sa gawas sa baybayon, nakaplagan kini nga labi ka duol sa yuta, pagsulod sa mga lagoons o mga atoll sa korales, ug duol sa mga baba sa mga estuaries ug mga suba. Ang saklaw nito ay karaniwang pinaghihigpitan ng tungkol sa 30 latitude o mas mababa. May kakayahang sumisid sa kailaliman ng hindi bababa sa 1,286 m (4,219 piye), at migratory. Ang gidak-on sa kadaghanan gilimitahan sa mga 30 latitude o ubos. Kini makahimo sa paglunod sa giladmon sa labing menos 1,286 m (4,219 p), ug adunay migratory Noong ika-7 ng Pebrero 2012, natagpuan ang isang malaking pating balyena na lumulutang na 150 kilometro (93 mi) sa baybayin ng Karachi , Pakistan. kaniadtong 7 Pebrero 2012, nakit-an ang usa ka dako nga shark nga balyena nga naglutaw nga 150 kilometros (93 mi) sa baybayon sa Karachi , Pakistan. Ang haba ng ispesimen ay sinabi na nasa pagitan ng 11 at 12 m (36 at 39 piye), na may bigat na halos 15,000 kg (33,000 lb). Ang gitas-on sa ispesimen giingon nga tali sa 11 hangtod 12 m (36 ug 39 p), nga adunay gibug-aton nga gibanabanang 15,000 kg (33,000 lb). Noong 2011, higit sa 400 na mga pating ng whale ang nagtipon mula sa Yucatan Coast. Kaniadtong 2011, kapin sa 400 ka mga iho nga mga iho nga ninggawas sa Yucatan Coast. Ito ay isa sa pinakamalaking pagtitipon ng mga whale sharks na naitala. Kini usa sa labing kadaghan nga gitigum nga natala sa mga iho nga mga iho. Ang mga pagsasama sa lugar na iyon ay kabilang sa mga maaasahang pagtitipon sa pana-panahon na kilala para sa mga pating ng whale, na may malalaking bilang na nagaganap sa karamihan ng mga taon sa pagitan ng Mayo at Setyembre. Ang mga pagtipon sa kana nga lugar usa sa labing kasaligan nga mga panagtigum sa panahon nga nahibal-an alang sa mga iho sa whale, nga adunay daghang kadaghan nga nagakahitabo sa kadaghanan nga mga tuig tali sa Mayo ug Septyembre. Ang kaakibat na ecotourism ay mabilis na lumago sa hindi matatag na antas. Ang kaubanan nga ecotourism paspas nga mitubo sa dili malig-on nga lebel. Ang pag-pupping ng mga whale sharks ay hindi napansin, ngunit ang pag-asawang nasaksihan nang dalawang beses sa St Helena . Ang paglansad sa mga iho nga mga pating dili naobserbahan, apan ang pagpares gisaksihan kaduha sa St Helena . Ang mating sa species na ito ay kinunan ng pelikula sa kauna-unahang pagkakataon sa mga whale sharks off ang Ningaloo Reef sa pamamagitan ng eroplano sa Australia noong 2019, kapag ang isang mas malaking lalaki na hindi matagumpay na tinangka na mag-asawa sa isang mas maliit, wala pa sa babae. Ang mating sa kini nga species gipili sa una nga higayon sa mga whale sharks gikan sa Ningaloo Reef pinaagi sa eroplano sa Australia kaniadtong 2019, kung ang usa ka mas kadako nga lalaki nga wala molampos nga misulay mag-asawa uban ang usa ka gamay, walaÕy edad nga babaye. Ang pagkuha ng isang babae noong Hulyo 1996 na buntis na may 300 mga tuta na nagpapahiwatig na ang mga whale sharks ay ovoviviparous . Ang pagkuha sa usa ka babaye kaniadtong Hulyo 1996 nga nagmabdos sa 300 nga mga tuta nagpaila nga ang mga iho nga mga whale mga ovoviviparous . Ang mga itlog ay nananatili sa katawan at ang mga babae ay ipinanganak na mabubuhay na bata na 40 hanggang 60 cm (16 hanggang 24 na) ang haba. Ang mga itlog nagpabilin sa lawas ug ang mga babaye nanganak aron mabuhi nga bata nga 40 hangtod 60 cm (16 hangtod 24) ang gitas-on. Ipinapahiwatig ng ebidensya na ang mga tuta ay hindi lahat ipinanganak nang sabay-sabay, ngunit sa halip ang babae ay nagpapanatili ng tamud mula sa isang pag-iinit at gumagawa ng isang matatag na stream ng mga pups sa isang matagal na panahon. Ang ebidensya nagpakita nga ang mga itoy dili tanan nga natawo sa usa ka higayon, apan hinoon ang babaye nagpabilin nga sperm gikan sa usa ka pag-ila ug naghimo og usa ka makanunayon nga sapa sa mga itoy sa usa ka taas nga panahon. Hindi sumasang-ayon ang mga pag-aaral kung ang mga bandang paglaki ng vertebrae ay nabuo taun-taon o biannually, na kung saan ay mahalaga sa pagtukoy ng edad, paglaki, at kahabaan ng mga whale sharks. Ang mga pagtuon wala magkasumpaki kung ang mga bandila sa pagtubo sa vertebrae gihimo matag tuig o biannually, nga hinungdanon sa pagtino sa edad, pagtubo, ug pagkalawig sa mga iho nga mga iho. Ang isang pag-aaral sa 2020 ay inihambing ang ratio ng Carbon-14isotopes na natagpuan sa mga banda ng paglaki ng whale shark vertebrae hanggang sa mga pagsubok sa nuklear na pagsubok sa mga 1950-60, nalaman nila na ang mga banda ng paglago ay inilatag taun-taon at natagpuan ang isang edad na 50 taon para sa isang 10 m (33 p) na babae. Usa ka pagtuon sa 2020 nagtandi sa ratio sa Carbon-14isotopes nga nakit-an sa mga banda sa pagtubo sa whale shark vertebrae hangtod sa mga panghitabo sa nukleyar nga pagsulay sa mga tuig nga 1950-60, nahibal-an nila nga ang mga banda sa pagtubo gipahimutang matag tuig ug nakit-an ang edad nga 50 ka tuig alang sa usa ka babaye nga 10 m (33 p). Nangangahulugan ito na ang mga whale sharks ay nagpapakita ng huli na sekswal na kapanahunan, ang mga pagtatantya para sa edad sa kapanahunan sa mga lalaki ay ~ 25 taon. Kini nagpasabut nga ang mga whale sharks nagpakita sa ulahi nga sekswal nga pagkahamtong, gibanabana alang sa mga edad sa pagkahamtong sa mga lalaki mga ~ 25 ka tuig. Ang iba't ibang mga pag-aaral na tumitingin sa mga bandang paglaki ng vertebrae at pagsukat ng mga whale sharks sa ligaw ay tinantya ang kanilang mga lifespansya mula sa 80 taon at hanggang sa 130 taon. Ang lainlaing mga pagtuon nga nagtan-aw sa mga banda sa pagtubo sa vertebrae ug pagsukod sa mga iho sa mga balyena sa ihalas nga gibanabana nga ilang mga lifespans gikan sa 80 ka tuig ug hangtod sa 130 ka tuig. Noong ika-7 ng Marso 2009, natuklasan ng mga siyentipiko ng dagat sa Pilipinas kung ano ang pinaniniwalaang pinakamaliit na pamumuhay ng mga pating shark. Kaniadtong 7 Marso 2009, nadiskubrehan sa mga siyentipiko sa dagat sa Pilipinas kung unsa ang gituohan nga labing gamay nga buhing buhing buhis sa balyena. Ang batang pating, na may sukat na 38 cm (15 in) lamang, ay natagpuan gamit ang buntot nito na nakatali sa isang stake sa isang beach sa Pilar, Sorsogon , Pilipinas, at pinakawalan sa ligaw. Ang batan-ong iho, nga may sukod nga 38 cm (15 lang), nakit-an pinaagi sa ikog niini nga gihigot sa usa ka istaka sa usa ka baybayon sa Pilar, Sorsogon , Pilipinas, ug gibuhian ngadto sa ihalas. Batay sa pagtuklas na ito, ang ilang mga siyentipiko ay hindi na naniniwala na ang lugar na ito ay isang lugar ng pagpapakain lamang; ang site na ito ay maaaring maging isang lupa na birthing, Pinasukad sa kini nga pagdiskobre, ang pipila nga mga siyentista dili na nagtuo nga kini nga lugar usa ka lugar nga pagpakaon; kini nga site mahimo usab usa ka yuta nga birthing. pati na rin Parehong mga batang pating ng whale at mga buntis na kababaihan ay nakita sa tubig ng St Helena sa South Atlantic Ocean, kung saan maraming mga pating ng whale ang maaaring makita sa tag-araw. Ang parehong mga batan-ong mga iho nga mga iho ug mga mabdos nga babaye nakit-an sa tubig sa St Helena sa Dagat sa Atlantiko sa South, diin daghang mga iho nga mga pating ang makita sa ting-init. Sa isang ulat mula sa Rappler noong nakaraang Agosto 2019, ang mga whale sharks ay nakita noong WWF Philippines 'photo identification activities sa unang kalahati ng taon. Sa report gikan sa Rappler kaniadtong Agosto 2019, ang mga whale sharks nakita sa mga kalihokan sa pagkuha sa litrato sa WWF Philippines sa unang katunga sa tuig. Mayroong isang kabuuang 168 na paningin - 64 sa kanila ang "muling paningin" o muling pagpapakita ng naitala nang mga whale sharks. Adunay kinatibuk-an nga 168 nga pagtan-aw - 64 sa kanila ang "re-sightings" o mga pagpakita usab kaniadto nga natala nga mga whale sharks. Nabatid ng WWF na "napakabata na mga whale shark juveniles" ay nakilala sa mga 168 na indibidwal na nakita sa unang kalahati ng 2019. Gipasabut sa WWF nga "mga batan-on nga mga whale shark juveniles" giila taliwala sa 168 nga mga indibidwal nga nakit-an sa unang katunga sa 2019. Ang kanilang presensya ay nagmumungkahi na ang Ticao Passay maaaring maging isang punong-abala para sa mga pating ng whale, higit na madaragdagan ang kahalagahan ng ekolohiya ng lugar. Ang ilang presensya nagsugyot nga ang Ticao Passmahimo nga usa ka punoan nga itoy alang sa mga iho nga mga iho, nga dugang nga pagdugang sa kahulogan sa ekolohiya sa lugar. Per Dr Andy Cornish, "Pagprotekta ng mas maraming mga lugar sa dagat na malapit sa Donsol ay maaaring maglaro ng isang mahalagang papel sa pagpapahusay ng proteksyon para sa mga endangered na nomad ng karagatan para sa mga henerasyong darating." Si Per Dr Andy Cornish, "Ang pagpanalipod sa daghang kadagatan sa dagat duol sa Donsol mahimoÕg adunay hinungdanon nga papel sa pagpauswag sa pagpanalipod alang sa mga nameligro nga mga nomad sa kadagatan sa umaabot nga mga henerasyon." Ang WWF Philippines ay nagtatrabaho malapit sa lokal na pamahalaan mula pa noong 1998 para sa pag-iingat ng Ticao Pass dahil ang mga lugar na ito sa baybayin ay nahaharap sa malaking problema ng basura ng dagat na may mga nag-iisang gamit na sachet, plastik na botelya at iba pang mga mapanganib na basura. Ang WWF Philippines nagtinabangay pag-ayo sa lokal nga gobyerno gikan pa sa 1998 alang sa pagpreserba sa Ticao Pass tungod kay ang mga kini na mga lugar sa baybayon nag-atubang sa daghang problema sa basura sa dagat nga adunay usa ka gamit nga sako, plastik nga botelya ug uban pang mga peligro nga basura. Ang batas ng Pilipinas tungkol sa solidong basura ay hindi gaanong ipinatutupad at ang bansa ay hindi kahit na inayos ang paggawa ng packaging. Ang balaod sa Pilipinas bahin sa solidong basura dili kaayo gipatuman ug ang nasud wala usab makontrol ang paghimo sa pagputos. Dahil ang bansa ay walang malinaw na plano sa paghihiwalay ng basura, ang mga sachet at iba pang basura ay itinapon sa mga estearyo o itinapon sa kalye, at tinatapos ang mga clogging drains at mga daanan ng tubig, ang karamihan sa basurahan ay nagtatapos sa dagat. Tungod kay ang nasud walaÕy klaro nga plano sa paglabay sa basura, ang mga sachet ug uban pang basura gipanglabay sa mga stall o gipanghulog sa kadalanan, ug ang mga clogging drains ug mga agianan sa tubig giwagtang, kadaghanan sa mga basurahan natapos sa dagat . Ang whale shark ay isang filter feeder - isa sa tatlo lamang na kilalang filter-feeding shark species (kasama ang basking shark at ang megamouth shark ). Ang whale shark usa ka filter feeder - usa sa tulo lamang nga nailhan nga filter nga nagpakaon sa iho nga iho (lakip ang basking iho ug ang megamouth shark) Ito ay kumakain ng plankton kabilang copepods , krill , isda itlog , Christmas Island mapulang alimango larvae at maliit nektonic buhay, tulad ng maliit na pusit o isda . Nagkaon kini og plankton lakip na ang mga copepod, krill, mga itlog sa isda, mga ulod nga pula sa Pasko sa isla ug gamay nga kinabuhi sa nektonic, sama sa gamay nga pusit o isda. Pinapakain din nito ang mga ulap ng mga itlog sa panahon ng mass spawning ng mga isda at corals. Gipakaon usab niini ang mga panganod sa mga itlog sa panahon sa pagdaghan sa mga isda ug mga corals Ang maraming mga hilera ng vestigial na ngipin ay walang papel sa pagpapakain. Daghang mga linya sa vestigial nga ngipon walaÕy papel sa pagpakaon. Ang pagpapakain ay nangyayari alinman sa pamamagitan ng pagsasala ng ram, kung saan binubuksan ng hayop ang bibig nito at lumangoy pasulong, itulak ang tubig at pagkain sa bibig, o sa pamamagitan ng aktibong pagsuso ng hayop, kung saan binubuksan at pinapikit ng hayop ang bibig nito, pagsuso sa dami ng tubig na pagkatapos pinalayas sa pamamagitan ng mga gills. Ang pagpakaon mahimo nga pinaagi sa pagsala sa ram, diin ang hayop magbuka sa iyang ba-ba ug molangoy sa unahan, pagduso sa tubig ug pagkaon sa baba, o pinaagi sa aktibo nga pagsuso sa hayop, diin ang hayop magbukas ug magsira sa baba. kini, pagsuso sa kantidad sa tubig nga unya gipapahawa sa mga gills. Sa parehong mga kaso, ang mga filter ng pad ay nagsisilbi upang paghiwalayin ang pagkain mula sa tubig. Sa pareho nga kaso, ang mga pad filters magsilbi nga magbulag sa pagkaon gikan sa tubig. Ang mga natatanging, itim na tulad ng sieve na mga istraktura ay ipinapalagay na mabago ang mga raker ng gill. Talagsaon, itom nga sama sa sieve nga mga istruktura ang ginahunahuna nga magbag-o nga mga raker Ang paghihiwalay ng pagkain sa mga whale sharks ay sa pamamagitan ng pagsasala ng cross-flow , kung saan ang tubig ay naglalakbay halos kahanay sa ibabaw ng filter pad, hindi patayo sa pamamagitan nito, bago pumasa sa labas, habang ang mas matitinding mga particle ng pagkain ay nagpapatuloy sa likod ng lalamunan. Ang pagbulag sa pagkaon ngadto sa mga iho nga balyena mao ang pinaagi sa pagsala sa cross-flow, diin ang tubig mobiyahe nga hapit managsama sa nawong sa filter pad, dili patas niini, sa wala pa molabay, samtang ang labi ka grabe nga mga partikulo sa ang pagkaon nagpadayon sa likod sa tutunlan. Ito ay isang napaka mahusay na paraan ng pagsasala na nagpapaliit sa pag-fouling ng ibabaw ng filter pad. Kini usa ka labing episyente nga pamaagi sa pagsala nga nagpamenos sa pag-fouling sa ibabaw sa filter pad Ang mga whale sharks ay na-obserbahan na "pag-ubo", siguro na limasin ang isang build-up ng mga particle mula sa mga pad ng filter. Ang mga whale sharks naobserbahan nga "pag-ubo", tingali aron malimpyohan ang usa ka pagtukod og mga partikulo gikan sa mga filter sa pad. Ang mga whale sharks ay lumilipat upang pakainin at posibleng mag-breed. Ang mga whale sharks mobalhin aron mapakaon ug posibleng manganak Ang whale shark ay isang aktibong tagapagpakain, na naka-target sa konsentrasyon ng plankton o isda. Ang whale shark usa ka aktibo nga tigpakaon, nga gipunting sa konsentrasyon sa plankton o isda. Ito ay magagawang ram feed feed o maaaring gulp sa isang nakatigil na posisyon. Kini makahimo sa pagpakaon sa ram filter feed o mahimoÕg gulp sa usa ka kanunay nga posisyon. Kabaligtaran ito sa pasibo na pating basking shirt, na hindi nagbubomba ng tubig. Kini sukwahi sa pasibo nga pagpakaon sa basking shark, nga wala mag-pump sa tubig. Sa halip, lumalangoy ito upang pilitin ang tubig sa buong mga gills nito. Hinuon, molangoy kini aron mapugos ang tubig tabok sa mga gas niini. Tinatayang kinakain ng isang whale shark whale na kumakain ng 21 kg (46 pounds) ng plankton bawat araw. Gibana-bana nga ang usa ka whale shark nagkaon 21 kg (46 pounds) sa plankton kada adlaw Ang programa ng BBC na Planet Earth ay kinukunan ng whale shark na nagpapakain sa isang paaralan ng maliit na isda. Ang programa sa BBC nga Planet Earth nagpatik sa usa ka whale shark nga gipakaon sa usa ka eskuylahan sa gagmay nga mga isda Ang parehong dokumentaryo ay nagpakita ng footage ng isang whale shark timing pagdating sa pag-tutugma sa masa ng spawning ng mga fish shoals at pagpapakain sa mga nagreresultang ulap ng mga itlog at tamud. Ang parehas nga dokumentaryo nagpakita sa footage sa whale shark sa pag-abut nga nahiuyon sa kadaghan nga pagkalot sa mga pala sa isda ug pagpakaon sa mga sangputanan sa mga panganod sa mga itlog ug sperm. Ang mga whale sharks ay kilala na biktima sa isang hanay ng mga planktonic at maliit na nektonic na organismo na spatiotemporally patchy. Ang mga whale sharks nahibal-an nga nangaguba sa usa ka lainlaing mga organiko nga planktonic ug gagmay nga mga nectonic organismo nga spatiotemporally patchy Tinatawag din itong 'passive feed', na kadalasang nangyayari kapag naroroon ang mababang biktima. Gitawag usab kini nga 'pasibo nga pagpakaon', nga kasagaran mahitabo kung naa ang low-lie nga biktima Sa Oslob, Pilipinas , ang mga whale sharks ay pinapakain ng hipon upang bumalik tuwing umaga para sa mga turista at iba't iba. Sa Oslob, Pilipinas, ang mga whale sharks gipakaon mga hipon sa pagbalik matag buntag alang sa mga turista ug sa lainlain Sa kabila ng laki nito, ang pating shark ay hindi nagbigay ng panganib sa mga tao. Bisan pa sa kadak-an niini, ang mga iho nga balyena dili makahatag ug peligro sa mga tawo. Ang mga whale sharks ay mga isda na naka-dokumento at pinahihintulutan ang mga manlalangoy na makasakay, kahit na ang kasanayang ito ay nasiraan ng loob ng mga siyentipiko at mga conservationist dahil sa kaguluhan sa mga pating. Ang mga whale sharks mga isda nga isda nga na-dokumentado ug usahay gitugotan ang mga manlanglangoy nga mangisda, bisan pa nga kini nga batasan nasagmuyo sa mga siyentista ug mga conservationist tungod sa pagkagubot sa mga iho Ang mga mas bata na mga pating ng whale ay banayad at maaaring maglaro kasama ang iba-iba. Ang mga batan-on nga whale sharks malumo ug mahimo'g magdula uban ang lainlain. Ang mga litratista sa ilalim ng dagat tulad ng Fiona Ayerst ay nakuhanan sila ng litrato na lumalangoy malapit sa mga tao nang walang panganib. Ang mga taga-ilawom sa dagat sama sa Fiona Ayerst nga nakuhaan og litrato sa paglangoy duol sa mga tawo nga walaÕy katalagman. Ang mga Juvenile ay matatagpuan malapit sa baybayin sa Golpo ng Tadjoura , malapit sa Djibouti , sa Horn ng Africa . Ang mga dili pa sakto ang guwang nahimutang duol sa baybayon sa Gulpo sa Tadjoura, duol sa Djibouti, sa Horn sa Africa. Sa kasalukuyan ay walang matibay na pagtantya ng pandaigdigang populasyon ng pating na puwit. Sa pagkakaron wala'y kalig-on nga pagbana-bana sa kinatibuk-an kanasuran populasyon sa pating na iho. Ang species ay itinuturing na endangered sa pamamagitan ng IUCN dahil sa ang epekto ng fisheries, by-catch pagkalugi, at daluyan ng mga welga, na sinamahan ng kanyang mahabang habang-buhay at late pagkahinog. Ang mga sakop sa henero nga ang ginakosidera nga nameligro sa IUCN tungod sa epekto sa pangisdaan, pinaagi sa-isda kapildihan, ug agianan sa welga, inubanan sa iyang medyo taas nga kinabuhi sa ulahing sa pag guwang niini. Noong Hunyo 2018, inuri ng Kagawaran ng Conservation ng New Zealand ang whale shark bilang "Migrant" na may kwalipikadong "Secure Overseas" sa ilalim ng New Class Threat Classification System . Niadtong Hunyo 2018 ang Kagamhanan sa Conservation sa New Zealand nag- klasipikar sa whale shark nga "Migrante" nga adunay kwalipikasyon nga "Secure Overseas" ilawom sa New Zealand Threat Classification System. Nakalista ito, kasama ang anim na iba pang mga species ng mga pating, sa ilalim ng CMS Memorandum of Pag-unawa sa Pag-iingat ng Migratory Sharks . Nakalista kini, kauban ang unom pa nga mga lahi sa mga iho, ubos sa CMS Memorandum of Agreement of Conservation of Migratory Sharks . wala nang higit pa kaysa sa isang plano na idinisenyo upang mapanatili ang negosyo ng whaling sa negosyo, at ang pangangailangan na gumamit ng mga balyena bilang scapegoat para sa labis na pag-aaksaya ng mga tao. walaÕy lain labi pa sa plano nga gilaraw aron ipadayon ang negosyo sa mga balyena, ug ang balyena kinahanglan gamiton ingon usa ka iskol aron gamiton sa pagpatuyok sa mga tawo. Sa pagpupulong ng 2001 ng IWC Scientific Committee, 32 mga siyentipiko ang nagsumite ng isang dokumento na nagpapahayag ng kanilang paniniwala na ang programa ng Hapon ay kulang sa pang-agham na katatagan at hindi matugunan ang minimum na pamantayan ng pagsusuri sa akademiko . Sa 2001 nga miting sa IWC Scientific Committee, 32 nga mga siyentipiko ang nagsumite sa usa ka dokumento nga nagpahayag sa ilang pagtuo nga ang programa sa Japan walaÕy kalig-on sa syensya ug wala makab-ot ang minimum nga pamatasan alang sa panukiduki pang-akademiko Noong 2010, kinumpirma ng isang restawran sa Los Angeles na naghahain ng isang tahi na karne ng balyena ay sarado ng mga nagmamay-ari nito matapos ang pag-uusig ng mga awtoridad para sa paghawak ng isang protektadong species. Kaniadtong 2010, usa ka restawran sa Los Angeles ang nakumpirma nga nagsilbi sa usa ka karne nga balyena nga gisirhan sa mga tag-iya niini pagkahuman ang pag-prosekusyon sa mga awtoridad tungod sa pagdumala sa usa ka protektado nga espisye. Nagpapakita ang mapa ng mundo na ang US, China, India, Japan, Australia, Mexico, Russia, South Africa, at karamihan sa mga estado sa Europa at Latin American ay mga miyembro, bukod sa iba pa. Gipakita sa mapa sa kalibutan nga ang US, China, India, Japan, Australia, Mexico, Russia, South Africa, ug kadaghanan sa mga estado sa European ug Latin American na mga miyembro, sa uban pa. Ang sei whale ay walang makabuluhang proteksyon sa internasyonal hanggang 1970, nang unang magtakda ng mga quota ang International Whaling Commission para sa North Pacific para sa mga indibidwal na species. Ang maayong balyena walaÕy mahinungdanong panalipod sa internasyonal hangtod kaniadtong 1970, sa dihang ang International Whaling Commission unang nagtakda mga kita alang sa North Pacific alang sa mga indibidwal nga mga espisye. Ang kumpletong proteksyon mula sa komersyal na whaling sa North Pacific ay dumating noong 1976. Ang bug-os nga proteksyon gikan sa komersyal nga pagsuhid sa North Pacific miabot kaniadtong 1976. Ang mga Quotas sa tahi na mga balyena sa North Atlantiko ay nagsimula noong 1977. Ang mga Quotas sa usa ka mga balyena sa North Atlantiko nagsugod kaniadtong 1977. Ang mga stock ng Timog Hemispo ay protektado noong 1979. Ang mga stock sa Southern Hemisphere napanalipdan kaniadtong 1979. Ang pagharap sa katibayan na ang ilang mga species ng balyena ay banta ng pagkalipol, ang IWC ay nagtatag ng isang kumpletong moratorium sa komersyal na paghagupit na nagsisimula noong 1986. Giatubang nga ebidensya nga daghang mga species sa balyena ang gihulga nga mapuo, ang IWC nagtukod usa ka kompleto nga moratorium sa kalihokan sa komersyo nga nagsugod kaniadtong 1986 Sa huling bahagi ng 1970s, ang ilang "pirate" whaling ay naganap sa silangang North Atlantic. Sa ulahing bahin sa tuig 1970, ang pipila nga mga paghagit sa "pirata" nahitabo sa silangang North Atlantiko.. Walang direktang katibayan ng iligal na paghagupit sa Hilagang Pasipiko, bagaman ang kinikilala na maling pagsasama ng data ng paghagupit ng Unyong Sobyet ay nangangahulugan na ang pagkuha ng data ay hindi lubos na maaasahan. WalaÕy direktang ebidensya sa iligal nga paghagit sa North Pacific, bisan kung ang giingon nga sayup nga pagpahayag sa mga provocative data sa Soviet Union nagpasabut nga ang pagkuha sa mga datos dili hingpit nga kasaligan. Ang mga species ay nanatiling nakalista sa IUCN Red List of Threatened Species noong 2000, na ikinategorya bilang "endangered". Ang mga espisye nagpabilin nga gilista sa IUCN Red List of Threatened species sa 2000, nga giklasipikar nga "nameligro". Ang mga espisye nagpabilin nga gilista sa IUCN Pula nga Lista sa Mga gihulga nga species sa 2000, nga giklasipikar nga "nameligro". Ang mga populasyon ng Hilagang Hemisper ay nakalista bilang CITES Appendix II, na nagpapahiwatig na hindi sila agad na banta ng pagkalipol, ngunit maaaring maging gayon kung hindi sila nakalista. Ang mga populasyon sa Amihanang Hemisper gilista ingon CITES Apendise II, nga nagpaila nga dili dayon sila gihulga nga mapuo, apan kini posible kung dili sila nakalista. Ang mga populasyon sa Southern Hemisphere ay nakalista bilang CITES Appendix I, na nagpapahiwatig na sila ay nanganganib sa pagkalipol kung ang kalakalan ay hindi hihinto. Ang mga populasyon sa Southern Hemisphere gilista sa CITES Apendise I, nga nagpaila nga nameligro sila nga mapuo kung ang negosyo mohunong Ang sei whale ay nakalista sa parehong Apendise I at Appendix II ng Convention sa Conservation of Migratory Species of Wild Animals ( CMS ). Ang sei whale nga nalista sa pareho nga Apendise I ug Appendix II sa Convention sa Conservation of Migratory Species of Wild Animals (CMS). Nakalista sa Appendix I dahil ang species na ito ay nai-kategorya bilang nasa panganib na mapuo sa buong lahat o isang makabuluhang proporsyon ng kanilang saklaw at ang mga partido ng CMS ay nagsisikap na mahigpit na protektahan ang mga hayop na ito, pag-iingat o pagpapanumbalik ng mga lugar kung saan sila nakatira, nagpapagaan. Nakalista kini sa Apendise I tungod kay kini nga species giaklas ingon nga nameligro sa tibuuk nga bahin niini o usa ka mahinungdanong bahin sa ilang populasyon ug ang mga partido sa CMS ang maninguha nga istrikto nga maprotektahan kini nga mga hayop, mapreserbar o ibalik ang mga species. dapit nga ilang gipuy-an, likayan. mga hadlang sa paglilipat at pagkontrol sa iba pang mga kadahilanan na maaaring mapanganib sa kanila at din sa Appendix II dahil mayroon itong hindi kasiya-siyang katayuan sa pag-iingat o makikinabang nang malaki mula sa pandaigdigang pagtutulungan na inayos ng mga pinasadyang kasunduan. mga babag sa paglalin ug pagkontrol sa uban pang mga hinungdan nga mahimong makadaot sa kanila ug usab sa Apendise II tungod kay anaa sila sa dili maayo nga kahimtang aron mapreserbar o makabenepisyo gikan sa internasyonal nga kooperasyon nga gipasiugda sa mga espesyal nga kasabutan. Ang Sei whale ay sakop ng Memorandum of understanding para sa Pag-iingat ng Cetaceans at kanilang Mga Habitats sa Pacific Islands Region ( Pacific Cetaceans MOU ) at ang Kasunduan sa Pag-iingat ng mga Maliit na Cetaceans ng Baltic, North East Atlantic, Irish at North Seas ( ASCOBAMS ). Ang Sei whale nahilakip sa Memorandum of Understanding for Protection of Cetaceans and The Habitats in the Pacific Islands Region (Pacific Cetaceans MOU) ug ang Kasabutan alang sa Pagpanalipod sa Gagmay nga mga Cetaceans sa Baltic, North East Atlantic, Irish ug North Seas (ASCOBAMS). Ang mga species ay nakalista bilang pinanganib ng gobyerno ng US Marine National Fisheries Service sa ilalim ng US Endangered Species Act . Gilista ang mga espisye ingon nga nameligro sa National Marine Fisheries Service sa Estados Unidos ubos sa Endangered Species Act sa Estados Unidos. Ang kasalukuyang populasyon ay tinatayang sa 80,000, halos isang third ng prewhaling populasyon. Ang karon nga populasyon gibanabana nga 80,000, hapit usa sa ikatulo nga bahin sa pagpuno sa prewhaling. Isang pag-aaral sa 1991 sa North Atlantic ay tinatayang 4,000 lamang. Usa ka pagtuon sa 1991 sa North Atlantic gibanabana nga 4,000 lang. Sei whales ay sinabi na mahirap makuha noong 1960 at unang bahagi ng 1970s mula sa hilagang Norway. Ang Sei whale giingon nga nawala sa katuigang 1960 ug sayong bahin sa 1970 gikan sa amihanang Norway. Ang isang posibleng paliwanag para sa paglaho na ito ay ang mga balyena ay napakamahal . Usa ka posible nga pagpasabut alang sa pagkapuo nga ang mga balyena ay ang mahal nga presyo niini. Ang marahas na pagbawas sa mga stock sa timog- silangang Atlantiko copepod sa huling bahagi ng 1960 ay maaaring isa pang salarin. Ang padayon nga pagkunhod sa stock sa copepod sa amihanang-sidlakang Atlantiko kaniadtong ulahing bahin sa 1960 mahimoÕg usa pa ka hinungdan. Ang mga Surveys sa Denmark Strait ay nakakita ng 1,290 balyena noong 1987, at 1,590 na balyena noong 1989. Ang mga pagsusi sa Selat sa Denmark nakakaplag 1,290 balyena sa 1987, ug 1,590 balyena sa 1989. Nova ScotiaAng mga pagtatantya ng populasyon ay nasa pagitan ng 1,393 at 2,248, na may minimum na 870. Nova Scotia Ang mga banabana sa populasyon naa sa taliwala sa 1,393 ug 2,248, nga adunay minimum nga 870. Ang isang pag-aaral noong 1977 ay tinatayang kabuuan ng Karagatang Pasipiko na 9,110, batay sa data ng catch at CPUE . Gibanabana sa usa ka pagtuon sa 1977 ang kinatibuk-an nga 9,110 nga kadagatan sa Pasipiko, pinasukad sa magamit nga datos ug CPUE Sinasabi ng mga interes ng Hapon na ang figure na ito ay lipas na, at noong 2002 ay inaangkin na ang populasyon ng North North Pacific ay higit sa 28,000, isang figure na hindi tinanggap ng pamayanang pang-agham. Giangkon sa mga interes sa Hapon nga kini nga ihap mikunhod, ug kaniadtong 2002 ang kasadpang populasyon sa Pasipiko Northwest nga kapin sa 28,000 ang nag-angkon, usa ka numero nga wala madawat sa komunidad nga syentipiko. Sa kanlurang kanluran ng Canada, ang mga mananaliksik na may Fisheries at Oceans Canada ay naobserbahan ang limang Seis nang magkasama sa tag-araw ng 2017, ang una tulad ng paningin sa higit sa 50 taon. Sa kasadpan sa Canada, ang mga tigdukiduki nga adunay Fisheries ug Oceans Canada nag-obserbar sa lima ka Seis nga tingub sa ting-init sa 2017, ang una sa ingon nga mga obserbasyon sa kapin sa 50 ka tuig. Sa tubig sa California, may isa lamang na nakumpirma at limang posibleng paningin noong 1991 hanggang 1993 ang mga aerial at ship survey, at walang nakumpirma na mga paningin sa mga baybayin ng Oregon tulad ng Maumee Bay at Washington. Sa baybayon sa California, adunay usa ra nga nakumpirma nga lima ka mahimo nga obserbasyon gikan sa 1991 hangtod 1993 nga mga eroplano ug mga pagsusi sa barko, ug walaÕy nakumpirma nga pagtan-aw sa mga baybayon sa Oregon sa Maumee Bay ug Washington. Bago ang komersyal na whaling, nag-host ang North Pacific ng tinatayang 42,000. Sa pagtatapos ng whaling, ang populasyon ay umabot sa pagitan ng 7,260 at 12,620. Sa wala pa ang komersyal nga hagit, ang North Pacific adunay gibanabana nga 42,000 nga mga host. Sa pagtapos sa hagit, ang populasyon nagdako hangtod sa 7,260 ug 12,620. Sa Southern Hemisphere, ang mga pagtatantya ng populasyon ay saklaw ng 9,800 at 12,000, batay sa kasaysayan ng paghuli at CPUE. Sa Habagatang Hemispo, gibanabana sa populasyon gikan sa 9,800 hangtod 12,000, base sa kasaysayan sa pagdakop sa CPUE. Tinatayang ang IWC ay 9,718 balyena batay sa data ng pagsisiyasat sa pagitan ng 1978 at 1988. Bago ang komersyal na whaling, mayroong tinatayang 65,000. Gibanabana sa IWC ang 9,718 balyena base sa datos sa survey tali sa 1978 hangtod 1988. Sa wala pa ang komersyal nga balyena, adunay gibanabana nga 65,000 Ang mga kaganapan sa pagkamatay ng Mass para sa mga tahi na balyena ay naitala na sa maraming mga taon at ang ebidensya ay nagmumungkahi ng endemic na pagkalason ( red tide ) na sanhi ay maaaring sanhi ng pagkamatay ng masa sa mga panahon ng sinaunang panahon. Ang mga insidente sa pagkamatay sa daghang mga balyena nasulat sa daghang mga tuig ug ang ebidensya nagsugyot sa endemic poisoning (pula nga tubig) mahimong hinungdan sa pagkamatay sa daghang panahon nga prehistoriko. Noong Hunyo 2015, ang mga siyentipiko na lumilipad sa timog Chile ay binibilang ang 337 na patay na mga balyena, kung saan itinuturing na ang pinakamalaking mass beaching na naitala. Niadtong Hunyo 2015, ang mga siyentipiko nga naglupad sa habagatang Chile nakaihap og 337 mga patay nga balyena, sa giisip nga labing kadaghan nga dokumentado nga beaching. Ang kadahilanan ay hindi pa nalalaman; gayunpaman, ang nakakalason na mga bulaklak ng algae na dulot ng hindi pa naganap na pag-init sa Karagatang Pasipiko, na kilala bilang Blob , ay maaaring ipahiwatig. Ang hinungdan wala pa nahibal-an; bisan pa, ang makahilo nga mga bulak sa algae nga gipahinabo sa pag-init sa prehistoric sa Dagat sa Pasipiko, nga nailhan nga Blob, mahimong ipasabut. Ang asul na balyena ( Balaenoptera musculus ) ay isang mammal na dagat na kabilang sa subale ng baleen whale na si Mysticeti. Ang asul nga balyena (Balaenoptera musculus) usa ka mammal sa dagat nga sakop sa subale baleen whale nga Mysticeti. Pag-abot ng isang maximum na nakumpirma na haba ng 29.9 metro (98 talampakan) at bigat ng 173 tonelada (190 tonelada), ito ang pinakamalaking hayop na kilala na mayroon nang umiiral. Pag-abot sa labing taas nga nakumpirma nga gitas-on nga 29.9 metros (98 piye) ug gibug-aton nga 173 tonelada (190 tonelada), kini ang labing kadako nga hayop nga nahibal-an nga naglungtad anaa. Ang mahaba at payat na asul na balyena ay maaaring magkakaibang mga lilim ng kulay-abo-asul na dorsally at medyo mas magaan sa ilalim. Ang taas ug hinay nga lawas sa asul nga balyena mahimoÕg magkalainlain nga mga kolor sa kolor-ubanon nga asul nga kolor sa ilawom ug medyo magaan sa ubos. Ang mga bughaw na balyena ay sagana sa halos lahat ng mga karagatan sa Earth hanggang sa katapusan ng ika-19 na siglo. Ang mga asul nga balyena nga abunda sa halos tanan nga kadagatan sa kalibutan hangtod sa katapusan sa ika-19 nga siglo. Huli silang hinabol sa pagkalipol ng whaling hanggang sa ipinagbawal ng International Whaling Commission ang lahat ng pangangaso ng mga asul na balyena noong 1967. Ulahi sila gipangita nga hapit nang mapuo pinaagi sa pagpangdagit hangtod nga gidili sa International Whaling Commission ang tanan nga pagpangayam sa mga bughaw nga balyena kaniadtong 1967. Tinatantya ng International Whaling Commission na database na 382,595 asul na balyena ang nahuli sa pagitan ng 1868 at 1978. Gibanabana sa International Whaling Commission nga database nga 382,595 asul nga balyena ang nadakpan sa 1868 ug 1978. Ang pandaigdigang asul na balyena ng populasyon ng balyena ay tinantya na 10,000-25,000 asul na balyena, humigit-kumulang na 3-11% ng laki ng populasyon na tinatayang noong 1911. Ang internasyonal nga asul nga balyena sa populasyon'g gibanabana nga 10,000-25,000 asul nga balyena, gibana-bana nga 3-11% sa laki sa populasyon nga gibanabana sa 1911. Ang mga asul na balyena ay mahaba, payat na may kulay-abo-asul na mga katawan, bagaman lumilitaw ang mga ito sa asul na tubig. Ang mga bughaw nga balyena adunay taas, hinay nga abuhon-asul nga mga lawas, bisan kung kini makita nga asul sa bughaw nga tubig. Ang pattern ng pagganyak ay lubos na variable at ang natatanging pattern ng pigmentation sa likuran sa rehiyon ng dorsal fin ay maaaring magamit upang makilala ang mga kilalang indibidwal. Ang sumbanan sa panukmod labi ka mausab ug ang talagsaon nga sumbanan sa pigmentation sa likod sa rehiyon sa dorsal fin mahimong magamit aron mailhan ang mga indibidwal. Ang mga karagdagang tampok na nakikilala sa asul na balyena ay may kasamang malawak, flat ulo, na lumilitaw na hugis U mula sa itaas; 270Ð395 buong itim na mga plate ng baleen sa bawat panig ng kanilang itaas na panga; 60Ð88 napapalawak ang lalamunan sa lalamunan; mahaba, payat na tsinelas ; isang maliit (hanggang sa 13 pulgada (33 cm)) falcate dorsal fin na nakaposisyon papunta sa likod ng buntot; isang makapal na stock ng buntot; at isang napakalaking, payat na fluke . Ang mga dugang nga bahin nga gipakita sa asul nga balyena naglakip sa usa ka halapad, patag nga ulo, nga makita nga hugis-U gikan sa taas; 270Ð395 bug-os nga itum nga mga baleen nga palid sa matag kilid sa taas nga apapangig; 60Ð88 dilates sa tutunlan; taas, humok nga tsinelas; usa ka gamay (hangtod sa 13 pulgada (33 cm)) falcate dorsal fin nga gipahimutang sa likod sa ikog; usa ka mabaga nga stock sa ikog; ug usa ka dako, hinay nga fluke. Ang kanilang maputlang underside ay maaaring makaipon ng isang madilaw-dilaw na diatom coat, na kasaysayan na nakuha sa kanila ang ilalim ng asupre na asupre . Ang ilang lusong sa ilawom mahimo nga nagtapok sa usa ka yellowish diatom coat, nga sa kasaysayan gidala kini sa ilawom sa asupre. Ang dalawang blowholes ng asul na balyena (ang pagkakatulad ng mga butas ng ilong ng tao) ay lumikha ng isang matangkad, spray ng haligi, na makikita 30-40 p (9-12 m) sa itaas ng tubig. Ang duha ka mga blowholes sa asul nga balyena (ang pagkasama sa mga buho sa tawo) nagmugna usa ka taas, kolum nga spray, nga nahimutang 30-40 p (9-12 m) sa ibabaw sa tubig. Ang maliit na dorsal fin ng asul na balyena na ito ay makikita lamang sa malayong kaliwa. Ang gamay nga dorsal fin sa kini nga asul nga balyena makita sa layo sa wala. Ang asul na balyena ay ang pinakamalaking kilalang hayop. Ang asul nga balyena mao ang pinakadako nga nailhan nga hayop. Sa International Whaling Commission (IWC) database ng whaling, 88 mga indibidwal na mahigit 30 m ang iniulat, kasama ang isa hanggang sa 33.0 m, ngunit ang mga problema sa kung paano ginawa ang mga sukat ay nagmumungkahi na ang mga pagsukat mas mahaba kaysa sa 30.5 m ay medyo pinaghihinalaan. Sa International Whaling Commission (IWC), database sa whaling, 88 nga mga indibidwal nga kapin sa 30 m ang gitaho, lakip ang usa hangtod sa 33.0 m, apan ang mga problema sa kung giunsa ang pagsukod gihimo nga nagsugyot nga ang mga pagsukod mas taas kaysa sa 30.5 m medyo nagaduda. Ang Komite ng Discovery ay nag- ulat ng haba hanggang sa 102 ft (31.1 m); gayunpaman, ang pinakamahabang sinusukat na siyentipiko (hal., Mula sa rostrum tip hanggang sa buntot ng buntot) na indibidwal na asul na balyena ay 98 ft (29.9 m) Ang Discovery Committee adunay gitas-on nga 102 p (31.1 m); bisan pa, ang labing kataas nga siyentipiko gisukod (e.g., gikan sa tumoy sa rostrum hangtod sa punoan sa ikog) ang indibidwal nga asul nga balyena nga 98 p (29.9 m). Ang mga babaeng asul na balyena ay mas malaki kaysa sa mga lalaki. Ang mga babaye nga asul nga balyena mas dako kaysa mga lalaki. Iminumungkahi ng mga modelo ng hydrodynamic na ang isang asul na balyena ay hindi maaaring lumampas sa 108 ft (33 m) dahil sa mga hadlang ng metaboliko at enerhiya. Ang mga modelo sa hydrodynamic nagsugyot nga ang usa ka asul nga balyena dili molapas sa 108 p (33 m) tungod sa metaboliko ug enerhiya nga mga konstitusyon. Sa Hilagang Hemisperyo, ang mga lalaki ay may timbang na isang average na 100 tonelada (200,000 lb) at mga babae 112 tonelada (224,000 lb). Sa Amihanang Hemisperyo, ang mga lalaki nag adunay kasgaran nga kabugaton naa 100 ka tonelada (200,000 lb) ug mga babaye 112 tonelada (224,000 lb). Ang mga male whale male Eastern Pacific Pacific ay may average na 88.5 tonelada (177,000 lb) at mga babae 100 tonelada (200,000 lb). Ang mga asul nga balyena sa Sidlakang bahin sa dagat adunay kasagaran nga 88.5 ka tonelada (177,000 lb) ug mga babaye 100 tonelada (200,000 lb) Ang mga lalaki ng Antartika ay nag-average ng 112 tonelada (224,000 lb) at mga babae na 130 tonelada (260,000 lb). Ang mga lalaki sa Antarctica nakakuha og 112 ka tonelada (224,000 lb) ug mga babaye 130 tonelada (260,000 lb). Ang mga Pygmy blue whale male average 83.5 (167,000 lb) at 99 tonelada (198,000 lb). Ang mga Pygmy blue whale male kasagaran naay kabugaton nga 83.5 (167,000 lb) ug 99 tonelada (198,000 lb. Ang pinakamalaking bigat ng puso na sinusukat mula sa isang stranded na North Atlantiko na balyena ay 0.1985 tonelada (397 lb), ang pinakamalaking kilala sa anumang hayop. Ang labing kadaghan nga gibug-aton sa tibuuk nga kasingkasing nga gisukod gikan sa usa ka stranded nga asul nga balyena sa North Atlantiko mao ang 0.1985 tonelada (397 lb), ang pinakadako nga nailhan sa bisan unsang hayop. Ang pinaka maaasahang mga pagtatantya ng edad ay mula sa mga plug ng tainga . Blue whale ilihim tutuli (cerumen) sa buong kanilang buhay na bumubuo ng mahaba, multilayered plug. Ang labing kasaligan nga mga banabana sa edad gikan sa mga plug sa dalunggan . Ang mga bughaw nga balyena nagtago sa earwax (cerumen) sa tibuuk nga ilang kinabuhi nga naghimo og taas, multilayered plugs. Ang bawat kronolohikal na naideposito ng ilaw at madilim na layer (lamina) ay nagpapahiwatig ng isang paglipat sa pagitan ng pag-aayuno sa panahon ng paglilipat at pagpapakain, at ang isang set ay inilatag bawat taon, at sa gayon ang bilang ng mga patong na ito ay maaaring magamit bilang isang tagapagpahiwatig ng edad. Ang matag sunud-sunod nga gitipig nga kahayag ug ngitngit nga layer (lamina) nagpaila sa usa ka pagbalhin sa taliwala sa pagpuasa sa panahon sa paglalin ug pagpakaon, ug usa ka set gibutang matag tuig, ug sa ingon ang gidaghanon sa kini nga mga layer mahimong magamit ingon usa ka timaan sa edad. Ang maximum na edad na tinutukoy mula sa earplug laminae para sa isang pygmy whale ay 73 taon. Ang labing taas nga edad nga gitino gikan sa lamina sa earplug alang sa usa ka balyena nga pygmy 73 ka tuig . Bago ang pagbuo ng mga plug ng tainga bilang isang paraan ng pag-iipon, ang mga layer sa mga baleen plate ay ginamit, ngunit ang mga ito ay pinapagod at hindi isang maaasahang panukala. Sa wala pa ang pag-uswag sa mga plug sa dalinga ingon usa ka pamaagi sa pagkatigulang, gigamit ang mga layer sa baleen plate, apan kini gibuak ug dili kasaligan nga sukod. Bilang karagdagan, ang mga ovary ng babaeng asul na balyena ay bumubuo ng isang permanenteng talaan ng bilang ng mga ovulation (o marahil ay mga pagbubuntis), sa anyo ng corpora albicantia . Dugang pa, ang mga ovary sa mga babaye nga asul nga balyena nahimo nga usa ka permanente nga rekord sa gidaghanon sa mga ovulation (o tingali mga pagmabdos), sa dagway sa corpora albicantia. Ang mga fibrous masa na ito ay permanenteng mga scars na ginamit sa nakaraan bilang isang indikasyon ng edad. Kini nga mga fibrous masa mao ang mga permanenteng scars nga gigamit sa nangaging mga timaan sa edad. Sa mga pygmy asul na balyena, ang isang corpus albicans ay nabuo tuwing 2.6 taon nang average, na tumutugma sa pagitan ng dalawa hanggang tatlong taong pagitan ng mga guya. Sa mga pygmy asul nga balyena, usa ka corpus albicans giumol sa aberids nga 2.6 ka tuig, nga katumbas sa duha hangtod tulo ka tuig nga agwat taliwala sa mga nating baka. Ang Gšteborg Natural History Museum (Sweden) ay naglalaman ng nag-iisang bughaw na asul na balyena sa buong mundo, isang 52 ft (16 m) juvenile ang namatay matapos stranding buhay noong 1865, kasama ang skeleton nito na naka-mount sa tabi ng bundok. Ang Gothenburg Natural History Museum (Sweden) naglangkob sa bug-os nga asul nga balyena sa tibuuk kalibutan, usa ka 52 ft (16 m) nga juvenile nga gipatay pagkahuman sa stranding nga buhi sa tuig 1865, uban ang mga kalabera niini nga gisul-ob sa kilid sa usa ka bukid. Ang limang mga blue whale subspecies kinikilala ng Society para sa Marine mamalohiya ni Committee on Taxonomy ay ipinamamahagi sa lahat ng mga pangunahing basins karagatan, maliban sa Dagat Bering at ang Arctic Ocean , kahit na mga blue whale ay sighted malapit sa gilid ng yelo sa North Atlantic . Ang lima ka mga asul nga subspesya sa balyena nga giila sa Society for Marine Mammalogy 's Committee on Taxonomy giapod-apod sa tanan nga dagkong mga baseng kadagatan, gawas sa Bering Sea ug Arctic Ocean , bisan kung ang mga asul nga balyena nakit-an nga duol sa daplin sa yelo sa Amihanang Atlantiko . Ang mga pamamahagi ng limang subspecies ng asul na balyena ay nakabalangkas sa ibaba. Ang mga pag-apod-apod sa lima ka mga subspesies sa asul nga balyena gisulud sa ubos. Ang ilan sa mga asul na subspesya ng balyena ay higit na nahahati sa National Oceanic and Atmospheric Administration 's National Marine Fisheries Service , na nagreresulta sa hindi bababa sa siyam na kinikilalang yunit ng pamamahala, batay sa higit sa mga natatanging uri ng kanta. Ang pila sa mga subspesya sa asul nga balyena labaw nga gibahin sa National Oceanic and Atmospheric Administration's National Marine Fisheries Service, nga miresulta sa dili mominus siyam nga giila nga mga yunit sa pagdumala, base sa labaw sa usa ka talagsaon nga tipo sa kanta. Ang hilagang subspecies, B. m. ang musculus ay matatagpuan sa North Pacific at North Atlantic , kahit na binigyan ng paghihiwalay ng heograpiya at pagkakaiba ng genetic, ang mga populasyon sa dalawang rehiyon na ito ay hindi malamang na maiugnay. Ang amihanang subspesies, B. m. ang musculus nakit-an sa North Pacific ug North Atlantiko, bisan kung gihatagan ang pag-inusara sa heyograpiya ug mga kalainan sa genetic, ang mga populasyon sa niining duha ka mga rehiyon dili malikayan nga adunay kalabutan. Sa silangang North Pacific , B. m. ang musculus mula sa Gulpo ng Alaska , at timog sa Costa Rica Dome sa Eastern Tropical Pacific . Sa silangang North Pacific, B. m. ang musculus gikan sa Gulpo sa Alaska, ug habagatan sa Costa Rica Dome sa Eastern Tropical Pacific Sa kanluran at gitnang Hilagang Pasipiko , B. m. ang musculus ay mula sa Kamchatka Peninsula , hanggang sa Golpo ng Alaska , at sa buong kanluran at gitnang Pasipiko , kabilang ang Japan at Hawaii Sa kasadpan ug sentro sa North Pacific, B. m. ang musculus naggikan sa Kamchatka Peninsula, hangtod sa Gulpo sa Alaska, ug sa tibuok kasadpan ug sentral nga Pasipiko, lakip na ang Japan ug Hawaii Sa Hilagang Atlantiko , B. m. musculus saklaw mula sa Davis Strait hanggang sa Golpo ng St. Lawrence at Nova Scotia . Sa Amihanang Atlantiko, B. m. ang musculus gikan sa Davis Strait hangtod sa Gulpo sa St. Lawrence sa Nova Scotia. Ang mga subspesies na ito ay nakunan din ng litrato mula sa Iceland at sa Azores . Kini nga mga subspesies nakuha usab litrato gikan sa Islandia ug mga Azores. Kung mayroong isang populasyon sa North Atlantiko o dalawa (silangang at kanluran) ay nananatiling bukas na tanong. Kung adunay usa ka populasyon sa North Atlantiko o duha (silangan ug kasadpan) nagpabiling bukas nga pangutana. Ang subspecies ng Antarctic, B. m. Ang intermedia ay matatagpuan karamihan sa timog ng Antarctic Convergence Zone sa austral summer, ngunit kumalat nang malawak mula sa southern sea hanggang sa ekwador sa lahat ng karagatan sa panahon ng austral winter. Ang subspecies sa Antarctic, B. m. Ang intermedia nahimutang kasagaran sa habagatan sa Antarctic Convergence Zone sa austral summer, apan mikaylap nga gikan sa habagatang dagat ngadto sa ekwetor sa tibuuk nga dagat sa panahon sa tingtugnaw. Ang mga subspecies ng pygmy , B. m. brevicauda , ay matatagpuan sa mga tubig sa Indonesia, Australia , Madagascar , at New Zealand Ang mga subspecies sa pygmy, B. m. brevicauda, __nakit-an sa tubig sa Indonesia, Australia, Madagascar, ug New Zealand Sa Australia , ang mga pygmy asul na balyena ay ipinamamahagi mula sa Indonesia at kanlurang Australia sa sub-Antarctic na tubig ng southern Indian Ocean . Sa Australia, ang mga pygmy asul nga balyena giapod-apod gikan sa Indonesia ug kasadpang Australia ngadto sa sub-Antarctic nga tubig sa habagatang Dagat sa India. Sa labas ng Madagascar , ang mga pygmy blue whales ay ipinamamahagi mula sa Seychelles at Amirante Islands hanggang Madagascar at Reunion Island , Crozet at Prince Edward Islands , sub-Antarctic na tubig sa pagitan ng Africa at Australia , timog sa Antarctic Continental shelf. Sa gawas sa Madagascar, ang mga pygmy asul nga balyena giapod-apod gikan sa Seychelles ug Amirante Islands hangtod sa Madagascar ug Reunion Island, Crozet ug Prince Edward Islands, sub-Antarctic nga tubig taliwala sa Africa ug Australia, habagatan sa estante sa Antarctic Continental. Sa New Zealand , ang mga pygmy asul na balyena ay ipinamamahagi sa New Zealand sa South Taranaki Bight sa pagitan ng North at South Islands, at kasama ang silangan na baybayin ng North Island, sa Tasman Sea at ang Lau Basin malapit sa Tonga , at hanggang sa timog hanggang 52 S. Sa New Zealand, ang mga pygmy asul nga balyena giapod-apod sa New Zealand sa South Taranaki Bight sa taliwala sa North ug South Islands, ug ubay sa silangan nga baybayon sa North Island, sa Dagat Tasman ug Lau Basin nga duol sa Tonga, ug hangtod sa sa habagatan hangtod sa 52 S. Ang subspecies ng Hilagang India, B. m. ang indica ay natagpuan mula sa Somalia hanggang timog Arabia hanggang sa timog-kanluran na baybayin ng India , at sa mga baybayin ng Sri Lanka at Maldives , na may isang maliwanag na panahon ng pag-aanak ng anim na buwan sa labas ng yugto mula sa mga pygmy asul na balyena. Ang mga subspesies sa North India, B. m. ang indica nakit-an gikan sa Somalia hangtod sa habagatang Arabia hangtod sa habagatan-kasadpang baybayon sa India, ug sa mga baybayon sa Sri Lanka ug Maldives, nga adunay usa ka mahayag nga panahon sa pagpanganak sa unom ka bulan gikan sa entablado pygmy asul nga balyena. Gayunman, ang masunuring subspesies na ito ay paksa ng isang hindi nalulutas na debate, na may maraming nagmumungkahi na sila ay mga pygmy asul na balyena, na ibinigay na ang kanilang uri ng kanta ay naririnig nang malaki sa timog ng ekwador, na ang paglalarawan sa Blyth Hindi sapat na makilala ang mga ito mula pygmy asul na balyena, na ang mga ito ng mga katulad na laki upang pygmy blue whale (eg ), at na Soviet whalers ay hindi makilala sa pagitan ng B. m. indica at B. m. brevicauda sa kabila ng mahuli ang libu-libo sa bawat isa. Bisan pa, kini nga mga masunuron nga subspecies mao ang hilisgutan sa usa ka wala pa masulbad nga debate, uban ang daghang nagsugyot nga sila mga pygmy asul nga balyena, gihatagan nga ang ilang lahi nga kanta madungog nga kusog sa habagatan sa ekwador, nga gihubit sa Blyth Dili igo nga maila sila gikan sa mga pygmy asul nga balyena, nga parehas kini nga sukod sa mga pygmy asul nga balyena (eg), ug nga ang mga mangingisda sa Soviet wala magkalahi tali sa B. m. indica ug B. m. brevicauda bisan sa pagdakop sa libu-libo sa matag usa. Ang mga asul na balyena ng Northern Indian Ocean ay maaaring ihiwalay sa isa o higit pang mga populasyon dahil ang mga kanta ay nakolekta mula sa maraming mga lugar sa rehiyon na ito. Ang mga asul nga balyena sa Northern Indian Ocean mahimong bulagon gikan sa usa o daghan pa nga populasyon tungod kay ang mga kanta nga nakolekta gikan sa daghang mga lugar sa kini nga rehiyon. Ang subspesies ng Chile, B. m. hindi pinangalanan subsp. , ay matatagpuan sa dakong timog-silangan na Dagat Pasipiko , lalo na ang rehiyon ng Chiloe-Corcovado (, at mas mababang mga lugar ng latitude kasama ang Peru, ang Galapagos Islands at ang mga timog na bahagi ng Eastern Tropical Pacific Ang mga subspesies sa Chile, B. m. wala nganli nga subsp. , nahimutang sa habagatan-sidlakang Dagat Pasipiko, labi na sa rehiyon sa Chiloe-Corcovado (, ug mas ubos nga mga lugar sa latitud lakip ang Peru, Galapagos Islands ug ang habagatang bahin sa Eastern Tropical Pacific). Sa North Pacific , ang mga asul na balyena ay makikita sa malaking bilang sa Monterey Bay , CA mula Hulyo hanggang Oktubre. Sa North Pacific, ang mga asul nga balyena makita sa daghang mga numero sa Monterey Bay, CA gikan Hulyo hangtod Oktubre. Maaari rin silang makita sa San Diego , CA noong Hulyo at Agosto, at sa Baja California Sur , Mexico at sa Dagat ng Cortez mula Enero hanggang Marso. Mahimo usab kini makit-an sa San Diego, CA kaniadtong Hulyo ug Agosto, ug sa Baja California Sur, Mexico ug sa Cortez Sea gikan sa Enero hangtod sa Marso. Sa North Atlantic , ang mga asul na balyena ay makikita sa Golpo ng St. Lawrence Hunyo hanggang Setyembre, lalo na sa Saguenay Ð St. Lawrence Marine Park sa Canada . Sa North Atlantic, ang mga asul nga balyena makit-an sa Gulpo sa St. Lawrence Hunyo hangtod Septyembre, labi na sa Saguenay - St. Lawrence Marine Park sa Canada. Ang mga asul na balyena ay pinakamahusay na matatagpuan sa Reykjavik at Husavik sa Icelandmula Mayo hanggang Agosto. Ang mga bughaw nga balyena nga labing nakit-an sa Reykjavik ug Husavik sa Islandya gikan Mayo hangtod Agosto. Sa paligid ng Azores , ang pinakamagandang pagkakataon na makita ang mga asul na balyena ay Pebrero hanggang Marso. Sa palibot sa Azores, ang labing kaayo nga higayon nga makita ang mga asul nga balyena mao ang Pebrero hangtod Marso. Sa Karagatan ng India , ang mga asul na balyena ay makikita sa Mirissa , Sri Lanka noong Marso at Abril. Sa Dagat sa India, ang mga asul nga balyena makita sa Mirissa, Sri Lanka kaniadtong Marso ug Abril. Sa Timog hemisphere, ang mga asul na balyena ay makikita sa Golpo ng Corcovado sa pagitan ng mainland ng Chile at Chiloe Island , at mula sa kanlurang baybayin ng Chiloe Island mula Disyembre hanggang Marso. Sa Habagatang hemisphere, ang mga asul nga balyena makita sa Corcovado Gulpo taliwala sa mainland sa Chile ug Chiloe Island, ug gikan sa kasadpang baybayon sa Chiloe Island gikan sa Disyembre hangtod Marso. Sa Australia , ang mga asul na balyena at asul na balyena ay makikita mula Marso hanggang Mayo sa Perth Canyon , at sa Bass Strait sa pagitan ng Victoriaat Tasmania mula Nobyembre hanggang Mayo. Sa Australia, ang mga bughaw nga balyena ug asul nga balyena makita gikan sa Marso hangtod Mayo sa Perth Canyon, ug sa Bass Strait taliwala sa Victoria ug Tasmania gikan Nobyembre hangtod Mayo. Sa New Zealand , ang mga asul na balyena at asul na balyena ay maaaring makita sa Kaikoura sa South Island sa pagitan ng Hulyo at Agosto. Sa New Zealand, ang mga asul nga balyena ug asul nga balyena makit-an sa Kaikoura sa South Island tali sa Hulyo ug Agosto. Ang International Whaling Commission 's whale Commission guidelines, salamin ang mga rekomendasyong ito upang mabawasan ang peligro at masamang epekto sa mga balyena, kabilang ang kaguluhan sa ingay. Ang mga panudlo sa whale Commission sa International Whaling Commission nagpakita sa kini nga mga rekomendasyon aron mapugngan ang peligro ug mga daotang epekto sa mga balyena, lakip ang kagubot sa kasaba. Nagbibigay din sila ng isang handbook ng whale watch, na nagbibigay ng mas detalyadong mga alituntunin para sa mga tagapamahala, regulator, operator, at sinumang interesado sa panonood ng balyena. Naghatag usab sila usa ka handbook nga magbantay sa balyena, nga naghatag dugang detalyado nga mga panudlo alang sa mga managers, regulators, operator, ug bisan kinsa nga interesado sa pagtan-aw sa balyena. Sa Estados Unidos, ang National Oceanic and Atmospheric Administration 's National Marine Fisheries Service ay nagmumungkahi na habang nanonood ng balyena, maging alerto at iwasang makagambala ang mga balyena mula sa pagbabago ng kanilang normal na pag-uugali at manatili ng hindi bababa sa 100 yarda (ang haba ng larangan ng football) malayo sa isang balyena. Sa Estados Unidos, girekomenda sa National Marine Fisheries Service sa National Oceanic and Atmospheric Administration nga samtang nagtan-aw sa mga balyena, pagmabinantayon ug paglikay nga dili makabalda ang mga balyena gikan sa pagbag-o sa ilang normal nga pamatasan ug magpabilin nga hapit 100 yard (ang gitas-on sa natad sa football) layo sa usa ka balyena. Patakbuhin ang isang bilis na hindi nagising at huwag lumipat sa landas ng isang balyena, gumalaw nang mas mabilis kaysa sa isang balyena, gumawa ng hindi wastong bilis o mga direksyon na direksyong maliban kung maiwasan ang pagbangga, kumuha sa pagitan ng dalawang balyena, habulin, pakainin, o hawakan ang mga balyena. Pagdagan sa tulin nga dili makamata ug dili molihok sa agianan sa balyena, molihok nga labi ka kusog sa usa ka balyena, maghimo dili tama nga tulin o direksyon kung dili mo malikayan ang pagbangga, pagkuha sa taliwala sa duha ka balyena. pakan-a, o paghikap sa mga balyena. Ang mekanismo sa likod ng modernong paglipat ng balyena ay pinagtatalunan. Ang mekanismo sa likod sa moderno nga paglalin sa balyena gihisgutan. Ang paglilipat ay maaaring gumana upang mabawasan ang parasitismo , mga pathogens , at kumpetisyon , na nagbibigay ng higit na pag-access sa biktima sa tagsibol at tag-araw, bawasan ang predasyon ng guya mula sa orcas, at ma-optimize ang thermoregulation para sa paglaki sa ang taglamig. Ang pagbalhin ay pwedeng buluhaton aron makunhuran ang parasitismo, mga pathogens ug kompetisyon, nga naghatag ug labi ka daghan nga access sa biktima sa tingpamulak ug ting-init, gikuhaan ang predasyon ng guya gikan sa mga orcas ug ma-optimize ang thermoregulation alang sa pagtubo sa tingtugnaw Para sa maraming mga baleen whale, tulad ng humpback at grey whales, ang isang pangkalahatang pattern ng paglipat ay maaaring tukuyin bilang paglipat sa pagitan ng mga lugar ng pagpapakain sa mas mataas na latitude at pag-aanak ng mga tirahan sa mas mababang latitude sa isang taunang batayan. Alang sa kadaghanan nga mga baleen whale, sama sa humpback ug grey whales, and usa ka kinatibuk-ang sumbanan sa paglihok ay mahimong ingon sa paglihok sa taliwala sa pagpakaon sa mga mas taas nga latitude ug mga gipuy-an nga mga puy-anan sa ubos nga latitude sa tinuig nga basehan. Gayunpaman, ang mga asul na balyena ay hindi tiyak sa kanilang mga pattern ng paggalaw, at may malaking katibayan ng mga alternatibong estratehiya, tulad ng paninirahan sa buong taon, bahagyang o kaugalian na paglipat, at anomalyang gawi tulad ng pagpapakain sa mga bakuran. Bisan pa, ang mga asul nga balyena ay dili sigurado sa ilang mga sumbanan sa paglihok ug adunay dakong ebidensya sa mga alternatibong estratehiya, sama sa pagpundo sa tibuok tuig, partial o personal nga pagbalhin, ug mga anomaliyang pamatasan sama sa pagpakaon sa mga nataran sa pagpanganak Para sa mga Antarctic na asul na balyena, halimbawa, ang ilan ay nananatiling taon-taon sa Antarctic, ang ilan ay nananatiling taon-taon sa mga libangan na northerly, at karamihan ay nagkalat sa buong Timog hemisphere sa mga buwan ng taglamig. Alang sa mga Antartic nga asul nga balyena, sama sa humpback ug grey whales, and usa ka kinatibuk-ang sumbanan sa paglihok ay mahimong ingon sa paglihok sa taliwala sa pagpakaon sa mga mas taas nga latitude ug mga gipuy-an nga mga puy-anan sa ubos nga latitude sa tinuig nga basehan. Northern subspecies populasyon ng Silangang North Pacific: Ang populasyon na ito ay lumilipat taun-taon sa US West Coast sa tag-araw at nahuhulog upang pakainin. Northern subspecies populasyon sa Sidlangan sa North Pacific. Ang niining populasyon sa matag tuig nga mobalhin sa US West Coast sa ting-init at nahulog kung tingkaon. Ang kanilang dokumentadong paglipat sa mga pangalawang lugar sa pagpapakain sa Oregon , Washington , sa Alaska Gyre , at sa mga isla ng Aleutian . Ang ilang dokumentadong paglalin sa mga sekondaryang lugar sa pagpakaon sa Oregon, Washington, sa Alaska Gyre, ug sa Aleutian Islands. Ang hilagang lawak ay maaaring pana-panahong overlap sa populasyon ng Central North Pacific sa Gulpo ng Alaska . Ang amihanang gilapdon nga mahimong usa ka tinuig nga populasyon sa Central North Pacific sa Gulpo ng Alaska. Ang populasyon ng East North Pacific ay lumilipat sa taglamig sa kanilang mga bakuran sa Gulpo ng California at ang Costa Rica Dome sa Eastern Tropical Pacific . Ang populasyon sa Sidlangan nga North Pacific ay mibalhin sa tingtugnaw sa ilang mga nataran sa Gulpo ng California at ang Costa Rica Done sa Eastern Tropical Pacific. Ang mga pag- record ng acoustic ay nagmumungkahi na ang ilang mga indibidwal ay maaaring manatili sa kanilang mga lugar ng pagpapakain at sa kanilang mga bakuran sa buong taon. Ang mga rekord sa akustika ay nagsugyot nga ang pipila ka mga indibidwal ay mahimong magpabilin sa ilang mga dapit sa pagpakaon ug sa ilang mga nataran sa tibuok tuig Hilagang subspesies ( B. m. Musculus ) - populasyon ng Western at Central North Pacific: Hindi gaanong kilala ang tungkol sa paglipat ng populasyon na ito. Amihanang subspecies (B. m. Musculus) Ð populasyon sa Kasadpan ug Sentrong Amihanang Pasipiko. Diyutay ra ang nahibal- an bahin sa paglalin sa niing populasyon Sa tag-araw, ang populasyon na ito ay lumilipat sa kanilang mga lugar ng pagkain sa timog-kanluran ng Kamchatka , timog ng Aleutian Islands , hanggang sa Gulpo ng Alaska , at sa tubig mula sa Vancouver Island , Canada . Sa tingtugnaw, sila ay mubalhin sa mga ubos nga latitude nga tubig, lakip ang Hawaii. Sa taglamig, lumipat sila sa mga mababang-latitude na tubig, kabilang ang Hawaii . Sa tingtugnaw, sila ay mubalhin sa mga ubos nga latitude nga tubig, lakip ang Hawaii. Ang data ng akustika ay nagmumungkahi na ang ilang mga indibidwal ay maaaring manatili sa kanilang mga lugar ng pagpapakain sa buong taon. Ang mga datos sa akustika nagsugyot nga ang pipila ka mga indibidwal mahimo magpabilin sa ilang mga nataran sa tibuuk tuig Hindi gaanong kilala ang tungkol sa pamamahagi ng taglamig at mga pattern ng paglipat ng populasyon na ito sa North Atlantic. Diyutay lang ang nahibal-an bahin sa pag-apod-apod sa tingtugnaw ug mga sumbanan sa paglalin sa niining populasyon sa Amihanang Atlantiko Sa Western North Atlantic , ang mga asul na balyena ay lumilipat sa Gulpo ng St Lawrence sa tag-araw upang magpakain, ngunit ang ilan ay maaaring manatili sa buong taon. Sa Kasadpan Amihanang Atlantiko, ang mga asul nga balyena namahin sa Gulpo ni St. Lawrence sa ting-init aron pakan-on, apan ang pipila mahimo nga magpabilin sa tibuok tuig Ang mga paningin sa Golpo ng St Lawrence sa huli ng Agosto-unang bahagi ng Setyembre at nagmumungkahi ng pag-tag na lumipat sila sa malayo timog bilang baybayin ng Mid-Atlantic Bight mula sa Delaware hanggang North Carolina at South Carolina. Ang mga panan-aw sa Gulpo sa St Lawrence sa ulahing bahin sa Agosto-sayong bahin sa Septiyembre ug ang pag-tag nagsugyot nga sila molalin hangtod sa habagatan sama sa baybayon sa Mid-Atlantic Bight gikan sa Delaware ngadto sa North Carolina ug South Carolina. Sa Eastern North Atlantic , ang mga asul na balyena ay na-dokumentado sa timog ng Azores at sa hilagang-kanluran ng Africa sa taglamig, sa Azores sa huling bahagi ng tagsibol, at sa Iceland sa tag-araw. Sa Sidlangang Amihanang Atlantiko, ang mga asul nga balyena ay na-dokumentahan sa habagatan sa Azores ug sa aminhanang-kasadpang Africa sa tingtugnaw, sa Azores sa ulahing bahin sa tingpamulak, ug sa Iceland sa ting-init Antarctic asul na tawag sa balyena ay napansin nang acoustically napansin sa Silangan Tropical Pacific noong Mayo Ð Setyembre. Mga tawag sa asul nga balyena sa Antarctica nga nakita nga acoustically nga nakit-an sa Sidlakan Paspas nga Pasipiko sa Mayo - Septyembre Karamihan sa paglipat taun-taon; gayunpaman, ang mga pag-ikot ng acoustic ng taon na malapit saWest Antarctic Peninsula ,ang Dagat ng Weddell at kasama ang Greenwich meridian ,silangang Antarctica , at sa buong taon na pagdakup sa paligid ng South Georgia ay nagmumungkahi ng isang maliit na bahagi ay maaaring manatili sa Antarctica taon-ikot. Kadaghanan sa paglalin matag tuig; bisan pa, ang mga tuig nga acoustic detection nga duol saWest Antarctic Peninsula , Dagat sa Weddell ug subay sa meridian sa Greenwich , silangang Antarctica , ug sa tibuok-tuig nga pagdakup sa South Georgia nagsugyot usa ka gamay nga bahin mahimo magpabilin sa Antarctica sa tibuok tuig. Ang populasyon na ito ay matatagpuan sa Seychelles at Amirante Islands , sa pamamagitan ng Mozambique Channel hanggang sa Crozet Islands at Prince Edward Islands sa tagsibol at tag-araw, na may halos patuloy na pamamahagi sa sub- Antarctic na tubig sa Karagatang Indiano sa tag-araw. Kini nga populasyon makit-an gikan sa Seychelles ug Amirante Islands , pinaagi sa Mozambique Channel hangtod sa Crozet Islands ug Prince Edward Islands sa tingpamulak ug ting-init, nga adunay kanunay nga pagpang-apod-apod sa sub-Antartika nga tubig sa Dagat sa India sa ting-init. Sa taglagas ay nahuli sila sa Plateau ng Madagascar at napatingin doon noong Disyembre sa malaking bilang sa mga nagdaang mga dekada. Sa pagkahulog sila nasakup sa Plateau sa Madagascar ug nakita didto sa Disyembre sa daghan nga mga numero kaniadtong miaging mga dekada. Ang mga bokabularyo ay naitala na hilaga malapit sa Diego GarciaMayo-Hulyo, sa Mozambique Channel sa Nobyembre-Disyembre at Madagascar Basin sa timog ng La Reunion Island sa Marso-Hunyo, timog-kanluran ng Amsterdam Island sa Disyembre-Mayo, off Crozet Island noong Disyembre Ð Hunyo. Ang mga bokabularyo natala sa amihanan nga bahin sa Diego Garcia kaniadtong Mayo Ð Hulyo, sa Mozambique Channel kaniadtong Nobyembre Ð Disyembre ug Madagascar Basin sa habagatan sa La Reunion Island kaniadtong Marso Ð Hunyo, sa habagatan-kasadpan sa Amsterdam Island kaniadtong Disyembre Ð Mayo, gikan sa Island sa Crozet sa Disyembre Ð Hunyo. Ang mga Pygmy asul na balyena ay karaniwang nananatiling hilaga ng 52 S, maliban sa mga bihirang okasyon, halimbawa ang isa ay akitiko na naka-etika sa 61.5 S malapit sa istante ng Antarctic na kontinental. Ang mga Pygmy asul nga balyena sagad nga nagpabilin sa amihanan nga 52 S, gawas sa mga talagsaong okasyon, pananglitan ang usa usa nga gipili sa usa ka 61.5 S duol sa estante sa Antarctic nga kontinente. Ang populasyon feed sa Perth Canyon off Western Australia at sa pagitan ng Great Australian Bight at Bass Strait off South Australia at Victoria sa tag-araw bago lumipat sa tubig mula sa Indonesia upang mag-breed sa taglamig. Ang population feed sa Perth Canyon gikan sa Western Australia ug sa tali sa Great Australia Bight ug Bass Strait gikan sa South Australia ug Victoria sa ting-init sa wala pa ang pagbalhin ngadto sa mga tubig gikan sa Indonesia aron magpamunga sa tingtugnaw. Ang datos ng akustika ay nagpapahiwatig na ipinamamahagi sila sa sub- Antarctic na tubig ng southern Indian Oceansa tag-araw at taglagas, kabilang ang malapit sa Crozet Islands at Amsterdam Island . Ang datos sa akustika nagpakita nga sila apod-apod sa mga sub Antartika tubig sa habagatang Indian Oceansa ting-init ug pagkahulog, lakip ang duol sa Crozet Islands ug Amsterdam Island . Tulad ng populasyon ng Madagascar, ang pamamahagi ng populasyon na ito ay nananatiling hilaga ng 52 S. Sama sa populasyon sa Madagascar, ang pag-apod-apod nga populasyon nagpabilin sa amihanan sa 52 S. Pang data mula sa mga strandings, sightings, at acoustic detection ay nagmumungkahi na ang populasyon na ito ay naroroon sa mga tubig sa New Zealand halos taon-taon. Ang datos gikan sa mga strandings, sightings, ug acoustic detection nagsugyot nga kini nga populasyon naa sa kadagatan sa New Zealand nga hapit matag tuig. Nakita rin nila hanggang sa timog hanggang 52 S sa tag-araw at sa Tasman Sea at Lau Basin na malapit sa Tonga sa taglamig, at malamang na saklaw ng mas malayo sa timog-kanlurang Pasipiko. Nakit-an usab sila hangtod sa habagatan sa 52 S sa ting-init ug sa Tasman Sea ug Lau Basin nga hapit sa Tonga sa tingtugnaw, ug lagmit nga mas layo sa habagatan-kasadpang Pasipiko. Ang mga pangunahing lugar ng pagpapakain ay nakilala sa South Taranaki Bight sa pagitan ng North at South Islands , kasama ang silangang baybayin ngNorthland (North Island), at mula sa silangan at kanluran na baybayin ng South Island at Hauraki Gulf . Ang panguna nga lugar nga pagpakaon gipahibalo sa South Taranaki Bight taliwala sa North ug South Islands , sa silangan nga baybayon sa Northland (North Island), ug gikan sa silangan ug kasadpan nga baybayon sa South Island ug sa Hauraki Gulf . Bagaman ang katayuan nito sa taxonomic ay nasa pagkilos ng bagay, ang mga makasaysayang mga nakunan ay kinuha mula sa mga tubig sa Somalia at southern Arabia mula Mayo-Oktubre, at naisip silang pagkatapos ay magkalat sa silangang baybayin ng Sri Lanka , kanluran ng Maldives , Indus Canyon , at southern southern Ocean noong Disyembre Ð Marso. Bisan ang kahimtang sa taxonomic naa sa flux, ang mga nasakup nga kasaysayan gikuha gikan sa mga tubig sa Somalia ug habagatang Arabia gikan Mayo hangtod Oktubre, ug gihunahuna sila nga mikaylap sa silangan nga baybayon sa Sri Lanka, kasadpan sa Maldives, Indus Canyon, ug habagatang habagatang Dagat sa Disyembre - Marso. Ang mga paningin at stranding data ay nagmumungkahi na ang karamihan ay mananatili sa gitnang hilagang India Ocean sa buong taon Ang datos sa pagtan-aw ug stranding data kay nagaingon nga ang kadaghanan ay magpabilin sa sentro sa amihanang Dagat sa India sa tibuok tuig. Ang akdang katibayan ng mga uri ng kanta ng Sri Lanka ay nagmumungkahi ng ilang paglalakbay sa sub- Antarctic na tubig sa paligid ng Crozet Islands sa huli ng tag-init at maagang pagkahulog. Ang ebidensya sa mga klase sa kanta sa Sri Lanka nagsugyot sa pipila ka mga pagbiyahe sa sub-Antarctic nga tubig sa palibot sa Crozet Islands sa ulahing bahin sa ting-init ug sayong pagkahulog. Kamakailan-lamang na katibayan ng isang bagong uri ng kanta sa Oman at hilaga-kanluran ng Madagascar (at ang kawalan ng uri ng kanta ng Sri Lanka doon) ay nagmumungkahi na maaaring magkaroon ng isang hiwalay na hilaga-kanluran na karagatan ng India Ocean na gumagawa ng mga tawag na "Oman" at isang gitnang Indian Ang populasyon ng karagatan na tumatawag ng "Sri Lanka" ay tumatawag. Bag-ohay nga ebidensya sa usa ka bag-ong tipo sa kanta sa Oman ug amihanan-kasadpang Madagascar (ug ang pagkawala sa Sri Lankan nga matang sa kanta didto) nagsugyot nga mahimoÕg adunay usa ka lahi nga amihanang-kasadpan nga dagat sa Dagat sa India nga naghimo sa mga tawag nga "Oman" ug usa ka sentral nga populasyon sa kadagatan sa India nga nagtawag sa "Sri Lanka" nga tawag. Sa tag-araw at taglagas, ang mga bughaw na asul na balyena ay nagpapakain sa kanlurang baybayin ng Timog Amerika , lalo na ang Chiloense Ecoregion , kabilang ang Corcovado Gulf , Pacific at northwest coasts ng Chiloe Island , at panloob na dagat ng Chiloe Island . Sa ting-init ug pagkahulog, ang mga bughaw na asul nga balyena nagkaon sa kasadpang baybayon sa South America labi na ang Chiloense Ecoregion lakip ang Corcovado Gulf, ug amihanan-kasadpang baybayon sa Chiloe Island, ug ang mga tubig sa dagat sa Chiloe Island. Pagkatapos ay lumipat ang mga balyena sa mas mababang mga lugar ng latitude kabilang ang Galapagos Islands at ang Eastern Tropical Pacific . Pagkahuman kay nibalhin na ang kining mga balyena sa ubos nga lugar lakip na ang Galapagos Island ug ang Sidlakang Tropiko sa Pasipiko. Mga pag- record ng tunog saAng Eastern Tropical Pacific ay maaaring sa buong taon ngunit sa pangkalahatan ay rurok noong Hunyo at madalas na napansin mula Setyembre hanggang Marso. Ang mga pagrekord sa tingog sa Sidlakang Tropiko nga Pasipiko mahimo nga sa tibuuk nga tuig apan kasagaran sa kinatumyan sa Hunyo ug kanunay nga namatikdan gikan sa Septyembre hangtod Marso. Mayroong regular na mga ulat ng mas mabilis na paglilipat ng mga bilis at mabilis na pagsabog ng bilis; kapansin-pansin ang kanilang mga bilis ng paglangoy ay napakabilis para sa mga mamamakyaw hanggang sa modernong panahon ng whaling ay ipinakilala ang mga bangka na pinalakas ng mga singaw at sumabog na mga kutsara. Adunay naandan nga mga taho na mas paspas nga pagbalhin nga tulin ug kusog nga pagbuto; Talagsaon kaayo ang ilang paglangoy nga tulin kaayo alang sa mga magbabaligya hangtod nga ang modernong panahon sa pagpanglansis nagpakilala sa mga bangka nga gipatuybo ug mga bomba nga nagpabuto. Ang pinakamataas na bilis ng isang asul na balyena habang hinahabol o panggulo ay naiulat na 20 hanggang 48 km / h (10-25 knots). Ang labing kapaspas sa usa ka asul nga balyena samtang gigukod o harasahon ang gitaho sa 20 hangtod 48 km / h (10-25 knots). Ang asul na diyeta ng whale ay binubuo ng halos eksklusibo ng euphausiids ( krill ) maliban sa Sri Lanka. Ang asul nga balyena naglangkob sa halos eksklusibo sa euphausiids (krill) gawas sa Sri Lanka. Ang mga asul na balyena ay na-obserbahan malapit sa Magdalena Bay (kasama ang kanlurang baybayin ng Baja California , Mexico ) na nagpapakain sa pelagic red crab . Ang mga bughaw nga balyena nakit-an nga duol sa Magdalena Bay (ubay sa baybayon sa Baja California, Mexico) nga nagpakaon sa mga pelagic red crab. Gayunpaman, hindi ito nakumpirma ng mga kamakailang obserbasyon o mga halimbawa ng fecal. Bisan pa, wala kini gipamatud-an sa bag-o nga mga obserbasyon o fecal nga mga pananglitan. Ang iba pang hindi sinasadya o oportunistikong pagkonsumo ng mga copepod at amphipod ay na-dokumentado. Ang uban nga wala tuyoa o higayon nga pagkonsumo sa mga copepod ug amphipods nasulat na. Ang mga asul na balyena ay kumakain sa krill sa ibabaw at sa kailaliman na higit sa 328 ft (100 m), kasunod ng kanilang biktimadiel vertical na paglipat sa pamamagitan ng haligi ng tubig. Ang asul nga balyena nga gipakaon sa krill sa taas ug sa giladmon nga labaw pa sa 328 p (100 m), pagsunod sa ilang bicamadiel vertical nga paglalin pinaagi sa kolum sa tubig. Ang pangunahing species ng krill na naka-target ng mga asul na balyena ay nag-iiba sa tirahan sa iba't ibang mga basins ng karagatan. Ang mga nag-unang species sa biktima krill nga gipunting sa asul nga balyena managlahi tali sa mga puy-anan sa lainlaing mga basin sa dagat. Ang mga pagsusuri ng fecal sample ay nagpahayag na ang nangingibabaw na biktima para sa mga asul na balyena na nagpapakain sa gitnang at katimugang California ay sina Thysanoessa spinifera at Euphausia pacifica . Ang mga pag-analisar sa fecal nga sample nagpakita nga ang nanguna nga biktima alang sa asul nga balyena nga nagpakaon sa sentral ug habagatan sa California mao ang Thysanoessa spinifera ug Euphausia pacifica. Ang mga bughaw na balyena ay napansin din na nagpapakain sa Nyctiphanes simplex sa Gulpo ng California . Ang mga bughaw nga balyena nakit-an usab nga nagpakaon sa Nyctiphanes simplex sa Gulpo sa California. Ang pagsusuri ng nilalaman ng tiyan ay nagmumungkahi na ang mga asul na balyena sa North Atlantiko ay nagpapakain sa malalaking species ng euphausiid . Ang pagsusi sa sulud sa tiyan nagsugyot nga ang mga asul nga balyena sa North Atlantiko nagpakaon sa daghang mga espisye sa euphausiids. Batay sa obserbasyon ng pagpapakain whale at kasabay na tubig sampling, ang dalawang pinaka-mahalagang mga species ay pinaniniwalaan na Thysanoessa raschii at Meganyctiphanes Norvegica . Pinasukad sa mga obserbasyon sa pagpakaon sa balyena ug karon nga pag-sampling sa tubig, ang duha nga labing hinungdanon nga mga miyembro sa genus mao ang Thysanoessa raschii ug Meganyctiphanes norvegica. Ang subspesies na ito ay nagpapakain sa siksik na mga patch ng mga patch ng Antarctic krill ( Euphausia superba ) sa panahon ng austral summer. Kini nga subspesies nagpakaon sa mga dasok nga mga kabhang sa Antarctic krill (Euphausia superba) sa mainit nga mga bulan sa ting-init. Sa Eastern Tropical Pacific , maaari silang kumain sa Euphausia vallentini at Euphausia frigida , pati na rin myctophids ( Myctophum punctatum ). Sa Sidlakang tropiko Pasipiko, makakaon sila Euphausia vallentini ug Euphausia frigida, ingon man myctophids (Myctophum punctatum). Ang pagsusuri ng nilalaman ng tiyan ng mga pygmy asul na balyena ay nagsiwalat ng isang saklaw ng krill at iba pang zooplankton, na may isang malaking proporsyon ng Euphausia frigida , Euphausia vallentini , at Myctophum punctatum . Ang pag-analisar sa sulud sa tiyan sa mga pygmy asul nga balyena nagpadayag sa lainlaing mga krill ug uban pang zooplankton, nga adunay daghang bahin sa Euphausia frigida, Euphausia vallentini, ug Myctophum punctatum. Off Australia ang pygmy subspecies ng asul na whale feed sa Euphausia recurva at Nyctiphanes australis , at sa New Zealand, pinapakain nila ang Nyctiphanes australis . Gawas sa Australia ang pygmy subspecies sa asul nga whale feed sa Euphausia recurva ug Nyctiphanes australis, ug sa New Zealand, gipakaon nila ang Nyctiphanes australis. Ang mga subspesya ng Northern Indian Ocean metabarcoding ng DNA ng mga halimbawa ng fecal na nagmumungkahi na ang Dendrobranchiata ( prawns ) at Euphausiacea ( krill ) ay ang dalawang pinaka-ingested na mga grupo ng biktima (87% at 8%, ayon sa pagkakabanggit) ng subspecies ng Northern Indian Ocean. ng asul na balyena, na sinundan ng Amphipods at Cephalopods . Ang Subspecies sa Amihanang Dagat sa Northern DNA ang metabarcoding nga mga sampol nga fecal nga nagsugyot nga si Dendrobranchiata (prawns) ug Euphausiacea (krill) mao ang duha ka labing nahalipay nga grupo sa biktima (87% ug 8%, sa tinuud) sa mga subspecies sa Kadagatang Amihanan sa Northern. sa mga asul nga balyena, gisundan sa Amphipods ug Cephalopods. Ang mga subspesies ng Chile Ang Euphausia vallentini ay nangibabaw sa mesoplankton sa Chiloense Ecoregion , pagdodoble mula sa taglamig hanggang sa tagsibol. Ang subspesies sa Chile nga Euphausia valentini naghari sa mesoplankton sa Chiloense Ecoregion, nagdoble gikan sa tingtugnaw hangtod sa tingpamulak. Kahit na walang visual na pagmamasid o iba pang data (halimbawa, nilalaman ng tiyan, fecal sampol) upang ipaalam sa diyeta ng mga subspesies ng Chile, ang Euphausia vallentini ay nag- tutugma sa pana-panahong pag-rurok sa mga detektib ng acoustic ng mga bughaw na subspecies. Bisan kung walaÕy panan-aw sa panan-aw o uban pang datos (e.g., tiyan, fecal sample) aron mahibal-an ang pagkaon sa mga subspecies sa Chile, ang Euphausia vallentini nalangkit sa us aka seasonal peak sa acoustic detection sa asul nga subspecies. Ang mga bughaw na balyena ay nakakakuha ng krill sa pamamagitan ng pagpapakain sa lunge, isang maramihang diskarte sa pagpapakain ng filter na nagsasangkot ng pabilisin patungo sa isang biktima na patch sa mataas na bilis, pagbubukas ng bibig 80-90 , at pag-iikot ang dila, na lumilikha ng isang malaking sako. Gikuha sa asul nga balyena ang krill pinaagi sa usa ka lungon sa pagpakaon, usa ka pamaagi sa pagsala sa multi-channel nga naglakip sa pagpadali sa patch sa biktima sa taas nga tulin, pagbukas sa baba 80-90, ug pagsubli ang dila, nga nagporma usa ka dako nga sako. Ito ay nagpapahintulot sa mga ito upang sakmalin ang isang malaking dami ng mga krill-kargado tubig, hanggang sa 220 tons ng tubig sa isang pagkakataon. Gitugotan sila sa paglunok sa daghang mga tubig nga puno sa krill, hangtod sa 220 tonelada nga tubig sa usa ka higayon. Ang tubig ay pagkatapos ay pinisil sa pamamagitan ng kanilang mga baleen plate na may presyon mula sa ventral pouch at dila, at ang natitirang krill ay nilamon. Ang tubig mao ang dayon milusot pinaagi sa ilang mga baleen plate sa pressure gikan sa mga ventral puyo ug pinulongan, ug ang nahibilin nga uyap gilamoy. Ang mga asul na balyena ay naitala na gumagawa ng 180 ¡ na mga rol sa panahon ng pagpapakain sa lunge, na nagpapahintulot sa kanila na mapusok ang mga krill patches habang baligtad; at gumulong sila habang naghahanap ng biktima sa pagitan ng mga baga, na kung saan ay na-hypothesize na pinapayagan ang mga ito na biswal na iproseso ang patlang ng biktima na makahanap ng pinakapangit na mga patch ng biktima. Ang mga bughaw nga balyena natala nga naghimo og mga 180 ¡ nga rolyo sa pagpakaon sa lungon, nga gitugotan sila nga makasulod sa mga krill patches samtang baligya; ug sila naglibot samtang nangita alang sa biktima sa taliwala sa baga, nga gipahiuli aron tugutan sila nga biswal nga pagproseso ang uma sa biktima aron makit-an ang labing daotan nga mga patik sa biktima. Ang populasyon ng Eastern North Pacific ng mga asul na balyena ay mahusay na pinag-aralan. Ang populasyon sa Sidlangan nga North Pacific nga adunay asul nga balyena maayo nga gitun-an. Ang pinakamalaking malalim na pagsisid na iniulat mula sa naka-tag na asul na balyena ay 315 metro. Ang labing kadako nga lawom nga dive nga gitala gikan sa naka-tag nga asul nga balyena kay 315 metros. Ang kanilang limitasyong teoretikal aerobic dive ay tinatayang sa 31.2 min, gayunpaman, ang pinakamahabang tagal ng pagsisid na sinusukat ay 15.2 minuto. Ang ilang limitasyon sa teoretikal nga aerobic dive nga gibanabana nga 31.2 minuto, bisan pa, ang labing kadugay nga gidugayon nga dive nga gisukod 1515 ka minuto. Ang pinakamalalim na nakumpirma na pagsisid mula sa isang malalim na asul na balyena ay 1,660 pi (506 m). Ang labing lawom nga nakumpirma nga pagsalom gikan sa usa ka pygmy asul nga balyena nga 1,660 pye (506 m). Ang mga asul na balyena ay i-maximize ang paggamit ng enerhiya sa pamamagitan ng pagdaragdag ng bilang ng mga baga na kanilang ginagawa habang sumisid habang nagta-target ng siksik na mga krill patches. Ang mga asul nga balyena mapalambo ang paggamit sa enerhiya pinaagi sa pagdugang sa gidaghanon sa mga baga nga ilang gihimo sa usa ka pagsalom samtang gitumong ang mga siksik nga krill patches. Labis na 5,728 asul na balyena mula sa mga subspesya ng Chile ang napatay ng mga mamamakyaw sa Timog Pasipiko , 4,288 sa Chile . Labaw pa sa 5,728 asul nga balyena gikan sa subspecies sa Chile gipatay sa mga magbubuhat sa South Pacific, 4,288 sa Chile. Ang pinakamababang kasaganaan ng pre-pagsasamantala ay tinatayang sa 1,500-5,000. Ang labing ubos nga kadagayang pre-pagpahimulos gibanabana nga 1,500-5,000. Ang pinakamahusay na mga pagtatantya ng kasaganaan mula sa mga bukas na modelo ng populasyon mula sa Isla Grande de Chiloe na sumasaklaw noong 2004-2012 ay nagmumungkahi na ~ 570-760 ang mga balyena ay nagpapakain pana-panahon sa rehiyon na ito. Ang labing kaayo nga gibanabana nga kadagaya gikan sa bukas nga mga modelo sa populasyon sa Isla Grande de Chiloe nga naglangkob sa 2004-2012 nagsugyot nga ang 570-760 nga balyena ang nagpakaon usahay sa kini nga rehiyon. Ang mga welga ng Barko ay isang makabuluhang kadahilanan sa dami ng namamatay na mga asul na balyena, lalo na sa US West Coast, na kung saan ay may ilan sa mga pinakadakilang densidad ng trapiko ng komersyal na barko sa buong mundo. Ang mga welga sa Barko usa ka hinungdanon nga hinungdan sa pagkapatay sa mga asul nga balyena, labi na sa US West Coast, nga adunay pipila nga labing kadak-an sa trapiko sa barko sa kalibutan. Siyam na mga asul na balyena ay kilalang namatay at ang isa ay malubhang nasugatan ng mga welga ng barko sa pagitan ng 2007 at 2010 sa California . Siyam ka asul nga balyena ang nailhan nga gipatay ug usa nga grabeng nasamdan sa mga welga sa barko tali sa 2007 ug 2010 sa California . Ang limang pagkamatay noong 2007 ay itinuturing na isang Hindi Karaniwang Pagkamatay ng Kaganapan (UME), tulad ng tinukoy sa ilalim ng Marine Mammal Protection Act . Ang lima nga pagkamatay kaniadtong 2007 giisip nga usa ka Talagsaon nga Pagkamatay sa Katalagman (UME), ingon nga gipiho sa ilalum sa Marine Mammal Protection Act . Ang Ang mga nakapatay na barko ng lethal ay isa ring problema sa tubig ng Sri Lankan, kung saan ang tirahan ay umaapaw sa isa sa mga daanan ng pagpapadala ng negosyo sa mundo. Ang Ang mga pag-atake sa barko nga nakamatay usa usab ka problema sa katubigan sa Sri Lankan, diin ang pinuy-anan nag-awas uban sa usa sa mga agianan sa pagpadala sa negosyo sa kalibutan. Labing labing isang asul na balyena ang pinatay ng mga welga ng barko sa pagitan ng 2010 at 2012 sa paligid ng Sri Lanka , at hindi bababa sa dalawa noong 2014. Napulog usa ka asul nga balyena ang gipatay sa mga welga sa barko tali sa 2010 ug 2012 sa palibot sa Sri Lanka , ug labing menos duha sa 2014. Dalawa ang mga asul na balyena ng Chile na pinatay ng mga welga ng barko sa mga nakaraang taon mula sa timog Chile . Duha ka mga asul nga balyena sa Chile gipatay sa mga paghampak sa barko kaniadtong bag-ohay nga mga tuig gikan sa habagatang Chile . Posibleng hakbang para sa pagbabawas ng hinaharap ship strike isama ang mas mahusay na predictive modelo ng whale pamamahagi, ang mga pagbabago sa pagpapadala lane, sasakyang-dagat bilis reductions, at pana-panahon at dynamic na pamamahala ng pagpapadala lanes. Posible nga mga lakanga alang sa pagkunhod sa umaabot nga mga welga sa barko nagalakip sa labi ka labi ka mahibal-an nga mga modelo sa pag-apod-apod sa balyena, mga pagbag-o sa mga agianan sa pagpadala, pagkunhod sa tulin sa barko, ug ang panahon ug dinamikong pagdumala sa mga agianan sa pagpadala. Ilang mga kaso ng bughaw na whalelement ng whale sa komersyal na fishing gear ay naitala. Ang unang ulat sa US ay naganap sa California noong 2015, naiulat na ang ilang uri ng bitag na tubig-dagat / palayok na pangingisda. Pila ka mga kaso sa asul nga pagbuut sa balyena sa komersyal nga gamit sa pangisda ang gitala. Ang una nga taho sa US nahitabo sa California kaniadtong 2015, gikataho nga pipila ka klase sa lit-ag sa lawom nga tubig / kolon sa pangisda. Tatlo pang mga kaso ng pag-agaw ay naiulat noong 2016. Sa Sri Lanka , isang asul na balyena ang na-dokumentado na may isang net na nakabalot sa pamamagitan ng bibig nito, kasama ang mga gilid ng katawan nito, at sugat sa paligid ng buntot nito. Tulo pa nga mga kaso sa pag-agaw ang gitaho kaniadtong 2016. Sa Sri Lanka , usa ka asul nga balyena ang girekord nga adunay usa ka pukot nga giputos sa baba niini, sa kilid sa iyang lawas, ug samad sa palibot sa ikog niini. Mayroon ding mga di-nakamamatay na epekto mula sa mga entanglement, kabilang ang pagkapagod, na binabawasan ang tagumpay ng reproduktibo ng isang tao o binabawasan ang tagal ng buhay. Adunay usab mga dili makamatay nga mga epekto gikan sa mga entanglement, lakip ang kakapoy, nga nagpamenus sa kalampusan sa pagsanay sa usa ka tawo o makunhuran ang gitas-on sa kinabuhi. Ang mga pinsala mula sa mga pag-agaw ay maaaring magpahina sa mga nakakalaswang indibidwal, na ginagawang mas mahina sa iba pang mga sanhi ng dami ng namamatay. Ang mga kadaot gikan sa mga pag-agaw mahimong makapahuyang sa mga malaw-ay nga mga indibidwal/tawo, nga naghimo kanila nga dali nga masugatan sa ubang mga hinungdan sa pagka-mortal. Ang pagtaas ng ingthropogeniko sa ingay sa ilalim ng dagat ay nagbabago sa kapaligiran ng acoustic at nakakaapekto sa mga asul na balyena. Ang pagdugang sa ingthropogen sa ilawom sa tubig sa dagat nagbag-o sa palibot sa acoustic ug nakaapekto sa asul nga balyena. Bilang karagdagan sa masking asul na saklaw ng komunikasyon ng balyena, pagkakalantad sa tunog ng antropogeniko ay maaaring magresulta sa isang bilang ng mga tugon sa pag-uugali. Agi dugang sa paglansad sa asul nga komunikasyon sa balyena sa asul, ang pagkaladlad sa tunog nga antropogeniko mahimong moresulta sa daghang mga tubag sa pamatasan. Para sa mga baleen whale , ang mga sagot na ito ay mula sa banayad hanggang sa malubha, at ipinakita na maging sanhi ng mga agarang pagbabago sa mga agwat ng paglangoy at pagsisid, pagkagambala ng pag-utos, pamamahinga, at pakikisalamuha, habitat displacement, pagkawala ng pandinig; at habituation. Alang sa mga baleen balyena , kini nga mga mga tubag gikan sa malumo hangtod sa grabe nga mukabat, ug nga gipakita sa hinungdan sa lakip na diha-diha nga mga pagbag-o diha sa swimming ug dive kinaiya lat, kasamok sa naniba, pagpahulay, ug pagkinisosyal, pagbalhin sa pinuy-anan,pagkawala sa pandungog; ug habituation. Bilang karagdagan sa pagkakalantad sa ingay mula sa komersyal na pagpapadala at seismic survey bilang isang bahagi ng paggalugad ng langis at gas, asul na balyena ay nailantad sa sonar ng militar at mga eksplosibo sa bawat basin ng karagatan. Sa dugang nga pagkaladlad sa ingay gikan sa komersyal nga pagpadala ug mga seismic survey ingon usa ka bahin sa pagsuhid sa lana ug gas, asul nga balyena ang nahayag sa mga sonar sa militar ug mga eksplosibo sa matag baybayon sa dagat. Ang mga strandings ng iba pang mga cetaceans ay nagkakasabay sa mga matinding ingay na ginamit sa pagsubok ng sonar ng militar. Ang mga strandings sa uban pang mga cetaceans nag-uban sa grabe nga mga ingay sa kusog nga gigamit sa pagsulay sa sonar sa militar. Ang mga Blue whale sa Southern California Bight ay nabawasan ang pagtawag sa pagkakaroon ng mid-frequency aktibo (MFA) sonar . Ang mga bughaw nga balyena sa Southern California Bight mikunhod ang pagtawag sa presensya sa mid-frequency nga active (MFA) sonar . Paglalahad sa kunwa ng MFA sonarnagambala asul na pagpapakain ng whale, lalo na kapag ang mga hayop ay nasa malalim na mode ng pagpapakain, bagaman ang mga tugon ay labis na nakasalalay sa estado ng pag-uugali ng hayop sa oras ng pagkakalantad. Ekspositibo sa simulate nga MFA sonar nga nag-undang ang asul nga pagpakaon sa balyena, labi na kung ang mga hayop naa sa lawom nga pamaagi sa pagpakaon, bisan kung ang mga tubag nahisalig sa pagsalig sa kahimtang sa pamatasan sa hayop sa panahon nga gibutangan. Mga pollutants : Ang mga potensyal na epekto ng mga pollutant sa asul na balyena ay hindi nalalaman. Mga hugaw: Ang potensyal nga epekto sa mga hugaw sa asul nga balyena wala mahibal-an. Gayunpaman, dahil ang mga asul na balyena ay nagpapakain nang mababa sa kadena ng pagkain , mayroong isang mas maliit na pagkakataon para sa bioaccumulation ng mga organikong kontaminadong kemikal. Bisan pa, tungod kay ang asul nga balyena mokaon gamay sa kadena sa pagkaon , adunay mas gamay nga higayon alang sa bioaccumulation sa mga kontaminadong kemikal nga kemikal. Ang pagtatasa ng earwax ng isang lalaki na asul na balyena na pinatay ng isang banggaan na may isang barko sa baybayin ng California ay nagpakita ng mga kontaminado tulad ng mga pestisidyo, retardants ng siga, mercury. Ang pag-analisar sa earwax sa usa ka lalaki nga asul nga balyena nga gipatay sa pagbangga sa usa ka barko sa baybayon sa California nagpakita nga mga kontaminado sama sa mga pestisidyo, mga retila sa siga sa kalayo, mercury. Ang naayos na patuloy na organikong pollutant (POP) na mga profile ay iminungkahi na ang isang malaking paglilipat sa maternal ay naganap sa panahon ng gestation at / o paggagatas. Ang gitukod nga nagpadayon nga organikong pollutant (POP) nga mga profile nagsugyot nga usa ka mahinungdanong pagbalhin sa maternal nahitabo panahon sa gestation ug / o lactation. Ang mga lalaki na asul na balyena sa Gulpo ng St Lawrence , Canadaay natagpuan na magkaroon ng mas mataas na konsentrasyon ng mga PCB, dichlorodiphenyl trichloroethane (DDT), metabolite , at maraming iba pang mga organochlorine compound na nauugnay sa mga babae, na sumasalamin sa mga potensyal na maternal. Ang mga lalaki nga asul nga balyena sa Gulpo sa St. Lawrence , Canada nakit-an nga adunay mas taas nga konsentrasyon sa mga PCB, dichlorodiphenyl trichloroethane (DDT), mga metabolite , ug daghang uban pang mga organochlorine compound nga may kalabutan sa mga babaye, nga nagpabanaag sa potensyal nga maternal. Hindi alam ang epekto ng plastic at microplastic ingestion sa mga asul na balyena. Ang epekto sa plastik ug mikropono sa pagsulud sa asul nga balyena wala mahibal-an. Ang mga balyena ng baleen ay nakalantad sa plastic ingestion bilang isang resulta ng aktibidad ng pagpapakain ng filter. Ang mga balyena nga baleen naladlad sa plastic ingestion ingon usa ka sangputanan sa kalihokan sa pagpakaon sa pagsala. Ang isang mataas na kasaganaan ng microplastics ay natagpuan sa Mediterranean fin whale , na nagmumungkahi na ang mga asul na balyena ay madaling kapitan. Daghang daghang mikropono ang nakit-an sa balyena nga finale sa Mediteranyo , nga nagsugyot nga ang asul nga balyena daling madawat. Ang microplastics ay maaari ding maging isang makabuluhang mapagkukunan ng patuloy na mga organikong pollutant , pati na rin ang polyethylene , polypropylene at, lalo na, ang mga phthalates , na mga potensyal na endocrine disruptor at maaaring makaapekto sa posibilidad ng populasyon. Ang microplastics mahimo usab usa ka hinungdanon nga gigikanan sa makanunayon nga mga hugaw sa organikong organik , maingon man sa polyethylene , polypropylene ug, labi na, ang mga phthalates , nga mga potensyal nga endocrine disruptor ug mahimong makaapekto sa posibilidad sa populasyon. Ang mga balyena ay maaaring makahinga, ingest, o sumipsip ng mga compound ng petrolyo o mga dispersant , na maaaring makasira sa kanilang mga respiratory o gastrointestinal tract, o makakaapekto sa mga function ng atay o bato. Ang mga balyena mahimong makahinga, makasilo, o mosuhop sa mga compound sa petrolyo o mga dispersant , nga makadaot sa ilang mga respiratory o gastrointestinal tract, o makaapekto sa mga atay o kidney function. Habang ang ingestion ay isang panganib para sa mga balyena, natagpuan sa isang pag-aaral kamakailan na ang langis ay hindi napakarumi ng baleen, at sa halip ay madaling napawi mula sa baleen sa pamamagitan ng umaagos na tubig. Samtang ang pagsulay usa ka peligro alang sa mga balyena, nahibal-an sa usa ka bag-o nga pagtuon nga ang lana wala mahugawan nga baleen, ug sa baylo dali nga hinay gikan sa baleen pinaagi sa nagaagay nga tubig. Walang kasalukuyang katibayan na nag-uugnay sa mga biotoxins sa talamak o talamak na epekto sa mga asul na balyena, at habang morbillivirus at Brucella sp. WalaÕy karon nga ebidensya nga nagsumpay sa mga biotoxins sa mahait o laygay nga epekto sa asul nga mga balyena, ug samtang morbillivirus ug Brucella sp. Ang mga impeksyon ay nagdulot ng makabuluhang epekto sa iba pang mga species ng cetacean, mayroong limitadong data sa impeksyon sa mga asul na balyena. Ang mga impeksyon nakahatag hinungdanon nga epekto sa ubang mga lahi sa cetacean, adunay limitado nga datos sa impeksyon sa asul nga balyena. Ang asul na balyena ng balyena ay hinuhulaan na bumaba nang malaki sa kasalukuyang mga pag- asa sa pagbabago ng klima . Ang asul nga balyena sa balyena gitagna nga mubu nga daghan sa karon nga mga pagbag-o sa klima . Bilang karagdagan, ang pag-init ng karagatan ay maaaring makaapekto sa pagkakaroon ng krill sa isang bilang ng mga paraan, kabilang ang patayo na pamamahagi dahil sa pagpapalalim ng thermocline at pagtaas ng stratification ng haligi ng tubig at mga pagbabago sa poleward na nagreresulta mula sa pag-urong ng kanais-nais na tirahan at mga pagbabago sa upwelling sa baybayin. Dugang pa, ang pagpainit sa kadagatan mahimoÕg makaapekto sa pagkaayo sa krill sa daghang mga pamaagi, lakip na ang pag-apod-apod sa vertikal tungod sa pagkalalom sa thermocline ug pagdugang nga stratification sa kolum sa tubig ug mga pagbalhin sa poleward nga resulta gikan sa pagkontrata sa paborableng puy-anan ug mga pagbag-o sa upwelling sa baybayon. Ang asido sa karagatan ay maaaring makaapekto sa asul na biktima ng balyena, dahil ang pag-unlad ng krill embryonic , mga rate ng hatch, at post-larval metabolic physiology ay malamang na maapektuhan ng lalong acidic na mga kondisyon. Ang asido sa kadagatan mahimong makaapekto sa asul nga biktima sa balyena, tungod nga pag-uswag sa krill embryonic , mga rate sa hatch, ug post-larval metabolic physiology lagmit nga maapektuhan sa nagkadaghan nga mga acidic nga kondisyon. Ang tanging kilalang natural na banta sa mga asul na balyena ay ang killer whale ( Orcinua orca ), bagaman hindi alam ang rate ng mga nakamamatay na pag-atake ng mga whale killer. Ang bugtong nahibal-an nga natural nga hulga sa asul nga balyena mao ang killer whale ( Orcinua orca ), bisan kung wala mahibal-an ang rate sa mga makamatay nga pag-atake sa mga mamumuno sa balyena. Ang mga pag-aaral ng pagkakakilanlan ng litrato ng mga asul na balyena ay tinantya na ang isang mataas na proporsyon ng mga asul na balyena sa Gulpo ng California ay may mga scars na tulad ng rake, na nagpapahiwatig ng mga nakatagpo sa mga pumatay na balyena . Ang mga pagtuon sa pagkilala sa litrato sa mga asul nga balyena gibana-bana nga ang usa ka taas nga katimbang sa mga asul nga balyena sa Gulpo sa California adunay mga samad nga sama sa rake, nga nagpaila sa mga engkwentro sa mga namamatay nga balyena . Nasa dakong timog-silangan ng Australia , 3.7% ng mga asul na balyena na litrato na nakakuha ng mga marka ng rake at 42.1% ng mga litrato ng mga pygmy asul na balyena mula sa kanlurang Australia . Sa habagatang-silangan sa Australia , 3.7% sa asul nga balyena nga litrato nga adunay litrato sa rake ug 42.1% sa mga litrato nga mga pygmy asul nga balyena gikan sa kasadpang Australia adunay mga marka sa rake. Ang dokumentadong predisyonsa pamamagitan ng killer whales ay bihirang. Talagsa ra nga mga dokumentado nga mga panagna sa killer whale. Ang isang asul na balyena na ina at guya ay unang naobserbahan na hinabol sa mataas na bilis ng mga pumatay na mga balyena sa timog-silangan ng Australia . Usa ka asul nga inahan nga balyena ug nati nga baka ang una nga naobserbahan nga gigukod sa taas nga tulin sa mga killer whale gikan sa habagatan-sidlakang Australia . Ang unang dokumentadong pag-atake ay nangyari noong 1977 sa timog-kanluran ng Baja California, Mexico , ngunit nakatakas ang nasugatang balyena matapos ang limang oras. Ang una nga girekord nga pag-atake nahitabo kaniadtong 1977 sa habagatang-kasadpan sa Baja California, Mexico , apan ang nasamdan nga balyena nakagawas human sa lima ka oras. Apat pang mga asul na balyena ang na-dokumentado na hinabol ng isang grupo ng mga mamamatay na balyena sa pagitan ng 1982 at 2003. Upat pa ka mga asul nga balyena ang na-dokumentar ingon nga gigukod sa usa ka grupo sa mga killer whales taliwala sa 1982 ug 2003. Ang unang kaganapan ng predisyon ng mga whale killer ay naganap noong Setyembre 2003, nang ang isang grupo ng mga mamamatay na balyena sa Eastern Tropical Pacific ay nakatagpo pagpapakain sa isang kamakailan lamang na pinatay na asul na whale guya. Ang una nga panghinabo sa pagtagna pinaagi sa mga killer whales nahitabo kaniadtong Septyembre 2003, sa dihang nakatagbo ang usa ka grupo sa mga killer whale sa Eastern Tropical Pacific nagpakaon sa bag-o nga gipatay nga asul nga whale nga baka. Noong Marso 2014, isang komersyal na whale watch boat operator ang naitala ang isang insidente na kinasasangkutan ng isang grupo ng mga lumilipas na mga whale killer na umaabala sa isang asul na balyena sa Monterey Bay . Niadtong Marso 2014, usa ka komersyal nga whale watch boat operator ang nagtala sa usa ka insidente nga naglangkub sa usa ka grupo sa mga nagbalhin nga mga balyena nga nagpatay nga naghasol sa usa ka asul nga balyena sa Monterey Bay . Ang isang katulad na insidente ay naitala ng isang drone sa Monterey Bay noong Mayo 2017. Usa ka susamang panghitabo ang natala sa usa ka drone sa Monterey Bay kaniadtong Mayo 2017. Sa parehong mga kaso ang asul na balyena ay tumakas at nakatakas. Sa parehong mga kaso ang asul nga balyena mikalagiw ug nakaikyas. Ang isang pangalawang dokumentadong pagpatay ay nangyari noong Mayo 2019 sa timog na baybayin ng Western Australia nang ang mga whale killer ay sumalakay, pumatay, at kumain ng sub-adult na asul na balyena. Ang ikaduha nga girekord nga pagbuno nahitabo sa Mayo 2019 sa habagatang baybayon sa Western Australia sa dihang ang mga mamumuno nga balyena giatake, gipatay, ug gikaon ang usa ka sub-adult nga asul nga balyena. Mayroong maliit na walang direktang ebidensya para sa interspecific na kumpetisyon na may asul na balyena at iba pang mga species ng balyena . Adunay gamay nga walaÕy direktang ebidensya alang sa interspecific nga kompetisyon nga adunay asul nga balyena ug uban pang mga species sa balyena . Ang mga pagsusuri na gumagamit ng pag-tag, line-transect survey, hydroacoustic survey, at net sampling ay natagpuan na sa kabila ng overlap na may mga asul na balyena at iba pang mga baleen whaleen, lumilitaw na niche partitioning sa espasyo at / o oras at pagpili ng mga species ng biktima. Mga pagsusi gamit ang pag-tag, pag-survey sa linya, mga pagsusi sa hydroacoustic, ug pag-sampol sa net nakit-an nga bisan pa sa pag-overlap sa asul nga mga balyena ug uban pang mga balyena nga nagbitay, adunay makita nga niche partitioning sa wanang ug / o oras ug pagpili sa mga lahi nga biktima. Sa Southern Ocean , ang mga baleen na balyena ay natagpuan na mas pinapakain ng feed sa Antarctic krillng mga tiyak na sukat, na magreresulta sa nabawasan ng interspecific na kumpetisyon. Sa Habagatang Dagat , ang mga baleen nga balyena nakit-an nga labi nga gipakaon sa piho nga mga sukod sa Antarctic krill, nga miresulta sa pagkunhod sa interspecific nga kompetisyon. Ang mga asul na balyena ay una nang matigas na manghuli dahil sa kanilang laki at bilis. Ang mga asul nga balyena sa sinugdanan lisud sa pagpangayam tungod sa kadako ug katulin niini. Ang malakihang sukat ay hindi nagsimula hanggang 1864, nang imbento ng Norwegian na si Svend Foyn ang sumasabog na baril ng salong at sa pamamagitan ng paggamit ng mga ito ng mga singaw at mga sasakyang may lakas na diesel. Ang dako nga sukod wala magsugod hangtod sa 1864, sa dihang giimbento sa Norwegian nga si Svend Foyn ang pagbuto sa baril ug pinaagi sa paggamit niini sa mga barko nga adunay kusog nga diesel. Mula 1866Ð1978, mahigit sa 380,000 asul na balyena ang nakuha, karamihan mula sa tubig sa Antartika. Gikan sa 1866Ð1978, kapin sa 380,000 ka asul nga balyena ang nakuha, kasagaran gikan sa mga tubig sa Antartika. Ang asul na balyena ay tumatagal na natagas noong 1931 nang mahigit 29,000 asul na balyena ang pinatay. Ang asul nga balyena nga permanente nga na-leak kaniadtong 1931 kung diin kapin sa 29,000 nga balyena ang napatay. Ang International panghuhuli ng balyena Commission pinagbawalan ang lahat ng pangangaso ng mga blue whale noong 1966 at ibinigay ang mga ito sa buong mundo proteksyon. Ang International Whaling Commission gidili sa tanan nga pagpangayam sa azul balyena sa 1966 ug gihatagan sila ug sa tibuok kalibotan nga panalipod. Gayunpaman, ang Unyong Sobyet ay nagpatuloy sa iligal na paghagupit noong 1970s, at ang huling panghuli ay nakuha ng isang ekspedisyon ng Espanya noong 1978. Bisan pa, ang Unyon Sobyet nagpadayon sa iligal nga paghagit kaniadtong 1970, ug ang katapusan nga pagdakup nakuha sa ekspedisyon sa Espanya kaniadtong 1978. Ang mga bughaw na balyena ay protektado sa mga lugar ng Southern Hemisphere simula noong 1939. Ang mga bughaw nga balyena naprotektahan sa mga lugar sa Habagatang Hemispo nga sukad sa 1939. Noong 1955 binigyan sila ng kumpletong proteksyon sa North Atlantic sa ilalim ng International Convention para sa Regulasyon ng Whaling ; ang proteksyon na ito ay pinalawak sa Antarctic noong 1965 at sa North Pacific noong 1966. kaniadtong 1955 gihatagan sila og hingpit nga proteksyon sa North Atlantic ubos sa International Convention alang sa Regulation of Whaling ; kini nga proteksyon gipaabut sa Antarctic kaniadtong 1965 ug sa North Pacific sa 1966. Ang protektadong katayuan ng North Atlantiko na mga balyena ay hindi kinikilala ng Iceland hanggang 1960. Ang panalipod nga kahimtang sa North Atlantiko nga mga balyena wala mailhi sa Islandya hangtod 1960. Ang mga bughaw na balyena ay pormal na inuri bilang mapanganib sa ilalim ng Endangered Species Act at itinuturing na maubos at madiskarteng nasa ilalim ng Marine Mammal Protection Act . Ang mga bughaw nga balyena pormal nga giklasipikar ingon nga nameligro ubos sa Endangered Species Act ug gikonsiderar nga nawala ug estratehiko sa ilawom sa Marine Mammal Protection Act . Ang International Union for Conservation of Nature ay naglista ng mga asul na balyena bilang endangered . Ang International Union for Conservation of Nature naglista sa mga asul nga balyena nga nameligro . Nakalista rin ang mga ito sa Appendix I sa ilalim ng Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna at Flora at Convention on the Conservation of Migratory Species of Wild Animals . Gilista usab sila sa Apendise I sa ilalum sa Convention on International Trade in Endangered Spies of Wild Fauna and Flora ug Convention on the Conservation of Migratory Species of Wild Animals . Bagaman para sa ilang populasyon ay hindi sapat ang impormasyon sa kasalukuyang mga uso ng kasaganaan (halimbawa, Pygmy asul na balyena), ang iba ay kritikal na endangered (halimbawa, Antarctic asul na balyena). Bisan alang sa pipila ka mga populasyon dili igo nga kasayuran sa mga karon nga dagway sa kadagaya (pananglitan, Pygmy asul nga balyena), ang uban kritikal nga nameligro (pananglitan, Antarctic asul nga balyena). Ang paglalarawan ng isang balyena at isang manlalaro. Ang balyena ay maraming beses ang laki ng tao. Ang gaghulagway sa usa ka balyena ug usa ka magdudula. Ang balyena daghang mga higayon ang kadak-an sa tawo. Ang fin whale ( Balaenoptera physalus ), na kilala rin bilang finback whale o karaniwang rorqual at dating kilala bilang herring whale o razorback whale , ay isang cetacean na kabilang sa parvorder ng mga baleen whale . Ang fin whale ( Balaenoptera physalus ), nga nailhan usab nga finback whale o sagad nga rorqual ug kaniadto nailhan nga herring whale o razorback whale , usa ka pintacean nga nasakup sa parvorder sa mga baleen whale . Ito ang pangalawang pinakamalaking species sa Earth pagkatapos ng asul na balyena . Kini ang ikaduha nga labing kadako nga espisye sa Yuta pagkahuman sa asul nga balyena . Ang pinakamalaking iniulat na lumago sa 27.3 m (89.6 p) ang haba na may pinakamataas na kumpirmadong haba na 25.9 m (85 p), isang maximum na naitala na timbang na halos 74 tonelada (73 mahabang tonelada; 82 maikling tonelada; 82 maikling tonelada; ), at isang maximum na tinatayang timbang ng halos 114 tonelada (112 mahabang tonelada; 126 maikling tonelada). Ang labing kadaghan nga gitaho nga mitubo hangtod sa 27,3 m (89.6 p) ang gitas-on nga adunay labing kataas nga nakumpirma nga gitas-on nga 25.9 m (85 p), ang labing taas nga natala nga gibug-aton nga hapit 74 tonelada (73 taas nga tonelada; 82 mubo nga tonelada; 82 mubo nga tonelada; ), ug labing taas nga gibanabana nga gibug-aton nga gibug-aton nga 114 ka tonelada (112 taas nga tonelada; 126 mubo nga tonelada). Ang naturalistang Amerikano na si Roy Chapman Andrews ay tinawag na fin whale "ang greyhound ng dagat para sa maganda, payat na katawan ay itinayo tulad ng isang racing yate at ang hayop ay maaaring lumampas sa bilis ng pinakamabilis na singaw ng karagatan." Gitawag sa Amerikano nga naturalista nga si Roy Chapman Andrews ang fin whale nga "ang greyhound sa dagat alang sa matahum, mahinay nga lawas ang gitukod sama sa usa ka racing yacht ug ang hayop mahimong molapas sa katulin sa labing paspas nga singaw sa dagat." Ang katawan ng fin whale ay mahaba at payat, kulay-kayumanggi-kulay-abo na may paler underside. Ang lawas sa fin whale taas ug payat, kolor kapehon nga naay pagka-abohon nga adunay luspadon sa ilalom Ang fin whale ay isang malaking baleen whale na kabilang sa utos ng Cetacean , na kinabibilangan ng lahat ng mga species ng balyena, dolphin, at butas. Ang fin whale usa ka daghang baleen whale nga nahisakop sa mando sa Cetacean , nga naglakip sa tanan nga mga matang sa balyena, lumba-lumba, ug mga lungag. Hindi bababa sa dalawang mga kinikilalang subspesies ang umiiral, sa Hilagang Atlantiko at Timog Hemispo . Labing menos duha ka mga giila nga subspesies ang anaa, sa Amihanang Atlantiko ug sa Habagatang Hemisper Ito ay matatagpuan sa lahat ng mga pangunahing karagatan, mula sa polar hanggang sa mga tropikal na tubig. Makit-an kini sa tanan nga dagkong kadagatan, gikan sa polar hangtod sa tropical nga tubig. Ito ay wala lamang mula sa mga tubig na malapit sa ice pack sa mga poste at medyo maliit na lugar ng tubig na malayo sa bukas na karagatan. Wala lamang kini gikan sa mga tubig nga duol sa ice pack sa mga tukon ug medyo gagmay nga mga lugar sa tubig nga layo sa bukas nga dagat. Ang pinakamataas na density ng populasyon ay nangyayari sa mapagpigil at cool na tubig. Ang pagkain nito ay binubuo ng maliit na isda sa paaralan ,pusit , at mga crustacean kabilang ang mga copepod at krill . Ang labing kataas nga populasyon nga populasyon naa sa init ug bugnaw nga tubig. Ang pagkaon niini naglangkob sa gagmay nga mga isda sa eskuylahan ,pusit , ug mga crustacean lakip na ang mga copepod ug krill . Tulad ng lahat ng iba pang malalaking balyena, ang fin whale ay mabigat na hinahabol noong ika-20 siglo. Sama sa tanan nga dagkong mga balyena, ang finale whale mabug-at nga gigukod sa ika-20ng siglo. Bilang isang resulta, ito ay isang endangered species . Ingon usa ka resulta, kini usa ka nameligro nga mga espisye . Mahigit sa 725,000 fin whales ang naiulat na nakuha mula sa Timog Hemispo sa pagitan ng 1905 at 1976; noong 1997 ay 38,000 lamang ang nakaligtas. Sobra sa 725,000 fin whales ang gikataho nga nakuha gikan sa Habagatang Hemispo tali sa 1905 ug 1976; kaniadtong 1997 38,000 ra ang naluwas. Ang pagbawi ng pangkalahatang laki ng populasyon ng southern subspecies ay hinuhulaan na mas mababa sa 50% ng pre-whaling state nitong 2100 dahil sa mas mabibigat na epekto ng whaling at mabagal na rate ng pagbawi. Ang pagbawi sa kinatibuk-an nga gidak-on sa populasyon sa mga subspesies sa habagatan gitagna nga mas ubos sa 50% sa estado nga pre-whaling sa 2100 tungod sa labi ka labi ka mga epekto sa pagbaligya sa balyena ug hinay nga pagbawi. Ang International Whaling Commission (IWC) ay naglabas ng isang moratorium sa pangangaso sa komersyal na ito, bagaman ang Iceland at Japan ay nagpatuloy sa pangangaso. Ang International Whaling Commission (IWC) nagpagula sa usa ka moratorium sa pagpangayam sa komersyal nga balyena, bisan kung ang Islandya ug Japan nagpadayon sa pagpangayam. Ang species ay hinahabol din ng mga Greenlanders sa ilalim ng mga probisyon ng Aboriginal Subsistence Whaling ng IWC. Ang mga espisye gigukod usab sa mga Greenlanders sa ilalum sa probisyon sa IWC nga Aboriginal Subsistence Whaling. Ang mga pagtatantya ng populasyon ng mundo ay mula sa mas mababa sa 100,000 hanggang sa halos 119,000. Ang mga gibanabana sa tibuuk kalibutan gikan sa wala sa 100,000 hangtod sa hapit 119,000. Ang fin whale ay unang inilarawan ni Friderich Martens noong 1675 at pagkatapos ay muli ni Paul Dudley noong 1725. Ang fin whale unang gihulagway ni Friderich Martens kaniadtong 1675 ug dayon pag-usab ni Paul Dudley kaniadtong 1725. Ang dating paglalarawan ay ginamit bilang pangunahing batayan ng species ng Balaena physalus ni Carl Linnaeus noong 1758. Ang kanhing paghulagway gigamit ingon panguna nga sukaranan sa species nga Balaena physalus ni Carl Linnaeus kaniadtong 1758. sa 1830, Louis Companyo inilarawan ng isang ispesimen na ay maiiwan tayo malapit sa Saint-Cyprien, sa dakong timog France , sa 1828 bilang Balaena musculus. Sa 1830, gihulagway ni Louis Companyo ang usa ka ispesimen nga nahalayo duol sa Saint-Cyprien, habagatang Pransiya , kaniadtong 1828 ingon Balaena musculus. Karamihan sa kalaunan ay sinundan siya ng mga may-akda sa paggamit ng tukoy na musculus ng pangalan , hanggang sa ipinakita ni Frederick W. True (1898) na tinukoy nito ang asul na balyena. Kadaghanan sa ulahi nga mga tagsulat misunod kaniya sa paggamit sa piho nga ngalan musculus , hangtod gipakita ni Frederick W. True (1898) nga kini nagtumong sa asul nga balyena. Noong 1846, inilarawan ng taxonomist ng British na si John Edward Grey ang isang specimen na 16.7 m (55 p) mula sa Isla ng Falkland bilang Balaenoptera australis . Sa 1846, ang taxonomist sa British nga si John Edward Grey gihubit ang usa ka espesimen nga 16.7 m (55 p) gikan sa Falkland Islands ingon Balaenoptera australis . Noong 1865, inilarawan ng naturalistang Aleman na si Hermann Burmeister ang halos 15 m (49 p ) na ispesimen na matatagpuan malapit sa Buenos Aires mga 30 taon na ang nakaraan bilang Balaenoptera patachonicus . Niadtong 1865, gihulagyway sa naturalistang Aleman nga si Hermann Burmeister ang hapit nga 15 m (49 p) nga nahimutang duol sa Buenos Aires mga 30 ka tuig ang milabay ingon Balaenoptera patachonicus . Sa 1903, Romanian scientist Emil Racovita inilagay ang lahat ng mga titulo saBalaenoptera physalus . Kniadtong 1903, ang Romania siyentista nga si Emil Racovi__ gibutang kining tanang mga ngalan ngadto saBalaenoptera physalus . Ang mga Fin whales ay rorquals , mga miyembro ng pamilya Balaenopteridae , na kasama rin ang humpback whale , ang asul na balyena , whale ni Bryde , ang sei whale , at ang mga balyena ng minke . Ang mga balyena sa Finale mga rorqual , mga miyembro sa pamilya nga Balaenopteridae , nga naglakip usab sa humpback whale , asul nga balyena , whale Bryde , sei whale , ug mga minke whale . Ang pamilya ay lumipat mula sa iba pang mga baleen na balyena sa suborder na Mysticeti tulad ng matagal na bilang gitnang Miocene , bagaman hindi ito kilala kung kailan ang mga miyembro ng mga pamilyang ito ay lumaki pa sa kanilang sariling mga species. Ang pamilya milalin gikan sa ubang mga balyena nga balyena ngadto sa Mysticeti ingon pa kaniadto sa tungatunga nga Miocene, bisan kung wala mahibal-an kung kanus-a nagdako ang mga miyembro sa mga pamilya sa ilang kaugalingon nga mga species. Ang kamakailang ebidensya ng DNA ay nagpapahiwatig ng fin whale ay maaaring mas malapit na nauugnay sa humpback whale ( Megaptera novaeangliae ) at sa isang hindi bababa sa isang pag-aaral ng grey whale ( Eschrichtius robustus ), dalawang balyena sa iba't ibang genera, kaysa sa mga miyembro ng sariling genus, tulad ng mga balyena ng minke. Ang dili pa dugay nga ebidensya sa DNA nagpaila sa fin whale mahimo nga labi nga may kalabutan sa humpback whale ( Megaptera novaeangliae ) ug bisan sa usa ka pagtuon sa grey whale ( Eschrichtius robustus ), duha ka balyena sa lainlaing genera, kaysa kini sa mga miyembro sa kaugalingon nga genus, sama sa mga balyena nga minke. Bilang ng 2006, dalawang subspesies ang pinangalanan, ang bawat isa ay may natatanging mga pisikal na tampok at bokasyonalasyon. Hangtud sa 2006, duha ka subspesies ang ginganlan, matag usa adunay lahi nga pisikal nga bahin ug bokasyonal. Ang hilagang fin whale , B. p. Ang physalus (Linnaeus 1758) ay naninirahan sa North Atlantiko at southern southern whale , B. p. Sinakop ng quoyi (Fischer 1829) angTimog hemisphere . Ang Northern fin whale , B. p. Ang physalus (Linnaeus 1758) gipuy-an ang North Atlantic ug ang southern finale whale , B. p. ang quoyi (Fischer 1829) nag-okupar saHabagatang Kalibutan . Karamihan sa mga eksperto ay isinasaalang-alang ang fin whales ng North Pacific na isang pangatlo, tulad ng hindi pa pinangalanan na subspesies - ito ay suportado ng isang pag-aaral sa 2013, na natagpuan na ang Hilagang Hemisphere B. p. Kadaghanan sa mga eksperto nag-isip nga ang finale whales sa North Pacific usa ka ikatulo, sama sa wala pa mailhing mga subspesies Ñ kini gisuportahan sa usa ka pagtuon sa 2013, nga nakit-an nga ang Northern Hemisphere B. p. Ang physalus ay hindi binubuo ng isang solong subspesies. Ang tatlong pangkat ay hindi gaanong bihira. Ang physalus wala gilangkuban sa usa ka subspesies. Ang tulo nga mga grupo managsama nga panagsa ra. Ibinatay niya ito sa isang solong pisikal na 19.8 m (65 piye) na babaeng nahuli sa Antarctic noong 1947Ð48, ang mas maliit na average na laki (ilang paa) ng sekswal at pisikal na mga balyena sa finals na sekswal at pisikal na nahuli ng mga Hapon sa paligid ng 50 S , mas maliit, mas madidilim na sekswal na mga whale fin na nahuli sa Antarctic na pinaniniwalaan niya ay isang "migratory phase" ng kanyang iminungkahing subspecies. Gibase niya kini sa usa ka hamtong nga lawas nga 19.8 m (65 p) nga babaye nga nasakup sa Antartika kaniadtong 1947Ð48, ang mas gamay nga kadako nga gidak-on (pipila ka mga tiil) nga mga balyena nga hinay sa lawas ug pisikal nga nakuha sa mga Hapon nga mga 50 S , mas gamay, mas itom nga dili maayo nga sekswal nga mga balyena nga nadakop sa Antartika nga iyang gituohan nga usa ka "migratory phase" sa iyang gisugyot nga subspecies. Ang kanyang panukala ay hindi tinatanggap ng malawak at walang katibayan ng genetic para sa kanilang pagkakaroon. Ang iyang sugyot dili madawat sa kadaghanan ug walaÕy ebidensya sa genetic alang sa ilang paglungtad. Ang distansya ng genetic sa pagitan ng asul at fin whale ay inihambing sa na sa pagitan ng isang gorilla at tao (3.5 milyong taon sa puno ng ebolusyonaryo.) Ang distansya sa genetic tali sa asul ug fin whale nga gitandi sa taliwala sa usa ka gorilla ug tawhanon (3.5 milyon nga tuig sa kahoy nga ebolusyon. ) Gayunpaman, ang mga mestiso na mga tao sa pagitan ng asul at fin whales na may mga katangian ng pareho ay kilala sa naganap na may kamag-anak na dalas sa parehong North Atlantic at North Pacific. Bisan pa, ang mga mestiso nga mga tawo tali sa asul ug balyena nga adunay mga kinaiya nga pareho nailhan sa nahinabo nga adunay paryente nga sagad sa North Atlantic ug North Pacific. Ang profile ng DNA ng isang sampling ng karne ng balyena sa merkado ng Hapon ay natagpuan ang katibayan ng mga bughaw / fin hybrids. Ang dagway sa DNA sa usa ka sampol sa karne sa balyena sa merkado sa Hapon nakit-an ang ebidensya sa mga hybrid nga asul / fin. Ang mga Fin whales ay madalas na naglalakbay sa mga pares. Ang mga balyena kanunay nagbiyahe nga nagtinagurha. Ang fin whale ay karaniwang nakikilala sa pamamagitan ng mataas na spout, mahabang likod, kilalang dorsal fin , at asymmetrical colouration. Ang balyenang may kapay sagad mailhan pinaagi sa taas nga spout, taas nga likod, inila nga dorsal fin , ug asymmetrical colouration. Ang malaking laki ng pantulong na hayop sa pagkilala, at kadalasang nalilito lamang sa asul na balyena , ang sei whale , o, sa mas maiinit na tubig, whale ni Bryde . Ang dagkong mga tabang sa hayop sa pag-ila, ug kini sagad nga nalibog sa asul nga balyena , sei whale , o, sa mas init nga tubig, whale ni Bryde . Sa Hilagang Hemisperyo , ang average na laki ng mga may sapat na gulang na lalaki at mga babae ay mga 18.5 at 20 metro , ayon sa pagkakabanggit, averaging 38.5 at 50.5 tonelada , habang nasa Southern Hemisphere, ito ay 20.5 at 22 , may timbang na 52.5 at 63 tonelada . Sa Amihanang Hemisphere, ang kasagaran nga gidak-on sa mga hamtong nga lalaki ug babaye adunay mga 18,5 ug 20 metros , matud sa nasambit, nag-average og 38.5 ug 50.5 tonelada, samtang sa Habagatang Hemisphere, naa kini sa 20.5 ug 22 m , nga may gibug-aton nga 52.5 ug 63 ka tonelada. Sa North Atlantic, ang pinakamahabang iniulat ay isang 24.4 m (80 piye) na lalaki na nahuli mula sa Shetland noong 1905 at isang 25 m (82 p) na babae na nahuli mula sa Scotland sa pagitan ng 1908 at 1914, habang ang pinakamahabang maaasahan nasusukat ay tatlong 20.7 m (68 ft) na lalaki na nahuli mula sa Iceland noong 1973-774 at isang babae na 22.5 m (74 p) ang nahuli din sa Iceland noong 1975. Sa Amihanang bahin sa Atlantiko, ang pinakadugay nga gitaho mao ang usa ka lalaki nga 24.4 m (80 p) nga nadakpan sa Shetland kaniadtong 1905 ug usa ka babaye nga 25 m (82 p) ang nadakpan sa Scotland tali 1908 hangtod 1914, samtang ang labing kadugay nga kasaligan gisukod tulo ka 20.7 m (68 p) ang mga lalaki nga nadakpan sa Iceland kaniadtong 1973-774 ug usa ka babaye nga 22.5 m (74 p) ang nadakpan usab sa Iceland kaniadtong 1975. Major FA Spencer, habang inspektor ng whaling ng barko ng pabrika ng Southern Princess, kinumpirma ang haba ng isang 25.9 m (85 p) na babae na nahuli sa Antarctic, timog ng Dagat ng India; Ang siyentipiko na si David Edward Gaskin ay sumukat din sa isang babae ng 25.9 m bilang inspektor ng whaling ng barko ng pabrika ng British na Southern Venturer sa Southern Ocean noong 1961Ð62. Si Major FA Spencer, samtang inspektor sa whaling sa barko sa pabrika nga Southern Princess, gikumpirma ang gitas-on sa usa ka babaye nga 25.9 m (85 p) nga nakuha sa Antarctic, habagatan sa Dagat sa India; ang siyentipiko nga si David Edward Gaskin misukod usab sa babaye nga 25.9 m ingon usa ka inspektor sa whaling sa barko sa pabrika sa British nga Southern Venturer sa Southern Ocean sa kaniadtong 1961-65. Si Terence Wise, na nagtrabaho bilang operator ng winch sakay ng barko ng pabrika ng Britanya na si Balaena, inaangkin na "ang pinakamalaking fin [na] nakita niya" ay isang 25.6 m (84 p) na ispesimen na nahuli malapit sa Bouvet Island noong Enero 1958. Si Terence Wise, nga nagtrabaho isip operator sa winch sakay sa barko sa pabrika sa Britanya nga si Balaena, gi-angkon nga "ang pinakadako nga fin [nga] nakita niya" kay usa ka 25.6 m (84 p) nga ispesimen nga nakuha duol sa Bouvet Island kaniadtong Enero 1958. Ang pinakamalaking finale whale na binibigyan ng timbang (tumpemeal) ay isang 22.7 m (74 p) buntis na babae na nahuli ng mga mamamakyaw ng Hapon sa Antarctic noong 1948 na tumimbang ng 69.5 tonelada (68.4 mahabang tonelada), hindi kasama ang 6% para sa pagkawala ng mga likido sa panahon ng proseso ng flensing. Ang labing kadaghan nga balyena nga finale nga may gibug-aton (usa ka lugas) usa ka 22.7 m (74 p) mabdos nga babaye nga nasakup sa mga tig pakyaw nga mga Hapon sa Antarctic kaniadtong 1948 nga gitimbang ang 69.5 tonelada (68.4 taas nga tonelada), dili lakip ang 6% alang sa pagkawala sa mga likido sa proseso sa pag-flens. Ang isang indibidwal sa maximum na nakumpirma na sukat na 25.9 m ay tinatayang timbangin sa paligid ng 95 tonelada (104.5 tonelada), na nag- iiba mula sa halos 76 tonelada (84 tonelada) hanggang 114 tonelada (125.5 tonelada) depende sa kondisyon ng taba na nag-iiba sa pamamagitan ng tungkol sa 50% sa panahon ng taon. Ang usa ka tawo sa labing taas nga nakumpirma nga gidak-on nga 25.9 m gibanabana nga timbangon sa palibot nga 95 tonelada (104.5 tonelada), nga nag lainlain gikan sa mga 76 tonelada (84 tonelada) ngadto sa 114 tonelada (125.5 tonelada) depende sa kahimtang sa tambok nga nag lainlain pinaagi sa mga 50% sa panahon sa tuig. Ang fin whale ay kayumanggi sa madilim o madilim na kulay-abo na dorsally at maputi nang walang kamalayan. Ang balyena nga may kapay may kolor nga tabunon padung ngitngit o ngitngit nga kolor abo nga dorsally ug puti nga di kaayo mailhan. Ang kaliwang bahagi ng ulo ay madilim na kulay-abo, habang ang kanang bahagi ay nagpapakita ng isang kumplikadong pattern ng kaibahan ng ilaw at madilim na mga marka. Sa kanang mas mababang panga ay isang puti o murang kulay-abo na "tamang ipinag-uutos na patch", na kung minsan ay lumalawak bilang isang ilaw na "blaze" sa paglaon at dorsally hanggang sa itaas na panga at pabalik sa likod lamang ng mga blowholes. Ang wala nga kilid sa ulo kay itom nga kolor abo, samtang ang tuo nga kilid nagpakita sa usa ka komplikado nga sumbanan sa sukwahi nga kahayag ug ngitngit nga mga marka. Sa tuo nga ubos nga apapangig adunay puti o murag kolor abo nga "husto nga ginasugo na patch", nga usahay ningpadayag ingon usa ka suga nga "blaze" sa ulahi ug sa dorsally ngadto sa taas nga apapangig ug balik sa likod sa mga blowholes. Ang dalawang makitid na madilim na guho ay nagmula sa mata at tainga, ang dating paglaki sa isang malaking madilim na lugar sa balikat - ang mga ito ay pinaghiwalay ng isang magaan na lugar na tinatawag na "interstripe hugasan". Duha ka pig-ot nga itum nga mga badlis gikan sa mata ug dalunggan, ang una nga pagpalapad ngadto sa usa ka dako nga ngitngit nga lugar sa abaga Ñ kini gibulag sa usa ka gaan nga lugar nga gitawag nga "interstripe hugasan". Ang mga marking na ito ay mas kilalang-kilala sa mga indibidwal sa North Atlantiko kaysa sa North Pacific, kung saan maaaring lumitaw ang mga ito. Kini nga mga marka nga labing inila sa mga indibidwal sa Amihanang Atlantiko kaysa sa Amihanang Pasipiko, diin mamahimo silang magpakita. Ang kaliwang bahagi ay nagpapakita ng magkatulad ngunit maraming mga pagmamarka ng pagmamarka. Madilim at hugis-hugis na mga lugar ng pigment na tinatawag na "ang kawalaan ng simetrya ay nakikita sa balyena ng Omura at paminsan-minsan sa mga balyena ng minke . Ang wala nga kilid nagpakita og parehas apan daghan nga mga marka sa pag marka. Ngitngit og mga porma porma nga mga lugar sa pigment nga gitawag nga "ang pagkawala sa simetriya kay makita sa balyena sa Omura ug usahay sa mga balyena nga minke . Naisip na umunlad ito dahil ang mga balyena ay lumalangoy sa kanang bahagi kapag ang lungag sa ibabaw at kung minsan ay umiikot ito sa kanan habang nasa ibabaw sa itaas ng isang patch na biktima. Gihunahuna nga mi-uswag kini tungod kay ang balyena naglangoy sa tuo nga bahin kung ang lungag naa sa ibabaw ug usahay motuyok kini sa tuo samtang naa sa ibabaw sa taas sa usa ka patch nga biktima. Gayunpaman, ang mga balyena tulad ng madalas na bilog sa kaliwa. Walang tinatanggap na hypothesis na nagpapaliwanag ng kawalaan ng simetrya. Bisan pa, ang mga balyena sama sa kanunay nga lingin sa wala. WalaÕy gidawat nga hypothesis nga nagpatin-aw sa simetriya. Ipinares nito ang mga blowholes sa isang kilalang splashguard at isang malawak, flat, hugis-V rostrum . Gipares niini ang mga blowholes sa usa ka bantog nga splashguard ug usa ka halapad, patag, nga V-shaped rostrum . Ang isang solong panggitna na tagaytay ay humihinto ng maayos sa tip ng rostrum Ang isang magaan na hugis-V na marka, ang chevron , ay nagsisimula sa likod ng mga blowholes at nagpapalawak sa likod at pagkatapos ay ipasa muli. Ang usa ka nag inusara nga naa sa tunga-tunga nga pangpang kay nagapahunong og tarung sa tumoy sa rostrum. Ang usa ka gaan nga korteng V nga marka, ang chevron, maoy magsugod sa likod sa mga blowholes ug molawig sa likod ug unya ipasa pag usab. Ang balyena ay may isang serye ng mga 56-100 pleatso mga grooves sa ilalim ng ilalim ng katawan na tumatakbo mula sa dulo ng baba sa pusod na nagpapahintulot sa lugar ng lalamunan na lumawak nang malaki sa panahon ng pagpapakain. Ang balyena adunay usa ka serye sa 56-100 nga mga pangaliyao mga grooves sa ilawom sa ilawom sa lawas nga nagdagan gikan sa tumoy sa baba sa pusod nga nagtugot sa lugar sa tutunlan nga molapad pag ayo sa panahon sa pagpakaon. Ang mga flippers nito ay maliit at may tapered at ang buntot nito ay malawak, itinuro sa dulo, at notched sa gitna. Ang mga flippers niini kay gamay ra ug may gripo ug lapad ang ikog niini, gipunting sa tumoy, ug gitikil sa sentro. Kapag ang whale ibabaw, ang dorsal fin ay makikita sa lalong madaling panahon pagkatapos ng spout. Kung ang balyena ibabaw, ang dorsal fin makita dayon pagkahuman sa spout. Ang spout ay patayo at makitid at maaaring maabot ang taas ng 6 m (20 ft) o higit pa. Ang spout kay patindog ug pig-ot ug makaabut sa taas nga 6 m (20 p) o daghan pa. Ang oral cavity ng fin whale ay may isang napaka-kahabaan o extensible nerve system na tumutulong sa kanila sa pagpapakain. Ang oral cavity sa balyenang may kapay adunay usa ka hugot o extensible nga nervous system nga makatabang kanila sa pagpakaon. Ang mate ay nangyayari sa mapagtimpi, mababang-latitude na dagat sa panahon ng taglamig, na sinusundan ng 11- hanggang 12-buwan na gestation . Ang pakighilawas nahitabo sa mabugnawon, ubos nga latitude nga dagat sa panahon sa tingtugnaw, nga gisundan sa 11- hangtod 12-bulan nga gestation . Ang isang bagong panganak ay nagsasawa mula sa kanyang ina sa edad na 6 o 7 buwan nang may edad 11 hanggang 12 m (36 hanggang 39 piye) ang haba, at ang guya ay sumasama sa ina sa lugar ng pagpapakain sa tag-araw. Ang usa ka bag-ong himugso mapul-an na gikan sa iyang inahan sa edad nga 6 o 7 ka bulan nga may edad nga 11 hanggang 12 m (36 hanggang 39 piye) ang gitas-on, ug ang guya mag uban uban sa inahan ngadto sa lugar sa pagpakaon sa ting-init. Ang mga kababaihan ay nagparami tuwing 2 o 3 taon, na may bilang ng anim na mga fetus na iniulat, ngunit ang mga panganganak ay mas karaniwan. A Ang mga babae nagapadaghan kada 2 o 3 ka tuig nga adunay unom ka fetus ang gitaho, apan labi ka kasagaran ang mga pagpanganak. ng mga kababaihan ay umaabot sa sekswal na kapanahunan sa pagitan ng 6 at 12 taong gulang na may haba na 17.7Ð19 m (58-66 p) sa Northern Hemisphere at 20 m (66 p) sa Southern Hemisphere. Ang mga babaye muabot sa seksuwal nga pagkahamtong tali sa 6 ug 12 ka tuig ang edad sa gitas-on nga 17.7Ð19 m (58-66 p) sa Amihanhong Hemisperyo ug 20 m (66 p) sa Habagatan nga Hemisperyo. Ang mga baka ay nananatili sa kanilang mga ina nang halos isang taon. Ang mga nating baka nagpabilin uban sa ilang mga inahan sulod sa mga usa ka tuig. Ang buong pisikal na kapanahunan ay nakamit sa pagitan ng 25 at 30 taon. Ang pagkahamtong sa tibuok pisikal nga lawas nakab-ot tali sa 25 ug 30 ka tuig. Ang mga Fin whales ay may pinakamataas na tagal ng buhay na hindi bababa sa 94 taong gulang, bagaman ang mga ispesimen ay natagpuan na may edad na sa tinatayang 135-114 taon. Ang balyenang may kapay adunay labing taas nga gitas-on sa kinabuhi nga labing menos 94 ka tuig ang edad, bisan kung ang mga ispesimen nakit-an nga nag-edad sa gibana-bana nga 135Ð140 ka tuig. Ang mga balyena sa Fin ay mas masalimuot kaysa sa iba pang mga rorqual, at madalas na nakatira sa mga pangkat ng 6-10, bagaman ang mga grupo ng pagpapakain ay maaaring umabot sa 100 hayop. Ang balyenang may kapay mas labi ka lahi kaysa sa ubang mga rorqual, ug kanunay nagpuyo sa mga grupo sa 6-10, bisan kung ang mga grupo sa pagpakaon mahimoÕg moabot sa 100 nga mga hayop. Tulad ng iba pang mga balyena, ang mga lalaki ay gumagawa ng mahaba, malakas, mababa ang dalas . Sama sa ubang mga balyena, ang mga lalaki maoy naghimo og dugay, makusog, ug ubos nga dalas. Ang mga vocalizations ng bughaw at fin whale ay ang pinakamababang-dalas na tunog na ginawa ng anumang hayop. Ang mga vocalizations sa asul ug fin whale mao ang labing ubos nga sagad nga tunog nga gihimo sa bisan unsang hayop. Karamihan sa mga tunog ay frequency-modulated (FM) na down-swept na infra - infra ng mga pulseras mula 16 hanggang 40 hertz frequency (ang hanay ng mga tunog na maririnig ng karamihan sa mga tao ay bumagsak sa pagitan ng 20 hertz at 20 kilohertz). Kadaghanan sa mga tingog mao ang frequency-modulated (FM) nga mga down-swept nga infra nga pulso gikan sa 16 hangtod 40 hertz frequency (ang lainlaing mga tingog nga madungog sa kadaghanan sa mga tawo mahulog sa taliwala sa 20 hertz ug 20 kiligtz). Ang bawat tunog ay tumatagal ng isa hanggang dalawang segundo , at ang iba't ibang mga kumbinasyon ng tunog ay nangyayari sa mga pattern na pagkakasunud-sunod na tumatagal ng 7 hanggang 15 minuto bawat isa. Ang matag tingog molungtad og usa ngadto sa duha ka segundo , ug lainlaing mga kombinasyon sa tingog mahitabo sa mga sumbanan nga nagsunod nga molungtad sa 7 hangtod 15 minuto matag usa. Pagkatapos ay inuulit ng balyena ang mga pagkakasunud-sunod sa mga bout na tumatagal ng hanggang sa maraming araw. Pagkahuman kay gisubli dayon sa balyena ang mga sunud-sunod nga mga panag-away nga molungtad hangtod sa daghang mga adlaw. Ang mga pagkakasunud-sunod ng tinig ay may mga antas ng mapagkukunan hanggang sa 184-18 decibels na nauugnay sa 1 micropascal sa isang reference na distansya ng isang metro at maaaring napansin ang daan-daang milya mula sa kanilang pinagmulan. Ang mga pagka sunod-sunod sa tingog adunay mga lebel ngs gigikanan hangtod sa 184-18 decibel nga may kalabutan sa 1 micropascal sa usa ka reperensya nga gilay-on nga usa ka metro ug mahimong makita ang gatusan ka milya gikan sa gigikanan. Kapag ang mga tunog ng fin whale ay unang naitala ng mga biologist ng US, hindi nila napagtanto na ang mga hindi pangkaraniwang malakas, mahaba, dalisay at regular na tunog ay ginagawa ng mga balyena. Kung ang mga tingog sa fin whale unang natala sa mga biologist sa US, wala nila nahibal-an nga kining dili kasagaran nga kusog, taas, puro ug regular nga mga tingog kay gihimo sa mga balyena. Una nilang sinisiyasat ang mga posibilidad na ang mga tunog ay dahil sa hindi maayos na kagamitan, geophysical phenomena, o kahit na bahagi ng isang Soviet Union scheme para sa pag-alis ng mga submarino ng kaaway. Una nila nga gisusi ang mga posibilidad nga ang mga tingog tungod sa dili maayo nga kagamitan, mga geophysical phenomena, o bisan bahin sa usa ka laraw sa Soviet Union alang sa paghawa sa mga submarino sa kaaway. Nang maglaon, ipinakita ng mga biologo na ang mga tunog ay ang mga vocalizations ng fin whales. Sa katapusan, gipakita sa mga biologo nga ang mga tingog mao ang mga vocalizations sa fin whale. Ang direktang asosasyon ng mga vocalizations na ito sa panahon ng pag-aanak para sa mga species at ang mga lalaki lamang ang gumagawa ng mga tunog na tumuturo sa mga vocalizations na posibleng mga pagpapakita ng reproduktibo. Ang direkta nga panag-uban niining vocalizations sa panahon sa pag-anak alang sa mga specie ug nga ang mga lalaki lamang ang naghimo sa mga tingog nga nagtudlo sa mga vocalizations nga posibleng mga pasundayag sa pagsanay. Sa nakalipas na 100 taon, ang dramatikong pagtaas ng ingay ng karagatan mula sa pagpapadala at aktibidad ng naval ay maaaring pinabagal ang pagbawi ng populasyon ng fin whale, sa pamamagitan ng pagpigil sa mga komunikasyon sa pagitan ng mga kalalakihan at malugod na babae. Sa miaging 100 ka tuig, ang kusog nga pagdugang sa kasaba sa kadagatan gikan sa kalihokan sa pagpadala ug naval mahimo nga nagpahinay sa pagbawi sa populasyon sa fin whale, pinaagi sa pagpugong sa mga komunikasyon tali sa mga lalaki ug mga babaye nga madawat. Kapag nagpapakain, pumutok sila ng 5-7 beses sa mabilis na sunud-sunod, ngunit habang naglalakbay o nagpapahinga ay sasabog isang beses bawat minuto o dalawa. Kung nagapakaon, mobuto sila og 5-7 ka beses nga paspas og sunud-sunod apan samtang nagbiyahe o nagpahulay, mobuto kini og usa o duha ka higayon kada minuto. Sa kanilang terminal (huling) sumisid sila arko ang kanilang likod na mataas sa tubig, ngunit bihirang itaas ang kanilang mga flukes mula sa tubig. Sa ilang kinaulahian, mosuyod sila, arko ang ilang likod nga taas sa tubig apan talagsa ra nila ipataas ang ilang mga flukes gikan sa tubig. Pagkatapos ay sumisid sila sa kailaliman ng hanggang sa 470 m (1,540 piye) kapag nagpapakain o ilang daang mga paa kapag nagpapahinga o naglalakbay. Pagkahuman kay mosuyod sila sa kahiladman nga hangtud sa 470 m (1,540 pye) kung magpakaon o pipila ka gatus ka mga tiil sa pagpahulay o pagbiyahe. Ang average na dive ay sumisid sa California at Baja ay tumatagal ng 6 minuto, na may maximum na 17 minuto; kapag naglalakbay o nagpapahinga sila ay karaniwang sumisid lamang ng ilang minuto sa isang pagkakataon. Ang sagad nga pagsalom sa California ug Baja molungtad og 6 ka minuto, nga adunay labing taas nga 17 minuto; sa diha nga nagbiyahe o nagapahulay, kasagaran sila nga musalom sa pipila lang ka minuto sa usa ka higayon. Tulad ng maraming malalaking rorqual, ang fin whale ay isang species ng kosmopolitan . Ito ay matatagpuan sa lahat ng mga pangunahing karagatan sa mundo at sa mga tubig mula sa polar hanggang sa tropiko. Sama sa daghang dagko nga rorqual, ang fin whale usa ka klase nga kosmopolitan . Makit-an kini sa tanan nga mga kadagatan sa kalibutan ug sa mga tubig gikan sa polar hangtod sa tropiko. Ito ay wala lamang mula sa mga tubig na malapit sa ice pack sa pareho sa hilaga at timog na mga paa't kamay at medyo maliit na lugar ng tubig na malayo sa mga malalaking karagatan, tulad ng Pulang Dagat kahit na makarating sila sa Baltic Sea , isang marginal sea ng ganoong mga kondisyon . Wala lamang kini gikan sa mga tubig nga duol sa pack sa yelo sa amihanan ug habagatan nga mga tiil ug kamot ug medyo gamay nga mga lugar sa tubig nga layo sa mga dagkong kadagatan, sama sa Pula nga Dagat bisan pa makaabut sila sa Baltic Sea , usa ka dagat nga sama sa ingon ato nga mga kondisyon . Ang pinakamataas na density ng populasyon ay nangyayari sa mapagpigil at cool na tubig. Ang labing taas nga kabagaon sa populasyon nagapanghitabo sa mapinugnganon og bugnaw nga tubig. Ito ay hindi gaanong populasyon sa pinakamainit, ekwador na mga rehiyon. Dili kaayo kini gipuy-an sa labing init, mga rehiyon sa ekwador . Ang whale ng North Atlantic finale ay may malawak na pamamahagi, na nagaganap mula sa Golpo ng Mexico at Dagat ng Mediteraneo , pahilaga sa Baffin Bay at Spitsbergen . Ang balyena sa Amihanang Atlantiko adunay daghang kaylap nga pag-apod-apod, nga naggikan sa Gulpo sa Mexico ug Dagat sa Mediteraneo , sa amihanan paadto sa Baffin Bay ug Spitsbergen . Sa pangkalahatan, ang mga fin whales ay mas karaniwang hilaga ng humigit-kumulang na 30 N latitude , ngunit ang malaking pagkalito ay lumitaw tungkol sa kanilang naganap sa timog ng 30 N latitude dahil sa kahirapan sa pagkilala sa mga balyena sa finale mula sa mga balyena ni Bryde . Sa kinatibuk-an, ang mga fin whale kay kasagaran sa amihanan nga gibana-bana nga 30 N latitude , apan dakong pagkalibog ang mitumaw bahin sa ilang pagkahuman sa habagatan nga 30 N latitude tungod sa kalisud sa pag-ila sa mga balyena sa finale gikan sa mga balyena ni Bryde . Ang malawak na mga survey ng barko ay humantong sa mga mananaliksik na tapusin na ang saklaw ng pagpapakain ng tag-init ng fin whales sa kanlurang North Atlantic ay higit sa lahat sa pagitan ng 41 20N at 51 00N , mula sa baybayin ng dagat hanggang sa 1,000 fathoms (1,800 m) tabas. Ang mga halapad nga pagsusi sa barko ang nagtukmod sa mga tigdukiduki nga humanon na ang sakop sa pagpakaon sa ting-init nga hugna sa fin whale sa kasadpang Amihanang Atlantiko nga labaw sa tanan sa taliwala sa 41 20N ug 51 00N, gikan sa baybayon sa dagat hangtod sa 1,000 fathoms (1,800 m) tabas. Ang pamamahagi ng tag-init ng mga fin whales sa North Pacific ay ang agarang malayo sa baybayin mula sa gitnang Baja California hanggang Japan at hanggang sa hilaga ng Dagat Chukchi na may hangganan sa Arctic Ocean . Ang pag-apod-apod sa ting-init sa mga fin whale sa North Pacific mao ang dali nga kadagatan sa baybayon gikan sa sentro sa Baja California hangtod sa Japan ug hangtod sa amihanan sa Dagat Chukchi nga nag- ubay sa Dagat Arctic . Naganap ang mga ito sa mataas na mga sukat sa hilagang Gulpo ng Alaska at timog-silangan na Dagat ng Bering sa pagitan ng Mayo at Oktubre, na may ilang kilusan sa pamamagitan ng Aleutian na pumapasok at lumabas sa Bering Sea. Nahinabo sila sa taas nga mga lungag sa amihanang Gulpo sa Alaska ug sa habagatan-sidlakang Bering Dagat tali sa Mayo ug Oktubre, uban ang pila ka paglihok sa Aleutian nga miagi ug paggawas sa Bering Sea. Maraming mga balyena na naka-tag sa pagitan ng Nobyembre at Enero mula sa timog California ay napatay sa tag-init sa gitna ng California, Oregon , British Columbia, at sa Gulpo ng Alaska. Daghang mga balyena nga gimarkahan tali sa Nobyembre ug Enero sa habagatang California nga napatay sa ting-init sa sentro sa California, Oregon , British Columbia, ug sa Gulpo sa Alaska. Ang mga Fin whales ay na-obserbahan na nagpapakain ng 250 milya sa timog ng Hawaii noong kalagitnaan ng Mayo, at maraming mga paningin sa taglamig ang ginawa doon. Ang mga balyena kay naobserbahan nga nagapakaon ug 250 milya sa habagatan sa Hawaii kaniadtong sa tungatunga sa Mayo, ug daghang mga panan-aw sa tingtugnaw ang gihimo didto. Iminungkahi ng ilang mga mananaliksik na ang mga balyena ay lumipat sa mga tubig sa Hawaii lalo na sa taglagas at taglamig. Gisugyot sa pipila ka mga tigdukiduki nga ang mga balyena mibalhin sa katubigan sa Hawaii samot na sa tingdagdag ug tingtugnaw. Kahit na ang fin whales ay tiyak na lumilipas, lumilipat pana-panahon sa loob at labas ng mga lugar na pinaka-latitude, ang pangkalahatang pattern ng paglipat ay hindi naiintindihan. Bisan tuod nga ang mga fin whales nga siguradong nagalabay, nagabalhin kada panahon sulod ug gawas sa mga lugar nga pinaka-latitude, ang kinatibuk-ang sumbanan sa pagbalhin kay wala nasabtan. Ang pagbabasa ng aktuiko mula sa mga passive-listening hydrophone arrays na nagpapahiwatig ng isang timog na paglipat ng North Atlantic fin whale ay nangyayari sa taglagas mula sa Labrador - rehiyon ng Newfoundland , timog na nakaraan Bermuda , at sa West Indies . Ang pagbasa sa aktiiko gikan sa mga pagdungog sa passive-pagpaminaw sa hydrophone nagpaila usa ka paglalin sa habagatan sa North Atlantic fin whale nga nahitabo sa tingdagdag gikan sa Labrador - rehiyon sa Newfoundland , habagatan sa Bermuda , ug sa West Indies . Ang isa o higit pang mga populasyon ng fin whales ay naisip na manatili sa buong taon sa matataas na latitude, lumilipad sa baybayin, ngunit hindi timog sa huli na taglagas. Usa o daghan pa nga populasyon sa mga fin whale gihunahuna nga magpabilin sa tibuuk nga tuig sa taas nga latitude, nga molupad sa baybayon, apan dili habagatan sa tingdagdag. Isang pag-aaral batay sa mga resightings ng mga natukoy na fin whales saAng Massachusetts Bay ay nagpapahiwatig na ang mga guya ay madalas na natututo ng mga ruta ng paglilipat mula sa kanilang mga ina at bumalik sa lugar ng pagpapakain ng kanilang ina sa mga susunod na taon. Usa ka pagtuon base sa mga resightings sa giila nga fin whale sa gipakita sa Massachusetts Bay nga ang mga guya kanunay nga nakakat-on sa mga ruta sa migratory gikan sa ilang mga inahan ug mobalik sa lugar nga gipakaon sa ilang inahan sa misunod nga mga tuig. Sa Pasipiko, ang mga pattern ng paglipat ay hindi maganda ang katangian. Sa Pasipiko, ang mga pattern sa paglalin dili maayo nga gipakita. Bagaman ang ilang mga fin whales ay tila nasa buong taon sa Gulpo ng California , mayroong isang makabuluhang pagtaas sa kanilang mga numero sa taglamig at tagsibol. Bisan kung ang pila nga mga fin whale dayag nga naa sa tibuuk nga tuig sa Gulpo sa California , adunay mahinungdanong pagdugang sa ilang mga numero sa tingtugnaw ug tingpamulak. Ang mga whales ng Southern fin ay lumilipat sa pana-panahon mula sa medyo mataas na latitude na Antarctic na mga lugar ng pagpapakain sa tag-araw hanggang sa mga mababang-latitude na pag-aanak at kalmadong mga lugar sa taglamig. Ang mga balyena sa Southern fin nagbalhin matag panahon gikan sa medyo taas nga latitude nga Antarctic nga mga lugar sa pagpangaon sa ting-init hangtod sa ubos na atitude ug kalmado nga mga lugar sa tingtugnaw. Ang lokasyon ng mga lugar ng pag-aanak sa taglamig ay hindi pa kilala, dahil ang mga balyena na ito ay may posibilidad na lumipat sa bukas na karagatan. Ang lokasyon sa mga lugar sa pagpanganak sa tingtugnaw wala pa mailhi, tungod kay kini nga mga balyena naay posibilidad na mubalhin sa abre nga dagat. Ang North whale fin whale ay tinukoy ng International Whaling Commission na umiiral sa isa sa pitong discrete zone ng populasyon : Nova Scotia - New England , Newfoundland - Labrador , kanlurang Greenland , silangang Greenland- Iceland , North Norway , West Norway- Faroe Islands , at Ireland - Spain - United Kingdom - Portugal. Ang mga balyena sa North Atlantiko gihubit sa International Whaling Commission nga maglungtad sa usa sa pito ka mga discrete zone sa populasyon : Nova Scotia - New England , Newfoundland - Labrador , western Greenland , silangang Greenland- Islandya , North Norway , West Norway- Faroe Islands , ug Ireland - Spain - United Kingdom - Portugal. Ang mga resulta ng mga mark-and-recapture survey ay nagpahiwatig na ang ilang paggalaw ay nangyayari sa mga hangganan ng mga zone na ito, na nagmumungkahi na hindi sila ganap na hindi nagkakaisa at ang ilang imigrasyon at emigrasyon ay naganap. Ang mga resulta na mga sarbey ng mark-and-recapture nagpaila nga ang pipila ka kalihukan nahitabo sa mga utlanan sa kini nga mga zone, nga nagsugyot nga dili sila managsama ug adunay pipila nga imigrasyon ug paglalin nahitabo. Tinantiya ni Sigurjonsson noong 1995 na ang kabuuang laki ng populasyon ng pre-pagsasamantala sa buong North Atlantic ay umabot sa pagitan ng 50,000 at 100,000 hayop, ngunit ang kanyang pananaliksik ay pinupuna dahil sa kawalan ng pagsuporta sa data at isang paliwanag ng kanyang pangangatuwiran. Gibanabana ni Sigurjonsson kaniadtong 1995 nga ang kinatibuk-an nga gidak-on sa populasyon sa una nga pagpahimulos sa tibuuk nga North Atlantiko gikan sa 50,000 ug 100,000 nga mga hayop, apan ang iyang panukiduki gisaway tungod sa kakulang sa pagsuporta sa datos ug usa ka pagpasabut sa iyang pangatarungan. Noong 1977, iminungkahi ni DE Sergeant ang isang "primeval" na kabuuan ng 30,000 hanggang 50,000 sa buong North Atlantic. Niadtong 1977, gisugyot ni DE Sergeant ang usa ka "primeval" nga total nga 30,000 hangtod 50,000 sa tibuuk North Atlantiko. Sa bilang na iyon, 8,000 hanggang 9,000 ang nakatira sa Newfoundland at Nova Scotiamga lugar, na may mga balyena na nag-iinit sa tubig ng US sa timog ng Nova Scotia na siguro hindi tinanggal. Sa maong gidaghanon, 8,000 hangtod 9,000 ang magpuyo sa Newfoundland ug Nova Scotiamga lugar, nga adunay mga balyena nga nag-init sa kadagatan sa US sa habagatan sa Nova Scotia nga lagmit nga giwagtang. Tinantiya ni JM Breiwick na ang "mapagsamantalahan" (sa itaas ng limitasyong legal na sukat na 50 talampakan) na bahagi ng populasyon ng Nova Scotia ay 1,500 hanggang 1,600 hayop noong 1964, nabawasan sa halos 325 noong 1973. Gibanabana ni JM Breiwick nga ang "mapahimuslanon" (sa taas sa limitasyon sa ligal nga gidak-on nga 50 piye) nga bahin sa populasyon sa Nova Scotia mga 1,500 hangtod 1,600 nga mga hayop kaniadtong 1964, mikunhod sa mga 325 lamang sa 1973. Dalawa aerial survey sa tubig ng Canada mula noong unang bahagi ng 1970 ay nagbigay ng mga numero ng 79 hanggang 926 na mga balyena sa silangang Newfoundland - istante ng Labrador noong Agosto 1980, at ilang daan sa hilaga at gitnang Gulpo ng Saint Lawrence noong Agosto 1995 - 1996. Duha ka aerial sarbey sa kadagatan sa Canada sukad sa sayong bahin sa 1970s naghatag og mga numero sa 79 hangtod 926 nga balyena sa silangang Newfoundland - estante sa Labrador kaniadtong Agosto 1980, ug pila ka gatos sa amihanan ug sentral nga Gulpo sa Saint Lawrence kaniadtong Agosto 1995 - 1996. Summer estima sa mga tubig off kanlurang Greenland hanay sa pagitan ng 500 at 2,000, at sa 1974, Jonsgard isinasaalang-alang ang mga balyena palikpik off Western Norway at ang Faroe Islands sa "ay malaki ubos na sa pagkatapos ng digmaan taon, marahil sa pamamagitan ng sobrang pagsasamantala ". Ang mga gibanabana sa ting-init sa kadagatan sa kasadpan sa Greenland tali sa 500 hangtod 2,000, ug 1974, giisip ni Jonsgard nga ang mga balyena sa finale gikan sa Kanlurang Norway ug ang Faroe Islands nga "gipaubos sa daghang tuig sa gubat, tingali pinaagi sa sobrang pagpahimulos ". Ang populasyon sa paligid ng Iceland ay lumilitaw na napakalayo, at noong 1981, lumitaw na sumailalim lamang sa isang menor de edad na pagtanggi mula noong unang bahagi ng 1960. Ang populasyon sa palibot sa Iceland nilutaw nga layo ug kaniadtong 1981, nilutaw nga usa ra ka gamay nga pagkunhod gikan sa sayong bahin sa 1960. Surveys sa panahon ng pag-ulan ng 1987 at 1989 tinatayang 10,000 hanggang 11,000 sa pagitan ng silangang Greenland at Norway. Mga sarbey sa panahon sa ting-ulan sa 1987 ug 1989 gibanabana nga 10,000 hangtod 11,000 taliwala sa silangan nga Greenland ug Norway. Nagpapakita ito ng isang malaking pagbawi kapag inihambing sa isang survey noong 1976 na nagpapakita ng isang pagtatantya ng 6,900, na kung saan ay itinuturing na isang "bahagyang" pagtanggi mula noong 1948. Nagpakita kini usa ka dakong pagbawi kung itandi sa usa ka sarbey kaniadtong 1976 nga nagpakita nga gibanabana nga 6,900, nga giisip nga usa ka "gamay" nga pagkunhod sukad kaniadtong 1948. Isang survey sa Espanya na NASS noong 1989 ng sub-area ng France-Portugal-Spain tinatayang isang saklaw ng populasyon ng tag-araw sa 17,355. Usa ka pagsusi sa Espanya nga NASS sa 1989 sa sub-area sa France-Portugal-Spain gibanabana nga usa ka populasyon sa ting-init sa 17,355. Ang isang posibleng grupo ng residente ay nasa mga tubig sa Cape Verde Islands noong 2000 at 2001. Usa ka posible nga grupo nga residente ang naa sa kadagatan sa Cape Verde Islands kaniadtong 2000 ug 2001. Inilahad ng pagsubaybay sa satellite na ang mga natagpuan sa Pelagos Sanctuary ay lumilipat timog patungo sa Tunisia , Malta , Pantelleria , at Sicily , at marahil sa taglamig sa baybayin timog southern Italy, Sardinia , sa loob ng Strait of Messina , Aeolian Islands , at sa Catalonia , Cabrera Archipelago , Libya , Kerkennah Islands ,Ang Tuscan Archipelago , Ischia at katabing mga gul (tulad ng Naples at Pozzuoli ), pagpapakain ng taglamig ng Lampedusa , at ang mga balyena ay maaaring mabuo mula sa Ligurian Sea sa iba pang mga lugar tulad ng sa Ionian at sa Adriatic Sea . Ang pagsubay sa satelayt nagpakita nga kadtong nakaplagan sa Pelagos Sanctuary mibalhin pahabagatan padulong sa Tunisia , Malta , Pantelleria , ug Sicily , ug posible usab nga tingtugnaw sa baybayon sa habagatang Italya, Sardinia , sa sulod sa Strait of Messina , Aeolian Islands, ug sa Catalonia , Cabrera Archipelago, Libya , Kerkennah Islands, Ang Tuscan Archipelago, Ischia ug ang kasikbit nga mga gulpo (pananglitan ang Naples ug Pozzuoli), lugar nga gipakaon sa tingtugnaw sa Lampedusa , ug ang mga balyena mahimong maporma gikan sa Ligurian Dagat sa ubang mga lugar sama sa Ionian ug sa Adriatic Sea . Biology ng mga species sa kahabaan ng timog at timog-silangang mga bahagi ng basin tulad ng sa Libya , Algeria , at hilagang Egypt, ay hindi malinaw dahil sa kakulangan ng mga pamamaraang pang-agham bagaman ang mga balyena ay nakumpirma mula sa pinakamalalim na palanggana tulad ng sa kahabaan ng baybayin ng Dagat Levantine kabilang ang Gaza , Israel , Lebanon , at Cyprus . Ang biology sa mga espisye sa daplin sa habagatan ug habagatan-sidlakang nga bahin sa basin sama sa Libya , Algeria , ug amihanang Egypt, dili klaro tungod sa kakulang sa mga pamaagi sa syentipiko bisan kung ang mga balyena napamatud-an gikan sa kinahiladman sa palanggana sama sa ubay sa baybayon sa Dagat Levantine lakip ang Gaza , Israel , Lebanon , ug Cyprus . Ang mga naitala na dokumento na nasa loob ng tubig sa Turko ay nasa napakaliit na bilang; isang paningin sa Antalya noong 1994 at limang dokumentado na mga strandings ng taong 2016. Ang mga natala nga mga dokumento nga anaa sa sulod sa katubigan sa Turkey adunay gamay kaayo nga ihap; dunay usa nga nakakita sa Antalya kaniadtong 1994 ug lima nga natala nga mga strandings kaniadtong 2016. Ipinakita na ang mga populasyon ng Fin whales sa loob ng mediterterior ay ginusto ang mga lokasyon ng pagpapakain na bahagyang nag-overlay na may mataas na konsentrasyon ng polusyon ng plastik at microplastic na labi. Gipakita nga ang mga populasyon sa Fin whales sa sulod sa mediterterior kay gipalabi ang mga lokasyon sa pagpakaon nga adunay gamayng pag-overlay uban ang taas nga konsentrasyon sa polusyon sa plastik ug ilabi na ang mga microplastic. Ang mga mataas na konsentrasyon ng mikroplastika ay malamang na magkakapatong sa Fin whales ginustong mga lugar ng pagpapakain dahil ang parehong microplastic at mga mapagkukunan ng balyena ay malapit na sa mataas na trophic upwelling area. Ang labing taas nga konsentrasyon sa mikroplastiko lagmit nga nag-sapaw-sapaw sa Fin whales nga gusto ang mga nataran sa pagpakaon tungod kay ang microplastic ug ang mga gigikanan sa balyena hapit na maabut sa taas nga trophic upwelling nga lugar. Ang kabuuang makasaysayang populasyon sa North Pacific ay tinatayang sa 42,000 hanggang 45,000 bago magsimula ang whaling. Ang kinatibuk-ang makasaysayanon nga populasyon sa Amihanang Pasipiko gibanabana nga 42,000 hangtod 45,000 sa wala pa magsugod ang whaling. Dito, ang populasyon sa silangang bahagi ng North Pacific ay tinatayang 25,000 hanggang 27,000. Diri, ang populasyon sa sidlakang bahin sa Amihanang Pasipiko gibanabana nga 25,000 hangtod 27,000. Pagsapit ng 1975, ang pagtatantya ay tumanggi sa pagitan ng 8,000 at 16,000. Pagka 1975, ang pagbanabana nga mikunhod sa taliwala sa 8,000 ug 16,000. Nagsagawa ang mga Surveys noong 1991, 1993, 1996, at 2001 na nagagawa ang mga pagtatantya sa pagitan ng 1,600 at 3,200 mula sa California at 280 at 380 sa Oregon at Washington . Nagpahigayon og mga pagsusi kaniadtong 1991, 1993, 1996, ug 2001 nga nabuhat ang mga pagbanabana tali sa 1,600 ug 3,200 gikan sa California ug 280 ug 380 saOregon ug Washington. Ang pinakamababang pagtatantya para sa populasyon ng California-Oregon-Washington, tulad ng tinukoy sa mga pagtatasa ng stock ng US Pacific Marine Mammal: 2005 , ay humigit-kumulang sa 2,500. Ang labing gamay nga pagbanabana alang sa California-Oregon-Washington nga populasyon, ingon man sa mga gipatin-aw nga pagtuki sa US Pacific Marine Mammal Stock assessments: 2005 , mga 2,500. Ang mga pagsusuri sa mga dalampasigan ng dagat ng British Columbia noong tag-araw 2004 at 2005 ay gumawa ng masaganang mga pagtatantya ng humigit-kumulang 500 na hayop. Ang mga pagtuki sa mga baybayon sa dagat sa British Columbia kaniadtong ting-init sa 2004 ug 2005 nakamugna og daghang pag bana bana nga gibanabana nga mga 500 nga mga hayop. Ang mga pagsusuri sa malapit sa Pribilof Islands sa Dagat ng Bering ay nagpapahiwatig ng malaking pagtaas sa lokal na kasaganaan ng fin whales sa pagitan ng 1975-1919 at 1987Ð1989. Ang mga pagtuki sa duol sa Pribilof Islands sa Dagat Bering nagpaila sa usa ka dako nga pagtaas sa lokal nga kadaghan sa mga fin whale taliwala 1975-1919 ug 1987Ð1989. Noong 1984, ang buong populasyon ay tinatayang mas mababa sa 38% ng makasaysayang kapasidad ng pagdala nito. Niadtong 1984, ang tibuuk nga populasyon gibanabana nga moubos sa 38% sa makasaysayanon nga kapasidad sa pagdala niini. Ang mga balyena ng Fin ay maaaring nagsimula na bumalik sa mga baybayin ng baybayin mula sa British Columbia (isang pagbuong nangyari sa Johnstone Strait noong 2011 ) at Kodiak Island . Ang mga balyena sa Fin mahimo nga nagsugod sa pagbalik sa mga tubig sa baybayon gikan sa British Columbia (usa ka pagtukod ang nahitabo sa Johnstone Strait kaniadtong 2011) ug Kodiak Island . Hindi alam ang laki ng lokal na populasyon na lumilipat sa Hawaiian Archipelago . Wala hibal-i ang gidak-on sa lokal nga populasyon nga naglihok sa Hawaiian Archipelago wala mailhi. Sa kasaysayan, maraming iba pang mga bakuran ng taglamig na nakakalat sa Hilagang Pasipiko sa nakaraan, tulad ng sa Hilagang Mariana Islands , Bonin Islands , at Ryukyu Islands . Sa kasaysayan, ubay-ubay nga ubang mga nataran sa tingtugnaw ang nagkatibulaag sa Amihanhong Pasipiko sa kaniadto, sama sa mga Amihanhong dapit sa Mariana Islands, Bonin Islands, ug Ryukyu Islands . Nagkaroon ng paningin ng 3 hayop malapit sa Borneo at Palawan noong 1999. Adunay usa ka panan-awon sa 3 nga mga hayop sa duol sa Borneo ug Palawan kaniadtong 1999. Para sa mga stock ng Asyano, ang mga grupo ng residente ay maaaring umiiral sa Dilaw na Dagat at Dagat sa Tsina , at ang Dagat ng Japan (kahit na ang mga populasyon na ito ay kritikal na nanganganib at ang populasyon sa China, Korea, at Japan ay alinman sa malapit na pagkalipol o sa napakaliit na bilang). Alang sa mga stock sa Asyano, mahimo nga anaa nagpuyo sa mga grupo sa Yellow Sea ug East China Sea ang mga pundok sa mga reseidente , ug ang Dagat sa Japan (bisan tuod kini nga mga populasyon sa mga kritikal nga nameligro ug ang populasyon sa China, Korea, ug Japan mao ang sa bisan duol mapuo o sa kaayo nga gagmay nga mga numero). Napakaliit na pagtaas sa sightings ay nakumpirma na off Shiretoko Peninsula , Abashiri , at Kushiro sa Hokkaido , Tsushima , Sado Island , off Maiduru sa Dagat ng Japan mula noong huling bahagi ng 2000s bilang mga balyena sa Dagat ng Okhotsk ay maaaring nagsimula na muling makisama sa mga dating tirahan (para sa baybayin ng Sakhalin , pati na rin). Gamay nga pagtaas sa mga panan-aw napamatud-an gikan sa Shiretoko Peninsula , Abashiri , ug Kushiro sa Hokkaido , Tsushima , Sado Island , sa Maiduru sa Dagat sa Japan gikan pa kaniadtong ulahing bahin sa tuig 2000 ingon ang mga balyena sa Dagat sa Okhotsk mahimoÕg nagsugod na usab pag-usab sa kanhing mga habitat (alang sa baybayon sa Sakhalin , usab). Ang mga balyena ay maaaring ginamit upang lumipat sa Dagat ng Seto Inland . Ang mga balyena lagmit nga gigamit sa paglalin sa Dagat sa Seto Inland. Ang mga pag-aaral ng mga makasaysayang catches ay nagmumungkahi ng ilang mga grupo ng residente na dating umiiral sa Hilagang Pasipiko Ñ ang pangkat ng Baja California at ang Dagat na Dagat-East China (kasama ang Ryukyu Islands at kanlurang Kyusyu ) na pangkat. Gisugyot sa mga pagtuon sa mga makasaysayan nga mga salo-salo nga daghang mga residente nga grupo nga kaniadto adunay sa North Pacific Ñ ang grupong Baja California ug ang Dagat sa Lanaw-East China (lakip ang Ryukyu Islands ug kasadpang Kyusyu ) nga grupo. Bukod pa rito, ang magkakaparehong mga grupo sa hilagang Dagat ng Japan at ang pangkat sa mga baybayin ng Pasipiko ng Japan mula sa Hokkaido hanggang Sanriku ay maaaring nanirahan o mas mababa sa paglilipat, pati na rin. Dugang pa, ang managsamang mga grupo sa amihanang Dagat sa Japan ug ang grupo ubay sa mga baybayon sa Pasipiko sa Japan gikan sa Hokkaido hangtod sa Sanriku mahimo usab nga namuyo o dili kaayo mabalhinbalhin, usab. Ang nag-iisang modernong rekord sa mga Ryukyu Islands ay ng isang bulok na bangkay na naka-beach sa Isla ng Ishigaki noong 2005. Ang bugtong modernong rekord sa mga Kapuloan sa Ryukyu mao ang usa ka dunot nga patayng lawas nga gisakyan sa Isla sa Ishigaki kaniadtong 2005. Tungkol sa Dilaw na Dagat, isang batang bata ay hindi sinasadyang napatay kasama ang Boryeong noong 2014. Mahitungod sa Dilaw nga Dagat, usa ka bata nga bata ang walaÕy aksidente nga gipatay sa Boryeong kaniadtong 2014. Nagkaroon ng mga lugar ng kongregasyon sa pagitan ng Dagat ng Japan hanggang sa Dilaw na Dagat tulad ng sa East Korea Bay , kasama ang silangang baybayin ng Korea Peninsula, at Ulleungdo . Adunay mga lugar sa kongregasyon taliwala sa Dagat sa Japan hangtod sa Dagat sa Dilaw sama sa East Korea Bay , ubay sa tuo nga baybayon sa Peninsula sa Korea, ug Ulleungdo . Ang mga modernong paningin sa paligid ng Commander Islands ay taunang ngunit hindi sa maraming mga numero, at ang mga balyena ay malamang na lumipat sa mga lugar kaysa sa pag-iinit, at posibleng paghahalo ng mga populasyon sa kanluran at silangang inaasahan na magaganap sa tubig na ito. Ang mga modernong panan-aw sa palibot sa Commander Islands tinuig nga tuig apan dili daghan, ug ang mga balyena nga tingali molalin sa mga lugar imbes nga magtumaw, ug posible nga pagsagol sa mga populasyon sa kasadpan ug silangan gilauman nga mahitabo sa kini nga tubig. Napakaliit na impormasyong ipinahayag tungkol sa ekolohiya ng kasalukuyang paglilipat mula sa mga tubig sa Antarctic ay hindi alam, ngunit ang maliit na pagtaas sa mga rate ng paningin ay napatunayan sa New Zealand, tulad ng Kaikoura , at ang mga lugar ng taglamig ay maaaring umiiral sa karagdagang hilaga tulad ng sa Papua New Guinea , Fiji , at sa East Timor . Gamay nga kasayuran ang gipadayag bahin sa ekolohiya sa karon nga paglalin gikan sa tubig sa Antartika wala mahibal-an, apan ang gamay nga pagtaas sa mga rate sa pagtan-aw napamatud-an gikan sa New Zealand, sama sa Kaikoura , ug ang mga nataran sa tingtugnaw mahimoÕg sa dugang pa amihanan sama sa Papua New Guinea , Fiji , ug sa East Timor . Ang mga kumpirmasyon sa Rarotonga ay nadagdagan kamakailan kung saan nangyayari ang mga pakikipag-ugnay sa mga balyena ng humpback . Ang mga kumpirmasyon sa Rarotonga nadugangan kaniadtong bag-o diin ang mga pakigsulti sa mga balyena sa humpback mahitabo sa mga okasyon. Ang mga ito ay kilala upang gumawa ng halo-halong mga grupo sa iba pang mga rorquals tulad ng mga blue whale at sei whale. Nahibal -an sila nga maghimo sinagol nga mga grupo sa uban pang mga rorqual sama sa asul nga balyena ug sei whale. Ang kanilang paggaling ay nakumpirma malapit sa iba't ibang mga subantarctic na isla tulad ng South Georgia at Falkland , ngunit hindi alam sa iba pang mga makasaysayang tirahan kasama ang Campbell Island , Kermadec hanggang Chatham Islands , Tristan da Cunha , at Gough Island . Ang ilang pagkaayo nakumpirma nga duol sa lainlaing mga subantarctic nga isla sama sa South Georgia ug Falkland , apan wala mailhi sa ubang mga makasaysayang pinuy-anan sama sa Campbell Island , Kermadec hangtod sa Chatham Islands , Tristan da Cunha , ug Gough Island . Kabilang sa Northern Indian Ocean at Bay of Bengal , tulad ng kahabaan ng Sri Lanka , India , at Malaysia , umiiral ang mga paningin at mas matandang talaan ng fin whales. Lakip sa Northern Indian Ocean ug Bay of Bengal , susama sa Sri Lanka , India , ug Malaysia , adunay mga panan-aw ug karaan nga mga rekord sa mga fin whales. Medyo maliit ang kilala tungkol sa makasaysayang at kasalukuyang antas ng populasyon ng southern fin whale. Gagmay ang nahibal-an bahin sa makasaysayanon ug sa karon nga lebel sa populasyon sa southern fin whale. Opisyal na tinatantiya ng IWC na ang Southern Hemisphere pre-whaling populasyon ay 400,000 mga balyena at na ang populasyon noong 1979 (sa pagtigil ng Antarctic malaking scale whaling) ay 85,200. Opisyal nga gibanabana sa IWC nga ang Southern Hemisphere pre-whaling populasyon nga 400,000 nga balyena ug nga ang populasyon sa 1979 (sa paghunong sa Antarctic large scale whaling) kay 85,200. Parehong ang kasalukuyang at makasaysayang mga pagtatantya ay dapat isaalang-alang bilang hindi magandang pagtatantya dahil ang pamamaraan at datos na ginamit sa pag-aaral ay kilala na may kamalian. Parehas sa karon ug makasaysayanon nga mga pagbanabana kinahanglan isipon nga dili maayo nga mga banabana tungod kay ang pamaagi ug datos nga gigamit sa pagtuon nahibal-an nga sayup. Ang iba pang mga pagtatantya ay binabanggit ang kasalukuyang laki na nasa pagitan ng 15,000 (1983) at 38,000 (1997). Ang ubang mga banabana naghisgot sa karon nga gidak-on nga tali sa 15,000 sa tuig (1983) ug 38,000 sa tuig (1997). Bilang ng 2006, walang tinatanggap na pang-agham na pagtatantya ng kasalukuyang populasyon o kalakaran na sagana. Sukad sa 2006, walaÕy nadawat nga siyentipiko nga gibanabana sa karon nga populasyon o naandan nga kadaghan. Ang tanging kilalang predator ng fin whale ay ang killer whale , na may hindi bababa sa 20 na nakasaksi at pangalawang account ng pag-atake o panliligalig. Ang nahibal-an nga predatorer sa balyena sa finale mao ang killer whale , nga adunay labing menos 20 nga nakasaksi ug ikaduha nga account sa pag-atake o harasment. Karaniwan silang tumakas at nag-aalok ng kaunting pagtutol sa pag-atake. Kasagaran sila mokalagiw ug walaÕy itanyag nga pagsukol aron atakehon. Ilang mga nakumpirma na pagkamatay lamang ang nangyari. Pipila lang nga nakumpirma nga pagpanawng nahitabo. Noong Oktubre 2005, 16 na namamatay na balyena ang sumalakay at pumatay ng finale whale sa Canal de Ballenas , Gulpo ng California, matapos habulin ito ng halos isang oras. Niadtong Oktubre 2005, 16 ka mga killer whale ang miatake ug mipatay sa usa ka fin whale sa Canal de Ballenas , Gulpo sa California, pagkahuman gigukod kini sulod sa mga usa ka oras. Pinakain nila ang paglubog nito na bangkay nang mga 15 minuto bago umalis sa lugar. Gipakaon nila ang nalunod nga patay nga lawas niini mga 15 minuto sa wala pa molayag sa lugar. Noong Hunyo 2012, isang pod ng mga killer whale ang nakita sa La Paz Bay, sa Gulpo ng California, hinahabol ang isang finale na balyena nang mahigit isang oras bago ito pinatay at pinapakain ang bangkay nito. Niadtong Hunyo 2012, usa ka pod sa mga killer whale ang nakita sa La Paz Bay, sa Gulpo sa California, nga naggukod sa usa ka fin whale sa kapin sa usa ka oras sa wala pa kini gipatay ug gipakaon ang patay nga lawas niini. Ang balyena ay nagbigay ng maraming mga rakes ng ngipin sa likuran nito at dorsal fin; maraming mga balyena ng pumatay ang bumagsak sa magkabilang panig, na may isang indibidwal na nakikita sa ilalim ng tubig na nakagat sa kanang ibabang ibabang panga. Ang balyena adunay daghang mga ngipon sa ngipon sa likod ug dorsal fin; ubay-ubay nga mga balyena ang nagkitill sa kinabuhi sa pikas nga bahin, nga adunay usa ka indibidwal nga makita sa ilawom sa tubig nga nagbitay sa tuo nga ubos nga apapangig niini. Noong Hulyo 1908, isang balyena ang naiulat na nakakita ng dalawang mamamatay na balyena na umaatake at pumatay ng isang fin whale sa kanluran ng Greenland . Niadtong Hulyo 1908, usa ka magbabaligya ang gikataho nga nakita ang duha nga mga balyena nga nagpatay nga nag-atake ug nagpatay sa usa ka fin whale sa kasadpang Greenland . Noong Enero 1984, pitong ang nakita mula sa hangin na umiikot, na may hawak na mga tsinelas, at naghahabol ng fin whale sa Gulpo ng California, ngunit natapos ang obserbasyon sa gabi. Niadtong Enero 1984, pito ang nakit-an gikan sa hangin nga nagpalibot, naggunit sa mga tsinelas, ug naghimog usa ka fin whale sa Gulpo sa California, apan ang obserbasyon nahuman sa pagkagabii. Ang fin whale ay isang filter-feeder , pagpapakain sa maliit na isda sa eskuwelahan, pusit at crustacean kabilang ang mga copepod at krill . Ang fin whale usa ka filter-feeder , pagpakaon sa gagmay nga isda, nukos ug crustacean lakip na ang mga copepod ug krill . Sa Hilagang Pasipiko, pinapakain nila ang mga euphausiids sa genera na Euphausia , Thysanoessa , at Nyctiphanes , ang mga malalaking copepod sa genus Neocalanus , maliit na pag-aaral sa isda (hal. Ang genera Engraulis , Mallotus , Clupea , at Theragra ), at pusit. Sa North Pacific, gipakaon nila ang mga euphausiids sa genera nga Euphausia , Thysanoessa , ug Nyctiphanes , dagkong mga copepods sa genus Neocalanus , gagmay nga mga isda sa eskuylahan (sama sa genera Engraulis , Mallotus , Clupea , ug Theragra ), ug nukos. Batay sa pagsusuri ng nilalaman ng tiyan ng higit sa 19,500 fin whales na nahuli ng armadong whaling ng Hapon sa North Pacific mula 1952 hanggang 1971, 64.1% ay naglalaman lamang ng krill, 25.5% copepod, 5.0% na isda, 3.4% krill at copepod at 1.7% pusit. Pinasukad sa pagsusi sa sulud sa tiyan nga sobra sa 19,500 nga mga balyena nga nakuha sa armada sa Japanese whaling sa North Pacific gikan 1952 hangtod 1971, 64.1% adunay krill, 25.5% copepod, 5.0% nga isda, 3.4% krill ug copepod ug 1.7% squid. Sinuri ni Nemoto (1959) ang mga nilalaman ng tiyan na halos 7500 fin whales na nahuli sa hilagang Hilagang Pasipiko at Bering Sea mula 1952 hanggang 1958, natagpuan na lalo silang nasamsam sa mga euphausiids sa paligid ng Aleutian Islands at sa Gulpo ng Alaska at mga paaralang isda sa hilaga Bering Sea at off ang Kamchatka . Gisusi ni Nemoto (1959) ang mga sulud sa tiyan sa mga 7500 fin whales nga nakuha sa amihanang North Pacific ug Bering Sea gikan 1952 hangtod 1958, nahibal-an nga sila ang nanguna sa mga euphausiid sa palibot sa Aleutian Islands ug sa Gulpo sa Alaska ug mga pang-eskuylahan nga mga isda sa amihanang Bering Sea ug sa Kamchatka . Sa hilagang Bering Sea (hilaga ng 58 N ), ang kanilang pangunahing species ng biktima ay capelin ( Mallotus villosus ), Alaska pollock ( Theragra chalcogramma ) at Pacific herring ( Clupea pallasii ); kumonsumo din sila ng safron cod (Eleginus gracilis ). Sa amihanang Dagat Bering (amihanan sa 58 N ), ang ilang panguna nga mga matang sa biktima mao ang capelin ( Mallotus villosus ), Alaska pollock ( Theragra chalcogramma ) ug Pacific herring ( Clupea pallasii ); sila usab mikutkot sa safron cod (Eleginus gracilis ). Ang Arctic krill ( Thysanoessa raschii ) ay ang tanging mga species ng euphausiid na natagpuan sa mga tiyan ng fin whales sa hilagang Bering. Ang Arctic krill ( Thysanoessa raschii ) mao ra ang klase nga euphausiid nga napukna sa mga tiyan sa fin whale sa amihanang Dagat. Sa Kamchatka, lumitaw sila sa pangunahing feed sa herring . Sa Kamchatka, nitungha sa una nga pagpakaon sa herring . Kumuha din sila ng maraming dami ng copepod Neocalanus cristatus sa paligid ng Aleutian Islands at sa Olyutorsky Bay sa hilagang-silangan Kamchatka, mga lugar kung saan ang mga species ay sagana. Nagkuha usab sila daghang kantidad sa copepod Neocalanus cristatus sa palibot sa Aleutian Islands ug sa Olyutorsky Bay sa amihanan-sidlakan sa Kamchatka, mga lugar diin daghan ang mga espisye. Limang species ng euphausiid ( Euphausia pacifica , Thysanoessa spinifera , T. inermis , T. raschii , at T. longipes) ang nangungunang biktima sa paligid ng Aleutian Islands at sa Gulpo ng Alaska. Lima ka mga matang sa euphausiid ( Euphausia pacifica , Thysanoessa spinifera , T. inermis , T. raschii , ug T. longipes) mao ang labing una nga biktima sa palibot sa Aleutian Islands ug sa Gulpo sa Alaska. Ang Prey ay iba-iba ayon sa rehiyon sa lugar ng Kuril Islands , na may mga euphausiids ( T. longipes , T. inermis , at T. raschii ) at copepods ( Neocalanus plumchrus at N. cristatus ) na siyang pangunahing biktima sa hilagang lugar at Japanese fly squid ( Todarodes pacificus pacificus ) at maliliit na isda sa pag-aaral (hal. Pacific saury , Cololabis saira ; at Japanese anchovy , Engraulis japonicus ) na namumuno sa diyeta sa southern area. Ang Prey lainlain sa rehiyon sa lugar sa Kuril Islands , nga adunay euphausiids ( T. longipes , T. inermis , ug T. raschii ) ug mga copepods ( Neocalanus plumchrus ug N. cristatus ) nga nahimong pangunang biktima sa amihanang lugar ug Japanese fly squid ( Todarodes pacificus pacificus ) ug gagmay nga mga isda sa eskuylahan (sama sa Pacific saury , Cololabis saira ; ug Japanese anchovy , Engraulis japonicus ) nga nagmando sa pagkaon sa habagatang lugar. Sa mga finale whals na naka-sample sa British Columbia sa pagitan ng 1963 at 1967, pinamamahalaan ng euphausiids ang diyeta sa loob ng apat sa limang taon (82.3 hanggang 100% ng diyeta), habang ang mga copepod ay nabuo lamang ng isang pangunahing bahagi ng diyeta noong 1965 (35.7%) . Sa mga fin whale nga gisulud gikan sa British Columbia taliwala sa 1963 ug 1967, ang euphausiids ang naghari sa pagkaon sa upat sa lima ka tuig (82.3 hangtod 100% sa pagkaon), samtang ang mga copepod nahimo ra nga bahin sa pagkaon sa 1965 (35.7%) . Ang iba't ibang mga isda, pusit, at pugita ay naglaro lamang ng isang napakaliit na bahagi ng diyeta sa dalawa sa limang taon (3.6 hanggang 4.8%). Ang lainlaing mga isda, nukos, ug ugita nagdula ra kaayo nga gamay nga bahin sa pagkaon sa duha sa lima ka tuig (3.6 hangtod 4.8%). Ang mga balyena sa Fin ay nahuli sa California sa pagitan ng 1959 at 1970 na pinapakain sa pelagic euphausiid Euphausia pacifica (86% ng mga naka-sample na indibidwal), ang mas maraming neritiko na euphausiid Thysanoessa spinifera (9%), at ang hilagang anchovy ( Engraulis mordax ) (7%) ; mga halaga lamang ng bakas (<0.5% bawat isa) ay natagpuan ngPacific saury ( C. saira ) at juvenile rockfish ( Sebastes jordani ). Ang mga balyena sa Fin natala gikan sa California tali sa 1959 ug 1970 nga gipakaon sa pelagic euphausiid Euphausia pacifica (86% sa mga sampol nga tawo), ang labi nga neritiko nga euphausiid Thysanoessa spinifera (9%), ug ang amihanang anchovy ( Engraulis mordax ) (7%) ; mga kantidad sa pagsubay (<0.5% matag usa) ang nakit-anAng saury sa Pasipiko ( C. saira ) ug ang juvenile rockfish ( Sebastes jordani ). Sa Gulpo ng California, na-obserbahan nila ang pagpapakain sa mga kawayan ng simple euphausiid Nyctiphanes . Sa Gulpo sa California, naobserbahan sila nga nagpakaon sa mga panon sa sayon nga euphausiid nga Nyctiphanes . Sa Hilagang Atlantiko, sinasamsam nila ang mga euphausiids sa genera na Meganyctiphanes , Thysanoessa at Nyctiphanes at maliit na isda sa pag-aaral (halimbawa ang genera na Clupea , Mallotus , at Ammodytes ). Sa North Atlantiko, nanguha sila sa euphausiids sa genera nga Meganyctiphanes , Thysanoessa ug Nyctiphanes ug gagmay nga isda sa eskuylahan (sama sa genera Clupea , Mallotus , ug Ammodyte ). Sa 1,609 fin whale tiyans napagmasdan sa Hvalfjšr_ur whaling station sa timog-kanlurang Iceland mula 1967 hanggang 1989 (nahuli sa pagitan ng Hunyo at Setyembre), 96% na naglalaman lamang ng krill, 2.5% krill at isda, 0.8% ang ilang mga isda ay nananatiling, 0.7% capelin ( M villosus ), at 0.1% sandeel (pamilya Ammodytidae); isang maliit na proporsyon ng (higit sa lahat na kabataan) asul na whiting ( Micromesistius poutassou) ay natagpuan din. Sa 1,609 fin whale wets nga nagsusi sa Hvalfjšr_ur whaling station sa habagatang-kasadpan sa Islandya gikan 1967 hangtod 1989 (nakuha kaniadtong Hunyo ug Septyembre), 96% ang adunay krill, 2.5% krill ug isda, 0.8% ang pila ka mga isda nagpabilin, 0.7% capelin ( M villosus ), ug 0.1% sandeel (pamilya Ammodytidae); usa ka gamay nga katimbang sa (nag-una nga bata) nga asul nga whiting ( Micromesistius poutassou) nakit-an usab. Sa krill na naka-sample sa pagitan ng 1979 at 1989, ang karamihan (higit sa 99%) ay hilagang krill ( Meganyctiphanes norvegica ); isang tiyan lamang ang naglalaman ng Thysanoessa longicaudata . Sa krill nga gisunud tali sa 1979 ug 1989, ang kadaghanan (labaw sa 99%) mao ang amihanang krill ( Meganyctiphanes norvegica ); usa ra ang tiyan nga naglangkob sa Thysanoessa longicaudata . Sa West Greenland, 75% ng fin whales na nahuli sa pagitan ng Hulyo at Oktubre ay kumonsumo ng krill (pamilya Euphausiidae), 17% capelin ( Mallotus ) at 8% sand lance ( Ammodytes sp. ). Sa West Greenland, 75% sa mga fin whales nga nakuha sa Hulyo ug Oktubre nag-ubus sa krill (pamilya Euphausiidae), 17% capelin ( Mallotus ) ug 8% sand lance ( Ammodyte sp. ). Sa silangang Newfoundland , higit sa lahat ay pinapakain nila ang capelin, ngunit kumukuha din ng maliit na dami ng euphausiids (halos T. raschii at T. inermis ). Sa silangan sa Newfoundland , panguna nga gipakaon nila ang capelin, apan nagdala usab gamay nga euphausiids (kasagaran T. raschii ug T. inermis ). Sa Ligurian-Corsican-Provenal Basin sa Dagat ng Mediteraneo gumawa sila ng mga dives na lalim ng 470 m (1,540 piye) upang pakainin ang euphausiid Meganyctiphanes norvegica , habang nasa isla ng Lampedusa , sa pagitan ng Tunisia at Sicily , na-obserbahan sila sa kalagitnaan ng midy . -Matandang pagpapakain sa mga swarm sa ibabaw ng maliit na euphausiid na Nyctiphanes couchi . Sa Ligurian-Corsican-Provenal Basin sa Dagat Mediteranyo ilang gihimo ang mga dive ingon ka lalom nga 470 m (1,540 p) ang pakan-on sa euphausiid Meganyctiphanes norvegica , samtang sa isla sa Lampedusa , taliwala sa Tunisia ug Sicily , naobserbahan sila sa tungatunga - labi nga pagpakaon sa mga bukaw sa ibabaw sa gamay nga euphausiid nga Nyctiphanes couchi . Sa Southern Hemisphere, pinapakain nila ang halos eksklusibo sa euphausiids (pangunahin ang genera Euphausia at Thysanoessa ), pati na rin ang pagkuha ng maliit na halaga ng amphipods (hal. Themisto gaudichaudii ) at iba't ibang mga species ng mga isda. Sa Habagatang Hemisperyo, gipakaon nila ang halos eksklusibo sa euphausiids (labi na ang genera Euphausia ug Thysanoessa ), ingon usab pagkuha sa gagmay nga mga amphipods (eg Themisto gaudichaudii ) ug lainlaing mga klase sa mga isda. Sa higit sa 16,000 fin whales na nahuli ng armada ng Japanese whaling sa Southern Hemisphere sa pagitan ng 1961 at 1965 na naglalaman ng pagkain sa kanilang mga tiyan, 99.4% na pinapakain sa mga euphausiids, 0.5% sa mga isda, at 0.1% sa amphipods. Sa kapin sa 16,000 fin whale nga nadakpan sa armada sa mga whaling sa Hapon sa Southern Hemisphere tali sa 1961 ug 1965 nga adunay pagkaon sa ilang mga tiyan, 99.4% gipakaon sa mga euphausiids, 0.5% sa mga isda, ug 0.1% sa mga amphipod. Sa Timog Dagat lalo na silang kumonsumo ng E. superba . Sa Habagatang Dagat sila sa kadaghanan nag-konsumo sa E. superba . Ang hayop ay nagpapakain sa pamamagitan ng pagbubukas ng mga jaws nito habang lumalangoy sa mga 11 km / h (6.8 mph) sa isang pag-aaral, na nagdudulot nito na bumagsak hanggang sa 70 cubic meters (18,000 US gal; 15,000 imp gal) ng tubig sa isang gulp . Gipakaon sa mga hayop pinaagi sa pag-abli sa mga apapangig niini samtang naglangoy sa mga 11 km / h (6.8 mph) sa usa ka pagtuon, nga nagpahinabo nga kini magdagan hangtod sa 70 cubic meters (18,000 US gal; 15,000 imp gal) nga tubig sa usa ka gulp. . Pagkatapos ay isinara nito ang mga panga nito at itinulak ang tubig sa labas ng bibig nito sa pamamagitan ng baleen nito , na pinapayagan ang tubig na umalis habang tinatapik ang biktima. Gisira dayon niini ang mga apapangig niini ug gipabalik ang tubig gikan sa iyang baba pinaagi sa baleen niini , nga nagtugot sa tubig nga mobiya samtang gipikpik ang biktima. Ang isang may sapat na gulang ay nasa pagitan ng 262 at 473 mga baleen plate sa bawat panig ng bibig. Ang usa ka hamtong adunay tali sa 262 ug 473 nga mga baleen nga palid sa matag kilid sa baba. Ang bawat plato ay gawa sa keratin na bumabalot sa mga pinong buhok sa mga dulo sa loob ng bibig malapit sa dila. Ang matag kasa gama sa keratin nga mosulud sa maayong mga buhok sa mga tumoy sa sulod sa baba duol sa dila. Ang bawat plato ay maaaring masukat hanggang sa 76 cm (30 in) ang haba at 30 cm (12 in) ang lapad. Ang matag kasa gama sa keratin nga mosulud sa maayong mga buhok sa mga tumoy sa sulod sa baba duol sa dila. Ang balyena ay regular na sumisid sa kailaliman ng higit sa 200 m (660 piye) kung saan ginagawa nito ang isang average ng apat na "lunges", upang makaipon ng krill. Ang balyena kanunay nga mosunud sa kahiladman nga kapin sa 200 m (660 p) kung diin gigamit kini usa ka average nga upat nga "lunges", aron makatipon ang krill. Ang bawat bulbol ay nagbibigay ng balyena na may tinatayang 10 kg (22 lb) ng pagkain. Ang matag gulp naghatag sa balyena nga adunay gibana-bana nga 10 kg (22 lb) nga pagkaon. Ang isang balyena ay maaaring kumonsumo ng hanggang sa 1,800 kg (4,000 lb) ng pagkain sa isang araw, na nangunguna sa mga siyentipiko upang tapusin na ang whale ay gumugugol ng halos tatlong oras sa isang araw na pagpapakain upang matugunan ang mga kinakailangan ng enerhiya, halos pareho sa mga tao. Ang usa ka balyena mahimong makonsumo hangtod sa 1,800 kg (4,000 lb) nga pagkaon sa usa ka adlaw, nga nanguna sa mga siyentista nga makahinapos nga ang balyena mogugol mga tulo ka oras sa usa ka adlaw nga pagpakaon aron matubag ang mga kinahanglanon sa enerhiya, nga parehas sa mga tawo. Kung ang mga patches ng biktima ay hindi sapat na siksik, o matatagpuan masyadong malalim sa tubig, ang whale ay kailangang gumastos ng isang mas malaking bahagi ng araw nito na naghahanap para sa pagkain. Kung ang mga patches sa biktima dili igo nga siksik, o adunay daghang lawom nga tubig, kinahanglan nga mogasto ang balyena sa usa ka mas dako nga bahin sa adlaw niini nga pagpangita alang sa pagkaon. Ang isang pamamaraan ng pangangaso ay upang bilugan ang mga paaralan ng mga isda sa mataas na bilis, na nakakatakot sa isda sa isang masikip na bola, at pagkatapos ay iikot ang gilid nito bago mapuspos ang nabuong biktima. Usa ka pamaagi sa pagpangayam mao ang paglibot sa mga eskuylahan sa mga isda sa taas nga gikusgon, nga mahadlok sa mga isda sa usa ka higpit nga bola, dayon moliko sa kilid niini sa wala pa mapuo ang nabiktima nga biktima. Ang mga Fin whales ay nagdurusa mula sa isang bilang ng mga pathological na kondisyon. Ang mga Fin whales nag-antus gikan sa daghang mga kondisyong pathological Ang parasitiko na copepod na si Pennella balaenopterae Ñ na matagpuan na sa flank ng fin whales-burrows sa kanilang blubber upang pakainin ang kanilang dugo, samantalang ang pseudo-stalked barnacle Xenobalanus globicipitis ay karaniwang madalas na matatagpuan sa dorsal fin, pectoral fins, at mga flukes. Ang parasitiko nga copepod nga si Pennella balaenopterae - kanunay nga nakit-an sa lungag sa mga fin whales-burrows sa ilang blubber aron pakan-on ang ilang dugo, samtang ang pseudo-stalked barnacle Xenobalanus globicipitis sa kadaghanan nakit-an nga kanunay nga makita sa dorsal fin, pectoral fins, ug mga flukes. Ang iba pang mga kamalig na natagpuan sa fin whales ay kinabibilangan ng acorn barnacle Coronula reginae at ang stalked barnacle Conchoderma auritum , na nakakabit sa Coronula o sa baleen. Ang ubang mga sisi nga makita sa mga balyena fin naglakip sa gamayng liso barnacle Coronula reginae ug sa gihampak barnacle Conchoderma auritum , nga motapot Coronula o sa baleen. Ang harpacticid copepod Balaenophilus unisetus (mabibigat na infestations na kung saan ay natagpuan sa fin whales na nahuli sa hilagang-kanluran ng Espanya) at ang ciliate Haematophagus ay dinudulot ang baleen, ang dating pagpapakain sa baleen mismo at ang huli sa mga pulang selula ng dugo. Ang harpacticid copepod Balaenophilus unisetus (bug-at nga mga infestations nga nakaplagan sa fin whales nga nakuha sa amihanan-kasadpang Espanya) ug ang ciliate Haematophagus usab nagpapasuso sa baleen, ang kanhing nagpakaon sa baleen mismo ug ang ulahi sa pula nga mga selyula sa dugo. Ang remora Remora australis at paminsan-minsan ang amphipod Cyamus balaenopterae ay maaari ding matagpuan sa fin whales, na parehong nagpapakain sa balat. Ang remora Remora australis ug usahay ang amphipod Cyamus balaenopterae mahimo usab nga makit-an sa fin whales, parehas nga nagkaon sa panit. Ang mga impeksyon ng higanteng nematode Crassicauda boopis ay maaaring maging sanhi ng pamamaga ng mga arterya ng bato at potensyal na pagkabigo sa bato , habang ang mas maliit na C. crassicauda ay nakakaapekto sa mas mababang lagay ng ihi . Ang mga impeksyon sa higante nga nematode Crassicauda boopis mahimong hinungdan sa panghubag sa mga arteriya sa pantog ug potensyal nga pagkapakyas sa kidney , samtang ang gamay nga C. crassicauda nag- impeksyon sa ubos nga urinary tract . Mula sa 87 na mga balyena na kinuha at nekropsi mula sa North Atlantic, ang impeksyon mula sa Crassicauda boopis ay natagpuan na napaka laganap at nagsasalakay, na nagpapahiwatig ng mataas na posibilidad na may pananagutan sa pagkamatay ng mga balyena. Gikan sa 87 nga mga balyena nga nakuha ug gikubkob gikan sa North Atlantiko, ang impeksyon gikan sa Crassicauda boopis nakit-an nga kaylap ug nagsulong, nga nagpaila sa taas nga posibilidad nga kini ang hinungdan sa pagkamatay sa mga balyena. C. boopis ay natagpuan sa 94% ng mga balyena na sinuri. C. boopis nakit-an sa 94% sa mga balyena nga gisusi. Ang mga bulate ay karaniwang enveloped ng "napakalaki reaksyon ng tisyu na sa ilang mga balyena hadlang maraming maramihang mga ugat." Ang mga ulod sagad nga gilakip sa mga "labi nga reaksyon sa tisyu nga tisyu nga sa pipila nga mga balyena nakababag sa daghang mga ugat sa bato." Ang parasito ay pinaka-malamang sa pamamagitan ng kontaminasyon sa kapaligiran, na kinasasangkutan ng pagpapadanak ng mga larvae sa ihi. Ang parasito labing lagmit pinaagi sa kontaminasyon sa kalikopan, nga naglambigit sa paghaw-as sa mga ulod sa ihi. Ang mga pangunahing nagpapasiklab na sugat sa mesenteric artery ay iminungkahi na ang mga uod na bulate ay ingested at lumipat sa bato. Ang mga dagkong makapahubag nga samad sa mesenteric artery nagsugyot nga ang ulod nga wati gisamok ug mibalhin sa kidney. Ang mga obserbasyong ito ay nagmumungkahi na ang impeksyon mula sa C. boopis ay maaaring "nakamamatay sa pamamagitan ng pag- udyok sa pagkabigo ng cognitive renal." Kini nga mga obserbasyon nagsugyot nga ang impeksyon gikan sa C. boopis mahimo nga "makamatay pinaagi sa pag-aghat sa kapakyasan sa cognitive failure." Ang pinsala sa vascular system ay bunga rin ng katamtamang impeksyon. Ang kadaot sa sistema sa vascular usa usab ka resulta sa mga kasarngang impeksyon . Samakatuwid, ang implikasyon ay maaaring gawin na ang pagpapakain ng pagpapakain ng fin whales bawat taon sa mga tubig ng circumpolar ay maaaring maiugnay sa peligrosong peligro. Busa, mahimoÕg ipahiangay ang pagpaila nga ang paglalin sa pagpakaon sa mga balyena sa katapusan matag tuig sa tubig sa circumpolar mahimoÕg may kalabutan sa peligro nga patologic. Isang napalabas na 13 m (43 p) na babaeng fin whale, na stranded sa baybayin ng Belgian noong 1997, ay natagpuan na nahawahan ng mga sugat sa Morbillivirus . Usa ka gibug-aton nga 13 m (43 p) nga babaye nga fin whale, nga gibakbaran sa baybayon sa Belgian kaniadtong 1997, napamatud-an nga natakboyan sa mga samad sa Morbillivirus . Noong Enero 2011, isang 16.7 m (55 piye) ang nagpakawala ng isang may sapat na gulang na male whale na stranded na patay sa baybayin ng Tyrrhenian ng Italya ay natagpuan na nahawahan ng Morbillivirus at ang protozoa Toxoplasma gondii , pati na rin ang pagdala ng mabibigat na pagkarga ng mga pollano ng organochlorine . Niadtong Enero 2011, usa ka 16.7 m (55 p) ang nagbubo sa hamtong nga lalaki nga balyena sa finale nga wa nay kinabuhi nga baybayon sa Tyrrhenian sa Italya nakit-an nga natakboyan sa Morbillivirus ug ang protozoa Toxoplasma gondii , ingon man nagdala sa daghang bug-at nga daghang mga pollano sa organochlorine . Sa ika-19 siglo, ang palikpik balyena ay paminsan-minsan ay hunted sa pamamagitan ng open-boat whalers , ngunit ito ay relatibong ligtas, dahil ito ay madaling malampasan sa pagtakbo ang mga ships ng oras at madalas na lumubog kapag pinatay, ginagawa ang pagtugis ng isang aksaya ng oras para whalers. Sa ika-19 nga siglo, ang fin balyena usahay gipangita sa open-sakayan tigpamalyena , apan kini mao ang medyo luwas, tungod kay kini mahimo nga dali labing makusog nga midalagan mga barko sa panahon ug sa kasagaran nalunod sa gipamatay, sa paghimo sa pagpangagpas sa usa ka awa-aw sa panahon sa mga tigpamalyena. Gayunpaman, sa paglaon ng pagpapakilala ng mga bangka na pinapatakbo ng singaw at mga kutsarita na sumabog sa epekto ay posible upang patayin at mai-secure ang mga ito kasama ang mga asul at sei whale sa isang pang-industriya scale. Bisan pa, ang ulahi nga pagpaila sa mga bangka nga may kusog nga singaw ug harbe nga nagbuswak sa epekto nagpaposible sa pagkitil sa kinabuhi ug pagluwas kanila uban ang asul ug sei whale sa usa ka indigay sa industriya. Habang ang iba pang mga species ng balyena ay naging overhunted, ang industriya ng whaling ay bumaling sa napakaraming fin whale bilang isang kahalili. Samtang ang ubang mga klase sa balyena napuno, ang industriya sa balyena nga nahimoÕg daghan pa nga fin whale ingon usa ka kapuli. Pangunahin itong hinahanap para sa blubber, langis , at baleen. Panguna nga gipangita kini alang sa puthaw, lana , ug baleen. Halos 704,000 fin whales ang nahuli sa Antarctic whaling operations lamang sa pagitan ng 1904 at 1975. Gibana-bana nga 704,000 nga mga fin whales nakuha sa Antarctic whaling operation nga nag-inusara tali sa 1904 ug 1975. Ang pagpapakilala ng mga barko ng pabrika na may mga istrikto na daanan sa 1925 malaki ang pagtaas ng bilang ng mga balyena na kinuha bawat taon. Ang pagpaila sa mga barko sa pabrika nga adunay mga istrikto nga agianan sa 1925 nga dako nga nadugangan ang gidaghanon sa mga balyena nga nakuha kada tuig. Noong 1937Ð38 lamang, mahigit 29,000 fin whales ang nakuha. Sa 1937Ð38 lang, kapin sa 29,000 fin whale ang nakuha. Mula 1953-54 hanggang 1961Ð62, ang mahuli ay umabot sa 30,000 bawat taon. Gikan sa 1953-54 hangtod 1961Ð62, ang pagdakop miabot sa 30,000 matag tuig. Pagsapit ng 1962-63, nagsimulang tumaas ang sei whale whale habang naging mahirap makuha ang fin whales. Pagsapit ng 1975Ð76, mas kaunti sa 1,000 fin whales ang nahuli bawat taon. Sa North Pacific, mahigit sa 74,000 fin whales ang nahuli sa pagitan ng 1910 at 1975. Pagka-1962-63, nagsugod ang pagdakup sa sei nga balyena samtang nagkulang ang fin whale Pagka-1975Ð76, mas gamay sa 1,000 nga mga balyena sa finale ang nakuha matag tuig. Sa North Pacific, kapin sa 74,000 nga mga fin whale ang nakuha sa 1910 hangtod 1975. Sa pagitan ng 1910 at 1989, mahigit sa 55,000 ang nahuli sa North Atlantic. Sa taliwala sa 1910 ug 1989, kapin sa 55,000 ang nasikop sa North Atlantic. Ang mga pangkat ng baybayin sa hilagang-silangan na tubig sa Asya, kasama ang maraming iba pang mga species ng baleen, ay malamang na hinimok sa mga malubhang peligro o pag-andar ng mga pang-industriya na pagsakop ng Japan na sumasaklaw sa malawak na saklaw ng China at Korean EEZsa loob ng napakaikling panahon sa ika-20 siglo. Mga grupo sa baybayon sa amihanan-sidlakan sa kadagatan sa Asya, uban ang daghang uban pang mga species sa baleen, lagmit nga gidala sa grabe nga peligro o pagkapuo sa mga pang-industriya nga pagsakmit sa Japan nga naglangkob sa halapad nga mga sakup sa China ug Korea EEZ sulod sa mubo nga panahon sa ika-20ng siglo. Ang paglilipat ng mga species sa Japanese EEZ at sa East China Sea ay malamang na mapuksa nang mas maaga, dahil ang mga huling rekord ng catch sa Amami _shima ay nasa pagitan ng 1910 at 1930s. Ang mga pagbalhin sa mga espisye sa Japanese EEZ ug sa East China Sea lagmit nga mapuo sa sayo pa, tungod kay ang katapusang mga rekord sa pagdakup sa Amami _shima sa mga tuig 1910 hangtod 1930. Matapos ang pagtigil sa pagsasamantala sa mga stock ng Asya, pinanatili ng Japan ang malawak na komersyal at iligal na mga hunts hanggang 1975. Pagkahuman sa paghunong sa pagpahimulos sa stock sa Asya, gipadayon sa Japan ang masa sa komersyal ug ilegal nga mga pagpangayam hangtod 1975. Ilang libong mga indibidwal ang na-hunting mula sa iba't ibang mga istasyon na pangunahing kasama ng mga baybayin ng Hokkaido, Sanriku, at ang Goto Islands . Daghang libong mga tawo ang gipangayam gikan sa lainlaing mga estasyon labi sa ubay sa baybayon sa Hokkaido, Sanriku, ug sa Goto Islands. Ipinagbawal ng IWC ang pangangaso sa Southern Hemisphere noong 1976. Gidili sa IWC ang pagpangayam sa Southern Hemisphere kaniadtong 1976. Ang Unyong Sobyet ay nagsagawa ng iligal na pagpatay sa mga protektadong species ng balyena sa North Pacific at Southern Hemisphere, ang over-reporting fin whale catches upang masakop ang iligal na tumatagal ng iba pang mga species. Ang Soviet Union naglihok sa iligal nga pagpatay sa mga giprotektuhan sa ubang mga lahi nga balyena sa North Pacific ug Southern Hemisphere, ang sobra nga pagreport sa fin whale nasakmit aron matago ang iligal nga pagkuha sa ubang mga lahi. Sa North Pacific, naiulat nila ang pagkuha ng higit sa 10,000 fin whale sa pagitan ng 1961-75, habang ang tunay na catch ay mas mababa sa 9,000. Sa North Pacific, gi-report nila ang pagkuha sa 10,000 nga mga fin whale sa tunga-tunga sa 1961-75, samtang ang tinuod nga pagdakup dili mubu sa 9,000. Sa Southern Hemisphere, naiulat nila na umaabot ng halos 53,000 sa pagitan ng 1948 at 1973, kung ang tunay na kabuuan ay kaunti sa 41,000. Sa Habagatang bahin sa kalibutan, gitaho nila nga mikabat sa hapit 53,000 tali sa 1948 ug 1973, kung ang tinuod nga kinatibuk-an adunay gamay sa 41,000. Ang finale whale ay binigyan ng buong proteksyon mula sa komersyal na paghagupit ng IWC sa Hilagang Pasipiko noong 1976, at sa Hilagang Atlantiko noong 1987, na may maliit na eksepsiyon para sa mga aboriginalmga catches at catches para sa mga layunin ng pananaliksik. Ang fin whale gihatagan nga hingpit nga pagpanalipod gikan sa komersyal nga paghagpa sa IWC sa North Pacific kaniadtong 1976, ug sa North Atlantiko sa 1987, nga adunay gagmay nga mga eksepsyon alang sa mga aborigina lmga pagdakup ug dakpon alang sa mga katuyoan sa panukiduki. Ang lahat ng populasyon sa buong mundo ay nananatiling nakalista bilang mga mapanganib na species ng US National Marine Fisheries Service at ang International Conservation Union Red List . Ang fin whale ay nasa Appendix 1 ng CITES . Ang tanan nga mga populasyon sa tibuuk kalibutan nagpabilin nga nalista ingon mga nameligro nga mga espisye sa US National Marine Fisheries Service ug ang Lista sa International Conservation Union Red List . Ang fin whale naa sa Appendix 1 sa CITES . Ang IWC ay nagtakda ng isang quota ng 19 fin whales bawat taon para sa Greenland. Ang IWC nagtakda og usa ka quota nga 19 fin whales matag tuig alang sa Greenland. Ang karne at iba pang mga produkto mula sa mga balyena na pinatay sa mga hunts na ito ay malawak na ipinagbibili sa loob ng Greenland, ngunit ilegal ang pag-export. Ang karne ug uban pang mga produkto gikan sa mga balyena nga gipatay sa kini nga mga hunta kaylap nga gipamaligya sa sulod sa Greenland, apan ilegal ang pag-export. Ang Iceland at Norway ay hindi nakasalalay sa moratorium ng IWC sa komersyal na paghagupit dahil ang parehong mga bansa ay nagsampa ng pagtutol sa mga ito. Ang Iceland ug Norway dili nagadepende sa moratorium sa IWC sa komersyal nga pagpangdagit tungod kay ang duha nga mga nasud nagpasaka sa mga pagsupak niini. Noong Oktubre 2006, pinahintulutan ng Ministry of Fisheries Ministry ang pangangaso ng 9 fin whales hanggang Agosto 2007. Niadtong Oktubre 2006, gitugotan sa Ministry of Fisheries Ministry ang pagpangayam og 9 fin whales hangtod Agosto 2007. Noong 2009 at 2010, nahuli ng Island ang 125 at 148 fin whales, ayon sa pagkakabanggit. Niadtong 2009 ug 2010, ang Iceland nakakuha og 125 ug 148 fin whales sumala sa naghisgot Isang kumpanya ng Iceland, si Hvalur, ay nahuli ng isang daang fin whales noong 2014, at na-export ang isang record na dami ng 2071 tonelada sa isang solong kargamento noong 2014. Usa ka kumpanya sa Iceland nga si Hvalur, nakakuha sa usa ka gatos nga fin whale kaniadtong 2014, ug gi-export ang usa ka record nga kantidad nga 2071 tonelada sa usa ka kargada kaniadtong 2014. Mula noong 2006, nahuli ng Hvalur ang higit sa 500 fin whales at na-export ng higit sa 5000 tonelada. ng karne ng balyena sa Japan. Sukad sa 2006, nakuha ni Hvalur ang kapin sa 500 fin whales ug na-export ang kapin sa 5000 tonelada. karne sa balyena sa Japan. Sa Southern Hemisphere, pinapayagan ng Japan ang taunang tumatagal ng 10 fin whale sa ilalim ng Antarctic Special Permit whaling program para sa 2005-2006 at 2006-2007. Sa Habagatang bahin sa kalibutan, gitugotan sa Japan ang tinuig nga pagkuha sa 10 fin whale sa ilalum sa Antarctic Special Permit whaling program alang sa 2005-2006 ug 2006-2007 nga mga panahon. Ang panukala para sa 2007-2008 at ang kasunod na 12 panahon ay nagbibigay-daan sa pagkuha ng 50 bawat taon. Ang sugyot alang sa 2007-2008 ug ang sunud-sunod nga 12 nga mga panahon nagtugot sa pagkuha 50 matag tuig. Habang 10 fin whales ang nahuli sa 2005-2006 na panahon at tatlo sa panahon ng 2006-07, wala nang nahuli sa 2007-2008 na panahon. Samtang 10 nga mga balyena ang nadakup sa panahon sa 2005-2006 ug tulo sa panahon nga 2006-07, walaÕy nadakup sa panahon sa 2007-2008. Ang isang solong balyena sa fin fin ay nahuli sa mga panahon ng 2008-09 at 2009Ð10, dalawa ang nakuha sa panahon ng 2010Ð11, at isa ang nakuha sa panahon ng 2011Ð12. Usa ka balyena nga finale ang nakuha sa panahon sa 2008-09 ug 2009-10, duha ang nakuha sa panahon sa 2010-11, ug ang usa nadakup sa panahon nga 2011-12. Ang mga Fin whales ay naging target ng mga iligal na nakunan gamit ang mga kutsarita para sa mga huni ng dolphin o sinasadya na magmaneho ng mga balyena sa mga lambat. Ang mga pinusyong balyena gipunting sa mga iligal nga pagdakop nga gigamit ang mga harbe alang sa mga huni sa dolphin o tinuyo nga gihatud ang mga balyena sa mga pukot. Ang mga banggaan sa mga barko ay isang pangunahing sanhi ng dami ng namamatay. Ang pagbangga sa mga barko ang usa ka hinungdan nga hinungdan sa mga pagkamatay. Sa ilang mga lugar, nagiging sanhi sila ng isang malaking bahagi ng malalaking strandings ng whale. Sa pila ka mga lugar, hinungdan kini sa daghang bahin sa daghang mga stranding sa balyena. Karamihan sa mga malubhang pinsala ay sanhi ng malaki, mabilis na paglipat ng mga barko sa o malapit sa mga istante ng kontinente. Kadaghanan sa mga grabe nga kadaot tungod sa dagko, paspas nga mga barko nga moagi o duol sa mga istante sa kontinente. Isang 60-paa na haba ng balyena na finale ay natagpuan na natigil sa busog ng isang container ship sa daungan ng New York noong 12 Abril 2014. Usa ka 60-tiil nga taas nga fin whale nakit-an nga naigo sa pana sa usa ka container ship sa New York nga pantalan kaniadtong 12 Abril 2014. Ang mga pagbangga ng barko ay madalas na nangyayari sa Tsushima Strait at nagreresulta sa pagkasira ng lahat ng mga balyena, pasahero, at mga sasakyang-dagat, kaya sinimulan ng Japanese Coast Guard ang mga visual na pag-record ng mga malalaking cetaceans sa Tsushima Strait upang ipaalam sa mga operating vessel sa mga lugar. Ang mga pagbangga sa barko nga kanunay nga nahitabo sa Tsushima Strait ug miresulta sa pagdaot sa tanan nga mga balyena, mga pasahero, ug mga barko, busa ang Japanese Coast Guard nagsugod sa pagtan-aw sa pagrekord sa mga dagko nga cetacean sa Tsushima Strait aron ipahibalo ang mga operating vessel sa mga lugar. Maraming mga balyena ng finale ng balyena ay ipinakita sa Hilagang Amerika . Daghang mga balyena nga gipakita sa North America. Ang Natural History Museum ng Los Angeles County sa Los Angeles, California ay mayroong eksibit na may pamagat na "Fin whale Passage", na nagpapakita ng isang 19.2 m (63 ft) fin whale skeleton na nakolekta ng dating museo osteologist na si Eugene Fischer at kolektor ng kolektor Howard Hill noong 1926 mula sa istasyon ng whaling ng Trinidad (1920Ð1926) sa Humboldt County , hilagang California. Ang Natural History Museum sa Los Angeles County sa Los Angeles, California adunay exhibit nga may ulohan nga "Fin Whale Passage", nga nagpakita sa 19.2 m (63 p) nga balyena sa finale whale nga nakolekta sa kanhing museo osteologist nga si Eugene Fischer ug kolektor sa uma nga Howard Hill kaniadtong 1926 gikan sa istasyon sa whaling sa Trinidad (1920Ð1926) sa Humboldt County , amihanang California. Sinusuportahan ng isang armature ng bakal ang balangkas, na sinamahan ng mga sculpted flukes. Ang usa ka armature nga puthaw nagsuporta sa mga bagolbagol, nga giubanan sa mga sculpted flukes. Ang Science North , isang museo ng agham sa Greater Sudbury , Ontario , Canada, ay may 20 m (66 pi) fin whale balangkas na nakolekta mula saAng Anticosti Island ay nakabitin mula sa ika-apat na palapag ng pangunahing gusali nito. Ang Science North , usa ka museyo sa syensya sa Greater Sudbury, Ontario, Canada, adunay 20 m (66 p) fin whale skeleton nga nakolekta gikan sa Ang Anticosti Island nagbitay gikan sa ikaupat nga andana sa panguna nga tinukod niini. Ang Grand Rapids Public Museum sa Grand Rapids, Michigan ay naglalaman ng isang 76-talong haba ng balangkas sa seksyong Galleria na nakabitin sa itaas mula sa kisame, at isang balangkas na 55 ft (17 m) na nakabitin sa atrium (na naayos sa 2019-2020) ng gusaling pang-agham-matematika sa Knox College (Illinois) sa Galesburg, Illinois . Ang Grand Rapids Public Museum sa Grand Rapids, Michigan adunay sulud nga 76 ka tiil nga gitas-on sa seksyon sa Galleria nga nagbitay sa itaas gikan sa kisame, ug usa ka sangkad nga 55 p (17 m) nga nagbitay sa atrium (giayo sa 2019-2020) sa pagtukod sa science-matematika sa Knox College (Illinois) sa Galesburg, Illinois . Maraming mga balyena ng finale ng balyena ay ipinapakita rin sa Europa. Daghang mga balyena nga finale whale gipakita usab sa Europe. Ang Natural History Museum ng Slovenia sa Ljubljana , Slovenia , ay nagtataglay ng isang 13 m (43 p) na babaeng fin whale skeleton Ñ ang ispesimen ay natagpuan na lumulutang sa Gulpo ng Piran noong tagsibol ng 2003. Ang Natural History Museum sa Slovenia sa Ljubljana , Slovenia , adunay balay nga 13 m (43 p) nga babaye nga balyena nga finale whale - nakita ang espesye nga naglutaw sa Gulpo sa Piran kaniadtong tingpamulak sa 2003. Ang Hungarian Natural History Museum sa Budapest , Hungary , ipinapakita ng isang palikpik balyena balangkas nagha-hang na malapit sa kanyang pangunahing pasukan na kung saan had been nahuli sa Karagatang Atlantiko noong 1896 at binili mula sa Vienna noong 1900. Ang Hungarian Natural History Museum sa Budapest , Hungary , nagpakita sa usa ka balyena nga finale nga nagbitay duol sa pangunahan nga agianan nga nakuha sa Dagat Atlantiko kaniadtong 1896 ug gipalit gikan sa Vienna kaniadtong 1900. ang Cambridge University Museum of Zoology , sa Cambridge ,Ang United Kingdom , ay nagpapakita ng halos 21 m (69 p) na kalansay na finale ng balyena, na na-stranded sa Pevensey , East Sussex , noong Nobyembre 1865. Ang Cambridge University Museum of Zoology , sa Cambridge ,Ang United Kingdom , nagpakita sa hapit 21 m (69 p) nga lalaki na fin whale skeleton, nga na-stranded sa Pevensey , East Sussex , kaniadtong Nobyembre 1865. Ang Otago Museum , sa Dunedin , New Zealand, ay nagpapakita ng isang 16.76 m (55.0 ft) fin whale skeleton, na stranded sa beach sa Nelson sa pasukan ng Waimea River noong 1882. Ang Otago Museum, sa Dunedin , New Zealand, nagpakita sa usa ka 16.76 m (55.0 p) fin whale skeleton, nga na-stranded sa baybayon sa Nelson sa entrance sa Waimea River kaniadtong 1882. Ang mga Fin whales ay regular na nakatagpo sa mga pamamasyal na nanonood ng balyena sa buong mundo. Ang mga fin whales kanunay nga gisugat sa mga pagbiyahe nga nagtan-aw sa balyena sa tibuuk kalibutan. Sa Southern California Bight , ang mga fin whale ay nakatagpo sa buong taon, na may pinakamahusay na mga paningin sa pagitan ng Nobyembre at Marso. Sa Habagatang California Bight , ang mga fin whale makit-an sa tibuuk nga tuig, nga adunay pinakamaayong panan-aw tali sa Nobyembre ug Marso. Maaari rin silang makita mula sa lupa (halimbawa, mula sa Point Vicente , Palos Verdes, kung saan makikita nila ang pagpapakain ng lungon sa ibabaw lamang ng kalahating milya sa ilang milya sa baybayin). Mahimo pa kini makita gikan sa yuta (pananglitan, gikan sa Point Vicente , Palos Verdes, diin makita nila ang lungon nga nagkaon sa lungon nga tunga sa milya ngadto sa pipila ka milya sa baybayon). Regular silang nakikita sa tag-araw at nahulog sa Golpo ng St. Lawrence , ang Gulpo ng Maine , Bay of Fundy , Bay ng Biscay , Strait of Gibraltar , ang Mediterranean . Kanunay silang makita sa ting-init ug nahulog sa Gulpo sa St. Lawrence , ang Gulpo sa Maine , Bay of Fundy , Bay of Biscay , Strait of Gibraltar , ang Mediterranean . Sa southern Ireland, makikita sila sa labas mula Hunyo hanggang Pebrero, na may mga peak sightings noong Nobyembre at Disyembre. Sa habagatang Ireland, nakita nila nga walaÕy gikan gikan sa Hunyo hangtod sa Pebrero, nga adunay mga pagtan-aw sa peak sa Nobyembre ug Disyembre. Ang mga barko ng Cruise ay papunta at mula sa Peninsula ng Antarctic kung minsan ay nakatagpo ng fin whales sa Drake Passage . Ang mga barko sa Cruise paadto sa gikan sa Antarctic Peninsula usahay makatagbo sa mga finale whale sa Drake Passage . Ang fin whale ay nakalista sa parehong Apendise I at Appendix II ng Convention sa Conservation of Migratory Species of Wild Animals (CMS). Ang fin whale gilista sa pareho nga Apendise I ug Appendix II sa Convention sa Conservation of Migratory Species of Wild Animals (CMS). Nakalista ito sa Appendix I [ dahil ang species na ito ay nai-kategorya bilang nasa panganib ng pagkalipol sa buong lahat o isang makabuluhang proporsyon ng saklaw nito at ang Mga Partido ng CMS ay nagsisikap na mahigpit na protektahan ang mga hayop, pag-iingat o pagpapanumbalik ng mga lugar kung saan sila nakatira, nagpapagaan ng mga hadlang sa paglipat at pagkontrol sa iba pang mga kadahilanan na maaaring mapanganib sa kanila. Nakalista kini sa Apendise I ingon nga kini nga species giklasipikar ingon nga peligro nga mapuo sa tibuuk nga tanan o usa ka mahinungdanong bahin sa sakup niini ug ang mga Partido sa CMS naningkamot sa hugot nga pagpanalipod sa mga hayop, pagpreserbar o pagpahiuli sa mga lugar nga ilang gipuy-an, nga nagpagaan sa mga babag sa paglalin ug pagkontrol sa ubang mga hinungdan nga mahimong peligro kanila. Nakalista ito sa Appendix II dahil mayroon itong hindi kanais-nais na katayuan sa pag-iingat o makikinabang nang malaki mula sa pandaigdigang pakikipagtulungan na inayos ng mga pinasadyang kasunduan. Nakalista kini sa Apendise II tungod kay kini adunay dili maayong kahimtang sa pagpreserba o makabenepisyo sa kaayohan gikan sa internasyonal nga kooperasyon nga gi-organisar sa mga pinasahi nga kasabutan. Bilang karagdagan, ang fin whale ay sakop ng Kasunduan sa Conservation ng Cetaceans sa Itim na Dagat , Dagat sa Mediteraneo at Contiguous Atlantic Area ( ACCOBAMS ) at ang Memorandum of Pag-unawa para sa Pag- iingat ng Cetaceans at kanilang mga Habitats sa Pacific Islands Region ( Pacific Cetaceans MOU ). Dugang pa, ang fin whale nasakop sa Kasabutan sa Conservation of Cetaceans sa Black Sea , Mediterranean Sea ug Contiguous Atlantic Area ( ACCOBAMS ) ug ang Memorandum of Understanding for Conservation of Cetaceans and their Habitats sa Pacific Islands Region ( Pacific Cetaceans MOU ). Ang dinagat hairy- hair na daga o Russet Batomys ( Batomys russatus ) ay isa sa limang species ng rodent sa genus Batomys. Ang dinagat nga balhibo sa buhok nga daga o Russet Batomys ( Batomys russatus ) usa sa lima nga matang sa rodent sa henero nga Batomys. Ito ay sa magkakaibang pamilya Studentae . Mao ra kana sa lainlaing pamilya nga Muridae . Ang species na ito ay endemik sa Pilipinas. Ang kini nga species endemic sa Pilipinas. Ang daga na ito ay matatagpuan sa Dinagat Island at posibleng sa iba pang mga isla na malapit. Kini nga ilaga makaplagan sa Dinagat Island ug posible sa ubang mga isla nga kasilinganan. Ang mga karagdagang pagsisiyasat ay hindi pa isinasagawa, ngunit sa kasalukuyan ay endangered ito ayon sa IUCN. Ang mga dugang nga pagsusi kinahanglan pa nga himuon, apan sa pagkakaron kini nameligro sumala sa IUCN. Ang isang turger ng dagat ng loggerhead sa isang tangke ng aquarium ay lumalangoy sa itaas. Ang usa ka pawikan nga dagat nga loggerhead sa usa ka tangke sa aquarium nga naglangoy sa ibabaw. Ang underside ay nakikita. Ang sulud makita. Ang loggerhead sea turtle ( Caretta caretta ), ay isang species ng karagatang pagong na ipinamamahagi sa buong mundo. Ang loggerhead sea turtle ( Caretta caretta ), usa ka klase sa pawikan nga natagtag sa tibuuk kalibutan. Ito ay isang reptilya ng dagat, na kabilang sa pamilya na si Cheloniidae . Kini usa ka reptilya sa dagat, nga sakop sa pamilya nga si Cheloniidae . Ang average na loggerhead ay sumusukat sa paligid ng 90 cm (35 in) sa haba ng carapace kapag ganap na lumaki. Ang average nga loggerhead nagsukod mga 90 cm (35 in) sa gitas- on sa carapace kung hingpit nga nagtubo. Ang pang-adulto na pagong ng dagat ng may sapat na gulang ay may timbang na humigit-kumulang na 135 kg (298 lb), na may pinakamalaking mga specimens na tumitimbang nang higit sa 450 kg (1,000 lb). Ang gulang nga pawikan sa dagat nga may kahoy nga timbang adunay gibug-aton nga 135 kg (298 lb), nga adunay pinakadako nga espesimen nga gibug-aton nga kapin sa 450 kg (1,000 lb). Ang balat ay mula sa dilaw hanggang kayumanggi ang kulay, at ang shell ay karaniwang mapula-pula kayumanggi. Ang panit gikan sa dalag hangtod sa brown sa kolor, ug ang kabhang kasagarang mapula nga brown. Walang panlabas na pagkakaiba sa sex ang nakikita hanggang sa ang isang pagong ay naging isang may sapat na gulang, ang pinaka-halata pagkakaiba sa pagiging ang mga may sapat na gulang na lalaki ay may mas makapal na mga buntot at mas maikling plaston (mas mababang mga shell) kaysa sa mga babae. WalaÕy makita sa gawas nga panagbingkil sa sekso hangtod ang usa ka pawikan mahimong usa ka hamtong, ang labi ka klaro nga kalainan nga ang mga hamtong nga lalaki adunay mas baga nga mga ikog ug labi ka labi ka mga plasto (ubos nga mga kabhang) kaysa mga babaye. Ang turger na sea turtle ay matatagpuan sa Atlantiko , Pasipiko , at mga Karagatan ng India , pati na rin ang Dagat sa Mediteraneo . Ang pawikan sa dagat nga loggerhead nakit-an sa Atlantiko , Pasipiko , ug mga Dagat sa India , maingon man sad ang Dagat sa Mediteranyo . Ginugugol nito ang halos lahat ng buhay nito sa tubig-alat sa asin at mga estuarine na tirahan, na may mga babaeng saglit na papunta sa baybayin upang mangitlog. Gigugol ang kadaghanan sa kinabuhi niini sa tubig sa asin ug estuarine , ug adunay mga babaye nga daklit nga moadto sa baybayon aron mangitlog. Ang pagong ng dagat ng loggerhead ay may mababang rate ng reproduktibo; Ang mga babae ay naglalagay ng isang average ng apat na mga clutch ng itlog at pagkatapos ay huminto , na walang mga itlog ng dalawa hanggang tatlong taon. Ang usa ka pawikan sa dagat nga loggerhead adunay usa ka mubu nga rate sa pagsanay; babaye naghigda sa usa ka average nga upat ka itlog kamot ug unya mahimong quiescent , og walay mga itlog alang sa duha ngadto sa tulo ka tuig. Ang loggerhead ay umabot sa sekswal na kapanahunan sa loob ng 17Ð33 taon at may habang-buhay na 47-67 taon. Ang loggerhead makaabot sa pagkahamtong sa sekswal sulod sa 17Ð33 ka tuig ug adunay gitas-on nga 47-67 ka tuig. Ang loggerhead na pagong dagat ay hindi kapani-paniwala , na kumakain lalo na sa mga invertebrates na nasa ibaba . Ang loggerhead sea turtle dili gyud makatouhan , nga nagpakaon sa mga walaÕy puy-anan nga mga invertebrates . Ang malaki at malakas na mga panga nito ay nagsisilbing isang epektibong tool para sa pagbuwag sa biktima nito. Ang mga batang loggerheads ay sinamantala ng maraming mandaragit; Lalo na mahina ang mga itlog sa mga terrestrial na organismo. Ang dako ug kusgan nga mga apong niini nagsilbing epektibo nga himan alang sa pagbungkag sa biktima niini. Gipahimuslan ang mga batan-ong kahoy nga loggerheads; ang mga itlog labi ka huyang sa terrestrial nga mga organismo. Kapag ang mga pagong umabot sa pagtanda, ang kanilang kakila-kilabot na sukat ay naglilimita sa pagtukoy sa malalaking hayop sa dagat, tulad ng mga pating. Sa higayon nga ang mga pawikan moabut sa pagkahamtong, ang ilang makalilisang nga gidak-on gilimitahan sa predation sa daghang mga hayop sa dagat, sama sa mga iho. Ang loggerhead sea turtle ay itinuturing na isang mahina na species ng International Union para sa Conservation of Nature . Ang turger nga dagat nga pawikan giisip nga usa ka mahuyang nga mga espisye sa International Union alang sa Conservation of Nature . Walang kasangkapan sa pangingisdaay responsable para sa maraming pagkamatay ng loggerhead. WalaÕy labot nga gamit sa pangisda mao ang responsable sa daghang pagkamatay sa loggerhead. Ang pinakadakilang banta ay ang pagkawala ng tirahan ng pugad dahil sa pag-unlad ng baybayin, paghuhuli ng mga pugad, at mga kaguluhan ng tao (tulad ng pag-iilaw sa baybayin at pag-unlad ng pabahay) na nagdudulot ng mga pagkabagabag sa panahon ng paglitaw ng mga hatchlings. Ang labing dako nga hulga mao ang pagkawala sa puy-anan sa mga salag tungod sa pag-uswag sa baybayon, pagkagut sa mga salag, ug kasamok sa tawo (sama sa mga suga sa baybayon ug mga kaugmaran sa balay) nga hinungdan sa pagkahuyang sa panahon sa pagtungha sa mga hatchlings. Ang mga pagong ay maaari ring maghahabol kung sila ay nakulong sa mga pangingisda . Ang mga pawikan mahimoÕg maka agwanta kung sila natanggong sa mga pangisda . Ang mga aparato ay hindi kasama sa pagongipinatupad sa mga pagsisikap na mabawasan ang dami ng namamatay sa pamamagitan ng pagbibigay ng isang ruta ng pagtakas para sa mga pagong. Ang mga aparato wala iupod sa pagong nga gipatuman sa mga paningkamot nga maminusan ang pagkamatay pinaagi sa paghatag usa ka ruta nga makaikyas alang sa mga pawikan. Ang pagkawala ng angkop na mga pugad na dalampasigan at ang pagpapakilala ng mga kakaibang maninila ay nakakuha din ng toll sa populasyon ng loggerhead. Ang pagkawala sa angay nga mga salag sa baybayon ug ang pagpaila sa mga exotic predator nakaingon usab sa mga populasyon sa loggerhead. Ang mga pagsisikap na maibalik ang kanilang mga numero ay mangangailangan ng pakikipagtulungan sa internasyonal, dahil ang mga pagong ay gumala sa malawak na mga lugar ng karagatan at kritikal na mga pugad ng dagat na nakakalat sa maraming bansa. Ang mga paningkamot nga ibalik ang ilang mga numero manginahanglan us aka internasyonal nga kooperasyon, tungod kay ang mga pawikan naglibot sa daghang mga lugar sa kadagatan ug ang mga kritikal nga mga baybayon nagkalat sa daghang mga nasud. Ang carapace ng loggerhead na ito ay mapula-pula; limang vertebral scutes ang tumatakbo sa midline ng pagong na hangganan ng limang pares ng mga gastos sa scutes. Ang carapace sa kini nga loggerhead mao ang mapula nga pula; lima ka mga vertebral scutes nga gipadagan sa midline sa pawikan nga gigapos sa lima nga pares sa mga gasto scutes. Ang loggerhead sea turtle ay ang pinakamalaking hard-shelled turtle sa buong mundo, na bahagyang mas malaki sa average at maximum na mature na timbang kaysa sa berdeng dagat na pagong at ang Galapagos na pagong . Ang loggerhead sea turtle mao ang kinadak-an nga giwang sa turtle sa tibuuk nga kalibutan, nga gamay sa kadaghan ug labing taas nga taas nga hamtong nga timbang kaysa berde nga pawikan sa dagat ug pagong sa Galapagos . Ito rin ang pangalawang pinakamalaking sa buong mundo ng pagong matapos ang leatherback sea turtle . Kini usab ang ikaduha nga pinakadako nga pawikan sa tibook kalibutan pagkahuman sa leatherback sea turtle. Ang mga may sapat na gulang ay may average na saklaw ng bigat na 80 hanggang 200 kg (180 hanggang 440 lb), na umaabot sa halos 135 kg (298 lb), at isang straight-line na haba ng karpet na haba ng 70 hanggang 95 cm ( 28 hanggang 37 in). Ang mga hamtong adunay usa ka average nga sukat nga gibug-aton nga 80 hangtod 200 kg (180 hangtod 440 lb), nga gibanabana nga mga 135 kg (298 lb), ug usa ka tul-id nga linya nga carapace nga gitas-on nga 70 hangtod 95 cm ( 28 hangtod 37 sa). Ang pinakamataas na naiulat na timbang ay 545 kg (1,202 lb) at ang maximum (itinuring kabuuang) haba ay 213 cm (84 in). Ang pinaka taas nga gibalita nga gibug-aton mao ang 545 kg (1,202 lb) ug ang labing taas (gikonsumo nga total) ang gitas-on 213 cm (84 sa). Ang ulo at carapace(itaas na shell) saklaw mula sa isang dilaw-orange hanggang sa isang mapula-pula kayumanggi, habang ang plastron (underside) ay karaniwang namumutla. Ang ulo ug sapin(sa ibabaw nga kabhang) gikan sa usa ka dilaw-kahel nga kolor ngadto sa usa ka rosa nga naay pagka kapehon, samtang ang plastron (underside) kasagaran luspad. Ang leeg at gilid ng pagong ay kayumanggi sa mga tuktok at dilaw sa mga gilid at ibaba. Ang liog ug mga kilid sa tukmo kay brown sa mga tumoy ug dalag sa mga kilid ug sa ilalom. Ang shell ng pagong ay nahahati sa dalawang seksyon: carapace at plastron. Ang carapace ay karagdagang nahahati sa mga malalaking plate, o scutes . Ang kabhang sa tukmo gibahin sa duha ka mga seksyon: carapace ug plastron. Ang carapace dugang nga gibahin sa daghang mga plato, o mga scutes . Karaniwan, 11 o 12 na mga pares ng marginal scutes na rim ang carapace. Kasagaran, 11 o 12 nga mga pares sa marginal scutes ang nag-agay sa carapace. Limang vertebral scutes ang tumatakbo sa midline ng carapace, habang ang limang pares ng mga gastos sa scutes ay may hangganan sa kanila. Lima ka mga vertebral scutes ang nagdagan sa tungatunga sa carapace, samtang ang lima nga pares sa mga gasto nga scutes naggapos kanila. Ang scute nuchal ay matatagpuan sa base ng ulo. Ang carapace ay kumokonekta sa plastron sa pamamagitan ng tatlong pares ng mga inframarginal scutes na bumubuo ng tulay ng shell. Ang nuchal scute nga nahimutang sa base sa ulo. Ang carapace nagkonektar sa plastron pinaagi sa tulo nga mga pares sa mga inframarginal scutes nga nagporma sa tulay sa kabhang. Ang plastron ay nagtatampok ng pagpapares ng gular , humeral, pectoral, tiyan, femoral, at anal scutes. Ang plastron adunay pagpares sa gular , humeral, pectoral, tiyan, femoral, ug anal scutes. Ang shell ay nagsisilbing panlabas na sandata, kahit na ang mga turger ng dagat ng loggerhead ay hindi maaaring mag-urong sa kanilang mga ulo o mga tsinelas sa kanilang mga shell. Ang kabhang magsilbing eksternal nga armadura, bisan kung ang mga pawikan sa dagat nga loggerhead dili mahimong ibalik ang ilang mga ulo o mga tsinelas sa ilang mga kabhang. Ang sekswal na dimorphism ng pagong ng loggerhead sea ay nakikita lamang sa mga matatanda. Ang sekswal nga dimorphism sa pawikan sa dagat nga loggerhead makita ra sa mga hamtong. Ang mga may sapat na gulang na lalaki ay may mas mahabang buntot at mga kuko kaysa sa mga babae. Ang mga hamtong nga lalaki adunay mas taas nga mga ikog ug mga kuko sa mga babaye. Ang mga 'plaston ng lalaki ay mas maikli kaysa sa mga babae', marahil upang mapaunlakan ang mas malalaking mga buntot ng mga lalaki. Ang mga 'plaston sa lalaki labi ka labi ka labi sa mga baye nga babaye', lagmit aron mapahimutang ang mas dagkong mga ikog sa mga lalaki. Ang mga carapaces ng mga lalaki ay mas malawak at mas mababa sa pag-domino kaysa sa mga babae ', at ang mga lalaki ay karaniwang may mas malawak na ulo kaysa sa mga babae. Ang mga carapaces sa mga lalaki labi ka daghan ug dili kaayo naa sa balay kaysa mga babaye ', ug ang mga lalaki kasagarang adunay mas daghang ulo kaysa mga babaye. Ang kasarian ng mga juvenile at subadults ay hindi matukoy sa pamamagitan ng panlabas na anatomy, ngunit maaaring sundin sa pamamagitan ng pag-ihiwalay, laparoscopy (isang operasyon na isinagawa sa tiyan), pagsusuri sa histological (cell anatomy), at radioimmunological assays (immune study deal with radiolabeling ) . Ang sex sa gagmay ug mga subadults dili determinado pinaagi sa gawas nga anatomy, apan makita pinaagi sa dissection, laparoscopy (usa ka operasyon gihimo sa tiyan), histological examination (cell anatomy), ug radioimmunological pag-usisa (immune pagtuon nga pagbuhat sa radiolabeling ) . Ang mga glandula ng lachrymal na matatagpuan sa likuran ng bawat mata ay pinapayagan ang loggerhead na mapanatili ang balanse ng osmotic sa pamamagitan ng pag-alis ng labis na asin na nakuha mula sa pagpasok ng tubig sa karagatan. Ang mga glandula sa lachrymal nga nahimutang sa luyo sa matag mata nagtugot sa loggerhead nga magpadayon ang balanse sa osmotic pinaagi sa pagwagtang sa labi nga asin nga nakuha gikan sa pagsulud sa tubig sa kadagatan. Sa lupa, ang pag-aalis ng labis na asin ay nagbibigay ng maling impression na ang pagong ay umiiyak. Sa yuta, ang pagpagawas sa sobra nga asin naghatag sa sayop nga impresyon nga ang pawikan naghilak. Ang turger ng dagat ng loggerhead ay may pamamahagi ng kosmopolitan , na matatagpuan sa pinakamalawak na saklaw ng heograpiya ng anumang pagong dagat. Ang pantalan sa dagat nga loggerhead adunay usa ka pag-apod-apod sa kosmopolitan , nga nagpahimutang sa labing lapad nga heyograpiya sa bisan unsang pawikan sa dagat. Ito ay naninirahan sa Karagatan ng Atlantiko, India, at Pasipiko at Dagat sa Mediteraneo. Nag uyo kini sa Dagat Atlantiko, India, ug Pasipiko ug Dagat sa Mediteranyo. Sa Karagatang Atlantiko, ang pinakamalaking konsentrasyon ng mga loggerheads ay nasa kahabaan ng southeheast baybayin ng North America at sa Gulpo ng Mexico. Sa Dagat Atlantiko, ang pinakadako nga konsentrasyon sa mga loggerheads makita sa habagatan-sidlakang baybayon sa North America ug sa Gulpo sa Mexico. Napakakaunting mga loggerheads ay matatagpuan kasama ang mga baybayin ng Europa at Africa. Gamay ra kaayo nga mga loggerheads ang makit an ubay sa mga baybayon sa Europa ug Africa. Ang Florida ang pinakapopular na site ng pugad, na may higit sa 67,000 mga pugad na itinayo bawat taon. Ang Florida mao ang pinakailado nga dapi sa salag, nga adunay kapin sa 67,000 nga mga salag nga gitukod kada tuig. Ang pugad ay umaabot sa hilaga ng Virginia , hanggang sa timog ng Brazil, at hanggang sa silangan ng Cape Verde Islands . Ang pagpanamilit molungtad hangtod sa amihanan sa Virginia , hangtod sa habagatan sa Brazil, ug hangtod sa silangan sa Cape Verde Islands . Ang Cape Verde Islands ang tanging makabuluhang site ng pugad sa silangang bahagi ng Atlantiko. Ang Kapuloan sa Cape Verde mao lamang ang makahuluganon nga site sa pagkatag sa silangang bahin sa Atlantiko. Ang mga loggerheads na natagpuan sa Atlantiko feed mula sa Canada hanggang sa Brazil. Ang mga loggerheads nga nakit-an sa Atlantiko nga feed gikan sa Canada hangtod sa Brazil. Sa Karagatan ng India, ang mga loggerheads ay nagpapakain sa mga baybayin ng Africa, sa Arabian Peninsula , at sa Arabian Sea . Sa Dagat sa India, ang mga loggerheads nagpakaon sa mga baybayon sa Africa, Arabian Peninsula , ug sa Dagat Arabian . Sa kahabaan ng baybayin ng Africa, ang mga loggerheads na pugad mula sa Mozambique 's Bazaruto Archipelago hanggang sa St Lucia ng South Africa . Sa daplin sa baybayon sa Africa, ang mga loggerheads salag gikan sa Mozambique 's Bazaruto Archipelago hangtod sa estasyonaryo sa St Lucia sa South Africa . Ang pinakamalaking site ng pugad ng Karagatan ng India ay ang Oman , sa Arabian Peninsula, na nagho-host sa paligid ng 15,000 mga pugad, na binibigyan nito ang pangalawang pinakamalaking populasyon ng pag-pugad ng mga loggerheads sa buong mundo. Ang pinakadako nga site sa pugad sa India nga Oman , sa Arabian Peninsula, nga nag-host sa 15,000 nga mga salag, nga gihatag kini ang ikaduha nga labing dako nga populasyon sa mga kahoy sa loggerheads sa kalibutan. Ang Western Australia ay isa pang kilalang lugar sa pugad, na may 1,000-2,000 mga pugad bawat taon. Ang Western Australia usa pa ka bantog nga salag sa lungag, nga adunay 1,000-2,000 nga salag sa usa ka tuig. Ang mga loggerheads sa Pasipiko ay naninirahan sa pag- init sa mga tropikal na rehiyon. Ang mga loggerheads sa Pasipiko nagpuyo sa kainit sa tropikal nga mga rehiyon. Nagpapatubig sila sa Dagat ng Tsina , ang timog-kanlurang Pasipiko, at kasama ang Baja California Peninsula . Nagapatubig sila sa Dagat sa Tsina, sa habagatan-kasadpang Pasipiko, ug sa Baja California Peninsula . Ang Silangang Australia at Japan ay ang pangunahing mga lugar ng pugad, na ang Great Barrier Reef ay itinuturing na isang mahalagang lugar ng pugad. Ang Sidlakang Australia ug Japan ang nag-unang mga lugar sa mga salag, diin ang Great Barrier Reef nag-isip nga usa ka pinaka importante nga lugar sa pagpanag. Ang mga loggerheads sa Pasipiko paminsan-minsan ay namamalagi sa Vanuatu at Tokelau . Mga loggerheads sa Pasipiko nga usahay nagsalag sa Vanuatu ug Tokelau . Ang Yakushima Island ay ang pinakamahalagang site, na may tatlong pugad na binisita ng 40% ng lahat ng malapit na loggerheads. Ang Yakushima Island mao ang labing hinungdanon nga site, nga adunay tulo nga mga salag nga natagbo nga gibisita sa 40% sa tanan nga duol nga loggerheads. Matapos ang pugad, ang mga babae ay madalas na makahanap ng mga bahay sa East China Sea, habang ang Kuroshio Current Extension'sAng rehiyon ng Bifurcation ay nagbibigay ng mahahalagang lugar ng pagpapataba ng juvenile. Human sa pagkatag, ang mga babaye ang usahay ang makakita og balay sa East China Sea, samtang ang Kuroshio Current Extension's Ang rehiyon sa Bifurcation naghatag hinungdanon nga mga lugar alang sa foraging juvenile. Ang mga populasyon sa Silangang Pasipiko ay puro sa baybayin ng Baja California, kung saan ang pag-upwelling ay nagbibigay ng masaganang mga lugar ng pagpapakain para sa mga batang pagong at mga subadult . Ang mga populasyon sa Sidlakan sa Pasipiko nagkonsentrar sa baybayon sa Baja California, diin ang pag-upwelling naghatag sa daghang mga lugar nga pagpakaon alang sa mga bata nga pawikan ug mga subadult . Ang mga pagong ay dinadala ng mga umiiral na alon sa buong buong haba ng hilagang Pasipiko, isa sa pinakamahabang mga ruta ng paglipat ng anumang hayop sa dagat. Ang mga pawikan gidala sa mga nagalungtad nga alon sa tibuuk nga gitas-on sa amihanang Pasipiko, usa sa labing kadugay nga mga ruta sa paglalin sa bisan unsang hayop sa dagat. Ang paglalakbay sa pagbabalik sa mga natal beaches sa Japan ay matagal nang hinala, bagaman ang biyahe ay tatawid ng hindi mabungang malinaw na tubig na may kaunting mga oportunidad sa pagpapakain. Ang pagbiyahe balik sa mga natawhan nga baybayon sa Japan dugay na nga gidudahang, bisan kung ang pagbiyahe motabok sa dili mabungahon nga tin-aw nga tubig nga adunay pipila ka mga higayon sa pagpakaon. Ang katibayan ng isang paglalakbay sa pagbabalik ay nagmula sa isang may sapat na gulang na loggerhead na nagngangalang Adelita, na noong 1996, nilagyan ng isang aparato sa pagsubaybay sa satellite, ginawa ang 14,500 km (9,000 mi) na biyahe mula sa Mexico sa buong Pasipiko. Ang ebidensya sa usa ka pagbiyahe sa pagbalik gikan sa usa ka hamtong nga babaye nga loggerhead nga ginganlag Adelita, nga kaniadtong 1996, nasangkapan sa usa ka satellite tracking device, naghimo sa 14,500 km (9,000 mi) nga biyahe gikan sa Mexico tabok sa Pasipiko. Si Adelita ay ang unang hayop ng anumang uri na nasubaybayan sa isang basin ng karagatan. Si Adelita mao ang una nga hayop sa bisan unsang matang ang nasubaybayan sa usa ka baso sa dagat. Ang Dagat Mediteraneo ay isang nursery para sa mga juvenile, pati na rin isang karaniwang lugar para sa mga matatanda sa buwan ng tagsibol at tag-init. Ang Dagat Mediteranyo usa ka nursery alang sa mga juvenile, ingon usab usa ka kasagaran nga lugar alang sa mga hamtong sa bulan sa tingpamulak ug ting-init. Halos 45% ng populasyon ng kabataan ng Mediterranean ay lumipat mula sa Atlantiko. Hapit 45% sa populasyon sa kabtataan sa Mediterranean ang mibalhin gikan sa Atlantiko. Ang mga loggerheads ay nagpapakain sa Alboran Sea at sa Adriatic Sea . Ang mga loggerheads nagpakaon sa Alboran Sea ug sa Adriatic Sea . Ang Greece ang pinakapopular na site ng pugad sa kahabaan ng Mediterranean, na may higit sa 3,000 mga pugad bawat taon. Ang Greece mao ang pinakapopular nga salag sa daplin sa Mediteranyo, nga adunay kapin sa 3,000 nga salag sa matag tuig. Ang Zakynthos ay nagho-host ng pinakamalaking panggitna sa Mediterranean na may pangalawang isa sa Kyparissia Bay. Ang Zakynthos ang nag-host sa pinakadako nga salag sa Mediteranyo nga adunay ikaduha nga anaa sa Kyparissia Bay. Dahil dito, hindi pinapayagan ng mga awtoridad ng Griego ang mga eroplano na mag-alis o makarating sa gabi sa Zakynthos dahil sa mga pugad na pagong. Tungod niini, wala tugoti sa mga awtoridad sa Griego ang mga eroplano nga muhawa og muabot sa gabii sa Zakynthos tungod sa mga salag sa pawikan. Bilang karagdagan sa baybaying Greek, ang mga baybaying baybayin ng Cyprus at Turkey ay pangkaraniwan ding mga site ng pugad. Gawas sa baybayon sa Griego, ang mga baybayon sa Cyprus ug Turkey usab sagad nga mga site sa pagkatag. Ang isang talaan ng pagong na ito ay ginawa sa Ireland nang ang isang ispesimen ay naghugas ng baybayin sa Ballyhealy Beach sa Co Wexford. Usa ka talaan niining mga pawikan gihimo sa Ireland gikan sa nga usa ka ispesimen na nadagsa sa baybayon sa Ballyhealy Beach sa Co Wexford. Ang mga pagong dagat ng Loggerhead ay gumugugol ng halos lahat ng kanilang buhay sa bukas na karagatan at sa mababaw na baybayin. Ang mga Loggerhead na pawikan naga gahin sa kadaghanan sa ilang kinabuhi sa lawud ug sa mabaw na kadagatan. Bihira silang dumating sa baybayin bukod sa maikling pagdalaw ng mga babae upang makabuo ng mga pugad at magdeposito ng mga itlog. Talagsa lamang sila moadto sa baybayon gawas lamang sa kadali na pagbisita sa mga babaye aron maghimo og mga salag ug aron mangitlog. Ang mga hatchling loggerhead na pawikan ay nakatira sa mga lumulutang na banig ng Sargassum algae. ang mga bag-ong posa na loggerhead na pawikan naga puyo sa naga lutaw na mga banig na Sargassum algae. Ang mga matatanda at juvenile ay nakatira sa istante ng kontinental pati na rin sa mababaw na mga baybayin ng mga baybayin. Ang mga hamtong ug mga bata nagapuyo sa daplin sa "continental shelf" ug sa mga mabaw na mga baybayon. Sa hilagang-kanlurang Dagat Atlantiko, ang edad ay gumaganap ng isang kadahilanan sa kagustuhan sa tirahan. Sa Dagat sa amihanan-kasadpan sa Dagat Atlantiko, ang edad usa ka hinungdan kon asa sila gusto mag puyo. Ang mga Juvenile ay mas madalas na matatagpuan sa mababaw na estuarine habitat na may limitadong pag-access sa karagatan kumpara sa mga hindi nakatatandang may sapat na gulang. Ang mga batan-on kasagaran nga makit-an sa mabaw nga baybayon na puy-anan nga adunay limitado nga agianan sa dagat kon itandi sa mga wala'y salag. Ang mga Jugerile loggerheads ay nagbabahagi ng tirahan ng Sargassum na may iba't ibang iba pang mga organismo. Ang mga batang loggerheads nag-ambit sa ilang mga Sargassum na pinuy-anan kauban ang uban pang mga mananap. Ang mga banig ng Sargassum ay naglalaman ng maraming mga 100 iba't ibang mga species ng mga hayop kung saan pinapakain ang mga juvenile. Ang mga banig sa Sargassum adunay sulod nga 100 nga nagkalain-lain nga mananap nga ginakaon sa mga batang pawikan. Ang prey na natagpuan sa Sargassum banig ay maaaring magsama ng mga kamalig, mga uod ng crab , mga itlog ng isda, at mga kolonya ng hydrozoan . Ang uban nga mga mananap nga makita sa banig sa Sargassum mamahimong maglakip sa mga sisi, gagmayng mga kasag, mga itlog sa isda, ug mga kolonya sa hydrozoan. Ang ilang mga biktima, tulad ng mga ants, lilipad, aphids , leafhoppers , at mga beetle, ay dinadala ng hangin sa mga banig. ang pipila sa ilang mga tukbonon, sama sa mga hulmigas, langaw, aphids, mga gagmayng apan-apan, ug mga bakukang, napadpad sa hangin ngadto sa banig. Ang mga mammal ng dagat at mga komersyal na isda, kabilang ang tuna at mga gawain-mahi, ay naninirahan din sa Sargassum banig. Ang mga mammal sa dagat ug mga komersyal nga isda, sama sa tuna ug mahi-mahi, nagpuyo usab sa banig sa Sargassum. Ang mga tanawin ng dagat ng Loggerhead na sinusunod sa pagkabihag at sa ligaw ay pinaka-aktibo sa araw. Ang mga pawikan nga loggerhead nga naka kulong ug binuhian naobserbahan na pinakaaktibo sa adlaw. Sa pagkabihag, ang pang-araw-araw na aktibidad ng loggerheads ay nahahati sa pagitan ng paglangoy at pagpahinga sa ilalim. Kon naka kulong, ang adlaw-adlaw nga kalihokan sa mga loggerheads nabahin sa paglangoy ug pagpahulay sa ilawom sa tubig. Habang nagpapahinga, ikinakalat nila ang kanilang mga forelimbs sa tungkol sa posisyon ng paglangoy sa midstroke. Samtang nagpahulay, gipakaylap nila ang ilang mga kapay ngadto sa midstroke nga posisyon sa paglangoy. Nananatiling hindi gumagalaw sa mga mata na nakabuka o half-shut at madaling nakaalerto sa ganitong estado. Nagpabilin sila nga walaÕy paglihok nga ang mga mata nakabuka o tunga nga sirado ug dali nga makabantay sa niini nga estado. Sa gabi, ang mga bihag ay natutulog sa parehong posisyon sa kanilang mga mata nang mahigpit na sarado, at mabagal na gumanti. Sa gabii, ang mga kinulong nga pawikan, nagatulog sa samang posisyon nga ang ilang mga mata hugut nga sirado, ug hinay molihok. Ang mga Loggerheads ay gumugol ng hanggang sa 85% ng kanilang araw na lumubog, na ang mga lalaki ay mas aktibong iba't ibang mga kalalakihan kaysa sa mga babae. Ang mga loggerheads mogahin og 85% sa ilang adlaw nga nakalubog sa tubig, nga ang mga lalaki mas aktibo kumpara sa mga babaye. Ang average na tagal ng dives ay 15-30 min, ngunit maaari silang manatiling lumubog ng hanggang sa apat na oras. Ang kasagaran nga kadugayon sa ilang pagsalom molangtod ngadto sa 15-30 minutos, apan mahimo silang magpabilin sa ilawom sa tubig hangtod sa upat ka oras. Ang mga Jugerile loggerheads at matatanda ay naiiba sa kanilang mga pamamaraan sa paglangoy. Ang batan-ong nga loggerheads ug mga hamtong managlahi sa ilang mga paagi sa paglangoy. Ang isang bata ay pinapanatili ang mga forelimbs na pinindot sa gilid ng carapace nito, at pinipilit ang sarili sa pamamagitan ng pagsipa gamit ang mga hulihan ng paa. Ang usa ka juvenile kanunay nga gidikit ang mga kapay sa kilid sa ilang carapace, ug ginapauswag ang sarili pinaagi sa pagpatid sa mga kapay sa tiil. Habang tumatanda ang bata, ang pamamaraan ng paglangoy nito ay unti-unting pinalitan ng paraan ng alternating-limb ng may sapat na gulang. samtang nagahamtong ang bata nga pawikan, ang pamaagi niini sa paglangoy anam-anam nga mausab ngadto sa pamaagi sa mga hamtong na pag puli-puli sa ilang mga kapay. Lubos silang nakasalalay sa pamamaraang ito ng paglangoy ng isang taong gulang. Sila bug-os nga nagsalig sa niining pamaagi hangtod sa usa ka tuig, Ang temperatura ng tubig ay nakakaapekto sa metabolic rate ng pagong ng dagat. Ang Lethargy ay naaapektuhan sa temperatura sa pagitan ng 13 at 15 C (55 at 59 F). Ang temperatura sa tubig nakaapekto sa metabolic rate sa pawikan. Ang lihok sa pawikan mohinay sa temperatura taliwala sa 13 ug 15 C (55 ug 59 F). Ang loggerhead ay tumatagal sa isang lumulutang at nakakapangit na pustura kapag bumagsak ang temperatura sa paligid ng 10 C. Ang loggerhead magpalutaw-lutaw ug manggahi kon ang temperatura mokanaog duol sa 10 C. Gayunpaman, ang mga nakababatang loggerheads ay mas lumalaban sa malamig at hindi maiyak hanggang sa bumagsak ang temperatura sa ibaba 9 C. Ang paglipat ng loggerheads ay nakakatulong upang maiwasan ang mga pagkakataong malamig-nakamamanghang. Apan, ang batan-on nga mga loggerheads ,mas labi nga makasukol sa katugnaw ug dili manggahi hangtud ang temperatura mokanaog sa ubos sa 9 C. Ang paglalin sa mga loggerheads makatabang aron malikayan ang ilang pagpanugnaw. Ang mas mataas na temperatura ng tubig ay nagdudulot ng pagtaas sa metabolismo at rate ng puso. Ang mas taas na temperatura sa tubig mahimong hinungdan sa pagtaas sa metabolismo ug kapaspason sa kasingkasing sa pawikan. Ang temperatura ng katawan ng isang loggerhead ay nagdaragdag sa mas maiinit na tubig nang mas mabilis kaysa sa pagbawas nito sa mas malamig na tubig; ang kanilang kritikal na maximum na thermal ay kasalukuyang hindi kilala. Ang temperatura sa lawas sa usa ka loggerhead mas paspas nga motaas sa init nga tubig kaysa sa pagbaba niini sa bugnaw nga tubig; ang ilang kritikal nga thermal maximum wala pa mahibal-an. Noong Pebrero 2015, natagpuan ang isang live na pagong loggerhead na lumulutang sa British Columbian na tubig na may 10.5 C na may malawak na paglaki ng algal sa carapace nito. Niadtong Pebrero 2015, nakit-an ang usa ka live loggerhead turtle nga nga naglutaw sa kadagatan sa Columbian sa British nga 10.5 Cnga adunay daghang pagtubo sa algalab sa dagway niini. Ang pagsalakay ng babaeng-babae, na medyo bihira sa iba pang mga vertebrates ng dagat , ay pangkaraniwan sa mga loggerheads. Ang pagpanlupig sa mga babaye laban sa babaye nga pawikan, nga talagsa ra sa ubang mga vertebrate sa dagat , kasagaran nga makita sa mga loggerheads. Ang Ritualized na pagsalakay ay tumataas mula sa mga pasibo na pagbabanta na nagpapakita upang labanan. Kini na pagpanlupig magsugod ngadto sa gamay nga pagpanghulga ngadto sa pagpakigbugno. Ang salungatan na ito ay pangunahing nangyayari sa pag-access sa mga bakuran. Kini nga pagpakigbugno mahitungod sa pag lapas sa lugar kon asa sila naga kaon. Ang pagdami ay karaniwang sumusunod sa apat na mga hakbang. Una, ang unang pakikipag-ugnay ay pinasigla ng mga pahiwatig ng visual o tactile. Mahitabo kining pagpakigbugno sa upat ka lakang. Una, magsugod kini sa pagpakita o pagtarog. Pangalawa, ang paghaharap ay nangyayari, na nagsisimula sa mga passive confrontations na nailalarawan sa pamamagitan ng malawak na head-tail na pag-ikot. ikaduha, mahitabo ang pag-atubangay, kini nagsugod sa gamay nga pagpanghulga pinaagi sa lapad na pagtuyok sa ilang ikog. Nagsisimula sila ng agresibong paghaharap kapag ang isang pagong ay tumigil sa bilog at direktang nakaharap sa isa pa. Magsugod ang pagpakigbugno kon ang usa ka pawikan muhunong sa pagtuyok sa ikog ug atubangon kabangi. Pangatlo, sparring nangyayari sa mga pagong na nag-snap sa mga panga ng bawat isa. Ikatulo, mahitabo ang pagbugno pinaagi sa pagpaak nila sa aping sa kalaban nga pawikan. Ang pangwakas na yugto, paghihiwalay, ay kapwa kapwa, kasama ang parehong mga pagong na lumalangoy sa kabaligtaran ng direksyon, o nagsasangkot sa paghabol ng isa mula sa agarang paligid. Ang katapusan nga yugto, ang pagpanagbulag, mamahimong nagkasinabot ang mga pawikan, nga pareho sila nga molangoy palayo sa usag-usa, o sa abtik nga pag gukod sa kalaban nga pawikan. Ang pagpapataas ay natutukoy ng maraming mga kadahilanan, kabilang ang mga antas ng hormone , paggasta ng enerhiya, inaasahang kinahinatnan, at kahalagahan ng lokasyon. Ang pagdako sa bangi mahitungod sa nagkalahi-lahi nga hinungdan, lakip niini ang kataason sa hormone, paggamit sa ilahang kusog, gilauman nga mga panghitabo, ug kamahinungdanon sa lugar. Sa lahat ng mga yugto, ang isang patayo na buntot ay nagpapakita ng pagpayag na tumaas, habang ang isang kulot na buntot ay nagpapakita ng pagpayag na isumite. Sa tanan nga mga yugto, ang usa ka nakatul-id nga ikog sa pawikan nagpakita ug pagpakigbangi, samtang ang nka uk-ok nga ikog naga pakita og dili pagsukol. Dahil ang mas mataas na pagsalakay ay napakamotiko at potensyal na magpapahina, ang contact ay mas malamang na tumaas kapag ang salungatan ay higit na ma-access sa mga mabuting lugar ng foraging. Kini mahitungod kay ang pagpakigbugno dali nga makahurot sa kusog ug makaluya sa pawikan, apan mahitabo ang pagpakigbugno sa mga pawikan kon naay moilog sa lugar kon asa sila naga kuha ug pagkaon. Ang loggerhead sea turtle ay hindi pangkaraniwan, na pinapakain lalo na sa mga invertebrates sa ilalim ng tirahan , tulad ng gastropod , bivalves , at decapods . Ang loggerhead na pawikan moakon og maskin unsa, kasagaran kay mga invertibrates, sama sa mga gastropods, bivalves, ug decapods. Ito ay may isang mas malaking listahan ng mga kilalang biktima kaysa sa anumang iba pang pagong dagat. Aduna kini mas dako nga lisatahan sa mga mamahimong kanonon niini kaysa sa laing mga pawikan. Ang iba pang mga item sa pagkain ay kinabibilangan ng mga sponges , corals , sea __pens , polychaete worm , sea __anemones , cephalopods , barnacles , brachiopods , isopods , Portuguese men o 'war , insekto, bryozoans , sea __urchins , sand dollars ,mga pipino sa dagat , starfish , isda (itlog, juvenile, at matatanda), hatchling turtle (kabilang ang mga miyembro ng sariling species), algae, at vascular halaman . Ang uban pang ginakaon nila naglakip sa sponges, corals, seapens, polychaete worm, sea anoemones, cephalopods, barnacles, brachiopods , isopods , Portuguese men o 'war , insekto, bryozoans , tuyom , sand dollars ,mga pepino sa dagat , starfish , isda (itlog, batan-on, ug mga hamtong), mga bag-on pusa nga mga pawikan (lakip na ang mga miyembro sa kaugalingon nga species), algae, ug mga vascular nga tanum . Sa panahon ng paglilipat sa pamamagitan ng bukas na dagat, ang mga loggerheads ay kumakain ng dikya , lumulutang na mga mollus, lumulutang na mga kumpol ng itlog, pusit , at lumilipad na isda . Sa panahon sa paglalin lawod, ang mga loggerhead mokaon og jellyfish, naglutaw nga mga mollusc, naglutaw nga pungpong sa mga itlog, pusit, ug mga molupad nga isda. Ang mga loggerheads crush na biktima ng kanilang malaki at malakas na panga. Ang mga loggerhead ginadugkmok ang ilang mga dinakop gamit ilang kusgan nga panga. Ang mga puntos sa scale ng pag-project sa anterior margin ng forelimbs ay nagpapahintulot sa pagmamanipula ng pagkain. Ila kining gina bana sa tumoy nga bahin sa ilang mga kapay mapadali ilang pagmaniobra sa ilang pagkaon. Ang mga puntong ito ay maaaring magamit bilang "pseudo-claws" upang mapunit ang malalaking piraso ng pagkain sa bibig ng loggerhead. Kini ga bahin mamahimong gamiton nga "pseudo claws" aron magisi ang mga dagkong bahin sa pagkaon aron masakto kini sa baba sa pawikan. Ang loggerhead ay iikot ang leeg nito hanggang sa ubusin ang napunit na pagkain sa mga puntos ng scale. Gina liko sa loggerhead ang ilang liod ngadto sa matag kilid aron makaon ang pagkaon nga naa sa tumoy ani nga bahin. Paloob-pagturo, uhog -covered papillae natagpuan sa unahan rehiyon ng magkagalit ni lalamunan filter out banyagang katawan, tulad ng mga pamingwit. pasulod, ang papillae nga nabalot ug mucus sa unahang bahin sa esophagus sa loggerhead maoy naga sala butang nga dili maayo sa lawas sa pawikan, sama sa mga kaw-it sa pagpangisda. Ang susunod na rehiyon ng esophagus ay hindi naipinta, na may maraming mga mucosal folds. ang sunod na bahin sa esophagus walay papillae, nga adunay daghang mga mucosal folds. Ang rate ng panunaw sa loggerheads ay umaasa sa temperatura; tumataas ito habang tumataas ang temperatura. Ang kapaspason sa paghilis sa pagkaon sa loggerhead naga salig sa temperatura; mas mopaspas kini kon motaas sab ang temperatura. Isang sungay na ghost crab ( Ocypode ceratophthalma ) na nasamsam sa isang loggerhead hatchling sa Gnaraloo , Western Australia . Usa ka sungayan nga ghost crab (Ocypode ceratophthalma ) nga kakakuha ug usa ka bagong pusa nga loggerhead sa Gnaraloo, Western Australia. Ang mga Ghost crab ay isa sa mga pangunahing sanhi ng itlog at namamatay na namamatay sa mga pagong dagat. Ang mga ghost crab usa sa mga panguna nga hinungdan sa pagkamatay sa mga bag-on pusa nga mga pawikan sa dagat. Ang pulang fox ay isang predator ng mga loggerhead nests sa Australia. Ang pula na lobo usa ka manunukob sa mga salag sa loggerhead sa Australia. Ang mga loggerheads ay maraming mga mandaragit, lalo na sa maaga sa kanilang buhay. Ang mga loggerhead adunay daghang mga manunukob, labi na sa ilang kabatan-onan,. Ang mga maninila at mga pugad na tagatangkilik ay kinabibilangan ng mga ghost crab , oligochaete worm , beetles, fly larvae, ants, unod fly , ahas, gulls , corvids , opossums , bear, rats, armadillos, mustelids , skunks, canids , procyonids , cats, Baboy, at mga tao. ang mga manunukob sa itlog ug salag sa pawikan naglakip sa mga ghost crab, mga ulod nga oligochaete, bakukang, mga ulod sa langaw, mga hulmigas, mga langaw, mga langaw nga mokaon ug unod, halas, mga langgam sa dagat, corvid, opossum, oso, mga ilaga, mga armadillo, mga mustelid, milo, mga canid, mga procyonid, mga iring, baboy, ug mga tawo. Sa panahon ng kanilang paglipat mula sa kanilang mga pugad sa dagat, ang mga hatchlings ay nasamsam sa pamamagitan ng dipteran larvae, crab, toads, butiki, ahas, mga seabird tulad ng frigatebirds , at iba pang iba't ibang mga ibon at mammal. Sa ilang paglalin ginan sa ilang salag ngadto sa dagat, ang mga bag-ong pusa na pawikan ginatukob sa mga dipteran , kasag, baki, butiki, bitin, mga lanngam sa dagat sama sa frigatebirds , ug uban pang mga langgam ug mammal. Sa karagatan, kasama ng mga mandaragit ng mga loggerhead juvenileportunid crab at iba't ibang mga isda, tulad ng mga parrotfishes at moray eels . Sa kadagatan, lakip sa mga manunukod sa mga batan-on nga loggerhead ang mga kasag nga portunid, mga isda, sama sa "parrotfish", ug "moray eels" Ang mga may sapat na gulang ay higit na bihirang inaatake dahil sa kanilang malaking sukat, ngunit maaaring masamsam ng mga malalaking pating, seal, at mamamatay na balyena. Ang mga hamtong mas talagsa nga giatake tungod sa ilang kadak-on, apan mamahimo silang tukbon sa mga iho, mga seal, ug mga mamamatay nga balyena. Ang mga pugad na babae ay inaatake ng mga langaw ng laman, feral dogs, at mga tao. Ang mga salag sa mga babaye nga pawikan giatake sa mga langaw nga mokaon ug unod, iro nga naay rabis, ug mga tawo. Ang mga mosquitos ng salt marsh ay maaari ring pester na mga pugad na babae. Ang mga lamok nga gikan sa tungganan mahimo usab nga makadaot sa mga nagasalag nga babaye nga pawikan. Sa Australia, ang pagpapakilala ng pulang fox ( Vulpes vulpes ) ng mga British settler noong ika-19 na siglo ay humantong sa mga makabuluhang pagbawas sa populasyon ng pagong ng loggerhead. Sa Australia, ang pagpaila sa pula nga fox ( Vulpes vulpes ) sa mga residente sa Britanya kaniadtong ika-19 nga siglo maong hinungdan sa daghang mga pagkunhod sa populasyon sa mga pawikan sa loggerhead. Sa isang bahagi ng baybayin sa silangang Australia sa panahon ng 1970s, ang pagtula ng mga itlog ng pagong ay nawasak hanggang sa 95% ng lahat ng mga clutch na inilatag. Sa usa ka bahin sa baybayon sa sidlakanan bahin sa Australia kaniadtong 1970s, ang ang pagpagpanukob sa mga itlog sa pawikan nga nagdaot sa hangtod sa 95% sa tanan nga mga itlog sa pawikan. Ang mga agresibong pagsusumikap upang sirain ang mga fox noong 1980s at 1990 ay nabawasan ang epekto na ito; gayunpaman, tinatantiya na ito ang magiging taon 2020 bago makaranas ang mga populasyon ng kumpletong pagbawi mula sa naturang mga dramatikong pagkalugi. Higpit na pagpaningkamot sa pagpakunhod sa kadaghanon sa mga pulang lobo kaniadtong 1980s ug 1990s nagpanaog sa epekto sa binuhatan niining mga pulang lobo, apan, ang bana-bana kay sa tuig 2020 pa maulian ang kadaghanon sa mga pawikan gikan sa ubos na kadaghanon niini. Sa kahabaan ng timog-silangang baybayin ng Estados Unidos, ang raccoon ( Procyon lotor ) ay ang pinaka mapanirang manghuhula ng mga site ng pugad. Sa daplin sa habagatan-sidlakang baybayon sa Estados Unidos, ang milo ( Procyon lotor ) mao ang labing nagapangdaot sa mga lugar nga ginasalagan sa mga pawikan. Ang mga rate ng dami ng namamatay sa halos 100% ng lahat ng mga clutches na inilatag sa isang panahon ay naitala sa ilang mga beach sa Florida. Ang gidaghanon nga namatay nga mga pawikan hapit mokabot sa 100% sa mga lugar nga ginasalagan sa mga pawikan ang natala sa pipila ka mga baybayon sa Florida. Naiugnay ito sa isang pagtaas ng populasyon ng raccoon, na umunlad sa mga kapaligiran sa lunsod. Kini nagdungag sa pagdaghan sa mga milo, nga midaghan sa syudad. Ang mga agresibong pagsisikap na protektahan ang mga site ng pugad sa pamamagitan ng pagtatakip sa kanila ng wire mesh ay makabuluhang nabawasan ang epekto ng prediksyon ng raccoon sa mga itlog ng pawikan ng loggerhead. Hugot ang pagpaningkamot aron mapanalipdan ang mgalugar kon asa naga salag ang mga pawikan pinaagi sa pagtabon kanila sa og wire mesh nga nagpaubos sa pagpanukob sa mga milo og mga itlog sa pawikan.. Sa Bald Head Island sa North Carolina, ang mga screen ng wire mesh ay ginagamit sa bawat nakumpirma na pugad upang maiwasan ang paghuhukay ng mga residenteng pulang fox. Sa Bald Head Island sa North Carolina, gigamit ang mga wire mesh screen sa matag nakumpirma nga salag aron malikayan ang pagkubkob sa mga lumolupyo nga pula nga lobo. Ang isang bagong pag-aalala sa diskarteng bakal na hawla ay panghihimasok sa normal na pag-unlad ng pang-akit na pang-akit ng mga nestlings dahil sa paggamit ng ferrous wire, na maaaring makagambala sa kakayahan ng mga pagong upang mag-navigate nang maayos. Ang usa ka bag-ong kabalaka sa teknik sa hawla nga asero mao ang pagpanghilabot sa normal nga pag-uswag sa kahulugan sa magnetic sense sa mga nestling tungod sa paggamit sa ferrous wire, nga mahimong makalibog sa pawikan sa tamang paglawig. Nagsusumikap ang mga pagsisikap upang makahanap ng isang nonmagnetic material na maiiwasan ang mga mandaragit na gumapang sa pamamagitan ng hadlang. Ginapangandaman na ang paggamit ug dili magnetic na materyales aron ipugong sa mga manunukob sa mga itlog sa pawikan. Umabot sa 40% ng mga pugad na babae sa buong mundo ay may mga sugat na pinaniniwalaang nagmula sa mga pag-atake ng pating. Moabot sa 40% sa mga pawikan nga naga buhat og salag nga babayeng pawikan ang adunay mga samad nga gituohan nga gikan sa mga pag-atake sa mga iho. Nakakahawang bakterya tulad ng Pseudomonas at Salmonella na atake ng loggerhead hatchlings at itlog. Makatakud nga bakterya sama sa Pseudomonas ug Salmonella ang naga daot sa mga hatchlings ug mga itlog sa loggerhead. Ang mga fungi tulad ng Penicillium na makahawa sa loggerhead sea turtle nests at cloacae. Ang mga fungus sama sa Penicillium makahilo sa loggerhead nga mga pawikan ug cloacae. Ang sakit na Fibropapillomatosis na sanhi ng isang anyo ng herpes-type na virus ay nagbabanta sa mga loggerheads na may panloob at panlabas na mga bukol. Ang sakit nga Fibropapillomatosis nga gikan sa usa ka porma sa herpes-type nga kagaw naghulga sa mga loggerheads nga naghatag og mga internal ug external nga tumor. Ang mga tumor na ito ay nakakagambala sa mga mahahalagang pag-uugali at, kung sa mga mata, ay nagiging sanhi ng permanenteng pagkabulag. Kini nga mga hubag nagdaot sa mga mahinungdanon nga kalihokan sa mga pawikan, kung sa mga mata, mamahimo kining hinungdan sa permanente nga pagkabuta. Ang Trematodes ng pamilya Spirorchiidae ay naninirahan sa mga tisyu sa buong katawan ng loggerhead, kasama ang mga mahahalagang organo, tulad ng puso at utak. Ang mga Trematod sa pamilya nga Spirorchiidae nagpuyo sa mga tisyu sa tibuuk nga lawas sa loggerhead, lakip na ang mga mahinungdanon nga mga bahin sa sulod sa lawas sa pawikan, sama sa kasingkasing ug utok. Ang impeksyon sa Trematode ay maaaring lubos na magpapahina. Ang impeksyon sa Trematode mahimo nga makapaluya kaayo sa pawikan. Halimbawa, ang nagpapaalab na sugat sa trematode ay maaaring maging sanhi ng endocarditis at sakit sa neurological . Pananglitan, ang mga hubag nga tungod sa trematode mahimong hinungdan sa endocarditis ug sakit sa utok . Isang nematode , Ang Angiostoma carettae , nakakahawa din sa mga loggerheads, na nagiging sanhi ng mgalesyon ng histologic sa respiratory tract . Usa ka nematode , Ang Angiostoma carettae , ang mitakod usab sa mga loggerheads, nga hinungdan sa mga samad sa baga niini . Higit sa 100 mga species ng mga hayop mula sa 13 phyla , pati na rin ang 37 uri ng algae, nakatira sa mga likod ng loggerheads. Kapin sa 100 nga mga lahi sa mga mananap nga gikan sa 13 phyla , lakip ang 37 nga klase sa algae, ang nagapuyo sa bukobuko sa loggerheads. Ang mga organisasyong parasito na ito , na nagdaragdag ng pag-drag, ay hindi nag-aalok ng hindi kilalang benepisyo sa pagong, bagaman ang mapurol na epekto ng mga organismo sa kulay ng shell ay maaaring mapabuti ang pagbabalatkayo . Kini nga mga kagaw, nga nagdugang sa pagkaluya sa pawikan, walaÕy maayo nga hatag, apan ang magkapus-aw sa bulok sa kabhang sa pawikan mamahimong tabang sa ilangpagtakob. Saklaw ang kulay ng mga hatchlings mula sa light brown hanggang sa halos itim, na kulang sa natatanging mga yellows at pula ng may sapat na gulang. Ang mga hatchlings lainlain ang bulok gikan sa pusyaw nga tabunong hangtod sa itom, nga walaÕy lahi nga mga dalag ug pula sa mga hamtong. Ang mga itlog ng pawikan ng dagat na pinananatiling sa patuloy na temperatura ng pagpapaputok ng 32 C ay nagiging mga babae. Ang mga itlog ng pagpapapisa ng itlog sa 28 C ay nagiging lalaki. Ang mga itlog sa pawikan ngagipapusa sa temperatura nga 32 C mahimo nga mga babaye. Ang mga itlog nga gipapusa sa 28 C mahimong mga lalaki. Ang temperatura ng pagpapapisa ng 30 C ay nagreresulta sa isang pantay na ratio ng lalaki hanggang babaeng hatchlings. Kon angng temperatura sa pagpapusa sa 30 C nagresulta sa parehas nga kadaghanon sa lalaki ug babaye nga pawikan. Ang mga hatchlings mula sa mga itlog sa gitna ng klats ay may posibilidad na maging ang pinakamalaking, lumalaki ang pinakamabilis, at maging ang pinaka-aktibo sa mga unang ilang araw ng buhay sa dagat. Ang mga bag-ong pusa nga pawikan nga gikan sa tunga-tunga sa klats lagmit nga mas dako, mas paspas, ug mamhimong labing aktibo sa una nga pila ka adlaw sa kinabuhi sa dagat. Matapos ang pag-incubating ng halos 80 araw, ang mga hatchlings ay naghuhukay sa buhangin hanggang sa ibabaw, kadalasan sa gabi, kung pinapataas ng kadiliman ang pagkakataon na makatakas sa predation at pinsala mula sa matinding temperatura ng buhangin sa ibabaw ay nabawasan. Pagkahuman sa paglubong sa mga 80 ka adlaw, ang mga bag-ong pusa magkalot sa balas hangtod kini makagawas, kasagaran sa gabii, kung kanus-a ang kangitngit magtabang nga makalikay sa mga manunukob ug pagkaluya tungod sa kainit sa balas. Ang mga Hatchlings ay pumapasok sa karagatan sa pamamagitan ng pag-navigate patungo sa mas maliwanag na abot-tanaw na nilikha ng pagmuni-muni ng buwan at liwanag ng ilaw mula sa ibabaw ng tubig. Ang mga bag-ong pusa nga pawikan molawig ngadto sa dagat pinaagi sa pagsunod sa hayag sa dagat na tungod sa pagbanda sa sidlak sa bulan sa dagat. Ang mga hatchlings ay maaaring mawalan ng hanggang sa 20% ng kanilang body mass dahil sa pagsingaw ng tubig habang naglalakbay sila mula sa pugad patungo sa karagatan. Ang mga bag-ong pusa nga pawikan mawad-an ug hangtod sa 20% sa ilang kabug-aton tungod sa pagkawala sa tubig sa ilang lawas samtang sila nagalawig sa kadagatan. Una nilang ginagamit ang gawain upang itulak sila lima hanggang 10 m ang layo mula sa baybayin. Minsan sa karagatan, lumangoy sila ng halos 20 oras, dalhin sila malayo sa baybayin. Una nila ginagamit ang patulak nga tubig sa dagat aron maduso sila 5 hangtod sa 10 ka metro gikan sa baybayon.Pag-abot, sila maglangoy og 20 ka oras papalayo sa baybayon. Ang isang iron compound, magnetite , sa kanilang talino ay nagpapahintulot sa mga pagong na madama ang magnetic field ng Earth , para sa pag-navigate. Usa ka iron compound, magnetite, nga makita sa ilang utok ang nagatabang sa pawikan nga makita ang magnetic field sa earth para sa ilang pagtultol sa kadagatan. Maraming mga hatchlings ang gumagamit ng Sargassum sa bukas na karagatan bilang proteksyon hanggang sa maabot nila ang 45 cm (18 in). Daghang mga bag-ong pusa nga pawikan ang mogamit sa Sargassum sa lawod para makapanalipod hangtod sa sila moabot sa 45cm (18in) Ang mga hatchling loggerheads ay nakatira sa pelagic na kapaligiranhanggang sa maabot nila ang edad ng bata, at pagkatapos ay lumipat sila sa mga tubig sa dalampasigan. Ang mga hatchling loggerheads nagpuyo sa kini nga pelagic nga palibothangtod sa pagkab-ot sa edad nga pagkabatan-on, ug pagkahuman sila molalin sa mga tubig sa dagat. Kapag ang tubig sa karagatan ay cool, ang mga loggerheads ay dapat lumipat sa mas maiinit na lugar o hibernate sa ilang degree. Kon ang tubig sa dagat bugnaw, ang mga loggerhead kinahanglan molalin sa mas mainit nga lugar o mag hibernate. Sa pinaka malamig na buwan, bumagsak sila ng hanggang sa pitong oras sa isang oras, umuusbong nang pitong minuto lamang upang huminga. Sa mga bulan nga tingtugnaw, maglubog sila hangtod sa pito ka oras, ug mohaw-as ug pito ka minuto para mohinga. Bagaman outdone ng mga freshwater turtle , ang mga ito ay kabilang sa pinakamahabang naitala na dives para sa anumang naka-air na paghinga sa dagat. Bisan pa nga sila mapildi sa mga pawikan nga makita sa tab-ang nga tubig, sila gihapon ang adunay talaan sa pinakataas nga pagsalom sa tanang mga gahinga ug hangin nga mga mananap. Sa panahon ng kanilang pana-panahong paglipat, ang mga batang loggerheads ay may kakayahang gumamit ng parehong magnetic at visual cues. Sa panahon sa ilang paglalin, ang mga batan-on nga loggerhead adunay abilidad nga makita ang mga magnetic field ug visual cues. Tulad ng lahat ng mga pawikan ng dagat, ang loggerhead ay naghahanda para sa pagpaparami sa lugar ng foraging nito. Sama sa tanan nga mga pawikan sa dagat, ang loggerhead nag-andam alang sa pag-usab sa ilang lugar kon asa sila mkakita og pagkaon. Nagaganap ito ng maraming taon bago lumipat ang loggerhead sa isang lugar ng pag-aasawa. Mahitabo kini pipila ka tuig sa wala pa ang loggerhead mibalhin sa dapit sa pag-upa. Ang mga babaeng loggerheads ay unang nagparami sa edad na 28Ð33 sa Southeheast United States at Australia, at sa edad na 17-30 sa South Africa. Ang mga babaye nga loggerheads una nga mangupa sa edad nga 28Ð33 sa Southeheast United States ug Australia, ug sa edad nga 17-30 sa South Africa. Ang edad sa unang pag-aanak sa Mediterranean, Oman, Japan, at Brazil ay hindi alam. Ang edad sa unang pagpangupa sa mga pawikan sa bahin sa Mediteranyo, Oman, Japan, ug Brazil wala mahibaloan. Ang mga pagharang sa mga loggerheads ay may tuwid na haba ng carapace na 70-109 cm (28Ð43 in) Dahil sa malaking saklaw, ang haba ng carapace ay hindi isang maaasahang tagapagpahiwatig ng sekswal na kapanahunan. Ang mga nagsalag nga mga loggerheads adunay tul-id nga gitas-on nga carapace nga 70-109 cm (28Ð43 ang). Tungod sa kadaghan, ang gitas-on sa carapace dili kasaligan nga timailhan sa pagkahamtong sa sekswal. Ang kanilang tinantyang maximum na habangbuhay ay 47-66 taon sa ligaw. Ang ilang gibanabana nga labing taas nga gitas-on sa kinabuhi mao ang 47-67 ka tuig sa mga binuhian nga pawikan. Ang mga babaeng loggerheads ay unang nagparami sa pagitan ng edad na 17 at 33, at ang kanilang panahon ng pag-ikot ay maaaring tumagal ng higit sa anim na linggo. Ang mga babaye nga loggerheads una nga mangitlog sa edad nga 17 hangtod 33, ug ang ilang pagpangupa mahimo nga sa unom ka semana. Tinatulan nila ang kanilang mga asawa, ngunit ang mga pag-uugali na ito ay hindi pa nasuri nang lubusan. manguwag sila sa ilang ka trato, pero kini nga mga kinaiya wala hingpit nga nasusi. Ang mga lalaki na anyo ng pag-uugali ng panliligaw ay may kasamang pag-uugali, kagat, at paggalaw ng ulo at flipper. Ang pagpanguwag sa mga lalaki nga pawikan pinaagi sa paguyog, pag-paak, ug pag lihok sa tumoy sa ilang kapay. Ang mga pag- aaral ay nagmumungkahi ng mga babae na gumawa ng mga pheromones ng cacalal upang ipahiwatig ang kakayahang reproduktibo. Gisugyot sa mga pagtuon nga gibuhat bahin sa mga pawikan ang nahibaloan nga ang babaye nga pawikan nagapagawas og cheteral pheromones aron ipakita ang ilang abilidad nga makapangitlog. Bago mag-asawa, lumalapit ang lalaki sa isang babae at tinatangkang i-mount siya, habang tumatakbo siya. Sa wala pa matulog, ang lalaki miduol sa usa ka babaye ug misulay sa pagbutang kaniya, samtang siya misukol. Susunod, ang lalaki at babae ay nagsisimulang mag-ikot sa bawat isa. Kung ang lalaki ay may mga katunggali, maaaring hayaan ng babae na makipaglaban sa bawat isa. Sunod, ang lalaki ug babaye misugod sa paglibut sa usag usa. Kung ang lalaki adunay mga kakompetensya, mahimong tugutan sa babaye ang mga lalaki nga makigbisog sa usag usa. Ang nagwagi pagkatapos ay naka-mount ang babae; ang mga curved claws ng lalaki ay karaniwang nakakasira sa mga balikat ng shell ng babae sa prosesong ito. Ang midaog human gipataas ang babaye; Ang mga curved claw sa lalaki sagad nga maka-daot sa mga abaga sa kabhang sa babaye sa kini nga proseso. Ang iba pang mga lalaki na naka-courting ay kumagat sa lalaki habang sinusubukan niyang makopya, sinisira ang kanyang mga tsinelas at buntot, marahil ay naglalantad ng mga buto. Ang uban nga mga lalaki nga nagpakalalaking nag-gigut sa lalaki samtang siya nagtinguha sa pagkopya, nga madaot ang iyang mga tsinelas ug ikog, lagmit nga nagbuta'g mga bukog Ang nasabing pinsala ay maaaring maging sanhi ng pagkalaglag ng lalaki at maaaring mangailangan ng mga linggo upang magpagaling. Ang ingon nga kadaot kay mahimong hinungdan sa pagkahulog sa lalaki ug nagkinahanglan og semana para ma-ayo. Habang ang pag-pugad, ang mga babae ay gumagawa ng isang average ng 3.9 itlog clutch, at pagkatapos ay naging huminto, na walang mga itlog ng dalawa hanggang tatlong taon. Samtang nagsalag, ang mga babae naghimo og average nga 3.9 mga itlog sa itlog, ug pagkahuman nahimo nga quiescent, nga walaÕy mga itlog nga duha hangtod tulo ka tuig. Hindi tulad ng iba pang mga pagong dagat, ang panliligaw at pagmamasid ay karaniwang hindi nagaganap malapit sa pugad beach, ngunit sa halip na mga ruta ng paglilipat sa pagitan ng pagpapakain at mga bakuran. Dili sama sa ubang mga pawikan sa dagat, ang pagpanguyab ug pagbantay sagad dili mahitabo sa daplin sa mga salag sa baybayon, apan sa ubay-ubay nga mga agianan sa paglalin tali sa pagpakaon ug pagpanganak. Ang kamakailang katibayan ay nagpapahiwatig ng obulasyon sa mga loggerheads ay na-induced sa pagmamasa. Ang dili pa dugay nga ebidensya nagpaila nga ang obulasyon sa mga loggerheads gipasuko sa pagpanganak. Sa pamamagitan ng kilos ng pag-aasawa, ang mga babaeng ovulate na itlog na pinapaburan ng lalaki. Pinaagi sa buhat sa pag-minyo, ang mga babaye nga ovulates itlog nga fertilized sa lalake. Ito ay natatangi, dahil ang pag-iimpluwensya sa pag-iimpluwensya sa pag-aasawa ay bihirang sa labas ng mga mammal. Talagsaon kini, tungod kay ang impluwensya sa pagpanganak kay panagsa ra sa gawas sa mga mammal. Sa Hilagang Hemisperya, ang mga loggerheads mate mula huli ng Marso hanggang unang bahagi ng Hunyo. Sa Amihanang Hemisperya, ang mga loggerheads mag-abot sa ulahing bahin sa Marso hangtod sa sayong bahin sa Hunyo. Ang panahon ng pugad ay maikli, sa pagitan ng Mayo at Agosto sa Hilagang Hemispo at sa pagitan ng Oktubre at Marso sa Southern Hemisphere. Ang panahon sa pagpamugad kay mubo ra, anaa ra taliwala sa Mayo ug Agosto sa Northern Hemisphere ug sa taliwala sa Oktubre ug Marso sa Southern Hemisphere. Ang mga loggerheads ay maaaring magpakita ng maraming mga magulang . Ang mga loggerheads mahimong magpakita sa daghang mga ginikanan . Ang maramihang pag-anak ay posible dahil sa pag-iimbak ng tamud. Posible ang daghang paternity tungod sa pagtipig sa tulos. Ang babae ay maaaring mag-imbak ng tamud mula sa maraming mga lalaki sa kanyang mga oviducts hanggang sa obulasyon. Ang babaye mahimong magtipig sa sperm gikan sa daghang mga lalaki sa iyang mga oviducts hangtod sa ovulation. Ang isang solong kalat ay maaaring magkaroon ng mas maraming pitong ama, ang bawat isa na nag-aambag ng tamud sa isang bahagi ng klats. Ang usa ka hugpong mahimong adunay daghan nga pito ka mga amahan, ang matag usa nga naghatag sa sperm sa usa ka bahin sa hugut. Maramihang pag-iingat at laki ng babae ay positibong nakakaugnay . Dalawang hypotheses ang nagpapaliwanag sa ugnayan na ito. Dakoang pag amping sa amahan ug babaye nga gidak-on ang positibo nga gikanselar . Duha ka hypotheses ang nagpatin-aw sa kini nga kadugtungan. Isang posits na pinapaboran ng mga lalaki ang malalaking babae dahil sa kanilang napansin na mas mataas na fecundity (kakayahang magparami). Adunay usa nga nagpadayag nga ang mga lalaki gipalabi ang dagkong mga babaye tungod sa ilang nabatyagan nga mas taas nga fecundity (abilidad sa pagpanganak). Ang iba pang mga estado, dahil ang mas malaking mga kababaihan ay magagawang lumangoy nang mas mabilis sa mga bakuran ng pag-upa, mas mahaba ang mga panahon ng pag-upa. Ang uban nga mga estado, tungod kay ang labi ka dagkong nga mga babaye makahimo sa paglangoy nga mas dali sa paglangoy nga mga luna, sila adunay mas dugay nga panahon sa pag-upa. Ang lahat ng mga pagong sa dagat ay may katulad na mga pangunahing pag-uugali sa pugad. Ang tanan nga mga bao sa dagat adunay parehas nga batakang mga pamatasan sa pagpanagat. Bumabalik ang mga babae upang mangitlog sa mga pagitan ng 12-17 araw sa panahon ng pugad, sa o malapit sa beach kung saan sila ay nakatikim. Ang mga babaye mobalik aron mangitlog sa sulod sa 12-17 ka adlaw sa panahon sa salag, didto sa duol sa baybayon diin sila nagbitay. Lumabas sila sa tubig, umakyat sa dalampasigan, at kinakalkula ang buhangin sa ibabaw upang mabuo ang isang hukay sa katawan. Mugawas sila sa tubig, musaka sa baybayon, ug mukalot ug balas aron sa balas mahimong usa ka lungag sa lawas. Sa pamamagitan ng kanilang hind na mga paa, hinukay nila ang isang silid sa itlog kung saan idineposito ang mga itlog. Pinaagi sa ilang mga tiil, sila nagkutkut sa usa ka lungag sa itlog diin gideposito ang mga itlog. Pagkatapos ay takpan ng mga babae ang silid ng itlog at hukay ng katawan na may buhangin, at sa wakas ay bumalik sa dagat. Human kay tabonan sa mga babaye ang lungag sa itlog ug lungag sa lawas sa balas, ug sa katapusan sila mobalik sa dagat. Ang prosesong ito ay tumatagal ng isa hanggang dalawang oras, at nangyayari sa mga bukas na lugar ng buhangin o sa tuktok ng mga buhangin ng buhangin, mas mabuti na malapit sa dune damo na maaaring magamit ng mga babae upang mabalisa ang pugad. Kini nga proseso magdugay sulod sa usa ngadto sa duha ka oras, ug mahitabo sa mga abli nga mga lugar sa balas o sa ibabaw sa mga buhangin sa balas, labaw nga maayo sa mga dune damo nga magamit sa mga babaye aron mabuak ang salag. Ang pugad na lugar ay dapat na mapili nang mabuti dahil nakakaapekto sa mga katangian tulad ng fitness, paglitaw ratio, at kahinaan sa mga maninila. Ang lungag sa lugar kinahanglan nga mapili og pag-ayo tungod kay kini makaapekto sa mga kinaiya sama sa fitness, ratio sa pagtumaw, ug kadaut sa mga mananakop. Ang mga Loggerheads ay may average na laki ng klats na 112.4 itlog. Adunay usa ka average clutch gidak-on sa 112,4 itlog ang mga Loggerheads. Binigyan ni Carl Linnaeus ang loggerhead ng una nitong binomial name, Testudo caretta , noong 1758. Gihatag ni Carl Linnaeus ang loggerhead sa una nga binomial nga ngalan niini, ang Testudo caretta , niadtong 1758. Tatlumpu't limang iba pang mga pangalan ang lumitaw sa mga sumusunod na dalawang siglo, kasama ang kombinasyon Caretta caretta na unang ipinakilala noong 1873 ni Leonhard Stejneger. Trayntay singko ka ubang mga ngalan ang milutaw sa misunod nga duha ka siglo, kauban ang kombinasyon nga Caretta caretta una nga gipaila kaniadtong 1873 ni Leonhard Stejneger. Ang karaniwang pangalan ng Ingles na "loggerhead" ay tumutukoy sa malaking ulo ng hayop. Ang kasagarang pangalan sa loggerhead sa inglis kay nagtumong sa dagkong ulo sa mananap. Ang pagong na dagat ng loggerhead ay kabilang sa pamilya na si Cheloniidae , na kinabibilangan ng lahat ng umiiral na mga pagong dagat maliban sa pagong dagat ng balat . Ang pawakan sa dagat nga loggerhead sakop sa pamilya nga si Cheloniidae , nga naglakip sa tanan nga naglungtad nga mga pawikan sa dagat gawas sa panit nga panit sa dagat . Ang subspecific na pag-uuri ng pagong ng loggerhead sea ay pinagtatalunan, ngunit itinuturing ng karamihan sa mga may-akda na isang species ng polymorphic . Ang subspecific nga klasi sa bao sa dagat nga loggerhead kay giawayan, apan kadaghanan sa mga tagsulat giisip kini nga usa ka espisye nga polymorphic. Kinumpirma ng molekular genetics ang pag-hybrid ng turtle ng dagat sa loggerhead na may pagong dagat ng dagat ng Kemp , hawksbill sea turtle , at berdeng mga pagong dagat . Gikumpirma sa molekular genetics ang kulibog nga liwat sa dagatnong bao sa loggerhead nga giubanan sa Kemp nga dagatnong bao, hawksbil nga bao ug lunhaw nga dagatnong bao. Ang lawak ng natural na hybridization ay hindi pa natutukoy; gayunpaman, ang mga hybrid na pangalawang henerasyon ay naiulat na, na nagmumungkahi ng ilang mga hybrids ay mayabong. Ang gidak-on sa sa natural nga pag kulibog wala pa matino; apan, gitaho ang mga hybrid sa ikaduhang henerasyon, sinugyotan sa uban kulibog nga liwat kay pertilisado. Bagaman kulang ang ebidensya, ang mga modernong pawikan ng dagat na marahil ay nagmula sa iisang karaniwang ninuno sa panahon ng Cretaceous. Bisan paman sa kakulangan sa ebidensya, ang modernong dagatnong bao kay tingali nag gikan sa usa ka sagad nga katigulangan sa panahon sa Cretaceous. Tulad ng lahat ng iba pang mga pawikan sa dagat maliban sa leatherback, ang mga loggerheads ay mga miyembro ng sinaunang pamilya na si Cheloniidae , at lumitaw mga 40 milyong taon na ang nakalilipas. Sama sa uban pang mga dagatnong bao gawas sa leatherback, ang mga loggerheads sakop sa karaang pamilya sa Cheloniidae , ug nagpakita mga kapat-ang milyon ka tuig ang milabay. Sa anim na species ng pamumuhay na si Cheloniidae, ang mga loggerheads ay mas malapit na nauugnay sa pagong ng dagat ng ridley ng Kemp , turtle ng sea ridley sea , at ang mga hawksbill na pagong kaysa sa mga ito sa flatback turtle at ang berdeng pagong . Sa unom ka sakop sa Cheloniidae, ang loggerheads kay giingnong mas duol ug liwat Kemp ridley nga dagatnong bao , Olive Ridley nga bao , ug ang hawksbill nga bao kay sila sa flatback nga bao ug sa lunhaw nga tukmo . Halos tatlong milyong taon na ang nakalilipas, sa panahon ng Pliocene panahon, ang Sentral Amerika ay lumabas mula sa dagat, na epektibong pinutol ang mga alon sa pagitan ng Atlantiko at Indo-Pacific Oceans. Mga tulo ka milyon ka tuig ang milabay, sa panahon sa Pliocene panahon, ang Sentral Amerika migawas gikan sa dagat, nga epektibo nga nagputol sa mga agianan tali sa Atlantiko ug Indo-Pacific Oceans. Ang muling pagsakay sa mga alon ng karagatan ay humantong sa mga pagbabago sa klimatiko habang ang Earth ay pumasok sa isang glacial cycle. Ang pag-usab sa mga balud sa kadagatan nag hinungdan sa mga pagbag-o sa klima samtang ang Yuta nakasulod sa usa ka glacial cycle. Ang malamig na tubig na upwelling sa paligid ng Cape of Good Hope at ang pagbawas sa temperatura ng tubig sa Cape Horn ay nabuo ang mga hadlang ng malamig na tubig sa paglipat ng mga pawikan. Ang pagbugnaw sa tubig sa palibot sa Cape of Good Hope ug ang pagkunhod sa temperatura sa tubig sa Cape Horn nag-umol sa mga babag sa tubig sa pagbalhin sa mga bao. Ang resulta ay isang kumpletong paghihiwalay ng populasyon ng Atlantiko at Pasipiko ng mga loggerheads. Nagresulta sa kumpletong pag bulag-bulag ang populasyon sa loggerheads sa Atlantiko ug Pacifiko. Sa pinakabagong panahon ng yelo, ang mga dalampasigan ng timog-silangang Hilagang Amerika ay masyadong malamig para sa mga itlog ng pagong sa dagat. Sa bag ong bugnawng panuigon, ang mga baybayon sa habagatang-sidalakng North America kay bugnaw na kaayo para sa itlog sa mga dagatnong bao. Habang nagsimulang magpainit ang Earth, lumipat ang mga loggerheads sa hilaga, na kolonahin ang hilagang baybayin. Samatang nagsugod na ug kainit ang kalibutan, ang mga loggeheads mibalhin, nga gisakop ang mga amihang baybayon. Dahil dito, ang mga pagong na nasa pugad sa pagitan ng North Carolina at hilagang Florida ay kumakatawan sa isang iba't ibang genetic populasyon mula sa mga nasa southern Florida. Tungod niini, ang mga bao nga duol sa North Carolina ug Northern Florida mi-representa sa lainlaing genetic populasyon gikan sa mga dapit sa southern Florida. Ang natatanging mga populasyon ng loggerheads ay may natatanging katangian at pagkakaiba sa genetic. Ang lahi nga mga populasyon sa loggerheads adunay mga talagsaon nga mga kinaiya ug mga kalainan sa genetic. Halimbawa, ang mga loggerheads ng Mediterranean ay mas maliit, sa average, kaysa sa mga loggerheads sa Atlantiko. Pananglitan, ang mga loggerheads sa Mediteranyo mas gamay, sa aberids, kaysa mga loggerheads sa Atlantiko. Hilagang Atleta at Mediterranean loggerhead turtle dagat ay mga inapo ng kolonya ng mga loggerheads mula sa Tongaland , South Africa. Ang mga bao sa dagat sa North Atlantiko ug Mediteraneo mga kaliwat sa mga kolonya nga kolonya gikan sa Tongaland , South Africa. Ang mga genes na loggerhead sa South Africa ay naroroon pa rin sa mga populasyon na ito ngayon. Ang mga Africa nga mga loggerhead sa South Africa naa gihapon sa kini nga mga populasyon hangtod karon. Maraming mga aktibidad ng tao ang may negatibong epekto sa populasyon ng pagong ng loggerhead. Daghang mga kalihokan sa tawo adunay negatibo nga mga epekto sa populasyon sa bao sa loggerhead. Ang matagal na panahon na kinakailangan para sa mga loggerheads upang maabot ang sekswal na kapanahunan at ang mataas na dami ng namamatay na mga rate ng mga itlog at mga batang pagong mula sa natural na mga phenomena na pinagsama ang mga problema ng pagbabawas ng populasyon bilang isang bunga ng mga aktibidad ng tao. Ang dugay nga panahon nga gikinahanglan alang sa mga loggerheads aron makaabut sa sekswal nga pagkahamtong ug ang taas nga pagkamatay sa mga pahimutang sa mga itlog ug mga batan-ong mga pawikan gikan sa natural nga mga hitabo nga nagkombinar sa mga problema sa pagkunhod sa populasyon ingon usa ka sangputanan sa mga kalihokan sa tawo. Ang isang orange sign na may mga salitang "Loggerhead Turtle Nesting Area" ay humaharang sa isang roped-off na lugar sa beach kung saan ang isang loggerhead ay naglatag ng mga itlog. Ang kahil nga kolor maoy nahimong timaan kung asa adunay nakusulat nga "Loggerhead Turtle Nesting Area" giharang sa parte sa baybayon diin ang usa ka loggerhead nagpahamtang mangitlog. Ang mga turtle ng dagat ng Loggerhead ay isang beses na intensyon na hinahabol para sa kanilang karne at itlog ; Gayunman, ang pagkonsumo ay bumaba, gayunpaman, dahil sa buong batas sa buong mundo. Ang mga bao sa dagat nga loggerhead kaniadto nga intensyon nga gipangita alang sa ilang karne ug mga itlog ; Ang pagkonsumo mikunhod, bisan pa, tungod sa balaod sa tibuuk kalibutan. Sa kabila nito, ang karne ng pagong at itlog ay natupok pa rin sa mga bansa kung saan hindi mahigpit na ipinatupad ang mga regulasyon. Bisan pa niini, ang karne ug itlog sa bao ginagamit pa gihapon sa mga nasud diin ang mga regulasyon dili istrikto nga gipatuman. Sa Mexico, ang mga itlog ng pagong ay isang karaniwang pagkain; Sinasabi ng mga lokal ang itlog ay isang aphrodisiac . Sa Mexico, ang itlog sa bao maoy kasagarang ginasud an; Giangkon sa mga lokal nga ang itlog usa ka aphrodisiac. Ang pagkain ng mga itlog ng pawikan o karne ay maaaring magdulot ng malubhang sakit dahil sa mapanganib na bakterya, tulad ng Pseudomonas aeruginosa at Serratia marcescens , at mataas na antas ng mga nakakalason na metal na bumubuo sa pamamagitan ng bioaccumulation . Ang pagkaon sa mga itlog o karne sa bao mahimoÕg hinungdan sa grabe nga sakit tungod sa makadaot nga bakterya, sama sa Pseudomonas aeruginosa ug Serratia marcescens , ug taas nga lebel sa mga makahilo nga metal nga nag-ayo pinaagi sa bioaccumulation . Ang US West Coast ay isang kritikal na migratory corridor para sa mga loggerheads sa Pasipiko, kung saan ang mga pawikan ay lumalangoy sa baybayin ng Pasipiko hanggang California mula sa mga bakuran ng Japan. Ang US West Coast usa ka kritikal nga migratory corridor alang sa Pacific loggerheads, diin kini nga mga bao molangoy tabok sa Pasipiko hangtod sa baybayon sa California gikan sa mga natad sa mga sibsibanan sa Japan. Ang mahahalagang foraging habitat para sa mga juvenile sa gitnang North Pacific ay ipinahayag sa pamamagitan ng mga pag- aaral ng telemetry . Ang importanteng sibsib nga puluy-anan sa mga bata sa sentral North Pacific gipadayag pinaagi sa mga pagtuo sa telemetry. Kasama sa mga ito sa pag-asa sa mga tirahan, ang mga mataas na antas ng bycatch mula sa pang-industriya na scale pangisdaan ay natagpuan na magkakapatong; na may mga drift gillnets sa nakaraan at longline na pangisdaan sa kasalukuyan. Uban sa kini nga mga pamuy-anan, ang taas nga lebel sa pag-agi gikan sa mga pangisda nga industriyal nga pangisda nakit-an nga mag-overlap; nga adunay mga drill gillnets sa kaniadto ug taas nga pangisda karon. Maraming mga jugerile loggerheads na pinagsama-sama sa baybayin ng Baja California Sur, Mexico, kung saan ang mga maliliit na pangisdaan sa baybayin ay nagdaragdag ng peligrosong namamatay sa mga pawikan. Daghang mga loggerheads nga juvenile nga naghiusa sa baybayon sa Baja California Sur, Mexico, kung diin ang gagmay nga mga pangisda sa baybayon nagdugang niining risgo sa pagka-matayl sa mga pawikan. Iniulat ng mga mangingisda ang nakahuli ng dose-dosenang mga loggerheads na may ilalim-set na gear bawat araw bawat bangka. Gitug-an sa mga mangingisda ang pagdakup sa daghang mga loggerheads nga adunay suga nga galamiton kada adlaw sa matag bangka. Ang pinakakaraniwang komersyal na pangisdaan na hindi sinasadyang tumatagal ng mga loggerheads ay sa ilalim ng mga basurahan na ginagamit para sa mga vessel ng hipon sa Gulpo ng California. Ang labing kasagarang komersyal nga pangisda nga aksidenteng nga pagkuha sa mga loggerheads mao ang mga ilawom nga trawl nga gigamit alang sa mga sudlanan sa hipon sa Gulpo sa California. Noong 2000, sa pagitan ng 2,600 at 6,000 loggerheads ay tinatayang na pinatay ng pelagic longlining sa Pasipiko. Niadtong 2000, taliwala sa 2,600 hangtod 6,000 nga mga loggerheads gibanabana nga namatay sa pelagic longlining sa Pasipiko. Ang gear sa pangingisda ang pinakamalaking banta sa mga loggerheads sa bukas na karagatan. Ang gamit sa pagpangisda mao ang labing dakong hulga sa mga loggerheads sa abli nga kadagatan. Madalas silang naiipit sa mga longlines o gillnets . Kanunay sila madani sa mga longlines o gillnets . Ayon sa pagsusuri sa katayuan ng 2009 ng mga loggerheads ng Serbisyo ng Fisheries, ang pagkalunod mula sa pag-agaw sa longline at gillnet fishing gear ang pangunahing banta sa pagong sa North Pacific. Sumala sa pagsusi sa status sa 2009 sa mga loggerheads sa Fisheries Service, ang paglunod gikan sa pagkabihag sa longline ug gamit sa pangisda nga gillnet ang pinaka-delikdaong hulga sa mga bao sa North Pacific. Sila rin ay natigil sa mga traps, kaldero, trawl , at dredges . Sila usab masabod sa mga lit-ag, mga kaldero, mga basurahan, ug sa mga kubkob. Nahuli sa hindi nasasakop na kagamitan na ito, panganib ang mga loggerheads na malubhang pinsala o pagkalunod. Sa pagka dakop niining wa matabuning nagamit nga ekipo, dako ang peligro sa pagka samad ug pagkalumos sa mga loggerheads. ng mga taong hindi kasama sa pagong ay para sa mga lambat at iba pang mga traps ay bawasan ang bilang na hindi sinasadyang mahuli. Ang mga katawhan nga wala apila ang mga bao sa pagpanakop mahimong hinungdan sa pag ubos sa aksidenteng pagpanakop. Halos 24,000 metriko toneladang plastik ang itinatapon sa karagatan bawat taon. Halos 24,000 metriko toneladang plastik ang itinatapon sa karagatan bawat taon. Ang mga Loggerheads ay maaaring magkamali sa lumulutang na plastik para sa dikya, isang pangkaraniwang item ng pagkain. Ang mga loggerheads usahay ma sayopan nga naglutaw-lutaw nga plastik para sa mga jellyfish, usa sa komon nga pagkaon. Ang ingested plastic ay nagdudulot ng maraming mga alalahanin sa kalusugan, kabilang ang pagbara ng bituka, nabawasan ang pagsipsip ng nutrisyon at malnutrisyon, pang-iipon, ulserasyon, o gutom. Ang ingested plastic naingnang hinungdan sa daghang balitaan, lakip ang pagbara sa mga tinai, pagkunhod sa pagsuyup sa nutrisyon ug pagkadaut sa nutrisyon, kakulang sa ginhawa, ulserasyon, o gutom. Inilalabas ng mga ingested na plastik ang mga nakakalason na compound, kabilang ang mga polychlorinated biphenyl , na maaaring makaipon sa mga panloob na tisyu. Ang mga natulong plastik muhinungdan sa pagpagawas sa makahilo ng sagol, lakip na ang mga polychlorinated biphenyl , nga mahimoÕg makatipig sa mga internal nga tisyu. Ang ganitong mga lason ay maaaring humantong sa isang paggawa ng malabnaw ng mga egghell, pagkasira ng tisyu, o paglihis mula sa mga likas na pag-uugali. Ang gi-ingon nga mga hilo mahimong mosangput sa pagnipis sa mga egghell, pagkasamad sa tisyu, o paglayo sa mga natural nga pamatasan. Ang artipisyal na pag-iilaw ay humihina ng pugad at nakakasagabal sa kakayahan ng mga hatchlings na mag-navigate sa gilid ng tubig. Ang artipisyal nga suga muhinungdan sa pagdaot sa salag ug mapunting ang abilidad sa mga hatchlings sa pag-nabigar sa daplin sa tubig. Mas gusto ng mga kababaihan ang pugad sa mga beach na walang artipisyal na pag-iilaw. Mas gusto sa mga babaye ang mangitlog sa baybayon nga walay artipisyal nga suga. Sa mga nabuong baybayin, ang mga pugad ay madalas na kumakalat sa mga matataas na gusali, marahil dahil hinaharangan nila ang mga likas na yaman na gawa ng tao. Ang mga itlog kanunay nga naglibot sa taas nga mga bilding, tingali tungod kay gibabagan nila ang mga gigikanan nga hinimo sa tawo. Ang mga hatchlings ng loggerhead ay iginuhit patungo sa mas maliwanag na lugar sa ibabaw ng tubig na kung saan ay bunga ng salamin ng ilaw ng buwan at bituin. Ang mga hatchlings sa loggerhead musanag nga dapit sa tubig nga mao ang muresulta sa repleksiyon sa kahayag sa bulan ug bituon. Nalilito sa pamamagitan ng mas maliwanag na artipisyal na ilaw, naglalakbay sila sa lupain, na malayo sa mga proteksiyon na tubig, na inilalantad ang mga ito sa pag-aalis ng tubig at predasyon habang ang araw ay sumikat. Nalibog sa labi ka masanag nga artipisyal nga suga, sila naglayag sa yuta, layo gikan sa mga panalipod nga tubig, nga gibutangan sila sa dehydration ug predation sa pagsubang sa adlaw. Ang artipisyal na pag-iilaw ay nagdudulot ng libu-libong mga namamatay na hatchling bawat taon. artipisyal nga suga nagpahinabo sa libu-libo nga mga kamatayon sa hatchlings kada tuig. Ang pagkawasak at pagkubkob ng tirahan ng mga tao ay isa pang banta sa pag-logger ng mga pawikan ng dagat. Ang pagguba ug paglikos sa puy-anan sa mga tawo usa usab ka hulga sa mga dagatnong bao nga loggerhead. Ang mga pinakamabuting kalagayan na mga beach na may pugad ay mga bukas na baybayin sa itaas ng linya ng high-tide. Ang labing sulud nga mga salag nga baybayon mao ang mga bukas nga balas nga baybayon sa taas nga linya sa taas. Gayunpaman, ang pag-unlad ng beach ay nagpapawalang-saysay sa kanila ng mga angkop na lugar ng pugad, na pinilit silang mag-pugad nang malapit sa surf. Bisan pa, ang pag-uswag sa baybayon nagdili kanila sa mga angay nga mga salag nga lugar, nga gipugos sila sa salag nga labi ka duol sa pag-surf. Ang Urbanization ay madalas na humahantong sa siltation ng mga buhangin na beach, na binabawasan ang kanilang kakayahang umangkop. Ang pag-Urban kanunay nga nagdala sa siltation sa mga balas sa baybayon, nga mikunhod ang ilang mahimo. Ang pagtatayo ng mga pantalan at marinas ay maaaring sirain ang mga malapit na baybayin. Ang pagtukod sa mga pantalan ug marinas mahimong makaguba sa mga puy-anan duol sa baybayon. Ang trapiko ng bangka at pag-dredging ay nagpapahina sa tirahan at maaari ring masugatan o pumatay ng mga pawikan kapag bumangga ang mga bangka sa o malapit sa ibabaw. Ang trapik sa bangka ug pagdaot sa puy-anan usab makadaot o makapatay sa mga bao kung ang mga sakayan mabanggaan sa mga pawikan o sa duol. Ang mga pugad na site na nakalantad sa hindi maikakait na mainit na temperatura sa loob ng tatlong taong panahon ay nagawa ng 87-99% na mga babae. Ang mga salag sa maong dapit nga nahibal-an sa dili maayo nga kainit nga temperatura sulod sa tulo ka tuig nga panahon naghimo og 87-99% nga mga babaye. Nagtaas ito ng pag-aalala sa koneksyon sa pagitan ng mabilis na pagbabago sa temperatura ng mundo at ang posibilidad ng pagkalipol ng populasyon. Nidako ang kabalaka sa koneksyon tali sa paspas nga pagbag-o sa temperatura sa kalibutan ug ang posibilidad nga mapuo ang populasyon. Ang isang higit na naisalokal na epekto sa kasarian sa skewing ay nagmula sa pagtatayo ng mga matataas na gusali, na binabawasan ang pagkakalantad ng araw, na nagpapababa ng average na temperatura ng buhangin, na nagreresulta sa isang paglipat ng mga kasarian sa kasarian upang pabor ang paglitaw ng mga pagong ng lalaki. Ang usa ka labi ka localized nga epekto sa gender skewing naggikan sa pagtukod sa taas nga mga bilding, nga nagpakunhod sa pagkaladlad sa adlaw, nga nagpaubos sa average nga temperatura sa balas, nga nagresulta sa pagbalhin sa mga ratios sa gender nga pabor sa pagsulud sa lalaki nga mga pawikan. Dahil sinasakop ng loggerhead ang tulad ng isang malawak na saklaw, ang matagumpay na pag-iingat ay nangangailangan ng mga pagsisikap mula sa maraming mga bansa. Tungod kay ang loggerhead nasakop sa ingon usa ka halapad nga hut-ong, ang malampuson nga pagtipig nanginahanglan mga paningkamot gikan sa daghang mga nasud. Ang isang loggerhead sea turtle ay nagpapahinga sa beach, na may isang antena na nakakabit sa likuran nito. Ang usa ka dagatnong bao nga loggerhead nagpahulay sa baybayon nga adunay antena nga galakip sa luyo niini. Ang mga turtle na dagat ng Loggerhead ay inuri bilang mahina laban sa International Union para sa Pag-iingat ng Kalikasan at nakalista sa ilalim ng Appendix I ng Convention on International Trade in Endangered Species , na ginagawang ilegal ang internasyonal na kalakalan. Ang mga bao sa dagat nga Loggerhead giklasipikar nga nasugatan sa International Union alang sa Conservation of Nature ug gilista ubos sa Apendise I sa Convention on International Trade in Endangered Species , nga naghimo sa iligal nga patigayon. Sa Estados Unidos, ang Serbisyo ng Isda at Wildlife at National Marine Fisheries Service ay nag- uuri sa kanila bilang isang banta na species sa ilalim ng Endangered Species Act . Sa Estados Unidos, ang Serbisyo sa Isda ug Wildlife ug National Marine Fisheries Service nag-klasipikar kanila ingon usa ka namiligro nga espisye sa ilalum sa Endangered Species Act . Ang mga Loggerheads ay nakalista bilang nanganganib sa ilalim ng parehong Proteksyon sa Kalikasan ng Australia at Biodiversity Conservation Act 1999 at Act Conservation Act ng Queensland 1992. Ang mga Loggerheads gilista isip nameligro ubos sa parehas nga Proteksyon sa Kalikupan sa Australia ug Biodiversity Conservation Act 1999 ug Act sa Conservation Act sa Queensland 1992. Ang Convention on Migratory Species ay gumagana para sa pangangalaga ng mga loggerhead turtle sea sa baybayin ng Atlantiko ng Africa, pati na rin sa Dagat ng India at timog-silangang Asya. Ang Convention on Migratory Species naglihok alang sa pagpreserbar sa mga turger nga mga bao sa dagat sa baybayon sa Atlantiko sa Africa, ingon man sa Dagat sa India ug sa habagatang-sidlakang Asya. Sa buong Japan, ang Sea Turtle Association of Japan ay tumutulong sa pag-iingat ng mga turger ng dagat ng loggerhead. Sa tibuuk nga Japan, ang Sea Turtle Association of Japan nagtabang sa pagpreserbar sa mga turger nga mga pawikan sa dagat. Ang ARCHELON ng Greece ay gumagana para sa kanilang pag-iingat. Gumagana ang Marine Research Foundation para sa pag-iingat ng loggerhead sa Oman. Ang ARCHELON sa Greece naglihok alang sa ilang pagpreserba. Ang Marine Research Foundation naglihok alang sa pagtipig sa loggerhead sa Oman. Ang Annex 2 ng Sp special Protected Areas at Wildlife Protocol ng Cartagena Convention, na may kinalaman sa polusyon na maaaring makasira sa mga ecosystem ng dagat, ay pinoprotektahan din ang mga ito. Ang Annex 2 sa Sp special Protected Areas ug Wildlife Protocol sa Cartagena Convention, nga naghisgot sa polusyon nga makadaot sa mga ekosistema sa dagat, sila usab nanalipod. Ang mga organisasyon ng pangangalaga sa buong mundo ay nakipagtulungan sa industriya ng halamang trawling upang makabuo ng mga aparato sa pagbubukod ng pagong (TED) upang maibukod kahit ang pinakamalaking mga pagong. Ang mga organisasyon sa konserbasyon sa tibuuk kalibutan nagtrabaho kauban ang industriya sa shrimp trawling aron mapalambo ang mga aparato sa pagbiya sa bao(TED) aron ibulag bisan ang pinakadako nga mga bao. Ang mga TED ay ipinag-uutos para sa lahat ng mga trawler ng hipon. Gikinanhanglan ang TED sa tanang mga shrimp trawlers. Sa maraming mga lugar sa panahon ng pugad, ang mga manggagawa at mga boluntaryo ay naghahanap sa baybayin para sa mga pugad, at ang mga mananaliksik ay maaari ring lumabas sa gabi upang maghanap ng mga pugad na babae para sa pag-tag ng mga pag-aaral at mangalap ng mga sample ng kamalig at tisyu. Sa daghang mga lugar sa panahon sa pugad, ang mga trabahante ug mga boluntaryo nga nangita sa baybayon alang sa mga salag, ug ang mga tigdukiduki mahimo usab nga mogawas sa gabii aron mangita mga salag nga mga babaye alang sa pag-tag sa mga pagtuon ug magtitig sa mga sampol sa tisyu ug tisyu. Ang mga boluntaryo ay maaaring, kung kinakailangan, ilisan ang mga pugad para sa proteksyon mula sa mga banta, tulad ng mataas na spring tides at predator, at subaybayan ang mga pugad araw-araw para sa mga gulo. Ang mga boluntaryo mahimo, kung gikinahanglan, ibalhin ang mga salag alang sa panalipod gikan sa mga hulga, sama sa taas nga pagbangga sa tubig sa tingpamulak ug mga maninila, ug pag-monitor sa mga salag sa adlaw-adlaw alang sa mga kasamok. Matapos mapusa ang mga itlog, natuklasan ng mga boluntaryo ang mga itlog at walang itlog na itlog, mga hindi nabuo na mga itlog, at mga patay na hatchlings. Pagkahuman sa mga itlog, giablihan sa mga boluntaryo ang mga itlog sa bao nga wala mibuto, ug mga patay nga mga hatchlings. Ang anumang natitirang live na mga hatchlings ay pinakawalan o dinadala sa mga pasilidad sa pananaliksik. Ang bisan unsang nahabilin nga mga live hatchlings gipagawas o gidala sa mga pasilidad sa panukiduki. Karaniwan, ang mga kakulangan ng sigla upang manalo at umakyat sa ibabaw ay mamatay. Kasagaran, kadtong kulang sa kalagsik sa pagpusa ug pagsaka sa kadalanan mamatay. Ang loggerhead sea turtle ay lilitaw sa $ 1000 na kolum na piso ng Colombia . Ang mga bao sa dagat nga loggerhead makita sa $ 1000 nga sensilyo sa Kolombia . Sa Estados Unidos , ang loggerhead sea turtle ay ang opisyal na reptile ng estado ng South Carolina at din ang saltwater reptile ng Florida. Sa Estados Unidos , ang pawaw nga dagat nga loggerhead mao ang opisyal nga reptile sa estado sa South Carolina ug usab ang state saltwater reptile sa Florida. Ang humphead wrasse ay ang pinakamalaking naninirahan na miyembro ng pamilya na Labridae . Ang mga malas ay karaniwang mas malaki kaysa sa mga kababaihan at may kakayahang maabot ang haba ng hanggang sa 2 metro mula sa dulo hanggang buntot at tumitimbang ng hanggang sa 180 kg, ngunit ang average na haba ay sa pangkalahatan ay isang maliit na mas mababa sa 1 metro. Ang humphead wrasse mao ang pinakadako nga nagpuyo sa pamilya nga Labridae . Ang mga malala kasagaran labi ka dako sa mga babaye ug makahimo sa pagkab-ot sa mga gitas-on nga hangtod sa 2 metros gikan sa mga tip hangtod sa ikog ug may gibug-aton nga 180 kg, apan ang kasagaran nga gitas-on sa kadaghanan dili moubos sa 1 ka metro. Bihirang lumaki ang mga babae kaysa sa isang metro ang haba. Ang mga babaye kay panagsa ra modako labi pa sa usa ka metro ang gitas-on. Ang species ng isda na ito ay madaling makilala sa pamamagitan ng malaking sukat, makapal na mga labi, dalawang itim na linya sa likod ng mga mata nito, at ang umbok na lumilitaw sa noo ng mas malaking matatanda. Ang kini nga mga klase sa isda dali ra mailhan pinaagi sa dako nga gidak-on niini, mabaga nga mga ngabil, duha ka itom nga linya sa likud sa mga mata, ug ang umbok nga makita sa agtang sa labi ka hamtong. Ang kulay ng humphead wrasse ay maaaring magkakaiba sa pagitan ng isang mapurol na asul-berde hanggang sa mas masigla na lilim ng berde at purplish-asul. Ang kini nga kolor sa humphead wrasse mahimong lahilahi nga ikog sa usa ka dulom nga asul-berde hangtod sa madanihon nga mga lilim sa berde ug purplish-asul. Ang partikular na isda ng mga isda ay mas pinipiling manirahan nang buhay ngunit ang mga matatanda ay paminsan-minsang sinusunod na gumagalaw sa maliliit na grupo. Kini nga klasi nga isda sa mga isda mas gusto pa nga magpuyo nga mag-inusara apan ang mga hamtong usahay maobserbahan nga maglihok sa gagmay nga mga grupo. Ang humphead wrass ay maaaring matatagpuan sa silangang baybayin ng Africa at karagatan ng Red Sea, pati na rin sa Karagatang India hanggang sa Karagatang Pasipiko. Ang humphead wracks mahimong makita sa tuo nga baybayon sa Africa ug kadagatan sa Pula nga Dagat, ingon usab sa Dagat sa India hangtod sa Dagat sa Pasipiko. Juvenile at adult humphead wracks ay matatagpuan sa iba't ibang mga saklaw. Ang mga Juvenile ay karaniwang matatagpuan sa mababaw, mabuhangin na mga saklaw na may hangganan na mga coral reef na tubig, habang ang mga matatanda ay kadalasang matatagpuan sa malayo sa pampang at mas malalim na mga lugar ng mga coral reef, karaniwang sa mga panlabas na baybayin at mga kanal, ngunit maaari ding matagpuan sa mga laguna. Ang bata ug ang hamtong nga humphead wracks makita sa lainlaing mga gilapdon. Ang mga bata sagad nga makit-an sa mabaw, abog nga mga sakup nga mga utlanan sa mga coral reef nga tubig, samtang ang mga hamtong sagad nga makit-an sa baybayon ug mas lawom nga mga lugar sa mga coral reef, kasagaran sa mga pangpang sa gawas nga mga bakilid ug mga agianan, apan mahimo usab nga makit-an sa mga laguna. Ang mga palumpong ng humphead ay matatagpuan sa maliliit na grupo o mas malaking kumbinasyon sa loob ng kanilang tirahan. Ang mga bag sa humphead nakit-an sa gagmay nga mga grupo o gadako nga kombinasyon sa sulod sa ilang pinuy-anan. Ang humphead wrasse ay matagal na, ngunit may isang napakabagal na rate ng sexing. Ang mga indibidwal ay nagiging sekswal na nasa gulang hanggang lima hanggang pitong taon, at kilala na mabubuhay nang halos 30 taon . Ang humphead wrasse kay dugay na, apan adunay usa ka hinay nga rate sa sexing. Ang mga tawo mahimong hamtong sa sekswalidad hangtod lima hangtod pito ka tuig, ug nailhan nga mabuhi sa hapit 30 ka tuig . Ang mga palumpong ng Humphead ay protogynous hermaphrodites , na may ilang mga miyembro ng populasyon na nagiging lalaki sa mga 9 taong gulang. Ang mga kadahilanan na kinokontrol ang tiyempo ng pagbabago ng sex ay hindi pa nalalaman. Humphead wracks kay mga protogynous hermaphrodite , diin ang tinigpila ka mga myembro sa populasyon nahimong lalaki sa mga 9 anyos. Ang mga hinungdan nga nagkontrol sa oras sa pagbag-o sa seks wala pa nahibal-an. Ang mga matatanda ay lumilipat sa down-kasalukuyang pagtatapos ng bahura at bumubuo ng mga lokal na pagsasama ng spawning (nakatuon sila sa mga itlog ng isda) sa ilang mga oras ng taon. Ang mga hamtong kay mobalhin sa karon nga wala pa sa tumoy sa bahura ug maghimo sa mga lokal nga pagsagol sa spawning (naka-concentrate sila sa kawala) sa piho nga mga oras sa tuig. Ang humphead wrass ay malamang na hindi naglalakbay sa malayo para sa kanilang mga pagsasama-sama. Humphead wrass klaro nga dili mobiyahe kaayo alang sa ilang mga spawning aggregations. Ang humphead wrasse pelagic egg at larvae sa huli ay naninirahan sa o malapit sa mga coral reef habitats. Ang mga itlog ay 0.65 mm ang lapad at spherical, na walang pigment. Ang humphead sa mga itloganan sa pelagic ug ulod nga sa katapusan nanimuyo sa o duol sa mga puy-anan nga mga coral reef. Ang mga itlog nga 0.65 mm ang diyametro ug spherical, nga walay pigment. Ang pagiging napaka oportunista na mga mandaragit , C. ang mga undulatus na biktima ay lalo na sa mga invertebrates tulad ng mga mollusks (lalo na ang mga gastropod , at pelecypod ,) echinoids , crustaceans , at annelids ) at isda . Pagkahimong opurtunista nga mga predatorista , ang C. undulatus nga mga biktima nga gapanguna sa mga invertebrate sama sa mga mollusk (labi na mga gastropod , ug pelecypod ,) echinoid , crustaceans , ug annelids ) ug mga isda. Ang kalahati ng mga echinoid at karamihan sa mga pelecypod ay nagtago sa ilalim ng buhangin, na nag-iiwan ng isa sa dalawang pagpipilian: ang humphead wracks ay umaasa sa mga excavator ng isda tulad ng mga stingrays, o sila mismo ay naghuhukay sa pamamagitan ng pag-eject ng tubig at pag-ilong sa paligid upang maghanap ng biktima. Ang katunga sa echinoid ug kadaghanan sa mga pelecypod nagtago sa ilawom sa balas, gibilin ang usa sa duha nga kapilian: ang humphead wrass nga nagsalig sa mga excavator sa isda sama sa mga stingrays, o sila mismo nagkubkob pinaagi sa pagsuka sa tubig ug pagbulag sa palibot aron pangitaon ang biktima. Kadalasan, ang mga pambalot na ito, tulad ng maraming iba pang mga Red Sea wrass, crack sea urchins (echinoids) sa pamamagitan ng pagdala sa kanila sa isang bato sa kanilang mga bibig at tinamaan ang mga ito laban sa isang bato sa pamamagitan ng paglipat ng kanilang mga ulo sa mga patagilid, brisk na paggalaw. Kasagaran, kini nga mga wrass, sama sa daghang uban pang mga red sea wrass, crack sea urchins sa dagat (echinoid) pinaagi sa pagdala kanila ngadto sa usa ka bato sa ilang mga baba ug gibunalan sila batok sa usa ka bato pinaagi sa paglihok sa ilang mga ulo sa mga kilid-kilid, mga madasig nga paglihok. Minsan sila ay nakikibahagi sa pangangaso ng kooperatiba sa Roving coral grouper . Usahay sila nakig-uban sa pagpangayam sa kooperasyon sa Roving coral nga grupo. Ang mga may sapat na gulang ay karaniwang matatagpuan sa matarik na mga coral reef slope, mga slope ng channel, at mga lago ng lagoon sa tubig na 3 hanggang 330 p (0.91 hanggang 100.58 m) malalim. Ang mga naay adunay saktong edara kasagaran makita sa mga bakilid sa coral reef, mga bakilid sa kanal, ug mga baho sa lagoon sa tubig 3 hangtod 330 p (0.91 hangtod 100.58 m) ang lawom. Ang species na ito ay aktibong pinipili ang sumasanga ng matigas at malambot na mga corals at mga seas na dagat sa pag-areglo. Ang kini nga espisye aktibo nga nagpili sa pag-sanga sa gahi ug humok nga mga koral ug mga dagat sa pag-areglo. Mas pinipili ng mga Juvenile ang isang mas kahanga-hangang pag-iral sa mga lugar ng siksik na mga branching branching, bushy macroalgae , o damong-dagat , habang mas pinipili ng mga mas malalaking indibidwal at matatanda na sakupin ang limitadong mga saklaw ng bahay sa mas bukas na tirahan sa mga gilid ng mga bahura, mga kanal, at mga daanan ng bahura. Mas gusto sa mga bata ang labi ka ayos nga mga lugar sa mga dasok nga siksik nga corals, sagbutong macroalgae , o mga dagat , samtang ang kadaghan sa mga indibidwal ug mga hamtong mas gusto nga mag-okupar sa limitado nga mga sakup sa balay sa labi ka bukas nga puy-anan sa mga sulab sa mga bato, mga kanal, ug mga agianan sa mga bahura. Ang mga species ay madalas na sinusunod sa mga nag-iisa na pares ng lalaki-babae, o mga grupo ng dalawa hanggang pitong mga indibidwal. Ang kini nga mga klase nga usahay nga naobserbahan sa mga nag-inusara nga mga pares nga lalaki-babaye, o mga grupo nga adunay duha ngadto sa pito nga mga indibidwal. Ang mga isda ay nakalista bilang nanganganib sa IUCN Red list at sa Appendix II ng CITES . Ang mga isda gilista hunahuna nameligro sa lista sa Pulang IUCN ug sa Appendix II sa CITES . Tulad ng nabanggit, ang isa sa mga sanhi ng pagtanggi ng populasyon ay ang hindi napapanatiling at malubhang labis na pagnanasa sa loob ng live reef food fish trade (LRFFT). Ingon sa nahibal-an, usa sa mga hinungdan sa pagkunhod sa populasyon mao ang dili malig-on ug grabe nga pagpatuyang sa sulod sa live reef food fish trade (LRFFT). Ang Sabah (na matatagpuan sa Borneo Island) ay isang pangunahing mapagkukunan para sa mga humphead wrass. Ang Sabah (nga nahimutang sa Borneo Island) usa ka panguna gigikanan alang sa mga humphead wrass. Ang industriya ng pangingisda ay partikular na mahalaga sa estado na ito dahil sa matinding rate ng kahirapan. Ang industriya sa pangisda kay partikular nga importante sa estado na kini tungod sa grabe kaayo sa kalisdanan. Ang pag-export ng isda na ito sa labas ng Sabah ay humantong sa humigit-kumulang na 99% na pagbaba sa populasyon sa lugar na iyon. Ang pag-eksport sa kini nga isda gawas sa Sabah nagdul-ong sa gibug-aton nga 99% nga pagkunhod sa populasyon sa kana nga lugar. Sa pagsisikap na protektahan ang mga species ay may pagbabawal na inilagay sa pag-export ng humphead wrasse sa labas ng Sabah. Sa paningkamot nga mapanalipdan ang mga klase adunay pagdili nga gibutang sa pag-eksport sa humphead wrasse sa gawas sa Sabah. Gayunpaman, hindi nito maiiwasan ang mga ilegal, hindi maipapakitang, at mga hindi reguladong aktibidad (IUU). Bisan pa, dili malikayan ang mga iligal, dili matag-an, ug mga dili regulado nga kalihokan (IUU). Ang proteksyon ng Convention on International Trade sa Endangered Species ng Wild Fauna at Flora ( CITES) ay pinamamahalaan sa lugar na ito ng Pederal na Kagawaran ng Fisheries Malaysia, Sabah (DOFS) na naglalabas ng mga pahintulot upang ayusin ang aktibidad ng pangingisda. Ang pagpanalipod sa Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES) gidumala nianing lugara sa Federal Department of Fisheries Malaysia, Sabah (DOFS) nga nagpagawas sa mga permiso aron makontrol ang kalihokan sa pangisda. Mayroong dalawang piraso ng batas na nagsisilbing protektahan din ang mga species. Adunay duha ka mga balaod nga nagsilbi usab aron mapanalipdan ang mga lahi. Kinokontrol ng Fisheries Act 1985 ang pagdala ng live na isda pati na rin ang pagbabawal sa mapanirang pamamaraan ng pangingisda at ang Trade of Endangered Species Act 2008 ay sumusuporta sa pag-ampon ng Malaysia sa CITES. Ang Fisheries Act 1985 nagdumala sa pag-angkat sa buhing mga isda ingon man pagdili sa makadaot nga mga pamaagi sa pangisda ug ang Trade of Endangered Species Act 2008 nga nagsuporta sa pagsagop sa Malaysia sa CITES. Ang humphead wrasse ay itinuturing na isang payong species , na nangangahulugang maraming iba pang mga species ang nakikisimpatiya sa species na ito at may mas maliit na saklaw. Ang humphead wrasse gikonsiderar nga usa ka espisye sa payong , nga nagpasabut nga daghang uban nga mga lahi ang nagsimpatiya sa kini nga species ug adunay daghang gamay nga mga sakup. Ang pag-iingat ng tirahan ng isang species ng payong tulad ng humphead wrasse ay hindi lamang makikinabang sa species na ito, kundi pati na rin ang lahat ng iba pang mga species ng pagsisisi. Ang pagpreserbar sa pinuy-anan sa usa ka matang sa payong sama sa humphead wrasse dili lamang makabenepisyo sa kini nga mga espisye, apan usab sa tanan nga uban pang mga klase sa simpatiko. Ang konsepto ng isang species ng payong ay maaaring humantong sa isang mas mahusay na pag-unawa sa mapanganib na proteksyon ng mga species. Ang konsepto sa usa ka espisye sa payong mahimong mosangput sa usa ka mas maayo nga pagsabut sa pagpanalipod sa mga nameligro nga mga nangamatay Ang mga species ay makasaysayang napuno ng komersyo sa hilagang Australia , ngunit protektado sa Queensland mula 2003 at Western Australia mula pa noong 1998. Ang kini nga mga espisye kay makasaysayanong gisugdan sa komersyo sa amihanang Australia , apan gipanalipdan sa Queensland sukad 2003 ug Western Australia sukad pa sa 1998. Sa Guangdong Province, southern mainland China , ang mga permit ay kinakailangan para sa pagbebenta ng species na ito; Pinapayagan lamang ng Indonesia ang pangingisda para sa pananaliksik, marikultura, at lisensyadong artisanal fishing; itinatag ng Maldives ang isang ban sa pag-export noong 1995. Sa Lalawigan sa Guangdong, southern mainland China , ang mga permiso gikinahanglan alang sa pagbaligya sa kini nga klase; Gitugotan sa Indonesia ang pangisda alang lamang sa panukiduki, marikultura, ug lisensyado nga artisanal fishing; gitukod sa Maldives ang usa ka export ban sa 1995. Ipinagbabawal ng Papua New Guinea ang pag -export ng mga isda na higit sa 2 ft (61 cm) kabuuang haba; at ipinagbawal ni Niue ang lahat ng pangingisda para sa species na ito. Ginadili sa Papua New Guinea ang pag-export sa mga isda nga kapin sa 2 p (61 cm) ang gitas-on; ug gidili ni Niue ang tanan nga mga pangisda alang sa kini nga klase. Ang humphead wrasse ay isang US National Marine Fisheries Service species na nababahala . Ang mga species ng pag-aalala ay ang mga species na kung saan ang NMFS , ay may ilang mga alalahanin tungkol sa katayuan at pagbabanta, ngunit para sa kung saan ang hindi sapat na impormasyon ay magagamit upang ipahiwatig ang isang pangangailangan upang ilista ang mga species sa ilalim ng Endangered Species Act . Ang humphead wrasse usa ka US National Marine Fisheries Service nga nagpakabana. Ang mga espesipikong kabalak-an mao ang mga espisye kung diin ang NMFS , adunay pipila nga kabalaka bahin sa kahimtang ug mga hulga, apan alang sa kung diin dili igo nga kasayuran ang magamit aron ipakita ang usa ka panginahanlan nga paglista sa mga espisye sa ilalum sa Endangered Species Act . Noong 1996, ang humphead wrasse ay nakalista bilang isang masugatang species sa IUCN Red List dahil sa huling dekada, mabilis na bumababa ang mga populasyon ng humphead. Niadtong 1996, ang humphead wrasse gilista isip usa ka mahuyang nga species sa IUCN Red List tungod kay sa miaging dekada, ang populasyon humphead wrasse dali nga ning-us-os. Ang mga genom ng humphead wrasse ay dapat na masuri upang subukan upang matukoy ang isang paraan upang makatulong na mapanatili ang buhay ng mga species. Ang mga genom sa humphead wrasse kinahanglan nga susihon aron mahibal-an ang usa ka paagi aron matabangan nga mabuhi ang mga espisye. Yamang kakaunti ang nalalaman tungkol sa mga relasyon sa genetic sa isang heograpiyang sukat ng humphead wrasse, dahil sa isang pagsubok gamit ang microsatellite loci, (karaniwang ginagamit ang mga marker ng DNA para sa tiyak na pagsubok na ito, ngunit ang mga humphead wracks ay kulang sa mga naturang marker,) ang mga mananaliksik ay nagawa mapadali ang pag-aaral ng genetic ng populasyon sa species na ito. Tungod kay gamay ra ang nahibal-an bahin sa mga relasyon sa genetic sa usa ka sukod sa heyograpiya sa humphead wrasse, tungod sa usa ka pagsulay nga gigamit ang microsatellite loci, (kasagaran gigamit ang mga marker sa DNA alang sa kini nga piho nga pagsulay, apan kulang ang mga humphead wracks nga adunay ingon nga mga marka,) ang mga tigdukiduki nakahimo pagpadali sa mga pagtuon sa genetic sa populasyon sa kini nga klase. Sa 15 microsatellite loci na ginamit sa pagsubok, apat lamang sa kanila ang tila may ibang kinalabasan kaysa sa iba pang 11 loci. Sa 15 nga microsatellite loci nga gigamit sa pagsulay, upat ra niini ang adunay usa ka lahi nga sangputanan kaysa sa uban pang 11 loci. Ang mga microsatellite loci ay lahat madaling makawala sa mga alleles. Ang mga microsatellite loci tanan dali nga nawala sa mga alleles. Gayunpaman, sa pagkakaroon ng mga null alleles na ito, ang mga resulta ay maaaring bahagyang bias, o maaaring nauugnay ito sa isang partikular ng C. undulatus , na kung saan ay lubos na pinaghihigpitan sa mga coral reef habitats. Bisan pa, tungod sa presensya sa mga null alleles, mahimo nga mapahigon ang mga resulta o nga naa kini kalabutan sa usa ka C. undulatus, asa daghan and mga ginadili sa puyanan sa mga gasang. Ang Pilipinas , Indonesia , at Sabah Malaysia ang tatlong pinakamalaking exporters ng humphead wrasse. Ang Pilipinas, Indonesia, og Sabah Malaysia ang tulo na pinakadako nga tagapagawas ug buntogon. Ang isda ay may isa sa pinakamataas na halaga ng tingi sa Asya, lalo na kung nahuli nang buhay, at ito ay isang napakasarap na pagkain sa mga lugar tulad ng Malaysia. Kini nga isda ang usa sa naay pinakataas ug presyo sa Asya labi na kung buhi pa pagdakop. Lami kaayo ni nga pagkaon sa mga lugar nga susama sa Malaysia. Ang mga aktibidad na iligal, unregulated, at hindi iniaangkop (IUU) ay kinilala bilang pangunahing salik na nag-aambag sa kabiguan ng mga pagsusumikap sa pag-iingat. Ang mga kalihokan nga iligal, walay regulasyon, og wala gipahiangay (IUU) kay giila nga panguna na hinungdan nga nagahatag ug pagkapakyas sa mga paningkamot sa pagbantay. Bagaman ang Convention on International Trade sa Endangered Species ng Wild Fauna at Flora ay nagbigay ng pagbabawal sa pag-export ng humphead wrasse, sa maraming kaso, ang mga isda ay na-smuggle pa rin sa buong hangganan ng Malaysia-Pilipinas. Bisan kung ang Convention sa International Trade sa Endangered Species of Wild Fauna ug Flora nagbutang sa pagdili sa pag-eksport sa humphead wrasse, sa daghang mga kaso, ang mga isda nga gi-smuggle pa usab sa utlanan sa Malaysia-Pilipinas. Kakulangan ng kapasidad: Ang isang kakulangan ay umiiral na pormal na pamamaraan at ang lakas ng trabaho na sumusubaybay sa mga aktibidad sa pangingisda at nagpapatupad ng mga regulasyon sa pangingisda. Kakulang sa kapasidad: Ang kakulang adunay pormal nga pamaagi ug ang kusog sa trabaho nga nagbantay sa mga kalihokan sa pangisda ug nagpatuman sa mga regulasyon sa pangisda. Kakulangan ng mga disincentibo: Ang mga Fisher ay walang mga alternatibo na kapalit ng humphead wrasse, dahil sa halaga nito. Kakulang sa disincentibo: Ang mga tagalista walaÕy kapilian nga kapuli sa pagbugno sa humphead, tungod sa kantidad niini. Gayundin, ang mga parusa para sa mga iligal na aktibidad ay hindi sapat na malupit upang mapanghinawa ang pangingisda ng mga species na ito. Ingon man, ang mga silot alang sa iligal nga mga kalihokan dili igo nga makapugong sa pagpangisda sa kini nga mga espisye. Mahina na mga sistema ng pananagutan: Ang isang bilang ng mga tao ay kasangkot sa kalakalan ng species na ito, na ginagawang mahirap suriin ang pinagmulan nito. Dili maayo nga sistema sa pagkamay-tulubagon: Daghang mga tawo nga nahilambigit sa negosyo sa kini nga klase, nga kini lisud nga masubay ang gigikanan niini. Gayundin, ang mga import at consumer ay magkamukha, sa kabila ng kanilang pagkakasangkot, ay hindi maaaring gampanan ng responsable sa iligal na pag-export ng humphead wrasse. Ingon usab, ang mga taga angkat ug konsumidor parehas, bisan pa sa ilang pagkalambigit, dili manubag sa iligal nga pag-export sa humphead wrasse. Ang mga sobrang kontrol sa domestic trade: Ang mga regulasyon na gaps ay makikita sa na pansing pag-agaw, pag-aari, at pangangalakal ng mga isda ay hindi pinigilan - ang mga mangingisda ay maaaring iligal na mapagkukunan ng isda o may mga intensyon na iligal na ikalakal ito, ngunit kung sila ay nasa loob ng tubig ng Malaysia at may nararapat na permit , hindi sila maaring iakusahan. Sobrang mga kontrol sa domestic trade: Ang mga kakulangan sa pagdumala mahimo nga makit-an sa katinuud nga ang pagdakup, pagpanag-iya, ug pagbaligya sa mga isda dili gikutuban - ang mga mangingisda mahimong iligal nga makuhaan sa mga isda o adunay mga intensyon iligal ang pagnegosyo, apan kung naa sila sa kadagatan sa Malaysia ug adunay tukma nga permiso, dili sila mapasanginlan. Ang mga nangungunang pag-export ng humphead wrasse sa Malaysia ay nasa Sandakan , Papar , at Tawau . Ang mga isda ay maaaring mabili mula sa pagitan ng US $ 45.30 at $ 69.43, habang ang presyo ng tingi ay mula sa $ 60.38 hanggang $ 120.36. Ang nag-una nga pag eksport humphead wrasse sa Malaysia naa sa Sandakan, Papar, ug Tawau. Ang mga isda mahimoÕg mapalit gikan sa tunga sa US $ 45.30 ug $ 69.43, samtang ang mga presyo sa pagpamaligya gikan sa $ 60.38 hangtod $ 120.36. Ang berdeng pagong dagat ( Chelonia mydas ), na kilala rin bilang berdeng pagong , itim (dagat) pagong o Pacific green na pagong , ay isang species ng malalaking pagong dagat ng pamilya na si Cheloniidae . Ang berde nga pawikan sa dagat (Chelonia mydas), nailhan usab nga berde nga pawikan, itom (dagat) nga pawikan o Pacific berde nga pawikan, usa ka klase nga dako nga pawikan sa dagat sa pamilyang Cheloniidae. Ito ang nag-iisang species sa genus na Chelonia . Ang saklaw nito ay umaabot sa buong tropical at subtropikal na dagat sa buong mundo, na may dalawang natatanging populasyon sa Atlantiko at Pasipiko , ngunit matatagpuan din ito saKaragatang Indiano . Kini ra usa nga espisye sa henero nga Chelonia. Ang sakup niini muabot hangtod sa tropiko ug subtropikal nga kadagatan sa tibuuk kalibutan, nga adunay duha nga managlahi nga populasyon sa Atlantiko ug Pasipiko, apan makita usab kini sa Kadagatang Indyan. Ang karaniwang pangalan ay tumutukoy sa karaniwang berdeng taba na matatagpuan sa ilalim ng carapace nito , hindi sa kulay ng carapace nito, na kung saan ay oliba sa itim. Ang kasagarang ngalan nagtumong sa kasagarang berde nga tambok nga makit-an sa ilawom sa carapace niini, dili sa kolor sa carapace niini, nga usa ka oliba hangtod sa itom. Ang dorsoventrally na ito ng pawikan ng pawikan ay natatakpan ng isang malaki, hugis-teardrop carapace; ito ay may isang pares ng malalaking, paddle -like flippers . Ang kini nga pawikam na dorsoventrally flattened nga lawas gitabonan sa usa ka dako, pormag luha nga carapace; Adunay kini usa ka parisan nga dako, paddle og mga samay. Karaniwan itong gaanong kulay, bagaman sa silangang mga populasyon ng Pasipiko mga bahagi ng carapace ay maaaring maging halos itim. Kasagaran kini gaan ang kolor, bisan kung sa bahin sa populasyon sa Pasipiko ang mga bahin sa carapace mahimong hapit itum. Hindi tulad ng iba pang mga miyembro ng pamilya nito, tulad ng pagong sa dagat ng hawksbill , ang C. mydas ay kadalasang nakakadumi . Dili sama sa ubang mga miyembro sa pamilya niini, sama sa hawksbill sea turtle, kanunay Ang C. mydas sagad nga tanum . Karaniwan ang mga matatanda ay naninirahan sa mababaw na lagoons , na karamihan ay nagpapakain sa iba't ibang species ng mga dagat . Ang mga tigulang sagad nagpuyo sa mabaw nga mga lagoon, nga sagad magpakaon sa lainlaing mga klase sa mga dagat . Kinagat ng pawikan ang mga tip ng mga talim ng dagat, na pinapanatili ang malusog na damo. Gikagat sa mga pawikan ang mga tip sa mga hawan nga dagat, nga nagpabiling himsog ang balili. Tulad ng iba pang mga pagong sa dagat, ang mga berdeng pagong sa dagat ay lumilipat ng malalayong distansya sa pagitan ng mga lugar ng pagpapakain at mga hatching beach. Sama sa ubang mga pawikan sa dagat, ang mga berdeng pawikan sa dagat nagbalhin sa layo nga distansya tali sa mga nataran sa pagpakaon ug mga baybayon. Maraming mga isla sa buong mundo ang kilala bilang Turtle Island dahil sa berdeng mga pawikan ng dagat sa kanilang mga baybayin. Daghang mga isla sa tibuuk kalibutan ang nailhan nga Turtle Island tungod sa berde nga mga pawikan sa dagat sa ilang baybayon. Ang mga babae ay gumagapang sa mga dalampasigan, naghukay ng mga pugad at humiga ng mga itlog sa gabi. Ang mga babaye nagakamang sa baybayon, nagkalot ug salag ug nangitlog sa gabii. Nang maglaon, ang mga hatchlings ay lumitaw at mag-scramble sa tubig. Ang mga umabot sa kapanahunan ay maaaring mabuhay sa 80 taon sa ligaw. Pagkahuman, mitumaw ang mga buto ug nagbuy-od sa tubig. Kadtong nakab-ot ang pagkahamtong mabuhi sa 80 ka tuig sa mga ligaw. C. mydas ay nakalista bilang endangered sa pamamagitan ng IUCN at CITES at protektado mula sa pagsasamantala sa karamihan ng mga bansa. Ang C. mydas gilista ingon nga nameligro sa IUCN ug CITES ug gipanalipdan gikan sa pagpahimulos sa kadaghanan nga mga nasud. Ipinagbabawal ang pagkolekta, pinsala o pagpatay sa kanila. Bilang karagdagan, maraming mga bansa ang may mga batas at ordenansa upang maprotektahan ang mga pugad na lugar. Gidili ang pagkolekta, pagdaot o pagpatay kanila. Dugang pa, daghang mga nasud ang adunay mga balaod ug ordinansa aron mapanalipdan ang mga lugar nga adunay salag. Gayunpaman, ang mga pagong ay nasa panganib pa rin dahil sa aktibidad ng tao. Sa ilang mga bansa, ang mga pawikan at kanilang mga itlog ay hinahabol para sa pagkain. Bisan pa, nameligro gihapon ang mga pawikan tungod sa kalihokan sa tawo. Sa pila ka mga nasud, ang mga pawikan ug ang ilang mga itlog gipangita alang sa pagkaon. Ang polusyon ay hindi tuwirang nakakapinsala sa mga pawikan sa parehong populasyon at indibidwal na mga kaliskis, pati na rin ang ilaw na polusyon. Ang polusyon dili direkta nga makadaot sa mga pawikan sa parehas nga populasyon ug indibidwal nga himbis, ingon man ang polusyon sa kahayag. Maraming mga pagong ang namatay matapos mahuli sa mga lambat ng pangingisda. Daghang mga pawikan ang namatay human madakup sa mga pukot sa pangisda. Gayundin, ang pag-unlad ng real estate ay madalas na nagiging sanhi ng pagkawala ng tirahan sa pamamagitan ng pagtanggal ng mga pugad ng dalampasigan. Ingon usab, ang pag-uswag sa yuta ug balay kanunay hinungdan sa pagkawala sa bisyo pinaagi sa pagtangtang sa mga salag sa baybayon. Ang berdeng pagong dagat ay isang miyembro ng tribo na Chelonini . Nilinaw ng isang pag-aaral noong 1993 ang katayuan ng genus Chelonia na may paggalang sa iba pang mga pawikan sa dagat. Ang berdeng pawikan nga dagat usa ka miyembro sa tribo nga si Chelonini . Giklaro sa usa ka pagtuon sa 1993 ang kahimtang sa henero nga Chelonia may kalabotan sa ubang mga pawikan sa dagat. Ang carnivorous Eretmochelys (hawksbill), Caretta (loggerhead) at Lepidochelys (Ridley) ay itinalaga sa tribo Carettini . Ang carnivorous Eretmochelys (hawksbill), Caretta (loggerhead) ug Lepidochelys (Ridley) giasayn sa tribong Carettini. Kinilala ng Herbivorous Chelonia ang kanilang katayuan bilang isang genus , habang ang Natator (flatback) ay karagdagang tinanggal mula sa ibang genera kaysa sa pinaniniwalaan dati. Giila sa Herbivorous Chelonia ang ilang kahimtang ingon usa ka henero, samtang ang Natator (flatback) dugang nga gikuha gikan sa uban nga genera kaysa kaniadto gituohan. Ang mga species ay orihinal na inilarawan ni Linnaeus noong 1758 bilang Testudo mydas . Ang species sa una nga gihulagway ni Linnaeus kaniadtong 1758 nga Testudo mydas. Noong 1868, pinangalanan ni Marie Firmin Bocourt ang isang partikular na species ng pagong dagat na si Chelonia agassizii . Niadtong 1868, ginganlan ni Marie Firmin Bocourt ang usa ka partikular nga klase nga pawikan nga Chelonia agassizii. Ang "species" na ito ay tinukoy bilang "black turtle sea". Kini nga "espisye" gipunting nga "black turtle sea". Kalaunan ay natukoy ng pananaliksik na "black sea turtle" ni Bocourt ay hindi naiibang genetically mula sa C. mydas , at sa gayon taxonomically hindi isang hiwalay na species. Ang panukiduki nga "itom nga pawikan" ni Bocourt sa ulahi nagtino nga kini dili lahi sa genetiko gikan sa C. mydas,ug sa ingon taxonomically dili usa ka lahi nga species. Ang dalawang "species" na ito ay pinagkaisa bilang si Chelonia mydas at ang mga populasyon ay binigyan ng katayuan ng subspecies: C.tinukoy sa orihinal na inilarawan na populasyon, habang ang C. mydas agassizi ay tinukoy lamang sa populasyon ng Pasipiko na kilala bilang Galapagos green na pagong. Kini nga duha nga "espisye" gihiusa samtang ang Chelonia mydas ug populasyon gihatagan sa kahimtang sa mga subspecies: C. gihisgotan ang orihinal nga gihulagway nga populasyon, samtang ang C. mydas agassizi nagtumong ra sa populasyon sa Pasipiko nga naila nga Galapagos berde nga pawikan. Ang subdibisyon na ito ay kalaunan ay tinutukoy na hindi wasto at lahat ng mga miyembro ng species ay pagkatapos ay itinalaga na si Chelonia mydas . Kini nga subdivision sa ulahi natino nga mahimong dili balido ug ang tanan nga mga myembro sa species giila nga si Chelonia mydas . Ang madalas na nabanggit na pangalan C. agassizi ay nananatiling isang hindi wastong junior synonym ng C. mydas . Ang kanunay nga gihisgutan nga ngalan nga C. agassizi nagpabilin nga usa ka dili balido nga ubos nga kahulugan sa C. mydas. Ang karaniwang pangalan ng mga species ay hindi nagmula sa anumang partikular na berde na panlabas na kulay ng pagong. Ang kasagarang ngalan sa espisye dili gikan sa bisan unsang partikular nga kolor nga berde nga panggawas nga pawikan. Ang pangalan nito ay nagmula sa berde na kulay ng taba ng pagong, na matatagpuan lamang sa isang layer sa pagitan ng kanilang mga panloob na organo at kanilang shell. Ang ngalan niini naggikan sa berde nga kolor sa tambok nga pawikan, nga mahimutang ra sa usa ka sapaw taliwala sa ilang mga internal nga organo ug ilang kabhang. Bilang isang species na natagpuan sa buong mundo, ang berdeng pagong ay maraming lokal na pangalan. Ingon usa ka klase nga makit-an sa tibuuk kalibutan, ang berde nga pawikan adunay daghang mga lokal nga ngalan. Sa wikang Hawaiian ay tinawag itong honu , at ito ay lokal na kilala bilang isang simbolo ng good luck at kahabaan ng buhay. Sa pinulongang Hawaii gitawag kini nga honu , ug kini lokal nga nailhan nga simbolo sa maayong swerte ug taas nga kinabuhi. Sa loob ng tubig ng Estados Unidos, ang mga menor de edad na pugad ng site ay napansin sa mga estado ng Georgia , North Carolina , South Carolina, at lahat sa silangan ng baybayin ng Florida . Sa sulod sa kadagatan sa Estados Unidos, ang mga menor de edad nga mga dapit sa lugar kay namatikdan sa mga estado sa Georgia, North Carolina, South Carolina, ug sa uban nga sa silangan nga baybayon sa Florida Ang Hutchinson Island sa partikular ay isang pangunahing lugar ng pugad sa tubig sa Florida. Ang Hutchinson Island sa partikular kay usa sa nag-una nga lugar sa salag sa katubigan sa Florida. Ang mga kilalang lokasyon sa South America ay may kasamang liblib na mga beach sa Suriname at French Guiana . Ang mga nailhan nga lokasyon sa South America naglakip sa hilit nga mga baybayon sa Suriname ug French Guiana. Sa Timog Atlantiko ng Atlantiko, ang pinaka-kilalang mga pugad para sa Chelonia mydas ay matatagpuan sa isla ng Ascension , nagho-host ng 6,000-13,000,000 mga pugad ng pagong. Sa Habagatang Atlantiko Atlantiko, ang inila nga nataran sa salag sa Chelonia mydas nahimutang sa isla sa Ascension, nag-host sa 6,000-13,000 nga mga salag sa pawikan. Sa kaibahan ng sporadic na pamamahagi ng mga site ng pugad, ang mga lugar ng pagpapakain ay mas malawak na ipinamamahagi sa buong rehiyon. Kalainan sa panagsa nga pag-apod-apod sa mga salag sa mga lugar, ang mga nataran sa pagpakaon labi pa nga gipanghatag sa tibuok nga rehiyon. Ang mga pangunahing lugar ng pagpapakain sa Florida ay kinabibilangan ng Indian River Lagoon , Florida Keys , Florida Bay , Homosassa , Crystal River , at Cedar Key . Ang mga butang nga hinungdan sa pagpakaon sa Florida naglakip sa Indian River, Lagoon, Florida Keys, Florida Bay, Homosassa, Crystal River, ug Cedar Key. Sa Pasipiko , ang saklaw nito ay umabot hanggang sa hilaga ng timog na baybayin ng Alaska at hanggang sa timog bilang Chile sa silangan. Sa Pasipiko, ang kasangkaran niini kay moabot hangtod sa amihanan sa habagatang baybayon sa Alaska ug hangtod sa habagatan sa Chile sa silangan. Ang pamamahagi ng pagong sa kanlurang Pasipiko ay umabot sa hilaga sa Japan at timog na bahagi ng baybayin ng Pasipiko ng Russia , at hanggang sa timog bilang hilagang tip ng New Zealand at ilang mga isla sa timog ng Tasmania . Ang pag-apod-apod sa pawikan sa kasadpang nakaabot sa amihanan sa Japan ug habagatang bahin sa baybayon sa Pasipiko sa Russia, ug hangtod sa habagatan sama sa amihanang tumoy sa New Zealand ug pila ka mga isla sa habagatan sa Tasmania. Ang mga pagong ay matatagpuan sa buong Karagatang Indiano . Ang mga pawikan makaplagan sa tibuok Dagat sa India. Ang mga makabuluhang bakuran ng pugad ay nakakalat sa buong rehiyon ng Pasipiko, kabilang ang Mexico , ang Hawaiian Islands , ang South Pacific , ang hilagang baybayin ng Australia , at Timog Silangang Asya . Mahinungdanon nga mga dapit sa mga salag nagkatibulaag sa tibuuk nga rehiyon sa Pasipiko, lakip ang Mexico, and Hawaiian Islands, Soutch Pacific, ang amihanang baybayon sa Australia, ug Timog-Silangang Asya. Kasama sa mga pangunahing kolonya ng mga namamalaging karagatan ng India ang India , Pakistan , at iba pang mga bansa sa baybayin. Ang mga nag-una nga kolanya sa major Indian Ocean adunay India, Pakistan, ug uban pang mga nasud sa baybayon. Ang silangan na baybayin ng kontinente ng Africa ay nagho-host ng ilang mga pugad na bakuran, kabilang ang mga isla sa tubig sa paligid ng Madagascar . Ang silangan nga baybayon sa kontinente sa Africa nag-host sa pipila ka mga natad sa yuta, lakip ang mga isla sa tubig sa palibot sa Madagascar. Ang mga bakuran ng pugad ay matatagpuan sa buong baybayin ng Mexico. Ang mga nataran sa salag kay makita sa daplin sa baybayon sa Mexico. Ang mga pagong na ito ay nagpapakain sa mga damong-dagat ng dagat sa Gulpo ng California . Kini nga mga pawikan nagkaon sa salog sa dagat sa Gulpo sa California. Ang mga berdeng pagong na kabilang sa natatanging pugad ng subpopulasyon ng Hawaii sa protektado ng French Frigate Shoals mga 800 kilometro (500 mi) kanluran ng mga Isla ng Hawaiian. Ang mga berde nga pawikan nga sakop sa lain-laing mga subpopulasyon nga Hawaiian sa gipanalipdan nga French Frigate Shoals mga 800 kilometros (500 mi) sa kasadpn sa Hawaiian Islands. Sa Pilipinas , ang mga berdeng pagong ay nasa pugad sa mga Turtle Islands kasama ang malapit na nauugnay na mga hawksbill na pagong . Sa Pilipinas, ang mga berde nga pawikan nagsalag sa mga Turtle Islands kauban nga may kalabutan sa mga hawksbill nga pawikan. Ang Indonesia ay may ilang mga pugad na dalampasigan, isa sa Meru Betiri National Reserve sa East Java . Ang Indonesia adunay pipila ka mga salag nga baybayon, usa sa Meru Betiri National Reserve sa East Java. Ang Coral Sea ay may mga pugad na lugar na may kabuluhan sa mundo. Ang Dagat Coral adunay salag nga mga lugar nga adunay nagkahulogang sa kalibutan. Ang Great Barrier Reef ay may dalawang genetically natatanging populasyon ; isang hilaga at isang timog. Ang Great Barrier Reef adunay duha ka lahi nga lahi nga populasyon; usa ka amihan ug usa sa habagatan. Sa loob ng bahura, 20 na magkahiwalay na lokasyon na binubuo ng maliliit na isla at cays ay kinilala bilang mga pugad na lugar para sa alinman sa populasyon ng C. mydas . Sa sulod sa reed, 20 ka lain-laing mga lokasyon nga gilangkauban sa gagmay nga mga isla ug mga cays ang giila nga mga lugar nga salag sa bisan kinsa nga populasyon sa C. mydas. Sa mga ito, ang pinakamahalaga sa Raine Island . Niini, ang labing mahinungdanon mao ang sa Raine Island. Ang mga pangunahing site ng pugad ay karaniwan sa magkabilang panig ng Dagat ng Arabian , kapwa sa Ash Sharqiyah , Oman , at kasama ng baybayin ng Karachi , Pakistan. Ang mga nag-unang mga site sa salag sagad sa bisan usang daplin sa Dagat sa Arabian, pareho sa Ash Sharqiyah, Oman, ug ubay sa baybayon sa Karachi, Pakistan. Ang ilang mga tiyak na beach doon, tulad ng Hawke's Bay at Sandspit , ay pangkaraniwan sa kapwa C. mydas at L. olivacea subpopulation. Sa pipila ka mga piho nga baybayon didto, sama sa Hawke's Bay ug Sandspit, sagad sa parehong C. mydas ug L. olivacea subpopulation. Ang mga buhangin na beach sa Sindh at Balochistan ay mga pugad na site. Mga 25 kilometro (16 mi) sa baybayin ng Pakistan , ang isla ng Astola ay isa pang pugad ng dalampasigan. Ang mga balas sa baybayon sa Sindh ug Balochistan mga salag nga site. Mga 25 kilometros (16 mi) sa baybayon sa Pakistan, ang isla sa Astola usa pa ka pangpang nga baybayon. Noong ika-30 ng Disyembre 2007, ang mga mangingisda na gumagamit ng isang hulbot-hulbot (isang uri ng net net ) ay hindi sinasadyang nahuli ng isang 80 kg (180 lb), 93 cm (37 in) ang haba at 82 cm (32 sa) malawak na pagong sa Barangay Bolong, Zamboanga City , Pilipinas . Kaniadtong 30 Disyembre 2007, ang mga mangingisda nga mogamit usa ka kasko (usa ka tipo sa pukot) aksidenteng nakuha ang usa ka 80 kg (180 lb), 93 cm (37 sa) taas ug 82 cm (32 sa) halapad nga pawikan sa Barangay Bolong, Zamboanga City, Pilipinas. Ang Disyembre ay panahon ng pag-aanak malapit sa Bolong beach. Ang Disyembre ang panahon sa pagpamaligya duol sa baybayon sa Bolong beach. Ang populasyon na madalas na kilala bilang ang Galapagos green na pagong ay naitala at naobserbahan sa Galapagos hanggang sa ika-17 siglo ni William Dampier . Ang populasyon nga komon nga nailhan nga Galapagos green nga pawikan ang natala ug pagtuman sa Galapagos hangtod sa ika-17 nga siglo ni William Dampier. Hindi gaanong pansin ang nabayaran sa kanila dahil sa labis na pananaliksik na ginawa sa mga higanteng pagong ng Galapagos . WalaÕy daghang pagtagad ang gihatagan kanila tungod sa halapad nga panukiduki nga gihimo sa higanteng mga ligid sa Galapagos. Lamang sa nakaraang 30 taon ay may malawak na pag-aaral na ginanap na sumasaklaw sa mga pag-uugali ng Galapagos berdeng pagong. Lamang sa miaging 30 ka tuig adunay daghang mga pagtuon nga gipahigayon sa paglakip sa mga kinaiya sa mga Galapagos berde nga pawikan. Karamihan sa debate na nakapaligid sa kanila kamakailan ay higit sa binomial na pag-uuri ng mga species. Kadaghanan sa debate naglibot kanila dili pa dugay bahin sa binomial nga klasipikasyon sa mga espisye. Sa isang punto ang pangalang Chelonia agassizii ay inilapat sa populasyon na ito bilang isang hiwalay na species. Sa usa ka punto ang ngalan nga Chelonia agassizii paggamit sa kini nga populasyon ingon usa ka lahi nga klase. Pagsusuri ng mitochondrialat nuclear DNA ng 15 na mga pugad na dalampasigan. gayunpaman ay ipinakita na hindi lamang walang makabuluhang pagkakaiba ng populasyon na ito ngunit ito ay paraphyletic na makilala ito. Pag-analisar sa mitochondrialug nukleyar nga DNA sa 15 nga mga salag sa baybayon. Bisan pa nagpakita nga walaÕy usa ka mahinungdanon nga kalainan sa kini nga populasyon apan nga kini usa ka paraphyletic nga maila kini. Tulad ng pangalan ng species na si Chelonia agassizzii ay itinuturing na isang junior kasingkahulugan ng Chelonia mydas tulad ng ito ay itinuturing na isang lokal na cariant ng mga populasyon ng mga East Pacific na tubig at sa iba pang mga pugad na lugar. Ingon nga ang mga espisye nga nag ngalan nga Chelonia agassizzii giisip nga usa ka junior synonym sa Chelonia mydas ingon nga kini giisip nga usa ka lokal nga cariant sa mga populasyon sa East Pacific nga tubig ug sa uban pang mga salag. Ang pagkakaiba-iba ng morphological ng Galapagos green na pagong ay nagdulot ng debate, ngunit ang katibayan ng natatanging taxonomic ay pinakamahusay na nagsilbi gamit ang kumbinasyon ng maraming mga database. Ang kalainan sa morpolohiya sa Galapagos green nga pawikan nakahatag sa debate, apan ang ebidensya sa kalainan sa taxonomic nga labing maayo nga gisilbihan gamit ang kombinasyon sa daghang mga datasets. Ang dalawang pinaka-kilalang mga morphological na pagkakaiba-iba ay ang mas maliit na laki ng pang-adulto at mas madidilim na pigmentation ng carapace, plastron, at mga paa't kamay. Ang duha nga labing bantog nga pagbag-o sa morphological mao ang labi ka gamay nga gidak-on sa hamtong ug labi ka ngitngit nga pigmentation sa carapace, plastron, ug mga tumoy. Ang iba pang mga pagkakaiba-iba ay ang curving ng carapace sa itaas ng bawat hind flipper, ang higit pang simboryo na carapace, at ang napakahabang buntot ng mga lalaking may sapat na gulang. Ang uban pang mga pagkalainlain nag kurbada sa carapace sa taas sa matag likud nga hind flipper, ang labi nga kolor nga karpet, ug ang labi ka taas nga ikog sa mga hamtong nga lalaki. Tatlong mga posibilidad na lumabas mula sa kanilang mga natatanging katangian: ang agassizii ay isang hiwalay na species mula sa C. mydas , ito ay isang subspecies ng green sea turtle, o ito ay isang simpleng mutation ng kulay. Tulo nga posibilidad nga mitumaw gikan sa ilang mga talagsaon nga mga kinaiya: ang agassizii usa ka lahi nga species gikan sa C. mydas kini usa ka subspesies sa berdeng pawikan sa dagat, o kini usa ka yano mutasyon sa kolor. Ang mga katotohanang ito ay humantong sa debate tungkol sa paghihiwalay ng binomial gayunpaman dahil sa kahalagahan ng mga resulta ng pagsubok sa DNA ay walang pagkakaiba na ginawa sa oras na ito. Kini nga mga kamatuuran nagdul-ong sa debate bahin sa pagbulag sa binomial bisan pa tungod sa kahinungdunganon sa mga resulta sa pagsulay sa DNA walaÕy mga kalainan nga gihimo niining panahona. Sa isang pagpupulong para sa mga siyentipiko sa pagong ng dagat at ang kanilang mga nakikipagtulungan noong 2000, ang katibayan para sa posisyon ng taxonomic ng Galapagos green na pagong ay sinuri at isang mayorya sa mga kalahok ay suportado ang paggamot dito bilang isang populasyon o subspecies ng berdeng pagong (sa halip ng isang hiwalay na species). Sa usa ka miting alang sa mga siyentista sa pawikan sa dagat ug ilang mga kauban sa tuig 2000, ang ebidensya alang sa posisyon sa buhis sa Galapagos green nga pawikan gisusi ug ang kadaghanan sa mga partisipante nga nagsuporta sa pagtambal niini ingon usa ka populasyon o subspecies sa berdeng pawikan (imbes nga usa ka lahi nga klase). Gayunpaman, posibleng ito ay isang kaso ng taxonomy sa politika. Bisan pa, posible nga kini usa ka kaso sa taxonomy sa politika. Tulad ng tatlong pangunahing mga pang-internasyonal na checklists na sumasaklaw sa mga pagong ng mundo Reptile Database ang checklist ng Fritz at Havas (2007) at ang IUCN Checklist (TTWG 2017) lahat ay isinasaalang-alang ito ng isang junior kasingkahulugan. Ingon sa tulo nga mga dagkong internasyonal nga mga checklists nga naglangkob sa mga pawikan sa kalibutan nga Reptile Database ang checklist sa Fritz ug Havas (2007) ug ang IUCN Checklist (TTWG 2017) tanan giisip kini nga usa ka junior synonym. Ang mga berdeng pagong dagat ay lumilipat sa tatlong uri ng tirahan , depende sa kanilang yugto ng buhay . Ang mga pawikan sa dagat nga dagat ningbalhin sa tulo nga mga klase sa pinuy-anan , depende sa ilang yugto sa kinabuhi . Naglatag sila ng mga itlog sa mga beach. Nagbutang sila og mga itlog sa baybayon. Ang mga mature na pawikan ay gumugugol ng kanilang oras sa mababaw, baybayin ng tubig na may malalim na mga kama sa dagat. Ang mga hamtong nga pawikan mogasto sa kadaghanan sa ilang oras sa mabaw, kadagatan sa baybayon nga adunay daghang mga higdaanan sa dagat. Ang mga may sapat na gulang ay madalas na mga baybayin, laguna, at mga shoal na may malulutong na parang ng dagat. Ang mga hamtong kanunay nga baybayon, laguna, ug mga salsohan nga adunay mga sagbot sa dagat. Ang buong mga henerasyon ay madalas na lumipat sa pagitan ng isang pares ng mga lugar ng pagpapakain at mga pugad. Ang tanan nga mga henerasyon sa kasagaran mubalhin tali sa usa ka pares nga pagpakaon ug mga salag sa mga lugar. Ang mga pawikan ng berdeng dagat, si Chelonia mydas , ay inuri bilang isang species ng nabubuhay sa tubig at ipinamamahagi sa buong mundo sa mainit na tropiko hanggang sa subtropikal na tubig. Ang mga pawikan sa dagat nga Green, Chelonia mydas , giklasipikar nga usa ka espisye sa tubig ug giapod-apod sa tibuuk kalibutan sa mainit nga tropikal hangtod sa mga subtropiko nga tubig. Ang parameter ng kapaligiran na naglilimita sa pamamahagi ng mga pagong ay temperatura ng karagatan sa ibaba 7 hanggang 10 degree Celsius. Ang parameter sa palibot nga gilimitahan ang pag-apod-apod sa mga pawikan mao ang temperatura sa kadagatan ubos sa 7 hangtod 10 degrees Celsius. Sa loob ng kanilang saklaw ng heograpiya, ang berdeng mga pagong dagat ay karaniwang manatili malapit sa mga baybayin ng kontinental at isla. Sulod sa ilang kasangkaran nga geograpiyang hanay, ang mga berdeng pawikan sa dagat kasagarang nagpabilin duol sa mga baybayon sa kontinental ug isla. Malapit sa mga baybayin, ang mga berdeng pawikan ng dagat ay nakatira sa loob ng mababaw na baybayin at protektado ng mga baybayin. Duol sa mga baybayon, ang mga berde nga pawikan sa dagat gapuyo sa sulod sa mabaw nga baybayon ug gipanalipdan nga mga baybayon. Sa mga protektadong baybayin at baybayin, ang mga berdeng tirahan ng pagong ng dagat ay may kasamang mga coral reef, salt marshes, at mga nearsore seagrass bed. Niining mga panalipod nga baybayon, ang mga berde nga pawikan sa dagat naglakip sa mga kagaangan nga mga coral reef, salt marshes, ug mga daplin sa dagat. Ang mga coral reef ay nagbibigay ng pula, kayumanggi, at berde na alga para sa kanilang diyeta at nagbibigay proteksyon mula sa mga mandaragit at magaspang na bagyo sa loob ng karagatan. Ang mga coral reef nga mga tangbo naghatag ug pula, kapehon, ug berde nga algae alang sa ilang pagkaon ug gihatagan pagpanalipod gikan sa mga predator ug gubot nga bagyo sa dagat. Ang salt marshes at seaksass bed ay naglalaman ng damong-dagat at damo na halaman, na nagpapahintulot sa sapat na tirahan para sa mga pagong dagat. Ang mga salt marshes ug seaksass bed adunay sulod nga tanum nga sagbot ug mga sagbot, nga nagtugot sa daghang puy-anan alang sa mga pawikan sa dagat. Ginugol ng mga pagong ang karamihan sa kanilang unang limang taon sa mga zone ng tagpo sa loob ng nakabukas na karagatan na nakapaligid sa kanila. Gigamit sa mga pawis ang kadaghanan sa una nilang lima ka tuig sa mga panagtagbo nga mga zone sa ilawom sa abri nga dagat nga naglibot kanila. Ang mga batang pagong na ito ay bihirang makita habang sila ay lumangoy sa malalim at pelagic na tubig. Kini nga mga gamay na mga pawikan panagsa ra makita samtang sila naglangoy sa lawom, pelagic nga tubig. Bilang isa sa mga unang species ng pagong na pinag-aralan, karamihan sa kilala sa sea turtle ecology ay nagmula sa mga pag-aaral ng mga berdeng pagong. Ingon nga usa sa una nga gitun-an sa mga pawikan sa dagat, kadaghanan sa nahibal-an nga ekolohiya sa pawikan gikan sa mga pagtuon sa mga berdeng pawikan. Ang ekolohiya ng C. mydas ay nagbago nang malaki sa bawat yugto ng kasaysayan ng buhay nito. Ang mga bagong lumitaw na mga hatchlings ay malulupit , pelagic organismo, bahagi ng bukas na mini nekton ng karagatan . Ang ekolohiya sa C. mydas nagbag-o sa matag yugto sa kaagi sa kinabuhi niini. Ang mga bag-ong mitumaw nga mga hatchlings mga karnivorous , pelagic organismo, bahin sa abli nga mini nga nekton sa dagat Sa kaibahan, ang mga wala pa sa edad na mga bata at matatanda ay karaniwang matatagpuan sa mga sagbot na dagat na malapit sa labas bilang mga halamang gulay. Sa kasukwahi, ang mga batan-on nga bata ug mga hamtong kasagaran nga makit-an sa mga sagbot sa dagat, sa dagat nga mas duol sa tanaman ingon mga sagbot nga tanum . Ang diyeta ng berdeng pagong ay nagbabago sa edad. Ang pagdiyeta sa berde nga pawikan nagbag-o sa edad. Ang mga Juvenile ay malulupit, ngunit habang tumatanda sila ay naging makapangyarihan. Ang mga Juvenile malalangon, apan sa ilang pagkatigulang nahimo silang kusgan. Ang mga batang kumakain ng mga itlog ng isda , molluscs , dikya , maliit na invertebrate , bulate , sponges , algae , at crustacean . Ang mga bata nga mokaon sa mga itlog sa isda , molluscs , jellyfish , gagmay nga invertebrates , ulod , espongha , algae , ug mga crustacean . Ang mga pawikan ng dagat sa dagat ay may medyo mabagal na rate ng paglago dahil sa mababang halaga ng nutrisyon ng kanilang diyeta. Ang mga pawikan sa dagat adunay medyo hinay nga pagtubo tungod sa gamay nga kantidad sa nutrisyon sa ilang pagkaon. Ang taba ng katawan ay nagiging berde dahil sa natupok na halaman . Ang tambok sa lawas nahimong berde tungod sa nahurot nga tanum . Ang shift ng diyeta na ito ay may epekto sa morpolohiya ng bungo ng berdeng pagong. Ang pagbalhin sa diyeta nga adunay epekto sa morpolohiya sa bungo sa berde nga pawikan. Ang kanilang serrated jaw ay tumutulong sa kanila na ngumunguya ng algae at damo ng dagat. Karamihan sa mga adult na pagong sa dagat ay mahigpit na nakapagpapagaling. Ang ilang serrated jaw nagtabang kanila sa chewing algae ug mga sagbot sa dagat. Kadaghanan sa mga dagko nga pawikan sa dagat estrikto nga tanum. Ang mga tao lamang at ang mas malalaking pating ay kumakain ng mga C. mydas matatanda. Partikular, ang mga tigre shark ( Galeocerdo cuvier ) ay nangangaso ng mga matatanda sa tubig sa Hawaiian. Ang mga tawo ra ug ang mga mas dagko nga pating nagkaon sa mga hamtong sa C. mydas . Partikular, ang tigko sharks ( Galeocerdo cuvier ) mangita sa mga hamtong sa kadagatan sa Hawaii. Ang mga Juvenile at bagong mga hatchlings ay may makabuluhang higit pang mga mandaragit, kabilang ang mga crab , maliit na mga mammal sa dagat at mga shorebird . Ang mga bata ug bag-ong mga hatchlings adunay labi ka daghang mga predator, lakip ang mga kasag , gagmay nga mga mammal sa dagat ug mga shorebird . Bukod pa rito, ang kanilang mga itlog ay mahina sa predasyon ng mga scavengers tulad ng pulang mga fox at gintong jackals . Dugang pa, ang ilang mga itlog delikado sa pagtagna sa mga scavenger sama sa red foxes and gold jackals Ang mga berdeng pagong dagat ay may iba't ibang mga parasito kabilang ang mga kamalig, linta, protozoan, cestodes, at nematode. Ang mga berde nga pawikan sa dagat adunay lain-laing mga parasito lakip ang mga kamalig, linta, protozoan, cestode, ug nematod. Ang mga karamdaman ay nakadikit sa carapace, at mga leeches sa mga tsinelas at balat ng mga pagong, na nagiging sanhi ng pinsala sa malambot na mga tisyu at humantong sa pagkawala ng dugo. Ang mga sakit nga gilakip sa carapace, ug mga linta sa mga tsinelas ug panit sa mga pawikan, hinungdan sa kadaot sa humok nga mga tisyu ug mosangput sa pagkawala sa dugo. Ang mga protozoan, cestode at nematod ay humantong sa pagkamatay ng pagong dahil sa mga impeksyon sa atay at bituka na sanhi ng mga ito. Ang mga protozoans, cestode ug nematod mosangput sa kamatayon sa pawikan tungod sa impeksyon sa atay ug tinai nga hinungdan nga ilang gipahinabo. Ang pinakadakilang sakit sa banta sa populasyon ng pagong ay fibropapilloma, na gumagawa ng lethal tumor na paglaki sa mga kaliskis, baga, tiyan, at bato. Ang labi ka dako nga sakit nga hulga sa populasyon sa pawikan mao ang fibropapilloma, nga naghimo sa lethal tumor nga pagtubo sa mga himbis, baga, tiyan, ug kidney. Ang Fibropapilloma ay sanhi ng isang herpesvirus na ipinapadala ng mga linta tulad ng Ozobranchus branchiatus , isang species ng linta na pinapakain halos lahat sa berdeng mga pagong dagat. Ang Fibropapilloma gipahinabo sa usa ka herpesvirus na gipadala sa mga linta sama sa Ozobranchus branchiatus, usa ka klase nga linta nga gipakaon sa kadaghanan sa berde nga mga pawikan sa dagat. Ang mga berdeng dagat na pawikan ay lumilipat ng mga malalayong distansya sa pagitan ng mga lugar ng pagpapakain at mga site ng pugad; ang ilan ay lumalangoy ng higit sa 2,600 kilometro (1,600 mi) upang maabot ang kanilang mga bakuran. Ang mga berde nga pawikan sa dagat naglalin sa layo nga distansya taliwala sa mga lugar sa pagpakaon ug mga lugar nga salag; ang pipila naglangoy kapin sa 2,600 kilometros (1,600 mi) aron makaabut sa ilang mga nataran. Ang mga baybayin sa Timog Silangang Asya, India, ang mga isla sa kanlurang Pasipiko, at Gitnang Amerika kung saan ang lahi ng pawikan ng dagat. Ang mga baybayon sa Timog Silangang Asya, India, mga isla sa kasadpang Pasipiko, ug Sentral Amerika diin ang kaliwatan sa pawikan sa dagat. Ang mga nakatatandang pagong ay madalas na bumalik sa eksaktong beach kung saan sila pinindot. Ang mga tigulang nga pawikan kanunay nga mobalik sa eksakto nga baybayon diin sila nagtinguha. Karaniwan nang pinakasalan ng mga babae ang bawat dalawa hanggang apat na taon. Ang mga kalalakihan, sa kabilang banda, ay dumadalaw sa mga lugar ng pag-aanak sa bawat taon, sinusubukan na mag-asawa. Kasagaran ang mga babaye magpakasal matag duha hangtod upat ka tuig. Ang mga lalaki, sa pihak nga bahin, nagaduaw sa mga lugar nga ginhalian kada tuig, nga nagatinguha nga magpakasal. Ang mga panahon ng pag-iiba ay naiiba sa pagitan ng mga populasyon. Para sa karamihan ng C. mydas sa Caribbean , ang panahon ng pag-aasawa ay mula Hunyo hanggang Setyembre. Ang mga panahon sa pagbag-o magkalainlain taliwala sa mga populasyon. Alang sa kadaghanan sa C. mydas sa Caribbean, ang panahon sa pag-ipon gikan sa Hunyo hangtod Septyembre. Ang French Guiana na namamalagi ng mga subpopulation nests mula Marso hanggang Hunyo. Sa mga tropiko, ang mga berdeng pagong na pugad sa buong taon, bagaman ang ilang mga subpopulasyon ay ginusto ang mga partikular na oras ng taon. Ang French Guiana nga nagbutang mga salag sa subpopulasyon gikan sa Marso hangtod Hunyo.Sa mga tropiko, ang mga berde nga pawikan nagpahimutang sa tibuuk nga tuig, bisan kung ang pipila nga mga subpopulasyon gusto ang piho nga mga oras sa tuig. Sa Pakistan , ang mgapawikan ng Karagatang India ay nasa pugad sa buong taon, ngunit mas gusto ang buwan ng Hulyo hanggang Disyembre. Sa Pakistan, ang mga pawikan sa Dagat sa India naa sa salag tibuok tuig, apan gipalabi ang mga bulan sa Hulyo hangtod Disyembre. Ang mga pawikan ng dagat ay bumalik sa mga beach kung saan ipinanganak sila upang maglatag ng kanilang sariling mga itlog. Ang mga pawikan sa dagat mibalik sa mga baybayon diin sila gipanganak aron ibutang ang ilang kaugalingong mga itlog. Ang dahilan para sa pagbabalik sa mga katutubong beach ay maaaring na ginagarantiyahan nito ang mga pagong sa isang kapaligiran na may mga kinakailangang sangkap para maging matagumpay ang kanilang pugad. Ang hinungdan sa pagbalik sa mga lumad nga baybayon mahimo nga ginagarantiyahan niini ang mga pawikan nga usa ka palibot nga adunay mga kinahanglan nga sangkap aron magmalampuson ang ilang salag. Kabilang dito ang isang mabuhangin beach, madaling pag-access para sa mga hatchlings na makarating sa karagatan, ang tamang temperatura ng pagpapapisa ng itlog, at mababang posibilidad ng mga mandaragit na maaaring magpakain sa kanilang mga itlog. Lakip dinhi ang usa ka balason nga baybayon, dali nga pag-access sa mga hatchlings nga makaabut sa kadagatan, ang husto nga temperatura sa paglumlum, ug ang gamay nga kalagmitan nga ang mga manunukob makahimo sa pagpakaon sa ilang mga itlog. Sa paglipas ng panahon, ang mga pagong na ito ay nagbago ng mga tendensiyang ito upang bumalik sa isang lugar na nagbigay ng tagumpay ng reproduktibo para sa maraming mga henerasyon. Sa paglabay sa panahon, kini nga mga pawikan kini nga mga kalagmitan nga mobalik sa usa ka lugar nga naghatag kalampusan sa pagsanay sa daghang mga henerasyon. Ang kanilang kakayahang bumalik sa kanilang lugar ng kapanganakan ay kilala bilang natal homing. Ang mga lalaki ay bumalik sa kanilang mga lugar ng kapanganakan upang mag-asawa. Ang ilang kaarang sa pagbalik sa ilang lugar nga natawhan naila nga natal homing. Ang mga lalaki namauli sa ilang mga lugar nga natawhan aron magminyo. Ang mga kalalakihan na ito na bumalik sa kanilang mga bahay ay alam nila na makakahanap ng mga kapareha dahil ang mga babaeng ipinanganak doon ay bumalik din sa lahi. Ang kini nga mga lalaki nga mipauli sa ilang balay nahibal-an nga makakita sila mga kauban tungod kay ang mga babaye nga natawo didto usab mibalik sa lumba. Sa pamamagitan nito, ang mga berdeng pagong na dagat ay nakapagpapaganda ng kanilang tagumpay sa pagpaparami at kung bakit handa silang gumastos ng enerhiya upang maglakbay libu-libong mga milya sa karagatan upang makalikha. Pinaagi niini, ang mga berde nga pawikan sa dagat nagpalambo sa ilang kalampusan sa pagpasanay ug mao ngano nga sila andam nga mogasto og kusog sa pagbiyahe sa linibo ka mga milya latas sa kadagatan aron makahimo. Ang pag-uugali ng mate ay katulad ng iba pang mga pagong dagat. Kinokontrol ng mga babaeng pagong ang proseso. Ang pamatasan sa kapikas parehas sa ubang mga pawikan sa dagat. Kontrolado sa mga babaye nga pawikan ang proseso. Ang ilang populasyon ay nagsasagawa ng polyandry , bagaman hindi ito tila nakikinabang sa mga hatchlings. Ang pila ka populasyon nagpraktis sa polyandry, bisan kung dili kini makahatag kaayohan sa mga hatchling. Matapos ang pag-asawa sa tubig, ang babae ay gumagalaw sa itaas ng mataas na linya ng dalampasigan ng beach, kung saan hinuhukay niya ang isang butas na 11-22 pulgada nang malalim kasama ang kanyang hind flippers at idineposito ang kanyang mga itlog. Pagkahuman nga gikasal sa tubig, ang babaye naglihok sa taas nga linya sa baybayon, diin nagkalot siya og lungag nga 11-22 pulgada ang giladmon sa iyang mga pangpang nga tsinelas ug gibutang ang iyang mga itlog. Ang butas ay pagkatapos ay natakpan muli. Ang laki ng clutch ay umaabot sa pagitan ng 85 at 200, depende sa edad ng babae. Ang prosesong ito ay tumatagal ng isang oras hanggang isang oras at kalahati. Ang lungag unya gitabonan na usab. Ang gidak-on sa clutch naa sa taliwala sa 85 ug 200, depende sa edad sa babaye. Kini nga proseso nagadugay ug usa ka oras hangtod usa ka oras ug tunga. Matapos ganap na sakop ang pugad, bumalik siya sa dagat. Gagawin ito ng babae ng 3 hanggang 5 beses sa isang panahon. Pagkahuman sa hingpit na pagtabon sa salag, nibalik siya sa dagat. Buhaton kini sa babaye 3 hangtod 5 sa usa ka panahon. Ang mga itlog ay bilog at puti, at mga 45 mm ang lapad. Ang mga hatchlings ay nananatiling inilibing sa mga araw hanggang sa silang lahat ay lumabas nang magkasama sa gabi. Ang mga itlog bilog ug puti, ug mga 45 mm ang gilapdon. Ang mga pagpusa nagpabilin nga gilubong sulod sa mga adlaw hangtod nga silang tanan manggawas nga magkauban sa gabii. Ang temperatura ng pugad ay tumutukoy sa kasarian ng mga pagong sa paligid ng 20-40 day mark. Ang temperatura sa salag nagtumong sa sekso sa mga pawikan sa palibot sa 20-40 nga adlaw nga marka. Halos 50 hanggang 70 araw, ang mga itlog ng hatch sa gabi, at ang mga hatchlings ay agad na tumungo sa tubig. Mga 50 hangtod 70 ka adlaw, ang mga itlog nga mapusa sa gabii, ug ang mga buto diha-diha dayon nangadto sa tubig. Ito ang pinaka-mapanganib na oras sa buhay ng isang pagong. Habang naglalakad sila, ang mga mandaragit, tulad ng mga gull at crab , ay nagpapakain sa kanila. Kini ang labing delikado nga panahon sa kinabuhi sa usa ka pawikan. Samtang sila naglakaw, ang mga manunukob, sama sa mga gulls ug alimango, nagpakaon kanila. Ang isang makabuluhang porsyento ay hindi kailanman ginagawa ito sa karagatan. Ang Little ay kilala sa paunang kasaysayan ng buhay ng mga bagong naka-hatched na pagong dagat. Ang usa ka hinungdanon nga porsyento dili gyud buhaton kini sa kadagatan. Diyutay ra ang nahibal-an sa pasiuna nga kaagi sa kinabuhi sa mga bag-ong napusa nga pawikan sa dagat. Ang mga Juvenile ay gumugol ng tatlo hanggang limang taon sa bukas na karagatan bago sila tumira bilang hindi pa masyadong bata na mga bata sa kanilang permanenteng mababaw na tubig na pamumuhay. Ang mga batan-on migugol sa tulo hangtod lima ka tuig sa bukas nga kadagatan sa wala pa sila magpuyo ingon nga dili hamtong nga mga bata sa ilang permanenteng mabaw nga tubig nga kinabuhi. Ipinagpalagay na tumagal sila ng dalawampu hanggang limampung taon upang maabot ang sekswal na kapanahunan . Gibana-bana nga magdugay sila og baynte hangtod singkwenta ka tuig aron makab-ot ang seksuwal nga pagkahamtong. Ang mga indibidwal ay nabubuhay hanggang sa walumpung taon sa ligaw. Tinatayang na 1% lamang ng mga hatchlings ang umaabot sa sekswal na kapanahunan. Ang mga indibidwal kay mabuhi hangtod otsenta ka tuig sa ligaw. Ginabanabana nga usa ka porsyento lang nga mga bag-ong pusa ang naka abot ug sekswal nga pagka hamtong. Bawat taon sa Ascension Island sa Timog Atlantiko , ang mga C. mydas na babae ay lumikha ng 6,000 hanggang 25,000 mga pugad. Kada tuig sa Pulo sa Ascension sa Habagatang Atlantiko, ang mga C. mydas nga mga babaye kay naghimo og unom ka libo hangtod baynte singko ka libo nga mga pagpahiuli. Ang mga ito ay kabilang sa pinakamalaking berdeng pagong sa buong mundo; marami ang higit sa isang metro ang haba at timbangin hanggang sa 300 kilograms (660 lb). Ang kini kay apil sa pinakadako nga lunhaw nga pawikan sa tibuok kalibutan; daghan ang ni labaw sa usa ka metro ang katas-on ug ang kabug-aton hangtod sa tulo ka gatos nga kilo (660 lb). Ang mga pagong ng dagat ay gumugugol ng halos lahat ng kanilang buhay na lumubog, ngunit dapat huminga ng hangin para sa oxygen na kinakailangan upang matugunan ang mga hinihingi ng masiglang aktibidad. Ang mga pawikan sa dagat kay mogahin sa halos tanan sa ilang kinabuhi nga ni lubog, apan dapat mo ginhawa ug hangin alang sa hangin nga gi kinahanglan aron maabot ang mga gi kinahanglan nga kusog. Sa isang pagsabog na pagsabog at mabilis na paglanghap, mabilis na mapalitan ng mga pagong dagat ang hangin sa kanilang mga baga. Sa usa ka pag lisod ug hinga ug paspas nga pag ginhawa, dali ra mapulihan sa mga pawikan sa dagat ang hangin sa ilang baga. Pinahihintulutan ng mga baga ang isang mabilis na pagpapalitan ng oxygen at pinipigilan ang mga gas na mai-trap sa mga malalim na dives. Gitugotan sa ilang baga ang usa ka paspas nga pagbinayloay sa hangin ug gina pugngan ang mga gas na ma trap sa mga laglom nga pag salom. Ang dugo ng pagong ng dagat ay maaaring maghatid ng oxygen nang mahusay sa mga tisyu ng katawan kahit na sa mga panggigipit na nakatagpo sa panahon ng pagsisid. Ang dugo sa pawikan kay pwede og maayo kaayo mo dala og hangin sa mga kaunuran sa lawas maskin na sa mga nasugatan og presyur sa oras sa pag-salom. Sa regular na aktibidad, ang mga berde at loggerhead na pagong ay sumisid sa loob ng halos apat hanggang limang minuto, at ang ibabaw upang huminga nang isa hanggang tatlong segundo. Sa kasagaran nga aktibidad, ang mga lunhaw ug Loggerhead nga mga pawikan kay ni salom sulod sa mga upat hangtod lima ka minuto, ug ang ibabaw aron maka ginhawa sulod sa isa hangtod tulo ka segundo. Green sea turtle na nagpapahinga sa ilalim ng mga bato sa baybayin ng Uruguayan Atlantiko. Lunhaw nga pawikan sa dagat nga nagpahulay sa ilalum sa mga bato sa baybayon sa Urguayan Atlantiko. Ang mga pagong ay maaaring magpahinga o matulog sa ilalim ng tubig nang maraming oras nang sabay-sabay, ngunit ang oras ng paglubog ay mas mas maikli habang sumisid para sa pagkain o upang makatakas sa mga mandaragit. Ang mga pawikan kay pwede mag pahuway o matulog sa ilalum sa tubig sa daghang oras nga sabay sabay, apan ang oras sa pagkalubog kay mas gamay samtang ni salom para makakaon o para makatakas sa mga mananagat. Ang kakayahang humawak ng hininga ay apektado ng aktibidad at stress, na ang dahilan kung bakit mabilis na nalunod ang mga pagong sa mga trawler ng hipon at iba pang gamit sa pangingisda. Ang abilidad sa pagpugong sa ginhawa kay apektado sa aktibidad ug kapit-os, mao ang hinungdan kung nganong dali na malunod ang mga pawikan sa mga trawler sa hipon ug uban pang gamit sa pagpangisda. Sa panahon ng gabi habang natutulog at upang maprotektahan ang kanilang sarili mula sa mga potensyal na mandaragit, ang mga matatanda ay nagpakasal sa kanilang mga sarili sa ilalim ng mga bato sa ilalim ng ibabaw at sa ilalim ng mga ledge sa mga bato at baybayin. Sa gabii samtang nangatulog ug aron maprotektahan ang ilang mga sarili sa mga potensyal nga mananagat, ang mga hamtong kay ni apil sa ilang mga sarili sa ilalum sa bato sa ibabaw sa mga tagaytay nga bato ug sa kabaybayonan. Maraming mga berdeng turtle dagat ang napansin sa pagbabalik sa parehong lokasyon ng pagtulog gabi-gabi. Daghang mga lunhaw nga pawikan sa dagat ang napansin sa pagbalik sa parehas nga lugar sa pagtulog matag gabii. Ang mga berdeng pagong dagat ay may posibilidad na magkaroon ng magandang pangitain, na angkop sa isang buhay sa dagat. Ang mga lunhaw nga pawikan sa dagat kay naay posibilidad nga adunay maayohong panan-awon, nga angay sa usa ka kinabuhi sa dagat. Ang mga pawikan ay maaaring makakita ng maraming mga kulay, ngunit pinaka-sensitibo sa ilaw mula sa lila sa lila o dilaw o haba ng haba ng 400 hanggang 600 nanometer. Ang mga pawikan kay pwede makakita ug daghang mga kolor, apan labi ka sensitibo sa kahayag hangtod sa lila o dalag o katas-on nga naa sa upat ka gatos ngadto sa unom ka gatos nga nanometer. Hindi nila nakikita ang maraming mga kulay sa orange hanggang sa pulang bahagi ng light spectrum. Wala nila makita ang daghang mga kolor sa pulagaw hangtod sa pula nga parte sa light spectrum. Gayunman, sa lupain, ang mga pagong ng dagat ay napakalinaw dahil ang mga lente sa mga mata ay pabilog at nababagay sa pagwawasto sa ilalim ng tubig. Hinuon, sa yuta siya tin-aw, ang mga pawikan sa dagat tungod kay ang mga lente sa ilang mata kay mo lingin ug angay alang sa paghusto sa ilalum sa tubig. Ang mga pawikan ng dagat ay walang panlabas na tainga at iisang buto ng tainga, na tinatawag na columella. Ang mga pawikan sa dagat kay walay pang gawas nga dalunggan ug usa ra ang bukog sa dalunggan, nga ginatawag og columella. Sa pamamagitan ng isang buto ng tainga, ang mga pagong ay makakarinig lamang ng mababang tunog ng dalas, mula 200 hanggang 700 Hz. Sa pagpataliwala sa usa ka bukog sa dalunggan, ang mga pawikan kay makadungog lang ug mugbo nga tingog sa frequency spectrum, gikan 200 hangtod 700 Hz. Ang mga tunog ay maaari ring makita sa pamamagitan ng mga panginginig ng boses ng ulo, gulugod, at shell. Ang ilong ng pagong ay may dalawang panlabas na bukana at kumokonekta sa bubong ng bibig sa pamamagitan ng mga panloob na buksan. Ang mga kasaba kay pwede sad nga makit-an pamaagi sa pagkurog sa sa ulo, bukobuko, ug kabhang. Ang ilong sa pawikan kay adunay duha ka panlabas nga baba ug mo konekta sa taas sa baba pinaagi sa mga sulod sa bahin sa lawas. Ang mas mababang ibabaw ng daanan ng ilong ay may dalawang hanay ng mga sensory cell na tinatawag na organ ni Jacobson. Ang ubos sa ibabaw sa agihanan sa ilong kay adunay duha ka kolum sa mga sensory cell na ginatawag nga organo ni Jacobson. Maaaring gamitin ng pagong ang organ na ito upang amoy sa pamamagitan ng pumping ng tubig sa loob at labas ng ilong nito. Pwede gamiton sa pawikan kini nga organo aron makapanhimaho pinaagi sa pagbomba sa tubig sa sulod ug sa gawas sa ilong niini. Dahil ang mga berdeng pagong dagat ay lumilipat ng mga malalayong distansya sa panahon ng pag-aanak, mayroon silang mga espesyal na sistema ng agpang upang mag-navigate. Tungod ang mga lunhaw na pawikan sa dagat kay ni balhin sa mga lagyo nga distansya sa panahon sa pagpanganak, naa silay adunay mga espesyal na pahiangay nga sistema aron makapag-navigate. Sa bukas na karagatan, ang mga pagong ay nag-navigate gamit ang mga direksyon ng alon, ilaw ng araw, at temperatura. Sa hawan nga kadagatan, ang mga pawikan kay nag-navigate na gamit ang direksyon sa balod, kahayag sa adlaw, ug ang kainit. Ang mga pagong dagat ay naglalaman din ng panloob na magnetic compass. Maaari nilang makita ang magnetic na impormasyon sa pamamagitan ng paggamit ng mga magnetic na puwersa na kumikilos sa mga magnetic crystals sa kanilang talino. Ang mga pawikan sa dagat adunay usab nga sulod nga kompas nga magnetiko. Pwede nila makita ang magnetiko na kasayuran pamaagi sa paggamit ug mga magnetiko nga kusog nga nagalihok sa mga magnetiko nga kristal sa ilang ka utokan. Sa pamamagitan ng mga crystals na ito, madarama nila ang intensity ng magnetic field ng Earth at magagawang bumalik sa kanilang mga pugad ng bakuran o ginustong mga bakuran ng pagpapakain. Pinaagi sa kini nga mga kristal, mabatian nila ang kakusog sa magnetic field sa Earth ug mahimo sad nga mo balik sa ilang mga salag sa nataran o gipalabi nga mga nataran sa pagpakaon. Ang Natal homing ay kakayahan ng isang hayop na bumalik sa lugar ng kapanganakan nito upang makarami. Ang Natal homing adunay abilidad sa usa ka hayop nga mubalik sa lugar kung asa sila gi anak aron managhan. Ang Natal homing ay matatagpuan sa lahat ng mga species ng mga pawikan sa dagat at sa iba pang mga hayop tulad ng salmon. Ang Natal homing adunay makit-an sa tanan nga mga lahi sa pawikan sa dagat ug sa uban pang mga hayop sama sa salmon. Ang mga pawikan ng dagat ay mahalaga sa kasaysayan at kultura ng Cayman Islands . Ang mga pawikan sa baybay kay importante sa kasaysayan ug kultura sa Cayman Islands. Nang ang mga isla ay unang natuklasan ni Christopher Columbus noong 1503, tinawag niya silang "Las Tortugas" dahil sa kasaganaan ng mga pawikan ng dagat sa tubig sa paligid ng mga isla. Sa panahon nga ang mga isla kay unang nadiskobrehan ni Christopher Columbus kaniadtong 1503, ginganlan niya silang "Las Tortugas" tungod sa kadaghan sa mga pawikan sa dagat sa tubig sa palibot sa mga isla. Marami sa mga pinakaunang mga bisita ay dumating sa Cayman Islands upang makuha ang mga pagong bilang isang mapagkukunan ng sariwang karne sa mga mahabang paglalakbay. Daghang mga nauna nga mga bista ang miadto sa Cayman Islands aron kuhaon ang mga pawikan ingon usa ka kapanguhaan sa lab-as nga karne sa mga taas nga pagbiyahe. Ang Green Turtle ay isang pambansang simbolo na ipinapakita bilang bahagi ng Coat of Arms ng Cayman Islands , na bumubuo din ng bahagi ng pambansang watawat ng Cayman Islands . Ang Green Turtle kay usa ka nasudnon nga timailhan nga gipakita isip bahin sa Coat of Arms sa Cayman Islands, nga nahimo usab nga bahin sa nasudnong bandila sa Cayman Islands. Ang pera ng bansa ay gumagamit ng isang pagong bilang watermark sa mga banknotes nito. Ang isang naka-istilong pagong ng dagat na pinangalanang "Sir Turtle" ay ang maskot ng pambansang sasakyang panghimpapawid na si Cayman Airways at bahagi ng pananagutan ng sasakyang panghimpapawid nito. Ang kuwarta sa nasud kay nagagamit ug usa ka bao para mahimong watermark sa ilang mga kuwarta. Ang usa ka nakaistilo nga bao sa baybay nga ginganlang nga "Sir Turtle" kay mao ang maskot sa usa ka nasudnong eroplano nga si Cayman Airways ug kabahin ni sa mga tulubagon sa nasudnong eroplano. Ang isang ki'i batu (petroglyph) ng isang pagong (o honu) ay maaaring matagpuan sa The Big Island of Hawaii sa mga bukid na lava ng Pu'u Loa. Ang usa ka ki'I batu (petroglyph) sa usa ka bao (o huno) kay mahimong makit-an sa The Big Island of Hawaii sa mga umahan nga lava sa Pu'u Loa. Ang berdeng pagong dagat (tinawag na Honu) ay palaging gaganapin ng isang espesyal na kahulugan para sa mga Hawaiians at ang petroglyph na ito ay nagpapakita ng kahalagahan nito na magmula nang marahil kapag ang mga isla ay unang naging populasyon. Ang lunhaw nga bao sa baybay(ginatawag nga Honu) kay sigeg dal-on sa usa ka espesyal nga kahulugan alang sa mga taga-Hawaii uh ang petroglyph nga mao kini ang nagapakita sa kahinungdanon niini sa sinugdanan na kung ang mga isda maoy naunang nahimong populasyon. Ang pagong ay sumisimbolo sa isang navigator na maaaring mahanap ang kanyang paraan pauwi sa oras-oras. Ang bao kay nagasimbolo sa usa ka nabigador nga mahimong makita ang iyahang pinaagi sa paguli matag oras. Ang simbolo na ito ay sumasalamin sa totoong buhay ng berdeng Hawaii na pagong dahil lumangoy ito ng daan-daang milya upang ilapag ang mga itlog nito sa sarili nitong lugar ng kapanganakan. Kini nga simbolo kay nagbanaag sa tinuud nga kinabuhi sa lunhaw nga Hawaii na bao tungod kay nilangoy kini nga gatusan ka milya aron mangitlog kini sa sarili nga lugar na kini kay natawhan. Bagaman mayroon ding iba pang mga alamat, ang ilan sa mga alamat ng Hawaii na nagsasabi na ang honu ang unang gumabay sa mga Polynesians sa Hawaiian Islands. Bisan pa nga adunay uban pang mga mito, pipila sa mga alamat sa Hawaii ang nagaingon nga ang honu mao ang una nga naggiya sa mga Polynesians sa mga Isla sa Hawaii. Ang mga Hawaiians ay pinarangalan ang pagong at ang alamat ng Kailua, isang pagong na maaaring kumuha ng anyo ng isang batang babae na nais. Gipasidunggan sa mga Hawaiians ang pawikan ug ang alamat sa Kailua, usa ka pawikan nga mahimo'g mukuha ang gusto nga dagway sa usa ka babaye. Sa anyo ng tao, pinangalagaan niya ang mga bata na naglalaro sa Punalu'u beach. Sa dagway sa tawo, gipanalipdan niya ang mga bata nga nagadula sa baybayon sa Punlalu'u. Sa nagdaang mga dekada , ang mga pawikan ng dagat ay lumipat mula sa hindi mapigilan na pagsasamantala sa pandaigdigang proteksyon, kasama ang mga indibidwal na bansa na nagbibigay ng karagdagang proteksyon, kahit na ang mga malubhang banta ay mananatiling hindi natapos. Sa milabay nga mga dekada, ang mga pawikan sa baybay kay nibalhin gikan sa dili mapugngan nga pagpahimulos sa tibuok kalibutang pagpanalipud, uban ang mga indibidwal nga nasud nga naghatag ug dugang nga proteksyon, bisan ang mga grabemaligdong nga hulga nagpabilin nga wala'y nahuman. Ang pagkilos ng tao ay nagtatanghal ng parehong sinasadya at hindi sinasadya na mga banta sa kaligtasan ng mga species. Ang paglihok sa tawo nagpresentar nga parehong tinuyo ug wala ginatuyo nga mga hulga sa kahilwasan sa mga espiya. Ang sinasadyang pagbabanta ay kasama ang patuloy na pangangaso , poaching at pag-aani ng itlog. Ang tinuyo nga mga hulga lakip sa padayon na pagpangayam, pagpanguha ug pag ani sa itlog. Ang mas mapanganib ay hindi sinasadya na mga banta, kabilang ang mga welga ng bangka, mga lambat ng mga mangingisda na kulang ang pag- iiwan ng mga aparato , polusyon at pagkasira ng tirahan . Ang labi ka dekikado mao ang dili tinuyo nga mga hulga, lakip ang mga pagbunal sa bangka, mga pukot sa mga mangingisda nga kulang ang pagbilin sa mga lalang, polusyon ug pagkaguba sa balay. Ang polusyon ng kemikal ay maaaring lumikha ng mga bukol ; mabisa mula sa mga harbour na malapit sa mga site ng pugad ay maaaring lumikha ng mga kaguluhan; at polusyon sa ilawmaaaring nakababaliw hatchlings. Ang polusyon sa kemikal kay mahimong magbuhat ug mga hubag; epektibo gikan sa mga dunggoanan nga duol sa mga dapit sa salag na mahimong magbuhat ug gubot; ug polusyon sa kahayagmahimong makabuang nga mga hatchlings. Karaniwang nangyayari ang pagkawala ng ugali dahil sa pag-unlad ng tao sa mga lugar na may pugad. Kasagarang panghitabo ang pagkawala sa pamatasan tungod sa pag-uswag sa tawo sa mga lugar nga naay salag. Ang konstruksyon sa harapan ng beach, "reclamation" ng lupa at pagtaas ng turismo ay mga halimbawa ng naturang pag-unlad. Ang pagtukod sa atubangan sa baybayon, "reclamation" sa yuta ug pagtaas sa turismo kay pananglitan sa pag-uswag. Ang isang nakakahawang tumor- sakit na sakit, fibropapillomatosis , ay isang problema din sa ilang populasyon. Ang usa ka makatakod nga tumor-sakit nga sakit, fibropapillomatosis, kay usa nga problema pud sa pipila nga populasyon. Ang sakit ay pumapatay ng isang malaking sukat ng mga nahahawahan nito, kahit na ang ilang mga indibidwal ay tila lumalaban sa sakit. Ang sakit nga nakapatay sa usa ka dako nga bahin sa kini nga gi-infect, bisan kung ang pipila ka mga indibidwal ay daw nagalaban sa sakit. Bilang karagdagan, hindi bababa sa Southwestern Atlantic, mga kakaibang nagsasalakay na species tulad ng rapa whelk Rapana venosa, ay naiulat ng napakalaking bio-fouling na wala pang berdeng mga pagong, binabawasan ang kaligayahan, pagtaas ng drag, at nagiging sanhi ng malubhang pinsala sa carapace. Dahil sa mga pagbabanta na ito, maraming populasyon ang nasa isang masusugatan na estado. Dugang pa, dili mubaba sa Southwestern Atlantic, mga nagkalainang nagasulong nga species sama sa rapa whelk Rapana venosa, nga motaho nga daghan pang bio-fouling nga waka pay lunhaw nga mga pawikan, pagkunhod sa kalipayan, pagdugang sa pagkaladkad, ug hinungdan sa grabe nga kadaot sa carapace. Tungod sa mga hulga niini, daghang populasyon ang naa sa usa ka mahuyang nga estado. Ang mga luntiang mga pawikan na pang-turtle sa Pasipiko ay hindi gaanong naiintindihan at halos hindi alam. Ang mga lunhaw nga pawikan sa Pasipiko kay dili kaayo masabtan ug sa kadaghanan wala mailhi. Ang mga foraging grounds na ito ay pinaka-malamang sa kahabaan ng baybayin ng Baja California, Mexico at southern California, kung saan ang mga pagong na ito ay may mataas na peligro ng sinasabing pagkuha ng mga pangisdaan sa baybayin. Kini nga mga nataran sa yuta nga labi kadaghan sa baybayon sa Baja California, Mexico ug habagatang California, diin kini nga mga pawikan kay adunay taas nga peligro nga ginaingong pagkuha sa mga pangisda sa baybayon. Ang pangunahing kadahilanan para sa dami ng namamatay para sa mga pagong na ito ay ang mga halamang trawler sa Mexico, kung saan marami sa mga pagong na ito ay hindi naka-dokumentado. Ang labing mahinungdanon nga rason para sa kadaghanong nangamatay para sa mga pawikin mao ang mga pamaling sa Mexico, diin daghan sa mga pawikan ang wala naka-dokumentado. Ang nag-iisang lugar ng foraging na nakilala ay ang San Diego Bay, ngunit ito ay mabigat na marumi sa mga metal at PCB. Ang nag-inusara nga lugar sa foraging nga nailhan mao niini ang San Diego Bay, apan kini kay grabe kahugaw sa mga metal ug PCB. Ang mga kontaminadong ito ay may negatibong epekto sa kapaligiran ng karagatan, at ipinakita na maging sanhi ng mga sugat at kung minsan ay namamatay. Kini nga mga kontaminado adunay negatibo nga epekto sa kalikopan sa kadagatan, ug gipakita na ang hinungdan sa mga samad ug usahay sa mga namatay. Ang mga berdeng pagong ay binabantaan din ng entanglement at ingestion ng plastic. Sa San Diego Bay, ang isang may sapat na gulang na berdeng pagong ay natagpuang patay na may monofilament netting na mahigpit na naka-pack sa esophagus nito. Ang mga lunhaw nga pawikan kay mihulga pud sa pagkagumon ug makakaon ug plastic. Sa San Diego Bay, usa ka hamtong nga lunhaw nga bao ang nakit-an nga patay nga adunay monofilament netting nga hugut na nakaputos sa esophagus niini. Bilang karagdagan may mga pahiwatig na ang pagbabago sa klima sa global ay nakakaapekto sa kakayahan ng mga populasyon ng Green Turtle sa Australia na makabuo ng mga lalaki dahil sa kanilang pagpapasiya sa pagtatalaga sa temperatura at ang pagtaas ng temperatura sa hilagang rehiyon ng Great Barrier Reef . Dugang pa adunay mga timailhan nga ang pagbago-o sa klima sa kalibutan kay nakaapekto sa katakus sa populasyon sa Green Turtle nasod Australia nga nagpatungha ug laki tungod sa ilang determinasyon sa pagpahinungod sa temperatura sa ug sa pagsaka sa temperatura sa amihanang rehiyon sa Great Barrier Reef. Ang mga berdeng dagat na pawikan ay ang pinaka-karaniwang traded species sa kahabaan ng southern baybayin ng Java at ibinebenta sa anyo ng buo, pinalamanan na hayop o langis ng pagong, lokal na kilala bilang "langis bulus" Ang mga lunhaw nga baybay nga pawikan kay ang kasagarang nakigbugtiay nga nameligrong sakop sa henero sa kataas sa southern baybayon sa Java ug ginabaligya sa porma nga tibuok, gipuno sa hayop o lana sa bao, lokal nga nailhan "bulus sa lana" Isang nakumpiskang instrumentong pangmusika na gawa sa shell ng isang berdeng pagong, na ipinapakita sa Narita International Airport . Usa ka nasakmit nga instrumento sa musika nga hinimo gikan sa kabhang sa usa ka berde nga bao, nga gipakita sa Narita International Airport. Ang International Union para sa Conservation of Nature (IUCN) ay paulit-ulit na nakalista ang mga berdeng pagong dagat sa Red List nito sa ilalim ng magkakaibang pamantayan. Ang International Union alang sa Conservation of Nature (IUCN) kay kanunay nga nakalista ang mga berde nga pawikan sa dagat sa Red List ubos sa lainlaing mga sumbanan. Noong 1982, opisyal na inuri nila ito bilang isang endangered species . Ang 1986, 1988, 1994, at ang landmark 1996 edition ng IUCN Red List , pinanatili ang listahan. Kaniadtong 1982, opisyal nga ila kining gi klasipikar nga ingon usa ka nameligrong sakop sa henero. Ang 1986, 1988, 1990, 1994, ug ang mohon sa yuta 1996 nga edisyon sa IUCN Red List, nahabilin ang listahan. Noong 2001, nagsampa si Nicholas Mrosovsky ng isang nag-aalis na petisyon, na inaangkin ang ilang mga berdeng populasyon na malaki, matatag at sa ilang mga kaso, tumataas. Kaniadtong 2001, si Nicholas Mrosovsky nagpasang-at ug usa ka pampawala sa petisyon, nga nangangkon nga ang pipila nga mga berde nga populasyon dagko, lig-on ug sa pipila ka mga kaso, ningtaas. Sa oras, ang mga species ay nakalista sa ilalim ng mahigpit na pamantayan sa EN A1abd. Niadtong panahona, kini na mga klase kay nalista sa ilalum sa higpit nga mga sumbanan sa EN A1abd. Ang IUCN Standards and Petitions Subcomm Committee ay nagpasiya na ang mga visual na bilang ng mga pugad na kababaihan ay hindi maaaring ituring na "direktang pagmamasid" at sa gayon ay ibinaba ang katayuan ng species sa EN A1bd - na pinapanatili ang katayuan sa porselat na porselana. Ang IUCN Standards and Petitions Subcomm Committee nagdesisyon nga ang mga biswal nga numero sa mga namug-ot nga mga babaye dili mahimong isipon nga "direktang obserbasyon" ug busa gipaubos ang kahimtang sa kini nga mga klase sa EN A1bd - gipreserba ang kahimtang sa mga nameligrong pawikan . Noong 2004, ang IUCN reclassified C. mydas bilang nanganganib sa ilalim ng pamantayan ng EN A2bd, na mahalagang ipinahayag na ang mga ligaw na populasyon ay nahaharap sa mataas na peligro ng pagkalipol dahil sa maraming mga kadahilanan. Kaniadtong 2004, giklasipikar sa maka usab sa IUCN ang C. mydas nga nameligro ubos sa basehan nga EN A2bd, nga hinungdan nga gipahayag nga ang mga ihalas nga populasyon nameligro nga mapuo tungod sa daghang mga hinungdanan. Ang mga kadahilanang ito ay nagsasama ng isang posibleng pagbabawas ng populasyon ng higit sa 50% sa nakaraang dekada bilang tinantya mula sa kasaganaan ng mga indeks at sa pamamagitan ng pag-eimprinta ng mga antas ng pagsasamantala. Sa kini na mga rason niini kay nag-uban sa usa ka posibibilidad nga pagkunhod sa populasyon nga labaw pa sa 50% sa miaging dekada nga gibanabana gikan sa kadaghang indeks ug sa lebel sa pagpatik sa pagpahimulos. Noong 3 Mayo 2007, si C. mydas ay nakalista sa Appendix I ng Convention on International Trade in Endangered Species (CITES) bilang isang miyembro ng pamilya na si Cheloniidae . Kaniadtong Mayo 3, 2007, si C. mydas gilista sa Appendix I sa Convention on International Trade in Endangered Species (CITES) isip miyembro sa pamilya nga Cheloniidae. Ang mga species ay orihinal na nakalista sa Appendix II noong 1975. Ang buong pamilya ay inilipat sa Appendix I noong 1977, maliban sa populasyon ng Australia na C. mydas . Ang kini nga mga klase orihinal nga nalista sa Appendix II kaniadtong 1975. Ang tibuuk nga pamilya gibalhin sa Appendix I kaniadtong 1977, gawas sa populasyon sa Australia nga C. mydas. Noong 1981, ang populasyon ng Australia ay sumali sa iba. Samakatuwid, bawal na mag-import, mag-export, pumatay, makunan o manghimasok ng mga berdeng pagong. Kaniadtong 1981, ang populasyon sa Australia kay miapil sa uban pa. Busa, gidili ang pag-angkat, pag-luwas, pagpatay, pagdakup o pagsulong sa berde nga mga pawikan. Ang populasyon ng Mediterranean ay nakalista bilang kritikal na endangered. Ang silangang subpopulasyon ng Pasipiko, Hawaiian at Southern California ay itinalagang banta. Ang populasyon sa Mediteraneo nalista ingon nameligro nga mahurot. Ang silangang subpopulasyon sa Pasipiko, Hawaii ug Habagatang California gitudlo nga usa ka hulga. Ang mga partikular na subpopulasyon ng Mexico ay nakalista bilang nanganganib. Ang populasyon ng Florida ay nakalista bilang nanganganib. Ang World Wide Fund for Nature ay may label na mga populasyon sa Pakistan bilang "bihira at pagtanggi". Ang piho nga mga subpopulasyon sa Mexico gilista ingon nameligro na. Ang populasyon sa Florida nalista nga nameligro na. Ang World Wide Fund alang sa Kalikopan nagtimaan sa mga populasyon sa Pakistan nga "talagsaon ug nag-us-os". Sa Estado ng Hawaii, partikular sa Isla ng Hawaii (Hawaii County), kinatawan ng estado na si Faye Hanohano, isang aktibista ng Katutubong Karapatang Hawaiian, na pinilit para sa isang hakbang upang alisin ang C. mydas mula sa protektadong katayuan upang ang Katutubong mga mamamayan ay ligal na maani ang mga pagong at marahil ang kanilang mga itlog din. Sa Estado sa Hawaii, partikular sa Island of Hawaii (Hawaii County), ang representante sa estado nga si Faye Hanohano, usa ka aktibista sa Tribo sa Katungod sa Hawaii, gi-pugos alang sa usa ka lakang aron matangtang ang C. mydas gikan sa protektadong kahimtang sa mga Tribo nga Amerikano. ang mga lungsuranon ligal nga nag-ani mga pawikan ug tingali ang ilang mga itlog usab. Ang panukalang batas, HCR14, ay higit sa lahat na napansin ng media dahil sa puntong iyon ito ay isang lokal na isyu lamang. Ang balaudnon, HCR14, kadaghanan namatikdan sa media tungod kay sa kana nga punto kini usa ra ka lokal nga isyu. Habang ang panukalang batas ay naipasa sa Kamara, ang Komite ng Enerhiya at Kapaligiran ng Senado ay tumanggi na pakinggan ito, na nangangahulugang hindi nagpapatuloy ang panukalang batas upang marinig ng Senado. Tungod kay gipasa ang balaudnon sa Kamara, ang Komite sa Enerhiya ug Kalikupan sa Senado nagdumili sa pagpamati niini, nagpasabut nga ang balaudnon wala gipadayon aron madungog sa Senado. Bilang karagdagan sa pamamahala ng mga pandaigdigang entidad tulad ng IUCN at CITES, ang mga tukoy na bansa sa buong mundo ay nagsagawa ng mga pagsisikap sa pangangalaga. Gawas sa pagdumala sa mga internasyonal nga entidad sama sa IUCN ug CITES, ang mga piho nga mga nasud sa tibuuk kalibutan naghimo ug mga pagpaningkamot sa pagdaginot. Ang Bali ay may tradisyonal na mga gamit na itinuturing na napapanatiling , ngunit tinanong na isinasaalang-alang ang higit na pangangailangan mula sa mas malaki at mayaman na populasyon ng tao. Ang Bali kay adunay mga tradisyonal nga gamit nga giisip nga malungtaron, apan gihangyo nga tagdon ang labi ka dako nga panginahanglan gikan sa labi ka daghan ug labi ka daghang tawo nga populasyon. Ang ani ay ang pinaka masinsinang sa mundo. Noong 1999, pinigilan ng Indonesia ang pangangalakal ng pagong at pagkonsumo dahil sa pagbawas ng populasyon at pagbabanta ng isang boycott ng turista. Ang pag-ani mao ang labing kusog sa kalibutan. Kaniadtong 1999, gidili sa Indonesia ang patigayon ug pag-konsumo sa pawikan tungod sa pagkunhod sa populasyon ug ang hulga sa usa ka boycott sa turista. Tinanggihan nito ang isang kahilingan na ginawa ng Gobernador ng Bali I Made Mangku Pastika noong Nobyembre 2009 upang magtakda ng isang quota na 1,000 mga pagong na papatayin sa mga relihiyosong seremonya sa Hindu . Gisalikway niini ang gihangyo sa Gobernador sa Bali nga I Made Mangku Pastika kaniadtong Nobyembre 2009 nga magtakda og usa ka quota nga 1,000 nga pawikan ang ipapatay sa mga relihiyosong seremonya sa Hindu. Habang iginagalang ng mga conservationist ang pangangailangan para sa mga pagong sa mga ritwal, nais nila ang isang mas maliit na quota. Samtang gitahod sa mga conservationist ang panginahanglan sa mga pawikan sa mga ritwal, gusto nila ang labi ka gamay nga quota. Ang Ecotourism ay isang inisyatibo sa Sabah , Malaysia . Ang Ecotourism kay usa ka inisyatibo sa Sabah, Malaysia. Ang isla ng Pulau Selingan ay tahanan ng isang pagong hatchery . Ang isla sa Pulau Selingan adunay gipuy-an nga pamisaan sa mga itlog sa pawikan. Ang mga kawani ay naglalagay ng ilang mga itlog na inilatag bawat gabi sa isang hatchery upang maprotektahan sila mula sa mga mandaragit. Ang mga trabahante kay ginabutang ang mga itlog matag gabii sa usa ka hatchery aron mapanalipdan sila gikan sa mga manunukob. Ang pagpapapisa ng itlog ay tumatagal ng animnapung araw. Ang paglumlum mikuha sa kan-uman ka adlaw. Kapag ang mga itlog ay pumutok, ang mga turista ay tumutulong sa pagpapalaya ng mga pagong ng sanggol sa dagat. Kung mapusa ang mga itlog, motabang ang mga turista nga buhian ang mga pawikan sa dagat. Ang lahat ng populasyon ay nakalista bilang "Banta". Ang tanan nga populasyon gilista isip "Hulga". Ang subpopulasyon ng Hawaii ay gumawa ng isang kamangha-manghang pagbabalik at ngayon ay isang pokus ng ecotourism at naging isang bagay ng isang estado maskot . Ang subpopulasyon sa Hawaii nakahimo ug usa ka katingad-an nga pagbalik ug karon usa ka pokus sa ecotourism ug nahimo nga usa ka butang sa usa ka maskara sa estado. Mga mag-aaral ng Hawaii Preparatory Academy sa Big Island ay nag -tag ng libu-libong mga ispesimen mula pa noong unang bahagi ng 1990s. Ang mga estudyante sa Hawaii Preparatory Academy sa Big Island nag-tag sa libu-libo nga mga ispesimen gikan pa sa sinugdanan sa katuigang 1990. Sa United Kingdom ang mga species ay protektado ng isang Plano ng Pagkilos ng Biodiversity , dahil sa labis na pag-aani at polusyon sa dagat . Sa United Kingdom ang klase niini kay protektado sa usa ka Biodiversity Action Plan, tungod sa sobra nga pag-ani ug polusyon sa kadagatan. Ang Pakistani-branch ng World Wide Fund for Nature ay nagsimula ng mga proyekto para sa ligtas na pag-hatching ng pagong mula noong 1980s. Ang Pakistani-branch sa World Wide Fund for Nature nagsugod sa mga proyekto alang sa luwas nga pagpusa sa itlog sa mga pawikan gikan pa kaniadtong 1980s. Gayunpaman, ang populasyon ay patuloy na bumababa. Bisan pa, ang populasyon nagpadayon sa pagkunhod. Sa Atlantiko, ang mga inisyatibo sa pangangalaga ay nakasentro sa paligid ng mga site ng pugad ng Caribbean. Sa Atlantiko, ang mga inisyatibo sa pag-pangalaga nasentro sa palibot sa mga lugar nga salag sa Caribbean. Ang mga pugad ng Tortuguero sa Costa Rica ay naging paksa ng mga limitasyon sa pagkolekta ng itlog mula noong 1950s. Ang mga salag sa Tortuguero sa Costa Rica kay nahimoÕg hilisgutan sa mga pagdili sa pagkolekta sa itlog gikan pa kaniadtong 1950s. Ang Tortuguero National Park ay pormal na itinatag noong 1976, sa bahagi, upang maprotektahan ang mga pugad ng rehiyon na iyon. Ang Tortuguero National Park kay pormal nga natukod kaniadtong 1976, sa bahin, aron mapanalipdan ang mga salag sa kana nga rehiyon. Sa Ascension Island , na naglalaman ng ilan sa mga pinakamahalagang baybayin, ipinatupad ang isang aktibong programa sa pag-iingat. Sa Ascension Island, nga adunay sulud nga labing kahinungdan nga mga baybayon, usa ka aktibo nga programa sa pagdaginot gipatuman. Ang Karumbe ay sinusubaybayan ang foraging at developmental na mga lugar ng mga batang berdeng pagong sa Uruguay mula pa noong 1999. Gibantayan usab sa Karumbe ang mga lugar nga pagpangitaanan ug pag-uswag sa mga batan-ong berde nga pawikan sa Uruguay gikan kaniadtong 1999. Ang Cayman Turtle Farm na matatagpuan sa Grand Cayman sa hilagang-kanluran ng Dagat Caribbean ay ang unang sakahan na nakamit ang pangalawang henerasyon ng mga pawikan ng Green Sea na pinaputla, inilatag, nakatag, at nakataas sa pagkabihag. Ang Cayman Turtle Farm nga nahimutang sa Grand Cayman sa amihanan-kasadpang Dagat Caribbean mao ang una nga umahan nga nakab-ot ang ikaduhang henerasyon sa mga (bao) sa Green Sea nga gipamutang, (gipakalat), gibugkos, (ug gibitay). Mula nang magsimula ito noong 1968, ang bukid ay naglabas ng higit sa 31,000 mga pagong sa ligaw, at bawat taon na higit pang mga bihag-makapal na mga pawikan ay pinakawalan sa Dagat ng Caribbean mula sa mga baybayin sa paligid ng isla ng Grand Cayman . Sukad sa pagsugod sa 1968, ang umahan (nagpagawas) sa kapin sa 31,000 nga mga (bao) ngadto sa (lain laing nasaag) , ug matag tuig nga daghang mga bihag nga (napamatuod) nga (bao) ang gipagawas sa Dagat sa Caribbean gikan sa mga baybayon sa palibot sa isla sa Grand Cayman . Ang mga bihag na nakakuha ng braso na pinakawalan mula sa bukid bilang mga hatchlings o yearlings na may "mga buhay na tag," nagsimula na ngayong bumalik sa pugad sa Grand Cayman bilang mga may sapat na gulang. Ang mga (bao) nga naka-angkon nga gipagawas gikan sa umahan ingon ang mga hatchlings o (yearlings) nga adunay mga "buhi nga tag," nagsugod na sa pagbalik sa salag sa Grand Cayman isip mga hamtong. Noong Pebrero 19, 2012 ang bukid ay naglabas ng unang ika-2 na henerasyon na bihag na naka-murahan ng Green Sea na pagong na may Position Tracking Transponder - PTT (kilala rin bilang isang satellite tag). Niadtong Pebrero 19, 2012 ang umahan nagpagawas sa una nga ika-2 nga henerasyon nga bihag sa dagat nga Green Sea pawikan nga adunay Position Tracking Transponder - PTT (nailhan usab nga usa ka satellite tag). Bilang karagdagan, ang bukid ay nagbibigay ng mga produkto ng karne ng pagong sa lokal na populasyon para sa kanino ang pagong ay naging bahagi ng tradisyonal na lutuin nang maraming siglo. Dugang pa, ang umahan naghatag (ug) mga produkto sa karne sa bao sa lokal nga (katawhan) (kay) ang (bao bahin) sa tradisyonal nga linutoan sa daghang mga siglo. Sa paggawa nito, ang sakahan ay pinipigilan ang insentibo na kumuha ng mga pagong mula sa ligaw, na sa paglipas ng mga taon bilang karagdagan sa pagpapakawala ng Cayman Turtle Farm ng mga bihag na naka-bred na pagong ay nagpapagana sa pagtaas ng bilang ng mga pagong na nakikita sa tubig sa paligid isla ng Grand Cayman at namamalayan sa mga baybayin nito. Sa paghimo niini, gipugngan sa umahan ang pag-insulto sa pagkuha sa mga (bao) gikan sa (mga nangasaag) , nga sa daghang mga tuig dugang pa sa pagpagawas sa Cayman Turtle Farm nga nabihag sa mga bastante nga mga pawikan nakahimo sa pagdugang sa gidaghanon sa mga bao nga nakita sa tubig sa palibot ang isla sa Grand Cayman ug salag sa mga baybayon niini. Sa Pasipiko, ang berdeng mga pawikan ng dagat ay nasa pugad ng motu ( islet ) sa Funafuti Conservation Area , isang lugar ng pangangalaga sa dagat na sumasaklaw sa 33 square kilometers (12.74 square miles) ng reef, lagoon at motu sa kanlurang bahagi ng Funafuti atoll sa Tuvalu . Sa Pasipiko, ang lunhaw nga pawikan (sa dagat) salag sa motu ( isla ) sa Funafuti Conservation Area , usa ka marine conservation nga dapit nga naglangkob sa 33 kilometro kwadrado (12.74 kwadrado milya) sa reef, lagoon ug motu sa kasadpang bahin sa Funafuti pulo sa Tuvalu . Ang genome ng Chelonia mydas ay sunud-sunod noong 2013 upang suriin ang pag-unlad at ebolusyon ng plano sa katawan ng pagong. Ang genome sa Chelonia mydas (gisunod sunod) sa 2013 aron susihon ang pag-uswag ug ebolusyon sa plano sa lawas sa pawikan. Ang itim na shama ( Copsychus cebuensis ) ay isang species ng ibon sa pamilya Muscicapidae . Ang black shama o Copsychus cebuensis usa ka klase nga langgam sa (lahi) nga Muscicapidae . Ito ay endemic sa isla ng Cebu , Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa mga isla sa (Cebu) , Pilipinas . Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan , subtropiko o tropikal na basa-basa na shrubland , at mga plantasyon . Ang natural nga mga puy-anan niini subtropiko o tropical moist lowland forest , subtropical o tropical moist shrubland , ug mga plantasyon . Nakita ito sa maraming mga lokasyon sa buong isla, ang pinakamahalagang site na ang Central Cebu Protected Landscape , ang mga kagubatan ng Alcoy at Argao , at ang mga shrublands ng Casili , Consolacion . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nakita na kini sa daghang mga lokasyon sa tibuuk nga isla, ang labing hinungdanon nga mga site nga ang Sentro sa Proteksyon sa Sentral nga Cebu , ang kalasangan sa Alcoy ug Argao , ug ang mga pungal sa Casili , Consolacion . Gihulga kini sa pagkawala sa (mga puy anan) Ang Panay cloudrunner ( Crateromys heaneyi ) ay ang pangalawang pinakamalaking daga ng ulap , isang squirrel na tulad ng rodent na matatagpuan sa isla ng Panay sa Pilipinas . Ang Panay cloudrunner ( Crateromys heaneyi ) mao ang ikaduha nga labing dako nga (ilaga sa panganod) , usa ka squirrel-like rodent nga nakit-an sa isla sa Panay sa Pilipinas . Ito ang pinaka-endangered rodent species sa Panay, at isa lamang sa mga kilalang species ng cloud rat sa mundo. Kini ang labing nameligro nga mga species sa rodent sa Panay, ug usa sa pipila nga nailhan nga mga species sa (ilaga sa panganod) sa kalibutan. Ang Panay cloudrunner ay natuklasan ng science science noong 1987, at inilarawan bilang isang bagong species noong 1996 ni Robert Kennedy ng Cincinnati Museum of Natural History at Pedro Gonzales ng National Museum of the Philippines . Ang Panay cloudrunner nadiskobrehan sa syensya sa kasadpan kaniadtong 1987, ug gihulagway nga usa ka bag-ong espisye kaniadtong 1996 ni Robert Kennedy sa Cincinnati Museum of Natural History ug Pedro Gonzales sa National Museum of the Philippines . Ang huling petsa ng pagtuklas ay dahil sa kawalan ng takip ng kagubatan sa Panay na humantong sa isla na higit na pinansin ng mga biologist. Ang ulahi nga petsa sa pagdiskubre tungod kay ang kakulang sa tabon sa kalasangan sa Panay nga nagdala sa isla nga (labqw nga) wala gibalewala sa mga biologo. Ang Panay cloudrunner ay medyo mahigit sa 600 mm ang haba, na may grizzled greyish-brown na balahibo at isang mahaba, mahinahong buntot na bumubuo ng higit sa kalahati ng haba ng katawan. Tumitimbang ito ng halos 1 kilo. Ang Panay cloudrunner (labaw ra gamay) sa 600 mm ang gitas-on, nga adunay grizzled greyish-brown (nga balahibo) ug usa ka taas, (ug kalmado) nga ikog nga naghimo sa sobra sa katunga sa gitas-on sa lawas. Ang gibug-aton nga gibanabana nga adunay 1 kilo. Ang cloudrunner ay nocturnal at arboreal , at mga pugad sa araw sa guwang ng isang malaking puno. Kasama sa pagkain nito ang saging, bayabas, mais, papayas, at iba't ibang dahon. Ang cloudrunner mao ang nocturnal ug arboreal , ug mga salag sa adlaw sa lungag sa usa ka dako nga kahoy. Ang pagkaon niini naglakip sa saging, bayabas, mais, papayas, ug daghang dahon. Ang patuloy na deforestation sa isla ng Panay ang pangunahing banta sa species na ito, at ang hayop na ngayon ay nakakulong sa nalalabi na kagubatan sa isang saklaw ng bundok sa kanlurang dulo ng isla. Ang pagpadayon sa (deforestation) sa isla sa Panay mao ang pinakadako nga hulga sa kini nga mga species, ug ang hayop karon nga nahabilin sa kalasangan sa usa ka bukid sa kasadpang tumoy sa isla. Ang Mindoro shrew ( Crocidura mindorus ) ay isang species ng mammal sa pamilya Soricidae . Ang Mindoro shrew ( Crocidura mindorus ) mao ang usa ka sakop sa mammal sa pamilya Soricidae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa Pilipinas . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa tirahan . Ang Negros shrew ( Crocidura negrina ) ay isang puting-gutay na shrew na matatagpuan lamang sa isla ng Negros sa Pilipinas . Ang Negros shrew o Crocidura negrina usa ka shrew nga may (balahibo) nga puti nga makita lamang sa isla sa Negros sa Pilipinas . Ito ay lokal na tinatawag na katsur’ at nakalista bilang isang critically endangered species dahil sa pagkawala ng tirahan at isang pinigilan na saklaw. Gitawag kini nga lokal nga katsur’ ug gilista isip usa ka kritikal nga nameligro nga mga espisye tungod sa pagkawala sa puy-anan ug usa ka pinugngan nga sakup. Ang sunog na baboy na may apoy ( Dasycrotapha speciosa ) ay isang species ng ibon ng pamilya na Zosteropidae , sa genus na Dasycrotapha . Ang baboy (Dasycrotapha speciosa) usa ka klase nga langgam sa (lahi) nga Zosteropidae , sa henero nga Dasycrotapha . Ito ay endemik sa Pilipinas , sa mga isla ng Panay at Negros . Kini endimiko sa Pilipinas, sa isla sa Panay ug Negros . Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang lupa . Ang kinaiyanhon nga puy-anan mao ang subtropical o tropical na moist lowland forest . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa puy anan. Ang puting-pakpak na lumilipad na fox ( Desmalopex leucopterus ), na kilala rin bilang motibo na may pakpak na lumilipad na fox ay isang species ng bat sa pamilyang Pteropodidae . Ang puti nga pako na molupad isip usa ka fox o (Desmalopex leucopterus), nga nailhan usab isip motibo nga adunay pako nga paglupad nga fox usa ka klase nga paniki sa lahi nga Pteropodidae . Ang mga ito ay katutubo sa Pilipinas . Sila mao ang mga endemic sa Pilipinas . Ang kanilang likas na tirahan ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan . Ang ilang kinaiyanhon nga puy-anan mao ang subtropiko o tropikal nga uga nga kalasangan . Nagbabanta sila sa pagkawala ng tirahan . Gihulga sila sa pagkawala sa puy anan. Noong 2008, Giannini et al. muling nabuhay ang genus na Desmalopex at inilagay ang D. leucopterus dito. Niadtong 2008, Giannini et al. nabuhi ang genus nga Desmalopex ug gibutang ang D. leucopterus . Ang Mindoro imperial pigeon ( Ducula mindorensis ), na kilala rin bilang Mindoro Zone-tailed pigeon ( Zonophaps mindorensis ), Ang Great Mindoro pigeon o Pink-throated Imperial pigeon, ay isang species ng ibon sa pamilya Columbidae . Ang kalapati sa imperyo sa Mindoro ( Ducula mindorensis ), nga nailhan usab nga Mindoro Zone-tailed pigeon ( Zonophaps mindorensis ), Daghang salampati sa Mindoro o Pink-throated Imperial pigeon, usa ka klase nga langgam sa (kaliwat) nga Columbidae . Ito ay endemiko sa mga bundok ng Mindoro sa gitnang Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa mga kabukiran sa Mindoro sa sentral sa Pilipinas . Ito ay naiuri ayon sa Panganib ayon sa IUCN Red List . Giklasipikar kini nga nameligro sumala sa Lista sa IUCN . Ang pangunahing banta nito ay pagkawala ng tirahan at pangangaso. Ang pangunang mga hulga niini mao ang pagkawala sa puy-anan ug pagpangayam. Ang Mindoro imperial na kalapati ay ang pinakamalaking kalapati sa Pilipinas . Ang indigay nga salampati sa Mindoro mao ang pinakadako nga pigeon sa Pilipinas . Sinusukat ito mula sa 42 cm hanggang 50 cm ang haba. Gidak-on niini gikan sa 42 cm hangtod 50 cm ang gitas-on. Ang mga pakpak nito ay mga 24 cm ang haba at ang mga sukat ng buntot nito mula 15 cm hanggang 17 cm. Ang mga pako niini mga 24 cm ang gitas-on ug ang ikog sa sukod gikan sa 15 cm hangtod 17 cm. Ang noo at lalamunan nito ay parehong kulay rosas na kulay-abo. Ang agtang ug tutunlan niini pareho nga pinkish grey. Ang ulo, leeg at pinaka underparts ay mala-bughaw na kulay abo, madilim sa tiyan at sa ilalim ng buntot. Ang ulo, liog ug kadaghanan sa ilawom nga parte mao ang mga naay pagka-asul ug abohon, itom sa tiyan ug sa ilawom sa ikog. Ang hind leeg ay mula sa madilim na kulay-abo hanggang itim sa paligid ng itaas na bahagi ng likod nito. Ang likud nga liog gikan sa itom nga abuhon hangtod sa itom sa palibot nga bahin sa likod niini. Ang natitirang bahagi ng likod at ang mga panloob na mga pakpak ay mula sa isang kulay-abo na pulang kulay sa isang berdeng kulay. Ang nahabilin sa likod ug sa sulud nga mga pako gikan sa usa ka ubanon nga pula ngadto sa usa ka berde nga kolor. Ang karamihan sa mga itaas na bahagi ng ibon ay esmeralda berde. Kadaghanan sa taas nga bahin sa langgam esmeralda berde. Mayroon itong itim na singsing sa paligid at umaabot sa likuran ng mata. Adunay kini usa ka itom nga singsing sa palibut niini ug moabot sa likod sa mata. Ang buntot ay maberde na itim na may isang halatang kulay-abo na band sa gitna. Ang ikog berde nga may dayag nga abohon nga banda sa taliwala. Ang mga balahibo sa ilalim ng buntot ay kulay-abo na may isang kulay ng kanela na tinge. Ang mga balhibo sa ilawom sa ikog ubanon sa usa ka cinnamon tinge. Mayroon silang itim na bill at ang kanilang mga binti ay kulay rosas na pula. Adunay sila itom nga bayranan ug ang ilang mga paa pula nga pula. Sa mga lalaki, ang iris ay maliwanag na dilaw at ang mga eyelid ay pula. Sa mga lalaki, ang iris hayag nga dalag ug pula ang mga tabontabon. Sa mga babae, ang iris ay madilaw-dilaw na dilaw at ang mga eyelid ay dilaw na orange. Sa mga babaye, ang iris dalag ug dalag ug ang mga tabontabon dalag nga dalag nga dalag. Walang impormasyon sa juvenile plumage ay naitala. WalaÕy natala nga kasayuran sa pagkabutang sa mga batan-on. Ang populasyon ng Mediterranean ay nakalista bilang kritikal na endangered. Ang silangang subpopulasyon ng Pasipiko, Hawaiian at Southern California ay itinalagang banta. Ang populasyon sa Mediteraneo nalista ingon nameligro nga nameligro. Ang silangang subpopulasyon sa Pasipiko, Hawaii ug Habagatang California gitudlo nga usa ka hulga. Ang Mindoro imperial pigeon ay isang ibon mula sa genus Ducula , kung hindi man kilala bilang pangkat na binubuo ng mga imperyal na kalapati. Ang Mindoro imperial pigeon usa ka langgam nga gikan sa henero nga Ducula, o nailhan nga grupo nga gilangkuban sa mga imperial nga salampati Ang mga species Ducula mindorensis , na dating kilala bilang Carpophaga mindorensis at Zonophaps mindorensis , ay unang inilarawan ni John Whitehead noong 1896. Ang mga espisye nga Ducula mindorensis, nga una nga nailhan nga Carpophaga mindorensis ug Zonophaps mindorensis, una nga gihulagway ni John Whitehead kaniadtong 1896. Kasama ng Ducula radiata , bumubuo ito ng isang superspecies . Kauban ang Ducula radiata, naghimo kini usa ka superspecies. Kilala rin ito na malapit na nauugnay sa Ducula poliocephala at Ducula forsteni , at ang tatlong species na ito ay magkasama ay maaaring maiugnay ang Ptilinopusmga kalapati ng prutas sa ibang mga pigeon na imperyal. Nahibal-an usab nga kini adunay kalabotan sa Ducula poliocephala ug Ducula forsteni, ug kining tulo nga mga espisye nga magkaupod mahimoÕg magdugtong sa mga pigeon nga prutas nga Ptilinopus sa ubang mga pigeon sa imperyo. Ang Mindoro imperyal na kalapati ay ipinamamahagi sa buong Mindoro , kung saan nananatili ang sapat na saradong kanopi ng canopy Karaniwan silang matatagpuan sa mga kagubatan ng bundok na higit sa 1000m. Ang Mindoro nga salampati gipapod-apod sa tibuuk nga Mindoro, diin nagpabilin ang usa ka igo nga sirado nga kanopi. Kanunay sila makit-an sa mga lasang sa bukid kapin sa 1000m. Gayunpaman, noong 1991, ang karamihan sa mga obserbasyon ay ginawa sa mga punong understory ng natitirang mababang mga kagubatan ng Mindoro (800-950m). Bisan pa, kaniadtong 1991, ang kadaghanan sa mga obserbasyon gihimo sa ilawom nga mga punoan sa kahoy nga nahabilin nga mga ihawan nga kakahoyan nga Mindoro (800-950m). Ang species na ito ay bihirang at hindi pangkaraniwan, ngunit kilala na mas madaling matagpuan sa Mount Ilong at Mount Halcon . Kini nga espisye talagsaon ug dili sagad, apan nahibal-an nga labi ka dali makit-an sa Mount Nose ug Mount Halcon. Ang tirahan nito ay pinagbantaan sa pamamagitan ng pag-log, paglilinang, paggupit at pagkasira ng kagubatan. Ang kapuy-an niini nameligro sa pagtroso, pagpananom, pagputol ug pagkalot sa kakahoyan ug pagkaguba sa kalasangan. Ang kalalakihan ng imperyo ng Mindoro ay makikita nang paisa-isa, nang pares o sa mga grupo hanggang sa apat na indibidwal. Ang mga kalalakin-an sa emperyo sa Mindoro mahimoÕg makita nga tagsatagsa, sa pares o sa mga grupo hangtod sa upat ka indibidwal Ang species na ito ay may posibilidad na magkasama kasama ang Ducula poliocephala at Columba vitiensis sa canopy. Kini nga esoisye nga hilig mag-uban sa Ducula poliocephala ug Columba vitiensis sa canopy. May posibilidad silang maging hindi pagkakamali, na ginagawang mahirap na obserbahan kapag lumulukso . Hilig nila nga mahimong dili masayop, nga maglisud kini obserbahan kung moambak. Walang mga pag-record na natagpuan,ngunit kilala ito bilang isang natatanging tawag nallllabic . Wala makit-an ang mga pagrekord, apan kini nailhan nga usa ka talagsaon nga tawag sa walaÕy kinaiyahan. Ang kanilang tinig ay katulad ng iba pang mga imperyal na pigeon ng Mindoro, ngunit higit na matindi at mas malalim. Ang ilang tingog parehas sa ubang mga imperyal nga salapati sa Mindoro, apan labi ka kusog ug lawom. Ang tawag ng imperyal na kalapati ng Mindoro ay madalas na naririnig sa madaling araw. Ang tawag sa imperyal nga salampati sa Mindoro kanunay nga madungog sa kaadlawon. Hindi gaanong nalalaman ang tungkol sa kanilang diyeta. Dili daghan ang nahibal-an bahin sa ilang pagdiyeta. Ang kalapati ng imperyo ng Mindoro ay nakita na nagpapakain ng mga prutas, mula sa maliliit na berry hanggang sa malalaki na kasing laki ng itlog ng isang kalapati. Ang salampati sa emperyo sa Mindoro nakit-an nga nagkaon sa mga prutas, gikan sa gagmay nga mga berry hangtod sa daghang mga itlog nga ingon kadako sa usa ka salampati. Walang nahanap na impormasyon tungkol sa kanilang pag-uugali sa pag-aanak. WalaÕy nakit-an nga kasayuran bahin sa ilang pamatasan sa pagsanay. Isang lalaki ang naitala na nasa mga kondisyon ng pag-aanak noong Abril at isang wala pa matanda ang natagpuan noong Agosto. Usa ka lalaki ang gikataho nga naa sa mga kondisyon sa pagpanganak kaniadtong Abril ug usa nga dili pa hamtong nga tawo nakit-an kaniadtong Agosto. Ang Japanese night heron ( Gorsachius goisagi ) ay isang species ng night heron na natagpuan sa East Asia . Ang Japanese heron night (Gorsachius goisagi) usa ka species sa night heron nga makit-an sa East Asia. Nag-breed ito sa Japan , at winters sa Pilipinas at Indonesia . Nagsanay kini sa Japan, ug mga tingtugnaw sa Pilipinas ug Indonesia. Makikita rin ito sa tagsibol at tag-araw sa Korea at ang Russian Far East . Makita usab kini sa tingpamulak ug ting-init sa Korea ug sa Far East sa Rusya. Mas gusto ng heron ng Hapon na gabi ang siksik, mamasa-masa na kagubatan, sa parehong pag-aanak at mga saklaw ng taglamig nito. Mas gusto sa heron sa Hapon ang mga baga, umog nga kakahoyan, pareho sa pagpasanay ug mga han-ay sa tingtugnaw. Karaniwan hanggang sa 1970s, ang species na ito ay pinagbantaan ng deforestation sa tag-araw at taglamig ng taglamig para sa timber at bukid. Kasagaran hangtod sa katuigang 1970, nameligro ang kini nga species sa pagkalaglag sa kakahoyan sa ting-init ug katugnaw alang sa mga troso ug umahan. Ang iba pang mga dokumentadong banta ay kinabibilangan ng pagpapakilala ng Siberian weasel ( Mustela sibirica ) sa saklaw ng pag-aanak nito at paghuhula ng pugad ng mga uwak, dahil sa pagtaas ng populasyon ng uwak. Ang uban pang mga dokumentado nga pagpanghulga kauban ang pagpaila sa Siberian weasel (Mustela sibirica) sa range sa pagpasanay niini ug panagna sa mga salag sa mga uwak, tungod sa pagdaghan sa populasyon sa uwak. Ang kasalukuyang populasyon ay tinatantya ng mas mababa sa 1,000 mga mature na indibidwal. Ang karon nga populasyon gibanabana nga dili moubos sa 1,000 nga hamtong nga indibidwal. Alinsunod dito, ang heron night Japanese ay minarkahan bilang isang protektadong species sa Japan at Hong Kong. Subay niini, ang heron night Japanese gimarkahan ingon usa ka protektadong species sa Japan ug Hong Kong. Ang mga hinaharap na aksyon na iminungkahi upang mapangalagaan ang species na ito ay kasama ang pagsusuri sa mga gawi sa pag-aanak sa buong Japan at Pilipinas, protektahan ang tirahan nito, na lumilikha ng higit na interes sa publiko at kamalayan sa ibon, at itigil ang mga nagsasalakay na species mula sa pakikipagkumpitensya dito. Ang mga umaabot nga aksyon nga gisugyot aron maprotektahan ang kini nga species lakip ang pagsusi sa mga pamaagi sa pagpasanay sa tibuuk Japan ug Pilipinas, pagpanalipod sa puy-anan niini, paghimo sa labi ka interes sa publiko ug kahibalo sa mga langgam, ug paghunong ang nagsulong nga mga lahi gikan sa pag-indigay dinhi. Ang Hapon ng gabi ng heron ay karaniwang naninirahan sa siksik, koniperus at malawak na lebadura na mga kagubatan sa mga burol at mababang mga bundok na malapit sa mga katawan ng tubig, ibig sabihin, ang mga ilog at ilog. Ang Japanese heron kasagaran nagpuyo sa mga suok, koniperus ug daghang lebadura nga mga lasang sa mga bungtod ug ubos nga mga bukid nga duul sa mga katubigan, sama sa mga sapa ug sapa. Ang tirahan na ito ay tila pare-pareho sa pagitan ng pag-aanak at mga di-pag-aanak na saklaw. Kini nga puy-anan maoraÕg makanunayon taliwala sa mga han-ay sa pagpasanay ug dili mga pagsanay. Karaniwan, ang paitaas na saklaw ng heron night heron ay nasa pagitan ng 50 at 240 metro. Kasagaran, ang pataas nga sakop sa night heron naa sa taliwala sa 50 ug 240 ka metros. Gayunpaman, naiulat ito sa taas na higit sa 1,000 metro sa Japan, kung saan ang tirahan ay mahirap makuha, at ang Pilipinas. Bisan pa, gikataho sa taas nga kapin sa 1,000 ka metro sa Japan, kung diin kulang ang puy-anan, ug Pilipinas. Sa panahon ng taglamig, ang mga halamang tirahan sa madilim at malalim na shaded kagubatan, na malapit sa tubig at maaaring maging mataas na bilang 2,400 metro. Sa panahon sa tingtugnaw, ang mga tag-iya sa heron sa mga mangitngit ug landong nga kalasangan, nga duol sa tubig ug mahimong sama ka taas sa 2,400 metros. Ang mga pakpak ng Japanese night heron ay umaabot sa pagitan ng 43 at 47 sentimetro, at ang mga kulay ng plumage ay nag-iiba sa pagitan ng mga may sapat na gulang at bata. Ang mga pako sa Japanese heron sa kagabhion gikan sa 43 ug 47 sentimetros, ug ang mga kolor sa balahibo magkalainlain taliwala sa mga hamtong ug batan-ong mga heron. Sa mga adult herons, ang mga balahibo ng ulo at leeg ay russet sa kulay at ang mga balahibo ng mga pakpak ay madilim na kayumanggi. Sa mga hamtong na heron, ang mga balahibo sa ulo ug liog nga kolor sa russet ug ang mga balhibo sa mga pako itom ang kolor. Sa mga bata na bata, ang mga balahibo sa ulo ay mas itim sa kulay kaysa russet, habang ang mga balahibo sa mga pakpak ay mas magaan ang kulay kaysa sa mga nasa hustong gulang. Sa mga bata pa kaayo, ang mga balahibo sa ulo labi ka itom ang kolor kaysa sa russet, samtang ang mga balahibo sa mga pako labi ka itom ang kolor kaysa sa mga hamtong. Parehong bata at may sapat na gulang na mga herons ay nagbabahagi ng isang malawak na tuka at dilaw na balat sa panlabas na layer ng kanilang mga mata. Ang parehas nga mga bata pa kaayp ug mga hamtong adunay bahin sa usa ka lapad nga sungo ug dalag nga panit sa gawas nga sapaw sa ilang mga mata. Ang isang natatanging tampok ng Japanese night heron ay ang siksik, itim na linya na hindi regular na bumababa ng mga covert feather ng mga pakpak nito. Ang usa ka lahi nga bahin sa Japanese night heron mao ang baga, itum nga mga linya nga kanunay gipaubus ang mga balhibo sa pako sa mga niini. Ang heron night Japanese ay kumakain sa takipsilim, solitaryo o sa maliliit na grupo, bihira sa bukas. Ang Japanese heron mokaon dapit sa hapon, mag-inusara o sa gagmay nga mga grupo, panagsa ra sa dayag. Ang pagkain nito ay binubuo ng mga hayop sa lupa sa sahig ng kagubatan, ibig sabihin, mga earthworm, snails, at maliit na mga insekto. Ang pagkaon niini adunay kauban nga mga hayop sa yuta sa salog sa lasang, ie mga wati, mga kuhol, ug gagmay nga mga insekto. Ang heron ay kilala na gumamit ng makapal na tuka nito upang maghukay ng mga earthworm at lupa na mga snails sa lupa. Ang heron nahibal-an ang heron nga naggamit og baga nga sungo sa pagkalot sa mga wati sa yuta ug nagguyod gikan sa yuta. Ang heron ay tila pinipili na kumakain sa mas matandang mga snails upang maiwasan ang hindi sinasadyang pagtunaw ng mga mas malambot na mga shell ng hindi pa nabubuong mga snails. Ang Heron ingon usa ka kapilian nga pakan-on ang labi ka hamtong nga mga kuhol aron malikayan ang aksidente nga matunaw ang labi ka humok nga mga sungo sa wala pa maglihok ang mga kuhol. Bagaman ang karamihan sa nutrisyon nito ay nagmula sa kagubatan ng kagubatan, ang heron ay nangangaso ng mga crustacean at maliit na isda sa mababaw na tubig kasama ang mga baybayin ng mga swamp at mga palayan. Bisan kung ang kadaghanan sa nutrisyon niini naggikan sa salog sa lasang, ang heron nangayam sa mga crustacea ug gagmay nga mga isda sa mabaw nga tubig ubay sa baybayon ug mga humayan. Ipinapakita ng mapa na ito ang mga gawi sa paglilipat ng heron night heron. Gipakita niini nga mapa ang mga bisyo sa paglalin sa heron sa gabii sa Hapon. Lumipat ito sa pagitan ng mga bansa ng Timog Silangang Asya. Naglalin kini taliwala sa mga nasud sa Timog-Silangang Asya. Ang Japanese heron night ay karaniwang matatagpuan sa Pilipinas sa panahon ng taglamig, ngunit maaari rin itong matagpuan sa iba pang mga bansa sa Silangang Asya tulad ng Korea, southern southern China, at Russia. Ang heron sa Hapon kasagarang makit-an sa Pilipinas panahon sa tingtugnaw, apan kini makit-an usab sa ubang mga nasud sa Sidlakang Asya sama sa Korea, southern China, ug Russia. Dumating ito sa mga bakuran ng kanilang pag-aanak sa Japan sa pagitan ng Marso at Hunyo, at umalis ito sa pagitan ng Setyembre at Nobyembre para sa Pilipinas. Naabot niini ang mga lugar nga gipadaghan sa Japan taliwala sa Marso ug Hunyo, ug gikan kini sa Septyembre ug Nobyembre alang sa Pilipinas. Ang Hapon ng gabi ng Hapon ay may kaugaliang lumipat sa isang halo-halong kawan ng higit sa 1,000 iba pang mga heron, kasama na ang itim na nakoronahan na night heron. Gahapon sa hapon nagtinguha ang Japan nga mobalhin sa usa ka sagol nga host nga adunay labaw pa sa 1000 nga uban pa nga mga paghunong, lakip na ang night-crowned night heron. Ang Japanese heron night ay isang mataas na migratory species at may ilang mga pagkakalat na tendencies. Ang Hapon sa gabii sa Hapon lahi ang paglalin ug adunay mga hayag nga pangibog Sa panahon ng paglilipat nito, iniulat na kung minsan ay nasusubukan ang patutunguhan nito, ang Pilipinas, at sa halip ay dumating sa Indonesia at Palau. Sa panahon sa paglalin, gikataho nga usahay ang sobrang pagdumala sa destinasyon niini, ang Pilipinas, ug sa baylo moabut sa Indonesia ug Palau. Mayroon lamang isang ulat ng Japanese night heron breeding sa Taiwan. Adunay usa ra ka taho bahin sa pagdaghan sa mga Hapon sa gabii sa Japan. Karaniwan, ang lahi nito sa Japan mula Mayo hanggang Hulyo, depende sa pagdating ng mga bakuran. Kasagaran, kini natawo sa Japan gikan sa Mayo hangtod Hulyo, depende sa pagkabaton sa uma. Ang heron ay tumatagal ng hanggang sa 20 metro ang taas sa mga matataas na puno, tulad ng mga cedar, cypress, at mga puno ng oak. Ang heron nagtubo hangtod sa 20 metros ang kataas nga adunay tag-as nga mga kahoy, sama sa cedar, sipres, ug oak. Ginagawa ito ng nag-iisa, bihirang malapit sa isa pang heron sa loob ng 17 hanggang 20 araw. Gihimo kini nga nag-inusara, talagsa ra duul sa usa pa nga heron sa 17 hangtod 20 ka adlaw. Ang malagkit na pugad ay gawa sa mga stick na nakasalansan sa itaas ng bawat isa na may maraming mga dahon, na inilatag nang pahalang sa isang sanga. Ang mga malaglagon nga pugad gihimo gikan sa mga sungkod nga gibutang sa ibabaw sa usag usa nga adunay daghang mga dahon, nga gibutang sa usa ka sanga. Ang mga itlog ay inilalagay mula 3 hanggang 5 bawat panahon ng pag-aanak. Ang mga itlog gibutang gikan sa 3 hangtod 5 sa pagkahimugso. Ang mga sisiw ay hindi nagpaputok sa parehong araw, dahil ang pagsugod ng pagpapapisa ng itlog ay nagsisimula para sa bawat itlog kapag ito ay inilatag. Ang mga piso dili mapusa sa parehas nga adlaw, tungod kay nagsugod sila sa pagpusa sa matag itlog kung gibutang na. Kapag ang mga manok ay na-hatched sa loob ng tatlong araw, ang mga magulang ay umalis sa mga panahon na saklaw mula 7 hanggang 9 na oras upang pakainin ang mga sisiw. Kung ang mga piso malutas sa tulo ka adlaw, ang mga ginikanan mobiya gikan 7 hangtod 9 ka oras aron pakan-on ang mga piso. Ang pinakamalaking panganib sa Japanese night heron ay ang pagkalbo sa kanayunan, mababang lupang kagubatan. Ang labing kadako nga peligro sa Hapon sa gabii mao ang pagkalot sa mga kalasangan, mga lasang sa ubos nga yuta. Ang hindi natukoy na pag-unlad ng bukid ay partikular na nakakaapekto sa pag-aanak at pagpapakain ng heron, na nakakaapekto sa karaniwang mga gawi sa pugad nito. Ang dili maihap nga pag-uswag sa umahan labi nga nakaapekto sa pagtubo ug pagpakaon sa mga heron, nga nakaapekto sa naandan nga naandan. Bilang karagdagan, ang mga pugad ng gabi ay nahuhulog sa loob ng predatory niche ng mabilis na pagtaas ng populasyon ng uwak sa lugar. Ingon kadugangan, ang mga salag sa kagabhion nahulog sa sulod sa manunukob nga lugar nga adunay kusog nga pagdako sa populasyon sa lugar. Mula noong 1901, nang ipinakilala ang mga weasels ng Siberia sa Hokkaido, ang heron night Japanese ay naharap din sa parehong kumpetisyon at predisyon mula sa mga weasels ng Siberia, na aktibong mangangaso ng mga isda at mga insekto na nasasaktan ng heron. Sukad kaniadtong 1901, kung gipaila ang mga panapton nga Siberian sa Hokkaido, ang Hapon sa gabii sa Hapon nag-atubang usab sa kompetisyon ug mga panagna gikan sa mga panapton nga Siberian, nga aktibo nga nangita mga isda ug mga insekto nga nasakmit sa heron. Bilang resulta, ang Japanese night heron ay nakakita ng isang dramatikong pagbagsak sa ligaw. Ingon usa ka sangputanan, ang Hapon sa gabii sa Hapon nakakita sa usa ka. Ang pambihirang night heron ay bihirang, dahil sa pinaghihigpitang lugar ng pag-aanak. Talagsa ra kaayo ang Hapon sa gabii sa Hapon, tungod sa pig-ot nga lugar nga natawhan. Ang populasyon ng heron ay nabawasan sa ilang libong sa loob ng nakaraang dekada. Ang populasyon sa heron mikunhod sa pila ka libo sa miaging dekada. Sa kadahilanang ito, ang Japanese night heron ay ligal na protektado ng mga Batas ng Hapon at Hong Kong, at maraming mga programa ang iminungkahi upang kontrahin / magpatuloy ang pagbagsak at lumikha ng isang muling pagbabagong-buhay ng mga species. Tungod niini, ang Lapay degar ligal nga gipanalipdan sa mga balaod sa Hapon ug Hong Kong, ug daghang mga programa ang gisugyot aron paatubang / pagpadayon ang pagkunhod ug pagmugna og usa ka pagbag-o sa mga lahi. Ang mga gawa ng pag-iingat ay nagmumungkahi ng kamalayan sa publiko, karagdagang pag-aaral ng saklaw ng bahay ng heron sa loob ng mga panahon ng pag-aanak at pagiging hindi aktibo, at kontrolin ang pagbebenta ng mga ispesimen. Ang mga buluhaton sa pag-amping gisugyot sa pagkahibalo sa publiko, dugang nga pagtuon sa kasangkaran sa balay sa heron sa mga panahon sa paghuwad ug pagkadili aktibo, ug pagkontrol sa pagbaligya sa mga espesimen. Natutukoy din ang kontrol at pagsugpo sa mga nagsasalakay na species na nakakaapekto sa heron. Gitino usab ang pagpugong ug pagpanumpo sa mga nagasulong nga mga espisye nga naka-apekto sa heron. Naninirahan sila sa mga baybayin. Nagpuyo sila sa baybayon nga lugar. Maaari silang lumaki hanggang sa haba ng 96 cm. Mudako sila hangtod sa gitas-on nga 96 cm. Ang mga specimen ng kabataan ay may madilim na lugar sa kanilang mga cinsal fins . Ang mga espesimen sa mga batan-on adunay mga itum nga lugar sa ilang mga cinsal fins . Ang pagpaparami ng pating na ito ay ovoviviparous . Sa pagdugang sa kini nga iho mao ang ovoviviparous . Ang spiny turtle ( Heosemys spinosa ) ay isang species ng pagong sa Timog-Silangang Asya . Ang spiny turtle ( Heosemys spinosa ) usa ka klase nga pawikan sa Habagatang-sidlakang Asya. Naninirahan ito sa lowland at burol na rainforest, karaniwang nasa paligid ng maliit na sapa, pangunahin sa mga lugar ng burol hanggang sa 900 m sa itaas ng antas ng dagat. Nagpuyo kini sa kapatagan ug bungtod nga lasangan, kasagaran naa sa palibot sa gagmay nga mga sapa, labi na sa mga lugar nga bungtod hangtod sa 900 m ibabaw sa lebel sa dagat. Paglalarawan Paghulagway Ang pinagmulan ng pangkaraniwan at tiyak na pangalan nito ay agad na maliwanag mula sa matalim, itinuro, malinis na talampas, at spiny takel, ng natatanging pagong na ito, na kilala rin bilang 'cog-wheel turtle'. Ang gigikanan sa sagad ug piho nga ngalan diha-diha dayon makita gikan sa hait, gipunting, hinlo nga patag, ug spiny keel, sa niining talagsaon nga pawikan, na nailhang nga 'cog-wheel turtle'. Pamamahagi Apod-apod Ang spiny turtle ay kilala mula sa Brunei , Indonesia , Malaysia , Myanmar , Pilipinas , Singapore , at Thailand . Ang spiny turtle nailhan gikan sa Brunei , Indonesia , Malaysia , Myanmar , Pilipinas , Singapore , ug Thailand . Reproduksiyon Pagpamunga Ang pag-uugali ng mate ay lilitaw na na-trigger ng ulan; sa pagkabihag, ang pag-spray ng mga lalaki na may mga resulta ng tubig sa mga ito ay hinahabol ang mga babae at sinusubukang i-mount. Ang pamatasan sa kapikas makita nga hinungdan sa ulan; sa pagkabihag, ang pag-siritan sa mga lalaki nga miresulta nga tubig nga sangputanan nga sila hinabol mga babaye ug gisulayan ang pagsaka. Wala nang kilala sa pag-uugali ng pugad sa ligaw. WalaÕy mailhan sa pamatasan nga salag. Ang isa, dalawa, o bihirang tatlong itlog ay inilatag bawat klats; sa pagkabihag, ang pagtula ay karaniwang nangyayari sa gabi o maagang umaga. Usa, duha, o talagsa ra tulo nga itlog gibutang matag hugpong; sa pagkabihag, ang pagbutang kasagaran mahitabo sa gabii o sayo sa buntag. Ang mga kababaihan ay gumagawa ng hanggang sa tatlong mga clutch bawat taon. Ang mga babaye mobuhat hangtod tulo ka mga hugna matag tuig. Ang isang bisagra ng plastron ay bubuo upang madali ang pagtula. Usa ka bisagra nga molambo aron mahupay ang pagbutang. Ilang beses itong binihag sa pagkabihag; sa tatlong kaso ang oras ng pagpapapisa ng itlog ay 106, 110, at 145 araw. Pipila ka mga higayon kini nga pagkabihag. sa tulo ka mga kaso ang oras sa paglumlum sa 106, 110, ug 145 nga adlaw. Ang Calamian deer ( Hyelaphus calamianensis ), na kilala rin bilang Calamian hog deer , ay isang endangered species ng usa na matatagpuan lamang sa Calamian Islands ng Palawan lalawigan ng Pilipinas . Ang Calamian deer ( Hyelaphus calamianensis ), nga nailhan usab nga Calamian hog lagsaw , usa ka nameligro nga sakop sa henero nga makit-an lamang sa Calamian Islands sa probinsya sa Palawan sa Pilipinas . Ito ay isa sa tatlong species ng usa na katutubong sa Pilipinas, ang isa pa ay ang sambar ng Pilipinas ( Cervus mariannus ), at Visayan spotted deer ( Cervus alfredi ). Kini usa sa tulo nga mga klase sa usa nga lumad sa Pilipinas, ang usa nga sambar sa Pilipinas ( Cervus mariannus ), ug Visayan spotted deer ( Cervus alfredi ). Kilala ito bilang "hog deer" sapagkat kapag tumakas mula sa peligro, dumadaloy ito sa ilalim ng underbrush kasama ang ulo nito tulad ng isang hog sa halip na tumalon sa mga hadlang tulad ng iba pang usa. Nailhan kini nga "hog deer" tungod kay kung pag-ikyas gikan sa peligro, modagayday kini sa ilawom sa ulo ingon sa usa ka hog imbis nga maglukso sa mga babag sama sa uban nga usa. Ang mga hayop na ito ay crepuscular, nangangahulugan na sila ay aktibo sa pagsikat ng araw at takip-silim. Kini nga mga hayop mga crepuscular, nagpasabut nga kini sila aktibo sa pagsubang sa adlaw ug pagkabanag-banag sa adlaw. Nagpapahinga sila sa panahon ng mas mainit na bahagi ng araw at pagkatapos ay lumabas mula sa undergrowth hanggang sa pag-iilaw. Nagpahulay sila sa mainiton nga bahin sa adlaw ug dayon mogawas gikan sa ilawom sa undergrowth ngadto sa suga. Pangunahin ang nag-iisa, paminsan-minsan ay bumubuo sila ng mga maliliit na kawan kung maiiwan ang hindi nag-aalala. Sa panguna nag-inusara, usahay sila maghimo gagmay nga mga panon kon nabiyaan dili mabalaka. Tulad ng iba pang mga species ng usa, ang Calamian deer ay mga ruminant, nangangahulugang mayroon silang apat na silid ng tiyan at ngumunguya. Sama sa uban pang mga sakop sa henero nga sa usa, ang Calamian usa ka ruminant, nga gipasabut nga adunay upat nga mga lawak sa tiyan ug usap . Ang isang malambot, matangkad, tawag sa ilong ang kanilang pangunahing bokasyonal. Ang kanilang diyeta ay binubuo ng mga shoots, twigs, at dahon. Ang usa ka humok, taas, tawag sa ilong ang ilang nag-una nga bokasyon. Ang ilang pagkaon gilangkuban sa mga saha, sanga, ug dahon. Ang isang pangkaraniwang taas para sa mga lalaki na 60-65 cm (24Ð26 in) ay naiulat. Usa ka tipikal nga gitas-on alang sa mga lalaki nga 60-65 cm (24-26 sa) ang gitaho. Ang timbang ay maaaring karaniwang mula sa 79-110 pounds. Kasagaran ang gibug-aton gikan sa 79-110 ka libra. Ang mga lalaki ay may tatlong tined na antler . Ang mga lalaki adunay tulo nga tined antlers. Ang kanilang mga fawns ay hindi batik-batik sa kapanganakan, na naghihiwalay sa kanila mula sa pinakamahusay na kilalang populasyon ng kanluran ng hog deer ( H. porcinus ). Ang ubang mga fawns wala makita sa pagkahimugso, nga nagbulag kanila gikan sa labing maayo nga nailhan nga populasyon sa kasadpan sa hog deer ( H. porcinus ). Mayroong ilang mga likas na mandaragit maliban sa mga ibon na biktima at sawa. Adunay pipila nga mga natural nga manunukob gawas sa mga langgam nga biktima ug sawa. Natagpuan ang mga Fossil sa Ille Cave malapit sa nayon ng New Ibajay sa Palawan . Ang mga fossil nakit-an sa Ille Cave nga duol sa baryo sa New Ibajay sa Palawan . Inilalagay ang mga ito sa tigre , usa, macaques , balbas na baboy , maliit na mammal, butiki, ahas at pagong. Gibutang kini sa tigre , mga macaque, usa, bunguton nga baboy , gagmay nga mga mammal,tabili, mga bitin ug mga pawikan. Mula sa mga kagamitang bato, bukod sa ebidensya para sa pagbawas sa mga buto, at paggamit ng apoy, lalabas na ang mga unang tao ay naipon ang mga buto. Gikan sa mga butang sa bato, labot pa sa ebidensya sa pagtibhang sa mga bukog, ug paggamit sa kalayo, mipakita ang unang mga tawo nakolekta ang mga bukog. Gamit ang gawa ni Von den Driesch, lahat ng mga napiling mga tampok na anatomical na tampok na anatomical elemento 'na mga tampok na anatomical na pinili, bukod sa mga molars, ay sinukat upang makilala sa pagitan ng taxa na may malapit na relasyon, at makita ang mga pagbabago sa morphometric sa edad, bagaman hindi para sa mga baboy o usa. Gigamit ang buhat sa Von den Driesch, tanan nga gipili nga mga anatomiko nga mga bahin sa mga elemento nga mga anatomiko nga elemento nga mga elemento nga gipili, gawas sa mga molars, gisukat aron mahibal-an ang taliwa sa taksi nga adunay suod nga relasyon, ug makita ang mga pagbag-o sa morphometric sa daghang mga edad, bisan dili alang sa mga baboy. Para sa huling dalawa, ang mga elemento ng cranial at mandibular , bukod sa ngipin ng usa mula sa Ille Cave ay inihambing sa mga halimbawa ng Calamian hog deer, Philippine brown deer , at Visayan na nakita ang usa , at sa gayon ang dalawang taxa ng usa ay nakilala mula sa mga fossil: Axis at Cervus . Alang sa ulahi nga duha, ang mga elemento sa cranial ug mandibular , gawas sa mga ngipon sa usa gikan sa Ille Cave gitandi sa mga sampol sa Calamian hog deer, Philippine brown deer , ug Visayan nga nakit-an nga usa nga usa , ug sa ingon duha ka taksi sa usa nga usa nga gipunting gikan sa mga fossil: Axis ug Cervus . Sa buong mga deposito ng Terminal Pleistocene at maagang Holocene at Terminal Pleistocene sa Ille Cave, regular ang mga elemento ng mga skeleton ng usa, unti-unting nagiging mas mababa bago mawala sa Terminal Holocene. Sa bug-os nga deposito sa Terminal Pleistocene ug sa sayo nga Holocene ug Terminal Pleistocene sa Ille Cave, regular ang mga elemento sa mga kalabera sa usa, nga hinay-hinay nga nawala sa wala pa mahanaw sa Terminal Holocene. Ang isang 'malaki' at isang 'maliit' na taxon ay madaling maiiba sa pamamagitan ng makabuluhang pagbabago sa laki na sinusunod sa mga elemento ng postcranial at ngipin. Ang usa nga 'dako' ug usa 'gamay' nga taksi dali nga magkalainlain sa hinungdanon nga pagbag-o sa gidak-on nga naobserbahan sa mga elemento sa postcranial ug pagpagamot. Mula sa paghahambing ng mesial - distal at labio-lingualmga sukat ng mga indibidwal na fossil na ngipin at mandibular na mga ngipin sa mga nakaligtas na deer taxa sa Pilipinas at iba pang mga isla sa Timog Silangang Asya, lumilitaw na ang Calamian hog deer ay pinaka-posible na kandidato para sa maliit na taxon. Gikan sa mga pagtandi sa mesial - distal ug labio-lingualang nga sukod sa mga indibidwal nga fossil nga ngipon ug mandibular nga mga ngipon sa mga naluwas nga usa ka deer taksi sa Pilipinas ug uban pang mga isla sa Timog Silangang Asya, makita nga ang Calamian hog deer nga labing mahimo nga kandidato alang sa gamay nga taksi. Ang hog deer ay umiiral sa mga gilid ng kagubatan at bukas na mga tirahan ng damo sa mga isla ng Culion at Busuanga, na sa panahon ng Pleistocene ay bahagi ng yaman ng Greater Palawan, ngunit hindi sa Palawan mismo ngayon. Ang hog deer naa sa mga daplin sa kalasangan ug ugma nga mga sibsibanan sa mga isla sa Culion ug Busuanga, nga sa panahon sa Pleistocene bahin sa yutang yuta sa Greater Palawan, apan dili sa Palawan mismo karon. Ang Bawean deer ( Hyelaphus kuhlii ), na kilala rin bilang Kuhl's hog deer o Bawean hog deer , ay isang mataas na banta na species ng usa na matatagpuan lamang sa isla ng Bawean ( Gresik Regency ) sa Indonesia . Ang usa ka Bawean deer ( Hyelaphus kuhlii ), nga nailhan usab nga Kuhl's hog deer ug Bawean hog deer , usa ka kadaghanan gihulga nga mga espisye sa usa nga makit-an ra sa isla sa Bawean ( Gresik Regency ) sa Indonesia . Ang isang karaniwang taas para sa mga lalaki na 60-70 cm ay naiulat. Usa ka kasagaran nga gitas-on alang sa mga lalaki nga 60-70 cm ang gitaho. Ang mga lalaki ay may tatlong tined na antler . Ang mga lalaki adunay mga tulo nga tigulang nga talamnan . Ang kanilang mga fawns ay batik-batik sa kapanganakan, na naghihiwalay sa kanila mula sa kilalang kilalang populasyon ng kanluran ng hog deer ( H. porcinus ). Ang uban mga fawns nakit-an sa pagkahimugso, nga nagbulag kanila gikan sa labing nailhan nga populasyon sa kasadpan sa hog deer ( H. porcinus ). Dahil sa patuloy na pagkawala ng tirahan , maliit na laki ng populasyon at limitadong saklaw, ang Bawean deer ay nasuri bilang kritikal na endangered sa IUCN Red List of Threatened Species. Tungod sa padayon nga pagkawala sa pinuy-anan , gamay nga gidaghanon sa populasyon ug limitado nga sakup, gisusi ang usa ka Bawean deer ingon kritikal nga nameligro sa IUCN Red List of Threatened Spiesies. Nakalista ito sa Appendix I ng CITES . Gilista kini sa Appendix I sa CITES . Ito ay may kaunting likas na mga kaaway maliban sa mga ibon na biktima at malalaking ahas tulad ng mga python . Gamay ra kini nga natural nga mga kaaway sa gawas sa mga langgam nga biktima ug dagkong mga bitin sama sa mga python . Ang bawean deer ay naninirahan sa isla ng Bawean sa Indonesia, malapit sa Dagat ng Java. Ang mga bawean deer nagpuyo sa isla sa Bawean sa Indonesia, duol sa Dagat sa Java. Ang Bawean usa ay kung minsan ay kasama sa Indian hog deer Hyelaphus porcinus (Haltenorth 1963), ngunit ito ay isang iba't ibang mga species (Grove at Grubb 1987; Grubb 2005). Ang usa ka Bawean nga usahay gilakip sa nga Indian hog deer Hyelaphus porcinus (Haltenorth 1963), apan kini usa ka lahi nga lahi nga lahi (Grove and Grubb 1987; Grubb 2005). Ang pinakahuling pag-aaral ay nagpapahiwatig na ang dalawang species na ito, kasama ang mga calamianensis, ay bumubuo ng ibang genus na naiiba sa Axis, at Hyelaphus (Meijaard at Grove 2004, Pitra et al. 2004). Ang pinaka bag-ong mga pag-analisar nagpaila nga kining duha ka mga espisye, kauban ang mga calamianensis, usa ka lahi nga lahi nga lahi gikan kay Axis, ug Hyelaphus (Meijaard and Grove 2004, Pitra et al. 2004). Nakatira sila sa mga kagubatan at mga kagubatan sa lupa na may siksik na undergrowth na ginagamit para sa kanlungan, na nagbibigay ng kanlungan kung saan natutulog at nagpapahinga ang usa sa araw. Nagpuyo sila sa mga kakahoyan ug kalasangan kay ang kalasangan nga gigamit sa kapasilungan, nga naghatag usa ka dangpanan nga diin matulog ang usa ug matulog sa maadlaw. Nakatira sila sa maliit na grupo ng apat o limang usa, karamihan sa isang babae, sanggol, at dalawang lalaki. Nagpuyo sila sa gamay nga grupo sa upat o lima nga usa, kasagaran usa ka babaye, masuso, ug duha ka lalaki. Ang mga ito ay mga halamang gulay at kinokonsumo ng mga damo, halamang gamot, dahon, twigs, mga pananim ng mais, at dahon ng mga halaman ng cassave . Ang mga tanum nga tanaman sila ug ginaut-ut ang mga sagbot, mga utanon, dahon, mga sanga, mga tanum nga mais, ug mga dahon sa tanum nga cassave . Ang kanilang pelage ay maikli, makinis, at malambot, at sa pangkalahatan ay isang light brown na kulay. Ang ilang pagbuswak mubo, hapsay, ug humok, ug sa kasagaran usa ka light brown ang kolor. Mayroong ilang mga natatanging dilaw na mga marka na limitado sa ulo at leeg. Adunay pipila ka mga lahi nga dilaw nga marka nga limitado sa ulo ug liog. Mayroon ding light throat patch o 'bib' at isang maputi na mata-singsing. Adunay usab usa ka kahayagan tutunlan tambal o 'bib' ug usa ka kaputi nga mata-singsing. Ang mga sanggol ay may mga puting spot sa kanilang likuran kapag mas bata. Ang mga bata adunay mga puti nga pantal sa ilang mga bukobuko sa batan-on pa. Ang mga babae ay magkakaroon ng isang supling sa bawat oras bawat taon. Ang mga babaye kay adunay usa ka anak matag higayon matag tuig. Ang panahon ng pagbubuntis ay 225230 araw, at ang karamihan sa mga kapanganakan ay naganap noong Pebrero hanggang Hunyo. Ang panahon sa gestation mao ang 225-230 ka adlaw, ug ang kadaghanan sa mga kay pagpanganak nahitabo kaniadtong Pebrero hangtod sa Hunyo. Ang mga kalalakihan ay maaaring maging napaka-agresibo sa ibang mga kalalakihan na lumalapit sa kanilang maliit na pamilya, at mag- spray ng iba pang mga lalaki at mandaragit sa mukha gamit ang kanilang mga glandular na mga pagtatago. Ang mga labi nga labi ka agresibo sa ubang mga lalaki kay nga nagpaduol sa ilang gagmay nga mga pamilya, ug mag- spray sa ubang mga lalaki ug mga manghuhula sa nawong sa ilang mga glandular nga mga sekreto. Din minarkahan din nila ang kanilang mga teritoryo . Kapag tumakas, ang Bawean usa ay ibinababa ang ulo nito at tumatakbo gamit ang isang trotting gait. Gitimaan usab nila ang ilang mga teritoryo ingon usab niining. Kung mokalagiw, gipaubos sa ulo sa Bawean ang ulo ug nagdagan gamit ang usa ka tritting gait. Ang kanilang gulugod din ay mataas ang curves patungo sa likuran kapag tumakas mula sa mga mandaragit. Ang uban nga spine kay usab taas nga curve sa likud sa diha nga mikalagiw gikan sa mga predator. Kapag tumakas mula sa mga mandaragit ang mga lalaki ay tatakbo sa harap at ang sanggol, kung mayroong isa, ay nasa likod ng mga lalaki. Kung mokalagiw gikan sa mga tiglaglag ang mga lalaki modagan sa unahan ug ang magsuso, kung adunay usa, puli sa mga lalake. Tatakbo ang babae sa likuran. Ang babaye modagan sa likod. Ito ay epektibo upang maprotektahan ang sanggol mula sa mga mandaragit. Kini mao ang epektibo sa mapanalipdan ang bata gikan sa mga predator. Ang kanilang nakaraang pagkalipol [ malabo ] ay dahil sa mga tigre Ñ eksakto, ang Bali ng tigre-at ang mga tao ay humuhuli sa kanila para sa kanilang mga antler at pelts. Ang ilang nangagi nga pagkalayo [ malabo ] tungod kay sa mga tigre Ñ nga tukma, ang tiggamitan sa Balinese Ñ ug ang mga tawo nangayam kanila alang sa ilang mga antay ug pelts. Ang kanilang pangunahing mandaragit ngayon ay mga tao, leopards, dholes (ang Asiatic wild dog), mga python, at mga buaya. Ang ilang mga nag-una nga tigtutulo karon kay mao ang mga tawo, leopards, dholes (ang Asiatic wild dog), mga python, ug mga buaya. Ang isa pang sanhi para sa pagbaba ng populasyon ay ang pagkawala ng kaugnay na tirahan ng tao. Ang usa pa nga hinungdan sa pagnaog sa populasyon mao ang pagkawala sa tawhanong relasyon. Ang lupain kung saan nakatira ang usa ay na-clear para sa agrikultura at mga gusali. Ang yuta nga gipuy-an sa usa gipadagan alang sa agrikultura ug mga pagtukod. Ang World Wildlife Fund ay nabanggit na ang ilan sa mga kadahilanan para sa pagtanggi ng species na ito at ang iba pa sa Indonesia ay may kasamang pagbabago sa klima: pag-init ng temperatura ng karagatan, pagtaas ng antas ng dagat, matagal na mga pag-ulan, at pagtaas ng pagbaha. Ang World Wildlife Fund nakamatikod nga ang pipila sa mga hinungdan sa pagkunhod sa kini nga species ug uban pa sa Indonesia kay nag-uban sa mga pagbag-o sa klima: pagpainit sa temperatura sa kadagatan, pagsaka sa lebel sa dagat, dugay nga pagkahulog, ug pagdugang pagbaha Ang gobyerno ng Indonesia ay pumasa sa isang panukalang batas noong 1977 na pinoprotektahan ang mga nanganganib na usa ka Bawean deer, at dahil dito tumaas ang kanilang mga bilang. Ang gobyerno sa Indonesia nagpasa sa usa ka balaodnon kaniadtong 1977 nga nagpanalipod sa mga nameligro nga nangamatay nga usa ka Bawean nga usa, ug tungod niini ang ilang mga numero nibaba. Sa tulong ng batas na ito ang kanilang tagumpay sa reproduktibo ay umakyat sa mga nakaraang taon. Uban - Tungod sa tabang sa kini nga balaod ang ilang mga kalampusan sa reproduktibo, misaka sa daghang mga tuig. Ang International Union for Conservation of Nature (IUCN) ay naglista ng Kuhl's hog deer bilang critically endangered, nangangahulugang ang mga species ay nahaharap sa sobrang mataas na peligro ng pagkalipol sa ligaw. Ang International Union for Conservation of Nature (IUCN) naglista sa Kuhl's hog deer ingon nga kritikal nga nameligro, nagpasabut nga ang mga mga sakop sa henero nag-atubang sa labi ka taas nga peligro nga mapuo sa kalasangan. Ang Hylarana mangyanum ay isang species ng tunay na palaka sa genus Hylarana . Ang Hylarana mangyanum kay usa ka klase nga tinuod nga baki sa henero nga Hylarana . Ito ay katutubong sa mga isla ng Mindoro at Semirara sa Pilipinas , ngunit maaaring magkaroon ng mas malawak na pamamahagi nang mas maaga. Netibo kini sa mga isla sa Mindoro ug Seminarara sa Pilipinas, apan tingali, adunay mas gihapdon nga pag apod-apod sa una. Ito ay endangered dahil sa pagkawala ng mababang lupain rainforests. Kini ay namilegro tungod sa pagkawala sa mga gagmayng lasang. Ang bulbul ng may baywang ( Hypsipetes siquijorensis ), ay isang species ng songbird sa bulbul pamilya , Pycnonotidae. Ang bulbul ng may baywang, (Hypsipetes siquijorensis) kay usa ka sakop sa henero nga songbird sa pamilya nga bulbul, Pycnonotididae. Ito ay nakaka - endemiko sa Pilipinas , kung saan ang likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na basa-basa na mababang lupa at subtropikal o tropical moist shrubland . Kini endimiko sa Pilipinas, diin ang iyang natural nga pinuy-anan mao ang subtropical o tropikal moist kapatagan sa lasang ug sa subtropical o sa tropikal nga moist shrubland . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini sa pagkawala sa gi-puyan. Ang bulbul ng may butil na may dibdib ay orihinal na inilarawan sa genus na Iole at kalaunan ay inilagay sa genus na Ixos bago muling naiuri sa genus Hypsipetes noong 2010 . Ang bulbul nga naay linya sa dughan sa orihinal nga gihalugway diha sa henero nga lole ug sa ulahi gibutang sa genus nga Ixos sa wala pa gi pagklasipikar sa genus Hypsipetes tung niaging 2010. Ang mga kahaliling pangalan para sa bulbol na may strak na may dibdib ay may kasamang mottle-breasted bulbul at slaty-crowned bulbul . Ang mga alternatibong ngalan alang sa bulbul nga may taludtod nga naglutaw naglakip sa bulbul nga mottle-breasted ug slaty-crowned bulbul . Ang Bicol narrowmouth toad o Catanduanes narrow-mouthed frog ( Kaloula kokacii ) ay isang species ng palaka sa pamilya Microhylidae . Ang Bicol narrowmouth toad o Catanduanes narrow-mouthed frog ( Kaloula kokacii ) kay usa ka klase nga baki sa pamilya nga Microhylidae . Ito ay endemic sa Pilipinas , kung saan matatagpuan ito sa Bicol Peninsula at Catanduanes Island. Kini kay endimiko sa Pilipinas , kung diin makit-an kini sa Bicol Peninsula ug Island sa Catanduanes . Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa na mababang kagubatan , subtropiko o tropikal na basa-basa na Montane gubat , pastulan, mga plantasyon , mga hardin sa kanayunan, at labis na pinanghihinang dating kagubatan. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan. Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan mao ang mga subtropiko o tropikal nga basa nga ubos nga kalasangan , subtropikal o tropikal nga mga tropang tropikal nga kalasangan , pastulan, mga tanaman , mga tanaman sa banika, ug gihimong daotan ang kanhing kalasangan. Gihulga kini sa pagkawala sa puy-anan. Ang Luperosaurus joloensis , na kilala rin bilang Taylor lobo gecko o Jolo flapped-legged gecko , ay isang species ng tuko . Ang Luperosaurus joloensis , nga nailhan usab nga Taylor Wolf gecko o Jolo flapped-legged gecko , usa ka klase nga tuko . Ito ay endemic kay Jolo sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa Jolo sa Pilipinas. Ang Luperosaurus macgregori , na kilalang karaniwang bilang MacGregor's wolf gecko o McGregor's flapped-legged gecko , ay isang species ng tuko , isang butiki sa pamilya Gekkonidae . Ang Luperosaurus macgregori , nga naila sagad nga MacGregor's wolf gecko o McGregor's flapped-legged gecko , usa ka klase nga tuko , usa ka butiki sa pamilya Gekkonidae . Ang species ay endemic sa Pilipinas . Ang mga sakop sa henero nga tuko sa Pilipinas . Ang tiyak na pangalan , macgregori , ay pinarangalan kay Richard C. MacGregor ng Science Bureau sa Maynila , na nakolekta ang holotype . Ang pili nga ngalan , macgregori , gipanganlan kini kay Richard C. MacGregor sa Science Bureau sa Manila , nga nagkolekta sa holotype . Ang Palawan sungay palaka ( Megophrys ligayae ) ay isang species ng palaka sa pamilya na Megophryidae . Ang Palawan sungay nga baki ( Megophrys ligayae ) usa ka klase nga baki sa pamilya nga Megophryidae . Ito ay endemik sa mga isla ng Balabac at Palawan , sa Pilipinas. Kini sakop sa henero sa Balabac ug Palawan nga isla, sa Pilipinas. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na kagubatan , subtropiko o tropikal na basa na mababang kagubatan, subtropikal o tropikal na kagubatan na tropiko na kagubatan , subtropikal o tropikal na moist shrubland , ilog , at intermittent na ilog. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Ang natural nga mga puy-anan niini mao ang mga subtropikal o tropical nga kalasangan , subtropiko o tropical moist lowland nga mga kalasangan, subtropikal o tropikal nga tropikal nga mga kalasangan nga monane , subtropical o tropical moist shrubland , mga kahoy , ug mga subay ubay nga mga sapa. Gihulga kini sa pagkawala sa puy-anan . Ang tubo na nosed fruit bat ( Nyctimene rabori ) ng Pilipinas na lokal na kilala sa Tagalog bilang Bayakan ay isang species ng bat sa pamilyang Pteropodidae . Ang tubo nga nosed fruit tub ( Nyctimene rabori ) sa Pilipinas nga naila sa Tagalog nga Bayakan usa ka klase nga paniki sa pamilya nga Pteropodidae . Ito ay endemic sa Pilipinas at kilala mula sa mga isla ng Cebu , Negros at Sibuyan . Kini kay sakop sa henero sa Pilipinas ug nailhan gikan sa mga isla sa Cebu , Negros ug Sibuyan . Nangyayari ito sa at malapit sa pangunahing at pangalawang kagubatan . Nahitabo kini sa ug duol sa primarya ug sekundaryong kalasangan . Madalas itong matatagpuan malapit sa tubig. Kasagaran makita kini duol sa tubig. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan dahil sa deforestation . Gihulga kini sa pagkawala sa pinuy-anan tungod sa pagkalbo sa kakahoyan. Ang mga species ay pinangalanan para saSi Dioscoro S. Rabor na, kasama ang iba pa, unang nakolekta ang mga species. Gipanganlan kining mga sakop sa henero kina Dioscoro S. Rabor kinsa, uban ang uban pa, unang nakolekta ang mga espisye. Ang Barbodes palaemophagus ay isang species ng cyprinid fish endemic sa Lake Lanao sa Mindanao , ang Pilipinas . Ang Barbodes palaemophagus usa ka klase nga species sa cyprinid nga isda nga endemika sa Lake Lanao sa Mindanao , Pilipinas . Si Papilio chikae , ang Luzon peacock swallowtail , ay isang species ng butterfly sa pamilya Papilionidae . Ang Papilio chikae , ang Luzon peacock swallowtail , usa ka klase nga butterfly sa pamilya nga Papilionidae . Kini kay makit-an sa Pilipinas. Ito ay endemic sa Pilipinas . Mayroon itong dalawang subspecies , kasama ang P. c. chikae mula sa Luzon at P. c. hermeli (Nuyda, 1992) mula sa Mindoro . Duna kini duha nga subspecies , adunay P. c. chikae nga taga Luzon ug P. c. hermeli (Nuyda, 1992) gikan sa Mindoro . Ang huli ay orihinal na inilarawan bilang isang hiwalay na species, ngunit kahawig nito ang mga hinirang na subspesies at walang mga makabuluhang pagkakaiba sa kanilang kasarian , na humahantong sa mga awtoridad kamakailan na ituring ang mga ito bilang subspecies ng isang solong species. Ang ulahi sa sinugdanan gihubit ingon usa ka lahi nga mga species, apan nahisama sa mga ginganlan nga subspesies ug walaÕy mahinungdanong mga kalainan sa ilang kinatawo , nga nag-una sa mga awtoridad karon nga pagtratar sila ingon mga subspecies sa usa ka species. Nakalista ito bilang endangered ng IUCN at ESA , at kasama sa Appendix I ng CITES , sa gayoÕy ipinagbabawal ang komersyal na kalakalan sa internasyonal. Nakalista kini nga nameligro sa IUCN ug ESA , ug gilakip sa Appendix I of CITES , sa ingon gihimo nga ilegal ang komersyal nga pamaligya niini. Ang kanilang mga forewings ay itim na may maputlang asul na veins, habang ang kanilang mga pakpak ng hind ay itim na may turkesa at pulang gilid. Ang ilang mga pasiunang pako kay itom uban ang luspad nga asul nga ugat, samtang ang ilang mga pako sa itom nga adunay turquoise ug pula nga ngilit. Ang Milagros 'tigre ( Parantica milagros ) ay isang species ng nymphalid butterfly sa Danainae subfamily. Ang Milagros 'tigre ( Parantica milagros ) kay usa ka klase sa nymphalid butterfly sa Danainae subfamily. Ito ay endemic sa Pilipinas . Makit-an kini sa Pilipinas . Ang tsokolate ni Father Schoenig ( Parantica schoenigi ) ay isang species ng nymphalid butterfly , endemiko sa Pilipinas . Ang tsokolate ni Padre Schoenig ( Parantica schoenigi ) usa ka klase nga lahi sa nymphalid butterfly , endemiko kini sa Pilipinas . Ang higanteng Asyano ay nagpapalambot na pagong ( Pelochelys cantorii ), na kilala rin bilang Cantor's giant softshell turtle at ang pawalang mukha na softshell , ay isang species ng freshwater turtle sa pamilya Trionychidae . Ang higante nga Asyano nagpahumok nga pawikan ( Pelochelys cantorii ), Mas nailhan kini nga Cantor's higante nga softshell turtle ug ang pawikan nga nahumok nga pawikan , usa ka klase nga makit-an sa lab-as nga tubig nga pawikan sa pamilya Trionychidae. Ang mga species ay katutubong sa Timog Silangang Asya . Ang mga espisye sa lumad nga mga dapit sa habagatan-sidlakan Asya. Ito ay itinuturing na kanino paglilinaw na kailangan upang maging kabilang sa pinakamalaking pinakamalaking nalalabas na mga pawikan ng tubig-dagat. Gikonsidera kini nga usa ka pagpatin-aw nga kinahanglan nga kauban sa labing kadaghan nga mga magawas nga pawikan sa tubig-dagat. Ang mga species ay endangered at sa ika-20 siglo ay nawala mula sa karamihan ng dating saklaw nito. Ang mga espisye nameligro ug sa ika-20 nga siglo nawala sa kadaghanan sa kanhing sakop. Ang mga species ay hindi natagpuan sa New Guinea , habang ang dalawang iba pang mga miyembro ng genus Pelochelys , P. bibroni at P. signifikanera ay parehong pinigilan sa New Guinea. Ang species dili makit-an sa New Guinea, samtang ang duha nga ubang mga sakop sa henero nga Pelochelys, P. bibroni ug P. signifikanera kay parehas nga gipugngan sa New Guinea. Ang P. cantorii ay medyo hindi naiinis , at ang kasalukuyang species ay maaaring aktwal na binubuo ng maraming taxa . Ang P. cantorii medyo wala mabalda, ug ang karon nga mga species mahimo nga aktwal nga naglangkob sa daghang mga taxa. Ang isang pag-aaral mula 1995 ay nagpakita kung ano ang dating naisip na P. cantorii sa New Guinea ay talagang P. bibroni , at ang mga naunang pag-aaral ng P. cantorii ay inilarawan lamang ang mga populasyon sa kalaunan . Usa ka pagtuon gikan 1995 nagpakita kung unsa ang kaniadto nga gihunahuna nga P. cantorii sa New Guinea mao ang tinuod nga P. bibroni , ug ang mga miaging pagtuon sa P. cantorii gihubit lamang ang mga populasyon sa ulahi. Ang higanteng Asyano na softshell na pagong ay may malawak na ulo at maliliit na mata malapit sa dulo ng snout nito. Ang higanteng Asyano nga softshell nga pawikan adunay usa ka halapad nga ulo ug gagmay nga mga mata nga hapit sa tumoy sa iyang simod. Ang carapace ay makinis at kulay olibo. Ang mga Juvenile ay maaaring magkaroon ng madilim na mga karpet at ulo, na may dilaw sa paligid ng carapace. Ang carapace hapsay ug kolor sa olibo. Ang mga batan-on mahimo nga adunay mga itum nga kolor nga karpet ug ulo, nga adunay dalag sa palibot sa carapace. Sa kabila ng mga ulat na maaari itong lumaki hanggang sa 1.8 metro (5.9 piye) ang haba at ito ay ang pinakamalaking umiinog na freshwater turtle sa buong mundo, ang pinakamataas na sukat at pamagat na ito ay pinakamalambing. Bisan pa sa mga taho nga kini mahimoÕg motubo hangtod sa 1.8 metros (5.9 p) ang gitas-on ug kini ang labing kadaghan sa labi nga nagtuyok nga freshwater nga bao sa tibuuk kalibutan, kini nga labing taas nga gidak-on ug titulo labi ka malumo. Maliwanag na ang pinakamalaking haba ng ispesimen na karpet, 129 cm (51 in), na kilala ay itinuturing na pinaghihinalaang at ang pinakapangit na ispesimen na kilala (tumitimbang ng humigit-kumulang na 250 kg (550 lb) ay talagang isang hindi nakikilalang Yangtze higanteng softshell na pagong . Dayag nga ang pinakadako nga gitas-on nga carapace nga gitas-on, 129 cm (51 sa), nailhan nga giisip nga suspetsado ug ang pinakangil-ad nga ispesimen nga nailhan (nga ang gibug-aton nga 250 kg (550 lb) nga tinuud nga usa ka wala mailhi nga higanteng Yangtze nga higanteng softshell . ng isang mas makatotohanang hanay ng haba ng carapace para sa species na ito ay naiulat na 70 hanggang 100 cm (28 hanggang 39 in) at ito ay isa sa mga kalahating dosenang higanteng softshell turtle mula sa tatlong genera na umaabot sa sobrang laki, lalo na sa labis ng 100 kg (220 lb) sa misa. Ang usa ka labi ka realistiko nga gitas-on sa carapace alang sa kini nga species gikataho nga 70 hangtod 100 cm (28 hangtod 39 sa) ug kini usa sa mga tunga sa dosena nga mga softshell nga pawikan gikan sa tulo nga genera nga nakaabut sa daghan nga kadako, labi na sa 100 kg (220 lb) nga misa. Ang mga species ay isang ambush predator at pangunahin sa karnabal , pagpapakain sa mga crustacean , mollusks at isda (kahit na ang ilang mga nabubuong halaman ay maaari ring kainin). Ang mga species mao ang usa ka ambush predator ug sa una karnabal, nga nagpakaon sa mga crustaceans, mollusks ug isda (bisan kung pila ka mga tanum nga nagtubo ang mahimo kaonon). Ang pagong ay gumugol ng 95% ng buhay nito na inilibing at walang galaw, na may mga mata at bibig lamang nito na nakalusot mula sa buhangin. Ang pawikan mogasto sa 95% sa kinabuhi nga gilubong ug walaÕy paglihok, nga adunay mga mata ug baba lamang nga nakaikyas gikan sa balas. Dalawang beses lamang itong lumalakad sa isang araw upang makahinga, at inilalagay ang laki ng 20-28 itlog sa paligid ng 3.0 hanggang 3.6 sentimetro (1.2 hanggang 1.4 in) sa diameter noong Pebrero o Marso sa mga pangpang. Duha ka beses nga molansad kini sa usa ka adlaw aron makagninhawa, ug ginabutang ang mga 20-28 itlog nga gibag-on sa mga 3.0 hangtod 3.6 sentimetros (1.2 hangtod sa 1.4 pulgada) ang diyametro sa Pebrero o Marso sa mga sapa. Ang mga pagkakaiba sa morpolohiya sa bilang ng mga buto ng neural ay napansin sa pagitan ng mga ispesimen na matatagpuan sa Pilipinas at Mainland Asia. Ang mga kalainan sa morolohiya sa ihap sa bukog sa neural nakit-an sa taliwala sa mga ispesimen nga nakit-an sa Pilipinas ug Mainland Asia Ang mga species ay pinangalanan sa Danish zoologist na si Theodore Edward Cantor . Ang mga species kay gipangalan sa Danish zoologist Theodore Edward Cantor . Ang mga species P. cantorii ay pangunahing matatagpuan sa lupain, mabagal, gumagalaw na ilog at ilog. Ang mga espisye nga P. cantorii panguna nga makit-an sa yuta, hinay, nagalihok nga sapa ug mga sapa. Ang ilang mga katibayan ay nagpapahiwatig na ang saklaw nito ay umaabot sa mga lugar ng baybayin. Ang pipila nga ebidensya nagpakita nga ang han-ay niini moabut usab sa mga dapit nga baybayon. Naganap ito sa silangang at timog ng India , Bangladesh , Burma , Thailand , Malaysia , Laos , Cambodia , Vietnam , silangang at timog na Tsina , Pilipinas ( Luzon at Mindanao ), at Indonesia ( Kalimantan , Java , at Sumatra). Nahitabo kini sa sidlakan ug habagatan sa India , Bangladesh , Burma , Thailand , Malaysia , Laos , Cambodia , Vietnam , sidlakan ug habagatang China , Pilipinas ( Luzon ug Mindanao ), ug Indonesia ( Kalimantan , Java , ug Sumatra). Ang higanteng Asyano na softshell na pagong ay inuri bilang Panganib ng IUCN at nawala mula sa karamihan ng saklaw nito. Ang higante nga Asyano nga softshell pawikan giklasipikar nga nameligro sa IUCN ug nawala gikan sa kadaghanan sa sakup niini. Bago ang 2007, ito ay huling nakita sa Cambodia noong 2003. Sa wala pa ang 2007, kini katapusan nga nakita sa Cambodia kaniadtong 2003. Isang survey sa 2007 ng isang lugar ng Mekong River sa Cambodia ay natagpuan ang pagong na sagana sa kahabaan ng isang 48 kilometro (30 mi) kahabaan ng ilog. Usa ka surbey sa 2007 sa usa ka lugar sa Mekong River sa Cambodia ang nakit-an ang pawikan nga abunda ug nagbug-at ug 48 kilometros (30 mi) nga ubay-ubay sa sapa. Sa Pilipinas, isang pagong na si Cantor na kilala bilang "cagot" ang lumitaw at nakuha ng isang mangingisda kasama ang Addalam River, Cabarroguis , Quirino , Isabela . Sa Pilipinas, ang usa ka pawikan nga si Cantor nga nailhan nga "cagot" ang nagpakita ug nakuha sa usa ka mangingisda sa Addalam River, Cabarroguis , Quirino , Isabela . Noong 2001, ang pawikan na ito ay ipinadala sa Chicago at nakumpirma ang pagkakakilanlan nito. Niadtong 2001, ang maong pawikan gipadala sa Chicago ug nakumpirma ang pag-ila niini. Ang Palawan toadlet o puting-guhit na flathead toad ( Pelophryne albotaeniata ) ay isang species ng toad sa pamilya Bufonidae . Ang Palawan toadlet o puti nga may kolor nga flathead nga baki ( Pelophryne albotaeniata ) usa ka species nga baki sa pamilya Bufonidae . Ito ay endemic sa Palawan , Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa Palawan, Pilipinas . Ang Pelophryne albotaeniata ay katulad ng Pelophryne misera mula sa Borneo, at maaaring ito ay mga subspecies ng huli. Ang Pelophryne albotaeniata parehas sa Pelophryne misera gikan sa Borneo, ug mahimo kini nga mga subspecies sa ulahi. Ang Pelophryne albotaeniata ay maliit, katamtaman na payat-bodied bufonid. Gamay ra ang Pelophryne albotaeniata , tama-tama ra ang payat-bodied bufonid . Sinusukat ng mga lalaki ang 18-20 mm (0.71-0.79 sa) at mga babae na 19-23 mm (0.75-0.91 in) sa haba ng snout-vent. Ang mga lalaki nagsukod 18-20 mm (0.71-0.79 sa) ug mga babaye nga 19-23 mm (0.75-00.91 sa) sa gitas-on sa snout-vent. Walang mga parotoid o cranial crests. WalaÕy parotoid o cranial crests. Ang Tympanum ay natatangi. Lahi ang Tympanum . Ang balat ng dorsal ay hindi regular na ipinamamahagi ng mga tubercles na nakakabit ng mga maliliit na spinules. Ang panit sa dorsal adunay dili regular nga gi-apod-apod nga mga tubercles nga gisulud sa gagmay nga mga spinules. Ang lalamunan ay pantay na cream. Ang tutunlan lainlain nga cream. Ang mga likas na tirahan ng mga species ay mga montane at mga kagubatan sa mababang lugar na malapit sa mga sapa. Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan sa mga espisyec mao ang mga montane ug kalasangan nga duol sa sapa. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa mga puy-anan. Ang Pelophryne albotaeniata ay isang bihirang species. Ang Pelophryne kay usa ka talagsaong espisye. Nakita lamang ito nang isang beses sa 40 taon bago ang muling pagdiskubre nito sa panahon ng isang survey ng biodiversity na isinagawa noong huling bahagi ng 2014 at unang bahagi ng 2015. Nakita lang kini kas-a sa 40 ka tuig bago kini mahibal-an sa panahon sa usa ka survey sa biodiversity nga gihimo kaniadtong ulahing bahin sa 2014 ug sayong bahin sa 2015. Ang survey ay bahagi ng isang proyekto upang lumikha ng isang bagong reserba na tinatawag na Needle Forest Reserve ng Cleopatra. Ang survey kay usa ka bahin sa usa ka proyekto aron makahimo ug usa ka bag-ong reserba nga gitawag nga Needle Forest Reserve sa Cleopatra. Ang Mindoro hornbill ( Penelopides mindorensis ) ay isang species ng hornbill sa pamilya Bucerotidae . Ang Mindoro hornbill (Penelopides mindorensis) kay usa kaklase nga kalaw sa pamilya nga Bucerotidae Ito ay endemiko sa mga kagubatan sa Mindoro sa Pilipinas . Makit-an lang kini sa kalasangan sa Mindoro sa Pilipinas. Tulad ng kaso sa lahat ng mga tarictic na pilipino ng Pilipinas , ito ay itinuturing na subspecies ng P. panini . Sama sa kaso sa tanan nga tarictic na pilipino sa pilipinas kini gikonsiderar nga usa ka subspecies sa P. panini. Ito ay ang tanging tarictic na sungay kung saan ang parehong mga kasarian ay may kulay-kape at itim. Kini ra ang tarictic nga sungay diin ang pareho ka sekso nga adunay kepehon ug itom nga kolor. Ang mga kasarian ay magkatulad, magkakaiba lalo na sa kulay ng ocular singsing (pinkish-puti sa lalaki, asul sa babae). Ang mga sekso kay parehas ra, lahi labi na sa kolor sa ocular singsing ( rosas-puti sa lalaki, asul sa babaye). Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan, at dahil dito itinuturing na endangered ng IUCN . Nagahulga kini sa pagkawala sa puy-anan, ug tungod niini gikonsiderar kini nga nameligro sa IUCN. Ito ay itinuturing na frugivore para sa pagkain nito higit sa lahat ay binubuo ng prutas. Kini gi konsiderar nga frugivore alang sa ginakaon niini panguna sa pagkaon ug prutas. Ang Visayan hornbill ( Penelopides panini ) ay isang sungay na matatagpuan sa mga rainforest sa mga isla ng Panay , Negros , Masbate , at Guimaras , at dating Ticao , sa Pilipinas . Ang Visayan hornbill ( Penelopides panini ) usa ka sungay nga nakit-an sa mga kalasangan sa mga isla sa Panay, Negros, Masbate ug Guimaras ug dating Ticao, sa Pilipinas. Ito ay dating kasama ang lahat ng iba pang mga tarictic na mga sungay ng Pilipinas bilang subspesies , kung saan ang karaniwang pangalan ng 'pinagsamang species' ay pinaikling sa tarictic hornbill. Kini kauban kaniadto ang tanan nga uban pa nga mga tarictic sa Pilipinas ingon mga subspecies, kung diin ang kasagarang ngalan sa 'pinagsamang species' kay gipamubu sa tarictic hornbill. Ang Visayan hornbill ay inilarawan ng French polymath na si Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon noong 1780 sa kanyang Histoire Naturelle des Oiseaux . Ang Visayan hornbill kay gihulagway sa French polymath nga si Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon kaniadtong 1780 sa iyang Histoire Naturelle des Oiseaux . Ang ibon ay isinalarawan din sa isang plate na may kulay na kamay na nakaukit ni Franois-Nicolas Martinet sa Planches Enluminees D'Histoire Naturelle na ginawa sa ilalim ng pangangasiwa ni Edme-Louis Daubenton upang samahan ang teksto ni Buffon. Ang langgam kay gihulagway usab sa usa ka plato nga adunay kolor nga kamut na gikulit ni Franois-Nicolas Martinet sa Planches Enluminees D'Histoire Naturelle nga gibuhat ubos sa pagdumala ni Edme-Louis Daubenton aron ubanan ang teksto ni Buffon. Ni ang caption ng plate o ang paglalarawan ni Buffon ay may kasamang pang-agham na pangalan ngunit noong 1783 ang Dutch naturalist na si Pieter Boddaert ay pinahusay ang binomial na pangalan na Buceros panini sa kanyang katalogo ngMga sanga ng Enluminees . Ni ang caption sa plato o ang paghulagway ni Buffon nag-uban sa usa ka siyentipikong ngalan apan kaniadtong 1783 ang Dutch naturalist nga si Pieter Boddaert nag- umol sa binomial nga ngalan nga Buceros panini sa iyang katalogo sa mga sanga nga Enluminees . Ang Visayan hornbill ay inilalagay na ngayon sa genus na Penelopides na ipinakilala noong 1849 ng Aleman na naturalist na si Ludwig Reichenbach sa isang plato ng mga sungay. Ang Visayan hornbill kay karon gibutang na sa henero nga Penelopides nga gipaila kaniadtong 1849 sa German naturalist nga si Ludwig Reichenbach sa usa ka plato sa mga sungay. Ang pinagmulan ng pangkaraniwang pangalan ay hindi sigurado ngunit maaaring ito ay isang kumbinasyon ng Latin na pene na nangangahulugang "halos" o "halos", ang Sinaunang Greek lophos na nangangahulugang "crest" at -oide_s "na kahawig". Ang sinugdanan sa pangalan kay wala mahibal-i busa mahimo usa kini nga kumbinasyon sa Latin nga pene nga buot pasabot "halos" o "halos", ang Karaang Greek lophos nga naga buot pasabot "crest" ug -oide_s "nga susama". Ang tiyak na epithet panini ay isang Latinized form ng "Panay". Ang tino nga epithet panini ay usa ka Latinized nga porma sa 'Panay" Ang karaniwang pangalan ng Ingles ay tumutukoy sa mga Isla ng Bisaya . Ang kasagaran nga ngalan sa Ingles kay nagtumong sa mga isla sa Bisaya. Ang mga ito ay matatagpuan sa gitnang bahagi ng Pilipinas at isama ang isla ng Panay. Nahimutang kini sa sentro nga bahin sa Pilipinas ug kabahin ang isla sa Panay. Ang lalaki ay may isang creamy-white na ulo at leeg, isang puting itaas na dibdib, isang mapula-pula-kayumanggi na dibdib at uppertail- coverts , at isang creamy-white buff tail na may malawak na itim na tip. Ang lalaki adunay usa ka nagsagol nga krema ug puti nga ulo ug liog, usa ka puti nga itaas sa dughan, usa ka mapula-pula nga kayumanggi sa dughan ug uppertail- coverts, ug usa ka nag sagol nga krema ug puti nga buff tail nga adunay halapad nga itom nga tumoy. Ang bill at casque ay maitim; ang dating na may madilaw-dalas na tagaytay. Ang bill at casque kay itom; ang sauna nga adunay madilaw-dalas na tagaytay. Ang hubad na balat ng balat ay kulay rosas-puti. Ang hubo nga panit sa panit kay kolor rosas-puti Ang buntot at bill ng babaeng maging katulad na ng mga lalaki, ngunit kung hindi man ang mga balahibo ng babae ay itim, at ang ocular balat ay asul. Ang ikog ug bill sa babae nga mahimong kapareha sa lalake, busa kung dili man ang mga balahibo sa babae kay itom, ug ang ocular nga panit kay asul. Ang mga Visayan hornbills ay naninirahan sa mga grupo at madalas na canopy ng rainforest. Ang mga Visayan hornbills kay nagapuyo sa mga grupo ug kanunay nga canopy sa mga kalasangan. Ang mga ibon na ito ay maingay at naglalabas ng isang walang tigil na tunog na parang tunog ng ta-rik-tik , samakatuwid ang pangalan. Saba kining mga langgam ug nagapagawas ug usa ka walay hunong na murag tinggog sa ta-rik-tik , busa ang ngalan. Sa kabila ng kanilang ingay sila ay mahirap na makahanap, na napakahusay na nabuo sa pamamagitan ng mga siksik na dahon . Bisan pa sa ilang kasaba lisud sila pangitaon, nga maayo kaayo pagkabuhat sa mga nakadasok nga dahon. Ang pangunahing pagkain ng Visayan hornbill ay prutas. Kumakain din ito ng mga insekto , beetles , ants at earthworms (bihira). Ang panguna nga pagkaon sa Visayan sungay kay prutas. Mukaon usab kino ug mga insekto, bakukang, hulmigas ug ulod (panagsa). Ang tarictic chickbill chick ay sumuko sa mga mananaliksik sa Panay , Philippines. Ang tarictic chickbill chick mitugyan sa mga tigdukiduki sa Panay , Pilipinas. Ito ay isang napaka-endangered species. Kini mao ang usa ka nameligro nga species. Ang kabuuang populasyon ay tinatayang sa 1800 indibidwal. Gibanabana na ang kinatibuk-ang populasyon kay naa nalamang sa 1800 nga mga indibidwal. Nagkaroon ng isang mabigat na pagtanggi sa populasyon dahil sa pangangaso at pagkawala ng tirahan na sanhi ng deforestation . Adunay usa ka bug-at nga pagkunhod sa populasyon tungod sa pagpangayam ug pagkawala sa puy-anan tungod sa deforestation . Ang subspecies ticaensis ay inilarawan bilang "masagana" noong 1905, ngunit halos ang buong kagubatan sa isla ay pinalitan ng mga plantasyon at pamayanan sa ika-20 siglo. Ang subspecies ticaensis kay gihulagway ingon nga "abunda" kaniadtong 1905, apan hapit ang tibuuk nga kalasangan sa isla gipulihan sa mga plantasyon ug komunidad sa ika-20 nga siglo. Ang huling oras na ang Ticao tarictic nakita ay noong 1971, at ito ay ngayon malamang na maging extinct . Ang katapusang higayon nga nakita ang Ticai tarictic kaniadtong 1971, ug kini karon lagmit nga mahanaw . Kung nakumpirma, ito ang unang taxon ng sungay na nawala nang naitala sa naitala na kasaysayan; maraming iba pang mga taxa sa pamilya ang nasa peligro ngayon. [ pagbanggit kailangan ] Kung napamatud-an, kini ang una nga buhis sa sungay nga nawala sa natala sa tibuuk kaagi; daghang pang ubang mga taxa sa pamilya ang nameligro karon. [ paghisgot kinahanglan ] Ang species na ito ay na-import mula sa Panay sa Pilipinas ng Chester Zoo , England. Ang kini nga species kay gi-import gikan sa Panay sa Pilipinas padulong sa Chester Zoo, England. Mayroong dalawang pares sa Chester, at dalawang pares sa Avifauna sa Netherlands, bukod sa iba pang mga koleksyon. Adunay duha nga pares sa Chester, ug duha nga pares sa Avifauna sa Netherlands, uban sa uban pang mga koleksyon Noong nakaraan, ang Los Angeles Zoo ay nag-bred ng species na ito, ngunit hindi alam kung ang mga ibon na ito ay purong Penelopides panini panini , kaya maaaring hindi ito ang unang bihag na dumarami ng species na ito; ang pamagat na iyon ay maaaring pumunta sa isang sentro ng pag-aanak sa Panay, kung saan nagmula ang mga ibon ni Chester. Kaniadto,ÊangÊLos Angeles Zoo angÊnagpahamtangÊsaÊmaongÊspecies,ÊapanÊwalaÊmahibal-an kungÊkiningÊmgaÊlanggamÊkayÊpuroÊngaÊPenelopidesÊpaniniÊpaniniÊ,ÊmaoÊngaÊdiliÊkiniÊmahimoÊngaÊunaÊngaÊnabihagÊngaÊmidaghanÊngaÊkiniÊngaÊklase; kanaÊngaÊtituloÊmahimoÊngaÊmoadtoÊsaÊusaÊkaÊsentroÊsaÊpagpa-anakÊsa Panay,ÊdiinÊgikanÊangÊmgaÊlanggamÊniÊChester. Ang Chester zoo ay nag-bred ng species na ito. Ang Chester zoo kay ang nagpahamtang sa kini nga klase. Ang Tawitawi brown na kalapati ( Phapilianon cinereiceps ) ay isang bantaang species ng ibon sa pamilya na Columbidae . AngÊTawitawiÊbrownÊngaÊsalampatiÊ(PhapulionÊcinereiceps)ÊkayÊusaÊkaÊgihulgaÊngaÊklaseÊsaÊlanggamÊsaÊpalimyaÊngaÊColumbidae. Ito ay endemic sa mga kagubatan sa Sulu Archipelago (mga isla ng Tawi-Tawi at Sanga-Sanga ) sa Pilipinas . Kini mao ang endemik sa mga kalasangan sa Sulu Archipelago (mga isla sa Tawi-Tawi, ug Sanga-Sanga) sa Pilipinas. Hanggang sa kamakailan lamang na ito ay itinuturing na hindi nakakasalamuha sa kayumanggi ng kalapati sa Mindanao at kolektibong tinawag na kalapati na madilim na kayumanggi . HangtodÊsa bag-oÊlangÊkiniÊgikonsideraÊngaÊwalaÕyÊkalabotanÊsaÊkayumanggiÊngaÊsalampatiÊsaÊMindanao ugÊkolektiboÊngaÊgitawagÊngaÊsalampatiÊngaÊngit-ngitÊngaÊkayumanggi. Bagaman banta ng pagkawala ng tirahan , ang rate ng pagkawala ay makabuluhang nabawasan mula 2004-2007, at sa gayon ay napababa mula sa Kritikal na Panganibsa Panganib na katayuan sa 2007 na Listahan ng Pula ng IUCN. Bisan kungÊgihulgaÊpinaagiÊsaÊpagkawalaÊsaÊpinuy-anan,ÊangÊlebelÊsaÊpagkawalaÊkayÊhinungdanonÊgikanÊsa 2004-2007, ug saÊingonÊnapaundangÊgikanÊsaÊkritikalÊngaÊkakuyawÊsaÊkatalagmanÊngadtoÊsaÊnameligroÊngaÊ2007ÊngaÊListahanÊsa PulaÊngaÊIUCN Ang Mindoro tree frog ( Philautus schmackeri ) ay isang species ng palaka sa pamilya Rhacophoridae . Ang Mindoro tree frog (PhilautusÊschmackeri)ÊkayÊusaÊkaÊklaseÊngaÊbakiÊsaÊpamilyaÊngaÊRhacophorida. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini kay endemik sa Pilipinas. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan , subtropiko o tropikal na basa-basa na mga kagubatan na monane , at subtropikal o tropikal na basa-basa na buhawi . AngÊmgaÊnaturalÊngaÊmgaÊpuy-ananÊniiniÊmaoÊangÊmgaÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊngaÊubosÊngaÊkalasangan,ÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊngaÊkalasanganÊngaÊMonane, ugÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊngaÊipo-ipo.Ê Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa kabalayan. Ang Philautus surrufus ay isang species ng palaka sa pamilya Rhacophoridae . AngÊPhilautusÊsurrufusÊkayÊusaÊkaÊklaseÊngaÊbakiÊsaÊpamilyaÊngaÊRhacophoridae. Ito ay endemic sa Pilipinas . KiniÊendemikoÊsaÊPilipinas.Ê Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan at subtropiko o tropikal na basa-basa na mga Montane gubat . Ang mga natural nga puy-anan mao ang mga subtropikal o tropikal nga basa-basa nga kalasangan ug subtropiko o tropiko ug mga kalasangan nga subtropiko o tropikal nga basa nga Montane. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa kabalayan. Ang Platymantis cagayanensis ay isang species ng palaka sapamilyang Ceratobatrachidae . AngÊPlatymantisÊcagayanensisÊkayÊusaÊkaÊklaseÊngaÊbakiÊsaÊpamilyaÊngaÊCeratobatrachidaeÊ. Ito ay endemic sa Pilipinas , kung saan ito ay matatagpuan sa kahabaan ng hilagang baybayin ng Luzon Island at sa Palaui Island . Kini endemiko sa Pilipinas, diin kini makaplagan sa daplin sa dalang hilaga sa baybayon sa Luzon Island ug sa Palaui Island. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan at subtropiko o tropikal na basa-basa na mga Montane gubat . AngÊmgaÊnaturalÊngaÊpuy-ananÊmaoÊangÊmgaÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊngaÊubosÊngaÊkalasanganÊugÊsubtropikoÊoÊtropikoÊngaÊbasa-basaÊngaÊmgaÊkalasanganÊsaÊMontane.Ê Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa kabalayan. Ang palaka sa gubat ng Hazel ( Platymantis hazelae ) ay isang species ng palaka sa pamilya Ceratobatrachidae . AngÊHazel's forest frog (PlatymantisÊhazelae)ÊkayÊusaÊkaÊklaseÊngaÊbakiÊsaÊpamilyaÊngaÊCeratobatrachidae. Ito ay endemik sa Pilipinas , kung saan nangyayari ito sa mga bundok ng Negros at posibleng sa Masbate din . KiniÊendemikoÊsaÊPilipinas,ÊdiinÊkiniÊmahitaboÊsaÊmgaÊbundokÊsa Negros ugÊposibleÊusabÊsa Masbate. Ang Platymantis lawtoni ay isang species ng palaka sapamilyang Ceratobatrachidae . AngÊPlatymantisÊlawtoniÊkayÊusaÊkaÊklaseÊngaÊbakiÊsaÊpamilyaÊngaÊCeratobatrachidae Ito ay endemik sa Romblon , Pilipinas . KiniÊendemikoÊsa Romblon,ÊPilipinas.Ê Nagaganap ito sa rainforest ng Romblon, Tablas, at Sibuyan Islands. Nahitabo kini sa mga rainforest sa Romblon, Tablas, ug Sibuyan Islands. Ang mga likas na tirahan nito ay mga subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan , subtropikal o tropikal na basa-basa na mababang lupa at kagubatan subtropikal o tropikal na basa-basa na mga kagubatan . AngÊmgaÊnaturalÊngaÊpuy-ananÊniiniÊmaoÊangÊmgaÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊugaÊngaÊkalasangan,ÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊngaÊubosÊngaÊyutaÊngaÊkalasanganÊugÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊmgaÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊngaÊkalasangan.Ê Ang makinis na balat na palaka sa kagubatan ( Platymantis levigatus ) ay isang species ng palaka sa pamilya Ceratobatrachidae . AngÊhamisÊngaÊpanitÊsaÊbakiÊ(PlatymantisÊlevigatus)ÊkayÊusaÊkaÊklaseÊngaÊbakiÊsaÊpamilyaÊngaÊCeratobatrachidae. Ito ay endemik sa Romblon , Pilipinas. Kini kay endemik sa Rombol, Pilipinas. Nangyayari ito sa Sibuyan Island, at maaari ring maganap sa iba pang kalapit na isla. NahitaboÊkiniÊsa Sibuyan Island, ugÊmahimoÊusabÊngaÊmahitaboÊsaÊubangÊpangÊduolÊngaÊmgaÊisla.Ê Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan , subtropikal o tropikal na basa na mababang lupa na kagubatan , at subtropikal o tropikal na basa-basa na Montane . Ang naturalÊngaÊmgaÊpuy-ananÊniiniÊmaoÊangÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊugaÊngaÊkalasangan,ÊsubtropikoÊoÊtropikalÊngaÊbasaÊngaÊmabawÊngaÊyutaÊngaÊkalasangan, ugÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊngaÊMontaneÊngaÊkalasanganÊ.Ê Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa kabalayan. Ang palaka sa Negros forest ( Platymantis negrosensis ) ay isang species ng palaka sa pamilya Ceratobatrachidae . AngÊNegros forest frog (PlatymantisÊnegrosensis)ÊkayÊusaÊkaÊklaseÊsaÊbakiÊsaÊpamilyaÊnga Ceratobatrachidae.Ê Ito ay endemic sa Panay at Negros , Pilipinas . Kini mao ang endemik sa Panay ug Negros, Pilipinas. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang-gubat na kagubatan at subtropiko o tropikal na basa-basa na Montane . AngÊmgaÊnaturalÊngaÊpuy-ananÊniiniÊmaoÊangÊsubtropikoÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊsaÊubosÊngaÊkalasanganÊugÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊngaÊMontane.Ê Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa kabalayan. Ang Panay forest frog ( Platymantis panayensis ) ay isang species ng palaka sa pamilya Ceratobatrachidae . Ito ay endemiko sa kanlurang Panay , Pilipinas . Ang Panay forest frog (PlatymantisÊpanayensis)ÊkayÊusaÊkaÊklaseÊngaÊbakiÊsaÊpamilyaÊngaÊCeratobatrachidaeÊ. KiniÊmaoÊangÊendemikoÊsaÊkasadpangÊPanay, Pilipinas.Ê Ang mga likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang-gubat na kagubatan at subtropiko o tropikal na basa-basa na Montane . AngÊmgaÊnaturalÊngaÊpuy-ananÊniiniÊmaoÊangÊsubtropikoÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊsaÊubosÊngaÊkalasanganÊugÊsubtropikoÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊngaÊMontane.Ê Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa kabalayan. Ang Polillo forest frog ( Platymantis polillensis ) ay isang species ng palaka sa pamilya Ceratobatrachidae . Ang Polillo forest frog (PlatymantisÊpolillensis)ÊkayÊusaÊkaÊespisyeÊngaÊbakiÊsaÊpamilyaÊngaÊCeratobatrachidae.Ê Ito ay endemik sa Pilipinas , kung saan nangyayari ito sa Polillo Island at sa katabing baybayin ng Aurora Province , Luzon . KiniÊkayÊendemikoÊsa Pilipinas kungÊdiinÊkiniÊnahitaboÊsaÊPlillloÊIslandÊug angÊkatapadÊngaÊbaybayonÊsa Aurora Province, Luzon.Ê Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan , subtropikal o tropikal na basa na mababang lupa na kagubatan , at subtropikal o tropikal na basa-basa na Montane . Ang naturalÊngaÊpuy-ananÊniiniÊmaoÊangÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊugaÊngaÊkalasangan,ÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊbasaÊsaÊubosÊngaÊyutaÊsaÊkalasangan, ugÊsubtropikalÊoÊtropikalÊngaÊbasa-basaÊngaÊMontane Ang Platymantis spelaeus , na kilala rin bilang ang Negros cave frog o kuweba na may kulubot na palaka ng lupa , ay isang species ng palaka sa pamilya Ceratobatrachidae . AngÊPlatymantisÊspelaeus,ÊnailhanÊusabÊngaÊNegros cave frog oÊlangubÊngaÊadunayÊkun-otÊngaÊbaki,ÊkayÊusaÊkaÊklaseÊngaÊbakiÊsaÊpamilyaÊngaÊCeratobatrachidae Ito ay endemik sa Pilipinas , kung saan matatagpuan lamang ito sa mga halamang lugar ng apog sa timog Negros . KiniÊendemikoÊsa Pilipinas,ÊdiinÊkiniÊlamangÊmakitaÊdihaÊsaÊmgaÊkalasangangÊapogÊsaÊhabagatangÊbahinÊsa Negros. Ito ay isa sa dalawangspecies nananinirahan sa kweba na Platymantis , ang isa pa ay Platymantis insulatus . Kini kayÊusaÊsaÊduhaÊkaÊspeciesÊngaÊnagpuyoÊsaÊlangubÊsaÊPlatymantis, angÊusaÊsa kayÊPlatymantisÊinsulatu. Ang tympanum ay medyo malaki. Ang tympanum kayÊmedyoÊdako.Ê Ang mga daliri at daliri ay nagdadala ng mga disc. Ang mga tudlo ug tudlo sa tiil kay nagdala ug disc. Ang mga daliri ay payat at walang webbing, samantalang ang mga daliri ng paa ay bahagyang naka-web sa base. Niwang ang mga tudlo ug walay webbing, samtang ang mga tudlo sa tiil kay gamay nga naka-web sa base. Ang balat ng dorsal ay magaspang (shagreened). Ang panit sa dorsal gahi (shagreened). Ang dorsum ay oliba-berde hanggang kayumanggi na may mas madidilim na pagganyak. Ang dorsum mao ang oliba-berde hangtod sa kapehon nga adunay mas itom nga mottling. Ang mga pang-itaas na ibabaw ng mga hita ay may mga madilim na bar; ang panloob na ibabaw ay orange o lavender. Ang ibabaw nga bahin sa mga tiil adunay mga itum nga bar; ang sulud sa ilawom sa nawong mao ang kahel o lavender. Ang venter ay cream at maaaring magkaroon ng brown flecks. Ang venter mao ang krema ug mahimo nga adunay kapehon na flecks. Ang Platymantis spelaeus ay nakatira sa limestone karst at mga kuweba sa forest na mga lugar ng apog sa taas ng 20-400 m (66-1-1,312 p) sa ibabaw ng antas ng dagat . Ang Platymantis spelaeus nagpuyo sa limestone karst ug mga langub sa kakahoyan nga apog nga mga lugar sa gitas-on nga 20-400 m (66-1-1,312 p) ibabaw sa lebel sa dagat . Maaari silang maging napaka-pangkaraniwan at sagana sa panahon ng tag-ulan, ngunit bihirang nakatagpo sa dry season. Mahimo nila kini sagad ug madaghan sa panahon sa ting-ulan, apan panagsa ra nga mahimamat sa ting-init. Ang kaunlaran ay direkta (ibig sabihin, walang libreng yugto ng pamumuhay ng larval). Ang pag-uswag diretso (ie, walaÕy gawasnon nga yugto sa larval). Ang species na ito ay pinagbantaan ng pagkawala ng tirahan na sanhi ng paglilipat ng agrikultura, pagkubkob ng tao, pagmimina ng guano, at pag-quarry ng apog. Kini nga espisye nameligro sa pagkawala sa habitat tungod sa pagbalhin sa agrikultura, pagkalusot sa tawo, pagmina sa guano, ug pag-quarry sa limestone. Ang uri ng lokalidad ay nasa loob ng lugar ng pangangalaga na nakabase sa Tiyabanan Banio. Ang tipo sa lokalidad kay naa sa sulod sa lugar sa pagkonserba sa Tiyabanan Banio. Ang partikular na pangalan ng taylori ay pinarangalan si Edward Harrison Taylor (1889Ð1978), isang Amerikanong herpetologist. Ang piho nga ngalan nga taylori gipasidungog kay Edward Harrison Taylor (1889Ð1978), isa ka Amerikano nga herpetologist. Ang mga likas na tirahan nito ay mas mababang mga montane at mga kagubatan sa mababang lupain kung saan ito nakatira sa stratum na palapag ng kagubatan. Ang kinaiyanhon nga mga balay mao ang mga mas ubos nga Montane ug mga kapatagan diin kini nagpuyo sa stratum nga salog sa kalasangan. Binubuo at ginagawa ang pugad nito sa dahon ng basura. Hinimo kini ug gihimo ang salag niini sa dahon. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan na sanhi ng agrikultura at pag-log. Gihulga kini sa pagkawala sa habitat tungod sa agrikultura ug pag-log. Ang Dinagat gymnure ( Podogymnura aureospinula ) ay isang species ng mammal sa pamilya Erinaceidae . Ang Dinagat gymnure ( Podogymnura aureospinula ) usa ka klase nga mammal sa pamilya nga Erinaceidae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa mga Pilipinas . Ang likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan niini subtropikal o tropikal nga uga nga kalasangan . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini sa pagkawala sa puyanan. Ang asul na may pakpak na racket-tail o Sulu racquet-tail ( Prioniturus verticalis ) ay isang species ng loro sa pamilya Psittaculidae . Ang blue-winged racket-tail o Sulu racquet-tail ( Prioniturus verticalis ) usa ka klase nga parrot sa pamilya nga Psittaculidae . Ito ay endemic sa isla ng Tawi-Tawi sa Pilipinas . Kini endimik sa isla sa Tawi-Tawi nga isla sa Pilipinas . Ang Prioniturus verticalis ay higit sa lahat madidilim na berdeng plumage sa likod, isang oliba / berde sa dibdib at tiyan nito. Ang Prioniturus verticalis labi ka itom nga berde nga balahibo sa likod, usa ka olibo / berde sa dughan ug tiyan niini. Ang mga male bird ay may isang maputlang asul na may maliit na pulang patch sa noo at forecrown. Ang mga laki nga langgam adunay usa ka maluspad nga asul nga adunay gamay nga pula nga patch sa agtang niini ug forecrown. Ang mga kababaihan ay mukhang magkapareho sa lalaki maliban sa, wala silang isang pulang lugar sa kanilang forecrown. Ang mga babaye kay pareha sa lalaki, wala silaÕy pula nga bahin sa ilang forecrown. Ang pangunahing balahibo asul sa mga panlabas na web habang ang gitnang buntot na balahibo ay berde. Ang nag-una nga balahibo asul sa panggawas nga mga web samtang ang tunga nga ikog na balhiboon kay berde. Racquet feather itim na may kulay bughaw. Ang racquet feather itom nga adunay kolor asul. Ang kanilang mga gilid ng balahibo sa buntot ay berde na may itim na itim. Ang ilang mga kilid na balahibo sa ikog kay berde nga itom. Ang kanilang bill ay may isang kulay-asul na kulay-abo. Ang ilang panukiduki adunay asul nga abuhon nga kolor. Sa sandaling laganap sa lahat ng mga isla ng Sulu Archipelago , ang asul na may pakpak na racket-tail na ngayon ay matatagpuan lamang sa mga liblib na lugar sa Tawi-Tawi dahil sa mabilis na pagkawasak sa tirahan sa nakalipas na 200 taon. Kung sauna nabag-o na sa tibuuk nga mga isla sa Sulu Archipelago , ang asul nga may pako nga racket-tail nga karon makita ra sa mga ngilit nga lugar sa Tawi-Tawi tungod sa kusog nga pagkaguba sa puy-anan sa miaging 200 ka tuig. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan at mga subtropikal o tropikal na kagubatan. Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan niini mga subtropikal o tropikal nga basa-basa nga kakahoyan sa yuta ug mga kalasangan nga subtropiko o tropikal. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini nga walaÕy puy-anan. Ang Prioniturus verticalis ay isang medyo nakakainis na ibon at hindi karaniwang natatakot sa pagkakaroon ng tao (na kung saan ay humantong din sa kanyang kritikal na katayuan). Ang Prioniturus vertisis usa ka labi ka makalagot nga langgam ug dili kasagaran mahadlok sa presensya sa tawo (nga nagdala usab sa kahimtang niini nga nameligro nga nameligro). Karaniwan silang nakikita sa mga pares na lumilipad at sa mataas na canopy ng mga puno. Kasagaran makita sila nga nagtinagduha nga galupad ug sa kataas nga mga kahoy. Medyo maingay din ito sa paglipad. Kini medyo usab saba ang paglupad. Ang ibon na ito ay nagpapakain sa prutas at bulaklak ng mga puno ng fruiting. Kini nga langgam nagkaon sa mga bunga ug mga bulak sa mga kahoy nga namunga. Ang isa sa mga banta ng ibon na ito ay ang sariling nakakainis na pag-uugali. Usa sa mga peligro sa kini nga langgam mao ang iyang kaugalingon nga makalagot nga pamatasan. Ang nakagandang pag-uugali ay sinamantala ng mga trappers at ginawa itong isang madaling target na makuha para sa iligal na exotic pet trade . Ang maayo nga pamatasan nga gipahimuslan sa mga trappers ug gihimo kini nga usa ka dali nga target aron makuha alang sa iligal nga pagbaligya sa exksotika nga hayop. Ang pagkubkob ng likas na tirahan ng asul na may pakpak na asul na may pakpak na gawing daan para sa agrikultura , pagmimina , at ang walang pigil na pag-areglo ng mga tao ay sinira ang karamihan sa orihinal na tirahan ng ibon na ito. Ang paglikos sa kinaiyanhon nga puy-anan ng mga asul nga may pakpak aron maghatag dalan alang sa agrikultura , pagmina , ug ang walay undang nga pag-areglo sa mga tawo nagguba sa kadaghanan sa orihinal nga puy-anan sa langgam. Ang isang maliit na populasyon lamang ng 50-249 na ibon na ngayon ang nananatili sa Tiwi-Tiwi (at sa mundo). Gamay ra nga populasyon sa 50-249 nga mga langgam karon nagpabilin sa Tiwi-Tiwi (ug sa kalibutan). Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini endimiko sa Pilipinas . Ang mga likas na tirahan ng mga puting-putok na jungle flycatcher ay mga tropikal na basa-basa na mababang- gubat na kagubatan at tropikal na basa-basa na Montane gubat . Ang kinaiyanhon nga mga puy-anan sa mga puti nga-bellied jungle flycatcher sa mga tropikal nga kalasangan nga mga tropang Montane . Ito species ay dating inilagay sa genus Rhinomyias ngunit ay nalipat sa Vauriella matapos ang isang detalyadong molekular phylogenetic pag-aaral na inilathala sa 2010 natagpuan na Rhinomyias ay polyphyletic . Kini nga mga espisye kaniadto gibutang sa punuan nga Rhinomyias apan gibalhin ngadto sa Vauriella human sa usa ka detalyado nga molecular phylogenetic pagtuon nga gipatik sa 2010 nakita nga Rhinomyias si polyphyletic . Ang Visayan spotted deer ( Rusa alfredi ), na kilala rin bilang "Philippine spotted deer" o " Prince Alfred 's deer", ay isang nocturnal at endangered species ng usa na matatagpuan lalo na sa mga rainforest ng mga isla ng Visayan ng Panay at Ang Negros kahit na minsan ay naggala sa ibang mga isla tulad ng Cebu , Guimaras , Leyte , Masbate , at Samar . Ang Visayan spotted deer ( Rusa alfredi ), naila usab nga "Philippine spotted deer" o " Prince Alfred 's deer", usa ka nocturnal ug nameligro nga mga espisye sa usa nga makit-an labi na sa mga kagubatan sa mga isla sa Visayan sa Panay ug Bisan ang Negros ug usahay ma abot sa ubang mga isla sama sa Cebu, Guimaras, Leyte, Masbate, ug Samar. Ito ay isa sa tatlong endemic species ng usa sa Pilipinas, bagaman hindi ito kinikilala bilang isang hiwalay na species hanggang 1983. Kini usa sa tulo nga endemiko na espisye sa usa sa Pilipinas, busa wala kini giila nga usa ka lahi nga espisye hangtod 1983. Tinatayang 2,500 mature na indibidwal ang nakaligtas sa buong mundo noong 1996, ayon sa IUCN , bagaman hindi sigurado kung ilan sa kanila ang nabubuhay pa rin sa ligaw. Gibanabana nga naa sa 2,500 nga hamtong nga mga indibidwal ang nagpabiling buhi sa tibuuk nga tuig sa 1996, sumala sa IUCN , bisan kung dili sigurado kung pila sa kanila ang nagpabiling buhi sa kalasangan. Ang diyeta ng usa, na binubuo ng iba't ibang uri ng mga damo, dahon, at mga putot sa loob ng kagubatan, ay ang pangunahing tagapagpahiwatig ng tirahan nito. Ang pagkaon sa usa, nga gilangkuban sa lainlaing klase sa sagbot, dahon ug mga putot sa sulod sa kalasangan, mao ang panguna na timaan sa pinuy-anan niini. Mula noong 1991 ang saklaw ng mga species ay malubhang nabawasan at ngayon ay halos magkasama na sa Visayan na baboy na baboy . Gikan sa tuig nga 1991, ang kasangkaran sa mga sakop sa henero kay grabe nga mikunhod ug karon kay hapit na kauban sa baboy nga baboy sa bisaya. Noong Abril 2009 isang pangkat ng ekspedisyon ng mga mountaineer at siyentipiko ng British at Pilipino ay natuklasan ang katibayan ng dalawang magkakahiwalay na grupo ng usa sa North Negros Natural Park. Kaniadtong Abril 2009 usa ka ekspedisyon sa mga taga-bukid sa Britanya ug Pilipino ug mga siyentista ang nakadiskubre ug ebidensya sa duha nga managlahi nga mga grupo sa usa sa North Negros Natural Park. Ang mga palatandaan na ito (ang mga lugar ng pagpapakalat at pagpapakain) ay pinaniniwalaan na ang unang pang-agham na katibayan ng aktibidad ng usa sa loob ng 25 taon. Kini nga mga timailhan (mga lugar sa dispersal ug pagpakaon) kay gituohan nga mao ang una nga siyentipikong ebidensya sa kalihokan sa usa sa 25 ka tuig Tinatayang isang tinatayang 300 na hayop ang nakaligtas sa isla ng Negros . Gibana-bana nga 300 nga mga hayop ang nasalba sa isla sa Negros. Ang mga pagsisikap sa pangangalaga ay kasalukuyang isinasagawa sa hangarin na mapangalagaan ang natitirang populasyon ng mga species ngunit hindi maganda pinondohan at suportado. Ang mga paningkamot sa pagkonserba karon nagpadayon nga adunay katuyoan nga mapreserba ang nahabilin nga populasyon sa mga sakop sa henero apan dili maayo ang pondo ug gisuportahan. Noong 2012, ang kamera ng Negros Interior Biodiversity Expedition ay nakulong sa gitna ng North Negros Natural Park at nakakuha ng mga unang larawan na kinunan sa ligaw ng mga species. Kaniadtong 2012, ang kamera sa Negros Interior Biodiversity Expedition kay nakakuha sa taliwala sa North Negros Natural Park ug nakuha ang mga unang imahe nga gikuha sa ihalas na mga sakop sa henero Ang usa ay maliit at maikli ang paa ngunit ito ay ang pinakamalaking endemic species ng usa sa Kabisayaan. Gamay ug mubu ang tiil sa usa apan kini ang labing kadaghan nga endemikong sakop sa henero sa usa sa kabisay-an Ang mga may sapat na gulang ay mula sa 125 hanggang 130 cm (49 hanggang 51 in) ang haba mula sa ulo hanggang sa base ng buntot, 70 hanggang 80 cm (28 hanggang 31 in) sa taas ng balikat at 25 hanggang 80 kg (55 hanggang 176 lb) . Ang mga hamtong gikan sa 125 hangtod 130 cm (49 hangtod 51 sa) ang gitas-on gikan sa ulo hangtod sa ikog nga sukaranan, 70 hangtod 80 cm (28 hangtod 31 sa) ang taas nga abaga ug 25 hangtod 80 kg ( 55 hangtod 176 lb). Ang species na ito ay madaling nakikilala mula sa iba pang mga species ng usa sa Pilipinas sa pamamagitan ng natatanging "A" pattern ng beige spot na dot its deep brown back and sides. Ang kini nga sakop sa henero nga dali mailhan gikan sa ubang mga sakop sa henero sa usa sa Pilipinas pinaagi sa talagsaon nga "A" nga pattern sa mga beige spot nga nagtitik sa lawom nga kapehon nga likod ug mga kilid niini. Ang iba pang mga natatanging tampok ay kinabibilangan ng mga cream underparts at puting balahibo sa baba at ibabang labi. Ang uban pang managlahi nga dagway kauban ang mga ilawom sa krema ug puti nga balahibo sa baba ug sa ubos nga ngabil. Ang ulo at leeg ng hayop ay kayumanggi, ngunit mas magaan kaysa sa katawan, at ang mga mata ay tinatunog ng paler fur. Ang ulo ug liog sa hayop kay kapehon, apan mas gaan kaysa lawas, ug ang mga mata namarkahan sa labi ka balahibo Ang mga malalaki ay mas malaki kaysa sa mga babae at may maikli, makapal, nakabubungkal na mga antler . Ang labi ka kadaghan labi ka daghan sa mga babaye ug adunay mubu, baga, bug-at nga mga sungay. Ang saklaw ng mga species sa sandaling sakop ang baybayin hanggang sa 2,000 m sa itaas ng antas ng dagat. Ang han-ay sa mga lahi nga kaniadto nakatabon sa baybayon hangtod sa 2000 m sa ibabaw sa lebel sa dagat. Ang tirahan nito ay nasa siksik na damo ng cogon , at pangunahing at pangalawang kagubatan. Ang puy-anan niini anaa sa dasok nga sagbut sa kogon, ug panguna ug ikaduha nga mga lasang. Karamihan sa tirahan nito ay binubuo ng mga lugar kung saan ang pagkain ng mga batang shoots ng damo ng cogon at ang mga batang mababang dahon at mga putik ay mayaman. Kadaghanan sa pinuy-anan niini naglangkob sa mga lugar diin ang mga gagmay nga mga saha sa cogon grass ug ang mga batan-on nga gagmay nga dahon ug lapok daghan. Bukod sa mga lugar na siksik sa mga halaman, ito ay maaari ring umunlad sa mga lugar maaari itong manginain ng damo . Gawas sa mga baga nga lugar sa mga tanum, mahimo usab kini molambo sa mga lugar diin mahimo kini nga kan-on. Maaari din nilang bisitahin ang mga nasusunog na clear clear para sa floral ash . Mahimo usab nila nga bisitahon ang nasunog nga tin-aw alang sa floral ash. Dahil sa pinigilan ngayon ng saklaw ng usa, imposibleng matukoy ang ginustong tirahan ng mga species. Tungod sa karon nga pagpugong sa lagsaw, imposible mahibal-an ang gusto nga puy-anan sa mga sakop sa henero. Ang lahi ng usa mula Nobyembre hanggang Disyembre, kahit na maaaring magsimula nang mas maaga. Ang lahi sa usa gikan sa Nobyembre hangtod Disyembre, bisan mahimoÕg magsugod sa sayo pa. Ang mga lalaki ay may nagngangalang tawag upang maakit ang mga babae. Ang mga lalaki adunay ngalan nga mga tawag aron makadani ug mga babaye. Ang mga ulat ay kadalasang binabanggit ang isang solong guya na may isang pares ng mated, kahit na ang katibayan na katibayan sa bilang ng mga bata ay hindi magagamit dahil sa pambihira ng mga paningin. Ang mga taho kanunay naghisgot sa usa ka guya nga adunay pares nga mga gipakasal, bisan kung ang ebidensya nga ebidensya sa gidaghanon sa mga bata dili magamit tungod sa panalagsa sa panan-aw. Ang mga guya ay ipinanganak pagkatapos ng isang panahon ng gestation sa paligid ng 240 araw. Ang mga nati natawo pagkahuman sa panahon sa pagsabak sa hapit 240 ka adlaw. Ang pagngon ay naganap sa anim na buwan at ang mga guya ay matanda mula sa 12 buwan. Ang nanganak nahuman sa unom ka bulan ug ang mga nati gikan sa 12 ka bulan ang edad. Ang species na ito ay ganap na protektado sa ilalim ng batas ng Pilipinas. Kini nga mga sakop sa henero nga hingpit nga protektado sa balaod sa Pilipinas. Ang mga clearance ng pangangaso at kagubatan bilang isang resulta ng mga aktibidad sa pag-log at pagbabagong pang-agrikultura ay naisip na ang mga sanhi ng isang nagwawasak na pagbagsak sa mga bilang ng usa (isang survey sa 1991 natagpuan na ang usa ay naroroon sa 5% lamang ng dating saklaw nito). Ang pagpangayam ug mga paghawan sa lasang ingon nga sangputanan sa mga kalihokan sa pagbag-o ug pang-agrikultura nga gihunahuna nga hinungdan sa usa ka grabeng pagkahulog sa mga numero sa usa (usa ka surbey sa 1991 nga nakita nga ang usa adunay sa 5% ra sa kanhing sakup niini). Sa kabila nito, umiiral pa rin ang usa sa mga liblib na liblib na lugar, partikular sa mga protektadong tirahan ng Mt. Canlaon National Park, North Negros Forest Reserve, Southern Candoni, at West PanayMga Bundok (isang iminungkahing Pambansang Park). Bisan pa niini, ang lagsaw naa gihapon sa mga hilit nga lugar, labi na sa mga protektadong puy-anan sa Mt.Ang Canlaon National Park, North Negros Forest Reserve, southern Candoni, ug West Panay Mountains (usa ka gisugyot nga National Park). Noong 1990, ang Philippine Spotted Deer Conservation Program ay itinayo upang mapadali ang pag-iingat ng mga species. Kaniadtong 1990, natukod ang Philippine Spotted Deer Conservation Program aron mapadali ang pagtipig sa mga sakop sa henero. Ang ilan sa usa ay ginanap sa pagkabihag sa Mari-it Conservation Center sa Panay, dalawang mga sentro ng pag-aanak sa Negros, at sa isang bilang ng mga European zoo. Ang pipila sa mga usa gihuptan nga binihag sa Mari-it Conservation Center sa Panay, duha nga mga breeding center sa Negros, ug sa pila ka mga zoo sa Europa. Mula noong 1987, ang Silliman University Mammal Conservation Program, sa pamamagitan ng Center for Tropical Studies (CENTROP), ay nakikibahagi sa dumaraming bihag ng usa. Sukad 1987, ang Silliman University Mammal Conservation Program, pinaagi sa Center for Tropical Studies (CENTROP), naapil sa nagkadaghan nga mga bihag sa usa. Ang tagumpay ng programa ay humantong sa ilan sa mga bihag-bred na pinakawalan sa mga interior na kagubatan ng southern Negros, partikular sa interior ng Basay , Negros Oriental . Ang kalampusan sa programa mao ang nanguna sa pipila nga mga binihag nga gipagawas sa sulod sa mga kalasangan sa habagatang Negros, partikular sa sulod sa Basay , Negros Oriental . Malaki ang naambag ng DEforestation sa pagbagsak ng usa. Ang pag-putol sa mga kahoy sa kalasangan nakatabang kaayo sa pagkunhod sa usa. Ang pangangaso , kapwa ng mga lokal at mga mangangaso sa palakasan ay gumawa din ng epekto; ang pangangaso ng walang hanggan, ang pagbebenta ng kamandag sa mga lokal na pamilihan at mga espesyalista na restawran, at live na pag-trace para sa kalakalan ng alagang hayop ay lahat ay nag-ambag sa mga lumalagong bilang ng mga species. Ang pagpangayam , sa mga lokal ug mangangayam nga makahatag og epekto; Ang walay katapusan nga pagpangayam , ang pagpamaligya sa hilo sa lokal nga merkado ug mga espesyalista nga restawran, ug nga pagsubay alang sa patigayon sa hayop nga tanan nakahatag sa pagkunhod sa numero sa mga lahi. Ang paghihiwalay at pagbabawas ng populasyon ay malamang na humantong sa ilang mga kawan na naging moribund. Ang pag-bulag ug pagkunhod sa populasyon lagmit nga nagdala sa pipila nga mga panon nga nahimong pagkamatay. Habang ang cross-breeding kasama ang R. mariannus ay na-obserbahan sa pagkabihag, ang kakulangan ng isang karaniwang saklaw ay nangangahulugang hindi ito malamang na maging isang problema sa ligaw. Samtang ang pagpadaghan sa cross uban ang R. mariannus naobserbahan sa pagkabihag, ang kakulang sa usa ka kasagarang sakup nagpasabut nga dili kini mahimo nga usa ka problema sa ihalas nga. Dahil sa matinding panggigipit na kinakaharap ng usa, ang IUCN ay dalawang beses na nakalista ito bilang isang endangered species : una noong 1994 (nang ito ay nakalista sa loob ng taon) at muli noong 1996 (na ang listahan ay nagpatuloy hanggang sa kasalukuyan). Tungod sa grabeng pagpit-os nga giatubang sa usa, ang IUCN kaduha gilista kini ingon usa ka nameligro nga mga espisye: una katong (sa dihang gilista kini sa sulod sa tuig) ug usab kaniadtong 1996 (nga ang listahan nagpadayon hangtod karon). Ang mga limitadong bilang ng hayop sa ligaw (hindi bababa sa 300, pababa mula sa halos 1,600) ay humantong sa paniniwala na ang mga prospect para sa kaligtasan nito ay madugong. Ang limitado nga mga numero sa mga hayop sa ihalas nga (dili mo baba gikan 300, nibaba gikan sa hapit 1600) nga miresulta sa pagtuo nga ang mga kaugmaong alang sa pagkaluwas niini lagmit. Noong Abril 2009, ang mga yapak ng paa at mga dumi ng hayop na kabilang sa nilalang ay natagpuan sa North Negros Natural Park ng isang pangkat ng pang-agham ng anim na British , limang Pilipino , at isang Irishman , na nag-aaral ng biodiversity ng parke. Kaniadtong Abril 2009, ang mga tunob sa tiil ug mga hugaw sa mga hayop nga sakop sa binuhatan nakit-an sa North Negros Natural Park sa usa ka tim sa syentipiko sa unom nga British , lima ka mga Pilipino , ug usa ka Irishman , nga nagtuon sa biodiversity sa parke. Ang koponan, na nagmula sa Negros Interior Biodiversity Expedition, ay tinantiya na mas mababa sa 300 mga miyembro ng mga species ang makakaligtas. Ang grupo, nga gikan sa Negros Interior Biodiversity Expedition, nagbanabana nga dili kaayo 300 nga mga miyembro sa mga espisye ang buhi. Natuklasan ng koponan ang isang hanay ng mga yapak sa tabi ng ilog ng tatlong araw papunta sa ekspedisyon. Ang tim nakadiskubre sa usa ka hugpong sa mga tunob sa daplin sa suba sa tulo ka adlaw sa ekspedisyon. Ang distansya sa pagitan ng mga yapak na ito at isang kalahating kinakain na hanay ng mga batang palma, na natagpuan makalipas ang tatlong araw, ay nagpapahiwatig na ang dalawang pangkat ng usa ay maaaring naroroon sa pangangalaga ng kalikasan. Ang gilay-on sa taliwala sa mga tunob sa tiil ug usa ka hugpong nga gikaon sa mga gagmay nga palma, nga nakit-an tulo human ang tulo ka adlaw sa ulahi, nagpaila nga ang duha ka mga grupo sa usa mahimo nga makita sa pagpreserbar sa kinaiyahan. Kasunod nito, natagpuan ng koponan ang mga maliliit na tambak na 20 hanggang 30 pellets na may isang landas ng mga footprints ng usa na nangunguna. Pagkahuman, nakit-an sa team ang gagmay nga mga tapok nga 20 hangtod 30 nga mga pellet nga adunay usa ka agianan sa mga tiil sa usa nga nagpaingon sa layo. Dahil "ang iba pang mga species tulad ng mga baboy na baboy na may baboy at civet cats ay may kakaibang magkakalat", ang koponan ay tiwala na ang mga pellets ay kabilang sa usa. Tungod kay "ang ubang mga lahi sama sa mga baboy nga gatayan sa Visayan ug mga civet nga iring adunay lainlaing lahi nga pagkatibulaag", ang kopya masaligon nga ang mga pellets panag-iya sa usa. Ito ang unang katibayan ng isang live na ligaw na populasyon ng usa sa higit sa sampung taon. Kini ang una nga ebidensya sa usa ka buhi nga ihalas nga populasyon sa usa nga sobra napulo ka tuig Ang koponan ay natuwa sa kanilang tagumpay, kahit na ang isa sa mga pinuno ng ekspedisyon na si Craig Turner, ay inamin na "ang pagtuklas na ito ay nagpapatunay [ang usa) ay nabubuhay, ngunit hindi sinasabi sa amin na sila ay umuunlad". Nalipay ang tim sa ilang kalampusan, bisan kung ang usa sa mga lider sa ekspedisyon nga si Craig Turner, miangkon nga "kini nga nadiskobrehan nagpamatuod nga buhi, apan wala kini isulti kanamo nga sila nagtubo." Bukod sa usa, natuklasan ang iba pang mga species ay ilang hindi pangkaraniwang halaman,pitsel halaman , at maraming mga ibon at palaka species. Gawas sa usa, nakita sa ubang mga espisye ang pipila ka dili kasagaran nga mga tanum,mga tanum nga pitsel , ug daghang mga klase sa langgam ug baki . Ang mga ispesimen ay ipinadala sa mga lungsod ng Bacolod at Dumaguete para sa karagdagang pagsusuri. Gipadala ang mga ispesimen sa mga lungsod sa Bacolod ug Dumaguete alang sa dugang nga repasuho. Ang hayop ay kalaunan ay itinampok sa isang salaysay sa harap ng pahina sa Philippine Daily Inquirer noong 24 Mayo 2009 sa kuwentong "The World's Rarest Deer Still Roam Negros". Ang hayop sa ulahi gipakita sa usa ka atubang nga panid sa istorya sa Daily Daily Inquirer sa Pilipinas kaniadtong 24 Mayo 2009 sa istorya nga "The World's Rarest Deer Still Roam Negros". Sa kwento, idineklara ng Ambassador ng Britanya ang "isang kapana-panabik na pagtuklas". Sa istorya, gipahayag sa Ambassador sa Britanya ang "makapaikag nga diskubre". Ang koponan ng ekspedisyon ay naiulat na itinakda upang ipakita ang kanilang mga natuklasan sa Royal Geograpical Society . Ang grupo sa ekspedisyon gikataho nga gilaraw aron ipakita ang ilang mga nahibal-an sa Royal Geographical Society . Ang mga mananaliksik na kasangkot sa ekspedisyon ay nagkomento na "higit na proteksyon" ng usa at mga katulad na namamatay na species sa parke [ay kinakailangan] "upang matiyak ang kanilang kaligtasan". Ang mga tigdukiduki nga nahilambigit sa ekspedisyon mikomento nga "dugang nga panalipod" sa usa ug mga parehas nga nameligro nga mga espisye sa parke [gikinahanglan] "aron masiguro nga mabuhi sila". Sinabi rin nila sa pahayag na "ang mga kagubatan ng Pilipinas ay nananatili pa rin sa maraming mga bihirang at natatanging mga species, na natagpuan sa ibang lugar sa mundo". Gisulti usab nila sa pahayag nga "ang mga kalasangan sa Pilipinas nakatago pa usab sa daghang mga talagsaon ug talagsaon nga mga lahi, nga wala na ubang lugara o kalibutan". Ang ekspedisyon ay na-sponsor ng maraming mga institusyon at pundasyon ng kapaligiran, na interesado na itaguyod at protektahan ang biodiversity , na naroroon sa loob ng United Kingdom pati na rin sa Visayas sa Pilipinas , tulad ng Negros Forests and Ecological Foundation Inc., Silliman University , Pag-iingat ng Coral Cay , at ang Zoological Society ng London . Ang ekspedisyon gipasiugdahan sa daghang mga institusyon ug pundasyon sa kalikopan, nga interesado sa pagpauswag ug pagpanalipod sa biodiversity , nga anaa sa sulod sa United Kingdom ingon man sa Visayas sa Pilipinas , sama sa Negros Forests and Ecological Foundation Inc., Silliman University ,pag-amping sa Coral Cay , ug ang Zoological Society sa London . Noong 2013, mayroong mga ulat ng pananaw sa rehiyon ng Southern Candoni, na nagpapahiwatig ng paglabas ni Silliman sa Basay ay matagumpay na pinalawak ang hilaga. Kaniadtong 2013, adunay mga taho sa mga panan-aw sa rehiyon sa Southern Candoni, nga nagpaila sa pagpagawas ni Silliman sa Basay nga malampuson nga gipalapdan sa amihanan. Ang scalloped martilyo ay unang nagngangalang Zygaena lewini at pagkatapos ay pinalitan ng Sphyrna lewini nina Edward Griffith at Hamilton Smith noong 1834. Ang scalloped hammerhead una nga ginganlag Zygaena lewini ug dayon gikambyohan ug Sphyrna lewini ni Edward Griffith ug Hamilton Smith kaniadtong 1834. Pinangalanan din itong Cestracion leeuwenii ni Day noong 1865, Zygaena erythraea ni Klunzinger noong 1871, Cestracion oceanica ni Garman noong 1913, at Sphyrna diplana ni Springer noong 1941. Giingon usab kini nga Cestracion leeuwenii ni Day kaniadtong 1865, ang Zygaena erythraea ni Klunzinger kaniadtong 1871, Cestracion oceanica ni Garman kaniadtong 1913, ug Sphyrna diplana ni Springer kaniadtong 1941. Ito ay isang species ng kapatid na babae sa Sphyrna gilberti , na naiiba sa bilang ng mga vertebrae. Kini usa ka klase nga igsoon sa babaye nga Sphyrna gilberti , nga lahi sa gidaghanon sa vertebrae. Kahit na isang beses na isinasaalang-alang ang isang natatanging species, McEachran at Serret na magkasingkahulugan ng Sphyrna couardi kasama si Sphyrna lewini noong 1986. Bisan kung kaniadto giisip nga usa ka lahi nga espisye, si McEachran ug Serret nagkapreha ug kahulogan sa Sphyrna Couardi uban ni Sphyrna lewini kaniadtong 1986. Karaniwan, ang mga lalaki ay sumusukat ng 1.5 hanggang 1.8 m (4.9 hanggang 5.9 piye) at timbangin ang tungkol sa 29 kg (64 lb) kapag nakamit nila ang seksuwal na kapanahunan, samantalang ang mas malalaking babae ay may sukat na 2.5 m (8.2 p) at timbangin ang 80 kg (180 lb) average sa sekswal na kapanahunan. Kasagaran, ang mga lalaki nagsukod 1.5 hangtod 1.8 m (4.9 hangtod 5.9 p) ug gibug-aton nga mga 29 kg (64 lb) kung sila makab-ot ang seksuwal nga pagkahamtong, samtang ang mas kadaghan nga babaye adunay sukod nga 2.5 m (8.2 p) ug motimbang og 80 kg (180 lb) kasagaran sa sekswal nga pagkahamtong. Ang maximum na haba ng scalloped martilyo ay 4.3 m (14 ft) at ang maximum na timbang 152.4 kg (336 lb), bawat FishBase . Ang pinaka-taas nga gitas-on sa scalloped hammerhead mao ang 4.3 m (14 p) ug ang pinaka-taas nga gibug-aton nga 152.4 kg (336 lb), matag FishBase . Ang isang babaeng nahuli mula sa Miami ay natagpuan na may sukat na 3.26 m (10.7 p) at iniulat na tumimbang ng 200 kg (440 lb), bagaman nasa isang mabigat na estado sa puntong iyon. Usa ka babaye nga nadakpan sa Miami nakit-an nga adunay sukod nga 3.26 m (10.7 p) ug giingon nga gitimbang 200 kg (440 lb), bisan pa naa sa usa ka dakong nga estado. Ang mga pating na ito ay may napakataas na rate ng metabolic, na namamahala sa pag-uugali sa pagkuha ng pagkain. Kini nga mga pating adunay taas nga metabolic rate, nagatabang nga sa pagkuha sa pagkaon. Ang mga pating na ito ay sinakop ang mga antas ng tersiyal na antas ng trophic. Kini nga mga pating nag-okupar sa kalidad sa tertiary trophic. Ang scalloped hammerhead shark, tulad ng maraming iba pang mga species, ay gumagamit ng baybayin bilang isang lugar ng pag-aanak. Ang scalloped hammerhead shark, pareho sa daghang ubang mga espisye, naggamit sa baybayon ingon usa ka sibsibanan. Dahil sa mataas na metabolic rate, ang mga batang scalloped na martilyo ng mga martilyo ay nangangailangan ng maraming pagkain, o magutom sila. Tungod sa taas nga metabolic rate, ang mga batang scalloped hammerhead sharks kinahanglan daghang pagkaon reserba, o kung gutumon sila. Ang scalloped martilyo ay isang species ng pelagic sa baybayin ; nangyayari ito sa mga kontinente at insular na mga istante at sa malapit na mas malalim na tubig. Ang scalloped hammerhead usa ka matang sa pelagic sa baybayon ; kini mahitabo sa ibabaw sa mga kontinente ug insular nga mga istante ug sa mas ilalom nga tubig. Sa panahon ng araw, mas madalas silang matatagpuan na malapit sa baybayin, at sa gabi, humahabol sila sa malayo sa baybayin. Sa maadlaw, mas kanunay silang makit-an nga duol sa baybayon, ug sa gabii, naa sila sa tungod sa baybayon. Ang mga may sapat na gulang ay matatagpuan nag-iisa, sa pares, o sa maliliit na paaralan , habang ang mga batang pating ay nangyayari sa mas malalaking mga paaralan. Ang mga tiguwang nakit-an nga nag-inusara, nga padulong, o sa tapok, samtang ang mga batan-on nga mga iho nakita sa mas dagkong mga tapok. Ang mga Juvenile at pups ay nabubuhay sa mababaw na tubig sa baybayin, tulad ng mga bays at bakawan, na nagbibigay ng kanlungan mula sa mga mandaragit at tubig na mataas sa mga nutrisyon mula sa naideposito na mga sediment. Ang mga bata pa ug pups nabuhi duol sa nga baybayon, sama sa baybayon ug mga bakhaw, nga naghatag kapuy-an gikan sa mga manunukob ug tubig nga puno sa sustansya gikan sa gitipig nga mga sediment. Ang pagsasaliksik na isinasagawa ng non-government organization na si Mision Tiburon , gamit ang maginoo at acoustic shark tagging pamamaraan, natagpuan na ang mga adult na scalloped na martilyo ay lumipat mula sa pelagic na tubig na nakapaligid sa Cocos Island hanggang sa mga bakawan sa tropical fjord ng Golfo Dulce - isang tropical fjord sa pacific baybayin ng Costa Rica. Ang pagsukitsukit nga ginahimo sa non-government organization nga si Mision Tiburon , nga gigamit ang mga pamaagi sa pag-tag sa konkreto ug acoustic shark, nahibal-an nga ang mga tiguwang nga mga martilyo nga milalin gikan sa pelagic nga tubig nga naglibot sa Cocos Island hangtod sa mga bakawan sa tropical fjord sa Golfo Dulce - usa ka tropical fjord sa pacific baybayon sa Costa Rica. Dito, ipinanganak ang mga babaeng pating upang mabuhay nang bata: ang mga juvenile ay nananatili sa mababaw na ugat ng sistema ng mga bakawan sa loob ng halos tatlong taon. Dinhi, ang mga babaye nga mga iho nangala nga mabuhi nga bata: ang mga juvenile nagpabilin sa mabaw nga sistema sa ugat sa mga bakhaw sa hapit tulo ka tuig. Pagkatapos ng oras na ito umalis sila sa Golfo Dulce at lumipat pabalik sa Cocos Island, upang pakainin ang mga pelagic na tubig. Pagkahuman niining panahona, mibiya sila sa Golfo Dulce ug nibalhin balik sa Cocos Island, aron pakan-on sa mga pelagic nga tubig. Ang mga pating na ito ay madalas na nakikita sa gabi, araw, at umaga sa mga malalaking paaralan, kung minsan ang pagbibilang ng daan-daang, malamang dahil ang mga malalaking grupo ay maaaring makakuha ng pagkain nang mas madali kaysa sa mga solo o maliit na grupo, lalo na ang mas malaki at masalimuot na biktima, tulad ng karaniwang nakikita. Kini nga mga iho nakita kanunay sa gabii, adlaw, ug buntag sa mga dagko nga mga eskwelahan, usahay nag-ihap pila ka gatusan, lagmit tungod kay ang daghang mga grupo makaayo sa pagkaon mas dali kaysa mga solo o gagmay nga mga grupo, labi na ang labi ka daghan ug naglisod nga biktima, ingon sa kasagaran nga makita. Ang mas bata ang mga pating, mas malapit sa ibabaw na may posibilidad nilang maging, habang ang mga matatanda ay matatagpuan mas malalim sa karagatan. Hindi sila itinuturing na mapanganib at karaniwang hindi agresibo sa mga tao. Ang mas bata nga mga pating, labi ka duol sa mabaw nga labi nila kaanha, samtang ang mga tiguwang nakit-an nga mas lalom sa kadagatan. Dili kini giisip nga peligro ug kasagaran dili agresibo sa mga tawo. Ang babaeng scalloped martilyo ay sumasailalim sa paglilipat sa baybayin sa mas maliit na sukat kaysa sa mga lalaki dahil ang mas malaking mga klase ng martilyo, tulad ng mga mula sa 100 hanggang 140 cm ang haba, bumiyahe nang mas malalim. Ang mga martilyo nga babaye nga mga martilyo gipailalom sa paglahi sa baybayon sa mas gamay nga gidak-on kay sa mga lalaki tungod kay ang mas kadaghan nga mga klase sa martilyo, sama sa gikan sa 100 hangtod sa 140 cm, mas lalom nga pagbiyahe Ang mga lalaki at babae ay naiiba sa na ang mga lalaki ay sinusunod na manatiling mas malalim kaysa sa mga babaeng pating sa pangkalahatan. Ang mga lalaki ug babaye nagalahi sa mga lalaki nga namatikdan nga magpabilin nga lalom kaysa babaye nga mga iho. Pangkalahatang kapanahunan sa pangkalahatan ay nangyayari kapag ang scalloped martilyo ay umabot sa 240 cm sa kabuuan o mas mahaba. Ang tanan nga lahi kasagaran mahitabo sa higayon nga ang scalloped martilyo nga nakaabot ang 240 cm sa kinatibuk-an o kadugay. Sa pisikal, ang mga may sapat na gulang na babae ay mas malaki kaysa sa mga uteri kaysa sa kanilang pagkagulang na katapat. Sa panglawas, ang mga idaran nga babaye labi nga labi ka daghan sa uteri kaysa sa ilang pagkahamtong nga mga katugbang. Ang isang kakulangan ng mga scars sa pag-ikot ay natagpuan sa mga babaeng may sapat na gulang. Ang usa kakulang sa mga scars sa pagkagulang nakit-an sa mga mas idaran nga babaye. Hindi tulad ng mga babae, ang mga lalaki ay umaabot sa sekswal na kapanahunan sa mas maliit na sukat. Dili sama sa mga babaye, ang mga lalaki nakaabut sa sekswalidad nga pagkahamtong sa mas gamay nga gidak-on. Ang male-to-female ratio ng scalloped martilyo ay 1: 1.29. Ang lalaki-sa-babaye nga ratio sa scalloped martilyo mao ang 1: 1.29. Marahil ay may kakayahang manganak taun-taon ang mga kababaihan karaniwang sa tag-araw. Tingali ang mga babaye makahimo sa pagpanganak matag tuig kasagaran sa ting-init. Ang mga scalloped hammerhead sharks ay may pag-uugali sa pag-uwi upang mag-navigate sa karagatan. Ang mga scalloped hammerhead sharks adunay pamatasan nga pag-uli aron makabiyahe sa daga Lumipat sila sa gabi at ginagamit ang kapaligiran bilang isang mapa, na katulad ng isang tao na nagbabasa ng isang topograpikong mapa. Nibalhin sila sa gabii ug gigamit ang ubang bahin aron gamiton ang usa ka mapa, susama sa usa ka tawo nga nagbasa usa ka mapa sa topograpiya. Sa pamamagitan ng pag-eksperimento sa pag-tag sa mga pating, maaaring masubukan ng isa para sa anumang gabay sa kilusan ng pating. Pinaagi sa pag-eksperimento sa pag-giya sa mga pating, mahimong masulayan ang bisan unsang giya sa kalihokan sa usa ka iho. Ang mga pating na ito ay gumagamit ng isang point-to-point na uri ng paglangoy sa paaralan, at hindi pinapaboran ang pagpunta sa masyadong malalim, kung saan ang mga pagbabago sa temperatura ay nagbabago sa kasalukuyang bilis at pagbabago sa direksyon. Kini nga mga iho naggamit sa usa ka punto-sa-punto nga klase sa paglangoy sa eskwelahan, ug dili kaayo sila moadto , diin ang mga pagbag-o sa temperatura nga lahil-lahi nga adunay karon nga tulin ug direksyon sa pagbag-o Ang scalloped martilyo ay gumagamit ng malalim na tubig upang mabuhay bilang kaligtasan at pagpapakain. Ang scalloped hammerhead gigamit ang lalom nga tubig aron mabuhi para sila maluwas ug pagpakaon. Bagaman mayroon silang mataas na rate ng metabolic, may posibilidad silang maging sedentary at payagan ang mga alon na dalhin ang mga ito habang sila ay lumangoy. Bisan kung sila adunay taas nga kalidad sa metabolic, adunay posiblidad nga sila mahimong sedentary ug gitugotan ang pagdala sa mga balod samtang sila naglangoy. Bilang isang resulta, nagiging sanhi ito ng napakapangit na martilyo na pumipili kung saan sila lumangoy at ang lalim kung saan sila ay may posibilidad na manatili. Ingon usa ka padulongan, kini ang hinungdan sa pagkadaot sa hammerhead nga napili kung diin sila naglangoy ug ang kalalom sa ilang posibilidad nga magpabilin. Ginagamit din nila ang mga magnetic field. Gigamit usab nila ang mga magnetic field. Ang scalloped martilyo ay maraming kalamangan upang makuha ang biktima. Ang scalloped hammerhead adunay daghang mga nahibaw-an aron makuha ang mabiktima niini. Ang hugis ng ulo nito ay pinapayagan itong ilibing sa seafloor at pin stingrays pababa. Ang porma sa ulo niini pwede sa paglubong sa balas sa dagat ug ikog ani sa mga stingrays. Ang malawak na ulo at espesyal na mga cell sensory ay nagbibigay-daan sa scalloped martilyo na matagumpay na makita ang mga isda. Ang gilapdon nga ulo ug espesyal nga mga cell sensory ay nagahatag ug dalan sa scalloped hammerhead nga malampuson nga makit-an ang mga isda. Kung ikukumpara sa iba pang mga species, ang scalloped martilyo ay gumagawa ng malalaking butil, at ito ay malamang dahil sa mataas na pagkamatay ng sanggol. Kung itandi sa ubang mga espisye, ang scalloped hammerhead nagahimo og dagko nga mga lugas, ug tingali tungod kay dako nga pagka-mortal sa bata. Tulad ng karamihan sa mga pating, ang pangangalaga ng magulang ay hindi nakikita. Sama sa kadaghanan sa mga iho, ang pag-atiman sa ginikanan dili makita. Ang mga bakuran ng nursery para sa species na ito ay mahuhulaan at paulit-ulit sa mga nakaraang taon, at sila ay tapat sa kanilang mga site na natal. Ang mga nataran sa similyahan alang sa kini nga espisye dili matag-an ug gibalik-balik sa daghang mga tuig, ug sila matinud-anon sa ilang nataw nga mga dapit. Ang kanilang mga site na natal ay nagdudulot pa rin ng mataas na dami ng namamatay sa sanggol; ang isang kakulangan ng mga mapagkukunan ay pumipigil sa lahat ng mga kabataan na mabuhay. Ang ilang mga dapit nga natawhan nagpahinabot taas nga pagka-mortal sa bata; ang pagkakulang sa mga kapanguhaan nagpugong sa tanan nga mga batan-on nga mabuhi. Bilang isang resulta, tanging ang pinakadugtong na lumago hanggang sa kapanahunan. Ingon usa ka sangputanan, ang kasuod nga motubo hangtod sa pagkahamtong. Gayundin, kung ang isang populasyon ay mawawala, ito ay mababawi sa pamamagitan ng pag-aanak at hindi imigrasyon. Gayud, kung ang usa ka-populasyon kay mawala, kini mabawi pinaagi ug pag-aanak ug dili paglalin. Ang species na ito ay hindi tila umaatake sa bawat isa kahit na sa mga panahon ng gutom. Kini nga espisye dili ingon nga moatake sa usag usa bisan sa mga yugto sa kagutom. Bilang karagdagan, ang mga scalloped na mga martilyo ay mayroong mga pag-uugali ng migratory. Dugang pa, ang mga scalloped hammerheads adunay tiglalin nga kinaiya. Bilang isang resulta, ang mga resulta ng pag-agaw mula sa paglipat at paglago ng kabataan. Ingon usa ka sangputanan, ang resulta sa panagbulag ug pagbalhin kay paglambo sa mga batan-on. Habang ang martalloped martilyo ng Taiwan ay tila may mas maagang rate ng kapanahunan, iniulat pa rin na mabagal sa gulang. Samtang ang martalloped hammerhead sa Taiwan daw adunay usa ka sayo nga bili sa pagkahamtong, gikataho usab nga mahinay sa hamtong. Ang pating na ito ay pinaka-feed sa mga isda tulad ng sardinas , mackerel , at herring , at paminsan-minsan ay pinapakain nila ang mga cephalopods tulad ng pusit at pugita . Kini nga iho kay palabing pakan-a sa mga isda sama sa, sardinas, mackerel, ug herring, ug usahay sila nagpakaon sa mga cephalopods sama sa nokus ug kugita. Ang mas malaking mga ispesimen ay maaari ring magpakain sa mas maliit na mga species ng pating tulad ng blacktip reef shark , Carcharhinus melanopterus . Ang labi ka daghan nga mga indiganan mahimo usab nga mokaon sa gagmay nga espisye sa iho sama sa blacktip reef iho, Carcharhinus melanopterus. Sa mga bahagi ng Karagatang Atlantiko, ang kanilang populasyon ay humina ng higit sa 95% sa nakaraang 30 taon. Sa mga bahin sa Dagat Atlantiko, ang ilang populasyon kay nihinay sa kapin sa 95% sa miaging 30 ka tuig. Kabilang sa mga kadahilanan para sa pagbagsak na ito ay ang labis na labis at pagtaas ng demand para sa mga fins ng pating. Apil sa mga hinungdan alang kini sa pagbaba mao ang sobrang pag-ayo ug pagdugang sa hangyo para sa mga kapay sa iho, Kinilala ng mga mananaliksik ang paglago na ito na hinihiling sa pagdaragdag ng shins fins bilang isang mamahaling kaselanan (tulad ng sa shark fin sop ) at humihingi ng pagbabawal sa shark finning , isang kasanayan kung saan pinutol ang mga palikpik ng pating at ang nalalabi sa hayop ay itinapon sa tubig upang mamatay. Giila sa mga tigdukiduki kini nga pag-uswag nga gihangyo sa pagdugang sa mga bitiis kapay nga iho ingon usa ka mahal nga lamian nga pagkaon (sama sa sabaw sa iho bitiis) ug nanghangyo alang sa usa ka pagdili sa kapay iho, usa ka pamatasan diin ang mga pino sa iho gipamutlan ug ang nahabilin sa mga hayop gihulog sa tubig aron mamatay. Ang mga Hammerheads ay kabilang sa mga madalas na nahuli na mga pating para sa finning. Ang mga Hammerheads usa sa labing kanunay nga nakuha nga mga iho alang sa mga kapay. Ang species na ito ay may posibilidad na magkasama sa mga malalaking pangkat na kumukuha ng malaking bilang sa mga mahabang linya, sa ilalim ng lambat at mga trawl na mas madali. Ang kini nga espisye nga kalagmitan nga magkahiusa sa dagko nga mga grupo sa naghimo sa pagkuha sa daghang mga numero sa taas nga linya, sa ilawon nga mga pukot ug mga trawlisan nga labi kadali. Hindi sila itinuturing na mapanganib sa mga tao at kung nakagawa sila ng pinsala sa isang tao ito ay dahil sila ay nakatira sa mga estuaryo at hindi inaasahang sorpresa. Dili sila gikonsiderar nga peligro sa mga tawo ug kung makabuhat silag kadaot sa usa ka tawo kini tungod kay sila nagpuyo sa mga estayaryo ug wala'y katingala. Ang mga sharmer ng Hammerhead ay natapos sa buong mundo para sa kanilang palikpik at langis ng atay. Ang mga sharmer nga Hammerhead kay nahuman sa tibuok kalibutan alang sa ilang mga kapay ug lana sa atay Tinatayang ang 1.3 hanggang 2.7 milyong mga palikpik ay nakolekta bawat taon mula sa makinis at scalloped na martilyo ng martilyo para sa trade shark fin. Giabanabana nga 1.3 hangtod sa 2.7 milyon nga mga kapay ang nakolekta matag tuig gikan sa hapsay ug Scalloped Hammerhead lang sa pagbaligya sa mga kapay sa iho. Ang mahusay na martilyo ( Sphyrna mokarran ) ay ang pinakamalaking species ng hammerhead shark , na kabilang sa pamilya Sphyrnidae, na nakakuha ng maximum na haba ng 6.1 m (20 p). Ang nailhan nga hammerhead (Sphyrna Mokarran) ay ang pinakadako nga klase sa mga iho nga Hammerhead, nahisakop sa pamilya nga Sphyrnidae, nga nakaabut sa labing taas nga gitas-on nga 6.1m (20 p). Natagpuan ito sa tropikal at mainit-init na mapagkukunan ng tubig sa buong mundo, na naninirahan sa mga baybayin at ang kontinental na istante . Makit-an kini sa mga tropikal ug init nga makuhaan ug tubig sa tibuok kalibutan, nga nagpuyo sa nga lugar nga baybayon ug estante sa kontinental Ang mahusay na martilyo ay maaaring makilala mula sa iba pang mga martilyo sa pamamagitan ng hugis ng "martilyo" (tinawag na "cephalofoil"), na malawak na may halos tuwid na margin sa harap, at sa pamamagitan ng matangkad, may hugis na may sakit na unang dorsal fin . Ang labing puti nga Hammerhead mahimong mailhan gikan sa ubang mga Hammerhead pinaagi sa porma sa ulo (gitawag nga "cerphalofoil"), nga lapad sa usa ka hapit diretso nga panaplin sa unahan, ug pinaagi sa kataas, may dagway nga una ang dorsal nga kapay. Isang nag-iisa, malakas na paglangoy sa tuktok na maninila , ang mahusay na martilyo ay nagpapakain sa isang iba't ibang uri ng biktima na nagmula sa mga crustacean atcephalopods , sa isda ng bony , sa mas maliit na mga pating . Usa ka nag-inusara, kusog nga paglanoy sa taas nga manunukob, ang labing puti nga nagpakaon sa usa ka lainlaing espisye matang sa tukbonon gikan sa mga Crustacean ug Cephalopods, sa isda nga bony, gagmay nga mga iho. Ang mga obserbasyon ng mga species na ito sa ligaw ay nagmumungkahi na ang cephalofoil ay gumana upang hindi matuyo ang mga stingrays , isang pinapaboran na biktima. Ang mga paniid kini nga mga espisye sa ihalas nagsugyot nga ang cephalfoil naglihok aron dili mabalhin ang mga stingrays,usa sa pinalabi nga biktima. Ang species na ito ay may isang viviparous mode ng pagpaparami, nagdadala ng mga litters na umaabot sa 55 pups bawat dalawang taon. Kini nga espisye adunay viviparous metodo nga pagpadaghan, nga nagdala sa mga lit-ag nga hantod 55 ka mga pups matag duha ka tuig. Kahit na potensyal na mapanganib, ang mahusay na martilyo ay bihirang atake sa mga tao. Minsan ito ay kumikiliti sa mga iba't ibang at dapat na tratuhin nang may paggalang. Bisan kung adunay potensyal nga peligro, ang labing puti nga hammerhead talagsa nga moatake sa mga tawo. Kini usabay napangusisa sa mga lainlain ug kinahanglan nga tahuron. Ang pating na ito ay mabibigo nang malaki para sa mga malalaking palikpik nito, na napakahalaga sa merkado ng Asya bilang pangunahing sangkap ng sopas na shark fin . Ang kini nga iho mapakyas alang sa dagkong kapay, nga hinungdanon kaayo sa merkado sa Asya nga panguna nga sagol sa sabaw kapay sa iho. Bilang isang resulta, ang malaking populasyon ng martilyo ay bumababa nang malaki sa buong mundo, at nasuri ito bilang Panganib at pagbabago sa Kritikal na Panganib ng International Union for Conservation of Nature (IUCN). Ingon usa ka sangputanan, ang daghang populasyon sa hammerhead nga nag-anam ka daghan sa tibuok kalibutan, ug gisusi ingon nga nameligro ug gibag-o sa kritikal nga kapeligrohan sa Inernational Union for Conservation of Nature (IUCN) Ang mahusay na martilyo ay unang inilarawan bilang Zygaena mokarran noong 1837 ng Aleman na naturalista na si Eduard Ruppell . Ang maayo na martilyo una nga gihulagway ingon Zygaena mokarran kaniadto 1873 sa naturalista nga si Eduard Ruppel Ang pangalan ay kalaunan ay binago sa kasalukuyang Sphyrna mokarran . Ang ngalan sa ulahi giilisan ngadto sa karon nga Sphyrna mokarran . Gayunpaman, sa loob ng maraming taon ang wastong pang-agham na pangalan para sa mahusay na martilyo ay naisip na Sphyrna tudes , na pinahusay noong 1822 ni Achille Valenciennes . Bisan pa man, sa daghang mga tuig ang balido nga siyentipikanhong ngalan alang sa bantog nga hammerhead gihunahuna nga Sphyrna nga mga tudla , nga gipaayo kaniadtong 1822 ni Achille Valenciennes . Noong 1950, tinukoy ni Enrico Tortonese na ang mga ispesimento na isinalarawan ni Valenciennes ay sa katunayan smalleye martilyo , kung saan inilapat ang pangalang S. tudes . Kaniadtong 1950, gitukoy ni Enrico Tortonese nga ang mga ispesimento nga gihulagway ni Valenciennes sa katinudanon nga smalleye na hammerhead , diin gipili ang ngalan nga S. tudes . Bilang susunod na pinaka- kasingkahulugan ng matatandang , Sphyrna mokarran naging wastong pangalan ng mahusay na martilyo Ang lectotype para sa species na ito ay isang 2.5 m (8.2 ft) ang haba ng lalaki mula sa Pulang Dagat . Ingon sa sunod nga labing tigulang nga parejas ug kahulogan, Sphyrna mokarran nahimo nga wasto ang ngalan sa martilyo Ang lectotype alang sa kini nga species usa ka 2.5 m (8.2 p) ang taas nga lalaki gikan sa Pula nga Dagat . Ang mga matatandang pag-aaral batay sa morpolohiya ay pangkalahatan na inilagay ang mahusay na martilyo bilang isa sa mga mas nagmula na mga miyembro ng pamilya nito, na sumasalamin sa tradisyonal na pananaw na ang laki ng cephalofoil ay unti-unting nadagdagan sa paglipas ng ebolusyon ng martilyo na shark. Ang mga daan nga pagtuon nga gibase sa morpolohiya sa kadaghanan nagbutang sa bantugan nga hammerhead ingon usa sa labi nga nakuha nga mga miyembro sa iyang pamilya, nga nagpakita sa tradisyonal nga pagtan-aw nga ang gidak-on sa cephalofoil nga hinayhinay nga nadugangan sa paglambo sa ebolusyon sa pakpak nga martilyo. Gayunpaman, ang pananaw na ito ay tinanggihan ng phylogenetic na pag- aaral gamit ang nuclear at mitochondrial DNA , na natagpuan na ang mahusay na martilyo at ang makinis na martilyo ( S. zygaena ) ay bumubuo ng isang clade na basal sa lahat ng iba pang Sphyrna species. Bisan pa, kini nga pagtan-aw gipamatud-an sa phylogenetic nga pag-analisar gamit ang nukleyar ug mitochondrial nga DNA , nga nakit-an nga ang hawud nga martilyo ug ang hapsay nga martilyo ( S. zygaena ) naghimo usa ka clade nga basal sa tanan nga uban pang espisye sa Sphyrna . Ang mga resulta na ito ay nagpapakita din na ang unang mga martilyo na umunlad ay malaki kaysa sa maliliit na cephalofoils Gipakita usab sa resulta nga ang una nga mga hammerhead nga nausab adunay dako kaysa gagmay nga mga cephalofoils. Sa Karagatang Atlantiko , natagpuan ito mula sa North Carolina hanggang Uruguay , kabilang ang Gulpo ng Mexico at Dagat Caribbean , at mula sa Morocco hanggang Senegal , at Dagat Mediteraneo . Sa Dagat Atlantiko , makit-an kini gikan sa North Carolina hangtod sa Uruguay , lakip ang Gulpo sa Mexico ug Dagat Caribbean , ug gikan sa Morocco hangtod sa Senegal , ug Dagat sa Mediteraneo . Natagpuan ito sa buong rim ng Karagatang Indiano , at sa Karagatang Pasipiko mula sa Ryukyu Islands hanggang Australia , New Caledonia , atFrench Polynesia , at mula sa southern Baja California hanggang Peru . Makit-an kini sa tibook daplin sa Dagat sa India , ug sa Dagat sa Pasipiko gikan sa Ryukyu Islands hangtod sa Australia , New Caledonia , ug French Polynesia , ug gikan sa habagatang Baja California hangtod sa Peru . Maaaring mangyari ito sa Gambia , Guinea , Mauritania , Sierra Leone , at Western Sahara , ngunit hindi ito nakumpirma. Mahimong mahitabo kini sa Gambia , Guinea , Mauritania , Sierra Leone , ug Western Sahara , apan wala kini gikumpirma. Ang mga malalaking martilyo ay maaaring matagpuan mula sa mga walang tubig na tubig na mas mababa sa 1 m (3.3 p) ang lalim, hanggang sa lalim ng 80 m (260 piye) sa baybayin. Ang mga dako nga hammerhead mahimo nga makit-an gikan sa lawod nga tubig nga walaÕy 1 m (3.3 p) ang giladmon, hangtod sa giladmon nga 80 m (260 p) sa baybayon. Mas gusto nila ang mga coral reef , ngunit naninirahan din sa mga kontinente ng kontinente, mga terrace ng isla, laguna , at malalim na tubig malapit sa lupa. Gipaboran nila ang mga coral reef , apan nagpuyo usab sa mga kontinente, sa mga terrace sa isla, linaw, ug lalum nga tubig nga duol sa yuta. Sila ay migratory ; populasyon sa Florida at saAng South China Sea ay naitala na lumilipat na mas malapit sa mga poste sa tag-araw. Sila migratory ; populasyon sa Florida ug sa Ang Dagat sa South China gisulat nga ipabalhin nga mas duol sa mga poste sa ting-init. Ang "martilyo" ng mahusay na martilyo ay malawak na may isang natatanging tuwid na nangungunang gilid. Ang "hammerhead" ang batugan nga martilyo nga lapad nga adunay usa ka lahi nga tul-id nga nag-una nga ngilit. Ang indibidwal na nakalarawan dito ay nagpapakita ng pinagsama na paglangoy na ginagamit ng mga species bilang pangunahing anyo ng lokomosyon. Ang indibidwal nga gihulagway dinhi nagpakita usab sa gilansad nga pagdako nga gigamit sa espisye ingon nga panguna nga dagway sa lokomosyon. Ang naka-streamline na katawan ng mahusay na martilyo na may pinalawak na cephalofoil ay karaniwang ng mga martilyo ng martilyo. Ang nag-streamline nga lawas sa maayo nga hammerhead nga adunay gipadako nga cephalofoil tipikal sa mga hammerhead. Ang mahusay na martilyo ng may sapat na gulang ay maaaring makilala mula sa scalloped martilyo at ang makinis na martilyo sa pamamagitan ng hugis ng cephalofoil, na may halos tuwid na margin sa harap (kumpara sa arched), na may kilalang medial at lateral indentations. Ang bantugan nga hammerhead na hamtong mahimong mailhan gikan sa scalloped hammerhead ug ang hamis nga hammerhead pinaagi sa porma sa cephalofoil, nga adunay hapit diretso sa unahan sa atubangan (sukwahi sa arched), nga adunay bantog nga medial ug lateral indentations. Ang lapad ng cephalofoil ay 23-27% ng haba ng katawan. Ang mga ngipin ay tatsulok at malakas na serrated, na nagiging mas mahilig patungo sa mga sulok ng bibig. Ang gilapdon sa cephalofoil mao ang 23-27% sa gitas-on sa lawas. Ang mga ngipon tatsulok ug kusgan nga nag-serrated, nga labi ka padulong sa mga suok sa baba. Mayroong 17 na mga hilera ng ngipin sa magkabilang panig ng itaas na panga na may 2-3 ngipin sa symphysis (ang midline ng panga), at 16-17 ngipin sa magkabilang panig ng ibabang panga at 1-3 sa symphysis. Adunay 17 ka laray sa ngipon sa parehas nga bahin sa taas nga apapangig nga adunay mga ngipon sa 2-3 nga ngipon sa symphysis (ang midline sa panga), ug ang 16-17 nga ngipon sa duha nga kilid sa ubos nga apapangig ug 1Ð3 sa symphysis. Ang unang dorsal fin ay natatangi, pagiging matangkad at malakas na falcate (hugis-karit), at nagmula sa pagpasok ng mga pectoral fins . Ang una nga dorsal fin talagsaon, labi ka taas ug kusog nga guba (porma nga may karit), ug naggikan sa pagsulud sa mga pectoral fins . Ang pangalawang dorsal fin at anal fin ay parehong medyo malaki, na may malalim na mga notches sa likuran ng margin. Ang ikaduha nga dorsal fin ug anal fin parehas nga kadako, nga adunay kalalom nga mga notko sa likud nga margin. Ang mga pelvic na palikpik ay pako na may mga malukot na likuran ng margin, kaibahan sa tuwid na marginal na pelvic fins ng scalloped martilyo. Ang mga pelvic na kapay kay pako nga dunay kum-ot nga likud sa margin, sukwahi sa tul-id nga marginal na pelvic nga kapay sa scalloped hammerhead. Ang balat ay natatakpan ng malapit na inilagay dermal denticles. Ang panit gitabonan sa duol nga mga panit nga dermal. Ang bawat denticle ay hugis-diyamante, na may 3-5 pahalang na tagaytay na humahantong sa mga ngipin ng marginal sa mas maliit na indibidwal, at 5-6 sa mas malalaking. Ang matag denticle adunay porma nga diamante, nga naay 3-5 nga pahalayo nga mga agianan padulong sa mga ngilit sa ngipon sa gagmay nga mga indibidwal, ug ang 5-6 sa labi ka daghan. Ang mahusay na martilyo ay madilim na kayumanggi upang magaan ang kulay-abo sa oliba sa itaas, kumukupas sa puti sa salungguhit. Ang bantugan nga hammerhead mao ang dulom nga kapehon aron mag-abo sa olibo sa taas, molupad sa puti sa linya. Ang mga palikpik ay hindi minarkahan sa mga may sapat na gulang, habang ang dulo ng pangalawang dorsal fin ay maaaring madilim sa mga juvenile. Ang mga kapay dili gimarkahan sa mga hamtong, samtang ang tumoy sa ikaduhang dorsal nga kapay mahimong ngitngit sa mga bata pa. Ang average na mahusay na martilyo ay sumusukat hanggang sa 3.5 m (11 ft) ang haba at may timbang na higit sa 230 kg (510 lb). Ang kasagaran nga maayo nga hammerhead adunay sukod nga hangtod sa 3,5 m (11 p) ang gitas-on ug adunay gibug-aton nga kapin sa 230 kg (510 lb). Ang isang maliit na porsyento ng populasyon, karamihan o lahat ng mga kababaihan, ay mas malaki. Ang usa ka gamayan nga porsyento sa populasyon, kadaghanan o tanan nga mga babaye, mas daghan. Ang pinakamahabang mahusay na martilyo sa talaan ay 6.1 m (20 p). Ang pinaka taas na maayo nga hammerhead nga natala 6.1 m (20 p). Ang pinakabantog na kilalang martilyo ay isang 4.4 m (14 p) ang haba, 580 kg (1,280 lb) na babae na nahuli sa Boca Grande, Florida noong 2006. Ang labing inila ng maayo nga hammerhead mao ang 4.4 m (14 p) ang gitas-on, 580 kg (1,280 lb) babaye nga nadakpan sa Boca Grande, Florida kaniadtong 2006. Ang bigat ng babae ay dahil sa kanyang pagbubuntis na may 55 malapit-natal pups. Ang gibug-aton sa babaye tungod sa iyang pagmabdos nga 55 anyos pagpanganak. Ang mahusay na martilyo ay isang nag-iisa, nomadikong mandaragit na may posibilidad na mabigyan ng isang malawak na berth ng iba pang mga shark ng bahura. Ang bantog nga hammerhead usa ka nag-inusara, nagbalhinbalhin nga manunukob nga adunay posibilidad nga mahatagan usa ka halapad nga lugar sa ubang mga iho. Kung harapin, maaari silang tumugon sa isang agonistic na pagpapakita : bumababa ang kanilang mga pectoral fins at paglangoy sa isang matigas o tuso na fashion. Kung giatubang, mahimo sila nga makatubag sa usa ka agonistic nga pagpakita: pagpaubus sa ilang mga kapay nga pectoral ug paglangoy sa usa ka gahi o maliputon nga pamaagi. Ang mga Juvenile ay nasamsam ng mas malalaking pating tulad ng mga pating ng baka ( Carcharhinus leucas ), habang ang mga matatanda ay walang pangunahing mandaragit maliban sa mga mamamatay na balyena , na nangangaso ng mga martilyo sa anumang edad. Ang mga batan-on nabihag sa daghang mga iho sama sa mga iho (Carcharhinus leucas), samtang ang mga hamtong walaÕy punoan nga manunukob gawas sa mga whale nga mamamatay, nga mangayam sa mga martilyo bisan unsang edad. Ang mga dilaw na jacks ( Carangoides bartholomaei ) ay nakita na naghahampas sa kanilang sarili laban sa mga tangke ng martilyo, marahil upang mapupuksa ang kanilang mga sarili sa mga parasito . Ang mga dilaw nga jacks (Carangoides bartholomaei) nakit-an nga nagbunal sa ilang kaugalingon batok sa mga tangke sa martilyo, tingali aron mawala ang ilang mga parasito. Mga Paaralan ngang mga piling isda ( Naucrates ductor ) kung minsan ay sinamahan ang mahusay na martilyo. Ang mga grupo sa mga piniling isda (Naucrates ductor) usahay giubanan ang bantog nga hammerhead. Ang mahusay na martilyo ay na-parasitiko ng maraming mga species ng copepods , kabilang ang Alebion carchariae , A. elegans , Nesippus orientalis , N. crypturus , Eudactylina pollex , Kroyeria gemursa , at Nemesis atlantica . Ang bantog nga hammerhead nahimo nga parasitiko sa daghang mga espisye sa copepods, lakip ang Alebion carchariae, A. elegans, Nesippus orientalis, N. crypturus, Eudactylina pollex, Kroyeria gemursa, ug Nemesis atlantica. Ang mga Stingrays ay isang napaboran na biktima ng mahusay na martilyo. Ang mga pagi usa ka pinalabi nga biktima sa mga hammerhead. Ang mahusay na hammerhead shark ay isang aktibong mandaragit na may iba't ibang diyeta, kilalang biktima ng mahusay na martilyo kasama ang mga invertebrates tulad ng mga crab, lobsters, squid, at octopus, mga bony fish tulad ng tarpon , sardines , sea __catfishes , toadfish , porgies , grunts , jacks , mga croaker , groupers , flatfishes , boxfishes , at porcupine fish , at mas maliit na mga pating tulad ng mga smoothhounds . Ang bantog nga hammerhead nga iho usa ka aktibo nga manunukob nga adunay lainlaing mga pagkaon, nahibal-an nga biktima sa daghang martilyo kauban ang mga invertebrata sama sa mga alimango, lobitos, pusit, ug pugita, mga bukog nga isda sama sa tarpon, sardinas, dagat Mga Catfish, toadfish, porgies, grunts, jacks, croaker, groupers, flatfishes, boxfishes, ug porcupine nga isda, ug mas gagmay nga mga iho sama sa smoothhounds Sa Rangiroa Atoll, mahusay na mga martilyo na biktima ng mga oportunistiko sa mga kulay- abo na mga shark ng bahura ( Carcharhinus amblyrhynchos ) na naubos ang kanilang mga sarili sa paghabol sa mga kapares. Sa Rangiroa Atoll, daghang mga hammerhead nga biktima sa mga mapahimuslanon nga ubanon nga mga pating bahura (Carcharhinus amblyrhynchos) ang nagpaluya sa ilang kaugalingon sa paggukod sa ilang mga katugbang. Ang mga species ay kilala na cannibalistic. Nahibal-an nga espisye sa kanibalista. Ang mga magagaling na martilyo ay mga tuktok na mga maninila sa mga pating at mga dalubhasa sa pagpapakain sa iba pang mga pating, sinag at mga skate , lalo na ang mga stingrays. Ang mga maayong martilyo mao ang nanguna nga manunukob sa mga iho ug eksperto sa pagpakain sa uban pang mga iho, sagbayan ug skate, labi na ang mga stingray. Ang nakakapanghinayang spines ng stingrays ay madalas na natagpuan lodging sa loob ng bibig nito at tila hindi mag-abala sa pating dahil ang isang ispesimen na nakuha sa Florida ay may 96 spines sa loob at sa paligid ng bibig nito. Ang dili makaluluoy nga mga tunok sa stingrays kanunay makit-an nga naa sa sulud sa baba niini ug ingon dili makahasol sa iho tungod kay ang usa ka ispesimen nga nakuha sa Florida adunay 96 nga mga tunok sa sulud ug palibot sa baba niini. Mahusay na martilyo sa pangunahin ang pangangaso sa bukang-liwayway o alas-sais, pag-indayog ng kanilang mga ulo sa malawak na mga anggulo sa ibabaw ng sahig ng dagat upang kunin ang mga lagda ng koryente ng mga stingrays na inilibing sa buhangin, sa pamamagitan ng maraming electroreceptory na matatagpuan sa ilalim ng cephalofoil. Ang bantog na hammerhead manguna aron mangayam sa kaadlawon o alas sais, nga giuyog ang ilang mga ulo sa daghang mga anggulo sa ibabaw sa salog sa dagat aron kuhaon ang mga sign sa kuryente sa mga pagi nga nalubong sa balas, sa sa daghang electroreceptory nga naa sa ilalum sa cephalofoil. Naghahain din ang cephalofoil bilang isang hydrofoilna nagbibigay-daan sa pating upang mabilis na umikot at hampasin sa isang sinag ng isang oras na napansin. Ang Cephalofoil nagsilbi usab nga usa ka hydrofoil nga nagtugot sa iho nga dali nga magtuyok ug moigo sa usa ka sagbayan nga kaniadto namatikdan. Sa Florida, ang mga malalaking martilyo ay madalas na unang maabot ang mga bagong baited sharklines, na nagmumungkahi ng isang partikular na masigasig na amoy . Sa Florida, ang mga dagko nga hammerhead kanunay nga nakaabut sa mga bag-o nga gisalo nga sharkline, nga nagsugyot sa labi ka baho. Ang isa pang pag-andar ng cephalofoil ay iminungkahi ng isang pag-obserba ng isang mahusay na martilyo na umaatake sa isang timog na stingray ( Dasyatis americana ) sa Bahamas : ang pating ang unang kumatok ng sinag sa ilalim ng dagat na may isang malakas na suntok mula sa itaas, at pagkatapos ay naka-pin ito sa ulo nito habang pivoting upang kumuha ng isang malaking kagat mula sa bawat panig ng pectoral fin disc ng sinag. Ang usa pa nga kalihokan sa cephalofoil gisugyot sa usa ka obserbasyon sa usa ka maayo nga hammerhead nga miataki sa usa ka southern stingray (Dasyatis americana) sa Bahamas: ang iho mao ang una nga naghinuktok sa usa ka sagbayan sa ilawom sa dagat nga adunay kusug. paghuyop gikan sa taas, ug pagkahuman i-pin kini sa ulo niini samtang gibalhin aron makuha ang usa ka dako nga pagpaak gikan sa matag kilid sa pectoral fin disc sa sagbayan. Ito ay epektibong nakakulong sa stingray, na pagkatapos ay kinuha sa mga jaws at sawed bukod sa mabilis na pag-iling ng ulo. Kini epektibo nga nakakulong sa pagi, nga gidala sa apapangig ug gabas nga dugang sa paspas nga pag-uyog sa ulo. Ang isang mahusay na martilyo ay nakita rin na umaatake sa isang batik na sinag ng agila ( Aetobatus narinari) sa bukas na tubig sa pamamagitan ng pagkuha ng isang napakalaking kagat mula sa isa sa mga pectoral fins nito. Nakita usab nga usa ka maayong hammerhead ang pag-atake sa usa ka nakit-an nga silak nga agila (Aetobatus narinari) sa bukas nga tubig pinaagi sa pagkuha sa usa ka kaylap nga pagpaak gikan sa usa sa mga fector sa fectoral. Ang ray kaya hindi nakakaya, ang pating ay muling ginamit ang ulo nito upang i-pin ito sa ilalim at pivoted upang kunin ang sinag sa ulo ng una nitong panga. WalaÕy mahimo ang pagi, gigamit pag-usab sa iho ang ulo niini aron maipit kini sa ilawom ug gipili aron makuha ang sagbayan sa ulo sa una nga apapangig. Ang mga obserbasyong ito ay nagmumungkahi na ang mahusay na martilyo ay naghahanap upang huwag paganahin ang mga sinag gamit ang unang kagat, isang diskarte na katulad ng mahusay na puting pating ( Carcharodon carcharias ), at na ang cephalofoil nito ay isang pagbagay para sa paghawak sa biktima. Gisugyot sa kini nga mga obserbasyon nga ang bantog nga hammerhead nagtinguha nga dili paganahon ang mga pagi sa una nga mopaak, usa ka pamaagi nga parehas sa daghang puti nga iho (Carcharodon carcharias), ug nga ang cephalofoil niini usa ka pagbagay sa pagdumala biktima Ang isang pag-aaral ng 2016 ng mga ispesimen na naka-log na may mga accelerometer ay nagpakita na ang mahusay na mga martilyo ng martilyo ay binabawasan ang pag-drag at binawasan ang paggasta ng enerhiya sa pamamagitan ng paglangoy sa kanilang panig sa isang pustura na tinawag na "roll swimming". Usa ka pagtuon sa 2016 sa mga ispesimen nga naka-log sa mga accelerometers nagpakita nga ang bantog nga hammerhead makaminus sa pagguyod ug makaminusan ang paggasto sa enerhiya pinaagi sa paglangoy sa ilang kilid sa usa ka postura gitawag nga "roll swimming". Ang pating ay gumagamit ng napakalaking dorsal fin nito upang makatulong na makamit ang pag-angat, isang ugali na dati nang nabanggit sa mga bihag na mga specimen, at maaaring gumastos ng hanggang sa 90% ng oras nito sa oryentasyong ito sa paglangoy. Gigamit sa iho ang iyang dako kaayong palikpik sa dorsal aron matabangan nga maitaas ang pagtaas, usa ka naandan nga gihisgutan kaniadto sa mga bihag nga mga ispesimen, ug makagugol hangtod sa 90% sa oras niini sa orientasyon sa paglangoy. Ang mahusay na mga martilyo ng martilyo ay konektado sa kanilang ina sa pamamagitan ng isang inunan sa panahon ng gestation. Ang mga maayo nga hammerhead konektado sa ilang inahan pinaagi sa usa ka inunan sa panahon sa pagmabdos. Tulad ng iba pang mga martilyo ng martilyo, ang mga mahusay na martilyo ay mabubuhay : sa sandaling ang pagbuo ng mga bata ay gumagamit ng kanilang suplay ng pula ng itlog , ang yolk sac ay binago sa isang istraktura na magkatulad sa isang mammilya na inunan . Sama sa ubang mga hammerhead, ang maayo nga mga hammerhead mabuhi: kung magamit na sa mga nag-uswag nga bata ang ilang suplay sa itlog nga itlog, ang yolk sac nabag-o ngadto sa usa ka istraktura nga parehas sa usa ka mammalian placenta. Hindi tulad ng karamihan sa iba pang mga pating, kung aling mga asawa sa o malapit sa ilalim ng dagat, ang mga mahusay na martilyo ay na-obserbahan ang pag-upa malapit sa ibabaw. Dili sama sa kadaghanan sa ubang mga iho, nga nagparis sa o hapit sa ilawom sa dagat, ang mga maayo nga martilyo naobserbahan nga nagaabang malapit sa nawong. Sa isang account mula sa Bahamas, ang isang pares ng pag-ikot ay umakyat habang naglalangoy sa bawat isa, nagsasawa kapag nakarating sila sa ibabaw. Sa usa ka asoy gikan sa Bahamas, ubay-ubay nga mga hugna ang ningkatkat samtang naglangoy sa usag usa, gikapoy sa pag-abut sa ibabaw. Ang mga kababaihan ay nag-aanak nang isang beses bawat dalawang taon, na ipinanganak mula sa huli na tagsibol hanggang tag-araw sa Hilagang Hemisphere at mula Disyembre hanggang Enero sa mga tubig sa Australia. Ang mga babaye nanganak usa ka beses sa matag duha ka tuig, nga naanak gikan sa ulahing bahin sa tingpamulak hangtod sa ting-init sa Amihanang Hemisperyo ug gikan sa Disyembre hangtod Enero sa katubigan sa Australia. Ang panahon ng pagbubuntis ay 11 buwan. Ang panahon sa pagmabdos mao ang 11 ka bulan. Ang laki ng magkalat ay mula sa 6-55 pups, na may 20-40 ang naging tipikal. Ang kadako sa pagkalat gikan sa 6-55 nga mga anak, nga adunay 20-40 nga nahimong tipikal. Ang mga bata ay naiiba sa mga may sapat na gulang sa pagkakaroon ng isang bilugan na pangharap na margin sa ulo. Ang mga bata lainlain gikan sa mga hamtong nga adunay usa ka bilugan nga atubangan nga bahin sa ulo. Ang karaniwang buhay ng species na ito ay 20-30 taon; ang rekord na babaeng Boca Grande ay tinatayang nasa edad 40-50 taong gulang. Ang kasagaran nga kinabuhi sa kini nga lahi mao ang 20-30 ka tuig; ang natala nga babaye nga Boca Grande gibanabana nga nag-edad og 40-50 ka tuig. Isang mahusay na martilyo na nahuli ng isang sports mangingisda. Usa ka maayo nga martilyo nga nakuha sa usa ka isport nga mangingisda. Ang pagsasamantala ng tao ngayon ay nagbabanta sa kaligtasan ng mga species na ito. Ang pagpahimulos sa tawo karon nameligro sa pagpadayon sa kini nga espisye. Sa malaking sukat at pagputol ng ngipin, ang mahusay na martilyo ay maaaring malubhang nasugatan ang isang tao at dapat na mag-ingat sa kanilang paligid. Sa daghan gidaghanon ug pagputol sa ngipon, ang bantog nga hammerhead mahimoÕg makadaot sa usa ka tawo ug mag-amping kinahanglan gamiton sa ilang mabinantayon. Ang species na ito ay may (posibleng hindi nararapat) na reputasyon para sa pagsalakay at pagiging pinaka-mapanganib sa mga martilyo ng martilyo. Ang kini nga klase adunay usa ka (lagmit nga dili angay) reputasyon alang sa pagsulong ug mao ang labing peligro sa mga hammerhead. Ang mga mananaliksik sa ilalim ng dagat ay nag-ulat na ang mahusay na mga martilyo ay may posibilidad na mahiya o hindi aktibo sa mga tao. Ang mga submarino sa ilawom sa dagat nagtaho nga ang daghang mga hammerhead nga mga bata labi ka maulawon o dili aktibo sa mga tawo Gayunpaman, mayroong mga ulat ng mahusay na mga martilyo na malapit sa mga iba't ibang at kahit na singilin ang mga ito kapag sila ay unang pumasok sa tubig. Bisan pa, adunay mga nataho bahin sa daghang mga hammerhead nga nagpaduol sa mga nagkalainlain ug gisingil usab kini sa una nilang pagsulod sa tubig. Bilang ng 2011, ang International Shark Attack File ay naglista ng 34 kagat, 17 sa mga ito ay walang kuryente at walang nakamamatay, na ipinagkakaloob sa mga martilyo ng martilyo ng genus Sphyrna. Hangtud sa kaniadoing 2011, ang International Shark Attack File naglista sa 34 mga paak, 17 niini wala pa maayo ug walaÕy namatay, sumala sa hammerhead sa henero sa Sphyrna. Dahil sa kahirapan sa pagkilala sa mga species na kasangkot, hindi sigurado kung ilan ang sanhi ng mahusay na mga martilyo. Tungod sa kalisud sa pag-ila sa mga espisye nga nahilambigit, dili sigurado kung pila ang hinungdan sa daghang mga hammerhead. Ang pating na ito ay nakumpirma na responsable para sa isa lamang (hinihimok) kagat. Kini nga iho gipakumpirma nga responsable sa usa ra ka (gihagit) paak. Ang mahusay na martilyo ay regular na nahuli kapwa komersyal at libangan sa mga tropiko, gamit ang mga longlines , naayos na mga lambat, mga hook-and-line, at mga trawl . Ang bantog nga hammerhead kanunay nga nakuha nga komersyo ug kalingawan sa mga tropiko, gamit ang mga longlines , naayos nga mga lambat sa ilalom, kaw-it-line, ug mga trawl. Kahit na ang karne ay bihirang kumonsumo, ang kanilang mga palikpik ay nagiging mas mataas dahil sa kahilingan ng Asyano para sa shark fin sop . Bisan kung ang karne talagsa ra nga mahurot, ang ilang mga plato nahimo nga labi nga hinungdanon tungod sa panginahanglan sa Asyano alang sa sabaw sa shark fin. Bilang karagdagan, ang kanilang balat na ginagamit para sa katad , langis ng atay para sa mga bitamina , at ang kanilang mga bangkay para sa pangingisda . Ingon kadugangan, ang ilang panit gigamit alang sa panit , sa ilang atay nga lana alang sa mga bitamina , ug ang ilang mga lawas nga patayng lawas alang sa fishmeal . Ang mahusay na martilyo ay kinuha din hindi sinasadya bilang bycatchat naghihirap sa napakalaking dami ng namamatay, higit sa 90% para sa mga pangingisda sa hilagang-kanluran ng Atlantiko at Golpo ng Mexico. Ang bantog nga hammerhead gikuha usab nga wala tuyoa tungod kay ang bycatchug nag-antus sa taas kaayo nga pagka-mortal, labaw sa 90% alang sa mga pangisda sa amihanan-kasadpan sa Atlantiko ug Gulpo sa Mexico. Ang pagkabihag sa mga lambat ng pating sa paligid ng mga dalampasigan ng Australia at South Africa ay isa pang mapagkukunan ng dami ng namamatay. Ang pagsulud sa mga pukot sa iho sa palibot sa mga baybayon sa Australia ug South Africa usa pa ka gigikanan sa pagkamatay Ang pagpapakain ng mahusay na martilyo ay nangyayari sa loob ng Bahama Islands - tumutulong sa pagbuo ng higit sa $ 100 Milyun-milyong kita ng turismo bawat taon at tinitiyak na ang mga pating ay protektado sa tubig sa paligid ng mga isla. Ang pagpakaon sa maayo nga martilyo mahitabo sa sulod sa Bahama Islands - nagtabang sa paggawas sa labaw pa sa $ 100 Milyon nga kita sa turismo matag tuig ug gisiguro ang mga pating nga giprotektahan sa tubig sa palibot sa mga isla. Ang mahusay na martilyo ay labis na masugatan sa labis na pagnanasa dahil sa mababang pangkalahatang kasaganaan at mahabang panahon ng henerasyon . Ang bantog nga martilyo labi ka delikado sa sobrang pagpatuyang tungod sa gamay nga kinatibuk-an nga kadagaya ug taas nga panahon sa kaliwatan. Ang pagtatasa ng katayuan sa pag-iingat ay mahirap dahil ang ilang mga mangingisda ay naghihiwalay sa mahusay na martilyo mula sa iba pang mga martilyo sa kanilang naiulat na mga catches. Ang pagsusi sa kahimtang sa pagpreserba niini lisud tungod pipila nga mga pangisda ang nagbulag sa bantugan nga martilyo gikan sa ubang mga martilyo sa ilang mga gikataho nga mga silyo. Ang species na ito ay nakalista bilang globally Endangered sa IUCN Red List . Panganib ito sa hilagang-kanluran ng Atlantiko at Gulpo ng Mexico, kung saan kahit na ito ay isang hindi target na species, ang populasyon ay bumagsak ng 50% mula noong 1990s dahil sa bycatch. Ang kini nga mga species nalista ingon sa kalibotan nga nameligro sa IUCN Red List . Kini nameligro sa amihanan-kasadpang Atlantiko ug Gulpo sa Mexico, diin bisan kung dili kini target nga mga espisye, ang populasyon nahulog 50% sukad sa 1990 tungod sa bycatch Panganib din ito sa timog-kanlurang Dagat ng India, kung saan ang mga malalaking bilang ng mga longline vessel ay hindi gumagawang iligal sa kahabaan ng baybayin para sa mga martilyo at higanteng gitara (Rhynchobatus djiddensis ). Kini nameligro usab sa habagatan-kasadpang Dagat sa India, diin daghang mga tag-as nga mga linya sa longline ang dili molihok subay sa mga baybayon alang sa mga martilyo ug higanteng gitara (Rhynchobatus djiddensis ). Ang mahusay na hammerhead catch rate sa Karagatang Indiano ay tumanggi sa 73% mula 1978 hanggang 2003, kahit na hindi pa ito natukoy kung kumakatawan ito sa naisalokal o laganap na pag-ubos. Ang kadako nga kadak-an sa pagdakup sa martilyo sa Dagat sa India mikunhod og 73% gikan 1978 hangtod 2003, bisan kung wala pa kini natino kung kini nagrepresentar sa lokalidad o kaylap nga pagkunhod. Ang mahusay na martilyo ay Critically Endangered kasama ang kanlurang baybayin ng Africa, kung saan ang mga stock ay gumuho na may tinatayang 80% na pagtanggi sa nakaraang 25 taon. Ang bantog nga martilyo nga kritikal nga nameligro sa kasadpang baybayon sa Africa, diin ang mga stock nabuak nga adunay gibanabana nga 80% nga pagkunhod sa miaging 25 ka tuig. Ang West Africa Sub-Regional fishing Commission (SRFC) ay kinikilala ang mahusay na martilyo bilang isa sa apat na pinaka-banta na species sa rehiyon, kahit na ang pangingisda ay patuloy na hindi pinapansin at walang regulasyon. Ang West Africa Sub-Regional fishing Commission (SRFC) nakaila sa bantog nga martilyo ingon usa sa upat nga labing nameligro nga mga species sa rehiyon, bisan kung ang pagpangisda nagpadayon nga walaÕy gi-monitor ug walaÕy regulasyon. Sa hilagang Australia , ang species na ito ay nasuri bilang Data Deficientngunit sa "mataas na peligro". Sa amihanang Australia , kini nga espisye gihulagway ingon nga Data kakulanganapan sa "taas nga peligro". Ang pag-aalala ay lumitaw doon dahil sa isang malaking pagtaas sa iligal, hindi nauugnay, at unregulated (IUU) pangingisda, na sumasalamin sa tumataas na halaga ng mga palikpik ng pating na ito. Napatungha ang kabalaka bahin sa pagdugang sa ihap sa iligal, walaÕy natala, ug walaÕy pagdumala (IUU) nga pangisda, nga nagpakita sa nagkataas nga kantidad sa mga punoan sa pating. Walang mga hakbang sa pag-iingat na partikular na nagpoprotekta sa mahusay na martilyo na naisabatas. WalaÕy gihimo nga pag-amping nga mga lakang nga mapanalipdan sa bantog nga martilyo. Nakalista ito sa Annex I, Highly Migratory Species, ng UN Convention on the Law of the Sea , kahit na walang mga scheme ng pamamahala na ipinatupad sa ilalim ng kasunduang ito. Nakalista kini sa Annex I, Highly Migratory Species, sa UN Convention on the Law of the Sea , bisan pa walaÕy mga pamaagi sa pagdumala nga gipatuman sa ubos sa kini nga kasabutan. Ang pagbabawal ng shark finning ng mga bansa at supranational entities tulad ng Estados Unidos, Australia, at European Union, at international regulatory body tulad ng International Commission para sa Conservation of Atlantic Tunas (ICCAT), ay dapat mabawasan ang presyur sa pangingisda sa mahusay na martilyo. Ang pagdili sa financing sa shark sa mga nasud ug supranational entity sama sa Estados Unidos, Australia, ug European Union, ug mga internasyonal nga mga lawas sa regulasyon sama sa International Commission for the Conservation of Atlantic Tunas (ICCAT), kinahanglan makunhuran ang presyur sa pagpangisda sa dakong martilyo Ang Negros beled babbler ( Zosterornis nigrorum ) ay isang species ng ibon sa pamilya na Zosteropidae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Ang Negros beled babbler ( Zosterornis nigrorum ) usa ka klase nga langgam sa pamilya nga Zosteropidae . Kini endimiko sa Pilipinas. Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na moist Montane forest . Ang natural nga puy-anan mao ang subtropikal o tropikal nga moist montane nga lasang . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa mawala sa bisyo. Ang baboy na baboy ni Oliver o Mindoro warty pig ( Sus oliveri ) ay isang maliit na species sa genus ng baboy ( Sus ) na matatagpuan lamang sa isla ng Mindoro sa gitnang Pilipinas . Ang baboy ni Oliver o ang Mindoro warty pig ( Sus oliveri ) usa ka gamay nga espisye sa henero nga baboy ( Sus ) nga mahimo ra nga makit-an sa isla sa Mindoro sa sentro nga Pilipinas . Ang species na ito na dati nang itinuring na isang subspecies ng S. philippensis , ay ipinakita na naiiba sa morpologikal at genetically. Kini nga mga species kaniadto giisip nga usa ka subspesies sa S. philippensis , gipakita nga lainlain sa morpologikal Ang mouse-deer ng Pilipinas ( Tragulus nigricans ), na kilala rin bilang Balabac chevrotain o pilandok (sa Filipino ), ay isang maliit, nocturnal ruminant , na endemik sa Balabac at kalapit na mga maliliit na isla (Bugsuk at Ramos) timog-kanluran ng Palawan sa Pilipinas . Ang Philippine mouse-deer ( Tragulus nigricans ), na naila usab nga Balabac chevrotain o pilandok (sa Pilipino ), usa ka gamay, panggabi ruminant , nga endemik sa Balabac ug mga kasilinganan nga gagmay nga mga isla (Bugsuk ug Ramos) habagatan-kasadpan sa Palawan sa Pilipinas. Ang genus na Tragulus ay nangangahulugang 'maliit na kambing' at pinangalanan ng mouse-deer ng Pilipinas kaya dahil sa pahalang na mga mag-aaral ng mga mata. Ang posisyon na ito ng mag-aaral ay nagbibigay-daan para sa isang pagtaas sa peripheral lalim na pagdama . Ang genus Tragulus gipasabut nga 'gamay nga kanding' ug ang mouse-deer sa Pilipinas ginganlan nga tungod sa pinahigda nga mga estudyante sa mga mata. Kini nga posisyon sa tinun-an nagtugot alang sa usa ka pagdugang sa pagsabut sa peripheral . Ayon sa kaugalian, ito ay itinuturing namga subspecies ng mas malaking mouse-deer ( T. napu ). Kinaiyanhon kini nga giisip nga usa ka mga subspesies sa labi ka dako nga mouse-deer ( T. napu ). Gayunman, noong 2004, ang T. nigricans ay nahiwalay mula sa T. napu bilang sariling species dahil sa pagkakaiba-iba ng morphology ng bungo (sukat ng bungo). Sa 2004, bisan pa, ang T. nigricans gibulag gikan sa T. napu ingon nga kaugalingon nga espisye tungod sa mga kalainan sa morpolohiya sa bungo (mga sukod sa bungo). Taliwas sa karaniwang pangalan nito , ang mouse-deer ng Pilipinas ay hindi kabilang sa pamilya ng usa na si Cervidae , ngunit isang miyembro ng pamilyang chevrotain . Sukwahi sa sagad nga ngalan niini , ang mouse-deer sa Pilipinas dili sakop sa pamilya sa usa nga si Cervidae , apan sakop sa pamilyang chevrotain. Mayroon itong itim at kayumanggi amerikana na may puting guhitan sa lalamunan at dibdib. Kini adunay itom ug kapehon nga panit nga adunay puti nga linya sa liog ug dughan. Ang bawat indibidwal na buhok ay may mga seksyon ng iba't ibang kulay - ang batayan ay karaniwang magaan (mula sa puti hanggang ashy brown), na may isang malas, orange, o brown midsection, at isang mahabang itim na tip. Ang matag indibidwal nga buhok adunay mga seksyon nga lainlain nga mga kolor - ang basehan kasagaran gaan (gikan sa puti hangtod sa abugon nga kape), nga adunay pagka kahel, o kapehon nga tungang bahin, ug usa ka taas nga itom nga tumoy. Ang pinaka-kapansin-pansin na mga marka ng Balabac chevrotain ay nasa lalamunan, na may tatlong makitid na puting guhitan na nagsisimula mula sa isang puting patch sa ilalim ng baba at umaabot sa dibdib. Ang labing makapaikag nga mga marka sa Balabac chevrotain anaa sa tutunlan, nga adunay tulo nga pig-ot nga puti nga mga labud nga nagsugod gikan sa usa ka puti nga patch sa ilalum sa baba ug gipaabut sa dughan. Sa matinding kaibahan sa mga puting guhitan na ito (at nang matindi ang pagtukoy sa kanila), ang natitirang lalamunan ay ang itim na jet; sa ilang mga specimens ang itim na kulay kahit na maabutan at obscures ang guhitan. Sa kasukwahi sa kini nga puting mga labud (ug labi nga gipiho kini), ang nahabilin sa tutunlan mao ang jet itom; sa pipila nga mga espesimen ang itom nga kolor nga bisan ang nag-abot ug nagtago sa mga gintang. Patungo sa dibdib, ang mga itim at puti na mga marka ay nawala sa isang malawak na kayumanggi band na tumatawid sa mas mababang lalamunan. Ngadto sa dughan, kini nga mga itom ug puti nga marka nga nawala sa usa ka halapad nga brown banda nga nag-agi sa ubos nga tutunlan. Ang ulo mismo ay karaniwang madidilim sa kulay kaysa sa natitirang bahagi ng katawan. Ang ulo mismo sa kasagaran mas itom sa kolor kaysa sa nahabilin sa lawas. Malawak na rufous o fulvous 'kilay' na guhitan ay umaabot mula sa mga nauuna na sulok ng mga mata hanggang sa base ng mga tainga. Ang lapad nga mga labud nga gaan o matulin nga 'kilay' gikan sa anterior nga kanto sa mga mata hangtod sa sukaranan sa mga dalunggan. Ang tulay ng ilong at noo ay madilim na kayumanggi, nagiging mas madulas sa itim patungo sa korona ng ulo. Ang taytayan sa ilong ug agtang mao ang itom nga brown, nga labi nga gisul-oban og itom padulong sa purong sa ulo. Ang mga gilid ng ulo ay mas matapat. Ang mga kilid sa ulo labi ka matinahuron. Ang isang hubad na glandula patch sa underside ng panga ay hangganan ng puti, na tumatakbo sa puting patch sa tuktok ng lalamunan. Ang usa ka hubo nga puti na patch sa salog sa apapangig gihan-ay sa puti, nga midagan ngadto sa puti nga tambal sa tumoy sa tutunlan. Ang payat nitong mga binti at arched sa likod ay sakop ng brown fur, na may puting base. Ang yagpis nga mga batiis ug arko nga likod gitabunan sa kapehon nga balahibo, nga adunay puti nga sukaranan. Ang isang madilim na linya ay tumatakbo mula sa bawat tainga na dumaan sa mata patungo sa ilong. Usa ka ngitngit nga linya nga nagdagan gikan sa matag dalunggan sa mata padulong sa ilong. Kahit na ang tradisyonal na mouse-deer ng Pilipinas ayon sa kaugalian ay itinuturing na subspecies ng mas malaking mouse-deer, ang mga sukat nito ay intermediate sa pagitan ng mga mas malaking mouse-deer at angmas maliit na mouse-deer mula sa kalapit na isla ng Borneo . Bisan kung ang tradisyonal nga mouse-deer sa Pilipinas giisip nga usa ka subspecies sa labi ka labi nga mouse-deer, ang mga sukod niini naa sa tunga sa labi ka labi nga mouse-deer ug samas gamay nga mouse-deer gikan sa kanait nga isla sa Borneo . Ang mga pagsukat para sa species na ito ay pare-pareho sa nakaraang walumpung taong pananaliksik. Ang mga sukod alang sa kini nga mga espisye parehas ra sa miaging walo ka tuig nga panukiduki. Karaniwan, ang Balabac mouse deer ay sumusukat sa 40-50 cm mula sa ulo hanggang sa base ng buntot at umabot sa isang average na 18 cm ang taas sa taas ng balikat. Kasagaran, ang Balabac mouse-deer adunay sukod nga 40-50 cm gikan sa ulo hangtod sa sukaranan sa ikog ug nakaabut kasagaran sa 18 cm ang gitas-on sa taas nga abaga. Ang lalaki ng mga species nito ay walang anumang mga antler tulad ng isang tunay na usa. Ginagamit nila ang kanilang malaki, tusk-tulad ng mga ngipin ng canine sa itaas na panga para sa pagtatanggol sa sarili o mga teritoryo na nakikipag-away sa ibang mga lalaki. Ang laki nga klase niini walaÕy mga anino nga sama sa usa ka tinuod nga usa. Gigamit nila ang ilang dako, sama sa tusk nga mga ngipon sa canine sa taas nga apapangig alang sa pagprotekta sa kaugalingon o panagsangka sa teritoryo sa uban pang mga laki. Ito ay isang nag-iisa, nocturnal na hayop, ngunit paminsan-minsan ay nakita nang mga pares para sa mga maikling panahon. Kini usa ka nag-inusara, nocturnal nga hayop, apan usahay makita nga nagtinagduha sa mubo nga mga panahon. Ang pangunahing diet ng mouse ng Pilipinas ay binubuo ng mga dahon, bulaklak, at iba pang mga halaman sa siksik na kagubatan ng kagubatan. Ang panguna nga pagkaon sa mouse-deer sa Pilipinas naglangkob sa mga dahon, bulak, ug uban pang mga tanum sa madasok nga kagulangan sa kalasangan. Sa araw, tumatagal ito sa siksik na pangunahing at pangalawang kagubatan at maiwasan ang paggalaw. Sa adlaw, kini nagsalipod sa madasok nga primarya ug sekundaryong kalasangan ug malikayan ang paglihok. Sa paglubog ng araw, maglibot ito sa mga bakawan at mas bukas na mga lugar upang pakainin. Sa pagsalop sa adlaw, magsuroy kini sa bakawan ug labi pa nga bukas nga mga lugar aron pakan-on. Sila ay din na nakita sa kahabaan ng baybayin. Naniniwala ang mga katutubo ng Pilipinas na ang mouse-deer ng Pilipinas ay may kaugnayan sa isa sa isang species ng python ; ayon sa kanila, kapag ang mouse-deer ng Pilipinas ay hinahabol ng isang natural na mandaragit o sa pamamagitan ng mga tao na may tulong ng mga aso, itatago ito sa isang burat, at kapag ang mandaragit ay dumarating, kakain ng python ang mandaragit. Adunay usab namatikdan nga daplin sa baybayon. Nagtuo ang netibo sa Pilipinas nga ang mouse-deer adunay usa ka relasyon sa usa ka espisye sa sawa; matud nila, kung ang mouse-deer sa usa ka mouse-deer mao ang usa ka natural nga manunukob sa mga tawo nga adunay tabang sa mga iro, magatago kini sa usa ka buho, ug kung moagi ang nag-una, ang pagkaon sa sawa magakaon. Ang Philippine mouse-deer ay maaaring maiuri bilang isang napili na species. Ang Philippine mouse-deer mahimong maklasipikar nga usa ka matang nga napili nga lahi. Ang ganitong uri ng organismo ay naninirahan sa mga tirahan na maaaring inilarawan bilang hindi matatag o pagbabago. Ang kini nga matang sa organismo nagpuyo sa mga pinuy-anan nga mahimong mahubit nga dili lig-on o pagbag-o. Ang mga nahuhulog sa ilalim ng kategoryang ito ay normal na umaabot sa sekswal na kapanahunan sa isang batang edad. Kadtong nahulog ubos sa kini nga kategorya kasagaran nakaabot sa pakighilawas nga pagkahamtong sa usa ka batan-on nga edad. Ang mga nigrican ay naisip na maabot ang sekswal na kapanahunan sa 5 buwan ng edad. Ang mga nigrican gihunahuna nga maabut ang seksuwal nga pagkahamtong sa lima ka bulan sa edad. Ang mga napiling species ng R ay mayroon ding maliit na laki ng katawan at karaniwang may mga maikling lifespans. Ang mga napili nga mga espisye usab adunay gagmay nga mga gidak-on sa lawas ug kasagaran adunay mubo nga mga kadugayon sa kinabuhi. Maaaring mangyari ang dalawang supling, ngunit napakabihirang. Ang duha ka mga anak mahimong mahitabo, apan talagsa ra. Ang oras ng gestation ay saklaw mula sa 140 hanggang 177 araw. Ang oras sa pagmabdos naglangkob gikan sa 140 hangtod sa 177 ka adlaw. Karaniwang inilalarawan ang mouse-deer ng Pilipinas bilang isang trickster sa katutubong bayan ng Pilipinas . Kasagaran gihulagway sa Philippine mouse-deer nga usa ka trickster sa sugilambong sa Pilipinas . Sa isang kuwento ng Maranao , sinubukan ng mouse-deer ng Pilipinas ang isang prinsipe upang ibigay ang kanyang bag na ginto at nahaharap sa isang pugad ng galit na mga bubuyog. Sa usa ka sugilanon sa Maranao , nangita ang usa ka mouse deer sa usa ka prinsipe aron ihatag ang iyang bag nga bulawan ug nag-atubang sa usa ka puy-anan sa nasuko nga mga buyog. Siya ay inilalarawan bilang isang matalinong tagapag-alaga ng kapaligiran, gamit ang kanyang karunungan bilang isang kalamangan laban sa mga sumisira sa kagubatan, dagat, at wildlife. Siya gihulagway ingon usa ka mabinantayon nga tigbantay sa kalikopan, nga gigamit ang iyang kinaadman ingon usa ka bentaha batok sa mga nagguba sa mga kalasangan, dagat, ug mga hayop Dahil dito, ang mga Pilipinong Muslim, lalo na ang mga taong Molbog ng southern Palawan, ay itinuturing na sagrado ang mouse-deer. Tungod niini, ang mga Muslim nga Pilipino, labi na ang mga Molbog nga katawhan sa habagatang Palawan, giisip nga sagrado ang mouse-deer. Nagbanta ang mouse-deer ng Pilipinas dahil sa iba't ibang mga kadahilanan, tulad ng poaching at pagkuha para sa pangangalakal ng ligaw na hayop. Nameligro ang mouse-deer sa Pilipinas tungod sa lainlaing mga hinungdan, sama sa pag pa-ngangkon ug pagkuha sa patigayon sa ihalas nga hayop. Ang pangangaso ay nagdulot din ng malaking pagtanggi sa bilang ng mga indibidwal na naiwan. Ang pagpangayam hinungdan usab sa pagkunhod sa gidaghanon sa mga nahabilin. Ang karne ay itinuturing na isang napakasarap na pagkain sa mga isla, at ang balat ay ginagamit din upang gumawa ng katad. Ang karne giisip nga usa ka pagkaon sa mga isla, ug ang panit gigamit usab aron makahimo panit. Bagaman walang totoong pagtatantya ng populasyon ng mouse-deer ng Pilipinas hanggang ngayon, ipinapalagay na sila ay bumababa sa bilang. Bisan kung walaÕy tinuod nga mga pagbanabana sa populasyon sa osa sa usa ka osa nga gihimo hangtod karon, giisip nila nga nagkulang ang mga ihap. Ang mga Hunters ay nagkomento na ang mouse-deer ay nagiging mahirap hanapin. Ang mga Hunters nagkomento nga ang osa nahimong labi ka lisud nga makit-an. Ang pinakamalaking kadahilanan para sa pagtanggi ay ang pagkawala ng tirahan . Ang pinakadako nga rason alang sa pagkunhod mao ang pinuy-anan sa pagkawala . Ang tirahan ng mouse-deer ay na-convert sa mga lupang pang-agrikultura para sa niyogmga plantasyon at iba pang mga pananim. Ang puy-anan sa ilaga nabalhin sa mga yuta sa agrikultura alang sa lubimga plantasyon ug uban pang mga tanum. Ito ay ganap na protektado sa ilalim ng batas ng Pilipinas, ngunit ang pagpapatupad ng proteksyon na ito ay halos hindi epektibo. Gipanalipdan kini sa ilawom sa balaod sa Pilipinas, apan ang pagpatuman sa kini nga proteksyon kadaghanan dili epektibo. Ang Pilipinas ay may tinatawag na mga priority site na protektahan ang lupain. Adunay Priority site ang gitawag nga mga taga Pilipinas nga makapanalipod sa yuta. Sa kasalukuyan, 18 na mga priority site ang pinondohan ng Global Environment Facility / World Bank at ang European Union. Karon, nga mga priority site ang gipondohan sa Global Environment Facility / World Bank ug ang European Union. Sa kasamaang palad, ang T. nigricans ay hindi nangyayari sa alinman sa mga site na ito upang makinabang mula sa kanilang proteksyon. Sa pagkasubo, ang T. nigricans wala mahitabo sa bisan unsang mga dapit nga makabenepisyo gikan sa ilang pagpanalipod. Sa labas ng Pilipinas, ang nag-iisang mouse ng mouse sa pagkabihag ay nasa anim na magkakaibang koleksyon sa Europa. Sa gawas sa Pilipinas, ang bugtong mouse-deer usa ka osa sa pagkabihag naa sa unom ka lainlaing mga koleksyon sa Europa. Ang greenshank ni Nordmann ( Tringa guttifer ) o ang batikang greenshank , ay isang lalagyan sa malaking pamilya na Scolopacidae, ang mga tipikal na mga lalagyan. Ang greenshank ni Nordmann ( Tringa guttifer ) o ang nakit-an nga greenshark usa ka suludlan sa dako nga pamilya nga Scolopacidae, ang naandan nga mga haya. Ang greenshank ng Nordmann ay isang medium-sized na sandpiper, sa 29Ð32 cm (11-13 in) ang haba, na may bahagyang nabagong, bicoloured bill , at medyo maikling dilaw na mga binti. Ang greenshark sa Nordmann usa ka medyum ang gidak-on nga sandpiper, sa 29Ð32 cm (11-13 in) ang gitas-on, nga adunay usa ka gamay nga gibag-o, bicoloured bill , ug medyo mubo nga dalag nga mga batiis. Ang mga may sapat na gulang sa pag-aanak ay matapang na minarkahan, na may maputi na mga spot at spangling sa itim na upperside; mabigat na guhitan ang ulo at itaas na leeg; malawak, madidilim, crescentic spot sa mas mababang leeg at dibdib; at mas madidilim na mga labi. Ang mga nagdako nga hamtong nga maisugon nga gimarkahan, nga adunay kaputi nga mga bulok ug pagkurog sa itom nga taas nga bahin; grabe nga pagkalusko sa ulo ug taas nga liog; halapad, itom, crescentic spots sa ubos nga liog ug dughan; ug mas itom nga mga punoan. Ang greenshank ng Nordmann ay nag-breed sa silangang Russia kasama ang timog-kanluran at hilagang baybayin ng Dagat ng Okhotk at sa Sakhalin Island . Ang grrenshark sa Nordmann naggikan sa silangang Russia sa habagatan-kasadpan ug amihanang baybayon sa Dagat sa Okhotk ug sa Sakhalin Island . Ang di-pag-aanak na saklaw na ito ay hindi lubos na nauunawaan, ngunit ang mga mahahalagang numero ay naitala sa South Korea , mainland China , Hong Kong , at Taiwan sa daanan, at sa Bangladesh , Thailand , Cambodia , Vietnam at Peninsular Malaysia sa taglamig. Ang dili managsama nga lahi dili masabtan sa hingpit, apan ang daghang mga numero nga natala sa South Korea , sa sentro sa China , Hong Kong , ug Taiwan sa agianan, ug sa Bangladesh , Thailand , Cambodia , Vietnam ug Peninsular Malaysia sa tingtugnaw. Naitala din ito sa daanan o sa taglamig sa Japan , North Korea , India, Sri Lanka , Myanmar (na maaaring patunayan na isang mahalagang bahagi ng saklaw ng taglamig nito), Singapore , ang Pilipinas at Indonesia . Kini usab natala sa agianan o sa tingtugnaw sa Japan , North Korea , India, Sri Lanka , Myanmar (nga mahimong pamatud-an nga usa ka hinungdan nga bahin sa sakup sa tingtugnaw), Singapore , ang Pilipinas ug Indonesia . May mga hindi kumpirmadong talaan mula sa Nepal at Guam (hanggang sa US). Marahil ay may populasyon na 500-1,000 na indibidwal. Adunay dili kumpirmadong mga tala gikan sa Nepal ug Guam (hangtod sa US). Mahimo nga adunay populasyon nga 500-1,000 nga mga indibidwal. Ito ay medyo aberrant at dating nakalagay sa monotypic genus na Pseudototanus . Kini igo nga nitipas ug kaniadto gibutang sa monotypic genus Pseudototanus . Ito ay isang endangered species, at hindi magagamit para sa mga pagsusuri ng molekular sa pag-aaral ni Pereira & Baker (2005) ng genus na Tringa . Kini usa ka nameligrong mapuo, ug wala magamit alang sa pag-analisar sa molekular sa pagtuon ni Pereira & Baker (2005) sa genus Tringa . Ito ay lilitaw na pinakamalapit sa pangkalahatang sa semipalmata - mga lasa at ang mga stagnatilis - totanus - mga glareola na grupo, kahit na mayroon ding ilang pagkakapareho sa mas malaking yellowleg at karaniwang greenshank . Kini makita nga labing kadaghan sa semipalmata - mga lami ug mga stagnatilis - totanus - mga grupo sa glareola , bisan kung adunay kini usab nga pagkasama sa labi ka daghan nga mga dalag nga batiis ug sagad nga grrenshark. Ang Panay monitor ( Varanus mabitang ) ay isang endangered monitor lizard na katutubong sa Panay Island sa Pilipinas. Ang Panay bantayan (Varanus mabitang ) usa ka nameligro nga monitor lizard nga lumad sa Isla sa Panay sa Pilipinas. Hindi tulad ng karamihan sa mga monitor, ito ay isang dalubhasang frugivore . Dili sama sa kadaghanan nga butiki kini usa ka espesyalista nga frugivore . Ang Panay monitor ay nangyayari lamang sa Panay, na naninirahan sa nalalabi na mga kagubatan sa hilagang-kanluran at kanluran na mga saklaw ng bundok sa mga taas ng 200-1000 m. Ang Panay monitor lizard makita lamang sa Panay, nga gipuy-an ang nahabilin nga mga kalasangan sa amihanan-kasadpan ug ang mga bukid sa kasadpan sa taas nga 200-1000 m. Ito ay lubos na arboreal at nakasalalay sa pangunahing ecosystem ng kagubatan. Labi nga kini arboreal ug nagsalig sa mga nag-unang ekosistema sa kalasangan. Ang mga species ay inuri bilang Panganib ng IUCN . Ang mga sakop sa henero nga giklasipikar ingon nga nameligrong mapuo sa IUCN . Ito ay lumilitaw na lubos na naapektuhan ng pagkawala ng tirahan, at isa ring pinapaboran na target sa pangangaso. Kini makita nga naapektuhan sa pagkawala sa pinuy-anan, ug usa usab nga gipalabi nga target sa pagpangayam. Ang mga species ay lilitaw na bihirang; labindalawang hayop ang nahuli mula noong 2002. Talagsa ra ang mga klase; napulog-duha ka mga hayop ang naagaw sukad pa sa 2002. Mayroong patuloy na pagsisikap sa pangangalaga na isinasagawa sa isla. Adunay padayon nga mga paningkamot sa pagpreserbar nga gihimo sa isla. Ang Walden ni kalaw ( Rhabdotorrhinus waldeni ) lokal na tinatawag dulungan , na kilala rin bilang ang Visayan wrinkled kalaw , rufous-headed kalaw o nangatakot:-sisingilin kalaw , ay isang critically endangered species ng kalaw na living sa rainforests sa isla ng Negros at Panay sa Pilipinas . Ang sungay sa Walden ( Rhabdotorrhinus waldeni ) lokal nga gitawag dulungan , nga nailhan usab nga Visayan nga may kunot nga sungay , rufous nga may ulo nga sungay o gisulat nga gibuakan nga sungay , usa ka kritikal nga nameligro nga mga espisye sa sungay nga nagpuyo sa mga punoan sa ulan sa mga isla sa Negros ug Panay sa Pilipinas . Ito ay malapit na nauugnay sa nakasulat na sungay, ngunit maaaring kilalanin ng dilaw na lalamunan at ocular na balat sa lalaki, at ang asul na lalamunan at ocular na balat sa babae (parehong lalamunan at ocular na balat ay malalim na orange o pula sa parehong kasarian ng nakasulat na sungay). Kini haduol nga adunay kalabutan sa gisulat nga sungay sa sungay, apan mahimong mailhan pinaagi sa dalag nga tutunlan ug ocular nga panit sa lalaki, ug ang asul nga tutunlan ug ocular nga panit sa babaye (pareho sa tutunlan ug ocular nga panit nga lawom nga kahel o rosas sa parehas nga mga sekso sa gisulat nga sungay). Ang pangalan nito binomial ay paggunita sa Scottish ornithologist na si Viscount Walden . Ang ngalan niini binomial nga naghinumdom sa taga-Scotland nga ornithologist nga si Viscount Walden . Lalaki na nagdadala ng isang maliit na prutas. Lalaki nga nagadala ug usa ka gamay nga prutas. Tulad ng karamihan sa iba pang mga sungay, ang species na ito ay pangunahin ng isang frugivore . Sama sa kadaghanan sa ubang mga sungay, kini nga klase sa panguna usa ka frugivore . Ang mga rainforest na may masaganang puno ng bunga ay ang likas na tirahan ng mga ibon na ito. Ang mga lasang nga adunay abundang mga kahoy sa bunga mao ang natural nga puy-anan sa mga langgam. Ang mga sungay ng Walden ay nakatira sa maliliit na grupo at maingay. Ang mga sungay sa Walden nagpuyo sa gagmay nga mga grupo ug saba. Ang mga sungay ng Walden ay gumagamit ng natural o inukit na mga hollows sa mga puno ng kahoy para sa pugad nito. Ang mga sungay sa Walden nagagamit ug mga natural o gikulit nga lungag sa mga punoan sa kahoy alang sa salag niini. Tulad ng iba pang mga hornbills, dahan-dahang nagparami ang mga ito. Sama sa ubang mga Honrbills, sila nag hinay hinay ug padaghan. Dahil ang kawalan ng naaangkop na mga site ng pugad ay isang problema, ang mga kahon ng pugad ay nakakabit sa mga puno ng kahoy sa ilang mga reserba. Ingon nga ang kakulangon sa angay nga mga dapit kay usa sa mga problema, ang mga kahon sa salag gilakip sa mga punoan sa kahoy sa pipila ka mga reserba. Ito ay isang critically endangered species. Kini usa ka kritikal nga nameligro nga espisye. Mabilis na muling magparami ang paglabas ng sungay ni Walden at sa gayon ay hindi makaligtas sa matataas na presyon ng pangangaso na isinama ng mabigat na pag-log ng mga rainforest. Paspas na usab magpadaghan ang paggawas sa sungay sa Walden ug sa ingon dili makalahutay sa taas nga presyur sa pagpangayam inubanan sa mabug-at nga pag-troso sa mga lasang. Ito ay ipinapalagay na natapos sa Guimaras at ngayon ay nakaligtas lamang sa Negros at Panay. Giisip kini nga nahuman na sa Guimaras ug karon naluwas ra sa Negros ug Panay. Ang kabuuang populasyon ay tinantya ng mas mababa sa 160, bagaman ang kamakailang trabaho mula sa Central Panay Mountain Range ay nagmumungkahi ng 600-700 na mga pares ay maaaring manatili doon. Ang kinatibuk-ang populasyon gibanabana nga mas ubos sa 160, bisan kung ang bag-ong trabaho gikan sa Central Panay Mountain Range nagsugyot nga 600-700 nga mga pares mahimong magpabilin didto. Walang mga kamakailang figure na magagamit para sa Negros, kung saan maaaring ito ay functionally nawawala . Wala pa'y magamit nga bag-o nga mga numero alang sa Negros, diin mahimoÕg kini mahuman nga nawala. Ang makitid na sawfish (Anoxypristis cuspidata) , na kilala rin bilang ang tulis na sawfish o knifhone sawfish, ay isang species ng sawfish sa pamilya Pristidae , bahagi ng Batoidea , isang superorder ng cartilaginous na mga isda na kasama ang mga sinag at skate . Ang pig-ot nga sawfish (Anoxypristis cuspidata) , nga nailhan usab nga gitumbok nga sawfish o knifetooth sawfish, usa ka klase nga sawfish sa pamilya Pristidae , bahin sa Batoidea , usa ka superorder sa mga cartilaginous nga mga isda nga kauban ang mga sinag ug mga skate . Ang Sawfish ay nagpapakita ng isang pamamahagi ng circumglobal sa mainit na tirahan ng dagat at tubig-tabang. Ang mga sawfish nagpakita sa pag-apod-apod sa circumglobal sa init nga mga pinuy-anan sa dagat ug tab-ang nga tubig. Ang kanilang umiiral na biodiversity ay limitado sa limang species na kabilang sa dalawang genera (Pristis at Anoxypristis). Ang ilang mga anaa nga biodiversity kay limitado sa lima nga specie nga iya sa duha ka genera (Pristis ug Anoxypristis) Ang mga lagyan ng kahoy ay nailalarawan sa mahaba, makitid, na patag na rostrumo extension sa kanilang pag-snout. Ang mga gabas nga kahoy gihulagway sa taas, pig-ot, patag nga rostrumo pagpalawig sa ilang pag-simod. Ito ay may linya na may matalim na transverse na ngipin, na nakaayos sa isang paraan na kahawig ng mga ngipin ng isang lagari, at ginamit para sa pagpatay sa biktima. Kini adunay linya sa hait nga mga ngipon, nga gihikay sa paagi nga sama sa mga ngipon sa usa ka gabas, ug gigamit sa pagpatay sa biktima. Natagpuan ito sa mababaw na baybayin at mga muog ng Indo-West Pacific , na nagmula sa Pulang Dagat at Persian Gulf hanggang sa timog na Japan , Papua New Guinea at hilagang Australia . Makita kini sa mabaw nga baybayon ug mga kuta sa Indo-West Pacific ,nga gigikanan sa Pulang Dagat ug sa Persian Gulf hangtod sa habagatang Japan , Papua New Guinea ug amihanang Australia . Ito ang nag-iisang buhay na miyembro ng genus Anoxypristis , ngunit dati ay isinama sa genus Pristis. Kini ang nag-inusarang buhi nga miyembro sa henero Anoxypristis , apan kaniadto giapil sa henero Pristis. Kung ikukumpara sa genus na iyon, ang Anoxypristis ay may mas makitid na rostral saw na may maraming ngipin sa malalayong bahagi at walang ngipin sa basal isang-kapat (walang ngipin na seksyon tungkol sa isang-ikaanim sa mga juvenile). Kung itandi sa henero nga kadto, ang Anoxypristis adunay mas pig-ot nga rostral saw nga adunay daghang mga ngipon sa layo nga mga bahin ug walaÕy ngipon sa ubos nga usa ka ikaupat nga bahin (walaÕy ngipon nga seksyon nga bahin sa ikaunom nga bahin sa mga bata pa). Bilang karagdagan sa buhay na Anoxypristis cuspidata, ang genus na ito ay nagsasama ng ilang mga napatay na species na kilala lamang mula sa mga labi ng fossil . Ingon kadugangan sa nabuhi nga Anoxypristis cuspidata, kini nga henero naglakip sa pila ka namatay nga mga espisye nga nahibal-an gikan sa nahabilin sa fossil . Ang makitid na sawfish ay lumalaki sa isang maximum na haba ng halos 3.5 m (11.5 p), kahit na may mataas na kaduda-dudang at hindi nakumpirma na mga paghahabol ng mas malaking indibidwal. Ang pig-ot nga sawfish motubo sa usa ka labing taas nga gitas-on nga mga 3.5 m (11.5 p), bisan kung adunay daghang kwestyonable ug dili kumpirmado nga mga pag-angkon sa labi ka daghang mga indibidwal. Ang katawan nito ay karaniwang parang pating ngunit ang pinaka-halatang tampok nito ay ang naka-flattened na ulo na kung saan ay pinahaba pasulong sa isang blade na tulad ng bony snout kasama, sa mga tubig sa Australia, 18 hanggang 22 na pares ng mga nakaharap sa ngipin, kahit na sa ibang lugar ay maaaring mayroong maging kasing dami ng 25. Ang lawas niini sama sa iho apan ang labi ka klaro nga bahin mao ang patag nga ulo nga kung asa gipadako sa unahan nga adunay usa ka sulab sa usa ka blade nga sama sa bony nga adunay, sa kadagatan sa Australia, 18 hangtod 22 nga pares sa mga ngilit sa atubang sa ngipon , bisan kung adunay bisan diin adunay mahimong ingon kadaghan sa 25. Ang mga ngipin ay maikli at patag at halos tatsulok ang hugis. Kini nga mga ngipon mga mubo ug patag ug halos triangulo ang porma . Ang talim ay hindi naka-taping patungo sa puntong ito at sa mga matatanda ang basal ng isang-kapat ay wala ng ngipin. Ang sulab dili taper sa punto niini ug sa mga hamtong ug ang basal sa usa ka-kwarter kay walaÕy ngipon. Sa mga juvenile tungkol sa isang-ika-anim ng base ay walang ngipin. Sa mga bata mahitungod sa usa ka-unom nga ang ubos walaÕy ngipon. Ang mga butas ng ilong ay makitid at bahagyang nakatago ng mga flaps ng ilong. Ang mga buho sa ilong kay pig-ot ug natago gamay sa mga lungag sa ilong. Ang balat ng batang sawfish ay makinis ngunit sa mga matatandang indibidwal ito ay medyo natatakpan sa dermal denticles . Ang panit sa batan-ong sawfish kay hamis apan sa mga tigulang nga mga indibidwal kay medyo natabunan sa mga dermal denticles . Ang dorsal (itaas) na bahagi ng isda ay madulas at ang ventral (mas mababang) gilid at fins ay isang maputlang kulay-abo na kulay. Ang dorsal (ibabaw) nga bahin sa mga isda kay danlug ug ang ventral ( mas ubos) nga bahin ug kapay usa ka luspad nga kolor nga abohon. Ang rostrum ay kulay abo na may puting ngipin at kung minsan ay may bahagi ng tsokolate-brown base. Ang rostrum kay ubanon nga naay puti nga ngipon ug usahay adunay bahin nga sukaranan sa ubos nga tsokolate ang kolor. Ang Narrow Sawfish ay ipinamamahagi sa isang malawak na kiling ng Indo-Pacific Ocean. Ang Narrow Sawfish giapod-apod sa usa ka lapad nga bakilid sa Indo-Pacific Ocean. Naroroon ito sa mga tubig sa Iran, India, Sri Lanka, Bangladesh, Malaysia, Burma, Indonesia at Papua New Guinea. Naa kini sa kadagatan sa Iran, India, Sri Lanka, Bangladesh, Malaysia, Burma, Indonesia ug Papua New Guinea. Sa kanluran nitong matindi, naroroon ito sa Dagat ng Arabian at maaaring lumawak hanggang sa Somalia . Sa kasadpan niini, naa kini sa Dagat sa Arabian ug mahimong moabot hangtod sa Somalia . Ang hilagang hangganan nito ay ang Gulpo ng Chihli , China, South Korea at ang pinaka-marubdob na mga bahagi ng Japan, at ang timog na hangganan nito ay ang mga hilagang Australia ng Western Australia, ang Northern Territory at Queensland. Ang amihanan nga utlanan niini mao ang Gulpo sa Chihli , China, South Korea ug ang labi ka labi nga bahin sa Japan, ug ang habagatang utlanan mao ang mga amihanang estado sa Australia sa Western Australia, ang Northern Territory ug Queensland. Ang Narrow Sawfish ay bentho-pelagicat matatagpuan sa kailaliman hanggang sa halos 100 metro (328 piye). Ang Narrow Sawfish usa ka bentho-pelagicat nga nahimutang sa giladmon hangtod sa mga 100 metro (328 p). Mas gusto ng Narrow Sawfish ang mga malambot na ilalim-substrate tulad ng buhangin, putik, o damong-dagat sa mabato o coraline habitat. Mas gusto sa Narrow Sawfish ang humok nga mga sub-substrate sama sa balas, lapok, o lawod sa dagat nga batoon o coraline habitat. Maaari nitong tiisin ang mababang antas ng kaasinan at matatagpuan sa mga walang tubig na tubig kabilang ang mga bays at estuaries. Mahimo niini agwantahon ang ubos nga lebel sa kaasinan ug makit-an sa mga tubig nga walaÕy sulod lakip ang mga baybayon ug estuaryo. Ang Narrow Sawfish ay euryhaline , nangangahulugang maaari nitong tiisin ang isang malawak na hanay ng kaasinan at lumipat sa pagitan ng mga estuarine at mga kapaligiran sa dagat. Ang Narrow Sawfish mao ang euryhaline , nagpasabut nga maagwanta niini ang usa ka halapad nga kaasinan sa dagat ug pagbalhin taliwala sa mga estero ug kalikopan sa dagat. Sumasailalim ito ng isang ontogenetic shift sa tirahan. Kini nagpailalom sa usa ka ontogenetic shift sa puy-anan. Ang mga mas malalaking indibidwal ay karaniwang natagpuan sa labas ng pampang, samantalang ang mas maliit na mga indibidwal ay natagpuan sa loob. Ang labi ka kadaghan nga mga indibidwal sagad makit-an sa baybayon, samtang ang gagmay nga mga indibidwal kay makit-an sa sulod. Ang mga kababaihan ay mas malamang na matagpuan sa baybayin. Ang mga babaye adunay posibilidad nga makit-an sa baybayon. Ang Narrow Sawfish ay pinaghihinalaang na lokal na nawawala sa baybayin ng baybayin ng Vietnam dahil sa komersyal na pangingisda (esp. Trawling), pagbuo ng baybayin, at kasunod na pagkawala ng tirahan. Ang Narrow Sawfish gidudahan nga lokal nga napuo sa baybayon sa Vietnam tungod sa komersyal nga pangisda (esp. Trawling), pag-tukod sa baybayon, ug sunod nga pagkawala sa puy-anan. Ang pag-uugali ng pag-aanak ng Narrow Sawfish ay maliit na pinag-aralan. Ang pamatasan sa pagpanganak sa Narrow Sawfish gamay nga gitun-an. Ang Fertilisization ay panloob at isang bilang ng mga batang umuusbong sa isang pagkakataon sa oviduct , ang bawat isa ay pinapakain mula sa isang yolk sac . Ang Fertilization kay pangsulod ug usa ka ihap sa mga batang nga isda nga gadaku sa usa ka oviduct, ang matag usa gipakaon gikan sa usa ka sako nga yolk . Ang panahon ng pag-iiba ay nag-iiba ayon sa heograpiyang rehiyon at ang mga pups ay ipinanganak pagkatapos ng isang panahon ng gestational na humigit-kumulang limang buwan. Ang panahon sa pagbiyahe magkalainlain sa rehiyon sa heograpiya ug ang mga anak gipanganak human sa usa ka panahon sa pagmabdosl nga mga lima ka bulan. Ang mga sukat ng basura ay mula sa 6 hanggang 23 pups na may average na 12. Ang mga gidak-on sa isda gikan sa 6 hangtod 23 nga mga gamay nga isda nga sagad sa 12. Ang mga tuta ay karaniwang 43 - 61 cm ang haba at pagsilang at ang kanilang mga rostral na ngipin ay hindi ganap na binuo, na sakop ng isang lamad, na pinipigilan ang mga ito mula sa nasisira ang mga tisyu ng ina. Ang mga gamayng isda kasagaran naa sa 43 - 61 cm ang gitas-on sa pagkapanganak ug ang ilang rostral nga ngipon dili hingpit nga naugmad, nga gitabonan sa usa ka lamad, nga nagpugong kanila gikan sa makadaot sa mga tisyu sa inahan. Dalawang pag-aaral lamang ang isinagawa sa edad at paglaki ng makitid na sawfish. Duha ra ka pagtuon ang gihimo sa edad ug pagtubo sa pig-ot nga sawfish. Ang pinakamahabang nabuhay makitid na sawfish na natagpuan ay 9 taong gulang. Ang kinatas-an nga nabuhi nga pig-ot nga sawfish nga nakit-an 9 ka tuig ang panuigon. Gayunpaman, ang teoretikal na mahabang buhay ay kinakalkula na 27 taon. Bisan pa, ang teoretikal na gitas-on sa kinabuhi gibanabana nga 27 ka tuig. Ang mga babae ay nagsisimulang tumanda sa 8 ft 1 sa kabuuang haba at ganap na may edad na 15 ft 5 in. Ang mga babaye nagsugod sa pagkahamtong sa 8 ft 1 sa tibuuk nga gitas-on ug hingpit nga hamtong sa 15 ft 5 sa. Ang mga kalalakihan ay ganap na may edad na 8 talampakan ang haba. Ang mga lalaki hingpit nga hamtong sa 8 nga mga tiil ang gitas-on. Ang makitid na sawfish ay nakasulat sa tao at hindi sapat na malaki upang isaalang-alang ang mga ito bilang biktima. Ang pig-ot nga sawfish adunay sukaranan sa mga tawo ug dili igo aron ikonsidera kini nga biktima. Kung maiiwan ng walang pag-aalala, hindi nakakapinsala sa mga tao. Kung mabilin nga walaÕy kabalaka, dili makadaot sa mga tawo. Gayunpaman, kapag mataas ang pagkabalisa, tulad ng kapag nahuli sa isang lambat, ang makitid na sawfish ay pipilahin ang kanilang mga ulo mula sa gilid patungo upang ipagtanggol ang kanilang sarili. Bisan pa, kung taas ang pagkabalaka, sama sa kung nasakup sa usa ka pukot, ang pig-ot nga mga sawfish molupad sa ilang mga ulo gikan sa kilid ngadto sa kilid aron mapanalipdan ang ilang kaugalingon. Ito ay maaaring makaranas ng malubhang pinsala sa mga hindi protektadong tao na napakalapit. Mahimo kini nga makadaot sa mga walaÕy panalipod nga mga tawo nga anaa ra sa duol. Ang makitid na sawfish feed sa maliit na isda, pusit, at invertebrates tulad ng mga crab at hipon. Ang pig-ot nga sawfish nagkaon sa gagmay nga mga isda, pusit, ug mga invertebrate sama sa mga alimango ug hipon. Ginagamit nito ang rostrum nito sa isang kilos na pagkagambala sa gilid upang pukawin ang sediment at alisan ng takip ang biktima. Gigamit niini ang rostrum sa usa ka kilid nga paglihok sa kilid aron mapukaw ang sediment ug pagbukad ang tinago nga biktima. Maaari rin nitong gamitin ang rostrum nito sa mga paaralan ng mga isda upang hindi makapag-agaw o masindak ang mga indibidwal na isda. Mahimo usab kini mogamit sa rostrum sa mga eskuylahan sa mga isda aron dili makapugong o makapahadlok sa mga indibidwal nga isda. Ang ulo at rostrum ng sawfish ay naglalaman ng libu-libong mga organ ng electroreception na tinatawag na ampullae ng lorenzini , na pinapayagan nitong maunawaan at hanapin ang mga electric field ng biktima. Ang ulo ug rostrum sa sawfish adunay libu-libo nga mga organo sa electroreception nga gitawag ampullae sa lorenzini , nga nagtugot niini sa pagsabut ug pagpangita sa mga natad sa elektrisidad nga nakuha niini. Ang makitid na sawfish ay mismong biktima sa iba't ibang mga pating tulad ng martilyo na shark (Sphyrna spp.), Bull shark (Carcharhinus leucas) at ang shark na tanso (Carcharhinus brachyurus) at pati na rin ang saltwater crocodile(Crocodylus porosus). Ang narrow sawfish mismo ang biktima sa lainlaing mga iho sama sa hammerhead shark (Sphyrna spp.), Bull shark (Carcharhinus leucas) ug ang shark nga tanso (Carcharhinus brachyurus) ug usab ang saltwater crocodile.(Crocodylus porosus). Ang mga pagkilos ng tao ang pangunahing sanhi ng pagtanggi ng populasyon at saklaw ng Narrow Sawfish. Ang mga lihok sa tawo mao ang panguna nga hinungdan sa pagkunhod sa populasyon ug sakup sa Narrow Sawfish. Ang overutilization, pangunahin mula sa komersyal na pangisdaan, ang pinakamalaking banta nito. Ang overutilization, panguna gikan sa komersyal nga pangisda, mao ang pinakadako nga katalagman. Ang populasyon ng Narrow Sawfish ay malamang na nabawasan sa pagitan ng 50 at 70% sa huling 20 taon. Ang populasyon sa Narrow Sawfish lagmit nga mikunhod tali sa 50 ug 70% sa miaging 20 ka tuig. Ang Narrow Sawfish ay isang target na may mataas na halaga para sa mga mangingisda. Ang Narrow Sawfish usa ka target nga adunay taas nga bili alang sa mga mangingisda. Ang Sawfish ay karaniwang hinahabol upang gumawa ng shark fin sopas, o para sa kanilang mga rostrums na ipapakita bilang mga tropeyo. Ang mga sawfish kasagarang gipangita aron maghimo sa shark fin soup, o alang sa ilang mga rostrums nga ipakita ingon mga tropeyo. Karamihan sa mga bansa ay may mga regulasyon laban sa paghuli nito; gayunpaman, ang iligal, hindi maipapansin, at hindi regular na pangingisda ay nananatiling banta. Kadaghanan sa mga nasud adunay mga regulasyon batok sa pagdakop niini; bisan pa, ang iligal, wala kasayuran, ug dili regular nga pagpangisda nagpabilin nga usa ka katalagman. Bukod dito, ang Narrow Sawfish ay isang pangkaraniwang bycatch para sa mga pangingisda sa saklaw ng heograpiya. Dugang pa, ang Narrow Sawfish usa ka sagad nga bycatch alang sa mga pangisda sa heograpikal nga sakop niini. Ang may ngipin na rostrum ay ginagawang mahina laban sa karamihan ng mga uri ng gear sa pangingisda, lalo na ang mga lambat. Ang gigikanan sa rostrum makapahuyang sa kadaghanan sa mga matang sa gamit sa pangisda, labi na ang mga pukot. Ang napinsala, napabayaan, o nawala na gear sa pangingisda (aka ghost nets) ay isang malaking banta din sa Narrow Sawfish. Ang nadaot, gipasagdan, o nawala nga gamit sa pangisda (aka ghost nets) usa usab ka daghang hulga sa Narrow Sawfish. Ang mga buntis na kababaihan at juvenile ay nasa pinakamataas na panganib para sa banta na ito. Ang mga mabdos nga babaye ug mga bata ang labing taas nga risgo alang sa kini nga hulga. Bilang karagdagan, ang Narrow Sawfish ay may pinakamataas na post-release mortality ng anumang mga species ng sawfish. Dugang pa, ang Narrow Sawfish adunay labing kataas nga post-release mortality bisan unsang mga matang sa sawfish. Ang pagkawala ng ugali at polusyon ng tubig ay nagbabanta rin sa Narrow Sawfish. Ang pagkawala sa bisyo ug polusyon sa tubig mga katalagman usab sa Narrow Sawfish. Ang pagbuo ng baybayin, urbanisasyon ng baybayin, at isang pagpapalawak ng industriya ng pagmimina ay nagreresulta sa pagbabago at pagkasira ng kritikal na tirahan. Ang pag-uswag sa baybayon, urbanisasyon sa baybayon, ug usa ka nagpadako nga industriya sa pagmina nagresulta sa pagbag-o ug pagguba sa kritikal nga puy-anan. Bukod dito, ang polusyon mula sa mga gawaing ito ay nagpapahina sa kalidad ng tubig. Dugang pa, ang pagdumili gikan sa kini nga mga kalihokan makapahuyang sa kalidad sa tubig. Ang saklaw ng Sawfish Saw ay pinaghihinalaang tumanggi ng 30% mula sa makasaysayang lawak. Ang sakop sa Narrow Sawfish gilauman nga mikunhod sa 30% gikan sa makasaysayan nga gidak-on. Ang mga banta na ito ay inaasahan na maging mas makabuluhan habang lumalaki ang populasyon ng tao. Kini nga mga peligro gilauman nga mahimong mas mahinungdanon samtang ang populasyon sa tawo nagdako. Ang mga likas na banta, tulad ng sakit at predasyon, ay hindi nakakapinsala sa populasyon ng Narrow Sawfish. Ang mga natural nga hulga, sama sa sakit ug predasyon, dili makadaot sa populasyon sa Narrow Sawfish. Ang IUCN nakalista sa Narrow tagan bilang " Endangered " sa kanyang Pulang Talaan ng Nanganganib Species noong taong 2000. Ang IUCN gilista amg Narrow Sawfish nga " nemeligro" sa Red List of Endagered Species kaniadtong tuig 2000. Ito ay dahil sa ang mga banta ng overutilization, tirahan pagkawala, at isang nagpapababa ng populasyon. Kini tungod sa mga hulga sa sobra sa paggamit, puy-anan sa pagkawala, ug ang usa ka pagkunhod sa populasyon. Ang katayuan nito ay na-update sa "Critically Endangered" noong 2006. Ang kahimtang niini gi-update na " Kritikal nga Nameligro" kaniadtong 2006. Noong 2013, ang katayuan nito ay bumalik sa "Panganib" dahil sa pagkakaroon ng mga bagong impormasyon. Kaniadtong 2013, ang status niini nabalik sa "nameligro" tungod sa pagbaton sa bag-ong kasayuran. Noong Setyembre 10, 2010, ang petisyon ng WildEarth Guarded sa US National Marine Fisheries Service (NMFS) na maglista ng anim na species ng sawfish - ang Narrow Sawfish; ang Dwarf Sawfish , ang freshwater Sawfish , Common Sawfish , Narrowsnout Sawfish , at ang Smalltooth Sawfish - bilang nanganganib o nanganganib sa ilalim ng Endangered Species Act. Kaniadtong Septiyembre 10, 2010, gihangyo sa Wild Earth Guardians ang US National Marine Fisheries Service (NMFS) nga ilista ang unom ka espisye nga sawfish - ang Narrow Sawfish; ang Dwarf Sawfish , ang freshwater Sawfish , ang Common Sawfish , ang Narrowsnout Sawfish , ug ang Smalltooth Sawfish - ingon nga nameligro o gihulga ubos sa Endangered Species Act. Ang NMFS ay naglathala ng 90 araw na pagsusuri noong Marso 7, 2011 na nagsasaad na ang pagkilos ay maaaring warranted para sa lima sa anim na species. Ang NMFS gimantala usa ka 90 nga pagsusi sa adlaw sa Marso 7, 2011 nga nagpahayag nga ang aksyon mahimo nga kinahanglan alang sa lima sa unom nga mga espisye. Ang impormasyon na magagamit sa oras na nagpapahiwatig na ang Karaniwang Sawfish ay hindi isang wastong species. Ang kasayuran nga magamit sa oras nga nagpakita nga ang Common Sawfish dili usa ka balido nga espisye. Noong Hunyo 4, 2013, inilathala ng NMFS ang isang panukala na nagtapos ang lahat ng limang species ng Sawfish ay nasa mataas na panganib para sa pagkalipol . Niadtong Hunyo 4, 2013, gipatik sa NMFS ang usa ka balaod nga pagtapos sa tanan nga lima ka mga matang nga Sawfish adunay peligro nga mapuo . Ang panukala ay nakalista sa pagkawala ng tirahan, kalidad ng tubig, at labis na paggamit bilang pinakamalaking banta sa Narrow Sawfish. Ang balaod nga naglista sa pagkawala sa bisyo, kalidad sa tubig, ug sobrang pag-gamit sa labing daghang mga hulga sa Narrow Sawfish. Inilathala ng NMFS ang pangwakas na pagpapasya noong Disyembre 12, 2014 na nakalista sa lahat ng limang species ng Sawfish bilang nanganganib. Gipatik sa NMFS ang katapusang paghiusa kaniadtong Disyembre 12, 2014 nga naglista sa tanan nga lima ka mga species sa Sawfish nga nameligro. Ipinakita ng datos na pang-agham na ang mga lugar na heograpiya na inookupahan ng Narrow Sawfish ay ganap na nasa labas ng hurisdiksyon ng US. Gipakita sa datos sa syensiya nga ang mga lugar nga heograpiya nga gisakop sa Narrow Sawfish sa gawas walaÕy hurisdiksyon sa US. Samakatuwid, ang NMFS ay hindi nakapagtalaga ng anumang kritikal na tirahan. Bukod dito, ang NMFS ay hindi nakabuo ng isang plano sa pagbawi dahil hindi nila mapapatupad ito. Mao nga ang NMFS wala makapili sa bisan unsang kritikal nga puy-anan. Dugang pa, ang NMFS wala naghimog plano sa pagbawi tungod kay dili nila mapatuman kini. Ang Western Australia at Queensland ay naglista ng mga proteksyon para sa Narrow Sawfish bilang isang "no-take" species. Ang Sawfish ay itinuturing din na "no-take" species sa India, ngunit ang batas ay madalas na hindi pinansin at bihirang ipinatupad. Ang Western Australia ug Queensland naglista sa mga proteksyon alang sa Narrow Sawfish ingon usa ka Òno-takeÓ species. Ang Sawfish gihuna-huna usab nga "no-take" species sa India, apan ang balaod kanunay nga walaÕy pagtagad ug panagsa ipatuman Ang pandaigdigang pangangalakal ng makitid na sawfish ay pinagbawalan sa pagsasama nito sa Convention on International Trade sa Endangered Species ng Wild Fauna at Flora (CITES) Apendise 1. Ang internasyonal nga paghan-ay sa gamay nga sawfish gidili tungod sa pagkalakip sa Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES) Apendise 1. Ang tamaraw o Mindoro dwarf buffalo ( Bubalus mindorensis ) ay isang maliit na hinampas na mammal na kabilang sa pamilya Bovidae . Ang tamaraw o Mindoro dwarf buffalo ( Bubalus mindorensis ) usa ka gamay nga gimugna nga mammal nga sakop sa pamilya nga Bovidae . Ito ay endemik sa isla ng Mindoro sa Pilipinas , at ang tanging endemikong bovine ng Pilipinas. Kini mao ang kaliwatan sa isla sa Mindoro sa Pilipinas , ug mao lamang ang endemic Philippine bovine. Ito ay pinaniniwalaan, gayunpaman, na minsan ring umunlad sa mas malaking isla ng Luzon . Kini gituohan, bisan pa, nga sa makausa usab niasenso sa mas dako nga isla sa Luzon . Ang tamaraw ay orihinal na natagpuan sa buong Mindoro, mula sa antas ng dagat hanggang sa mga bundok (2000 metro sa itaas ng antas ng dagat), ngunit dahil sa tirahan ng tao, pangangaso, at pag-log, ngayon ay pinaghihigpitan ngayon lamang ang ilang malalayong liblib na kapatagan at ngayon ay mapanganib na mga species. Ang tamaraw sa sinugdanan nakit-an sa tibuuk nga Mindoro, gikan sa lebel sa dagat hangtod sa mga bukid (2000 metros ibabaw sa lebel sa dagat), apan tungod sa puy-anan sa tawo, pagpangayam, ug pag-logging, kini gipugngan sa pipila lamang nga mga kipot nga mga kapatagan ug karon nameligro nga mga klase nga nameligro . Taliwas sa karaniwang paniniwala at nakaraang pag-uuri, ang tamaraw ay hindi isang subspecies ng lokal na carabao , na bahagyang mas malaki, o ang karaniwang kalabaw na tubig . Taliwalas sa sagad nga pagtuo ug nangaging pag-uuri, ang tamaraw dili usa ka subspesies sa lokal nga carabao , nga gamay raÕg kadako , o ang kasagarang buut sa tubig . Sa kaibahan ng kalabaw, mayroon itong isang bilang ng mga katangian na nakikilala: ito ay bahagyang hairier, may mga light markings sa mukha nito, ay hindi bihira, at may mas maiikling mga sungay na medyo V-hugis. Sukwahi sa carabao, kini naay usa ka gidaghanon sa mga nagpalahi nga mga kinaiya: kini gamay nga hairier, adunay mga light markings sa nawong niini, dili kini gregarious, ug adunay mas mubu nga mga sungay nga medyo V-shaped Ito ang pangalawang pinakamalaking katutubong terrestrial mammal sa bansa kasunod lamang sa kalabaw. Kini ang ikaduha nga labing kadaghan nga lumad nga mammal sa terrestrial sa nasud lugar lang sa carabao. Ang Bubalus mindorensis ay may hitsura ng isang pangkaraniwang miyembro ng pamilya nito . Ang Bubalus mindorensis adunay hitsura sa usa ka kanunay nga sakop sa pamilya niini Mayroon itong isang compact, heavyyset, bovine body, apat na binti na nagtatapos sa mga hovens ng cloven at isang maliit, may sungay na ulo sa dulo ng isang maikling leeg. Kini adunay usa ka compact, heavyyset, bovine nga lawas, upat ka mga tiil nga nagtapos sa mga hovens sa olo ug usa ka gamay, naay sungay nga ulo sa tumoy sa usa ka ubos nga liog. Ito ay mas maliit at stockier kumpara sa kalabaw ng tubig ( Bubalus bubalis ). Mas gamay kini ug stockier hulagway sa buut sa tubig ( Bubalus bubalis ). May kaunting sekswal na dimorphism sa mga species bagaman ang mga lalaki ay iniulat na may mas makapal na mga leeg. Naay gamay nga sekswal nga dimorphism sa mga espisye bisan kung ang mga lalaki gibalita nga adunay mas baga nga liog. Ang tamaraw ay may average na taas ng balikat na 100-105 cm (39Ð41 in). Ang tamaraw naay kasarangang abaga sa abaga nga 100-105 cm (39Ð41 ang). Ang haba ng katawan ay 2.2 m (7.2 ft) habang ang buntot ay nagdaragdag ng karagdagang 60 cm (24 in). Ang gitas-on sa lawas mao ang 2.2 m (7.2 p) unya ang ikog nagdugang dugang nga 60 cm (24 sa). Ang mga may sapat na gulang ay may isang madilim na kayumanggi hanggang sa kulay-abo na kulay at mas maraming buhok kaysa sa Bubalus bubalis . Ang mga edaran adunay usa ka itom nga adunay sagol na pagka kapehon hangtod sa kolor nga abo ug labi pa ang buhok kaysa Bubalus bubalis . Ang mga paa ay maikli at stocky. Ang mga tiil kay mubo . Ang mga puting pagmamarka ay nakikita sa mga hooves at panloob na mas mababang forelegs. Makit-an ang mga puti nga marka sa mga kuko ug sa sulud sa ubos nga forelegs. Karamihan sa mga miyembro ng species ay mayroon ding isang pares ng mga kulay-abo na puting piraso na nagsisimula mula sa panloob na sulok ng mata hanggang sa mga sungay. Kadaghanan sa mga miyembro sa mga espisye usab adunay usa ka pares nga kolor abo nga hapin nga nagsugod gikan sa sulud sa sulud sa sulud sa mata hangtod sa mga sungay. Ang ilong at labi ay may itim na balat. Ang ilong ug mga ngabil adunay itom nga panit. Ang mga tainga ay 13.5 sentimetro (5.3 in) ang haba mula sa notch hanggang tip na may mga puting marking sa mga insides. Ang mga dalunggan 13.5 sentimetros (5.3 ang) ang gitas-on gikan sa notch hangtod sa tumoy uban ang puti nga mga marka sa mga sulud. Ang parehong mga kasarian ay lumalaki ng mga maiikling itim na sungay sa isang hugis na V kumpara sa mga hugis-C na sungay ng Bubalus bubalis . Parehong mga lalaki nagpadako sa gamay nga itom nga sungay sa usa ka porma nga V kung itandi sa C nga sungay sa bubalus bubalis . Ang mga sungay ay may mga patag na ibabaw at tatsulok sa kanilang base. Adunay mga patag nga sungay ang mga sungay ug trianggulo sa tambanan niini. Dahil sa regular na pag-rub, ang mga sungay ng tamaraw ay may isang pagod sa labas na ibabaw ngunit may magaspang na panloob na panig. Tungod sa kanunay nga pagbuak, ang mga sungay sa tamaraw adunay usa ka gisul-ob nga gawas nga sulud apan adunay gahi nga mga sulud nga bahin. Ang mga sungay ay iniulat na 35.5 hanggang 51 sentimetro (14.0 hanggang 20.1 in) ang haba. Ang mga sungay gibalita nga 35.5 hangtod 51 sentimetro (14.0 hangtod 20.1 ang) ang gitas-on. Ang tamaraw ay unang naitala sa 1888 sa isla ng Mindoro . Ang tamaraw una nga nasulat sa tuig 1888 sa isla sa Mindoro . Bago ang 1900, ang karamihan sa mga tao ay nag-iwas sa pag-aayos sa Mindoro dahil sa isang mabulok na strain ng malaria . Sa wala pa ang 1900, ang kadaghanan sa mga tawo naglikay sa pag-adto sa Mindoro tungod sa usa ka labi nga pagkahilis sa malaria . Gayunpaman, habang ang gamot na anti-malarial ay binuo, mas maraming mga tao ang tumira sa isla. Bisan pa, samtang ang tambal nga anti-malarial gipaominto, daghang mga tawo ang nagpuyo sa isla. Ang pagtaas ng aktibidad ng tao ay nagbawas ng populasyon ng tamaraw. Sa pamamagitan ng 1966 ang saklaw ng tamaraw ay nabawasan sa tatlong mga lugar: Mount Iglit, Mount Calavite at mga lugar na malapit sa Sablayan Penal Settlement . Ang pagdugang sa kalihokan sa tawo nakamenus sa pagubos sa populasyon sa tamaraw. Pagkahuman sa 1966 ang hanaraw nga han-ay sa pagubos sa tulo ka mga lugar: Mount Iglit, Mount Calavite ug mga lugar nga duol sa Sablayan Penal Settlement . Sa pamamagitan ng 2000, ang kanilang saklaw ay karagdagang nabawasan sa dalawang lugar lamang: ang Mounts Iglit Ð Baco National Park at Aruyan. Pagka 2000, ang ilang miyembro nadugangan sa duha ra nga lugar: ang Mounts Iglit Ð Baco National Park ug Aruyan. Ang mga paunang pagtatantya ng populasyon ng Mindalensis ng Bubalus sa Mindoro ay inilagay sa paligid ng 10,000 mga indibidwal sa unang bahagi ng 1900. Ang pasiuna nga pagbanabana sa populasyon nga Mindalensis sa Bubalus sa Mindoro gibutang sa hapit 10,000 nga mga indibidwal kaniadtong umpisa sa mga 1900. Mas mababa sa limampung taon mamaya noong 1949, ang populasyon ay humina sa halos isang libong mga indibidwal. Wala pa kalim-an ka tuig sa ulahi kaniadtong 1949, ang populasyon mikunhod ngadto sa hapit usa ka libo nga mga indibidwal. Sa pamamagitan ng 1953, mas kaunti sa 250 mga hayop ang tinatayang nabubuhay. Pagka-1953, gamay pa sa 250 nga mga hayop ang gibanabana nga mabuhi. Ang mga pagtatantya ng populasyon na ito ay patuloy na lumaki hanggang sa paglalathala ng IUCN ng kanilang 1969 Red Data Book, kung saan ang populasyon ng tamaraw ay nabanggit na isang nakababahala na 100 na ulo. Ang mga pagbanabana sa populasyon nagpadayon sa pagdako hangtod nga gipatik sa IUCN ang ilang 1969 Red Data Book, diin ang populasyon sa tamaraw gihunahuna nga usa ka makapakurat nga mubu nga 100 nga mga ulo. Ang bilang ng ulo na ito ay tumaas sa 120 na hayop noong 1975. Ang ihap sa ulo misaka sa 120 nga mga hayop kaniadtong 1975. Kasalukuyang mga pagtatantya ang naglalagay ng ligaw na populasyon ng tamaraw mula tatlumpu hanggang dalawang daang indibidwal. Karon nga mga pagbanabana gibutang ang ihalas nga populasyon sa tamaraw gikan sa tatlumpu't duha ka gatus nga mga indibidwal. Bilang isang bihirang, endemic mammal sa isang medyo liblib na isla, ang ekolohiya ng tamaraw ay hindi kilala. Ingon usa ka talagsaon, nameligro nga mammal sa usa ka medyo hilit nga isla, ang ekolohiya sa tamaraw kadaghanan wala mahibal-an. Ang mga indibidwal ng mga species ay umaayon at nahihiya na malayo sa mga tao. Ang mga indibidwal sa mga species labi ka daghan nga maulawon gikan sa mga tawo. Bilang karagdagan, ang mga maliliit na sukat ng mga subpopulasyon ng mga species, na kumalat na manipis sa buong kanilang mga fragment range (noong 1986, tungkol sa 51 mga indibidwal ang natagpuan sa isang 20 square square area), makipag-ugnay sa anumang higit pa sa isang solong indibidwal na pambihira . Gawas pa, gagmay nga mga subpopulasyon sa mga species, nagkatag sa gamay nga tipik sa ilang mga tipik (kaniadtong 1986, mga 51 nga mga indibidwal ang nakit-an sa usa ka lugar nga 20 square square), ang panagsulti sa bisan kinsa ang usa ka indibidwal usa ka bantog nga tawo Mas pinipili ng bubalus mindorensis ang mga tropikal na mataas na halamang lugar. Mas gusto sa Bubalus mindorensis ang mga tropikal nga lugar sa kagubatan sa tropiko. Ito ay karaniwang matatagpuan sa makapal na brush, malapit sa mga bukas na canopied na glades kung saan maaari itong graze at feed sa mga damo. Kasagaran makit-an kini sa baga nga brush, duol sa abli nga canopied glades diin mahimo kini mag-graze ug pakan-on ang mga sagbot. Dahil ang tirahan ng tao at kasunod na pagkawasak ng kagubatan ng kanilang sariling isla ng Mindoro , ang mga kagustuhan sa tirahan ng tamaraw ay medyo lumawak sa mas mababang mga liblib na kapatagan . Tungod sa puy-anan sa tawo ug padayon nga pagkubkob sa mga kalasangan sa ilang isla sa Mindoro, ang puy-anan sa mga puy-anan sa tamaraw medyo gipalapdan sa kapatagan. Sa loob ng kanilang mga bulubunduking kapaligiran, ang mga tamaraw ay karaniwang matatagpuan na hindi kalayuan sa mga mapagkukunan ng tubig. Sulod sa ilang palibot sa bukid, ang mga tamaraw kanunay makit-an dili halayo sa mga gigikanan sa tubig. Kailangang mabuhay sila sa pamamagitan ng tubig upang sila ay maiinom. Kinahanglan sila mabuhi sa tubig aron mainom. Nakatira sila sa mga basa-basa na lugar tulad ng mga marshy area at grasslands. Nagpuyo sila sa basa nga lugar sama sa kalamakan nga lugar ug kasagbutan. Ang tamaraw ay isang grazer na nagpapakain sa mga damo at mga batang kawayan na bagaman kilala ito na ginusto ang cogon damo at ligaw na tubo ( Saccharum spontaneum ). Ang tamaraw usa ka sibsibanan nga nagkaon sa mga sagbot ug mga batan-on nga tanum nga kawayan nga nahibal-an nga gusto ang cogon grass ug wild sugarcane (Saccharum spontaneum). Ang mga ito ay natural na diurnal , pagpapakain sa oras ng pang-araw; gayunpaman, ang mga aktibidad sa araw na tao ay pinilit kamakailan na pumili ng mga B. isip ng mga indibidwal na maging nocturnal upang maiwasan ang pakikipag-ugnay sa tao. Sila natural nga naguba, nagkaon sa husto nga oras; bisan pa, ang kalihokan sa adlaw sa tawo karong bag-o napugos sa mga napili nga B. mindorensis nga mga indibidwal nga mahimong gabii sa paglikay sa kontak sa tawo. Ang tamaraw ay kilala na mabuhay nang mga 20 taon, na may tinantyang habang-buhay na humigit-kumulang na 25. Nahibal-an nga mabuhi ang tamaraw mga 20 ka tuig, nga adunay gibanabana nga gitas-on nga 25 ka tuig. Ang pang-adulto na babaeng tamaraw ay nagsilang ng isang supling pagkatapos ng isang panahon ng gestation na halos 300 araw. Ang hamtong nga babaye nga bata nanganak usa ka bata pagkahuman sa panahon sa pagsabak sa hapit 300 ka adlaw. May pagitan ng pagitan ng dalawang taon, bagaman ang isang babae ay napansin na may tatlong mga juvenile . Adunay usa ka tunga sa kinabuhi nga gintang sa duha ka tuig, bisan kung ang usa ka babaye nakit-an nga adunay tulo nga mga batan-on. Ang guya ay mananatili ng 2Ð4 taon kasama ang ina nito bago maging independiyenteng. Ang nati nga baka nagpabilin sa 2 ka tuig sa inahan niini sa wala pa independente. Ang mga may sapat na gulang sa mga species ay hindi nangyayari sa mga kawan o mas maliit na pack at madalas na nakatagpo mag-isa. Ang mga hamtong sa lainlaing mga lahi dili makit-an sa mga panon o gagmay nga mga pakete ug kanunay nga nahimamat nga nag-inusara. Tanging ang mga bata ay nagpapakita ng pangkaraniwang pag-uugali ng pag-aalaga ng bovine at ang hierarchy ng clan na madalas na nakikita sa kalabaw ng tubig. Ang mga batan-on lamang ang nagpakita sa naandan nga pamatasan sa pag-bantay sa bovine ug herarkiya sa pamilya nga kanunay makita sa water buffalo. Ang mga kalalakihan at babae ay kilala upang iugnay ang buong taon ngunit ang pakikipag-ugnay na ito ay tumatagal lamang ng ilang oras. Ang mga kalalakin-an ug kababayen-an nahibal-an nga magkauban sa bug-os nga tuig apan kini nga panagsulti molungtad ra sa pipila ka oras. Iminungkahi na ang nag-iisang pag-uugali na ito ay isang pagbagay sa kapaligiran ng kagubatan nito. Gisugyot nga kining nag-inusara nga kinaiyahan usa ka pagbagay sa palibot sa kalasangan niini. Ang mga lalaking may sapat na gulang ay madalas na nag-iisa at tila agresibo habang ang mga may sapat na gulang na babae ay maaaring mag-isa, sinamahan ng isang toro, o tatlong bata ng iba't ibang edad. Ang mga hamtong nga lalaki kanunay nga nag-inusara ug dayag nga agresibo samtang ang mga hamtong nga babaye mahimong mag-inusara, inubanan sa usa ka toro nga baka, o tulo nga mga batan-on nga lainlain ang edad. Katulad sa iba pang mga bovines, ang mga tamaraw ay nagbubuga ng mga butas sa putik. Sama sa ubang mga sapi, ang mga tamaraws nagtuyok sa lapok. Iminungkahi na ang pag-uugali na ito ay ginagamit ng mga hayop upang maiwasan ang mga kagat ng mga insekto. Gisugyot nga kini nga pamatasan gamiton sa mga hayop aron mapugngan ang pagdagayday sa mga insekto. Ang isa pang natatanging pag-uugali sa B. mindorensis ay ang kanilang kabangisan. Ang uban pang kinaiyahan sa B. mindorensis mao ang ilang kabangis. Mayroong mga ulat tungkol sa kanilang kabangisan kapag na-cornered kahit na ang karamihan ay hindi natutuya. Adunay mga report sa ilang kabangis kung nahibal-an bisan kung ang kadaghanan dili sigurado. Ang pagbabanta ng postura na ginamit ng bovine ay nagsasangkot ng pagbaba ng ulo, paglilipat ng mga sungay nito sa isang patayong posisyon. Ang hulga sa postura nga gigamit sa bovine naglangkob sa pagpaubus sa ulo, pagbalhin sa mga sungay niini sa usa ka pinatindog nga posisyon. Sinamahan ito ng isang pag-ilid ng pag-ilog ng ulo. Inubanan sa ulahi nga pag-uyog sa ulo. Ang pagkakaroon ng B. mindorensis sa isla ng Mindoro , kasabay ng pagtuklas ng mga fossil bubalids sa iba pang mga isla sa paligid ng kapuluan ay nagpapahiwatig na ang pamilya ay isang beses na laganap sa buong Pilipinas . Ang pagkaanaa sa B. mindorensis sa isla sa Mindoro, kauban ang pagdiskobre sa mga fossil bubalid sa ubang mga isla sa palibot sa kapuluan nagpaila nga ang pamilya kaniadto nagkaylap sa tibuuk Pilipinas. Sa katunayan, natagpuan ng fossil noong ika-20 siglo, na ang B. mindorensis ay dating natagpuan sa hilagang Pilipinas ng Luzon sa panahon ng Pleistocene . Sa tinuud, nahibal-an sa mga fossil sa ika-20 nga siglo nga ang B. mindorensis kaniadto nakit-an sa amihanang isla sa Luzon sa panahon sa Pleistocene Bilang isang miyembro ng pamilya na Bovidae , ang malapit na pagkakaugnay ng tamaraw sa kalabaw ng tubig ( Bubalus bubalis ) ay napatunayan nang maraming beses sa nakaraan. Ingon usa ka miyembro sa pamilya Bovidae, ang suod nga bugkos sa tubig nga buffalo tamaraw (Bubalus bubalis) napamatud-an sa daghang mga panahon kaniadto. Minsan ito ay itinuturing na isang subspecies ng B. bubalis (bilang Anoa bubalis ), Anoa bubalis mindorensis . Kini kaniadto giisip nga usa ka subspesies sa B. bubalis (ingon Anoa bubalis ), Anoa bubalis mindorensis . Kamakailang pag-aaral ng genetic analysis ng mga miyembro ng pamilya ay lalong nagpapatibay sa pananaw na ito. bag-ohay lang nga mga pagtuon sa pagtuki sa genetiko sa mga miyembro sa pamilya nga labi nga nagpalig-on sa kini nga panan-aw. Nagpapakain sila sa tubig sa Cuba at sa paligid ng Mona Island na malapit sa Puerto Rico sa iba pang mga lugar. Nagapakaon sila sa mga tubigan sa Cuba ug sa palibot sa Mona Island nga duol sa Puerto Rico ug sa lain pang mga lugar. Sa Karagatan ng India , ang mga hawksbills ay isang pangkaraniwang paningin kasama ang silangang baybayin ng Africa, kabilang ang mga dagat na nakapalibot sa Madagascar at mga kalapit na grupo ng isla, at lahat sa kahabaan ng southern southern baybayin, kabilang ang Persian Gulf , Red Sea , at ang mga baybayin ng India Subcontinent at Timog Silangang Asya . Sa Dagat sa India , ang mga hawksbill usa ka kasagaran nga pagtan-aw sa sidlakang baybayon sa Africa, lakip ang mga kadagatan nga naglibot sa Madagascar ug mga kasikbit nga mga grupo sa isla, ug sa ubay sa habagatang baybayon sa Asia, lakip ang Persian Gulf , Pula nga Dagat , ug mga baybayon sa India Subcontinent ug Southeast Asia . Naroroon sila sa buong Malay Archipelago at hilagang Australia . Ang kanilang saklaw ng Pasipiko ay limitado sa mga tropikal at subtropikal na rehiyon ng karagatan. Anaa sila karon sa tibuok Malay Archipelago ug sa amihanang Australia. Ang ilang sakup sa Pasipiko kay limitado sa mga tropikal ug subtropikal nga mga rehiyon sa dagat. Sa kanluran, ito ay mula sa timog-kanluranang mga tip ng Korean Peninsula at Japanese Archipelagotimog sa hilagang New Zealand . Sa kasadpan, kining naggikan nga mga tip sa habagatan-kasadpan kay gikan sa Korean Peninsula ug Japanese Archipelagohabagatan sa amihanang New Zealand . Ang Pilipinas ay nagho-host ng maraming mga site ng pugad, kabilang ang isla ng Boracay at Punta Dumalag sa Davao City . Ang Plilipinas kay nag-host ug daghang mga site sa salag, lakip ang isla sa Boracay ug Punta Dumalag sa Davao City Ang Dahican Beach sa Mati City , Davao Oriental ay nagho-host ng isa sa pinakamahalagang hatcheries ng uri nito kasama ang mga turtle ng sea ridley sea sa archipelagic na bansa ng Pilipinas. Ang Dahican Beach sa Mati City, Davao Oriental nag-host sa usa ka labing hinungdanon nga hatcheries sa matang niini kauban ang mga turtle sa dagat ng oliba sa arkipelagic nga nasud sa Pilipinas. Ang isang maliit na grupo ng mga isla sa timog-kanluran ng kapuluan ay pinangalanan na " Turtle Islands " dahil dalawang species ng mga pagong dagat ay naroon: ang hawksbill at ang berdeng pagong dagat. Usa ka gamay nga grupo sa mga isla sa habagatan-kasadpang kasadpan sa arkipelago ginganlan nga " Turtle Islands " tungod kay ang duha ka mga matang sa mga pawikan sa dagat didto nahimutang: ang hawksbill ug berde nga pawikan sa dagat. Noong Enero 2016, isang batang bata ay nakita sa Golpo ng Thailand. Isang artikulo sa 2018 ng The Straits Times ang nag- ulat na sa halos 120 na mga hawksbill juvenile turtle kamakailan na na-hatched sa Pulau Satumu , Singapore . Niadtong Enero 2016, usa ka bata kaayo ang nakita sa Gulpo sa Thailand. Usa ka artikulo sa 2018 sa The Straits Times nagtaho nga hapit sa 120 nga mga hawksbill juvenile pawikan bag-o pa nga nahagba sa Pulau Satumu, Singapore. Karaniwang natagpuan sa mga tubig sa Singapore, ang mga hawksbill turtle ay bumalik sa mga lugar tulad ng East Coast Park at Palau Satumu upang pugad. Kasagaran nga nakit-an sa mga kadagatan sa Singapore, ang mga hawksbill nga pawikan na mobalik sa mga lugar sama sa East Coast Park ug Palau Satumu aron mangitlog. Sa Hawaii, ang karamihan sa mga hawksbills ay matatagpuan sa "pangunahing" isla ng Oahu , Maui , Molokai , at Hawaii . Sa Hawaii, ang kadaghanan sa mga hawksbill nahimutang sa "panguna" nga mga isla sa Oahu, Maui, Molokai, ug Hawaii. Sa Australia , ang mga hawksbills ay kilala sa pugad sa Milman Island sa Great Barrier Reef .Ang Hawksbill sea turtle pugad hanggang sa kanluran bilang Cousine Island sa Seychelles , kung saan ang mga species ay ligtas na protektado mula noong 1994, at ang populasyon ay nagpapakita ng ilang pagbawi. Sa Australia, ang hawksbills nailhan nga salag sa Milman Island sa Great Barrier Reef .Ang Hawksbill sea turtle nest sa kasadpan bahin sa Cousine Island sa Seychelles, kung diin ang mga espisye luwas nga protektado sukad 1994, ug ang populasyon nagpakita sa pila nga pagkaayo. Ang mga panloob na isla at isla ng Seychelles, tulad ng Aldabra , ay tanyag na mga lugar para sa pagpapakain para sa mga wala pang mga hawksbills. Ang mga panloob nga isla ug mga isla sa Seychelles, sama sa Aldabra , mga bantog nga basakan sa pagpakaon alang sa panahon nga wala pa ang mga hawksbills. Sa silangang Pasipiko, ang mga hawksbills ay kilala na magaganap mula sa Baja Peninsula sa Mexico timog kasama ang baybayin hanggang timog Peru . Sa silangang Pasipiko, nahibal-an nga adunay mga hawksbill gikan sa Baja Peninsula sa Mexico sa habagatan ubay sa baybayon hangtod sa habagatang Peru . Gayunman, sa kamakailan lamang noong 2007, ang mga species ay itinuturing na higit na itinuturing na extirpated sa rehiyon. Bisan pa, kaniadtong bag-ohay pa lamang sa 2007, ang mga espisye giisip nga kadaghanan gipadako sa rehiyon. Mahalagang natitirang mga pugad at foraging site mula nang natuklasan sa Mexico, El Salvador , Nicaragua , at Ecuador, na nagbibigay ng mga bagong pagkakataon para sa pananaliksik at pag-iingat. Mahinungdanon nga nahabilin nga salag ug mga pagpangitag pagkaon nga dapit sukad nakit-an sa Mexico, El Salvador, Nicaragua, ug Ecuador, nga naghatag bag-ong mga oportunidad sa panukiduki ug pagtipig. Kabaligtaran sa kanilang mga tradisyonal na tungkulin sa iba pang mga bahagi ng mundo, kung saan ang mga hawksbills lalo na naninirahan sa mga coral reef at mabato na mga lugar na substrate, sa silangang Pasipiko, ang mga hawksbills ay may posibilidad na mang-agaw at pugad na pangunahin sa mga estatistang bakawan, tulad ng mga naroroon sa Bahia de Jiquilisco ( El Salvador), Golpo ng Fonseca (Nicaragua, El Salvador, at Honduras), Estero Padre Ramos (Nicaragua), at Gulpo ng Guayaquil (Ecuador). Sukwahi sa ilang tradisyonal nga mga tahas sa ubang mga bahin sa kalibutan, diin ang mga hawksbill sa panguna nagpuyo sa mga kagaangan ug mga batohon nga bahin sa yuta, sa silangang Pasipiko, ang mga hawksbills lagmit nga mosakmit ug salag kadaghanan sa mga estadistang mangrove, sama sa mga Bahia de Jiquilisco (El Salvador), Gulpo sa Fonseca (Nicaragua, El Salvador, ug Honduras), Estero Padre Ramos (Nicaragua), ug Gulpo sa Guayaquil (Ecuador). Ang mga pambansang hakbangin, tulad ng Eastern Pacific Hawksbill Initiative , ay kasalukuyang nagtutulak sa mga pagsisikap na magsaliksik at mapanatili ang populasyon, na nananatiling hindi naiintindihan. Ang mga nasyunal nga inisyatibo, sama sa Eastern Pacific Hawksbill Initiative, karon nagduso sa mga paningkamot sa panukiduki ug pagreserba sa populasyon, nga nagpabilin nga dili klaro. Ang mga pang-adultong mga pawikan ng dagat na pangunguna ay matatagpuan sa mga tropikal na coral reef . Ang mga hamtong nga pawikan sa dagat nga panguna nakit-an sa mga tropikal nga coral reef . Karaniwan silang nakikita na nagpapahinga sa mga kuweba at mga ledge sa loob at sa paligid ng mga reef na ito sa buong araw. Kasagaran makita sila nga nagpahulay sa mga langub ug mga agianan sa sulod ug sa palibut niining mga bahura sa tibuok adlaw. Bilang isang napakalaking migratory species, naninirahan sila ng isang malawak na hanay ng mga tirahan, mula sa bukas na karagatan hanggang sa mga laguna at kahit na mga bakawan ng bakawan sa mga estuaries. Ingon usa ka labi ka mabalhinon nga lahi, nagpuyo sila sa usa ka halapad nga mga puy-anan, gikan sa bukas nga dagat hangtod sa mga laguna ug bisan ang mga bakaw sa bakawan sa mga estuaries. Maliit ang nalalaman tungkol sa mga kagustuhan sa tirahan ng maagang yugto ng buhay na E. imbricata ; tulad ng iba pang mga batang pawikan ng dagat, ipinapalagay na sila ay ganap na pelagic, naiiwan sa dagat hanggang sa sila ay tumanda. Gamay nga nahibal-an bahin sa mga gusto sa residensya sa unang mga yugto sa kinabuhi E. imbricata; sama sa ubang mga pawikan sa dagat, giisip nga sila hingpit nga pelagic, nahabilin sa dagat hangtod nga sila magkatigulang. Habang ang mga ito ay nakikilala, ang sponges ng dagat ang kanilang pangunahing pagkain; ang mga ito ay bumubuo ng 70-95% ng mga pagong diets. Samtang kini kay ginaila, ang mga espongha sa dagat ang ilang panguna nga pagkaon; gilangkuban nila ang 70-95% nga mga pagkaon sa pawikan. Gayunpaman, tulad ng maraming spongivores , pinapakain lamang nila ang mga piling species, na hindi pinapansin ang marami pa. Bisan pa, sama sa daghang mga spongivores, gipakaon lamang nila ang mga gipili nga mga espisye, wala magtagad sa uban pa. Ang mga populasyon ng Caribbean ay pangunahing pinapakain sa mga utos na Astrophorida , Spirophorida , at Hadromerida sa klase na Demospongiae . Ang mga populasyon sa Caribbean nag-una sa pagmando sa mga sugo sa Astrophorida, Spirophorida, ug Hadromerida sa klase nga Demospongiae. Bukod sa mga sponges, ang mga hawksbills ay kumakain sa algae , cnidarians , comb jellies at iba pang dikya , at dagat anemones . Gawas sa mga sponges, ang mga hawksbills nangaon sa algae, cnidarians, comb jellies ug uban pang mga jellyfish, ug dagat anemones. Pinapakain din nila ang mapanganib na jellyfish na tulad ng hydrozoan , ang Portuguese man o 'war ( Physalia physalis ). Gipakaon usab nila ang mga delikado nga jellyfish sama sa hydrozoan, ang Portuguese man o 'war (Physalia physalis). Isinasara ng mga Hawksbills ang kanilang mga hindi protektadong mata kapag pinapakain nila ang mga cnidarians na ito. Gipunting sa mga Hawksbills ang ilang mga wala mapanalipdan nga mga mata kung gipakaon nila kini nga mga cnidarians. Ang panunumbat na mga cell ng lalaki ay hindi maaaring tumagos sa mga nakabaluti na ulo ng mga pawikan. Ang malignant nga mga selyula sa lalaki dili makasulud sa armored head sa mga pawikan. Ang mga Hawksbills ay lubos na nababanat at lumalaban sa kanilang biktima. Ang ilan sa mga sponges na kanilang kinakain, tulad ng Aaptos aaptos , Chondrilla nucula , Tethya actinia , Spheciospongia vesparium , at Suberites domuncula , ay lubos na (madalas nakamamatay ) na nakakalason sa iba pang mga organismo. Ang Hawksbills labi ka mabaskog ug musupak sa ilang biktima. Ang pipila sa mga spanes nga ilang gikaon, sama sa Aaptos aaptos, Chondrilla nucula, Tethya actinia, Spheciospongia vesparium, ug Suberites domuncula, labi ka (kanunay nga makamatay) makahilo sa ubang mga organismo. Bilang karagdagan, pinipili ng mga hawksbills ang mga species ng espongha na may mga mahahalagang bilang ng mga siliceous spicules , tulad ng Ancorina , Geodia ( G. gibberosa ), Ecionemia , at Placospongia . Dugang pa, gipili sa mga hawksbills ang espongha sa espongha nga adunay daghang mga numero sa siliceous spicules, sama sa Ancorina, Geodia ( G. gibberosa ), Ecionemia, ug Placospongia. Hindi gaanong kilala ang tungkol sa kasaysayan ng buhay ng mga hawksbills. Dili daghan ang nahibal-an bahin sa kasaysayan sa kinabuhi sa mga hawksbills. Ang kasaysayan ng kanilang buhay ay maaaring nahahati sa tatlong yugto, lalo na ang pelagic phase, mula sa pagpindot hanggang sa 20 cm, ang benthic phase, kapag ang hindi pa napukaw na mga pagong ay nagrerekrut sa mga lugar ng pag-aalsa, at ang reproductive phase, kapag naabot nila ang seksuwal na kapanahunan. Ang kasaysayan sa ilang kinabuhi mahimong bahinon sa tulo ka hugna, nga mao ang pelagic phase, gikan sa pag-hike hangtod sa mga 20 cm, ang benthic nga yugto, kung ang mga wala pa nga mga pawikan magrekrut sa mga lugar nga nangahanaw, ug ang yugto sa pagsanay, sa pagkab-ot nila sa seksuwal nga pagkahamtong. Ang agila ay may madilim na mukha at isang creamy-brown nape at korona. Ang agila adunay itum nga nawong ug usa ka kremi na naay pagkakapehon nga tangkugo ug korona. Ang likod ng agila ng Pilipinas ay madilim na kayumanggi, habang ang pang-ilalim at underwings ay puti. Ang likud sa agila sa Pilipinas itom nga kapehon, samtang puti ang ilawom nga bahin sa pako. Ang mabibigat na mga binti ay dilaw, na may malalakas, malalakas, madilim na mga claws , at ang kilalang, malaki, matangkad, malalim na tuka ay isang mala-mala-bughaw. Ang bug-at nga mga batiis kay dilag, nga adunay kusgan, itom nga mga kutamoy, ug ang bantog, dako, taas, lawon nga sungo usa ka duol sa asul nga kolor. Ang mga mata ng agila ay asul-kulay-abo. Ang mga mata sa agila kay asul ug abohon. Ang mga Juvenile ay katulad ng mga matatanda maliban sa kanilang mga upperpart na balahibo ay may maputla na mga fringes. Ang mga dili pa hamtong parehas sa mga hamtong gawas sa ilang taas na bahin na balhibo adunay uspad nga mga borlas. Ang agila ng Pilipinas ay karaniwang iniulat na sumusukat ng 86-102 cm (2 ft 10 in-3 ft 4 in) sa kabuuang haba, ngunit isang pagsisiyasat ng ilang mga ispesimen mula sa ilan sa pinakamalaking ang mga koleksyon ng natural na kasaysayan sa mundo ay natagpuan ang average ay 95 cm (3 ft 1 in) para sa mga lalaki at 105 cm (3 ft 5 in) para sa mga babae. Ang agila sa Pilipinas kasagarang gitaho nga adunay sukod nga 86-102 cm (2 ft 10 in-3 ft 4 sa) sa tibuuk nga gitas-on, apan usa ka psnuhid sa ubay-ubay nga mga espesimen gikan sa pipila sa pinakadako mga koleksyon sa natural nga kasaysayan sa kalibutan nakit-an ang kasagaran nga 95 cm (3 p. 1 ang) alang sa mga lalaki ug 105 cm (3 p. 5 sa) alang sa mga babae. Batay sa mga huling sukat, ginagawa nito ang pinakamahabang umiiral na mga species ng agila, dahil ang average para sa babae ay katumbas ng maximum na iniulat para sa harpy eagle at dagat ng Steller. Base sa ulahing mga pagsukod, gihimo niini ang pinakaduday nga nabuhi na mga mga espisye sa agila, tungod kay ang kasagaran alang sa babaye parehas sa kinadak-an nga gitaho alang sa harpy eagle ug sa Steller sea. Ang pinakamahabang agila ng Pilipinas na iniulat kahit saan at ang pinakamahabang agila sa labas ng natatapos na agila ng Haast ay isangispesimen mula sa Field Museum ng Likas na Kasaysayan na may haba na 112 cm (3 p. 8 in), ngunit pinananatili ito sa pagkabihag kaya hindi maaaring kumakatawan sa mga ligaw na indibidwal dahil sa pagkakaiba-iba ng pagkakaroon ng pagkain. Ang pinakataas nga agila sa Pilipinas nga gitaho bisan asa ug ang labing taas nga agila sa gawas nga nahuman nga agila sa Haast usa ka ispesimen gikan sa Field Museum of Natural History nga adunay gitas-on nga 112 cm (3 p. 8 sa), apan kini gitago sa pagkabihag busa dili makarepresentar sa mga ihalas nga mga laing mananap tungod sa mga kalain lain sa pagkanaa sa pagkaon. Ang antas ng sekswal na dimorphism sa laki ay hindi tiyak, ngunit ang lalaki ay pinaniniwalaan na karaniwang tungkol sa 10% na mas maliit kaysa sa babae, at ito ay suportado ng average na haba na ibinigay para sa mga lalaki at babae sa isang mapagkukunan. Ang lebel sa sekswal nga dimorphism sa gidak-on dili sigurado, apan ang lalaki gituohan nga kasagaran mga 10% nga mas gamay sa babaye, ug kini gisuportahan sa average nga gitas-on nga gihatag alang sa mga lalaki ug babaye sa usa ka gigikanan. Sa marami sa iba pang mga malalaking species ng agila, ang pagkakaiba-iba ng laki sa pagitan ng mga babaeng may sapat na gulang at lalaki ay maaaring lumampas sa 20%. Sa kadaghanan sa uban pang mga dagkong espisye sa agila, ang kadako nga kalainan tali sa mga hamtong nga babaye ug lalaki mahimong molapas sa 20%. Para sa mga adult na eagles ng Pilipinas, ang kumpletong saklaw ng timbang ay naiulat na 4.7 hanggang 8.0 kg (10.4 hanggang 17.6 lb), habang ang iba ay natagpuan ang average ay medyo mas mababa kaysa sa itaas na saklaw ipahiwatig, sa 4.5 kg (9.9 lb) para sa mga lalaki at 6.0 kg (13.2 lb) para sa mga babae. Alang sa mga hamtong nga mga agila sa Pilipinas, ang kompleto nga sakup sa timbang gikataho nga 4.7 hangtod 8.0 kg (10.4 hangtod 17.6 lb), samtang ang uban nakit-an nga ang kasagaran nga medyo mas ubos kaysa sa taas nga han-ay nagpaila, sa 4.5 kg (9.9 lb) alang sa mga lalaki ug 6.0 kg (13.2 lb) alang sa mga babaye. Ang pinakamataas na naiulat na timbang ay nalampasan ng dalawang iba pang mga agila (ang harpy at mga Stereer sea eagles) at ang mga pakpak ay mas maikli kaysa sa malalaking mga agila ng bukas na bansa (tulad ng puting-agila na agila , agila ng dagat ng Steller, agila ng martial , o agila ng buntot ), ngunit medyo malawak. Ang pinakataas nga nataho nga timbang nalabawan sa duha pa nga agila (ang harpy ug mga Stereer sea eagles) ug ang mga pako sa mga agila labing mubu kaysa mga dagku nga agila sa abri nga nasud (sama sa puti nga agila, agila sa dagat sa Steller, agila sa martial, o agila sa ikog), apan medyo lapad. Ang tarsus ng Philippine eagle ties bilang pinakamahaba sa anumang agila mula 12.2 hanggang 14.5 cm (4.8 hanggang 5.7 in) ang haba, na halos kaparehong haba ng bilang ng mas maliit ngunit medyo may haba na New Guinea eagle . Ang tarsus sa Philippine eagle ties ingon ang pinakataas sa bisan unsang agila gikan sa 12.2 hangtod 14.5 cm (4.8 hangtod sa 5.7 sa) nga gitas-on, nga parehas ang gitas-on sama sa labi ka gamay apan medyo taas nga New Guinea eagle. Ang napakalaking ngunit kalaunan ay naka-compress sa panukalang batas ay sumasalungat sa sukat ng Stlerer's sea eagle's bilang pinakamalaking bayarin para sa isang umiiral na agila. Ang dako kaayo apan sa ulahi gidasok sa gidak-on sa Steller's sea eagle's ingon ang pinakadako nga balaodnon alang sa usa ka naglungtad nga agila. Ang mga panukalang batas nito ay 722 cm (2.84 in) ang haba mula sa gape . Ang mga panukala niini 722 cm (2.84 pulgada) ang gitas-on gikan sa gape. Ang buntot ay medyo mahaba sa 42-45.3 cm (16.5Ð17.8 in), habang ang isa pang mapagkukunan ay naglilista ng haba ng buntot na 50 cm (20 in). Ang ikog medyo taas sa 42-45.3 cm (16.5-17.8 sa), samtang ang lain nga gigikanan naglista sa gitas-on sa ikog nga 50 cm (20 sa). Ang madalas na naririnig na mga ingay na ginawa ng Philippine eagle ay malakas, matataas na mga whistles na nagtatapos sa mga pagbagsak ng mga inflection. Ang labing kanunay nga nadungog nga mga saba nga gihimo sa agila sa Pilipinas mao ang kusog, taas nga mga paghunghong nga natapos sa mga pagbuut sa pagsulud. Bilang karagdagan, ang mga juvenile ay kilala upang humingi ng pagkain sa pamamagitan ng isang serye ng mga matawag na tawag. Dugang pa, nahibal-an ang mga juvenile nga magpakilimos alang sa pagkaon pinaagi sa sunud-sunod nga mga tawag sa taas nga tawag. Ang kinatawan ng tirahan ng Philippine Eagle sa Philippine National Museum . Ang panagway sa pinuy-anan sa Philipine Eagle sa Philippine National Museum. Ang agila ng Pilipinas ay endemiko sa Pilipinas at matatagpuan sa apat na pangunahing isla: silangang Luzon , Samar , Leyte , at Mindanao . Ang agila sa Pilipinas apektado sa Pilipinas ug mahimong makita sa upat ka dagkong mga isla: silangang Luzon, Samar, Leyte, ug Mindanao. Ang pinakamalaking bilang ng mga agila ay naninirahan sa Mindanao, na may pagitan ng 82 at 233 na mga pares ng pag-aanak. Ang kadaghan nga ihap sa mga agila nagpuyo sa Mindanao, nga adunay taliwala sa 82 ug 233 nga mga pares sa pagpanganak. Anim na pares lamang ang matatagpuan sa Samar, dalawa sa Leyte, at iilan sa Luzon. Unom ra ka pares ang nakit-an sa Samar, duha sa Leyte, ug pipila sa Luzon. Matatagpuan ito sa Northern Sierra Madre National Park sa Luzon at Mount Apo , Mount Malindang , at Mount Kitanglad National Parks sa Mindanao. Makit-an kini sa Northern Sierra Madre National Park sa Luzon ug Mount Apo , Mount Malindang, ug Mount Kitanglad National Parks sa Mindanao. Ang agila na ito ay matatagpuan sa dipterocarp at gubat ng midmontane, lalo na sa mga matarik na lugar. Kini nga agila nakit-an sa dipterocarp ug lasang sa midmontane, labi na sa mga titip nga mga lugar. Ang taas nito ay mula sa mababang kapatagan hanggang sa mga bundok na higit sa 1,800 m (5,900 piye). Ang katas-on ani gikan sa ubos nga kapatagan hangtod sa mga bukid nga kapin sa 1,800 m (5,900 p). Tanging ang tinatayang 9,220 km 2 (2,280,000 ektarya) ng lumang-paglago ng kagubatan ay nananatili sa saklaw ng ibon. Gibana-bana nga 9,220 km 2 (2,280,000 ektarya) ang daan nga pagtubo nga kalasangan nga nagpabilin sa us aka langgam. Ang ebolusyon sa mga isla ng Pilipinas, nang walang iba pang mga mandaragit, ay gumawa ng mga agila na nangingibabaw na mangangaso sa mga kagubatan ng Pilipinas. Ang ebolusyon sa mga isla sa Pilipinas, kung wala ang ubang mga nabutang, naghimo sa mga agila nga nanguna nga mangangayam sa kalasangan sa Pilipinas. Ang bawat pares ng pag-aanak ay nangangailangan ng isang malaking saklaw ng bahay upang matagumpay na itaas ang isang sisiw, sa gayon ang species ay labis na mahina sa deforestation . Ang matag pares sa pagpanganak nanginahanglan usa ka daghang sakup sa balay aron malampuson nga mapadako ang usa ka piso, sa ingon ang mga species labi ka dali nga mahugawan sa kakahoyan . maaga, ang teritoryo ay tinatayang halos 100 km 2 (39 sq mi), ngunit ang isang pag-aaral sa Mindanao Island ay natagpuan ang pinakamalapit na distansya sa pagitan ng mga pares ng pag-aanak na halos 13 km (8.1 mi) sa average, na nagreresulta sa isang pabilog na balangkas na 133 km 2 (51 sq mi). sayo pa, ang teritoryo gibanabana nga mga 100 km 2 (39 sq mi), apan ang usa ka pagtuon sa Mindanao Island nakit-an ang labing duol nga distansya tali sa mga pares sa pagpanganak nga mga 13 km (8.1 mi) nga kasagaran, nga miresulta sa usa ka lingin nga balangkas nga 133 km 2 (51 mi mi). Ang flight ng species ay mabilis at maliksi, na kahawig ng mas maliit na mga lawin kaysa sa mga katulad na malalaking ibon na biktima. Ang paglupad sa mga espisye paspas ug dali, nga kaamgid sa gagmay nga mga laway kaysa labi ka daghan nga dagkong mga langgam nga biktima. Ang mga Juvenile sa pag-uugali ng pag-play ay na-obserbahan ang pag-agos ng mga knotholes sa mga puno na may kanilang mga talon, at gamit ang kanilang mga buntot at mga pakpak para sa balanse, ipinasok ang kanilang mga ulo sa mga lungga ng puno. Ang mga Juvenile sa pag-play nakita nga nakit-an nga gipunting ang mga knotholes sa mga kahoy gamit ang ilang mga talon, ug gigamit ang ilang mga ikog ug mga pako alang sa balanse, gisulud ang ilang mga ulo sa mga lungag sa kahoy. Bukod pa rito, kilala sila na pag-atake ng walang buhay na mga bagay para sa kasanayan, pati na rin ang pagtatangka upang mag-hang paitaas upang gumana sa kanilang balanse. Dugang pa, nahibal-an nila ang pag-atake sa mga walaÕy kinabuhi nga mga butang alang sa pagpraktis, ingon man pagsulay sa pagbitay sa taas aron molihok sa ilang balanse. Dahil ang mga magulang ay hindi malapit sa nangyayari kapag ito ay tila, hindi nila gampanan ang pagtuturo sa bata na manghuli. Tungod sa mga ginikanan dili duol sa diha nga kini mahitabo, sila dayag nga walaÕy papel sa pagtudlo sa bata nga mangita. Ang pag-asa sa buhay para sa isang ligaw na agila ay tinatayang mula 30 hanggang 60 taon. Ang isang bihag na agila sa Pilipinas ay nanirahan sa loob ng 41 taon sa Roma Zoo , at ito ay nasa may sapat na gulang nang dumating ito sa zoo. Ang pagpaabut sa kinabuhi sa usa ka ihalas nga agila gibanabana nga gikan sa 30 ngadto sa 60 ka tuig. Usa ka nabihag nga agila sa Pilipinas nagpuyo sulod sa 41 ka tuig sa Roma Zoo, ug kini tigulang na sa pag-abot sa zoo. Ang isa pang bihag na agila ng Pilipinas ay nabuhay nang 46 taon sa Philippine Eagle Center sa Davao City . Laing nabihag nga agila sa Pilipinas nagpuyo sulod sa 46 ka tuig sa Philippine Eagle Center sa Davao City. Gayunpaman, ang mga ligaw na ibon sa average ay pinaniniwalaang mabubuhay nang mas maikli ang buhay kaysa sa mga ibon na bihag. Bisan pa, ang mga ihalas nga mga langgam sa kasagaran gituohan nga mabuhi nga mas mubu nga kinabuhi kaysa mga binihag nga mga langgam. Ang eagle ng Pilipinas ay kilala sa una bilang isang agila na kumakain ng unggoy ng Pilipinas dahil pinaniniwalaang pinapakain nito ang mga unggoy (ang tanging dalawang unggoy na katutubo sa Pilipinas ay ang mahabang papel na pangmatagalan ng Pilipinas at karaniwang pangmatagalang pagbasa , kapwa mga subspecies ng matagal na tailed o crab-eating macaque) halos eksklusibo; napatunayan na ito ay hindi tumpak. Ang agila sa Pilipinas sa una nga nailhan nga Philippine eon-pagkaon nga unggoy tungod kay gituohan nga pakan-on ang mga unggoy (ang duha ra nga mga unggoy nga lumad sa Pilipinas ang Pilipino nga malaba nga panit ug sagad nga tag-as nga pagbasa , pareho nga subspecies sa mga dugay taja o hilaw nga pagkaon sa pagbasa nga hapit labi; kini napamatud-an nga dili tukma. Maaaring ito ay dahil ang unang nasuri na ispesimen ay natagpuan na may undigested na piraso ng unggoy sa tiyan nito. Mahimo kini tungod kay ang una nga nasusi nga ispesimen nga nakit-an nga adunay wala mahubu nga mga piraso sa unggoy sa tiyan niini. Tulad ng karamihan sa mga mandaragit, ang agila ng Pilipinas ay isang oportunista na kumukuha batay sa lokal na antas ng kasaganaan at kadalian. Parehas sa kadaghanan sa mga predatorador, ang agila sa Pilipinas usa ka oportunista nga nag-agaw base sa lokal nga lebel sa kadaghan ug kadali. Ang mga prey specimens na natagpuan sa pugad ng agila ay may sukat na mula sa isang maliit na bat na may timbang na 10 g (0.35 oz) hanggang sa isang usa sa Pilipinas na may timbang na 14 kg (31 lb). Ang mga prey specimen nga nakit-an sa salag sa agila gikan sa gamay nga bat nga adunay gibug-aton nga 10 g (0.35 oz) hangtod sa usa ka usa nga usa sa Pilipinas nga may gibug nga 14 kg (31 lb). Ang pangunahing biktima ay nag-iiba mula sa isla hanggang sa isla depende sa pagkakaroon ng mga species, lalo na sa Luzon at Mindanao, dahil ang mga isla ay nasa iba't ibang mga rehiyon ng faunal. Ang nag-unang tukbonon lainlain gikan sa usa ka isla ngadto sa isla depende sa magamit nga mga species, labi na sa Luzon ug Mindanao, tungod kay ang mga isla naa sa lainlaing mga faunal nga rehiyon. Halimbawa, ang puno ng squirrel -sized Philippine flying lemurs , ang ginustong biktima sa Mindanao, ay wala sa Luzon. Pananglitan, ang punoan sa squirrel -sized Philippine flying lemurs , ang pinalabi nga biktima sa Mindanao, wala sa Luzon. Ang pangunahing biktima para sa mga agila na nakikita sa Luzon ay mga unggoy , ibon , lumilipad na mga fox , higanteng ulap na si Phloeomys pallidus(na maaaring timbangin nang dalawang beses hangga't ang paglipad ng lemurs sa 2 hanggang 2.5 kg (4.4 hanggang 5.5 lb)), at mga reptilya tulad ng malalaking ahas at butiki . Ang pangunang biktima alang sa mga agila nga makita sa Luzon mao ang mga unggoy , langgam , nagalupad nga mga fox , higanteng panganod nga Phloeomys pallidus(nga mahimong timbangon kaduha sama sa paglupad sa lemurs sa 2 hangtod 2.5 kg (4.4 hangtod 5.5 lb)), ug mga reptilya sama sa dagkong mga bitin ug butiki . Ang lumilipad na lemur ay maaaring gumawa ng isang tinatayang 90% ng diyeta ng raptor sa ilang mga lokasyon. Ang nagalupad nga lemur mahimong adunay gibanabana nga 90% sa pagkaon sa raptor sa pipila nga mga lokasyon. Habang ang mga agila sa pangkalahatan ay tila ginusto ang mga lumilipad na lemurs kung saan magagamit, karamihan sa iba pang mga hayop na natagpuan sa Pilipinas, maikli ang mga hamog na pang-adulto at mga tao , ay maaaring kunin. Bisan ang kadaghanan sa mga agila daw mas gusto ang paglupad sa mga lemur kung adunay magamit, kadaghanan sa ubang mga hayop nga nakit-an sa Pilipinas, walaÕy mga hamtong nga mga ungo ug mga tawo , mahimong kuhaon nga biktima. Maaari nitong isama ang mga Asian palm civets (12% ng diyeta sa Mindanao), mga macaque , lumilipad na mga squirrels , mga puno ng squirrels , bat bat , rats, mga ibon ( kuwago at mga sungay ), reptilya ( ahas at subaybayan ang mga butiki ), at maging ang iba pang mga ibon na biktima. Naiulat na kinukuha nila ang mga batang baboy at maliliit na aso . Mahimo nga maglakip kini sa mga civet sa palma sa Asya (12% sa mga diyeta sa Mindanao), mga macayo , mga naglupad nga squirrels , mga squirr sa kahoy , mga bat-ang sa bunga , mga ilaga, mga langgam ( kuwaw ug mga sungay ), reptilya (mga bitin ug monitor sa mga butiki ), ug mahimo ang ubang mga langgam nga biktima. Gibalita nga ilang nakuha ang mga batan-on nga baboy ug gagmay nga mga iro . Pangunahing ginagamit ng Philippine eagles ang dalawang pamamaraan ng pangangaso. Panguna nga gigamit sa mga agila sa Pilipinas ang duha ka pamaagi sa pagpangayam. Ang isa pa ay nangangaso, kung saan nanonood ito para sa aktibidad ng biktima habang nakaupo sa halos hindi kumikilos sa isang sanga malapit sa canopy. Ang usa pa mangayam, diin kini nagtan-aw alang sa kalihokan sa biktima samtang naglingkod halos walaÕy paglihok sa usa ka sanga duol sa canopy. Ang karamihan ay dumating sa mga zoo sa pagitan ng 1947 at 1965. Ang kadaghanan niabot sa mga zoo taliwala sa 1947 ug 1965. Ang huling labas ng Pilipinas ay namatay noong 1988 sa Antwerp Zoo , kung saan ito ay nabuhay mula pa noong 1964 (maliban sa isang panahon sa Planckendael Zoo sa Belgium). Ang naulahing gawas sa Pilipinas namatay kaniadtong 1988 sa Antwerp Zoo , kung diin kini nagpuyo sukad 1964 (gawas sa usa ka panahon sa Planckendael Zoo sa Belgium). Ang unang pagbihag ng bihag ay nakamit lamang noong 1992 sa pasilidad ng Philippine Eagle Foundation sa Davao City, Philippines, na maraming beses itong pinangangalan. Ang unang pagdakop sa dinakpan nahitabo kaniadtong 1992 sa pasilidad sa Philippine Eagle Foundation sa Davao City, Philippines, nga kadaghang higayon kining gipanganlan Ginagamit din ang agila ng Pilipinas sa mga kaganapan sa palakasan bilang isang maskot, higit sa lahat isa sa 2005 Timog Silangang Asya na ginanap sa Maynila na kilala bilang "Gilas". Ang agila sa Pilipinas gigamit usab sa mga kalihokan sa pangpa-ugnat sa kusog isip usa ka maskot, labaw sa tanan sa 2005 nga Timog-Silangang Asya nga gipahigayon sa Manila nga gitawag nga "Gilas". Ang agila ng Pilipinas ay ang hayop na ginamit sa pambansang basketball team ng Pilipinas o Gilas Pilipinas ' logo / team crest. Ang agila sa Pilipinas mao usab ang hayop nga gigamit sa Philippines men national basketball team o Gilas Pilipinas ' logo / team crest. Ang isla ng palaka ng kagubatan ( Platymantis insulatus ) ay isang species ng palaka sa pamilya Ceratobatrachidae . Ang island forest frog ( Platymantis insulatus ) usa ka klase nga baki sa pamilya nga Ceratobatrachidae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa Pilipinas . Natagpuan lamang ito sa Timog Gigante Island sa hilagang-silangan ng Panay , kung saan naninirahan ang mga limestone na karst habitats. Kini makit-an ra sa Habagatang Isla sa Gigante sa amihanang-sidlakan sa Panay , diin kini gipuy-an ug mga anapog na gikan sa karsh habitat. Ang mga likas na tirahan nito ay subtropikal o tropikal na tuyong kagubatan , subtropikal o tropikal na basa-basa na mababang lupa , subtropikal o tropikal na basa-basa na Montane , mabato na lugar, at mga kuweba . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Ang natural nga mga puy-anan niini mao ang subtropiko o tropikal nga uga nga kalasangan , subtropiko o tropikal nga moist lowland forest , subtropical o tropical moist Montane forest , batoon nga mga lugar, ug mga langub. Kini nagahulga sa pagkawala sa ilang pinuy-anan. Ang largetooth sawfish ( Pristis pristis , syn. P. microdon at P. perotteti ) ay isang species ng sawfish , pamilya Pristidae . Ang largetooth sawfish ( Pristis pristis , syn. P. microdon ug P. perotteti ) usa ka matang sa sawfish , pamilya Pristidae . Natagpuan ito sa buong mundo sa mga tropikal at subtropikal na mga rehiyon sa baybayin, ngunit pumapasok din sa tubig-tabang. Kini makit-an sa tibuok kalibutan sa tropikal ug subtropikal nga mga rehiyon sa baybayon, apan mosulod usab sa tubig nga tab-ang. Tumanggi ito ng drastically at itinuturing na kritikal na endangered . Paspas ang pagkunhod niini ug ginadeklarang kritikal nga nameligro. Ang isang saklaw ng mga pangalan ng Ingles ay ginamit para sa mga species, o populasyon na ngayon bahagi ng mga species, kabilang ang mga karaniwang sawfish (sa kabila ng pagiging malayo sa karaniwan ngayon), malawak na sawfish , freshwater sawfish , ilog sawfish (hindi gaanong madalas. , ang iba pang mga species ng sawfish ay nagaganap din sa freshwater at ilog), ang sawfish Leichhardt (pagkatapos ng explorer at naturalist na Ludwig Leichhardt ) at hilagang sawfish . Usa ka laing mga ngalan Iningles ang gigamit alang sa mga sakop sa henero nga, o mga populasyon karon bahin sa mga sakop sa henero nga, lakip na ang komon nga sawfish (bisan pa niini nga sa halayo gikan sa komon nga karon), lapad na sawfish, freshwater sawfish, sawfish sa suba(dili kaayo kanunay , ang ubang mga henero nga sawfish nahinabo usab sa tab-ang nga tubig ug mga suba), ang sawfish Leichhardt (pagkahuman sa eksplorador ug naturalista nga si Ludwig Leichhardt ) ug amihanang sawfish . Ang taxonomy ng Pristis pristis na may kaugnayan kay P. microdon (inaangkin na saklaw: Indo-West Pacific ) at P. perotteti (inaangkin na saklaw: Atlantiko at East Pacific) ay may kasaysayan na naging sanhi ng malaking pagkalito, ngunit ang ebidensya na inilathala noong 2013 ay nagsiwalat na ang tatlo ay hindi nagkakasundo , dahil ang mga pagkakaiba sa morphological at genetic ay kulang. Ang taxonomy sa Pristis pristis may kaangtanan sa P. microdon ( gisakup nga hanay: Indo-West Pacific ) ug P. perotteti (giangkon nga sakup : Atlantiko ug East Pacific) makasaysayanon nga hinungdan sa daghang pagkalibog, apan ang ebidensya nga napatik sa tuig 2013 nagpadayag nga ang tulo wala nagkahiusa , tungod kay kulang ang pagkalain-lain sa morphological ug genetic. Bilang kinahinatnan, ginagamot ng kamakailang mga awtoridad ang P. microdon at P. perotteti bilang magkasingkahulugan ng P. pristis . Tungod niini, ginaayo sa mga bag-o lamang mga awtoridad ang P. microdon ug P. perotteti isip kapareho sa P. pristis . Batay sa isang pagsusuri ng mga gen ng NADH -2 mayroong tatlong pangunahing clades ng P. pristis : Atlantiko, Indo-West Pacific at East Pacific. Pinasikad sa usa ka pag-analisar sa mga gen sa NADH -2, adunay tulo ka clades sa P. pristis : Atlantiko, Indo-West Pacific, ug ang East Pacific. Ang pang-agham na pangalan na Pristis (parehong genus at tiyak na pangalan) ay nagmula sa salitang Greek para sa lagari. Ang siyentipikong ngalan nga Pristis (parehong genus ug piho nga ngalan) nakuha gikan sa Griego nga pulong alang sa gabas. Ang largetooth sawfish ay maaaring umabot ng hanggang sa 7.5 m (25 piye) sa kabuuang haba, ngunit ang pinakamalaking nakumpirma ay isang indibidwal na West Africa na 7 m (23 p) ang haba. Ang largetooth sawfish lagmit moabot hangtod sa 7.5 m (25 p) ang tibuuk nga gitas-on, apan ang pinakadako nga nakumpirma mao ang usa ka indibidwal sa West Africa nga 7 m (23 p) ang gitas-on. Isang indibidwal na nahuli noong 1951 sa Galveston, Texas , na kung saan ay na-dokumentado sa pelikula ngunit hindi sinusukat, ay tinantyang katulad ng laki. Usa ka tawo nga nasakup kaniadtong 1951 sa Galveston, Texas , nga nasulat sa pelikula apan wala gisukat, gibanabana nga parehas nga gidak-on. Ngayon ang karamihan sa mga indibidwal ay mas maliit at ang isang tipikal na haba ay 2-2.5 m (6.6Ð8.2 p). Ang mga malalaking indibidwal ay maaaring timbangin ng 500-600 kg (1,102Ð1,323 lb), o marahil higit pa. Karon kadaghanan sa klase niini kay mas gamay ug kasagaran niini adunay gitas-on nga 2-2.5 m (6.6Ð8.2 p). Ang mga dagko nga klase mahimong timbangon hangtod sa 500-600 kg (1,102Ð1,323 lb), o tingali mas labaw pa Ang largetooth sawfish ay madaling kinikilala ng pasulong na posisyon ng dorsal fin kasama ang nangungunang gilid na inilagay nang malinaw sa harap ng nangungunang gilid ng pelvic fins (kapag ang sawfish ay nakikita mula sa itaas o sa gilid), ang medyo mahabang pectoral fins na may anggulo mga tip, at ang pagkakaroon ng isang maliit na mas mababang buntot ng buntot. Ang largetooth sawfish nga mas dali nga giila sa pasulong nga posisyon sa dorsal fin uban ang nag-una nga sulab nga gibutang sa klaro sa atubangan sa nanguna nga sidsid sa pelvic fins (kung nakita ang sawfish gikan sa taas o sa kilid), ang medyo taas nga pectoral fins nga may anggulo mga tip, ug ang presensya sa usa ka gamay nga ubos nga bukobuko sa ikog. Sa lahat ng iba pang mga species ng sawfish ang nangungunang gilid ng kanilang dorsal fin ay inilalagay sa, o sa likod, ang nangungunang gilid ng mga pelvic fins, at lahat ng iba pang mga species ng Pristis sawfish ay may mas maikli na pectoral fins na may mas kaunting mga tip at walang kakulangan sa isang mas mababang ibabang buntot ng lobe (napaka maliit o wala). Sa tanan nga uban pang mga species sa sawfish ang nag-unang sulab sa ilang dorsal fin gibutang sa, o sa likod, ang nanguna nga sulab sa mga pelvic fins, ug ang tanan nga ubang mga species sa sawi nga Pristis adunay mas mubu nga mga pectoral fins nga anaay mas gamay nga mga tip buho ug walay kulang sa usa ka ubos nga bahin sa ikog sa buho (gamay kaayo o wala). Ang rostrum("saw") ng largetooth sawfish ay may lapad na 15-25% ng haba nito, na medyo malawak kung ihahambing sa iba pang mga species ng sawfish, at mayroong 14-24 na pantay na hiwalay na ngipin sa bawat isa panig nito. Ang rostrum("saw") sa largetooth sawfish adunay gilapdon nga 15-25% sa gitas-on niini, nga medyo lapad kung itandi sa ubang mga espisye sa sawfish, ug adunay 14-24 parehas nga gibulag nga ngipon sa matag usa nga bahin niini. Karaniwan, ang mga babae ay may mas maiikling rostrums na may mas kaunting ngipin kaysa sa mga lalaki. Kasagaran, ang mga babaye adunay mas mubo nga rostrums nga adunay mas gamay nga ihap sa ngipon kaysa sa mga lalaki. Ang proporsyonal na haba ng rostrum ay nag-iiba din sa edad, na may average na sa paligid ng 27% ng kabuuang haba ng mga isda, ngunit maaaring maging kasing taas ng 30% sa mga juvenile at kasing mababa ng 20-22% sa mga matatanda. Ang proporsyonal nga gitas-on sa rostrum usab magkalainlain sa edad, nga adunay average nga hapit 27% sa kinatibuk-ang gitas-on sa mga isda, apan mahimong ingon ka taas sa 30% sa mga linghod ug ingon ka gamay sa 20-22% sa mga hamtong. Ang mga upperparts nito ay karaniwang kulay abo hanggang madilaw-dilaw na kayumanggi, madalas na may malinaw na dilaw na tinge sa mga palikpik. Ang mga taas nga bahin niini sagad abo hangtod sa yellowish-brown nga bulok, kasagaran adunay usa ka tin-aw nga dalag nga mansa sa mga kapay. Ang mga indibidwal sa freshwater ay maaaring magkaroon ng isang mapula-pula na kulay na sanhi ng pagsipsip ng dugo sa ilalim ng balat. Ang matag-usa sa tab-ang nga tubig mahimo nga adunay usa ka mapula-pula nga kolor nga hinungdan sa pagsuyop sa dugo sa ilawom sa panit. Isang largetooth sawfish sa Australia, ang tanging bansa na mayroon pa ring medyo malusog na populasyon ng species na ito. Usa ka largetooth sawfish sa Australia, ang bugtong nasud nga aduna gihapoy himsog nga populasyon sa kini nga species. Ang largetooth sawfish ay matatagpuan sa buong mundo sa mga tropikal at subtropikal na mga rehiyon sa baybayin, ngunit pumapasok din ito sa tubig-tabang at naitala sa mga ilog hanggang sa 1,340 km (830 mi) mula sa dagat. Makit-an ang largetooth sawfish sa tibuok kalibutan sa tropikal ug subtropikal nga mga rehiyon sa baybayon, apan nakasulod usab kini sa tugbig tab-ang ug napatik sa mga suba hangtod 1,340 km (830 mi) gikan sa dagat. Kasaysayan, ang saklaw ng East Atlantic ay mula sa Mauritania hanggang Angola . Sa kasaysayan, ang nasakopan sa East Atlantic gikan sa Mauritania hangtod Angola. Mayroong mga lumang ulat (huling noong huling bahagi ng 1950 o ilang sandali) mula sa Mediterranean at ang mga ito ay karaniwang itinuturing na mga vagrants , ngunit ang isang pagsusuri ng mga rekord ay mariing nagpapahiwatig na ang dagat na ito ay may populasyon ng pag-aanak. Adunay mga karaan nga mga taho (katapusan sa ulahing bahin sa 1950 ) gikan sa Mediterranean ug kini kasagaranng giisip nga mga latagaw , apan ang usa ka pagrebyu sa mga rekord kusganong nagsugyot nga kini nga dagat adunay populasyon sa pagpanganak. Ang saklaw ng West Atlantiko ay mula sa Uruguay hanggang sa Caribbeanat ang Gulpo ng Mexico . Ang nasakopan sa West Atlantiko nag-gikan sa Uruguay hangtod sa Caribbean ug Gulpo sa Mexico . Bagaman may mga inaangkin na ulat mula sa maraming estado ng Gulf Coast sa Estados Unidos , isang pagsusuri ang nagpapahiwatig na ang mga lamang mula sa Texas ang tunay. Bisan kung adunay mga gina-angkon nga mga taho gikan sa daghang mga estado sa Gulf Coast sa Estados Unidos , usa ka pagtuki ang nagpaila nga ang gikan sa Texas mao ang tinuod. Ang iba pang mga ispesimen, kapansin-pansin na maraming nagsasabing mula sa Florida , ay malamang na na-import mula sa ibang mga bansa. Ang uban nga mga espesimen, namatikdang daghan ang nag-ingon nga gikan kini sa Florida , ug malagmit nga gi import gikan sa ubang mga nasud. Ang saklaw ng East Pacific ay mula sa Peru hanggang Mazatlan sa Mexico. Kasaysayan na ito ay laganap sa Indo-Pasipiko, mula sa Timog Africa hanggang sa Horn ng Africa , India, Timog Silangang Asya at Hilagang Australia . Ang nasakopan sa East Pacific gikan sa Peru hangtod sa Mazatlan sa Mexico. Kini nga kasaysayan mikaylap sa Indo-Pasipiko, gikan sa South Africa hangtod sa Horn sa Africa , India, Southeast Asia ug Northern Australia . Wala itong mga kilalang subspecies at kilala rin bilang kalapati ni Ripley. Wala kini nahibal-an nga mga subspecy ug nailhan usab nga salampati ni Ripley. Ang kalapati na prutas ng Negros ay isang maliit, maiksi na kalapati na prutas . Ang salampati nga prutas sa Negros kay usa ka gamay ug muba nga prutas sa salampati. Tanging ang hitsura ng babaeng may sapat na gulang ay kilala bilang ang ipinapalagay na ispesimen ng lalaki ay nawala sa undergrowth. Ang dagway ra sa hamtong nga babaye ang nailhan ingon nga gituohan nga lalaki nga ispesimen nga nawala sa ilawom sa undergrowth. Ang babae ay isang matingkad na madilim na berde sa pangkalahatan na may isang abo-abo na noo sa itaas ng isang malawak na singsing ng hubad na dilaw na balat na pumapaligid sa mata. Ang babaye usa ka tin-aw ug ngitngit nga berde sa kinatibuk-an nga adunay abo-abo nga agtang sa taas sa usa ka lapad nga singsing nga dalag nga panit nga naglibot sa mata. Ang mas malawak na mga pabalat at tertial feather ay may malawak na dilaw na mga fringes na lumikha ng isang makitid, kung sabik, pakpak kapag ang pakpak ay nakatiklop. Ang mas kadaghan nga mga tabon ug mga balahibo sa nahulog nga gisalibutan adunay mga lapad nga dalag nga mga borlas nga nagmugna ug usa ka pig-ot, kung maikagon, pako kung pilo ang pako. Ang lalamunan ay puti habang ang vent at mga takip na takip ay dilaw. Puti ang tutunlan samtang dilaw ang panghaw ug taklob. Itim ang panukalang batas at ang mga paa ay isang mapurol na purplish-pula. Ang balaodnon kay itom ug ang mga tiil usa ka malaw-as nga purplish-pula. Ang kalapati ng prutas ay 16.5 cm (6.5 in) ang haba. Ang salampati nga bunga usa ka 16.5 cm (6.5 sa) ang gitas-on. Ang kalapati na prutas ng Negros ay pinaniniwalaang endemic sa isla ng Negros sa gitnang bahagi ng Pilipinas . Ang prutas nga salampati sa Negros gituohan nga endemik sa isla sa Negros sa sentro nga bahin sa Pilipinas. Gayunman, may pag-asa na umiiral na ang ibon ay maaaring magpatuloy na hindi nakakakita sa isang kalapit na isla. Bisan pa, adunay pipila nga paglaum nga ang langgam magapadayon nga dili makakita sa usa ka duol nga isla. Ang tanging kilalang ibon ay nakolekta mula sa isang kagubatan sa gilid ng isang pag-clear sa Bundok Kanlaon sa taas na mga 1,100 m (3,600 piye). Ang bugtong nailhan nga mga langgam nakolekta gikan sa usa ka lasang sa ngilit nga hawan sa Bukid Kanlaon sa gihabogong mga 1,100 m (3,600 p). Ang kagubatan ay nabanggit bilang "kalahati sa pagitan ng tunay na mababang uri ng kagubatan ng dipterocarp na kagubatan at ang tunay na uri ng kagubatan sa gitna ng bundok." Ang kalasangan nakit-an nga "tunga sa taliwala sa tinuud nga matang sa kalasangan nga dipterocarp sa kalasangan ug ang tinuud nga matang sa kalasangan sa bukid." Ito ay pinaghihinalaang na ang mga species ginustong tirahan sa isang mas mababang taas, at na ang nakolekta na pares ay maaaring hinimok sa mas mataas na mga pagtaas sa pamamagitan ng deforestation sa mga liblib na lugar. Gituohan nga gipalabi sa mga lahi ang pinuy-anan sa usa ka mas ubos nga kahitas-an, ug nga ang nakolekta nga pares mahimoÕg gihatod ngadto sa mas taas nga mga pagsaka pinaagi sa kakahoyan sa mga kapatagan. Ang nag-iisang paningin ng prutas ng Negros ay nagsasangkot ng isang pares ng mga ibon na nakikita na kumakain sa isang puno ng prutas. Ang nag-inusara nga pagtan-aw sa salag sa Negros naglangkob sa usa ka pares nga mga langgam nga nakita nga nagkaon sa usa ka kahoy nga namunga. Walang ibang impormasyon na nalalaman tungkol sa pag-uugali nito. WalaÕy laing kasayuran nga nahibal-an bahin sa pamatasan niini. Ang mga species ay hindi naitala mula nang ang orihinal na pares ng mga kalapati na Negros ay binaril noong Mayo 1953 sa Mt Kanlaon. Ang mga species wala pa maitala sukad ang orihinal nga pares sa mga salampati nga prutas sa Negros gipusil kaniadtong Mayo 1953 sa Mt Kanlaon. Gayunpaman, ang isang lokal na mangangaso sa timog Negros ay inaangkin na binaril ito sa mga siyamnapu't siyam, na binigyan ng pag-asa na ang mga species ay maaari pa ring umiiral, at tulad ng listahan ng IUCN ang mga kalapati na Negros bilang Critically Endangered , dahil ang anumang nakaligtas na populasyon ay malamang na bilang mas kaunti sa 50 mga ibon. Bisan pa, ang usa ka lokal nga mangangayam sa habagatang Negros nag-angkon nga gipusil kini sa mga kasiyaman, nga naghatag paglaum nga ang mga espisye mahimo pa nga adunay, ug ingon nga ang IUCN naglista sa salampati nga prutas sa Negros ingon Critically Endangered , tungod kay bisan kinsa nga naluwas nga populasyon lagmit nga maihap gamay sa 50 nga mga langgam. Kung umiiral pa rin ang mga species, malamang na ang pag-iwas sa tirahan para sa agrikultura, troso, at pagsunog ng uling at pangangaso, isang karaniwang problema para sa lahat ng iba pang mga pigeon sa Negros, ay mga pangunahing banta. Kung naa pa ang species, lagmit nga ang paglikay sa puy-anan alang sa agrikultura, kahoy, ug pagsunog sa uling ug pagpangayam sa, usa ka kasagarang problema sa tanan nga uban pang mga salampati sa Negros, mao ang panguna nga hulga. Tulad ng maraming mga maniningil na bumisita sa Negros bago ang 1953 at hindi naitala ang mga species, malamang na ito ay napakabihirang sa oras ng pagtuklas nito. Sama sa daghang mga kolektor nga mibisita sa Negros sa wala pa ang 1953 ug wala girekord ang species, tingali kini talagsaon kaayo sa panahon nga kini nadiskobrehan. Pinaghihinalaang ang kalapati ng Negros ay orihinal na isang species ng mababang lupain, ngunit ang pagkawasak ng mga kagubatan sa hilagang Negros ay pinilit ang kalapati mula sa perpektong tirahan nito at humantong sa posibleng pagkalipol nito. Gikabalak-an nga ang salampati nga prutas sa Negros sa sinugdanan usa ka matang sa kapatagan, apan ang pagkaguba sa mga kalasangan sa amihanang Negros nagpugos sa salampati gikan sa maayo nga puy-anan niini ug miresulta sa pagkamatay niini. Ngayon, walang kagubatan ang umiiral sa hilagang Negros sa isang taas na mas mababa kaysa sa 750 m (2,460 piye), at ilang mga paghahanap sa 1990 ng Mount Kanlaon at ang nakapalibot na lugar ay nabigo upang matuklasan ang anumang pag-sign ng patuloy na pagkakaroon ng mga species. Karon, walaÕy kalasangan nga anaa sa amihanang Negros sa gihabogon nga mas mubu sa 750 m (2,460 p), ug ubay-ubay nga mga pagpangita sa 1990 sa Mount Kanlaon ug sa kasikbit nga lugar nga napakyas nga makit-an ang bisan unsang ilhanan sa padayon nga paglungtad sa mga espisye. Ornithological fieldwork ay natuklasan na ang kalapit na isla ng Panayay tahanan ng ilang mga species na dati nang naisip na endemiko sa Negros, kasama na ang Negros dumudugo-puso . Natukiban sa ornithological fieldwork nga ang haduol nga isla sa Panay mao ang pinuy-anan sa daghang mga klase nga kaniadto gihunahuna nga endemiko sa Negros, lakip na ang Negros nga nagdugo-kasingkasing. Ang pagtuklas na ito at ang pagkakaroon ng mga hindi pa naipalabas na mga kagubatan sa Panay ay nagbibigay ng pag-asa na ang kalapati na Negros ay maaaring mayroon pa ring mga mababang bilang sa isang kalapit na isla. Kini nga pagdiskobre ug ang presensya sa wala maabtik nga kalasangan sa Panay naghatag paglaum nga ang salampati nga prutas sa Negros mahimo pa nga adunay gamay nga numero sa usa ka kasikbit nga isla. Maliban sa paglalarawan ng ibon sa isang poster ng edukasyon sa kalikasan ng Pilipinas noong 1990s, walang ginawa na mga hakbang sa pag-iingat upang maprotektahan ang anumang nakaligtas na populasyon. Gawas sa paghulagway sa langgam sa usa ka poster sa edukasyon sa kalikopan sa Pilipinas kaniadtong 1990s, walaÕy gihimo nga lakang sa pag-amping aron mapanalipdan ang bisan kinsa nga naluwas nga populasyon. Ang Barbodes amarus , na kilala bilang pait lokal, ay isang species ng cyprinid fish endemic sa Lake Lanao sa Mindanao , ang Pilipinas . Ang Barbodes amarus , nga nailhan nga pait lokal, usa ka klase nga cyprinid nga isda nga endemika sa Lake Lanao sa Mindanao , Pilipinas . Ang species na ito ay maaaring umabot ng isang haba ng 10.8 sentimetro (4.3 in). Kini nga matang mahimoÕg makaabut sa usa ka gitas-on nga 10.8 sentimetros (4.3 sa). Una itong nakilala mula sa mga ispesimen na nakolekta mula sa Lake Lanao noong 1910 at 1922, at ang mga ispesimen ay naroroon pa rin kamakailan bilang isang pagsisiyasat sa 1982 ng lawa. Kini una nga nahibal-an gikan sa mga ispesimen nga nakolekta gikan sa Lake Lanao kaniadtong 1910 ug 1922, ug ang mga ispesimen naa pa karon ingon usa ka pagsusi sa 1982 nga linaw. Ang mga pinakabagong survey ay nabigo upang makahanap ng mga species, na humahantong sa takot na maaaring mawala ito. Ang mga bag-ong pagsuis kay napakyas nga makita ang mga species, hinungdan sa mga kahadlok nga tingali kini mawala na. Ang Barbodes baoulan , na kilala sa lokal bilang Baolan , ay isang species ng cyprinid endemic sa Lake Lanao sa Mindanao , ang Pilipinas kung saan matatagpuan ito sa mas malalim na tubig. Ang Barbodes baoulan , nailhan nga lokal nga Baolan , usa ka klase nga cyprinid endemic sa Lake Lanao sa Mindanao , ang Pilipinas kung diin nakit-an kini sa lawom nga tubig. Ang Barbodes clemensi ay isang species ng cyprinid endemic sa Lake Lanao sa Mindanao , ang Pilipinas . Ang Barbodes clemensi usa ka matang sa cyprinid endemic sa Lake Lanao sa Mindanao , Pilipinas . Ito ay isa sa ilang mga species ng isda sa Pilipinas na kilala bilang bagangan . Usa kini ka daghang klase nga isda sa Pilipinas nga giila nga bagangan . Ang Barbodes disa ay isang species ng cyprinid fish endemic sa Lake Lanao sa Mindanao , ang Pilipinas . Ang Barbodes disa kay usa ka klase nga endemiko sa isda nga cyprinid sa Lake Lanao sa Mindanao, Pilipinas. Ang Barbodes flavifuscus , na kilalang lokal bilang katapa-tapa , ay isang species ng cyprinid fish endemic sa Lake Lanao sa Mindanao , ang Pilipinas . Ang Barbodes flavifuscus, nga nailhan sa lokal nga katapa-tapa, usa ka klase nga endemiko sa isda nga cyprinid sa Lake Lanao sa Mindanao, Pilipinas. Ang mga specimen mula sa Palawan ay maaaring nagkamali na ipinagpalit ng mga aktwal na specimen mula sa Leyte (na marahil ay mga Cyclemys dentata ). Ang ispesimen gikan sa Palawan mahimong sayop nga gipulihan sa tinuud nga mga ispesimen gikan sa Leyte (tingali ang Cyclemys dentata). Ipinapalagay ngayon na ang mga turtle ng Pilipinas ay hindi pa ipinakilala sa labas ng Palawan, at sa gayon ay hindi talaga mula sa Leyte. Giisip karon nga ang mga pawikan sa Pilipinas wala pa mapaila sa gawas sa Palawan, ug sa ingon wala gyud nag gikan sa Leyte. Ang mga turtle sa Pilipinas ay kilala lamang mula sa hilagang Palawan at mga nakapalibot na isla. Ang mga pawikan sa Pilipinas inila ra gikan sa amihanang Palawan ug kasikbit nga mga isla. Kasama dito ang isla ng Dumaran kung saan ang mga species ay medyo mayaman pa sa mga creeks. Kauban niini ang isla sa Dumaran diin ang mga espisye labaw nga abunda sa mga sapa. Saan man, pinaniniwalaan na ang kanilang mga populasyon ay bumababa nang husto. Bisan diin man, gitoohan nga ang ilang mga populasyon grabe nga nagka us-os. Lalo na sa mga lugar ng Taytay at San Vicente . Ilabi na gayod sa mga dapit sa Taytay ug San Vicente. Ang lugar ng pamamahagi nito ay tinatayang mas mababa sa 100 km 2 . Ang lugar sa pag panghatag niini gibana-bana nga mas ubos sa 100 km 2. Ang mga populasyon ng pawikan sa Pilipinas ay madalas na umiiral sa tabi ng iba pang mga karaniwang karaniwang species ng pagong, kabilang ang mga pagong na dahon ng Asyano ( Cyclemys dentata ) at mga turtle sa Timog Silangang Asya ( Cuora amboinensis ). Ang populasyon sa pawikan sa Pilipinas kanunay nga anaa sa daplin sa uban pang mga kasagarang mga espisye sa pawikan, uban ang ma dahon sa mga Ansyano (Cyclemys dentata) ug mga pawikan sa habagatan Sidlakang Asya. Dahil sa pambihira at katayuan nito bilang bagong muling nadiskubre, kaunti ang kilala sa siklo ng buhay ng pagong ng Pilipinas sa kagubatan. Tungod sa pagkatalagsaon ug kahimtang niini ingon nga bag-ong nadiskobrehan usab, ubay-ubay ra ang siklo sa kinabuhi sa pawikan sa Pilipinas sa lasang. Gayunpaman, mula sa mga obserbasyon, lumilitaw ang mga pawikan ng kagubatan ng Pilipinas upang magpakita ng mahabang tagal ng buhay at mataas na rate ng kaligtasan ng mga may sapat na gulang. Bisan pa niana, gumikan sa mga obserbasyon ang mga pawikan sa kalasangan sa Pilipinas nagpakita aron makit-an ang katas-on sa kinabuhi ug taas nga rate sa kaluwasan sa mga hamtong. Tulad ng karamihan sa mga pagong, ang kanilang sekswal na pagkahinog ay naantala ngunit nagawa nilang mag-asawa nang maraming beses bago mamatay ( iteroparity ). Sama sa kadaghanan sa mga pawikan ang ilang seksuwal nga pagka hamtong nalangan apan sila nakahimo gihapon sa ilang kapikas sa daghang mga higayon sa wa pa mamatay. Ang mga nakakuha ng mga matatanda na nakumpiska mula sa mga iligal na negosyante ay binigyan ng isang malaking labas ng pool na may mahusay na nakatanim na mga isla at maraming mga pormasyong nasa ilalim ng bato sa Malabon Zoo sa Maynila. ang mga nabihag nga mga hamtong nakumpiska gikan sa iligal nga negosyante gitanyagan ug usa ka dako nga pool sa gawas nga adunay maayo nga pag tanum nga mga isla ug daghang mga porma sa bato sa dagat sa Malabon Zoo sa Manila. Ngunit napatunayan nilang napakahihiya at nagretiro, gumugol ng malaking oras sa pagtago sa ilalim ng mga bato, sa loob at labas ng tubig. Apan napamatud-an nila nga maka u-uwaw ug nag retiro, mogahin sa daghang oras nga pagtago sa ilawon sa mga bato, ug sa gawas sa tubig. Ilang buwan silang nag-aayos upang makulong. Migugol sila ug mga buwan alang sa pagkabilanggo. Ang mga obserbasyon ay nagpapahiwatig na ang mga ito ay hindi kaakit-akit, pinapaboran ang komersyal na pagkain ng pagong, mga halaman sa nabubuong tubig at sila ay na-obserbahan sa pangangaso ng maliit na isda at mga crustacean. Ang mga obserbasyon nagpakita nga kini dili madanihon, gipaboran ang komersyal nga pagkaon sa pawikan, mga tanom sa dagat ug kini na obserbahan nga nangayam sila sa gagmayng mga isda ug mga crustacean. Naging aktibo sila sa umagang umaga at huli ng gabi, para sa pagkain, at lumipat sa gabi. Nahimo silang aktibo sa sayo sa kabuntagon ug kagabhion alang sa pagkaon ug pag panikaysikay sa gabii. Hindi nila napagmasdan na masigasig sa basking sa araw, ngunit maaaring ito ay bunga ng pagiging nasa bihag na kapaligiran. wa nila makita nga madasigon kini nga mabasa sa adlaw, apan kini mahimong resulta sa pagbihag sa palibot. Ang mga kilalang mapagkukunan ng mga turtle ng Pilipinas sa ligaw ay kinabibilangan ng mga igos . Ang mga bantog nga mga gigikanan sa pawikan sa Pilipinas sa ihalas nga dapit aduna usab mga igos. Ang kagubatan ng Pilipinas na kagubatan ng Pilipinas ay isang nakakaaliw na species ng pag-agos ng tubig-dagat, pinasisigla nito ang mga turista na pagong. Ang pawikan sa kalasangan sa Pilipinas sagad usa ka makapadasig nga matang sa pawikan nga tubig sa kadagatan, nagpadayon kini sa mga turista. Dahil sa nakaraang kawalan ng kakayahan upang mahanap ito sa ligaw, malamang na pagbabanta mula sa pagkawala ng tirahan, at potensyal na presyon mula sa mga kolektor, ang pagong na ito ay nakalista bilang kritikal na nanganganib . Tungod sa kapakyas nga di makahimo sa pag pangita niini sa ihalas nga dapit sa miagi, lagmit nga hulga kini gikan sa pagkawala sa pinuy-anan, ug potensyal nga pagpamugos gikan sa mga tig pangolekta, kini nga pawikan gilista ingong krikital nga nameligro. Dahil sa pagkamaramdamin ng mga species sa stress at ang sobrang agresibo na pag-uugali ng teritoryo ng mga kalalakihan, ang mga pagong sa kagubatan ng Pilipinas ay hindi maganda sa pagkabihag. Tungod sa pagka sensitibo sa mga espisye sa stress ug ang ka agresibo nga teritorial kinaiya sa mga lalaki, dili maayo ang pagkabihag sa mga kalasangan sa Pilipinas Gayunpaman, noong 2009, isang malaking bilang ng mga pawikan (higit sa 171 mga indibidwal na dokumentado sa isang span ng apat na taon) ay matatagpuan para sa pagbebenta ng ilegal sa mga pangunahing merkado ng alagang hayop ng Maynila, lalo na sa pangunahing mga merkado ng Tsino (kung saan ang mga pagong ibinebenta mas mura). Bisan pa niana, kaniadtong 2009, dagsang ang ihap sa gidaghanon sa mga pawikan (labaw sa 171 ka mga indibidwal nga nahisulat sa sulod sa upat ka panuigon) ang nakaplagan nga gibaligya nga ilegal sa daghang merkado sa binuhi nga Manila, labi na sa mga nag-unang merkado sa China (diin ang pawikan gibaligya nga mas ubos ang kantidad). Ang mga hayop ay hindi ibinebenta nang hayagan at ang ilan sa mga mamimili ay mga maniningil sa ibang bansa. Ang mga hayop dili ibaligya sa dayag ug ang pipila sa mga mamalit mga kolektor gawas sa nasud. Karamihan sa mga indibidwal ay mga bata o kabataan. Kasagaran sa mga indibidwal mga bata, batan-on nga sakto na ang pangedaron o hamtong. Sa pagitan ng 2009-2011 ang species na ito ay nasa ika-anim sa gitna ng pinakapinakumpisadong mga species sa Pilipinas. Taliwala sa tuig 2009-201 kini ng mga klase sa espisye nga anaa sa ikaunom sa mga labing sagad nga nakumpiska nga mga espisye sa Pilipinas. Ang mga hayop na ito ay nakolekta mula sa mga wall wall ng putik sa hilagang Palawan, at pinaniniwalaan na nagtatago sila sa oras ng pang-araw. Kini nga mga hayop nga nakolekta gumikan sa mga lungag sa lapok sa amihanang Palawan ug gituohan nga nagtago sa takna sa kaadlawon. Bilang karagdagan, maraming mga specimens (mula sa Palawan) na inaalok para sa pagbebenta ay may maliit na mga butas na nababato sa carapace, na nagpapahiwatig na ang ilan sa mga hindi bababa sa nabihag bilang mga alagang hayop at naka-tether nang naaayon. Ingong dugang, daghang mga ispesimen (gikan sa Palawan) nga gitanyag aron ibaligya adunay gagmay nga mga lungag nga nabuhagay sa basurahan, nga gipakita nga ang pipila sa mga niini maoy labing menos nabihag o nadakup ingon nga binuhi nga hayop nga nahiuyon. Ang mga lokal na mamamayan ng Palawan ay kilala na panatilihin ang mga hayop na ito sa mga kanal ng tubig para sa mga domestic na baboy, dahil ang mga ito ay dapat na magdala ng swerte para sa sambahayan at mga baboy, bagaman hindi alam kung ang swerte na ito ay ibinahagi ng mga pagong. Ang mga lokal nga katawhan sa palawan Nahibaw-an nga gibutang kini nga mga hayop sa mga kanall sa tubig alang sa domestic nga baboy, tungod kuno kay kini maghatag ug suwerte alang sa panimalay ug mga baboy, bisan wala mahibal-an kung kini nga suwerte gi apod-apod sa mga pawikan. Ang hindi nakumpirma na pagkakaroon ng iligal na kalakalan ng Palawan pagong sa Borneo , Malaysia , ay sanhi din ng pagkabahala. Ang dili kumpirmadong paglungtad sa iligal nga pagtigayon sa pawikan sa Palawan sa Borneo, Malaysia, usa usab ka hinungdan sa pagkabalaka. Bagaman ang ilang mga pag-aaral sa kanilang mga tirahan ay sinimulan ng ilang mga institusyong pang-akademikong Pilipinas, ang kakulangan ng pondo ay humadlang sa buong pag-aaral, at dapat pa ring ituring na endangered, lalo na mula sa pagkolekta, hanggang sa karagdagang pagsaliksik ay isinagawa. Bisan pa kung ang pipila nga pag panuki-duki gisugdan sa ilang mga panimalay gipasiugdahan sa pipila nga mga institusyon sa akademiko sa Pilipinas, ang kakuwang sa pondo nakababag sa bug-os nga pagpanuki-duki, ug kinahanglan pa nga isipon nga nameligro, labi na gikan sa pagkolekta, hangtod nga gipadayon ang dugang nga pagsuhid. Ipinagbawal ang kalakalan sa buong mundo sa ilalim ng CITES Convention, pati na rin sa loob ng bansa sa ilalim ng Pilipinas Wildlife Act. Ang pag pamaligya wa gitugotan sa tibuuk kalibotan ubos sa kombenyon sa CITES, ingon man sa sulod sa ilalum sa Philippines Wildlife Act. Ilang labing walong indibidwal ang naibigay sa Malabon Zoo hilaga ng Maynila. Adunay mga napulo'g walo nga mga persona ang midonar sa Malabon zoo sa amihanan sa Manila. Ang kamakailang batas sa Pilipinas ay nangangailangan ng mga may-ari ng alagang hayop at mangangalakal upang irehistro ang kanilang mga hayop sa mga awtoridad, at magbayad ng mga lisensya upang mapanatili ang mas "kakaibang" mga alagang hayop. Ang bag-ohay lang nga balaod sa Pilipinas nanginahanglan sa mga nanag-iya sa mga hayop ug mga negosyante nga iparehistro ang ilang mga hayop sa awtoridad, ug magbayad og mga lisensya aron magpabilin ang pagka "talagsaon" sa mga hayop. Inaasahan na maaari itong patunayan na mabawasan ang koleksyon ng iba't ibang mga endangered species, kabilang ang Philippines Pond Turtle. Gilauman nga mapamatud-an niini nga ma menosan ang pagpangolekta sa nagkadaiyang mga nameligro nga mga espisye, lakip ang Philippine Pond Turtle. Ang Adenanthera intermedia ay isang species ng legume sa Fabaceae ng pamilya. Adenanthera intermedia usa ka matang sa legume sa pamilya nga Fabaceae . Ito ay matatagpuan lamang sa Pilipinas . Kini makit-an ra sa Pilipinas. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini sa pagkawala sa puy-anan. Ang Antidesma obliquinervium ay isang species ng halaman sa pamilya Phyllanthaceae . Ang Antidesma obliquinervium usa ka klase nga tanom sa pamilya nga Phyllanthaceae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini endemik sa Pilipinas. Ang Antidesma subolivaceum ay isang species ng halaman sa pamilya Phyllanthaceae . Ang Antidesma subolivaceum usa ka klase nga tanum sa pamilya nga Phyllanthaceae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini endemik sa Pilipinas. Ang Aphanamixis cumingiana ay isang species ng halaman sa pamilya Meliaceae . Aphanamixis cumingiana usa ka klase nga tanum sa pamilya nga Meliaceae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini endemik sa Pilipinas. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini sa pagkawala sa puy-anan. Ang Aporosa elliptifolia ay isang species ng halaman sa pamilya Phyllanthaceae . Ang Aporosa elliptifolia usa ka klase nga tanum sa pamilya nga Phyllanthaceae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini endemik sa Pilipinas. Ang Aquilaria cumingiana ay isang species ng halaman sapamilya Thymelaeaceae . Ang Aquilaria cumingiana usa ka klase nga tanom sa pamilya nga Thymelaeaceae. Ito ay matatagpuan sa Indonesia at Pilipinas . Kini makit-an sa Indonesia ug Pilipinas. Ang Aquilaria malaccensis ay isang species ng halaman sapamilya Thymelaeaceae . Ang Aquilaria malaccensis usa ka klase nga tanom sa pamilya nga Thymelaeaceae. Ito ay matatagpuan sa Bangladesh , Bhutan , India , Indonesia , Laos , Malaysia , Myanmar , Pilipinas , Singapore , at Thailand . Kini makit-an sa Bangladesh , Bhutan , India , Indonesia , Laos , Malaysia , Myanmar , Pilipinas , Singapore , ug Thailand. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini sa pagkawala sa puy-anan. Ang World List of Threatened Trees (Oldfield et al., 1998) ay nakalista sa Iran bilang isa sa mga bansa na may populasyon ng A. malaccensis , ngunit isang pagsusuri ng 2002 CITES ang nagpatunay na ang Iran ay walang talaan ng mga species. Ang World List of Threatened Tree (Oldfield et al., 1998) gilista sa Iran nga usa sa mga nasud nga adunay populasyon nga A. malaccensis, apan usa ka pagrepaso sa 2002 CITES ang nagpamatuod nga ang Iran walaÕy rekord sa mga espisye. Bilang isang resulta Iran ay hindi na itinuturing na tirahan para sa o tagagawa ng agarwood. Ingon usa ka sangputanan, ang Iran dili na gikonsiderar nga puy-anan alang sa o tagahimo og agarwood. Ang Aquilaria malaccensis ay ang pangunahing mapagkukunan ng agarwood , isang dagta na heartwood, na ginagamit para sa pabango at insenso. Ang Aquilaria malaccensis mao ang panguna nga gigikanan sa agarwood, usa ka resin sa heartwood, nga gigamit alang sa pahumot ug insenso. Ang dagta ay ginawa ng puno bilang tugon sa impeksyon ng isang amag parasito ascomycetous magkaroon ng amag, Phaeoacremonium parasitica , isang dematiaceous (dark-walled) fungus. Ang resin gipatubo sa kahoy agig tubag sa impeksyon pinaagi sa usa ka parasitiko nga hulmig nga ascomycetous, Phaeoacremonium parasitica , usa ka fungus nga makadaot (ngitngit). Dahil sa pagtaas ng demand para sa agarwood, pati na rin ang mga pagkukulang sa pagsubaybay sa mga ani at pagdaragdag ng iligal na kalakalan, ang A. malaccensis ay nasa labi ng pagkalipol sa ligaw at ngayon ay itinuturing na kritikal na endangered sa IUCN Red List. Tungod sa nagkadako nga panginahanglan alang sa agarwood, ingon man mga kakulangan sa pag-monitor sa mga ani ug pagdugang sa iligal nga patigayon, ang A. malaccensissis naa sa taas nga pagkapuo sa lasang ug karon gikonsiderar nga kritikal nga namutang sa IUCN Red List. Dahil sa mga malakihang operasyon ng pag-log, maraming mga kagubatan na lugar kung saan ang A. malaccensis ay dating sagana ay nawasak. Tungod sa dinaghan nga mga operasyon sa pagtroso, daghang mga kalasangan nga lugar diin ang A. malaccensis kaniadto dagaya ang nangaguba. Sa kabila ng panganib nito, ang A. malaccensis ay lubos na madaling ibagay at maaaring magaling nang mahusay sa mga lugar na nahawahan ng polusyon. Bisan pa sa peligro nga katalagman niini, ang A. malaccensis hingpit nga mapaangay ug makahimo og maayo sa mga lugar nga kontaminado sa polusyon. Dahil dito, ang mga plano sa pangangalaga ay naitakda sa lugar upang itaas ang agarwood sa mga nahawahan na lugar pati na rin ang mga hardin ng homestead. Tungod niini, gilaraw ang mga plano sa pagpreserbar aron ipataas ang agarwood sa mga nahugawan nga lugar ingon man ang mga tanaman sa balay. Ang Areca ipot , ang palad ng Ipot , ay isang species ng namumulaklak na halaman sa pamilya Arecaceae . Ang Areca ipot, ang palma sa Ipot, usa ka klase nga tanum nga bulak sa pamilya Arecaceae. Ang Arthrophyllum pulgarense ay isang species ng halaman sa pamilya Araliaceae . Ang Arthrophyllum pulgarense usa ka klase nga tanom sa pamilya nga Araliaceae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini endemik sa Pilipinas. Ang Artocarpus blancoi ay isang species ng halaman sa pamilya na Moraceae endemic sa Pilipinas . Artocarpus blancoi usa ka klase nga tanum sa pamilya nga Moraceae endemik sa Pilipinas. Ang tirahan nito (kabilang sa pana-panahong kagubatan opaglaki ng thicket sa mga mababang lugar na lugar ) ay nanganganib . Ang puy-anan niini (taliwala sa seasonal na lasang o sa pagtubo sa kalibonan sa mga dapit nga ubos ang lugar) ay nameligro. Ito ay lokal na kilala bilang tipolo o antipolo ng mga Pilipino. Nailhan kini nga tipolo o antipolo sa mga Pilipino. Ang paggawa ng papel at pagiging isang tagapagbigay ng shade ay ang pangunahing gamit nito, bagaman ang mga buto at prutas ay nakakain. Ang paghimo sa papel ug usa ka tagahatag ug landong mao ang panguna nga gamit niini, bisan kung ang mga liso ug bunga niini makaon. Ang Lungsod ng Antipolo Kaka pangalan nito mula sa sinabi tree. Ang Siyudad sa Antipolo nakuha ang ngalan niini gikan sa nahisgutan nga kahoy. Sa wikang Malay ay kilala itong api api . Sa pinulongang Malay nailhan kini nga api api. Itinuturing itong mahina laban sa IUCN Red List of Threatened Species. Gikonsiderar kini nga bulnerable sa IUCN Red List of Threatened Species. Ang Avicennia rumphiana ay isa sa mga pinakamataas na bakawan kung minsan ay lumalaki hanggang 30 m (98 p) ang taas na may isang girth na 3 m (10 piye) ngunit kadalasang mas maliit kaysa dito. Ang Avicennia rumphiana usa sa labing kataas nga bakawan usahay motubo hangtod sa 30 m (98 p) ang gitas-on nga adunay girth nga 3 m (10 p) apan kasagaran mas gamay niini. Ang puno ng kahoy ay may mga buttresses at ugat na kumalat sa mababaw sa buong substrate at nagpapadala ng maraming mga pneumatophores . Ang punoan adunay mga buttresses ug mga ugat mikaylap taphaw tabok sa substrate ug nagpadala daghang mga pneumatophores. Ito ay mga maikling patayong ugat at ginagamit para sa palitan ng gas. Ang bark ay makinis at isang madilim na lilim ng kulay-abo. Kini mga mubo nga patindog nga ugat ug gigamit alang sa pagbinayloay sa gas. Ang kahoy hapsay ug usa ka itom nga landong sa abuhon. Ang mga dahon ay nasa kabaligtaran pares, hugis-itlog, kung minsan ay hugis kutsara, makintab na berde sa itaas at madilaw-dilaw na kayumanggi sa ilalim. Ang mga dahon naa sa sukwahi nga mga pares, lingin, usahay porma ug kutsara, sinaw nga berde sa taas ug dalag nga brown sa ubos. Ang mga indibidwal na bulaklak ay higit sa 1 cm (0.4 in) sa kabuuan at sa isang globular na kumpol, kapwa calyx at petals na mabalahibo. Ang mga indibidwal nga mga bulak sobra sa 1 cm (0.4 pulgada) sa katibuk-an ug sa usa ka globular nga pungpong, parehas ang calyx ug mga petals nga balhibo. Ang mga kapsula ng prutas ay dinukot at naglalaman ng isang solong binhi. Ang mga kapsula sa prutas gikuot ug adunay sulod nga usa ka liso. Ang Avicennia rumphiana ay endemic sa timog silangang Asya. Ang Avicennia rumphiana mao ang endemiko sa habagatang sidlakang Asya. Kasama sa saklaw nito ang Malaysia , Pilipinas , Indonesia at Papua New Guinea . Ang sakup niini lakip ang Malaysia, Pilipinas, Indonesia ug Papua New Guinea . Ang itinalagang holotype , Kondo 11514 , ay nakolekta noong Abril 14, 1968, mula sa isang swimming pool sa pagitan ng Hayangobon & Carrascar sa Lalawigan ng Surigao , Mindanao , sa taas na 800 m. Ang gitudlo nga holotype , Kondo 11514 , nakolekta kaniadtong Abril 14, 1968, gikan sa usa ka swimming pool tali sa Hayangobon & Carrascar sa Lalawigan sa Surigao , Mindanao , sa gitas-on nga 800 m. Ito ay nakolekta ni Kondo bilang bahagi ng isang 1968 na paglalakbay sa Pilipinas kasama ang JV Pancho. Gikolekta kini ni Kondo ingon usa ka bahin sa 1968 nga pagbiyahe sa Pilipinas kauban ang JV Pancho. Ang holotype ay idineposito sahalaman ng halaman ng halaman ng North Carolina Botanical Garden (NCU); isotypes ay gaganapin sa KC at Nagoya herbaria. Ang holotype gideposito sa tanum sa North Carolina Botanical Garden (NCU); isotypes gipahigayon sa KC ug Nagoya herbaria. Ang Nepenthes globamphora , na ngayon ay itinuturing na isang heterotypic na kasingkahulugan ng N. bellii , ay inilarawan nina Shigeo Kurata at Masami Toyoshima sa isang isyu noong 1972 ng The Gardens 'Bulletin Singapore . Ang Nepenthes globamphora , nga karon giisip nga usa ka heterotypic kay parehog kahulugan sa N. bellii , gihulagway ni Shigeo Kurata ug Masami Toyoshima sa usa ka isyu sa The Gardens 'Bulletin Singapore ngadtong 1972. . Ang holotype ng taxon na ito, na itinalaga bilang Kurata & Toyoshima 1128 , ay nakolekta noong Agosto 22, 1965, mula sa Mount Legaspi sa Surigao del Sur , Mindanao , sa taas na 270 m. Ang holotype sa kini nga taxon, nga gitudlo nga Kurata & Toyoshima 1128 , nakolekta kaniadtong Agosto 22, 1965, gikan sa Mount Legaspi sa Surigao del Sur , Mindanao , sa 270 m nga gitas on. Nakalagay ito sa halaman ng halaman ng Nippon Dental College (NDC). Gibutang kini sa tanum sa tanum sa Nippon Dental College (NDC). Isang maagang pagbanggit ng N. globamphora (sa oras na ang isang nomen nudum habang ang taxon ay hindi naitala ) ay lumitaw sa isang isyu noong 1966 (dami 36, pahina 15) ng The Journal of Insectivorous Plant Society . Ang pinakasayo nga paghisgot sa N. globamphora (sa panahon nga ang usa ka ngalan nga nudum samtang ang taxon wala mailista ) kay katong niadtoong 1966 sa usa ka isyu (volume 36, panid 15) sa The Journal of Insectivorous Plant Society . Ang kasunod na detalyadong paggamot ng N. bellii ay lumitaw sa monopolyong Matthew Jebb at Martin Cheek , " Isang rebisyon ng balangkas ng Nepenthes (Nepenthaceae) ", at kanilang rebisyon sa 2001, " Nepenthaceae ". Ang sunod nga detalyado nga pagtambal sa N. bellii nagpakita sa Matthew Jebb ug Martin Cheek 's 1997 monograp, " Usa ka pagbag-o nga kalansay sa Nepenthes (Nepenthaceae) ", ug ilang pagbag-o sa 2001, " Nepenthaceae ". Sa huling publication, nabanggit nina Cheek at Jebb na ang maliit na data ng ekolohiya ay kilala tungkol sa mga species at na ito ay kinakatawan sa herbaria sa pamamagitan lamang ng dalawang uri ng koleksyon ( Kondo 11514 at Kurata & Toyoshima 1128 ) sa oras na iyon. Sa ulahi nga publikasyon, nalitok ni Cheek ug Jebb nga ang gamay nga datos sa ekolohiya ilado sa maong mga espisye nga kini girepresentahan sa herbaria pinaagi lamang sa duha nga klase nga koleksyon ( Kondo 11514 ug Kurata & Toyoshima 1128 ) sa panahon. 2009 monograph ni Stewart McPherson , Pitcher Halaman ng Lumang Mundo, ipinakita ang isang na-update na paglalarawan at kulay ng tirahan ng mga litrato ng N. bellii . Ang monarko ni Stewart McPherson sa 2009, Pitcher Plants sa Daang Kalibutan, gipresentar ang usa ka bag-o nga hulagway ug kolor sa pulyanan sa mga litrato sa N. bellii . Ang Nepenthes bellii ay isang halaman ng pag-akyat na lumalaki sa taas na 2.5 m at paminsan-minsan kahit 10 m. Ang Nepenthes bellii usa ka tanum nga mokatay sa maong pagtubo nga kaayang mo taas hangtud 2.5 m ug usahay bisan 10 m. Ang stem, na kung saan ay maaaring branched, madalas scrambles sa pamamagitan ng mga halaman ngunit maaari ring palaguin ang lugmok sa lupa. Ang tukog, nga mahimong mapanak-an, sagad nga mag-agi sa mga tanum apan mahimo usab nga moluhod sa yuta. Ito ay terete o bahagyang anggular at hanggang sa 5 mm ang lapad, na may mga internode hanggang sa 2 cm ang haba. Kini mao ang terete o gamay eskinado ug sa 5 mm diha sa diametro, uban sa internodes sa 2 cm ang gitas-. Ang mga dahon ay coriaceous at sessile . Ang mga dahon coriaceous ug sessile . Ang lamina (talim ng dahon) ay magkakatulad sa bahagyang lanceolate o makitid na elliptic at sumusukat hanggang 18 cm ang haba ng 3 cm ang lapad. Ang lamina (Kahaiton sa dahon) linya sa gamay nga lanceolate o hiktin nga elliptic ug adunay sukod nga 18 cm ang gitas-on sa 3 cm ang gilapdon. Ang tuktok nito ay talamak o mapang-akit, samantalang ang base ay bahagyang nakakabigla at pinapalakpakan ang tangkay ng kalahati hanggang tatlong-kapat ng paligid nito. Ang tumoy niini kay talamak og makahibag, samtang ang pundasyon kay gamay nga nakit-an ug gipunting ang tukog alang sa katunga sa tulo-ka-quarter nga pagkalibut niini. Ito rin ay bahagyang auriculate at may isang nakakabit na kalakip sa tangkay. Kini usab gamay nga auriculate ug adunay usa ka mahayag nga pagdugtong sa punoan. Ang baseng laminar ay maaaring maging pabagu-bago ng pababa sa tangkay sa iba't ibang degree o hindi decurrent sa lahat. Ang baseng laminar mahimoÕg modako sa punoan sa lainlaing mga degree o dili dayon. Tatlong pahabang veins ang naroroon sa magkabilang panig ng midrib at hinihigpitan sa malalayong ikatlo ng lamina. Tulo ka pataas nga veins ang naa sa bisan diin nga bahin sa midrib ug gilimitahan sa layo nga ikatulo sa lamina. Ang mga pinnate veins ay sagana at tumatakbo nang laminar margin. Ang mga pinnate veins moabunda ug modagan ngadto sa laminar margin. Ang mga tendrils ay proporsyonal na napakatagal, lalo na ang mga nagdadala ng mas mababang pitsel, na maaaring higit sa 30 cm ang haba. Ang mga tendrils kay dugay nga katimbang, labi na kadtong adunay mga mas ubos nga pitsel, nga tingali kapin sa 30 cm ang gitas-on. Isang basal rosette mula sa Dinagat na may mas mababang pitsel at isang triling akyat na tangkad na nakikita sa kanan Usa ka basal nga rosette gikan sa Dinagat nga adunay mga mas ubos nga pitsel ug usa ka punoan sa pagsaka nga makita sa tuo Ang rosette at mas mababang pitsel ay karaniwang cylindrical o ellipsoidal sa buong, ngunit maaari ring i- urceolate o subglobose . Ang rosette ug mas ubos nga mga pitsel kasagaran cylindrical o ellipsoidal sa tibuok, apan mahimo usab nga urceolate o subglobose . Ang mga ito ay maliit, na umaabot lamang ng 9 cm ang taas ng 5 cm ang lapad. Gagmay ra ni sila, nga moabot lang sa 9 cm ang gitas-on og 5 cm ang gilapdon. Ang basal na kalahati ng tasa ng pitsel ay maaaring namamaga, na bumubuo ng isang bahagyang balakang sa gitna. Ang basal nga katunga sa kopa sa pitsel mahimong medyo naghubag, nga maoy nagaporma nga usa ka gamay nga hawak sa tunga. Ang mga pakpak na ito ay malawak na nakabaluktot na may mga filament hanggang sa 9 mm ang haba, na maaaring pinagsama-sama sa mga kumpol ng dalawa o tatlo (ang mga kumpol ay tumayo hanggang sa 1.3 mm na hiwalay), ngunit madalas na madala nang awit (lalo na sa mga batang halaman ). Kini nga mga pako nagdagayday nga adunay mga filament hangtod sa 9 mm ang gitas-on, nga mahimo nga ubanon sa duha o tulo nga pungpong (ang mga pungpong nga adunay gitas-on nga 1.3 mm ang gilay-on), apan kanunay nga madala sa kanta(labi na sa mga batan-ong tanum ). Ang pitcher bibig ay saklaw sa hugis mula sa suborbicular hanggang sa malawak na ovate at higit pa o mas tuwid, na bahagyang pahilig. Ang baba sa pitsel gikan sa porma sa suborbicular hangtod sa lapad nga ovate ug lapas pa o mas tul-id, nga pahilig gamay. Ang peristome ay bulbous at cylindrical, subcylindrical , o flattened. Ang peristome bulbous ug cylindrical, subcylindrical , o patag. Sinusukat ito hanggang sa 10 mm ang lapad, nagiging mas malawak at tumataas nang bahagya patungo sa tuktok. Gisukod niini hangtod sa 10 mm ang gilapdon, nga mahimong mas lapad ug mo hinay hinay og taas ngadto padulong sa kinatumyan. Ang panlabas na margin nito ay maaaring magbawas nang kaunti. Ang gawas nga bahin sa kilid niini kay pwede ra kwaan gamay. Ang operculum o takip ay nag-iiba sa hugis mula sa elliptic hanggang ovate o malawak na ovate. Ang operculum o tabon adunay lahi lahi nga porma gikan sa elliptic hangtod sa ovate o sa lapad nga ovate. Mayroon itong isang bilog na tuktok at maaaring magkaroon ng isang medyo cordate base. Aduna kiniy usa ka lingin sa tumoy ug posible nga magka-adunay usa ka medyo cordate base. Sinusukat nito hanggang sa 4 cm ang haba ng 3.5 cm ang lapad. Gisukod kini hangtod sa 4 cm ang gitas-on og 3.5 cm ang gilapdon. Walang mga appendage ang naroroon sa ibabang ibabaw ng takip, bagaman nagdala ito ng isang maliit na bilang (5 o 6) ng mga kalat na nakakalat na mgaglandula ng nektar . WalaÕy mga appendage ngadto sa ilawom nga bahin sa taklob, busa kini adunay gamay nga numero (5 o 6) nga labi nga nagkatibulaag nga mga glandula sa nectar . Ang mga nectary na ito ay hindi nagbabago sa hugis ng pabilog na hugis at sukatan ang haba ng 0.2-0.4 mm. Kini nga mga nectaries dili mausab ug mamahimong palingin nga porma ug sukdan sa gitas-on nga 0.2-0.4. Ang mga ito ay hindi nakakaugnay, tulad ng pit, at malalim. Kini sila wala nagkauyon sama sa atabay ug lawum. Ang isang hindi nabuong spur hanggang 9 mm ang haba ay ipinasok malapit sa base ng takip. Ang usa ka wala namugna nga spur hangtod sa 9mm ang gitas-on gisulod duol sa punuan sa taklob. Ang mga itaas na pitsel ay walang kalat sa kabuuan, na madalas na namamaga sa itaas na bahagi. Ang mga taas nga pitsel pantay nga nakalat, kung asa ang ibabaw sagad nga mabaga. Madalas silang ginawa, bagaman iniulat nina Cheek at Jebb na nakakita ng isang pamumulaklak na ispesimen na kulang sa mga itaas na pitsel. Kanunay kini nga mahitabo, bisan tuod gitaho ni Cheek ug Jebb nga nakita ang usa ka punoan nga pagpamulak nga kulang sa mga pitsel sa itaas. Ang mga panghimpapawid na traps ay mas maliit kaysa sa kanilang mga terrestrial counterparts at ilan sa mga pinakamaliit na pitsel sa genus, na umaabot lamang sa 7.5 cm ang taas at 3 cm ang lapad. Ang mga panghimpapawid na lit-ag kay mas gamay kaysa sa ilang mga terrestrial counterparts ug sa pipila sa mga labing gamay nga tibod sa henero nga muabot lamang sa 7.5 cm sa gitas-on ug 3 cm sa gilapdon. Ang mga Wings ay nabawasan sa isang maximum na lapad ng 4 mm lamang na may mga elemento ng fringe hanggang sa 3 mm ang haba, ngunit maaaring wala nang kabuuan. Ang mga Pako gipamubo sa labing taas nga gilapdon nga 4 mm lamang nga adunay mga elemento nga sulud hangtod sa 3 mm ang gitas-on, apan mahimo nga wala kini tanan. Ang ventral na ibabaw sa pagitan ng mga pakpak o mga vestiges ng pakpak ay karaniwang bahagyang na-flattened Ang sulud sa ventral o tiyan taliwala sa mga pako o mga vestiges sa pako sagad nga gipaubos. Ang peristome ay madalas na cylindrical at bulbous tulad ng sa mas mababang mga pitsel, ngunit hanggang sa 5 mm ang lapad. Ang peristome kanunay cylindrical ug bulbous sama sa mga mas ubos nga pitsel, apan hangtod sa 5 mm ang gilapdon. Tumataas ito patungo sa likuran, kung saan ito ay mas malawak. Nagdadala ito ng mga buto-buto hanggang sa 0.5 mm ang taas at spaced hanggang sa 1 mm bukod, kahit na sa ilang mga specimens hindi sila nakakubli. Nagtaas ini padulong sa likuran, diin kini mas lapad. Nagdala kini og mga buto-buto hangtod sa taas nga 0.5 mm ug gilapdon hangtod sa 1 mm nga wala, bisan kung sa pipila ka mga espesimen dili sila mahunahuna. Ang makitid na peristome na ngipin ay hanggang sa 1 mm ang haba. Ang pig-ot nga ngipon nga peristome kay naay gitas-on hangtod 1mm. Ang talukap ng mata, na kulang sa mga appendage, ay masalimuot sa ovate at hanggang sa 3 cm ang haba ng 2 cm ang lapad. Ang takup, nga wala'y sumpay kay mas labihan sa ovate na naay 3cm ang gitas-on ug 2cm nga na kalapdon. Ang unbranched spur ay umaabot sa 7 mm ang haba. Ang wala maburol nga gihan nagsaka sa 7 mm ang gitas-on. Ang Nepenthes bellii ay may isang racemose inflorescence hanggang sa 15 cm ang haba ng 1 cm ang lapad. Ang racemose inflorescence sa Nepenthes bellii adunay gitas-on nga 15 cm ug gilapdong 1cm. Ang peduncle mismo ay umaabot hanggang 9 cm ang haba, na may isang basal diameter na 1 mm. Ang peduncle kasagarang muabot sa gitas-on nga siyam ka sentimetro ug adunay basal diameter nga 1mm. Ang mga bulaklak, na may bilang hanggang sa 40 bawat inflorescence, ay naipapanganak sa isang may bulaklak, ebracteate pedicels hanggang sa 4 mm ang haba. Ang mga bulak, nga adunay hangtod 40 ka matag inflorescence, gipanganak sa usa ka bulak, ebracteate pedicels hangtod sa 4 mm ang gitas-on. Ang mga tuktok ay ovate at hanggang sa 2.5 mm ang haba ng 1.2 mm ang lapad. Ang mga tumalsal kay ovate ug hangtod sa 2.5 mm ang gitas-on ug sa 1.2 mm ang gilapdon. Ang androphore ay halos 1.5 mm ang haba. Ang androphore adunay gitas-on nga dili moubos ug 1.5 mm. Ang mga prutas ay sumusukat hanggang sa 20 mm ang haba. Ang mga bunga pwede muabot hangtod sa 20 mm ang gitas-on. Ang isang hindi kanais- nais na indumentum ng mapula-pula o kulay na kalawang na simple (hindi binagong) mga buhok na may sukat na 0.1 mm ang haba ay maaaring naroroon sa mga pitsel at inflorescence. Ang usa ka dili masulub-on nga indumentum sa mapula-pula o kolor nga taya nga yano (wala mabagsik) nga mga buhok nga may sukod nga 0.1 mm ang gitas-on mahimong makita sa mga pitsel ug inflorescence. Ang mga taluktok ay napakaliit na tomentose . Ang mga tumalambong kay mga gamay nga tomentose . Ang mga tangkay, laminae at androphores ay karaniwang nakasisilaw . Ang mga sagbut, laminae ug androphores kasagaran makasuraw . Ang stem, tendrils at midrib ay kadalasang dilaw hanggang berde, ngunit maaaring maging tinged orange o pula sa ilang mga specimens; ang mas matinding colouration na ito ay tila nauugnay sa pagkapagod ng tagtuyot . Ang tukog, tendrils ug midribs sagad nga dilaw sa berde, apan mahimoÕg ang tinged orange o pula sa pipila nga mga espesimen; kining labi ka kusog nga colouration ingon nga adunay kalabutan sa stress sa hulaw . Ang mga laminae ay karaniwang berde, ngunit maaaring maging orange, pula, o kahit na lilang kapag bata. Ang mga laminae sagad nga berde, apan mahimo nga kahel, pula, o bisan purpura sa bata pa. Ang mga umuunlad na dahon ay unti-unting nagiging berde na may edad. Ang mga halaman ay madalas na binubuo ng 2 o 3 mapula-pula na dahon sa tuktok na may maraming berdeng dahon sa ibaba. Ang mga nagtubong dahon kay hinay-hinay nga nahimo nga berde sa edad Ang mga tanum kanunay nga naglangkob sa 2 o 3 mapula nga dahon sa tumoy nga adunay daghang mga berde nga dahon sa ubos. Ang mga mas mababang pitsel ay kadalasang berde, dilaw, orange o kung minsan ay pula, na may mas madidilim na blotch ng orange hanggang lilang. Ang mga ubos nga pitcher kay kasagarang berde, dalag, orange o us aka pula, nga adunay mas itom nga blotch nga orange hangtod sa purpura. Ang peristome at takip ay maaaring anuman sa mga kulay ng base ng panlabas na pitsel, ngunit walang mga blotches. Ang peristome ug pagtakup mahimo nga bisan unsang mga kolor sa kolor sa gawas nga pitsel, apan walaÕy mga blotch. Ang panloob na ibabaw ay dilaw o berde at maaaring magkaroon ng mapula-pula na mga pekpek. Ang ibabaw nga parte sa sulod mao ang dilaw o berde ug mahimoÕg adunay mapula-pula nga mga bulitik. Ang mga matataas na pitsel ay magkapareho ngunit madalas na kulang sa mga blotch, pagiging isang solidong berde, dilaw, orange, o pula, bagaman ang mapula-pula na mga panghimpapawid na panghimpapawid ay paminsan-minsan ay nagdadala ng ilang mga mas madidilim na mga marka. Ang mga taas nga pitcher parehas apan kanunay adunay mga blotch, nga usa ka lig-on nga berde, dalag, orange, o pula, bisan kung us aka pula nga mga trap sa trapiko usahay adunay daghang mas itom nga mga marka. Minsan ang mga itaas na pitsel ay maaaring magkaroon ng isang magkakaibang kumbinasyon ng mga kulay sa anyo ng isang mapula-pula na pitsel na katawan at dilaw o berde na peristome, o kabaligtaran . Usahay ang ibabaw nga mga pitsel mahimong adunay managlahing kombinasyon sa mga kolor sa porma sa usa ka mapula nga lawas nga pitsel nga lawas ug dalag o berde nga peristome, o kabaliktaran . Ang Nepenthes bellii ay endemic sa Pilipinas . Nepenthes bellii makita lamang sa Pilipinas . Karaniwan ito sa Dinagat at hilagang Mindanao ; ang pagkakaroon nito sa timog Mindanao ay "hindi maayos na naitala" dahil sa patuloy na mga kaguluhan. Talagsa ra kini sa Dinagat ug amihanang Mindanao ; ang presensya sa habagatang Mindanao "dili maayong dokumento" tungod sa nagpadayon nga mga kagubot. Dahil dito, katutubong ito sa hindi bababa sa mga lalawigan ng Surigao del Norte at Surigao del Sur . Ingon niini, lumad kini sa labing gamay nga mga probinsya sa Surigao del Norte ug Surigao del Sur . Mayroon itong isang pahabang pamamahagi ng 0-800 m sa itaas ng antas ng dagat . Kini adunay usa ka pataas nga pag-apod-apod hagntod 0-800 m ibabaw sa lebel sa dagat . Ang mga species ay lumalaki terrestrially sa isang bilang ng mga tirahan, kasama na ang lowland heath forest , nakalantad na mga site tulad ng mga talampas sa mukha at pagguho ng lupa, mas mababang mga kagubatan ng monane na kabilang sa mga stunted na halaman, at nabalisa o nakabawi ng pangalawang halaman (tulad ng dati nang naka-log na dipterocarp forest). Ang mga espisye nagtubo sa terrestrially sa ubay-ubay nga mga puy-anan, lakip ang kagubatan sa lowland , mga lugar nga nahibal-an sama sa mga pangpang sa pangpang ug pagdahili sa yuta, gipaubos nga lasang sa monaneo nga mga tanum nga tanum, ug nagubot o nabawi ang mga segundaryong tanum (sama sa kaniadto nga naka-log sa lasang nga dipterocarp ). Madalas din itong kolonahin ang mga gilid ng mga kalsada na tumatakbo sa kagubatan. Kasagaran niini kolonahon ang mga kilid sa mga dalan nga nagaagi sa kalasangan. Ang kilalang pamamahagi ng species na ito ay lumilitaw na halos magkakaugnay sa pagkakaroon ng ultramafic substrate. Ang nahibal-an nga pag-apod-apod sa kini nga mga species makita sa labi ka pakigsulti sa panghitabo sa ultramafic substrate. Si Nepenthes bellii ay madalas na nakikisimpatiya kay N. merrilliana at N. mindanaoensis . Si Nepenthes bellii kanunay nga nakisimpatya sa N. merrilliana ug N. mindanaoensis. Bagaman ang N. bellii ay kilala na bumubuo ng mga likas na mestiso na may parehong mga species na ito, ang na tulad ng mga krus ay tila bihira. Bisan kung ang N. bellii nailhan nga nagporma mga natural nga mga mestiso nga pareho sa duha nga kini nga mga espisye, ang ingon nga mga krus daw talagsa ra. Ang mga obserbasyon sa larangan ng mga tatlong species na ito ay nagmumungkahi na mamulaklak sila sa iba't ibang oras ng taon. Ang mga obserbasyon sa bahin niining tulo nga mga espisye nagsugyot nga sila mamulak sa lainlaing mga panahon sa tuig. Itinuturing ni Stewart McPherson ang mga species na "hindi kasalukuyang banta" at isinusulat na ito ay "laganap" sa buong Dinagat at hilagang Mindanao, kung saan ito ay kinakatawan ng "malawak na kinatatayuan". Giisip ni Stewart McPherson ang mga espisye nga "wala karon nameligro" ug gisulat nga kini "kaylap" sa tibuok Dinagat ug amihanang Mindanao, kung diin kini girepresentahan sa "halapad nga tindog". Gayunpaman, ang pagkawala ng tirahan ay nakakaapekto sa mga species sa mababang lugar at ang problemang ito ay partikular na malubha sa Dinagat. Bisan pa, ang pagkawala sa pinuy-anan nakaapekto sa mga espisye sa mga lugar nga ubos ug kini nga problema labi ka grabe sa Dinagat. Kaugnay na species Kalabutan nga mga espisye Ang morpolohiya ng pitsel ng dalawang pinakamalapit na kamag-anak ni N. bellii : isang mas mababang pitsel ng N. merrilliana (kaliwa) at isang itaas na pitsel ng N. surigaoensis (kanan) Ang morpolohiya sa pitsel sa duha ka labing suod nga paryente ni N. bellii : usa ka mas ubos nga pitsel sa N. merrilliana (wala) ug usa ka taas nga pitsel sa N. surigaoensis (tuo) Ang kumbinasyon ng mga subglobular na mas mababang pitsel, makapal na mga pakpak (madalas na may mga clustered filament) at proporsyonal na haba na mga tendrils ay naghihiwalay sa N. bellii mula sa lahat ng iba pang mga species na may posibleng pagbubukod ng miniature N. argentii . Ang kombinasyon sa mga subglobular lower pitsel, baga nga mga pako (sagad sa mga clustered filament) ug sa proporsyon nga taas nga tendrils nga nagbulag sa N. bellii gikan sa tanan nga uban nga mga espisye nga adunay posible nga kalahian sa miniature N. argentii . Gayunman, ang mga huli na species ay hindi maaaring malito sa N. bellii dahil hindi ito gumagawa ng isang akyat, na naiiba sa hugis ng lamina, at may isang natatanging hubog na peristome na nagpapatuloy sa kahabaan ng mas mababang ibabaw ng takip. Bisan pa, ang mga naulahi nga espisye dili halos makalibugan uban sa N. bellii tungod kay wala kini pagpatunghag ug pagsaka, lainlain ang porma sa lamina, ug adunay usa ka lahi nga curved peristome nga nagpadayon sa ubus nga bahin sa takup. Ang Nepenthes bellii ay malapit na kaalyado sa N. merrilliana at N. surigaoensis at nagbabahagi sa mga species na ito ng isang katulad na morpolohiya ng mga pitsel at laminae pati na rin ang isang mapula-pula na colouration ng mga pinakamataas na dahon. Ang Nepenthes bellii suod nga kaalyado sa N. merrilliana ug N. surigaoensis ug nakig-ambit sa kini nga mga espisye usa ka susama nga morpolohiya sa mga pitsel ug laminae ingon usab usa ka mapula-pula nga kolor sa mga kinatas-an nga dahon. Gayunman, hindi madaling malito sa kanila, gayunpaman, dahil mas maliit ito sa lahat ng mga aspeto, lalo na sa laki ng mga pitsel at inflorescence nito. Hinuon, dili dali nga malibog sa ila, bisan pa, tungod kay kini labi ka gamay sa tanan nga bahin, labi na sa kadak-an sa mga pitsel ug inflorescence niini. Ang Nepenthes bellii ay inihambing din sa N. micramphora sa pormal na paglalarawan ng huli, kung saan nabanggit ng mga may-akda na ang stem, laminae at inflorescence ng N. micramphora ay tumutugma sa mga N. bellii "halos eksaktong". Ang Nepenthes bellii gitandi usab sa N. micramphora sa pormal nga paghulagway sa naulahi, diin nahibal-an sa mga tagsulat nga ang tukog, laminae ug inflorescence sa N. micramphora managsama sa mga N. bellii "hapit eksakto". Sa katunayan, bago ang paglalarawan ng N. micramphora noong 2009, ang mga species ay hindi nakilala bilang N. bellii sa katutubong Mount Hamiguitan . Sa tinuud, sa wala pa ang paghulagway sa N. micramphora kaniadtong 2009, ang mga espisye wala nahibal-an nga N. bellii sa lumad nga Mount Hamiguitan. Ang Nepenthes micramphora ay maaaring malinaw na makilala sa pamamagitan ng mga natatanging pitsel at kahit na mas maliit na mga tampok na vegetative. Ang Nepenthes micramphora mahimong klaro nga mailhan pinaagi sa lahi nga mga pitsel ug bisan gamay nga bahin sa vegetative. Sa kanilang 2001 monograp, sina Martin Cheek at Matthew Jebb ay nabanggit din ang isang "kamangha-manghang pagkakahawig" sa pagitan ng mga mas mababang pitsel ng N. tomoriana at ng mga N. bellii . Sa ilang 2001 monograpiya, si Martin Cheek ug si Matthew Jebb nakasulti usab nga "makalipay nga pagkapareha" tali sa mga mas ubos nga pitcher sa N. tomoriana ug sa mga N. bellii. Dalawang putative natural hybrids na kinasasangkutan ng N. bellii ay naitala: kasama ang N. merrilliana at N. mindanaoensis . Karaniwan itong nakakasalamuha sa mga species na ito. Duha ka putative natural hybrids nga naglambigit sa N. bellii ang natala: kauban ang N. merrilliana ug N. mindanaoensis. Kasagaran kini nga makauban sa kini nga mga klase. Ang mga species ay lumalaki sa taas ng 0-1500 m sa itaas ng antas ng dagat . Ang mga espisye nagtubo sa usa ka gitas-on nga 0-1500 m ibabaw sa lebel sa dagat. Nepenthes truncata ay nailalarawan sa hugis ng puso (truncate) na dahon at napakalaking pitsel, na maaaring umabot ng hanggang sa 40 cm ang taas. Nepenthes truncata gihulagway pinaagi sa mga porma sa kasing kasing (truncate) nga dahon ug dako kaayo nga mga pitsel, nga mahimong moabot sa taas nga 40 cm. Noong Setyembre 29, 2006, sa Botanical Gardens sa Lyon , France , isang Nepenthes truncata ang nakuhanan ng litrato na naglalaman ng nabulok na bangkay ng isang mouse. Kaniadtong Septiyembre 29, 2006, sa Botanical Gardens sa Lyon, France , usa ka Nepenthes truncata ang nakuha sa litrato nga adunay pagkabulok sa patayng lawas sa usa ka ilaga. ng pangyayaring ito ay ang unang tala ng isang mammal na matagumpay na nakulong sa mga pitsel ng N. truncata . Kini nga panghitabo mao ang una nga tala sa usa ka hayop nga may suso nga natanggong sa mga pitsel sa N. truncata . Parehong N. rajah at N. rafflesiana ay kilala na paminsan-minsan ay mahuli ang mga maliliit na mammal sa ligaw. Parehong ang N. rajah ug N. rafflesiana nahibal-an nga usahay madakup ang gagmay nga mga hayop sa ihalas nga mananap. Bagaman posible para sa Nepenthes truncata na bitagin ang mga daga, ang kaltsyum na mabibigat na buto ay hindi mahukay. Bisan kung posible alang sa Nepenthes truncata nga lit-agon ang mga ilaga, ang calcium na bug-at nga mga bukog dili matunaw. Ang Paphiopedilum ciliolare ay isang species ng namumulaklak na halaman sa orchid family, Orchidaceae . Ang Paphiopedilum ciliolare usa ka klase nga nagpamulak nga tanum sa pamilya nga orkid nga Orchidaceae. Kilala itong karaniwang bilang maikling buhok na paphiopedilum . Nailhan kini sagad nga mubo nga buhok nga paphiopedilum. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini makita sa Pilipinas. Ito ay isang bihirang orkidyas na may isang kabuuang ligaw na populasyon na mas kaunti sa 2500 na may sapat na gulang. Kini usa ka talagsaon nga orkid nga adunay daghang ihalas nga populasyon nga mas gamay kaysa 2500 nga hamtong nga mga edad. Marami itong nakolekta para sa kalakalan ng hortikultura at ang tirahan ng kagubatan ay pinagbantaan ng pagkawasak at pagkabulok. Gikolekta kini nga dako alang sa patigayon sa hortikultura ug ang pinuy-anan sa kalasangan gihulga nga makalaglag ug makadaot. Ang species na ito ay kilalang-kilala mahirap ipalaganap. Ang kini nga espisye labi ka lisud nga ipakaylap. Ang media ng pagganyak ay pinaka-epektibo kapag naglalaman sila ng asukal at tryptone . Ang pamaagi sa pagpadako kay epektibo ang kung adunay sulud nga asukal ug tryptone . Ang Phalaenopsis lindenii ay isang species ng halaman sa pamilya Orchidaceae , na pinangalanan sa botanist ng Belgian na si Jean Jules Linden . Ang Phalaenopsis lindenii usa ka klase nga tanum sa pamilya nga Orchidaceae, nga ginganlan sa Belgian botanist nga si Jean Jules Linden. Ito ay endemic sa isla ng Luzon sa Pilipinas . Kini makita sa mga isla sa Luzon sa Pilipinas. Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan mao ang subtropiko o tropika na basa-basal ubos nga bahin sa kalasangan . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini sa pagkawala sa bisyo sa puy-anan. Ang Podocarpus costalis , na lokal na kilala bilang arius , ay isang species ng conifer sa pamilya na Podocarpaceae . Ang Podocarpus costalis, lokal nga nailhan nga arius, usa ka klase nga conifer sa pamilya nga Podocarpaceae. Ito ay katutubong sa Pilipinas at Taiwan . Kini lumad nga sa Pilipinas ug Taiwan. Ang halaman na ito ay lumalaki sa isla ng scrub, mababang kagubatan, o sa isang apog na apog o tirahan ng pag-upa ng dagat, na lumalaki sa mga pagtaas mula sa antas ng dagat hanggang sa halos 300 metro. Kini nga tanum nagtubo sa pagkubkob sa isla, ubos nga kalasangan, o sa usa ka apog o pinuy-anan sa stack sa dagat, nga nagtubo sa mga pagsaka gikan sa lebel sa dagat hangtod sa hapit 300 ka metro. Malawakang nilinang ito bilang isang halamang hardin. Lapad kining gipatubo ingon sa usa ka tanum nga tanaman. Ginagamit ito sa bonsai . Gigamit kini sa bonsai. Ang prutas ay nakakain. Makaon ang prutas. Ang isang banta sa kaligtasan ng mga ligaw na populasyon ay ang overcollecting para sa hortikultura; ang pagsasanay na ito ay ilegal sa buong katutubong saklaw nito. Ang usa ka hulga sa kahilwasan nga mga ihalas nga populasyun mao ang pagkolekta ug subra alang sa hortikultura; ang pagbansay nga ini ilegal sa tibouk lumad nga nakasakop niini. Ang Podocarpus costalis ay isang maliit, puno ng kahoy na puno ng kahoy, na karaniwang mula sa isa hanggang limang metro ang taas. Ang Podocarpus cistalis usa ka gamay, punoan sa kahoy nga puno ug kahoy, nga kasagaran gikan sa usa hangtod lima ka metros ang kataasun. Mayroon itong usbong ng mga dahon ng dalawa hanggang apat na milimetro ang haba. Naa kini putot nga mga dahon ug duha hangtod sa upat ka milimetro ang gitas-on. Ang halaman ay madalas na nalilito sa P. polystachyus dahil sa magkatulad na tirahan at dahon. Kini nga tanum kanunay maalaan sa P. polystachyus tungod sa parehas nga mga puy-anan ug dahon. Ang halaman ay higit na namamatay sa account dahil sa minuscule area nito na nasasakupang halos 24 square kilometers. Labi na nga nagakamatay ang tanum sa account tungod sa lugar sa minuscule nga nakasakup nga hapit 24 square kilometro. Limitado ito sa limang mga isla at mga lokalidad, at ang paglago nito ay natural na limitado sa isang tiyak na tirahan. Limitado kini sa lima ka isla ug mga lokalidad, ug ang pagtubo niini ay natural nga gikutuban sa usa ka sigurado nga puy-anan. Nanganganib din ito dahil sa patuloy na pag-aalis ng mga mature na halaman para sa hortikultura o bilang mga potted na halaman, na naubos ang populasyon nito. Nameligro usab kini tungod sa padayon nga pagtangtang sa mga hamtong nga tanum alang sa hortikultura o ingon mga tanum nga pot, nga nakahurot sa populasyon niini. Ang mga halaman ay kinuha mula sa ligaw upang itanim sa mga hardin sa Luzon at Taiwan, pinatataas lamang ang rate ng pag-alis. Ang mga tanum gikuha gikan sa ihalas nga bukid para itanum sa mga tanaman sa Luzon ug Taiwan, nga nagdugang lamang sa rate sa pagtangtang. Ang mga bansang may katutubong halaman ay ligal na pinoprotektahan ito, kasama ang mga bansa tulad ng Pilipinas at Taiwan na gumagawa ng koleksyon ng halaman mula sa ligal. Ang mga nasud nga naay tanum nga lumad ligal nga nagpanalipod niini, uban sa mga nasud sama sa Pilipinas ug Taiwan nga naghimo og ligal nga mga koleksyon sa tanum. Ang mga interesado sa halaman ay pinapayuhan na palaguin ang halaman sa pamamagitan ng buto upang maiwasan ang pagtanggal ng anumang iba pang mga halaman mula sa kanilang likas na tirahan. Ang mga interesado sa tanum gitambagan nga patubuon ang tanum pinaagi sa binhi aron mapugngan ang pagtangtang sa bisan unsang ubang mga tanum gikan sa ilang natural nga puy-anan. Ang Prunus pulgarensis ay isang species ng halaman sa pamilya Rosaceae . Ang Prunus pulgarensis usa ka species sa tanum sa pamilya Rosaceae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini endemik sa Pilipinas. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini nga mawad-an ug puy-anan. Ang Prunus rubiginosa ay isang species ng halaman sa pamilya Rosaceae . Prunus rubiginosa usa ka klase nga tanom sa pamilya nga Rosaceae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini makita ra sa Pilipinas. Ang Schefflera agamae ay isang species ng halaman sa pamilya Araliaceae . Schefflera agamae usa ka klase nga tanom sa pamilya nga Araliaceae. Ang mga species ay nakolekta lamang ng isang beses sa 1920s. Ang mga espisye nakolekta ra sa usa ka beses sa 1920s. Inaakala na nasa ilalim ng presyon mula sa pagkawala ng tirahan sa pamamagitan ng deforestation . Gihunahuna nga naa sa ilalum sa pressure gikan sa pagkawala sa puy-anan pinaagi sa deforestation . Ang Schefflera albido-bracteata ay isang species ng halaman sa pamilya Araliaceae . Ang Schefflera albido-bracteata usa ka espisye nga tanum sa pamilya Araliaceae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini endemik sa Pilipinas. Ang Schefflera curranii ay isang species ng halaman sa pamilya Araliaceae . Ang Schefflera curranii mao ang usa ka espisye nga tanom sa pamilya nga Araliaceae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa mga Pilipinas . Ang Schefflera palawanensis ay isang species ng halaman sa pamilya Araliaceae . Ang Schefflera palawanensis usa ka espisye nga tanom sa pamilya nga Araliaceae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa Pilipinas . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Nameligro kini sa pagkawala sa puy-anan. Ang Shorea ovata (tinawag, kasama ang ilang iba pang mga species sa genus Shorea , dark red meranti ) ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea ovata (gitawag, ug uban pang mga lahi sa henero nga Shorea , dark red meranti ) usa ka espisye nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae . Ito ay isang punong matatagpuan sa Sumatra , Peninsular Malaysia , Borneo at Pilipinas . Kini usa ka kahoy nga makit-an sa Sumatra , Peninsular Malaysia , Borneo ug Pilipinas . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa puy-anan. Ang Vanda javierae ay isang species ng namumulaklak na halaman sa orkid na pamilya, Orchidaceae . Ang Vanda javierae usa ka espisye nga tanum nga bulak sa pamilya nga orchid, Orchidaceae . Ito ay endemic sa Pilipinas , kung saan nangyayari ito sa Luzon at Calayan Island . Kini mao ang kaliwatan sa mga Pilipinas, diin kini nagahitabo sa luzon ug Cagayan Island. Ang species na ito ay lumalaki sa habitat ng isla ng isla. Kini nga species nagadagko sa habitat sa isla. Ito ay hindi isang protektadong lugar at ang tanawin ay sumailalim sa kaguluhan at pagkasira. Dili kini panalipdan nga lugar ug ang talan-awon gipailalom sa pagkagubot ug pagkadaut. Ang Vanda scandens ay isang species ng halaman sa pamilya Orchidaceae . Ang Vanda scandens usa ka klase nga tanum sa pamilya Orchidaceae. Ito ay endemic sa Mindanao isla at Palawan Island sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa isla sa Mindanao ug isla sa Palawan sa Pilipinas . Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan mao ang subtropical o tropical umog lowland nga kalasangan . Ito ay isang Endangered species sa IUCN Red List , banta ng pagkawala ng tirahan . Kini usa ka nameligrong mapuo nga espisye IUCN Red List, nameligro kini sa pagkawala sa pinuy-anan . Ang Vatica mangachapoi ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Vatica mangachapoi usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae. Ito ay isang punong matatagpuan sa Malesia at Indochina floristic na mga rehiyon: kabilang ang Brunei , silangang Tsina ( Hainan Island ), Malaysia , Pilipinas , Thailand , at Vietnam . Kini usa ka punoan nga nahimutang sa Malaysia ug Indochina floristic nga mga rehiyon: lakip ang Brunei, silangang China (Hainan Island), Malaysia, Pilipinas, Thailand, ug Vietnam. Ang Vatica maritima ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Vatica maritima usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae. Ito ay isang punong natagpuan sa Borneo at Pilipinas . Kini usa ka punoan nga nakit-an sa Borneo ug Pilipinas. Ito ay isang endangered species na banta ng pagkawala ng tirahan . Kini usa ka nameligro nga mga espisye nga nameligro sa pagkawala sa pinuy-anan . Ang Alocasia sanderiana , na karaniwang kilala bilang halaman ng Kris , ay isang halaman sa pamilya na Araceae . Ang Alocasia sanderiana, nga kasagarang nailhan nga tanum nga Kris, usa ka tanum sa pamilya Araceae. Ito ay endemic sa Misamis Occidental at Bukidnon , sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa Misamis Occidental ug sa Bukidnon, sa Pilipinas . Ito ay inuri bilang Critically Endangered ng International Union for Conservation of Nature (IUCN). Giklasipikar kini isip Critically Endangered sa International Union for Conservation of Nature (IUCN). Ang Alocasia sanderiana ay kilala rin bilang halaman ng kris dahil sa pagkakahawig ng mga gilid ng dahon nito sa wavy blade ng kalis dagger (na kilala rin bilang kris o keris ). Ang Alocasia sanderiana nailhan usab nga tanum sa kris tungod sa pagkapareho sa ha kilid sa mga dahon niini wavy blade sa kalis dagger (nailhan usab nga kris o keris ). Ito ay isang tropical perennial na may patayong makintab, hugis-V at malalim na mga dahon. Kini usa ka tropikal nga perennial nga adunay tul-id nga sinaw, porma sa V ug lawom nga mga dahon. Ang halaman ay maaaring hanggang sa 6 ft (2 m) matangkad at malaki sa katutubong tirahan nito. Ang tanum mahimoÕg hangtod sa 6 ft (2 m) ang taas ug kadako sa lumad nga puloyanan niini. Gayunpaman, ang mga nilinang na specimen ay mas maliit. Bisan pa, ang mga gitanom nga mga espesimen kay mas gamay. Nagtataglay ito ng mga dahon na berde, pelted, V-shaped, malalim na lobed, at isang makintab na malalim na berde na may malalaking puting veins. Aduna kini'y nga mga dahon nga evergreen, pelted, V-shaped, deep lobed, ug usa ka sinawon nga deep-green nga adunay daghang puti nga mga ugat. Ang mga ito ay halos 12-16 sa (30-40 cm) ang haba at 6-8 sa (15Ð20 cm) ang lapad, na may mga pulang-berdeng undersides. Kini sila adunay mga dili moubos sa 12-16 (30-40 cm) ang gitas-on ug 6-8 (15-20 cm) ang gilapdon, nga adunay mga rosa ug berde sa kilid nga ilawom nga bahin. Ang dahon ng dahon ay halos 2 ft (60 cm) ang haba. Ang punoan sa dahon dili moubos sa 2 ft (60 cm) ang gitas-on. Ang rhizome ng Alocasia sanderiana ay patayo na inilalagay at kilala bilang root stock. Ang rhizome sa Alocasia sanderiana patindog nga gibutang ug nailhan nga root stock. Mayroon itong mga creamy-white inflorescences na halos 6 sa (15 cm) ang haba, at gawa ito ng isang berde at puting spathe na sumasaklaw sa maliliit na bulaklak. Kini adunay mga creamy-white inflorescences nga dili moubos sa 6 (15 cm) ang gitason, ug gihimo kini sa usa ka berde ug puti nga spathe nga nagsakup sa gagmay nga mga bulak. Ang mga babaeng bulaklak ay pinagsama sa ibabang bahagi ng inflorescence , samantalang ang tuktok na mga bulaklak ng lalaki. Ang mga babaye nga bulak gi-grupo sa ubos nga bahin sa inflorescence , samtang ang lalaki nga bulak naa sa tumoy. Ang mga prutas ay orange-pulang berry at hindi nakakain. Ang kolor sa mga prutas nag sagul nga kahil ug rosa nga berry ug dili makaon. A. sanderiana ay nilinang bilang isang halamang ornamental , para sa malaking dramatikong dahon nito. A. sanderiana gitanom ingon usa ka tanum nga ornamental , alang sa daghang dagkong mga dahon niini. Sa mga hindi tropikal na klima ito ay ginagamit bilang isang halaman sa bahay . Sa mga dili tropikal nga klima gigamit kini nga tanum sa balay. Ginagamit din ito sa paggawa ng mga nanomaterial upang labanan ang bakterya sa vitro . Gigamit usab kini sa paghimo sa mga nanomaterial aron makig-away sa mga kagaw sa vitro. Ang Ascoglossum , na pinaikling bilang Ascgm sa pangangalakal ng hortikultura, ay isang monotypic genus ng epiphytic orchids sa pamilya Orchidaceae . Ang Ascoglossum, gipamubo ingon nga Ascgm sa trade horticultural, usa ka lahi nga monotypic sa epiphytic orchids sa pamilya Orchidaceae . Ang mga species lamang nito na Ascoglossum calopterum ay endemic sa Dinagat Island sa timog Pilipinas , at kritikal na pinanganib sa pamamagitan ng koleksyon bilang isang pandekorasyon na halaman at pagkawala ng tirahan. Ang mga espisye ra niini nga Ascoglossum calopterum ang lumad sa Isla sa Dinagat sa habagatang Pilipinas , ug kritikal nga nameligro pinaagi sa koleksyon ingon usa ka tanum nga ornamental ug pagkawala sa puy-anan. Ang paglago nito ay katulad ng Renanthera . Ang pagtubo susama sa Renanthera. Naglalaman lamang ito ng isang kilalang species, ang Ceratocentron fesselii , na natagpuan sa matataas na kataas-taasan mula sa Nueva Vizcaya at Nueva Ecija hanggang sa mgasaklawng Cordillera Mountain saisla ng Luzon sa Pilipinas . Naglangkob kini usa ra nga nailhan nga espisye, ang Ceratocentron fesselii, nga nakit-an sa habog nga mga lugar gikan sa Nueva Vizcaya ug Nueva Ecija hangtod sa Cordillera Mountain naglangkob saisla sa Luzon sa Pilipinas. Ang holotype ay natuklasan sa hilagang Nueva Ecija . Ang holotype nadiskubrehan sa amihanang Nueva Ecija . Ang mga species ay bihira sa ligaw, at nanatiling hindi alam sa agham hanggang 1989. Talagsa ang species sa wild, ug nagpabilin nga wala mailhi sa syensya hangtod 1989. Mapanganib ito dahil sa pag-ubos ng tirahan at pagkolekta. Sinabi ng IUCN na "Ang mga species ay labis na nakolekta sa ligaw, madalas na ibinebenta sa orchid na palabas at merkado, at hiniling sa internasyonal na kalakalan." Kini nameligro tungod sa pagkahurot sa balay ug pagkolekta. Ang IUCN nag-ingon nga "Ang mga espisye daghan nga nakolekta sa ihalas, kanunay nga gibaligya sa orkid nga mga palabas ug merkado, ug gihangyo sa internasyonal nga pamatigayon." Ito ang pinaka-endangered orchid species sa Timog Silangang Asya. Kini ang labing nameligro nga klase nga orkid sa Timog Silangang Asya. Ang Cycas curranii ( ang pitogo ni Curran ) ay isang species ng cycad endemic sa Pilipinas . Ang Cycas curranii ( Curran's pitogo ) usa ka klase nga cycad endemic sa Pilipinas. Ang Cycas wadei ( Wade's pitogo ) ay isang species ng cycad endemic sa Culion isla, Philippines . Ang Cycas wadei ( Wade's pitogo ) usa ka klase nga cycad endemic saislasa Culion, Pilipinas. Mayroon lamang isang subpopulasyon ng humigit-kumulang na 5,000 indibidwal na indibidwal, na matatagpuan sa isang maliit na lugar sa silangan ng Halsey Harbour. Adunay usa ra nga subpopulasyon nga hapit 5,000 nga mga hamtong nga indibidwal, nga nahimutang sa gamay nga lugar sa sidlakan sa Halsey Harbour. Ang Cycas zambalensis ay isang species ng cycad endemic sa Luzon , Philippines . Ang Cycas zambalensis usa ka klase nga cycad endemic sa Luzon, Pilipinas. Ang Dipterocarpus eurynchus ay isang species ng puno sa pamilya Dipterocarpaceae . Dipterocarpus eurynchus usa ka klase nga kahoy sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang puno ay matatagpuan sa Borneo (maliban sa Sabah ), Sumatra , Peninsular Malaysia at Pilipinas . Ang punoan makita sa Borneo (gawas sa Sabah ), Sumatra, Peninsular Malaysia ug Pilipinas . Ang species na ito ay nangyayari sa halo-halong kagubatan ng dipterocarp sa mga leased na lupa na luad . Kini nga espisye nahinabo sa sagol nga kalasangan nga dipterocarp sa ninggawas nga mga yuta nga yutang kulonon. Ang Dipterocarpus gracilis ( Tagalog : panao ) ay isang critically endangered species ng puno sa pamilya Dipterocarpaceae , na katutubong sa Timog Asya at Timog Silangang Asya . Ang Dipterocarpus gracilis ( Tagalog panao ) usa ka kritikal nga nameligro nga mga espisye sa kahoy sa pamilya Dipterocarpaceae, nga natawhan sa South Asia ug Southeast Asia. Ang mga species ay matatagpuan sa Kalimantan , Bangladesh , India (ang Andaman at Nicobar Islands , Arunachal Pradesh , Assam at Tripura ), Indonesia ( Java , Kalimantan , Sumatra ), Peninsular Malaysia , Myanmar , Thailand , Pilipinas at Vietnam . Makita ang mga species sa Kalimantan , Bangladesh , India (Andaman ug Nicobar Islands , Arunachal Pradesh , Assam ug Tripura ), Indonesia (Java, Kalimantan, Sumatra), Peninsular Malaysia, Myanmar, Thailand, Pilipinas ug Vietnam. Ang malaking punong ito ay matatagpuan sa mababang kapanahunan na semi-evergreen at evergreen dipterocarp na kagubatan . Kini nga dako nga kahoy nakit-an sa mga low-season semi-evergreen ug evergreen nga dipterocarp nga kalasangan. Ito ay madalas na ginagamit bilang isang komersyal na playwud ng grade , ito ay isa sa pinakamahalagang mapagkukunan ng keruing timber. Kasagaran kini gigamit ingon usa ka plywood nga komersyal nga grado , kini usa sa labing hinungdanon nga mga gigikanan sa kahoy nga keruing . Ang Dipterocarpus grandiflorus ay isang critically endangered karaniwang medium hardwood tree sa Timog-Silangang Asya at India. Ang Dipterocarpus grandiflorus usa ka kritikal nga nameligro nga sagad nga kahoy nga hardwood sa Southeast Asia ug India. Ang kahoy nito ay ginagamit upang makabuo ng mahusay na kalidad ng uling , papel na sapal, at kahoy na ibinebenta sa ilalim ngpagtatalagasa Keruing . Ang kahoy niini gigamit aron makahimo og maayong kalidad nga uling, papel nga sapal, ug kahoy nga gibaligya ubos sa laraw sa Keruing. Ang gum nito ay ginagamit nang lokal bilang isang barnisan ng waterproofing. Ang gum niini gigamit nga lokal ingon usa ka varnish nga waterproofing. Ang puno mismo ay lubhang kapaki-pakinabang para sa pag-aayos ng nitrogen, pagkontrol ng pagguho, pagpapabuti ng lupa, at regulasyon ng tubig. Ang kahoy mismo mapuslanon kaayo alang sa pag-ayo sa nitroheno, pagkontrol sa pag-ayo sa yuta, pagpaayo sa yuta, ug regulasyon sa tubig. Ang Dipterocarpus hasseltii ay isang species ng puno sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Dipterocarpus hasseltii usa ka klase nga kahoy sa pamilya Dipterocarpaceae. Ang malaking puno ay nangyayari sa lowland dipterocarp forest at ito ay i-cut para keruing timber. Ang dakong punoan nagahitabo sa kalasangan nga dipterocarp sa kalasangan ug giputol alang sa mga kahoy nga keruing. Ito ay matatagpuan sa Indonesia ( Bali , Java , Kalimantan , Sumatra ), peninsular Malaysia , Sabah , the Philippines , Thailand at Vietnam . Naitala ito sa sagradong kagubatan ng Sangeh , Bali. Kini makit-an sa Indonesia ( Bali, Java, Kalimantan, Sumatra ), peninsular Malaysia, Sabah, Pilipinas, Thailand ug Vietnam. Narekord kini sa sagradong lasang sa Sangeh, Bali. Ang Dipterocarpus kerrii ay isang critically endangered species ng puno sa pamilya Dipterocarpaceae , katutubong sa India ( Andaman Islands at Nicobar Islands ), Indonesia ( Kalimantan at Sumatra ), peninsular Malaysia , Myanmar , Pilipinas , Thailand at Vietnam . Ang Dipterocarpus kerrii usa ka kritikal nga nameligro nga mga matang sa kahoy sa pamilya Dipterocarpaceae, lumad nga India ( Andaman Islands ug Nicobar Islands), Indonesia ( Kalimantan ug Sumatra ), peninsular Malaysia, Myanmar, Pilipinas, Thailand ug Vietnam . Ang species na ito ay lokal na pangkaraniwan sa lowland semi-evergreen at evergreen dipterocarp forest . Ang kini nga species labi na sa lugar nga naa sa lowland semi-evergreen ug evergreen nga dipterocarp forest . Ito ay pinutol para sa keruing timber at nagbubunga ng langis (karaniwang tinatawag na keruing oil ) para sa rehiyon. Giputol kini alang sa keruing timber ug nagahatag ani nga lana (sagad gitawag nga keruing oil ) alang sa rehiyon. Ang Dipterocarpus kunstleri ay lumalaki bilang isang puno ng canopy hanggang sa 40 metro (130 p ) ang taas, na may diameter ng puno ng kahoy na hanggang sa 1 metro (3 ft 3 in). Ang Dipterocarpus kunstleri nagtubo ingon usa ka punoan nga canopy hangtod sa 40 metros (130 p) ang gitas-on, nga adunay usa ka punoan nga hangtod sa 1 metros (3 p. 3 sa). Ang bark ay orange-brown. Ang panit kay kahel-brown. Ang prutas ay ellipsoid, hanggang sa 5 sentimetro (2.0 in) ang haba. Ang bunga mao ang ellipsoid, hangtod sa 5 sentimetros (2.0 sa) ang gitas-on. Ang Habitat ay halo-halong kagubatan ng dipterocarp mula sa antas ng dagat hanggang 400 metro (1,300 piye). Ang Habitat usa ka sagol-sagol nga lasang sa dipterocarp gikan sa lebel sa dagat hangtod sa 400 metros (1,300 p). Ang D. kunstleri ay matatagpuan sa Sumatra , Peninsular Malaysia , Borneo at Pilipinas . Ang D. kunstleri makita sa Sumatra, Peninsular Malaysia, Borneo ug Pilipinas. Ang Dipterocarpus validus ay isang species ng puno sa pamilya Dipterocarpaceae , endemic sa Kalimantan , Sabah at Pilipinas . Ang Dipterocarpus validus kay usa ka klase nga kahoy sa pamilya Dipterocarpaceae , endemika sa Kalimantan , Sabah ug Pilipinas . Karaniwan ang mga species sa parehong pangunahin at pangalawang kagubatan, madalas na nangyayari sa mga ilog at sa mga freshwater swamp . Kasagaran sa mga klasi sa parehas nga sekundaryong kalasangan, nga sagad nga nagahitabo sa mga sapa ug sa mga lunhaw nga tubig. Nagbubunga ito ng kahoy-langis at pinutol para sa keruing timber. Nagahatag kini og lana sa kahoy ug giputol alang sa keruing kahoy. Laganap ito sa halos lahat ng Timog Silangang Asya , kabilang ang timog na Tsina ( Hainan , Tibet , Yunnan ), Bhutan , Assam , Malaysia , Myanmar , Nepal , Thailand , Vietnam , Java , Sumatra , Pilipinas , at Andaman & Nicobar Islands . Kaylap kini sa halos tibuuk sa Timog-silangang Asya, lakip ang habagatang China (Hainan, Tibet, Yunnan), Bhutan, Assam, Malaysia, Myanmar, Nepal, Thailand, Vietnam, Java, Sumatra, Pilipinas, ug Andaman & Nicobar Islands. Sa loob ng Pilipinas , sa loob nito ay matatagpuan sa isang lokasyon lamang, sa Benguet . Sa sulod sa Pilipinas , sa kini makit-an ra sa usa ka lokasyon, sa Benguet . Kaya ito ay itinuturing na endangered sa loob ng bansa. Busa kini giisip nga nameligro sulod sa nasud. Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan mao ang subtropical o tropical moist lowland nga kalasangan. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gipameligro niini ang pagkawala sa ilang puy-anan. Lokal na tinatawag na manggachapui at din dalingdingan, ito ay isang matigas na tuwid na grained na kahoy na ginamit upang maitayo ang mga unang galleon ng Maynila. Gitawag sa lokal nga manggachapui ug usab dalingdingan, kini usa ka lisud nga diretso nga grained kahoy nga gigamit sa pagtukod sa unang mga galleon sa Manila. Nagkakaroon ito ng mga katangian ng pagiging makakapal upang hindi maapektuhan ng mga insekto na mayamot na kahoy at ang isa ay inaakalang mga bulate sa dagat. Kini adunay mga kinaiya nga labi ka siklo nga dili maapektuhan sa mga makina nga mga insekto sa kahoy ug usa nga nagtuo nga ang mga ulod sa dagat. Ang Hopea malibato ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Hopea malibato usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae . Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini mao ang kaliwatan sa mga Pilipinas. Ang Hopea malibato ay gumagawa ng oligostilbenes malibatol A at B , dibalanocarpol at balanocarpol . Ang Hopea malibato naghimo og oligostilbenes malibatol A ug B, dibalanocarpol ug balanocarpol. Ang Paphiopedilum fowliei ay isang species ng halaman sa pamilya Orchidaceae . Ang Paphiopedilum fowliei usa ka klase nga tanum sa pamilya Orchidaceae. Ito ay endemic sa Palawan sa Pilipinas . Kini makita lng sa Palawan sa Pilipinas. Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan niini mao subtropiko o tropikal na basa-basa na mabaw nga kalasangan. Ang orkid ay mala-damo na may kulay-asul na kulay-abo na mga dahon na walang kabuluhang mga pattern. Ang orkid kay dahonon nga adunay kolor susama sa bughaw ug abo na nga dahon na walay kahulogan nga mga sumbanan. Ang halaman ay maaaring makamit ang taas na 20 sentimetro, at ang mga dahon ay 10 hanggang 14 sentimetro ang haba at 2.5 hanggang 3.5 sentimetro ang lapad. Ang tanum mahimo nga makaabut sa gitas-on nga 20 sentimetro, ug ang mga dahon gikan 10 hangtod 14 sentimetros ang gitas-on ug 2.5 hangtod 3.5 sentimetros ang gilapdon. Ang mga pang-itaas na ibabaw ng mga dahon ay may mga pattern na nakapagpapaalaala sa isang malabo chessboard, habang ang mga ilalim na ibabaw ay pantay na ilaw berde. Ang mga pang-taas nga ibabaw sa mga dahon adunay mga sumbanan nga nagpahinumdom sa usa ka malaw-ay nga chessboard, samtang ang mga ilawum sa ibabaw parehas nga berde sa kahayag. Sa panahon ng pamumulaklak, isang humigit-kumulang na 25 cm ang mahabang inflorescence na may isang solong bulaklak ay lumitaw. Sa panahon sa pagpamuwak, adunay gibanabana nga 25 mga metro nga sento ang taas nga pagbuswak nga adunay usa aka bulak ang mitumaw. Ang mga petals na may mga ugat na berde at lila ay may itim na warts na sumasakop sa kanilang mga gilid at sila ay curved sa isang s-hugis. Ang mga gihay nga adunay mga ugat nga berde ug purpura adunay mga itom nga kalunggo nga nagtabon sa ilang mga ngilit ug sila nagkurba sa usa ka s-nga porma. Habang ang halaman ay naiulat na bulaklak sa iba't ibang oras sa buong taon, sa pangkalahatan ay mga bulaklak sa pagitan ng Enero at Abril. Samtang ang tanum gibalita nga bulak sa lainlaing mga panahon sa tibuuk nga tuig, kini sa kasagaran bulak sa tunga-tunga sa Enero ug Abril. Ang Paphiopedilum fowliei ay matatagpuan sa mga Isla ng Pilipinas sa mga kagubatan ng silangang bahagi ng Palawan Island. Ang Paphiopedilum fowliei makaplagan sa mga Isla sa Pilipinas sa mga kalasangan sa habagatang-sidlakang bahin sa Palawan Island. Ang halaman ay madalas na lumalaki sa amag ng dahon o detritus sa mga apog na bato. Ang tanum kanunay nga nagtubo sa agup-op sa dahon o detritus sa mga apog nga bato. Habang madalas na lumalaki ito sa maliwanag na ilaw, ang halaman ay hindi karaniwang lumalaki sa direktang sikat ng araw, ngunit lalago itong lumago sa ilalim ng mga ilaw na fluorescent. Samtang kini kanunay nga nagtubo sa hayag nga suga, ang tanum dili kasagaran nga motubo sa direkta nga kahayag sa adlaw, apan kini molabong pag-ayo sa ilawom sa mga suga nga fluorescent. Karaniwang lumalaki ito sa isang taas mula sa 600 hanggang 950 metro, at may ibig sabihin na saklaw ng temperatura na 23 hanggang 24 degrees Celsius. Kasagaran kini nagtubo sa usa ka kahitas-an gikan sa 600 hangtod 950 ka metros, ug adunay ginapasabot sakop ini ang temperatura gikan 23 hangtod 24 degrees Celsius. Mas gusto ng halaman ang mataas na kahalumigmigan na may sapat na sirkulasyon ng hangin. Mas gusto sa tanum ang taas nga kalumo nga adunay igo nga sirkulasyon sa hangin. Ito ay endemic sa Mindoro sa Pilipinas . Kini makita lang sa Mindoro sa Pilipinas . Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan mao ang subtropikal o tropikal na basa-basa na mabaw nga kalasangan. Ang Parashorea malaanonan ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Parashorea malaanonan usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae . Matatagpuan ito sa Pilipinas at sa hilagang-silangan na baybayin ng Sabah sa Borneo . Makita kini sa Pilipinas ug amihanang-baybayon sa Sabah sa Borneo . Ito ay isang malaking umuusbong na puno, hanggang sa 60 m, na natagpuan sa halo-halong mga gubat ng dipterocarp sa malalim na friable clay ground. Kini usa ka dako nga mitumaw nga kahoy, hangtod sa 60 ka mga metros, nga nakit-an sa nagsagol nga mga lasang sa dipterocarp sa lawom nga mga yuta nga yutang kulonon. Maaari pa rin itong matagpuan sa mga reserba ng kagubatan sa silangang baybayin ng Sabah bagaman sa ibang lugar ay binabantaan ito ng pagkawala ng tirahan . Pwede kini makit-an sa mga reserba sa kalasangan sa silangan nga baybayon sa Sabah pero sa ubang lugar gihulga sa pagkawala sa pinuy-anan. Ang troso ay isang light hardwood na ibinebenta sa ilalim ng trade name ng white lauan o puting seraya . Ang kahoy usa ka light hardwood nga gibaligya ubos sa ngalan sa pamaligya sa puti nga lauan o puting seraya . Ang Phalaenopsis micholitzii ay isang species ng halaman sa pamilya Orchidaceae . Ang Phalaenopsis micholitzii usa ka klase nga tanum sa pamilya Orchidaceae . Ito ay endemic sa Zamboanga peninsula sa isla ng Mindanao, Pilipinas . Kini makita lng sa Zamboanga peninsula sa isla sa Mindanao, sa Pilipinas . Ang likas na tirahan nito ay subtropiko o tropikal na basa-basa na mababang kagubatan . Ang kinaiyanhon nga puy-anan mao ang subtropikal o tropikal na basa-basa na mabaw nga kalasangan. Ang Podocarpus palawanensis ay isang species ng conifer sa pamilya na Podocarpaceae . Podocarpus palawanensis usa ka klase nga conifer sa pamilya nga Podocarpaceae. Ito ay matatagpuan lamang sa Pilipinas . Kini makit-an ra sa Pilipinas . Endemikado ito sa rainforest ng Mindanao , Pilipinas at matatagpuan lamang sa paligid ng Mount Candalaga ,lalawigan ng Compostela Valley . Kini makita lang sa kalasngan sa Mindanao, Pilpilipnas ug makit-an ra sa palibot sa Mount Candalaga, probinsya sa Compostela Valley. Ang mga species ay inilarawan mamaya noong 2005 ni Madulid et al., bilang R. megas , ngunit ang pangalang ito ay isang kasingkahulugan na kalaunan. Ang mga espisye gihubit sa ulahi kaniadtong 2005 ni Madulid et al., ingon R. megas, apan kini nga ngalan usa ka ulahi nga kasingkahulugan. Ayon sa IUCN ang mga species ay matatagpuan sa iisang lugar na hindi protektado: Mt.Candalaga Range sa Maragusan, Compostela Valley, kung saan ang mga indibidwal ay ipinamamahagi sa maliliit na grupo. Sumala sa IUCN ang mga espisye makit-an sa usa ra ka kagiw nga lugar: Mt. Candalaga Range sa Maragusan, Compostela Valley, diin ang mga indibidwal giapod-apod sa gagmay nga mga grupo. Ang isang proyekto sa imprastraktura ng kalsada ay pinlano sa bahagi ng bundok. Ang usa ka proyekto sa imprastraktura sa dalan giplano sa bahin sa bukid. Bukod dito, ang mas mababang mga slope ng bundok ay na-convert sa mga plantasyon ng saging. Dugang pa, ang ubos nga bakilid sa bukid nga gibag-o nga mga plantasyon sa saging. Sa kasalukuyan ay walang anumang mga panukalang proteksyon sa lugar. Karon walaÕy bisan unsang proteksyon nga lakang sa lugar. Ang Shorea almon (tinawag, kasama ang ilang iba pang mga species sa genus Shorea , light red meranti , mahogany ng Pilipinas , o puting lauan ) ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea almon (gitawag nga, uban ang ubang mga lahi sa henero nga Shorea , light red meranti , mahogany sa Pilipinas, o puti nga lauan ) usa ka klase nga tanum sa pamilya nga Dipterocarpaceae. Ito ay matatagpuan sa Borneo at Pilipinas . Kini makit-an sa Borneo ug Pilipinas . Ang Shorea astylosa ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea astylosa usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae . Ito ay endemic sa Pilipinas , na kilala bilang yakal sa wikang Filipino. Kini makita lang sa Pilpilipnas, nga nailhan nga yakal sa pinulongan nga Pilipino. Ang mga sanga ay sa halip payat, maitim, at medyo mabalahibo. Ang mga sanga nga gaan labi ka humok, itom, ug medyo balhiboon. Ang talim nito ay 6.5-siyam na sentimetro ang haba at dalawang-4.5 sentimetro ang lapad. Ang suwab niini adunay 6.5-siyam ka sentimetros ang gitas-on ug duha ka-4.5 sentimetros ang gilapdon. Ang petiole ay payat, 10-23 milimetro ang haba, at madilim. Ang petiole payat lang, 10-23 milimetro ang gitas-on, ug ngitngit. Ang mga inflorescence ay axillary, paniculate, at hanggang sa halos anim na sentimetro ang haba. Ang mga buswak mao ang axillary, paniculate, ug hangtod sa mga unom ka sentimetros ang gitas-on. Ang mga bulaklak ng yakal ay dilaw, masyadong maikli ang haba, at halos 12 milimetro ang haba. Ang mga bulak sa yakal kay dalag, mubo ra kaayo nga katas-on, ug mga 12 milimetro ang gitas-on. Ang mga petals ay makitid na pahaba o oblong-lanceolate, higit pa o mas mababa baluktot sa usbong, bilugan sa tuktok, 18 milimetro ang haba, at muling pag-isipan. Ang mga gihay kay pig-ot nga tul-id o oblong-lanceolate, labi pa o mas mubo baliko sa pagtubo, palingin ang tumoy, 18 milimetro ang gitas-on, ug sa maka usab pag-huna huna. Ang mga lugar na Yakal ay karaniwang matatagpuan sa Luzon, lalo na sa Quezon at Camarines; Samar; Negros; at Mindanao, lalo na ang Zamboanga, Agusan, at Davao. Ang mga lugar nga Yakal kasagaran nga makit-an sa Luzon, labi na sa Quezon ug Camarines; Samar; Negros; ug Mindanao, labi na ang Zamboanga, Agusan, ug Davao. Maaari rin itong matagpuanpangunahing kagubatan sa mababang mga taas. Makita sab kini sanag-unang mga kalasangan sa medyo ubos nga katas-on. Tradisyonal na paggamit ang mga kahoy na pagkuha ay mga pagharang sa tumor. Tradisyonal nga gamit ang pagkuha sa kahoy mao ang pagpugong sa tumor. Ang kontemporaryong paggamit na Yakal ay ginagamit para sa konstruksyon ng high-grade, tulay at wharves, mine timber, at iba pang mga pag-install na nangangailangan ng mataas na lakas at tibay. Ang kontemporaryo nga pag gamit sa Yakal ginagamit para sa pagtukod og taas nga grado, mga tulay ug mga pantalan, mitrabaho nga kahoy, ug uban pang mga pag-install nga nanginahanglan og taas nga kusog ug tibay. Ang Shorea contorta (tinawag, kasama ang ilang iba pang mga species sa genus Shorea , White Lauan ) ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea contorta (nga gitawag, uban ang ubang mga lahi sa henero nga Shorea , White Lauan ) usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea falciferoides , na kilala rin bilang yakal yamban sa Pilipinas, ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea falciferoides, nailhan usab nga yakal yamban sa Pilipinas, usa ka klase nga tanom sa pamilya nga Dipterocarpaceae . Ito ay matatagpuan sa Borneo at Pilipinas . Kini makit-an sa Borneo ug Pilipinas. Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan . Gihulga kini sa pagkawala sa ilang puy-anan. Ang Shorea guiso ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea guiso usa ka klase nga tanom sa pamilya Dipterocarpaceae. Ito ay isang puno na matatagpuan sa Cambodia, Laos, Vietnam, Sumatra , Peninsular Malaysia , Borneo at Pilipinas. Kini usa ka kahoy nga makit-an sa Cambodia, Laos, Vietnam, Sumatra, Peninsular Malaysia , Borneo ug Pilipinas. Ang Shorea hopeifolia (tinawag, kasama ang ilang iba pang mga species sa genus Shorea , dilaw na meranti ) ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea hopeifolia (gitawag nga, ug uban pang mga lahi sa henero nga Shorea, yellow meranti ) usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae. Ito ay isang punong matatagpuan sa Sumatra , Peninsular Malaysia , Borneo at Pilipinas . Kini usa ka kahoy nga makit-an sa Sumatra, Peninsular Malaysia, Borneo ug Pilipinas. Ang Shorea malibato ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea malibato usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae. Ang Shorea negrosensis (tinawag, kasama ang ilang iba pang mga species sa genus Shorea , red lauan ) ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea negrosensis (gitawag nga, uban ang ubang mga lahi sa henero nga Shorea, pula nga lauan ) usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae. Ang Shorea palosapis (tinawag, kasama ang ilang iba pang mga species sa genus Shorea , Philippine Mahogany o White Lauan ) ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Shorea palosapis (gitawag nga, uban ang ubang mga lahi sa henero nga Shorea , Philippine Mahogany o White Lauan ) usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae . Nagbabanta ito sa pagkawala ng tirahan na nagmula sa kamakailang paglahok ng tao sa natural na tirahan nito. Gihulga kini sa pagkawala sa puy-anan nga naggikan sa bag-o nga pagkalakip sa tawo sa natural nga puy-anan niini. Ang Shorea polysperma ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea polysperma usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae. Ang mga species ay karaniwang kilala bilang tanguile sa Pilipinas. Ang mga espisye kasagarang nailhan nga tanguile sa Pilipinas. Ang Shorea seminis ay isang species ng halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Shorea seminis usa ka klase nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae . Ito ay matatagpuan sa Borneo Island, lalo na sa Sarawak , Malaysia , at sa Pilipinas Mindanao Island. Kini makita diha sa Borneo Island, ilabina sa Sarawak , Malaysia , ug sa Pilipinas sa Mindanao Island. Ang Diptoindonesin A ay isang C- glucoside na nakahiwalay sa S. seminis . Ang Diptoindonesin A usa ka C- glucoside nga nahilayo gikan sa S. seminis . Ang Tectona philippinensis , na tinatawag ding teak ng Pilipinas , ay isang species ng halaman sa pamilya Lamiaceae , na dating inuri sa Verbenaceae . Ang Tectona philippinensis , gitawag usab nga teak sa Pilipinas , usa ka klase nga tanum sa pamilya nga Lamiaceae, nga kaniadto giklasipikar sa Verbenaceae. Ito ay endemic sa Pilipinas . Kini makita lang sa Pilipinas . Mapanganib ito dahil sa pag-log para sa mahalagang kahoy. Nameligro kini tungod sa pag-pamutol alang sa bililhong kahoy. Ang Vatica elliptica ay isang bihirang species ng puno sa pamilya Dipterocarpaceae , na katutubong saisla ng Mindanao sa Pilipinas . Ang Vatica elliptica usa ka talagsa nga klase sa kahoy sa pamilya Dipterocarpaceae, nga lumad sa isla sa Mindanao sa Pilipinas . Ang puno ng tropikal na kagubatan ng ulan ay endemiko sa Mount Kaladis sa lalawigan ng Zamboanga del Sur , sa Zamboanga Peninsula ng Mindanao isla, sa katimugang Pilipinas. Ang tropikal ulan lasang nga kahoy mao ang kaliwatan sa bukid sa Kaladis sa Zamboanga del Sur lalawigan, sa Zamboanga Peninsula sa Mindanao isla, sa habagatang bahin sa Pilipinas. Ito ay bahagi ng Mindanao montane rain forest ecoregion flora. Kini usa ka bahin sa Mindanao Montane rain forest ecoregion flora. Ito ay isang IUCN Red List Critically endangered species. Kini nga lahi alang sa IUCN Red List kay kritical nga nameligro. Banta sa pagkawala ng tirahan , itinuturing na napakalapit ng pagkalipol . Nameligro sa pagkawala sa pinuy-anan, kini giisip nga hapit na mapuok . Ang Vatica pachyphylla ay isang species ng namumulaklak na halaman sa pamilya Dipterocarpaceae . Ang Vatica pachyphylla usa ka espisye nga gapamulak nga tanum sa pamilya Dipterocarpaceae. Ang Vatica pachyphylla ay endemik sa silangang Luzon isla at Polillo Island sa hilagang Pilipinas . Ang Vatica pachyphylla kay endemik sa silangang isla sa Polillo Island sa amihanang Pilipinas . Ito ay isang species ng tropikal na puno na matatagpuan sa ecoregion ng kagubatan ng Luzon rain . Kini usa ka espisye sa kahoy nga tropikal nga makit-an sa Luzon rain forest ecoregion. Limitado ito sa napakababang-dilaw na evergreen dipterocarp na mga tirahan ng kagubatan ng ecoregion. Limitado kini sa mga labi ka gamay nga dilaw nga evergreen nga pinterocarp nga puy-anan sa ecoregion nga lasang. Ito ay isang critically endangered species na banta ng pagkawala ng tirahan . Kini usa ka kritikal nga hapit na mahanaw nga espisye nga nameligro sa pagkawala sa puy-anan. Ang Bayan ng Vincenzo A. Sagun ay isang ika-5 klaseng bayan sa lalawigan ng Zamboanga del Sur, Pilipinas. Ang Vincenzo A. Sagun usa ka ikalima nga klase nga lungsod sa lalawigan sa Zamboanga del Sur sa Pilipinas. Ayon sa senso noong 2000, ito ay may populasyon na 19,072 katao sa 3,679 na kabahayan. Sumala sa sensus sa tuig 2000, kini may populasyon nga 19,072 ka tawo sa 3,679 ka bubong. Ang bayan ng Vincenzo A. Sagun ay nahahati sa 14 na mga barangay. Ang Vincenzo A. Sagun nabahin ngadto sa napulo'g upat ka barangay. Ang Santa Rosa ay isang primera klaseng lungsod sa lalawigan ng Laguna sa Pilipinas. Ang Santa Rosa primera klaseng dakbayan nahimutang sa probensya sa Laguna, Pilipinas. Ang lungsod ay may matatagpuan 38 kilometro sa timog na Maynila, Adunay kinatibok-an gidak-on nga 54.84 kilometros quadrado ug nahimutang unang distrito. Ang Central Philippine University (binabansagan bilang Central; dinadaglat bilang CPU) ay isang pribadong pamantasang pansisiyasat na matatagpuan sa Lungsod ng Iloilo, Iloilo, Pilipinas. Ito ay itinatag ng mga Protestanteng misyonaryo noong 1905, Ang Central Philippine University (usahay ginatawag sa pangalan nga Central o CPU) usa ka pribadong unibersidad sa Dakbayan sa Iloilo nga makit-an sa Western Visayas, usa sa mga rehiyon sa Pilipinas. Kini gitukod niadtong 1905 sa mga misyonaryong Amerikano gikan sa Amerika. Ang Bayan ng Aglipay ay isang ika-4 na klaseng bayan sa lalawigan ng Quirino, Pilipinas. Ang Aglipay ika upat nga klaseng municipalidad nahimutang sa probensya sa Quirino, Pilipinas. Ayon sa senso noong 2000, ito ay may populasyon na 21,774 katao sa 4,450 na kabahayan. Sumala sa census ni acting 2010, dunay 26,187 katawo. Ang Kapuluang Dinagat ay nahahati sa 7 mga bayan. Ang Dinagat Islands nabahin ngadto sa pito ka lungsod. Ang Bayan ng San Jose ay isang ika-5 klaseng bayan at kabisera ng lalawigan ng Kapuluang Dinagat , Pilipinas. Ang San Jose usa ka ikalimang klase nga lungsod sa lalawigan sa Dinagat Islands sa Pilipinas. Ang bayan ng San Jose ay nahahati sa 12 mga barangay. Ang San Jose nabahin ngadto sa napulo'g duha ka barangay. Ang Kapulungan ng mga Katolikong Obispo ng Pilipinas (Ingles: Catholic Bishops' Conference of the Philippines, dinadaglat bilang CP) ay ang opisyal na organisasyon ng mga obispong Katoliko sa Pilipinas. Ang Catholic BishopsÕ Conference of the Philippines (CP) mao ang opisyal nga organisasyon sa episkopadong Katoliko sa Pilipinas. Ang Bayan ng Roseller Lim ay isang ika-4 na klaseng bayan sa lalawigan ng Zamboanga Sibugay, Pilipinas. Ang lungsod Roseller Lim usa ka ika-upat ka klase nga lungsod sa lalawigan sa Zamboanga Sibugay sa Pilipinas. Ang bayan ng Roseller Lim ay nahahati sa 26 mga barangay. Ang lungsod sa Roseller Lim nabahin ngadto sa 26 ka barangay. Ang 1920 ay isang bisiyestong taon na nagsisimula sa Huwebes sa kalendaryong Gregorian. Ang 1920 mao ang usa ka tuig sa kalendaryong Gregoryano. Ang Unang Republikang Pilipino ay ang pamahalaan ng Pilipinas na itinatag kasabay ng paghahayag ng Saligang Batas ng Malolos noong Enero 23, 1899 sa Malolos, Bulacan hanggang sa pagdakip at pagsuko. Ang Unang Republika ng Pilipinas ang gobyerno sa Pilipinas naitukod kauban ang promulgasyon sa Konstitusyon sa Malolos kaniadtong Enero 23,1899 sa Malolos, Bulacan hangtod sa pagdakup ug pagsurender. Emilio Aguinaldo, sa mga sundalong Amerikano noong Marso 23, 1901 sa Palanan, Isabela, na nagtapos sa Unang Republika. Si Emilio Aguinaldo , ngadto sa mga sundalong Amerikano kaniadtong Marso 23, 1901 sa Palanan, Isabela , usa ka gradwado sa Unang Republika. Ang pagtatatag ng Unang Republika ng Pilipinas ang naging pinakamahalagang pangyayari sa himagsikan ng mga Pilipino laban sa pamamahala ng mga Kastila. Ang pagtukod sa Una nga Republika sa Pilipinas nahimong labing hinungdanon nga panghitabo sa rebolusyong Pilipino batok sa paghari sa Espanya . Ipinahayag ang kalayaan noong Hunyo 12, 1898 at ang pamahalaang diktatoryal na umiiral noon ay pinalitan ng pamahalaang panghimagsikan na pinamunuan ni Emilio Aguinaldo bilang pangulo noong Hunyo 23, 1898. Ang independensya gipahayag kaniadtong Hunyo 12, 1898 ug ang diktaduryang gobyerno nga naglungtad kaniadto gipulihan sa usa ka rebolusyonaryong gobyerno nga gipangulohan ni Emilio Aguinaldo isip pangulo kaniadtong Hunyo 23, 1898. Nagkaroon ang republikang ito ng Kongreso na nagsilbing tagapayo ni Aguinaldo. Adunay kini nga republika sa Kongreso nga nagsilbing tagtatambag ni Aguinaldo. Maraming mga uri ng pamahalaan ang ginamit ng mga rebolusyonaryo. Daghang klase sa gobyerno ang gigamit sa mga rebolusyonaryo. Itinatag ni Emilio Aguinaldo ang pamahalaan sa Biak-na-Bato noong 7 Hulyo 1897 na nagpatapon sa mga pinuno ng himagsikan sa Hong Kong. Gitukod ni Emilio Aguinaldo ang gobyerno sa Biak-na-Bato kaniadtong Hulyo 7, 1897, gipapahawa ang mga lider sa rebelde sa Hong Kong . Nang bumalik sila sa Pilipinas, itinatag niya ang pamahalaang diktatoryal upang ipawalang-bisa ang pamahalaan sa Biak-na-Bato. Pagbalik nila sa Pilipinas, nagtukod siya usa ka gobyerno nga diktadurya aron ibagsak ang gobyerno sa Biak-na-Bato. Pinalitan ang pamahalaan diktatoryal ng pamahalaang rebolusyonaryo noong 23 Hunyo 1898. Gipulihan ang diktatoryal nga gobyerno sa rebolusyonaryong gobyerno kaniadtong Hunyo 23, 1898. Ipinagtibay ang Constitucion pol’tica de la Republica Filipina noong 21 Enero 1899 sa Simbahan ng Barasoain. Ang Constitucion pol’tica de la Republica Pilipinas gisagop kaniadtong Enero 21, 1899 sa Church of Barasoain. Matapos ang dalawang araw, itinatag ang republika na pinamunuan ni Aguinaldo. Pagkahuman sa duha ka adlaw, natapos ang republika nga gipangulohan ni Aguinaldo. Matapos ang dalawang araw, itinatag ang republika na pinamunuan ni Aguinaldo. Pagkahuman sa duha ka adlaw , natapos ang republika nga gipangulohan ni Aguinaldo. Isang sesyon ng Kongreso ng Malolos sa Simbahan ng Barasoain. Usa ka sesyon sa Malolos Congress sa Church of Barasoain . Mga sundalo ng sandatahang-lakas sa sesyon ng kongreso. Mga sundalo sa kasundalohan sa mga sesyon sa mga kongreso . Naging kaalyado ng Estados Unidos ang republika laban sa mga Espanyol, ngunit naging malinaw ang naging hangarin nito na makuha ang Pilipinas. Ang Estados Unidos nahimong kaalyado sa republika kontra sa mga Kastila, apan klaro nga nagtinguha kini sa pagdakop sa Pilipinas. Tumaas ang tensiyon ng mga Pilipino laban sa mga Amerikano hanggang sa sumiklab ang Digmaang Pilipino-Amerikano noong 4 Pebrero 1899. Gidugangan sa mga Pilipino ang tensiyon batok sa mga Amerikano hangtod sa pagsugod sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano kaniadtong Pebrero 4, 1899. Nang makuha ng mga Amerikano ang Malolos, lumikas si Aguinaldo patungo sa Hilagang Luzon. Sa dihang nakuha sa mga Amerikano si Malolos, si Aguinaldo milayas sa North Luzon. Binuwag niya ang sandatahang lakas at umasa sa pakikipaglaban ng mga gerilya. Gibungkag niya ang armadong pwersa ug nagsalig sa gerilyang pakiggubat. Nadakip si Aguinaldo sa Palanan, Isabela noong 23 Marso 1901 ng mga Amerikanong sundalo na pinamunuan ni Heneral Frederick Funston. Gidakup si Aguinaldo sa Palanan, Isabela kaniadtong Marso 23, 1901 sa mga sundalong Amerikano nga gipangulohan ni Heneral Frederick Funston . Nanumpa si Aguinaldo ng katapatan noong Abril 1, at tuluyang nagwakas ang unang republika. Gi-misaad ni Aguinaldo ang pagkamaunongon kaniadtong Abril 1, ug sa katapusan natapos ang una nga republika. Ngunit matapos ang pagbagsak ng republika, marami pa rin ang nakipaglaban para sa kalayaan. Apan pagkahuman sa pagkahulog sa republika, daghan pa ang nakigbugno alang sa independensya. Ang Komonwelt ng Pilipinas ay ang tawag pampulitika sa Pilipinas noong 1935 hanggang 1946 kung kailan naging komonwelt ng Estados Unidos ang bansa. Ang Commonwealth sa Pilipinas mao ang sa politika tawag sa Pilipinas tali sa 1935 ug sa 1946 sa diha nga ang sa katilingban sa mga Estados Unidos sa nasud. Bago noong 1935, isang pook-insular na di-komonwelt ang Pilipinas, at bago pa doon, teritoryo lamang ito ng Estados Unidos. Sa wala pa ang 1935, ang Pilipinas usa ka teritoryo nga insular, ug sa wala pa kana, kini ang teritoryo sa Estados Unidos. Ibinatay sa Batas Tydings-McDuffie ang pagbuo sa Komonwelt. Ang Tydings-McDuffie Act gibase sa building sa Commonwealth. Ayon sa batas, magiging panahong pantrasisyunal ang Komonwelt bilang paghahanda sa ganap na kalayaan at soberanya na ipinangako sa Philippine Autonomy Act o Batas Jones. Sumala sa balaod, ang Komonwelt mahimong panahon sa nasyonalismo bilang pagpangandam alang sa hingpit nga independensya ug soberanya nga gisaad sa ilalum sa Philippine Autonomy Act o Jones Act . Si Manuel L. Quezon ang unang pangulo ng komonwelt. Si Manuel L. Quezon mao ang unang presidente sa katilingban. Si Sergio Osme–a ang ikalawang pangulo ng komonwelt. Ug Sergio Osme–a sa ikaduhang presidente sa estado. Si Manuel Roxas ang naging huling pangulo nito. Ug Manuel Roxas nahimong sa katapusan nga presidente. Tuluyan nang ibinuwag ang Komonwelt noong 1946 at naging republika ang Pilipinas. Ang Komonwelt sa katapusan nawala sa 1946 ug ang Pilipinas nahimo nga usa ka republika . Ang Ikalawang Republika ng Pilipinas, opisyal bilang Republika ng Pilipinas, o kilala sa Pilipinas bilang Republika ng Pilipinas na itinataguyod ng mga Hapones, ay isang papet na estadong itinatag noong ika-14 ng Oktubre, taong 1943, pagkatapos ng pagsakop ng Hapon sa Pilipinas. Ang Ikaduhang Republika sa Pilipinas , nga opisyal nga Republika sa Pilipinas, kung dili man nailhan nga Republika sa Pilipinas sa mga Hapon , usa ka itoy nga estado nga gitukod kaniadtong Oktubre 14, 1943 , pagkahuman sa pagsakop sa mga Hapon sa Pilipinas. Batid ng mga Hapones na matindi ang hangarin ng mga Pilipinong maging malaya. Nahibal-an sa mga Hapon nga gusto sa mga Pilipino nga libre. Ang damdaming ito ay kinasangkapan ng mga Hapones upang mahikayat ang mga Pilipinong makiisa sa kanilang layunin. Kini nga sentimento gigamit sa mga Hapon aron madasig ang mga Pilipino nga magkahiusa sa ilang kawsa. Noong Hulyo 4, 1943 nagdaos ng kumbensyon ang KALIBAPI (Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong Pilipinas) upang piliin ang 20 kasapi na bubuo sa komisyon sa paghahanda sa kalayaan ng Pilipinas. Kaniadtong Hulyo 4, 1943 ang KALIBAPI (Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong Pilipinas) nagpahigayon usa ka kombensyon aron mapili ang 20 nga myembro aron maporma ang komisyon sa pag-andam sa independensya sa Pilipinas. Ang tungkulin ng komisyon ay bumuo ng saligang batas na magiging batayan ng Republika ng Pilipinas. Ang tahas sa komisyon mao ang paghimo sa usa ka konstitusyon nga mahimong basehan sa Republika sa Pilipinas. Hinirang na pinuno ng komisyon si Jose P. Laurel. Si Joseph P. Laurel ang natudlo nga tinugyanan sa komisyon. Ang saligang batas ng 1943 ay pinagtibay ng komisyon noong ika-4 ng Setyembre, 1943. Ang konstitusyon sa 1943 gisagop sa komisyon kaniadtong Septyembre 4, 1943. Ang saligang batas na ito ay nasusulat sa wikang Filipino at Ingles at binubuo ng panimula at 12 artikulo. Kini nga konstitusyon gisulat sa Filipino ug Ingles ug gilangkuban sa pasiuna ug 12 nga mga artikulo. Itinatag nito ang Ikalawang Republika ng Pilipinas at nagtatadhana ng pagkakaroon ng Pambansang Kapulungan ay hihirang ng magiging pangulo ng Republika ng Pilipinas. Nagtukod kini sa Ikaduhang Republika sa Pilipinas ug naghatag alang sa paglungtad sa Pambansang Asembliya aron magtudlo sa presidente sa Republika sa Pilipinas. Nasa kamay niya ang kapangyarihang ehekutibo. Ang gahum sa ehekutibo naa sa iyang mga kamot. Walang pangalawang pangulo. WalaÕy bise presidente. Nasa Kataas-taasang Hukuman ang kapangyarihang hudikatura. Ang gahum sa hudisyal anaa sa Korte Suprema. Itinatadhana rin ang pagtatayo ng isang Konseho ng Estado na magsisilbing tagapayo ng pangulo. Gisugyot usab niini ang pagtukod sa usa ka State Council nga magsilbing tigtambag sa presidente. Noong ika-20 ng Setyembre, 1943 pinili mula sa mga kasapi ng KALIBAPI ang 108 kinatawan sa Pambansang Kapulungan. Niadtong Setyembre 20, 1943 ang mga myembro sa KALIBAPI nagpili 108 nga mga representante sa National Assembly. Hinirang ng kapulungan bilang Pangulo ng Ikalawang Republika ng Pilipinas si Jose P. Laurel. Ang Balay napili nga Presidente sa Ikaduhang Republika sa Pilipinas ni Jose P. Laurel. Noong ika 14 ng Oktubre 1943 ay pinasiyahan ang Ikalawang Republika ng Pilipinas. Niadtong Oktubre 14, 1943 ang Ika-duha nga Republika sa Pilipinas gimando. Sa ilalim ni Pangulong Laurel, nalikha ang mga bagong kawanihan, tanggapan at komisyon at binago ang sistema ng hukuman. Ubos ni Presidente Laurel, gibuhat ang bag-ong bureaus, opisina ug komisyon ug nausab ang sistema sa hudisyal. Matamlay ang naging pagtanggap ng mga Pilipino sa republikang ito. Ang katawhang Pilipino sa kini nga republika malipayon kaayo. Batid nila na ang kalayaang ipinagkaloob ng mga Hapones ay huwad at ang republika ay isang pamahalaang papet. Nahibal-an nila nga ang kagawasan nga gihatag sa mga Hapon bakak ug nga ang republika usa ka itoy nga gobyerno. Ito ay dahil ang mga Pilipinong opisyal ay tau-tauhan lamang ng mga Hapones. Kini tungod kay ang mga opisyal sa Pilipinas mga Japanese personnel lamang. Walang kalayaan si Laurel na mamuno ayon sa mithiin ng mga Pilipino. WalaÕy kagawasan si Laurel nga manguna sa mga pangandoy nga Pilipino. Ang mga tagapayo ay hindi nagpapayo kundi nag-uutos ng dapat gawin. Wala magtambag ang mga magtatambag apan magdiktar kung unsa ang buhaton. Ang kanilang mga iniuutos ay pawang pabor sa kagustuhan at layunin ng mga Hapones. Ang ilang mga mando pabor sa mga Hapon. Ngunit may mga pagkakataong nangibabaw kay Laurel ang kayang maka-Pilipino. Apan adunay mga higayon nga mas supak ni Laurel ang Pilipino. Minsan hindi niya sinusunod ang mga utos ng Hapones kung alam niyang hindi ito makabubuti sa mga Pilipino. Usahay dili siya motuman sa mga mando sa Hapon kung nahibal-an niya nga dili kini molihok alang sa mga Pilipino. Ikinagagalit ito ng mga Hapones sa kanya. Gikasilagan kini sa mga Hapon. Ang mga pinuno ng republikang papet ay tinaguriang kolaborador ng mga Pilipino dahil tumutulong sila sa mga gawaing pampulitika ng mga Hapones. Ang mga pinuno sa papet nga republika gitawag nga mga kolaborasyong Pilipino tungod kay nagtabang sila sa mga kalihokan sa politika sa Japan. Bagamat tau-tauhan lamang sila at walang tuwirang pagkakasala sa bayan, nilitis at pinarusahan pa rin sila pagkatapos ng digmaan. Bisan og sila mga tawo lamang ug walaÕy direkta nga krimen sa lungsod, gihusay pa sila ug gisilotan pagkahuman sa giyera. Ang Pangulo ng Pilipinas ang pinakamataas na pinuno ng Republika ng Pilipinas. Ang Presidente sa Pilipinas mao ang labing taas nga napili nga Presidente sa Republika sa Pilipinas . Pinamumunuan ng pangulo ang Tagapagpaganap na sangay ng pamahalaan, na kinabibilangan ng Gabinete, at siya rin ang Punong Komandante ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas. Ang pangulo nangulo sa sanga sa Ehekutibo sa gobyerno, nga naglakip sa Kabinete, ug mao usab ang Chief Commander sa Armed Forces of the Philippines . Tuwirang ihahalal ng mga Pilipino ang pangulo na mananalo kung siya ang may pinakamalaking bilang ng boto. Ang mga Pilipino mahimong direktang magpili sa presidente nga modaog kung siya adunay labing dako nga boto. Kasalukuyang may isang patnugot na nagbabago ng sa loob ng ilang saglit. Karon adunay usa ka editor nga nagbag-o sa sulod sa pipila ka minuto. Tinatawag itong isang malaking pagbabago. Gitawag kini nga usa ka hinungdan nga pagbag-o. Pakiusap lamang na huwag munang baguhin ang lathalaing ito. Palihug ayaw usba kini nga publikasyon. Ang taong nagdagdag ng pabatid na ito ay ipapakita sa kasaysayan ng pagbabago ng lathalaing ito. Ang tawo nga nagdugang kini nga sulat ipakita sa kasaysayan sa pag-usab niini nga artikulo. Kung matagal na hindi pa nababago ang artikulong ito, pakitanggal ang suleras na ito at pahintulutang mabago ng iba pang mga Wikipedista. Kung ang kini nga artikulo wala pa ma-update sa dugay nga panahon, palihug kuhaa kini nga panid ug tuguti kini nga usbon sa ubang Wikipedia. Nakakatulong ang mensaheng ito sa pag-iwas sa mga pagsasabayan ng pamamatnugot ng isang pahina. Makatabang ang kini nga mensahe sa paglikay sa pagkopya sa mga panid sa editoryal. Ang Pilipinas ay nagkaroon na ng labing-anim na mga pangulo. Ang Pilipinas adunay napuloÕg unom nga pangulo. Sa kabila ng pagkakaiba sa saligang-batas at ng pamahalaan, itinuturing na walang hinto ang pagkasunod-sunod ng mga pangulo. Bisan pa sa mga kalainan sa konstitusyon ug sa gobyerno, ang pagkasunud-sunod sa mga presidente giisip nga wala maglungtad. Halimbawa, ang kasalukuyang pangulo, si Rodrigo Duterte, ay itinuturing na panglabing-anim na pangulo. Sama pananglit, ang kasamtangang presidente, si Rodrigo Duterte , giisip nga ika-unom nga pangulo. Habang kinikilala ng Pilipinas si Aguinaldo bilang unang pangulo, hindi siya kinilala ng ibang bansa dahil bumagsak ang Unang Republika sa ilalim ng Estados Unidos pagkatapos ng Digmaang Pilipino-Amerikano. Samtang nahibal-an sa Pilipinas nga si Aguinaldo ang una nga pangulo niini, wala siya giila sa ubang mga nasud sukad nahugno ang Unang Republika sa ilawom sa Estados Unidos pagkahuman sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano . Nagkaroon ng dalawang pangulo ang Pilipinas sa isang punto sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig na kumakatawan sa dalawang pamahalaan. Ang Pilipinas adunay duha ka mga presidente sa usa ka higayon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan nga nagrepresentar sa duha nga gobyerno. Isa ay kay Quezon na kumakatawan sa pamahalaang komonwelt at ang isa ay kay Jose Laurel na kumakatawan sa pamahalaang itinaguyod ng mga Hapones. Ang usa mao ang nagrepresentar sa gobyerno sa komonwelt ug ang lain mao si Jose Laurel nga nagrepresentar sa pangunahan nga gobyerno sa Japan . Para sa munisipalidad, silipin ang Gen. Emilio Aguinaldo, Cavite. Alang sa munisipyo, susihon ang Gen. Emilio Aguinaldo, Cavite . Para sa alay o handog, pumunta sa aginaldo. Alang sa mga halad o mga halad, adto sa regalo . Isa siyang bayaning nakibaka para sa kasarinlan ng Pilipinas. Usa siya ka manggugubat nga nakig-away alang sa kalayaan sa Pilipinas . Pinamunuan niya ang isang bigong pag-aalsa laban sa Espanya noong 1896. Siya nangulo sa usa ka wala molampos nga pag-alsa batok sa Espanya sa 1896. Nadakip siya sa bandang huli ng mga Amerikano noong Marso 1901, makaraang makipaglaban sa loob ng dalawang taon. Gidakop siya sa hulihan sa Amerikano kaniadtong Marso 1901, pagkahuman sa away sulod sa duha ka tuig. Tumakbo siya b’lang pangulo noong 1935 ngunit nagapi sa halalan ni Manuel Quezon. Nidagan siya isip presidente kaniadtong 1935 apan napilde sa pagkapili ni Manuel Quezon. Sa mga hul’ng panahon ng kaniyang buhay, nagsilbi siya sa Konseho ng Estado ng Pilipinas. Sa ulahing mga tuig sa iyang kinabuhi, nagserbisyo siya sa Philippine State Council. Siya rin ang pinakabatang pangulo ng Pilipinas. Siya usab ang kamanghuran nga presidente sa Pilipinas. Sa edad na 28, si Miong ay naging cabeza de barangay sa Binakayan, ang pinakaprogresibong barrio sa Cavite el Viejo. Sa edad nga 28, si Miong nahimo nga usa ka cabeza de barangay sa Binakayan, ang labing labi ka baryo sa Cavite el Viejo. Hinawakan ang posisyon na ito ng 8 taon. Naghupot niini nga posisyon sa 8 ka tuig. Noong 1893, ipinasa ang Maura Law na ibinago ang sistema ng lokal na gobyerno, binago nito ang tawag na gobernadorcillo sa capitan municipal. Sa 1893, ang Maura Law gipasa aron reporma ang sistema sa lokal nga gobyerno, nga gipuli ang panawagan sa gobernador sa kapitolyo sa munisipyo . Nagsimula ang Rebolusyon sa San Juan del Monte. Nagsugod ang Rebolusyon sa San Juan del Monte. Noong 17 Pebrero 1897, natalo nina Aguinaldo at ilang Katipunero ang puwersa na pinamumunuan ni Gobernador-Heneral Camilo de Polavieja sa Labanan sa Tulay ng Zapote sa Cavite. Niadtong Pebrero 17, 1897, napildi ni Aguinaldo ug daghang Katipunero ang puwersa nga gipangulohan ni Gobernador-Heneral Camilo de Polavieja sa Labanan sa Zapote Bridge sa Cavite. Si Heneral Edilberto Evangelista, inhinyerong sibil, rebolusyonaryo, at tagatayo ng trintsera, ay namatay sa labanang ito. Si Heneral Edilberto Evangelista, inhinyero sa sibil, rebolusyonaryo, ug tighimo og kanal, gipatay sa niini nga gubat. Ngunit, lalong nagkaroon ng malaking agwat ang dalawang kampo sa Katipunan, ang Magdalo at Magdiwang. Bisan pa, ang duha nga mga kampo sa Katipunan, ang Pagtambong ug Pagsaulog, nahimo nga labi ka hinungdanon. Dahil dito, napilitan si Bonifacio na mamagitan sa dalawang kampo. Tungod niini, napilitan si Bonifacio nga mangilabot sa duha ka kampo. Naisip ng Magdalo na magtayo ng sarili nilang gobyerno. Naghunahuna ang Magistrates nga magtukod sa ilang kaugalingon nga gobyerno. Nawala rito ang pamumuno niya kay Aguinaldo, at naboto bilang Ministro ng Interyor. Nawala ang iyang pagpangulo kay Aguinaldo, ug napili nga Ministro sa Lungsod. Ito ay kinwestyon ni Daniel Tirona, na sinasabing hindi raw nararapat ito kay Bonifacio dahil siya ay hindi nakapagtapos sa pag-aaral. Gipangutana kini ni Daniel Tirona, kinsa nagsulti nga walaÕy bili si Bonifacio tungod kay wala siya makahuman sa pag-eskwela. Napilitan si Bonifacio na bumalik sa Morong, Rizal. Napugos si Bonifacio nga mobalik sa Morong , Rizal. Habang tumitindi ang tensiyon, napilitan sina Aguinaldo na lumikas papunta sa mga bundok. Sa pagdaghan sa tensiyon, napugos si Aguinaldo nga mokalagiw sa kabukiran. Dito pinirmahan niya ang Kasunduan ng Biak-na-bato. Dinhi iyang gilagda ang Kasabutan sa bato nga Biak. Isusuko ni Aguinaldo ang kaniyang gobyerno at itigil ang digmaan kapalit ng $800,000 (Mehikano) bilang kapalit. Si Aguinaldo mosurender sa iyang gobyerno ug hunongon ang gubat sa kantidad nga $ 800,000 (Mexican) nga baylo. Pinirmahan ito noong Disyembre 14 at 15, 1897. Gipirmahan kini kaniadtong Disyembre 14 ug 15, 1897. Noong Disyembre 23, umalis sila sa Pilipinas papuntang Hong Kong para lumikas. Kaniadtong Disyembre 23, mibiya sila sa Pilipinas aron molarga ang Hong Kong. Dito, inayos ni Aguinaldo ang gobyerno at tinawag niyang Kataas-taasang Konseho ng Bayan. Dinhi, giorganisar ni Aguinaldo ang gobyerno ug gitawag kini nga Korte Suprema sa Katawhan . Isang rebolusyonaryong heneral, si Francisco Makabulos, ay nagtatag ng Komiteng Ehekutibong Sentral na siyang naging pamahalaan habang wala sina Aguinaldo. Usa ka rebolusyonaryo nga heneral, si Francisco Makabulos, ang nagtukod sa Central Executive Committee nga nagmando samtang wala si Aguinaldo. Kahit pumirma si Aguinaldo, tuloy pa rin ang paghuli ng mga Kastila sa mga Pilipinong sumama sa rebolusyon. Bisan kung gipirmahan ni Aguinaldo, padayon nga gidakup sa mga Espanyol ang mga Pilipino nga miapil sa rebolusyon. Dahil dito, nagsimula muli ang rebolusyon. Ingon usa ka sangputanan, nagsugod ang rebolusyon. Noong Abril 1898, nagkaroon ng digmaan sa gitna ng Espanya at Estados Unidos. Niadtong Abril 1898, nahitabo ang gubat sa taliwala sa Spain ug Estados Unidos. Nagkaroon ng dalawang gabinete si Pangulong Aguinaldo na siyang dahilan ng kaniyang pamumuno sa pamamagitan ng mga dekrito. Si Presidente Aguinaldo adunay duha ka mga ministro, nga nagdala sa iyang pamahayag pinaagi sa mando. Binabaan ang buwis sa digmaan at ang boluntaryong donasyon ay hiningi. Ang buwis sa gubat gipamenus ug gihangyo ang boluntaryo nga mga donasyon. Inayos rin ang sistema ng adwana. Giayo usab ang kostumbre nga sistema. Binuksan ang pambansang pautang. Giabrihan ang nasudnon nga utang. Pinabukas kaagad ang mga paaralang elementarya. Gibuksan dayon ang mga elementarya nga eskwelahan. Ito ay ginawang sapilitan. Gihimo kini nga mandatory. Isang dekrito ang nagbigay oras para buksan ang Universidad Literaria. Ang usa ka mando naghatag higayon sa pag-abli sa Universidad Literaria. Ang unibersidad naman na ito ay nagbigay ng kursong medisina, siruhiya, dispensaryo, at notaryo publiko. Kini nga unibersidad nagtanyag ug medikal, operasyon, dispensaryo, ug notaryo nga mga kurso sa publiko. Ang pangulo ang pipili ng propesor na siyang pipili ng rektor. Gipili sa pangulo ang propesor nga nagpili sa rektor. Ang unang rektor ay si Joaqu’n Gonzales. Ang una nga rector mao si Joaqu’n Gonzales. Sinundan siya ni Leon Mar’a Guererro. Gisundan siya ni Leon Mar’a Guererro. Sa mga dekritong ito, ang mga lalaking 21 taon pataas ay dapat maghalal ng isang Konseho. Sa kini nga mga mando, ang mga lalaki nga 21 ka tuig pataas ang mapili sa usa ka Sikat nga Konseho. Noong 4 Pebrero 1899, binaril ng isang Amerikanong sundalo ang isang Pilipino. Niadtong Pebrero 4, 1899, usa ka sundalong Amerikano ang nagpusil sa usa ka Pilipino. Lumikas si Pangulong Aguinaldo papuntang Hilagang Luzon habang hinahabol ng mga Amerikano. Si Pangulong Aguinaldo milayas sa Northern Luzon samtang gigukod sa mga Amerikano. Nilibing siya sa simbahan at walang imbestigasyong naganap. Gilubong siya sa simbahan ug walaÕy gihimo nga imbestigasyon. Hindi nahuli ang pumatay. Wala nadakpan ang nipatay. Pagkamatay ni Luna, nagkaroon na ng kapangyarihan ang pangulo sa buong militar. Pagkamatay ni Luna, nakuha sa presidente ang gahum sa tibuuk militar. Dahil wala na ang kagalingan ni Luna, natalo ng natalo ang militar. Tungod sa kakulang sa pag-ayo ni Luna, gipildi sa militar ang militar. Noong Nobyembre 1899, nakaabot na sina Aguinaldo sa Palanan, Isabela. Niadtong Nobyembre 1899, niabot si Aguinaldo sa Palanan, Isabela. Nagkaroon ng labanan sa Tirad Pass na pinamunuan ni Heneral Gregorio del Pilar para matago ang pangulo. Adunay giyera sa Tirad Pass nga gipangulohan ni Heneral Gregorio del Pilar aron itago ang pangulo. Ngunit, natalo sila sa pwersa ng mga Amerikano at namatay pa si del Pilar at 52 sa 60 na kasama ni del Pilar. Bisan pa, napildi sila sa mga puwersa sa Amerika ug napatay si del Pilar ug 52 sa 60 kauban si del Pilar. Ipinanganak si Manuel L. Quezon sa Baler, sa lalawigan ng Tayabas tinatawag na ngayong Aurora noong 19 Agosto 1878. Si Manuel L. Quezon natawo sa Baler , sa lalawigan sa Tayabas karon gitawag og Aurora kaniadtong Agosto 19, 1878. Ang tunay niyang pangalan ay Manuel Luis M. Quezon. Ang iyang tinuod nga ngalan mao si Manuel Luis M. Quezon. Anak siya nina Lucio Quezon at Maria Dolores Molina, kapwa mga guro. Siya anak nga babaye ni Lucio Quezon ug Maria Dolores Molina, parehong magtutudlo. Nagtapos siya ng pag-aaral mula sa Colegio de San Juan de Letran noong 1893. Nagtapos siya sa Colegio de San Juan de Letran kaniadtong 1893. Bilang isang binata, nakilahok siya sa pag-aalsa laban sa mga Kastila. Ingon usa ka batan-on, miapil siya sa pag-alsa batok sa mga Espanyol. Nakipaglaban din siyang kasama ng mga Pilipinong Nasyonalista sa panahon ng Digmaang Pilipino-Amerikano, bilang katulong ni Emilio Aguinaldo. Nakig-away usab siya kauban ang mga Pambansang Pilipino sa panahon sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano , ingon ang katabang ni Emilio Aguinaldo. Naipakulong siya dahil sa gawaing ito. Siya nabilanggo tungod sa kini nga buhat. Makaraang palayain, nanumpa siya ng katapatan sa Estados Unidos. Pagkahuman sa iyang paggawas, nangayo siya og kamaunungon sa Estados Unidos. Naging manananggol si Quezon sa Baler. Si Quezon nahimong tigdepensa ni Baler. Noong 1906, nahalal siya bilang gobernador ng lalawigan ng Tayabas, ngunit nagbitiw upang makapangampanya para sa Asambleya ng Pilipinas, kung saan nakamit niya ang pagiging pinuno ng Asambleya. Niadtong 1906 napili siya nga gobernador sa lalawigan sa Tayabas, apan ning-resign sa pagkampanya alang sa Philippine Assembly, diin nakuha niya ang pagkapangulo sa Assembly. Mula 1909 hanggang 1916, nagsilbi si Quezon sa Estados Unidos bilang naninirahang komisyonero para sa Pilipinas. Gikan sa 1909 hangtod 1916, si Quezon nagserbisyo sa Estados Unidos ingon resident commissioner sa Pilipinas. Dahil dito, itinuring na bayani si Quezon nang muli siyang magbalik sa Pilipinas. Tungod niini, si Quezon gihunahuna nga usa ka bayani sa iyang pagbalik sa Pilipinas. Sa sumunod na dalawang taon, naglingkod siya bilang pangulo ng Senado ng Pilipinas. Sa misunod nga duha ka tuig, nagsilbi siyang pangulo sa Philippine Senate. Noong 1935, nanalo si Manuel L. Quezon sa unang halalan ng pagkapangulo ng Pilipinas sa ilalim ng bagong Komonwelt ng Pilipinas, laban kina Emilio Aguinaldo at Obispo Gregorio Aglipay. Niadtong 1935, si Manuel L. Quezon nagdaog sa una nga pagpili sa pagkapangulo sa Pilipinas ubos sa bag-ong Komonwelt sa Pilipinas, batok nila Emilio Aguinaldo ug Bishop Gregorio Aglipay . Muli siyang nahalal noong 1941. Napili siya nga pagusab kaniadtong 1941. Pagkaraan ng pananakop ng Hapon sa Pilipinas sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, tumakas siya papuntang Australya, at pagkaraan nagtuloy sa Estados Unidos. Pagkahuman sa pagsakop sa mga Hapon sa Pilipinas sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , siya milakaw ngadto sa Australia , ug pagkahuman sa Estados Unidos . Sa dalawang bansang ito niya pinamunuan ang pamahalaan ng Pilipinas habang malayo sa bansa. Niining duha ka mga nasud gipangunahan niya ang gobyerno sa Pilipinas samtang layo sa nasud. Nagkasakit ng tuberkulosis si Quezon at namatay sa Saranac Lake, Franklin Country, New York noong 1 Agosto 1944 sa edad na 66. Si Quezon nagkasakit sa tuberculosis ug namatay sa Saranac Lake , Franklin Country , New York kaniadtong Agosto 1, 1944 sa edad nga 66. Unang inilibing ang kanyang labi sa Arlington National Cemetery. Ang iyang patayng lawas una nga gilubong sa Arlington National Cemetery . Ipinangalan sa kaniya ang Lungsod ng Quezon sa Kalakhang Maynila at ang lalawigan ng Quezon. Gipangalan sa iyaha ang siyudad sa Quezon sa Dakong Maynila ug probinsya sa Quezon . Siya rin ay tinawag bilang Ama ng Wikang Pambansa. Gitawag usab siya nga Amahan sa Nasudnong Nasud . Si Quezon ay ipinanganak sa Baler sa distrito ng El Principe. Si Quezon natawo sa distrito sa Baler sa El Principe. Ang kanyang mga magulang ang mga Espanyol na sina Lucio Quezon at Mar’a Dolores Molina. Ang iyang mga ginikanan mga Espanyol nga si Lucio Quezon ug Mar’a Dolores Molina. Siya ay nag-aral sa mga panimulang baitang sa mga libreng pampublikong paaralan na itinatatag ng mga Espanyol sa Pilipinas sa kanyang bayan. Siya nag-eskuyla sa elementarya sa libre nga mga publikong eskuylahan nga gitukod sa mga Espanyol sa iyang lungsod nga natawhan. Siya ay nag-aral sa Colegio de San Juan de Letran sa mataas na paaralan. Siya nag-eskwela sa Colegio de San Juan de Letran sa high school. Noong 1898, ang kanyang ama at kapatid na si Pedro ay tinambangan at pinaslang habang pauwi sa Baler mula Nueva Ecija. Niadtong 1898, ang iyang amahan ug igsoon nga si Peter giambush ug gipatay samtang sa ilang pagpauli sa Baler gikan sa Nueva Ecija. Noong 1899, si Quezon ay huminto sa kanyang pag-aaral ng batas sa Unibersidad ng Santo Tomas sa Maynila upang sumali sa pakikibaka para sa kalayaan ng Pilipinas mula sa Estados Unidos na pinamunuan ni Emilio Aguinaldo. Kaniadtong 1899, nag-undang si Quezon sa iyang law school sa University of Santo Tomas sa Maynila aron moapil sa pakigbisog alang sa independensya sa Pilipinas gikan sa Estados Unidos nga gipangulohan ni Emilio Aguinaldo . Noong Digmaang Pilipino-Amerikano, siya ay isang ayuda-de-campo kay Aguinaldo. Panahon sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano, usa siya ka assist-de-camp kay Aguinaldo. Siya ay umakyat sa ranggong Major at lumaban sa Bataan. Misaka siya sa ranggo na Major ug nakig-away sa Bataan. Siya ay nagtrabaho bilang isang clerk at surveyor. Nagtrabaho siya isip usa ka klerk ug surveyor. Siya ay naging konsehal at nahalal na gobernador ng Tayabas noong 1906. Nahimo siyang konsehal ug napili nga gobernador sa Tayabas kaniadtong 1906. Pinakasalan ni Quezon ang kanyang unang pinsan na si Aurora Aragon noong 17 Disyembre 1918. Gipangasawa ni Quezon ang iyang una nga ig-agaw nga si Aurora Aragon kaniadtong Disyembre 17, 1918. Sila ay may apat na anak. Aduna silay upat ka mga anak. Siya ay naglingkod na majority floor leader at chairman of the committee sa mga apropriasyon. Nagserbisyo siya isip pinuno sa salog ug chairman sa komite sa pagtugot. Si Quezon ay nahalal sa unang Asembleyang Pilipino noong 1907 na kalaunang naging Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas. Si Quezon napili sa unang Assembly sa Pilipinas kaniadtong 1907 nga nahimong unang Balay sa mga Kinatawan sa Pilipinas . Mula 1909Ð1916, siya ay nagsilbing isa sa dalawang mga komisyoner sa Kapulungan ng mga Kinatawan ng Estados. Gikan sa 1909Ð1916 nagserbisyo siya isip usa sa duha ka mga komisyonado sa Balay sa Kinatawan sa Estados Unidos . Si Quezon ay bumalik sa Maynila noong 1916 at tumakbo at nahalal sa Senado ng Pilipinas. Si Quezon mibalik sa Manila kaniadtong 1916 ug midagan ug napili sa Senado sa Pilipinas . Siya ay kalauanng naging Pangulo ng Senado sa 19 taon hanggang 1935. Siya sa ulahi nagsilbi nga Presidente sa Senado sulod sa 19 ka tuig hangtod 1935. Pinamunuan niya ang unang Indendiyenteng Misyon sa Kongreso ng Estados Unidos noong 1919 na nagpasa ng Batas Tydings-McDuffie noong 1934. Siya ang nangulo sa una nga Independent nga Misyon sa Kongreso sa Estados Unidos kaniadtong 1919 nga gipasa ang Tydings-McDuffie Act kaniadtong 1934. Noong 1922, siya ay naging pinuno ng Partido Nacionalista. Niadtong 1922, nahimo siyang pangulo sa Nacionalist Party . Inaugurasyon ni Manuel L. Quezon bilang pangulo noong 15 Nobyembre 1935. Si Manuel L. Quezon gitudlo nga pangulo kaniadtong Nobyembre 15, 1935. Noong 1935, Si Quezon ay tumakbo at nahalal na pangulo ng Pilipinas. Niadtong 1935, nagdagan si Quezon ug napili nga presidente sa Pilipinas. Nakamit niya ang 68% laban kina Emilio Aguinaldo at Gregorio Aglipay. Nagpuntos siyaÕg 68% kontra Emilio Aguinaldo ug Gregorio Aglipay . Siya ang ikalawang pangulo ng Pilipinas pagkatapos ni Aguinaldo. Siya ang ikaduha nga pangulo sa Pilipinas tapus si Aguinaldo. Ang kondisyon sa ekonomiya ng Pilipinas na nasa ilalim ng Estados Unidos ay matatag. Ang kahimtang sa ekonomiya sa Pilipinas ubos sa Estados Unidos lig-on. Ang kalakalang pandayuhan ay umabot sa kasagsagang 400 milyong piso. Nagkantidad mga 400 milyones ka pesos ang patigayon sa langyaw. Ang pagluluwas ng mga pananim ay maganda maliban sa tabako. Maayo ang pag-eksport sa mga tanum gawas sa tabako. Ang produksiyon ng ginto ay tumaas ng mga 37% at ang bakal sa halos 100% samantalang ang produksiyon ng semento ay lumaki ng 14%. Ang paggama sa bulawan nga pagtaas sa mga 37% ug asero sa hapit 100% samtang ang paghimo sa semento nga pagtaas sa 14%. Ang National Economic Council ay nilikha ng batas. Ang National Economic Council gihimo pinaagi sa balaod. Ito ay nagpapayo sa pamahalaan sa mga tanong na pang-ekonomiya at pangsalapi kabilang ang pagtataguyod ng mga industriya. Gitambagan niini ang gobyerno sa mga pangutana sa ekonomiya ug pangwarta lakip na ang pagpauswag sa mga industriya. Ang isang probisyon sa konstitusyong ipinatupad ni Quezon ang tanong hinggil sa pambansang wika ng Pilipinas. Usa ka probisyon sa konstitusyon nga gihimo ni Quezon nagpatunghag mga pangutana bahin sa nasyonal nga sinultian sa Pilipinas. Pagkatapos ng isang taong pag-aaral, ang Surian ng Wikang Pambansa na itinatag noong 1936 ay nagrekomenda na ang wikang Tagalog ang gawing basehan ng pambansang wika. Pagkahuman sa usa ka tuig nga pagtuon, gitukod ang National Language Survey kaniadtong 1936 nga girekomenda nga ang pinulongang Tagalog nga basihan sa nasyonal nga sinultian. Ang mungkahing ito ay mahusay na tinanggap sa kabila ng pagiging katutubong Bisaya ng unang direktor nitong si Jaime C. de Veyra. Ang kini nga sugyot nadawat bisan pa sa mga lumad nga Bisaya sa una nga direktor nga si Jaime C. de Veyra . Ang 1935 konstitusyon ay nag-aatas na ang karapatan ay maipagkakaloob kapag hindi kaunti sa 300,000 ang aayon sa plebisito. Ang konstitusyon sa 1935 naghangyo nga hatagan ug katungod kung dili moubos sa 300,000 ang gipailalom sa plebisito. Ang pamahalaan ni Quezon ay nag-utos ng isang plebisito noong 3 Abril 1937. Ang gobyerno sa Quezon nagmando sa usa ka plebisito kaniadtong Abril 3, 1937. Noong Disyembre 1938, si Quezon ay naglabas ng proklamasyon na nagpapatibay sa konsitusyong ginawa ng Surian at naghahayag na mangyayari ang pag-tanggap ng pambansang wika sa loob ng dalawang taon mula dito. Niadtong Disyembre 1938, nagpagula si Quezon og proklamasyon nga nag-aprobar sa uyon sa Surian ug gipahibalo nga ang pagdawat sa nasyonal nga pinulongan mahitabo sa duha ka tuig. Sinimulan ni Quezon ang karapatang pagboto ng mga kababaihan. Gisugdan ni Quezon ang katungod sa mga babaye sa pagboto. Ang pamahalaan ni Quezon ay nag-utos ng isang plebisito noong 3 Abril 1937. Ang gobyerno sa Quezon nagmando sa usa ka plebisito kaniadtong Abril 3, 1937. Kasabay ng mga lokal na halalan noong 1940, ang isa pang plebisito ay idinaos upang pagtibayin ang iminungkahing mga susog sa Konstitusyon hinggil sa pagpapanumbalik ng lehislaturang bikameral. Kaugnay sa lokal nga eleksyon kaniadtong 1940, usa ka plebisito ang gisugyot nga ipatuman nga mga pagbag-o sa Konstitusyon bahin sa pagpahiuli sa balaod sa bicameral . Si Quezon ay ipinagbawal ng konstitusyon na muling tumakbo sa halalan ng pagkapangulo. Gibawal sa Quezon ang konstitusyon nga modagan pag-usab sa eleksyon sa pagka-presidente. Gayunpaman, ang mga susog noong 1940 ay pinagtibay na pumapayag sa kanyang muling pagtakbo. Bisan pa, ang mga pagbag-o sa 1940 gisagop nga magtugot niini sa pagdagan pag-usab. Siya ay tumakbo at nahalal sa halalan ng pagkapangulo noong 1941 na may halos 82 porsiyento laban kay Juan Sumulong. Nidagan siya ug napili sa eleksiyon sa pagka Presidente kaniadtong 1941 nga adunay halos 82 porsiyento batok kay Juan Sumulong. Paglapag ng mga Hapones sa Corregidor noong 5 Mayo 1942. Ang pag- landing sa Hapon sa Corregidor kaniadtong Mayo 5, 1942. Si Quezon kasama ni Pangulong Franklin D. Roosevelt sa Washington, D.C. sa Estados Unidos noong 13 Mayo 1943. Si Quezon kauban ni Presidente Franklin D. Roosevelt sa Washington, DC sa Estados Unidos kaniadtong Mayo 13, 1943. Si Quezon ay pinayuhan ni McArthur na lumikas sa Corregidor kung saan isinagawa ang kanyang inaugurasyon bilang Pangulo ng Pilipinas. Giaghat si McArthur sa pagbakwit sa Corregidor kung diin ang iyang inagurasyon ingon Presidente sa Pilipinas gipahigayon. Ang mga Hapones ay pumasok sa siyudad ng Maynila noong 2 Enero 1942 at itinatag ito bilang kabisera. Ang mga Hapon misulod sa lungsod sa Manila kaniadtong 2 Enero 1942 ug gitukod kini ingon nga kapital. Buong nasakop ng Hapon ang Pilipinas noong 6 Mayo 1942 pagkatapos ng Labanan ng Corregidor. Hingpit nga gisulong sa mga Hapon ang Pilipinas kaniadtong 6 Mayo 1942 pagkahuman sa Gubat sa Corregidor. Kanya ring isinulat ang kanyang sariling talambuhay. Nagsulat usab siya sa iyang autobiography. Binuwag ni Heneral Masaharu Homma ang Komonwelt ng Pilipinas at itinatag ang Komisyong Tagapagpaganap ng Pilipinas bilang nangangalagang pamahalaan na si Jorge B. Vargas ang unang chairman noong Enero 1942. Giwagtang ni Heneral Masaharu Homma ang Komonwelt sa Pilipinas ug giestablisar ang Komisyon sa Ehekutibo sa Pilipinas ingon nga tigdumala sa gobyerno ni Jorge B. Vargas ingon ang una nga chairman niini kaniadtong Enero 1942. Ang KALIBAPI o Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong Pilipinas ay binuo ng Proklamasyon bilang 109 ng Komisyong Tagapagpaganap noong 8 Disyembre 1942 na nagbabawal sa lahat ng mga umiiral na partidong pampolitika at paglikha ng mga bagong alyansang pamahalaan. Ang KIBIBAPI o ang New Philippine Service Society giproklama nga ika-109 nga Executive Committee kaniadtong Disyembre 8, 1942 nga gidili ang tanan nga mga partido sa politika ug paghimo ug mga bag-ong gobyerno sa alyansa. Ito ay pinamunuan ni Jose P. Laurel na nagtanghal ng draptong konstitusyon noong Setyemre 4,1943 at pagkatapos ng 3 araw ay pinagtibay ng pangakalahatang asemblea ng KALIBAPI. Gipangunahan kini ni Jose P. Laurel nga nagpahigayon sa usa ka constitutional drill kaniadtong Septyembre 4,1943 ug pagkahuman sa 3 ka adlaw gisagop sa kinatibuk-ang asembliya sa KALIBAPI. Pagkatapos ng 3 araw, ang sesyon ng Pambansang Asemblea ay humalal kina Jose P. Laurel bilang Pangulo ng Republika ng Pilipinas at Benigno S. Aquino bilang unang speaker nito. Pagkahuman sa 3 ka adlaw, ang sesyon sa Nasudnon nga Asembliya ginominar si Jose P. Laurel isip Presidente sa Republika sa Pilipinas ug Benigno S. Aquino isip una nga mamumulong niini. Itinaas nina Aguinaldo at Ricarte ang watawat ng Pilipinas. Gitaas ni Aguinaldo ug Ricarte ang bandila sa Pilipinas. Ayon sa Saligang Batas ng Pilipinas ng 1935, ang termino ni Manuel L. Quezon bilang pangulo ay magwawakas noong 30 Disyembre 1943 at ang pangalawang Pangulo na si Sergio Osme–a ang automatikong halili sa kanya. Sumala sa Konstitusyon sa Pilipinas kaniadtong 1935 , matapos ang termino ni Manuel L. Quezon isip pangulo kaniadtong Disyembre 30, 1943, kauban si Bise Presidente Sergio Osme–a nga kauban niya. Ito ay inayunan ni Quezon at ng kanyang Gabinete. Giaprobahan ni Quezon ug sa iyang Gabinete. Siya ay inilibing sa Arlington National Cemetery sa Estados Unidos. Gilubong siya sa Arlington National Cemetery sa Estados Unidos. Si Quezon ay nahirang na residenteng komisyoner ng Pilipinas sa Kapulungan ng mga Kinatawan ng Estados Unidos noong 1909-1916. Si Quezon gitudlo nga residenteng komisyonado sa Pilipinas sa United States House of Representative kaniadtong 1909-1916. Mas nanaisin kong magkaroon ng bansa na pinapatakbong tulad ng impiyerno ng mga Pilipino kesa sa bansa na pinapatakbong tulad ng langit ng mga Amerikano dahil gaano man kasama ang pamahalaang Pilipino, palagi natin itong mababago. Mas gusto nako nga adunay usa ka nasud nga sama sa impiyerno sa mga Pilipino kaysa usa ka nasud nga sama sa langit sa Amerika tungod kay bisan unsa pa ang gobyerno sa Pilipinas, kanunay naton kini usbon. Siya ang ama ni dating Senador Sergio Osme–a Jr. at lolo nina Senador Sergio Osme–a III, John Osmena, dating Gobernador Lito Osmena ng Cebu at Mayor Tomas Osmena. Siya ang amahan ni kanhi Senador Sergio Osme–a Jr. ug apohan sa Senador Sergio Osme–a III , John Osmena , kanhi Gobernador Lito Osmena sa Sugbo ug Mayor Tomas Osmena. Isinilang siya noong Setyembre 9, 1878 sa Lungsod ng Cebu. Gipanganak siya kaniadtong Septiyembre 9, 1878 sa Siyudad sa Sugbo . Si Osme–a ay nanguna sa mga nagtapos ng primarya sa kanyang paaralan. Si Osme–a usa ka lider sa mga nag-unang gradwado sa eskuylahan. Nag-aral ng sekundarya sa Seminario ng San Carlos sa Cebu. Nagtungha sa sekondarya sa eskuylahan sa San Carlos Seminary sa Sugbo. Nagtungo siya sa Maynila at nag-aral sa San Juan de Letran, kung saan nakilala niya si Manuel L. Quezon. Miadto siya sa Manila ug nagtuon sa San Juan de Letran, diin nakilala niya si Manuel L. Quezon . Nang sumiklab ang rebolusyong Pilipino noong 1896, bumalik sa Cebu si Osme–a. Sa pagsira sa rebolusyong Pilipino kaniadtong 1896, si Osme–a mibalik sa Cebu. Ipinadala siya ng lokal na liderato ng Cebu para ibalita kay Emilio Aguinaldo ang sitwasyon sa Cebu. Ang lokal nga liderato sa Sugbo nagpadala kaniya aron ipahibalo si Emilio Aguinaldo bahin sa sitwasyon sa Sugbo. Naging tagapag-lathala at patnugot siya ng pahayagang El Nuevo Dia. Nahimo siyang magmamantala ug editor sa mantalaan nga El Nuevo Dia. Nagbalik siya sa Maynila para mag-aral ng abogasya sa Unibersidad ng Sto. Tomas, kung saan ay muli silang nagkita ni Quezon. Mibalik siya sa Manila aron magtuon sa balaod sa University of Sto. Tomas, diin sila nagkita pag-usab sa Quezon. Noong 1903, siya at ang kanyang mga kamag-aral ay pinahintulutan ng Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas na kumuha ng eksamen sa bar kahit tatlong taon pa lamang ang kanilang natapos. Kaniadtong 1903, siya ug ang iyang mga klasmet gitugotan sa Korte Suprema sa Pilipinas nga kumuha sa eksamin sa bar bisan tulo ra ang ilang nakatapos. Si Osme–a ay pumangalawa sa naturang eksamen sa bar. Nasa ikaduha si Osme–a sa bar exam. DalawampuÕt limang taong gulang siya nang maatasang pansamantalang gobernador at pagkapiskal ng lalawigan ng Cebu. Kaluhaan ug lima ang iyang panuigon sa gitudlo siya nga interim nga gobernador ug iskolor sa lalawigan sa Sugbo. Pagkaraan ng dalawang taon, naging gobernador siya ng lalawigan. Paglabay sa duha ka tuig nahimo siyang gobernador sa lalawigan. Nagbitiw siya sa kanyang katungkulan bilang gobernador nang maitatag ang Asemblea Filipina noong 1907. Nag-resign siya sa iyang posisyon isip gobernador kung natukod ang Philippine Assembly kaniadtong 1907. Tumakbo siya at nanalong kinatawan ng ikalawang distrito ng Cebu. Nagdalagan siya ug nahimo nga representante sa ikaduhang distrito sa Sugbo. Nahalal siyang ispiker ng asemblea, isang posisyong hinawakan niya ng sumunod na 15 taon. Siya napili nga mamumulong sa asembleya, usa ka posisyon nga iyang gihuptan sa sunod nga 15 ka tuig. Naging senador siya mula 1923 hanggang 1935. Nagserbisyo siya isip senador kaniadtong 1923 hangtod 1935. Tinanghal siyang "Senate President Protempore" noong 1923-1933. Gitawag siya nga "Senate President Protempore" gikan kaniadtong 1923-1933. Kumandidato siya bilang pangulo, ngunit natalo kay Manuel Roxas. Nagdagan siya pagka presidente, apan nawala kay Manuel Roxas . Nang matalo kay Roxas, namahinga si Osmena sa kanyang tahanan sa Cebu. Human napilde si Roxas, si Osmena mipahulay sa iyang balay sa Cebu . Si Sergio Osmena ay namatay noong 19 Oktubre 1961. Napatay si Sergio Osmena kaniadtong 19 Oktubre 1961. Si Sergio Osme–a ay ipinanganak sa Cebu. Si Sergio Osme–a gipanganak sa Sugbo. Siya ay nagtapos ng elementarya sa Colegio de San Carlos noong 1892. Nagtapos siya sa elementarya sa Colegio de San Carlos kaniadtong 1892. Kumuha siya ng kursong batasa sa Unibersidad ng Santo Tomas at naging ikalawa sa eksaminasyon ng batas noong 1903. Nakuha niya ang masters degree sa University of Santo Tomas ug ikaduha sa pagsusi sa balaod kaniadtong 1903. Siya ay naglingkod na katulong sa digmaan ni Heneral Emilio Aguinaldo bilang courier at mamamahayag. Nagserbisyo siya ingon aide sa giyera ni Heneral Emilio Aguinaldo ingon nga courier ug tigbalita. Noong 1900 ay itinatag niya ang pahayagan El Nuevo D’a sa Cebu na tumagal ng 3 taon. Sa 1900 gitukod niya ang mantalaan nga El Nuevo D’a sa Sugbo sa 3 ka tuig. Noong 1904, ang pamahalaang kolonyal ng Estados Unidos ay humirang sa kanya bilang gobernador ng Cebu. Kaniadtong 1904, ang gobyernong kolonyal sa US gitudlo niya nga gobernador sa Sugbo. Pinakasalan niya si Estefania Chiong Veloso noong 10 Abril 1901 at nagkaroon sila ng 10 anak. Gipakaslan niya si Estefania Chiong Veloso kaniadtong Abril 10, 1901 ug sila adunay 10 ka mga anak. Habang nagsisilbing gobernador, tumakbo siya sa halalan ng unang Asembleang Pilipino noong 1907 at nahalal na speaker nito. Samtang nagsilbing gobernador, nagdagan siya sa pagpili sa una nga Philippine Assembly kaniadtong 1907 ug napili nga mamumulong. Siya ay naglingkod sa mababang kapulungan hanggang 1922. Nagserbisyo siya sa ubos nga balay hangtod sa 1922. Itinatag niya kasama ni Manuel L. Quezon ang Partidong Nacionalista upang hadlangan ang Partido Federalista ng mga politikong taga Maynila. Gitukod niya kauban ni Manuel L. Quezon ang Nacionalist Party aron pugngan ang politika sa Federalist Party sa Manila. Muling nagkasundo sina Quezon at Osme–a at tumakbo at nanalo sa 1935 halalan ng pagkapangulo. Naghiusa na usab si Quezon ug Osme–a ug nagdagan ug nagdaog sa 1935 nga pagkapresidente sa pagkapangulo. Si Quezon ay ipinagbawal ng konstitusyon na muling pagtakbo sa halalan ng pagkapangulo. Si Quezon gibawalan sa konstitusyon nga mudagan pagbalik sa eleksiyon sa pagka Presidente. Gayunpaman, ang mga susog noong 1940 ay pinagtibay na pumapayag sa kanyang muling pagtakbo. Bisan pa, ang mga pagbag-o sa 1940 gisagop nga magtugot niini sa pag-usab pag-usab. Siya ay tumakbo at nahalal sa halalan ng pagkapangulo noong 1941 na may halos 82 porsiyento laban kay Juan Sumulong. Nagdagan siya ug napili sa 1941 presidential election nga adunay hapit 82 porsyento batok kang Juan Forward. Si Osme–a ay muling nahalal na pangalawang pangulo. Si Osme–a napili usab pagka bise presidente. Pananakop ng mga Hapones at pagkakatapon ng pamahalaang Komonwelt ni Quezon sa Estados Unidos. Ang panakop sa Hapon ug pagkadestiyero sa gobyerno sa Quezon Commonwealth sa Estados Unidos. Sa Estados Unidos ay itinatag niya ang pamahalaang Komonwelt ng Pilipinas na nasa pagkakatapon na may mga headquarter sa Washington, D.C. Sa Estados Unidos, gitukod niya ang gobyerno sa Commonwealth of the Philippines sa pagkadestiyero sa headquarter sa Washington, DC . Si Osme–a ay nanatiling pangalawang pangulo sa pagkakatapon ng Komonwelt ng Pilipinas sa Estados Unidos. Si Osme–a nagpabilin nga ikaduhang pangulo sa pagkadestiyero sa Commonwealth of the Philippines hangtod sa Estados Unidos. Binuwag ni Heneral Masaharu Homma ang Pamahalaang Komonwelt ni Quezon at itinatag ang Komisyong Tagapagpaganap ng Pilipinas bilang nangangalagang pamahalaan na si Jose B. Vargas ang unang chairman noong Enero 1942. Giwagtang ni Heneral Masaharu Homma ang Pamahalaang Komonwelt sa Quezon ug gitukod ang Executive Executive Committee sa Pilipinas ingon ang tigdumala nga gobyerno ni Jose B. Vargas ingon unang chairman niini kaniadtong Enero 1942. Bago ang pagbuo ng komisyon, ang Pilipinas ay binigyan ng Hapon ng opsiyon na isailalim ang Pilipinas sa diktadurya ni Artemio Ricarte na ibinalik ng mga Hapones mula sa Yokohama. Sa wala pa ang pagtukod sa komisyon, ang Pilipinas gihatagan ang kapilian sa Japan nga isumite sa Pilipinas sa ilalum sa diktatoryal ni Artemio Ricarte nga gibalik sa mga Hapon gikan sa Yokohama. Ito ay hindi tinanggap ng Komisyon na nagpasyang gawing republika ang Pilipinas. Wala kini gidawat sa Komisyon nga kini nakahukom nga himuon ang Pilipinas nga usa ka republika. Sa unang pagdalaw sa Pilipinas ni Punong Ministro Hideki Tojo noong 6 Mayo 1943 ay nangako siyang ibabalik ang kalayaan ng Pilipinas bilang bahagi ng Pan-Asyanismo nito o Asya para sa Asyano. Sa una niyang pagbisita sa Pilipinas ni Punong Ministro Hideki Tojo kaniadtong 6 Mayo 1943 nanaad siya nga ibalik ang independensya sa Pilipinas isip bahin sa Pan-Asianism o Asya para sa Asya. Ito ay nagtulak sa KALIBAPI na lumikha ng komiteng paghahanda para sa kalayaan ng Pilipinas noong 19 Hunyo 1943. Kini ang nag-aghat sa KALIBAPI nga maghimo usa ka komite sa pag-andam sa independensya sa Pilipinas kaniadtong 19 Hunyo 1943. Ang isang draptong konstitusyon ay binuo ng komisyon na binubuo ng 20 kasapi mula sa KALIBAPI. Usa ka mando sa konstitusyon nga gihimo pinaagi sa usa ka komisyon nga gilangkuban sa 20 ka mga miyembro gikan sa KALIBAPI. Ito ay pinamunuan ni Jose P. Laurel na nagtanghal ng draptong konstitusyon noong Setyemre 4,1943 at pagkatapos ng 3 araw ay pinagtibay ng pangakalahatang asemblea ng KALIBAPI. Gipangunahan kini ni Jose P. Laurelnagpahigayon sa usa ka constitutional drill kaniadtong Septyembre 4,1943 ug pagkahuman sa 3 ka adlaw gisagop sa kinatibuk-ang asembliya sa KALIBAPI. Hindi ito tinanggap ni Osmena at hiniling ang opinyon ni U.S. Attorney General Homer Cummings na umayon kay Osme–a. Wala modawat niini si Osmena ug gihangyo ang opinyon sa US Attorney General Homer Cummings nga mag-uyon kang Osme–a. Ito ay inayunan ni Quezon at ng kanyang Gabinete. Giaprobahan ni Quezon ug sa iyang Gabinete. Ang panukala ay pinagtibay ng Senado ng Estados Unidos at mga Kinatawan ng Estados Unidos noong 10 Nobyembre 1943. Ang sugyot gisagop sa Senado sa Estados Unidos ug mga Representante sa Estados Unidos kaniadtong Nobyembre 10, 1943. Ang panukala ay pinagtibay ng Senado ng Estados Unidos at mga Kinatawan ng Estados Unidos noong 10 Nobyembre 1943. Ang sugyot gisagop sa Senado sa Estados Unidos ug mga Representante sa Estados Unidos kaniadtong Nobyembre 10, 1943. Si Osme–a ang naging Pangulo ng Komonwelt ng Pilipinas na nasa Estados Unidos pagkatapos mamatay ni Quezon noong 1 Agosto 1944. Si Osme–a nahimong Presidente sa Commonwealth of the Philippines sa Estados Unidos sa pagkamatay ni Quezon kaniadtong Agosto 1, 1944. Sina Lieutenant General George Kenney, Lieutenant General Richard K. Sutherland, Pangulong Sergio Osme–a at Heneral Douglas MacArthur sa Leyte. Sila Lieutenant General George Kenney, Lieutenant General Richard K. Sutherland, Presidente Sergio Osme–a ug Heneral Douglas MacArthur sa Leyte. Si Osme–a ay bumalik sa Pilipinas kasama ni Heneral Douglas MacArthur at ng mga puwersang Amerikano noong 20 Oktubre 1944. Si Osme–a mibalik sa Pilipinas kauban ni Heneral Douglas MacArthur ug sa mga puwersa sa Amerika kaniadtong 20 Oktubre 1944. Pagkatapos mapalaya ng mga Amerikano ang Maynila mula sa mga Hapones, ibinigay ni Heneral MacArthur ang pamahalaan ng Pilipinas kay Osme–a bilang Pangulo noong 27 Pebrero 1945 sa Malaca–ang. Pagkahuman gibuhian sa mga Amerikano ang Maynila gikan sa Hapon, gitugyan ni Heneral MacArthur ang gobyerno sa Pilipinas kay Osme–a bilang Presidente kaniadtong Pebrero 27, 1945 sa Malaca–ang. Pagkatapos matalo sa halalan, si Osme–a ay bumalik sa kanyang tahanan sa Cebu. Pagkahuman sa pagkawala sa eleksyon, si mipauli sa iyang balay sa Cebu. Natalo si Osme–a kay Manuel Roxas sa halalan ng pagkapangulo. Gipilde ni Osme–a si Manuel Roxas sa pagkapili sa presidente. Libingan ni Osme–a sa Sementeryong Norte sa Maynila. Ang nitso ni Osme–a sa Northeast Cemetery sa Manila. Siya ay namatay noong 19 Oktubre 1961 sa edad na 83 sa Veteran's Memorial Hospital sa Quezon City. Namatay siya kaniadtong Oktubre 19, 1961 sa edad nga 83 sa Veteran's Memorial Hospital sa Quezon City. Siya ay inilibing sa Sementeryong Norte sa Maynila. Gilubong siya sa Northeast Cemetery sa Manila. Nagtapos siya ng abogasya sa Unibersidad ng Pilipinas (University of the Philippines) noong 1912 at naging topnotcher sa Bar Exams. Nagtapos siya sa Unibersidad sa Pilipinas kaniadtong 1912 ug nahimo siyang topnotcher sa Bar Exams. Nag-umpisa siya sa pulitika bilang Piskal Panlalawigan. Gisugdan niya ang politika isip Provincial Fiscal. Nagsilbi sa iba't-ibang kapasidad sa ilalim ng Pamahalaang Komonwelt ni Manuel L. Quezon. Naglingkod sa lainlaing mga kapasidad sa ilawom sa Gobyerno sa Commonwealth ni Manuel L. Quezon. Noong 1921, naihalal siya sa House of Representatives at sa sumunod na taon ay naging Speaker of the House. Sa 1921 napili siya sa Balay sa mga Kinatawan ug pagkasunod tuig nahimo nga Speaker of the House. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, binihag siya ng pwersa ng mananakop na Hapon. Panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , siya gidakup sa mga pwersa sa pagsakop sa Japan . Ngunit sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, nanilbihan siya sa ilalim ng Republika ng Pilipinas na itinaguyod ng mga Hapon. Apan sa panahon sa World War II, nagserbisyo siya sa ilalum sa Republic of the Philippines nga gisuportahan sa mga Hapon. Sa panahon din ito, siya ang nagsilbing intelligence agent para sa mga gerilya. Niining panahona, nagsilbi siya nga ahente sa paniktik alang sa mga gerilya. Hinuli ng mga bumalik na pwersang Amerikano si Roxas sa paghihinalang pakikipagtulungan sa mga Hapon. Nabihag sa mga nagbalik nga pwersa sa Amerika nagduda si Roxas nga mokooperar sa mga Hapon. Bilang pangulo, pinawalang-sala niya ang mga nakipagtulungan sa mga Hapon. Isip presidente, iyang gipalayas ang mga kaalyado sa Hapon. Siya ay sinundan ni Pangulong Elpidio Quirino. Gisundan siya ni Presidente Elpidio Quirino . Si Roxas ay iniluwal noong 7 Enero 1891 sa Capiz kina Gerardo Roxas, Sr. at Rosario Acu–a. Si Roxas natawo kaniadtong Enero 7, 1891 sa Capiz kang Gerardo Roxas, Sr. ug Rosario Acu–a. Ang kanyang ama ay pinatay ng mga Kastilang guardia civil bago pa ipanganak si Manuel. Ang iyang amahan gipatay sa mga gwardya nga sibilyan sa Espanya sa wala pa matawo si Manuel. Siya ay nagtapos sa Mataas na Paaralan ng Maynila noong 1909. Nagtapos siya sa Manila High School kaniadtong 1909. Sinimulan ni Roxas ang kanyang karerang pampulitika noong 1917 bilang kasapi ng konsehong pangmunisipyo ng Capiz. Gisugdan ni Roxas ang iyang career sa politika kaniadtong 1917 isip usa ka myembro sa munisipyo sa Capiz nga munisipyo . Siya ay nahalal na Gobernador ng Capiz mula 1919 hanggang 1921. Gipili siya nga Gobernador sa Capiz gikan kaniadtong 1919 hangtod 1921. Si Roxas ay nahalal sa Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas noong 1922 at nanungkulan bilang Ispiker ng Kapulungan ng mga Kinatawan sa 12 taon. Si Roxas napili sa Balay sa mga Kinatawan sa Pilipinas kaniadtong 1922 ug nagsilbi nga Speaker sa House of Representatives sa 12 ka tuig. Siya ay naging kasapi ng Philippine Council of State. Usa siya ka miyembro sa Philippine Council of State . Nang matipon ang Kongreso noong 1945, si hinalal ng Kongreso na nahalal noong 1941 bilang pangulo ng Senado. Kung ang Kongreso nagtigum sa 1945, ang Kongreso napili kaniadtong 1941 bilang pangulo sa Senado. Siya ay naging kasapi ng komiteng gumawa ng drapto ng Saligang Batas ng Ikalawang Republika sa ilalim ng Hapon. Usa siya ka miyembro sa draft committee sa Konstitusyon sa Ikaduhang Republic ubos sa Japan. Noong 1945, si Roxas kasama ng ibang mga kasapi ng gabinete ng Ikalawang Republika ay dinakip ni Heneral Douglas MacArthur. Kaniadtong 1945, si Roxas ug uban pang mga myembro sa gabinete sa Ikaduhang Republika gidakup ni Heneral Douglas MacArthur . Inangkin ni MacArthur na si Roxas ay inosente at tumulong sa kilusang gerilyang laban sa Hapon. Giangkon ni MacArthur nga walaÕy sala si Roxas ug gitabangan ang kalihukang gerilya nga Hapon. Noong 1948, pinatawad ni Pangulong Roxas ang mga dinakip na sinasabing kasabwat ng mga Hapones. Kaniadtong 1948, gipasaylo ni Presidente Roxas ang mga bihag nga giingon nga mga mananakop nga Hapon. Si Roxas ay tumakbo sa ilalim ng Partido Liberal na kanyang itinatag pagkatapos humiwalay sa Partido Nacionalista. Si Roxas midagan ubos sa Liberal Party nga iyang gitukod human mobiya sa Nacionalista Party . Si Roxas ang nanungkulang Pangulo ng Pilipinas hanggang sa kanyang kamatayan noong 15 Abril 1948. Si Roxas nagsilbi nga Presidente sa Pilipinas hangtod sa iyang pagkamatay kaniadtong 15 Abril 1948. Si Jose Paciano Laurel y Garc’a ay ang ikatlong Pangulo ng Republika ng Pilipinas sa ilalim ng mga Hapon mula 1943 hanggang 1945. Si Jose Paciano Laurel y Garcia mao ang ikatulo nga Presidente sa Republika sa Pilipinas sa ilalum sa mga Hapon gikan sa sa 1943 ngadto sa 1945 . Isinilang si Laurel sa Tanauan, Batangas noong Marso 9, 1891 anak nina Sotero Laurel at Jacoba Garcia. Si Laurel natawo sa Tanauan , Batangas kaniadtong Marso 9 , 1891, anak ni Sotero Laurel ug Jacoba Garcia. Nagtapos siya ng abogasya sa U.P. noong 1915. Nahuman niya ang balaod sa UP sa 1915 . Pagkatapos ay, Hinirang na Kalihim Panloob ni Gob. Hen. Wood noong 1923 at naging Associate Justice noong 1935. Pagkahuman, gitudlo ni Gob ang Interior Secretary. Hen. Kahoy sa 1923 ug nahimo nga Associate Justice kaniadtong 1935 . Pinili si Laurel ng mga Hapon upang magsilbing pangulo ng Ikalawang Republika ng Pilipinas. Si Laurel gipili sa mga Hapon aron magsilbing pangulo sa Ikaduhang Republika sa Pilipinas. Pinangalagaan niya ang kapakanan ng bansa sa gitna ng mga kalupitan ng mga Hapon. Gipanalipdan niya ang kaayohan sa nasud taliwala sa mga kabangis sa Hapon. Ibinilanggo siya bilang "collaborator" pagkaraan ng digmaan ngunit pinalaya ni Pangulong Roxas noong 1948. Siya nabilanggo ingon usa ka "kolaborator" human sa giyera apan gipagawas ni Presidente Roxas kaniadtong 1948 . Noong Nobyembre 6, 1959, namatay si Laurel sa grabeng atake sa puso at istrok. Niadtong Nobyembre 6 , 1959, Si Laurel namatay sa usa ka grabe nga kasingkasing ug stroke. Si Jose Paciano Laurel y Garcia ay ipinanganak noong Marso 9, 1891 sa bayan ng Tanauan, Batangas. Si Jose Paciano Laurel y Garcia natawo kaniadtong Marso 9, 1891 sa lungsod sa Tanauan , Batangas . Ang kanyang ama ay sina Sotero Laurel, Sr. na isang opisyal ng pamahalaang rebolusyonaryo ni Emilio Aguinaldo at lumagda sa Saligang Batas ng Malolos noong 1898. Ang iyang amahan nga si Sotero Laurel, Sr. kinsa usa ka opisyal sa rebolusyonaryong gobyerno ni Emilio Aguinaldo ug gipirmahan ang Konstitusyon sa Malolos kaniadtong 1898. Ang kanyang ina ay si Jacoba Garcia. Ang iyang inahan nga si Jacoba Garc’a. Habang nag-aaral, nangatwiran siya para sa kanyang sarili at napawalang sala. Samtang nagtuon, siya nangatarungan alang sa iyang kaugalingon ug gibuhian. Noong 1911 ay pinakasalan niya si Pacencia Hidalgo at nagkaroon sila ng 9 na anak. Sang 1911 ginpangasawa niya si Pacencia Hidalgo ug sila adunay 9 ka mga anak. Nakamit niya ang Master of Laws degree mula sa Unibersidad ng Santo Tomas noong 1919 at pagkatapos ay pumasok sa Yale Law School kung saan siya nagtapos ng Doktorado ng Batas. Nakakuha siya og degree sa Master of Laws gikan sa University of Saint Thomas kaniadtong 1919 ug dayon nagtungha sa Yale Law School diin siya usa nakatapos ug pagka Doktor sa Balaod. Sa posisyong ito palagi nakikipag-alitan sa Gobernador Heneral ng Estados Unidos na si Leonard Wood sa Pilipinas. Niini nga posisyon, kanunay siya adunay panaglalis sa Estados Unidos nga Gobernador Heneral nga si Leonard Wood sa Pilipinas. Noong 1923, si Laurel ay nagbitiw kasama ng ilang mga kasapi ng gabinete ng pamahalaan ni Wood. Niadtong 1923, nag-resign si Laurel kauban ang pipila ka mga myembro sa gabinete sa gobyerno ni Wood. Si Jose P. Laurel ay nahalal na kasapi ng Senado ng Pilipinas noong 1925. Si Jose P. Laurel napili sa Senado sa Pilipinas kaniadtong 1925. Siya ay nagsilbi ng isang termino bago matalo sa muling pagtakbo sa halalan noong 1931 kay Claro M. Recto. Nagserbisyo pa siya ug usa ka termino bago mapildi saiyang pagdagan pagusab sa eleksiyon kaniadtong 1931 kay Claro M. Recto. Kanyang inisponsoran ang mga probisyon ng Panukalang Batas ng mga Karapatan. Gi-sponsor niya ang mga probisyon sa Bill of Rights. Si Laurel ay may malapit na kaugnayan sa mga opisyal na Hapones. Si Laurel adunay suod nga relasyon sa mga opisyal sa Hapon. Ang kanyang anak ay pinag-aral sa Imperial Military Academy in Tokyo at si Laurel ay tumanggap ng isang honoraryong doktorado mula sa Unibersidad ng Tokyo. Ang iyang anak gipaeskwela sa Imperial Military Academy sa Tokyo ug si Laurel nakadawat usa ka honorary nga doktor gikan sa University of Tokyo. Tumangging tanggapin ng Hapon ang alok. Ang mga Hapon nagdumili sa pagdawat sa tanyag. Pagkatapos ng 2 araw, ang Unyong Sobyet ay nagdeklara ng digmaan laban sa Hapon. Pagkahuman sa 2 ka adlaw, ang Unyong Sobyet kay nagdeklara ug giyera laban sa Hapon. Nang sumunod na araw, ang ikalawang bombang atomiko ay ibinagsak sa Nagasaki. Pagkasunod nga adlaw, ang ikaduhang bomba sa atomic kay gihulog sa Nagasaki . Ang Hapon ay walang kondisyong sumuko sa Kapangyarihang Alyado noong Agosto 15,1946. WalaÕy kondisyon ang mga Hapon nga mosurender sa Foreign Power kaniadtong Agosto 15,1946. Gayunpaman, siya ay hindi kailanman nilitis dahil sa amnestiyang ipinagkaloob ni Pangulong Manuel Roxas noong 1948. Bisan pa, wala siya gideklara alang sa amnestiya nga giisyu ni Presidente Manuel Roxas kaniadtong 1948. Si Laurel ay tumakbo sa 1949 halalan ng pagkaPangulo laban kay Elpidio Quirino ngunit natalo. Si Laurel nagdagan sa 1949 nga pagkapangulo sa pagkapangulo batok ni Elpidio Quirino apan nawala. Si Laurel ay namatay noong Nobyembre 6, 1959, sa Lourdes Hospital sa Maynila mula sa atake sa puso at stroke. Si Laurel namatay Nobyembre 6, 1959, sa Lourdes Hospital sa Manila gikan sa atake sa kasingkasing ug stroke. Siya ay inilibing sa Tanuan. Gilubong siya sa Tanaman. Si Elpidio Rivera Quirino ay ang ika-6 na Pangulo ng Republika ng Pilipinas . Si Elpidio Rivera Quirino mao ang ika-6 nga Presidente sa Republika sa Pilipinas . Isinilang si Quirino sa Vigan, Ilocos Sur noong 16 Nobyembre 1890 kina Mariano Quirino at Gregoria Rivera. Nagtapos siya ng abogasya sa Unibersidad ng Pilipinas (University of the Philippines) noong 1915. Si Quirino natawo sa Vigan, Ilocos Sur kaniadtong Nobyembre 16, 1890 kang Mariano Quirino ug Gregoria Rivera. Nagtapos siya sa Unibersidad sa Pilipinas kaniadtong 1915. Nahalal sa Kongreso noong 1919. Napili sa Kongreso kaniadtong 1919. Hinirang na Kalihim ng Pananalapi ni Gob. Hen. Murphy noong 1934 at naging kasapi ng "Constitutional Convention". Si Gob gitudlo nga Secretary of Finance. Hen. Si Murphy kaniadtong 1934 nahimong sakop sa "Constitutional Convention". Naging pangalawang pangulo siya ni Manuel Roxas noong 1946. Nahimo siya nga ikaduhang pangulo ni Manuel Roxas kaniadtong 1946. At nanumpa bilang Pangulo pagkaraang mamatay si Roxas noong 17 Abril 1948. Nagmisyon siya pagkamatay ni Roxas kaniadtong Abril 17, 1948. Kinaharap ng administrasyong Quirino ang isang malubhang banta ng kilusang komunistang Hukbalahap. Ang administrasyon sa Quirino nag-atubang sa usa ka grabe nga hulga sa Hukbalahap nga komunistang kalihukan . Pinasimulan niya ang kampanya laban sa mga Huk. Bilang Pangulo, muli niyang itinayo ang ekonomiya ng bansa, pinaunlad niya ang pagsasaka, at mga industriya. Gisugdan niya ang kampanya kontra sa mga Hukes. Isip Presidente, gitukod niya usab ang ekonomiya sa nasud, nagpalambo sa agrikultura, ug industriya. Tinalo ni Ramon Magsaysay sa kanyang ikawalang pagtakbo bilang pangulo. Namatay siya sa atake sa puso noong 29 Pebrero 1956 sa gulang na 65. Napildi Ramon Magsaysay sa iyang ikaduha nga run isip presidente. Namatay siya sa atake sa kasingkasing kaniadtong Pebrero 29, 1956 sa edad nga 65. Si Elpidio Quirino ay ipinanganak sa Vigan, Ilocos Sur kina Don Mariano Quirino ng Caoayan, Ilocos Sur at Do–a Gregoria Mendoza Rivera ng Agoo, La Union. Si Elpidio Quirino natawo sa Vigan , Ilocos Sur kay Don Mariano Quirino sa Caoayan, Ilocos Sur ug Do–a Gregoria Mendoza Rivera sa Agoo, La Union. Siya ay nag-aral sa Caoayan sa elemantarya, sa Vigan High School sa sekundarya at pagkatapos ay tumungo sa Maynila bilang junior computer technician sa Bureau of Lands at property clerk sa departamentong kapulisan ng Maynila. Nagtuon siya sa Caoayan sa elementarya, sa Vigan High School sa sekondarya ug dayon miadto sa Manila ingon usa ka technician sa junior computer kauban ang Bureau of Lands ug clerk sa propiedad sa departamento sa pulisya sa Manila. Nagtapos siya sa Manila High School noong 1911 at nakapasa sa pagsusulit ng serbisyong sibil. Nagtapos siya sa Manila High School kaniadtong 1911 ug nakapasar sa civil service exam. Noong 1915, siya ay nagtapos ng abugasya sa Unibersidad ng Pilipinas at nakapasa sa bar exams. Kaniadtong 1915, siya migradwar sa Unibersidad sa Pilipinas ug nakapasar sa mga eksamin sa bar. Siya ay nahalal na Senador mula 1925 hanggang 1931 bilang kinatawan ng Unang Distritong Senatoryal. Napili siya nga Senador gikan sa 1925 hangtod 1931 isip representante sa First District Senatorial. Siya ay naglingkod bilang kalihim ng pananalapi at ng Interyor ng Komonwelt ng Pilipinas. Nagserbisyo siya isip sekretaryo sa pinansya ug ang Kalihim sa Komonwelt sa Pilipinas . Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, si Quirino ay muling nahalal sa Senado ngunit hindi nakapaglingkod hanggang 1945. Atol sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , si Quirino napili usab sa Senado apan wala nag-alagad hangtod sa 1945. Pagkatapos ng Ikalawang digmaang pandaigdig, si Quirino ay inilagay na Senate President pro tempore. Pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , si Quirino napili nga Senate President pro tempore. Noong 1934, si Quirino ay kasapi ng misyong pangkalayaan ng Pilipinas sa Washington, D.C., na pinamunuan ni Manuel L. Quezon. Niadtong 1934, si Quirino usa ka miyembro sa misyon sa paglaya sa Pilipinas sa Washington, DC, pinangulohan ni Manuel L. Quezon . Nakamit nito ang pagpasa ng Kongreso ng Estados Unidos ng Batas TydingsÐMcDuffie. Kini nakab-ot ang pagpasa sa Kongreso sa Estados Unidos pinaagi sa Tydings - McDuffie Act . Noong pananakop ng Hapones sa Pilipinas, siya ay naging pinuno ng isang paghihimagsik laban sa mga Hapones ngunit siya ay nabihag at ipinabilanggo. Panahon sa pagsakop sa mga Hapon sa Pilipinas , siya ang nanguna sa usa ka rebelyon batok sa mga Hapones apan nadakup ug gibilanggo. Ang kanyang asawang si Alicia Syquia at tatlo sa kanilang anak ay pinatay ng mga Hapones. Ang iyang asawa nga si Alicia Syquia ug tulo sa ilang mga anak napatay sa mga Hapon. Pagkatapos mapalaya ng mga Amerikano ang Pilipinas mula sa pananakop ng mga Hapones, ang Komonwelt ng Pilipinas ay ibinalik sa Pilipinas noong 27 Pebrero 1945 kung saan Pangulo si Sergio Osme–a. Pagkahuman gibuhian sa mga Amerikano ang Pilipinas gikan sa pag-okupar sa mga Hapon, ang Commonwealth of the Philippines mibalik sa Pilipinas kaniadtong Pebrero 27, 1945, ubos ni Presidente Sergio Osme–a . Noong Disyembre 1945, ang House Insular Affairs ng Kongreso ng Estados Unidos ay nagpasa ng isang resolusyon na nagtatakda sa halalang hindi pagkatapos ng Abril 30. Niadtong Disyembre 1945, ang House Insular Affairs sa Kongreso sa Estados Unidos mipasa sa usa ka resolusyon nga nagpahayag nga ang eleksyon dili pa matapos ang Abril 30. Si Manuel Roxas ay tumakbo sa ilalim ng Partido Liberal na kanyang itinatag pagkatapos humiwalay sa Partido Nacionalista. Nagdagan si Manuel Roxas ilawom sa Liberal Party nga iyang natukod human gibulag ang Nacionalist Party. Si Quirino ay napiling kasamang tatakbo ni Roxas. Si Quirino gipili ingon running mate ni Roxas. Nanalo sina Roxas at Quirino sa 1946 halalan ng pagkapangulo at pangalawang pangulo noong 23 Abril 1946. Si Roxas ug Quirino nagdaog kaniadtong 1946 pagka-presidente ug ikaduhang pangulo sa eleksyon kaniadtong Abril 23, 1946. Si Quirino ay nahirang na Secretary of Foreign Affairs. Si Quirino gitudlo nga kalihim sa Foreign Affairs. Inaugurasyon ni Elpidio Quirino bilang Pangulo ng Pilipinas noong Abril 17, 1948 sa Council of State Room, Executive Building, Malaca–ang. Si Elpidio Quirino natudlo nga Presidente sa Pilipinas kaniadtong Abril 17, 1948 sa Council of State Room, Executive Building, Malaca–ang. Si Manuel Roxas ay namatay noong 15 Abril 1948 sa atake sa puso sa tahanan ni Major General E.L. Eubank sa Clark Field, Pampanga pagkatapos manalumpati sa harap ng Sandatahang Panghimpapawid ng Estados Unidos. Ug Manuel Roxas namatay sa Abril 15, 1948 sa usa ka pag-atake sa kasingkasing sa balay ni Major General EL Eubank sa Clark Field, Pampanga human sa manalumpati sa atubangan sa Armed Forces sa Estados Unidos. Dahil hindi pa tapos ang termino ni Roxas, siya ay hinalinhan ng Pangalawang Pangulong si Elpidio Quirino noong Abril 17, 1948. Tungod kay wala pa matapos ang termino ni Roxas, siya ang gipuli ni Bise Presidente Elpidio Quirino kaniadtong Abril 17, 1948. Nang sumunod na taon, si Quirino ay tumakbo sa ilalim ng partido Liberal at nahalal na Pangulo para sa apat na taong termino. Pagkasunod tuig, si Quirino midagan ubos sa partido sa Liberal ug napili nga Presidente alang sa upat ka tuig nga termino. Sa ilalim ng termino ni Quirino, nagkaroon ng kahanga-hangang rekonstruksiyon ng ekonomiya pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, pangkalahatang paglago ng ekonomiya na 9.43 % at lumaking tulong pang ekonomiya mula sa Estados Unidos. Ubos sa termino ni Quirino, adunay usa ka talagsaon nga pagbag-o sa ekonomiya pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, sa kinatibuk-ang pagtubo sa ekonomiya nga 9.43% ug pagtubo sa ekonomiya gikan sa Estados Unidos. Sa ilalim ni Quirino, maraming mga pabrika ang naitatag na nagpataas ng antas ng pagkakaroon ng trabaho at nagbigay sa bansa ng unang imprastrukturang industriyal. Ubos sa Quirino, daghang mga pabrika ang natukod nga nagdugang sa lebel sa pagpanarbaho ug naghatag sa nasud sa unang inprastruktura sa industriya. Sa pamamagitan ng mahigpit na mga patakaran ng pagtitipid, nagawa niyang patatagin ang piso at balansehin ang budget. Pinaagi sa estrikto nga mga palisiya sa pagtipig, nakatag-an niya ang piso ug gibalanse ang badyet. Pinalawig ni Quirino ang mga sistemang irigasyon, ipinatayo ang mga plantang hydroelectric sa talong Maria Cristina at Bulacan upang lutasin ang problema sa kuryente sa Luzon, pinabuti ang mga lansangan, itinatag ang bangko sentral at pagbabangkong rural na nagpapautang sa mga magsasaka at negosyante. Gipadako ni Quirino ang mga sistema sa irigasyon, nagtukod mga hydroelectric nga tanum sa mga distrito sa Maria Cristina ug Bulacan aron masulbad ang mga problema sa kuryente sa Central Luzon, giayo ang mga kalsada, gitukod ang sentral nga bangko ug pagpautang sa baybayon sa mga mag-uuma ug negosyante. Nilikha ni Quirino ang Social Security Commission at ng President's Action Committee on Social Amelioration na nangangasiwa sa pagbibigay ng tulong, pautang, at kaginhawaan sa mga mahihirap na mamamayan. Gihimo ni Quirino ang Social Security Commission ug ang Komisyon sa Pagkilos sa Pangulo bahin sa Social Amelioration nga nagdumala sa paghatag sa tabang, pautang, ug kahupayan sa mga kabus nga lungsuranon. Ang kanyang programa ay kinabibilangan ng insurance para sa kawalang trabaho, pagtanda, aksidente at kapansanan, kalusugan, pang-ina at pagpapaginhawa ng estado. Lakip sa iyang programa ang seguro alang sa kawalay trabaho, pagkatigulang, aksidente ug pagkadaut, panglawas, pagkahimugso ug paghupay sa estado. Nabigo si Quirino na lutasin ang pagiging hindi pantay sa lupain at kayamanan lalo nasa mga malalayong pook na rural. Si Quirino napakyas sa pagtubag sa dili pagkakapareho sa yuta ug katigayunan labi na sa hilit nga mga lugar sa kabaryohan. Ang problemang ito ang paktor na nagtulak sa paghihimagsik ng Hukbalahap. Ang kini nga problema mao ang hinungdan nga ang pagrebelde sa Hukbalahap . Ang pamahalaan ni Quirino ay nakipagpayapaan sa Hapon at ang Kasunduang Mutuwal ng Pagtatanggol sa pagitan ng Estados Unidos at Pilipinas ay pinagtibay noong 1951. Ang gobyerno ni Quirino nakigdait sa Japan ug ang Mutual Defense Agreement tali sa Estados Unidos ug Pilipinas gisagop kaniadtong 1951. Sa ilalim ni Quirino, ang pamahalaan ay naharap sa malubhang banta ng Hukbalahap na orihinal na hukbong gerilyang laban sa Hapon. Ubos sa Quirino, ang gobyerno nag-atubang og grabe nga hulga sa mga Hukbalahap sa orihinal nga hukbo nga Hapon sa Japan . Hinirang ni Quirino ang kalihim ng pagtatanggol na si Ramon Magsaysay na sugpuin ang paghihimagsik na naisagawa sa pamamagitan ng labis na karahasan at pangako ng reporma sa lupain. Gitudlo ni Quirino ang kalihim sa depensa nga si Ramon Magsaysay aron sumpuon ang rebelyon nga gihimo pinaagi sa sobrang pagpanlupig ug ang saad sa reporma sa yuta . Ang pakikipagkasundo ni Qurino sa pinuno nitong si Luis Taruc ay nasira noong 1948. Ang alyansa ni Qurino sa pinuno niini nga si Luis Taruc nabali kaniadtong 1948. Ang administrasyon ni Quirino ay nabahiran ng malawakang korupsiyon. Ang administrasyon ni Quirino gisamaran sa kaylap nga korapsyon . Ang halalan ng pagkapangulo noong 1949 na kanyang napalunan ay isa sa mga hindi malinis na halalan sa kasaysayan ng Pilipinas. Ang eleksyon sa pagka-presidente sa 1949 nga iyang nidaog usa sa labing kahinungdan nga eleksyon sa kasaysayan sa Pilipinas. Siya ang kauna-unahang nakaupong pangulo ng Pilipinas na tinangkang iimpeach at inakusahan ng paggamit ng mga pondong pampamahalaan upang ipaayos at bumili ng mga kasangkapan para sa Malaca–ang, nepotismo at pagpuslit ng diamante. Siya ang unang pangulo sa Pilipinas nga nagtinguha sa pag- impeach ug giakusahan nga gigamit ang pondo sa gobyerno aron maorganisahan ug makapalit sa mga gamit para sa Malaca–ang, nepotism ug smuggling sa brilyante. Ang impeachment ay itinakwil ng komiteng pangkongreso dahil sa kawalan ng paktuwal at legal na basehan. Ang impeachment gisalikway sa komite sa kongreso tungod sa kakulang sa sekswal ug ligal nga basehan. Ang korupsiyon ang nagtulak kay Ramon Magsaysay na kumalas sa partido Liberal at tumakbo laban kay Quirino sa 1953 halalan ng pagkapangulo sa ilalim ng partido Nacionalista. Ang korapsyon ang nanguna kay Ramon Magsaysay nga mobiya gikan sa partido sa Liberal ug midagan batok ni Quirino sa 1953 nga pagpili sa pagkapresidente ubos sa partido nga Nacionalist . Pagkaraang matalo kay Ramon Magsaysay sa 1953 halalan ng pagkapangulo, si Quirino ay nagretiro mula sa politika noong 1953. Human mapilde sa Ramon Magsaysay sa pagpili sa pagkapresidente sa 1953, si Quirino nagretiro sa politika kaniadtong 1953. Siya ay namatay noong Pebrero 29, 1956 sa atake sa puso. Namatay siya kaniadtong Pebrero 29, 1956 sa usa ka atake sa kasingkasing . Siya ay inilibing sa Manila South Cemetery sa Makati. Gilubong siya sa Manila South Cemetery sa Makati. Si Ramon "Monching" del Fierro Magsaysay ay ang ikapitong Pangulo ng Republika ng Pilipinas na nagsilbi hanggang sa kanyang kamatayan sa di sinadyang pagbagsak ng eroplanong kanyang sinasakyan. Ang Ramon "Monching" del Fierro Magsaysay mao ang ikapito nga Presidente sa Republika sa Pilipinas nga nag-alagad hangtod sa iyang kamatayon diha sa usa ka eroplano crash tinuyo nga nakasakay siya. Isinilang siya sa Castillejos, Zambales noong ika-31 ng Agosto, 1907 kina Exequiel Magsaysay at Perfecta del Fierro. Natawo siya sa Castillejos , Zambales kaniadtong Agosto 31, 1907 sa Exequiel Magsaysay ug Perfecta del Fierro. Nag-aral siya sa Pamantasan ng Pilipinas at sa Jose Rizal College (kilala ngayon bilang Pamantasang Jose Rizal). Nagtuon siya sa Philippine University ug sa Jose Rizal College (karon nailhan nga Jose Rizal University ). Naglingkod siya bilang tagapamahala ng Try-Tran Motors noong panahong bago magdigmaan. Nag-alagad siya isip manager sa Try-Tran Motors sa mga tuig sa wala pa ang gubat. Nang bumagsak ang Bataan, inorganisa niya ang "Pwersang Gerilya sa Kanlurang Luzon" at pinalaya ng puwersang Amerikano at Pilipino ang Zambales noong 26 Enero 1945. Kung nahulog ang Bataan, giorganisar niya ang "Guerrilla Forces sa West Luzon" ug gipalaya sa puwersa sa Amerika ug Pilipino ang Zambales kaniadtong Enero 26, 1945. Noong 1950, bilang Kalihim ng Pagtatanggol, kaniyang binuwag ang pamunuan ng mga Hukbalahap. Niadtong 1950, isip Sekretaryo sa Depensa, iyang giwagtang ang Armed Forces . Pinigil niya ang panganib na binabalak ng Pulahang Komunista at naging napakatanyag sa mamamayan. Gilikayan niya ang peligro nga gipahamtang sa Partido Komunista ug nahimong popular sa mga tawo. Noong eleksiyon ng 1953, tinalo niya si Quirino at naging ikatlong pangulo ng Pangatlong Republika ng Pilipinas. Sa eleksyon sa 1953, iyang gipildi si Quirino ug nahimong ikatulo nga pangulo sa Ikatulong Republika sa Pilipinas. Ang kanyang pangalawang pangulo ay si Carlos P. Garcia. Ang iyang ikaduhang presidente mao si Carlos P. Garcia . Iniligtas ni Pangulong Magsaysay ang demokrasya sa Pilipinas. Gipanalipdan ni Presidente Magsaysay ang demokrasya sa Pilipinas. Ito ang kanyang pinakamahalagang nagawa. Kini ang iyang labing hinungdanon nga nahimo. Pinigil niya ang paghihimagsik ng Huk o ng komunista. Gipugngan niya si Huk o ang rebelyon sa komunista. Si Luis Taruc, Supremo ng Hukbalahap o ang pinakamataas na lider ng komunista, ay sumuko sa kanya. Si Luis Taruc , Suprema Hukbalahap o sa labing taas nga lider sa komunista, mitahan ngadto kaniya. Kaya si Magsaysay ay tinawag na "Tagapagligtas ng Demokrasya". Mao nga si Magsaysay gitawag nga "Manunubos sa Demokrasya". Siya ay tinawag na "Kampeon ng mga Masa" at ang pinakamamahal na Pangulo ng Pilipinas dahil ibinalik niya ang tiwala ng mga mamamayan sa pamahalaan. Gitawag siya nga " Champion of the Masses " ug ang pinalanggang Presidente sa Pilipinas tungod kay iyang gipahiuli ang pagsalig sa katawhan sa gobyerno. Winakasan niya ang korupsiyon sa pamahalaan at pinatalsik ang mga inkompetenteng heneral. Gitapos niya ang korapsyon sa gobyerno ug gipapahawa ang mga walaÕy gahum nga heneral. Nagwakas ang kanyang pamamahala nang mamatay siya dahil sa pagbagsak ng eroplanong kanyang sinasakyan(Mt. Pinatubo) sa Bundok Manunggal sa Balamban, Cebu noong 17 Marso 1957. Ang iyang pagmando nahuman sa iyang pagkamatay gikan sa pagkahulog sa usa ka eroplano nga iyang gisakyan (Mt. Grown) sa Mount Manunggal sa Balamban , Cebu kaniadtong Marso 17, 1957. Si Ramon Magsaysay ay ipinanganak sa Iba, Zambales sa panday na si Exequiel Magsaysay at gurong si Perfecta del Fierro. Si Ramon Magsaysay natawo sa Iba, Zambales sa panday nga si Exequiel Magsaysay ug magtutudlo nga si Perfecta del Fierro. Siya ay nag-aral sa Zambales Academy sa sekundarya at Unibersidad ng Pilipinas sa kolehiyo sa kursong pre-inhenyerya. Nakatambong siya sa Zambales Academy sa sekondarya ug Unibersidad sa Pilipinas nga kolehiyo sa mga kurso nga pre-engineering. Lumipat siya sa Institute of Commerce sa Jose Rizal College at nakapagtapos ng kursong Komersiyo. Mibalhin siya sa Institute of Commerce sa Jose Rizal College ug nakatapos sa kurso sa Commerce. Nagtrabaho siya bilang tsuper habang nag-aaral. Nagtrabaho siya isip usa ka chauffeur sa panahon sa iyang pagtuon. Siya ay nagtrabaho bilang mekaniko ng Try Tran Bus Company sa Maynila at kalaunang naging manager nito. Nagtrabaho siya isip mekaniko alang sa Try Tran Bus Company sa Maynila ug kini ang general manager. Sa opisina ng Try Tran na nakilala niya ang kanyang asawang si Luz Banzon na kumukuha ng kabayaran para sa kompanya ng bus na ipinagbili ng ama ni Banzon sa Try Tran. Sa opisina sa Try Tran nakilala niya ang iyang asawa, si Luz Banzon, nga nagbayad para sa kompanya sa bus nga gibaligya sa amahan ni Banzon kay Try Tran. Sila ay ikinasal noong Hunyo 10, 1933. Naminyo sila kaniadtong Hunyo 10, 1933. Sa pagsiklab ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sumali si Magsaysay sa motor pool ng ika-31 Dibisyong impanterya ng Hukbo ng Pilipinas bilang kapitan. Sa pagsugod sa World War II , si Magsaysay miapil sa motor pool sa 31th Infantry Division sa Philippine Army isip kapitan. Pagkatapos ng pagbagsak ng Bataan noong 1942, inorganisa niya ang Puwersang Gerilya ng kanluraning Luzon na lumaban sa mga Hapones. Human sa pagkapukan sa Bataan sa 1942, giorganisar niya ang Guerrilla Forces sa kasadpang Luzon aron sa pagpakig-away sa mga Hapones. Nanatili siya sa ranggong kapitan nang mapalaya ng mga Amerikano ang Pilipinas noong 1945 bagaman pinangasiwaan niya ang mga 12,000 katao. Nagpabilin siya sa ranggo sa kapitan sa gipagawas sa mga Amerikano ang Pilipinas kaniadtong 1945 bisan kung nagdumala siya mga 12,000 ka tawo. Tumanggi siyang itaas ang kanyang ranggo ngunit ginawa siyang isang major ng mga Amerikano. Siya nagdumili sa pagpataas sa iyang ranggo apan gihimo siya nga usa ka mayor sa mga Amerikano. Sa wakas ng digmaan, hinirang siyang Militaryong Gobernador ng Zambales noong Pebrero 4, 1945. Sa pagtapos sa giyera, gitudlo siya nga Gobernador sa Militar sa Zambales kaniadtong Pebrero 4, 1945. Pagkatapos ng dalawang buwan, ang administrasyong panglalawigan ay inilipat sa sibilyang Gobernador. Pagkahuman sa duha ka bulan, ang administrasyon sa probinsya gibalhin sa Gobernador sa sibilyan. Noong Abril 23, 1946, si Magsaysay ay nahalal sa Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas bilang Independiyente. Kaniadtong Abril 23, 1946, si Magsaysay napili sa House of Representatives sa Pilipinas isip usa ka Independent. Noong 1948, pinili siya ni Pangulong Manuel Roxas upang pumunta sa Washington, Estados Unidos bilang Chairman of the Committee on Guerilla Affairs upang makatulong sa pagpasa ng Rogers Bill na nagbibigay ng mga benepisyo sa mga beteranong Pilipino sa digmaan. Niadtong 1948, gipili siya ni Presidente Manuel Roxas nga moadto sa Washington , Estados Unidos isip Chairman sa Committee on Guerilla Affairs aron matabangan ang pagpasa sa Rogers Bill nga naghatag benepisyo sa mga beterano nga Pilipino sa giyera. Muli siyang nahalal na kinatawan noong 1948 at naging Chairman ng House National Defense Committee. Napili siya nga napili kaniadtong 1948 ug nahimo nga Chairman sa House National Defense Committee. Noong Agosto 31, 1950, si Magsaysay ay hinirang ni Pangulong Elpidio Quirino na maging Kalihim ng Pambansang pagtatanggol matapos alukin ni Magsaysay si Quirino na labanan ang mga gerilyang komunista gamit ang kanyang mga karanasan sa labanang gerilya noong Digmaan. Kaniadtong Agosto 31, 1950, si Presidente Elpidio Quirino natudlo nga Sekretaryo sa Pambansang Depensa matapos nga gitanyag ni Magsaysay ang away ni Quirino batok mga gerilya nga komunista nga gigamit ang iyang mga kasinatian sa giyera sa gerilya sa panahon sa Gubat. Pinaigting ni Magsaysay ang kanyang pakikidigma laban sa mga Hukbalahap na naging isa sa pinakamatagumpay na kampanyang anti-gerilya sa modernong kasaysayan. Gipakusgan ni Magsaysay ang iyang gubat batok sa Armed Forcesnga nahimoÕg usa sa labing malampuson nga mga kampanya kontra gerilya sa modernong kasaysayan. Ang tagumpay nito ay sinasabing sanhi sa isang bahagi ng mga hindi kombensiyonal na pamamaraang ginamit ni Magsaysay. Ang kalampusan niini giingon nga tungod sa bahin sa dili kinaugalingon nga pamaagi nga gigamit ni Magsaysay. Ginamit niya ang mga sundalo ng Hukbo ng Pilipinas upang mamahagi ng mga relief good at iba pang mga tulong sa mga malalayong pook sa probinsiya. Gigamit niya ang mga sundalo sa Philippine Army aron ipang-apod-apod ang mga relief goodies ug uban pang tabang sa mga hilit nga lugar sa lalawigan. Nagtayo ang hukbo ng mga paaralan, mga ospital, mga bahay pansakahan para sa mga mahihirap na mamamayan. Gitukod sa kasundalohan ang mga eskuylahan, ospital, balay sa mga kabus. Nag-alok si Magsaysay ng kapatawaran, paggamot medikal at libreng lupain sa kagubatan ng Mindanao sa sinumang rebelde na susuko. Naghatag si Magsaysay og pasaylo, medikal nga pagtambal ug libre nga yuta sa kalasangan sa Mindanao sa bisan unsang pagsurender sa mga rebelde. Habang ang opinyong maganda ng publiko sa hukbo ng Pilipinas ay tumataas, ang bilang ng Hukbalahap ay bumabagsak. Ingon nga pagtaas sa opinyon sa publiko sa hukbo sa Pilipinas, ang ihap sa Hukbalahap nahulog. Bago ni Magsaysay, ang mga mamamayan sa mga mga malalayong pook na rural ay walang tiwala sa mga sundalo ng Hukbo ng Pilipinas, ngunit sa ilalim ni Magsaysay ay nagsimulang igalang at hangaan ng mga mamamayan ang mga sundalo. Sa wala pa si Magsaysay, ang mga lungsuranon sa hilit nga mga lugar sa bukid wala pagsalig sa mga sundalo sa Philippine Army, apan sa ilalum ni Magsaysay nagsugod sa pagtahod ug pagdayeg sa mga sundalo. Noong mga 1952, ang karamihan ng mga pinunong rebelde ay nabihag o napatay na. Pagka-1952, kadaghanan sa mga lider sa rebelde gidakup o gipatay. Noong mga 1953, naniwala si Quirino na ang banta ng Hukbalahap ay nakontrol na at si Magsaysay ay nagiging labis na makapangyarihan sa politika. Pagka-1953, nagtuo si Quirino nga ang paghulga sa Hukbalahap kontrolado ug nga ang Magsaysay nahimoÕg mas kusog sa politika. Nakatagpo si Magsaysay ng panghihimasok at panghaharang ng Pangulong Quirino at mga tagapayo nito sa takot na baka matalo sila sa susunod na halalan ng pagkapangulo. Nasugatan ni Magsaysay ang pagkabalda ug pagbabag ni Presidente Quirino ug sa iyang mga tigtambag sa kahadlok nga mapilde sila sa sunod nga eleksyon sa presidente. Sa panahong ito ay wala pang intensiyon si Magsaysay na tumakbo bilang pangulo ngunit hinikayat mula sa ibat ibang panig ng lipunan. Niining panahona walaÕy katuyoan si Magsaysay nga modagan sa pagka-presidente apan gi-recruit gikan sa lainlaing mga bahin sa katilingban. Kalaunan siyang nahikayat na ang pagtakbo sa pagkapangulo ang paraan upang maipagpatuloy ang kanyang pakikipaglaban sa komunismo. Sa ulahi iyang gikombinsir nga ang pagdagan alang sa pagkapangulo mao ang paagi aron mapadayon ang iyang away batok sa komunismo. Naniwala si Magsaysay na ang tiwaling administrasyon ni Quirino ang nagsasanhi ng pagsiklab ng mga gerilyang komunista. Nagtuo si Magsaysay nga ang mga corruptAng administrasyon ni Quirino hinungdan sa pagbuto sa mga gerilya nga komunista. Nagbitiw si Magsaysay bilang kalihim ng pagtatanggol ni Quirino noong Pebrero 28, 1953 at naging kandidato para sa pagkapangulo ng Partido Nacionalista. Nag-resign si Magsaysay isip secretary of defense ni Quirino kaniadtong Pebrero 28, 1953 ug nahimong kandidato sa pagkapangulo sa Nacionalista Party . Inaugurasyon nina Ramon Magsaysay at Carlos P. Garcia bilang Pangulo at Ikalawang Pangulo noong Disyembre 30, 1953, Independence Grandstand (ngayong Quirino Grandstand) Gi-inagurahan ni Ramon Magsaysay ug Carlos P. Garcia ingon Presidente ug Bise Presidente kaniadtong Disyembre 30, 1953, Independence Grandstand (karon Quirino Grandstand) Nanalo si Ramon Magsaysay sa 1953 halalan ng pagkapangulo laban sa nakaupong pangulong si Elpidio Quirino. Si Ramon Magsaysay midaog sa eleksyon sa pagka-presidente sa 1953 batok sa naglingkod nga presidente nga si Elpidio Quirino . Siya ay nanumpa na suot ang Barong Tagalog na kauna-unahang pangulo ng Pilipinas na gumawa nito. Gisaad niya nga isul-ob ang Barong Tagalog isip labing una nga pangulo sa Pilipinas. Binuksan niya ang mga bakod ng Malaca–ang sa mga ordinaryong mamamayan. Gibuksan niya ang mga koral sa Malaca–ang sa mga ordinaryong lungsuranon. Buong nilinis ni Magsaysay ang hukbo ng Pilipinas, winakasan ang korupsiyon at pinatalsik ang mga walang kakayahang heneral. Limpyo nga gilimpyohan ni Magsaysay ang hukbo sa Pilipinas, natapos ang korapsyon ug gipalagpot ang mga walaÕy gahum nga mga heneral. Ang mga espesyal na unit na anti-gerilya ay nilikha laban sa mga naghihimagsik. Ang mga espesyal nga yunit nga anti-gerilya gihimo sa mga rebelde. Ang susi sa tagumpay ni Magsaysay ang kanyang pakikitungo sa mga ordinaryong mamamayan. Ang yawi sa kalampusan ni Magsaysay mao ang iyang pakigsabot sa mga ordinaryong lungsuranon. Mahigpit niyang ipinatupad ang disiplina ng mga hukbo sa kanilang pakikitungo sa mga magsasaka. Hugot niyang gipatuman ang disiplina sa mga tropa sa ilang pakigsabot sa mga mag-uuma. Bilang Pangulo, nilinang niya ang malapit na pakikipagugnayang ekonomiko at panseguridad ng Pilipinas sa Estados Unidos. Isip Presidente, gipunting niya ang suod nga relasyon sa ekonomiya ug seguridad sa Pilipinas sa Estados Unidos. Ang paglago ng ekonomiya ng Pilipinas ay 7.13 %. Ang paglambo sa ekonomiya sa Pilipinas mao ang 7.13%. Dahil sa malubhang pagiging hindi pantay ng pamamahagi ng mga lupain at kayamanan sa mga mahihirap na mamamayan, nagpakilala siya ng mga reporma sa lupain ngunit ang mga ito ay patuloy na hinaharang mga konserbatibong kasapi ng Kongreso ng Pilipinas na may-ari ng mga lupain na kumakatawan sa kanilang pansariling interes. Tungod sa grabe nga dili pagkakapareho sa pag-apod-apod sa mga yuta ug katigayunan sa mga kabus, gipakilala niya ang mga reporma sa yuta apan kini nagpadayon sa pagpugong sa mga konserbatibo nga mga myembro sa Philippine Congress nga nanag-iya sa mga yuta nga nagrepresentar sa mga yuta sa ilang personal nga interes. Gayunpaman, nagawang makakuha ni Magsaysay ng mga tirahang lupain para sa mga walang tahanang magsasaka, nagawang pabagsakin ang presyo ng mga bilihin at nagawang hatiin ang mga malalaking estadong lupain. Bisan pa, nakakuha si Magsaysay og residensiyal nga yuta alang sa mga walaÕy puy-anan nga mga mag-uuma, nagpaubos sa mga presyo sa palaliton ug nakaguba sa daghang mga estates. Bundok Manunggal na pinagbagsakan ng eroplanong sinasakyan ni Magsaysay. Ang Mount Manunggal nahulog sa eroplano nga gisakyan ni Magsaysay. Libingan ni Magsaysay sa Sementeryo Norte sa Maynila. Ang lubnganan ni Magsaysay sa Northeast Cemetery sa Manila. Noong Marso 16, 1957, nilisan ni Magsaysay ang Cebu kung saan siya nagsalita sa tatlong mga institusyon ng edukasyon. Niadtong Marso 16, 1957, si Magsaysay mibiya sa Sugbo diin namulong siya sa tulo ka mga institusyong pang-edukasyon. Nang kinagabihan ng mga ala una ng madaling araw, sumakay siya sa eroplano ng pangulo na "Mt. Pinatubo" na isang C-47 pabalik sa Maynila. Pagkaaga sa kaadlawon sa buntag, nagsakay siya sa eroplano sa presidente nga "Mt. Pinatubo" usa ka C-47 balik sa Manila. Nang kinaumagahan nang Marso 17, ang kanyang eroplano ay iniulat na nawawala. Pagka buntag sa Marso 17, ang iyang eroplano gikataho nga nawala. Nang katanghalian, iniulat na ang kanyang eroplano ay bumagsak sa Bundok Manunggal sa Cebu at ang 26 sa 27 pasahero at crew ay namatay. Pagka hapon, gikataho nga ang iyang eroplano nag-crash sa Mount Manunggal sa Sugbo ug 26 sa 27 ka mga pasahero ug tripulante ang napatay. Ang tanging nakaligtas ang mamamahayag na si Nestor Mata. Ang nahibilin lamang mao ang dyurnalista nga si Nestor Mata. Ang tinatayang 2 milyong katao ay dumalo sa paglilibing kay Magsaysay noong Marso 22, 1957. Gibana-bana nga 2 milyon nga mga tawo ang mitambong sa lubong sa Magsaysay kaniadtong Marso 22, 1957. Hinalinhan siya ni Pangalawang Pangulo si Carlos Garcia bilang Pangulo. Gipuli siya ni Bise Presidente Carlos Garcia isip Presidente. Si Carlos Polistico Garcia ay isang Pilipinong makata at politiko at ang ikawalong Pangulo ng Republika ng Pilipinas . Si Carlos Garcia Polistico mao ang usa ka Filipino magbabalak ug pulitiko ug sa ikawalo nga Presidente sa Republika sa Pilipinas . Naging pangalawang pangulo at miyembro ng gabinete ni Ramon Magsaysay si Garcia. Si Garcia nahimong ikaduhang pangulo ug sakop sa gabinete nga si Ramon Magsaysay . Nanumpa siya bilang pangulo nang mamatay si Magsaysay. Nanumpa siya nga mahimo siyang pangulo sa dihang namatay si Magsaysay. Kilala si Garcia sa kanyang pagpapatupad ng patakarang "Pilipino Muna" ("Filipino First"). Garcia nakamatikod sa iyang pagpatuman sa mga palisiya sa "Filipino First" ( " Filipino Unang "). Isinilang si Garcia noong 4 Nobyembre 1896 sa bayan ng Talibon, Bohol. Si Garcia natawo kaniadtong Nobyembre 4, 1896, sa lungsod sa Talibon , Bohol . Ang kaniyang mga magulang ay sina Policronio Garcia at Ambrosia Polistico. Ang iyang mga ginikanan mao sila si Policronio Garcia ug Ambrosia Polistico. Nag-aral siya sa Pamantasang Silliman sa Lungsod ng Dumaguete, at kinalaunan nagtapos din siya ng abogasya sa Philippine Law School at nakapasok sa bar noong 1923 sa Maynila. Nagtuon siya sa Silliman University sa Lungsod sa Dumaguete , ug sa ulahi migraduwar sa Philippine Law School ug misulod sa bar sa 1923 sa Manila. Iniwan niya pagsasanay ng abugasya at naging guro ng highschool. Gibiyaan niya ang praktis sa aborsyon ug nahimo nga magtutudlo sa highschool. Una niyang pinasok ang politika noong 1926 bilang kaanib sa Kapulungan ng mga Kinatawan at naglingkod hanggang 1932. Una siyang misulod sa politika kaniadtong 1926 isip usa ka myembro sa House of Representatives ug nagserbisyo hangtod 1932. Nagsilbi si Garcia bilang gobernador ng Bohol mula 1932 hanggang 1941. Si Garcia nagsilbing gobernador sa Bohol kaniadtong 1932 hangtod 1941. Nahalal siya sa Senado ng Pilipinas noong 1941 ngunit hindi nakapaglingkod dahil sa pananakop ng mga Hapones noong Disyembre 1941. Napili siya sa Senado sa Pilipinas kaniadtong 1941 apan wala makaserbisyo tungod sa pag-okupar sa Hapon kaniadtong Disyembre 1941. Ipinagpatuloy niya ang paglilingkod bilang Senador nang mapalaya ang Pilipinas sa pananakop ng mga Hapones noong 1945. Nagpadayon siya nga nagsilbing Senador kung ang Pilipinas napalaya gikan sa pagsakop sa mga Hapon kaniadtong 1945. Siya ay nanungkulan mula 1945 hanggang 1953. Nagserbisyo siya kaniadtong 1945 hangtod 1953. Tumungo si Garcia sa Estados Unidos upang ilobby ang kabayaran para pinsala sa digmaan ng Pilipinas. Nag-opisina si Garcia. sa Estados Unidos aron mag-lobby alang sa kadaot sa gubat sa Pilipinas. Siya ay nagsilbi ring delegado ng bagong nabuong United Nations sa San Francisco. Nagsilbi usab siya usa ka delegado sa bag-ong naporma nga United Nations sa San Francisco. Sa Senado, siya ay naging pinuno ng minorya at namuno sa mga impluwensiyal na komite hingil sa pamahalaan, hukbo, katarungan at ugnayang pandayuhan ng Pilipinas. Sa Senado, siya usa ka minoriya nga lider ug pinuno nga mga impluwensyal nga komite sa gobyerno sa Pilipinas, hukbo, hustisya ug relasyon sa langyaw. Pagkatapos sumuko ang mga Amerikano sa mga Hapones noong Mayo 1942, si Garcia ay pinahanap ng mga autoridad na Hapones upang hulihin dahil sa kanyang pagtangging sumali sa pananakop ng mga Hapones. Matapos sumuko ang mga Amerikano sa mga Hapones kaniadtong Mayo 1942, si Garcia gihangyo sa mga awtoridad sa Japan nga iaresto tungod kay nagdumili sila nga moapil sa pagsakop sa mga Hapones. Siya ay sumali sa puwersang gerilyang laban sa Hapon sa Bohol hanggang sa matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Nag-apil siya sa mga pwersang gerilya sa Hapon sa Bohol hangtod sa katapusan sa World War II. Inaugurasyon nina Ramon Magsaysay at Carlos P. Garcia bilang Pangulo at Ikalawang Pangulo noong Disyembre 30, 1953, Independence Grandstand (ngayong Quirino Grandstand). Gi-inagurahan ni Ramon Magsaysay ug Carlos P. Garcia ingon Presidente ug Bise Presidente kaniadtong Disyembre 30, 1953, Independence Grandstand (karon Quirino Grandstand). Noong Nobyembre 1953, si Garcia ay nahalal na Pangalawang Pangulo kasama ni Ramon Magsaysay bilang Pangulo ng Pilipinas. Niadtong Nobyembre 1953, napili si Garcia nga Bise Presidente kauban si Ramon Magsaysay ingon Presidente sa Pilipinas. Sa ilalim ni Magsaysay, si Garcia ay naging Kalihim ng ugnayang pandayuhan. Ubos sa Magsaysay, si Garcia nahimong Kalihim sa Foreign Relations. Bilang kalihim nito, nilikha niya ang kasunduang kapayapaan sa Hapones at nakipagayos para sa pagbabayad nito sa digmaan. Ingon sekretaryo niini, gimugna niya ang kasabotan sa pakigdait sa Japan ug gihan-ay ang pagbayad alang sa giyera. Dumalo si Garcia sa Komperensiyang Geneva hinggil sa mga bagay na Asyano. Mitambong si Garcia sa Geneva Conference bahin sa mga butang sa Asya. Kanyang inatake ang mga komunista at sinuportahan ang mga patakarang Amerikano sa buong Silangan. Giatake niya ang mga komunista ug gisuportahan ang mga patakaran sa Amerika sa Sidlakan. Sa Pilipinas, patuloy niyang binuo ang mga patakarang pandayuhan at nangasiwa sa Southeast Asia Treaty Organization (SEATO) Conference noong 1954 na nagresulta sa walong kasaping alyansang panghukbo upang pigilan ang paglawak ng komunismo. Sa Pilipinas, padayon niya nga nagpalambo sa patakaran sa langyaw ug gipangunahan ang Komperensya sa Southeast Asia Treaty (SEATO) Conference kaniadtong 1954 nga miresulta sa walo ka mga myembro sa alyansa nga mapugngan ang pagkalat sa komunismo. Inaugurasyon ni Carlos P. Garcia bilang Pangulo ng Pilipinas sa kamatayan ni Ramon Magsaysay. Si Carlos P. Garcia gikoronahan isip Presidente sa Pilipinas sa pagkamatay ni Ramon Magsaysay . Noong Marso 1957 si Garcia ay naging presidente matapos pumanaw si Ramon Magsaysay sa isang aksidente sa eroplano. Niadtong Marso 1957 si Garcia nahimong presidente sa pagkamatay ni Ramon Magsaysay sa pagkahulog sa eroplano. Nagwagi siya sa halalang pampanguluhan noong Nobyembre 1957. Nadaog niya ang pagkapresidente pagka-presidente kaniadtong Nobyembre 1957. Upang makuha ang pagkapanalo sa 1957 halalan, pinili niya si Diosdado Macapagal mula sa oposisyong Partido Liberal na maging kasamang tatakbo bilang pangalawang pangulo. Aron modaog sa eleksyon sa 1957, gipili niya si Diosdado Macapagal gikan sa oposisyon nga Liberal Party nga modagan isip bise presidente. Bilang Pangulo, nagpanatili siya ng isang striktong programa ng paghihigpit upang maalis ang korupsiyon. Isip Presidente, iyang gipadayon ang usa ka higpit nga programa sa pag-undang sa pagwagtang sa korapsyon. Sinikap niyang pigilan ang yumayabong na itim na pamilihan at sinikap na pagsiglahin ang ekonomiya. Gisulayan niya nga mapahunong ang us aka merkado sa itom nga merkadoug nagtinguha nga pukawon ang ekonomiya. Ang paglago ng ekonomiya ng Pilipinas ay nasa 4.54 %. Ang pagtubo sa ekonomiya sa Pilipinas anaa sa 4.54%. Kanyang ipinatupad ang patakarang "Pilipino Muna" upang wakasan ang pananaig ng mga dayuhan sa ekonomiya ng Pilipinas. Gisagop niya ang "Unang Pilipino" nga palisiya aron tapuson ang mga langyaw nga dominyo sa ekonomiya sa Pilipinas. Ang lahat ng mga imbestor na dayuhan na karamihan ay mga Amerikano ay nilimitahan sa kaunti sa 51 porsiyentong interes sa mga kompanyang domestiko. Ang tanan nga mga langyaw nga namuhunan sa langyaw nga limitado sa 51 porsyento nga interes sa mga kompaniya sa domestic. Sinimulan rin niya ang paglayo sa buong pagsalalay sa Estados Unidos bilang guarantor ng seguridad ng Pilipinas at naghanap ng bagong orientasyon tungo sa ibang mga bansang Asyano. Nagsugod usab siya paglayo gikan sa Estados Unidos isip usa ka garantiya sa seguridad sa Pilipinas ug nangita usa ka bag-ong orientasyon sa ubang mga nasud sa Asya. Ang mga patakarang ito ay hindi nagustuhan ng mga Amerikano. Kini nga mga palisiya wala gusto sa mga Amerikano. Sinikap rin ni Garcia na buhayin ang mga katutubong sining pangkultura upang pagtibayin ang pagkakakilanlang pambansa ng mga Pilipino. Gihangyo usab ni Garcia nga mabuhi ang mga katutubong kultura sa kultura aron mapalig-on ang pagkilala sa nasyonal nga Pilipino. Habang nasa kapangyarihan, ang Pamahalaan ni Garcia ay nakipag-usap sa mga pinuno ng Estados Unidos upang mailipat sa kontrol ng Pilipinas ang mga hindi na ginagamit na base militar ng Amerika. Samtang sa gahum, ang Pamahalaang Garcia nakig-istorya sa mga opisyal sa Estados Unidos aron mahunong ang pagkontrol sa base militar sa Amerika sa Pilipinas. Noong 1961, sa gitna ng isang bumagal na ekonomiya at mga alegasyon ng korupsiyon, si Garcia ay natalo sa halalan ng pagkapangulo sa kanyang pangalawang pangulong si Diosdado Macapagal. Sa 1961, taliwala sa usa ka hinay nga ekonomiya ug mga alegasyon sa korapsyon, nawala si Garcia sa pagkapresidente sa pagkapresidente sa iyang ikaduhang pangulo, si Diosdado Macapagal . Sa kalaunan ay naging labis ang pagiging maka-Pilipino ni Garcia at ang pagsira sa kanya ay pinasimulan sa mga pahayagan, sa himpapawid sa tulong ng CIA samantalang pinaboran naman ng mga Amerikano si Diosdado Macapagal upang manalo sa halalan noong 1961. Sa katapusan si Garcia nahimo nga usa ka Pilipino ug ang iyang pagkaguba gisugdan sa mga pamantalaan, gitabangan sa CIA samtang ang mga Amerikano gipaboran si Diosdado Macapagal nga modaog sa eleksyon kaniadtong 1961. Pagkatapos ng pagkatalo, siya ay nagretiro na sa pultika ngunit noong 1971 ay hinikayat siya ni Ferdinand Marcos na mamuno sa isang bagong kumbensiyong konstitusyonal na lilikha ng Saligang Batas ng Pilipinas ng 1973 ngunit namatay siya bago pa makuha ang posisyon. Pagkahuman sa iyang pagkapildi, nagretiro siya sa politika apan kaniadtong 1971 gikabuangan siya ni Ferdinand Marcos nga manguna sa usa ka bag-ong konstitusyon sa konstitusyon nga maghimo sa Konstitusyon sa Pilipinas kaniadtong 1973 apan namatay siya sa wala pa mangatungdanan. Bukod sa kanyang mga nagawa bilang makabansang politiko, si Garcia ay kilala rin na makata sa kanyang diyalektong Boholano. Dugang sa iyang nahimo nga usa ka politiko nga nasyunalista, si Garcia nailhan usab nga magbabalak sa iyang diyalekto nga Boholano. Namatay siya sa atake sa puso noong 14 Hunyo 1971 sa edad na 74. Namatay siya sa atake sa kasingkasing kaniadtong 14 Hunyo 1971 sa edad nga 74. Si Diosdado Pangan Macapagal ay ang ika-9 na Pangulo ng Republika ng Pilipinas na makikita sa dalawandaang piso na isyu ng Bangko Sentral ng Pilipinas. Ang Diosdado Pangan Macapagal mao ang ika-9 nga Presidente sa Republika sa Pilipinas nakakaplag sa duha ka gatus ka pesos isyu sa Central Bank sa Pilipinas . Siya ay ama ni Gloria Macapagal-Arroyo na naging pangulo rin sa Pilipinas. Siya ang amahan ni Gloria Macapagal-Arroyokinsa mao usab ang presidente sa Pilipinas. Inilunsad niya agad ang programa sa dekontrol. Gilayon niya nga gilansad ang programa sa decontrol. Ibig sabihin, wala nang limitasyon sa importasyon at palitan ng piso sa dolyar. Sa ato pa, walaÕy limitasyon sa pag-import ug pagbinayloay sa mga peso sa dolyar. Bilang pag-alinsunod sa kahilingan ni Macapagal, ang Kodigo ng Repormang Panlupa, ay ipinasa ng Kongreso. Subay sa hangyo ni Macapagal, ang Land Reform Code, gipasa sa Kongreso. Ito ay nilagdaan ni Macapagal noong Agosto 8, 1963 upang maging ganap na batas. Gipirmahan kini ni Macapagal kaniadtong Agosto 8, 1963 aron mahimong balaod. Sa ilalim ng Administrasyon ni Macapagal ay nalipat ang pagdiriwang ng Araw ng Kalayaan sa Hunyo 12 sa halip Hulyo 4, tinawag na lamang na Araw ng Pagkakaibigan ng mga Pilipino at Amerikano ang Hulyo 4, 1946. Ubos sa Macapagal Administration, ang pagsaulog sa Araw ng Kalayaan gipasa kaniadtong Hunyo 12 imbis Hulyo 4, nga gitawag nga Philippine and American Friendship Day kaniadtong Hulyo 4, 1946. Tinagurian si Diosdado Macapagal bilang "Batang Mahirap mula sa Lubao" dahil anak siya ng isang mahirap na magsasaka. Si Diosdado Macapagal gitawag nga "Kabus nga Batang Lalaki gikan sa Kahoy" tungod kay siya anak sa usa ka dili maayong mag-uuma. Isinilang siya sa San Nicolas, Lubao, Pampanga noong 28 Setyembre 1910 kina Urbano Macapagal at Romana Pangan. Natawo siya sa San Nicolas, Lubao, Pampanga kaniadtong 28 Setyembre 1910 sa Urbano Macapagal ug Romana Pangan. Tumira siya sa isang tahanan at pumailalim sa pangangalaga ni Don Honorio Ventura hanggang magtapos ng pagka-Doktor sa mga Batas mula sa Pamantasan ng Santo Tomas noong 1936 at pumasok sa politika. Nagpuyo siya sa usa ka panimalay ug nakig-ambit sa pag-atiman ni Don Honorio Ventura hangtod nahuman niya ang iyang Doctorate in Law gikan sa University of Saint Thomas kaniadtong 1936 ug nakasulod sa politika. Bayaw siya ni Rogelio de la Rosa, embahador ng Pilipinas sa Cambo at siya ay presidente. Siya ang gipili ni Rogelio de la Rosa, ang embahador sa Pilipinas sa Cambo ug mao ang pangulo. Naging unang asawa niya si Purita de la Rosa. Nahimo siyang unang asawa ni Purita de la Rosa. Nang sumakabilang buhay ito, naging pangalawang asawa niya si Evangeline Macaraeg. Sa ulahing bahin sa kinabuhi, si Evangeline Macaraeg nahimong iyang ikaduhang asawa. Anak niya si Gloria Macapagal-Arroyo, ang sumunod na Pangulo ng Pilipinas, at sina Maria Cielo Macapagal Salgado, Arturo Macapagal , at Diosdado Macapagal, Jr. Ang iyang mga anak nga sina Gloria Macapagal-Arroyo , ang sunod nga Presidente sa Pilipinas , ug Maria Cielo Macapagal Salgado, Arturo Macapagal, ug Diosdado Macapagal, Jr. Nagtapos siya ng elementarya mula sa Mababang Paaralan ng Lubao at ng sekondarya mula sa Mataas na Paaralan ng Pampanga. Nagtungha siya sa elementarya gikan sa Lubao Elementary School ug sekondarya gikan sa Pampanga High School. Nagtapos siya ng kolehiyo mula sama University of Sto.Tomas. Nagtapos siya sa Unibersidad sa Sto.Tomas. Nagkamit siya ng degri sa larangan ng Abogasya. Nakakuha siya degree sa natad sa Balaod. Nagkamit din siya ng pagka-Doktor ng Batas na Sibil at Doktor ng Ekonomiya. Nakakuha usab siya usa ka Doctor of Civil Law ug usa ka Doctor of Economics. Una siyang nagtrabaho bilang abogado para sa isang tanggapang Amerikano. Una siya nagtrabaho isip abogado alang sa usa ka Amerikano nga opisina . Nahalal siya sa Kongreso noong 1949 at sa muli noong 1953. Gipili siya sa Kongreso kaniadtong 1949 ug usab kaniadtong 1953. Siya ang may-akda ng Batas ng Kalusugang Rural at ng Batas hinggil sa Naangkop na Mababang Sahod . Siya ang tagsulat sa Rural Health Law ug ang Minimum Wage Law . Nanguna rin siya sa delegasyong para sa Tratado ng Mutwal na Depensa ng Estados Unidos at Republika ng Pilipinas . Gipangunahan usab niya ang delegasyon alang sa US-RP Mutual Defense Treaty . Nahalal siya bilang Pangalawang Pangulo noong 1957 at naging Pangulo noong 1961. Napili siya nga Bise Presidente kaniadtong 1957 ug Presidente kaniadtong 1961. Inilunsad niya ang Kodigong Pangrepormang Panlupang Pansakahan at nilinis ang katiwalian sa pamahalaan. Iyang gipaila ang Agricultural Land Reform Code ug gihinloan ang korupsyon sa gobyerno. Limang taon siyang nagkaroon ng kaugnayan sa Programang Sosyo-Ekonomiko para sa pagkontrol ng pangangalakal sa ibang bansa. Nisulud siya sa lima ka tuig nga nakig-uban sa Socio-Economic Program alang sa pagpugong sa pamatigayon sa langyaw. Kilala rin siya sa pagkakaroon ng nasyonalisasyon ng pagtitingi at dahil sa Panukalang Batas na Pangrepormang Panglupa. Kilala usab siya alang sa nasudnon nga tingi ug tungod sa Land Reform Bill. Bilang dagdag, kabilang din sa kaniyang mga nagawa ang pagpapakalat ng Pambansang Wika, ang pagbabago ng petsa ng Araw ng Kalayaan mula Hulyo 4 na naging Hunyo 12, ang pag-aangkin sa Sabah (opisyal na iniharap noong 22 Hunyo 1962), at sa pagbubuo ng Maphilindo sa Kasunduang Maynila. Gawas pa, ang iyang mga kalampusan naglakip sa pagkalat sa Nasod sa Nasod, ang pagbag-o sa petsa sa Independence Day gikan sa Hulyo 4 hangtod Hunyo 12, ang pag-angkon sa Sabah (opisyal nga gipresentar kaniadtong Hunyo 22, 1962), ug ang pagporma sa Maphilindo sa Kasabutan sa Manila . Sa eleksiyon ng 1963, maraming nanalong kandidato mula sa Partidong Liberal at naging pangulo ng Senado si Ferdinand E. Marcos, isa ring Liberal katulad ni Macapagal. Sa eleksyon sa 1963, daghang mga kandidato sa Liberal Party ang nagdaog ug si Ferdinand E. Marcos, usa ka Liberal sama ni Macapagal, nahimong pangulo sa Senado. Subalit nagkaroon ng hidwaan sina Marcos at Macapagal. Apan si Marcos ug Macapagal adunay panagsinabtanay. Humiwalay sa Partido Liberal si Marcos at ginawa siyang kandidato ng Partido Nasyonalista sa pagkapangulo sa halalan ng 1965. Nagpalayo si Marcos gikan sa Liberal Party ug gihimong kandidato sa Nationalist Party alang sa pagkapresidente pagka-presidente kaniadtong 1965. Tinalo ni Marcos si Macapagal sa halalang iyon. Gipildi ni Marcos si Macapagal sa kato nga eleksyon. Humalili siya bilang pangulo ng Kumbensiyong Konstitusyonal noong 1971. Milampos siya isip pangulo sa Constitutional Convention kaniadtong 1971. Namatay siya dahil sa atake sa puso, pneumonia, at sakit sa bato, sa Sentrong Pangkalusugan ng Makati (Makati Medical Center) sa Lungsod ng Makati, noong 21 Abril 1997, sa edad na 86. Namatay siya sa atake sa kasingkasing, pulmonya , ug sakit sa kidney , sa Makati Medical Center sa Makati City , kaniadtong Abril 21, 1997, sa edad nga 86. Inilibing siya sa Libingan ng mga Bayani sa Taguig, Maynila. Siya gilubong sa Heroes Cemetery sa Taguig , Maynila . Si Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos ay ang ika-10 Pangulo ng Republika ng Pilipinas mula 30 Disyembre 1965 Ð 25 Pebrero 1986. Ang Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos mao ang ika-10 nga Presidente sa Republika sa Pilipinas gikan sa Disyembre 30, 1965 - 25 Pebrero 1986. Siya ay isang abogado at nagsilbing kasapi ng Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas mula 1949 hanggang 1959 at kasapi ng Senado ng Pilipinas mula 1959 hanggang 1965 bago naging Pangulo ng Pilipinas noong 1965 para sa apat na taong termino. Siya mao ang usa ka abogado ug nag-alagad ingon nga usa ka sakop sa House of Representatives sa Pilipinas gikan sa 1949 ngadto sa 1959 ug miembro sa Senado sa Pilipinasgikan 1959 hangtod 1965 sa wala pa nahimong Presidente sa Pilipinas kaniadtong 1965 alang sa usa ka upat ka tuig nga termino. Sa kanyang unang termino, sinimulan ni Marcos ang paggugol sa mga gawaing pampubliko kabilang ang pagtatayo ng mga lansangan, tulay, mga health center at mga eskwela. Sa iyang una nga termino, gisugdan ni Marcos ang paggasto sa mga pangpubliko nga mga buhat lakip na ang pagtukod og mga kalsada, tulay, mga sentro sa panglawas ug eskuylahan. Kanyang napanatili ang kanyang kasikatan sa kanyang unang termino at noong 1969 ay muling nahalal bilang pangulo para sa ikalawang 4 na taong termino. Gipabilin niya ang iyang dungog sa iyang una nga termino ug kaniadtong 1969 napili usab nga pangulo alang sa ikaduha nga 4 ka tuig nga termino. Gayunpaman, ang kasikatan ni Marcos bilang pangulo ay bumagsak sa kanyang ikalawang termino. Bisan pa, ang pagkapopular ni Mark isip presidente nahulog sa iyang ikaduha nga termino. Ang pagbatikos kay Marcos sa kanyang ikalawang termino ay nagmula sa panlilinlang sa kanyang 1969 kampanya at talamak na korupsiyon sa pamahalaan. Ang pagsaway ni Marcos sa iyang ikaduhang termino naggikan sa iyang 1969 nga kampanya ug korapsyon sa gobyerno . Nagkaroon din ng isang pangkalahatang kawalang kasiyahan ng mga mamamayan dahil ang populasyon ay patuloy na mabilis na lumalago kesa sa ekonomiya na nagsanhi ng mas mataas na kahirapan at karahasan. Adunay usab usa ka kinatibuk-ang pagkadismaya sa mga tawo samtang ang populasyon nagpadayon sa pagtubo nga labi ka kusog sa ekonomiya nga nagdala sa pagdugang sa kakabus ug kapintasan. Ang NPA ay nabuo noong 1969 at ang MNLF ay nakipaglaban para sa pakikipaghiwalay sa Pilipinas ng Muslim Mindanao. Gibuhat ang NPA kaniadtong 1969 ug ang MNLF nakig-away alang sa panagbulag sa Pilipinas sa Muslim Mindanao. Sinamantala ni Marcos ang mga ito at ang ibang mga insidente gaya ng mga pagpoprotesta ng mga manggagawa at mga estudyante at pambobomba sa mga iba't ibang lugar sa bansa upang lumikha ng isang kapaligiran ng krisis at takot na kanyang kalaunang ginamit upang pangatwiranan ang kanyang pagpapataw ng Batas Militar o Martial Law. Gipahimuslan ni Marcos kini ug uban pang mga insidente sama sa mga protesta sa mga trabahante ug estudyante ug pagpamomba sa lainlaing mga bahin sa nasud aron makamugna ang usa ka kahimtang sa krisis ug kahadlok nga gigamit niya aron mapanghimatuud ang iyang pagpahamtang. sa Martial Law o Martial Law . Sa panahong ito, ang popularidad ni Senador Benigno Aquino Jr. at ng oposisyong Partido Liberal ay mabilis na lumago. Niining panahona, ang pagkapopular ni Senador Benigno Aquino Jr. ug ang pagsupak sa Liberal Party paspas nga mitubo. Sinisi ni Marcos ang mga komunista para sa nakakahinalang pambobomba ng rally ng partido Liberal sa Plaza Miranda noong 21 Agosto 1971. Gisisi ni Marcos ang mga komunista sa sensational bombing sa rally sa party sa Liberal sa Plaza Miranda kaniadtong Agosto 21, 1971. Ang isang isinagawang pagtatangkang pagpaslang sa kalihim ng pagtatanggol ni Marcos na si Juan Ponce Enrile ang isang dahilang ibinigay ni Marcos upang ipataw ang Martial Law ngunit ito ay kalaunang inamin ni Enrile na peke. Ang pagsulay nga pagsulay nga patyon ang kalihim sa depensa ni Juan Juan Ponce Enrile usa ka motibo nga gihatag ni Marcos aron ipahamtang ang Martial Law apan kini si Enrile sa sinugdanan miangkon nga kini peke. Noong 23 Setyembre 1972 ay idineklara ni Ferdinand Marcos ang Batas Militar o Martial Law at binuwag ang Kongreso ng Pilipinas na nag-aalis ng tungkulin sa mga senador at kinatawan. Kaniadtong Septiyembre 23, 1972, gideklarar ni Ferdinand Marcos ang balaud sa martial o giwagtang ang Kongreso sa Pilipinas nga nagtangtang sa mga senador ug representante. Sa ilalim ng Batas Militar, nagkaroon ng kapangyarihang lehislatibo o paggawa ng batas si Marcos. Ubos sa martial law, si Marcos adunay gahum sa pamunuan o lehislatibo . Noong 1973, pinalitan ang Saligang Batas ng Pilipinas ng 1935 ng isang bagong Saligang Batas at si Marcos ay nagmungkahi ng mga amiyenda sa bagong Saligang Batas na pinagtibay noong 1976 na nagbibigay sa kanya ng kapangyarihan na magpapatuloy na magsanay ng mga kapangyarihan sa ilalim ng 1935 Saligang Batas at ng lahat ng mga kapangyarihang ipinagkaloob sa Pangulo at Punong Ministro ng 1973 Saligang Batas gayundin ng mga kapangyarihang paggawa ng batas hanggang sa iangat ang Batas Militar. Sa 1973, ang Konstitusyon sa Pilipinas sa 1935 gipulihansa bag-ong Konstitusyon ug gisugyot ni Mark ang mga pagbag-o sa bag-ong Konstitusyon nga gisagop kaniadtong 1976 nga naghatag kaniya gahum nga magpadayon sa paggamit sa mga gahum sa ilalum sa 1935 Konstitusyon ug ang tanan nga gahum nga gihatag sa Presidente ug Punong Ministro sa 1973 Konstitusyon ingon man gahum sa pamunuan hangtod ang balaod sa martial gibayaw. Sa ilalim ng Batas Militar ipinabilanggo ni Marcos ang mga 30,000 politikong oposisyon, mga bumabatikos na mamamahayag at mga aktibista kabilang si Senador Benigno "Ninoy" Aquino. Ubos sa martial law, gipriso ni Marcos ang dul-an sa 30,000 mga pulitiko sa oposisyon, press mamamahayag ug aktibista lakip si Senador Benigno "Ninoy" Aquino . Mula 1973, ginawang pag-aari ng pamahalaan ni Marcos ang mga pribadong negosyo at naging pag-aari ni Marcos o ibinigay sa kanyang mga crony o kamag-anak. Sukad 1973, ang gobyerno ni Marcos adunay mga pribadong negosyo ug gipanag-iya ni Marcos o gihatagan sa iyang mga kroni o paryente. Itinatag ni Marcos ang kapitalismong crony at mga monopolyo sa mga mahahalagang industriya gaya ng buko, tabako, saging, pagmamanupaktura, asukal at iba pa na nagbigay ng malaking pakinabang sa kanyang mga crony. Giorganisar ni Marcos ang kapitalismo sa crony ug mga monopolyo sa mga importanteng industriya sama sa gapas, tabako, saging, paggama, asukal ug daghang uban pa nga nakatampo kaayo sa iyang mga kroni . Si Marcos ay mabigat na umutang sa dayuhan na umabot ng 28 bilyong dolyar noong mapatalsik si Marcos noong Pebrero 1986 mula kaunti sa 2 bilyong dolyar noong maluklok si Marcos bilang pangulo noong 1965. Daghang utang kabubut - on ni Mark sa mga langyawnga miabot sa 28 bilyones dolyares sa pagpalagpot ni Marcos sa Pebrero 1986 gikan sa ubos pa kay sa 2 ka bilyon nga dolyares sa milingkod Marcos isip presidente sa 1965. Kanyang hinirang ang mga opiser ng militar upang mangasiwa sa ilang mga korporasyon at inutos niyang kontrolin ng militar ang lahat ng mga pampublikong utilidad at media. Siya punoan nga gitudlo sa militar sa pagdumala sa pipila ka mga corporate ug mando ngadto sa kontrolado sa militar ang tanan nga mga gamit sa publiko ug media. Ang mga hukumang sibilyan ay inalisan ni Marcos ng kapangyarihan at autonomiya. Gikuha sa mga sibilyan nga korte si Marcos sa gahum ug awtonomiya. Ang mga sahod ng mamamayan ay nangalahati at ang pambansang sahod ng Pilipinas na hinahawakan lamang ng pinakamayamang 10 porsiyento ng populasyon ng Pilipinas ay tumaas mula 27 % to 37%. Ang suhol sa mga lungsuranon nabahin ug ang nasyonal nga sweldo sa Pilipinas nga gihuptan lamang sa labing adunahan nga 10 porsyento sa populasyon sa Pilipinas gikan sa 27% ngadto sa 37%. Ang kritiko ni Marcos na si Benigno Aquino, Jr. ay natagpuang nagkasala ng hukumang militar ng pagpapabagsak ng pamahalaan ni Marcos noong 1977 at hinatulan ng parusang kamatayan. Ang kritiko ni Marcos nga si Benigno Aquino, Jr. napamatud-an nga sad-an sa korte sa militar nga gipalaglag ang gobyernong Marcos kaniadtong 1977 ug gihukman nga patyon. Nagkaroon ng sakit sa puso si Aquino habang nakabilanggo at pinili ni Aquino na tumungo sa Estados Unidos sa halip na gamutin ng mga doktor na nag-atubiling masangkot sa kontrobersiya. Nag-antos sa atake sa kasingkasing si Aquino samtang sa bilanggoan ug gipili ni Aquino nga moadto sa Estados Unidos imbis nga pagtratar sa mga doktor nga nagduha-duha sa pag-apil sa kontrobersya. Upang makamit ni Marcos ang pag-endorso ng Papa na dumalaw noong Pebrero 1981 at Simbahang Katoliko sa kanyang rehime, inangat ni Marcos ang Martial law noong 17 Enero 1981 bagaman ang lahat ng mga kautusan at atas na inilabas noong Martial Law ay nanatiling may bisa. Aron makuha ang pagduso ni Marcos sa Papa nga nagbisita kaniadtong Pebrero 1981 ug ang Simbahang Katoliko sa rehimen niini, gisagop ni Marcos ang balaud sa Martial kaniadtong Enero 17, 1981 bisan pa ang tanan nga mga balaod ug mando nga gipagawas sa Martial Law nagpabilin nga epektibo. Ang isang bagong halalan ay idinaos noong 1981 kung saan nanalo si Marcos ng isa pang anim na taong termino bilang pangulo. Usa ka bag-ong eleksyon ang gipahigayon kaniadtong 1981 diin nakadaog usab si Mark og unom ka tuig nga termino isip pangulo. Pagkatapos ng tatlong taon, bumalik si Ninoy Aquino sa Pilipinas noong 21 Agosto 1983 kung saan siya pinaslang sa ng paliparan na kalaunang tinawag na Ninoy Aquino Intenational Airport. Pagkahuman sa tulo ka tuig, si Ninoy Aquino nakabalik sa Pilipinas kaniadtong Agosto 21, 1983, diin gipatay siya sa usa ka paliparan nga naila kaniadto nga Ninoy Aquino Intenational Airport . Natagpuan ng komisyong hinirang ni Marcos na ang sabawatang militar ang nasa likod ng pagpaslang kay Ninoy ngunit mga nasangkot na kasapi ng militar kasama si Fabian Ver ay pinawalang sala sa isang paglilitis ng pamahalaan ni Marcos. Nahibal-an sa gitudlo nga komisyon ni Marcos nga ang taming sa militar nga naa sa likod sa pagpatay kay Ninoy apan ang mga myembro sa militar apil si Fabian Ver gipagawas sa usa ka paghusay sa gobyernong Marcos. Ang kamatayan ni Aquino ang nagtulak sa kanyang balong si Corazon Aquino na tumakbo sa 1986 snap election laban kay Marcos. Ang pagkamatay ni Aquino nagtukmod kay Corazon Aquino nga modagan sa eleksyon kaniadtong 1986 batok kang Marcos. Ang mga iniulat na pandaraya ng kampo ni Marcos sa 1986 halalan at mga karahasan ay humantong sa pagbibitiw ng kalihim ng pagtatanggol na si Juan Ponce Enrile at military vice-chief of staff Fidel Ramos. Ang gikataho nga pagpanglimbong sa kampo ni Marcos sa eleksyon sa 1986 ug kabangis nga hinungdan sa pagbiya sa kalihim sa depensa nga si Juan Ponce Enrile ug bise-pinuno sa militar nga si Fidel Ramos . Ito ay humantong sa Himagsikang People Power na nilahukan ng mula isang milyon hanggang 3 milyong katao noong 1986 dahil sa kawalan ng pagtitiwala ng mga mamamayan sa pamumuno ni Marcos. Nagdulot kini sa People Power Revolution nga gitambongan sa usa ka milyon ngadto sa 3 milyon nga mga tawo kaniadtong 1986 tungod sa kakulang sa pagsalig sa katawhan sa pamunuan ni Marcos. Ito ay nagtulak kay Ferdinand Marcos at kanyang pamilya na lumikas sa Hawaii, Estados Unidos kung saan siya namatay noong 1989. Tungod niini si Ferdinand Marcos ug ang iyang pamilya milayas sa Hawaii , Estados Unidosdiin namatay siya kaniadtong 1989. Sinasabing mula 5 bilyon hanggang 10 bilyong dolyar ang nakamkam ni Marcos mula sa kabang yaman ng Pilipinas sa 20 taon niyang panunungkulan. Gibanabana nga nakuha ni Marcos ang 5 bilyon hangtod 10 ka bilyong dolyar gikan sa panudlanan sa Pilipinas sa iyang 20-tuig nga pagsunud. Ang mga 4 bilyong dolyar lamang ang nagawang mabawi ng pamahalaan ng Pilipinas kabilang ang $684 milyon na itinago ni Marcos sa mga Swiss bank account. Ang gobyerno sa Pilipinas nakabangon nga mga 4 bilyon dolyar, lakip ang $ 684 milyones nga nakuha ni Marcos sa mga Swiss bank account. Si Marcos ay isinilang noong 11 Setyembre 1917 sa Sarrat, Ilocos Norte. Si Mark natawo kaniadtong 11 September 1917 sa Sarrat, Ilocos Norte. Sina Don Mariano R. Marcos at Donya Josefa Edralin ang kaniyang magulang. Si Don Mariano R. Marcos ug Donya Josefa Edralin ang iyang mga ginikanan. Mayroong siyang tatlong kapatid, si Dr. Pacifico, Elizabeth at Fortuna. May tulo siya nga mga igsoon, si Dr. Pacifico, Elizabeth ug Fortuna. Ang kanyang ama ay naging kongresista ng Ilocos at gobernador ng Davao. Ang iyang amahan nahimo nga kongresista sa Ilocos ug gobernador sa Davao. Si Donya Josefa naman ay isang dating guro sa kanilang bayan. Si Donya Josefa usa ka magtutudlo kaniadto sa iyang lungsod nga natawhan. Limang taong gulang lamang siya nang pumasok sa elementarya sa Sarrat Central School. Lima ra siya ka tuig nga nakasulod siya sa elementarya sa Sarrat Central School. Sa pamantasan ng Pilipinas siya kumuha ng Abogasya at nagtapos bilang Cum Laude noong Marso 1939. Sa unibersidad sa Pilipinas nakuha niya ang Batas ug nagtapos sa Cum Laude kaniadtong Marso 1939. Siya ay iskolar sa buong panahon ng kanyang pag- aaral sa Pamantasan ng Pilipinas at naging kilala siya sa campus dahil sa sinasabing kahusayan sa debate at pagtatalumpati at maging sa larangan ng palakasan tulad ng swimming, boxing, at wrestling ay kinilala siya. Usa siya ka iskolar sa tibuok niyang pagtuon sa University of the Philippines ug nailhan sa campus tungod sa iyang kahanas sa debate ug sinultian ug sa nataran. sa mga sports sama sa paglangoy, boksing, ug wrestling giila siya. Nagsulat din siya sa Philippines Collegian, ang opisyal na pahayagan ng Pamantasan ng Pilipinas. Nagsusulat usab siya sa Pilipinas Collegian, ang opisyal nga pamantalaan sa University of the Philippines. Nagri- review noon si Ferdinand para sa bar exams nang matalo ang kanyang ama sa muli nitong pagtakbo bilang kongresista. Gisusi ni Ferdinand ang pag-usisa sa bar exams sa dihang ang iyang amahan napildi sa iyang gipadagan nga kongreso. Nagri- review noon si Ferdinand para sa bar exams nang matalo ang kanyang ama sa muli nitong pagtakbo bilang kongresista. Gisusi ni Ferdinand ang pag-usisa sa bar exams sa dihang ang iyang amahan napildi sa iyang gipadagan nga kongreso. Ang tumalo ditong si Julio Nalundasan ay nabaril at namatay pagkatapos ng halalan. Ang mananaug dinhi si Julio Runner gipusil ug gipatay pagkatapos sa eleksyon. Si Ferdinand ang napagbintangan, at kahit pa nga isang mahusay na abogado ang nagtanggol sa kanya, nahatulan pa rin siya ng labimpitong taong pagkabilanggo. Gibasol si Ferdinand, ug bisan kung ang usa ka maayong abogado nagdepensa kaniya, gihukman gihapon siya nga napulog pito ka tuig sa bilanggoan. Nasa loob siya ng kulungan ng maging topnotcher sa bar exams at nang maging ganap na abogado ay hiniling niya sa Kataas-taasang Hukuman na payagan siyang ipagtanggol ang sarili sa kasong ibinintang sa kanya at pinayagan siya ng Korte Suprema at napawalang sala. Nasa bilanggoan siya tungod sa pagkahimong topnotcher sa mga bar exams ug sa diha nga siya nahimo nga usa ka full-time nga abogado gihangyo niya ang Korte Suprema nga tugutan siya nga panalipdan ang iyang kaugalingon sa kaso nga gisang-at ug gitugutan siya sa Korte Suprema. Nang sumiklab ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig, Marcos na sumapi siya sa United States Army Forces in the Far East bilang Intelligence Adviser Officer o Meydor ng Ika-21 Dibisyon ng Hukbong Lakad. Sa pagsugod sa Gubat sa Kalibutan II , si Mark mikuyog sa United States Army Forces sa Far East isip Intelligence Officer Adviser o Meydor sa 21st Division of the Army. Sinabi ni Marcos na siya ay lumaban sa pagtatanggol ng Bataan laban sa biktima ngHapones at naging isa sa mga biktima ng Martsa ng Kamatayan sa Bataan. Giingon ni Marcos nga iyang giaway ang depensa sa Bataan batok sa biktima nga Hapon ug nahimong usa sa mga biktima sa Marso Death sa Bataan . Siya ay kinulong at pinalaya ng mga Hapones sa Capas ngunit siya ay muling dinakip, kinulong at pinahirapan sa Kuta Santiago sa Intramuros, Maynila. Nakulong siya ug gibuhian sa mga Hapon sa Capas apan naaresto na usab, gibilanggo ug gitortyur sa Santiago Fortress sa Intramuros, Manila . Kanyang siya ay nakatakas at nagtatag ng kilusang gerilya sa Hilagang Luzon na tinatawag na "Maharlika". Nagpalagyo siya ug gitukod ang kalihukang gerilyasa Northern Luzon gitawag nga "Maharlika". Kanya ring na siya ay isa sa mga magagaling na pinuno ng mga gerilya sa Luzon at ang kanyang diumanoÕy pinakahanga-hangang katapangawang-gawa ay sa Labanan ng Pasong Bessang at tumulong sa pagitan ng mga sundalong Pilipino at Amerikanong lumaban sa Hapon. Usa usab siya sa mga labing maayo nga lider sa gerilya sa Luzon ug ang labing nailhan niya nga kasabwat sa Labing Bessang Paskuwa ug nagtabang sa taliwala sa mga sundalong Pilipino ug Amerikano nga nakig-away sa Japan . Gayunpaman, sa paulit-ulit na imbestigasyon ng United States Army, walang natagpuang basehan ang mga imbestigador sa pag-aangkin ni Marcos ng kanyang inaangking kabayanihan sa mga operasyong militar laban sa mga pwersang Hapones mula 1942 hanggang 1944. Bisan pa, sa balikbalik nga pag-imbestiga sa Army sa Estados Unidos , walaÕy nakit-an ang mga imbestigador nga basihan ang pag-angkon ni Marcos sa iyang giisip nga kabayanihan sa mga operasyon militar kontra sa mga pwersa sa Hapon gikan 1942 hangtod 1944. Dalawang beses na humiling si Marcos sa US Army ng opisyal na pagkilala ng pag-iral ng kanyang kilusang gerilyang "Maharlika" upang makatanggap ng mga benepisyo at nakaraang sahod ngunit sa pagitan ng 1945 at 1948, ang iba't ibang opiser ng US Army ay tumakwil sa mga paghiling na ito na tumatawag sa mga pag-aangkin ni Marcos na "pandaraya" at "hangal". Duha ka beses nga gihangyo ni Marcos sa US Army nga opisyal nga kilalanon ang paglungtad sa iyang "Maharlika" gerilya nga gerilya aron makadawat mga benepisyo ug kanhing suweldo apan tali sa 1945 hangtod 1948, lainlain ang mga operatiba sa US Army isalikway ang kini nga mga hangyo nga nanawag sa pag-angkon ni Marcos nga "malimbungon" ug "buangbuang". Ang mga imbestigador ng U.S. Army ay nagbigay konklusyon na ang inaangkin ni Marcos na kilusang "Maharlika" ay isang pekeng kathang isip at "walang gayong unit ang kailanman umiral" bilang isang organisasyong gerilya noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang mga investigator sa US Army ay nakahinapos nga ang pag-angkon ni Marcos nga ang "Maharlika" nga kalihokan usa ka kathang-isip nga katha ug nga "walaÕy ingon nga yunit nga kaniadto adunay" usa ka organisasyong gerilya sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Ang mahusay na nadokumentong paglalantad ni Col. Bonifacio Gillego ng mga pekeng medalya ni Marcos ay nagresulta sa pagpapasara ni Marcos ng pahayagang naglimbag nito at pagkakabilango ng tagapaglimbag nito. Ang maayo nga narekord nga pagkaladlad sa Col. Bonifacio Gillego Ang mga peke nga medalya ni Marcos miresulta sa pagsira ni Mark sa pamantalaan nga gipatik ug ang paglungtad sa publisher niini. Nang pagkalooban ng Estados Unidos ang Pilipinas ng kalayaan noong 4 Hulyo 1946, ang Kongreso ng Pilipinas ay itinatag. Kung gihatagan sa Estados Unidos ang kagawasan sa Pilipinas kaniadtong Hulyo 4, 1946, natukod ang Kongreso sa Pilipinas . Pagkaraan ng digmaan at pagtatag ng Republika ng Pilipinas noong 1948, hinirang ni Pangulong Manuel Roxas si Marcos bilang special technical assistant. Pagkahuman sa giyera ug natukod ang Republika sa Pilipinas kaniadtong 1948, gitudlo ni Presidente Manuel Roxas si Marcos ingon espesyal nga katabang sa teknikal. Sa parehong taon ay tumakbo si Marcos sa kongreso at nahalal ng dalawang beses. Sa gitna ng kanyang ikatlong termino bilang kinatawan, siya ay tumakbo sa Senado. Nianang sama nga tuig si Mark midagan alang sa kongreso ug napili kaduha Sa taliwala sa iyang ikatulo nga termino isip representante, siya midagan alang sa Senado. Si Marcos ay tumakbo at dalawang beses na nahalal bilang kinatawan ng ikalawang distrito ng Ilocos Norte noong 1949 hanggang 1959 at nagsilbi bilang minority floor leader sa isang punto at umasal na temporaryong Pangulo ng Partido Liberal noong 1957. Nagdalagan si Marcos ug kaduha napili ingon representante sa ikaduhang distrito sa Ilocos Norte kaniadtong 1949 hangtod 1959 ug nagsilbing pinuno sa minorya sa salog sa usa ka punto ug nagsilbi nga interim nga Presidente sa Liberal Party kaniadtong 1957. Siya ay pinangalanang chairman ng House Committee on Commerce and Industry and member of the Defense Committee na pinamunuan ni Ramon Magsaysay. Gipangalanan siya nga chairman sa House Committee on Commerce ug Industriya ug membro sa Komite sa Depensa nga gipangulohan ni Ramon Magsaysay. Sa ikatlong pagkakataon ay nahalal siyang kinatawan noong 1957. Sa ikatulong higayon siya napili nga representante kaniadtong 1957. Noong 1959, si Marcos ay tumakbo sa Senado at nagkamit ng pinakamataas na bilang ng mga boto. Niadtong 1959, si Marcos midagan sa Senado ug nakuha ang labing taas nga ihap sa mga boto. Siya ay isang kasapi ng Senado mula 1959 hanggang 1965 na nagsilbing pangulo ng Senado mula 1959 hanggang 1965. Usa siya ka myembro sa Senado gikan 1959 hangtod 1965 nga nagserbisyo isip presidente sa Senado gikan 1959 hangtod 1965. Siya ang minority floor leader.. Siya ang pinuno sa minorya sa salog. Sa pamamagitan ng kongresistang si Daniel Romualdez na pinsan ni Imelda ay nakilala ni Ferdinand si Imelda na naging Miss Leyte. Pinaagi sa Congressman Daniel Romualdez ig-agaw ni Imelda nahimamat Ferdinand ug Imelda nahimong Miss Leyte. Si Imelda ay ginawaran ng pamagat na "Muse of Manila" ng alkalde ng Maynila na si Arsenio Lacson pagkatapos ng pagprotesta ni Imelda sa kanyang pagkatalo sa patimpalak na "Miss Manila". Si Imelda gihatagan nga titulo nga "Muse of Manila" ni Manila mayor Arsenio Lacson matapos nga nagprotesta si Imelda sa iyang kapildihan sa "Miss Manila" contest. Ikinasal sina Ferdinand at Imelda sa Huwes noong 1 Mayo 1954. Si Ferdinand ug Imelda naminyo sa Maghuhukom kaniadtong Mayo 1, 1954. Nagkaroon sila ng tatlong anak: sina Imee, Bongbong at Irene. Sila adunay tulo ka mga anak: Imee , Bongbong ug Irene . Si Marcos ay may isa pang anak na babae na si Analisa Hegyesi sa modelong si Evelin Hegyesi. Si Marcos dunay laing anak nga babaye nga si Analisa Hegyesi, sa modelo nga Evelin Hegyesi. Iniulat na si Ferdinand Marcos ay nagkaroon ng lihim na relasyon sa artistang Amerikana na si Dovie Beams na dumating sa Pilipinas noong 1968 upang gumanap sa isang pelikulang tungkol kay Marcos. Giingon nga si Ferdinand Marcos adunay tinago nga relasyon sa American artist nga si Dovie Beamsnga mianhi sa Pilipinas kaniadtong 1968 aron magbida sa usa ka sine bahin ni Marcos. Ito ay iniulat na nagdulot ng isang eskandalo kay Marcos dahil sa tape na nirecord ni Beams ng kanyang pakikipagsiping kay Marcos na isinahimpapawid ng mga estudyanteng nagpoprotesta sa estasyon ng radyo ng Unibersidad ng Pilipinas ng higit sa isang linggo. Gi-report nga hinungdan sa iskandalo si Marcos tungod sa teyp nga natala ni Beams sa iyang pakigsulti kay Marcos nga ang mga estudyante nagprotesta sa istasyon sa radyo sa University of the Philippines labi pa sa usa ka semana. Matagal na panahong naging kasapi si Marcos ng Partido Liberal . Si Marcos usa ka dugay na nga miyembro sa Liberal Party. Hiningi niya ang nominasyon ng partido bilang kandidato sa pagka-pangulo noong 1964, ngunit ang kasalukuyang pangulo na si Diosdado Macapagal ang pinili ng partido. Gihangyo niya ang nominasyon sa partido isip kandidato sa pagkapresidente kaniadtong 1964, apan ang kasamtangang presidente nga si Diosdado Macapagal napili. Tumiwalag si Marcos sa Partido Liberal at lumipat siya sa Partido Nacionalista, kung saan nakuha niya ang kanilang nominasyon. Mibiya si Marcos sa Liberal Party ug mibalhin sa Nacionalista Party , diin nakuha niya ang ilang nominasyon. Nanalo siya halalan noong 19 Nobyembre 1965 na may 3,861,324 boto laban sa 3,187,752 boto ni Macapagal. Nadaog niya ang eleksyon kaniadtong 19 Nobyembre 1965 nga adunay 3,861,324 nga boto kontra sa 3,187,752 nga boto ni Macapagal . 30 Disyembre 1965- Panunumpa ni G. Ferdinand Edralin Marcos bilang ika-10 na Pangulo ng Republika ng Pilipinas. Disyembre 30, 1965 - Si G. Ferdinand Edralin Marcos nanumpa isip ika-10 nga Presidente sa Republika sa Pilipinas. Noong 30 Disyembre 1965, nanumpa si Ferdinand Edralin Marcos bilang ika-10 na Pangulo ng Republika ng Pilipinas. Kaniadtong Disyembre 30, 1965, si Ferdinand Edralin Marcos gipapanumpa isip ika-10 nga Presidente sa Republika sa Pilipinas. North Luzon Expressway, isa sa mga proyektong imprastraktura sa ilalim ng pamumuno ni Marcos. North Central Expressway , usa sa mga proyekto sa imprastruktura ubos sa pagpanguna ni Marcos. Ang kanyang unang termino ay minarkahan ng papalaking industriyalisasyon at paglikha ng mga imprastruktura sa buong bansa gaya ng North Luzon Expressway at Maharlika Highway. Ang iyang una nga termino gimarkahan sa nagkadako nga industriyalisasyon ug paghimo sa mga imprastruktura sa tibuuk nasud sama sa North Central Expressway ug Maharlika Highway . Ito ay ginawa ni Marcos sa pamamagitan ng paghirang ng isang gabinete na karamihang binubuo ng mga teknokrata at pagpapalaki ng pagpopondo sa Hukbong Sandatahan at pagpapakilos sa mga ito sa pagtulong sa konstruksiyon. Gihimo kini ni Marcos pinaagi sa pagtudlo sa usa ka gabinete nga gilangkuban sa mga technocrats ug pagtigum og pondo alang sa Armed Forces ug pagpalihok kanila aron makatabang sa pagtukod. Sinimulan ni Marcos ang pagpapatayo ng mga lansangan, tulay, paaralan, at mga health center na sinasabing nagbigay ng mga benepisyong pork barrel para sa kanyang mga kaibigan. Gisugdan ni Marcos ang pagtukod sa mga kalsada, tulay, eskuylahan, ug mga health center nga giisip nga naghatag benepisyo sa pork barrel para sa iyang mga higala. Ang produksiyon ng kanin ay nasa kasagsagan nito na humantong sa pagiging sapat ng kanin sa bansa at nagawang makapagluwas ng kanin na nagkakahalagang 7 milyong dolyar. Ang paggama og bugassa pagkahuman niini nakamugna ang kanihit sa bugas sa nasud ug nakatipig sa bugas nga kantidad nga 7 milyon nga dolyar. Ito ay nangyari dahil sa tulong ng mga pundasyong Rockefeller at Ford Foundations na dinala ni Marcos ang Rebolusyong Berde sa Pilipinas. Nahitabo kini sa tabang sa mga pundasyon sa Rockefeller ug Ford Foundations nga gidala ni Marcos ang Green Revolution sa Pilipinas. Itinatag ng mga pundasyong Rockeller at Ford ang International Rice Research Institute sa Los Ba–os, Laguna kung saan direktor ang Amerikanong si Dr. Robert Chandler at pangunahing rice breeder ang Amerikanong si Dr. Henry Beachell. Ang mga pundasyon sa Rockeller ug Ford nagtukod sa International Rice Research Institute sa Los Ba–os, Laguna diin ang Amerikano nga si Dr. Robert Chandler ug American breeder nga bugas nga si Dr. Henry Beachell. Ang isang nalikhang uri ng kanin o bigas ni Dr. Beachell ang IR8 na tinawag na miracle rice na gumawa sa Pilipinas at iba pang bansa na sapat sa kanin sa mga panahong ito. Usa ka gimugna nga matang sa bugas o bugas ni Dr. Ang Beachell mao ang IR8 nga gitawag nga milagro nga bugas nga naghimo sa Pilipinas ug uban pang mga nasud nga igo nga bugas karong mga adlawa. Sa kanyang unang termino ay nakatanggap si Marcos ng malaking tulong pang-ekonomiya at pang-salapi mula sa Estados Unidos. Sa iyang unang termino, si Mark nakadawat hinungdanon nga tabang sa ekonomiya ug pinansyal gikan sa Estados Unidos . Kanyang pinaikli ang kasunduan ng mga baseng militar ng Estados Unidos sa Pilipinas mula 99 taon hanggang 25 taon. Gipamub-an niya ang kasabotan sa mga base militar sa US sa Pilipinas gikan sa 99 ka tuig hangtod sa 25 ka tuig. Noong Oktubre 1966, sa Pilipinas idinaos ang isang summit ng mga pitong bansa upang talakayin ang papalalang problema sa Vietnam. Niadtong Oktubre 1966, ang Pilipinas nagpahigayon sa usa ka summit sa pito ka mga nasud aron hisgutan ang nagkagrabe nga problema sa Vietnam . Hiniling ni Marcos sa Kongreso na magpadala ng mga sundalo sa Timog Vietnam. Gihangyo ni Marcos ang Kongreso nga magpadala mga sundalo sa South Vietnam. Nang imungkahi ng pangulong Diosdado Macapagal noong 1964Ð1965 na magpadala ng mga sundalo sa Vietnam, si Marcos ang nanguna sa pagsalungat sa planong pagpapadala ng mga sundalo sa Vietnam sa parehong mga kadahilanang legal at moral. Sama sa gisugyot ni Presidente Diosdado Macapagal niadtong 1964Ð1965 aron ipadala ang mga sundalo sa Vietnam, gipangulohan ni Marcos ang pagsupak sa plano nga ipadala ang mga sundalo sa Vietnam sa ligal ug moral nga mga nataran. Sa kabila ng mga pagsalungat laban sa plano ni Marcos, nagawa niyang makamit ang pagpayag ng Kongreso at ang pamahalaan ay nagpadala ng higit sa 10,000 mga sundalong Pilipino sa Vietnam sa ilalim ng PHILCAG (Philippine Civic Action Group). Bisan sa pagsupak sa plano ni Marcos, nakontrol niya ang pag-aprubahan sa Kongreso ug gipadala sa gobyerno ang labaw sa 10,000 sundalo nga Pilipino sa Vietnam sa ilalum sa PHILCAG (Philippine Civic Action Group). Kanyang nilagdaan ang Investment Incentives Act of 1967 at responsable sa pagsasabatas ng Decentralization Act na nagbibigay kapangyarihan sa mga pinuno ng mga lokal na pamahalaan na humirang ng mga pinuno ng opisyal na binayaran ng mga pondong lokal. Nagpirma siya sa Investment Incentives Act of 1967 ug responsable sa pagpatuman sa Decentralization Act nga nagtugot sa mga pinuno sa lokal nga gobyerno nga magtudlo mga opisyal nga gibayran sa mga lokal nga pondo. Sa panahong ito na nabuo ang organisasyong pangrehiyon na ASEAN na lalaban sa bantang komunista sa rehiyon. Panahon kini nga ang rehiyonal nga organisasyon sa rehiyonal nga ASEAN natukod aron kontra ang mga protesta sa komunista sa rehiyon. 30 Disyembre 1969 - Pasinaya sa Pangalawang termino ni Pangulong Ferdinand E. Marcos. Disyembre 30, 1969 - Nagsugod ang ikaduhang termino ni Presidente Ferdinand E. Marcos. Noong 1969, si Marcos ay muling naihalal bilang Pangulo ng Pilipinas para sa isa pang apat na taong termino laban sa 11 mga kandidato. Niadtong 1969, si Marcos napili usab nga Presidente sa Pilipinas alang sa laing upat ka tuig nga termino batok sa 11 nga mga kandidato. Ang halalang ito ay nabahiran ng malaking karahasan, pagbili ng boto at pandaraya sa panig ni Marcos at ginamit ni Marcos ang 50 milyong dolyar ng kabang yaman ng Pilipinas upang pondohan ang kanyang kampanya. Ang eleksyon gidaot sa kaylap nga pagpanlupig, pagpamalit sa boto ug panlimbong sa panig ni Marcos ug gigamit ni Marcos ang 50 milyon nga dolyar sa panudlanan sa Pilipinas aron pondohan ang iyang kampanya. Ang ikalawang termino ni Marcos ay minarkhan ng kaguluhan sa ekonomiya na dulot ng mga parehong panloob at panlabas na mga paktor. Ang ikaduhang termino ni Marcos gimarkahan sa kagubot sa ekonomiya tungod sa mga internal ug gawas nga mga hinungdan. Noong 1969, ang Pilipinas ay nakaranas ng isang mas mataas na rate ng implasyon at debaluwasyon ng piso. Niadtong 1969, nasinati sa Pilipinas ang labi ka taas nga rate sa inflation ug pagkunhodsa piso. Sa karagdagan, ang pagbabawas ng mga bansang Arabo ng produksiyon ng langis bilang tugon sa tulong sa Israel ng mga hukbong Kanluranin sa alitang Arabo-Israel ay nagresulta sa mataas na mga presyo ng langis sa buong mundo. Gawas pa, ang mga pagkunhod sa mga nasud sa Arab aron pagtubag sa tabang sa Israel sa mga kasundalohan sa Kasadpan sa panagbangi sa Arab-Israel miresulta sa taas nga presyo sa lana sa tibuuk kalibutan. Sa panahong ito nang ang mga imprastruktura ng Pilipinas gayundin ang mga pananim at mga sakahang hayop ay nasalanta ng mga kadalasang natural na kalamidad at sinamahan ng mga panloob at panlabas na pwersang ekonomiko na humantong sa walang kontrol na pagtaas ng mga presyo sa mga pangunahing komoditad. Panahon niini nga ang imprastruktura sa Pilipinas ingon man ang mga tanum ug kahayupan gihampak sa kanunay nga mga natural nga kalamidad ug inubanan sa mga internal ug gawasnon nga pwersa sa ekonomiya nga nagdala sa dili mapugngan nga pagsaka sa presyo sa mga dagkong palaliton. Noong 1969, ang New People's Army ay nagsagawa ng mga pananalakay, bumaling sa mga pagdukot at lumahok sa iba't ibang mga insidenteng marahas na pumaslang sa 404 katao. Niadtong 1969, ang New PeopleÕs Army nagsagawa og mga pag-ataki, nahimo nga pagdukot ug miapil sa lainlaing mga insidente nga mapintas nga nagpatay sa 404 ka mga tawo. Ang karahasan sa pamayanan sa Mindanao ay humantong sa 100,000 refugee, pagsunog ng mga bahay at kamatayan sa mga daan daang Kristiyano at Muslim sa Cotabato at Lanao. Ang kabangis sa komunidad sa Mindanao nagdala sa 100,000 nga mga kagiw, nagsunog sa mga balay ug namatay sa gatusan ka mga Kristiyano ug Muslim sa Cotabato ug Lanao . Ang karahasan ay nakapagbigay pansin sa atensiyong internasyonal at simpatiya mula sa Organization of Islamic Conference (OIC) gayundin ang ibang mga bansang Mulsim tulad ng Libya na nagbigay ng pagsasanay militar at lohistika sa mga rebeldeng Moro. Ang kapintasan nakadani sa internasyonal nga atensyon ug simpatiya gikan sa Organization of Islamic Conference (OIC) ingon man sa uban pang mga nasud nga Mulsim sama sa Libya nga naghatag sa pagbansay militar ug logistik sa mga rebeldeng Moro . Ang sesesyonismong Muslim ang isa sa mga dahilan sa pagdedeklara ni Marcos ng martial law. Ang partisanismoAng Muslim usa ka hinungdan nga gideklarar ni Marcos ang balaud militar. Noong 3 Marso 1970 nag-aklas ang mga nagmamaneho ng pampublikong jeep ng Maynila at mga karatig-pook. Niadtong Marso 3, 1970, ang mga drayber sa mga pampublikong dyip ug kasilinganan sa Maynila. Ang dahilan ay upang tuligsain ang pangingikil ng mga pulis at upang hilinging pagtibayin ng lupon ng Palingkurang-Bayan ang pagtataas ng 5 sentimo sa pamasahe ng jeep. Ang hinungdan mao ang pagsaway sa pagkalbo sa mga pulis ug paghangyo nga aprobahan sa board sa People's Bureau ang pagsaka sa 5 sentimos sa pamasahe sa dyip. Noong Marso 23Ð24, 1970, ang mga estudyante at mga pasahero ay nagdaos ng isang demonstrasyon na tumututol sa pagkataas ng bayad sa jeep at bus. Niadtong Marso 23Ð24, 1970, ang mga estudyante ug mga pasahero nagpahigayon demonstrasyon nga nagprotesta sa pagtaas sa bayranan sa jeep ug bus. Ang mga estudyante ay nagkaroon ng sunod sunod na demonstrasyon na sa simula ay bilang protesta laban sa pagtaas ng matrikula at ibang bayarin sa paaralan ngunit hindi naglaon ay humihiling ng mga reporma sa pamahalaan. Ang mga estudyante adunay sunud-sunod nga demonstrasyon nga sa sinugdan nagprotesta batok sa pagtaas sa matrikula ug uban pa nga bayad sa eskuylahan apan sa wala madugay nanawag alang sa mga reporma sa gobyerno. Noong 26 Enero 1970, sa araw ng pagbubukas ng regular na sesyon sa Kongreso, ang Pambansang Pagkakaisa ng mga Mag-aaral na pinamumunuan ni Edgar Jopson ay nagdaos ng malaking demonstrasyon sa labas ng Kongreso upang ipahayag ang kanilang petisyon para sa pagdaraos ng isang Kumbensiyong Konstitusyonal ng taong 1971 na humantong sa mga kaguluhan sa pagitan ng kapulisan at mga estudyante. Niadtong Enero 26, 1970, sa pagbukas nga adlaw sa regular nga sesyon sa Kongreso , ang National Student 'Union nga gipangulohan ni Edgar Jopson naghimo usa ka dako nga demonstrasyon sa gawas sa Kongreso aron ipahibalo ang ilang petisyon alang sa paghimo sa usa ka Konstitusyon nga Konstitusyonsa tuig 1971 misangpot sa kagubot sa taliwala sa mga pulis ug mga estudyante. Noong 30 Enero 1971 sa tinaguriang "Labanan sa Mendiola" o "First Quarter Storm" o Sigaw ng Unang Sikapat ay nagdaos ng panibagong demonstrasyon ang mga aktibistang estudyante kung saan nasawi ang apat na demonstrador at maraming nasugatan. Niadtong Enero 30, 1971 sa panahon nga gitawag nga "Battle of Mendiola" o "First Quarter Storm", ang mga aktibista sa estudyante nagpahigayon usa ka demonstrasyon diin upat ka demonstrador ang napatay ug daghang nasamdan. Ang mga estudyante ay nagtungo sa Malacanang pagkatapos magtungo sa Kongreso at pinagpilitang makapasok sa loob ng Malacanang. Ang mga tinun-an nangadto sa Malakanyang human moadto sa Kongreso ug napugos sa pagsulod sa Malakanyang. Naghagis sila ng mga pillbox at mga sariling-gawang bomba (Molotov) sa bakuran ng Palasyo. Gihulog nila ang mga kahon sa kahon ug mga bomba sa kaugalingon (Molotov) sa mga nataran sa Palasyo. Ito ay humantong sa isang labanan sa pagitan ng mga aktibistang estudyante at bantay ng seguridad ng Malacanag na tumagal hanggang makalipas ng hatinggabi. Nagdulot kini og away tali sa mga aktibista nga estudyante ug mga guwardya nga security sa Malacanag nga milungtad hangtod sa tungang gabii. Nagdaos ang oposisyong Partido Liberal ng rally ng pangangampanya sa Plaza Miranda sa Quiapo, Maynila noong 21 Agosto 1971 na dinaluhan ng 4,000 katao upang ipakilala ang mga kandidato ng Partido Liberal para sa Senado at mga kandidato para sa Maynila mula Punong-Lungsod hanggang sa mga konsehal. Ang oposisyon sa Liberal Party nagpahigayon sa usa ka rally rally sa Plaza Miranda sa Quiapo , Maynila kaniadtong Agosto 21, 1971 nga gitambongan sa 4,000 ka mga tawo aron ipakilala ang mga kandidato sa Liberal Party alang sa mga kandidato sa Senado ug Maynila gikan sa mga konsehal sa City to City. Nang mag-iika-9:00 ng gabi, ang dalawang granada ay inihagis sa entablado at magkasunod na sumabog. Sa alas-9 sa gabii, duha ka granada ang gilabay sa entablado ug pagkahuman mibuto. Siyam na katao ang nasawi kabilang ang potograpo ng pahayagang Manila Times na si Ben Roxas at 95 na katao ang nasugatan. Siyam ka tawo ang napatay apil ang taga-litrato sa mantalaan sa Manila Times nga si Ben Roxas ug 95 ka tawo ang nasamdan. Sa simula, ang Pangulong Marcos ang itinuturong siyang may pakana nito ngunit makalipas ang ilang taon ay idiniin ni Major General Victor Corpus si Jose Maria Sison at sa pinamumunuan niyang kilusan na Partido Komunista ng Pilipinas bilang may utak nito ngunit ito ay itinatanggi ni Sison. Sa una, si Presidente Marcos ang nagtudlo kaniya sa laraw apan pagkaligad sa pila ka tuig gi-endorso ni Major General Victor Corpus si Jose Maria Sison ug ang iyang nanguna nga Partido Komunista ng Pilipinas ingon nga mastermind niini apan gisalikway kini ni Sison. Sinisi rin ni Marcos ang mga komunista sa balak na pagpapahina ng kanyang pamahalaan at ilang oras pagkaraan ng pagpapasabog ay ipinalabas ng Pangulong Marcos ang Proklamasyon Bilang 889 na sumususpindi sa pribelihiyo ng writ of habeas corpus. Gibasol usab ni Marcos ang mga komunista tungod sa huyang nga plano sa iyang gobyerno ug wala madugay pagkahuman sa outbreak si Presidente Marcos nag-isyu sa Proklamasyon No. 889 nga gisuspinde ang pribilehiyo sa pagsulat sa habeas corpus. Noong 7 Enero 1972 ganap na binawi ni Pangulong Marcos ang kautusang nagsususpindi sa pribelehiyo ng writ of habeas corpus. Niadtong Enero 7, 1972, hingpit nga gisalikway ni Presidente Marcos ang mando nga gisuspenso ang writ of habeas corpus. Inamin rin ng isang kasapi ng Klaseng '40 ng PMA na ang kanyang malapit na kamag-anak na isa sa mga diputado ni Heneral Fabian Ver sa Presidential Security Unit ay nag-organisa sa ilang mga pambobomba sa bansa upang hikayatin ang mga tao na may krisis ng kaguluhan at ang demokrasya ay hindi gumagana. Usa ka miyembro sa PMA Class '40 usab miangkon nga ang iyang suod nga paryente, usa sa mga representante ni General Fabian Ver sa Presidential Security Unit, nag-organisar sa daghang pagpamomba sa nasud aron madasig ang mga tawo. ang krisis sa kagubot ug demokrasya wala molihok. Ang opiser na ito ay itinaas ni Marcos bilang Heneral mga ilang araw bago ang pagdedeklara ng Batas Militar. Kini nga opisyales gitudlo ni Marcos ingon nga Heneral pipila ka mga adlaw sa wala pa gideklarar ang martial law. Pinatalsik rin ni Marcos ang ilang mga kawani ng tanggapan ng pamahalaan sa bisa ng Presidential Decree No. 1 o ang "Integrated Reorganization Plan". Gipalaglag usab ni Marcos ang daghang mga kawani sa opisina sa gobyerno ubos sa kamandoan ni Presidente. 1 o ang "Integrated Reorganization Plan". Tanging ang pahayagang Daily Express at mga estasyon ng pamahalaan ang pinahintulutang magpatuloy ng kanilang operasyong pamamahayag. Ang mantalaan sa Daily Express ug mga istasyon sa gobyerno ang gitugotan nga magpadayon sa ilang operasyon sa journalistic. Kalauna'y pinahintulutan ding magbukas ang pahayagang Manila Bulletin Today , mga estasyon ng Radio Philippine Network at Intercontinental Broadcasting Corporation na pag-aari ng crony ni Marcos na si Roberto Benedicto, at ang estasyon ng Republic Broadcasting System na kilala sa tawag na GMA Networks, na ang isa sa mga nagmamay-ari ay si Gilberto Duavit na malapit sa Pangulong Marcos. Crown y gitugotan usab ang mantalaan sa Manila Bulletin Today , mga estasyon sa Radio Philippine Network ug Intercontinental Broadcasting Corporation nga gipanag-iya ni Marcos crony Roberto Benedicto, ug istasyon Ang Republic Broadcasting System nga naila nga GMA Networks, kauban ang usa sa mga tag-iya niini nga si Gilberto Duavit nga suod ni Presidente Marcos. Binuwag rin ni Marcos ang Kongreso ng Pilipinas at naalisan ng tungkulin ang mga senador at kinatawan. Si Mark usab ang nagbungkag sa ang Philippine Congress ug ang mga senador ug representante gikuha. Sa ilalim ng Batas Militar, nagkaroon si Marcos bilang Pangulo ng bansa ng kapangyarihang lehislatibo o paggawa ng batas. Ubos sa balaud sa martial, si Marcos nahimo nga Presidente sa nasud nga lehislatibo o gahum sa pamunuan . Gumawa siya ng mga Kautusang Pampanguluhan , Kautusang Pangkalahatan at Liham Pagpapatupad . Gihimo niya ang Presidential Decree, General Order ug Letter of Instruction. Ang mga ito ang mangangasiwa sa Pamahalaan at lahat ng mga sibilyang kapangyarihan. Magbantay sila sa Gobyerno ug sa tanan nga gahum sa sibilyan. Ang Kautusang Pampanguluhan ay may bisa at lakas tulad ng mga batas na ipinapalabas ng dating Kongreso. Ang mando sa Presidente ingon balido ug bugkos sama sa mga balaod nga gihimo sa kanhing Kongreso. Bukod tangi ang pagpapairal ng Batas Militar sa Pilipinas. Talagsaon ang Batas Militar sa Pilipinas. Hindi tulad ng ibang mga bansa na nagpapairal ng Batas Militar. Dili sama sa ubang mga nasud nga nagpatuman sa Batas Militar. Hindi ang hukbo ang nangangasiwa sa pamahalaan kundi ang mga pinunong sibilyan rin. Dili ang kasundalohan nga nagdumala sa gobyerno apan usab mga lider sa sibilyan. Iminungkahi ang pagpapalit ng Saligang Batas ng Pilipinas ng 1935 sa kadahilanang binuo ito habang ang Pilipinas ay kolonya pa ng Estados Unidos at kaya ay gawa ng impluwensiyang Amerikano at hindi na napapanahon ang mga tadhana nito sa paglutas ng mga suliranin at pagtugon sa mga pangangailangan ng mga mamamayan. Ang gisugyot nga pag-usab sa Konstitusyon sa Pilipinas sa 1935 sa mga basehan nga napaayo kini samtang ang Pilipinas usa ka kolonya sa Estados Unidos ug sa ingon kini usa ka buhat sa impluwensya sa Amerikano ug walaÕy katapusan sa mga probisyon niini sa pagsulbad sa mga problema ug pagtubag sa mga panginahanglan sa mga tawo. Pinagtibay ng Kongreso noong 24 Agosto 1970 ang Batas Republika Bilang 6132 na nanawagan para sa isang Kumbensiyong Konstitusyonal sa taong 1971 at ginanap noong 10 Nobyembre 1970 ang halalan ng 320 delegado sa Kumbensiyong Konstitusyonal. Ang Kongreso kaniadtong Agosto 24, 1970 nagsagop sa Republic Act No. 6132 nga nagtawag alang sa usa ka Constitutional Convention kaniadtong 1971 ug gipahigayon kaniadtong Nobyembre 10, 1970 ang pagpili sa 320 ka delegado sa Constitutional Convention. Ang Kumbensiyong Konstitusyonal ay nagtipun-tipon noong unang araw ng Hunyo 1971 ngunit bago matapos ang Kumbensiyon ay idineklara ni Marcos ang Batas Militar noong Setyembre 1972 at ipinabilanggo ang ilang mga delegadong laban kay Marcos. Ang Constitutional Convention nagtigum sa unang adlaw sa Hunyo 1971 apan sa wala pa matapos ang Convention gipahayag ni Marcos ang balaud sa martial kaniadtong Septyembre 1972 ug gipriso ang pila ka mga delegado kontra Marcos. Noong 19 Mayo 1972, binunyag ng delegadong si Eduardo Quintero ang panunuhol ng _11,150 ng isang pangkat upang impluwensiyahan ang kanyang pagboto sa panukala sa Kumbensiyon ng nagbabawal sa muling pagtakbo sa halalan ng Pangulo at nagbabawal sa asawa ng pangulo na tumakbo bilang pangulo. Kaniadtong Mayo 19, 1972, ang delegado nga si Eduardo Quintero mibutyag nga pagpanglugospinaagi sa pangkat 11,150 sa usa ka grupo aron maimpluwensyahan ang iyang boto sa sugyot sa General Assembly nga gidid-an ang pagdagan sa pagkapili sa presidente ug gidid-an ang asawa sa presidente nga modagan sa pagka-presidente. Tinukoy ni Quintero na ang pangkat na nanuhol ay kinabibilangan ng 12 delegado mula sa Samar-Leyte kasama nina Imelda Marcos at Paz Mate na asawa ni Rep. Artemio Mate ng Leyte. Gipunting ni Quintero nga ang suhol naglakip sa 12 ka delegado gikan sa Samar-Leyte kauban sila Imelda Marcos ug Paz Mate, asawa ni Rep. Artemio Mate sa Leyte. Ang balangkas ng mungkahing bagong Saligang Batas ay pinagtibay noong 29 Nobyembre 1972. Ang gambalay sa gisugyot nga bag-ong Konstitusyon gisagop sa 29 sa Nobyembre 1972. Kabilang sa mga tadhana ng binuong Saligang Batas ang pagpapalit ng sistema ng pamahalaan mula sa pampanguluhan (presidential) patungo sa parlamentaryan kung saan ang Pangulo ang siyang kakatawan sa pamumuno ng estado, ang Punong Ministro ng Pilipinas na inihalal ng Pambansang Asembleya ang gaganap ng kapangyarihang pampamahalaan kasama ng kanyang Gabinete, at ang isang Pambansang Asembleya na binubuo ng isang kapulungan (unicameral) ang may kapangyarihan sa paggawa ng batas. Lakip sa mga probisyon sa Konstitusyon nga namugna sa pag-usab sa sistema sa gobyerno gikan sa presidential ngadto sa (presidential) sa parliamentarian diin ang Presidente nagrepresentar sa pagpangulo sa estado, ang Punong Ministro sa Pilipinas ang napili nga Pambansa Assembly nga gamiton ang gahum sa gobyerno kauban ang iyang Gabinete, ug ang usa ka Nasudnon nga Asembliya nga naglangkob sa usa ka (unicameral) nga asembliya adunay gahum sa pagpatuman sa mga balaod . Nagpalabas si Marcos ng Kautusuan pamapanguluhan 73 noong 30 Nobyembre 1972 na nagtatakda ng plebisito na idadaos sa 15 Enero 1973 upang pagbotohan ang iminungkahing Saligang Batas. Nag-isyu si Marcos og Executive Order 73 kaniadtong 30 Nobyembre 1972 nga nagtakda sa usa ka plebisito nga ipahigayon kaniadtong 15 Enero 1973 aron iboto ang gisugyot nga Konstitusyon. Nagpalabas si Marcos ng isang kautusang pampanguluhan 86 na lumilikha sa bawat baryo ng mga munisipyo o bayan at sa bawat distrito sa mga lungsod ng mga Asembleya ng mga mamamayan o Citizen Assemblies upang palakihin ang saligan ng paglahok ng mga mamamayan sa isang pamamaraang demokratiko. Nag-isyu si Marcos og mando sa pangulo nga 86 nga nagmugna sa matag munisipalidad ug distrito sa lungsod ug matag distrito sa mga lungsod sa Citizen Assemblies aron madugangan ang sukaranan sa pag-apil sa lungsuranon sa usa ka demokratikong proseso. Noong Enero 10Ð15, 1973, pinagtibay ng mga Asembleya ang Saligang Batas. Niadtong Enero 10-15, 1973, gisagop sa Assembly ang Konstitusyon. Nagkabisa ang bagong saligang Batas noong 17 Enero 1973 sa pamamagitan ng Proklamasyon Bilang 1102 ni Marcos na may botong pabor na 14,976,561 at botong pagtutol na 743,869. Ang bag-ong konstitusyon nagsugod sa Enero 17, 1973 pinaagi sa Pamahayag ni Marcos No. 1102 nga adunay boto nga 14,976,561 ug usa ka boto nga 743,869. Ang balidad ng pagpapatibay ng 1973 Saligang Batas ay tinutulan sa ilang mga kasong isinampa sa Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas. Ang katinuod sa Konstitusyon sa 1973gikontrahan sa daghang mga kaso nga gisang-at sa Korte Suprema sa Pilipinas. Kabilang sa mga puntong itinaas laban sa balidad ng pagpapatibay nito ang: ang pagboto ay sa pamamagitan ng bibig samantalang ang artikulo 15 ng Saligang Batas ay nag-aatas ng pagboto, ang mga bilang ng pagboto na binanggit sa proklamasyon 1102 ay nilikha nina Benjamin Romualdez samantalang ang mga komisyoner ng COMELEC na tumangging lumahok sa proseso ng pandaraya ay pinaalis, at walang malayang ekspresyon ang mga tao dahil sa klima ng takot na nalikha ng Batas Militar. Lakip sa mga punto nga gipatungha batok sa balota sa pag-aprobar niini mao ang: ang pagboto pinaagi sa baba samtang ang Artikulo 15 sa Konstitusyon nanginahanglan pagboto, ang mga numero sa pagboto nga gihisgutan sa proklamasyon 1102 gibuhat ni Benjamin Romualdez samtang Ang mga komisyonado sa COMELEC nga nagdumili sa pag-apil sa proseso sa panlimbong giwagtang, ug ang mga tawo gawasnon sa pagpahayag tungod sa klima sa terorismo nga gihimo sa Batas Militar. Ang petisyong kumukwestiyon sa balidad nito ay ibinasura ng Kataas-taasang Hukuman sa botong 6-4. Ang petisyon gihagit ang balota niini nga giduso sa Korte Suprema sa 6-4 nga boto. Ayon sa mga probisyong paglipat ng Saligang Batas, dapat tipunin agad ni Marcos ang Interim Pambansang Asemblea sa pagpapatibay ng 1973 Saligang Batas at ang Asembleang ito ay dapat namang humirang ng interim Pangulo at interim Punong Ministro. Sumala sa mga probisyon sa konstitusyon, kinahanglan nga tapuson ni Marcos ang Interim National Assembly kung gi-aprubahan ang Konstitusyon sa 1973 ug kini nga Assembly magtudlo sa interim nga Presidente ug interim nga Punong Ministro. Gayunpaman, ito ay hindi ginawa ni Marcos at sinuspinde ni Marcos ang pagpapatupad ng 1973 Saligang Batas sa kadahilanang may panahon ng emerhensiya at kinailangan niyang ipagpatuloy ang Batas Militar. Bisan pa, wala kini gihimo ni Marcos ug ni Marcus gisuspenso ang pagpatuman sa Konstitusyon sa 1973 kung adunay emerhensya ug kinahanglan niya nga ipadayon ang Batas Militar. Sa halip, si Marcos ay nagmungkahi ng mga amiyenda sa isang reperendum noong 16 Oktubre 1976 na pinagtibay noong 1976 na kinabibilangan ng mga tadhanang: paghalili ng Interim Batasang Pambansa sa Interim Pambansang Asemblea, na ang kasalukuyang Pangulo ay magpapatuloy na magsanay ng mga kapangyarihan sa ilalim ng 1935 Saligang Batas at ng lahat ng mga kapangyarihang ipinagkaloob sa Pangulo ng Pilipinas at Punong Ministro ng Pilipinas ng 1973 Saligang Batas, at ang Pangulo ay magpapatuloy na magsanay ng mga kapangyarihang paggawa ng batas hanggang sa iangat ang Batas Militar. Hinuon, gisugyot ni Mark ang mga pagbag-o sa usa ka reperendum kaniadtong 16 Oktubre 1976 nga gisagop kaniadtong 1976 nga naglakip sa mga probisyon: puli sa Interim National Law sa Interim National Assembly, uban ang kasamtangang Presidente nga nagpadayon sa pagpraktis gahum sa ilalum sa1935 Konstitusyon ug tanan nga gahum nga gihatag sa Presidente sa Pilipinas ug Punong Ministro sa Pilipinas sa 1973 nga Konstitusyon , ug ang Presidente magpadayon nga magbuhat sa mga gahum sa paghimo og balaod hangtod ang martial law giproklama. Noong 7 Abril 1978, idinaos ang unang halalan para sa Batasang Pambansa kung saan nakuha ng partido ni Marcos ang 152 ng 165 upuan nito na gumawa kay Ferdinand Marcos na Punong Ministro ng Pilipinas mula 1978 hanggang 1981. Abril 7, 1978, nga gipahigayon sa unang mga eleksyon alang sa National Assembly, diin ang mga partido na Marcos 152 sa 165 lingkoranan nga sa paghimo sa Ferdinand Marcos Prime Minister sa Pilipinas gikan sa 1978 ngadto sa 1981. Inakusahan ng oposisyon si Marcos ng pandaraya sa pagbilang ng mga balota. Pagsupak ang mga akusado Marcos sa panglimbong diha sa ihap sa mga balota. Mga ilang buwan bago ipahayag ang Batas Militar, tinunton ng Pangulo ang sakit ng bayan sa pagkakaroon ng isang "lipunang may karamdaman." Pipila ka bulan sa wala pa gipatuman ang balaud sa martial, gitubag sa Presidente ang kasakit sa katawhan nga adunay usa ka "sakit nga kapunongan." Ang bagay na ito'y kanyang ibinibintang sa mga pangkating makapangyarihan na kanyang tinaguriang oligarkiya (kapangyarihan sa pamahalaang nasa kamay ng iilang tao) at mga maka-Maoistang Komunistang naghahangad ba ibagsak ang pamahalaan sa pamamagitan ng subersiyon at paggamit ng karahasan. Gibasol niya kini sa mga gamhanan nga kaalyado nga gitawag niya nga oligarkiya (ang gobyerno sa mga kamot sa pipila nga mga tawo) ug ang mga Komunista sa Maoista nga nagtinguha nga palagputon ang gobyerno pinaagi sa pagkabulag ug paggamit sa kabangis. Upang mabago ang di umano'y mga di kanais-nais na naging dahilan ng mga paghihirap, paghihikaos at kriminalidad sa bansa, isinulong ni Marcos ang pagtatag ng isang bagong uri ng pamumuhay na kapaki-pakinabang hindi lamang sa mga taumbayan kundi sa bansa at sa buong mundo. Aron mabag-o ang giisip nga dili maayong mga hinungdan sa pag-antos, pag-antos ug pagkadaotan sa nasud, gipadayon ni Marcos ang pag-establisar og bag-ong pamaagi sa kinabuhi nga mapuslanon dili lamang sa mga tawo kundi sa nasud ug sa nasud sa tibuok kalibutan. Ito ang simula ng Bagong Lipunan - isang lipunan na binubuo ng mga bagong Pilipino. Kini ang sinugdanan sa Bag-ong Katilingban - usa ka katilingban nga naglangkob sa mga bag-ong Pilipino. Sa pagpapatupad ng Bagong Lipunan, kinumpiska ni Marcos ang mga negosyo ng "oligarkiyang Tsino at Espanyol" ngunit ang mga ito ay napunta naman sa mga kasapi ng pamilya Marcos at mga malapit na kaibigan na gumamit ritong mga pronta upang pagtataguan ng mga nakuha nila sa korupsiyon. Uban sa pagpatuman sa New Society, Nakumpiska ni Marcos ang mga negosyo sa mga "Intsik ug Espanya nga oligarko" apan kini ang miadto sa mga miembro sa pamilya ni Marcos ug mga suod nga higala nga gigamit kini nga mga makina aron itago ang ilang mga nakuha sa korapsyon. Itinatag ni Marcos ang "kapitalismong crony" kung saan malaking nakinabang ang kanyang mga crony ni Marcos na naging bagong oligarkiya. Nagtukod si Mark "kroni kapitalismo "nga sa dako nga kaayohan sa iyang kroni ni Marcos nahimong bag-o nga oligarkiya. Sa ilalim ng Martial Law, ginawang pambansa o pag-aari ng pamahalaan ni Marcos ang mga pribadong malalaking korporasyon gaya ng PLDT, PAL (Philippine Airlines), Meralco, Fortune Tobacco, San Miguel Corporation at iba pa na naging mga pag-aari ng mga pamilyang Marcos at Romualdez. Ubos sa Martial Law, nga gihimo national o gipanag-iya sa gobyerno Marcos pribado nga dako nga korporasyon sama sa PLDT , PAL (Philippine Airlines), Meralco, Fortune Tobacco, San Miguel Corporation ug uban pa ang gipanag-iya sa mga pamilyang Marcos ug Romualdez. Sinasabing ang PAL o Philippine Airlines ay ginawang pribadong sasakyan para kay Imelda Marcos at mga kaibigan niya para sa kanilang mga pagshoshopping sa New York at Europa. Ang PAL o Philippine Airlines giingon nga gihimo ang pribadong mga sasakyan para kay Imelda Marcos ug iyang mga higala alang sa ilang mga pagbiyahe sa New York ug Europe. Ang mga monopolyo sa mga mahahalagang industriya ay itinatag ni Marcos gaya ng buko, tabako, saging, pagmamanupaktura, asukal at iba pa. Ang monopolyo sa mga importanteng industriya ang gitukod ni Marcos sama sa knuckle, tabako, saging, paghimo, asukal ug uban pa. Ang mga magsasaka ng asukal at buko ay napilitan lamang magbenta ng kanilang mga produkto sa mga monopolyong itinatag ni Marcos sa mas mababang presyo kesa sa presyong pandaigdigan. Ang mga magsasaka sa asukal ug niyog napugos lang nga ibaligya ang ilang mga produkto sa mga monopolyo nga establisemento ni Marcos sa mas ubos nga presyo kaysa mga presyo sa internasyonal. Sa pagitan ng 1972 at 1976, pinalaki ni Marcos ang sukat ng militar mula 65,000 hanggang 270,000 katao. Taliwala sa 1972 hangtod 1976, gipataas ni Marcos ang kadak-an sa militar gikan sa 65,000 ngadto sa 270,000. Ang mga opiser ng militar ay inilagay niya sa lupon ng mga korporasyon at inutos niyang kontrolin ng militar ang lahat ng mga pampublikong utilidad at media. Gibutang niya ang mga opisyal sa militar sa board of korporasyon ug gimandoan ang militar nga kontrolon ang tanan nga mga gamit sa publiko ug ang media. Noong Oktubre, 1972, isang buwan makaraan ipahayag ang Batas Militar, nagpalabas ng Kautusang Pampanguluhan Bilang 27 (Presidential Decree No. 27) si Marcos kung saan ang mga magsasaka, sa halip na kasama lamang sila ng may-ari ng bukid, ay magmamay-ari na ng bahagi ng bukid. Kaniadtong Oktubre, 1972, usa ka bulan pagkahuman giproklamar ang balaud sa martial, gipagawas ni Marcos ang Presidential Decree No. 27 (Presidential Decree No. 27) kung diin ang mga mag-uuma, imbis nga mga tag-iya lang sa uma. nga gipanag-iya sa bahin sa umahan. Kung wala pa silang salaping ibabayad, tutulungan sila ng Land Bank of the Philippines na magbabayad ng kaukulang halaga sa may-ari ng lupa at sa bangko naman magbabayad ang mga magsasaka. Kung wala silaÕy kuwarta nga ibayad, ang Land Bank of the Philippines makatabang kanila pagbayad sa tag-iya sa yuta nga may patas nga kantidad ug bayran sa mga mag-uuma ang bangko. Ang isa pang paraan upang mabigyan ng lupa ang mga magsasakang walang sariling lupain ang pagpapadala sa kanila sa mga pook gaya ng Nueva Vizcaya, Southern Leyte, Lanao del Sur, Davao del Sur, at Sultan Kudarat na kanilang sasakahin at ang bawat magsasaka ay bibigyan doon ng anim na ektaryang lupa. Ang laing paagi aron mahatagan ang yuta nga walaÕy yuta nga mag-uuma mao ang pagpadala kanila sa mga lugar sama sa Nueva Vizcaya, Southern Leyte, Lanao del Sur, Davao del Sur, ug Sultan Kudarat nga ilang kuhaon ug ang matag mag-uuma hatagan didto sa unom ka ektaryang yuta. Pahihiramin sila ng salapi para sa kanilang sinasakang bukid na babayaran sa loob ng tatlong taon. Papahulaman nila sila og kuwarta alang sa ilang umahan nga magbayad sa tulo ka tuig. Nang mapatalsik si Marcos noong Pebrero 1986, ang 50,000 hanggang 70,000 hektarya lamang ng lupain ang naipamahagi sa mga maliliit na magsasaka mula sa 10.3 milyong hektarya ng pribadong lupain at mula sa 17 milyong hektarya ng lupaing pampubliko. Kung napalagpot si Marcos kaniadtong Pebrero 1986, 50,000 hangtod 70,000 ka ektarya nga yuta ang gipang-apod-apod sa gagmay nga mga mag-uuma gikan sa 10.3 milyon nga ektarya nga pribado nga yuta ug gikan sa 17 milyon nga ektaryang yuta. Kabilang sa mga palatuntunang ipinatupad ng administrasyon ni Marcos ang Masagana 99 na naglalayong maging masagana ang ani ng mga magsasaka ng kanin at makaani ng 99 na kabang palay o higit pa sa bawat ektaryang taniman. Lakip sa mga lagda nga gipatuman sa administrasyon ni Marcos mao ang Lush 99 nga nagtumong sa pagpauswag sa mga mag-uuma sa bugas ug pagprodyus og 99 kernels nga bugas o labi pa ka ektarya. Upang matamo ito, pinatupad ang paggamit ng mga uri ng bigas o kanin na may mataas na ani na nilikha ng International Rice Research Institute. Aron makab-ot kini, gipatuman ang paggamit sa tag-as nga klase sa bugas nga humay o bugas nga gihimo sa International Rice Research Institute . Ang mga magsasaka ay tutulungan na umutang ng salapi sa bangko na pambili ng mga binhi gayundin ng mga kailangang pataba at pesticide upang mapataas ang ani nito. Motabang ang mga mag-uuma sa paghulam og kwarta sa bangko aron makapalit og mga binhi ingon man mga abono ug pestisidyo aron madugangan ang ilang ani. Kasama rin sa programa ng Biyayang Dagat ang pananaliksik at pinalawak na paglilingkod, pagbibinhi at pagpapaunlad ng palaisdaan, pagsasalata at paglalagay ng mga tinggalan ng huling isda at pagpapalawak ng pamilihan. Ang programa sa Grace Sea naglakip usab sa panukiduki ug pagpalawig sa mga pangisda, pagbuhi ug pagpauswag sa mga pangisda, vocalization ug pagbutang sa katapusan nga pangisda sa isda ug pagpalapad sa merkado. Kabilang rin sa mga palatuntunan ng pamahalaan ang pagdaragdag ng produksiyon ng mga pananim na nailuluwas at naipagbibili sa loob ng bansa. Ang mga programa sa gobyerno naglakip usab sa pagdugang sa produksyon sa mga na-export ug lokal nga mga tanum nga gipatubo. Pinarami rin ang produksiyon ng mga sumusunod na pang-komersiyong produktong ramie, goma, abaka at bulak. Ang paghimo sa mga mosunud nga komersyal nga mga produkto sa ramie, goma, abaka ug gapas usab nagkadako. Isa sa pinakamalaking pinanggagalingan ng kuwartang pumapasok noon sa bansa ang pagmimina ng tanso, ginto, nickel, carbon at iba pa at unti-unti ring umunlad ang industriyang pang-elektroniks sa Pilipinas. Ang pagkopya sa tanso, bulawan, nikel, carbon ug daghan pa usa sa labing dako nga mga gigikanan sa pagsulod sa kwarto ug ang industriya sa elektroniko sa Pilipinas hinay nga pag-uswag. Ang mga bagay na yari sa kamay ay siyang bumubuo ng malaking bahagi ng mga produkto ng Cottage Industries na kinabibilangan ng mga produktong mga bag at maletang balat, patis, ceramics, burdadong mga damit, sumbrerong buntal, muwebles na nara, mga kaldero, mga lamparang yari sa tela at kapis, gitara, banig, telang hablon, at mga produktong yari sa tanso na galing-Marawi. Ang mga gamit nga hinimo sa kamot naghimo usa ka daghang bahin sa mga produkto sa Cottage Industries lakip na ang mga bag ug mga produkto sa panit, mga sinulud nga panapton, seramik, sinina nga binordahan, mga kalo sa pana, muwebles, kaldero, lampara. tela ug takup, gitara, banig, panapton nga panapton, ug mga produktong tanso nga Marawi. Noong 16 Hunyo 1981 anim na buwan pagkatapos na alisin ang martial law, ang unang halalan sa pagkapangulo ay idinaos para sa isang anim na taong termino. Kaniadtong 16 Hunyo 1981 unom ka bulan human giwagtang ang balaud sa martial, ang una nga pagkapresidente sa pagka-presidente gipahigayon alang sa unom ka tuig nga termino. Gaya ng inaasahan, si Marcos ay tumakbo at nanalo sa isang malaking pagkapanalo laban sa iba pang mga kandiato. Sama sa gipaabot, midagan si Mark ug nakuha ang usa ka dako nga kadaugan sa ubang mga kandidato. Ang mga pangunahing partidong oposisyon na United Nationalists Democratic Organizations (UNIDO) na isang koalisyon ng mga partido at LABAN ay bumoykot sa halalang ito bilang tanda ng pagpoprotesta sa mga halalan noong 1978 para sa isang interim na Batasang Pambansa na kanilang kinondena bilang pandaraya. Daghang partido sa oposisyon ang United Nationalists Democratic Organizations (UNIDO) nga usa ka koalisyon sa mga partido ug PAGTUO nga kini nga eleksyon mga timailhan sa mga nagprotesta nga eleksyon kaniadtong 1978 alang sa usa ka interim nga Pambansang Balaod nga ilang gihukman ingon limbong. Sa ikatlong termino ni Marcos, ang kanyang kalusugan ay mabilis na bumagsak sanhi ng mga karamdaman sa bato na kadalasang inilalarawan bilang lupus erythematosus. Sa ikatulo nga termino ni Marcos, ang iyang kahimsog paspas nga nagkadaot tungod sa sakit sa kidney nga kanunay gihulagway nga lupus erythematosus. Ang rehimeng Marcos ay sensitibo sa publisidad ng kanyang kondisyon. Sensitibo ang rehimeng Marcos sa publisidad sa iyang kahimtang. Ang isang doktor ng Malacanang na si Potenciano Baccay na nagsaad na sa mga panahong ito ay sumailalim si Marcos sa isang transplant ng bato ay kalaunang dinukot at natagpuang pinatay. Usa ka doktor sa Malakanyang nga Potenciano Baccay kinsa miingon nga sa panahon nga kini mao ang subject Marcos sa usa ka kidney transplant gidagit ug sa ulahi nakita gipatay. Maraming mga tao ang nagtatanong kung may kakayahan pa siyang mamuno dahil sa kanyang malalang sakit at papalaking kaguluhan sa politika. Daghang mga tawo ang nag-pangutana kung may katakus siya sa pagmando tungod sa iyang laygay nga sakit ug nagtubo nga kagubot sa politika. Si Ferdinand Marcos at ang kanyang asawang si Imelda Marcos at mga crony ay inakusahan ng korupsiyon at pagnanakaw ng mga bilyong bilyong dolyar mula sa kabang yaman ng Pilipinas. Si Ferdinand Marcos ug ang iyang asawa nga si Imelda Marcos ug mga kroni nga giakusahan sa korapsyon ug pagkawat sa binilyon nga dolyar gikan sa panudlanan sa Pilipinas. Kabilang sa inilalarawang maluhong pamumuhay ni Imelda ay kinabibilangan ng limang milyong dolyar na mga pagshoshopping sa New York, Rome at Copenhagen noong 1983 at pagpapadala ng isang eroplano upang pulutin ang mga puting buhangin ng Australia para sa isang bagong beach resort. Natingala ang matahum nga estilo sa kinabuhi ni Imelda nga adunay lima ka milyon nga dolyar nga paglupad sa New York, Roma ug Copenhagen kaniadtong 1983 ug nagpadala usa ka eroplano aron maipon ang mga puti nga balas sa Australia alang sa usa ka bag-ong beach resort. Bumili siya ng ilang mga ari-arian sa Manhattan noong mga 1980 kabilang ang $51-million Crown Building, ang Woolworth Building (40 Wall Street) at ang $60-milyong Herald Centre. Nagpalit siya daghang mga kabtangan sa Manhattan kaniadtong 1980s lakip ang $ 51-milyon nga Crown Building, ang Woolworth Building ( 40 Wall Street ) ug ang $ 60-milyon nga Herald Center. Ang kanyang New York real estate ay kalaunang binawi ng pamahalaan at ipinagbili kasama ng karamihan ng kanyang mga alahas at karamihan ng kanyang 175 pirasong koleksiyon ng sining na kinabibilangan ng mga sining nina Michelangelo, Botticelli, at Canaletto. Ang iyang yuta sa New York sa katapusan gi-repost usab sa gobyerno ug gibaligya sa kadaghanan sa iyang mga alahas ug kadaghanan sa iyang 175 nga mga piraso sa koleksyon sa art lakip ang mga buhat sa Michelangelo , Botticelli , ug Canaletto . Kanyang sinagot ang mga pagbatikos ng kanyang maluhong pamumuhay sa pag-aangking kanyang "katungkulan" na maging "isang uri ng liwanag, isang bituwin na magbigay sa mahihirap ng mga gabay." Gitubag niya ang mga pagsaway sa iyang malaw-ay nga pagkinabuhi pinaagi sa pag-angkon sa iyang "katungdanan" nga "usa ka matang sa kahayag, usa ka panalangin nga ihatag sa mga kabus nga giya." Noong 13 Agosto 1985, ang 56 Assemblymen ay lumagda ng isang resolusyon na tumatawag sa impeachment ni Marcos para sa inaakusang paglilihis nito ng tulong na pang-salapi ng Estados Unidos sa Pilipinas para sa pansariling gamit. Niadtong Agosto 13, 1985, 56 nga mga Assemblymen nagpirma sa usa ka resolusyon nga nanawagan sa impeachment ni Marcos tungod kay giingon nga gibalhin sa tabang sa panalapi ang US sa Pilipinas alang sa personal nga paggamit. Kanilang binanggit ang paglalantad noong Hulyo 1985 ng San Jose Mercury News ng multimilyong dolyar na mga pamumuhunan at pag-aari ng pamilya Marcos sa Estados Unidos. Gikutlo nila ang Hulyo 1985 nga San Jose Mercury News nga nagpadayag sa daghang pamuhunan nga multimilyon-dolyar ug mga kabtangan sa pamilyang Marcos sa Estados Unidos. Kabilang sa mga ari-ariang sinasabing nalikom ng pamilyang Marcos ang Crown Building, Lindenmere Estate, at isang bilang mga matitirhang mga aparment sa New Jersey at New York, isang shopping center sa New York, mga mansion sa London, Rome at Honolulu. Ang mga kabtangan nga giangkon nga nakuha sa pamilyang Marcos naglakip sa Crown Building, Lindenmere Estate, ug ubay-ubay nga talagsaong mga aparisyon sa New Jersey ug New York, usa ka sentro sa pagpamaligya sa New York, London, Roma ug Honolulu nga mga mansyon. Ang Helen Knudsen Estate sa Hawaii at tatlong mga condominium sa San Francisco, California. Ang Knudsen Estate sa Hawaii ug tulo ka mga condominium sa San Francisco, California. Kabilang sa mga kaso ng korupsiyon na inakusa kay Ferdinand Marcos ang: pagnanakaw o paglihis nito ng 800,000 troy ounces ng ginto mula sa mga reserba ng Bangko Sentral ng Pilipinas para sa sariling paggamit, pagtanggap ng mga kickback ng higit 53 milyong US dolyar sa mga kontrata mula sa mga 7 kompanyang Hapones, pagkomberte ng 27 milyong dolyar mula sa PNB para sa sariling paggamit, at pagbili ng higit sa 52 milyong pisong halaga ng mga bagay sa mga Duty Free Shop sa Pilipinas upang makaiwas sa pagbabayad ng buwis. Lakip sa mga kaso sa korapsyon nga gi-uswag ni Ferdinand Marcos: ang pagpangawat o pag-ilis sa 800,000 troy ounces nga bulawan gikan sa Central Bank of the Philippines alang sa personal nga paggamit, nga nakadawat mga sipa sa kapin sa 53 milyon nga dolyar sa US sa mga kontrata gikan sa 7 nga kompanya sa Hapon, nga nag-convert sa 27 milyon nga dolyar gikan sa PNB alang sa personal nga paggamit, ug pagpalit labi pa sa 52 milyon nga kantidad nga kantidad sa mga Duty Free Shops sa Pilipinas aron malikayan ang pagbayad buhis. Ninakawan rin ni Marcos ang mga pondong tulong pananalapi ng Estados Unidos at mga kabayarang reparasyon para sa digmaan ng mga Hapones. Gikawatan usab ni Marcos ang pondo sa tabang pinansyal sa US ug reparasyon alang sa giyera sa Japan. Si Marcos ay inakusahan ng pagtanggap ng mga kickback mula sa kontrata ng Bataan nuclear power plant. Giakusahan si Marcos nga nakadawat mga sipa gikan sa Bataan nuclear power plant. Ang crony ni Marcos na si Herminio Disini ay kinasuhan ng Sandiganbayan noong 2004 dahil sa umano'y pagkuha ng mga suhol na 18 milyong dolyar kapalit ng paggamit ng kanyang impluwensiya upang ibigay ang kontrata ng pagtatayo ng Bataan nuclear power plant para sa mga kompanyang Amerikano na Burns and Roe at Westinghouse Electrical Corp. Ang krimen ni Marcos nga si Herminio Disini gihukman sa Sandiganbayan kaniadtong 2004 tungod sa giisip nga pagkuha suhol sa 18 milyones dolyar kapalit sa paggamit sa iyang impluwensya aron ihatag ang kontrata sa kontrata sa konstruksyon sa planta sa nukleyar nga gahum sa Bataan alang sa Ang kompanya sa Amerikano nga Burns ug Roe ug Westinghouse Electrical Corp. Sina Marcos, Danding Cojuangco, Juan Ponce Enrile at Lobregat ay nagsabwatan upang buwisan ang mga magsasaka ng buko sa tinatawag na Coco Levy Fund Scam. Si Marcos, Danding Cojuangco , Juan Ponce Enrile ug Lobregat nagkunsabo sa pagbayad sa buhis sa mga mag-uuma sa mga mag-uuma sa gitawag nga Coco Levy Fund Scam . Ang nalikom na buwis na nagkakahalagang P9.7 bilyong piso ay ginamit para sa pansariling kapakinabangan. Ang kita sa buhis nga nagkantidad og P9.7 bilyones ka pesos nga gigamit para personal nga ganansya. Ang pagpaslang kay Ninoy Aquino noong 1983 ang kalaunang naging katalista na humantong sa pagpapatalsik kay Marcos. Ang pagpatay kay Ninoy Aquino kaniadtong 1983 mao ang nag-una nga hinungdan sa pagpalagpot ni Marcos. Ang partidong oposisyon ay sumisi kay Marcos ngunit ang iba ay sumisi sa militar at kay Imelda. Ang partido sa oposisyon gibasol si Marcos apan ang uban gibasol sa militar ug Imelda. Noong 21 Agosto 1983 pagkatapos ng isang tatlong taong pagkakatapon sa Estados Unidos, si Ninoy ay pinaslang habang bumababa sa isang pangkalakalan na paglipad sa Manila International Airport na kalaunang pinangalanang Ninoy Aquino International Airport bilang pagpaparangal kay Ninoy. Kaniadtong Agosto 21, 1983 matapos ang tulo ka tuig nga pagkadestiyero sa Estados Unidos , si Ninoy gipatay samtang sa usa ka komersyal nga paglupad sa Manila International Airport nga kaniadto nailhan nga Ninoy Aquino International Airport agig pasidungog ni Ninoy. Ang kanyang asasinasyon ay nagpagulat at nagpagalit sa maraming mga Pilipino na nawalan ng pagtitiwala sa administrasyon ni Marcos. Ang iyang panag-uban nakurat ug nasuko sa daghang mga Pilipino nga nawad-an sa pagsalig sa administrasyong Marcos. Ang pangyayaring ito ay karagdagan pang humantong sa mga pagsusupetsa sa pamahalaan na nagtulak sa hindi pakikipagtulungan ng mga Pilipino na kalaunang humantong sa isang buong sibil na hindi pagsunod. Ang kini nga insidente dugang nga nagdulot sa mga protesta sa gobyerno nga nagdala sa dili pagtinabangay sa mga Pilipino nga sa katapusan nagdulot sa usa ka hingpit nga pagsupil sa sibil . Ito ay nagpauga sa pamahalaan ni Marcos na lumalala na sa panahong ito dahil sa papalalang kalusugan ni Marcos. Gipagaan ang pagkadaot sa gobyernong Marcos niining panahona tungod sa nagkagrabi nga kahimsog ni Marcos. Ang asasinasyon ni Ninoy Aquino ay nagsanhi sa ekonomiya ng Pilipinas na karagdagang lumala at ang pamahalaan ng Pilipinas ay karagdagang lumubog sa pagkakautang. Ang pagkakaugnay ni Ninoy Aquino ang hinungdan sa paglala sa ekonomiya sa Pilipinas ug ang gobyerno sa Pilipinas dugang nga nahulog sa utang. Sa wakas ng 1983, ang bansa ay naging bangkarote, ang piso ay dumanas ng debaluasyon ng 21% at ang ekonomiya ng Pilipinas ay umurong ng 6.8% noong 1984 at muling umurong ng 3.8% noong 1985. Sa katapusan sa 1983, ang nasud nabangkaruta , ang piso nga gisakup sa pagpaubussa 21% ug ang ekonomiya sa Pilipinas nahulog sa 6.8% sa 1984 ug pagkahuman pag-usab sa 3.8% sa 1985. Noong 1984, si Marcos ay humirang ng isang komisyon na pinangunahan ni Chief Justice Enrique Fernando upang maglunsad ng isang imbestigasyon sa pagpatay kay Ninoy. Niadtong 1984, gitudlo ni Marcos ang usa ka komisyon nga gipangulohan ni Chief Justice Enrique Fernando aron maglunsad og imbestigasyon sa pagpatay kay Ninoy. Si Kardinal Sin ay inanyahan na sumali sa komisyon na ito ngunit tumanggi at naghayag ng kanyang mga pagdududa sa bersiyon ng militar na si Rolando Galman ang pumaslang at ang komisyong ito ay gumuho. Gidapit si Cardinal Sin nga moapil sa kini nga komisyon apan nagdumili ug nagpahayag sa iyang mga pagduha-duha sa bersyon sa militar sa pagpatay kay Rolando Galman ug kini nga komisyon nahugno. Ang pamahalaan ni Marcos ay lumikha ng isang reenactment video ng kanilang bersiyon ng pangyayari na ipinalabas sa telebisyon na nagpapakitang si Galman ay nakatago sa ilalim ng hagdan at bumaril kay Ninoy sa tarmac at pagkatapos ay binaril naman ng mga sundalo si Galman. Naghimo ang gobyerno ni Marcos og usa ka reenactment video sa ilang bersyon sa usa ka salida sa telebisyon nga gipakita si Galman nga nagtago sa ilawom sa hagdan ug gipusil si Ninoy sa tarmac ug dayon gipusil siya. Sumunod na hinirang ni Marcos ang kanyang kaibigan at retiradong hukom na si Corazon Agrava upang mamuno sa isang may limang kasaping komisyon upang mag-imbestiga sa asasinasyon. Pagkahuman gipili ni Marcos ang iyang higala ug retiradong hukom nga si Corazon Agrava aron mangulo sa lima ka miyembro nga komisyon aron imbestigahon ang asosasyon. Ang komisyong ito ay naglabas ng isang malaki at maliit na mga ulat noong Oktubre 1984. Ang komisyon nagpagula sa usa ka dako ug gamay nga report kaniadtong Oktubre 1984. Ang parehong mga ulat ay umaayon na ang asasinasyon ni Ninoy ay isang pakikipagsabwatang militar. Ang duha nga mga taho nakahinapos nga ang pagpatay ni Ninoy usa ka pagsukol sa militar. Gayunpaman, ang mga parehong mga ulat ay hindi umayon sa mga aktuwal na tao o mga bilang ng nasasangkot dito. Bisan pa, ang parehas nga mga taho dili katumbas sa aktwal nga mga tawo o numero nga nahilambigit. Ang maliit na ulat ay nagpapawalang sala kay General Fabian Ver at nagpangalan lamang ng pitong mga kasangkot. Ang gamay nga taho nagpatin-aw sa General Fabian Verug gipunting pito lang ang nahilambigit. Ang malaking ulat ay nagpangalan ng 26 kasangkot kabilang si Gen. Ver. Ang malaking ulat ay humantong sa mga pagkakaso sa mga pinangalanang kasabwat. Ang daku nga taho nga ginganlag 26 naglambigit lakip si Gen. Ver. Ang dako nga taho nga hinungdan sa pagka-antala sa ginganlan nga mga kauban. Ang paglilitis ng mga ito ay nagsimula noong 22 Pebrero 1985 ngunit naging maliwanag na pinili ng tagapaglitis na hindi pansinin ang mga natuklasan ng komisyon ni Agrava at nagpapatuloy ayon sa kuwento ng militar. Nagsugod ang ilang pagsulay kaniadtong Pebrero 22, 1985 apan nakita nga gipili sa tagdumala nga dili isalikway ang mga nadiskobrehan nga komisyon ni Agrava ug ipadayon sumala sa istorya sa militar. Dahil dito, may papalaking mga protesta at pagtawag sa pagbibitiw ni Marcos. Tungod niini, nagkadaghan ang mga protesta ug nanawagan sa pagbiya ni Marcos. Noong 2 Disyembre 1985, ang lahat ng mga nasakdal kabilang si Ver ay napawalang sala sa pagpatay kay Ninoy. Kaniadtong Disyembre 2, 1985, ang tanan nga akusado lakip na si Ver nakagawas sa pagpatay ni Ninoy. Noong 1990, hinatulan ng Korte Suprema ng Pilipinas ang isang heneral at 15 pang mga sundalo sa pagpatay kay Ninoy at hinatulan ng habang buhay na pagkabilanggo. Kaniadtong 1990, gikondenar sa Korte Suprema sa Pilipinas ang usa ka heneral ug 15 pa nga mga sundalo tungod sa pagpatay kay Ninoy ug gihukman siya nga mabilanggo sa kinabuhi. Ang mga ito ay kabilang sa mga 1000 sundalong nagbigay seguridad kay Ninoy sa kanyang pagdating sa bansa. Lakip sila sa 1000 nga sundalo nga naghatag kasiguruhan kay Ninoy sa iyang pag-abot sa nasod. Batay sa mga testigong sina Rebecca Quijano, Jessie Barcelona at iba pa, nakita nilang ang sundalong si C1C Rogelio Moreno na nasa likod ni Ninoy habang bumaba sa hagdan ng eroplano si Ninoy ang bumaril sa batok ni Ninoy. Base sa mga nakasaksi nga si Rebecca Quijano, Jessie Barcelona ug uban pa, nakita nila ang sundalo ni C1C nga si Rogelio Moreno sa luyo ni Ninoy samtang siya nanaog sa hagdanan sa eroplano ug gipabuto si Ninoy. Ito ay umaayon sa autopsiya kay Ninoy na ang bala ay pumasok mula itaas ng mastoid ng bungo at lumabas sa mababang panga na nagpapakitang ang pagbaril ay ginawang mas mataas sa ulo ni Ninoy. Kini nahisubay sa autopsy ni Ninoy samtang ang bala naggikan gikan sa taas sa mastoid sa bungol ug migawas sa ubos nga apapangig nga nagpaila nga ang shot gipataas labaw sa ulo ni Ninoy. Simula 1983 pagkatapos ng pagpaslang kay Ninoy, ang mga opisyal ng pamahalaan ng Estados Unidos ay hindi na sumuporta sa rehime ni Marcos at naghanap sila ng mga paraan upang mapatalsik na si Marcos sa kapangyarihan. Sukad pa sa 1983 matapos ang pagpatay kay Ninoy, ang mga opisyal sa gobyerno sa Estados Unidos mihunong sa pagsuporta sa rehimen ni Marcos ug nangita mga paagi aron mapalagpot si Marcos sa gahum. Sa mukha ng papalalang kawalang kasiyahan ng mga mamamayang Pilipino, pinatawag ni Marcos ang isang Snap election noong 3 Nobyembre 1985 na may natitira pang higit sa isang taon sa kanyang termino. Taliwala sa nagkadako nga pagkadismaya sa katawhang Pilipino, si Marcos nanawag alang sa usa ka pinili nga Snap kaniadtong 3 Nobyembre 1985 nga adunay kapin sa usa ka tuig hangtod sa iyang termino. Ang snap election ay tinawag para sa 17 Enero 1986 at pagkatapos ay nilipat sa 7 Pebrero 1986. Gitawag ang snap election alang Enero 17, 1986 ug dayon gibalhin kaniadtong Pebrero 7, 1986. Pinili ni Marcos si Arturo Tolentino na kasamang tatakbo sa ilalim ng partidong Kilusang Bagong Lipunan samantalang ang balo ni Ninoy na si Corazon Aquino ay naghayag ng kanyang pagtakbo sa pagkapangulo noong 3 Disyembre 1985 kasama ni Salvador Laurel sa ilalim ng partidong United Opposition na sinuportahan ng oposisyon ni Marcos. Gipili ni Marcos si Arturo Tolentino nga modagan ubos sa partido sa New PeopleÕs Movement samtang ang biyuda ni Ninoy nga si Corazon Aquinogianunsyo ang iyang pagdalagan sa pagkapangulo kaniadtong 3 Disyembre 1985 kauban si Salvador Laurel ubos sa United Opposition party nga gisuportahan sa oposisyon ni Marcos. Sa snap election na idinaos noong 7 Pebrero 1986, ang mga insidente ng pandaraya, pagbili ng mga boto, pananakot at karahasan ay iniulat gayundin ang pakikialam sa mga election return. Sa eleksyon nga snap nga gipahigayon kaniadtong Pebrero 7, 1986, ang mga insidente sa pagpanglimbong, pagpamalit sa boto, pagpanghilabot ug kapintasan gi-report ingon usab ang pagkagubot sa pagbalik sa eleksyon. Ang Commission on Elections tally board ay nagpapakita na si Marcos ang nangunguna samantalang ang National Citizen's Movement for the Free Elections ay nagpapakitang si Corazon Aquino ang nangunguna sa isang komportableng margin. Gipakita sa tally board sa Commission on Elections nga si Marcos ang nanguna samtang ang National Citizen's Movement for the Free Elections nagpakita nga si Corazon Aquino ang nanguna sa usa ka komportable nga margin. Idenaklara ng opisyal na canvasser na COMELEC si Ferdinand Marcos na nanalo sa halalan. Gipahayag sa canvasser sa COMELEC nga opisyal si Ferdinand Marcos nga nagdaog sa eleksyon. Sa huling tally ng COMELEC, si Marcos ay nagkamit ng 10,807,197 boto laban sa 9,291,761 boto ni Aquino. Sa katapusang talento sa COMELEC, nakakuha si Marcos og 10,807,197 boto kontra 9,291,761 nga boto ni Aquino. Gayunpaman, sa final tally ng National Movement for Free Elections , si Aquino ay nagkamit ng 7,835,070 boto laban sa 7,053,068 ni Marcos. Bisan pa, sa katapusang talento sa National Movement for Free Elections , nakakuha si Aquino og 7,835,070 nga boto kontra kay 7,053,068 ni Marcos. Ang mga 29 mangggawa ng komputer ay lumayas sa tabulation center na nagpoprotesta sa pakikiaalam sa mga resulta ng halalan na pumapabor kay Marcos. Gibana-bana nga 29 nga mga computer workers ang nagbakwit sa tabulation center nga nagprotesta sa mga resulta sa eleksyon nga pabor kang Marcos. Ang oposisyonistang dating Gobernador na si Evelio Javier ng Antique ay pinaslang sa harap ng kapitolyo ng lalawigan kung saan idinadaos ang pagka-canvass ng mga boto. Ang oposisyonal nga kanhing Gobernador Evelio Javier sa Antique gipatay sa atubangan sa kapital sa probinsya, diin gihimo ang pagbutang sa mga boto. Ang mga pangunahing suspek ang mga sariling bantay ng isang lokal na pinuno ng Kilusang Bagong Lipunan. Ang mga nag-unang suspetsado mao ang kaugalingon nga guwardiya sa usa ka lokal nga lider sa Kilusang Bag-ong Katilingban . Ang Catholic Bishops' Conference of the Philippines ay naglabas ng isang pahayag na kumokondena sa halalan bilang pandaraya. Ang Catholic Bishops 'Conference of the Philippines nagpagawas sa usa ka pahayag nga naghukum sa eleksyon isip peke. Ang Senado ng Estados Unidos ay nagpasa rin ng isang resolusyon na kumokondena sa halalan. Ang Senado sa Estados Unidosmipasa usab usa ka resolusyon nga naghukum sa eleksyon. Ang Pangulo ng Estados Unidos na si Ronald Reagan ay naglabas ng pahayag na tumatawag sa mga ulat ng pandaraya na "nakakabagabag". Ang US President Ronald Reagan nag-isyu sa usa ka pahayag nga nagtawag sa mga taho sa panloloko nga "nakakagambala." Bilang tugon sa mga protesta, inihyag ng COMELEC na si Marcos ay nanalo ng 53 porsiyento ng mga boto laban kay Aquino. Agig tubag sa mga protesta, gipahibalo sa COMELEC nga nakakuha si Marcos og 53 porsyento nga mga boto kontra kay Aquino. Ito ay sinalungat ng NAMFREL na si Aquino ay nanalo ng 52 porsiyento ng mga boto laban kay Marcos. Gipunting sa NAMFREL nga nakakuha si Aquino og 52 porsyento sa mga boto kontra kay Marcos. Noong Pebrero 15, si Marcos ang inihayag ng COMELEC at Batasang Pambansa bilang nanalo sa gitna ng kontrobersiya. Kaniadtong Pebrero 15, si Marcos gipahibalo sa COMELEC ug National Law ingon nga nagdaog taliwala sa kontrobersiya. Ang lahat ng mga 50 oposisyong kasapi ng Parliamento ay lumayas sa pagpoprotesta. Tanan nga 50 nga mga membro sa oposisyon sa Parliamento ang nag-atras sa protesta. Tumangging tanggapin ng maraming Pilipino ang resulta ng halalan na naghahayag na si Aquino ang tunay na nanalo. Daghang mga Pilipino ang nagdumili sa pagdawat sa sangputanan sa eleksyon nga nagpahayag nga si Aquino ang tinuud nga mananaog. Ang parehong "mga nanalo" sa pagkapangulo na sina Aquino at Marcos ay nanumpa bilang mga pangulo sa dalawang magkaibang mga lugar. Parehong "mga mananaog" sa pagkapangulo sina Aquino ug Marcos nga nanumpa isip mga pangulo sa duha ka lainlaing lugar. Si Aquino ay tumawag ng mga strike at pagboboykot ng mga mamamayang Pilipino laban sa mga negosyo at media na pag-aari ng mga crony ni Marcos. Nanawagan si Aquino sa mga welga ug boycotts sa katawhang Pilipino batok sa mga negosyo ug media nga gipanag-iya ni kroni Marcos. Dahil dito, ang mga bangko, korporasyon at mga media ng mga crony ni Marcos ay matinding tinamaan at ang kanilang mga bahagi sa stock market ay bumagsak. Tungod niini, ang mga bangko, korporasyon ug media sa mga kroni ni Marcos grabeng naigo ug ang ilang bahin sa stock market nabuak. Dahil sa mga iregularidad sa halalan, ang Reform the Armed Forces Movement ay naglunsad ng isang pagtatangkang coup d'eta laban kay Marcos. Tungod sa mga iregularidad sa eleksyon, gilansad sa Reform the Armed Forces Movement ang usa ka pagsulay nga kudeta kay Marcos. Ang simulang plano ay salakayin ang Malacanang Palace at dakpin si Marcos. Ang pasiunang plano mao ang pagsulong sa Palasyo sa Malacanang ug dakpon si Marcos. Ang ibang mga unit ng military ay kokontrol sa mga stratehikong pasilidad gaya ng NAIA, mga baseng militar, mga himpilan ng radyo at telebisyon, ang GHQAFP sa Kampo Aguinaldo, at mga highway junctions upang limitahan ang mga kontra-opensibo ng mga loyalistang hukbo ni Marcos. Ang uban pang mga yunit sa militar kontrolado ang mga estratehikong pasilidad sama sa NAIA , base sa militar, istasyon sa radyo ug telebisyon, ang GHQAFP sa Camp Aguinaldo , ug mga halapad nga mga kantidad aron mapugngan ang pagsupak sa mga loyalistang tropa ni Marcos . Si Lt. Col. Gregorio Honasan ang mangunguna sa pangkat na sasalakay sa Malacanang Palace. Gipasalig ni Lt. Gipasalig ni Col. Gregorio Honasanmanguna sa grupo nga mosulong sa Palasyo sa Malacanang. Gayunpaman, nang malaman ni Marcos ang tungkol pagbabalak na ito, kanyang inutos ang pagdakip sa mga pinuno nito at itinanghal sa lokal at internasyonal na press ang ilan sa mga nadakip na mga nagtatangkang magpatalsik kay Marcos na sina Maj. Saulito Aromin and Maj. Edgardo Doromal. Bisan pa, sa pagkahibalo ni Marcos bahin sa kini nga panagkunsabo, gimando niya ang pag-aresto sa mga pinuno niini ug gipresentar sa lokal ug internasyonal nga press ang pipila sa mga naaresto nga nagtinguha nga palagputon si Marc. Saulito Aromin ug Maj. Edgardo Doromal . Dahil sa banta ng kanilang nalalapit na pagkakabilanggo, nagpasya sina Enrile at mga kapwa nagbabalak laban kay Marcos na humingi ng tulong AFP Vice Chief of Staff Lt. Gen Fidel Ramos na hepe rin ng Philippine Constabulary (ngayong Philippine National Police). Sa hulga sa ilang pag-abot sa pagkabilanggo, si Enrile ug ang iyang mga kaubanan nga nakigkunsabo laban kay Marcos mihukom nga mangayo sa tabang ni Bise Chief of Staff Lt. Si Gen Fidel Ramos mao usab ang pangulo sa Philippine Constabulary (karon Philippine National Police). Si Ramos ay pumayag na magbitiw sa kanyang posisyon at suportahan ang mga nagbabalak laban kay Marcos. Miuyon si Ramos nga i-resign ang iyang posisyon ug suportahan ang mga naglaraw batok kang Marcos. Noong mga 6:30 pm noong 22 Pebrero 1986, sina Enrile at Ramos ay nagdaos ng isang pagpupulong ng press sa Kampo Aguinaldo kung saan nila inihayag ang kanilang pagbibitiw sa kanilang mga posisyon sa Gabinete ni Marcos at pag-urong ng kanilang suporta sa pamahalaan ni Marcos. Mga alas 6:30 sa hapon kaniadtong Pebrero 22, 1986, si Enrile ug Ramos nagpahigayon sa usa ka press conference sa Camp Aguinaldo diin gipahibalo nila ang pagluwat sa ilang mga posisyon sa Gabinete sa Marcos ug gibiyaan ang ilang suporta sa gobyerno sa Markahan. Mismong si Marcos ay kalaunang nagsagawa ng mga pagpupulong ng balita na tumatawag kina Enrile at Ramos na sumuko na humihikayat sa kanilang "itigil ang kaestupiduhang ito". Si Marcos mismo ang kanunay nga nagpahigayon mga tigum sa balita nga nanawagan nga mag-surrender si Enrile ug Ramos, nga awhagon sila nga "hunongon kini nga pagkabuang". Sa isang mensaheng isinahimpapawid sa Radio Veritas noong mga alas 9 ng gabi, hinimok ni Kardinal Sin ang mga Pilipino na tulungan ang mga pinunong rebelde sa pamamagitan ng pagpunta sa seksiyon ng EDSA sa pagitan ng Kampo Crame at Aguinaldo at pagbibigay ng suportang emosyonal, mga pagkain at iba pang mga suplay. Sa usa ka broadcast broadcast sa Radio Veritas mga alas-9 sa gabii, giawhag ni Cardinal Sin ang mga Pilipino nga tabangan ang mga rebelde nga mga lider pinaagi sa pag-adto sa seksyon sa EDSA tali sa Camp Crame ug Aguinaldo ug paghatag paghatag emosyonal nga suporta , pagkaon ug uban pa nga gamit. Maraming mga tao, pari at madre ang tumungo sa EDSA. Daghang mga tawo, pari ug madre ang miadto sa EDSA. Sa kasagsagan ng rebolusyong People Power, inihayag ni Juan Ponce Enrile na ang pananambang sa kanya ay pineke upang magkaroon ng dahilan si Marcos sa pagpapataw ng martial law. Sa pagtapos sa rebolusyo sa People Power, gipahibalo ni Juan Ponce Enrile nga ang iyang pagpapatay gipriso aron pakamatarungon si Marcos sa pagpahamtang sa martial law. Sa bukang liwayway ng linggo, ang mga hukbo ng pamahalaan ni Marcos ay dumating upang patumbahin ang pangunahing transmitter ng Radio Veritas na pumutol sa pagsasahimpapawid sa mga taong nasa probinsiya. Kaniadtong miaging semana, ang mga tropa sa gobyerno ni Marcos miabot aron ibagsak ang nag-unang transmitter sa Radio Veritas nga nagputol sa pagsibya sa mga tawo sa lalawigan. Ang himpilan ay nilipat sa isang standby transmitter na may isang limitadong saklaw ng pagsasahimpapawid. Ang istasyon gibalhin sa usa ka standby transmitter nga adunay usa ka limitado nga hanay sa pag-broadcast. Ang himpilan ay pinuntirya ni Marcos dahil ito ay naging mahalagang kasangkapan ng pakikipagtalastasan para sa pagsuporta ng mga mamamayan sa mga rebelde na nagbibigay alam sa kanila sa mga pagkilos ng hukbo ni Marcos at paghahatid ng mga mensahe para sa pagkain, gamot at mga suplay. Ang estasyon gipunting ni Marcos tungod kay kini nahimong usa ka hinungdanon nga himan sa komunikasyon alang sa pagsuporta sa mga lungsuranon batok sa mga rebelde nga nagpahibalo kanila sa mga aksyon sa hukbo ni Marcos ug sa paghatud sa mga mensahe alang sa pagkaon, tambal ug suplay. Ang mga tao ay patuloy pa ring tumungo sa EDSA hanggang sa lumobo sa mga daan daang libong hindi armadong mga sibilyan. Ang mga tawo nagpadayon sa pag-adto sa EDSA hangtod nga napalayo sa gatusan nga libong walaÕy armas nga sibilyan. Ang mood sa mga lansangan ay aktuwal na masaya na marami ay nagdadala ng kanilang mga buong pamilya. Ang panimuot sa kadalanan sa tinuoray malipayon sa daghang nagdala sa ilang tibuok pamilya. Ang mga mang-aawit ay nag-aliw sa mga tao, ang mga pari at madre ay nanguna sa mga prayer vigil at mga tao ay nagtayo ng mga barikada at makeshift na mga bag ng buhangin, mga puno at mga sasakyan sa ilang mga lugar sa kahabaan ng EDSA. Ang mga mag-aawit naglingaw sa mga tawo, mga pari ug madre nga nanguna sa pag-ampo nga nagbantay ug ang mga tawo nagtukod mga barikada ug mga bag nga gama sa balas, mga kahoy ug mga sakyanan sa daghang mga lugar sa sa EDSA. Saanman, ang mga tao ay nakikinig sa Radio Veritas sa kanilang mga radyo. Bisan diin, gipamati sa mga tawo ang Radio Veritas sa ilang mga radio. Ang ilang mga pangkat ay umaawit ng Bayan Ko na mula pa 1980 ay naging makabayang antema ng oposisyon. Ang ubang mga grupo nag-awit sa Akong Katawhan nga sukad 1980 nga usa ka nasyonal nga awit sa oposisyon. Kadalasang ipinapakita ng mga tao ang tandang LABAN na may nabuong "L" sa kanilang hinlalaki at hintuturo. Kanunay nga gipakita sa mga tawo ang pahalipay nga marka AGAIN nga adunay "L" sa ilang kumalagko ug atubang. Pagkatapos ng tanghalian noong Pebrero 23, nagpasya sina Ramos at Enrile na palakasin ang kanilang mga posisyon. Pagkahuman sa paniudto kaniadtong Pebrero 23, si Ramos ug Enrile nakadesisyon nga palig-onon ang ilang mga posisyon. Tumawid si Enrile sa EDSA mula Kampo Aguinaldo hanggang Kampo Crame sa gitna ng mga paghihiwayan ng mga tao. Si Enrile mitabok sa EDSA gikan sa Camp Aguinaldo hangtod sa Camp Crame taliwala sa mga pagkabahinbahin sa mga tawo. Sa gitnang katanghalian, ang Radio Veritas ay naghatid ng mga ulat ng pagmamasa ng mga Marine malapit sa mga kampo sa silangan at mga tangkeng LVT-5 na papalapit mula hilaga at silangan. Sa tungatunga sa oras, ang Radio Veritas nagdala sa mga taho sa pagmartsa sa mga Marines duol sa mga kampo sa silangan ug ang mga tangke sa LVT-5 nga nagsingabut gikan sa amihanan ug silangan. Ang isang kontinhente ng mga Marin na may mga tangke at mga armoradong van na pinangunahan ni Brigadier General Artemio Tadiar ay pinahinto sa kahabaan ng Ortigas Avenue mga 2 km mula sa mga kampo ng mga sampung mga libong mga tao. Usa ka kontinente sa Marines nga adunay mga tanke ug mga armored vans nga gipangulohan ni Brigadier General Artemio Tadiar gipahunong sa Ortigas Avenue mga 2 km gikan sa mga kampo nga hapit napulo ka libo ka mga tawo. Ang mga madreng humahawak ng mga rosaryo ay lumuhod sa harapan ng mga tangke at ang mga babae ay naghawak hawak upang harangin ang mga hukbo. Ang mga madmen nga naghawid sa mga sagbayan miluhod sa atubangan sa mga tangke ug ang mga babaye naghupot sa mga hawanan aron mababagan ang mga tropa. Hiniling ni Tadiar sa mga tao na padaanin sila ngunit hindi gumalaw ang mga tao. Gihangyo ni Tadiar ang mga tawo nga ibalhin sila apan ang mga tawo wala molihok. Sa huli, ang mga hukbo ni Marcos ay umurong nang walang pagpapaputok ng baril na nangyari. Sa katapusan, ang mga tropa ni Mark nag-atras nga wala magpabuto og pusil. Sa gabi, ang standby transmitter ng Radio Veritas ay nabigo. Pagka gabii, napakyas ang standby transmitter sa Radio Veritas. Sa sandaling pagkatapos ng hating gabi, nagawa ng mga staff na pumunta sa isa pang himplian upang simulan ang pagsasahimpapawid mula sa isang lihim na lokasyon sa ilalim ng pangalang "Radyo Bandido". Wala madugay pagkahuman sa tungang gabii, ang kawani nakaadto sa lain nga istasyon aron magsugod sa pag-broadcast gikan sa usa ka tinago nga lokasyon sa ilawom sa ngalan nga "Radio Bandido". Sa bukang liwayway ng Lunes, 24 Pebrero 1986, ang unang mga malalang pagsagupa sa mga hukbo ng pamahalaan ay nangyari. Pagkabuntag sa Lunes, Pebrero 24, 1986, nahinabo ang una nga seryoso nga panagbangi sa mga tropa sa gobyerno. Ang mga marine na nagmamartsa mula sa Libis sa silangan ay naghagis ng mga tear gas sa mga demonstrador na mabilis na kumalat. Ang mga nagmartsa nga nagmartsa gikan sa Walog hangtod sa silangan naghulog sa luha gas sa mga demonstrador nga dali nga mikaylap. Ang ilang mga marine ay pumasok naman at humawak sa silangang panig ng Kampo Aguinaldo. Ang pila ka mga marinero misulod ug nagkuha sa sidlakang bahin sa Camp Aguinaldo. Kalauna, ang mga helicopter ng ika-15 Strike Wing ng Philippine Air Force na pinangunahan ni Col. Antonio Sotelo ay inutusan mula sa Sangley Point, Cavite na tumungo sa Kampo Crame. Kaniadto, ang mga helikopter sa ika-15 nga Strike Wing sa Philippine Air Force pinangulohan ni Col. Gisugo si Antonio Sotelo gikan sa Sangley Point, Cavite hangtod sa Camp Crame. Sa lihim, ang squadron ay dumipekto at sa halip na pagsalakay sa Kampo Crame ay lumapag rito na may mga naghahiyawang mga tao at yumayakap sa mga piloto at mga crew nito. Sa tago, ang iskwad milampas ug imbis nga atake sa Crame Camp nahiabut dinhi sa usa ka manggugubot nga mga tawo ug gigakus ang mga piloto ug tripulante niini. Ang isang helicopter na Bell 214 na piniloto ni Mahjor Major Deo Cruz ng ika-25 Helicopter Wing at mga Sikorsky S-76 gunship na piniloto ni Colonel Charles Hotchkiss ng ika-20 Air Commando Squadron ay mas maagang sumali sa mga rebelde sa himpapawid. Usa ka helikopter sa Bell 214gimakmak ni Mahjor Major Deo Cruz sa ika-25 Helicopter Wing ug Sikorsky S-76 gunships nga piloto ni Colonel Charles Hotchkiss sa ika-20 nga Air Commando Squadron nga nauna nga nag-uban sa mga rebelde sa kahanginan. Ang presensiya ng mga helicopter ay nagpalakas sa morale nina Ramos at Enrile na patuloy na humihikayat sa kanilang mga kapwa sundalo na sumali sa kilusan. Ang presensya sa mga helikopter nagpalig-on sa pamatasan ni Ramos ug Enrile samtang nagpadayon sila sa pag-awhag sa ilang mga kaubang sundalo nga moapil sa kalihukan. Sa katanghalian, si Corazon Aquino ay dumating sa base kung saan sina Enrile, Ramos, at mga RAM officer at mga tao ay naghihintay. Pagkaaga sa hapon si Corazon Aquino miabot sa base diin naghulat si Enrile, Ramos, ug mga opisyales sa RAM ug mga tawo. Samantala, ang Pangulo ng Estados Unidos na si Ronald Reagan ay nabahala na baka atakihin at patayin ni Marcos ang mga nagpoprotesta na masasaksihan sa telebisyon ng buong mundo. Samtang, nabalaka ang Presidente sa US nga si Ronald Reagan nga mahimoÕg atakehon ni Marcos ang pagpatay sa mga nagprotesta nga magtan-aw sa telebisyon sa tibuuk kalibutan. Naglabas ng pahayag ang administrasyon ni Reagan na kung gagamit si Marcos ng dahas ay "magsasanhi ito ng hindi masabing pinsala sa ugnayan sa pagitan ng ating dalawang pamahalaan. Ang administrasyon sa Reagan nagpagula sa usa ka pahayag nga kung gamiton ni Marcos ang kapintasan kini " magpahinabo sa dili masabut nga kadaot sa mga relasyon tali sa among duha nga mga gobyerno . Sa mga parehong oras, nakatanggap si June Keithley ng mga ulat na nilisan ni Marcos ang Malacanang Palace at isinahimpapawid ito sa mga tao sa EDSA. Sa susamang oras, nadawat ni June Keithley ang mga taho nga gibiyaan ni Marcos ang Palasyo sa Malacanang ug gipahibalo kini sa mga tawo sa EDSA. Ang mga tao ay nagdiwang at kahit sina Ramos at Enrile ay lumabas mula sa Crame upang harapin ang mga tao. Ang mga tawo nagsaulog ug bisan si Ramos ug Enrile gikan sa Crame aron makigkita sa mga tawo. Gayunpaman, ang pagdiriwang ay panandalian dahil kalaunang lumabas si Marcos sa telebisyong kinokontrol ng pamahalaan na Channel 4, na nagdedeklarang hindi siya magbibitiw sa pagkapangulo. Hinuon, mubo ra ang selebrasyon sa una nga pagpakita ni Marcos sa telebisyon nga kontrolado sa gobyerno sa Channel 4 , nga nagpahayag nga dili siya magbitiw. Pinagpalagay na ang maling ulat ay isang kalkuladong pagkilos laban kay Marcos upang humikayat ng masa maraming mga depeksiyon. Gituohan nga ang bakak nga taho usa ka pagkalkula nga aksyon kontra kay Marcos aron mapukaw ang mga pangmasang depekto. Sa pagsasahimpapawid na ito, ang Channel 4 ay biglaang naglaho sa himpapawid. Sa niini nga sibya, ang Channel 4 kalit nga nawala sa hangin. Binihag isang kontinhente ng mga rebelde sa ilalim ni Col. Mariano Santiago ang himpilian. Nakuha ang usa ka kontinente sa mga rebelde ubos ni Col. Si Mariano Santiago ang kapilian. Ang Channel 4 ay naibalik sa ere sa katanghalian na naghahayg si Orly Punzalan na ang "Channel 4 ay muling nasa himpapawid upang paglingkuran ang mga tao". Ang Channel 4 nabalik sa kahanginan sa udto sa dihang gipahibalo ni Orly Punzalan nga ang "Channel 4 makausa na usab sa hangin aron maalagaran ang mga tawo". Sa mga panahong ito, ang mga tao sa EDSA ay lumobo na sa higit sa isang milyon. Karon, ang mga tawo sa EDSA milapas sa kapin sa usa ka milyon. Ang pagsasahimpapawid na ito ang itinuturing na pagbabalik ng ABS-CBN sa ere dahil ito ang unang beses na ang mga dating empleyado ay nasa loob ng complex nito pagkatapos ng 14 taong pagsasara nito ni Marcos noong martial law. Ang kini nga sibya gikonsiderar nga ang pagbalik sa hangin sa ABS-CBN tungod kay kini ang una nga higayon nga ang mga kanhi empleyado nga naa sa sulod sa iyang komplikado pagkahuman gisirado ni Marcos ang 14 ka tuig nga martial law. Sa huling katanghalian, ang mga helicopter ng rebelde ay sumalakay sa Villamor Airbase na nagwawasak sa mga ari-ariang panghimpapawid ng pangulo. Kaniadtong hapon, giatake sa mga rebelde ang mga helikopter sa Villamor Airbase pagguba sa mga assets sa aerial president. Ang isa pang helicopter ay tumungo sa Malacanang Palace na nagpatama ng isang rocket at nagsanhi ng maliit na pinsala. Ang laing helikopter nga miabot sa Palasyo sa Malacanang nga naigo sa usa ka rocket ug hinungdan sa gamay nga kadaot. Kalaunan, ang karamihan ng mga opiser na nagtapos sa Philippine Military Academy (PMA) ay dumipekto sa pamahalaan ni Marcos. Sa ulahi, kadaghanan sa mga opisyales nga mogradwar sa Philippine Military Academy (PMA) midemanda sa gobyerno ni Marcos. Ang karamihan ng mga Sandatahang Hukbo ay lumipat na sa kabilang panig. Ang kadaghanan sa Armed Forces mibalhin sa pikas bahin. Noong umaga ng Martes, Pebrero 25, bandang ikapito ng umaga, nagkaroon ng saguypaan sa pagitan ng mga loyalista at mga rebeldeng sundalo. Pagka buntag sa Martes, Pebrero 25, sa alas siyete sa buntag, usa ka panagsangka ang nahitabo tali sa mga loyalista ug sundalo nga rebelde. May mga sniper na bumabaril sa mga rebeldeng sundalo. Subalit patuloy na sinugod ng mga rebeldeng sundalo ang estasyon ng Channel 9, na nasa hindi kalayuan ng Channel 4. Adunay mga sniper nga nagpusil sa mga sundalo sa rebelde. Apan ang mga sundalo sa rebelde nagpadayon sa pag-atake sa estasyon sa Channel 9, dili layo sa Channel 4. Nanumpa si Corazon Aquino bilang Pangulo ng Pilipinas sa Club Filipino, San Juan noong 25 Pebrero 1986. Si Corazon Aquino nanumpa isip Presidente sa Pilipinas sa Club Filipino, San Juan kaniadtong Pebrero 25, 1986. Maya-maya lamang ay nanumpa si Corazon Aquino bilang bagong pangulo ng Pilipinas sa isang seremonya sa Club Filipino sa Greenhills, isang kilometro mula sa Kampo Crame. Si Corazon Aquino nanumpa isip bag-ong presidente sa Pilipinas sa usa ka seremonya sa Filipino Club sa Greenhills, usa ka kilometro gikan sa Camp Crame. Pinasumpa si Aquino ni Senior Associate Justice Claudio Teehankee, at pinasumpa naman si Laurel bilang Pangalawang Pangulo ni Justice Abad Santos. Si Aquino nanumpa sa Senior Associate Justice nga si Claudio Teehankee, ug si Laurel nanumpa bilang Bise Presidente sa Hustisya Abad Santos. Hawak ni Aurora Aquino, nanay ni Ninoy Aquino, ang bibliang ginamit sa panunumpa ni Aquino. Si Aurora Aquino, inahan ni Ninoy Aquino, naghupot sa bibliya nga gigamit sa pagpanumpa ni Aquino. Kasama sa seremonya si Ramos, na na-promote bilang Heneral, si Enrile at ang iba pang mga politiko. Ang seremonya naglakip sa Ramos, nga gipasiugda sa Heneral, Enrile ug uban pang mga politiko. Nasa labas ang maraming mga taga-suporta ni Aquino, na karamihan ay naka-dilaw bilang pagpapakita ng kanilang suporta. Sa gawas sa kadaghanan daghan sa mga tagasuporta ni Aquino, nga kadaghanan sa mga naningil aron ipakita ang ilang suporta. Matapos ang panunumpa ni Aquino ay kumanta sila ng Bayan Ko. Pagkahuman sa panumpa ni Aquino gikanta nila ang Akong Katawhan. Samantala, nanumpa naman si Marcos sa Malacanang Palace. Samtang, si Marcos nanumpa sa Palasyo sa Malacanang. Nandoon ang ilan sa kanyang mga taga-suporta na sumisigaw ng "Marcos! Marcos! Marcos pa rin!" Ang pipila sa iyang mga tagasuporta didto nagsinggit nga "Mark! Marcos! Marcos!" Ang panunumpa ay ginawa ni Marcos sa balkonahe ng palasyo ng Malacanang na isinahimpapawid ng I-13 at GMA-7. Ang panumpa gihimo ni Marcos sa balkonahe sa palasyo sa Malacanang nga gisibya sa I-13 ug GMA-7. Walang mga inanyayahang mga dayuhang dignitaryo ang dumalo sa seremonyang ito sa kadahilang pangseguridad. WalaÕy giimbitahan nga mga dumuduong nga langyaw nga mitambong sa kini nga seremonya sa mga nataran sa seguridad. Ang mag-asawang Marcos ay lumabas sa balkonahe sa harap ng mga 3000 loyalistang KBL na nagsisigawan kina Marcos na "Dakpin ang mga Ahas!". Ang mag-asawang Marcos nagpakita sa balkonahe sa atubang sa 3000 nga mga loyalista sa KBL nga nagsinggit kay Marcos nga "Grab the Snakes!" Pagkatapos ng panunumpa ay mabilis na umalis ang mag-asawa sa labas ng Palasyong Malacanang. Naputol ang pagbrodkast nito noong kubkubin ng mga rebeldeng sundalo ang mga nalalabing mga estasyon. Pagkahuman sa pagpanumpa, ang magtiayon dali nga mibiya sa Luxury Hotel. Ang pag-broadcast niini nahunong sa pagkubkob sa mga sundalo sa nahabilin nga mga istasyon. Marami ding mga demonstrador ang nagmasa sa mga barikada sa kahabaan ng Mendiola, hindi kalayuan mula sa Malakanyang, ngunit hinarang sila doon ng mga loyalistang mga sundalo. Daghang demonstrador ang nagmartsa usab sa mga barikada ubay sa Mendiola , dili layo sa Malaca–ang, apan gibabagan sila sa mga sundalo nga loyalista. Maraming mga demonstrador ang nagalit, ngunit inawat sila ng mga pari na nakiusap na huwag maging marahas. Daghang demonstrador nasuko, apan gihangyo sila sa mga pari nga dili sila bayolente. Ang Pangulong Ronald Reagan ay naglabas ng isang pagsusumamo kay Marcos na magbitiw na. Si Presidente Ronald Reagan nag-isyu sa usa ka hangyo kay Marcus nga magbitiw. Ang mga pagtatangka na patagalin ang buhay ng kasalukuyang rehime sa pamamagitan ng dahas ay walang kabuluhan. Ang mga paningkamot nga pahalugwayan ang kinabuhi sa kasamtangan nga rehimen pinaagi sa kapintasan walaÕy kapuslanan. Ang lunas sa krisis na ito ay matatamo lamang sa pamamagitan ng isang mapayapang paglipat sa isang bagong pamahalaan.". Ang solusyon sa kini nga krisis maabut ra pinaagi sa usa ka malinawon nga pagbalhin sa usa ka bag-ong gobyerno. ". Binasa ni Marcos ang mensahe ni Reagan noong alas 3 ng madaling araw (oras ng Maynila) at agad na tinawagan ni Marcos ang Senador ng Estados Unidos na si Paul Laxalt, para humingi ng payo mula kay Reagan. Nabasa ni Marcos ang mensahe ni Reagan sa alas-3 sa hapon (oras sa Maynila) ug si Marcos dayon nagtawag sa U.S. Senador Paul Laxalt , aron mangayo ng tambag gikan sa Reagan. Iminungkahi ni Marcos kay Laxalt ang pagsasalo ng kapangyarihan kay Aquino o manunungkulan bilang nakakatandang tagapayo ni Aquino. Gisugyot ni Marcos kay Laxalt ang delegasyon sa gahum kay Aquino o ang iyang katungdanan isip senior advisor ni Aquino . Tumawag si Laxalt kay Marcos ng alas singko. Gitawag ni Laxalt si Mark alas singko sa hapon. Tinanong ni Marcos kay Laxalt na Senador, ano sa tingin mo? Dapat na ba akong magbitiw?". Gipangutana ni Marcos si Laxalt nga Senador, unsa sa imong hunahuna? Kinahanglan ba ako mobiya? " Bandang hapon, kinausap ni Marcos si Enrile para sa kanyang ligtas na paglisan kasama ang kanyang pamilya at mga malalapit na kaalyado gaya ni General Ver. Pagkahapon sa hapon, nakigsulti si Marcos kay Enrile alang sa luwas nga pagbiya niya kauban ang iyang pamilya ug suod nga mga higala kaalyado isip General Ver. Marami ang nagsisaya sa paglisan ni Marcos. Daghan ang nalipay sa paggikan ni Mark. Napasok na rin ng mga demonstrador ang Palasyo ng Malakanyang, na matagal na ipinagkait sa mga ordinaryong mamamayan sa nakaraang dekada. Ang mga demonyo nakasulod usab sa Palasyo sa Malaca–ang, nga dugay na nga gidid-an sa mga ordinaryong lungsuranon sa miaging dekada. Maliban sa mga naganap na nakawan, marami din ang nagsilibot sa loob ng isang lugar kung saan binago ang kasaysayan ng bansa. Gawas sa mga pagpanulis, daghan usab ang naglibot-libot sa usa ka lugar diin giusab ang kasaysayan sa nasud. Maging ang buong mundo ay nagsaya. Bisan ang tibuuk kalibutan nalipay. Ayon kay Bob Simon, isang tagapagbalita ng CBS na isang estasyon sa Amerika, ang nagsabi "We Americans like to think we taught the Filipinos democracy; well, tonight they are teaching the world." Si Bob Simon, usa ka broadcaster sa CBS nga adunay istasyon sa Amerika, miingon nga "Kami mga Amerikano gusto nga maghunahuna nga gitudlo namon ang demokrasya sa mga Pilipino; maayo, karong gabhiona nagtudlo sila sa kalibutan." Gusto naming mga Amerikano na isipin na kami ang nagturo sa Pilipinas ng demokrasya, ngunit ngayong gabi tinuturuan nila ang buong mundo. Gusto namon hunahunaon sa mga Amerikano nga kami ang nagtudlo sa demokrasya sa Pilipinas, apan karong gabhiona nagtudlo sila sa tibuuk kalibutan. Iniulat na nang tumakas si Marcos, natuklasan ng mga ahente ng U.S. Customs ang 24 maleta ng mga brick na ginto at diamanteng hiyas na itinago sa mga diaper bag. Giingon nga sa pagkalagiw ni Marcos, ang mga ahente sa US Customs nakit-an ang 24 nga maleta sa mga bulawan nga bricks ug mga alahas nga diamante nga nakatago sa mga bag nga diaper. Ang mga sertipiko ng gintong bullion na nagkakahalaga ng mga bilyong dolyar ay sinasabing kasama sa mga ari-ariang personal na dinala ni Marcos at kanyang pamilya at mga crony nang bigyan sila ng ligtas na daanan ng administrasyong Reagan patungong Hawaii. Ang mga bulawan nga sertipiko nga bullion nga nagkantidad og binilyon nga dolyar giingon nga lakip sa mga personal nga kabtangan nga gidala ni Marcos ug sa iyang pamilya ug mga kroni sa dihang gihatagan sila sa luwas nga agianan sa pagdumala sa Reagan sa Hawaii. Kabilang sa mga bagay na itinala ng bagong pamahalaan ng Pilipinas na naiwan ng pamilyang Marcos sa Malacanang Palace nang lumikas ito patungo sa Hawaii ang 15 mink coat, 65 parasol, 508 mga gown, 888 handbag at 71 pares ng mga sunglass at mga 1,060 pares ng sapatos. Lakip sa mga butang nga natala sa bag-ong gobyerno sa Pilipinas nga gibilin sa pamilyang Marcos sa Palasyo sa Malacanang sa pagbakwit sa Hawaii mao ang 15 mink coats, 65 parasols, 508 gowns, 888 handbags ug 71 pares sa sunglasses ug mga 1,060 pares sa sapatos. Pagkalipas ng tatlong taon, namatay siya noong 28 Setyembre 1989 sa Honolulu, Hawaii sa edad na 72 sa cardiac arrest matapos ng matagal na pakikipaglaban sa mga karamdaman ng bato, baga at puso. Tulo ka tuig ang milabay, namatay siya kaniadtong 28 Septyembre 1989 sa Honolulu, Hawaii sa edad nga 72 sa pagdakup sa kasingkasing human sa dugay nga gubat nga adunay sakit sa kidney, baga ug kasingkasing. Ang bangkay ni Marcos ay inuwi sa Pilipinas noong 1993 at nakatanghal sa isang mausoleo sa Batac, Ilocos Norte. Ang lawas ni Marcos gidala sa Pilipinas kaniadtong 1993 ug gipakita sa usa ka masaker sa Batac, Ilocos Norte. Hiniling ng pamilya Marcos na ilibing si Marcos sa Libingan ng mga Bayani ngunit ito ay sinalungat ng maraming mga politiko at mga biktima ng mga karapatang pantao ni Marcos. Gihangyo sa pamilyang Marcos nga ilubong si Marcos sa Libingan ng Bayani apan gisupak kini sa daghang mga politiko ug biktima sa tawhanong katungod ni Marcos. Sa kasalukuyan, ang pamahalaan ng Pilipinas ay nagbabayad pa rin ng interes sa mga utang pandayuhan ng bansa na natamo noong panahon ng administrasyong Marcos hanggang sa 2025. Karon, ang gobyerno sa Pilipinas nagbayad pa usab sa interes sa mga langyaw nga utang sa nasud nga natapos sa administrasyong Marcos hangtod sa 2025. Nang maging Pangulo si Marcos noong 1965, ang utang na pandayuhan ng Pilipinas ay mababa sa dalawang bilyong dolyar. Sa pagkahimong Presidente ni Marcos kaniadtong 1965, ang utang nga langyaw sa Pilipinas dili mubu sa duha ka bilyong dolyar . Nang mapatalsik si Marcos noong 1986, ang utang na pandayuhan ng Pilipinas ay umabot ng 28 bilyong dolyar. Kung napalagpot si Marcos kaniadtong 1986, ang utang sa langyaw nga Pilipinas kantidad nga 28 bilyon dolyar. Ayon sa mga ulat, ang 33% ng mga utang pandayuhan na katumbas ng 8 bilyong dolyar ay napunta sa bulsa ni Marcos at kanyang mga crony. Sumala sa mga taho, 33% sa mga langyaw nga utang nga nagkantidad sa 8 bilyon dolyar ang miadto sa bulsa ni Mark ug sa iyang mga crony . Noong 1975, ang 57% ng mga pamilyang Pilipino ay iniulat na mahirap. Niadtong 1975, 57% sa mga pamilyang Pilipino ang nagreport nga kabus. Sinasabing ang anak ni Marcos na si Irene Marcos Araneta ay may Swiss bank account na naglamaman ng US $13.2 bilyon na ni-launder at nilipat sa mga iba't ibang account sa mga bansang gaya ng Luxembourg, British Virgin Islands, Liechtenstein. Ang anak ni Marcos nga si Irene Marcos Araneta giingon nga adunay usa ka Swiss account sa bangko nga naka-save sa salapi nga $ 13.2 bilyon nga salapi ug gibalhin sa lainlaing mga account sa mga nasud sama sa Luxembourg, British Virgin Islands , Liechtenstein. Noong 8 Abril 2013, iniulat na ang anak ni Marcos na si Imee Marcos ay may mga sikretong offshore trust at isang offshore company sa British Virgin Islands na hindi niya idineklara sa kanyang SALN. Kaniadtong 8 Abril 2013, gikataho nga ang anak ni Marc nga si Imee Marcos adunay tinago nga mga pagsalig sa baybayon ug usa ka kompanya sa gawas sa nasud sa British Virgin Islands nga wala niya ipahayag sa iyang SALN . Noong 2004, si Ferdinand Marcos ay inilagay ng Transparency International na ikalawang pinakakurakot na pinuno sa buong mundo. Niadtong 2004, si Ferdinand Marcos gibutang sa Transparency International isip ikaduha nga labing nahadlok nga lider sa kalibutan. Hindi kailanman kinilala o hiningan ng patawad ng mga kasapi ng pamilya Marcos ang mga nagawang atrosidad at paglabag ng mga karapatang pantao ni Ferdinand Marcos. Ang mga membro sa pamilyang Marcos wala pa gidawat o naghangyo sa mga kabangis ug paglapas sa tawhanong katungod ni Ferdinand Marcos. Inangkin ni Imelda Marcos na ang dapat humingi ng tawad ay ang pamahalaan ng Pilipinas at hindi ang kanyang pamilya. Giangkon ni Imelda Marcos nga ang kinahanglan nga mangayo pasaylo mao ang gobyerno sa Pilipinas ug dili ang iyang pamilya. Ayon kay Human Rights Chairperson Loretta Ann Rosales, ang pagpapatibay ng US Court Appeals sa kasong contempt laban sa pamilya Marcos ay kabayaran para sa "walang hiyang kayabangan" ni Bongbong at kanyang ina na hindi humingi ng tawad para sa pagnanakaw at pagpatay noong rehime ni Marcos. Sumala sa Human Rights Chairperson Loretta Ann Rosales , ang US Court Appeals sa kaso nga pag-insulto kontra sa pamilyang Marcos gantus sa " barbaric indifference " ni Bongbong ug sa iyang inahan nga wala mangayo pasaylo sa pagpangawat ug pagpatay sa rehimeng Marcos. Ang hatol na $353.6 milyon contempt laban sa pamilya Marcos ay para sa paglabag ng pamilya Marcos sa injunction na nagbabawal sa kanilang ubusin ang ari-arian ng pamilya Marcos na ibabayad sa mga biktima ni Marcos. Ang $ 353.6 milyon nga pag-insulto sa paghukom batok sa pamilyang Marcos para sa pamilya Marcos nga molapas sa sugo nga gidili kanila sa pag-ut-ut sa kabilin sa pamilyang Marcos nga ibayad sa mga biktima ni Marcos. Ang mga kinatawan ng Akbayan ay naghain ng resolusyon sa Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas na mandatoryong ituro sa mga estudyante ang mga atrosidad ng Batas Militar ni Marcos sa lahat ng mga antas ng edukasyon upang "bigyan ang mga tao ng lahat ng mga kasangkapan upang matukoy ang katotohanan mula sa mga kasinungalingan". Ang representante sa Akbayan nga gisang-at sa usa ka resolusyon sa House of Representatives sa Pilipinas mao ang mandatory ngadto sa mga estudyante sa pagtudlo sa mga kabangis sa balaod militar ni Marcos sa tanan nga lebel sa edukasyon sa "paghatag sa mga katawhan sa tanan nga mga himan aron sa pagtino ang kamatuoran gikan sa bakak Ó. Hiniling ng Akbayan sa Pangulong Noynoy Aquino na suportahan ang kanilang resolusyon "upang salungatin ang agresibong kampanya [ng mga loyalista ni Marcos] na baguhin ang kasaysayan at itransporma ang brutal na diktador sa isang mabuting pinuno." Gihangyo ni Akbayan si Presidente Noynoy Aquino nga suportahan ang ilang resolusyon "aron pagsupak sa agresibo nga kampanya ni [Marcos] nga agresibo nga magbag-o sa kasaysayan ug pagbag-o sa mabangis nga diktador nga usa ka maayong lider." Ang resolusyon ng Akbayan ay sinusuportahan ng Commission on Human Rights , National Youth Commission , mga iba't ibang pangkat ng kabataan at mga propesor ng kasaysayan. Ang resolusyon sa Akbayan gisuportahan sa Commission on Human Rights , National Youth Commission , lainlaing grupo sa mga batan-on ug mga propesor sa kasaysayan. Isa sa pag-aangkin ng mga loyalista ni Marcos ay ang Pilipinas ay isang mayaman o napakaunlad na bansa noong panahon ni Marcos. Usa sa mga pangangkon sa mga loyalista ni Marcos nga ang Pilipinas usa ka dato o mauswagon nga nasud sa panahon ni Marcos. Gayunpaman, ito ay sinasalungat ng mga ebidensiya. Bisan pa, sukwahi kini sa ebidensya. Nang mapatalsik si Marcos noong Pebrero 1986, ang halaga ng piso ay bumagsak ng higit sa 400 porsiyento, ang Pilipinas ay nabaon sa 28 bilyong dolyar na utang sa dayuhan, may tumaas na implasyon at ang kahirapan at korupsiyon ay laganap. Sa dihang napalagpot si Marcos kaniadtong Pebrero 1986, ang kantidad sa piso nahulog kapin sa 400 porsyento, ang Pilipinas nakakuha og 28 bilyon dolyar sa utang sa langyaw, inflation ug kakabus ug korapsyon nga kaylap. Inangkin ni Bongbong Marcos na kung hindi daw napatalsik ang kanyang ama sa kapangyarihan ay naging Singapore na daw sana ang Pilipinas ngayon. Angkon Bongbong Marcos nga kon ang iyang amahan gipalagpot gikan sa gahum Singapore nga mao malaumon sa Pilipinas karon. Gayunpaman, ayon sa mismong unang Punong Ministro ng Singapore na si Lee Kuan Yew na namuno sa parehong panahon ng pamumuno ni Marcos mula 1959 hanggang 1990: ang kaibahan [ng Pilipinas sa Singapore] ang kultura ng mga Pilipino. Apan, sumala sa iyang una nga Prime Minister sa Singapore nga Lee Kuan yew nga nangulo sa samang panahon sa rehimeng Marcos gikan sa 1959 ngadto sa 1990: ang kalainan [sa Pilipinas hangtod sa Singapore] mao ang kulturang Pilipino. Ito ay isang malambot, mapagpatawad na kultura. Sa Pilipinas lamang na ang isang pinunong tulad ni Ferdinand Marcos na nagnakaw sa kanyang bansa sa loob ng 20 taon ay itinuturing pa rin para sa isang pambansang paglibing. Kini usa ka humok, mapasayloon nga kultura. Sa dinhi lang sa Pilipinas ang usa ka lider sama ni Ferdinand Marcos nga nangawat sa iyang nasud sa 20 ka tuig gihunahuna gihapon alang sa usa ka nasyonal nga lubong. Ang hindi malaking halaga ng mga ninakaw ni Macos ay nagawang nabawi ngunit ang kanyang asawa at mga anak ay pinayagang makabalik at lumahok sa politika. Ang gamay nga kantidad sa kinawat nga mga Macos nabawi apan ang iyang asawa ug mga anak gitugotan nga mobalik ug moapil sa politika. Kanilang sinuportahan ang nanalong mga kandidato sa pangulo at kongreso gamit ang kanilang malalaking mga mapagkukunan at muling bumalik sa politika at lipunan pagkatapos ng 1998 halalan na nagbalik kay Joseph Estrada. Gisuportahan nila ang nagdaog nga mga kandidato sa pagkapresidente ug kongreso nga gigamit ang ilang dagkong mga kapanguhaan ug gibalik sa politika ug sa katilingban pagkahuman sa eleksyon sa 1998 nga nagpahiuli ni Joseph Estrada . Ayon kay Lee Kuan Yew, dahil walang nang nagpapautang na dayuhan kay Marcos pagkatapos ng pagpatay kay Ninoy at dahil sa hindi magawang mabayaran ni Marcos ang mga interest sa $25 bilyon dolyar utang sa dayuhan ng Pilipinas, ipinadala ni Marcos ang kanyang kalihim na si Bobby Ongpin kay Lee upang umutang ng $300-500 milyong upang mabayaran ang mga interes ng utang ng Pilipinas. Ayon kay Lee Kuan Yew , tungod kay wala na kay Marcos ang mga langyaw nga nagpautang matapos ang pagpatay kay Ninoy ug tungod kay si Marcos wala makabayad sa interes sa $ 25 bilyon dolyar nga utang sa gawas sa Pilipinas, gipadala ni Marcos ang iyang sekretaryo nga si Bobby Ongpin kay Lee nga manghulam $ 300-500 milyon aron mabayran ang interes sa utang sa Pilipinas. Ayon kay Lee, tumingin siya ng diretso sa mata ni Marcos at sinabing "Hindi namin kailanman makikitang maibabalik ang salapi." Ayon kay Lee, nagtan-aw siya sa mga mata ni Mark ug miingon nga " Dili na kami makit-an nga nagbalik ang salapi ." Ang kailangan ay isang matatag at malusog na pinuno at hindi mas maraming mga utang . Ang gikinahanglan mao ang usa ka lig-on ug himsog nga lider ug wala nang mga utang . Ayon din kay Lee, sa $25 bilyong dolyar na utang ni Marcos sa dayuhan, ang 8 bilyong dolyar ay ipinautang ng mga bangko ng Singapore. Sumala ni Lee, sa $ 25 bilyon dolyar nga giutang ni Marcos sa mga langyaw, 8 bilyon dolyar ang gipautang sa mga bangko sa Singapore. Bago maluklok si Marcos bilang Pangulo noong mga 1965Ð1986, ang Penn World Tables ay nag-ulat ng real na paglago sa GDP kada kapita na may aberaheng 3.5%. Sa wala pa napili si Marcos nga Presidente kaniadtong 1965-1919, gisaysay sa Penn World Tables ang tinuud nga pagtubo sa GDP per capita nga 3.5%. Sa ilalim ng rehimeng Marcos ang taunang aberaheng paglago sa GDP ay 1.4% lamang. Ubos sa rehimeng Marcos ang tinuig nga average nga pagtubo sa GDP mga 1.4% lamang. Ayon sa ilang sanggunian, ang taunang GDP ng Pilipinas mula 1976 hanggang 1986 ay 1.8% lamang. Sumala sa pipila nga gigikanan, ang tinuig nga GDP sa Pilipinas gikan 1976 hangtod 1986 1.8% ra. Sa 20 taong pamumuno ni Marcos, ang GNP kada tao ng Pilipinas ay lumago lamang mula $495 hanggang $540 na halos walang pag-usad samantalang ang GNP kada tao ng Timog Korea sa parehong panahon ay lumago mula $330 hanggang $2,345 dahil sa naging pamumuno ni Park Chung-hee . Sa 20 ka tuig nga pagpanguna ni Marcos, ang GNP matag tawo sa Pilipinas mitubo gikan sa $ 495 hangtod $ 540 nga walaÕy pagtubo samtang ang GNP sa South Korea matag tawo sa parehas nga panahon mitubo gikan sa $ 330 hangtod $ 2,345 sa pagpangulo ni Park Chung-hee . Iniulat ng World Bank na ang Pilipinas ay isa sa pinakamayamang ekonomiya sa Asya noong mga 1950 bago ang pagluklok ni Marcos bilang Pangulo, na ikalawa sa Hapon ngunit naging isa sa pinakamahirap na bansa sa Asya ngayon. Gi- report sa World Bank nga ang Pilipinas usa sa labing adunahan nga ekonomiya sa Asya kaniadtong 1950 kaniadtong wala pa napili si Marcos nga Presidente, ikaduha sa Japan apan usa sa labing kabus nga mga nasud sa Asya karon. Ang mga taon ng maling pangangasiwa sa ekonomiya at pababago-bagong kondisyon sa politika noong rehimeng Marcos ang nag-ambag sa bumagal na pag-unlad ng ekonomiya ng Pilipinas. Ang mga tuig sa sayop nga pagdumala sa ekonomiya ug ang nagbag-o nga kahimtang sa politika sa rehimeng Marcos nakatampo sa hinay nga pag-uswag sa ekonomiya sa Pilipinas. Sa ilalim ni Ferdinand Marcos nang ang ekonomiya ng Pilipinas ay kauna-unahang nakaranas ng negatibong pag-unlad mula 1984. Ubos Ferdinand Marcos sa Pilipinas ekonomiya mao ang unang batid nga negatibo nga pagtubo sukad sa 1984. Ang implasyon ay nasa 65%. Ang opisyal na palitan ng piso-dolyar noong 1965 ay 3.90 piso kada dolyar ngunit bumagsak sa 19.030 piso kada dolyar noong 1985. Ang inflation sa 65%. Ang opisyal nga kantidad sa pagbinayloay sa dolyar kaniadtong 1965 mao ang 3.90 piso kada dolyar apan nahulog sa 19,030 pisos kada dolyar sa 1985. Sa halip na paunlarin ang ekonomiya, pinalawig ni Marcos ang papel ng mga renta sa ekonomiya. Imbis nga mapalambo ang ekonomiya, gipadayon ni Marcos ang papel sa rents sa ekonomiya . Ang ekonomiya ng Pilipinas ay nasadlak sa krisis pang-ekonomiya noong mga 1970 dahil sa sinasabing paggastos ni Marcos ng mga pondong pampamahalaan sa kanyang muling pagtakbo bilang Pangulo. Ang ekonomiya sa Pilipinas nahulog sa usa ka krisis sa ekonomiya kaniadtong 1970 tungod sa giisip ni Marcos nga paggasto sa pondo sa gobyerno sa panahon sa iyang pag-re-eleksyon isip Presidente. Dahil hindi mabayaran ng administrasyon ni Marcos ang utang pandayuhan ng bansa, siya ay nakipag-ayos sa IMF na pabagsakin ang halaga ng piso sa _6.40 kada US dolyar. Tungod kay ang administrasyon ni Marcos dili makabayad sa utang sa langyaw sa nasud, nakigsabot siya sa IMF aron makunhuran ang kantidad sa peso nga _ 6.40 matag dolyar sa US. Noong mga 1970, ang pangkalahatang pagtaas sa mundo ng mga presyo ng hilaw na materyal ay nakatulong sa ekonomiya. Atol sa katuigang 1970, ang kinatibuk-ang pagtaas sa kalibutan sa mga presyo sa hilaw nga materyal nakatabang sa ekonomiya. Napanatili ng pagmamanupaktura ang 6 porsiyentong rate ng paglago noong mga huling 1960 ngunit mababa sa ekonomiya sa kabuuan. Ang paggama nagpabilin nga 6 nga porsyento nga pagtubo sa rate sa ulahing bahin sa 1960 apan gamay sa ekonomiya sa kinatibuk-an. Ang pagluluwas ng mga produkto ay lumago rin. Sa ilalim ni Marcos ang mga pagluluwas ng produktong kahoy ang isa sa mga pangunahing iniluluwas na produkto ng bansa. Ang mga pag-eksport sa mga produkto nagkadako usab. Ubos ni Marcos ang pag-export sa mga produkto sa kahoy usa sa mga nag-unang produkto sa pag-export sa nasud. Ang kaunting pansin ay binigay sa mga epektong pangkapaligiran ng pagkakalbo ng mga kagubatan. Gamay nga pagtagad gihatagan ang mga epekto sa kalikopan sa kakahoyan. Noong mga maagang 1980, ang industriya ay gumuho dahil ang karamihan sa mga kagubatan ay naubos na. Sa sayong bahin sa 1980, ang industriya nahugno samtang ang kadaghanan nga kalasangan nawala. Sa tulong ng mga Pundasyogn Rockefeller at Ford ay dinala ni Marcos ang Rebolusyong Berde sa Pilipinas. Sa tabang ni Pundasyogn Rockefeller ug Ford , gidala ni Marcos ang Green Revolutionsa Pilipinas. Itinatag ng mga pundasyong Rockeller at Ford ang International Rice Research Institute sa Los Ba–os, Laguna kung saan direktor ang Amerikanong si Dr. Robert Chandler at pangunahing rice breeder ang Amerikanong si Dr. Henry Beachell. Ang mga pundasyon sa Rockeller ug Ford nagtukod sa International Rice Research Institute sa Los Ba–os, Laguna diin ang Amerikano nga si Dr. Robert Chandler ug American breeder nga bugas nga si Dr. Henry Beachell. Ang isang nalikhang uri ng bigas o kanin ni Dr. Beachell ang IR8 na gumawa sa Pilipinas at ibang bansa sa Asya na sapat sa kanin sa mga panahong ito. Usa ka gimugna nga matang sa bugas o bugas ni Dr. Ang Beachell mao ang IR8 nga naghimo sa Pilipinas ug uban pang mga nasud sa Asya nga adunahan sa bugas karon. Gayunpaman, upang mapataas ang produksiyon ng kaning ito, kailangang lapatan ng mga input na pataba at pesticide na sobrang mahal para sa mga mahihirap na magsasaka. Bisan pa, aron madugangan ang produksiyon sa ani, gikinahanglan ang mga abono ug pestisidyo nga sobra ka mahal alang sa mga kabus nga mag-uuma. Ang Rebolusyong Berde ay binatikos ng ilan dahil sa nakikitang matataas na mga tubo para sa mga transnasyonal korporasyon na nagbebenta ng mga input ngunit pangkalahatang mapanganib sa mga maliit na magsasaka na kadalasang natutulak sa mga pagkakautang at kahirapan. Ang Green Revolutiongisaway sa pipila tungod sa pagtan-aw sa taas nga kita sa mga transnational nga korporasyon nga nagbaligya mga inputs apan sa kasagaran delikado sa gagmay nga mga mag-uuma nga kanunay nga kadaut sa utang ug kakabus. Dahil dito, iniulat na ang bilang ng mga magsasakang-nangungutang na may mabuting katayuan sa ilalim ng Masagana 99 ay bumagsak sa 80,000 noong mga 1977Ð1978 mula 800,000 noong 1973. Ingon usa ka sangputanan, gikataho nga ang gidaghanon sa malampuson nga mga agalong yutaan ubos sa Rich 99 nahulog sa 80,000 kaniadtong 1977-191978 gikan sa 800,000 kaniadtong 1973. Noong 2006, ang mga utang ng mga magsasaka na hindi pa rin nababayaran sa ilalim ng Masagana 99 ay _5.5 bilyon. Niadtong 2006, ang mga utang sa mga mag-uuma. wala pa makabayad sa ilalum sa Rich 99 mao ang _ 5.5 bilyon. Ang 20 porsiyento ng mga utang ay siningil pa rin sa ilalim ni Arroyo sa mga umutang na magsasaka. Baynte porsyento nga utang ang naa sa ilawom sa utang ni Arroyo sa mga mag-uuma. Ang mga kapital na dayuhan ay inanyayahan ni Marcos na mamuhunan sa ilang mga proyektong industriyal. Gidapit ang Marcos nga kapital sa langyaw nga mamuhunan sa daghang mga proyekto sa industriya. Ang mga dayuhan ay inalukhan ng mga pabuyang eksempsiyon sa buwis at pribilehiyo ng paglalabas ng kanilang mga kinita sa kanilang salaping dayuhan. Gihatagan ang mga langyaw og eksepsiyon sa buhis ug pribilehiyo nga buhian ang ilang kinitaan sa ilang langyaw nga salapi. Ang isa sa mga pinakamahalagang programa pang ekonomiya ni Marcos ang Kilusang Kabuhayan at Kaunlaran na naglalayong itaguyod ang pag-unlad sa ekonomiya ng mga barangay sa pamamagitan ng paghikayat sa mga ito na magsagawa ng kanilang mga proyektong pangkabuhayan. Usa sa mga labing mahinungdanon nga programa sa ekonomiya mao ang Kilusang Pangkabuhian ug Pagpalambo nga gitumong aron mapauswag ang paglambo sa ekonomiya sa mga baryo pinaagi sa pag-awhag kanila sa pagpadayon sa ilang mga proyekto sa panginabuhi. Ang pampublikong sektor ay gumampan ng mas malaking papel sa ekonomiya noong mga 1970 dahil sa paggastos ng pamahalaan sa GNP ng mga 40 porsiyento. Ang sektor sa publiko adunay dako nga papel sa ekonomiya kaniadtong 1970 tungod sa paggasto sa gobyerno sa GNP nga hapit 40 porsyento. Upang suportahan ang ekonomiya, si Marcos ay mabigat na umutang sa dayuhan. Aron pagsuporta sa ekonomiya, si Marcos dako kaayo nga utang sa mga langyaw . Nang maging Pangulo si Marcos noong 1965, ang utang na pandayuhan ng Pilipinas ay mababa sa dalawang bilyong dolyar. Sa pagkahimong Presidente ni Marcos kaniadtong 1965, ang langyaw nga utang sa Pilipinas dili mubu sa duha ka bilyong dolyar. Nang mapatalsik si Marcos noong Pebrero 1986, ang utang na pandayuhan ng Pilipinas ay umabot ng 28 bilyong dolyar. Sa dihang napalagpot si Marcos kaniadtong Pebrero 1986, ang utang sa langyaw nga Pilipinas mikantidad sa 28 bilyon dolyar. Sa kasalukuyan, ang pamahalaan ng Pilipinas ay nagbabayad pa rin ng interes sa mga utang pandayuhan ng bansa na natamo noong panahon ng administrasyong Marcos hanggang sa 2025. Karon, ang gobyerno sa Pilipinas nagbayad pa usab sa interes sa mga langyaw nga utang nga nahimo sa nasud sa administrasyong Marcos hangtod sa 2025. Ayon sa mga ulat, ang 33% ng mga utang pandayuhan na katumbas ng 8 bilyong dolyar ay napunta sa bulsa ni Marcos at kanyang mga crony. Sumala sa mga taho, 33% sa mga langyaw nga utang nga katumbas sa 8 bilyong dolyar ang miadto sa bulsa ni Mark ug sa iyang mga kroni . Sa kabila ng agresibong mga patakarang pangungutang at paggasta ng pamahalaan ni Marcos, ang Pilipinas ay nahuhuli sa mga iba pang bansa sa Timog Silangang Asya sa rate ng paglago ng GDP kada capita. Bisan pa sa agresibo nga paghulam ni Marcos ug paggasto sa gobyerno, ang Pilipinas nagpabilin sa likod sa ubang mga nasud sa Habagatang Silangang Asya sa pagtaas sa GDP sa matag kapita. Ang karamihan ng utang na ito ay ginugol ni Marcos sa pagtatayo at pagpapabuti ng imprastruktura at pagtataguyod ng turismo. Kadaghanan sa niini nga utang nga gigastuhan ni Marcos sa pagtukod ug pagpaayo sa imprastruktura ug pagpalambo sa turismo. Ang turismo ay tumaas na nag-ambag sa paglago ng ekonomiya. Ang turismo nakatampo og dako sa pagtubo sa ekonomiya. Ang karamihan ng mga turistang ito ay mga balikbayang Pilipino na bumalik sa ilalim ng Balikbayan Program na inilunsad noong 1973. Ang kadaghanan sa mga turista nga mga imigrante nga mga Pilipino nga nagbalik sa ilawom sa Balikbayan Program nga gilansad kaniadtong 1973. Ang isa pang pangunahing pinagkunan ng paglago ng ekonomiya ang mga remittance ng mga manggagawang Pilipino sa ibang bansa (OFW) na naghanap at nakatagpo ng trabaho sa Gitnang Silangan, Singapore at Hong Kong dahil hindi makahanap ng mga trabaho sa sariling bansa. Ang laing panguna nga gigikanan sa pagtubo sa ekonomiya mao ang mga remittance sa mga trabahanteng Pilipino sa gawas sa nasud (OFW) nga nangita ug nangita trabaho sa Middle East, Singapore ug Hong Kong tungod kay wala makapangita mga trabaho sa nasud nga yutang natawhan. Ang pagluluwas ng mga manggagawang Pilipino sa ibang bansa ay isang patakaran ni Marcos noong 1974. Ang paglalin sa mga mamumuong Pilipino sa gawas sa nasud mao ang patakaran ni Marcos kaniadtong 1974. Inutos ni Marcos ang isang pagbawas sa mga paggasta ng pamahalaan at gumamit ng isang bahagi ng mga naipon upang pondohan ang Sariling Sikap na isang programang pangkabuhayang kanyang itinatag noong 1984. Gisugo ni Marcos ang pagkunhod sa paggasto sa gobyerno ug gigamit ang usa ka bahin sa kita sa pagpondo sa Kaugalingon nga Sinalikway nga usa ka programa sa panginabuhi nga iyang gitukod kaniadtong 1984. Gayunpaman, ang ekonomiya ng Pilipinas ay nakaranas ng isang negatibong paglago mula 1984 at patuloy na bumagsak sa kabila ng mga pagsisikap ng administrasyon. Bisan pa, ang ekonomiya sa Pilipinas nakasinati og negatibo nga pagtubo sukad 1984 ug nagpadayon sa pagdako naguba bisan pa sa mga paningkamot sa administrasyon. Ang kabiguang ito ay sanhi ng kaguluhang sibil, ang talamak na korupsiyon sa loob ng pamahalaan ni Marcos at kawalan ng kredibilidad ni Marcos. Ang kini nga pagkapakyas hinungdan sa kagubot sa sibil, talamak nga korapsyon sa sulod sa gobyernong Marcos ug kakulang sa kredibilidad ni Marcos. Mismong nilihis ni Marcos ang malalaking bahagi ng salapi ng pamahalaan para sa mga pondong pangangampanya ng kanyang partido. Si Marcos mismo ang nagpaliko sa daghang bahin sa kuwarta sa gobyerno sa mga pondo sa kampanya sa iyang partido. Mula 1972 hanggang 1980, ang produksiyon sa agrikultura ay bumagsak ng mga 30%. Gikan sa 1972 hangtod 1980, ang produksiyon sa agrikultura nahulog mga 30%. Sa pagpapatupad ng Bagong Lipunan, kinumpiska ni Marcos ang mga negosyo ng "oligarkiyang Tsino at Espanyol" ngunit ang mga ito ay napunta naman sa mga kasapi ng pamilya Marcos at mga malapit na kaibigan na gumamit ritong mga pronta upang pagtataguan ng mga nakuha nila sa korupsiyon. Sa pagpatuman sa New Society, nakumpiska ni Marcos ang mga negosyo nga "Intsik ug Espanya," apan giadto nila ang mga membro sa pamilya ni Marcos ug mga suod nga higala nga gigamit kini nga mga pagpilit sa pagtago sa ilang mga nakuha sa korapsyon . Itinatag ni Marcos ang "kapitalismong crony" kung saan malaking nakinabang ang kanyang mga crony ni Marcos na naging bagong oligarkiya. Giorganisar ni Marcos ang " crony kapitalismo " diin ang iyang mga kroni ni Marcos dako ang nakuhang benepisyo sa bag-ong oligarkiya. Sa ilalim ng Martial Law, ginawang pambansa o pag-aari ng pamahalaan ni Marcos ang mga pribadong malalaking korporasyon . Ubos sa Martial Law, gihimo sa gobyerno ni Marcos ang nasyonal o pribado nga gipanag-iya nga dagkong korporasyon. Ang mga monopolyo sa ilang mga mahahalagang industriya ay nilikha ni Marcos at inilagay sa kontrol ng kanyang mga crony gaya ng industriyang buko sa ilalim nina Eduardo Cojuangco, Jr. at Juan Ponce Enrile, industriya ng tobacco sa ilalim ni Lucio Tan, industriya ng saging sa ilalim ni Antonio Floirendo, industriya ng asukal sa ilalim ni Roberto Benedicto at pagmamanupaktura sa ilalim nina Herminio Disini at Ricardo Silverio. Ang monopolyo sa pipila ka importante nga mga industriya gilalang ni Marcos ug gibutang sa kontrol sa iyang mga kroni sama sa industriya lutahan ubos sa sa Eduardo Cojuangco, Jr. ug Juan Ponce Enrile , industriya sa tabako ilawom sa Lucio Tan , industriya sa saging sa silong ni Antonio Floirendo , industriya sa asukal ubos ni Roberto Benedicto ug paggama ubos sa Herminio Disini ug Ricardo Silverio . Ang pagtatag ni Marcos ng mga monopolyo ang malalang nagpalumpo sa ekonomiya ng Pilipinas. Ang pag-establisar ni Marcos og mga monopolyo nga grabeng nakadaot sa ekonomiya sa Pilipinas. Ang mga magsasaka ng asukal at buko ay napilitan lamang magbenta ng kanilang mga produkto sa mga monopolyong itinatag ni Marcos sa mas mababang presyo kesa sa presyong pandaigdigan. Ang mga magsasaka sa asukal ug lubi gipugos lamang sa pagbaligya sa ilang mga produkto sa mga monopolyo nga establisemento ni Marcos sa mas ubos nga presyo kaysa sa internasyonal nga presyo. Ang mga opiser ng militar ay inilagay ni Marcos sa lupon ng mga korporasyon at inutos niyang kontrolin ng militar ang lahat ng mga pampublikong utilidad at media. Gibutang sa mga opisyal sa militar si Marcos sa board of korporasyon ug gimandoan ang militar nga kontrolon ang tanan nga mga gamit sa publiko ug ang media. Pagkatapos ideklara ni Marcos ang Martial law noong 1972, siya ay nangakong magpapatupad mga repormang agrarian. Pagkahuman gipahayag ni Marcos ang balaud sa Martial kaniadtong 1972, nanaad siyang ipatuman ang mga repormang agraryo. Gayunpaman, ang mga reporma ng lupain na ito ay malaking nagsilbi upang pahinain ang mga kalaban sa lupain ni Marcos at hindi paliitin ang kawalang pantay sa mga lugar rural. Bisan pa, ang mga pagbag-o sa kini nga yuta nga kadaghanan nagsilbi sa pagpahuyang sa mga kaatbang sa yutang Marcos ug dili makunhuran ang pagkadili-managsama sa mga bukirang lugar. Ang kawalang trabaho sa bansa ay lumobo mula 6.30% noong 1972 hanggang 12.55% noong 1985. Ang kawalay trabaho sa nasud nahinabo gikan sa 6.30% kaniadtong 1972 hangtod sa 12.55% kaniadtong 1985. Ang kawalang pantay sa sahod noong Martial law ay lumago dahil ang pinakamahirap na 60 porsiyento ng bansa ay kumukuha lamang ng 22.5 porsiyento ng sahod ng bansa noong 1980 na mababa mula sa 25 porsiyento noong 1970 samantalang ang pinakamayamang 10 porsiyento ng populasyon ay kumukuha ng mas malaking bahagi ng sahod ng bansa na 41.7 porsiyento noong 1980 na tumaas mula 37.1 porsiyento noong 1970. Ang kawalay katarungan sa suholan sa balaod sa Martial mitubo sukad ang labing kakabus nga 60 porsyento sa nasud mikuha lamang sa 22.5 porsyento sa suhol sa nasud kaniadtong 1980 gikan sa 25 porsyento kaniadtong 1970 samtang ang labing adunahan nga 10 porsyento sa populasyon nagdala sa bahin sa us aka us aka us aka sweldo sa nasud sa 41.7 porsyento kaniadtong 1980, gikan sa 37.1 porsyento sa 1970. Ang mga trend na ito ay kasabay ng mga akusasyon ng cronyismo sa administrasyong Marcos dahil ang administrasyon ay nahaharap sa mga tanong ng pagpapabor sa ilang mga kompanya na malapit kay Marcos. Kini nga mga uso nahiuyon sa mga akusasyon sa cronyismo sa administrasyon Marcos tungod kay ang administrasyon nag-atubang og mga pangutana nga pabor sa pipila nga mga kompanya nga duol sa Marcos. Ayon sa Family Income and Expenditure Survey na isinagawa 1965 hanggang 1985, ang insidensiya ng kahirapan sa Pilipinas ay tumaas mula 41 porsiyento noong 1965 hanggang 58.9 porsiyento noong 1985. Sumala sa Family Income and Expenditure Survey nga gihimo kaniadtong 1965 hangtod 1985, ang insidente sa kakabus sa Pilipinas miuswag gikan sa 41 porsyento kaniadtong 1965 hangtod 58.9 porsyento kaniadtong 1985. Ito ay maituturo sa mas mas mababang real na mga sahod pang-agrikultura at mas mababang mga sahod para sa wala at may kasanayang mga manggagawa. Mahimong ipahinungod sa pagpaubos sa tinuod nga suholan sa agrikultura ubos nga sweldo alang sa mga walaÕy trabaho ug batid nga mga mamumuo. Ang real na mga sahod pang-agrikultura ay bumagsak ng mga 25 porsiyento mula sa kanilang 1961 lebel samantalang ang mga real na sahod para sa mga wala at may kasanayang trabahador ay nabawasan ng mga 1/3 ng kanilang 1962 lebel. Ang tinuud nga suholan sa agrikultura nahulog mga 25 porsyento gikan sa ilang 1961 nga lebel samtang ang tinuud nga sweldo alang sa mga walaÕy trabaho ug batid nga mga mamumuo mikunhod sa mga 1/3 sa ilang 1962 nga lebel. Noong 1995, ang mga 10,000 Pilipino ay nanalo sa isang U.S. class-action lawsuit na inihain laban sa estado ni Marcos. Niadtong 1995, mokabat sa 10,000 nga mga Pilipino ang nagdaog sa us aka aksyon nga aksyon sa klase sa US nga gisang-at batok sa estado ni Marcos. Sila ay ginawaran ng kabayaran sa pinsala na $1.96 bilyong dolyar ng Federal District Court of Honolulu, Hawaii para sa mga paglabag sa karapatang pantao noong Martial Law. Gisilutan sila og $ 1.96 bilyon nga danyos sa Federal District Court sa Honolulu, Hawaii tungod sa paglapas sa tawhanong katungod sa panahon sa Martial Law. Ang mga kaso ay inihain ng mga biktima o mga nabubuhay nilang mga kamag-anak sa pagpapahirap, pagpatay at mga paglaho ng mga ito. Mga kaso ang gisang-at sa mga biktima o sa ilang nahabilin nga mga paryente alang sa pagsakit, pagbuno ug pagkahanaw. Kabilang sa mga nanalo ang mga pamilya ng mga biktimang sina Liliosa Hilao na ginahasa at pinahirapan at pinatay ng militar dahil sa pagbatikos sa administrasyong Marcos at ng estudyanteng si Archimedes Trajano na pinahirapan at pinatay ng militar sa ilalim ni Fabian Ver dahil lang sa pagtatanong kay Imee Marcos sa isang bukas na forum noong 1977. Lakip sa mga nagdaog mao ang mga pamilya sa mga biktima nga si Liliosa Hilao nga gilugos ug gisakit ug gipatay sa militar tungod sa pagsaway sa administrasyon ni Marcos ug estudyante nga si Archimedes Trajano nga gisakit ug gipatay sa militar sa ilalim ni Fabian Veralang lang sa pagpangutana ni Imee Marcos sa usa ka bukas nga forum sa 1977. Sa pag-apela ni Imelda Marcos sa hatol ng hukuman, pinagtibay ng United States Court of Appeals for the Ninth Circuit ang hatol laban kay Marcos at pabor sa mga biktima ni Marcos. Sa pag-apela sa paghukom ni Imelda Marcos , ang Estados Unidos Court of Appeals alang sa ikasiyam nga Circuit gipadayon ang paghukom batok kang Marcos ug pabor sa mga biktima ni Marcos. Dahil wala pang nakukuhang pondo upang ipagkaloob sa mga biktima ang hatol, ito ay ipinagkaloob ng hukuman mula sa mga pondo ng pamilya Marcos sa mga Swiss bank accounts sa pamamagitan ng mga sangay sa California ng mga Swiss bank. Tungod kay walaÕy nakuha nga pondo aron mahatagan ang hukom sa mga biktima, gihatagan sa korte ang pondo sa pamilya ni Marcos sa mga Swiss bank account pinaagi sa mga sanga sa California sa mga bangko sa Switzerland. Kalaunang pumasok ang mga biktima ni Marcos sa isang kasunduang kompromiso sa pamilya Marcos para sa 150 milyong dolyar na settlement. Ang mga biktima ni Marcos unang misang-ayon sa kasabutan sa kompromiso sa pamilyang Marcos alang sa 150 milyon nga dolyar nga paghusay. Noong 1995, sina PCGG chairman Gunigundo at abogado ng SELDA (Samahan ng mga Ex-Detainees Laban sa Detensiyon at Aresto) na si Robert Swift ay lumagda sa isang memorandum of agreement para sa isang kompromiso sa administrasyong Fidel Ramos na tatanggap ng 100 milyong dolyar kapalit ng pagbawi ng class action na posibleng nagkakaloob sa pamilya Marcos ng imunidad mula sa mga hinaharap na demanda laban sa kanila. Niadtong 1995, ang chairman sa PCGG nga si Gunigundo ug abogado sa SELDA(Association of Ex-Detainees Against Detention and Arrest) Robert Swift nga gipirmahan ang usa ka memorandum of agreement alang sa usa ka kompromiso sa administrasyon ni Fidel Ramos nga makadawat 100 milyon nga dolyar kapalit alang sa usa ka klase nga aksyon sa pagbawi nga lagmit nga maghatag alang sa pamilya Marcos sa resistensya gikan sa umaabot nga aksyon batok kanila. Ang kasunduang ito ay kinundena ng SELDA bilang ilegal at imoral na nagtulak kay Ramos na huwag nang lagdaan ang kasunduan. Ang kini nga kasabutan gihukman sa SELDA nga ilegal ug imoral nga nagtukmod kang Ramos nga dili pirmahan ang kasabutan. Noong Marso 1997, pinagtibay ng Kataas-taasang Hukuman ng Estados Unidos ang desisyon ng Court of Appeals laban kay Marcos at pabor sa mga biktima ni Marcos. Niadtong Marso 1997, gisuportahan sa Korte Suprema sa Estados Unidos ang desisyon sa Court of Appeals batok ni Marcos ug pabor sa mga biktima ni Marcos. Inilalagay ng mga grupong Human rights ang bilang ng mga biktima ng ekstrahudisyal na pagpatay sa ilalim ng martial law ni Marcos sa 1500 katao. Gibutang sa mga grupo sa tawhanong katungod ang gidaghanon sa mga biktima sa ekstrahudisyal nga pagpamatay ubos sa martial law ni Marcos sa 1500 ka mga tawo. Ayon as Karapatan, ang mga rekord ay nagpapakitang ang 759 katao ay hindi boluntaryong naglaho (ang kanilang mga katawan ay hindi kailanman natagpuan). Sumala sa Mga Karapatan , gipakita sa mga rekord nga 759 ka mga tawo ang dili boluntaryo nga nawala (ang ilang mga lawas wala pa makit-i). Ayon sa historyan ng militar na si Alfred McCoy may 3,257 ekstrahudisyal na pagpatay, 35,000 biktima ng mga pagpapahirap at 70,000 mga nabilanggo noong mga panahon ng pamumuno ni Marcos. Ayon sa istoryador sa militar nga si Alfred McCoy adunay 3,257 extrajudicial killings, 35,000 biktima sa pag-torture ug 70,000 ang nabilanggo sa panahon ni Marcos. Noong 2003, idineklara ng Korte Suprema ng Pilipinas na ang anumang kayamanan ni Ferdinand Marcos na labis sa kanyang kabuuang legal na kinita na $304,000 bilang Pangulo ng Pilipinas mula 1965 hanggang 1986 ay ipagpapalagay na kayamanang nakuha mula sa masama. Kaniadtong 2003, gideklarar sa Korte Suprema sa Pilipinas nga ang bisan unsang bahandi ni Ferdinand Marcos nga sobra sa iyang kinatibuk-ang kinitaan nga kantidad nga $ 304,000 isip Presidente sa Pilipinas gikan 1965 hangtod 1986 ang giisip nga bahandi nga gikan sa daotan . Nagawang mabawi ng Presidential Commission on Good Government na itinatag noong 1986 ang 164 bilyong piso na kinuha ni Marcos kabilang ang mga alahas gaya ng isang 150-carat ruby at isang diamanteng tiara, mga daang milyong mga dolyar na itinago sa mga Swiss bank account at mga prime real estate. Ang Presidential Commission on Good Government nga na-establisar kaniadtong 1986 nakakuha sa 164 bilyon ka pesos nga nakuha ni Marcos lakip na ang mga alahas sama sa usa ka 150-karat nga ruby __ug usa ka diamante nga tiara, ginatos ka milyon nga dolyar. dolyar nga gideposito sa Swiss bank account ug prime real estate. Noong 2003, ibinalik ng pamahalaan ng Switzerland sa pamahalaan ng Pilipinas ang US$684 milyon ng kayamanan ni Marcos na nakatago sa mga Swiss account. Niadtong 2003, ang gobyerno sa Switzerland mibalik sa gobyerno sa Pilipinas US $ 684 milyon nga yaman ni Marcos nga gitago sa mga Swiss account. Ang salaping ito ay ibabayad sa mga biktima ni Marcos noong martial law. Kini nga salapi ibayad sa mga biktima ni Marcos panahon sa martial law. Noong 1968, ginamit ni Ferdinand at Imelda ang mga alias na William Saunders at Jane Ryan upang buksan ang kanilang unang Swiss bank account sa Zurich, Switzerland, na may balanseng $950,000 noong Marso 1968 nang ang sahod ni Marcos bilang Pangulo ng Pilipinas ay $5,600 lamang. Niadtong 1968, gigamit ni Ferdinand ug Imelda ang alyas William Saunders ug Jane Ryan aron mabuksan ang ilang una nga Swiss bank account sa Zurich, Switzerland, nga adunay balanse nga $ 950,000 kaniadtong Marso 1968 kung ang suweldo ni Marcos ingon Presidente sa Pilipinas $ 5,600 lamang. Noong Pebrero 2014, nabawi ng pamahalaan ng Pilipinas ang higit 29 milyong dolyar o mga _1.3 bilyon mula sa mga natitirang salapi ni Ferdinand Marcos na nakatago sa mga mga Swiss account sa Singapore. Niadtong Pebrero 2014, nakuha sa gobyerno sa Pilipinas ang kapin sa 29 milyon nga dolyar o mga _ 1.3 bilyon gikan sa nahabilin nga salapi ni Ferdinand Marcos nga gihimo sa Swiss account sa Singapore. Hinahanap pa ng pamahalaan ng Pilipinas ang mga 150 painting ng mga tanyag na maestro at pintor na nalikom ng pamilya Marcos na naglaho pagkatapos mapatalsik ang pamilya Marcos sa Pilipinas noong Pebrero 1986. Nagpangita gihapon ang gobyerno sa Pilipinas sa mga 150 ka pintura sa mga bantog nga artista ug pamilya sa pintor nga nawala sa pamilya ni Marcos human mapalagpot ang pamilyang Marcos sa Pilipinas kaniadtong Pebrero 1986. Noong Enero 2014, ang dating sekretarya ni Imelda Marcos na si Vilma Bautista ay hinatulan ng dalawa hanggang anim na taong pagkakabilanggo sa New York dahil sa pakikipagsabwatan sa pagbebenta ng painting ni Claude Monet na Le Bassin aux Nympheas sa London gallery sa halagang $28 milyon. Niadtong Enero 2014, ang kanhi sekretaryo ni Imelda Marcos nga si Vilma Bautista gisentensiyahan og duha hangtod unom ka tuig sa New York tungod sa panagkunsabo nga ibaligya ang pintura ni Claude Monet nga Le Bassin aux Nympheas sa gallery sa London nga $ 28 milyon. Ang painting ay naglaho mula sa konsulado ng Pilipinas sa Manhattan, New York City pagkatapos mapatalsik ang mga Marcos noong 1986. Ang pagdibuho nahanaw gikan sa konsulado sa Pilipinas sa Manhattan, New York City pagkahuman gipalagpot si Marcos kaniadtong 1986. Noong 1992, inangkin ni Imelda Marcos na ang kayamanan ni Ferdinand Marcos ay mula sa Ginto ni Yamashita ngunit ito ay hindi pinaniniwalaan ng mga imbestigador. Niadtong 1992, giangkon ni Imelda Marcos nga ang katigayunan ni Ferdinand Marcos gikan sa Gold of Yamashita apan wala kini gituohan sa mga investigator. Ayon sa imbestigador na si Minoru Fukumitsu na naglingkod sa staff ni Heneral Douglas MacArthur, nagsagawa siya ng lubusang imbestigasyon sa ginto ni Yamashita ngunit walang siyang nahanap na ebidensiyang ito ay umiral. Sumala sa imbestigador nga si Minoru Fukumitsu nga nagserbisyo sa kawani ni Heneral Douglas MacArthur , nagpahigayon siya og usa ka bug-os nga pagsusi sa bulawan ni Yamashita apan walaÕy nakit-an nga ebidensya. Inembistagahan ni Fukumitsu ang mga 200 Hapones na opiser at mga lalakeng naglingkod sa ilalim ni Tomoyuki Yamashita. Si Fukumitsu gidestiyero mga 200 nga opisyal sa Japan ug mga lalaki nga nagserbisyo ubos ni Tomoyuki Yamashita . Pinaniniwalaan ng ilan na inimbento lang ni Marcos ang kuwento na nakamit nito ang ginto ni Yamashita upang itago ang pagnanakaw nito sa mga reserbang ginto ng Bangko Sentral ng Pilipinas. Ang uban nagtuo nga giimbento lang ni Marcos ang istorya nga iyang nakit-anAng bulawan ni Yamashita aron itago ang kawatan sa Central Bank of the Philippines ' bulawan reserba . Ayon sa pamahalaan ng Pilipinas, ang 800,000 troy ounce ng reserbang ginto ng Bangko Sentral ng Pilipinas ay ninakaw o nilihis ni Marcos para sa pansariling paggamit. Pinauyon sa gobyerno sa Pilipinas, 800,000 troy ounce sa Central Bank of the Philippines 'bulawan reserba ang gikawat o gikawat ni Marcos alang sa personal nga paggamit. Noong 2006, inangkin naman ni Imelda na ang kayamanan ng kanyang asawa ay mula sa pagiging gold trader nito at inangking nagkamit ito ng 7,500 tonelada ng ginto noong mga 1950. Niadtong 2006, giangkon ni Imelda nga ang katigayunan sa iyang bana naggikan sa pagkahimong usa ka negosyante sa bulawan ug giangkon nga nakakuha siya 7,500 tonelada nga bulawan kaniadtong 1950. Gayunpaman, walang record ang BIR na ang pamilya Marcos ay nagdeklara o nagbayad ng buwis sa mga inangking ari-ariang ito. Bisan pa, walaÕy record ang BIR .nga gideklarar o gibuwis sa pamilyang Marcos ang giangkon nga mga kabtangan. Ayon naman kay Imelda noong 1998, nalikom ni Ferdinand Marcos bilang gold trader ang 1,000 toneladang ginto habang isang "gerilya" noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig at nakalikom ng 4,000 toneladang ginto noong mga 1970. Sumala ni Imelda kaniadtong 1998, si Ferdinand Marcos nakakuha ng 1,000 toneladang bulawan bilang usa ka "gerilya" sa panahon sa Gubat sa Kalibutan II ug nakolekta 4,000 tonelada nga bulawan kaniadtong 1970. Inangkin ni Imelda na bumili si Ferdinand ng ginto sa halagang 17 dolyar kada ounce at ipinagbili ito ng 31 dolyar kada ounce. Giangkon ni Imelda nga si Ferdinand namalit ng bulawan sa 17 dolyar. matag onsa ug kini ibaligya sa kantidad nga 31 dolyar matag onsa. Ang pag-aangking ito ni Imelda ay kinutya ng mga eksperto ng ginto sa Pilipinas at ibang bansa. Kini nga pag-angkon ni Imelda gibiay-biay sa mga eksperto sa bulawan sa Pilipinas ug sa gawas sa nasud. Ayon sa mga eksperto ng ginto, ang 4,000 tonelada ng ginto ay kumakatawan sa output ng ginto ng Timog Aprika sa loob ng 10 taon at sa Pilipinas sa loob ng 100 taon. Sumala sa mga eksperto sa bulawan, 4,000 ka toneladang bulawan ang nagrepresentar sa output sa bulawan sa South Africa sa 10 ka tuig ug sa Pilipinas sa 100 ka tuig. Ayon sa Gobernador ng Bangko Sentral ng Pilipinas na si Gabriel C. Singson hinggil sa pag-aangkin ni Imelda, "Magiging katatawanan lamang tayo ng buong mundo". Sumala sa Gobernador sa Central Bank sa Pilipinas ngaGiingon ni Gabriel C. Singson ang pag-angkon ni Imelda, " Kami ang mahimong kataw-anan sa kalibutan ". Si Maria Corazon Sumulong Cojuangco-Aquino na lalong mas kilala sa palayaw na Cory ay ang ikalabing-isang Pangulo ng Republika ng Pilipinas at kauna-unahang babaeng naluklok sa nasabing pwesto . Ang Maria Corazon Sumulong Cojuangco-Aquino mao ang mas mas maayo nga nailhan sa angga Cory mao ang ikanapulo ug usa nga Presidente sa Republika sa Pilipinas ug ang unang babaye nga naglingkod sa giingon nga post . Tinagurian siyang Ina ng Demokrasya dahil sa pagsuporta niya sa pagpapanumbalik ng demokrasya sa Pilipinas. Giabi-abi siya isip Inahan sa Demokrasya sa pagsuporta sa pagpahiuli sa demokrasya sa Pilipinas . Ipinanganak siya sa Tarlac nina Jose Cojuangco Sr. at Demetria Sumulong. Siya natawo sa Tarlac sa Jose Cojuangco Sr. ug Demetria Pagpadayon . Nakapag-aral siya sa Estados Unidos at nakapagtapos nang may digri sa Wikang Pranses. Nag-edukar siya sa Estados Unidosug mogradwar sa usa ka degree sa Pranses . Siya ay kabiyak ni Benigno "Ninoy" Aquino, Jr. , ang pinaslang na lider ng oposisyon noong panahon ni dating Pangulong Ferdinand E. Marcos. Siya ang asawa ni Benigno "Ninoy" Aquino, Jr. , gipatay ang pinuno sa oposisyon sa panahon ni kanhi Presidente Ferdinand E. Marcos . Nailuklok siya sa pamamagitan ng isang mapayapang rebolusyon noong 25 Pebrero 1986 at ibinalik niya ang demokrasya sa bansa. Naaghat siya sa usa ka malinawon nga rebolusyon kaniadtong Pebrero 25, 1986 ug gipahiuli niya ang demokrasya sa nasud. Siya ay ina ng artistang si Kris Aquino at ang kasalukuyang Pangulo ng Pilipinas na si Benigno Aquino III. Siya ang inahan sa artist nga si Kris Aquino ug kasamtangang Presidente sa Pilipinas nga si Benigno Aquino III . Pumanaw siya noong 1 Agosto 2009 at inlibing noong ika-5 ng Agosto. Namatay siya kaniadtong Agosto 1, 2009 ug gilubong kaniadtong Agosto 5. Si Mar’a Corazon "Cory" Sumulong Cojuangco ay ipinanganak noong 25 Enero 1933 sa Paniqui, Tarlac at ikaapat na anak nina Jose Cojuangco, Sr. at Demetria Sumulong. Si Mar’a Corazon "Cory" Forward Cojuangco natawo kaniadtong Enero 25, 1933 sa Paniqui, Tarlac ug mao ang ika-upat nga anak ni Jose Cojuangco, Sr. ug Demetria Pagpadayon. Ang kanyang mga kapatid ay sina Pedro, Josephine, Teresita, Jose, Jr. at Maria Paz. Ang iyang mga igsoon mao sila si Peter, Josephine, Teresita, Joseph, Jr. ug Maria Paz. Ang kanyang ama ay isang kilalang negosyante sa Tarlac at politiko at apo sa tuhod ni Melecio Cojuangco na kasapi ng Kongreso ng Malolos. Ang iyang amahan usa ka bantog nga negosyante sa Tarlac ug politiko ug apo sa tuhod ni Melecio Cojuangco nga miyembro sa Kongreso sa Malolos . Ang kanyang ina ay mula sa maimpluwensiya sa politikang pamilyang Sumlong ng Rizal. Ang iyang inahan gikan sa impluwensya sa pamolitika sa pamilyang Rizal. Ang isang kasapi ng kanilang angkang si Juan Sumulong ay tumakbo laban kay Manuel L. Quezon noong 1941. Usa ka miyembro sa ilang pamilya nga si Juan Sumulong ang midagan batok ni Manuel L. Quezon kaniadtong 1941. Si Aquino ay nagtapos sa St. Scholastica's College sa Manila sa kanyang elemetaryang edukasyon at lumipat sa Assumption Convent sa unang taon ng mataas na paaralan. Natapos si Aquino sa St. Scholastica's College sa Manila uban ang elementarya nga edukasyon ug gibalhin sa Assumption Convent sa unang tuig sa high school. Ipinagpatuloy niya ang kanyang kolehiyo dito. Nagpadayon siya sa edukasyon sa kolehiyo dinhi. Siya ay tumungo sa Mount Saint Vincent sa New York City kung saan nagmajor sa Matematika at Wikang Pranses. Mipaingon siya sa Mount Saint Vincent sa New York City diin siya naggawi sa Matematika ug Pranses nga Pinulongan . Siya ay nagboluntero para sa pangangampanya ni United States Republican presidential candidate Thomas Dewey laban sa Pangulo ng Estados Unidos Harry S. Truman noong 1948 halalang Pagkapangulo. Nag-boluntaryo siya alang sa kandidato sa pagkapresidente sa pagkapresidente sa Estados Unidos nga si Thomas Dewey kontra ni Presidente Harry S. Truman sa 1948 nga piniliay sa pagka-Presidente. Pagkatapos ng kolehiyo ay bumalik sa Pilipinas upang mag-aral ng Batas sa Far Eastern University na pag-aari ng mga in-law ng kanyang kapatid na si Josephine Reyes. Pagkahuman sa kolehiyo nibalik siya sa Pilipinas aron magtuon sa Balaod sa Far Eastern University nga gipanag-iya sa mga bayaw nga babaye sa iyang igsoon nga si Josephine Reyes. Siya ay nag-aral ng isang taon. Pinakasalan niya si Sen. Ninoy Aquino na anak ng dating Ispiker na si Benigno S. Aquino, Jr.. Nagtuon siyaÕg usa ka tuig. Nakasal siya kay Sen. Ninoy Aquino anak nga lalaki ni kanhi Spokesman Benigno S. Aquino, Jr. . Sila ay nagkaroon ng limang anak: Mar’a Elena, Aurora Corazon, Benigno Simeon III , Victoria Elisa at Kristina Bernadette . Adunay lima sila ka mga anak: Mar’a Elena , Aurora Corazon , Benigno Simeon III , Victoria Elisa ug Kristina Bernadette . Ang kanyang asawang si Ninoy Aquino ay kasapi ng Partido Liberal at naging pinakabatang gobernador sa bansa at kalaunang pinakabatang senador sa Senado ng Pilipinas noong 1967. Ang iyang asawa nga si Ninoy Aquino , usa ka miyembro sa Liberal Party ug nahimo nga kamanghuran nga gobernador sa nasud ug siya ang kamanghuran nga senador sa Philippine Senate kaniadtong 1967. Si Corazon ay nanatiling isang may bahay sa buong karera sa politika ng kanyang asawa. Si Corazon nagpabilin nga usa ka sulugoon sa tibuuk nga karera sa politika sa iyang asawa. Si Ninoy ay naging isang nangungunang kritiko ni Pangulong Ferdinand Marcos. Si Ninoy nahimo nga nanguna nga kritiko ni Presidente Ferdinand Marcos . Si Ninoy ay pinaniniwalang malakas na kandidato laban kay Marcos sa halalan ng pagkapangulo noong 1973. Si Ninoy gituohan nga usa ka lig-on nga kandidato alang kang Marcos sa pagkapili sa pagkapresidente kaniadtong 1973. Dahil ipinagbabawal sa Saligang batas ng Pilipinas ang ikatlong termino para kay Marcos, nagdeklara ng Martial Law sa Marcos noong 21 Setyembre 1972 at binuwag ang Saligang Batas ng 1935 na nagpatagal sa kanyang pagluklok sa pagkapangulo. Tungod kay ang Konstitusyon sa Pilipinas nagdili sa ikatulong termino alang ni Marcos, gipahayag sa Martial Law.sa Markahan kaniadtong Setyembre 21, 1972 ug giwagtang ang 1935 nga Konstitusyon nga nag-undang sa iyang pagkatudlo sa pagkapangulo. Dahil sa Martial Law, si Ninoy ang isa sa mga bumabatikos na ipinabilanggo ni Marcos at hinatulan ng kamatayan. Tungod sa Martial Law, si Ninoy usa sa mga nagpakamatay sa pagkabilanggo sa kamatayon ug pagkamatay ni Mark. Noong 1978, nagpasyang tumakbo si Ninoy sa 1978 halalan ng Batasang Pambansa. Niadtong 1978, nakahukom si Ninoy nga modagan sa eleksyon sa National Law 1978. Noong 1980, dahil sa pamamagitan ni Pangulong Jimmy Carter ng Estados Unidos, pinayagan ni Marcos si Ninoy na tumungo sa Estados Unidos kung saan siya nagpagamot para sa kanyang karamdaman sa puso habang nasa bilangguan. Kaniadtong 1980, pinaagi ni Presidente Jimmy Carter sa Estados Unidos, gitugotan ni Marcos si Ninoy nga moadto sa Estados Unidos diin gitambalan siya alang sa sakit sa kasingkasing samtang nabilanggo. Ang pamilya Aquino ay tumira sa Boston. Noong 21 Agosto 1983, nagpasya si Ninoy na bumalik sa Pilipinas nang hindi kasama ang kanyang pamilya. Ang pamilyang Aquino nagpuyo sa Boston . Kaniadtong Agosto 21, 1983, nakahukom si Ninoy nga mobalik sa Pilipinas kung wala iyang pamilya. Ang pagpaslang kay Ninoy Aquino noong 1983 ang kalaunang naging katalista na humantong sa pagpapatalsik kay Marcos. Ang pagpatay kay Ninoy Aquino kaniadtong 1983 mao ang nag-una nga hinungdan sa pagpalagpot ni Marcos. Ang partidong oposisyon ay sumisi kay Marcos ngunit ang iba ay sumisi sa militar at kay Imelda. Ang partido sa oposisyon gibasol si Marcos apan ang uban gibasol sa militar ug Imelda. Noong 21 Agosto 1983 pagkatapos ng isang tatlong taong pagkakatapon sa Estados Unidos, si Ninoy ay pinaslang habang bumababa sa isang pangkalakalan (commercial) na paglipad sa Manila International Airport na kalaunang pinangalanang Ninoy Aquino International Airport bilang pagpaparangal kay Ninoy. Kaniadtong Agosto 21, 1983 matapos ang tulo ka tuig nga pagkadestiyero sa Estados Unidos , si Ninoy gipatay samtang sa usa ka komersyal nga paglupad sa Manila International Airport nga orihinal nga ginganlag Ninoy Aquino International Airport agig pasidungog ni Ninoy. Ang kanyang asasinasyon ay nagpagulat at nagpagalit sa maraming mga Pilipino na nawalan ng pagtitiwala sa administrasyon ni Marcos. Ang iyang panag-uban nakurat ug nasuko sa daghang mga Pilipino nga nawad-an sa pagsalig sa administrasyong Marcos. Ang pangyayaring ito ay karagdagan pang humantong sa mga pagsusupetsa sa pamahalaan na nagtulak sa hindi pakikipagtulungan ng mga Pilipino na kalaunang humantong sa isang buong sibil na hindi pagsunod. Ang kini nga insidente dugang nga nagdulot sa mga protesta sa gobyerno nga nagdala sa dili pagtinabangay sa mga Pilipino nga sa katapusan nagdulot sa usa ka hingpit nga pagsupil sa sibil . Ito ay nagpauga sa pamahalaan ni Marcos na lumalala na sa panahong ito dahil sa papalalang kalusugan ni Marcos. Gipauga niini ang gobyerno ni Marcos nga nagkagrabe sa niining panahona tungod sa nagkagrabe nga kahimsog ni Marcos. Ang asasinasyon ni Ninoy Aquino ay nagsanhi sa ekonomiya ng Pilipinas na karagdagang lumala at ang pamahalaan ng Pilipinas ay karagdagang lumubog sa pagkakautang. Ang pagkakaugnay ni Ninoy Aquino ang hinungdan sa paglala sa ekonomiya sa Pilipinas ug ang gobyerno sa Pilipinas dugang nga nahulog sa utang. Sa wakas ng 1983, ang bansa ay naging bangkarote, ang piso ay dumanas ng debaluasyon ng 21% at ang ekonomiya ng Pilipinas ay umurong ng 6.8% noong 1984 at muling umurong ng 3.8% noong 1985. Sa katapusan sa 1983, ang nasud nabangkaruta , ang piso nga gisakup sa pagpaubussa 21% ug ang ekonomiya sa Pilipinas nahulog sa 6.8% sa 1984 ug pagkahuman pag-usab sa 3.8% sa 1985. Noong 1984, si Marcos ay humirang ng isang komisyon na pinangunahan ni Chief Justice Enrique Fernando upang maglunsad ng isang imbestigasyon sa pagpatay kay Ninoy. Niadtong 1984, gitudlo ni Marcos ang usa ka komisyon nga gipangulohan ni Chief Justice Enrique Fernando aron maglunsad og imbestigasyon sa pagpatay kay Ninoy. Si Kardinal Sin ay inanyahan na sumali sa komisyon na ito ngunit tumanggi at naghayag ng kanyang mga pagdududa sa bersiyon ng militar na si Rolando Galman ang pumaslang at ang komisyong ito ay gumuho. Gidapit si Cardinal Sin nga moapil sa kini nga komisyon apan nagdumili ug nagpahayag sa iyang mga pagduha-duha sa bersyon sa militar ni Rolando Galmanang mamumuno ug kini nga komisyon nahugno. Sumunod na hinirang ni Marcos ang kanyang kaibigan at retiradong hukom na si Corazon Agrava upang mamuno sa isang may limang kasaping komisyon upang mag-imbestiga sa asasinasyon. Pagkahuman gipili ni Marcos ang iyang higala ug retiradong hukom nga si Corazon Agrava aron mangulo sa lima ka miyembro nga komisyon aron imbestigahon ang asosasyon. Ang komisyong ito ay naglabas ng isang malaki at maliit na mga ulat noong Oktubre 1984. Ang komisyon nagpagula sa usa ka dako ug gamay nga report kaniadtong Oktubre 1984. Ang parehong mga ulat ay umaayon na ang asasinasyon ni Ninoy ay isang pakikipagsabwatang militar. Ang duha nga mga taho nakahinapos nga ang pagpatay ni Ninoy usa ka pagsukol sa militar. Gayunpaman, ang mga parehong mga ulat ay hindi umayon sa mga aktuwal na tao o mga bilang ng nasasangkot dito. Bisan pa, ang parehas nga mga taho dili katumbas sa aktwal nga mga tawo o numero nga nahilambigit. Ang maliit na ulat ay nagpapawalang sala kay General Fabian Ver at nagpangalan lamang ng pitong mga kasangkot. Ang gamay nga taho nagpatin-aw sa General Fabian Verug gipunting pito lang ang nahilambigit. Ang malaking ulat ay nagpangalan ng 26 kasangkot kabilang si Gen. Ver. Ang daku nga taho nga ginganlag 26 naglambigit lakip si Gen. Ver. Ang malaking ulat ay humantong sa mga pagkakaso sa mga pinangalanang kasabwat. Ang dako nga taho nga hinungdan sa pagka-antala sa ginganlan nga mga kauban. Ang paglilitis ng mga ito ay nagsimula noong 22 Pebrero 1985 ngunit naging maliwanag na pinili ng tagapaglitis na hindi pansinin ang mga natuklasan ng komisyon ni Agrava at nagpapatuloy ayon sa kuwento ng militar. Nagsugod ang ilang pagsulay kaniadtong Pebrero 22, 1985 apan nakita nga gipili sa tagdumala nga dili isalikway ang mga nadiskobrehan nga komisyon ni Agrava ug ipadayon sumala sa istorya sa militar. Dahil dito, may papalaking mga protesta at pagtawag sa pagbibitiw ni Marcos. Tungod niini, nagkadaghan ang mga protesta ug nanawagan sa pagbiya ni Marcos. Noong 2 Disyembre 1985, ang lahat ng mga nasakdal kabilang si Ver ay napawalang sala sa pagpatay kay Ninoy. Kaniadtong Disyembre 2, 1985, ang tanan nga akusado lakip na si Ver nakagawas sa pagpatay ni Ninoy. Noong 1990, hinatulan ng Korte Suprema ng Pilipinas ang isang heneral at 15 pang mga sundalo sa pagpatay kay Ninoy at hinatulan ng habang buhay na pagkabilanggo. Kaniadtong 1990, gikondenar sa Korte Suprema sa Pilipinas ang usa ka heneral ug 15 pa nga mga sundalo tungod sa pagpatay kay Ninoy ug gihukman siya nga mabilanggo sa kinabuhi. Ang mga ito ay kabilang sa mga 1000 sundalong nagbigay seguridad kay Ninoy sa kanyang pagdating sa bansa. Lakip sila sa 1000 nga sundalo nga naghatag kasiguruhan kay Ninoy sa iyang pag-abot sa nasod. Noong mga 1984, ang malapit na personal na kaalyado ni Marcos na si Pangulong Ronald Reagan ng Estados Unidos ay nagsimulang maglayo ng kanyang sarili sa rehimeng Marcos na kanyang malakas na sinuportahan gayundin ng mga nakaraang pangulo ng Estados Unidos kahit pa pagkatapos ideklara ni Marcos ang martial law. Kaniadtong 1984, ang suod nga kaalyado ni Marcos nga si Ronald Reagan sa Estados Unidos nagsugod sa pagpahilayo sa iyang kaugalingon gikan sa rehimeng Marcos nga kusganong gisuportahan niya ingon usab sa mga naunang pangulo sa Estados Unidos bisan kung gipahayag ni Marcos nga martial balaod . Ang tulong na mga milyong milyong dolyar ng Estados Unidos ang sumuporta sa pamumuno ni Marcos sa paglipas ng mga taon. Ang tabang sa milyon-milyon nga dolyar sa US nagsuporta sa pagpanguna ni Marcos sa daghang mga tuig. Sa mukha ng papalalang kawalang kasiyahan ng mga mamamayang Pilipino at dahil sa pagpipilit ng kaalyadong Estados Unidos, pinatawag ni Marcos ang isang Snap election noong 3 Nobyembre 1985 na may natitira pang higit sa isang taon sa kanyang termino. Taliwala sa nagkadako nga pagkadismaya sa katawhang Pilipino ug sa pagpamugos sa kaalyado sa Estados Unidos, si Marcos nagtawag alang sa usa ka Snap electionkaniadtong 3 Nobyembre 1985 nga adunay kapin sa usa ka tuig nga nahabilin sa iyang termino. Ang snap election ay tinawag para sa 17 Enero 1986 at pagkatapos ay nilipat sa 7 Pebrero 1986. Gitawag ang snap election kaniadtong Enero 17, 1986 ug dayon gibalhin kaniadtong Pebrero 7, 1986. Pinili ni Marcos si Arturo Tolentino na kasamang tatakbo sa ilalim ng partidong Kilusang Bagong Lipunan samantalang ang biyuda ni Ninoy na si Corazon Aquino ay naghayag ng kanyang pagtakbo sa pagkapangulo noong 3 Disyembre 1985 kasama ni Salvador Laurel sa ilalim ng partidong United Opposition na sinuportahan ng oposisyon ni Marcos. Gipili ni Marcos si Arturo Tolentino nga modagan ubos sa partido sa New PeopleÕs Movement samtang ang biyuda ni Ninoy nga si Corazon Aquino nagpahibalo ang iyang pagdagan sa pagka-presidente kaniadtong 3 Disyembre 1985 kauban si Salvador Laurel ubos sa United Opposition party nga gisuportahan sa oposisyon ni Marcos. Sa snap election na idinaos noong 7 Pebrero 1986, ang mga insidente ng pandaraya, pagbili ng mga boto, pananakot at karahasan ay iniulat gayundin ang pakikialam sa mga election return. Sa eleksyon nga snap nga gipahigayon kaniadtong Pebrero 7, 1986, ang mga insidente sa pagpanglimbong, pagpamalit sa boto, pagpanghilabot ug kapintasan gi-report ingon usab ang pagkagubot sa pagbalik sa eleksyon. Ang Commission on Elections tally board ay nagpapakita na si Marcos ang nangunguna samantalang ang National Citizen's Movement for the Free Elections ay nagpapakitang si Corazon Aquino ang nangunguna sa isang komportableng margin. Idenaklara ng opisyal na canvasser na COMELEC si Ferdinand Marcos na nanalo sa halalan. Gipakita sa tally board sa Commission on Elections nga si Marcos ang nanguna samtang ang National Citizen's Movement for the Free Elections nagpakita nga si Corazon Aquino ang nanguna sa usa ka komportable nga margin. Gipahayag sa canvasser sa COMELEC nga opisyal si Ferdinand Marcos nga nagdaog sa eleksyon. Sa huling tally ng COMELEC, si Marcos ay nagkamit ng 10,807,197 boto laban sa 9,291,761 boto ni Aquino. Sa katapusang talento sa COMELEC, nakakuha si Marcos og 10,807,197 boto kontra 9,291,761 nga boto ni Aquino. Gayunpaman, sa final tally ng National Movement for Free Elections (NAMFREL), si Aquino ay nagkamit ng 7,835,070 boto laban sa 7,053,068 ni Marcos. Bisan pa, sa katapusang talento sa National Movement for Free Elections (NAMFREL), nakakuha si Aquino og 7,835,070 nga boto kontra kay 7,053,068 ni Marcos. Ang mga 29 mangggawa ng komputer ay lumayas sa tabulation center na nagpoprotesta sa pakikiaalam sa mga resulta ng halalan na pumapabor kay Marcos. Gibana-bana nga 29 nga mga computer workers ang nagbakwit sa tabulation center nga nagprotesta sa mga resulta sa eleksyon nga pabor kang Marcos. Ang oposisyonistang dating Gobernador na si Evelio Javier ng Antique ay pinaslang sa harap ng kapitolyo ng lalawigan kung saan idinadaos ang pagka-canvass ng mga boto. Ang oposisyonal nga si dating Gobernador Evelio Javier sa Antique gipatay sa atubangan sa kaulohan sa lalawigan, diin gipahigayon ang mga pagboto. Ang mga pangunahing suspek ang mga sariling bantay ng isang lokal na pinuno ng Kilusang Bagong Lipunan. Ang mga nag-unang suspetsado mao ang kaugalingon nga guwardiya sa usa ka lokal nga lider sa Kilusang Bag-ong Katilingban . Ang Catholic Bishops' Conference of the Philippines (CP) ay naglabas ng isang pahayag na kumokondena sa halalan bilang pandaraya. Ang Catholic Bishops 'Conference of the Philippines (CP) nagpagawas sa usa ka pahayag nga naghukum sa eleksyon isip peke. Ang Senado ng Estados Unidos ay nagpasa rin ng isang resolusyon na kumokondena sa halalan. Ang Senado sa Estados Unidosmipasa usab usa ka resolusyon nga naghukum sa eleksyon. Ang Pangulo ng Estados Unidos na si Ronald Reagan ay naglabas ng pahayag na tumatawag sa mga ulat ng pandaraya na "nakakabagabag". Ang US President Ronald Reagan nag-isyu sa usa ka pahayag nga nagtawag sa mga taho sa panloloko nga "nakakagambala." Bilang tugon sa mga protesta, inihyag ng COMELEC na si Marcos ay nanalo ng 53 porsiyento ng mga boto laban kay Aquino. Agig tubag sa mga protesta, gipahibalo sa COMELEC nga nakakuha si Marcos og 53 porsyento nga mga boto kontra kay Aquino. Ito ay sinalungat ng NAMFREL na si Aquino ay nanalo ng 52 porsiyento ng mga boto laban kay Marcos. Gipunting sa NAMFREL nga nakakuha si Aquino og 52 porsyento sa mga boto kontra kay Marcos. Noong Pebrero 15, si Marcos ang inihayag ng COMELEC at Batasang Pambansa bilang nanalo sa gitna ng kontrobersiya. Kaniadtong Pebrero 15, si Marcos gipahibalo sa COMELEC ug National Law ingon nga nagdaog taliwala sa kontrobersiya. Ang lahat ng mga 50 oposisyong kasapi ng Parliamento ay lumayas sa pagpoprotesta. Tanan nga 50 nga mga membro sa oposisyon sa Parliamento ang nag-atras sa protesta. Tumangging tanggapin ng maraming Pilipino ang resulta ng halalan na naghahayag na si Aquino ang tunay na nanalo. Daghang mga Pilipino ang nagdumili sa pagdawat sa sangputanan sa eleksyon nga nagpahayag nga si Aquino ang tinuud nga mananaog. Ang parehong "mga nanalo" sa pagkapangulo na sina Aquino at Marcos ay nanumpa bilang mga pangulo sa dalawang magkaibang mga lugar. Parehong "mga mananaog" sa pagkapangulo sina Aquino ug Marcos nga nanumpa isip mga pangulo sa duha ka lainlaing lugar. Si Aquino ay tumawag ng mga strike at pagboboykot ng mga mamamayang Pilipino laban sa mga negosyo at media na pag-aari ng mga crony ni Marcos. Nanawagan si Aquino sa mga welga ug boycotts sa katawhang Pilipino batok sa mga negosyo ug media nga gipanag-iya ni kroni Marcos. Dahil dito, ang mga bangko, korporasyon at mga media ng mga crony ni Marcos ay matinding tinamaan at ang kanilang mga bahagi sa stock market ay bumagsak. Tungod niini, ang mga bangko, korporasyon ug media sa mga kroni ni Marcos grabeng naigo ug ang ilang bahin sa stock market nabuak. Dahil sa mga iregularidad sa halalan, ang Reform the Armed Forces Movement ay naglunsad ng isang pagtatangkang coup d'etat laban kay Marcos. Tungod sa mga iregularidad sa eleksyon, gilansad sa Reform the Armed Forces Movement ang usa ka pagsulay sa kudeta batok ni Marcos. Ang simulang plano ay salakayin ang Malacanang Palace at dakpin si Marcos. Ang pasiunang plano mao ang pagsulong sa Palasyo sa Malacanang ug dakpon si Marcos. Ang ibang mga unit ng military ay kokontrol sa mga stratehikong pasilidad gaya ng NAIA, mga baseng militar, mga himpilan ng radyo at telebisyon, ang GHQAFP sa Kampo Aguinaldo, at mga highway junctions upang limitahan ang mga kontra-opensibo ng mga loyalistang hukbo ni Marcos. Ang uban pang mga yunit sa militar kontrolado ang mga estratehikong pasilidad sama sa NAIA , base sa militar, istasyon sa radyo ug telebisyon, ang GHQAFP sa Camp Aguinaldo , ug mga halapad nga mga kantidad aron mapugngan ang pagsupak sa mga loyalistang tropa ni Marcos . Si Lt. Col. Gregorio Honasan ang mangunguna sa pangkat na sasalakay sa Malacanang Palace. Gipasalig ni Lt. Gipasalig ni Col. Gregorio Honasanmanguna sa grupo nga mosulong sa Palasyo sa Malacanang. Gayunpaman, nang malaman ni Marcos ang tungkol pagbabalak na ito, kanyang inutos ang pagdakip sa mga pinuno nito at itinanghal sa lokal at internasyonal na press ang ilan sa mga nadakip na mga nagtatangkang magpatalsik kay Marcos na sina Maj. Saulito Aromin and Maj. Edgardo Doromal. Bisan pa, sa pagkahibalo ni Marcos bahin sa kini nga panagkunsabo, gimando niya ang pag-aresto sa mga pinuno niini ug gipresentar sa lokal ug internasyonal nga press ang pipila sa mga naaresto nga nagtinguha nga palagputon si Marc. Saulito Aromin ug Maj. Edgardo Doromal . Dahil sa banta ng kanilang nalalapit na pagkakabilanggo, nagpasya sina Enrile at mga kapwa nagbabalak laban kay Marcos na humingi ng tulong AFP Vice Chief of Staff Lt. Gen Fidel Ramos na hepe rin ng Philippine Constabulary (ngayong Philippine National Police). Sa hulga sa ilang pag-abot sa pagkabilanggo, si Enrile ug ang iyang mga kaubanan nga nakigkunsabo laban kay Marcos mihukom nga mangayo sa tabang ni Bise Chief of Staff Lt. Si Gen Fidel Ramos mao usab ang pangulo sa Philippine Constabulary (karon Philippine National Police). Si Ramos ay pumayag na magbitiw sa kanyang posisyon at suportahan ang mga nagbabalak laban kay Marcos. Miuyon si Ramos nga i-resign ang iyang posisyon ug suportahan ang mga naglaraw batok kang Marcos. Noong mga 6:30 pm noong 22 Pebrero 1986, sina Enrile at Ramos ay nagdaos ng isang pagpupulong ng press sa Kampo Aguinaldo kung saan nila inihayag ang kanilang pagbibitiw sa kanilang mga posisyon sa Gabinete ni Marcos at pag-urong ng kanilang suporta sa pamahalaan ni Marcos. Mga alas 6:30 sa hapon kaniadtong Pebrero 22, 1986, si Enrile ug Ramos nagpahigayon sa usa ka press conference sa Camp Aguinaldo diin gipahibalo nila ang pagluwat sa ilang mga posisyon sa Gabinete sa Marcos ug gibiyaan ang ilang suporta sa gobyerno sa Markahan. Mismong si Marcos ay kalaunang nagsagawa ng mga pagpupulong ng balita na tumatawag kina Enrile at Ramos na sumuko na humihikayat sa kanilang "itigil ang kaestupiduhang ito". Si Marcos mismo ang kanunay nga nagpahigayon mga tigum sa balita nga nanawagan nga mag-surrender si Enrile ug Ramos, nga awhagon sila nga "hunongon kini nga pagkabuang". Sa isang mensaheng isinahimpapawid sa Radio Veritas noong mga alas 9 ng gabi, hinimok ni Kardinal Sin ang mga Pilipino na tulungan ang mga pinunong rebelde sa pamamagitan ng pagpunta sa seksiyon ng EDSA sa pagitan ng Kampo Crame at Aguinaldo at pagbibigay ng suportang emosyonal, mga pagkain at iba pang mga suplay. Sa usa ka broadcast broadcast sa Radio Veritas mga alas-9 sa gabii, giawhag ni Cardinal Sin ang mga Pilipino nga tabangan ang mga rebelde nga mga lider pinaagi sa pag-adto sa seksyon sa EDSA tali sa Camp Crame ug Aguinaldo ug paghatag paghatag emosyonal nga suporta , pagkaon ug uban pa nga gamit. Maraming mga tao, pari at madre ang tumungo sa EDSA. Daghang mga tawo, pari ug madre ang miadto sa EDSA. Sa kasagsagan ng rebolusyong People Power, inihayag ni Juan Ponce Enrile na ang pananambang sa kanya ay pineke upang magkaroon ng dahilan si Marcos sa pagpapataw ng martial law. Sa pagtapos sa rebolusyo sa People Power, gipahibalo ni Juan Ponce Enrile nga ang iyang pagpapatay gipriso aron pakamatarungon si Marcos sa pagpahamtang sa martial law. Sa bukang liwayway ng linggo, ang mga hukbo ng pamahalaan ni Marcos ay dumating upang patumbahin ang pangunahing transmitter ng Radio Veritas na pumutol sa pagsasahimpapawid sa mga taong nasa probinsiya. Kaniadtong miaging semana, ang mga tropa sa gobyerno ni Marcos miabot aron ibagsak ang nag-unang transmitter sa Radio Veritas nga nagputol sa pagsibya sa mga tawo sa lalawigan. Ang himpilan ay nilipat sa isang standby transmitter na may isang limitadong saklaw ng pagsasahimpapawid. Ang istasyon gibalhin sa usa ka standby transmitter nga adunay usa ka limitado nga hanay sa pag-broadcast. Ang himpilan ay pinuntirya ni Marcos dahil ito ay naging mahalagang kasangkapan ng pakikipagtalastasan para sa pagsuporta ng mga mamamayan sa mga rebelde na nagbibigay alam sa kanila sa mga pagkilos ng hukbo ni Marcos at paghahatid ng mga mensahe para sa pagkain, gamot at mga suplay. Ang estasyon gipunting ni Marcos tungod kay kini nahimong usa ka hinungdanon nga kasangkapan sa komunikasyon alang sa pagsuporta sa mga lungsuranon batok sa mga rebelde nga nagpahibalo kanila sa mga aksyon sa hukbo ni Marcos ug sa paghatud sa mga mensahe alang sa pagkaon, tambal ug suplay. Ang mga tao ay patuloy pa ring tumungo sa EDSA hanggang sa lumobo sa mga daan daang libong hindi armadong mga sibilyan. Ang mga tawo nagpadayon sa pag-adto sa EDSA hangtod nga napalayo sa gatusan nga libong walaÕy armas nga sibilyan. Ang mood sa mga lansangan ay aktuwal na masaya na marami ay nagdadala ng kanilang mga buong pamilya. Ang panimuot sa kadalanan sa tinuoray malipayon sa daghang nagdala sa ilang tibuok pamilya. Ang mga mang-aawit ay nag-aliw sa mga tao, ang mga pari at madre ay nanguna sa mga prayer vigil at mga tao ay nagtayo ng mga barikada at makeshift na mga bag ng buhangin, mga puno at mga sasakyan sa ilang mga lugar sa kahabaan ng EDSA. Ang mga mag-aawit naglingaw sa mga tawo, mga pari ug madre nga nanguna sa pag-ampo nga nagbantay ug ang mga tawo nagtukod mga barikada ug mga bag nga gama sa balas, mga kahoy ug mga sakyanan sa daghang mga lugar sa sa EDSA. Saanman, ang mga tao ay nakikinig sa Radio Veritas sa kanilang mga radyo. Bisan diin, gipamati sa mga tawo ang Radio Veritas sa ilang mga radio. Ang ilang mga pangkat ay umaawit ng Bayan Ko na mula pa 1980 ay naging makabayang antema ng oposisyon. Ang pipila ka mga grupo nag-awit sa Akong Katawohan nga sukad 1980 nga usa ka nasudnon nga awit sa oposisyon. Kadalasang ipinapakita ng mga tao ang tandang LABAN na may nabuong "L" sa kanilang hinlalaki at hintuturo. Kanunay gipakita sa mga tawo ang timaan AGAIN nga adunay "L" sa ilang kumalagko ug atubang. Pagkatapos ng tanghalian noong Pebrero 23, nagpasya sina Ramos at Enrile na palakasin ang kanilang mga posisyon. Pagkahuman sa paniudto kaniadtong Pebrero 23, si Ramos ug Enrile nakadesisyon nga palig-onon ang ilang mga posisyon. Tumawid si Enrile sa EDSA mula Kampo Aguinaldo hanggang Kampo Crame sa gitna ng mga paghihiwayan ng mga tao. Si Enrile mitabok sa EDSA gikan sa Camp Aguinaldo hangtod sa Camp Crame taliwala sa mga pagkabahinbahin sa mga tawo. Sa gitnang katanghalian, ang Radio Veritas ay naghatid ng mga ulat ng pagmamasa ng mga Marine malapit sa mga kampo sa silangan at mga tangkeng LVT-5 na papalapit mula hilaga at silangan. Sa udto, ang Radio Veritas nagdala sa mga taho nga magmartsa sa mga Marines duol sa mga kampo sa silangan ug ang mga tangke sa LVT-5 nga nagsingabut gikan sa amihanan ug silangan. Ang isang kontinhente ng mga Marin na may mga tangke at mga armoradong van na pinangunahan ni Brigadier General Artemio Tadiar ay pinahinto sa kahabaan ng Ortigas Avenue mga 2 km mula sa mga kampo ng mga sampung mga libong mga tao. Usa ka kontinente sa Marines nga adunay mga tanke ug mga armored vans nga gipangulohan ni Brigadier General Artemio Tadiar gipahunong sa Ortigas Avenue mga 2 km gikan sa mga kampo nga hapit napulo ka libo ka mga tawo. Ang mga madreng humahawak ng mga rosaryo ay lumuhod sa harapan ng mga tangke at ang mga babae ay naghawak hawak upang harangin ang mga hukbo. Ang mga madmen nga naghawid sa mga sagbayan miluhod sa atubangan sa mga tangke ug ang mga babaye naghupot sa mga hawanan aron mababagan ang mga tropa. Hiniling ni Tadiar sa mga tao na padaanin sila ngunit hindi gumalaw ang mga tao. Gihangyo ni Tadiar ang mga tawo nga ibalhin sila apan ang mga tawo wala molihok. Sa huli, ang mga hukbo ni Marcos ay umurong nang walang pagpapaputok ng baril na nangyari. Sa katapusan, ang mga tropa ni Mark nag-atras nga wala magpabuto og pusil. Sa gabi, ang standby transmitter ng Radio Veritas ay nabigo. Sa gabii, ang standby transmitter sa Radio Veritas napakyas. Sa sandaling pagkatapos ng hating gabi, nagawa ng mga staff na pumunta sa isa pang himplian upang simulan ang pagsasahimpapawid mula sa isang lihim na lokasyon sa ilalim ng pangalang "Radyo Bandido". Wala madugay pagkahuman sa tungang gabii, ang kawani nakaadto sa lain nga istasyon aron magsugod sa pag-broadcast gikan sa usa ka tinago nga lokasyon sa ilawom sa ngalan nga "Radio Bandido". Sa bukang liwayway ng Lunes, 24 Pebrero 1986, ang unang mga malalang pagsagupa sa mga hukbo ng pamahalaan ay nangyari. Pagkabuntag sa Lunes, Pebrero 24, 1986, nahinabo ang una nga seryoso nga panagbangi sa mga tropa sa gobyerno. Ang mga marine na nagmamartsa mula sa Libis sa silangan ay naghagis ng mga tear gas sa mga demonstrador na mabilis na kumalat. Ang mga nagmartsa nga nagmartsa gikan sa Walog hangtod sa silangan naghulog sa luha gas sa mga demonstrador nga dali nga mikaylap. Ang ilang mga marine ay pumasok naman at humawak sa silangang panig ng Kampo Aguinaldo. Ang pila ka mga marinero misulod ug nagkuha sa sidlakang bahin sa Camp Aguinaldo. Kalauna, ang mga helicopter ng ika-15 Strike Wing ng Philippine Air Force na pinangunahan ni Col. Antonio Sotelo ay inutusan mula sa Sangley Point, Cavite na tumungo sa Kampo Crame. Kaniadto, ang mga helikopter sa 15th Strike Wing sa Philippine Air Force pinangulohan ni Col. Gisugo si Antonio Sotelo gikan sa Sangley Point, Cavite hangtod sa Camp Crame. Sa lihim, ang squadron ay dumipekto at sa halip na pagsalakay sa Kampo Crame ay lumapag rito na may mga naghahiyawang mga tao at yumayakap sa mga piloto at mga crew nito. Sa tago, ang skuolron milampas ug imbis nga giatake ang Crame Camp nga miabot dinhi sa usa ka manggugubot nga mga tawo ug gigakus ang mga piloto ug tripulante niini. Ang isang helicopter na Bell 214 na piniloto ni Mahjor Major Deo Cruz ng ika-25 Helicopter Wing at mga Sikorsky S-76 gunship na piniloto ni Colonel Charles Hotchkiss ng ika-20 Air Commando Squadron ay mas maagang sumali sa mga rebelde sa himpapawid. Usa ka helikopter sa Bell 214 gimakmak ni Mahjor Major Deo Cruz sa ika-25 Helicopter Wing ug Sikorsky S-76 gunships nga piloto ni Colonel Charles Hotchkiss sa ika-20 nga Air Commando Squadron nga nauna nga nag-uban sa mga rebelde sa kahanginan. Ang presensiya ng mga helicopter ay nagpalakas sa morale nina Ramos at Enrile na patuloy na humihikayat sa kanilang mga kapwa sundalo na sumali sa kilusan. Ang presensya sa mga helikopter nagpalig-on sa pamatasan ni Ramos ug Enrile samtang nagpadayon sila sa pag-awhag sa ilang mga kaubang sundalo nga moapil sa kalihukan. Sa katanghalian, si Corazon Aquino ay dumating sa base kung saan sina Enrile, Ramos, at mga RAM officer at mga tao ay naghihintay. Pagkaaga, si Corazon Aquino miabot sa base kung diin naghulat si Enrile, Ramos, ug mga opisyales sa RAM ug mga tawo. Sa mga parehong oras, nakatanggap si June Keithley ng mga ulat na nilisan ni Marcos ang Malacanang Palace at isinahimpapawid ito sa mga tao sa EDSA. Sa susamang oras, nadawat ni June Keithley ang mga taho nga gibiyaan ni Marcos ang Palasyo sa Malacanang ug gipahibalo kini sa mga tawo sa EDSA. Ang mga tao ay nagdiwang at kahit sina Ramos at Enrile ay lumabas mula sa Crame upang harapin ang mga tao. Ang mga tawo nagsaulog ug bisan si Ramos ug Enrile gikan sa Crame aron makigkita sa mga tawo. Gayunpaman, ang pagdiriwang ay panandalian dahil kalaunang lumabas si Marcos sa telebisyong kinokontrol ng pamahalaan na Channel 4, na nagdedeklarang hindi siya magbibitiw sa pagkapangulo. Hinuon, ang kasaulogan wala magdugay samtang unang gipakita ni Marcos sa telebisyon nga kontrolado sa gobyerno sa Channel 4 , nga nagpahayag nga dili siya magbitiw. Pinagpalagay na ang maling ulat ay isang kalkuladong pagkilos laban kay Marcos upang humikayat ng masa maraming mga depeksiyon. Gituohan nga ang bakak nga taho usa ka pagkalkula nga aksyon kontra kay Marcos aron mapukaw ang mga pangmasang depekto. Sa pagsasahimpapawid na ito, ang Channel 4 ay biglaang naglaho sa himpapawid. Sa niini nga sibya, ang Channel 4 kalit nga nawala sa hangin. Binihag isang kontinhente ng mga rebelde sa ilalim ni Col. Mariano Santiago ang himpilian. Nakuha ang usa ka kontinente sa mga rebelde ubos ni Col. Si Mariano Santiago ang kapilian. Ang Channel 4 ay naibalik sa ere sa katanghalian na naghahayg si Orly Punzalan na ang "Channel 4 ay muling nasa himpapawid upang paglingkuran ang mga tao". Ang Channel 4 nabalik sa kahanginan sa udto sa dihang gipahibalo ni Orly Punzalan nga ang "Channel 4 makausa na usab sa hangin aron maalagaran ang mga tawo". Sa mga panahong ito, ang mga tao sa EDSA ay lumobo na sa higit sa isang milyon. Karon, ang mga tawo sa EDSA milapas sa kapin sa usa ka milyon. Ang pagsasahimpapawid na ito ang itinuturing na pagbabalik ng ABS-CBN sa ere dahil ito ang unang beses na ang mga dating empleyado ay nasa loob ng complex nito pagkatapos ng 14 taong pagsasara nito ni Marcos noong martial law. Kini nga sibya giisip nga ang pagbalik sa hangin sa ABS-CBN tungod kay kini ang una nga higayon nga ang mga kanhi empleyado nga naa sa sulod sa iyang komplikado pagkahuman gisirado ni Marcos ang 14 ka tuig sa martial law. Sa huling katanghalian, ang mga helicopter ng rebelde ay sumalakay sa Villamor Airbase na nagwawasak sa mga ari-ariang panghimpapawid ng pangulo. Kaniadtong hapon, giatake sa mga rebelde ang mga helikopter sa Villamor Airbasepagguba sa mga a assets sa aerial president. Ang isa pang helicopter ay tumungo sa Malacanang Palace na nagpatama ng isang rocket at nagsanhi ng maliit na pinsala. Ang laing helikopter nga miabot sa Palasyo sa Malacanang nga naigo sa usa ka rocket ug hinungdan sa gamay nga kadaot. Kalaunan, ang karamihan ng mga opiser na nagtapos sa Philippine Military Academy ay dumipekto sa pamahalaan ni Marcos. Sa ulahi, kadaghanan sa mga opisyales nga mogradwar sa Philippine Military Academy (PMA) midemanda sa gobyerno ni Marcos. Ang karamihan ng mga Sandatahang Hukbo ay lumipat na sa kabilang panig. Ang kadaghanan sa Armed Forces mibalhin sa pikas bahin. Nanumpa si Corazon Aquino bilang Pangulo ng Pilipinas sa Club Filipino, San Juan noong 25 Pebrero 1986. Si Corazon Aquino nanumpa isip Presidente sa Pilipinas sa Club Filipino, San Juan kaniadtong Pebrero 25, 1986. Noong umaga ng Martes, Pebrero 25, bandang ikapito ng umaga, nagkaroon ng sagupaan sa pagitan ng mga loyalista at mga rebeldeng sundalo. Pagka buntag sa Martes, Pebrero 25, mga alas-siyete sa buntag, adunay panagsangka tali sa mga loyalista ug sundalo nga rebelde. May mga sniper na bumabaril sa mga rebeldeng sundalo. Adunay mga sniper nga nagpusil sa mga sundalo sa rebelde. Subalit patuloy na sinugod ng mga rebeldeng sundalo ang estasyon ng Channel 9, na nasa hindi kalayuan ng Channel 4. Apan ang mga sundalo sa rebelde nagpadayon sa pag-atake sa estasyon sa Channel 9, dili layo sa Channel 4. Maya-maya lamang ay nanumpa si Corazon Aquino bilang bagong pangulo ng Pilipinas sa isang seremonya sa Club Filipino sa Greenhills, isang kilometro mula sa Kampo Crame. Si Corazon Aquino nanumpa isip bag-ong presidente sa Pilipinas sa usa ka seremonya sa Filipino Club sa Greenhills, usa ka kilometro gikan sa Camp Crame. Pinasumpa si Aquino ni Senior Associate Justice Claudio Teehankee, at pinasumpa naman si Laurel bilang Pangalawang Pangulo ni Justice Abad Santos. Si Aquino nanumpa sa Senior Associate Justice nga si Claudio Teehankee, ug si Laurel nanumpa bilang Bise Presidente sa Hustisya Abad Santos. Hawak ni Aurora Aquino, nanay ni Ninoy Aquino, ang bibliang ginamit sa panunumpa ni Aquino. Si Aurora Aquino, inahan ni Ninoy Aquino, naghupot sa bibliya nga gigamit sa pagpanumpa ni Aquino. Kasama sa seremonya si Ramos, na na-promote bilang Heneral, si Enrile at ang iba pang mga politiko. Ang seremonya naglakip sa Ramos, nga gipasiugda sa Heneral, Enrile ug uban pang mga politiko. Nasa labas ang maraming mga taga-suporta ni Aquino, na karamihan ay naka-dilaw bilang pagpapakita ng kanilang suporta. Sa gawas sa kadaghanan daghan sa mga tagasuporta ni Aquino, nga kadaghanan sa mga naningil aron ipakita ang ilang suporta. Matapos ang panunumpa ni Aquino ay kumanta sila ng Bayan Ko. Pagkahuman sa panumpa ni Aquino gikanta nila ang Akong Katawhan. Samantala, nanumpa naman si Marcos sa Malacanang Palace. Samtang, si Marcos nanumpa sa Palasyo sa Malacanang. Nandoon ang ilan sa kanyang mga taga-suporta na sumisigaw ng "Marcos! Marcos! Marcos pa rin!" Ang pipila sa iyang mga tagasuporta didto nagsinggit nga "Mark! Marcos! Marcos!" Ang panunumpa ay ginawa ni Marcos sa balkonahe ng palasyo ng Malacanang na isinahimpapawid ng I-13 at GMA-7. Ang panumpa gihimo ni Marcos sa balkonahe sa palasyo sa Malacanang nga gisibya sa I-13 ug GMA-7. Walang mga inanyayahang mga dayuhang dignitaryo ang dumalo sa seremonyang ito sa kadahilang pangseguridad. WalaÕy giimbitahan nga mga dumuduong nga langyaw nga mitambong sa kini nga seremonya tungod sa mga hinungdan sa seguridad. Ang mag-asawang Marcos ay lumabas sa balkonahe sa harap ng mga 3000 loyalistang KBL na nagsisigawan kina Marcos na "Dakpin ang mga Ahas!". Ang mag-asawang Marcos nagpakita sa balkonahe sa atubang sa 3000 nga mga loyalista sa KBL nga nagsinggit kay Marcos nga "Grab the Snakes!" Pagkatapos ng panunumpa ay mabilis na umalis ang mag-asawa sa labas ng Palasyong Malacanang. Pagkahuman sa pagpanumpa, ang magtiayon dali nga mibiya sa Palasyo sa Malacca. Naputol ang pagbrodkast nito noong kubkubin ng mga rebeldeng sundalo ang mga nalalabing mga estasyon. Ang pag-broadcast niini nahunong sa pagkubkob sa mga sundalo sa nahabilin nga mga istasyon. Marami ding mga demonstrador ang nagmasa sa mga barikada sa kahabaan ng Mendiola, hindi kalayuan mula sa Malakanyang, ngunit hinarang sila doon ng mga loyalistang mga sundalo. Daghang demonstrador ang nagmartsa usab sa mga barikada ubay sa Mendiola , dili layo sa Malaca–ang, apan gibabagan sila sa mga sundalo nga loyalista. Maraming mga demonstrador ang nagalit, ngunit inawat sila ng mga pari na nakiusap na huwag maging marahas. Daghang demonstrador nasuko, apan gihangyo sila sa mga pari nga dili sila bayolente. Noong alas-tres ng hapon ng Lunes kinausap ni Marcos ang Senador ng Estados Unidos na si Paul Laxalt, para humingi ng payo mula sa White House. Sa alas 3 sa hapon kaniadtong Lunes nakigsulti si Marcos kay U.S. Senador Paul Laxalt , nangayo tambag gikan sa White House. Pinayuhan siya ni Laxalt ng "cut and cut cleanly", na siyang kinalungkot ni Marcos. Gitambagan siya ni Laxalt nga "putlon ug putlon nga limpyo", nga gibangotan ni Marcos. Bandang hapon, kinausap ni Marcos si Enrile para sa kanyang ligtas na paglisan kasama ang kanyang pamilya at mga malalapit na kaalyado gaya ni General Ver. Pagkahapon sa hapon, nakigsulti si Mark kay Enrile alang sa iyang luwas nga pagbiya kauban ang iyang pamilya ug suod nga mga kaalyado sama sa General Ver. Sa hating gabi, dinala ng U.S. Airforce HH-3E Rescue helicopter ang pamilya ni Marcos sa Clark Airbase Pampanga mga 83 kilometrong hilaga ng Maynila bago sumakay sa mga eroplanong US Air Force DC-9 Medivac at C-141B patungo sa Andersen Air Force Base sa Guam, at papunta naman sa Hickam Air Force Base sa Hawaii kung saan dumating si Marcos noong 26 Pebrero 1986. Sa tungang gabii, gidala sa US Airforce HH-3E Rescue helicopter ang pamilya ni Marcos sa Clark Airbase Pampanga mga 83 kilometros sa amihanan sa Manila sa wala pa mosakay sa eroplano sa US Air Force DC-9 Medivac ug C-141B sa Andersen Air Force Base sa Guam, ug sa Hickam Air Force Base sa Hawaii diin si Marcos miabot kaniadtong Pebrero 26, 1986. Marami ang nagsisaya sa paglisan ni Marcos. Napasok na rin ng mga demonstrador ang Palasyo ng Malakanyang, na matagal na ipinagkait sa mga ordinaryong mamamayan sa nakaraang dekada. Daghan ang nalipay sa paggikan ni Mark. Ang mga demonyo nakasulod usab sa Palasyo sa Malaca–ang, nga dugay na nga gidid-an sa mga ordinaryong lungsuranon sa miaging dekada. Maliban sa mga naganap na nakawan, marami din ang nagsilibot sa loob ng isang lugar kung saan binago ang kasaysayan ng bansa. Gawas sa mga pagpanulis, daghan usab ang naglibot-libot sa usa ka lugar diin giusab ang kasaysayan sa nasud. Maging ang buong mundo ay nagsaya. Bisan ang tibuuk kalibutan nalipay. Ayon kay Bob Simon, isang tagapagbalita ng CBS na isang estasyon sa Amerika, ang nagsabi "We Americans like to think we taught the Filipinos democracy; well, tonight they are teaching the world." Si Bob Simon, usa ka broadcaster sa CBS nga adunay istasyon sa Amerika, miingon nga "Kami mga Amerikano gusto nga maghunahuna nga gitudlo namon ang demokrasya sa mga Pilipino; maayo, karong gabhiona nagtudlo sila sa kalibutan." Gusto naming mga Amerikano na isipin na kami ang nagturo sa Pilipinas ng demokrasya, ngunit ngayong gabi tinuturuan nila ang buong mundo. Gusto namon hunahunaon sa mga Amerikano nga kami ang nagtudlo sa demokrasya sa Pilipinas, apan karong gabhiona nagtudlo sila sa tibuuk kalibutan. Sa pagluklok ni Corazon Aquino bilang pangulo, agad niyang tinugunan ang utang pandayuhang 28 bilyong dolyar na nalikom ng nakaraang pangulong si Ferdinand Marcos na masamang dumungis sa katayuang internasyonal na kredito ng Pilipinas. Sa gitudlo ni Corazon Aquino isip pangulo, gitubag dayon niya ang 28 bilyon-dolyar nga utang nga langyaw nga nahimo sa miagi nga pangulo nga si Ferdinand Marcos, nga nanghimakak sa kahimtang sa internasyonal nga credit sa Pilipinas . Binayaran ng administrasyong Aquino ang 4 bilyong dolyar ng 28 bilyong utang ng Pilipinas sa dayuhan ngunit humiram rin ang administrasyong Aquino ng 9 bilyon na nagpataas ng utang ng Pilipinas ng 5 bilyong dolyar. Ang administrasyong Aquino nagbayad sa 4 bilyon dolyar sa 28 bilyon nga langyaw nga utang sa nasud apan ang administrasyong Aquino nagpahulam usab sa 9 bilyon nga nagdugang sa utang sa Pilipinas nga 5 bilyon dolyar. Sa ilalim ng pamumuno ni Aquino mula 1986 hanggang 1992, ang aberaheng paglago ng GDP ay 3.4 porsiyento. Sa pagpanguna ni Aquino gikan 1986 hangtod 1992, ang average nga pagtubo sa GDP mao ang 3.4 porsyento. Noong 1989, ang administrasyong Aquino ay pinautang ng IMF ng 1.3 bilyong dolyar sa kondisyong ang liberasyon ng ekonomiya ay ipagpapatuloy nito at pagsasapribado ng mga pribadong industriyang ginawang pag-aari ng pamahalaan ni Marcos. Niadtong 1989, ang administrasyong Aquino gipondohan sa IMFsa 1.3 bilyon nga dolyar sa kondisyon nga ang pagluwas sa ekonomiya ug pag-pribado sa pribadong industriya nga gipadagan sa gobyerno ni Marcos. Ang ekonomiya ay lumago ng 3.4 porsiyento sa kanyang unang taon sa opisina ngunit ang pagtatangkang coup noong 1989 ay nagsanhi ng pagtigil ng paglago nito. Ang ekonomiya miuswag sa 3.4 porsyento sa una nga tuig sa opisina apan ang pagsulay sa kudeta kaniadtong 1989 mihunong sa pagtubo. Ang paglago ng ekonomiya ay may aberaheng paglago na 3.4 porsiyento sa buong anim na taon ng pamumuno ni Aquino. Ang pag-uswag sa ekonomiya nag-uswag sa 3.4 porsyento sa bug-os nga unom ka tuig nga pagpangulo ni Aquino. Ang mga 50 porsiyento ng populasyon ay nasa sa ilalim ng linya ng kahirapan na sinasabing pagbuti mula 1985 nang ang halos 60 porsiyento ay nasa ilalim ng kahirapan. Dul-an sa 50 porsyento sa populasyon ang naa sa ilawom sa linya sa kakabus nga giingon nga nag-uswag gikan sa 1985 sa hapit 60 porsyento nga anaa sa kakabus. Hindi rin nalutas ang pagiging hindi pantay ng sahod ng mamamayan. Ang dili pagkakaparehas sa suholan sa mga tawo wala pa masulbad. Sa huling taon ni Aquino, ang implasyon ay nasa 17 porsiyento at ang kawalang trabaho ay 10 porsiyento. Sa katapusang tuig ni Aquino, ang inflationanaa sa 17 porsyento ug ang kawalay trabaho nga 10 porsyento. Sinikap ni Aquino na kalasin ang mga cartel, mga monopolyo at mga oligopolyo ng mga industriya na itinatag ng mga crony ni Marcos lalo na sa mga industriyang buko at asukal. Gitinguha ni Aquino nga hubaron ang mga kartel, monopolyo ug oligopolyo sa mga industriya nga gitukod sa mga kroni ni Marcos, labi na sa industriya sa gapas ug asukal. Noong 1986, nangako si Aquino ng isang reporma sa lupain. Niadtong 1986, gisaad ni Aquino ang reporma sa yuta. Bago ng pagluklok ni Aquino, ang halos 20 porsiyento ng populasyon ay nagmamay-ari ng 80 porsiyento ng lupain. Sa wala pa ang pagbutang ni Aquino, mga 20 porsyento sa populasyon ang adunay 80 porsyento sa yuta. Noong 1988 ay nilagdaan ni Aquino ang Comprehensive Agrarian Reform Program na ipinasa ng Kongreso ng Pilipinas na pinanaigan ng mga kasaping mambabatas nitong nagmamayari ng mga lupain. Niadtong 1988, gipirmahan ni Aquino ang Comprehensive Agrarian Reform Program nga gipasa sa Kongreso sa Pilipinas nga gi- sponsor sa mga magbabalaod nga tag-iya sa mga yuta. Ang batas ay nagbabahagi ng mga lupain sa mga manggagawang magsasaka mula sa mga may ari ng lupain na babayaran ng pamahalaan ngunit pumapayag rin sa mga may ari ng lupain na magpanatili ng hindi higit sa 5 hektarya ng kanilang lupain. Giapud-apod sa balaod ang yuta sa mga mamumuo sa uma gikan sa mga tag-iya sa yuta nga pagabayaran sa gobyerno apan gitugotan usab nga magpadayon ang mga tag-iya sa yuta nga dili molapas sa 5 ektarya sa ilang yuta. Sinasabing ang batas na ito ay kumikiling sa mga may ari ng lupain gaya ng opsiyong pagbabahagi ng stock na pumapayag sa mga may ari ng lupain na makaiwas sa pagbebenta ng kanilang lupain at sa halip ay magbabahagi ng stock sa kanilang mga manggagawa sa loob ng 30 taon. Giingon nga kini nga balaod maaplikar sa mga agalong yutaan ingon usa ka kapilian sa pagbahinbahin sa stock nga gitugotan sa mga tag-iya sa yuta nga dili ibaligya ang ilang yuta ug sa baylo ipanghatag stock sa ilang mga trabahante sa 30 ka tuig. Ito ay nag-iwan pa rin sa mga may ari ng mga malalaking pribadong lupain at kanilang mga pamilya na may kontrol ng kanilang lupain. Nagpabilin pa usab ang mga tag-iya sa mga dagkong pribado nga yuta ug ilang mga pamilya aron makontrol ang ilang yuta. Ang Hacienda Luisita na isang 4,435-hektaryang lupain na pagmamayari ng pamilya ni Corazon Aquino sa Tarlac ay hindi ipinamahagi sa mga manggagawa nito ngunit namahagi lamang ng stock sa mga manggawa nito. Ang Hacienda Luisita nga ang 4,435 ka ektaryang yuta nga gipanag-iya sa pamilyang Corazon Aquino sa Tarlac wala gi-apod-apod sa mga mamumuo apan giapud-apod lang ang stock sa mga trabahante niini. Marami ring mga may ari ng lupain ay sumunggab sa pagkakataon na ipagbili ang mga hindi kanais nais nilang lupain sa pamahalaan sa labis na mataas na halaga. Daghang mga tag-iya sa yuta ang nag-agaw usab sa higayon nga ibaligya ang dili gusto nga yuta nga ilang gusto sa gobyerno sa usa ka hataas nga presyo. Inangkin ng mga administrador ni Aquino na nailipat nila ang halos isang milyong hektarya ng lupain mula 1988 hanggang 1992 ngunit ang kalahati nito ay mula sa hindi produktibong lupain at kaunti ng 2 porsiyento nito ang inaatas. Giangkon sa mga administrador ni Aquino nga gibalhin nila ang hapit usa ka milyon nga ektarya nga yuta gikan sa 1988 hangtod 1992 apan ang katunga niini gikan sa dili mabungahon nga yuta ug dili moubos sa 2 porsyento niini ang gikinahanglan. Nabigo ang pamahalaan ni Aquino na makaakit ng pamumuhanang pandayuhan sa panahon ng pagsulong ng mga nito sa Timog Silangang Asya. Ang gobyernong Aquino napakyas sa pagdani sa mga langyaw nga pamuhunan sa pagsulong sa Habagatang Asia . Ang mga karatig na bansa ay lumago mula sa mga pamumuhanang ito samantalang ang Pilipinas ay nanatiling matamlay. Ang mga silingang mga nasud mitubo gikan sa kini nga mga tuburan samtang ang Pilipinas nagpabiling huyang. Sinasabing ang Pilipinas ay nalampasan ng mga pamumuhunang pandayuhan dahil sa kawalang katiyakan ng politika sa Pilipinas gayundin sa mga naglilimitang mga regulasyon ng pamahalaan ng Pilipinas hinggil sa pamumuhunang pandayuhan. Giingon nga ang Pilipinas gihikaw sa pamuhunan sa mga langyaw tungod sa kawalay kasiguruhan sa politika sa Pilipinas ingon usab ang paglimite sa mga regulasyon sa gobyerno sa Pilipinas bahin sa pamuhunan sa langyaw. Sa ilalim ni Aquino, ang mga sistema ng korupsiyon ng nakaraang administrasyon ni Ferdinand Marcos ay hindi rin nasugpo at ang cronyismo, padrino at paboritismo ay nananatiling nasa lugar. Ubos ni Aquino, ang mga sistema sa korapsyon sa miaging administrasyon ni Ferdinand Marcos napakyas usab ug ang cronyism , patrimonya ug paboritismo nagpabilin sa lugar. Libingan ni Cory sa tabi ng kanyang asawang si Ninoy. Labi sa lubnganan ni Cory sa iyang asawa nga si Ninoy. Noong 24 Marso 2008, napabalita na mayroong kanser sa kolon isang sakit sa bituka, ang dating pangulo. Siya ay namatay noong 1 Agosto 2009 sa Makati Medical Center sa Makati dahil sa sakit na ito sa edad na 76. Sa 24 Marso 2008, balita gigun uban sa colon kanser usa ka sakit sa tinai , ang kanhi presidente. Namatay siya kaniadtong 1 Agosto 2009 sa Makati Medical Center sa Makati tungod sa sakit nga kini sa edad nga 76. Si Fidel Valdez Ramos ay ang ikalabing-dalawang Pangulo ng Republika ng Pilipinas . Si Fidel Valdez Ramos mao ang duha ka ikanapulo ug usa nga Presidente sa Republika sa Pilipinas . Sa ilalim ni Ferdinand Marcos, siya ay inatasan na maging pinuno ng Philippine Constabulary noong 1972, hepe ng Integral National Police noong 1975, at pangalawang pinuno ng Sandatahang Lakas noong 1981. Ubos ni Ferdinand Marcos , gitudlo siya nga pangulo sa Philippine Constabulary sa 1972, pinuno sa Integral National Police kaniadtong 1975, ug ikaduha nga pinuno sa Armed Forces kaniadtong 1981. Sa ilalim ni Corazon Aquino, siya ay nagsilbing chief of staff ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas at kalaunang Kalihim ng Pambansang Pagtatanggol. Ubos ni Corazon Aquino , nagserbisyo siya isip pinuno sa kawani sa Armed Forces of the Philippines ug kanhi kalihim sa National Defense. Siya ay nahalal na Pangulo ng Pilipinas noong 1992. Napili siya nga Presidente sa Pilipinas kaniadtong 1992. Isinilang siya noong 18 Marso 1928 sa Lingayen, Pangasinan. Gipanganak siya kaniadtong 18 Marso 1928 sa Lingayen , Pangasinan . Panganay siya sa tatlong anak nina Narciso Ramos at Angela Valdez. Siya ang panganay sa tulo ka mga anak nina Narciso Ramos ug Angela Valdez. Nagtapos siya sa United States Military Academy sa West Point noong 1950. Nagtapos siya gikan sa Militar Academy sa Estados Unidos sa West Point kaniadtong 1950. Kumuha rin siya ng masteral ng civil engineering sa University of Illinois, Masters in Business Administration sa Pamantasang Ateneo de Manila, at nanguna sa klase niya sa Infantry training at kursong Special Forces/Pay Operations/Airborne sa Fort Benning, Georgia. Nagdumala usab siya usa ka master of civil engineering sa University of Illinois , usa ka Masters in Business Administration sa Ateneo de Manila University , ug nanguna sa iyang klase sa pagbansay sa Infantry ug mga kurso nga Espesyal nga Forces / Pay Mga Operation / Airborne sa Fort Benning, Georgia. Bumalik siya sa Pilipinas noong 1951 at naging heavy weapon platoon leader ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas. Mibalik siya sa Pilipinas kaniadtong 1951 ug nahimo nga usa ka mabug-at nga lider sa platun sa armas sa Armed Forces of the Philippines . Ipinadala rin siya sa mga digmaan ng Korea at Vietnam. Gipadala usab siya sa mga giyera sa Korea ug Vietnam . Naging tanyag siya sa pamumuno sa isang pulutong ng mga sundalong tumalo sa pwersang komunista ng mga Tsino sa Labanan sa Burol ng Eerie. Nahimo siyang bantog sa nanguna sa daghang mga sundalo aron malupig ang mga pwersa sa komunistang Tsino sa Labanan sa Eerie Hill . Kabilang sa mga medalya at parangal na natanggap niya bilang sundalo ang Philippine Legion of Honor, ang Gold Cross, ang Philippine Military Merit Medal, ang United States Legion of Merit, ang French Legion of Honor at ang U.S. Military Academy Distinguished Award. Lakip sa mga medalya ug mga awards nga iyang nadawat isip sundalo mao ang Philippine Legion of Honor , Gold Cross, Philippine Military Merit Medal, ang United States Legion of Merit , ang French Legion of Honor ug ang US Military Academy Distinguished Award. Si Fidel V. Ramos ay kasal kay Amelita Martinez at mayroon silang limang anak na babae. Si Fidel V. Ramos naminyo kang Amelita Martinez ug sila adunay lima ka anak nga babaye. Sa ilalim ni Ferdinand Marcos na ikalawang pinsan ni Ramos. Si Ramos ang namuno sa Philippine Constabulary o PC na sa panahong ito ay ang pangunahing serbisyo ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas na nagsisilbing pambansang kapulisan noong 1972 nang ipataw ni Marcos ang Martial Law. Ubos sa ikaduhang ig-agaw ni Ferdinand Marcos Ramos. Si Ramos ang nangulo sa Philippine Constabulary o PC nga sa pagkakaron ang pangunang serbisyo sa Armed Forces of the Philippines nga nagsilbing pambansang pulisya kaniadtong 1972 kung gipahamtang ni Marcos ang Martial Law . Ito sumusugpo sa komunismo at mga kaguluhan sa bansa. Gipugngan niini ang komunismo ug kagubot sa nasud. Sinasabing si Ramos bilang chief ng PC at isa sa mga nagpapatupad ng Martial Law ay responsable sa pagdakip ng mga kalabang pampolitika ni Marcos, mga aktibista, mga nagpoprotesta, mga komunista at mediang bumabatikos kay Marcos. Si Ramos giingon nga pangunahan sa PC ug usa sa mga nagpatuman sa Martial Law ang responsable sa pag-aresto sa mga kontra sa politika, aktibista, demonstrador, komunista ug media nga nagsaway kay Marcos. Gayunpaman, sinasabing siniguro ni Ramos na mapoprotektahan ang mga karapatan ng mga nabilanggo sa ilalim ng Martial Law. Bisan pa, giingon ni Ramos nga siguruha ang mga katungod sa mga nasakup sa ilalum sa Martial Law protektado. Si Ramos ay naging kandidato bilang bagong Chief of Staff ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas noong 1981 ngunit pinili ni Marcos si Fabian Ver na maging chief of staff nito. Napili si Ramos isip bag-ong Chief of Staff sa Philippine Armed Forces sa 1981 apan gipili ni Marcos si Fabian Ver nga mahimong punoan sa kawani niini. Si Ramos ay hinirang na vice-chief of staff ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas noong 1982. Si Ramos gitudlo nga bise-chief of staff sa Armed Forces of the Philippines kaniadtong 1982. Si Ramos ay naging acting chief of staff ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas noong 1985 ngunit si Ver ay muling ibinalik bilang chief of staff matapos na mapawalang sala ito sa kaso ng pagpatay kay Ninoy Aquino. Si Ramos nahimo nga acting chief of staff sa Philippine Armed Forces sa 1985, apan si Ver gipasig-uli isip pinuno sa kawani human mapalaya ang kaso. sa pagpatay sa Ninoy Aquino . Noong Pebrero 22 1986, si Ramos ay kasama ni Enrile na nagprotesta laban sa sinasabing pandaraya ni Ferdinand Marcos sa snap election laban kay Corazon Aquino. Kaniadtong Pebrero 22, 1986, kauban si Ramos nga nagprotesta batok sa giakusahan ni Ferdinand Marcos nga nagpakaaron-ingnon sa snap election batok ni Corazon Aquino . Inurong nila ang kanilang pagsuporta kay Marcos at sumuporta kay Corazon Aquino. Ilang gikuha ang ilang suporta alang kang Marcos ug gisuportahan si Corazon Aquino. Ang pamilya Marcos ay napilitang lumikas sa Hawaii, Estados Unidos dahil sa 1986 people power at si Aquino ang naging pangulo ng bansa. Napilitan ang pamilyang Marcos nga molayas sa Hawaii, Estados Unidos tungod sa gahum sa 1986 nga mga tawo ug si Aquino ang nahimong pangulo sa nasud. Sa ilalim ni Aquino, si Ramos ay hinirang na Chief of Staff ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas. Ubos ni Aquino, gitudlo si Ramos nga Chief of Staff sa Armed Forces of the Philippines. Siya ay kalaunang hinirang ni Aquino na Kalihim ng Pambansang Pagtatanggol. Siya gitudlo kaniadto ni Aquino nga Kalihim sa National Defense. Sa panahong ito, hinawakan ni Ramos ang mga operasyong militar na sumugpo sa 9 na pagtatangkang coup laban sa pamahalaan ni Aquino. Niini nga panahon, nagpahigayon si Ramos og operasyon sa militar nga nakapugong sa 9 nga mga pagsulay sa coup batok sa gobyernong Aquino. Si Ramos ay tumakbo at nagwagi sa 1992 halalan ng pagkapangulo. Nagdagan si Ramos ug nagdaog pagka-presidente sa 1992. Ipinatupad ni Pangulong Fidel Ramos ang inatas ng IMF-World Bank na programang repormang tinatawag na "Philippines 2000" na naglalayong baguhin ang ekonomiyang batay sa agrarian tungo sa isang industriyal na pinapatakbo ng pamilihan. Gipatuman ni Presidente Fidel Ramos ang programa sa reporma sa IMF-World Bank nga gitawag nga "Philippines 2000" nga nagtumong sa pagbag-o sa ekonomiya nga nakabase sa agraryo nga usa ka industriya nga gipatuyok sa merkado. Sa ilalim ng pamumuno ni Ramos mula 1992 hanggang 1998, ang aberaheng paglago ng GDP ay 3.1 porsiyento. Ubos sa pagdumala ni Ramos gikan 1992 hangtod 1998, ang kasagaran nga pagtubo sa GDP mao ang 3.1 porsyento. Tinangka ng administrasyong Ramos na akitin ang pamumuhunan ng mga dayuhan sa pamamagitan ng mga reporma sa batas at piskal na nagpapanatili sa mga sahod na mababa at nagpapalawig ng sonang nagpoproseso ng pagluluwas. Ang administrasyon sa Ramos naningkamot sa pagdani sa pamuhunan sa langyaw pinaagi sa ligal ug reporma sa piskal nga nagpabiling ubos sa sweldo ug gipalapdan ang export processing zone. Ang mga kasuotan at elektronics ay bumubuo ng 50 porsiyento ng mga pagluluwas ng Pilipinas. Ang mga sinina ug elektroniko naglangkob sa 50 porsyento sa mga eksport sa Pilipinas. Binuwag ni Ramos ang mga monopolyo at ginawang pribado ang mga mahahalagang industriya. Giwagtang ni Ramos ang mga monopolyo ug gitago nga pribado ang mga importanteng industriya. Gaya ni Corazon Aquino, umutang si Ramos mula sa IMF upang bayaran ang utang pandayuhan ng Pilipinas. Sama ni Corazon Aquino, gipahulam ni Ramos gikan sa IMF aron mabayran ang utang sa Pilipinas. Sinasabing ang paglago ng utang pandayuhan ng Pilipinas ay kawalang kakayahan ng pamahalaan na lumikom ng mga buwis at ang Pilipinas ay may pinakamataas na rate ng pagtakas sa pagbabayad ng buwis sa Asya. Giingon nga ang pagtubo sa utang nga langyaw sa Pilipinas mao ang kawala sa gobyerno sa pagkolekta sa buhis ug nga ang Pilipinas adunay labing kataas nga rate sa paglikay sa buhis sa Asya. Ang ekonomiya ng Pilipinas ay nakasalalay pa rin sa 4.2 milyong mga OFW na nagtatrabaho sa ibang bansa na nagpapadala ng kanilang sahod sa Pilipinas. Ang ekonomiya sa Pilipinas nagsalig gihapon sa 4.2 milyon nga mga OFWnga nagtrabaho sa gawas sa nasud nga nagpadala sa ilang suhol sa Pilipinas. Ang mas maraming mga Pilipino ay nagtatrabaho sa ibang bansa kesa sa buong sektor ng pagmamanupaktura sa Pilipinas. Daghang mga Pilipino ang nagtrabaho sa gawas sa nasud kaysa sa tibuuk nga sektor sa paghimo sa Pilipinas. Ang implasyon ay bumagsak sa 5.9 porsiyento mula sa 9.1 porsiyento noong 1995. Ang inflation nahulog ngadto sa 5.9 porsyento gikan sa 9.1 porsyento sa 1995. Ang Krisis Pinansiyal sa Silangang Asya noong 1997 ay muling nagpabagal ng pag-unlad ng Pilipinas. Ang Krisis Financial sa East Asia sa 1997 mao ang sa makausa pag-usab slowed sa kalamboan sa Pilipinas. Ang deficit ng Pilipinas noong 1998 ay umabot ng P49.981 bilyong mula sa surplus na P1.564 bilyon noong 1997. Ang kakulangan sa Pilipinas kaniadtong 1998 miabot P49.981 bilyon gikan sa sobra nga P1.564 bilyon kaniadtong 1997. Ang piso ay bumagsak sa P40.89 kada dolyar mula P29.47 kada dolyar. Ang peso nahulog sa P40.89 matag dolyar gikan sa P29.47 matag dolyar. Si Jose Marcelo Ejercito na mas kilala bilang Joseph Ejercito Estrada, o Erap ang ika-13 Pangulo ng Pilipinas mula 1998 hanggang 2001. Si Jose Marcelo Ejercito mas maayo nga nailhan nga si Joseph Ejercito Estrada , o Erap mao ang ika-13 nga Presidente sa Pilipinas gikan sa 1998 ngadto sa 2001. Siya ay nahalal na Mayor o Alkalde ng Maynila noong 13 Mayo 2013. Siya napili Mayor o Mayor sa Manila sa Mayo 13 2013. Siya ay isang dating aktor at nagsilbi bilang alkalde ng San Juan, senador at pangalawang pangulo bago naging pangulo ng Pilipinas noong 1998. Siya kaniadto nga aktor ug nagsilbing mayor sa San Juan, senador ug bise presidente sa wala pa siya nahimong pangulo sa Pilipinas kaniadtong 1998. Siya ay napatalsik sa pagkapangulo noong 2001 matapos akusahan ng korupsiyon na humantong sa impeachment at pagpoprotesta ng mga tao sa tinatawag na "EDSA II". Napalagpot siya kaniadtong 2001 pagkahuman akusahan sa korapsyon nga nagdala sa impeachment ug nagprotesta sa gitawag nga "EDSA" II ". Siya ay nahatulang nagkasala sa kaso ng pandarambong at nahatulan ng Reclusion perpetua. Siya nga nakonbikto sa mga kaso sa plunder ug gisentensiyahan reclusion perpetua . Siya ay humiling ng kapatawaran at pinatawad ni Gloria Arroyo noong 2007. Nangayo siya og pasaylo ug gipasaylo siya ni Gloria Arroyo kaniadtong 2007. Si Joseph Estrada ay ipinanganak noong 19 Abril 1937 sa Tondo, Maynila kina Emilio Ejercito, Sr., na isang Inhinyeriya|inhinyero at Maria Marcelo. Si Joseph Estrada natawo kaniadtong Abril 19, 1937 sa Tondo, Manila kang Emilio Ejercito, Sr., nga usa ka Engineer ug Maria Marcelo. Siya ay pinatalsik sa kanyang mga pag-aaral na pang-primarya sa Ateneo de Manila University at kalaunang pumasok sa kursong inhinyerya sa Mapua Institute of Technology. Gipalagpot siya gikan sa iyang undergraduate nga pagtuon sa Ateneo de Manila University ug pagkahuman misulod siya sa usa ka kurso sa inhenyeriya sa Mapua Institute of Technology. Huminto sa pag-aaral si Estrada sa kolehiyo upang pumasok sa larangan ng pelikulang Pilipino sa edad na 21. Si Estrada nahulog gikan sa kolehiyo aron makasulod sa natad sa pelikula sa Pilipinas sa edad nga 21. Nakagawa siya ng mga humigit kumulang na 120 pelikula, karamihan sa mga ito ay nauuri na action-comedy kung saan siya ang bida na ginaganapan ang mga papel ng mga taong mahirap o mga mababang antas ng lipunan. Naghimo siya og mga 120 nga pelikula, nga kadaghanan niini giklasipikar nga aksyon-komedyakung diin iyang gisaligan ang mga tahas sa mga kabus nga tawo o ubos nga katilingban. Napagwagian niya ang ilan sa pinakamataas na Gantimpala at Gawad sa Pag-arte at pagiging Direktor ng Pelikula. Nadaog niya ang pipila ka labing taas nga Gantimpala ug Mga Gantimpala alang sa Pelikula ug Direktor sa Pelikula. Si Estrada ay nagpakasal kay Dra.Loi Estrada|Lu’sa "Loi" Pimentel Estrada at nagkaroon ng 3 anak: sina Jinggoy Estrada, alkalde ng San Juan at Senador , Jackie Ejercito (na ikinasal kay Beaver Lopez na anak ng Meralco chairman Manuel Lopez) at Jude Ejercito. Gipangasawa ni Estrada si Dra.Loi Estrada | Lu’sa "Loi" Pimentel Estrada ug adunay 3 ka anak: Jinggoy Estrada, mayor ng San Juan ug Senador , Jackie Ejercito (naminyo sa Beaver Lopez anak nga lalaki ni Meralco chairman Manuel Lopez) ug Jude Ejercito. Si Estrada ay may lima pang ibang mga anak sa ibang mga babae: sina JV Ejercito]], Jojo Ejercito sa dating modelong si Joy Rowena, si Jerika, Jake at Jacob Ejercito sa dating aktres na si Laarni Enriquez. May lima pa ka anak si Estrada kauban ang ubang mga babaye: JV Ejercito , Jojo Ejercito kauban ang kanhi modelo nga Joy Rowena, Jerika, Jake ug Jacob Ejercito kauban ang kanhi aktres nga si Laarni Enriquez. Si Estrada ay kapatid ng aktor na si George Estregan at tiyuhin ng aktor na si Gary Estrada. Si Estrada ang igsuon sa aktor nga si George Estregan ug uyoan sa aktor nga si Gary Estrada. Noong 1968, si Estrada ay tumakbo sa halalan ng pagka-alkalde ng San Juan, Kalakhang Maynila. Kaniadtong 1968, si Estrada midagan pagka-pinili sa mayor sa San Juan , Metro Manila . Siya ay natalo kay Dr. Braulio Sto. Domingo. Napildi Nawala siya kay Dr. Braulio Sto. Domingo. Gayunpaman, si Estrada ay pinroklamang nagwagi matapos niyang magsampa ng protestang elektoral. Bisan pa, si Estrada giproklamar nga mananaog human siya nagsumite sa usa ka electoral protesta. Si Estrada ay nagsilbing alkalde ng 16 na taon. Si Estrada nagsilbing mayor sa 16 ka tuig. Noong 1977, pinarangalan siya bilang "Outstanding Mayor and Foremost Nationalist" ng Inter-Provincial Information Service at ng sumunod na taon bilang "Most Outstanding Metro Manila Mayor" ng Philippines Princetone Poll. Kaniadtong 1977, gipasidunggan siya isip "Pinasahi nga Mayor ug Labi nga Nasyonalista" sa Inter-Provincial Information Service ug pagkasunod tuig ingon ang "Pinakatalagsaon nga Metro Manila Mayor" sa Pilipinas Princetone Poll. Kabilang siya sa mga alkalde na sapilitang inalis nang humalili si Corazon C. Aquino bilang pangulo ng Pilipinas pagkaraang napatalsik ni Ferdinand E. Marcos sa pwesto noong 25 Pebrero 1986 sa pamamagitan ng People Power Revolution. Usa siya sa mga mayors nga napilitan nga magbitiw sa pagkahuman ni Corazon C. Aquino nga mahimong pangulo sa Pilipinas pagkatapos si Ferdinand E. Marcos gipalaglag kaniadtong Pebrero 25, 1986 sa People Power Revolution . Tumakbo si Estrada sa ilalim ng partidong Grand Alliance for Democracy at matagumpay na nahalal sa Senado ng Pilipinas (Ika-walong Kongreso). Si Estrada nagdagan ubos sa partido sa Grand Alliance for Democracy ug malampuson nga napili sa Senado sa Pilipinas (Walong Kongreso). Sa 24 kandidato para sa senado, si Estrada ang ika-16 kandidatong may pinakamataas na boto. Sa 24 nga mga kandidato sa senado, si Estrada ang ika-16 nga labing taas nga ranggo nga kandidato. Nahirang siya bilang Chairman of the committees on Cultural, Rural Development, and Public Works. Gitudlo siya nga Chairman sa mga komite sa Cultural, Rural Development, ug Public Works. Siya rin ay naging Vice Chairman of the Committees on Health, Natural Resources and Urban Planning. Nahimo usab siyang Bise Chairman sa mga Committee on Health, Natural Resources ug Urban Planning. Kabilang sa mga panukalang batas na isinulong nya ay yaong ukol sa agrikultura, mga proyektong irigasyon sa pagsasaka at pagpapalawig at pag-protekta sa kalabaw. Lakip sa mga panudlo nga iyang gipaila mao ang agrikultura, proyekto sa irigasyon ug pagpalawig ug pagpanalipod sa mga buut. Noong 1989, tinanghal siya ng Philippine Free Press bilang isa sa ÒThree Outstanding Senators of the YearÓ. Niadtong 1989, gihatud siya sa Philippine Free Press nga usa sa "Three Outstanding Senador of the Year". Bilang senador, bumoto siyang tapusin na ang Kasunduang baseng militar ng Estados Unidos at Pilipinas na nagresulta sa pag-alis ng mga Amerikanong servicemen sa Clark Air Base sa Pampanga at Subic Naval Base sa Zambales. Ingon usa ka senador, gipili niya nga tapuson ang mga base militar sa Estados Unidos ug Pilipinas nga miresulta sa pagbiya sa mga servicemen sa Amerika sa Clark Air Base sa Pampanga ug Subic Naval Base sa Zambales. Nakatulong nang malaki sa pagkakapanalo niya bilang Bise Presidente ang kaniyang popularidad bilang aktor noong halalan ng Pangalawang Panguluhan noong 1992. Ang iyang pagkapopular isip usa ka artista sa eleksyon sa Bise Presidente sa 1992. Siya ay nagwaging pangalawang pangulo ngunit ang kanyang running mate na si Danding Cojuangco ay natalo sa pagkapangulo kay Fidel Ramos. Nag-ilis siya isip bise presidente apan ang iyang kapikas nga si Danding Cojuangco nawala ang pagkapangulo kay Fidel Ramos . Bilang Pangalawang Pangulo, pinamahalaan ni Estrada ang Komisyon Laban sa Krimen (Presidential Anti Crime Commission) mula 1992 hanggang 1997. Ingon Bise Presidente, gipangunahan ni Estrada ang Presidential Anti Crime Commission gikan 1992 hangtod 1997. Noong 1998, nanalo si Estrada sa halalan sa ilalim ng partidong Laban ng Makabayang Masang Pilipino . Kaniadtong 1998, nakadaog si Estrada sa eleksyon ubos sa Anti-National PeopleÕs Party . Nakakuha siya ng 10,956,610 boto o 39.6% ng lahat ng boto. Ang kanyang islogan sa kanyang panganampanya ang "Erap Para sa Mahirap". Nakakuha siya 10,956,610 boto o 39.6% sa tanan nga mga boto. Ang iyang slogan sa iyang kampanya mao ang "Erap For the Poor". Sa kanyang talumpati sa inaugurasyon noong 30 Hunyo 1998, isinaad ni Estrada: Ò Ngayon pa lamang, ang mga kamag-anak ko ay nilalapitan na ng kung sinu-sino. Sa iyang pakigpulong sa inagurasyon sa 30 Hunyo 1998, si Estrada nagsiling: " Karon, nagkaduol na ang akong mga paryente bisan kinsa. Kung anu-anong deal at kickback ang ipinangangako. Unsa ang mga deal ug kickbacks gisaad. Binabalaan ko sila: ang kanilang inilalapit ay ebidensiyang gagamitin ko sa pag-usig sa kanila, kapag itinuloy nila ang kanilang maruming balakin. Gipasidan-an ko sila: kung unsa ang ilang giduol mao ang ebidensya nga gamiton nako aron ma-prosuse sila, kung ipadayon nila ang ilang hugaw nga laraw. Tanda nila ito. Nahinumdom sila niini. Lalong mabuti, maghanda sila. Mao, andam sila. Huwag nila akong subukan! Ayaw pagsulay kanako! Sa aking administrasyon, walang kaibigan, walang kumpare, walang kamag-anak.Ó Sa akong administrasyon, walaÕy mga higala, walay mga higala, walay mga paryente. Ó Noong 1998, sinubukan ni Pangulong Estrada na ipagpatuloy ang reporma ng nakaraang Pangulong si Fidel Ramos. Niadtong 1998, gisulayan ni Presidente Estrada nga ipadayon ang reporma sa miaging Presidente Fidel Ramos . Sa ilalim ng pamumuno ni Estrada mula 1998 hanggang 2000, ang aberaheng paglago ng GDP ay 2.9 porsiyento. Ubos sa pagpanguna ni Estrada gikan 1998 hangtod 2000, ang average nga pagtubo sa GDP mao ang 2.9 porsyento. Ang administrasyong Estrada ay inakusahan ng cronyism, korupsiyon at inkompetensiya na nagdulot ng kawalang pagtitiwala ng mga imbestor na dayuhan. Ang administrasyon sa Estrada giakusahan sa pagdakup , pangurakotug kompetisyon nga nagdala sa pagsalig sa mga langyaw nga investigator. Ito ay karagdagang napinsala nang sa kanyang ikalawang taon, si Estrada ay inakusahan ng paggamit ng impluwensiya niya sa imbestigasyon ng isang kaibigang nasangkot sa pagmamanipula ng stock market. Labi pa kini nga nagkagrabe sa iyang ikaduha nga tuig, giakusahan si Estrada nga gigamit ang iyang impluwensya sa imbestigasyon sa usa ka higala nga nahilambigit sa pagmaniobra sa stock market. Ang mga kaguluhan gaya ng mga pambobomba, mga pagdukot, mga klima at iba pa ay nag-ambag sa mga problema sa ekonomiya. Ang mga kadaot sama sa pagpamomba, pagkidnap, klima ug uban pa nakatampo sa mga problema sa ekonomiya. Tungo sa dulo ng administrasyon ni Estrada, ang deficit ay dumoble sa 100 bilyong dolyar mula 49 bilyong dolyar noong 1998. Sa pagtapos sa administrasyon ni Estrada, ang kakulangan nagdoble sa 100 bilyon dolyar gikan sa 49 bilyon dolyar kaniadtong 1998. Gayunpaman, ang rate ng GNP noong 1999 ay tumaas sa 3.6 porsiyento mula 0.1 porsiyento noong 1998 at ang rate ng paglago ng GDP ay 3.2 porsiyento mula sa -0.5 porsiyento noong 1998. Bisan pa, ang GNP rate sa 1999 nagtaas sa 3.6 porsyento gikan sa 0.1 porsyento sa 1998 ug rate sa pagtubo sa GDPnagtaas sa 3.2 porsyento gikan sa -0.5 porsyento kaniadtong 1998. Ang utang ng bansa ay umabot sa 2.1 trilyong piso noong 1999. Ang nasyonal nga utang miabot sa 2.1 trilyon nga piso kaniadtong 1999. Ang utang sa loob ng bansa ay P986.7 bilyong piso samantalang ang utang sa mga dayuhan ay umabot sa US$52.2 bilyong dolyar. Ang utang sa balay nga P986.7 bilyon ka pesos samtang ang langyaw nga utang miabot sa US $ 52.2 bilyon dolyar. Ang impeachment ni Estrada dahil sa korupsiyon at ang kanyang pag-alis sa puwesto ay nagdulot ng mababang pag-unlad. Ang impeachment ni Estrada alang sa korapsyon ug sa iyang pagtangtang gikan sa buhatan miresulta sa ubos nga pagtubo. Noong Oktubre 2000, ibinunyag ng malapit na kaibigan ni Estrada na si Chavit Singson, na kanyang personal na ibinigay kay Pangulong Estrada ang P400 milyong kabayaran para sa jueteng gayundin ang P180 milyon mula sa subsidiya ng presyo ng pamahalaan para sa kooperatibang marketing ng mga magsasaka ng tabako. Kaniadtong Oktubre 2000, ang suod nga higala ni Estrada nga si Chavit Singson , nagpadayag nga siya personal nga naghatag kay Presidente Estrada og P400 milyon nga bayad sa jueteng ingon man P180 milyon gikan sa subsidyo sa presyo sa gobyerno alang sa mga kooperatiba sa pamaligya sa mga mag-uuma tabako . Ito ay humantong sa paghahain ng impeachment laban kay Estrada noong 13 Nobyembre 2000. Kini ang hinungdan sa pagsang-at sa impeachment kontra Estrada kaniadtong Nobyembre 13, 2000. Sina Rep. Heherson Alvarez, Teodoro Casi–o at Teresita Quintos Deles ay naghain ng reklamo laban kay Estrada sa mga sumusunod na kadahilanan:panunuhol, pagtanggap ng jueteng payola ng P10 milyon kada buwan mula sa mga jueteng lord. Rep. Heherson Alvarez, Teodoro Casino ug Teresita Quintos Deles nga gisang-at sa usa ka reklamo batok Estrada sa mosunod nga mga butang : panghiphip , pagdawat jueteng payolasa P10 milyones matag bulan gikan sa mga jueteng lords. Pagkuha ng P130 milyon mula sa buwis ng tabako na sinasabing para sa mga gastusin ng halalang pagkapangulo noong 1998, direktang paglahok sa negosyong real estate ng kanyang pamilya na nagtayo ng mga 36 townhouse sa Vermont Park Executive Village, Antipolo City, panunumpa sa kanyang SALN na may mga negosyong interes pampamliya sa tatlo lamang mga kompanya bagaman ayon sa rekord ng gobyerno ay isa siyang shareholder, ang kanyang asawa, mga kerida at kanilang mga anak sa 59 ibang mga kompanya. Nakuha ang P130 milyon gikan sa buhis sa tabako nga giisip nga gasto sa eleksyon sa presidente kaniadtong 1998, direkta nga pagkalambigit sa negosyo sa iyang pamilya nga nagtukod og 36 ka mga townhouse sa Vermont Park Ang Executive Village, Antipolo City, nanumpa sa SALN nga adunay interes sa negosyo sa tulo lang nga kompanya bisan sumala sa talaan sa gobyerno siya usa ka shareholder, iyang asawa, iyang asawa ug ilang mga anak sa 59 nga uban pang mga kompanya. Pagtatangkang ipawalang sala si Dante Tan na kaibigan ni Estrada mula sa mga akusasyon ng insider trading at manipulasyon ng presyo ng stock ng Best World Gaming, pagtatakip sa sinasabing mga pang-aabuso ng kanyang dalawang anak na lalake na sina Jinggoy Estrada. Nga misulay sa pagwagtang sa higala ni Estrada nga si Dante Tan sad-an sa mga akusasyon sa pagpaninda sa insider ug pagmaniobra sa presyo sa stock sa Best World Gaming, nga gitakpan ang giakusahan nga pang-abuso sa iyang duha ka anak, Jinggoy Estrada. Ang impeachment court ay pinangasiwaan ng punong mahistradong Hilario Davide, Jr. si Estrada ay nagplead ng "hindi guilty" at umupa kina dating punong mahistradong Andres Narvasa at Estelito Mendoza bilang kanyang mga abogado. Ang korte sa impeachment gidumala sa punoan nga hustisya Hilario Davide, Jr. naghangyo si Estrada nga "dili sad-an" ug gisuholan ang kanhi punong hustisya Andres Narvasa ug Estelito Mendoza nga iyang mga abogado. Sa impeachment kay Estrada noong Disyembre 22, si Clarissa Ocampo na senior vice president ng Equitable PCI Bank ay nagpatotoo na si Estrada ay may layong isang talampkan mula sa kanya nang lagdaan ni Estrada ang ang mga dokumentong "Jose Velarde" na kinasasangkutan ng P500 milyong kasunduang pamumuhunan sa kanilang bangko noong Pebrero 2000. Sa impeachment sa Estrada kaniadtong Disyembre 22, si Clarissa OcampoAng senior vice president sa Equitable PCI Bank nagpamatuod nga si Estrada nakaabot sa usa ka rurok gikan kaniya sa dihang gipirmahan ni Estrada ang "Jose Velarde" nga mga dokumento nga naglambigit sa P500 milyon nga kasabutan sa pamuhunan sa bangko kaniadtong Pebrero 2000. Ang unang sobre na binuksan ng tribunal ng nakaraang buwan ay naglalaman ng mga bank record ng Jose Velarde account na kinabibilangan ng isang isang trust account na pinatotohanan ni Ocampo. Ang una nga sobre giablihan sa tribunal kaniadtong miaging bulan naglangkob sa mga account sa bangko sa mga account sa Jose Velarde nga naglakip sa one-off nga trust account nga gipamatud-an ni Ocampo. Sa impeachment court, ang Senado ay bumoto ng 11Ð10 na huwag buksan ang ikalawang sobre na naglalaman ng mga detalye ng mga account ni Jose Velarde sa EquitablePCI Bank. Sa korte sa impeachment, gipili sa Senado ang 11-10 nga dili ablihan ang ikaduhang sobre nga adunay mga detalye sa mga account ni Jose Velarde sa EquitablePCI Bank. Noong 2001, tinukoy ni Internal Revenue Deputy Commissioner Lilian Hefti ang ÒJose VelardeÓ bilang bahagi ng mga ari-arian ni Joseph Estrada(aka Jose Velarde at Kelvin Garcia). Niadtong 2001, ang Internal Revenue Deputy Commissioner Lilian Hefti nag-ila sa "Jose Velarde" isip bahin sa mga kabtangan ni Joseph Estrada (aka Jose Velarde ug Kelvin Garcia). Natuklasan rin ang P1.107 bilyon sa cash at mga ari-arian sa isa pang "Jose Velarde" account sa Banco de Oro. P1.107 bilyon nga salapi ug kabtangan nadiskobrehan usab sa lain pang "Jose Velarde" account sa Banco de Oro. Inangkin rin ng Wellex Group Inc. (TWGI) na pag-aari ni William Gatchalian na si Estrada ang tunay na may-ari ng Jose Velarde account. Giangkon usab sa Wellex Group Inc. (TWGI) nga gipanag-iya ni William Gatchalian Estrada ang tinuud nga tag-iya sa Jose Velarde account. Mga senador na bumoto para buksan ang ikalawang sobre Ang mga senador nga nagboto sa pagbukas sa ikaduhang sobre Pagkatapos ng boto laban sa pagbukas ng ikalawang sobre, si Sen. Aquilino Pimentel, Jr. ay nagbitiw bilang pangulo ng Senado at lumayas kasama ng mga 9 na senador ng oposisyon at mga 11 prosecutor. Pagkahuman sa boto kontra pagbukas sa ikaduhang sobre, gipahayag ni Sen. Aquilino Pimentel, Jr. mi-resign isip presidente sa Senado ug nibalhin sa mga 9 ka mga senador sa oposisyon ug 11 ka mga prosecutors. Ang mga pangyayaring ito ay humantong sa 3 araw na pagpoprotesta ng mga tao. Kini nga mga panghitabo nagdulot sa 3 nga adlaw sa mga tawo nga nagprotesta. Sa makasaysayang EDSA Shrine na lugar ng 1986 People Power na nagpatalsik kay Ferdinand Marcos, ang mga daan daang tao ay nag-rally na humihiling kay Estrada na magbitiw. Sa makasaysayan nga lugar sa EDSA Shrine sa 1986 Ang People Power gipukan ni Ferdinand Marcos, gatusan ka mga tawo ang naghiusa sa paghangyo kang Estrada nga mo-resign. Ang mga estudyante, mga propesyonal at iba't ibang mga pangkat sibiko ay sumali sa tinatawag na "EDSA II". Ang mga estudyante, propesyonal ug lainlaing grupo sa civic nag-apil sa gitawag nga "EDSA II". Ang bilang ng mga nagpoprotesta ay lumago mula sa daan daan hanggang libo libo sa ilang mga araw. Ang gidaghanon sa mga nagprotesta mitubo gikan sa gatusan ngadto sa liboan sa pipila ka mga adlaw. Ang mga rally ay idinaos rin ng sabay sa mga probinsiya sa Visayas at Mindanao. Ang mga rali gihimo usab nga dungan nga gihimo sa mga probinsya sa Kabisay-an ug Mindanao. Noong 19 Enero 2001, ang Hepe ng Armed Forces of the Philippines na si Angelo Reyes ay sumali sa mga pagtitipon sa EDSA na naghahayag na ang 113,000 kasapi ng Armed Forces of the Philippines ay nag-uurong ng kanilang suporta kay Estrada. Kaniadtong Enero 19, 2001, ang Chief of the Armed Forces of the Philippines Angelo Reyes nag- uban sa mga asembliya sa EDSA nga nagpahibalo nga 113,000 ka mga myembro sa Armed Forces of the Philippines ang nag-atras sa ilang suporta kay Estrada. Noong Enero 20,100, ang balita ay dumating sa mga nagtipong mga tao sa EDSA na si Estrada ay nagbitiw na. Niadtong Enero 20,100, nabalita sa balita ang EDSA nga nagpundok sa mga tawo nga si Estrada nag-resign. Pagkatapos ng pagdedeklara ng Korte Suprema na bakante na ang upuan ng pangulo, pinanumpa ni Chief Justice Hilario Davide ang kahalili ni Estrada ayon sa konstitusyon na si Gloria Macapagal-Arroyo bilang pangulo ng Pilipinas. Human gideklarar sa Korte Suprema nga bakante ang lingkuranan sa presidente, nanumpa si Chief JusticeSi Hilario Davide ang manununod ni Estrada sa ilawom sa konstitusyon ni Gloria Macapagal-Arroyo isip pangulo sa Pilipinas. Pagkatapos nito, inangkin ni Estrada na siya ay kumuha ng isang leave of absence mula sa pagkapangulo noong 20 Enero 2001 at nilisan ng temporaryo ang Malaca–ang. Pagkahuman giangkon ni Estrada nga gikuha niya ang usa ka pagbiya gikan sa pagkapangulo kaniadtong Enero 20, 2001 ug temporaryong mibiya sa Malaca–ang. Noong Pebrero 2001, ang ikalawang sobre ay binuksan ng Senado na nagpapakita ng kaunting higit sa P1 bilyong deposito ni Estrada sa Equitable PCI Bank sa ilalim ng pangalang "Jose Velarde" at isang liham mula sa kanyang crony si Jaime DiChaves na nag-angking siya si Velarde. Niadtong Pebrero 2001, ang ikaduhang sobre gibuksan sa Senado nga nagpakita sa kapin sa P1 bilyon nga deposito ni Estrada nga adunay Equitable PCI Bank nga gisulat sa ngalan nga "Jose Velarde" ug usa ka sulat gikan sa iyang crony nga si Jaime DiChaves nga nag-angkon nga siya na. Velarde. Ang mga dokumento sa ikalawang sobre ay nagpapakita na ang 27 tseke na nagkakahalaga ng P175 million ay winithdraw mula sa Allied Bank head office branch account ng isang "Kelvin Garcia" na isa pang pekeng pangalang ginamit ni Estrada at diniposito sa "Jose Velarde" account. Ang mga dokumento sa ikaduhang sobre nagpakita nga 27 nga tseke nga nagkantidad og P175 milyon nakuha gikan sa account sa branch office sa Allied Bank sa usa ka "Kelvin Garcia", usa pa nga peke nga ngalan nga gigamit ni Estrada ug gideposito sa "Jose Velarde" "account. Ang 9 sa mga tseke para kay "Kelvin Garcia" ay may kabuuang P10 milyon, lima para sa P5 milyon at tatlo para sa P20 milyon. Noong 2002, nagpatotoo si Manuel Curato, head of legal services sa Equitable PCIBank na nilagdaam ni Estrada ang pangalang "Jose Velarde" ng mga 15 beses sa mga anim na iba't ibang dokumento ng bangko sa Malaca–ang Guest House "hindi bilang isang guarantor ngunit ang prinsipal na tagpagpautang". Siyam sa mga tseke alang sa "Kelvin Garcia" mikabat sa P10 milyon, lima alang sa P5 milyon ug tulo alang sa P20 milyon. Kaniadtong 2002, si Manuel Curato, pinuno sa mga ligal nga serbisyo sa Equitable PCIBank, nagpamatuod nga gipirmahan ni Estrada ang ngalan nga "Jose Velarde" mga 15 ka beses sa unom nga lainlaing mga dokumento sa bangko sa Malaca–ang Guest House "dili ingon usa ka garantiya apan ang punoan nga nagpahulam Ó. Inamin ni Estrada na kanyang nilagdaan ang "Jose Velarde" account sa Equitable-PCI Bank na nagkakahalagang 3.2 bilyong piso ngunit itinangging pag-aari niya ito. Giangkon ni Estrada nga gipirmahan niya ang "Jose Velarde" account sa Equitable-PCI Bank nga nagkantidad og 3.2 bilyon ka pesos apan gihimakak nga iya kini nga gipanag-iya. Kinumpirma rin ni Estrada ang patotoo ni Ocampo na siya ay "may layong isang talampakan" mula kay Ocampo nang kanyang lagdaan ang mga dokumento ng bangko bilang "Jose Velarde" noong 4 Pebrero 2000 at ito ay nangyari sa Malacanang Guest House at nasaksihan nina Manuel Curato, chief of staff, Aprodicio Laquian at abogadong si Fernando Chua. Gikumpirma usab ni Estrada ang testimonya ni Ocampo nga siya "usa ka tiil ang taas" gikan sa Ocampo sa dihang gipirmahan niya ang mga dokumento sa bangko nga "Jose Velarde" kaniadtong Pebrero 4, 2000 ug nahinabo kini sa Malaca–ang Guest House ug nasaksihan ni Manuel Curato , punoan sa kawani, si Aprodicio Laquian ug abogado nga si Fernando Chua. Inangkin ni Estrada na kanyang nilagdaan ang mga dokumento ng bangko bilang guarantor para sa isang 500 milyong utang na kinukuha ni William Gatchalian mula kay Jaime DiChaves. Giangkon ni Estrada nga gipirmahan niya ang mga dokumento sa bangko ingon usa ka garantiya alang sa 500 milyon nga pautang nga gikuha ni William Gatchalian gikan sa Jaime DiChaves. Nagpatotoo sina Ocampo at Curato na naglagda si Estrada bilang Jose Velarde sa ilalim ng mga nakaprintang salitang "the principal by" sa Investment Management Agreement ng bangko. Si Ocampo ug Curato nagpamatuod nga gipirmahan ni Estrada si Jose Velarde sa ilawom sa giingong mga pulong nga "principal ni" sa Investment Management Agreement sa bangko. Hindi sinalungat ni Jaime diChaves ang desisyon ng korte na si Estrada ang may-ari ng Jose Velarde account. Wala gisalikway ni Jaime diChaves ang desisyon sa korte nga si Estrada ang tag-iya sa Jose Velarde account. Si Estrada ay dinakip noong 25 Abril 2001 sa kanyang bahay sa San Juan sa kaso ng pandarambong na inihain sa kanya ng Sandiganbayan. Si Estrada gidakop kaniadtong Abril 25, 2001 sa iyang puloy-anan sa San Juan sa kaso nga usa ka tulisan nga gisang-at batok kaniya sa Sandiganbayan. Sa pagkaalaam ng mga tagasuporta ni Estrada ng pagdakip na ito, sila ay tumungo sa EDSA na humihiling sa kanyang pagpapalaya at pagbabalik sa pagkapangulo. Dihang nahibal-an sa mga tigpaluyo ni Estrada kini nga pagdakup, nagpadulong sila sa EDSA nga naghangyo nga buhian siya ug mobalik sa pagkapangulo. Noong 1 Mayo 2001, ang mga nagpoprotestang pro-Estrada ay pumunta sa Malacanang na sumisigaw ng "EDSA III". Niadtong Mayo 1, 2001, ang mga nagprotesta nga pro-Estrada miadto sa Malacanang nga nagsinggit nga "EDSA III". Ang karahasan ay sumiklab sa pagitan ng kapulisan at mga nagpoprotestang pro-Estrada na nagtulak sa pamahalaan na magdeklara ng isang State of Rebellion. Ang pagkalupos nagguba taliwala sa mga pulis ug pro-Estrada nga nagprotesta nga nagduso sa gobyerno nga ideklara nga usa ka Estado sa Pagrebelde. Napugngan sa militar ang rebelyon. Nagawang sugpuin ng militar ang paghihimagsik. Ang marami sa mga tagasuporta ni Estrada ay dinakip kabilang ang mga politikong sinasabing humikayat ng kaguluhan. Daghan sa mga tagasuporta ni Estrada ang gidakup lakip na ang mga politiko nga giakusahan nga pagpanglugos. Si Estrada ay gumugol ng 6 na taon sa pagkakabilanggo, una sa Veterans Memorial Medical Center, pagkatapos ay sa Camp Capinpin sa Tanay at sa huli ay sa kanyang Tanay rest house. Si Estrada nabilanggo sa 6 ka tuig sa prisohan, una sa Veterans Memorial Medical Center, dayon sa Camp Capinpin sa Tanay ug sa ulahi sa iyang pahuway sa Tanay. Ang paglilitis ni Estrada ay naantala dahil ang kanyang mga abogado ay naghain ng petisyon na kanselahin ang paglilitis. Ang paghusay ni Estrada nalangan tungod kay ang iyang mga abogado nagsumite og petisyon aron kanselahon ang husgado. Noong 10 Hulyo 2001, mga ilang oras bago ang panibagong skedyul ng kanyang pagsasakdal sa Sandiganbayan, ang kanyang mga abogado ay nagharin ng mosyon sa Korte Suprema upang ideklara na ang paglilitis sa Sandiganbayan ay hindi konstitusyonal. Kaniadtong Hulyo 10, 2001, pipila ka oras sa wala pa ang bag-ong eskedyul sa iyang pag-aresto sa Sandiganbayan , ang iyang mga abogado nagsumite sa usa ka motion sa Korte Suprema aron ipahayag nga ang korte sa Sandiganbayan dili konstitusyon. Dahil hindi nakapagpasa ang Korte Supre ng hatol sa mosyon sa panahon ng pagdinig sa Sandiganbayan, si Estrada ay sinakdal sa mga kaso ng pandarambong at perjury sa kabila ng kanyang pagtanggi na pumasok sa isang plea dahil hindi niya kinilala ang autoridad ng korte. Tungod kay wala miagi sa Supre Korte hukom sa motion atol sa hearing sa Sandiganbayan, Estrada si nagsugo sa mga kaso sa pagpangawkaw ug sa perjurybisan pa sa iyang pagdumili pagsulod sa usa ka hangyo tungod kay wala niya giila ang awtoridad sa korte. Ang kanyang kapwa-inakusahang sina Jinggoy Estrada at abogadong si Eduardo Serapio ay tumanggi ring pumasok sa isang plea at kaya ang Korte ay nagpasok ng isang plea na "hindi guilty" sa lahat ng akusado. Noong 19 Nobyembre 2001, ang Korte Suprema ay nagpasa ng hatol na ang R.A. 7080 o Plunder Law na inamiyendahan ng R.A. 7659 ay konstitusyonal at kaya ay nagbabasura sa kawalan ng merito ng petisyon ni Estrada na ang batas ay hindi konstitusyonal. Ang kauban usab niyang akusado nga si Jinggoy Estrada ug abogado nga si Eduardo Serapio nagdumili usab sa pagsangpit sa usa ka hangyo ug sa ingon ang Korte misulod sa usa ka "dili sala" nga paghangyo sa tanan nga akusado. Niadtong Nobyembre 19, 2001, gipahamtang sa Korte Suprema ang kamatuuran nga RA 7080 o Plunder Law ingon nga gimando sa RA 7659 konstitusyon ug sa ingon gipakansela ang merito sa petisyon ni Estrada nga ang balaod dili supak sa konstitusyon. Noong 7 Setyembre 2007, ang korteng anti-korupsiyon ng Sandiganbayan na pinangunahan ni Teresita De Castro ay naghayag na ang korte ay magpopromulga ng isang hatol sa Setyembre 12 Setyembre 2007 para sa 6 na taong paglilitis sa mga kasong pandarambong kay Estrada. Kaniadtong Septiyembre 7, 2007, ang korte sa anti-korupsyon sa Sandiganbayan nga gipangulohan ni Teresita De Castro nagpahibalo nga ang korte magpromote sa hukom sa Septyembre 12, 2007 alang sa 6-tuig nga paghusay sa mga kaso sa pagpangawat ni Estrada. Ang mga hatol ay ibababa rin sa kanyang dalawang kapwa akusado. Noong 12 Setyembre 2007, pinawalang kaso ng Sandiganbayan si Estrada sa mga kaso ng perjury para sa hindi niya pagdedeklara ng kanyang katayuang pinansiyal sa kanyang SALN. Ipadala usab ang mga sentensya sa iyang duha ka kauban nga akusado. Kaniadtong 12 Septyembre 2007, gibasura sa Sandiganbayan ang kaso ni Estrada sa mga kaso nga perjury tungod sa kapakyas nga ipahayag ang iyang kahimtang sa pinansya sa iyang SALN . Gayunpaman, siya ay hinatulang "nagkasala ng lagpas sa makatwirang pagdududa" para sa kaso ng pandarambong na gumagawa sa kanyang unang pangulo ng Pilipinas na nahatulan ng gayong krimen. Bisan pa, siya gihukman nga "labi pa sa makatarunganon nga pagduha-duha" alang sa usa ka kaso sa pirata nga naghimo sa iyang unang pangulo sa Pilipinas nga nakombikto sa usa ka krimen. Si Estrada ay hinatulan ng reclusion perpetua at walang katapusang diskwalipikasyon sa pagtakbo sa halalan ng opisinang pampubliko. Si Estrada nakonbikto sapag-ila sa perpetua ug walaÕy katapusan nga pagdiskwalipikasyon sa pagdagan sa eleksyon sa publiko nga opisina. Isinaalang-alang ng korte ang 6 na taong pagkabilanggo ni Estrada bilang panahong pinagsilbihan ngunit hindi maliwanag kung siya ay karapat dapat sa parole. Gikonsidera sa korte ang 6 ka tuig nga termino sa serbisyo ni Estrada apan dili klaro kung siya adunay kaarang nga parol . Nagpasya rin ang korteng anti-graft ang pagsuko ng kanyang mga bank account sa gobyerno na nagkakahalagang 542 milyon piso kabilang ang mga interes, ang kanyang mga Jose Velarde account na nagkakahalagang 189 milyong pisa kabilang ang mga interest, ang Boracay mansion sa New Manila, Quezon City. Nakahukom usab ang anti-graft court nga isumite ang mga account sa bangko sa gobyerno nga nagkantidad sa 542 milyones ka pesos lakip na ang mga interes, ang iyang Jose Velarde account nga nagkantidad og 189 milyones ka pesos lakip ang mga interes, ang mansyon sa Boracay sa New Manila, Quezon Siyudad. Si Estrada ay napawalang sala sa kaso ng perjury para sa hindi totoong pagdedeklara ng kanyang SALN habang siya ay pangulo. Sina Jinggoy at Serapio ay napawalang sala. Si Estrada gipagawas sa kasong perjury tungod sa bakak nga deklarasyon sa iyang SALNsamtang siya presidente. Si Jinggoy ug Seraphio gipalaya. Ang isa pang akusadong si Charlie "Atong" Ang ay nahatulan ng hanggang 6 na taon sa bilanggo at nasa probasyon mula Marso 2007, Ang ibang mga kapwa akusadong sina Yolanda Ricaforte, Jaime Dichaves, Alma Alfaro, Eleuterio Tan, at Delia Rajas ay nakakalaya pa rin at hindi nasakdal. Ang isa pa nga akusado nga si Charlie "Our" ay gisentensyahan hangtod sa 6 ka tuig nga pagkabilanggo ug sa probasyon sukad kaniadtong Marso 2007, ang uban pang mga co-defendants nga sila Yolanda Ricaforte, Jaime Dichaves, Alma Alfaro, Eleuterio Tan, ug Delia Rajas wala paÕy bayad maayo ug dili gikasohan. Noong 2010, si Estrada ay tumakbo sa halalan ng pagka-Pangulo at nagkamit ng ikalawang pinakamataas na boto na 9,487,837 o 26.25% ng kabuuang boto. Niadtong 2010, si Estrada nagdagan sa eleksyon sa presidente nga adunay ikaduha nga labing taas nga boto nga 9,487,837 o 26.25% sa kinatibuk-ang boto. Bago ng halalan, naghain ng magkakahiwalay na mga petisyon ang mga abogadong sina Ely Pamatong, Evelio Formento at Mary Lou Estrada na naghahangad na idiskwalipika si Estrada sa halalan ngunit ibinasura ng COMELEC "dahil sa kawalan ng merito". Sa wala pa ang eleksyon, ang mga abogado nga si Ely Pamatong, Evelio Formento ug Mary Lou Estrada nag-file og managsama nga mga petisyon nga nagtinguha nga ma-disqualify si Estrada sa eleksyon apan gibasura sa COMELEC "tungod sa kakulang sa merito". Ayon sa mga petisyon, si Estrada ay pinagbabawalan tumakbo sa halalan ng pagkapangulo dahil sa pagbabawal ng Saligang Batas ng Pilipinas sa mga dating pangulo na muling tumakbo sa halalan ng pagkapangulo. Sumala sa mga petisyon, gidili si Estrada sa pagdagan alang sa pagkapili sa pagkapangulo tungod sa pagdili sa Konstitusyon sa mga kanhing mga pangulo nga modagan sa pagka-presidente sa pagkapresidente. Si Estrada ay tumakbo at nagwagi sa halalang pagka-alkalde o mayor ng Maynila laban sa nakaupong Alkaldeng si Alfredo Lim noong 13 Mayo 2013. Nagdagan si Estrada ug nagdaog sa eleksyon sa mayor o mayor sa eleksyon kontra ni kanhi Mayor Alfredo Lim kaniadtong 13 Mayo 2013. Siya ay nagkamit ng 343,993 boto laban sa 308,544 boto ni Lim. Bago ng halalan, naghain ang abogado ni Lim na si Alicia Risos-Vidal ng petisyon na naghahangad idiskwalipika si Estrada sa pagtakbo sa halalan dahil sa kanyang kombiksiyon sa kaso ng pandarambong at parusang habang buhay na pagkabilanggo at dahil ang pagpapatawad ni Gloria Macapagal-Arroyo kay Estrada ay hindi nagbabalik ng kanyang mga karapatan sa muling pagtakbo sa pampublikong opisina. Nakakuha siya og 343,993 nga boto kontra sa 308,544 nga boto ni Lim. Sa wala pa ang eleksyon, nga gisang-at abogado Lim Alicia Risos-Vidal petisyon nga nagtinguha sa disqualify Estrada gikan sa nagdagan sa eleksyon tungod sa iyang hugot nga pagtuo diha sa kaso sa pagpangawkaw ug gihukman sa kinabuhi nga pagkabilanggo ug alang sa kapasayloan sa Gloria Macapagal-Arroyo ni Wala ibalik ni Estrada ang iyang mga katungod sa pag-re-run sa publiko nga opisina. Ang petisyon ay ibinasura ng COMELEC. Ang petisyon gisang-at sa COMELEC. Si Maria Gloria Macapagal-Arroyo ay ang ika-14 na Pangulo ng Republika ng Pilipinas. Si Maria Gloria Macapagal-Arroyo mao ang ika-14 nga Presidente sa Republika sa Pilipinas. Siya ang ikalawang babaeng pangulo ng bansa, at anak ng dating pangulong si Diosdado Macapagal. Siya ang ikaduhang pangulo sa babaye sa nasud, ug anak ni anhing presidente Diosdado Macapagal . Isang propesor ng ekonomiks, si Arroyo ay pumasok sa pamahalaan noong 1987, na naglingkod bilang pangalawang kalihim at ilalim-kalihim (undersecretary) ng Kagawaran ng Kalakalan at Industriya sa pag-talaga sa kanya ni Pangulong Corazon Aquino. Usa ka propesor sa ekonomiya, miapil si Arroyo sa gobyerno kaniadtong 1987, nga nagsilbing sekretaryo ug undersecretary sa Department of Trade and Industry ubos sa gitudlo ni Presidente Corazon Aquino . Pagkatapos maglingkod bilang senador mula 1992 hanggang 1998, siya ay nahalal na Pangalawang Pangulo sa ilalim ni Pangulong Joseph Estrada kahit na ito ay tumakbo sa kalabang partido. Pagkahuman nagserbisyo isip senador kaniadtong 1992 hangtod 1998, napili siya nga Bise Presidente ubos ni Presidente Joseph Estrada bisan pa sa pagdagan alang sa partido. Si Arroyo ay pinanumpa bilang Pangulo ng noon ay Punong Mahistrado na si Hilario Davide, Jr. noong 20 Enero 2001 sa gitna ng lipon ng mga tao ng EDSA II, ilang oras bago nilisan ni Estrada ang Palasyo ng Malakanyang. Si Arroyo nanumpa isip Presidente sa kaniadto Chief Justice Hilario Davide, Jr. kaniadtong Enero 20, 2001 taliwala sa usa ka panon sa mga tawo sa EDSA II , pila ra ka oras sa wala pa si Estrada nga mibiya sa Palasyo sa Malaca–ang. Siya ay nahalal upang maupo bilang pangulo sa loob ng anim na taon noong kontrobersiyal na eleksiyon ng Pilipinas noong Mayo 2004, at nanumpa noon 30 Hunyo 2004. Napili siya nga magserbisyo isip presidente sulod sa unom ka tuig sa kontrobersyal nga eleksyon sa Pilipinas kaniadtong Mayo 2004, ug pagkahuman nagpuli sa Hunyo 30, 2004. Isinilang siya bilang Maria Gloria Macaraeg Macapagal sa amang politikong si Diosdado Macapagal at sa asawa nitong si Evangelina Macaraeg-Macapagal. Natawo siya nga si Maria Gloria Macaraeg Macapagal sa amahan sa politika nga si Diosdado Macapagal ug sa iyang bana nga si Evangelina Macaraeg-Macapagal . Kapatid siya nina Dr. Diosdado "Boboy" Macapagal, Jr at Cielo Macapagal-Salgado. Una siyang nanirahan sa Lubao, Pampanga kasama ang kanyang dalawang nakatatandang kapatid mula sa unang asawa ng kanyang ama. Siya ang igsoon ni Dr. Diosdado "Boboy" Macapagal, Jr. ug Cielo Macapagal-Salgado. Una siyang nakit-an sa Lubao, Pampanga kauban ang iyang duha ka magulang nga lalaki gikan sa una nga asawa sa iyang amahan. Sa gulang na apat, pinili niyang manirahan sa lola niya sa kanyang nanay sa Lungsod ng Iligan. Sa edad nga upat ka, siya mipili sa pagpuyo uban sa iyang lola sa iyang inahan sa Iligan . Nanatili siya doon ng tatlong taon, at hinati ang kanyang panahon sa Mindanao at Maynila hanggang siya ay maging 11 gulang. Nagpabilin siya didto tulo ka tuig, ug gibahin ang iyang oras sa Mindanao ug Manila hangtod siya 11 anyos. Matatas siyang manalita ng Ingles, Tagalog, Kastila at iba pang wikang Pilipino, gaya ng Kapampangan, Ilokano at Sebwano. Naghisgot siya nga matalino sa English, Tagalog , Spanish ug uban pang mga sinultian nga Pilipino, sama sa Kapampangan , Ilokano ug Sebuano . Noong 1961, nang si Arroyo ay 14 taon gulang, nahalal ang ama niya bilang pangulo ng Pilipinas. Sa 1961, sa dihang 14 anyos si Arroyo, ang iyang amahan napili nga presidente sa Pilipinas. Lumipat ang kanilang pamilya sa Palasyo ng Malaca–ang. Ang ilang pamilya namalhin sa Palasyo sa Malaca–ang . Isang bayan ang isinunod sa kanyang pangalan, ang Gloria, Oriental Mindoro. Usa ka lungsod nga ginganlan kaniya, Gloria, Oriental Mindoro . Nag-aral siya sa Dalubhasaang Asuncion para sa kanyang mababa at mataas na pag-aaral, at nakapagtapos ng valedictorian noong 1964. Nagtuon siya sa Asuncion Specialist alang sa iyang undergraduate ug postgraduate nga pagtuon, ug usa ka valedictorian kaniadtong 1964. Nag-aral siya pagkatapos noon sa Walsh School of Foreign Service ng Pamantasan Georgetown sa Washington D.C. kung saan naging kamag-aral niya ang magiging pangulo ng Estados Unidos na si Bill Clinton. Siya sa ulahi nagtuon sa Walsh School of Foreign Service sa Georgetown University sa Washington DC diin siya nagtuon mao ang presidente sa US nga si Bill Clinton . Natamo niya ang kanyang antas sa Batsilyer sa Sining ng Ekonomiks mula sa Dalubhasaang Asuncion, at nakapagtapos bilang magna cum laude noong 1968. Nakuha niya ang iyang degree sa Bachelor sa Economics sa Art gikan sa Asuncion, ug migraduwar isip usa ka magna cum laude kaniadtong 1968. Noong 1968, kinasal si Arroyo sa abogado at negosyanteng si Jose Miguel Arroyo ng Binalbagan, Negros Occidental, na nakilala niya noong siya ay dalagita pa. Niadtong 1968, gikasal ni Arroyo ang abogado ug negosyante nga si Jose Miguel Arroyo sa Binalbagan, Negros Occidental , nga iyang nahimamat sa iyang pagkabatan-on. Nagkaroon sila ng tatlong anak, sina Juan Miguel (ipinanganak 1969), Evangelina Lourdes (ipinanganak 1971) at Diosdado Ignacio Jose Mar’a (ipinanganak 1974). Sila adunay tulo ka anak, Juan Miguel (natawo 1969), Evangelina Lourdes (natawo 1971) ug Diosdado Ignacio Jose Maria (natawo 1974). Ipinagpatuloy niya ang pag-aaral at nakuha ang Master sa Antas ng Ekonomiks sa Pamantasang Ateneo de Manila (1978) at Antas Doktoral sa Ekonomiks mula sa Unibersidad ng Pilipinas sa Diliman noong 1985. Nagpadayon siya sa iyang pagtuon ug nakakuha sa Master's in Economics Level sa Ateneo de Manila University (1978) ug usa ka Doctorate in Economics gikan sa University of the Philippines sa Diliman kaniadtong 1985. Mula 1977 hanggang 1987, nagturo siya sa ilang mga paaralan, kabilang na ang Unibersidad ng Pilipinas at sa Pamantasang Ateneo de Manila. Gikan sa 1977 hangtod 1987, nagtudlo siya sa daghang mga eskwelahan, lakip ang University of the Philippines ug Ateneo de Manila University. Naging tagapangulo rin siya ng Kagawaran ng Ekonomiks ng Dalubhasaang Asuncion. Gipangunahan usab niya ang Department of Economics sa Asuncion Specialist. Noong 1987, inanyayahan siya ni Pangulong Corazon Aquino na sumali sa pamahalaan bilang Assistant Secretary ng Kagawaran ng Kalakalan at Industriya. Niadtong 1987, gidapit siya ni Presidente Corazon Aquino nga moapil sa gobyerno isip Assistant Secretary sa Department of Trade and Industry . Itinaas ang kanyang posisyon bilang Undersecretary dalawang taon makalipas. Gi-promosyon siya sa Undersecretary duha ka tuig sa ulahi. Bilang kasabay na Tagapamahala ng Garments and Textile Export Board, napalawig ni Arroyo ang industriya ng pananamit noong huling bahagi ng dekada 80. Ingon ang Managing Director sa Garment and Textile Export Board , gipadako ni Arroyo ang industriya sa sinina sa ulahing bahin sa 80s. Si Arroyo ay tumakbo sa halalan ng Senado noong 1992 at nagwagi para sa 3 taong termino. Midagan si Arroyo sa eleksyon sa Senado kaniadtong 1992 ug midaog sa tulo ka tuig nga termino. Ayon sa Saligang Batas ng 1987, ang una lamang 12 kandidatong may pinakamataas na boto ang magsisilbi para sa 6 na taong termino ngunit si Arroyo ang ika-13 kandidatong may pinakamataas na boto. Sumala sa 1987 Constitution , ang una nga 12 nga mga kandidato nga adunay labing taas nga boto ang magsilbi sa usa ka 6 nga tuig nga termino samtang si Arroyo ang ika-13 nga labing taas nga ranggo nga kandidato. Si Arroyo ay muling tumakbo sa senado noong 1995 at nakakuha ng pinakamataas na boto na halos 16 milyong boto. Nagdagan usab si Arroyo sa senado kaniadtong 1995 ug nakakuha og labing taas nga 16 milyon nga mga boto. Bilang mambabatas, naghain si Arroyo ng 400 mga saligang batas at naging may-akda o tumulong sa pagtaguyod ng 55 mga batas noong kanyang panunungkulan niya bilang senador, kabilang na ang Anti-Sexual Harassment Law, Indigenous People's Rights Law, at ang Export Development Act. Ingon usa ka magbabalaod, gisampa ni Arroyo ang 400 ka konstitusyon ug nagsulat o nagtabang sa pagsuporta sa 55 nga mga balaod sa panahon sa iyang katungdanan isip senador, lakip na ang Anti-Sexual Harassment Law , Indigenous PeopleÕs Rights Law , ug Export Development Act . Ang 1995 Mining Act, na nagpapahintulot ng 100 % pag-aari ng mga banyaga sa mga kumpanyan ng pagmimina sa Pilipinas, ay binatikos ng mga grupong makakaliwa. Ang 1995 Mining Act , nga nagtugot sa 100% nga langyaw nga pagpanag-iya sa mga kompanya sa pagmina sa Pilipinas, gisaway sa mga leftist nga grupo. Naisipan ni Arroyo na tumakbo sa halalan ng pagkapangulo noong 1998 ngunit nahikayat siya ni dating Pangulong Fidel Ramos at iba pang mga pinuno ng partidong Lakas-CMD na tumakbo na lamang bilang ikalawang pangulo o bise presidente bilang running mate ni Jose de Venecia, Jr.. Nagplano si Arroyo nga modagan alang sa pagkapresidente sa pagkapresidente kaniadtong 1998 apan si kanhi Presidente Fidel Ramos ug uban pang mga lider sa partido nga Lakas-CMD ang nagdani kaniya nga modagan isip ikaduhang pangulo o bise presidente ingon running mate ni Jose de Venecia, Jr. Si de Venecia ay natalo kay Joseph Estrada bilang pangulo ngunit si Arroyo ay nagwaging pangalawang pangulo na may higit sa dalawang ulit na nakuhang boto ng running mate ni Estrada na si Senador Edgardo Angara. Napildi si De Venecia kay Joseph Estrada bilang pangulo apan si Arroyo ang ikaduha nga pangulo nga adunay sobra sa doble nga boto ni Estrada nga nagpadagan sa kapikas nga si Senador Edgardo Angara . Nagsimula ang kanyang termino bilang Ikalawang Pangulo noong 30 Hunyo 1998. Ang iyang termino isip Bise Presidente nagsugod kaniadtong Hunyo 30, 1998. Siya ang kauna-unahang babaeng Ikalawang Pangulo sa kasaysayan ng Pilipinas. Siya ang labing unang babaye nga Bise Presidente sa kasaysayan sa Pilipinas. Itinilaga siya ni Estrada sa gabinete bilang Kalihim ng Kagawaran ng Kagalingang Panlipunan at Pagpapaunlad. Gitudlo siya ni Estrada sa gabinete isip Sekretaryo sa Department of Social Welfare and Development . Nagbitiw si Arroyo sa gabinete noong Oktubre 2000, umang lumayo kay Pangulong Estrada, na inakusahan ng korupsiyon ng dati nitong kaalyadong si Chavit Singson, ang Gobernador ng lalawigan ng Ilocos Sur. Si Arroyo ning-resign sa gabinete kaniadtong Oktubre 2000, nga gibiyaan si Presidente Estrada, nga giakusahan sa korapsyon sa iyang kaalyado nga si Chavit Singson , ang Gobernador sa lalawigan sa Ilocos Sur. Inisyal siyang tumanggi sa mga kaalyado na magsalita laban kay Estrada, subalit lumaon ay sumama sa panawagang magbitiw si Estrada. Siya sa sinugdanan nagdumili sa pagtugot sa mga Kaalyado nga mosulti batok Estrada, apan sa ulahi si Estrada nanawagan alang sa iyang pagluwat. Noong 20 Enero 2001, pagkatapos ng ilang araw ng kaguluhang pampolitika at mga malawakang pagpoprotestang tumatawag sa pagbibitiw ni Pangulong Joseph Estrada dahil sa mga akusasyon ng korupsiyon, inihayag ng Kataastaasang Hukuman na bakante na ang posisyon ng pagkapangulo. Niadtong Enero 20, 2001, pagkahuman sa daghang mga adlaw sa kagubot sa politika ug kaylap nga mga protesta nga nanawagan sa pagbiya ni Presidente Joseph Estrada tungod sa mga akusasyon sa korapsyon , gipahayag sa Korte Suprema nga walaÕy posisyon ang pagkapangulo. Noong kinahapunan din nang araw na iyon, ay nanumpa si Arroyo bilang Pangulo ng Pilipinas sa pamamagitan ni Punong Hukom na si Hillario Davide , Jr. Usab sa hapon nga adlaw, gi-inagurahan isip Presidente Arroyo sa Pilipinas pinaagi sa Chief Justice nga Hillario Davide, Jr. Matapos ang ilang linggo, nagsampa ng kaso si Estrada na naghahamon ng batayang legal hinggil sa pagkapangulo ni Arroyo at pinipilit na siya ang nananatiling pangulo ayon sa batas, ngunit dinagdag niya na hindi niya kukunin muli ang kanyang posisyon. Pagkahuman sa pila ka semana, gisang-ay ni Estrada ang usa ka kaso nga gihagit ang ligal nga basehanan sa pagkapangulo ni Arroyo ug pag-insulto nga siya magpabilin nga ligal nga pangulo, apan gidugang nga dili na niya makuha ang iyang posisyon. Noong 2 Marso 2001, ang Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas ay nagpalabas ng desisyon na nagsasabing si Estrada ay nagbitiw sa pagkapangulo at iniwan niya ang kanyang pwesto. Kaniadtong Marso 2, 2001, ang Korte Suprema sa Pilipinas nag-isyu sa usa ka desisyon nga nag-ingon nga si Estrada miluwat gikan sa pagkapangulo ug mibiya sa iyang puwesto. Si Arroyo ay tumakbo at nagwagi sa halalan ng pagka-Pangulo noong 2004 ngunit ang halalang ito ay sinasabing nabahiran ng pandaraya sa panig ni Arroyo batay sa wiretapped recording ng usapan sa telepono sa pagitan nina Arroyo at opisyal ng COMELEC na si Garcillano noong canvassing ng 2004 halalan sa pagkapangulo. Nagdagan si Arroyo ug nagdaog sa pagkapresidente sa pagkapresidente kaniadtong 2004 apan kini nga eleksyon giingon nga nadaot sa panlimbong sa kiliran ni Arroyo base sa wiretapped recording sa usa ka panag-istoryahanay sa telepono tali ni Arroyo ug opisyal sa COMELEC nga si Garcillano sa panahon sa 2004 canvassing eleksyon sa presidente. Dahil sa pagkakaroon ng Master degree at doktoral sa ekonomiks, itinuon ni Arroyo ang kanyang pagkapangulo sa Ekonomiya ng Pilipinas. Sa degree sa usa ka Master ug usa ka doktor sa ekonomiya, gipili ni Arroyo ang iyang pagkapangulo sa Philippine Economy . Sa ilalim ng pamumuno ni Arroyo mula 2001 hanggang 2010, ang pangkaraniwang paglago ng GDP ng Pilipinas ay 4.7%. Ubos sa pamunuan ni Arroyo gikan 2001 hangtod 2010, ang average nga GDP sa Pilipinas sa 4.7%. Ito ay higit na mataas kung ihahambing sa pamumuno ng kanyang mga kahalinhinan, Corazon Aquino (3.8%), Fidel Ramos (3.7%), at kay Joseph Estrada (3.7%). Kini labi ka taas kung itandi sa pamunuan sa iyang mga manununod, Corazon Aquino (3.8%), Fidel Ramos (3.7%), ug Joseph Estrada (3.7%). Lumago ang ekonomiya ng Pilipinas sa pinakamabilis nitong antas sa loob ng nakaraang tatlong dekada noong 2007, na may pagtaas ng real GDP na 7%. Ang ekonomiya sa Pilipinas mitubo sa labing paspas nga rate sa miaging tulo ka dekada kaniadtong 2007, nga adunay tinuud nga pagtubo sa GDP nga 7%. Isa ang ekonomiya ng Pilipinas ang nakaiwas sa epekto ng pandaigdigang krisis pinansiyal ng 2008, na higit na mabuti kaysa sa mga karatig bansa nito dahil sa sa mababang pagtuon sa mga kalakal na iniluluwas at mataas na padala ng mga OFW na mula sa apat hanggang limang milyon, at ang papaunlad na industriya ng BPO. Usa ka ekonomiya sa Pilipinas ang nagpugong sa epekto sa krisis sa pinansyal sa 2008, nga mas maayo kaysa sa mga silingan nga mga nasud tungod sa gamay nga pagtuon sa mga butang nga gi-export ug taas nga pagpadala sa mga OFW nga adunay upat ngadto sa lima ka milyon. , ug ang nagpauswag nga industriya sa BPO. Ang paghawak ni Arroyo sa ekonomiya ng Pilipinas ay umani ng papuri mula kay dating Pangulo ng Estados Unidos Bill Clinton, na sinabing ang mga "mahihirap na desisyon" ang nagpabalik sigla sa ekonomiya ng Pilipinas. Ang pagdumala ni Arroyo sa ekonomiya sa Pilipinas nakakuha og pagdayeg gikan sa kanhing Presidente sa Estados Unidos nga si Bill Clinton , nga giingon nga "dili maayong mga desisyon" ang nagpahiuli sa ekonomiya sa Pilipinas. Sa kabila ng paglago, nanatili ang kahirapan dahil sa mataas na antas ng paglaki ng populasyon at hindi pantay-pantay na pagbabahagi ng kita sa mamamayan. Noong 2004, ang ekonomiya ng Pilipinas ay lumago ng 6.1%, na nalampasan ang estima ng pamahalaan. Bisan pa sa pagtubo, ang kakabus nagpadayon tungod sa taas nga lebel sa pagtubo sa populasyon ug dili patas nga pag-apod-apod sa kita sa mga tawo. Kaniadtong 2004, ang ekonomiya sa Pilipinas miuswag sa 6.1%, milabaw sa mga gibanabana sa gobyerno. Noong 2005, ang Pisong Pilipino ay nag-appreciate ng 6% ang pinakamabilis sa rehiyon ng Asya. Kaniadtong 2005, gipasalamatan sa gobyerno sa Pilipinas ang 6% nga labing paspas nga kadali sa rehiyon sa Asya. Ngunit, ang pana-panahong pagtaas ng halaga ng langis ay nagpapabagsak ng estima ng pamahalaan kada taon. Bisan pa, ang usa ka seasonal nga pagtaas sa presyo sa lana mao ang pag-undang sa mga gibanabana sa gobyerno matag tuig. Noong 2006, ang ekonomiya ay nagpakita ng 5.4% na pag-unlad, ngunit ang mga bagyong dumaan ang nagpabagsak sa sektor ng ekonomiya. Kaniadtong 2006, ang ekonomiya nagpakita sa 5.4% nga pagtubo, apan ang bag-ohay nga mga bagyo nga miigo sa ekonomiya. Noong Pebrero 2007, nagtala ang merkado ng saping-puhunan ng pinakamataas na puntos sa kasaysayan at nasa 33 kada isang Dolyar ang Piso. Niadtong Pebrero 2007, ang merkado sa stock natala ang labing kataas nga punto sa kasaysayan ug ang peso 33 porsyento sa dolyar . Pagkatapos ng pagbagal ng paglago sa 3.8% noong 2008 at 1.1% noong 2009, ang real taon-sa-taong paglago ng GDP ay umahon sa 7.6% noong 2010. Pagkahuman sa mahinay nga pag-uswag sa 3.8% kaniadtong 2008 ug 1.1% kaniadtong 2009, ang tinuud nga pagtubo sa GDP sa tuig miusbaw sa 7.6% kaniadtong 2010. Ang paglago ay bumagal noong 2011 sa 3.7 % . Ang pagtubo mahinay sa 2011 hangtod 3.7%. Ang mga remittance ng mga OFW ay nasa rate na taunang paglagong 8% at patuloy na bumubuo ng mga 10% ng GDP. Ang mga remittance sa mga OFW naa sa tinuig nga rate sa pagtubo nga 8% ug padayon nga makamugna og mga 10% sa GDP. ANg taunang paglago ng GDP ay may averaheng 4.6% sa loob ng nakaraang dekada ngunit nangangailangan ng isang mas mataas na pinanatiling landas ng paglago sa ekonomiya na hindi bababa sa 7%-8% kada sa karamihan ng mga pagtatantiya upang makasulong sa pagpapagaan ng kahirapan sa taunang paglago ng populasyon ng Pilipinas na isa sa may pinakamataas na populasyon sa Asya. Ang tinuig nga pagtubo sa GDP nag-aberids nga 4.6% sa miaging dekada apan nanginahanglan nga usa ka labi ka taas nga padayon nga dalan sa pagtubo sa ekonomiya nga labing menos 7% -8% matag kadaghanan nga gibanabana aron mapauswag ang pagpaubos sa kakabus tinuig nga pagtubo sa populasyon sa Pilipinas nga usa sa labing kataas nga populasyon sa Asya. Ang bahagi ng populasyon na mahirap ay tumaas mula 24.9% hanggang 26.5% sa pagitan ng 2003 at 2009 na katumbas ng karagdagang 3.3 milyong mga mahihirap na Pilipino. Ang bahin sa mga kabus nga populasyon miuswag gikan sa 24.9% hangtod 26.5% tali sa 2003 ug 2009, katumbas sa dugang nga 3.3 milyon nga mga kabus nga Pilipino. Inakusahan ni Senador Panfilo Lacson noong 2003 ang asawa ni Arroyo na si Mike Arroyo ng money laundering ng mga 260 milyong piso gamit ang mga bank account sa ilalim ng pangalang Jose Pidal na sinasabing mula sa mga kontribusyon sa pangangampanya ni Gloria . Si Senador Panfilo Lacson kaniadtong 2003 nag-akusar sa bana ni Arroyo nga si Mike Arroyo sa pagpanghugas mga 260 milyones ka pesos nga gigamit ang mga account sa bangko nga ginganlag Jose Pidal, nga giingon gikan sa mga kontribusyon sa kampanya ni Gloria. Si Arroyo ay inakusahan ng pandaraya ng 2004 halalan para sa pagka-Pangulo. Giakusahan si Arroyo nga gilimbongan ang eleksyon sa pagkapangulo sa 2004. Ayon sa dating diputadong direktor ng NBI na si Samuel Ong, ang isang wiretapped recording ng usapan sa pagitan ni Arroyo at opisyal ng COMELEC na si Virgilio Garcillano o Garci ay nagpapatunay ng pandaraya ni Arroyo upang manalo ng 1 milyong boto laban sa kandidatong si Fernando Poe. Matod ni dating director sa NBI nga si Samuel Ong, ang usa ka wiretapped recording sa mga panagsultihanay tali sa mga opisyal ni Arroyo ug COMELEC nga si Virgilio Garcillano o si Garci nakumpirma ang panloloko ni Arroyo nga makadaog sa 1 milyon nga mga boto kontra sa kandidato nga si Fernando Poe . Noong 27 Hunyo 2005, inamin ni Arroyo na nakipag-usap siya sa opisyal ng COMELEC na inaangkin itong isang "pagkabigo sa paghatol". Niadtong Hunyo 27, 2005, giangkon ni Arroyo nga nakigsulti siya sa mga opisyal sa COMELEC nga nag-angkon nga kini usa ka "pagkapakyas sa paghukom". Ang kontrobersiyang Hello Garci ang naging saligan ng kasong impeachment na inihain laban kay Arroyo noong 2005 ngunit nabigo. Ang kontrobersiya sa Hello Garci nahimong basihan sa usa ka kaso nga impeachment nga gisang-at batok kang Arroyo kaniadtong 2005 apan napakyas. Ang isa pang impeachment ay inihain laban kay Arroyo noong 2006 ngunit natalo sa pagboto sa Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas. Laing impeachment ang gisang-at batok kang Arroyo kaniadtong 2006 apan nawala sa usa ka boto sa Balay sa mga Kinatawan sa Pilipinas . Sinasabing ang pondo ng Department of Agriculture (DA) na P728 milyong piso na inilaan para sa pagbili ng mga fertilizer para sa mga magsasaka ay ginamit para sa pangangampanya ni Arroyo sa kanyang muling pagtakbo sa pagkapangulo noong 2004. Ang Department of Agriculture (DA) nagsulti nga ang P728 milyon nga pesos nga gituyo alang sa pagpalit sa mga abono alang sa mga mag-uuma gigamit alang sa kampanya ni Arroyo sa iyang pagdagan pagka presidente kaniadtong 2004. Si Arroyo ay inakusahan ng pag-abuso sa kapangyarihan sa pagtulak ng pagpapatibay ng iminungkahing kontrata ng Tsinong ZTE Corp upang itayo ang proyektong National Broadband Network sa Pilipinas sa sobrang taas na presyong $329 milyong dolyar o 13 bilyong piso. Giakusahan si Arroyo sa pag-abuso sa gahum pinaagi sa pagduso sa usa ka gisugyot nga kontrata sa Chinese ZTE Corp aron matukod ang National Broadband Network nga proyekto sa Pilipinas sa sobrang presyo nga $ 329 milyones nga dolyar o 13 bilyon ka pesos. Ang kontrata ay nilagdaan ni Transportation and Communications Secretary Leandro Mendoza at ZTE vice president Yu Yong noong 21 Abril 2007, sa Boao, China na nasaksikhan mismo ni Arroyo. Ang kontrata gipirmahan ni Transportation and Communications Secretary Leandro Mendoza ug ZTE bise presidente Yu Yong kaniadtong Abril 21, 2007, sa Boao, China nga mismo si Arroyo nakasaksi. Ang proyektong ito ay isang pambansang network ng komunikasyon para sa mga pasilidad na landline, cellular at broadband internet para sa paggamit ng mga ahensiya ng pamahalaan. Ang proyekto usa ka nasyonal nga network sa komunikasyon alang sa landline, cellular ug broadband nga pasilidad sa internet nga magamit sa mga ahensya sa gobyerno. Ang deal sa ZTE Corp ay sinasabing nangyari nang walang public bidding. Ang pakigsabot sa ZTE Corp giingon nga nahinabo nga walaÕy public bidding. Si COMELEC Chairman Benjamin Abalos, Sr. ay inakusahan ng pagtanggap ng salapi at mga babae kapalit ng pag-aproba ng kasunduan sa ZTE Corp. Ang Chairman ni COMELEC Benjamin Abalos, Sr. giakusahan nga nakadawat salapi ug mga babaye baylo sa pag-apruba sa kasabutan sa ZTE Corp. Si Jose ÒJoeyÓ de Venecia III na namumuno sa Amsterdam Holdings, Inc. na isa sa natalong bidder sa kasunduang NBN at anak ni dating Ispiker na si Jose de Venecia, Jr. ay nagpatotoo na kasama niya si Abalos sa Tsina at narinig niyang si Abalos ay "humingi ng pera" mula sa mga opisyal ng ZTE. Si Jose "Joey" de Venecia III mao ang chairman sa Amsterdam Holdings, Inc. kinsa usa sa nawala nga mga bidder sa kasabutan sa NBN ug anak nga lalaki sa kanhi SpikerJose de Venecia, Jr. nagpamatuod nga kauban niya si Abalos sa China ug nakadungog nga si Abalos "nangayo alang sa salapi" gikan sa mga opisyal sa ZTE. Si Joey de Venecia III ay nagpatotoo rin na ang asawa ni Gloria na si Mike Arroyo ang misteryong tao na nagtulak para pagtibayin ang labis na mataas na presyong kontrata sa ZTE. Nagpamatuod usab si Joey de Venecia III nga ang bana ni Gloria nga si Mike Arroyo ang misteryosong tawo nga nagduso sa paghunong sa sobrang taas nga kontrata sa ZTE. Isinaad ni De Venecia na ang kontrata na $329 milyong dolar sa ZTE ay sobrang mataas na presyo ng mga $130 milyong dolar pagkatapos na humingi si Abalos ng mga iba't ibang kickback at mga advance para sa proyekto. De Venecia nakita nga ang mga kontrata mao ang $ 329 milyones dolyares sa ZTE mao ang hilabihan nga hatag-as nga presyo sa $ 130 milyon nga dolyares human sa pagpangayo Abalos lain-laing mga kickbacksug pag-asenso alang sa proyekto. Isinaad rin ni De Venecia na binalaan ni Abalos na ipapapatay siya ni Abalos kung hindi siya umurong sa proyekto. Giingon usab ni De Venecia nga nipasidaan si Abalos nga patyon siya ni Abalos kung dili siya mag-undang sa proyekto. Isinaad rin ni Joey de Venecia III na nangako si Abalos kay Mike Arroyo ng 70 milyong dolyar na kickback mula sa proyektong NBN. Giingon usab ni Joey de Venecia III nga misaad si Abalos kay Mike Arroyo nga 70 milyon nga dolyar nga kickback gikan sa proyekto sa NBN. Ang dating direktor heneral ng NEDA na si Romulo Neri ay nagpatotoo sa Senate hearing na inalukan siya ni Abalos ng 200 milyong piso upang aprubahan ang proyekto. Ang una nga director sa NEDA nga si Romulo Neri nagpamatuod sa pagdungog sa Senado nga gitanyag siya ni Abalos og 200 milyon ka pesos aron aprobahan ang proyekto. Sinabi rin ni De Venecia na tinanong ni Gloria si Neri kung bakit hindi niya tinanggap ang suhol na 200 milyong piso ni Abalos upang iendorso ang proyektong NBN sa ZTE Corp. Giangkon usab ni De Venecia nga gipangutana ni Gloria si Neri kung nganong wala niya dawata ang suhol200 milyones ka pesos si Abalos aron pag-endorso sa NBN nga proyekto sa ZTE Corp. Isinaad ng mga eksperto na ang presyo ng ZTE na $329 milyong dolyar o 13 bilyong piso ay magkakahalaga lamang ng 132 milyong dolyar kung ihahambing sa mga kompanyang gaya ng PLDT, Smart Communications, Globe Telecoms o Digitel. Gipasabut sa mga eksperto nga ang $ 329 milyon nga dolyar o 13 bilyon nga piso ang mogasto sa 132 milyon nga dolyar kung itandi sa mga kompanya sama sa PLDT, Smart Communications, Globe Telecoms o Digitel. Noong 4 Pebrero 2008, bumoto ang Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas na patalsikin bilang Isipiker si Jose de Venecia Jr. na sinasabing kabayaran para sa pagdawit ng kanyang anak kay Mike Arroyo sa NBN-ZTE scandal. Kaniadtong Pebrero 4, 2008, ang Balay sa mga Kinatawan sa Pilipinas mipili nga tangtangon si Jose de Venecia Jr. ingon Speaker gipasanginlang nagbayad sa iyang anak nga si Mike Arroyo alang sa iskandalo sa NBN-ZTE. Pinatotohanan ni Lozada na si Abalos ay humingi ng mga kickback para sa kontrata sa ZTE Corp. Nagpamatuod si Lozada nga si Abalos nagtinguha mga kickbacks alang sa usa ka kontrata sa ZTE Corp. Inakusahan ng whistleblower na si Jun Lozada si Mike Arroyo na mastermind sa kasunduan sa ZTE Corp para sa proyektong NBN. Gihukman ni Whistleblower Jun Lozada si Mike Arroyo kinsa mao ang magtutudlo sa kasabutan sa ZTE Corp alang sa NBN nga proyekto. Noong 2007 halalan, sinasabing inutos ni Arroyo kay gobernador Andal Ampatuan, Sr. na masegurong ang tatlong kandidato ng oposisyon na sina Benigno S. Aquino III, Panfilo Lacson, at Alan Peter Cayetano ay makakuha ng sero boto sa Maguindanao. Sa 2007 nga eleksyon, giakusahan ni Arroyo si gobernador Andal Ampatuan, Sr. pabor sa tulo nga mga kandidato sa oposisyon Benigno S. Aquino III , Panfilo Lacson , ug Alan Peter Cayetano aron makakuha og boto sa Maguindanao . Ito ang tanging probinsiya sa Pilipinas na nagbigay ng 12-0 pagkapanalo sa Team Unity ni Arroyo. Kini ang bugtong probinsya sa Pilipinas nga naghatag kay Arroyo og 12-0 nga kadaugan sa Team Unity. Inamin ni Zaldy Ampatuan na gobernador ng ARMM na inutos ni Arroyo na ilipat ang boto ng 3 kandidato ng oposisyon kay Juan Miguel Zubiri na nagbitiw bilang senador noong 3 Agosto 2011. Ang gobernador sa ARMM nga si Zaldy Ampatuan miangkon nga gimando ni Arroyo nga ibalhin ang 3 nga mga kandidato sa oposisyon kay Juan Miguel Zubiri nga miluwat sa pagka-senador kaniadtong Agosto 3, 2011. Inamin rin ni Ampatuan na ang kanyang ama ay tumanggap ng suhol mula kay Mike Arroyo noong 2007 halalan. Giangkon usab ni Ampatuan nga ang iyang amahan nakadawat suhol gikan ni Mike Arroyo kaniadtong 2007 nga eleksyon. Noong 2011, ang dating supervisor ng halalan sa Maguindanao noong 2007 na si Lintang Bedol ay umamin sa nangyaring pandaraya noong 2007 halalan. Niadtong 2011, ang kanhi superbisor sa eleksyon sa Maguindanao kaniadtong 2007 Lintang Bedol miangkon nga nanikas sa 2007 nga eleksyon. Ayon kay Bedol, ang mga pekeng balota at mga election return ay dinala mula sa Maynila at ang dating COMELEC chair na si Benjamin Abalos at mga Comelec commissioner Nicodemo Ferrer at Rene Sarmiento ay nagpunta sa General Santos City upang i-authenticate ang mga pekeng election return para sa mga iba't ibang bayan sa Maguindano. Pinauyon kay Bedol, ang mga peke nga balota ug pagbalik sa eleksyon gidala gikan sa Maynila ug kanhing COMELEC chairman Benjamin Abalos ug mga komisyonado sa Comelec nga si Nicodemo Ferrer ug Rene Sarmiento miadto sa General Santos City aron mapatunayan ang mga peke nga pagbalik sa eleksyon alang sa lainlaing mga lungsod sa Maguindano. Iniulat ng New York Post noong 2009 na si Gloria Macapagal-Arroyo ay gumastos ng $20,000 sa Le Cirque para sa isang hapunan kasama ng kanyang delegasyon habang dumadalaw sa Estados Unidos. Nagtaho sa New York Post sa 2009, Gloria Macapagal-Arroyo nga mogahin og $ 20,000 ngadto sa Le Cirque alang sa usa ka panihapon uban sa iyang delegasyon samtang pagbisita sa Estados Unidos. Si Arroyo ay iniulat na nag-order ng mga mamahaling wine, steak at lobster. Si Arroyo gikataho nga nag-order sa mahal nga alak, steaks ug lobsters. Si Arroyo ay inakusahan ng paglipat ng mga pondo ng pambansang lotto na nagkakahalagang 366 milyon para sa pansariling paggamit. Giakusahan si Arroyo nga gibalhin ang nasudnon nga pondo sa lottery nga nagkantidad og 366 milyon alang sa personal nga paggamit. Si Arroyo ay tumakbo at nahalal ng tatlong beses (2010, 2013 at 2016) bilang kinatawan ng ikalawang distrito ng Pampanga. Midagan si Arroyo ug napili sa tulo ka beses (2010, 2013 ug 2016) isip representante sa ikaduhang distrito sa Pampanga. Si Arroyo ay dinakip sa St. Luke's Medical Center sa Taguig noong 18 Nobyembre 2011 pagkatapos sampahan ng kaso para sa pagsabotahe ng halalan noong 2007 ng COMELEC. Si Arroyo gidakup sa St. Luke's Medical Center sa Taguig kaniadtong Nobyembre 18, 2011 pagkahuman nahulog sa kaso alang sa sabotage sa eleksyon sa COMELEC sa 2007. Si Arroyo ay inilipat sa Veterans Memorial Medical Center sa Quezon City noong 9 Disyembre 2011. Si Arroyo gibalhin sa Veterans Memorial Medical Center sa Quezon City kaniadtong Disyembre 9, 2011. Si Arroyo ay pinalaya pagpagkatapos magpiyansa noong 25 Hulyo 2012. Gipagawas si Arroyo matapos ang piyansa kaniadtong Hulyo 25, 2012. Si Arroyo ay muling dinakip pagkatapos sampahan ng kasong pandarambong ng 366 milyong pisong pondo ng pambansang lotto upang pondohan ang kanyang pangangampanya. Si Arroyo gidakop usab human gipasanginlang nanglungkab sa 366 milyones ka pesos nga nasyonal nga pondo sa loterya aron pondohan ang iyang pagpangampanya. Si Benigno Simeon Cojuangco Aquino, III (ipinanganak noong Pebrero 8, 1960) higit na kilala sa palayaw na Noynoy Aquino o sa tawag na P-Noy ay ang ika-15 Pangulo ng Republika ng Pilipinas (Hunyo 30, 2010 hanggang Hunyo 30, 2016). Si Benigno Simeon Cojuangco Aquino III (natawo sa Pebrero 8, 1960) mas nailhan sa angga nga Noynoy Aquino o tawag P-Noy ang ika-15 nga Presidente sa Republika sa Pilipinas (Hunyo 30, 2010 ngadto sa Hunyo 30, 2016 ). Ipinanganak sa Maynila, natapos ni Aquino ang kaniyang Batsilyer sa Sining na Dalubhasa sa Ekonomiks mula sa Pamantasang Ateneo de Manila noong 1981, at sumama sa kaniyang pamilya nang ipatapon ng pamahalaang Marcos ang mga ito sa Estados Unidos. Natawo sa Manila , natapos ni Aquino ang iyang Bachelor of Arts in Economics gikan sa University of Ateneo de Manila kaniadtong 1981, ug mikuyog sa iyang pamilya sa dihang gipalagpot sila sa gobyerno ni Marcos sa Estados Unidos . Bumalik siya sa Pilipinas noong 1983 pagkatapos ang pagpaslang sa kaniyang ama at humawak ng ilang mga posisyon sa pribadong sektor. Nibalik siya sa Pilipinas kaniadtong 1983 pagkahuman sa pagpatay sa iyang amahan ug naghupot daghang mga posisyon sa pribadong sektor. Noong 1998, nahalal siya b’lang Kinatawan ng ika-2 Distrito ng lalawigan ng Tarlac. Kaniadtong 1998, napili siya nga Representante sa ika-2 nga Distrito sa lalawigan sa Tarlac . Siya ang ikaapat na henerasyon ng mga politiko sa kanilang pamilya: ang kaniyang lolo sa tuhod, si Servillano "Mianong" Aquino, ay naglingkod b’lang delegado sa Kapulungan ng Malolos; ang kaniyang lolo, si Benigno Aquino, Sr., ay naglingkod b’lang Tagapagsalita ng Mababang Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas mula noong 1943 hanggang 1944; at ang kanyang mga magulang na sina dating Pangulong Corazon Aquino at Senador Benigno "Ninoy" Aquino, Jr. Kasapi si Aquino ng Partido Liberal ng Pilipinas. Siya ang ika-upat nga henerasyon sa mga politiko sa iyang pamilya: ang iyang apohan sa tuhod nga si Servillano "Mianong" Aquino , nagsilbing delegado sa House of Malolos ; iyang lolo, Benigno Aquino, Sr. , nagsilbi nga Speaker sa House of Representatives sa Pilipinas gikan 1943 hangtod 1944; ug ang iyang mga ginikanan, kanhi Presidente Corazon Aquino ug Senador Benigno "Ninoy" Aquino, Jr. Si Aquino usa ka membro sa Liberal Party sa Pilipinas . Si Aquino ang kauna-unahang pangulo ng Pilipinas na binata at wala pang anak. Si Aquino ang unang pangulo sa Pilipinas nga bata ug walay anak. Dating kasintahan ni Aquino si Shalani Soledad, isang konsehal sa lungsod ng Valenzuela at pamangkin ni dating senador Francisco Tatad. Ang kasintahan ni Aquino nga si Shalani Soledad , usa ka konsehal sa lungsod sa Valenzuela ug pag-umangkon ni kanhi senador Francisco Tatad . Noong Nobyembre 2010, kinumpirma ni Aquino na naghiwalay na sila ni Soledad. Kaniadtong Nobyembre 2010, gikumpirma ni Aquino nga gibulag nila si Soledad. Dati niya ring sinuyo si Korina Sanchez, Bernadette Sembrano, at Liz Uy. Naminyo usab siya kaniadto nga si Korina Sanchez , Bernadette Sembrano , ug Liz Uy . Si Aquino ay nahalal sa Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas noong 1998 b’lang kinatawan ng ikalawang distrito ng Tarlac. Gipili si Aquino sa House of Representative sa Pilipinas kaniadtong 1998 isip representante sa ikaduhang distrito sa Tarlac. Siya ay muling nahalal noong 2001 at 2004 at nagsilbing kinatawan hanggang 2007. Napili siya nga napili kaniadtong 2001 ug 2004 ug nagsilbi nga representante hangtod 2007. Dahil sa limitasyon ng termino, hindi na siya makakatakbong muli sa halalan ng kinatawan. Tungod sa termino nga mga pagdili, dili na siya makadagan alang sa re-election. Si Aquino ay tumakbo at nahalal sa Senado noong 2007. Nagdagan si Aquino ug napili sa Senado kaniadtong 2007. Siya ang ikaanim na pinakamataas na nakuhang boto sa mga 37 kandidato para sa 12 bakanteng upuan ng senado. Siya ang ika-unom nga labing taas nga napili nga kandidato sa 37 nga mga kandidato alang sa 12 nga bakante nga pwesto sa Senado Si Noynoy Aquino habang inihahalal bilang Pangulong-halal ng Pilipinas ni Senador Juan Ponce Enrile at Kongresista Prospero Nograles sa Batasang Pambansa, Lungsod Quezon noong 9 Hunyo 2010. Si Noynoy Aquino napili nga Presidente sa Pilipinas nila Senador Juan Ponce Enrile ug Congressman Prospero Nograles sa National Law Center , Quezon City kaniadtong Hunyo 9, 2010. Pagkatapos ng kamatayan ng kaniyang inang si Corazon Aquino noong 1 Agosto 2009, maraming mga tao ang tumawag kay Noynoy upang tumakbo sa halalan ng pagkapangulo kab’lang ang Noynoy Aquino for President Movement (NAPM) na kampanya sa buong bansa upang lumikom ng 1 milyong lagda upang hikayatin si Aquino na tumakbo sa halalan ng pagkapangulo. Pagkahuman sa pagkamatay sa iyang inahan nga si Corazon Aquino kaniadtong Agosto 1, 2009, daghang mga tawo ang nanawagan kay Noynoy nga magpadagan sa pagkapili sa presidente pagsunod sa Noynoy Aquino alang sa Presidente Movement (NAPM) sa tibuuk nasud nga kampanya aron magtigum og 1 milyon nga pirma aron madasig Aquino nga midagan pagka-presidente sa pagkapresidente. Bago nito noong 26 Nobyembre 2008, hinalal ng partido Liberal si Mar Roxas bilang pangulo ng partido at standard-bearer ng partido para sa halalan ng pagkapangulo sa darating na 2010 halalan ng pagkapangulo. Sayo kaniadtong Nobyembre 26, 2008, gipuli sa Liberal party si Mar Roxasisip presidente sa partido ug standard nga tigdala sa partido alang sa eleksyon sa presidente sa umaabot nga 2010 nga eleksyon sa presidente. Dahil sa malakas na pagsuporta kay Noynoy b’lang kandidato ng partido Liberal para sa pagkapangulo, inihayag ni Mar Roxas noong 1 Setyembre 2009 na aatras na siya b’lang kandidato ng pagkapangulo ng partido at inihayag ang kaniyang suporta sa pagtakbo ni Noynoy. Uban sa kusganong suporta ni Noynoy ingon kandidato sa partido sa Liberal, gipahibalo ni Mar Roxas kaniadtong Septyembre 1, 2009 nga siya nagretiro isip kandidato sa pagkapresidente sa partido ug gipahibalo ang iyang suporta sa pagdagan ni Noynoy. Tumakbo at nagwagi si Aquino sa halalang Pagkapangulo noong 2010 at nakakuha ng 15,208,678 na boto. Midagan si Aquino ug nidaog ang eleksyon sa pagka-Presidente kaniadtong 2010 ug nakadaog 15,208,678 boto. Noong 9 Hunyo 2010, naiproklama na si Noynoy b’lang Pangulo ng Pilipinas kasama si Jejomar Binay b’lang Pangalawang Pangulo ng Pilipinas. Kaniadtong Hunyo 9, 2010, si Noynoy giproklama isip Presidente sa Pilipinas kauban si Jejomar Binay isip Bise Presidente sa Pilipinas . Sila ay naiproklama sa Batasang Pambansa, Quezon City, Kongreso ng Pilipinas. Giproklamar sila sa National Law , Quezon City , Kongreso sa Pilipinas . Sa ilalim ng pamumuno ni Noynoy Aquino, ang rate ng paglago ng GDP ng Pilipinas noong 2012 ay 6.8 porsiyento na sinasabing ikalawang pinakamataas sa Asya. Ubos sa pamunuan ni Noynoy Aquino, ang pagtubo sa GDPsa Pilipinas kaniadtong 2012 adunay 6.8 porsyento nga giingon nga ikaduha nga labing kataas sa Asya. Ang Fitch Ratings ay nagtaas ng Pilipinas sa "BBB-" with a stable outlook na unang pagkakataong ang Pilipinas ay nakatanggap ng gayong katayuan ng grado ng pamumuhunan sa Pilipinas. Ang Fitch Ratings gibayaw ang Pilipinas sa usa ka "BBB-" nga adunay lig-on nga panan-aw sa unang higayon nga nakadawat ang Pilipinas sa ingon nga kahimtang sa pamuhunan sa Pilipinas. Itinaas din ng World Economic Forum ang Pilipinas sa 10 punto sa itaas na kalahati ng ranggong pagiging kompetetibo nitong pandaigdigan sa unang pagkakataon sa kasaysayan ng Pilipinas. Gipataas usab sa World Economic Forum ang Pilipinas sa 10 puntos sa kinatas-an nga katunga sa global nga kompetisyon sa kalibutan sa unang higayon sa kasaysayan sa Pilipinas. Ang mga pagbuti sa ekonomiya ay sinasabing sanhi ng mga hakbang na isinasagawa ni Noynoy upang pataasin ang pagiging bukas ng pamahalaan at sugpuin ang korapsiyon na muling nagbigay ng pagtitiwalang internasyonal sa ekonomiya ng Pilipinas. Ang mga pag-uswag sa ekonomiya giingon nga tungod sa mga lakang nga gihimo ni Noynoy aron madugangan ang pagkabukas sa gobyerno ug pag-undang sa korapsyon nga naghatag usab pagsalig sa tibuuk nga ekonomiya sa Pilipinas. Gayunpaman, sinasabing ang mga mayayamang pamilya lamang ang nakinabang at nakikinabang sa pagbuti ng ekonomiya. Bisan pa, giingon nga ang mga adunahan nga pamilya nakabenepisyo ug nakabenepisyo gikan sa pag-ayo sa ekonomiya. Ang pagiging hindi pantay ng sahod sa pagitan ng mga mayayaman at mahihirap sa Pilipinas ay nananatiling mataas. Ang kawalay kawalay kaangayan taliwala sa adunahan ug kabus sa Pilipinas nagpabilin nga taas. Noong 2012, isinaad ng Forbes Asia na ang magkakasamang kayamanan ng 40 pinakamayamang pamilya sa Pilipinas ay lumago ng $13 bilyong dolyar noong 2010 hanggang 2011 sa $47.4 bilyon na pagtaas na 37.9 porsiyento. Niadtong 2012, gi-report sa Forbes Asia nga ang hiniusa nga katigayunan sa 40 nga adunahan nga mga pamilya sa Pilipinas mitubo $ 13 bilyon dolyar gikan 2010 hangtod 2011 nga adunay $ 47.4 bilyon nga pagtaas sa 37.9 porsyento. Ang pagtaas sa kayamanan ng mga pamilyang ito ay katumbas ng 76.5 bahagdan ng kabuuang pagtaas ng GDP ng Pilipinas sa panahong ito. Ang pagtaas sa katigayunan sa kini nga mga pamilya katumbas sa 76.5 porsyento sa tibuuk nga GDP sa Pilipinas niining panahon. Ang hindi pantay na sahod ng mga mamamayang Pilipino ang pinakamataas sa Asya. Ang us aka suholan sa mga lungsuranon sa Pilipinas labing taas sa Asya. Sa Thailand, ang kayamanan ng 40 mga mayayamang pamilya ay tumaas lamang ng 25 porsiyento sa 2012 samantalang sa Malaysia ay 3.7 porsiyento at sa Hapon ay 2.8 porsiyento lamang. Sa Thailand, ang yaman sa 40 ka mga adunahan nga pamilya misaka 25 porsyento lamang sa 2012 samtang sa Malaysia 3.7 porsyento ug sa Japan lang 2.8 porsyento. Noong 2013, ang rate ng paglago ng GDP ay 7.2 porsiyento mula 6.8 posiyento noong 2012 na ang pinakamalakas na dalawang taon ng paglago ng ekonomiya ng Pilipinas mula noong 1950. Niadtong 2013, ang rate sa pagtubo sa GDP mao ang 7.2 porsyento gikan sa 6.8 porsyento kaniadtong 2012, ang labing lig-on nga pag-uswag sa duha ka tuig nga ekonomiya sa Pilipinas sukad sa 1950. Nayon sa SWS Poll, ang kawalang trabaho sa Pilipinas ay tumaas mula 21.7 porsiyento (9.6 milyong katao) noong Setyembre 2013 sa 27.5 porsiyento (12.1 milyong katao) noong Disyembre 2013. Sumala sa SWS Poll, ang kawalay trabaho sa Pilipinas nadugangan gikan sa 21.7 porsyento (9.6 milyon nga mga tawo) kaniadtong Septyembre 2013 ngadto sa 27.5 porsyento (12.1 milyon nga mga tawo) kaniadtong Disyembre 2013. Si Aquino ang kauna-unahang pangulo ng Pilipinas na binata at wala pang anak. Si Aquino ang unang pangulo sa Pilipinas nga bata ug walay anak. Dating kasintahan ni Aquino si Shalani Soledad, isang konsehal sa lungsod ng Valenzuela at pamangkin ni dating senador Francisco Tatad. Ang kasintahan ni Aquino nga si Shalani Soledad , usa ka konsehal sa lungsod sa Valenzuela ug pag-umangkon ni kanhi senador Francisco Tatad . Noong Nobyembre 2010, kinumpirma ni Aquino na naghiwalay na sila ni Soledad. Dati niya ring sinuyo si Korina Sanchez, Bernadette Sembrano, Grace Lee at Liz Uy. Kaniadtong Nobyembre 2010, gikumpirma ni Aquino nga gibulag nila si Soledad. Naminyo usab siya kaniadto nga si Korina Sanchez , Bernadette Sembrano , Grace Lee ug Liz Uy . Mahilig si Aquino sa pamamaril (shooting) at bilyar, subalit sa kasalukuyan, ang paglalaro ng mga video game ang kanyang nagiging libangan dahil hindi na niya magawa ang dati niyang mga libangan. Hilig kaayo si Aquino sa pagpamusil ug mga bilyar , apan sa pagkakaron, ang pagdula sa mga dula sa video mao ang iyang libangan tungod kay wala na siya makahimo sa iyang nangaging mga libangan. Mahilig siya sa kasaysayan, at mahilig makinig ng mga musika. Siya nahigugma sa kasaysayan, ug sa pagpaminaw sa musika. Hindi umiinom ng mga alak si Aquino, subalit siya ay naninigarilyo, at umaming nakauubos siya ng hanggang sa tatlong pakete ng sigarilyo sa isang araw. Wala nag-inom si Aquino og alkohol, apan siya nanigarilyo, ug giangkon niya nga nag- ubus sa tulo ka mga pakete sa mga sigarilyo sa usa ka adlaw. Noong kampanya para sa pagkapangulo, ipinangako niya na ititigil niya ang paninigarilyo kapag siya ay nanalo sa halalan. Atol sa kampanya sa pagkapangulo, siya misaad nga mohunong sa pagpanabako sa higayon nga siya midaog sa eleksyon. Subalit, napagpasiyahan niyang hindi niya ititigil ang paninigarilyo, at sinabing maninigarilyo lang siya sa "tamang" panahon. Bisan pa, nakahukom siya nga dili siya mohunong sa pagpanabako, nga nag-ingon nga manigarilyo lamang siya sa "tama" nga oras. Si Rodrigo "Rody" Roa Duterte (ipinanganak noong Marso 28, 1945), kilala rin sa kanyang bansag na Digong, ay isang Pilipinong abogado at politiko na kasalakuyang naninilbihan b’lang ika-16 na Pangulo ng Pilipinas. Si Rodrigo "Rody" Roa Duterte (natawo sa Marso 28, 1945), nailhan usab sa iyang angga Digong , mao ang usa ka Filipino abogado ug politiko nga nag-alagad sa karon nga sa ika-16 sa mga Presidente sa Pilipinas . Siya ang unang naging pangulo na mula sa Mindanao. Siya ang una nga pangulo gikan sa Mindanao . Si Duterte ay isa sa mga pinakamatagal na nanilbihang alkalde sa Pilipinas at naging alkalde ng Lungsod ng Dabaw, isang urbanisadong lungsod sa kapuluan ng Mindanao nang pitong termino o mahigit 22 taon. Si Duterte usa sa labing dugay nga nagsilbi nga mayor sa Pilipinas ug nahimo na nga mayor sa Siyudad sa Dabaw , usa ka lungsod nga syudad sa syudad sa Mindanao kapuluan sa pito ka tuig o kapin sa 22 ka tuig. Nagsilbi rin siyang bise-alkalde at kongresista ng lungsod. Nagsilbi usab siya nga bise mayor ug kongresista sa lungsod. Si Duterte ay isinilang noong Marso 28, 1945, sa Maasin (na ngayon ay kabesera ng Timog Leyte ngunit dati ay bahagi ng insular na lalawigan ng Leyte sa Komonwelt ng Pilipinas). Natawo si Duterte kaniadtong Marso 28, 1945, sa Maasin (karon ang kapital sa South Leyte apan kaniadto bahin sa insular nga lalawigan sa Leyte sa Komonwelt sa Pilipinas). Ang ama niya na si Vicente G. Duterte ay isang abogadong Cebuano at ang kaniyang ina na si Soledad Roa, isang katutubo ng Cabadbaran, Agusan, ay isang guro at civic leader na Maranaw. Ang iyang amahan nga si Vicente G. Duterte usa ka abogado sa Cebuano ug ang iyang inahan nga si Soledad Roa, usa ka lumad nga taga-Cabadbaran, Agusan, usa ka magtutudlo sa Maranaw ug lider sa sibil. Ang ama ni Duterte na si Vicente, bago maging gobernador ng lalawigan ng (na dating hindi magkakahiwalay) na lalawigan ng Davao, ay naging akting meyor ng Danao, Cebu. Ang amahan ni Duterte nga si Vicente, sa wala pa nahimo nga gobernador sa probinsya sa (wala gilain) nga lalawigan sa Davao, nahimoÕg acting mayor sa Danao, Cebu. Mapa ng mga pinakasinasalitang wika sa bawat rehiyon sa Pilipinas. Mapa sa labing sinultian nga mga sinultian sa matag rehiyon sa Pilipinas. Isa ang Pilipinas sa mga bansang may pinakamaraming wika sa buong daigdig. Ang Pilipinas usa sa labing daghang nasod nga lahi sa kalibutan. Maliban sa pambansang wikang Filipino, kasama nang mahigit sa sandaang katutubong wika. Gawas lang sa nasyonal nga sinultian nga Pilipino , gilakip kini sobra sa usa ka gatos nga mga lumad nga pinulongan. Sinasalita rin ang mga wikang banyaga tulad ng Ingles, Mandarin, Fookien, Cantonese, Kastila, at Arabe. Usab gisulti langyaw nga mga pinulongan sama sa Iningles , Mandarin , Fookien , Cantonese , Espanyol , ug Arabiko . Ang mga katutubong wika sa Pilipinas ay napapaloob sa pamilya ng mga wika na kung tawagin ay mga wikang Austronesyo. Ang lumad nga pinulongan sa Pilipinas mao ang sa sulod sa pamilya sa mga pinulongan nga gitawag sa Austronesian pinulongan . Ang mga ito ay ang pangkat ng mga wika na ginagamit ng mga tao mula sa Tangway ng Malay hanggang sa mga watak-watak na pulo ng teritoryong Polynesia sa Karagatang Pasipiko. Kini ang mga grupo sa mga sinultian nga gisulti sa mga tawo gikan sa Malay Peninsula hangtod sa hilit nga mga isla sa teritoryo sa Polynesia sa Dagat Pasipiko . Tinatayang ito ang may pinakamalaking pamilya ng mga wika sa buong daigdig. Gibanabana nga adunay labing daghang pamilya nga mga sinultihan sa kalibutan. Datapwat mas maraming wika ang kasapi ng pamilyang ito kumpara sa ibang pamilya ng mga wika, maliliit lamang ang bilang na pangkalahatan ng mga taong gumagamit nito. Samtang ang mga miyembro sa kini nga pamilya adunay daghan nga mga sinultian kaysa sa ubang mga pamilya , gamay ra nga gidaghanon sa mga tawo ang kasagarang naggamit niini. Sa mga katutubong wika sa kapuluang Pilipinas, ang mga sumusunod ang pinakamalaki at malimit gamitin bilang pangunahing wika sa kaniya-kaniyang rehiyon sa bansa. Sa mga lumad nga sinultian sa mga isla sa Pilipinas , ang mga mosunud mao ang labing kaylap nga gigamit nga mga sinultian sa tagsatagsa nga mga rehiyon sa nasud. Tagalog: Wikang batayan ng Filipino. Tinagalog : Sinultihan nga basehan sa Filipino. Pangunahing wika ng mga naninirahan sa katimugang bahagi ng Luzon. Ang panguna nga sinultian sa mga namuyo sa habagatang bahin sa Central Luzon. Sinasalita ng 24% ng kabuuang bilang ng mga Pilipino sa buong kapuluan. Gihatag kini sa 24% sa kinatibuk-ang ihap sa mga Pilipino sa tibuuk kapuluan. Ito rin ang pangunahing wika ng Pambansang Punong Rehiyon na siyang kabisera ng bansa. Kini usab ang panguna nga sinultian sa National Capital Region nga mao ang kapital sa nasud. Kilala rin sa tawag na "Iloko." Giila usab nga "Iloko." Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Hilagang Luzon lalo na sa kabuuan ng Rehiyon I at Rehiyon II, at ilang bahagi ng Rehiyon III. Ang mga nag-unang mga pinulongan sa mga namuyo sa Northern Luzon labi na sa tibuuk nga Rehiyon I ug Rehiyon II, ug pipila ka mga bahin sa Rehiyon III. Ang pinakakilala at pinakamalawig na wikang "Bisaya." Ang labing nailhan ug sikat nga "Bisaya nga sinultian." Pangunahing wika ng lalawigan ng Cebu, Silangang Negros, Bohol, Leyte, Timog Leyte, at malaking bahagi ng Mindanao. Ang panguna nga mga sinultian sa mga lalawigan sa Sugbo , Eastern Negros , Bohol , Leyte , South Leyte , ug dagkong mga bahin sa Mindanao . Tinatayang sinasalita ng 27% ng kabuuang populasyon ng bansa. Hapit sa 27% sa kinatibuk-ang populasyon sa nasud ang gisulti. Hiligaynon: Isang wikang Bisaya na tinatawag ding Ilonggo batay sa pinakakilalang diyalekto nito mula sa Lungsod ng Iloilo. Hiligaynon : Usa ka pinulongang Bisaya nga gitawag usab nga Ilonggo base sa labing inila nga dayalekto nga gikan sa Lungsod sa Iloilo . Pangunahing wika ng Kanlurang Visayas lalo na sa Iloilo, Capiz, Guimaras, kabuuan ng Negros Occidental, at sa timog-silangang Mindanao tulad ng Lungsod ng Koronadal. Ang panguna nga mga sinultian sa Western Visayas labi na ang Iloilo , Capiz , Guimaras , ang tibuuk nga Negros Occidental , ug habagatan-sidlakang Mindanao sama sa Lungsod sa Koronadal . Waray: Isang wikang Bisaya na tinatawag ding Waray-Waray. Waray : Usa ka pinulongang Bisaya nga gitawag usab nga Waray-Waray. Pangunahing wika ng Silangang Visayas partikular sa buong pulo ng Samar, hilagang-silangang Leyte, at ilang bahagi ng Biliran. Ang mga sinultian sa Sidlakan sa Sidlakan partikular sa tibuuk isla sa Samar , amihanang- Leyte , ug pipila ka mga bahin sa Biliran . Sinasalita sa Lungsod ng Tacloban. Giingon sa Lungsod sa Tacloban . Kapampangan: Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Gitnang Luzon partikular na sa Pampanga, timog Tarlac, at iilang bahagi ng Bulacan at Bataan. Kapampangan : Ang panguna nga sinultian sa mga namuyo sa Central Luzon labi na sa Pampanga , habagatang Tarlac , ug pipila ka bahin sa Bulacan ug Bataan . Bikol: Pangunahing wika (lingua franca) ng mga naninirahan sa Tangway ng Bicol sa timog-silangang Luzon. Bicol : Ang panguna nga sinultian ( lingua franca ) sa mga molupyo sa Bicol Peninsula sa habagatang silangan nga Luzon. Sinasalita sa mga lungsod ng Naga at Legazpi. Nasayran sa mga lungsod sa Naga ug Legazpi . Pangasinan: Malimit ding tawagin sa maling pangalan na Panggalatok. Pangasinan : Kini usab kanunay nga gitawag sa sayup nga ngalan nga Potok. Isa sa mga pangunahing wika ng Lalawigan ng Pangasinan. Usa sa mga nag-unang mga pinulongan sa Lalawigan sa Pangasinan . Maranao: Isa sa mga pinakamalaking wika ng mga Moro. Meranao : Usa sa labing kadaghan nga sinultian sa Moors . Pangunahing sinasalita sa Lungsod ng Marawi at buong Lanao del Sur, at ilang bahagi ng Lanao del Norte. Gihisgutan kini sa Marawi City ug sa tibuok Lanao del Sur , ug pila ka bahin sa Lanao del Norte . Maguindanao: Isang pangunahing wika ng mga Moro at ng Autonomous Region of Muslim Mindanao. Sinasalita sa Lungsod ng Cotabato. Maguindanao : Usa ka sukaranang sinultian sa Moro ug Autonomous Region of Muslim Mindanao . Giingon sa syudad sa Cotabato . Kinaray-a: Isang wikang Bisaya. Antique : Usa ka Visayan pinulongan. Pangunahing sinasalita sa pulo ng Panay partikular sa Antique at ilang bahagi ng Lalawigan ng Capiz at Iloilo tulad ng Lungsod ng Passi. Sa panguna gipamulong sa isla sa Panay partikular sa Antique ug pipila ka mga bahin sa Capiz ug Iloilo Province sama sa Passi City . Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Ang nasudnon nga sinultian sa Pilipinas mao ang Filipino. Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika. Samtang gitikad, kinahanglan kini palambuon ug dugang nga mapauswag sa sukaranan sa mga naglungtad nga mga pinulongan sa Pilipinas ug sa ubang mga sinultian. Alinsunod sa tadhana ng batas at sang-ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng Kongreso, dapat magsagawa ng mga hakbangin ang Pamahalaan upang ibunsod at puspusang itaguyod ang paggamit ng Filipino bilang medium ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa sistemang pang-edukasyon. Nahiuyon sa mga probisyon sa balaod ug uyon sa pagkamapihigon sa Kongreso, ang Gobyerno kinahanglan maghimo mga lakang aron mapromisa ug aktibo nga mapauswag ang paggamit sa Filipino ingon medium sa opisyal nga komunikasyon ug ingon usa ka sinultian nga panudlo sa sistema sa edukasyon. Ukol sa layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at, hangga't walang ibang itinatadhana ang batas, Ingles. Alang sa katuyoan sa komunikasyon ug panudlo, ang mga opisyal nga sinultian sa Pilipinas nga Pilipino ug, gawas kung gihatag sa balaod, Ingles. Ang mga wikang panrehiyon ay pantulong na mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbi na pantulong na mga wikang panturo roon. Ang mga sinultian sa rehiyon ang mga opisyal nga sinultian sa rehiyon ug nagsilbi nga mga sinultian nga auxiliary didto. Dapat itaguyod ng kusa at opsiyonal ang Kastila at Arabic. Ang Espanya ug Arabiko kinahanglan i-promote sa boluntaryo ug kapilian. Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at Ingles, at dapat isalin sa mga pangunahing wikang panrehiyon, Arabic, at Kastila. Kini nga Konstitusyon ipahayag sa Filipino ug Ingles, ug ihubad sa mga nag-unang rehiyonal, Arabe, ug Espanyol nga sinultian. Dapat magtatag ng Kongreso ng isang komisyon ng wikang Pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng iba't ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa, maguugnay at magtataguyod ng mga pananaliksik sa Filipino at iba pang mga wika para sa kanilang pagpapaunlad, pagpapalaganap, at pagpapanatili. Ang Kongreso kinahanglan magtukod usa ka komisyon sa sinultian sa nasud nga gilangkuban sa mga representante sa lainlaing mga rehiyon ug disiplina nga nagpahigayon, nakig-coordinate ug nagpasiugda sa panukiduki sa Filipino ug uban pang mga pinulongan alang sa ilang kalamboan, pagsabwag, ug pagpreserba . Bahagi ng Pilipinas kung saan pangunahing sinasalita ang Tagalog. Bahagi ng Pilipinas kung saan pangunahing sinasalita ang Tagalog. Ang bawat kulay ay kumakatawan sa apat na sonang pandiyalekto: Pang-Hilaga, Gitna, Katimugan, at Marinduque. Ang bawat kulay ay kumakatawan sa apat na sonang pandiyalekto: Pang-Hilaga, Gitna, Katimugan, at Marinduque. Dagdag dito, ang Tagalog ay ginagamit bilang ikalawang wika sa kabuuan ng bansa. Dagdag dito, ang Tagalog ay ginagamit bilang ikalawang wika sa kabuuan ng bansa. Ang Wikang Tagalog , na kilala rin sa payak na pangalang Tagalog, ay isa sa mga pangunahing wika ng Pilipinas at sinasabing ito ang de facto ("sa katunayan") ngunit hindi de jure ("sa batas") na batayan na siyang pambansang Wikang Filipino (mula 1961 hanggang 1987: Pilipino). Ang Wikang Tagalog , nga nailhan usab nga tagalog sa Tagalog , usa sa mga mayor nga sinultian sa Pilipinas ug giangkon nga de facto ("sa tinuud") apan dili de jure ("sa balaod. ") nga basehanan diin mao ang nasyonal nga sinultian nga Pilipino (gikan 1961 hangtod 1987: Filipino ). Ito ang katutubong wika ng mga lalawigan sa Rehiyon IV (CALABARZON at MIMAROPA), ng Bulacan, at ng Kalakhang Maynila. Kini ang lumad nga pinulongan sa mga lalawigan sa Rehiyon IV ( CALABARZON ug MIMAROPA ), sa Bulacan , ug sa Dakong Manila . Ang wikang ito ay ginagamit din sa Hilagang Kapuluang Mariana, kung saan ang mga Pilipino ang pinakamalaking pangkat-etnolinguistico. Kini nga sinultian gigamit usab sa Northern Mariana Islands , diin ang mga Pilipino ang labing dako nga grupo nga etnolingguwistiko. Bilang isang pangunahing wika sa Pilipinas, ang karaniwan at pamantayang anyo nito ang pangunahing wika sa pambansang telebisyon at radyo, bagaman halos nasa Ingles ang buong kayarian ng mga pahayagan. Ingon usa ka mahinungdanong sinultihan sa Pilipinas, ang sagad ug sukaranan nga porma niini mao ang panguna nga sinultian sa nasyonal nga telebisyon ug radyo, bisan kung hapit tanan nga mga publikasyon sa Ingles naa sa Ingles . Bilang Filipino, kasama ang Ingles, isa ang Tagalog sa kasamang-opisyal at tanging pambansang wika sa Pilipinas. Isip Pilipino, kauban sa English, ang Tagalog usa sa opisyal ug bugtong nasudnon nga sinultian sa Pilipinas. Malawak na ginagamit ang Tagalog bilang lingua franca o "pangkaraniwang wika" sa buong bansa, at sa mga pamayanang Pilipino na nasa labas ng Pilipinas. Ang Tagalog kaylap nga gigamit ingon usa ka lingua francao "komon nga sinultian" sa tibuuk nasud, ug sa mga komunidad nga Pilipino sa gawas sa Pilipinas. Subalit, habang kalat ang Tagalog sa maraming mga larangan, higit na laganap ang Ingles, sa iba't ibang antas ng katatasan, sa mga larangan ng pamahalaan at kalakalan. Bisan pa, tungod kay ang Tagalog kaylap sa daghang mga lugar, ang Ingles labi ka kaylap, sa lainlaing lebel sa pagsulti, sa natad sa gobyerno ug patigayon. Tinatawag na mananagalog o mananalita ang isang may mataas, may kahusayan, at kaalaman sa pananagalog. Gitawag mananagalog o mamumulong adunay usa ka hataas nga, uban sa kahanas, ug kahibalo pananagalog. Kaugnay ng iba pang mga wika sa Pilipinas, ang Wikang Tagalog, gaya ng mga wika sa Bikol, Ilokano, mga wika sa Kabisayaan, at Kapampangan, at mayroon ding kaugnayan sa iba pang mga wikang Austronesyo, gaya ng Wikang Indones, Hawayano at Malagasy. Sa kaangtanan sa ubang mga sinultihan sa Pilipinas, ang wikang Tagalog, sama sa Bikol , Ilokano , mga sinultian sa Visas , ug Kapampangan , ug may kalabutan usab sa ubang mga lengguwahe sa Australia , sama sa Indonesian , Hungarian ug Malagasy . Ang salitang Tagalog ay hinango sa salitang taga-ilog, galing sa unlaping taga- na nangangahulugang "katutubo ng" na idinagdag sa harap ng salitang ilog o "Naloy" (Tagal), kaya't may ibig sabihing "mga taong nagbuhat sa matandang Kabihasnan o sa Daluyan ng Tubig. Ang pulong mao ang nakuha gikan sa sa Tagalog nga pulong gikan sa suba , gikan sa prefix nga pre- paagi " grassroots " dugang sa atubangan sa pulong nga suba o "Naloy" (Duration), sa ingon nagkahulogang "mikunsad gikan sa karaang sibilisasyon. Walang mga halimbawang kasulatan ng orihinal na Tagalog bago dumating ang mga Kastila. Sinasabi ng ilan na marahil sinunog ng mga unang paring Kastila ang mga ito, dahil sinasabi ring masademonyo ang mga halimbawang ito. WalaÕy mga pananglitan sa mga teksto sa orihinal nga Tagalog sa wala pa miabot ang mga Espanyol, ug ang uban nag-ingon nga ang unang mga pari nga Espanyol tingali nagsunog niini, tungod kay kini nga mga pananglitan mga demonyo usab. Ang Doctrina Cristiana (Doktrinang Kristiyano) ang pinakaunang aklat na naisulat sa Tagalog, na inakdaan noong 1593. Ang Doctrina Cristiana (Kristohanong Doktrina) mao ang unang basahon nga gisulat sa Tagalog, nga gipasiugdahan didto sa 1593. Nakasulat ito sa Kastila at dalawang uri sa Tagalog: nakasulat ang una Baybayin habang ang sa mga titik ng Latin naman ang isa. Gisulat sa Espanyol ug Tinagalog sa duha ka matang: ang unang gisulat Coast samtang ang mga sulat sa Latin mao ang usa. Pinaniniwalaang hinango rin ang Tagalog mula sa salitang taga-irog dahil kilala ang pangkat ng mga kayumangging ito sa pag-irog sa sinisintang kabiyak at sa pagiging tapat din sa pakikipag-ugnayan sa pinili niyang makakasama sa buhay. Ang Tagalog usab gituohan nga gigikanan sa mga pulong nga gigikanan tungod kay ang grupo sa mga brown nga tawo nailhan tungod sa ilang pagsuporta sa mapang-abuso nga kapikas ug usab sa pagkamatinuud sa ilang mga relasyon sa mga nagpili nga mabuhi. Batay ito sa isang nakaraang kaganapan, noong may higit pang katinuan at takot sa Diyos ang mga tao. Kini gibase sa usa ka miaging panghitabo, kung ang mga tawo mas nahibal-an ug nahadlok sa Dios . May kaugnayan ang salitang ito sa isang kasabihang Tagalog na "mahirap mamangka sa dalawang ilog (o irog). Kini nga pulong adunay kalabutan sa usa ka sanglitananTinagalog "lisud nga sakayan sa duha ka suba (o lakang ). Wala pang nailathalang aklat na nagsasabi kung gaano katanda ang wikang Tagalog, subalit may dokumento o kasulatang nakalimbag sa tanso na nagpapatunay na ang isang matandang uri ng wikang pinagmulan ng wikang Tagalog ay umiiral at ginagamit na mahigit sa isang libong taon nang nakalipas. Walay wala mamantala nga basahon an kon sa unsang paagi ang panuigon sa sa Tagalog nga pinulongan, apan uban sa mga dokumento o dokumento nga gipatik sa tumbaga pagsulay nga usa ka tigulang nga matang sa pinulongan gigikanan sa pinulongan Tinagalog anaa ug gigamit sa usa ka libo ka tuig na ang milabay. Ito ang Inskripsiyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna ng taong 900 A.D., isang bagay na patuloy pang inuusisa at pinag-aaralan ng mga nagdalubhasa sa wika. Kini mao ang inskripsiyon nga Binatbat Bronze Lagunasa tuig 900 , usa ka butang nga nagpadayon sa pagtuon ug pagtuon sa mga linggwista. Ipinapalagay na sangay na kauri ng wikang Tagalog ang iba pang mga katutubong wika sa Pilipinas, at patuloy pa ring ginagamit ang mga ito sa bawat rehiyon at mga lalawigan ng bansa. Gihunahuna nga kini usa ka sanga sa sinultian nga Tagalog sa ubang mga lumad nga pinulongan sa Pilipinas, ug padayon kini nga gigamit sa matag rehiyon ug lalawigan sa nasud. Nang dumagsa ang mga Kastila sa kapuluan ng bansang ito, nasumpungan nila na may kabihasnan na dito: na may wika, panulat na baybayin, at mga payak na lipunang may pinunong tinatawag na datu ng bawat pangkat o barangay. Sa pag-atake sa mga Espanyol sa arkipelago sa nasud, nahibal-an nila nga adunay sibilisasyon dinhi: nga adunay sinultian, penmanship, ug yano nga lider sa katilingban nga gitawag datu sa matag grupo o baryo. Sa pagtuturo ng mga dayuhan ng kanilang kaalaman mula sa Europa, nahubog ang kaisipan at kalinangan Pilipino sa kaisipang dayuhan, na nagpatuloy hanggang sa pagdagsa sa bansa ng mga Amerikano at mga Hapones sa paglipas ng mga panahon. Pinaagi sa pagtudlo sa mga langyaw sa ilang kasayuran gikan sa Europe , ang hunahuna ug kultura sa Pilipino nasulod sa hunahuna sa langyaw, nga nagpadayon hangtod sa pag-agaw sa mga Amerikano ug Hapon sa paglabay sa panahon. Sa kabila ng impluwensiyang ito, nakilala ang wikang Tagalog b’lang isang pambansang wika na nakalalamang sa ibang mga diyalekto, at naging higit din sa mga wikang Ingles at Kastila. Bisan pa sa kini nga impluwensya, ang pinulongang Tagalog naila ingon usa ka nasyonal nga sinultian nga labaw sa ubang mga diyalekto, ug nahimo pa nga English ug Spanish. Panitik ng baybaying Tagalog o ang alibata. Tagalog nga baybayon nga teksto o alibata. Sa kahabaan ng 333 taong pananakop ng mga Kastila sa Pilipinas, mayroong mga nasulat na mga pambalarila at mga talahuluganan ang Kastilang kaparian katulad ng Vocabulario de la Lengua Tagala ni Pedro de San Buenaventura , Vocabulario de la lengua tagala at Arte de la lengua tagala y manual tagalog para la administracion de los Santos Sacramentos . Sa 333 ka tuig nga pagsakop sa Espanya sa Pilipinas, ang klero sa Espanya nagsulat ng gramatika ug diksyonaryo sama ni Pedro de San Buenaventura 's Vocabulario de la Lengua , Vocabulario de la lengua compiler ug ang Art of the Letter ug Manwal alang sa Pagpangalagad sa Balaan nga Sakramento . Itinuturing ang makatang si Francisco Baltazar b’lang pinakamahusay na manunulat na Tagalog. Giisip nga magbabalak nga si Francisco Baltazar nga ang labing maayo nga magsusulat nga Tagalog . Ang Florante at Laura ang kaniyang pinakabantog na akda, na naisulat noong ika-19 daantaon. Ang Masterworks iyang labing bantog nga buhat, nga gisulat sa ika-19 nga siglo. Noong 1937, napili ng Surian ng Wikang Pambansa ang Tagalog bilang batayan ng pambansang wika ng Pilipinas. Niadtong 1937, gipili sa National Language Survey ang Tagalog nga nasyonal nga sinultian sa Pilipinas. Noong 1939, tinawag ni Pangulong Manuel L. Quezon ang Tagalog bilang ang Wikang Pambansa. Niadtong 1939, gitawag ni Presidente Manuel L. Quezon ang Tagalog nga Pinulongan nga Nasud . Noong 1959, muli itong pinangalanang Pilipino ni Jose Romero, ang Kalihim ng Edukasyon noon, upang mabigyan ang Tagalog ng isa pambansang tatak at diwa, sa halip na pangpangkat-etniko lamang. Niadtong 1959, si Jose Romero, ang kaniadto Kalihim sa Edukasyon, gipalitan ang ngalan sa Pilipinas aron hatagan ang Tagalog nga usa ka nasyonal nga marka ug espiritu, imbis usa ka etnikong grupo. Subalit hindi nagresulta ang pagpapalit ng pangalan ng Tagalog sa pagtanggap, sa diwang nakadarama, ng mga hindi Tagalog, partikular na ang mga Sebwano, na hindi sumang-ayon sa pagkakapili ng Tagalog b’lang wikang pambansa. Bisan pa, ang pagbag-o sa ngalan sa Tagalog dili miresulta sa pagdawat, sa kahulugan, sa dili mga Tagalog , labi na ang Sebans , nga dili mouyon sa pagpili sa Tagalog ingon usa ka nasyonal nga sinultian. Noong 1971, muling binalikan an paksang pangwikang ito, at may isang kinalabasang kasunduan Ñ isang gawing "unibersalista" sa pagkakaroon ng wikang pambansa, na tatawaging Filipino, sa halip na Pilipino. Sa 1971, kini nga hilisgutan giusab pag-usab, ug usa ka kasabutan ang naabot - usa ka "universalistiko" nga pamaagi sa pagbaton usa ka nasyonal nga sinultian, nga tawgon nga Pilipino , imbis nga Pilipino . Nang ibalangkasa ang bagong konstitusyon ng 1987, tinawag na Filipino ang wikang pambansa. Sa paglabay sa bag-ong konstitusyon sa 1987, ang nasyonal nga sinultian gitawag nga Filipino. Nilahad ng konstitusyon na habang umuunlad at nagbabago ang wikang Filipino, lalo pa itong pauunlarin at pagyayamanin batay sa buhay na mga wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika. Ang konstitusyon nag-ingon nga samtang ang sinultian nga Pilipino nag-uswag ug nagbag-o, kini dugang nga naugmad ug gipauswag pinasukad sa naglungtad nga mga pinulongan sa Pilipinas ug uban pang mga sinultian. Ginagamit ang Tagalog bilang lingua franca o "pangkaraniwang wika" sa Pilipinas, subalit ang Ingles ang ginagamit sa mga paaralan at sa pangkalakalan, pati na rin sa bugkos ng pamahalaan. Ang Tagalog gigamit ingon lingua franca o "komon nga sinultian" sa Pilipinas , apan ang Ingles gigamit sa mga eskuylahan ug sa komersiyo, ingon usab sa mga gapos sa gobyerno. Isa ang wikang Tagalog sa una at may mataas na uri ng wika sa kapuluang Pilipinas. Ang Tagalog usa sa labing una ug labing kaylap nga sinultian nga mga sinultian sa mga isla sa Pilipinas. Isa sa patunay ng kagulangan o katandaan nito ang lathalaing Kasulatang Limbag sa Tanso-laguna , na bagama't may pagkakaiba ang anyo sa kasalukuyang Tagalog, may patunay na ito nga ang inang wika ng makabagong Tagalog sa Pilipinas. Usa sa mga pamatuod sa gigikanan o karaan niini mao ang pagpatik sa Bibliya sa Brass-Lagoon , bisan sa modernong porma sa Tagalog, adunay ebidensya nga kini ang sinultian nga sinultian sa modernong Tagalog sa Pilipinas. Nagpayabong at nagpayaman sa wikang Tagalog ang lawig ng panahon ng pakikipag-ugnayan ng kabihasnang tagalog sa iba't ibang lahi ng mga taong nakarating sa kapuluan ng Pilipinas. Giayo ug gipalambo sa Tagalog ang panahon sa lingguwistika sa pakigsulti sa Tagalog sa lainlaing lahi sa mga tawo nga nangabot sa arkipelago sa Pilipinas. Sa kasalukuyan, ang wikang Tagalog ang siyang kinikilalang pangkaraniwang wika, at ang pambansang wika ng Republika ng Pilipinas. Sa pagkakaron, ang wikang Tagalog ang labing naandan nga sinultian, ug nasudnon nga sinultian sa Republika sa Pilipinas . Kasunod nito ang mga wika ng bawat rehiyon ng bansa, katulad ng Hiligaynon. Gisundan niini ang mga sinultian sa matag rehiyon sa nasud, sama sa Hiligaynon. Sa kabila ng maraming anyo ng salitang Pilipino o iba't ibang dialekto, pangunahing wika pa rin ang Tagalog. Bisan pa sa daghang mga porma sa sinultian nga Pilipino o lainlaing mga diyalekto, ang Tagalog usa pa ka panguna nga sinultian. Naitakda sa Saligang Batas na ang Pamantayang Katawagan sa Pambansang Wika ng Pilipinas ay Filipino na nakabatay sa lumang anyo nito na Tagalog. Gipunting sa Konstitusyon nga ang Standard nga Pinulongan sa Nasudnon nga Pinulongan sa Pilipinas ang Pilipino base sa karaang porma nga Tagalog. Siya rin ang bagong Tagalog o Pilipino sa kasalukuyan. Siya usab ang bag-ong Tagalog o Pilipino nga karon. Isang wika sa Gitnang Pilipinas ang Tagalog na nasa loob ng mag-anak ng mga wikang Austronesyo. Ang Tagalog usa ka sinultian sa Central Philippines nga kabahin sa pamilya nga sinultian sa Australia . Kalapit na kamag-anak nito ng mga wikang sinasalita sa mga rehiyon ng Bikol at Kabisayaan, katulad ng Bikol. Kini kalabutan sa mga sinultian nga gisulti sa mga rehiyon sa Bikol ug Visayas , sama sa Bikol. Nagkaroon ng mahahalagang mga ambag sa Tagalog ang mga wikang Kastila, Hapones, Arabe, Sanskrit, Matandang Malay. Ang Espanya , Hapon , Arabiko , Sanskrit , Mga Sinultian nga Daan nga daan nakahimo mga hinungdan nga kontribusyon sa Tagalog . Sumasakop ang "tahanang lupain" ng wikang Tagalog, o ang Katagalugan, lumabis-kumulang sa kalawakan ng gitna magpahanggang katimugang bahagi ng pulo ng Luzon. Ang pag-okupar sa "yutang natawhan" sa sinultian sa Tagalog, o ang Pinakaluma , naabut sa lapad nga tunga-tunga sa habagatang bahin sa isla sa Luzon. Winiwika rin ang Tagalog ng mga naninirahan sa mga kapuluan ng Lubang, Marinduque, at sa hilaga at silangang bahagi ng Mindoro at sa buong Palawan. Gihisgutan usab sa Tagalog ang mga namuyo sa mga isla sa Lubang , Marinduque , ug sa amihan ug silangang bahin sa Mindoroug sa tibuok Palawan. Tinatayang sinasalita ito ng may 64.3 milyong mga Pilipino, mga 96.4% ng bilang ng tao ng populasyong pangkabahayan 21.5 milyon, o 28.15% ng kabuoan ng populasyon ng Pilipinas, kung saan isa itong katutubong wika. Gibana-bana nga 64.3 milyon nga mga Pilipino ang nagsulti niini, mga 96.4% sa populasyon sa populasyon nga nagtrabaho 21.5 milyon, o 28.15% sa kinatibuk-ang populasyon sa Pilipinas, usa ka lumad nga sinultian. Matatagpuan ang mga nagsasalita ng Tagalog sa iba pang mga bahagi ng Pilipinas, maging sa lahat ng mga bahagi ng mundo, bagaman nakalaan lamang ang paggamit nito sa pakikipag-ugnayan sa pagitan ng mga pangkat etnikong Pilipino. Ang mga mamumulong sa Tagalog mahimong makit-an sa ubang mga bahin sa Pilipinas, ingon man usab sa tanan nga mga bahin sa kalibutan, bisan kung ang ilang paggamit limitado sa mga interaksiyon tali sa mga etnikong etnikong Pilipino . Ito ang ikaanim na pinakawiniwikang wika sa Estados Unidos na may higit sa isang milyong mga tagapagsalita. Kini ang ika-unom nga labing sinultian nga sinultian sa Estados Unidos nga adunay kapin sa usa ka milyon nga mamumulong. Sa Canada, winiwika ito ng 235,615 mga katao. Sa Canada , nagsulti 235,615 ka tawo. Itinalaga ang Tagalog bilang wikang opisyal sa unang saligang batas ng Pilipinas, ang Konstitusyon ng Biak-na-Bato ng 1897. Ang Tagalog gitudlo nga opisyal nga sinultian sa unang konstitusyon sa Pilipinas, ang Biak-na-Rock Constitution kaniadtong 1897. Noong 1935, itinalaga ng saligang batas ng Pilipinas ang Ingles at Kastila bilang mga opisyal na wika, subalit iniatas ang pagpapaunlad at pagaangkin ng isang karaniwang wikang pambansang batay sa isa sa mga buhay na mga katutubong wika. Niadtong 1935, ang konstitusyon sa Pilipinas ang nagtudlo sa Ingles ug Espanyol isip ang opisyal nga sinultian, apan nangayo sa pag-uswag ug pagkuha sa usa ka kasagaran nga nasyonal nga sinultian pinasukad sa usa sa mga buhing lumad nga sinultian. Pagkaraan ng pag-aaral at talakayan, pinili ng Surian ng Wikang Pambansa (isang komiteng binubuo ng pitong mga kasaping kumakatawan sa iba't ibang mga rehiyon ng Pilipinas) ang Tagalog bilang batayan ng pagpapaunlad at pagaangkin ng isang wikang pambansa ng Pilipinas. Pagkahuman sa pagtuon ug panaghisgot, ang National Language Survey (usa ka komite sa pito ka mga miyembro nga nagrepresentar sa lainlaing mga rehiyon sa Pilipinas) nga gipili ang Tagalog nga basehan sa pag-ugmad ug pag-angkon usa ka nasudnon nga nasud sa Pilipinas . Noong 30 Disyembre 1937, inihayag ni Pangulong Manuel L. Quezon ang pagkakapili ng wikang Tagalog bilang gagamiting batayan ng pagpapaunlad at pagaangkin ng isang Wikang Pambansa ng Pilipinas. Kaniadtong Disyembre 30, 1937, gipahibalo ni Presidente Manuel L. Quezon ang pagpili sa sinultian nga Tagalog ingon sukaranan alang sa pagpalambo ug pagkuha sa usa ka Nasudnon nga Pinulongan sa Pilipinas. Noong 1939, lumaong tinawag na Pilipino ang minumungkahing wikang pambansa. Niadtong 1939, ang gisugyot nga nasyonal nga sinultian una nga gitawag nga pinulongang Pilipino . Itinalaga ng saligang batas ng 1973 ng Pilipinas ang mga Pilipinong nakabatay sa Tagalog, kasama ng Ingles, b’lang isang wikang opisyal at nag-atas ng pagpapaunlad at pormal na paggamit ng isang karaniwang wikang pambansang tatawaging Filipino. Ang 1973 konstitusyon sa Pilipinas nagtudlo sa mga Pilipino nga nakabase sa Pilipino, lakip ang Ingles, ingon usa ka opisyal nga sinultian ug gimandoan ang pagpauswag ug pormal nga paggamit sa usa ka komon nga nasudnon nga sinultian nga gitawag nga Filipino . Itinakda ng konstitusyon ng 1987 ng Pilipinas ang Filipino b’lang wikang Pambansa, na nag-aatas na sa pagsulong nito, higit pa itong pauunlarin at pagyayamanin batay sa mga buhay na wika sa Pilipinas at iba pang mga wika. Ang konstitusyon sa 1987 sa Pilipinas nagbatbat sa pinulongang Pilipino nga ang nasudnon nga sinultian, nga nanginahanglan nga kini mapaayo, dugang nga mauswag ug pahimatuud sa basehan sa mga lumad nga sinultian sa Pilipinas ug uban pang mga sinultian. Bilang Filipino, itinuro ang Tagalog sa mga paaralan sa kabuuan ng Pilipinas. Ingon Pilipino, ang Tagalog gitudlo sa mga eskuylahan sa tibuuk Pilipinas. Sinsabing ito lamang ang isa mula sa 170 mga wikang Pilipinong opisyal na ginagamit sa mga paaralan at mga negosyo, bagaman isinasaad sa Artikulo XIV, Seksiyon 7 ng pang-1987 na Saligang Batas ng Pilipinas. Giingon nga usa ra ang 170 nga opisyal nga sinultian nga Pilipino nga gigamit sa mga eskuylahan ug negosyo, bisan kung ang Article XIV, Seksyon 7 sa 1987 Constitution sa Pilipinas. Ayon sa probisyon ng batas at kung mamarapatin ng Kongresong kailangan ito, magsasagawa ang Pamahalaan ng mga hakbang upang panimulan at panatilihin ang paggamit ng Filipino bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang isang wikang pangpagtuturo sa sistemang edukasyonal. Pinauyon sa mga probisyon sa balaod ug kung maaprubahan kini sa Kongreso, ang Gobyerno maghimo mga lakang aron masugdan ug mapadayon ang paggamit sa Filipino ingon medium sa opisyal nga komunikasyon ug ingon usa ka sinultian nga panudlo sa sistema sa edukasyon. Ang mga wikang panrehiyon ay mga katulong na wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbing mga katulong na midya ng pagtuturo doon. Ang mga rehiyonal nga sinultian ang mga opisyal nga katabang sa sinultian sa mga rehiyon ug magsilbi nga medium of instruction sa rehiyon. Nakaimpluwensiya rin ang iba pang mga wika sa Pilipinas, pangunahin na ang sa pamamagitan ng mga paglakbay-lipat ng mga mamamayan ng mga mananalita ng ganitong ibang mga wika mula sa mga lalawigan patungong Kalakhang Maynila. Ang ubang mga sinultian nakaimpluwensya usab sa Pilipinas , labi na pinaagi sa paglalin sa mga lungsuranon nga nagsulti sa ubang mga sinultian gikan sa mga probinsya padulong sa Greater Manila . Ang wikang Filipino o Tagalog na siyang ginagamit na pangungusap sa Maynila. Ang Filipino nga pinulongan Tinagalog o nga gigamit mga tudling-pulong sa Manila . Ito'y madalas na hinahaluan ng ibaÕt ibang mga panrehiyon na salita. Kanunay kini nga gisagol sa lainlaing mga pulong sa rehiyon. Ang Maynila na tumatayo bilang melting pot o ng iba' t ibang pangkat etnolinggwistiko ay tagpuan nga ng iba't ibang lahi sa ating bansa. Ang Manila nagbarug ingon usa ka matunaw nga kolono kanang lahi nga etniko nga mga grupo sa tinuud nga lahi sa mga nasud. Ang salitang Tagalog ng Maynila ay may pagka-orihinal dahil sa pagkasalig nito sa pamamaraan ng Tagalog Bulacan, madarama mo ang kasaysayan ng Pilipinas sa bawat pagbigkas ng mga salita sa wikang ito; bagama't nanghiram ito ng mga salita sa mga nagsidayong lahi, inari nang sarili ng mga Pilipino ang bawat dayong salita na ito sa pagbigkas ng wikaing ito; kaya naman naging gamit na ito sa lahat ng mga usapin o pangungusap. Ang pulong nga Tagalog sa Maynila adunay pagka-orihinal tungod sa pagsalig sa pamaagi sa Bulacan ng Tagalog, mabati nimo ang kasaysayan sa Pilipinas sa matag paglitok sa mga pulong sa kini nga sinultian; bisan kung nagpahulam kini sa mga pulong gikan sa nagtubo nga henerasyon, ang mga Pilipino adunay tag-iya sa matag langyaw nga pulong sa paglitok sa kini nga sinultian; busa kini gigamit sa tanan nga mga butang o mga tudling-pulong. May kabagalan ang pagbigkas ng Tagalog sa Maynila at patuloy na nahahaluan pa ito ng mga salitang banyaga. Ang paglitok sa Tagalog sa Manila hinay ug nagpadayon kini nga gilibug sa mga pulong nga langyaw. Kab’lang dito ang mga hiram na mga salita sa Kastila at Ingles ng mga Amerikano. Naglakip kini sa mga gipautang nga mga pulong sa Kinatsila ug Ingles sa mga Amerikano . Kadalasan, naipagkakasing-kahulugan na ang Taglish sa Tagalog Maynila dahil sa laganap na paghiram nito sa Ingles na mga salita. Kasagaran, kini mahimong hubaron ingonTaglish sa Tagalog Manila alang sa kaylap nga pagpanghulam sa mga pulong sa Ingles. Ito ang ipinalagay na pinakabatayan sa pagkakalikha ng salitang Pilipino na dating kilala sa katawagang "Filipino". Kini gituohan nga basehan sa pagmugna sa pulong nga Pilipino nga kaniadto nailhan nga pulong nga "Filipino". Bagama't may pagbabago ng pamamaraan sa Tagalog Maynila dahil sa mga dayong mga salita, nanatili ang standard tagalog o wastong pamantayan ng Tagalog sa palibot nito na nasa lalawigan ng Bulakan at sa Timog Katagalugan. Bisan kung nagbag-o ang sinultian nga langyaw sa Tagalog Manila tungod sa mga langyaw nga pulong, ang sagad nga Tagalog o tukma nga sukdanan sa Tagalog nagpabilin sa lalawigan sa Bulacan ug Southwest. Saklaw: Kalakhang Maynila, bahagi ng Kabite, kalapit na mga bayan ng Laguna, sa kanluran ng Pagsanjan, at mga lunduyang panlungsod (sentrong urbano) ng bansa. Sakup : Dakong Manila , bahin sa Kapitolyo , mga kasikbit nga mga lungsod sa Laguna , kasadpan sa Pagsanjan , ug mga nasud sa kasyudaran (sentro). Ang Tagalog ng Bataan at Zambales ay maitutulad sa Tagalog ng Maynila, bagama't madalas na nahahaluan ng Kapampangan at Pangasinan, pati na rin ang Ilokano, sa gawing kalapit ng Zambales sa Pampanga, Tarlac at Pangasinan. Ang Tagalog sa Bataan ug Zambales parehas sa Tagalog sa Maynila, bisan kung kini kanunay gisagol sa Kapampangan ug Pangasinan , ingon man Ilokano , sa kanait nga Zambales sa Pampanga, Tarlac ug Pangasinan. Saklaw: Bataan (maliban na ang hangganang hilagang-silangan malapit sa Pampanga), timugang bahagi ng Zambales at Lungsod ng Olongapo. Sakup : Bataan (gawas sa amihanan-sidlakan sa utlanan duol sa Pampanga ), habagatang bahin sa Zambales ug Olongapo City . Ang Tagalog ng Bulacan ay mayroong pagkamasalita kung ihahambing sa Tagalog ng Maynila. Ang Tagalog sa Bulacan adunay usa ka sinultihan kon itandi sa Tagalog sa Manila. Maraming salita sa wikaing Bulakenyo ay hindi nauunawaan sa Kalakhang Maynila. Daghang mga pulong sa Bulakenyo nga sinultian dili masabtan sa Greater Manila. Bukod pa rito, mabilis magsalita ang mga Bulakenyo dahil sa kahusayan nila sa pangungusap na may kaugnayan sa pamamaraan nila sa pananalumpati at pagtula. Dugang pa, ang mga Bulaknos paspas nga nagsulti tungod sa ilang kahanas sa tudling nga may kalabutan sa ilang mga pamaagi sa pagsulti ug paghula. Masasabing ang Tagalog Bulacan ay siyang tagalog "makata" na pinatunayan ng mga makakatang manunulat na sibol sa lalawigang ito. Giingon nga ang Bulacan Tagalog ang Tagalog nga "magbabalak" ingon nga gipamatud-an sa mga magbabalak nga magbabalak sa kini nga lalawigan. Sa paghahambing nito sa timog katagalugan, ang Tagalog Bulacan ay masasabing Tagalog Pampitagan dahil sa paraan ng pagpapahayag nito samantala ang Tagalog katimugan ay masasabing Tagalog ng Mambabatas dahil sa kabagsikan ng pagpapahayag nito ng mga panukala sa iba't ibang usapan. Sa pagtandi sa southern monsoon, ang Bulacan nga Tagalog giisip nga Tinuod nga Tagalog tungod sa paagi nga kini gipahayag samtang ang habagatang Tagalog mahimong giisip nga Tagalog sa Lehislatura tungod sa pagkamasukihon sa pagsugyot sa lainlaing mga sugyot. Ang Tagalog Maynila sa gawing hilaga nito ay usbong mula sa Tagalog Bulacan . Ang Tagalog Manila sa amihanan sa amihanan niini naggikan sa Bulacan Tagalog. Ang Batangas ay isa sa pinakamantandang anyo ng tagalog sa ating bansa na pinatunayan ng pagkakaugnay nito sa sinaunang pagbigkas na nakatala sa kasulatang tanso taong 822 A.D. o kilalang LCI (laguna copperplate inscriptions). Ang Batangas usa sa labing matahum nga porma sa Tagalog sa atong nasud ingon nga napamatud-an sa panag-uban sa karaang mga agianan nga gikan sa tumbaga nga mga kasulatan sa 822 o nailhan nga LCI (lagoon nga tumbaga sa mga plato nga tumbaga). Bahagyang mababanaag dito ang mga salitang buhat pa sa Sanskrit, Arabo, at Persian. Nagpakita kini nga mga pulong lamang gikan sa Sanskrit , Arabiko , ug Persian . Maykabilisan ang pagbigkas nito dala ng punto sa mga pangungusap nito na nagiging dahilan ng kaibahan ng himig nito sa wikain sa Maynila. Ang paglitok niini gipasabut pag-ayo sa mga tudling-pulong, nga nakapahimo sa iyang melody lahi sa gisulti sa Manila. Ang Tagalog ng Tanay-Paete ay pagbigkas na nahubog mula sa pinagsamang salita ng Tagalog at katutubong agta ng nasabing rehiyon. Ang Tagalog sa Tanay-Paete usa ka paglitok nga naporma gikan sa hiniusang Tagalog ug lumad nga mga pinulongan sa nasambit nga rehiyon. Ang punto o tono nito ay alon alon na sinusundan ng mga katagang "hane" at kapag tumutukoy ng pagiging kilala o tanyag ng isang tao o pangyayari ay may unlapi na "bang" sa unahan ng salita. Ang punto o tono mao ang usa ka balud nga gisundan sa mga pulong nga "hane" ug kung nagtumong sa pagkapopular o pagkapopular sa usa ka tawo o panghitabo adunay usa ka "bang" pasiuna sa pulong. May kaluwagan ang pananalita ng tanay-paete kung ihahambing sa may diin na pangungusap ng mga katagalugan sa timog. Kung itandi sa gibug-aton nga silot sa habagatang mga colds. Hanggang sa kasalukuyan ang pananalitang ito ay bahagyang mapupuna pa rin sa bahagi sa Pasig hanggang sa palibot na mga bayan ng Binangonan, Taytay, Angono at karugtong pang mga bayan nito na nasa lalawigan ng Rizal. Hangtod karon, kini nga pamahayag gamay nga gisaway sa lugar sa Pasig hangtod sa naglibot nga mga lungsod sa Binangonan, Taytay, Angono ug uban pang mga kalungsuran nga lungsod sa probinsya sa Rizal. Lahat ng mga bayan sa silangan ng Pagsanjan, Laguna, at lalawigan ng Rizal. Ang tanan nga mga lungsod sa silangan sa Pagsanjan , Laguna, ug lalawigan sa Rizal . Ang Tagalog sa pulo ng Marinduque ay nagpapakita ng pagsasama ng mga wikain sa Kabisayaan at kabikulan. Ang Tagalog sa isla sa Marinduque nagpakita sa pagsagol sa mga sinultihan sa Kabisay-an ug Bikos . Dahil dito, Karamihan sa mga tunay na Tagalog ay hindi makaunawa sa maraming pangungusap ng mga taong taga-Marinduque. Ingon usa ka sangputanan, kadaghanan sa mga katawhang Tagalog wala makasabut sa daghang mga tudling mga pulong sa mga tawo sa Marinduque. Masasabing 'di tunay na Tagalog ang salita sa Marinduque kundi isang wikain o diyalekto na may nakalalamang na mga salitang tagalog. Ang pulong sa Marinduque dili gyud Tagalog apan hinunoa usa ka diyalekto o diyalekto nga dunay mga pulong nga Tagalog. Isang anyo ng Tagalog ng Batangas na dinala ng mga nagsidayong mga taong batanggas sa nasabing pulo. Usa ka bersyon sa Tagalog nga Batangas nga gidala sa mga taga-isla nga nakaabut sa isla. Saklaw: pulo ng Mindoro, kapuluang Lubang, Nasugbu, Batangas Saklaw: pulo ng Mindoro, kapuluang Lubang, Nasugbu, Batangas Ang Tagalog sa "Cotabato City" sa Mindanao, ay saklaw rin sa "Lungsod ng Cotabato" sa lalawigan ng Maguindanao at Cotabato ang Tagalog rito ay puntong Maynilang Tagalog, noong mga panahong nakapangasawa ang mga taga Maguindanaonon na taga Maynila, ginagamit ng mga taga Cotabato City ang Tagalog sa kanilang mga katipan at asawa. Ang Tagalog sa "Cotabato City" sa Mindanao, nalakip usab sa "Cotabato City" sa probinsya sa Maguindanao ug Cotabato Tagalog dinhi usa ka sinultian nga Tagalog, sa usa ka panahon diin ang mga minyo nga mga taga-Manila Siudad mao ang Tagalog sa ilang mga hinigugma ug asawa. Noong mga tribo rin nang ibang Katagalogan sa Maynila ay nanirahan nang matagal bilang sa mga relihiyong Kristiyano sa nasasakupang ka Musliman. Sa susamang panahon ang ubang mga etnikong grupo sa lugar sa Manila nagpuyo sa kadugay nga mga relihiyon sa mga Muslim sa komunidad sa mga Muslim. Susulat sina Maria at Fulgencia kay Juan. Si Maria ug Fulgencia musulat kay Juan. Mag-aaral siya sa Maynila. Magtuon siya sa Manila. Magluto ka! Ikaw magluto! Tinatawag tayo ni Tatay. Gitawag kami ni Papa. May 21 ponema ang Tagalog: 16 katinig at limang patinig. Ang Tagalog adunay 21 ka ponema : 16 ka consonants ug lima ka bokales . Payak ang balangkas ng isang pantig, na nilalaman ng hindi bababa sa isang katinig, at isang patinig, maliban sa mga hiniram na salita tulad ng "trak" o "tsokolate". Ang outline sa usa ka syllable yano, nga adunay labing menos usa ka kaon, ug usa ka bokales, gawas sa mga hinulam nga mga pulong sama sa "trak" o "tsokolate". Nasa baba ang isang talaan ng mga katinig sa Tagalog. Sa ubos usa ka lista sa mga konsonante sa Tagalog. Walang hangin ang lahat ng mga katinig na pasara (stop consonant). Ang tanan nga mga consonants ( hunong nga mga consonants ) walaÕy hangin. Makikita naman sa lahat ng posisyon ang panlalamunang pailong (velar nasal), kasama ang unang bahagi ng isang salita. Makita diha sa tanan nga mga posisyon panlalamunang pailong ( velar ilong ), uban sa unang bahin sa usa ka pulong. Ponemiko ang diin sa Tagalog. Ang paghatag gibug-aton sa Tagalog. Nagkakaroon ng pangunahing diin sa huling pantig o penultimong pantig (pangalawa sa huli) ng isang salita. Adunay usa ka panguna nga paghatag gibug-aton sa katapusang syllable o ang pantig nga silaba (ikaduha nga ulahi) sa usa ka pulong. Kasama ng pangunahin o pangalawang diin ang pagpapahaba ng bigkas sa mga patning maliban na kung nasa dulo ng salita ang diin nito. Ang panguna o sekundaryong pagpasiugda nag-uban sa pagpadayon sa paglitok sa mga patch gawas kung ang paghatag gibug-aton sa pagtapos sa pulong. Mahalaga ang papel ng diin sa Tagalog: pinalilinaw nito ang mga salitang magkapareho ang baybay, ngunit magkaiba ang bigkas, tulad ng "tayo" (ako at ibang tao na magkakasama) at "tayo" (tumindig), na karaniwang sinusulat nang walang kudlit. Mahinungdanon ang papel sa paghatag gibug-aton sa Tagalog: kini nagtino sa mga pulong nga adunay parehas nga spelling, apan sa lainlaing mga paglitok, sama sa "kami" (ako ug ubang mga tawo nga magkasama) ug "tayo" (tindog), nga sa kasagaran gisulat nga walaÕy usa ka pulong. Ang impit sa dulo ng isang salita ay kadalasang nawawala kung ito'y nasa gitna ng pangungusap, lalo na sa Kamaynilaan. Ang pulong sa katapusan sa usa ka pulong kanunay nga nahanaw kung kini naa sa tungatunga sa usa ka tudling-pulong, labi na sa Espanyol. Ang patinig na sinusundan nito ay karaniwang pinahahaba. Ang bokales nga nauna niini kanunay nga molawig. Ngunit, sa ibang dialekto ay napapanatili ito. Bisan pa, sa ubang mga diyalekto nga gitipigan kini. Ang Sampung Utos ng Diyos sa Tagalog. Ang Napulo ka mga Sugo sa Dios sa Tagalog. Nananatiling isa ang panitikang pampananampalataya sa pinakamasiglang tagapag-ambag sa panitikang Tagalog. Ang hugot nga pagtuo nga literatura nagpabilin nga usa ka labing hinungdanon nga nagtampo sa literatura sa Tagalog . Noong 1970, isinalinwika ng Philippine Bible Society ang Bibliya patungong Tagalog, ang unang pagsasalinwika sa anumang mga wika sa Pilipinas. Niadtong 1970, gihubad sa Philippine Bible Society ang Bibliya sa Tagalog, ang una nga paghubad sa bisan unsang sinultian sa Pilipinas . Bago pa man ang Ikalawang Konsehong Batikano, may naipapamudmod nang mga pampintakasing mga lathalain na nasa Tagalog. Sa wala pa ang Ikaduha nga Konseho sa Batikano , pipila ka kataw-anan nga artikulo ang gimantala sa Tagalog. Sa kasalukuyan, may tatlong kumakalat na mga salinwikang Tagalog ng Banal na Bibliya. Karon, adunay tulo ka kaylap nga bersyon sa Holy Bible - ang Maayong Balita nga Bibliya. Inilabas ang huli noong taong 2000, ngunit dating naglabas ang mga Saksi ni Jehova ng isang haybrid na salinwika: ang Ang Biblia na ginamit para sa Matandang Tipan, habang ginamit naman ang Bagong Sinlibutang Salin para sa Bagong Tipan. Ang naulahi gipagawas kaniadtong 2000, apan ang mga Saksi ni Jehova kaniadto nagpagawas sa usa ka bersyon nga hybrid: ang Bibliya nga gigamit alang sa Daang Tugon , samtang ang Bag-ong Kalibutan nga Hubad alang sa Bag-ong Tugon gigamit . Nang pahintulutan ng Ikalawang Konsehong Batikano, (partikular na ang Sacrosanctum Concilium) ang pagsasalinwika ng mga pandaigdigang mga dasal patungo sa mga wikang bernakular, ang Catholic Bishops' Conference of the Philippines ang isa sa mga unang nagsalinwika ng Romanong Misal patungong Tagalog. Kung ang Ikaduha nga Konseho sa Vatican , (partikular ang Sacrosanctum Concilium ) nagtugot sa paghubad sa mga internasyonal nga mga pag-ampo ngadto sa mga dialectical nga wika , ang Catholic Bishops 'Conference of the Philippines usa sa mga unang maghuhubad sa Roman Misal sa Tagalog. Sa katunayan, nalathala ang Romanong Misal sa Tagalog noong mga kaagahan ng 1982, habang hindi pa nalalathala sa Ingles hanggang 1985. Sa tinuud, si Roman Misal gimantala sa Tagalog sa sayong mga oras sa 1982, sa wala pa gipatik sa Ingles hangtod sa 1985. Naglilimbag na ang mga Saksi ni Jehova ng panitikang Tagalog mga nasa maagang bahagi ng 1941 at tinatayang nilalathala naman ang Ang Bantayan (ang pangunahing magasin ng mga Saksi ni Jehova; The Watchtower sa Ingles) mula pa noong mga 1960. Ang mga Saksi ni Jehova nagpatik sa mga literatura sa Tagalog kaniadtong 1941 ug nagpatik sa Ang Bantayanang Torre (ang nag-unang magasin sa mga Saksi ni Jehova; Ang Ingles nga Bantayan ) sukad pa sa 1960. Kasalukuyang karaniwang pinapakawalan ang mga bagong labas kaalinsabay ng ibang mga wika, kabilang ang Tagalog. Ang mga bag-ong pagpagawas sagad nga gipagawas kauban ang uban nga mga sinultihan, lakip ang Tagalog. May ilan ring mga lathalain ang opisyal na websayt ng mga Saksi ni Jehovah sa Tagalog na makukuha mula sa Internet. Adunay usab pipila nga opisyal nga mga publikasyon sa mga Saksi ni Jehova sa Tagalog nga magamit sa Internet . Isang ganap na matatag na wika ang Tagalog, at may napakakakaunting mga pagbabago ang ginawa sa mga Katolikong salinwika ng Bibliya. Ang Tagalog usa ka bug-os nga natukod nga sinultian, ug diyutay ra nga mga pagbag-o ang nahimo sa mga hubad sa Bibliya sa Katoliko . Gayundin, dahil bata pa ang Protestantismo sa Pilipinas, mas ekumenikal ang gawi sa mga panalanging liturhikal. Ingon usab, sanglit ang Protestantismo sa Pilipinas bata pa, ang batasan sa mga pag-ampo nga liturhikanhon labi ka madasig. Nasa baba ang isang tsart ng Tagalog at dalawampung iba pang wikang Austronesyanno na naghahambing sa labintatlong mga salita. Sa ubos sa usa ka tsart sa Tagalog ug kawhaang ubang mga pinulongan sa Australia nga nagtandi sa napulo ug tolo ka mga pulong. Below is a chart of Tagalog and twenty other Austronesian languages comparing thirteen words. Sa ubos mao ang usa ka tsart sa Tagalog ug kaluhaan pa ka mga Austronesian nga sinultian nga nagtandi sa napulo ug tolo ka mga pulong. Ang Iloko (o Iluko, maaari ring Ilokano o Ilocano) ay isa sa mga pangunahing wika ng Pilipinas. Ang Iloko (o Iluko mahimo usab Ilokano o Ilocano ) mao ang usa sa mga mayor nga mga pinulongan sa Pilipinas . Ito ang wikang gamit (lingua franca) ng halos kabuuan ng Hilagang Luzon lalo na sa Rehiyon ng Ilocos, sa Lambak ng Cagayan at sa maraming bahagi ng Abra at Pangasinan. Kini ang lingua franca sa kadaghanan sa Northern Luzon labi na sa Ilocos Region , Cagayan Valley ug daghang bahin sa Abra ug Pangasinan . Marami ring mga nagsasalita ng Iloko sa Nueva Ecija, Tarlac, Mindoro at sa ilang lalawigan sa Mindanao. Adunay usab daghang mga mamumulong sa Iloko sa Nueva Ecija , Tarlac , Mindoro ug daghang mga probinsya sa Mindanao . Tinatayang may mahigit 9 milyong gumagamit ng wikang Iloko sa Pilipinas. Gibana-bana nga adunay kapin sa 9 milyon nga mga tiggamit sa mga pinulongan nga Iloko sa Pilipinas. Maraming bahagi ng mundo, kung saan nadako at namamalagi ang mga Ilokano, ang katatagpuan din ng malaking bahagdan ng mga nagsasalita ng Iloko katulad sa mga estado ng Hawaii at California sa Amerika. Daghang bahin sa kalibotan, nga mga bakak gipalapdan ug sa Ilocano , ang studded usab ang usa ka dako nga gidaghanon sa mga mamumulong Iloko susama sa mga estado sa Hawaii ug California sa Amerika . Ang katawagang "Iloko" at "Ilokano" ay walang kaibhan kung ang wikang Iloko ang tinutukoy. Ang mga termino nga "Iloko" ug "Ilokano" dili managsama kung gisulti ang Iloko nga sinultian. Ang tanging kaibahan nito ay ang wika o salita at ang taong gumagamit ng wika o ang katutubong nagsasalita. Ang bugtong kalainan mao ang sinultian o pulong ug ang tawo nga naggamit sa sinultihan o lumad nga mamumulong. Karaniwang Iloko o Iluko ang tawag sa wika o salita, at Ilokano o Ilocano naman sa mga tao. Kasagaran ang paglibog o pagsulti sa usa ka sinultian o pulong, ug ang Ilokano o Ilocano sa mga tawo. Tumulong sa pagpaganda ng artikulo sa pagdagdag ng mga sipi sa mga makakatiwalaang pinagmulan. Makatabang nga mapauswag ang artikulo pinaagi sa pagdugang mga kinutlo sa kasaligan nga gigikanan . Ang hindi matiyak na nilalaman ay maaaring mapagdudahan at matanggal. Ang walay kasiguroan nga mahimong gihagit ug gikuha. Pinagdududahan ang 'di-pagpanig ng artikulong ito. Magduhaduha sa 'neyutralidad sa niini nga artikulo. Ang wikang Ilocano ngayon, bukod sa gamit nito bilang lingua franca ng Hilagang Luzon, ay kinikilala rin bilang Heritage Language ng Estado ng Hawaii. Ang pinulongang Ilocano karon, gawas sa paggamit niini isip lingua franca sa Northern Luzon, giila usab nga Heritage Language of the State of Hawaii. Ito ay sa kadahilanang nakararami sa mga Filipino-Americans ay may dugong Ilocano at sa kadahilanan ding marami sa mga nauna nang sakada(mga Pilipinong nagpunta sa Amerika noong panahon ng pananakop) ay dugong Ilocano at hindi nakapagsasalita ng Tagalog. Tungod kini kay kadaghanan sa mga Pilipino-Amerikano adunay dugo nga Ilocano ug tungod usab sa kadaghanan sa mga nauna nga mga biktima (mga Pilipino nga mianhi sa Amerika sa panahon sa okupasyon) mga dugo nga Ilocano ug dili sinultolan ang Tagalog. Samakatuwid, mas nakararaming Filipino-Americans ang may lahing Ilocano at nakapagsasalita ng Ilocano, bagamat ang mga bagong henerasyon ngayon ay marunong kahit papano sa Tagalog. Tungod niini, daghang mga Pilipino-Amerikano ang mga kaliwat ni Ilocano ug nagsulti sa Ilocano, bisan kung ang bag-ong henerasyon karon fluent sa Tagalog. Idagdagpa diyan na sa loob ng libu-libong taon ay napayaman pa ang bokabularyo ng wikang ito. Pagdugang niana nga sa liboan ka mga tuig ang bokabularyo sa kini nga sinultian nagmauswagon. Sa katotohanan, tinatayang ang Iloco ang pinakamatandang wika sa Pilipinas at isa sa mga may pinakamayamang bokabularyo. Sa tinuud, gibanabana ang Iloco nga labing karaan nga sinultian sa Pilipinas ug usa sa mga labing adunahan nga bokabularyo. Sa katotohanan, sinasabi ng mga eksperto na ang wikang Iloco ay may kompletong bokabularyo bago pa dumating ang mga Kastila. Sa tinuud, giingon sa mga eksperto nga ang pinulongang Iloco adunay kompleto nga bokabularyo sa wala pa mag-abot ang mga Espanyol. Ngunit ito'y nawala dahil sa gahum ng wikang banyaga. Apan nawala kini tungod sa gahum sa langyaw nga sinultian. Tunay na mayaman ang wikang Iloco dahil may mga salita itong panumbas sa ibang dayuhang salita na hindi naman natutumbasan ng Tagalog, ang kinikilalang lingua franca raw ng Pilipinas. Ang wikang Iloco labi ka adunahan tungod kay kini adunay mga pulong nga susama sa ubang mga langyaw nga sinultian nga dili lumad sa Tagalog, ang giila nga lingua franca raw sa Pilipinas. Isa na diyan ay ang region, na tinatawag na rehiyon ng mga Tagalog, ngunit sa mga Ilocano ay deppaar. Ang usa sa mga niini mao ang rehiyon, nga gitawag nga rehiyon sa Tagalog, apan ang Ilocano deppaar. Sa Honululo ngayon ay may sinimulang layunin ang mga anak at kaapuapuhan ng mga naunang sagada. Sa Honululo karon ang mga bata ug mga kaliwatan sa una nga mga barbarian adunay katuyoan. Ito ay ang pagpapalawak ng salitang Ilocano at ang paghihikayat sa mga Ilocano sa Pilipinas na ito ay gamitin at ituro sa mga anak. Kini ang pagpalapad sa pulong nga Ilocano ug pag-awhag sa Ilocano sa Pilipinas nga gamiton ug itudlo kini sa mga bata. Nakita nilang nasa panganib ang wika dahil na rin sa propaganda ng mga Tagalista na naglalayong patayin ang lahat ng wika sa Pilipinas liban sa Tagalog. Nakita nila nga ang peligro sa pinulongan ingon sangputanan sa propaganda sa Taliban nga nagtinguha nga patyon ang tanan nga mga sinultian sa Pilipinas gawas sa Tagalog. Idagdag pa na ang wika ay itinuturo sa Unibersidad ng Hawaii bilang isang kurso. Idugang sa kana nga sinultian nga gitudlo sa University of Hawaii ingon nga kurso. Wala silang kurso para sa Tagalog. Wala silay kurso alang sa Tagalog. Ang Ilocano ang tanging Wika sa Pilipinas na kinikilala bilang Heritage Language sa Hawaii. Ang Ilocano mao ang bugtong sinultian sa Pilipinas nga giila ingon usa ka Heritage Language sa Hawaii . Tinataya ring may humigit-kumulang na 20 milyon native speakers ang Ilocano sa buong mundo. Gibanabana nga ang Ilocano adunay gibana-bana nga 20 milyon nga lumad nga mga mamumulong sa tibuuk kalibutan. Ang Wikang Sebwano ay isang wikang Awstronesyo na sinasalita sa Pilipinas ng humigit kumulang 33 milyong tao at nasa ilalim o kasapi ng pangkat ng mga wikang Bisaya. Ang mga Chinese Cebuano mao ang usa ka pinulongan Austronesian gisulti sa Pilipinas gibana-bana nga 33 milyon ka mga tawo, ug sa ilalum sa o sa mga sakop sa Visayan pinulongan . Ito ang may pinakamalaking bilang ng katutubong mananalita sa Pilipinas, kahit na ito ay hindi pormal na itinuturo sa mga paaralan at mga pamantasan. Kini adunay labing kadaghan nga lumad nga mga mamumulong sa Pilipinas, bisan kung dili kini pormal nga gitudlo sa mga eskuylahan ug unibersidad. Ito ang katutubong wika sa Gitnang Kabisayaan at sa ilang bahagi ng Mindanao. Kini usa ka lumad nga sinultian sa Central Visayas ug sa pipila ka bahin sa Mindanao . Nanggaling ang pangalan ng wika mula sa pulo ng Pilipinas ng Cebu, na hinulapi ng Kastilang -ano (nangangahulugang likas, o isang lugar). Ang sinultian gikan sa isla sa Pilipinas sa Sugbo , nga nasakop sa mga Espanyol -ano (nagpasabut nga natural, o usa ka lugar). Ang Sebwano ay katutubong sinasalita ng mga naninirahan sa Cebu, Bohol, Negros Oriental at sa ilang bahagi ng Leyte at Samar at sa kabuuan ng Mindanao. Si Sebano lumad nga molupyo sa Sugbo , Bohol , Negros Oriental ug bahin sa Leyte ug Samar ug sa tibuuk nga Mindanao . Ito ay sinasalita rin sa iilang bayan sa pulo ng Samar. Gihisgutan usab kini sa pipila ka lungsod sa isla sa Samar. At hanggang 1975, nalagpasan ng Sebwano ang Wikang Tagalog sa dami ng katutubong nagsasalita nito. Ug hangtod 1975, ang pinulongang Slovenian milabaw sa lumad nga sinultian. Ang ibang wikain ng Sebwano ay nabibigyan ng iba't ibang pangalan ang wika. Ang ubang mga sinultihan gisulti sa lainlaing mga sinultian. Ang mga naninirahan sa Bohol ay tinatawag itong Bol-anon samantalang sa mga tapagsalita ng Sebwano sa Leyte ay tinatawag naman itong Kana. Gitawag kini sa mga molupyo sa Bohol nga Bol samtang ang sinultian nga Sebano sa Leyte nagtawag kini nga Kana. Ang pangkat ng mga wikang Waray ay binubuo ng Waray, Waray Sorsogon at Masbate Sorsogon. Ang grupo sa pinulongang Waray naglangkob sa Waray , Waray Sorsogon ug Masbate Sorsogon . Bisakol ang tawag naman sa mga wikang Waray Sorsogon at Masbate Sorsogon dahil komplementaryo sila ng mga wikang Bisaya at Bikolano. Ang mga sinultian nga Waray Sorsogon ug Masbate Sorsogon gitawag nga mga bisikleta tungod kay kompleto sa mga sinultian sa Kabisay-an ug Bikolano. BagamaÕt may pagtatalo, ang Samarnon-Lineyte ay tinatawag lamang na Waray dahil iisa lamang ang kanilang lingguahe na sinasalita. Bisan kung kontrobersyal, ang Samarnon-Lineyte gitawag lang nga Waray tungod kay usa ra ang ilang sinultian. Gayumpaman, nagkakaiba naman sila sa mga ideya at proposisyon, at konstuksyon ng pangungusap. Bisan pa, lahi sila sa mga ideya ug sugyot, ug pagporma sa tudling-pulong. Dahil doon, ay may tinatawag na Samarnong Waray at Lineyteng Waray. Tungod niini, adunay gitawag nga Waray Waray ug Waray Line. Kahit pa na may pagkakaiba ang dalawang ito, nananantili pa rin ang kanilang wikang Waray bilang pangunahing wika sa mga probinsiyang ito. Bisan pa sa mga kalainan, ang wikang Waray usa gihapon ka nagpatigbabaw nga sinultian sa kini nga mga lalawigan. Ayon sa Sanghiran san Binisaya ha Samar ug Leyte (Academy of the Visayan Language of Samar and Leyte) na nagsaliksik at nagrekomenda ng ortograpiya, ay wala pa ring opisyal na labas ukol sa natural na gamit nito. Suno kay Sanghiran san Binisaya ha Samar ug Leyte (Academy of the Visayan Language of Samar and Leyte) nga nagsiksik ug nagrekomenda sa orthograpiya, wala pa gihapon opisyal gawas sa natural nga paggamit niini. Ang Wikang Kapampangan ay isa sa mga walong pangunahing wika ng Pilipinas. Ang Kapampangan pinulongan mao ang usa sa walo ka mga mayor nga mga pinulongan sa Pilipinas . Ito ang pangunahing wika ginagamit sa buong lalawigan ng Pampanga at Timugang Tarlac, sa timugang bahagi ng kalagitnaang kapatagan ng Luzon, karamihan nito ay sumasailalim sa pangkat-etnikong Kapampangan. Kini ang panguna nga sinultian nga gisulti sa tibuuk nga mga probinsya sa Pampanga ug habagatang Tarlac , sa habagatang bahin sa sentral nga kapatagan sa Luzon , kadaghanan sa mga sakop sa Kapampangan etniko . Sinasalita rin ang Kapampangan sa hilagang-silangang Bataan, pati na rin sa mga munisipalidad ng Bulacan, Nueva Ecija, at Zambales na pumapaligid sa Pampanga. Ang Kapampangan isulti usab sa amihanang Bataan , ingon man sa munisipyo sa Bulacan , Nueva Ecija , ug Zambales nga naglibot sa Pampanga. Nakakapag-intindi at nakakapagsalita rin ng Kapampangan ang mga iilang Aeta sa timugang bahagi ng Gitnang Luzon. Ang ubang Aeta usab nakasabut ug nagsulti sa Kapampangansa habagatang bahin sa Central Luzon. Ang naturang wika ay tinatawag ding Pampango, Capampangan/Capampangan, Pampangueno, at bilang panggalang, Amanung Sisuan (wikang pinasuso). Ang maong pinulongan gitawag usab Pampanga , capampangan / capampangan , Pampangue–o , ug ingon sa dungganon nga, Amanung Sisuan (sa nursing). Ang Kapampangan ay isa sa mga wika ng Gitnang Luzon ng mga wikang Austronesyo. Ang Kapampangan usa ka Sentral nga sinultian sa mga pinulongan sa Australia . Kabilang sa mga malalapit na wika ng Kapampangan ay ang mga wikang Sambal sa Zambales at ang Wikang Bolinao sa sinasalita sa mga bayan ng Bolinao at Anda sa Pangasinan. Lakip sa mga kasikbit nga mga sinultian sa Kapampangan mao ang mga Sambal nga sinultian sa Zambales ug ang sinultian nga Bulgaria nga gisulti sa mga lungsod sa Bolinao ug Anda sa Pangasinan . Sa kasaysayan, ginamit ang wika sa Bayan ng Tondo, na pinamumunuan ng mga Lakan. Sa kasaysayan, ang lenggwahe gigamit sa Lungsod sa Tondo , pinangunahan ni kele . Isinulat ang mga iilang diksyunaryo at balarilang aklat tungkol sa Kapampangan noong panahong kolonyal ng mga Kastila. Gisulat ang mga pipila ka mga diksyunaryo ug libro bahin sa Kapampangan kaniadtong panahon sa mga Kastila. Nagsulat si Diego Berga–o ng dalawang aklat noong ika-18 siglo tungkol sa: Arte de la lengua Pampanga (unang inilathala noong 1729) at Vocabulario de la lengua Pampanga (unang inilathala noong 1732). Gisulat ni Diego Berga–o ang duha ka mga libro sa ika-18 nga siglo bahin sa: Arte de la lengua Pampanga (una nga gimantala kaniadtong 1729) ug Vocabulario de la lengua Pampanga (unang gimantala kaniadtong 1732). Nagbunga ang Kapampangan ng dalawang dakilang tao sa panitikan noong ika-19 na siglo; kilala si Anselmo Fajardo para sa Gonzalo de Cordova at Comedia Heroica de la Conquista de Granada, at isinulat ni mandudulang Juan Crisostomo Soto ang Alang Dios noong 1901. Ang Kapampangan naghimo duha ka bantog nga tawo sa ika-19ng siglo nga literatura; nailhan Anselmo Fajardo sa Gonzalo de Cordova ug Comedia Heroica de la Conquista de Granada , ug misulat mandudulang Juan Crisostomo Soto 's alang sa Dios sa 1901. Isinulat ang "Crissotan" ni Amado Yuzon, ang kapanahon ni Soto noong dekada 1950 at kandidato ng Gantimpalang Nobel para sa kapayapaan at panitikan, kailangan ng sanggunian upang mapanatiling-buhay ang kanyang kontribusyon sa panitikan ng Kapampangan. Siya misulat sa "Crissotan" pinaagi saSi Amado Yuzon , kontemporaryo ni Soto kaniadtong 1950s ug usa ka kandidato nga mananaog sa Nobel Prize alang sa kalinaw ug literatura, kinahanglan nga reperensya aron mapadayon ang iyang kontribusyon sa literatura sa Kapampangan. Sa kasalukuyan, ang paggamit sa Kapampangan, kahit na sa mga lugar na kung saan tradisyunal na ginagamit ang wika ay unti-unti nang nababawasan. Karon, ang paggamit sa Kapampangan, bisan sa mga lugar nga naandan na gigamit sa pinulongan hinayhinay nga pagkunhod. Ang Kapampangan ay pangunahing ginagamit sa mga lalawigan ng Pampanga, at sa mga bayang nasa katimugan ng Tarlac. Ang Kapampangan panguna nga gigamit sa mga probinsya sa Pampanga , ug sa mga lungsod sa habagatan sa Tarlac. Ginagamit din ang naturang wika sa mga piling lugar sa mga lalawigan ng Bataan. Ang parehas nga sinultian gigamit usab sa mga piniling lugar sa mga lalawigan sa Bataan. Sa Mindanao, may makabuluhang minoryang komunidad na nagsasalita ng Kapampangan sa Timog Cotabato, lalo na sa Heneral Santos at mga bayan ng Polomolok and Tupi. Sa Mindanao, adunay daghang mga komunidad nga minorya nga nagsulti sa Kapampangan sa South Cotabato , labi na ang General Santos ug ang mga lungsod sa Polomolok ug Tupi. Ayon sa senso ng Pilipinas 2000, 2,312,870 tao (mula sa kabuuang populasyon ng 76,332,470) ang nagsasalita ng Kapampangan bilang kanilang katutubong wika. Sumala sa census sa Pilipinas 2000, 2,312,870 ka mga tawo gikan sa usa ka kinatibuk-ang populasyon nga 76,332,470 nagsulti sa Kapampangan ingon ilang lumad nga sinultian. Ang artikulong ito ay naglalaman ng mga simbolong ponetiko ng IPA. Kapag walang maayos na pagsasaling suporta, maaari mong makita ang mga tandang pananong, kahon, o iba pang simbulo sa halip na panitikong Unicode. Kini nga artikulo naglangkob mga simbolo sa phonetic sa IPA . Kung wala ang sakto nga suporta sa paghubad , mahimo nimong makita ang mga marka sa pangutana, kahon, o uban pang mga simbolo imbis ang font sa Unicode . Ang Pamantayang Kapampangan ay may 21 ponema: 15 katinig at 5 patinig; ang iilang kanlurang dayalekto ay may anim na patinig. Ang Standard Code adunay 21 ka ponema : 15 nga mga consonants ug 5 nga bokales ; ang pipila ka mga dialect sa kasadpan adunay unom ka bokales. Madali ang istraktura ng pantig; ang bawat pantig ay naglalaman ng isang katinig at isang patinig o higit pa. Ang syllable nga istruktura dali; ang matag syllable naglangkob sa usa ka consonant ug usa ka bokales o daghan pa. May limang ponemang patinig ang Kapampangan. Ang Kapampangan adunay lima ka mga bokales nga adunay bokales. Kadalasang nawawala ang impit sa huling bahagi ng salita na sa gitna ng isang pangungusap. Kasagaran ang katapusan nga tudling-pulong sa katapusan nga tudling nawala sa tunga sa usa ka tudling-pulong. Malaponema ang diin sa Kapampangan. Ang lugar diin mahimutang ang Kapampangan. Nagaganap ang pangunahing diin sa huling o pangalawa-sa-huling pantig ng isang salita. Ang nag-unang gibug-aton gipasiugda sa katapusan o ikaduha-katapusan nga syllable sa usa ka pulong. Sumasama ang paghahaba ng pantig sa primaryang o sekondaryong diin, maliban kung binibigayng-diin ang huling bahagi ng salita. Ang gilapdon nga pantig naglakip sa panguna o sekundaryong pagpasiugda, gawas kung gihatagan gibug-aton ang ulahi nga bahin sa pulong. Maaaring magkaroon ng paglilipat ng diin, lumilipat sa kanan o kaliwa para ibukod ang nominal at berbal na paggamit (tulad sa mga sumusunod na halimbawa) Tingali adunay pagbalhin nga pagpasiugda, paglihok sa tuo o sa wala aron dili ibulag ang nominal ug verbal nga paggamit (sama sa mga mosunud nga mga pananglitan) Sa Kapampangan, ang proto-Pilipinong patinig-schwa na sa karamihan ng mga dayalekto ng Kapampangan; nakapreserba ito sa iilang mga kanlurang dayalekto. Sa Kapampangan, ang proto-Filipino patinig- schwa nga inubanan sa kadaghanan sa mga Kapampangan pinulongan; napreserbar kini sa pipila ka diyalekto sa kasadpan. Ang proto-Pilipinong tanom ay tanam (tanim) sa Kapampangan, kumpara sa tanim ng Tagalog, tanom ng Sebwano at tanem (libingan) ng Ilokano. Ang proto-Filipino tanom mao ang tanam (gisukip) sa Kapampangan, itandi sa mga tanom sa Tinagalog , mga tanom sa Cebuano ug tanem (lubnganan) sa Ilocano. Mayroon ding mararaming salitang hiram ang wika mula sa Kastila, tulad ng suerti (mula suerte, "swerte"), kurus (mula sa cruz, "krus"), karni (mula sa carne, "karne"), korsunada (from corazonada, "crush") at kasapego (from casa fuego, "kumbad"). Adunay usab sa dako nga kantidad nga nanghulam sa pinulongan gikan sa Kinatsila, sama sa suerti (gikan sa Suerte , "luck"), krus (gikan sa krus , "krus"), nga kalan-on (gikan sa kalan-on , "kalan-on"), korsunada (gikan sa corazonada , "crush") ug kasapego (gikan sa casa fuego , "kumbad"). Amanung Sisuan (pangalang panggalang para sa "inang wika" (literal na "wikang pinasuso") sa Kulitan, ang katutubong sistema ng pagsulat ng Kapampangan Padre Sisuan ( nickname alang sa "sinultian nga inahan" (literal nga "nagpapasuso") sa Kulitan, ang sistema sa lumad nga sinultian sa Kapampangan. Tulad ng mga ibang wika ng Pilipinas, gumagamit ang Kapampangan ng alpabetong Latin. Sama sa daghang ubang mga sinultian sa Pilipinas, ang Kapampangan naggamit sa Latin alpabeto. Bago ang kolonisasyong Kastila ng Pilipinas, ipinangsulat nito ang sulat-Kulitan. Sa wala pa ang Kolonisasyon sa Espanya sa Pilipinas, gisulat niya ang sulat-Kittite . Karaniwang sinusulat ang Kapampangan sa isa sa tatlong sistema ng pagsulat: sulat Baculud, sulat Wawa at isang pinaghalu-halong uri ng dalawa, Amung Samson. Kapampangan kasagaran nga ang usa sa tulo ka sistema sa pagsulat: pagsulat Balsa , sulat Wawa ug usa ka sinagol nga duha ka matang, Amung Samson . Pinagdedebatehan ang ortograpiya ng mga manunulat ng Kapampangan, at nag-iiba-iba ang mga ortograpikong estilo ayon sa manunulat. Ang orthograpiya sa mga tagsulat sa Kapampangan gi debate, ug ang mga orthographic style lainlain sumala sa tagsulat. Naging mas popular ang sulat Wawa dahil sa impluwensya ng wikang Filipino (ang pambansang wika) na nakabase sa Taglaog at ang kanyang ortograpiya. Ang sulat sa Wawa nahimong labi ka sikat tungod sa impluwensya sa wikang Filipino (ang nasyonal nga sinultian) base sa Taglaog ug orthography. Ginagamit ang sulat Wawa ng Akademyang Kapampangan at ng makata na si Jose Gallardo. Ang sulat gigamit sa Academy of Accountants ug sa magbabalak nga si Jose Gallardo. Mula noong ika-10 siglo hanggang 1571, bago ang Kastilang pananakop ng Lusung Guo na nagresulta sa paglikha ng Lalawigan ng Pampanga. Gikan sa ika-10 nga siglo hangtod 1571, sa wala pa ang pagsakop sa Espanya sa Lusung Guo miresulta sa paglalang sa Lalawigan sa Pampanga. Ginamit ng mga Kapampangan ang isang sistema ng pagsulat na kilala bilang Kulitan o Sulat Kapampangan. Ang mga taga-Kapampangan migamit sa usa ka sistema sa pagsulat nga Kitan o Sulat sa Pagpatawad . Pinag-aralan ng mga Agustinong misyonero ang wikang Kapampangan at ang kanyang sistema ng pagsulat. Si Augustine nga mga misyonaryo nagtuon sa Kapampangan nga sinultian ug sistema sa pagsulat niini. Kahit na noong dakong huli ng 1699, higit sa isang siglo pagkatapos ng pananakop ng Kastila, ipinagpatuloy ng mga Kastila ang pag-aaral ng wikang Kapampangan at ang kanyang sistema ng pagsusulat. Bisan kaniadtong 1699, kapin sa usa ka siglo pagkahuman sa pagsakop sa Espanya, padayon nga gitun-an sa mga Kastila ang Kapampangan nga sinultian ug sistema sa pagsulat niini. Ginusto ng mga makabayang manunulat ng Kapampangan mula sa Wawa (Guagua) na maglika ng pagkakakilanlan na iba mula sa tradisyong pampanitikan ng Baculud. Ang mga manunulat nga nasyonalista gikan sa Wawa (Guagua) gusto nga magmugna og usa ka identidad nga lahi sa tradisyon sa literatura ni Baculud. Nakibagay ang dalawang manunulat ng Kapampangan mula sa Wawa, Aurelio Tolentino at Monico Mercado (sa kanyang pagsasalinwika ng "Mi ultimo adios" ni Rizal) sa panukala ni Rizal sa kanilang sulat Kapampangan. Duha ka magsusulat sa Kapampangan gikan sa Wawa, Aurelio Tolentino ug Monico Mercado(sa iyang paghubad sa "Mi ultimo adios" ) sa gisugyot ni Rizal sa ilang sulat nga Kapampangan. Ipinangsulat ng isang kaligrapong Kapampangan ang Kulitan noong pagpapasinaya ng Pinalawak na Programa ng Unibersidad ng Pilipinas, Diliman sa bagong kampus ng Pampanga. Usa ka tawag sa Kapampangan ang gisulat kay Kitan sa inagurasyon sa Expanded University of the Philippines Program , Diliman sa bag-ong campus sa Pampanga. Noong Disyembre 31, 1937, ipinroklama ni Pilipinong Pangulong Manuel L. Quezon ang wika batay sa Tagalog bilang ang pambansang wika ng maong kumunidad. Kaniadtong Disyembre 31, 1937, giproklama sa Pangulo sa Pilipinas nga si Manuel L. Quezon ang binase sa Tagalog nga sinultian nga nasudnon nga sinultian sa komunismo. Iminungkahi ni Zoilo Hilario ang pagsasapamantayan ng ortograpiyang Kapampangan. Gisugyot ni Zoilo Hilario nga mapreserbar ang orthograpiya sa Kapampangan. Bilang miyembro ng Surian ng Wikang Pambansa (SWP), sinikap ni Hilario na tumulad sa Abakada na ginagamit sa Tagalog bilang sistema ng ortograpiya ng Kapampangan. Ingon usa ka myembro sa National Language Surveying (SWP), nagtinguha si Hilario nga susihon ang mga Abakada nga gigamit sa Tagalog nga orthographic system ni Kapampangan. Inilagay ng legal na pagpapairal ng Tagalog bilang ang pambansang wika ng Pilipinas ang lahat ng mga iba pang wika ng Pilipinas (kabilang ang Kapampangan) sa nakababang posisyon. Ang ligal nga sinultian sa Tagalog nga nasudnon nga sinultian sa Pilipinas nagbutang sa tanan nga ubang mga sinultian sa Pilipinas (lakip ang Kapampangan) sa usa ka mas ubos nga posisyon. Inalingawngaw ng mga manunulat ng Kapampangan ang salungatan ng mga "purista" at "kontra-purista" na nagpasapit ng salot sa eksenang pampanitikan ng Tagalog. Ang mga magsusulat sa Kapampangan nga gikuwestiyon sa mga "purist" ug "anti-purist" nga mga panagbangi nga nagdala sa salot sa talan-awon sa panitikang Tagalog. Noong 1970 (bago ang kanyang pagsasalinwika ng Bibliya sa Kapampangan), ipinahayag ni Venancio Samson ang alitan sa ortograpiyang Kapampangan sa Philippine Bible Society at nagpasa ng panukala na naglalayong pagtugmain ang lumang at bagong pagbaybay sa sulat Kapampangan sa pamamagitan ng kinikilala bilang ang magkahalong ortograpiya ni Amung Samson. Kaniadtong 1970 (sa wala pa ang iyang paghubad sa Bibliya sa Kapampangan), giasoy ni Venancio Samson ang panaglalis sa ortograpiya nga Kapampangan sa Philippine Bible Society ug gipasa ang usa ka sugyot nga nagtumong sa pagkahiusa sa daan ug bag-ong spelling sa Kapampangan sulat pinaagi sa pag-ila ingon ang managsama nga orthograpiya sa Batan-ong si Samson. Tinanggap kaagad ang sintesis ni Samson ng Katolikong Arkodiyosesis ng Pampanga na gumamit nito sa karamihan ng kanilang paglalathala sa Kapampangan noong unang bahagi ng dekada 1970. Gidawat dayon ni Samson ang synthesis sa Catholic Archdiocese of Pampanga nga gigamit kini alang sa kadaghanan sa ilang pagpatik sa Kapampangan kaniadtong sayong bahin sa 1970. Noong 1997, sinabi ng Batiauan Foundation na ang pangunahing hadlang sa pagpapasikat ng Kapampangan ay ang matinding salungatan tungkol sa ortograpiya. Kaniadtong 1997, ang Batiauan Foundation nag-ingon nga ang nag-unang babag sa pagkapopular sa Kapampangan mao ang grabe nga pagsumpaki sa orthography. Itinuring ng mga Kapampangan na totoong banta ang hula na malakip ang mga Kapampangan sa mga Katagalugan, dahil pinapalitan ang mga katutubong salita sa pasalitang Kapampangan ng mga salitang Tagalog. Giisip sa mga Kapampangan nga usa ka tinuud nga hulga nga ilakip ang mga Slav sa Oldies, tungod kay gipulihan nila ang mga lumad nga mga pulong sa mga pulong nga Kapampangan sa Tagalog. Binago nila ang Abakada sa sulat Kapampangan sa pagtanggal ng letrang w at sa pagmandato ng pinayak na markang patuldik. Giusab nila ang letra sa pagkawala sa letra wug sa pagsaulog sa gimarkahan nga marka. Ayon sa Akademyang Kapampangan, pinapahirapan ng bersyong Batiauan ang pagsulat sa Kapampangan at nakalilito ito sa mga kaanib ng kanilang iminumungkahing ortograpiya. Sumala sa Kapampangan Academy, ang basalauan nga bersyon nagdaugdaug sa script sa Kapampangan ug gilibug ang mga miyembro sa ilang gisugyot nga orthograpiya. Iginigiit ng Batiauan na kailangang-kailangan ang mga markang patuldik sa pasulating Kapampangan, dahil mararami ang mga salitang may parehong baybay na nag-iiba sa pagbigkas. Gisiguro sa Batiauan nga ang mga marka sa bantas hinungdanon sa pagpahinuklog sa Kapampangan, tungod kay adunay daghang mga pulong nga adunay parehas nga baybay nga lahi sa paglitok. Sa pananaw na ito, pinapadali ng mga markang patuldik ang pagkaintindi kaysa sa pinapagulo ang wika. Niini nga kahulugan, ang bantas nagpadali sa pagsabut imbis nga magpalayo sa sinultian. Tungkol ito sa wika. Kini bahin sa sinultian. Para sa pook, tingnan ang Kabikulan. Alang sa mga lokasyon, tan-awa ang Bisikleta . Ang mga wikang Bikol ay mga wikang Austronesyano na ginagamit sa Pilipinas tangi sa tangway ng Bikol sa silangan ng pulo ng Luzon, sa pulo ng Catanduanes, Burias at sa lalawigan ng Masbate. Ang pinulongan Bikol mao ang pinulongan Austronesian nga gigamit sa ila sa Pilipinas Bicol peninsula sa sidlakan sa isla sa Luzon, sa isla sa Catanduanes , Burias ug ang lalawigan sa Masbate . Bicol-Naga ang isa sa mga halimbawa nito. Ang Bicol-Naga usa ka pananglitan. Ang Wikang Pangasinan (Pangasinan: Salitan Pangasinan) o Pangasinense ay nasasailalim sa sangay Malayo-Polynesian ng pamilya ng mga wikang Austronesian. Ang mga Chinese Pangasinan (Pangasinan: laing Pangasinan ) o Pangasinan mao ang subject sa sanga Malayo-Polynesian nga pamilya sa Austronesian pinulongan . Sinasalita ang Panggasinan ng higit pa sa dalawang milyong tao sa lalawigan ng Pangasinan, ng iba pang mga pamayanang Pangasinan sa Pilipinas, at ng kapansin-pansing bilang ng mga Amerikanong may kanunununuang Pangasinan. Ang Pesasinan gisulti sa kapin sa duha ka milyon nga mga tawo sa lalawigan sa Pangasinan , uban pang mga Pangasinan nga mga komunidad sa Pilipinas , ug usa ka mahinungdanong gidaghanon sa mga Amerikano nga adunay komunidad sa Pangasinan. Ang Pangasinan ang isa sa labindalawang pangunahing wika sa Pilipinas. Ang Pangasinan usa sa napulo'g duha nga mga dagkong sinultian sa Pilipinas. Ang kabuuang populasyon ng lalawigan ng Pangasinan ay 2 434 086, ayon sa sensus ng 2000. Ang kinatibuk-ang populasyon sa lalawigan sa Pangasinan mao ang 2,434,086, sumala sa 2000 nga senso . Ang pinapalagay na bilang ng mga katutubong mananalita ng wikang Pangasinan ay 1.5 milyon. Ang gibanabana nga ihap sa mga lumad nga mamumulong sa Pangasinan nga sinultian 1.5 ka milyon. Ang Maguindanao o Maguindanaon ay isang wikang Awstronesyo na sinasalita ng karamihan ng populasyon ng lalawigan ng Maguindanao sa Pilipinas. Ang Maguindanao o Maguindanaon sa usa ka pinulongan nga Austronesian gisulti sa kadaghanan sa mga populasyon sa lalawigan sa Maguindanao sa Pilipinas. Ito ang naging wika ng makasaysayang Sultanato ng Maguindanao, kung saan ito'y umiral bago at sa panahon ng mga Kastila mula 1500 hanggang 1888. Nahimo kini nga sinultian sa makasaysayan nga Sultanate sa Maguindanao , kung diin kini naglungtad kaniadto ug sa panahon sa mga Kastila gikan 1500 hangtod 1888. Ito ay sinasalita din ng ilang minorya sa iba't ibang bahagi ng Mindanao tulad sa Lungsod ng Zamboanga. Kini usab ang gisulti sa pipila minorya sa nagkalain-laing mga bahin sa Mindanao nga sama sa Zamboanga City. Ang Kinaray-a ay isang wikang Austranesyano na siyang pangunahin wikang gamit sa Lalawigan ng Antique sa Pilipinas. Ang Antique mao ang usa ka pinulongan Austranesyano nga paggamit nag-una sa Probinsya kang Antique sa Pilipinas . Ilan lang ito sa mga wika ng Kabisayaan, kabilang na rin dito ang Aklanon o Malaynon, Capiznon at Hiligaynon. Pipila lang kini sa mga sinultian sa Kabisay-an , lakip ang Aklanon o Malaynon , Capiznon ug Hiligaynon . Nagmula ang salitang Kinaray-a sa "iraya" o "ilaya" sa wikang Tagalog, na tumutukoy sa mga mamamayang nakatira sa bulubunduking bahagi ng lalawigan. Ang pulong nga Kinaraya naggikan sa "iraya" o "inland" sa pinulongang Tagalog, nga nagtumong sa mga tawo nga nagpuyo sa bukirong bahin sa lalawigan. Ang mga mamamayang nakatira malapit sa mga wawa ng ilog ay tinatawag namang ilawod mula sa salitang Hiligaynon na lawod, nangangahulugang isang malawak na katubigan (dagat, karagatan, o lawa). Ang mga tawo nga nagpuyo duol sa km gitawag nga ubos gikan sa Hiligaynon sa tunga-tunga , nga nagkahulogang usa ka dako nga lawas sa tubig (dagat, o linaw). Samakatwid, ang Kinaray-a ay tumutukoy sa paraan ng pagsasalita o wika ng mga naninirahan sa bulubunduking bahagi ng lalawigan. Tungod niini, ang Kinaraya nagtumong sa paagi diin ang mga lumulupyo sa bukirong bahin sa lalawigan nagsulti o nagsulti. Ginagamit din ang Kinaray-a sa ilang bahagi ng Iloilo kasabay ng Hiligaynon. Ginamit man ang Kinaraya sa pila ka lugar sang Iloilo upod ang Hiligaynon . Dahilan na rin sa magkakalapit na rehiyon, media at telebisyon, ang mga Kinaray-a ay nakakaintindi rin ng Hiligaynon. Ingon usab sa mga silingan nga rehiyon, media ug telebisyon, nahibal-an usab sa Kinarayas ang Hiligaynon . Ang mga Hiligaynon naman ay maaari o maaaring hindi nakakaintindi ng Kinaray-a. Ang mga Hiligaynon mahimo o wala makasabut sa Kinaray-a. May kamaliang inaakala ng karamihan sa mga Hiligaynon na ang Kinaray-a ay isa lamang wikang sangay ng Hiligaynon. Usa ka sayop nga pagtuo nga labing Hiligaynon ang Antique mao ang usa ka kalainan sa Hiligaynon. Ang dalawang ito sa katunayan ay nabibilang sa dalawang magkaiba, ngunit magkaugnay na pangkat ng wika. Kining duha sa tinuud sakop sa duha nga lahi, apan magkasumpay nga mga grupo sa sinultian. Walang naisagawang anumang aktwal na pag-aaral hingil sa mga diyalekto ng Kinaray-a. WalaÕy tinuud nga mga pagtuon ang nahimo sa mga diyalekto sa Kinaray-a. Subalit mayroong mga pagkakaiba-iba sa paraan ng pagsasalita ng Kinaray-a sa bawat bayan. Apan adunay mga kalainan sa paagi sa Kinaray-a nga nagsulti sa matag lungsod. Mapapansin din ang pagkakaiba-iba sa bokabolaryong gamit sa pagitan ng mga diyalekto. Ang mga pagkalahi sa paggamit sa bokabularyo tali sa mga diyalekto naila usab. Ang pagkakaibaiba at antas ng di pagkakatulad ng mga diyalekto sa bawat isa ay nakadepende ng husto sa kung gaano kalapit ng isang lugar sa kabilang lugar na may ibang wikang gamit. Ang pagkalainlain ug ang sukaranan sa dili managsama nga mga diyalekto sa matag usa nagdepende kung unsa kadako ang usa ka lugar sa usa ka lahi nga lahi nga sinultian. Kaya sa Antique, sa gawing hilaga, mayroong diyalektong nahahawig sa Aklanon, ang wika ng Aklan, na syang kalapit-lalawigan sa hilaga. Mao nga sa Antique, sa amihanan, adunay usa ka diyalekto nga parehas sa Aklanon, ang sinultian sa Aklan, nga usa ka silingang lalawigan sa amihanan. Sa timog naman, mas nahahawig and mga diyalekto doon sa sinasalita sa mga bayan ng San Joaquin at Miagao ng Iloilo. Sa habagatan, ang mga diyalekto mas parehas sa gisulti sa mga lungsod sa San Joaquin ug Miagao sa Iloilo. Walang gaanong mga aklat pambata ang nailathala sa Kinaray-a, ni ng isang makulay at puno ng larawang aklat pambata. Dili daghang mga libro sa mga bata ang gipatik sa Kinaray-a, ni usa ka kolor ug puno sa mga gihulagway nga libro sa mga bata. Ang Bukid Nga Nagapalangga Kang Pispis ang syang kaunaunahang aklat pambata na may makulay na mga larawan sa wikang Kinaray-a. Ang Gugma nga Mahigugma sa Bata mao ang iyang una nga libro sa mga bata nga adunay kolor nga mga litrato sa Inahan nga Kalag. Hango ito sa orihinal na akda ni Alice McLerran na The Mountain That Loved A Bird. Gikan kini sa orihinal nga libro ni Alice McLerran nga The Mountain That Loved A Bird . Ito'y isinalin sa Kinaray-a ni Genevieve L. Asenjo at isinalarawan ni Beaulah Pedregosa Taguiwalo. Gihubad kini sa usa ka Genealogy ni Genevieve L. Asenjo ug gihulagway ni Beaulah Pedregosa Taguiwalo. Ang Bukid Nga Nagapalangga Kang Pispis ay inilathala ng Mother Tongue Publishing Inc., na isang bagong lathalaang nakabase sa Maynila, Pilipinas na binuo noong Nobyembre 2006 ni Mario at Beaulah Taguiwalo. Ang Baby Feeding Farm gipatik sa Mother Tongue Publishing Inc., usa ka bag-ong publikasyon nga nakabase sa Manila, Philippines, nga naugmad kaniadtong Nobyembre 2006 ni Mario ug Beaulah Taguiwalo. Ang panitikan ay nagkakahugis at nabubuhay sa katawan, sa sinapupunan ng inang-wika. Ang panit ug panit giporma ug nabuhi, sa tagoangkan sa pagka-inahan. Sang-ayon din sila sa neuro-scientist na si Elkhonon Goldberg na nagsabing ang mga inang-wika ay isang lubhang naibabagay at makapangyarihang kagamitan sa paghubog hindi lamang ng kung ano, kundi sa kung ano ang magiging, at kung ano ang nais at di natin nais na maging. Nahiuyon usab sila sa neuro-siyentipiko nga si Elkhonon Goldberg nga nag-ingon nga ang mga sinultian nga mga inahan mao ang usa ka labi ka mabalhinon ug gamhanan nga himan alang sa paghulma dili lang kung unsa, apan kung unsa kini, ug kung unsa ang gusto ug wala gusto namon. Mga Karaniwang Kasabihan Kasagaran nga mga Panultihon Kumain ka ba nang maayos? Nagkaon ba ka ug maayo? Mabuti. Maayo. Sige, kumain ka pa. Sige, pagkaon labi pa. Kumusta ang pakiramdam mo? Unsa kahay gibati nimo? Aalis na ako. Mibiya ko. Hindi ko alam. Wala ko kasayud. Ayoko nyan. Ayoko nyan. Ayoko nga. Dili ko. Namimiss ko na sya. Nami magbasol ko na sya. Namimiss ko sila. Nami mingawon sila. Miss na kita. Gimingaw ko nimo. Namiss kita ng husto. Aron mingawon kamo sa hilabihan gayud. Dito ka na matulog. Didto ka matulog. Umuulan pa rin nang malakas. Mabug-at pa gyud. Mag-almusal na tayo. Mag-pamahaw kita. Mananghalian na tayo. Magdungan kita pagpangaon. Maghapunan na tayo. Magdungan kita pagpangaon. Dahan-dahan, baka ka madulas. Sa hinay, mahimo ka nga madulas. Ang dulas ng daan. Ang bakilid sa dalan. Mabuti, kung ganun. Maayo, kung ingon-ana. Nasaan na siya? Asa na siya? Sinong katulong mo rito? Kinsa ang imong katabang dinhi? Sinong nagbabantay sa iyo? Kinsa ang nagbantay kanimo? Sino yan? Kinsa man kana? Bakit? Ngano man? Maayos pa rin pangangatawan mo. Mahimo nimo kini nga maayo. Medyo tumaba ka. Medyo nitambok ka. Saan ka pupunta? Asa ka padulong? Sa kabilang bahay. Sa pikas balay. Ano pangalan mo. Kinsa imong ngalan. Ang wikang Aklanon, ay wika ng mga katutubo ng Aklan, isang probinsiya sa Rehiyon VI. Ang Aklanon nga pinulongan , mao ang sinultian sa mga lumad nga katawhan sa Aklan, usa ka lalawigan sa Rehiyon VI. Ang wikang Aklanon ay kakaiba dahil sa ang mga salitang kalimitang ginagamit ay may di-pangkaraniwang paraan ng pagbigkas. Ang Aklanon nga pinulongan talagsaon sa nga ang mga pulong nga sagad gigamit adunay dili kasagaran nga paagi sa pagsulti. Ang mga salitang saeamat, maaeamig, magae-om, ay hindi mabigkas-bigkas ng mga dayuhan. Ang mga pulong saeamat, mainit, mage-om, dili gipahayag sa mga langyaw. Tanging mga Aklanon lamang ang may kakayahang makapagbigkas nito. Si Aklanon lamang ang adunay katakus sa paglitok niini. The wikang Alangan ay isang wika na binibigkas ng Mangyan sa lalawigan ng Mindoro sa Pilipinas. Ang pinulongan nga Alangan usa ka sinultian nga sinultian ni Mangyan sa lalawigan sa Mindoro sa Pilipinas . Mayroon itong 7,694 na tagapagsalita. Adunay kini 7,694 nga mamumulong. Ang wikang Arta ay isang wikang nanganganib nang mawala ng hilagang Pilipinas. Ang pinulongan sa Arta usa ka sinultian nga gihulga sa pagkawagtang sa amihanang Pilipinas . Ang wikang Balangao o Balangaw, ay isang wikang bundok ng hilagang Pilipinas. Ang pinulongang Balangao o Balangaw , usa ka pinulongan sa bukid sa amihanang Pilipinas . Ang wikang Binukid o wikang Bukidnon ay isang wika sa Bukidnon, Pilipinas. Ang pinulongan Binukid o pinulongan Bukidnon mao ang usa ka pinulongan sa Bukidnon , Pilipinas . Ang wikang B'laan ay isang wikang Awstronesyo sa katimugang bahagi ng Pilipinas, partikular sa Koronadal at Saranggani. Ang B'laan nga pinulongan usa ka sinultian nga Authentic sa habagatang bahin sa Pilipinas, labi na sa Coroner ug Serangani . Ang wikang Bolinao ay sinasalita sa mga bayan ng Anda at Bolinao sa kanlurang Pangasinan sa Pilipinas. Ang pinulongang Bolinao isulti sa mga lungsod sa Anda ug Bolinao sa kasadpang Pangasinan sa Pilipinas . Ang wikang Butuanon ay isang wikang Austronesyo na sinasalita sa Agusan del Norte at Agusan del Sur, na may ilang katutubong mananalita sa Misamis Oriental at Surigao del Norte. Ang pinulongan Butuanon mao ang usa ka pinulongan Austronesian gisulti sa Agusan del Norte ug Agusan del Sur , uban sa pipila ka lumad nga mga mamumulong sa Misamis Oriental ug sa Lanao del Norte . Ang wikang Capiznon ay isang wikang Austronesyo na sinasalita sa Kanlurang Visayas sa Pilipinas. Ang pinulongan Capiznon sa usa ka pinulongan nga Austronesian gisulti sa Western Visayas sa Pilipinas . Ang Cuyonon ay isa sa mga wika ng Pilipinas, sinasalita sa Palawan at sa Kapuluang Cuyo. Ang Cuyonon mao ang usa sa mga pinulongan sa Pilipinas , nga gisulti sa Palawan ug sa Archipelago Cuyo . Ito ay isang wikang Bisaya, at dati ito ang pangunahing wika ng mga tao sa Palawan. Kini usa ka pinulongang Bisaya , ug kini gigamit nga panguna nga sinultian sa mga katawhan sa Palawan. Gayunpaman, malakas bumaba ang bilang ng mga gumagamit nito sa mga nakaraang dekada. Bisan pa, ang ihap sa mga tiggamit niini nahulog sa kalit sa bag-ohay nga mga dekada. Ang Ingles ay isang Kanlurang Hermanikong wika na unang sinasalita sa maagang edad medyang Inglatera at kalaunang naging pandaigdigang lingua franca. Ang Iningles mao ang usa ka West Aleman nga pinulongan nga unang gisulti sa sayo nga edad medyang England ug sa kadugayan nahimong usa ka global nga lingua franca. Pinangalanan ito sa mga Anglo, isa sa mga Hermanikong tribo na naglipat sa pook ng Gran Britanya, bilang Inglatera. Kini ginganlag Anglo , usa sa mga tribo sa Hermanic nga mibalhin sa Great Britain , ingon England . Nagmula ang dalawang pangalan mula sa Anglia, isang tangway sa Dagat Baltiko. Ang duha ka ngalan naggikan sa Anglia , usa ka peninsula sa Dagat Baltic . Malapit ang wika sa Prisyo at Mababang Sakson, at naimpluwensyahan nang todo ang kanyang talasalitaan ng mga ibang wikang Hermaniko, lalo na sa Nordiko (isang Hilagang wikang Hermaniko), at higit na sa Latin at Pranses. Ang sinultian hapit sa Prussian ug Low Saxony, ug ang iyang spelling naimpluwensyahan sa ubang mga Hermanic nga mga sinultian, labi na sa Nordic (usa ka Northern Hermanic nga sinultian ), ug labi na sa Latin ug French . Nalinang ang wikang Ingles sa nakalipas na higit sa 1,400 taon. Ang Ingles nga sinultian gigamit sa kapin sa 1,400 ka tuig. Ang mga unang anyo ng Ingles, isang pangkat ng mga dayalektong Kanlurang Hermaniko (Ingaeboniko) na dinala sa Gran Britanya ng mga Anglo-Sakson noong ika-5 siglo, sa kabuuan ay tinatawag na Lumang Ingles. Ang pinakauna nga mga porma sa Ingles, usa ka grupo sa mga dial sa Western Hermanic ( Ingaebonic ) nga gidala sa Great Britain sa Anglo-Saxon sa ika-5 nga siglo, nga kolektibong gitawag nga Old English . Nagsimula ang Gitnang Ingles sa huling bahagi ng ika-11 siglo noong pananakop ng Normando ng Inglatera; naging panahon ito kung kailan naimpluwensyahan ang wika ng Pranses. Ang Middle English nagsugod sa ulahing bahin sa ika-onse nga siglo sa pagsakop sa Normando sa Inglatera ; kini nahimong usa ka panahon diin naimpluwensyahan ang sinultian nga Pranses. Nagsimula ang Maagang Makabagong Ingles sa huling bahagi ng ika-15 siglo noong pagpapakilala ng palimbagan sa Londres, paglilimbag ng Bibliyang Haring Jacobo at simula ng Dakilang Pagbago ng Patinig. Sa Unang mga Modern Iningles sa ulahing bahin sa ika-15 nga siglo sa pasiuna sa mga press sa pag-imprenta sa London , pag-imprintaAng Bibliya ni Haring Jacob ug ang sinugdanan sa Dakong Panumpa . Kumakalat ang Makabagong Ingles sa buong mundo mula noong ika-17 siglo sa pamamagitan ng pandaigdigang impluwensya ng Imperyong Britaniko at ng Estados Unidos. Ang modernong Ingles mikaylap sa tibuuk kalibutan sukad sa ika-17 nga siglo pinaagi sa pangkalibutanon nga impluwensya sa British Empire ug sa Estados Unidos . Sa pamamagitan ng mga nalimag at elektronikong midya ng dalawang bansa, ang Ingles ay naging pangunahing wika ng pandaigdigang diskurso at ang lingua franca sa maramihang rehiyon at kontekstong propesyonal tulad ng agham, paglalayag at batas. Pinaagi sa interdisiplinary ug elektronikong media sa duha nga mga nasud, ang Ingles nahimo nga panguna nga sinultihan sa global nga diskurso ug lingua franca sa daghang mga rehiyonal ug propesyonal nga konteksto sama sa syensya , paglayag ug balaod . Ang wikang Ingles ay ang pinakamalaking wika ayon sa bilang ng nananalita, at ang pangatlong pinakasinasalitang katutubong wika sa buong mundo, pagkatapos ng wikang Mandarin at Kastila. Ang Ingles nga lengguwahe mao ang pinakadako nga sinultian nga gisulti , ug ang ikatulo nga labing sinultian nga sinultian sa kalibutan, pagkahuman sa Mandarin ug Espanya . Ito rin ang pinakapinag-aaralan na pangalawang wika at wikang opisyal o isa sa mga wikang opisyal sa halos 60 soberanong estado. Kini usab ang labing kaylap nga gitun-an nga bilingual ug opisyal nga sinultihan o usa sa mga opisyal nga sinultihan sa hapit 60 nga soberanya nga estado . Mas marami ang taong nag-aaral nito bilang pangalawang wika kaysa sa mga katutubong salita. Daghang mga tawo ang nakakat-on niini ingon usa ka ikaduha nga sinultihan kaysa lumad nga mga sinultian. Tinatanya na may higit sa 2 bilyong nananalita ng Ingles. Gibanabana nga adunay labaw pa sa 2 bilyon nga mga mamumulong sa Iningles. Ang Ingles ay katutubong wika ng karamihan sa Estados Unidos,Reyno Unido, Canada, Australya, Bagong Silandya at sa Republika ng Irlanda, at malawakan ang pananalita nito sa mga iilang bahagi ng Karibe, Aprika at Timog Asya. Ang Ingles mao ang lumad nga pinulongan sa kadaghanan sa Estados Unidos , United Kingdom ,Canada , Australia , New Zealand ug ang Republic of Ireland , ug daghan ang nagsulti sa daghang bahin sa Caribbean , Africa ug South Asia . Ito rin ay wikang ko-opisyal ng mga Nagkakaisang Bansa, Unyong Europeo at sa marami pang pandaigdigan at rehiyonal na organisasyong internasyonal. Kini usab ang opisyal nga sinultian sa United Nations , European Union ug daghan pang ubang internasyonal ug rehiyonal nga mga organisasyon. Ito ang pinakanananalitang wikang Hermaniko na nananagot sa hindi bababa sa 70% ng nananalita nitong Indo-Europeong sangay. Kini ang labing sinultian nga Hermanic nga sinultian nga nagkantidad sa labing gamay nga 70% sa adres sa sanga sa Indo-European. Napakalawak ang talasalitaan ang Ingles, ngunit imposibleng bilangin kung iilan talaga ang salita sa anumang wika. Ang Iningles nga sinultihan kaylap, apan imposible nga maihap kung adunay pipila ra ka pulong sa bisan unsang sinultian. Anglopono ang tawag sa mga nananalita ng Ingles. Anglopono mao ang gitawag niini nga English speaker. Ang bararila ng Makabagong Ingles ay resulta ng unti-unting pagbabago mula sa tipikal na Indo-Europeong huwaran ng disarilining pagmamarka na sabaylong palaturingan at medyo malayang pagkakasunud-sunod ng mga salita, patungo sa halos suriing huwaran na halos walang sabaylo, medyo nakaayos na pagkakasunud-sunod ng paksaÐpandiwaÐlayon at kumplikadong saugnay. Ang gramatika sa Modernong Iningles mao ang resulta sa usa ka anam-anam nga kausaban gikan sa mga tipikal Indo-European nga sumbanan sa disarilining scoring sabaylong palaturingan ug medyo libre nga han-ay sa mga pulong, sa lang scan sumbanan halos walay sabaylo , minatarong, sa maayohon nga estraktura han-ay - subject-verb-object- oriented ug komplikado . Mas nananalig ang Makabagong Ingles sa mga pandiwang pantulong at pagkakaayos ng salita para sa pagpapahayag ng kumplikadong panahunan, aspeto at panagano, pati na rin sa mga balintiyak na konstruksyon, pananong at iilang pananggi. Kini mitoo modernong Iningles ang auxiliary ug pulong aron sa pagpahayag sa complex tense , nga bahin ug sa mood, ingon man usab sa pasibo nga mga konstruksyon , mga pangutana ug pipila ka mga pagsupak . Ang baryasyon sa mga punto at dayalekto ng Ingles na ginagamit sa mga iba't ibang bansa at rehiyonÑsa palatinigan at ponolohiya, at minsan sa talasalitaan, bararila, at pagbaybayÑay kadalasang naiintindihan ng mga nananalita ng mga ibang dayalekto, ngunit sa mga sukdulang kaso ay maaaring humantong sa pagkakalito o walang pagkakaunawa sa isa't isa sa mga nananalita ng Ingles. Ang pagkausab sa mga punto ug dayalekto nga Ingles nga gigamit sa lainlaing mga nasud ug rehiyon - linggwistiko ug phonologically , ug usahay sa spelling, grammar, ug spelling - kanunay nga masabtan sa mga nagsulti sa ubang mga dialekto, apan sa mga kinsa ang grabe nga mga kaso mahimong mosangput sa kalibug o dili pagsinabtanay taliwala sa mga nagsulti sa Iningles. Ang umpisa sa panulaang epiko sa Lumang Ingles Beowulf, nakasulat-kamay sa sulating kalahating-unsyal. Ang sinugdanan sa epikong balak sa Old English Beowulf , sinulat sa kamot sa tunga nga porma. Makinig! Narinig naming mga Spear-Danes mula sa mga araw ng unang panahon ang kaluwalhatian ng mga katutubong-hari. Pamati! Nadungog na namon ang Spear-Danes gikan sa mga adlaw sa una sa panahon sa himaya sa mga hari-hari Ang unang anyo ng Ingles ay tinatawag na Lumang Ingles o Anglo-Sakson . Ang una nga porma sa Ingles gitawag nga Old English o Anglo-Saxon . Nalinang ang Lumang Ingles mula sa mga iba't ibang dayalektong Ingaeboniko na orihinal na sinalita sa mga baybayin ng Prisya, Mababang Saksonya, Jutland, at Timog Suwesya sa pamamagitan ng mga Hermanikong tribo na kilala bilang mga Anglo, Sakson, at Yute. Ang Old English naggikan sa lainlaing mga diyalekto nga Ingaebonic nga orihinal nga gisulti sa mga baybayon sa Prison , Lower Saxony , Jutland , ug South Sweden sa mga tribo sa Hermanic nga nailhan nga Anglo , Saxons , ug Yutes . Mula noong ika-5 siglo ang mga Anglo-Sakson ay tumira sa Britanya habang bumagsak ang Romanong ekonomiya at administrasyon. Sukad sa ika-5 nga siglo ang Anglo-Saxon nagpuyo sa Britanya samtang ang ekonomiya sa Roma ug administrasyon nahugno . Noong pagsapit ng ika-7 siglo, ang wikang Hermaniko ng mga Anglo-Sakson ang nangibabaw sa Britanya at pumalit sa mga wika ng Romanong Britanya karaniwang Britaniko, isang wikang Keltiko, at Latin na dinala ng Roman occupation sa Britanya. Pag-abot sa ika-7 nga siglo, ang Hermanic nga sinultian sa Anglo-Saxon nga nagmando sa Britanyaug gipulihan ang mga sinultian sa Romanhong Britanya karaniwang British , usa ka Celtic nga sinultian , ug Latin nga gidala sa Romanong trabaho sa Britain. Sa pamamagitan ng mga reporma sa edukasyon ni Haring Alfredo at ng impluwensya ng kaharian ng Wessex, naging pamantayang uri sa pagsusulat ang dayalektong Kanlurang Sakson. Uban sa mga reporma sa edukasyon sa Hari Alfredo ug sa impluwensya sa gingharian sa Wessex , nahimong sumbanan nga matang sa pagsulat sa dayalektong West Saxon. Nakasulat sa Kanlurang Sakson ang panulaang epiko ng Beowulf, at ang unang tula sa Ingles, Himno ni Caedmon, ay nakasulat sa Nortumbrio. Nahisulat diha sa West Saxon balak sa Beowulf , ug ang unang balak sa Iningles, Kanta sa Caedmon , nahisulat sa Nortumbrio. Nalinang ang makabagong Ingles sa Mersyano, ngunit nalinang ang wikang Skots sa Nortumbio. Ang Modernong Ingles gihubad sa Mersia, apan ang sinultian nga Scots naugmad sa Nortumbio. Nakasulat ang iilang maikling inskripsyon mula sa unang bahagi ng Lumang Ingles sa sulat-runiko. Ang pipila ka mubo nga mga inskripsyon gikan sa una nga Old English gisulat sa sinulat sa kamot . Noong ika-6 na siglo, ginamit ang alpabetong Latin na sinulat na may kalahating-unsyal na hugis ng titik. Sa 6th nga siglo, gigamit sa Latin alpabeto nga gisulat uban sa katunga-nga-uncial sa porma sa sulat . Napakaiba ang Lumang Ingles kumpara sa Makabagong Ingles, at mahihirapan sa pag-iintindi nito ang mga nanalita ng Ingles sa ika-21 siglo. Ang Old English lahi kaayo sa Modern English, ug lisud masabtan sa ika-21 nga siglo nga mga mamumulong sa Ingles. Magkahawig ang kanyang bararila sa makabagong Aleman, at ang kanyang pinakamalapit na kamag-anak ay Lumang Prisyano. Ang iyang mga tambol susama sa modernong Aleman , ug ang iyang labing suod nga mga paryente mao ang Old French . Mas marami ang sabaylong pangwakas at anyo ng mga pangngalan, pang-uri, panghalip, at pandiwa, at mas malaya ang pagkakayos ng mga salita kaysa sa Makabagong Ingles. Adunay daghan nga managsama nga mga berbo ug mga porma sa mga pangngalan, adjectives, pronouns, ug mga berbo , ug ang pulong labi ka libre kaysa English Modern. May mga anyo ng kaukulan ang Makabagong Ingles sa panghalip at may mga kaunting sabaylo sa pandiwa , ngunit may sabaylong pangwakas din sa mga pangngalan ang Lumang Ingles, at mas maraming pangwakas pantao at pambilang ang mga pandiwa. Modern English adunay mga porma sa paglitok sa paglitok ug adunay pipila nga mga berbo sa mga berbo apan usab sabaylong katapusan nga mga nombre Daang Iningles, ug mas mahukmanong sa tawo ug kontra sa berbo. Nagpapakita ng halimbawa ang pagsasalinwika ng Mateo 8:20 mula noong 1000 PK ng sabaylong pangwakas (palagyong pangmaramihan, akusatibong pangmaramihan, paaring isahan) at pangwakas ng pandiwa (kasalukuyang pangmaramihan). Usa ka panig-ingnan mao ang hubad sa Mateo 8:20 sukad sa 1000 MH sabaylong katapusan ( nominative plural akusatibong plural paaring singular) ug katapusan nga berbo ( karon plural). Ngunit, mula sa simula, ang mga Ingles ay may tatlong pamamaraan ng pagsasalita, tagatimog, tagahilaga, at tagagitna sa gitna ng bansa. Apan, gikan sa sinugdanan, ang Ingles adunay tulo nga mga pamaagi sa pagsulti, habagatan, amihanan, ug tunga-tunga nga klase. Gayunpaman, sa pamamagitan ng paghahalubilo at paghahalo, una sa mga Danes at pagkatapos sa mga Normando, sa gitna ng marami lumitaw ang wika ng bansa, at ginagamit ng ilan ang kakaibang utal, daldal, angil, at nakangingilong pagngangalit. Bisan pa, pinaagi sa pagsagol ug pagsagol, una sa mga Danes ug dayon sa mga Normans, sa taliwala sa daghang mga sinultian sa nasud nga nagpakita, ug ang uban naggamit katingad-an nga sinultian, sultihi, kasubo, ug makahahadlok nga kasuko. Mula ika-8 hanggang ika-12 siglo, unti-unting nagbago ang Lumang Ingles sa pamamagitan ng pakikipag-ugnayan sa wika patungo sa Gitnang Ingles. Gikan sa ika-8 hangtod ika-12 nga siglo, anam nga Ingles nga anam-anam nga nausab pinaagi sa pagkontak sa sinultian sa Middle English . Kadalasang pinepetsahan ang simula ng Gitnang Ingles sa pananakop ng Inglatera ni Guillermo ang Mananakop noong 1066, ngunit pinasulong pa ito sa panahon mula 1200Ð1450. Ang sinugdanan sa Middle English nga petsa gikan sa pagsakop sa England ni Guillermo the Conqueror kaniadtong 1066, apan kini gipaasenso sa panahon gikan sa 1200Ð1450. Una, dahil sa mga bugso ng pananakop ng mga Nordiko ng hilagang bahagi ng Kapuluang Britaniko noong ika-8 at ika-9 na siglo, nagkaroon ng matinding pakikipag-ugnayan ang Lumang Ingles sa Lumang Nordiko, isang wikang Hilagang Hermaniko. Una, tungod sa pagsaka sa pag-agos sa Nordic invaders sa amihanang bahin sa British Isles sa ika-8 ug ika-9 nga siglo, ang Old English adunay lig-on nga koneksyon sa Old Nordic , usa ka pinulongan nga North Herman . Pinakamalakas ang impluwensyang Nordiko sa mga hilaga-silangang uri ng Lumang Ingles na sinalita sa pook ng Danelaw sa paligid ng York, ang naging sentro ng pananakop ng Nordiko; sa kasalukuyan makikita pa rin ang mga katangian nito sa Skots at Hilagang Ingles. Ang impluwensya sa Nordic labing kusog sa amihanan-silangang mga lahi sa Old English nga gisulti sa lugar sa Danes sa palibot sa York, ang sentro sa pagsakop sa Nordic; sa pagkakaron ang mga bahin niini makita gihapon sa Skots ug North English . Gayunman, ang naging sentro ng norsipikadong Ingles ay sa mga Gitnang Lupa sa paligid ng Lindsey, at pagkatapos ng 920 kung kailan isinama muli ang Lindsey sa estadong Anglo-Sakson, kumalat ang mga katangiang Nordiko mula roon sa mga uri ng Ingles na hindi nakapag-ugnayan nang direkta sa mga nananalita ng Nordiko. Apan, nahimong sentro sa norsipikadong Iningles sa Middle Yuta sa palibot sa Lindsey, ug pagkahuman sa 920 sa dihang si Lindsey gipahiuli usab sa estado sa Anglo-Saxon, ang mga karakter sa Nordic mikaylap gikan didto ngadto sa mga klase nga Ingles nga walaÕy direktang pagkontak sa mga nagsasalita sa Nordic. Isang elemento ng impluwensyang Nordiko na nanatili sa lahat ng uri ng Ingles ngayon ang pangkat ng mga panghalip na nagsisimula sa th- (they, them, their) na pumalit sa mga Anglo-Saksong panghalip na may h- (hie, him, hera). Usa ka elemento sa Nordic nga impluwensya nagpabilin sa tanan nga mga matang sa Iningles karon ang grupo sa mga pronombre sugod sa TH- ( sila, sila, ang ilang mga ) manununod sa Anglo-Saksong pronombre uban h- ( hatag, kaniya, Hera ) . Noong Normandong pananakop ng Inglatera sa 1066, napasailalim ang norsipikadong wika, Lumang Ingles, sa pakikipag-ugnayan sa wikang Lumang Normando, isang wikang Romanse na malapit na kamag-anak sa Makabagong Pranses. Sa pagsakop sa Normans sa England kaniadtong 1066, ang sinultian nga English, Old English, nakit-an ang sinultian sa Old Normando nga sinultian , usa ka sinultian nga Romanse nga may kalabutan sa Modernong Pranses . Sa kalaunan, ang wikang Normando sa Inglatera ay naging Anglo-Normando. Sang ulihi, ang lenguahe ni Normando sa Inglatera nahimo nga Anglo-Normando . Sapagkat pangunahing sinasalita ang Normando ng mga kapilitan at maharlika, habang nagpatuloy ang pagsasalita ng Anglo-Sakson sa mga mas nakabababang uri. Tungod kay ang Normando una nga gipamulong sa mga pwersa ug halangdon, samtang ang Anglo-Saxon nagpadayon sa pagsulti sa mas gamay nga mga klase. ng pangunahing impluwensya ng Normando ay ang pagbibigay ng mararaming salitang hiram ukol sa pulitika, batas, at mga prestihiyosong larangan ng lipunan. Ang panguna nga impluwensya sa Normando mao ang paghatag daghang mga pulong nga hinulaman gikan sa politika, balaod, ug prestihiyosong natad sa katilingban. Pinayak din ng Gitnang Ingles ang sistemang sabaylo, marahil para pagtugmain ang Lumang Nordiko at Lumang Ingles na iiba sa sabaylo ngunit pareho sa palaturingan. Gipaguba usab sa Middle English ang sistema sa usa ka higayon, tingali aron palabi ang Old Nordic ug Old English parehas apan sa usa ka punto. Nawala ang pagkakaiba ng kaukulang palagyo at akusatibo maliban sa mga panghalip panao, inalis ang kaukulang makasangkapan, at naging limitado ang paggamit ng kaukulang paari sa pagtukoy ng pag-aari. Ang pag-uyon sa mga merito sa suit ug sa akusado gawas sa mga pronoun, gikuha ang kaukulang instrumento, ug ang paggamit sa katugbang nga sugnay sa pagtino sa pagkabutang limitado . Ginawang regular ng sistemang sabaylo ang mararaming iregular na anyong sabaylo, at unti-unting pinayak ang sistema ng pagkakasundo, at tumatag ang pagkakaayos ng mga salita. Ang sistemang monolitikong regular nga nagbag-o sa daghang dili regular nga mga porma, ug hinay-hinay nga nakig-uli sa sistema sa panag-uyon, ug ang pagkasunud sa mga pulong natukod. Dito nananatili pa rin ang pangmaramihang hulapi -n sa pandiwang have, pero walang makikitang kaukulang pangwakas sa mga pangngalan. Kini sa gihapon nagpabilin nga ang plural suffix -n sa berbo adunay , apan walay makita katapusan katugbang nga mga nombre. Noong pagsapit ng ika-12 siglo, ganap na nalinang ang Gitnang Ingles na nakapagsama ng mga katangiang Nordiko at Normando; patuloy na sinalita ito hanggang sa pagdating ng maagang Makabagong Ingles noong 1500. Sa ika-12 siglo, ang Tunga nga Ingles nga hingpit nga naugmad uban ang mga kalidad nga Nordic ug Normando; nagpadayon kini nga gisulti hangtod sa sayo nga Modern English sa 1500. Kabilang sa panitikan ng Gitnang Ingles ang The Canterbury Tales ni Geoffrey Chaucer, at Le Morte d'Arthur ni Malory. Ang literatura sa Middle English naglakip sa The Canterbury Tales ni Geoffrey Chaucer , ug Le Morte d'Arthur ni Malory . Noong panahon ng Gitnang Ingles, lumaganap ang mga dayalektong rehiyonal sa pagsulat, at ginamit ang mga katangian ng mga dayalekto para sa epekto ng mga may-akda tulad ni Chaucer. Sa panahon sa Middle English, ang mga dialect sa rehiyon kaylap sa pagsulat, ug ang mga kinaiya sa mga diyalekto gigamit alang sa epekto sa mga tagsulat sama sa Chaucer. Maliwanag na paglalarawan ng Dakilang Pagbabago ng Patinig, na nagpapakita kung paano ang unti-unting pagbabago ng mga patinig, kung saan naging diptonggo ang mga mataas na patinig i: at u: at nagbago ang pagbigkas ng bawat mababang patinig nang isang antas. Usa ka tin-aw nga paghulagway sa Dakong pagbag-o sa bokales , nga gipakita kung giunsa ang pagbag-o sa mga bokales, diin ang taas nga mga bokales nahimong diphthongs i: ug u: ug ang paglitok sa matag ubos nga bokales nabag-o sa usa ka degree. Ang susunod na panahon sa kasaysayan ng Ingles ay Maagang Makabagong Ingles. Ang sunod nga yugto sa kasaysayan sa Ingles mao ang Early Modern English. Kakikitaan ang Maagang Makabagong Ingles ng Dakilang Pagbabago ng Patinig , pagpapayak ng sabaylo, at lingguwistikong sapamantayan. Ang Unang Modern English nga adunay bahin sa Daghang Pagbag-o sa Vowel , dungan nga pagpamatay, ug mga sukdanan sa lingguwistiko. Inapekto ng Dakilang Pagbabago ng Patinig ang mga diniin na mahabang patinig ng Gitnang Ingles. Ang Great Vocal Change nakaapekto sa taas nga bokales sa Middle English. Ito ay naging kawingang pagbabago, at ibig sabihi'y nag-udyok ang bawat pagbabago ng kasunod na pagbabago sa sistema ng patinig. Kini usa ka hinungdanon nga pagbag-o , ug kini nagpasabut nga ang matag pagbag-o sa sistema sa bokales nadasig. Itinaas ang mga gitna at bukas na patinig, at binali ang mga saradong patinig para maging diptonggo. Nagbanhaw sa tunga-tunga ug sa bukas nga bokales , ug gibuak ang mga tinakpan nga bokales sa diphthong . Halimbawa ang salitang bite ay dating binibigkas parang ang salitang beet ngayon, at ang ikalawang patinig sa salitang about ay binigkas tulad ng salitang boot ngayon. Pananglitan ang pulong nga mopaak kaniadto gilitok sama sa pulong nga beet , ug ang ikaduha bokales sa pulong mahitungod sa gilitok sama sa pulong nga boot karon. Ipinapaliwanag ng Dakilang Pagbabago ng Patinig ang maraming iregularidad sa pagbaybay dahil pinanatili ng Ingles ang mararaming baybay mula sa Gitnang Ingles. Ang Daghang Pagbag-o sa bokabularyo nagpatin-aw sa daghang mga iregularidad sa spelling samtang ang Ingles nagpabilin ang kadaghanan sa spelling gikan sa Middle English. At ipinapaliwanag din nito kung bakit napakaiba ang pagbigkas ng mga patinig sa Ingles kumpara sa mga parehas na titik sa mga ibang wika. Ug gipatin-aw usab kung ngano nga ang pagpamulong sa mga bokabularyo sa Ingles lahi sa parehas nga mga letra sa ubang mga sinultian. Nagsimulang tumaas sa prestihiyo ng Ingles, kaugnay sa Normandong Pranses, noong paghahari ni Enrique V. Nagsugod sa pagbangon sa dungog sa Iningles, nga may kalabutan ngadto sa mga Norman-Pranses, sa panahon sa paghari ni Enrique V . Noong mga 1430, nagsimulang gumamit ang Korte ng Kansilyerya sa Westminster ng Ingles sa kanyang opisyal na dokumento. Sa 1430, nagsugod sa paggamit sa Korte sa Kansilyerya sa Westminster Iningles sa iyang opisyal nga mga dokumento. At ang isang bagong anyo ng Gitnang Ingles, kilala bilang Pamantayang Kansilyeriya, ay nilinang mula sa mga dayalekto ng Londres at Silangang Midlands. Ug ang usa ka bag-o nga matang sa Tungang Iningles, nailhan nga koordinasyon Kansilyeriya , ang kultibado gikan sa pinulongan sa London ug sa East Midlands . Noong 1476, ipinakilala ni William Caxton ang palimbagan sa Inglatera at nagsimulang maglathala ng mga unang nalimbag na aklat sa Londres, na nagpalago ng impluwensya ng ganitong anyo ng Ingles. Niadtong 1476, gipaila ni William Caxton ang imprintahan sa England ug gisugdan ang pagpatik sa una nga giimprinta nga mga libro sa London, nga nagpalapad sa impluwensya sa kini nga porma sa Ingles. Kabilang sa mga panitikan sa Maagang Makabagong panahon ang mga gawa ni William Shakespeare at ang salinwika ng Bibliya na inatasan ni Haring Jacobo I. Lakip sa mga literatura sa panahon Sayo Modernong sa mga buhat sa William Shakespeare ug sa paghubad sa Bibliya gisugo sa King James ko . Kahit matapos ang pagbabago ng patinig, magkaiba pa rin ang wika mula sa Makabagong Ingles: halimbawa, binigkas pa rin ang mga kumpol-katinig /kn _n sw/ sa knight ("kabalyero"), gnat ("niknik"), at sword ("espada"). Bisan sa pagkahuman sa pagbag-o sa bokales, ang pinulongan lainlain gihapon sa Modernong Ingles: pananglitan, ang mga konsonante / kn _n sw / gipahayag gihapon sa knight ("knight"), gnat ("niknik"), ug espada ( "espada") Kumakatawan sa mga natatanging katangian ng Maagang Makabagong Ingles ang karamihan ng mga tampok-bararila na maaaring ipalagay ng makabagong mambabasa ng Shakespeare bilang kakatwa o makaluma. Ang mga talagsaon nga mga bahin sa Early Modern English nagrepresentar sa daghan nga mga bahin sa mga tambol nga mahimong giisip sa modernong mga magbabasa sa Shakespeare nga usa ka katingad-an o daan. Ipinapakita nito ang pagkawala ng kaukulan at ang kanyang epekto sa pag-aayos ng pangungusap at ang paggamit ng of sa halip ng di-paukol na paari), at ang pagpapakilala ng salitang hiram mula sa Pranses. Kini nagpakita sa pagkawala sa dues ug ang mga epekto sa kausaban sa hukom ug ang pasiuna ang pulong nga gihulaman gikan sa Pranses. Ang Kastila o Espanyool ay isang wikang Romanse na nagbuhat sa Espanya at ngayon ay ang pangunahing wika ng Amerikang Latino. Ang Kastila o Hispanic mao ang usa ka Romance nga pinulongan nga gikan sa Espanya ug karon mao ang nag-unang pinulongan sa Latin America . Sa Espanya at ilang bahagi ng Latinoamerika, ito ay kilala din sa tawag na ÒCastellanoÓ o "Kastelyano" na tumutukoy sa rehiyon (o lumang kaharian) ng Castilla (Kastilya) sa Espanya, kung saan ito nagmula upang linawin mula ibang mga wika ng Espanya (tulad ng Galisyano, Basco, at Katalan) at ng Latinoamerika (tulad ng Quechua at Guarani). Sa Espanya ug pila ka bahin sa Latinoamerica , naila usab kini nga " Castellano " o " Castile " nga nagtumong sa rehiyon (o karaang gingharian) sa Castilla(Castile) sa Espanya, diin nagsugod kini aron mapatin-aw ang ubang mga sinultian nga Espanyol (sama sa Galician, Basco, ug Catalan) ug Latinoamerica (sama sa Quechua ug Guarani). Sa mga bansang gumagamit nito, Espanyol ang tawag ng ilang bansa ngunit sa iba naman mas madalas ang paggamit ng castellano. Sa mga nasud nga gigamit kini, pipila ka mga nasud nagtawag Espanyol apan sa uban ang castellano kanunay nga gigamit. Ilang pilologo ang tumatawag sa Kastilyano kapag bumabanggit sa wika sa Kastilya noong Gitnang Panahon at Kastila sa makabagong porma nito. Pila ka mga pilologo ang nagtawag sa mga Espanyol sa dihang nagsulti sa Middle East ug mga Hispanic nga mga pinulongan sa modernong porma niini. Ang Kastelyano ay maaari ding subdiyalekto ng Kastila na sinasalita sa Kastilya sa panahong ito. Ang mga Espanyol mahimo usab nga usa ka subdivision nga nagsulti sa Espanya sa niining panahona. Ito ay may serye ng pagkakaiba sa pagbigkas na naiibang Kastila halimbawa rito ang Andulusia o Aragon na kung saan sila'y nagsasalita ng ibang sub-diyalekto. Adunay kini usa ka serye sa lainlaing spelling lainlain nga Espanyol pananglitan ang Andulusia o Aragon diin nagsulti sila og lain nga sub-dialect. Sa madaling salita, Castellano sa pambansang pananaw; Espanyol sa pandaigdigang pananaw. Sa ato pa, nasudnon nga panan-aw ni Castellano; Espanyol gikan sa usa ka global nga panan-aw. Ang wikang Kastila ay myembro ng sangay na Romanse ng Pamilya ng mga wikang Indoeuropeo at isa sa mga wikang nag-ugat sa Latin. Ang mga Espanyol sanga mao ang usa ka sakop sa mga Romance sa pamilya sa mga pinulongan Indoeuropeo ug usa niini nga mga pinulongan sa ilang mga gamot sa Latin . Ang Kastila ay isa sa mga wikang opisyal ng United Nations, Unyong Europeo at Unyong Aprikano. Ang Espanya usa sa mga opisyal nga sinultian sa United Nations , ang European Union ug ang African Union . Ang Mehiko ang may pinakamaraming tagapagsalita nito na nasa b’lang na 100 milyon. Ang Mexico adunay labing mamumulong niini nga Bilang 100 milyon. Ito ay mahalaga at ginagamit, ngunit walang opisyal na status, sa Andorra at Belize. Kini hinungdanon ug gigamit, apan walaÕy opisyal nga status, sa Andorra ug Belize . Ito ay ginagamit ng karamihan sa mga taga-Hibraltar , pero ang Inggles ang nananatiling tanging opisyal na wika ng kolonya. Kini gigamit sa kadaghanan sa mga tawo sa Gibraltar apan Iningles nagpabilin ang bugtong opisyal nga pinulongan sa kolonya. Ito rin ay pinag-aaralan at ginagamit ng maliit ngunit mabilis na lumalaking bahagi ng populasyong di-Latino nito bunga ng pag-usbong ng negosyo, komersyo, at politikang Latino. Gitun-an usab kini ug gigamit sa gamay apan paspas nga nagtubo nga bahin sa dili populasyon nga Latino ingon usa ka sangputanan sa pagtubo sa negosyo sa Latino, komersyal, ug politika. Ang Kastila ay may mga tagapagsalita rin sa Netherlands. Adunay mga mamumulong usab ang mga Espanyol sa Netherlands. Sa Brasil, kung saan ang salita ay Portuges, ang wikang Kastila ay nagiging pangalawa o pangatlong wika sa mga kabataang estudyante at propesyonal. Sa Brazil , diin ang pulong nga Portuges , ang sinultian nga Espanyol nahimong ikaduha o ikatulo nga sinultihan alang sa mga batan-ong estudyante ug propesyonal. Ang popularidad nito sa bansa ay dahil na rin sa maraming pagkakahalintulad ang dalawang wika at pati na rin sa halos lahat ng karatig bansa ng Brasil ay Kastila ang gamit. Ang pagkapopular sa nasud tungod sa daghang pagkakapareho tali sa duha nga sinultian ingon man ang kadaghanan sa mga silingan nga mga nasud sa Brazil ang Espanya. Sa Pilipinas, kung saan ang paggamit nito ay bumababa ng husto sa mga nakalipas na dekada, tinanggalan ng opisyal na status ang wikang Kastila noong 1973. Sa Pilipinas, kung diin gigamit ang paggamit niini sa daghang mga tuig nga dekada, ang opisyal nga kahimtang giwagtang sa Espanya kaniadtong 1973. Bagamat tadtad ng katutubong salita at Inggles ang mga wika sa Pilipinas, nanatili pa rin ang Kastila sa wika tulad ng sistema ng pagbibilang, pananalapi, pagsasabi ng oras, ng edad, atbp. Bisan kung ang mga lumad nga sinultian ug Ingles gisulti sa Pilipinas, ang Espanya nagpabilin gihapon nga usa ka sinultian nga sa sistema sa pag-ihap, panalapi, pagsulti sa oras, edad, ug uban pa. Pati ang sistemang kalendaryo ng Pilipinas ay isang bersyon ng Kastila. Bisan ang sistema sa kalendaryo sa Pilipinas usa ka bersyon sa Espanya. Gayunpaman, ang natatanging kryolyong Kastila-Asyatiko, ang Wikang Zamboangueno o Chavacano ng Zamboanga at Wikang Caviteno o Chavacano ng Cavite, ay ginagamit ng 292 630 mga Pilipino (senso ng 1990) sa ilang rehyon sa isla ng Mindanao at sa isang rehyon sa kalapit-timog ng Maynila sa isla ng Luzon. Bisan pa, ang lahi nga dialect nga Espanyol-Asiatic, ang Zamboangueno o Chavacano nga sinultian sa Zamboanga ug ang Caviteno o Chavacano nga sinultian sa Cavite , gigamit sa 292 630 nga mga Pilipino (1990 census) sa pipila nga mga rehiyon sa isla sa Mindanao ug sa kasilingang rehiyon- habagatan sa Manila sa isla sa Luzon. Ang ibang mga wika sa Pilipinas ay naglalaman din ng maraming hiram na salitang Kastila. Ang ubang mga sinultihan sa Pilipinas adunay daghang mga hinulaman usab nga sinultian nga Espanyol. Ang wikang Filipino ay ang pambansang wika at isa sa mga opisyal na wika ng PilipinasÑang Ingles ang isa paÑayon sa Saligang Batas ng 1987. Ang Filipino nga pinulongan mao ang national nga pinulongan ug usa sa mga opisyal nga mga pinulongan sa Pilipinas -ang Iningles usag usa sumala sa Konstitusyon sa 1987. Isa itong wikang Awstronesyo at ang de facto na pamantayang bersiyon ng wikang Tagalog, bagaman de jure itong iba rito. Kini mao ang usa ka pinulongan Austronesian ug ang de facto standard nga bersyon sa pinulongang Tagalog , bisan kung de jure lahi kaayo dinhi. Noong 2007, ang wikang Filipino ay ang unang wika ng 28 milyon na tao, o mahigit kumulang isangkatlo ng populasyon ng Pilipinas. Niadtong 2007, ang pinulongang Filipino mao ang una nga sinultian nga 28 milyon nga mga tawo , o mga ikatulo sa populasyon sa Pilipinas. 45 milyon naman ang nagsasabing ikalawang wika nila ang wikang Filipino. 45 milyon nga nag-ingon nga nagsulti sila ikaduha nga sinultian nga Pilipino. Ang wikang Filipino ay isa sa mga 185 na wika ng Pilipinas na nasa Ethnologue. Ang wikang Filipino usa sa 185 nga mga sinultian sa Pilipinas sa Ethnologue. Ayon sa Komisyon sa Wikang Filipino, ang wikang Filipino ay "ang katutubong wika, pasalita at pasulat, sa Kalakhang Maynila, ang Pambansang Punong Rehiyon, at sa iba pang sentrong urban sa arkipelago, na ginagamit bilang wika ng komunikasyon ng mga etnikong grupo." Pinauyon sa Komisyon sa Wikang Filipino, ang wikang Filipino ang "ang lumad nga sinultian, oral ug sinulat, sa Greater Manila , National Capital Region, ug sa ubang mga sentro sa syudad sa arkipelago, nga gigamit ingon pinulongan sa komunikasyon sa mga etnikong grupo." Ang gustong makamit ng wikang Filipino ay ang pagiging pluricentric language, o ang wikang may iba't ibang bersiyon depende sa lugar na kung saan ito'y ginagamit. Ang gipangita sa pinulongang Pilipino nga makab-ot mao ang sinultian nga pluricentric , o usa ka sinultian nga adunay lainlaing mga bersyon depende sa lugar nga gigamit niini. May mga "lumilitaw na ibang uri ng Filipino na hindi sumusunod sa karaniwang balarila ng Tagalog" sa Davao at Cebu. Adunay "ubang mga lahi sa mga Pilipino nga wala magsunud sa sukaranan nga grammar nga Tagalog" sa Davao ug Cebu. Na bumubuo sa tatlong pinakamalaking metropolitanong lugar sa Pilipinas kasama ng Kalakhang Maynila. Nga naglangkob sa tulo ka labing dako nga mga lugar nga metropolitan sa Pilipinas kauban ang Greater Manila. Ang isang layunin ng pagkakaroon ng isang wikang pambansa ang pagpapalaganap ng pagkakaisang pambansa. Ang katuyoan sa pagbaton usa ka nasyonal nga sinultian mao ang pagpauswag sa nasyonal nga panaghiusa. ang pagkakaroon ng heograpiko at pampolitika na pagkakapatiran. Adunay usa ka heyograpiya ug politikanhon nga fraternity. At maging ang pagkakaroon ng isang sumasagisag na pambansang wika ng isang bansa. Ug bisan pa nga adunay usa ka simbolikong nasyonal nga sinultian sa usa ka nasud. Unang sumibol ang diwa ng pagkakaroon ng isang wikang pambansa sa Pilipinas noong balik-tanawin ni Manuel Quezon noong 1925 ang isang damdamin ng pagkabigo ng pambansang bayaning si Jose Rizal. Ang pagbati sa usa ka nasyonal nga sinultian sa Pilipinas unang migawas sa ika - 1925 nga paghinumdom ni Manuel Quezon sa kasagmuyo sa nasyonalista nga si Jose Rizal. Nang hindi nito magawa ng hul’ng makipag-ugnayan sa isang kababayang babae habang nasa isang barko patungong Europa. Sa dihang napakyas siya makigtagbo sa usa ka nasud nga babaye samtang sa usa ka barko sa Europa. Noong 13 Nobyembre 1936, inilikha ng unang Pambansang Asemblea ang Surian ng Wikang Pambansa, na pinili ang Tagalog bilang batayan ng isang bagong pambansang wika. Sa 13 sa Nobyembre 1936, ang unang National Assembly-gilalang sa National Language Institute , nga pinili nga Tagalog nga ingon nga ang mga basehan sa usa ka bag-o nga nasodnong pinulongan. Naimpluwensiyahan ang pagpili sa Tagalog ng mga sumusunod. Ang pagpili sa Tagalog naka-impluwensya sa mga musunud. Sinasalita ang Tagalog ng napakaraming tao at ito ang wikang pinakanauunawaan sa lahat ng mga rehiyon ng Pilipinas. Ang Tagalog gihisgutan sa daghang mga tawo ug mao ang labing kaylap nga sinultian nga sinultian sa tanan nga mga rehiyon sa Pilipinas. Papadaliin at pabubutihin nito ang komunikasyon sa mga taumbayan ng kapuluan. Kini mapadali ug mapauswag ang komunikasyon sa mga tawo sa arkipelago. Hindi ito nahahati sa mga mas maliliit at hiwa-hiwalay na wika, tulad ng Bisaya. Wala gibahin kini sa gagmay ug lahi nga mga sinultian, sama sa Bisaya . Ang tradisyong pampanitikan nito ang pinakamayaman at ang pinakamaunlad at malawak (sinasalamin ang dyalektong Toskano ng Italyano). Ang tradisyon sa literatura niini mao ang labing adunahan ug labing adunahan ug lapad (nagsalamin sa dayalekto nga Tuscan sa Tuscan ). Higit na mararaming aklat ang nakasulat sa Tagalog kaysa iba pang mga katutubong wikang Awstronesyo. Adunay daghang mga libro nga nasulat sa Tagalog kaysa sa ubang mga sinultian nga sinultian. Ito ang wika ng Maynila, ang kabiserang pampolitika at pang-ekonomiya ng Pilipinas. Kini ang sinultian sa Manila , ang kapital sa politika ug ekonomiya sa Pilipinas. Ito ang wika ng Himagsikan at ng KatipunanÑdalawang mahahalagang pangyayari sa kasaysayan ng Pilipinas. Kini ang sinultian sa Rebolusyon ug ang Katipunan - duha ka hinungdanon nga panghitabo sa kasaysayan sa Pilipinas. Noong 1959, nakilala ang wikang ito bilang Pilipino upang mahiwalay ang kaugnayan nito sa mga Tagalog. Kaniadtong 1959, ang sinultian nailhan nga Pilipino aron mabulag ang relasyon sa mga Tagalog . Nagtakda naman ang Saligang Batas ng 1973 ng panibagong pambansang wikang papalit sa Pilipino, isang wikang itinawag nitong Filipino. Ang Konstitusyon sa 1973 nagpakilala usa ka bag-ong nasyonal nga sinultian nga kapuli sa Pilipino, usa ka sinultian nga gitawag nga Filipino . Hindi binanggit sa artikulong tumutukoy, Artikulo XV, Seksiyon 3 , na Tagalog/Pilipino ang batayan ng Filipino; nanawagan ito sa halip sa Pambansang Asamblea na mag-Òtake steps towards the development and formal adoption of a common national language to be known as Filipino.Ó Ang artikulo nga nagtumong, Artikulo XV, Seksyon 3 , wala maghisgot nga ang Pilipino / Pilipino ang basihan sa Pilipino; hinoon, nanawagan kini sa Pambansang Asembliya nga maghimo "mga lakang padulong sa pag-uswag ug pormal nga pagsagop sa usa ka komon nga nasudnon nga sinultian nga mailhan nga Pilipino ." Gayundin, nilaktawan ng Artikulo XIV, Seksiyon 6, ng Saligang Batas ng 1987, na ipinagbisa matapos ng pagpapatalsik kay Ferdinand Marcos, ang ano mang pagbabanggit ng Tagalog bilang batayan ng Filipino at mismong ipinagpatuloy na Òas [Filipino] evolves, it shall be further developed and enriched on the basis of existing Philippine and other languages (pagbibigay-diin idinagdag).Ó Ingon man usab ang Article XIV, Seksyon 6, sa Konstitusyon sa 1987, gibakwi subay sa pagpapalayas ni Ferdinand Marcos, kung unsa man ang paghisgot sa Tagalog nga basehan sa Pilipino ug sa iyang kaugalingon nga nagpadayon nga " samtang nag-uswag ang [Pilipino], kini dugang nga mapalambo ug pahimuslan sa basehan sa naglungtad nga Pilipinas ug uban pang mga wika (gidugang nga gihatagan)." Tiniyak pa ng isang resolusyon ng 13 Mayo 1992, na ang Filipino Òang katutubong wika, pasalita at pasulat, sa Metro Manila, ang Pambansang Punong Rehiyon, at sa iba pang sentrong urban sa arkipelago, na ginagamit bilang wika ng komunikasyon ng mga etnikong grupo (pagbibigay diin idinagdag).Ó Usa ka resolusyon sa 13 Mayo 1992 dugang nga nagpamatuod nga ang Pilipino "mao ang lumad nga sinultian, sinultihan ug sinulat, sa Metro Manila , National Pole Region, ug uban pang mga sentro sa syudad sa arkipelago, nga gigamit ingon nga pinulongan sa komunikasyon sa mga etnikong grupo (gidugang nga gihatagan). Gayumpaman, tulad ng mga Saligang Batas ng 1973 at 1987, hindi nito ginawang kilalanin ang wikang ito bilang Tagalog at, dahil doon, ang Filipino ay, sa teoriya, maaaring maging anumang katutubong wikang Awstronesyo, kasama na ang Sugboanon ayon sa paggamit ng mga taga-Kalakhang Cebu at Davao. Bisan pa, sama sa Konstitusyon sa 1973 ug 1987, wala kini gipaila sa kini nga sinultian nga Tagalog ug, sa ingon, ang Pilipino nga, sa teorya, bisan unsang lumad nga sinultian, lakip ang Ingles sumala sa paggamit sa gikan sa Cebu ug Davao . Ididineklara ang buwan ng Agosto bilang Buwan ng Wikang Pambansa. Ang Agosto gideklarar nga Buwan sa Pinulongan sa Nasud. Bagaman naitakda na sa Saligang Batas at mga kaugnay na batas ang sariling katangian ng Filipino, may nananatili pa ring mga alternatibong panukala sa kung ano dapat ang maging katangian ng wikang Filipino. Bisan kung ang konstitusyon sa Pilipino ug ang mga may kalabutan nga mga balaod gipiho sa Konstitusyon sa Pilipinas, adunay mga alternatibo nga mga lakang usab kung unsa ang kinahanglan nga sinultian nga Pilipino. Gayumpaman, nararapat itong maibukod sa mga nagdaraing lamang na, sa kasalukuyan, ang Filipino ay de facto na iisa sa Tagalog at na ang pampublikong paggamit ng Filipino ay sa katotohanan ang paggamit ng Tagalog. Hinuon, kinahanglan nga iapil lang kini sa sumbong nga, sa pagkakaron, ang Pilipino nga de facto nga nahiusa sa Tagalog ug nga ang paggamit sa publiko sa publiko nga sa tinuud gigamit ang Tagalog. Ngunit may pinagkaiba pa din ang Filipino sa Tagalog. Apan adunay mga kalainan gihapon sa mga Pilipino sa Tagalog. Filipino ang kabuuang tawag sa wika ng Pilipinas. Ang Filipino ang tibuuk nga diyalekto sa sinultian sa Pilipinas. Ang wikang Gaddang o Cagayan ay sinasalita ng mahigit tatlumpung libong tao ng mga Gaddang sa Pilipinas, partikular na lang sa Magat at sa itaas ng mga ilog ng Cagayan sa ikalawang rehiyon ng probinsya ng Nueva Viscaya at sa Isabela at sa mga dayuhang bansa sa Asya, Australia, Canada, Europa, sa Middle East, UK at sa Estados Unidos. Ang Gaddang o Cagayan nga sinultian sa kapin sa katloan ka libo nga mga tawo sa Gaddang sa Pilipinas , partikular ang Magat ug labaw sa mga sapa sa Cagayan sa ikaduhang rehiyon sa lalawigan sa Nueva Viscaya ug Isabela ug ang langyaw nga mga nasud sa Asya, Australia, Canada, Europe , Middle East , UK ug Estados Unidos . Ang wikang Higaonon ay isang wikang Manobo na sinasalita sa isla ng Mindanao sa Pilipinas. Ang Higaonon nga sinultian usa ka sinultian nga Manobo nga gisulti sa isla sa Mindanao sa Pilipinas . Ang wikang Ibaloi language ay isang wikang Malayo-Polinesyo ng pamilyang wikang Austronesyo. Ang pinulongan streaking pinulongan mao ang usa ka pinulongan sa Malayo-Polynesian nga pinulongan sa pamilya Austronesian . Ibanag ang ikalawa sa pinakamalaking bilang ng taong gumagamit nito sa Isabela. Ipanagtag ang ikaduha nga pinakadako nga ihap sa mga tawo nga gigamit kini sa Isabela. Ito ay sumunod sa Ilokano. Ginsundan sini ang mga Ilokano. Ang wikang Ibatan na kinikilala rin bilang wikang Ivatan or Chirin nu Ibatan ay katangi-tanging ginagamit sa mga pulo ng Batanes. Ang diyalekto sa Ibatan nga nailhan usab nga Ivatan o Chirin nu Ibatan labi nga gigamit sa mga isla sa Batanes . Ang wikang Ilongot ay isang wikang Austronesyo na sinasalita ng mga Ilongot sa Hilagang Luzon, Pilipinas. Ang pinulongan Ilongot sa usa ka pinulongan Austronesian nga gipamulong sa Ilongot sa Northern Luzon , sa Pilipinas . Ang wikang Iraya ay isang wika na sinasalita ng mga Mangyan sa probinsya ng Mindoro sa Pilipinas. Ang pinulongan sa Iraya usa ka sinultian nga sinultian sa mga Mangyan sa lalawigan sa Mindoro sa Pilipinas. Ang wikang Isinai ay isang wika sa Hilagang Luzon na pangunahing sinasalita sa Nueva Vizcaya ng hilagang Pilipinas. Ang sinultian nga Isinai mao ang usa ka pinulongan sa Northern Luzon nga gihisgutan sa kadaghanan sa Nueva Vizcaya sa amihanang Pilipinas . Ang wikang Isnag ay isang wikang sinasalita ng mahigit 40,000 mga Isnag ng probinsya ng Apayao sa Cordillera Administrative Region sa hilagang Pilipinas. Ang pinulongan Isnag mao ang usa ka pinulongan nga gisulti sa kapin sa 40,000 nga mga tawo Isnag sa lalawigan sa Apayao sa Cordillera Administrative Region sa amihanang Pilipinas . Ang Kagayanen ay isang wikang ginagamit sa iba't-ibang mga bahagi ng lalawigan ng Palawan. Ang Kahe mao ang usa ka pinulongan nga gisulti sa nagkalain-laing mga bahin sa lalawigan sa Palawan . Matatagpuan din ito sa mga maliit na pulo sa kalapitan ng Palawan, tulad ng Kapuluang Calamian o ang Pulong Balabac. Makita usab kini sa gagmay nga mga isla sa kasilinganan sa Palawan, sama sa Calamian Islands o Balabac Islands . Ang wikang Kalagan ay isang wikang Austronesyo na sinasalita sa Caraga, Mindanao sa Pilipinas. Ang pinulongan Badbari mao ang usa ka pinulongan Austronesian gisulti sa Caraga , Mindanao sa Pilipinas . Ang wikang Kamayo ay isang wikang Austronesyo na may minoridad na mananalita sa silangang Mindanao sa Pilipinas. Ang pinulongan Kamayo usa ka pinulongan Austronesian sa minoriya mamumulong sa sidlakang Mindanao sa Pilipinas . Ang wikang Kankanaey ay isang wikang timog-gitnang Kordelyano ng pamilyang wikang Austronesyo na sinmaslaita sa mga isla ng Luzon sa Pilipinas. Ang pinulongan Kankanaey usa ka pinulongan sa habagatan-sentro sa Kordelyano Austronesian nga pinulongan pamilya nga sinmaslaita sa isla sa Luzon sa Pilipinas . Ang wikang Karao (kilala rin bilang Karaw) ay isang wika sa hilagang Luzon sa Pilipinas. Ang Karao nga sinultian (nailhan usab nga Karaw ) usa ka sinultihan sa amihanang Luzon sa Pilipinas . Ito ay sinasalita sa mga lugar ng Karao, Ekip, at Bokod ng kanlurang Benguet, at timog-kanlurang probinsya ng Ifugao. Gihisgutan kini sa mga lugar sa Karao, Ekip, ug Bokod sa kasadpan sa Benguet , ug ang probinsya sa habagatan-kasadpan sa Ifugao . Ang pangalang ito ay kapangalan ng munisipalidad ng Karaw sa Benguet. Kini nga ngalan gihingalan sa lungsod sa Karaw sa Benguet . Ang wikang Karolanos ay isang wikang Austronesyo na sinasalita sa munisipalidad ng Kabankalan, probinsya ng Negros Occidental, isla ng Negros, Pilipinas. Ang pinulongan Karolanos usa ka pinulongan Austronesian gisulti sa sa lungsod sa Kabankalan , lalawigan sa Negros Occidental , Negros isla , sa Pilipinas . Lahat ay magiging pantay sa harap ng batas. Ang tanan managsama sa atubangan sa balaod. Ang pagkakapantay- pantay sa harap ng batas , na kilala rin bilang pagkakapantay-pantay sa ilalim ng batas , pagkakapantay-pantay sa mga mata ng batas , legal na pagkakapantay-pantay , o ligal na egalitarianism , ay ang prinsipyo na ang bawat independiyenteng pagkatao ay dapat tratuhin nang pantay ng batas (prinsipyo ng isonomy ) at lahat iyon nasasailalim sa parehong mga batas ng hustisya ( angkop na proseso ). Ang pagkakapareho sa wala pa ang balaod , nailhan usab nga pagkakapareho sa ilalum sa balaod , pagkakapareho sa mga mata sa balaod , ligal nga pagkakapareho , o ligal nga egalitarianism , mao ang prinsipyo nga ang matag independente nga pagkalihok kinahanglan gitagad sama sa balaod (baruganan sa isonomy ) ug kana tanan nasakop sa parehas nga mga balaod sa hustisya ( angay nga proseso ). Samakatuwid, dapat na ginagarantiyahan ng batas na walang sinumang indibidwal o grupo ng mga indibidwal na pribilehiyo o diskriminado laban sa gobyerno. Busa, kinahanglan nga hatagan og garantiya ang balaod nga walay bisan kinsa nga tawo o grupo sa mga indibidwal nga adunay pribilehiyo o gipihig sa gobyerno. Ang pagkakapantay-pantay bago ang batas ay isa sa mga pangunahing prinsipyo ng liberalismo . Ang pagkakapareho sa wala pa ang balaod usa ka sukaranan nga sukaranan sa liberalismo . Ang prinsipyong ito ay nagmula sa iba't ibang mga mahalaga at kumplikadong mga katanungan tungkol sa pagkakapantay-pantay, pagiging patas at katarungan. Kini nga prinsipyo naggikan sa lainlaing hinungdanon ug komplikado nga mga pangutana bahin sa pagkakapareho, pagkamakatarunganon ug hustisya. Sa gayon, ang prinsipyo ng pagkakapantay-pantay bago ang batas ay hindi magkatugma at tumigil na umiiral sa mga ligal na sistema tulad ng pagkaalipin , pagkaalipin . Sa ingon, ang sukaranan sa pagkakapareho sa wala pa ang balaod dili magkasumpaki ug mohunong sa paglungtad sa mga ligal nga sistema sama sa pagkaulipon , pagkaulipon . Ang Artikulo 7 ng Universal Declaration of Human Rights ay nagsasaad: "Lahat ay pantay sa harap ng batas at may karapatan na walang diskriminasyon sa pantay na proteksyon ng batas". Ang Artikulo 7 sa Universal Declaration of Human Rights nag-ingon: Ang tanan managsama sa atubangan sa balaod ug adunay katungod nga walaÕy diskriminasyon sa parehas nga pagpanalipod sa balaod. Kaya, ang lahat ay dapat na tratuhin nang pantay sa ilalim ng batas anuman ang lahi , kasarian , kulay , lahi , relihiyon , kapansanan , o iba pang mga katangian, nang walang pribilehiyo , diskriminasyon o bias . Sa ingon, ang matag usa kinahanglan nga tratahon sa ilalum sa balaod bisan unsa man ang rasa , gender , kolor , etnisidad , relihiyon , kakulangan , o uban pang mga kinaiya, nga walay pribilehiyo , diskriminasyon o bias . Ang pangkalahatang garantiya ng pagkakapantay-pantay ay ibinibigay ng karamihan sa pambansang konstitusyon ng mundo, ngunit magkakaiba ang mga tiyak na pagpapatupad ng garantiyang ito. Ang kinatibuk-ang garantiya sa pagkakapareho gihatag sa kadaghanan sa nasyonal nga konstitusyon sa kalibutan, apan ang piho nga mga pagpatuman niini nga garantiya magkalainlain. Halimbawa, habang maraming mga konstitusyon ang ginagarantiyahan ang pagkakapantay-pantay ng anuman ang lahi, kakaunti lamang ang nagbabanggit ng karapatan sa pagkakapantay-pantay kahit na ano ang nasyonalidad. Pananglitan, bisan daghang mga konstitusyon ang nagagarantiya sa pagkakapareho bisan unsa pa ang rasa, pipila ra ang naghisgot sa katungod sa pagkakapareho bisan unsa pa ang nasyonalidad. Ang estatwa ng Pagkakapantay-pantay sa Paris bilang isang alegorya ng pagkakapantay-pantay Ang estatwa sa Pagkakapareho sa Paris ingon usa ka alegasyon sa pagkakapareho. Ang isang legalista na si Guan Zhong ay nagpahayag na ang lahat ng mga tao sa ilalim ng hurisdiksyon ng namumuno ay pantay sa harap ng batas. Usa ka legalista nga si Guan Zhong nagpahayag nga ang tanan nga mga tawo nga ubos sa hurisdiksyon sa punoan managsama sa atubangan sa balaod. Ang 431 libing talumpati ng Pericles , na nakaulat sa Thucydides ni Kasaysayan ng Digmaang Peloponnisos , may kasamang isang sipi pagpuri ang pagkakapantay-pantay sa pagitan ng mga libreng male mamamayan ng taga-Atenas demokrasya : Ang 431 sa paglubong pakigpulong sa niining si Pericles , nga narekord sa Thucydides ni Kasaysayan sa Peloponnesian Gubat , naglakip sa usa ka tudling sa pagdayeg sa pagkasama sa taliwala sa mga libre nga lalaki nga mga lungsoranon sa Atenas demokrasya : Kung titingnan natin ang mga batas, nagkakaroon sila ng pantay na katarungan sa lahat sa kanilang pribadong pagkakaiba; kung sa panlipunang paninindigan, ang pagsulong sa buhay ng publiko ay nabibigyang halaga sa kapasidad, ang mga pagsasaalang-alang sa klase ay hindi pinapayagan na makagambala sa merito; ni muli ang paraan ng kahirapan. Kung kita motan-aw sa mga balaod, sila adunay katarungan nga hustisya sa tanan sa ilang pribado nga kalainan; kung sa sosyal nga kahimtang, ang pag-uswag sa kinabuhi sa publiko mahimong dungog sa kapasidad, ang mga konsiderasyon sa klase nga dili tugutan nga makabalda sa merito; ni usab ang pagbabag sa kakabus. Noong unang panahon, ang marahas na panunupil kahit na ang pangunahing pagkakapantay-pantay ay karaniwan. Sa karaang mga panahon, ang mapintas nga pagsaway bisan ang batakang pagkakapareho kasagaran. Sa kabila ng mga kamakailan-lamang na ibagsak ng Roman monarkiya at ang pagtatatag ng Roman Republic at lubhang sagrado tribunes ng Plebs. Bisan pa sa bag-ohay nga pagkalaglag sa monarkiya sa Roma ug ang pagtukod sa Republika sa Roma ug mga santos nga Tribosanct of the Plebs. CINCINNATUS ni anak na lalaki Caeso humantong isang gang na hinabol Plebs mula sa forum upang maiwasan ang paglikha ng patas na nakasulat na mga batas. Ang anak ni Cincinnatus nga si Caeso ang nanguna sa usa ka gang nga nagpahawa sa mga sugyot gikan sa forum aron mapugngan ang pagmugna sa patas nga gisulat nga mga balaod. Sa kaso ng Roma, ang samahan ng mga plebs at ang pag-asa ng mga patrician sa kanila dahil ang parehong mga manggagawa at sundalo ay nangangahulugang ang Salungatan ng mga Orden ay nalutas sa pamamagitan ng pagtatatag ng Labindalawang Tables at higit na pagkakapantay-pantay. Sa kaso sa Roma, ang pag-organisar sa mga hangyo ug pagsalig sa mga patrolyo sa kanila samtang ang mga mamumuo ug sundalo nagkahulugan nga ang Konplikado sa mga Orden ang nasulbad pinaagi sa pag-establisar sa Napulog Duha nga Tables ug labi nga pagkakapareho. Nominally, lahat ng mga mamamayanmaliban sa emperor ay pantay sa ilalim ng batas ng Roman noong panahon ng imperyal . Nominally, tanan nga mga lungsuranongawas ang emperador managsama sa ilalum sa balaod sa Roma sa panahon sa imperyal . Gayunpaman, ang prinsipyong ito ay hindi ipinatupad sa karamihan ng mundo at maging sa Europa ang pagtaas ng mga aristokrata at maharlika ay lumikha ng hindi pantay na mga ligal na sistema na tumagal sa modernong panahon. Bisan pa, kini nga baruganan wala ipatuman sa kadaghanan sa kalibutan ug bisan sa Europe ang pagsaka sa mga aristokrasiya ug halangdon nga nagmugna dili managsama nga mga ligal nga sistema nga nagpadayon sa modernong panahon. Ang estado ng Nebraska ay nagpatibay ng motto na 'Pagkakapantay-pantay Bago ang Batas' noong 1867 at lumilitaw ito sa parehong watawat ng estado at selyo ng estado. Ang estado sa Nebraska nagsagop sa moto 'Pagkakapareho Sa wala pa ang Balaod' kaniadtong 1867 ug makita kini sa bandila sa estado ug selyo sa estado. Nanawagan ang Liberalism ng pagkakapantay-pantay sa harap ng batas para sa lahat ng tao. Ang Liberalism nagtawag alang sa pagkakapareho sa wala pa ang balaod alang sa tanan nga mga tawo. Ang klasikal na liberalismo na niyakap ng mga libertarian at modernong mga konserbatibong Amerikano ay sumasalungat na ituloy ang mga karapatan ng grupo sa gastos ng mga indibidwal na karapatan . Ang klasikal nga liberalismo nga gisakup sa mga libertarian ug modernong mga konserbatibo sa Amerika supak sa paggukod sa mga katungod sa grupo nga gigastuhan sa mga indibidwal nga katungod . Proklamasyon ni Sir George Arthur sa mga katutubo na Tasmanians , na nagpapakita ng pagkakapantay-pantay ng puti at itim bago ang batas. Pahayag ni Sir George Arthur sa mga Lumad nga Tasmanians , nga nagpakita aron ipakita ang pagkakapareho sa puti ug itom sa atubangan sa balaod. Ang pagkakapantay-pantay bago ang batas ay isang pag-uulat ng ilang mga sangay ng pagkababae . Ang pagkakapareho sa wala pa ang balaod usa ka tenet sa pipila nga mga sanga sa pagkababaye . Noong ika-19 na siglo, ang pagkakapantay-pantay ng kasarian bago ang batas ay isang radikal na layunin. Sa ika-19 nga siglo, ang pagkakapareho sa gender sa wala pa ang balaod usa ka radikal nga katuyoan. Ngunit ang ilang mga kalaunan na pananaw ng mga feminist ay nagkakaroon na ang pormal na pagkakapantay-pantay na pagkakapantay-pantay ay hindi sapat upang lumikha ng aktwal at pagkakapantay-pantay sa lipunan sa pagitan ng kababaihan at kalalakihan. Apan ang pipila sa ulahi nga panghunahuna sa feminisista nagbatbat nga ang pormal nga pagkakapareho nga pagkakapareho dili igo aron makamugna og tinuud ug panagsama nga sosyal tali sa mga babaye ug lalaki. Ang isang perpektong pormal na pagkakapantay-pantay ay maaaring parusahan ang mga kababaihan para sa hindi pagtupad sa isang lalaki na kaugalian habang ang isang ideal ng iba't ibang paggamot ay maaaring mapalakas ang mga stereotype ng sexist. Ang usa ka sulundon nga pormal nga pagkakapareho mahimong magsilot sa mga babaye tungod sa pagkapakyas sa pagsunod sa usa ka pamatasan sa lalaki samtang ang usa ka sulundon nga lainlain nga pagtambal mahimo nga makapalig-on sa mga sexere stereotypes. Ang mga Generalization tungkol sa paraan ng kababaihan o kalalakihan - ang aking karanasan sa buhay ay lumabas - hindi maaaring gabayan ako ng maaasahan sa paggawa ng mga pagpapasya tungkol sa mga partikular na indibidwal, batas, wala akong nakitang likas na kahusayan o kakulangan sa alinmang kasarian. Ang mga panudlo bahin sa pamaagi sa mga babaye o lalaki - ang akong kasinatian sa kinabuhi nakatangtang - dili makagiya kanako nga kasaligan sa paghimog mga desisyon bahin sa piho nga mga indibidwal, balaod, wala koy nakit-an nga natural nga labaw o kakulangan sa bisan unsang seksyon. Sa klase o sa grading paper mula 1963 hanggang 1980, at ngayon sa pagbabasa ng mga salaysay at pakikinig sa mga argumento sa korte ng higit sa labing pitong taon. Sa klase o sa grading nga mga papeles gikan 1963 hangtod 1980, ug karon sa pagbasa mga mubu ug pagpaminaw sa mga argumento sa korte sulod sa kapin sa napuloÕg pito ka tuig. Wala akong nakitang walang maaasahang tagapagpahiwatig o natatanging lalaki o tiyak na pag-iisip ng babae - kahit na penmanship. Wala koy nakita nga kasaligan nga indigay o lahi nga lalaki. o sigurado nga panghunahuna sa babaye - bisan ang penmanship " Ang mga batas na nagbigay ng benepisyo sa serbisyo sa kalusugan sa mga asawa ng mga servicemen, ngunit hindi sa mga asawa ng servicewomen. Ang mga balaod nga naghatag benepisyo sa serbisyo sa panglawas sa mga asawa sa mga servicemen, apan dili sa mga bana sa mga servicewomen. Mayroong higit sa 150 pambansang konstitusyon na kasalukuyang binabanggit ang pagkakapantay-pantay kahit na ano ang kasarian. Adunay sobra sa 150 nasyonal nga konstitusyon nga karon naghisgot sa pagkakapareho bisan unsa pa ang gender. Ang Artikulo 200 ng Criminal Code ng Japan , ang parusa tungkol sa parricide , ay idineklarang unconstitutional para sa paglabag sa pagkakapantay-pantay sa ilalim ng batas ng Korte Suprema ng Japan noong 1973. Ang Artikulo 200 sa Criminal Code sa Japan , ang silot bahin sa parricide , gideklarar nga dili konstitusyon tungod sa paglapas sa pagkakapareho sa ilalum sa balaod sa Korte Suprema sa Japan kaniadtong 1973. Ito ay bunga ng paglilitis sa kaso ng pagpatay sa Tochigi . Kini ang sangputanan sa paghusay sa kaso sa pagpatay sa Tochigi . Ang angkop na proseso ay ang ligal na kahilingan na dapat igalang ng estado ang lahat ng mga ligal na karapatan na may utang sa isang tao. Ang angay nga proseso mao ang ligal nga kinahanglanon nga kinahanglan nga tahuron sa estado ang tanan nga mga ligal nga katungod nga nakautang sa usa ka tawo. Ang angkop na proseso ay nagbabalanse sa kapangyarihan ng batas ng lupa at pinoprotektahan ang indibidwal na tao mula dito. Ang gitapos nga proseso nagbalanse sa gahum sa balaod sa yuta ug gipanalipdan ang indibidwal nga tawo gikan niini. Kapag ang gobyerno ay pumipinsala sa isang tao nang hindi sumusunod sa eksaktong kurso ng batas, ito ay bumubuo ng isang angkop na paglabag sa proseso, na nakakasakit sa batas ng batas . Kung ang gobyerno makadaot sa usa ka tawo nga wala magsunod sa eksakto nga kurso sa balaod, kini naglangkob sa usa ka angay nga paglapas sa proseso, nga nakapasakit sa pagmando sa balaod . Ang angkop na proseso ay madalas na isinalin bilang paglilimita sa mga batas at ligal na paglilitis upang ang mga hukom, sa halip ng mga mambabatas, ay maaaring tukuyin at ginagarantiyahan ang pangunahing katarungan, katarungan, at kalayaan. Ang nahiangay nga proseso kanunay nga gihubad ingon paglimite sa mga balaod ug mga ligal nga pamaagi aron ang mga maghuhukom, imbis sa mga magbabalaod, mahimong ipasabut ug garantiya ang sukaranan nga kaangayan, hustisya, ug kalingkawasan. Ang interpretasyong iyon ay napatunayan na kontrobersyal. Ang maong paghubad napamatud-an nga kontrobersyal. Analogous sa mga konsepto ng natural na hustisya , at pamamaraan ng katarungan na ginagamit sa iba't ibang iba pang mga hurisdiksyon. Pagsunod sa mga konsepto sa natural nga hustisya , ug pamaagi sa katarungan nga gigamit sa lainlaing mga hurisdiksyon. Ang pagpapakahulugan ng angkop na proseso ay minsan ipinahayag bilang isang utos na ang gobyerno ay hindi dapat maging patas sa mga tao o pang-aabuso sa kanila nang pisikal. Ang paghubad sa angay nga proseso usahay gipahayag ingon usa ka mando nga ang gobyerno dili kinahanglan dili patas sa mga tawo o pag-abuso sa ilang pisikal. Ang term ay hindi ginagamit sa kontemporaryong batas ng Ingles , ngunit ang dalawang magkatulad na konsepto ay natural na hustisya. Ang termino wala gigamit sa kontemporaryong balaod sa Ingles , apan duha nga parehas nga mga konsepto ang natural nga hustisya. Na sa pangkalahatan ay nalalapat lamang sa mga pagpapasya ng mga ahensya ng administratibo at ilang mga uri ng mga pribadong katawan tulad ng mga unyon sa pangangalakal, at konsepto ng konstitusyonal na konstitusyon ng panuntunan ng batas bilang articulated ni AV Dicey at iba pa. Nga sa kasagaran magamit lamang sa mga desisyon sa mga ahensya sa pagdumala ug pipila ka mga klase sa pribadong mga lawas sama sa mga unyon sa pamatigayon, ug konsepto sa konstitusyon sa British sa pagmando sa balaod ingon nga gipahayag ni AV Dicey ug uban pa. Gayunpaman, alinman sa mga linya ng konsepto ay hindi perpektong sa teoryang angkop na proseso ng Amerikano, na, tulad ng ipinaliwanag sa ibaba, ay naglalaman ng maraming mga ipinapahiwatig na karapatan na hindi natagpuan sa alinman sa mga sinaunang o modernong konsepto ng angkop na proseso sa England. Bisan pa, ang mga konsepto sa linya dili hingpit nga naa sa proseso sa panahon sa Amerikano, diin, ingon gipatin-aw sa ubos, karon naglangkob sa daghang mga gipasabut nga mga katungod nga wala makit-an sa karaan o bag-ong mga konsepto sa angay nga proseso sa England. Nabuo ang angkop na proseso mula sa sugnay 39 ng Magna Carta sa Inglatera. Nahiangay ang proseso gikan sa clause 39 sa Magna Carta sa England. Walang sinumang tao kung anong estado o kundisyon siya, ay aalisin mula sa kanyang mga lupain o tenement ni kinuha, ni buwagin, o papatayin, kung hindi siya isasagot sa pamamagitan ng angkop na proseso ng batas. WalaÕy tawo kung unsa nga kahimtang o kahimtang siya, nga isalikway gikan sa iyang mga yuta o tenement o gikuha, ni mabulag, o patyon, kung wala siya aron matubag pinaagi sa angay nga proseso sa balaod. Kapag ang batas ng Ingles at Amerikano ay unti-unting nalilihis, ang angkop na proseso ay hindi itinataguyod sa Inglatera ngunit isinama sa Saligang Batas ng Estados Unidos . Kung ang balaod sa Ingles ug Amerikano hinayhinay nga nabalhin, ang gitakdang proseso wala matuman sa Inglatera apan nalakip sa Konstitusyon sa US . Walang taong walang malayang makukuha o makulong, o maialis ang kanyang mga karapatan o pag-aari, o bawal o ipatapon, o binawian ng kanyang paninindigan sa anumang iba pang paraan, ni magpapatuloy ba tayo ng lakas laban sa kanya, o magpapadala sa iba na gawin ito, maliban sa pamamagitan ng ayon sa batas na paghatol ng kanyang mga katumbas o ng batas ng lupain. WalaÕy tawo nga libre nga madakup o mabilanggo, o makuhaan ang iyang mga katungod o mga kabtangan, o bihagon o gidestiyero, o gihikaw sa iyang baroganan sa bisan unsang lain nga paagi, ni mopadayon ba kami nga adunay kusog batok kaniya, o ipadala ang uban sa pagbuhat sa ingon, gawas pinaagi sa uyon sa uyon sa balaod sa iyang mga patas o pinaagi sa balaod sa yuta. Si Magna Carta mismo ay agad na naging bahagi ng " batas ng lupain ", at ang Clause 61 ng charter na ito ay pinahintulutan ang isang nahalal na katawan ng 25 barons upang matukoy sa pamamagitan ng nakarehong boto kung ano ang dapat ibigay ng Hari kapag nasasaktan ang Hari "sa anumang paggalang laban sa sinumang tao ". Si Magna Carta mismo nahimo dayon nga bahin sa " balaod sa yuta ", ug ang Clause 61 sa charter nga nagtugot sa usa ka pinili nga lawas sa 25 barons aron mahibal-an pinaagi sa pagboto sa kadaghanan kung unsa ang pagbabag sa kinahanglan nga gihatag sa Hari kung nakapasakit ang Hari "sa bisan unsang bahin batok sa bisan kinsa nga tawo Ó. Sa gayon, itinatag ni Magna Carta ang pamamahala ng batassa Inglatera sa pamamagitan ng hindi lamang hinihiling ang monarkiya na sumunod sa batas ng lupain ngunit nililimitahan din kung paano mababago ng monarkiya ang batas ng lupain. Sa ingon, gitukod ni Magna Carta ang kamandoan sa balaodsa Inglatera pinaagi sa dili lamang pagpangayo sa monarkiya sa pagsunod sa balaod sa yuta apan usab gilimitahan kung giunsa ang pagbag-o sa monarkiya sa balaod sa yuta. Gayunpaman, noong ika-13 siglo, ang mga probisyon ay maaaring tumutukoy lamang sa mga karapatan ng mga may-ari ng lupa, at hindi sa ordinaryong magsasaka o tagabaryo. Bisan pa, sa ika-13 nga siglo, ang mga probisyon mahimong nagtumong lamang sa mga katungod sa mga tag-iya sa yuta, ug dili sa ordinaryong mag-uuma o mga tagabaryo. Ang mga mas maiikling bersyon ng Magna Carta ay kasunod na inisyu ng mga monarkong British , at ang Clause 39 ng Magna Carta ay tinaguriang "29". Ang mas mubu nga mga bersyon sa Magna Carta sa ulahi gi-isyu sa mga monarkiya sa Britanya , ug ang Clause 39 sa Magna Carta giilisan usab nga "29". Walang sinumang tao sa kung anong estado o kundisyon siya, ay aalis sa kanyang mga lupain o mga tensyon o kinuha, o hindi dinidisado, o papatayin, kung hindi siya dadalhin upang sagutin sa pamamagitan ng angkop na proseso ng batas. Walay tawo nga bisan unsa nga kahimtang o kahimtang siya, nga mawagtang gikan sa iyang mga yuta o mga tensyon o gikuha, ni nabulag, o gipatay, kung wala siya gidala sa pagtubag pinaagi sa angay nga proseso sa balaod. Noong 1608, ang hurado ng Ingles na si Edward Coke ay nagsulat ng isang treatise kung saan tinalakay niya ang kahulugan ng Magna Carta. Niadtong 1608, ang hurado sa Ingles nga si Edward Coke nagsulat og usa ka risgo diin iyang gihisgotan ang kahulogan sa Magna Carta. Ipinaliwanag ni Coke na walang sinumang aalisin ngunit sa pamamagitan ng legem terrae , ang batas ng lupain, "iyon ay, sa pamamagitan ng karaniwang batas, batas ng batas, o kaugalian ng Inglatera sa pamamagitan ng angkop na kurso, at proseso ng batas ." Gipatin-aw ni Coke nga walaÕy tawo nga makuhaan apan pinaagi sa legem terrae , ang balaod sa yuta, "nga mao, pinaagi sa sagad nga balaod, balaod sa balaod, o kostumbre sa Inglatera pinaagi sa angay nga kurso, ug proseso sa balaod." Parehong ang sugnay sa Magna Carta at ang kalaunan ng batas ng 1354 ay muling ipinaliwanag noong 1704 (sa panahon ng paghahari ni Queen Anne ) ng Queen's Bench , sa kaso ni Regina v. Paty . Parehong ang clause sa Magna Carta ug ang ulahing istatistika sa 1354 na usab gipatin-aw sa 1704 (sa panahon sa paghari ni Queen Anne ) ni Queen's Bench , sa kaso ni Regina v. Paty . Sa kasong iyon, inalis ng Kamara ng Britanya ng John Paty at ilang iba pang mga mamamayan ang karapatang bumoto sa isang halalan at ipinagkaloob sila sa Newgate Prison para lamang sa pagkakasala sa pagtugis sa isang ligal na aksyon sa mga korte. Niana nga kaso, gibasura sa British House of Commons si John Paty ug ang uban pang mga lungsuranon nga adunay katungod nga moboto sa usa ka eleksyon ug gitugyan sila sa Newgate Prison tungod lamang sa paglapas sa pagpadayon sa usa ka ligal nga aksyon sa mga korte. Ang Queen's Bench, sa isang opinyon ni Justice Powys, ay ipinaliwanag ang kahulugan ng "angkop na proseso ng batas" tulad ng sumusunod. Ang Queen's Bench, sa usa ka opinyon ni Justice Powys, gipatin-aw ang kahulogan sa "due process of law" ingon sa mosunod. Hindi ako tinutulan, walang sinumang dapat kunin o ibilanggo, ngunit sa pamamagitan ng batas ng lupain. Gisalikway ako, walay tawo nga kinahanglan madala o mabilanggo, apan pinaagi sa balaod sa yuta. Ngunit sa sagot ko, ang lex terrae ay hindi nakakulong sa karaniwang batas, ngunit tumatagal sa lahat ng iba pang mga batas, na pinipilit sa kaharian na ito; bilang batas sibil at canon . Apan gisultihan ko kini, nga ang lex terrae wala nahibal-an sa komon nga balaod, apan nagdala sa tanan nga uban pang mga balaod, nga gipamuhat sa kini nga gingharian; ingon nga sibil ug kanon nga balaod . Doon ang mga salitang lex terrae, na ginagamit sa Mag. Char. ay ipinaliwanag sa pamamagitan ng mga salita, angkop na proseso ng batas; at ang kahulugan ng batas ay, na ang lahat ng mga pangako ay dapat sa pamamagitan ng isang ligal na awtoridad; at ang batas ng Parlyamento ay mas maraming batas tulad ng anuman, hindi, kung mayroong anumang kahalagahan ito ay isang superyor na batas. Didto ang mga pulong lex terrae, nga gigamit sa Mag. Char. gipatin-aw pinaagi sa mga pulong, due process sa balaod; ug ang kahulogan sa balaod mao, nga ang tanan nga mga pasalig kinahanglan pinaagi sa usa ka ligal nga awtoridad; ug ang balaod sa Parliamento sama ka daghan sa usa ka balaod sama sa bisan kinsa, dili, kung adunay bisan unsang gahum labaw kini usa ka labaw nga balaod. Ang Chief Justice Holt ay naghiwalay sa kasong ito dahil naniniwala siya na ang pangako ay hindi sa katunayan ay sa pamamagitan ng isang ligal na awtoridad. Si Chief Justice Holt misupak sa kini nga kaso tungod kay siya nagtuo nga ang pasalig wala sa tinuud pinaagi sa usa ka ligal nga awtoridad. Ang Kamara ng Commons ay nagpatunay na mag-batas nang unilaterally, nang walang pag-apruba ng British House of Lords , na maikakaayos na mag-regulate ng halalan ng mga miyembro nito. Ang Balay sa Commons giisip nga magbag-o sa unilaterally, nga walaÕy pagtugot sa British House of Lords , hinungdan nga i-regulate ang pagpili sa mga miyembro niini. Kahit na ginanap ng Queen's Bench na ang House of Commons ay hindi lumabag o nagwawas sa nararapat na proseso, si John Paty ay kalaunan ay pinalaya ni Queen Anne nang siya ay prorogado ng Parliament. Bisan kung gihangyo sa Queen's Bench nga ang House of Commons wala makalapas o molapas sa gitakdang proseso, si John Paty sa katapusan gipalaya ni Queen Anne sa pagproklamar niya sa Parliament. Ang batas ng Ingles at batas ng Amerika ay lumihis. Iningles nga balaod ug American nga balaod diverge . Sa buong siglo ng kasaysayan ng Britanya, maraming mga batas at itinuturing ang iba't ibang mga kinakailangan bilang bahagi ng "angkop na proseso" o kasama sa "batas ng lupain". Sa tibuuk nga mga siglo sa kasaysayan sa Britanya, daghang mga balaod ug pagtratar ang nagpahayag sa lainlaing mga kinahanglanon nga kabahin sa "angay nga proseso" o nalakip sa "balaod sa yuta". Ang pananaw na iyon ay karaniwang gaganapin tungkol sa kung ano ang hinihiling ng umiiral na batas, sa halip na kung ano ang hinihiling na kinakailangan ng angkop na proseso mismo. Ang panan-aw nga sagad nga gihimo bahin sa kung unsa ang gikinahanglan sa naglungtad nga balaod, imbis sa kung unsa ang kinahanglan nga intrinsically nga gikinahanglan sa gitakdang proseso mismo. Mahalaga sa ideya ng angkop na proseso ng batas sa pag-uusig at parusa ng mga krimen, ngunit binanggit lamang bilang isang halimbawa at paglalarawan ng angkop na proseso ng batas bilang ito talaga ay umiral sa mga kaso kung saan ito ay kaugalian na ginamit . Hinungdanon sa ideya sa angay nga proseso sa balaod sa pag-prosisyon ug pagsilot sa mga krimen, apan gihisgutan lamang ingon usa ka pananglitan ug paghulagway sa angay nga proseso sa balaod ingon kini sa tinuud naglungtad sa mga kaso diin kini naandan nga gigamit . Sa huli, ang mga nakakalat na sanggunian sa "angkop na proseso ng batas" sa batas ng Ingles ay hindi nililimitahan ang kapangyarihan ng pamahalaan; sa mga salita ng propesor sa batas na Amerikano na si John V. Orth , "ang mga mahusay na parirala ay nabigong mapanatili ang kanilang sigla." Sa katapusan, ang nagkatibulaag nga mga paghisgot sa "due process of law" sa balaud sa Ingles wala maglimitar sa gahum sa gobyerno; sa mga pulong sa propesor sa balaod sa Amerikano nga si John V. Orth , "ang daghang mga hugpong sa mga pulong nga napakyas nga magpabilin ang ilang kabaskog." Sinasabi ng Orth na sa pangkalahatan ay iniugnay ito sa pagtaas ng doktrina ng suplemento ng parlyamentaryo sa United Kingdom, na sinamahan ng poot patungo sa hudisyal na pagsusuri bilang isang hindi demokratikong pag-imbensyang dayuhan. Orth nagpunting nga kini sa kadaghanan gipahinungod sa pagsaka sa doktrina sa suplemento sa parlyamentaryo sa United Kingdom, nga giubanan sa pagkontra sa judicial review ingon usa ka dili demokratikong imbensyon sa langyaw. Paminsan-minsan ay binibigyang kahulugan ng mga iskolar ang pagpapasya ni Lord Coke sa Kaso ni Dr. Bonham bilang ipinapahiwatig ang posibilidad ng pagsusuri ng hudisyal, ngunit noong mga 1870, pinatalsik ni Lord Campbell ang pagsusuri ng hudisyal bilang "isang hangal na doktrina na sinasabing inilatag nang labis-hudisyal sa Kaso ni Dr. Bonham., isang conundrum na nararapat na natawa sa ". Ang mga eskolar usahay nga naghubad sa pamunoan ni Lord Coke sa Kaso ni Dr. Bonham ingon nga nagpahamtang sa posibilidad sa pag-usisa sa hudisyal, apan sa pagka-1870, gipaundang ni Lord Campbell ang pag-usisa sa hudisyal nga us aka "usa ka binuang nga doktrina nga giingon nga gipahimutang nga sobra-hudisyal sa Kaso ni Dr. Bonham., usa ka conundrum nga kinahanglan nga gikatawanan ". Kulang sa kapangyarihan ng pagsusuri ng hudikatura, ang mga korte ng Ingles ay nagtataglay ng walang paraan kung saan ideklara ang batas ng gobyerno o kilos na hindi wasto bilang isang paglabag sa angkop na proseso. Ang pagkulang sa gahum sa pag-usisa sa hudisyal, ang mga korte sa Ingles walaÕy paagi aron ipahayag nga dili husto ang mga balaod sa gobyerno o aksyon ingon usa ka paglapas sa angay nga proseso. Sa kabaligtaran, ang mga mambabatas ng Amerikano at mga opisyal ng sangay ng ehekutibo ay nagmamay-ari ng halos walang paraan kung saan upang mapatalsik ang panghukuman sa panghukuman ng mga batas o aksyon bilang mga paglabag sa proseso, na may nag-iisang pagbubukod ng pagmumungkahi ng isang susog sa konstitusyon, na bihirang matagumpay. Sa kasukwahi, ang mga magbabalaang Amerikano ug mga opisyales sa sanga sa ehekutibo nga adunay walaÕy bisan unsang paagi diin ibaliwala ang paghukum sa panghukman sa mga pamatasan o mga aksyon ingon nga mga paglapas sa proseso, nga adunay bugtong nga eksepsiyon sa pagsugyot sa usa ka konstitusyon nga pagbag-o, nga panagsa ra nga magmalampuson. Bilang isang kinahinatnan, ang batas ng Ingles at batas ng Amerika ay lumipat. Ingon usa ka sangputanan, ang balaod sa Ingles ug balaod sa Amerika nagbalhin. Hindi tulad ng kanilang mga katapat na Ingles, ang mga hukom ng Amerikano ay naging lalong iginiit tungkol sa pagpapatupad ng nararapat na proseso ng batas. Dili sama sa ilang mga katugbang sa English, ang mga huwes sa Amerikano labi nga gipakusog sa pagpatuman sa angay nga proseso sa balaod. Kaugnay nito, natutunan ng mga sangay ng pambatasan at ehekutibo kung paano maiiwasan ang mga naturang paghaharap sa una, sa pamamagitan ng pagpapasadya ng mga batas at mga aksyon ng ehekutibo sa mga iniaatas ng konstitusyon ng angkop na proseso tulad ng ipinaliwanag ng judiciary. Sa baylo, nahibal-an sa mga sangay sa lehislatibo ug ehekutibo kung giunsa paglikay ang mga panagbangi sa una nga lugar, pinaagi sa pagpahiangay sa mga pamatasan ug mga aksyon sa ehekutibo sa mga kinahanglanon sa konstitusyon nga gitakda sa hudikatura. Noong 1977, isang propesor sa agham pampulitika ng Ingles ang ipinaliwanag ang kasalukuyang sitwasyon sa England para sa kapakinabangan ng mga Amerikanong abogado. Niadtong 1977, usa ka propesor sa siyensya sa politika sa Ingles ang nagpatin-aw sa karon nga kahimtang sa England alang sa kaayohan sa mga abogado sa Amerika. Ang isang abogado ng konstitusyonal na Amerikano ay maaaring mabigla sa pamamagitan ng pagiging madali ng mga sanggunian sa salitang 'due process of law' sa pangkalahatang katawan ng Ingles na ligal na pagsulat. Ang usa ka abogado sa konstitusyonal nga Amerikano mahimoÕg makurat sa pagkalisod sa mga pakisayran sa termino nga Ôdue process of lawÕ sa kinatibuk-an nga lawas sa English legal nga pagsulat. Ngayon ay wala ang isang puwang na nakatuon sa angkop na proseso sa Halsbury's Laws of England , sa Mga Komento ni Stephen , o Batas ni Anson at Custom ng Konstitusyon. Karon walaÕy nakit-an ang usa ka wanang nga gitugyan sa angay nga proseso sa Halsbury's Laws of England , sa Mga Commentaries ni Stephen , o Balaod ni Anson ug Custom sa Konstitusyon. Ang parirala ay walang halaga sa pagpasok sa mga nasabing gumagana tulad ng Stroud's Judicial Dictionary o Wharton's Law Lexicon. Ang hugpong sa mga pulong dili makasulod sa mga buhat sama sa Stroud's Judicial Dictionary o Wharton's Law Lexicon. Dalawang magkatulad na konsepto sa kontemporaryong batas ng Ingles ay likas na hustisya , na sa pangkalahatan ay nalalapat lamang sa mga pagpapasya ng mga ahensya ng administratibo at ilang uri ng mga pribadong katawan tulad ng mga unyon sa kalakalan, at konsepto ng konstitusyonal ng British ng patakaran ng batas bilang articulated ni AV Dicey at iba pa. Duha ka managsama nga konsepto sa kontemporaryo nga balaod sa Ingles mao ang natural nga hustisya , nga sa kasagaran magamit lamang sa mga desisyon sa mga ahensya sa administratibo ug pipila ka mga klase sa pribadong mga lawas sama sa mga unyon sa pamatigayon, ug konsepto sa konstitusyon sa British sa pagmando sa balaod ingon articulated ni AV Dicey ug uban pa. Gayunpaman, alinman sa mga linya ng konsepto ay hindi perpektong sa pag-iisip ng Amerikano na angkop na proseso, na kasalukuyang naglalaman ng maraming mga ipinahiwatig na mga karapatan na hindi matatagpuan sa sinaunang o modernong konsepto ng angkop na proseso sa England. Bisan pa, walaÕy mga linya sa konsepto nga hingpit nga naa sa proseso sa pagdawat sa Amerikano, nga sa pagkakaron adunay daghang mga gipasabut nga mga katungod nga wala makit-an sa karaan o modernong mga konsepto sa angay nga proseso sa England. Ang Ikalimang at Ikalabing-apat na Susog sa Saligang Batas ng Estados Unidos ay bawat isa ay naglalaman ng isang Aksyon na Proseso ng Proseso . Ang Ikalimang ug Napulog-upat nga mga Pag-amyenda sa Konstitusyon sa Estados Unidos matag usa adunay sulud nga Maayong Paagi sa Proseso nga Proseso . Ang angkop na proseso ay tumatalakay sa pangangasiwa ng hustisya at sa gayoÕy ang Aksyon na Proseso Clause ay kumikilos bilang isang pangangalaga mula sa di-makatwirang pagtanggi sa buhay, kalayaan, o pag-aari ng gobyerno sa labas ng parusa ng batas. Ang nahiangay nga proseso naglambigit sa pagdumala sa hustisya ug sa ingon ang Pagkahuman sa Proseso nga Klase naglihok ingon usa ka panalipod gikan sa dili makatarungan nga pagsalikway sa kinabuhi, kalingkawasan, o kabtangan sa gobyerno gawas sa pagsugot sa balaod. Ang Korte Suprema ng Estados Unidos ay binibigyang kahulugan ang mga sugnay na nagbibigay ng apat na mga proteksyon: proseso ng angkop na pamamaraan , matibay na angkop na proseso , isang pagbabawal laban sa mga hindi malinaw na mga batas, at bilang sasakyan para sa pagsasama ng Batas ng Mga Karapatan. Ang Korte Suprema sa Estados Unidos naghubad sa mga sugilanon ingon nga naghatag upat nga mga panalipod: proseso sa angay nga pamaagi , hinungdanon nga proseso , usa ka pagdili batok sa mga dili klarong mga balaod, ug ingon ang awto alang sa paglakip sa Balaod sa Katungod. Kinikilala ng iba't ibang bansa ang ilang anyo ng angkop na proseso sa ilalim ng kaugalian na internasyonal na batas . Ang lainlaing mga nasud nakaila sa pila ka porma sa angay nga proseso sa ilalum sa naandan nga internasyonal nga balaod . Bagaman ang mga detalye ay madalas na hindi maliwanag, karamihan sa mga bansa ay sumasang-ayon na dapat nilang garantiya ang mga dayuhang bisita na isang pangunahing minimum na antas ng hustisya at pagiging patas. Bisan kung ang mga detalye sa kasagaran dili klaro, kadaghanan sa mga nasud nagkauyon nga kinahanglan nila garantiya ang mga langyaw nga bisita nga usa ka sukaranan nga minimum nga lebel sa hustisya ug kaangayan. Ang ilang mga bansa ay nagtalo na sila ay dapat na bigyan ng higit na mga karapatan sa mga dayuhan kaysa sa ginagawa nila sa kanilang sariling mga mamamayan. Ang pila ka mga nasud nga nangatarungan nga sila kinahanglan nga dili na maghatag dugang mga katungod sa mga langyaw kaysa sa ilang gibuhat sa ilang kaugalingon nga mga lungsuranon. Ang doktrina ng pambansang paggamot , na nangangahulugan din na kapwa masusugatan sa parehong mga pag-aalis ng gobyerno. Ang doktrina sa nasudnon nga pagtratar , nga nagpasabut usab nga ang duha mahimoÕg makadaot sa parehas nga paglimud sa gobyerno. Sa pamamagitan ng paglaki ng internasyonal na batas sa karapatang pantao at madalas na paggamit ng mga kasunduan upang pamamahalaan ang paggamot ng mga dayuhan sa ibang bansa, ang pagkakaiba, sa pagsasagawa, sa pagitan ng dalawang pananaw na ito ay maaaring mawala. Sa pagtubo sa internasyonal nga tawhanong balaod sa tawhanong katungod ug kanunay nga paggamit sa mga kasabutan sa pagdumala sa pagtratar sa mga langyaw nga mga nasyonalista sa gawas sa nasud, ang kalainan, sa praktis, taliwala sa duha nga mga panan-aw mahimong mawala. Ang karapatan sa pagkapribado ay isang elemento ng iba't ibang mga tradisyonal na tradisyon upang pigilan ang mga aksyon ng gobyerno at pribadong mga banta na nagbabanta sa privacy ng mga indibidwal. Ang katungod sa pagkapribado usa ka elemento sa lainlaing mga ligal nga tradisyon aron mapugngan ang mga aksyon sa gobyerno ug pribado nga naghulga sa pagkapribado sa mga indibidwal. Higit sa 150 pambansang konstitusyon ang nagbanggit ng karapatan sa privacy. Kapin sa 150 ka nasyonal nga konstitusyon ang naghisgot sa katungod sa pagkapribado. Dahil ang pandaigdigang pagsubaybay sa pagsubaybay ng 2013, na sinimulan ng ex- NSA na empleyado na si Edward Snowden. Sukad sa mga pagpadayag sa pagbantay sa kalibutan sa tuig 2013, gisugdan sa ex- NSA nga empleyado nga si Edward Snowden. Ang walang kapani-paniwala na karapatang pantao sa privacy ay naging paksa ng pandaigdigang debate. Ang dili masalikway nga katungod sa tawo sa pagkapribado usa ka hilisgutan sa internasyonal nga debate. Ang mga ahensya ng gobyerno ay nakikibahagi sa masa pandaigdigang pagsubaybay . Ang mga ahensya sa gobyerno naglihok sa masa pangkalibutanon nga pagbantay . Ang ilan sa mga kasalukuyang debate na nasa paligid ng karapatan sa privacy ay kinabibilangan kung ang pagkapribado ay maaaring magkasama sa kasalukuyang mga kakayahan ng mga ahensya ng intelihensiyang ma-access at suriin ang maraming mga detalye ng buhay ng isang indibidwal. Ang pila sa karon nga mga debate sa palibot sa katungod sa pagkapribado naglakip kung ang pagkapribado mahimong kauban sa karon nga mga kapabilidad sa mga ahensya sa paniktik nga maka-access ug pag-analisa sa daghang mga detalye sa kinabuhi sa usa ka tawo. Ang karapatan sa pagkapribado ay pinawalang bahagi ng kontrata sa lipunan upang palakasin ang depensa laban sa inaasahang mga banta ng terorista; at kung ang mga banta ng terorismo ay isang wastong dahilan upang sumubaybay sa pangkalahatang populasyon. Ang katungod sa pagkapribado mawala ingon bahin sa sosyal nga kontrata aron palig-onon ang depensa batok sa giisip nga mga terorista nga hulga; ug kung ang mga hulga sa terorismo usa ka tinuud nga pangatarungan sa pagsusi sa kinatibuk-ang populasyon. Ang mga aktor ng pribadong sektor ay maaari ring banta ang karapatan sa privacy. Ang mga aktor sa pribado nga sektor mahimo usab nga hulga ang katungod sa pagkapribado. Ang mga pag-aalala na ito ay pinalakas ng mga iskandalo, kabilang ang iskandalo ng data ng Facebook-Cambridge Analytica , na nakatuon sa kumpanya ng psychographic na Cambridge Analytica na gumamit ng personal na data mula sa Facebook upang maimpluwensyahan ang malalaking grupo ng mga tao. Kini nga mga kabalaka gipalig-on sa mga eskandalo, lakip ang eskandalo sa datos sa Facebook-Cambridge Analytica , nga nagpunting sa kompanya nga psychographic nga Cambridge Analytica nga gigamit ang personal nga datos gikan sa Facebook aron maimpluwensyahan ang daghang mga grupo sa mga tawo. Ang konsepto ng pagkapribado ay gumagamit ng teorya ng mga likas na karapatan at sa pangkalahatan ay tumutugon sa mga bagong impormasyon sa teknolohiya at komunikasyon. Ang konsepto sa pagkapribado naggamit sa teorya sa natural nga mga katungod ug sa kasagaran mosanong sa bag-ong mga teknolohiya sa impormasyon ug komunikasyon. Sa Estados Unidos, isang artikulo sa Disyembre 15, 1890 na isyu ng Harvard Law Review , na isinulat ng abogado na si Samuel D. Warren at hinaharap na US Supreme Court Justice, Louis Brandeis , na pinamagatang " The Right to Privacy ", ay madalas na binanggit bilang unang malinaw na pagpapahayag ng isang karapatan ng US sa privacy. Sa Estados Unidos, ang usa ka artikulo sa Disyembre 15, 1890 nga isyu sa Harvard Law Review , nga gisulat sa abogado nga si Samuel D. Warren ug sa umaabot nga Korte Suprema sa Estados Unidos, Louis Brandeis , nga adunay ulohan nga " The Right to Privacy ", kanunay nga gikutlo ingon ang una nga tin-aw nga deklarasyon sa katungod sa US sa pagkapribado. Sinulat nina Warren at Brandeis na ang privacy ay ang "karapatang pabayaan", at nakatuon sa pagprotekta sa mga indibidwal. Gisulat ni Warren ug Brandeis nga ang pagkapribado mao ang "katungod nga pasagdan lang," ug gipunting ang pagpanalipod sa mga indibidwal. Ang pamamaraang ito ay tugon sa mga kamakailang teknolohikal na pag-unlad ng panahon, tulad ng pagkuha ng litrato at sensationalist journalism, na kilala rin bilang " dilaw na journalism". Kini nga pamaagi usa ka tubag sa mga bag-o nga teknolohiya sa pag-uswag sa panahon, sama sa litrato ug sensationalist journalism, nailhan usab nga " yellow journalism". Ang mga karapatan sa pagkapribado ay likas na magkakaugnay sa teknolohiya ng impormasyon. Sa kanyang malawak na nabanggit na pagsasalungat na opinyon sa Olmstead v. Estados Unidos (1928), umasa si Brandeis sa mga saloobin na binuo niya sa kanyang 1890 na artikulo Ang Karapatan sa Pagkapribado . Ang mga katungod sa pagkapribado kanunay nga adunay kalabutan sa teknolohiya sa impormasyon. Sa iyang kaylap nga giasoy nga pagsupak nga opinyon sa Olmstead v. Estados Unidos (1928), si Brandeis nagsalig sa mga hunahuna nga iyang naugmad sa iyang 1890 nga artikulo nga Ang Matarung sa Pagkapribado . Sa dissent na iyon, hinimok niya na ang mga bagay sa personal na privacy ay mas may kaugnayan sa batas ng konstitusyon , hanggang sa sabihin na "ang gobyerno ay kinilala bilang isang potensyal na mananakop sa privacy." Sa pagsupak, giawhag niya nga ang mga butang sa personal nga pagkapribado mas may kalabutan sa balaod sa konstitusyon , nga ingon sa giingon nga "ang gobyerno gipaila nga usa ka potensyal nga mananakop sa privacy." Natuklasan ng Discovery at imbensyon para sa Pamahalaan, sa pamamagitan ng mas epektibo kaysa sa pag-unat sa rack, upang makakuha ng pagsisiwalat sa korte ng kung ano ang ibinulong sa aparador. Ang pagdiskobre ug pag-imbento nagpaposible sa Gobyerno, pinaagi sa labi nga labi ka epektibo kaysa pagbuklad sa rack, aron makuha ang pagbunyag sa korte kung unsa ang gihunghong sa aparador. Sa oras na iyon, ang mga telepono ay madalas na mga ari-arian ng komunidad, na may mga nakabahaging linya ng partido at potensyal na pag-awatmga operator ng switchboard . Sa kini nga oras, ang mga telepono sa telepono sagad nga mga kabtangan sa komunidad, nga adunay kauban nga linya sa partido ug potensyal nga pag-awatmga operator sa switchboard . Sa oras ni Katz , noong 1967, ang mga telepono ay naging personal na aparato sa mga linya na hindi ibinahagi sa mga bahay at ang paglipat ay electro-mechanical. Sa panahon ni Katz , kaniadtong 1967, ang mga telepono sa telepono nahimoÕg personal nga mga aparato nga walaÕy linya nga giambitan sa mga balay ug ang pagbalhin mao ang electro-mechanical. Noong 1970s, ang mga bagong teknolohiya sa computing at recording ay nagtaas ng maraming mga alalahanin tungkol sa pagkapribado, na nagreresulta sa Mga Prinsipyo ng Fair Information Pract . Kaniadtong 1970, ang bag-ong mga teknolohiya sa kompyuter ug pagrekord nagpatunghag daghang mga kabalaka bahin sa pagkapribado, nga miresulta sa Mga Prinsipyo sa Maayong Impormasyon nga Makatarungan . Sa mga nagdaang taon ay may ilang mga pagtatangka upang malinaw at tumpak na tukuyin ang "karapatan sa privacy". Sa bag-ohay nga mga tuig adunay pipila nga mga pagsulay nga tin-aw ug tukma nga ipasabut ang "katungod sa pagkapribado". Noong 2005, iginiit ng mga mag-aaral ng Haifa Center for Law & Technology na ang karapatan sa privacy "ay hindi dapat maitukoy bilang isang hiwalay na ligal na karapatan". Kaniadtong 2005, ang mga estudyante sa Haifa Center for Law & Technology naniguro nga ang katungod sa pagkapribado "dili gyud mahubit ingon usa ka lahi nga ligal nga katungod". Sa pamamagitan ng kanilang pangangatuwiran, ang mga umiiral na batas na may kaugnayan sa privacy, sa pangkalahatan, ay dapat sapat. Pinaagi sa ilang pangatarungan, ang adunay ana nga mga balaod nga may kalabutan sa pagkapribado, sa kinatibuk-an, kinahanglan igo. Ang iba pang mga eksperto, tulad ni William Prosser , ay nagtangka ngunit nabigo, upang makahanap ng isang "karaniwang lupa" sa pagitan ng mga nangungunang uri ng mga kaso ng privacy sa loob ng sistema ng korte, hindi bababa sa upang magbalangkas ng isang kahulugan. Ang uban nga mga eksperto, sama ni William Prosser , misulay apan wala napakyas, aron makit-an ang usa ka "sagad nga sukaranan" tali sa mga nag-una nga matang sa mga kaso sa pagkapribado sa sistema sa korte, labing menos maghimo usa ka kahulugan. Ang isang batas sa batas ng batas mula sa Israel, gayunpaman, sa paksa ng "privacy sa digital na kapaligiran," ay nagmumungkahi na ang "karapatan sa privacy ay dapat makita bilang isang independiyenteng karapatan na nararapat sa ligal na proteksyon sa sarili nito." Ang usa ka balaod sa eskuylahan gikan sa Israel, bisan pa niana, sa hilisgutan sa "privacy sa digital nga palibot," nagsugyot nga ang "katungod sa pagkapribado kinahanglan nga makita ingon usa ka independente nga katungod nga angay nga proteksyon sa ligal sa kaugalingon." Kung gayon, iminungkahi nito ang isang kahulugan ng pagtatrabaho para sa isang "karapatan sa privacy": Busa gisugyot niini ang usa ka kahulugan sa pagtrabaho alang sa usa ka "katungod sa pagkapribado": Ang karapatan sa privacy ay ang aming karapatan na panatilihin ang isang domain sa paligid sa amin, na kasama ang lahat ng mga bagay na bahagi ng sa amin, tulad ng ating katawan, bahay, pag-aari, mga saloobin, damdamin, lihim, at pagkakakilanlan. Ang katungod sa pagkapribado mao ang among katungod sa pagpadayon sa usa ka domain sa among palibut, nga naglakip sa tanan nga mga butang nga bahin kanato, sama sa atong lawas, balay, kabtangan, mga hunahuna, mga pagbati, mga sekreto, ug pagkatawo. Ang karapatan sa privacy ay nagbibigay sa amin ng kakayahang pumili kung aling mga bahagi sa domain na ito ang maaaring ma-access ng iba at upang makontrol ang lawak, paraan, at tiyempo ng paggamit ng mga bahagi na pinili nating ibunyag. Ang katungod sa pagkapribado naghatag kanamo og abilidad sa pagpili kung unsang mga bahin sa kini nga domain ang ma-access sa uban ug aron makontrol ang sukod, paagi, ug oras sa paggamit sa mga bahin nga gipili namon aron ibutyag. Naniniwala si Alan Westin na binago ng mga bagong teknolohiya ang balanse sa pagitan ng privacy at pagsisiwalat at na ang mga karapatan sa privacy ay maaaring limitahan ang pagsubaybay sa pamahalaan upang maprotektahan ang mga demokratikong proseso. Nagtuo si Alan Westin nga ang mga bag-ong teknolohiya nagbag-o sa balanse tali sa privacy ug pagbutyag ug nga ang mga katungod sa pagkapribado mahimong limitahan ang pagsubay sa gobyerno aron mapanalipdan ang mga demokratikong proseso. Tinukoy ng Westin ang pagkapribado bilang "ang pag-angkin ng mga indibidwal, grupo, o institusyon upang matukoy para sa kanilang sarili kung kailan, paano, at sa kung anong sukat ang impormasyon tungkol sa kanila ay naipabatid sa iba". Gipasabut ni Westin ang pagkapribado isip "ang pag-angkon sa mga indibidwal, grupo, o mga institusyon aron mahibal-an alang sa ilang kaugalingon kung kanus-a, kung giunsa, ug kung unsang kasayuran bahin kanila gisultihan sa uban". Inilalarawan ni Westin ang apat na estado ng pagkapribado: pag-iisa, lapit, hindi nagpapakilala, reserve. Gihulagway ni Westin ang upat nga mga estado sa pagkapribado: pag-inusara, kasuod, pagkilala, pagreserba. Ang mga estadong ito ay dapat balansehin ang pakikilahok laban sa mga kaugalian. Kini nga mga estado kinahanglan magbalanse sa pag-apil sa batasan. Ang bawat indibidwal ay patuloy na nakikipag-ugnay sa isang personal na proseso ng pagsasaayos kung saan binabalanse niya ang pagnanais para sa privacy kasama ang pagnanais para sa pagsisiwalat at pakikipag-usap ng kanyang sarili sa iba. Ang matag tawo kanunay nga naglihok sa usa ka personal nga proseso sa pagpahiangay diin gibalanse niya ang gitinguha alang sa pagkapribado uban ang pagtinguha sa pagpadayag ug komunikasyon sa iyang kaugalingon ngadto sa uban. Alinsunod sa mga kondisyon ng kapaligiran at mga pamantayan sa lipunan na itinakda ng lipunan kung saan siya nakatira. Pinasubay sa mga kahimtang sa kalikopan ug mga pamatasan sa sosyal nga gitakda sa katilingban diin siya nagpuyo. Sa ilalim ng liberal na demokratikong sistema, ang privacy ay lumilikha ng isang puwang na hiwalay sa buhay pampulitika. Ubos sa liberal nga demokratikong sistema, ang pagkapribado naghimo sa usa ka wanang nga bulag gikan sa kinabuhi sa politika. Pinapayagan ang personal na awtonomiya, habang tinitiyak ang mga demokratikong kalayaan ng samahan at pagpapahayag . Nagtugot sa personal nga awtonomiya, samtang gisiguro ang demokratikong kagawasan sa panag-uban ug ekspresyon . Naniniwala si David Flaherty na ang mga naka-network na database ng computer ay nagbigay ng banta sa privacy. Si David Flaherty nagtuo nga ang mga network sa computer database nakahatag og hulga sa pagkapribado. Bumubuo siya ng 'proteksyon ng data' bilang isang aspeto ng privacy, na may kasamang "koleksyon, paggamit, at pagpapakalat ng personal na impormasyon". Gipalambo niya ang 'pagpanalipod sa datos' ingon usa ka aspeto sa pagkapribado, nga adunay kalabotan sa "pagkolekta, paggamit, ug pagkaylap sa personal nga kasayuran". Ang konsepto na ito ay bumubuo ng pundasyon para sa patas na kasanayan sa impormasyon na ginagamit ng mga pamahalaan sa buong mundo. Kini nga konsepto ang naghimo sa pundasyon alang sa patas nga pamatasan nga kasayuran nga gigamit sa mga gobyerno sa tibuuk kalibutan. Ipinapasa ni Flaherty ang isang ideya ng pagkapribado bilang control ng impormasyon, "ang mga indibidwal ay nais na maiiwan at mag-ehersisyo ang ilang kontrol sa kung paano ginagamit ang impormasyon tungkol sa kanila". Ang Flaherty nagpasa sa usa ka ideya sa pagkapribado ingon pagpugong sa kasayuran, "ang mga indibidwal gusto nga pasagdan nga mag-inusara ug gamiton ang pipila nga pagkontrol kung giunsa gigamit ang kasayuran bahin kanila". Inilarawan ni Marc Rotenberg ang modernong karapatan sa pagkapribado bilang mga Patas na Kasanayan sa Impormasyon: "ang mga karapatan at responsibilidad na nauugnay sa koleksyon at paggamit ng personal na impormasyon." Gihubit ni Marc Rotenberg ang modernong katungod sa pagkapribado sama sa Mga Patas nga Impormasyon sa Kaalam: "ang mga katungod ug responsibilidad nga may kalabutan sa pagkolekta ug paggamit sa personal nga kasayuran." Binibigyang diin ni Rotenberg na ang paglalaan ng mga karapatan ay nasa paksa ng datos at ang mga responsibilidad ay itinalaga sa mga data collectors dahil sa paglipat ng data at ang kawalaan ng simetrya ng impormasyon tungkol sa mga kasanayan sa datos. Gipasiugda ni Rotenberg nga ang paggahin sa mga katungod naa sa hilisgutan sa datos ug ang mga responsibilidad gihatagan sa mga tigkolekta sa datos tungod sa pagbalhin sa datos ug ang pag-asymmetry sa kasayuran bahin sa mga gawi sa datos. Si Richard Posner at Lawrence Lessig ay nakatuon sa mga pang-ekonomiyang aspeto ng pagkontrol sa personal na impormasyon. Si Richard Posner ug Lawrence Lessig nakatuon sa mga aspeto sa ekonomiya sa pagkontrol sa personal nga kasayuran. Pinuna ng Posner ang privacy para sa pagtatago ng impormasyon, na binabawasan ang kahusayan sa merkado. Gisaway sa Posner ang pagkapribado tungod sa pagtago sa kasayuran, nga nagpakunhod sa pagkaepektibo sa merkado. Para sa Posner, ang trabaho ay nagbebenta ng sarili sa merkado ng paggawa, na pinaniniwalaan niya ay tulad ng pagbebenta ng isang produkto. Alang sa Posner, ang trabaho mao ang pagbaligya sa kaugalingon sa merkado sa labor, nga iyang gituohan sama sa pagpamaligya sa usa ka produkto. Ang anumang 'kakulangan' sa 'produkto' na hindi iniulat ay pandaraya. Ang bisan unsang 'depekto' sa 'produkto' nga wala gitaho mao ang paglimbong. Para sa Lessig, ang mga paglabag sa privacy sa online ay maaaring maiayos sa pamamagitan ng code at batas. Alang sa Lessig, ang mga paglapas sa privacy sa online mahimong ma-regulate pinaagi sa code ug balaod. Sinasabi ni Lessig na "ang proteksyon ng privacy ay magiging mas malakas kung ang mga tao ay naglihi ng karapatan bilang isang karapatan sa pag-aari", at ang "mga indibidwal ay dapat makontrol ang impormasyon tungkol sa kanilang sarili". Giangkon ni Lessig nga "ang pagpanalipud sa pagkapribado mahimong mas lig-on kung ang mga tawo nag-isip sa katungod ingon usa ka katungod sa pagkabutang", ug nga "ang mga indibidwal kinahanglan nga makontrol ang kasayuran bahin sa ilang kaugalingon". Ang diskarte sa pang-ekonomiya sa privacy ay nagpapahirap na mapanatili ang mga konsepto ng komunikasyon ng privacy. Ang mga pamaagi sa pang-ekonomiya sa pagkapribado nakalisud nga ipadayon ang mga panghunahuna sa pagkapribado. Nagkaroon ng mga pagtatangka upang mabalewalain ang privacy bilang isang pangunahing karapatang pantao , na ang halaga ng lipunan ay isang mahalagang sangkap sa paggana ng mga demokratikong lipunan. Adunay mga pagsulay nga ibalik ang pagkapribado ingon usa ka sukaranan nga katungod sa tawo , kansang kantidad sa sosyal usa ka hinungdanon nga sangkap sa paglihok sa mga demokratikong katilingban. Ipinapahiwatig ni Amitai Etzioni ang isang communitarian diskarte sa privacy. Gisugyot ni Amitai Etzioni ang usa ka pamaagi sa communitarian sa pagkapribado. Nangangailangan ito ng isang ibinahaging moral na kultura para sa pagtatag ng kaayusang panlipunan. Nanginahanglan kini usa ka nabahin nga kulturang moral alang sa pag-establisar sa kahusay sa sosyal. Naniniwala si Etzioni na ang "karibal ng karibal ay isa lamang mabuti sa marami pang iba", at ang mga teknolohikal na epekto ay nakasalalay sa pananagutan at pangangasiwa ng komunidad. Nagtuo ang Etzioni nga "ang kaatbang nga panagsama sa usag usa maayo sa us aka daghan", ug nga ang mga epekto sa teknolohiya nakasalig sa pagkamay-tulubagon ug pagdumala sa komunidad. Sinasabi niya na ang mga batas sa pagkapribado ay nagdaragdag lamang sa pagsubaybay sa pamahalaan. Giangkon niya nga ang mga balaod sa pagkapribado nagdugang lamang sa pagpaniid sa gobyerno. Naniniwala si Priscilla Regan na ang mga indibidwal na konsepto ng privacy ay nabigo sa pilosopiya at sa patakaran. Nagtuo si Priscilla Regan nga ang mga indibidwal nga konsepto sa pagkapribado wala mapakyas sa pilosopiya ug sa palisiya. Sinusuportahan niya ang isang halaga ng lipunan ng privacy na may tatlong sukat: ibinahagi ang mga pang-unawa, pampublikong halaga, at mga kolektibong sangkap. Gisuportahan niya ang usa ka sosyal nga kantidad sa pagkapribado uban ang tulo nga mga sukat: managsama nga panghunahuna, mga hiyas sa publiko, ug mga kolektibong sangkap. Ang mga nakabahaging ideya tungkol sa privacy ay nagpapahintulot sa kalayaan ng budhi at pagkakaiba-iba sa pag-iisip. Ang gipaambit nga mga ideya bahin sa pagkapribado nagtugot sa kagawasan sa konsensya ug pagkalainlain sa panghunahuna. Ginagarantiyahan ng publiko ang mga demokratikong pakikilahok, kabilang ang mga kalayaan sa pagsasalita at pakikipag-ugnay, at nililimitahan ang kapangyarihan ng pamahalaan. Gipasalig sa publiko ang mga demokratikong pag-apil, lakip ang mga kagawasan sa pagsulti ug panag-uban, ug gilimitahan ang gahum sa gobyerno. Inilarawan ng mga kolektibong elemento ang privacy bilang isang mabuting kolektibo na hindi maaaring hatiin. Gilarawan sa mga kolektibong elemento ang pagkapribado isip maayo nga kolektibo nga dili mabahin. Kung nakilala natin ang kolektibo o pampublikong magandang halaga ng privacy, pati na rin ang pangkaraniwan at pampublikong halaga ng privacy, ang mga nagtataguyod ng mga proteksyon sa privacy ay magkakaroon ng mas malakas na batayan kung saan magtaltalan para sa proteksyon nito . Kung nahibal-an namon ang kolektibo o maayong bili sa pagkapribado sa publiko, ingon usab ang kasagaran ug publiko nga kantidad sa pagkapribado, ang mga nagpasiugda sa pagpanalipod sa pagkapribado adunay mas lig-on nga sukaranan diin mangatarungan alang sa pagpanalipod niini. Nagtalo si Leslie Regan Shade na ang karapatang pantao sa privacy ay kinakailangan para sa makabuluhang demokratikong pakikilahok, at tinitiyak ang dignidad ng tao at awtonomiya. Si Leslie Regan Shade nangatarungan nga ang tawhanong katungod sa pagkapribado kinahanglanon alang sa makahuluganon nga demokratikong pag-apil, ug gisiguro ang dignidad sa tawo ug awtonomiya. Ang privacy ay nakasalalay sa mga kaugalian para sa kung paano ipinamamahagi ang impormasyon, at kung naaangkop ito. Ang pagkapribado nagdepende sa mga pamatasan kung giunsa ang gi-apod-apod nga kasayuran, ug kung kini angay. Ang mga paglabag sa privacy ay nakasalalay sa konteksto. Ang mga paglapas sa pagkapribado nakasalig sa konteksto. Ang karapatang pantao sa privacy ay nauna sa Pahayag ng United Nations ng Human Rights. Ang tawhanong katungod sa pagkapribado nag-una sa Pagpahayag sa Hiniusang Kanasuran sa United Nations. Naniniwala si Shade na ang privacy ay dapat na lumapit mula sa isang pananaw na nakatuon sa isang tao, at hindi sa pamamagitan ng pamilihan. Nagtuo si Shade nga ang privacy kinahanglan mapaduol gikan sa panan-aw nga nasentro sa mga tawo, ug dili pinaagi sa tiyanggihan. Ang isang karapatan sa privacy ay tahasang nakasaad sa ilalim ng Artikulo 12 ng 1948 Universal Deklarasyon ng Karapatang Pantao . Ang usa ka katungod sa pagkapribado tin-aw nga gipahayag ubos sa Artikulo 12 sa 1948 nga Universal nga Pahayag sa Katungod sa Katungod . Walang sinumang dapat sumailalim sa di-makatwirang panghihimasok sa kanyang privacy, pamilya, tahanan o sulatin, o pag-atake sa kanyang karangalan at reputasyon. WalaÕy ipailalom sa dili makatarunganong pagpanghilabot sa iyang pagkapribado, pamilya, panimalay o sulat, o pag-atake sa iyang dungog ug reputasyon. Ang bawat tao'y may karapatan sa proteksyon ng batas laban sa naturang pagkagambala o pag-atake. Ang matag usa adunay katungod sa pagpanalipod sa balaod batok sa ingon nga pagpanghilabot o pag-atake. Kahit na ang Konstitusyon ay hindi malinaw na isinasama ang karapatan sa privacy, natagpuan ng Korte Suprema na ang Konstitusyon ay tahasang nagbibigay ng karapatan sa privacy laban sa panghihimasok sa gobyerno mula sa Unang Pagsususog , Ikatlong Susog , Ikaapat na Susog , at Ikalimang Susog . Bisan kung ang Konstitusyon walaÕy klaro nga gilakip ang katungod sa pagkapribado, nasapwan sa Korte Suprema nga ang Konstitusyon sa bug-os nga naghatag usa ka katungod sa pagkapribado kontra sa panghimatuud sa gobyerno gikan sa Unang Pag-amenda , Ikatulo nga Pagbalhin , Ika-upat nga Pagbalhin , ug Ikalimang Pag-amyenda . Ang karapatang ito sa pagkapribado ay ang pagbibigay-katwiran para sa mga pagpapasya na kinasasangkutan ng isang malawak na hanay ng mga kaso ng kalayaan sa sibil , kabilang ang Pierce v. Kini nga katungod sa pagkapribado mao ang katarungan alang sa mga desisyon nga may kalabotan sa daghang mga kaso sa mga kagawasan sa sibil , lakip na ang Pierce v. Lipunan ng Sisters , na nagpawalang-bisa ng isang matagumpay na 1922 Oregon na inisyatibo na nangangailangan ng sapilitang edukasyon sa publiko. Society of Sisters , nga nagpanghimatuud sa usa ka malampuson nga 1922 nga inisyatibo sa Oregon nga nanginahanglan sapilitan nga edukasyon sa publiko. Batas at sa gayon tinanggal ang mga kapangyarihan ng estado upang maipatupad ang mga batas laban sa sodomy . Balaod ug sa ingon giwagtang ang mga gahum sa estado aron ipatuman ang mga balaod batok sa sodomy . Ang artikulong 1890 na Warren at Brandeis na "The Right To Privacy" ay madalas na binanggit bilang unang pahiwatig ng isang karapatan ng US sa privacy. Ang artikulo sa 1890 nga Warren ug Brandeis nga "The Right To Privacy" kanunay nga gikutlo ingon nga una nga gipahayag nga pahayag sa usa ka katungod sa US sa pagkapribado. Karamihan sa mga estado ng Estados Unidos magbigay din ng isang karapatan sa privacy at kilalanin ang apat na mga pantalan batay sa kanan: Kadaghanan sa mga estado sa Estados Unidos maghatag usab usa ka katungod sa pagkapribado ug pag-ila sa upat ka mga pantalan base sa kanang tuo: Panghihimasok sa pag-iisa o pag-iisa, o sa mga pribadong gawain; Pampublikong pagsisiwalat ng nakakahiya sa mga pribadong katotohanan. Pagsakit sa tago o pag-inusara, o sa pribado nga kalihokan; Pagpadayag sa publiko sa makauulaw nga mga pribadong impormasyon. Publiko na naglalagay ng isang tao sa isang maling ilaw sa mata ng publiko; at Pagkilala sa pangalan o pagkakahawig. Ang publisidad nga nagbutang sa usa ka tawo sa usa ka sayup nga suga sa publiko nga mata; ug Ang paghangyo sa ngalan o dagway. Ang apat na mga panterong pampribado sa itaas ay ipinakilala ni William Prosser sa kanyang artikulo sa Repasuhin ng Batas sa California na may pamagat na "Privacy" noong 1960. Ang upat nga mga pantalan sa pagkapribado sa itaas gipakilala ni William Prosser sa iyang artikulo sa Repasidad sa California nga giulohan nga "Pagkapribado" kaniadtong 1960. Ang ilan ay nagtaltalan na ang mga pantalong ito, kasama ang artikulong "Karapatan sa Pagkapribado" nina Samuel Warren at Louis Brandeis ay bumubuo ng batayan para sa modernong batas sa privacy ng US. Ang uban nangatarungan nga kini nga mga pantalan, kauban ang artikulo nga "Right to Privacy" ni Samuel Warren ug Louis Brandeis ang basehan alang sa modernong balaod sa privacy sa US. Gayundin, sa ilang mga nasasakupang Amerikano, ang paggamit ng pangalan ng isang tao bilang isang keyword sa ilalim ng AdWords ng Google para sa mga ad sa pangangalakal o pangangalakal nang walang pahintulot ng tao ay nagtaas ng ilang mga alalahanin sa personal. Ingon man, sa pipila nga mga hurisdiksyon sa Amerikano, ang paggamit sa ngalan sa usa ka tawo ingon usa ka keyword sa ilalum sa AdWords sa Google alang sa mga katuyoan sa pag-anunsyo o pamatigayon nga walaÕy pagtugot sa tawo nagpatunghag pipila ka mga kabalaka sa personal nga pagkapribado. Ang karapatan sa mga batas sa pagkapribado at social media ay isinasaalang-alang at isinasagawa sa ilang mga estado, tulad ng batas ng "online erasure" ng California na nagpoprotekta sa mga menor de edad na umalis sa isang digital na landas. Ang katungod sa mga balaod sa pagkapribado ug social media gihunahuna ug gipatuman sa daghang estado, sama sa balaod sa "online erasure" sa California nga nanalipod sa mga menor de edad nga biyaan ang usa ka digital nga dalan. Gayunpaman, ang Estados Unidos ay malayo pa rin sa likod ng mga bansa ng European Union sa pagprotekta sa privacy online. Bisan pa, ang Estados Unidos layo gihapon sa mga nasud sa European Union sa pagpanalipod sa privacy online. Halimbawa, ang "karapatang makalimutan" na pinasiyahan ng EU Court of Justice ay pinoprotektahan ang kapwa matatanda at menor de edad. Pananglitan, ang "katungod nga makalimtan" nga nagmando sa EU Court of Justice nanalipod sa mga hamtong ug menor de edad. Sa ilalim ng Regulasyon ng Pangkalahatang Data ng Proteksyon ng EU , ang data tungkol sa mga mamamayan ay maaari lamang tipunin o maproseso sa ilalim ng mga tiyak na kaso, at may ilang mga kundisyon. Ubos sa EU General Data Protection Regulation , ang mga datos bahin sa mga lungsoranon mahimo ra nga matipon o iproseso sa ilawom sa piho nga mga kaso, ug uban ang pipila ka mga kondisyon. Ang isang bench na siyam na hukom ng Korte Suprema na pinamumunuan ni Chief Justice JS Khehar , na pinasiyahan noong Agosto 24, 2017, na ang Karapatan sa Pagkapribado ay isang pangunahing karapatan para sa mga mamamayan ng India sa ilalim ng Saligang Batas ng India (karamihan sa ilalim ng Artikulo 21 at bukod sa Seksyon III karapatan). Ang usa ka bench sa siyam nga hukom sa Korte Suprema nga gipangulohan ni Chief Justice JS Khehar , nagmando kaniadtong Agosto 24, 2017, nga ang Katungod sa Pagkapribado usa ka sukaranan nga katungod alang sa mga lungsuranon sa India ubos sa Konstitusyon sa India (kasagaran sa ilalum sa Artikulo 21 ug dugang sa ilalum sa Bahin III katungod). Sa gayon walang batas na ipinasa ng gobyerno na hindi maaaring lumabag dito. Sa ingon walay balaod nga gipasa sa gobyerno nga dili gyud molapas niini. Partikular, pinagtibay ng korte ang three-pronged test na kinakailangan para sa pag-encroach ng anumang Article 21 na tama - legalidad-ibig sabihin sa pamamagitan ng isang umiiral na batas. Piho nga, ang korte nga gisagop ang tulo nga pronged nga pagsulay nga gikinahanglan alang sa pag-encroach sa bisan unsang artikulo sa 21 nga tama - legalidad-ie pinaagi sa usa ka naa sa balaod. Pangangailangan, sa mga tuntunin ng isang lehitimong layunin ng estado at proporsyonalidad, na nagsisiguro ng isang nakapangangatwiran na nexus sa pagitan ng object ng pagsalakay at ang paraan na pinagtibay upang makamit ang bagay na iyon. Kinahanglan, sa mga termino sa usa ka lehitimong katuyoan sa estado ug proporsyonalidad, nga nagsiguro sa usa ka katarungan nga nexus tali sa butang sa pagsulong ug mga paagi nga gisagop aron makuha ang kana nga butang. Ang paglilinaw na ito ay mahalaga upang maiwasan ang pagbabanto ng tama sa hinaharap sa mga whims at fancies ng pamahalaan na nasa kapangyarihan. Kini nga pagpatin-aw hinungdanon aron mapugngan ang pagpauntat sa katungod sa umaabot sa mga kapritso ug hinimuan sa gobyerno sa gahum. Ang Korte ay nagpatibay ng isang liberal na interpretasyon ng mga pangunahing mga karapatan upang matugunan ang mga hamon na nagdagdag ng pagtaas ng digital na edad. Ang Korte naggamit usa ka liberal nga paghubad sa sukaranang mga katungod aron matubag ang mga hagit nga nahimo nga us aka digital nga edad. Ito ay gaganapin na ang indibidwal na kalayaan ay dapat pahabain sa mga digital na puwang at ang indibidwal na awtonomiya at privacy ay dapat protektado. Gibutyag niini nga ang indibidwal nga kalingkawasan kinahanglan magpadayon sa digital nga mga luna ug indibidwal nga awtonomiya ug privacy kinahanglan panalipdan. Ang pagpapasya ng Korte Suprema ay naghanda ng paraan para sa decriminalization ng homoseksuwalidad sa India noong 6 Setyembre 2018, sa gayon ay legal ang pakikipagtalik sa parehong-seks na pakikipagtalik sa pagitan ng dalawang pumayag na mga matatanda sa pribado. Kini nga hukom sa Korte Suprema naghatag sa dalan alang sa pagdeklarar sa homoseksuwalidad sa India kaniadtong 6 Septyembre 2018, sa ingon gipaagi ang pag-legalize sa sekswal nga pakighilawas tali sa duha nga nagtugot sa mga hamtong sa pribado. Ang India ang pinakamalaking demokrasya sa buong mundo at sa pamamahala na ito, sumali ito sa Estados Unidos, Canada, South Africa, European Union, at UK sa pagkilala sa pangunahing karapatang ito. Ang India ang pinakadako nga demokrasya sa kalibutan ug sa kini nga pagmando, nag-uban kini sa Estados Unidos, Canada, South Africa, European Union, ug UK sa pag-ila sa kini nga sukaranan nga katungod. Ang bagong patakaran sa pagbabahagi ng data ng Whatsapp sa Facebook matapos makuha ng Facebook ang Whatsapp noong 2014 ay hinamon sa Korte Suprema. Ang bag-ong palisiya sa pagpaambit sa datos sa Whatsapp uban sa Facebook pagkahuman nakuha sa Facebook ang Whatsapp kaniadtong 2014 gihagit sa Korte Suprema. Dapat magpasya ang Korte Suprema kung ang karapatan sa privacy ay maaaring maipatupad laban sa mga pribadong entidad. Ang Korte Suprema kinahanglan magdesisyon kung ang katungod sa pagkapribado mahimong ipatuman batok sa mga pribadong entidad. Sa Australia, ito ay isang singil na pagkakasala na tingnan ang pribado o inuriang materyal. Sa Australia, usa ka hinungdan nga kalapasan ang pagtan-aw sa pribado o klasipikado nga materyal. Ang mga pampublikong tagapaglingkod ay naaresto matapos tingnan ang mga computer ng pulisya nang walang pahintulot. Ang mga kawani sa publiko gidakup human makita ang mga computer sa pulisya nga walaÕy pagtugot. Ito ay madalas na inaangkin, lalo na ng mga nasa mata ng media , na ang kanilang karapatan sa privacy ay nilabag kapag ang impormasyon tungkol sa kanilang pribadong buhay ay iniulat sa press. Kini kanunay nga giangkon, labi na sa mga mata sa media , nga ang ilang katungod sa pagkapribado nakalapas kung ang kasayuran bahin sa ilang pribado nga kinabuhi gitaho sa balita. Ang punto ng view ng pindutin, gayunpaman, ay ang pangkalahatang publiko ay may karapatan na malaman ang personal na impormasyon tungkol sa mga may katayuan bilang isang pampublikong pigura . Ang punto sa panan-aw sa pamantalaan, hinoon, nga ang kinatibuk-ang publiko adunay katungod nga mahibal-an ang personal nga kasayuran bahin sa mga adunay status ingon usa ka publiko nga numero . Ang pagkakaiba na ito ay naka-encode sa karamihan sa mga ligal na tradisyon bilang isang elemento ng kalayaan sa pagsasalita . Kini nga kalainan gilakip sa kadaghanan sa mga ligal nga tradisyon ingon usa ka elemento sa kagawasan sa pagsulti . Ang pag-publish ng mga pribadong katotohanan ay nagsasabi tungkol sa pagiging bago ng mga pribadong katotohanan ayon sa batas at mga proteksyon na mayroon ng mga pribadong katotohanan. Ang pagpatik sa mga pribadong mga kamatuoran naghisgot bahin sa pagkabag-o sa pribado nga mga kasayuran sumala sa balaod ug sa mga panalipod nga naa sa pribadong mga kamatuoran. Kung ang isang katotohanan ay may makabuluhang newsworthiness sa publiko, protektado ito ng batas sa ilalim ng kalayaan ng pindutin . Kung ang usa ka tinuud adunay hinungdan nga kabag-ohan sa publiko, kini giprotektahan sa balaod ubos sa kagawasan sa prensa . Gayunpaman, kahit na ang katotohanan ay totoo, kung hindi ito bago, hindi kinakailangan protektado. Bisan pa, bisan kung ang katinuud tinuod, kung dili kini bag-o, dili gyud kini mapanalipdan. Ang Digital Media Law Project ay gumagamit ng mga halimbawa tulad ng sekswal na oryentasyon , katayuan sa HIV , at katayuan sa pananalapi upang ipakita na ang mga ito ay maaaring mapinsala sa publiko sa pigura na nai-post tungkol sa. Ang Digital Media Law Project naggamit mga pananglitan sama sa sekswal nga oryentasyon , kahimtang sa HIV , ug kahimtang sa pinansya aron ipakita nga kini makadaot sa publiko sa numero nga gi-post. Ang problema ay lumitaw mula sa kahulugan ng newsworthiness. Ayon sa Digital Media Law Project, ang mga korte ay karaniwang magkatabi sa pindutin sa paglathala ng mga pribadong katotohanan. Ang problema mitumaw gikan sa gipasabut sa newsworthiness. Sumala sa Digital Media Law Project, ang mga korte sa kasagaran mag-uban sa prensa sa pagpatik sa mga pribado nga kamatuoran. Tumutulong ito upang mapanindigan ang kalayaan ng pindutin sa Saligang Batas ng US . Nakatabang kini sa pagpadayon sa kagawasan sa pamantalaan sa Konstitusyon sa US . Mayroong isang lehitimong interes sa publiko sa halos lahat ng mga kamakailan-lamang na kaganapan, pati na rin sa pribadong buhay ng mga kilalang figure tulad ng mga bituin sa pelikula, pulitiko, at mga propesyonal na atleta. Adunay usa ka lehitimo nga interes sa publiko sa hapit tanan nga bag-o nga mga panghitabo, ingon man sa pribado nga kinabuhi sa mga bantog nga numero sama sa mga bituon sa sine, politiko, ug propesyonal nga mga atleta. Sinusuportahan ng Digital Media Law Project ang mga pahayag na ito na may mga pagsipi sa mga tiyak na kaso. Gisuportahan sa Digital Media Law Project kini nga mga pahayag nga adunay mga citation sa piho nga mga kaso. Habang ang pinakahuling mga kaganapan at kilalang mga numero ay itinuturing na newsworthy, hindi ito maaaring lumayo at masyadong malalim na may isang labis na pagkamausisa . Bisan kung ang labing bag-o nga mga panghitabo ug prominente nga mga numero giisip nga bag-o, dili kini makalayo ug labi ka lawom sa kakuryuso . Ang media ay nakakakuha ng maraming pagkilos sa sandaling ang isang tao ay naging isang kilalang pigura at maraming bagay tungkol sa kanilang buhay ang maging bago. Nakakuha ang media og daghang kadaghan sa higayon nga ang usa ka tawo mahimong usa ka bantog nga dagway ug daghang mga butang bahin sa ilang kinabuhi nga mahimong bag-o. Maramihang mga kaso ay nagpapakita na ang paglalathala ng tirahan ng isang tao at buong pangalan na pinagtatanong ng pulisya ay may bisa at "isang bagong item ng lehitimong pag-aalala sa publiko. " Multiple mga kaso nagpakita nga ang pagmantala sa adres sa balay sa usa ka tawo ug sa bug-os nga ngalan nga ang gipangutana sa kapulisan mao ang balido ug "usa ka bag-ong butang sa lehitimo nga kabalaka sa publiko. " Ang huling bahagi upang isaalang-alang ay kung ito ay maaaring ituring na isang form ng doxxing . Ang katapusang bahin nga ikonsiderar mao kung kini mahimong ikonsiderar nga usa ka porma sa doxxing . Sa pagtataguyod ng korte ng karapatan ng pahayagan na mai-publish, ito ay mas mahirap na baguhin sa hinaharap. Sa pagsuporta sa korte sa katungod sa pamantalaan nga ipatik, labi kini nga labi ka lisud nga mabag-o sa umaabot. Ang Newsworthiness ay marami sa paligid nito na gaganapin ng mga pagpapasya sa hukuman at batas ng kaso . Ang Newsworthiness adunay daghan sa palibut niini nga gihuptan sa mga hukom sa korte ug balaod sa kaso . Wala ito sa batasngunit nilikha sa pamamagitan ng mga korte, tulad ng maraming iba pang mga batas at kasanayan. Wala kini sa balaodapan gimugna pinaagi sa mga korte, sama sa daghang ubang mga balaod ug pamatasan. Ang mga ito ay hinuhusgahan pa rin sa isang kaso batay sa kaso batay sa mga ito ay madalas na naayos sa isang demanda ng ilang form. Kini gihukman gihapon sa us aka kaso pinasukad sa kaso nga kanunay nila nga masulbad pinaagi sa usa ka kaso sa pila ka porma. Bagaman mayroong isang makatarungang halaga ng batas ng kaso na sumusuporta sa mga bagong kagalingan ng mga asignatura, hindi gaanong komprehensibo at, ang mga publikasyon ng balita ay maaaring mag-publish ng mga bagay na hindi sakop at ipagtanggol ang kanilang sarili sa korte para sa kanilang karapatan na mai-publish ang mga katotohanan na ito. Samtang adunay usa ka patas nga kantidad sa balaod sa kaso nga nagsuporta sa mga bag-o nga kahimtang sa mga hilisgutan, halos dili komprehensibo ug, ang mga publikasyon sa balita mahimong mag-publish sa mga butang nga wala matago ug madepensahan ang ilang kaugalingon sa korte alang sa ilang katungod nga ipatik kini nga mga kamatuoran. Ang mga batas at korte sa UK ay nagtataguyod ng proteksyon ng mga menor de edad sa puwang sa pamamahayag. Ang mga balaod ug mga korte sa UK nagtipig sa pagpanalipod sa mga menor de edad sa wanang sa journalistic. Ang Independent Press Standards Organization sa UK ay nagpakita na ang paggamit ng footage ng isang 12-taong-gulang na batang babae na binu-bully noong 2017 ay maaaring ma-retroactively na ibagsak dahil sa mga mahal ng cyber-bullying at potensyal na pinsala na ginawa sa bata sa ang kinabukasan. Gipakita sa Independent Press Standards Organization sa UK nga ang paggamit sa footage sa usa ka 12-anyos nga batang babaye nga gi-bullyan sa tuig 2017 mahimong maabut nga pag- usab tungod sa mga mahal sa cyber-bullying ug potensyal nga kadaot nga gihimo sa bata sa ang umaabot. Ito ay matapos mailathala ng Mail Online ang video nang walang pagtatangka upang itago ang pagkakakilanlan ng bata. Kini human gipatik sa Mail Online ang video nga walaÕy bisan unsang pagsulay sa pagtago sa pagkatawo sa bata. Kasunod ng punto ng newsworthiness, posible na ang nilalamang tulad nito ay pinahihintulutan sa Estados Unidos dahil sa pagiging bago ng kaganapan. Pagkahuman sa punto sa newsworthiness, posible nga ang sulud nga ingon niini gitugotan sa Estados Unidos tungod sa pagkabag-o sa hitabo. Ang proteksyon ng mga menor de edad ay ibang bagay sa Estados Unidos na may mga bagong kwento tungkol sa mga menor de edad na gumagawa ng ilang mga bagay at ang kanilang mga mukha ay ipinapakita sa isang lathala ng balita. Ang pagpanalipod sa mga menor de edad usa ka lahi nga butang sa Estados Unidos nga adunay bag-ong mga istorya bahin sa mga menor de edad nga nagbuhat sa pipila ka mga butang ug ang ilang mga nawong gipakita sa usa ka pagpatik sa balita. Ang Detroit Free Press , bilang isang halimbawa, ay pinili na gumawa ng isang mahirap na kuwento tungkol sa prostitusyon at droga mula sa isang tinedyer ngunit hindi niya pinangalanan o ipinakita ang kanyang mukha, tinutukoy lamang niya at ang "16-taong-gulang mula kay Taylor". Ang Detroit Free Press , isip pananglitan, nagpili sa pagbuhat sa usa ka malisud nga istorya bahin sa pagpamampam ug mga droga gikan sa usa ka tin-edyer apan wala gipunting kaniya o gipakita ang iyang nawong, nagtumong lamang sa kaniya ug ang "16-anyos nga gikan sa Taylor". Sa UK, Sa panahon ng Campbell v MGN, sinabi ni Lord Hope na ang proteksyon ng mga menor de edad ay hahawakan sa isang kaso batay sa kaso at maaapektuhan ng kamalayan ng bata sa larawan at ang kanilang pag-asa sa privacy. Sa UK, Panahon sa kaso sa Campbell v MGN, gipahayag ni Lord Hope nga ang pagpanalipod sa mga menor de edad ang pagdumala sa kaso sa kaso ug maapektuhan sa pagkahibalo sa bata sa litrato ug sa ilang pagpaabut sa pagkapribado. Maraming mga kadahilanan ay dapat isaalang-alang tulad ng edad ng mga bata, aktibidad, paggamit ng mga tunay na mga pangalan, at iba pa Daghang mga hinungdan ang pagaisipon sama sa edad sa mga bata, kalihokan, paggamit sa tinuud nga mga ngalan, ug uban pa . Ang proteksyon ng mga menor de edad at bata sa Estados Unidos ay madalas na nahuhulog sa balikat ng The Children Online Online Protection Act. Ang pagpanalipod sa mga menor de edad ug mga bata sa Estados Unidos kanunay nga nahulog sa abaga sa The Children Online Online Protection Act. Pinoprotektahan nito ang anumang mga bata na wala pang 13 taong gulang mula sa koleksyon ng kanilang data nang walang pahintulot ng magulang o tagapag-alaga. Gipanalipdan niini ang bisan kinsa nga mga bata sa edad nga 13 gikan sa pagkolekta sa ilang datos nga walaÕy pagtugot sa ginikanan o tigbantay. Ang batas na ito ang dahilan kung bakit tatanungin ng maraming site kung ikaw ay nasa ilalim ng 13 o hinihiling sa iyo na maging 13 upang mag-sign up. Kini nga balaod mao ang hinungdan ngano nga daghang mga site ang mangutana kung ikaw naa sa ilalum sa 13 o mangayo nga ikaw mahimong 13 aron magpalista. Habang ang batas na ito ay mabuti para sa pagprotekta sa impormasyon ng mga bata, nabigo itong protektahan ang impormasyon ng sinumang mas matanda sa 13. Samtang kini nga balaod maayo alang sa pagpanalipod sa kasayuran sa mga bata, napakyas kini nga panalipdan ang kasayuran ni bisan kinsa nga mas tigulang sa 13. Nagsisimula rin itong mag-overlap sa iba pang mga batas sa pangangalaga sa privacy tulad ng Health Insurance Portability and Accountability Act . Nagsugod usab kini nga mag-overlap sa ubang mga balaod sa pagpanalipod sa privacy sama sa Health Insurance Portability and Accountability Act . Karagdagang impormasyon: Pagsubaybay sa buong mundo , Edward Snowden , at pagsisiwalat ng Pandaigdigang pagsubaybay. Dugang nga kasayuran: Pagbantay sa tibuuk kalibutan , Edward Snowden , ug mga pagbutyag sa panukiduki sa Global. Ang mga samahang pang-gobyerno bukod sa iba ay nagsasagawa ng pagsubaybay sa masa sa buong mundo . Ang mga pangagamhanan sa gobyerno taliwala sa uban nagpahigayon mga pangbantay nga masa sa tibuuk kalibutan . Ang mga programa tulad ng PRISM , MYSTIC , at iba pang mga operasyon na isinagawa ng mga estado ng NATO -member ay may kakayahang mangolekta ng maraming metadata, kasaysayan ng internet, at maging ang aktwal na pag-record ng mga tawag sa telepono mula sa iba't ibang mga bansa. Ang mga programa sama sa PRISM , MYSTIC , ug uban pang mga operasyon nga gipahigayon sa mga estado sa NATO -member nga makahimo sa pagkolekta sa daghang metadata, kasaysayan sa internet, ug bisan ang aktuwal nga pagrekord sa mga tawag sa telepono gikan sa lainlaing mga nasud. Ang pagkakaroon ng mga programa ay nabibigyang katwiran ng kanilang mga conductor sa mga tuntunin ng mga dapat na benepisyo para sa pagtatanggol at pagpapatupad ng batas. Ang paglungtad sa mga programa gipakamatarung sa ilang mga conductor sa mga termino nga giisip nga mga benepisyo alang sa depensa ug pagpatuman sa balaod. Gayunpaman, ito ay salungat din sa karapatan sa privacy na itinatag sa ilalim ng iba't ibang mga kasunduan, konstitusyon, at Universal Declaration of Human Rights. Bisan pa, kini usab nagkasumpaki sa katungod sa pagkapribado nga natukod ubos sa lainlaing mga kasabutan, konstitusyon, ug Universal Declaration of Human Rights. Ang argumento na pabor sa privacy ay samakatuwid ay sumailalim sa isang mas malaking pagsalungat saisinasagawa ang mga operasyon ng intelihente para sa mga layuning pampulitika. Ang pangatarungan nga pabor sa pagkapribado tungod niini nahimo ubos sa usa ka mas dako nga pagsupak sa mga operasyon sa paniktik nga gihimo alang sa mga katuyoan sa politika. Naging isang hindi mapag-aalinlangan na isyu dahil napapahamak nito ang napansin na pangangailangan ng mga bansa upang mag-espiya sa pangkalahatang populasyon upang mapanatili ang kanilang mga istruktura ng kapangyarihan. Nahimo nga usa ka kontrobersiyal nga isyu tungod kay gipangguba niini ang nahibal-an nga panginahanglan sa mga nasud aron magsusi sa kinatibuk-ang populasyon aron mapadayon ang ilang mga istruktura sa kuryente. Ang karapatan ng mga tao na maging ligtas sa kanilang mga tao, bahay, papel, at epekto, laban sa hindi makatuwirang mga paghahanap at pag-agaw, ay hindi dapat ay nilabag, at walang mga Warrants na dapat mag-isyu. Ang katungod sa mga tawo nga luwas sa ilang mga tawo, balay, papel, ug mga epekto, batok sa dili makatarunganon nga mga pagpangita ug pagsakup, dili gilapas, ug walaÕy mga Warrants nga mag-isyu. Ngunit kung may posibilidad na sanhi, suportado ng panunumpa o paninindigan, at partikular na naglalarawan sa lugar na hahanapin, at ang mga tao o mga bagay na dapat makuha. Apan kung adunay siguro nga hinungdan, gisuportahan sa Panumpa o pagkumpirma, ug labi nga naghulagway sa lugar nga susihon, ug ang mga tawo o mga butang nga pagakuhaon. Ang lohikal na pagpapalawig ng susog sa mga digital na katangian ay magkakaroon ng kahulugan dahil kung ang internet ay umiiral nang isinulat ito. Ang makatarunganon nga pagpadako sa pagbag-o sa mga digital nga kabtangan ang makahuluganon tungod kay kung ang internet naglungtad sa diha nga kini gisulat. Ang mga digital na dokumento ay maituturing na mas mahalaga kaysa sa literal na ""mga papel"" na binanggit sa teksto. Ang mga dokumento sa digital mahimong ikonsiderar nga mas hinungdanon kaysa sa literal nga ""mga papel"" nga gihisgotan sa teksto. Ang privacy ay tumutulong upang maiwasan ang hindi kanais-nais at potensyal na panghihimasok na panghihimasok sa personal na gawain ng isang tao. Ang privacy nakatabang aron malikayan ang dili gusto ug potensyal nga pagpanghilabot sa personal nga kalihokan sa usa ka tawo. Ang pagsubaybay sa pangkalahatang publiko ay nagawa nang walang kanilang kaalaman o pahintulot, na mahalagang hindi demokratiko at paglabag sa mga karapatang pantao. Ang pagsusi sa kinatibuk-an nga publiko nahimo nga wala ang ilang kahibalo o pagtugot, nga hinungdanon dili demokratiko ug paglapas sa tawhanong katungod. Privacy ay isa sa mga karapatan na absent sa lipunan sa George Orwell ni Nineteen Eighty-Four . Ang pagkapribado usa ka mga katungod nga wala diha sa katilingban sa Nineteen Eighty-Four ni George Orwell . Kung walang privacy, walang makakapigil sa isang Big Brother na tulad ng entidad na kontrolin ang bawat aspeto ng buhay. Kung walaÕy privacy, walaÕy makapugong sa usa ka Big Brother- like entity gikan sa pagkontrol sa matag aspeto sa kinabuhi. Noong 1999, sa panahon ng isang paglunsad ng kaganapan para sa teknolohiya ng Jini , si Scott McNealy , ang punong executive officer ng Sun Microsystems , ay nagsabi na ang mga isyu sa privacy ay ""isang pulang herring "" at pagkatapos ay nakasaad na ""Mayroon kang zero privacy. Niadtong 1999, sa usa ka paglunsad nga kalihokan alang sa Jini nga teknolohiya, si Scott McNealy , ang punong ehekutibo nga opisyal sa Sun Microsystems , nag-ingon nga ang mga isyu sa pagkapribado usa ka "" pula nga herring "" ug dayon gipahayag ""Ikaw adunay zero privacy. Ang walang itago argument estado na pamahalaan data mining at surveillance programang ito ay hindi nagbabanta sa privacy maliban kung uncover ilang ilegal na mga gawain at mga alok naturang aktibidad ay hindi ay may karapatan na panatilihin ang mga ito pribado. Ang bisan unsa nga panit argumento nag-ingon nga ang gobyerno data sa pagmina ug surveillance mga programa dili naghulga privacy gawas kon sila pagpadunghayon ang mga buhok sa pipila ka ilegal nga mga kalihokan ug sa mga pagbuhat sa maong mga kalihokan dili adunay katungod sa pagbantay kanila pribado. Ang isang sumusuporta sa argumentong ito ay maaaring magsabi, "Wala akong nakatago" sa gayon, hindi sumasalungat sa pagmimina at pagsubaybay ng data. Ang usa nga nagsuporta sa kini nga argumento mahimoÕg isulti, ""Wala koy gitago"" sa ingon, dili pagsupak sa data sa pagmina ug pag-monitor. Sa pagtatapos ng iskandalo ng Snowden, inangkin ng mga gobyerno na mayroong umiiral na banta ng terorista na nagpapatalsik sa tinatawag na karapatan sa privacy. Pagkahuman sa iskandalo sa Snowden, giangkon sa mga gobyerno nga adunay usa ka naa sa ana nga hulga sa terorista nga nagpalabaw sa gitawag nga katungod sa pagkapribado. Ang paghahanap at pag-agaw ay isang pamamaraan na ginagamit sa maraming mga batas na sibil at karaniwang mga batas na batas na kung saan ang pulisya o iba pang mga awtoridad at kanilang mga ahente. Ang pagpangita ug pagpangilkil usa ka pamaagi nga gigamit sa daghang mga sibil nga balaod ug sagad nga mga sistema nga ligal sa balaod diin ang mga pulis o uban pang mga awtoridad ug ilang mga ahente Hinala na ang isang krimen ay nagawa, sinimulan ang paghahanap ng pag-aari ng isang tao at pagkumpiska ng anumang may-katuturang ebidensya na natagpuan sa koneksyon sa krimen. Gisuspinde nga ang usa ka krimen nahimo, nagsugod pagsiksik sa kabtangan sa usa ka tawo ug pagkompiska sa bisan unsang may kalabutan nga ebidensya nga nakit-an sa koneksyon sa krimen. Pinaghahanap ng pulisya ng Dareton ang sasakyan ng isang hinihinalang smuggler ng droga sa Wentworth, sa estado ng New South Wales, Australia, malapit sa hangganan kasama ang Victoria. Gipangita sa pulisya sa Dareton ang awto sa usa ka gidudahang tigpamaligya sa droga sa Wentworth, sa estado sa New South Wales, Australia, duol sa utlanan sa Victoria. Ang ilang mga bansa ay may ilang mga probisyon sa kanilang mga konstitusyon na nagbibigay ng publiko ng karapatang maging malaya mula sa hindi makatwirang mga paghahanap at mga seizure". Ang pila ka mga nasud adunay pipila nga mga probisyon sa ilang mga konstitusyon nga naghatag sa publiko nga adunay katungod nga makalingkawas gikan sa "dili makatarunganon nga pagpangita ug pagsakup". Ang karapatang ito ay karaniwang batay sa saligan na ang lahat ay may karapat-dapat sa isang makatuwirang karapatan sa privacy . Kini nga katungod sa kadaghanan gipasukad sa salabutan nga ang matag usa adunay katungod sa usa ka makatarunganon nga katungod sa pagkapribado . Bagaman maaaring magkakaiba-iba ang tiyak na interpretasyon, ang karapatang ito ay madalas na nangangailangan ng pagpapatupad ng batas upang makakuha ng isang search warrant o pahintulot ng may-ari bago makisali sa anumang anyo ng paghahanap at pag-agaw. Bisan kung ang lainlain nga interpretasyon mahimong magkalainlain, ang kini nga katungod kanunay kinahanglan manginahanglan og pagpatuman sa balaod aron makakuha usa ka search warrant o pagtugot sa tag-iya sa wala pa maglambigit sa bisan unsang porma sa pagpangita ug pagsakup. Sa mga kaso kung saan ang ebidensya ay nasamsam sa isang paghahanap, ang ebidensya ay maaaring tanggihan ng mga pamamaraan ng korte, tulad ng isang paggalaw upang sugpuin ang katibayan sa ilalim ng eksklusibong panuntunan . Sa mga kaso kung diin ang ebidensya nasakup sa usa ka pagpangita, kana nga ebidensya mahimong isalikway sa mga pamaagi sa korte, sama sa usa ka motion aron sumpuon ang ebidensya sa ilalum sa eksklusibo nga pagmando . Ang bahay ay hindi maiiwasan. Ang panimalay dili mabulag. Ang mga pagsusuri, paghahanap, o pag-agaw sa bahay ay hindi maaaring tanggapin maliban sa mga kaso at kaugalian na sumunod sa mga hakbang upang maprotektahan ang personal na kalayaan. Mga kontrol at inspeksyon para sa kadahilanang pangkalusugan at kaligtasan, o para sa pang-ekonomiya at piskal na layunin, dapat ay kinokontrol ng naaangkop na mga batas. Ang mga pagsusi, pagpangita, o mga pagpangilog sa balay dili madawat gawas sa mga kaso ug pamatasan nga nagsunod sa mga lakang aron maprotektahan ang personal nga kalingkawasan. Mga kontrol ug inspeksyon tungod sa panglawas sa publiko ug kaluwasan, o alang sa mga katuyoan sa ekonomiya ug piskal, kinahanglan nga gi-regulate sa mga angay nga balaod. Ang karapatang maging malaya mula sa hindi makatwirang paghahanap at pag-agaw ay kinikilala ng international community rights community. Ang katungod nga gawasnon gikan sa dili makatarunganon nga pagpangita ug pag-agaw maayo nga giila sa internasyonal nga komunidad sa tawhanong katungod. Ang bawat tao'y may karapatang maging ligtas laban sa hindi makatwirang paghahanap o pag-agaw, maging sa tao, pag-aari, o sulatin o kung hindi man. Ang matag usa adunay katungod nga luwas batok sa dili makatarunganon nga pagpangita o pagsakup, bisan sa tawo, kabtangan, o sulat o kung dili man. Ang pangkalahatang karapatan na maging libre mula sa hindi makatwirang paghahanap at pag-agaw sa Search and Surveillance Act 2012 ay nagbibigay ng statutory framework para sa praktikal na aplikasyon ng batas sa lugar na ito sa New Zealand. Ang kinatibuk-an nga katungod nga mahimong libre gikan sa dili makatarunganon nga pagpangita ug pagsakup sa Search and Surveillance Act 2012 naghatag sa balangkas sa pamatasan alang sa praktikal nga aplikasyon sa balaod sa kini nga lugar sa New Zealand. Kasaysayan, ang karaniwang batas ng Ingles na ginamit ng isang iba't ibang mga uri ng ligal na writs upang magdulot ng mga seizure sa iba't ibang mga kadahilanan. Sa kasaysayan, ang sagad nga balaod sa Ingles nga gigamit sa daghang lainlaing mga lahi sa ligal nga writs aron ipatuman ang mga seizure sa lainlaing mga hinungdan. Halimbawa, isang writ of arrestandis bonis ne dissipentur na ibinigay para sa pag-agaw ng mga kalakal kung natagpuan na malamang na hindi sila mapangalagaan nang maayos sa isang kaso ng korte upang husayin ang pagmamay-ari. Sama pananglit, usa ka sulat sa pag- aresto sa mga nadakupit nga bonis ne dissipentur nga gihatag alang sa pag-agaw sa mga butang kung kini nakit-an nga dili sila maatiman sa husto sa panahon sa kaso sa korte aron husayon __ang pagpanag-iya. Ang isang sulat ng attachiamenta bonorum ay pinapayagan para sa pag-agaw ng personal na ari - arian upang mabawi ang isang utang. Usa ka sulat sa attachiamenta bonorum gitugutan alang sa pag-agaw sa personal nga kabtangan aron mabawi ang usa ka utang. Ang karapatan ng mga tao na maging ligtas sa kanilang mga tao, bahay, papel, at epekto, laban sa hindi makatwirang mga paghahanap at pang-aagaw, ay hindi lalabag, at walang mga Warrants na maglalabas, ngunit kung may posibilidad na sanhi, suportado ng panunumpa o paninindigan, at lalo na naglalarawan ng lugar na hahanapin, at ang mga tao o mga bagay na dapat makuha. Ang katungod sa mga tawo nga sigurado sa ilang mga tawo, mga balay, papel, ug mga epekto, batok sa dili makatarunganon nga pagpangita ug mga seizure, dili malapas, ug walaÕy mga Warrants nga mag-isyu, apan kung adunay posibilidad, gisuportahan sa Panumpa o pagkumpirma, ug labi na nga naghulagway sa lugar nga susihon, ug sa mga tawo o mga butang nga agawon. Ang teksto ng susog ay maikli, at ang karamihan sa batas na tinutukoy kung ano ang bumubuo sa labag sa batas na paghahanap at pagsamsam ay matatagpuan sa mga pagpapasya sa korte. Ang teksto sa pagbag-o mubo, ug ang kadaghanan sa balaod nga nagtino kung unsa ang naglangkob sa dili supak nga pagsiksik ug pagsakup makit-an sa mga hukom sa korte. Pinoprotektahan ng dalawang uri ng mga inaasahan, isa na kinasasangkutan ng 'paghahanap', ang iba pang 'Pagkahilo'. Nanalipod sa duha ka mga matang sa mga gilauman, ang usa nga naglambigit 'pagpangita', ang uban nga mga 'patulon'. Ang isang search ay nangyayari kapag ang isang inaasahan ng privacy na lipunan ay handa upang isaalang-alang ang mga makatwirang ay nilabag. Usa ka search mahitabo sa diha nga ang usa ka paglaum sa pribasiya nga katilingban giandam sa paghunahuna sa makatarunganon mao gilapas. Ang aagaw ng ari-arian ay nangyayari kung saan may ilang mga makabuluhang mga panghihimasok sa isang sariling interes ng mga indibidwal sa pag-aari na iyon. Usa ka pagpangilog sa kabtangan mahitabo diin adunay pipila ka mga makahuluganon nga pagpanghilabot sa usa ka mga tag-iya sa kaugalingon nga interes sa kana nga kabtangan. Ang pangkalahatang panuntunan sa ilalim ng Saligang Batas ng Estados Unidos ay ang isang wastong warrant ay kinakailangan para sa isang paghahanap. Ang kinatibuk-ang pagmando sa ilalum sa Konstitusyon sa Estados Unidos mao nga ang usa ka balido nga warrant kinahanglan alang sa usa ka pagpangita. Mayroong, gayunpaman, maraming mga pagbubukod sa panuntunang ito, batay sa wika ng ika-apat na susog na ang mga tao ay dapat "ligtas, laban sa hindi makatwirang mga paghahanap at pag-agaw". Adunay, bisan pa, daghang mga eksepsyon sa kini nga lagda, pinasukad sa sinultian sa ika-upat nga pagbag-o nga ang mga tawo kinahanglan nga "luwas, batok sa dili makatarunganon nga pagpangita ug mga pagpangilog". Halimbawa, ang may-ari ng ari-arian na pinag-uusapan ay maaaring sumang-ayon sa paghahanap . Pananglitan, ang tag-iya sa kabtangan nga gihisgutan mahimong motugot sa pagpangita . Ang pahintulot ay dapat na kusang-loob, ngunit walang malinaw na pagsubok upang matukoy kung ito o hindi; sa halip, isasaalang-alang ng isang korte ang " kabuuan ng mga pangyayari " sa pagtatasa kung ang pahintulot ay kusang-loob. Ang pagtugot kinahanglan boluntaryo, apan walaÕy klaro nga pagsulay aron mahibal-an kung kini ba o dili; hinoon, hisgotan sa korte ang " kinatibuk-an nga mga kahimtang " sa pagtimbangtimbang kung ang pagtugot boluntaryo. Ang mga opisyal ng pulisya ay hindi kinakailangan ng teknikal upang payuhan ang isang pinaghihinalaan na maaari siyang tumanggi, gayunpaman ang patakarang ito ay nakasalalay sa mga tiyak na patakaran ng kagawaran. Ang mga opisyal sa pulisya dili kinahanglan nga ipahimangno sa usa ka suspetsado nga mahimo siyang magdumili, bisan pa ang kini nga palisiya nag-agad sa piho nga mga lagda sa departamento. Mayroon ding ilang mga pangyayari kung saan ang isang third party na may pantay na kontrol, ibig sabihin, karaniwang awtoridad, sa pag-aari ay maaaring sumang-ayon sa isang paghahanap. Adunay usab pipila ka mga kahimtang diin ang usa ka ikatulo nga partido nga adunay managsama nga pagpugong, ie sagad nga awtoridad, sa ibabaw sa kabtangan mahimong motugot sa usa ka pagpangita. Ang isa pang halimbawa ng hindi makatuwirang paghahanap at pag-agaw ay sa kaso ng korte Mapp v. Ohio . Ang laing pananglitan sa dili makatarunganon nga pagpangita ug pagsakup anaa sa kaso sa korte Mapp v. Ohio . Kapag ang isang indibidwal ay hindi nagtataglay ng isang " makatuwirang pag-asa ng privacy"na ang lipunan ay handa na kilalanin sa isang partikular na piraso ng pag-aari, anumang pagkagambala ng pamahalaan patungkol sa pag-aari na ito ay hindi itinuturing na paghahanap para sa mga layunin ng Ika-apat na Susog, at ang isang warrant ay hindi kailanman kinakailangan. Kung ang usa ka indibidwal wala makabaton "usa ka makatarunganon nga pagpaabut sa pagkapribado"nga ang katilingban andam sa pag-ila sa usa ka partikular nga bahin sa kabtangan, ang bisan unsang pagpanghilabot sa gobyerno may kalabotan sa kabtangan nga wala isipa nga gipangita alang sa mga katuyoan sa Ika-upat nga Pagbag-o, ug usa ka warrant wala kinahanglana. Halimbawa, natagpuan ng mga korte na ang isang tao ay hindi nagtataglay ng isang makatwirang pag-asang pagkapribado sa impormasyon na inilipat sa isang ikatlong partido, tulad ng pagsulat sa labas ng isang sobre na ipinadala sa pamamagitan ng koreo o pakaliwa para sa pick-up sa isang lugar kung saan maaaring tingnan ito ng iba. Pananglitan, nahibal-an sa mga korte nga ang usa ka tawo wala magbaton usa ka makatarunganon nga pagpaabut sa pagkapribado sa kasayuran nga gibalhin sa usa ka ikatulo nga partido, sama sa pagsulat sa gawas sa usa ka sobre nga gipadala pinaagi sa koreo o sa wala sa pagkuha sa usa ka lugar diin ang uban tingali magtan-aw. Ang tao ay walang makatuwirang pag-asang sa pagkapribado sa mga nilalaman ng sobre na iyon, gaganapin ng Korte na ang isang tao ay hindi nagtataglay ng isang makatwirang pag-asang sa privacy na ang lipunan ay handa na kilalanin ang mga nilalaman ng basura na naiwan sa labas ng pagwawasak ng isang bahay. Ang tawo walaÕy makatarunganon nga pagpaabut sa pagkapribado sa sulud sa sulod nga sobre, gihangup sa Korte nga ang usa dili makabaton usa ka makatarunganon nga pagpaabut sa pagkapribado nga andam nga ipakilala sa katilingban sa mga sulud sa basura nga nahabilin sa gawas sa pag- undang sa usa ka balay. Mayroon ding isang pagbaba ng inaasahan ng privacy sa loob ng mga sasakyan ng motor. Adunay usab nga gipaubos nga pagpaabut sa pagkapribado sa sulod sa mga awto sa motor. Gayunpaman, Coolidge v. New Hampshire dictates na "ang salitang 'automobile' ay hindi isang anting-anting sa kung saan ang presensya ng Fourth Amendment fades ang layo at disappears." Bisan pa, ang Coolidge v. Ang New Hampshire nagdikta nga "ang pulong nga 'awto' dili usa ka talisman sa kang kinsang Ika-upat nga Pagbag-o nawala ug nawala." Ang mga korte ay nagtatag din ng isang " marunong na mga pangyayari " na eksepsiyon sa kinakailangan ng warrant. Ang mga korte nag-establisar usab og usa ka "talagsaong mga kahimtang " gawas sa kinahanglan sa warrant. Ang "matandang pangyayari" ay nangangahulugan lamang na ang mga opisyal ay dapat kumilos nang mabilis. Ang "Eksperto nga mga kahimtang" nagpasabut nga ang mga opisyal kinahanglan nga molihok dayon. Karaniwan, ito ay dahil ang pulisya ay may isang makatuwirang paniniwala na ang katibayan ay nasa malapit na panganib na maalis o masira, ngunit mayroon pa ring posibilidad na kinakailangan ng sanhi . Kasagaran, kini tungod kay ang mga pulis adunay usa ka makatarunganon nga pagtuo nga ang ebidensya sa nagsingabot nga katalagman nga kuhaon o pagalaglagon, apan adunay pa usa ka kinahanglanon nga hinungdan nga hinungdan . Ang mga mahihirap na kalagayan ay maaari ring umiiral kung saan may patuloy na panganib, o kung saan ang mga opisyal ay may makatuwirang paniniwala na ang mga taong nangangailangan ng tulong ay naroroon. Mahimo usab nga adunay mga katalagman nga kahimtang kung adunay nagpadayon nga katalagman, o kung ang mga opisyal adunay usa ka makatarunganon nga pagtuo nga ang mga tawo nga nanginahanglan tabang makatabang. Kasama dito kapag ang mga pulis ay nasa 'mainit na pagtugis ng isang tumakas na kalalakihan.' Naglakip kini kung ang mga pulis sa 'mainit nga paggukod sa usa ka nagpalagyo.' Sa sitwasyong ito, hangga't may posibilidad na sanhi , maaaring sundin ng pulisya ang suspek sa isang tirahan at sakupin ang anumang katibayan nang malinaw. Sa kini nga kahimtang, basta adunay lagmit nga hinungdan , mahimo sundan sa pulisya ang suspek nga usa ka puy-anan ug kuhaon ang bisan unsang ebidensya sa klaro nga pagtan-aw. Ang ilang mga limitadong paghahanap ay pinapayagan sa panahon ng isang pagtigil sa imbestigasyon o insidente sa isang pag-aresto. Gitugotan usab ang pila nga limitado nga mga pagpangita sa panahon sa usa ka hunong sa investigator o panghitabo sa usa ka pag-aresto. Ang mga paghahanap na ito ay maaaring isangguni bilang pino na mga paghahanap. Kini nga mga pagpangita mahimo nga gihisgutan ingon nga pino nga pagpangita. Habang ang mga interpretasyon ng Korte Suprema ng US ay nagbubuklod sa lahat ng mga federal court na nagbibigay-kahulugan sa Konstitusyon ng Estados Unidos, mayroong ilang pagkakaiba-iba sa mga detalye mula sa estado sa estado, sa dalawang kadahilanan. Samtang ang mga paghubad sa Korte Suprema sa US nagbugkos sa tanan nga mga korte sa pederal nga naghubad sa Konstitusyon sa US, adunay pipila nga kalainan sa mga detalye gikan sa estado sa estado, sa duha nga mga hinungdan. Una, kung ang isang isyu ay hindi pa napagpasyahan ng Korte Suprema ng US, kung gayon ang isang mas mababang korte ay gumagawa ng isang pagpapasya ng "unang impression" sa isyu, at kung minsan ang dalawang magkakaibang mas mababang korte ay maaabot ang iba't ibang mga interpretasyon. Una, kung ang usa ka isyu wala pa napili sa Korte Suprema sa Estados Unidos, nan ang usa ka mas ubos nga korte naghimo usa ka paghukum sa "una nga impresyon" sa isyu, ug usahay ang duha nga lainlaing mga korte sa ubos ang makaabut sa lainlaing mga interpretasyon. Pangalawa, halos lahat ng mga konstitusyon ng estado ay naglalaman din ng mga probisyon patungkol sa paghahanap at pag-agaw. Ikaduha, hapit tanan nga mga konstitusyon sa estado adunay usab mga probisyon bahin sa pagpangita ug pagsakup. Ang mga probisyon na iyon ay hindi maaaring mabawasan ang mga proteksyon na inaalok ng Saligang Batas ng US. Ang mga probisyon dili makunhuran ang mga proteksyon nga gitanyag sa Konstitusyon sa Estados Unidos. Ngunit maaari silang magbigay ng karagdagang mga proteksyon na ang paghahanap na itinuturing na "makatuwiran" sa ilalim ng Saligang Batas ng Estados Unidos ay maaaring gayunpaman ay hindi makatuwiran sa ilalim ng batas ng isang partikular na estado. Apan makahatag sila dugang nga mga panalipod sa ingon nga ang pagpangita nga giisip nga "makatarunganon" ubos sa Konstitusyon sa US mahimo nga dili makatarunganon sa ilalum sa balaod sa usa ka partikular nga estado. Mayroong maraming mga lugar ng pagsusuri na ginagamit ng mga korte upang matukoy kung ang isang paghahanap ay naipit sa mga proteksyon sa konstitusyon. Adunay ubay-ubay nga mga lugar sa pag-analisar nga gigamit sa mga korte aron matino kung ang usa ka pagpangita nahagba sa mga panalipod sa konstitusyon. Ang mga paghahanap lamang na nakakatugon sa bawat isa sa mga minimal na sinusukat na mga kinakailangan sa sumusunod na apat na doktrina ay malamang na hindi matitinag sa korte. Kadto lamang nga mga pagpangita nga nahibal-an sa matag usa sa labing gamay nga gisukod nga mga kinahanglanon sa mosunod nga upat ka mga doktrina nga lagmit nga wala makabantay sa korte. Ang mga kwalipikadong doktrinang iyon ay makatuwiran, malamang sanhi , awtoridad ng panghukuman, at pagiging partikular. Kadtong mga kwalipikado nga mga doktrina mao ang pagkamakatarunganon, posible nga hinungdan , awtoridad sa hudisyal, ug pagkapili. Habang ang paghatol ng pulisya bago o sa panahon ng isang paghahanap o pag-aresto ay karaniwang nagbibigay ng mga kadahilanan na matukoy ang pagkamakatuwiran, mga bagay ng maaaring maging sanhi, awtoridad ng hudisyal, at mga kahilingan sa partikular ay karaniwang natutugunan sa pamamagitan ng mga pamamaraan ng pulisya na binabantayan ng isang hukom sa korte o mahistrado bago ang isinasagawa ang anumang paghahanap o pag-aresto. Samtang ang paghukum sa pulisya sa wala pa o sa panahon sa usa ka pagpangita o pagdakup sa kasagaran naghatag mga hinungdan nga mahibal-an ang pagkamakatarunganon, mga butang nga posible nga hinungdan, hudisyal nga awtoridad, ug mga kinahanglanon sa husgado sagad nga gisugat pinaagi sa mga pamaagi sa pulisya nga gibantayan sa usa ka hukom sa korte o mahistrado sa wala pa bisan unsang pagpangita o pagdakop gihimo. Ang posibleng dahilan ay nangangailangan ng isang katanggap-tanggap na antas ng makatwirang hinala. Ang posible nga hinungdan nanginahanglan usa ka madawat nga degree sa makatarunganon nga pagduda. Ang mga kahilingan sa detalye ay naipalabas sa mismong teksto ng konstitusyon. Ang mga kinahanglanon sa pagkutkutus gilitok sa teksto sa konstitusyon mismo. Ang pagsunod sa pagpapatupad ng batas sa mga iniaatas na ito ay nasuri bago ang pagpapalabas ng isang warrant na ipinagkaloob o tinanggihan ng isang opisyal na awtoridad ng panghukum. Ang pagsunod sa balaod sa pagsunod sa mga kinahanglanon gi-usisa sa wala pa ang pag-isyu sa usa ka warrant nga gihatag o gipanghimakak sa usa ka opisyal nga awtoridad sa panghukum. Ang pangunahing lunas sa mga iligal na mga kaso sa paghahanap ay kilala bilang " eksklusibong panuntunan ". Ang panguna nga remedyo sa mga kaso sa iligal nga gipangita nailhan nga " exclusionary rule ". Nangangahulugan ito na ang anumang katibayan na nakuha sa pamamagitan ng isang iligal na paghahanap ay hindi kasama at hindi maaaring magamit laban sa nasasakdal sa kanyang paglilitis. Kini nagpasabut nga ang bisan unsang ebidensya nga nakuha pinaagi sa usa ka ilegal nga pagpangita wala iapil ug dili magamit sa akusado sa iyang pagsulay. Mayroong ilang mga makitid na pagbubukod sa panuntunang ito. Adunay pipila ka mga pig-ot nga eksepsyon sa kini nga lagda. Halimbawa, kung ang mga opisyal ng pulisya ay kumilos nang may mabuting pananampalataya marahil alinsunod sa isang warrant na hindi naging wasto, ngunit na ang mga opisyal ay naniniwala na may bisa sa oras ng paghahanap maaaring katibayan ang katibayan. Pananglitan, kung ang mga opisyal sa pulisya milihok sa maayo nga pagtuo tingali subay sa usa ka warrant nga walaÕy sala, apan nga ang mga opisyales nagtuo nga balido sa panahon sa pagpangita mahimong makuha ang ebidensya. Sa batas ng korporasyon at pang- administratibo , nagkaroon ng ebolusyon ng interpretasyon ng Korte Suprema na pabor sa mas malakas na pamahalaan patungkol sa kapangyarihan ng imbestigasyon. Sa balaod sa korporasyon ug administratibo , adunay ebolusyon nga gipasabut sa Korte Suprema nga pabor sa mas kusgan nga gobyerno kalabot sa gahum sa investigator. Sa Federal Trade Commission v. American Tobacco Co , pinasiyahan ng Korte Suprema na ang FTC, habang binigyan ng malawak na kapangyarihan ng subpoena, ay walang karapatan sa isang pangkalahatang " ekspedisyon ng pangingisda " sa ang mga pribadong papel, upang maghanap ng parehong nauugnay at walang kaugnayan, umaasa na may isang bagay na darating. Sa Federal Trade Commission v. American Tobacco Co , ang Korte Suprema nagmando nga ang FTC, samtang gihatagan ang usa ka halapad nga gahum sa subpoena, walaÕy katungod sa usa ka kinatibuk-ang " ekspedisyon sa pagpangisda " ang pribado nga mga papel, aron pangitaon ang may kalabutan ug walaÕy kalabotan, naglaum nga adunay moabut. Pinasiyahan ni Justice Holmes na tutol ito sa "diwa at liham" ng Ika-apat na Susog. Nagmando si Justice Holmes nga supak kini sa "espiritu ug sulat" sa Fourth Amendment. Sa 1946 kaso ng Oklahoma Press Pub. Co vingding , nagkaroon ng pagkakaiba-iba na ginawa sa pagitan ng isang "matalinghaga o nakabubuo na paghahanap" at isang aktwal na paghahanap at pag-agaw. Sa 1946 nga kaso sa Oklahoma Press Pub. Ang vingalan , adunay usa ka kalainan nga gihimo taliwala sa usa ka "mahulagwayon o makahatag nga pagpangita" ug usa ka tinuud nga pagpangita ug pagsakup. Ginawa ng korte na ang mga nakabubuong paghahanap ay limitado ng Ika-apat na Susog , kung saan ang aktwal na paghahanap at pag-agaw ay nangangailangan ng isang warrant batay sa " posibleng dahilan ". Gihimo sa korte nga ang mapuslanon nga mga pagpangita gipangita sa Ika-upat nga susihon, kung diin ang aktwal nga pagpangita ug pagsakup nanginahanglan usa ka warrant pinasukad sa " lagmit nga hinungdan ". Sa kaso ng isang nakabubuong paghahanap kung saan ang mga rekord at papeles na hinahangad ay may pagkatao ng korporasyon, isinagawa ng korte na hindi nalalapat ang Ika-apat na Susog. Sa kaso sa usa ka mapuslanon nga pagpangita diin ang mga rekord ug papel nga gipangita adunay sa kinaiya sa korporasyon, gihukman sa korte nga dili magamit ang Ika-upat nga Susog. Dahil ang mga korporasyon ay hindi karapat-dapat sa lahat ng mga proteksyon sa konstitusyon na nilikha upang maprotektahan ang mga karapatan ng mga pribadong indibidwal. Tungod kay ang korporasyon dili katungod sa tanan nga mga panalipod sa konstitusyon nga gihimo aron mapanalipdan ang mga katungod sa mga pribadong indibidwal. Sa ilang mga bansa, ang pag-uulat sa ilang mga paksa ay pinipigilan o pinigilan ng mga gobyerno. Sa pila ka mga pungsod, ang pagreport sa pila ka hilisgutan napugngan o gidili sa mga gobyerno. Ang kalayaan ng pindutin o kalayaan ng media ay ang prinsipyo na ang komunikasyon at pagpapahayag sa pamamagitan ng iba't ibang media, kasama na ang nakalimbag at elektronikong media , lalo na ang nai-publish na mga materyales , ay dapat isaalang-alang ng isang karapatan na malayang gamitin. Ang kagawasan sa prensa o kagawasan sa media mao ang prinsipyo nga ang komunikasyon ug pagpahayag pinaagi sa lainlaing media, lakip na ang giimprinta ug elektroniko nga media , labi na ang gipatik nga mga materyal , kinahanglan nga isipon usa ka katungod nga gamiton nga gawasnon. Ang ganitong kalayaan ay nagpapahiwatig ng kawalan ng pagkagambala mula sa isang labis na estado. Ang ingon nga kagawasan nagpasabut nga walaÕy pagpanghilabot gikan sa usa ka sobra nga kahimtang sa estado. Ang pangangalaga nito ay maaaring hahanapin sa pamamagitan ng konstitusyon o iba pang ligal na proteksyon at seguridad. Ang pagpreserba niini mahimong pangitaon pinaagi sa konstitusyon o uban pang ligal nga panalipod ug kasiguruhan. Kaugnay ng impormasyon sa gobyerno, ang anumang gobyerno ay maaaring makilala kung aling mga materyales ang publiko o protektado mula sa pagsisiwalat sa publiko. May kalabotan sa kasayuran sa gobyerno, ang bisan unsang gobyerno mahimong magkalain kung unsang mga materyal ang mga publiko o gipanalipdan gikan sa pagbunyag sa publiko. Ang mga materyal ng estado ay protektado dahil sa alinman sa 2 mga kadahilanan: ang pag- uuri ng impormasyon bilang sensitibo, inuri o lihim, o ang kaugnayan ng impormasyon upang maprotektahan ang pambansang interes . Gipanalipdan ang mga materyal sa estado tungod sa usa sa duha nga mga hinungdan: ang pagklasipikar sa kasayuran ingon sensitibo, pagklasipikado o tinago, o ang kalabutan sa kasayuran aron mapanalipdan ang nasudnon nga interes . Maraming mga pamahalaan ay napapailalim din sa "mga batas ng sikat ng araw" o kalayaan ng batas ng impormasyon na ginagamit upang tukuyin ang ambit ng pambansang interes at pinapayagan ang mga mamamayan na humiling ng pag-access sa impormasyon na gaganapin ng gobyerno. Daghang mga gobyerno ang gipailalom usab sa "mga silaw sa adlaw" o kagawasan sa balaod sa kasayuran nga gigamit aron mahubaran ang ambisyon sa nasudnon nga interes ug hatagan ang mga lungsuranon nga mohangyo nga maka-access sa kasayuran nga gihuptan sa gobyerno. Ang United Nations '1948 Universal Deklarasyon ng Human Rights ay nagsasaad: "Ang bawat tao ay may karapatang kalayaan ng opinyon at pagpapahayag; ang karapatang ito ay may kasamang kalayaan na humawak ng mga opinyon nang walang panghihimasok, at humingi, tumanggap, at magbigay ng impormasyon at mga ideya sa pamamagitan ng anumang media anuman ang mga hangganan ". Ang United Nations '1948 Universal Deklarasyon sa Human Rights nag-ingon: "Ang matag usa adunay katungod sa kalayaan sa opinyon ug ekspresyon; kini nga katungod naglakip sa kagawasan sa paghupot sa mga opinyon nga walaÕy pagpanghilabot, ug mangita, makadawat, ug manghatag impormasyon ug mga ideya pinaagi sa bisan unsang media bisan pa man. mga utlanan ". Ang pilosopiya na ito ay karaniwang sinamahan ng batas na tinitiyak ang iba't ibang antas ng kalayaan sa pananaliksik sa agham (na kilala bilang kalayaang pang-agham ), pag-publish, at pindutin. Kini nga pilosopiya sagad nga giubanan sa balaod nga nagsiguro sa lainlaing mga ang-ang sa kagawasan sa panukiduki sa siyensya (nailhan nga kagawasan sa syensya ), pagpatik, ug press. Ang lalim kung saan ang mga batas na ito ay nakatago sa ligal na sistema ng isang bansa ay maaaring lumayo sa saligang batas nito . Ang kahiladman diin kini nga mga balaod nga gisulud sa us aka ligal nga sistema sa usa ka nasud mahimong masulub-on sama sa konstitusyon niini . Ang konsepto ng kalayaan ng pagsasalita ay madalas na sakop ng parehong mga batas tulad ng kalayaan ng pindutin, at sa gayon ay nagbibigay ng pantay na paggamot sa sinasalita at nai-publish na expression. Ang konsepto sa kagawasan sa pagsulti kanunay nga nasakup sa parehas nga mga balaod nga sama sa kagawasan sa prensa, sa ingon naghatag paghatag patas nga pagtambal sa gisulti ug gipatik nga ekspresyon. Ang Sweden ay ang unang bansa sa mundo na nagpatibay ng kalayaan ng pindutin sa konstitusyon nito kasama ang Freedom of the Press Act ng 1766. Ang Sweden ang unang nasud sa kalibutan nga nagsagop sa kagawasan sa pamantalaan sa konstitusyon niini uban ang Freedom of the Press Act of 1766. Ang kalayaan ng pindutin ay hindi nahuhuli bilang isang kawalan ng pagkagambala o mga panlabas na entidad, tulad ng isang pamahalaan o samahan ng relihiyon, sa halip bilang isang karapatan para sa mga may-akda na magkaroon ng kanilang mga gawa na inilathala ng ibang tao. Ang kagawasan sa prensa wala gihunahuna ingon usa ka pagkawala sa pagkagambala o sa gawas nga mga entidad, sama sa usa ka gobyerno o relihiyoso nga organisasyon, hinoon usa ka katungod alang sa mga tagsulat nga ang ilang mga buhat nga gipatik sa ubang mga tawo. Ang ideyang ito ay bantog na buod ng ika-20 siglo ng Amerikanong mamamahayag, si AJ Bakit, na sumulat, "Ang kalayaan sa pindutin ay ginagarantiyahan lamang sa mga nagmamay-ari". Ang kini nga ideya bantog nga gisumaryo sa tigpamantala sa Amerikano sa ika-20 nga siglo, si AJ Why, nga nagsulat, "Ang kagawasan sa prensa ang garantiya lamang sa mga tag-iya niini". Ang kalayaan ng pindutin ay nagbibigay sa eksklusibong kontrol ng printer o publisher tungkol sa pinipili ng publisher na i-publish, kasama na ang karapatang tumanggi na mag-print ng anuman para sa anumang kadahilanan. Ang kagawasan sa prensa naghatag sa tig-imprinta o tigmantala nga kontrol sa eksperensya sa gipili sa nagpatik nga ipatik, lakip ang katungod sa pagdumili sa pag-imprinta bisan unsang hinungdan. Kung ang may-akda ay hindi maaaring maabot ang isang kusang pagsang-ayon sa isang publisher upang makabuo ng akda ng akda, pagkatapos ang akda ay dapat bumaling sa paglalathala sa sarili . Kung ang tagsulat dili makakab-ot sa usa ka boluntaryo nga kasabutan sa usa ka magmamantala aron makaghimo ang buhat sa tagsulat, nan ang tagsulat kinahanglan magbalik sa pagpatik sa kaugalingon . Cumhuriyet ni dating editor-in-chief Can Dundar pagtanggap ng 2015 Reporters Nang walang Hangganan Prize. Maya-maya pa, naaresto siya. Ang kanhi editor-in-chief ni Cumhuriyet nga si Can DŸndar nakadawat sa 2015 Mga Reporters nga Wala Mga Hangganan. Wala madugay pagkahuman, siya gidakup. Sa kabila ng ligal na mga kahulugan, maraming mga non-government organization ang gumagamit ng iba pang pamantayan upang hatulan ang antas ng kalayaan ng pindutin sa buong mundo. Labaw sa ligal nga mga pakahulugan, daghang mga non-government organizations ang naggamit sa uban pang mga pamatasan aron hukman ang lebel sa kagawasan sa press sa tibuuk kalibutan. Ang ilan ay lumikha ng mga listahan ng subjective, habang ang iba ay batay sa dami ng data: Ang pipila nagmugna mga lista sa subjective, samtang ang uban gibase sa dami nga datos: Itinuturing ng mga Tagapagbalita na Walang Hangganan ang bilang ng mga mamamahayag na pinatay, pinalayas o pang-aabuso, at ang pagkakaroon ng isang monopolyo ng estado sa TV at radyo, pati na rin ang pagkakaroon ng censorship at self-censorship sa media, at ang pangkalahatang kalayaan ng media pati na rin ang mga paghihirap na maaaring harapin ng mga dayuhang mamamahayag sa ranggo ng mga bansa sa mga antas ng kalayaan sa pindutin. Giisip sa mga Reporters nga Walang Hangganan ang gidaghanon sa mga peryodista nga gipatay, gipalayas o giharas, ug ang paglungtad sa usa ka monopolyo sa estado sa TV ug radyo, ingon man ang paglungtad sa pagsensor ug pagsensor sa kaugalingon sa media, ug sa kinatibuk-an nga kagawasan sa media ingon man ang mga kalisdanan nga mahimong atubangon sa mga langyaw nga reporter sa mga nasud sa lebel sa kagawasan sa prensa . Ang Committee to Protect Journalists sistematikong sumusubaybay sa bilang ng mga pinatay na mamamahayag at nabilanggo sa paghihiganti para sa kanilang mga trabaho. Ang Committee to Protect Journalists sistematiko nga nagsubay sa gidaghanon sa mga peryodista nga gipatay ug gibilanggo sa pagbalos alang sa ilang trabaho. Sinabi nito na gumagamit ito ng mga tool ng journalism upang matulungan ang mga mamamahayag sa pamamagitan ng pagsubaybay sa mga isyu sa kalayaan sa pindutin sa pamamagitan ng independiyenteng pananaliksik. Giingon niini nga gigamit ang mga himan sa journalism aron matabangan ang mga peryodista pinaagi sa pagsubay sa mga isyu sa kagawasan sa press pinaagi sa independente nga panukiduki. Misyon ng paghahanap ng katotohanan, at isang network ng mga dayuhan na kinatawan, kabilang ang mga lokal na mamamahayag na nagtatrabaho sa mga bansa sa buong mundo. Misyon sa pagpangita sa kamatuoran, ug usa ka network sa mga langyaw nga magsusulat, lakip ang mga lokal nga tigbalita sa mga nasud sa tibuuk kalibutan. Nagbabahagi ang CPJ ng impormasyon tungkol sa mga kaso ng paglabag sa iba pang mga organisasyon ng kalayaan sa pindutin sa buong mundo sa pamamagitan ng International Freedom of Expression Exchange. Gipaambit sa CPJ ang kasayuran sa mga kaso sa pagbuto sa uban pang mga organisasyon sa kalayaan sa press sa tibuuk kalibutan pinaagi sa International Freedom of Expression Exchange. Isang pandaigdigang network ng higit sa 119 mga libreng organisasyon na expression. Usa ka tibuuk kalibutan nga network nga adunay kapin sa 119 nga mga libreng organisasyon nga ekspresyon. Sinusubaybayan din ng CPJ ang kawalan ng lakas sa mga kaso ng pagpatay sa mamamahayag. Gisubay usab sa CPJ ang kawalay tulubagon sa mga kaso sa pagbuno sa mamamahayag. Inilapat ng kawani ng CPJ ang mahigpit na pamantayan para sa bawat kaso. Gigamit sa kawani sa CPJ ang estrikto nga pamantayan alang sa matag kaso. Malayang inimbestigahan at pinatunayan ng mga mananaliksik ang mga pangyayari sa likod ng bawat pagkamatay o pagkabilanggo. Ang mga tigdukiduki nga independente nga nagsusi ug nagtino sa mga kahimtang sa likod sa matag kamatayon o pagkabilanggo. Pinag- aaralan ng Freedom House ang mas pangkalahatang pampulitikang at pang-ekonomiya na kapaligiran ng bawat bansa upang matukoy kung mayroon bang mga ugnayan ng pag-asa na may limitasyon sa pagsasanay sa antas ng kalayaan ng pindutin na maaaring umiiral sa teorya. Gitun-an sa Freedom House ang labi ka kinatibuk-ang mga palibot sa politika ug ekonomiya sa matag nasud aron mahibal-an kung adunay mga relasyon sa pagsalig nga adunay limitasyon sa pagpraktis sa lebel sa kagawasan sa pamahayag nga mahimoÕg anaa sa teorya. Sinusuri ng mga panel ng mga eksperto ang marka ng kalayaan ng pindutin at draft ang bawat buod ng bansa ayon sa isang bigat na sistema ng pagmamarka na pinag-aaralan ang pampulitika, pang-ekonomiya, ligal at kaligtasan para sa mga mamamahayag batay sa isang 100-point scale. Gibanabana sa mga panel sa mga eksperto ang marka sa kagawasan sa press ug pag-draft sa matag pagsumaryo sa nasud sumala sa gibug-aton nga sistema sa pagmarkahan nga nag-analisar sa kahimtang sa politika, ekonomiya, ligal ug kaluwasan alang sa mga tigbalita base sa 100-point scale. Pagkatapos ay kinakategorya nito ang mga bansa bilang pagkakaroon ng isang libre, party na libre, o hindi libreng pindutin. Gikutuban niini ang mga nasud nga adunay usa ka libre, party nga libre, o dili libre nga press. Bawat taon, ang Committee to Protect Journalists ay gumagawa ng isang komprehensibong listahan ng lahat ng nagtatrabaho mamamahayag na pinatay kaugnay sa kanilang trabaho, kabilang ang mga profile ng bawat namatay na mamamahayag sa loob ng isang kumpletong database, at taunang census ng mga nakakulong na mamamahayag. Matag tuig, ang Committee to Protect Journalists naghimo og usa ka komprehensibo nga lista sa tanan nga nagtrabaho nga mga peryodista nga gipatay may kalabotan sa ilang trabaho, lakip ang mga profile sa matag namatay nga tigbalita sulod sa usa ka kompleto nga database, ug tinuig nga census sa mga nabilanggo nga mga peryodista. Ang taong 2017 ay nag-ulat ng mga natuklasan na record ng mga nakakulong na mamamahayag, na umaabot sa 262. Ang tuig 2017 mi-report sa mga nakit-an nga mga nakit-an nga nakit-an nga mga binilanggo nga mga peryodista, nga nakaabot sa 262. Ang Turkey, China at Egypt ay nagkakaloob ng higit sa kalahati ng lahat ng mga pandaigdigang mamamahayag na nakakulong. Ang Turkey, China ug Egypt nag-asoy sa labaw sa katunga sa tanan nga mga peryodista sa kalibutan gipriso. Tulad ng bawat isang 2019 na espesyal na ulat ng Committee upang Protektahan ang mga mamamahayag , humigit-kumulang 25 mamamahayag ang pinatay sa tungkulin sa taong 2019. Ingon sa usa ka tuig nga espesyal nga report sa Komite sa Pagpanalipod sa mga Mamahayag, gibana-bana nga 25 nga mga peryodista ang gipatay sa katungdanan sa tuig 2019. Ang figure ay inaangkin na pinakamababa mula noong 2002, isang taon kung saan, hindi bababa sa 21 mamamahayag ang napatay habang nag-uulat sila mula sa bukid. Ang numero giangkon nga labing ubos gikan sa 2002, usa ka tuig diin, labing menos 21 nga mga peryodista ang gipatay. samtang nagtaho sila gikan sa bukid. Samantala, ang mga Reporters na Walang Hangganan ay nag-ulat ng 49 na pagpatay, ang pinakamababa mula noong 2003 nang halos 36 mamamahayag ang napatay. Sa kasamtangan, ang mga Reporters Without Border nagreport sa 49 nga pagpatay, ang pinakaubos sukad sa 2003 sa hapit 36 __nga mga peryodista ang napatay. Ang nangungunang mga tagapagbantay ng pindutin ay natatakot sa patuloy na panganib sa buhay ng mga mamamahayag. Ang nag-una nga mga tigbantay sa press nakapabalaka sa nagpadayon nga peligro alang sa kinabuhi sa mga tigbalita. Ang pagbagsak sa pagpatay sa mga mamamahayag sa patlang ay natagpuan sa panahon ng pandaigdigang atensyon sa isyu ng kawalan ng lakas sa pagpatay ng mamamahayag"", na nakatuon sa pagpatay sa mamamahayag ng Saudi na si Jamal Khashogginoong Oktubre 2018 at Daphne Caruana Galizia , isang blogger na Maltese noong Oktubre 2017." Ang pagtulo sa pagpatay sa mga peryodista nga walaÕy natagbo sa tibuuk nga "global nga atensyon sa isyu sa kawala sa mga pagpatay sa mamamahayag", nga nagpunting sa pagpatay sa mamamahayag sa Saudi nga si Jamal Khashoggikaniadtong Oktubre 2018 ug Daphne Caruana Galizia , usa ka Maltese nga blogger kaniadtong Oktubre 2017. Bawat taon, ang mga Reporters na Walang Hangganan ay nagtatag ng isang subjective na ranggo ng mga bansa sa mga tuntunin ng kanilang kalayaan sa pindutin. Matag tuig, ang mga Reporters Without Borders nagtukod usa ka us aka hilisgutan nga ranggo sa mga nasud sa mga termino sa ilang kagawasan sa prensa. Ang listahan ng Press Freedom Index ay batay sa mga tugon sa mga survey na ipinadala sa mga mamamahayag na mga miyembro ng samahan ng kapareha ng RWB, pati na rin ang mga kaugnay na espesyalista tulad ng mga mananaliksik, jurista, at aktibista ng karapatang pantao. Ang lista sa Press Freedom Index pinasukad sa mga tubag sa mga survey nga gipadala sa mga peryodista nga mga myembro sa mga kapareha sa organisasyon sa RWB, ingon man mga may kalabutan nga mga espesyalista sama sa mga tigdukiduki, jurista, ug mga aktibista sa tawhanong katungod. Nagtatanong ang survey tungkol sa mga direktang pag-atake sa mga mamamahayag at media pati na rin ang iba pang hindi direktang mapagkukunan ng presyon laban sa libreng pindutin, tulad ng mga non-government group. Gipangutana sa surbey ang mga pangutana bahin sa direktang pag-atake sa mga peryodista ug media ingon man ang uban pang dili direkta nga mga tinubdan sa presyur batok sa libre nga press, sama sa mga non-government groups. Ang Kalayaan ng Press ay isang taunang ulat ng organisasyon na walang-kita na batay sa US na Freedom House . Ang Freedom of Press usa ka tinuig nga taho sa organisasyon nga non-profit nga nakabase sa US nga Freedom House . Ito ay kilala upang subukin ang sukat ng antas ng kalayaan at kalayaan ng editoryal na tinatamasa ng pindutin sa bawat bansa at makabuluhang pinagtatalunang mga teritoryo sa buong mundo. Nahibal-an nga sukaranan nga sukdon ang lebel sa kagawasan ug independensya sa editoryal nga gipahimuslan sa pamantalaan sa matag nasud ug hinungdanon nga mga panaglalis nga mga teritoryo sa tibuuk kalibutan. Ang mga antas ng kalayaan ay nakapuntos sa isang scale mula sa 1 (pinaka libre) hanggang 100 (hindi bababa sa libre). Ang lebel sa kagawasan gipunting sa usa ka sukod gikan sa 1 (kadaghanan libre) hangtod sa 100 (labing gamay nga libre). Ang isang libre at independiyenteng pindutin ay ipinagkatiwala upang maging isang pangunahing mekanismo ng isang gumagana, malusog na demokrasya . Ang usa ka libre ug independyenteng press nga gi-awtorisar nga usa ka hinungdan nga mekanismo sa usa ka nag-andar, himsog nga demokrasya . Sa kawalan ng censorship , umiiral ang journalism bilang isang tagapagbantay ng aksyon ng pribado at gobyerno, na nagbibigay ng impormasyon upang mapanatili ang isang batid na mamamayan ng mga botante. Kung walaÕy censorship , ang journalism naglungtad ingon usa ka tigbantay sa aksyon sa pribado ug gobyerno, nga naghatag kasayuran aron mapadayon ang usa ka nahibal-an nga lungsuranon sa mga botante. Sa pananaw na ito, "ang pagsisikap ng pamahalaan na maimpluwensyahan ang nai-publish o nai-broadcast na nilalaman ng balita, sa pamamagitan ng kontrol ng media o sa pamamagitan ng pag-uudyok sa sarili na censorship. Niini nga panan-aw, "ang mga paningkamot sa gobyerno nga maimpluwensyahan ang gipatik o gi-broadcast nga sulud sa balita, pinaagi sa media control o pinaagi sa pagduso sa pagsusi sa kaugalingon. Ay kumakatawan sa isang banta sa pag-access ng mahalaga at kinakailangang impormasyon sa publiko at nakakaapekto sa kalidad ng demokrasya" . Nagrepresentar sa usa ka hulga sa pag-access sa hinungdanon ug kinahanglan nga kasayuran sa publiko ug makaapekto sa kalidad sa demokrasya" . Ang isang independiyenteng pindutin "ay nagsisilbi upang madagdagan ang kaalaman sa politika, pakikilahok at pagboto ng botante", kumikilos bilang isang mahalagang driver ng pakikilahok ng sibiko. Usa ka independyenteng press "nagsilbi aron madugangan ang kahibalo sa politika, pag-apil ug pagboto sa botante", naglihok ingon usa ka mahinungdanong drayber sa pag-apil sa civic. Si Georgiy Gongadze , mamamahayag ng Ukrainiano , tagapagtatag ng isang tanyag na pahayagan sa Internet na Ukrayinska Pravda , na inagaw at pinatay noong 2000. Si Georgiy Gongadze , mamamahayag sa Ukrainiano , nagtukod sa usa ka bantog nga pahayagan sa Internet nga Ukrayinska Pravda , nga gikidnap ug gipatay kaniadtong 2000. Ayon sa mga Reporters Without Border , higit sa isang third ng mga tao sa mundo ang nakatira sa mga bansa kung saan walang kalayaan sa pindutin. Sumala sa mga Reporters Without Borders , kapin sa un-tersiya sa mga tawo sa kalibutan ang nagpuyo sa mga nasud diin walaÕy press freedom. Sa sobrang kasiyahan, ang mga taong ito ay nakatira sa mga bansa kung saan walang sistema ng demokrasya o kung saan may mga malubhang kakulangan sa demokratikong proseso. Kahibulongan, kini nga mga tawo nagpuyo sa mga nasud diin walaÕy sistema sa demokrasya o kung adunay mga seryoso nga kakulangan sa demokratikong proseso. Ang kalayaan sa pindutin ay isang napaka-problemadong problema / konsepto para sa karamihan sa mga di-demokratikong sistema ng pamahalaan mula pa. Ang kagawasan sa prensa usa ka grabe nga problema / konsepto alang sa kadaghanan nga mga demokratikong sistema sa gobyerno sukad. Sa modernong panahon, mahigpit na kontrol sa pag- access sa impormasyonkritikal sa pagkakaroon ng karamihan sa mga di-demokratikong pamahalaan at ang kanilang nauugnay na mga sistema ng kontrol at patakaran ng seguridad. Sa modernong panahon, estrikto nga pagkontrol sa pag-access sa kasayurankritikal sa paglungtad sa kadaghanan nga mga dili-demokratikong mga gobyerno ug ang ilang mga kaubanan nga sistema sa pagkontrol ug kahimanan sa seguridad. Dahil dito, ang karamihan sa mga di-demokratikong lipunan ay gumagamit ng mga organisasyong balita na pinatatakbo ng estado upang itaguyod. Niini nga katuyoan, kadaghanan sa mga dili-demokratikong mga katilingban gigamit ang mga organisasyon nga balita nga gipadagan sa estado aron ipasiugda ang propaganda nga kritikal aron mapadayon. Ang propaganda na kritikal sa pagpapanatili ng isang umiiral na base ng kapangyarihang pampulitika at sugpuin (madalas na napaka-brutal, sa pamamagitan ng paggamit ng pulisya, militar, o mga ahensya ng katalinuhan) anumang mga makabuluhang pagtatangka ng ang media o indibidwal na mamamahayag upang hamunin ang naaprubahan na "linya ng gobyerno" sa mga hindi nakakaisip na isyu. Ang usa ka kaniadto nga punoan nga gahum sa politika ug pugngan (kanunay nga mabangis, pinaagi sa paggamit sa pulisya, militar, o ahensya sa paniktik) bisan unsang hinungdanon nga mga pagsulay sa ang media o indibidwal nga mga peryodista aron mahagit ang giaprubahan nga linya sa gobyerno" sa mga kontrobersiyal nga isyu. Sa mga nasabing bansa, ang mga mamamahayag na tumatakbo sa mga palawit ng kung ano ang itinuturing na katanggap-tanggap ay madalas na masusumpungan ang kanilang mga sarili ang paksa ng kakaunting pananakot ng mga ahente ng estado. Sa maong mga nasud, ang mga peryodista nga naglihok sa mga sulab sa kung unsa ang giisip nga madawat kanunay kanunay nga makita ang ilang kaugalingon nga hilisgutan sa daghang paghadlok sa mga ahente sa estado. Maaari itong saklaw mula sa mga simpleng banta sa kanilang mga propesyonal na karera hanggangpagbabanta sa kamatayan , pagkidnap , pagpapahirap , at pagpatay . Kini mahimoÕg gikan sa yano nga mga hulga sa ilang mga propesyonal nga karera hangtodmga hulga sa kamatayon , pagkidnap , pagsakit , ug pagpatay . Ang mga mamamahayag ay maaaring gumugol ng maraming taon sa bilangguan dahil lamang sa paggamit ng "maling" salita o larawan. Ang mga tigbalita mahimong mogugol sa daghang tuig sa bilanggoan tungod lang sa paggamit sa "sayup" nga pulong o litrato. Ang Gitnang, Hilaga at Kanlurang Europa ay may mahabang tradisyon ng kalayaan sa pagsasalita, kabilang ang kalayaan ng pindutin. Ang Central, Northern ug Western Europe adunay taas nga tradisyon sa kagawasan sa pagsulti, lakip ang kagawasan sa prensa. Matapos ang World War II, si Hugh Baillie , ang pangulo ng serbisyo ng kawad ng United Press na nakabase sa US, ay nagtaguyod ng kalayaan sa pagpapakalat ng balita. Pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, si Hugh Baillie , ang presidente sa serbisyo sa kawad sa United Press nga nakabase sa US, nagpasiugda sa kagawasan sa pagsabwag sa balita. Noong 1944, tumawag siya para sa isang bukas na sistema ng mga mapagkukunan at paghahatid ng balita, at minimum na regulasyon ng pamahalaan sa balita. Niadtong 1944, siya nagtawag alang sa usa ka bukas nga sistema sa mga gigikanan sa balita ug paghatud, ug minimum nga regulasyon sa gobyerno sa balita. Ang kanyang mga panukala ay ipinalabas sa Geneva Conference on Freedom of Information noong 1948, ngunit naharang ng mga Soviet at Pranses. Ang iyang mga sugyot gipasiugdahan sa Geneva Conference on Freedom of Information kaniadtong 1948, apan gibabagan sa mga Sobyet ug Pranses. Ang kalayaan sa media ay isang pangunahing karapatan na naaangkop sa lahat ng mga estado ng miyembro ng European Union at mga mamamayan nito , tulad ng tinukoy sa European Union Charter of Basic Rights pati na rin ang European Convention on Human Rights . Ang kagawasan sa media usa ka sukaranan nga katungod nga magamit sa tanan nga mga estado nga myembro sa European Union ug sa mga lungsuranon niini , ingon nga gihubit sa European Union Charter of Fundamental Rights ingon man sa European Convention on Human Rights . Sa loob ng proseso ng pagpapalaki ng European Union , na ginagarantiyahan ang kalayaan ng media ay pinangalanan na isang "pangunahing tagapagpahiwatig ng kahandaan ng isang bansa upang maging bahagi ng European Union". Sulod sa proseso sa pagpadako sa European Union , nga garantiya sa kagawasan sa media gitawag nga usa ka "hinungdan nga indikasyon sa kaandam sa usa ka nasud nga mahimong bahin sa European Union". Ayon sa New York Times , "ang Britanya ay may mahabang tradisyon ng isang libre, nagtanong pindutin", ngunit " hindi katulad ng Estados Unidos, ang Britain ay walang garantiyang konstitusyonal ng kalayaan sa pindutin." Sumala sa New York Times , "ang Britain adunay usa ka taas nga tradisyon sa usa ka libre, pangutana nga", apan " dili sama sa Estados Unidos, ang Britain walaÕy garantiya sa konstitusyon sa kagawasan sa press." Ang kalayaan ng pindutin ay itinatag sa Great Britain noong 1695, kasama si Alan Rusbridger , dating editor ng The Guardian , na nagsasabi: Kapag pinag-uusapan ng mga tao ang tungkol sa paglilisensya ng mga mamamahayag o pahayagan ang likas na hilig ay dapat na sumangguni sa kanila sa kasaysayan. Ang kagawasan sa pamantalaan natukod sa Great Britain kaniadtong 1695, kauban si Alan Rusbridger , kanhi editor sa The Guardian , nga nag-ingon: Kung ang mga tawo naghisgot bahin sa paglilisensya sa mga peryodista o mga pahayagan ang instinct kinahanglan nga itumod sila sa kasaysayan. Basahin ang tungkol sa kung paano ang paglilisensya. ng pindutin sa Britain ay tinanggal sa 1695. Basaha kung giunsa ang paglilisensya. sa prensa sa Britanya napalaglag sa 1695. Alalahanin kung paano ang mga kalayaan na napanalunan dito ay naging isang modelo para sa karamihan ng daigdig. Hinumdomi kung giunsa ang mga kagawasan nga nidaog dinhi nahimo nga usa ka modelo alang sa kadaghanan sa kalibutan. At magkaroon ng kamalayan kung paano binabantayan tayo ng mundo upang makita kung paano natin pinangangalagaan ang mga kalayaan na iyon. Ug pag-amping kung giunsa pa kita magbantay sa kalibutan aron makita kung giunsa man namo maprotektahan ang mga kagawasan. Ang Great Britain ay mayroong isang detalyadong sistema ng paglilisensya ; ang pinakahuling nakita sa Licensing ng Press Act 1662 . Ang Great Britain adunay usa ka detalyado nga sistema sa paglilisensya ; ang labing bag-o nga nakita sa Licensing sa Press Act 1662 . Walang publikasyong pinapayagan nang walang kasamang isang lisensya na ibinigay ng gobyerno. WalaÕy pagtugot nga walaÕy pagtugot kung walaÕy kauban nga lisensya nga gihatag sa gobyerno. Limampung taon bago nito, sa oras ng digmaang sibil , isinulat ni John Milton ang kanyang pamplet na Areopagitica. Singkwenta ka tuig ang milabay, sa panahon sa sibil nga gubat , gisulat ni John Milton ang iyang pamphlet nga Areopagitica. Sa gawaing ito ay buong lakas na ipinagtalo ni Milton laban sa form na ito ng censorship ng gobyerno at binuong ang ideya, pagsulat "kapag bilang mga may utang at mga delingkuwente ay maaaring lumakad sa ibang bansa nang walang tagapag-alaga, ngunit ang mga di-bastos na mga libro ay hindi dapat pukawin nang walang isang nakikitang tagapangasiwa sa kanilang pamagat." Sa kini nga buhat kusug nga nakiglalis si Milton batok sa kini nga porma sa pagsensor sa gobyerno ug gipahiuyon ang ideya, pagsulat "kung ingon ang mga nagpautang ug mga delingkuwente mahimong maglakat sa gawas sa nasud nga wala magbantay, apan ang mga dili mapakyas nga mga libro kinahanglan dili pukawon kung walaÕy nakit-an nga magbabantay sa ilang titulo." Bagaman sa oras na ito ay maliit na tumigil sa pagsasanay ng paglilisensya, titingnan sa ibang pagkakataon ang isang makabuluhang milestone bilang isa sa mga pinaka-mahusay na panlaban ng kalayaan sa pindutin . Bisan kung sa panahon nga wala kaayo kini mahimo aron mapugngan ang batasan sa paglilisensya, kini gitan-aw sa ulahi usa ka hinungdanon nga hinungdan nga hinungdan nga usa ka labi ka madanihon nga panlaban sa kagawasan sa pamahayag . Ang sentral na argumento ni Milton ay ang indibidwal ay may kakayahang gumamit ng dahilan at makilala ang tama mula sa mali, mabuti sa masama. Ang panguna nga argumento ni Milton mao nga ang indibidwal adunay kaarang nga mogamit sa katarungan ug nagpaila sa husto gikan sa daotan, maayo sa daotan. Upang maisagawa ang tamang rasyon na ito, ang indibidwal ay dapat magkaroon ng walang limitasyong pag-access sa mga ideya ng kanyang kapwa tao sa "isang libre at bukas na pagtatagpo." Aron magamit kini nga katarungan, ang indibidwal kinahanglan adunay walay kutub nga pag-access sa mga ideya sa iyang mga kaubang lalaki sa "usa ka libre ug bukas nga pagtagbo." Mula sa mga sinulat ni Milton ay binuo ang konsepto ng bukas na pamilihan ng mga ideya , ang ideya na kapag ang mga tao ay nagtatalo laban sa bawat isa, ang magagandang argumento ay mananalo. Gikan sa mga sinulat ni Milton nagpalambo sa konsepto sa bukas nga merkado sa mga ideya , ang ideya nga kung kanus-a ang mga tawo nangatarungan sa usag usa, ang maayong mga pangatarungan molampos. Ang isang anyo ng pagsasalita na malawak na pinaghihigpitan sa Great Britain ay mapang - uyam na libel , at ang mga batas ay nasa lugar na gumawa ng pagpuna sa gobyerno ng isang krimen. Ang usa ka porma sa sinultihan nga kaylap nga gilimitahan sa Great Britain mao ang mapakyas nga libel , ug ang mga kasuguan nagabutang sa pagsaway sa gobyerno usa ka krimen. Ang katotohanan ay hindi isang pagtatanggol sa mapanghamak na libel sapagkat ang layunin ay upang maiwasan at parusahan ang lahat ng pagkondena ng gobyerno. Ang kamatuuran dili usa ka pagdepensa sa pagbutangbutang tungod kay ang katuyoan mao ang pagpugong ug pagsilot sa tanan nga pagkondena sa gobyerno. Nag-ambag si Locke sa paglipas ng Licensing Act noong 1695 , kung saan hindi na kailangan ng pindutin ang pindutin. Si Locke nakatampo sa pagkalipas sa Licensing Act kaniadtong 1695 , diin ang pamantalaan walaÕy lisensya. Pa rin, maraming mga libels ang sinubukan sa buong ika-18 siglo, hanggang sa "Lipunan ng Bill of Rights" na pinamunuan nina John Horne Tooke at John Wilkes na isang kampanya upang mai-publish ang mga Parliamentary Debates. Bisan pa, daghang mga libel ang nasulayan sa tibuuk nga ika-18 nga siglo, hangtod sa "Society of the Bill of Rights" pinangulohan nila John Horne Tooke ug John Wilkes nga nag-organisar sa usa ka kampanya aron ma-publish ang mga Parliamentary Debates. Natapos ito sa tatlong pagkatalo ng Crown sa 1770 kaso ng Almon, ng Miller at ng Woodfall , na lahat ay naglathala ng isa sa mga Sulat ni Junius , at ang hindi matagumpay na pag-aresto kay John Wheble noong 1771. Natapos kini sa tulo nga pagkapildi sa Crown sa 1770 nga mga kaso sa Almon, of Miller and of Woodfall , nga tanan tanan nagpatik sa usa sa mga Sulat ni Junius , ug ang wala molampos nga pagdakup kay John Wheble kaniadtong 1771. Pagkaraan ay mas maingat ang pag-iingat sa Crown ang aplikasyon ng libel ; halimbawa, matapos ang Peterloo Massacre ,Si Burdett ay nahatulan, samantalang naiiba ang pag- iibigan ni Junius ay higit sa isang masungit at pangungutya tungkol sa di-nakamamatay na pag-uugali at mga patakaran ng gobyerno. Pagkahuman sa labi nga labi ka mabinantayon sa Crown sa ang aplikasyon sa libel ; pananglitan, pagkahuman sa Peterloo Massacre ,Si Burdett nakonbikto, samtang ang kaatbang nga kalihokan sa Junius usa ka masulub-on ug kaulaw bahin sa dili makamatay nga pamatasan ug mga palisiya sa gobyerno. Sa mga kolonya ng Britanya ng Britain, natuklasan ng mga unang editor ang kanilang mga mambabasa na nasiyahan ito nang pinuna nila ang lokal na gobernador; natuklasan ng mga gobernador na maaari nilang ikulong ang mga pahayagan. Sa mga kolonya sa Amerika sa Britanya, nadiskubrehan sa una nga mga editor ang ilang mga magbabasa nga nalipay niini sa dihang gisaway nila ang lokal nga gobernador; nadiskobrehan sa mga gobernador nga mahimo nila ang pagsira sa mga pamantalaan. Ang pinaka-kapansin-pansin na paghaharap ay dumating sa New York noong 1734, kung saan dinala ng gobernador si John Peter Zenger upang husgahan para sa kriminal na libel matapos ang paglathala ng mga satirical na pag-atake. Ang labing makahuluganon nga komprontasyon sa New York kaniadtong 1734, diin gidala sa gobernador si John Peter Zenger aron husayon __alang sa kriminal nga libel pagkahuman sa pagpatik sa mga pag-atake sa satiriko. Nagtalo ang mga abogado ng depensa na ayon sa karaniwang batas ng Ingles, ang katotohanan ay isang wastong pagtatanggol laban sa libel. Ang mga abogado sa depensa nangatarungan nga sumala sa komon nga balaod sa Ingles, ang kamatuoran usa ka balido nga depensa batok sa libel. Ang hurado ay nagpakawala kay Zenger, na naging iconic na bayani ng Amerika para sa kalayaan ng pindutin. Ang hurado nagpahigawas kay Zenger, nga nahimo nga iconic nga bayani sa Amerika alang sa kagawasan sa prensa. Ang resulta ay isang umuusbong na tensyon sa pagitan ng media at ng gobyerno. Ang resulta usa ka mitumaw nga tensyon tali sa media ug sa gobyerno. Sa kalagitnaan ng 1760s, mayroong 24 lingguhang pahayagan sa 13 mga kolonya, at ang satirical na pag-atake sa gobyerno ay naging karaniwang mga tampok sa pahayagan ng Amerika. Sa tungatunga sa 1760, adunay 24 nga senemana nga mga mantalaan sa 13 ka mga kolonya, ug ang pag-atake sa satiriko sa gobyerno nahimo nga sagad nga mga bahin sa mga pahayagan sa Amerika. John Stuart Mill sa 1869 sa kanyang aklat na On Liberty nilapitan ang problema ng kapangyarihan kumpara sa kalayaan mula sa viewpoint ng isang 19th-century na utilitaryan . Juan Stuart Mill sa 1869 diha sa iyang basahon sa Liberty miduol sa problema sa awtoridad batok sa kagawasan gikan sa panglantaw sa usa ka ika-19 nga siglo utilitarian . Ang mga indibidwal ay may karapatan sa pagpapahayag ng kanyang sarili hangga't wala siyang makasama sa iba pang mga indibidwal. Ang tagsa-tagsa nga adunay katungod sa pagpahayag sa iyang kaugalingon samtang siya dili makadaot sa ubang mga indibidwal. Ang mabuting lipunan ay isa kung saan ang pinakamaraming bilang ng mga tao ay nagtatamasa ng pinakadakilang posibleng kaligayahan. Ang maayong katilingban mao ang usa diin ang pinakadaghan nga tawo ang nalipay sa labing kadaghan nga posible nga kadaghan sa kalipayan. Paglalapat ng mga pangkalahatang alituntuning ito ng kalayaan sa kalayaan sa pagpapahayag, sinabi ni Mill na kung tatahimik natin ang isang opinyon, maaari nating patahimikin ang katotohanan. Gipadapat kining mga kinatibuk-ang mga prinsipyo sa kalingkawasan sa kagawasan sa pagpahayag, gipahayag ni Mill nga kung hilom ang usa ka opinyon, mahimo naton mahilum ang kamatuoran. Ang indibidwal na kalayaan sa pagpapahayag ay samakatuwid mahalaga sa kagalingan ng lipunan. Ang indibidwal nga kagawasan sa pagpahayag hinungdanon sa kaayohan sa katilingban. Kung ang lahat ng sangkatauhan ay binawasan ang isa, ay magkakaisa ng opinyon, at isa, at isang tao lamang ang magkakasalungat na opinyon. Kung ang tanan nga mga tawo naglikay sa usa, managsama ang usa ka opinyon, ug usa, ug usa ra ka tawo ang magkasumpaki nga opinyon. Ang sangkatauhan ay hindi na mabibigyang katwiran sa pagtahimik na ang isang tao, kaysa sa kanya, kung mayroon siyang kapangyarihan, ay mabibigyang katwiran sa pag-iingat sangkatauhan. Ang tawo dili na makatarunganon sa pagpahilom nga ang usa ka tawo, kaysa siya, kung siya adunay gahum, pagakamatarungon sa pagpahilom katawhan. Ang Disyembre 1817 Pagsubok ng manunulat at satirist na si William Hone para sa paglathala ng tatlong pamplet na pampulitika ay itinuturing na isang palatandaan sa paglaban para sa isang libreng pindutin. Ang Disyembre 1817 Mga Pagsulay sa magsusulat ug satirist nga si William Hone alang sa pagpatik sa tulo nga pamplet sa politika giisip nga usa ka landmark sa away alang sa usa ka libre nga press. Ang kaharian ng Denmark-Norway ay may pinaka hindi pinigilan na kalayaan ng pindutin ng anumang bansa sa Europa . Ang gingharian sa Denmark-Norway adunay labing walaÕy pugong nga kagawasan sa pagpilit sa bisan unsang nasud sa Europe . Nangyari ito sa panahon ng rehimen ni Johann Friedrich Struensee , na ang pangalawang kilos ay upang puksain ang mga lumang batas ng censorship. Nahitabo kini sa panahon sa rehimen ni Johann Friedrich Struensee , kansang ikaduhang aksyon mao ang pagwagtang sa mga daan nga balaod sa pagsensor. Gayunpaman, dahil sa malaking halaga ng halos hindi nagpapakilalang mga pamplet na nai-publish na kritikal at madalas na paninirang-puri patungo sa sariling rehimen ni Struensee, ibinalik niya ang ilang mga paghihigpit tungkol sa kalayaan ng pindutin ng isang taon mamaya, Oktubre 7, 1771. Bisan pa, tungod sa kadaghan sa kadaghanan nga dili nagpakilala nga mga pulyeto nga gipatik nga kritikal ug kanunay nga pagbutangbutang sa kaugalingon nga rehimen ni Struensee, iyang gibalik ang pipila nga mga pagdili bahin sa kagawasan sa pamahayag sa usa ka tuig sa ulahi, Oktubre 7, 1771. Ang Batas ay pinagtibay bilang konstitusyon ng Kaharian ng Italya, na nagbibigay ng kalayaan sa pindutin. Ang Statute gisagop ingon nga konstitusyon sa Gingharian sa Italya, nga naghatag pagtugot sa pamantalaan. Matapos ang pag- iisa ng Italyano noong 1861, ang Albertine Statute ng 1848 ay pinagtibay bilang konstitusyon ng Kaharian ng Italya . Pagkahuman sa paghiusa sa Italya kaniadtong 1861, ang Albertine Statute kaniadtong 1848 gisagop ingon ang konstitusyon sa Kingdom of Italy . Binigyan ng Statute ang kalayaan ng pindutin sa ilan. Gihatagan sa Statute ang kagawasan sa pamantalaan sa pipila. Ang pindutin ay libre, ngunit ang batas ay maaaring pigilan ang mga pang-aabuso sa kalayaan na ito. Ang balita dili libre, apan ang balaod mahimong makapugong sa mga pag-abuso sa kini nga kalayaan. Gayunpaman, ang mga Bibliya, catechism, liturgiya at mga aklat ng panalangin ay hindi mai-print nang walang paunang pahintulot ng Obispo. Bisan pa, ang mga Bibliya, mga katekismo, liturhikanhon ug mga libro sa pag-ampo dili i-print kung walaÕy una nga pagtugot sa Obispo. Matapos ang pag- aalis ng monarkiya noong 1946 at ang pag- abogro ng Batas noong 1948, ginagarantiyahan ng Konstitusyon ng Republika ng Italya ang kalayaan ng pindutin, tulad ng nakasaad sa Artikulo 21, Parapo 2 at 3: Pagkahuman sa pagwagtang sa monarkiya kaniadtong 1946 ug ang pag- abogado sa Batas sa 1948, ang Konstitusyon sa Republika sa Italya naggarantiya sa kagawasan sa pamantalaan, ingon sa gipahayag sa Artikulo 21, Parapo 2 ug 3: 24 Ang pindutin ay hindi maaaring isailalim sa anumang pahintulot o censorship. Ang prensa mahimoÕg dili ipailalom sa bisan unsang pagtugot o censorship. Ang pag-agaw ay maaaring pahintulutan lamang sa pamamagitan ng hudisyal na utos na nagsasabi ng dahilan at para sa mga pagkakasala na malinaw na tinutukoy ng batas sa pindutin o sa kaso ng paglabag sa obligasyon na kilalanin ang mga taong responsable para sa mga naturang pagkakasala. Ang pag-agaw mahimong tugutan lamang sa hudisyal nga mando nga nag-asoy sa hinungdan ug alang sa mga kalapasan nga tin-aw nga gitino sa balaod sa prensa o sa kaso sa paglapas sa obligasyon nga mahibal-an ang mga tawo nga responsable sa maong mga kalapasan. Pinapayagan ng Konstitusyon ang walang - katiyakan na pagkumpiska ng mga pana-panahon sa mga kaso ng lubos na kadalian. Gitugotan sa Konstitusyon ang pagkawalay-kinutuban nga pagkompiska sa mga periodical sa mga kaso sa hingpit nga pagkadinalian. Kapag ang Judiciary ay hindi maaaring napapanahong mag-intervene, sa kondisyon na ang isang panghukum na pagpapatunay ay dapat makuha sa loob ng 24 na oras. Kung ang Judiciary dili makapadayon sa pagpangilabot, sa kondisyon nga ang usa ka hudisyal nga pag-validate kinahanglan makuha sa 24 oras. Ang mga pahayagan, palabas, at iba pang mga eksibisyon ay nakakasakit sa pampublikong moralidad ay dapat na bawal. Ang mga publikasyon, pasundayag, ug uban pang mga pasundayag nga nakapasakit sa moralidad sa publiko kinahanglan nga gidili. Ang mga panukala ng pag-iwas at panunupil na panukala laban sa naturang mga paglabag ay dapat itatag ng batas. Ang mga lakang sa pagpugong ug pagbadlong nga sukod batok sa mga paglapas niini ipatuman sa balaod. Ang Joseph Goebbels' Ministry of Public Enlightenment at Propaganda ay isang puwersang nagtutulak sa pagsugpo sa kalayaan ng pindutin sa Nazi Germany. Ang Joseph Goebbels' Ministry of Public Enlightenment ug Propaganda usa ka kusog nga kusog sa pagpugong sa kagawasan sa prensa sa Nazi Germany. Noong 1933 kalayaan ng pindutin ay pinigilan sa Nazi Alemanya sa pamamagitan ng Reichstag Fire Decree ni Pangulong Paul von Hindenburg , tulad ng darating na kapangyarihan si Adolf Hitler . Sa 1933 nga kagawasan sa pamantalaan gipugngan sa Nazi Germany pinaagi sa Reichstag Fire Decree ni Presidente Paul von Hindenburg , sama nga si Adolf Hitler ang ningdakup sa gahum. Pinigilan ni Hitler ang kalayaan ng pindutin sa pamamagitan ng Joseph Goebbels' Ministry of Public Enlightenment at Propaganda . Gipugngan ni Hitler ang kagawasan sa prensa pinaagi sa Joseph Goebbels' Ministry of Public Enlightenment ug Propaganda . Ang Ministri ay kumilos bilang isang sentro ng control control para sa lahat ng media, na naglalabas ng mga order tungkol sa kung ano ang mga kwento ay maaaring tumakbo at kung ano ang mga kwento ay pipigilan. Ang Ministeryo naglihok isip sentro sa kontrol sa tanan nga media, nagpagula mga mando kung unsang mga sugilanon ang mahimoÕg sugoon ug kung unsa ang mga istorya nga mapugngan. Ang sinumang kasangkot sa industriya ng pelikula - mula sa mga direktor hanggang sa pinakamababang katulong - ay kailangang pumirma sa isang panunumpa ng katapatan sa Party ng Nazi. Bisan kinsa nga may kalabotan sa industriya sa pelikula - gikan sa mga direktor hangtod sa labing ubos nga katabang - kinahanglan nga mopirma sa usa ka panumpa sa pagkamaunungon sa Partido Nazi. Dahil sa pagbabago ng kuru-kuro ng opinion na napapansin ng mga pelikulang mayroon. Tungod sa gahum nga nagbag-o sa opinyon nga nakita sa mga Goebbels nga makit-an ang mga sine. Si Goebbels mismo ay nagpanatili ng ilang personal na kontrol sa bawat solong pelikula na ginawa sa Nazi Europe. Ang kaugalingon nga Goebbels nagpugong sa kaugalingon nga pagkontrol sa matag usa nga pelikula nga gihimo sa Nazi Europe . Ang mga mamamahayag na tumawid sa Propaganda Ministry ay regular na nabilanggo. Ang mga peryodista nga mitabok sa Propaganda Ministry kanunay nga nabilanggo. Ang isa sa unang kalayaan sa mundo ng mga aksyon ng pindutin ay ipinakilala sa Sweden noong 1766, pangunahin dahil sa klasikal na miyembro ng liberal na parliyamento, Ostrobothnian na pari, si Anders Chydenius . Usa sa labing una nga kalingkawasan sa kalibutan sa mga aksyon sa pamantalaan ang gipaila sa Sweden kaniadtong 1766, tungod sa klasikal nga miyembro sa liberal sa parliyamento, Ostrobothnian nga pari, si Anders Chydenius . Maliban at mananagot sa pag-uusig ay ang tinig lamang na pagsalungat sa Hari at ng Simbahan ng Sweden . Gawas ug responsable sa pag-akusar mao ra ang bokal nga pagsupak sa Hari ug sa Simbahan sa Sweden . Ang Batas ay higit na gumulong pagkatapos ng Hari Gustav 's coup d'etat noong 1772. Ang aksyon sa kadaghanan gibag-o pagkahuman sa coup d'etat ni Haring Gustav kaniadtong 1772. Naibalik matapos ang pagbagsak ng kanyang anak na si Gustav IV ng Sweden noong 1809. Gipahiuli pagkahuman sa pagpukan sa iyang anak nga si Gustav IV sa Sweden kaniadtong 1809. At ganap na kinikilala kasama ang pag-aalis ng prerogative ng hari upang kanselahin ang mga lisensya noong 1840s. Ug hingpit nga giila uban ang pagwagtang sa prerogative sa hari nga kanselahon ang mga lisensya sa 1840. Ang Kongreso ay hindi gagawa ng batas na may kinalaman sa pagtatatag ng relihiyon, o pagbabawal sa libreng pagsasagawa nito; o pag-iikli ng kalayaan sa pagsasalita, o ng pindutin; o ang karapatan ng mga tao na mapayapang magtipon, at humingi ng petisyon sa gobyerno para sa isang redress ng mga hinaing. Ang Kongreso dili maghimo us aka balaod nga adunay kalabotan sa pagtukod sa relihiyon, o gidili ang gawasnon nga paggamit niini; o pagpamubu sa kagawasan sa pagsulti, o sa pamantalaan; o ang katungod sa mga tawo nga malinawon nga magtigum, ug paghangyo sa gobyerno alang sa usa ka paglangaylangay sa mga karaingan. Ang seksyon 2 ng Canada Charter of Rights and Freedoms ay nagsasaad na ang bawat isa ay kalayaan ng pag-iisip, paniniwala, opinyon at pagpapahayag, kabilang ang kalayaan ng pindutin at iba pang media ng komunikasyon.""" Ang seksyon 2 sa Canada Charter of Rights and Freedoms nagsulti nga ang tanan adunay "kagawasan sa panghunahuna, pagtuo, opinyon ug ekspresyon, lakip ang kagawasan sa prensa ug uban pang media sa komunikasyon." Ang open court prinsipyo sinisiguro nito ang kalayaan sa pamamahayag sa pamamagitan ng paghingi na paglilitis sa hukuman presumptively maging bukas at accessible sa publiko at sa mga media. Ang prinsipyo sa bukas nga korte nagsiguro sa kagawasan sa pamantalaan pinaagi sa paghangyo nga ang mga husay sa korte nga mapangahas nga magbukas ug ma-access sa publiko ug sa media. Ang mga kritiko ay nagtaltalan na ang Partido ng Komunista sa Tsina ay nabigong sumunod sa mga pangako nito tungkol sa kalayaan ng main media na Tsino . Ang mga kritiko nangatarungan nga ang Partido Komunista sa China napakyas sa pagtuman sa mga saad bahin sa kagawasan sa mainland nga media sa China . Patuloy na niraranggo ng Freedom House ang China bilang 'Hindi Libre' sa taunang pindutin ang kalayaan sa pamamahayag, kasama ang ulat ng 2014. Ang Freedom House kanunay nga nagraranggo sa China ingon 'Dili Libre' sa tinuig nga press freedom survey, lakip ang taho sa 2014. Sinabi ng mamamahayag ng PRC na si He Qinglian na ang media ng PRC ay kinokontrol ng mga direktiba mula sa departamento ng propaganda ng Komunista. Ang mamamahayag sa PRC nga si He Qinglian nag-ingon nga ang media sa PRC kontrolado sa mga direktiba gikan sa departamento sa propaganda sa Komunista. At sumailalim sa matinding pagsubaybay na nagbabanta sa parusa sa mga lumalabag, sa halip na mag-pre-publication na censorship. Ug gipailalom sa hilabihang pag-monitor nga nagbanta sa mga silot alang sa mga malapason, imbes nga mag-pre-publication nga censorship. Noong 2008, ang reporter ng ITV News na si John Ray ay naaresto habang sumasaklaw sa isang 'Libreng Tibet' protesta. Kaniadtong 2008, ang reporter sa ITV News nga si John Ray gidakup samtang gisakup ang protesta nga 'Free Tibet'. Ang pagsakop sa internasyonal na media ng Tibetan ay nagpoprotesta lamang ng ilang buwan bago ang Beijing Olympics noong 2008 ay nag-trigger ng isang malakas na reaksyon sa loob ng China. Ang paglangkub sa internasyonal nga media sa Tibetan nagprotesta pipila ka bulan sa wala pa ang Beijing Olympics sa 2008 nakahatag og kusog nga reaksyon sa sulod sa China. Ang mga dalubhasa sa Tsino ay nagsagawa ng pagkakataong makipagtalo sa mga awtoridad sa propaganda para sa higit na kalayaan sa media: tinanong ng isang mamamahayag, 'Kung hindi man pinapayagan ang mga mamamahayag ng Tsino na mag-ulat tungkol sa mga problema sa Tibet, paano malalaman ng mga dayuhang mamamahayag tungkol sa pananaw ng mga Intsik tungkol sa mga kaganapan?' Iniulat din ng mga dayuhang mamamahayag na ang kanilang pag-access sa ilang mga website, kasama na ang mga organisasyon ng karapatang pantao, ay pinigilan. Ang mga tigbansay sa media sa China nagkuha higayon aron makiglalis sa mga awtoridad sa propaganda alang sa dugang nga kalayaan sa media: usa ka mamamahayag ang nangutana, 'Kung dili bisan ang mga peryodista nga Intsik ang gitugutan sa pag-ulat bahin sa mga problema sa Tibet, sa unsang paagi mahibal-an sa mga dayuhang mamamahayag ang panan-aw sa mga Intsik bahin sa mga panghitabo?' Gi-report usab sa mga langyaw nga dyurnalista nga ang ilang pag-access sa pipila nga mga website, lakip na ang mga organisasyon sa tawhanong katungod, gipugngan. Pangulo ng Komite sa Olimpikong Pandaigdig na si Jacques Roggenakasaad sa pagtatapos ng 2008 Olympic Games na "Ang mga regulasyon [namamahala sa kalayaan ng dayuhang media sa panahon ng Olympics] ay maaaring hindi perpekto ngunit sila ay pagbabago ng dagat kumpara sa sitwasyon noon. Inaasahan namin na magpapatuloy sila." International president sa Olympic Committee nga si Jacques Roggenag-ingon sa katapusan sa 2008 nga Olimpiko nga Olimpiko nga "Ang mga regulasyon [nagdumala sa kagawasan sa media sa langyaw panahon sa Olimpiko] mahimoÕg dili perpekto apan sila usa ka pagbag-o sa dagat kumpara sa kahimtang kaniadto. Kami nanghinaut nga sila magpadayon." Ang Foreign Correspondents Club of China (FCCC) ay naglabas ng pahayag sa panahon ng Olympics na 'sa kabila ng pagsulong sa pag-unlad sa mga tuntunin ng pag-access at ang bilang ng mga press conference sa loob ng mga pasilidad ng Olimpiko, ang FCCC ay naalarma sa paggamit ng karahasan, pananakot at panliligalig sa labas. Ang Foreign Correspondents Club of China (FCCC) nag-isyu sa usa ka pahayag sa panahon sa Olympics nga 'bisan pa sa pag-ayo sa pag-uswag sa mga termino sa pag-access ug ang gidaghanon sa mga press conference sa sulod sa mga pasilidad sa Olympic, naalarma ang FCCC sa paggamit sa pagpanlupig, pagpanghilabot ug harasment sa gawas. Kinumpirma ng club ang higit sa 30 mga kaso ng pag-uulat ng pagkagambala mula noong pormal na pagbubukas ng sentro ng media ng Olympic noong 25 Hulyo, at sinuri ang hindi bababa sa 20 iba pang naiulat na mga insidente. ' Gikumpirma sa club ang labi pa sa 30 nga mga kaso sa pag-ulat sa pagkaguba gikan sa pormal nga pag-abli sa sentro sa media sa Olympic kaniadtong 25 Hulyo, ug gisusi ang labing menos 20 nga uban pang nataho nga mga insidente. ' Dahil ang estado ng Tsino ay patuloy na nagbibigay ng isang malaking halaga ng kontrol sa media, ang suporta ng publiko para sa pag-uulat sa domestic ay naging sorpresa sa maraming mga tagamasid. Sanglit ang estado sa China padayon nga nagpadako sa daghang kontrol sa media, ang suporta sa publiko alang sa pag-uulat sa domestic nahimoÕg katingala sa daghang mga nakakita. Hindi gaanong nalalaman ang tungkol sa lawak kung saan naniniwala ang mamamayang Tsino na ang mga opisyal na pahayag ng CPC, o ang tungkol sa kung aling mga mapagkukunan ng media na kanilang napagtanto na kapani-paniwala at kung bakit. Dili daghan ang nahibal-an bahin sa gilapdon sa mga lungsuranon sa China nga nagtuo ang opisyal nga mga pahayag sa CPC, ni bahin sa kung diin ang mga gigikanan sa media nga ilang nahibal-an nga kasaligan ug ngano. Sa ngayon, ang pananaliksik sa media sa Tsina ay nakatuon sa pagbabago ng relasyon sa pagitan ng mga media outlet at estado sa panahon ng reporma. Karon, ang panukiduki sa media sa China nakatuon sa pagbag-o nga relasyon tali sa mga media outlet ug estado sa panahon sa reporma. Hindi rin gaanong kilala tungkol sa kung paano ang pagbabago ng kapaligiran ng Tsina ay nakakaapekto sa kakayahan ng pamahalaan upang akitin ang mga madla ng media. Wala usab nahibal-an kung giunsa ang pagbag-o sa palibot sa media sa China nakaapekto sa katakus sa gobyerno sa pagdani sa mga madla sa media. Ang pananaliksik sa tiwalang pampulitika ay nagpapakita na ang pagkakalantad sa media ay nagpapatunay ng positibo sa suporta sa pamahalaan sa ilang mga pagkakataon, at negatibo sa iba. Ang panukiduki bahin sa pagsalig sa politika nagpadayag nga ang pagkakita sa media nagpahiangay sa positibo nga adunay suporta alang sa gobyerno sa pipila ka mga higayon, ug negatibo sa uban. Ang pananaliksik ay nabanggit bilang katibayan na ang pampublikong Tsino ay naniniwala na ang propaganda na ipinadala sa kanila sa pamamagitan ng news media, ngunit hindi rin nila ito pinaniwalaan. Ang panukiduki nga gikutlo ingon ebidensya nga ang publiko nga Tsino nagtuo nga ang propaganda gipasa kanila pinaagi sa mga news media, apan dili usab nila kini gituohan. Ang mga salungat na resulta ay maaaring maipaliwanag sa pamamagitan ng pagkilala na ang mga ordinaryong mamamayan ay isinasaalang-alang ang mga mapagkukunan ng media na maging kredensyal sa isang mas malaki o mas mababang antas, depende sa saklaw ng mga saksakan ng media na sumailalim sa reporma. Kini nga mga nagkasumpaki nga mga sangputanan mahimong ipatin-aw pinaagi sa pagkaamgo nga ang mga ordinaryong lungsuranon nag-isip nga ang mga gigikanan sa media nga mahimong kasaligan sa labi ka dako o gamay nga sukod, depende sa gilapdon sa mga outlet sa media. Noong 2012, hinikayat ng UN High Commissioner for Human Rights ang gobyerno ng Tsina na mag-angat ng mga paghihigpit sa pag-access sa media sa rehiyon at payagan ang mga independiyenteng at walang patas na mga monitor na bisitahin at masuri ang mga kondisyon sa Tibet. Kaniadtong 2012 ang UN High Commissioner for Human Rights nag-awhag sa gobyerno sa China nga iisa ang mga pagdili sa pag-access sa media sa rehiyon ug tugotan ang mga independente ug dili pagpihig nga mga monitor sa pagbisita ug pagtimbangtimbang sa mga kondisyon sa Tibet. Ang gobyerno ng China ay hindi nagbago sa posisyon nito. Ang gobyerno sa China wala nagbag-o sa posisyon niini. Ang Artikulo 19 ng konstitusyon ng Pakistan ay nagsasaad: "Ang bawat mamamayan ay may karapatang kalayaan sa pagsasalita at pagpapahayag, at magkakaroon ng kalayaan ng pindutin, napapailalim sa anumang makatwirang paghihigpit na ipinataw ng batas sa interes ng kaluwalhatian ng Islam o integridad , seguridad o pagtatanggol ng Pakistan o anumang bahagi nito, magiliw na pakikipag-ugnayan sa mga banyagang Estado, kaayusan ng publiko, pagiging disente o moralidad, o may kaugnayan sa pag-insulto sa korte, komisyon ng o pag-uudyok sa isang pagkakasala. " Ang Artikulo 19 sa konstitusyon sa Pakistan nag-ingon: "Ang matag lungsuranon adunay katungod sa kalayaan sa pagsulti ug ekspresyon, ug adunay kagawasan sa prensa, nga may kalabotan sa bisan unsang makatarunganon nga mga pagdili nga gipatuman sa balaod sa interes sa himaya sa Islam o integridad , seguridad o pagpanalipod sa Pakistan o bisan unsang bahin niini, mahigalaon nga relasyon sa mga langyaw nga Estado, kaayuhan sa publiko, kaligdong o moralidad, o may kalabotan sa pagtamay sa hukmanan, komisyon sa o pag-aghat sa usa ka sala. " Lalo na, ang kalayaan ng pindutin sa Pakistan ay umunlad sa kauna-unahang pagkakataon sa panahon ng paghahari ni Musharraf, isang diktadurang militar. Sa kadaghan, ang kagawasan sa press sa Pakistan milambo sa unang higayon sa panahon sa paghari ni Musharraf, usa ka diktaduryang militar. Sa isang malaking lawak ang media ay nagtatamasa ng kalayaan sa pagpapahayag sa kabila ng presyong pampulitika at direktang pagbabawal kung minsan ay pinangangasiwaan ng mga may hawak ng pampulitikang stake. Sa dakong bahin ang media nalipay sa kagawasan sa pagpahayag bisan pa sa pagpamugos sa politika ug direkta nga pagdili usahay nga gidumala sa mga naghupot sa stake. Ang presyong pampulitika sa media ay kadalasang ginagawa nang hindi direkta. Ang isang tool na malawakang ginagamit ng pamahalaan ay upang putulin ang 'unfriendly' media mula sa advertising ng gobyerno. Ang presyu sa politika sa media kasagaran nga gihimo dili direkta. Ang usa ka himan nga gigamit sa gobyerno mao ang pagputol sa ÔunfriendlyÕ media gikan sa advertising sa gobyerno. Ang paggamit ng mga batas ng draconian ay ipinagbawal din ng gobyerno o opisyal na pinatahimik ang mga sikat na channel sa telebisyon. Ang paggamit sa mga balaod sa draconian gidid-an usab sa gobyerno o opisyal nga gipahilom ang mga bantog nga mga salida sa telebisyon. Ang Pakistan Electronic Media Regulatory Authority ay ginamit upang patahimikin ang broadcast media ng alinman sa pagsuspinde ng mga lisensya o sa pamamagitan ng simpleng pagbabanta na gawin ito. Ang Pakistan Electronic Media Regulatory Authority gigamit sa pagpahilom sa broadcast media pinaagi sa pagsuspinde sa mga lisensya o pinaagi sa paghulga nga buhaton kini. Bilang karagdagan, ang media ay binabantaan din ng mga aktor na hindi estado na kasangkot sa kasalukuyang salungatan. Gawas pa, gihulga usab ang media sa mga aktor nga non-state nga nalambigit sa karon nga panagbangi. Ang kalagayan ng seguridad ng mamamahayag ay napabuti at ang bilang ng mamamahayag na pinatay sa Pakistan ay tumanggi din nang malaki. Ang kahimtang sa seguridad sa tigbalita miuswag ug ang ihap sa mga peryodista nga gipatay sa Pakistan usab mikunhod pag-ayo. Gayunpaman, ang kalayaan ng pindutin sa Pakistan kasama ang Indya ay patuloy na bumababa. Bisan pa, ang kagawasan sa pamantalaan sa Pakistan kauban ang India nagpadayon sa pagkunhod. Sa kanyang 2018 Press Freedom Index , ang mga Reporters na walang hangganan ay nagraranggo sa Pakistan na numero 139 sa 180 na bansa batay sa kalayaan ng pindutin. Sa kini nga 2018 Press Freedom Index , ang mga Reporters nga walaÕy mga utlanan ang nagranggo sa Pakistan nga numero 139 sa 180 ka mga nasud nga gibase sa kagawasan sa prensa. Ang kamakailang ulat mula sa mga Reporters na walang hangganan ay nagpapahiwatig ng malaking pagpapabuti sa kalayaan ng pindutin kumpara sa mga nakaraang taon. Ang dili pa dugay nga taho gikan sa mga Reporters nga walaÕy mga utlanan ang nagpaila sa daghang pag-uswag sa kagawasan sa pamantalaan kumpara sa nangaging mga tuig. Ang kapaligiran ng media ng Singapore ay itinuturing na kontrolado ng pamahalaan. Ang palibut sa media sa Singapore giisip nga kontrolado sa gobyerno. Ang Konstitusyon ng India , habang hindi binabanggit ang salitang "pindutin", ay nagbibigay ng "karapatan sa kalayaan ng pagsasalita at pagpapahayag". Ang Konstitusyon sa India , samtang wala hisgoti ang pulong nga "press", naghatag alang sa "katungod sa kagawasan sa pagsulti ug ekspresyon". Gayunpaman ang karapatang ito ay napapailalim sa mga paghihigpit sa ilalim ng sub clause, kung saan ang kalayaan na ito ay maaaring paghigpitan sa mga kadahilanan ng " soberanya at integridad ng India, ang seguridad ng Estado, palakaibigan sa mga dayuhang Estado, pagkakasunud-sunod ng publiko, pagpapanatili ng pagiging tama, pagpapanatili ng moralidad, na may kaugnayan sa pag-insulto, korte, paninirang puri , o pag-uudyok sa isang pagkakasala Ó. Bisan pa, ang kini nga katungod gipailalom sa mga pagdili sa ilalum sa clause, diin kini nga kagawasan mahimong higpitan alang sa mga hinungdan sa " pagkasoberano ug integridad sa India, ang kasiguruhan sa Estado, mahigalaon nga relasyon sa mga langyaw nga Estado, kahusay sa publiko, pagpreserba sa kaangayan, pagpreserbar sa moralidad, nga may kalabutan. sa pag-insulto, korte, pagbutangbutang , o pagdani sa usa ka kalapasan Ó. Batas tulad ng Opisyal na lihim na Batas at Pag- iwas sa Teroristang Aktibidad Act (PoTA) ay ginamit upang limitahan ang kalayaan ng pindutin. Ang mga balaod sama sa Opisyal nga Kalihim sa Balaod ug Paglikay sa Terorista nga Kalihokan nga Batas Gigamit ang PoTA aron limitahan ang kagawasan sa prensa. Sa ilalim ng PoTA, ang tao ay maaaring makulong hanggang sa anim na buwan dahil sa pakikipag-ugnay sa isang grupo ng terorista o terorista. Ubos sa PoTA, ang tawo mahimoÕg mapriso hangtod sa unom ka bulan tungod sa pagkontak sa usa ka grupo nga terorista o terorista. Ang PoTA ay pinawalang-bisa noong 2006, ngunit ang Opisyal na lihim na Batas 1923 ay nagpapatuloy. Ang PoTA giwagtang sa 2006, apan ang Opisyal nga Sec Sec Act 1923 nagpadayon. Para sa unang kalahating siglo ng kalayaan, ang kontrol ng media ng estado ay ang pangunahing pagpilit sa kalayaan ng pindutin. Alang sa una nga tunga sa siglo nga independensya, ang pagpugong sa media sa estado mao ang panguna nga pagpugong sa kagawasan sa prensa. Kilalang ipinahayag ni Indira Gandhi noong 1975 na ang All India Radio ay "isang organ ng Pamahalaan, mananatili itong isang organ ng Pamahalaan." Indira Gandhi famously gipahayag sa 1975 nga ang tanan India Radio mao ang "usa ka Gobyerno nga organo, kini na nga magpabilin sa usa ka Government organ." Sa liberalisasyon na nagsisimula sa 1990s, ang pribadong kontrol ng media ay lumubog, na humahantong sa pagtaas ng kalayaan at mas malaking pagsisiyasat ng pamahalaan. Uban sa liberalisasyon sugod sa mga 1990, pribado nga kontrol sa media nga burgeoned, paingon sa pagdugang sa kagawasan ug labaw pa nga pagsusi sa gobyerno. Hindi maganda ang ranggo sa ika-138 na ranggo mula sa 180 na nakalista na mga bansa sa Press Freedom Index 2018 na pinakawalan ng mga Reporters Without Border. Dili maayo ang ranggo sa ika-138 nga ranggo gikan sa 180 ka nalista nga mga nasud sa Press Freedom Index 2018 nga gipagawas sa mga Reporters Without Borders. Analytically's press freedom, tulad ng maaaring ibawas ng Press Freedom Index , ay patuloy na nabawasan mula noong 2002, kung kailan ito natapos sa mga tuntunin ng maliwanag na kalayaan, nakakamit ang isang ranggo ng 80 sa mga iniulat na mga bansa. Giila ang kagawasan sa pamantalaan sa India, ingon nga mahimoÕg maibanan sa Press Freedom Index , kanunay nga pagkunhod sukad kaniadtong 2002, kung kanus-a kini matapos sa mga termino sa dayag nga kagawasan, pagkab-ot sa ranggo nga 80 sa mga gikataho nga mga nasud. Noong 2018, ang kalayaan ng pagraranggo ng pindutin ng India ay bumaba ng dalawang inilagay noong 138. Kaniadtong 2018, ang kalayaan sa India sa pagraranggo sa press nabawasan sa duha nga gibutang sa 138. Sa pagpapaliwanag ng pagbagsak, binanggit ng RWB ang lumalagong kawalang-pagpapahalaga mula sa mga tagasuporta ng Hindu na nasyonalista ng India Punong Ministro na si Narendra Modi , at ang pagpatay sa mga mamamahayag tulad ng Gauri Lankesh . Sa pagpatin-aw sa pagkunhod, gikutlo sa RWB ang nagkadako nga intoleransya gikan sa mga nasyonalista nga nagsuporta sa India Prime Minister Narendra Modi , ug ang mga pagbuno sa mga mamamahayag sama ni Gauri Lankesh . Ang media ng Bangladeshi ay naiulat na sumunod sa isang censorship sa sarili dahil sa isang kontrobersyal na kilos na pinangalanan bilang Information and Communication Technology Act. Ang media sa Bangladeshi gikataho nga nagsunod sa usa ka pagsensor sa kaugalingon tungod sa usa ka kontrobersyal nga buhat nga ginganlan ingon Information and Communication Technology Act. Sa ilalim ng batas na ito, 25 mamamahayag at ilang daang mga blogger at mga gumagamit ng Facebook ang naiulat na inusig sa Bangladesh noong 2017. Ubos sa kini nga aksyon, 25 nga mga peryodista ug pila ka gatos nga mga blogger ug mga tiggamit sa Facebook ang gikataho nga giakusahan sa Bangladesh kaniadtong 2017. Hindi maganda ang ranggo ng Bangladesh sa ika-146 na ranggo mula sa 180 na nakalista na mga bansa sa Press Freedom Index 2018 na inilabas ng mga Reporters Without Border. Ang mga ranggo sa Bangladesh dili maayo sa ika-146 nga ranggo gikan sa 180 ka nalista nga mga nasud sa Press Freedom Index 2018 nga gipagawas sa mga Reporters Without Borders . Ang media ng Bangladeshi ay naharap sa maraming mga problema sa 2018. Ang media sa Bangladeshi nag-atubang sa daghang mga problema sa 2018. Ang pinakasikat na online na pahayagan bdnews24.com ay naharang sa loob ng ilang oras noong Hunyo 18, 2018 ng awtoridad sa regulasyon ng Bangladesh. Ang pinakapopular nga online nga dyaryo nga bdnews24.com naharang sa pila ka oras kaniadtong Hunyo 18, 2018 sa awtoridad sa regulasyon sa Bangladesh. Ang isa pang pahayagan na The Daily Star's website ay na-block sa loob ng 22 na oras noong Hunyo 2, 2018 matapos na mailathala ang isang ulat tungkol sa isang biktima ng isang extrajudicial pagpapatupad sa southeheast city ng Cox's Bazar . Ang uban pang mantalaan nga The Daily Star's website gibabagan sa 22 oras sa Hunyo 2, 2018 pagkahuman nga gipatik kini ang usa ka taho bahin sa usa ka biktima sa usa ka extrajudicial nga pagpatay sa silangan nga syudad sa Cox's Bazar . Sa panahon ng protesta sa kaligtasan sa kalsada sa 2018 , tinanggal ng gobyerno ng Bangladeshi ang data ng 3G at 4G at dinakip ang isang litratista na nagngangalang Shahidul Alam sa ilalim ng kilos ng ICT, matapos na magbigay ng panayam kay Al Jazeera . Atol sa mga protesta sa kadaut sa kalsada sa tuig 2018 , ang gobyerno sa Bangladeshi nag-untat sa datos sa 3G ug 4G nga mobile data ug gidakup usab ang usa ka litratista nga ginganlag Shahidul Alam ubos sa aksyon sa ICT, human siya makahatag usa ka pakigsulti sa Al Jazeera . Noong Abril 21, 2020 Sinabi ng Paris -based Reporters Without Borders sa taunang ranggo ng kalayaan sa press na ang pandemya ay "nagtatampok ng maraming mga krisis" na naglalagay ng anino sa kalayaan sa pindutin , sa buong mundo, kasama ang mga estado ng awtoridad na may kasamang Iran na pagsugpo sa mga detalye ng ang pagsiklab. Niadtong Abril 21, 2020 Ang mga Reporter nga Walang Hangganan sa Paris nag-ingon sa tinuig nga ranggo sa kagawasan sa press nga ang pandemya "nagpasiugda sa daghang mga krisis" nga nagbutang usa ka landong sa kagawasan sa press , sa tibuuk kalibutan, uban ang mga estado sa awtoridad nga lakip ang Iran nga nagpugong sa mga detalye sa ang pagkaylap. Inakusahan ng RSF ang Iran noong ika-173 na lugar sa pagsensor sa mga malalaking pag-iwas sa coronavirus. Giakusahan sa RSF ang Iran sa ika-173 nga lugar sa pag-censor sa dagkong mga pagbuto sa coronavirus. Hanggang sa 2018, ang mga online provider ng nilalaman ay dapat na lisensyado at magbayad ng taunang bayad sa gobyerno. Kaniadtong 2018, ang mga taghatag sa sulud sa online kinahanglan nga lisensyado ug magbayad sa tinuig nga bayad sa gobyerno. Noong Oktubre 2019, hinarang ng Palestinian Authority ang 59 na mga website, na sinasabing kritikal sila ng gobyerno. Niadtong Oktubre 2019, gibabagan sa Palestinian Authority ang 59 nga mga website, nga nag-ingon nga sila kritikal sa gobyerno. Ang mga website na ito ay parehong Palestinian at Arabic, at nakilala na naglathala ng materyal na "nagbabanta sa pambansang seguridad at kapayapaan sibil." Kini nga mga website parehong Palestinian ug Arabiko, ug giila nga nagpatik sa materyal nga "naghulga sa nasudnon nga seguridad ug kalinaw sa sibil." Ang Quds News Network, kabilang sa mga naharang na site, ay nagsabi na ang paglipat ay sumasalamin sa panunupil ng Palestinian Authority sa pindutin. Ang Quds News Network, taliwala sa mga naharang nga mga site, nag-ingon nga ang lakang nagpakita sa pagsumbalik sa Palestinian Authority sa pamantalaan. Marami sa mga tradisyonal na paraan ng paghahatid ng impormasyon ay dahan-dahang napapabagsak ng pagtaas ng lakad ng modernong teknolohikong pagsulong. Daghan sa tradisyonal nga paagi sa paghatud sa kasayuran hinay-hinay nga gipulihan sa nagkadako nga tulin sa modernong pag-uswag sa teknolohiya. Halos bawat maginoo mode ng media at pagpapalaganap ng impormasyon ay may modernong katapat na nag-aalok ng makabuluhang potensyal na pakinabang sa mga mamamahayag na naghahangad na mapanatili at mapahusay ang kanilang kalayaan sa pagsasalita. Halos sa matag naandan nga pamaagi sa media ug pagsabwag sa kasayuran adunay us aka moderno nga katugbang nga naghatag daghang hinungdan nga kaayohan sa mga tigbalita nga nagtinguha sa pagpadayon ug pagpalambo sa ilang kagawasan sa pagsulti. Ang telebisyon ng satellite kumpara sa terrestrial na telebisyon : Habang ang panlabas na telebisyon ay medyo madali upang pamahalaan at manipulahin. Ang telebisyon sa satellite kumpara sa terrestrial nga telebisyon : Samtang ang telebisyon sa terrestrial medyo sayon __sa pagdumala ug pagmaniobra. Ang satellite telebisyon ay mas mahirap kontrolin dahil ang nilalaman ng journalistic ay madaling ma-broadcast mula sa ibang mga nasasakupan na lampas sa kontrol ng mga indibidwal na pamahalaan. Ang telebisyon sa satellite labi ka lisud nga kontrolahon tungod kay ang sulud sa journalistic dali nga ma-broadcast gikan sa ubang mga hurisdiksyon nga lapas sa kontrol sa mga indibidwal nga gobyerno. Ang isang halimbawa nito sa Gitnang Silangan ay ang satellite broadcaster na si Al Jazeera . Usa ka pananglitan niini sa Tunga-tungang Sidlakan mao ang satellite broadcaster nga Al Jazeera . Ang channel na media-Arabic na media ay nagpapatakbo sa labas ng Qatar, na ang gobyerno ay medyo liberal kumpara sa marami sa mga kalapit na estado nito. Kini nga channel sa media nga Arabe nga gigamit sa gawas sa Qatar, kansang gobyerno medyo liberal kumpara sa kadaghanan sa mga silingang estado niini. Tulad nito, ang mga pananaw at nilalaman nito ay madalas na may problema sa isang bilang ng mga pamahalaan sa rehiyon at lampas pa. Ingon niini, ang mga panan-aw ug sulud niini kanunay nga adunay problema sa daghang mga gobyerno sa rehiyon ug sa unahan. Gayunpaman, dahil sa tumaas na kakayahang magamit at miniaturization ng satellite teknolohiya (halimbawa ang mga pinggan at mga tagatanggap) hindi lamang ito praktikal para sa karamihan ng mga estado upang makontrol ang tanyag na pag-access sa channel. Bisan pa, tungod sa nagkadako nga kapasidad ug miniaturization sa teknolohiya sa satellite (pananglitan sa pinggan ug mga tigdawat) dili kini praktikal alang sa kadaghanan nga mga estado aron makontrol ang popular nga pag-access sa channel. Ang paglalathala na nakabase sa Internet kumpara sa tradisyonal na paglalathala. Ang pagpatik nga nakabase sa Internet kumpara sa tradisyonal nga pagpatik. Ang mga tradisyonal na magasin at pahayagan ay umaasa sa mga pisikal na mapagkukunan (halimbawa, mga tanggapan, mga pagpindot sa pagpi-print) na madaling ma-target at pilitin isara. Ang tradisyonal nga magasin ug mantalaan nagsalig sa pisikal nga mga kapanguhaan (pananglitan, mga opisina, pag-imprinta nga mga press) nga dali ma-target ug mapugos sa pagtapos. Ang mga sistema ng paglalathala na nakabase sa Internet ay maaaring patakbuhin gamit ang ubiquitous at murang kagamitan at maaaring gumana mula sa anumang pandaigdigang hurisdiksyon. Ang mga sistema sa pagpatik nga nakabase sa Internet mahimo nga magamit gamit ang ubiquitous ug barato nga kagamitan ug mahimoÕg maglihok gikan sa bisan unsang global nga hurisdiksyon. Ang mga bansa at mga organisasyon ay lalong gumagamit ng mga ligal na hakbang upang kontrolin ang mga online na publication, gamit ang pambansang seguridad, mga panukalang anti-terorismo at mga batas sa copyright upang mag-isyu ng mga abiso sa takedown at higpitan ang pagsasalita ng oposisyon. Ang mga nasud ug mga organisasyon labi nga naggamit sa mga ligal nga lakang aron pagkontrol sa online nga mga publikasyon, gamit ang nasudnon nga seguridad, mga lakang nga kontra-terorismo ug mga balaod sa copyright nga mag-isyu sa mga notisya sa takedown ug higpitan ang sinultian sa oposisyon. Naturally, ang mga gobyerno ay tumugon sa mga hamon na dulot ng mga bagong teknolohiya ng media sa pamamagitan ng pag-agaw ng lalong sopistikadong teknolohiya ng kanilang sarilingunit tila na ito ay magiging isang mahirap na gawain habang ang mga mamamahayag ay patuloy na makahanap ng mga bagong paraan upang pagsamantalahan ang teknolohiya at manatiling isang hakbang nangunguna sa pangkalahatang mas mabagal na gumagalaw na mga institusyon ng gobyerno na nagtatangkang i-censor ang mga ito. Siyempre, ang mga gobyerno nagtubag sa mga hagit nga nakuha sa mga bag-ong teknolohiya sa media pinaagi sa pagpadako sa labi ka labi nga teknolohiya sa ilang kaugalingon apan kini daw kini mahimoÕg usa ka labi ka lisud nga buluhaton samtang ang mga tigbalita nagpadayon sa pagpangita mga bag-ong pamaagi sa pagpahimulos sa teknolohiya ug magpabilin usa ka lakang sa unahan sa kasagarang hinay nga paglihok nga mga institusyon sa gobyerno nga misulay sa pag-censor kanila. Isang kilalang halimbawa ng pagtatangka ng China na magpataw ng kontrol sa pamamagitan ng isang tagapagbigay ng serbisyo sa internet na pinapatakbo ng estado na kumokontrol sa pag-access sa Internet. Usa ka hinungdanon nga panig-ingnan nga ang mga paningkamot sa China nga ipahamtang ang kontrol pinaagi sa usa ka service provider nga serbisyo sa internet nga nagpugong sa pag-access sa Internet. Noong Mayo 2010, nilagdaan ng Pangulo ng US na si Barack Obama ang batas na inilaan upang maisulong ang isang libreng pindutin sa buong mundo. Niadtong Mayo 2010, gipirmahan ni Presidente Pangulong Barack Obama ang lehislasyon nga gituyo aron mapauswag ang usa ka libre nga prensa sa tibuuk kalibutan. Isang panukalang-batas na bipartisan na inspirasyon ng pagpatay sa Pakistan ni Daniel Pearl , reporter ng Wall Street Journal , makalipas ang ilang sandali ng pag-atake ng Setyembre 11 noong 2001. Usa ka lakang nga bipartisan nga giaghat sa pagpatay sa Pakistan ni Daniel Pearl , reporter sa Wall Street Journal , wala madugay matapos ang pag-atake sa Septiyembre 11 sa 2001. Ang batas , na tinawag na Daniel Pearl Freedom of the Press Act , ay hinihiling ng Kagawaran ng Estado ng Estados Unidos na palawakin ang pagsisiyasat nito sa mga paghihigpit sa media at mga pananakot bilang bahagi ng taunang pagsusuri ng mga karapatang pantao sa bawat bansa. Ang balaod , nga gitawag nga Daniel Pearl Freedom of the Press Act , naghangyo sa Departamento sa Estado sa Estados Unidos nga mapalapad ang pagsusi niini sa mga pagpugong sa mga media ug balita ingon usa ka bahin sa tinuig nga pagsusi sa mga tawhanong katungod sa matag nasud. Noong 2012 ay kinolekta ng Obama Administration ang mga rekord ng komunikasyon mula sa 20 na magkahiwalay na linya ng bahay at opisina para sa mga tagapagbalita ng Associated Press sa loob ng isang dalawang buwang panahon, marahil sa isang pagsisikap na pigilan ang mga pagtagas ng pamahalaan sa pindutin. Kaniadtong 2012 ang Obama Administration nakolekta mga rekord sa komunikasyon gikan sa 20 nga lainlaing mga linya sa balay ug opisina alang sa mga tigbalita sa Associated Press sa sulod sa duha ka bulan nga panahon, tingali sa usa ka paningkamot aron mapugngan ang mga pagtulo sa gobyerno sa pamantalaan. Ang pagsubaybay ay nagdulot ng malawakang pagkondena ng mga eksperto sa First Amendment at mga libreng tagapagtaguyod ng press. Ang pagsusi ang hinungdan sa kaylap nga pagkondena sa mga eksperto sa First Amendment ug mga libreng tigpasiugda sa press. At pinangunahan ang 50 pangunahing mga organisasyon ng media upang mag-sign at magpadala ng isang sulat ng protesta sa heneral ng abugado ng Estados Unidos na si Eric Holder . Ug nanguna sa 50 nga mga dagkong organisasyon sa media nga nagpirma ug nagpadala usa ka sulat sa protesta sa abogado sa Estados Unidos nga si Eric Holder . Ang kalayaan ng mapayapang pagpupulong , kung minsan ay ginagamit nang magkakapalit sa kalayaan ng samahan , ay ang indibidwal na karapatan o kakayahan ng mga tao na magkasama at sama-samang ipahayag, itaguyod, ituloy, at ipagtanggol ang kanilang mga kolektibo o nakabahaging mga ideya. Ang kagawasan sa malinawon nga panagtigum , nga usahay gigamit usab sa kagawasan sa panag-uban , mao ang katungod sa indibidwal o pagtagbo sa mga tawo nga magtigum ug managsama nga ipahayag, ipasiugda, ipadayon, ug mapanalipdan ang ilang mga managsama o managsama nga mga ideya. Ang karapatan sa kalayaan ng samahan ay kinikilala bilang isang karapatang pantao , isang karapatang pampulitika at kalayaan ng sibil . Ang katungod sa kagawasan sa panag-uban giila ingon usa ka tawhanong katungod , usa ka katungod sa politika ug kagawasan sa sibil . Ang mga salitang kalayaan ng pagpupulong at kalayaan ng samahan ay maaaring magamit upang makilala sa pagitan ng kalayaan na magtipon sa mga pampublikong lugar at kalayaan na sumali sa isang asosasyon. Ang mga termino nga kagawasan sa pagpundok ug kalayaan sa asosasyon mahimong magamit aron mailhan ang kalainan sa kagawasan sa pagtipon sa mga publiko nga lugar ug ang kagawasan sa pag-apil sa usa ka asosasyon. Ang kalayaan ng pagpupulong ay madalas na ginagamit sa konteksto ng karapatang magprotesta. Ang kagawasan sa panagtigum kanunay nga gigamit sa konteksto sa katungod sa pagprotesta. Habang ang kalayaan ng asosasyon ay ginagamit sa konteksto ng mga karapatan sa paggawa at sa Saligang Batas ng Estados Unidos ay binibigyang kahulugan na ang parehong kalayaan na magtipon at ang kalayaan na sumali sa isang samahan. Samtang ang kagawasan sa asosasyon gigamit sa konteksto sa mga katungod sa mamumuo ug sa Konstitusyon sa Estados Unidos gihubad aron ipasabut ang duha nga kagawasan sa pagtipon ug ang kagawasan sa pag-apil sa usa ka panag-uban. Ang kalayaan ng relihiyon o kalayaan sa relihiyon ay isang prinsipyo na sumusuporta sa kalayaan ng isang indibidwal o pamayanan, sa publiko o pribado, upang ipakita ang relihiyon o paniniwala sa pagtuturo, kasanayan, pagsamba , at pagsunod. Ang kagawasan sa relihiyon o kagawasan sa relihiyon usa ka prinsipyo nga nagsuporta sa kagawasan sa usa ka tawo o komunidad, sa publiko o pribado, aron ipakita ang relihiyon o pagtuo sa pagtudlo, praktis, pagsamba , ug pag-obserbar. Ito rin ay nagsasama ng kalayaan upang baguhin ang relihiyon o paniniwala at upang maging absent ng anumang paniniwala sa relihiyon. Naglakip usab ang kagawasan sa pagbag-o sa usa ka relihiyon o tinuohan ug walaÕy bisan unsang relihiyosong mga pagtulon-an. Ang kalayaan ng relihiyon ay itinuturing ng maraming tao at karamihan sa mga bansa na maging isang pangunahing karapatang pantao . Ang kagawasan sa relihiyon giisip sa daghang mga tawo ug kadaghanan sa mga nasud nga usa ka sukaranang katungod sa tawo . Sa isang bansa na may isang relihiyon ng estado , ang kalayaan ng relihiyon ay karaniwang itinuturing na nangangahulugang pinapayagan ng pamahalaan ang mga relihiyosong kasanayan ng iba pang mga sekta bukod sa relihiyon ng estado, at hindi inuusig ang mga naniniwala sa ibang mga paniniwala. Sa usa ka nasud nga adunay relihiyon nga estado , ang kagawasan sa relihiyon sa kadaghanan giisip nga gipasabut nga gitugotan sa gobyerno ang relihiyosong mga buhat sa ubang mga sekta gawas sa relihiyon sa estado, ug wala maglutos sa mga magtutuo sa ubang mga tinuohan. Pinapayagan nito ang karapatang paniwalaan kung ano ang nais ng isang tao, grupo o relihiyon, ngunit hindi kinakailangan na pahintulutan ang karapatang isagawa ang relihiyon o paniniwala nang bukas at panlabas sa isang pampublikong paraan, isang sentral na aspeto ng kalayaan sa relihiyon. Gitugotan niini ang katungod nga tuohan kung unsa ang gusto sa usa ka tawo, grupo o relihiyon, apan dili kini kinahanglan nga tugutan ang katungod sa pagpraktis sa relihiyon o pagtuo sa dayag ug sa gawas sa usa ka publiko nga paagi, usa ka sentro nga bahin sa kagawasan sa relihiyon. Minerva bilang isang simbolo ng maliwanag na karunungan ay pinoprotektahan ang mga naniniwala sa lahat ng mga relihiyon. Ang Minerva ingon simbolo sa nalamdagan nga kaalam nanalipod sa mga magtutuo sa tanan nga relihiyon. Sa kasaysayan, ang kalayaan ng relihiyon ay ginamit upang sumangguni sa pagpapaubaya ng iba't ibang mga teolohikong sistema ng paniniwala, habang ang kalayaan ng pagsamba ay tinukoy bilang kalayaan ng indibidwal na pagkilos. " Sa kasaysayan, ang kagawasan sa relihiyon gigamit sa pagtumong sa pagtugot sa lainlaing mga teolohiko nga sistema sa pagtuo, samtang ang kagawasan sa pagsimba gihubit ingon kagawasan sa indibidwal nga aksyon. " Ang bawat isa sa mga ito ay umiiral sa iba't ibang mga degree. Bagaman maraming mga bansa ang tumanggap ng ilang anyo ng kalayaan sa relihiyon, madalas din itong limitado sa pagsasanay sa pamamagitan ng pagbubuwis sa pagbubuwis, panunupil na batas sa lipunan, at disenfranchisement sa politika. Ang matag usa niini naglungtad sa lainlaing mga degree. Samtang daghang mga nasud ang midawat sa pipila ka porma sa relihiyosong kagawasan, kini usab kanunay nga limitado sa pagpraktis pinaagi sa pagsilot nga buhis, pagsaway sa sosyal nga balaod, ug politikal nga pagsukol. Paghambingin ang mga halimbawa ng indibidwal na kalayaan sa Italya o ang tradisyon ng Muslim ng dhimmis , literal na "protektado ng mga indibidwal" na nag-aangkin ng isang opisyal na pinahintulutan na relihiyon na hindi Muslim. Itandi ang mga panig-ingnan sa indibidwal nga kagawasan sa Italya o tradisyon sa Muslim nga dhimmis , nga literal nga "gipanalipdan nga mga indibidwal" nga nag-angkon nga usa ka opisyal nga gitugot nga relihiyon nga dili Muslim. Ang Pahayag ng mga Karapatan ng Tao at ng Mamamayan ay ginagarantiyahan ang kalayaan ng relihiyon, hangga't ang mga gawaing pang-relihiyon ay hindi lumalabag sa kaayusan ng publiko sa mga paraan na nakasasama sa lipunan. Ang Deklarasyon sa mga Katungod sa Tawo ug sa Mamamayan nagagarantiya sa kagawasan sa relihiyon, basta ang mga kalihokan sa relihiyon dili makalapas sa kahusay sa publiko sa mga paagi nga makadaot sa katilingban. Sa Antiquity , madalas na pinapayagan ng isang syncretic point of view ang mga komunidad ng mga negosyante na gumana sa ilalim ng kanilang sariling kaugalian. Sa Antiquity , ang usa ka syncretic nga punto sa pagtan-aw kanunay nagtugot sa mga komunidad sa mga negosyante nga mag-operate ubos sa ilang kaugalingon nga kostumbre. Kapag ang mga manggagaway sa kalye ng magkahiwalay na tirahan ay sumalampak sa isang Hellenistic o Roman city, ang isyu ay sa pangkalahatan ay napansin na isang paglabag sa mga karapatan ng komunidad. Kung ang mga manggugubot nga mga kalye sa lainlaing mga lugar nag-away sa usa ka lungsod sa Hellenistic o Romano , ang isyu sa kadaghanan nahibal-an nga usa ka paglapas sa mga katungod sa komunidad. Itinatag ni Cyrus the Great ang Achaemenid Empire at sinimulan ang isang pangkalahatang patakaran ng pagpapahintulot sa kalayaan sa relihiyon sa buong emperyo, na isinulat ito sa Cyrus Cylinder . Gitukod ni Ciro nga Bantogan ang Achaemenid Empire ug gisugdan ang usa ka kinatibuk-ang palisiya sa pagtugot sa kagawasan sa relihiyon sa tibuuk nga emperyo, nga nagdokumento niini sa Cyrus Cylinder . Ang ilan sa mga makasaysayang pagbubukod ay nasa mga rehiyon kung saan ang isa sa ipinahayag na mga relihiyon ay nasa posisyon ng kapangyarihan: Hudaismo, Zoroastrianism , Kristiyanismo at Islam. Ang pipila sa mga eksepsiyon sa kasaysayan nga diha sa mga rehiyon diin ang usa sa gipadayag nga mga relihiyon adunay posisyon sa gahum: Hudaismo, Zoroastrianism , Kristiyanismo ug Islam. Ang iba ay napunta sa kung saan ang naitatag na utos ay naramdaman na nanganganib, tulad ng ipinakita sa paglilitis kay Socrates noong 399 o kung saan ipinagkatiwala ang pinuno, tulad ng sa Roma, at ang pagtanggi na mag- alay ng hain na sakripisyo ay katulad ng pagtanggi na gumawa ng panunumpa ng katapatan . Ang uban nga diin ang malig-on sa order nga mibati nga gihulga, sama sa gipakita sa sa pagsulay sa Socrates sa 399 o sa diin ang mga punoan nga gipakadiyos, ingon sa Roma, ug pagdumili sa paghalad timaan halad mao ang susama sa pagdumili sa pagkuha sa usa ka panumpa sa pagkamaunongon . Ito ang pangunahing kahinayan at pag- uusig sa mga unang pamayanan na Kristiyano . Kini ang hinungdan sa pagkasuko ug paglutos sa unang mga Kristyanong komunidad . Ang kalayaan sa pagsamba sa relihiyon ay itinatag sa Buddhist Maurya Empire ng sinaunang India ni Ashoka the Great noong ika-3 siglo , na kung saan ay nakapaloob sa Edict ng Ashoka . Ang kagawasan sa pagsamba sa relihiyon natukod sa Buddhist Maurya Empire sa karaang India ni Ashoka the Great sa ika-3 nga siglo , nga gilakip sa Edict sa Ashoka . Ang pag-aaway ng Greek-Jewish sa Cyrene noong 73 at 117 at sa Alexandria noong 115 ay nagbibigay ng mga halimbawa ng mga lungsod na kosmopolitan bilang mga eksena ng kaguluhan. Ang panagsangka sa Greek-Hudiyo sa Cyrene kaniadtong 73 ug 117 ug sa Alexandria sa 115 naghatag mga panig-ingnan sa mga lungsod nga kosmopolitan ingon mga talan-awon sa kagubot. Pinahintulutan ng mga Romano ang karamihan sa mga relihiyon, kasama na ang Hudaismo at hinikayat ang mga lokal na paksa na magpatuloy sa pagsamba sa kanilang sariling mga diyos. Gitugotan sa mga Romano ang kadaghanan sa mga relihiyon, lakip ang Hudaismo ug giawhag ang lokal nga mga sakop nga magpadayon sa pagsimba sa ilang kaugalingon nga mga diyos. Hindi nila ito, pinahintulutan ang Kristiyanismo hanggang sa ito ay na-legalize ng emperador ng Roma na si Galus noong 311. Hinuon, wala nila gitugotan ang Kristiyanismo hangtod nga gi-legalize sa emperador sa Roma nga si Galus niadtong 311. Ginawaran ng Edict ng Milan ang kalayaan ng relihiyon sa Imperyo ng Roma hanggang sa Edict ng Tesalonica noong 380, na nagbabawal sa lahat ng mga relihiyon maliban sa Kristiyanismo. Gikagarantiya sa Edict sa Milan ang kagawasan sa relihiyon sa Imperyo sa Roma hangtod sa Edict sa Tesalonica sa 380, nga nagbawal sa tanan nga relihiyon gawas sa Kristiyanismo. Kasunod ng isang panahon ng pakikipaglaban ng pangmatagalan sa paligid ng isang daang taon bago ang 620 na higit sa lahat kasangkot sa mga Arab at Judiong naninirahan sa Medina. Pagkahuman sa panahon sa panagbugno nga molungtad mga usa ka gatos ka tuig sa wala pa ang 620 nga nag-una nga nag-apil sa mga taga-Arab ug Judeo nga nagpuyo sa Medina. Kalayaan sa relihiyon para sa mga Muslim, Hudyo at pagano ay idineklara ni Muhammad sa Saligang Batas ng Medina . Kagawasan sa relihiyon alang sa mga Muslim, mga Judio ug pagano gideklarar ni Muhammad sa Konstitusyon sa Medina . Sa unang kasaysayan ng Muslim karamihan sa mga iskolar ng Islam ay nagpanatili ng isang antas ng paghihiwalay mula sa estado na tumulong upang maitaguyod ang ilang mga elemento ng kalayaan sa institusyonal na kalayaan. Sa sayong kasaysayan sa Muslim kadaghanan sa mga iskolar sa Islam nagpadayon sa usa ka lebel nga pagbulag gikan sa estado nga nakatabang sa pag-establisar sa pipila nga mga elemento sa kagawasan sa relihiyon sa institusyonal. Sa kalaunan ay ginagarantiyahan ng Islamic Caliphate ang kalayaan sa relihiyon sa ilalim ng mga kundisyon na tinatanggap ng mga di-Muslim na pamayanan sa katayuan ng dhimmi at ang kanilang mga may sapat na gulang ay nagbabayad ng parusang jizyabuwis sa halip ng zakat na binabayaran ng mga mamamayang Muslim. Ang Islamic Caliphate sa ulahi garantiya sa kagawasan sa relihiyon sa ilalum sa mga kahimtang nga dili-Muslim nga mga komunidad modawat dhimmi kahimtang ug sa ilang hamtong nga mga lalaki sa pagbayad sa pagsilot jizyabuhis imbis ang zakat nga gibayad sa mga lungsuranon sa Muslim. Kahit na ang Dhimmis ay hindi binigyan ng parehong mga karapatang pampulitika tulad ng mga Muslim, subalit nasisiyahan sila sa pagkakapantay-pantay sa ilalim ng mga batas ng pag-aari, kontrata, at obligasyon. Bisan kung ang Dhimmis wala gihatagan sa parehas nga mga katungod sa politika sama sa mga Muslim, bisan pa niana nakatagamtam ang pagkakapareho sa ilalum sa mga balaod sa kabtangan, kontrata, ug obligasyon. Ang relihiyosong pluralismo ay umiiral sa klasikal na etika ng Islam at Sharia , dahil ang mga batas ng relihiyon at mga korte ng iba pang mga relihiyon, kasama ang Kristiyanismo, Hudaismo at Hinduismo. Ang relihiyosong pluralismo naglungtad sa klasikal nga pamatasan sa Islam ug Sharia , tungod kay ang mga balaod sa relihiyon ug mga korte sa ubang mga relihiyon, lakip ang Kristiyanismo, Hudaismo ug Hinduismo. Ay karaniwang tinatanggap sa loob ng legal na balangkas ng Islam, tulad ng nakikita sa unang bahagi ng Caliphate , Al-Andalus , subcontinenteng India at ang sistema ng Ottoman Millet . Sagad nga gipahimutang sa sulod sa ligal nga balaud sa Islam, ingon sa nakita sa sayong bahin sa Caliphate , Al-Andalus , kontinente sa India ug ang sistema sa Ottoman Millet . Sa medyebal na mga lipunang Islam, ang qadi (mga hukom ng Islam) ay karaniwang hindi makagambala sa mga usapin ng mga di-Muslim maliban kung ang mga partido ay kusang pumili na hatulan alinsunod sa batas na Islam, kaya't ang dhimmi. Sa mga medikal nga kapunongan sa Islam, ang qadi (mga huwes sa Islam) sagad dili makabalda sa mga butang nga dili mga Muslim gawas kung ang mga partido boluntaryo nga nagpili nga hukman sumala sa balaod sa Islam, sa ingon ang dhimmi. Ang mga pamayanan na naninirahan sa mga estado ng Islam ay karaniwang may sariling mga batas na malaya mula sa batas ng Sharia, tulad ng mga Hudyo na magkakaroon ng kanilang sariling mga hukuman sa Halakha . Ang mga komunidad nga nagpuyo sa mga estado sa Islam kasagaran adunay kaugalingon nga mga balaod nga independente gikan sa balaod sa Sharia, sama sa mga Judio nga adunay kaugalingon nga mga korte sa Halakha . Pinayagan ang Dhimmis na mapatakbo ang kanilang sariling mga korte kasunod ng kanilang sariling mga ligal na sistema sa mga kaso na hindi kasangkot sa iba pang mga relihiyosong grupo, o mga pagkakasala sa kabisera o pagbabanta sa pagkakasunud-sunod ng publiko. Gitugotan ang Dhimmis nga maglihok sa ilang kaugalingon nga mga korte sa pagsunod sa ilang kaugalingon nga mga ligal nga sistema sa mga kaso nga wala mag-uban sa ubang mga relihiyosong grupo, o mga kapintas sa mga sala o hulga sa kahusay sa publiko. Ang mga di-Muslim ay pinahihintulutan na makisali sa mga relihiyosong gawi na karaniwang ipinagbabawal ng batas na Islam, tulad ng pagkonsumo ng alkohol at baboy, pati na rin ang mga gawaing pang-relihiyon na natagpuan ng mga Muslim na walang kabuluhan, tulad ng Zoroastrian na pagsasanay ng hindi pagkakamali "self- kasal "kung saan ang isang lalaki ay maaaring magpakasal sa kanyang ina, kapatid na babae o anak na babae. Ang mga dili-Muslim gitugutan sa pag-apil sa relihiyosong mga gawi nga sagad gidili sa balaod sa Islam, sama sa pagkonsumo sa alkohol ug baboy, ingon man mga relihiyoso nga gawi nga nakit-an sa mga Muslim, sama sa Zoroastrian nga buhat sa pagkasuko nga "kaugalingon" kasal "diin ang usa ka lalaki makapangasawa sa iyang inahan, igsoon nga babaye o anak nga babaye. Ayon sa sikat na Islamikong iskolar ng Islam na si Ibn Qayyim(1292Ð1350), ang mga di-Muslim ay may karapatang makisali sa gayong mga gawi sa relihiyon kahit na nakakasakit ito sa mga Muslim. Sumala sa bantog nga eskolar nga ligal sa Islam nga si Ibn Qayyim(1292Ð1350), ang mga dili-Muslim adunay katungod nga maghimo sa mga relihiyosong gawi bisan kung nakapasakit kini sa mga Muslim. Sa ilalim ng mga kondisyon na ang mga kaso ay hindi iharap sa mga korte ng Sharia ng Islam at ang mga relihiyosong minorya na ito ay naniniwala na ang pagsasanay na pinag-uusapan ay pinahihintulutan. ayon sa kanilang relihiyon. Sa ilalum sa mga kondisyon nga ang mga kaso nga dili ihatud sa mga korte sa Sharia sa Islam ug nga kini nga mga relihiyosong minorya nagtuo nga ang buhat nga gipangutana gitugot. pinauyon sa ilang relihiyon. Sa kabila ng Dhimmis na nagtatamasa ng mga espesyal na katayuan sa ilalim ng Caliphates, hindi sila itinuturing na katumbas, at ang mga kalat-kalat na pag-uusig ng mga di-Muslim na pangkat ay naganap sa kasaysayan ng Caliphates. Bisan pa sa mga Dhimmis nga nagpahimulos sa mga espesyal nga kahimtang sa ilawom sa Caliphates, wala sila giisip nga managsama, ug ang mga paglutos sa mga dili-Muslim nga mga grupo nahitabo sa kasaysayan sa Caliphates. Ang mga sinaunang Hudyo na tumakas mula sa pag- uusig sa kanilang sariling bayan 2,500 taon na ang nakalilipas ay nanirahan sa India at hindi kailanman nahaharap sa anti-Semitism . Ang mga karaang Judio nga nagpalayo sa paglutos sa ilang yutang natawhan 2,500 ka tuig ang milabay nakapuyo sa India ug wala pa nag-atubang sa anti-Semitism . Ang kalayaan ng mga edict ng relihiyon ay natagpuang nakasulat sa panahon ng paghahari ni Ashoka the Great noong ika-3 siglo . Ang kagawasan sa mga edisyon sa relihiyon nakit-an nga nasulat sa panahon sa paghari ni Ashoka the Great sa ika-3 nga siglo . Ang kalayaan sa pagsasanay, pangangaral at pagpapalaganap ng anumang relihiyon ay isang karapatan sa konstitusyon sa Modernong India. Ang kagawasan sa pagpraktis, pagwali ug pagmantala sa bisan unsang relihiyon usa ka katungod sa konstitusyon sa Modernong India. Karamihan sa mga pangunahing relihiyosong pagdiriwang ng mga pangunahing pamayanan ay kasama sa listahan ng pambansang pista opisyal. Kadaghanan sa mga dagkong relihiyoso nga pista sa mga nag-unang mga komunidad gilakip sa lista sa nasudnon nga mga pangilin. Bagaman ang India ay isang 80 porsyento na bansang Hindu , ang India ay isang sekular na estado nang walang mga relihiyon ng estado . Bisan kung ang India usa ka 80 porsyento nga nasud sa Hindu , ang India usa ka sekular nga estado nga walaÕy mga relihiyon sa estado . Maraming mga iskolar at intelektwal ang naniniwala na ang pangunahing relihiyon ng India, Hinduismo , ay matagal nang naging isang pinaka-mapagparaya na relihiyon. Daghang mga eskolar ug mga intelektwal ang nagtuo nga ang panguna nga relihiyon sa India, Hinduismo , dugay na nga usa ka labing mapailubon nga relihiyon. Si Rajni Kothari , tagapagtatag ng Center para sa Pag-aaral ng Pag-unlad ng mga Lipunan ay sumulat, "Ang India ay isang bansa na itinayo sa mga pundasyon ng isang sibilisasyon na panimula na hindi relihiyoso." Si Rajni Kothari , nagtukod sa Center for the Study for the Developing Sociocies nagsulat, "Ang India usa ka nasud nga natukod sa mga pundasyon sa usa ka sibilisasyon nga sukaranan nga dili relihiyoso." Ang Dalai Lama , ang pinuno ng Tibetan sa pagpapatapon, sinabi na ang pagpapahintulot sa relihiyon ng 'Aryabhoomi,' isang sanggunian sa India na natagpuan sa Mahabharata , ay umiiral sa bansang ito mula sa libu-libong taon. Ang Dalai Lama , ang pinuno sa Tibetan sa pagkadestiyero, nag-ingon nga ang pagtugot sa relihiyon sa 'Aryabhoomi,' usa ka pakisayran sa India nga nakit-an sa Mahabharata , adunay paglungtad sa kini nga nasud gikan sa liboan ka tuig. Hindi lamang ang Hinduismo, Jainism, Buddhism, Sikhism na siyang katutubong relihiyon kundi pati na rin ang Kristiyanismo at Islam ay umunlad dito. Dili lang ang Hinduismo, Jainism, Buddhism, Sikhism nga ang mga katutubong relihiyon apan usab ang Kristiyanismo ug Islam ang ningtubo dinhi. Ang pagpapahintulot sa relihiyon ay likas sa tradisyon ng India, sabi ni Dalai Lama. Ang relihiyosong pagtugot nahimo sa tradisyon sa India, ang Dalai Lama. Ang kalayaan ng relihiyon sa subkontinente ng India ay ipinakita sa paghahari ni Haring Piyadasi. Ang kagawasan sa relihiyon sa subcontinent sa India gipakita sa paghari ni Haring Piyadasi. Ang isa sa mga pangunahing alalahanin ni King Ashoka ay ang reporma sa mga institusyon ng gobyerno at pagsasagawa ng mga alituntunin sa moral sa kanyang pagtatangkang lumikha ng isang matuwid at makataong lipunan . Usa sa hinungdanon nga gikabalak-an ni Haring Ashoka mao ang pagbag-o sa mga institusyon sa gobyerno ug paggamit sa mga prinsipyo sa pamatasan sa iyang pagsulay sa paghimo og usa ka makatarunganon ug tawhanon nga katilingban . Kalaunan ay isinulong niya ang mga alituntunin ng Budismo , at ang paglikha ng isang makatarungang, pag-unawa at patas na lipunan ay ginanap bilang isang mahalagang prinsipyo para sa maraming mga sinaunang pinuno sa panahong ito sa Silangan. Sa ulahi iyang gipasiugda ang mga prinsipyo sa Budismo , ug ang paghimo sa usa ka makatarunganon, pagsabut ug patas nga katilingban gihimo ingon usa ka hinungdanon nga sukaranan alang sa daghang karaang mga magmamando niining panahon sa Sidlakan. Si Haring Piyadasi (Ashok) mahal sa mga Diyos, pinarangalan ang lahat ng mga sekta, ang ascetics (hermits) o ang mga nakatira sa bahay, pinarangalan niya sila ng kawanggawa at sa iba pang mga paraan. Si Haring Piyadasi (Ashok) mahal sa mga Diyos, gipasidungog ang tanan nga sekta, ang mga ascetics (hermits) o ang mga nagpuyo sa balay, gipasidunggan niya sila nga adunay gugma nga putli ug sa uban pang mga pamaagi. Ngunit ang Hari, mahal sa mga Diyos, ay hindi gaanong kahalagahan sa kawanggawa at mga parangal na ito kaysa sa panata na makita ang paghahari ng mga birtud, na bumubuo ng mga mahahalagang bahagi sa kanila. Apan ang Hari, mahal sa mga Diyos, dili kaayo hinungdanon sa kini nga gugma nga gugma ug kini nga mga pasidungog kay sa panaad nga makita ang paghari sa mga hiyas, nga nahimo nga hinungdanon nga bahin niini. Para sa lahat ng mga birtud na ito mayroong isang karaniwang mapagkukunan, kahinahunan ng pagsasalita. Alang sa tanan nga kini nga mga hiyas adunay usa ka kasagaran nga gigikanan, pagkamakasaranganon sa pagsulti. Ibig sabihin, hindi dapat ipagtataas ng isang tao ang paniniwala ng isang tao na discrediting ang lahat ng iba, at hindi dapat pababain ng isang tao ang iba nang walang lehitimong mga kadahilanan. Buot ipasabut, dili kinahanglan ipataas ang pagkamatuud sa usa ka tawo nga nagpanghimatuud sa tanan, ni kinahanglan pakaulawan ang uban nga walaÕy lehitimo nga mga hinungdan. Ang isa ay dapat, sa kabilang banda, ibigay sa iba pang mga kredo ang karangalan na karapat-dapat sa kanila. Ang usa kinahanglan, sa baylo, ihatag sa ubang mga kredo ang kadungganan nga angay kanila. Sa pangunahing kontinente ng Asya, ang mga Mongols ay mapagparaya sa mga relihiyon. Sa panguna nga kontinente sa Asya, ang mga Mongols adunay pagtugot sa mga relihiyon. Ang mga tao ay maaaring sumamba ayon sa nais nilang malayang at bukas. Mahimo magsimba ang mga tawo sama sa ilang gusto nga gawasnon ug hayag. Matapos ang pagdating ng mga taga-Europa, ang mga Kristiyano sa kanilang sigasig na magbago ng lokal bilang bawat paniniwala sa pagbabalik-loob bilang serbisyo ng Diyos, ay nakita rin na nahuhulog sa mga walang kabuluhang pamamaraan mula nang dumating sila, bagaman sa pamamagitan ng malalaking ay halos walang anumang mga ulat ng batas at pagkagambala sa kaayusan. Pagkahuman sa pag-abut sa mga taga-Europa, ang mga Kristiyano sa ilang kadasig sa pagkabig sa lokal ingon nga pagsalig sa pagkakabig ingon serbisyo sa Dios, nakita usab nga nahulog sa mga mabinantayong pamaagi gikan sa ilang pag-abut, bisan kung walaÕy bisan unsang daghang mga taho sa balaod ug pagkagubot nga pagsamok. Mula sa mga manggugulo na may paniniwala ng mga Kristiyano, maliban marahil sa hilagang silangang rehiyon ng India. Gikan sa mga manggugubot nga adunay mga tinuohan nga Kristiyano, gawas kung tingali sa amihanan nga silangang rehiyon sa India. Ang kalayaan ng relihiyon sa kontemporaryong India ay isang pangunahing karapatan na garantisadong sa ilalim ng Artikulo 25 ng konstitusyon ng bansa. Ang kagawasan sa relihiyon sa kontemporaryo sa India usa ka sukaranan nga katungod nga gigarantiyahan sa Artikulo 25 sa konstitusyon sa nasud. Alinsunod dito, ang bawat mamamayan ng India ay may karapatang mag-propesyon, magsanay at magpalaganap ng kanilang mga relihiyon nang mapayapa. Tungod niini, ang matag lungsuranon sa India adunay katungod sa pag-angkon, pagpraktis ug ipakaylap ang ilang mga relihiyon nga malinawon. Noong Setyembre 2010, ang estado ng Estado ng Halalan ng Estado ng Kerala ay inihayag na "Ang mga pinuno ng relihiyon ay hindi maaaring mag-isyu ng mga tawag upang bumoto para sa mga miyembro ng isang partikular na komunidad o upang talunin ang mga hindi naniniwala". Sa Septyembre 2010, ang estado sa India sa Komisyonado sa Halalan sa Estado sa Kerala nagpahibalo nga "Ang mga pangulo sa Relihiyon dili mahimong mag-isyu sa mga tawag sa pagboto para sa mga miyembro sa usa ka partikular nga komunidad o pagpildi ang mga dili magtutuo". Ang Simbahang Katoliko na binubuo ng Latin, Syro-Malabar at Syro-Malankara ritwal na ginamit upang magbigay ng malinaw na mga direksyon sa mga tapat sa pagsasagawa ng kanilang prangkisa sa panahon ng halalan sa pamamagitan ng mga pastoral na sulat na inilabas ng mga obispo o konseho ng mga obispo. Ang Simbahang Katoliko nga gilangkuban sa Latin, Syro-Malabar ug Syro-Malankara ritwal nga gigamit aron paghatag tin-aw nga mga direksyon sa mga matinud-anon sa paggamit sa ilang prangkisa sa panahon sa eleksyon pinaagi sa mga sulat pastoral nga gipagawas sa mga obispo o konseho sa mga obispo. Ang liham pastoral na inilabas ng Kerala Catholic Bishops 'Council sa bisperas ng poll ay hinikayat ang mga tapat na iwasan ang mga ateyista. Ang sulat pastoral nga giisyu sa Kerala Catholic Bishops 'Council sa bisperas sa poll ay nag-awhag sa mga matuohon nga likayan ang mga ateyista. Kahit ngayon, karamihan sa mga Indiano ay nagdiriwang ng lahat ng mga kapistahan sa relihiyon na may pantay na sigasig at paggalang. Bisan karon, kadaghanan sa mga Indian nagsaulog sa tanan nga mga relihiyoso nga pista nga adunay parehas nga kadasig ug pagtahud. Hindu festivals tulad ng Deepavali at Holi , Muslim festivals tulad ng Eid al-Fitr , Eid-ul-Adha , Muharram , Christian festivals tulad ng Pasko at iba pang mga festivals tulad ng Buddha Purnima , Mahavir Jayanti , Gur Purab atbp ay bantog at tangkilikin ng lahat ng Indians . Ang mga pista sa Hindu sama sa Deepavali ug Holi , mga pista sa Muslim sama sa Eid al-Fitr , Eid-Ul-Adha , Muharram , Christian festival sama sa Pasko ug uban pang mga pista sama sa Buddha Purnima , Mahavir Jayanti , Gur Purab ug uban pa ang gisaulog ug nalipay sa tanan nga mga Indian . Labing-siyam na siglo na alituntunin ng rebulto sa haligi ng Kongreso sa Belgium na naglalarawan ng kalayaan sa relihiyon. Sa ikanapulo ug siyam ka siglo nga rebulto nga estatwa sa Kolum sa Kongreso sa Belgium nga naghulagway sa kagawasan sa relihiyon. Karamihan sa mga kahariang Romano Katoliko ay pinananatiling mahigpit ang pagpapahayag ng relihiyoso sa buong Gitnang Panahon . Kadaghanan sa mga gingharian sa Romano Katoliko nagpadayon sa pagpadayag sa relihiyosong pagpahayag sa tibuuk nga Edad Medya . Ang mga Hudyo ay kapalit na pinahintulutan at inuusig, ang pinakatanyag na mga halimbawa ng huli ay ang pagpapatalsik ng lahat ng mga Hudyo mula sa Espanya noong 1492. Ang mga Hudiyo puli nga gitugotan ug gilutos, ang labing nailhan nga mga ehemplo sa naulahi mao ang pagpapalayas sa tanan nga mga Hudiyo gikan sa Espanya kaniadtong 1492. Ang ilan sa mga nanatili at nagbalik-loob ay sinubukan bilang mga erehes sa Inquisisi para sa di-umanoÕy pagsasagawa ng Hudaismo nang lihim. Ang pipila sa mga nagpabilin ug nakabig gisulayan ingon mga erehes sa Inquisisi tungod sa giisip nga pagbuhat sa Judaismo sa tago. Sa kabila ng pag-uusig ng mga Hudyo, sila ang pinaka pinahihintulutan na di-Katolikong pananampalataya sa Europa. Bisan pa sa paglutos sa mga Judio, sila ang labing gitugot sa relihiyon nga dili Katoliko sa Europe. Gayunpaman, ang huli ay sa isang bahagi ng isang reaksyon sa lumalagong kilusan na naging Repormasyon . Bisan pa, ang ulahi nga bahin usa ka reaksyon sa nagtubo nga kalihukan nga nahimong Repormasyon . Maaga pa noong 1380, itinanggi ni John Wycliffe sa Inglatera ang transubstantiation at sinimulan ang kanyang pagsasalin ng Bibliya sa Ingles. Kaniadtong 1380, si John Wycliffe sa Inglatera nagdumili sa transubstantiation ug gisugdan ang iyang paghubad sa Bibliya sa English. Siya ay hinatulan sa isang Papal Bull noong 1410, at ang lahat ng kanyang mga libro ay sinunog. Gisentensyahan siya sa usa ka Papal Bull kaniadtong 1410, ug gisunog ang tanan niyang libro. Noong 1414, si Jan Hus , isang tagapangaral ng Bohemian ng repormasyon, ay binigyan ng ligtas na paggawi ng Holy Roman Emperor upang dumalo sa Konseho ng Constance . Sa 1414, si Jan Hus , usa ka magwawali sa Bohemian nga magbag-o, gihatagan usa ka luwas nga paggawi sa Holy Roman Emperor aron pagtambong sa Konseho sa Constance . Hindi lubos na nagtitiwala sa kanyang kaligtasan, ginawa niya ang kanyang kalooban bago siya umalis. Dili sa tanan nga pagsalig sa iyang kaluwasan, gihimo niya ang iyang kabubut-on sa wala pa siya mogikan. Pinatunayan nang wasto ang kanyang mga forebodings, at sinunog siya sa stake noong 6 Hulyo 1415. Gipamatud-an nga husto ang iyang mga katigulangan, ug gisunog siya sa stake kaniadtong 6 Hulyo 1415. Ipinag-utos din ng Konseho na ang mga labi ni Wycliffe ay hindi mailalayo at mapalayas. Gimando usab sa Konseho nga ang mga labi ni Wycliffe dili madiskubre ug gipapahawa. Ang kautusang ito ay hindi natupad hanggang 1429. Kini nga mando wala pa matuman hangtod 1429. Matapos ang pagbagsak ng lungsod ng Granada , Espanya, noong 1492, ang populasyon ng Muslim ay ipinangako sa kalayaan sa relihiyon sa pamamagitan ng Tratado ng Granada , ngunit ang pangakong iyon ay maikli ang buhay. Pagkahuman sa pagkahulog sa lungsod sa Granada , Spain, kaniadtong 1492, ang populasyon sa mga Muslim gisaad sa kagawasan sa relihiyon pinaagi sa Tratado sa Granada , apan ang mubu nga saad wala madugay. Ang mga Muslim ni Granada ay binigyan ng ultimatum upang ma-convert ang Kristiyanismo o lumipat. Ang mga Muslim ni Granada gihatagan og ultimatum aron makabalhin sa Kristiyanismo o molalin. Ang karamihan ay nagbago, ngunit mababaw lamang, na patuloy na nagbihis at nagsasalita tulad ng nauna nila at lihim na isinasagawa ang Islam. Ang kadaghanan nagbag-o, apan labi na lang sa kadaghanan, nagpadayon sa pagsinina ug pagsulti sama sa kaniadto ug sa tago nga pagbuhat sa Islam. Ang Moriscos nag-convert sa Kristiyanismo ay sa wakas ay pinalayas mula sa Espanya sa pagitan ng 1609 (Castile) at 1614 (natitirang Spain), ni Philip III . Ang Moriscos nakabig sa Kristiyanismo sa katapusan gipapahawa gikan sa Espanya tali sa 1609 (Castile) ug 1614 (ubang bahin sa Spain), ni Philip III . Inilathala ni Martin Luther ang kanyang tanyag na 95 Theses sa Wittenberg noong 31 Oktubre 1517. Gipatik ni Martin Luther ang iyang bantog nga 95 Theses sa Wittenberg kaniadtong 31 Oktubre 1517. Ang pangunahing layunin ay ang teolohiko, na nakumpleto sa tatlong pangunahing mga dogma ng Protestantismo. Ang iyang panguna nga katuyoan mao ang teolohiko, nga gisumaryo sa tulo nga sukaranan nga mga pundok sa Protestantismo. Ang mga kasalanan ng tao ay napakasama na walang gawa o karapat-dapat, tanging biyaya ng Diyos, ang maaaring humantong sa kaligtasan. Daotan ang mga sala sa tawo nga walaÕy buhat o merito, ang grasya lamang sa Diyos, ang mahimong hinungdan sa kaluwasan. Dahil dito, inaasahan ni Luther na itigil ang pagbebenta ng mga indulhensiya at baguhin ang Simbahan mula sa loob. Sa sangputanan, gilauman ni Luther nga hunongon ang pagbaligya sa mga indulhensiya ug pag-usab sa Simbahan gikan sa sulod. Noong 1521, binigyan siya ng pagkakataong muling magbalik sa Diet of Worms bago si Charles V, Holy Roman Emperor. Kaniadtong 1521, gihatagan siya og higayon nga magbalik sa Diet of Worms sa wala pa si Charles V, Holy Roman Emperor. Matapos siyang tumanggi na muling magbalik, siya ay idineklarang heretic. Human siya nagdumili sa pag-uli, siya gideklarar nga erehes. Bahagi para sa kanyang sariling proteksyon, siya ay sunud- sunod sa Wartburg sa pag-aari ni Frederick III, Elector ng Saxony , kung saan isinalin niya ang Bagong Tipan sa Aleman. Parte alang sa iyang kaugalingon nga panalipod, gisundan siya sa Wartburg sa mga gipanag-iya ni Frederick III, Elector sa Saxony , diin gihubad niya ang Bag-ong Tugon sa Aleman. Siya ay excommunicated ng Papal Bull noong 1521. Gi-excommunicated siya sa Papal Bull kaniadtong 1521. Gayunpaman, ang paggalaw ay nagpatuloy na magkaroon ng basehan sa kanyang kawalan at kumalat sa Switzerland. Bisan pa, ang kalihukan nagpadayon sa pag-angkon sa iyang pagkawala ug pagkaylap sa Switzerland. Ipinangaral ni Huldrych Zwingli ang reporma sa ZŸrich mula 1520 hanggang 1523. Giwali ni Huldrych Zwingli ang reporma sa ZŸrich gikan 1520 hangtod 1523. Sinalungat niya ang pagbebenta ng mga indulhensiya, kawalang-kasiyahan, mga peregrino, larawan, estatwa, labi, mga altar, at mga organo. Gisupak niya ang pagbaligya sa mga indulhensiya, pagkalipay, mga peregrino, litrato, estatwa, relikto, mga altar, ug mga organo. Natapos ito sa tuwirang digmaan sa pagitan ng mga Swiss cantons na tumanggap ng Protestantismo at ng mga Katoliko. Nahuman kini sa hingpit nga gubat tali sa mga Swiss cantons nga midawat sa Protestantismo ug sa mga Katoliko. Noong 1531, ang mga Katoliko ay nagtagumpay, at si Zwingli ay namatay sa labanan. Niadtong 1531, nagdaog ang mga Katoliko, ug si Zwingli gipatay sa panggubatan. Ang mga canton ng Katoliko ay nagpayaya kina Zurich at Berne. Ang mga Catholic cantons nakigduyog sa pakigdait sa Zurich ug Berne. Ang pagsuway sa awtoridad ng Papal ay nagpatunay na nakakahawa, at noong 1533, nang ma -excommunicated si Henry VIII ng Inglatera para sa kanyang diborsiyo at pagkakasal kay Anne Boleyn, agad niyang itinatag ang isang simbahan ng estado na may mga obispo na hinirang ng korona. Ang pagsupak sa awtoridad sa Papal napamatud-an nga makatakod, ug kaniadtong 1533, sa dihang gi-excommunicated si Henry VIII sa Inglatera alang sa iyang diborsyo ug pagminyo pag-usab kang Anne Boleyn, gilayon niya nga gitukod ang usa ka simbahan sa estado nga adunay mga obispo nga gitudlo sa korona. Ito ay hindi nang walang panloob na oposisyon, at si Thomas More , na naging kanyang Lord Chancellor, ay isinagawa noong 1535 para sa pagsalungat kay Henry. Kini dili kung wala ang pagsupak sa sulud, ug si Thomas More , nga iyang Ginoo Chancellor, gipatay kaniadtong 1535 alang sa pagsupak kay Henry. Noong 1535, ang Swiss canton ng Geneva ay naging Protestante. Noong 1536, ipinataw ng Bernese ang repormasyon sa canton ng Vaud sa pamamagitan ng pananakop. Sa 1535, ang Swiss canton sa Geneva nahimong Protestante. Niadtong 1536, gipahamtang sa Bernese ang pagbag-o sa canton sa Vaud pinaagi sa pagsakop. Sinaksak nila ang katedral sa Lausanne at sinira ang lahat ng sining at estatwa. Gibalusan nila ang katedral sa Lausanne ug gub-on ang tanan nga arte ug estatwa. Si John Calvin , na naging aktibo sa Geneva ay pinatalsik noong 1538 sa isang pakikibaka sa kuryente, ngunit inanyayahan siyang bumalik noong 1540. Si John Calvin , nga aktibo sa Geneva gipapahawa sa 1538 sa usa ka pakigbisog sa kuryente, apan siya giimbitahan balik sa 1540. Ang parehong uri ng nakikita nang paulit-ulit sa pagitan ng Protestantismo at Katolisismo ay maliwanag sa Inglatera nang ibalik ni Mary I ng Inglatera ang bansang iyon nang saglit sa simbahang Katoliko noong 1553 at inusig ang mga Protestante. Ang parehas nga matang sa gabas nga gibag-o tali sa Protestantismo ug Katolisismo makita sa Inglatera sa pagbalik ni Mary I sa Inglatera sa maong nasod sa makadiyot nga panon sa mga Katoliko kaniadtong 1553 ug gilutos ang mga Protestante. Gayunpaman, ang kanyang kapatid na half-sister na si Elizabeth I ng England ay ibalik ang Church of England noong 1558, sa oras na ito nang permanente, at nagsimulang pag-uusig muli ang mga Katoliko. Bisan pa, ang iyang igsoon nga babaye, si Elizabeth I sa Inglatera nga ipahiuli ang Simbahan sa Inglatera kaniadtong 1558, sa kini nga panahon sa permanente, ug nagsugod sa paglutos pag-usab sa mga Katoliko. Ang King James Bible na inatasan ni Haring James I ng Inglatera at inilathala noong 1611 ay nagpatunay ng isang palatandaan para sa pagsamba sa Protestante, na pinagbawalan ang opisyal na pormang Katoliko. Ang King James Bible nga gisugo ni Haring James I sa England ug gipatik kaniadtong 1611 nagpamatuod nga usa ka timaan alang sa pagsimba sa mga Protestante, nga gidili ang opisyal nga mga porma sa pagsamba sa Katoliko. Sa Pransya, bagaman ang kapayapaan ay ginawa sa pagitan ng mga Protestante at mga Katoliko sa Tratado ng Saint Germain noong 1570, ang pag-uusig ay nagpatuloy, lalo na sa Massacre ng Saint Bartholomew's Day noong 24 Agosto 1572, kung saan libu-libo ng mga Protestante sa buong Pransya ang napatay. Sa Pransya, bisan kung ang kalinaw gihimo taliwala sa mga Protestante ug mga Katoliko sa Treaty of Saint Germain kaniadtong 1570, nagpadayon ang paglutos, labi na sa Massacre of Saint Bartholomew's Day kaniadtong 24 Agosto 1572, diin libu-libo nga mga Protestante sa tibuok France ang napatay. Ilang taon na ang nakaraan, sa "Michelade" ng N”mes noong 1567, pinatay ng mga Protestante ang lokal na klerong Katoliko. Pipila ka tuig ang milabay, sa "Michelade" sa N”mes kaniadtong 1567, gipatay sa mga Protestante ang lokal nga klero nga Katoliko. Ang Kaharian ng Norman ng Sicily sa ilalim ng Roger II ay nailalarawan sa pamamagitan ng multi-etniko nitong kalikasan at pagpapaubaya sa relihiyon. Ang Gobyerno sa Norman sa Sicily ubos sa Roger II gihulagway sa lahi nga lahi sa etniko ug pagtugot sa relihiyon. Ang mga Normans, Hudyo, Muslim Arabs, Byzantine Greeks, Lombards, at katutubong Sicilians ay nabuhay nang magkakasuwato. Ang mga Norman, Hudyo, Muslim Arabs, Byzantine Greeks, Lombards, ug lumad nga mga taga-Sichem nagpuyo nga nagkahiusa. Sa halip na puksain ang mga Muslim ng Sicily, ang apo ni Roger II na si Emperor Frederick II ng Hohenstaufen pinayagan silang manirahan sa mainland at magtayo ng mga moske. Imbis nga mapuo ang mga Muslim sa Sicily, ang apo ni Roger II nga si Emperor Frederick II sa Hohenstaufen gitugotan sila nga magpuyo sa mainland ug magtukod mga moske. Hindi bababa sa, siya ay inilista ang mga ito sa kanyang - Christian - hukbo at kahit na sa kanyang personal bodyguards. Dili usab, gipalista niya sila sa iyang - Kristiyanong sundalo ug bisan sa iyang mga personal nga bodyguard. Ang Kaharian ng Bohemia ay nagtamasa ng kalayaan sa relihiyon sa pagitan ng 1436 at 1620 bilang resulta ng Rebolusyong Bohemian , at naging isa sa mga pinaka-liberal na bansa ng Kristiyanong mundo sa panahong iyon. Ang Kingdom of Bohemia nakatagamtam sa kagawasan sa relihiyon tali sa 1436 ug 1620 ingon usa ka sangputanan sa Rebolusyong Bohemian , ug nahimong usa ka labing liberal nga mga nasud sa kalibutan sa mga Kristiano sa panahon sa kini nga panahon. Ang tinaguriang Basel Compact ng 1436 ay nagpahayag ng kalayaan ng relihiyon at kapayapaan sa pagitan ng mga Katoliko at Utraquists . Ang gitawag nga Basel Compact sa 1436 nagpahayag sa kagawasan sa relihiyon ug kalinaw taliwala sa mga Katoliko ug mga Utraquists . Noong 1609 binigyan ni Emperor Rudolf II si Bohemia ng higit na kalayaan sa relihiyon sa kanyang Sulat ng Kamahalan. Niadtong 1609 gihatagan ni Emperor Rudolf II ang Bohemia nga labi ka relihiyoso nga kalingkawasan sa iyang Sulat sa Kaharian. Ang pribilehiyong posisyon ng Simbahang Katoliko sa kaharian ng Czech ay matatag na itinatag matapos ang Labanan ng White Mountain noong 1620. Ang pribilehiyo sa posisyon sa Simbahang Katoliko sa gingharian sa Czech malig-on nga natukod pagkahuman sa Gubat sa White Mountain kaniadtong 1620. Unti-unting natapos ang kalayaan ng relihiyon sa mga lupain ng Bohemia at ang mga Protestante ay tumakas o pinalayas mula sa bansa. Ang mga kagawasan sa kagawasan sa relihiyon sa mga yuta sa Bohemia natapos ug ang mga Protestante nangalagiw o gipalagpot gikan sa nasud. Isang taimtim na Katoliko, Emperor Ferdinand IIpilit na nagko-convert ang Austrian at Bohemian Protestante. Usa ka debotado nga Katoliko, Emperor Ferdinand IIpinugos nga nakabig sa mga Protestante sa Austrian ug Bohemian. Samantala, sa Alemanya na si Philip Melanchthon ay nag- draft ng Augsburg Confession bilang isang karaniwang pagkumpisal para sa mga Lutheran at mga malayang teritoryo. Ipinakita ito kay Charles V noong 1530. Sa kasamtangan, sa Alemanya Philip Melanchthon naglaraw sa Augsburg Confession ingon usa ka sagad nga pagkumpisal alang sa mga Lutheran ug gawasnon nga mga teritoryo. Gipresentar kini kay Charles V kaniadtong 1530. Ang bawat estado ay kukuha ng relihiyon ng prinsipe nito, ngunit sa loob ng mga nasabing estado, hindi kinakailangan ang pagpaparaya sa relihiyon. Ang matag estado kuhaon ang relihiyon sa prinsipe niini, apan sa sulod sa mga estado, dili kinahanglan ang pagtugot sa relihiyon. Ang mga mamamayan ng iba pang mga pananampalataya ay maaaring lumipat sa isang mas mapagiliw na kapaligiran. Ang mga lungsuranon sa ubang mga tinuohan mahimong mobalhin sa labi ka maabiabihon nga palibot. Sa Pransya, mula 1550s, maraming mga pagtatangka na muling pagkakasundo ng mga Katoliko at Protestante at upang maitaguyod ang pagpapahintulot ay nabigo dahil ang Estado ay masyadong mahina upang ipatupad ang mga ito. Sa Pransya, gikan sa mga 1550s, daghang mga pagsulay nga ipasig-uli ang mga Katoliko ug mga Protestante ug aron mapahimutang ang pagtugot mapakyas tungod kay ang Estado huyang aron ipatuman sila. Kinuha nito ang tagumpay ng prinsipe Henry IV ng Pransya, na nagbago sa Protestantismo, at ang kanyang pagpasok sa trono, upang magpataw ng pagpapaubaya sa relihiyon na pormal sa Edict of Nantes noong 1598. Gikuha ang kadaugan ni prinsipe Henry IV sa Pransiya, nga nakabig sa Protestantismo, ug ang iyang pagsulud sa trono, aron ipahamtang ang relihiyosong pagtugot nga pormal nga nahimo sa Edict of Nantes kaniadtong 1598. Ito ay mananatiling lakas sa loob ng higit sa 80 taon hanggang sa pagbawi nito sa 1685 ni Louis XIV ng Pransya . Magpabilin kini nga kusog hangtod sa 80 ka tuig hangtod sa pagbakwi sa 1685 ni Louis XIV sa Pransiya . Ang kawalan ng pagpipigil ay nanatiling pamantayan hanggang sa Louis XVI, na pumirma sa Edict of Versailles , pagkatapos ay ang tekstong konstitusyonal noong 24 Disyembre 1789, na nagbibigay ng karapatang sibilyan sa mga Protestante. Ang pagkadili mapugngan nagpabilin nga pamatasan hangtod ni Louis XVI, nga nagpirma sa Edict of Versailles , dayon ang teksto sa konstitusyonal sa 24 sa Disyembre 1789, nga naghatag hatagan sibilyan nga katungod sa mga Protestante. Ang French Revolution pagkatapos ay abolished estado relihiyon at ang Pahayag ng mga Karapatan ng Tao at ng Mamamayan ginagarantiyahan ang kalayaan ng relihiyon, hangga't ang mga gawaing pang-relihiyon ay hindi lumalabag sa kaayusan ng publiko sa mga paraan na nakasasama sa lipunan. Ang Rebolusyong Pranses dayon giwagtang ang relihiyon sa estado ug ang Pahayag sa mga Katungod sa Tawo ug sa Mamamayan gigarantiyahan ang kagawasan sa relihiyon, basta ang mga kalihokan sa relihiyon dili makalapas sa kahusay sa publiko sa mga paagi nga makadaot sa katilingban. Noong 1558, ang Transylvanian Diet's Edict of Torda ay nagpahayag ng malayang pagsasagawa ng kapwa Katolisismo at Lutheranism. Niadtong 1558, ang Transylvanian Diet's Edict of Torda nagdeklara nga libre nga buhat sa Katoliko ug Lutheranism. Gayunman, ipinagbabawal ang Calvinism. Ang Calvinism, bisan pa, gidili. Ang Calvinism ay kasama sa mga tinanggap na relihiyon noong 1564. Ang Calvinism nalakip sa mga gidawat nga relihiyon kaniadtong 1564. Gayunpaman, ito ay higit pa sa isang pagpapaubaya sa relihiyon; ipinahayag nito ang pagkakapantay-pantay ng mga relihiyon, na nagbabawal sa lahat ng uri ng mga kilos mula sa mga awtoridad o mula sa mga simpleng tao, na maaaring saktan ang ibang mga grupo o tao dahil sa kanilang paniniwala sa relihiyon. Bisan pa, kini labi pa sa usa ka relihiyosong pagtugot; gipahayag ang pagkakapareho sa mga relihiyon, nga nagdili sa tanan nga mga matang sa mga buhat gikan sa mga awtoridad o gikan sa mga yano nga mga tawo, nga mahimo makadaot sa ubang mga grupo o mga tawo tungod sa ilang relihiyosong tinuohan. Ang paglitaw sa hierarchy sa lipunan ay hindi nakasalalay sa relihiyon ng taong iyon kaya't ang Transylvania ay mayroon ding mga monarkiya na Katoliko at Protestante, na lahat ay iginagalang ang Edict of Torda. Ang pagtunga sa hierarchy sa sosyal wala nagsalig sa relihiyon sa tawo busa ang Transylvania adunay mga monarkiya nga Katoliko ug Protestante, nga tanan gitahod ang Edict of Torda. Ang kawalan ng relihiyon ng estado ay natatangi sa loob ng maraming siglo sa Europa, samakatuwid, ang Edict ng Torda ay itinuturing bilang unang ligal na garantiya ng kalayaan sa relihiyon sa Kristiyanong Europa. Ang kakulang sa relihiyon sa estado talagsaon sa daghang mga siglo sa Europe, busa, ang Edict of Torda giisip nga usa ka una nga ligal nga garantiya sa kagawasan sa relihiyon sa Kristiyanong Europa. Pahayag, ni Ferenc David ng Kalayaan sa Relihiyon at Konsensya sa Diet ng Torda noong 1568, pagpipinta ni Aladar Korosfoi-Kriesch. Pahayag, ni Ferenc David sa Kagawasan sa Relihiyon ug Tanlag sa Diet sa Torda kaniadtong 1568, gipintalan ni Aladar Korosfoi-Kriesch. Batas ng Relasyong Relihiyoso at Kalayaan ng Konsensya: Ang kanyang kamahalan, aming Panginoon, sa anong paraan siya - kasama ang kanyang kaharian - na inatasan sa bagay tungkol sa relihiyon sa nakaraang Diets, sa parehong bagay ngayon, sa Diet na ito, ay nagpapatunay na sa bawat lugar ay mangangaral ang mangangaral at ipaliwanag ang Ebanghelyo ang bawat isa ayon sa kanyang pang-unawa tungkol dito, at kung gusto ito ng kongregasyon, mabuti. Buhata sa Relihiyosong Pagkamatugtanon ug Kagawasan sa Tanlag: Ang iyang pagkahalangdon, among Ginoo, sa unsang paagi siya - kauban ang iyang gingharian - nga giaprubahan sa butang sa relihiyon sa miaging Diets, sa parehas nga butang karon, sa kini nga Diet, nagpamatuod nga sa matag lugar ang mga magwawali magwali ug magpatin-aw sa Ebanghelyo ang matag usa sumala sa iyang pagsabut niini, ug kung gusto sa kongregasyon, maayo. Kung hindi, walang pipilit sa kanila para sa kanilang mga kaluluwa ay hindi makuntento, ngunit pahihintulutan silang mapanatili ang isang mangangaral na kanilang sinasang-ayunan. Kung dili, walay makapugos kanila alang sa ilang mga kalag dili matagbaw, apan gitugutan sila sa pagtipig sa usa ka magwawali kansang pag-uyon nga ilang giuyonan. Samakatuwid walang sinuman sa mga superintendente o iba pa ang dapat abusuhin ang mga mangangaral, walang sinumang masisi laban sa kanyang relihiyon ng sinuman, alinsunod sa mga naunang batas. Tungod niini walaÕy bisan kinsa nga mga superintendente o uban pa ang mag-abuso sa mga magwawali, walaÕy bisan kinsa nga mabiay-biayon alang sa iyang relihiyon ni bisan kinsa, sumala sa nangagi nga mga pamatasan. At hindi pinapayagan na ang sinuman ay dapat na banta ang sinuman sa pamamagitan ng pagkabilanggo o sa pamamagitan ng pagtanggal sa kanyang post para sa kanyang pagtuturo. Ug dili tugutan nga adunay bisan kinsa nga maghulga sa bisan kinsa pinaagi sa pagkabilanggo o pinaagi sa pagtangtang sa iyang katungdanan alang sa iyang pagpanudlo. Sapagkat ang pananampalataya ay kaloob ng Diyos at nagmumula ito sa pakikinig. Kay ang pagtuo regalo sa Diyos ug kini gikan sa pagpamati. Apat na relihiyon ay pinangalanan bilang tinanggap na mga relihiyon , na mayroong kanilang mga kinatawan sa Transylvanian Diet, habang ang iba pang mga relihiyon, tulad ng mga Orthodox , Sabbatarians at Anabaptists ay pinahintulutan ang mga simbahan , na kung saan nangangahulugan na wala silang kapangyarihan sa paggawa ng batas at walang mga karapatan sa veto sa Diet, ngunit hindi sila pinag-uusig sa anumang paraan. Upat ka mga relihiyon ginganlan ingon nga mga gidawat nga relihiyon nga adunay ilang mga representante sa Transylvanian Diet, samtang ang ubang mga relihiyon, sama sa mga Orthodox , Sabbatarians ug Anabaptista gitugotan nga mga simbahan , nga nagpasabut nga wala silay gahum sa paghimo sa balaod ug walaÕy katungod sa veto sa Diet, apan wala sila gilutos bisan unsang paagiha. Salamat sa Edict ng Torda, mula sa mga huling dekada ng ika-16 na Siglo ng Transylvania ang nag-iisang lugar sa Europa, kung saan napakaraming mga relihiyon ang maaaring mamuhay nang magkakasuwato at walang pag-uusig. Salamat sa Edict of Torda, gikan sa katapusang mga dekada sa ika-16 nga Siglo sa Transylvania ang nag-iisa nga lugar sa Europe, diin daghang mga relihiyon ang magkahiusa nga magkahiusa ug walaÕy paglutos. Ang kalayaan sa relihiyon na ito ay natapos subalit para sa ilan sa mga relihiyon ng Transylvania noong 1638. Kini nga kagawasan sa relihiyon natapos bisan pa alang sa pipila nga mga relihiyon sa Transylvania kaniadtong 1638. Matapos ang taong ito ang mga Sabbatarians ay nagsimulang pinag -uusig, at pinilit na mag-convert sa isa sa tinanggap na mga relihiyong Kristiyano sa Transylvania. Human sa kini nga tuig ang mga Sabbatarians nagsugod nga gilutos, ug napugos nga magbag-o sa usa sa gidawat nga mga relihiyon sa Transylvania. Gayundin ang mga Unitarians (sa kabila ng pagiging isa sa "tinanggap na mga relihiyon") ay nagsimulang mailagay sa ilalim ng patuloy na lumalakas na presyon, na nagwakas pagkatapos ng pagsakop ng Habsburg ng Transylvania. Ingon man usab ang mga Unitarians (bisan pa usa sa mga "gidawat nga relihiyon") nagsugod nga gibutang sa ilalum sa usa ka kanunay nga nagtubo nga presyur, nga natapos pagkahuman sa pagsakop sa Habsburg sa Transylvania. Gayundin pagkatapos ng pananakop ng Habsburg, ang bagong Austrian pinilit ng mga masters noong kalagitnaan ng ika-18 siglo ang Hutterite Anabaptists (na natagpuan ang isang ligtas na langit noong 1621 sa Transylvania, pagkatapos ng pag-uusig kung saan sila nasakop sa mga lalawigan ng Austrian at Moravia) na mag-convert sa Katolisismo o upang lumipat sa ibang bansa, na kung saan sa wakas ginawa ng mga Anabaptist, na umalis sa Transylvania at Hungary para sa Wallachia, kaysa mula roon hanggang sa Russia, at sa wakas sa Estados Unidos Ingon usab pagkahuman sa okupasyon sa Habsburg, ang bag-ong Austrian gipugos sa mga agalon sa tungatunga sa ika-18 nga siglo ang Hutterite Anabaptists (nga nakit-an ang usa ka luwas nga langit kaniadtong 1621 sa Transylvania, pagkahuman sa paglutos diin sila gipasakop sa mga lalawigan sa Austrian ug Moravia) nga magbag-o sa Katolisismo o sa paglalin sa lain nga nasud, diin sa katapusan ang gibuhat sa mga Anabaptist, mibiya sa Transylvania ug Hungary alang sa Wallachia, kaysa gikan didto ngadto sa Russia, ug sa katapusan sa Estados Unidos. Sa Union of Utrecht ang personal nga kagawasan sa relihiyon gideklara sa pakigbisog tali sa Northern Netherlands ug Spain. Sa Unyon ng Utrecht ang personal na kalayaan ng relihiyon ay idineklara sa pakikibaka sa pagitan ng Hilagang Netherlands at Espanya. Ang Unyon sa Utrecht usa ka hinungdanon nga lakang sa pagtukod sa Dutch Republic. Ang Unyon ng Utrecht ay isang mahalagang hakbang sa pagtatatag ng Republikang Dutch. Ubos sa pagpangulo ni Calvinist, ang Netherlands nahimong labing matawhay nga nasud sa Europe. Sa ilalim ng pamumuno ng Calvinist, ang Netherlands ay naging pinaka mapagparaya na bansa sa Europa. Gitugotan niini ang paglutos sa mga relihiyosong minorya, sama sa mga Huguenots, Dissenters, ug mga Judio nga gipalagpot gikan sa Espanya ug Portugal. Pinagkalooban nito ang asylum sa pag-usig sa mga relihiyosong minorya, tulad ng mga Huguenots, ang Dissenters, at ang mga Hudyo na pinalayas mula sa Espanya at Portugal. Ang pagtukod sa usa ka komunidad sa mga Judio sa Netherlands ug New Amsterdam (karon-adlaw nga New York) sa panahon sa Dutch Republic usa ka pananglitan sa kagawasan sa relihiyon. Ang pagtatatag ng isang pamayanang Judio sa Netherlands at New Amsterdam (kasalukuyang araw na New York) sa panahon ng Dutch Republic ay isang halimbawa ng kalayaan sa relihiyon. Sa dihang ang New Amsterdam misurender sa Ingles kaniadtong 1664, ang kagawasan sa relihiyon gigarantiyahan sa Mga Artikulo sa Capitulation. Nang sumuko ang New Amsterdam sa Ingles noong 1664, ang kalayaan ng relihiyon ay ginagarantiyahan sa Mga Artikulo ng Capitulation. Nakapahimulos usab kini sa mga Hudiyo nga nakaabut sa Manhattan Island kaniadtong 1654, milayas sa paglutos sa Portuges sa Brazil. Nakinabang din ito sa mga Hudyo na nakarating sa Manhattan Island noong 1654, tumakas sa pag-uusig sa Portuges sa Brazil. Sa ika-18 nga siglo, ang ubang mga komunidad sa mga Judio natukod sa Newport, Rhode Island, Philadelphia, Charleston, Savannah, ug Richmond. Sa ika-18 siglo, ang iba pang mga pamayanang Judio ay itinatag sa Newport, Rhode Island, Philadelphia, Charleston, Savannah, at Richmond. Ang hindi pagkakasunud-sunod ng mga maling akda ng Protestantismo ay nagpatuloy din, tulad ng napatunayan ng exodo ng mga Pilgrim, na nagtago sa una, sa Netherlands, at sa huli sa Amerika, na natagpuan ang Plymouth Colony sa Massachusetts noong 1620. Ang pagkasuko sa mga dili masabtan nga mga porma sa Protestantismo nagpadayon usab, ingon nga gipamatud-an sa pagpagawas sa mga Pilgrim, nga nangita usa ka dalangpanan, una sa Netherlands, ug sa katapusan sa Amerika, nga nakakaplag sa Plymouth Colony sa Massachusetts kaniadtong 1620. Si William Penn , ang tagapagtatag ng Philadelphia, ay kasangkot. Si William Penn , ang magtutukod sa Philadelphia, naapil. Sa isang kaso na may malaking epekto sa mga batas sa hinaharap na Amerikano at ng mga England. Sa usa ka kaso nga adunay dakong epekto sa umaabot nga mga balaod sa Amerika ug sa England. Sa isang klasikong kaso ng pagwawalang-bisa ng hurado, tumanggi ang hurado na hatulan si William Penn na nangangaral ng sermon sa Quaker, na ilegal. Sa usa ka klasiko nga kaso sa pagkansela sa jury, ang hurado nagdumili sa pagkombinse nga si William Penn nagsulti sa usa ka sermon sa Quaker, nga ilegal. Kahit na ang hurado ay nabilanggo dahil sa kanilang pagpapalaya, tumayo sila sa kanilang desisyon at tumulong na maitaguyod ang kalayaan ng relihiyon. Bisan kung ang hurado nabilanggo tungod sa ilang pagkalaya, mibarug sila sa ilang desisyon ug mitabang sa pagtukod sa kagawasan sa relihiyon. Ang Pangkalahatang Charter ng Mga Kalayaan ng Hudyo na kilala bilang Statute of Kalisz ay inisyu ng Duke of Greater Poland Boleslaus the Pious noong 8 Setyembre 1264 sa Kalisz . Ang General Charter of Jewish Liberties nga nailhan nga Statute of Kalisz gipagawas sa Duke of Greater Poland Boleslaus the Pious kaniadtong 8 September 1264 sa Kalisz . Ang batas ay nagsilbing batayan para sa ligal na posisyon ng mga Hudyo sa Poland at humantong sa paglikha ng Yiddish -pagsasagawa ng awtonomikong bansang Judiyo hanggang 1795. Ang statute nagsilbing basehan sa ligal nga posisyon sa mga Judio sa Poland ug nanguna sa paglalang sa Yiddish -paghimatuud sa awtonomikong nasud nga Hudiyo hangtod sa 1795. Ang batas ay binigyan ng eksklusibong hurisdiksyon ng mga korte ng mga Hudyo sa mga bagay na Hudyo at nagtatag ng isang hiwalay na tribunal para sa mga bagay na kinasasangkutan ng mga Kristiyano at mga Hudyo. Ang balaod nga gihatag ang eksklusibo nga hurisdiksyon sa mga korte sa mga Hudyo bahin sa mga butang nga Judio ug nagtukod og usa ka lahi nga tribunal alang sa mga butang nga may kalabutan sa mga Kristohanon ug mga Judeo. Bilang karagdagan, ginagarantiyahan nito ang personal na kalayaan at kaligtasan para sa mga Hudyo kabilang ang kalayaan ng relihiyon, paglalakbay, at kalakalan. Dugang pa, gisiguro niini ang personal nga kalingkawasan ug kaluwasan alang sa mga Judio lakip na ang kagawasan sa relihiyon, pagbiyahe, ug pamatigayon. Ang batas ay inaprubahan ng kasunod na mga Hari ng Poland : Casimir III ng Poland noong 1334,Casimir IV ng Poland noong 1453 at Sigismund I ng Poland noong 1539. Ang balaod nga gi-ratipik sa sunud-sunod nga mga Hari sa Poland : Casimir III sa Poland kaniadtong 1334,Casimir IV sa Poland kaniadtong 1453 ug Sigismund I sa Poland kaniadtong 1539. Pinalaya ng Poland ang mga Hudyo mula sa direktang awtoridad ng hari, binuksan ang napakalaking opurtunidad at pang-ekonomiya sa kanila. Gipalaya sa Poland ang mga Hudiyo gikan sa direktang awtoridad sa hari, gibuksan ang daghang mga oportunidad sa administratibo ug pang-ekonomiya sa kanila. Ang karapatang sumamba nang malaya ay isang pangunahing karapatan na ibinigay sa lahat ng mga naninirahan sa hinaharap na Polish-Lithuanian Commonwealth sa buong ika-15 at unang bahagi ng ika-16 siglo, gayunpaman, ang kumpletong kalayaan ng relihiyon ay opisyal na kinikilala noong 1573 sa panahon ng Warsaw Confederation. Ang katungod sa pagsimba nga libre nga usa ka sukaranan nga katungod nga gihatag sa tanan nga mga lumulupyo sa umaabot nga Komonwelt sa Polish-Lithuanian sa ika-15 ug sayong bahin sa ika-16 nga siglo, bisan pa, ang hingpit nga kagawasan sa relihiyon opisyal nga giila sa tuig 1573 sa panahon sa Warsaw Confederation. Ang Poland-Lithuanian Commonwealth ay nagpapanatili ng mga batas sa kalayaan sa relihiyon sa isang panahon kung kailan ang pag-uusig sa relihiyon ay isang pang-araw-araw na pangyayari sa nalalabi sa Europa. Ang Poland-Lithuanian Commonwealth nagtuman sa mga balaod sa kagawasan sa relihiyon sa panahon nga ang paglutos sa relihiyon usa ka adlaw-adlaw nga panghitabo sa nahabilin sa Europa. Karamihan sa mga unang kolonya ay sa pangkalahatan ay hindi mapagparaya sa mga hindi kilalang anyo ng pagsamba, na ang Maryland ay isa sa mga eksepsiyon. Kadaghanan sa mga una nga kolonya sa kasagaran dili pagtugot sa mga lahi nga pagsamba sa pagsimba, nga ang Maryland usa sa mga eksepsiyon. Halimbawa, natagpuan ni Roger Williams na kinakailangan upang makahanap ng isang bagong kolonya sa Rhode Island upang makatakas sa pag-uusig sa kolonyal na pinamamahalaan ng kolonyal ng Massachusetts. Pananglitan, nakit-an ni Roger Williams nga kinahanglan nga makit-an ang usa ka bag-ong kolonya sa Rhode Island aron makalingkawas sa pagpanggukod sa teolohikal nga gikontrol sa kolonyal sa Massachusetts. Ang mga Puritans ng Massachusetts Bay Colony ay ang pinaka-aktibo ng New England na mang-uusig ng Quaker , at ang espiritu ng pag-uusig ay ibinahagi ng Plymouth Colony at ang mga kolonya sa kahabaan ng ilog ng Connecticut . Ang mga Puritans sa Massachusetts Bay Colony mao ang labing aktibo sa New England nga mga maglulutos sa Quaker , ug ang espiritu sa paglutos gipaambit sa Plymouth Colony ug sa mga kolonya sa daplin sa sapa sa Connecticut . Noong 1660, ang isa sa mga pinaka-kilalang biktima ng hindi pagpaparaan ng relihiyon ay ang Ingles na Quaker na si Mary Dyer, na nakabitin sa Boston, Massachusetts para sa paulit-ulit na pagtanggi sa isang batas ng Puritan na nagbabawal sa mga Quaker mula sa kolonya. Niadtong 1660, usa sa labing kaila sa mga nabiktima sa relihiyosong pagpihig mao ang English Quaker nga si Mary Dyer, kinsa gibitay sa Boston, Massachusetts alang sa kanunay nga pagsupak sa balaod sa Puritan nga nagdili sa Quakers gikan sa kolonya. Bilang isa sa apat na napatay na Quaker na kilala bilang mga martir sa Boston , ang pagbitay ni Dyer sa mga galawan ng Boston ay minarkahan ang simula ng pagtatapos ng teokratikong Puritan at kalayaan ng New England mula sa panuntunan ng Ingles, at noong 1661 Hayag na ipinagbawal ni King Charles II Ang Massachusetts mula sa pagpapatupad ng sinuman para sa pagpromisa ng Quakerism. Sumala sa usa sa upat ka gipatay Quaker nailhan nga ang Boston martir , ang tabil sa Dyer sa Boston bitayan nagtimaan sa sinugdanan sa sa katapusan sa mga Puritano teokrasya , ug sa New England kagawasan gikan sa Iningles nga pagmando, ug sa 1661 si Haring Charles II tin-aw nga nagdili sa Ang Massachusetts gikan sa pagpatay sa bisan kinsa alang sa nagpahayag sa Quakerism. Ang sentimentong anti-Katoliko ay lumitaw sa New England kasama ang unang mga settler ng Pilgrim at Puritan. Ang sentimento nga Anti-Katoliko nagpakita sa New England kauban ang una nga Pilgrim ug Puritan settlers. Noong 1647, ipinasa ng Massachusetts ang isang batas na nagbabawal sa sinumang Jesuit Roman Catholicmga pari mula sa pagpasok ng teritoryo sa ilalim ng hurisdiksyon ng Puritan. Niadtong 1647, gipasa sa Massachusetts ang usa ka balaod nga nagdili bisan unsang Jesuit nga Romano Katolikomga pari gikan sa pagsulod sa teritoryo ubos sa hurisdiksyon sa Puritan. Ang sinumang pinaghihinalaang tao na hindi maaaring linawin ang kanyang sarili ay maialis sa kolonya; ang pangalawang pagkakasala ay nagdala ng parusang kamatayan. Bisan kinsa nga gidudahang tawo nga dili malimpyohan ang iyang kaugalingon kinahanglan papahawaon gikan sa kolonya; ang ikaduha nga kalapasan nagdala og silot nga kamatayon. Ang Pilgrim ng New England ay gaganapin ang radikal na Protestant na hindi pagpayag sa Pasko. Ang mga Pilgrim sa New England nagpahigayon sa radikal nga Protestante nga dili pagtugot sa Pasko. Ang pagsunod sa Pasko ay ipinagbabawal sa Boston noong 1659. Ang pagsaulog sa Pasko nga gidili sa Boston kaniadtong 1659. Ang pagbabawal ng mga Puritans ay binawi noong 1681 ng isang itinalagang gobernador ng Ingles, gayunpaman hindi hanggang sa kalagitnaan ng ika-19 na siglo na ang pagdiriwang ng Pasko ay naging pangkaraniwan sa rehiyon ng Boston. Ang pagdili sa mga Puritans gibiyaan kaniadtong 1681 sa usa ka gitudlo nga gobernador sa Ingles, bisan pa hangtod sa tungatunga sa ika-19 nga siglo nga ang pagsaulog sa Pasko nahimong kasagaran sa rehiyon sa Boston. Ang kalayaan ng relihiyon ay unang inilapat bilang isang prinsipyo ng pamahalaan sa pagtatatag ng kolonya ng Maryland, na itinatag ng Catholic Lord Baltimore , noong 1634. Ang kagawasan sa relihiyon unang gigamit ingon usa ka prinsipyo sa gobyerno sa pagtukod sa kolonya sa Maryland, nga gitukod sa Catholic Lord Baltimore , kaniadtong 1634. Labinlimang taon na ang lumipas , ang Maryland Toleration Act , na nilikha ni Lord Baltimore. Napulog lima ka tuig sa ulahi , ang Maryland Toleration Act , gimugna ni Lord Baltimore. Pinapayagan ng Batas na ito ang kalayaan ng pagsamba para sa lahat ng mga Kristiyanong Trinidad sa Maryland, ngunit pinarusahan ng kamatayan ang sinumang tumanggi sa pagka-diyos ni Jesus. Gitugotan sa Balaod ang kagawasan sa pagsimba alang sa tanan nga mga Kristiyanong Trinidad sa Maryland, apan gihukman nga patyon bisan kinsa nga naglimod sa pagkabalaan ni Jesus. Ang Batas ng Pagpasensyang Maryland ay tinanggal sa panahon ng Cromwellian Era sa tulong ng mga nagpupulong na Protestante at isang bagong batas na nagbabawal sa mga Katoliko mula sa bukas na pagsasanay ng kanilang relihiyon ay ipinasa. Ang Batas sa Pagpasugot sa Maryland giwagtang sa Cromwellian Era sa tabang sa mga nagpupulong nga Protestante ug usa ka bag-ong balaod nga nagdili sa mga Katoliko gikan sa dayag nga pagbuhat sa ilang relihiyon gipasa. Noong 1657, ang kontrol ng Simbahang Katoliko na si Baltimore pagkatapos gumawa ng pakikitungo sa mga Protestante ng kolonya, at noong 1658 ang Batas ay muling pinasa ng kolonyal na pagpupulong. Niadtong 1657, nabatonan na usab sa Iglesya Katolika nga si Baltimore pagkahuman nakigsabot sa mga Protestante sa kolonya, ug kaniadtong 1658 ang Balaod gipasa usab sa kolonyal nga asembliya. Sa oras na ito, tatagal ng higit sa tatlumpung taon, hanggang 1692 kung kailan, pagkatapos ng Rebolusyong Rebolusyon ni Maryland ng 1689 , ang kalayaan ng relihiyon ay muling nailigtas. Niining panahona, molungtad kini kapin sa katloan ka tuig, hangtod 1692 kung kanus-a, pagkahuman sa Protestante nga Rebolusyon sa Maryland nga 1689 , giluwas na usab ang kagawasan sa relihiyon. Bilang karagdagan, noong 1704, ang isang Batas ay naipasa "upang maiwasan ang paglaki ng Popery sa Lalawigan na ito", na pumipigil sa mga Katoliko na humawak sa tanggapan pampulitika. Dugang pa, sa 1704, ang usa ka Balaod gipasa "aron mapugngan ang pagtubo sa Popery sa kini nga Lalawigan", nga gipugngan ang mga Katoliko nga maghupot sa opisina sa politika. Buong relihiyonang pagpapahintulot ay hindi maibabalik sa Maryland hanggang sa Rebolusyong Amerikano , nang si Charles Carroll ng Carrollton ay pumirma sa American Declaration of Independence . Hingpit nga relihiyosoang pagtugot dili ibalik sa Maryland hangtod sa Rebolusyong Amerikano , sa dihang gipirmahan ni Maryland ni Charles Carroll of Carrollton ang American Declaration of Independence . Ang Rhode Island , Connecticut , New Jersey, at Pennsylvania - itinatag ng mga Protestante na sina Roger Williams, Thomas Hooker , at William Penn, ayon sa pagkakabanggit - pinagsama ang demokratikong anyo ng gobyerno na binuo ng mga Puritans at ang Mga Separatist na Congregationalist sa Massachusetts na may kalayaan sa relihiyon. Ang Rhode Island , Connecticut , New Jersey, ug Pennsylvania - gitukod sa mga Protestante nga si Roger Williams, Thomas Hooker , ug William Penn, sa tinuud - gihiusa ang demokratikong porma sa gobyerno nga gipangunahan sa mga Puritano ug sa Mga Separatist nga mga Congregationalist sa Massachusetts nga adunay kagawasan sa relihiyon. Ang mga kolonyang ito ay naging mga santuario para sa mga pinag-uusig na relihiyosong minorya. Kini nga mga kolonya nahimong mga sangtuwaryo alang sa gilutos nga relihiyoso nga mga minorya. Ang mga Katoliko at kalaunan sa mga Hudyo ay nagkaroon din ng buong pagkamamamayan at libreng ehersisyo ng kanilang mga relihiyon. Ang mga Katoliko ug pagkahuman sa mga Hudiyo adunay usab pagkalungsuranon ug libre nga paggamit sa ilang mga relihiyon. Si Williams, Hooker, Penn, at ang kanilang mga kaibigan ay matatag na kumbinsido na ang kalayaan ng budhi ay kalooban ng Diyos. Si Williams, Hooker, Penn, ug ilang mga higala hugot nga kombinsido nga ang kagawasan sa konsensya mao ang kabubut-on sa Diyos. Nagbigay si Williams ng pinakamalalim na argumento: Bilang ang pananampalataya ay ang libreng gawain ng Banal na Espiritu , hindi ito mapipilit sa isang tao. Gihatag ni Williams ang labi ka lawom nga argumento: Ingon nga ang hugot nga pagtuo mao ang gawasnon nga buhat sa Balaang Espiritu , dili kini mapugos sa usa ka tawo. Samakatuwid, ang mahigpit na paghihiwalay ng simbahan at estado ay dapat panatilihin. Busa, ang hugot nga pagbulag sa simbahan ug estado kinahanglan nga tipigan. Ang Pennsylvania ang nag-iisang kolonya na nagpapanatili ng walang limitasyong kalayaan sa relihiyon hanggang sa pundasyon ng Estados Unidos noong 1776. Ang Pennsylvania ang bugtong kolonya nga nagpabilin nga walay kinutuban nga kagawasan sa relihiyon hangtod ang pundasyon sa Estados Unidos kaniadtong 1776. Ito ang hindi mapaghihiwalay na koneksyon sa pagitan ng demokrasya, kalayaan sa relihiyon, at iba pang mga anyo ng kalayaan na naging pampulitika at ligal na batayan ng bago bansa. Kini ang dili mabulag nga koneksyon tali sa demokrasya, kagawasan sa relihiyon, ug uban pang mga porma sa kagawasan nga nahimong politikal ug ligal nga basehan sa bag-o nasod. Sa partikular, hinihiling ng mga Baptist at Presbyterians ang disestablishment ng mga simbahan ng estado - Anglicanat Congregationalist - at proteksyon ng kalayaan sa relihiyon. Sa partikular, gihangyo sa mga Baptist ug Presbyterians ang pagbungkag sa mga simbahan sa estado - Anglicanug Congregationalist - ug pagpanalipod sa kagawasan sa relihiyon. Ang tao ay mapipilitang madalas o suportahan ang anumang relihiyosong pagsamba, lugar, o ministeryo anupaman, at hindi ipatutupad, mapigilan, madurog, o mabugbog sa kanyang katawan o kalakal, o hindi rin magdurusa, dahil sa kanyang relihiyosong mga opinyon o paniniwala; ngunit ang lahat ng tao ay malaya na mag-propesyon, at sa pamamagitan ng argumento na mapanatili, ang kanilang mga opinyon sa mga bagay ng relihiyon, at na ang parehong ay hindi marunong magbawas, magpalaki, o makakaapekto sa kanilang mga kakayahan sa sibil. Ang tawo mahimong mapugos sa kanunay o pagsuporta sa bisan unsang relihiyoso nga pagsamba, lugar, o pagpangalagad bisan unsa, ug dili ipatuman, mapugngan, molusot, o mabug-atan sa iyang lawas o mga butang, o dili usab mag-antos, tungod sa iyang relihiyosong mga opinyon o pagtuo; apan nga ang tanan nga mga tawo mahimong gawasnon sa pag-angkon, ug pinaagi sa argumento aron mapadayon, ang ilang mga opinyon sa mga butang sa relihiyon, ug nga ang ingon dili gyud magpakunhod, magpadako, o makaapekto sa ilang sibil nga mga kapasidad. Ang mga sentimyento na iyon ay natagpuan din ang expression sa First Amendment ng pambansang konstitusyon, bahagi ng Bill of Rights ng Estados Unidos : "Ang Kongreso ay hindi gagawa ng batas na may kinalaman sa isang pagtatatag ng relihiyon, o pagbabawal sa libreng ehersisyo nito.". Kadtong mga sentimento nakit-an usab nga ekspresyon sa First Amendment sa nasyonal nga konstitusyon, nga bahin sa Bill of Rights sa Estados Unidos : "Ang Kongreso dili maghimo us aka balaod nga nagtahod sa pagtukod sa relihiyon, o gidili ang libre nga paggamit niini .". Ang pagkilala sa kalayaan sa relihiyon bilang unang karapatan na protektado sa Bill of Rights puntos patungkol sa pag-unawa ng mga tagapagtatag ng Amerika tungkol sa kahalagahan ng relihiyon sa tao, sosyal, at pampulitikang umunlad. Ang pag-ila sa kagawasan sa relihiyon ingon ang labing una nga katungod nga giprotektahan sa Bill of Rights nga nagpunting sa pagsabut sa mga tigpamuhat sa Amerikano sa kahinungdanon sa relihiyon sa tawo, sosyal, ug politika. Nilinaw ng Una na susog na hinahangad nitong protektahan ang "libreng ehersisyo" ng relihiyon, o kung ano ang maaaring tawaging " libreng pagkakapantay-pantay na ehersisyo. Tin-aw nga gipasiugda sa Una nga Panukiduki nga gitinguha niini nga mapanalipdan ang "libre nga ehersisyo" sa relihiyon, o kung unsa ang mahimo nga gitawag nga " libre nga pagkakapareho sa ehersisyo. Pormal na itinuturing ng Estados Unidos ang kalayaan sa relihiyon sa mga pakikipag-ugnay sa ibang bansa. Pormal nga gikonsiderar sa Estados Unidos ang kagawasan sa relihiyon sa langyaw nga relasyon niini. Ang International Religious Freedom Act of 1998 ay itinatag ang Komisyon ng United States sa International Religious Freedom na sinisiyasat ang mga talaan ng higit sa 200 iba pang mga bansa na may paggalang sa kalayaan sa relihiyon. Ang International Religious Freedom Act of 1998 nagtukod sa United States Commission on International Religious Freedom nga nag-imbestiga sa mga rekord sa kapin sa 200 nga ubang mga nasud nga may kalabotan sa kagawasan sa relihiyon. At gumawa ng mga rekomendasyon upang isumite ang mga bansa na may mga liblib na rekord sa patuloy na pagsusuri at posibleng mga parusa sa ekonomiya. Ug naghimo sa mga rekomendasyon nga isumite ang mga nasud nga adunay mga libut nga mga rekord sa padayon nga pagsusi ug posible nga mga silot sa ekonomiya. Maraming mga organisasyon ng karapatang pantao ang hinikayat ang Estados Unidos na maging masigla pa sa pagpapataw ng mga parusa sa mga bansang hindi pinapayagan o pinapayagan ang kalayaan sa relihiyon. Daghang mga organisasyon sa tawhanong katungod ang nag-awhag sa Estados Unidos nga labi pa nga lig-on sa pagpahamtang sa mga silot sa mga nasud nga dili gitugotan o gitugotan ang relihiyosong kagawasan. Ang kalayaan ng relihiyon sa Canada ay isang karapatan na protektado ng konstitusyon, na nagpapahintulot sa mga mananampalataya ng kalayaan na magtipon at sumamba nang walang limitasyon o panghihimasok. Ang kagawasan sa relihiyon sa Canada usa ka katungod nga protektado sa konstitusyon, nga nagtugot sa mga magtutuo sa kagawasan nga magtigum ug magsimba nga walaÕy limitasyon o pagpanghilabot. Nagpapatuloy ang batas ng Canada, na hinihiling na ang mga pribadong mamamayan at kumpanya ay magbigay ng makatuwirang tirahan sa mga, halimbawa, na may matibay na paniniwala sa relihiyon. Nagpadayon ang balaod sa Canada, nga nanginahanglan nga ang mga pribado nga lungsuranon ug kompanya maghatag makatarunganon nga pagpuyo sa mga, pananglitan, nga adunay lig-on nga mga tinuohan sa relihiyon. Pinapayagan ng Canada Human Rights Act ang isang pagbubukod sa makatuwirang tirahan na may paggalang sa relihiyosong damit, tulad ng isang Sikh turban , kapag mayroong isang kinakailangan sa trabaho na bona fide , tulad ng isang lugar ng trabaho na nangangailangan ng isang matigas na sumbrero . Ang Canadian Human Rights Act nagtugot usa ka gawas sa makataronganon accommodation uban sa pagtahod sa relihiyosong sinina, sama sa usa ka Sikh purong , sa diha nga adunay usa ka bona fide nga occupational kinahanglanon, sama sa usa ka trabahoan nga nagkinahanglan sa usa ka malisud nga kalo . Noong 2017 ang Santo Daime Church Ceu do Montreal ay tumanggap ng ekstitusyon sa relihiyon na gagamitinAyahuasca bilang isang sakramento sa kanilang mga ritwal. Niadtong 2017 ang Santo Daime Church Ceu do Montreal nakadawat nga eksepsyon sa relihiyon nga gamitonAng Ayahuasca ingon usa ka sakrament sa ilang mga ritwal. Noong 25 Nobyembre 1981, ipinasa ng United Nations General Assembly ang Deklarasyon sa Pag-aalis ng Lahat ng mga Porma ng Pagkasundo at ng Diskriminasyon Batay sa Relihiyon o Paniniwala . Niadtong 25 Nobyembre 1981, gipasa sa United Nations General Assembly ang Deklarasyon sa Pagwagtang sa Tanan nga Porma sa Pagkasulud ug sa Diskriminasyon Gibase sa Relihiyon o Pagtuo . Kinikilala ng deklarasyong ito ang kalayaan ng relihiyon bilang isang pangunahing karapatang pantao alinsunod sa maraming iba pang mga instrumento ng internasyonal na batas. Ang kini nga pahayag nagpakilala sa kagawasan sa relihiyon ingon usa ka sukaranan nga katungod sa tawo subay sa ubay-ubay nga mga instrumento sa internasyonal nga balaod. Gayunman, ang pinakapangunahing batas na nagbubuklod na mga instrumento na ginagarantiyahan ang karapatan sa kalayaan ng relihiyon na naipasa ng internasyonal na pamayanan ay ang Convention on the Rights of the Child. Bisan pa, ang labi ka hinungdanon nga ligal nga mga instrumento nga nagagarantiya sa katungod sa kagawasan sa relihiyon nga gipasa sa internasyonal nga komunidad mao ang Convention on the Rights of the Child. Ang mga Partido ng Estado ay dapat igalang ang karapatan ng bata sa kalayaan ng pag-iisip, budhi at relihiyon. Ang mga Partido sa Estado kinahanglan motahod sa katungod sa bata sa Kagawasan sa hunahuna, tanlag ug relihiyon. Ang mga Partido ng Estado ay dapat igalang ang mga karapatan at tungkulin ng mga magulang at, kung naaangkop, ligal na tagapag-alaga, upang magbigay ng direksyon sa bata sa pagsasagawa ng kanyang karapatan sa isang paraan na naaayon sa nagbabago na mga kakayahan ng bata. Ang mga Partido sa Estado kinahanglan motahod sa mga katungod ug katungdanan sa mga ginikanan ug, kung magamit, ligal nga tigbantay, aron mahatagan ang direksyon sa bata sa paggamit sa iyang katungod sa paagi nga nahiuyon sa nagbag-o nga mga kapasidad sa bata. Ang kalayaan upang maipakita ang isang relihiyon o paniniwala ay maaaring isailalim lamang sa mga limitasyon tulad ng inireseta ng batas at kinakailangan upang maprotektahan ang kaligtasan, kaayusan, kalusugan o moral, o ang pangunahing mga karapatan at kalayaan ng iba. " Ang kagawasan sa pagpakita sa usa ka relihiyon o tinuohan mahimoÕg mapailalom lamang sa mga limitasyon nga gihatag sa balaod ug kinahanglan nga panalipdan ang kaluwasan sa publiko, kahusay, kahimsog o moralidad, o ang sukaranang mga katungod ug kagawasan sa uban. " Noong 1993, idineklara ng komite ng karapatang pantao ng UN na ang artikulong 18 ng International Tipan sa Mga Karapatang Sibil at Pampulitika "ay pinoprotektahan ang teyistikong, hindi-teyistic at ateyistic na paniniwala, pati na rin ang karapatang huwag mag-prof ng anumang relihiyon o paniniwala. Niadtong 1993, gipahayag sa komite sa tawhanong katungod sa UN nga ang artikulo 18 sa Internasyonal nga Pakigsaad sa Mga Katungod sa Sibil ug Politikal nga "nanalipod sa teyistikong, dili-teyistic ug ateyistic nga tinuohan, ingon usab ang katungod nga dili ipahayag ang bisan unsang relihiyon o tinuohan. Sinabi pa ng komite na "ang kalayaan na magkaroon o upang magpatibay ng isang relihiyon o paniniwala ay kinakailangang sumali sa kalayaan na pumili ng isang relihiyon o paniniwala, kasama na ang karapatang palitan ang kasalukuyang relihiyon o paniniwala sa isa o upang magpatibay ng mga pananaw ateyistic. Giingon usab sa komite nga "ang kagawasan nga adunay o pagsagop sa usa ka relihiyon o tinuud nga kinahanglan nga adunay kagawasan sa pagpili sa usa ka relihiyon o pagtuo, lakip ang katungod sa pagpuli sa us aka relihiyon o tinuohan sa us aka tawo o pagsagop sa mga ateyistic nga panan-aw. Ang mga signator sa kombensyon ay ipinagbabawal mula sa "paggamit ng banta ng pisikal na puwersa o parusa na parusa upang pilitin ang mga mananampalataya o di-mananampalataya" na ibalik ang kanilang paniniwala o mapagbag-loob. Ang mga signator sa kombensyon gidid-an gikan sa "paggamit sa hulga sa pisikal nga puwersa o mga silot sa parusa aron mapugos ang mga magtutuo o dili mga tumutuo" nga mubalik sa ilang mga gituohan o magbag-o. Sa kabila nito, ang mga relihiyon ng minorya ay inuusig pa rin sa maraming bahagi ng mundo. Bisan pa niini, ang mga relihiyoso nga minorya gilutos gihapon sa daghang bahin sa kalibutan. Nagtalo si Adam Smith na pabor sa kalayaan ng relihiyon. Si Adan Smith nangatarungan nga pabor sa kagawasan sa relihiyon. Ang pilosopo ng Pranses na si Voltaire ay nabanggit sa kanyang libro sa lipunang Ingles, Letter on English , na ang kalayaan ng relihiyon sa isang magkakaibang lipunan ay napakahalaga na mapanatili ang kapayapaan sa bansang iyon. Giingon sa pilosopo nga Pranses nga si Voltaire sa iyang libro sa English society, Letters on English , nga ang kagawasan sa relihiyon sa usa ka lainlaing katilingban hinungdanon nga mahuptan ang kalinaw sa kana nga nasud. Mahalaga rin ito sa pag-unawa kung bakit ang Inglatera sa oras na iyon ay mas maunlad kung ihahambing sa bansa na hindi gaanong relihiyosong kapitbahay sa Europa. Mahinungdanon usab kini sa pagsabut ngano nga ang Inglatera sa panahon nga labi ka mauswagon kung itandi sa nasud nga dili kaayo relihiyoso ang mga silingan sa Europa. Kung ang isang relihiyon ay pinapayagan lamang sa Inglatera, ang Pamahalaan ay maaaring maging di-makatwirang; kung mayroong dalawa lamang, ang mga tao ay mapuputol ang mga lalamunan ng isa't isa; ngunit tulad ng napakaraming tao, lahat sila ay nabubuhay ng masaya at kapayapaan. Kung ang usa ka relihiyon gitugotan lamang sa Inglatera, ang Gobyerno mahimong mahimoÕg dili-makatarunganon; kung adunay duha ra, ang mga tawo magputol sa mga tutunlan sa usag usa; apan sama sa adunay daghang panon, silang tanan nagpuyo nga malipayon ug malinawon. Si Adam Smith , sa kanyang aklat na The Wealth of Nations (gamit ang isang argumento na una nang ipinasa ng kanyang kaibigan at kontemporaryong David Hume ), ay nagsasaad na sa katagalan ay nasa pinakamabuting interes ng lipunan bilang isang buo at ang mahistrado sibil (gobyerno) sa partikular na pahintulutan ang mga tao na malayang pumili ng kanilang sariling relihiyon, dahil nakakatulong ito upang maiwasan ang kaguluhan sa sibil at mabawasan ang hindi pagpaparaan . Si Adam Smith , sa iyang libro nga The Wealth of Nations (gamit ang usa ka argumento nga una nga gipaabut sa iyang higala ug kontemporeraryo nga si David Hume ), nag-ingon nga sa kadugayan kini alang sa pinakamaayo nga interes sa katilingban sa kinatibuk-an ug ang sibilyan nga mahistrado (gobyerno) partikular nga tugutan ang mga tawo nga gawasnon nga makapili sa ilang kaugalingon nga relihiyon, tungod kay kini makatabang sa pagpugong sa kagubot sa sibil ug makunhuran ang pagkadili-masukihon . Hangga't mayroong sapat na magkakaibang mga relihiyon at / o mga sekta na relihiyoso na malayang nagpapatakbo sa isang lipunan pagkatapos silang lahat ay napipilitang paganahin ang kanilang mas kontrobersyal at marahas na mga turo, upang maging mas kaakit-akit sa mas maraming mga tao at sa gayon ay magkaroon ng mas madaling panahon na maakit ang mga bagong convert . Hangtud adunay igo nga lainlaing mga relihiyon ug / o mga sekta sa relihiyon nga gawasnon nga naglihok sa usa ka katilingban, silang tanan napugos sa pag-moderetso sa ilang labi pa ka kontrobersyal ug mapintas nga mga pagtulon-an, aron labi nga makapadani sa daghang mga tawo ug sa ingon adunay mas dali nga panahon nga makadani sa mga bag-ong kinabig . Ito ay ang libreng kumpetisyon sa gitna ng mga sekta ng relihiyon para sa mga nag-convert na nagsisiguro ng katatagan at katahimikan sa katagalan. Kini ang libre nga kompetisyon taliwala sa mga relihiyoso nga sekta alang sa mga kinabig nga nagsiguro sa kalig-on ug kahilum sa dugay nga panahon. Itinuturo din ni Smith na ang mga batas na pumipigil sa kalayaan sa relihiyon at naghahangad na mapanatili ang kapangyarihan at paniniwala sa isang partikular na relihiyon ay, sa katagalan, ay maglilingkod lamang na mapahina at masira ang relihiyon na iyon. Gipunting usab ni Smith nga ang mga balaod nga nagpugong sa kagawasan sa relihiyon ug nagtinguha nga mapreserbar ang gahum ug pagsalig sa usa ka piho nga relihiyon, sa kadugayan, magsilbi lamang nga mapahuyang ug madaut kana nga relihiyon. Dahil ang mga pinuno at mangangaral nito ay naging kasiya-siya, nakakonekta at walang kasanayan sa ang kanilang kakayahang maghanap at manalo sa mga bagong nahikayat. Tungod kay ang mga namumuno ug mga magwawali niini nahimong mabug-at, nagkadugmok ug walaÕy trabaho sa ang ilang abilidad sa pagpangita ug pagdaug sa mga bag-ong nakabig: Ang interesado at aktibong sigasig ng mga guro sa relihiyon ay maaaring maging mapanganib at nakakapagpabagabag sa kung saan mayroon man ngunit ang isang sekta na pinahihintulutan sa lipunan, o kung saan ang kabuuan ng isang malaking lipunan ay nahahati sa dalawa o tatlong mahusay na sekta. Ang interesado ug aktibo nga kasibot sa mga magtutudlo sa relihiyon mahimoÕg makuyaw ug makagubot kung diin adunay bisan usa apan usa ka sekta nga gitugot sa katilingban, o kung diin ang tibuuk nga usa ka dako nga katilingban gibahin sa duha o tulo nga dagko nga sekta. Ang mga guro ng bawat kumikilos sa pamamagitan ng konsiyerto, at sa ilalim ng isang regular na disiplina at pagsasailalim. Ang mga magtutudlo sa matag paglihok pinaagi sa konsyerto, ug sa ilalum sa usa ka regular nga pagdisiplina ug pagpailalom. Ngunit ang sigasig na iyon ay dapat na ganap na walang kasalanan, kung saan ang lipunan ay nahahati sa dalawa o tatlong daan, o, marahil, sa maraming libong maliliit na sekta, na kung saan walang sinuman na sapat na maaaring guluhin ang katahimikan sa publiko. Apan kana nga kasibot kinahanglan dili hingpit nga walay sala, diin ang katilingban gibahin sa duha o tulo ka gatus, o, tingali, sa daghang libu-libong gagmay nga mga sekta, nga walaÕy bisan usa ka igo nga igong makagubot sa kahilum sa publiko. Ang mga guro ng bawat sekta, na nakikita ang kanilang sarili na napapalibutan sa lahat ng panig na may higit na mga kalaban kaysa sa mga kaibigan, ay obligadong malaman na ang kandila at katamtaman na bihirang matagpuan sa mga guro ng mga magagaling na sekta. Ang mga magtutudlo sa matag sekta, nga nakita ang ilang kaugalingon nga gilibutan sa tanan nga mga bahin nga adunay daghang mga kaaway kaysa mga higala, obligado nga mahibal-an nga ang candor ug pagkamakasaranganon nga panagsa ra makita sa taliwala sa mga magtutudlo sa mga bantog nga sekta. Ang Hinduismo ay isa sa mga mas malawak na pag-iisip na relihiyon pagdating sa kalayaan sa relihiyon. Ang Hinduismo usa ka labi ka halapad nga hunahuna nga relihiyon sa pag-abut sa kagawasan sa relihiyon. Nirerespeto ang karapatan ng lahat na maabot ang Diyos sa kanilang sariling pamamaraan. Gina respeto ang katungod sa tanan sa pag-abot sa Diyos sa ilang kaugalingon nga pamaagi. Naniniwala ang mga Hindu sa iba't ibang paraan upang maipangaral ang pagkamit ng Diyos at relihiyon bilang isang pilosopiya at samakatuwid ay iginagalang ang lahat ng mga relihiyon bilang pantay. Ang mga Hindus nagtuo sa lainlaing mga paagi sa pagwali sa pagkab-ot sa Dios ug relihiyon ingon usa ka pilosopiya ug busa gitahod ang tanan nga mga relihiyon parehas. Ang isa sa mga tanyag na kasabihan sa Hindu tungkol sa relihiyon ay: "Ang katotohanan ay isa; ang mga matatawag na tawag sa pamamagitan ng iba't ibang mga pangalan." Usa sa mga bantog nga giingon sa Hindu bahin sa relihiyon mao ang: "Ang kamatuuran usa; ang mga sulti nagtawag niini sa lainlaing mga ngalan." Gayunpaman, ang Hudaismo ay umiiral din sa maraming mga form bilang isang sibilisasyon, na nagtataglay ng mga katangian na kilala bilang pagiging tao, sa halip na mahigpit bilang isang relihiyon. Bisan pa, ang Judaismo naglungtad usab sa daghang mga porma ingon usa ka sibilisasyon, nga adunay mga kinaiya nga nailhan nga pagkalungsuranon, imbis nga hugot nga usa ka relihiyon. Sa Torah, ipinagbabawal ang mga Hudyo na magsagawa ng idolatriya at iniutos na i-root ang pagano at idolatrous na mga gawi sa gitna nila, kasama na ang pagpatay sa mga sumasamba sa mga idolo na nagsasakripisyo ng mga anak sa kanilang mga diyos, o nakikibahagi sa mga imoral na gawain. Sa Torah, gidid-an ang mga Judio nga magsimba sa idolatriya ug gisugo nga gamut ang pagano ug idolatrosong mga buhat sa ilang taliwala, lakip ang pagpatay sa mga idolo nga nagsakripisyo sa mga anak sa ilang mga diyos, o nag-apil sa imoral nga mga kalihokan. Gayunman, ang mga batas na ito ay hindi na sumunod sa ngayon dahil ang mga Hudyo ay karaniwang nanirahan sa isang pamayanan ng maraming relihiyon. Bisan pa, kini nga mga balaod dili na sundon sama sa kadaghanan sa mga Judeo nga sagad nagpuyo sa usa ka komunidad nga daghang relihiyon. Matapos ang pagsakop sa mga Kaharian ng Israel at Judea ng Imperyo ng Roma, ang isang estado ng mga Hudyo ay hindi umiiral hanggang 1948 kasama ang pagtatatag ng Estado ng Israel. Pagkahuman sa pagsakop sa mga Kaharian sa Israel ug Judea sa Imperyo sa Roma, ang usa ka estado sa mga Judio wala maglungtad hangtod 1948 sa pagtukod sa Estado sa Israel. Sa loob ng higit sa 1500 taon ang mga Hudyo ay nanirahan sa ilalim ng pagano, Christian, Muslim, atbp. Sulod sa kapin sa 1500 ka tuig ang mga Judeo nagpuyo sa ilalum sa pagano, Kristiyano, Muslim, ug uban pa. Tulad ng nasabing mga taong Hudyo sa ilang mga estado na ito ay nahaharap sa pag-uusig. Ingon nga ang mga Judio nga tawo sa pipila nga mga estado nag-atubang sa paglutos. Mula sa mga pogroms sa Europa noong panahon ng Gitnang Panahon hanggang sa pagtatatag ng mga hiwalay na mga ghettos na Hudyo sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Gikan sa mga pogrom sa Europe sa panahon sa Tunga sa Panahon hangtod sa pagtukod sa pag-segregated nga mga ghettos sa mga Judio sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Sa Gitnang Silangan, ang mga Hudyo ay ikinategorya bilang dhimmi, ang mga di-Muslim ay pinahihintulutan na manirahan sa loob ng isang estado ng Muslim. Sa Tunga-tungang Sidlakan, ang mga Judio gikategorya ingon dhimmi, dili mga Muslim gitugotan nga magpuyo sa sulod sa usa ka estado sa Muslim. Kahit na binigyan ng mga karapatan sa loob ng isang estado ng Muslim, ang isang dhimmi ay hindi pa rin katumbas ng isang Muslim sa loob ng lipunang Muslim, ang parehong paraan ng mga mamamayang hindi Judiong Israel ay hindi pantay sa mga mamamayan ng Hudyo sa modernong-araw na Israel. Bisan kung gihatagan mga katungod sa sulod sa usa ka estado sa Muslim, ang usa ka dhimmi dili gihapon managsama sa usa ka Muslim sa sulod sa sosyedad nga Muslim, ang parehas nga paagi nga dili mga Hudiyo nga mga lungsuranon sa Israel dili managsama sa mga lungsuranon nga Judiyo sa modernong-adlaw nga Israel. Posibleng dahil sa kasaysayan na ito ng pangmatagalang pag-uusig, ang mga Hudyo sa pagiging moderno ay kabilang sa mga pinaka-aktibong tagataguyod ng kalayaan sa relihiyon sa US at sa ibang bansa at itinatag at suportado ang mga institusyong anti-hate, kabilang ang Anti-Defamation League, ang Southern Poverty Law Center at ang American Civil Liberties Union. Posible tungod sa kini nga kasaysayan sa dugay nga paglutos, ang mga Hudyo sa kabag-ohan nahimoÕg usa sa labing aktibo nga nagpasiugda sa kagawasan sa relihiyon sa US ug sa gawas sa nasud ug gitukod ug gisuportahan ang mga institusyon nga kontra sa pagdumot, lakip na ang Anti-Defamation League, Southern Poverty Law Center ug ang American Civil Liberties Union. Ang mga Hudyo ay napaka-aktibo sa pagsuporta sa mga Muslim at iba pang mga relihiyosong grupo sa US laban sa diskriminasyon at napopoot sa mga krimen at karamihan sa mga Judiong kongregasyon sa buong US at maraming indibidwal na mga Hudyo ang nakikilahok sa mga proyekto at programa ng magkakaibang komunidad. Aktibo ang mga Judio sa pagsuporta sa mga Muslim ug uban pang mga relihiyosong grupo sa US batok sa diskriminasyon ug pagdumot sa mga krimen ug kadaghanan sa mga Judiong kongregasyon sa US ug daghang mga indibidwal nga mga Judio ang miapil sa mga proyekto ug programa sa magkahiusa nga komunidad. Ang Estado ng Israel ay itinatag para sa diaspora ng mga Hudyo pagkatapos ng World War II. Ang Estado sa Israel natukod alang sa diaspora sa mga Hudiyo pagkahuman sa Gubat sa Kalibutan. Habang ang Pagpapahayag ng Kalayaan ng Israel ay binibigyang diin ang kalayaan sa relihiyon bilang isang pangunahing prinsipyo, sa pagsasagawa ng kasalukuyang eframe? Samtang ang Pagpahayag sa Kalayaan sa Israel naghatag gibug-aton sa kagawasan sa relihiyon ingon usa ka sukaranan nga sukaranan, sa pagbuhat karon sa karon nga panahon? Pamahalaan, na pinamamahalaan ng ultra-Orthodox na segment ng populasyon ay nagtatag ng ligal na hadlang para sa mga hindi nagsasagawa ng Orthodox Hudaismo bilang mga Hudyo. Ang gobyerno, nga gimandoan sa ultra-Orthodox nga bahin sa populasyon nagtukod mga ligal nga mga babag alang sa mga dili nagbuhat sa Orthodox Hudaismo ingon mga Judio. Gayunpaman, bilang isang estado ng bansa, ang Israel ay napaka-bukas sa iba pang mga relihiyon at mga gawi sa relihiyon, kasama na ang pampublikong Muslim na tumawag sa mga dasal ng panalangin at mga kampanalang panalangin ng Kristiyano na nag-ring sa Jerusalem. Bisan pa, ingon usa ka nasud nga nasud, ang Israel bukas kaayo sa ubang mga relihiyon ug relihiyosong mga gawi, lakip na ang publiko nga Muslim nga nanawag sa mga pag-ampo sa pag-ampo ug mga kampanaryo sa pag-ampo nga kristiyano sa Jerusalem. Nasuri ang Israel sa pananaliksik ng samahan ng Pew bilang pagkakaroon ng "mataas" na mga paghihigpit ng pamahalaan sa relihiyon. Ang Israel gisusi sa panukiduki sa organisasyon sa Pew ingon nga adunay "hataas" nga mga pagdili sa gobyerno sa relihiyon. Kinikilala lamang ng pamahalaan ang Orthodox na Hudaismo sa ilang mga bagay tungkol sa personal na katayuan, at ang pag-aasawa ay maaari lamang gawin ng mga awtoridad sa relihiyon. Ang gobyerno giila lamang ang Orthodox Judaism sa pipila ka mga butang nga adunay kalabotan sa kaugalingon, ug ang mga kaminyoon mahimo ra nga himuon sa mga awtoridad sa relihiyon. Ang pamahalaan ay nagbibigay ng pinakamalaking pondo sa Orthodox Hudaismo, kahit na ang mga adherents ay kumakatawan sa isang minorya ng mga mamamayan. Gihatag sa gobyerno ang labing kadako nga pondo sa Orthodox Hudaismo, bisan kung ang mga aderente nagrepresentar sa usa ka minorya sa mga lungsuranon. Mga babaeng Judiyo, kabilang ang Anat Hoffman, ay naaresto sa Western Wall para sa pagdarasal at pag-awit habang nagsusuot ng mga kasuutan sa relihiyon na nadarama ng Orthodox para sa mga kalalakihan. Mga babaye nga Judio, lakip si Anat Hoffman, gidakup sa Western Wall alang sa pag-ampo ug pag-awit samtang nagsul-ob sa mga relihiyosong sinina nga gibati sa Orthodox nga kinahanglan gitagana alang sa mga lalaki. Ang mga kababaihan ng Wall ay inayos upang itaguyod ang kalayaan sa relihiyon sa Wall. Ang mga kababayen-an sa Pader giorganisar aron mapalambo ang relihiyosong kagawasan sa Pader. Noong Nobyembre 2014, isang pangkat ng 60 na mga mag-aaral na hindi-Orthodox ay sinabi sa kanila na hindi papayagan na manalangin sa sinagoga ng Knesset sapagkat ito ay nakalaan para sa Orthodox. Niadtong Nobyembre 2014, usa ka grupo sa 60 nga dili-Orthodox nga rabbinical nga mga estudyante giingnan nga dili sila tugutan nga mag-ampo sa sinagoga sa Knesset tungod kay gitagana kini alang sa Orthodox. Si Rabbi Joel Levy, director ng Conservative Yeshiva sa Jerusalem, ay nagsabi na nagsumite siya ng kahilingan sa ngalan ng mga mag-aaral at nakita ang kanilang pagkabigla nang tanggihan ang kahilingan. Si Rabbi Joel Levy, direktor sa Conservative Yeshiva sa Jerusalem, nagsulti nga gisumite niya ang hangyo alang sa mga estudyante ug nakita ang ilang kakurat sa gihangyo ang gihangyo. Nabanggit niya: "Paradoxically, ang desisyon na ito ay nagsilbing isang angkop na pagtatapos sa aming pag-uusap tungkol sa relihiyon at estado sa Israel." MK Dov Lipmanipinahayag ang pag-aalala na maraming mga manggagawa sa Knesset ay hindi pamilyar sa mga di-Orthodox at mga gawi sa Amerika at titingnan ang "isang egalitarian service sa sinagoga bilang isang kaharap." Giingon niya: "Sa susamang panghunahuna, kini nga desisyon nagsilbing usa ka angay nga pagtapos sa among pag-istoryahan bahin sa relihiyon ug estado sa Israel." MK Dov Lipmangipahayag ang kabalaka nga daghang mga kawani sa Knesset ang dili pamilyar sa mga dili-Orthodox ug Amerikano nga mga gawi ug isipon ang "usa ka serbisyo sa egalitarian sa sinagoga ingon usa ka hinungdan." Ang mga di-Orthodox na porma ng pagsasanay ng mga Hudyo ay gumana nang malaya sa Israel, maliban sa mga isyung ito ng pagdarasal sa Western Wall. Ang dili pormang dili Ortodokso nga porma sa batasan sa mga Hudiyo nga nagtrabaho nga independente sa Israel, gawas sa kini nga mga isyu sa pag-ampo sa Western Wall. Ayon sa Simbahang Katoliko sa dokumento ng Vatican II tungkol sa kalayaan sa relihiyon, si Dignitatis Humanae , "ang tao ay may karapatan sa kalayaan sa relihiyon", na inilarawan bilang "kaligtasan sa sakit mula sa pamimilit sa lipunang sibil". Pinauyon sa Simbahang Katoliko sa dokumento sa Vatican II bahin sa kalayaan sa relihiyon, si Dignitatis Humanae , "ang tawo adunay katungod sa relihiyosong kalayaan", nga gihulagway nga "kaligtasan sa sakit gikan sa pagpamugos sa sibil nga katilingban". Ang prinsipyong ito ng kalayaan sa relihiyon ay "nag-iiwan ng tradisyonal na doktrinang Katoliko sa moral na tungkulin ng mga kalalakihan at lipunan patungo sa tunay na relihiyon. Kini nga baruganan sa kagawasan sa relihiyon "nagbiya sa dili tinuud nga doktrinang Katoliko bahin sa moral nga katungdanan sa mga lalaki ug mga katilingban padulong sa tinuod nga relihiyon. Bilang karagdagan, ang karapatang ito "ay kinikilala sa batas ng konstitusyon kung saan pinamamahalaan ang lipunan at sa gayon ito ay maging isang karapatan ng sibil. Dugang pa, kini nga katungod "kinahanglan mailhan sa konstitusyon nga balaod diin ang katilingban gipamunoan ug sa ingon kini mahimong usa ka katungod sa sibil. Bago ito, nakasulat si Pope Pius IX ng isang dokumento na tinatawag na Syllabus of Errors . Sa wala pa kini, gisulat ni Papa Pius IX ang usa ka dokumento nga gitawag nga Syllabus of Errors . Ang Syllabus ay binubuo ng mga parirala at paraphrases mula sa mga naunang dokumento ng papal, kasama ang mga sangguniang index sa kanila, at ipinakita bilang isang listahan ng "hinatulan na mga panukala". Ang Syllabus gilangkuban sa mga prase ug paraphrases gikan sa una nga mga dokumento sa papal, uban ang mga pakisayran nga indeks sa kanila, ug gipresentar isip usa ka lista sa "gihukman nga mga panukiduki". Hindi nito ipinaliwanag kung bakit ang bawat partikular na panukala ay mali, ngunit binabanggit nito ang mga naunang dokumento na maaaring basahin ng mambabasa ang mga dahilan ng Papa para sabihin na hindi totoo ang bawat panukala. Wala ipasabut kung ngano nga ang matag piho nga panudlo sayup, apan gihisgotan ang una nga mga dokumento kung diin ang magbabasa mahimong magtumong sa mga katarungan sa Santo Papa sa pag-ingon nga ang matag tagna sayop. Ang bawat tao ay malayang yakapin at ipahayag ang relihiyon na, na ginagabayan ng ilaw ng pangangatuwiran, dapat niyang isaalang-alang ang totoo. Ang matag tawo gawasnon nga mogakos ug mag-angkon nga kana nga relihiyon diin, gigiyahan sa kahayag sa pangatarungan, iyang hunahunaon ang tinuod. Sa ngayon ay hindi na kinakailangan na ang relihiyong Katoliko ay dapat gaganapin bilang isang relihiyon lamang ng Estado, sa pagbubukod ng lahat ng iba pang mga anyo ng pagsamba. Sa karon nga panahon dili na kinahanglan nga ang relihiyon nga Katoliko kinahanglan nga himuon nga bugtong nga relihiyon sa Estado, sa pagbulag sa tanan nga uban pang mga dagway sa pagsimba. Ang ilang mga Kristiyanong Orthodox, lalo na ang mga naninirahan sa mga demokratikong bansa, ay sumusuporta sa kalayaan sa relihiyon para sa lahat, tulad ng napatunayan sa posisyon ng Ecumenical Patriarchate . Ang pipila ka mga Orthodox nga mga Kristiyano, labi na ang mga nagpuyo sa demokratikong mga nasud, nagsuporta sa kagawasan sa relihiyon alang sa tanan, ingon nga gipamatud-an sa posisyon sa Ecumenical Patriarchate . Maraming mga simbahang Kristiyanong Protestante, kabilang ang ilang mga Baptist , Mga Simbahan ni Cristo , Iglesia ng Adventista ng Pitong-araw at mga pangunahing linya ng simbahan ang may pangako sa kalayaan sa relihiyon. Daghang mga simbahan nga Protestante nga Kristiyano, lakip ang pipila nga mga Baptist , Mga Simbahan ni Cristo , Iglesia nga Adventista sa Ikapitong-adlaw ug mga panguna nga linya sa simbahan adunay pasalig sa kagawasan sa relihiyon. Ang Simbahan ni Jesucristo ng mga Banal sa mga Huling Araw ay nagpapatunay din sa kalayaan sa relihiyon. Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nagpamatuod usab sa kagawasan sa relihiyon. Gayunpaman, ang iba, tulad ng scholar ng Africa na si Makau Mutua , ay nagtalo na ang pagpilit ng Kristiyano sa pagpapalaganap ng kanilang pananampalataya sa mga katutubong kultura bilang isang elemento ng kalayaan sa relihiyon ay nagresulta sa isang katumbas na pagtanggi ng kalayaan sa relihiyon sa katutubong tradisyon at humantong sa kanilang pagkawasak. Bisan pa, ang uban, sama sa scholar sa Africa nga si Makau Mutua , nangatarungan nga ang pagpilit sa mga Kristiyano sa paglansad sa ilang pagtuo sa mga katutubong kultura ingon usa ka elemento sa kagawasan sa relihiyon nga nagresulta sa usa ka katumbas nga paglimud sa kagawasan sa relihiyon sa mga katutubong tradisyon ug nagdala sa ilang pagkaguba. Tulad ng sinabi niya sa aklat na ginawa ng Oslo Coalition on Freedom of Religion or Belief, "ang mga imperyal na relihiyon ay kinakailangang lumabag sa indibidwal na budhi at ang mga komunal na pagpapahayag ng mga taga-Africa at kanilang mga komunidad sa pamamagitan ng pag-alis ng mga relihiyon sa Africa." Ingon sa gisulti niya sa libro nga gihimo sa Oslo Coalition on Freedom of Religion or Belief, "Ang mga relihiyon sa Imperial kanunay nga naglapas sa indibidwal nga konsensya ug sa mga komunal nga ekspresyon sa mga taga-Africa ug sa ilang mga komunidad pinaagi sa pagpugong sa mga relihiyon sa Africa." Sa kanilang librong Breaking India , Rajiv Malhotra at Aravindan Neelakandannapag-usapan ang mga aktibidad sa pagpopondo ng "US Church" sa India, tulad ng mga sikat na na-advertise na kampanya upang "i-save" ang mga mahihirap na bata sa pamamagitan ng pagpapakain, damit, at pagtuturo sa kanila, kasama ang aklat na pinagtutuunan na ang mga pondong nakolekta ay ginagamit hindi gaanong para sa mga layunin na ipinahiwatig sa mga sponsor, ngunit para sa indoctrination at conversion na aktibidad. Sa ilang libro nga Breaking India , Rajiv Malhotra ug Aravindan Neelakandangihisgutan ang mga kalihokan sa pondo nga "US Church" sa India, sama sa mga popular nga gipahibalo nga mga kampanya aron "maluwas" ang mga kabus nga bata pinaagi sa pagpakaon, panapton, ug pag-edukar kanila, uban ang libro nga nangatarungan nga ang mga pondo nga nakolekta nga gigamit dili kaayo alang sa mga katuyoan nga gipakita sa mga tigpasiugda, apan alang sa mga kalihokan sa indoctrination ug pagkakabig. Iminumungkahi nila na ang India ay ang pangunahing target ng isang malaking negosyo - isang "network" ng mga samahan, indibidwal, at simbahan - na, pinagtutuunan nila, tila lubos na nakatuon sa gawain ng paglikha ng isang pagkakakilanlan, kasaysayan, at kahit na relihiyon para sa mahina mga seksyon ng India. Gisugyot nila nga ang India ang panguna nga target sa usa ka dako nga negosyo - usa ka "network" sa mga organisasyon, mga indibidwal, ug mga simbahan - nga, nangatarungan sila, ingon labi ka kusganon sa buluhaton sa paghimo sa usa ka panagbulag sa kaugalingon, kasaysayan, ug bisan ang relihiyon alang sa mga huyang mga seksyon sa India. Iminumungkahi nila na ang nexus ng mga manlalaro ay hindi lamang kasama ng mga grupo ng simbahan, mga katawan ng gobyerno, at mga kaugnay na organisasyon, kundi pati na rin ang mga pribadong tangke at akademya. Gisugyot nila nga kini nga nexus sa mga magdudula naglakip dili lamang mga grupo sa simbahan, mga pangagamhanan sa gobyerno, ug mga may kalabutan nga organisasyon, apan usab sa pribado nga mga hunahuna sa tangke ug akademya. Ang Kristiyanismo ay nagdagdag ng bagong impetus sa pagpapalawak ng imperyo. Ang Kristiyanidad nagdugang bag-ong impetus sa pagpalapad sa imperyo. Ang pagdaragdag ng pagmamataas ng proyektong imperyal, iginiit ng mga Kristiyano na ang mga Ebanghelyo at ang Simbahan ang tanging wastong mapagkukunan ng mga paniniwala sa relihiyon. Ang pagdugang sa pagkamapahitas-on sa imperyal nga proyekto, gipilit sa mga Kristohanon nga ang mga Ebanghelyo ug ang Simbahan mao ra ang balido nga gigikanan sa mga tinuohan sa relihiyon. Maaaring mahabol ng mga imperyalista na pareho silang sibilisado sa mundo at kumalat ang tunay na relihiyon. Mahimo ipangangkon sa mga imperyalista nga parehas sila nga sibilisado sa kalibutan ug gipakaylap ang tinuod nga relihiyon. Sa ika-5 siglo, ang Kristiyanismo ay naisip bilang co-malawak sa Imperium romanum . Sa ika-5 nga siglo, ang Kristiyanismo giisip nga sama sa kadaghan sa Imperium romanum . Nangangahulugan ito na ang pagiging tao, taliwas sa pagiging isang natural na alipin, ay maging "sibilisado" at Kristiyano. Nagpasabut kini nga mahimong tawo, sukwahi sa usa ka natural nga ulipon, kinahanglan nga "sibilisado" ug Kristohanon. Nagtatalo ang istoryador na si Anthony Pagden, "tulad ng civitas; ngayon ay naging mapagkatiwala sa Kristiyanismo, upang maging tao - maging, iyon ay, isang 'sibil', at nagawang bigyang-kahulugan nang tama ang batas ng kalikasan - ang isa ay mayroon ding maging Kristiyano. Ang istoryador nga si Anthony Pagden nangatarungan, "ingon usab ang civitas; nahimo na karon nga kataliwala sa Kristiyanismo, aron mahimong tawo - nga, nga mao, usa nga 'sibil', ug kinsa makahimo sa paghubad sa husto nga balaod sa kinaiyahan - ang usa karon mahimo usab nga Kristuhanon. Pagkalipas ng ikalabing limang siglo , karamihan sa mga kolonyalistang Kanluranin ay nangangatwiran sa pagkalat ng emperyo sa paniniwala na sila ay nagse-save ng isang barbaric at pagan mundo sa pamamagitan ng pagkalat ng sibilisasyong Kristiyano. Pagkahuman sa ikanapulo ug lima nga siglo , kadaghanan sa mga kolonyalista sa Kasadpan nagpangatarungan sa pagkaylap sa emperyo uban ang pagtuo nga nagluwas sila sa usa ka kalalakin-an ug paganong kalibutan pinaagi sa pagkaylap sa Kristyanong sibilisasyon. Ang pagbabagong loob sa Islam ay simple, ngunit ang mga Muslim ay ipinagbabawal na mag-convert mula sa Islam sa ibang relihiyon. Ang pagbag-o sa Islam yano, apan ang mga Muslim gidili nga magbag-o gikan sa Islam ngadto sa lain nga relihiyon. Ang ilang mga bansang mayorya na Muslim ay kilala sa kanilang mga paghihigpit sa kalayaan sa relihiyon, na lubos na pinapaboran ang mga mamamayang Muslim sa mga mamamayang hindi Muslim. Ang pila ka nasud nga kadaghanan sa mga Muslim nailhan tungod sa ilang mga pagdili sa kagawasan sa relihiyon, nga gipaboran kaayo ang mga lungsuranong Muslim sa mga dili-Muslim nga mga lungsuranon. Iba pang mga bansa sino? Ubang mga nasud kinsa? Ang pagkakaroon ng parehong mga paghihigpit na batas ay may posibilidad na maging mas liberal kapag ipinataw ang mga ito. Ang pagbaton sa parehas nga mga higpit nga mga balaod lagmit nga labi ka liberal kung gipahamtang kini. Kahit na ang iba pang mga bansang mayorya na Muslim ay sekular at sa gayon ay hindi kinokontrol ang paniniwala sa relihiyon. Bisan ang ubang mga nasud nga kadaghanan sa Muslim sekular ug sa ingon dili mag-regulate sa tinuohan sa relihiyon. Ang Quran 2: 190Ð194 , na tumutukoy sa giyera laban sa mga Pagans sa Labanan ng Badr sa Medina , ay nagpapahiwatig na pinahihintulutan lamang ang mga Muslim na lumaban sa mga nagbabalak na saktan sila ( kanan ng pagtatanggol sa sarili ) at kung sumuko ang kanilang mga kaaway, dapat din silang tumigil dahil hindi gusto ng Diyos ang mga naglabag sa limitasyon. Ang Quran 2: 190Ð194 , na tumutukoy sa giyera laban sa mga Pagans sa Labanan ng Badr sa Medina , ay nagpapahiwatig na pinahihintulutan lamang ang mga Muslim na lumaban sa mga nagbabalak na saktan sila ( kanan ng pagtatanggol sa sarili ) at kung sumuko ang kanilang mga kaaway, dapat din silang tumigil dahil hindi gusto ng Diyos ang mga naglabag sa limitasyon. Sa Bukhari: V9 N316, isinaysay ni Jabir ibn 'Abdullah na tinanggap ng isang Bedouin ang Islam at pagkatapos na siya ay may lagnat ay hiniling niya na kanselahin ni Muhammad ang kanyang pangako (payagan siyang talikuran ang Islam). Sa Bukhari: V9 N316, gisaysay ni Jabir ibn 'Abdullah nga usa ka Bedouin ang midawat sa Islam ug pagkahuman siya adunay hilanat nangayo siya nga kanselahon ni Muhammad ang iyang saad (tugoti siya nga isalikway ang Islam). Tumanggi si Muhammad na gawin ito. Si Muhammad nagdumili sa pagbuhat sa ingon. Ang tao ng Bedouin ay paulit-ulit ang kanyang kahilingan, ngunit muling tumanggi si Muhammad. Ang tawo nga Bedouin gisubli usab ang iyang gipangayo, apan si Muhammad usab nagdumili pag-usab. Pagkatapos, iniwan niya (ang Bedouin) sa Madinah. Unya, siya (ang Bedouin) mibiya sa Medina. Sinabi ni Muhammad, "Ang Madinah ay tulad ng isang pares ng mga bellows (hurno): pinatalsik ang mga impurities nito at pinasisilaw at nililinaw ang kabutihan nito. Si Muhammad nagsulti, "Ang Madinah sama sa usa ka pares sa mga bellows (hudno): gilabog niini ang mga hugaw ug gipasinaw ug gipagaan ang kaayohan niini. Sa salaysay na ito, walang katibayan na nagpapakita na inutusan ni Muhammad ang pagpatay sa mga Bedouin dahil sa pagnanais na talikuran ang Islam. Sa kini nga pagsaysay, walaÕy ebidensya nga nagpakita nga gimando ni Muhammad ang pagpatay sa mga Bedouin tungod kay gusto nilang isalikway ang Islam. Bilang karagdagan, ang Quran 5: 3 , na pinaniniwalaang pangwakas na paghahayag ng Diyos kay Muhammad, ay nagsasabi na ang mga Muslim ay dapat matakot sa Diyos at hindi yaong tumanggi sa Islam, at ang Quran 53: 38Ð39 ay nagsasabing ang isa ay may pananagutan lamang para sa sariling mga aksyon . Dugang pa, ang Quran 5: 3 , nga gituohan nga katapusang pagpadayag sa Dios kang Muhammad, nag-ingon nga ang mga Muslim kinahanglan nga mahadlok sa Dios ug dili kadtong nagsalikway sa Islam, ug ang Quran 53: 38Ð39 nag-ingon nga ang usa adunay tulubagon alang sa kaugalingon nga mga buhat . Samakatuwid, nai-post ito na sa Islam, sa mga bagay ng pagsasanay ng isang relihiyon, hindi ito nauugnay sa isang makamundong kaparusahan, ngunit sa halip ang mga pagkilos na ito ay may pananagutan sa Diyos sa kabilang buhay . Tungod niini, gi-post kini nga sa Islam, sa mga butang nga nagpraktis sa usa ka relihiyon, wala kini may kalabutan sa usa ka kalibutanon nga pagsilot, apan hinoon kini nga mga aksyon adunay tulubagon sa Dios sa ulahi nga kinabuhi . Gayunpaman, sa kabilang banda, ang ilang mga Muslim ay sumusuporta sa kasanayan ng pagpapatupad ng mga apostata na umalis sa Islam, tulad ng sa Bukhari. Bisan pa, sa laing bahin, gisuportahan sa pila ka Muslim ang pamatasan sa mga apostata nga mibiya sa Islam, sama sa Bukhari. "Sinabi ng Propeta, 'Kung itinapon ng isang Muslim ang kanyang relihiyon at humiwalay sa pangunahing katawan ng mga Muslim, patayin mo siya." "Ang Propeta miingon, 'Kung gisalikway sa usa ka Muslim ang iyang relihiyon ug mibulag gikan sa pangunang lawas sa mga Muslim, patya siya." Gayunpaman, maraming mga Muslim ang naniniwala na ang hadith na ito ay isinulat sa konteksto ng digmaan at samakatuwid ay itinakda ni Propeta Muhammad na alinman sa mga Muslim ang tumanggi sa kanyang relihiyon. Bisan pa, daghang mga Muslim ang nagtuo nga kini nga hadith gisulat sa konteksto sa gubat ug busa gisulat ni Propeta Muhammad nga bisan kinsa ang gisalikway sa mga Muslim sa iyang relihiyon. Ay umalis mula sa pangunahing katawan ng mga Muslim at ipinagpapalagay ang mga Muslim sa giyera ay dapat isagawa bilang parusa para sa ang kanyang pagtataksil sa pamayanan ng mga Muslim. Naggikan sa panguna nga lawas sa mga Muslim ug gipili ang mga Muslim sa giyera kinahanglan ipatuman ingon usa ka silot alang sa ang iyang pagluib sa komunidad sa mga Muslim. Kaya't maraming mga Muslim ang naniniwala na ang hadith na ito ay nag-uusap tungkol sa kaparusahan ni Treason. Daghang mga Muslim ang nagtuo nga kini nga hadith naghisgot bahin sa silot ni Treason. Sa Iran , ang konstitusyon ay kinikilala ang apat na mga relihiyon na ang katayuan ay pormal na protektado: Zoroastrianism, Hudaismo, Kristiyanismo, at Islam. Sa Iran , ang konstitusyon giila ang upat nga mga relihiyon kansang kahimtang pormal nga mapanalipdan: Zoroastrianism, Hudaismo, Kristiyanismo, ug Islam. Ang konstitusyon, gayunpaman, inilalagay din ang batayan para sa itinatag na pag- uusig sa Bahais , na sumailalim sa mga pag-aresto, pagbugbog, pagpatay, pagpatay, pagkawasak at pagkawasak ng pag-aari, at pagtanggi ng mga karapatang sibil at kalayaan, at ang pagtanggi ng pag-access sa mas mataas na edukasyon. Ang konstitusyon, bisan pa, nagpahimutang usab nga basehanan alang sa natukod nga paglutos sa Bahais, nga nasakup sa mga pag-aresto, pagkulata, pagpatay, pagkalaglag ug pagkalaglag sa kabtangan, ug paglimud sa mga katungod sa sibil ug kalingkawasan ug ang pagdumili sa pag-access sa mas taas nga edukasyon. Walang kalayaan sa budhi sa Iran, dahil ipinagbabawal ang pag-convert mula sa Islam sa anumang iba pang relihiyon. WalaÕy kagawasan sa konsensya sa Iran, ingon nga gidili ang pagbalhin gikan sa Islam sa bisan unsang ubang relihiyon. Sa Egypt, isang hatol noong 16 Disyembre 2006 ng Korte ng Konstitusyonal ng Korte ng Egypt ay lumikha ng isang malinaw na pagpapalayo sa pagitan ng kinikilalang mga relihiyon - Islam, Kristiyanismo at Hudaismo - at lahat ng iba pang paniniwala sa relihiyon; walang ibang relihiyosong ugnayan na opisyal na tinatanggap. Sa Egypt, usa ka paghukum sa 16 Disyembre 2006 sa Korte Suprema sa Korte sa Egypt naghimo sa usa ka tin-aw nga pagbulag sa taliwala sa giila nga mga relihiyon - Islam, Kristiyanismo ug Hudaismo - ug tanan nga uban pang relihiyon; walaÕy ubang relihiyosong panagsama nga opisyal nga nadawat. Ang pagpapasya ay iniiwan ang mga miyembro ng iba pang mga pamayanang relihiyon, kasama ang Baha'’s, nang walang kakayahang makuha ang kinakailangang mga dokumento ng gobyerno na magkaroon ng mga karapatan sa kanilang bansa, na mahalagang tanggihan sila ng lahat ng mga karapatan ng pagkamamamayan. Ang paghukum nagbilin sa mga myembro sa ubang mga komunidad sa relihiyon, lakip na ang Baha'’s, nga walaÕy kakayahan nga makuha ang gikinahanglan nga mga dokumento sa gobyerno nga adunay mga katungod sa ilang nasud, nga hinungdan nga gipanghimakak sila sa tanan nga mga katungod sa pagkamamamayan. Hindi sila makakakuha ng mga kard ng ID, sertipiko ng kapanganakan, mga sertipiko ng kamatayan, mga sertipiko ng kasal o diborsyo, at mga pasaporte; hindi rin sila maaaring magtrabaho, edukado, tratuhin sa mga pampublikong ospital o bumoto, bukod sa iba pang mga bagay. Dili sila makakuha mga ID card, mga sertipiko sa pagkahimugso, mga sertipiko sa pagkamatay, mga sertipiko sa kaminyoon o diborsyo, ug mga pasaporte; dili usab sila makatrabaho, edukado, pagtratar sa mga pampublikong ospital o boto, taliwala sa ubang mga butang. Kabilang sa mga pinakapanghahaliliang lugar ng kalayaan sa relihiyon ay ang karapatan ng isang indibidwal na baguhin o talikuran ang kanyang sariling relihiyon at karapatang i- e - ebanghelyo ang mga indibidwal na naghahanap upang kumbinsihin ang iba na gumawa ng naturang pagbabago. Lakip sa labing kontrobersiyal nga mga lugar sa kagawasan sa relihiyon mao ang katungod sa usa ka tawo sa pagbag-o o pagbiya sa iyang kaugalingon nga relihiyon ug ang katungod sa pag-ebanghelisasyon sa mga indibidwal nga nagtinguha nga kombinsihon ang uban nga maghimo sa ingon nga pagbag-o. Ang iba pang mga debate ay nakasentro sa paghihigpit sa ilang mga uri ng gawaing misyonero ng mga relihiyon. Ang uban nga mga debate adunay nakasentro sa pagpugong sa pipila ka mga matang sa misyonaryo nga kalihokan sa mga relihiyon. Maraming mga estado ng Islam, at iba pa tulad ng China, mahigpit na hinihigpitan ang mga gawaing misyonero ng ibang mga relihiyon. Daghang mga estado sa Islam, ug uban pa sama sa China, grabeng gipugngan ang mga misyonaryo nga kalihokan sa ubang mga relihiyon. Ang Greece, sa mga bansang Europeo, sa pangkalahatan ay hindi tumitingin sa mga gawaing misyonero ng mga denominasyon ng iba kaysa sa karamihan ng simbahan at pag-proselytizing ay ipinagbabawal sa konstitusyon. Ang Greece, taliwala sa mga nasud sa Europe, sa kadaghanan wala magtan-aw sa mga misyonaryo nga kalihokan sa mga denominasyon sa uban kaysa sa kadaghanan nga simbahan ug pag-proselytize nga gidili sa konstitusyon. Ang isang iba't ibang uri ng pagpuna sa kalayaan upang palaganapin ang relihiyon ay nagmula sa mga di-Abrahamikong tradisyon tulad ng Africa at India. Ang lainlaing klase sa pagsabwag sa kagawasan sa pagpalapnag sa relihiyon naggikan sa mga dili tradisyon ni Abraham sama sa Africa ug India. Ang iskolar ng Africa na si Makau Mutua ay pumupuna sa pag- eebang ebanghelismo sa batayan ng pagkawasak ng kultura sa tinatawag niyang "proselytizing universalist faiths" . Ang iskolar sa Africa nga si Makau Mutua nagsaway sa relihiyoso nga pag-ebanghelismo sa basehanan sa pagkaguba sa kultura pinaagi sa iyang gitawag nga "pag-proselytize sa mga unibersal nga mga tinuohan". Ang ilang mga iskolar ng India ay parehong nagtalo na ang karapatan na palaganapin ang relihiyon ay hindi kultura o neutral na relihiyon. Ang pila ka mga iskolar sa India parehas nga nangatarungan nga ang katungod sa paglansad sa relihiyon dili kultura o neyutral sa relihiyon. Sa Sri Lanka, nagkaroon ng mga debate tungkol sa isang panukalang batas tungkol sa kalayaan sa relihiyon na naglalayong protektahan ang mga katutubong tradisyon ng relihiyon mula sa ilang mga uri ng mga gawaing pang-misyonero. Sa Sri Lanka, adunay mga debate bahin sa usa ka balaodnon bahin sa kagawasan sa relihiyon nga nagtinguha nga mapanalipdan ang mga tradisyon sa relihiyosong relihiyoso gikan sa pipila ka mga matang sa mga kalihokan sa misyonaryo. Ang mga debate ay naganap din sa iba't ibang estado ng India patungkol sa magkakatulad na batas, lalo na sa mga naghihigpit sa mga pagbabagong gumagamit ng lakas, pandaraya o pag-iingat. Nahinabo usab ang mga debate sa lainlaing estado sa India bahin sa parehas nga mga balaod, labi na ang mga nagpugong sa mga pagbayloay gamit ang puwersa, panlimbong o pang-aksyon. Noong 2008, Christian Solidarity Worldwide , isang Christian human rights non-governmental na organisasyon na dalubhasa sa kalayaan sa relihiyon. Kaniadtong 2008, ang Christian Solidaridad sa Tibuok Kalibutan , usa ka organisasyon sa tawhanong katungod nga dili gobyerno nga espesyalista sa kagawasan sa relihiyon. Ay naglunsad ng isang malalim na ulat tungkol sa mga pang-aabuso sa karapatang pantao na kinakaharap ng mga indibidwal na nag-iwan ng Islam para sa ibang relihiyon. Gilunsad ang usa ka lawom nga taho bahin sa mga pag-abuso sa tawhanong katungod nga giatubang sa mga indibidwal nga nagbiya sa Islam alang sa lain nga relihiyon. Ang ulat ay produkto ng isang taon na proyekto ng pananaliksik sa anim na magkakaibang bansa. Ang taho mao ang produkto sa usa ka tuig nga proyekto sa panukiduki sa unom nga lainlaing mga nasud. Nanawagan ito sa mga bansang Muslim, ang internasyonal na pamayanan, ang UN at ang internasyonal na media na matukoy na malubhang paglabag sa mga karapatang pantao na dinanas ng mga apostata. Nanawagan kini sa mga nasud nga Muslim, ang internasyonal nga komunidad, ang UN ug ang internasyonal nga media nga direktang gitubag ang mga seryoso nga paglapas sa tawhanong katungod nga giantos sa mga apostata. Ang opinyon ng ligal tungkol sa pagtalikod ng komite ng Fatwa sa Al-Azhar University sa Cairo , ang pinakamataas na institusyong Islam sa mundo, tungkol sa kaso ng isang tao na nagbalik-loob sa Kristiyanismo. Ang ligal nga opinyon bahin sa pagbiya sa komite sa Fatwa sa Al-Azhar University sa Cairo , ang labing kataas nga institusyon sa Islam sa kalibutan, bahin sa kaso sa usa ka tawo nga nakabig sa Kristiyanismo. Mula nang umalis siya sa Islam, siya ay anyayahan upang ipahayag ang kanyang pagsisisi. Sukad nga gibiyaan niya ang Islam, pagadapiton siya sa pagpahayag sa iyang pagmahay. Kung hindi siya pinagsisisihan, papatayin siya patungkol sa mga karapatan at obligasyon ng batas na Islam. Kung dili siya magbasol, mapatay siya may kalabotan sa mga katungod ug obligasyon sa balaod sa Islam. Sa batas na Islam , ang pananaw ng pinagkasunduan ay ang isang lalaki na murtado ay dapat papatayin maliban kung siya ay naghihirap mula sa isang sakit sa pag-iisip o napagbagong loob sa ilalim ng pagtitiis, halimbawa dahil sa isang napipintong panganib na papatayin. Sa balaud sa Islam , ang panamtang sa panaghiusa mao nga ang usa ka lalaki nga apostata kinahanglan patyon gawas kung siya nag-antus gikan sa usa ka sakit sa pangisip o nakabig sa walaÕy katapusan, pananglitan tungod sa usa ka hapit nga katalagman nga patyon. Ang isang babaeng tumalikod ay dapat na isakatuparan, ayon sa Shafi'i , Maliki , at Hanbali na mga paaralan ng Sunni Islamic jurisprudence o ikinulong hanggang sa siya ay sumasamba sa Islam bilang hinimok ng paaralan ng Sunni Hanafi at ng mga iskolar ng Shi'a . Ang usa ka babaye nga apostata kinahanglan patyon bisan pa, sumala sa Shafi'i , Maliki , ug Hanbali nga mga eskuylahan sa Sunni Islamic jurisprudence , o nabilanggo hangtod siya nagsalig sa Islam ingon nga gisugyot sa eskuylahan sa Sunni Hanafi ug sa mga iskolar sa Shi'a . Sa isip, ang isa na nagsasagawa ng pagpatay sa isang murtado ay dapat maging isang imam . Buot pasabot, ang usa nga naghimo sa pagpatay sa usa ka apostata kinahanglan usa ka imam . Kasabay nito, lahat ng mga paaralan ng jurisprudence ng Islam ay sumasang-ayon na ang sinumang muslim ay maaaring pumatay ng isang apostata nang walang parusa. Sa parehas nga oras, ang tanan nga mga eskuylahan sa jurisprudence sa Islam miuyon nga ang bisan kinsa nga muslim makapatay sa usa ka apostata nga walay silot. Gayunpaman, habang halos lahat ng mga iskolar ay sumasang-ayon tungkol sa parusa, maraming hindi sumasang-ayon sa pinapayagan na oras upang bawiin ang pagtalikod. Bisan pa, bisan sa hapit tanan nga mga eskolar nga nagkauyon bahin sa silot, daghan ang dili mouyon sa gitugutan nga panahon sa pag-atras sa apostasiya. SA Rahman , isang dating Punong Hukom ng Pakistan, ay nagtalo na walang pahiwatig ng parusang kamatayan para sa pagtalikod sa Qur'an . SA Rahman , usa ka kanhi Chief Justice sa Pakistan, nangatarungan nga walaÕy timailhan nga silot sa kamatayon alang sa apostasiya sa Qur'an . Ang pagsasanay sa relihiyon ay maaari ring salungat sa sekular na batas, na lumilikha ng mga debate sa kalayaan sa relihiyon. Ang relihiyosong pamatasan mahimoÕg magkasumpaki usab sa sekular nga balaod, paghimo mga debate sa kagawasan sa relihiyon. Halimbawa, kahit na pinahihintulutan ang poligamiya sa Islam, ipinagbabawal ito sa sekular na batas sa maraming mga bansa. Pananglitan, bisan kung gitugotan ang poligamiya sa Islam, gidili kini sa sekular nga balaod sa daghang mga nasud. Itinaas nito ang tanong kung ipinagbabawal ang kasanayan na lumalabag sa paniniwala ng ilang Muslim. Nagpatungha kini nga pangutana kung gidili ba ang batasan nga naglapas sa mga tinuohan sa pipila nga Muslim. Ang US at India, kapwa mga saligang batas na panlahat, ay kumuha ng dalawang magkakaibang pananaw tungkol dito. Ang US ug India, parehas nga mga sekular nga konstitusyon, adunay duha nga magkalainlain nga pananaw bahin niini. Sa India, pinapayagan ang poligamya, ngunit para lamang sa mga Muslim, sa ilalim ng Personal na Batas ng Muslim. Sa US, ang polygamy ay ipinagbabawal para sa lahat. Sa India, gitugotan ang poligamiya, apan alang sa mga Muslim lamang, ubos sa Personal nga Balaod sa Muslim. Sa US, gidili ang tanan sa poligami. Ito ay isang pangunahing mapagkukunan ng salungatan sa pagitan ng unang LDS Church at Estados Unidos hanggang ang Simbahan ay binago ang posisyon nito sa pagsasagawa ng poligamya. Kini usa ka mahinungdanong gigikanan sa panagbangi tali sa una nga LDS Church ug sa Estados Unidos hangtud ang Simbahan nga giusab ang posisyon niini sa pagbuhat sa poligamiya. Ang mga magkatulad na isyu ay lumitaw din sa konteksto ng paggamit ng relihiyon ng mga psychedelic na sangkap ng mga tribong Native American sa Estados Unidos pati na rin ang iba pang mga kasanayan sa Katutubong. Ang susamang mga isyu mitungha usab sa konteksto sa paggamit sa relihiyoso nga mga psychedelic nga sangkap sa mga tribong Native American sa Estados Unidos ug ingon usab sa uban pang mga Katuturan. Noong 1955, ang Chief Justice ng California na si Roger J. Traynor ay maayos na nagbubuod sa posisyon ng Amerikano kung paano ang kalayaan ng relihiyon ay hindi maaaring magpahiwatig ng kalayaan mula sa batas: "Bagaman ang kalayaan ng budhi at ang kalayaan na paniwalaan ay ganap, ang kalayaan na kumilos ay hindi. Sa 1955, ang Chief Justice sa California Roger J. Traynor ay maayos na nagbubuod sa posisyon ng Amerikano kung paano ang kalayaan ng relihiyon ay hindi maaaring magpahiwatig ng kalayaan mula sa batas: "Bagaman ang kalayaan ng budhi at ang kalayaan na paniwalaan ay ganap, ang kalayaan na kumilos ay hindi. Ngunit patungkol sa relihiyosong paggamit ng mga hayop sa loob ng sekular na batas at mga gawa na iyon, ang desisyon ng Korte Suprema ng Estados Unidos sa kaso ng Iglesya ni Lukumi Babalu Aye v. Lungsod ng Hialeah. Apan bahin sa relihiyoso nga paggamit sa mga hayop sa sulod sa sekular nga balaod ug kana nga mga buhat, ang desisyon sa Korte Suprema sa Estados Unidos sa kaso sa Simbahan ni Lukumi Babalu Aye v. City of Hialeah . Noong 1993 ay itinataguyod ang karapatan ng mga sumusunod sa Santeria na magsagawa ng ritwal sakripisyo ng hayop, kasama si Justice Anthony Kennedy na nagsasabi sa desisyon: "Ang mga paniniwala sa relihiyon ay hindi dapat katanggap-tanggap, lohikal, pare-pareho o naiintindihan sa iba upang maging karapat-dapat sa proteksyon ng First Amendment". Kaniadtong 1993 gisuportahan ang katungod sa mga sumusunod sa Santeria nga maghimo ritwal sakripisyo sa hayop, kasama ni Justice Anthony Kennedy nga nagpahayag sa desisyon: "Ang mga tinuohan sa relihiyon dili kinahanglan madawat, lohikal, makanunayon o masabtan sa uban aron makuha ang proteksyon sa First Amendment". Noong 2015, si Kim Davis , isang klerk ng county ng Kentucky, ay tumangging sumunod sa desisyon ng Korte Suprema sa Obergefell v. Hodges na nag- legalize sa Same-sex marriage sa Estados Unidos . Niadtong 2015, si Kim Davis , usa ka klerk sa county sa Kentucky, nagdumili sa pagsunod sa desisyon sa Korte Suprema sa Obergefell v. Hodges nga nag- legalize sa kasal nga parehas-sex sa Estados Unidos . Nang tumanggi siyang mag-isyu ng mga lisensya sa pag-aasawa, siya ay naging pormula sa demanda ng Miller v. Davis . Sa pagdumili sa pag-isyu sa mga lisensya sa kaminyoon, nahimo siyang sulud sa kaso sa Miller v. Davis . Ang kanyang mga aksyon ay nagdulot ng abugado at may-akda na si Roberta Kaplan na sabihin na "Si Kim Davis ay ang pinakamaliwanag na halimbawa ng isang taong nais gumamit ng isang relihiyosong kalayaang pang-relihiyon upang makilala. Ang iyang mga aksyon nagpahinabo sa abogado ug tagsulat sa Roberta Kaplan nga gipahayag nga "si Kim Davis mao ang labing tin-aw nga ehemplo sa usa ka tawo nga gusto mogamit sa usa ka relihiyosong kalingkawasan sa relihiyon aron sa pag-ila. Noong 1962, ang kaso ng Engele v. Nagpunta sa korte si Vitale dahil sa paglabag sa Establishment Clause of the First Amendment na nagreresulta mula sa isang mandatory nondenominational na panalangin sa mga pampublikong paaralan ng New York. Kaniadtong 1962, ang kaso sa Engele v. Si Vitale nag-atubang sa korte tungod sa paglapas sa Establishment Clause of the First Amendment nga naggikan sa usa ka mandatory nondenominational nga pag-ampo sa publiko nga mga eskwelahan sa New York. Ang Korte Suprema ay nagpasiya sa oposisyon sa estado. Ang Korte Suprema ay nagpasiya sa oposisyon sa estado. Pinagsuhan ni Edward Schempp ang distrito ng paaralan sa Abington hinggil sa batas ng Pennsylvania na kinakailangang marinig ng mga mag-aaral at kung minsan basahin ang mga bahagi ng biblia para sa kanilang pang-araw-araw na edukasyon. Gihukman ni Edward Schempp ang distrito sa eskuylahan sa Abington bahin sa balaod sa Pennsylvania nga kinahanglan nga madungog ang mga estudyante ug usahay basahon ang mga bahin sa bibliya alang sa ilang adlaw-adlaw nga edukasyon. Ang korte ay nagpasiya sa pabor kay Schempp at ang batas ng Pennsylvania ay binawi. Ang korte nagdesisyon pabor sa Schempp ug ang balaod sa Pennsylvania napulihan. Noong 1968, pinasiyahan ng Korte Suprema ang kaso ni Epperson v. Arkansas. Sa 1968, ang Korte Suprema nagmando sa kaso ni Epperson v. Arkansas. Si Susan Epperson, isang guro ng high school sa Arkansas ay naghukum ukol sa paglabag sa kalayaan sa relihiyon. Si Susan Epperson, usa ka magtutudlo sa hayskul sa Arkansas gihukman tungod sa paglapas sa kagawasan sa relihiyon. Ang estado ay may batas na nagbabawal sa turo ng ebolusyon at ang paaralan na nagtrabaho para sa Epperson ay naglaan ng kurikulum na naglalaman ng teorya ng ebolusyon. Ang estado adunay usa ka balaod nga nagdili sa pagtulon-an sa ebolusyon ug ang eskuylahan nga gitrabaho sa Epperson nagahatag nga kurikulum nga adunay teorya sa ebolusyon. Kailangang pumili si Epperson sa pagitan ng paglabag sa batas o pagkawala ng kanyang trabaho. Kinahanglan magpili si Epperson taliwa sa paglapas sa balaod o mawala ang iyang trabaho. Nagpasiya ang Korte Suprema na bawiin ang batas ng Arkansas sapagkat ito ay hindi konstitusyon. Nagmando ang Korte Suprema nga papason ang balaud sa Arkansas tungod kay kini dili konstitusyon. Ang mga halimbawa at pananaw sa seksyong ito ay maaaring hindi kumakatawan sa isang pandaigdigang pagtingin sa paksa . Ang mga panig-ingnan ug panan-aw sa kini nga seksyon mahimo nga dili nagrepresentar sa usa ka tibuuk kalibutan nga pagtan-aw sa hilisgutan . Maaari mong pagbutihin ang seksyon na ito , talakayin ang isyu sa pahina ng pag-uusap , o lumikha ng isang bagong seksyon, kung naaangkop. Mahimo nimong mapaayo ang kini nga seksyon , hisguti ang isyu sa panid sa pakigpulong , o paghimo usa ka bag-ong seksyon, kung angay. Ang batas sa Alemanya ay nagbibigay ng termino ng "karamihan sa relihiyon" ( Religiose MŸndigkeit ) na may isang minimum na edad para sa mga menor de edad na sundin ang kanilang sariling paniniwala sa relihiyon kahit na hindi ibinahagi ng kanilang mga magulang ang mga ito o hindi aprubahan. Ang balaod sa Alemanya naghatag sa termino nga "kadaghanan sa relihiyon" ( Religiose MŸndigkeit ) nga adunay labing gamay nga edad alang sa mga menor de edad nga magsunod sa ilang kaugalingon nga tinuohan sa relihiyon bisan kung ang ilang mga ginikanan wala moapil o dili mouyon. Ang mga bata na 14 pataas ay may karapat-dapat na karapatan na pumasok o lumabas sa anumang pamayanang pang-relihiyon. Ang mga bata nga 14 ug mas tigulang adunay katungod nga dili mapugngan nga mosulod o mogawas sa bisan unsang relihiyosong komunidad. Ang mga batang 12 pataas ay hindi mapipilitang magbago sa ibang paniniwala. Ang mga bata nga 12 ug pataas dili mapugos sa pagbag-o sa lain nga tinuohan. Ang mga bata 10 pataas ay dapat marinig bago mabago ng kanilang mga magulang ang kanilang pag-aalaga sa relihiyon sa ibang paniniwala. Ang mga bata 10 pataas kinahanglan nga madungog sa wala pa mabag-o sa ilang mga ginikanan ang ilang pagpadako sa relihiyon sa lainlaing tinuohan. Mayroong magkatulad na batas sa Austria at sa Switzerland. Adunay parehas nga mga balaod sa Austria ug sa Switzerland. International Religious Freedom Day 27 Oktubre ay ang International Religious Freedom Day, bilang paggunita sa pagpatay sa mga martir sa Boston , isang pangkat ng Quaker na isinagawa ng mga Puritans sa Boston Karaniwan para sa kanilang paniniwala sa relihiyon sa ilalim ng lehislatura ng Massachusetts Bay Colony sa pagitan ng 1659Ð1661. 27 Oktubre mao ang International Religious Freedom Day, sa pagsaulog sa pagpatay sa mga martir sa Boston , usa ka grupo sa mga Quaker nga gipatay sa mga Puritans sa Boston Common alang sa ilang relihiyoso nga tinuohan sa ilalom sa lehislatura sa Massachusetts Bay Colony taliwala sa 1659Ð1661. Ipinahayag ng US ang 16 Enero Relihiyosong Araw ng Kalayaan. Gipagawas sa US ang 16 Enero Relihiyosong Adlaw sa Kagawasan. Sa taunang ulat ng 2011, ang Commission ng International Religious Freedom ay nagtalaga ng labing-apat na bansa bilang "mga bansa na may partikular na pag-aalala". Sa tinuig nga report sa 2011, ang Commission sa International Religious Freedom nagtudlo sa napulo'g upat ka mga nasud nga "mga nasud nga adunay partikular nga kahingawa". Ang komisyon chairman ay nagkomento na ito ay mga bansa na ang pag-uugali ay minarkahan sila bilang pinakamasamang paglabag sa kalayaan sa relihiyon at mga mapang-abuso sa karapatang pantao. Ang tsirman sa komisyon mikomento nga kini ang mga nasud kansang paggawi nagtimaan nga sila ang labing daotan nga relihiyosong kalapasan sa relihiyon ug mga mapang-abuso sa tawhanong katungod. Mayroong mga alalahanin tungkol sa mga paghihigpit sa pampublikong damit sa publiko sa ilang mga bansa sa Europa. Adunay mga kabalaka bahin sa mga pagdili sa sinina sa publiko nga relihiyoso sa pipila nga mga nasud sa Europe. Artikulo 18 ng UN International Tipan sa Mga Karapatang Sibil at Pampulitika ay naglilimita sa mga paghihigpit sa kalayaan upang maipakita ang isang relihiyon o paniniwala sa mga kinakailangan upang maprotektahan ang kaligtasan, kaayusan, kalusugan, o moral o ang pangunahing mga karapatan at kalayaan ng iba . Artikulo 18 sa UN International Covenant sa Sibil ug Pulitikal nga mga Katungod naglimitahan sa mga pagdili sa kagawasan sa pagpakita sa usa ka relihiyon o mga gituohan sa mga kinahanglan aron panalipdan ang kaluwasan sa publiko, kahusay, kahimsog, o moral o ang sukaranang mga katungod ug kagawasan sa uban . Ang kalayaan ng relihiyon bilang isang legal na konsepto ay nauugnay sa, ngunit hindi magkapareho, pagpaparaya sa relihiyon, paghihiwalay ng simbahan at estado , o sekular na estado. Ang kagawasan sa relihiyon ingon usa ka konsepto nga ligal adunay kalabutan, apan dili parehas sa, pagtugot sa relihiyon, pagbulag sa simbahan ug estado , o sekular nga estado. Ang Pew Research Center ay nagsagawa ng mga pag-aaral sa kalayaan sa relihiyon na pang-internasyonal sa pagitan ng 2009 at 2015, na nag-iipon ng pandaigdigang data mula sa 16 na gobyerno at hindi pang-gobyerno na samahan - kabilang ang United Nations, ang United States State Department , at Human Rights Watch Ðat na kumakatawan sa higit sa 99 porsyento ng populasyon ng mundo. Ang Pew Research Center nagpahigayon mga pagtuon bahin sa internasyonal nga kagawasan sa relihiyon tali sa 2009 hangtod sa 2015, pagtipon sa global nga datos gikan sa 16 nga gobyerno ug non-governmental nga organisasyon - lakip ang United Nations, United States State Department , ug Human Rights Watch Ðug nagrepresentar sa kapin sa 99 porsyento sa populasyon sa kalibutan. Noong 2009, halos 70 porsiyento ng populasyon ng mundo ang nanirahan sa mga bansa na naiuri bilang pagkakaroon ng mabibigat na paghihigpit sa kalayaan ng relihiyon. Niadtong 2009, hapit 70 porsyento sa populasyon sa kalibutan ang nagpuyo sa mga nasud nga giila nga adunay bug-at nga pagdili sa kagawasan sa relihiyon. Nababahala nito ang mga paghihigpit sa relihiyon na nagmula sa mga pagbabawal ng gobyerno sa malayang pagsasalitaat pagpapahayag ng relihiyon pati na rin ang pakikipaglaban sa lipunan na isinasagawa ng mga pribadong indibidwal, organisasyon at pangkat ng lipunan. May kalabotan kini sa mga pagdili sa relihiyon nga naggikan sa mga pagdili sa gobyerno sa libre nga pagsultiug relihiyoso nga ekspresyon ingon usab mga sosyal nga panagsangka nga gihimo sa mga pribadong indibidwal, organisasyon ug sosyal nga grupo. Ang mga pakikipaglaban sa lipunan ay inuri ayon sa antas ng karahasan sa komunal at terorismo na may kinalaman sa relihiyon . Ang pagkontra sa sosyalidad giklasipikar sa lebel sa kapintas sa komunal ug terorismo nga may kalabutan sa relihiyon . Habang ang karamihan sa mga bansa ay naglalaan para sa pangangalaga ng kalayaan sa relihiyon sa kanilang mga konstitusyon o batas, isang quarter lamang ng mga bansang iyon ang natagpuan na ganap na iginagalang ang mga ligal na karapatan na ito sa pagsasagawa. Samtang ang kadaghanan sa mga nasud nga nagtagana alang sa pagpanalipud sa kagawasan sa relihiyon sa ilang konstitusyon o mga balaod, usa lamang sa us aka kwarter sa mga nasud ang nakit-an nga hingpit nga gitahod ang kini nga mga ligal nga katungod sa praktis. Sa 75 na bansa ang mga pamahalaan ay nililimitahan ang mga pagsisikap ng mga relihiyosong grupo sa proselytise at sa 178 na mga bansa ay dapat magparehistro ang gobyerno sa pamahalaan. Sa 75 nga mga nasud gilimitahan sa mga gobyerno ang mga paningkamot sa mga relihiyosong grupo sa mga kinabig ug sa 178 nga mga nasud kinahanglan magparehistro ang mga relihiyosong grupo sa gobyerno. Noong 2013, inuri ni Pew ang 30 porsyento ng mga bansa bilang pagkakaroon ng mga paghihigpit na may posibilidad na ma-target ang mga relihiyosong minorya, at ang 61 porsyento ng mga bansa ay may mga pakikipaglaban sa lipunan na may posibilidad na i-target ang mga relihiyosong minorya. Niadtong 2013, Pew nga giklasipikar ang 30 porsyento sa mga nasud nga adunay mga pagdili nga lagmit nga target sa mga relihiyosong minorya, ug ang 61 porsyento sa mga nasud adunay sosyal nga pagkasuko nga lagmit nga ipuntirya ang mga relihiyosong minorya. Ang mga bansa sa Hilaga at Timog Amerika ay naiulat na mayroong ilan sa pinakamababang antas ng paghihigpit ng pamahalaan at panlipunan sa relihiyon, habang ang The Middle East at North Africa ay ang mga rehiyon na may pinakamataas. Ang mga nasud sa North ug South America gikataho nga adunay pipila ka mga pinakaubos nga lebel sa gobyerno ug sosyal nga mga pagdili sa relihiyon, samtang ang The Middle East ug North Africa ang mga rehiyon nga adunay labing kataas. Ang Saudi Arabia at Iran ay ang mga bansa na nanguna sa listahan ng mga bansa na may pangkalahatang pinakamataas na antas ng paghihigpit sa relihiyon. Saudi Arabia ug Iran ang mga nasud nga ibabaw sa listahan sa mga nasud sa kinatibuk- labing taas nga ang-ang sa pagdili sa relihiyon. Ang paghinto ng index ng mga paghihigpit ng pamahalaan ng Pew ay ang Saudi Arabia. Ang paghunong sa indeks nga mga restriksyon sa indigay sa gobyerno mao ang Saudi Arabia. Sa 25 na pinakapopular na mga bansa sa buong mundo, ang Iran, Egypt, Indonesia at Pakistan ay may pinakamaraming mga paghihigpit, habang ang Brazil, Japan, Italy, South Africa, UK, at US ay mayroong ilan sa pinakamababang antas, tulad ng sinusukat ni Pew. Sa 25 ka pinakapopular nga mga nasud sa Iran, ang Iran, Egypt, Indonesia ug Pakistan ang adunay labing daghan nga mga pagpugong, samtang ang Brazil, Japan, Italy, South Africa, UK, ug US adunay pipila ka pinakaubos nga lebel, ingon gisukat ni Pew. Ang Vietnam at China ay inuri bilang pagkakaroon ng mga hadlang sa mataas na pamahalaan sa relihiyon ngunit nasa katamtaman o mababang saklaw pagdating sa mga pakikipaglaban sa lipunan . Ang Vietnam ug China giklasipikar nga adunay mga pagdili sa taas nga gobyerno sa relihiyon apan naa sa kasarangan o ubos nga kahimtang sa pag-abut sa sosyal nga panagsangka. Ang Nigeria, Bangladesh at India ay mataas sa mga pakikipaglaban sa lipunan ngunit katamtaman sa mga tuntunin ng mga aksyon ng gobyerno . Ang Nigeria, Bangladesh ug India taas sa mga panagsangka sa sosyal apan kasarangan nga bahin sa mga aksyon sa gobyerno . Ang mga paghihigpit sa relihiyon sa buong mundo ay nadagdagan sa pagitan ng kalagitnaan ng 2009 at kalagitnaan ng 2010, ayon sa isang pag-aaral sa 2012 ng Pew Research Center . Ang mga pagdili sa relihiyon sa tibuuk kalibutan nagdugang tali sa tunga-tunga sa 2009 ug tunga-tunga sa 2010, sumala sa usa ka pagtuon sa 2012 sa Pew Research Center . Ang mga paghihigpit sa bawat isa sa limang pangunahing mga rehiyon ng mundo ay nadagdagan - kabilang ang sa America at sub-Saharan Africa, ang dalawang rehiyon kung saan ang pangkalahatang mga paghihigpit ay nabawasan. Ang mga pagdili sa matag usa sa lima ka dagkong mga rehiyon sa kalibutan nagdugang Ñ lakip na sa America ug sub-Saharan Africa, ang duha nga mga rehiyon diin ang kinatibuk-an nga mga pagdili nahinabo. Noong 2010, ang Egypt, Nigeria, ang mga teritoryo ng Palestine, Russia, at Yemen ay idinagdag sa kategoryang "napakataas" ng mga panlipunang pakikipaglaban. Niadtong 2010, ang Egypt, Nigeria, ang mga teritoryo sa Palestine, Russia, ug Yemen gidugang sa kategorya nga "taas kaayo" sa mga sosyal nga panagsangka. Ang limang pinakamataas na mga marka ng panlipunang poot ay para sa Pakistan, India, Sri Lanka, Iraq, at Bangladesh. Ang lima ka labing taas nga mga puntos sa sosyal nga pagkasuko alang sa Pakistan, India, Sri Lanka, Iraq, ug Bangladesh. Noong 2015, inilathala ni Pew na ang mga pakikipaglaban sa lipunan ay tumanggi noong 2013, ngunit nadagdagan ang pang-aabuso ng mga Hudyo. Niadtong 2015, gipatik ni Pew nga ang pagkontra sa sosyal nga pagkunhod sa 2013, apan ang pagpanghadlok sa mga Judio nagdugang. Sa mga teritoryo ng Palestinian , ang mga Palestino ay nahaharap sa mahigpit na mga paghihigpit sa pagsasagawa ng kalayaan ng relihiyon dahil sa patuloy na salungatan sa Israel-Palestinian . Sa mga teritoryo sa Palestinian , ang mga Palestinian nag-atubang og higpit nga mga pagdili sa pagbuhat sa kagawasan sa relihiyon tungod sa nagpadayon nga panagbangi sa Israel-Palestinian . Iniulat ng mga nakasaksi ang mga sistematikong kasanayan na naglalayong pigilan ang mga kabataang lalaki at kababaihan na gawin ang kanilang mga panalangin sa Al-Aqsa Mosque . Ang mga nakasaksi nakasaksi sa sistematiko nga mga buhat nga nagtumong sa pagpugong sa mga batan-ong lalaki ug babaye sa pagbuhat sa ilang mga pag-ampo sa Al-Aqsa Mosque . Kasama sa mga kasanayang ito ang mga utos ng militar na inisyu ng komandante ng Defense Army ng Israel laban sa mga tiyak na Palestinian na may mabisang papel sa Jerusalem , nag-interogate sa mga kabataang lalaki, at lumikha ng isang lihim na blacklist ng mga taong pinigilan na pumasok sa Al-Aqsa Mosque. Ang mga kini nga gawi nag-uban sa mga mando sa militar nga gipagawas sa komandante sa Army sa Depensa sa Israel batok sa piho nga mga Palestinian nga adunay epektibo nga papel sa Jerusalem , pag-interogasyon sa mga batan-ong lalaki, ug paghimo usa ka tinago nga lista sa mga tawo nga gipugngan sa pagsulod sa Al-Aqsa Mosque. Ang karapatang mag-petisyon sa gobyerno para sa muling pagpapagaan ng mga hinaing ay karapatang gumawa ng isang reklamo sa, o humingi ng tulong ng, isang pamahalaan , nang walang takot sa parusa o mga pagsisi. Ang katungod sa pag-petisyon sa gobyerno alang sa pagtangtang sa mga kabalak-an mao ang katungod sa paghimo og reklamo sa, o mangayo tabang sa usa ka gobyerno , nga wala mahadlok sa pagsilot o mga pagbadlong. Sa Europa, ang Artikulo 44 ng Saligang Batas sa Mga Karapatan ng European Union ay nagsisiguro ng karapatang mag-petisyon sa Parlyamento ng Europa . Sa Europa, ang Artikulo 44 sa Charter of Fundamental Rights sa European Union nagsiguro sa katungod sa pag-petisyon sa European Parliament . Pangunahing Batas para sa Pederal na Republika ng Alemanya ay ginagarantiyahan ang karapatan ng petisyon sa "karampatang mga awtoridad at sa lehislatura". Batakang Balaod alang sa Federal Republic of Germany nga gigarantiyahan ang katungod sa petisyon sa "mga may katakus nga awtoridad ug sa lehislatura". Ang karapatang mag-petisyon sa Estados Unidos ay ipinagkaloob ng First Amendment sa Konstitusyon ng Estados Unidos. Ang katungod sa pag-petisyon sa Estados Unidos gihatag pinaagi sa Unang Pag-amendar sa Konstitusyon sa Estados Unidos. Ang pagbabawal ng pagbubuod ng "karapatan sa petisyon " na orihinal na tinutukoy lamang sa Kongreso at sa mga korte ng federal ng Estados Unidos . Ang pagdili sa pag-uswag sa "katungod sa petisyon " sa sinugdan gipunting lamang sa Kongreso ug mga korte sa federal nga US . Ang doktrinang ng pagsasama ay napalawak ng proteksyon ng karapatan sa kasalukuyang saklaw nito. Ang doktrina sa paglakip sa ulahi nagpalapad sa pagpanalipod sa katungod sa kasamtangan nga sakup. Sa lahat ng estado at pederal na mga korte at lehislatura, at mga ehekutibong sangay ng estado at mga pamahalaang pederal. Sa tanan nga estado ug pederal nga mga korte ug lehislatura, ug mga ehekutibo nga sanga sa estado ug mga gobyerno federal. Ang mga dinastiya ng sinaunang at Imperial na Tsino ay kinikilala ang karapatang mag-petisyon para sa lahat ng mga paksa. Ang mga dinastiya sa karaan ug Imperial nga Intsik giila ang katungod sa petisyon alang sa tanan nga hilisgutan. Puwede ang petisyon ng Emperor sa Emperor upang alisin ang mga lokal na opisyal. Ang mga kustomer mahimoÕg mohangyo sa Emperor aron kuhaon ang mga lokal nga opisyal. Ang Huabiao , isang haligi ng seremonya na pangkaraniwan sa tradisyunal na arkitekturang Tsino, ay pinaniniwalaang nagmula sa mga signboard na itinatag ng mga sinaunang pinuno upang mag-alok ng isang daan para sa publiko na magsulat ng mga petisyon. Ang Huabiao , usa ka haligi nga seremonya nga naandan sa tradisyonal nga arkitektura sa Tsino, gituohan nga naggikan sa mga signboard nga gipahimutang sa mga karaang punoan aron maghatag usa ka agianan para sa publiko pagsulat mga petisyon. Sa modernong Tsina, ang paggamit ng lokal na petisyon ng bureaus ay nananatiling pangkaraniwan, gayunpaman, ang mga nananatiling hindi nasisiyahan ay naglalakbay pa rin sa kapital bilang isang huling paraan upang mag-apela sa sentral na pamahalaan. Sa modernong China ang paggamit sa mga lokal nga petisyon sa bureaus kanunay nga sagad, bisan pa, kadtong nagpabilin nga dili matagbaw nagpadayon sa pagbiyahe sa kaulohan ingon usa ka katapusan nga pamaagi aron maapela ang sentral nga gobyerno. Ang Pambansang Pambansang Mga Reklamo at Panukala ng Panukala at lokal na bureaus ng mga titik at tawag ay tumatanggap ng mga mungkahi at karaingan. Ang National Public Complaints and Proposals Administration ug lokal nga kawad-on sa mga sulat ug pagtawag makadawat mga sugyot ug mga samo. Pagkatapos ay inilalathala ng mga opisyal ang mga isyu sa kani-kanilang mga kagawaran at subaybayan ang pag-unlad ng pag-areglo, na kung saan ay puna sila sa mga partido sa pag-file. Ang mga opisyales unya gitugyan ang mga isyu sa kaniadtong mga departamento ug gibantayan ang pag-uswag sa husay, diin sila feedback sa mga nagsumite nga partido. Kung hindi nasisiyahan, maaari nilang ilipat ang hierarchy upang magdala ng mga reklamo sa susunod na mas mataas na antas. Kung dili matagbaw, mahimo nila nga ibalhin ang hierarchy aron magdala mga reklamo sa sunod nga taas nga lebel. Ang karapatan ng tirahan ay isang kalayaan ng isang indibidwal mula sa kontrol ng imigrasyon sa isang partikular na bansa . Ang katungod sa pagpuyo mao ang kagawasan sa usa ka tawo gikan sa pagpugong sa imigrasyon sa usa ka partikular nga nasud . Ang isang tao na may karapatang tumira sa isang bansa ay hindi nangangailangan ng pahintulot mula sa pamahalaan upang makapasok sa bansa at maaaring manirahan at magtrabaho doon nang walang paghihigpit, at walang kaligtasan sa pag-alis at pagpapalayas. Ang usa ka tawo nga adunay katungod sa pagpuyo sa usa ka nasud wala magkinahanglan pagtugot gikan sa gobyerno nga mosulod sa nasud ug makapuyo ug makatrabaho didto nga walaÕy pagdili, ug adunay resistensya gikan sa pagtangtang ug pagpapahawa. Karaniwan, upang magkaroon ng karapatan na tumira sa isang tiyak na bansa, ang isang tao ay dapat na isang mamamayan ng bansang iyon. Sa kasagaran, aron adunay katungod sa pagpuyo sa usa ka nasud, ang usa ka tawo kinahanglan usa ka lungsuranon sa kana nga nasud. Gayunpaman, ang ilang mga bansa ay nagbibigay ng karapatang tumira para sa mga kwalipikadong hindi mamamayan. Bisan pa, ang pipila ka mga nasud naghatag katungod sa pagpuyo alang sa mga kwalipikado nga dili-lungsoranon. Ito ay naiiba sa karaniwang tinatawag na karapatan sa lupain , karapatang manirahan o kanan ng paninirahan , halimbawa sa permanenteng paninirahan ng bansa sa pangkalahatan ay may de facto na karapatan ng paninirahan, ngunit maaari itong bawiin sa ilang mga pangyayari (hindi tulad ng isang pagkamamamayan na kung saan ay maaari lamang bawiin sa sobrang limitadong mga kalagayan tulad ng pandaraya o pambansang pag-aalala sa seguridad), halimbawa para sa pagkumbinsi ng mga krimen, o sa ilang mga bansa, matagal na kawalan mula dito, at sa maraming kaso, ang mga taong ito ay hindi malaya sa control ng imigrasyon . Kini mao ang lahi sa kasagarang gitawag nga katungod sa yuta , katungod nga mabuhi o katungod sa pinuy-anan , sama sa uban sa permanente nga residency sa nasud sa kinatibuk-nga adunay usa ka de facto katungod sa pinuy-anan, apan kini mahimo nga mabakwi sa pipila ka mga kahimtang (dili sama sa usa ka pagkalungsoranon nga mahimoÕg wagtangon sa labing limitado nga mga kahimtang sama sa panlimbong o nasudnon nga kabalaka sa seguridad), pananglitan sa pagkombikto sa mga krimen, o sa pipila ka mga nasud, ang dugay nga pagkawala gikan niini, ug sa daghang mga kaso, ang mga tawo wala makagawas gikan sa kontrol sa imigrasyon . Ang mga mamamayan ng European Economic Area (ang European Union kasama ang Iceland , Liechtenstein , at Norway ) at Switzerland ay nagtatamasa ng kalayaan na maglakbay papunta, manirahan, at magtrabaho sa anumang partisipasyon ng bansa nang hindi nangangailangan ng isang permit sa trabaho o visa, bagaman ang mga pagbiyahe sa transitoryo ay maaaring paghigpitan. Ang mga lungsuranon sa European Economic Area (ang European Union plus Island , Liechtenstein , ug Norway ) ug Switzerland nalipay sa kagawasan sa pagbiyahe, pagpuyo, ug pagtrabaho sa bisan unsang partisipante nga nasud nga wala magkinahanglan usa ka permiso sa trabaho o visa, bisan kung ang mga pagbalhin sa transitoryo mahimo nga maghigpit. Mga karapatan ng mga mamamayan ng mga bagong estado ng kasapi upang magtrabaho sa ibang mga bansa. Mga katungod sa mga lungsuranon sa bag-ong mga estado nga myembro nga magtrabaho sa ubang mga nasud. Ito ay tinukoy ng Directive 2004/38 / EC sa kanan upang ilipat at malayang maninirahan. Kini gipasabut sa Directive 2004/38 / EC sa tuo nga paglihok ug libre nga magpuyo. Gayunpaman, ang mga karapatan na manirahan sa ibang estado ng EU / EEA ay hindi ganap. Bisan pa, ang mga katungod sa pagpuyo sa lain nga estado sa EU / EEA dili hingpit. Upang manirahan sa isa pang estado ng EU / EEA, ang isa ay dapat na nagtatrabaho, pangangaso ng trabaho, isang mag-aaral, o kung hindi man ay may sapat na mapagkukunan sa pananalapi at seguro sa kalusugan upang matiyak na hindi sila naging isang pasanin sa mga serbisyong panlipunan ng bansa ng host. Aron magpuyo sa lain nga estado sa EU / EEA, ang usa kinahanglan nga magtrabaho, mangangayam sa trabaho, estudyante, o kung dili man adunay igo nga mga kapanguhaan sa panalapi ug paniguro sa kahimsog aron masiguro nga dili sila mahimo nga usa ka palas-anon sa mga serbisyong sosyal sa host nasud. Ang mga estado ay maaaring mangailangan din ng mga mamamayan ng ibang estado ng EU / EEA upang irehistro ang kanilang presensya sa mga awtoridad pagkatapos ng isang tiyak na tagal ng panahon. Ang mga estado mahimong mangayo usab mga nasyonal sa ubang mga estado sa EU / EEA aron irehistro ang ilang presensya kauban ang mga awtoridad human sa usa ka panahon. Ang mga estado ng EU / EEA ay maaaring magpalayas ng mga nasyonalidad ng iba pang mga estado ng EU / EEA at mag-isyu ng mga pagbubukod sa pagbubukod laban sa kanila sa mga batayan ng pampublikong patakaran, seguridad ng publiko, o kalusugan sa publiko. Ang estado sa EU / EEA mahimong magpahawa sa mga nasyonal nga estado sa ubang estado sa EU / EEA ug mag-isyu sa mga mando sa pagbulag batok kanila sa mga basehan sa palisiya sa publiko, seguridad sa publiko, o panglawas sa publiko. Halimbawa, ang mga nakagawa ng mga seryosong krimen o umaasa sa kapakanan ay maaaring ma-deport. Pananglitan, kadtong nakahimog seryoso nga mga krimen o nagsalig sa kaayohan mahimong ihawa. Gayunpaman, ang mga sumailalim sa naturang mga order sa pagbubukod ay dapat mag-apela sa kanila pagkatapos ng isang maximum na tagal ng tatlong taon, tulad ng bawat regulasyon ng EU. Bisan pa, kadtong gipasakup sa ingon nga mga pag-undang sa pag-undang kinahanglan nga makaapela kanila pagkahuman sa labing taas nga panahon sa tulo ka tuig, ingon sa mga regulasyon sa EU. Ang sinumang EU / EEA pambansang nakumpleto ng isang limang taong panahon ng walang tigil na ligal na paninirahan sa ibang estado ng EU / EEA ay nagiging karapat-dapat para sa permanenteng paninirahan. Ang bisan unsang nasud sa EU / EEA nga nakatapos sa lima ka tuig nga panahon nga walaÕy hunong nga ligal nga pinuy-anan sa lain pang estado sa EU / EEA ang mahimong kwalipikado alang sa permanente nga puy-anan. Pagkatapos kung saan ang kanilang presensya ay hindi na sumailalim sa anumang mga kondisyon, at maaari silang mag-aplay para sa mga benepisyo na dati naging mga batayan para sa pagtanggal, tulad ng kapakanan. Pagkahuman ang ilang presensya dili na mapailalom sa bisan unsang mga kondisyon, ug mahimong mag-aplay sila alang sa mga benepisyo nga kaniadto nahimong basihan alang sa pagtangtang, sama sa kaayohan. Ang permanenteng paninirahan ay maaari lamang bawiin pagkatapos ng dalawang taong pagkawala. Ang pagpadayon sa pagpadayon sa pagpadayon mahimong bawion pagkahuman sa duha ka tuig nga pagkawala. Halos lahat ng mga bansa ng EU / EEA ay bahagi ng Schengen Area ; isang pangkat ng mga bansa na pumirma sa Kasunduang Schengen , na nag-aalis ng mga kontrol sa hangganan sa pagitan ng mga kalahok na estado, bagaman pinapayagan nito ang mga kontrol sa hangganan na pansamantalang mai-set up sa mga pambihirang kalagayan. Hapit tanan nga mga nasud sa EU / EEA mga bahin sa Schengen Area ; usa ka grupo sa mga nasud nga nagpirma sa Kasabutan sa Schengen , nga nagtangtang sa mga kontrol sa mga utlanan tali sa mga partisipado nga estado, bisan kung gitugotan niini ang mga kontrol sa utlanan nga temporaryo nga gipahimutang sa talagsaon nga mga kahimtang. Ang mga bansa sa EEA at Switzerland ay nilagdaan ang Schengen na kasunduan. Marami sa mga bagong estado ng miyembro ay hindi pa ganap na naipatupad ito. Ang mga nasud sa EEA ug Switzerland nagpirma sa kasabutan sa Schengen. Daghang mga bag-ong estado nga miyembro ang wala pa hingpit nga nagpatuman niini. Bilang resulta nito, halimbawa, ang isang mamamayan ng Pransya ay maaaring maglakbay sa United Kingdom , isa pang estado ng miyembro ng EEA, at pagkatapos ay malayang nakatira at nagtatrabaho sa bansang iyon. Ingon usa ka sangputanan niini, pananglitan, ang usa ka lungsuranon sa Pransiya mahimoÕng mobiyahe sa United Kingdom , laing estado sa miyembro sa EEA, ug dayon gawasnon nga nagpuyo ug magtrabaho sa kana nga nasud. Ngunit dahil hindi pa pinagtibay ng UK ang Kasunduan ng Schengen, maaari silang hilingin na ipakita ang isang pasaporte o ID card kapag pumapasok sa UK. Apan tungod kay wala gisagop sa UK ang Kasabutan sa Schengen, mahimo silang i-presenta ang usa ka pasaporte o kard sa pagsulod sa UK. Ang kahilingan na ito ay naaangkop katulad sa mga mamamayang British na lumilipat sa Pransya. Kini nga kinahanglanon parehas nga magamit sa mga lungsuranon sa Britanya nga mibalhin sa Pransya. Sa kabilang banda, inilalapat ng Switzerland ang Kasunduan ng Schengen, kaya ang isang mamamayan ng Pransya ay maaaring maglakbay sa Switzerland nang hindi napigilan sa hangganan. Sa laing bahin, gipadapat sa Switzerland ang Kasabutan sa Schengen, mao nga ang usa ka lungsuranon nga Pranses makahimo sa pagbiyahe sa Switzerland nga walaÕy hunong sa utlanan. Gayunpaman, ang ilang mga bansa sa Europa ay nangangailangan ng lahat ng mga tao na magdala ng isang kard ng pagkakakilanlan o pasaporte at patunay ng nasyonalidad ay karaniwang kinakailangan na tumira sa anumang estado ng miyembro. Bisan pa, ang pipila ka mga nasud sa Europe naghangyo sa tanan nga mga tawo nga magdala sa usa ka kard sa identidad o pasaporte ug pamatuod sa nasyonalidad nga kasagaran kinahanglan nga magpuyo sa bisan unsang estado sa miyembro. Kaya, habang ang Kasunduan ng Schengen ay nagpapadali sa paggalaw ng mga tao sa tapat ng mga hangganan, wala itong ginagawang malaking pagkakaiba sa mga karapatan sa paninirahan. Sa ingon, samtang ang Kasabutan sa Schengen nga nagpadali sa paglihok sa mga tawo sa mga prutas, walaÕy hinungdan nga kalainan sa mga katungod sa pagpuyo. Binibigyan ng Nordic Passport Union ang mga mamamayan ng mga bansa ng Nordic ng malayang paglakbay papunta at maninirahan sa ibang mga bansa sa Nordic nang walang pasaporte o permit sa paninirahan. Gihatag sa Nordic Passport Union ang mga lungsuranon sa mga nasud sa Nordic nga libre nga magbiyahe ug magpuyo sa ubang mga nasud sa Nordic nga walaÕy pasaporte o permiso sa pagpuyo. Ang mga mamamayan ng mga estado ng miyembro ng Gulf Cooperation Council (GCC) ay may kalayaan sa paggalaw sa buong GCC, kabilang ang karapatang manirahan at magtrabaho sa ibang mga estado ng GCC na walang halos mga paghihigpit. Ang mga lungsuranon sa mga estado nga miyembro sa Gulf Cooperation Council (GCC) adunay kagawasan sa paglihok sa tibuuk nga GCC, lakip ang katungod sa pagpuyo ug pagtrabaho sa ubang mga estado sa GCC nga walaÕy mga pagpugong. Ang Karaniwang Travel Area (CTA) ay binubuo ng United Kingdom , Republic of Ireland , at mga nakapalibot na teritoryo ng isla ng UK. Ang Common Travel Area (CTA) naglangkob sa United Kingdom , Republic of Ireland , ug sa palibot nga mga teritoryo sa isla sa UK. Ang mga mamamayan ng British at Irlanda ay maaaring malayang gumagalaw sa buong CTA nang walang pasaporte at kakaunti lamang na dokumento ng pagkakakilanlan, at napapailalim sa halos walang mga kontrol sa imigrasyon. Ang mga lungsuranon sa Britanya ug Irlanda mahimo nga makalihok sa bug-os nga CTA nga walaÕy pasaporte ug gamay ra nga mga dokumento sa identidad, ug walaÕy mga pagpugong sa imigrasyon. Ang mga mamamayan ng parehong bansa ay nasisiyahan sa karapatang manirahan at magtrabaho sa buong CTA na may kaunting paghihigpit. Ang mga lungsuranon sa duha nga mga nasud nalipay sa katungod sa pagpuyo ug pagtrabaho sa bug-os nga CTA nga adunay labing gamay nga pagdili. Hindi tulad ng iba pang mga nasyonalidad ng EU / EEA, ang mga mamamayan ng Ireland na lumipat sa UK ay binigyan ng "husay na katayuan", isang katayuan na lalampas sa walang katiyakan na iwanan upang manatili . Dili sama sa ubang mga nasyonalidad sa EU / EEA, ang mga lungsuranon sa Ireland nga namalhin sa UK gihatagan usa ka "nahamtang nga kahimtang", usa ka kahimtang nga molapas sa dili tinuyo nga pagbiya aron magpabilin . Ang mga pambansang Irish na karapat-dapat para sa pagpapalaglag ay masidhing ginagamot nang iba kaysa sa iba pang mga nasyonalidad ng EU / EEA, at hindi awtomatikong nasasakop sa mga pamamaraan ng pagpapalaglag kapag nahatulan ng mga krimen. Ang mga nasyonal nga Irish nga kwalipikado alang sa pagpapahawa gitratar nga labi ka labi sa ubang mga nasyonalidad sa EU / EEA, ug wala awtomatiko nga gipailalom sa mga pamaagi sa pagdeport kung nakombikto sa mga krimen. Tulad ng itinuturing ng Parlyamento na "malapit na makasaysayan, pamayanan at pampulitikang relasyon sa pagitan ng United Kingdom at Ireland, kasama sa pagkakaroon ng Karaniwang Paglalakbay na Lugar." Ingon nga giisip sa Parlyo nga "ang suod nga makasaysayanon, komunidad ug politikal nga relasyon tali sa United Kingdom ug Ireland, ug uban ang paglungtad sa Komong Panaw sa Pagbiyahe. Ang mga mamamayan ng Ireland ay ligal na napapailalim sa pagpapalabas mula sa UK kung saan inirerekumenda ng isang korte sa sentensiya o sa mga pambihirang kalagayan kung saan ang pag-aalis ay nasa interes ng publiko. Busa ang mga lungsuranon sa Ireland us aka legal nga gipailalom sa pagpalagpot gikan sa UK diin girekomenda sa usa ka korte sa paghukman o sa mga talagsaon nga mga kahimtang kung diin ang pagdeport sa interes sa publiko. Ang batas ng Ireland ay nagbibigay ng magkaparehong proteksyon para sa mga mamamayang British. Naghatag ang balaod nga Irish sa susamang mga panalipod alang sa mga lungsoranon sa Britanya. Ang mga mamamayan ng Britanya ay halos hindi na pinalalaya mula sa pagpapalayo mula sa Ireland, at halos hindi kailanman itinuring bilang batas ng mga dayuhan, bagaman mayroong mga eksepsiyon sa panuntunang ito. Ang mga lungsuranon sa Britanya halos walaÕy kalainan gikan sa pagpapalagyo gikan sa Ireland, ug halos walaÕy pagtratar sama sa mga langyaw nga balaod, bisan kung adunay mga eksepsyon sa kini nga lagda. Bilang karagdagan, ang ilang mga nasyonalidad ng mga estado ng miyembro ng Commonwealth of Nations ay itinuturing na mamamayan ng Komonwelt , at may iba't ibang mga karapatan sa iba pang mga bansa ng Komonwelt, kabilang ang UK, tulad ng karapatan-abo at karapatang bumoto. Gawas pa, ang pipila nga mga nasyonalidad sa mga estado nga myembro sa Commonwealth of Nations giisip nga mga lungsuranon sa Komonwelt , ug adunay lainlaing mga katungod sa ubang mga nasud sa Komonwelt, lakip ang UK, sama sa mga naa sa tuo ug ang katungod sa pagboto. Bilang karagdagan, ang mga asignaturang British na isinilang bago ang 1984 ay may karapatan sa tahanan. Dugang pa, ang mga hilisgutan sa Britanya nga natawo sa wala pa ang 1984 adunay katungod sa pagpuyo. Kung ang isang tao ay may isang ina na British at ipinanganak bago ang 1984 pagkatapos ay sa ilalim ng seksyon 2 ng Immigration Act 1971 ay itinuturing silang may parehong mga karapatan bilang isang mamamayan ng Britanya. Kung ang usa ka tawo adunay inahan nga British ug natawo sa wala pa 1984 unya sa ilalum sa seksyon 2 sa Immigration Act 1971 giisip sila nga adunay parehas nga mga katungod sama sa usa ka lungsuranon sa Britanya. Ang right-of-abode ay awtomatikong iginawad sa mga naturang tao at sila ay inisyu ng isang sertipiko sa kanilang pasaporte. Ang right-of-abode awtomatikong gitugyan sa mga tawo ug sila giisyu usa ka sertipiko sa ilang pasaporte. Sa ilalim ng mga pagbubukod sa seksyon 7 ng Immigration Act 1971, ang isang pangmatagalang residente ng mamamayan ng Irish o Commonwealth sa UK ay binigyan ng kaligtasan sa sakit mula sa pagpapatapon. Sa ilalum sa mga eksepsyon sa seksyon 7 sa Immigration Act 1971, ang usa ka dugay nga residente nga Irish o Commonwealth lungsuranon sa UK gihatagan og imyunidad gikan sa pagpapahawa. Katulad ng British o iba pang mga mamamayan ng Komonwelt na nagtataguyod ng karapatan sa isang tirahan ng isang paninirahan hindi bababa sa limang taon sa United Kingdom. Susama sa British o uban pang mga lungsuranon sa Komonwelt nga naghupot sa tuo nga pagpuyo pinaagi sa usa ka termino sa pagpuyo sa labing menos lima ka tuig sa United Kingdom. Ang mga pagbubukod na ito ay hindi nalalapat sa ibang mga nasyonalidad na may pahintulot upang manatili sa United Kingdom. Kini nga mga eksepsyon wala magamit sa ubang nasyonalidad nga adunay pagtugot nga magpabilin sa United Kingdom. Ang lahat ng mga British Overseas Teritoryo ay nagpapatakbo ng kanilang sariling mga kontrol sa imigrasyon na nalalapat sa mga mamamayang British pati na rin sa mga mula sa ibang mga bansa. Ang tanan nga mga British Overseas Territory naglihok sa ilang kaugalingon nga mga kontrol sa imigrasyon nga magamit sa mga lungsuranon sa Britanya maingon man sa mga gikan sa ubang mga nasud. Ang mga teritoryong ito sa pangkalahatan ay may mga lokal na batas sa imigrasyon na kumokontrol kung sino ang may katayuan sa nasabing teritoryo. Kini nga mga teritoryo sa kadaghanan adunay mga lokal nga balaod sa imigrasyon nga nag-regulate kung kinsa ang adunay tag- iya sa teritoryo. Sa ilalim ng konstitusyon, lahat ng mamamayan ng Canada ay may karapatang pumasok at manatili sa bansa. Ubos sa konstitusyon, ang tanan nga mga lungsuranon sa Canada adunay katungod nga makasulod ug magpabilin sa nasud. Ang mga permanenteng residente ay binigyan din ng karapatang manirahan at magpatuloy ng kabuhayan sa anumang lalawigan o teritoryo nang walang paghihigpit. Ang mga permanenteng residente gihatagan usab katungod sa pagpuyo ug pagpadayon sa panginabuhi sa bisan unsang probinsya o teritoryo nga walaÕy pagdili. Ginagawa nitong permanenteng residente ang tanging mga mamamayang dayuhan na may karapatan sa tirahan. Gihimo niini ang mga permanenteng residente nga bugtong langyaw nga mga lungsoranon nga adunay katungod sa pagpuyo. Gayunpaman, ang mga permanenteng residente ay maaari ring harapin ang pag-alis ng katayuan na ito sa ilalim ng Immigration and Refugee Protection Act . Bisan pa, ang mga permanenteng residente mahimo usab mag-atubang sa pag-usab sa kini nga kahimtang sa ilawom sa Immigration and Refugee Protection Act . Ang mga batas ng nasyonalidad ng maraming bansa ay pinapayagan ang mga dayuhan na mamamayan na manatiling permanenteng naninirahan sa bansa nang hindi naghahanap ng pagkamamamayan. Ang mga balaod sa nasyonalidad sa daghang mga nasud nagtugot sa mga langyaw nga mga lungsuranon nga magpuyo nga permanente sa nasud nga wala mangita lungsoranon. Ang katayuan na ito ay karaniwang tinatanggap ng pagsunod sa aplikasyon at pagpili batay sa iba't ibang pamantayan. Kini nga kahimtang sagad gihatagan pagsunod sa aplikasyon ug pagpili pinasukad sa lainlaing pamatasan. Sa Australia, Canada, New Zealand at Estados Unidos bukod sa iba pa, ang mga dayuhang residente na may karapatang manirahan nang permanente sa bansa ay binibigyan ng ligal na kahulugan ng pagtukoy ng "permanent resident". Sa Australia, Canada, New Zealand ug Estados Unidos, uban pa, ang mga langyaw nga residente nga adunay katungod nga magpuyo nga permanente sa nasud gihatagan ang ligal nga kahulugan sa pagtawag sa "permanent resident". Bagaman hindi ipinagkaloob ang lahat ng mga karapatan at pribilehiyo ng pagkamamamayan, pinapayagan nito ang mga indibidwal na makapasok nang malaya pati na rin upang samantalahin ang mga programang panlipunan at iba pang mga serbisyo na inaalok sa mga mamamayan. Bisan kung dili pagtugyan sa tanan nga mga katungod ug mga pribilehiyo sa pagka-lungsuranon, gitugotan niini ang mga indibidwal nga makasulod nga gawasnon ingon man pahimuslan ang mga programa sa sosyal ug uban pang mga serbisyo nga gitanyag sa mga lungsuranon. Gayunpaman, nananatili pa rin itong isang "de facto" na form ng karapatan ng tirahan dahil maaari itong bawiin alinsunod sa batas. Bisan pa, kini nagpabilin nga usa ka "de facto" nga porma sa tuo nga puy-anan tungod kay mahimo kini pagwagtang pinasubay sa balaod. Ibinibigay ng New Zealand ang mga mamamayan ng Australia / permanenteng residente na buong permanenteng karapatan sa residente sa New Zealand. Gihatagan sa New Zealand ang mga lungsuranon sa Australia / permanenteng residente nga hingpit nga permanenteng mga katungod sa residente sa New Zealand. Ang United Kingdom at Ireland ay nagbibigay ng awtomatikong permanenteng paninirahan sa bawat mamamayan ng bawat isa. Gihatagan sa United Kingdom ug Ireland ang awtomatikong permanenteng pagpuyo sa matag lungsuranon. Ang buong permanenteng karapatan sa paninirahan ay umiiral sa pagitan ng mga bansa ng Nordic Council. Ang tibuuk nga mga katungod sa pagpabilin sa panimuyo naglungtad tali sa mga nasud sa Nordic Council. Bilang pangmatagalang pansamantalang residente sa mga kasong ito, may karapatan na tirahan ngunit walang pag-access sa buong karapatan ng pagkamamamayan: Ingon sa dugay nga mga pansamantalang residente niini nga mga kaso adunay katungod nga puy-anan apan kung walaÕy access sa hingpit nga mga katungod sa pagkalungsoranon: Mga mamamayan ng New Zealand sa Australia, ngunit mula noong 2001, ang Australia ay nagbibigay lamang ng limitadong mga karapatan. Ang mga lungsuranon sa New Zealand sa Australia, apan sukad 2001, ang Australia naghatag lamang limitado nga mga katungod. Ang mga mamamayan ng estado ng miyembro ng EEA at Switzerland na naninirahan sa bansa ng bawat isa (maliban sa mga kaso sa itaas). Ang mga lungsuranon sa estado sa miyembro sa EEA ug Switzerland nga nagpuyo sa nasud sa matag usa (gawas sa mga kaso sa itaas). Karamihan sa mga mamamayan ng Federated States ng Micronesia (FSM), ang Republika ng mga Isla ng Marshall at ang Republika ng Palau ay maaaring manirahan at magtrabaho sa Estados Unidos. Kadaghanan sa mga lungsuranon sa Federated States of Micronesia, ang Republic of the Marshall Islands ug ang Republic of Palau mahimo nga magpuyo ug magtrabaho sa Estados Unidos. At ang karamihan sa mga mamamayan ng US at kanilang asawa ay maaaring manirahan at magtrabaho sa mga nasabing estado sa ilalim isang Compact of Free Association sa Estados Unidos. Ug kadaghanan sa mga lungsuranon sa Estados Unidos ug ilang asawa mahimoÕg nagpuyo ug magtrabaho sa mga estado nga naa sa ilalum. Usa ka Compact of Free Association sa Estados Unidos. Ang kalayaan sa paggalaw , mga karapatang kumilos , o karapatang maglakbay ay isang konsepto ng karapatang pantao na sumasaklaw sa karapatan ng mga indibidwal na maglakbay mula sa isang lugar patungo sa isang teritoryo ng isang bansa , at umalis sa bansa at bumalik dito. Ang kagawasan sa paglihok , mga katungod sa paglihok , o ang katungod sa pagbiyahe usa ka konsepto sa tawhanong katungod nga nagalakip sa katungod sa mga indibidwal nga magbiyahe gikan sa usa ka lugar ngadto sa usa ka lugar sa teritoryo sa usa ka nasud , ug mobiya sa nasud ug mobalik niini. Kasama sa kanan hindi lamang ang pagbisita sa mga lugar, ngunit ang pagbabago ng lugar kung saan ang indibidwal ay nakatira o gumagana. Ang katungod wala maglakip dili lamang sa pagbisita sa mga lugar, apan ang pagbag-o sa lugar diin ang usa ka tawo nagpuyo o nagtrabaho. Ang nasabing karapatan ay ibinibigay sa mga konstitusyon ng maraming mga estado , at sa mga dokumento na sumasalamin sa mga kaugalian ng internasyonal na batas . Ang ingon nga katungod gihatag sa mga konstitusyon sa daghang mga estado , ug sa mga dokumento nga nagpakita sa mga lagda sa internasyonal nga balaod . Ang bawat tao'y may karapatang kalayaan sa paggalaw at paninirahan sa loob ng mga hangganan ng bawat estado. Ang matag usa adunay katungod sa kagawasan sa paglihok ug puy-anan sa sulod sa mga utlanan sa matag estado. Ang bawat tao'y may karapatang umalis sa anumang bansa, kasama na ang kanyang sariling, at bumalik sa kanyang bansa. Ang matag usa adunay katungod sa pagbiya sa bisan unsang nasud, lakip ang iyang kaugalingon, ug sa pagbalik sa iyang nasud. Ang ilang mga tao at organisasyon ay nagtataguyod ng isang pagpapalawig ng kalayaan ng kilusan upang isama ang isang kalayaan ng paggalaw - o paglipat - sa pagitan ng mga bansa pati na rin sa loob ng mga bansa. Ang ubang mga tawo ug mga organisasyon nagpasiugda sa usa ka pagpadako sa kagawasan sa paglihok aron maglakip sa usa ka kagawasan sa paglihok - o paglalin - sa taliwala sa mga nasud ingon man sa sulod sa mga nasud. Ang kalayaan sa paggalaw ay pinaghihigpitan sa iba't ibang mga paraan ng iba't ibang mga pamahalaan at maaaring kahit na magkakaiba sa loob ng teritoryo ng isang bansa. Ang kagawasan sa paglihok gipugngan sa lainlaing mga paagi sa lainlaing mga gobyerno ug bisan pa nga magkalainlain sa sulod sa teritoryo sa usa ka nasud. Ang ganitong mga paghihigpit ay karaniwang batay sa pampublikong kalusugan, pagkakasunud-sunod, o kaligtasan sa kaligtasan at mag-post na ang karapatan sa mga kondisyong ito ay nagpapalagay sa paniwala ng kalayaan ng paggalaw. Ang ingon nga mga pagdili sa kadaghanan gipasukad sa panglawas sa publiko, kahusay, o mga pangatarungan nga pangseguridad ug mag-post nga ang katungod sa kini nga mga kahimtang gipili ang ideya sa kagawasan sa paglihok. Ang mga paghihigpit sa paglalakbay sa internasyonal sa mga tao ay pangkaraniwan. Kasagaran ang mga pagdili sa pagbiyahe sa internasyonal sa mga tawo . Sa loob ng mga bansa, ang kalayaan sa paglalakbay ay madalas na mas limitado para sa mga menor de edad, at ang batas ng penal ay maaaring baguhin ang karapatang ito sapagkat naaangkop ito sa mga taong kinasuhan o nahatulan ng mga krimen (halimbawa, parol , probasyon , pagpaparehistro). Sa mga nasud, ang kagawasan sa pagbiyahe kanunay labi ka limitado alang sa mga menor de edad, ug ang balaod sa penal mahimong magbag-o sa kini nga katungod ingon nga kini magamit sa mga tawo nga gisakyan o nakombikto sa mga krimen (pananglitan, parol , probasyon , pagrehistro). Sa ilang mga bansa, ang kalayaan sa paggalaw ay may kasaysayan na limitado para sa mga kababaihan, at para sa mga miyembro ng mga disfavored na lahi at panlipunang mga grupo. Sa pila ka mga nasud, ang kagawasan sa paglihok sa kasaysayan adunay limitado alang sa mga kababayen-an, ug alang sa mga membro sa mga gipili nga rasa ug sosyal nga mga grupo. Mga sirkumstansya, parehong ligal at praktikal, ay maaaring gumana upang limitahan ang kalayaan na ito. Mga sirkumstansya, parehong ligal ug praktikal, mahimong maglihok aron malimitahan kini nga kagawasan. Halimbawa, ang isang bansa na sa pangkalahatan ay pinahihintulutan sa paglalakbay ay maaaring paghigpitan ang tama sa oras ng digmaan . Pananglitan, ang usa ka nasud nga sa kasagaran gitugotan bahin sa pagbiyahe mahimong maghigpit sa tama sa panahon sa gubat . Pambansa at rehiyonal na opisyal na minimum na mga hadlang ng taripa sa pasahod sa pagpasok sa merkado ng paggawa (libreng kilusan o paglipat ng mga manggagawa); Nasyonal ug rehiyonal nga opisyal nga minimum nga babag sa taripa sa usbaw sa pagsulod sa merkado sa labor (libre nga paglihok o paglalin sa mga mamumuo); Opisyal na mga kard ng pagkakakilanlan (panloob na pasaporte, mga lisensya sa pagkamamamayan) na dapat dalhin at magawa nang hinihingi; Opisyal nga mga kard sa pagkakakilanlan (internal nga pasaporte, mga lisensya sa pagkalungsuranon) nga kinahanglan nga dad-on ug ipatuman sa gipangayo; Mga obligasyon sa mga tao na magrehistro ng mga pagbabago ng address o kasosyo sa mga awtoridad ng estado; Obligasyon sa mga tawo nga magparehistro sa mga pagbag-o sa adres o kauban sa mga awtoridad sa estado; Mga hadlang lokal / rehiyonal na hadlang sa paggawa ng bahay at samakatuwid ay pag-areglo sa mga partikular na distrito. Tigpanalipod sa lokal / rehiyonal nga mga babag sa pagtukod sa balay ug busa pag-areglo sa partikular nga mga distrito. Sa ilang mga nasasakupan, ang mga katanungan ay lumitaw kung hanggang saan ang isang pribadong may-ari ng lupa ay maaaring ibukod ang ilang mga tao mula sa lupa na ginagamit para sa pampublikong layunin, tulad ng isang shopping mall o isang parke . Sa pipila nga mga hurisdiksyon, ang mga pangutana mitungha kung diin ang usa ka pribado nga tag-iya sa yuta mahimo nga dili ibulag sa pipila ka mga tawo gikan sa yuta nga gigamit alang sa publiko nga katuyoan, sama sa usa ka shopping mall o usa ka parke . Mayroon ding patakaran ng batas na ang isang may-ari ng lupa na ang pag-aari ay walang pampublikong pag-access ay maaaring igawad ng isang kadali upang makatawid sa pribadong lupain kung kinakailangan upang maabot ang kanyang sariling pag-aari. Adunay usab usa ka lagda sa balaod nga ang usa ka tag-iya sa yuta nga ang kabtangan nga walaÕy access sa publiko mahimong hatagan usa ka kadali sa pagtabok sa pribado nga yuta kung gikinahanglan aron makaabut sa iyang kaugalingon nga kabtangan. Sa kabaligtaran, ang mga pampublikong batas na nakakainis ay pinipigilan ang kahaliling paggamit ng mga pampublikong kalye na itinalaga para sa pampublikong transit mula sa paggamit para sa mga bloke ng partido at paglalaro ng basketball. Sa kabaliskaran, ang mga publiko nga mga balaud nga nakapanghimaraot nagpugong sa alternatibo nga paggamit sa mga pampublikong kadalanan nga gitudlo alang sa mga pampublikong transit nga gamiton alang sa mga partido nga bloke ug pagdula sa basketball. Ang mga magulang o iba pang ligal na tagapag - alaga ay karaniwang nakakagpigil sa paggalaw ng mga menor de edad na bata sa ilalim ng kanilang pangangalaga, at sa ibang mga may sapat na gulang na ligal na itinuturing na walang kakayahan upang pamahalaan ang kanilang sariling kilusan. Ang mga ginikanan o uban pang ligal nga tigbantay kasagaran nga makapugong sa paglihok sa mga menor de edad nga bata sa ilang pag-atiman, ug sa uban pang mga hamtong nga ligal nga giisip nga walaÕy katakus sa pagdumala sa ilang kaugalingon nga kalihukan. Ang mga employer ay maaaring ligal na magtatakda ng ilang mga paghihigpit sa paggalaw ng mga empleyado, at wakasan ang trabaho kung nasira ang mga paghihigpit na iyon. Ang mga nagpapatrabaho mahimong ligal nga magbutang sa pipila nga mga pagdili sa mga kalihukan sa mga empleyado, ug magatapos sa pagpanarbaho kung ang mga pagbawal sa mga paglapas gilapas. Ang mga pamahalaan ay maaaring sa pangkalahatan ay mahigpit na hinihigpitan ang kalayaan ng paggalaw ng mga tao na nahatulan ng mga krimen, karamihan ay nakikibahagi sa konteksto ng pagkabilanggo. Ang mga gobyerno sa kadaghanan sa higpit nga paghugot sa kagawasan sa paglihok sa mga tawo nga nahukman sa mga krimen, kadaghanan nga nagkunsabo sa konteksto sa pagkabilanggo. Ang mga paghihigpit ay maaari ring mailagay sa mga nahatulang kriminal na nasa probasyon o pinakawalan sa parol. Ang mga pagdili mahimo usab nga ibutang sa mga nakombikto nga mga kriminal nga naa sa probasyon o gipagawas sa parole. Ang mga taong sinuhan ng mga krimen at pinakawalan sa piyansa ay maaari ring ipagbawal sa paglalakbay. Ang mga tawo nga gisumbong sa mga krimen ug gipagawas sa piyansa mahimo usab nga gidili sa pagbiyahe. Ang isang materyal na saksi ay maaari ding tanggihan ang karapatang maglakbay Ang usa ka materyal nga saksi mahimo usab ihikaw sa katungod sa pagbiyahe. Kahit na ang paglalakbay sa at mula sa mga bansa ay pinahihintulutan sa pangkalahatan , ang karamihan sa mga gobyerno ay naghihigpit sa haba ng oras na ang pansamantalang mga bisita ay maaaring manatili sa bansa. Bisan kung ang pagbiyahe sa ug gikan sa mga nasud nga kasagaran gitugutan , kadaghanan sa mga gobyerno nagpugong sa gitas-on sa panahon nga ang mga temporaryo nga bisita mahimong magpabilin sa nasud. Maaari itong maging umaasa sa bansa ng pagkamamamayan at paglalakbay ng bansa sa iba pang mga kadahilanan. Kini mahimong kasaligan sa nasud nga pagkalungsuranon ug pagbiyahe sa nasud nga lakip sa ubang mga hinungdan. Sa ilang mga pagkakataon (tulad ng mga refugee na nanganganib na agad na makasama sa katawan sa pagbabalik sa kanilang bansa o sa mga naghahanap ng ligal na asylum). Sa pipila ka mga higayon (sama sa mga kagiw nga nameligro nga dali nga makadaot sa lawas sa pagbalik sa ilang nasud o kadtong nagtinguha sa ligal nga asylum). Ang hindi tiyak na pamamalagi ay maaaring pahintulutan sa mga makataong hangarin, ngunit sa karamihan ng iba pang mga kaso, ang pananatili ay karaniwang limitado. Ang dili tinuyo nga pagpabilin mahimong gitugutan sa mga nataran nga makitawhanon , apan sa kadaghanan nga mga kaso, ang pagpabilin sa kadaghanan limitado. Ang isang kapansin-pansin na eksepsiyon sa ito ay ang Schengen Area , kung saan ang mga mamamayan ng anumang bansa sa EU ay karaniwang nagtatamasa ng walang katiyakan manatili sa ibang mga bansa sa EU. Ang usa ka hinungdanon nga eksepsyon sa kini mao ang Schengen Area , diin ang mga lungsuranon sa bisan unsang nasud sa EU sagad nga nagpahimulos sa dili tinuyo nga pagpabilin sa ubang mga nasud sa EU. Bukod dito, ang mga paghihigpit sa karapatan na lumipat o manirahan sa ilang mga lugar ng isang bansa ay ipinataw sa ilang mga bansa, na higit na kilalang China. Dugang pa, ang mga pagdili sa katungod sa pagbalhin o pagpuyo sa pipila ka mga lugar sa usa ka nasud gipahamtang sa daghang mga nasud, labi ka labi sa China. Sa isang pagtatalo sa pag- iingat sa bata , ang isang korte ay maaaring maglagay ng mga paghihigpit sa paggalaw ng isang menor de edad na bata, sa gayon paghihigpitan ang kakayahan ng mga magulang ng batang iyon na maglakbay kasama ang kanilang anak. Sa panaglalis sa kustodiya sa bata , ang korte mahimoÕg magbutang mga pagdili sa paglihok sa usa ka menor de edad nga bata, sa ingon gipugngan ang katakus sa mga ginikanan sa maong bata sa pagbiyahe uban sa ilang anak. Hiningi ng British Government ang mga manlalakbay na dumarating sa London Stansted Airport na hindi sirain ang kanilang mga dokumento sa paglalakbay, upang ma-adjudize ang kanilang pagiging karapat-dapat na makapasok sa bansa Gihangyo sa Gobyerno sa Britanya ang mga nagbiyahe nga nangabot sa London Stansted Airport nga dili gub-on ang ilang mga dokumento sa pagbiyahe, aron mahukman ang ilang kaarang nga makasulod sa nasud. Ang Visa Restrictions Index ay nagraranggo sa mga bansa batay sa bilang ng ibang mga bansa na ang mga mamamayan nito ay malayang pumasok nang walang visa. Ang Visa Restrictions Index nagraranggo sa mga nasud base sa gidaghanon sa ubang mga nasud nga ang mga lungsuranon libre nga makasulod nga wala visa. Karamihan sa mga bansa sa mundo ay nangangailangan ng mga visa o ilang iba pang anyo ng entrance permit para sa mga hindi mamamayan na pumasok sa kanilang teritoryo. Kadaghanan sa mga nasud sa kalibutan nanginahanglan mga visa o uban pang porma sa permiso sa pagsulod alang sa mga dili-lungsoranon nga makasulod sa ilang teritoryo. Ang mga taong pumapasok sa mga bansa na sumuway sa mga regulasyon na nangangailangan ng nasabing dokumentasyon ay madalas na napapailalim sa pagkabilanggo o pagpapatapon. Kadtong mosulod sa mga nasud nga supak sa mga regulasyon nga nagkinahanglan sa ingon nga dokumentasyon kanunay nga gipahamtang sa pagkabilanggo o pagpapahawa. Karamihan sa mga bansa ay nangangailangan na ang kanilang mga mamamayan ay umalis sa bansa sa isang wastong pasaporte, dokumento ng paglalakbay na inisyu ng isang pang-internasyonal na samahan o, sa ilang mga kaso, dokumento ng pagkakakilanlan. Kadaghanan sa mga nasud nanginahanglan nga ang ilang mga lungsuranon mobiya sa nasud sa usa ka balido nga pasaporte, dokumento sa pagbiyahe nga gipagawas sa usa ka internasyonal nga organisasyon o, sa pipila ka mga kaso, dokumento sa pag-ila. Ang mga kondisyon ng pagpapalabas at awtoridad ng pamahalaan na tanggihan ang pagpapalabas ng isang pasaporte ay magkakaiba-iba sa bawat bansa. Ang mga kahimtang sa pag-isyu ug awtoridad sa gobyerno nga isalikway ang pagpagawas sa usa ka pasaporte magkalainlain sa lainlaing nasod. Sa ilalim ng ilang mga pangyayari, ang mga bansa ay maaaring mag-isyu ng mga dokumento sa paglalakbay sa mga dayuhan, iyon ay, sa mga tao maliban sa kanilang sariling mga mamamayan. Ubos sa pila ka kahimtang, ang mga nasud mahimoÕg mag-isyu sa mga dokumento sa pagbiyahe sa mga langyaw, nga mao, sa mga tawo nga lahi sa ilang kaugalingon nga mga lungsuranon. Ang pagkakaroon ng isang pasaporte na inisyu ay hindi ginagarantiyahan ang karapatang lumabas sa bansa. Ang pagbaton sa usa ka pasaporte nga giisyu dili garantiya ang katungod sa paggawas sa nasud. Ang isang tao ay maaaring ipinagbabawal na lumabas sa isang bansa sa maraming mga kadahilanan, tulad ng pag-iimbestigahan bilang isang pinaghihinalaan, na naghahatid ng isang kriminal na parusa, pagiging isang may utang sa default, o naghabol ng isang banta sa pambansang seguridad. Ang usa ka tawo mahimo nga gidili sa paggawas sa usa ka nasud sa daghang mga hinungdan, sama sa pag-imbestiga isip usa ka suspetsado, nagsilbi usa ka silot nga kriminal, ingon usa ka utangan sa baylo, o nagpahinabog hulga sa nasudnong seguridad. Nalalapat din ito sa mga dayuhan. Sa ilang mga bansa na nagbabawal na umalis ay maaaring gumawa ng anyo ng pagwawasto ng isang dati nang inilabas na pasaporte. Kini magamit sa mga langyaw usab. Sa pila ka mga nasud nga nagdili sa pagbiya mahimoÕg kuhaon ang porma sa pagwagtang sa usa ka kaniadto nga gipagawas nga pasaporte. Halimbawa, ang Estados Unidos ng Amerika ay maaaring puksain ang mga pasaporte nang nais. Sama pananglit, ang Estados Unidos sa America mahimong makatangtang sa mga pasaporte nga gusto. Ang ilang mga bansa, tulad ng dating Unyong Sobyet , ay karagdagang hiniling na ang kanilang mga mamamayan, at kung minsan ang mga dayuhang manlalakbay, ay kumuha ng exit visa na pinahihintulutan na umalis sa bansa. Ang pila ka mga nasud, sama sa kanhing Unyong Sobyet , nangayo nga ang ilang mga lungsuranon, ug usahay ang mga langyaw nga mga magpapanaw, makakuha og exit visa nga tugutan nga mobiya sa nasud. Sa kasalukuyan, hinihiling ng ilang mga bansa na ang mga dayuhang mamamayan ay may wastong mga visa nang umalis sa bansa kung kailangan nilang makapasok. Karon, ang pila ka mga nasud naghangyo nga ang mga langyaw nga lungsoranon adunay mga balido nga visa sa paggawas sa nasud kung kinahanglan nila ang pagsulod. Halimbawa, ang isang tao na nag-overstay ng isang visa sa Czech Republic ay maaaring mangailangan ng kumuha ng exit visa. Pananglitan, ang usa ka tawo nga nag-overstay sa usa ka visa sa Czech Republic mahimong kinahanglan nga makakuha og exit visa. Sa Russia , ang abala ay napupunta pa lalo nang ang batas ay hindi pormal na kinikilala ang mga pahintulot ng residensya bilang wastong mga visa. Sa Russia , ang kahasol sa pag-adto labi pa samtang ang lehislasyon didto walaÕy pormal nga pagkilala sa pagtugot sa residensya ingon nga balido nga visa. Sa gayon, ang mga dayuhang mamamayan na ligal na naninirahan sa Russia ay kailangang makakuha ng mga "exit-entry" na visa upang makagawa ng isang paglalakbay sa ibang bansa. Sa ingon, ang mga langyaw nga mga lungsuranon nga ligal nga nagpuyo sa Russia kinahanglan nga makakuha og mga "exit-entry" nga visa aron mahimo ang pagbiyahe sa gawas sa nasud. Lalo na, nakakaapekto ito sa mga mag-aaral na dayuhan, na ang orihinal na mga visa sa pagpasok ay mag-expire sa oras na sila ay umuwi. Kini, sa partikular, nakaapekto sa mga estudyante sa mga langyaw, kansang orihinal nga mga visa sa pag-expire matapos sa pagbalik sa ilang balay. Ang mga mamamayan ng Republikang Bayan ng Tsina na mga residente ng mainland ay kinakailangang mag-aplay para sa exit at entry endorsement upang makapasok sa Espesyal na Administrasyong Mga Rehiyon ng Hong Kong at Macau. Ang mga lungsuranon sa People's Republic of China nga mga residente sa mainland gikinahanglan nga mag-aplay para sa exit ug entry endorsement aron makasulod sa Espesyal nga Administrasyong Mga Rehiyon sa Hong Kong ug Macau. Mula noong 2016, ang mga residente ng Xinjiang Uyghur Autonomous Region ay hiniling na magdeposito ng kanilang mga pasaporte sa pulisya. Sukad sa 2016, ang mga residente sa Xinjiang Uyghur Autonomous Region gikinahanglan nga ideposito ang ilang mga pasaporte sa pulisya. Ang bawat paglalakbay sa ibang bansa ay dapat na aprubahan ng pamahalaan, na kung saan ay mas mahirap para sa mga miyembro ng Uyghur etniko. Ang matag biyahe sa gawas sa nasud kinahanglan nga aprubahan sa gobyerno, nga mas lisud alang sa mga miyembro sa Uyghur etniko nga grupo. Hinihiling ng Saudi Arabia at Qatar ang lahat ng mga residenteng dayuhan, ngunit hindi mga mamamayan, upang makakuha ng isang exit visa bago umalis sa bansa. Ang Saudi Arabia ug Qatar naghangyo sa tanan nga mga langyaw nga residente, apan dili mga lungsuranon, aron makakuha usa ka exit visa sa wala pa mobiya sa nasud. Nang maitaguyod ni Augustus ang Imperyo ng Roma noong 27 , ipinangako niya ang mga kapangyarihan ng monarkiya sa bagong lalawigan ng Egypt ng Egypt at nagawang pagbawalan ang mga senador na maglakbay doon nang walang pahintulot. Sa dihang gitukod ni Augustus ang Imperyo sa Roma kaniadtong 27 bK, nakuha niya ang mga gahum sa monarkiya sa bag-ong lalawigan sa Egypt sa Egypt ug gipugngan ang mga senador nga magbiyahe nga walaÕy pagtugot kaniya. Gayunpaman, payagan din ni Augustus ang higit na kalayaan na maglakbay nang mga oras. Bisan pa, gitugotan usab ni Augustus ang dugang nga kagawasan sa pagbiyahe usahay. Sa panahon ng taggutom noong 6 , tinangka niyang aliwin ang pilay sa suplay ng pagkain sa pamamagitan ng pagbibigay sa mga senador ng kalayaan na umalis sa Roma at maglakbay sa kung saan nila nais. Panahon sa usa ka kagutom sa 6 , gisulayan niya nga mahupay ang gibug-aton sa suplay sa pagkaon pinaagi sa pagtugot sa mga senador nga kagawasan sa pagbiya sa Roma ug pagbiyahe sa bisan diin nila gusto. Ito ay magiging batas sa sinumang tao, para sa hinaharap, lumabas sa ating kaharian, at bumalik, ligtas at ligtas, sa pamamagitan ng lupa o sa tubig, na nagliligtas ng kanyang katapatan sa atin, maliban kung ito ay sa oras ng digmaan, para sa ilang maikling puwang, para sa pangkaraniwang kabutihan ng kaharian. Mahimong subay sa balaod sa bisan kinsa nga tawo, alang sa umaabot, nga mogawas sa atong gingharian, ug sa pagbalik, luwas ug luwas, pinaagi sa yuta o sa tubig, pagluwas sa iyang pagkamaunungon kanato, gawas kung kini sa panahon sa gubat, alang sa pipila ka mubo wanang, alang sa komon nga kaayohan sa gingharian. Maliban sa mga bilanggo at ipinagbabawal, ayon sa mga batas ng lupain, at ng mga tao ng bansa na nakikipagdigma laban sa atin, at mga Merchant na dapat ituring tulad ng nasabi sa itaas. Gawas sa mga binilanggo ug mga kamandoan, uyon sa mga balaod sa yuta, ug sa mga tawo sa nasud nga nakiggubat batok kanamo, ug mga Mamaligya nga pagaatiman sama sa giingon sa itaas. Sa Holy Roman Empire, isang panukalang itinatag ni Joseph II noong 1781 na pinahihintulutan ang kalayaan ng serfs ng paggalaw. Sa Balaang Romanhong Imperyo, usa ka sukod nga gitukod sa Jose II sa 1781 gitugotan serfs kagawasan sa kalihukan. Ang mga serf ng Russia ay hindi binigyan ng kanilang personal na kalayaan hanggang sa Edict ng Emancipation ni Alexander II ng 1861. Ang mga serfs sa Russia wala gihatag ang ilang personal nga kagawasan hangtod ang Edict sa Emancipation ni Alexander II kaniadtong 1861. Sa panahong ito, ang karamihan sa mga naninirahan sa Russia, hindi lamang ang mga serf kundi pati na rin ang mga mamamayan at mangangalakal, ay walang kalayaan sa paggalaw at nakakulong sa kanilang mga lugar na tirahan. Sa panahon, kadaghanan sa mga residente sa Russia, dili lamang mga serfs kundi ang mga lungsuranon ug negosyante, walaÕy kagawasan sa paglihok ug gitanggong sa ilang mga puy-anan. Matapos ang pagtatapos ng mga poot sa World War II , ang United Nations ay itinatag noong Oktubre 24, 1945. Pagkahuman sa pagtapos sa mga panagsangka sa World War II , ang United Nations natukod kaniadtong Oktubre 24, 1945. Ang bagong internasyonal na samahan ay kinikilala ang kahalagahan ng kalayaan ng paggalaw sa pamamagitan ng mga dokumento tulad ng Universal Declaration of Human Rights at ang International Pakikipagtipan sa Mga Karapatang Sibil at Pampulitika. Ang bag-ong internasyonal nga organisasyon giila ang kahinungdanon sa kagawasan sa paglihok pinaagi sa mga dokumento sama sa Universal Declaration of Human Rights ug ang International Pakigsaad sa Katungod sa Sibil ug Pampulitika. Ang Artikulo 13 ng Universal Declaration of Human Rights, na pinagtibay ng UN General Assembly, ay nagbabasa. Ang Artikulo 13 sa Universal nga Pahayag sa Human Rights, nga gisagop sa UN General Assembly, mabasa. Ang bawat isa ay may karapatang kalayaan sa paggalaw at paninirahan sa loob ng mga hangganan ng bawat Estado. Ang matag usa adunay katungod sa kagawasan sa paglihok ug puy-anan sa sulod sa mga utlanan sa matag Estado. Ang bawat tao ay may karapatang umalis sa anumang bansa, kasama na ang kanyang sariling, at bumalik sa kanyang bansa. Ang matag usa adunay katungod sa pagbiya sa bisan unsang nasud, lakip ang iyang kaugalingon, ug sa pagbalik sa iyang nasud. Ang Artikulo 12 ng International Tipan sa Mga Karapatang Sibil at Pulitikal ay isinasama ang karapatang ito sa batas ng kasunduan. Ang Artikulo 12 sa Internasyonal nga Pakigsaad sa Mga Katungod sa Sibil ug Politikal nga nag-apil niini nga katungod sa balaod sa pakigsaad. Ang bawat tao na ligal sa loob ng teritoryo ng isang Estado ay dapat, sa loob ng teritoryo na iyon, ay may karapatang kalayaan sa kilusan at kalayaan upang pumili ng kanyang tirahan. Ang matag balaod sa sulod sa teritoryo sa usa ka Estado, sa sulod niana nga teritoryo, adunay katungod sa kagawasan sa paglihok ug kagawasan sa pagpili sa iyang puy-anan. Ang bawat isa ay malayang umalis sa anumang bansa, kasama na ang kanyang sariling. Ang matag usa mahimong gawasnon sa pagbiya sa bisan unsang nasud, lakip ang iyang kaugalingon. Ang mga nabanggit na karapatan ay hindi sasailalim sa anumang mga paghihigpit maliban sa ibinigay ng batas, ay kinakailangan upang protektahan ang pambansang seguridad, pampublikong kaayusan, kalusugan sa publiko o moral o mga karapatan at kalayaan ng iba, at pare-pareho kasama ang iba pang mga karapatan na kinikilala sa kasalukuyang Pakikipagtipan. Ang nahisgutan nga mga katungod dili mapailalom sa bisan unsang mga pagdili gawas sa gihatag sa balaod, kinahanglan nga panalipdan ang nasudnon nga kasiguruhan, mando sa publiko, panglawas sa publiko o moral o mga katungod ug kagawasan sa uban, ug makanunayon uban ang ubang mga katungod nga giila sa karon nga Pakigsaad. Walang sinuman ang hindi makatwirang pag-aalis ng karapatang pumasok sa kanyang sariling bansa. WalaÕy usa nga walaÕy katungod nga makuhaan sa katungod sa pagsulod sa iyang kaugalingon nga nasud. Habang ang kasunduan ay nagtatakda ng kalayaan ng paggalaw sa malawak at ganap na termino, ang bahagi ng Artikulo 12 ng ICCPR ay inamin na ang mga kalayaan na ito ay maaaring limitahan para sa iba't ibang mga kadahilanan sa interes ng publiko. Samtang ang kasabotan nagtakda sa kagawasan sa paglihok sa halapad ug hingpit nga mga termino, ang bahin upat sa Artikulo 12 sa ICCPR nag-angkon nga kini nga mga kagawasan mahimong limitahan sa lainlaing mga hinungdan sa interes sa publiko. Ang sugnay na ito ay madalas na binanggit upang bigyang-katwiran ang isang iba't ibang mga paghihigpit ng kilusan ng halos lahat ng bansa na partido dito. Kini nga clause kanunay nga gikutlo aron hatagan makatarunganon ang lainlaing mga pagpugong sa paglihok sa hapit matag nasud nga gisalo niini. Ang mga paghihigpit sa paglalakbay na may kaugnayan sa pandigong COVID-19. Ang mga pagdili sa pagbiyahe nga may kalabutan sa pandemic sa COVID-19. Sa panahon ng pandemya ng COVID-19 ng 2020, ang mga paghihigpit sa kalayaan ng paggalaw ay ipinatupad ng marami sa mga pamahalaan ng mundo. Sa panahon sa COVID-19 nga pandemya sa 2020, ang mga pagdili sa kagawasan sa paglihok gipatuman sa kadaghanan sa mga gobyerno sa kalibutan. Sa loob ng European Union , ang mga residente ay ginagarantiyahan ang karapatang malayang ilipat sa loob ng mga panloob na hangganan ng EU sa pamamagitan ng Treaty on the Functioning of the European Union at ang European Parliament at Council Directive 2004/38 / EC ng 29 Abril 2004. Sa sulod sa European Union , gigarantiyahan ang mga residente sa katungod nga gawasnon nga maglihok sa sulod sa mga internal nga utlanan sa EU pinaagi sa Treaty on the Functioning of the European Union ug ang European Parliament and Council Directive 2004/38 / EC sa 29 Abril 2004. Union residente bibigyan ng karapatang ipasok ang anumang estado ng miyembro ng hanggang sa tatlong buwan na may wastong pasaporte o pambansang kard ng pagkakakilanlan . Mga residente sa unyon gihatagan ang katungod sa pagsulod sa bisan unsang estado sa miyembro hangtod sa tulo ka bulan nga adunay usa ka balido nga pasaporte o nasyonal nga kard sa pagkatawo . Kung ang mamamayan ay walang dokumento sa paglalakbay, ang estado ng miyembro ay dapat bayaran sa kanila ng bawat pasilidad sa pagkuha ng mga dokumento. Kung ang lungsoranon walaÕy dokumento sa pagbiyahe, kinahanglan nga hatagan sila sa estado nga miyembro sa matag pasilidad sa pagkuha sa mga dokumento. Sa ilalim ng walang pangyayari ay kinakailangan ang isang entry o exit visa. Ubos sa bisan unsang mga kahimtang ang gikinahanglan nga usa ka pagsulod o exit visa gikinahanglan. Mayroong ilang mga limitasyon sa seguridad at mga paghihigpit sa patakaran sa publiko sa pinalawak na pananatili ng mga residente ng EU. Adunay pipila nga mga limitasyon sa seguridad ug mga pagpugong sa palisiya sa publiko sa gipadayon nga mga residente sa EU. Halimbawa, maaaring kailanganin ng isang estado ng miyembro na irehistro ng mga tao ang kanilang pagkakaroon sa bansa "sa loob ng isang makatwirang at hindi diskriminasyong tagal ng panahon". Pananglitan, ang usa ka estado nga miyembro mahimong maghangyo nga ang mga tawo magparehistro sa ilang presensya sa nasud "sulod sa usa ka makatarunganon ug dili pagpihig nga panahon sa panahon". Sa pangkalahatan, gayunpaman, ang pasanin ng abiso at katwiran ay namamalagi sa estado. Sa kinatibuk-an, bisan pa, ang palas-anon sa pahibalo ug pagpangatarungan nahiluna sa estado. Ang mga mamamayan ng EU ay kumita din ng karapatan sa permanenteng paninirahan sa mga estado ng miyembro na pinanatili nila ang isang walang tigil na limang taong panahon ng ligal na tirahan. Ang mga lungsuranon sa EU nakakuha usab usa ka katungod sa permanenteng puy-anan sa mga estado nga miyembro nga nagpadayon sila sa usa ka walay hunong nga lima ka tuig nga panahon sa ligal nga puy-anan. Ang paninirahan na ito ay hindi maaaring sumailalim sa anumang mga kondisyon, at nawala lamang sa pamamagitan ng dalawang sunud-sunod na taon na wala sa bansa ng host. Kini nga panimuyo dili mahimoÕg mapailalom sa bisan unsang mga kahimtang, ug mawala sa duha ka sunud-sunod nga tuig nga wala sa nasud nga host. Ang mga miyembro ng pamilya ng mga residente ng EU, sa pangkalahatan, ay nakakakuha din ng parehong kalayaan ng mga karapatan sa paglalakbay tulad ng residenteng sinamahan nila, kahit na maaaring sila ay mapapailalim sa isang kinakailangan ng panandaliang visa. Ang mga myembro sa pamilya sa mga residente sa EU, sa kinatibuk-an, nakakuha usab sa parehas nga kagawasan sa mga katungod sa pagbiyahe ingon ang residente nga ilang gisakyan, bisan kung mahimo sila mapailalom sa usa ka kinahanglanon sa pagpabilin sa visa. Karagdagan pa,persona non grata sa loob ng European Union, o permanenteng hindi kasama mula sa pagpasok ng anumang estado ng miyembro. Dugang pa,persona non grata sa sulod sa European Union, o permanente nga wala maapil sa pagsulod sa bisan unsang estado sa miyembro. Ang kalayaan ng paggalaw para sa mga manggagawa ay mai-secure sa loob ng Komunidad. Ang kagawasan sa paglihok alang sa mga trabahante kinahanglan nga maangkon sa Komunidad Ang nasabing kalayaan sa paggalaw ay magkakaloob ng pag-aalis ng anumang diskriminasyon batay sa nasyonalidad sa pagitan ng mga manggagawa ng mga Member States tulad ng pagtatrabaho, bayad at iba pang mga kondisyon ng trabaho at trabaho. Ang ingon nga kagawasan sa paglihok maglakip sa pagwagtang sa bisan unsang diskriminasyon base sa nasyonalidad tali sa mga trabahante sa Member States sama sa trabaho, bayad ug uban pang mga kondisyon sa trabaho ug trabaho. Ito ay sumasaklaw sa tama, napapailalim sa mga limitasyon na nabigyang-katwiran sa mga batayan ng pampublikong patakaran, seguridad ng publiko o kalusugan ng publiko. Maglangkub kini sa tama, subay sa mga limitasyon nga gipakamatarung tungod sa palisiya sa publiko, seguridad sa publiko o kahimsog sa publiko. Upang tanggapin ang mga alok ng trabaho na talagang ginawa; Upang malayang gumalaw sa loob ng teritoryo ng mga Member Unidos para sa layuning ito; Aron madawat ang mga tanyag sa pagpanarbaho nga gihimo mismo; Paglihok nga gawasnon sa teritoryo sa Member States alang sa kini nga katuyoan; Upang manatili sa isang Estado ng Miyembro para sa layunin ng trabaho alinsunod sa mga probisyon na namamahala sa pagtatrabaho ng mga mamamayan ng Estado na inilatag ng batas, regulasyon o pagkilos na pang-administratibo. Magpabilin sa usa ka Member State alang sa katuyoan sa trabaho nga nahiuyon sa mga probisyon nga nagdumala sa pagtrabaho sa mga nasyonalidad sa Estado nga gilatid sa balaod, regulasyon o aksyon nga administratibo. Upang manatili sa teritoryo ng isang Estado ng Miyembro pagkatapos na magtrabaho sa Estado na iyon, napapailalim sa mga kondisyon na dapat isama sa pagpapatupad ng mga regulasyon na iguguhit ng Komisyon. Aron magpabilin sa teritoryo sa usa ka Member State pagkahuman nga nagtrabaho sa kana nga Estado, subay sa mga kondisyon nga ibutang sa pagpatuman sa mga regulasyon nga makuha sa Komisyon. Ang mga probisyon ng artikulong ito ay hindi mailalapat sa trabaho sa pampublikong serbisyo. Ang mga probisyon sa kini nga artikulo dili magamit sa trabaho sa serbisyo publiko. Ang isang magkakaibang pag-aayos sa gitna ng 26 na mga bansa sa Europa, ay sumasakop sa ilan ngunit hindi lahat ng mga estado ng European Union kasama ang ilang mga di-miyembro na estado. Usa ka lainlain nga paghan-ay sa taliwala sa 26 nga mga nasud sa Europe, nga nagsakup sa pipila apan dili tanan nga mga miyembro sa European Union kauban ang pipila nga mga dili miyembro nga estado. Pinapayagan ng pag-aayos ang paglalakbay na walang visa sa pagitan ng mga bansa sa lugar na ito. Gitugotan ang kahusayan nga pagbiyahe nga walaÕy visa taliwala sa mga nasud sa kini nga lugar. Ang isang dayuhang pambansa na may hawak na visa na inilabas ng alinman sa mga bansang ito ay maaaring malayang maglakbay sa loob ng lugar. Ang usa ka langyaw nga nasyonal nga naghupot sa usa ka visa nga giisyu sa bisan kinsa sa niini nga mga nasud mahimo nga mobiyahe nga gawasnon sa lugar. Ang Trans-Tasman Travel Arrangement sa pagitan ng Australia at New Zealand ay pinahihintulutan ang mga mamamayan ng bawat bansa na malayang gumalaw sa pagitan ng dalawang bansa. Ang Trans-Tasman Travel Arrangement tali sa Australia ug New Zealand nagtugot sa mga lungsuranon sa matag nasud nga gawasnon nga maglihok tali sa duha nga mga nasud. Ang pag-aayos ay umaabot din sa mga may-ari ng permanenteng residente at visa ng pagbabalik ng residente ng Australia. Ang mga kahikayan nga gihatag usab sa mga naghupot sa permanenteng residente ug visa sa pagbalik sa mga visa sa Australia. Ang Karaniwang Travel Area na pag-aayos ay nagpapahintulot sa mga mamamayan ng United Kingdom at Republic of Ireland , at iba pang mga British nationals na residente sa Isle of Man at Channel Island , na malayang maglakbay sa lugar na ito. Ang mga Kasagaran sa Travel Area nga pagtugot nagtugot sa mga lungsuranon sa United Kingdom ug Republic of Ireland , ug uban pang mga British nationals nga residente sa Isle of Man ug sa Channel Islands , nga mobiyahe nga gawasnon sa kini nga lugar. Ang pag-aayos ay umaabot din sa ilang mga dayuhang mamamayan na may hawak na mga visa na inilabas ng mga bansang ito. Ang paghan-ay gihatag usab sa pipila ka mga langyaw nga nasyonalista nga adunay mga visa nga gipagawas sa mga nasud. Ang kalayaan ng paggalaw sa pagitan ng Russia at Belarus para sa mga lokal na mamamayan ay umiiral na katulad ng umiiral para sa mga mamamayan ng Britanya at Irish sa loob ng British Isles . Ang kagawasan sa paglihok tali sa Russia ug Belarus alang sa mga lokal nga lungsuranon adunay susama nga naa alang sa mga lungsuranon sa Britanya ug Ireland sulod sa mga Isla sa Britanya . Ang rehimen ng militar sa Burma ay binatikos dahil sa mga paratang ng mga paghihigpit sa kalayaan ng kilusan. Ang rehimen militar sa Burma gisaway tungod sa mga alegasyon sa mga pagdili sa kagawasan sa paglihok. Kasama rito ang mga paghihigpit sa paggalaw ng mga hindi pagkakasalang pampulitika, kababaihan, at mga migranteng manggagawa. Lakip niini ang mga pagdili sa paglihok sa mga partisipante sa politika, mga babaye, ug mga migranteng mamumuo. Sa mainland ng People's Republic of China , ang sistema ng rehistro ng Hukou sa pagpaparehistro ng sambahayan ay nagpapahirap sa panloob na paglipat , lalo na para sa mga residente sa kanayunan na lumipat sa mga lunsod o bayan . Sa mainland sa People's Republic of China , ang sistema sa rehistrasyon sa Hukou nagpalisud sa paglihok sa internal , labi na alang sa mga residente sa banika nga mobalhin sa mga lugar sa syudad . Maraming mga tao ang lumilipat sa mga lugar kung saan wala silang lokal na hukou , ngunit ang mga lokal na pamahalaan ay maaaring paghigpitan ang mga serbisyo tulad ng pag-subsidyo sa pag-aaral, subsidized na pabahay, at seguro sa kalusugan sa mga may lokal na hukou . Daghang mga tawo ang namalhin sa mga lugar diin wala sila usa ka lokal nga hukou , apan ang mga lokal nga gobyerno mahimong makapugong sa mga serbisyo sama sa pag-eskuyla, pag-abag sa balay, ug seguro sa panglawas sa mga adunay lokal nga hukou . Ang sistema ay ginamit hanggang sa likod ng Dinastiyang Hanpara sa koleksyon ng buwis, at higit pa kamakailan sa People's Republic upang makontrol ang urbanisasyon . Ang sistema gigamit kutob sa Dinastiya sa Hanalang sa pagkolekta sa buhis, ug labi pa karon sa People's Republic aron makontrol ang urbanisasyon . Ang sistema ng Hukou ay humantong din sa maraming gobyerno ng munisipyo na huwag pansinin ang kapakanan ng mga migranteng manggagawa dahil ang mga hakbang sa kalusugan at kaunlaran ng ekonomiya ay batay sa eksklusibo sa mga kondisyon para sa mga may lokal na hukou. Ang sistema sa Hukou usab ang nanguna sa daghang gobyerno sa munisipyo nga dili balewala ang kaayohan sa mga migranteng mamumuo tungod kay ang mga lakang sa kaayohan ug pag-uswag sa ekonomiya gipasukad sa halos eksklusibo sa mga kondisyon alang sa mga lokal nga hukou. Gayundin, ang mga mamamayan ng Tsino ay pinapayagan na pumunta mula sa mainland patungong Hong Kong o Macau lamang para sa paglalakbay, ngunit hindi para sa tirahan maliban kung makuha nila ang " one-way permit 'mula sa mga awtoridad ng Tsino. Ingon man, gitugotan ang mga Intsik nga lungsuranon nga moadto gikan sa mainland ngadto sa Hong Kong o Macau lamang alang sa pagbiyahe, apan dili alang sa pinuy-anan gawas kung makuha nila ang " one-way permit 'gikan sa mga awtoridad sa China. Ang Tibetan Center para sa Human Rights and Democracy inaangkin noong 2000 na ang mga tao sa Tibet nagkaroon na pangako na hindi punahin ang Chinese Komunista Party bago makatanggap ng opisyal na pahintulot upang umalis para sa Indya o Nepal . Ang Tinibetanhon Center alang sa Human Rights ug Demokrasya angkon sa tuig 2000 nga ang mga tawo sa Tibet nga mosaad nga dili sawayon ang mga Chinese sa Partido Komunista sa wala pa pagdawat sa opisyal nga pagtugot sa pagbiya alang sa India o sa Nepal . Bukod pa rito, sinabi nito na ang mga taong nagmula sa Han sa Tibet ay may mas madaling panahon sa pagkuha ng mga kinakailangang pahintulot na manirahan sa mga lunsod o bayan kaysa sa mga etnikong Tibetans. Dugang pa, giingon nga ang mga tawo nga kaliwat ni Han sa Tibet adunay mas dali nga panahon nga makuha ang mga kinahanglanon nga permiso nga magpuyo sa mga lugar sa syudad kaysa sa mga etnikong Tibetans. Bilang isang bahagi ng isang bansa, dalawang patakaran ng system na iminungkahi ni Deng Xiaoping at tinanggap ng mga gobyerno ng Britanya at Portuges. Ingon usa ka bahin sa usa ka nasud, duha nga sistema sa palisiya nga gisugyot ni Deng Xiaoping ug gidawat sa mga gobyerno sa Britanya ug Portuges. Ang mga espesyal na rehiyonal na administratibo (SARs) ng Hong Kong at Macau ay nagpapanatili ng magkakahiwalay na control control at mga patakaran sa imigrasyon kasama ang natitirang bahagi ng PRC. Ang mga espesyal nga rehiyonal nga administratibo (SARs) sa Hong Kong ug Macau nagpabilin nga managsama nga pagkontrol sa border ug mga patakaran sa imigrasyon sa nahabilin sa PRC. Kailangang makakuha ng pahintulot mula sa gobyerno ang mga nasyonalong Tsino bago maglakbay sa Hong Kong o Macau, ngunit ang kahilingan na ito ay opisyal na inalis para sa bawat SAR pagkatapos ng kani-kanilang paghahatid. Ang mga Intsik nga nasyonalidad kinahanglan nga makakuha og pagtugot gikan sa gobyerno sa wala pa mobiyahe sa Hong Kong o Macau, apan kini nga kinahanglanon opisyal nga gitangtang alang sa matag SAR pagkahuman sa ilang tag-iya. Simula noon, ang mga paghihigpit na ipinataw ng mga gobyerno ng SAR ay ang naglilimita sa salik sa paglalakbay. Sukad pa kaniadto, ang mga pagdili nga gipatuman sa mga gobyerno sa SAR mao ang nakapugong sa pagbiyahe. Ang mga residente ng Hong Kong ay magkakaroon ng kalayaan sa paggalaw sa loob ng Hong Kong Special Administratibong Rehiyon at kalayaan ng imigrasyon sa ibang mga bansa at rehiyon. Ang mga residente sa Hong Kong adunay kagawasan sa paglihok sa sulod sa Hong Kong Special Administratibong Rehiyon ug kalayaan sa imigrasyon sa ubang mga nasud ug mga rehiyon. Dapat silang magkaroon ng kalayaan na maglakbay at makapasok o mag-iwan sa Rehiyon. Kinahanglan silang adunay kagawasan sa pagbiyahe ug pagsulod o pagbiya sa Rehiyon. Pinigilan ng batas, ang mga may hawak ng wastong dokumento ng paglalakbay ay libre na umalis sa Rehiyon nang walang espesyal na pahintulot. " Gipugngan sa balaod, ang mga naghupot sa balido nga mga dokumento sa pagbiyahe libre nga mobiya sa Rehiyon nga walaÕy espesyal nga pagtugot. " Ang kalayaan na malayang gumalaw sa buong teritoryo ng India kahit na ang mga makatwirang paghihigpit ay maaaring maipataw sa karapatang ito sa interes ng pangkalahatang publiko. Ang kagawasan sa paglihok nga gawasnon sa tibuuk nga teritoryo sa India bisan kung ang makatarunganon nga mga pagdili mahimoÕg ipatuman sa kini nga katungod sa interes sa kinatibuk-ang publiko. Halimbawa, ang mga paghihigpit ay maaaring ipataw sa paggalaw at paglalakbay, upang makontrol ang mga epidemya. Pananglitan, ang mga pagdili mahimoÕg ipatuman sa paglihok ug pagbiyahe, aron makontrol ang mga epidemya. Ang kalayaan na manirahan at manirahan sa anumang bahagi ng teritoryo ng India, na napapailalim sa makatuwirang mga paghihigpit ng Estado sa interes ng pangkalahatang publiko. Ang kagawasan sa pagpuyo ug pagpuyo sa bisan unsang bahin sa teritoryo sa India, nga gipailalom sa makatarunganon nga mga pagdili sa Estado alang sa interes sa kinatibuk-ang publiko. Para sa proteksyon ng mga nakatakdang mga tribo dahil ang ilang mga pananggalang, tulad ng inilaraw dito, ay tila makatwirang protektahan ang mga katutubong tao at tribo mula sa pagsasamantala at pamimilit. Alang sa pagpanalipod sa na-iskedyul nga mga tribo tungod kay ang pipila nga mga panalipod, ingon nga gilauman dinhi, ingon gipakamatarung sa pagpanalipod sa mga lumad ug tribo nga mga tawo gikan sa pagpahimulos ug pagpamugos. Human Dignity and Liberty , na mayroong quasi-constitutional status, ay nagpapahayag na "walang magiging pagwawalang-bahala o paghihigpit ng kalayaan ng isang tao sa pamamagitan ng pagkabilanggo, pag-aresto, ekstradisyon o kung hindi man"; na "lahat ng tao ay malayang umalis sa Israel"; at "ang bawat bansang Israel ay may karapatang pumasok sa Israel mula sa ibang bansa". Ang Dignidad sa Katawhan ug Kalingkawasan , nga adunay kahimtang sa konstitusyon, nagpahayag nga "walaÕy pagdili o pagdili sa kagawasan sa usa ka tawo pinaagi sa pagkabilanggo, pagdakup, pag-ekskapo o kung dili man"; nga "ang tanan nga mga tawo gawasnon nga mobiya sa Israel"; ug nga "ang matag nasod sa Israel adunay katungod sa pagsulod sa Israel gikan sa gawas sa nasud". Sa pagsasagawa, ang mga "pag-iwas sa pag-alis mula sa bansa" ay malayang inisyu ng mga korte ng Israel, kasama ang mga ama na hindi tagapag-alaga na hindi naaatras sa suporta sa bata. Sa pamatasan, ang mga mando nga "pagpugong sa pagbiya sa nasud" malaya nga gipagawas sa mga korte sa Israel, lakip ang mga amahan nga wala-tig-alaga nga walaÕy bayad sa suporta sa bata. Noong Marso 2012 isang iskandalo sa korapsyon ang nakalantad sa quasi-legal na katotohanan ng Israel control passport, dahil ang dalawang opisyal ay naaresto dahil sa umanoÕy kumuha ng suhol upang umiwas sa korte. Kaniadtong Marso 2012 usa ka iskandalo sa korapsyon nga nagbutyag sa quasi-legal nga reyalidad sa kontrol sa pasaporte sa Israel, tungod kay ang duha ka mga opisyales gidakup tungod sa giisip nga pagkuha suhol aron mabalda ang korte. Ang kalayaan ng paggalaw sa Israel ay hindi pantay na protektado at isang mapagkukunan ng maraming kontrobersya sa Palestinian West Bank at, sa mas kaunting sukat, Gaza Strip. Ang kagawasan sa paglihok sa Israel dili parehas nga protektado ug usa ka gigikanan sa daghang kontrobersya sa Palestinian West Bank ug, sa labing gamay nga bahin, ang Gaza Strip. Nagbibigay ang Saligang Batas para sa kalayaan ng paggalaw sa loob ng bansa, paglalakbay sa dayuhan, imigrasyon, at pagpapabalik, at pangkalahatang iginagalang ng Gobyerno ang mga ito sa pagsasagawa. Ang Konstitusyon naghatag alang sa kagawasan sa paglihok sa sulod sa nasud, pagbiyahe sa langyaw, imigrasyon, ug pagpabalik, ug ang gobyerno sa kinatibuk-ang nagtahod sa kanila sa naandan. Ang mga mamamayan ay may karapatang maglakbay nang malaya sa loob ng bansa at sa ibang bansa, upang mabago ang kanilang lugar ng tirahan, lumipat, at muling magbalik-loob. Ang mga lungsuranon adunay katungod sa pagbiyahe nga gawasnon sa sulod sa nasud ug sa gawas sa nasud, aron mabag-o ang ilang lugar nga puy-anan, sa paglalin, ug sa pagbalik sa boluntaryo. Ang pagkamamamayan ay maaaring mawala sa pamamagitan ng naturalization sa isang dayuhang bansa o sa pamamagitan ng kabiguan ng mga taong ipinanganak na may dalang nasyonalidad upang mahalal ang pagkamamamayan sa kinakailangang edad. Ang pagkalungsoranon mahimong mawala pinaagi sa naturalization sa usa ka langyaw nga nasud o pinaagi sa pagkapakyas sa mga tawo nga natawo nga adunay doble nga nasyonalidad sa pagpili sa pagkalungsuranon sa gikinahanglan nga edad. Hindi pinapayagan ng batas ang sapilitang pagpapatapon , at hindi ito ginagamit. Wala gitugot sa balaod ang pinugos nga pagkadestiyero , ug wala kini gigamit. Hindi tinatanggihan ng Kuwait ang pagpasok sa mga may hawak ng mga pasaporte ng Israel bilang bahagi ng pagiging boo nito laban sa Israel . Nagdumili ang Kuwait sa pag-angkon sa mga naghupot sa mga pasaporte sa Israel isip bahin sa boycott niini batok sa Israel . Noong 2015 Kinansela ng Kuwait Airways ang ruta nito sa pagitan ng New York at London kasunod ng isang desisyon ng US Department of Transportation na ang eroplano ay nakikibahagi sa diskriminasyon sa pamamagitan ng pagtanggi na ibenta ang mga tiket sa mga mamamayan ng Israel. Niadtong 2015 gikanselar sa Airways Airways ang ruta tali sa New York ug London subay sa desisyon sa US Department of Transportation nga ang eroplano nakigsangka sa diskriminasyon pinaagi sa pagdumili nga ibaligya ang mga tiket sa mga lungsuranon sa Israel. Ang mga direktang paglipad sa pagitan ng US at Kuwait ay hindi apektado ng desisyon na ito dahil ang mga mamamayan ng Israel ay hindi pinapayagan na pumasok sa Kuwait. Ang mga direktang paglipad tali sa US ug Kuwait dili apektado sa kini nga desisyon tungod kay ang mga lungsuranon sa Israel wala gitugotan nga mosulod sa Kuwait. Ang paglalakbay sa Hilagang Korea ay mahigpit na kinokontrol. Ang karaniwang ruta papunta at mula sa Hilagang Korea ay sa pamamagitan ng eroplano o tren sa pamamagitan ng Beijing . Ang pagbiyahe sa North Korea hugot nga gikontrol. Ang sagad nga ruta padulong ug gikan sa North Korea mao ang pagsakay sa eroplano o tren pinaagi sa Beijing . Ang transport nang direkta papunta at mula sa South Korea ay posible sa isang limitadong sukat mula 2003 hanggang 2008, kapag binuksan ang isang kalsada (mga paglilibot sa bus, walang pribadong mga kotse). Ang transport direkta nga gikan ug gikan sa South Korea posible sa usa ka limitado nga sukod gikan sa 2003 hangtod sa 2008, kung gibuksan ang usa ka dalan (mga pagbiyahe sa bus, walaÕy pribadong mga awto). Limitado rin ang Kalayaan ng Kilusan sa loob ng Hilagang Korea, dahil hindi pinapayagan ang mga mamamayan na malayang gumalaw sa loob ng kanilang bansa. Ang kagawasan sa Paglihok sa sulod sa North Korea limitado usab, tungod kay dili gitugutan ang mga lungsuranon nga maglihok nga gawasnon sa sulod sa ilang nasud. Ang mga mamamayan ng Syria ay ipinagbabawal na lumabas sa bansa nang walang mga espesyal na visa na inisyu ng mga awtoridad ng gobyerno. Ang mga lungsuranon sa Syria gidili sa paggawas sa nasud nga walaÕy espesyal nga visa nga gipagawas sa mga awtoridad sa gobyerno. Sa ipinag-uutos na ulat na ito tungkol sa karapatang pantao sa United Nations , ang Syria ay nagtalo na dahil sa proteksyon ng konstitusyon na ito: "sa Syria, walang mga batas o panukalang batas na naghihigpit sa kalayaan ng paggalaw o pagpili ng tirahan ng mga mamamayan". Sa mando nga taho bahin sa tawhanong katungod sa United Nations , ang Syria nangatarungan nga tungod sa panalipod sa konstitusyon: "sa Syria, walaÕy mga balaod o mga lakang nga nagbawal sa kagawasan sa paglihok o pagpili sa pagpuyo sa mga lungsuranon". Ang Batas sa Lehislatura Blg 29 ng 1970 ay kinokontrol ang karapatan ng mga dayuhan na pumasok, manirahan at iwanan ang teritoryo ng Syria, at ito ang pagkontrol na dokumento tungkol sa pagpapalabas ng mga pasaporte, visa, at katayuan sa paglalakbay ng diplomatikong. Ang Lehislatura sa Numero 29 sa 1970 nag-regulate sa katungod sa mga langyaw nga mosulod, magpuyo ug biyaan ang teritoryo sa Syria, ug kini ang dokumento sa pagpugong bahin sa pagpagawas sa mga pasaporte, visa, ug kahimtang sa pagbiyahe sa diplomatikong. Ang dokumento na partikular na nagsasaad na "Ang huli na probisyon ay inilaan lamang upang matiyak na ang ating bansa ay hindi ang pangwakas na patutunguhan ng mga hindi mabilang na tao." Ang dokumento nga espesipikong nag-ingon "Ang ulahi nga probisyon gituyo aron lamang aron masiguro nga ang atong nasud dili ang katapusan nga padulngan sa mga tawo nga walaÕy stateless." Gayunpaman, ang Syria ay pinuna ng mga grupo, kabilang ang Amnesty International para sa mga paghihigpit sa kalayaan ng kilusan. Bisan pa, ang Syria gisaway sa mga grupo, lakip ang Amnesty International alang sa mga pagdili sa kagawasan sa paglihok. Noong Agosto 2005, pinakawalan ng Amnesty International ang isang "kaso ng apela", na binanggit ang maraming kalayaan sa mga paghihigpit ng kilusan kabilang ang paghihigpit sa exit nang walang paliwanag. Sa Agosto 2005, ang Amnesty International nagpagawas sa usa ka "kaso sa pag-apelar", nga nagsulti sa daghang kalainan sa mga pagpugong sa paglihok lakip ang pagpugong sa exit nga walaÕy katin-awan. Ang pagtanggi na mag-isyu ng mga pasaporte sa mga pampulitikang di-pagkakakilanlan, pagpigil, paghihigpit mula sa pagpasok sa ilang mga istruktura, pagtanggi ng mga dokumento sa paglalakbay, at pagtanggi ng nasyonalidad . Ang pagdumili sa pag-isyu sa mga pasaporte sa mga partisipante sa politika, pagpugong, pagdili sa pagsulod sa pipila nga mga istruktura, pagdumili sa mga dokumento sa pagbiyahe, ug pagdumili sa nasyonalidad. Ang Komite ng Mga Karapatang Pantao ng United Nations ay nag- isyu ng mga regular na ulat sa mga karapatang pantao sa Syria, kabilang ang kalayaan ng paggalaw. Ang United Nations Human Rights Committee isyu regular nga mga taho sa tawhanong katungod sa Siria, lakip na ang kagawasan sa kalihukan. Mayroong ilang mga paghihigpit sa kilusan na inilalagay sa Babae, halimbawa ng batas ng Syrian ngayon ay nagpapahintulot sa mga lalaki na maglagay ng mga paghihigpit sa ilang mga babaeng kamag-anak. Adunay pila ka mga pagdili sa kalihukan nga gibutang sa Kababayen-an, pananglitan ang balaod sa Syrian karon nagtugot sa mga lalaki nga magbutang mga pagdili sa pipila ka babaye nga mga paryente. Ang mga kababaihan sa edad na 18 ay may karapatang maglakbay sa labas ng Syria, subalit ang asawa ng isang babae ay maaaring mag-file ng isang kahilingan para sa kanyang asawa na ipinagbawal mula sa paglisan ng bansa. Ang mga kababayen-an nga nag-edad og 18 ang adunay katungod nga magbiyahe sa gawas sa Syria, bisan pa ang asawa sa usa ka babaye mahimong mag-file sa usa ka hangyo nga ang iyang asawa gidid-an sa pagbiya sa nasud. Mula Hulyo 2013, sa ilang mga nayon sa Syria hindi na pinapayagan ng ISIS na lumitaw ang mga kababaihan sa publiko, dapat silang samahan ng isang kamag-anak na lalaki / tagapag-alaga na kilala bilang isang mahram. Sukad sa Hulyo 2013, sa pipila ka mga baryo sa Syria dili na tugotan sa ISIS ang mga babaye nga magpakita sa publiko nga mag-inusara, kinahanglan nga ubanan sila sa usa ka lalaki nga paryente / tigbantay nga nailhan nga usa ka mahram. Ang mga taong nagtangkang umalis sa teritoryo ng ISIS ay regular na pinahihirapan at pinapatay. Ang mga tawo nga misulay pagbiya sa teritoryo sa ISIS kanunay nga gisakit ug gipatay. Ang mga Palestinian ay pumila upang dumaan sa isang checkpoint sa pagitan ng mga kapitbahayan sa lungsod ng Hebron. Ang mga Palestinian naglinya aron moagi sa usa ka tsekpoynt tali sa mga kasilinganan sa lungsod sa Hebron. Ang paghihigpit ng paggalaw ng Israelis at Palestinians sa Israel at West Bank sa pamamagitan ng Israel at ang Palestinian National Authority ay isang isyu sa tunggalian ng Israel-Palestine . Ang pagpugong sa paglihok sa mga Israelis ug Palestinians sa Israel ug West Bank sa Israel ug ang Palestinian National Authority usa ka isyu sa panagbangi sa Israel-Palestine . Noong kalagitnaan ng 1990s, kasama ang pagpapatupad ng Oslo Accord at ang paghahati ng West Bank sa tatlong magkakahiwalay na mga dibisyon ng administrasyon , ang kalayaan ng Israel sa paggalaw ay limitado ng batas. Sa tungatunga sa 1990s, sa pagpatuman sa Oslo Accord ug pagbahin sa West Bank ngadto sa tulo nga bulag nga mga dibisyon sa administrasyon , ang kagawasan sa paglihok sa Israel limitado sa balaod. Sinasabi ng Israel na ang rehimen ng mga paghihigpit ay kinakailangan upang maprotektahan ang Israel kapwa sa Israel tama at sa West Bank. Giingon sa Israel nga ang rehimen sa mga pagdili kinahanglanon aron mapanalipdan ang Israel sa parehas nga Israel ug sa West Bank. Ang mga checkpoints ay umiiral sa buong at sa mga pasukan at paglabas sa West Bank na naglilimita sa paggalaw ng mga di-Israel sa batayan ng nasyonalidad, edad, at kasarian sa iba pang pamantayan. Adunay mga checkpoints sa tibuuk ug sa mga entrada ug paggawas sa West Bank nga gilimitahan ang paglihok sa mga dili taga-Israel pinasukad sa nasyonalidad, edad, ug sex taliwala sa uban pang mga pamatasan. Habang maraming mga naturang checkpoints ay static, marami ang mga random, o madalas gumagalaw. Samtang daghan ang ingon nga mga checkpoints nga static, daghan ang mga random, o kanunay nga maglibot. Ang buong pagsara ng West Bank sa anumang pasukan o exit ay madalas, sa pangkalahatan ay nagaganap sa Mga Piyesta Opisyal ng Hudyo. Ang bug-os nga pagsira sa West Bank sa bisan unsang pagsulod o paggawas kanunay, kanunay nga nagakahitabo sa Piyesta Opisyal sa mga Judio. Ang mga residente ng Gaza ay pinahihintulutan lamang na maglakbay sa West Bank sa mga pambihirang kaso ng humanitarian, lalo na ang mga kagyat na medikal na kaso, ngunit hindi kasama ang kasal. Gitugotan lamang ang mga residente sa Gaza nga magbiyahe sa West Bank sa talagsaong mga kaso sa humanitarian, labi na ang dinalian nga mga kaso sa medikal, apan dili lakip ang kaminyoon. Posible ang paglalakbay mula sa West Bank hanggang Gaza lamang kung ang tao ay nangangako na permanenteng lumipat sa Gaza. Posible ang pagbiyahe gikan sa West Bank hangtod sa Gaza kung ang tawo misaad nga magpadayon sa paglansad sa Gaza. Ang mga residente ng Gazan ay pinapapasok lamang sa Israel sa mga pambihirang kaso ng makataong pantao. Ang mga residente sa Gazan gi-admit lamang sa Israel sa talagsaon nga mga kaso sa humanitarian. Mula noong 2008, hindi sila pinapayagan na manirahan o manatili sa Israel dahil sa pag-aasawa sa isang Israeli. Sukad sa 2008, dili sila gitugutan nga magpuyo o magpabilin sa Israel tungod kay kasal sa usa ka Israeli. Ang mga Israelis na nais bisitahin ang kanilang kasosyo sa Gaza ay nangangailangan ng mga pahintulot sa loob ng ilang buwan, at ang mga Israelita ay maaaring bisitahin ang kanilang mga unang kamag-anak sa Gaza lamang sa mga natatanging kaso. Ang mga Israelinhon nga gusto mobisita sa ilang partner sa Gaza nanginahanglan mga permiso sa pipila ka bulan, ug ang mga Israelista mahimong mobisita sa ilang unang mga paryente sa Gaza lamang sa mga talagsaon nga mga kaso sa humanitarian. Ang kalayaan sa mga batas ng kilusan at paghihigpit ay nag-iiba mula sa bansa patungo sa bansa sa kontinente ng Africa, gayunpaman maraming mga internasyonal na kasunduan na lampas sa inireseta ng United Nations na namamahala sa kalayaan ng kilusan sa loob ng kontinente ng Africa. Ang kagawasan sa mga balaod sa paglihok ug mga pagdili managlahi gikan sa usa ka nasud ngadto sa nasud sa kontinente sa Africa, bisan pa daghang ubay-ubay nga mga kasabutan sa internasyonal nga labi sa gimando sa United Nations nga nagdumala sa kagawasan sa paglihok sulod sa kontinente sa Africa. Ang Charter ng Africa sa Karapatang Pantao at Tao ng Tao ay binabalangkas ng Artikulo 12 ang iba't ibang anyo ng kalayaan na may kinalaman sa kilusan. Ang Karta sa Africa bahin sa Katungod sa Katawhan ug Katawhan sa Katawhan 12 naglaraw sa lainlaing mga porma sa mga kagawasan nga may kalabutan sa paglihok. Ang bawat indibidwal ay may karapatan sa kalayaan ng paggalaw at paninirahan sa loob ng mga hangganan ng isang Estado kung siya ay sumunod sa batas. Ang matag tawo adunay katungod sa kagawasan sa paglihok ug puy-anan sa sulod sa mga utlanan sa usa ka Estado kung gituman niya ang balaod. Ang bawat indibidwal ay may karapatang umalis sa anumang bansa kasama na ang kanyang sariling, at bumalik sa kanyang bansa. Ang matag tawo adunay katungod sa pagbiya sa bisan unsang nasud lakip ang iyang kaugalingon, ug sa pagbalik sa iyang nasud. Ang karapatang ito ay maaaring mapailalim lamang sa mga paghihigpit, na ibinigay ng batas para sa pangangalaga ng pambansang seguridad, batas at kaayusan, kalusugan ng publiko o moralidad. Kini nga katungod mahimoÕg mapailalom sa mga pagdili, gihatag sa balaod alang sa pagpanalipod sa nasudnon nga seguridad, balaod ug kahusay, kahimsog sa publiko o moralidad. Ang bawat indibidwal ay magkakaroon ng karapatan, kapag pinag-uusig, upang maghanap at makakuha ng asylum sa ibang mga bansa alinsunod sa mga batas ng mga bansang iyon at internasyonal na mga kombensiyon. Ang matag tawo adunay katungod, kung gilutos, mangita ug makakuha asylum sa ubang mga nasud nga naa sa mga balaod sa mga nasud ug internasyonal nga mga kombensyon. Ang isang di-pambansang ligal na inamin sa isang teritoryo ng isang State Party hanggang sa kasalukuyang Charter, ay maaari lamang mapalabas mula dito sa pamamagitan ng isang desisyon na kinuha alinsunod sa batas. Ang usa ka non-nasyonal nga ligal nga giangkon sa usa ka teritoryo sa usa ka Partido sa Estado hangtod karon nga Charter, mahimo nga mapalagpot gikan niini pinaagi sa usa ka desisyon nga gikuha uyon sa balaod. Ang ipinagpaliban ng pagpapalayas ng mga di-nasyonalidad ay ipinagbabawal. Ang pagpalaglag sa mga dili mga nasyonalidad gidili. Ang pagpapatalsik ng masa ay dapat na kung saan ay naglalayong pambansa, lahi, pangkat etniko o relihiyon. Ang pagpapahawa sa masa mao ang gitumong sa nasyonal, rasa, etniko o relihiyosong mga grupo. Ang mga mithiin ng Charter ay, sa prinsipyo, suportado ng lahat ng mga gobyerno na lagda, kahit na hindi sila mahigpit na sinusunod. Ang mga mithi sa Charter mao, sa sulud, gisuportahan sa tanan nga mga gobyerno nga nagpirma, bisan kung dili sila gisunod nga lig-on. May mga pagtatangka na kilalanin ang mga intelektwal na pagkakaroon ng espesyal na kalayaan ng mga karapatan sa kilusan, upang maprotektahan ang kanilang mga intelektuwal na ideals habang tinatawid nila ang mga pambansang hangganan. Adunay mga pagsulay nga mailhan ang mga intelektwal nga adunay espesyal nga kagawasan sa mga katungod sa paglihok, aron mapanalipdan ang ilang mga intelektwal nga intelektwal samtang sila nagtabok sa nasudnon nga mga utlanan. Higit pa sa Charter ng Africa sa Mga Karapatang Pantao at Tao, ang Konstitusyon ng South Africa ay naglalaman din ng mga ekspresyong kalayaan ng kilusan, sa seksyon 21 ng Kabanata 2 . Sa unahan sa African Charter sa Human ug mga tawo ni Rights, ang Konstitusyon sa South Africa usab naglakip sa express kagawasan sa kalihukan, sa seksyon 21 sa Kapitulo 2 . Ang kalayaan sa paggalaw ay ginagarantiyahan sa "lahat" hinggil sa pag-alis sa bansa ngunit limitado sa mga mamamayan kapag pumapasok o nananatili dito. Ang kagawasan sa paglihok gigarantiyahan sa "tanan" bahin sa pagbiya sa nasud apan limitado sa mga lungsuranon kung mosulod o magpabilin niini. Ang mga mamamayan ay may karapatan din sa isang pasaporte , kritikal sa buong ehersisyo ng kalayaan ng paggalaw sa internasyonal. Ang mga lungsuranon adunay katungod usab sa usa ka pasaporte , kritikal nga bug-os nga paggamit sa kagawasan sa paglihok sa internasyonal. Sa Republika ng Ireland , ang Ikalabintatlo na Susog ay pinagtibay noong Nobyembre 1992 ng reperendum upang matiyak ang kalayaan ng paggalaw sa tiyak na kalagayan ng isang babaeng naglalakbay sa ibang bansa upang makatanggap ng isang pagpapalaglag. Sa Republika sa Irlandia , ang ika-Trese nga Amendment gisagop kaniadtong Nobyembre 1992 pinaagi sa reperendum aron masiguro ang kagawasan sa paglihok sa piho nga kahimtang sa usa ka babaye nga nagbiyahe sa gawas sa nasud aron makadawat usa ka aborsyon. Gayunpaman, sa matagumpay na pagpapawalang-saysay ng Eighth Amendment ng Irish Constitution sa ika-25 ng Mayo 2018, na tinitiyak ang karapatan sa isang pagpapalaglag, hindi na kinakailangan ang nakaraang susog na ito. Bisan pa, sa malampuson nga pagtangtang sa E waru nga Pagsunud sa Konstitusyon sa Irlandia sa ika-25 sa Mayo 2018, nga nagsiguro sa katungod sa usa ka aborsyon, kini nga miaging pagbag-o dili na kinahanglan. Ang bawat mamamayan ay may karapatang manirahan at malayang maglakbay sa anumang bahagi ng bansa, maliban sa mga pangkalahatang limitasyon na maaaring maitatag ng batas para sa mga kadahilanang pangkalusugan o seguridad. Ang matag lungsuranon adunay katungod sa pagpuyo ug pagbiyahe nga gawasnon sa bisan diin nga bahin sa nasud, gawas sa ingon nga mga kinatibuk-ang mga limitasyon nga mahimong matukod sa balaod alang sa mga hinungdan sa kahimsog o seguridad. Walang paghihigpit ang maaaring ipataw sa mga kadahilanang pampulitika. WalaÕy pagdili ang mahimong ipatuman sa mga hinungdan sa politika. Ang bawat mamamayan ay malaya sa iwanan ang teritoryo ng republika at bumalik dito, sa kabila ng anumang mga obligasyong ligal. Ang matag lungsuranon libre sa biyai ang teritoryo sa republika ug ibalik kini, bisan pa sa bisan unsang ligal nga obligasyon. Katangi-tangi, ang Norwegian espesyal na teritoryo ng Svalbard ay isang ganap na visa-free zone sa ilalim ng mga tuntunin ng Svalbard Treaty . Unibersal, ang espesyal nga teritoryo sa Norway sa Svalbard usa ka hingpit nga sona nga walaÕy visa ubos sa mga termino sa Svalbard Treaty . Ang mga mamamayang Polish na may hawak na dalawahang pagkamamamayan ay kinakailangan na gumamit ng mga dokumento sa paglalakbay ng Poland. Ang mga nasyonal nga taga-Poland nga naghupot sa doble nga pagka-lungsoranon gikinahanglan nga mogamit sa mga dokumento sa pagbiyahe sa Poland. Kinakailangan ng Poland ang lahat ng mga mamamayan ng Poland upang makapasok at umalis sa Poland gamit ang mga dokumento sa paglalakbay ng Poland. Gikinahanglan sa Poland ang tanan nga mga lungsuranon nga taga-Poland nga mosulod ug biyaan ang Poland gamit ang mga dokumento sa pagbiyahe sa Poland. Ang Konstitusyon ng Russia sa artikulong 27 ay nagsasaad na. Ang Konstitusyon sa Russia sa artikulo 27 nag-ingon nga. Ang bawat isa na may batas sa teritoryo ng Russian Federation ay may karapatang malayang ilipat at pumili ng isang lugar ng pamamalagi o pamumuhay. Ang matag usa nga adunay balaod sa teritoryo sa Russian Federation adunay katungod nga gawasnon nga maglihok ug magpili usa ka lugar nga kapuy-an o puy-anan . Ang bawat tao ay maaaring malayang lumabas sa teritoryo ng Russian Federation. Ang matag usa mahimo nga gawasnon nga mogawas sa teritoryo sa Russian Federation. Bawat mamamayan ng Russian Federation ay maaaring bumalik sa teritoryo ng Russian Federation nang walang hadlang. Ang matag lungsuranon sa Russian Federation mahimoÕg mobalik sa teritoryo sa Russian Federation nga walaÕy babag. Sa mga saradong lungsod (pangunahing mga sentro ng pagsasaliksik ng nukleyar) at mga kalapit na lugar na hangganan. Sa mga sirado nga mga lungsod (kadaghanan mga sentro sa panukiduki sa nukleyar) ug mga kasikbit nga mga lugar. Ang mga espesyal na permit ay kinakailangan para sa parehong pagbisita at pag-aayos doon. Gikinahanglan ang mga espesyal nga permiso alang sa pagbisita ug pag-adto didto. Sa ilang mga lugar na malapit sa international border ng Russia. Sa pila ka mga lugar nga duol sa internasyonal nga utlanan sa Russia. Mga lugar na pang-emergency o kuwarentenas. Mga lugar sa emerhensiya o kuwarentik. Sa interes ng hustisya (pagkabilanggo, utos ng bailiff, pag-aresto, ginagawa na hindi umalis sa panahon ng isang kriminal na imbestigasyon atbp.). Sa interes sa hustisya (pagkabilanggo, mando sa bailiff, pagdakup, pagbuhat nga dili mobiya sa panahon sa usa ka kriminal nga imbestigasyon ug uban pa). Dahil ang pag-abandona ng propiska system noong 1993, ang bagong batas sa pagpaparehistro ay naipasa. Sukad sa pagbiya sa sistema sa propiska kaniadtong 1993, ang bag-ong balaod sa pagrehistro gipasa. Hindi tulad ng propiska na kung saan ay isang permit upang manirahan sa isang tiyak na lugar, ang pagpaparehistro tulad ng sinabi sa batas ay abiso lamang. Dili sama sa propiska nga usa ka permiso nga magpuyo sa usa ka lugar, ang pagparehistro ingon nga giingon sa balaod usa ka pahibalo. Gayunpaman, ang mga pamamaraang pang-administratibo na binuo "sa pagpapatupad" ng batas sa pagpaparehistro ay ipinataw ang mga kundisyon sa pagpaparehistro na epektibong nagawa nito depende sa pasalig ng panginoong maylupa. Bisan pa, ang mga pamaagi sa administratibo naugmad "sa pagpatuman" sa balaod sa pagrehistro gipatuman ang mga kondisyon sa pagrehistro nga epektibo nga nahimo kini depende sa pasalig sa tag-iya sa yuta. Gayunpaman, dahil ang mga panginoong maylupa ay madalas na hindi pumaparehistro sa mga nangungupahan o panauhin sa kanilang mga pag-aari, maraming mga panloob na migrante ay pinigilan na gawin ang kanilang ligal na tungkulin upang magparehistro. Bisan pa, tungod kay ang mga agalong yuta kanunay dili andam nga magparehistro sa mga nangungup sa balay o mga bisita sa ilang mga kabtangan, daghang mga internal nga tiglalin ang gipugngan gikan sa pagbuhat sa ilang ligal nga katungdanan nga magparehistro. Karaniwan para sa mga pulis na mulusahan ang mga nabigo na magrehistro sa loob ng 3 araw ng pagtatrabaho sa isang lugar na pamamalagi. Naandan sa mga pulis ang multa sa mga napakyas nga magparehistro sa sulod sa 3 ka adlaw nga pagtrabaho sa usa ka lugar nga kapuy-an. Noong 2004, ang pinakamataas na pinahihintulutang lag sa pagpaparehistro ay itinaas sa 90 araw na ginagawa ang pag-uusig ng praktikal na walang kakayahang mag-alis, alisin ang mga praktikal na mga hadlang sa libreng paggalaw. Kaniadtong 2004, ang labing taas nga gitugotan nga lagda sa pagparehistro gipataas sa 90 nga adlaw nga ang pag-akusar dili mahimoÕg kadali, nga gitangtang ang praktikal nga mga babag sa libre nga paglihok. Gayunpaman, dahil ang registration ay ang pangunahing pinagmumulan ng minsan ay address para sa legal na mga layunin. Bisan pa, tungod kay ang pagrehistro mao ang nag-una nga gigikanan sa usa ka adres alang sa ligal nga katuyoan. Maraming mga panloob na mga migrante pa rin ang de facto pangalawang klase mamamayan deprived ng kanilang karapatan na bumoto , kumuha ng pasaporte o lisensya sa pagmamaneho at iba pa Daghang mga internal nga lumulupyo ang gihapon mga de facto nga ikaduhang klase nga mga lungsuranon nga gikuha sa ilang katungod sa pagboto , pagkuha usa ka pasaporte o lisensya sa pagmaneho ug uban pa. Ang pagkakaroon ng pag-access sa mga classified na dokumento habang nagtatrabaho para sa estado o militar, sa oras na ang pag-access ay ipinagkaloob at hanggang sa 5 taon pagkatapos. Ang pag-access sa mga giklasipikar nga dokumento samtang nagtrabaho alang sa estado o militar, sa panahon nga gihatag ang pag-access ug hangtod sa 5 ka tuig pagkahuman. Ang limitasyong ito ay karaniwang kasama bilang isang probisyon sa isang kontrata ng trabaho. Kini nga limitasyon sagad nga gilakip ingon usa ka probisyon sa usa ka kontrata sa trabaho. Sa interes ng hustisya (pagkabilanggo, utos ng bailiff, hindi isinasagawa ang umalis atbp.). Sa interes sa hustisya (pagkabilanggo, mando sa piyansa, nga dili mobiya ug uban pa). Hindi kinikilala ng Russia (kahit na hindi malinaw na ipinagbabawal) dalawahang pagkamamamayan. Wala mailhi sa Russia (bisan kung dili klaro nga gidili) ang doble nga pagkamamamayan. Ang mga mamamayang Ruso na nagtataglay ng dayuhang pagkamamamayan ay maaaring hindi pumasok o iwan ang Russia sa mga dokumento sa paglalakbay sa dayuhan. Ang mga Russian nga lungsuranon nga adunay langyaw nga pagkalungsoranon mahimong dili makasulod o mobiya sa Russia sa mga dokumento sa pagbiyahe sa langyaw. Ang mga mamamayang Russian na naninirahan sa ibang bansa ay maaaring ma-stuck sa Russia kung kailangan nilang makakuha ng isang passport habang sa pagbisita sa Russia. Ang mga Russian nga lungsuranon nga nagpuyo sa gawas sa nasud mahimoÕg makalaglag sa Russia kung kinahanglan silang makakuha usa ka pasaporte samtang sa pagbisita sa Russia. Ang ligal na termino para sa pagpapalabas ng isang pasaporte ay maaaring hanggang sa 4 na buwan sa ilalim ng ilang mga pangyayari. Ang ligal nga termino alang sa pagpagawas sa usa ka pasaporte mahimoÕg hangtod sa 4 ka bulan ilalom sa pipila ka mga kahimtang. Ang mga tanggapan ng consular ng Russia ay hindi nagbibigay ng mga visa sa mga may-ari ng pasaporte na mamamayan ng Russia. Ang mga opisina sa consular sa Russia dili naghatag mga visa sa mga naghupot sa pasaporte nga Russian nga lungsoranon. Matagal nang nasiyahan ang mga Briton sa medyo mataas na antas ng kalayaan ng kilusan. Dugay nang nalipay ang mga Briton sa medyo taas nga lebel sa kagawasan sa paglihok. Bukod sa Magna Carta , ang proteksyon ng mga karapatan at mga kalayaan sa larangan na ito ay may tended na dumating mula sa mga karaniwang batas sa halip na pormal na konstitusyunal na code at conventions. Gawas gikan sa Magna Carta , ang pagpanalipod sa mga katungod ug kalingkawasan sa kini nga natad naggikan sa sagad nga balaod imbis nga pormal nga mga kodigo ug konstitusyon sa konstitusyon . At maaaring mabago sa pamamagitan ng Parlamento nang walang proteksyon ng pagiging nakabaon sa isang saligang batas. Ug mahimong mabag-o sa Parlyamento nga walaÕy panalipod nga gipahimutang sa usa ka konstitusyon. Iminungkahi na ang isang hanay ng mga tiyak na mga paghihigpit ng estado sa kalayaan ng kilusan ay dapat na ipinagbabawal sa ilalim ng isang bago o komprehensibong susugan na Human Rights Act . Gisugyot nga ang usa ka us aka piho nga mga pagdili sa estado sa kagawasan sa paglihok kinahanglan nga gidili sa ilawom sa bag-o o komprehensibo nga giusab nga Human Rights Act . Ang bagong pangunahing mga pagbabawal ay maaaring isama: ang mga tol ng kalsada at iba pang mga curbs sa kalayaan ng paglalakbay at pagmamay-ari at paggamit ng pribadong sasakyan. Ang bag-ong mga batakang ligal nga pagdili mahimong maglakip: mga pagsulud sa kadalanan ug uban pa nga mga kurbada sa kagawasan sa pagbiyahe ug pagpanag-iya ug paggamit sa pribado nga awto. Mga personal na kard ng pagkakakilanlan na dapat gawin sa hinihingi para sa mga indibidwal na ma-access ang mga serbisyong publiko at pasilidad; at ligal na mga kinakailangan para sa mga mamamayan upang irehistro ang mga pagbabago ng address o kasosyo sa mga awtoridad ng estado. Mga personal nga kard sa identidad nga kinahanglan nga himuon sa panginahanglan alang sa mga indibidwal nga maka-access sa mga serbisyo publiko ug pasilidad; ug mga ligal nga kinahanglanon alang sa mga lungsuranon nga magparehistro sa mga pagbag-o sa adres o kauban sa mga awtoridad sa estado. Ang Konstitusyon ng Canada ay naglalaman ng mga karapatan sa kadaliang mapakilos sa seksyon 6 ng Charter of Rights and Freedoms ng Canada . Ang Konstitusyon sa Canada naglangkob sa mga katungod sa paglihok nga tin-aw sa seksyon 6 sa Charter of Rights and Freedoms sa Canada . Kasama sa mga karapatan na tinukoy ang karapatan ng mga mamamayan na umalis at pumasok sa bansa at kanan ng kapwa mamamayan at permanenteng residente upang lumipat sa loob ng mga hangganan nito. Ang mga katungod nga gitakda naglakip sa katungod sa mga lungsuranon sa pagbiya ug pagsulod sa nasud ug ang katungod sa mga lungsuranon ug permanenteng residente nga maglihok sa sulod sa mga utlanan. Gayunpaman, pinoprotektahan ng mga subsidy ang mga mas mahihirap na programa ng aksyon na mga programa na pumapabor sa mga residente na matagal nang nanirahan sa rehiyon. Hinuon, ang mga subsidy nanalipod sa mga labing kabus nga mga programa sa aksyon nga mas gipalabi sa mga residente nga nagpuyo sa rehiyon nga mas dugay. Ang mga seksyon ng kadali ng kadaliang mapakilos ay kabilang sa mga piling karapatan na hindi maaaring limitahan ng sugnay ng Charter ng walang pagsala . Ang mga bahin sa katungod sa mobilisasyon usa ka piniling mga katungod nga dili mahimo nga limitado sa clause sa Charter bisan pa man . Ang lahat ng mga gobyerno ay naniniwala na ang kalayaan ng kilusan ng mga taga-Canada upang habulin ang mga oportunidad kahit saan sa Canada ay isang mahalagang elemento ng pagkamamamayan ng Canada. Ang tanan nga mga gobyerno nagtuo nga ang kagawasan sa paglihok sa mga taga-Canada sa pagpangagpas sa mga oportunidad bisan diin sa Canada usa ka hinungdanon nga elemento sa pagkamamamayan sa Canada. Sa Kasunduan, ipinangako na "Titiyakin ng mga pamahalaan na walang bagong hadlang sa kadaliang mapakilos ay nilikha sa mga bagong hakbangin sa patakaran sa lipunan." Sa Kasabutan, gisiguro nga "Ang mga gobyerno ang masiguro nga walaÕy bag-ong mga babag sa kadali sa paglihok nga gihimo sa mga bag-ong inisyatibo nga mga inisyatibo sa sosyal." Ang kalayaan sa paggalaw sa ilalim ng batas ng Estados Unidos ay pinamamahalaan lalo na ng Mga Pribilehiyo at Kaligtasan ng Clause ng Saligang Batas ng Estados Unidos na nagsasaad, "Ang mga Mamamayan ng bawat Estado ay may karapatan sa lahat ng Pribilehiyo at Kalipunan ng mga Mamamayan sa maraming Estado. Ang kagawasan sa paglihok sa ilalum sa balaod sa Estados Unidos pinamunuan sa Mga Pribilehiyo ug Kalipayan nga Klase sa Konstitusyon sa Estados Unidos nga nag-ingon, "Ang mga lungsoranon sa matag Estado adunay katungod sa tanan nga mga Pribilehiyo ug Kapamilya sa Mga lungsuranon sa daghang mga Estado. Ang kalayaan sa paggalaw ay kinikilala ng hudisyal bilang isang pangunahing Saligang Batas. Ang kagawasan sa paglihok giila sa hudisyal nga paagi ingon usa ka sukaranan nga katungod sa Konstitusyon. Tinukoy ng Korte ang kalayaan ng paggalaw bilang "karapatan ng libreng ingress sa ibang Estado, at egress mula sa kanila. Gihukman sa Korte ang kagawasan sa paglihok ingon nga "katungod sa libre nga paglansad sa ubang mga Estado, ug walaÕy gikan sa kanila. Gayunpaman, Hindi ipinuhunan ng Korte Suprema ang pamahalaang pederal na may awtoridad na protektahan ang kalayaan ng paggalaw. Bisan pa, Ang Korte Suprema wala mamuhunan sa gobyerno sa federal nga adunay awtoridad sa pagpanalipod sa kagawasan sa paglihok. Sa ilalim ng sugnay na "mga pribilehiyo at kaligtasan", ang awtoridad na ito ay ibinigay sa mga estado, isang posisyon na ipinatupad ng Korte sa pamamagitan ng mga taon sa mga kaso. Ubos sa "mga pribilehiyo ug imyunidad" nga sulti, kini nga awtoridad gihatag sa mga estado, usa ka posisyon nga gipadayon sa Korte sa kanunay sa mga tuig sa mga kaso. Labag sa batas para sa isang mamamayan ng Estados Unidos na pumasok o lumabas sa Estados Unidos nang walang isang wastong pasaporte ng Estados Unidos. Dili uyon sa balaod alang sa usa ka lungsuranon sa Estados Unidos ang pagsulod o paggawas sa Estados Unidos nga walaÕy balido nga pasaporte sa Estados Unidos. Walang panuntunang pederal ng Australia ang naggagarantiya ng kalayaan sa paggalaw sa loob ng Commonwealth ng Australia . WalaÕy balaod sa federal nga Australia ang naggagarantiya sa kagawasan sa paglihok sa sulod sa Commonwealth of Australia . Ang iba't ibang mga batas ng Australia ay naghihigpitan ng tama sa iba't ibang mga batayan. Ang lainlaing mga balaod sa Australia naglimitahan sa katungod sa lainlaing mga nataran. Hanggang sa 1 Hulyo 2016, ang Norfolk Island ay nagkaroon ng mga kontrol sa imigrasyon na hiwalay sa mga nalalabi sa Australia at ang isang pahintulot ay kinakailangan para makapasok ang mga mamamayan ng Australia o residente. Hangtud sa Hulyo 1 sa Hulyo 2016, ang Norfolk Island adunay kontrol sa imigrasyon nga bulag gikan sa nahabilin sa Australia ug usa ka permiso ang gikinahanglan nga pagsulod sa mga lungsuranon sa Australia o residente. Noong Agosto 2014 iminungkahi ng Pamahalaang Komonwelt ng Australia na kinokontrol ang mga karapatan ng mga mamamayan ng Australia na maglakbay papunta at mula sa mga itinalagang lugar na nauugnay sa terorismo . Niadtong Agosto 2014 gisugyot sa Gobyernong Komonwelt sa Australia ang pag-regulate sa mga katungod sa mga lungsuranon sa Australia nga magbiyahe ug gikan sa mga gitudlo nga lugar nga may kalabotan sa terorismo . Ang kalayaan sa mga batas ng impormasyon ay nagpapahintulot sa pag-access ng pangkalahatang publiko sa data na hawak ng pambansang pamahalaan. Ang kagawasan sa mga balaod sa kasayuran nagtugot sa pag-access sa kadaghanan sa publiko sa mga datos nga gihuptan sa nasyonal nga gobyerno. Ang paglitaw ng kalayaan ng batas ng impormasyon ay isang tugon sa pagtaas ng hindi kasiyahan sa lihim na nakapalibot sa pagpapaunlad ng patakaran ng gobyerno at paggawa ng desisyon. Ang pagtungha sa kagawasan sa balaod sa kasayuran usa ka tubag sa pagdugang sa dili pagkatagbaw sa pagkatago bahin sa pagpalambo sa palisiya sa gobyerno ug paghimo og desisyon. Pagtatatag sila ng isang "tamang-alam" na proseso sa pamamagitan ng kung saan ang mga kahilingan ay maaaring gawin para sa impormasyon na gaganapin ng pamahalaan, na natanggap nang malaya o sa kaunting gastos, hadlangan ang mga karaniwang pagbubukod. Pagtukod sila usa ka "lig-on nga nahibal-an" nga ligal nga proseso diin ang mga hangyo mahimo nga gihimo alang sa kasayuran nga gihuptan sa gobyerno, nga madawat nga libre o sa labing gamay nga gasto, nga nagbabag sa mga standard nga eksepsiyon. Iba rin ang tinutukoy bilang bukas na mga tala , o mga batas sa sikat ng araw ang mga gobyerno ay karaniwang nakasalalay sa isang tungkulin na mai-publish at itaguyod ang pagiging bukas. Lainlain usab nga gipunting ingon bukas nga mga rekord , o mga balaod sa kahayag sa adlaw ang mga gobyerno kasagarang gigapos sa usa ka katungdanan nga ipatik ug ipalambo ang kaabli. Sa maraming mga bansa mayroong mga garantiya ng konstitusyon para sa karapatan ng pag-access sa impormasyon, ngunit ang mga ito ay karaniwang hindi ginagamit kung ang partikular na batas ng suporta ay hindi umiiral. Sa daghang mga nasud adunay garantiya sa konstitusyon alang sa katungod sa pag-access sa kasayuran, apan kini sagad nga dili magamit kung walaÕy piho nga balaod sa suporta. Higit sa 100 mga bansa sa buong mundo ang nagpatupad ng ilang anyo ng kalayaan ng batas sa impormasyon . Kapin sa 100 nga mga nasud sa tibuuk kalibutan ang nagpatuman sa pipila ka porma sa kagawasan sa balaod sa kasayuran . Sweden ni Freedom of the Press Act of 1766 ay ang pinakaluma sa mundo. Ang Freedom of the Press Act of 1766 sa Sweden mao ang labing karaan sa kalibutan. Karamihan sa kalayaan ng mga batas ng impormasyon ay hindi kasama ang pribadong sektor mula sa kanilang nasasakupan samakatuwid ang impormasyon na hawak ng pribadong sektor ay hindi mai-access bilang isang ligal na karapatan. Kadaghanan sa mga balaod sa kasayuran dili ibulag sa pribadong sektor gikan sa ilang hurisdiksyon sa ingon ang kasayuran nga gihuptan sa pribadong sektor dili ma-access ingon usa ka ligal nga katungod. Ang limitasyong ito ay may malubhang implikasyon dahil ang pribadong sektor ay nagsasagawa ng maraming mga pag-andar na dati nang domain ng pampublikong sektor. Ang kini nga limitasyon adunay mga seryoso nga implikasyon tungod kay ang pribado nga sektor naghimo sa daghang mga gimbuhaton nga kaniadto mao ang domain sa publiko nga sektor. Bilang isang resulta, ang impormasyon na dati nang publiko ay nasa loob ng pribadong sektor, at ang mga pribadong kontratista ay hindi mapipilitang ibunyag ang impormasyon. Ingon usa ka sangputanan, ang kasayuran nga kaniadto publiko karon naa sa sulod sa pribadong sektor, ug ang mga pribadong kontraktor dili mapugos nga magbutyag sa kasayuran. Ang ibang mga bansa ay nagtatrabaho sa pagpapakilala ng mga naturang batas, at maraming mga rehiyon ng mga bansa na may pambansang batas ay may mga lokal na batas. Ang uban nga mga nasud naglihok sa pagpaila sa ingon nga mga balaod, ug daghang mga rehiyon sa mga nasud nga adunay nasudnon nga balaod adunay lokal nga mga balaod. Halimbawa, ang lahat ng estado ng US ay may mga batas na namamahala sa pag-access sa mga pampublikong dokumento na kabilang sa estado at lokal na mga nilalang sa pagbubuwis. Pananglitan, ang tanan nga estado sa US adunay mga balaod nga nagdumala sa pag-access sa mga pampublikong dokumento nga nahisakop sa estado ug lokal nga mga ahensya sa pagbubu. Bilang karagdagan, ang US Freedom of Information Act ay namamahala sa talaan ng pamamahala ng mga dokumento na pag-aari ng pamahalaang pederal. Dugang pa, ang US Freedom of Information Act nagmando sa pagdumala sa talaan sa mga dokumento nga panag-iya sa federal nga gobyerno. Ang isang kaugnay na konsepto ay ang bukas na batas ng pagpupulong , na nagbibigay-daan sa pag-access sa mga pagpupulong ng gobyerno, hindi lamang sa mga talaan ng mga ito. Ang usa ka kalabutan nga konsepto mao ang pagbukas sa balaod sa mga miting , nga nagtugot sa pag-access sa mga miting sa gobyerno, dili lamang sa mga talaan niini. Sa maraming mga bansa, ang mga batas sa privacy o proteksyon ng data ay maaaring bahagi ng kalayaan ng batas ng impormasyon; ang mga konsepto ay madalas na malapit na magkasama sa diskurong pampulitika. Sa daghang mga nasud, ang mga balaod sa privacy o data sa pagpanalipod mahimong bahin sa kagawasan sa balaod sa kasayuran; ang mga konsepto kanunay nga gihugpong nga magkahiusa sa diskurso sa politika. Ang isang pangunahing prinsipyo sa likod ng karamihan sa kalayaan ng impormasyon ng batas ay ang pasanin ng patunay ay nahuhulog sa katawan na hiniling ng impormasyon, hindi ang taong humihiling dito. Ang usa ka sukaranan nga sukaranan sa kadaghanan sa kagawasan sa balaod sa kasayuran mao nga ang kabug-at sa pamatuod nahulog sa lawas nga gipangayo alang sa kasayuran, dili ang tawo nga nangayo niini. Ang taong gumagawa ng kahilingan ay hindi kinakailangang magbigay ng paliwanag para sa kanilang mga aksyon, ngunit kung ang impormasyon ay hindi isiwalat isang wastong dahilan ay dapat ibigay. Ang tawo nga mohangyo dili kinahanglan nga maghatag usa ka pagpasabut alang sa ilang mga lihok, apan kung ang kasayuran wala ibutyag usa ka balido nga hinungdan kinahanglan ihatag. Noong 2015 Ang UNESCO General Conference ay bumoto upang italaga ang Septiyembre 28 bilang "International Day para sa Universal Access to Information" o, dahil mas kilala ito, Pag- access sa Araw ng Impormasyon . Niadtong 2015 Ang UNESCO General Conference mipili nga magtudlo kaniadtong Sept. 28 ingon "International Day alang sa Universal Access to Information" o, ingon nga kini labi nga nahibal-an, Pag-access sa Impormasyon sa Adlaw . Ang petsa ay dati nang ipinagdiriwang bilang "Karapatang Alamin ang Araw" mula noong 2002. Ang petsa kaniadto gisaulog ingon nga "Right to know Day" sukad kaniadtong 2002. Inirerekomenda ng resolusyon ng UNESCO ang pag-apruba ng UN General Assembly . Ang resolusyon sa UNESCO nagrekomenda sa pag-uyon sa UN General Assembly . Ang mga patakaran na nakapaloob sa batas na ito ay itinalaga upang matiyak ang pag-access sa publiko sa impormasyon, sa balangkas na ipagpalagay ang mga karapatan at kalayaan ng indibidwal sa pagsasagawa, pati na rin ang pagtatag ng mga pananaw sa sitwasyon ng estado at lipunan ng batas na ito ay naglalayon din sa paghikayat sa integridad , transparency at pananagutan ng mga katawan ng pampublikong sektor. Ang mga lagda nga nahisulat sa kini nga balaod gilaraw aron masiguro ang pag-access sa publiko sa kasayuran, sa balangkas sa pag-angkon sa mga katungod ug kagawasan sa indibidwal sa pamatasan, ingon usab sa pag-establisar sa mga panan-aw sa kahimtang sa estado ug sa katilingban, transparency ug adunay tulubagon sa mga pangpublikong sektor sa lawas. Ang bawat tao ay dapat, kung saan itinuturing na ang mga karapatan na ibinigay para sa batas na ito ay nilabag, Ang matag tawo nga, kung giisip nga ang mga katungod nga gihatag alang sa kini nga balaod gilapas, Ang Batas sa Kalayaan ng Impormasyon ay nagkakaisa na inaprubahan ng Parlyamento noong 23 Setyembre 2003 at nagpatupad noong Nobyembre 2003. Ang Balaod sa Kagamhanan sa Kasayuran nagkahiusa nga gi-aprubahan sa Parliamento kaniadtong 23 Septyembre 2003 ug gisugdan kaniadtong Nobyembre 2003. Sa Australia , ang Freedom of Information Act 1982 ay naipasa sa antas ng pederal noong 1982, na nag-aaplay sa lahat ng "mga ministro, kagawaran at awtoridad ng publiko" ng Komonwelt. Sa Australia , ang Freedom of Information Act 1982 gipasa sa federal level sa 1982, nag-aplay sa tanan nga "mga ministro, departamento ug mga awtoridad sa publiko" sa Commonwealth. Ang batas na ito ay susugan noong 2010 sa ilalim ng Pamahalaang Rudd, na itinatag ang tanggapan ng pamahalaan ng komisyoner ng impormasyon, upang higit na maisulong ang kalayaan ng impormasyon. Ang aksyon nga giusab kaniadtong 2010 ubos sa Pamahalaang Rudd, nagtukod sa opisina sa gobyerno sa information commissioner, aron mapalambo pa ang kagawasan sa kasayuran. Sa Azerbaijan , ang isang Batas sa Pag-access sa Impormasyon ay naaprubahan noong 2005. Sa Azerbaijan , usa ka Balaod sa Pag-access sa Impormasyon ang naaprubahan kaniadtong 2005. Naganap ito. Natapos na kini. Noong nakaraan noong 1998 ay tinanggap ang Batas sa Kalayaan sa Impormasyon. Kaniadto sa 1998 gidawat ang Balaod sa Kagawasan sa Kasayuran. Ngunit ang Batas ng 2005 ay nagbigay ng mas detalyado at secure na regulasyon para sa pag-access sa opisyal na impormasyon. Apan ang Balaod sa 2005 naghatag mas detalyado ug sigurado nga regulasyon alang sa pag-access sa opisyal nga kasayuran. Noong Oktubre 21, 2008, ang Pamahalaang Caretaker ng Bangladesh ay naglabas sa Bangladesh Gazette ang Karapatan sa Ordinansa ng Impormasyon , batay sa maluwag sa Indian Right to Information Act , 2005. Sa Oktubre 21, 2008, ang Caretaker Government of Bangladesh nag-isyu sa Bangladesh Gazette ang Karapatan sa Ordinansa sa Impormasyon, nga gipasukad sa India Right to Information Act , 2005. Ang Ordinansa ay ipinasa ng kasalukuyang pamahalaan ng Bangladesh sa unang sesyon ng parlyamentong ito noong Marso 29, 2009. Ang Ordinansa gipasa sa karon nga gobyerno sa Bangladesh sa una nga sesyon sa kini nga parlyamento sa Marso 29, 2009. Ang programa ng A2i ay isang bahagi ng Pananaw 2021 , isang pampulitika na manifesto ng partidong Bangladesh Awami League bago nanalo sa National Elections of 2008 . Ang programa nga A2i usa ka bahin sa Panan-awon 2021 , usa ka pagpakita sa politika sa partido sa Bangladesh Awami League sa wala pa nakadaog sa National Elections of 2008 . Ang Artikulo 32 ng Konstitusyon ay susugan noong 1993 upang isama ang isang karapatan ng pag-access sa mga dokumento na hawak ng gobyerno. Ang Artikulo 32 sa Konstitusyon giusab kaniadtong 1993 aron maglakip sa usa ka katungod sa pag-access sa mga dokumento nga gihuptan sa gobyerno. Sa Belize , ang Freedom of Information Act ay naipasa noong 1998 ay susugan noong 2000 at kasalukuyang pinipilit. Sa Belize , ang Freedom of Information Act gipasa sa 1998 nga giusab kaniadtong 2000 ug karon gipamugos. Bagaman ang isang komisyon ng gobyerno ay nabanggit na "hindi gaanong paggamit ang ginawa ng Batas". Bisan kung ang usa ka komisyon sa gobyerno nakamatikod nga "dili daghan ang gigamit nga gihimo sa Balaod". Ang Pambansang Asembleya ng Bhutan ay pumasa sa isang Bill ng RTI noong Pebrero 2014. Ang National Assembly of Bhutan nagpasa sa usa ka RTI Bill kaniadtong Pebrero 2014. Ang layunin nito ay upang hadlangan ang katiwalian sa pamamagitan ng pagbibigay ng publiko ng karapatang mai-access ang impormasyon. Ang katuyoan niini mao ang pagpugong sa korapsyon pinaagi sa paghatag sa publiko og katungod nga maka-access sa kasayuran. Ang Bosnia at Herzegovina ay ang unang bansa sa rehiyon ng Balkan na nagpatibay ng isang Freedom of Information Act. Ang Bosnia ug Herzegovina mao ang una nga nasud sa rehiyon sa Balkan nga nagsagop sa usa ka Freedom of Information Act. Ang Kalayaan sa Pag-access sa Impormasyon sa Act o FOIA - ay pinagtibay ng Parliament Assembly ng Bosnia at Herzegovina noong 17 Nobyembre 2000. Ang kagawasan sa Pag-access sa Information Act o FOIA - gisagop sa Parliament Assembly sa Bosnia ug Herzegovina kaniadtong 17 Nobyembre 2000. Parehong pederal na nilalang - ang Republika Srpska at ang Federation of Bosnia at Herzegovina - naipasa ang kalayaan ng mga batas ng impormasyon noong 2001. Parehong federal nga entidad - ang Republika Srpska ug ang Federation of Bosnia ug Herzegovina - gipasa ang kagawasan sa mga balaod sa kasayuran kaniadtong 2001. Ang Kalayaan ng Pag-access sa Impormasyon sa Batas para sa Republika Srpska at Kalayaan ng Pag-access sa Impormasyon Act para sa Federation ng Bosnia at Herzegovina ayon sa pagkakabanggit. Ang Kagawasan sa Kagawasan Pag-access sa Information Act alang sa Republika Srpska ug Kagawasan sa Pag-access sa Impormasyon Act alang sa Federation of Bosnia ug Herzegovina . Ang FOIA Act ay nagbago sa antas ng estado ng BiH ng dalawang beses. Ang FOIA Act nausab sa lebel sa estado sa BiH duha ka beses. Ang unang pagbabago ay ipinasa noong 2006. Ang una nga pagbag-o gipasa kaniadtong 2006. Na nagpapagana ng mas malakas na ligal na proteksyon sa loob ng balangkas ng administrasyong batas ng BiH. Nga nagtugot sa labi ka lig-on nga ligal nga panalipod sa sulod sa balangkas sa administratibong balaod sa BiH. Ang pangalawang pagbabago ay ipinasa noong Disyembre 2009. Ang ikaduha nga pagbag-o gipasa kaniadtong Disyembre 2009. Na nagpatupad ng mga ligal na parusa para sa inireseta na paglabag. Nga nagpatuman sa mga ligal nga silot alang sa gireseta nga mga paglapas. Lahat ay may karapatan na tumanggap ng impormasyon ng kanyang sariling interes o ng pampublikong interes mula sa mga pampublikong entidad, na ibibigay sa loob ng oras na inireseta ng batas. Ang matag usa adunay katungod sa pagdawat kasayuran sa iyang kaugalingon nga interes o sa interes sa publiko gikan sa mga publiko nga entidad, nga igahatag sa sulod sa panahon nga gitakda sa balaod. Ang isang batas na naipasa noong 2011 at magpapatupad noong 2012 ay kinokontrol ang pamamaraan at takdang oras para sa impormasyon na maibigay ng Estado. Ang usa ka balaod nga gipasa kaniadtong 2011 ug nga ipatuman sa tuig 2012 nga nag-regulate sa pamaagi ug oras alang sa kasayuran nga ihatag sa Estado. Ang seksyon na ito ay kailangang ma- update . Mangyaring i-update ang artikulong ito upang ipakita ang kamakailang mga kaganapan o mga bagong magagamit na impormasyon. Kini nga seksyon kinahanglan nga bag-ohon . Palihug i-update kini nga artikulo aron ipakita ang karon nga mga panghitabo o bag-o nga magamit nga kasayuran. Sa Bulgaria , ang Access to Public Information Act ay ipinasa noong 2000, kasunod ng isang rekomendasyon sa 1996 mula sa Constitutional Court upang maipatupad ang nasabing batas. Sa Bulgaria , ang Access to Public Information Act gipasa kaniadtong 2000, subay sa usa ka rekomendasyon sa 1996 gikan sa Korte sa Konstitusyon aron ipatuman ang ingon nga balaod. Sa Canada , pinapayagan ng Access to Information Act ang mga mamamayan na humiling ng mga tala mula sa mga pederal na katawan. Sa Canada , ang Access to Information Act nagtugot sa mga lungsuranon nga mangayo mga rekord gikan sa federal nga mga lawas. Ang kilos na ito ay naging epektibo noong 1983, sa ilalim ng gobyerno ng Pierre Trudeau. Ang aksyon nga nagsugod sa 1983, sa ilalum sa gobyerno sa Pierre Trudeau. Na pinahihintulutan ang mga taga-Canada na makuha ang impormasyon mula sa mga file ng gobyerno. Nga gitugotan ang mga taga-Canada nga makuha ang kasayuran gikan sa mga file sa gobyerno. Na itinatag kung anong impormasyon ang mai-access. Nga nagtukod kung unsang kasayuran ang ma-access. Utos ang mga takdang oras para sa tugon. Mag-mando sa mga timeline alang sa tubag. Ito ay ipinatupad ng Information Commissioner ng Canada. Gipatuman kini sa Information Commissioner sa Canada. Mayroon ding isang pantulong na Batas sa Pagkapribado na ipinakilala noong 1983. Adunay usab usa ka komplikado nga Batas sa Pagkapribado nga gipakilala kaniadtong 1983. Ang layunin ng Patakaran sa Pagkapribado ay upang palawakin ang kasalukuyang mga batas ng Canada na nagpoprotekta sa privacy ng mga indibidwal na may paggalang sa personal na impormasyon tungkol sa kanilang sarili na hawak ng isang institusyong gobyerno ng pederal at nagbibigay ng mga indibidwal na may isang karapatan ng pag-access sa impormasyong iyon. Ang katuyoan sa Privacy Act mao ang pagpalawig sa karon nga mga balaod sa Canada nga nanalipod sa pagkapribado sa mga indibidwal bahin sa personal nga kasayuran bahin sa ilang kaugalingon nga gihuptan sa usa ka institusyon sa gobyerno sa federal ug naghatag sa mga indibidwal nga adunay katungod nga pag-access sa kana nga kasayuran. Ang mga reklamo para sa posibleng paglabag sa Batas ay maaaring maiulat sa Komisyoner ng Pagkapribado ng Canada . Ang mga reklamo alang sa posible nga paglapas sa Balaod mahimong ireport sa Privacy Commissioner sa Canada . Ang pag-access sa Canada sa mga batas ng impormasyon ay nakikilala sa pagitan ng pag-access sa mga talaan sa pangkalahatan at pag-access sa mga talaan na naglalaman ng personal na impormasyon tungkol sa taong humihiling. Ang pag-access sa Canada sa mga balaod sa kasayuran nga nagpalahi tali sa pag-access sa mga rekord sa kinatibuk-an ug pag-access sa mga rekord nga adunay personal nga kasayuran bahin sa tawo nga mohangyo. Napapailalim sa mga pagbubukod, ang mga indibidwal ay may karapatang mag-access sa mga talaan na naglalaman ng kanilang sariling personal na impormasyon sa ilalim ng Patakaran sa Pagkapribado ngunit ang pangkalahatang publiko ay walang karapatan sa pag-access sa mga talaan na naglalaman ng personal na impormasyon tungkol sa iba sa ilalim ng Access to Information Act . Uyon sa mga eksepsiyon, ang mga indibidwal adunay katungod sa pag-access sa mga rekord nga adunay kaugalingon nga kasayuran sa ilalum sa Privacy Act apan ang kinatibuk-ang publiko walaÕy katungod sa pag-access sa mga rekord nga adunay personal nga kasayuran bahin sa uban sa ilalum sa Access to Information Act . Ang bawat lalawigan at teritoryo sa Canada ay may sariling pag-access sa batas ng impormasyon. Ang matag lalawigan ug teritoryo sa Canada adunay kaugalingon nga pag-access sa lehislasyon sa kasayuran. Sa maraming mga kaso, ito rin ang batas sa privacy ng publiko na pampublikong sektor. Sa daghang mga kaso, kini usab ang lehislasyon sa pribado nga sektor sa pribado nga sektor. Ang isang 393 na pahinang ulat na inilabas noong Setyembre 2008, na na-sponsor ng maraming mga grupo ng pahayagan sa Canada. Usa ka 393 nga panid nga report nga gipagawas kaniadtong Septyembre 2008, nga gipasiugdahan sa daghang grupo sa pamantalaan sa Canada. Inihahambing ang Access sa Impormasyon sa Canada sa mga batas ng FOI ng mga lalawigan at ng 68 pang mga bansa. Gitandi ang Access sa Impormasyon sa Canada sa mga balaod sa FOI sa mga probinsya ug 68 pa ka kanasuran. Noong 2009, inilathala ng The Walrus (magazine) ang isang detalyadong kasaysayan ng FOI sa Canada. Niadtong 2009, ang Walrus (magasin) nagpatik sa usa ka detalyado nga kasaysayan sa FOI sa Canada. Ang Freedom of Information Law ay naipasa noong 2007 at pinatupad noong Enero 2009. Ang Freedom of Information Law gipasa kaniadtong 2007 ug gisugdan kaniadtong Enero 2009. Sa Chile , ang artikulo 8 ng Konstitusyon ay nagbibigay para sa kalayaan ng impormasyon. Sa Chile , ang artikulo 8 sa Konstitusyon naghatag alang sa kagawasan sa kasayuran. Ang isang batas na may pamagat na Batas sa Pag-access sa Pampublikong Impormasyon ay naganap noong Abril 20, 2009. Ang usa ka balaod nga giulohan og Balaod sa Pag-access sa Public Information nagsugod kaniadtong Abril 20,2006. Binibigyan ng konstitusyon ng Colombia ang karapatan ng pag-access sa pampublikong impormasyon sa pamamagitan ng Batas 57 ng 1985 na kung saan ipinag-utos ang pag-publish ng mga kilos at opisyal na dokumento. Gihatag sa Konstitusyon sa Colombia ang katungod sa pag-access sa publiko nga kasayuran pinaagi sa Balaod 57 kaniadtong 1985 nga gimandoan ang pagpatik sa mga akto ug opisyal nga mga dokumento. Ito ay ipinatupad at nalalapat sa mga dokumento na kabilang sa mga opisyal na pasilidad . Gipatuman kini ug magamit sa mga dokumento nga nahisakop sa mga opisyal nga pasilidad . Bukod dito mayroong pahayag ng anti korupsyon ng Batas 190 ng 1955 na kilala rin bilang anti corruption corruption na sa ika-51 artikulo nito ay inutusan ang mga pampublikong tanggapan na ilista sa nakikitang lugar ang lahat ng mga kontrata at pagbili na ginawa ng buwan. Dugang pa adunay pahayag nga anti korupsyon sa Balaod 190 kaniadtong 1955 nga nailhan usab nga anti corruption sa aksyon nga sa ika-51 nga artikulo niini nagmando sa mga publiko nga opisina nga ilista sa makita nga lugar ang tanan nga mga kontrata ug mga pagpamalit nga gihimo sa bulan. Isang mas modernong batas, ang "Ley de transparencia y del derecho de acceso a la informacion publica nacional" nito sa mga huling yugto nito. Usa ka labi ka modernong balaod, ang "Ley de transparencia y del derecho de acceso a la informacion publica nacional" sa katapusan niini nga yugto. Ang bawat tao ay may karapatang magpakita ng mga petisyon sa mga awtoridad para sa pangkalahatang o pribadong interes at upang mai-secure ang kanilang agarang resolusyon. Ang matag tawo adunay katungod sa pagpresentar sa mga petisyon sa mga awtoridad alang sa kinatibuk-an o pribado nga interes ug makuha ang ilang dinaliang resolusyon. Ang katawan ng pambatasan ay maaaring mag-regulate ng paglalahad ng mga petisyon sa mga pribadong organisasyon upang masiguro ang pangunahing mga karapatan. Ang lehislatibong lawas mahimong mag-regulate sa pagpakita sa mga petisyon sa mga pribadong organisasyon aron masiguro ang sukaranan nga mga katungod . Binibigyang-katwiran ng artikulong ito ang pagkakaroon ng isang mekanismong hurisdiksyon na kilala sa isang aksyon sa petisyon. Ang kini nga artikulo nagpaila sa paglungtad sa usa ka mekanismo sa hurisdiksyon nga nahibal-an nga usa ka aksyon sa petisyon. Ang pagkilos na ito ay kinokontrol ng batas 1755 ng 2015 at itinuturing ng Colombian Judicial Doctrine bilang isang pangunahing karapatang pantao. Kini nga aksyon gi-regulate sa balaod 1755 sa 2015 ug gikonsiderar sa Colombian Judicial Doctrine ingon sukaranan nga katungod sa tawo. Ayon sa batas ang lahat ng mga petisyon ay dapat na ganap na matugunan sa 15 araw ng negosyo. Sumala sa balaod ang tanan nga mga petisyon kinahanglan nga hingpit nga gitumong sa 15 nga mga adlaw sa negosyo. Kung hindi tinugunan ang opisyal na namamahala sa paglutas ng petisyon ay maaaring sisingilin sa maling pag-uugali. Kung wala makigsulti sa opisyal nga nagdumala sa pagsulbad sa petisyon mahimoÕg mapasuhan sa sayup nga buhat. Ang pag-access sa opisyal na impormasyon ay pinamamahalaan ng Opisyal na Batas ng Impormasyon 2008 . Ang pag-access sa opisyal nga kasayuran gidumala sa Opisyal nga Kasayuran nga Act 2008 . Ang batas ay mabigat na batay sa batas ng New Zealand . Ang balaod gipasukad sa balaod sa New Zealand . Ang karapatan ng pag-access sa impormasyon sa Cyprus ay ginagarantiyahan sa mga probisyon sa konstitusyon sa kalayaan sa pagpapahayag. Ang katungod sa pag-access sa kasayuran sa Cyprus gigarantiyahan sa mga probisyon sa konstitusyon sa kagawasan sa pagpahayag. Isang batas na bumagsak sa ilalim ng mga pamantayan ng Konseho ng Europa sa Northern na nasasakop na bahagi ng Cyprus . Usa ka balaod nga nahulog sa ubos sa mga sumbanan sa Konseho sa Europa sa Northern nga nasakop nga bahin sa Cyprus . Ang karapatang mag-access sa impormasyong pampubliko ay ibinibigay sa iba't ibang paraan sa dalawang bahagi ng isla, kung saan nahati ang Cyprus. Ang katungod sa pag-access sa kasayuran sa publiko gihatag sa lainlaing mga paagi sa duha ka bahin sa isla, diin gibahin ang bahin sa Cyprus. Tulad ng sa 2011, isang pananaliksik ng Open Cyprus Project ay nagpakita na mayroong isang antas ng 75 porsyento ng administrasyong katahimikan sa buong isla, bilang tugon sa mga kahilingan sa impormasyon. Hangtud sa 2011, usa ka panukiduki sa Open Cyprus Project nagpakita nga adunay usa ka lebel sa 75 porsyento sa administrasyong kahilum sa tibuuk nga lugar, agig tubag sa mga hangyo sa kasayuran. Sa kalahati ng mga sumasagot sa survey na ito ay sinabi na, sa pagsasagawa, ang pag-access sa mga pangunahing dokumento ay hindi posible. Kapin sa katunga sa mga respondents sa kini nga survey nagsulti nga, sa praktis, ang pag-access sa mga yawe nga dokumento dili mahimo. Mula noong huli ng 2013, isang draft na batas sa Karapatang I-access ang Pampublikong Impormasyon ay tinalakay sa Parliament ng Republika ng Cyprus. Sukad sa ulahing bahin sa 2013, usa ka draft nga balaod sa Katungod sa Pag-access sa Public Information ang gihisgutan sa Parliament sa Republika sa Cyprus. Sa Malayang Pag-access sa Impormasyon ay sumasaklaw sa "mga ahensya ng estado, mga awtoridad sa pangangasiwa ng sariling teritoryo at mga institusyong pampubliko na namamahala ng pondo ng publiko" pati na rin ang anumang awtoridad na katawan. Sa Libre nga Pag-access sa Impormasyon nga gisakup ang "mga ahensya sa estado, mga awtoridad sa pagdumala sa kaugalingon nga teritoryo ug mga institusyon sa publiko nga nagdumala sa pondo sa publiko" ingon man sa bisan unsang awtoridad nga gihatagan sa lawas. Sa pamamagitan ng batas upang maabot ang mga ligal na desisyon na may kaugnayan sa pampublikong sektor, hanggang sa lawak ng nasabing pahintulot. Pinaagi sa balaod nga maabot ang mga ligal nga desisyon nga may kalabutan sa publiko nga sektor, hangtod sa ingon nga pagtugot. Iminungkahi na ang bahaging ito ay mahati sa ibang artikulo na may pamagat na Pag- access sa pamamahala ng gobyerno sa Denmark . Gisugyot nga kini nga seksyon mabahin sa lain nga artikulo nga giulohan nga Pag-access sa pagdumala sa gobyerno sa Denmark . Ang pag-access sa Public Administration Files Act of 1985 ay isang gawaing Danish na ipinasa ng Folketing tungkol sa pampublikong pag-access sa mga talaan ng pamahalaan. Ang pag-access sa Public Administration Files Act of 1985 usa ka buhat nga Danish nga gipasa sa Folketing bahin sa publiko nga pag-access sa mga rekord sa gobyerno. Ang Batas ay nagsimula noong 1987 at pinawalang bisa ang Public Records Act ng 1970. Ang Balaod nagsugod sa paglihok kaniadtong 1987 ug gibasura ang Public Records Act kaniadtong 1970. Ang bagong bersyon ng Batas ay nagsimula noong 1 Enero 2014. Ang bag-ong bersyon sa Balaod nagsugod kaniadtong 1 Enero 2014. Ang Denmark ay itinuturing na isang makasaysayang payunir sa larangan ng FOI kasama ang Sweden, Finland at Norway. Ang Denmark giisip nga usa ka makasaysayan nga payunir sa natad sa FOI kauban ang Sweden, Finland ug Norway. Walang batayan ng konstitusyon sa Konstitusyon ng Denmark para sa karapatan ng publiko sa impormasyon. WalaÕy basehanan sa konstitusyon sa Konstitusyon sa Denmark alang sa katungod sa publiko sa kasayuran. Ayon sa Batas ng 1985, Seksyon 4 Bahagi 1 "maaaring hilingin ng sinumang tao na makita ang mga dokumento na natanggap o inilabas ng isang awtoridad ng administratibo. Sumala sa Batas sa 1985, Seksyon 4 Bahin 1 "bisan kinsa nga tawo mahimong mohangyo nga makita ang mga dokumento nga nadawat o giisyu sa usa ka awtoridad sa administratibo. Impormasyon tungkol sa mga usaping pang-administratibo ng pampublikong administrasyon. Kasayuran bahin sa administrasyon nga mga butang sa publiko nga administrasyon. Maaaring makuha ang mga gamit sa kuryente at pag-init pati na rin ang mga pribadong katawan na tumatanggap ng pampublikong pondo o pagsasagawa ng pampublikong pagpapaandar ay maaaring makuha. Ang mga gamit sa kuryente ug pagpainit ingon man ang mga pribadong lawas nga nakadawat pondo sa publiko o pagbuhat sa function sa publiko mahimong makuha. Gayunpaman, ang impormasyon tungkol sa mga aktibidad ng sangay ng hudisyal at mambabatas ay hindi ma-access. Bisan pa, ang kasayuran bahin sa mga kalihokan sa sanga sa hudikatura ug mga magbabalaod dili ma-access. Ang mga dahilan ay hindi dapat ibigay habang gumagawa ng isang kahilingan; gayunpaman, ang mga awtoridad ay maaaring humingi ng karagdagang impormasyon tungkol sa dokumento. Ang mga hinungdan dili kinahanglan ihatag samtang naghangyo; bisan pa, mahimo mangayo ang mga awtoridad alang sa dugang nga kasayuran bahin sa dokumento. Ang mga kahilingan ay dapat na hawakan sa lalong madaling panahon; kung sa loob ng 10 araw na pagtugon sa isang aplikasyon ay hindi ibinigay. Ang mga hangyo gihangyo nga pagdumala kutob sa mahimo; kung sa sulod sa 10 adlaw nga pagtubag sa usa ka aplikasyon wala gihatag. Ang awtoridad ay kailangang ipaalam sa mga dahilan ng pagkaantala at pati na rin ang inaasahang petsa para sa isang desisyon. Ang awtoridad kinahanglan magpahibalo sa mga hinungdan sa paglangan ingon usab sa gipaabut nga petsa alang sa usa ka desisyon. Ang mas detalyadong pamamaraan ay hindi inilalagay sa Batas. Ang mas detalyado nga pamaagi wala gibutang sa Balaod. Ang exemption tungkol sa mga dokumento ng EU ay kinuha sa labas ng Batas noong 1991. Ang exemption bahin sa mga dokumento sa EU gikuha gikan sa Balaod kaniadtong 1991. Ang mga pagbabago ay ginawa din noong 2000; nababahala nila ang data sa mga empleyado ng Pamahalaan. Ang mga pag- amyenda gihimo usab kaniadtong 2000; nabalaka sila sa mga datos sa mga empleyado sa Gobyerno. Noong Enero 2014 ay ipinatupad ang bagong Public Records Act. Niadtong Enero 2014 gipatuman ang bag-ong Public Records Act. Ang bagong kilos ay lubos na pinagtatalunan dahil itinuturing na limitahan ang transparency sa Gobyerno at mga lehislatibong paglilitis. Ang bag-ong aksyon hingpit nga gidebate tungod kay gikonsiderar nga limitahan ang transparency sa Gobyerno ug mga lehislatibo nga pamaagi. Natanggap ng Denmark ang isang punto na mas mababa sa kategorya ng Pampulitikang Kapaligiran kung ihahambing sa ulat ng Kalayaan ng Press ng 2015. Ang Denmark nakadawat usa ka punto nga dili kaayo bahin sa kategorya sa Politikanhong Kalikopan kung itandi sa report sa Freedom of the Press nga 2015. Ang bagong batas ay nagdulot ng mga demonstrasyon at protesta. Maaari itong ituring bilang tugon sa pag-atake ng mga terorista 9/11. Ang bag-ong lehislasyon hinungdan sa mga demonstrasyon ug protesta. Mahimo kini isipon nga tubag sa mga pag-atake sa mga terorista sa 9/11. Ayon sa bagong mga dokumento ng Batas sa yugto ng pagbalangkas ay hindi mai-access pati na rin ang "iba pang kaukulang mga aktibidad sa politika," kaya ang paghihigpit ay hindi tungkol sa Mga Panukala lamang. Sumala sa bag-ong mga dokumento sa Act sa pag-draft nga yugto dili ma-access ingon usab "ubang mga kaubang kalihokan sa politika," busa ang paglimit dili lamang bahin sa Mga Balaod. Sa hinaharap, hindi posible na matagpuan ang mga kalendaryo ng mga ministro na nai-publish. Sa umaabot, dili mahibal-an ang mga kalendaryo sa mga ministro nga gipatik. Gayunpaman, ang Batas ay nilikha habang inaalala ang pagpapalakas ng proyekto ng Open Government. Bisan pa, gibuhat ang Balaod samtang nahinumdom sa pagpalig-on sa proyekto sa Open Government. Ang listahan ng mga institusyon na sakop ng Batas ay pinahaba pati na rin ang listahan ng mga pampublikong-pribadong institusyon at kumpanya. Ang listahan sa mga institusyon nga nasakup sa Balaod gipadako ingon usab lista sa mga publiko-pribado nga mga institusyon ug kompanya. Ang mga magaspang na draft at proyekto na hindi bahagi ng isang pamamaraan ng administratibo ay hindi kasama. Ang mga bag-ong draft ug proyekto nga dili bahin sa usa ka pamaagi sa pagdumala wala giapil. Sa Ecuador , ipinapahayag ng Transparency and Access to Information Law ng 2004 na ang karapatan ng pag-access sa impormasyon ay garantisado ng estado. Sa Ecuador , ang Transparency ug Access to Information Law kaniadtong 2004 nagpahayag nga ang katungod sa pag-access sa kasayuran gigarantiyahan sa estado. Sa El Salvador , ang Batas sa Pag-access sa Pampublikong Impormasyon ay ibinigay ng Ang Pambatasang Assembly ng El Salvador noong 3 Marso 2011. Sa El Salvador , ang Balaod sa Pag-access sa Public Information gihatagan ug pasalig sa The Legislative Assembly sa El Salvador kaniadtong 3 Marso 2011. Sa Estonia , hangarin ng Public Information Act ng 2000 na "tiyakin na ang publiko at bawat tao ay may pagkakataon na ma-access ang impormasyong inilaan para sa publiko, batay sa mga prinsipyo ng isang demokratiko at panlipunang panuntunan ng batas at isang bukas na lipunan, at upang lumikha ng mga pagkakataon para sa publiko na masubaybayan ang pagganap ng mga tungkulin sa publiko Ó. Sa Estonia , ang Public Information Act sa 2000 nagtinguha nga "masiguro nga ang publiko ug ang matag tawo adunay higayon nga maka-access sa kasayuran nga gigamit alang sa publiko, pinasukad sa mga prinsipyo sa usa ka demokratiko ug sosyal nga pagmando sa balaod ug usa ka bukas nga katilingban, ug paghimo og mga oportunidad alang sa publiko nga bantayan ang pasundayag sa mga katungdanan sa publiko. Ito ay umaabot sa lahat ng "may hawak ng impormasyon", na sumasaklaw sa lahat ng estado at lokal na pamahalaan ng katawan, mga ligal na tao sa batas publiko at ligal na tao sa pribadong batas kung nagsasagawa sila ng mga tungkulin sa publiko. Gipunting niini ang tanan nga "mga naghupot sa kasayuran", nga gisakup ang tanan nga mga pangagamhanan sa estado ug lokal, mga ligal nga tawo sa publiko nga balaod ug mga ligal nga tawo sa pribado nga balaod kung sila nagbuhat sa mga katungdanan sa publiko. Sa mga bagay tungkol sa lokal, nasyonal at transboundary na kapaligiran, binibigyan ng convention ng Aarhus ang mga karapatan ng publiko hinggil sa pag-access sa impormasyon, pakikilahok ng publiko at pag-access sa hustisya sa mga proseso ng paggawa ng desisyon ng gobyerno . Sa mga butang bahin sa lokal, nasyonal ug transboundary nga palibot, gihatagan sa kombensyon sa Aarhus ang mga katungod sa publiko kalabot sa pag-access sa kasayuran, pag-apil sa publiko ug pag-access sa hustisya sa mga proseso sa pagdesisyon sa gobyerno . Nakatuon ito sa mga pakikipag-ugnayan sa pagitan ng pampubliko at pampublikong awtoridad. Nagpunting kini sa mga interaksiyon tali sa publiko ug publiko nga awtoridad. Gayunpaman, natagpuan ng korte na sa tiyak na kaso, na kasama ang pamumuhay malapit sa isang pabrika ng mataas na peligro, hindi nagbibigay ng impormasyon ay paglabag sa Artikulo 8. Bisan pa, nakita sa korte nga sa piho nga kaso, nga naglakip sa pagpuyo duol sa pabrika nga adunay peligro, wala paghatag kasayuran naglapas sa Artikulo 8. Bukod sa, dalawang hukom ay nagpahayag ng isang hindi pagsang-ayon sa kakayahang magamit ng Artikulo 10. Gawas pa, ang duha nga mga maghuhukom nagpahayag sa usa ka pagsupak sa pagpagamit sa Artikulo 10. At sa karagdagang anim na hukom ay nakalaan ng posibilidad, na sa ibang mga pangyayari, ang karapatan na ma-access ang impormasyon ay maprotektahan ng Artikulo 10. Ug dugang pa nga unom nga mga maghuhukom nagreserbar sa usa ka posibilidad, nga sa ubang mga kahimtang, ang katungod sa pag-access sa kasayuran mahimong mapanalipdan sa Artikulo 10. Noong 2009, ang CoE Convention on Access sa Opisyal na Dokumento ay binuksan para sa lagda. Niadtong 2009, ang CoE Convention on Access sa Opisyal nga Dokumento gibuksan alang sa pirma. Malawak na tinukoy ang "dokumento" at ipinapalagay na ang lahat ng mga dokumento, kahit na naiuri, ay maaaring mapailalim sa kanan ng pag-access maliban kung ito ay bumagsak sa ilalim ng isa sa mga eksepsiyon. Ang "Dokumento" kaylap nga gihubit ug gituohan nga ang tanan nga mga dokumento, bisan kung gi-classified, mahimong ipailalom sa tuo nga pag-access gawas kung mahulog sa ilalum sa usa ka eksepsyon. Kung ang pag-access ay tinanggihan, ang aplikante ay pinapayagan ang isang kahilingan sa kumpirmasyon. Kung ang pag-access gidid-an, gitugotan ang aplikante usa ka hangyo sa pagkumpirma. Ang isang reklamo laban sa isang pagtanggi ay maaaring gawin sa European Ombudsman at / o isang apela ay maaaring dalhin sa European General Court . Ang usa ka reklamo batok sa usa ka pagdumili mahimo nga gihimo sa European Ombudsman ug / o usa ka apela mahimong ihatud sa atubangan sa European General Court . Bilang karagdagan, ang Directive 2003/98 / EC ng European Parliament at ang Konseho ng 17 Nobyembre 2003 sa muling paggamit ng impormasyon ng pampublikong sektor ay nagtatakda ng mga patakaran at kasanayan para sa pag-access sa mga mapagkukunan ng impormasyon sa pampublikong sektor para sa karagdagang pagsasamantala. Dugang pa, ang Directive 2003/98 / EC sa European Parliament ug ang Konseho sa 17 Nobyembre 2003 sa paggamit pag-usab sa kasayuran sa publiko nga sektor nagtakda sa mga lagda ug gawi alang sa pag-access sa mga kapanguhaan sa impormasyon sa publiko nga sektor alang sa dugang nga pagpahimulos. Ang direktiba na ito ay nasuri sa 2013 ng Directive 2013/37 / EU ng European Parliament at ang Konseho ng 26 Hunyo 2013 na nag-amyenda sa Directive 2003/98 / EC sa muling paggamit ng impormasyon ng pampublikong sektor. Ang kini nga direktiba gisusi sa 2013 sa Directive 2013/37 / EU sa European Parliament ug Konseho sa 26 Hunyo 2013 nga nagbag-o sa Directive 2003/98 / EC sa paggamit pag-usab sa kasayuran sa publiko nga sektor. Mula noong 2008, pinatatakbo ng European Commission ang mga kinatawan ng Register of Interest, isang kusang rehistro ng mga lobbyist sa unyon ng Europa. Sukad sa 2008, ang European Commission naglihok sa mga representante sa Register of interest, usa ka boluntaryo nga rehistro sa mga lobbyist sa unyon sa Europa. Ang Directive 2003/4 / EC ng European Parliament at Council ay nagbibigay para sa mga mamamayan ng bawat bansa na magkaroon ng kalayaan ng pag-access sa impormasyon sa kapaligiran, alinsunod sa mga iniaatas ng Aarhus Convention . Ang Directive 2003/4 / EC sa European Parliament ug Council naghatag alang sa mga lungsuranon sa matag nasud nga adunay kagawasan sa pag-access sa kasayuran sa palibot, subay sa mga kinahanglanon sa Aarhus Convention . Kinakailangan ang mga pamahalaan na isulat ang direktiba sa pambansang batas. Gikinahanglan ang mga gobyerno nga isulat ang direktiba sa nasudnon nga pamalaod. Ang direktiba 95/46 / EC, ang direktiba ng Data ng Proteksyon , ay nagbibigay ng iba't ibang mga karapatan na may kaugnayan sa personal na data, kabilang ang isang karapatan ng pag-access. Ang direktiba 95/46 / EC, ang direktiba sa Data Protection , naghatag usa ka lainlaing mga katungod nga may kalabutan sa personal nga datos, lakip ang usa ka katungod sa pag-access. Ito ay na-transcribe sa pambansang batas sa pamamagitan ng, halimbawa, ang Data Protection Act 1998 at ang Data Protection 2003 . Gisulat kini sa nasudnon nga balaod pinaagi, pananglitan, ang Data Protection Act 1998 ug ang Data Protection 2003 . Ang mga pagbubukod sa pangunahing prinsipyo ay maaari lamang gawin ng batas, o sa pamamagitan ng isang utos ng ehekutibo para sa mga tiyak na bilang na mga kadahilanan tulad ng pambansang seguridad. Ang mga eksepsyon sa sukaranan nga baruganan mahimo ra pinaagi sa balaod, o sa usa ka mando sa ehekutibo alang sa piho nga gisulat nga mga hinungdan sama sa nasudnong seguridad. Ang pagiging bukas ng mga hindi nakasulat na draft na dokumento ay hindi ipinag-uutos, ngunit hanggang sa pagsasaalang-alang ng pampublikong opisyal. Ang pagbukas sa mga dili dokumento nga draft nga sulud wala mando, apan alang sa pagkonsiderar sa publiko nga opisyal. Ang kahinaan na ito ng batas ay tinanggal kapag ang batas ay binago noong 1990s. Kini nga kahuyang sa balaod gikuha kung giusab ang balaod kaniadtong 1990s. Ang Publicity Act ay nagtatatag ng isang proseso kung saan maaaring ma-access ng sinumang tao ang anumang tala na nagtataglay ng isang awtoridad. Ang Publicity Act nagtukod usa ka proseso diin ang bisan kinsa nga tawo mahimong maka-access sa bisan unsang rekord nga adunay awtoridad. Ang tao ay maaaring hilingin sa awtoridad para sa dokumento nang personal o sa sulat. Ang tawo mahimo nga mangutana sa awtoridad alang sa dokumento sa personal o sa sinulat. Kapag gumagawa ng kahilingan, kailangang tukuyin ng hinihingi ng dokumento ang dokumento upang makilala ito. Sa diha nga ang paghimo sa hangyo, kinahanglan nga ipasabut sa nanginahanglan ang dokumento aron mahibal-an kini. Gayunpaman, ang awtoridad ay mananagot upang tulungan ang tao sa mga rehistro ng dokumento at mga indeks sa gawaing ito. Bisan pa, ang awtoridad adunay katungdanan aron matabangan ang tawo nga adunay mga rehistro sa dokumento ug mga indeks sa kini nga buluhaton. Matapos matanggap ang kahilingan, ang awtoridad ay may dalawang linggo upang maibigay ang dokumento. Human madawat ang hangyo, ang awtoridad adunay duha ka semana aron ihatag ang dokumento. Kung negatibo ang pagpapasya, at ang dokumento ay pinigil, maaaring mag-apela ang tagapangasiwa sa korte ng administratibo. Kung negatibo ang desisyon, ug gihawiran ang dokumento, mahimong mohangyo ang tigpangayo sa administrasyong korte. Ang dokumento ay maaaring ibigay nang pasalita, para sa pagbabasa at pagkopya sa lugar ng awtoridad o bilang isang kopya ng electronic o papel, ayon sa hiniling ng tao. Ang dokumento mahimo nga gihatag sa binaba, alang sa pagbasa ug pagkopya sa lugar sa awtoridad o ingon usa ka kopya sa elektroniko o papel, ingon nga gipangayo sa tawo. Gayunpaman, ang pagkopya ay maaaring tanggihan kung hindi ito mapapatawad dahil sa malaking bilang ng mga dokumento o kung hindi man mahirap sa teknikal. Bisan pa, mahimong makunhoran ang pagkopya kung dili kini mabuhat tungod sa kadaghan sa mga dokumento o kung dili man lisud sa teknikal. Mayroon ding isang bilang ng mga limitasyon sa pagpapakawala ng mga elektronikong dokumento na idinisenyo para sa proteksyon ng indibidwal na privacy. Adunay usab usa ka gidaghanon sa mga limitasyon sa pagpagawas sa mga elektronik nga dokumento nga gidisenyo alang sa pagpanalipod sa indibidwal nga privacy. Ang mga dahilan para sa pagpigil sa isang dokumento ay nakalista sa artikulong 24 ng Batas. Ang mga hinungdan sa pagpugong sa usa ka dokumento gilista sa artikulong 24 sa Balaod. Maaari silang maipangkat sa tatlong kategorya: awtomatikong hindi pagbubuksan, kondisyon na hindi bukas o kondisyong bukas. Mahimo sila nga ma-grupo sa tulo nga mga kategorya: awtomatikong dili pagbukas, kondisyon nga dili bukas o kondisyon nga bukas. Ang mga dokumento na kung saan ang awtomatikong hindi pagbubukas ay inireseta ay mananatiling pinigil sa lahat ng mga kaso. Ang mga dokumento kung diin gireseta ang awtomatikong dili pag-abli magpabilin nga gitago sa tanan nga mga kaso. Sa kaso ng kondisyong hindi buksan, ang pagiging makatwiran ng hindi pagbubukas ay susuriin ng case-by-case ng awtoridad at, kung ang mga apela ay ginawa, sa pamamagitan ng korte. Sa kaso sa kondisyon nga dili bukas, ang pagkamakatarunganon sa dili pagbukas gisusi ang kaso sa kaso pinaagi sa awtoridad ug, kung ang mga apela gihimo, sa korte. Sa ikatlong kategorya, ang pagiging bukas ay isang patakaran, at ang dahilan para sa hindi pagbubukas ay kailangang maitatag ng awtoridad. Sa ikatulo nga kategorya, ang pagbukas usa ka lagda, ug ang hinungdan alang sa dili pagbukas kinahanglan nga matukod sa awtoridad. Kung ang impormasyon ay pa rin, pagkatapos ng 25 taon, may bisa at inilarawan ang isang panukalang pangkaligtasan ng isang gusali, pasilidad, sistema o pamamaraan o ito ay bahagi pa rin ng isang plano na ginamit para sa pambansang pagtatanggol o pagtatanggol sa sibil, nananatiling hindi bukas hangga't ang impormasyon ay mahalaga para sa layunin. Kung ang kasayuran sa gihapon, pagkahuman sa 25 ka tuig, balido ug gihulagway ang usa ka security nga sukod sa usa ka bilding, pasilidad, sistema o pamaagi o kini bahin gihapon sa usa ka plano nga gigamit alang sa nasyonal nga depensa o pagdepensa sa sibil, kini nagpabilin nga dili bukas samtang ang kasayuran hinungdanon alang sa katuyoan. Ang parehong hindi tiyak na di-pagiging bukas ay nalalapat sa lahat ng mga dokumento sa ilalim ng mga obligasyong pangseguridad sa internasyonal. Ang parehas nga dili makanunayon nga pag-abli magamit sa tanan nga mga dokumento sa ilalum sa mga obligasyon sa seguridad sa internasyonal. Kung ang paglabas ay maaaring makaapekto pa rin sa negatibong relasyon sa mga dayuhang Finnish. Kung ang pagpagawas mahimoÕg makaapekto sa negatibo nga relasyon sa mga langyaw sa Finland. Ang di-pagbubukas ng iba pang mga dokumento ay maaaring matagal hanggang sa 55 taon ng Konseho ng Estado. Ang dili pag-abli sa ubang mga dokumento mahimong gipadayon hangtod sa 55 ka tuig sa Konseho sa Estado. Kung kinakailangan upang mapangalagaan ang isang protektadong interes. Kung gikinahanglan aron mapanalipdan ang usa ka protektado nga interes. Sa Pransya , ang pananagutan ng mga pampublikong tagapaglingkod ay isang karapatan sa konstitusyon, ayon sa Pahayag ng mga Karapatan ng Tao at ng Mamamayan . Sa Pransya , ang pagkamay-tulubagon sa mga publiko nga sulugoon usa ka katungod sa konstitusyon, sumala sa Deklarasyon sa mga Katungod sa Tawo ug sa Mamamayan . Sa iba't ibang mga hakbang para sa pinabuting ugnayan sa pagitan ng Serbisyo Sibil at ng publiko at sa iba't ibang mga kaayusan ng pangangasiwa, panlipunan at piskal . Sa lainlaing mga lakang alang sa kauswagan nga relasyon tali sa Civil Service ug sa publiko ug sa lainlaing mga kahikayan sa administratibo, sosyal ug piskal nga kinaiya. Nagtatakda ito bilang isang pangkalahatang panuntunan na ang mga mamamayan ay maaaring humiling ng isang kopya ng anumang dokumento ng administratibo. Nagtakda kini usa ka kinatibuk-an nga lagda nga ang mga lungsuranon mahimong mangayo usa ka kopya sa bisan unsang dokumento sa administratibo. Sa Georgia , ang General Administrative Code ay naglalaman ng isang Batas sa Kalayaan ng Impormasyon . Sa Georgia , ang General Administrative Code naglangkob og Balaod sa Kagawasan sa Kasayuran . Sa Alemanya , ang pederal na pamahalaan ay pumasa sa isang kalayaan ng batas ng impormasyon noong Setyembre 5, 2005; ito ay huling na-update noong Agosto 7, 2013. Sa Alemanya , ang federal nga gobyerno nagpasa sa usa ka kagawasan sa balaod sa kasayuran kaniadtong Setyembre 5, 2005; katapusan kini updated sa Agosto 7, 2013. Binibigyan ng batas ang bawat tao ng isang karapatang walang kondisyon upang ma-access ang opisyal na impormasyon ng pederal. Ang balaod naghatag sa matag tawo sa usa ka walay kondisyon nga katungod sa access opisyal nga pederal nga impormasyon. Hindi kinakailangan ang ligal, komersyal, o anumang iba pang uri ng katwiran. Dili kinahanglan ang ligal, komersyal, o bisan unsang lahi sa katarungan. Sa Greece , garantiya ng 1975 na Greek Constitution ang karapatan ng pag-access sa mga dokumento ng administratibo at ang karapatan ng mga mamamayan upang makakuha ng impormasyon. Sa Greece , gisiguro sa 1975 nga Greek Constitution ang katungod sa pag-access sa mga dokumento sa administratiba ug ang katungod sa mga lungsuranon aron makakuha kasayuran. Gayunpaman, hindi hanggang 1986 na ang unang batas ay naipasa upang magbigay ng access sa impormasyon. Hinuon dili pa hangtud 1986 nga ang unang balaod gipasa aron paghatag alang sa kasayuran. Artikulo 16 ng Batas 1599/1986 ipinakilala ang karapatan ng lahat ng mga mamamayan na basahin ang karamihan sa mga administratibong dokumento. Artikulo 16 sa Balaod 1599/1986 gipaila ang katungod sa tanan nga mga lungsuranon aron mabasa ang kadaghanan nga mga dokumento sa administratibo. Ang karapatang ito ay na-code na ngayon bilang artikulo 5 ng Administrative Procedural Code , Batas 2690/1999. Ang kini nga katungod karon gi-code ingon artikulo 5sa Administrative Procedural Code , Balaod 2690/1999. Sa ilalim ng artikulong ito, ang mga mamamayan ay may karapatang malaman ang nilalaman ng mga dokumento sa administratibo. Ubos sa kini nga artikulo, ang mga lungsoranon adunay katungod nga mahibal-an ang sulud sa mga dokumento sa administratibo. Ang mga administratibong dokumento ay tinukoy bilang mga ginawa ng mga pampublikong entidad ng sektor, tulad ng mga ulat, pag-aaral, minuto, istatistika data, pabilog, mga tagubilin, tugon, mga tugon sa konsulta, at mga pagpapasya. Ang mga administratibo nga dokumento gihubit ingon nga gihimo sa mga entidad sa publiko nga sektor, sama sa mga taho, pagtuon, minuto, statistic data, lingin, mga panudlo, tubag, mga tubag sa konsulta, ug mga desisyon. Bilang karagdagan, ang mga mamamayan na may isang lehitimong interes ay maaari ring ma-access ang pribadomga dokumento na nakaimbak ng mga serbisyong pampubliko. Dugang pa, ang mga lungsuranon nga adunay usa ka lehitimong interes mahimo usab nga maka-access sa pribadomga dokumento nga gitipig sa mga serbisyo publiko. Ang karapatan ay hindi maaaring gamitin kung ang dokumento ay nag-aalala sa pribado o buhay ng pamilya ng iba. Ang katungod dili magamit kung ang dokumento nagpakabana sa pribado o pamilya sa kinabuhi sa uban. Kung ang pagiging kompidensiyal ng dokumento ay protektado ng mga tiyak na ligal na probisyon. Kung ang pagkapribado sa dokumento gipanalipdan sa piho nga mga probisyon sa ligal. Bukod dito, ang pampublikong katawan ay maaaring tumanggi sa pag-access kung ang dokumento ay tumutukoy sa mga talakayan sa Gabinete. Dugang pa, ang publiko nga publiko mahimong magdumili sa pag-access kung ang dokumento nagtumong sa mga panaghisgot sa gabinete. Kung ang pag-access sa dokumento ay maaaring malubhang mapigilan ang mga pagsisiyasat sa paglabag sa kriminal o administratibo na isinagawa ng mga awtoridad ng awtoridad, pulisya, o militar. Kung ang pag-access sa dokumento mahimong seryoso nga makapugong sa mga pagsusi sa kriminal o administratibo nga gihimo sa hudisyal, pulis, o awtoridad sa militar. Maaaring pag-aralan ng mga mamamayan ang mga dokumento sa lugar kung saan sila nai-archive. Mahimo nga tun-an sa mga lungsuranon ang mga dokumento sa lugar diin na-archive sila. Maaari silang makakuha ng isang kopya sa kanilang sariling gastos. Mahimong makakuha sila usa ka kopya sa ilang kaugalingong gasto. Ang pag-access sa sariling data ng medikal ng isang tao ay ibinigay sa tulong ng isang doktor. Ang pag-access sa kaugalingon nga medikal nga datos gihatagan sa tabang sa usa ka doktor. Ang pag-access sa mga dokumento ay dapat isaalang-alang kung saklaw sila ng copyright, patent, o mga lihim na regulasyon sa kalakalan. Ang pag-access sa mga dokumento kinahanglan maghunahuna kung nasakup sila sa copyright, patente, o mga regulasyon sa tinago nga trade. Bilang karagdagan, ang Batas sa muling paggamit ng impormasyon sa pampublikong sektor, ay umaayon sa mga pambansang batas na may mga kinakailangan sa European Union Directive. Dugang pa, ang Balaod sa paggamit pag-usab sa kasayuran sa publiko nga sektor, naghiuyon sa mga nasudnon nga balaod uban ang mga kinahanglanon sa European Union. Ang Guyana ay may kalayaan sa pagkilos ng impormasyon, na naipatupad noong 2013, ngunit medyo mahina ang mga probisyon. Ang Guyana adunay kagawasan sa paglihok sa kasayuran, nga nagsugod kaniadtong 2013, apan kini medyo huyang nga mga probisyon. Ang isang komisyon na inatasan sa pagtiyak ng mga pagdedeklara ng asset ng mga opisyal ng gobyerno ay nagsimulang gumana mula sa 2018. Ang usa ka komisyon nga gitahasan sa pagsiguro sa mga pagdeklarar sa asset sa mga opisyal sa gobyerno nagsugod sa paglihok sukad sa 2018. Uyana din ay pumasok sa EITI, na ginagarantiyahan ang transparency ng ang nalikom ng mga reserbang langis ng mga bansa. Uyana usab nakasulod sa EITI, nga nagagarantiya sa transparency sa ang kita sa mga reserba sa lana sa mga nasud. Sa Hong Kong walang mga batas na partikular na naisaad upang masiguro ang kalayaan ng impormasyon. Sa Hong Kong walaÕy mga balaod nga espesipikong gipatuman aron garantiya ang kagawasan sa kasayuran. Mula noong Marso 1995, ang Pamahalaan ng Hong Kong ay nagpahayag ng isang "Code on Access to Information" upang maghatid ng isang katulad na layunin. Sukad sa Marso 1995, ang Gobyerno sa Hong Kong nagpasiuna sa usa ka "Code on Access to Information" aron magsilbi nga parehas nga katuyoan. Ang code na ito, tulad ng iba pang mga panloob na regulasyon ng Pamahalaan, ay hindi inaprubahan ng Pambatasang Pambatasan at may kaunting katayuan sa ligal. Ang kini nga kodigo, sama sa uban pang mga internal nga regulasyon sa Gobyerno, wala gimando sa Legislative Council ug adunay gamay nga ligal nga kahimtang. Kinakailangan nito ang mga ahensya ng gobyerno na nakalista sa apendise nito upang humirang ng Mga Opisyal sa Impormasyon upang masagot ang mga kahilingan ng mga mamamayan para sa mga talaan ng pamahalaan. Gikinahanglan ang mga ahensya sa gobyerno nga nakalista sa apendise niini aron magtudlo sa Mga Opisyales sa Impormasyon sa pagtubag sa mga hangyo sa mga lungsuranon sa mga rekord sa gobyerno. Ang isang bayad ay maaaring singilin bago ang pagpapalabas ng impormasyon. Hindi hinihiling ng code ang pamahalaan na mag-archive ng impormasyon. Ang usa ka bayad mahimong ibayad sa wala pa ang pagpagawas sa kasayuran. Ang code wala kinahanglana sa gobyerno sa pag-archive nga kasayuran. Sa Hungary , ang Batas sa Proteksyon ng Personal na Data at Pampublikong Pag-access sa Data ng Public Interes ng 1992 ay nagpapalawak ng isang karapatan ng pag-access sa lahat ng data ng interes ng publiko. Sa Hungary , ang Batas sa Pagpanalipod sa Personal nga Data ug Pag-access sa Publiko sa Data sa Publiko nga Interes sa 1992 naghatag sa usa ka katungod sa pag-access sa tanan nga datos nga interes sa publiko. Na tinukoy bilang anumang impormasyon na naproseso ng isang katawan na gumaganap ng isang function ng pamahalaan. Gihubit ingon ang bisan unsang kasayuran nga giproseso sa usa ka lawas nga nagpahigayon sa usa ka kalihokan sa gobyerno. Ang mga reklamo at kontrobersyal na aplikasyon ay maaaring mag-apela sa Data Protection Commissioner o sa korte. Ang mga reklamo ug gikontrahan nga aplikasyon mahimong iapela sa Data Protection Commissioner o sa korte. Noong 2005 ay pinagtibay ng Parlyamento ang Batas sa Kalayaan ng Impormasyon ng Elektronikong Paraan. Kaniadtong 2005 gisagop sa Parlyamento ang Balaod sa Kagawasan sa Kasayuran pinaagi sa Electronic Means. Ang Batas ay may tatlong pangunahing bahagi: 1. elektronikong paglalahad ng ilang data ng mga pampublikong sektor ng katawan, 2. publisidad ng batas at 3. pagiging bukas ng mga desisyon ng Korte. Ang Batas adunay tulo ka sukaranan nga bahin: 1. elektronik nga pagpadayag sa pipila nga datos sa mga pangpublikong sektor sa lawas, 2. publisidad sa lehislasyon ug 3. pagbukas sa mga desisyon sa Korte. Ang Karapatang Impormasyon sa Act ay ipinasa ng Parliyamento noong 11 Mayo 2005 at inilathala sa gazette ng India noong ika-15 ng Hunyo 2005. Ang Right to Information Act gipasa sa Parliament kaniadtong 11 Mayo 2005 ug gimantala sa gazette sa India kaniadtong 15 Hunyo 2005. Natapos ito noong ika-12 ng Oktubre 2005 pinapalitan ang biglaang Kalayaan ng impormasyon Act, 2002. Nahuman kini sa ika-12 sa Oktubre 2005 pag-ilis sa gilayon nga Freedom of information Act, 2002. Ang Korte Suprema ng India ay nagkaroon, sa maraming Mga Pagpapasya bago ang pagpapatupad ng kapwa Mga Gawa. Ang Korte Suprema sa India adunay, sa daghang mga Paghukum sa wala pa ipatuman ang duha nga Mga Buhat. Binigyan ng kahulugan ang Konstitusyon ng India na basahin ang Karapatan sa Impormasyon bilang Pangunahing Batas na naipaloob sa Karapatan sa Kalayaan ng Pagsasalita at Pagpapahayag at din sa Right to Life. Gihubad ang Konstitusyon sa India aron mabasa ang Matang sa Impormasyon ingon ang Panguna nga Katungod sama sa nalakip sa Katungod sa Kagawasan sa Pagsulti ug Pagpahayag ug usab sa Matarung sa Kinabuhi. Ang RTI Act ay naglagay ng isang pamamaraan upang masiguro ang karapatang ito. Ang RTI Act nagbutang usa ka pamaagi aron garantiya kini nga katungod. Sa ilalim ng batas na ito ang lahat ng mga bodies ng Pamahalaang Pamahalaan o mga ahensya na pinondohan ng Pamahalaan ay kailangang magtalaga ng isang Public Information Officer. Ubos sa kini nga balaod ang tanan nga mga ahensya sa Gobyerno o pondo nga gigastohan sa Gobyerno kinahanglan magtudlo sa usa ka Public Information Officer . Ang responsibilidad ng PIO ay tiyakin na ang impormasyong hiniling ay isiwalat sa petitioner sa loob ng 30 araw o sa loob ng 48 oras kung sakaling may impormasyon tungkol sa buhay o kalayaan ng isang tao. Ang responsibilidad sa PIO mao ang pagsiguro nga ang kasayuran nga gipangayo gipadayag sa petitioner sa sulod sa 30 ka adlaw o sa sulod sa 48 ka oras kung adunay kasayuran bahin sa kinabuhi o kagawasan sa usa ka tawo. Legal Aid to Mahina Ang isang bilang ng mga high-profile na pagsisiwalat ay nagsiwalat ng katiwalian sa iba't ibang mga scheme ng gobyerno tulad ng mga scam sa Public Distribution Systems , disaster relief, konstruksyon ng mga daanan atbp. Legal nga Tabang sa Kabus Daghang mga pagpadayag nga adunay taas nga profile nagpadayag sa pagkadunot sa lainlaing mga laraw sa gobyerno sa ingon nga mga scam sa Public Distribution Systems , relief relief, konstruksyon sa mga agianan ug uban pa. Ang batas mismo ay pinasukan bilang isang palatandaan sa pagmamaneho ng India patungo sa higit pa pagiging bukas at pananagutan. Ang balaod mismo gipili ingon usa ka landmark sa pagmaneho sa India padulong sa daghan pa bukas ug pagkamay-tulubagon. Gayunpaman ang RTI ay may ilang mga kahinaan na pumipigil sa pagpapatupad. Bisan pa, ang RTI adunay mga kahuyangan nga makapugong sa pagpatuman. Nagkaroon ng mga katanungan tungkol sa kakulangan ng mabilis na apela sa hindi pagsunod sa mga kahilingan. Adunay mga pangutana bahin sa kakulang sa dali nga pag-apelar sa dili pagsunod sa mga hangyo. Ang kakulangan ng isang sentral na PIO ay nahihirapang i-pin-point ang tamang PIO upang lumapit sa mga kahilingan. Ang kakulang sa usa ka sentral nga PIO nagpalisud sa pagpunting sa tul-id nga PIO sa pagduol sa mga hangyo. Mayroon ding pagpuna sa paraan kung saan ang mga Komisyoner ng Impormasyon ay hinirang na manguna sa komisyon ng impormasyon. Adunay usab usa ka pagsaway sa pamaagi diin ang mga Information Commissioners gitudlo aron mangulo sa komisyon sa kasayuran. Sinasabing ang mga aktibista ng RTI na ang mga burukrata na nagtatrabaho malapit sa pamahalaan ay hinirang sa mga Komisyon sa RTI sa isang di-transparent na paraan. Giakusahan kini sa mga Aktibista sa RTI nga ang mga burukrata nga naglihok nga duol sa gobyerno gitudlo sa mga Komisyon sa RTI sa dili-transparent nga paagi. Ang PIO, bilang isang opisyal ng may-katuturang institusyon ng Pamahalaan, ay maaaring magkaroon ng interes na hindi ibunyag ang mapanirang impormasyon sa mga aktibidad ng kanyang Institusyon, Samakatuwid ay lumilikha ng isang salungatan ng interes. Ang PIO, nga usa ka opisyal sa may kalabotan nga institusyon sa Gobyerno, mahimo nga adunay interes nga dili ipadayag ang makadaot nga kasayuran sa mga kalihokan sa iyang Institusyon, sa ingon naghimo kini nga panagbangi sa interes. Sa estado ng Maharashtra ay tinantya na 30 porsyento lamang ng mga kahilingan ang aktwal na natanto sa ilalim ng kilos na Maharashtra Right to Information. Sa estado sa Maharashtra gibanabana nga 30 porsyento ra ang mga gipangayo nga tinuud nga natuman sa ilalum sa aksyon nga Maharashtra Right to Information. Hindi pinapayagan ng batas ang pagsisiwalat ng impormasyon na nakakaapekto sa pambansang seguridad, pagtatanggol, at iba pang mga bagay na itinuturing na pambansang interes. Wala gitugot sa balaod ang pagpadayag sa kasayuran nga nakaapekto sa nasudnon nga seguridad, depensa, ug uban pang mga butang nga gikonsiderar nga nasudnon nga interes. Ang Batas sa Disissasyon ng at Libreng Pag-access sa Impormasyon ay naaprubahan ng Parliyamento ng Iran noong 2008. Ang Balaod sa Pagwagtang sa ug Libre nga Pag-access sa Impormasyon giaprubahan sa Parliyamento sa Iran kaniadtong 2008. Ang mga rendisyon ng Ingles at Arabe ay opisyal na inilabas bilang bahagi ng pagsisikap ng pamahalaan upang maisulong ang Kalayaan ng Impormasyon noong Oktubre 2018. Ang mga paglaraw sa English ug Arabic nga opisyal nga gipagawas ingon nga bahin sa mga paningkamot sa gobyerno aron mapalambo ang Freedom of Information kaniadtong Oktubre 2018. Sa Ireland ang Kalayaan ng Impormasyon Act 1997 ay naganap noong Abril, 1998. Sa Ireland ang Freedom of Information Act 1997 nagsugod kaniadtong Abril, 1998. Naglaan ito para sa mga miyembro ng publiko na ma-access ang impormasyon tungkol sa kanilang sarili. Naghatag kini alang sa mga miyembro sa publiko sa pag-access sa kasayuran bahin sa ilang kaugalingon. Susahin ang hindi tamang impormasyon, at humiling ng paliwanag sa likod ng mga desisyon sa administratibo tungkol sa kanilang sarili. Nag-usab sa dili husto nga kasayuran, ug nangayo usa ka pagpatin-aw sa luyo sa mga desisyon sa administratibo bahin sa ilang kaugalingon. Pati na rin na nagpapahintulot sa sinumang tao na ma-access ang mga tala na nabuo ng isang listahan ng mga tinukoy na pampublikong katawan. Ingon man usab nagtugot sa bisan kinsa nga tawo nga maka-access sa mga rekord nga gihimo pinaagi sa usa ka lista sa mga piho nga mga pangpublikong lawas. Ang Batas ay nakikita bilang humantong sa pagbabago ng dagat sa ugnayan ng mamamayan, mamamahayag, departamento ng gobyerno at pampublikong katawan. Ang aksyon nakita nga nagdala sa pagbag-o sa dagat sa relasyon sa us aka lungsuranon, mamamahayag, departamento sa gobyerno ug mga pampublikong lawas. Ang pagsisiwalat ay ang default na palagay ng Batas. Ang pagbutyag mao ang default nga gituohan sa Balaod. Ang mga katawan ay maaaring mapigil ang impormasyon lamang sa pamamagitan ng pagbanggit ng mga pagbubukod na tinukoy sa batas. Ang mga lawas mahimoÕg makatago kasayuran pinaagi lamang sa paghisgot sa mga eksepsiyon nga gitino sa lehislasyon. Ang mga desisyon ng mga pampublikong katawan na may kaugnayan sa mga kahilingan para sa impormasyon ay maaaring suriin ng Komisyoner ng Impormasyon . Ang mga desisyon sa mga pangpublikong lawas nga may kalabotan sa mga hangyo alang sa kasayuran mahimong susihon sa Impormasyon sa Impormasyon . Ang Batas ay kasunod na susugan ng Batas ng Kalayaan ng Impormasyon (Pagsususog) 2003. Ang Balaod nga gisundan sa ulahi sa Balaod sa Freedom of Information (Amendment) 2003. Ang mga susog ay nagpakilala ng mga bayarin para sa mga hindi personal na kahilingan at hinihigpitan ang mga uri ng materyal na maaaring mai-access. Ang mga pagbag-o giila ang mga bayranan alang sa dili personal nga mga hangyo ug gipugngan ang mga klase nga materyal nga mahimong ma-access. Na tinanggal ang karamihan sa mga paghihigpit na ipinakilala noong 2003 at pinalawak ang saklaw ng mga katawan na natatakpan sa lahat ng mga pampublikong katawan, maliban kung partikular na may labasan. Gikuha ang kadaghanan sa mga pagdili nga gipakilala kaniadtong 2003 ug gipalapdan ang nagkalainlaing mga lawas nga nasakup sa tanan nga mga pangpubliko nga lawas, gawas kung espesipikong nahilayo. Pinayagan din nito na ang Gobyerno ay magreseta (o magtalaga) ng iba pang mga katawan na tumatanggap ng makabuluhang pondo ng publiko, upang ang batas ng FOI ay nalalapat din sa kanila. Gitugotan usab alang sa Gobyerno nga magreseta (o magtudlo) ubang mga lawas nga nakadawat hinungdanon nga pondo sa publiko, aron ang balaod sa FOI naaplikar usab sa kanila. Ang isang partikular na kontrobersya na nagdulot ng pag-aalala sa mga mamamahayag at istoryador ay ayon sa tradisyonal na mga ministro ng gobyerno ay mag-annotate at mag-sign ng anumang pangunahing patakaran o mag-ulat ng mga dokumento na kanilang nakita. Usa ka piho nga kontrobersya nga hinungdan sa pagkabalaka sa mga peryodista ug mga istoryador nga ang tradisyonal nga mga ministro sa gobyerno mag-annotate ug mopirma sa bisan unsang dagkong palisiya o magreport sa mga dokumento nga ilang nakita. Gayunpaman ang kasanayang ito ay nahulog sa pabor dahil sa bagong pagiging bukas. Bisan pa, ang kini nga batasan nahibal-an tungod sa bag-ong abli. Ang anotasyong ito at pag-sign ng mga dokumento ay madalas na nagbigay ng isang landas sa papel at natatanging pananaw tungkol sa "kung ano ang nalalaman ng ministro" tungkol sa isang kontrobersya o kung paano siya gumawa ng isang opinyon sa isang bagay. Kini nga anotasyon ug pagpirma sa mga dokumento kanunay nga naghatag usa ka papel nga agianan ug talagsaon nga panabut bahin sa "nahibal-an sa ministro" bahin sa usa ka kontrobersya o kung giunsa niya paghimo ang usa ka opinyon sa usa ka butang. Gayundin mga sibil at pampublikong tagapaglingkod ay naging mas impormal, sa pagsunod sa mga nakasulat na talaan ng potensyal na kontrobersyal na pagpupulong at pag-iwas sa mga memo ng pagsulat bilang isang resulta. Usab ang mga sibilyan ug publiko nga mga sulugoon nahimo nga labi ka dili pormal, sa pagtipig sa gisulat nga mga rekord sa potensyal nga kontrobersyal nga miting ug paglikay sa pagsulat sa mga memo ingon nga sangputanan. Habang ang impormasyong ito ay hindi madalas na mailabas, at kung minsan ay sa ilalim lamang ng tatlumpung taong panuntunan. Samtang kini nga kasayuran dili kanunay nga buhian, ug usahay sa ilalum sa katloan ka tuig nga pagmando. Ang katotohanan na ang mga ministro ng gobyerno ngayon ay hindi nag-annotate at nagpirma ng mga dokumento ay lumilikha ng mga alalahanin na habang ang gobyerno ay nakabukas ito, hindi mananagot kung sino ang nakakita o nakita kung ano o kung paano gumagana ang proseso ng paggawa ng desisyon. Ang kamatuoran nga ang mga ministro sa gobyerno karon wala nag-annotate ug nagpirma sa mga dokumento nga nagmugna sa mga kabalaka nga samtang gibuksan ang gobyerno dili kini manubag kung kinsa ang nakakita o nakakita kung o kung giunsa ang paglihok sa proseso sa paghimo. Tinukoy nito ang mga katawan na sumasailalim sa batas sa pamamagitan ng isang hanay ng mga nakalistang kategorya - mahalagang. Gipunting niini ang mga lawas nga gipailalom sa lehislasyon pinaagi sa usa ka hugpong sa mga nakalista nga mga kategorya - hinungdanon. Karamihan sa mga pampublikong katawan - at nagbibigay ng pamahalaan upang mai-publish ang isang listahan ng lahat ng mga apektadong katawan. Kadaghanan sa mga pangpubliko nga lawas - ug naghatag alang sa gobyerno nga ipatik ang usa ka lista sa tanan nga naapektuhan nga mga lawas. Gayunman, ang listahan na ito ay hindi mukhang ginawang magagamit sa publiko, kung sa katunayan ito ay natipon. Bisan pa, ang kini nga lista daw dili pa magamit sa publiko, kung sa tinuud kini naipon. Maraming mga pampublikong katawan ay hindi obligadong sundin ang batas, na naglilimita sa potensyal na magamit ng publiko. Daghang mga pangpublikong lawas ang dili obligado sa pagsunod sa balaod, nga naglimitar sa potensyal sa paggamit sa publiko. Ang Israeli Freedom of Information Law ay, sa ilang mga kaso, talagang nakamit ang kabaligtaran na resulta. Ang Israeli Freedom of Information Law adunay, sa pipila ka mga kaso, sa tinuud nakab-ot ang sukwahi nga gitinguha nga sangputanan. Ang ilang mga ahensya ng Pamahalaan ngayon ay kumuha ng posisyon na ang isang mamamayan ay maaari lamang humiling ng impormasyon sa pamamagitan ng FOIL Ñ ibig sabihin, isang opisyal na liham na itinalaga tulad nito at kasama ang 95 na halaga ng siklo . Pipila nga mga ahensya sa Gobyerno karon ang nagpili sa posisyon nga ang usa ka lungsoranon mahimoÕg mohangyo sa kasayuran pinaagi sa FOIL Ñ nga mao, usa ka opisyal nga sulat nga gitudlo nga ingon niini ug lakip ang 95 nga siklo nga bayad. Sa gayon ang isang mamamayan ng Israel sa maraming mga kaso ay hindi maaaring magsulat lamang ng isang liham na humihingi ng isang katanungan. Sa ingon ang usa ka lungsuranon sa Israel sa daghang mga kaso dili mahimoÕg pagsulat sa usa ka sulat nga nagpangutana. At maaaring hilingin na mag-file ng aplikasyon ng FOIL na may bayad at hintayin ang minimum na batas na 30 araw para sa isang tugon, na maaaring aabot ng ahensya sa 60 araw. Ug mahimong hangyoon nga mag-file sa aplikasyon sa FOIL nga adunay bayad ug maghulat sa labing gamay nga balaod nga 30 ka adlaw alang sa pagtubag, nga mahimoÕg molihok ang ahensya sa 60 ka adlaw. Sa maraming mga kaso FOIL titik ay simpleng hindi papansinin, o ang ilang laconic na tugon ay ipinapahayag na nagsasaad ng kahilingan ay alinman sa hindi malinaw, hindi naiintindihan, masyadong hindi malinaw o ilang iba pang mga ligal, anumang bagay upang maiwasan ang impormasyon mula sa publiko. Sa daghang mga kaso ang FOIL nga mga sulat dili yano walaÕy pagtagad, o pila ka tubag sa laconic nga gipahayag nga nagpahayag nga ang gihangyo dili klaro, dili mahibal-an, dili usab tinuud o uban pang uban nga ligal, bisan unsa aron matago ang kasayuran gikan sa publiko. Kapag ang 60 araw ay tumaas, kung ang inaasahang resulta ay karaniwang nagbubunga ng walang makabuluhan, dapat mag-petisyon ang aplikante sa Korte ng Distrito upang pilitin ang pagsisiwalat, isang pamamaraan na nangangailangan ng mga abogado upang magbuo ng mga pleadings at isang pagbabayad ng (tinatayang) $ 420 bayad sa korte. Kung mahuman ang 60 ka adlaw, kung ang gipaabut nga resulta kasagaran nga walaÕy hinungdan, ang aplikante kinahanglan maghangyo sa Korte sa Distrito aron mapugos ang pagbutyag, usa ka pamaagi nga nag-awhag sa mga abogado sa pag-draft sa mga pleadings ug pagbayad sa (gibana-bana nga) $ 420 bayad sa korte. Ang isang paghatol sa naturang FOIL apila sa Israel ay maaaring tumagal ng ilang buwan. Ang usa ka paghukom sa ingon nga MAAYONG pag-apelar sa Israel mahimoÕg daghang mga bulan. At muli sa ahensya na maaaring madaling maiwasan ang pagsisiwalat sa pamamagitan ng hindi lamang pagsunod, bagaman ang panganib na sisingilin sa pag-insulto sa korte. Ug usab ang ahensya dali nga salikway ang panagsama paglikay sa pagpadayag pinaagi sa dili lang pagsunod, bisan nga nameligro nga gipasakaan og pagtamay sa korte. Habang mayroong ilang mga tagumpay sa mga korte na pumipilit sa mga ahensya ng gobyerno ng Israel na ibunyag ang impormasyon, kadalasan sila ay sa mga hindi kontrobersyal na lugar. Samtang adunay pipila nga mga kalampusan sa mga korte nga nagpugos sa mga ahensya sa gobyerno sa Israel nga ibutyag ang kasayuran, kasagaran sila sa dili kontrobersyal nga mga lugar. Ang batas ay nagbibigay para sa inaasahang "seguridad" exemption at isang aplikante apply para sa naturang impormasyon ay maaaring asahan na hindi benepisyo mula FOIL (at din ay may kanyang hukuman apila tinanggihan). Ang balaod naghatag alang sa gipaabot nga "security" exemption ug ang usa ka aplikante nga nag-aplay sa ingon nga kasayuran mahimong makapaabut nga dili makabenepisyo sa FOIL (ug gisalikway usab ang iyang apela sa korte). Minsan maaaring matulungan ang mga Aplikante ng The Movement for Freedom of Information . Ang mga aplikante usahay matabangan sa The Movement for Freedom of Information . Gayunpaman, ang karapatang mag-access ay limitado. Sinasabi ng batas na ang mga humihiling ng impormasyon ay dapat magkaroon ng isang ligal na interes. Bisan pa, ang katungod sa pag-access limitado. Giingon sa balaod nga kadtong nangayo kasayuran kinahanglan adunay legal nga interes. Ang mga regulasyon ng 1992 ay nangangailangan ng "isang personal na interes sa kongkreto upang maprotektahan ang mga sitwasyong may kaugnayan sa batas. Ang mga regulasyon sa 1992 nanginahanglan "usa ka personal nga konkreto nga interes aron mapanalipdan sa mga kahimtang nga may kalabutan sa balaod. Ipinasiya ng mga korte na kabilang dito ang karapatan ng mga pangkat sa kapaligiran at lokal na konsehal na humiling ng impormasyon sa ngalan ng mga kinatawan nila. Gihukman sa mga korte nga kini naglakip sa katungod sa mga grupo sa kalikopan ug mga lokal nga konsehal nga mangayo og kasayuran alang sa mga gipili nila. Ito ay susugan noong 2005. Gisulayan kini nga susihon kaniadtong 2005. Ang rebisyon ay lilitaw upang magpatibay sa mga pagpapasya sa korte at magpahinga ng interes nang medyo payagan ang pag-access kapag maipakita ng isang indibidwal na kumakatawan sila sa isang mas pangkalahatang interes sa publiko. Ang pagbag-o nagpakita sa pagsagop sa mga hukom sa korte ug pag-relaks sa interes nga aron tugotan ang pag-access kung ang usa ka tawo makapakita nga sila nagrepresentar sa usa ka labi ka kadaghanan nga interes sa publiko. Sa Jamaica, ang nauugnay na batas ay ang Access to Information Act, 2002 . Sa Jamaica, ang may kalabutan nga balaod mao ang Access to Information Act, 2002 . Sa bansang Hapon , ang "Batas tungkol sa Pag-aalala sa Batas sa Impormasyon na Ginawang Pamamahala ng Mga Organs" ay ipinangako noong 1999. Sa Japan , ang "Law Concerning Access to Information Held by Administrative Organs" giproklama kaniadtong 1999. Ang batas ay ipinatupad noong 2001. Ang balaod gipatuman kaniadtong 2001. Ang mga maliliit na pamahalaan ng bayan, sa halip na pederal na pamahalaan, ang unang gumawa ng mga hakbang upang gumawa ng kalayaan ng impormasyon dahil ang pambansang gobyerno ay "hindi kasing sabik ng mga lokal na pamahalaan upang harapin ang kalayaan ng batas ng impormasyon" Ang gagmay nga mga gobyerno sa lungsod, imbis sa pederal nga gobyerno, ang una nga naghimo sa mga lakang aron maghimog kagawasan sa kasayuran ingon nga ang nasyonal nga gobyerno "dili ingon ka madasigon sama sa mga lokal nga gobyerno nga atubangon ang kalayaan sa balaod sa kasayuran" Ang mga lokal na pagsisikap sa ilang mga paraan ay naghahanda ng pambansang pagsisikap. Ang lokal nga paningkamot sa pila ka paagi nag-una sa nasudnon nga mga paningkamot. Sa maraming mga lokal na pamahalaan, ang mga regulasyon tungkol sa pagsisiwalat ng impormasyon ay itinatag simula sa huling kalahati ng 1980s. Sa daghang mga lokal nga gobyerno, ang mga regulasyon bahin sa pagpadayag sa kasayuran gitukod sugod sa ulahing katunga sa 1980s. Ang bawat tao ay may karapatang kalayaan sa pagpapahayag, na kasama ang karapatang malayang tanggapin, panatilihin at maipamahagi ang impormasyon at ipahayag ang kanyang mga pananaw. Ang matag usa adunay katungod sa kagawasan sa pagpahayag, nga naglakip sa katungod sa libre nga pagdawat, pagtago ug pag-apod-apod sa kasayuran ug ipahayag ang iyang mga panan-aw. Ipinagbabawal ang pagsasensensya. Ang pagsensensya gidili. Ang karapatang ma-access ang impormasyon na gaganapin ng estado ay paulit-ulit na kinikilala ng Constitutional Court ng Latvia. Ang katungod sa pag-access sa gihuptan nga kasayuran sa estado nga sublisubli nga giila sa Constitutional Court sa Latvia. Ang Batas sa Kalayaan ng Impormasyon ay nilagdaan sa batas ng Pangulo ng Estado noong Nobyembre 1998 at binago ng maraming beses kamakailan. Ang Balaod sa Kagamhanan sa Kasayuran gipirmahan sa balaod sa Pangulo sa Estado kaniadtong Nobyembre 1998 ug giusab daghang beses nga bag-o lang. Ang sinumang tao ay maaaring humingi ng impormasyon sa "anumang pormasyong maaaring magamit sa teknolohiyang" nang hindi kinakailangang magpakita ng isang kadahilanan. Bisan kinsa nga tawo mahimoÕg mangayo alang sa kasayuran sa "bisan unsang porma nga mahimoÕg teknolohikal nga pormaÓ nga walaÕy kinahanglan nga magpakita usa ka hinungdan. Ang kahilingan ay maaaring pasalita o pasulat. Ang hangyo mahimoÕg pasultion o isulat. Ang mga katawan ay dapat tumugon sa loob ng 15 araw. Ang mga lawas kinahanglan nga motubag sa 15 nga adlaw. Pinirmahan ni Pangulong Ellen Johnson Sirleaf ang Freedom of Information Act of 2010 na batas noong Oktubre 2010. Si Presidente Ellen Johnson Sirleaf mipirma sa Freedom of Information Act of 2010 nga nahimong balaod kaniadtong Oktubre 2010. Ang Liberia ay naging ika-apat na bansa lamang sa Africa , at ang una sa West Africa , na pumasa sa nasabing batas. Ang Liberia nahimo ra nga ika-upat nga nasud sa Africa , ug una sa West Africa , nga nakapasa sa maong balaod. Pinapayagan ng batas ang kapwa media at indibidwal na mamamayan na humingi ng impormasyon mula sa anumang pampublikong awtoridad o anumang pribadong awtoridad na nagsasagawa ng mga tungkulin ng pamahalaan. Gitugotan sa balaod ang media ug indibidwal nga mga lungsuranon nga mangayo og kasayuran gikan sa bisan unsang awtoridad sa publiko o bisan unsang pribadong awtoridad nga nagpatuman sa gimbuhaton sa gobyerno. Ang Artikulo 16 ng Konstitusyon ng North Macedonia ay ginagarantiyahan ang "pag-access sa impormasyon at kalayaan ng pagtanggap at paghahatid ng impormasyon". Ang Artikulo 16 sa Konstitusyon sa North Macedonia nagagarantiya sa "pag-access sa kasayuran ug kagawasan sa pagdawat ug paghatud sa kasayuran". Ang Batas sa Malayang Pag-access sa Impormasyon ng Pampublikong Katangian ay pinagtibay noong ika-25 ng Enero 2006. Ang Balaod sa Libre nga Pag-access sa Impormasyon sa Kalagayan sa publiko gisagop kaniadtong 25 Enero 2006. Nakatakdang makapasok ito noong Setyembre 2006. Nakatakda kining ipatuman kaniadtong Septyembre 2006. Pinapayagan ng batas na ang sinumang natural o ligal na tao ay makakuha ng impormasyon mula sa mga estado at munisipalidad at natural at ligal na tao na ay nagsasagawa ng mga pampublikong pagpapaandar. Gitugotan sa balaod ang bisan unsang natural o ligal nga tawo nga makakuha kasayuran gikan sa mga estado sa lungsod ug munisipal ug natural ug ligal nga mga tawo nga nagpahigayon mga kalihokan sa publiko. Ang mga kahilingan ay maaaring pasalita, nakasulat o electronic. Ang mga hangyo mahimoÕg oral, sinulat o electronic. Ang mga kahilingan ay dapat na tumugon sa 10 araw. Ang mga hangyo kinahanglan nga tubagon sa 10 nga adlaw. Ang estado ng Selangor ay ipinasa ang Freedom of Information Enactment (Selangor) 2010 noong 1 Abril 2011, na nagpapahintulot sa publiko sa Malaysia na mag-access sa mga dokumento ng estado kasama na ang mga lokal na konseho, mga city hall at mga kumpanya na nauugnay sa pamahalaan. Ang estado sa Selangor gipasa ang Freedom of Information Enactment (Selangor) 2010 kaniadtong 1 Abril 2011, nga gitugotan ang publiko sa Malaysia nga adunay access sa mga dokumento sa estado lakip na sa mga lokal nga konseho, mga city hall ug mga kompanya nga may kalabotan sa gobyerno. Kasunod nito, ipinasa ng estado ng Pulau Pinang ang bill ng Freedom of Information noong 4 Nobyembre 2011, na pinapayagan ang publiko na mag-access sa mga dokumento ng estado. Pagkahuman, gipasa sa estado sa Pulau Pinang ang bill sa Freedom of Information kaniadtong 4 Nobyembre 2011, nga gitugotan ang publiko nga maka-access sa mga dokumento sa estado. Ang parehong estado ay nasa ilalim ng pamamahala ng pederal na oposisyon na Pakatan Rakyat . Ang duha ka estado naa sa ilalum sa pagmando sa pederal nga oposisyon nga Pakatan Rakyat . Ipinasa ng Maldives ang Karapatan sa Impormasyon Act noong Enero 12, 2014. Gipasa sa Maldives ang Katungod sa Impormasyon sa Act kaniadtong Enero 12, 2014. Ang Saligang Batas ay susugan noong 1977 upang maisama ang isang karapatan ng kalayaan ng impormasyon. Ang Konstitusyon giusab sa 1977 aron maglakip sa usa ka katungod sa kagawasan sa kasayuran. Ang bahagi ng Artikulo 6 ay sinasabi sa bahagi, "ang karapatan ng impormasyon ay ginagarantiyahan ng estado." Ang artikulo 6 nag-ingon sa bahin, "ang katungod sa kasayuran kinahanglan nga garantiya sa estado." Ang Korte Suprema ay gumawa ng maraming mga pagpapasya sa karagdagang pagpapahusay ng tama. Gihimo sa Korte Suprema ang ubay-ubay nga mga desisyon nga dugang nga nagpalambo sa kanang katungod. Ang Pederal na Batas ng Transparency at Pag-access sa Impormasyon sa Pamahalaang Pampubliko ay hindi nagkakaisa na inaprubahan ng Kongreso noong Abril 2002 at nilagdaan ni Pangulong Fox noong Hunyo 2002. Naganap ito noong Hunyo 2003. Ang Federal Law of Transparency ug Access sa Public Government Information nagkahiusa nga gi-aprubahan sa Kongreso kaniadtong Abril 2002 ug gipirmahan ni Presidente Fox kaniadtong Hunyo 2002. Nahuman kini kaniadtong Hunyo 2003. Ang Artikulo 34 ng Konstitusyon ay nagbibigay para sa isang karapatan ng pag-access sa impormasyon. Ang Artikulo 34 sa Konstitusyon naghatag alang sa usa ka katungod sa pag-access sa kasayuran. Ang Batas ng Republika ng Moldova sa Pag-access sa Impormasyon ay naaprubahan ng Parliyamento noong Mayo 2000 at nagpatupad noong Agosto 2000. Ang Balaod sa Republika sa Moldova sa Pag-access sa Impormasyon gi-aprubahan sa Parliyamento sa Mayo 2000 ug gipatuman sa Agosto 2000. Sa ilalim ng batas, ang mga mamamayan at residente ng Moldova ay maaaring humiling ng impormasyon mula sa mga institusyon ng estado, pinondohan ng publiko ng mga publiko badyet at mga indibidwal at ligal na nilalang na nagbibigay ng mga serbisyong pampubliko at may hawak na opisyal na impormasyon. Sa ilalum sa balaod, ang mga lungsuranon ug mga residente sa Moldova mahimong mangayo impormasyon gikan sa mga institusyon sa estado, mga organisasyon nga gipondohan sa publiko badyet ug mga indibidwal ug ligal nga mga entidad nga naghatag serbisyo sa publiko ug naghupot opisyal nga kasayuran. Ang isang kalayaan sa batas ng impormasyon ay naipasa sa Montenegro huli noong 2005, pagkatapos ng proseso ng ilang taon. Usa ka kagawasan sa balaod sa kasayuran gipasa sa Montenegro sa ulahing bahin sa 2005, pagkahuman sa proseso sa daghang mga tuig. Ang Pamahalaang Nepal ay nagpasa ng isang draft ng pagkilos ng impormasyon noong Setyembre, 2007 para sa kalayaan. Ang Gobyerno sa Nepal gipasa ang usa ka draft nga aksyon sa kasayuran kaniadtong Septyembre, 2007 alang sa kagawasan. Batay sa draft na iyon, ang gobyerno ay gumawa ng isang tiyak na batas na mag-regulate ng tama sa impormasyon sa Hulyo 18, 2007. Pinasukad sa draft, ang gobyerno nagpatuman sa usa ka piho nga balaod nga mag-regulate sa katungod sa kasayuran kaniadtong Hulyo 18, 2007. Gayunpaman, noong Pebrero, 2009 para sa proteksyon, pagsulong at pagpapatupad ng Karapatan sa Impormasyon sa Nepal National Information Commission na nabuo ng Karapatan sa Impormasyon sa Batas, 2007 . Bisan pa, kaniadtong Pebrero, 2009 alang sa pagpanalipud, pag-promosyon ug pagpatay sa Matang sa Impormasyon sa Nepal National Information Commission nga naumol sa Katungod sa Impormasyon sa Balaod, 2007 . Sa pagsasagawa ng kanilang mga tungkulin ang mga katawan ng pamahalaan ay dapat na sundin ang prinsipyo ng transparency alinsunod sa mga panuntunan na inireseta ng Batas ng Parlyamento. Sa paggamit sa ilang mga katungdanan ang mga lawas sa gobyerno kinahanglan magbantay sa prinsipyo sa transparency pinauyon sa mga lagda nga itakda sa Batas sa Parlyamento. Ang Dutch na kilos sa pampublikong pag-access sa impormasyon ng gobyerno na naipasok sa 1980 at na-update nang maraming beses mamaya. Ang Dutch nga paglihok sa publiko nga pag-access sa kasayuran sa gobyerno nga gisugdan kaniadtong 1980 ug gi-update sa daghang mga higayon sa ulahi. Sa ilalim ng kilos na kilala bilang Wet Openbaarheid van Bestuur, o Wob nang maikli, ang sinumang tao ay maaaring humiling ng impormasyon (tinawag na wobbing ) na may kaugnayan sa isang bagay na pang-administratibo kung nakapaloob sa mga dokumento na hawak ng mga pampublikong awtoridad o kumpanya na nagsasagawa ng trabaho para sa isang awtoridad ng publiko. Ubos sa buhat nga nailhan nga Wet Openbaarheid van Bestuur, o Wob alang sa mubo, ang bisan kinsa nga tawo mahimoÕg mangayoÕg kasayuran (gitawag nga paghurot ) nga may kalabotan sa usa ka butang nga administratibo kung nasakup sa mga dokumento nga gihuptan sa mga awtoridad sa publiko o mga kumpanya nga nagdala sa trabaho alang sa usa ka awtoridad sa publiko. Ang kahilingan ay maaaring isulat o pasalita. Ang hangyo mahimoÕg isulat o oral. Ang awtoridad ay may dalawa (tungkol sa mga isyu sa kapaligiran) o apat na linggo upang tumugon. Ang awtoridad adunay duha (bahin sa mga isyu sa kalikopan) o upat ka semana aron matubag. Ang batas ay obligasyon sa pamahalaan na magbigay ng impormasyon na hindi hinihingi dahil sa interes ng mabuti at demokratikong pamamahala. Ang aksyon nga obligasyon usab sa gobyerno nga maghatag impormasyon nga dili hinangponon tungod sa interes sa maayo ug demokratikong pagdumala. Sa New Zealand, ang nauugnay na batas ay ang Opisyal na Batas ng Impormasyon 1982 . Sa New Zealand, ang may kalabutan nga balaod mao ang Opisyal nga Kasayuran nga Act 1982 . Nagpatupad ito ng isang pangkalahatang patakaran ng pagiging bukas tungkol sa mga opisyal na dokumento at pinalitan ang Opisyal na Lihim na Batas. Nagpahamtang kini usa ka kinatibuk-ang palisiya sa pag-abli kalabot sa opisyal nga mga dokumento ug gipulihan ang Opisyal nga Balaod sa Mga Sekreto. Ang dating Pangulo na si Goodluck Jonathan ay pumirma sa batas ng Freedom of Information (FoI) Bill, na hinihintay ng 12 taon ng media proprietors at practitioner na magkakasama, kung saan ang mga Villa ay kumatok para sa filibustering at ang mga mambabatas ay nagreklamo ng pagbobomba sa mga nangangampanya. Ang kanhing Presidente Goodluck Jonathan nagpirma sa balaod nga Freedom of Information (FoI) Bill, nga gipaabot sa 12 ka tuig sa mga tag-iya sa media ug mga praktikal, nga kung diin ang Villa nakakuha mga pagtuktok alang sa filibustering ug mga magbabalaod mireklamo sa pagpamomba sa mga nangampanya. Ang House of Representative naipasa ang Bill noong Pebrero 24, 2011 at ang Senado ay nag-dial ng integridad noong Marso 16 dahil ipinangako nito na ipasa ito. Gibasura sa House of Representative ang Bill kaniadtong Pebrero 24, 2011 ug ang Senado nag-dial sa integridad kaniadtong Marso 16 ingon nga gihatagan kini sa saad nga ipasa kini. Ang pinagsama-samang bersyon ay ipinasa ng parehong Kamara noong Mayo 26, 2011. Ang nahiuyon nga bersyon gipasa sa parehong Kamara kaniadtong Mayo 26, 2011. Iyon ay naiparating kay Jonathan noong Mayo 27, at nilagdaan niya ito noong Mayo 28, 2011, ayon sa pahayag na inilabas ni Aso Rock noong Martes. Gisulti kini kay Jonathan kaniadtong Mayo 27, ug gipirmahan niya kini sa Mayo 28, 2011, sumala sa pahayag nga gi-isyu sa Aso Rock kaniadtong Martes. Dalawang estado sa Nigeria (lalo na Ekiti at Lagos State) ang nagpatibay ng Freedom of Information Act sa antas ng Estado ngunit pinahaba nila ang petsa ng pagtugon sa antas ng Estado mula 7 araw hanggang 14 na araw. Duha ka estado sa Nigeria (nga mao ang Ekiti ug Lagos State) nagsagop sa Freedom of Information Act sa lebel sa Estado apan gipalawig nila ang petsa sa pagtubag sa lebel sa Estado gikan sa 7 nga adlaw hangtod sa 14 ka adlaw. Marami pang mga estado ang inaasahan na magpatibay ng bayarin at magkaroon ng kanilang sariling bersyon. Daghang mga estado ang gilauman nga magsagop sa bill ug adunay kaugalingon nga bersyon. Ang kasalukuyang kalayaan ng batas ng impormasyon ay ipinatupad Mayo 19. Ang karon nga kagawasan sa balaod sa kasayuran gipatuman Mayo 19. Ang artikulo ng 100 ng Konstitusyon ay nagbibigay ng access sa mga pampublikong dokumento. Ang artikulo sa 100 sa Konstitusyon naghatag ug access sa mga publiko nga dokumento. Ang pangunahing prinsipyo ng batas ay ang bawat isa ay may karapatang mag-access sa mga dokumento ng Estado at munisipal at maging naroroon sa mga luklukan ng mga korte at mga nahalal na asembliya. Ang sukaranan nga sukaranan sa balaod mao ang matag usa adunay katungod sa pag-access sa mga dokumento sa Estado ug munisipyo ug maanaa sa mga lingkuranan sa mga korte ug mga napiling mga asembliya. Ipinakilala ni Pangulong Pervez Musharraf ang Kalayaan ng Impormasyon sa Kalayaan ng Impormasyon 2002 noong Oktubre 2002. Giproklama ni Presidente Pervez Musharraf ang Freedom of Information Ordinance 2002 kaniadtong Oktubre 2002. Pinapayagan ng batas ang sinumang mamamayan na ma-access sa mga pampublikong talaan na hawak ng isang pampublikong katawan ng pamahalaang pederal kabilang ang mga ministro, kagawaran, board, konseho, korte at tribunals. Gitugotan sa balaod ang bisan kinsa nga lungsoranon nga maka-access sa mga publikong rekord nga gipahigayon sa usa ka publiko nga lawas sa gobyerno federal lakip ang mga ministro, departamento, board, konseho, korte ug tribunals. Hindi ito nalalapat sa mga korporasyong pag-aari ng gobyerno o pamahalaang panlalawigan. Wala kini magamit sa mga korporasyon nga gipanag-iya sa gobyerno o gobyerno sa lalawigan. Ang mga katawan ay dapat tumugon sa loob ng 21 araw. Karamihan sa mga kamakailan lamang, sa pamamagitan ng kabutihan ng ika-18 Susog ng 2010, ang artikulo na 19A ay naipasok sa Konstitusyon ng Pakistan . Ang mga lawas kinahanglan nga motubag sa sulod sa 21 ka adlaw. Mas bag-ohay lang, pinaagi sa ika-18 nga Amendment sa 2010, ang artikulo nga 19A gisulud sa Konstitusyon sa Pakistan . Nagbibigay ito ng karapatang ma-access sa impormasyon ang katayuan ng isang pangunahing karapatan sa konstitusyon. Gihatagan ang katungod sa pag-access sa kasayuran bahin sa katungod sa konstitusyon nga katungod. Ang bawat mamamayan ay may karapatang magkaroon ng access sa impormasyon sa lahat ng usapin ng kahalagahan ng publiko alinsunod sa regulasyon at makatwirang mga paghihigpit na ipinataw ng batas. Ang matag lungsuranon adunay katungod nga adunay access sa kasayuran sa tanan nga mga butang nga hinungdanon sa publiko nga gipailalom sa regulasyon ug makatarunganon nga mga pagdili nga gipahamtang sa balaod. Ang Pambansang Saligang Batas ng Paraguay na ipinatupad noong 1992, ginagarantiyahan ang karapatan na mabigyan ng kaalaman at makatanggap ng totoo, responsable, at pantay na impormasyon. Ang Pambansang Konstitusyon sa Paraguay gipatuman kaniadtong 1992, nagagarantiya sa katungod nga ipahibalo ug makadawat sa tinuud, responsable, ug patas nga kasayuran. Ang parehong artikulo ay nagsasabi na ang mga pampublikong mapagkukunan ng impormasyon ay libre, at na ang isang batas ay mag-regulate ng mga modalities, oras ng oras, at parusa "upang gawing epektibo ang tamang ito". Ang parehas nga artikulo nag-ingon nga ang mga publiko nga gigikanan sa kasayuran libre, ug nga ang usa ka balaod nga mag-regulate sa mga modalidad, panahon sa panahon, ug mga silot "aron mahimo kining epektibo nga tama". Sa pagsasagawa, ang huling probisyon na ito ay nag-antala sa pagkilala sa tama dahil sa kawalan ng isang batas na ginagawang "epektibo". Sa pagpraktis, ang ulahi nga probisyon nag-undang sa pag-ila sa tama tungod sa walaÕy balaod nga naghimo kini nga "epektibo". Ang Kongreso, mga ahensya ng gobyerno at mga Korte ay nag-aatubili na ipatupad ang karapatang ma-access ang mga mapagkukunan ng impormasyon sa publiko hanggang sa 2013. Ang Kongreso, mga ahensya sa gobyerno ug mga Korte wala magpanuko nga ipatuman ang katungod sa pag-access sa mga tinubdan sa publiko nga publiko hangtod sa 2013. Isang paghatol sa Korte Suprema na minarkahan ang simula ng tinatawag na "Transparency Spring Ó. Usa ka paghukom sa Korte Suprema nagtimaan sa pagsugod sa gitawag nga usa ka "Transparency Spring Ó. Ang desisyon mula sa Korte Suprema ay ginawa sa konteksto ng isang Amparona isinampa ng isang mamamayan na tinawag na Jose Daniel Vargas Tellez. Ang mando gikan sa Korte Suprema gihimo sa konteksto sa usa ka Amparogisumite sa usa ka lungsuranon nga gitawag Jose Daniel Vargas Tellez. Matapos na tanggihan siya ng San Lorenzo Municipality na mag-access sa impormasyon tungkol sa mga pangalan, mga paglalarawan sa trabaho at sahod ng lahat ng mga empleyado na nagtatrabaho sa tanggapang pampubliko. Human gisalikway siya sa lungsod sa San Lorenzo sa pag-access sa kasayuran bahin sa mga ngalan, mga deskripsyon sa trabaho ug sweldo sa tanan nga mga empleyado nga nagtrabaho sa publiko nga opisina. Ang Hukuman ng Unang Pag-iisa at ang Court of Appeals ay tinanggihan ang Amparo sa mga batayan na ang impormasyon ng naturang uri ay itinuturing na sensitibo sa Data Protection and Privacy Act. Ang Korte sa Unang Pag-uswag ug ang Court of Appeals gisalikway ang Amparo sa mga basehan nga ang kasayuran sa maong tipo giisip nga sensitibo sa Data Protection and Privacy Act. Ang huli na mga pagpapasya ay hinamon sa mga batayan ng konstitusyon at pinasiyahan ng Korte Suprema si Vargas Tellez na hawak na habang ang impormasyong ito na may kaugnayan sa pagkakakilanlan at sahod ng mga pampublikong empleyado at opisyal ay bumubuo ng personal na datos ng pagmamay-ari, ito ay nakarehistro sa isang "pampublikong mapagkukunan ng impormasyon ", Na ginagawang magagamit sa sinumang mamamayan na humihiling nito. Ang mga ulahi nga paghukum gihagit sa mga basehanan sa konstitusyon ug ang Korte Suprema nagmando pabor sa Vargas Tellez nga naghupot nga samtang kini nga kasayuran nga may kalabotan sa identidad ug sweldo sa mga kawani sa publiko ug mga opisyal naglangkob sa personal nga datos sa pagkilala, kini bisan pa nga narehistro sa usa ka "publiko nga gigikanan sa kasayuran Ó, Nga naghatag kini nga magamit sa bisan kinsa nga lungsuranon nga nangayo niini. Kasunod ng desisyon ng Korte Suprema, at sa suporta ng sibilyang sibil at Pangulong Horacio Cartes , ang unang batas ng Transparency ay ipinatupad na hinihiling ang lahat ng mga pampublikong tanggapan na magbunyag ng impormasyon tungkol sa paggamit ng pondong pampubliko upang magbayad ng suweldo. Pagkahuman sa desisyon sa Korte Suprema, ug sa suporta sa sibil nga katilingban ug Presidente Horacio Cartes , ang unang balaod sa Transparency gipatuman nga nag-awhag sa tanan nga mga opisina sa publiko nga magbunyag kasayuran bahin sa paggamit sa pondo sa publiko aron mabayran ang sweldo. Bilang karagdagan, ang The Freedom of Information and Government Transparency Law ay ipinatupad noong 2014 at isang pangwakas na regulasyon ng 2015 ay nagtakda ng pangwakas na hakbang sa daan patungo sa Transparency. Gawas pa, ang Freedom of Information ug Government Transparency Law gipatuman kaniadtong 2014 ug usa ka katapusang regulasyon sa 2015 nagtakda sa katapusan nga lakang sa dalan sa Transparency. Ang mga patakarang ito ay malinaw na kinikilala na ang karapatan na ma-access ang pampublikong impormasyon ay isang karapatang pantao, na nagpapabuti sa Estado. Ang kini nga mga lagda sa dayag nga pagkilala nga ang katungod sa pag-access sa kasayuran sa publiko usa ka tawhanong katungod, nga nagpalambo sa Estado. Nagtataguyod ng pakikilahok ng mamamayan at pananagutan ng publiko, at nagsisilbing isang tool upang labanan ang katiwalian. Nagpasiugda sa pag-apil sa lungsuranon ug pagkamay-tulubagon sa publiko, ug nagsilbing usa ka kasangkapan sa pagbatok sa korapsyon. Sa kasalukuyan, ang lahat ng mga kahilingan upang ma-access ang pampublikong impormasyon ay maaaring gawin sa online sa pamamagitan ng isang portal, at ang mga tanggapan ng gobyerno ay obligadong tumugon sa loob ng 15 araw. Karon, ang tanan nga mga hangyo nga ma-access ang impormasyon sa publiko mahimoÕg online pinaagi sa usa ka portal, ug mga opisina sa gobyerno obligado nga mosanong sa sulod sa 15 ka adlaw. Ang Paraguay ay naging paninindigan sa buong mundo upang maitaguyod ang transparency, bigyan ng kapangyarihan ang mga mamamayan, labanan ang katiwalian, at magamit ang mga bagong teknolohiya upang palakasin ang pamamahala pagkatapos maging isang miyembro ng Open Government Partnership . Ang Paraguay nahimoÕg internasyonal nga gisaad aron mapauswag ang katin-awan, paghatag gahum sa mga lungsuranon, pakigbugno sa korapsyon, ug pagpahimulos sa mga bag-ong teknolohiya aron mapalig-on ang pagdumala pagkahuman usa ka miyembro sa Open Government Partnership . Sa kasalukuyan, ang karamihan sa mga tanggapan ng gobyerno ay may mga tanggapan ng Transparency at maaaring magbigay ng impormasyon sa mga mamamayan at makatanggap ng mga ulat ng katiwalian. Sa pagkakaron, kadaghanan sa mga opisina sa gobyerno adunay mga opisina sa Transparency ug makahatag impormasyon sa mga lungsuranon ug makadawat mga taho sa korapsyon. Ang pangunahing ahensya ng Ehekutibo na namamahala sa pagsusulong ng Electronic Government ay ang SENATICS . Ang nag-unang ahensya nga Ehekutibo nga nagdumala sa pagpauswag sa Electronic Government mao ang SENATICS . Sinasabi rin ng Art 28 ng Konstitusyon na ang sinumang tao na naapektuhan ng isang maling, baluktot, o hindi maliwanag na impormasyon ay may karapatang hingin ang pagwawasto o paglilinaw nito sa pamamagitan ng magkatulad na paraan at sa ilalim ng parehong mga kondisyon kung saan ito ay nahulaan, nang walang pagkiling sa iba pang mga karapatan sa pagpapaganti. Ang Art 28 sa Konstitusyon usab nag-ingon nga ang bisan kinsa nga tawo nga naapektuhan sa usa ka sayup, gituis, o dili klaro nga kasayuran adunay katungod nga ipangayo ang pagtul-id niini o ang pagpatin-aw sa parehas nga paagi ug sa ilalum sa parehas nga mga kondisyon diin kini gibulag, nga walaÕy pagpihig sa ubang mga bayad nga katungod. Mayroon ding isang tiyak na batas na kinokontrol ang Habeas Data , at ang sinumang mamamayan ay maaaring humiling ng isang kopya ng publiko o pribadong gaganapin na impormasyon na may kaugnayan sa kanya, at maaaring hilingin na ang anumang hindi tumpak na data na natagpuan ay mapahamak. Adunay usab usa ka piho nga balaod nga nag-regulate sa Habeas Data , ug ang bisan kinsa nga lungsuranon mahimoÕg mohangyo sa usa ka kopya sa publiko o pribado nga gipahigayon nga kasayuran nga may kalabotan sa kaniya, ug mahimong mohangyo nga ang bisan unsang dili tukma nga datos nga makit-an makalaglag. Noong Hulyo 23, 2016, nilagdaan ng pangulo ng Pilipinas na si Rodrigo Duterte ang executive order sa kalayaan ng impormasyon na maipatupad nang epektibo sa lahat ng mga tanggapan sa ilalim ng executive branch ng gobyerno. Niadtong Hulyo 23, 2016, gipirmahan sa presidente sa Pilipinas nga si Rodrigo Duterte ang executive order bahin sa kalayaan sa kasayuran nga epektibo nga ipatuman sa tanan nga mga opisina sa ilawom sa ehekutibo nga sanga sa gobyerno. Kalayaan ng impormasyon sa Pitcairn ay dapat ipagkaloob ng Ordinansa, na dapat ipakita ang kalayaan ng impormasyon ng batas ng United Kingdom na inangkop sa mga kalagayan ng Pitcairn . Ang kagawasan sa kasayuran sa Pitcairn igahatag sa Ordinansa, nga magbanaag sa kagawasan sa balaod sa kasayuran sa United Kingdom nga ipahiangay sa mga kahimtang sa Pitcairn. Ang Ordinansa ng Kalayaan ng Impormasyon 2012 ay nagpapatupad ng kinakailangang ito. Ang Ordinansa sa Kasayuran sa Kasayuran 2012 nagpatuman niini nga kinahanglanon. Ang Artikulo 61 ng Saligang Batas ay nagbibigay ng karapatan sa impormasyon at ipinag-utos na ang Parlyamento ay gumawa ng batas na nagtatakda ng karapatang ito. Ang Artikulo 61 sa Konstitusyon naghatag alang sa katungod sa kasayuran ug nagmando nga ang Parliyamento naghimo usa ka balaod nga nagbutang niini nga katungod. Ang Batas sa Pag-access sa Pampublikong Impormasyon ay naaprubahan noong Setyembre 2001 at nagpatupad noong Enero 2002. Ang Balaod sa Pag-access sa Public Information gi-aprubahan kaniadtong Septyembre 2001 ug nagsugod kaniadtong Enero 2002. Pinapayagan ng Batas na ang sinumang humiling ng pag-access sa pampublikong impormasyon, pampublikong data at pampublikong mga ari-arian na hawak ng mga pampublikong katawan, pribadong katawan na nagsasagawa ng mga pampublikong gawain, mga unyon sa kalakalan at mga partidong pampulitika. Gitugotan sa Balaod ang bisan kinsa nga mangayo og access sa impormasyon sa publiko, datos sa publiko ug mga pampublikong kabtangan nga gihuptan sa mga pangpubliko nga lawas, pribado nga lawas nga adunay mga buluhaton sa publiko, unyon sa pamatigayon ug mga partido sa politika. Ang mga kahilingan ay maaaring pasalita o pasulat. Ang mga katawan ay dapat tumugon sa loob ng 14 na araw. Ang mga hangyo mahimoÕg pasultion o isulat. Ang mga lawas kinahanglan nga motubag sa sulod sa 14 nga adlaw. Mula noong 2001 mayroong isang batas sa Kalayaan ng Impormasyon at isa sa mga proseso ng paggawa ng desisyon sa pampublikong pangangasiwa (isang batas ng sikat ng araw ). Sukad sa 2001 adunay usa ka balaod sa Freedom of Information ug ang usa sa mga proseso sa paghimog desisyon sa publiko nga pagdumala (usa ka balaod sa adlaw ). Sa Serbia, ang Access to Public Information Act ay nagbibigay ng pag-access sa mga dokumento ng mga pampublikong awtoridad. Sa Serbia, ang Pag-access sa Public Information Act naghatag og access sa mga dokumento sa mga awtoridad sa publiko. Ang Pangulo ng Republika, si G. Danny Faure ay sumang-ayon sa Access to Information Act noong Hulyo 2018. Ang Presidente sa Republika, si G. Danny Faure nagpasalig sa Access to Information Act kaniadtong Hulyo 2018. Ang Batas na ito ay nagbibigay sa publiko ng karapatan ng konstitusyon ng pag-access sa impormasyon na hawak ng mga pampublikong awtoridad na gumaganap ng isang function ng pamahalaan. Ang kini nga Balaod naghatag sa publiko sa katungod sa konstitusyon sa pag-access sa kasayuran nga gihuptan sa mga awtoridad sa publiko nga nagpahigayon sa usa ka gimbuhaton sa gobyerno. ng Batas ay pinangangasiwaan at ilalapat ng isang independiyenteng Komisyon ng Impormasyon, ang setting na kung saan ay na-clear sa pagpapatupad ng Batas. ng Balaod pagadumalaon ug ipatuman sa usa ka independente nga Komisyon sa Kasayuran, ang pagpahimutang nga nahawan sa pagpatuman sa Balaod. Ang Komisyon ay hinirang ng Pangulo sa pagkonsulta sa Speaker ng Pambansang Assembly sa rekomendasyon ng Constitutional Appointments Authority. Ang Komisyon gitudlo sa Presidente sa pagkonsulta sa Speaker sa National Assembly sa rekomendasyon sa Constitutional Appointments Authority. Sa ilalim ng batas, ang lahat ay maaaring humingi ng impormasyon mula sa mga institusyon ng estado, mga organisasyon, mula sa munisipalidad, indibidwal at ligal na nilalang na pinondohan ng pampublikong badyet. Ubos sa balaod, ang tanan mahimoÕg mangayo kasayuran gikan sa mga institusyon sa estado, mga organisasyon, gikan sa munisipyo, mga indibidwal ug ligal nga mga entidad nga gipondohan sa badyet sa publiko. Pinamamahalaan ng Batas ang pamamaraan na tinitiyak ang lahat ng malayang pag-access sa pampublikong impormasyon na hawak ng mga katawan ng estado, mga lokal na pamahalaan ng gobyerno, pampublikong ahensya, pondo ng publiko at iba pang mga nilalang ng batas publiko, publiko mga may hawak ng kapangyarihan at mga kontraktor ng serbisyo sa publiko. Ang Balaod nagdumala sa pamaagi nga gisiguro ang tanan nga gawasnon nga pag-access sa publiko nga kasayuran nga gihuptan sa mga estado sa estado, mga lokal nga gobyerno sa gobyerno, pampublikong ahensya, pondo sa publiko ug uban pang mga entidad sa balaod sa publiko, publiko mga naghupot sa gahum ug mga kontraktor sa serbisyo publiko. Karapatan ng pag-access sa anumang impormasyon na hawak ng estado. Ang katungod sa pag-access sa bisan unsang kasayuran nga gihuptan sa estado. At anumang impormasyon na hawak ng ibang tao at kinakailangan para sa paggamit o proteksyon ng anumang mga karapatan. Ug bisan unsang kasayuran nga gihuptan sa usa ka tawo ug nga gikinahanglan alang sa paggamit o pagpanalipod sa bisan unsang mga katungod. Ang karapatang ito ay ipinatupad sa pamamagitan ng Promosyon ng Pag-access sa Impormasyon sa Batas, na ipinatupad noong 2 Pebrero 2000. Ang kini nga katungod gipatuman pinaagi sa Promosyon sa Pag-access sa Impormasyon sa Balaod, nga gipatuman kaniadtong 2 Pebrero 2000. Ang karapatan ng pag-access sa pribadong gaganapin na impormasyon ay isang kawili-wiling tampok, dahil ang karamihan sa kalayaan ng mga batas ng impormasyon ay sumasaklaw sa mga katawan ng gobyerno. Ang katungod sa pag-access sa pribado nga gihuptan nga kasayuran usa ka makapaikag nga bahin, tungod kay ang kadaghanan nga kagawasan sa mga balaod sa kasayuran nagsakup lamang sa mga lawas sa gobyerno. Ang Konstitusyonal na Korte ay nagpasiya noong 1989 na mayroong isang karapatan sa konstitusyon sa impormasyon "bilang isang aspeto ng karapatan ng kalayaan sa pagpapahayag at tiyak na pagpapatupad ng batas upang tukuyin ang mga contour ng tama ay hindi isang kinakailangan sa pagpapatupad nito." Ang Korte sa Konstitusyonal nagmando sa 1989 nga adunay usa ka katungod sa konstitusyon sa kasayuran "ingon usa ka aspeto sa katungod sa kagawasan sa pagpahayag ug piho nga pagpatuman sa balaod aron mahibal-an ang mga contour sa tama dili usa ka kinahanglan sa pagpatuman." Ang Batas sa Pagbubunyag ng Impormasyon ng Mga Publikong Ahensya ay ipinatupad noong 1996 at naganap noong Enero 1998. Ang Balaod sa Pagbutyag sa Kasayuran sa Mga Ahensya sa Publiko gisugdan kaniadtong 1996 ug nagsugod kaniadtong Enero 1998. Pinapayagan nito ang mga mamamayan na humiling ng impormasyon na hawak ng mga pampublikong ahensya. Gitugotan niini ang mga lungsuranon nga mangayo og kasayuran nga gihuptan sa mga ahensya sa publiko. Ang Karapatan sa Impormasyon sa Sri Lanka No 12 ng 2016 ay napatunayan noong 4 Agosto 2016. Ang Katungod sa Katungod sa Impormasyon sa Sri Lanka No 12 sa 2016 gipamatud-an kaniadtong 4 Agosto 2016. Matapos ang maraming debate at maraming mga susog sa draft Bill, ang pangwakas na Batas na binubuo ng 44 Mga Seksyon ay napatunayan noong unang bahagi ng Agosto 2016. Pagkahuman sa daghang debate ug daghang mga pagbag-o sa draft Bill, ang katapusang Balaod nga naglangkob sa 44 nga mga seksyon gimatunayan sa sayong bahin sa Agosto 2016. Inaasahan ang pagsasagawa ng Batas oras dahil sa pangangailangan ng pagtatatag ng mga posisyon ng cadre sa mga institusyon ng gobyerno upang magbigay ng impormasyon sa pangkalahatang publiko. Ang pag-implementar sa Balaod gilauman nga makuha oras tungod sa panginahanglan sa pag-establisar og mga posisyon sa kadre sa mga institusyon sa gobyerno aron makahatag kasayuran sa kinatibuk-ang publiko. Ang Batas ay itinuturing na magkaroon ng maraming lakas at positibong tampok na epektibong nagpapahintulot sa mga mamamayan na maging aktibong kasangkot sa proseso ng pamamahala. Ang aksyon giisip nga naghupot sa daghang kalig-on ug positibo nga mga bahin nga epektibo nga nagtugot sa mga lungsuranon nga mahimong aktibo nga moapil sa proseso sa pagdumala. Dagdag pa rito, ang Artikulo 14A na ipinakilala sa pamamagitan ng kabutihan ng 19 Susog sa 1978 Konstitusyon ng Sri Lanka ay naihanda ang daan para sa pagkilala sa karapatan sa impormasyon bilang isang pangunahing karapatan. Dugang pa, ang Artikulo 14A nga gipaila pinaagi sa ika-19 nga Pagbalhin sa 1978 nga Konstitusyon sa Sri Lanka ang nagbutang sa dalan alang sa pag-ila sa katungod sa kasayuran ingon usa ka sukaranan nga katungod. Sa Sweden , ang Sweden Freedom of the Press Act ay nagbibigay ng pampublikong pag-access sa mga opisyal na dokumento at kasama sa Saligang Batas ng Sweden . Sa Sweden , ang Sweden Freedom of the Press Act naghatag sa publiko nga pag-access sa opisyal nga mga dokumento ug gilakip sa Konstitusyon sa Sweden . Dating noong 1766, ito ang unang kalayaan ng batas sa impormasyon sa modernong kahulugan. Ang pakig-date balik sa 1766, kini ang una nga kagawasan sa balaod sa kasayuran sa modernong kahulugan. Sa mga modernong panahon ang karapatan ay naging kilala bilang Prinsipyo ng Pampublikong Pag-access. Sa moderno nga mga panahon ang katungod nahimo nga nailhan nga Prinsipyo sa Publiko nga Pag-access. Ang Prinsipyo ng Pampublikong Pag-access ay nangangahulugan na ang pangkalahatang publiko ay ginagarantiyahan ang pananaw sa mga aktibidad na sinusundan ng mga ahensya ng gobyerno. Ang Prinsipyo sa Publiko nga Pag-access nagpasabut nga ang kinatibuk-ang publiko sigurado nga pagsabut sa mga kalihokan nga gisundan sa mga ahensya sa gobyerno. Ang lahat ng mga opisyal na dokumento na hinahawakan ng mga ahensya ng gobyerno ay pampubliko maliban kung naglalaman sila ng impormasyon na tinukoy bilang lihim sa ilalim ng Public Access to Information and Secrecy Act . Ang tanan nga opisyal nga mga dokumento nga gidumala sa mga ahensya sa gobyerno ang mga publiko nga gawas kon sila naglakip sa impormasyon nga bungat ingon nga tinago nga sa ilalum sa mga Public Access sa Information ug Pagtago Act . Ang bawat kahilingan na kumuha ng bahagi ng mga opisyal na dokumento ay hawakan nang paisa-isa at pag-uuri ng mga dokumento o impormasyon bilang lihim ay napapailalim sa apela. Ang matag hangyo sa pagkuha bahin sa opisyal nga mga dokumento pagdumala sa tagsa-tagsa ug pagklasipikar sa mga dokumento o kasayuran ingon nga sekreto ang iapela. Binibigyan din ng konstitusyon ang karapatan ng mga empleyado ng gobyerno na magpasa ng impormasyon nang walang panganib sa mga singil sa kriminal o repercussions at karapatang dumalo sa mga paglilitis sa korte at mga pagpupulong ng mga pambatasang asembliya tulad ng Riksdag . Gihatag usab sa konstitusyon ang katungod alang sa mga empleyado sa gobyerno nga magpasa sa kasayuran nga walaÕy peligro sa mga kaso sa kriminal o repercussions ug ang katungod sa pagtambong sa mga husay sa korte ug mga miting sa mga panagtagbo sa lehislatura sama sa Riksdag . Ang Switzerland ay isang pederal na estado. Ang Switzerland usa ka pederal nga estado. Ang pag-access sa mga pederal na dokumento ay pinamamahalaan ng Swiss Federal Act sa Prinsipyo ng Kalayaan ng Impormasyon sa Public Administration, at pinangangasiwaan ng Federal Data Protection and Information Commissioner . Ang pag-access sa mga dokumento sa federal gipamunuan sa Swiss Federal Act sa Prinsipyo sa Kagawasan sa Kasayuran sa Public Administration, ug gidumala sa Federal Data Protection ug Information Commissioner . Ang pag- access sa mga dokumento sa antas ng cantonal ay pinamamahalaan ng mga batas ng cantonal, na halos kapareho sa pederal na batas. Ang pag-access sa mga dokumento sa lebel sa cantonal nga gimandoan sa mga balaod sa cantonal, nga kadaghanan parehas sa federal nga balaod. Ginagamit ng gobyerno ng publiko ang kapangyarihan ng publiko upang patayin ang mga tao sa Taiwan. Ang gobyerno sa gobyerno gigamit ang gahum sa publiko sa pagpatay sa mga tawo sa Taiwan. Ang kasaysayan na ito ay tinawag na 228event. Kini nga kasaysayan nga gitawag 228event. Ang mga taong namatay ay may 18,000 hanggang 28,000. Ang mga tawo nga namatay adunay 18,000 hangtod 28,000. Noong 1995 president Lee-Teng-hui apologist sa mga mamamayan ng Taiwan. Niadtong 1995 ang president Lee-Teng-hui apologist sa mga tawo sa Taiwan. Ang mga tao ay naglalakad sa Panahon ng Post-Martial Law. Ang mga tawo naglakaw sa Panahon sa Post-Martial Law. Wala itong paghingi ng tawad sa gobyerno. Wala kini pasumangil sa gobyerno. Sa Thailand, ang nauugnay na batas ay ang Opisyal na Batas ng Impormasyon ng 1997 . Sa Thailand, ang may kalabutan nga balaod mao ang Opisyal nga Kasayuran nga Act sa 1997 . Sa Trinidad at Tobago , ang nauugnay na batas ay ang Freedom of Information Act, 1999 . Sa Trinidad ug Tobago , ang may kalabutan nga balaod mao ang Freedom of Information Act, 1999 . Pinagtibay ng Tunisia ang isang kalayaan sa batas ng impormasyon pagkatapos ng rebolusyon, noong 2016. Gisagop sa Tunisia ang usa ka balaod sa kasayuran sa kasayuran pagkahuman sa rebolusyon, kaniadtong 2016. Gayunpaman, ang batas ay binatikos dahil sa mga kaugnay na seguridad. Bisan pa ang balaod gisaway tungod sa mga kalainan nga may kalabutan sa seguridad. Ang isang batas ng 2018 na nangangailangan ng mga pampublikong opisyal na nagbubunyag ng kanilang mga ari-arian ay isang hakbang na pasulong sa transparency. Ang usa ka balaudnon nga 2018 nga nagsugo sa mga opisyal sa publiko nga nagpadayag sa ilang mga kabtangan usa ka lakang sa unahan sa transparency. Sa Turkey , ang Batas ng Turko tungkol sa Karapatan sa Impormasyon ay nilagdaan noong Oktubre 24, 2003 at naganap ito ng 6 na buwan mamaya noong Abril 24, 2004. Sa Turkey , ang Turko sa Turko sa Matang sa Kasayuran gipirmahan kaniadtong Oktubre 24, 2003 ug natuman kini 6 nga bulan sa Abril 24, 2004. Sa Uganda , ang Access to Information Act ay naaprubahan noong 2005 ngunit ang mga regulasyon ay hindi naipasa hanggang sa 2011. Sa Uganda , ang Access to Information Act gi-aprubahan kaniadtong 2005 apan ang mga regulasyon wala maipasa hangtod sa 2011. Ang mga batas ay nagsasaad na ang mamamayan at lalo na ang mga mamamahayag ay maaaring humingi ng pananagutan mula sa isang opisyal ng gobyerno. Ang mga balaod nag-ingon nga ang lungsuranon ug labi na ang mga peryodista nga mangayo sa pagkamay-tulubagon gikan sa usa ka opisyal sa gobyerno. Ang Hub for Investigative Media sa Uganda ay nag-aalok ng mga programa sa pagsasanay na nagtuturo sa mga mamamahayag ng East-Africa sa mga bagay ng pagsusuri sa katotohanan at digital na seguridad. Ang Hub for Investigative Media sa Uganda nagtanyag mga programa sa pagbansay nga nagtudlo sa mga peryodiko sa East-Africa bahin sa pagsusi sa kamatuoran ug seguridad sa digital. Ginawa rin ng HIM ang mga opisyal ng gobyerno ay ang batas ng ATI at ang probisyon nito. Gihimo usab sa HIM ang mga opisyal sa gobyerno nga naa sa ATI law ug ang probisyon niini. Nagsagawa rin sila ng isang pambansang kampanya upang sanayin ang mga mamamahayag sa kaalaman at aplikasyon ng mga batas ng ATI bilang mga may karapatan ng karapatan. Nagpahigayon usab sila usa ka kampanya sa tibuuk nasud aron mabansay ang mga peryodista bahin sa kinaadman ug aplikasyon sa mga balaod sa ATI ingon nga mga naghupot sa tama. Ang Saligang Batas ng 1996 ay hindi nagsasama ng isang tiyak na pangkalahatang karapatan ng pag-access sa impormasyon ngunit naglalaman ng isang pangkalahatang karapatang kalayaan ng pagkolekta at pagpapalaganap ng impormasyon at mga karapatan ng pag-access sa personal at pangkalikasan na impormasyon. Ang Konstitusyon sa 1996 wala maglakip sa usa ka piho nga kinatibuk-ang katungod sa pag-access sa kasayuran apan naglangkob sa usa ka kinatibuk-ang katungod sa kagawasan sa pagkolekta ug pagsabwag sa kasayuran ug mga katungod sa pag-access sa kasayuran ug kinaiyahan. Pinahusay nito ang saklaw ng mga paksa, obligadong magbigay ng impormasyon. Gipalapad niini ang nagkalainlain nga mga hilisgutan, obligado nga maghatag kasayuran. Nagbibigay ng kahulugan ng pambatasan ng pampublikong impormasyon at ginagawang naa-access ang impormasyon sa publiko sa mga paghihigpit sa batas. Naghatag kahulugan sa lehislatura sa publiko nga kasayuran ug gihimo ang mga kasayuran sa publiko nga ma-access sa mga pagpugong sa balaod. Ang Freedom of Information Act 2000 ay ang pagpapatupad ng kalayaan sa batas ng impormasyon sa United Kingdom sa isang pambansang antas, maliban sa mga katawan ng Scottish, na sakop ng Freedom of Information. Ang Freedom of Information Act 2000 mao ang pagpatuman sa kagawasan sa balaod sa kasayuran sa United Kingdom sa usa ka nasyonal nga lebel, gawas sa mga lawas sa Scottish, nga nasakup sa Freedom of Information. Ang impormasyon sa kapaligiran ay saklaw ng karagdagang batas ng Mga Regulasyon sa Impormasyon sa Kalikasan 2004 . Ang kasayuran sa kalikopan nasakup sa dugang nga balaod nga Mga Regulasyon sa Kasayuran sa Kalikopan 2004 . Si Tony Blair , ang Punong Ministro ng UK na nagpakilala sa Kalayaan ng Impormasyon ng Kalayaan, ay nagpahayag ng panghihinayang sa Batas, na inaangkin na ang Batas ay pinipilit ang kakayahan ng mga opisyal na sadyang "may isang makatwirang antas ng kumpidensyal". Si Tony Blair , ang Punong Ministro sa UK nga nagpakilala sa Freedom of Information Act, sa ulahi nagpahayag sa pagmahay sa Batas, nga nag-ingon nga ang Balaod nagpugong sa katakus sa mga opisyales sa pag-aksidenteng "uban ang usa ka makatarunganon nga lebel sa pagkapribado". Sa Estados Unidos ang Kalayaan ng Impormasyon sa Batas ay nilagdaan sa batas ni Pangulong Lyndon B. Johnson noong Hulyo 4, 1966 at nagpatupad sa susunod na taon. Sa Estados Unidos, ang Freedom of Information Act gipirmahan sa balaod ni Presidente Lyndon B. Johnson kaniadtong Hulyo 4, 1966 ug gipatuman sa sunod tuig. Si Ralph Nader ay na-kredito sa impetus para sa paglikha ng kilos na ito, bukod sa iba pa. Si Ralph Nader gi-kredito uban ang impetus alang sa paglalang niini nga buhat, ug uban pa. Ang Elektronikong Kaligtasan ng Impormasyon sa Pagbabago ng Impormasyon ay nilagdaan ni Pangulong Bill Clinton noong Oktubre 2, 1996. Ang Batas ay nalalapat lamang sa mga ahensya ng pederal . Ang Elektronikong Kagawasan sa Impormasyon sa Mga Amendment sa Kasabutan gipirmahan ni Presidente Bill Clinton kaniadtong Oktubre 2, 1996. Ang aksyon magamit ra sa mga ahensya sa federal . Gayunpaman, ang lahat ng mga estado, pati na rin ang Distrito ng Columbia at ilang mga teritoryo. Bisan pa, ang tanan nga mga estado, ingon man ang Distrito sa Columbia ug pipila nga mga teritoryo. Ay gumawa ng magkatulad na mga batas upang mangailangan ng pagsisiwalat ng mga ahensya ng estado at ng mga lokal na pamahalaan. Nagpatuman sa susamang mga lagda aron mangayo sa mga pagbunyag sa mga ahensya sa estado ug sa mga lokal nga gobyerno. Kahit na ang ilan ay makabuluhang mas malawak kaysa sa iba. Bisan pa ang pipila labi ka labi ka labi sa uban. Ang ilan sa mga ahensya ng estado at lokal na pamahalaan ay nagtangkang maglibot sa mga batas ng bukas na mga tala ng estado sa pamamagitan ng pag-aangkin ng copyright para sa kanilang mga gawa. Pipila sa mga ahensya sa estado ug lokal nga gobyerno nga misulay sa paglibot sa mga bukas nga mga rekord sa estado pinaagi sa pag-angkon sa copyright alang sa ilang mga buhat. Pagkatapos ay hinihingi ang mataas na bayad na lisensya ang pampublikong impormasyon. Pagkahuman gipangayo ang taas nga bayad aron lisensya ang kasayuran sa publiko. Ang ilang mga estado ay nagpapalawak ng pagiging malinaw ng pamahalaan sa pamamagitan ng bukas na mga batas ng pagpupulong na nangangailangan ng mga pagpupulong ng pamahalaan na ihayag nang maaga at gaganapin sa publiko. Ang pipila ka mga estado nagpalapad sa katin-awan sa gobyerno pinaagi sa bukas nga mga balaod sa miting nga nanginahanglan nga ipahibalo sa mga miting sa gobyerno ug ipadayon sa publiko. Ang Batas ay isinagawa noong 2008 sa ilalim ng Pangangasiwa ni Pangulong Vazquez at pangunahing ipinatupad ng Judiciary. Ang Balaod gipatuman kaniadtong 2008 ubos sa Administrasyon ni Presidente Vazquez ug labi nga gipatuman sa Judiciary. Sa Zimbabwe , ang Access to Information and Privacy Act ay nilagdaan ng kanilang Pangulong Robert Mugabe noong Pebrero 2002. Sa Zimbabwe , ang Access to Information and Privacy Act gipirmahan sa ilang Presidente Robert Mugabe kaniadtong Pebrero 2002. Kabilang sa kalayaan ng samahan ang parehong karapatan ng isang indibidwal na sumali o mag-iwan ng mga grupo nang kusang-loob. Ang kagawasan sa panag-uban naglangkob sa katungod sa usa ka tawo nga moapil o mobiya sa mga grupo nga boluntaryo, Ang karapatan ng pangkat na gumawa ng sama- samang pagkilos upang ituloy ang mga interes ng mga miyembro nito. Ang katungod sa grupo nga maghimo kolektibo nga aksyon aron mapadayon ang interes sa mga miembro niini. At ang karapatan ng isang asosasyon na tanggapin o tanggihan ang pagiging kasapi batay sa ilang pamantayan. Ug ang katungod sa asosasyon nga dawaton o ihikaw ang pagiging miyembro pinasukad sa pila nga pamatasan. Kalayaan ng Samahan, ang mahahalagang mga karapatang pantao lilinaw ay naglalarawan ng tama bilang pagsasama kasama ng ibang mga indibidwal upang sama-samang ipahayag, itaguyod, ituloy at / o ipagtanggol ang mga karaniwang interes. Ang Kalayaan sa Asosasyon, ang mga hinungdan sa katungod sa katungod sa katawhan ripikasyon nga gikinahanglan naghubit sa tama sama sa pag-uban sa uban pang mga indibidwal aron kolektibo nga ipahayag, ipasiugda, ipadayon ug / o mapanalipdan ang mga sagad nga interes. Ang Pahayag sa Batayang Prinsipyo at Mga Karapatan sa Trabaho ng International Labor Organization ay nagsisiguro din sa mga karapatang ito. Ang Deklarasyon sa Batakang mga Prinsipyo ug Mga Katungod sa Trabaho sa International Labor Organization nagsiguro usab kini nga mga katungod. Ang kalayaan ng pakikipag-ugnayan ay ipinahayag sa pamamagitan ng karapatang sumali sa isang unyon sa pangangalakal . Ang kagawasan sa panag-uban gipakita pinaagi sa katungod sa pag-apil sa usa ka unyon sa pamatigayon. Ito ay malapit na nauugnay sa kalayaan ng pagpupulong , lalo na sa ilalim ng US Bill of Rights . Kahiusa kini nga may kalabutan sa kagawasan sa pagpundok , labi na sa ilalum sa US Bill of Rights . Ang kalayaan sa pagpupulong ay karaniwang nauugnay sa mga kontekstong pampulitika. Ang kagawasan sa pagpundok kasagaran nga kauban sa mga konteksto sa politika. Halimbawa ang Konstitusyon ng Estados Unidos ,mga karapatang pantao , atbp. ang karapatan sa kalayaan ng samahan ay maaaring magsama ng karapatan sa kalayaan ng pagpupulong . Pananglitan ang Konstitusyon sa US ,mga instrumento sa tawhanong katungod , ug uban pa ang katungod sa kagawasan sa asosasyon mahimong maglakip sa katungod sa kagawasan sa pagpundok . Ang mga korte at iginawad na mga opisyal ng lokal na mga hurisdiksyon ay maaaring. Ang mga korte ug gitugyan nga mga opisyales sa lokal nga mga hurisdiksyon mahimo. Gayunpaman, ay nagpapataw ng mga paghihigpit sa anuman sa mga karapatan ng isang nahatulang kriminal bilang isang kondisyon ng isang ligal na batas. Bisan pa, nagpahamtang sa mga pagdili sa bisan unsang mga katungod sa usa ka nahukman nga kriminal ingon usa ka kondisyon sa usa ka ligal nga stipulation. Ang mga karapatan sa kalayaan ng pakikipag-ugnay at kalayaan ng pagpupulong ay natatalo sa ilalim ng ilang mga pangyayari. Ang mga katungod sa kagawasan sa asosasyon ug kagawasan sa panagtigum isalikway sa pipila ka mga kahimtang. Tulad ng isang nagkasala na pakiusap o paniniwala, pagpigil sa mga order at mga pamamaraan sa paghahanap at pang-aagaw ng probasyon . Sama sa usa ka sad-an nga paghangyo o kombiksyon, pagpugong sa mga mando ug mga pamaagi sa pagpangita ug pagpangilabot . Ang pangkalahatang kalayaan na makisalamuha sa mga pangkat ayon sa pagpili ng indibidwal. Ang kinatibuk-ang kagawasan nga makig-uban sa mga grupo subay sa pagpili sa indibidwal. At para sa mga pangkat na gumawa ng aksyon upang maisulong ang kanilang mga interes, ay isang kinakailangang katangian ng bawat demokratikong lipunan. Ug alang sa mga grupo nga molihok aron mapauswag ang ilang mga interes, nahimong hinungdanon sa matag demokratikong katilingban. Sapagkat ang kalayaan ng samahan ay kinakailangang kilalanin ang malalakas na mapagkukunan ng kapangyarihan at samahan. Tungod kay ang kagawasan sa asosasyon kinahanglan nga makilala ang pluralistic nga mga gigikanan sa gahum ug organisasyon. Maliban sa pamahalaan, ito ay naging pangunahing target para sa panunupil ng lahat ng mga lipunan ng diktatoryal. Gawas sa gobyerno, kini ang nahimong panguna nga target sa pagsukol sa tanan nga mga kapunongan sa diktador. Sa United Kingdom , lahat ng anyo ng "kumbinasyon" ay ipinagbabawal at kriminal, lalo na ang mga organisasyon ng manggagawa, hanggang sa Kombinasyon ng Batas 1825 . Sa United Kingdom , tanan nga porma sa "kombinasyon" gidili ug kriminal, labi na ang mga organisasyon sa mga mamumuo, hangtod sa Combination Act 1825 . Sa Alemanya, isang katulad na hanay ng mga panunupil na batas ay inilagay laban sa kapwa unyon ng mga unyon at mga organisasyong demokratikong panlipunan ng pamahalaan ng Bismarck sa ilalim ng Sozialistengesetze (ang "Socialist Gawa") noong 1878. Sa Alemanya, usa ka parehas nga hugpong sa mga pagsupak nga mga balaod ang gipahamtang batok sa mga unyon sa unyon ug mga organisasyon sa demokrasya sa sosyal nga gobyernong Bismarck sa ilalum sa Sozialistengesetze (ang "Socialist Acts") kaniadtong 1878. Nanatili itong pinatuloy hanggang 1890. Nagpabilin kini nga kusog hangtod sa 1890. Noong 1933, ang mga unyon sa kalakalan. ay isang beses muli ipinagbabawal ng pasista diktadura ng Hitler 's National Socialist party, at ang mga umiiral na unyon ay nationalized at pinagsama sa isang solong pamahalaang kontrolado German Labor Front . Niadtong 1933, mga unyon sa pamatigayon. sa makausa pag-usab gidili sa Pasista diktaduryang sa Hitler ni National Sosyalistang party, ug sa kasamtangan nga unyon nga nasudnon ug hiniusa nga ngadto sa sa usa ka gobyerno nga kontrolado German nga Labor Front . Sa West Germany pagkatapos ng World War II. Sa West Germany pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Ang mga malalakas na unyon sa pangangalakal ay mabilis na nabuhay muli at ginagarantiyahan ng Aleman Grundgesetz . Ang mga libre nga unyon sa patigayon dali nga nabanhaw ug gigarantiyahan sa Aleman Grundgesetz . Sa Estados Unidos ang mga unyon sa kalakalan ay inuri ayon sa iba't ibang mga korte ng estado, sa iba't ibang oras, bilang pagpigil sa kalakalan . Sa Estados Unidos ang mga unyon sa patigayon giklasipikar sa lainlaing mga korte sa estado, sa lainlaing mga panahon, ingon nga pagpugong sa pamatigayon . Sa ilalim ng Clayton Act of 1914 , ang mga unyon sa kalakalan ay binigyan ng pangkalahatang kalayaan upang mag-ayos at kumilos nang sama-sama upang matiyak ang mga kolektibong kasunduan. Ubos sa Clayton Act of 1914 , gihatagan ang mga unyon sa pamatigayon usa ka kinatibuk-an nga kagawasan sa pag-organisar ug paglihok nga kolektibo aron makuha ang mga kasabutan sa kolektibo. Gayunpaman ang karagdagang mga hadlang ay inilagay hanggang sa ang National Labor Relations Act 1935 ay lumikha ng isang komprehensibong code sa paggawa. Bisan pa ang dugang nga mga pagbabag gipahamtang hangtod ang National Labor Relations Act 1935 naghimo usa ka komprehensibo nga code sa pamuo. Ang mga mamamayan ay may karapatang bumubuo ng mga samahan nang malayang at walang pahintulot para sa mga dulo na hindi ipinagbabawal ng batas na kriminal. Ang mga lungsuranon adunay katungod sa paghimo sa mga asosasyon nga gawasnon ug walaÕy pagtugot alang sa mga katapusan nga dili gidili sa balaod sa kriminal. Ang mga lihim na asosasyon at asosasyon na, kahit na hindi tuwiran, ay nagpapatuloy sa mga layuning pampulitika sa pamamagitan ng mga samahan na mayroong character na militar ay dapat na ipinagbabawal. Ang mga sikreto nga asosasyon ug asosasyon nga, bisan dili diretso, nagtinguha sa mga katuyoan sa politika pinaagi sa mga organisasyon nga adunay kinaiya sa militar nga gidili. Ang Batas ng Karapatan ng South Africa Constitution ay nagtatatag ng karapatan sa kalayaan ng samahan sa Seksyon 18, na nagsasaad na "Lahat ay may karapatang kalayaan sa samahan." Ang Bill of Rights sa South Africa Constitution nagtatag ng katungod sa kalayaan sa asosasyon sa Seksyon 18, nga nag-ingon "Ang matag usa adunay katungod sa kalayaan sa asosasyon." Ang bawat isa ay may karapatan, mapayapa at hindi armado, upang tipunin, magpakita, mag-picket at magpresenta ng mga petisyon. Ang matag usa adunay katungod, malinawon ug dili armado, magtapok, magpakita, mag-picket ug magpresentar sa mga petisyon. Ang karapatan ng mga manggagawa sa kalayaan ng samahan sa mga tuntunin ng karapatang bumubuo ng mga unyon sa kalakalan at magkakasamang pagkakaunawaan ay kinikilala nang hiwalay, sa Seksyon 23. Ang katungod sa mga mamumuo sa kagawasan sa asosasyon sa mga termino sa katungod nga maporma ang mga unyon sa patigayon ug kolektibo nga baratilyo nga giila nga gilain, sa Seksyon 23. Habang ang Estados Unidos Saligang-Batas 's First Amendment kinikilala ang karapatan upang magtipon at magpetisyon sa pamahalaan. Samtang nahibal-an sa Unang Amendment sa Estados Unidos ang mga katungod nga magtapok ug magpetisyon sa gobyerno. Ang teksto ng Unang Pag-amyenda ay hindi gumawa ng mga tiyak na pagbanggit ng karapatang association. Ang teksto sa Unang Pag-amendar wala maghimo piho nga paghisgot sa usa ka katungod sa asosasyon. Gayunpaman, ang Korte Suprema ng Estados Unidos ay ginanap sa NAACP v. Alabama na ang kalayaan ng pakikipag-ugnay ay isang mahalagang bahagi ng kalayaan ng pagsasalita dahil, sa maraming kaso, ang mga tao ay maaaring makisali sa mabisang pagsasalita lamang kapag sumali sila sa iba. Bisan pa, gipahamtang sa Korte Suprema sa Estados Unidos sa NAACP v. Alabama nga ang kagawasan sa panag-uban usa ka hinungdanon nga bahin sa kagawasan sa pagsulti tungod kay, sa daghang mga kaso, ang mga tawo mahimoÕg maglihok sa epektibo nga sinultian kung sila moapil sa uban. Ang isang pangunahing elemento ng personal na kalayaan ay ang karapatan na pumili upang makapasok at mapanatili ang ilang matalik na relasyon sa tao. Ang usa ka sukaranan nga elemento sa personal nga kalingkawasan mao ang katungod sa pagpili sa pagsulod ug pagpadayon sa pipila ka suod nga relasyon sa tawo. Ang mga matalik na relasyon ng tao ay itinuturing na mga form ng intimate association. Kini nga mga suod nga relasyon sa tawo giisip nga mga porma sa suod nga panag-uban. Ang paradigmatikong halimbawa ng "intimate association" ay ang pamilya. Ang paradigmatikong ehemplo sa "suod nga panag-uban" mao ang pamilya. Nakasalalay sa hurisdiksyon maaari rin itong mapalawak sa pagpapalaglag, control ng kapanganakan at pribado, may sapat na gulang, hindi komersyal at magkakaugnay na sekswal na relasyon. Depende sa hurisdiksyon mahimoÕg modako usab sa aborsyon, pagpugong sa pagkahimugso ug pribado, hamtong, dili komersyal ug konsenswal nga sekswal nga relasyon. Sa Estados Unidos, ang mga nagpapahayag na asosasyon ay mga grupo na nagsasangkot sa mga aktibidad na protektado ng First Amendment - pagsasalita , pagpupulong , pindutin, paghingi ng gobyerno para sa isang paglutas ng mga hinaing, at ang libreng pagsasakatuparan ng relihiyon . Sa Estados Unidos, ang mga nagpahayag nga mga asosasyon mao ang mga grupo nga nag-apil sa mga kalihokan nga giprotektahan sa Unang Pag-amyenda - sinultian , asembleya , press, paghangyo sa gobyerno alang sa usa ka pagbasul sa mga kasubo, ug libre nga paggamit sa relihiyon . Ginanap ng Korte Suprema ng Estados Unidos na ang mga asosasyon ay maaaring hindi ibukod ang mga tao sa mga kadahilanan na hindi nauugnay sa pagpapahayag ng grupo. Gitinguha sa Korte Suprema sa Estados Unidos nga ang mga asosasyon mahimong dili ibaliwala sa mga tawo tungod sa mga hinungdan nga walaÕy kalabutan sa pagpahayag sa grupo. Pinasiyahan ng Korte na ang isang pangkat ay maaaring ibukod ang mga tao mula sa pagiging kasapi kung ang kanilang presensya ay makakaapekto sa kakayahan ng pangkat na magtaguyod ng isang partikular na pananaw. Gihukman sa Korte nga ang usa ka grupo mahimong dili ibulag sa mga miyembro kung ang ilang presensya makaapekto sa katakos sa grupo sa pag-awhag sa usa ka partikular nga punto sa panglantaw. Ang gobyerno ay hindi maaaring, sa pamamagitan ng paggamit ng mga batas na kontra sa diskriminasyon, puwersahang isama ang mga grupo ng isang mensahe na hindi nila nais iparating. Ang gobyerno dili mahimo, pinaagi sa paggamit sa mga balaod nga kontra sa diskriminasyon, mapugos ang mga grupo nga mag-uban sa usa ka mensahe nga dili nila gusto ipahayag. Gayunpaman, ang konsepto na ito ay hindi nalalapat ngayon sa setting ng Unibersidad dahil sa pagpapasya ng Korte Suprema sa Christian Legal Society v. Martinez(2010). Bisan pa, kini nga konsepto dili magamit karon sa setting sa Unibersidad tungod sa kamandoan sa Korte Suprema sa Christian Legal Society v. Martinez(2010). Na nagtataguyod ng patakaran ng Hastings College of Law na ang mga kundisyon ng paaralan sa pagkilala sa mga grupo ng mag-aaral ay walang kundisyon at makatwiran. Nga nagsuporta sa palisiya sa Hastings College of Law nga ang mga kondisyon sa eskuylahan sa pag-ila sa mga grupo sa estudyante ang neyutral sa panan-aw ug makatarunganon. Nangangatuwiran ang Korte na dahil sa pagtatanong ng konstitusyon na ito ay nangyayari sa konteksto ng edukasyon ang parehong mga pagsasaalang-alang na humantong sa Korte na mag-apply ng isang mas mahigpit na antas ng pagsisiyasat sa pagsasalita sa limitadong mga pampublikong forum ay nalalapat. Ang Korte nangatarungan nga tungod kay ang kini nga konstitusyon nga pagpangutana nahitabo sa konteksto sa edukasyon ang parehas nga mga konsiderasyon nga nagdala sa Korte nga mag-aplay sa usa ka dili kaayo higpit nga lebel sa pagsusi sa sinultihan sa limitado nga mga public forum. Kaya, ang patakaran ng lahat ng komisyon sa kolehiyo ay isang makatwirang, kundisyon na walang kinikilingan sa neutralidad sa pag-access sa forum ng samahan ng mag-aaral. Sa ingon, ang palisiya sa tanan nga komisyon sa kolehiyo usa ka makatarunganon, kondisyon nga pagkakita-neutral sa pag-access sa forum sa organisasyon sa estudyante. Ang implicit na karapatan ng Unang Pagsususog ng samahan sa Saligang Batas ng US ay limitado sa mga pagpapasya sa korte. Ang gipasabut nga katungod sa First Amendment sa asosasyon sa Konstitusyon sa US gilimitahan sa mga desisyon sa korte. Halimbawa, bawal sa Estados Unidos na isaalang-alang ang lahi sa paggawa at pagpapatupad ng mga pribadong kontrata maliban sa pag-aasawa. Pananglitan, dili gyud ilegal sa Estados Unidos ang pagkonsiderar sa lumba sa paghimo ug pagpatuman sa mga pribadong kontrata gawas sa kasal. Ang mga pamahalaan ay madalas na nangangailangan ng mga kontrata ng pagdirikit sa mga pribadong entidad para sa mga layunin ng paglilisensya. Ang mga gobyerno kanunay nanginahanglan mga kontrata sa adhesion sa mga pribadong entidad alang sa mga katuyoan sa paglilisensya. Ang mga kontrata na ito ay madalas na nakikipag-ugnayan sa mga pinagbawalang mga miyembro. Kini nga mga kontrata kanunay nga nagdili sa pagpakig-uban sa mga gidili nga mga miyembro. Ang samahan ng paggawa ay karaniwang nilabanan noong ika-19 na siglo. Ang organisasyon sa pagtrabaho kanunay nga gisukol sa ika-19 nga siglo. Kasama ang mga medyo liberal na bansa tulad ng United Kingdom na ipinagbabawal ito sa iba't ibang panahon. Bisan sa mga medyo liberal nga mga nasud sama sa United Kingdom nga gidili kini sa lainlaing mga panahon. Sa kilusang pandaigdigang paggawa, ang kalayaan ng pakikipag-ugnayan ay isang wastong pagkilala sa ilalim ng pamantayang pang-internasyonal na pamantayan bilang karapatan ng mga manggagawa na mag-ayos at magkakasamang bargain . Sa internasyonal nga kalihukan sa labor, ang kagawasan sa asosasyon usa ka husto nga gipaila sa ilalum sa mga pamantayan sa pamuo sa pamuo isip katungod sa mga mamumuo nga mag-organisar ug kolektibo nga baratilyo . Ang kalayaan ng samahan, sa ganitong kahulugan, ay kinikilala bilang isang pangunahing karapatang pantao sa pamamagitan ng isang bilang ng mga dokumento kasama na ang Universal Declaration of Human Rights at International Labor Organization Convention C87 at Convention C98- dalawa sa walong pangunahing, pamantayan sa pangunahing pamantayan sa paggawa. Ang kagawasan sa panag-uban, sa kini nga diwa, giila ingon usa ka sukaranan nga katungod sa tawo pinaagi sa daghang mga dokumento lakip ang Universal Declaration of Human Rights ug International Labor Organization Convention C87 ug Convention C98- duha sa walo nga sukaranan, sukaranan nga mga sumbanan sa pamuo sa internasyonal. Ang 'kalayaan ng samahan' ay maaari ring sumangguni sa ligal na pagbabawal sa mga pribadong kontrata na napagkasunduan sa pagitan ng isang pribadong employer at kanilang mga empleyado na nangangailangan ng mga manggagawa sa isang partikular na lugar ng trabaho upang sumali sa isang unyon bilang isang termino at kondisyon ng trabaho. Ang "Kagamhanan sa asosasyon" mahimo usab magtumong sa mga ligal nga pagdili sa mga pribadong kontrata nga gikonsulta tali sa usa ka pribado nga amo ug ilang mga empleyado nga naghangyo sa mga trabahante sa usa ka partikular nga lugar sa trabahoan nga moapil sa usa ka unyon isip usa ka termino ug kondisyon sa pagpanarbaho. Sinusuportahan ng mga tagasuporta ng ganitong uri ng pribadong kalayaan ng samahan na ang karapatang sumali sa isang unyon ay nagsasama ng isang karapatan na huwag sumali sa isang unyon. Ang mga tagasuporta sa kini nga matang sa pribadong kagawasan sa asosasyon nag-angkon nga ang katungod sa pag-apil sa usa ka unyon naglakip sa usa ka katungod nga dili moapil sa usa ka unyon. Sa Estados Unidos , ang salitang 'karapatang magtrabaho' ay mas karaniwan para sa ganitong uri ng batas. Sa Estados Unidos , ang termino nga 'katungod sa pagtrabaho' labi nga kasagaran alang sa kini nga matang sa balaod. Ang Korte Suprema ngayon (1-21-1997) ay mahigpit na nilimitahan ang kakayahan ng mga organisasyong unyon ng paggawa upang makapasok sa ari-arian ng isang employer upang maipamahagi ang panitikan o hinikayat ang mga manggagawa na sumali sa unyon. Ang Korte Suprema karon (1-21-1997) sa higpit nga gilimitahan ang abilidad sa mga organisasyong unyon sa labor sa pag-adto sa kabtangan sa usa ka employer aron ipang-apod-apod ang literatura o pag-awhag sa mga mamumuo sa pag-apil sa unyon. Ang Korte na ang National Labor Relations Board ay nabigo na magbigay ng sapat na proteksyon sa mga karapatan sa pag-aari ng mga employer kapag pinagtibay nito ang isang panuntunan apat na taon na ang nakalilipas na binigyan ang mga organisasyong unyon ng higit na pag-access sa mga lugar tulad ng mga parking lot ng mga shopping center o pabrika. Ang Korte nag-ingon nga ang National Labor Relations Board napakyas paghatag igong proteksyon sa mga katungod sa tag-iya sa mga tag-iya sa pagsagop sa usa ka lagda upat ka tuig na ang milabay nga naghatag sa mga organisador sa unyon labi ka daghang access sa mga lugar sama sa mga parking lot sa mga shopping center o pabrika. Nagtalo si Jeremy McBride na ang paggalang sa kalayaan ng samahan ng lahat ng mga pampublikong awtoridad at ang paggamit ng kalayaan na ito ng lahat ng mga seksyon ng lipunan ay mahalaga kapwa upang magtatag ng isang "tunay na demokrasya " at upang matiyak na, sa sandaling nakamit, ito ay nananatiling "malusog at umunlad" . Giingon ni Jeremy McBride nga ang pagtahod sa kagawasan sa panag-uban sa tanan nga mga awtoridad sa publiko ug ang paggamit sa kini nga kagawasan sa tanan nga mga seksyon sa katilingban hinungdanon sa pagtukod usa ka "tinuud nga demokrasya " ug aron masiguro nga, sa higayon nga makab-ot, kini nagpabilin nga "himsog ug mauswagon" . Kaugnay nito nakikita niya ang pagbuo ng mga partidong pampulitika bilang isang makabuluhang pagpapakita ng kalayaan ng samahan. Dinhi niini nakita niya ang pagporma sa mga partidong politikal nga usa ka mahinungdanong pagpakita sa kagawasan sa panag-uban. Ang kalayaan ng samahan ay hindi lamang nag-ehersisyo sa pang-politika na kahulugan, kundi pati na rin para sa isang malawak na hanay ng mga interes - tulad ng kultura, libangan, isport at tulong pang-sosyal at makatao. Ang kagawasan sa panag-uban bisan pa dili lamang gigamit sa politikanhong diwa, apan alang usab sa daghang daghang interes - sama sa kultura, kalingawan, isport ug tabang sa sosyal ug tawhanon. Nagtalo si Jeremy McBride na ang pagbuo ng mga non-government organization ( NGOs ), na kung saan ay katumbas niya sa lipunang sibil , ay ang "bunga ng aktibidad ng samahan". Si Jeremy McBride nangatarungan nga ang pagporma sa mga non-government organizations ( NGOs ), nga iyang gikomparar sa sibil nga katilingban , mao ang "bunga sa kalihokan sa panag-uban". Naniniwala ang mga Libertarian na habang ang kalayaan ng pakikipag-ugnay ay may kasamang karapatan para sa mga manggagawa upang ayusin bilang mga unyon at upang bawiin ang kanilang paggawa ay kinikilala din nito ang karapatan ng isang employer upang palitan ang paggawa na iyon. Nagtuo ang mga Libertarian nga bisan ang kagawasan sa asosasyon naglakip sa katungod alang sa mga mamumuo nga mag-organisar isip mga unyon ug kuhaon ang ilang pag-obra nahibal-an usab ang katungod sa usa ka tag-iya sa pagpuli sa trabaho. Naniniwala rin ang mga Libertariyan na kung saan ang mga unyon ay gumagamit ng mapilit o marahas na mga taktika ay ang paglabag sa mga indibidwal na karapatan at mga karapatan sa pag-aari. Nagtuo usab ang mga Libertarian nga kung diin ang mga unyon gigamit ang pagpugos o mapintas nga mga taktika nga ang ingon nga mga pamatasan magalapas sa mga indibidwal nga mga katungod ug mga katungod sa kabtangan. Ang ilang mga kritiko ng unyonismo ay sinasabing ang mga nasabing paglabag ay madalas na nangyayari sa aktibidad ng unyon. Ang pipila nga mga kritiko sa unyonismo nagsulti nga ang ingon nga mga paglapas kanunay nga nahitabo sa kalihokan sa unyon. Ang karapatang tumahimik ay isang ligal na prinsipyo na ginagarantiyahan sa sinumang indibidwal ang karapatang tumanggi na sagutin ang mga katanungan mula sa mga opisyal ng pagpapatupad ng batas o mga opisyal ng korte. Ang katungod sa pagpakahilom usa ka ligal nga baruganan nga gigarantiyahan sa bisan kinsa nga tawo ang katungod sa pagdumili sa pagtubag sa mga pangutana gikan sa mga opisyal sa pagpatuman sa balaod o mga opisyales sa korte. Ito ay isang ligal na karapatang kinikilala, tahasang o sa pamamagitan ng kombensyon, sa marami sa mga ligal na sistema ng mundo. Kini usa ka ligal nga katungod nga giila, tin-aw o pinaagi sa kombensyon, sa kadaghanan sa mga ligal nga sistema sa kalibutan. Sakop ng karapatan ang isang bilang ng mga isyu na nakasentro sa kanan ng akusado o ang nasasakdal na tumanggi na magkomento o magbigay ng sagot kapag tinanong, alinman bago o sa panahon ng ligal na paglilitis sa isang korte ng batas. Sakup sa tuo ang ubay-ubay nga mga isyu nga nasentro sa katungod sa mga akusado o ang akusado nga magdumili magkomento o maghatag usa ka tubag kung gipangutana, sa wala pa o sa panahon sa mga ligal nga pagdumala sa usa ka korte sa balaod. Maaari itong maging karapatan upang maiwasan ang pag -urong sa sarili o ang karapatan na manahimik kapag tinanong. Mahimo kini nga katungod aron malikayan ang pagpugong sa kaugalingon o ang katungod nga magpakahilom kung gikuwestiyon. Ang karapatan ay maaaring isama ang probisyon na ang masamang mga pagsasalaysay ay hindi maaaring gawin ng hukom o hurado hinggil sa pagtanggi ng isang nasasakdal na sagutin ang mga katanungan bago o sa panahon ng isang pagsubok, pagdinig o anumang iba pang ligal na pamamaraan. Ang katungod mahimong maglakip sa probisyon nga ang dili maayo nga mga komperensya dili mahimo sa hukom o hurado bahin sa pagdumili sa usa ka sinumbong aron matubag ang mga pangutana sa wala pa o sa panahon sa usa ka pagsulay, pagpamati o bisan unsang legal nga pagdumala. Ang karapatang ito ay bumubuo lamang ng isang maliit na bahagi ng mga karapatan ng nasasakdal sa kabuuan. Ang kini nga katungod usa ra ka gamay nga bahin sa mga katungod sa akusado sa tibuuk. Ang pinagmulan ng karapatang tumahimik ay maiugnay sa hamon ni Sir Edward Coke sa mga korte ng simbahan at kanilang panunumpa sa ex officio . Ang gigikanan sa katungod sa pagpakahilum tungod sa hagit ni Sir Edward Coke sa mga korte sa simbahan ug sa ilang ex officio manumpa. Sa huling bahagi ng ika-17 siglo ay naitatag ito sa batas ng Inglatera bilang isang reaksyon ng mga tao sa labis na pagsisiyasat ng mga hari sa mga korte na ito. Sa ulahing bahin sa ika-17 nga siglo nahimo kini nga balaod sa Inglatera ingon usa ka reaksyon sa mga tawo sa kadaghan sa mga pagsusi sa hari sa kini nga mga korte. Sa Estados Unidos, ang pag-alam sa mga suspek ng kanilang karapatang manatiling tahimik at ng mga kahihinatnan sa pagbibigay ng tama na form ay isang pangunahing bahagi ng babala sa Miranda . Sa Estados Unidos, gipahibalo ang mga suspetsado sa ilang katungod nga magpakahilom ug sa mga sangputanan sa paghatag sa kanang tuo nga paagi usa ka hinungdan nga bahin sa pasidaan sa Miranda . Ni ang mga dahilan o ang kasaysayan sa likod ng karapatang tumahimik ay lubos na malinaw. Ni ang mga hinungdan ni sa kasaysayan sa luyo sa katungod sa pagpakahilom dili klaro. Walang sinumang nakasalalay upang akusahan ang kanyang sarili ay naging isang pag-uudyok na sigaw para sa mga relihiyoso at pampulitika na hindi sumasalakay sa Star Chamber at Mataas na Komisyon ng ika-16 na siglo ng Inglatera. WalaÕy tawo nga makaakusar sa iyang kaugalingon nahimong usa ka makusog nga singgit alang sa mga relihiyoso ug politikal nga mga nag-aapi sa prosekusyon sa Star Chamber ug High Commission sa ika-16 nga siglo sa England. Ang mga tao na dumarating bago ang mga tribong ito ay pinilit na gumawa ng panunumpa ng ex officio na kung saan sila ay nanumpa na makatotohanang sagutin ang mga tanong na ilalagay sa kanila nang hindi alam ang kanilang inaakusahan. Ang mga tawo nga nauna sa mga tribunals napugos sa paghimo sa ex officio panumpa diin sila nanumpa nga sa tinuud nga pagtubag sa mga pangutana nga ibutang sa ilang atubangan nga wala nahibal-an kung unsa sila gisumbong. Lumikha ito kung ano ang tinawag na malupit na trilemma kung saan ang mga akusadong ito ay pinipilitang pumili sa pagitan ng paggawa ng mortal na kasalanan niperjury. Gihimo kini kung unsa ang gitawag nga mabangis nga trilema kung diin ang mga akusado napugos sa pagpili tali sa pagbuhat sa mortal nga sala niperjury. Mabibigat na parusa para sa pag- insulto sa korte , o pagtataksil sa kanilang "natural" na tungkulin ng pag-iingat sa sarili . Mabug-at nga silot sa pagtamay sa korte , o pagbudhi sa ilang "natural" nga katungdanan sa pagpreserbar sa kaugalingon . Ang hamon ni Sir Edward Coke sa mga korte ng simbahan at ang kanilang ex officio sumpa ay nakikita bilang pinagmulan ng karapatang tumahimik. Ang hagit ni Sir Edward Coke sa mga korte sa simbahan ug sa ilang ex officio sumpa nakita ingon ang sinugdanan sa katungod sa paghilom. Sa kanyang pagpapasya na ang mga karaniwang korte ng batas ay maaaring mag-isyu ng mga pagbabawal laban sa naturang mga panumpa at kanyang mga argumento na ang nasabing mga panunumpa ay salungat sa karaniwang batas. Sa iyang desisyon nga ang mga sagad nga korte sa balaod mahimong mag-isyu sa mga pagbawal sa mga panumpa ug sa iyang mga pangatarungan nga ang ingon nga mga panumpa supak sa sagad nga balaod. Si Coke "ay tumugon sa napakahalagang suntok sa sumpa na ex officio at sa ang Mataas na Komisyon Ó. Si Coke "naghisgot sa hinungdanon nga pagbuto sa sumpay nga ex officio ug sa ang Taas nga Komisyon Ó. Matapos ang mga rebolusyonaryong parlyamentaryo noong huling bahagi ng ika-17 siglo. Pagkahuman sa mga rebolusyonaryong parlyamentaryo sa ulahing bahin sa ika-17 nga siglo. Ayon sa ilang mga makasaysayang account. Sumala sa pipila ka mga asoy sa kasaysayan. Ang karapatan sa katahimikan ay itinatag sa batas bilang isang reaksyon ng mga tao sa labis na pagsisiyasat ng mga hari sa mga korte na ito. Ang katungod sa pagpakahilom nahimoÕg sa balaod ingon usa ka reaksyon sa mga tawo sa sobra nga mga pagsusi sa mga hari dinhi sa mga korte. Ang pagtanggi sa mga pamamaraan ng Courts of Star Chamber at High Commission sa kalaunan ay nagresulta sa paglitaw ng prinsipyo. Ang pagsalikway sa mga pamaagi sa Courts of Star Chamber and High Commission sa katapusan miresulta sa pag-uswag sa prinsipyo. Ito ay pinalawak sa panahon ng Ingles na Pagpapanumbalik upang isama ang "isang ordinaryong saksi, at hindi lamang ang sisingilin ng partido". Gipalugway kini sa panahon sa English Pagpahiuli nga gilakip ang "usa ka ordinaryo nga saksi, ug dili lamang gisakyan ang partido". Gayunpaman, ang karapatang manahimik ay hindi palaging isang praktikal na katotohanan para sa lahat ng akusado sa mga korte ng Ingles nang ilang panahon pagkatapos. Bisan pa, ang katungod sa pagpakahilum dili kanunay usa ka praktikal nga reyalidad alang sa tanan nga akusado sa mga korte sa Ingles sa pila ka yugto pagkahuman. Na may limitadong pag-access sa ligal na payo madalas na nakasalalay sa katayuan sa lipunan ng mga akusado. Sa limitado nga pag-access sa ligal nga tambag kanunay nga nagsalig sa kahimtang sa sosyal sa mga akusado. Isang pamantayan sa paglilipat ng patunay. Usa ka pagbalhin nga sukaranan sa pamatuod. At isang sistema na karaniwang hindi nagtitiwala sa mga nananatiling tagapagtanggol. Ug usa ka sistema nga sa kasagaran dili kasaligan sa mga hilum nga nag-akusar. Ang isang kriminal na akusadong nanatiling tahimik ay madalas na pinaniniwalaan na nagkasala at nasentensiyahan. Ang usa ka kriminal nga akusado nga nagpakahilum kanunay nga gituohan nga sad-an ug masentensiyahan. Gayunpaman, nanatili itong isang pangunahing karapatan na magagamit ng mga akusado at ito ay isang tinanggap na kasanayan sa nakalipas na ilang mga siglo. Bisan pa, kini nagpabilin nga usa ka batakang katungod nga magamit sa mga akusado ug usa ka gidawat nga batasan sa nangaging pipila nga mga siglo. Sa Inglatera, ang pagsasagawa ng hudikasyong pagtatanong ng mga akusado sa paglilitis. Sa Inglatera, ang pamatasan sa pagpanghukum sa mga akusado sa paghusay. Ay hindi talaga nawala hanggang sa maayos sa ika-18 siglo, ngunit sa ika-19 na siglo. Wala gyud mawala hangtud na sa ika-18 nga siglo, apan sa ika-19 nga siglo. Sa mga bansa na dating bahagi ng British Empire ang karapatang tumahimik ay nanatiling nabuo sa tradisyon ng batas na minana mula sa Inglatera. Sa mga nasud nga kanhi bahin sa British Empire ang katungod sa pagpakahilom nagpabilin nga naporma sa sagad nga balaod nga napanunod gikan sa Inglatera. Bagaman hindi na ito nalalapat sa England at Wales, kung saan ang natitirang tahimik ay maaaring isaalang-alang na isang tanda ng pagkakasala sa pamamagitan ng mga hurado. Bisan kung dili na kini magamit sa England ug Wales, diin ang nahabilin nga hilum mahimong giisip nga usa ka timaan sa pagkasad-an pinaagi sa mga pagyubit. Ang batas ng NB Scots, na hindi nagmula sa batas ng Ingles ngunit ganap na hiwalay, itinataguyod pa rin ang buong karapatang tumahimik. Ang balaod sa NB Scots, nga dili gikan sa balaod sa Iningles apan sa bug-os nga pagkabulag, naggunit gihapon sa tibuuk nga katungod sa paghilom. Sa US, ang karapatan ay umiral bago ang American Revolution . Sa US, ang katungod naa sa wala pa ang American Revolution . Gayunpaman, ito ay itinuturing na isa sa pinakamahalagang pag-iingat na nagpoprotekta sa mga mamamayan laban sa mga di-makatwirang aksyon ng estado. Bisan pa, giisip kini nga usa ka hinungdanon nga mga panalipod nga nagpanalipod sa mga lungsuranon batok sa mga dili-makatarungan nga mga aksyon sa estado. At nabuo sa Fifth Amendment sa Saligang Batas, kasama ang mga salitang "angkop na proseso", na unang nabanggit sa isang batas ng Edward III noong 1354 at naglalaman ng magkatulad na salita sa Fifth Amendment. Ug gilakip sa Fifth Amendment sa Konstitusyon, kauban ang mga pulong nga "due process", nga una nga gihisgutan sa usa ka balaod ni Edward III kaniadtong 1354 ug adunay susamang pulong sa Fifth Amendment. Ang karapatan sa katahimikan ay kumalat sa maraming mga bansa ng British Empire. Ang katungod sa pagpakahilum mikaylap sa daghang mga nasud sa British Empire. Ang dalawang magkakaibang ngunit pag-iiba-iba ng mga landas na kung saan ang mga karapatang ito ay nagbago at nagpapatakbo sa Anglo-American jurisprudence ay makikita ngayon sa mga bansang Komonwelt tulad ng New Zealand. Ang duha nga lainlain apan magkalainlain nga mga agianan diin ang kini nga mga katungod nagbag-o ug naglihok sa Anglo-American jurisprudence makita karon sa mga nasod nga Komonwelt New Zealand, Kung saan ang mga opisyal ng pulisya ay kinakailangan pa rin sa karaniwang batas na mag-isyu ng mga babala ng "Miranda-style" at ipaalam sa mga inaresto na mga tao na hindi nila kailangang sagutin ang anumang mga katanungan ngunit na anuman ang kanilang sinasabi (o gawin) ay maaaring magamit sa korte bilang ebidensya. Kung diin ang mga opisyal sa pulisya gihangyo sa kasagaran nga balaod nga mag-isyu sa mga pasidaan nga "istilo sa Miranda" ug ipahibalo ang mga nasakpang mga tawo nga dili nila kinahanglan tubagon ang bisan unsang mga pangutana apan nga bisan unsa ang ilang gisulti (o buhaton) mahimong magamit sa korte ingon ebidensya. Isa sa pamamagitan ng mga karapatan na ipinahayag sa isang nakatagong konstitusyon. Ang usa pinaagi sa mga katungod nga gipahayag sa usa ka nasakup nga konstitusyon. Ang iba pa sa Mga Gawa ng Parliyamentong tumutukoy sa mga karapatan o proteksyon sa karaniwang batas. Ang lain sa Mga Gawa sa Parliyamento nga nagpahayag sa mga katungod o proteksyon sa komon nga balaod. Dapat ding matukoy ng pulisya kung nauunawaan ng mga inaresto ang mga karapatang ito. Kinahanglan usab mahibal-an sa pulisya kung ang mga nasakup nga mga tawo nakasabut sa kini nga mga katungod. Ang anumang kabiguan na gawin ito ay maaaring mapanganib ang isang kriminal na pag-uusig. Ang bisan unsang pagkapakyas sa pagbuhat sa ingon mahimong makadaot sa usa ka kriminal nga pag-prosekusyon. Habang naiiba nang bahagya sa mga salitang ginamit sa US, ang hangarin ay magkapareho at nagmula sa minana na tradisyon ng batas. Samtang lahi sa gamay gikan sa mga pulong nga gigamit sa US, ang katuyoan parehas ug gikan sa napanunod nga tradisyon sa balaod. Gayunpaman, sa Australia halimbawa, ang anumang sinabi ng akusado sa ilalim ng pagtatanong ng pulisya habang nasa kustodiya ay sa pangkalahatan ay hindi tatanggapin sa katibayan maliban kung ito ay corroborated, sa pangkalahatan sa pamamagitan ng audio o video record. Bisan pa, sa Australia pananglitan, ang bisan unsa nga gisulti sa akusado sa ilalom sa pagpangutana sa pulisya samtang sa kustodiya sa kadaghanan dili madawat sa ebidensya gawas kung kini corroborated, sa kadaghanan pinaagi sa audio o video record. Lahat ng pulisya ng Australia ay nagsusuot ng mga cams sa dibdib bilang bahagi ng kanilang karaniwang isyu. Ang mga pulis sa Australia nga tanan nagsul-ob sa mga cams sa dughan ingon nga bahin sa ilang sumbanan nga isyu. At isasagawa ang mga ito sa bawat pakikipag-ugnay, upang maitala at magbigay sila ng nasabing katibayan. Ug gipadapat kini sa matag pakigsulti, aron maitala sila ug mahatagan ang ingon nga ebidensya. Tulad ng sa US, ang mga suspek sa ilang mga bansa ng Commonwealth ay may karapatang magkaroon ng payo na naroroon habang ang pagtatanong. Sama sa US, ang mga suspetsado sa pipila nga mga nasod sa Commonwealth adunay katungod usab nga adunay tambag sa panahon sa pagpangutana. Sa United Kingdom, ang mga batas na ipinakilala, habang sinusuportahan pa rin ang pag-aakalang walang kasalanan. Sa United Kingdom, ang mga balaod nga gipaila, samtang nagsuporta gihapon sa pangisip nga walaÕy sala. Sinabi ng mga suspek na may karapatan silang manahimik. Gisultihan sa mga suspetsado nga sila adunay katungod nga magpakahilom. Ngunit binalaan din ngayon na ang anumang hindi nila ibubunyag sa pagtatanong. Apan karon gipasidan-an usab nga ang bisan unsang dili nila ipadayag sa pagkuwestiyon. Ngunit sa kalaunan ay umaasa sa korte ay maaaring makapinsala ang kanilang pagtatanggol. Apan sa ulahi magsalig sa korte mahimoÕg makadaot ilang panalipod. Sa madaling salita, sa ilang mga kaso ay maaaring iguhit ang mga inpormasyon. Sa laing pagkasulti, sa pipila ka mga kaso ang mga komperensya mahimong makuha. Ang karapatang magpayo na lalong lumakas sa US kasunod ng Rebolusyong Amerikano, Ang katungod sa pagtambag nga nagkadaghan usab nga nakasulod sa US pagkahuman sa Rebolusyong Amerikano, Ay nagbigay ng praktikal na pamamaraan ng mga nagtatanggol ng pagtatanggol habang nananatiling tahimik. Naghatag usa ka praktikal nga pamaagi sa mga tigdepensa sa pagpataas sa usa ka depensa samtang nagpakahilom. At ang pagbuo ng modernong puwersa ng pulisya noong unang bahagi ng ika-19 na siglo ay nagbukas ng tanong ng pagpapanggap katahimikan sa unang pagkakataon. Ug ang pag-uswag sa kusog sa pulisya sa sayong bahin sa ika-19 nga siglo nagbukas sa pangutana sa pagpakaaron-ingnon kahilum sa unang higayon. Estados Unidos ay naglalakad ng daan para sa karapatang mapalawak sa paunang pagtatanong. Ang Estados Unidos nag-agian sa dalan alang sa katungod nga igpadayon sa nagpakitang pagpangutana. Habang sa una ay dayuhan sa mga sistema ng hustisya sa pagtatanong. Samtang sa sinugdan langyaw sa mga sistema sa hustisya sa pagpangutana. Ang karapatang tahimik na kumalat sa kontinente ng Europa sa ilang porma. Ang katungod sa pagpakahilum mikaylap sa kontinente sa Europe, sa pila ka porma. Sa buong huling bahagi ng ika-20 siglo, dahil sa mga kaunlaran sa internasyonal na batas na mayroong isang pagtaas ng pagdidiyalisasyon ng ilang mga angkop na mga proteksyon sa proseso . Sa katapusan sa ika-20 nga siglo, tungod sa mga kauswagan sa internasyonal nga balaod nga adunay dugang nga pagdugang sa pila ka angay nga mga proteksyon sa proseso . Ang mga babala ng isang karapatang mananahimik ay ibinibigay sa humigit-kumulang na 108 mga bansa sa buong mundo. Ang mga pasidaan sa usa ka katungod nga magpakahilom gihatag sa hapit 108 nga mga nasud sa tibuuk kalibutan. Ang Australia ay walang proteksyon sa konstitusyon para sa karapatang tumahimik. Ang Australia walaÕy panalipod sa konstitusyon alang sa katungod sa pagpakahilom. Ngunit malawak itong kinikilala ng Estado at Pederal na Krimen na Mga Batas at Mga Code at itinuturing ng mga korte bilang isang mahalagang karaniwang batas ng tama at isang bahagi ng pribilehiyo laban sa pag-urong sa sarili. Apan kini kaylap nga giila sa Mga Batasan ug Mga Kodigo sa Estado ug Pederal ug gihunahuna sa mga korte ingon usa ka hinungdanon nga katungod sa balaod ug usa ka bahin sa pribilehiyo batok sa pagsalikway sa kaugalingon. Sa pangkalahatan, ang mga kriminal na suspek sa Australia ay may karapatang tumangging sagutin ang mga katanungan na ipinakita sa kanila ng mga pulis bago ang paglilitis at tumanggi na magbigay ng katibayan sa paglilitis. Sa kinatibuk-an, ang mga kriminal nga suspetsado sa Australia adunay katungod sa pagdumili sa pagtubag sa mga pangutana nga gidala sa kanila sa mga pulis sa wala pa ang husay ug sa pagdumili sa paghatag ebidensya sa husay. Gayunpaman dapat ibigay ng isang tao ang kanilang buong pangalan, address, lugar ng kapanganakan, at petsa ng kapanganakan kung tatanungin ng pulisya. Bisan pa, ang usa ka tawo kinahanglan maghatag sa ilang tibuuk nga ngalan, adres, lugar nga natawhan, ug petsa sa pagkahimugso kung gipangayo sa mga pulis. Bilang isang pangkalahatang panuntunan ang mga hukom ay hindi maaaring magtaguyod ng mga hurado upang makakuha ng masamang mga pagsasalaysay mula sa katahimikan ng isang nasasakdal ngunit may mga pagbubukod sa panuntunang ito. Ingon usa ka kinatibuk-ang pagmando sa mga maghuhukom dili makadirekta sa mga jude aron makakuha mga dili maayo nga mga komperensya gikan sa kahilom sa usa ka akusado apan adunay mga eksepsyon sa kini nga lagda. Pinaka-kapansin-pansin sa mga kaso na ganap na nakasalalay sa kundisyon na katibayan na posible para sa nasasakdal na magpatotoo tungkol sa. Labi ka labi sa mga kaso nga bug-os nga nagsalig sa kahimtang nga ebidensya nga posible nga magpamatuod ang akusado. Gayunpaman, ang s89A ng Evidence Act (NSW) ay nagpapatakbo upang pahintulutan ang masamang mga komperensya na iguguhit mula sa isang pagkabigo na banggiti. Bisan pa, ang s89A sa Evidence Act (NSW) naglihok aron tugotan ang mga dili maayo nga mga komperensya nga makuha gikan sa usa ka pagkapakyas sa paghisgot Kung tatanungin, ang isang bagay na kalaunan ay umaasa sa Korte at kung saan siya ay marahil ay may alam sa oras ng pagtatanong. Kung gipangutana, usa ka butang nga sa ulahi gisaligan sa Korte ug kung diin siya kinahanglan nga nahibal-an sa oras sa pagpangutana. Ang pag-iintindi na ito ay maaari lamang mailabas kung ang paksa ay nabigyan ng espesyal na pag-iingat. Kini nga paghangyo mahimoÕg makuha kung ang hilisgutan gihatagan ug espesyal nga pag-amping. Na kung saan ay isang pag-iingat bilang karagdagan sa karaniwang pag-iingat at ang paksang pinag-uusapan sa isang Australian Legal practitioner sa persona upang lubos na maunawaan ang epekto ng espesyal na pag-iingat. Nga kini usa ka pag-amping dugang sa naandan nga pag-amping ug ang hilisgutan nga hilisgutan uban sa usa ka Australian Legal practitioner sa persona aron hingpit nga masabtan ang epekto sa espesyal nga pag-amping. Sa NSW ang isang paksa ay may karapatan sa isang abogado na naroroon sa isang interogasyon ng pulisya ngunit wala silang karapatan na magkaroon ng isang abogado na ibinigay para sa kanila. Sa NSW ang usa ka hilisgutan adunay katungod sa usa ka abogado nga naa sa interogasyon sa pulisya apan wala silaÕy katungod nga adunay usa ka abogado nga gihatag alang kanila. Samakatuwid ang isang abogado ay dadalo lamang kung ang paksa ay makakakuha ng pribadong payo sa ligal. Busa ang usa ka abogado motambong lamang kung ang hilisgutan makahatag pribado nga tambag sa balaod. Gayunpaman, kung saan sinagot ng isang nasasakdal ang ilang mga katanungan sa pulisya. Bisan pa, kung ang usa ka akusado nagtubag sa pipila ka mga pangutana sa pulisya. Ngunit hindi ang iba. Apan dili ang uban. Ang isang pag-iintindi ay maaaring iguguhit tungkol sa mga katanungang tinanggihan niya na sagutin . Ang usa ka pagkagusto usahay makuha bahin sa mga pangutana nga iyang gidumili nga matubag . Kung ang isang nasasakdal ay tumangging makipag-usap sa pulisya. Kung ang usa ka sinumbong nagdumili nga makigsulti sa pulisya. Ngunit pagkatapos ay nakikipag-usap sa isang undercover na miyembro ng pulisya. Apan dayon nakigsulti sa usa ka tago nga miyembro sa pulisya. Ang korte ay malamang na ibukod ang katibayan na ito upang matiyak na hindi maiwasan ng pulisya ang kanilang mga limitasyon. Ang korte lagmit nga dili iapil ang ebidensya aron masiguro nga ang pulis dili malikayan ang ilang mga limitasyon. Gayunpaman, kung ang isang nasasakdal ay nakikipag-usap sa isang tao na hindi miyembro ng pulisya. Bisan pa, kung ang usa ka sinumbong nagsulti sa usa ka tawo nga dili miyembro sa pulisya. At kung sino ang nilagyan ng isang aparato ng pakikinig, ang katibayan na iyon ay aaminin. Ug kinsa gisulud sa usa ka aparato sa pagpamati, kana nga ebidensya dawaton. Ang pananaliksik ng Australia ay nagpapahiwatig na kakaunti ang mga suspect ay talagang tumanggi na magsalita. Gipakita sa panukiduki sa Australia nga pipila ra ka mga suspetsado ang tinuud nga nagdumili sa pagsulti. Ang pananaliksik ni Stevenson ay nagpapahiwatig na 4 porsyento lamang ng mga suspek na kasunod at sisingilin sa Distrito ng Distrito ng New South Wales sa Sydney ay nananatiling tahimik sa panahon ng mga panayam. Ang panukiduki ni Stevenson nagpaila nga 4 porsyento ra sa mga suspetsado nga sa ulahi gisuhan ug gisulayan sa District Court sa New South Wales sa Sydney nga nagpakahilom sa mga interbyu. Ang Victorian DPP natagpuan na 7-9 porsyento ng mga suspek tumangging sagutin ang mga tanong ng pulis. Ang Victoria DPP nakita nga 7-9 porsyento sa suspek nagdumili sa pagtubag sa mga pangutana sa kapolisan. Ang isang bilang ng mga estado ay nagsagawa ng mga pagsisiyasat sa pag-ampon ng mga pagbabagong Ingles na itinakda sa Criminal Justice at Public Order Act 1994 . Daghang mga estado ang nagpahigayon mga pangutana bahin sa pagsagop sa mga pagbag-o sa English nga gilatid sa Criminal Justice ug Public Order Act 1994 . Makatuwiran na ang mga inosenteng tao na nahaharap sa isang seryosong akusasyon ay maaaring pag-isipang mabuti ang kanilang mga sitwasyon bago gumawa ng anumang pagsisiwalat. Makatarunganon nga ang mga inosenteng tawo nga nag-atubang sa usa ka seryoso nga akusasyon mahimo nga hinumdoman nga maayo ang ilang mga kahimtang sa wala pa magbuhat sa bisan unsang pagbutyag. Lalo na kung saan ang mga pangyayari ay mukhang kahina-hinala ngunit hindi maipapalagay na sila ay may katuwiran at artikulado. Labi na kung ang mga kahimtang nga ingon kaduda apan dili kini mahimoon nga sila makatarunganon ug masulti. Sa maraming mga kaso, ang mga suspect ay maaaring maging emosyonal, marahil ay nag-panic, walang kamalayan, hindi marunong, madaling maimpluwensyahan, nalilito o natatakot o isang kombinasyon ng mga ito. Sa daghang mga kaso, ang mga suspetsado mahimoÕg emosyonal, tingali nag-panic, walaÕy salabutan, dili intelihente, dali nga maimpluwensiyahan, nalibog o nahadlok o usa ka kombinasyon niini. Maaaring hindi nila magawa ang kanilang sarili ng hustisya. Tingali dili nila mahimo ang ilang kaugalingon nga hustisya. Ang nasabing mga tao ay maaaring pinapayuhan nang maayos na tumahimik, hindi bababa sa isang maagang yugto. Ang ingon nga mga tawo mahimong gitambagan nga maayo nga magpakahilom, bisan sa sayo nga yugto. Maaari silang, siyempre, ay may isang bagay na itago, ngunit na ang isang bagay ay maaaring maging kahiya-hiya at hindi isang krimen, o maaari itong ipahiwatig sa iba kung sino ang kanilang nadarama na responsable. Tingali, siyempre, adunay butang nga itago, apan nga ang usa ka butang mahimong yano nga makauulaw ug dili usa ka krimen, o mahimoÕg ipasabut sa uban kung kinsa ang ilang gibati nga responsable. Ang palagay na ang isang taong nagkasala lamang ay may dahilan para hindi malayang nagsasalita sa pag-iimbestiga sa pulisya ay isang hindi makatwirang pag-aakala. Ang pangagpas nga ang usa ka tawo nga sad-an adunay hinungdan sa dili pagsulti nga gawasnon sa pag-imbestiga sa pulisya usa ka dili makatarunganon nga pagtuo. Mahalaga rin na tandaan na ang anumang sinabi sa isang miyembro ng pulisya ng Australia ay dapat na corroborated, lalo na sa pamamagitan ng video o audio tape. Mahinungdanon usab nga timan-an nga ang bisan unsang gisulti sa usa ka miyembro sa pulisya sa Australia kinahanglan nga adunay corroborated, labi na pinaagi sa video o audio tape. Habang sa una ang mga pulis ay ininsulto ng pamamahala na ito ang karamihan ay dumating ngayon upang mahanap ito kapaki-pakinabang bilang isang paraan ng pagpapatunay na hindi sila nag-imbento ng isang maling, pandiwang pagsasalita, hindi kailanman ginawa ng isang akusado. Samtang sa sinugdan ang mga pulis nainsulto sa kini nga paghukum sa kadaghanan karon nakit-an nga kini mapuslanon ingon usa ka paagi nga pamatud-an nga wala sila nag-imbento sa usa ka bakak, pagsulti sa binaba, wala pa gihimo sa usa ka akusado. Maraming mga ayon sa batas na pagbagsak ng tama. Adunay daghang mga pagbasura sa balaod sa tama. Lalo na sa lugar ng pagkalugi. Labi na sa bahin sa pagkalugi. Hindi ito magagamit sa mga testigo na nagpapatotoo sa harap ng isang Royal Commission . Dili kini magamit sa mga saksi nga nagpamatuod sa atubangan sa usa ka Royal Commission . Mayroon ding mga pagpapawalang-bisa ng tama sa kamakailang Pederal na anti-terorismo at organisasyong ginawang krimen ng Victorian. Adunay usab mga pagbasura sa tama sa bag-ohay lang nga Federal anti-terorismo ug giorganisar nga Victorian ang mga Gawa sa krimen. Ang bawat isa sa mga gawa na ito ay nag-set up ng mga pumipilit na mga rehimen sa pagtatanong na nagpapatakbo sa labas ng normal na proseso ng kriminal. Ang matag usa sa kini nga mga aksyon nag-set up og mga mapilit nga mga rehimen sa pagpangutana nga naglihok gawas sa normal nga mga proseso sa kriminal. Ang direktang katibayan na natamo mula sa mapilit na pagtatanong ay hindi maaaring magamit sa anumang kasunod na kriminal na pagsubok ng taong nagbibigay ng katibayan. Ang direktang ebidensya nga nagpamatuud nga nakuha gikan sa kini nga mapilit nga pagpangutana dili magamit sa bisan unsang sunud-sunod nga pagsulay sa kriminal sa tawo nga naghatag sa ebidensya. Gayunpaman isang testigo na nagpapatotoo sa kanyang pagtatanggol sa isang kasunod na kriminal na pagsubok na nagbibigay ng ibang patotoo sa na sa panahon ng pagtatanong ay maaaring harapin ang pag-uusig para sa sumpa. Bisan pa usa ka saksi nga nagpamatuod sa iyang pagpanalipod sa usa ka sunud-sunod nga pagsulay sa kriminal nga naghatag usa ka lainlaing pamatuod sa nga sa panahon sa pagpangutana mahimong mag-atubang sa pagdakup sa pagbutangbutang. Ang estado ng New South Wales ay ipinasa ang Evidence Amendment Act 2013 na nagpapahintulot sa judiciary na manguna sa hurado na gumuhit ng hindi kanais-nais na mga pagsasalungat laban sa isang nasasakdal na nabigo o tumanggi na magbanggit ng isang katotohanan sa panahon ng pagtatanong ng pulisya na sa kalaunan ay umaasa sa korte sa isang bid na matagpuan na hindi nagkasala. Ang estado sa New South Wales gipasa ang Evidence Amendment Act 2013 nga nagtugot sa hudikatura sa pagdumala sa hurado nga magdibuho sa mga inpormasyon sa usa ka akusado nga napakyas o nagdumili sa paghisgot sa usa ka butang sa panahon sa pulisya nga nagpangutana nga sa ulahi sila nagsalig sa korte sa usa ka hangyo nga makit-an nga walaÕy sala. Ang batas ay mahigpit na nalalapat sa mga nasa edad na 18 at may pisikal na praktikal na Australiano na pisikal at magagamit sa oras ng pagtatanong. Ang balaod hugot nga magamit sa mga nag-edad nga 18 ug adunay usa ka Australian legal nga tiglihok nga pisikal nga anaa ug magamit sa panahon sa pagpangutana. Ang pagbabago ay dinisenyo upang sumalamin sa mga reporma na ginawa sa United Kingdom noong 1994 at nalalapat lamang sa mga hindi maikakailang mga pagkakasala na nagdadala ng parusa ng lima o higit pang mga taong pagkabilanggo. Ang pagbag-o gilaraw aron ipakita ang mga pagbag-o nga gihimo sa United Kingdom kaniadtong 1994 ug magamit lamang sa mga dili maihap nga mga kalapasan nga nagdala og multa nga lima o kapin pa nga pagkabilanggo. Ang pagpapakilala ngAng Evidence Amendment Act 2013 ay nagdulot ng ilang kontrobersya at pag-aalala sa gitna ng mga ligal na iskolar at practitioner. Ang pasiuna saAng Evidence Amendment Act 2013 nakahatag og kontrobersya ug kabalaka sa mga ligal nga iskolar ug praktista. Hindi ka obligadong sabihin o gumawa ng anuman maliban kung nais mong gawin ito. Dili ka obligado sa pagsulti o pagbuhat bisan unsa gawas kung gusto nimo nga buhaton kini. Ngunit ang anumang sinabi mo o gawin ay maaaring magamit sa katibayan. Apan bisan unsa ang imong isulti o buhaton mahimong magamit sa ebidensya. Bago ako magtanong sa iyo ng anumang mga katanungan dapat kong sabihin sa iyo na may karapatan kang manahimik. Sa wala pa ako mangutana kanimo bisan unsang mga pangutana kinahanglan ko isulti kanimo nga ikaw adunay katungod nga magpakahilom. Nangangahulugan ito na hindi mo na kailangang sabihin, sagutin ang anumang katanungan o gumawa ng anumang pahayag maliban kung nais mong gawin ito. Kini nagpasabut nga dili ka kinahanglan isulti bisan unsa, pagtubag sa bisan unsang pangutana o paghimo bisan unsang pahayag gawas kung gusto nimo nga buhaton kini. Gayunpaman, kung may sasabihin ka o gumawa ng pahayag, maaari itong magamit bilang katibayan. Bisan pa, kung adunay isulti ka o usa ka pahayag, mahimong sa ulahi kini gamiton isip ebidensya. Ang Artikulo 33 ng Konstitusyon ng Bangladesh ay tumatalakay sa mga karapatan ng mga naaresto at nakakulong. Ang Artikulo 33 sa Konstitusyon sa Bangladesh ang naghisgot sa mga katungod sa mga dinakip ug gidakup. Walang karapatang tumahimik ay nabanggit alinman sa Saligang Batas o ang Bangladesh Penal Code , maliban sa Artikulo 35 ng Konstitusyon. WalaÕy katungod nga pahilum ang gihisgutan sa Konstitusyon o sa Bangladesh Penal Code , gawas sa Artikulo 35 sa Konstitusyon. Na pinoprotektahan ang mga indibidwal mula sa pagpapahiwatig sa sarili. Nga nanalipod sa mga tawo gikan sa kaugalingon nga pagsabut. Upang mapadali ang proteksyon mula sa self-implikasyon, Bangladesh Penal Code ay gumagawa ng isang exception sa mga kaso ng confessions. Aron mapadali ang panalipod gikan sa kaugalingon nga pagpahiangay, ang Penal Code sa Bangladesh naghimo og eksepsiyon sa mga kaso sa mga pagkumpisal. ang mahistrado pagkuha ng isang pag-amin sa ilalim ng Seksyon 164 ay dapatipaliwanag ang karapatan ng tagatago upang manahimik, at dapat patunayan sa katotohanan na ang mga karapatan ng nagkukumpirma ay binasa sa kanya at ipinaliwanag, at pinatalikod ng nagkukumpirma ang kanyang karapatan sa katahimikan. Ang Magistrate nakakuha usa ka pagsugid ubos sa Seksyon 164 kinahanglanipasabut ang katungod sa taghimatuud sa pagpakahilom, ug kinahanglan pamatud-an nga ang mga katungod sa nagpakumpisal gibasa kaniya ug gipatin-aw, ug ang tigpugong wala ibulag sa iyang katungod sa kahilom. Ang Artikulo 33 ng Konstitusyon ng Bangladesh ay pinipilit ang mga awtoridad na arestuhin upang ipaalam sa akusado ng mga akusasyon na isinampa laban sa kanya bago siya makulong kung siya ay lalaki, at na ang nakakulong ay dapat iharap sa pinakamalapit na korte sa loob ng 24 oras. Ang Artikulo 33 sa Konstitusyon sa Bangladesh ay nagpipilit sa mga awtoridad sa pag-aresto sa mga akusado sa mga akusasyon nga gidala laban sa kaniya sa wala pa siya makulong kung lalaki siya, ug nga ang nasikop kinahanglan iharap sa pinakamalapit nga korte sa loob ng 24 oras. Ang mga pagbubukod sa panuntunang ito ay may kasamang pagpigil sa pagpigil at pag-aresto sa isang dayuhan na kaaway. Ang mga eksepsiyon sa kini nga lagda naglakip sa pagpugong sa pagpugong ug pag-aresto sa usa ka langyaw nga kaaway. Ang karapatang magpayo ay isang hindi maikakait na karapatan, ngunit ang opisyal na nag-aaresto ay hindi dapat malinaw na ipahayag ito sa mga nakakulong. Ang katungod sa pagtambag usa ka dili maabut nga katungod, apan ang nagdakup nga opisyal dili kinahanglan hayag nga isulti kini sa mga nasikop. Ang Artikulo 35 ng Konstitusyon ay nagpoprotekta sa mga indibidwal mula sa pagpapahiwatig sa sarili. Ang Artikulo 35 sa Konstitusyon nanalipod sa mga indibidwal gikan sa pagpugong sa kaugalingon. Samakatuwid, ang mga babala ay dapat basahin sa nakakulong na lalaki (ngunit hindi sa mga kababaihan) kung nais niyang kusang aminin ang mga singil; sa pagkakataong ito, dapat basahin at ipaliwanag ng isang Magistrate ang karapatan ng tagatawad na manahimik at proteksyon mula sa pagpapahiwatig sa sarili, at pinatunayan sa katotohanan na ang mga karapatan ng nagkukumpirma ay binasa sa kanya at ipinaliwanag, at ipinagtanggi ng confessor ang kanyang karapatan sa katahimikan. Busa, ang mga pasidaan kinahanglan nga basahon sa gipugngan nga lalaki (apan dili sa mga babaye) kung gusto niya nga boluntaryo nga mokumpisal sa mga sumbong; sa kini nga kaso, ang Magistrate kinahanglan magbasa ug ipasabut ang katungod sa taghimatuud sa pagpakahilom ug pagpanalipod gikan sa pagpahiangay sa kaugalingon, ug gipamatud-an nga ang mga katungod sa nagpakumpisal gibasa sa kaniya ug gipatin-aw, ug ang nagpakumpisal gibiyaan ang iyang katungod sa kahilom. Sa Canada, ang karapatang manahimik ay protektado sa ilalim ng seksyon 7 at seksyon 11 ng Canada Charter of Rights and Freedoms . Sa Canada, ang katungod sa pagpakahilom gipanalipdan ubos sa seksyon 7 ug seksyon 11 sa Canada Charter of Rights and Freedoms . Ang mga akusado ay hindi maaaring pilitin bilang isang saksi laban sa kanyang sarili sa mga paglilitis sa kriminal , at samakatuwid ang mga kusang pahayag lamang na ginawa sa pulis ay maaaring tanggapin bilang ebidensya . Ang mga akusado mahimoÕg mapugos ingon usa ka saksi batok sa iyang kaugalingon sa mga kriminal nga kaso , ug busa ang boluntaryo nga mga pahayag nga gihimo sa mga pulis ang madawat isip ebidensya . Bago ang isang akusado ay inaalam ng kanilang karapatan sa ligal na payo. Sa wala pa ang usa ka akusado gipahibalo sa ilang katungod sa ligal nga tambag. Ang anumang mga pahayag na kanilang ginagawa sa mga pulis ay isinasaalang-alang na hindi pinilit na pilit at hindi tinatanggap bilang katibayan. Ang bisan unsang mga pahayag nga ilang gihimo sa mga pulis giisip nga dili pinugos nga pagpugos ug dili madawat ingon ebidensya. Matapos mabigyan ng kaalaman ang karapatang magpayo, maaaring piliin ng akusado na kusang sagutin ang mga tanong at matatanggap ang mga pahayag na iyon. Pagkahuman gipahibalo sa katungod sa pagtambag, ang akusado mahimo nga mopili sa boluntaryo nga pagtubag sa mga pangutana ug kana nga mga pahayag madawat. Ang mga karapatang ito sa katahimikan ay umiiral lamang kapag ang suspek ay sadyang nakikipag-ugnay sa isang taong may awtoridad. Kini nga mga katungod sa pagpakahilom naglungtad lamang kung ang suspek nahibal-an nga nakiglabot sa usa ka tawo nga adunay awtoridad. Kapag ang paksa ay hindi alam na nakikipag-ugnayan siya sa pulisya, tulad ng sa isang operasyon ng undercover, ang mga proteksyon na ito ay hindi umiiral. Kung ang hilisgutan wala nahibal-an nga siya nakig-atubang sa pulisya, sama sa kaso sa usa ka undercover nga operasyon, kini nga mga panalipod wala maglungtad. Ang mga pahayag na ginawa sa mga opisyal ng pulisya sa panahon ng undercover na operasyon ay halos palaging pinapayagan sa katibayan maliban kung ang pag-uugali ng pulisya ay itinuturing na napakapangit na magulat ito sa komunidad. Ang mga pahayag nga gihimo sa mga opisyal sa pulisya sa panahon sa undercover nga operasyon kanunay nga gitugutan kanunay nga ebidensya gawas kung ang pagpahigayon sa pulisya giisip nga grabe kaayo nga kini makurat sa komunidad. Tungkulin kong ipaalam sa iyo na may karapatan kang mapanatili at ituro ang payo nang walang pagkaantala. Katungdanan nako nga ipahibalo kanimo nga ikaw adunay katungod nga magpadayon ug motudlo sa pagtambag nga wala maglangan. Maaari kang tumawag sa anumang abogado na gusto mo. Mahimo ka motawag sa bisan unsang abogado nga gusto nimo. Mayroong 24 na oras na serbisyo ng telepono na magagamit na nagbibigay ng isang abogado ng tulong sa ligal na tulong na maaaring magbigay sa iyo ng ligal na payo nang pribado. Adunay usa ka 24-oras nga serbisyo sa telepono nga magamit diin naghatag usa ka abogado nga tabang sa pagtabang sa abogado nga makahatag kanimo nga ligal nga tambag sa pribado. Ang payo na ito ay ibinibigay nang walang bayad at ang abugado ay maaaring ipaliwanag ang ligal na plano sa tulong sa iyo. Kini nga tambag gihatag nga walaÕy bayad ug ang abogado mahimoÕg ipatin-aw kanimo ang plano sa ligal nga tabang. Kung nais mong makipag-ugnay sa isang abugado ng tulong sa ligal na tulong, maaari kong ibigay sa iyo ang isang numero ng telepono. Kung gusto nimong makontak ang usa ka abogado sa pagtabang sa ligal, makahatag ako kanimo numero sa telepono. Naiintindihan mo ba? Kasabot ka? Nais mo bang tawagan ang isang abogado? Gusto ba nimo nga tawagan ang usa ka abogado? Hindi ka obligadong magsabi ng anupaman, ngunit ang anumang sasabihin mo ay maaaring ibigay sa katibayan sa korte. Dili ka obligado sa pagsulti bisan unsa, apan bisan unsa ang imong isulti mahimong ihatag sa ebidensya sa korte. Ang seksyon 14 ng Charter ay karagdagang nagbibigay na ang isang tagasalin ay dapat na magagamit upang malaman ng tao ang mga paglilitis laban sa kanila. Ang seksyon 14 sa Charter dugang nga naghatag usa ka tighubad kinahanglan nga magamit aron ang tawo makasabut sa mga pagdumala batok kanila. Sa isang translator ay umaabot sa mga bingi. Ngadto sa usa ka maghuhubad gihatag sa mga bungol. Sa Quebec , ang Charter ng babala ay basahin sa Canadian French , sa New Brunswick , at Ottawa ang babala ay read sa alinman sa Ingles o Pranses, at ang mga opisyal ay kinakailangan upang humingi wika ng tao ng mga kagustuhan bago issuing ang babala. Sa Quebec , ang Charter pasidaan mao ang pagbasa sa Canadian Pranses , sa New Brunswick , ug Ottawa sa pasidaan mao ang pagbasa sa bisan hain Iningles o French, ug sa opisyal sa gikinahanglan sa pagpangutana pinulongan sa tawo sa pagpalabi sa atubangan sa paggula ang pasidaan. Habang ginagarantiyahan ng Seksyon 7 ng Charter ang karapatang manahimik, ang batas ng Canada ay hindi nagpapahintulot sa kriminal na suspek na magkaroon ng payo na naroroon sa panahon ng isang pagsisiyasat. Samtang gigarantiyahan sa Seksyon 7 sa Charter ang katungod nga magpakahilom, ang balaod sa Canada dili motugot sa kriminal nga suspetsado nga adunay tambag nga naa sa panahon sa usa ka interogasyon. Sa sandaling iginiit ng isang suspek ang kanilang karapatang magpayo, obligado ang pulisya na huminto sa pagtatangkang makakuha ng katibayan hanggang sa ang suspek ay may isang makatuwirang pagkakataon upang makipag-ugnay sa ligal na payo. Kung ang usa ka suspetsado nagpahayag sa ilang katungod sa pagtambag, ang mga pulis obligado nga mohunong sa pagsulay sa pagkuha og ebidensya hangtod ang suspek adunay usa ka makatarunganon nga higayon sa pagkontak sa ligal nga tambag. Gayundin, sa Canada kahit mariing iginiit ng suspek ang kanyang desisyon na manahimik, ang pulisya ay maaaring magpatuloy na mag-interogate sa kanya. Ingon man, sa Canada bisan kung ang suspetsado hugot nga nagpasalig sa iyang desisyon nga magpakahilom, ang pulis mahimong magpadayon sa pag-interogate kaniya. Bagaman maaaring bigyan ito ng hinala ng suspek na ang kanyang pag-angkin ng karapatang tumahimik ay walang kahulugan o wala siyang ganoong karapatan, perpekto itong ligal. Bisan kung kini mahimoÕg maghatag sa impresyon sa suspek nga ang iyang pag-angkon sa katungod sa pagpakahilum walaÕy kahulugan o nga wala siya'y ingon nga katungod, kini hingpit nga ligal. Hinimok ng suspek ang kanyang karapatang manahimik ng 18 beses at gayon pa man ay ipinagpatuloy ng pulisya na tanungin siya pagkatapos ng bawat pagsasaalang-alang sa kanyang karapatan, ngunit natagpuan ito ng Korte Suprema ng Canada na naaayon sa mga proteksyon sa Charter ng Canada. Gihangyo sa suspek ang iyang katungod nga magpakahilom 18 ka beses ug ang mga pulis nagpadayon sa pagpangutana kaniya pagkahuman sa matag pamahayag sa iyang katungod, apan nakita sa Korte Suprema sa Canada nga kini nahiuyon sa mga proteksyon sa Charter rights sa Canada. Sa pagkakataong ito ang paksa ay hinarap ng biktima at ang kanyang mga magulang. Niini nga hitabo giatubang sa biktima ug sa iyang ginikanan. Inamin niya sa kanila at kasunod na gaganapin sa kutsilyo hanggang sa dumating ang mga pulis. Siya mikompisal kanila ug pagkahuman gipunting sa kutsilyo hangtud naabot ang mga pulis. Napag-alaman ng korte na ang kanyang pagtatapat ay katanggap-tanggap dahil ang nagrereklamo at ang kanyang mga magulang ay hindi itinuturing na 'mga taong nasa awtoridad'. Nahibal-an sa korte nga ang iyang pagsugid dawaton tungod kay ang nagreklamo ug ang iyang mga ginikanan dili giisip nga 'mga tawo nga adunay awtoridad'. Ang paksa ay nahatulan batay sa malaking bahagi sa kanyang mga pagtatapat na ginawa sa oras na iyon. Ang hilisgutan gihukman nga nakabase sa daghang bahin sa iyang mga pagkumpisal nga gihimo niadtong panahona. Ang isang kaso na may kaugnayan sa karapatang tumahimik ay ang desisyon ng Hodgson. Ang usa ka kaso nga may kalabutan sa katungod sa pagpakahilom mao ang desisyon nga Hodgson . Isang tao na nasa kustodiya ng pulisya ang nagsumite ng kanyang karapatang manahimik ng 18 beses, at pagkatapos ng bawat paghingi, ang pulisya ay nagpatuloy sa pag-browbeat sa nakakulong na paksa na may karagdagang pagtatanong, na nagpapahiwatig na ang kanyang pag-angkin ng ang isang karapatang tumahimik ay hindi epektibo o walang kahulugan. Usa ka tawo sa kustodiya sa pulisya ang naghangyo sa iyang katungod sa pagpakahilom sa 18 ka beses, ug pagkahuman sa matag pagpangamuyo, ang pulis nagpadayon sa pag-agaw sa nasakup nga hilisgutan nga adunay dugang nga pagpangutana, nga nagpahayag nga ang iyang pag-angkon sa ang usa ka katungod sa pagpakahilum bisan dili epektibo o wala'y kahulugan. Ipinasiya ng Korte Suprema ng Canada na ang pag-uugali ng pulisya na ito ay hindi lumalabag sa karapatang tumahimik, kaya ang katibayan na nakuha na maaaring makuha. Nagmando ang Korte Suprema sa Canada nga kini nga pamatasan sa pulisya wala maglapas sa katungod sa pagpakahilom, busa ang ebidensya nga nakuha nakuha makuha. Mahalagang tandaan na ang karamihan sa mga karapatan sa Canada ay maaaring limitado ng s. 1 ng Charter, na nagpapahintulot sa mga karapatan na mabawasan kung makagambala sila sa malaking interes ng gobyerno, o ng mga s. 24 ng Charter. Mahinungdanon nga matikdan nga kadaghanan sa mga katungod sa Canada mahimong limitado sa mga s. 1 sa Charter, nga nagtugot sa mga katungod nga mabuotan kung makagambala sila sa daghang interes sa gobyerno, o sa mga s. 24 sa Charter. Kahit na ang isang akusado ay may karapatang manahimik at maaaring hindi mapilit na magpatotoo laban sa kanyang sarili, kung saan ang isang akusado ay malayang pumili na kumuha ng kahon ng testigo at magpatotoo, wala nang karagdagang karapatang tumahimik at walang pangkalahatang paghihigpit sa kung anong mga uri ng mga katanungan ang maaari nilang kinakailangan na sagutin. Bisan kung ang usa ka akusado adunay katungod nga magpakahilom ug mahimong dili mapugos nga magpanghimatuud batok sa iyang kaugalingon, diin ang usa ka akusado nga gawasnon nga nagpili sa pagkuha sa test box ug nagpamatuod, walaÕy dugang nga katungod sa pagpakahilom ug walaÕy kinatibuk-an nga pagbawal sa unsa nga mga klase ang ilang pangutana kinahanglan tubagon. Ang seksyon 13 ng Canada Charter of Rights and Freedoms ay ginagarantiyahan na ang mga testigo ay maaaring walang anumang mas kaunting katibayan na ibinigay nila bilang patotoo na ginamit laban sa kanila sa magkahiwalay na paglilitis. Ang seksyon 13 sa Canada Charter of Rights and Freedoms naggagarantiya nga ang mga saksi mahimoÕg walaÕy bisan unsang mga makusog nga ebidensya nga ilang gihatag ingon nga gipamatud-an nga pagpamatuod batok kanila sa managlahi nga mga pagdumala. Sa bisa, ang isang tao ay mapipilitang magbigay ng katibayan na hindi nagpapasiglang sa sarili, ngunit kung saan ang ebidensya na iyon ay gagamitin laban sa isang ikatlong partido. Sa ingon, mahimoÕg mapugos ang usa ka tawo nga hatagan ang ebidensya nga nagpauswag sa kaugalingon, apan kung diin kana nga ebidensya gamiton batok sa usa ka ikatulo nga partido. Sa mga nakaraang kaso, maliban sa ilang mga kasalan sa sex o kung saan ang mga biktima ay mga bata. Sa nangagi nga kadaghanan nga mga kaso, gawas sa pipila nga mga kalapasan sa sekso o kung diin ang mga biktima mga bata, Ang mga asawa ay hindi mapipilitang magpatotoo laban sa bawat isa, subalit pagkatapos ng Bill C-32, ang Batas sa Karapatan ng Biktima ng Biktima, hindi na ito ang kaso. Ang mga kapikas dili mapugos nga magpamatuod batok sa usag usa, bisan pa kung ang Bill C-32, ang Basta sa Balaod sa Katungod sa The Victim, dili na kini ang kaso. Gayunpaman, ang asawa ay mananatili ng karapatang igiit ang pribilehiyo, at tumanggi na sagutin ang mga katanungan tungkol sa mga komunikasyon sa panahon ng kasal. Bisan pa, ang mga kapikas adunay katungod sa paghatag kahigayunan, ug sa pagdumili sa pagtubag sa mga pangutana bahin sa mga komunikasyon sa panahon sa kasal. Ang Czech Republic ay pinoprotektahan ang karapatan upang patahimikin sa pamamagitan ng dalawang clause sa Charter ng pangunahing mga karapatan at Basic kalayaan . Ang Czech Republic nanalipod sa katungod sa pagpahilom sa sa duha ka mga pulong diha sa Charter sa Sukaranan Rights ug Basic Kagawasan . Artikulo 37, ang sugnay 1 ay nagsasaad na "lahat ay may karapatang tumanggi sa isang pahayag kung siya ay magiging sanhi ng panganib ng pag-uusig sa kanyang sarili o sa isang malapit na tao". Ang Artikulo 37, ang clause 1 nagsulti nga "ang tanan adunay katungod sa pagdumili sa usa ka pahayag kung siya ang hinungdan sa peligro sa pagdakup sa iyang kaugalingon o sa usa ka suod nga tawo". Sa Artikulo 40, sugnay 4, ipinahayag na "ang isang akusadong tao ay may karapatang tumanggi sa isang pahayag; hindi siya dapat tanggihan ng karapatang ito sa anumang paraan". Sa Artikulo 40, clause 4, giingon nga ang "akusado nga tawo adunay katungod sa pagdumili sa usa ka pahayag; dili siya kinahanglan hikawan sa kini nga katungod sa bisan unsang paagi". Sa loob ng European Union , ang isang unti-unting proseso ng pagkakasundo ng mga batas ng lahat ng mga estado ng Unyon ay nagresulta sa pag-ampon ng isang karaniwang sulat ng mga karapatan na mailalapat sa lahat sa buong European Union. Sa sulod sa European Union , ang usa ka hinay-hinay nga proseso sa pagpahiuyon sa mga balaod sa tanan nga estado sa Unyon miresulta sa pagsagop sa usa ka sagad nga sulat sa mga katungod nga magamit sa tanan sa tibuuk nga European Union. Ang napagkasunduang batas - na kilala rin bilang "Reding Rights" na kumuha ng pangalan ng EU Justice Commissioner na si Viviane Reding , na iminungkahi at pinag-usapan ang panukala upang maging batas sa buong European Union ay nangangahulugang ang mga pinaghihinalaang sa European Union ay isang beses na nakakulong ay makakatanggap ng isang 'sulat ng mga karapatan na naglista ng kanilang mga pangunahing karapatan sa panahon ng mga paglilitis sa kriminal. Ang giuyon nga balaudnon - naila usab nga "Reding Rights" nga nagkuha sa ngalan sa EU Justice Commissioner nga si Viviane Reding , nga nagsugyot ug nakigkonsulta sa pamaagi aron mahimong balaod sa tibuuk nga Unyon sa Europa nagpasabut nga ang mga suspetsado sa European Union sa makausa makapiit makadawat og usa ka 'sulat sa mga katungod nga naglista sa ilang sukaranang mga katungod sa panahon sa mga paghukum sa kriminal. Tinitiyak ng batas ng Europa na ang mga taong pinaghihinalaang ng isang kriminal na pagkakasala ay tumatanggap ng sapat na impormasyon tungkol sa kanilang pangunahing mga karapatan sa panahon ng mga paglilitis sa kriminal. Gisiguro sa European law nga ang mga tawo nga suspetsado sa usa ka krimen nga kalapasan makadawat og igong kasayuran bahin sa ilang batakang katungod sa panahon sa mga paghusay sa kriminal. Ito ang karapatan sa isang abogado; ipapaalam sa singil; sa interpretasyon at pagsasalin sa mga hindi nakakaintindi ng wika ng mga paglilitis; ang karapatang manahimik at dalhin agad sa isang korte kasunod ng pag-aresto. Kini ang mga katungod sa usa ka abogado; mahibal-an sa bayad; sa paghubad ug paghubad alang sa mga wala makasabut sa sinultian sa mga panghusay; ang katungod nga magpakahilom ug madala dayon sa korte human sa pagdakup. Ang mga karapatang ito ay nakapaloob sa isang liham ng mga karapatan - "ang Reding Rights" - isang nakalimbag na dokumento na ibinigay sa mga suspek matapos silang makulong at bago mag-interogasyon. Kini nga mga katungod gilakip sa usa ka sulat sa mga katungod - "ang Reding Rights" - usa ka giimprinta nga dokumento nga gihatag sa mga suspek human sila makulong ug sa wala pa maimbestigahan. Ang batas ng European Union, na iminungkahi noong Hulyo 2010 ng European Commission , ay pinagtibay ng European Parliament at Council noong Disyembre 2011. Ang balaud sa European Union, nga gisugyot kaniadtong Hulyo 2010 sa European Commission , gisagop sa European Parliament ug Council kaniadtong Disyembre 2011. Ang konsepto ng karapatan sa katahimikan ay hindi partikular na nabanggit sa European Convention on Human Rights ngunit gaganapin ito ng European Court of Human Rights. Ang konsepto sa katungod sa kahilom wala espesipikong gihisgotan diha sa European Convention on Human Rights apan ang European Court of Human Rights. Ang karapatang tumahimik sa ilalim ng pagtatanong ng pulisya at ang pribilehiyo laban sa pag-urong sa sarili ay karaniwang kinikilala ang mga pamantayan sa internasyonal na namamalagi sa paniwala ng isang patas na pamamaraan sa ilalim ng Artikulo 6 . Ang katungod nga magpakahilom ilawom sa pagkuwestiyon sa pulisya ug ang pribilehiyo batok sa pagpaubos sa kaugalingon sa kadaghanan giila sa internasyonal nga mga sumbanan nga naa sa sentro sa ideya sa usa ka patas nga pamaagi sa ilalum sa Artikulo 6 . Sa Pransya, ang sinumang tao na nagdala sa pag-iingat ng pulisya ay dapat ipagbigay -alam sa pinakamataas na tagal ng pag-iingat, at isang bilang ng mga karapatan, sa isang wika na nauunawaan ng taong ito. Sa Pransya, ang bisan kinsa nga tawo nga gidala sa kustodiya sa pulisya kinahanglan ipahibalo sa labing taas nga gidugayon sa kustodiya, ug daghang mga katungod, sa usa ka sinultian nga nasabtan niini nga tawo. Kabilang sa mga karapatang ito ay: ang posibilidad ng babala sa isang kamag-anak o tagapag-empleyo ng pag-iingat, na humiling na suriin ng isang manggagamot, at ang pagtalakay sa kaso sa isang abogado. Lakip sa kini nga mga katungod mao ang: ang posibilidad sa pagpahimangno sa usa ka paryente o tag-iya sa kustodiya, nga sa paghangyo nga susihon sa usa ka doktor, ug ang paghisgot sa kaso sa usa ka abogado. Ang Pranses na Code ng Kriminal na Pamamaraan ay pinilit na kapag ang isang investigating hukom ay nakarinig ng isang suspect. Ang French Code of Criminal Procedure nagpugos nga kung ang usa ka nag-imbestiga nga hukom nakadungog sa usa ka suspetsado. Dapat niyang bigyan ng babala na mayroon siyang karapatang mananahimik, gumawa ng isang pahayag, o upang sagutin ang mga katanungan. Kinahanglan niya nga pasidan-an siya nga adunay katungod nga magpakahilom, maghimo usa ka pahayag, o aron matubag ang mga pangutana. Ang isang tao na kung saan ang mga pagdududa ay hindi maaaring ligal na maimbestigahan ng hustisya bilang isang ordinaryong saksi. Ang usa ka tawo kung diin ang pagduhaduha dili ibutang sa legal nga paagi pag-usisa sa hustisya ingon usa ka ordinaryo nga saksi. Sa aktwal na pagsubok, ang isang nasasakdal ay maaaring mapilitang gumawa ng pahayag. Sa tinuud nga pagsulay, ang usa ka akusado mahimong mapugos sa paghimo usa ka pahayag. Gayunpaman, ipinagbabawal din ng code ang pagdinig ng isang suspek sa ilalim ng panunumpa; sa gayon, maaaring sabihin ng isang suspect na anuman ang naramdaman niya na angkop para sa kanyang pagtatanggol, nang walang takot na parusa para sa perjury . Bisan pa, ang code nagdili sa pagpamati sa usa ka suspetsado nga nanumpa; sa ingon, ang usa ka suspetsado mahimo nga isulti ang bisan unsa nga iyang gibati nga angay alang sa iyang pagpanalipud, nga wala mahadlok sa silot alang sa perjury . Ang pagbabawal na ito ay pinalawak sa asawa ng suspek at mga miyembro ng kanyang malapit na pamilya. Kini nga pagdili gihatag sa asawa sa suspetsado ug mga miyembro sa iyang suod nga pamilya. Ang extension ng pagbabawal na ito ay maaaring itiwalag kung ang pag- uusig at ang payo ng depensa ay sumasang-ayon sa pagpapaubaya. Kini nga pagpalawig sa pagdili mahimoÕg mawala kung ang pag-uusig ug ang panambag sa depensa mouyon sa pagpabaya. May karapatan siya, matapos masagot ang mga katanungan tungkol sa kanyang pagkakakilanlan, upang sagutin ang iba pang mga katanungan o upang manahimik. Siya adunay katungod, human matubag ang mga pangutana bahin sa iyang identidad, aron matubag ang ubang mga pangutana o magpakahilom. Mula sa simula ng pag-iingat, ang tao ay maaaring humingi ng tulong sa isang abogado. Gikan sa sinugdanan sa kustodiya, ang tawo mahimoÕg mangayo alang sa tabang sa usa ka abogado. Ang pakikipag-usap sa abogado ay dapat manatiling kumpidensyal. Ang panag-istoryahanay sa abogado kinahanglan magpabilin nga confidential. Ang abogado ay may karapatang ma-access ang ilan sa mga dokumento na may kaugnayan sa pamamaraan at naroroon sa anumang pakikipanayam ng pulisya ng suspek na ginawa ng pulisya. Ang abogado adunay katungod sa pag-access sa pipila sa mga dokumento nga may kalabutan sa pamaagi ug maatiman sa bisan unsang pakigsulti sa pulisya sa suspek nga gihimo sa pulisya. Ang mga Saksi na nasa ilalim ng pag-aakusa (o sinisipi bilang mga pinaghihinalaang) ay hindi maririnig sa ilalim ng panunumpa, at sa gayon ay hindi mapanganib ang pag-uusig sa perjury . Ang mga saksi nga giila (o gikutlo isip mga suspetsado) dili madungog sa panumpa, ug sa ingon dili peligro ang pagpahamtang alang sa perjury . Ang nasabing mga saksi ay dapat na tulungan ng isang abogado, at dapat na ipagbigay-alam sa mga karapatang ito kapag narinig ng hudikatura. Ang ingon nga mga saksi kinahanglan nga matabangan sa usa ka abogado, ug kinahanglan ipahibalo sa kini nga mga katungod kung madungog sa hudikatura. Ang mga hinala na dinala bago ang isang Juge d'instruction ay dapat ipagbigay-alam sa kanilang karapatan na manahimik, gumawa ng mga pahayag, o upang sagutin ang mga katanungan. Ang mga gisuspinde nga gidala sa wala pa ang usa ka Juge d'instruction kinahanglan ipahibalo sa ilang katungod nga magpakahilom, maghimo mga pahayag, o aron matubag ang mga pangutana. Sa lahat ng mga kaso, ang isang abugado ay maaaring itinalaga ng pinuno ng bar kung kinakailangan. Sa tanan nga mga kaso, ang usa ka abogado mahimo nga gitudlo sa ulo sa bar kung kinahanglan. Ayon sa 136 Strafprozessordnung ang isang pinaghihinalaang, naaresto o hindi, ay kailangang ipagbigay -alam bago ang anumang pagsisiyasat tungkol sa kanilang karapatang manatiling tahimik. Sumala sa Strafprozessordnung ang usa ka suspetsado, naaresto o wala, kinahanglan ipahibalo sa wala pa ang bisan unsang interogasyon bahin sa ilang katungod nga magpakahilom. Kahit na ang pulisya at mga korte ay maaaring hindi maglagay ng pag-iintindi mula sa kumpletong katahimikan ng mga akusado sa anumang yugto ng mga paglilitis sa kriminal. Bisan kung ang mga pulis ug mga korte mahimoÕg dili mag-aghat gikan sa bug-os nga kahilom sa mga akusado sa bisan unsang yugto sa mga kriminal nga kaso. Ang pagmumungkahi ay maaaring iguhit kung ang akusado ay piniling tahimik. Ang pag-aghat mahimong makuha kung ang akusado pilion nga hilom. Hindi naririnig ang mga hinala sa ilalim ng panunumpa. Ang mga suspetsado dili madungog sa panumpa. Ang isang tao na kung saan umiiral na maaaring sanhi ng hinala ay maaaring maimbestigahan bilang isang ordinaryong saksi sa mga paglilitis sa kriminal laban sa ibang tao. Ang usa ka tawo nga adunay hinungdan nga hinungdan sa pagdudahang mahimong susihon ingon usa ka ordinaryo nga saksi sa mga kaso sa kriminal batok sa laing tawo. Gayunpaman, sa kasong ito ayon sa 55 StPO, maaaring tumanggi ang testigo na sagutin ang mga katanungan na maaaring dagdagan ang kanilang sarili (o isa sa kanilang mga kamag-anak). Hinuon, sa kini nga kaso sumala sa 55 StPO, ang saksi dili magdumili sa pagtubag sa mga pangutana nga mahimoÕg modako sa ilang kaugalingon (o usa sa ilang mga paryente). Ang kahina-hinalang saksi ay dapat ding iingat tungkol sa karapatang mananahimik. Ang suspetsado nga saksi kinahanglan usab nga mabinantayon bahin sa katungod nga magpakahilom. Ang mga nakakahumaling na saksi ay hindi maririnig sa ilalim ng sumpa. Ang mga makapasubo nga saksi dili madungog sa panumpa. Gayunpaman, napagpasyahan ng korte ng konstitusyonal na Aleman na ang mas mahigpit na mga batas sa UK, kung saan ang kumpletong katahimikan ng mga akusado ay maaaring magamit laban sa kanya depende sa karagdagang katibayan, ay katugma sa saligang batas ng Aleman. Bisan pa, ang korte sa konstitusyon sa Alemanya nakahukom nga ang labi ka higpit nga mga balaod sa UK, diin ang bug-os nga kahilom sa mga akusado mahimong gamiton batok kaniya depende sa dugang nga ebidensya, nahiuyon sa konstitusyon sa Aleman. Kaya, ang Alemanya ay maaaring i-extradite ang mga tao sa UK. Sa ingon, mahimo nga i-extradite sa Germany ang mga tawo sa UK. Ipinapahiwatig din nito na ang pagbabago ng mga batas ng Aleman sa mga nasa UK ay hindi lalabag sa saligang batas ng Aleman. Nagpasabut usab kini nga ang pagbag-o sa mga balaod sa Aleman ngadto sa UK nga dili makalapas sa konstitusyon sa Aleman. Ang karapatang tumahimik ay protektado ayon sa karaniwang batas . Ang katungod sa pagpakahilum gipanalipdan sumala sa sagad nga balaod . Itinakda na ang pag-iingat na gagamitin upang paalalahanan ang isang pinaghihinalaan ng kanyang karapatan sa manatiling tahimik kapag siya ay tinatanong. Nagtakda nga ang pag-amping gamiton aron pahinumdoman ang usa ka suspetsado sa iyang katungod sa magpakahilom kung gipangutana siya. Hindi ka obligadong sabihin kahit ano maliban kung nais mong gawin ito ngunit ang sinabi mo ay maaaring ilagay sa pagsulat at bibigyan ng katibayan. Dili ka obligado sa pagsulti bisan unsa gawas kung gusto nimo nga buhaton kini apan kung unsa ang imong isulti mahimong ibutang sa pagsulat ug gihatag sa ebidensya. Ito ay katulad ng pag-iingat na ibinigay sa England at Wales Bago ang pagpasa ng Criminal Justice at Public Order Act 1994 . Susama kini sa pasidaan nga gihatag sa Inglatera ug Wales Sa wala pa ang pagpasa sa Criminal Justice ug Public Order Act 1994 . Ayon kay Jessica Wing-kay Chiu, pagkatapos ng isang kandidato ng PhD ng University of Hong Kong , ang batas ay hindi binibigyang-kahulugan ang eksaktong pamamaraan para sa enfocement ng batas upang maghatid ng isang paunawa sa tamang patahimik. Matod ni Jessica Wing-kay Chiu, kaniadto nga usa ka kandidato sa PhD sa University of Hong Kong , wala ipasabut sa balaod ang eksakto nga pamaagi sa pagpalakaw sa balaod aron magsilbi usa ka pahibalo sa katungod nga pahilom. Ang Saligang-Batas ng Indya tinitiyak bawat tao karapatan laban sa sarili pagsasangkot sa ilalim ng Artikulo 20: "Walang taong inakusahan ng anumang pagkakasala ay dapat naatasan upang maging saksi laban sa kanyang sarili". Ang Konstitusyon sa India nagagarantiya matag tawo nga matarung batok sa kaugalingon incrimination ubos sa Artikulo 20: "Walay tawo nga akusado sa bisan unsa nga paglapas nga mapugos nga mahimong usa ka saksi batok sa iyang kaugalingon". Itinatag na mahusay na ang Karapatan sa Katahimikan ay ipinagkaloob sa mga akusado dahil sa kabutihan ng pagbigkas sa kaso ni Nandini Sathpathy vs PLDani, walang sinuman ang maaaring pilitin na kunin ang mga pahayag mula sa akusado, na may karapatang tumahimik, ngunit lamang sa ang korte ng batas. Maayo nga natukod nga ang Katungod sa Paghilom gihatag sa mga akusado tungod sa pamahayag sa kaso ni Nandini Sathpathy vs PLDani, walaÕy makapugong sa pagkuha mga pahayag gikan sa akusado, kinsa adunay katungod nga magpakahilom, apan sa ang hukmanan sa balaod. Hindi malinaw kung ang akusado ay maaaring gamitin ang kanyang karapatang patahimik sa panahon ng interogasyon ng mga pampublikong tagapaglingkod. Dili klaro kung ang akusado makagamit sa iyang katungod sa pagpakahilom sa panahon sa interogasyon sa mga publiko nga alagad. Ang mga pamamaraan sa interogasyon tulad ng narco-analysis, utak ng pagmamapa at kasinungalingan na pagtuklas ay nagpapawalang-bisa sa pagiging totoo at pagiging lehitimo ng Karapatan sa Katahimikan. Ang mga pamaagi sa interogasyon sama sa pag-analisa sa narco, pag-utok sa utok ug pagtuklas sa bakak makawagtang sa kabalhinan ug pagkalehitimo sa Matarong sa Paghilom. Ngunit noong 2010 Napag-alaman ng Korte Suprema na ang narco-analysis, utak ng pagmamapa at kasinungalingan ng mga pagsusuri sa detector ay lumalabag sa Artikulo 20. Apan kaniadtong 2010 nakit-an sa Korte Suprema nga ang pag-analisa sa narco, pag-utok sa utok ug mga pagsulay sa bakak nga detector nakalapas sa Artikulo 20. Ang isang opisyal na nag-interogate / pag-aresto sa isang suspek ay dapat na paunang babala sa kanya na hindi niya kailangang sabihin ang anumang bagay na maaaring magpalaki sa kanya, at ang anumang bagay na sasabihin niya ay maaaring gamitin laban sa kanya. Ang usa ka opisyal nga nag-usisa / nag-aresto sa suspetsado kinahanglan nga pahimangnoan sa una nga dili na niya kinahanglan isulti ang bisan unsang butang nga makapasuko kaniya, ug nga bisan unsa nga isulti niya mahimong gamiton batok kaniya. Ayon sa batas ng Israel, ang pagsasagawa ng karapatang tumahimik ay maaaring isaalang-alang bilang pandagdag na katibayan sa karamihan ng mga kaso, at ang katotohanang ito ay kailangan ding ipaliwanag sa suspek. Sumala sa balaod sa Israel, ang paggamit sa katungod nga magpakahilom mahimong isipon nga supplemental nga ebidensya sa kadaghanan sa mga kaso, ug kini nga kamatuoran kinahanglan usab ipasabut sa suspek. Kailangan din ipagbigay-alam ng opisyal sa suspek na siya ay may karapatang ipagbigay-alam sa isang miyembro ng pamilya o kakilala at isang abogado ng kanyang pag-aresto. Usab ang opisyal kinahanglan ipahibalo sa suspek nga siya adunay katungod sa pagpahibalo sa usa ka miyembro sa pamilya o kaila ug usa ka abogado sa iyang pagdakup. Ang kanyang karapatan para sa payo, at ang tagal na maaari niyang gawin bago siya mapalaya o dalhin sa harap ng isang hukom. Iyang katungod alang sa pagtambag, ug ang gidugayon nga mahimo niyang ihuptan sa wala pa siya buhian o gidala sa atubangan sa usa ka hukom. Ang batas ng Israel ay hindi pinagtibay ang doktrina na "Mga Prutas ng Poisoned Tree ", at ang mga bahid sa proseso ng pagkolekta nito ay nakakaapekto lamang sa bigat ng katibayan na nasusuklam. Ang balaod sa Israel wala gisagop ang doktrina nga " Mga Prutas sa Poisoned Tree ", ug ang mga sayup sa proseso sa pagkolekta niini makaapekto lamang sa gibug-aton sa gibug-aton nga ebidensya. Ang Tagapangasiwa ng Militar , isang korte ng siyam ang nagpasiya na ang pagtatapat ng nasasakdal, na ibinigay nang walang wastong babala tungkol sa karapatan ng representasyon. Ang Military Prosecutor , usa ka korte sa siyam ang nagmando nga ang pagsumbong sa akusado, gihatag nga walaÕy husto nga pasidaan bahin sa katungod sa representasyon. Ay hindi itinuturing na ibinigay na may pahintulot at malayang kalooban, at hindi tinanggap ng korte. Wala gihunahuna ingon gihatagan sa pagtugot ug libre nga pagbuot, ug dili gidawat sa korte. Sa Latvia, ang batas ng pamamaraan ng Kriminal ay nagtatakda ng isang karapatan para sa sinuman na sinimulan ang mga paglilitis sa kriminal o mga hinalaang naitaas upang manatiling tahimik. Sa Latvia, ang balaod sa pamaagi sa Kriminal nagtakda usa ka katungod alang sa bisan kinsa nga gisugdan ang mga kaso sa kriminal o mga pagduda nga gipataas aron magpakahilom. Sa pag-aresto at bago ang unang pagsisiyasat ng isang tao laban sa kung saan ang anumang na hinala ay naitaas sa isang kriminal na kaso. Sa pag-aresto ug sa wala pa ang una nga pagsukitsukit sa usa ka tawo nga gisalikway ang bisan unsang nga pagduda nga nabanhaw sa usa ka kaso sa kriminal. Ang nasabing tao ay dapat na binigyan ng babala sa kanyang karapatang manatiling tahimik, at ang lahat ng sinabi ng taong ito ay maaaring magamit laban sa ang taong iyon sa isang paglilitis sa kriminal. Ang maong tawo kinahanglan pasidan-an sa iyang katungod nga magpakahilom, ug nga ang tanan nga gisulti sa ingon mahimong gamiton batok sa kanang tawhana sa usa ka paghukum sa krimen. Ang mga Saksi, biktima at mga tao na ang mga karapatang pag-aari ay naapektuhan ng mga paglilitis sa kriminal ay may karapatan na huwag dagdagan ang sarili at ang kanyang mga kamag-anak at huwag magbigay ng anumang impormasyon na direkta o hindi tuwirang pagsulong sa sarili o maaaring mag-alis ng mga kamag-anak ng mga tao. Ang mga saksi, mga biktima ug mga tawo kansang mga katungod sa kabtangan nga naapektuhan sa mga kriminal nga mga pagdumala adunay katungod nga dili madugangan ang kaugalingon ug ang iyang mga paryente ug dili ihatag ang bisan unsang kasayuran nga direkta o dili direkta nga pagpauswag sa kaugalingon o mahimoÕg madakup ang mga paryente sa mga tawo. Ang pagtanggi na magpatotoo o sumagot sa lahat o anumang mga katanungan batay sa karapatan laban sa pag-iimpok sa sarili ay hindi maaaring gamitin laban sa naturang tao sa anumang paraan o magamit bilang katibayan ng pagkakasala. Ang pagdumili sa pagsaksi o pagtubag sa tanan o bisan unsang mga pangutana nga sukaranan sa katungod batok sa pagsalikway sa kaugalingon dili magamit batok sa ingon nga tawo sa bisan unsang paagi o magamit ingon ebidensya sa pagkasad-an. Walang hukom, tagausig, investigator o anumang iba pang pampublikong katawan ang maaaring makagawa ng mga masasamang inpormasyon tungkol sa isang tao mula sa paggamit ng isang karapatan laban sa pag-urong sa sarili. WalaÕy hukom, tag-usig, imbestigador o bisan unsang uban pang pampublikong lawas ang mahimong makabuut sa mga dili maayong pag-asoy bahin sa usa ka tawo gikan sa paggamit sa usa ka katungod batok sa pagsalikway sa kaugalingon. Ang labas ng kriminal na paglilitis na tama laban sa self-incriminasyon ay pinarangalan bilang matagal nang hindi nakasulat na pangkalahatang prinsipyo ng batas sa lahat ng quasi-criminal at mga paglilitis sa publiko, na paulit-ulit na itinataguyod ng ligal na nauna sa batas at kaso. Ang gawas sa kriminal nga mga akusasyon nga tama sa pagsukol sa kaugalingon gipasidungog ingon nga dugay na nga wala gisulat nga kinatibuk-ang sukaranan sa balaod sa tanan nga quasi-criminal ug mga pagdumala sa publiko, nga sublisub nga gisubli sa ligal nga pasiuna ug balaod sa kaso. Sa Netherlands, ang bawat akusadong pinaghihinalaang may karapatang manatiling tahimik sa mga tanong ng pulisya at tagausig, sa panahon ng interogasyon o pagsisiyasat sa pagdinig. Sa Netherlands, ang matag akusado nga suspetsado adunay katungod nga magpakahilom sa mga pangutana sa pulisya ug prosekyutor, sa panahon sa interogasyon o imbestigasyon sa pagdungog. Ayon sa batas ng Dutch, tanging ang pulisya lamang ang magbabasa ng mga karapatan ng suspek sa istasyon ng pulisya. Suno sa balaud sa Dutch, ang pulis lang ang makabasa sa mga katungod sa suspek sa istasyon sa pulisya. Ang mga security guard ay may karapatan na mailagay ang isang tao na naaresto. Ang mga guwardya sa seguridad adunay katungod nga ibutang ang usa ka tawo nga gidakup. Ngunit kailangan nilang ibigay agad ang suspek sa pulis na magbabasa ng mga karapatan ng suspek sa bandang huli. Apan kinahanglan nilang itunol dayon ang suspek sa pulis nga magbasa sa mga katungod sa suspek sa ulahi sa estasyon. Ang mga karapatan ay: upang manatiling tahimik, karapatang magkaroon ng isang abugado, karapatang magkaroon ng access sa ilang mga file na nagmumula sa criminal dossier, at ang karapatan na makipag-ugnay sa isang abugado. Ang mga katungod mao ang: magpabilin nga hilom, ang katungod nga adunay usa ka abogado, ang katungod nga adunay access sa pipila nga mga file nga gikan sa kriminal nga dossier, ug ang katungod nga makigkita sa usa ka abogado. Ang akusado ay dapat na makipagtulungan kapag mayroong materyal na mayroong pagkakaroon na independiyenteng sa kalooban ng isang pinaghihinalaang at isang ligal na obligasyon para sa suspek na ibigay ang naturang umiiral ang materyal. Ang akusado kinahanglan magtambayayong kung adunay materyal nga adunay usa ka pagkaluwas nga independensya sa kabubut-on sa usa ka suspetsado ug usa ka ligal nga obligasyon para sa suspek nga ihatag ang mga ingon adunay materyal. Halimbawa, ang isang suspect ay kailangang makipagtulungan sa pagbibigay ng isang sample ng dugo (na may hinala sa alkohol sa trapiko). Pananglitan, ang usa ka suspetsado kinahanglan nga makigtambayayong sa paghatag usa ka sample sa dugo (nga adunay pagduda sa alkohol sa trapiko). O ang akusado ay dapat na magkakasamang gumana sa paghahatid ng uhog, balakubak o buhok para sa isang pagsubok sa DNA. O ang akusado kinahanglan nga magtinabangay sa pagtunol sa mucus, dandruff o buhok alang sa usa ka pagsulay sa DNA. Ang nasabing isang pagsubok sa DNA ay maaari lamang gawin sa kahilingan ng Tagausig at iniutos ng hukom. Ang ingon nga usa ka pagsulay sa DNA mahimo ra mahuman sa hangyo sa Manlalaban ug gimando sa hukom. Kailangan ding magkaroon ng malubhang pagtutol sa mga akusado. Kinahanglan usab nga adunay seryoso nga pagsupak batok sa mga akusado. At ang pansamantalang pagpigil ay dapat na naaangkop. Ug ang temporaryo nga pagpugong kinahanglan nga magamit. Sinasabi ko sa iyo ang tungkol sa / Ikaw ay nakakulong para sa / Ikaw ay naaresto sa kakasala. Naghisgot ako kanimo bahin sa / Napierde ka / Naaresto ka sa apasan. May karapatan kang manahimik. Adunay ka katungod nga magpakahilom. Hindi mo kailangang gumawa ng anumang pahayag. Dili kinahanglan nga maghimo ka bisan unsang pahayag. Anumang sasabihin mo ay maitatala at maaaring ibigay sa ebidensya sa korte. Ang bisan unsang giingon nimo maitala ug hatagan sa ebidensya sa korte. May karapatan kang makipag-usap sa isang abogado nang walang pagkaantala at sa pribado bago magpasya na sagutin ang anumang mga katanungan. May katungod ka nga makigsulti sa usa ka abogado nga wala maglangan ug sa pribado sa wala pa mohukom sa pagtubag sa bisan unsang mga pangutana. Ang mga pulis ay mayroong listahan ng mga abogado na maaari kang makipag-usap nang libre. Ang mga pulis adunay lista sa mga abogado nga mahimo nimong makigsulti nga libre. Kung sumasang-ayon ka na gumawa ng isang pahayag at / o sagutin ang anumang mga katanungan maaari mong baguhin ang iyong isip at huminto sa anumang oras. Kung mouyon ka sa paghimo sa usa ka pahayag ug / o pagtubag sa bisan unsang mga pangutana mahimo nimo mabag-o ang imong hunahuna ug mohunong sa bisan unsang oras. Anumang sasabihin mo ay maitala at maaaring ibigay sa ebidensya sa korte - nangangahulugan ito kung dadalhin ka sa korte para sa kakasala kung ano ang sinabi mo sa akin ay maaaring ibalik sa hukom o hurado. Ang bisan unsang giingon nimo maitala ug mahatagan sa ebidensya sa korte - kini nagpasabut kung gidala ka sa korte tungod sa apasan kung unsa ang imong giingon kanako mahimo usab nga ibalik sa hukom o hurado. May karapatan kang makipag-usap sa isang abogado at / o sinumang tao na hinirang mo nang walang pagkaantala at sa pribado bago magpasya kung gumawa ng anumang pahayag o sagutin ang anumang mga katanungan. May katungod ka nga makigsulti sa usa ka abogado ug / o bisan kinsa nga tawo nga imong gipili nga wala maglangan ug sa pribado sa wala pa magdesisyon kung maghimo ba bisan unsang pahayag o pagtubag sa bisan unsang mga pangutana. May karapatan kang magkaroon ng iyong abogado at / o hinirang na tao sa iyo habang gumawa ka ng anumang pahayag o sagutin ang anumang mga katanungan. Adunay ka katungod nga adunay abugado ug / o nominado nga tawo kauban nimo samtang naghimo ka bisan unsang pahayag o pagtubag sa bisan unsang mga pangutana. Ang mga pulis ay mayroong listahan ng mga abogado na maaari kang makipag-usap nang libre. Ang mga pulis adunay lista sa mga abogado nga mahimo nimong makigsulti nga libre. Ayon sa Straffeprosessloven (Kriminal na Pamamaraan sa Pamamaraan), ang isang nasasakdal ay hindi maaaring obligadong magpatotoo. Sumala sa Straffeprosessloven (Criminal Procedures Code), ang usa ka akusado dili obligado nga magpamatuod. Dagdag pa; walang mga pangako, hindi tumpak na impormasyon, pagbabanta o pamimilit ay maaaring magamit. Dugang pa; walaÕy mga panaad, dili sakto nga kasayuran, mga hulga o pagpamugos mahimoÕg magamit. Ang parehong naaangkop sa anumang paraan na binabawasan ang kamalayan ng mga nasasakdal o ang kanyang kakayahan sa pagpapasya sa sarili. Ang parehas nga magamit sa bisan unsang paagi nga makapakunhod sa panimuot sa mga nasusumbong o ang iyang kaarang sa pagdeterminar sa kaugalingon. Ang anumang pagsisiyasat ay hindi dapat magkaroon ng isang layunin upang puksain ang nasasakdal. Ang bisan unsang interogasyon dili kinahanglan adunay usa ka katuyoan nga mapapas ang sinumbong. Gayunpaman, kung ang nasasakdal ay nagpasiya na huwag magpatotoo, maaaring payuhan siya ng hukom na maaari itong sa ilang mga pangyayari na idaraos laban sa kanya. Bisan pa, kung ang akusado nagpasya nga dili magpamatuod, ang maghuhukom mahimong magtambag kaniya nga kini mahimo sa pipila nga mga kahimtang nga gihimo batok kaniya. Ang korte ay maaaring hindi makarinig ng katibayan mula sa isang pari sa Norwegian Church. Ang korte mahimoÕg dili makadungog og ebidensya gikan sa usa ka pari sa Norwegian nga Simbahan. Hindi nalalapat ang nasa itaas kung ang patotoo ay kinakailangan upang maiwasan ang isang tao na mali na nahatulan. Ang naa sa ibabaw wala magamit kung ang pagpamatuod gikinahanglan aron mapugngan ang usa ka tawo nga walaÕy sayop nga nakombikto. Tumanggi ang mga pari ng Katoliko na magpatotoo tungkol sa impormasyon na nakuha sa pagkumpisal kahit sa mga kasong ito, at hindi ito ipinagpapawalang-bisa ng Korte Suprema. Ang mga pari sa Katoliko nagdumili magpamatuod sa kasayuran nga nakuha sa pagkumpisal bisan sa kini nga mga kaso, ug ang Korte Suprema walaÕy pagtugot niini. Kahit na ang relasyon ay hindi kinokontrol ng, ang mga korte ay maaaring mapawi ang isang saksi ng tungkulin upang magpatotoo tungkol sa impormasyong nakuha sa pagpapayo, panlipunan na trabaho, pangangalaga sa medisina, tulong sa hudikatura "o katulad". Bisan kung ang relasyon wala gi-regulate sa, ang mga korte mahimong mahupay ang usa ka saksi sa katungdanan nga magpamatuod bahin sa kasayuran nga nakuha sa pagtambag, sosyal nga buhat, pag-atiman medikal, hinabang sa hudisyal o "susama". Ang isang nagtatanggol asawa, kamag-anak sa direktang pagtaas o pababang pagkakasunud-sunod. Ang usa ka tigpanalipod asawa, mga paryente sa direkta nga pagsaka o pagkanaug nga pagkasunud. Magkakapatid at kanilang asawa ay hindi kinakailangang magbigay patotoo. Mga igsoon ug sa ilang mga asawa dili kinahanglan nga magpamatuod. Ang parehong naaangkop sa mga hiwalay o hiwalay na asawa, o mga taong naninirahan sa isang "kasal tulad ng" relasyon, halimbawa mga pangkasal na batas. Ang parehas nga magamit sa mga nabulag o diborsyo nga mga kapikas, o mga tawo nga nagpuyo sa usa ka relasyon nga "sama sa kaminyoon", eg mga kaminyoon nga sagad sa balaod. Ang korte ay maaaring pahabain ang karapatang ito sa mga kasintahan, mga kinakapatid na magulang / mga anak / kapatid. Mahimong itunol sa korte kini nga katungod sa mga kaminyoon, kinasal nga mga ginikanan / mga anak / igsoon. Ang isang saksi ay maaaring tumanggi na sagutin ang mga tanong na humahantong sa pag-urong sa sarili alinman para sa mismong saksi, o para sa sinumang may kaugnayan sa patotoo tulad ng inilarawan ng. Ang usa ka saksi mahimoÕg magdumili sa pagtubag sa mga pangutana nga modala sa pagpaubos sa kaugalingon bisan alang sa saksi mismo, o alang sa bisan kinsa nga may kalabutan sa pagsaksi nga gihulagway sa. Maaaring tumanggi ang isang saksi na sagutin ang mga katanungan na may kaugnayan sa mga lihim ng negosyo. Ang usa ka saksi mahimo nga magdumili sa pagtubag sa mga pangutana nga may kalabutan sa mga sekreto sa negosyo. Maaaring obligahin ng korte ang testigo na magpatotoo pagkatapos ng pagsasaalang-alang. Ang korte mahimong obligado ang testigo nga magpamatuod pagkahuman sa konsiderasyon. Ang editor ng isang nakalimbag na magasin / pahayagan ay maaaring tumanggi na ibunyag ang manunulat ng anumang mga artikulo sa kanyang journal, o mga mapagkukunan para sa nilalaman nito. Ang editor sa usa ka giimprinta nga magasin / mantalaan mahimong magdumili sa pagbahinbahin sa magsusulat sa bisan unsang mga artikulo sa iyang journal, o mga gigikanan alang sa sulud niini. Ang Artikulo 13 ng 1973 Konstitusyon ng Pakistan ay pinoprotektahan ang isang tao, kapag inakusahan ng isang pagkakasala, mula sa pag-urong sa sarili. Ang Artikulo 13 sa 1973 Konstitusyon sa Pakistan nanalipod sa usa ka tawo, kung giakusahan nga usa ka kalapasan, gikan sa pagsalikway sa kaugalingon. Ang sinumang tao sa ilalim ng pagsisiyasat para sa paggawa ng isang pagkakasala ay dapat magkaroon ng karapatang ipabatid sa kanyang karapatang manahimik at magkaroon ng karampatang at independiyenteng payo na mas mabuti sa kanyang sariling pagpipilian. Ang bisan kinsa nga tawo nga ilalom sa pag-imbestiga alang sa pagpakasala adunay katungod nga ipahibalo sa iyang katungod nga magpakahilom ug magbaton nga may katakus ug independente nga tambag nga labing maayo sa iyang kaugalingon nga pagpili. Ang tao ay hindi makakaya ng mga serbisyo ng payo, dapat siyang ibigay sa isa. Kung ang ang tawo dili makaya ang mga serbisyo sa laygay, kinahanglan nga hatagan siya sa usa. Ang mga karapatang ito ay hindi maiiwasan maliban sa pagsulat at sa pagkakaroon ng payo. Kini nga mga katungod dili mapaubus gawas sa pagsulat ug sa presensya sa tambag. Ang sinumang tao sa ilalim ng pagsisiyasat para sa komisyon ng isang pagkakasala ay may karapatang ipagbigay-alam sa kanyang karapatang manahimik at magkaroon ng karampatang at independiyenteng payo na mas mabuti sa kanyang sariling pagpipilian. Bisan kinsa nga tawo nga giimbestigahan alang sa pagbuhat sa usa ka kalapasan adunay katungod nga ipahibalo sa iyang katungod nga magpakahilom ug aron adunay kaarang ug independente nga tambag nga labing maayo sa iyang kaugalingon nga pagpili. Kung ang tao ay hindi makakaya ng mga serbisyo ng payo, dapat siyang ibigay sa isa. Kung ang tawo dili makaya sa mga serbisyo sa tambag, kinahanglan nga hatagan siya. Ang mga karapatang ito ay hindi maikakaila maliban sa pagsulat at sa pagkakaroon ng payo. Kini nga mga katungod dili mapaubus gawas sa pagsulat ug sa presensya sa tambag. Ito ay pinalawak sa isang pag-iingat sa panahon ng pag-aresto sa ilalim ng Republic Act 7438. Kini gipalapdan sa usa ka pag-amping sa panahon sa pag-aresto sa ilalum sa Republic Act 7438. Noong nakaraan, ang pag-alam sa mga naaresto na tao ng kanilang mga karapatan ay naganap matapos ang pag-aresto, kung nangyari man ito. Kaniadto, ang pagpahibalo sa mga nasakup nga mga tawo sa ilang mga katungod nahitabo pagkahuman sa pagdakup, kung kini naganap sa tanan. Ang sinumang pampublikong opisyales o empleyado, o sinumang kumikilos sa ilalim ng kanyang utos o kanyang lugar, na naaresto, pinigil o sinisiyasat ang sinumang tao para sa komisyon ng isang pagkakasala ay magpapaalam sa huli. Ang bisan kinsa nga opisyal sa publiko o empleyado, o bisan kinsa nga molihok sa ilalum sa iyang mando o sa iyang lugar, nga nag-aresto, nagtago o nag-imbestiga bisan kinsa nga tawo alang sa pagbuhat sa usa ka paglapas kinahanglan ipahibalo sa naulahi, sa usa ka sinultian nga nahibal-an ug nasabtan sa kaniya. Sa isang wikang kilala at naiintindihan ng kanya, ng kanyang mga karapatan na manatiling tahimik at magkaroon ng karampatang at independiyenteng payo, mas mabuti sa kanyang sariling pagpipilian, na sa lahat ng oras ay pinahihintulutan na magbigay ng pribado sa taong inaresto, nakakulong o sa ilalim ng pag-iingat sa pag-iingat. Sa iyang mga katungod nga magpabiling hilom ug aron adunay adunay katakus ug independente nga tambag, labi na sa iyang kaugalingon nga pagpili, kinsa sa tanan nga higayon tugutan ang paghatag sa pribado sa tawo nga gidakup, napriso o gipailalom sa custodial investigation. Kung ang taong ito ay hindi makakaya ng mga serbisyo ng kanyang sariling payo. Kung ang ingon nga tawo dili makaya sa mga serbisyo sa iyang kaugalingon nga tambag. Dapat siya ay bibigyan ng isang karampatang at independiyenteng payo ng investigating officer. Kinahanglan nga hatagan siya sa usa ka takus ug independente nga tambag sa opisyal nga nag-imbestiga. Ang mga parusa para sa mga opisyal ng pagpapatupad ng batas na hindi nabasa ang mga pinaghihinalaang kanilang mga karapatan, sa ilalim ng RA7438, ay malubhang: bukod sa multa ng 6,000 piso ng Pilipinas, ang mga opisyal ay maaaring makulong sa pagitan ng walong at sampung taon. Ang mga pagsilot alang sa mga opisyales sa pagpatuman sa balaod nga mapakyas sa pagbasa sa mga suspetsado sa ilang mga katungod, sa ilalum sa RA7438, grabe: gawas sa multa sa 6,000 ka pesos nga Pilipinas, ang mga opisyal mahimong mapriso sa taliwala sa walo ug napulo ka tuig. Sa kaso ng People vs Mahinay, GR No. 122485, ang Korte Suprema ng Pilipinas ay hinilingang isaalang-alang ang kaso ni Larry Mahinay y Amparado. Sa kaso sa People vs Mahinay, GR No. 122485, ang Korte Suprema sa Pilipinas gihangyo nga konsiderahon ang kaso ni Larry Mahinay y Amparado. Isang lalaki na nahatulan ng panggagahasa at pagpatay sa isang 12 taong gulang na batang babae , ang kapitbahay ng kanyang employer. Usa ka tawo nga nahukman sa panglugos ug pagpatay sa 12 anyos nga batang babaye , ang silingan sa iyang amo. Mahinay confessed pero mamaya retracted sa kanyang pag-amin. Gi- angkon ni Mahinay apan pagkahuman gibalik niya ang iyang pagkumpisal. Sa pagtubos na ginawa niya ito dahil sa takot na pumapalibot sa kanyang pagkabilanggo at hindi tunay na mga pagkakasala . Nga nag-ingon nga gihimo niya kini tungod sa kahadlok nga naglibot sa iyang pagkabilanggo ug dili sa tinuud nga pagkasala . Inamin ni Mahinay na inatake siya ng mga pulis at pinagbantaan na patayin siya kung hindi siya mangungumpisal. Giangkon ni Mahinay nga giatake siya sa mga pulis ug gihulga nga patyon siya kung dili siya mangumpisal. At hindi nila ipinagbigay-alam sa kanya ang kanyang karapatang manahimik hanggang matapos na siya ay naipagtapat at ang lahat na natitira ay pirmahan ang pagtatapat. Ug wala nila ipahibalo sa iya ang iyang katungod nga magpakahilom hangtod pagkahuman niya masugid ug ang tanan nga nahabilin mao ang pagpirma sa pagsugid. Walang pisikal na katibayan upang mai-back up ang mga pag-angkin ni Mahinay, at inangkin ng kanyang abugado na binasa ni Mahinay ang kanyang mga karapatan bago siya magtapat. WalaÕy ebidensya nga pisikal aron masuportahan ang mga pag-angkon ni Mahinay, ug giangkon sa iyang abogado nga gibasa ni Mahinay ang iyang mga katungod sa wala pa siya mokumpisal. Walang katibayan na ipinakita upang ipakita na ang sinabi ng pagkumpisal ay nakuha bilang isang resulta ng karahasan, pagpapahirap, pagkamaltrato, pang-aalipusta, banta o pangako ng gantimpala o kahinahunan o na ang nag-iimbestigahang opisyal ay maaaring nai-motivation na maisakatuparan ang mga katotohanan na nasalaysay sa nasabing affidavit; ang pagtatapat ng mga akusado ay gaganapin na totoo, tama at malayang o kusang ibigay. WalaÕy ebidensya nga gipakita aron ipakita nga ang pagsulti nakuha ingon usa ka sangputanan sa pagpanlupig, pagtortyur, pagkamaltrato, pagpanghilabot, hulga o saad sa gantimpala o pagkamapahitas-on o nga ang nagpangusisa nga opisyal mahimo nga maaghat sa pagdakup sa mga kamatuuran nga nasaysay sa giingon nga affidavit; ang pagsugid sa akusado gihangyo nga tinuod, tama ug gawasnon o boluntaryo nga gihatag. Ngunit ipinahayag din ng korte ang sumusunod, na mula nang naging isang landmark na desisyon sa mga karapatan ng mga akusado sa Pilipinas, at kung minsan ay tinutukoy bilang doktrinang Mahinay. Hinuon gipahayag usab sa korte ang mosunud, nga sukad nahimoÕg usa ka landmark nga desisyon sa mga katungod sa mga akusado sa Pilipinas, ug usahay gipunting nga doktrinang Mahinay. Ito ay mataas na oras upang turuan ang aming mga ahensya na nagpapatupad ng batas na nagpabaya sa alinman sa pamamagitan ng kamangmangan o pagwawalang-bahala sa tinatawag na mga karapatan ng Miranda na naging hindi sapat at na ang Korte ay dapat mag-update sa ilaw ng mga bagong ligal na pag-unlad. Kini ang hataas nga panahon sa pag-edukar sa among mga ahensya nga nagpatuman sa balaod nga wala magtagad bisan sa kawala sa kawala o kawalaÕy pagtahud sa gitawag nga mga katungod sa Miranda nga dili igo ug nga ang Korte kinahanglan nga bag-ohon tungod sa bag-ong mga ligal nga pag-uswag. Ang taong inaresto, nakakulong, inanyayahan o sa ilalim ng pag-iimbestiga ng custodial ay dapat ipagbigay-alam sa isang wikang kilala at naiintindihan sa kanya ng dahilan ng pag-aresto at dapat niyang ipakita ang warrant of arrest, kung mayroon man. Ang tawo nga naaresto, naaresto, naimbitahan o sa ilawom sa pag-imbestiga sa custodial kinahanglan ipahibalo sa usa ka sinultian nga nahibal-an ug naabtan sa kaniya sa hinungdan sa pagdakup ug kinahanglan nga ipakita siya ang warrant of arrest, kung mayroon man. Ang bawat iba pang mga babala, impormasyon o komunikasyon ay dapat nasa isang wikang kilala at naiintindihan ng sinabi ng tao. Ang matag uban pang mga pasidaan, kasayuran o komunikasyon kinahanglan nga sa usa ka sinultian nga nahibal-an ug nasabtan sa giingon nga tawo. Dapat siyang bigyan ng babala na siya ay may karapatang manahimik at ang anumang pahayag na kanyang ginagawa ay maaaring magamit bilang ebidensya laban sa kanya; Kinahanglan nga siya mapasidan-an nga siya adunay katungod nga magpakahilom ug nga ang bisan unsang pahayag nga iyang gihimo mahimong magamit ingon ebidensya batok kaniya; Dapat ipaalam sa kanya na siya ay may karapatang tulungan sa lahat ng oras at magkaroon ng pagkakaroon ng isang malaya at karampatang abugado, mas mabuti sa kanyang sariling pagpipilian; Kinahanglan ipahibalo siya nga siya adunay katungod nga matabangan sa tanan nga mga panahon ug adunay presensya sa usa ka independente ug may katakus nga abogado, labi na sa iyang kaugalingon nga pagpili; Dapat ipaalam sa kanya na kung wala siyang abugado o hindi kayang bayaran ang mga serbisyo ng isang abogado, ang isa ay ipagkakaloob para sa kanya. Kinahanglan nga pahibal-an siya nga kung wala siyay abugado o dili makaya ang mga serbisyo sa usa ka abogado, igahatag ang usa alang kaniya. At na ang isang abogado ay maaari ring makisali ng sinumang tao sa kanyang ngalan, o maaaring hinirang ng korte sa petisyon ng taong inaresto o isang kumikilos sa kanyang ngalan. Ug nga ang usa ka abogado mahimoÕg moapil sa bisan kinsa nga tawo sa iyang ngalan, o mahimong itudlo sa hukmanan sa petisyon sa tawo nga gidakop o usa nga molihok alang sa iyang ngalan. Walang korte o lehislatura ang natukoy pa ang eksaktong pagsasalita ng pag-iingat na maiharap sa mga inaresto. Wala pay korte o lehislatura nga nagtino sa eksakto nga mga pulong sa pag-amping nga ipresentar sa mga naaresto. Dahil dito, ang Philippine National Police ay lumikha ng kanilang sariling bersyon. Ingon ana, naghimo ang Philippine National Police og kaugalingon nga bersyon. Ayon sa edisyon ng 2010 ng opisyal na manu-manong PNP, "ang bawat pulis, alinman sa pagsakay sa isang mobile car, motorsiklo o sa paa patrol ay dapat palaging may dala siyang notebook ng pulisya, isang panulat at ang Miranda Babala card. Sumala sa 2010 nga edisyon sa opisyal nga manwal sa PNP, "ang matag pulis, bisan sakay sa usa ka mobile car, motorsiklo o sa tiil patrol kinahanglan kanunay nga magdala kaniya usa ka notebook sa pulisya, usa ka bolpen ug Miranda Warning card. Ang notebook, na kung saan ay humigit-kumulang na bulsa-sized, ay maaaring gamitin upang mag-ukit sa mahalagang mga kaganapan na nangyayari sa panahon ng kanyang tour of duty. Gibana-bana nga gibag-on sa bulsa, gamiton aron isulat ang hinungdanon nga mga panghitabo nga molungtad sa panahon sa iyang paglibut sa katungdanan. Anumang pahayag na iyong ginawa ay maaaring magamit laban sa iyo sa isang korte ng batas sa Pilipinas. Ang bisan unsang pamahayag nga imong gihimo mahimong gamiton batok kanimo sa usa ka hukmanan sa Pilipinas. May karapatan kang magkaroon ng isang karampatang at independiyenteng payo na mas mabuti sa iyong sariling pagpipilian. Adunay ka adunay katungod nga adunay usa ka takus ug independente nga tambag labi ka maayo sa imong kaugalingon nga pagpili. Kung hindi mo kayang bayaran ang mga serbisyo ng isang payo, bibigyan ka ng pamahalaan. Kung dili nimo makaya ang mga serbisyo sa usa ka tambag, ang gobyerno ang maghatag kanimo. Naiintindihan mo ba ang mga karapatang ito? Nakasabut ka ba sa kini nga mga katungod? Ikaw ay may karapatang manahimik o magsawalang kibo. Ikaw ang mahimoÕg karapatang manahimik o magsugod sa kibo. Anuman ang iyong sasabihin ay maaring gumamit ng mga paboritong laban sa iyo sa anumang hatol. Wala manumbaling ang imong giingon nga mogamit mga pabor sa imong mga hukmanan. Ikaw ay mayroon ding karapatang kumuha ng tagapagtanggol na iyong napili at kung hindi mo alam, ito ay ipagkaloob sa iyo ng gobyerno. Ikaw adunay mahibal-an nga pagkuha sa tigbantay nga imong gipili ug kung wala ka'y nahibaloan, kini igahatag sa imo sa gobyerno. Nauunawaan mo ba ito? Kasabot ka niini? Dahil sa pagtaas ng bilang ng mga pag-aresto ng mga foreign nationals sa panahon President Rodrigo Duterte ni Oplan Double Barrel. Tungod sa nagkadaghan nga pag-aresto sa mga langyaw nga nasyonalista sa panahon sa Oplan Double Barrel ni Pangulong Rodrigo Duterte. Ang Human Rights Affairs Office (PNP-HRAO) ng Philippine National Police sa Camp Crame, Quezon City ay may karagdagang isinalin sa Miranda babala sa apat na mga banyagang wika: Intsik , Hapon , Koreano , at Taiwanese . Ang Human Rights Affairs Office (PNP-HRAO) sa Philippine National Police sa Camp Crame, ang Lungsod sa Quezon nga gihubad pa ang Miranda nga pasidaan sa upat ka mga langyaw: mga sinultian: Intsik , Hapon , Koreano , ug Taiwanese . Ang pamamahagi ng isinalin na mga babala sa mga opisyal ng pagpapatupad ng batas ay magaganap sa pamamagitan ng isang pampublikong magagamit na mobile app, ayon sa officer-in-charge ng PNP-HRAO, Sr. Supt. Dennis Siervo. Ang pag- apod-apod sa gihubad nga mga pasidaan sa mga opisyales sa pagpatuman sa balaod mahinabo pinaagi sa usa ka magamit nga mobile app, sumala pa sa officer-in-charge sa PNP-HRAO, Sr. Supt. Dennis Siervo. Ayon sa website ng Philippine National Police Regional Office 13, sa Camp Rafael C Rodriguez sa Butuan City , ang kabiguan na magbasa ng alinman sa Miranda o anti-torture na babala sa itaas ay maaaring magresulta sa "pagpapaalis ng kaso laban sa suspek at pagsampa ng kasong administratibo. Sumala sa website sa Philippine National Police Regional Office 13, sa Camp Rafael C Rodriguez sa Butuan City , ang pagkapakyas sa pag-asoy bisan pa sa Miranda o anti-torture nga pahimangno sa itaas mahimo nga magresulta sa "pag-undang sa kaso batok sa suspek ug pagsampa sa kaso sa administratibo. Sa Republika ng Ireland, ipinangako ng Korte Suprema na ang karapatan ay hindi lamang isang karaniwang batas ng batas kundi pati na rin ang isang karapatan sa konstitusyon na maaaring gayunpaman ay wastong limitado ng batas. Sa Republika sa Ireland, gihangup sa Korte Suprema nga ang katungod dili lamang usa ka us aka sagad nga balaod nga balaod apan usa usab ka katungod sa konstitusyon nga mahimoÕg balido nga limitado sa lehislasyon. Sa nasasakupang hurisdiksyon na ito, ang isang bilang ng mga panukalang batas na muling binibigyang kahulugan ang karapatang tumahimik, tulad ng Criminal Justice Act 1984, ang Criminal Justice (Drug Trafficking) Act, 1998 at ang Mga Kasalanan Batas sa Estado (Pagbabago) Act, 1998. Sa kini nga hurisdiksyon, ang ubay-ubay nga mga lakang sa pamatasan nga gihubad na usab ang katungod sa pagpakahilum, sama sa Criminal Justice Act 1984, Criminal Justice (Drug Trafficking) Act, 1998 ug ang Mga Kasuguan Batok sa Estado (Pag-amigo) Act, 1998. Pangkalahatang epekto ng ilan sa mga hakbang na ito ay upang magbigay ng masamang mga inpormasyon na iguguhit laban sa isang pinaghihinalaan na tumanggi upang sagutin ang mga katanungan habang kinukuwestiyon sa pag- iingat ng Garda . Sa kinatibuk-ang epekto sa pipila sa kini nga mga lakang mao ang paghatag alang sa mga dili maayo nga mga komperensya nga ipahamtang batok sa usa ka suspetsado nga nagdumili sa pagtubag sa mga pangutana samtang gikuwestiyon sa kustodiya ni Garda . Ang Criminal Justice Act 2006 ay nakakaapekto rin sa karapatang tumahimik, dahil pinapayagan nito ang mga inpormasyon na iginuhit mula sa katahimikan kung saan wala ang nag-iisang abogado. Ang Criminal Justice Act 2006 nakaapekto usab sa katungod sa paghilom, tungod kay gitugotan niini ang mga inpormasyon nga makuha gikan sa kahilom kung wala ang us aka solicitor. Ang sugnay 1 ng artikulo 51 ng Konstitusyon ng Ruso ay nagbibigay sa bawat tao ng karapatang hindi sumaksi laban sa kanilang sarili o laban sa kanilang asawa at malapit na kamag-anak. Ang clause 1 sa artikulo 51 sa Konstitusyon sa Russia naghatag sa tanan nga katungod nga dili mosaksi batok sa ilang kaugalingon o batok sa ilang mga asawa ug suod nga mga paryente. Bilang desisyon kung ang isang sagot o isang sagot sa isang partikular na tanong ay hahantong sa (sarili) na pag-aalis ay naiwan sa pagpapasya ng taong pinag-uusapan, ang sugnay na ito ay nagbibigay-daan upang manatiling tahimik sa anumang oras. Ingon nga ang desisyon kung ang usa o dili usa ka tubag sa usa ka piho nga pangutana nga magdala sa (sa kaugalingon) pagsalikway nahabilin sa pagkabuotan sa tawo nga gikuwestiyon, kini nga clause nagtugot sa pagpakahilom sa bisan unsang oras. Ang Saligang Batas ng South Africa ay nangangailangan na ang sinumang naaresto ay ipagbigay-alam sa kanilang karapatang manahimik at ang mga bunga ng hindi mananahimik. Ang Konstitusyon sa South Africa naghangyo nga ang bisan kinsa nga nasakup nga mahibal-an sa ilang katungod nga magpakahilom ug ang mga sangputanan sa dili pagpakahilom. Ang kanilang karapatang pumili at kumunsulta sa isang legal na tagagawa. Ilang katungod sa pagpili ug pagkonsulta sa usa ka tigpatuman sa balaod. At ang kanilang karapatan na magkaroon ng isang legal na praktikal na itinalaga sa nakakulong na tao sa pamamagitan ng estado at sa gastos ng estado kung ang malaking kawalan ng katarungan ay sa ibang paraan magreresulta. Ug ang ilang katungod nga adunay usa ka legal nga tigpraktis nga nadestino sa pinugngan nga tawo sa estado ug us aka gasto sa estado kung ang daghang dili inhustisya mahimong moresulta. Ang mga patakaran ng South Africa Police Service ay inireseta na ang mga inaresto na tao ay bibigyan ng isang Form 14A na "Abiso ng Mga Karapatan sa Mga Tuntunin ng Konstitusyon" na naglalarawan sa mga ito at iba pang mga karapatan ng mga inaresto. Ang mga lagda sa Pulisya sa South Africa nagsulat nga ang mga gidakop nga mga tawo gihatagan usa ka Form 14A nga "Pahibalo sa mga Katungod sa Mga Termino sa Konstitusyon" nga naghulagway niini ug uban pang mga katungod sa mga nasakup nga mga tawo. Sa Espanya, ayon sa artikulo ng Ley de Enjuiciamiento Criminal (Penal procedure code) 520.2, dapat ipagbigay-alam sa suspek ang mga singil na humahantong sa kanyang pagpigil, pati na rin ang mga kadahilanan na binawian ng kanyang kalayaan. Sa Espanya, sumala sa artikulo sa Ley de Enjuiciamiento Criminal (Penal procedure code) 520.2, kinahanglan ipahibalo ang suspetsado sa mga sumbong nga nagdala sa iyang pagdakup, ingon usab ang mga hinungdan nga gihikawan sa iyang kagawasan. Bilang karagdagan, ang indibidwal ay dapat payuhan tungkol sa mga sumusunod na karapatan. Dugang pa, ang tagsatagsa kinahanglan nga gitambagan sa mga mosunod nga mga katungod. Karapatang manahimik, sagutin lamang ang mga tanong na pinili niya, o ipahayag ang kanilang pagnanais na gumawa ng pahayag lamang sa harap ng isang hukom. Husto nga magpakahilom, aron matubag ang mga pangutana lamang nga gipili niya, o aron ipahayag ang ilang gusto sa paghimo sa pahayag lamang sa atubangan sa usa ka hukom. Tama na hindi magbigay ng ebidensya laban sa kanya, pati na rin hindi aminin ang kanyang pagkakasala. Husto nga dili paghatag ebidensya batok kaniya, ingon usab dili pagsugid sa iyang sala. Karapatan sa ligal na representasyon ng isang pribado o abugado na pinondohan ng estado, na tutulong sa kanya sa panahon ng pagdinig at mga pamamaraan. Katungod sa ligal nga representasyon sa usa ka abogado nga pribado o gipondohan sa estado, nga motabang kaniya sa panahon sa mga pagdungog ug mga pamaagi. Karapatang ipagbigay-alam sa isang miyembro ng kanyang pamilya o isang tao na kanyang pinili tungkol sa pagpigil pati na rin ang kanilang lokasyon, sa anumang sandali ng mga paglilitis. Ang katungod sa pagpahibalo sa usa ka miyembro sa iyang pamilya o usa ka tawo nga gipili bahin sa pagpugong ingon man ang ilang lokasyon, sa bisan unsang panahon sa mga pagdumala. Ang mga dayuhan ay may karapatang makipag-ugnay sa kanilang konsulado sa Espanya. Ang mga langyaw adunay katungod nga kontakon ang ilang konsulado sa Spain. Karapatang humiling ng mga serbisyo ng isang tagasalin, nang walang gastos, kapag ang banyagang pambansang hindi nagsasalita ng Espanyol. Ang katungod nga mohangyo sa mga serbisyo sa usa ka tighubad, walaÕy bayad, kung ang usa ka langyaw nga nasyonal dili nagsulti Espanyol. Karapatang sumailalim sa isang medikal na pagsusuri ng forensic na doktor. Kanang ipailawom sa medikal nga pagsusi sa doktor sa forensic. Ang Artikulo 158 ng pinag-isang Swiss code ng kriminal na pamamaraan , na ipinatupad noong 2011, ay nagpapatunay na ang mga resulta ng isang pagsisiyasat ay hindi maaaring gamitin maliban kung ang akusado ay naalam na. Ang Artikulo 158 sa nagkahiusa nga Swiss code sa kriminal nga pamaagi , nga gisugdan kaniadtong 2011, nagpahayag nga ang mga sangputanan sa usa ka interogasyon dili magamit gawas kung ang akusado gipahibalo nga. Siya ang paksa ng isang kriminal na pagsisiyasat para sa ilang mga tiyak na pagkakasala, siya ay may karapatang manahimik at huwag makipagtulungan sa mga pulis, siya ay may karapatan sa ligal na kinatawan ng isang abugado ng pribado o pinondohan ng estado, at siya ay may karapatang humiling ng mga serbisyo ng isang tagasalin. Siya / siya mao ang hilisgutan sa usa ka kriminal nga imbestigasyon alang sa pipila nga piho nga mga paglapas, siya adunay katungod nga magpakahilom ug dili mokooperar sa mga pulis, siya adunay katungod sa ligal nga representasyon sa usa ka abogado nga pribado o gipondohan sa estado, ug siya adunay katungod nga mohangyo sa mga serbisyo sa usa ka tighubad. Ang mga code ng cantonal na pamamaraan, na nananatiling puwersa hanggang sa 2011, sa pangkalahatan ay naglalaman ng magkatulad na mga probisyon. Ang mga pamaagi sa cantonal nga pamaagi, nga magpadayon hangtod sa tuig 2011, sagad nga adunay mga parehas nga mga probisyon. Ay nangangailangan ng mga pulis na nagsasagawa ng mga pag-aresto upang ipaalam sa mga inaresto ng Miranda Rights. Naghangyo sa mga pulis nga nagpahigayon sa mga pagdakup aron ipahibalo ang mga naaresto sa Mga katungod ni Miranda. Sa mga kaso ang pag-aresto ay isinasagawa ng isang opisyal, dapat ipaalam ng opisyal ang pag-aresto sa singil, gumawa sa kanya ng isang warrant of arrest, kung mayroon man, at paliwanagan siya na siya ay may karapatang manatiling tahimik, na anuman ang sinabi niya ay maaari at gamitin bilang katibayan sa isang pagsubok, at mayroon din siyang karapatang matugunan at magbigay ng payo o tao upang maging kanyang payo. Sa mga kaso ang pag-aresto nga gihimo sa usa ka opisyal, kinahanglan ipahibalo sa opisyal ang pag-aresto sa singil, magbuhat sa kaniya usa ka warrant of arrest, kung adunay, ug hayag nga siya adunay katungod nga magpakahilom, nga ang bisan unsa nga iyang giingon nga mahimo ug magamit isip ebidensya sa usa ka pagsulay, ug nga siya usab adunay katungod sa pagtagbo ug pagtugyan sa usa ka tambag o tawo nga mahimong iyang tambag. Kung nais ng tagapag-aresto na ipaalam sa kanyang kamag-anak o kilalang-kilala ang kanyang pag-aresto at ang katuparan ng kanyang hangarin ay hindi magiging mahirap at hindi makagambala sa kanyang pag-aresto o pagpigil o pumipinsala sa sinumang tao, papayagan ng opisyal ang naaresto upang matupad ito hanggang sa sukat makatwiran ayon sa mga pangyayari. Kung ang nag-aresto gusto nga ipahibalo sa iyang paryente o intimate sa iyang pagdakup ug ang katumanan sa iyang gusto dili lisud ug dili makabalda sa iyang pag-aresto o pagpugong o pagdaut sa bisan kinsa nga tawo, tugutan ng opisyal ang pag-aresto sa ingon nga matuman kutob sa gidak-on makatarunganon sumala sa mga kahimtang. Kaugnay nito, ang pagdakip ay dapat ring maglabas ng talaan ng pag-aresto. Sa niining bahina, ang nagdakup nga opisyal magkuha usab og rekord sa pagdakup. Ang isang opisyal o pribadong mamamayan na nagsasagawa ng pag-aresto ay dapat nang walang pagkaantala ay dalhin ang naaresto sa tanggapan ng hudisyal ng pulisya sa ilalim ng seksyon 83. Ang usa ka opisyal o pribado nga lungsuranon nga nagpahigayon usa ka pagdakup kinahanglan nga walay pagdugay gidala ang nasikop sa opisina sa hukmanan sa ilalum sa seksyon 83. Sa mga kaso ang pag-aresto ay isinasagawa ng isang pribadong mamamayan, ang administratibo o opisyal ng pulisya na tumatanggap ng inaresto ay makakakuha ng isang talaan ng pangalan, trabaho at address ng mamamayan, kabilang ang impormasyon at mga pangyayari tungkol sa pag-aresto pati na rin, at hinihiling ang mamamayan upang mag-sign tulad ng talaan. Sa mga kaso ang pag-aresto gihimo sa usa ka pribado nga lungsuranon, ang administratibo o opisyal sa pulisya nga nakadawat sa pagdakup magkuha us aka rekord sa ngalan, okupasyon ug adres sa lungsuranon, lakip ang kasayuran ug kahimtang sa pag-aresto usab, ug kinahanglan ang lungsuranon sa pagpirma sa ingon nga talaan. Pagkatapos ay ipagbigay-alam ng opisyal ang lalaking naaresto ng singil at detalyadong mga batayan para sa kanyang pag-aresto, at paliwanagan siya na siya ay may karapatang manahimik at ang anumang sinabi niya ay maaari at gagamitin bilang ebidensya sa isang pagsubok. Ipahibalo dayon sa opisyal ang lalaki nga naaresto sa singil ug detalyado nga basehan alang sa iyang pagdakup, ug hayag nga siya adunay katungod nga magpakahilom ug bisan unsang isulti niya mahimo ug gamiton ingon ebidensya sa usa ka pagsulay. Ang bawat naaresto o nakakulong ay dapat ipagbigay-alam nang walang pagkaantala ng mga dahilan para sa kanyang pag-aresto o pagpigil, inaprubahan ng kanyang mga karapatan, at mula sa pagkakakulong ay bibigyan ng pagkakataon na personal na ipagtanggol ang kanyang sarili, o magkaroon ng ligal tulong ng isang tagapagtanggol. Ang matag tawo nga naaresto o napriso kinahanglan ipahibalo sa walay paglangan sa mga hinungdan alang sa iyang pagdakup o pagkapiit, gi-aprubahan sa iyang mga katungod, ug gikan sa panahon sa pagpugong hatagan ang oportunidad sa personal nga pagpanalipod sa iyang kaugalingon, o aron adunay legal tabang sa usa ka tigdepensa. Ang isang tao ay hindi mananagutan ng responsibilidad sa pagtanggi na magpatotoo o magpaliwanag ng anuman tungkol sa kanyang sarili, mga miyembro ng kanyang pamilya o malapit na kamag-anak sa antas na tinukoy ng batas. Ang usa ka tawo dili responsable sa pagdumili sa pagpamatuod o pagpasabut bisan unsa bahin sa iyang kaugalingon, mga miyembro sa iyang pamilya o suod nga mga paryente sa degree nga gitino sa balaod. Ang isang pinaghihinalaang, isang akusado, o isang nasasakdal ay may karapatan sa pagtatanggol. Ang usa ka suspetsado, akusado, o akusado adunay katungod sa pagdepensa. Ang isang nasakdal na tao ay nasisiyahan sa lahat ng mga karapatang pantao at mamamayan, maliban sa mga paghihigpit na tinutukoy ng batas at itinatag ng isang hatol sa korte. Ang usa ka tawo nga nakombikto nalipay sa tanan nga mga katungod sa tawo ug lungsoranon, gawas sa mga pagdili nga gipiho sa balaod ug gitukod sa hukom sa korte. Inquirer, investigator, tagausig, hukom, at hukuman, bago ang unang pagsusuri ng suspek, inakusahan, at inakusahan, ay hinihilingang payo sa kanila ng karapatang magkaroon ng isang payo sa pagtatanggol at gumawa ng isang naaangkop na talaan. Ang pagpangutana, imbestigador, tagausig, hukom, ug hukmanan, sa wala pa ang una nga pagsusi sa suspetsado, akusado, ug akusado, gihangyo nga hatagan sila og katungod sa pagbaton sa usa ka tambag sa depensa ug magkuha usa ka angay nga rekord. Pati na rin magbigay ng pinaghihinalaan, inakusahan, at inakusahan ang posibilidad na ipagtanggol ang kanilang mga sarili sa mga ligal na remedyo mula sa singil na dinala at matiyak ang proteksyon ng kanilang personal at mga karapatan sa pag-aari. Ingon usab paghatag sa suspetsado, akusahan, ug akusado ang posibilidad nga panalipdan ang ilang mga kaugalingon sa ligal nga mga remedyo gikan sa singil nga gidala ug pagsiguro sa pagpanalipod sa ilang personal ug mga katungod sa kabtangan. Isang taong naaresto sa hinala na nakagawa ng isang krimen. Usa ka tawo nga nasakup sa pagduhaduha nga nakahimog usa ka krimen. Isang tao na kung saan iginagalang ang isang sukatan ng pagpigil ay ipinataw bago ang desisyon na pag-uusig sa kanya ay ginawa. Usa ka tawo kansang pagtahod usa ka sukod sa pagpugong gipahamtang sa wala pa ang desisyon sa pag-uusisa kaniya. Ang suspek ay may karapatang: alamin kung ano ang hinihinala niya. Ang suspek adunay katungod nga: mahibal-an kung unsa ang iyang gidudahang. Magbigay ng mga patotoo o tumanggi sa pagpapatotoo at pagsagot sa mga tanong. Paghatag mga pagpamatuod o pagdumili sa pagpamatuod ug pagtubag sa mga pangutana. Magkaroon ng payo sa pagtatanggol at salubungin siya bago ang unang pagsusuri; gumawa ng ebidensya; magsumite ng mga galaw at magmungkahi ng mga pagkakasundo; humiling na patunayan ng korte o tagausig ang pagiging legal ng pagkahuli. Adunay tambag sa pagpanalipud ug pagsugat kaniya sa wala pa ang unang pagsusi; makahatag pamatuod; pagsumite sa mga lihok ug isugyot ang mga kwalipikasyon; gihangyo nga ang korte o tag-us aka mag-validate sa pagkaluwas sa pagkahadlok. Magsumite ng mga reklamo laban sa mga aksyon at desisyon ng opisyal na nagsasagawa ng mga aktibidad sa pagpapatakbo, pagtatanong, imbestigador, at tagausig, at, na may naaangkop na mga batayan na naroroon, ay nakasisiguro ang kanyang seguridad. Magsumite mga reklamo batok sa mga aksyon ug mga desisyon sa opisyal nga nagpahigayon mga kalihokan nga operational-detektibo, nagpakisayod, investigator, ug tigpasiugda, ug, nga adunay angay nga mga nataran, adunay kasiguruhan ang iyang seguridad. Ang katotohanang pinapayuhan ang suspek ng kanyang mga karapatan ay ipinasok sa talaan ng pagkakatakot o pagpapasya na magpataw ng isang sukatan. Ang katinuud nga gitambagan ang suspek sa iyang mga katungod nasulat sa talaan sa pagkahadlok o desisyon nga magpahamtang usa ka sukod sa pagpugong. Ang korte, tagausig, investigator at tagapagtanong ay kinakailangan upang payuhan ang mga kalahok sa kaso ng kanilang mga karapatan at upang matiyak ang posibilidad na tamasahin ang naturang mga karapatan. Ang korte, prosekusyon, investigator ug ang nagpangutana gikinahanglan sa pagtambag sa mga partisipante sa kaso sa ilang mga katungod ug aron masiguro ang posibilidad nga makatagamtam sa mga katungod. Gayunpaman, walang malinaw na mga regulasyon kung paano dapat ipahayag ang mga karapatan. Bisan pa, walaÕy klaro nga mga regulasyon kung giunsa ipahibalo ang mga katungod. Karaniwan itong ginagawa sa pamamagitan ng pagbabasa sa kanila kapag inihayag ang desisyon sa pagtatatag ng mga paglilitis sa kriminal o pag-aresto at pagkatapos ay hinihiling na mag-sign ang isang suspek o inaresto sa listahan ng mga karapatang ito. Kasagaran kini gihimo pinaagi sa pagbasa kanila sa diha nga nagpahibalo sa desisyon sa pag-institusyon sa mga kriminal nga pagdumala o pag-aresto ug dayon nangayo usa ka suspetsado o tigdakop nga magpirma sa lista sa kini nga mga katungod. Ang karapatang tumahimik ay naiiba depende sa kung aling hurisdiksyon ng United Kingdom ang pinag-uusapan ay pinag-uusapan. Ang katungod sa pagpakahilom lainlain depende kung asa nga hurisdiksyon sa United Kingdom ang gisuspetsahan sa suspek. Sa Inglatera at Wales posible ang isang masamang pananaw na makuha mula sa katahimikan ng isang akusado sa panahon ng pagtatanong. Sa Inglatera ug Wales posible nga ang usa ka dili maayo nga pagkagusto makuha gikan sa usa ka akusado nga tawo sa paghilom. Ang parehong ay totoo para sa Northern Ireland sa ilalim ng Order ng Criminal Evidence (Northern Ireland) 1988 , ngunit walang masamang pananaw na maaaring makuha sa Skotlandia sa ilalim ng batas ng Scots. Ang Tinuod usab alang sa Northern Ireland sa ilawom sa Order of Criminal Evidence (Northern Ireland) 1988 , apan walaÕy daotan nga pag-aghat nga mahimo nga makuha sa Scotland ubos sa balaod sa Scots. Ang karapatang tumahimik ay may mahabang kasaysayan sa England at Wales, na unang na-code sa Mga Batas ng Mga Hukom noong 1912. Ang katungod sa pagpakahilom adunay usa ka taas nga kasaysayan sa Inglatera ug Wales, una nga gisulud sa Mga Batas sa Mga Maghuhukom kaniadtong 1912. Ang isang akusado sa isang paglilitis sa kriminal ay may pagpipilian kung magbigay o ebidensya sa mga paglilitis . Ang usa ka akusado sa usa ka kriminal nga pagsulay adunay kapilian kung maghatag ba o dili nga ebidensya sa mga pagdumala . Bukod dito, walang pangkalahatang tungkulin na tulungan ang pulisya sa kanilang mga katanungan. Dugang pa, walaÕy kinatibuk-ang katungdanan nga tabangan ang mga pulis sa ilang mga pangutana. Sa karaniwang batas, at partikular na pagsunod sa pagpasa ng Criminal Justice at Public Order Act 1994 , ang salungat na mga inpormasyon ay maaaring makuha sa ilang mga pangyayari kung saan ang akusado. Sa sagad nga balaud, ug labi na sa pagsunod sa pagpahamtang sa Criminal Justice ug Public Order Act 1994 , ang dili maayo nga mga komperensya mahimoÕg makuha sa pipila nga mga kahimtang diin ang akusado. Nabigo na banggitin ang anumang katotohanan na kung saan ay umasa siya sa kalaunan at na sa mga pangyayari sa oras na ang akusado ay makatuwirang inaasahan na banggitin. Napakyas sa paghisgot sa bisan unsa nga kamatuoran nga sa ulahi iyang gisaligan ug nga sa mga kahimtang sa panahon nga ang akusado mahimong makatarunganon nga hisgutan. Hindi nabibigyan ng katibayan sa pagsubok o sagutin ang anumang katanungan; Napakyas sa paghatag ebidensya sa pagsulay o pagtubag sa bisan unsang pangutana; Hindi nabigo sa pag-aresto para sa mga bagay, sangkap o marka sa kanyang tao, damit o kasuotan sa paa, sa kanyang pag-aari, o sa lugar kung saan siya nadakip. Napakyas sa pag-aresto sa mga butang, sangkap o marka sa iyang tawo, saput o sapin sa tiil, sa iyang tag-iya, o sa lugar diin siya gidakup. Nabigong account sa pag-aresto para sa kanyang presensya sa isang lugar. Napakyas sa account sa pag-aresto alang sa iyang presensya sa usa ka lugar. Maaaring walang paniwala batay batay sa katahimikan. Kung saan ang mga pagpupulong ay maaaring mailayo mula sa katahimikan, ang korte ay dapat idirekta ang hurado tungkol sa mga limitasyon sa mga inperensya na maaaring maayos na makuha mula sa katahimikan. Tingali walay kombiksyon nga gipasukad sa tanan sa kahilom. Kung ang mga komperensya mahimoÕg makuha gikan sa kahilom, ang korte kinahanglan magdumala sa hurado ingon nga mga limitasyon sa mga inperensya nga mahimo nga makuha gikan sa kahilom. Kaugnay ng mga pinag-uusapan ng Serious Fraud Office , ang karapatang tumahimik ay nabawasan sa pamamagitan ng Seksyon 2 ng Criminal Justice Act 1987. Sa pagtahod sa mga gipangutana sa Serious Fraud Office , ang katungod sa pagpakahilom gipamubu tungod sa Seksyon 2 sa Criminal Justice Act 1987. Ang karapatan ay nabawasan din para sa mga akusado ng mga paglabag sa terorista. Ang katungod usab nakunhoran alang sa mga akusado sa mga kalapasan sa terorista. Ang UK ay may ilan sa mga mahigpit na mga batas sa pagsisiwalat ng Key ng kanlurang mundo. Ang UK adunay pipila nga higpit nga mga balaod sa pagbunyag sa Key sa kasadpan nga kalibutan. Sa ilalim ng Seksyon 49 at Seksyon 53 ng Regulasyon ng Investigatory Powers Act 2000 (RIPA), ito ay isang pagkakasala na mabibigo na ibunyag kapag hiniling ang susi sa naka-encrypt na data (na may parusa ng dalawang taon sa bilangguan, o limang taon na may kaugnayan sa mga kaso ng pang-aabuso sa sex sa bata). Ubos sa Seksyon 49 ug Seksyon 53 sa Regulation of Investigatory Powers Act 2000 (RIPA), usa ka kalapasan nga mapakyas nga ibutyag kung gihangyo ang yawi sa pag-encrypt nga datos (nga adunay silot nga duha ka tuig nga pagkabilanggo, o lima ka tuig bahin sa mga kaso sa pag-abuso sa sex sa bata. Ang iskedyul 7 ng Terrorism Act 2000 ay ginamit upang kumbinsihin ang mga taong tumanggi na ibunyag ang kanilang password sa mga kaugalian. Ang iskedyul 7 sa Terrorism Act 2000 gigamit aron mabatukan ang mga tawo nga nagdumili sa pagpadayag sa ilang password sa mga kostumbre. Ang mga babala hinggil sa karapatan laban sa pag-urong sa sarili ay maaaring nagmula sa England at Wales . Ang mga pasidaan bahin sa katungod batok sa pagpaubos sa kaugalingon mahimo nga naggikan sa England ug Wales . Noong 1912, ang mga hukom ng King's Bench ay naglabas ng Mga Batas ng Mga Hukom . Sa 1912, ang mga hukom sa King's Bench nagpagula sa Mga Maghuhukom sa Paghuhukom . Ibinigay nito na, kapag ang isang miyembro ng pulisya ay may natatanggap na ebidensya upang maghinala sa isang tao ng isang pagkakasala at nais na tanungin ang pinaghihinalaan tungkol sa isang pagkakasala, dapat munang babalaan ng opisyal ang taong karapat-dapat siyang manahimik. Naghatag kini nga, kung ang usa ka miyembro sa pulisya adunay madawat nga ebidensya sa pagduda sa usa ka tawo sa usa ka kalapasan ug nagtinguha sa pagpangutana nga ang suspetsado bahin sa usa ka kalapasan, kinahanglan nga pahimangno sa opisyal ang tawo nga siya adunay katungod nga magpakahilom. Gayunman, ang babala tungkol sa posibilidad ng anumang bagay na sinabi ng lalaki na posibleng gamitin laban sa kanya ay nagtatagal kahit na: lumilitaw ito halimbawa sa nobela ni Sir Arthur Conan Doyle na A Study in Scarlet , na inilathala noong 1887. Bisan pa, ang pasidaan bahin sa posibilidad nga bisan unsa ang giingon sa lalaki nga suspetsado nga mahimoÕg gamiton batok kaniya nagatagna bisan kung: makita kini nga panig-ingnan sa nobela ni Sir Arthur Conan Doyle nga A Study sa Scarlet , nga gimantala kaniadtong 1887. Ang opisyal ay isang taong hindi mapang-akit na taong hindi nakakaunawa, na dumaan sa kanyang mga tungkulin sa isang mapurol na mekanikal na paraan. Ang opisyal usa ka tawo nga walaÕy emosyonal nga tawo, nga nag-agi sa iyang mga katungdanan sa usa ka makalingaw nga paagi. Mayroon akong mahusay na sasabihin, mabagal na sinabi ng aming bilanggo. Aduna akoy maayong buhaton, hinay ang pagsulti sa among binilanggo. Nais kong sabihin sa iyo ng mga ginoo ang lahat tungkol dito. Gusto kong isulti kanimo ang mga ginoo bahin niini. Hindi ka ba mas mahusay na magreserba para sa iyong pagsubok? Dili ba mas natipig nimo kana alang sa imong pagsulay? Ito ang isla na tinatawag na St. Loup, ginoo, isang isla sa Channel. Kini ang isla nga gitawag St. Loup, ginoo, usa ka isla sa Channel. Naipadala kami sa espesyal na mula sa London, dahil ikaw ay tulad ng mga espesyal na kilalang kriminal, kung papayagan mo ako sabihin ito. Gipadala kami sa espesyal gikan sa London, ingon ikaw usa ka labi ka labi nga mga kriminal, kung tugutan mo ako nga isulti kini. Na nagpapaalala sa akin na bigyan ka ng babala na ang anumang sasabihin mo ay maaaring magamit laban sa iyo sa iyong pagsubok. Nga nagpahinumdom kanako nga pasidan-an ka nga ang bisan unsang giingon nimo mahimong gamiton batok kanimo sa imong pagsulay. Ang pre-trial na operasyon ng pribilehiyo laban sa pag-urong sa sarili ay lalo pang napagtanto ng desisyon sa Ibrahim na ang isang pag-amin o pag-amin na ginawa ng akusado sa pulis ay matatanggap lamang sa katibayan kung ang pag-uusig ay maaaring magtatag ito ay kusang-loob. Ang pre-trial nga operasyon sa pribilehiyo batok sa pagpaubos sa kaugalingon gipadayon pa sa desisyon sa Ibrahim nga ang pag-angkon o pagkumpisal nga gihimo sa akusado sa pulisya madawat lang sa ebidensya kung maakusahan ang prosekusyon nga kini boluntaryo. Ang pag-amin o pag-amin ay kusang-loob kung gagawin sa isang malayang pagpili kung magsasalita o mananahimik. Ang usa ka pag-angkon o pagsugid usa ka boluntaryo kung gihimo sa pagpili sa usa ka libre nga pagpili kung pagsulti o magpakahilom. Ang isang inosenteng tao ay maaaring maayos, alinman sa labis na pag-iingat o sa iba pang kadahilanan, ay tumanggi na sabihin ang anumang bagay kung sisingilin at babala, at kung posible na gaganapin ito sa isang hurado bilang isang lupa kung saan maaari silang makahanap ng isang tao nagkasala, malinaw na ang mga inosenteng tao ay maaaring nasa malaking kapahamakan. Ang usa ka tawo nga walaÕy sala mahimoÕg maayo, bisan gikan sa sobra nga pag-amping o tungod sa pipila nga hinungdan, pagdumili sa pagsulti bisan unsang butang kung giakusahan ug gipasidan-an, ug kung posible nga ipadayon kana sa usa ka hurado ingon usa ka yuta nga mahimoÕg makit-an nila ang usa ka tawo, sad-an, klaro nga ang mga inosente nga tawo mahimoÕg naa sa grabe nga katalagman. May karapatan kang manahimik, ngunit ang anumang sasabihin mo ay ibababa at maaaring magamit sa katibayan. Adunay ka katungod nga magpakahilom, apan bisan unsa ang imong gisulti isalikway ug mahimong gamiton nga ebidensya. Ang pangunahing reporma sa pagtatanong at paggamot ng mga pinaghihinalaang nagkasala ay naganap noong 1984 nang magsimula ang Pulisya at Kriminal na Katibayan ng Batas . Ang mayor nga reporma sa pagkuwestiyon ug pagtambal sa mga gidudahang mga makasasala nahitabo kaniadtong 1984 sa dihang gipatuman ang Police ug Criminal Evidence Act . Sa ilalim ng Code C ang karapatang manahimik ay susugan sa pamamagitan ng pagpapahintulot sa masamang mga pagtalakay na iguguhit sa isang pagdinig sa korte sa mga kaso kung saan ang isang pinaghihinalaang tumanggi na magpaliwanag ng isang bagay, at pagkatapos ay gumawa ng paliwanag. Ubos sa Code C ang katungod sa pagpakahilom giusab pinaagi sa pagtugot sa mga dili maayo nga mga komperensya nga makuha sa usa ka pagdungog sa korte sa mga kaso diin ang usa ka suspetsado nagdumili sa pagpatin-aw sa usa ka butang, ug pagkahuman nagpatunghag katin-awan. Sa madaling salita, ang hurado ay may karapatang ibigay na ang akusado ay gumawa ng paliwanag sa ibang araw, dahil tumanggi siyang magbigay ng paliwanag sa panahon ng pagtatanong ng pulisya. Sa laing pagkasulti, ang hurado adunay katungod nga ipanghimatuud nga ang akusado naghimo sa katin-awan sa ulahi nga petsa, tungod kay nagdumili siya nga ihatag ang pagpatin-aw sa pagpangutana sa pulisya. Ang hurado ay libre din upang gumawa ng hindi ganoong pagkagusto. Hindi mo na kailangang sabihin, ngunit maaari itong makapinsala sa iyong pagtatanggol kung hindi mo banggitin, kapag tinanong, isang bagay na sa kalaunan ay umaasa ka sa korte. Ang jury libre usab nga wala maghimo sa ingon nga pag-ila. Dili kinahanglan nga isulti nimo ang bisan unsang butang, apan makadaot kini sa imong panalipod kung dili nimo hisgutan, kung gipangutana, usa ka butang nga sa ulahi imong gisaligan sa korte. Anumang sasabihin mo ay maaaring ibigay sa katibayan. Bisan unsa ang imong isulti mahimong mahatagan sa ebidensya. Kung darating ang pagtatanong, "kapag tinatanong" ay maaaring mapalitan ng "ngayon". Kung ang pagpangutana moabut, "kung gipangutana" mahimong pulihan sa "karon". Sa mga kaso kung saan ang suspek ay malinaw na walang nakukuha sa pamamagitan ng hindi pagtupad na tahimik. Sa mga kaso kung diin ang suspek klaro nga walaÕy makuha pinaagi sa pagpakyas nga magpakahilom. Hindi mo kailangang sabihin kahit na maliban kung nais mong gawin ito, ngunit dapat kong bigyan ka ng babala na kung hindi mo mababanggit ang anumang katotohanan na umaasa ka sa iyong pagtatanggol sa korte. Dili kinahanglan nga isulti nimo ang bisan kinsa gawas kung gusto nimo kini buhaton, apan kinahanglan nga pasidan-an ko ikaw nga kung napakyas ka sa paghisgot sa bisan unsang kamatuuran nga imong gisaligan sa pagdepensa sa korte. Ang iyong pagkabigo na kumuha ng pagkakataong ito upang mabanggit ito ay maaaring magamot sa hukuman bilang pagsuporta sa anumang may-katuturang ebidensya laban sa iyo. Ang imong pagkapakyas sa pagkuha niini nga oportunidad sa paghisgot niini mahimo kini nga pagtratar sa hukmanan ingon nga pagsuporta sa bisan unsang may kalabutan nga ebidensya batok kanimo. Kung nais mong sabihin ang anumang bagay, ang sinasabi mo ay maaaring ibigay sa katibayan. Kung gusto nimo isulti bisan unsa, kung unsa ang imong giingon mahimong ihatag sa ebidensya. Hindi mo kailangang sabihin, ngunit ang anumang bagay na sinasabi mo ay maaaring ibigay sa katibayan. Dili kinahanglan nga isulti nimo bisan unsa, apan bisan unsa ang imong isulti mahimong mahatag sa ebidensya. Ang Order of Criminal Evidence 1988 na inilaan para sa masamang mga inpormasyon na iginuhit para sa kabiguan na banggitin ang isang bagay bago siya sisingilin sa isang pagkakasala. Ang Order of Criminal Evidence 1988 nagtagana alang sa mga dili maayo nga mga inpormasyon nga gilaraw alang sa kapakyas sa pagsulti sa usa ka butang sa wala pa gisuhan sa usa ka kalapasan. Maaari itong mailapat para sa pagkabigo na banggitin ang mga katotohanan matapos na sisingilin ang isang suspect na may kasalanan. Mahimo kining i-apply alang sa pagkapakyas sa paghisgot sa mga kasayuran pagkahuman gipasakaan og kaso ang usa ka suspetsado. Ang saklaw ng Emergency Legislation sa Northern Ireland ay may kasamang mga limitasyon sa karapatang manahimik, pinalawak na mga detensyon ng pulisya at mga limitasyon sa karapatan ng isang suspek sa ligal na payo sa oras ng pag-aresto na maaaring makaapekto sa lahat ng mga suspect na makatarungang pagsubok. Ang sakup sa Emergency Legislation sa Northern Ireland nag-uban sa mga limitasyon sa katungod sa paghilom, gipadayon nga mga gahum sa detensyon sa pulisya ug mga limitasyon sa katungod sa usa ka suspetsado sa ligal nga tambag sa oras nga pagdakup nga mahimong tanan makaapekto sa mga suspetsado nga makatarungan sa usa ka patas nga pagsulay. Sa John Murray v United Kingdom , ipinahayag ng ECHR na ang makatarungang pagsubok sa pagsubok ay sumaklaw sa buong ligal na proseso mula sa sandali ng pag-aresto hanggang sa pagkakasala. Sa John Murray v United Kingdom , gideklara sa ECHR nga ang patas nga paggarantiya sa pagsulay gilakip sa tibuuk nga proseso nga ligal gikan sa panahon sa pagdakup hangtod sa pagkamasaligan. Upang tanggihan ang pag-access sa isang abogado para sa unang 48 oras ng pagtatanong ng pulisya, sa isang sitwasyon kung saan ang mga karapatan ng depensa ay maaaring maayos na mapanghusga, ay - anuman ang katwiran para sa naturang pagtanggi - hindi katugma sa mga karapatan ng akusado sa ilalim ng Artikulo 6 . Ang paglimud sa pag-access sa usa ka abogado sa una nga 48 oras nga pagkuwestiyon sa pulisya, sa usa ka sitwasyon kung diin ang mga katungod sa depensa mahimoÕg walaÕy daotan nga pagpihig, - kung unsa man ang pangatarungan para sa ingon nga pagdumili - dili uyon sa mga katungod sa akusado ubos sa Artikulo 6 . Sa Scotland, ang batas ng Scots , hindi katulad ng England at Wales, ay hindi pinigilan ang karapatan na manahimik. Sa Scotland, ang balaod sa Scots , dili sama sa England ug Wales, wala makapugong sa katungod sa paghilom. Ang pag-iingat sa pagtatanong ay nagbabasa ng "Ikaw ay tatanungin mga katanungan tungkol sa (magbigay ng isang maikling paglalarawan sa lahat ng mga pinaghihinalaang pagkakasala). Ang pag-amping sa pangutana nga mabasa nga "Ikaw ipangutana mga pangutana bahin (hatagi usa ka mubo nga paghulagway sa tanan nga gisuspinde nga mga kalapasan). Hindi ka nakasasagot upang sagutin ngunit kung gagawin mo ang iyong mga sagot at maaaring magamit sa ebidensya. Dili ka kinahanglan nga tubagon apan kung imong buhaton ang imong mga tubag ug mahimong magamit sa ebidensya. Naiintindihan mo ba? Nakasabut ka ba? Walang masamang pag-iintindi ang maaaring makuha ng katahimikan ng isang akusado kapag sila ay kapanayamin sa ilalim ng pag-iingat. WalaÕy dili maayong pagdaut ang mahimo nga mahilum sa usa ka akusado sa usa ka akusado kung sila giinterbyu nga walaÕy pahimangno. Ang Fifth Amendment sa Konstitusyon ng Estados Unidos ay nagbibigay na walang sinumang tao ay mapipilit sa anumang kaso ng kriminal na maging isang saksi laban sa kanyang sarili. Ang Fifth Amendment sa Konstitusyon sa Estados Unidos naghatag nga walaÕy tawo nga mapugos sa bisan unsang kaso sa kriminal nga mahimong saksi batok sa iyang kaugalingon. Sa paglilitis, hindi matatawagan ng pag-uusig ang nasabing akusado bilang isang testigo, o magkomento sa kabiguan ng nasasakdal na magpatotoo. Sa pagsulay, ang pag-prosekusyon dili makatawag sa akusado ingon usa ka saksi, o magkomento bahin sa kapakyas sa akusado nga magpamatuod. Kung patotoo o hindi ay eksklusibo ang pribilehiyo ng nasasakdal, kahit na ang mga nasasakdal ay orihinal na hindi pinapayagan na magpatotoo sa kanilang sariling ngalan. Kung ipanghimatuud o dili ang eksklusibo nga pribilehiyo sa akusado, bisan kung ang mga nagdepensa sa sinugdanan wala gitugotan nga magpamatuod sa ilang kaugalingon nga panig-ingnan. Ang isang 1864 Appropriations Act pinapayagan defendants na gawin ito habang tinatanggal ang mga paghihigpit lahi, at ang 1987 Supreme Court case Rock v. Usa ka akto nga 1864 nga gilaraw nga nagtugot sa mga nagdepensa nga buhaton kini samtang gitangtang ang mga pagdili sa lumba, ug ang kaso sa Korte Suprema sa Rock v. Arkansas nagtatag ng isang konstitusyonal na "karapatan na tumayo sa patotoo." Arkansas nagtukod sa usa ka konstitusyon nga "katungod sa pagkuha sa baruganan sa saksi." Sa labas ng konteksto ng ligal na pagpigil o pag-aresto, ang isang tao ay walang tungkulin na sagutin ang anumang mga katanungan ng pulisya. Sa gawas sa konteksto sa gitakdang pagdumala o pagdakop, ang usa ka tawo walaÕy katungdanan nga tubagon ang bisan unsang mga pangutana sa pulisya. Kung hiningi ng hudisyal na hinahangad ng Estado, ang tao ay maaari pa ring himukin ang kanyang Fifth Amendment na tama laban sa sapilitang pag-urong sa sarili, at tumanggi na magpatotoo kung ang mga sagot sa mga katanungan na maaaring makuha ay potensyal na pag-urong sa sarili. Kung ang pagpahamtang sa hudisyal nga gipangita sa Estado, ang tawo mahimo gihapon nga mag-aghat sa iyang katungod sa Ikalimang Amendment batok sa pinugos nga pagsukol sa kaugalingon, ug pagdumili magpamatuod kung ang mga tubag sa mga pangutana nga mahimoÕg posibilidad nga makalikay sa kaugalingon. Tanging kung bibigyan ng kaligtasan sa kalagayan ng estado, sa isang pormal na pagpapatuloy, mula sa pagkakaroon ng anumang patotoo o katibayan na nagmula sa patotoo na ginamit laban sa kanya, ang isang tao ay mapipilitang sumagot sa isang pagsasaalang-alang sa karapatang ito. Gawas kung gihatagan ang imyunidad sa estado, sa usa ka pormal nga pagpadayon, gikan sa adunay bisan unsang pagpamatuod o ebidensya nga nakuha gikan sa pagpamatuod nga gigamit batok kaniya, ang usa ka tawo mapugos sa pagtubag sa usa ka pagpahayag sa kini nga katungod. Kung ang pulisya ay nakakulong (o naaresto) ng isang tao, dapat nilang payuhan na magkaroon siya ng karapatan na manatiling tahimik, at ang karapatan sa isang abugado, bukod sa iba pang mga karapatan. Kung ang mga pulis nagpugong (o pagdakop) sa usa ka tawo, kinahanglan nila nga hatagan siya og tambag nga siya adunay katungod nga magpakahilom, ug ang katungod sa usa ka abogado, taliwala sa ubang mga katungod. Kung ang taong nakakulong ay humihimok sa mga karapatang ito, dapat na tumigil ang lahat ng pagsisiyasat, at karaniwang walang sinabi ng akusado na lumalabag sa panuntunang ito ay maaaring tanggapin laban sa kanya sa paglilitis. Kung ang pinugngan nga tawo nga nag-imbita sa kini nga mga katungod, ang tanan nga interogasyon kinahanglan nga mohunong, ug sagad walaÕy gisulti sa akusado nga paglapas sa kini nga lagda ang mahimong madawat batok kaniya sa husgado. Noong 17 Hunyo 2013, pinasiyahan ng Korte Suprema ng Estados Unidos sa Salinas v. Texas na, bago pa arestuhin, ang isang indibidwal ay dapat na partikular na humihimok sa karapatan ng Fifth Amendment na "manahimik", kung hindi man ay maaaring gamitin laban sa kanya sa korte. Kaniadtong 17 Hunyo 2013, ang Korte Suprema sa Estados Unidos nagmando sa Salinas v. Texas nga, sa wala pa madakup, ang usa ka indibidwal kinahanglan nga espesipikong nag-awhag sa katungod sa Fifth Amendment nga "magpakahilom", kung dili man mahimo ang pagpili sa kahilom batok kaniya sa korte. Ang mga miyembro ng United States Armed Forces ay sakop ng Uniform Code of Military Justice . Ang mga miyembro sa Armed Forces sa Estados Unidos nasakup sa Uniform Code of Military Justice . Ang sinumpaang mga tauhan ng militar, kung naka-enrol, warrant o naatasan na ranggo, ay may karapatan na manatiling tahimik na naitatag 16 taon bago ang pamamahala sa Miranda v. Arizona . Ang nanumpa nga mga kawani sa militar, bisan kung nagpalista, warrant o gihatagan nga ranggo, adunay katungod nga magpakahilom nga natukod 16 ka tuig sa wala pa ang pamunoan sa Miranda v. Arizona . Mayroong makabuluhang mga proteksyon laban sa coercive self na pag-urong sa Artikulo 31, UCMJ, ngunit naiiba ito sa medyo babala sa Miranda babala, at sa diwa ay nagbibigay ng mas malaking proteksyon. Adunay daghang hinungdan nga pagpanalipod batok sa pagpugos sa kaugalingon nga pag-urong sa kaugalingon sa Artikulo 31, UCMJ, apan lahi kini sa pahimangno sa Miranda , ug sa tinuud naghatag labi nga mga pagpanalipod. Ito ay isang pagkakaiba sa pagitan ng hustisya sibilyan at militar sa Estados Unidos, at maraming iba pang mga bansa ang may katulad na mga patakaran ng corollary patungkol sa hustisya ng militar kumpara sa hustisya sibilyan. Kini usa ka kalainan tali sa hustisya sibilyan ug militar sa Estados Unidos, ug daghang uban pang mga nasud ang adunay susamang mga lagda sa corollary kalabot sa hustisya militar kumpara sa hustisya sibilyan. Ang pagtatrabaho bilang isang abugado ay nagsasangkot ng praktikal na aplikasyon ng abstract na teoryang ligal at kaalaman upang malutas ang mga tiyak na indibidwal na mga problema, o upang isulong ang mga interes ng mga nag-upa ng mga abogado upang magsagawa ng mga ligal na serbisyo. Ang pagtrabaho isip usa ka abogado nagalakip sa praktikal nga aplikasyon sa abstract nga mga teoryang ligal ug kahibalo aron masulbad ang piho nga mga indibidwal nga mga problema, o aron mapauswag ang interes sa mga nagsuhol sa mga abogado aron maghimo mga ligal nga serbisyo. Ang papel ng abogado ay nag-iiba nang malaki sa iba't ibang mga ligal na hurisdiksyon. Ang papel sa abogado managlahi kaayo sa lainlaing mga ligal nga hurisdiksyon. Sa pagsasagawa, ginagamit ng mga ligal na hurisdiksyon ang kanilang karapatan upang matukoy kung sino ang kinikilala bilang isang abogado. Sa praktis, ang mga ligal nga hurisdiksyon gigamit ang ilang katungod sa pagtino kung kinsa ang giila nga usa ka abogado. Bilang isang resulta, ang kahulugan ng salitang "abugado" ay maaaring mag-iba sa bawat lugar. Ingon usa ka sangputanan, ang gipasabut sa termino nga "abogado" mahimong magkalain-lain gikan sa usa ka lugar ngadto sa usa ka lugar. Ang ilang mga hurisdiksyon ay may dalawang uri ng mga abogado, barrister at solicitor , habang ang iba ay pinagsama ang dalawa. Ang pila ka mga hurisdiksyon adunay duha nga mga matang sa mga abogado, barrister ug mga abogado , samtang ang uban nagpakasama sa duha. Ang isang barrister ay isang abogado na dalubhasa sa mas mataas na pagpapakita ng korte. Ang usa ka barrister usa ka abogado nga adunay espesyalista sa mas taas nga pagpakita sa korte. Ang isang abogado ay isang abogado na sinanay upang maghanda ng mga kaso at magbigay payo sa mga ligal na paksa at maaaring kumatawan sa mga tao sa mas mababang mga korte. Ang usa ka abogado usa ka abogado nga nabansay sa pag-andam sa mga kaso ug paghatag tambag sa mga ligal nga hilisgutan ug mahimong representante sa mga tawo sa ubos nga mga korte. Parehong mga barrister at solicitor ay dumaan sa paaralan ng batas, nakumpleto ang kinakailangang praktikal na pagsasanay. Ang duha nga mga barrister ug mga solititor nag-agi sa law school, nahuman ang kinahanglan nga praktikal nga pagbansay. Gayunpaman, sa mga hurisdiksyon kung saan mayroong split-propesyon, ang mga barrister lamang ang tinanggap bilang mga miyembro ng kani-kanilang samahan ng bar. Hinuon, sa mga hurisdiksyon diin adunay panagbulag-propesyon, ang mga tig-barristan lamang ang gidawat isip mga myembro sa ilang tagsatagsa ka asosasyon sa bar. Sa Australia , ang salitang "abugado" ay maaaring magamit upang sumangguni sa parehong mga barrister at solicitor (sa pribadong kasanayan o pagsasanay bilang corporate in-house counsel), at sinumang tinanggap bilang isang abogado ng Korte Suprema ng isang estado o teritoryo. Sa Australia , ang pulong "abogado" mahimong gamiton nga nagpasabut sa duha barristers ug Solicitors (bisan sa pribado nga praktis o pagpraktis sa ingon nga corporate sa-balay nga tambag), ug bisan kinsa nga miangkon nga ingon sa usa ka abogado sa Korte Suprema sa usa ka estado o teritoryo. Sa Canada, ang salitang "abugado" ay tumutukoy lamang sa mga indibidwal na tinawag sa bar o, sa Quebec , ay may kwalipikado bilang mga notaryo sa batas sibil. Sa Canada, ang pulong nga "abogado" nagtumong lamang sa mga indibidwal nga gitawag sa bar o, sa Quebec , adunay kwalipikado isip mga notaryo sa sibil. Ang mga karaniwang abogado ng batas sa Canada ay pormal at maayos na tinawag na "barrister at solicitor", ngunit hindi dapat tawaging "mga abugado", dahil ang term na iyon ay may ibang kahulugan sa paggamit ng Canada, pagiging isang taong hinirang sa ilalim ng isang kapangyarihan ng abugado . Komon nga balaod abogado sa Canada ang pormal ug sa tukma nga paagi nga gitawag ug "barristers ug Solicitors", apan kinahanglan nga dili gitawag nga "mga abogado", sanglit nga ang termino adunay usa ka lain-laing mga kahulogan sa Canadian nga paggamit, nga ang usa ka tawo nga gitudlo sa ilalum sa usa ka gahum sa attorney . Gayunpaman, sa Quebec, ang mga tagapagtaguyod ng batas ng sibil (o mga avocats sa Pranses ) ay madalas na tumawag sa kanilang sarili bilang "abugado" at kung minsan ay "barrister at nag-aalangan" sa Ingles, at lahat ng mga abogado sa Quebec, o mga abugado sa ibang bahagi ng Canada kapag nagsasanay sa Pranses. Bisan pa, sa Quebec, ang mga tigpasiugda sa sibil nga balaod (o mga avocats sa Pranses ) kanunay nagtawag sa ilang kaugalingon nga "abugado" ug usahay "barrister ug solicitor" sa Ingles, ug ang tanan nga mga abogado sa Quebec, o mga abogado sa ubang bahin sa Canada kung nagpraktis sa Pranses. Sa Inglatera at Wales, ang "abugado" ay ginagamit upang sumangguni sa mga taong nagbibigay ng nakalaan at hindi nararapat na ligal na aktibidad at kasama ang mga nagsasanay tulad ng mga barrister , abogado , abogado , rehistradong dayuhang abogado, abugado ng patent, abogado ng trade mark, mga lisensyadong conveyancers, pampublikong notaryo, komisyonado para sa mga panunumpa, mga tagapayo sa imigrasyon at serbisyo sa pamamahala sa pag-angkin. Sa Inglatera ug Wales, ang "abogado" gigamit sa pagtumong sa mga tawo nga naghatag sa gitagana ug dili kwalipikadong ligal nga kalihokan ug lakip ang mga tigpraktis sama sa mga barrister , abogado , mga abogado , rehistrado nga mga abogado sa dayuhan, abogado sa patent, abogado sa marka sa pamaligya, mga lisensyadong conveyancers, pampublikong notaryo, komisyonado alang sa mga panumpa, mga tagapayo sa imigrasyon ug serbisyo sa pagdumala sa pag-angkon. Ang Legal Services Act 2007 tumutukoy sa "legal na gawain" na maaaring lamang maisagawa sa pamamagitan ng isang tao na may karapatang gawin ito alinsunod sa Batas. Ang Legal Services Act 2007 naghubit sa "legal nga mga kalihokan" nga mahimo lamang ipahigayon sa usa ka tawo nga may katungod sa pagbuhat sa ingon subay sa Act. Sa Timog Africa , ang propesyon ay nakatuon sa "Mga tagapagtaguyod" at "Mga Abugado" na mayroong maihahambing na mga paglalarawan sa "Barristers" at "Solicitors" sa UK. Sa South Africa , ang propesyon gitugyan sa "Mga Advocates" ug "Mga Abugado" nga adunay managsama nga mga paghulagway sa "Barristers" ug "Solicitors" sa UK. Ang mga tagapagtaguyod ay gumugol ng isang taon sa ilalim ng Pupillage at Attorneys ay gumugol ng dalawang taon sa ilalim ng Mga Artikulo ng Clerkship bago pinasok sa ang Mataas na Hukuman sa listahan ng mga tagapagtaguyod o Abugado ayon sa maaaring mangyari. Ang mga tigtanyag naggasto usa ka tuig sa ilalum sa Pupillage ug Attorneys migugol duha ka tuig sa ilalum sa Mga Artikulo sa Clerkship sa wala pa maangkon sa ang Hataas nga Korte sa rolyo sa mga Advocates o Abugado sama sa kaso. Ang abugado ay isang pangkaraniwang termino na tumutukoy sa sinumang kwalipikado sa batas, subalit ang paggamit nito ay hindi laganap, lalo na hindi sa loob ng propesyon. Ang abogado usa ka pangkaraniwang termino nga nagtumong sa bisan kinsa ang kwalipikado sa balaod, bisan pa nga ang paggamit niini dili kaylap, labi na dili sa sulod sa propesyon. Legal Practitioner ay nagkamit ng limitado paggamit sa pagpapakilala ng Legal Practice Act 28 ng 2014, kung saan ang mga pag-andar ng mga Abugado at Tagataguyod ay magkakapatong at hindi gaanong naiiba. Legal Practitioner nakakuha limitado paggamit gamit ang pasiuna sa Legal Practice Act 28 sa 2014, diin ang mga gimbuhaton sa mga Abogado ug Mga Tambag nga nag-overlap ug dili kaayo klaro. Hindi ito laganap. Ito ay karaniwang ginagamit upang ilarawan ang mga in-house o corporate advisors. Agad nga gigamit sa paghulagway sa mga in-house o corporate advisors. Sa Scotland, ang salitang "abugado" ay tumutukoy sa isang mas tiyak na grupo ng mga ligal na sinanay na tao. Sa Scotland, ang pulong nga "abogado" nagtumong sa usa ka labi ka piho nga grupo sa mga ligal nga nabansay sa balaod. Partikular na kasama nito ang mga tagapagtaguyod at abogado . Partikular nga naglakip kini sa mga nag- awhag ug mga solicitor . Sa isang pangkaraniwang kahulugan, maaari ring isama ang mga hukom at kawani ng suportadong sinanay sa batas. Sa usa ka pagkamanggihatagon, mahimo usab nga maglakip sa mga maghuhukom ug kawani nga suportado sa balaod. Sa Estados Unidos, ang term ay karaniwang tumutukoy sa mga abogado na maaaring magsagawa ng batas . Sa Estados Unidos, ang termino sa kadaghanan nagtumong sa mga abogado nga mahimoÕg magbansay sa balaod . Hindi ito ginagamit upang sumangguni sa mga ahente ng patent o mga paralegal . Wala kini gigamit sa pagtumong sa mga ahente sa patente o mga paralegal . Sa katunayan, mayroong mga paghihigpit sa batas at regulasyon sa mga di-abogado tulad ng batas ng mga paralegals. Sa tinuud, adunay mga pagpugong sa balaod ug regulasyon sa mga dili abugado sama sa mga paralegals nga nagpraktis sa balaod. Sa karamihan ng mga bansa, partikular na mga bansa sa batas ng sibil , nagkaroon ng tradisyon ng pagbibigay ng maraming mga ligal na gawain sa iba't ibang mga notaryo , mga clerks, at scrivener ng batas ng sibil . Sa kadaghanan sa mga nasud, labi na mga nasud nga balaud sa sibil , adunay tradisyon nga naghatag daghang mga ligal nga buluhaton sa lainlaing mga notaryo , clerks, ug mga scraper . Ang mga bansang ito ay walang "mga abugado" sa kahulugan ng Amerikano, kung tutuusin ay ang tinukoy na termino ay tumutukoy sa isang uri ng pangkalahatang layunin ng serbisyong ligal. Kini nga mga nasud walaÕy "mga abogado" sa kahulugan sa Amerikano, nga ingon niana nga termino nagtumong sa usa ka matang sa general-purpose legal service provider. Sa halip, ang kanilang mga ligal na propesyon ay binubuo ng isang malaking bilang ng mga iba't ibang uri ng mga taong bihasa sa batas, na kilala bilang mga hurado , ang ilan sa mga tagapagtaguyod na lisensyado upang magsanay sa mga korte. Hinoon, ang ilang mga ligal nga propesyon naglangkob sa usa ka daghang mga lainlaing mga lahi sa mga tawo nga nabansay sa balaod, nga nailhan nga mga hurado , nga ang pipila niini mga tigtugyanan nga adunay lisensya sa pagpraktis sa mga korte. Mahirap na bumalangkas ng tumpak na mga pangkalahatang pangkalahatan na sumasakop sa lahat ng mga bansa na may maraming mga ligal na propesyon. Malisud nga maporma ang tukma nga mga generalization nga gisakup ang tanan nga mga nasud nga adunay daghang mga propesyon nga ligal. Dahil ang bawat bansa ay ayon sa kaugalian ay may sariling kakaibang pamamaraan ng paghati sa ligal na gawain sa lahat ng ibaÕt ibang uri ng mga ligal na propesyonal. Tungod kay ang matag nasud adunay tradisyonal nga pamaagi sa pagbahin sa ligal nga buhat taliwala sa tanan nga lainlaing lahi sa mga ligal nga propesyonal. Kapansin-pansin, ang Inglatera, ang ina ng karaniwang mga nasasakupan ng batas , ay lumitaw mula sa Middle Ages na may katulad na pagiging kumplikado sa mga ligal na propesyon, ngunit pagkatapos ay umusbong ng ika-19 na siglo sa isang solong dibisyon sa pagitan ng mga barrister at solicitor . Ingon niana, ang Inglatera, ang inahan sa sagad nga mga hurisdiksyon sa balaod , migawas gikan sa Tunga sa Panahon sa Edad nga adunay susama nga pagkakomplikado sa mga ligal nga propesyon, apan unya naugmad sa ika-19 nga siglo sa usa ka pagbahinbahin tali sa mga barrista ug mga solitaryo . Ang isang katumbas na dibisyon na binuo sa pagitan ng mga tagapagtaguyod at procurator sa ilang mga batas sa sibil; ang dalawang uri na ito ay hindi palaging monopolyo ang pagsasagawa ng batas, sa pagkakasapi nila sa mga notaryo ng batas sibil. Usa ka katumbas nga pagkabahin ang gipalambo tali sa mga nag-awhag ug procurator sa pipila nga mga nasud sa balaod nga sibil; kining duha ka mga klase dili kanunay monopolize sa batasan sa balaod, nga sila nahiusa sa mga notaryo sa balaod sibil. Maraming mga bansa na orihinal na nagkaroon ng dalawa o higit pang mga ligal na propesyon mula noong nag- fuse o nagkakaisa ang kanilang mga propesyon sa isang solong uri ng abugado. Daghang mga nasud nga sa sinugdan adunay duha o daghan pa nga mga ligal nga propesyon sukad nag-usa o naghiusa sa ilang mga propesyon sa usa ka matang sa abogado. Karamihan sa mga bansa sa kategoryang ito ay mga karaniwang bansa sa batas, bagaman ang Pransya, isang bansang batas ng sibil, ay pinagsama ang mga hurado nito noong 1990 at 1991 bilang tugon sa kumpetisyon ng Anglo-Amerikano. Kadaghanan sa mga nasud sa kini nga kategoriya mao ang mga nasud nga balaod nga balaod, bisan kung ang Pransya, usa ka nasud nga balaod sa sibil, naghiusa sa mga hurado sa 1990 ug 1991 agig tubag sa kompetisyon sa Anglo-Amerikano. Sa mga bansang may fused profesiyon, ang isang abogado ay karaniwang pinahihintulutan na gawin ang lahat o halos lahat ng mga responsibilidad na nakalista sa ibaba. Sa mga nasud nga adunay fused nga propesyon, ang usa ka abogado sagad gitugutan sa pagtuman sa tanan o hapit tanan nga mga responsibilidad nga gilista sa ubos. Ang pag- uusig sa kaso ng kliyente bago ang isang hukom o hurado sa isang korte ng batas ay ang tradisyunal na lalawigan ng barrister sa England at Australia, at ng mga tagapagtaguyod sa ilang mga hurisdiksyon sa batas sibil. Ang pagsang-at sa kaso sa kliyente sa walaÕy hukom o hurado sa korte sa balaod mao ang tradisyonal nga probinsya sa barrister sa England ug Australia, ug mga tigduso sa pipila nga mga hurisdiksyon sa balaod sa sibil. Gayunpaman, ang hangganan sa pagitan ng mga barrister at mga solicitor ay nagbago. Bisan pa, ang utlanan sa taliwala sa mga barrister ug mga solicitor miuswag. Sa Inglatera ngayon, ang monopolyo ng barrister ay sumasaklaw lamang sa mga korte ng apela, at ang mga barrister ay dapat na makipagkumpitensya nang direkta sa mga solicitor sa maraming mga korte sa pagsubok. Sa England karon, ang monopolyo sa barrister naglangkob lamang sa mga korte sa apela, ug ang mga barrister kinahanglan direkta nga makigkompetensya sa mga solicitor sa daghang mga korte sa pagsulay. Sa mga bansang tulad ng Estados Unidos, na nag-ukol sa mga ligal na propesyon, mayroong mga abogado sa paglilitis na nagpakadalubhasa sa mga pagsubok sa kaso, ngunit ang mga abugado sa paglilitis ay walang isang ligal na monopolyotulad ng mga barrister. Sa mga nasud nga sama sa Estados Unidos, nga nakahatag og mga propesyon nga ligal, adunay mga abogado sa pagsulay nga espesyalista sa pagsulay sa mga kaso sa korte, apan ang mga abogado sa pagsulay walaÕy usa ka legal nga monopolyosama sa mga barrister. Sa ilang mga bansa, ang mga litigante ay may pagpipilian ng pakikipagtalo sa pro , o sa kanilang sariling ngalan. Sa pila ka mga nasud, ang mga litigante adunay kapilian sa pakiglalis sa pro , o sa ilang kaugalingon. Karaniwan para sa mga litigante na lumitaw nang hindi ipinahayag sa harap ng ilang korte tulad ng mga maliliit na korte ng pag-angkin. Kasagaran alang sa mga litigante nga magpakita nga wala ipahayag sa atubangan sa pipila nga mga korte sama sa mga gagmay nga korte sa pag-angkon. Sa katunayan, maraming tulad ng mga korte ay hindi pinapayagan ang mga abogado na magsalita para sa kanilang mga kliyente, sa isang pagsisikap na makatipid ng pera para sa lahat ng mga kalahok sa isang maliit na kaso. Sa tinuud, daghang mga korte nga dili motugot sa mga abogado sa pagsulti alang sa ilang mga kliyente, sa paningkamot nga makatipig og salapi alang sa tanan nga mga partisipante sa gamay nga kaso. Sa ibang mga bansa, tulad ng Venezuela, walang maaaring lumitaw sa harap ng isang hukom maliban kung kinakatawan ng isang abogado. Sa ubang mga nasud, sama sa Venezuela, walay usa nga mahimong magpakita sa usa ka hukom gawas kung girepresentahan sa usa ka abogado. Ang kalamangan ng huling rehimen ay ang mga abogado ay pamilyar sa mga kaugalian at pamamaraan ng korte, at gawing mas mahusay ang ligal na sistema para sa lahat ng kasangkot. Ang bentaha sa ulahi nga rehimen mao nga ang mga abogado pamilyar sa mga kostumbre ug pamaagi sa korte, ug paghimo sa ligal nga sistema nga labi ka episyente alang sa tanan nga nahilambigit. Ang mga hindi nagpahayag na partido ay madalas na puminsala sa kanilang sariling kredensyal o nagpapabagal sa korte dahil sa kanilang karanasan. Ang mga dili gipahayag nga mga partido kanunay nagdaot sa ilang kaugalingon nga kredibilidad o nagpahinay sa korte tungod sa ilang kasinatian. Kadalasan, ang mga abogado ay nag-brief ng isang korte sa pagsulat sa mga isyu sa isang kaso bago ang mga isyu ay maaaring pasalita. Kasagaran, ang mga abogado mubu sa usa ka korte sa pagsulat sa mga isyu sa usa ka kaso sa wala pa mahimong pasultihon ang mga isyu. Maaaring kailanganin nilang magsagawa ng malawak na pananaliksik sa mga nauugnay na katotohanan. Tingali kinahanglan nila nga himuon ang daghang panukiduki sa mga may kalabutan nga mga kamatuoran. Gayundin, bumubuo sila ng mga ligal na papel at naghahanda para sa isang oral argumento. Ingon usab, sila nag-draft sa mga ligal nga papel ug nangandam alang sa oral nga argumento. Sa Inglatera, ang karaniwang dibisyon ng paggawa ay ang isang solicitor ay makakakuha ng mga katotohanan ng kaso mula sa kliyente at pagkatapos ay maikli ang isang barrister (karaniwang nakasulat). Sa Inglatera, ang kasagaran nga pagbahinbahin sa pagpatrabaho mao nga makuha sa usa ka tigpangayo usa ang mga kamatuoran sa kaso gikan sa kliyente ug dayon mubo ang usa ka barrister (sagad isulat). Ang barrister ay pagkatapos ay nagsisiyasat at nag-draft sa mga kinakailangang pakiusap sa korte (na kung saan ay isasampa at ihahain ng abogado) at pasalita na ang kaso. Unya ang tigpangita nagsaliksik ug nagdesinyo sa mga kinahanglan nga hangyo sa korte (nga isumite ug pag-alagad sa nag-inusara) ug pasultihon nga ang kaso. Sa Espanya, pinipirma lamang ng procurator at ipinakita ang mga papel sa korte, ngunit ang tagapagtaguyod na gumawa ng mga papeles at pinagtutuunan ang kaso. Sa Espanya, nagpirma lamang ang prokurador ug gipresentar ang mga papel sa korte, apan ang tigpasiugda ang nagdisenyo sa mga papeles ug nangatarungan sa kaso. Sa ilang mga bansa, tulad ng Japan, ang isang scrivener o klerk ay maaaring punan ang mga porma ng korte at magbuo ng mga simpleng papel para sa mga lay na hindi kayang o hindi nangangailangan ng mga abugado, at payuhan sila kung paano pamahalaan at magtaltalan ng kanilang sariling mga kaso. Sa pila ka mga nasud, sama sa Japan, ang usa ka scrivener o klerk mahimong makapuno sa mga porma sa korte ug mag-draft sa mga yano nga papel alang sa mga layko nga dili makaya o dili kinahanglan mga abugado, ug gitambagan sila kung unsaon pagdumala ug pagpangatarungan sa ilang kaugalingon nga mga kaso. Sa mga mauunlad na bansa, ang lehislatura ay nabigyan ng orihinal na hurisdiksyon sa paglipas ng mataas na teknikal na mga usapin sa ehekutibong sangay administratibo mga ahensya na nangangasiwa ng mga bagay. Sa kadaghanan sa mga naugmad nga mga nasud, gihatagan sa lehislatura ang orihinal nga hurisdiksyon sa labi ka teknikal nga mga butang sa mga ahensya sa administrasyon sa sanga nga nagdumala sa mga butang. Bilang isang resulta, ang ilang mga abogado ay naging mga dalubhasa sa batas ng administratibo . Ingon usa ka sangputanan, ang pipila ka mga abogado nahimong mga espesyalista sa balaod sa administratibo . Sa ilang mga bansa, mayroong isang espesyal na kategorya ng mga hurado na may monopolyo sa form na ito ng adbokasiya; halimbawa, ang Pransya ay dating nagkaroon ng mga conseils juridiques (na pinagsama sa pangunahing ligal na propesyon noong 1991). Sa pipila ka mga nasud, adunay usa ka espesyal nga kategorya sa mga hurado nga adunay monopolyo sa kini nga porma sa adbokasiya; pananglitan, ang Pransiya kaniadto adunay mga conseils juridiques (nga gisagol sa panguna nga propesyon sa ligal kaniadtong 1991). Sa ibang mga bansa, tulad ng Estados Unidos, ang mga abogado ay epektibong hadlangan ng batas mula sa ilang mga uri ng pagdinig ng administrasyon upang mapanatili ang kanilang impormasyon. Sa ubang mga nasud, sama sa Estados Unidos, ang mga abogado epektibo nga gidili sa balaod gikan sa pipila ka mga matang sa pagdungog sa administrasyon aron mapreserbar ang ilang pagka-informal. Ang isang mahalagang aspeto ng trabaho ng isang abugado ay ang pagbuo at pamamahala ng mga ugnayan sa mga kliyente (o empleyado ng kliyente, kung ang abugado ay nagtatrabaho sa bahay para sa isang pamahalaan o korporasyon). Ang usa ka hinungdanon nga aspeto sa trabaho sa usa ka abogado mao ang pagpalambo ug pagdumala sa mga relasyon sa mga kliyente (o mga empleyado sa kliyente, kung ang abogado nagtrabaho sa balay alang sa usa ka gobyerno o korporasyon). Ang ugnayan ng kliyente-abugado ay ipinaliwanag sa anim na mga hakbang. Ang relasyon sa abogado sa kliyente gipasabut sa unom ka mga lakang. Una, ang ugnayan ay nagsisimula sa isang pakikipanayam sa paggamit kung saan personal na makilala ng abogado ang kliyente. Una, ang relasyon nagsugod sa usa ka intake nga pakigsulti diin ang abogado nga personal nga makaila sa kliyente. Pangalawang hakbang ay ang pagtuklas ng mga katotohanan ng kaso ng kliyente. Ikaduha nga lakang mao ang pagpangita sa mga kasayuran sa kaso sa kliyente. Pangatlo ay nililinaw kung ano ang nais gawin ng kliyente. Ikatulo mao ang pagpatin-aw kung unsa ang gusto sa kliyente nga matuman. Ang ika-apat na hakbang ay kung saan ang abugado ay humuhubog sa mga inaasahan ng kliyente kung ano ang tunay na magagawa. Ang ika-upat nga lakang kung diin gihimo sa abogado ang mga gipaabut sa kliyente kung unsa ang mahimo nga matuman. Ang pangalawa hanggang sa huling hakbang, ay nagsisimula upang makabuo ng iba't ibang mga paghahabol o panlaban para sa kliyente. Ang ikaduha hangtod sa katapusang lakang, nagsugod sa pag-ugmad sa lainlaing mga pag-angkon o paglaban alang sa kliyente. Panghuli, ipinaliwanag ng abogado ang kanyang mga bayarin sa kliyente. Sa katapusan, ang abogado nagpatin-aw kaniya o sa iyang bayad sa kliyente. Sa Inglatera, ang mga solicitor lamang ay ayon sa kaugalian sa direktang pakikipag-ugnay sa kliyente. Sa Inglatera, ang mga solicitor ra nga naandan nga direkta nga kontak sa kliyente. Nanatili ang isang abogado ng isang barrister kung ang isa ay kinakailangan at kumilos bilang tagapamagitan sa pagitan ng barrister at ng kliyente. Ang nag-inusara nagpabilin ang usa ka barrister kung ang usa kinahanglanon ug molihok ingon usa ka tigpataliwala tali sa barrister ug kliyente. Sa karamihan ng mga kaso, ang mga barrister ay obligado, sa ilalim ng kung ano ang kilala bilang "takdang ranggo ng ranggo", upang tanggapin ang mga tagubilin para sa isang kaso sa isang lugar kung saan isinagawa nila ang kanilang sarili bilang pagsasanay, sa isang korte kung saan sila ay karaniwang lumitaw at sa ang kanilang karaniwang mga rate. Sa kadaghanan sa mga kaso ang mga barrister obligado, sa ilalum sa gitawag nga "takup sa ranggo nga pamunuan", aron makadawat sa mga panudlo alang sa usa ka kaso sa usa ka lugar diin ilang gipatuman ang ilang mga kaugalingon sama sa pagpraktis, sa usa ka korte kung diin sila kasagarang nagpakita ug sa ilang naandan nga mga rate. Ang payo sa ligal ay ang aplikasyon ng mga abstract na prinsipyo ng batas sa kongkreto na mga katotohanan ng kaso ng kliyente upang payuhan ang kliyente tungkol sa dapat nilang gawin sa susunod. Ang laygay nga ligal mao ang pagpadapat sa abstract nga mga baruganan sa balaod sa konkreto nga mga kasayuran sa kaso sa kliyente aron matambagan ang kliyente bahin sa sunod nga ilang buhaton. Sa maraming mga bansa, ang isang maayos na lisensyado na may lisensyado ay maaaring magbigay ng ligal na payo sa mga kliyente para sa mabuting pagsasaalang-alang , kahit na walang demanda na pinag-isipan o isinasagawa. Sa daghang mga nasud, ang usa ka maayong lisensyado nga abogado ang mahimong maghatag ligal nga tambag sa mga kliyente alang sa maayong konsiderasyon , bisan kung walaÕy kaso nga gihunahuna o nag-uswag. Samakatuwid, kahit na ang conveyancer at corporate in-house na payo ay dapat munang makakuha ng isang lisensya upang magsanay, kahit na maaari silang talagang gumastos ng kaunti sa kanilang mga karera sa korte. Tungod niini, bisan ang conveyancer ug tigtambag sa balay sa balay kinahanglan una nga makakuha usa ka lisensya aron magpraktis, bisan kung tingali tinuud nga mogasto sila kaayo sa ilang mga karera sa korte. Ang kabiguang sumunod sa naturang patakaran ay ang krimen ng hindi awtorisadong pagsasagawa ng batas . Ang pagkapakyas sa pagsunod sa ingon nga lagda mao ang kalapasan sa dili awtorisado nga pagbuhat sa balaod . Sa ibang mga bansa, ang mga hurado na nagtataglay ng mga degree sa batas ay pinahihintulutan na magbigay ng ligal na payo sa mga indibidwal o sa mga korporasyon, at ito ay walang kaugnayan kung kulang sila ng isang lisensya at hindi maaaring lumitaw sa korte. Sa ubang mga nasud, ang mga hurado nga naghupot sa mga degree sa balaod gitugutan sa paghatag us aka ligal nga tambag sa mga indibidwal o sa mga korporasyon, ug kini walaÕy kalabutan kung kulang sila usa ka lisensya ug dili makit-an sa korte. Ang ilang mga bansa ay lumayo pa; sa England at Wales, walang pangkalahatang pagbabawal sa pagbibigay ng ligal na payo. Pipila ka mga nasud nga nangadto pa; sa England ug Wales, walaÕy us aka kinatibuk-an nga pagdili sa paghatag sa ligal nga tambag. Ang Singapore ay walang mga kinakailangan sa pagpasok para sa payo sa bahay. Ang Singapore walaÕy mga kinahanglanon nga pagsakup alang sa in-house counsel. Minsan pinapayagan ang mga notaryo ng batas ng sibil na magbigay ng ligal na payo, tulad ng sa Belgium. Usahay ang mga notaryo sa balaod sa sibil gitugutan sa paghatag legal nga tambag, ingon sa Belgium. Sa maraming mga bansa, ang mga non-jurist accountant ay maaaring magbigay ng kung ano ang teknikal na payo sa mga usapin sa buwis at accounting. Sa daghang mga nasud, ang mga accountant sa non-jurist mahimong maghatag kung unsa ang teknikal nga tambag sa mga butang sa buhis ug accounting. Sa halos lahat ng mga bansa, mga patente , trademark , disenyo ng pang-industriya at iba pang anyo ng intelektuwal na pag-aari ay dapat na pormal na nakarehistro sa isang ahensya ng gobyerno upang makatanggap ng maximum na proteksyon sa ilalim ng batas. Sa hapit tanan nga mga nasud, patente , trademark , laraw sa industriya ug uban pang mga porma sa intelektwal nga kabtangan kinahanglan nga pormal nga narehistro sa usa ka ahensya sa gobyerno aron makadawat labing taas nga panalipod sa ilalum sa balaod. Ang paghahati ng nasabing gawain sa mga abugado, lisensyadong di-abugado na mga hurado / ahente, at mga ordinaryong clerks o scrivener ay nag-iiba nang malaki mula sa isang bansa hanggang sa susunod. Ang pagbahin sa ingon nga trabaho taliwala sa mga abogado, mga lisensyado nga dili mag-abogado nga mga hurado / ahente, ug ordinaryong mga klerigo o mga eskriba magkalainlain gikan sa usa ka nasud hangtod sa sunod. Sa ilang mga bansa, ang negosasyon at pagbalangkas ng mga kontrata ay itinuturing na katulad ng pagkakaloob ng ligal na payo, kaya't napapailalim ito sa kinakailangang lisensya na ipinaliwanag sa itaas. Sa pila ka mga nasud, ang pag-negosasyon ug paghulma sa mga kontrata giisip nga susama sa paghatag sa mga ligal nga tambag, mao nga kini gipailalom sa kinahanglanon sa paglilisensya nga gipatin-aw sa itaas. Sa iba, ang mga hurado o notaryo ay maaaring makipag-ayos o mag-draft ng mga kontrata. Sa uban, ang mga hurado o notaryo mahimong makigsabot o mag-draft sa mga kontrata. Ang mga abogado sa ilang mga batas sa sibil na tradisyonal na nag-alis ng "transactional law" o "batas sa negosyo" bilang nasa ilalim nila. Ang mga abogado sa pila ka mga nasud nga balaud sa sibil nga tradisyonal nga nagpaubos sa "transactional law" o "balaod sa negosyo" nga naa sa ilawom. Ang mga firms law ng Pransya ay binuo lamang ng mga departamento ng transactional noong 1990s nang nagsimula silang mawalan ng negosyo sa mga international firms na nakabase sa Estados Unidos at United Kingdom (kung saan ang mga solicitor ay palaging gumagawa ng transactional na gawain). Ang mga kompanya sa balaod sa Pransya nagpalambo sa mga departamento sa transactional kaniadtong 1990s kung nagsugod sila sa pagkawala sa negosyo sa mga internasyonal nga kompanya nga nakabase sa Estados Unidos ug United Kingdom (diin ang mga solititor kanunay nga nagbuhat sa transactional nga trabaho). Ang Conveyancing ay ang pagbalangkas ng mga dokumento na kinakailangan para sa paglilipat ng tunay na pag-aari , tulad ng mga gawa at pagpapautang . Ang Conveyancing mao ang paghimo sa mga dokumento nga kinahanglanon alang sa pagbalhin sa tinuod nga kabtangan , sama sa mga buhat ug pagpautang . Sa ilang mga hurisdiksyon, ang lahat ng mga transaksyon sa real estate ay dapat isagawa ng isang abogado (o isang tagapangasiwa kung saan mayroon pa ring pagkakaiba). Sa pipila nga mga hurisdiksyon, ang tanan nga mga transaksyon sa real estate kinahanglan nga himuon sa usa ka abogado (o usa ka tigpangayo usa kung diin anaa ang kalainan). Ang gayong monopolyo ay lubos na mahalaga mula sa punto ng abugado. Ang ingon nga usa ka monopolyo hinungdanon gikan sa punto sa panglantaw sa abogado. Ayon sa kasaysayan, ang conveyancing ay nagkakahalaga ng halos kalahati ng kita ng mga solicitor ng Ingles at isang pag-aaral noong 1978 na nagpakita ng conveyancing "mga account para sa halos 80 porsyento ng pakikipag-ugnay sa solicitor-client sa New South Wales . Sa kasaysayan, ang pagtaghoy nag-asoy sa hapit katunga sa kita sa mga solititor sa Ingles ug usa ka pagtuon sa 1978 nagpakita nga ang pagsumite "mga account alang sa 80 porsyento nga kontak sa solicitor-kliyente sa New South Wales . Sa pinaka-karaniwang mga hurisdiksyon ng batas sa labas ng Estados Unidos, ang monopolyong ito ay lumitaw mula sa isang 1804 batas na ipinakilala ni William Pitt the Young bilang isang quid pro quo para sa pagtaas ng mga bayarin sa sertipikasyon ng mga ligal na propesyonal tulad ng mga barrister, solicitor , abogado at notaryo. Sa kasagaran nga mga hurisdiksyon sa balaod sa gawas sa Estados Unidos, kini nga monopolyo naggikan sa usa ka balaod nga 1804 nga gipaila ni William Pitt nga Batan-on ingon usa ka quid pro quo alang sa pagpataas sa mga bayranan sa sertipikasyon sa mga ligal nga propesyonal sama sa mga barrister, solicitor , mga abogado ug notaryo. Sa iba, ang paggamit ng isang abogado ay opsyonal at ang mga bangko, ang mga kumpanya ng pamagat, o realtor ay maaaring gamitin sa halip. Sa uban, ang paggamit sa usa ka abogado mao ang opsyonal ug ang mga bangko, mga kompanya sa titulo, o mga realtor mahimong gamiton. Sa ilang mga hurisdiksyon sa batas sibil, ang mga transaksyon sa real estate ay hinahawakan ng mga notaryo ng batas ng sibil. Sa pipila nga mga hurisdiksyon sa sibil nga balaod, ang mga transaksyon sa real estate gidumala sa mga notaryo sa balaod sa sibil. Sa Inglatera at Wales isang espesyal na klase ng ligal na propesyonal - ang lisensyadong conveyancer - pinapayagan din na magsagawa ng mga serbisyo ng conveyancing para sa gantimpala. Sa Inglatera ug Wales usa ka espesyal nga klase sa ligal nga propesyonal - ang lisensyado nga conveyancer -gitugutan usab nga magdala mga serbisyo sa pagpadala alang sa ganti. Sa maraming mga bansa, ang mga abogado lamang ang may ligal na awtoridad na magbalangkas ng mga kalooban , tiwala , at anumang iba pang mga dokumento na matiyak ang mahusay na disposisyon ng pag-aari ng isang tao pagkatapos ng kamatayan. Sa daghang mga nasud, ang mga abogado lamang ang adunay legal nga awtoridad sa pag-draft sa mga kabubut-on , pagsalig , ug bisan unsang uban pang mga dokumento nga makasiguro sa episyenteng pagbutang sa kabtangan sa usa ka tawo pagkahuman sa kamatayon. Sa ilang mga bansa sa batas ng sibil na ang responsibilidad na ito ay hinahawakan ng mga notaryo ng batas ng sibil. Sa pila ka mga nasud nga balaud sibil nga kini nga responsibilidad gidumala sa mga notaryo sa balaod sibil. Sa Estados Unidos, ang mga estates ng namatay ay dapat na pinamamahalaan ng isang korte sa pamamagitan ng probate . Sa Estados Unidos, ang mga estates sa namatay kinahanglan sa kasagaran gidumala sa usa ka korte pinaagi sa probate . Ang mga abogado ng Amerikano ay may kapaki-pakinabang na monopolyo sa pagbibigay ng payo tungkol sa probate law (na kung saan ay labis na pinuna). Ang mga abogado sa Amerikano adunay usa ka mapuslanon nga monopolyo sa pagtugyan sa mga tambag bahin sa balaod sa probate (nga gisaway kaayo). Sa maraming mga bansa sa batas ng sibil, ang mga tagausig ay sinanay at nagtatrabaho bilang bahagi ng hudikatura; sila ay mga hurado na sinanay ng batas, ngunit maaaring hindi kinakailangan maging abogado sa kahulugan na ang salita ay ginagamit sa pangkaraniwang batas ng mundo. Sa daghang mga nasud nga balaud sa sibil, ang mga prosecutors nabansay ug gigamit ingon usa ka bahin sa hudikatura; sila mga hurado nga nabansay sa balaod, apan dili tingali kinahanglan nga mga abogado sa kahulugan nga ang pulong gigamit sa komon nga kalibutan sa balaod. Sa mga karaniwang batas ng bansa, ang mga tagausig ay karaniwang mga abogado na may hawak ng mga regular na lisensya na nangyayari lamang upang gumana para sa tanggapan ng gobyerno na naghahain ng mga kriminal laban sa mga suspek. Sa mga kasagaran nga mga nasud sa balaod, ang mga prosecutors sagad mga abogado nga naghupot mga regular nga lisensya nga yara mahitabo aron magtrabaho para sa opisina sa gobyerno nga nag-file sa mga kriminal nga kaso batok sa mga suspetsado. Dalubhasa sa mga abogado ng kriminal na pagtatanggol sa pagtatanggol ng mga sinisingil sa anumang mga krimen. Ang mga abogado sa kriminal nga pagdepensa espesyalista sa pagpanalipod sa mga gisumbong sa bisan unsang mga krimen. Ang mga kinakailangan sa pang-edukasyon para sa pagiging isang abogado ay nag-iiba nang malaki sa bawat bansa. Ang mga kinahanglanon sa edukasyon alang sa pagkahimong usa ka abogado magkalainlain sa matag nasud. Sa ilang mga bansa, ang batas ay itinuro ng isang guro sa batas , na kung saan ay isang kagawaran ng kolehiyo sa pangkalahatang undergraduate na kolehiyo. Sa pila ka mga nasud, ang balaod gitudlo sa usa ka faculty of law , nga usa ka departamento sa usa ka unibersidad nga undergraduate nga kolehiyo sa unibersidad. Ang mga mag-aaral ng Batas sa mga bansang iyon ay hinahabol ang isang Master o Bachelor of Laws degree. Ang mga estudyante sa Balaod sa mga nasud nga nagsunod sa usa ka degree sa Master o Bachelor of Laws . Sa ilang mga bansa karaniwan o kahit na kinakailangan para sa mga mag-aaral na kumita ng isa pang degree ng bachelor nang sabay. Sa pipila ka mga nasud nga kasagaran o bisan kung gikinahanglan nga ang mga estudyante makakuha og laing degree sa bachelor sa parehas nga oras. Ito ay madalas na sinusundan ng isang serye ng mga advanced na pagsusuri, mga apprenticeships, at karagdagang kurso sa mga espesyal na institusyon ng gobyerno. Kanunay kini gisundan sa usa ka serye sa mga advanced nga eksaminasyon, apprenticeships, ug dugang nga kurso sa mga espesyal nga institusyon sa gobyerno. Sa ibang mga bansa, lalo na ang UK at USA , ang batas ay pangunahing itinuro sa mga paaralan ng batas . Sa ubang mga nasud, labi na ang UK ug USA , ang mga panguna nga gitudlo sa mga eskuylahan sa balaod . Sa Amerika, ang American Bar Association ay nagpasiya kung aling mga batas ng batas ang aprubahan at sa gayon kung alin ang itinuturing na pinakagalang. Sa Amerika, ang American Bar Association ang nagdesisyon kung unsang mga eskuylahan sa balaod ang aprubahan ug sa ingon nga mga giisip nga labing tinahod. Sa Inglatera at Wales, ang Bar Professional Training Course ay dapat gawin upang magkaroon ng karapatang magtrabaho at mapangalanan bilang isang barrister . Sa Inglatera ug Wales, ang Bar Professional Training Course kinahanglan kuhaon aron adunay katungod sa pagtrabaho ug ipangalan ingon usa ka barrister . Ang mga mag-aaral na nagpasya na ituloy ang isang hindi-batas na paksa sa antas ng degree ay maaaring sa halip na pag-aralan ang Graduate Diploma in Law pagkatapos ng kanilang degree, bago simulan ang Legal Practise Course . Ang mga estudyante nga nagdesisyon nga magpadayon sa usa ka hilisgutan sa dili balaod nga balaod sa sukod mahimoÕg tun-an ang Graduate Diploma in Law pagkahuman sa ilang degree, sa wala pa magsugod ang Legal Practise Course . Sa Estados Unidos t mga bansa na sumusunod sa modelong Amerikano, (tulad ng Canada maliban sa lalawigan ng Quebec) na mga paaralan ng batas ay mga graduate / propesyonal na mga paaralan kung saan ang degree ng bachelor ay isang kinakailangan para sa pagpasok. Sa Estados Unidos g mga nasud nga nagsunod sa modelo sa Amerikano, (sama sa Canada gawas sa probinsya sa Quebec) mga eskuylahan nga nagtapos sa mga graduate / propesyonal nga mga eskuylahan diin ang usa ka degree sa bachelor usa ka kinahanglan alang sa pag-angkon. Karamihan sa mga paaralan ng batas ay bahagi ng mga unibersidad ngunit kakaunti ang mga independiyenteng institusyon. Kadaghanan sa mga eskuylahan sa balaod bahin sa mga unibersidad apan pipila ang independente nga mga institusyon. Para sa mga mag-aaral na interesado na isulong ang kanilang kaalaman sa pananaliksik at mga kredensyal sa isang tiyak na lugar ng batas. Alang sa mga estudyante nga interesado nga ipauswag ang ilang kahibalo sa panukiduki ug mga kredensyal sa usa ka piho nga lugar sa balaod. Ang mga pamamaraan at kalidad ng ligal na edukasyon ay magkakaiba-iba. Ang mga pamaagi ug kalidad sa edukasyon sa ligal lainlain. Ang ilang mga bansa ay nangangailangan ng malawak na pagsasanay sa klinikal sa anyo ng mga apprenticeships o mga espesyal na kurso sa klinikal. Ang pila ka mga nasud nanginahanglan daghang pagbansay sa klinikal nga porma sa mga apprenticeship o espesyal nga kurso sa klinikal. Ang iba, tulad ng Venezuela, ay hindi. Ang uban, sama sa Venezuela, dili. Mas gusto ng ilang mga bansa na magturo sa pamamagitan ng itinalagang pagbasa ng mga opinyon ng hudisyal na sinusundan ng matinding in-class cross-examination ng propesor . Mas gusto sa pila ka mga nasud nga magtudlo pinaagi sa gitudlo nga pagbasa sa hudisyal nga mga opinyon nga gisundan sa grabe nga pagsusi sa cross-class sa propesor . Marami pang iba ay may mga lektura lamang sa lubos na abstract na mga doktrina. Daghang uban ang adunay mga lektura bahin sa labing abtik nga mga doktrina nga lig-on. Na pinipilit ang mga batang abogado na malaman kung paano talaga isipin at isulat tulad ng isang abogado sa kanilang unang pag-aprentise . Nga nagpilit sa mga batan-ong abogado nga mahibal-an kung giunsa ang tinuud nga paghunahuna ug pagsulat sama sa usa ka abogado sa ilang una nga pag-aprentisasyon. Nakasalalay sa bansa, ang isang karaniwang laki ng klase ay maaaring saklaw mula sa limang mag-aaral sa isang seminar hanggang limang daan sa isang higanteng silid ng panayam. Depende sa nasud, usa ka kasagaran nga gidak-on sa klase ang mahimoÕg gikan sa lima ka mga estudyante sa usa ka seminar hangtod lima ka gatos sa usa ka higanteng lawak sa panudlo. Sa Estados Unidos, ang mga paaralan ng batas ay nagpapanatili ng maliit na laki ng klase, at dahil dito, magbigay ng mga admission sa isang mas limitado at mapagkumpitensyang batayan. Sa Estados Unidos, ang mga eskuylahan sa balaud nagmintinar sa gagmay nga mga gidak-on sa klase, ug ingon niana, naghatag mga admission sa labi ka labi ka limitado ug kompetisyon nga sukaranan. Ang ilang mga bansa, lalo na ang mga industriyalisado, ay may tradisyunal na kagustuhan para sa mga full-time na programa sa batas. Ang pila ka mga nasud, labi na ang mga industriyalisado, adunay tradisyonal nga gusto alang sa mga programa sa balaod nga full-time. habang sa mga umuunlad na bansa, ang mga mag-aaral ay madalas na nagtatrabaho nang buo o part-time upang bayaran ang matrikula at bayad sa kanilang mga programang batas sa part-time. Samtang sa nag-uswag nga mga nasud, ang mga estudyante kanunay nga nagtrabaho sa full-o part-time aron mabayran ang tuition ug bayad sa ilang mga part-time nga mga programa sa balaod. Ang mga paaralan ng batas sa pagbuo ng mga bansa ay nagbabahagi ng maraming mga karaniwang problema. Ang mga eskuylahan sa balaod sa mga nag-uswag nga mga nasud nag-ambit daghang mga kasagarang mga problem. Tulad ng isang labis na pagsalig sa pagsasanay sa mga hukom at abogado na itinuturing ang pagtuturo bilang isang part-time na libangan. Sama sa pagsalig sa pagpraktis sa mga maghuhukom ug mga abogado nga nagtagad sa pagtudlo ingon usa ka part-time nga libangan. Walang kakayahan na guro na may mga kaduda-dudang mga kredensyal at mga aklat-aralin na nasa likuran ng kasalukuyang estado ng batas sa pamamagitan ng dalawa o tatlong dekada. Dili katakus nga magtutudlo sa mga kaduhaduhaan nga kredensyal ug mga libro nga nahabilin sa karon nga kahimtang sa balaod sa duha o tulo ka mga dekada. Ang ilang mga hurisdiksyon ay nagbibigay ng isang " pribilehiyo ng diploma " sa ilang mga institusyon, kaya na kumita lamang ng isang degree o kredensyal mula sa mga institusyong ito ang pangunahing kwalipikasyon para sa pagsasanay ng batas. Ang pipila nga mga hurisdiksyon naghatag usa ka " pribilehiyo sa diploma " sa pipila nga mga institusyon, mao nga ang pagkita lamang sa usa ka degree o kredensyal gikan sa mga institusyon mao ang panguna nga kwalipikasyon alang sa pagpraktis sa balaod. Pinapayagan ng Mexico ang sinumang may degree sa batas na magsanay ng batas. Gitugotan sa Mexico ang bisan kinsa nga adunay degree sa balaod nga magpraktis sa balaod. Gayunpaman, sa isang malaking bilang ng mga bansa, ang isang mag-aaral ng batas ay dapat pumasa sa isang pagsusuri sa bar (o isang serye ng mga pagsusuri) bago tumanggap ng isang lisensya upang magsanay. Bisan pa, sa daghang mga nasud, ang usa ka estudyante sa balaod kinahanglan nga ipasa ang usa ka pagsusi sa bar (o serye sa mga pagsusi) sa wala pa makadawat usa ka lisensya aron magpraktis. Sa isang maliit na estado ng US , ang isa ay maaaring maging isang abugado (isang tinatawag na abugado ng bansa ) sa pamamagitan lamang ng " pagbabasa ng batas"at pagpasa sa pagsusuri sa bar, nang hindi kinakailangang dumalo sa paaralan ng batas (kahit na kakaunti ang mga tao ay talagang naging abogado nang ganoon). Sa pila ka estado sa US , ang usa mahimo nga abugado (usa ka gitawag nga abugado sa nasud ) pinaagi sa yano nga " pagbasa sa balaod"ug pagpasa sa pagsusi sa bar, nga dili kinahanglan una nga magtungha sa eskuylahan sa balaod (bisan kung pila ra ka tawo ang aktuwal nga nahimong abogado sa ingon nga paagi). Ang ilang mga bansa ay nangangailangan ng pormal na pag-aprentisasyon sa isang bihasang praktikal, habang ang iba ay hindi. Ang pila ka mga nasud nanginahanglan usa ka pormal nga pag-aprentis sa usa ka batid nga eksperto, samtang ang uban wala. Halimbawa, sa Timog Africa ay kinakailangan na bilang karagdagan sa pagkuha ng isang degree. Pananglitan, sa South Africa gikinahanglan nga dugang sa pagkuha sa usa ka degree. Na ang tao ay kailangang makumpleto ang isang taon ng pag-aaral sa ilalim ng isang nakaranas na Tagataguyod at dapat na tanggapin sa bar upang magsanay bilang isang Tagatagatag. Nga ang tawo kinahanglan makompleto ang usa ka tuig nga pupillage sa ilalum sa usa ka eksperyensiyadong Manlalaban ug kinahanglan nga madawat sa bar aron magpraktis ingon usa ka Manlalaban. Ang mga nagmamay-ari ng isang LL. ay dapat na nakumpleto ang dalawang taon ng clerkship sa ilalim ng isang punong Abugado. Ang mga naghupot sa usa ka LL. kinahanglan nga nakompleto ang duha ka tuig nga clerkship sa ilawom sa usa ka punoan nga Abugado. At pinasa ang lahat ng apat na board exams na tinanggap bilang isang "Abugado" at sumangguni sa kanilang mga sarili tulad ng ilang mga nasasakupan na pinapayagan ang isang aprentisyo sa lugar ng anumang uri ng pormal na edukasyon sa ligal. Ug gipasa ang tanan nga upat nga board exams nga giangkon nga usa ka "Abugado" ug gipasabut ang ilang mga kaugalingon sama sa pila ka pipila ka mga hurisdiksyon nga gitugotan pa ang usa ka aprentisasyon sa lugar sa bisan unsang matang sa pormal nga edukasyon sa ligal. Ang ilang mga bansa, tulad ng Singapore , ay walang anumang mga kinakailangan sa pagpasok para sa in-house counsel. Ang pila ka mga nasud, sama sa Singapore , walaÕy mga kinahanglan nga admission alang sa in-house counsel. Ang Pangulo ng US na si Abraham Lincoln ay isang tanyag na halimbawa ng isang abogado na naging isang politiko. Ang US President nga si Abraham Lincoln usa ka bantog nga ehemplo sa usa ka abogado nga nahimong usa ka politiko. Ang istraktura ng karera ng mga abogado ay magkakaiba-iba mula sa isang bansa hanggang sa susunod. Ang istruktura sa karera sa mga abogado magkalainlain gikan sa usa ka nasud hangtod sa sunod. Sa pinaka- karaniwang mga bansa sa batas , lalo na sa mga fused profession, ang mga abogado ay maraming pagpipilian sa kurso ng kanilang karera. Sa kasagaran nga mga nasud sa balaod , labi na kadtong adunay fused profession, ang mga abogado adunay daghang mga kapilian sa dagan sa ilang mga karera. Bukod sa pribadong kasanayan, maaari silang maging isang tagausig. Gawas sa pribado nga pamatasan, mahimo sila mahimong usa ka prosekusyon. Mayroon ding maraming mga di-ligal na trabaho kung saan ang ligal na pagsasanay ay mahusay na paghahanda, tulad ng politiko , corporate executive , tagapangasiwa ng pamahalaan, pamumuhunan sa bangko , negosyante , o mamamahayag . Adunay usab daghang mga trabaho nga dili ligal diin ang ligal nga pagbansay maayo nga pag-andam, sama sa politiko , executive executive , tagdumala sa gobyerno, tigpamuhunan sa namuhunan , negosyante , o tigbalita . Sa pagbuo ng mga bansa tulad ng India, ang isang malaking karamihan ng mga mag-aaral ng batas ay hindi talaga nagsasanay, ngunit ginagamit lamang ang kanilang degree sa batas bilang isang pundasyon para sa mga karera sa ibang larangan. Sa nag-uswag nga mga nasud sama sa India, ang kadaghanan sa mga estudyante sa balaod wala gyud nagpraktis, apan gigamit lang ang ilang degree sa balaod ingon usa ka pundasyon sa mga karera sa ubang mga natad. Sa karamihan ng mga bansa sa batas ng sibil, ang mga abogado ay karaniwang istraktura ang kanilang ligal na edukasyon sa paligid ng kanilang napiling espesyalidad. Sa kadaghanan nga mga nasud sa balaod sa sibil, ang mga abogado sa kinatibuk-an naghimo sa ilang ligal nga edukasyon sa palibot sa ilang napili nga espesyalidad. Ang mga hangganan sa pagitan ng iba't ibang uri ng abogado ay maingat na tinukoy at mahirap tumawid. Ang mga utlanan tali sa lainlaing mga lahi sa mga abogado maampingon nga gihubaran ug lisud tabangan Matapos kumita ang isang antas ng batas, ang kadaliang kumilos ay maaaring napilitan. Human makuha ang usa ka degree sa balaod, ang paglihok sa karera mahimong mapugngan kaayo. Halimbawa, hindi tulad ng kanilang mga katapat na Amerikano, mahirap para sa mga hukom ng Aleman na umalis sa bench at maging mga tagapagtaguyod sa pribadong kasanayan. Pananglitan, dili sama sa ilang mga Amerikano nga katugbang, lisud alang sa mga maghuhukom sa Aleman nga biyaan ang bench ug mahimong mga tigpasiugda sa pribado nga praktis. Ang isa pang kagiliw-giliw na halimbawa ay ang Pransya, kung saan sa halos ika-20 siglo, lahat ng mga opisyal ng hudikatura ay nagtapos ng isang elite na propesyonal na paaralan para sa mga hukom. Ang usa pa nga makapaikag nga panig-ingnan mao ang Pransiya, diin sa kadaghanan sa ika-20 nga siglo, ang tanan nga mga opisyal sa hudikatura mga graduwado sa usa ka elite nga propesyonal sa eskuylahan alang sa mga maghuhukom. Kahit na sinimulan ng hudikatura ng Pransya na mag-eksperimento sa modelo ng Anglo-Amerikano na humirang ng mga hukom mula sa mga nagawa na tagataguyod. Bisan kung ang hukmanan sa Pransya nagsugod na sa pag-eksperimento sa modelo sa Anglo-Amerikano sa pagtudlo sa mga maghuhukom gikan sa mga nahuman nga mga tigtaguyod. Ang ilang mga tagapagtaguyod na tunay na sumali sa bench sa ganitong paraan ay tinitingnan ng kanilang mga kasamahan na kumuha ng tradisyunal na ruta sa tanggapan ng hudisyal. Ang pipila nga mga tigtugyanan nga sa tinuud nga miapil sa bench sa kini nga paagi gitan-aw sa ilang mga kauban nga nagbuhat sa tradisyonal nga ruta sa opisina sa hudisyal. Sa ilang mga bansa sa batas na sibil, tulad ng Sweden, ang ligal na propesyon ay hindi mahigpit na bifurcated at lahat ng tao sa loob nito ay madaling mabago ang mga tungkulin at arena. Sa pila ka mga nasud nga balaud sa sibil, sama sa Sweden, ang ligal nga propesyon dili lig-on nga bifurcated ug ang tanan sa sulod niini dali nga mabag-o ang mga tahas ug arena. Sa maraming mga bansa, ang mga abogado ay pangkalahatang nagsasanay na kumakatawan sa mga kliyente sa isang malawak na larangan ng ligal na usapin. Sa daghang mga nasud, ang mga abogado mga kinatibuk-an nga tigpraktis nga nagrepresentar sa mga kliyente sa usa ka halapad nga natad sa ligal nga mga butang. Sa iba pa, nagkaroon ng pagkahilig mula pa noong pagsisimula ng ika-20 siglo para sa mga abogado na dalubhasa nang maaga sa kanilang mga karera. Sa uban, adunay kalagmitan sukad sa pagsugod sa ika-20 nga siglo alang sa mga abogado nga magpasadya sa sayo sa ilang mga karera. Sa mga bansa kung saan ang pagiging dalubhasa ay laganap, maraming mga abogado ang espesyalista sa kumakatawan sa isang panig sa isang partikular na lugar ng batas. Sa mga nasud diin nagkadaghan ang espesyalista, daghang mga abogado ang espesyalista sa pagrepresentar sa usa ka bahin sa usa ka partikular nga bahin sa balaod. Sa gayon, karaniwan sa Estados Unidos na marinig ang mga abugado ng personal na pinsala sa mga nagsasakdal . Sa ingon, naandan sa Estados Unidos ang pagpamati sa mga abugado sa personal nga kadaot sa mga nag- akusar. Nag- aalok ang Texas ng mga abogado ng pagkakataon na makatanggap ng isang sertipikasyon sa board sa pamamagitan ng Texas Board of Legal Advertising ng estado . Ang Texas nagtanyag sa mga abogado og oportunidad nga makadawat usa ka sertipikasyon sa board pinaagi sa Texas Board of Legal Special sa estado . Upang maging sertipikadong board, ang mga aplikante ng abugado ay sumasailalim sa isang mahigpit na pagsusuri sa isa sa 24 na mga lugar ng pagsasanay na inaalok ng Texas Board of Legal Advertising. Aron mahimong sertipikado sa board, ang mga aplikante sa abogado nagpailalom sa usa ka mapig-oton nga pagsusi sa usa sa 24 nga mga natad sa praktis nga gitanyag sa Texas Board of Legal Special. Ang mga abogado lamang na "board sertipikadong" ang pinahihintulutan na gamitin ang salitang "dalubhasa" sa anumang mga naa-access na materyales tulad ng isang website o komersyal sa telebisyon. Kadto lamang mga abogado nga "board sertipikado" ang gitugutan sa paggamit sa pulong nga "espesyalista" sa bisan unsang mga materyal nga magamit sa publiko sama sa usa ka website o komersyal sa telebisyon. Ang mga abogado sa pribadong kasanayan sa pangkalahatan ay nagtatrabaho sa mga dalubhasang mga negosyo na kilala bilang mga firms ng batas , maliban sa mga English barrister. Ang mga abogado sa pribado nga praktis sagad nagtrabaho sa mga dalubhasa nga negosyo nga nailhan nga mga law firm , gawas sa English barristers. Ang karamihan sa mga kumpanya ng batas sa buong mundo ay mga maliliit na negosyo na may sukat mula 1 hanggang 10 abogado. Ang kadaghanan sa mga kompanya sa balaud sa tibuuk kalibutan mao ang gagmay nga mga negosyo nga lainlain ang gidak-on gikan sa 1 ngadto sa 10 nga mga abogado. Ang Estados Unidos, na may malaking bilang ng mga kumpanya na may higit sa 50 abogado, ay isang pagbubukod. Ang Estados Unidos, uban ang daghan nga mga kompanya nga adunay kapin sa 50 ka mga abogado, usa ka eksepsiyon. Ang United Kingdom at Australia ay mga eksepsiyon din, dahil ang UK, Australia at US ay tahanan ngayon sa maraming mga kumpanya na may higit sa 1,000 mga abugado matapos ang isang alon ng mga pagsasanib noong mga huling bahagi ng 1990s. Ang United Kingdom ug Australia usab mga eksepsiyon, ingon ang UK, Australia ug US karon sa balay sa daghang mga kompanya nga adunay kapin sa 1,000 nga mga abogado pagkahuman sa usa ka balud sa paghiusa sa ulahing bahin sa 1990s. Kapansin-pansin, ang mga barrister sa England, Wales, Northern Ireland at ilang estado sa Australia ay hindi gumana sa "mga law firms". Maayo na, ang mga barrister sa England, Wales, Northern Ireland ug pipila nga mga estado sa Australia wala nagtrabaho sa mga "law firms". Ang mga nag-aalok ng kanilang serbisyo sa mga miyembro ng pangkalahatang publiko - kumpara sa mga nagtatrabaho "in-house" - ay kinakailangang maging self-working. Kadtong nagtanyag sa ilang serbisyo sa mga miyembro sa kinatibuk-ang publiko - sukwahi sa mga nagtrabaho nga "in-house" - kinahanglan nga magtrabaho sa kaugalingon. Karamihan sa trabaho sa mga pangkat na kilala bilang "set" o "kamara", kung saan ibinahagi ang ilang mga gastos sa pangangasiwa at marketing. Kadaghanan nagtrabaho sa mga pagpundok nga nailhan nga "mga set" o "mga kamara", diin ang pipila nga mga gasto sa administratibo ug pagpamaligya gipakigbahin. Ang isang mahalagang epekto ng iba't ibang istraktura ng organisasyon na ito ay walang salungatan ng interes kung saan gumagana ang mga barrister sa parehong kamara para sa mga magkasalungat na panig sa isang kaso, at sa ilang mga dalubhasang silid ito ay pangkaraniwan. Ang usa ka hinungdanon nga epekto sa lainlaing istraktura sa organisasyon mao nga walaÕy pagsupak sa interes kung diin ang mga barrister sa parehas nga mga kamara naglihok alang sa mga nagkontra nga panig sa usa ka kaso, ug sa pipila nga mga espesyalista nga mga lawak kini kasagaran. Inisyu ng selyo upang gunitain ang ika-75 na anibersaryo ng American Bar Association . Gi-isyu ang selyo aron paghinumdom sa ika-75 nga anibersaryo sa American Bar Association . Sa ilang mga hurisdiksyon, alinman sa hudikatura o Ministry of Justice direktang pinangangasiwaan ang pagpasok, paglilisensya, at regulasyon ng mga abogado. Sa pipila nga mga hurisdiksyon, bisan ang hudikatura o Ministry of Justice direkta nga nagdumala sa pag-angkon, pagtugot sa lisensya, ug regulasyon sa mga abogado. Ang iba pang mga hurisdiksyon, ayon sa batas, tradisyon, o utos ng korte, ay nagbigay ng gayong mga kapangyarihan sa isang propesyonal na asosasyon na dapat kasali ng lahat ng mga abogado. Ang uban pang mga hurisdiksyon, pinaagi sa balaod, tradisyon, o mando sa korte, naghatag sa ingon nga gahum sa usa ka propesyonal nga asosasyon diin kinahanglan tanan nga mga abogado. Sa US, ang nasabing mga asosasyon ay kilala bilang mandatory, integrated, o pinag-isang asosasyon ng bar . Sa US, ang ingon nga asosasyon nailhan nga mandatory, integrated, o nahiusa nga mga asosasyon sa bar . Sa Commonwealth of Nations, ang mga magkakatulad na organisasyon ay kilala bilang Inns of Court , bar council o mga lipunang batas . Sa Komonwelt sa mga Nasud, ang mga susamang organisasyon nailhan nga Inns of Court , bar council o mga katilingban nga balaod . Karaniwan, ang isang hindi miyembro na nahuli na pagsasanay sa batas ay maaaring may pananagutan sa krimen ng hindi awtorisadong pagsasagawa ng batas . Kasagaran, ang usa ka dili miyembro nga nasakup nga balaod nga mahimoÕg may tulubagon sa krimen sa dili awtorisado nga pagbuhat sa balaod . Sa mga karaniwang batas ng bansa na may nahahati na ligal na propesyon, ayon sa kaugalian ang mga barrister ay kabilang sa konseho ng bar (o isang Inn of Court) at ang mga solicitor ay kabilang sa lipunan ng batas. Sa sagad nga mga nasud nga balaod nga adunay nabahin nga ligal nga propesyon, ang tradisyonal nga mga barrister nga sakop sa konseho sa bar (o usa ka Inn of Court) ug ang mga solicitor sakop sa katilingban sa balaod. Sa daigdig na nagsasalita ng Ingles, ang pinakamalaking mandatory propesyonal na samahan ng mga abogado ay ang State Bar of California , na may 230,000 mga miyembro. Sa kalibutan nga nagsulti og Ingles, ang pinakadako nga mandatory propesyonal nga asosasyon sa mga abogado mao ang State Bar of California , nga adunay 230,000 ka mga miyembro. Ang ilang mga bansa ay umamin at umayos ang mga abogado sa pambansang antas, upang ang isang abogado, na minsan na may lisensyado, ay maaaring magtaltalan ng mga kaso sa anumang korte sa lupain. Ang pila ka mga nasud nag-angkon ug nag-regulate sa mga abogado sa nasudnon nga lebel, mao nga ang usa ka abogado, nga kaniadto lisensyado, mahimong makiglalis sa mga kaso sa bisan unsang korte sa yuta. Karaniwan ito sa maliliit na bansa tulad ng New Zealand, Japan, at Belgium. Talagsa kini sa gagmay nga mga nasud sama sa New Zealand, Japan, ug Belgium. Ang iba, lalo na sa mga pamahalaang pederal, ay may posibilidad na umayos ng mga abogado sa antas ng estado o lalawigan; ito ang kaso sa Estados Unidos, Canada, Australia, at Switzerland, na magpangalan ng iilan. Ang uban, labi na sa mga gobyerno federal, adunay posibilidad nga i-regulate ang mga abogado sa estado o lebel sa probinsya; mao kini ang kaso sa Estados Unidos, ang Canada, Australia, ug Switzerland, nga magngalan og pipila. Ang Brazil ay ang kilalang pamahalaang pederal na kinokontrol ang mga abogado sa pambansang antas. Ang Brazil mao ang labing inila nga federal nga gobyerno nga nag-regulate sa mga abogado sa nasudnon nga lebel. Ang ilang mga bansa, tulad ng Italya, ay nag-regulate ng mga abogado sa antas ng rehiyon, at iilan, tulad ng Belgium, kahit na ayusin ang mga ito sa lokal na antas. Ang pila ka mga nasud, sama sa Italya, nag-regulate sa mga abogado sa lebel sa rehiyon, ug pipila, sama sa Belgium, nga gi-regulate kini sa lokal nga lebel. Sa Alemanya, ang mga abogado ay pinapapasok sa mga regional bar at maaaring lumitaw para sa mga kliyente sa harap ng lahat ng mga korte sa buong bansa na may pagbubukod sa Federal Court of Justice of Germany. Sa Alemanya, ang mga abogado gidawat sa mga rehiyonal nga mga bar ug mahimong magpakita alang sa mga kliyente sa atubangan sa tanan nga mga korte sa tibuuk nasud gawas sa Federal Court of Justice of Germany. Nakakatawa, ang pag-secure ng pagpasok sa bar ng BGH ay naglilimita sa pagsasagawa ng isang abogado lamang sa kataas-taasang korte ng federal at ang Federal Constitutional Court ng Alemanya . Ang katingad-an, ang pag-angkon sa pag-angkon sa bar sa BGH naglimitar sa praktika sa usa ka abogado nga naa ra sa labing kataas nga federal nga korte ug sa Federal Constitutional Court sa Alemanya . Kadalasan, ang mga limitasyon sa heograpiya ay maaaring maging mahirap para sa isang abogado na nadiskubre na ang dahilan ng kanyang kliyente ay nangangailangan sa kanya na mag-litig sa isang korte na lampas sa normal na saklaw ng heograpiya ng kanyang lisensya. Kasagaran, ang mga limitasyon sa heyograpiya mahimong makahasol sa usa ka abogado nga nakadiskubre nga ang hinungdan sa iyang kliyente kinahanglan nga mag-litig siya sa korte nga lapas sa normal nga sakup sa geograpiya sa iyang lisensya. Bagaman ang karamihan sa mga korte ay may mga espesyal na patakaran ng pro hac vice para sa naturang mga okasyon, ang abugado ay kailangan pa ring makitungo sa ibang hanay ng mga patakaran sa responsibilidad ng propesyonal , pati na rin ang posibilidad ng iba pang mga pagkakaiba-iba sa substantive at pamamaraan ng batas. Bisan kung ang kadaghanan sa mga korte adunay mga espesyal nga pro hac vice rules alang sa ingon nga mga okasyon, ang abogado kinahanglan pa nga mag-atubang sa usa ka lainlaing hugna sa mga lagda sa propesyonal nga responsibilidad , ingon usab ang posibilidad sa ubang mga kalainan sa substantive ug pamaagi sa pamaagi. Ang ilang mga bansa ay nagbibigay ng mga lisensya sa mga abogado na hindi residente, na maaaring pagkatapos ay lilitaw nang regular sa ngalan ng mga dayuhang kliyente. Ang pila ka mga nasud naghatag mga lisensya sa mga abogado nga dili residente, nga mahimo dayon nga magpakita alang sa mga langyaw nga kliyente. Ang iba ay nangangailangan ng lahat ng mga abogado upang manirahan sa hurisdiksyon o upang hawakan din ang pambansang pagkamamamayan bilang isang kinakailangan para sa pagtanggap ng isang lisensya upang magsanay. Ang uban nanginahanglan nga ang tanan nga mga abogado magpuyo sa hurisdiksyon o aron ipadayon ang nasyonalidad ingon usa ka kinahanglanon alang sa pagdawat usa ka lisensya sa pagpraktis. Ngunit ang kalakaran sa mga bansang industriyalisado mula pa noong 1970s ay tinanggal na ang mga paghihigpit ng pagkamamamayan at paninirahan. Apan ang uso sa mga industriyalisadong nasud gikan pa kaniadtong 1970s giwagtang ang mga pagdili sa pagkamamamayan ug panimuyo. Halimbawa, ang Korte Suprema ng Canada ay sinira ang isang pangangailangan ng pagkamamamayan sa mga patlang ng pagkakapantay-pantay. Pananglitan, gipahamtang sa Korte Suprema sa Canada ang usa nga kinahanglan sa pagkamamamayan sa mga patas nga patas sa pagkakapantay. Sa 1989, at katulad din, ang mga pangangailangan sa pagkamamamayan at paninirahan sa Amerika ay nasaktan bilang hindi saligang batas ng US Supreme Court noong 1973 at 1985, ayon sa pagkakabanggit. Kaniadtong 1989, ug parehas, ang mga kinahanglanon sa pagkalungsuranon ug panimuyo sa Amerikano gipahamtang ingon dili konstitusyon sa Korte Suprema sa US kaniadtong 1973 ug 1985. Ang European Court of Justicegumawa ng mga katulad na pagpapasya noong 1974 at 1977 na tumatama sa mga paghihigpit ng pagkamamamayan sa Belgium at Pransya. Ang European Court of Justicenakahimo sa susamang mga desisyon kaniadtong 1974 ug 1977 nga nagbabag sa mga pagdili sa pagkalungsuranon sa Belgium ug Pransya. Ang isang pangunahing pagkakaiba sa pagitan ng mga bansa ay kung ang mga abogado ay dapat na regulahin lamang ng isang independiyenteng hudikatura at ang mga nasasakupang institusyon nito o kung ang mga abogado ay dapat na isailalim sa pangangasiwa ng Ministry of Justice sa executive branch . Ang usa ka hinungdanon nga kalainan sa mga nasud mao ang kung ang mga abogado kinahanglan nga i-regulate sa usa ka independensya nga hudikatura ug ang mga subordinate nga mga institusyon o kung ang mga abogado kinahanglan ipailalom sa pagdumala sa Ministry of Justice sa executive branch . Sa karamihan ng mga bansang batas ng sibil, ayon sa kaugalian, ang pamahalaan ay gumagamit ng mahigpit na kontrol sa ligal na propesyon upang matiyak ang isang matatag na suplay ng mga tapat na hukom at burukrata. Sa kadaghanan sa mga nasud nga balaud sa sibil, ang gobyerno kanunay nga nagpugong sa pagkontrol sa ligal nga propesyon aron masiguro ang usa ka makanunayon nga suplay sa mga maunongong maghuhukom ug burukrata. Iyon ay, ang mga abogado ay inaasahan muna at pinakamahalaga na maglingkod sa estado, at ang pagkakaroon ng payo para sa mga pribadong litigante ay isang pag-iisip. Kana mao, ang mga abogado ang gilauman una ug labing hinungdanon nga magserbisyo sa estado, ug ang pagkaanaa sa tambag alang sa mga pribadong litigante usa ka gihunahuna. Kahit na sa mga bansang batas ng sibil tulad ng Norway na may bahagyang mga propesyon sa self-regulate. Bisan sa mga nasud sa balaod nga sibil sama sa Norway nga adunay bahin nga mga propesyon sa pagpugong sa kaugalingon. Ang Ministri ng Hustisya ay nag-iisang nagbigay ng mga lisensya, at ginagawang sariling independiyenteng muling pagsusuri ng fitness ng isang abugado upang magsagawa matapos ang isang abogado ay pinatalsik mula sa ang Association ng tagapagtaguyod. Ang Ministry of Justice ang nag-iisa nga nagpalista sa mga lisensya, ug naghimo sa kaugalingon nga independente nga pag-usab nga pagsusi sa kaarang sa usa ka abogado nga magpraktis human mapalagpot ang usa ka abogado gikan sa ang Association of Advocates. Ang Brazil ay isang hindi pangkaraniwang pagbubukod sa na ang pambansang Order of Advocates ay naging isang ganap na institusyong pamamahala sa sarili at matagumpay na nilabanan ang mga pagtatangka ng gobyerno na ilagay ito sa ilalim ng kontrol ng Ministry of Labor. Ang Brazil usa ka dili kasagaran nga eksepsyon sa pagkaagi nga ang nasyonal nga Order of Advocates nahimo nga usa ka hingpit nga institusyon sa pagdumala sa kaugalingon ug malampuson nga gisukol ang mga pagsulay sa gobyerno nga ibutang kini ubos sa kontrol sa Ministry of Labor. Sa lahat ng mga bansang batas ng sibil, ang mga bansang Komunista sa kasaysayan ang pinakamalayo patungo sa kabuuang kontrol ng estado, kasama ang lahat ng mga abogadong Komunista na pinilit na magsanay sa mga kolektibo noong kalagitnaan ng 1950s. Sa tanan nga mga nasud nga balaud sa sibilya, ang mga nasud nga Komunista nga makasaysayan nga nagpadulong sa kinatibuk-an nga kontrol sa estado, nga ang tanan nga mga abogado sa Komunista napugos nga magpraktis sa mga kolektibo kaniadtong tungatunga sa 1950s. Ang Tsina ay isang pangunahing halimbawa: technically, ang People's Republic of China ay walang mga abogado, at sa halip ay hindi lamang sanay na sinanay, "state workers" na ligal, "bago ang pagpapatibay ng isang komprehensibong pakete ng reporma sa 1996 sa pamamagitan ng Standing Committee ng National People Congress . Ang China usa ka punoan nga panig-ingnan: sa teknikal nga paagi, ang People's Republic of China walaÕy mga abogado, ug sa baylo nga dili maayo nga nabansay, mga empleyado nga "ligal nga mga trabahante," sa wala pa ipatuman ang usa ka komprehensibo nga package sa reporma kaniadtong 1996 pinaagi sa Standing Committee sa National PeopleÕs Congress . Sa kabaligtaran, ang mga karaniwang abogado ng batas ay ayon sa kaugalian na naayos ang kanilang mga sarili sa pamamagitan ng mga institusyon kung saan ang impluwensya ng mga di-abogado, kung mayroon man, ay mahina at hindi direkta . Sa kasukwahi, ang sagad nga mga abogado sa balaod nga naandan na nga nag-regulate sa ilang mga kaugalingon pinaagi sa mga institusyon diin ang impluwensya sa mga dili abugado, kung adunay, huyang ug dili direkta . Ang nasabing mga institusyon ay ayon sa kaugalian na pinamamahalaan ng mga pribadong praktista na sumalungat sa matibay na kontrol ng estado ng propesyon sa mga batayan na mapapahamak nito ang kakayahan ng mga abogado na masigasig at may kakayahang magtaguyod ng kanilang mga kliyente na sanhi ng sistemang pang-kaaway ng katarungan. Ang ingon nga mga institusyon nga tradisyonal nga gimandoan sa mga pribado nga nagpraktis nga mosupak sa kusog nga pagpugong sa estado sa propesyon sa mga basehan nga makahatag kini peligro sa katakus sa mga abogado nga madasigon ug may katakus nga nagduso sa ilang mga kliyente nga hinungdan sa kaaway nga sistema sa hustisya. Gayunpaman, ang konsepto ng propesyon na self-regulate ay binatikos bilang isang sham na nagsisilbing lehitimo sa propesyonal na monopolyo habang pinoprotektahan ang propesyon mula sa pampublikong pagsisiyasat. Bisan pa, ang konsepto sa propesyon sa pagpugong sa kaugalingon gisaway ingon usa ka kaulaw nga nagsilbi nga lehitimo ang propesyonal nga monopolyo samtang panalipdan ang propesyon gikan sa pagsusi sa publiko. Ang mga mekanismo ng disiplina ay nakakagulat na hindi epektibo, at ang mga parusa ay magaan o wala. Ang mga mekanismo sa pagdisiplina nakakaplag makapahingangha nga dili epektibo, ug ang mga silot ang gaan o wala. Ang mga abugado ay palaging malayang bumubuo ng kusang-loob na mga samahan ng kanilang sarili, bukod sa anumang paglilisensya o mandatory membership na maaaring hinihiling ng mga batas ng kanilang nasasakupan. Ang mga abogado kanunay nga gawasnon aron maporma ang mga boluntaryo nga asosasyon sa ilang kaugalingon, gawas sa bisan unsang lisensya sa pagpasakup o mandatory membership nga mahimong gikinahanglan sa mga balaod sa ilang hurisdiksyon. Tulad ng kanilang ipinag-uutos na katapat, ang mga naturang samahan ay maaaring umiiral sa lahat ng mga antas ng heograpiya. Sama sa ilang kinahanglan nga mga katugbang, ang ingon nga mga organisasyon mahimoÕg maglungtad sa tanan nga lebel sa geograpiya. Sa American English, ang mga nasabing asosasyon ay kilala bilang boluntaryong mga asosasyon sa bar. Sa American English, ang ingon nga mga asosasyon nailhan nga boluntaryo nga asosasyon sa bar. Ang pinakamalaking boluntaryong samahan ng mga abogado sa Ingles na nagsasalita ng Ingles ay ang American Bar Association . Ang pinakadako nga boluntaryo nga propesyonal nga asosasyon sa mga abogado sa kalibutan nga nagsulti og Ingles mao ang American Bar Association . Sa ilang mga bansa, tulad ng Pransya at Italya , ang mga abogado ay nabuo rin ang mga unyon sa kalakalan . Sa pila ka mga nasud, sama sa Pransya ug Italya , ang mga abogado usab nagporma mga unyon sa patigayon . Isang cartoon politikong British na nagpapakita ng isang barrister at isang solicitor na nagtatapon ng itim na pintura sa isang babae na nakaupo sa paanan ng isang estatwa na kumakatawan sa Katarungan. Usa ka cartoon politika sa Britanya nga nagpakita sa usa ka barrister ug usa ka solicitor nga naglabay sa itom nga pintura sa usa ka babaye nga naglingkod sa tiilan sa estatwa nga nagrepresentar sa Hustisya. Ang poot patungo sa ligal na propesyon ay isang malawak na kababalaghan. Ang pagkasuko sa ligal nga propesyon usa ka kaylap nga kahimtang. Ang ligal na propesyon ay tinanggal sa Prussia noong 1780 at sa Pransya noong 1789, kahit na ang parehong mga bansa sa kalaunan ay natanto na ang kanilang mga sistema ng hudisyal ay hindi maaaring gumana nang mahusay nang walang mga abogado. Ang propesyon sa ligal giwagtang sa Prussia kaniadtong 1780 ug sa Pransya kaniadtong 1789, bisan kung ang duha nga mga nasud sa ulahi nakaamgo nga ang ilang mga sistema sa hudisyal dili molihok nga epektibo kung walaÕy mga abogado. Ang mga reklamo tungkol sa napakaraming abogado ay pangkaraniwan sa parehong England at Estados Unidos noong 1840s, Alemanya noong 1910s, at sa Australia, Canada, sa Estados Unidos , at Scotland noong 1980s. Ang mga reklamo bahin sa daghan kaayo nga mga abogado sagad sa pareho sa Inglatera ug Estados Unidos kaniadtong 1840s, Germany kaniadtong 1910s, ug sa Australia, Canada, ang Estados Unidos , ug Scotland kaniadtong 1980s. Ang pampublikong kawalan ng tiwala ng mga abogado ay umabot sa taas ng record sa Estados Unidos matapos ang iskandalo ng Watergate . Ang kawalay pagsalig sa publiko sa mga abogado nakaabot sa taas nga mga rekord sa Estados Unidos pagkatapos sa iskandalo sa Watergate . Pagkalipas ng Watergate, naging patok ang ligal na tulong sa sarili sa mga nagnanais na lutasin ang kanilang mga ligal na problema nang hindi kinakailangang makitungo sa mga abogado. Pagkahuman sa Watergate, ang mga ligal nga tabang sa kaugalingon nga kaugalingon nga libro nahimong popular sa mga nagtinguha nga masulbad ang ilang mga ligal nga mga problema nga dili na kinahanglan sa pag-atubang sa mga abogado. Mga biro ng abugado ay pinalakas din sa katanyagan sa Ingles -pagsasagawa ng North America bilang resulta ng Watergate. Ang mga magbabalaod nga nagbiaybiay usab gipadayag sa pagkapopular sa English -speaking North America bunga sa Watergate. Noong 1989, inilathala ng isang ligal na tulong na pansarili ng Amerikano na si Nolo Press ang isang 171 na pahina na pagsasama ng mga negatibong anekdota tungkol sa mga abogado mula sa buong kasaysayan ng tao. Niadtong 1989, gipatik sa us aka legal nga magtatabang sa kaugalingon nga Amerikano nga si Nolo Press ang usa ka 171 ka panid nga pag-compile sa negatibong mga anekdota bahin sa mga abogado gikan sa tibuuk kasaysayan sa tawo. Mas pangkalahatan, sa Legal Ethics: A Comparative Study (2004), ang propesor ng batas na si Geoffrey C. Hazard, Jr kasama si Angelo Dondi ay pansamantalang sinusuri ang "mga regulasyong sumusubok na sugpuin ang maling pag-uugali ng abugado" at binanggit na ang kanilang pagkakapareho sa buong mundo ay pinagsama ng isang " kamangha-manghang pare-pareho ng "sa ilang" patuloy na mga hinaing "tungkol sa mga abogado na lumilipas sa parehong oras at lokal, mula sa Bibliya hanggang sa medieval ng England hanggang sa dinastikong Tsina. Mas sagad, sa Legal Ethics: A Comparative Study (2004), ang propesor sa abogado nga si Geoffrey C. Hazard, Jr. uban ni Angelo Dondi mubo nga gisusi ang "mga regulasyon nga nagtinguha sa pagsugyot sa dili maayong buhat sa abogado" ug nakamatikod nga ang ilang pagkakapareho sa tibuuk kalibutan gipahiuyon sa usa ka " talagsaon nga pagkamakanunayon "sa pila ka" padayon nga mga pagkaguol "bahin sa mga abogado nga molungtad sa panahon ug lokal, gikan sa Bibliya hangtod sa Edad Medya hangtod sa dinamikong China. Pagkatapos ay isinulat ng mga may-akda ang mga karaniwang reklamo tungkol sa mga abogado na naiuri sa limang "pangkalahatang kategorya" tulad ng sumusunod. Unya gisulat sa mga tagsulat kini nga mga sagad nga reklamo bahin sa mga abogado nga gi-classified sa lima nga "kinatibuk-ang mga kategorya" sama sa. Ang ilang mga pag-aaral ay ipinakita na ang mga rate ng pagpapakamatay sa mga abogado ay maaaring mas mataas ng anim na beses na mas mataas kaysa sa average na populasyon. Gipakita sa pipila nga mga pagtuon nga ang mga rate sa paghikog taliwala sa mga abogado mahimoÕg mas daghang unom ka beses nga labi ka taas kaysa sa average nga populasyon. At iminumungkahi ng mga komentista na ang mababang opinyon ng publiko ay may mga abogado, na sinamahan ng kanilang sariling mataas na ideals ng hustisya, na sa pagsasanay ay maaaring makita nila tumanggi, dagdagan ang mga rate ng pagkalungkot ng mga nasa propesyong ito Ug gisugyot sa mga komentarista nga ang mubo nga opinyon sa publiko adunay mga abogado, inubanan sa ilang kaugalingon nga taas nga mga katuyoan sa hustisya, nga sa praktis ilang makita gilimod, gipataas ang rate sa depresyon sa mga anaa sa niini nga propesyon. Bilang karagdagan, ang mga abogado ay dalawang beses na malamang na magdusa mula sa pagkalulong sa alkohol at iba pang mga gamot. Dugang pa, ang mga abogado kaduha mahimo nga mag-antus gikan sa pagkaadik sa alkohol ug uban pang mga droga. Sa Estados Unidos, ang mga abogado ay karaniwang kumikita sa pagitan ng $ 45,000 at $ 160,000 bawat taon, kahit na ang mga kita ay nag-iiba ayon sa edad at karanasan, setting ng kasanayan, kasarian, at lahi. Sa Estados Unidos, ang mga abogado kasagarang nakakuha sa tunga-tunga sa $ 45,000 ug $ 160,000 matag tuig, bisan kung ang mga kita magkalainlain sa edad ug kasinatian, pagpahamtang sa pamatasan, sekso, ug rasa. Karaniwang kumikita ang mga solo practitioner kaysa sa mga abogado sa mga kumpanya ng batas ng korporasyon ngunit higit pa sa mga nagtatrabaho para sa estado o lokal na pamahalaan. Ang mga tigbansay sa solo sa kasagaran nagakuha og mas gamay kaysa sa mga abogado sa mga kompanya sa balaod sa kompanya apan labi pa sa mga nagtrabaho alang sa estado o lokal nga gobyerno. Ang mga abogado ay binabayaran para sa kanilang trabaho sa iba't ibang paraan. Gibayran ang mga abogado alang sa ilang trabaho sa lainlaing paagi. Sa pribadong kasanayan, maaari silang gumana para sa isang oras-oras na bayad ayon sa isang mababayaran na istraktura ng oras, isang contingency fee o isang pagbabayad ng kabuuan kung ang bagay ay prangka. Sa pribado nga pagpraktis, mahimo silang magtrabaho alang sa usa ka oras nga bayad sumala sa us aka us aka us aka billable nga istraktura, usa ka bayad nga contingency o usa ka bayad sa pagbayad kung ang butang diretso. Karaniwan, ang karamihan sa mga abogado ay nakikipag-ayos sa isang nakasulat na kasunduan sa bayad at maaaring mangailangan ng isang hindi na refundable retainer nang maaga. Kasagaran, kadaghanan sa mga abogado nga nag-negosasyon sa usa ka sinulat nga kasabutan sa bayad ug tingali mangayo usa ka refundable retainer nga abante. Ang mga kamakailang pag-aaral ay nagmumungkahi na kapag ang mga abogado ay nagsingil ng isang nakapirming bayad kaysa sa pagsingil ng oras, hindi sila masigasig sa paggawa ng mga kliyente at kliyente na makakuha ng mas masahol na kinalabasan. Ang mga bag-ong pagtuon nga nagsugyot nga kung ang mga abogado nagsingil sa usa ka naayos nga bayad imbis sa pagsingil sa oras, dili kaayo sila magtrabaho alang sa mga kliyente ug kliyente nga makakuha og mas grabe nga mga sangputanan. Sa maraming mga bansa ay may mga pag-aayos sa paglilipat ng bayad na kung saan ang natalo ay dapat magbayad ng mga bayad at gastos ng nagwagi. Sa daghang mga nasud adunay mga kahikayan nga nagbalhin-balhin sa bayad diin ang kapildihan kinahanglan magbayad sa mga bayad ug gasto sa mananaog. Ang Estados Unidos ay ang pangunahing pagbubukod, bagaman sa turn, ang mga mambabatas ay inukit ang maraming mga pagbubukod sa tinatawag na "American Rule" na walang bayad na paglilipat. Ang Estados Unidos ang panguna nga eksepsiyon, bisan kung baylo, ang mga magbabalaod niini nakit-an ang daghang mga eksepsiyon sa gitawag nga "American Rule" nga walaÕy pagbalhin sa bayad. Ang mga abogado na nagtatrabaho nang direkta sa payroll ng mga gobyerno, nonprofits, at mga korporasyon ay karaniwang kumikita ng regular na taunang suweldo. Ang mga abogado nga nagtrabaho nga direkta sa sweldo sa mga gobyerno, dili mga ganansya, ug mga korporasyon kasagarang nakakuha usa ka regular nga tinuig nga suweldo. Sa maraming bansa, na may mga pambihirang pagbubukod ng Germany, abogado ay maaari ring magboluntaryo kanilang labor sa serbisyo ng karapatdapat sanhi sa pamamagitan ng isang-aayos na tinatawag na pro bono. Sa daghang mga nasud, uban ang kaila nga eksepsyon sa Alemanya, ang mga abogado mahimo usab nga magboluntaryo sa ilang paghago sa serbisyo sa takus nga mga hinungdan pinaagi sa usa ka kahikayan nga gitawag nga pro bono. Ayon sa kaugalian, ang ganoong gawain ay isinagawa sa ngalan ng mga mahihirap, ngunit sa ilang mga bansa ay pinalawak na ito ngayon sa maraming iba pang mga kadahilanan tulad ng kapaligiran . Sa naandan ang ingon nga gimbuhaton gihimo alang sa mga kabus, apan sa pipila nga mga nasud kini karon gipalapad sa daghang uban pang mga hinungdan sama sa kalikopan . Sa ilang mga bansa, mayroong mga abogado sa ligal na tulong na espesyalista sa pagbibigay ng ligal na serbisyo sa mga marunong. Sa pila ka mga nasud, adunay mga abogado nga tabang sa abogado nga espesyalista sa paghatag og ligal nga serbisyo sa mga kabus. Ang Pransya at Espanya ay mayroon ding pormal na mga istruktura ng bayad na kung saan ang mga abogado ay nabayaran ng pamahalaan para sa mga kaso ng ligal na tulong sa isang per-case na batayan. Ang Pransya ug Espanya bisan pa adunay pormal nga mga istruktura sa bayad diin ang mga abogado gipabayaran sa gobyerno alang sa mga kaso sa ligal nga tabang sa usa ka kaso. Ang isang katulad na sistema, kahit na hindi malawak o mapagbigay, ay nagpapatakbo sa Australia, Canada, at South Africa. Usa ka susama nga sistema, bisan dili ingon kadaghan o manggihatagon, naglihok sa Australia, Canada, ug South Africa. Sa ibang mga bansa, ang mga espesyalista sa ligal na tulong ay praktikal na wala. Sa ubang mga nasud, ang mga espesyalista sa ligal nga tabang dili praktikal. Maaaring ito ay dahil ang mga di-abogado ay pinapayagan na magbigay ng naturang mga serbisyo; sa parehong Italya at Belgium. Mahimo kini tungod kay ang mga dili abugado ang gitugutan sa paghatag sa ingon nga mga serbisyo; sa parehas nga Italya ug Belgium. Ang mga unyon sa kalakalan at partidong pampulitika ay nagbibigay ng kung ano ang maaaring mailarawan bilang mga serbisyo sa ligal na tulong. Ang mga unyon sa patigayon ug partido sa politika naghatag sa kung unsa ang mahimong mahulagway nga serbisyo sa ligal nga tabang. Ang ilang mga ligal na tulong sa Belgium ay ibinigay din ng mga batang abugado ng abugado na sinusuportahan ng mga lokal na bar ng asosasyon pati na rin ang proteksyon ng mga nonprofit na organisasyon at mga ahensya ng Public Assistance na sinusuportahan ng mga lokal na pamahalaan. Ang pipila nga ligal nga tabang sa Belgium gihatag usab sa mga batan-ong abogado nga abogado nga gi-subsidyo sa mga asosasyon sa lokal nga bar ingon man mga proteksyon sa mga nonprofit nga organisasyon ug mga ahensya sa Public Assistance nga gi-subsidyo sa mga lokal nga gobyerno. Sa Alemanya, ang mga ipinag-uutos na istruktura ng bayad ay nagpapagana sa malawakang pagpapatupad ng abot-kayang ligal na gastos sa seguro . Sa Alemanya, ang mga istruktura sa mandatory fee nga nakapahimo sa kaylap nga pagpatuman sa barato nga gasto sa ligal nga paggasto . Ika-16 na siglo pagpipinta ng isang notaryo ng batas sibil , sa pamamagitan ng Flemish pintor Quentin Massys . Mga painting sa ika-16 nga siglo sa usa ka notaryo sa balaod sa sibil , ni Flemish pintor nga si Quentin Massys . Ang isang notaryo ng batas ng sibil ay halos magkatulad sa isang pangkaraniwang tagapangasiwa ng batas , maliban doon, hindi katulad ng mga nag-iisa, ang mga notaryo ng batas ng sibil ay hindi nagsasagawa ng paglilitis sa anumang degree. Ang usa ka notaryo sa balaod sa sibil nga hapit managsama sa usa ka sagad nga nag- undang sa balaod , gawas nga, dili sama sa mga nag-undang, ang mga notaryo sa balaod sa sibil wala magbuhat sa husgado sa bisan unsang degree. Ang pinakaunang mga tao na maaaring inilarawan bilang "mga abugado" ay marahil ang mga orador ng sinaunang Athens (tingnan ang History of Athens ). Ang pinakauna nga mga tawo nga mahimong gihulagway nga "mga abogado" tingali ang mga orador sa karaang Athens (tan-awa ang History of Athens ). Gayunpaman, ang mga orador ng Atenas ay nahaharap sa malubhang mga balakid sa istruktura. Bisan pa, ang mga orador sa Atenas nag-atubang sa grabe nga mga babag sa istruktura. Una, mayroong isang panuntunan na ang mga indibidwal ay dapat na humingi ng kanilang sariling mga kaso, na sa lalong madaling panahon ay pinalampas ng pagtaas ng pagkahilig ng mga indibidwal na humiling ng isang "kaibigan" para sa tulong. Una, adunay usa ka lagda nga ang mga tawo kinahanglan nga magpakiluoy sa ilang kaugalingon nga mga kaso, nga sa wala madugay napalayo sa nagkadaghang tendensya sa mga indibidwal nga mangayo usa ka "higala" alang sa panabang. Gayunpaman, sa bandang kalagitnaan ng ika-apat na siglo, itinapon ng mga taga-Athenian ang kahilingan ng kahanga-hanga para sa isang kaibigan. Bisan pa, sa tungatunga sa ika-upat nga siglo, gitangtang sa mga taga-Atenas ang hangyo sa kahanginan alang sa usa ka higala. Pangalawa, isang mas malubhang balakid, na hindi kailanman nagwagi ang mga orador ng Athenian, ay ang panuntunan na walang makakakuha ng bayad upang pakiusap ang sanhi ng isa pa. Ikaduha, ang usa ka labi ka labi ka grabe nga babag, nga walaÕy bug-os nga pagbuntog sa mga orador sa Athen, mao ang pagmando nga walaÕy bisan usa nga makabayad og bayad aron mangayo sa kawsa sa lain. Ang batas na ito ay malawak na binabalewala sa kasanayan, ngunit hindi kailanman tinanggal, na nangangahulugang ang mga orador ay hindi kailanman maaaring ipakita ang kanilang mga sarili bilang mga ligal na propesyonal o eksperto. Kini nga balaod nga kaylap nga panumbalinga sa praktis, apan wala gayud naglaglag sa, nga nagpasabot nga orador nga dili ihalad sa ilang mga kaugalingon ingon nga legal nga propesyonal o mga eksperto. Kailangang itaguyod nila ang ligal na kathang-isip na sila ay isang ordinaryong mamamayan lamang na mapagbigay na tumutulong sa isang kaibigan nang libre. Kinahanglan nilang palig-onon ang ligal nga fiction nga sila usa lamang ka ordinaryong lungsuranon nga madaginuton nga nagtabang sa usa ka higala nga libre. At sa gayon ay hindi nila kailanman maiayos ang isang tunay na propesyon kasama ang mga propesyonal na asosasyon at pamagat at lahat ng iba pang kagalingan at pangyayari tulad ng ang kanilang mga modernong katapat. Ug sa ingon dili sila makahimo sa pag-organisar sa usa ka tinuud nga propesyon uban ang mga propesyonal nga asosasyon ug mga titulo ug ang tanan nga uban pang kahambog ug kahimtang sama sa ilang modernong mga katugbang. Samakatuwid, kung ihahatid ng isang tao ang kahulugan sa mga kalalakihan na maaaring magsagawa ng ligal na propesyon sa ligal at ligal, kung gayon ang mga unang abogado ay kailangang maging mga orador ng sinaunang Roma . Busa, kung gipadayag sa usa ka tawo ang katin-awan sa mga lalaki nga mahimoÕg magbansay sa legal nga propesyon sa dayag ug legal, nan ang una nga mga abogado nga mahimong mga orator sa karaang Roma . Ang isang batas na isinagawa noong 204 ay nagbabawal sa mga tagapagtaguyod ng Roman mula sa pagkuha ng mga bayarin, ngunit ang batas ay malawak na hindi pinansin. Usa ka balaod nga gihimo sa 204 nga nagdili sa mga tigpasiugda sa Roma gikan sa pagkuha bayad, apan ang balaod kaylap nga gibalewala. Ang pagbabawal sa mga bayarin ay tinanggal ng Emperor Claudius , na nag-legalize ng adbokasiya bilang isang propesyon at pinayagan ang mga tagapagtaguyod ng Roma na maging unang mga abogado na maaaring magsanay nang lantaran ngunit nagpataw rin siya ng isang bayad sa kisame ng 10,000 sesterces . Ang pagdili sa bayranan giwagtang ni Emperor Claudius , nga nag-legalize sa adbokasiya ingon usa ka propesyon ug gitugotan ang mga adbokasiya sa Roma nga mahimong una nga mga abogado nga mahimoÕg magbansay sa dayag apan gipahamtang usab niya ang bayad nga kisame nga 10,000 sesterces . Ito ay tila hindi gaanong pera; ang Satires ng Juvenal ay nagreklamo na walang pera sa pagtatrabaho bilang isang tagapagtaguyod. Kini dayag nga dili daghang salapi; ang mga Satires sa Juvenal nagreklamo nga walaÕy kwarta sa pagtrabaho isip usa ka tigpanalipod. Tulad ng kanilang mga kontemporaryo ng Greek, ang mga unang tagapagtaguyod ng Roman ay sinanay sa retorika , hindi batas, at ang mga hukom na kanilang pinagtalo ay hindi rin sinanay sa batas. Sama sa ilang mga katalirongan sa Griego, ang unang mga tigpasiugda sa Romanong nabansay sa rhetoric , dili balaod, ug ang mga hukom nga una nila gipamatud-an dili usab gibansay sa balaod. Ngunit maaga pa lamang, hindi katulad ng Athens, ang Roma ay bumuo ng isang klase ng mga espesyalista na natutunan sa batas, na kilala bilang jurisconsults . Apan sa sayo pa, dili sama sa Athens, ang Roma nagpalambo sa usa ka klase sa mga espesyalista nga nahibal-an sa balaod, nga nailhan nga jurisconsulting . Ang mga Jurisconsult ay mayayaman na mga amateurs na naghabol sa batas bilang isang intelektwal na libangan; hindi nila ginawa ang kanilang pangunahing pamumuhay mula rito. Ang mga Jurisconsulte mga adunahan nga mga amateurs nga nagbatok sa balaod ingon usa ka intelektwal nga libangan; wala nila buhata ang ilang pangunang kinabuhi gikan niini. Nagbigay sila ng ligal na opinyon tungkol sa mga ligal na isyu sa lahat ng mga comers. Naghatag sila mga ligal nga opinyon bahin sa ligal nga mga isyu sa tanan nga mga comers. Ang mga hukom at gobernador ng Roma ay regular na kumunsulta sa isang panel ng pagpapayo ng mga jurisconsult bago gumawa ng desisyon. Ang mga huwes ug gobernador sa Roma kanunay nga magpakonsulta sa usa ka panel sa advisory sa mga jurisconsult bago maghimo usa ka desisyon. Ang mga tagapagtaguyod at ordinaryong tao ay nagtungo din sa mga jurisconsult para sa mga ligal na opinyon. Ang mga tigpasiugda ug ordinaryong mga tawo usab miadto sa mga jurisconsult alang sa ligal nga mga opinyon. Sa gayon, ang mga Romano ang unang nagkaroon ng isang klase ng mga tao na gumugol ng kanilang mga araw sa pag-iisip tungkol sa mga ligal na problema, at ito ang dahilan kung bakit ang kanilang batas ay naging "tumpak, detalyado, at teknikal." Sa ingon, ang mga Romano ang una nga adunay usa ka klase sa mga tawo nga naggugol sa ilang mga adlaw sa paghunahuna bahin sa ligal nga mga problema, ug mao kini ang hinungdan nga ang ilang balaod nahimo nga "tukma, detalyado, ug teknikal. Sa panahon ng Republika ng Roma at ang unang bahagi ng Imperyo ng Roma , ang mga jurisconsultus at tagapagtaguyod ay hindi naayos, dahil ang dating ay mga amateurs at ang huli ay teknolohikal na ilegal. Sa panahon sa Roman Republic ug ang unang Imperyo sa Roma , ang mga jurisconults ug mga tigpasiugda walaÕy regulasyon, sanglit ang una mga amateurs ug ang ulahi mga teknikal nga ilegal. Ang sinumang mamamayan ay maaaring tumawag sa kanyang sarili bilang isang tagataguyod o isang dalubhasa sa batas, kahit na kung naniniwala ang mga tao sa kanya ay nakasalalay sa kanyang personal na reputasyon. Bisan kinsa nga lungsoranon mahimong motawag sa iyang kaugalingon nga usa ka tigpasiugda o usa ka eksperto nga ligal, bisan kung mituo ang mga tawo nga magdepende sa iyang personal nga dungog. Nagbago ito nang gawing ligal ni Claudius ang legal na propesyon. Kini nausab sa higayon nga gi-legalize ni Claudius ang legal nga propesyon. Sa pagsisimula ng Imperyong Byzantine , ang ligal na propesyon ay naging maayos, mabigat na kinokontrol, at lubos na stratified. Sa pagsugod sa Imperyo sa Byzantine , ang ligal nga propesyon nahimo nga maayo, na-regulate, ug na-stratado. Ang sentralisasyon at burukratimasyon ng propesyon ay tila unti-unti nang una, ngunit pinabilis sa panahon ng paghahari ni Emperor Hadrian. Kasabay nito, ang mga jurisconsult ay bumaba sa panahon ng imperyal. Ang sentralisasyon ug burukratimasyon sa propesyon dayag nga hinay-hinay sa una, apan gipadali sa panahon sa paghari ni Emperor Hadrian. Sa parehas nga oras, ang mga jurisconults nahinabo sa panahon sa imperyal. Sa mga salita ni Fritz Schulz , "sa ika-apat na siglo ang mga bagay ay nagbago sa silangang Imperyo: ang mga tagapagtaguyod ngayon ay talagang mga abugado. Sa mga pulong ni Fritz Schulz , "sa ikaupat nga siglo ang mga butang nagbag-o sa silangang Imperyo: ang mga tigpasiugda tinuod nga mga abogado. Halimbawa, sa ika-apat na siglo, ang mga tagapagtaguyod ay dapat na magpalista sa bar ng isang korte upang magtaltalan sa harap nito, maaari lamang silang madikit sa isang korte nang sabay-sabay, at mayroong mga paghihigpit kung gaano karaming mga tagapagtaguyod ang maaaring ma-enrol sa isang partikular na korte. Pananglitan, sa ika-upat nga siglo, ang mga tigpasiugda kinahanglan nga magpalista sa bar sa korte aron makiglalis sa atubangan niini, mahimo ra sila nga idikit sa usa ka korte sa usa ka higayon, ug adunay mga pagdili kung pila ka mga tigpasiugda ang mahimong ma-enrol sa usa ka korte. Sa pamamagitan ng 380s, ang mga tagapagtaguyod ay nag-aaral ng batas bilang karagdagan sa retorika. Sa mga tuig nga 380, ang mga tigpasiugda nagtuon sa balaod dugang pa sa retorika. Noong 460, Emperor Leoipinataw ang isang kinakailangan na ang mga bagong tagapagtaguyod na naghahanap ng pagpasok ay kailangang gumawa ng mga patotoo mula sa kanilang mga guro. Sa 460, Emperor Leogipahamtang ang usa ka kinahanglanon nga ang mga bag-ong tigpasiugda nga nagpangita admission kinahanglan nga maghimo mga testimonial gikan sa ilang mga magtutudlo. At sa ika-anim na siglo, ang isang regular na kurso ng ligal na pag-aaral na tumagal ng tungkol sa apat na taon ay kinakailangan para sa pagpasok. Ug sa ikaunom nga siglo, ang usa ka regular nga kurso sa ligal nga pagtuon nga molungtad mga upat ka tuig ang gikinahanglan alang sa pagsugot. Ang bayad sa kisame ni Claudius ay tumagal hanggang sa panahon ng Byzantine, bagaman pagkatapos ay nasukat ito sa 100 solidi . Ang kisame sa bayad ni Claudius milungtad hangtod sa panahon sa Byzantine, bisan kung kaniadto gisukod kini sa 100 solidi . Malawakang umiwas, alinman sa pamamagitan ng mga kahilingan para sa pagpapanatili at gastos o isang transaksyon sa sub rosa barter . Ang huli ay sanhi ng pagkabagot. Kini kaylap nga naglikay, pinaagi sa mga panginahanglanon alang sa pagpadayon sa mga gasto o us aka transaksyon sa sub rosa barter . Ang naulahi hinungdan sa pagkabungkag. Ang mga notaryo ay lumitaw sa huli na Imperyo ng Roma. Ang mga notaryo nagpakita sa ulahing Imperyo sa Roma. Tulad ng kanilang mga inapo ngayon, ang mga notaryo ng batas ng sibil, sila ang may pananagutan sa pagbalangkas ng mga kalooban, conveyances, at mga kontrata. Sama sa ilang mga kaliwatan karon, ang mga notaryo sa balaod sa sibil, sila ang responsable sa paghimog mga kabubut-on, conveyances, ug mga kontrata. Ang mga ito ay nasa lahat at ang karamihan sa mga nayon ay may isa. Noong panahon ng Roman, ang mga notaryo ay malawak na itinuturing na mas mababa sa mga tagapagtaguyod at konsultasyon ng hurado. Naa sila sa kadaghan ug kadaghanan sa mga baryo adunay usa. Sa kapanahonan sa Roma, ang mga notaryo giisip nga labi pa ka ubos sa mga adbokasiya ug konsultasyon sa jury. Ang pagbabalik sa ligal na propesyon ay minarkahan ng nabago na mga pagsisikap ng simbahan at estado upang ayusin ito. Ang pagbalik sa ligal nga propesyon gimarkahan sa nabag-o nga mga paningkamot sa simbahan ug estado aron i-regulate kini. Noong 1231, ipinag-utos ng dalawang konseho ng Pransya na ang mga abogado ay kailangang manumpa ng pagpasok bago magsagawa sa harap ng mga korte ng obispo sa kanilang mga rehiyon, at isang katulad na panunumpa ay ipinangako ng papal legate sa London noong 1237. Sa 1231, duha ka mga konseho sa Pransya ang nagmando nga ang mga abogado kinahanglan manumpa sa pag-angkon sa wala pa magpraktis sa atubangan sa mga korte sa obispo sa ilang mga rehiyon, ug usa ka susamang panumpa ang giproklama sa papal legate sa London kaniadtong 1237. Sa parehong dekada, emperor ng Holy Roman Empire na si Frederick II , ang hari ng Kaharian ng Sicily , ay nagpataw ng isang katulad na panunumpa sa kanyang mga korte sibil. Sa samang dekada, emperor sa Holy Roman Empire nga si Frederick II , ang hari sa Kaharian sa Sicily , nagpahamtang sa susamang panumpa sa iyang mga korte sibil. Pagsapit ng 1250, malinaw na nabuo ang nucleus ng isang bagong legal na propesyon. Pagka-1250, klaro nga naporma ang punoan sa punoan sa bag-ong legal nga propesyon. Ang bagong takbo patungo sa pagiging propesyonal ay natapos sa isang kontrobersyal na panukala sa Ikalawang Konseho ng Lyonnoong 1275 na ang lahat ng mga korte ng simbahan ay dapat mangailangan ng isang panunumpa sa pagpasok. Ang bag-ong dagway sa propesyonalisasyon natapos sa usa ka kontrobersyal nga sugyot sa Ikaduhang Konseho sa Lyonsa 1275 nga ang tanan nga mga korte sa simbahan kinahanglan mangayo usa ka panumpa sa pag-angkon. Bagaman hindi pinagtibay ng konseho, ito ay lubos na maimpluwensyahan sa maraming nasabing mga korte sa buong Europa . Bisan wala gisagop sa konseho, kini naimpluwensyahan sa daghang mga korte sa tibuuk nga Europa . Ang mga sibil na korte sa England ay sumali rin sa takbo patungo sa pagiging propesyonal; noong 1275 isang batas ay ipinatupad na inireseta ang parusa para sa mga propesyonal na abogado na nagkasala ng panlilinlang. Ang mga sibilyan nga korte sa Inglatera usab miapil sa uso padulong sa pagka-propesyonal; kaniadtong 1275 usa ka balaod ang gipatuman nga gireseta ang silot alang sa mga propesyonal nga abogado nga sad-an sa paglimbong. At noong 1280 ang korte ng alkalde ng lungsod ng London ay ipinangako ang mga regulasyon tungkol sa mga pamamaraan ng pagpasok, kabilang ang pangangasiwa ng isang panunumpa. Ug sa 1280 ang hukmanan sa mayor sa lungsod sa London nga giproklamar nga mga regulasyon bahin sa mga pamaagi sa pagpasok, lakip ang pagpangako sa usa ka panumpa. At noong 1345, ipinangako ng korona ng Pransya ang isang ordenansa ng hari na nagtakda ng 24 na panuntunan na namamahala sa mga tagapagtaguyod, kung saan 12 ay isinama sa panunumpa na gagawin ng mga ito. Ug sa 1345, ang korona sa Pransya nagproklamar sa usa ka harianong ordinansa nga nagtakda sa 24 nga mga lagda nga nagdumala sa mga tigpasiugda, diin 12 ang nahiusa sa panumpa nga himuon nila. Ang mga sumpa sa medyebal sa Pransya ay malawak na maimpluwensyahan at nagtatagal ng kahalagahan. Ang mga panumpa sa medyebal sa Pransya kaylap nga maimpluwensyahan ug adunay katapusan nga kamahinungdanon. Halimbawa, direktang naiimpluwensyahan nila ang istraktura ng panunumpa ng mga tagapagtaguyod na pinagtibay ng Canton of Geneva noong 1816. Pananglitan, direkta nga naimpluwensyahan nila ang istruktura sa panumpa sa mga nagpasiugda nga gisagop sa Kanton sa Geneva kaniadtong 1816. Halimbawa ng isang diploma mula sa Suffolk University Law School na nagbibigay ng degree sa Juris Doctor. Pananglitan sa usa ka diploma gikan sa Suffolk University Law School nga naghatag sa degree sa Juris Doctor. Sa pangkalahatan, ang modernong kasanayan ay para sa mga abogado upang maiwasan ang paggamit ng anumang pamagat , bagaman ang pormal na kasanayan ay nag-iiba sa buong mundo. Kasagaran, ang moderno nga praktis alang sa mga abogado aron malikayan ang paggamit sa bisan unsang titulo , bisan kung ang pormal nga praktis magkalainlain sa tibuuk kalibutan. Ang mga abugado sa kasaysayan sa karamihan ng mga bansang Europa ay tinalakay sa pamagat ng doktor, at ang mga bansa sa labas ng Europa ay karaniwang sumunod sa pagsasagawa ng bansang Europa na may impluwensya sa patakaran sa pamamagitan ng kolonisasyon. Ang mga abogado sa kasaysayan sa kadaghanan nga mga nasud sa Europa gitubag uban ang titulo sa doktor, ug ang mga nasud sa gawas sa Europa sa kadaghanan gisunod ang batasan sa nasud nga European nga adunay impluwensya sa palisiya pinaagi sa kolonisasyon. Ang mga unang degree sa unibersidad , na nagsisimula sa paaralan ng batas ng University of Bologna noong ika-11 siglo, ay lahat ng degree sa batas at mga doktor. Ang una nga degree sa unibersidad , nga nagsugod sa school school sa University of Bologna sa ika-11 nga siglo, tanan ang degree sa balaod ug mga doktor. Ang mga degree sa iba pang mga patlang ay hindi nagsimula hanggang sa ika-13 siglo, ngunit ang doktor ay patuloy na nag-iisang degree na inaalok sa marami sa mga lumang unibersidad hanggang sa ika-20 siglo. Ang mga degree sa ubang mga natad wala magsugod hangtod sa ika-13 siglo, apan ang doktor nagpadayon nga usa ra nga degree nga gitanyag sa kadaghanan sa mga daan nga unibersidad hangtod sa ika-20ng siglo. Samakatuwid, sa maraming mga bansa sa timog ng Europa, kasama na ang Portugal at Italya, ang mga abogado ay tradisyonal na tinugunan bilang "doktor," isang kasanayan, na inilipat sa maraming mga bansa sa Timog Amerika at Macau . Busa, sa daghang mga nasod sa habagatan sa Europa, lakip na ang Portugal ug Italya, ang mga abogado sa tradisyonal nga gitawag ingon nga "doktor," usa ka batasan, nga gibalhin sa daghang mga nasud sa South America ug Macau . Ang salitang "doktor" ay mula nang bumagsak sa paggamit, bagaman ito ay pa rin isang ligal na pamagat sa Italya at ginagamit sa maraming mga bansa sa labas ng Europa. Ang termino nga "doktor" sukad nahulog sa paggamit, bisan kung kini usa pa ka ligal nga titulo sa Italya ug gigamit sa daghang mga nasud sa gawas sa Europa. Ang pamagat ng doktor ay hindi pa ginagamit upang matugunan ang mga abogado sa Inglatera o iba pang mga karaniwang batas ng bansa. Ang titulo sa doktor wala pa magamit aron matubag ang mga abogado sa England o uban pang mga kanasuran sa nasud. Ito ay dahil hanggang noong 1846 ang mga abogado sa Inglatera ay hindi hinihiling na magkaroon ng degree sa unibersidad at sinanay ng iba pang mga abugado sa pamamagitan ng pag-apruba o sa Inns of Court. Kini tungod kay hangtod sa 1846 ang mga abogado sa England wala kinahanglana nga adunay degree sa unibersidad ug gibansay sa ubang mga abogado pinaagi sa apprenticeship o sa Inns of Court. Dahil nagsimula ang mga degree sa batas upang maging isang kinakailangan para sa mga abogado sa Inglatera, ang degree na iginawad ay ang undergraduate na LL. Sukad nagsugod ang mga degree sa balaod nga mahimong usa ka kinahanglanon alang sa mga abogado sa England, ang degree nga gihatagan mao ang undergraduate LL. Kahit na ang karamihan sa mga abogado sa Estados Unidos ay hindi gumagamit ng anumang mga pamagat, ang antas ng batas sa bansang iyon ay ang Juris Doctor. Bisan kung ang kadaghanan sa mga abogado sa Estados Unidos wala mogamit sa bisan unsang titulo, ang degree sa balaod sa nasud nga nasud mao ang Juris Doctor. Isang propesyonal na titulo ng doktor, at ilang mga may hawak ng JD sa Estados Unidos na gumagamit ng pamagat ng "Doctor" sa propesyonal at mga sitwasyong pang-akademiko. Usa ka propesyonal nga degree sa doktor, ug pipila nga mga JD nga naghupot sa Estados Unidos naggamit sa titulo nga "Doktor" sa propesyonal ug mga kahimtang sa akademiko. Sa mga bansa kung saan ang mga may hawak ng unang degree sa batas na tradisyonal na gumagamit ng pamagat ng doktor ang mga JD na may hawak din ng abogado ay madalas na gagamitin ang pamagat ng doktor. Sa mga nasud diin ang mga naghupot sa una nga degree sa balaod nga tradisyonal nga gigamit ang titulo sa doktor ang mga naghupot sa JD kanunay nga mogamit sa titulo sa doktor usab. Sa Estados Unidos ang estilo ay ginagamit din ng mga babaeng abogado. Sa Estados Unidos ang estilo gigamit usab sa mga abogado sa babaye. Sa Pilipinas at pamayanang Pilipino sa ibang bansa. Sa Pilipinas ug mga komunidad sa Pilipinas sa gawas sa nasud. Ang mga abogado na maging Pilipino o naturalized-mamamayan na mga expatriates na nagtatrabaho doon. Ang mga abogado nga bisan kinsa nga mga Pilipino o naturalized-lungsuranon nga mga expatriates nga nagtrabaho didto. Lalo na sa mga nag-aangkin ng iba pang trabaho nang sabay-sabay. Labi na kadtong kinsa usab nagpangangkon sa ubang mga trabaho sa parehas nga oras. Ang salitang iyon ay ginagamit alinman sa sarili o bago ang ibinigay na pangalan o apelyido. Kana nga pulong gigamit sa iyang kaugalingon o sa wala pa gihatag ang gihatag nga ngalan o apelyido. Ang piyansa ay isang hanay ng mga pre-trial na paghihigpit na ipinataw sa isang suspek upang matiyak na sumunod sila sa proseso ng panghukuman. Ang piyansa usa ka hugpong sa mga pagdili sa pre-trial nga gipahamtang sa usa ka suspetsado aron masiguro nga gisunod nila ang proseso sa hudisyal. Ang piyansa ay ang kondisyong paglaya ng isang nasasakdal na may pangakong lalabas sa korte kung kinakailangan. Ang piyansa mao ang kondisyunal nga pagpagawas sa usa ka akusado nga adunay saad nga magpakita sa korte kung gikinahanglan. Sa ilang mga bansa, lalo na sa Estados Unidos, ang piyansa ay karaniwang nagpapahiwatig ng isang bail bond. Sa pipila ka mga nasud, labi na sa Estados Unidos, ang piyansa sa kasagaran nagpasabut sa usa ka piyansa sa piyansa. Isang deposito ng pera o ilang anyo ng ari - arian sa korte ng suspek na kapalit ng pagpapalaya mula sa nauna nang pagsubok . Usa ka deposito sa salapi o pila nga porma sa kabtangan sa korte sa suspek aron ibalik ang pagpagawas gikan sa paghusay sa pre-trial . Kung ang suspek ay hindi bumalik sa korte, ang piyansa ay pinawalang-bisa at ang suspek ay maaaring dalhin sa singil sa krimen ng pagkabigo na lumitaw . Kung ang suspek wala magbalik sa korte, ang piyansa gi-forfeit ug ang suspek mahimoÕg gidala sa mga kaso sa krimen nga napakyas nga magpakita . Kung ang suspek ay bumalik upang gawin ang lahat ng kanilang mga kinakailangang pagpapakita, ang piyansa ay ibabalik pagkatapos matapos ang paglilitis. Kung ang suspek mobalik aron himuon ang tanan nilang mga kinahanglanon nga pagpakita, ang piyansa ibalik pagkahuman natapos ang paghusay. Sa ibang mga bansa, tulad ng United Kingdom, ang piyansa ay mas malamang na binubuo ng isang set ng mga paghihigpit na dapat sumunod sa suspek sa loob ng isang itinakdang panahon. Sa ubang mga nasud, sama sa United Kingdom, ang piyansa mas daghang posibilidad nga naglangkob sa usa ka hugpong mga pagdili nga kinahanglan sundon sa suspek sa usa ka gitakdang panahon. Sa ilalim ng paggamit na ito, maaaring ibigay ang piyansa bago at pagkatapos ng singil. Ubos sa kini nga paggamit, ang piyansa mahimong ihatag sa wala pa ug human sa bayad. Para sa mga menor de edad na krimen, ang isang nasasakdal ay maaaring ipatawag sa korte nang hindi nangangailangan ng piyansa. Alang sa menor de edad nga mga krimen, ang usa ka akusado mahimo nga ipatawag sa korte nga dili kinahanglan nga piyansa. Para sa mga malubhang krimen, o para sa mga suspek na malamang na hindi mabibigo sa husgado, maaari silang mai- remanded (nakakulong) habang naghihintay ng paglilitis. Alang sa grabe nga mga krimen, o alang sa mga suspetsado nga giisip nga wala mapakyas sa husgado, mahimo silang mai-remand (napriso) samtang naghulat sa husgado . Ang isang suspect ay binigyan ng piyansa sa mga kaso kung saan ang remand ay hindi nabibigyang katwiran ngunit may pangangailangan na magbigay ng isang insentibo para lumitaw ang suspek sa korte. Ang usa ka suspetsado gihatagan piyansa sa mga kaso diin ang remand dili makatarunganon apan adunay kinahanglan nga maghatag usa ka insentibo sa pagpakita sa suspek sa korte. Ang mga halaga ng piyansa ay maaaring mag-iba depende sa uri at kalubhaan ng krimen na inakusahan ng suspek; ang mga kasanayan para sa pagtukoy ng mga halaga ng piyansa ay magkakaiba. Ang kantidad sa piyansa mahimong magkalainlain depende sa klase ug kabug-at sa krimen nga gisumbong sa suspetsado; lainlain ang mga gawi sa pagtino sa kantidad sa piyansa. Sa ilang mga bansa, tulad ng Estados Unidos at Pilipinas , pangkaraniwan para sa piyansa na maging deposito ng cash. Sa pila ka mga nasud, sama sa Estados Unidos ug Pilipinas , sagad nga ang piyansa mahimong pagdeposito sa salapi. Kilala bilang isang bail bond o piyansa ng cash, isang halaga ng pera ang nai-post upang ang suspek ay maaaring mapalaya mula sa nauna nang paglilitis . Nailhan ingon usa ka piyansa sa piyansa o piyansa sa salapi, usa ka kantidad nga salapi ang gi-post aron ang suspetsado makagawas gikan sa paghusay sa pre-trial . Kung ginagawa ng suspek ang lahat ng kanilang mga kinakailangang pagpapakita sa korte, ang deposito na ito ay na-refund. Kung gihimo sa suspek ang tanan nilang mga kinahanglanon nga pagpakita sa korte, kini nga deposito gi-refund. Sa 46 estado ng US, pati na rin sa Pilipinas , ang isang komersyal na piyansa ng komersyal ay maaaring bayaran upang magdeposito ng pera sa piyansa para sa isang nakakulong na indibidwal. Sa 46 nga estado sa US, ingon man ang Pilipinas , ang usa ka komersyal nga piyansa sa komersyal mahimo nga ibayad aron magdeposito sa salapi sa piyansa alang sa usa ka nasakup nga indibidwal. Ang pagsasagawa na ito ay labag sa batas sa ibang bahagi ng mundo. Kini nga batasan dili-tama sa ubang bahin sa kalibutan. Ang Illinois, Kentucky, Oregon at Wisconsin ay nagbawal ng komersyal na mga bail ng komersyal na piyansa, habang ang New Jersey at Alaska ay bihirang pinahihintulutan ang piyansa ng pera. Ang Illinois, Kentucky, Oregon ug Wisconsin naglapas sa mga bugkos sa komersyal nga piyansa, samtang ang New Jersey ug Alaska paningkamut nga gitugotan ang piyansa sa salapi. Ang mga batas sa piyansa sa Australia ay katulad ng mga batas ng New Zealand, Canada at US, ngunit naiiba sa bawat estado. Ang mga balaod sa piyansa sa Australia parehas sa mga balaod sa New Zealand, Canada ug US, apan lahi sa matag estado. Ang bawat estado ay may hawak na isang prima facie entitlement na piyansa para sa karamihan sa mga singil sa aplikasyon ng isang nasasakdal. Ang matag estado naghunahuna nga adunay prima facie entitlement nga piyansa alang sa kadaghanan nga mga singil sa aplikasyon sa usa ka akusado. Gayunpaman, mayroong isang pagbubukod kapag ang mga singil ay lalo na seryoso, tulad ng droga, karahasan sa pamilya o pagpatay. Bisan pa, adunay eksepsyon kung ang mga kaso labi gyud ka seryoso, sama sa drugas, pagpamintas sa pamilya o pagpatay. Sa mga nasabing kaso, walang karapatan sa pag-piyansa, at dapat itong ipagtalo kung anong mga pangyayari ang umiiral na nagbibigay-katwiran sa pagbibigay ng piyansa. Sa ingon nga mga kaso, walaÕy katungod sa pag-piyansa, ug kinahanglan nga isulti kung unsang mga kahimtang ang naglungtad nga naghatag katarungan sa paghatag og piyansa. Sa Victoria, ang piyansa ay maaaring tanggihan sa isang nasasakdal na nahaharap sa isang mas seryosong singil maliban kung ipinakikita ng nasasakdal ang nakakahimok na mga dahilan kung bakit dapat ibigay ang piyansa. Sa Victoria, ang piyansa mahimong isalikway sa usa ka akusado nga nag-atubang sa labi ka labi ka seryoso nga bayad gawas kung gipakita sa akusado ang mapilit nga mga hinungdan ngano nga ihatag ang piyansa. Ang mga nakapupukaw na kadahilanan ay maaaring pangkalahatan ay maitatag sa pamamagitan ng pagpapakita na ang kulungan ay isang hindi malamang na kinalabasan para sa singil, o ang mga kundisyon sa piyansa ay maaaring ipataw na hindi muling malamang. Ang mga hinungdan nga hinungdan mahimoÕg natukod pinaagi sa pagpasundayag nga ang bilanggoan usa ka dili tingali sangputanan alang sa singil, o nga ang mga kondisyon sa piyansa mahimong ipahamtang nga dili mahimoÕg makasala. Sa mga kaso kung saan ang isang nasasakdal ay sisingilin sa pagpatay, terorismo o pagkakasala sa isang katamtamang seryosong singil habang nasa piyansa, upang maging karapat-dapat na piyansa ang nasasakdal ay dapat patunayan ang pambihirang mga pangyayari. Sa mga kaso diin ang usa ka akusado gikasuhan sa pagpatay, terorismo o pagpakasala sa usa ka bag-ong seryoso nga sumbong samtang sa piyansa, aron mahimong kwalipikado sa piyansa sa akusado kinahanglan pamatud-an ang mga talagsaon nga mga kahimtang. Ang mga pambihirang kalagayan ay mahirap ipakita, ngunit maaaring potensyal na lumitaw bilang isang bunga ng makabuluhang pagkaantala sa isang kriminal na pag-uusig. Ang mga talagsaon nga mga kahimtang lisud ipasabut, apan mahimoÕg adunay bangon nga sangputanan ingon nga sangputanan sa mahinungdanong paglangan sa usa ka kriminal nga pagdakup. Tulad ng sa Estados Unidos, ang mga taong sisingilin ng isang kriminal na pagkakasala sa Canada ay may karapatan sa konstitusyon upang makatwirang piyansa maliban kung mayroong ilang nakakahimok na dahilan upang tanggihan ito. Sama nga sa Estados Unidos, ang mga tawo nga gisumbong sa usa ka kriminal nga kalapasan sa Canada adunay katungod sa konstitusyon aron makatarunganon nga piyansa gawas kung adunay pipila nga makapilit nga hinungdan nga kini ihikaw. Ang mga kadahilanang ito ay maaaring nauugnay sa posibilidad ng akusado na laktawan ang piyansa, o sa panganib sa publiko na nagreresulta mula sa akusado na malaki. Kini nga mga hinungdan mahimong adunay kalabutan sa posibilidad sa akusado nga laktawan ang piyansa, o sa peligro sa publiko nga sangputanan gikan sa akusado nga daghan. Sa kaibahan ng maraming iba pang mga hurisdiksyon na nagbibigay ng isang karapatan sa konstitusyon na piyansa, sa Canada ang mga akusado ay maaaring tanggihan kahit piyansa dahil ang kumpiyansa sa publiko sa pangangasiwa ng hustisya ay maaaring maabala sa pamamagitan ng pagpapaalam sa indibidwal, na ligal pa ring walang kasalanan, libre nang naghihintay ng pagkumpleto ng ang paglilitis o pagpasa ng pangungusap. Sukwahi sa daghang ubang mga hurisdiksyon nga naghatag pagtugot sa konstitusyonal nga katungod sa pag-piyansa, sa Canada ang mga akusado mahimoÕg ibalibad pa sa piyansa tungod kay ang pagsalig sa publiko sa administrasyon sa hustisya mahimong maabagan sa pagtugot sa indibidwal, nga ligal usab nga walaÕy sala, libre nga naghulat sa paghuman sa ang pagsulay o pagpahamtang sa silot. Ang mga estado at deposito ay maaaring maipataw, ngunit opsyonal. Ang mga nasud ug mga deposito mahimong ipatuman, apan mahimo nga opsyonal. Maaring isaalang-alang ang piyansa kapag ang isang sisingilin na tao ay gaganapin dahil sa pag-aalala ng posibleng pagtakas o pagpapatuloy ng aktibidad ng kriminal. Ang pagkaguba mahimong ikonsiderar kung ang usa ka sumbong gipahigayon tungod sa kabalaka sa posible nga pag-ikyas o sa pagpadayon sa kalihokan nga kriminal. Hindi maaaring isaalang-alang ang piyansa kung saan may pag-aalala ng nakakaimpluwensyang mga testigo o kung hindi man ay nabigo sa mga paglilitis. Dili makonsiderar ang piyansa kung diin adunay kabalak-an nga makaimpluwensya sa mga saksi o kung dili kung makapahadlok sa mga pagdumala. Ang piyansa ay hindi kasama sa kaso ng 31 na tinukoy na mga malubhang krimen kapag ang tao ay gaganapin dahil sa pag-aalala ng pagpapatuloy ng aktibidad ng kriminal. Ang piyansa wala usab gilakip sa kaso sa 31 nga gipili nga grabe nga mga krimen kung ang tawo gihimo tungod sa kabalaka sa pagpadayon sa kriminal nga kalihokan. Bail maaaring mai-post alinman sa pamamagitan ng sisingilin tao, o gamit ang kanyang pagsang-ayon, sa pamamagitan ng isang third party, ngunit ito lamang pagkatapos ng third party na ito ay nakatanggap ng isang masusing briefing hinggil sa singil at mga dahilan para sa pag-iingat at posibleng grounds para sa forfeiture ng piyansa. Ang piyansa mahimoÕg i-post bisan sa gisakyan nga tawo, o uban sa iyang pagtugot, sa usa ka ikatulo nga partido, apan kini lamang human kini nga ikatulo nga partido nakadawat sa usa ka bug-os nga pagsulti bahin sa mga sumbong ug mga hinungdan sa kustodiya ug posible nga mga hinungdan sa forfeiture sa piyansa. Matapos mai-post ang piyansa, dapat muling suriin ng korte ang mga batayan para sa piyansa, at dapat magpasya alinman na tanggapin o tanggihan ang piyansa. Human ma-post ang piyansa, kinahanglan nga husayon pag-usab sa korte ang mga basehan alang sa piyansa, ug kinahanglan nga modesisyon bisan kung dawaton o dawaton ang piyansa. Kapag tinatanggap ang piyansa, ang korte ay maaaring mangailangan din ng sisingilin na tao na manatili sa bansa. Kung dawaton ang piyansa, ang korte mahimoÕg mangayo usab sa akusado nga tawo nga magpabilin sa nasud. Ang korte ay ipinagtatanggol hanggang sa pag-piyansa hangga't ang mga kadahilanan sa pag-iingat ay nananatiling at kung sakaling magkumbinsi hanggang sa magsimulang magsilbi sa parusang bilangguan, ang muling pagbabayad sa mga paglilitis sa kriminal at o nagbabayad ng hukuman. Ang korte nag-undang sa piyansa basta ang mga hinungdan alang sa kustodiya magpabilin ug kung adunay konbiksyon hangtod nga ang kriminal magsugod magsilbi nga silot sa bilanggoan, gantihan ang mga kriminal nga kaso ug o gibayaran ang korte nga gimando. Sa kaso na napagpasyahan din ng korte ang mga pinsala at hinihiling ito ng pinahirang partido sa loob ng tatlong buwan, ang piyansa o bahagi nito ay maaaring magamit din upang mabayaran ang mga pinsala. Sa kaso nga ang korte nagdesisyon usab sa mga kadaot ug gipangayo sa nasamok nga partido alang sa sulod sa tulo ka bulan, ang piyansa o bahin niini mahimong magamit usab aron mabawi ang mga kadaot. Kung hindi, ibabalik ng korte ang piyansa. Kung dili, ibalik sa korte ang piyansa. Parehong ang tagausig at ang taong nasa kustodiya ay maaaring hamunin ang anumang desisyon sa pag-iingat sa pamamagitan ng pagsampa ng isang reklamo na hahantong sa pagsuri ng isang korte ng apela. Ang prosekyutor ug ang tawo nga naa sa kustodiya mahimoÕg mohagit sa bisan unsang desisyon sa kustodiya pinaagi sa pagsumite sa sumbong nga mosangput sa pagribyu sa usa ka korte sa apela. Ang seksyon na ito ay nakasalalay sa kalakhan o ganap sa isang solong mapagkukunan . Kini nga seksyon nagsalig sa kadaghanan o sa tibuuk nga gigikanan . Ang nauugnay na talakayan ay maaaring matagpuan sa pahina ng pag-uusap . Ang angay nga panaghisgot mahimong makita sa panid sa pakigpulong . Mangyaring makatulong na mapagbuti ang artikulong ito sa pamamagitan ng pagpapakilala ng mga pagsipi sa mga karagdagang mapagkukunan. Palihug tabangi ang pagpalambo sa kini nga artikulo pinaagi sa pagpaila sa mga citation sa dugang nga mga gigikanan. Sa medieval England, ang mga sheriff ay orihinal na nagmamay-ari ng soberanong awtoridad na palayain o hawakan ang mga pinaghihinalaang kriminal . Sa karaang England, ang mga magtatambag sa sinugdan gipanag-iya sa soberanong awtoridad sa pagbuhi o salipdanan gidudahang mga kriminal . Ang ilang mga sheriff ay sasamantalahan ang piyansa para sa kanilang sariling pakinabang. Pipila sa mga sheriff ang magpahimulos sa piyansa alang sa ilang kaugalingon nga ganansya. Ang Batas ng Westminster ay limitado ang paghuhusga ng mga sheriff na may paggalang sa piyansa. Ang Statute of Westminster limitado ang pagkabuotan sa mga sheriff bahin sa piyansa. Bagaman mayroon pa ring awtoridad ang mga sheriff na ayusin ang dami ng kinakailangang piyansa, ang batas ay nagtatakda kung aling mga krimen ang magagamit at hindi. Bisan kung ang mga sheriffs adunay awtoridad pa sa pagtul-id sa kantidad nga gikinahanglan sa piyansa, ang statute nagtakda kung unsang mga krimen ang magamit ug kung dili. Noong unang bahagi ng ika-17 siglo, inutusan ni Haring Charles I ng mga maharlika na mag-isyu sa kanya ng mga pautang . Sa sayong bahin sa ika-17 nga siglo, gimando ni Haring Charles nga ang mga tawo nga maghatag pautang kaniya . Ang mga tumanggi ay nakakulong . Kadtong nagdumili nabilanggo . Lima sa mga bilanggo nagsampa ng habeas corpus petition arguing na hindi sila ay dapat na gaganapin walang katiyakan nang walang pagsubok o piyansa. Lima ka sa mga binilanggo nga gisang-at sa usa ka habeas corpus nga petisyon naglalis nga dili sila kinahanglan nga gihimo hangtod sa hangtod nga walay pagsulay o piyansa. Sa Petisyon ng Right Parliament Nagtalo na ang Hari ay flouted Magna Carta sa pamamagitan ng pagkulong taong walang lamang dahilan. Sa Petisyon sa Right Parliamento Matod nga ang Hari nga tinuyong misupak sa Magna Carta pinaagi sa gibilanggo sa mga tawo nga walay matarung hinungdan. Ang Habeas Corpus Act 1679 ay nagsasaad, "Ang isang Magistrate ay dapat mag-alis ng mga bilanggo mula sa kanilang Imprisonment na kumuha ng kanilang Pagkilala, kasama ang isa o higit pang Surety o Surses, sa anumang Sum alinsunod sa paghuhusga ng Magistrate, maliban kung lalabas na ang Partido ay nakatuon para sa nasabing Bagay o mga pagkakasala kung saan sa pamamagitan ng batas ang Bilanggo ay hindi magagamit. Ang Habeas Corpus Act 1679 nag-ingon, "Ang usa ka Magistrate magpapahawa sa mga binilanggo gikan sa ilang Imprisonment nga gikuha ang ilang Pagkilala, sa usa o labaw pa nga Surety o Mga Surgado, sa bisan unsang Sumunud sa pagsang-ayon sa Magistrate, gawas kung makita nga ang Partido nahimo alang sa maong Bag-o o mga sala nga diin pinaagi sa balaod ang Prisoner dili magamit. Ang English Bill of Rights ay nagsasaad na labis na piyansa ang hinihiling sa mga taong nagawa sa mga kaso ng kriminal, upang mawala ang pakinabang ng mga batas na ginawa para sa kalayaan ng mga paksa. Ang English Bill of Rights nag-ingon nga sobra nga piyansa ang gikinahanglan sa mga tawo nga nahimo sa mga kaso sa kriminal, aron mawala ang benepisyo sa mga balaod nga gihimo alang sa kalingkawasan sa mga hilisgutan. Ang labis na piyansa ay hindi kinakailangang kinakailangan. Ang sobra nga piyansa dili kinahanglan ipangayo. Ito ay isang hudyat ng Eight Amendment sa Konstitusyon ng US. Kini usa ka pasiuna sa Eight Amendment sa Konstitusyon sa US . Ang Bail Act 1976 ay ipinatupad sa mga layunin na lumikha ng mas maraming kundisyon kung saan ang mga nasasakdal ay maaaring tanggihan ang piyansa at muling tukuyin ang mga parameter ng pagtupad ng piyansa. Ang Bail Act 1976 gipatuman sa mga katuyoan sa paghimo og daghang mga kundisyon diin ang mga nagdepensa mahimong ihikaw sa piyansa ug usab ang pag-usab sa mga sukdanan sa pagtuman sa piyansa. Inilarawan ng batas na ang mga korte ay obligadong mag-alok ng piyansa sa mga nasasakdal maliban kung natagpuan ang isang tiyak na pagbubukod. Gipasabut sa lehislasyon nga ang mga korte obligado sa pagtanyag og piyansa sa mga nasakup kung dili usa ka piho nga eksepsiyon ang nahimamat. Ang una sa dalawang kilalang eksepsiyon ay ang akusado ay hindi kusang sumuko at makipag-usap sa katibayan sa kaso. Ang una sa duha nga nahibal-an nga eksepsyon mao nga ang akusado dili andam nga mosurender ug maghulip sa ebidensya sa kaso. Ilangan ng paglilinaw ang pangalawa ay ang hindi sapat na ebidensya sa kaso na nakolekta upang payagan ang isang nasasakdal na mabigyan ng piyansa. Ang aduha nga pagpatin-aw ang ikaduha mao nga ang dili igo nga ebidensya sa kaso nga nakolekta aron hatagan ang usa ka akusado nga hatagan og piyansa. Ang batas din ay kinubkob ang sistema ng pagkilala, tinanggal ang kinakailangan ng pagbabayad ng isang tiyak na halaga ng pera at sa halip na arestuhin ang mga nasasakdal dahil sa hindi pagtupad. Gibuhat usab sa akto ang pag-ila sa sistema sa pagkilala, gikuha ang kinahanglanon sa pagbayad sa usa ka piho nga kantidad sa salapi ug sa baylo nga pagdakup sa mga akusado tungod sa pagkapakyas sa pagsurender. Maraming mga istoryador na-obserbahan ang isang problema na kung saan ang 1976 Bail Act ay nagbigay ng higit na kapangyarihan sa mga korte sa paghawak ng pag-iingat ngunit tinulak din sila na huwag ilagay ang mga nasasakdal na hindi kinakailangan. Daghang mga istoryador nakit-an ang usa ka suliran diin ang 1976 Bail Act naghatag dugang nga gahum sa mga korte sa pagdumala sa kustodiya apan giduso usab sila nga dili ibutang sa kustodiya nga walaÕy hinungdan. Ang komentong ligal na si Susanne Bell ay nagtala ngtation kinakailangan na ang pagkilos ay nabigo upang magkaroon ng unibersal na promosyong ligal, sa halip pinapayagan lamang ang mga nasasakdal na mabigyan ng ligal na tulong matapos silang masabihan. Legal nga komentarista Susanne Bell mubo nga mga sulattation gikinahanglan nga ang buhat napakyas sa mahiagum universal legal nga promosyon, sa baylo lamang sa pagtugot sa sinumbong nga gihatag legal nga tabang human sila na gibadlong. Naniniwala si Bell na ito, bukod sa iba pang mga menor de edad na mga bahid, ay nagkamali ng batas, ngunit gayunman ay isang springboard para sa iba pang mga praktikal na aplikasyon. Nagtuo si Bell nga kini, taliwala sa uban pang mga menor de edad nga mga sayup, naglapas sa balaod, apan bisan pa niana usa ka springboard alang sa ubang praktikal nga aplikasyon. Bilang isang bahagyang susog sa 1976 Bail Act, itinakda ng Criminal Justice Act 2003 na ang piyansa ay dapat tanggihan sa mga nasasakdal na nagpapatunay na positibo para sa mga gamot na Class A na nakabalangkas sa Misuse of Drugs Act 1971 at tumangging suriin o tumanggi na makilahok sa inirekumendang paggamot . Ingon usa ka bahin sa pagbag-o sa 1976 Bail Act, ang Criminal Justice Act 2003 nag-ingon nga ang piyansa kinahanglan ihikaw sa mga nasakdal nga nagpauswag sa positibo nga mga droga sa Class A nga gilatid sa Misuse of Drugs Act 1971 ug nagdumili nga susihon o magdumili nga moapil sa girekomenda nga pagtambal . Ang piyansa ng pulisya . Ang piyansa sa pulisya . Ang isang suspect ay pinakawalan nang hindi sinisingil ngunit dapat bumalik sa istasyon ng pulisya sa isang nakasaad na oras. Ang usa ka suspetsado gipagawas nga walaÕy sumbong apan kinahanglan nga mobalik sa estasyon sa pulisya sa usa ka gipahayag nga oras. Matapos sisingilin, ang isang suspek ay bibigyan ng piyansa ngunit dapat dumalo sa kanilang unang pagdinig sa korte sa petsa at sinabi ni Court. Human maakusahan, usa ka suspetsado ang gihatagan piyansa apan kinahanglan nga motambong sa una nilang pagdungog sa korte sa petsa ug giingon ni Korte. Matapos ang pagdinig sa korte, ang isang suspek ay binigyan ng piyansa habang naghihintay ng karagdagang pagsisiyasat o habang nagpapatuloy ang kaso. Pagkahuman sa husgado sa korte, gihatagan ang usa ka suspetsado nga piyansa samtang naghulat pa sa dugang nga imbestigasyon o samtang nagpadayon ang kaso. Sa ilalim ng Batas ng Pulisya at Kriminal na Katibayan 1984 , ang isang opisyal ng pulisya na ranggo ng inspektor o mas mataas ay may kapangyarihan upang palayain ang isang taong hindi sisingilin sa piyansa. Ubos sa Police and Criminal Evidence Act 1984 , ang usa ka opisyal sa pulisya nga ranggo sa inspektor o mas taas adunay gahum sa pagpakawala sa usa ka tawo nga wala pa masumbong sa piyansa. Ito ay itinuturing na pagpapakawala sa piyansa. Gipangisip nga usa ka pagpakawala sa piyansa. Bago pa man umiral ang Policing and Crime Act 2017 , ang awtoridad na naaresto ay may kapangyarihang ito, ngunit ngayon ang isang suspek ay dapat na normal na mapalaya nang walang piyansa o sisingilin. Sa wala pa nagsugod ang Policing and Crime Act 2017 , ang nasakup nga opisyal adunay gahum niini, apan karon ang usa ka suspetsado kinahanglan nga gibuhian nga walaÕy piyansa o sumbong. Ang tinaguriang "piyansa ng pulisya" ay tumatagal ng 28 araw pagkatapos nito ay hinihilingang mag-ulat ang suspek sa isang tinukoy na istasyon ng pulisya, kung saan maaari siyang sisingilin o palayain. Kini ang gitawag nga "piyansa sa pulisya" molungtad sa 28 ka adlaw human niana ang suspek gikinahanglan nga magreport sa usa ka piho nga istasyon sa pulisya, diin siya mahimong kasohan o buhian. Bago ang nabanggit na Batas ng 2017, ang pulisya ay may kapangyarihan na magpalawak ng piyansa sa loob ng 28 araw sa isang oras na arbitraryo nang maraming beses, na humahantong sa ilang mga kaso ng mga tao na epektibong pinarusahan sa pamamagitan ng paghihigpit ng kalayaan nang walang nararapat na proseso para sa higit sa isang taon bago ang kanilang kaso ay nahulog. Sa wala pa ang nahisgutan sa aksyon sa 2017, ang pulisya adunay gahum sa pagtanyag og piyansa sulod sa 28 ka adlaw sa usa ka oras nga arbitraryo nga daghang beses, nga nagdala sa pipila ka mga kaso sa mga tawo nga epektibo nga gisilutan pinaagi sa paghigpit sa kalingkawasan nga walaÕy angay nga proseso sa kapin sa usa ka tuig sa wala pa ang ilang kaso nahulog. Kung siya ay pinakawalan pagkatapos ng piyansa, ang isang pinalawig na panahon ng piyansa ay maaari lamang ipataw ng isang beses sa pamamagitan ng isang superintendent na opisyal hanggang sa 3 buwan. Kung gibuhian siya pagkahuman sa piyansa, ang usa ka gidugayon nga oras sa piyansa mahimoÕg ipatuman makausa sa usa ka opisyal sa superintendente hangtod sa 3 bulan. Sa mga "pambihirang kumplikado" na kaso, lalo na sa mga kinasasangkutan ng Financial Conduct Authority o Serious Fraud Office , ang panahon ay maaari pang palawigin ng isang naaangkop na tagagawa ng desisyon (isang opisyal ng FCA o SFO, kung naaangkop, o kung hindi man isang komand ng pulisya o katulong na punong pulisya constable) hanggang 6 na buwan, napapailalim sa mga representasyon mula sa suspek. Sa mga kaso nga "komplikado nga komplikado", labi na sa mga may kalabotan sa Financial Conduct Authority o Serious Fraud Office , ang panahon mahimoÕg dugang nga igahatag sa usa ka angay nga desisyon sa taghimo (usa ka opisyal sa FCA o SFO, kung magamit, o kung dili man usa ka komand sa pulisya o katabang nga punoan constable) hangtod sa 6 nga bulan, gipailalom sa mga representasyon gikan sa suspek. Pagkatapos nito, ang karagdagang pagpapalawak ng piyansa, hanggang sa 6 na buwan sa isang pagkakataon, ay nangangailangan ng isang warrant na ipalabas ng korte ng isang mahistrado . Pagkahuman niana, ang dugang nga pagpahugot sa piyansa, hangtod sa 6 nga bulan matag higayon, mangayo usa ka warrant nga ipagawas sa korte sa mga mahistrado . Ang panahon ng piyansa ay sinuspinde para sa anumang araw kung ang suspek ay nasa ospital bilang isang in-pasyente. Ang panahon sa piyansa gisuspenso bisan unsang adlaw kung ang suspek naa sa ospital ingon usa ka pasyente. Para sa sariling proteksyon ng tao o, kung ang tao ay nasa ilalim ng edad na 18, para sa sariling kapakanan ng tao o sa sariling interes ng tao. Alang sa kaugalingong panalipod sa tawo o, kung ang tawo nga walaÕy 18 anyos, alang sa kaugalingong kaayohan sa tawo o sa kaugalingong interes sa tawo. Gayunpaman, maaaring hindi nila hinihiling ang pagkilala, katiyakan o seguridad o nangangailangan ng paninirahan sa isang hostel ng piyansa. Bisan pa, dili sila manginahanglan og usa ka pagkilala, kasiguruhan o seguridad o nanginahanglan og puy-anan sa usa ka hostel sa piyansa. Kahirapan upang matukoy ang isang tunay na pangalan o address. Kalisud sa pagtino sa usa ka tinuod nga ngalan o adres. Ang mga makatwirang basehan sa paniniwala na ang taong naaresto ay mabibigo na lumitaw sa korte upang sagutin sa piyansa. Ang makataronganong mga hinungdan sa pagtuo nga ang tawo nga gidakup mapakyas nga magpakita sa korte aron matubag ang piyansa. Sa kaso ng isang tao na naaresto para sa isang pagkabilanggo na maaaring makulong, ang opisyal ng pag-iingat ay may makatwirang mga dahilan para sa paniniwala na ang pagpigil sa taong naaresto ay kinakailangan upang maiwasan siya na gumawa ng isang pagkakasala. Sa kaso sa usa ka tawo nga naaresto alang sa usa ka pagkabilanggo nga nakasala, ang opisyal sa kustodiya adunay makatarungan nga basehan sa pagtuo nga ang pagpugong sa tawo nga naaresto gikinahanglan aron mapugngan siya sa pagbuhat og usa ka kalapasan. Sa kaso ng isang tao na naaresto para sa isang pagkakasala na hindi isang pagkabilanggo na pagkakasala, ang opisyal ng pag-iingat ay may makatuwirang mga dahilan sa paniniwala na ang pagpigil sa taong inaresto ay kinakailangan upang maiwasan siya na magdulot ng pinsala sa katawan sa sinumang ibang tao o mula sa pagdudulot ng pagkawala ng o pinsala sa pag-aari. Sa kaso sa usa ka tawo nga naaresto para sa usa ka sala nga dili mabilanggo nga sala, ang opisyal sa kustodiya adunay makatarunganon nga basehan sa pagtuo nga ang pagpugong sa tawo nga naaresto gikinahanglan aron mapugngan siya nga magdulot sa pisikal nga kadaot sa bisan kinsa nga tawo o gikan sa hinungdan sa pagkawala sa o kadaut sa kabtangan. Ang opisyal ng pag-iingat ay may makatwirang mga dahilan sa paniniwala na ang pagpigil sa taong naaresto ay kinakailangan upang maiwasan siya na makialam sa pangangasiwa ng hustisya o sa pagsisiyasat ng mga pagkakasala o ng isang partikular na pagkakasala. Ang opisyal sa kustodiya adunay makatarunganon nga mga hinungdan alang sa pagtuo nga ang pagpugong sa tawo nga gidakup gikinahanglan aron mapugngan siya sa pagpanghilabot sa administrasyon sa hustisya o sa pagsusi sa mga sala o sa usa ka partikular nga kalapasan. Ang opisyal ng pag-iingat ay may makatuwirang mga batayan sa paniniwala na ang pagpigil sa taong naaresto ay kinakailangan para sa kanyang sariling proteksyon. Ang opisyal sa kustodiya adunay makatarunganon nga mga hinungdan alang sa pagtuo nga ang pagpugong sa tawo nga gidakup gikinahanglan alang sa iyang kaugalingon nga panalipod. Ngunit sa kaso ng isang naaresto na juvenile ang mga pagbubukod ay may kasamang mga pangyayari kung saan: ang opisyal ng kustodiya ay may makatwirang mga batayan sa paniniwala na nararapat siyang makulong sa kanyang sariling mga interes ang pagkakasala na kinasuhan ng tao ay pagpatay o pagtataksil . Apan sa kaso sa usa ka naaresto nga juvenile ang mga eksepsiyon naglakip sa mga kahimtang kung diin: ang opisyal sa kustodiya adunay makatarunganon nga basehan sa pagtuo nga kinahanglan siya nga makuptan sa kaugalingon niyang interes ang paglapas diin gisumbong ang tawo mao ang pagpatay o pagbudhi . Sa ilalim ng kasalukuyang batas, ang isang nasasakdal ay may ganap na karapatang mag-piyansa kung ang mga limitasyon ng oras ng pag- iingat ay nag -expire at kung hindi man ay karaniwang isang karapatan na piyansa maliban kung may sapat na dahilan na hindi ibigay ito. Ubos sa kasamtangan nga balaod, ang usa ka akusado adunay hingpit nga katungod sa pag-piyansa kung ang mga limitasyon sa oras sa kustodiya nawala na ug kung dili man sagad nga usa ka katungod nga piyansa gawas kung adunay igong katarungan nga dili ihatag kini. Ang sinumang tao na akusado na gumawa ng isang krimen ay ipinapalagay na walang kasalanan hanggang sa napatunayan na nagkasala sa isang korte ng batas. Bisan kinsa nga akusado nga nakahimog usa ka krimen giisip nga walaÕy sala hangtod napamatud-an nga sad-an sa hukmanan sa balaod. Samakatuwid, ang isang taong kinasuhan ng isang krimen ay hindi dapat tanggihan ang kalayaan maliban kung mayroong isang mabuting dahilan. Busa, ang usa ka tawo nga gisumbong sa usa ka krimen kinahanglan dili ihikaw sa kagawasan gawas kung adunay maayo nga hinungdan. Kung saan ang nasasakdal ay naghahatid ng isang parusang custodial para sa isa pang pagkakasala. Kung ang akusado nagsilbi us aka kustodiya sa silot alang sa laing kalapasan. Kung saan nasiyahan ang korte na hindi praktikal na makakuha ng sapat na impormasyon. Kung kuntento ang korte nga walaÕy praktikal nga makuha ang igo nga kasayuran. Kung saan ang nasasakdal ay nag-absconded sa mga kasalukuyang paglilitis. Kung diin ang akusado naka-absent na sa karon nga mga pagdumala. Kung saan ang nasasakdal ay nahatulan ngunit naghihintay ang korte ng isang paunang ulat sa ulat, iba pang ulat o pagtatanong at hindi praktikal na makumpleto ang mga katanungan o gawin ang ulat nang hindi pinapanatili ang kustodiya. Kung nahukman ang akusado apan naghulat ang korte sa usa ka pre-sentral nga taho, uban pang taho o pakisusi ug dili praktikal nga makumpleto ang mga pangutana o himuon ang taho nga wala ipadayon ang kustodiya sa akusado. Kung saan ang akusado ay sisingilin ng isang hindi makukulong na pagkakasala, naipalabas na sa piyansa para sa pagkakasala kung saan siya ngayon ay inakusahan, at naaresto dahil sa pag-absconding o paglabag sa piyansa . Kung ang akusado gisumbong sa usa ka dili makabilanggo nga paglapas, gipagawas na sa piyansa alang sa kalapasan diin siya karon giakusahan, ug gidakup tungod sa pag-absconding o paglapas sa piyansa. Kung ang mga akusado ay may mga naunang pagkumbinsi sa ilang mga pagpatay sa tao o sekswal na pagkakasala, ang pasanin ng patunay ay nasa akusado na muling pag-aakusa laban sa piyansa. Kung ang mga akusado adunay mga una nga kombiksyon alang sa pipila nga pagpatay sa bata o sekswal nga mga paglapas, ang gibug-aton sa pamatud-an nga sa akusado magrebelde sa usa ka paglapas batok sa piyansa. Ang Criminal Justice Act 2003 susugan ang Bail Act 1976 restricting ang karapatan sa pyansa para sa mga matatanda na nasubukan positibo para sa isang Class A na gamot at tumanggi na ma-assess o tumangging lumahok sa ang inirerekumendang paggamot. Ang Criminal Justice Act 2003 amendar sa Hinuon, mamahimong makapiyansa Act 1976 limitahan sa katungod sa piyansa alang sa mga hamtong nga positibo alang sa usa ka Class A drug ug nagdumili nga assess o wala sa pag-apil sa girekomendar nga pagtambal. Kung ang isang akusado ay sisingilin ng pagtataksil , ang piyansa ay maaari lamang ibigay ng isang hukom ng Mataas na Hukuman o ng Kalihim ng Estado. Kung ang usa ka sinumbong giakusahan sa pagbudhi , ang piyansa mahimo ra ihatag sa usa ka huwes sa High Court o sa Kalihim sa Estado. Ang Seksyon 115 ng Coroners and Justice Act 2009 ay nagbabawal sa mga korte ng mga mahistrado na magbigay ng piyansa sa mga kaso ng pagpatay. Ang Seksyon 115 sa Coroners and Justice Act 2009 gidid-an ang mga korte sa mga mahistrado nga maghatag piyansa sa mga kaso sa pagpatay. Ang hindi pagtupad sa mga kondisyon ng piyansa ay hindi isang pagkakasala, ngunit maaaring humantong sa akusado na inaresto at ibabalik sa korte. Ang pagkapakyas sa pagtuman sa mga kondisyon sa piyansa dili usa ka kalapasan, apan mahimoÕg magdala sa akusado nga madakup ug ibalik sa korte. Kung saan sila ay maiiwan sa kustodiya maliban kung ang korte ay nasiyahan na susundin nila ang kanilang mga kundisyon sa hinaharap. Kung diin sila madala sa kustodiya gawas kung mahimuot ang korte nga sundon nila ang ilang mga kondisyon sa umaabot. Ang batas ng India ay binibigyang diin ang mga prinsipyo ng pagpapalagay ng kawalang-kasalanan. Gipasiugda sa balaod sa India ang mga prinsipyo sa pagdahum sa pagka-walay sala. Ang prinsipyo ay nagtataglay ng kalayaan mula sa di-makatarungang pagpigil at nagsisilbi bilang isang pambu sa laban ng parusa bago ang pagkumbinsi. Ang prinsipyo naglangkob sa kagawasan gikan sa dili-makatarungan nga pagpugong ug nagsilbi nga usa ka bulok batok sa pagsilot sa wala pa ang kombiksyon. Mas mahalaga, pinipigilan nito ang Estado mula sa matagumpay na paggamit ng malawak na mapagkukunan nito upang magdulot ng mas malaking pinsala sa isang hindi nasakdal na akusado kaysa sa maaari niyang ipahamak sa lipunan. Mas hinungdanon, gipugngan niini ang Estado gikan sa malampuson nga paggamit sa halapad nga mga kapanguhaan nga hinungdan sa labi nga kadaot sa usa ka dili-nahukman nga akusado kaysa mahimo niya ipahamtang sa katilingban. Habang isinasaalang-alang ang mga aplikasyon ng piyansa ng akusado, ang mga korte ay hinihilingang balansehin ang mga pagsasaalang-alang ng personal na kalayaan na may interes sa publiko. Samtang gikonsiderar ang mga aplikasyon sa piyansa sa akusado, ang mga korte gikinahanglan aron mabalanse ang mga konsiderasyon sa personal nga kalingkawasan nga adunay interes sa publiko. Ang Korte Suprema ay inilagay sa mga paghuhusga nito. Gipahamtang sa Korte Suprema ang mga hukom niini. "Ang personal na kalayaan, na tinanggal kapag ang piyansa ay tinanggihan, ay napakahalaga ng isang halaga ng ating sistema ng konstitusyon na kinikilala sa ilalim ng Artikulo 21 na ang kahalagahan ng kapangyarihan upang pabayaan ito ay isang malaking tiwala na maipapatupad, hindi sinasadya ngunit hudisyal , na may buhay na pag-aalala sa gastos sa indibidwal at pamayanan. Personal nga kalingkawasan, gikuha kung gidumilian ang piyansa, labi ka bililhon ang usa ka kantidad sa atong sistema sa konstitusyon nga giila sa ilalum sa Artikulo 21 nga ang hinungdanon nga gahum sa pagpabaya niini usa ka dako nga pagsalig nga magamit, dili casuallyly , nga adunay mabinantayon nga kabalaka alang sa gasto sa indibidwal ug komunidad. Ang pag-akit ng mga impresyon ng impresyonal bilang pagpapasya ay maaaring, sa mga okasyon, ay gumawa ng isang paglilitis na sugal na nagpapasiya ng isang pangunahing karapatan. Eklipse lamang sa mga tuntunin ng pamamaraan na itinatag ng batas. Ang paghan-ay sa mga impresyon sa impresyon sa hunahuna ingon nga pagbuut nga mahimo, sa mga okasyon, maghimo usa ka litigation nga sugal nga magdesisyon sa usa ka sukaranan nga katungod. Eklipse lamang sa mga termino sa pamaagi nga gitukod sa balaod. Ginawa din ng mga korte na ang mga dayuhan ay hindi maaaring tanggalin ng karapatang humingi ng piyansa. Gipasalig usab sa mga korte nga ang mga langyaw nga nasyonalidad dili makuha sa katungod nga mangayo og piyansa. Nabatid ng Delhi High Court, Hindi pinapayagan ng Batas ang anumang pagkakaiba sa pagitan ng mga Indian Nationals at mga mamamayang dayuhan sa usapin ng pagbibigay ng piyansa. Ang Delhi High Court naobserbahan, Dili gitugot sa Balaod ang bisan unsang pagkalainlain tali sa mga Indian Nationals ug mga langyaw nga lungsuranon sa us aka butang nga naghatag pagtugot. Ano ang pinapayagan na, isinasaalang-alang ang mga katotohanan at pangyayari ng bawat kaso, ang korte ay maaaring magpataw ng iba't ibang mga kondisyon na kinakailangan upang matiyak na ang akusado ay magagamit para sa pagharap sa paglilitis. Ang gitugotan mao nga, kung hunahunaon ang mga kasayuran ug kahimtang sa matag kaso, ang korte mahimong magpahamtang sa lainlaing mga kondisyon nga kinahanglan aron masiguro nga ang akusado magamit alang sa pag-atubang sa husgado. Hindi masasabi na ang isang akusado ay hindi bibigyan ng piyansa sapagkat siya ay isang dayuhang pambansa. Dili kini giingon nga ang usa ka akusado dili hatagan og piyansa tungod kay siya usa ka langyaw nga nasyonalidad. Ang Code ng Kriminal na Pamamaraan, 1973 ay hindi tumutukoy sa piyansa, bagaman ang mga term na magagamit na pagkakasala at hindi pagkakasalang paglabag ay tinukoy sa seksyon 2 ng Code. Ang Code of Criminal Procedure, 1973 wala magpasabut sa piyansa, bisan kung ang mga termino nga magamit nga kalapasan ug walaÕy magamit nga kalapasan gipasabut sa seksyon 2 sa Code. Ang isang magagamit na pagkakasala ay tinukoy bilang isang pagkakasala na ipinapakita bilang magagamit sa Unang Iskedyul ng Code o kung saan ay nagawa na magamit ng anumang iba pang batas, at ang paglabag na hindi magagamit ay nangangahulugang anumang iba pang pagkakasala. Ang usa ka Kasagaran nga sala nga gipasabut ingon usa ka kalapasan nga gipakita ingon nga magamit sa nahauna nga Iskedyul sa Code o nga gipatuman sa bisan unsang ubang balaod, ug ang dili magamit nga sala nagpasabut sa bisan unsang ubang kalapasan . Ang isang tao na naaresto para sa isang pagkakasala na 'bailable' ay maaaring makapag-secure ng piyansa sa istasyon ng pulisya, habang ang mga hindi nabigong makatiyak ng piyansa ng pulisya at ang mga naaresto para sa mga di-magagamit na mga pagkakasala ay dapat makatipid ng piyansa sa korte. Ang usa ka tawo nga gidakup alang sa usa ka kalapasan nga 'bailable' mahimo nga makatipig sa piyansa sa pulisya, samtang ang mga wala mapakyas sa pagtipig sa piyansa sa pulisya ug kadtong gidakop tungod sa mga dili sala nga mga sala kinahanglan nga makatipig sa piyansa sa korte. Ang mga seksyon 436 hanggang 450 ay nagtakda ng mga probisyon para sa pagkakaloob ng piyansa at mga bono sa mga kaso ng kriminal. Ang mga seksyon 436 hangtod 450 nagtakda sa mga probisyon alang sa paghatag sa piyansa ug bugkos sa mga kriminal nga kaso. Ang halaga ng seguridad na babayaran ng akusado upang ma-secure ang kanyang paglaya ay hindi pa nabanggit sa Code. Ang kantidad sa seguridad nga ibayad sa akusado aron ma-secure ang iyang pagbuhi wala gihisgutan sa Code. Kaya, naiwan sa pagpapasya ng korte upang maglagay ng takip sa pananalapi sa bono. Sa ingon, ibilin sa paghuhukom sa korte nga ibutang ang cap sa panalapi sa bugkos. Ang Korte Suprema ng India ay naghatid ng ilang mga kaso kung saan ito ay muling sinabi na ang pangunahing tuntunin ay - piyansa at hindi kulungan. Naghatag ang Korte Suprema sa India og daghang mga kaso diin gisubli usab nga ang sukaranang lagda - ang piyansa ug dili prisohan. Balchand at Bailey kung saan nagpasya ang Korte Suprema noong 20 Setyembre 1977, at gaganapin na ang pangunahing panuntunan ay piyansa, hindi kulungan, maliban kung may mga pangyayari na nagmumungkahi na tumakas mula sa hustisya o pagkagulo sa landas ng hustisya o paglikha ng iba pang mga problema sa anyo ng paulit-ulit na mga pagkakasala o panakot mga saksi at katulad ng petitioner na naghahanap ng pagpapalawak sa piyansa mula sa korte. Balchand ug Bailey nga gipili sa Korte Suprema kaniadtong 20 Septyembre 1977, ug gipili nga ang sukaranang lagda mao ang piyansa, dili bilanggoan, gawas kung adunay mga kahimtang nga nagsugyot sa pagkalagiw gikan sa hustisya o pagpugong sa kurso sa hustisya o pagmugna sa uban pang mga kasamok sa dagway sa pagbalik sa mga sala o pagpanghilabot mga saksi ug uban pa sa petitioner nga nangayo og dugang nga piyansa gikan sa korte. Ang bench ng Krishnaiyer, napansin ni VR na kapag isinasaalang-alang ang tanong ng piyansa, ang gravity ng pagkakasala na kasangkot at ang pagkakasakit ng krimen na malamang na mag-udyok sa petitioner upang maiwasan ang landas ng hustisya ay dapat timbangin sa korte. Ang bench sa Krishnaiyer, nakita ni VR nga kung giisip ang pangutana sa piyansa, ang kabug-at sa kalapasan nga nahilambigit ug ang pagkasuko sa krimen nga lagmit pukawon ang petisyoner aron malikayan ang dalan sa hustisya kinahanglan nga timbangon sa korte. Isinasaalang-alang ang mga katotohanan ng kaso na ginanap ng korte ng tuktok na ang mga pangyayari at ang social milieu ay hindi militer laban sa petitioner na binigyan ng piyansa. Ang pagkonsiderar sa mga kasayuran sa kaso nga gihusay sa korte sa kinatumyan nga ang mga kahimtang ug ang sosyal nga milieu wala molihok batok sa gisang-at nga nagtugot. Kapag ang isang tao na inakusahan ng isang krimen ay naaresto, ang kanyang pahayag ay naitala at ang impormasyon tulad ng pangalan, tirahan, lugar ng kapanganakan, mga sumbong na isinampa. Kung ang usa ka tawo nga akusado sa usa ka krimen naaresto, ang iyang pamahayag natala ug ang kasayuran sama sa ngalan, lugar nga puy-anan, natawhan, mga sumbong nga gisang-at. Maaari ring suriin ng opisyal ng pulisya ang talaan ng kriminal kung mayroon man sa istasyon ng pulisya at humiling ng mga fingerprint na magsampa ng kaso laban sa akusado. Mahimo usab nga susihon sa opisyal sa pulisya ang talaan sa kriminal kung adunay bisan kinsa sa istasyon sa pulisya ug mangayo alang sa mga fingerprints aron ipasaka ang kaso batok sa akusado. Sa ilalim ng Code of Criminal Procedure 1973 ang mga pagkakasala ay inuri bilang "mga magagamit" at "hindi magagamit" na mga pagkakasala. Ubos sa Code of Criminal Procedure 1973 ang mga sala naklasipikar nga mga "bailable" ug "dili magamit" nga mga kalapasan. Sa kaso ng mga magagamit na mga pagkakasala, kung ang akusado ay gumagawa ng tamang katiyakan, at tinutupad ang iba pang mga kundisyon, ito ay nagbubuklod sa Investigating officer na magbigay ng piyansa. Sa kaso sa mga nakakuha nga mga kalapasan, kung ang akusado nagpatunghag tukma nga kasiguruhan, ug nagtuman sa uban pang mga kondisyon, kini gigapos sa Investigating officer nga maghatag piyansa. Gayunpaman, sa kaso ng isang hindi magagamit na pagkakasala, ang pulis ay hindi maaaring magbigay ng piyansa; maaari lamang itong ibigay ng isang Judicial Magistrate / Judge. Hinuon, kung adunay kalapasan nga dili magamit, ang pulis dili makahatag; mahimo ra kini ihatag sa usa ka Judicial Magistrate / Judge. Ang Investigating Officer ay dapat gumawa ng mga akusado sa harap ng Judicial Magistrate / Judge na nag-aalala sa loob ng 24 na oras ng kanyang pag-aresto. Ang Investigating Officer kinahanglan maghimo sa akusado sa atubangan sa Judicial Magistrate / Judge nga nabalaka sulod sa 24 oras nga pagdakop kaniya. Sa oras na iyon, ang akusado ay may karapatang mag-aplay ng piyansa. Sa kini nga oras, ang akusado adunay katungod nga mag-aplay alang sa piyansa. Depende sa mga katotohanan ng kaso, ang hukom ay nagpasiya kung dapat ibigay ang piyansa. Depende sa mga kasayuran sa kaso, ang maghuhukom ang magdesisyon kung ang pagtugot ba ang ihatag. Kung bibigyan ng piyansa ang akusado ay dapat magdeposito ng pera sa korte. Kung gihatagan ang piyansa sa akusado kinahanglan magdeposito sa kwarta sa korte. Kadalasan, para sa mas kaunting mga krimen, isang karaniwang halaga ang hiniling na ideposito para sa pagbibigay ng piyansa. Kasagaran, alang sa mas gamay nga mga krimen, usa ka sukaranan nga kantidad ang gihangyo nga ideposito alang sa paghatag og piyansa. Mayroong ilang mga kondisyon na inilagay sa ilalim ng seksyon 437 kung saan maaaring humiling ng piyansa kahit para sa isang hindi magagamit na pagkakasala. Adunay pipila ka mga kondisyon nga gibutang sa ilalum sa seksyon 437 diin ang piyansa mahimoÕg gipangayo bisan alang sa usa ka dili magamit nga kalapasan. Sa mga hindi magagamit na kaso, ang piyansa ay hindi karapatan ng akusado, ngunit ang paghuhusga ng hukom kung tungkol sa kaso na akma para sa pagkakaloob ng piyansa. Sa mga kaso nga wala magamit, ang piyansa dili katungod sa mga akusado, apan ang pagkabuotan sa hukom kung nahinumdom sa kaso nga angay alang sa paghatag sa piyansa. Binabanggit nito ang pagpapataw ng ilang mga kundisyon kung kinakailangan sa mga pangyayari. Kini nagtumong sa pagpahamtang sa pipila nga mga kondisyon kung gikinahanglan sa mga kahimtang. Ang seksyon 437 ay nagpapaliwanag sa mga kondisyon na itinakda ng batas upang makakuha ng piyansa sa mga hindi pagkakasala na hindi magagamit. Ang seksyon 437 nagpatin-aw sa mga kondisyon nga gilatid sa balaod aron makakuha og piyansa sa mga dili sala nga mga sala. Sinasabi ng sub-seksyon na kapag ang isang tao na inakusahan o pinaghihinalaang gumawa ng isang pagkakasala na maparusahan sa pagkabilanggo na maaaring umabot sa pitong taon o higit pa o ng isang pagkakasala. Ang sub-seksyon nag-ingon nga kung ang usa ka tawo nga akusado o gisuspetsahan sa pagbuhat sa usa ka kalapasan nga masilutan sa pagkabilanggo nga mahimong molungtad sa pito ka tuig o labaw pa o sa usa ka kalapasan. Gayunpaman, para sa, ang Korte ay may kapangyarihan na magpataw ng anumang kundisyon na itinuturing na kinakailangan. Bisan pa, alang niana, ang Korte adunay gahum sa pagpahamtang sa bisan unsang kondisyon nga giisip nga kinahanglan. Ang ilang mga kundisyon na maaaring ilagay ng korte habang nagbibigay ng piyansa ay upang matiyak na ang nasabing tao ay dapat dumalo alinsunod sa mga kondisyon ng bono na isinagawa sa ilalim ng Kabanatang ito. Ang pila ka mga kondisyon nga mahimoÕg ibutang sa korte samtang naghatag paghatag piyansa mao ang pagsiguro nga ang maong tawo motambong pinasubay sa mga kondisyon sa bugkos nga gipahamtang sa ilalum sa Kapitulo. Upang matiyak na ang gayong tao ay hindi makagawa ng isang pagkakasala na katulad ng pagkakasala kung saan siya ay inakusahan o ng komisyon kung saan siya ay pinaghihinalaang, o kung hindi man sa interes ng hustisya. Aron maseguro nga ang maong tawo dili makasala nga sama sa sala nga diin siya giakusahan o sa komisyon diin siya gidudahang, o kung dili man sa interes sa hustisya. Tulad ng Canada at Estados Unidos, ang mga sinisingil ng isang kriminal na pagkakasala ay may karapatang mapalaya sa piyansa na may makatwirang mga termino at kundisyon, maliban kung mayroong isang mabuting dahilan sa pagpapatuloy na gaganapin sa pag-iingat. Sama sa Canada ug Estados Unidos, kadtong gisumbong sa usa ka kriminal nga kalapasan adunay katungod nga buhian sa piyansa nga adunay makatarunganon nga mga termino ug kondisyon, gawas kung adunay maayo nga hinungdan sa pagpadayon sa pagkupot sa kustodiya. Kapag ang isang naaresto ay magpasya ang pulisya kung bibigyan ang tao ng piyansa hanggang sa kanilang petsa ng korte. Kung gidakup ang usa nga pulis nagpasya kung ihatag ang tawo nga piyansa hangtod sa petsa sa ilang korte. Pagkatapos nito ay magkakaroon ng pagpapasya ang mga korte kung magbibigay muli ng piyansa, kung ang kaso ay hindi nalutas sa unang hitsura ng korte. Pagkahuman niana adunay husay ang mga korte kung maghatag ba usab og piyansa, kung ang kaso wala pa masulbad sa una nga panagway sa korte. Kung isinasaalang-alang ang pagbibigay ng piyansa, ang pulisya at mga korte ay isinasaalang-alang ang mga kadahilanan tulad ng: ang posibilidad ng mga taong magpakita hanggang sa korte, ang kalikasan ng pagkakasala, ang mga taong nakaraan, kung ang tao ay magkakasala muli habang nasa labas ng piyansa, at ang panganib ng ebidensya / mga saksi na pinapalit. Kung gikonsiderar ang paghatag sa piyansa, ang pulisya ug mga korte nag-konsiderar sa mga hinungdan sama sa: ang posibilidad sa pagpakita sa korte, ang kinaiyahan sa pagkakasala, ang mga tawo nga nauna nga paggawi, kung ang tawo makasala ba usab samtang walaÕy piyansa, ug ang peligro sa mga ebidensya / mga saksi nga gipili. Ang ilang mga pagkakasala ay awtomatikong hindi nag-i-disqualify ang mga tao mula sa pagkakaloob ng piyansa. Ang pila ka mga kalapasan awtomatiko nga dili mo-disqualify ang mga tawo gikan sa paghatag sa piyansa. Ang mga taong dati nang nilabag ang kanilang piyansa o ang mga kondisyon na nauugnay dito ay mas malamang na bibigyan ng piyansa muli. Ang mga tawo nga kaniadto nakasupak sa ilang piyansa o mga kondisyon nga may kalabutan niini dili kaayo mahatagan pag-usab sa piyansa. Sa Republika ng Ireland , ang piyansa ay kapag ang isang tao ay pumasok sa isang nakasulat na bono , na nangangako na lumitaw sa harap ng korte upang sagutin ang mga paratang na ginawa laban sa kanila. Sa Republic of Ireland , ang piyansa mao ang usa ka tawo nga mosulod sa usa ka sinulat nga bugkos , nagsugo sa pagpakita sa atubangan sa korte aron matubag ang mga sumbong nga gihimo batok kanila. Ang isang tao ay maaaring hinilingang maglaan ng pera bilang bahagi ng kanilang piyansa. Ang usa ka tawo mahimong kinahanglan nga mohawa sa salapi ingon nga bahin sa ilang piyansa. Ang katiyakan ay isang tao na ginagawang responsable ang kanilang sarili sa isang bilanggo na dumarating sa korte. Ang usa ka kasiguruhan mao ang usa ka tawo nga naghimo sa ilang kaugalingon nga responsable alang sa usa ka piniriso nga moadto sa korte. Nangangako silang magbayad ng isang halaga ng pera sa korte kung ang bilanggo ay hindi lumilitaw na napagkasunduan. Misaad sila nga magbayad usa ka kantidad sa salapi sa korte kung ang piniriso dili ingon nahisugot. Gayunpaman, ang komersyal na piyansa sa pag-piyansa tulad sa US ay labag sa batas. Bisan pa, ang komersyal nga piyansa sa komersyo sama sa US dili ilegal. Ang piyansa ng istasyon: na itinakda ng isang Garda S’ochana . Ang piyansa sa istasyon: gibutang sa usa ka Garda S’ochana . Ang isang pangkaraniwang kondisyon ay ang bilanggo ay dapat mag-ulat sa kanyang / lokal na istasyon ng Garda nang isang beses o maraming beses sa isang araw. Usa ka kasagarang kondisyon mao nga ang piniriso kinahanglan magreport sa iyang / lokal nga istasyon sa Garda kas-a o daghang beses sa usa ka adlaw. Ang piyansa ng istasyon: na itinakda ng isang Garda S’ochana. Ang isang pangkaraniwang kondisyon ay ang bilanggo ay dapat mag-ulat sa kanyang / lokal na istasyon ng Garda nang isang beses o maraming beses sa isang araw. Ang piyansa sa istasyon: gibutang sa usa ka Garda S’ochana. Usa ka kasagarang kondisyon mao nga ang piniriso kinahanglan magreport sa iyang / lokal nga istasyon sa Garda kas-a o daghang beses sa usa ka adlaw. Ang bilanggo (o ang kanyang katiyakan) ay dapat magbayad sa korte ng hindi bababa sa isang-katlo ng halaga ng pera na ipinangako sa bail bond. Ang binilanggo (o ang iyang garantiya) kinahanglan mobayad sa korte labing menos usa nga ikatulo sa kantidad sa salapi nga gisaad sa piyansa sa piyansa. Kung ang bilanggo ay sisingilin ng isang malubhang krimen, tanging ang Mataas na Korte ang maaaring magbigay ng piyansa. Kung ang piniriso gisumbong sa usa ka grabe nga krimen, ang Hataas nga Korte ang makahatag piyansa. Ang Konstitusyon ng Irlanda , na ginagarantiyahan ang personal na kalayaan at ang prinsipyo ng habeas corpus , ay nangangahulugang ang isang indibidwal na sisingilin ng isang krimen ay maaaring tanggihan lamang ang piyansa kung malamang na tumakas o makagambala sa mga testigo o katibayan. Sa Konstitusyon sa Ireland , nga nagagarantiya sa personal nga kalingkawasan ug ang prinsipyo sa habeas corpus , nagpasabut nga ang usa ka indibidwal nga gisumbong sa usa ka krimen mahimo mahimo ra nga isalikway ang piyansa kung lagmit sila mokalagiw o manghilabot sa mga saksi o ebidensya. Ang Ikalabing-anim na Susog ng Konstitusyon ng Ireland , na naaprubahan ng reperendum noong 1996, ay ibinigay na ang isang korte ay maaaring tanggihan ang piyansa sa isang suspek kung saan natatakot ito na habang kalayaan ay gagawa sila ng isang seryosong krimen. Ang ikanapulo ug siyam nga Pagbalhin sa Konstitusyon sa Ireland , nga gi-aprubahan sa reperendum kaniadtong 1996, naghatag nga ang usa ka korte mahimong magdumili sa piyansa sa usa ka suspetsado diin nahadlok nga samtang sa kagawasan sila maghimo usa ka grabe nga krimen. Ang Bail Act 1997 ay ipinasa ng Oireachtassa susunod na taon, at namamahala sa piyansa sa Republika. Ang Bail Act 1997 gipasa sa Oireachtassa sunod nga tuig, ug kini nagdumala sa piyansa sa Republic. Ang piyansa ay maaaring ibigay ng alinman sa mga korte ng Scotland , na may pangwakas na desisyon sa solemne na paglilitis na kasama ang High Court of Justiciary . Ang piyansa mahimong ihatag sa bisan kinsa sa mga korte sa Scotland , uban ang katapusang desisyon sa solemne nga mga pagdumala kauban ang High Court of Justiciary . Ang lahat ng mga krimen ay magagamit, at ang piyansa ay dapat ibigay sa sinumang akusadong "maliban kung may mabuting dahilan sa pagtanggi sa piyansa". Ang tanan nga mga krimen gihimo, ug ang piyansa kinahanglan ihatag sa bisan kinsa nga akusado "gawas kung adunay maayo nga katarungan sa pagdumili sa piyansa". Isang Batas ng Parliament ng Scottish, ay tinanggal ang naunang mga paghihigpit sa piyansa na nangangahulugang ang pagpatay at pagtataksil ay hindi karaniwang magagamit. Usa ka Balaod sa Scottish Parliament, gitangtang ang naunang mga pagdili sa piyansa nga nagpasabut nga ang pagpatay ug pagbudhi dili kasagaran nga magamit. Gayunpaman, ang isang tao ay maaaring i-piyansa kapag inakusahan ang mga ito sa mga krimen sa aplikasyon ng Tagapagtaguyod ng Panginoon o sa pamamagitan ng isang desisyon ng High Court mismo. Bisan pa, ang usa ka tawo mahimong piyansa kung akusahan kini nga mga krimen sa aplikasyon sa Advocate sa Ginoo o pinaagi sa usa ka desisyon sa Hataas nga Korte mismo. Ang Mga Kriminal na Pag-aksyon atbp Act 2007 ay muling nagbigay ng mga paghihigpit sa pagbibigay ng piyansa sa pamamagitan ng pag-uutos ng mga pambihirang pangyayari na maipakita kapag ang isang tao ay inakusahan ng isang marahas, sekswal o pagkakasala sa droga, at mayroon silang naunang pagkumbinser para sa isang katulad na pagkakasala. Ang Criminal Proceedings ug uban pa Act 2007 nga nagbag-o nga mga pagdili sa pagtugot sa piyansa pinaagi sa pagsugo sa talagsaong mga kahimtang nga gipakita kung ang usa ka tawo giakusahan sa usa ka mapintas, sekswal o drugas nga paglapas, ug sila adunay una nga kombiksyon alang sa usa ka susamang kalapasan. Sa Scotland, normal na nakatuon ang pokus para sa mga sumasalungat sa piyansa upang kumbinsihin ang mga korte na hindi dapat ibigay ang piyansa, sa nabigyan ng patnubay sa procurator na magamit ang kalikasan at grabidad ng isang pagkakasala bilang mga batayan upang salungatin ang piyansa. Sa Scotland, ang pokus sa kasagaran alang sa mga supak sa piyansa aron kombinsihon ang mga korte nga dili ihatag ang piyansa, sa gihatag nga piskal sa procurator aron magamit ang kinaiyahan ug grabidad sa usa ka paglapas ingon nga mga basehan nga mosupak sa piyansa. Ang isang taong tinatanggihan na piyansa ay maaaring mag-apela laban sa pagtanggi sa alinman sa Sheriff Apela Court para sa mga paglilitis sa buod sa Sheriff Courts at Justice ng Peace Courts at solemne na paglilitis sa Sheriff Courts, o sa High Court of Justiciary kapag ang isang kaso ay nasa pagsubok doon. Ang usa ka tawo nga gidid-an nga piyansa mahimong mag-apela batok sa pagdumili sa bisan kinsa sa Sheriff Apela Court alang sa mga husay sa pag- uswag sa Sheriff Courts ug Justice sa Peace Courts ug solemne nga mga pagdumala sa Sheriff Courts, o sa High Court of Justiciary kung adunay kaso pagsulay didto. Ang Mataas na Hukuman ng Justiciary ay may pangwakas na awtoridad upang magpasya ang lahat ng mga desisyon sa piyansa, at magpapasya sa mga apela sa piyansa para sa mga kaso sa harap ng Mataas na Hukuman sa unang pagkakataon. Ang High Court of Justiciary adunay katapusang awtoridad sa pagdesisyon sa tanan nga mga desisyon sa piyansa, ug modesisyon sa apela sa piyansa alang sa mga kaso sa una nga Hataas nga Korte sa una nga higayon. Ang isang Procurator Fiscal o Advocate Depute ay maaaring humiling sa High Court na suriin ang anumang desisyon sa piyansa kung saan naniniwala sila na hindi dapat bigyan ng piyansa. Ang usa ka Procurator Fiscal o Advocate Depute mahimoÕg mohangyo sa High Court nga repasuhon ang bisan unsang desisyon sa piyansa diin sila nagtuo nga dili ihatag ang piyansa. Ang ika-8 susog sa Saligang Batas ng Estados Unidos ay nagsasaad, "Ang labis na piyansa ay hindi kinakailangan", sa gayon nagtatatag ng piyansa bilang isang karapatan sa konstitusyon. Ang 8th Amendment sa Konstitusyon sa Estados Unidos nag-ingon, "Ang sobra nga piyansa dili kinahanglan nga", sa ingon nagtakda ang piyansa ingon usa ka katungod sa konstitusyon. Ano ang bumubuo ng "labis" ay isang bagay ng panghukuman pagpapasya, at lagak maaaring tanggihan kung ang hukom nararamdaman na hindi ito nakakatulong sa pagpilit na ang mga akusado bumalik sa trial. Unsay naglangkob sa "sobra" mao ang usa ka butang sa hudisyal nga pagkabuotan, ug piyansa mahimong ikalimod kon ang maghuhukom gibati nga kini dili motabang sa pagpugos sa mga akusado balik sa pagsulay. Ang piyansa ng pera ay ang pinaka-karaniwang anyo ng piyansa sa Estados Unidos at ang salitang "piyansa" na madalas na tumutukoy sa naturang deposito, : 2 ngunit ang iba pang mga porma ng pre-trial release ay pinahihintulutan; nag-iiba ito ayon sa estado. Ang piyansa sa kuwarta mao ang labing kasagaran nga porma sa piyansa sa Estados Unidos ug ang termino nga "piyansa" nga sagad espesipikong nagtumong sa ingon nga pagdeposito, : 2 apan gitugot ang ubang mga porma sa pagpagawas sa pre-trial; kini lahi sa estado. Maraming mga estado ang may "iskedyul ng piyansa" na naglista ng inirekumendang halaga ng piyansa para sa isang naibigay na singil sa kriminal. Daghang mga estado adunay usa ka "iskedyul sa piyansa" nga naglista sa girekomenda nga kantidad sa piyansa alang sa usa ka gihatag nga kriminal nga bayad. Sa unang hitsura ng korte maaaring itakda ng hukom ang piyansa sa halagang nakalista sa iskedyul o sa ibang halaga batay sa mga tiyak na katotohanan ng krimen at sa taong akusado. Sa una nga panagway sa korte ang hukom mahimoÕg magbutang sa piyansa sa kantidad nga gilista sa eskedyul o sa usa ka lahi nga kantidad base sa piho nga mga kasayuran sa krimen ug sa tawo nga akusado. Ang isang karaniwang pintas ng piyansa sa Estados Unidos ay na ang posibilidad ng isang suspect na mapalaya ay malaki ang naapektuhan ng kanilang katayuan sa ekonomiya at sistematikong bias ng lahi. Ang usa ka kasagarang pagsaway sa piyansa sa Estados Unidos mao nga ang posibilidad nga ang usa ka suspetsado nga buhian gipagawas na ang epekto sa ilang kahimtang sa ekonomiya ug sistematiko nga bias nga rasa. Bilang tugon, noong 2014 ay tinanggal ng New Jersey at Alaska ang piyansa ng cash para sa lahat ngunit isang limitadong bilang ng mga kaso ng korte, habang ang California ay puksain ang cash bail nang ganap na epektibo mula Oktubre 2019. Agig tubag, sa 2014 ang New Jersey ug Alaska giwagtang ang piyansa sa salapi alang sa tanan apan usa ka limitado nga gidaghanon sa mga kaso sa korte, samtang ang California wagtangon ang piyansa sa cash nga bug-os nga nahimo sugod kaniadtong Oktubre 2019. Ang panukala ng balota ng California ay pupunta lamang sa bisa kung ito ay naaprubahan ng mga botante sa halalan ng Nobyembre 2020. Ang panudlo sa balota sa California mapadayon ra mahuman kung kini aprobahan sa mga botante sa eleksyon sa Nobyembre 2020. Sa California piyansa ay mabigat na kinokontrol ng California Penal Code, California Insurance Code at California Code of Reg regulation. Sa piyansa sa California grabe nga gi-regulate ang California Penal Code, California Insurance Code ug California Code of Reg regulation. Ang lahat ng mga paglabag sa nabanggit ay bumubuo ng mga paglabag sa pamamagitan ng pamamagitan ng California Insurance Code 1814 - kabilang ang mga regulasyong regulasyon ng administrasyon tulad ng pag-iingat ng record, kung paano isinasagawa ang mga paghingi, kolateral at paggamot ng mga inaresto. Ang tanan nga mga paglapas sa nahisgutan nga naglangkob sa mga paglapas sa krimen pinaagi sa California Insurance Code 1814 - lakip ang mga regulasyon sa pagdumala sa administrasyon sama sa pagtipig sa rekord, kung giunsa gihimo ang mga pagpangayo, kolateral ug pagtambal sa mga nadakup. Sa ilalim ng batas ng California, isang krimen ang isang bail bondman na humingi ng negosyo sa isang bilangguan ng county sa lahat ng mga lisensyang ahente ng piyansa sa California patungkol sa pagpapasya. Ubos sa balaod sa California usa ka krimen alang sa usa ka bail bondman nga mangayo og negosyo sa usa ka bilanggo sa county sa tanan nga mga lisensyado nga ahente sa piyansa sa California kalabot sa naghukum. Ang sulat ng habeas corpus ay kilala bilang "mahusay at mabisang sulat sa lahat ng paraan ng iligal na pagkakulong". Ang writ of habeas corpus nailhan nga "bantugan ug mabungahon nga sulat sa tanan nga matang sa ilegal nga pagkabilanggo". Ito ay isang panawagan na may lakas ng utos ng korte ; ito ay hinarap sa tagapag-alaga at hinihiling na dalhin ang isang bilanggo sa harap ng korte, at ang tagapag-alaga ay magpakita ng katibayan ng awtoridad, na pinahihintulutan ang korte na alamin kung ang tagapag-alaga ay may batas na may awtoridad sa pagtaya sa bilanggo. Kini usa ka pagtawag uban ang kusog sa mando sa korte ; gitumong kini sa kustodiya ug nagsugo nga ang usa ka binilanggo gidala sa atubangan sa hukmanan, ug nga ang kustodiya adunay pruweba sa awtoridad, nga gitugotan ang korte nga mahibal-an kung ang magbabantay adunay balaod nga may awtoridad sa pagdakup sa bilanggo. Kung ang tagapag-alaga ay kumikilos nang lampas sa kanilang awtoridad, dapat pakawalan ang bilanggo. Kung ang magbabantay molihok labaw sa ilang awtoridad, nan ang binilanggo kinahanglan buhian. Ang sinumang bilanggo, o ibang tao na kumikilos sa kanilang ngalan, ay maaaring mag-petisyon sa korte, o isang hukom, para sa isang sulat ng habeas corpus. Bisan kinsa nga binilanggo, o lain nga tawo nga naglihok alang sa ilang ngalan, mahimong mohangyo sa korte, o usa ka hukom, alang sa usa ka sulat sa habeas corpus. Ang isang kadahilanan para sa sulat na hahanapin ng isang tao maliban sa bilanggo ay maaaring ang gaganapin ay hindi gaganapin sa komunikasyon . Ang usa ka hinungdan nga ang sulat gipangita sa usa ka tawo gawas sa piniriso mao nga ang piniriso mahimoÕg ipahigayon incommunicado . Karamihan sa mga hurisdiksyon ng batas sa sibil ay nagbibigay ng isang katulad na lunas para sa mga hindi ligal na nakakulong, ngunit hindi ito palaging tinatawag na habeas corpus . Kadaghanan sa mga hurisdiksyon sa balaod sa sibil naghatag og usa ka susamang solusyon alang sa mga dili supak sa balaod nga gibilanggo, apan dili kini kanunay gitawag nga habeas corpus . Halimbawa, sa ilang mga bansang nagsasalita ng Espanya, ang katumbas na lunas para sa labag sa batas na pagkabilanggo ay ang amparo de libertad. Pananglitan, sa pipila ka mga nagsultig-Kinatsila nga nasud, ang katumbas nga tambal alang sa supak sa pagkabilanggo sa pagkabilanggo mao ang amparo de libertad. Ang Habeas corpus ay may ilang mga limitasyon. Ang Habeas corpus adunay mga limitasyon. Kahit na isang sulat ng tama, hindi ito isang sulat ng kurso. Bisan kung ang usa ka sulat sa husto, kini dili usa ka sulat nga kurso. Ito ay panteknikal na pamamaraan lamang na lunas ; ito ay isang garantiya laban sa anumang pagpigil na ipinagbabawal ng batas, ngunit hindi kinakailangan na protektahan ang iba pang mga karapatan, tulad ng karapatan sa isang makatarungang pagsubok. Kini sa teknikal nga paagi lamang usa ka pamaagi sa pagtambal ; kini usa ka garantiya batok sa bisan unsang pagpugong nga gidili sa balaod, apan dili kini kinahanglan pagpanalipod sa ubang mga katungod, sama sa pagtugot sa usa ka patas nga pagsulay. Kaya kung ang isang pagpapataw tulad ng panloob na walang pagsubok ay pinahihintulutan ng batas, kung gayon ang habeas corpus ay maaaring hindi isang kapaki-pakinabang na lunas. Mao nga kung ang pagpahamtang sama sa internment nga walaÕy pagsulay gitugot sa balaod, nan ang habeas corpus dili mahimoÕg usa ka mapuslanon nga solusyon. Sa ilang mga bansa, ang sulat ay pansamantala o permanenteng nasuspinde sa ilalim ng panahon ng digmaan o estado ng emerhensya . Sa pila ka mga nasud, ang gisulat temporaryo o permanente nga gisuspinde sa ilawom sa gubat o kahimtang sa emerhensya . Ang karapatang mag-petisyon para sa isang rekord ng habeas corpus ay matagal nang ipinagdiriwang bilang ang pinaka mahusay na pag-iingat sa kalayaan ng paksa. Ang katungod sa pag-petisyon alang sa usa ka sulat sa habeas corpus bisan pa dugay nga gisaulog ingon ang labing episyente nga pagbantay sa kalayaan sa hilisgutan. Sinulat ng jurist na si Albert Venn Dicey na ang British Habeas Corpus Gawa ay "nagpapahayag ng walang prinsipyo at tinukoy ang walang mga karapatan, ngunit ang mga ito ay para sa mga praktikal na layunin na nagkakahalaga ng isang daang artikulo ng konstitusyon na ginagarantiyahan ang indibidwal na kalayaan". Ang hurado nga si Albert Venn Dicey misulat nga ang British Habeas Corpus Acts "nagpahayag nga walaÕy prinsipyo ug wala ipanghimatuud nga walaÕy mga katungod, apan kini alang sa praktikal nga katuyoan nga nagkantidad usa ka gatos nga artikulo sa konstitusyon nga nagagarantiya sa indibidwal nga kalingkawasan". Ang sulat ng habeas corpus ay isa sa tinatawag na "pambihirang", " pangkaraniwang batas ", o " prerogative writs ", na ayon sa kasaysayan ay inilabas ng mga korte ng Ingles sa pangalan ng monarko upang kontrolin ang mga mas mababang mga korte at pampublikong awtoridad sa loob ng kaharian. Ang sulat sa habeas corpus usa sa gitawag nga "talagsaon", " sagad nga balaod ", o " prerogative writs ", nga sa kasaysayan giisyu sa mga korte sa Ingles sa ngalan sa monarch aron makontrol ang mga mas ubos nga korte ug mga publiko nga awtoridad sa sulod gingharian. Ang angkop na proseso para sa naturang mga petisyon ay hindi lamang sibil o kriminal, sapagkat isinasama nila ang pagpapalagay ng di-awtoridad. Ang angay nga proseso alang sa ingon nga mga petisyon dili lamang sibil o kriminal, tungod kay gilakip nila ang gihunahuna nga dili awtoridad. Ang opisyal na tumutugon ay dapat patunayan ang kanilang awtoridad na gawin o hindi gumawa ng isang bagay. Ang opisyal nga mao ang tagatubag kinahanglan pamatud-an ang ilang awtoridad sa pagbuhat o walaÕy buhaton. Nabigo ito, dapat magpasya ang korte para sa petisyoner , na maaaring maging sinumang tao, hindi lamang isang interesadong partido. Napakyas kini, ang korte kinahanglan magdesisyon alang sa petisyoner , nga mahimoÕg bisan kinsa nga tawo, dili lamang usa ka interesado nga partido. Ito ay naiiba mula sa isang paggalaw sa isang proseso ng sibil kung saan dapat tumayo ang movant , at nagdadala ng pasanin ng patunay. Kini lahi gikan sa usa ka motion sa usa ka sibil nga proseso diin ang movant kinahanglan nga adunay nga nagatindog, ug nagdala sa palas-anon sa pamatuod. Sa literal, ang parirala ay nangangahulugang "utos namin na dapat mong magkaroon ng katawan ng detainee dinala sa korte". Sa literal, ang hugpong sa pulong nagpasabut nga "nagsugo kami nga kinahanglan nimo ang lawas detainee gidala sa korte". Ang kumpletong parirala habeas corpus coram nobis ad subjiciendum ay nangangahulugang mayroon kang tao harap namin para sa layunin ng pagpapasakop . Ang kompleto nga hugpong sa mga pulong habeas corpus coram nobis ad subjiciendum nagkahulugan nga ikaw adunay tawo sa among atubangan alang sa katuyoan sa pagpasakup. Ito ang mga salita ng mga writs na kasama sa isang dokumento ng Anglo-Pranses na ika-14 na siglo na nangangailangan ng isang tao na dalhin sa harap ng isang korte o hukom, lalo na upang matukoy kung ang taong iyon ay ligal na nakakulong. Kini ang mga pulong sa mga writs nga gilakip sa usa ka dokumento sa Anglo-Pranses nga ika-14 nga siglo nga naghangyo sa usa ka tawo nga ihatud sa usa ka korte o hukom, labi na aron mahibal-an kung ang maong tawo ligal nga nakakulong. Ipinag-uutos namin sa iyo, na ang katawan ng AB sa aming bilangguan sa ilalim ng iyong pag-iingat ay nakakulong, tulad ng sinabi, kasama ang araw at sanhi ng kanyang pagkuha at pagpigil, sa anumang pangalan na sinabi ng AB na maaaring malaman doon. Gisugo ka namon, nga ang lawas sa AB sa among bilanggoan sa ilalom sa imong kustodiya gipugngan, ingon nga giingon, nga magkasama sa adlaw ug hinungdan sa iyang pagdakup ug pagkabilanggo, sa bisan unsang ngalan nga giingon nga AB nga mahibal-an dinhi. Mayroon ka sa aming Korte upang sumailalim at makatanggap ng kung saan ay pagkatapos ay isaalang-alang at magkakaroon ng isaalang-alang at mag-order sa ngalan na iyon. Naa ka sa among Korte nga moagi ug makadawat sa unsay atong Korte ug unya maghunahuna ug mag-order sa kana nga ngalan. Hindi ito mabibigo, sa iyong peligro. Niining paagiha mapakyas, sa imong peligro. At mayroon ka ba doon sa sulat na ito. Ug naa ba nimo kini nga sulat. Ipinag-uutos namin sa iyo na mayroon kang katawan ng CCW na nakakulong sa aming bilangguan sa ilalim ng iyong pag-iingat, tulad ng sinabi, kasabay ng araw at sanhi ng kanyang pagkuha at pagkulong, sa anumang pangalan na maaaring tawaging o kilala, sa aming Hukuman bago sa amin, sa Westminster. Gisugo ka namon nga ikaw adunay body of CCW nga nakapiit sa among bilanggoan sa ilawom sa imong kustodiya, ingon nga giingon, kasabay sa adlaw ug hinungdan sa iyang pagkuha ug pagkulong, sa bisan unsang ngalan nga matawag o mailhan niya, sa among Korte sa una kami, sa Westminster. Sa ika-18 araw ng Enero sa susunod, upang sumailalim at matanggap ang lahat at isahan ang lahat ng mga bagay at bagay na kung saan ang aming sinabi ng Korte ay dapat at pagkatapos ay isaalang-alang sa ngalan na ito; at magkaroon doon ng Sumulat na ito. Sa ika-18 nga adlaw sa Enero sa sunod, aron maatiman ug madawat ang tanan ug ipahiuyon ang tanan nga mga butang ug mga butang diin ang among giingon nga Korte unya ug hunahunaon dinhi alang niini; ug naa didto kini nga Pagsulat. Ipinag-uutos namin sa iyo na ang katawan ni Charles L. Craig, sa iyong pag-iingat napigil, tulad ng sinabi, kasama ang araw at sanhi ng kanyang caption at detensyon, ligtas ka bago ang Kagalang-galang Martin T. Manton , Hukom ng Circuit ng Estados Unidos para sa Ikalawang Judicial Circuit, Gisugo ka namon nga ang lawas ni Charles L. Craig, sa imong kustodiya gipugngan, ingon nga giingon, kauban ang adlaw ug hinungdan sa iyang caption ug detensyon, luwas ka sa walaÕy pagtahud sa Maayo nga si Martin T. Manton , Hukom sa Circuit sa Estados Unidos alang sa Ikaduhang Judicial Circuit. Sa loob ng circuit at distrito na nabanggit, na gawin at matanggap ang lahat at isahan ang mga bagay na iyon at pagkatapos ay isaalang-alang ng kanya sa sa ngalan na ito; at mayroon ka at doon ang sulat na ito. Sa sulod sa sirkito ug distrito nga nahauna, nga buhaton ug madawat ang tanan ug ipahiuyon ang mga butang nga ang nahukman nga maghuhukom unya ug didto maghunahuna sa kaniya sa alang sa niini; ug naa kanimo ug didto kini nga sulat. Habeas corpus ad deliberandum et recipiendum : isang sulat para sa pagdala ng isang akusado mula sa ibang county sa isang korte sa lugar kung saan ang isang krimen ay nagawa para sa mga layunin ng paglilitis, o higit pang literal na bumalik na humahawak sa katawan para sa mga layunin ng "deliberation at resibo" ng isang desisyon. Habeas corpus ad deliberandum et recipiendum : usa ka sulat alang sa pagdala sa usa ka akusado gikan sa lainlaing county sa korte sa lugar diin ang usa ka krimen nahimo alang sa mga katuyoan sa pagsulay, o labi pa nga literal nga mobalik nga naghupot sa lawas alang sa mga katuyoan sa "paghusay ug pagdawat" sa usa ka desisyon. Ang Habeas corpus ad faciendum et recipiendum isang sulat ng isang mas mataas na korte sa isang tagapag-alaga upang bumalik kasama ang katawan na hawak ng utos ng isang mas mababang korte "na may mga kadahilanan", para sa layunin ng "pagtanggap" ang desisyon ng superyor na korte at ng "paggawa" kung ano ang iniutos nito. Ang Habeas corpus ad faciendum et recipiendum usa ka sulat sa usa ka labaw nga korte sa usa ka custodian aron makabalik sa lawas nga gihuptan pinaagi sa mando sa usa ka mas ubos nga korte "nga adunay mga hinungdan", alang sa katuyoan nga "makadawat" ang desisyon sa labaw nga korte ug ang "pagbuhat" kung unsa ang gimando niini. Habeas corpus ad prosequendum : isang sulat na nag-uutos na bumalik kasama ang isang bilanggo para sa layunin ng "pag-uusig" sa kanya sa harap ng korte. Habeas corpus ad prosequendum : usa ka sulat nga nagsugo nga magbalik uban ang usa ka binilanggo alang sa katuyoan nga "sumbong" siya sa korte. Habeas corpus ad respondendum : isang sulat na nag-uutos ng pagbabalik upang payagan ang bilanggo na "sagutin" sa mga bagong paglilitis sa harap ng korte. Habeas corpus ad respondendum : usa ka sulat nga nagsugo sa pagbalik aron hatagan ang "bilanggo" sa mga bag-ong kaso sa korte. Habeas corpus ad testificandum : isang sulat na nag-order ng pagbabalik kasama ang katawan ng isang bilanggo para sa mga layunin ng "nagpapatotoo". Habeas corpus ad testificandum : usa ka sulat nga nag-order nga magbalik uban ang lawas sa usa ka binilanggo alang sa mga katuyoan sa "pagpamatuod". Ang Habeas corpus ay orihinal na nagmula mula sa Assize ng Clarendon , isang muling paglabas ng mga karapatan sa panahon ng paghahari ni Henry II ng England noong ika-12 siglo. Ang Habeas corpus orihinal nga naggikan sa Assize of Clarendon , usa nga giisyu nga usab mga katungod sa panahon sa paghari ni Henry II sa England sa ika-12 siglo. Ang mga pundasyon para sa habeas corpus ay "maling naisip" na nagmula sa Magna Carta . Ang mga pundasyon alang sa habeas corpus "sayop nga gihunahuna" nga naggikan sa Magna Carta . Ni Kami ay hindi papasa kanya, o hahatulan siya, ngunit sa pamamagitan ng matuwid na paghatol ng kanyang mga Kaedahan, o ng Batas ng lupain. Ni dili kami molabang kaniya, ni mahukman siya, apan pinaagi sa uyon sa balaod sa iyang mga Kaedad, o pinaagi sa Balaod sa yuta. Walang sinumang ligal na opisyal ang magsisimula ng mga paglilitis laban sa sinuman hindi lamang mga freemen, ito ay kahit na isang unibersal na karapatang pantao sa sarili nitong pagsabi kaya, nang walang maaasahang mga saksi na nagdala para sa layunin. WalaÕy opisyal nga ligal nga magsugod sa mga akusasyon batok ni bisan kinsa dili lang mga freemen, kini bisan pa usa ka unibersal nga katungod sa tawo sa kaugalingon lang nga giingon, busa kung walaÕy kasaligan nga mga saksi nga gidala alang sa katuyoan. Alinsunod sa wikang iyon, ang isang tao ay hindi maaaring isailalim sa anumang ligal na pagpapatuloy, tulad ng pag-aresto at pagkabilanggo, nang walang sapat na ebidensya na nakolekta upang ipakita na mayroong isang kaso na sasagutin ng prima facie . Pinauyon sa sinultian, ang usa ka tawo dili mailalom sa bisan unsang ligal nga pagpadayon, sama sa pagdakup ug pagkabilanggo, kung walaÕy igo nga ebidensya nga nakolekta aron ipakita nga adunay kaso sa prima facie aron matubag. Ang katibayan na ito ay dapat na nakolekta bago, dahil dapat itong magamit upang maipakita sa isang pampublikong pagdinig sa loob ng oras, o sa pinaka-araw, pagkatapos ng pag-aresto, hindi buwan o mas mahaba na maaaring mangyari sa iba pang mga nasasakupan na nag-aaplay ng Napoleonic-inquisitorial na mga batas sa krimen kung saan katibayan ay karaniwang hinahangad sa pagkukulong ng isang suspect. Kini nga ebidensya kinahanglan makolekta una, tungod kay kinahanglan nga magamit aron ipakita sa usa ka publiko nga pagdungog sulod sa oras, o labing kadaghan nga mga adlaw, pagkahuman sa pag-aresto, dili mga bulan o mas taas pa ang mahimong mahitabo sa ubang mga hurisdiksyon nga nag-aplay sa Napoleonic-inquisitorial criminal laws kung diin ang ebidensya sagad nga gipangita sa usa ka suspensyon sa suspetsado. Ang anumang singil na nai-leveled sa pagdinig kaya dapat batay sa mga ebidensya na nakolekta. Ang bisan unsang sumbong nga gi-level sa pagdungog sa ingon kinahanglan ibase sa mga ebidensya nga nakolekta. Ang isang pag-aresto at pagkakasunud-sunod ng incarceration ay hindi ligal kung hindi suportado ng sapat na ebidensya. Ang mando sa pagdakup ug pagkabilanggo dili supak sa balaod kung dili suportado sa igo nga ebidensya. Kabaligtaran sa karaniwang pamamaraan ng batas, isaalang-alang ang kaso ng Luciano Ferrari-Bravo v. Italya ang European Court of Human Rights ay nagpasiya na "ang pagpigil ay inilaan upang mapadali . ang paunang pagsisiyasat". Kasukwahi sa naandan nga pamaagi sa balaod, hunahunaa ang kaso ni Luciano Ferrari-Bravo v. Italy ang European Court of Human Rights nagmando nga "ang pagdakup gituyo aron mapadali ang pasiuna nga imbestigasyon". Humingi ng ginhawa si Ferrari-Bravo matapos ang halos limang taon ng pagpigil sa pagpigil, at tinanggihan ang kanyang aplikasyon. Si Ferrari-Bravo nangayoÕg kahupayan human sa hapit lima ka tuig nga pagpugong sa pagpugong, ug ang iyang aplikasyon gisalikway. Ang European Court of Human Rights ay itinuring ang limang taong pagpigil na "makatwiran" sa ilalim ng Artikulo 6 ng European Convention on Human Rights , na nagbibigay ng isang bilanggo na may karapatan sa isang pampublikong pagdinig bago ang isang walang kinikilingan na tribunal sa loob ng isang "makatuwirang" oras pagkatapos pagdakip. Giisip sa European Court of Human Rights nga ang lima ka tuig nga pagpigil nga "makatarunganon" ubos sa Artikulo 6 sa European Convention on Human Rights , nga naghatag nga ang usa ka binilanggo adunay katungod sa usa ka publiko nga pagdungog sa wala pa ang dili mapihigong tribunal sa sulod sa usa ka "makatarunganon" nga oras pagkahuman pagdakop. Matapos ang kanyang panghuling pagsubok, ang katibayan laban kay Ferrari-Bravo ay itinuturing na hindi sapat at natagpuan siyang hindi nagkasala. Pagkahuman sa iyang panghinabo nga pagsulay, ang ebidensya batok kang Ferrari-Bravo giisip nga dili igo ug siya nakit-an nga walaÕy sala. William Blackstone cites ang unang naitalang paggamit ng habeas corpus subjiciendum ad sa 1305, sa panahon ng paghahari ni Haring Edward I . William Blackstone naghisgot sa unang natala nga paggamit sa mga habeas corpus subjiciendum ad sa 1305, sa panahon sa paghari ni hari nga si Edward ako . Gayunpaman, ang iba pang mga writs ay inisyu ng parehong epekto nang maaga ng paghahari ni Henry II noong ika-12 siglo. Bisan pa, ang uban nga mga writs gipagawas sa parehas nga epekto sa panahon sa paghari ni Henry II sa ika-12 siglo. Ipinaliwanag ni Blackstone ang batayan ng sulat, na nagsasabing "hari siya ay sa lahat ng oras na may karapatan na magkaroon ng isang account, kung bakit ang kalayaan ng anuman sa kanyang mga paksa ay pinigilan, saanman mapigilan ang pagpigil. Gipatin-aw ni Blackstone ang basehan sa sinulat, nga nag-ingon nga "hari siya sa tanan nga mga panahon adunay katungod nga adunay usa ka asoy, ngano nga ang kagawasan sa bisan kinsa sa iyang mga sakop gipugngan, bisan diin ang pagpugong mahimong ipahamtang. Ang pamamaraan para sa pagpapalabas ng isang writ of habeas corpus ay unang na-codize ng Habeas Corpus Act 1679 , kasunod ng mga paghukum sa paghusga na pinaghihigpitan ang pagiging epektibo ng writ. Ang pamaagi alang sa pagpagula sa usa ka sulat sa habeas corpus unang gi-codify sa Habeas Corpus Act 1679 , pagsunod sa hudisyal nga mga pagdumala nga nagpugong sa pagka-epektibo sa sulat. Isang nakaraang batas ay naipasa sa apatnapung taon bago nito upang ibagsak ang isang pagpapasya na ang utos ng Hari ay isang sapat na sagot sa isang petisyon ng habeas corpus . Usa ka miaging balaod gipasa sa kap-atan ka tuig una pa aron mapalong ang usa ka desisyon nga ang mando sa Hari usa ka igo nga tubag sa usa ka petisyon sa habeas corpus . Ang batayan ng layunin ng sulat ng habeas corpus ay upang limitahan ang kakayahan ng King's Chancery na papanghinain ang katiyakan ng batas sa pamamagitan ng pagpapahintulot sa mga desisyon ng mga korte ng hustisya na mapawi sa pabor at aplikasyon ng equity , isang proseso na pinamamahalaan ng Chancellor na may awtoridad ng Hari. Ang sukaranan nga katuyoan sa sulat sa habeas corpus mao ang pagpugong sa katakus sa Hari sa Chancery sa pagdaot sa kasiguruhan sa balaod pinaagi sa pagtugot sa mga hukom sa hustisya nga mapalong sa pabor ug aplikasyon sa equity , usa ka proseso nga gidumala sa Chancellor nga adunay awtoridad sa Hari. Ang 1679 na pag-codification ng habeas corpus ay naganap sa konteksto ng isang matalim na paghaharap sa pagitan ni Haring Charles II at ng Parliyamento , na pinangungunahan ng mahigpit na pagkakasalungat, nascent Whig Party . Ang 1679 nga pag-codification sa habeas corpus naganap sa konteksto sa usa ka mahait nga komprontasyon tali ni Haring Charles II ug sa Parliamento , nga gisakup sa dayon nga pagsupak, nasuko nga Whig Party . Ang mga pinuno ng Whig ay may mabuting dahilan upang matakot ang Hari na lumipat laban sa kanila sa pamamagitan ng mga korte at itinuring na ang pag- iingat ng habeas corpus bilang kanilang mga tao. Ang mga lider sa Whig adunay maayong mga katarungan nga mahadlok sa Hari nga molihok batok kanila pinaagi sa mga korte ug giisip ang habeas corpus nga pagpanalipod sa ilang kaugalingon nga mga tawo. Ang panandaliang Parliament na gumawa ng batas na ito ay kilala bilang Habeas Corpus Parliament - na natunaw ng Hari kaagad pagkatapos. Ang mubo nga puy-anan nga Parliyo nga naghimo niini nga balaod nahimo nga nailhan nga Habeas Corpus Parliament - nga gipalaglag sa Hari pagkahuman pagkahuman. Pagkatapos, tulad ng ngayon, ang sulat ng habeas corpus ay inisyu ng isang superyor na korte sa pangalan ng Soberano, at inutusan ang addressee upang mabuo ang bilanggo sa harap ng mga korte ng batas. Pagkahuman, sama karon, ang sulat sa habeas corpus nga giisyu sa usa ka labaw nga korte sa ngalan sa Soberano, ug gimandoan ang addressee nga ipatungha ang binilanggo sa atubang sa mga korte sa korte. Ang isang petisyon ng habeas corpus ay maaaring gawin ng bilanggo na siya o sa pamamagitan ng isang ikatlong partido sa kanyang ngalan at, bilang isang resulta ng Habeas Corpus Acts, ay maaaring gawin kahit na kung ang session ay nasa sesyon, sa pamamagitan ng paglalahad ng petisyon sa isang hukom. Ang petisyon sa habeas corpus mahimo nga gihimo sa binilanggo nga siya mismo o sa usa ka ikatulo nga partido alang sa iyang ngalan ug, ingon usa ka sangputanan sa Habeas Corpus Acts, mahimong buhaton bisan pa kung ang korte nag-session, pinaagi sa pagpresentar sa petisyon sa usa ka hukom. Mula noong ika-18 siglo, ang sulat ay ginamit din sa mga kaso ng labag sa batas na pagpigil ng mga pribadong indibidwal, pinakasikat sa Kaso ng Somersett , kung saan ang itim na alipin na si Somersett, ay iniutos na palayain. Sukad sa ika-18 nga siglo ang sulat gigamit usab sa mga kaso nga dili supak sa balaod nga pagpugong sa mga pribado nga indibidwal, nga pinakatanyag sa Somersett's Case , kung diin ang itom nga ulipon, si Somersett, gimandoan nga buhian. Sa panahong iyon, ang mga kilalang salita na ito ay sinasabing binigkas: na ang hangin ng Inglatera ay masyadong dalisay para sa pagkaalipin. Atol sa kini nga kaso, kini nga bantog nga mga pulong giingon nga giingon: nga ang hangin sa Inglatera putli alang sa pagkaulipon. Bagaman ito ay ang mga abogado sa argumento na malinaw na ginamit ang pariralang ito - isinangguni mula sa isang mas naunang pagtatalo na narinig sa The Star Chamber - at hindi mismo si Lord Mansfield). Bisan kung kini ang mga abogado sa argumento nga klaro nga naggamit sa kini nga hugpong - gihisgotan gikan sa labi pa nga nahauna nga argumento nga nadungog sa The Star Chamber - ug dili mismo si Lord Mansfield). Sa panahon ng Digmaang Pitong Taon at kalaunan ay nag-aaway, ang Writ ay ginamit sa ngalan ng mga sundalo at mandaragat na pinindot sa serbisyo ng militar at hukbo. Sa panahon sa Gubat sa Pito ka Tuig ug sa wala madugay nagkasumpaki, ang Sinulat gigamit alang sa mga sundalo ug mga marinero nga gipilit sa serbisyo militar ug naval. Ang Habeas Corpus Act 1816 ay nagpasimula ng ilang mga pagbabago at pinalawak ang teritoryalidad ng batas. Ang Habeas Corpus Act 1816 mipaila pipila ka mga pagbag-o ug gipalapad ang teritorialidad sa lehislasyon. Ang pribilehiyo sa habeas corpus gisuspenso o gipugngan sa daghang beses sa kasaysayan sa Ingles , labing bag-o lang sa ika-18 ug ika-19 nga siglo. Ang pribilehiyo sa habeas corpus gisuspenso o gipugngan sa daghang beses sa kasaysayan sa Ingles , labing bag-o lang sa ika-18 ug ika-19 nga siglo. Bisan kung ang panerbisyo nga walaÕy pagsulay gitugot sa balaod sukad pa nianang panahona, pananglitan sa panahon sa duha ka Gubat sa Kalibutan ug mga Troubles sa Northern Ireland. Bisan kung ang panerbisyo nga walaÕy pagsulay gitugot sa balaod sukad pa nianang panahona, pananglitan sa panahon sa duha ka Gubat sa Kalibutan ug mga Troubles sa Northern Ireland. Ang pamaagi sa habeas corpus naa sa modernong mga panahon kanunay nga teknolohikal nga nagpabilin nga magamit sa maong mga internee. Ang pamaagi sa habeas corpus naa sa modernong mga panahon kanunay nga teknolohikal nga nagpabilin nga magamit sa maong mga internee. Bisan pa, tungod kay ang habeas corpus usa lang ka pamaagi sa pamaagi sa pagsusi sa pagkakasunud sa pagkapriso sa usa ka bilanggoan, basta ang pagpugong nahiuyon sa usa ka Act of Parliament , ang petisyon alang sa habeas corpus dili magmalampuson. Bisan pa, tungod kay ang habeas corpus usa lang ka pamaagi sa pamaagi sa pagsusi sa pagkakasunud sa pagkapriso sa usa ka bilanggoan, basta ang pagpugong nahiuyon sa usa ka Act of Parliament , ang petisyon alang sa habeas corpus dili magmalampuson. Sukad sa paglabay sa Human Rights Act 1998 , ang mga korte nagpahayag nga usa ka Batas sa Parliyamento nga dili mahiuyon sa European Convention on Human Rights. Sukad sa paglabay sa Human Rights Act 1998 , ang mga korte nagpahayag nga usa ka Batas sa Parliyamento nga dili mahiuyon sa European Convention on Human Rights. Apan ang ingon nga usa ka deklarasyon sa pagkawalay katakus walaÕy ligal nga epekto gawas kung ug hangtod nga kini gihimo sa ang gobyerno. Apan ang ingon nga usa ka deklarasyon sa pagkawalay katakus walaÕy ligal nga epekto gawas kung ug hangtod nga kini gihimo sa ang gobyerno. Ang pribilehiyo ng habeas corpus ay nasuspinde o pinaghihigpitan nang maraming beses sa panahon ng kasaysayan ng Ingles , pinakabagong sa ika-18 at ika-19 na siglo. Ang pribilehiyo sa habeas corpus gisuspenso o gipugngan sa daghang beses sa kasaysayan sa Ingles , labing bag-o lang sa ika-18 ug ika-19 nga siglo. Kahit na ang panloob na paglilitis ay pinahintulutan ng batas mula pa noong panahong iyon, halimbawa sa panahon ng dalawang World Wars at Troubles sa Northern Ireland. Bisan kung ang panerbisyo nga walaÕy pagsulay gitugot sa balaod sukad pa nianang panahona, pananglitan sa panahon sa duha ka Gubat sa Kalibutan ug mga Troubles sa Northern Ireland. Ang pamamaraan ng habeas corpus ay nasa modernong panahon na laging technically naiiwan ng magagamit sa mga nasabing internee Ang pamaagi sa habeas corpus naa sa modernong mga panahon kanunay nga teknolohikal nga nagpabilin nga magamit sa maong mga internee. Gayunpaman, dahil ang habeas corpus ay isang aparato lamang na pamamaraan upang suriin ang pagiging totoo ng pagpigil sa isang bilangguan, hangga't ang pagpigil ay alinsunod sa isang Batas ng Parliyamento , ang petisyon para sa habeas corpusay hindi matagumpay. Bisan pa, tungod kay ang habeas corpus usa lang ka pamaagi sa pamaagi sa pagsusi sa pagkakasunud sa pagkapriso sa usa ka bilanggoan, basta ang pagpugong nahiuyon sa usa ka Act of Parliament , ang petisyon alang sa habeas corpusdili magmalampuson. Dahil ang pagpasa ng Human Rights Act 1998 , ang mga korte ay nagpahayag ng isang Batas ng Parliyamento na hindi kaayon sa European Convention on Human Rights. Sukad sa paglabay sa Human Rights Act 1998 , ang mga korte nagpahayag nga usa ka Batas sa Parliyamento nga dili mahiuyon sa European Convention on Human Rights. Ngunit ang gayong pagpapahayag ng hindi pagkakatugma ay walang ligal na epekto maliban kung at hanggang sa ito ay kumilos ng ang gobyerno. Apan ang ingon nga usa ka deklarasyon sa pagkawalay katakus walaÕy ligal nga epekto gawas kung ug hangtod nga kini gihimo sa ang gobyerno. Ang mga salita ng writ of habeas corpus ay nagpapahiwatig na ang bilanggo ay dinala sa korte para sa legalidad ng pagkabilanggo na susuriin. Ang mga pulong sa sulat sa habeas corpus nagpasabot nga ang binilanggo gidala sa korte aron susihon ang legalidad sa pagkabilanggo aron susihon. Gayunpaman, sa halip na maipalabas ang sulat kaagad at hinihintay ang pagbabalik ng sulat ng tagapag-alaga. Hinuon, imbis nga maisyu dayon ang sulat ug maghulat alang sa pagbalik sa sulat sa custodian. Ang modernong kasanayan sa Inglatera ay para sa orihinal na aplikasyon na susundan ng isang pagdinig sa kapwa partido na naroroon upang magpasya ang legalidad ng pagpigil, nang walang anumang sulat pinalabas. Ang moderno nga praktis sa England alang sa orihinal nga aplikasyon nga gisundan sa usa ka pagdungog sa duha nga partido nga nagdesisyon aron hukman ang legalidad sa pagpugong, kung walaÕy sulat nga gipagawas. Kung ang pagpigil ay gaganapin na labag sa batas, ang bilanggo ay maaaring pagkatapos ay mapalaya o piyansa sa pamamagitan ng pagkakasunud-sunod ng korte nang hindi kinakailangang magawa bago ito. Kung ang pagpugong gihimo nga dili supak sa balaod, ang binilanggo sagad nga buhian o piyansa sa mando sa korte nga wala pa maisyu sa wala pa kini. Sa pagbuo ng modernong pampublikong batas, ang mga aplikasyon para sa habeas corpus ay naging masiraan ng loob, sa pabor ng mga aplikasyon para sa pagsusuri ng hudisyal . Sa pag-uswag sa balaod sa publiko nga publiko, ang mga aplikasyon alang sa habeas corpus nakawang ang pagkaluya, pabor sa mga aplikasyon alang sa hudisyal nga pagrepaso . Ang sulat, gayunpaman, ay nagpapanatili ng lakas, at gaganapin ng Korte Suprema ng UK na magagamit patungkol sa isang bilanggo na nakunan ng mga pwersang British sa Afghanistan. Ang sulat, bisan pa, nagpadayon sa kusog, ug gihuptan sa Korte Suprema sa UK nga magamit bahin sa usa ka binilanggo nga nakuha sa mga pwersa sa Britanya sa Afghanistan. Kahit na ang Kalihim ng Estado ay gumawa ng isang wastong pagbabalik sa sulat na nagpapatunay sa pagpigil sa nag-aangkin. Bisan pa nga ang Sekretaryo sa Estado naghimoÕg balido nga pagbalik sa sulat nga nagpanghimatuud sa pagpigil sa nangangkon Ang sulat ng habeas corpus bilang isang pamamaraan ng lunas ay bahagi ng pamana sa batas ng Ingles ng Australia . Ang sulat sa habeas corpus ingon usa ka pamaagi sa pagtambal usa ka bahin sa panulundon sa balaod sa Ingles sa Australia . Noong 2005, ipinasa ng parlyamento ng Australia ang Anti-Terrorism Act 2005 ng Australia . Niadtong 2005, ang parliyamento sa Australia gipasa ang Anti-Terrorism Act 2005 sa Australia . Ang ilang mga ligal na eksperto ay kinuwestiyon ang konstitusyonalidad ng batas, dahil sa bahagi sa mga limitasyon na inilagay sa habeas corpus . Pipila sa mga ligal nga eksperto nga gikuwestiyon ang konstitusyonalidad sa akto, tungod sa bahin sa mga limitasyon nga gibutang sa habeas corpus . Ang mga karapatan ng Habeas corpus ay bahagi ng tradisyong ligal ng British na minana ng Canada. Ang mga katungod sa Habeas corpus bahin sa British legal nga tradisyon nga napanunod sa Canada. Ang mga karapatan ay umiiral sa pangkaraniwang batas ngunit nabuo sa seksyon 10 ng Charter of Rights and Freedoms. Ang mga katungod naa sa sagad nga balaod apan napaghisgot sa seksyon 10 sa Charter of Rights and Freedoms. Ang pagsubok para sa habeas corpus sa Canada ay inilatag kamakailan ng Korte Suprema ng Canada. Ang pagsulay alang sa habeas corpus sa Canada bag-o lang gibutang sa Korte Suprema sa Canada. Upang maging matagumpay, ang isang aplikasyon para sa habeas corpus ay dapat masiyahan ang sumusunod na pamantayan. Aron magmalampuson, ang usa ka aplikasyon alang sa habeas corpus kinahanglan makatagbaw sa mosunud nga mga sumbanan. Una, ang aplikante g sabihin, ang taong naghahanap ng repaso ng habeas corpus ay dapat magtatag na siya ay binawian ng kalayaan. Una, ang aplikante ang tawo nga nangita og repaso sa habeas corpus kinahanglan magtukod nga siya walaÕy kalabutan sa kalingkawasan. Kapag napatunayan ang isang pag-agaw ng kalayaan, dapat na itaas ng aplikante ang isang lehitimong basehan kung saan tatanungin ang legalidad nito. Kung napamatud-an ang usa ka pagbiya sa kalingkawasan, ang aplikante kinahanglan nga mopataas sa usa ka lehitimo nga sukaranan nga gikuwestiyon ang legalidad niini. Kung ang nag-aaplay ay nagtaas ng nasabing batayan, ang onus ay lumipat sa mga awtoridad ng respondente g sabihin, ang tao o institusyon na nag-alis ng aplikante upang ipakita na ang pag-aalis ng kalayaan ay ayon sa batas. Kung gipadako sa aplikante ang usa ka hinungdan, ang onus nagbalhin sa mga awtoridad sa respondent ang tawo o institusyon nga nagdetalye sa aplikante aron ipakita nga ang pagbiya sa kalingkawasan ligal. Ang pagsuspinde ng sulat sa kasaysayan ng Canada ay naganap nang sikat sa panahon ng Oktubre na Krisis. Ang pagsuspinde sa sulat sa kasaysayan sa Canada nahitabo sa panahon sa Krisis sa Oktubre. kung saan ang Digmaang Panukala ng Digmaan ay inanyayahan ng Gobernador Heneral ng Canada sa payo ng konstitusyonal ng Punong Ministro Pierre Trudeau , na nakatanggap ng kahilingan mula sa Gabinete ng Quebec . Kung diin ang Digmaan sa Panukma sa Gawi giawhag sa Gobernador Heneral sa Canada bahin sa tambag sa konstitusyon ni Punong Ministro Pierre Trudeau , nga nakadawat usa ka hangyo gikan sa Gabinete sa Quebec . Ang Batas ay ginamit din upang bigyang-katwiran ang panloob na Aleman, Slavic, at Ukrainiano sa Canada sa panahon ng Unang Digmaang Pandaigdig , at ang panloob ng mga German-Canadians, Italian-Canadians at Japanese-Canadians sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang Balaod gigamit usab aron mapakamatarung ang German, Slavic, ug Ukrainian Canada nga pagserbisyo sa panahon sa Unang Gubat sa Kalibutan , ug ang pagsulod sa mga German-Canadians, Italian-Canadians ug Japanese-Canadians sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Ang sulat ay nasuspinde ng maraming taon kasunod ng Labanan ng Fort Erie sa panahon ng Fenian Rising , kahit na ang suspensyon ay inilapat lamang sa mga suspect sa Thomas D'Arcy McGee na pagpatay. Ang sulat gisuspinde sa daghang mga tuig pagkahuman sa Gubat sa Fort Erie sa panahon sa Fenian Rising , bisan kung ang pagsuspinde gigamit ra sa mga suspetsado sa pagpatay sa Thomas D'Arcy McGee . Magagamit ang sulat kung saan walang ibang sapat na lunas. Gayunpaman, ang isang superyor na korte ay palaging may pagpapasya na ibigay ang sulat kahit na sa harap ng isang alternatibong remedyo. Magamit ang sulat kung diin walaÕy laing igong tambal. Bisan pa, ang usa ka labaw nga korte kanunay adunay kahanas sa pagtugot sa sulat bisan sa pag-atubang sa usa ka kapilian nga solusyon. Sa ilalim ng Code ng Kriminal, ang nakasulat ay higit na hindi magagamit kung mayroong isang karapatan ng apela na apela, mayroon man o hindi ang karapatang ito. Ubos sa Criminal Code ang nakasulat dili magamit kung adunay usa ka katungod sa pag-apelar nga adunay pag-apelar, bisan kung wala ba kini nga katungod nga gihimo. Ang isang pangunahing karapatang pantao sa "1789 Deklarasyon ng Mga Karapatan ng Tao " na inilarawan ni Lafayette sa pakikipagtulungan kay Thomas Jefferson. Ang usa ka sukaranan nga tawhanong katungod sa "1789 Deklarasyon sa mga Katungod sa Tawo " na gilaraw ni Lafayette sa kooperasyon kauban ni Thomas Jefferson. Ang mga garantiya laban sa di-makatwirang pagpigil ay nabuo sa Saligang Batas ng Pransya at kinokontrol ng Penal Code. Ang garantiya batok sa dili-makatarungan nga pagpugong ang nahukasan sa Konstitusyon sa Pransya ug gikontrol sa Penal Code. Ang mga pananggalang ay katumbas ng mga natagpuan sa ilalim ng mga probisyon ng Habeas-Corpus na matatagpuan sa Alemanya, Estados Unidos at ilang mga bansa ng Komonwelt. Ang mga panalipod katumbas sa mga nakit-an sa ilalum sa mga probisyon sa Habeas-Corpus nga nakit-an sa Alemanya, Estados Unidos ug pila ka mga nasud sa Commonwealth. Ang sistemang pananagutan ng Pransya ay nagrereseta ng matinding parusa para sa mga ministro, pulisya at awtoridad ng sibil at hudikatura na lumalabag o nabibigo na ipatupad ang batas. Ang sistema sa pagkamay-tulubagon sa Pranses nagreseta sa grabe nga mga silot alang sa mga ministro, opisyal sa pulisya ug awtoridad sa sibil ug hudikatura nga nakalapas o napakyas sa pagpatuman sa balaod. Ang Artikulo 7 ng Deklarasyon ay nagbibigay din na 'Walang sinumang maaaring akusahan, inaresto, o makulong maliban kung saan inireseta ng batas, at alinsunod sa pamamaraan na inilatag nito. Ang Artikulo 7 sa Deklarasyon naghatag usab nga 'Wala usa ka tawo ang mahimong akusahan, inaresto, o makulong gawas kung ang presensya sa balaod, ug uyon sa pamaagi nga gibutang niini. Ang karagdagang Saligang batas ay nagsasabi na 'Walang sinuman ang maaaring mapigil na pinigil. Ang Konstitusyon sa dugang nagpahayag nga 'Wala'y bisan kinsa mahimo nga makapiyansa nga gitanggong. Ang awtoridad ng hudisyal, tagapag-alaga ng indibidwal na kalayaan, ay tinitiyak ang pagsunod sa prinsipyong ito sa ilalim ng kundisyong tinukoy ng batas. Ang awtoridad sa hudisyal, tigbantay sa indibidwal nga kalingkawasan, nagsiguro sa pagtuman sa kini nga prinsipyo sa ilalum sa kondisyon nga gitakda sa balaod. Ang artikulong 5 nito ay nagbibigay na ang bawat isa ay may karapatang kalayaan at nagtakda ng pinahihintulutang mga pangyayari kung saan maaaring maiiwanan ang mga tao ng kanilang kalayaan at pangangalaga sa pamamaraan kung sakaling mapigil. Ang artikulong 5 niini naghatag nga ang matag usa adunay katungod sa kalingkawasan ug nagtakda sa gitugotan nga mga kahimtang diin ang mga tawo mahimong mawala sa ilang kalingkawasan ug mga panalipod sa pamaagi kung adunay pagbilanggo. Ang Pransya at Estados Unidos ay gumaganap ng isang synergistic na papel sa pandaigdigang koponan, sa pangunguna ni Eleanor Roosevelt, na lumikha ng Universal Declaration of Human Rights . Ang Pransya ug Estados Unidos adunay papel nga sinergistiko nga papel sa international team, pinangunahan ni Eleanor Roosevelt, nga naghimo sa Universal Declaration of Human Rights . Ang hukom ng Pransya at Nobel Peace Laureate Rene Cassin ay gumawa ng unang draft at nakipagtalo laban sa mga di-makatwirang pagpigil. Ang huwes sa Pransya ug Nobel Peace Laureate Rene Cassin naghimo sa una nga draft ug nangatarungan batok sa dili-makatarunganong pagpugong. Si Rene Cassin at ang koponan ng Pransya ay kasunod na nagwagi sa mga probisyon ng habeas corpus na nabuo sa European Convention para sa Proteksyon ng mga Karapatang Pantao at Batayang Kalayaan . Si Rene Cassin ug ang koponan sa Pransya nga sunod-sunod nga nagpasiugda sa mga probisyon sa habeas corpus nga nahisulat sa European Convention alang sa Pagpanalipod sa Katungod sa Katungod ug Mga Batakang Kagawasan . Ang Aleman ay may garantiya ng konstitusyon laban sa hindi tamang pagpigil at ang mga ito ay ipinatupad sa batas na ayon sa batas sa isang paraan na maituturing na katumbas ng mga writs ng habeas corpus. Ang Alemanya adunay garantiya sa konstitusyon batok sa dili husto nga pagpugong ug kini gipatuman sa balaod nga pamatasan sa paagi nga mahimong isipon nga katumbas sa mga writs sa habeas corpus. Artikulo 104, talata 1 ng Batas na Batas para sa Pederal na Republika ng Alemanya ay nagbibigay na ang pag-aalis ng kalayaan ay maaaring ipataw lamang batay sa isang tiyak na pagpapagana ng batas na dapat ding isama ang mga pamamaraan sa pamamaraan. Ang Artikulo 104, parapo 1 sa Batakang Balaod alang sa Federal Republic of Germany naghatag nga ang pagbiya sa kalingkawasan mahimong ipahamtang lamang pinasukad sa usa ka piho nga pagpalig-on nga balaod nga kinahanglan usab maglakip sa mga pamaagi sa pamaagi. Artikulo 104, talata 2 ay nangangailangan na ang sinumang naaresto na indibidwal ay dadalhin sa harap ng isang hukom sa pagtatapos ng araw kasunod ng araw ng pag-aresto. Ang Artikulo 104, parapo 2 naghangyo nga ang bisan kinsa nga naaresto madala sa atubangan sa usa ka hukom sa katapusan sa adlaw pagkahuman sa adlaw sa pagdakop. Para sa mga nakakulong bilang mga kriminal na suspek, ang artikulo 104, talata 3 ay partikular na hinihiling na ang hukom ay dapat magbigay ng pagdinig sa suspek upang mamuno sa pagpigil. Alang sa mga napriso ingon nga mga kriminal nga suspetsado, ang artikulo 104, parapo 3 espesipikong nanginahanglan nga ang maghuhukom kinahanglan maghatag usa ka pagdungog sa suspek aron magmando sa pagpugong. Ang mga paghihigpit sa kapangyarihan ng mga awtoridad upang arestuhin at mahuli ang mga indibidwal ay nagmula din sa artikulong 2 talata 2 ng Batas na Batas na ginagarantiyahan ang kalayaan at nangangailangan ng isang may-akda na pahintulot para sa anumang pag-aalis ng kalayaan. Ang mga pagdili sa gahum sa mga awtoridad sa pagdakop ug pag-aresto sa mga indibidwal naggikan usab sa artikulo 2 parapo 2 sa Batakang Balaod nga gigarantiyahan ang kalingkawasan ug nanginahanglan usa ka pagtugot sa balaod alang sa bisan unsang pagkawagtang sa kagawasan. Bilang karagdagan, maraming iba pang mga artikulo ng Batas na Batas ang may kaugnayan sa isyu. Dugang pa, daghang mga artikulo sa Batakang Balaod adunay kalabotan sa isyu. Ang pinakamahalaga sa mga ito ay ang artikulo 19, na sa pangkalahatan ay nangangailangan ng isang batayang batas para sa anumang paglabag sa mga pangunahing karapatan na garantisadong ng Batas na Batas. Ang labing hinungdanon niini mao ang artikulo 19, nga sa kasagaran nanginahanglan usa ka balaod nga basehanan sa bisan unsang mga paglapas sa sukaranang mga katungod nga gigarantiyahan sa Batakang Balaod . Sa partikular, ang isang obligasyong konstitusyon na magbigay ng mga remedyo para sa hindi tamang pagpigil ay hinihiling ng artikulo 19, talata 4 ng Batas na Batas. Sa partikular, usa ka obligasyon sa konstitusyon nga maghatag mga remedyo alang sa dili husto nga pagpugong gikinahanglan sa artikulo 19, parapo 4 sa Batakang Balaod. Kung ang karapatan ng sinumang tao ay nilabag ng pampublikong awtoridad, maaaring siya ay makalikha sa mga korte. Kung ang bisan kinsa nga katungod sa bisan kinsa nga gilapas sa awtoridad sa publiko, mahimo siyang mag-uli sa mga korte. Walang ibang hurisdiksyon na naitatag, ang pag-urong ay dapat na sa mga ordinaryong korte. WalaÕy natukod nga lain nga hurisdiksyon, pag-uli sa ordinaryo nga mga korte. Ang hudikatura ng India, sa isang catena ng mga kaso, ay epektibong nagamit sa writ of habeas corpus upang mai -secure ang pagpapakawala ng isang tao mula sa iligal na pagpigil. Ang hudikatura sa India, sa usa ka catena sa mga kaso, epektibo nga gigamit ang writ of habeas corpus aron makuha ang pagpagawas sa usa ka tawo gikan sa iligal nga pagkulong. Halimbawa, noong Oktubre 2009, narinig ng Karnataka High Court ang isang petisyon ng habeas corpus na isinampa ng mga magulang ng isang batang babae na nagpakasal sa isang batang lalaki mula sa distrito ng Kannur at sinasabing nakakulong sa isang madrasa sa bayan ng Malapuram. Pananglitan, kaniadtong Oktubre 2009, nadungog sa Karnataka High Court ang usa ka petisyon sa habeas corpus nga gisang-at sa mga ginikanan sa usa ka batang babaye nga nagpakasal sa usa ka batang lalaki nga taga-Kannur district ug giakusahan nga nakulong sa usa ka madrasa sa lungsod sa Malapuram. Karaniwan, sa karamihan ng iba pang mga hurisdiksyon, ang sulat ay nakadirekta sa mga awtoridad ng pulisya. Kasagaran, sa kadaghanan sa uban pang mga hurisdiksyon, ang gisulat gipunting sa mga awtoridad sa pulisya. Ang hudikatura ng India ay nagbigay ng dispensa sa tradisyunal na doktrina ng lokus standi. Ang hukom sa India nakahiuyon sa tradisyonal nga doktrina sa locus standi. Kaya't kung ang isang nakakulong na tao ay hindi nasa posisyon na magsampa ng isang petisyon. Mao nga kung ang usa ka pinugngan nga tawo wala sa posisyon aron mag-file usa ka petisyon. Maaari itong ilipat sa kanyang ngalan ng sinumang ibang tao. Mahimo kini nga ibalhin sa iyang ngalan sa bisan kinsa nga tawo. Ang saklaw ng habeas relief ay lumawak sa mga nagdaang panahon sa pamamagitan ng mga aksyon ng hudikatura ng India. Ang sakup sa habeas relief milapad sa karon nga mga panahon pinaagi sa mga aksyon sa hudikatura sa India. Noong 1976, ginamit ang habeas writ sa kaso ni Rajan , isang mag-aaral na biktima ng pagpapahirap sa pag-iingat ng lokal na pulisya sa panahon ng pambansang Emergency sa India. Kaniadtong 1976, ang habeas writ gigamit sa kaso ni Rajan , usa ka estudyante nga biktima sa pagtortyur sa kustodiya sa lokal nga pulisya sa panahon sa nasud nga Emergency sa India. Noong 12 Marso 2014, ang payo ni Subrata Roy ay lumapit sa Chief Justice na gumagalaw ng petisyon ng habeas corpus . Niadtong 12 Marso 2014, ang tambag ni Subrata Roy miduol sa Chief Justice nga nagbalhin usa ka petisyon sa habeas corpus . Isinampa din ito ng Panthers Party upang iprotesta ang pagkabilanggo kay Anna Hazare , isang aktibista sa lipunan. Gisumite usab kini sa Panthers Party aron iprotesta ang pagkabilanggo kang Anna Hazare , usa ka aktibista nga sosyal. Sa Republika ng Ireland , ang sulat ng habeas corpus ay magagamit sa karaniwang batas at sa ilalim ng Habeas Corpus Acts ng 1782 at 1816. Sa Republic of Ireland , ang sulat sa habeas corpus magamit sa sagad nga balaod ug sa ilalum sa Habeas Corpus Acts of 1782 ug 1816. Ang isang lunas na katumbas ng habeas corpus ay ginagarantiyahan din ng Artikulo 40 ng konstitusyon ng 1937 . Ang usa ka remedyo nga katumbas sa habeas corpus gigarantiyahan usab sa Artikulo 40 sa konstitusyon sa 1937. Tinitiyak ng artikulong na "walang mamamayan ang maialis sa kanyang personal na kalayaan maliban alinsunod sa batas" at nagbabalangkas ng isang tiyak na pamamaraan para sa Mataas na Hukuman na magtanong sa pagkakasala ng pagpigil sa sinumang tao. Gikagarantiya sa artikulo nga "walaÕy usa ka lungsuranon ang makuha sa iyang personal nga kalingkawasan gawas sa uyon sa balaod" ug naglaraw sa usa ka piho nga pamaagi alang sa Hataas nga Korte nga magpakisayod sa pagkakasala sa pagdakup ni bisan kinsa. Hindi nito binanggit ang salitang Latin, habeas corpus , ngunit kasama ang Ingles na parirala na "gumawa ng katawan". Dili hisgutan ang termino nga Latin, habeas corpus , apan naglakip sa English nga hugpong sa mga pulong nga "naghimo sa lawas". Ang Artikulo 40 ay nagbibigay na ang isang bilanggo, o sinumang kumikilos sa kanyang ngalan, ay maaaring gumawa ng isang reklamo sa sinumang Hukom ng Mataas na Hukuman ng labag sa batas. Ang Artikulo 40 naghatag nga ang usa ka binilanggo, o bisan kinsa nga molihok alang sa iyang ngalan, mahimong maghimo usa ka reklamo sa bisan unsang hukom sa High Court nga supak sa balaod. Pagkatapos ay dapat imbestigahan ng korte ang bagay na "kaagad" at maaaring mag-utos na dalhin ng akusado ang bilanggo sa harap ng korte at magbigay ng mga dahilan para sa kanyang pagpigil. Kinahanglan nga susihon dayon sa korte ang butang nga "gilayon" ug mahimong mandoan nga dad-on sa akusado ang priso sa atubangan sa korte ug hatagan mga hinungdan sa pagpugong kaniya. Ang korte ay dapat na agad na ilabas ang detainee maliban kung nasiyahan na siya ay gaganapin nang ligal. Kinahanglan nga buhian gilayon sa korte ang detainee gawas kung matagbaw nga siya gihuptan sa balaod. Ang lunas ay magagamit hindi lamang sa mga bilanggo ng estado, kundi pati na rin sa mga taong labag sa batas na nakakulong ng sinumang pribadong partido. Ang tambal magamit dili lamang sa mga binilanggo sa estado, apan usab sa mga tawo nga dili supak sa balaod nga gitanggong sa bisan unsang pribadong partido. Subalit ang konstitusyon ay nagbibigay na ang pamamaraan ay hindi nagbubuklod sa Defense Forces sa panahon ng isang digmaan o armadong paghihimagsik. Bisan pa, ang konstitusyon naghatag nga ang pamaagi wala magbugkos sa Mga Kusog sa Depensa sa panahon sa usa ka estado sa gubat o armadong pagrebelde. Sa reklamo na ginawa ng o sa ngalan ng sinumang tao sa Mataas na Hukuman o sinumang hukom nito na sinasabing ang nasabing tao ay ipinagbabawal sa iligal, Sa pagreklamo nga gihimo o o alang sa bisan kinsa nga tawo ngadto sa Hataas nga Korte o bisan kinsa nga maghuhukom nga nagsulti nga ang maong tawo gidili nga supak sa balaod, Ang Mataas na Hukuman at anuman at bawat hukom nito na kung saan ang ginawang reklamo ay ginawa ay agad na magtanong sa nasabing reklamo at maaaring mag-utos sa taong kung saan ang pag-iingat ng nasabing tao ay nakakulong upang makabuo ng katawan ng nasabing tao sa harap ng Mataas na Hukuman sa isang pangalang araw at patunayan sa pagsulat ng mga batayan ng kanyang pagkakulong, at ang Mataas na Hukuman ay dapat, sa katawan ng naturang tao. Ang Hataas nga Hukmanan ug bisan kinsa ug ang matag hukom niini nga gihimo sa ingon nga reklamo kinahanglan nga susihon dayon ang nasabi nga sumbong ug mahimoÕg isugo ang tawo kansang kustodiya nga nasakup ang usa ka tawo aron makahimo sa lawas sa mao nga tawo sa atubangan sa Hataas nga Korte sa usa ka adlaw nga ngalan ug pamatud-an sa pagsulat sa mga nataran sa iyang pagkulong, ug ang Hataas nga Hukmanan, sa ibabaw sa lawas sa mao nga tawo. Na ginawa bago ang Korte na iyon at pagkatapos na maibigay ang tao kung kanino ang pag-iingat ay nakakulong siya ng isang pagkakataon na bigyang-katwiran ang pagpigil. Gihimo sa atubangan sa Korte ug pagkahuman gihatagan ang tawo kansang kustodiya gitanggong siya usa ka oportunidad nga gipakamatarung ang pagbilanggo. Utos ang pagpapakawala ng naturang tao mula sa naturang pagpigil maliban kung nasiyahan na siya ay nakakulong alinsunod sa batas. Mandoan ang pagpahigawas sa ingon nga tawo gikan sa ingon nga pagkabilanggo gawas kung matagbaw nga siya gipriso pinauyon sa balaod. Ang sulat ng habeas corpus ay nagpatuloy bilang bahagi ng batas ng Ireland nang iligtas ang estado mula sa United Kingdom. Ang sulat sa habeas corpus nagpadayon ingon usa ka bahin sa balaud sa Ireland sa dihang ang estado nahilayo gikan sa United Kingdom. Ang isang lunas na katumbas ng habeas corpus ay ginagarantiyahan din ng Artikulo 6 ng Konstitusyon ng Malayang Estado ng Irlanda , na naipatupad noong 1922. Usa ka remedyo nga katumbas sa habeas corpus nga gigarantiyahan usab sa Artikulo 6 sa Konstitusyon sa Malaya nga Estado sa Irlanda , nga gisulat niadtong 1922. Ang artikulong iyon gumamit ng magkatulad na mga salita sa Artikulo 40. Kana nga artikulo gigamit ang susamang mga pulong sa Artikulo 40. Ang lawak kung ang alinman sa Artikulo 40 ay pinalitan ang mga Gawa na ito ay hindi pa natukoy. Ang gilapdon kung adunay kung diin ang Artikulo 40 nga nagpuli sa kini nga Mga Buhat wala pa matino Pinagpasyahan ni Walsh J. na ang mga sinaunang sulat na tinukoy sa Habeas Corpus Acts ay nananatili sa pagkakaroon ng batas ng Ireland bilang isang hiwalay na lunas mula sa inilaan para sa Artikulo 40. Giasoy ni Walsh J. nga ang karaang sinulat nga gihisgotan sa Habeas Corpus Acts nagpabilin nga naglungtad sa balaud sa Ireland ingon usa ka lahi nga remedyo gikan sa gihatag sa Artikulo 40. Noong 1941, ang pamamaraan ng Artikulo 40 ay pinigilan ng Ikalawang Susog. Sa 1941, ang Artikulo 40 nga pamaagi gipugngan sa Ikaduhang Pag-amendar . Bago ang susog, ang isang bilanggo ay may karapatan sa konstitusyon na mag-aplay sa sinumang huwes sa Mataas na Hukuman para sa isang pagtatanong sa kanyang pagpigil, at sa maraming hukom ng High Court na nais niya. Sa wala pa ang pagbag-o, ang usa ka binilanggo adunay katungod sa konstitusyon nga mag-aplay sa bisan kinsa nga maghuhukom sa High Court alang sa usa ka pagsusi sa iyang pagbilanggo, ug sa daghang hukom sa High Court nga gusto niya. Kung matagumpay na hinamon ng bilanggo ang kanyang pagkakulong sa Mataas na Hukuman siya ay may karapatan sa agarang, walang kondisyon na paglaya. Kung ang binilanggo malampuson nga mihagit sa iyang pagbilanggo sa atubangan sa Hataas nga Korte siya adunay katungod sa diha-diha, walay kondisyon nga pagbuhi. Ang Second Amendment ay naglalaan na ang isang bilanggo ay may karapatang mag-aplay sa isang solong hukom, at, kapag naibigay na ang isang sulat, ang Pangulo ng Mataas na Hukuman ay may awtoridad na pumili ng hukom o panel ng tatlong hukom na magpapasya sa kaso. Ang Ikaduha nga Pagbalhin naghatag nga ang usa ka piniriso adunay katungod lamang sa pag-aplay sa usa ka huwes, ug, kung ang usa ka sulat na-isyu, ang Presidente sa High Court adunay awtoridad sa pagpili sa hukom o panel sa tulo nga mga maghuhukom nga modesisyon sa kaso. Kung nahanap ng High Court na ang pagpigil sa bilangguan ay labag sa batas dahil sa unconstitutionality ng isang batas ay dapat isangguni ng hukom ang bagay na ito sa Korte Suprema. Kung nahibal-an sa Mataas nga Korte nga ang pagpugong sa bilanggo dili supak sa balaod tungod sa unconstitutionality sa usa ka balaod ang maghuhukom kinahanglan ipasabut kini sa Korte Suprema. Hanggang sa desisyon ng Korte Suprema ay ibigay ang bilanggo ay maaaring pakawalan lamang sa piyansa. Hangtod nga ang desisyon sa Korte Suprema gihatagan ang priso mahimong buhian lamang sa piyansa. Ang kapangyarihan ng estado upang mapigil ang mga tao bago ang paglilitis ay pinalawak ng Sixteenth Amendment , noong 1996. Ang gahum sa estado aron mapugngan ang mga tawo sa wala pa ang husay nga gipadako sa Sixteenth Amendment , kaniadtong 1996. Noong 1965, pinasiyahan ng Korte Suprema sa kaso ng O'Callaghan na kinakailangan ng konstitusyon na ang isang indibidwal na kinasuhan ng isang krimen ay maaaring tanggihan ng piyansa lamang kung siya ay malamang na tumakas o makagambala sa mga testigo o katibayan. Niadtong 1965, ang Korte Suprema nagmando sa kaso sa O'Callaghan nga ang konstitusyon nag-ingon nga ang usa ka indibidwal nga gisumbong sa usa ka krimen mahimong gidid-an nga piyansa lamang kung lagmit siya molayas o manghilabot sa mga saksi o ebidensya. Mula nang ika-labing anim na Susog, posible para sa isang korte na isaalang-alang kung ang isang tao ay nakagawa ng mga malubhang krimen habang nangako sa nakaraan. Sukad sa ikanapulo ug siyam nga susihon, posible nga ang usa ka korte nag-asikaso kung ang usa ka tawo nakahimog grabe nga mga krimen samtang ang piyansa sa miagi. Ang kalayaan sa personal ay hindi maiiwasan. Dili malikayan ang personal nga kalingkawasan. Walang sinumang maaaring makulong, siyasatin, o maghanap o kung hindi man nasasailalim sa anumang paghihigpit ng personal na kalayaan maliban sa utos ng Judiciary na nagsasabi ng isang dahilan at sa mga kaso lamang at sa paraang ipinagkaloob ng batas. WalaÕy bisan kinsa ang mahimoÕg makuptan, ma-inspeksyon, o masusi o kung dili man gipailalom sa bisan unsang pagpugong sa personal nga kalingkawasan gawas sa mando sa Judiciary nga nagsulti sa usa ka hinungdan ug sa mga kaso ra ug sa paagi nga gihatag sa balaod. Sa mga pambihirang kalagayan at sa ilalim ng mga kondisyon ng pangangailangan at kagyat na dapat na tinukoy ng batas, ang pulisya ay maaaring gumawa ng pansamantalang mga hakbang na dapat itukoy sa loob ng 48 oras sa Judiciary para sa pagpapatunay at kung saan, sa default ng naturang pagpapatunay sa mga sumusunod na 48 oras, dapat bawiin at ituring na walang bisa at walang bisa. Sa talagsaon nga mga kahimtang ug sa ilalum sa mga kondisyon sa kinahanglanon ug pagkadinalian nga kinahanglan ipasabut sa balaod, ang pulisya mahimoÕg mohimo mga sagol nga lakang nga itumong sa sulod sa 48 oras sa Judiciary alang sa pag-validate ug kung diin, sa baylo sa ingon nga pag-validate sa mosunod nga 48 oras, pagawason ug isipon nga walaÕy hinungdan ug walaÕy pulos. Ang anumang gawa ng pisikal at moral na karahasan laban sa isang tao na sumailalim sa paghihigpit ng personal na kalayaan ay parurusahan. Ang bisan unsang buhat sa pisikal ug moral nga kapintasan batok sa usa ka tawo nga gisakup sa kaugalingon nga kalingkawasan pagasilutan. Ang batas ay dapat magtatag ng maximum na tagal ng pagpigil sa pagpigil. Ang balaod magtukod sa labing taas nga gidugayon sa pagpugong sa pagpugong. Nangangahulugan ito na sa loob ng 48 oras bawat pag-aresto na ginawa ng isang puwersa ng pulisya ay dapat mapatunayan ng isang korte. Kini nagpasabot nga sa sulod sa 48 oras matag pag-aresto nga gihimo sa usa ka puwersa sa pulisya kinahanglan nga gi-validate sa usa ka korte. Bukod dito, kung napapailalim sa isang wastong pagpigil, ang isang naaresto ay maaaring humiling ng repasuhin ang pagpigil sa ibang korte, na tinawag na Review Court. Dugang pa, kung mapailalom sa usa ka balido nga detensyon, ang usa ka naaresto mahimoÕg mangayo alang sa pagrepaso sa pagdala sa lain nga korte, nga gitawag nga Review Court. Sa Malaysia , ang lunas ng habeas corpus ay ginagarantiyahan ng pederal na konstitusyon, bagaman hindi sa pangalan. Sa Malaysia , ang solusyon sa habeas corpus gigarantiyahan sa konstitusyon sa federal, bisan kung dili pinaagi sa ngalan. Ang Artikulo 5 ng Saligang Batas ng Malaysia ay nagbibigay ng "Kung ang reklamo ay ginawa sa isang Mataas na Hukuman o sinumang hukom nito na ang isang tao ay iligal na nakakulong sa korte ay dapat magtanong sa reklamo at, maliban kung nasiyahan na ang pagpigil ay naaayon sa batas, dapat utusan siyang magawa sa harap ng korte at ilabas siya ". Ang Artikulo 5 sa Konstitusyon sa Malaysia naghatag nga "Kung ang reklamo gihimo sa usa ka Hataas nga Hukmanan o bisan kinsa nga hukom niana nga ang usa ka tawo nga dili supak sa balaod nga gideklarar ang korte kinahanglan nga magpakisayod sa reklamo ug, gawas kung matagbaw nga ang pagbilanggo subay sa balaod, mandoi nga i-produce siya sa atubangan sa korte ug buhian siya ". Tulad ng maraming mga batas, halimbawa, ang Internal Security Act 1960 , na pinahihintulutan pa rin ang pagpigil nang walang pagsubok. Ingon nga adunay daghang mga pamatasan, pananglitan, ang Internal Security Act 1960 , nga gitugotan gihapon ang pagdetso nga walaÕy pagsulay. Ang pamamaraan ay karaniwang epektibo sa mga nasabing kaso lamang kung maipakita na mayroong isang pamamaraan ng pagkakasunud-sunod sa paraan na ipinag-utos ang pagpigil. Ang pamaagi kasagaran epektibo sa mga kaso nga kini kung mapakita ra nga adunay usa ka pamaagi sa sayup sa paagi nga gimando ang pagpugong. Sa New Zealand , ang habeas corpus ay maaaring itawag laban sa gobyerno o pribadong indibidwal. Sa New Zealand , ang habeas corpus mahimong ipanghimaraut batok sa gobyerno o pribadong mga indibidwal. Noong 2006, isang bata ang sinasabing inagaw ng kanyang lolo sa kanyang ina matapos ang pagtatalo sa pag-iingat. Niadtong 2006, usa ka bata ang giingong gikidnap sa iyang apohan nga inahan human sa panaglalis sa kustodiya. Sinimulan ng ama ang mga paglilitis sa habeas corpus laban sa ina, lolo, lolo, lola, dakilang lola, at ibang tao na sinasabing tumulong sa pagkidnap ng bata. Gisugdan sa amahan ang paghusay sa habeas corpus batok sa inahan, apohan, apohan, apohan nga lola, ug laing tawo nga giingon nga nakatabang sa pagkidnap sa bata. Hindi inilahad ng ina ang bata sa korte at kaya nabilanggo dahil sa pag- insulto sa korte. Ang inahan wala ipresentar sa bata ngadto sa hukmanan ug busa nabilanggo tungod sa pagtamay sa korte. Siya ay pinalaya nang dumating ang lolo kasama ang bata noong huling bahagi ng Enero 2007. Gipalaya siya sa pag-abut sa apohan uban sa bata sa ulahing bahin sa Enero 2007. Ang pagpapalabas ng isang sulat ay isang ehersisyo ng isang pambihirang hurisdiksyon ng mga nakatataas na korte sa Pakistan. Ang pagpagawas sa usa ka sulat usa ka ehersisyo sa usa ka talagsaon nga hurisdiksyon sa labaw nga mga korte sa Pakistan. Ang isang sulat ng habeas corpus ay maaaring mailabas ng anumang Mataas na Hukuman ng isang lalawigan sa Pakistan. Ang usa ka sulat sa habeas corpus mahimong iisyu sa bisan unsang Hataas nga Korte sa usa ka lalawigan sa Pakistan. Artikulo 199 ng 1973 Konstitusyon ng Islamic Republic of Pakistan, partikular na nagbibigay para sa pagpapalabas ng isang writ of habeas corpus, na nagbibigay kapangyarihan sa mga korte na gamitin ang prerogative na ito. Artikulo 199 sa 1973 Konstitusyon sa Islamic Republic of Pakistan, espesipikong naghatag alang sa pag-isyu sa usa ka writ of habeas corpus, nga gihatagan ang gahum sa mga korte nga gamiton kini nga prerogative. Ang isang Mataas na Hukuman ay maaaring, kung nasiyahan na walang ibang sapat na lunas na ibinigay ng batas, sa aplikasyon ng sinumang tao, gumawa ng isang utos na ang isang tao na nasa kustodiya sa loob ng nasasakupang hurisdiksyon ng ang hukuman ay dinala sa harap nito upang ang Korte ay maaaring masiyahan ang kanyang sarili na hindi siya hinawakan sa pag-iingat nang walang isang awtoridad na naaayon sa batas o sa isang labag sa batas. Ang usa ka Hataas nga Korte mahimong, kung matagbaw nga walaÕy lain nga igo nga tambal nga gihatag sa balaod, sa aplikasyon sa bisan kinsa nga tawo, maghimo usa ka mando nga ang usa ka tawo nga naa sa kustodiya sa teritoryal nga hurisdiksyon sa ang korte nga gidala sa atubangan niini aron ang Korte makatagbaw sa iyang kaugalingon nga wala siya guwardiyahan nga walaÕy pagtugot sa balaod o sa dili supak sa balaod nga paagi. Ang tanda ng pambihirang hurisdiksyon ng konstitusyon ay upang mapanatili ang iba't ibang mga functionaries ng Estado sa loob ng ambit ng kanilang awtoridad. Ang timaan sa talagsaon nga hurisdiksyon sa konstitusyon mao ang pagpadayon sa lainlaing mga functionaries sa Estado sulod sa ambit sa ilang awtoridad. Kapag ang isang Mataas na Korte ay nag-atas ng nasasakupang hurisdiksyon upang hatulan ang bagay sa harap nito, ang pagiging makatarungan sa isyu na itinaas bago ito ay hindi mapag-aalinlangan. Sa higayon nga ang usa ka High Court nagbatasan sa hurisdiksyon aron pagahukman sa kini nga butang sa wala pa kini, ang katarungan sa isyu nga gipataas sa wala pa kini maduhaduhaan. Malinaw na sinabi ng Korte Suprema ng Pakistan na ang paggamit ng mga salitang "sa isang labag sa batas" ay nagpapahiwatig na maaaring suriin ng korte, kung pinahintulutan ng isang batas na tulad ng pagpigil, maging ito ay isang kulay na paggamit ng kapangyarihan ng awtoridad. Ang Korte Suprema sa Pakistan tin-aw nga nagpahayag nga ang paggamit sa mga pulong nga "sa dili supak nga pamaagi" nagpasabot nga ang korte mahimong susihon, kung gitugutan sa usa ka balaod nga ang ingon nga pagpugong, bisan kung kini usa ka kolor nga paggamit sa gahum sa awtoridad. Sa gayon, maaaring masuri ng korte ang mga malfide ng aksyon na ginawa. Sa ingon, mahimoÕg susihon sa korte ang mga maldito nga nahimo nga aksyon. Sa Batas ng Mga Karapatan ng konstitusyon ng Pilipinas, ang habeas corpus ay ginagarantiyahan sa mga term na halos magkapareho sa mga ginamit sa Saligang Batas ng US. Sa Bill of Rights sa konstitusyon sa Pilipinas, gigarantiyahan ang habeas corpus sa mga termino nga hapit parehas sa mga gigamit sa Konstitusyon sa US. Artikulo 3, Seksyon 15 ng Konstitusyon ng Pilipinas ay nagsasaad na "Ang pribilehiyo ng writ of habeas corpus ay hindi dapat isuspinde maliban sa mga kaso ng pagsalakay o paghihimagsik kapag hinihiling ito ng kaligtasan ng publiko". Artikulo 3, Seksyon 15 sa Konstitusyon sa Pilipinas nag-ingon nga "Ang pribilehiyo sa writ of habeas corpus dili isuspinde maliban sa mga kaso sa pagsulong o pagrebelde kung gikinahanglan ang kaluwasan sa publiko". Noong 1971, matapos ang pambobomba sa Plaza Miranda , ang administrasyong Marcos, sa ilalim ni Ferdinand Marcos , suspindihin ang habeas corpus sa isang pagsisikap na pigilan ang paparating na pag-aalsa, na sinisi ang Partido Komunista ng Pilipino para sa mga kaganapan noong Agosto 21. Kaniadtong 1971, matapos ang pagpamomba sa Plaza Miranda , ang administrasyon ni Marcos , ubos ni Ferdinand Marcos , gisuspinde ang habeas corpus sa paningkamot nga pugngan ang umaabot nga pag-alsa, gibasol ang Partido Komunista sa Pilipino sa mga panghitabo kaniadtong Agosto 21. Marami ang itinuring na ito ay isang pasiya sa batas militar. Pagkatapos ng malawakang protesta, gayunpaman, nagpasya ang administrasyong Arroyo na muling likhain ang sulat. Daghan ang naghunahuna nga kini usa ka pasiuna sa balaod sa martial. Pagkahuman sa kaylap nga mga protesta, bisan pa, mihukom ang administrasyon ni Arroyo nga tukuron usab ang sulat. Noong Disyembre 2009, ang habeas corpus ay nasuspinde sa Maguindanao dahil ang probinsya ay inilagay sa ilalim ng batas militar. Kaniadtong Disyembre 2009, gisuspinde ang habeas corpus sa Maguindanao tungod kay ang probinsya gibutang ubos sa balaod sa martial. Nangyari ito bilang tugon sa masaker ng Maguindanao. Nahitabo kini ingon tubag sa masaker sa Maguindanao . Noong 2016, sinabi ni Pangulong Rodrigo Duterte na pinaplano niyang suspindihin ang habeas corpus. Niadtong 2016, giingon ni Presidente Rodrigo Duterte nga naglaraw siya nga suspindihon ang habeas corpus. Bandang 10 ng hapon noong 23 Mayo 2017 oras ng Pilipinas, idineklara ni Pangulong Rodrigo Duterte ang martial law sa buong isla ng Mindanao kasama na sina Sulu at Tawi-tawi sa loob ng 60 araw dahil sa sunud-sunod na pag-atake na inilagay ng grupong Maute , isang kaugnay na ISIS organisasyon ng terorista. Sa alas-10 sa gabii sa 23 Mayo 2017 nga oras sa Pilipinas, gideklarar ni Pangulong Rodrigo Duterte ang martial law sa tibuuk isla sa Mindanao lakip na ang Sulu ug Tawi-tawi sulod sa 60 ka adlaw tungod sa sunud-sunod nga mga pag-atake nga gisakup sa grupo sa Maute , usa ka nalambigit sa ISIS organisasyon nga terorista. Sinuspinde ng deklarasyon ang sulat. Gisuspinde sa deklarasyon ang sulat. Ang Parliament ng Scotland ay pumasa sa isang batas na magkaroon ng parehong epekto tulad ng habeas corpus noong ika-18 siglo. Ang Parliament sa Scotland nagpasa usa ka balaod nga adunay parehas nga epekto sama sa habeas corpus sa ika-18 nga siglo. Ito ay kilala ngayon bilang Criminal Procedure Act 1701 c. Ito ay orihinal na tinawag na "Batas para maiwasan ang maling pagkabilanggo at laban sa hindi nararapat na pagkaantala sa mga pagsubok". Kini karon nailhan nga Criminal Procedure Act 1701 c. Kini sa sinugdan gitawag nga "Balaod alang sa pagpugong sa sayup nga pagkabilanggo ug batok sa dili angay nga mga paglangan sa mga pagsulay. Ito ay nasa lakas pa rin kahit na ang ilang mga bahagi ay na-repeal. Gipugos pa kini bisan kung adunay pipila nga bahin nga gibakwi. Ang kasalukuyang Konstitusyon ng Espanya ay nagsasaad na "Ang pamamaraan ng habeas corpus ay dapat ipagkaloob ng batas upang matiyak ang agarang paghahatid sa mga awtoridad ng hudisyal ng sinumang tao na ilegal na naaresto". Ang Kasamtangang Konstitusyon sa Espanya nag-ingon nga "Usa ka pamaagi sa habeas corpus ang igahatag alang sa balaod aron masiguro ang gilayon nga pagtugyan sa mga awtoridad sa hudisyal nga sinumang tawo nga ilegal nga gidakop". Ang batas na kinokontrol ang pamamaraan ay ang Batas ng Habeas Corpus ng 24 Mayo 1984, na nagbibigay na ang isang tao na nakakulong ay maaaring, sa kanyang sarili o sa pamamagitan ng isang ikatlong tao, sinasabing siya ay nabilanggo nang labag sa batas at hiniling na lumitaw sa isang hukom. Ang balaod nga nag-regulate sa pamaagi mao ang Balaod sa Habeas Corpus kaniadtong 24 Mayo 1984, nga naghatag nga ang usa ka tawo nga nabilanggo mahimo, sa iyang kaugalingon o pinaagi sa usa ka ikatulo nga tawo, nag-ingon nga siya nabilanggo nga dili subay sa balaod ug gihangyo nga magpakita sa usa ka hukom. Ang kahilingan ay dapat tukuyin ang mga batayan kung saan ang pagpigil ay itinuturing na labag sa batas, na maaaring, halimbawa, na ang tagapag-alaga na may hawak ng bilanggo ay walang ligal na awtoridad, na ang mga karapatan sa konstitusyon ng bilangguan ay nilabag, o na siya ay naging labag. Ang hangyo kinahanglan nga ipasabut ang mga hinungdan nga ang pagpugong giisip nga dili supak sa balaod, nga mahimo, pananglitan, nga ang kustodiya nga naghupot sa binilanggo walaÕy ligal nga awtoridad, nga ang mga katungod sa konstitusyon sa bilanggoan gilapas, o nga siya nahimo na. Ang huwes ay maaaring humiling ng karagdagang impormasyon kung kinakailangan, at maaaring mag-isyu ng isang habeas corpus order, na sa puntong ito ang tagapag-alaga ay may 24 na oras upang dalhin ang bilanggo sa hukom. Ang hukom mahimoÕg mohangyo sa dugang nga kasayuran kung gikinahanglan, ug mahimong mag-isyu sa usa ka order sa habeas corpus , nga sa oras nga ang tigbantay adunay 24 oras aron dalhon ang binilanggo sa atubangan sa hukom. Sa kasaysayan, marami sa mga teritoryo ng Espanya ang may mga remedyo na katumbas ng habeas corpus , tulad ng pribilehiyo ng manifestacion sa Crown of Aragon o kanan ng Puno sa Biscay . Sa kasaysayan, daghang mga teritoryo sa Espanya ang adunay mga remedyo nga katumbas sa habeas corpus , sama sa pribilehiyo sa pagpakita sa Crown of Aragon o sa tuo sa Kahoy sa Biscay . Ang Estados Unidos ay nagmana ng habeas corpus mula sa karaniwang batas ng Ingles. Ang Estados Unidos napanunod ang habeas corpus gikan sa sagad nga balaud sa Ingles. Sa Inglatera, ang sulat ay inisyu sa pangalan ng monarka. Sa Inglatera, ang sulat gipatik sa ngalan sa monarka. Nang ang orihinal na labing-tatlong colonyong Amerikano ay nagpahayag ng kalayaan, at naging isang republika batay sa tanyag na soberanya. Sa diha nga ang orihinal nga napulog tulo nga kolonya sa Amerika nagpahayag nga independente, ug nahimo nga republika nga gipasukad sa popular nga soberanya. Ang sinumang tao, sa pangalan ng mga tao, ay nagkamit ng awtoridad upang simulan ang nasabing mga writs. Ang bisan kinsa nga tawo, sa ngalan sa mga tawo, nakuha ang awtoridad aron masugdan ang ingon nga mga pagkabungkag. Ang Saligang Batas ng Estados Unidos ay partikular na kasama ang pamamaraan ng habeas sa Suspension Clause, na matatagpuan sa Artikulo Isa , Seksyon 9. Ang US Konstitusyon ilabi naglakip sa habeas pamaagi sa Suspension Clause, nga nahimutang sa Artikulo Usa , Seksyon 9. Ang pribilehiyo ng writ of habeas corpus ay hindi dapat isuspinde, maliban kung sa mga kaso ng paghihimagsik o pagsalakay ang kaligtasan ng publiko ay maaaring mangailangan nito. Ang pribilehiyo sa writ of habeas corpus dili gisuspinde, gipaundang, gawas kon sa diha nga sa mga kaso nga rebelyon o pagsulong ang kaluwasan sa publiko mahimong mangayo niini. Ang sulat ng habeas corpus ad subdiciendum ay isang sibil, hindi kriminal, ex parte na nagpapatuloy kung saan ang isang korte ay nagtanong tungkol sa pagiging lehitimo ng isang kustodiya ng bilanggo. Ang sulat sa habeas corpus ad subdiciendum usa ka sibil, dili kriminal, ex parte nga nagpadayon diin ang usa ka korte nangutana bahin sa pagkalehitimo sa kustodiya sa bilanggoan. Karaniwan, ang paglilitis sa habeas corpus ay upang matukoy kung ang korte na nagpataw ng hatol sa nasasakdal ay may nasasakupang awtoridad at awtoridad na gawin ito, o kung ang pag-uusig ng nasasakdal ay nag-expire na. Kasagaran, ang mga husay sa habeas corpus aron mahibal-an kung ang korte nga nagpahamtang sa silot sa akusado adunay hurisdiksyon ug awtoridad nga buhaton kini, o kung ang pag-undang sa hukom sa akusado nahuman na. Ang Habeas corpus ay ginagamit din bilang isang ligal na avenue upang hamunin ang iba pang mga uri ng pag-iingat tulad ng pagpapanggap na detensyon o pagpigil ng United States Bureau of Immigration and Customs Enforcement alinsunod sa isang pagpapatuloy ng pagpapatapon. Ang Habeas corpus gigamit usab ingon usa ka ligal nga agianan aron mahagit ang uban pang mga klase sa kustodiya sama sa pagpugong sa prisuhan o pagpugong sa United States Bureau of Immigration and Customs Enforcement subay sa usa ka pagpahawa sa proseso. Noong 1526, ang Fuero Nuevo ng Se–or’o de Vizcaya ay nagtatag ng isang form ng habeas corpus sa teritoryo ng Se–or’o de Vizcaya , ngayon bahagi ng Espanya . Sa 1526, ang Fuero Nuevo sa Se–or’o de Vizcaya nagtukod usa ka porma sa habeas corpus sa teritoryo sa Se–or’o de Vizcaya , karon nga bahin sa Espanya . Ang binagong bersyon ng Fuero Viejo ng 1451 na na-code ang pasadyang medieval kung saan walang sinumang hindi maaaring awtomatikong makulong nang hindi pinatawag muna sa Oak of Gernika. Kini nga giusab nga bersyon sa Fuero Viejo sa 1451 nga gisulud ang kostumbre sa medieval diin walaÕy bisan kinsa nga tawo nga dili mapili nga walaÕy gipili sa una sa Oak of Gernika. Isang punong punong kahoy na oak na matatagpuan sa labas ng Gernika kung saan ang lahat ng mga batas ng Ang pagka-Lord of Biscay ay naipasa. Usa ka punoan nga kahoy nga kahoy nga kahoy nga nakit-an sa gawas sa Gernika kung diin ang tanan nga mga balaod sa Pagkamando sa Biscay gipasa. Ang New Charter ay pormal na walang maaaring makulong nang walang utos ng korte o dahil sa mga utang . Ang Bag-ong Charter pormal nga walaÕy mahimong makapiyansa kung walaÕy mando sa korte ni tungod sa mga utang. Nagtatag din ito ng angkop na proseso at isang anyo ng habeas corpus: walang maaaring maaresto nang hindi na natawag bago sa Oak of Gernika at binigyan ng 30 araw upang sagutin ang nasabing mga panawagan. Naghatag usab kini nga angay nga proseso ug usa ka porma sa habeas corpus: walaÕy mahimong madakup kung wala pa gipatawag sa Oak of Gernika ug gihatagan ang 30 ka adlaw aron matubag ang nasangpit nga tawag. Nang lumitaw sa ilalim ng Puno, kinailangan silang magbigay ng mga akusasyon at lahat ng katibayan na isinagawa laban sa kanila upang maipagtanggol nila ang kanilang sarili. Sa pagpakita sa ilalum sa Kahoy, kinahanglan nga hatagan sila sa mga akusasyon ug tanan nga ebidensya nga gihimo batok kanila aron sila makapanalipod sa ilang kaugalingon. Walang sinumang maipadala sa bilangguan o maialis sa kanilang kalayaan hanggang sa pormal na pagsubok. Wala mapadala sa bilanggoan o gikuhaan sa ilang kagawasan hangtod nga pormal nga gisulayan. At walang sinumang maaaring akusahan ng ibang krimen hanggang matapos ang kanilang kasalukuyang paglilitis sa korte. Ug walaÕy akusahan nga lainlain nga krimen hangtod nga nahuman na ang ilang husgado sa korte. Ang mga natatakot na sila ay naaresto ng iligal ay maaaring mag-apela sa Regimiento General na ang kanilang mga karapatan ay maaaring mapanatili. Ang mga nahadlok nga sila gidakup sa iligal mahimo nga mohangyo sa Regimiento General nga ang ilang mga katungod mahimong mapanalipdan. Ang Regimiento ay hihilingin na ibigay sa kanila ang bilanggo. Ang Regimiento maghangyo nga ihatag ang piniriso sa kanila. Pagkatapos nito ay mapalaya ang bilanggo at mailalagay sa ilalim ng proteksyon ng Regimiento habang naghihintay ng paglilitis. Pagkahuman buhian ang binilanggo ug ibutang ilalom sa proteksyon sa Regimiento samtang naghulat alang sa husgado. Ang Crown of Aragon ay mayroon ding isang remedyo na katumbas ng habeas corpus na tinatawag na manifestacion de personas . Ang Crown of Aragon adunay usa ka tambal nga katumbas sa habeas corpus nga gitawag nga manifestacion de personas. Ayon sa kanan ng manifestacion , ang Justicia de Aragon. Sumala sa katungod sa manifestacion , ang Justicia de Aragon. Hustisya ng Aragon isang figure ng hudikatura ng Aragonese na katulad ng isang ombudsman. Hustisya sa Aragon usa ka hudisyal nga hudikatura nga Aragonese nga susama sa usa ka ombudsman. Opisyal na ibinigay nila sa Justicia sinumang inuusig upang masiguro na ang mga karapatan ng taong ito ay itinataguyod, at walang karahasan na mangyayari sa taong ito bago sila maparusahan. Opisyal nga ilang gitugyan sa Justicia ang bisan kinsa nga giakusahan aron sa paggarantiya nga ang mga katungod sa kini nga tawo nasakup, ug walaÕy pagpanlupig nga mahitabo sa kini nga tawo sa wala pa sila masilutan. Bukod dito, pinanatili ng Justicia ang karapatang suriin ang paghatol na ipinasa. Dugang pa, ang Justicia adunay katungod sa pagsusi sa paghukom nga gipasa. At magpasya kung nasiyahan ito sa mga kondisyon ng isang makatarungang pagsubok. Ug pagdesisyon kung nakontento ba niini ang mga kondisyon sa usa ka patas nga pagsulay . Kung hindi nasiyahan ang Justicia , maaari niyang tumanggi na ibigay ang mga akusado pabalik sa mga awtoridad. Kung ang Justicia wala matagbaw, mahimo niya nga magdumili ihatag ang mga akusado nga ibalik sa mga awtoridad. Ang karapatan ng mga manifestacion ay kumilos tulad ng isang habeas corpus: alam na ang apela sa Justicia ay agad na sundin ang anumang labag sa batas na detensyon, ang mga ito ay epektibong ilegal. Ang katungod sa manifestacion naglihok sama sa usa ka habeas corpus: nahibal-an nga ang pag-apela sa Justicia nga sundon dayon ang bisan unsang supak sa balaod nga pagbilanggo, kini epektibo nga ilegal. Pantay-pantay, ang pagpapahirap (na ipinagbawal mula pa noong 1325 sa Aragon) ay hindi kailanman magaganap. Parehas, ang pagsakit (nga gidili sukad 1325 sa Aragon) dili gyud mahitabo. Sa ilang mga kaso, ang mga tao na nagsisikap ng kanilang karapatan ng manifestacion ay pinananatiling nasa ilalim ng relo ni Justicia sa mga prisohan sa manifestacion o sa ilalim ng pag-aresto sa bahay. Sa pipila ka mga kaso, ang mga tawo nga nagbuhat sa ilang katungod sa pagpakita gitago sa ilalum sa pagbantay ni Justicia sa mgaprisohan nga manifestacion o sa pagdakup sa balay. Gayunman, sa pangkalahatan, ang tao ay pinakawalan mula sa pagkakulong at inilagay sa ilalim ng proteksyon ng Justicia , naghihintay para sa paglilitis. Bisan pa sa kadaghanan, ang tawo gipagawas gikan sa pagkulong ug gibutang ubos sa proteksyon sa Justicia , naghulat alang sa paghusay. Ang Justicia laging ipinagkaloob sa kanan ng manifestacion sa pamamagitan ng default. Ang Justicia kanunay gihatagan sa katungod sa manifestacion pinaagi sa default. Ngunit sila lamang ang talagang nagkaroon na kumilos sa matinding mga kaso. Apan sila lamang gayud sa paglihok sa grabeng mga kaso. Tulad halimbawa patanyag ang nangyari sa 1590 kapag Antonio Perez. Ingon pananglitan famously nahitabo sa 1590 sa diha nga Antonio Perez. Ito ay isinagawa mula pa nang magsimula ang kaharian ng Aragon noong ika-11 siglo, at samakatuwid ay hinuhulaan ang English habeas corpus mismo. Gibuhat kini sukad sa pagsugod sa gingharian sa Aragon sa ika-11 nga siglo, ug busa gitagna ang English habeas corpus mismo. Hindi namin makukulong ang sinuman maliban kung nahatulan ng batas. Dili kami magpriso bisan kinsa gawas kung makombikto sa balaod. Ang rebolusyonaryong pagbabago na ito sa libertarianism ng sibilyan ay nagbigay sa mga mamamayan ng Poland dahil sa mga karapatan sa proseso ng istilo na hindi umiiral sa anumang iba pang bansa sa Europa para sa isa pang 250 taon. Kini nga kabag-ohan nga pagbag-o sa sibil nga libertarianismo naghatag sa mga lungsoranon sa Poland tungod sa mga katungod sa proseso nga istilo sa estilo nga wala diha sa bisan unsang ubang nasod sa Europa sulod sa 250 ka tuig. Sa orihinal, ang Pribilehiyo ng Jedlnia ay pinigilan sa maharlika ngunit pinahaba ito upang masakop ang mga mamamayan sa Saligang Batas ng 1791 . Sa sinugdanan, ang Pribilehiyo sa Jedlnia gilimitahan sa mga halangdon apan gipalapdan kini aron tabonan ang mga lungsuranon sa 1791 Constitution . Mahalaga, mga pag-uuri sa lipunan sa Polish-Lithuanian Commonwealth ay hindi matibay tulad ng sa ibang mga bansa sa Europa. Mahinungdanon, mga pag-uuri sa sosyal sa Komonwelt sa Polish-Lithuanian dili higpit sama sa ubang mga nasod sa Europa. Ang mga taong bayan at mga Hudyo ay paminsan-minsan ay naiinis. Usahay gilibutan ang mga tawo sa lungsod ug mga Judio. Ang Pribilehiyo ng Jedlnia ay nagbigay ng mas malawak na saklaw kaysa sa maraming kasunod na gumawa ng mga batas na habeas corpus. Ang Pribilehiyo sa Jedlnia naghatag sa mas lapad nga sakup kay sa daghang mga gisunod nga mga balaod sa habeas corpus. Dahil ang kadakilaan ng Poland ay bumubuo ng isang hindi pangkaraniwang malaking porsyento ng kabuuang populasyon ng bansa, na pinakamalaki sa Europa. Tungod kay ang halangdon nga Poland nahimo nga usa ka labi ka daghan nga porsyento sa kinatibuk-ang populasyon sa nasud, nga mao ang kinadak-an sa Europe. Bilang isang resulta, sa ika-16 na siglo, pinoprotektahan nito ang kalayaan sa pagitan ng limang daang libong at isang milyong Mga pole. Ingon usa ka sangputanan, sa ika-16 nga siglo, kini nanalipod sa kalingkawasan sa taliwala sa lima ka gatus ka libo ug usa ka milyon nga mga pole. Sa Timog Africa at iba pang mga bansa na ang mga ligal na sistema ay batay sa batas ng Roman-Dutch , ang interdictum de homine libero exhibendo ay katumbas ng writ of habeas corpus . Sa South Africa ug uban pang mga nasud kansang mga ligal nga sistema gibase sa Roman-law nga balaod , ang interdictum de homine libero exhibendo katumbas sa sulat sa habeas corpus . Ang bawat nakakulong na tao ay may karapatang hamunin ang pagiging totoo ng pagpigil sa tao sa harap ng isang korte at kung Ang pagpigil ay labag sa batas, upang pakawalan. Ang matag pinugngan nga tawo adunay katungod sa paghagit sa pagkakasala sa pagpugong sa tawo sa atubangan sa korte ug, kung Ang pagpugong dili supak sa balaod, aron buhian. Ang Artikulo 3 ng Universal Declaration of Human Rights ay nagbibigay na "lahat ay may karapatang sa buhay, kalayaan at seguridad ng tao". Ang Artikulo 3 sa Universal Declaration of Human Rights naghatag nga "ang matag usa adunay katungod sa kinabuhi, kalingkawasan ug seguridad sa tawo". Ang Artikulo 5 ng European Convention on Human Rights ay pupunta nang higit pa at nanawagan sa mga taong nakakulong na magkaroon ng karapatang hamunin ang kanilang pagpigil, na nagbibigay sa artikulo 5. Ang Artikulo 5 sa European Convention on Human Rights nagpadayon pa ug nanawagan alang sa mga tawo nga adunay pinugsanay nga adunay katungod sa paghagit sa ilang pagkulong, nga gihatag sa artikulo 5. Ang bawat tao na na-aalis ng kanyang kalayaan sa pamamagitan ng pag-aresto o pagpigil ay may karapatang magsagawa ng mga paglilitis kung saan ang pagkakasala ng kanyang pagpigil ay dapat na napasyahan ng isang korte at ang kanyang paglaya ay inutusan kung ang pagpigil ay hindi ayon sa batas. Ang matag tawo nga nahaw-as sa iyang kalingkawasan sa pagdakup o pagkapiit adunay katungod nga maghimo mga husay diin ang pagkalapas sa iyang pagbilanggo pagahukman dayon sa usa ka korte ug ang iyang paglaya nga gimando kung ang pagpugong dili subay sa balaod. Ang karapatan sa isang mabilis na pagsubok ay isang karapatang pantao sa ilalim kung saan iginiit na ang isang tagausig ng pamahalaan ay maaaring hindi maantala ang paglilitis ng isang kriminal na pinaghihinalaang walang hanggan at walang hanggan. Ang katungod sa usa ka dali nga pagsulay mao ang usa ka tawhanong katungod diin kini giingon nga ang usa ka tigpasiugda sa gobyerno dili mahimong maglangan sa paghusay sa usa ka kriminal nga suspetsado nga walaÕy katapusan ug sa walay katapusan. Kung hindi man, ang kapangyarihang magpataw ng gayong mga pagkaantala ay epektibong magpapahintulot sa mga tagausig na magpadala ng sinumang makulong sa isang di-makatwirang haba ng oras nang walang pagsubok. Kung dili, ang gahum nga ipahamtang ang ingon nga mga paglangan epektibo nga magtugot sa mga prosecutors nga ipadala ang bisan kinsa sa prisohan alang sa usa ka dili madugay nga oras nga walaÕy pagsulay. Bagaman mahalaga para sa pangangalaga ng mabilis na mga karapatan sa pagsubok para doon ay maging isang korte kung saan ang isang nasasakdal ay maaaring magreklamo tungkol sa hindi makatwirang pagkaantala ng paglilitis. Bisan kung kini hinungdanon alang sa pagpanalipod sa dali nga mga katungod sa pagsulay aron adunay usa ka korte diin ang usa ka sinumbong mahimong magreklamo bahin sa dili makatarunganon nga paglangan sa pagsulay. Mahalaga rin na ang mga bansa ay nagpapatupad ng mga istruktura na maiwasan ang pagkaantala. Hinungdanon usab nga ang mga nasud magpatuman sa mga istruktura nga makalikay sa pagkaantala. Sa mga hurisdiksyon na may malakas na panuntunan ng batas. Sa mga hurisdiksyon nga adunay lig-on nga pagmando sa balaod. Ang kahilingan ng isang "mabilis na pagsubok" ay pinipilit ang mga tagausig na masigasig na magtayo ng mga kaso. Ang kinahanglanon sa usa ka "dali nga paghusay" nagpilit sa mga mag-uusig sa maigmat nga magtukod mga kaso. Ang karapatan ay batay sa paniwala na ang pangmatagalang pagkulong ay dapat na limitahan sa mga sitwasyon. Ang katungod gipasukad sa ideya nga ang dugay na nga pagkapriso kinahanglan nga normal nga higpitan sa mga sitwasyon. Kung saan natukoy ng isang hukom o hurado ang isang hinala na nakagawa ng isang krimen. Diin ang usa ka maghuhukom o hurado nakahukom sa usa ka suspetsado nga nakahimog usa ka krimen. Ang karapatan sa isang mabilis na pagsubok ay na-cod sa mga pangunahing ligal na dokumento sa ilang mga nasasakupan. Ang katungod sa usa ka dali nga paghusay gi-cod sa mga sukaranan nga ligal nga dokumento sa daghang mga hurisdiksyon. Maaaring higit na tinukoy ng batas ng batas. Mahimo nga dugang nga gihubit sa balaod sa pamatasan. Ang mabilis na mga karapatan sa pagsubok ay kinikilala sa loob ng Seksyon Eleven ng Canadian Charter of Rights and Freedoms . Ang dali nga mga katungod sa pagsulay giila sa sulod sa Section Eleven sa Canadian Charter of Rights and Freedoms . Sa loob ng Europa, ang mabilis na mga karapatan sa pagsubok ay kinikilala ng Artikulo 6 ng European Convention on Human Rights . Sa sulod sa Europe, ang mga dali nga mga katungod sa pagsulay giila sa Artikulo 6 sa European Convention on Human Rights . Sa lahat ng mga kaso ng kriminal, ang akusado ay dapat tamasahin ang karapatan sa isang mabilis at pampublikong paglilitis sa pamamagitan ng isang walang kinikilingan na tribunal. Sa tanan nga mga kaso sa kriminal ang akusado makatagamtam sa katungod sa usa ka dali ug paghusay sa publiko pinaagi sa usa ka dili mapihigong tribunal. Ang kaso ng Takada , na hindi gaganapin sa isang korte sa loob ng 15 taon, ay pinatawad ng Korte Suprema ng Japan ayon sa Artikulo 37. Ang kaso sa Takada , nga walaÕy husgado nga korte sulod sa 15 ka tuig, gibasura sa Korte Suprema sa Japan sumala sa Artikulo 37. Matapos ang kaso ng Takada, isinasaalang-alang na ang pagpapaalis sa hukom ay dapat lamang mag-aplay kung ang inakusahang tanungin ang pagbilis ng isang pagsubok. Pagkahuman sa kaso sa Takada, gikonsiderar nga ang pagbiya sa hukom kinahanglan nga maaplikar kung ang giakusahan nga nangutana sa pagpadali sa usa ka pagsulay. Lahat ng tao ay may karapatan sa isang mabilis na pagtatapon ng kanilang mga kaso bago ang lahat ng hudisyal, quasi-judicial , o mga pang-administratibong katawan. Ang tanan nga mga tawo adunay katungod sa usa ka dali nga pagbutang sa ilang mga kaso sa wala pa ang tanan nga hudisyal, quasi-judicial , o mga administratibong lawas. Sa Estados Unidos, ang pangunahing mga karapatang mabilis na pagsubok ay protektado ng Speedy Trial Clause ng Saligang Batas ng Estados Unidos. Sa Estados Unidos, ang mga nag-unang mga katungod sa pagsulay sa pagpanalipod gipanalipdan sa Speedy Trial Clause sa Konstitusyon sa Estados Unidos. Ang mga estado ay maaari ring mag-alok ng karagdagang mabilis na mga proteksyon sa pagsubok. Ang mga estado mahimoÕg magtanyag usab dugang nga pagdali sa pagpanalipod sa pagsulay. Ang mga kahihinatnan ng isang mabilis na paglabag sa paglilitis ay maaaring mag-utos na ang kaso ay tanggalin. Ang mga sangputanan sa usa ka dali nga paglapas sa pagsulay mahimong mangayo nga ang kaso mapalagpot. Kahit na depende sa mga pangyayari maaaring posible para sa estado na muling magsimula ng isang kriminal laban sa isang nasasakdal sa kabila ng isang mabilis na paglabag sa paglilitis. Bisan kung nakasalig sa mga kahimtang nga mahimoÕg mahimoÕg usab sa estado nga magsugod usab usa ka kriminal batok sa usa ka akusado bisan pa sa usa ka dali nga paglapas sa pagsulay. Ang panunupil at di-pangkaraniwang parusa ay isang parirala sa karaniwang batas na naglalarawan ng parusa na itinuturing na hindi katanggap-tanggap. Ang krimen ug dili kasagaran nga silot usa ka hugpong sa mga pulong sa sagad nga balaod nga naghubit sa silot nga giisip. Ang tumpak na kahulugan ay nag-iiba sa pamamagitan ng hurisdiksyon. Ang tukma nga kahulugan magkalainlain sa hurisdiksyon. Ang eksaktong mga salitang ito ay unang ginamit sa English Bill of Rights 1689. Ang kini nga mga pulong unang gigamit sa English Bill of Rights 1689. Walang sinuman ang mapapailalim sa pagpapahirap o sa malupit, hindi makatao o masamang pagtrato o parusa. WalaÕy ipahamtang sa pag-antos o sa mabangis, dili tawhanon o dili makauulaw nga pagtratar o pagsilot. Ang karapatan sa ilalim ng isang magkakaibang pormula ay matatagpuan din sa Artikulo 3 ng European Convention on Human Rights. Ang husto sa ilalum sa lainlaing pormula makita usab sa Artikulo 3 sa European Convention on Human Rights. Ang Kawal na Susog sa Saligang Batas ng Estados Unidos ay nagsasaad na malupit at hindi pangkaraniwang mga parusa ay hindi mapapahamak. Ang Kawal nga Sulugoon sa Konstitusyon sa Estados Unidos nag-ingon nga mabangis ug dili kasagaran nga mga silot dili ipahamtang. Ang mga pangkalahatang mga prinsipyo na pinagtiwalaan ng Korte Suprema ng Estados Unidos upang magpasya kung malupit at hindi pangkaraniwan ang isang parusa at hindi pangkaraniwang tinukoy ni Justice William Brennan . Ang kinatibuk-ang mga baruganan nga gisaligan sa Korte Suprema sa Estados Unidos aron magdesisyon kung mapintas ba ug dili kasagaran ang usa ka silot nga gipahamtang ni Justice William Brennan . Mayroong, pagkatapos ng apat na mga prinsipyo kung saan maaari nating matukoy kung ang isang partikular na parusa ay malupit at hindi pangkaraniwan. Adunay, upat, mga prinsipyo diin mahimo naton mahibal-an kung ang usa ka piho nga silot mabangis ug dili kasagaran. Isang matinding parusa na malinaw na na-impit sa buong arbitraryong pamamaraan. Usa ka mabug-at nga silot nga klaro nga gipahamtang sa hingpit nga pamaagi sa pagkabig. Isang matinding parusa na malinaw at lubos na tinanggihan sa buong lipunan. Usa ka grabe nga silot nga tin-aw ug hingpit nga gisalikway sa tibuuk nga katilingban. Isang matinding parusa na walang tigil na hindi kinakailangan. Usa ka grabe nga pagsilot nga dili kinahanglan. Ang pag-andar ng mga alituntuning ito, pagkatapos ng lahat, ay simpleng magbigay ng mga paraan kung saan ang isang korte ay maaaring matukoy kung hinamon na parusa sa mga karapatang pantao. Ang gimbuhaton sa kini nga mga baruganan, pagkahuman sa tanan, yano nga paghatag mga paagi diin ang usa ka korte mahimong magtino kung ang gihagit nga silot nga gikomparar sa dignidad sa tawo. Sila ay, samakatuwid, magkakaugnay, at, sa karamihan ang mga kaso, ito ay magiging kanilang tagpo na magpapatunay sa konklusyon na ang isang parusa ay "malupit at hindi pangkaraniwan. Busa, sila adunay kalabutan, ug, sa kadaghanan ang mga kaso, kini ang ilang pagtagbo nga maghatag hustisya sa konklusyon nga ang usa ka silot usa ka "mabangis ug dili kasagaran. Patuloy, isinulat niya na inaasahan niya na walang estado na magpapasa ng isang batas. Nagpadayon, gisulat niya nga gipaabut niya nga walaÕy estado nga makapasa sa usa ka balaod. Nagtakda ng pamantayan na ang isang parusa ay magiging malupit at hindi pangkaraniwan kung napakalubha para sa krimen. Nagpahimutang sa sumbanan nga ang usa ka silot mahimong mabangis ug dili kasagaran kung kini grabe kaayo alang sa krimen. Kung ito ay di-makatwiran, kung nasaktan nito ang pakiramdam ng katarungan ng lipunan, o kung ito ay ay hindi mas epektibo kaysa sa isang hindi gaanong matinding parusa. Kung kini dili-makatarunganon, kung makapasilo sa pagbati sa hustisya sa katilingban, o kung kini dili mas epektibo kay sa dili kaayo grabe nga silot. Mayroong mahusay na talakayan kung ang kaparusahang kapital ay itinuturing na malupit at hindi pangkaraniwan. Adunay daghang diskusyon kung ang pagsilot sa kapital nga giisip nga mabangis ug dili kasagaran. Karaniwang mga pangangatwiran na ang kaparusahan sa kapital ay mas mahal kapag ang pagpapatunay sa mga apela kumpara sa buhay sa bilangguan. Kasagaran nga mga pangatarungan nga ang pagsilot sa kapital mas mahal kung ang pagtugyan sa mga apila kumpara sa kinabuhi sa bilanggoan. At na ang gobyerno ay nagkamali bago sa mga kaso ng parusang kamatayan. Ug nga ang gobyerno nahimo nga sayup kaniadto sa mga kaso sa silot sa kamatayon. Ang dalawang argumento lamang ay maaaring o hindi maaaring maging kwalipikado sa ilalim ng mga pagsubok na inilalabas ng gobyerno. Kini nga duha nga mga pangatarungan lamang mahimo o dili mahimong takus sa ilawom sa mga pagsulay nga gihatag sa gobyerno. Na maaari ding isaalang-alang na arbitraryo mismo, lalo na kung ang lipunan ay hindi sapat na alam sa mga bagay na ito. Nga mahimo usab nga ikonsiderar nga dili makab-ot mismo, labi na kung ang katilingban dili kasayuran sa daghang nahibal-an nga mga kamatuoran. Para sa karamihan ng naitala na kasaysayan, ang mga kaparusahang kapital ay madalas na sadyang malupit at masakit. Alang sa kadaghanan sa natala nga kasaysayan, ang mga pagsilot sa kapital kanunay nga tinuyo nga mabangis ug masakit. Noong 2008, ipinagtalo ni Michael Portillo sa palabas na si Horizon ay nagtalo na sa pagtiyak ng pagpapatupad ay hindi isang malupit at hindi pangkaraniwang katangian. Sa 2008, Michael Portillo sa show nga Horizon nangatarungan nga sa pagsiguro nga ang pagpahamtang dili usa ka mabangis ug dili kasagaran nga kinaiya. Dapat sundin ang sumusunod na pamantayan. Kinahanglan nga matuman ang mga mosunod nga pamatasan. Ang kamatayan ay dapat na mabilis at walang sakit upang maiwasan ang pagdurusa para sa taong isinasagawa. Ang kamatayon kinahanglan dali ug dili sakit aron malikayan ang pag-antos alang sa tawo nga gipatay. Ang medikal na edukasyon ay dapat ibigay sa nagpapatay upang maiwasan ang pagdurusa sanhi ng pagkakamali. Ang edukasyon sa medisina kinahanglan ihatag sa nagpapatay aron malikayan ang pag-antos tungod sa sayup. Ang kamatayan ay hindi dapat maging gory upang maiwasan ang pagdurusa para sa mga nagsasagawa ng pagpapatupad. Ang kamatayon kinahanglan dili gory aron malikayan ang pag-antos alang sa mga nagpahamtang sa pagpatay. Ang palabas ay nagtalo na ang hypoxia ay lilitaw upang matugunan ang mga pamantayan. Nagpakita ang pasundayag nga ang hypoxia makita aron matuman ang mga pamatasan. Sa pamamagitan ng pag-apply ng isang kumbinasyon ng mga gas argon at nitrogen. Pinaagi sa pag-apply sa usa ka kombinasyon sa mga gas argon ug nitrogen. Dahil ang taong pinapatay ay hindi makaramdam ng anumang pisikal na sakit ngunit makakaranas ng isang euphoric state. Tungod kay ang tawo nga gipatay dili mobati bisan unsang pisikal nga kasakit apan makasinati usa ka euphoric nga estado. Ito ay karagdagang Nagtalo na ang mga gas na ito ay maaaring mailapat nang mura at mahusay sa pamamagitan ng pagpigil sa bilanggo sa pamamagitan ng pisikal na pagpigil at mask. Gipanghimatuud nga kini nga mga gas mahimo nga magamit nga barato ug hapsay pinaagi sa pagpugong sa mga binilanggo pinaagi sa pisikal nga pagpugong ug maskara. Ang panunupil at di-pangkaraniwang parusa ay isang parirala sa karaniwang batas na naglalarawan ng parusa na itinuturing na hindi katanggap-tanggap dahil sa pagdurusa , pananakit , o kahihiyan na ipinapahamak nito sa taong nasasakop sa parusa. Ang krimen ug dili kasagaran nga silot usa ka hugpong sa mga pulong sa sagad nga balaod nga naghubit sa silot nga giisip nga dili madawat tungod sa pag-antos , kasakit , o pagpaubos nga gipahamtang sa tawo nga gipahamtang sa silot. Ang tumpak na kahulugan ay nag-iiba sa pamamagitan ng hurisdiksyon, ngunit karaniwang kasama ang mga parusa na di-makatwiran, hindi kinakailangan, labis na matindi kumpara sa krimen, o hindi karaniwang tinatanggap sa lipunan. Ang tukma nga kahulugan magkalainlain sa hurisdiksyon, apan kasagaran naglakip sa mga silot nga dili timbang, dili kinahanglan, sobra ka grabe kon itandi sa krimen, o dili sa kadaghanan gidawat sa katilingban. Ang eksaktong mga salitang ito ay unang ginamit sa English Bill of Rights 1689. Sila ay kalaunan ay pinagtibay din sa Estados Unidos ng Eight Amendment sa Konstitusyon ng Estados Unidos (na-ratipido 1791) at sa British Leeward Islands (1798). Ang kini nga mga pulong unang gigamit sa English Bill of Rights 1689. Sila usab sa ulahi gisagop sa Estados Unidos pinaagi sa Eight Amendment sa Konstitusyon sa Estados Unidos (gipatuman ang 1791) ug sa British Leeward Islands (1798). Masyadong magkatulad na mga salita, "Walang sinuman ang mapapailalim sa pagpapahirap o sa malupit, hindi makatao o masamang pagtrato o parusa", ay lilitaw sa Artikulo 5 ng Universal Declaration of Human Rights na pinagtibay ng United Nations General Assembly noong Disyembre 10, 1948. Ang susama nga mga pulong, "WalaÕy ipahamtang sa pag-antos o sa mabangis, dili tawhanon o dili makauulaw nga pagtratar o pagsilot", makita sa Artikulo 5 sa Universal Declaration of Human Rights nga gisagop sa United Nations General Assembly kaniadtong Disyembre 10, 1948. Ang karapatan sa ilalim ng isang magkakaibang pormula ay matatagpuan din sa Artikulo 3 ng European Convention on Human Rights(1950) at sa Artikulo 7 ng International Tipan sa Mga Karapatang Sibil at Pampulitika (1966). Ang husto sa ilalum sa lainlaing pormula makita usab sa Artikulo 3 sa European Convention on Human Rights(1950) ug sa Artikulo 7 sa Internasyonal nga Pakigsaad sa Katungod sa Sibil ug Pulitika (1966). Ang Canadian Charter of Rights and Freedoms (1982) ay naglalaman din ng pangunahing karapatang ito sa seksyon 12 at ito ay matatagpuan sa Artikulo 4 (quoting the European Convention verbatim) ng Charter of Fundamental Rights ng European Union (2000). Ang Canadian Charter of Rights and Freedoms (1982) naglangkob usab kini nga sukaranan nga katungod sa seksyon 12 ug kini makit-an sa Artikulo 4 (nagkutlo sa European Convention verbatim) sa Charter of Fundamental Rights sa European Union (2000). Natagpuan din ito sa Artikulo 16 ng Convention laban sa Torture at iba pang Cruel, Inhuman o Degrading Treatment o Pun penalty (1984), at sa Artikulo 40 ng Konstitusyon ng Poland (1997). Makit-an usab kini sa Artikulo 16 sa Convention batok sa Torture ug uban pang Krus, Inhuman o Degrading Treatment o penalty (1984), ug sa Artikulo 40 sa Konstitusyon sa Poland (1997). Ang Konstitusyon ng mga Isla ng Marshall , sa ika-anim na seksyon ng Bill of Rights nito (Artikulo 2), ipinagbabawal ang "malupit at hindi pangkaraniwang parusa", na tinukoy nito bilang: ang parusang kamatayan ; pahirap; "hindi makatao at nakapanghihina na pagtrato"; at " labis na multa o pagbabawas". Ang Konstitusyon sa Kapuloan sa Marshall , sa ika-unom nga seksyon sa Bill of Rights niini (Artikulo 2), nagdili sa "mabangis ug dili kasagaran nga silot", nga gipasabut niini ingon: silot sa kamatayon ; pagsakit; "dili tawhanon ug makauulaw nga pagtambal"; ug " sobra nga multa o pagminus". Ang Kawal na Susog sa Saligang Batas ng Estados Unidos ay nagsasaad na "malupit at hindi pangkaraniwang mga parusa [ay hindi mapapahamak." Ang Kawal nga Sulugoon sa Konstitusyon sa Estados Unidos nag-ingon nga "mabangis ug dili kasagaran nga mga silot [dili] ipahamtang." Ang mga pangkalahatang mga prinsipyo na pinagtiwalaan ng Korte Suprema ng Estados Unidos upang magpasya kung malupit at hindi pangkaraniwan ang isang parusa at hindi pangkaraniwang tinukoy ni Justice William Brennan . Ang kinatibuk-ang mga baruganan nga gisaligan sa Korte Suprema sa Estados Unidos aron magdesisyon kung mapintas ba ug dili kasagaran ang usa ka silot nga gipahamtang ni Justice William Brennan . Sumulat si Justice Brennan, "Mayroong, pagkatapos ng apat na mga prinsipyo kung saan maaari nating matukoy kung ang isang partikular na parusa ay 'malupit at hindi pangkaraniwan." Si Justice Brennan nagsulat, "Adunay, upat, mga prinsipyo diin mahimo naton mahibal-an kung ang usa ka piho nga silot 'mabangis ug dili kasagaran." Ang "mahahalagang predicate" ay "na ang isang parusa ay hindi dapat sa pamamagitan ng kalubhaan nito ay nagpapahina sa dignidad ng tao", lalo na ang pagpapahirap . Ang "hinungdanon nga predicate" mao "nga ang usa ka silot kinahanglan dili pinaagi sa kabug-at sa pagpahinay sa dignidad sa tawo" labi na ang pagsakit . Isang matinding parusa na malinaw na na-impit sa buong arbitraryong pamamaraan. Usa ka mabug-at nga silot nga klaro nga gipahamtang sa hingpit nga pamaagi sa pagkabig. Isang matinding parusa na malinaw at lubos na tinanggihan sa buong lipunan. Usa ka grabe nga silot nga tin-aw ug hingpit nga gisalikway sa tibuuk nga katilingban. Isang matinding parusa na walang tigil na hindi kinakailangan. Usa ka grabe nga pagsilot nga dili kinahanglan. At idinagdag niya: "Ang pag-andar ng mga alituntuning ito, pagkatapos ng lahat, ay simpleng magbigay ng ] mga paraan kung saan ang isang korte ay maaaring matukoy kung hinamon na parusa sa mga karapatang pantao. Ug siya midugang: "Ang gimbuhaton sa kini nga mga baruganan, pagkahuman sa tanan, yano nga paghatag mga paagi diin ang usa ka korte mahimong magtino kung ang gihagit nga silot nga gikomparar sa dignidad sa tawo. Sila ay, samakatuwid, magkakaugnay, at, sa karamihan ang mga kaso, ito ay magiging kanilang tagpo na magpapatunay sa konklusyon na ang isang parusa ay "malupit at hindi pangkaraniwan. Busa, sila adunay kalabutan, ug, sa kadaghanan ang mga kaso, kini ang ilang pagtagbo nga maghatag hustisya sa konklusyon nga ang usa ka silot usa ka "mabangis ug dili kasagaran. Ang pagsubok, kung gayon, ay karaniwang magiging isang pinagsama-sama: kung ang isang parusa ay hindi pangkaraniwang malubhang, kung mayroong isang malakas na posibilidad na ito ay ipinagpapalit nang hindi sinasadya. Ang pagsulay, unya, sagad nga usa ka kombulsyon: kung ang usa ka silot dili gyud grabe, kung adunay kusog nga posibilidad nga kini gipahamtang nga wala damha. Kung malaki ang itinakwil ng kapanahon ng lipunan, at kung walang dahilan upang maniwala na ito ay nagsisilbi sa anumang layunin ng parusa na mas mabisa kaysa sa ilang mas mabibigat na parusa. Kung kini gisalikway sa kadaghanan sa mga kontemporaryo, ug kung walaÕy katarungan nga motuo nga kini nagsilbi sa bisan unsang penal nga katuyoan nga labi ka epektibo kaysa pipila nga dili kaayo grabe nga silot. Pagkatapos ay ang patuloy na pagbagsak ng parusang iyon ay lumalabag sa utos ng Clause na ang Estado ay hindi maaaring magpahamak ng hindi makatao at hindi sibilisadong parusa sa mga nasakdal ng mga krimen. Unya ang nagpadayon nga pagbuto sa kana nga silot naglapas sa kamandoan sa Clause nga ang Estado dili makahatag mga dili tawo ug dili sibilisado nga mga pagsilot sa mga nakombikto sa mga krimen. Patuloy, isinulat niya na inaasahan niya na walang estado na magpapasa ng isang batas na malinaw na lumalabag sa alinman sa mga alituntuning ito. Nagpadayon, gisulat niya nga gipaabut niya nga walaÕy estado nga makapasa sa usa ka balaod nga klaro nga nagalapas sa bisan usa sa mga kini nga mga prinsipyo. Kaya ang mga desisyon ng korte tungkol sa Eight Amendment ay magsasangkot ng isang "pinagsama-samang" pagsusuri ng implikasyon ng bawat isa sa apat na mga prinsipyo. Busa ang mga desisyon sa korte bahin sa Eight Amendment adunay kalabotan sa usa ka "panagsama" nga pagsusi sa gipasabut sa matag usa sa upat nga mga baruganan. Sa ganitong paraan, ang Korte Suprema ng Estados Unidos ay "nagtakda ng pamantayan na ang isang parusa ay magiging malupit at hindi pangkaraniwan kung napakalubha para sa krimen, kung ito ay di-makatwiran, kung nasaktan nito ang pakiramdam ng katarungan ng lipunan, o kung ito ay ay hindi mas epektibo kaysa sa isang hindi gaanong matinding parusa." Sa niining paagiha, ang Korte Suprema sa Estados Unidos "nagpahimutang sa sumbanan nga ang usa ka silot mahimong mabangis ug dili kasagaran kung kini grabe kaayo alang sa krimen, kung kini dili-makatarunganon, kung makapasilo sa pagbati sa hustisya sa katilingban, o kung kini dili mas epektibo kay sa dili kaayo grabe nga silot." Mayroong mahusay na talakayan kung ang kaparusahang kapital ay itinuturing na malupit at hindi pangkaraniwan. Adunay daghang diskusyon kung ang pagsilot sa kapital nga giisip nga mabangis ug dili kasagaran. Karaniwang mga pangangatwiran na ang kaparusahan sa kapital ay mas mahal kapag ang pagpapatunay sa mga apela kumpara sa buhay sa bilangguan , at na ang gobyerno ay nagkamali bago sa mga kaso ng parusang kamatayan . Kasagaran nga mga pangatarungan nga ang pagsilot sa kapital mas mahal kung ang pagtugyan sa mga apila kumpara sa kinabuhi sa bilanggoan , ug nga ang gobyerno nahimo nga sayup kaniadto sa mga kaso sa silot sa kamatayon . Samakatuwid, ang gobyerno ay maaaring magkamali muli, at ang gobyerno ay hindi dapat magkaroon ng awtoridad na tapusin isang buhay. Busa, ang gobyerno mahimong sayup pag-usab, ug ang gobyerno dili kinahanglan adunay awtoridad sa pagtapos usa ka kinabuhi Ang dalawang argumento lamang ay maaaring o hindi maaaring maging kwalipikado sa ilalim ng mga pagsubok na inilalabas ng gobyerno, na maaari ding isaalang-alang na arbitraryo mismo, lalo na kung ang lipunan ay hindi sapat na alam sa mga bagay na ito. Kini nga duha nga mga pangatarungan lamang mahimo o dili mahimong takus sa ilawom sa mga pagsulay nga gihatag sa gobyerno, nga mahimo usab nga ikonsiderar nga dili makab-ot mismo, labi na kung ang katilingban dili kasayuran sa daghang nahibal-an nga mga kamatuoran. Para sa karamihan ng naitala na kasaysayan, ang mga kaparusahang kapital ay madalas na sadyang malupit at masakit. Alang sa kadaghanan sa natala nga kasaysayan, ang mga pagsilot sa kapital kanunay nga tinuyo nga mabangis ug masakit. Noong 2008, ipinagtalo ni Michael Portillo sa palabas na si Horizon ay nagtalo na sa pagtiyak ng pagpapatupad ay hindi isang malupit at hindi pangkaraniwang katangian, dapat sundin ang sumusunod na pamantayan: Sa 2008, Michael Portillo sa show nga Horizon nangatarungan nga sa pagsiguro nga ang pagpahamtang dili usa ka mabangis ug dili kasagaran nga kinaiya, kinahanglan nga matuman ang mga mosunod nga pamatasan: Ang kamatayan ay dapat na mabilis at walang sakit upang maiwasan ang pagdurusa para sa taong isinasagawa. Ang kamatayon kinahanglan dali ug dili sakit aron malikayan ang pag-antos alang sa tawo nga gipatay. Ang medikal na edukasyon ay dapat ibigay sa nagpapatay upang maiwasan ang pagdurusa sanhi ng pagkakamali. Ang edukasyon sa medisina kinahanglan ihatag sa nagpapatay aron malikayan ang pag-antos tungod sa sayup. Ang kamatayan ay hindi dapat maging gory (upang maiwasan ang pagdurusa para sa mga nagsasagawa ng pagpapatupad). Ang kamatayon kinahanglan dili gory (aron malikayan ang pag-antos alang sa mga nagpahamtang sa pagpatay). Walang kinakailangang kooperasyon mula sa taong isinasagawa, upang maiwasan ang pagkabulok, pagkabalisa, at / o pagdurusa na dulot ng bilanggo na kinakailangang lumahok sa kanyang sariling pagpapatupad. WalaÕy kinahanglan nga pagtinabangay gikan sa tawo nga gipatay, aron mapugngan ang kawala, kasubo, ug / o pag-antos nga gipahinabo sa piniriso nga kinahanglan nga moapil sa iyang kaugalingon nga pagpatay. Ang palabas ay nagtalo na ang hypoxia ay lilitaw upang matugunan ang mga pamantayan, sa pamamagitan ng pag-apply ng isang kumbinasyon ng mga gas argon at nitrogen. Nagpakita ang pasundayag nga ang hypoxia makita aron matuman ang mga pamatasan, pinaagi sa pag-apply sa usa ka kombinasyon sa mga gas argon ug nitrogen. Dahil ang taong pinapatay ay hindi makaramdam ng anumang pisikal na sakit ngunit makakaranas ng isang euphoric state. Tungod kay ang tawo nga gipatay dili mobati bisan unsang pisikal nga kasakit apan makasinati usa ka euphoric nga estado. Ito ay karagdagang Nagtalo na ang mga gas na ito ay maaaring mailapat nang mura at mahusay sa pamamagitan ng pagpigil sa bilanggo sa pamamagitan ng pisikal na pagpigil at mask. Gipanghimatuud nga kini nga mga gas mahimo nga magamit nga barato ug hapsay pinaagi sa pagpugong sa mga binilanggo pinaagi sa pisikal nga pagpugong ug maskara. Kung walang kalayaan ng pag-iisip walang maaaring bagay tulad ng karunungan at walang bagay tulad ng kalayaan sa publiko na walang kalayaan sa pagsasalita. Kung walaÕy kagawasan sa panghunahuna walaÕy bisan unsang butang sama sa kinaadman ug wala'y bisan unsa nga butang sama sa kalingkawasan sa publiko nga walay kagawasan sa pagsulti. Ang kalayaan ng pag-iisip ay kalayaan ng isang indibidwal na hawakan o isaalang-alang ang isang katotohanan, pananaw, o pag- iisip , na independiyente sa mga pananaw ng iba. Ang kagawasan sa panghunahuna mao ang kagawasan sa usa ka tawo nga maghupot o maghunahuna sa usa ka kamatuoran, panan-aw, o panghunahuna , nga gawasnon sa mga panan-aw sa uban. Ang kalayaan ng pag-iisip ay ang paunang mando at progenitor ng at sa gayon ay malapit na nauugnay sa-ibang kalayaan, kabilang ang kalayaan ng relihiyon , kalayaan sa pagsasalita, at kalayaan sa pagpapahayag. Ang kagawasan sa panghunahuna mao ang nag-una ug tigpasiugda sa ug sa ingon nalambigit sa ubang mga kalingkawasan, lakip ang kagawasan sa relihiyon , kagawasan sa pagsulti, ug kagawasan sa pagpahayag. Bagaman ang kalayaan ng pag-iisip ay axiomatic para sa maraming iba pang mga kalayaan, hindi sila kinakailangan upang mapatakbo ito at umiiral. Bisan kung ang kagawasan sa panghunahuna usa ka axiomatic alang sa daghang uban pang mga kagawasan, wala sila kinahanglana nga kini molihok ug maglungtad. Ang paglilihi ng isang kalayaan o isang karapatan ay hindi ginagarantiyahan ang pagsasama, pagiging legal, o proteksyon sa pamamagitan ng isang pilosopikal na kweba. Ang pagsandig sa usa ka kagawasan o usa ka katungod dili mogarantiya sa pagkasama, pagkaluwas, o pagpanalipod pinaagi sa usa ka pilosopikal nga langub. Ito ay isang napakahalagang konsepto sa mundo ng Kanluran at halos lahat ng demokratikong konstitusyon ay nagpoprotekta sa mga kalayaan na ito. Kini usa ka hinungdanon nga konsepto sa kalibutan sa Kasadpan ug hapit tanan demokratikong mga konstitusyon pagpanalipod sa mga kagawasan. Halimbawa, ang Bill of Rights ay naglalaman ng sikat na garantiya sa Unang Susog na ang mga batas ay hindi maaaring gawin na makagambala sa relihiyon "o pagbabawal sa libreng ehersisyo nito". Pananglitan, ang Bill of Rights naglangkub sa bantog nga garantiya sa Unang Pag-amyenda nga ang mga balaod dili mahimo nga makababag sa relihiyon "o gidili ang libre nga paggamit niini". Ang kalayaan sa pag-iisip ay ang matris, ang kailangang-kailangan na kondisyon, ng halos lahat ng iba pang anyo ng kalayaan. Ang kagawasan sa panghunahuna mao ang matrix, ang labi ka hinungdanon nga kahimtang, sa hapit tanan nga uban pang porma sa kagawasan. Sa bihirang mga pag-aberrations ang isang malawak na pagkilala sa katotohanan na ito ay maaaring masubaybayan sa ating kasaysayan, pampulitika at ligal. Uban sa talagsa nga mga paghunong, ang usa ka kanunay nga pagkilala sa kini nga kamatuoran mahimong masubay sa atong kasaysayan, politika ug ligal. Ang mga nasabing ideya ay mahalagang bahagi din ng batas sa internasyonal na karapatang pantao . Ang maong mga ideya usa usab ka hinungdan nga bahin sa internasyonal nga balaod sa tawhanong katungod . Sa Universal Deklarasyon ng Karapatang Pantao na ligal na nagbubuklod sa mga miyembro ng estado ng International Tipan sa Mga Karapatang Sibil at Pampulitika ang "kalayaan ng pag-iisip" ay nakalista sa ilalim ng Artikulo 18. Sa Universal Declaration of Human Rights nga ligal nga nagbugkos sa mga estado nga miyembro sa International Covenant on Civil and Political Rights ang "kagawasan sa panghunahuna" gilista ubos sa Artikulo 18. Ang bawat tao'y may karapatan sa kalayaan ng pag-iisip, budhi at relihiyon; ang karapatang ito ay nagsasama ng kalayaan na baguhin ang kanyang relihiyon o paniniwala, at kalayaan, nag-iisa o sa pamayanan kasama ng iba at sa publiko o pribado, upang maipakita ang kanyang relihiyon o paniniwala sa pagtuturo, kasanayan, pagsamba at pagsunod. Ang matag usa adunay katungod sa kagawasan sa panghunahuna, konsensya ug relihiyon; kini nga katungod nagalakip sa kagawasan sa pagbag-o sa iyang relihiyon o tinuohan, ug kagawasan, mag-inusara o sa komunidad sa uban ug sa publiko o pribado, aron ipakita ang iyang relihiyon o pagtuo sa pagtudlo, pamatasan, pagsimba ug pag-obserbar. Ang United Nations ' Human Rights Committee ipinapahayag na ito, "ang Tinutukoy ang kalayaan ng pag-iisip, budhi, relihiyon o paniniwala sa kalayaan upang manifest relihiyon o paniniwala. Ang Komite sa Human Rights sa United Nations nag-ingon nga kini, "nakikilala ang kalayaan sa panghunahuna, konsensya, relihiyon o paniniwala gikan sa kalayaan sa pagpakita sa relihiyon o paniniwala. Hindi pinapahintulutan ang anumang mga limitasyon kung ano pa man sa kalayaan ng pag-iisip at budhi o sa kalayaan magkaroon o magpatibay ng isang relihiyon o paniniwala sa isang pagpipilian. Ang mga kalayaan na ito ay protektado nang walang pasubali. Wala kini pagtugot sa bisan unsang mga limitasyon sa bisan unsang kagawasan sa panghunahuna ug konsensya o sa kagawasan pagbaton o pagsagop sa usa ka relihiyon o pagtuo sa pagpili sa usa ka tawo. Kini nga mga kagawasan gipanalipdan nga walay kondisyon. Katulad nito, ang Artikulo 19 ng UDHR ay ginagarantiyahan na "Ang bawat tao ay may karapatang kalayaan ng opinyon at pagpapahayag; ang karapatang ito ay may kasamang kalayaan na hawakan ang mga opinyon nang walang panghihimasok". Sa susama, ang Artikulo 19 sa UDHR nagagarantiya nga "Ang matag usa adunay katungod sa kagawasan sa opinyon ug ekspresyon; kini nga katungod naglakip sa kagawasan sa paghupot sa mga opinyon nga walaÕy pagpanghilabot". Pakikipanayam sa tinanggal na kolektor ng Ocean Drive na si Trisha Posner. Ang pakigsulti kauban ang gisalikway nga kolumnista sa Ocean Drive Trisha Posner. Imposibleng malaman nang may katiyakan kung ano ang iniisip ng ibang tao, na ginagawang mahirap ang pagsupil. Imposible nga mahibal-an uban ang kasiguroan kung unsa ang gihunahuna sa uban nga tawo, nga nagpalisud sa pagpugong. Kahit na ang pilosopong Greek na sina Plato at Socrates ay tinalakay nang minimally ang Kalayaan ng Pag-iisip, ang mga edict ni Haring Ashoka (ika-3 siglo ) ay tinawag na unang pasiya tungkol sa Kalayaan ng Konsensya. Bisan kung ang mga pilosopo nga Griego nga si Plato ug Socrates naghisgot sa gamay nga paghisgot sa Kalayaan sa Panghunahuna, ang mga tulomanon ni Haring Ashoka (ika-3 nga siglo ) gitawag nga una nga mando nga nagtahod sa Kagawasan sa Konsensya. Binawi ni Queen Elizabeth Ang isang batas ng pag-iisip sa censorship noong huling bahagi ng ikalabing siyam na siglo, sapagkat, ayon kay Sir Francis Bacon , ginawa niya "hindi to na gumawa ng mga bintana sa kaluluwa ng mga kalalakihan at lihim na mga saloobin". Gibiyaan ni Queen Elizabeth ang usa ka balaod sa pag-censor sa hunahuna sa ulahing bahin sa ikanapulo ug siyam nga siglo, tungod kay, sumala ni Sir Francis Bacon , siya "dili to nga maghimo sa mga bintana sa mga kalag sa mga tawo ug tinago nga mga hunahuna". Sa panahon ng kanyang paghahari, pilosopo, matematika, astrologo , at astronomo na si Giordano Bruno ay nagtago sa Inglatera mula sa Inquisition ng Italya. Sa panahon sa iyang paghari, pilosopo, matematiko, astrologo , ug astronomo nga si Giordano Bruno miluwas sa Inglatera gikan sa Inquisasyong Italya. Kung saan inilathala niya ang isang bilang ng kanyang mga libro tungkol sa isang walang hangganang uniberso at mga paksang pinagbawalan ng Simbahang Katoliko. Kung diin gipatik niya ang daghang mga libro bahin sa usa ka walay katapusan nga uniberso ug mga hilisgutan nga gidili sa Simbahang Katoliko. Matapos iwanan ang kaligtasan ng Inglatera, si Bruno ay kalaunan ay sinunog bilang isang erehe sa Roma dahil sa pagtanggi na ibalik ang kanyang mga ideya. Human gibiyaan ang luwas sa Inglatera, si Bruno sa kadugayan gisunog ingon usa ka heretic sa Roma tungod sa pagdumili sa pagsulti sa iyang mga ideya. Para sa kadahilanang ito, siya ay itinuturing ng ilan na isang martir para sa libreng pag-iisip. Tungod niini, giisip siya sa pipila nga usa ka martir alang sa libre nga panghunahuna. Gayunpaman, ang kalayaan sa pagpapahayag ay maaaring limitado sa pamamagitan ng censorship , pag-aresto, pagsusunog ng libro , o propaganda , at ito ay may posibilidad na mapanghinawa ang kalayaan ng pag-iisip. Bisan pa, ang kagawasan sa pagpahayag mahimong limitado pinaagi sa censorship , pag-aresto, pagsunog sa libro , o propaganda , ug kini nagtinguha nga mawad-an ang kagawasan sa panghunahuna. Ang mga halimbawa ng epektibong mga kampanya laban sa kalayaan sa pagpapahayag ay ang pagsupil ng Sobyet sa pananaliksik ng genetika na pabor sa isang teorya na kilala bilang Lysenkoism. Ang mga ehemplo sa epektibo nga mga kampanya batok sa kagawasan sa pagpahayag mao ang pagpugong sa Sobyet sa panukiduki sa genetics pabor sa usa ka teorya nga nailhan nga Lysenkoism. Ang mga kampanya na nasusunog ng libro ng Nazi Germany , ang radikal na anti-intellectualism na ipinatupad sa Cambodia sa ilalim ng Pol Pot , ang mahigpit na mga limitasyon sa kalayaan ng pagpapahayag na ipinataw ng mga pamahalaan ng Komunista ng Republikang Bayan ng Tsina at Cuba o nimga karapatan sa kanang diktatoryal na diktatoryal tulad ng mga Augusto Pinochet sa Chile at Francisco Franco sa Espanya . Ang mga kampanya nga nagdilaab sa libro sa Nazi Germany , ang radikal nga anti-intellectualism nga gipatuman sa Cambodia ubos sa Pol Pot , ang higpit nga mga limitasyon sa kalayaan sa ekspresyon nga gipahamtang sa mga gobyerno Komunista sa People's Republic of China ug Cuba o niSa walaÕy pako nga diktadorya sa kanan sama sa mga Augusto Pinochet sa Chile ug Francisco Franco sa Espanya . Ang Sapir-Whorf hypothesis , na nagsasaad na ang pag- iisip ay likas na naka-embed sa wika , ay susuportahan ang pag-aangkin na ang isang pagsisikap na limitahan ang paggamit ng mga salita ng wika ay talagang isang paraan ng paghihigpit sa kalayaan ng pag-iisip. Ang hypothesis sa Sapir Ð Whorf , nga nagpahayag nga ang panghunahuna napanag-iya sa sinultian nga sinultian , nga suportahan ang pag-angkon nga ang paningkamot nga limitahan ang paggamit sa mga pulong sa sinultian sa tinuud usa ka porma sa pagpugong sa kagawasan sa panghunahuna. Ito ay ginalugad sa nobelang George Orwell 1984 , na may ideya ng Newspeak , isang likid na anyo ng wikang Ingles na sinasabing kulang sa kakayahan para sa talinghaga at paglilimita ng pagpapahayag ng mga orihinal na ideya. Gisuhid kini sa nobela ni George Orwell 1984 , nga adunay ideya sa Newspeak , usa ka tinangtang nga porma sa pinulongang Ingles nga giingon nga walaÕy katakus sa paghulagway ug paglimite sa pagpahayag sa mga orihinal nga ideya. Kamakailan lamang, ang pagbuo ng mga teknolohiyang neuroimaging ay nagtaas ng mga alalahanin tungkol sa mga nilalang na nabasa at pagkatapos ay mapigilan ang pag-iisip. Mas bag-ohay lang, ang pag-uswag sa mga teknolohiya sa neuroimaging nagpatungha sa mga kabalaka bahin sa mga entidad nga mabasa ug pagkahuman mapugngan ang gihunahuna. Kahit na ang isyu ay kumplikado ng problema sa isip-katawan , ang mga alalahanin na ito ay bumubuo ng umuusbong na larangan ng neuroethics at neuroprivacy . Bisan kung ang isyu komplikado sa problema sa hunahuna sa lawas , kini nga mga kabalaka ang naghimo sa us aka us aka us aka bahin sa neuroethics ug neuroprivacy . Ang isang panukalang batas na nakuha ay isang gawa ng isang lehislatura na nagpapahayag ng isang tao, o isang grupo ng mga tao, nagkasala ng ilang krimen - at pagpaparusa sa kanila, madalas na walang pagsubok . Ang usa ka bill of attainder usa ka buhat sa lehislatura nga nagdeklara sa usa ka tawo, o grupo sa mga tawo, nga sad-an sa pipila nga krimen - ug pagsilot kanila, kanunay nga walaÕy pagsulay . Tulad ng pagkakaroon ng resulta mula sa normal na proseso ng hudisyal, ang epekto ng nasabing panukalang batas ay ang pagpapawalang-bisa sa mga karapatang sibil ng naka-target , lalo na ang karapatang pag-aari ang karapatan sa isang pamagat ng kamahalan at, hindi bababa sa orihinal na paggamit, ang karapatan sa buhay mismo. Sama sa pagkab-ot nga resulta gikan sa normal nga proseso sa hudisyal, ang epekto sa ingon nga balaodnon mao ang pagwagtang sa mga katungod sa sibil nga gipunting , labi nga katungod ang pagpanag-iya , ang katungod sa usa ka titulo sa pagkahalangdon ug, labing menos ang orihinal nga paggamit, ang katungod sa kinabuhi mismo. Ang mga panukalang batas na nakuha ay ipinasa sa Parliyamento ni Henry VIII noong 29 Enero 1542 ay nagresulta sa pagpapatupad ng isang bilang ng mga kilalang makasaysayang figure. Ang mga balaodnon nga nakab-ot gipasa sa Parliament ni Henry VIII kaniadtong 29 Enero 1542 nagresulta sa mga pagpatay sa daghang mga inila nga makasaysayanon nga numero. Ang paggamit ng mga panukalang batas na ito ng Parliamento sa kalaunan ay nahulog dahil sa malinaw na potensyal para sa pang-aabuso at paglabag sa ilang mga ligal na prinsipyo. Ang paggamit sa kini nga mga balaodnon sa Parliyo sa ulahi nahinabo tungod sa klaro nga potensyal sa pag-abuso ug paglapas sa daghang mga ligal nga baruganan. Pinaka-mahalaga sa tamang proseso , ang utos na dapat talakayin ng isang batas sa isang partikular na porma ng pag-uugali kaysa sa isang tiyak indibidwal o grupo, at ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan . Labi nga hinungdanon ang katungod sa angay nga proseso , ang mando nga ang usa ka balaod kinahanglan maghisgot sa usa ka piho nga porma sa pamatasan imbis sa usa ka piho nga indibidwal o grupo, ug ang pagbulag sa mga gahum . Hindi tulad ng Saligang Batas ng Estados Unidos, walang tiyak na probisyon na nagbabawal sa Pamahalaang Komonwelt mula sa pagpasa ng mga panukalang batas. Dili sama sa Konstitusyon sa Estados Unidos, walaÕy piho nga probisyon nga nagdili sa Pamahalaang Komonwelt sa pag-agi sa mga tagana nga makuha. Gayunpaman, pinasiyahan ng Mataas na Hukuman ng Australia na ang mga panukalang batas ng pagkakamit ay hindi ayon sa konstitusyon, sapagkat paglabag ito sa paghihiwalay ng doktrina ng kapangyarihan para sa anumang katawan maliban sa isang korte ng Kabanata III na gumamit ng kapangyarihang panghukuman. Bisan pa, ang Hataas nga Korte sa Australia nagmando nga ang mga panukalangay sa pagkab-ot dili supak sa konstitusyon, tungod kay kini usa ka paglapas sa pagkabulag sa doktrina nga gahum alang sa bisan unsang lawas gawas sa korte sa Kapitulo III nga mogamit sa hudisyal nga gahum. Ang isa sa mga pangunahing aspeto ng kapangyarihang panghukuman ay ang kakayahang gumawa ng mga nagbubuklod at may awtoridad na mga pagpapasya sa mga katanungan ng batas, iyon ay, mga isyu na may kaugnayan sa buhay, kalayaan o pag-aari. Usa sa mga punoan nga aspeto sa gahum sa hudisyal mao ang abilidad sa paghimo sa paghigot ug may awtoridad nga mga desisyon sa mga pangutana sa balaod, nga mao, mga isyu nga may kalabutan sa kinabuhi, kalingkawasan o kabtangan. Ang paggamit ng kapangyarihan ng hudisyal ng sangay ng lehislatibo o ehekutibo ay kasama ang direktang paggamit ng kapangyarihan at hindi tuwirang paggamit ng kapangyarihang panghukuman. Ang paggamit sa hudisyal nga gahum sa lehislatura o ehekutibo sang sanga nagalakip sa direkta nga paggamit sa gahum ug dili direkta nga paggamit sa judicial power. Ang mga konstitusyon ng estado sa Australia ay naglalaman ng kaunting mga limitasyon sa kapangyarihan ng pamahalaan. Ang mga konstitusyon sa estado sa Australia adunay pipila ka mga limitasyon sa gahum sa gobyerno. Ang mga bills ng nakuha ay itinuturing na pinahihintulutan dahil walang nakitang paghihiwalay ng mga kapangyarihan sa antas ng estado. Ang mga bills of attainder gikonsiderar nga gitugotan tungod kay walaÕy nasakup nga pagbulag sa mga gahum sa lebel sa estado. Gayunpaman, ang seksyon 77 ng Konstitusyon ng Australia ay pinahihintulutan ang mga korte ng estado na mamuhunan sa hurisdiksyon ng Commonwealth. Bisan pa, ang seksyon 77 sa Konstitusyon sa Australia nagtugot sa mga korte sa estado nga mamuhunan sa hurisdiksyon sa Commonwealth. At ang anumang batas ng estado na nag-render ng isang korte ng estado na hindi gumana bilang korte ng III III (hurisdiksyon ng Komonwelt) ay hindi konstitusyon. Ug ang bisan unsang balaod sa estado nga naghatag usa ka korte sa estado nga dili molihok sama sa korte sa Babilonya (hurisdiksyon sa Komonwelt) dili konstitusyon. Hindi maaayos ng mga Estado ang kanilang mga ligal na sistema upang mapigilan sila na sumailalim sa Konstitusyon ng Australia. Ang mga Estado dili makaporma sa ilang mga ligal nga sistema aron mapugngan sila nga magpasakop sa Konstitusyon sa Australia. Ang isang mahalagang pagkakaiba ay ang mga batas na naghahangad na magdirekta ng kapangyarihan ng hudisyal ay hindi ayon sa konstitusyon, ngunit ang mga batas na may kinalaman sa ipinag-uutos na sentensya, mga patakaran ng katibayan, hindi parusang pagkabilanggo, o mga pagsubok, ay konstitusyonal. Ang usa ka hinungdanon nga kalainan mao ang mga balaod nga nagtinguha sa pagdumala sa gahum sa hudisyal dili konstitusyon, apan ang mga balaod nga adunay kalabotan sa mandatory sentensya, mga lagda sa ebidensya, dili pagsilot nga pagkabilanggo, o mga pagsulay, ang konstitusyon. Ang mga parliamento ng estado ay gayunpaman libre upang ipagbawal ang mga parole board na magbigay ng parol sa mga tiyak na mga bilanggo. Ang mga parliamento sa estado bisan pa niana gawasnon nga gidili ang mga parole board nga ihatag ang parole sa piho nga mga binilanggo. Halimbawa, ang mga seksyon 74AA at 74AB ng Victorian Corrections Act 1986 ay makabuluhang pinipigilan ang kakayahan ng parole board na magbigay ng parole kay Julian Knight o Craig Minogue . Pananglitan, ang mga seksyon 74AA ug 74AB sa Victorian Corrections Act 1986 adunay dako nga pagpugong sa katakus sa parole board nga maghatag parole kay Julian Knight o Craig Minogue . Ang mga ito ay sinuportahan ng High Court ng Australia at nakikilala mula sa mga bills ng nakuha mula noong nakatayo ang orihinal na pangungusap (pagkabilanggo sa buhay); ang pagbabago lamang ay ang pangangasiwa ng parol. Kini gisuportahan sa High Court sa Australia ug nailhan gikan sa mga bills of attainder sukad ang orihinal nga sentensya (pagkabilanggo sa kinabuhi); ang pagbag-o ra mao ang pagdumala sa parol. Sa dalawang kaso ng pagtatangka upang maipasa ang mga panukalang batas na magsagawa ng isang panghukum na parusa sa isang tiyak na tao, ang mga nagsasalita ng House at Senado , ayon sa pagkakabanggit, ay nagpasiya na ang pagsasanay sa parlyamentaryo ng Canada ay hindi pinahihintulutan kuwenta ng pagkakamit o kuwenta ng mga sakit at parusa. Sa duha nga mga kaso sa pagsulay sa pagpasa sa mga bayranan nga magpahamtang usa ka silot sa hudisyal sa usa ka piho nga tawo, ang mga nagsulti sa House ug Senado , sa tinuud, nagmando nga ang pamatasan sa parlyamentaryo sa Canada dili gitugotan bills sa pagkab-ot o bills sa mga kasakit ug mga silot. Ang salitang " attainder ", na nangangahulugang "taintedness", ay bahagi ng karaniwang batas ng Ingles . Ang pulong nga " nakab-ot ", nagpasabut nga "taintedness", kabahin sa sagad nga balaod sa Ingles . Sa ilalim ng batas ng Ingles, ang isang kriminal na hinatulan sa isang malubhang krimen, pagtataksil o felony ay maaaring ipahayag na "nakamit", nangangahulugang ang kanyang mga karapatang sibil ay pinawalang-bisa: hindi niya maaaring mas matagal na pag-aari o ipasa ang pag-aari sa kanyang pamilya sa pamamagitan ng kalooban o tipan. Ubos sa balaod sa Ingles, ang usa ka kriminal nga gihukman alang sa usa ka grabe nga krimen, bisan ang pagbudhi o krimen mahimong ipahayag nga "nakakab-ot", nagpasabut nga ang iyang mga katungod sa sibil nga giwagtang: dili niya mahimo mas dugay nga pagpanag-iya o ipasa ang kabtangan sa iyang pamilya pinaagi sa kabubut-on o testamento. Ang kanyang pag-aari ay maaaring magbalik sa Crown o sa mesne lord. Ang anumang mga pamagat ng peerage ay babalik din sa Crown. Ang iyang kabtangan mahimo nga makabalik sa Crown o sa mesne lord. Ang bisan unsang titulo sa peerage mabalik usab sa Crown. Ang nasakdal na tao ay karaniwang parurusahan ng pagpapatupad ng hudisyal-Kapag ang isang tao ay nakagawa ng isang krimen sa kapital at pinatay para dito, ang pag-aari na naiwan sa eskandalo o panginoon sa halip na magmana ng pamilya. Ang nahukman nga tawo sa kasagaran pagasilutan pinaagi sa hudisyal nga pagpatay-Sa Dihang ang usa ka tawo nga nahimo sa usa ka kapital nga krimen ug gipatay alang niini, ang mga kabtangan sa wala sa luyo escheated sa Crown o ginoo kay sa nga napanunod sa pamilya. Ang pag-atake ay gumana nang higit pa o mas kaunti bilang pagwawasto ng pyudal na kadena ng pribilehiyo at lahat ng mga karapatan at mga katangian na ipinagkaloob. Ang pag-atensyon naglihok labi ka daghan sa pag-usab sa pyudal nga kadena sa pribilehiyo ug tanan nga mga katungod ug kabtangan nga gihatag niini. Dahil sa ipinag - uutos na sentensya , ang angkop na proseso ng mga korte ay nagbigay ng limitadong kakayahang umangkop upang harapin ang iba't ibang mga kalagayan ng mga nagkasala. Tungod sa mandatory sentensya , ang gitakdang proseso sa mga korte naghatag limitado nga pagka-flexible sa pag-atubang sa lainlaing mga kahimtang sa mga nakasala. Ang ari-arian ng mga kriminal na nabihag at pinatay dahil sa isang nagkasala na paghingi o pagkakasala sa hurado sa isang hindi nagkasala na paghingi ay maaaring mapawi, tulad ng pag-aari ng mga nakatakas sa hustisya at nawalang-sala. Ang kabtangan sa mga kriminal nga nadakup nga buhi ug gipatay tungod sa usa ka sad-an nga paghangyo o pagkombikto sa hurado sa usa ka dili sala nga paghangyo mahimo nga mawala, ingon nga mahimo nga kabtangan sa mga nakaikyas sa hustisya ug gilapas. Ngunit ang pag-aari ng mga nagkasala na namatay bago ang pagsubok, maliban sa mga pinatay sa panahon ng paggawa ng mga krimen (na napinsala ng batas na nauugnay sa felo de se ), ay hindi maaaring mawala, at hindi rin maaaring pag-aralan ang pag-aari ng mga nagkasala na tumanggi sa pakiusap at kung sino ang pinahirapan hanggang kamatayan sa pamamagitan ng peine forte et dure . Apan ang kabtangan sa mga nakasala nga namatay sa wala pa ang pagsulay, gawas sa mga napatay sa panahon sa pagpahamtang sa mga krimen (nga nahugawan sa balaod nga may kalabutan sa felo de se ), dili mapilde , ni mahimo ang kabtangan sa mga makasasala nga nagdumili sa pagpangayo ug kung kinsa ang gitortyur hangtod namatay pinaagi sa peine forte et dure . Sa kabilang banda, kapag nangyari ang isang ligal na kombiksyon, pagkumpiska at "katiwalian ng dugo" kung minsan ay lumilitaw na hindi masyadong malupit para sa nalalabing pamilya. Sa pikas bahin, kung ang usa ka ligal nga kombiksyon nahitabo, pagkumpiska ug "pagkadunot sa dugo" usahay gipakita nga dili gyud grabe alang sa nahabilin nga pamilya. Sa ilang mga kaso ay bibigyan muli ng Crown ang nahatulang mga nasasakupang lupain at mga titulo sa kanyang tagapagmana. Sa pila ka mga kaso sa ulahi gihatagan usab sa Crown ang mga nahukman nga yuta ug mga titulo sa iyang manununod. Posible rin ito, nang lumingon ang mga kapalaran sa politika, para mabaliktad ang isang bill of attainder. Minsan ito ay nangyari nang matagal matapos ang pinatawad na tao. Posible usab kini, sa pagbalhin sa mga kabulahanan sa politika, aron mabalik ang usa ka bilyon nga pagkab-ot. Kini usahay nahinabo pagkahuman nga gipatay ang nakombikto nga tawo. Hindi tulad ng ipinag-uutos na mga pangungusap ng mga korte, ang mga kilos ng Parliamento ay nagbigay ng malaking latitude sa pag-akma sa parusa sa mga partikular na kondisyon ng pamilya ng nagkasala. Dili sama sa mandatory nga mga silot sa mga korte, ang mga aksyon sa Parliamento naghatag daghang kadaghan sa pagsakup sa silot sa partikular nga kahimtang sa pamilya sa nakasala. Ang Parlyamento ay maaari ring magpataw ng mga parusa na hindi kabisera nang hindi kinasasangkutan ng mga korte; ang ganitong mga panukalang batas ay tinatawag na mga panukala ng mga sakit at parusa . Ang parliyamento mahimo usab nga ipahamtang ang mga silot nga dili kapital nga walaÕy labot sa mga korte; ang ingon nga mga panudlo gitawag bills of pain and penalty . Ang mga panukalang batas na nakuha ay minsan ay pinuna bilang isang maginhawang paraan para sa Hari na makumbinsi ang mga paksa ng mga krimen at kumpitahin ang kanilang pag-aari nang walang abala ng isang pagsubok - at nang walang pangangailangan para sa isang paniwala o sa katunayan ang anumang katibayan. Usahay gisaway ang mga bills of attainder nga usa ka dali nga paagi alang sa Hari nga kombinsihon ang mga hilisgutan sa mga krimen ug pagkumpiska sa ilang kabtangan nga walaÕy problema sa usa ka husay - ug kung walaÕy kinahanglan nga kombiksyon o sa bisan unsa nga ebidensya. Gayunpaman, nauugnay ito sa kaugalian ng Middle Ages, kung saan ang lahat ng mga lupain at pamagat ay ipinagkaloob ng isang Hari sa kanyang tungkulin bilang " Fount of honor ". Bisan pa may kalabotan kini sa kostumbre sa Tunga nga Panahon sa edad, diin ang tanan nga mga yuta ug titulo gihatag sa usa ka Hari sa iyang papel ingon nga " Punoan sa dungog . Ang anumang bagay na ipinagkaloob ng nais ng Hari ay maaaring alisin sa kanya. Ang bisan unsang butang nga gihatag sa gusto sa Hari mahimong kuhaon pinaagi kaniya. Ito ay humina sa paglipas ng panahon habang ang mga personal na karapatan ay ligal na itinatag. Kini nga huyang sa kadugayon samtang ang personal nga mga katungod nahimo nga ligal nga natukod. Ang unang paggamit ng nakuha ay noong 1321 laban sa parehong Hugh le Despenser, 1st Earl ng Winchester at ang kanyang anak na si Hugh Despenser ang Mas bata, Earl ng Gloucester . Ang una nga gigamit sa pagkab-ot sa 1321 batok sa Hugh le Despenser, 1st Earl ni Winchester ug sa iyang anak nga si Hugh Despenser ang Batan-on, Earl sa Gloucester . Pareho silang nakamit para suportahan si Haring Edward II sa kanyang pakikibaka sa reyna at mga baron. Pareho silang nakamit para suportahan si Haring Edward II sa iyang pakigbisog sa reyna ug mga baron. Sa Inglatera, ang mga naisagawa na napapailalim sa mga nakamit ay kasama sina George Plantagenet. Sa Inglatera, kadtong gipahamtang nga gipahamtang nga nakuha sa George Plantagenet. Sa kaso ni Catherine Howard, noong 1541 si Haring Henry VIII ay ang unang monarko na naghahatid ng Royal Assent, upang maiwasan ang pagkakaroon ng masiguro nang personal sa pagpatay sa kanyang asawa. Sa kaso ni Catherine Howard, kaniadtong 1541 si Haring Henry VIII ang una nga monarko nga nag-delegate sa Royal Assent, aron malikayan nga magpasalig nga personal sa pagpatay sa iyang asawa. Matapos talunin si Richard III at palitan siya sa trono ng Inglatera, ipinasa ni Henry VII ng Parliyamento ang isang panukalang batas laban sa kanyang hinalinhan. Human mapildi si Richard III ug gipuli siya sa trono sa Inglatera, gipasa ni Henry VII ang Parliamento sa usa ka bilyon nga nahimo batok sa nauna kaniya. Kapansin-pansin na ang panukalang batas na ito ay hindi binanggit ang tungkol sa mga Princes sa Tore , bagaman ipinapahayag nito na siya ay may kasalanan na "pagbuhos ng dugo ng mga sanggol." Matikod nga kini nga balaodnon wala maghisgot sa mga Prinsipe sa Tore , bisan kung kini gipahayag nga siya sad-an sa "pagpaagas sa dugo sa mga Bata." Matapos ang mga yugto ng komite, ipinasa ang panukala sa parehong mga Bahay ng mga Lords at Commons at naaliw sa 4 Disyembre 1660. Pagkahuman sa mga yugto sa komite, gipasa ang balaudnon sa Parehas sa mga Lords ug Commons ug nalipay sa 4 Disyembre 1660. Sinundan ito ng isang resolusyon na pumasa sa parehong mga Bahay sa parehong araw. Gisundan kini sa usa ka resolusyon nga nagpasa sa duha ka mga Bahay sa mao gihapon nga adlaw. Noong 1685, nang dumating ang Duke ng Monmouth sa West England at nagsimula ng isang paghihimagsik sa isang pagsisikap na ibagsak ang kanyang tiyuhin, ang kamakailan lamang na nakulong na James II , ang Parliament ay nagpasa ng isang panukalang batas na nakuha laban sa kanya. Niadtong 1685, sa dihang ang Duke sa Monmouth miabot sa West England ug gisugdan ang usa ka pagrebelde sa usa ka paningkamot aron mapukan ang iyang uyoan, ang bag-ong na-trono nga James II , ang Parliamento nakapasa usa ka bilyon nga nakuha batok kaniya. Matapos ang Labanan ng Sedgemoor , naging posible para kay Haring James na patayin ang nakunan na si Monmouth. Pagkahuman sa Gubat sa Sedgemoor , nahimo niini nga posible nga gipatay si King James nga namatay. Bagaman ligal, ito ay itinuturing ng marami bilang isang di-makatwirang at walang awa na kilos. Bisan kung ligal, kini giisip sa kadaghanan nga usa ka dili-makatarunganon ug mapintas nga buhat. Noong 1753, ang pinuno ng Jacobite na si Archibald Cameron ng Locheil ay pinatay na pinatay sa batayan ng isang pitong taong gulang na panukalang batas na nakuha , sa halip na ilagay sa paglilitis para sa kanyang kamakailang subersibong aktibidad sa Scotland. Niadtong 1753, ang lider sa Jacobite nga si Archibald Cameron sa Locheil gipatay sa sukaranan sa pito ka tuig nga balaodnon sa pagkab-ot, imbis nga husayon alang sa iyang bag-o nga subersibong kalihokan sa Scotland. Napukaw nito ang ilang mga protesta sa opinyon ng publiko sa British sa oras na ito, kabilang ang mula sa mga taong walang mga simpatiyang Jacobite. Napukaw niini ang pipila ka mga protesta sa opinyon sa publiko sa Britanya sa panahon, lakip ang gikan sa mga tawo nga walaÕy mga simpatiya sa Jacob. Ang huling paggamit ng nakuha ay noong 1798 laban kay Lord Edward FitzGerald para sa pamunuan ng Irish Rebellion ng 1798 . Ang katapusan nga paggamit sa pagkab-ot kaniadtong 1798 batok ni Lord Edward FitzGerald alang sa pagpanguna sa Irish Rebellion sa 1798 . Noong 1688, si Haring James II ng Inglatera (VII ng Scotland), na pinalayas ng pag-akyat nina William III at Mary II sa Maluwalhating Rebolusyon , ay dumating sa Ireland na may nag-iisang hangarin na mabawi ang kanyang trono. Niadtong 1688, si King James II sa England (VII sa Scotland), nga gipalayas sa pagsaka ni William III ug Mary II sa Himaya nga Rebolusyon , miabot sa Ireland nga adunay bugtong katuyoan nga makuha ang iyang trono. Matapos ang kanyang pagdating, ang Parlyamento ng Ireland ay nagtipon ng isang listahan ng mga pangalan noong 1689 ng mga iniulat na hindi naging tapat sa kanya, na sa kalaunan ay taling sa pagitan ng dalawa at tatlong libo, sa isang bill ng pagkakamit. Pagkahuman sa iyang pag-abut, ang Parlamento sa Ireland nagtigum sa usa ka lista sa mga ngalan kaniadtong 1689 sa mga gi-ingon nga wala magmatinud-anon kaniya, nga sa katapusan nag-antus tali sa duha ug tulo ka libo, sa usa ka bilyon nga nakuha. Isang tao, si Lord Mountjoy , ay nasa Bastillesa oras at sinabihan ng Irish Parliament na dapat niyang iwaksi mula sa kanyang cell at ibabalik ito sa Ireland para sa kanyang parusa, o haharap sa napakalaking proseso ng pagiging iginuhit at mag-away . Usa ka tawo, si Lord Mountjoy , didto sa Bastillesa panahon ug giingnan sa Irish Parliament nga kinahanglan niya nga molapas sa iyang selda ug ibalik kini sa Ireland alang sa iyang silot, o mag-atubang sa grabe nga proseso sa pagkagumon ug pag- away . Ang parliyamento ay naging kilala noong 1800s bilang " Patriot Parliament ". Ang parliyamento nabantog kaniadtong 1800s ingon nga " Patriot Parliament ". Nang maglaon ay itinuro ng mga tagapagtanggol ng Parliyo ng Patriot na ang kasunod na " Williamite Settlement forfeitures " noong 1690 ay pinangalanan ang isang mas malaking bilang ng mga suspect na Jacobite , na karamihan sa mga nakamit noong 1699. Sa ulahi ang mga tigdepensa sa Parliyo sa Patriot nagpunting nga ang gisundan nga " Williamite Settlement forfeiture " sa 1690s ginganlan ang usa ka labi pa ka daghan nga mga suspetsado nga Jacobite , kadaghanan nga naabot 1699. Ang bahaging ito ay tungkol sa batas na nakakaapekto sa isang tiyak na tao. Para sa batas na iminungkahi ng isang solong MP, tingnan ang bill ng Pribadong miyembro . Kini nga seksyon bahin sa balaod nga nakaapekto sa usa ka piho nga tawo. Alang sa balaod nga gisugyot sa usa ka MP, tan-awa ang bill sa Pribadong miyembro . Sa sistema ng Westminster isang katulad na konsepto ay saklaw ng term na "pribadong bayarin" (isang panukalang batas na kung saan ang isang daanan ay nagiging isang pribadong Batas). Sa sistema sa Westminster usa ka susama nga konsepto ang nasakup sa termino nga "pribado nga balaodnon" (usa ka balaodnon nga sa usa ka agianan mahimong usa ka pribado nga Balaod). Subalit tandaan na ang "pribadong bayarin" ay isang pangkalahatang termino na tumutukoy sa isang panukala para sa batas na nag-aaplay sa isang tiyak na tao. Hinumdumi bisan pa nga ang "pribado nga bill" usa ka kinatibuk-ang termino nga nagtumong sa usa ka us aka us aka us aka balaod alang sa balaod nga nag-aplay sa usa ka piho nga tawo. Ito ay lamang ng isang panukalang batas ng pagkakamit kung ito ay parusahan sa kanila; ang mga pribadong panukalang batas ay ginamit sa ilang mga bansa sa Commonwealth upang mabuo ang diborsyo. Usa ra ka bill of attainder kung kini silotan; gigamit ang mga pribadong balaodnon sa pipila nga mga nasod sa Commonwealth aron maapektohan ang diborsyo. Ang iba pang mga tradisyonal na paggamit ng mga pribadong panukalang batas ay kinabibilangan ng mga kumpanya ng pag-charter, pagpapalit ng mga tsart ng mga umiiral na korporasyon, pagbibigay ng mga monopolyo, pag-apruba ng pampublikong imprastraktura at pag-agaw ng mga pag-aari para sa mga, pati na rin ang pag-encode ng mga commons at katulad na muling pamamahagi ng mga pag-aari. Ang uban pang mga tradisyonal nga paggamit sa mga pribadong mga panukiduki nag-apil sa mga korporasyon sa pag-charter, pagbag-o sa mga tsart sa mga ana nga korporasyon, pagtugot sa mga monopolyo, pag-apruba sa publiko nga imprastruktura ug pag-agaw sa mga kabtangan alang sa mga, ingon usab ang pagpalakip sa mga commons ug parehas nga pag-apod-apod usab sa kabtangan. Ang mga uri ng pribadong kuwenta ay gumana upang alisin ang mga pribadong pag-aari at mga karapatan mula sa ilang mga indibidwal, ngunit karaniwang hindi tinawag na "bill of pain at penalty." Ang mga tipo nga pribado nga kuwenta naglihok aron makuha ang pribado nga kabtangan ug mga katungod gikan sa pipila nga mga tawo, apan sa kasagaran dili gitawag nga "bill of pain and penalties". Ang huling panukalang batas ng United Kingdom na tinawag na "Pains and Penalties Bill" ay Pains and Penalties Bill 1820 at ipinasa ng House of Lords noong 1820, ngunit hindi itinuturing ng House of Commons; hiningi nitong hiwalayan si Queen Caroline mula kay King George IV at ayusin ang kanyang mga titulo at ari-arian nang naaayon, sa mga batayan ng kanyang sinasabing pangangalunya, tulad ng ginawa ng maraming pribadong kuwenta na nakikitungo sa diborsyo ng mga pribadong tao. Ang katapusang balaod sa United Kingdom nga gitawag nga "Pains and Penalties Bill" mao ang Pains and Penalties Bill 1820 ug gipasa sa House of Lords kaniadtong 1820, apan wala gikonsiderar sa House of Commons; gitinguha niini nga i-diborsyo si Queen Caroline gikan ni King George IV ug ipahiangay ang iyang mga titulo ug kabtangan, pinasukad sa giisip nga pagpanapaw, sama sa gibuhat sa daghang mga pribadong balaodnon nga naghisgot sa diborsyo sa mga pribadong tawo. Naiulat na walang mga perang papel na nakuha mula pa noong 1820 sa UK. Gikataho nga walaÕy mga papeles nga nakuha gikan sukad 1820 sa UK. Ang pag- atake na tulad nito ay isang ligal na bunga ng mga paniniwala sa mga korte ng batas, ngunit ito ay tumigil na maging isang bahagi ng parusa sa 1870. Ang pag- atake nga ingon usab usa ka ligal nga sangputanan sa mga kombiksyon sa mga korte sa balaod, apan kini nahunong nga usa ka bahin sa pagsilot kaniadtong 1870. Noong nakaraan lihim na British War Cabinet paper na inilabas noong Enero 1, 2006 ay ipinakita na, kasing aga ng Disyembre 1942, tinalakay ng Digmaang Gabinete ang kanilang patakaran para sa parusa ng nangungunang mga Nazi kung nakuha. Kaniadto ang tinago nga mga papel sa Gabinete sa Britanya nga gipagawas kaniadtong Enero 1, 2006 nagpakita nga, kaniadtong Disyembre 1942, gihisgutan sa Gabinete sa Gubat ang ilang palisiya alang sa pagsilot sa nanguna nga mga Nazi kung madakup. Ang Punong Ministro ng British na si Winston Churchill ay nagtaguyod ng isang patakaran ng pagpapatupad ng buod kasama ang paggamit ng isang aksyon na nakamit upang maiiwasan ang mga ligal na hadlang. Ang Prime Minister sa Britanya nga si Winston Churchill nag-awhag dayon sa usa ka palisiya sa pagpahamtang sa pagtingub sa paggamit sa usa ka aksyon nga nakuha aron makalikay sa ligal nga mga babag. Siya ay pinakawalan ng ministro ng gabinete na si Richard Law na itinuro na ang Estados Unidos at Soviet Union ay pinapaboran pa rin ang mga pagsubok. Gisalikway siya sa ministro sa gabinete nga si Richard Law nga nagpunting nga ang Estados Unidos ug Soviet Union nagpaboran sa mga pagsulay. Ang mga panukalang batas na nakuha ay ginamit noong ika-18 siglo sa England, at inilapat din sa mga kolonya ng British. Ang mga panudlanan nga nakab-ot gigamit us aka ika-18 nga siglo sa England, ug gigamit usab sa mga kolonya sa Britanya. Ang ilang mga kolonista ay binigyang inspirasyon sa American Revolution dahil sa galit sa kawalang-katarungan na nakuha. Ang pila ka mga kolonista gindasig sa American Revolution tungod sa kasuko sa inhustisya nga nakuha. Bagaman hindi bababa sa isang estado ng Amerikano, New York, ay gumamit ng isang 1779 na panukalang batas upang makumpiska ang pag-aari ng mga loyalista ng British (tinatawag na Tories ) bilang kaparusahan sa kanilang mga pakikisalamuha sa politika at paraan ng pagpopondo sa paghihimagsik. Bisan kung adunay usa ka estado sa Amerika, New York, gigamit ang 1779 bilyon nga nakuha aron makuha ang kabtangan sa mga loyalista sa Britanya (gitawag nga Tories ) ingon usa ka silot alang sa ilang politikanhong mga simpatya ug pamaagi sa pagpondo sa rebelyon. Ang hindi kasiyahan ng Amerika sa mga batas na nakuha ng British na nagresulta sa kanilang ipinagbabawal sa Saligang Batas ng Estados Unidos na na-ratipik noong 1789. Ang dili kontento sa Amerikano sa mga balaod sa pagkab-ot sa Britanya nga miresulta nga gidili sila sa Konstitusyon sa US nga gi-ratipik sa 1789. Sipi mula sa Artikulo Isa, Seksyon 9 ng Konstitusyon ng Estados Unidos, na nagbabawal sa pagpasa ng mga panukalang batas. Usa ka kinutlo gikan sa Artikulo Usa, Seksyon 9 sa Konstitusyon sa Estados Unidos, nga nagdili sa paglabay sa mga bills of attainder Ang Saligang Batas ng Estados Unidos ay nagbabawal sa mga panukalang batas ng pagkakamit: sa pederal na batas sa ilalim ng Artikulo I, Seksyon 9 , at sa batas ng estado sa ilalim ng Artikulo I, Seksyon 10 . Ang Konstitusyon sa Estados Unidos nagdili sa mga lehislatibo nga balaodnon sa pagkab-ot: sa federal nga balaod ubos sa Artikulo I, Seksyon 9 , ug sa balaod sa estado ubos sa Artikulo I, Seksyon 10 . Ang katotohanan na sila ay pinagbawalan kahit na sa ilalim ng batas ng estado ay sumasalamin sa kahalagahan na ang mga Framers na nakakabit sa isyung ito. Ang kamatuoran nga sila gidili bisan sa ilalum sa balaod sa estado nagpakita sa kaimportante sa mga Framers nga gilakip sa kini nga isyu. Sa loob ng Saligang Batas ng US, ang mga sugnay na nagbabawal sa mga batas ng pagkuha ay naghahatid ng dalawang layunin. Sa sulod sa Konstitusyon sa US, ang mga sugyot nga nagdili sa mga balaod nga nakab-ot nagsilbi duha ka katuyoan. Una, pinatibay nila ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan , sa pamamagitan ng pagbabawal sa lehislatura na magsagawa ng hudisyal o ehekutibo na pag-andar - dahil ang kinahinatnan ng anumang mga gawa ng lehislatura ay kakailanganin ng form ng isang panukalang batas ng pagkakamit. Una, gipalig-on nila ang pagkabulag sa mga gahum , pinaagi sa pagdili sa lehislatura sa paghimo sa hudisyal o ehekutibo nga gimbuhaton - tungod kay ang sangputanan sa bisan unsang mga buhat sa lehislatura nga kinahanglan kinahanglan maghimo us aka porma sa usa ka bilyon nga makuha. Pangalawa, inilalagay nila ang konsepto ng angkop na proseso , na bahagyang pinalakas ng Fifth Amendment sa Konstitusyon. Ikaduha, gisulud nila ang konsepto sa angay nga proseso , nga bahin gipalig-on sa Fifth Amendment to Constitution. Ang teksto ng Saligang Batas, Artikulo I, Seksyon 9, Clause 3 ay "Walang Bill of Attainder o ex post facto Law ay ipapasa". Ang teksto sa Konstitusyon, Artikulo I, Seksyon 9, Clause 3 mao ang "No Bill of Attainder o ex post facto Law ang ipasa". Ang konstitusyon ng bawat estado ay malinaw ding nagbabawal sa mga panukalang batas ng pagkakamit. Halimbawa, ang konstitusyon ng Wisconsin na Artikulo I, binabasa ng Seksyon 12. Ang konstitusyon sa matag estado tin-aw usab nga nagdili sa mga bill sa pagkab-ot. Pananglitan, ang konstitusyon sa Wisconsin Artikulo I, Seksyon 12 mabasa. Walang panukalang batas ng pagkakamit, batas ng post post facto , o anumang batas na nagpapahamak sa obligasyon ng mga kontrata, ay hindi kailanman mapapasa, at walang pananalig na gagana ng katiwalian ng dugo o pagpapatawad ng ari-arian. WalaÕy balaud sa pagkab-ot, balaod sa post post facto , o bisan unsang balaod nga nagpaubos sa obligasyon sa mga kontrata, nga dili na maagian, ug walay kombiksyon nga magbuhat sa pagkadunot sa dugo o pagbiya sa yuta. Hindi malinaw kung ang isang kontrata na tumatawag para sa mga tagapagmana ay na-aalis sa kanilang estate ay pinapayagan sa ilalim ng batas na ito. Dili klaro kung ang usa ka kontrata nga nagtawag sa mga manununod nga kuhaon sa ilang yuta gitugotan sa ilalum sa kini nga balaod. Ang Korte Suprema ng Estados Unidos ay hindi nag-validate ng mga batas sa ilalim ng Clause ng Attainder sa limang okasyon. Gibasura sa Korte Suprema sa US ang mga balaod sa ilalum sa Attainder Clause sa lima ka mga higayon. Dalawa sa mga unang desisyon ng Korte Suprema ng Estados Unidos tungkol sa kahulugan ng panukalang batas ng sugnay na nakuha, pagkatapos ng Digmaang Sibil ng Amerika . Duha sa una nga mga desisyon sa Korte Suprema sa Estados Unidos sa gipasabut sa balaodnon sa pagpahamtang nga sugnay nga nahuman pagkahuman sa American Civil War . Sinampahan ng korte ang isang pederal na batas na nangangailangan ng mga abogado na nagsasanay sa korte ng federal na manumpa na hindi nila suportado ang paghihimagsik. Gibasura sa korte ang usa ka federal nga balaod nga nanginahanglan mga abogado nga nagpraktis sa federal court aron manumpa nga wala nila suportahan ang rebelyon. Ang konstitusyon ng Missouri ay hinihiling sa sinumang humingi ng lisensya ng isang propesyonal mula sa estado upang manumpa na hindi nila suportado ang paghihimagsik. Ang konstitusyon sa Missouri naghangyo bisan kinsa nga naghangyo sa usa ka lisensya sa propesyonal gikan sa estado aron manumpa nga wala nila suportahan ang rebelyon. Binawi ng Korte Suprema ang batas at ang probisyon sa konstitusyon, na pinagtutuunan na ang mga tao na inamin na magsanay ay napaparusahan nang walang hatol na hatol ng kakulangan ng paglilitis sa hudisyal ay ang kritikal na kaharap sa Konstitusyon, sinabi ng Korte. Gipaguba sa Korte Suprema ang balaud ug probisyon sa konstitusyon, nga nangatarungan nga ang mga tawo nga naangkon nga nagpraktis silotan sa silot nga walaÕy hudisyal nga paghukum ng kakulang sa hudisyal nga pagsulay mao ang hinungdanon nga sangputanan sa Konstitusyon, giingon sa Korte. Pagkalipas ng dalawang dekada, gayunpaman, sinuportahan ng Korte ang mga katulad na batas. Duha ka dekada sa ulahi, bisan pa niana, ang Korte nagtago sa susamang mga balaod. Isang batas ng estado ang nagbabawal sa mga nahatulang kriminal mula sa pagsasanay ng gamot. Usa ka balaod sa estado nagdili sa mga nahukman nga kriminal gikan sa pagpraktis sa tambal. Ipinataw ng isang batas ng estado ang isang bagong kinakailangan na ang pagsasanay sa mga manggagamot ay kailangang makapagtapos mula sa isang lisensyadong medikal na paaralan o mapipilitang isuko ang kanilang lisensya. Usa ka balaod sa estado ang nagpahamtang usa ka bag-ong kinahanglanon nga ang pagbansay sa mga mananambal kinahanglan nga mogradwar sa usa ka lisensyado nga medikal nga eskuylahan o mapugos sila mosurender sa ilang lisensya. Itinatag ng Korte ang parehong mga batas sapagkat, sinabi nito, ang mga batas ay makitid na iniayon upang tumuon sa mga kwalipikasyon ng isang indibidwal upang magsagawa ng gamot. Gisuportahan sa Korte ang duha nga mga balaod tungod kay, giingon kini, ang mga balaod nga gigapos nga gitahi aron ipunting sa mga kwalipikasyon sa usa ka tawo nga magpraktis sa tambal. Hindi iyon totoo sa Garland o Cummings . Dili kana tinuod sa Garland o Cummings . Hinarap ng Korte ang isang pederal na batas na nagngangalang tatlong tao bilang subersibo at hindi kasama sa kanila mula sa pederal na trabaho. Giatubang sa Korte ang usa ka federal nga balaod nga nagngalan sa tulo ka tawo nga subersibo ug wala na sila gikan sa federal nga trabaho. Noong nakaraan, ang Korte ay naganap na kawalan ng judicial trial at ang makitid na paraan kung saan ang batas na may rasyonal na nakamit ang mga layunin nito ay ang mga pagsubok lamang ng isang panukalang batas. Kaniadto, gipahamtang sa Korte ang kakulang sa hudisyal nga pagsulay ug ang pig-ot nga paagi diin ang balaod sa makatarunganon nga nakab-ot ang mga katuyoan niini mao ra ang mga pagsulay sa usa ka us aka us aka us aka us aka balaod sa pagkab-ot. Ngunit sinabi ng Lovett Court na isang bill of attainder na partikular na nagpakilala sa mga tao na parusahan; nagpataw ng parusa; at ginawa ito nang walang pakinabang ng judicial trial. Apan ang Lovett Court nag-ingon nga ang usa ka balaodnon nga nakuha nga piho nga gipaila sa mga tawo nga pagasilutan; gipahamtang silot; ug gibuhat kini nga walaÕy kaayohan sa judicial trial. Tulad ng lahat ng tatlong mga prongs ng bill of attainder test ay natagpuan sa Lovett, gaganapin ng korte na ang isang batas ng kongreso na naglalagay sa mga partikular na indibidwal mula sa trabaho sa gobyerno ay kwalipikado bilang parusa na ipinagbabawal sa panukalang batas ng attainder clause. Ingon nga ang tanan nga tulo nga mga prongs sa bill of attainder test gisugat sa Lovett, gihusay sa korte nga ang usa ka balaod sa kongreso nga naglangan sa mga partikular nga mga tawo gikan sa trabaho sa gobyerno ang kwalipikado ingon nga silot nga gidili sa balaodnon sa pagkab-ot sa clause. Naghangad na ibawal ang mga welga sa politika ng mga unyon na walang kapangyarihan sa Komunista sa pamamagitan ng pag-uutos sa lahat ng mga nahalal na pinuno ng labor na magsumpa na hindi sila at hindi naging miyembro ng Partido Komunista USA , at ginawa nila hindi nagtataguyod ng marahas na pagbagsak ng gobyerno ng US. Nagtinguha nga idili ang mga welga sa politika sa mga unyon nga walaÕy trabaho sa Komunista pinaagi sa pag- awhag sa tanan nga mga piniling mamumuo sa pagpanumpa nga dili sila ug wala pa nahimo nga mga myembro sa Partido Komunista USA , ug gibuhat nila kini dili manlalaban sa mapintas nga pagpukan sa gobyernong US. Ginawa rin itong isang krimen para sa mga miyembro ng Partido. Komunista na maglingkod sa mga executive board ng unyon ng paggawa. Gihimo usab kini nga krimen alang sa mga miyembro sa Partido. Komunista nga mag-alagad sa mga executive board sa mga unyon sa labor. Kahit sino maiiwasan ang parusa sa pamamagitan ng pagwawalang-bahala ng Partido Komunista, at nakatuon ito sa isang hinaharap na kilos (ibagsak ng gobyerno) at hindi isang nakaraan. Adunay bisan kinsa nga makalikay sa silot pinaagi sa dili pagtugot sa Komunista nga Partido, ug naka-focus kini sa usa ka umaabot nga buhat (pagwagtang sa gobyerno) ug dili sa miaging panahon. Sumasalamin sa kasalukuyang mga takot, ang Korte ay nagkomento sa Douds sa pag-apruba ng tukoy na pokus sa mga Komunista sa pamamagitan ng pagtukoy kung ano ang isang banta na komunismo. Nagpalandong sa karon nga mga kahadlok, ang Korte nagsulti sa Douds sa pagtugot sa piho nga pokus sa mga Komunista pinaagi sa pagpahibalo kung unsa ang usa ka banta sa komunismo. Ang Korte ay nagdagdag ng isang pagsubok na "escape clause" upang matukoy kung ang isang batas ay isang panukalang batas na nakuha. Ang Korte nagdugang usa ka pagsulay nga "escape clause" aron mahibal-an kung ang usa ka balaod usa ka balaodnon nga nakab-ot. Na-validate ng Korte ang seksyon ng batas na nag-kriminal sa isang dating komunista na naglingkod sa executive board ng isang unyon. Gibasura sa Korte ang seksyon sa balaod nga nakasala sa usa ka kanhing komunista nga nag-alagad sa executive board sa unyon. Maliwanag, ang Batas ay nakatuon sa nakaraang pag-uugali at tinukoy ang isang tiyak na klase ng mga tao na parusahan. Tin-aw, ang Balaod nagpunting sa nangagi nga pamatasan ug gipiho ang usa ka piho nga klase sa mga tawo nga pagasilutan. Maraming mga ligal na iskolar ang nagpalagay na ang kaso ng Brown ay epektibo, kung hindi tahasang, nag- overrocked si Douds . Daghang mga ligal nga eskolar ang nagtuo nga ang kaso sa Brown nga epektibo, kung dili klaro, nag- overrocked nga Douds . Ang Korte ay hindi inilalapat ang parusa ng parusa sa pagsubok ng Douds , na nag-iwan ng ligal na mga iskolar na nalilito kung nilalayon pa ba ito ng Korte. Ang Korte wala mag-aplay sa silot nga silot sa pagsulay sa Douds , nga gibilin ang mga ligal nga iskolar nga nalibog kung gihangyo ba kini sa Korte. Binigyang diin ng Korte Suprema ang paghihirap at pagkamakatuwiran ng mga panukalang batas na nakuha sa Nixon v. Administrator ng Pangkalahatang Serbisyo. Gihatagan gibug-aton sa Korte Suprema ang kakulba ug pagkamakatarunganon sa mga panukiduki nga nakuha sa Nixon v. Administrator of General Services. Sa panahon ng iskandalo ng Watergate , noong 1974 naipasa ng Kongreso ang Batas ng Pag-record ng Pangulo at Materyal na Pang-iimbak , na hiniling sa General Services Administration na kumpisahin ang mga papeles ng pangulo ng Pangulong Richard Nixon upang maiwasan ang kanilang pagkawasak, i-screen ang mga naglalaman ng pambansang seguridad at iba pang mga isyu na maaaring pigilan ang kanilang publikasyon, at mailabas ang nalalabi ng mga papel sa publiko hangga't maaari. Atol sa iskandalo sa Watergate , kaniadtong 1974 gipasa sa Kongreso ang Presidential Recordings and Material Preservation Act , nga nagmando sa General Services Administration nga pagkumpiska sa mga sinulat nga papeles sa pagkapresidente ni Presidente Richard Nixon aron malikayan ang ilang pagkaguba, pag-screen sa mga naglangkob sa nasudnon nga seguridad ug uban pang mga isyu nga tingali malikayan ang ilang pagpatik, ug buhian ang nahabilin sa mga papel sa publiko kutob sa mahimo. Sinuportahan ng Korte Suprema ang batas sa Nixon, nangangatwiran na ang pagtutukoy lamang ay hindi nagpapatunay sa kilos sapagkat ang Pangulo ay bumubuo ng isang "klase ng isa". Gisuportahan sa Korte Suprema ang balaud sa Nixon, nga nangatarungan nga ang piho nga pagka-uswag wala makapanghimatuud sa akto tungod kay ang Presidente naglangkub usa ka "klase sa usa". Sa gayon, ang pagtutukoy ay konstitusyon kung ito ay may rasyonal na kaugnay sa klase na natukoy. Sa ingon, ang piho nga konstitusyon kung kini adunay katarungan nga may kalabutan sa klase nga gipaila. Binago ng Korte ang pagsusulit sa parusa, at nagtatapos na ang mga batas na lamang na nakasakit sa kasaysayan ng panukala ng sugnay na nakuha ay hindi wasto. Gibag-o sa Korte ang silot nga pagsulay niini, nga nakahinapos nga ang mga balaod lamang nga makasaysayanon nga nakapasakit sa balaodnon sa pagkab-ot sa sugnod nga dili husto. Napag-alaman din ng Hukuman na makabuluhan na ang Nixon ay nabayaran sa pagkawala ng kanyang mga papel, na nagpapagaan ng parusa. Nahibal-an usab sa Korte nga hinungdanon nga gibalusan si Nixon tungod sa pagkawala sa iyang mga papel, nga nagpagaan sa silot. Binago ng Korte ang parusa ng parusa sa pamamagitan ng paghawak sa parusang iyon ay maaaring makaligtas sa masusing pagsisiyasat kung ito ay may kaugnayan sa iba pang mga walang layunin na mga layunin. Gibag-o sa Korte ang silot nga pagpahamtang sa silot pinaagi sa paghupot nga ang silot mahimong mabuhi sa pagsusi kung kini adunay kalabotan sa uban nga mga non -unit nga mga katuyoan. Sa wakas, napagpasyahan ng Korte na ang batas ay hindi dapat inilaan upang parusahan; ang batas na ginawa para sa kung hindi man lehitimong mga layunin ay mai-save hangga't ang parusa ay isang epekto-sa halip na ang pangunahing layunin ng batas. Sa katapusan, ang Korte nakahinapos nga ang balaod dili kinahanglan gituyo aron silotan; balaod nga gihimo alang sa lain nga lehitimo nga mga katuyoan maluwas basta ang silot usa ka epekto-sa baylo nga sa panguna nga katuyoan sa balaod. Ang isang bilang ng mga kaso na nagtaas ng bill ng attainder isyu ay hindi umabot o hindi nakarating sa Korte Suprema, ngunit itinuturing ng mga mas mababang korte. Daghang mga kaso nga nagpataas sa bill of attainder nga isyu wala maabot o wala nakaabot sa Korte Suprema, apan gikonsiderar sa mga ubos nga korte. Noong 1990, sa pagtatapos ng pagbagsak ng langis ng Exxon Valdez , isinagawa ng Kongreso ang Oil Pollution Act upang pagsama-samahin ang iba't ibang mga oil spill at langis na polusyon sa langis sa isang nag-iisang batas, at upang magbigay ng isang batas na batas para sa paghawak ng paglilinis ng oil spill. Kaniadtong 1990, sa pagbuto sa Exxon Valdez oil spill , gipasar sa Kongreso ang Oil Pollution Act aron pagkonsolida ang lainlaing mga oil spill ug oil polusyon sa usa ka hiniusa nga balaod, ug maghatag alang sa usa ka balaod nga rehimen alang sa pagdumala sa paglimpyo sa oil spill. Ang batas na ito ay hinamon bilang isang bill of attainder ng paghahatid ng paghahatid ng ExxonMobil . Kini nga balaod gihagit ingon usa ka balaod nga nakab-ot sa pagpadala sa pagbahin sa ExxonMobil . Noong 2003, ang Court of Appeals ng Estados Unidos para sa Distrito ng Columbia Circuit ay sinira ang Elizabeth Morgan Act bilang isang panukalang batas. Kaniadtong 2003, ang Court of Appeals sa Estados Unidos alang sa District of Columbia Circuit gipukan ang Elizabeth Morgan Act ingon usa ka balaodnon nga nakab-ot. Matapos ang pagpasa ng House of Representator ng Estados Unidos noong huling bahagi ng 2009 na nagbabawal sa komunidad ng pag-aayos ng grupo ng Association of Community Organizations for Reform Now mula sa pagtanggap ng pederal na pondo, ang grupo ay nag-demanda sa gobyernong US. Pagkahuman sa pagpasa sa usa ka resolusyon sa United States House of Representative sa ulahing bahin sa 2009 nga nagdili sa grupo nga nag-organisar sa grupo nga Association of Community Organizations for Reform Now gikan sa pagdawat pederal nga pondo, ang grupo naghusay sa gobyerno sa US. Noong Marso 2010, ipinahayag ng isang korte ng distrito ng federal na ang pagbabawal ng pondo ay isang panukalang batas na hindi kinaugalian. Niadtong Marso 2010, gideklarar sa korte sa federal district ang pagpugong sa pondo nga usa ka konstitusyonal nga balaodnon sa pagkab-ot. Mayroong pagtatalo kung ang Palad ng Linggo ng Pagbubunga sa kaso ng Terri Schiavo ay isang panukalang batas. Adunay panaglalis kung ang Palas-anon sa Palasingsing sa Domingo sa kaso nga Terri Schiavo usa ka balaodnon nga nakuha. Ang ilang mga analyst ay isinasaalang-alang ang isang iminungkahing panukalang Kongreso upang makumpiska ng 90 porsyento ng perang pera na binabayaran sa mga executive sa nakaluwas na pederal na bangko ng American International Group ng isang panukalang batas, ngunit bagaman ang hindi pagkakasundo ay umiiral sa isyu. Giisip sa pipila nga mga analista ang usa ka gisugyot nga balaodnon sa Kongreso aron pagkumpiska sa 90 porsyento sa salapi nga gihatag sa bonus sa mga ehekutibo sa gipahigawas nga pederal nga bangko sa American International Group usa ka bilyon nga nakuha, bisan pa wala magkasumpaki ang isyu. Noong 2009, ang lungsod ng Oregon ng Portland 's pagtatangka upang i-proseksyahan ng mas malubha ang mga nasa "lihim na listahan" ng 350 mga indibidwal na itinuturing ng pulisya na nakagawa ng "mga krimen sa liveability" sa ilang mga kapitbahayan ay hinamon bilang unconstitutional bill of attainder. Kaniadtong 2009, ang lungsod sa Oregon sa Portland 's pagsulay sa pag-uusig sa labi pa sa usa ka "sekretong lista" sa 350 nga mga indibidwal nga giisip sa pulisya nga nakahimog "mga krimen sa liveability" sa pipila ka kasilinganan gihagit isip unconstitutional bill of attainder. Noong 2011, bumoto ang Kamara na iboto ang Plano ng Magulang . Niadtong 2011, ang Balay mipili nga ibasura ang Plano sa Ginikanan . Tinawag ng Demokratikong Kinatawan na si Jerry Nadler ang isang boto ng isang tagumpay, na sinasabi na hindi konstitusyon ang tulad nito sapagkat ang lehislasyon ay nagta-target sa isang tiyak na grupo. Gitawag sa Demokratikong Representative nga si Jerry Nadler ang usa ka boto sa usa ka balaodnon nga nakuha, nga giingon nga kini dili konstitusyon tungod kay ang lehislasyon gipunting sa usa ka piho nga grupo. Noong Enero 2017, ibinalik ng Kamara ang Holman Rule , isang panuntunan sa pamamaraan na nagpapahintulot sa mga mambabatas na mabawasan ang suweldo ng isang indibidwal na manggagawa pederal hanggang $ 1. Niadtong Enero 2017, giuli sa Balay ang Holman Rule , usa ka pamaagi sa pamaagi nga nagpaposible sa mga magbabalaod nga makunhuran ang bayad sa usa ka indibidwal nga trabahante sa federal nga $ 1. Ang dobleng mapanganib , hindi bis sa idem o ne bis in idem ay isang pamamaraan sa pagtatanggol na pumipigil sa isang akusadong tao na subukang muli sa parehong (o magkatulad) na mga kasunod ng isang may-katuturang pagbebitensya o paniniwala sa parehong nasasakupan. Ang dobleng peligro , dili bis sa idem o ne bis sa idem usa ka pamaagi sa pagdepensa nga nagpugong sa usa ka akusado nga pagasulayan pag-usab sa parehas (o parehas) nga mga sumbong human sa usa ka balidong pagbaton o kombiksyon sa parehas nga hurisdiksyon. Kung ang isyu na ito ay itinaas, ang katibayan ay ilalagay sa harap ng korte, na karaniwang mamamahala bilang isang paunang bagay kung ang pakiusap ay pinatunayan; kung ito ay, ang inaasahang pagsubok ay maiiwasan sa pagpapatuloy. Kung gipatungha kini nga isyu, ibutang ang ebidensya sa korte, nga sa kasagaran pagmando ingon usa ka pasiuna nga butang kung ang gihangyo gipamatud-an; kung kini, ang gilauman nga pagsulay mapugngan gikan sa pagpadayon. Sa ilang mga bansa ay pinahihintulutan ang ilang mga eksklusibo, tulad ng sa United Kingdom, kung saan sa Scotland ang isang bagong pagsubok ay maaaring magsimula kung, halimbawa, ang pagpapakawala ay nakagawa ng isang kredensyal na pagpasok ng pagkakasala. Sa pipila ka mga nasud gitugotan ang pipila nga mga paglansad, sama sa United Kingdom, diin sa Scotland usa ka bag-ong pagsulay ang mahimong masugdan kung, pananglitan, ang pagbuhian nakahimo sa usa ka kasaligan nga pag-angkon sa pagkasad-an. At sa England at Wales, kung saan maaaring malubhang pagkakasala muling sinubukan kasunod ng isang pagpapawalang-sala kung ang bago at nakakahimok na ebidensya ay natagpuan at para sa pagsubok na maging interes ng publiko. Ug sa Inglatera ug Wales, diin ang grabe nga mga pagpakasala gisulayan pag-usab sa pagsunod sa usa ka pagbawi kung ang bag-o ug makapilit nga ebidensya nakit-an ug alang sa pagsulay nga makuha sa interes sa publiko. Sa ilang mga bansa, kabilang ang Canada, Mexico at Estados Unidos, ang garantiya laban sa pagiging "dalawang beses ilagay sa peligro" ay isang karapatan sa konstitusyon. Sa pila ka mga nasud, lakip ang Canada, Mexico ug Estados Unidos, ang garantiya batok sa "kaduha gibutang sa peligro" usa ka katungod sa konstitusyon. Sa ibang mga bansa, ang proteksyon ay binigyan ngbatas . Sa ubang mga nasud, ang pagpanalipod gihatag pinaagi sabalaod . Sa mga karaniwang batas ng bansa, ang isang nasasakdal ay maaaring magpasok ng isang peremptory plea ng autrefois acquit (dating binibitawan ) o autrefois convict (dating nahatulan), na may parehong epekto. Sa mga kasagaran nga mga nasud nga balaod , ang usa ka akusado mahimo nga magsulud sa usa ka peremptory plea sa autrefois acquit (kaniadto gibuhian) o autrefois convict (kaniadto nakombikto), nga parehas nga epekto. Ang dobleng panganib ay walang prinsipyo ng internasyonal na batas at hindi nalalapat sa pagitan ng iba't ibang mga bansa, maliban kung ang napagkasunduang magkasundo sa pagitan ng mga bansang iyon, halimbawa, sa European Union. Ang dobleng kapeligrohan walaÕy prinsipyo sa internasyonal nga balaod ug wala magamit sa lainlaing mga nasud, gawas kung nagkasabut sa us aka kasabutan tali sa mga nasud sama, pananglitan, sa European Union. Walang sinumang mananagot na susubukan o parusahan muli para sa isang pagkakasala kung saan siya ay sa wakas ay nahatulan o pinatawad sa alinsunod sa batas at pamamaraan ng parusa ng bawat bansa. WalaÕy manubag nga husayon __o pagahukman pag-usab alang sa usa ka kalapasan diin siya sa katapusan nakombikto o napahawa sa subay sa balaod ug pamaagi sa penal sa matag nasud. Gayunpaman, hindi ito nalalapat sa mga pag-uusig sa pamamagitan ng dalawang magkakaibang mga soberanya (maliban kung ang may-katuturang kasunduan sa extradition ay nagpapahayag ng isang pagbabawal). Bisan pa, wala kini magamit sa mga pag-prosekusyon sa duha nga magkalainlain nga mga soberano (gawas kung ang adunay kalabotan nga extradition nga kasabotan nagpahayag sa usa ka pagdili). Ang seksyon na ito ay nangangailangan ng pagpapalawak . Maaari kang makatulong sa pamamagitan ng pagdaragdag dito . Kini nga seksyon nanginahanglan pagpalapad . Mahimo ka makatabang sa pagdugang niini . Ang lahat ng mga miyembro ng Konseho ng Europa (na kinabibilangan ng halos lahat ng mga bansa sa Europa at bawat miyembro ng European Union ) ay nagpatibay ng European Convention on Human Rights . Ang tanan nga mga myembro sa Council of Europe (nga naglakip sa halos tanan nga mga nasud sa Europe ug ang matag miyembro sa European Union ) gisagop ang European Convention on Human Rights . Walang sinumang mananagot na masubukan o parusahan muli sa mga paglilitis sa kriminal sa ilalim ng hurisdiksyon ng parehong Estado para sa isang pagkakasala kung saan siya o siya ay sa wakas ay pinakawalan o nahatulan alinsunod sa batas at parusa na pamamaraan ng Estado na iyon. WalaÕy manubag nga husayon __o silutan pag-usab sa mga kriminal nga pagdumala sa ilalum sa hurisdiksyon sa parehas nga Estado alang sa usa ka paglapas diin siya o siya na sa katapusan nahigawas o konbiktado sumala sa balaod ug sa penal nga pamaagi sa Estado. Ang opsyonal na protocol ay na-ratified ng lahat ng mga estado ng EU maliban sa tatlo: Alemanya , United Kingdom , at Netherlands . Ang kini nga opsyonal nga protocol nga gi-aprubahan sa tanan nga estado sa EU gawas sa tulo: Alemanya , United Kingdom , ug Netherlands . Sa mga estado ng miyembro, ang mga pambansang patakaran na namamahala sa dobleng panganib ay maaaring o hindi sumunod sa probisyon na nabanggit sa itaas. Sa mga estado nga myembro, ang nasyonal nga mga lagda nga nagdumala doble nga katalagman mahimo o dili motuman sa probisyon nga gikutlo sa ibabaw. Ang mga estado ng miyembro ay maaaring, gayunpaman, ay nagpapatupad ng batas na nagpapahintulot sa muling pagbukas ng isang kaso kung ang mga bagong katibayan ay natagpuan o kung mayroong isang pangunahing kakulangan sa nakaraang mga paglilitis. Ang mga estado sa myembro mahimoÕg, mopatuman sa balaod nga nagtugot sa pag-abli sa usa ka kaso kung ang bag-ong ebidensya makit-an o kung adunay sukaranan nga depekto sa miaging mga pagdumala. Ang mga probisyon ng naunang talata ay hindi dapat hadlangan ang pagbubukas muli ng kaso alinsunod sa batas at penal na pamamaraan ng Estado na nababahala, kung may katibayan ng bago o bagong natuklasan na mga katotohanan, o kung mayroong isang pangunahing kakulangan sa nakaraang mga paglilitis , na maaaring makaapekto sa kinalabasan ng kaso. Ang mga probisyon sa nauna nga parapo dili makapugong sa pag-abli sa kaso subay sa balaod ug penal nga pamaagi sa Estado nga hingtungdan, kung adunay ebidensya sa mga bag-o o bag-ong nahibal-an nga mga kasayuran, o kung adunay usa ka sukaranan nga depekto sa miaging mga pagdumala , nga mahimong makaapekto sa sangputanan sa kaso. Sa maraming mga bansa sa Europa, ang pag-uusig ay maaaring mag-apela ng isang pagbabayad sa isang mas mataas na korte. Sa daghang mga nasud sa Europa, ang pag-prosekusyon mahimoÕg mag-apela sa usa ka mas taas nga korte. Hindi ito itinuturing na dobleng peligro, ngunit bilang pagpapatuloy ng parehong kaso. Dili kini giisip nga doble nga katalagman, apan ingon nga pagpadayon sa parehas nga kaso. Pinapayagan ito ng European Convention on Human Rights sa pamamagitan ng paggamit ng pariralang "sa wakas ay pinakawalan o nahatulan" (idinagdag ang pagdidiin) bilang ang pagbigkas sa pagbabawal sa kasunod na pag-uusig. Gitugotan kini sa European Convention on Human Rights pinaagi sa paggamit sa hugpong sa pulong nga "sa katapusan gibuhian o nakombikto" (gihatagan og gibug-aton) nga hinungdan sa pagdili sa sunud-sunod nga pagdakup. Kabaligtaran sa iba pang mga karaniwang batas ng bansa, ang dobleng batas na may panganib na doble ng Australia ay ginanap upang higit na mapigilan ang pag-uusig para sa perjury kasunod ng isang nakaraang pagbebentang kung saan ang isang paghahanap ng perjury ay magpapatalsik sa pagpapawalang sala. Sukwahi sa ubang mga kanasuran nga mga nasud nga balaod, gipatuman ang dobleng balaod sa dobleng peligro sa Australia aron mapugngan pa ang pag-uusig alang sa perjury subay sa kanhing pagbawi diin ang pagkaguba sa pagbutangbutang magguba sa pagbuhian. Ito ay nakumpirma sa kaso ni R v Carroll , kung saan natagpuan ng pulisya ang mga bagong katibayan na nakakumbinsi na hindi pinatawad ang sinumpaang alibi ni Carroll dalawang dekada pagkatapos niyang mapalaya ang mga singil sa pagpatay sa pagkamatay ni Ipswich na si Deidre Kennedy, at matagumpay na inakusahan siya para sa perjury. Kini gipamatud-an sa kaso ni R v Carroll , diin ang pulisya nakit-an nga bag-ong ebidensya nga nakombikto nga wala mahimutang si Carroll nga nanumpa sa alibi duha ka dekada human siya gipalaya sa mga kaso sa pagpatay sa pagkamatay ni Ipswich nga si Deidre Kennedy, ug malampuson nga giakusahan siya alang sa perjury. Ang pagsigaw ng publiko kasunod ng pagpapabagsak ng kanyang pagkumbinsi (para sa perjury) ng High Court ay humantong sa malawakang panawagan para sa reporma ng batas kasama ang mga linya ng batas ng England at Wales. Ang pagsinggit sa publiko pagkahuman sa pagbagsak sa iyang konbiksyon (alang sa perjury) sa High Court ang hinungdan sa kaylap nga mga panawagan alang sa reporma sa balaod subay sa linya sa lehislasyon sa England ug Wales. Sa panahon ng pagpupulong ng Council of Australian Governments noong 2007, ang batas ng modelo upang muling maisagawa ang dobleng mga batas na nakakapinsala, ngunit walang pormal na kasunduan para sa bawat estado na ipakilala ito. Atol sa miting sa Council of Australian Governments kaniadtong 2007, ang modelo nga pamatasan sa pagpabuhat sa dobleng mga balaod nga nakadaot sa balaod, apan walaÕy pormal nga kasabutan alang sa matag estado nga ipakilala kini. Pinili ng lahat ng mga estado na ipakilala ang batas na sumasalamin sa mga rekomendasyon ng COAG sa "sariwa at nakaka-engganyong" ebidensya." Ang tanan nga mga estado karon gipili aron ipakilala ang lehislasyon nga nagsalamin sa mga rekomendasyon sa COAG sa ebidensya nga "lab-as ug makapilit." Sa New South Wales , ang mga pag-urong ng mga malubhang kaso na may isang minimum na pangungusap na 20 taon o higit pa ay posible na, kung nauna o hindi ang orihinal na pagsubok nang nauna ang reporma sa 2006. Sa New South Wales , ang mga pag-atras sa mga seryoso nga kaso nga adunay usa ka minimum nga sentensya nga 20 ka tuig o kapin pa posible, karon o dili ang orihinal nga pagsulay nga nauna sa reporma sa 2006. Noong 17 Oktubre 2006, ang Parliyamento ng New South Wales ay pumasa sa batas na tinanggal ang panuntunan laban sa dobleng panganib sa mga kaso kung saan. Niadtong 17 Oktubre 2006, ang Parliyamento sa New South Wales nagpasa sa balaod nga giwagtang ang pagmando batok sa doble nga peligro sa mga kaso diin. Ang isang pagbebentang isang "15 taon o higit pang pagkakasala sa parusa" ay nasaktan (sa pamamagitan ng pagbagsak, panunuhol , o pagwawalang-bahala ng kurso ng katarungan). Usa ka pagpahigawas sa usa ka "15 ka tuig o labi pa nga pagpakasala sa silot" nasunud (pinaagi sa pagbungkag, pagbuut , o pagbabag sa kurso sa hustisya). Noong 30 Hulyo 2008, ipinakilala rin ng Timog Australia ang batas upang mag-scrap ng mga bahagi ng dobleng panganib na batas na ito, ang pag-legalize ng mga retrial para sa mga malubhang pagkakasala na may ebidensya na "fresh and compelling", o kung ang pagkuha ay nasira. Kaniadtong 30 Hulyo 2008, gipaila usab sa South Australia ang lehislasyon sa pag-scrap sa mga bahin sa doble nga peligro nga balaod niini, pag-legalize sa mga retrial alang sa seryoso nga mga kalapasan nga adunay ebidensya nga "presko ug nakapaaghat", o kung ang pagbuut gibuak. Sa Western Australia , noong ika-8 ng Setyembre 2011 ay ipinakilala ang mga susog na magpapahintulot din sa retrial kung ang "bago at nakapanghihimok" na ebidensya ay natagpuan. Sa Western Australia , kaniadtong 8 Septyembre 2011 gipakilala ang mga pagbag-o nga magtugot usab sa pag-ulohan kung ang ebidensya "bag-o ug makapilit" nakita. Mag-aaplay ito sa mga malubhang pagkakasala kung saan ang parusa ay pagkakabilanggo sa buhay o pagkabilanggo sa loob ng 14 na taon o higit pa. Mag-apply kini sa mga seryoso nga sala diin ang silot mao ang pagkabilanggo sa kinabuhi o pagkabilanggo sulod sa 14 ka tuig o kapin pa. Ang pag-agaw dahil sa panunukso ay magpapahintulot sa retrial. Ang pagkadawat tungod sa pagkalisud motugot usab sa paglihok. Sa Tasmania , noong 19 Agosto 2008, ipinakilala ang mga susog upang pahintulutan ang pag-urong sa mga malubhang kaso, kung mayroong "sariwa at nakaka-engganyong" ebidensya. Sa Tasmania , kaniadtong 19 Agosto 2008, gisugdan ang mga pagbag-o aron matugkad ang mga seryoso nga kaso, kung adunay ebidensya nga "presko ug makapilit." Sa Victoria noong ika-21 ng Disyembre 2011, ang batas ay naipasa na nagpapahintulot sa mga bagong pagsubok kung saan mayroong "sariwa at nakakahimok na ebidensya ng DNA, kung saan ang taong nagpakawala sa kalaunan ay inamin sa krimen, o kung saan malinaw na ang mga pangunahing testigo ay nagbigay ng maling katibayan". Sa Victoria kaniadtong 21 Disyembre 2011, gipasa ang balaod nga nagtugot sa mga bag-ong pagsulay kung diin adunay "presensya ug makapadasig nga ebidensya sa DNA, kung diin ang tawo nagpahuman sa ulahi sa pag-angkon sa krimen, o kung diin klaro nga ang mga yawe nga mga saksi nga naghatag hayag nga ebidensya". Subalit ang mga aplikasyon ng retrial ay maaari lamang gawin para sa mga malubhang pagkakasala tulad ng pagpatay, pagpatay ng tao, arson na nagdudulot ng kamatayan, malubhang pagkakasala sa droga at pinalubha na paraan ng panggagahasa at armadong pagnanakaw. Bisan pa ang mga aplikasyon sa retrial mahimoÕg mahimo alang sa mga seryoso nga mga sala sama sa pagpatay, pagpatay, pagbuno, hinungdan sa pagkamatay, grabe nga pagpakasala sa droga ug nagkagrabe nga mga porma sa pagpanglugos ug armadong pagpangawat. Sa Queensland noong 18 Oktubre 2007, binago ang dobleng panganib ng batas upang payagan ang isang retrial kung saan magagamit ang sariwa at nakaka-engganyong ebidensya matapos ang pagkuha ng pagpatay para sa pagpatay o isang "tainted acquittal" para sa isang krimen na nagdadala ng 25-taon o higit pang pangungusap. Sa Queensland kaniadtong 18 Oktubre 2007, ang doble nga mga balaud sa dobleng pagbag-o aron gitugotan ang pagbawi diin ang presensya ug presensya nga ebidensya makit-an pagkahuman mapasaylo tungod sa pagpatay o usa ka "nabuangan nga pagbuhian" alang sa usa ka krimen nga nagdala us aka 25-tuig o daghan pa nga sentensya. Ang isang "nasasayang pagbabayad" ay nangangailangan ng isang pagkumbinser para sa isang pangangasiwa ng pagkakasala sa hustisya, tulad ng perjury, na humantong sa orihinal na pagpapakawala. Ang usa ka "nabuangan nga pagbuhian" nanginahanglan usa ka kombiksyon alang sa usa ka pagdumala sa paglapas sa hustisya, sama sa perjury, nga nagdala sa orihinal nga pagbuhian. Hindi tulad ng mga reporma sa United Kingdom, New South Wales, Tasmania, Victoria, South Australia, Western Australia, ang batas na ito ay walang epekto sa retrospective, na hindi popular sa ilang mga tagapagtaguyod ng reporma. Dili sama sa mga reporma sa United Kingdom, New South Wales, Tasmania, Victoria, South Australia, Western Australia, kini nga balaod walaÕy epekto sa retrospective, nga dili popular sa pipila nga mga tigpasiugda sa reporma. Kasama sa Canadian Charter of Rights and Freedoms ang mga probisyon tulad ng seksyon 11 na nagbabawal sa dobleng peligro. Ang Charter of Rights and Freedoms sa Canada nagalakip sa mga probisyon sama sa seksyon 11 nga nagdili sa doble nga peligro. Gayunpaman, ang pagbabawal ay nalalapat lamang matapos ang isang akusadong tao ay "sa wakas" nahatulan o pinakawalan. Bisan pa, ang pagbawal magamit lamang human ang usa ka akusado nga "sa katapusan" nakombikto o nakagawas. Pinapayagan ng batas ng Canada na mag-apela ang akusasyon, at kung ang pagpapawalang-sala ay itinapon, ang bagong pagsubok ay hindi itinuturing na dobleng panganib dahil ang hatol ng unang pagsubok ay tinanggal. Gitugotan sa balaod sa Canada ang pag-apelar sa pag-apela, ug kung ang pagbuhian gilabay, ang bag-ong pagsulay wala gikonsiderar nga doble nga katalagman tungod kay ang hukom sa una nga pagsulay giwagtang. Sa mga bihirang sitwasyon, ang isang korte ng apela ay maaaring kapalit din ng isang pagkumbinsi para sa isang pagbawi. Sa talagsa nga mga kahimtang, ang korte sa pag-apelar mahimo usab nga mopuli sa usa ka kombiksyon alang sa pagbuhian. Iyon ay hindi itinuturing na dobleng peligro, dahil ang apela at ang kasunod na paniniwala ay itinuturing na isang pagpapatuloy ng orihinal na pagsubok. Kana dili giisip nga doble nga peligro, tungod kay ang pag-apelar ug ang sunud nga pagkumbinsi nga dayon giisip nga usa ka pagpadayon sa orihinal nga pagsulay. Para sa isang apela mula sa isang pagpapawalang-bisa upang maging matagumpay, hinihiling ng Korte Suprema ng Canada ang Crown na ipakita na ang isang pagkakamali sa batas ay ginawa sa panahon ng paglilitis at ang pagkakamali ay nag-ambag sa hatol. Alang sa usa ka pag-apelar gikan sa usa ka pagbawi aron magmalampuson, ang Korte Suprema sa Canada naghangyo sa Crown nga ipakita nga usa ka sayup sa balaod ang gihimo sa panahon sa paghusay ug nga ang sayup nakatampo sa hukom. Iminungkahi na ang pagsubok na ito ay hindi patas na kapaki-pakinabang sa pag-uusig. Gisugyot nga kini nga pagsulay dili patas nga makaayo sa prosekusyon. Halimbawa, ang abogado na si Martin Friedland , sa kanyang librong My Life in Crime and Other Academic Adventures , ay nagkwekwentuhan na ang panuntunan ay dapat mabago upang ang isang retrial ay bibigyan lamang kapag ang pagkakamali ay ipinakita na responsable para sa hatol, hindi lamang isang kadahilanan. Pananglitan, ang abogado nga si Martin Friedland , sa iyang librong My Life in Crime and Other Academic Adventures , nakiglalis nga ang pagsulud kinahanglan nga bag-ohon aron ang usa ka retrial gihatag lamang kung ang sayup gipakita nga responsable alang sa hukom, dili lamang usa ka hinungdan. Ang isang kapansin-pansin na halimbawa ay si Guy Paul Morin , na mali ang nahatulan sa kanyang pangalawang pagsubok matapos ang pagkalaya sa kanyang unang pagsubok ay naiwan ng Korte Suprema ng Canada. Ang usa ka halangdon nga pananglitan mao si Guy Paul Morin , nga sayup nga nakombikto sa iyang ikaduhang pagsulay human mabawi sa iyang una nga pagsulay ang gibiyaan sa Korte Suprema sa Canada. Sa kaso ng Guy Turcotte , halimbawa, ang Quebec Court of Appeal ay binawi ni Turcotte na hindi responsableng responsibilidad ng kriminal at nag-utos ng isang pangalawang paglilitis matapos nitong malaman na ang hukom ay nakagawa ng isang pagkakamali sa unang pagsubok habang ang mga tagubilin ay ibinigay sa hurado. Sa kaso nga Guy Turcotte , pananglitan, gibasura sa Quebec Court of Appeal ang desisyon nga dili responsable sa hukbo ni Turcotte ug gimando ang usa ka ikaduha nga pagsulay human nahibal-an nga ang hukom nakahimo usa ka sayup sa una nga pagsulay samtang gihatag ang mga panudlo sa hurado. Si Turcotte ay kalaunan ay nahatulan ng pagpatay sa pangalawang degree sa pangalawang pagsubok. Si Turcotte sa ulahi nakombikto sa pagpatay sa ikaduhang degree sa ikaduha nga pagsulay. Kapag ang lahat ng apela ay naubos sa isang kaso, ang paghuhukom ay pangwakas at ang pagkilos ng pag-uusig ay sarado, maliban kung ang panghuling pagpapasya ay peke . Kung nahuman na ang tanan nga pag-apelar sa usa ka kaso, ang paghukum na ang katapusan ug ang aksyon sa pagdakup sirado, gawas kung ang pinal nga paghukum gipamubu . Ang pag- uusig para sa isang krimen na hinuhusgahan ay imposible kahit na natagpuang mga katibayan na natagpuan. Ang pagpahamtang alang sa usa ka krimen nga nahukman na imposible bisan kung adunay nakit-an nga mga nakit-an nga ebidensya. Gayunpaman, ang isang tao na nahatulan ay maaaring humiling ng isa pang pagsubok sa mga batayan ng mga bagong exculpating ebidensya sa pamamagitan ng isang pamamaraan na kilala bilang revision . Bisan pa, ang usa ka tawo nga nakombikto mahimoÕg mohangyo sa usa pa nga pagsulay tungod sa bag-ong ebidensya nga makalingaw nga ebidensya pinaagi sa usa ka pamaagi nga nailhan nga revision . Ang Batayang Batas para sa Pederal na Republika ng Alemanya ay nagbibigay ng proteksyon laban sa dobleng peligro kung ang isang pangwakas na hatol ay binibigkas. Ang Batakang Balaod alang sa Federal Republic of Germany naghatag panalipod batok sa doble nga katalagman kung ipahayag ang katapusan nga hukom. Ang isang hatol ay pangwakas kung walang nag-apela laban dito. Ang usa ka hukom mao ang katapusan kung walaÕy pag-apelar batok niini. Walang sinuman ang dapat parusahan ng maraming beses para sa parehong krimen batay sa pangkalahatang batas ng kriminal. Walay usa nga pagasilutan sa makadaghan tungod sa parehas nga krimen sa sukaranan sa kinatibuk-ang balaod sa kriminal. Gayunpaman, ang bawat partido ng pagsubok ay maaaring mag-apela laban sa isang hatol sa unang pagkakataon. Bisan pa, ang matag pagsulay nga partido mahimong mag-apelar batok sa usa ka hukom sa una nga higayon. Nangangahulugan ito na ang pag-uusig at / o ang mga nasasakdal ay maaaring mag-apela laban sa isang paghuhusga kung hindi sila sumasang-ayon dito. Kini nagpasabut nga ang pag-prosekusyon ug / o ang mga madakpang mahimo mag-apela kontra sa usa ka paghukom kung dili sila mouyon niini. Sa kasong ito ang pagsubok ay nagsisimula muli sa ikalawang pagkakataon, ang korte ng apela na isinasaalang-alang muli ang mga katotohanan at dahilan at naghahatid ng pangwakas na paghatol noon. Sa kini nga kaso ang pagsulay magsugod pag-usab sa ikaduha nga higayon, ang korte sa pag-apela nga naghunahuna pag-usab sa mga kasayuran ug mga hinungdan ug naghatud sa katapusan nga paghukum unya. Kung ang isa sa mga partido ay hindi sumasang-ayon sa paghuhusga sa ikalawang pagkakataon, maaari niya itong apila, ngunit sa pormal na mga hudisyal na dahilan lamang. Kung ang usa sa mga partido wala mouyon sa paghukom sa ikaduhang higayon, mahimo niya kini iapela, apan sa pormal nga mga hinungdan sa hudisyal. Ang kaso ay susuriin sa pangatlong pagkakataon kung ang lahat ng mga batas ay inilapat nang tama. Ang kaso susihon sa ikatulo nga higayon kung ang tanan nga mga balaod gipadapat sa husto. Ang patakaran ay nalalapat sa buong "makasaysayang kaganapan, na kung saan ay karaniwang itinuturing na isang solong makasaysayang kurso ng pagkilos na ang paghihiwalay na kung saan ay tila hindi likas". Ang lagda gipadapat sa tibuuk nga "panghitabo sa kasaysayan, nga sa kasagaran giisip nga usa ka kurso sa kasaysayan sa mga aksyon nga ang pagbulag nga ingon dili natural". Totoo ito kahit na nangyari ang mga bagong katotohanan na nagpapahiwatig ng iba at / o maraming malubhang krimen. Tinuod kini bisan kung ang mga bag-ong mga hitabo nahitabo nga nagpakita sa uban ug / o daghang grabe nga mga krimen. Ang Penal Procedural Code ay pinahihintulutan ang isang retrial kung pabor ito sa nasasakdal o kung ang mga sumusunod na mga kaganapan ay nangyari. Ang Penal Procedural Code nagtugot sa usa ka pag-uli kung pabor kini sa akusado o kung ang pagsunod sa mga panghitabo nahitabo: Ang isang retrial na hindi pabor sa nasasakdal ay pinapayagan pagkatapos ng isang panghuling paghuhusga. Usa ka retrial nga dili pabor sa akusado gitugotan human sa usa ka katapusang paghukom. Kung ang isang dokumento na itinuturing na tunay sa panahon ng pagsubok ay talagang hindi tunay o pilit. kung ang usa ka dokumento nga giisip nga kasaligan sa panahon sa pagsulay dili tinuod o gipamatuud. Kung ang isang testigo o awtorisadong dalubhasa ay sinasadya o negatibong gumawa ng maling pag-aalis o sadyang nagbigay ng maling simpleng patotoo. Kung ang usa ka saksi o awtorisado nga eksperto sa tinuyo o dili pinahunahuna nga naghimo og sayup nga pagbulag o tinuyo nga naghatag usa ka sayup nga yano nga pamatuod. Kung ang isang propesyonal o isang hukom ng lay, na gumawa ng desisyon, ay nakagawa ng isang krimen sa pamamagitan ng paglabag sa kanyang mga tungkulin bilang isang hukom sa kaso. Kung ang usa ka propesyonal o lay hukom, nga mihimog desisyon, nakahimog usa ka krimen pinaagi sa paglapas sa iyang mga katungdanan ingon usa ka hukom sa kaso. Kung ang isang napawalang sala ay gumagawa ng isang kredensyal na pagkumpisal sa korte o labas ng korte. Kung ang usa ka gipagawas nga akusado naghimo og usa ka kasaligan nga pagsugid sa korte o sa gawas sa korte. Sa kaso ng isang pagkakasunud-sunod ng parusa ng buod , na maaaring ipalabas ng korte nang walang pagsubok para sa mas kaunting mga maling pagsasama, mayroong isang karagdagang pagbubukod. Sa kaso sa usa ka order sa pagsumite sa silot , nga mahimong iisyu sa korte nga walaÕy pagsulay alang sa mas gamay nga mga sayup, adunay dugang nga eksepsyon. Ang isang retrial na hindi pabor sa nasasakdal ay pinapayagan din kung ang nasasakdal ay nahatulan sa isang pangwakas na pagkakasunud-sunod ng parusa ng buod at ang mga bagong katotohanan o katibayan ay inihatid, na nagtatag ng mga batayan para sa isang pagkakasala ng isang krimen sa pamamagitan ng kanilang mga sarili o sa pagsasama sa mas maaga katibayan. Ang usa ka pag-uli nga dili pabor sa akusado gitugotan usab kung ang nasakdal nga nahukman sa usa ka katapusang pagkasunud sa silot nga silot ug gidala ang bag-ong mga kasayuran o ebidensya, nga nagtukod mga basehan alang sa usa ka pag-angkon sa usa ka krimen sa ilang kaugalingon o sa kombinasyon sa sayo pa ebidensya. Sa Alemanya, ang isang krimen ay tinukoy ng 12 StGB bilang isang krimen na mayroong minimum na isang taon ng pagkabilanggo. Sa Alemanya, usa ka krimen ang gipasabut sa 12 StGB ingon usa ka krimen nga adunay labing gamay nga usa ka tuig nga pagkabilanggo. Ang isang bahagyang proteksyon laban sa dobleng panganib ay isang Batayang Karapatan na ginagarantiyahan sa ilalim ng Artikulo 20 ng Konstitusyon ng India. Ang usa ka bahin nga pagpanalipod batok sa doble nga katalagman mao ang usa ka Sukaranan nga Tukma nga gigarantiyahan sa ilalum sa Artikulo 20 sa Konstitusyon sa India. Walang sinumang aakusahan at parusahan para sa parehong pagkakasala nang higit sa isang beses. Walay tawo nga pagahukman ug pagasilutan tungod sa parehas nga kalapasan nga labi pa sa makausa. Ang probisyon na ito ay sumasalamin sa konsepto ng autrefois convict , na walang sinumang nahatulan ng isang pagkakasala ang maaaring subukan o parusahan sa pangalawang pagkakataon. Kini nga probisyon naglangkub sa konsepto sa kombiksyong autrefois , nga walaÕy usa nga nakombikto sa usa ka sala nga mahimong husayon o silotan sa ikaduha. Gayunpaman, hindi ito umaabot sa autrefois acquit , at kaya kung ang isang tao ay pinakawalan ng isang krimen ay maaari siyang magawang muli. Bisan pa, dili kini mapadako sa pagbaton sa autrefois , ug mao nga kung ang usa ka tawo gipahigawas sa usa ka krimen mahimo na niya mahimutang. Sa India, ang proteksyon laban sa autrefois acquisition ay isang ayon sa batas, hindi isang pangunahing. Sa India, ang pagpanalipod batok sa pagbaton sa autrefois usa ka balaod nga katungod, dili sukaranan. Ang nasabing proteksyon ay ibinibigay ng mga probisyon ng Code of Criminal Procedure sa halip na sa Konstitusyon. Ang ingon nga panalipod gihatag pinaagi sa mga probisyon sa Code of Criminal Procedure imbis sa Konstitusyon. Walang sinuman ang mapangako sa kriminal para sa isang gawa na ayon sa batas sa oras na ito ay nagawa, o kung saan siya ay pinalaya, o hindi siya mailalagay sa dobleng panganib. WalaÕy tawo nga mahimong responsable sa kriminal tungod sa usa ka buhat nga uyon sa balaod sa panahon nga nahimo kini, o kung diin gipagawas siya, ni ibutang siya sa dobleng peligro. Sa pagsasagawa, gayunpaman, kung ang isang tao ay pinalaya sa isang mas mababang Distrito ng Distrito, kung gayon ang tagausig ay maaaring mag-apela sa Mataas na Hukuman, at pagkatapos ay sa Korte Suprema. Sa pagpraktis, bisan pa, kung ang usa ka tawo gipagawas sa usa ka ubos nga Distrito sa Distrito, nan ang prosekyutor mahimong mag-apelar sa High Court, ug unya ngadto sa Korte Suprema. Ang pagkuha lamang sa Korte Suprema ay ang pangwakas na pagpapawalang-bisa na pumipigil sa anumang karagdagang pag-urong. Ang pagbuut lamang sa Korte Suprema mao ang katapusang pagbawi nga nagpugong sa bisan unsang dugang nga pag-atras. Ang prosesong ito kung minsan ay tumatagal ng mga dekada. Kini nga proseso usahay kinahanglan nga mga dekada. Ang nasa itaas ay hindi itinuturing na isang paglabag sa konstitusyon. Ang labaw dili giisip nga usa ka paglapas sa konstitusyon. Dahil sa naunang Korte Suprema, ang prosesong ito ay lahat ay itinuturing na bahagi ng isang solong pagpapatuloy. Tungod sa pasiuna sa Korte Suprema, kini nga proseso giisip tanan nga bahin sa usa ka pagpadayon. Sa Netherlands, ang pag-uusig ng estado ay maaaring mag-apela sa isang hindi nagkasala na hatol sa bench. Sa Netherlands, ang pag-prosekusyon sa estado mahimong mag-apela sa usa ka dili makonsensya nga hukom sa bangko. Ang mga bagong ebidensya ay maaaring dalhin sa pagdaan sa isang korte sa distrito. Ang bag-ong ebidensya mahimoÕg dad-on sa pagdala sa usa ka pag-atras sa usa ka korte sa distrito. Sa gayon ang isang tao ay maaaring subukan nang dalawang beses para sa parehong sinasabing krimen. Sa ingon ang usa ka tawo mahimong pagasulayan kaduha alang sa parehas nga giingon nga krimen. Kung ang isa ay nahatulan sa korte ng distrito, ang pagtatanggol ay maaaring gumawa ng apela sa mga pamamaraan ng pamamaraan sa kataas-taasang hukuman. Kung ang usa makombikto sa korte sa distrito, ang pagdepensa makahimo usa ka pag-apelar sa mga pamaagi sa pamaagi sa korte suprema. Ang korte ng kataas-taasang hukuman ay maaaring umamin sa reklamo na ito, at ang kaso ay muling mabubuksan, sa ibang district court. Ang korte suprema mahimong mag-angkon sa kini nga reklamo, ug ang kaso maablihan pag-usab, sa laing district court. Muli, ang mga bagong ebidensya ay maaaring ipakilala sa pamamagitan ng pag-uusig. Pag-usab, ang bag-ong ebidensya mahimong ipakilala sa prosekusyon. Noong ika-9 ng Abril 2013, ang senado ng Dutch ay bumoto ng 36 "oo" kumpara sa 35 "hindi" pabor sa isang bagong batas na nagpapahintulot sa tagausig na subukang subukan ang isang tao na natagpuan na hindi nagkasala sa korte. Kaniadtong 9 Abril 2013 ang senado sa Dutch nagboto sa 36 "oo" kumpara sa 35 "dili" pabor sa usa ka bag-ong balaod nga nagtugot sa piskal sa pagsulay sa usa ka tawo nga napamatud-an nga walaÕy sala sa korte. Ang bagong batas na ito ay limitado sa mga krimen kung saan ang isang tao ay namatay at ang bagong katibayan ay dapat na natipon. Kini nga bag-ong balaod limitado sa mga krimen diin ang usa ka tawo namatay ug bag-ong ebidensya ang kinahanglan nga natipon. Ang bagong batas ay gumagana din sa retroactively. Ang bag-ong balaod naglihok usab sa retroactively. Ang Artikulo 13 ng Konstitusyon ng Pakistan ay pinoprotektahan ang isang tao mula sa parusahan o iakusahan nang higit sa isang beses para sa parehong pagkakasala. Ang Artikulo 13 sa Konstitusyon sa Pakistan nanalipod sa usa ka tawo gikan sa pagsilot o pag-usig labaw sa makausa alang sa parehas nga kalapasan. Ang seksyon 403 ng Code ng Kriminal na Pamamaraan ay sumasalamin sa isang sitwasyon kung saan bilang isang beses na sinubukan ng isang Korte ng karampatang hurisdiksyon at pinakawalan ng nasabing hukuman ay hindi maaaring subukang muli para sa parehong pagkakasala o para sa anumang iba pang pagkakasala batay sa mga katulad na katotohanan. Ang seksyon 403 sa Code of Criminal Procedure naglaraw sa usa ka kahimtang diin ang usa ka tawo nga sa makausa gisulayan sa usa ka Korte nga adunay katakus nga hurisdiksyon ug gibuhian sa ingon nga hukmanan dili na masulayan pag-usab alang sa parehas nga kalapasan o alang sa bisan unsang lain nga kalapasan pinasukad sa parehas nga mga kamatuoran. Ang saklaw ng seksyon 403 ay hinihigpitan sa mga paglilitis sa kriminal at hindi sa mga paglilitis sa sibil at mga katanungan sa departamento. Ang sakup sa seksyon 403 gilimitahan sa mga kaso sa kriminal ug dili sa mga pagdumala sa sibil ug mga pangutana sa departamento. Ang Bill of Rights sa Saligang Batas ng South Africa ay nagbabawal sa isang pag-urong kapag nagkaroon na ng isang pagpapawalang sala o isang pagkumbinsi. Ang Bill of Rights sa Konstitusyon sa South Africa nagdili sa usa ka retrial kung adunay na usa ka pagbaton o paghukum. Ang bawat akusadong tao ay may karapatan sa isang makatarungang paglilitis, na kinabibilangan ng tama hindi susubukan para sa isang pagkakasala patungkol sa isang kilos o pagtawad kung saan ang taong iyon ay dati nang pinalaya o nahatulan. Ang matag akusado nga tawo adunay katungod sa usa ka patas nga pagsulay, nga naglakip sa tama nga dili pagasulayan alang sa usa ka kalapasan sa pagtahod sa usa ka buhat o pagkawalay pasakup nga ang tawo kaniadto nga napahigawas o nahukman. Ang Artikulo 13 ng konstitusyong South Korea ay nagbibigay ng walang mamamayan na mailalagay sa dobleng peligro. Ang Artikulo 13 sa konstitusyon sa South Korea naghatag nga walay usa ka lungsuranon ang ibutang sa dobleng peligro. Ang isang batas ng post post facto ay isang batas na retroactively na nagbabago sa mga ligal na kahihinatnan (o katayuan) ng mga aksyon na nagawa, o mga relasyon na umiiral, bago ang pagpapatupad ng ang batas. Usa ka ex post facto law usa ka balaod nga nagbag-o nga nagbag-o sa mga sangputanan nga nahimo (o kahimtang) sa mga aksyon nga nahimo, o mga relasyon nga naglungtad, sa wala pa gipatuman ang balaod. Sa batas na kriminal , maaari itong gawing kriminal ang mga aksyon na ligal kapag nakagawa; maaari itong magpalala ng isang krimen sa pamamagitan ng pagdala nito sa isang mas malubhang kategorya kaysa sa kung ito ay ginawa. Sa balaod sa kriminal , mahimoÕg mabiktima ang mga aksyon nga ligal kung nahimo; mahimo kini makapalala sa usa ka krimen pinaagi sa pagdala niini sa labi ka labi ka grabe nga kategorya kay sa kini nahimo. Maaaring baguhin nito ang parusa na inireseta para sa isang krimen, tulad ng pagdaragdag ng mga bagong parusa o pagpapalawak ng mga pangungusap; o maaari itong baguhin ang mga patakaran ng katibayan upang makagawa ng pagkumbinser para sa isang mas mahuhusay na krimen kaysa sa nagawa noong ang gawa ay ginawa. MahimoÕg mabag-o ang silot nga gireseta alang sa usa ka krimen, ingon sa pagdugang sa bag-ong mga silot o pagpaabot sa mga silot; o mahimong usbon niini ang mga lagda sa ebidensya aron mapamatud-an alang sa usa ka kriminal nga labi pang nahimo kaysa krimen kung nahimo na kini. Sa kabaligtaran, ang isang form ng batas ng post post facto na karaniwang tinatawag na isang amnesty law ay maaaring magdeklarar ng ilang mga kilos. Sa baylo, ang usa ka porma sa ex post facto law nga sagad gitawag nga usa ka amnesty law mahimong mag-decign sa pipila ka mga aksyon. Bilang kahalili, sa halip na muling tukuyin ang mga nauugnay na kilos bilang hindi kriminal, maaari lamang itong ipagbawal ang pag-uusig; o maaari itong ipatupad na walang kaparusahan, ngunit iwanan ang pinagbabatayan na paniniwala na hindi binago. Kung dili, sa baylo nga pag-usab sa mga may kalabutan nga mga aksyon ingon dili kriminal, mahimo ra nga gidili ang pag-prosekusyon; o mahimoÕg ipatuman nga walaÕy silot, apan ibilin ang nahiuyon nga kombiksyon nga dili na gibag-o. Ang isang kapatawaran ay may katulad na epekto, sa isang tiyak na kaso sa halip na isang klase ng mga kaso bagaman ang isang kapatawaran na mas madalas ay nag-iiwan ng kombiksyon mismo - ang paghahanap ng pagkakasala - hindi binago, at paminsan-minsang pardon ay tinanggihan sa kadahilanang ito. Ang pasaylo adunay parehas nga epekto, sa usa ka piho nga kaso imbis sa usa ka klase sa mga kaso bisan kung ang pasaylo nga mas kanunay mobiya sa konbiksyon mismo - ang pagpangita sa pagkasad-an - wala mabag-o, ug usahay ang pasaylo wala isalikway tungod niini nga hinungdan. Ang iba pang mga ligal na pagbabago ay maaaring maibsan ang mga posibleng parusa (halimbawa sa pamamagitan ng pagpapalit ng parusang kamatayan sa habambuhay na pagkabilanggo) ng retroactively. Ang uban pang mga pagbag-o sa balaod mahimo nga makunhuran ang posible nga mga silot (pananglitan pinaagi sa pagbag-o sa silot sa kamatayon sa pagkabilanggo sa tibuok kinabuhi) nga retroactively. Ang ganitong mga pagbabagong ligal ay kilala rin sa salitang Latin sa mitius . Ang ingon nga mga pagbag-o nga ligal nahibal-an usab sa Latin nga termino sa mitius . Ang ilang mga karaniwang-batas hurisdiksyon ay hindi nagpapahintulot sa retroactive kriminal na batas, kahit na bagong alinsunuran sa pangkalahatan ay sumasaklaw sa mga kaganapan na naganap sa harap ng hudisyal na pasiya. Ang pipila nga mga hurisdiksyon sa kasagaran nga balaod wala magtugot sa retroactive nga kriminal nga balaod, bisan kung ang bag-ong pasiuna nga sagad nga gigamit sa mga panghitabo nga nahinabo sa walaÕy hukom sa hukom. Sa ilang mga bansa na sumusunod sa sistema ng gobyerno ng Westminster , tulad ng United Kingdom , ang mga ex post facto na mga batas ay posible sa teknolohikal, dahil ang doktrina ng suplemento ng parlyamentaryo ay nagbibigay-daan sa Parliyamentoupang maipasa ang anumang batas na nais nito. Sa pila ka mga nasud nga nagsunod sa sistema sa gobyerno sa Westminster , sama sa United Kingdom , ang mga ex post facto nga mga balaod posible sa teknikal, tungod kay ang pagtulon-an sa supremong parlyamentaryo nagtugot sa Parliamentaron ipasa ang bisan unsang balaod nga gusto niini. Sa isang bansa na may isang nakalaang bill of rights o isang nakasulat na konstitusyon , maaaring ipinagbabawal ang ex post facto na batas. Sa usa ka nasud nga adunay gisakup nga balaod sa mga katungod o usa ka sinulat nga konstitusyon , mahimong gidili ang ex post facto law. Habang ang mga hurisdiksyon ng Amerikano sa pangkalahatan ay nagbabawal sa mga batas ng post post facto , inilalapat ng mga bansa sa Europa ang prinsipyo ng lex mitior ("ang mas banayad na batas"). Samtang ang mga hurisdiksyon sa Amerikano sa kadaghanan nagdili sa mga balaod sa post post facto , ang mga nasud sa Europa nagpadapat sa prinsipyo sa lex mitior ("ang labi ka higpit nga balaod"). Nagbibigay ito na, kung ang batas ay nagbago pagkatapos ng isang pagkakasala, ang bersyon ng batas na nalalapat ay ang isa na mas kapaki-pakinabang para sa mga akusado. Naghatag kini nga, kung ang balaod nausab human nahimo ang usa ka kalapasan, ang bersyon sa balaod nga magamit mao ang usa nga labi ka mapuslan alang sa mga akusado. Nangangahulugan ito na ang mga batas ng post post facto ay nalalapat sa mga hurisdiksyon ng Europa hanggang sa sila ay ang mas banayad na batas. Nagpasabut kini nga ang mga balaod sa post post nga nagpatuman sa mga hurisdiksyon sa Europa kutob nga sila ang kalumo nga balaod. Ang Australia ay walang malakas na pagbabawal sa konstitusyon sa mga batas ng post post facto , kahit na ang mga makitid na retroactive na batas ay maaaring lumabag sa konstitusyonal na paghihiwalay ng prinsipyo ng mga kapangyarihan . Ang Australia walaÕy lig-on nga pagdili sa konstitusyon sa mga balaod sa post post facto , bisan kung ang mga pig-ot nga retroactive nga mga balaod mahimong makalapas sa konstitusyonal nga pagbulag sa mga prinsipyo sa gahum . Karaniwang binibigyang kahulugan ng mga korte ng Australia ang mga batas na may malakas na pag-aakala na hindi nila inilalapat ang retroactively. Ang mga korte sa Australia sagad nga maghubad sa mga pamatasan nga adunay lig-on nga pagdahum nga dili nila gamiton ang retroactively. Ang mga batas na Retroactive na idinisenyo upang pag-uusig kung ano ang napag-alaman na isang maliwanag na hindi pantay na paraan ng pag -iwas sa buwis ay ipinasa noong unang bahagi ng 1980s ng gobyerno ng Fraser. Ang mga Retroactive nga mga balaod nga gilaraw sa pag-prosisyon kung unsa ang nahibal-an nga usa ka dili klaro nga dili gyud pamatasan nga paagi sa paglikay sa buhis gipasa sa sayong bahin sa 1980s sa gobyerno sa Fraser. Katulad nito, batas criminalizing ilang mga krimen ng digmaan retroactively ay gaganapin upang maging konstitusyon. Sa susama, ang pamalaod nga nagpanghimatuud sa pipila ka mga krimen sa gubat nga nahimoÕg usab nga gihimo aron mahimong konstitusyon. Minsan ay gagawa ang gobyerno ng isang press release na nilalayon nitong baguhin ang batas ng buwis na may bisa mula sa petsa at oras ng pindutin ang pahayag, bago ipakilala ang batas sa parliyamento. Usahay maghimo ang gobyerno us aka press release nga katuyoan niini nga usbon ang balaod sa buhis nga adunay epekto gikan sa petsa ug oras sa pagpagawas sa balita, sa wala pa ipasabut ang balaod sa parliyamento. Ang mga batas ay hindi maaaring magkaroon ng mga ex post facto effects na nakakaapekto sa nakuha na mga karapatan, nagawa na mga gawa ng hurado at res judicata . Ang mga balaod dili makabaton mga epekto sa post postto nga makaapekto sa nakuha nga mga katungod, nahuman nga mga aksyon sa pamalaod ug res judicata . Ang parehong artikulo sa seksyon XL ay nagbabawal sa mga ex post facto criminal laws . Ang parehas nga artikulo sa seksyon XL gidili ang mga balaod sa post post facto . Tulad ng Pransya, may pagbubukod kapag ang mga retroactive na batas sa kriminal ay nakikinabang sa akusadong tao. Sama sa Pransiya, adunay eksepsyon kung ang mga retroactive nga mga balaod sa krimen nakabenepisyo sa akusado. Sa Canada , ang ex postto na mga batas sa kriminal ay ipinagbabawal sa konstitusyon ng parapo 11 ng Charter of Rights and Freedoms . Sa Canada , ang mga ex postto nga mga balaod sa kriminal nga gidili sa konstitusyon sa parapo 11 sa Charter of Rights and Freedoms . Gayundin, sa ilalim ng talata 11 ng Charter, kung ang parusa para sa isang krimen ay nag-iiba sa pagitan ng oras na nagawa ang krimen at oras ng pagpapasya kasunod ng isang kombiksyon, ang nagkukulang na tao ay may karapatan sa mas kaunting parusa. Ingon usab, sa ilalum sa parapo 11 sa Charter, kung ang silot alang sa usa ka krimen nagkalainlain tali sa oras nga nahimo ang krimen ug ang oras sa pagsentensya pagkahuman sa usa ka kombiksyon, ang nahukman nga tawo adunay katungod nga mas gamay nga silot. Dahil sa seksyon 1 at seksyon 33 ng Charter of Rights and Freedoms ang mga karapatang ito ay hindi ganap, at maaaring mapalitan. Tungod sa seksyon 1 ug seksyon 33 sa Charter of Rights ug Freedoms kini nga mga katungod dili hingpit, ug mahimo nga mapugngan. Ang pagpapatala ng sex offender ng Canada, na nagsimula noong Disyembre 15, 2004, ay medyo retroactive. Ang registry regla sa sex sa Canada nga nagsugod kaniadtong Disyembre 15, 2004, medyo retroactive. Kapag nilikha ang pagpapatala, ang lahat ng mga nagkasala na nasa registry ng sex offender sa Ontario , na nilikha noong 2001, ay kinakailangang magparehistro sa pambansang pagpapatala. Sa dihang namugna ang rehistro, ang tanan nga nakasala nga naa sa registry sa Ontario nga nakapasakit sa sex, nga gihimo kaniadtong 2001, gikinahanglan nga magparehistro sa nasud nga rehistro. Bilang karagdagan, ang mga nagkasala sa sex sa lahat ng mga probinsya na naghahatid ng isang parusa (nakakulong man o sa probasyon o parol) noong Disyembre 15, 2004, ay kinakailangang magparehistro, anuman ang nangyari sa kanilang pagkakasala at pagkumbinsi. Dugang pa, ang mga nakasala sa sekso sa tanan nga mga probinsya nga naghukum sa silot (nabilanggo man o sa probasyon o parol) kaniadtong Disyembre 15,2006, gikinahanglan nga magparehistro, bisan kung kanus-a nahinabo ang ilang pagkasala ug kombiksyon. Gayunpaman, ang pagpapatala ay hindi retroactive sa sinuman na nakumpleto ang kanilang pangungusap noong huli ng 2004 at wala sa registry ng Ontario. Bisan pa, ang rehistro dili retroactive sa bisan kinsa nga nakatapos sa ilang sentensya kaniadtong ulahing bahin sa 2004 ug wala sa rehistro sa Ontario. Ang mga korte sa Canada ay hindi kailanman pinasiyahan sa medyo retroactive na katangian ng pagpapatala ng sex offender, dahil tila hindi ito hinamon. Ang mga korte sa Canada wala gyud nagmando sa medyo retroactive nga kinaiya sa sex offender registry, sanglit kini wala pa gihagit. Ang pagpaparehistro sa sex offender ay hindi ipinag-uutos sa mga nagkasala sa sex hanggang sa 2011, at kinailangan itong utusan ng isang hukom. Ang pagparehistro sa sex offender dili mandatory alang sa mga nakasala sa sex hangtod 2011, ug kinahanglan nga isugo ang usa ka hukom. Medyo kakaiba, ang pagpaparehistro sa sex offender ay tila sapilitan para sa mga taong nahatulan bago ang Disyembre 15, 2004, na naghahatid ng isang pangungusap sa petsang iyon, ngunit opsyonal lamang para sa mga nagkasala sa sex na nahatulan sa pagitan ng Disyembre 15, 2004, at Enero 1, 2011. Medyo katingad-an, ang pagparehistro sa sex offender ingon usa ka mandatory alang sa mga tawo nga nahukman sa wala pa ang Disyembre 15, 2004, nga nagsentensya sa usa ka silot sa petsa, apan mahimo ra nga kapilian alang sa mga nakasala sa sex nga nahukman tali sa Disyembre 15,2006 ug Enero 1, 2011. Sapagkat ang seksyon 11 ng Charter ay kabilang sa mga seksyon na maaaring ma-overrid sa ilalim ng seksyon 33 (sa kabila ng sugnay), ang Parliyamento ay maaaring magawa sa teorya na magawa ang mga batas ng post postto sa pamamagitan ng pagtawag sa seksyon 33. Tungod kay ang seksyon 11 sa Charter nahilakip sa mga seksyon nga mahimong maminusan ubos sa seksyon 33 (bisan pa sa clause), ang Parliyamento mahimoÕg ipatuman ang mga balaod sa post postto sa pagsumite sa seksyon 33. Gayunpaman, ang Pederal na Parliamento (na may tanging kapangyarihan upang maisabatas ang mga batas na parusahan para sa paglabag sa pamamagitan ng dalawang taon o higit pa sa penitentiary) ay hindi kailanman tinangka na gumawa ng isang ex post facto law (o anumang iba pang batas) gamit ang seksyon 33. Bisan pa, ang federal nga Parliamento (nga adunay bugtong gahum nga ipatuman ang mga balaod nga silutan alang sa paglapas sa duha ka tuig o kapin pa sa penitentiary) wala pa misulay sa paghimo us aka ex post facto law (o bisan unsang balaod) gamit ang seksyon 33. Ang pagbabawal sa Charter ay nalalapat lamang sa batas ng kriminal. Ang pagdili sa Charter naa ra sa balaod sa kriminal. Ang mga pagbabago sa batas sibil sa Canada ay maaaring, at paminsan-minsan ay, ipinatupad ang ex post facto . Ang mga pagbag-o sa balaod sa sibil sa Canada mahimoÕg, ug usahay, gipatuman ang ex post facto . Sa isang halimbawa, ang nahatulang mapatay na si Colin Thatcher ay inutusan na talisan ang mga nalikom mula sa isang librong nai-publish niya (matapos na mabulag mula sa bilangguan) sa ilalim ng isang batas na Saskatchewan . Sa usa ka pananglitan, ang nahukman nga mamumuno nga si Colin Thatcher gimandoan nga papason gikan sa usa ka libro nga iyang gipatik (pagkahuman napalayo gikan sa bilanggoan) ubos sa usa ka balaod sa Saskatchewan . Kahit na ang batas ay naipasa mahaba pagkatapos ng pagpatay sa paniniwala ni Thatcher, pinasiyahan ng mga korte na ang nasabing mga batas ay inireseta lamang ang mga parusa sa sibil at sa gayon ay hindi napapailalim sa mga paghihigpit sa Charter. Bisan kung ang balaod gipasa dugay human ang pagpatay sa pagpatay ni Thatcher, ang mga hukmanan nagmando nga ang ingon nga mga balaod nagtakda lamang mga silot sa sibil ug sa ingon wala ipahamtang sa mga pagdili sa Charter. Ang Artikulo 90 ng Konstitusyon ng Croatia ay nagsasaad na "ang mga indibidwal na probisyon lamang ng isang batas ay maaaring magkaroon ng isang retroactive na epekto para sa natatanging katwiran na mga kadahilanan". Ang Artikulo 90 sa Konstitusyon sa Croatia nag-ingon nga "ang tagsa-tagsa nga mga probisyon sa usa ka balaod ang mahimo nga adunay usa ka retroactive nga epekto alang sa labi nga gipakamatarung nga mga hinungdan". Ayon sa iskolar na taga-Croatian na Branko Smerdel , nangangahulugan ito na "ang isang batas ay hindi maaaring mailapat nang retroactively bilang isang buo, at ang mga regulasyon na isinagawa alinsunod sa awtoridad ng batas ay hindi maaaring mailapat nang retroactively". Sumala sa iskolar nga taga-Croatian nga si Branko Smerdel , kini nagpasabut nga "ang usa ka balaod dili magamit sa retroactively sa tibuuk, ug ang mga regulasyon nga gipatuman subay sa awtoridad sa pamatasan dili gyud maaplay retroactively". Sa pangkalahatan, ang sistemang ligal ng Finnish ay hindi pinahihintulutan ang mga batas ng post post facto , lalo na ang mga magpapalawak ng responsibilidad sa kriminal. Kasagaran, ang sistemang ligal sa Finnish dili gitugotan sa mga balaod sa post post facto , labi na kadtong magpalapad sa responsibilidad sa kriminal. Hindi sila malinaw na ipinagbabawal; sa halip, ang pagbabawal ay nagmula sa mas pangkalahatang mga prinsipyo ng ligal at pangunahing mga karapatan. Dili sila hayag nga gidili; hinoon, ang pagdili nakuha gikan sa labi ka kinatibuk-ang mga ligal nga baruganan ug sukaranang mga katungod. Sa mga usaping sibil, tulad ng pagbubuwis, ang mga batas ng post post facto ay maaaring gawin sa ilang mga sitwasyon. Sa mga butang nga sibil, sama sa pagbubuwis, ang mga balaod sa post post facto mahimong buhaton sa pipila nga mga kahimtang. Ang dating Ministro ng Panloob na Paivi Rasanen ay naging paksa ng isang pagsisiyasat sa kriminal tungkol sa pinaghihinalaang pag- iingat laban sa isang pangkat etniko noong huli ng 2019 sa kanyang teksto hinggil sa homosekswalidad, na inilathala sa online noong 2004. Ang kaniadto nga Ministro sa Panloob nga Paivi Rasanen nahimong sakop sa usa ka kriminal nga imbestigasyon bahin sa gidudahang kasamok batok sa usa ka grupo sa etniko kaniadtong ulahing bahin sa 2019 tungod sa iyang teksto bahin sa homosexuality, nga gipatik sa online kaniadtong 2004. Ang batas ng mga limitasyon para sa nasabing singil ay limang taon, na nanguna kaso na mabibigyan ng kahulugan bilang ex post facto . Ang balaod sa mga limitasyon alang sa giingon nga bayad mao ang lima ka tuig, nga nanguna ang kaso nga hubaron ingon ex post facto . Gayunpaman, ang paggulo laban sa isang pangkat etniko ay isang patuloy na krimen, at ang batas ng mga limitasyon ay nagsisimula lamang sa sandaling natanggal ang nakakasakit na materyal mula sa pagtingin sa publiko. Bisan pa, ang kasamok batok sa usa ka etniko nga grupo usa ka nagpadayon nga krimen, ug ang balaod sa mga limitasyon magsugod sa higayon nga ang nakapasakit nga materyal gikuha gikan sa pagtan-aw sa publiko. Ang pagsisiyasat ay nailalarawan pa rin bilang kakaiba, dahil ang teksto ni Rasanen ay bahagya lamang ang materyal sa online o kung hindi man ay maaaring tiningnan bilang pag-aalsa laban sa isang pangkat etniko, at ang pag-demarkasyon sa pagitan ng kung sino ang dapat at sino ang hindi dapat iakusahan para sa paglalathala at / o paggawa ng tulad ang materyal na magagamit ay hindi maliwanag. Ang pagsusi gihulagway gihapon nga katingad-an, tungod kay ang teksto ni Rasanen dili gyud usa ka materyal sa online o kung dili mahimo nga isipon nga pagkabalisa batok sa usa ka grupo sa etniko, ug ang pag-demark sa taliwala kung kinsa ang kinahanglan ug kinsa dili kinahanglan isakusahan sa pag-publish ug / o paghimo sa ingon Ang materyal nga magamit dili klaro. Makasaysayang nagkaroon ng tatlong natatanging mga pagkakataon kapag ang mga post post facto na kriminal ay ginamit sa Finland. Kasaysayan nga adunay tulo nga talagsaon nga mga higayon sa diha nga ang post post facto nga mga balaod nga gigamit sa Finland. Kasunod ng Finnish Civil War noong 1918, ang Parlyamento ng Finland ay nagpasa ng batas na nagtatatag ng mga tribunals upang subukang hinihinalang mga rebelde. Pagkahuman sa Gubat sa Sibil sa Finnish kaniadtong 1918, gipasa sa Parlyamento sa Finland ang usa ka balaod nga nagpahimutang sa mga tribunals aron sulayan ang gidudahang mga rebelde. Ang mga tribunals na ito ay naglabas ng mga parusang kamatayan sa maraming kaso, bagaman kakaunti sa mga nasasakdal ang maaaring gumawa ng isang krimen na nagpatupad ng parusang kamatayan sa ilalim ng batas ng Finnish sa panahon ng digmaan. Kini nga mga tribunals nag-isyu sa mga silot sa kamatayon sa daghang mga kaso, bisan kung pila ra sa mga akusado ang nakahimog usa ka krimen nga nagpahamtang sa silot sa kamatayon ilalom sa balaod sa Finnish sa panahon sa giyera. Maraming daang tao ang napatay sa ilalim ng kung ano ang maaaring isang ex post factoligal na pag-aayos. Daghang gatus nga mga tawo gipatay sa ilalum sa kung unsa ang mahimo nga usa ka ex post factoligal nga kahikayan. Sa panahon ng digmaan, at bago itinayo ang mga tribunals, libu-libong mga tao ang isinagawa nang walang pagsubok sa magkabilang panig. Panahon sa giyera, ug sa wala pa natukod ang mga tribunals, libolibo ka mga tawo ang gipatay nga walaÕy paghusay sa duha ka mga partido. Gayunpaman, sa sandaling natapos ang yugto ng digmaang sibil na ito, ipinasa ang mga batas sa amnestiya. Bisan pa, kung mahuman kini nga yugto sa giyera sibil, gipasa ang mga balaod sa amnestiya. Sa gayon, ang legalidad ng mga aksyon ng gobyerno o ang mga kalahok ng alinman sa panig ng giyera ay hindi maaaring ligal na ipaglaban. Sa ingon, ang legalidad sa mga aksyon sa gobyerno o ang mga partisipante sa bisan diin nga bahin sa giyera dili na mahimoÕg ligal nga ilisan sa balaod. Matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig , ang Finland ay pinipilit upang kumpitahin ang mga pinuno sa politika na itinuturing ng mga Allied powers na responsable para sa pakikilahok ng Finnish sa giyera. Pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , ang Finland gipugos sa pagkombikto sa mga lider sa politika nga giisip nga ang mga kaalyado nga gahum nga responsable sa pag-apil sa Finnish sa giyera. Ang isang ex post facto law ay ipinasa sa taglagas ng 1945 upang pahintulutan ang pag- uusig para sa responsibilidad sa giyera , at kalaunan walong pulitiko ang nahatulan. Usa ka ex post facto law ang gipasa sa tingdagdag sa 1945 aron tugutan ang prosekusyon alang sa responsibilidad sa giyera , ug sa ulahi walo ka mga pulitiko ang nakombikto. Sa isa pang kaso pagkatapos ng giyera, ang kaso ng sandata ng cache , isang ex post facto law ay naipasa noong 1947 upang ang mga tauhan ng militar ay maaaring maakusahan para sa hindi opisyal na paghahanda para sa paglaban sa gerilya kung sakupin ang Soviet. Sa usa pa ka kaso sa post-war, ang kaso sa sandata sa cache , usa ka ex post facto law nga gipasa kaniadtong 1947 aron ang mga kawani sa militar mahimong maakusahan alang sa dili opisyal nga pagpangandam alang sa pagsukol sa gerilya kung sakupon ang Soviet. Sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ang pagkabagabag, pagdidiyenda at pagsuway sa konsensya ay parusahan ng kamatayan o kulungan. Panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, ang pagkalayo, pag-undang sa pag-dodging ug pagsupak sa konsensya pagasilutan sa kamatayon o prisohan. Ang mga batas ng amnestiya ay naipasa pagkatapos ng World War II upang palayain ang mga desyerto at mag-draft ng mga dodger mula sa pagkabilanggo at karagdagang pag-uusig at pahintulutan silang bumalik sa bahay nang walang karagdagang ligal na mga kahihinatnan. Ang mga balaod sa amnestiya gipasa pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan aron palayaon ang mga desyerto ug pag-draft sa mga dodger gikan sa pagkabilanggo ug dugang pag-uusig ug gitugutan sila sa pagpauli sa balay nga walaÕy dugang nga mga sangputanan. Ang batas ay nagbibigay lamang para sa hinaharap; wala itong operasyon sa retrospective. Ang lehislasyon naghatag lamang alang sa umaabot; kini walaÕy operasyon nga retrospective. Sa pagsasagawa, gayunpaman, dahil ang Code Civil ay walang katayuan ng batas sa konstitusyon at kung gayon maaari itong ma-overrocked ng mga kasunod na batas. Sa pagpraktis, bisan pa, tungod kay ang Code Civil wala ang kahimtang sa lehislasyon sa konstitusyon ug mahimo nga ma-overrocked sa sunud-sunod nga mga balaod. Ang Konstitusyon ng Conseil natutukoy na ang mga retroactive na batas ay maaaring maipasa sa loob ng ilang mga limitasyon - tulad ng sa kaso ng batas sa pananalapi o buwis -, lalo na kung saan ito ay itinuturing na nasa "pangkalahatang interes"; ito ay ipinakita sa pamamagitan ng isang serye ng mga pagpapasya na ibinigay ng Conseil Constitutionnel tungkol sa mga retroactive na batas sa buwis. Ang Conseil Constitutionnel nakadesisyon nga ang mga balaod sa retroactive mahimong maipasa sa sulod sa pipila ka mga limitasyon - sama sa kaso sa balaod sa pinansya o buhis -, labi na kung giisip kini nga "kinatibuk-ang interes"; gipakita kini pinaagi sa sunud-sunod nga mga desisyon nga gihatag sa Conseil Constitutionnel bahin sa mga balaod sa buhis nga retroactive. Gayunpaman, sa batas na kriminal, ang mga parusa sa ex post facto ay epektibong ipinagbabawal tulad ng bawat Artikulo 112-1 ng French Penal Code , maliban sa mga kaso kung saan ang retroactive application ay nakikinabang sa taong akusado. Hinuon, sa balaod sa kriminal, ang mga silot sa ex post facto epektibo nga gidili ingon sa Artikulo 112-1 sa French Penal Code , gawas sa mga kaso diin ang retroactive application nagpahimulos sa akusado . Ang mga ito ay itinuturing din na hindi konstitusyon, dahil ang prinsipyo ng hindi retroactivity ay inilatag sa Artikulo 8 ng Pahayag ng mga Karapatan ng Tao at ng Mamamayan , na may katayuan sa konstitusyon sa ilalim ng batas ng Pransya. Kini usab gikonsiderar nga dili konstitusyon, tungod kay ang prinsipyo sa dili retroactivity gibutang sa Artikulo 8 sa Deklarasyon sa mga Katungod sa Tawo ug sa Mamamayan , nga adunay kahimtang sa konstitusyon ubos sa balaod sa Pransya. Ang mga pagsubok sa epuration legale na ginanap pagkatapos ng pagpapalaya ng 1944 ng Pransya ay ipinakilala ang katayuan ng indignite nationale para sa ang mga nagtulungang Nazi bilang isang paraan upang maiwasan ang batas ng post post facto . Ang epuration legale pagsulay nga gihimo human sa 1944 kagawasan sa Pransiya gipaila sa kahimtang sa indignite nationale alang sa ang mga kolaborator sa Nazi ingon usa ka paagi aron malikayan ang ex post facto law. Ang artikulong 103 ng batayang batas ng Aleman ay nangangailangan na ang isang kilos ay maaaring parusahan lamang kung ito ay naparusahan ng batas sa oras na ito ay ginawa. Ang Artikulo 103 sa batakang balaod sa Aleman nagsugo nga ang usa ka aksyon mahimo nga pagasilutan lamang kung kini nahimo na nga gisilutan sa balaod sa oras nga kini nahimo. Si Robert A. Taft , sa oras na isang Senador ng Estados Unidos mula sa Ohio, ay iginiit na ang mga Nuremberg Pagsubok kasunod ng World War II ay batay sa ex post facto law dahil ang mga Allies ay hindi nakipag-usap sa Charter ng London , na tinukoy ang mga krimen laban sa sangkatauhan at nilikha ang International Military Tribunal, hanggang sa matapos ang mga kilos na sisingilin. Si Robert A. Taft , sa panahon nga usa ka Senador sa Estados Unidos gikan sa Ohio, mipasalig nga ang mga Pagsulay sa Nuremberg pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan gipasukad sa balaod sa post post facto tungod kay ang mga Alyado wala makig-negosasyon sa Charter sa London , nga nagpatin-aw sa mga krimen batok sa katawhan ug gibuhat ang International Military Tribunal, hangtod nga pagkahuman matapos ang mga aksyon. Ang iba, kabilang ang International Military Tribunal, ay nagtalo na ang Charter ng London ay nagpahinga lamang at nagbigay ng hurisdiksyon upang maaksyunan ang mga pagkakasala na nagawa nang labag sa batas ng Kellogg-Briand Pact , ang Tipan ng Liga ng mga Bansa , at ang iba`t ibang Hague Conventions . Ang uban, lakip ang International Military Tribunal, nangatarungan nga ang Charter sa London nagpakahilum lamang ug naghatag awtoridad sa pagsunud sa mga kalapasan nga nahimo nang supak sa balaod sa Kellogg-Briand Pact , ang Pakigsaad sa League of Nations , ug lainlaing Hague Conventions . Ang problema ng ex post facto law ay may kaugnayan din noong 1990s dahil nagkaroon ng talakayan tungkol sa mga pagsubok laban sa mga sundalong East Aleman na pumatay ng mga pugante sa hangganan ng Inner-German. Ang problema sa ex post facto law may kalabutan usab sa 1990s tungod kay adunay panaghisgot bahin sa mga pagsulay batok sa mga sundalo sa East German nga nagpatay sa mga pugante sa utlanan sa Inner-German. Ang mga korte ng Aleman sa mga kasong ito ay umuulit sa pormula ng Radbruch . Ang mga korte sa Aleman sa kini nga mga kaso nagbalik sa pormula sa Radbruch . Noong 2010, ang parlyamento ay nagtatag ng isang 98 porsyento na pagbubuwis sa buwis sa anumang kita na higit sa dalawang milyong mga pahiwatig na natanggap alinman bilang isang pakete sa pagreretiro o bilang pagbubuwis sa nakaraang limang taon sa sektor ng gobyerno. Kaniadtong 2010, ang parliyamento nagtukod usa ka 98 porsyento nga pagbayad nga buhis sa bisan unsang kita nga sobra sa duha ka milyon nga mga timailhan nga nadawat bisan usa ka pakete sa pagretiro o ingon nga pagbulag sa miaging lima ka tuig sa sektor sa gobyerno. Walang sinumang makukumbinsi ng anumang pagkakasala maliban sa paglabag sa isang batas na pinipilit sa oras ng komisyon ng kilos na sinisingil bilang isang pagkakasala, o mapapailalim sa isang parusa na mas malaki kaysa sa naipatupad sa ilalim ng batas na pinipilit sa oras ng komisyon ng pagkakasala. WalaÕy bisan kinsa ang makombikto sa bisan unsang kalapasan gawas sa paglapas sa usa ka balaod nga kusog sa panahon sa pagpahamtang sa akto nga gisilutan ingon usa ka sala, o ipahamtang sa silot nga labi ka labi pa sa gipahamtang sa ilalum sa balaud nga gipamugos sa oras sa komisyon sa sala. Bukod dito, kung ano ang artikulo 20 na nagbabawal ay ang pagkumbinsi at paghatol sa ilalim ng batas ng ex post facto para sa mga gawa na nauna rito, ngunit hindi ang pagpapatupad o bisa ng naturang batas. Dugang pa, kung unsa ang artikulo 20 nga gidili ang kombiksyon ug silot sa ilalum sa usa ka ex post facto nga balaod alang sa mga buhat nga nahimo sa wala pa, apan dili ang pagpatuman o balido sa usa ka balaod. Mayroong, sa gayon, isang pagkakaiba sa pagitan ng mga posisyon ng India at Amerikano sa puntong ito; samantalang sa Estados Unidos, ang isang ex post facto law ay nasa mismong hindi wasto, hindi ito sa India. Adunay, busa, usa ka kalainan tali sa mga posisyon sa India ug sa Amerika sa niini nga punto; samtang sa Estados Unidos, ang usa ka ex post facto law dili gyud tama, dili ingon sa India. Ang mga korte ay maaari ring bigyang kahulugan ang isang batas sa paraang ang anumang pagtutol laban dito ng operasyon ng retrospective ay maaaring matanggal. Ang mga korte mahimo usab nga maghubad sa usa ka balaod sa us aka paagi nga ang bisan unsang pagsupak batok niini sa operasyon sa retrospective mahimong tangtangon. Ang isang halimbawa para sa retrospective law sa India ay ang Karnataka Iskedyul Caste at Naka-iskedyul na Tribo Act, 1978 sa estado ng Karnataka . Ang usa ka pananglitan alang sa retrospective law sa India mao ang Karnataka Iskedyul Caste ug Naka-iskedyul nga mga Tribo Act, 1978 sa estado sa Karnataka . Ang Indonesian saligang batas ay nagbabawal sa sinusubukan mamamayan sa ilalim retroactive batas sa anumang pangyayari. Ang konstitusyon sa Indonesia nagdili sa pagsulay sa mga lungsoranon ubos sa mga balaod sa retroactive sa bisan unsang kahimtang. Sinubukan ito noong 2004 nang ang pagkumbinser kay Masykur Abdul Kadir , isa sa mga bomba ng Bali , sa ilalim ng batas ng retroactive na anti-terorista. Gisulayan kini kaniadtong 2004 sa dihang ang pagkumbinser ni Masykur Abdul Kadir , usa sa mga bomba sa Bali , ubos sa retroactive nga anti-teroristang balaod gipahunong. Ang mga batas ng post post facto , sa lahat ng konteksto, ay ipinagbabawal ng Artikulo 169 (Kabanata 11) ng konstitusyon ng Iran . Ang mga balaod sa post post facto , sa tanan nga konteksto, gidili sa Artikulo 169 (Kapitulo 11) sa konstitusyon sa Iran . Ang pagpapataw ng retroactive na parusa ng kriminal ay ipinagbabawal ng Artikulo 15.5.1 ng konstitusyon ng Ireland . Ang pagpahamtang sa mga silot sa kriminal nga retroactive gidili sa Artikulo 15.5.1 sa konstitusyon sa Ireland . Ang mga pagbabago sa retropikong batas ng sibil ay natagpuan din na lumabag sa konstitusyon kung kailan magresulta sa pagkawala ng isang karapatan sa mga pinsala sa harap ng mga korte. Ang mga pagbag-o sa retroplano sa balaod sa sibilya nakit-an usab nga naglapas sa konstitusyon kung kanus-a nila moresulta ang pagkawala sa usa ka katungod nga makadaot sa mga hukmanan. Natagpuan ng Korte Suprema ng Ireland na ang gayong karapatan ay isang karapatan na protektado ng konstitusyon. Ang Korte Suprema sa Ireland nakit-an nga ang ingon nga katungod usa ka katungod nga gipanalipdan sa konstitusyon. Ang Israel ay nagbuo ng Batas na "Batas ng Nazi at Puni ng Kolaborador (Punsyon)" para sa layunin ng parusahan na naganap noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig , nang ang Israel ay hindi umiiral bilang isang estado. Ang Israel nagmando sa 1950 nga "Nazi ug Nazi Collaborators (Punished) Law" alang sa katuyoan sa pagsilot sa mga buhat nga nahitabo sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , sa wala ang Israel nga walaÕy estado. Ang batas ay ginamit upang parusahan si Adolf Eichmann at iba pa. Ang balaod gigamit sa pagsilot kang Adolf Eichmann ug uban pa. Walang sinuman ang maaaring parusahan ngunit ayon sa isang batas na pinatupad bago pa man gampanan ang gawa , ipinagbabawal ang pag-aakusa alinsunod sa isang retroactive na batas. WalaÕy mahimong masilutan apan sumala sa usa ka balaod nga gipatuman sa wala pa nahimo ang aksyon, gidili ang akusasyon subay sa usa ka retroactive law. Batas ng mga karapatan ng nagbabayad ng buwis, ipinagbabawal ang mga retroactive na batas sa prinsipyo: ang gayong mga probisyon ay maaaring maiurong, gayunpaman, sa pamamagitan ng mga pagkilos na may puwersa ng ordinaryong batas; sa kabaligtaran, ang hindi retroactivity sa batas ng kriminal ay naisip na ganap. Sa Batas sa mga katungod sa magbubuhis, nagdili sa mga retroactive nga balaod sa prinsipyo: ang mga probisyon mahimong mapala, bisan pa, sa mga buhat nga adunay gahum sa ordinaryo nga balaod; sa sukwahi, ang dili retroactivity sa balaod sa kriminal gihunahuna nga hingpit. Ang artikulo 39 ng konstitusyon ng Japan ay nagbabawal sa retroactive application ng mga batas. Ang artikulo 39 sa konstitusyon sa Japan nagdili sa retroactive nga aplikasyon sa mga balaod. Ang karagdagang artikulo ng Artikulo 6 ng Criminal Code ng Japan ay nagsasaad na kung ang isang bagong batas ay nagsisimula pagkatapos maisagawa ang gawa, dapat na ibigay ang mas magaan na parusa. Ang Artikulo 6 sa Criminal Code sa Japan dugang nga nagsulti nga kung ang usa ka bag-ong balaod nga nagsugod sa pagpahamtang sa gihimo, ang labi ka magaan nga silot. Ang Lithuania ay walang pagbabawal sa konstitusyon sa mga batas ng post post facto . Ang Lithuania walaÕy pagdili sa konstitusyon sa mga balaod sa post post facto . Ang mga parusa sa administratibong Retroactive ay ipinagbabawal ng Artikulo 8 ng Administrative Code ng Republika ng Lithuania. Ang mga pagbabag sa administrasyon sa Retroactive gidili sa Artikulo 8 sa Administrative Code sa Republic of Lithuania. Nagtalo ang abogado ng Lithuanian na si Dainius Zalimas na nagkaroon ng retroactive application ng batas sa Genocide (at kasunod na pinagtibay ang mga artikulo ng Criminal Code) laban sa mga kalahok sa mga panunupil ng Sobyet laban sa mga mandirigmang gerilya ng Lithuanian at ang kanilang mga tagasuporta, at nagbibigay ng mga halimbawa ng mga naturang pagpapasya. Ang abogado sa Lithuania nga si Dainius Zalimas nakiglalis nga adunay retroactive nga aplikasyon sa balaod sa Genocide (ug sa ulahi gisagop ang mga artikulo sa Criminal Code) batok sa mga partisipante sa mga pagsupak sa Soviet kontra sa mga sundalong gerilyang Lithuanian ug ilang mga tagasuporta, ug naghatag mga panig-ingnan sa maong mga desisyon. Ang Artikulo 99 ng Code ng Kriminal ng Republika ng Lithuania ay ipinakilala lamang noong Setyembre 26, 2000 at samakatuwid ay hindi maaaring magamit sa mga kaganapan ng 1944-1953. Ang Artikulo 99 sa Criminal Code sa Republic of Lithuania gipaila lamang kaniadtong Septyembre 26, 2000 ug busa dili magamit sa mga panghitabo sa 1944-1953. Ayon sa una at pangalawang talata ng ika-14 na Artikulo ng Konstitusyon ng Mexico, ipinagbabawal ang retroactive na aplikasyon ng batas kung pumipinsala sa mga karapatan ng isang tao, ngunit ang isang bagong batas ay maaaring mailapat kung makikinabang sa tao. Sumala sa una ug ikaduha nga mga parapo sa ika-14 nga Artikulo sa Mexico Constitution, ang retroactive application sa balaod gidili kung makadaot kini sa mga katungod sa usa ka tawo, apan ang usa ka bag-ong balaod mahimong ipadapat kung kini makabenepisyo sa tawo. Ang Artikulo 4 ng Batas sa Pangkalahatang Mga Provisyon (sa bisa mula pa noong 1838) ay nagsasaad na "Ang batas ay walang retroactive na epekto". Ang Artikulo 4 sa Balaod sa Pangkalahatang mga Panagana (sa epekto sukad 1838) nag-ingon nga "Ang balaod walaÕy epekto nga retroactive". Ang Artikulo 1 ng Batas sa Kriminal ay nagsasaad na walang kilos na mapaparusahan nang walang isang batas na nauna, at na kung sakaling ang isang kilos ay maparusahan ngunit ang batas ay nabago pagkatapos ng batas na kriminal na "pinaka-kanais-nais" (sa pinaghihinalaang) ng dalawang batas ilalapat. Ang Artikulo 1 sa Criminal Law nagsulti nga walaÕy aksyon nga masilutan kung walaÕy usa ka balaod kaniadto, ug nga sa kaso ang usa ka aksyon nga masilotan apan ang balaod nausab human ang kriminal nga buhat mao ang "labing paborableng" (sa suspetsado) sa duha nga mga balaod magamit. Ang seksyon 7 ng Interpretation Act 1999 ay nagtatakda na ang mga pagpapatupad ay walang epekto sa retrospective. Ang seksyon 7 sa Interpretation Act 1999 nag-ingon nga ang mga pagpa-aksyon walaÕy epekto sa retrospective. Ang New Zealand Bill of Rights Act 1990 ay nagpapatunay din sa pangako ng New Zealand sa Internasyonal na Pakikipagtipan sa Mga Karapatang Sibil at Pampulitika at Universal Pagpapahayag ng Mga Karapatang Pantao , na may seksyon 26 na pumipigil sa aplikasyon ng mga retroactive na parusa. Ang New Zealand Bill of Rights Act 1990 usab nagpamatuod sa pasalig sa New Zealand sa Internasyonal nga Pakigsaad sa mga Katungod sa Sibil ug Pulitikal ug Universal nga Pahayag sa Katungod sa Katungod , uban ang seksyon 26 nga nagpugong sa paggamit sa mga retroactive nga mga silot. Ito ay karagdagang pinalakas sa ilalim ng seksyon 6 ng kasalukuyang Sentencing Act 2002 na nagbibigay ng, "nalment enactment na hindi magkaroon ng retrospective effect sa kawalan ng nagkasala" hindi isinasaalang-alang ang anumang probisyon sa laban. Kini dugang nga gipalig-on sa seksyon 6 sa kasamtangang Sentencing Act 2002 nga naghatag, "nalment enactment nga dili adunay epekto sa retrospective sa pagkadaut sa nakasala" bisan kung walaÕy bisan unsang probisyon sa sukwahi. Ang seksyon 26 ng Bill of Rights at ang naunang pagpapasya sa batas, ang Criminal Justice Act 1985, ay nagdulot ng malaking pagbawas sa mga hukom nang ipakilala ng Parliyamento ng New Zealand ang batas na may epekto ng pagsasagawa ng isang retrospective penalty para sa mga krimen na kinasasangkutan ng isang elemento ng pagsalakay sa bahay. Ang seksyon 26 sa Balaod sa Mga Katungod ug ang miaging hukom sa pagpahamtang, ang Criminal Justice Act 1985, nagpahinabo sa hinungdan nga pagkalot sa mga hukom sa dihang gisugdan sa Parlyamento sa New Zealand ang lehislasyon nga adunay epekto sa pagpahamtang sa silot nga retrospective alang sa mga krimen nga may kalabotan sa pagsulong sa balay. Sa huli, ang pagkakaiba-iba ay pinaghihigpitan sa kung ano ang may label na artipisyal na lohika sa mga kaso. Sa kadugayan, ang pagkabalisa gidili sa kung unsa ang gimarkahan sa pila nga artipisyal nga lohika sa mga kaso. Ang Artikulo 97 ng konstitusyong Norwegian ay nagbabawal sa anumang batas na bibigyan ng retroactive effect. Ang Artikulo 97 sa konstitusyon sa Norway nagdili sa bisan unsang balaod nga mahatagan epekto. Ang pagbabawal ay nalalapat sa parehong mga batas sa kriminal at sibil, ngunit sa ilang mga kaso ng sibil, lalo na ang mga hindi makatwirang epekto ng retroactivity ay matatagpuan na hindi konstitusyon. Ang pagdili magamit sa mga kriminal ug sibil nga mga balaod, apan sa pipila nga mga kaso sibil, labi na ang dili makatarunganon nga mga epekto sa retroactivity makit-an nga dili konstitusyon. Ang 1987 Konstitusyon ng Pilipinas ay ayon sa kategorya ay ipinagbabawal ang pagpasa ng anumang ex post facto law. Ang 1987 Konstitusyon sa Pilipinas nga klasikal nga nagdili sa paglabay sa bisan unsang ex post facto law. Artikulo III ( Bill of Rights ), Seksyon 22 na partikular na nagsasaad: "Walang batas ang ex post facto o bill of attainder na maisasabatas." Ang Artikulo III ( Bill of Rights ), Seksyon 22 espesipikong nag-ingon: "WalaÕy balaod sa ex post facto o bill of attainder nga maihimo." Ang Retroactive na aplikasyon ng batas ay ipinagbabawal ng Artikulo 3 ng code ng sibil ng Poland , at ang ligal na patakaran na nagbabawal sa naturang retroactive application ay karaniwang isinasaulo bilang isang Latin na pangungusap Lex retro non agit. Ang Retroactive nga aplikasyon sa balaod gidili sa Artikulo 3 sa code sa sibil nga Polish , ug ang ligal nga lagda nga nagdili sa ingon nga retroactive nga aplikasyon sagad nga gisag-ulo ingon usa ka Latin nga pulong Lex retro non agit. Ang nasabing artikulo, subalit, pinapayagan ang retroactive application ng isang Batas ng Parliament kung ito ay malinaw na naiintindihan mula sa teksto o layunin nito. Ang nasulti nga artikulo, bisan pa, nagtugot sa retroactive nga aplikasyon sa usa ka Batas sa Parliamento kung kini tin-aw nga nasabtan gikan sa teksto o katuyoan niini. Ang Artikulo 18 ng konstitusyong Portuges ay nagbabawal sa retroactive application ng anumang batas na pinipigilan ng tama. Ang Artikulo 18 sa konstitusyon sa Portuges nagdili sa retroactive nga aplikasyon sa bisan unsang balaod nga gipugngan ang tuo. Ang artikulo 29 ng Konstitusyon ng Portuges ay nagbabawal sa retroactive application ng kriminal na batas; ang artikulong 103 ay nagbabawal sa aplikasyon ng retroactive na buwis. Ang artikulo 29 sa Konstitusyon sa Portuges nagdili sa retroactive nga aplikasyon sa kriminal nga balaod; ang artikulo 103 nagdili sa paggamit sa mga buhis nga retroactive. Ang artikulo 15 ng konstitusyon ng Romania ay nagbibigay na ang batas ay dapat lamang kumilos para sa hinaharap, maliban sa higit na kanais-nais na batas sa kriminal o administratibo. Ang Artikulo 15 sa konstitusyon sa Romania naghatag nga ang balaod kinahanglan lamang molihok alang sa umaabot, gawas sa labi pa nga gipaboran nga balaod sa kriminal o administratibo. Ang parusa sa post post facto sa batas ng kriminal at administratibo ay ipinagbabawal ng artikulo 54 ng konstitusyon; ex post facto tax laws sa pamamagitan ng artikulo 57 ng konstitusyon. Ang silot sa post post facto sa kriminal ug administratibo nga balaod gidili sa artikulo 54 sa konstitusyon; ex post mga balaod sa buhis sa artikulo 57 sa konstitusyon. Ang Artikulo 9.3 ng Saligang Batas na ginagarantiyahan ang prinsipyo ng hindi retroactivity ng mga parusa sa pagsunud-sunod na hindi pabor sa o paghihigpit ng mga indibidwal na karapatan. Ang Artikulo 9.3 sa Konstitusyon sa Espanya naggagarantiya sa prinsipyo sa dili pag-retroactivity sa mga probisyon sa pagsilot nga dili pabor sa o pagpugong sa indibidwal nga mga katungod. Samakatuwid, ang "ex post facto" na mga batas sa kriminal o anumang iba pang mga retroactive na pagbubuntis ng pagsunud-sunod ay ipinagbabawal sa konstitusyon. Tungod niini, ang "ex post facto" nga mga balaod nga kriminal o bisan unsang uban pa nga mga probisyon sa pagsunud sa retroactive gidili sa konstitusyon. Pati na rin ang Batas ng Batas na nabanggit sa itaas, kasama na rin ngayon ang ' batas na ginawa ng korte '. Ingon usab ang balaod sa Statute nga gihisgutan sa ibabaw, kini usab nag-uban sa ' balaod nga hinimo sa korte '. Ang doktrinang Parot , na kung saan ang mga terorista ay tinanggihan ang tama upang kumita ng isang pagbawas sa haba ng kanilang mga pangungusap sa pamamagitan ng isang korte ng korte ng Espanya noong 2006 ay hinuhusgahan ng European Court of Human Rights na salungat sa mga nauugnay na artikulo sa retroactivity & kalayaan at seguridad sa 2013. Ang doktrina sa Parot , diin ang mga terorista gidid-an sa husto aron makunhuran ang gitas-on sa ilang mga sentensya sa usa ka korte sa korte sa Espanya kaniadtong 2006 gihukman sa European Court of Human Rights nga sukwahi sa mga may kalabutan nga artikulo sa retroactivity & kalingkawasan ug kasiguruhan sa 2013. Ang Seksyon 35 ng South Africa Bill of Rights ay nagbabawal sa mga ex postto na mga batas sa kriminal, maliban na ang mga gawa na lumabag sa internasyonal na batas sa oras na kanilang ginawa ay maaaring iakusahan kahit na sila ay hindi iligal sa ilalim ng pambansang batas sa oras. Ang seksyon 35 sa South Africa Bill of Rights nagdili sa mga ex postto nga mga balaod sa krimen, gawas kung ang mga aksyon nga nakalapas sa internasyonal nga balaod sa panahon nga nahimo nila mahimoÕg mapahamtang bisan kung sila dili iligal ubos sa nasudnon nga balaod sa panahon. Ipinagbabawal din nito ang pagtaas ng retroactive na mga parusa sa kriminal. Ginadili usab niini ang pagsaka sa retroactive nga pagsilot sa kriminal. Sa Sweden , ang mga retroactive na parusa at iba pang retroactive na ligal na epekto ng mga kriminal na aksyon dahil ang Estado ay ipinagbabawal ng kabanata 2, seksyon 10 ng Instrumento ng Pamahalaan Regeringsformen. Sa Sweden , ang mga silot sa retroactive penal ug uban pang mga retroactive nga ligal nga epekto sa mga kriminal nga buhat tungod sa Estado gidili sa kapitulo 2, seksyon 10 sa Instrumento sa Gobyerno Regeringsformen. Hindi ipinagbabawal ang mga buwis o singil ng Retroactive, ngunit maaari silang magkaroon ng epekto ng retroactive na umabot lamang sa oras kung kailan iminungkahi ng gobyerno ang isang bagong tax bill. Ang gidili nga buhis o bayad dili gidili, apan mahimo nila adunay epekto sa retroactive nga maabot lamang sa oras nga gisugyot sa gobyerno ang usa ka bag-ong tax bill. Ang retroactive na epekto ng isang buwis o singil sa gayon ay umabot mula sa oras na iyon hanggang ang panukalang batas ay naipasa ng parlyamento. Ang retroactive nga epekto sa usa ka buhis o bayad sa ingon moabot gikan nianang panahona hangtud nga ang balaodnon gipasa sa parlyamento. Tulad ng Suweko na Tagumpay ng Tagumpay ay binago noong 1979, at ang trono ay minana anuman ang sex, ang karapatan sa mana ay inalis mula sa lahat ng mga inapo ni Charles XIV John maliban sa kasalukuyang hari na si Carl XVI Gustaf . Ingon nga ang Sweden Act of Succession nabag-o kaniadtong 1979, ug ang trono napanunod bisan unsa ang sex, ang katungod sa panulundon gikuha gikan sa tanan nga mga kaliwatan ni Charles XIV John gawas ang kasamtangang hari nga si Carl XVI Gustaf . Sa gayon, ang pamagat na maliwanag na pamagat ay inilipat mula sa bagong-ipinanganak na Prinsipe Carl Philip sa kanyang nakatatandang kapatid na si Princess Princess Victoria . Tungod niini, ang titulo nga nakit-an nga manununod gibalhin gikan sa bag-ong natawo nga Prinsipe nga si Carl Philip sa iyang magulang nga babaye nga si Princess Princess Victoria . Ang Parlyamento ng Suweko ay bumoto noong 2004 upang puksain ang buwis sa mana noong Enero 1, 2005. Ang Parliyamento sa Sweden miboto kaniadtong 2004 aron tangtangon ang buhis sa buhis kaniadtong Enero 1, 2005. Gayunpaman, noong 2005 ay nagpasya silang retro-aktibong nagpasya na ilipat ang petsa sa Disyembre 17, 2004. Bisan pa, kaniadtong 2005 sila retro-aktibo nga nagdesisyon nga ibalhin ang petsa sa Disyembre 17, 2004. Ang pangunahing dahilan ay ang pag-aalis ng buwis sa mana para sa maraming mga biktima ng Suweko noong 2004 Ang lindol ng India Ocean , na naganap noong Disyembre 26. Ang panguna nga hinungdan mao ang pagwagtang sa buhis sa buhis alang sa daghang mga biktima sa Sweden sa 2004 Ang linog sa India Ocean , nga nahitabo kaniadtong Disyembre 26. Walang sinumang parusahan para sa anumang gawa na hindi bumubuo ng isang kriminal na pagkakasala sa ilalim ng batas na pinipilit sa oras na ginawa. Walay usa nga pagasilutan alang sa bisan unsang buhat nga wala nahimo nga usa ka kriminal nga kalapasan sa ilalum sa balaod nga gipamugos sa oras nga nahimo. Walang dapat bibigyan ng mas mabibigat na parusa para sa isang pagkakasala maliban sa parusa na naaangkop sa oras na ang pagkakasala ay nagawa. Walay pagahatagan usa ka labi ka labi ka labi ka mabug-at nga silot alang sa usa ka paglapas gawas sa silot nga magamit sa oras nga nahimo ang paglapas. Ang mga probisyon ng nabanggit na talata ay dapat ding mailapat sa batas ng mga limitasyon sa mga pagkakasala at parusa at sa mga resulta ng pagkumbinsi. Ang mga probisyon sa ibabaw nga parapo magamit usab sa lagda sa mga limitasyon sa mga paglapas ug mga silot ug sa mga sangputanan sa konbiksyon. Kaya, ang artikulo ay hindi nagbabawal sa mga batas ng mitius , ibig sabihin, ang mga kaso kung saan ang aplikasyon ng retroactive ay nakikinabang sa taong akusado. Sa ingon, ang artikulo dili gidili sa mga balaod sa mitius , ie mga kaso diin ang aplikasyon sa retroactive nakapahimulos sa akusado. Sa United Kingdom , ang ex post facto ay pinahihintulutan sa kabutihan ng doktrina ng soberanya ng parlyamentaryo . Sa United Kingdom , gitugutan ang ex post facto pinaagi sa doktrina sa soberanya sa parliamentary . Kasaysayan, ang lahat ng mga gawa ng Parlyamento bago ang 1793 ay ex post facto na batas, dahil ang kanilang petsa ng bisa ay ang unang araw ng sesyon kung saan sila ay pinasa. Sa kasaysayan, ang tanan nga mga aksyon sa Parliamento sa wala pa ang 1793 mga balaod sa post post facto , tungod kay ang ilang petsa sa pagpahamtang mao ang una nga adlaw sa sesyon diin sila gipasa. Ang sitwasyong ito ay naayos ng Batas ng Parliyamento Pagsisimula Act 1793 . Kini nga kahimtang gitul-id sa Acts of Parliament Commencement Act 1793 . Ang ilang mga batas ay ipinapasa pa rin ng retrospectively: hal, ang Pakistan Act 1990 kung saan susuriin ng United Kingdom ang batas nito bunga ng Commonwealth of Nations na muling inamin ang Pakistan bilang isang miyembro ay isa sa naturang batas. Ang pila ka mga balaud gipasa pa sa retrospectively: pananglitan, ang Pakistan Act 1990 nga kung giuyonan sa United Kingdom ang lehislasyon nga sangputanan sa Komonwelt sa mga Nasud nga gi-angkon ang Pakistan isip usa ka miembro usa sa ingon nga balaod. Sa kabila ng naipasa noong 29 Hunyo 1990, ang seksyon 2 subseksyon 3 ay nagsasaad na "Ang Batas na ito ay itinuturing na nagsimula noong ika-1 ng Oktubre 1989", siyam na buwan bago ito maisabatas. Bisan pa gipasa kaniadtong 29 Hunyo 1990, ang seksyon 2 sub-sub 3 nagsulti nga "Kini nga Balaod maisip nga nagsugod gikan sa 1 sa Oktubre 1989", siyam ka bulan sa wala pa kini gipatuman. Ang mga batas sa kriminal na retrektibo ay ipinagbabawal ng Artikulo 7 ng European Convention on Human Rights , kung saan ang United Kingdom ay isang palatandaan, ngunit maraming mga nabanggit na mga awtoridad na ligal ang nagsabi ng kanilang opinyon na ang soberanya ng parlyamentaryo ay inuuna ang priority nito. Ang mga kriminal nga kriminal nga kriminal nga gidili sa Artikulo 7 sa European Convention on Human Rights , diin ang United Kingdom usa ka pirma, apan daghang mga nahisgutan nga mga awtoridad nga ligal ang nagpahayag sa ilang opinyon nga ang soberanya sa parlyamentaryo adunay prayoridad bisan pa niini. Halimbawa, ang War Crimes Act 1991 ay lumikha ng isang ex post facto hurisdiksyon ng mga korte ng British sa mga krimen sa digmaan na ginawa noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig . Pananglitan, ang War Crimes Act 1991 nagmugna sa usa ka ex post facto nga hurisdiksyon sa mga korte sa British bahin sa mga krimen sa gubat nga gihimo sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan . Ang isa pang mahalagang halimbawa ng isang kaso na nagpapakita ng doktrina ng kataas-taasang pagpapanatili sa pagkilos ay may kaugnayan sa Burmah Oil Co Ltd v Lord Advocate. Ang usa pa ka hinungdanon nga panig-ingnan sa usa ka kaso nga nagpakita sa doktrina sa pagkataas sa parlyamentaryo sa paglihok mao ang kalabot sa Burmah Oil Co Ltd v Lord Advocate. Kung saan ang desisyon ng mga korte ay na-overrope ng epekto sa pamamagitan ng War Damage Act 1965 , na nagbago ng batas sa kabayaran na nagreresulta mula sa mga nasusunog na aksyon sa lupa sa Burma sa panahon ng digmaan. Diin ang desisyon sa mga hukmanan napuno sa pag-retrospective epekto sa War Damage Act 1965 , nga nagbag-o sa balaod bahin sa bayad nga resulta sa mga nagtuyok nga mga aksyon sa yuta sa Burma sa panahon sa giyera. Karamihan sa mga kamakailan-lamang, ang Pulisya Detention and Bail Act 2011 retroactively overrode isang kontrobersyal na paghatol sa korte na nagreresulta mula sa isang pagkakamali sa pagbalangkas ng Pulisya at Criminal Evidence Act 1984 na posibleng mawawalan ng bisa ang libu-libong mga kriminal na paniniwala. Mas bag-ohay pa, ang Police Detention and Bail Act 2011 retroactively nag-overrode sa usa ka kontrobersyal nga paghukom sa korte nga naggumikan gikan sa usa ka sayup sa pagbalhas sa Police and Criminal Evidence Act 1984 nga lagmit nga nagpatawad sa libu-libo nga mga kriminal nga kombiksyon. Isang halimbawa ng isang ex post facto criminal law sa UK ay ang Criminal Justice Act 2003 . Usa ka pananglitan sa usa ka ex post facto criminal law sa UK mao ang Criminal Justice Act 2003 . Pinapayagan ng batas na ito ang mga tao na pinakawalan ng pagpatay at ilang iba pang mga seryosong pagkakasala na mag-retrie kung mayroong "bago, nakaka-engganyo, maaasahan at malaking ebidensya" na ang taong pinakawalan ay talagang nagkasala. Kini nga balaod nagtugot sa mga tawo nga napagawas sa pagbuno ug uban pang mga seryoso nga mga kalapasan nga pag-usab kung adunay "bag-o, makapilit, kasaligan ug daghang ebidensya" nga ang nahigawas nga tawo sad-an sad-an. Ang Batas na ito ay nag-apply ng retroactively at maaaring magamit upang muling ma-proseksyahan ang mga taong pinalaya bago ito naimpluwensyahan noong 2005, o kahit na bago ito ipasa noong 2003. Ang kini nga aksyon nag-apply retroactively ug magamit aron ma-prosekusyon ang mga tawo nga napahawa sa wala pa kini nagsugod sa kusog sa 2005, o bisan sa wala pa kini gipasa sa 2003. Bilang isang resulta, dalawa sa mga nasasakdal na nagpatawad sa pagpatay kay Stephen Lawrencepinahihintulutan na muling mapangasawa, kahit na ang pagpatay na ito ay naganap noong 1993 at ang mga nasasakdal ay pinakawalan noong 1996. Ingon usa ka sangputanan, duha sa mga nasakdal nga gibuhian sa pagpatay kay Stephen Lawrencegitugotan nga ipabalik, bisan kung kini nga pagpatay nahitabo kaniadtong 1993 ug ang mga nasakpang nahilayo kaniadtong 1996. Maraming tao ang pumuna sa Batas ng Criminal Justice dahil sa napakahalagang pagwawalang-bisa ng pagbabawal laban sa kapwa ex post facto at dobleng mga batas na may panganib . Daghang mga tawo ang nagsaway sa Criminal Justice Act tungod sa hinungdanon nga pagwagtang sa pagdili batok sa mga ex post facto ug dobleng peligro nga mga balaod. Ang batas sa pagbubuwis ay sa maraming okasyon ay nabago upang hindi balewalain ng mga scheme ng pag- iwas sa buwis . Ang balaod sa buhis sa daghang mga higayon gibag-o aron dili mabalda ang mga pamaagi sa paglikay sa buhis . Ang pinakahalagang halimbawa na kilala tungkol sa pag-aayos ng buwis sa dobleng pagbubuwis kung saan ang Batas sa Pananalapi 2008 kasama ang BN66 ay muling pagsasaayos ng batas ng 1987, na lumilikha ng malaking pananagutan sa buwis para sa 3,000 mga tao kung saan walang pananagutan na umiiral noon. Ang labing hinungdanon nga panig-ingnan nga nahibal-an bahin sa mga kahikayan sa dobleng pagbayad sa buhis diin ang Pamaagi sa Pananalapi 2008 uban ang BN66 retrospectively nga giusab ang balaod sa 1987, nga naghimo sa dagkong mga panan-aw sa buhis alang sa 3,000 ka mga tawo kung diin wala pa adunay utang. Ang sentimento na ang mga batas ng post post facto ay laban sa likas na karapatan ay napakalakas sa Estados Unidos, na kakaunti, kung mayroon man, ng mga konstitusyon ng Estado ay nabigo na mag-proscribe sa kanila. Ang sentimento nga ang mga balaod sa post postto supak sa natural nga katungod kusganon kaayo sa Estados Unidos, nga pipila lang, kung adunay, sa mga konstitusyon sa Estado napakyas sa pag-proscribe kanila. Ang konstitusyonal na konstitusyon ay humahadlang sa kanila sa mga kaso ng kriminal lamang; ngunit ang mga ito ay pantay na hindi makatarungan sa sibil tulad ng sa mga kaso ng kriminal, at ang pagkawala ng isang pag-iingat na magiging tama, ay hindi binibigyang katwiran ang paggawa ng mali. Ang konstitusyonal nga konstitusyon sa tinuud naglihok kanila sa mga kaso nga kriminal; apan managsama sila dili makatarunganon sa sibil sama sa mga kaso sa kriminal, ug ang pagkawala sa usa ka pag-amping nga unta husto, dili makapanghimatuud sa pagbuhat kung unsa ang sayup. Hindi rin dapat ipalagay na ang lehislatura ay nangangahulugang gumamit ng isang parirala sa isang hindi makatwirang kahulugan, kung sa pamamagitan ng mga patakaran ng konstruksyon maaari itong maiyak sa kung ano ang makatarungan. Dili usab angay nga isipon nga ang lehislatura nagpasabut sa paggamit sa usa ka hugpong sa usa ka dili makatarunganon nga kahulugan, kung pinaagi sa mga lagda sa pagtukod kini mahimo nga masinati kung unsa ang makatarunganon. Ito ang isa sa medyo kaunting mga paghihigpit na ginawa ng Saligang Batas ng Estados Unidos sa parehong kapangyarihan ng mga pederal at gobyerno ng estado bago ang Ikalabing-apat na Susog . Kini usa sa medyo pipila nga mga pagdili nga gihimo sa Konstitusyon sa Estados Unidos sa pareho nga gahum sa federal ug estado sa gobyerno sa wala pa ang Napulog-upat nga Pag-amyenda . Inilarawan sila ni Thomas Jefferson na "pantay na hindi makatarungan sa sibil tulad ng mga kaso sa kriminal". Gihulagway sila ni Thomas Jefferson nga "managsama nga dili patas sa sibil sama sa mga kaso sa kriminal". Sa paglipas ng mga taon, gayunpaman, kapag nagpapasya sa mga kaso ng post post facto , angAng Korte Suprema ng Estados Unidos ay paulit-ulit na tinutukoy ang pagpapasya nito sa Calder v. Bull. Sulod sa mga tuig, bisan pa, kung magdesisyon sa mga kaso sa post post facto , angAng Korte Suprema sa Estados Unidos balik-balik nga naghisgot sa pagpahamtang niini sa Calder v. Bull. Kung saan ginanap ni Justice Samuel Chase na ang pagbabawal ay inilalapat lamang sa mga usapin sa kriminal, hindi mga bagay na sibil, at nagtatag ng apat na kategorya ng unconstitutional ex post facto law. Diin gisiguro ni Justice Samuel Chase nga ang pagdili naaplikar sa mga kaso nga kriminal, dili mga butang sibil, ug nagtukod og upat ka mga kategorya sa unconstitutional ex post facto nga mga balaod. Ang kaso ay nakitungo sa Artikulo I, Seksyon 10, pagbabawal sa mga ex post facto na batas, dahil may kinalaman ito sa isang batas ng Connecticut. Ang kaso nga nalambigit sa Artikulo I, Seksyon 10, pagdili sa mga balaod sa post post facto , tungod kay kini may kalabutan sa usa ka balaod sa estado sa Connecticut. Hindi lahat ng mga batas na may mga retroactive effects ay ginanap upang maging unconstitutional. Dili tanan nga mga balaod nga adunay mga retroactive effects nga gihimo nga dili konstitusyon. Ang isa sa kasalukuyang batas ng Estados Unidos na may retroactive na epekto ay ang Adam Walsh Child Protection and Safety Act of 2006. Usa sa kasamtangang balaod sa US nga adunay usa ka retroactive nga epekto mao ang Adam Walsh Child Protection and Safety Act of 2006. Ang batas na ito ay nagpapataw ng mga bagong kinakailangan sa pagpaparehistro sa mga nagkukulang na sex offers at nalalapat din sa mga nagkasala na ang mga krimen ay nagawa bago ang batas. Kini nga balaod nagpahamtang sa bag-ong mga kinahanglanon sa pagparehistro sa mga nakumbikto nga mga nakasala sa sekso ug gipadapat usab sa mga nakasala nga nahimo ang mga krimen sa wala pa ipatuman ang balaod. Ang Korte Suprema ng Estados Unidos ay nagpasiya kay Smith v. Doe na ang pagpilit sa mga nagkasala sa sex na irehistro ang kanilang kinaroroonan sa mga regular na agwat, at ang pag-post ng personal na impormasyon tungkol sa kanila sa Internet, ay hindi lumalabag sa pagbabawal sa konstitusyon laban sa ex post facto mga batas, dahil ang mga batas na ito ay hindi nagpapataw ng anumang uri ng parusa. Ang Korte Suprema sa Estados Unidos nagmando sa Smith v. Doe nga pagpugos sa mga nakasala sa sex nga irehistro ang ilang kinaroroonan sa kanunay nga mga agwat, ug ang pag-post sa personal nga kasayuran bahin kanila sa Internet, dili molapas sa pagbawal sa konstitusyon batok sa ex post facto mga balaod, tungod kay kini nga mga balaod wala magpahamtang bisan unsang klase sa silot. Sa Starkey v. Kagawaran ng Pagwawasto ng Oklahoma, natagpuan ng Kataas-taasang Hukuman ng Estado ng Oklahoma ang Oklahoma Sex Offender Registration Act, o SORA, na maging kaparusahan sa kalikasan, kung hindi sa layunin. Sa Starkey v. Ang Departamento sa Mga Koreksyon sa Oklahoma , ang Korte Suprema sa Estado sa Oklahoma nakit-an ang Oklahoma Sex Offender Registration Act, o SORA, nga mahimong multa sa kinaiyahan, kung walaÕy katuyoan. Habang ang batas na pinag-uusapan ay pinasiyahan bilang hindi pagiging retroaktibo sa likas na katangian, ang Kagawaran ng Pagwawasto ng Oklahoma ay nag-aplay sa bagong batas na retroactively, at "nahanap din ang retroactive na aplikasyon ng Kagawaran ng mga probisyon ng takdang-aralin sa antas ng 57 OS Supp. 2007, 582.1 - 582.5, tulad ng susugan, ay lumalabag sa sugnay na ex post facto ". Samtang ang balaod nga gihisgutan gipasiugdahan nga dili retroactive sa kinaiyahan, ang Kagamitan sa Koreksyon sa Oklahoma nag-aplay sa bag-ong balaod nga retroactively, ug "usab makit-an ang retroactive nga aplikasyon sa Departamento sa mga probisyon nga gihatagan sa lebel sa 57 OS Supp. 2007, 582.1 - 582.5, ingon nga giusab, naglapas sa ex post facto clause Ó. Ang kontrobersya ay lumitaw din tungkol sa mga marahas na sekswal na mandaragit (SVP) na mga batas , na nagpapahintulot sa walang katiyakan na pangako ng isang tao na may isang kalokohan sa pag-iisip na naghahatid sa kanila upang mabango ang mga bata. Nakatungha usab ang kontrobersya kalabot sa mga sekswal nga mapintas nga predator (SVP) nga mga balaod , nga nagtugot sa dili matino nga pasalig sa usa ka tawo nga adunay kaabtik sa pangisip nga nag-una kanila sa pagyubit sa mga bata. Ang isyung ito ay lumitaw sa kaso ng Kansas v. Hendricks . Kini nga isyu mitumaw sa kaso nga Kansas v. Hendricks . Sa Hendricks , ang isang tao na may mahabang kasaysayan ng mga bata na sekswal na nag-aagaw ay naiskedyul na mapalaya mula sa bilangguan sa ilang sandali matapos ang pagpapatibay sa gawa ng SVP ng Kansas. Sa Hendricks , ang usa ka tawo nga adunay usa ka taas nga kasaysayan sa mga bata nga nag-molestab sa sekso gilaraw nga buhian gikan sa bilanggoan sa wala madugay pagkahuman sa paghimo sa aksyon sa SVP sa Kansas. Sa halip na mapalaya, nakatuon siya sa mga batayan na siya ay may mental na abnormality. Imbis nga gibuhian, siya gipasalig sa mga batasan nga siya adunay mental nga abnormalidad. Kinontra ni Hendricks ang batas sa ex post facto at dobleng peligro. Gipaundang ni Hendricks ang balaud sa ex post facto ug dobleng katalagman nga mga nataran. Ang Korte Suprema ng Kansas ay nagpawalang-bisa sa Batas, ngunit ang Korte Suprema ng Estados Unidos ay binaligtad ang desisyon at pinasiyahan na ang batas ay konstitusyon sa batayan na ang batas ay hindi nagpapataw ng isang kriminal na parusa. Ang Korte Suprema sa Kansas nag-validate sa Batas, apan ang Korte Suprema sa Estados Unidos gibaliktad ang desisyon ug gipakanaog nga ang balaod nga konstitusyon sa sukaranan nga ang balaod wala magpahamtang usa ka kriminal nga silot. Ang isa pang halimbawa ay ang Domestic Violence Offender Gun Ban , kung saan ang mga pagbabawal ng mga baril ay ipinataw sa mga nahatulan ng mga maling pagkakasala sa domestic-violence at sa mga paksa ng pagpigil sa mga order. Ang usa pa nga pananglitan mao ang Domestic Violence Offender Gun Ban , kung diin ang mga pagdili sa armas gipahamtang sa mga nakombikto sa mga kalapasan sa panimalay-kapintasan ug sa mga hilisgutan sa pagpugong sa mga mando. Ang mga indibidwal na ito ay maaari nang maparusahan hanggang sampung taon sa isang pederal na bilangguan para sa pagkakaroon ng isang armas, anuman ang armas ay ligal na pag-aari kapag ang batas ay naipasa. Kini nga mga indibidwal mahimo karon nga masentensiyahan hangtod napulo ka tuig sa pederal nga bilanggoan nga adunay pusil, bisan unsa pa ang ligal nga hinagiban nga naagi sa diha nga ang balaod gipasa. Ang batas ay ligtas na itinatag dahil itinuturing itong regulasyon, hindi parusa; ito ay isang paglabag sa katayuan . Ang balaod lig-ong gipadayon tungod kay kini giisip nga regulasyon, dili pagsilot; kini usa ka paglapas sa kahimtang . Kinikilala din ng militar ng US ang batas ng ex post facto. Ang karaniwang batas ay nagsasaad na ang Courts-martial ay hindi magpapatupad ng isang ex post facto law, kasama na ang pagtaas ng halaga ng suweldo na aalisin para sa mga tiyak na krimen. Giila usab sa militar sa US ang ex post facto law. Ang sagad nga balaud nag-ingon nga ang Courts-martial dili ipatuman ang usa ka ex post facto law, lakip na ang pagtaas sa kantidad nga ibayad alang piho nga mga krimen. Sa wakas, sa Calder v. Bull , malinaw na sinabi ng korte na ang isang batas na "mollify" isang kriminal na gawa ay muling nag-retrospective, at hindi isang batas sa post post facto . Sa katapusan, sa Calder v. Bull , hayag nga gipahayag sa korte nga ang usa ka balaod nga "mollify" usa ka kriminal nga buhat usa ra nga nag-retrospective, ug dili usa ka ex post facto law. Nagtalo ang mga iskolar na, bilang isang makasaysayang bagay, ang pariralang ex post facto na tinukoy sa sibil pati na rin mga batas sa kriminal. Giila sa mga eskolar nga, ingon usa ka makasaysayanon nga butang, ang hugpong sa mga pulong nga post post nga gipasabut sa sibil ingon man mga kriminal nga balaod. Sa batas na pang-administratibo , ang mga ahensya ng pederal ay maaaring mag-aplay ng kanilang mga patakaran na retroactively kung pinahintulutan sila ng Kongreso; kung hindi man, ang application ng retroactive ay karaniwang ipinagbabawal. Sa balaod sa administratibo , ang mga ahensya sa federal mahimo nga mag-apply sa ilang mga lagda nga retroactively kung gitugutan sila sa Kongreso; kay kon dili, ang aplikasyon sa retroactive sa kasagaran gidili. Ang retropikong aplikasyon ng mga regulasyon ay disfavored ng mga korte sa maraming mga kadahilanan. Ang retroactive nga aplikasyon sa mga regulasyon gipalag sa mga korte tungod sa daghang mga hinungdan. Ang mga korte ay nagtataguyod ng retroactive na regulasyon kung saan ang Kongreso ay malinaw na nagbigay ng gayong retroactive na kapangyarihan sa ahensya, tulad ng ginawa nila sa Bowen v. Georgetown University Hospital . Gihatagan sa korte ang regulasyon sa retroactive diin ang Kongreso sa tin-aw naghatag sa ingon nga gahum sa retroactive sa ahensya, sama sa gibuhat nila sa Bowen v. Georgetown University Hospital . Sa mga kaso lamang ng matinding pangangailangan upang matiyak ang pangkaraniwang kabutihan ng lipunan , na gamitin ang mga karapatan at interes ng mga organisasyon at indibidwal na inireseta sa mga batas at resolusyon ng Pambansang Asembleya, ang mga ligal na dokumento ng mga panuntunan ng sentral na pamahalaan ay retroactive. Sa mga kaso nga labi ka kinahanglanon aron masiguro ang komon nga kaayohan sa katilingban , gamiton ang mga katungod ug interes sa mga organisasyon ug mga indibidwal nga gilatid sa mga balaod ug resolusyon sa Nasudnon nga Asembliya, ang mga ligal nga dokumento sa mga lagda sa sentral nga gobyerno mao ang retroactive. Magpatupad ng ligal na pananagutan sa mga kilos na sa oras ng paggawa ng mga gawang batas ay hindi itinatakda ng pananagutan. Pagpahamtang sa ligal nga kapangakohan alang sa mga aksyon nga sa panahon sa pagbuhat sa ingon nga mga buhat ang balaod wala magtatak sa kapangakohan. Magpataw ng mas mataas na ligal na pananagutan. Pagpahamtang sa mas taas nga ligal nga kapangakohan. Ang mga lehislatibong dokumento ng PeopleÕs Councils, People Committees sa lahat ng antas, ang mga lokal na pamahalaan sa mga espesyal na yunit ng pang-ekonomiya ay hindi retroactive. Ang mga lehislatura nga dokumento sa PeopleÕs Councils, People's Committees sa tanan nga lebel, ang mga lokal nga gobyerno sa espesyal nga yunit sa administratibo-ekonomiko dili retroactive. Wala pang kaso na sinabi ng bagong batas na mayroon itong isang retroactive na epekto. WalaÕy kaso nga giingon sa bag-ong balaod nga kini adunay usa ka retroactive nga epekto. Ngunit ang pangalawang item ng artikulong ito ay malawakang ginagamit sa sistema ng korte. Apan ang ikaduha nga butang sa kini nga Artikulo nga kaylap nga gigamit sa sistema sa korte. Sa internasyonal na batas ng kriminal , ang mga pagsubok sa Nuremberg ay nag- uusig sa mga krimen ng krimen at krimen laban sa sangkatauhan na naganap noong World War II. Sa internasyonal nga balaod sa kriminal , ang mga pagsulay sa Nuremberg nag- akusar sa mga krimen sa krimen ug mga krimen batok sa katawhan nga nahuman sa Gubat sa Kalibutan. Kahit na ang Charter ng Nuremberg , ang batas na pamamaraan kung saan isinagawa ang mga pagsubok, na-post ang VE Day , tinanggihan ng tribunal ang depensa na ang batas ng kriminal ay ex post facto , na pinagtutuunan na nagmula ito sa mga naunang kasunduan tulad ng Hague Conventions ng 1899 at 1907 . Bisan kung ang Charter sa Nuremberg , ang balaod sa pamaagi diin gisulayan ang mga pagsulay, gi-post ang VE Day , gisalikway sa hukmanan ang depensa nga ang balaod sa kriminal nga ex post facto , nangatarungan nga kini nakuha gikan sa una nga mga kasabutan sama sa Hague Conventions kaniadtong 1899 ug 1907 . Ang International Criminal Court na itinatag noong 2002 ay hindi maaaring mag-prosekusyon ng mga krimen na nagawa bago ang 2002. Ang International Criminal Court nga natukod kaniadtong 2002 dili makaakus sa mga krimen nga nahimo sa wala pa ang 2002. Artikulo 11, talata 2 ng Universal Deklarasyon ng Karapatang Pantao ay nagbibigay na walang sinumang nagkasala ng anumang kriminal na batas na hindi umiiral sa oras ng pagkakasala o hindi naghihirap ng anumang parusa na mas mabigat kaysa sa umiiral noong oras ng pagkakasala. Ang Artikulo 11, parapo 2 sa Universal nga Pahayag sa Katungod sa Katungod sa Katungod naghatag nga walaÕy tawo nga sad-an sa bisan unsang kriminal nga balaod nga wala na sa panahon sa pagpakasala ni mag-antus sa bisan unsang silot nga labi ka mabug-at kaysa nahimo sa oras sa pagkakasala. Gayunman pinapayagan nito ang aplikasyon ng alinman sa domestic o international law. Gitugotan usab ang paggamit sa bisan unsang balaod sa nasudnon o internasyonal. Ang magkatulad na mga probisyon ay matatagpuan sa Artikulo 15, talata 1 ng International Tipan sa Mga Karapatang Sibil at Pampulitika , na pinapalitan ang salitang "parusa na pagkakasala" sa "kriminal na pagkakasala". Ang susama nga mga probisyon makita sa Artikulo 15, parapo 1 sa International Covenant on Civil and Political Rights , nga nag-ilis sa termino nga "penal offense" sa "krimen nga kalapasan". Idinagdag din nito na kung ang isang mas magaan na parusa ay ipinagkakaloob pagkatapos maganap ang pagkakasala, ang mas magaan na parusa ay dapat mag-apply ng retroactively. Gidugang usab niini nga kung ang usa ka labi ka magaan nga silot gihatag alang sa pagkahuman sa paglapas, kana nga labi pa nga silot ipatuman sa retroactively. Ang parapo 2 ay nagdaragdag ng isang probisyon na ang talata 1 ay hindi pumipigil sa pagsubok at paghukum sa isang kilos na kriminal ayon sa pangkalahatang mga prinsipyo ng batas na kinikilala ng komunidad ng mga bansa. Ang parapo 2 nagdugang usa ka probisyon nga ang parapo 1 wala makapugong sa pagsulay ug pagsilot alang sa usa ka buhat nga kriminal subay sa kinatibuk-ang mga sukaranan sa balaod nga giila sa komunidad sa mga nasud. Partikular na pagtugon sa paggamit ng parusang kamatayan, ang artikulo 6, talata 2 ay nagbibigay sa may-katuturang bahagi na ang isang parusang kamatayan ay maaari lamang ipataw "para sa mga pinaka-malubhang krimen alinsunod sa batas na pinipilit sa oras ng komisyon ng krimen". Partikular nga pagtubag sa paggamit sa silot sa kamatayon, artikulo 6, parapo 2 naghatag sa may kalabutan nga bahin nga ang usa ka silot sa kamatayon mahimo nga ipahamtang "alang sa labing grabe nga mga krimen pinauyon sa balaod nga kusog sa panahon sa pagpahamtang sa krimen". Artikulo 2, talata 7 ng African Charter on Human and People 'Rights ay nagbibigay sa bahagi na "o ang isang tao ay maaaring hatulan para sa isang gawa o pag-aalis na hindi bumubuo ng isang parusang legal na parusahan sa oras na ito ay ginawa, maaaring ipahamak para sa isang pagkakasala na kung saan walang pagkakaloob na ginawa sa oras na ito ay ginawa. " Ang Artikulo 2, parapo 7 sa Charter sa Aprika sa Katungod sa Katawhan ug Katawhan naghatag sa bahin nga "o ang usa mahimong hukman alang sa usa ka buhat o pagkawagtang nga wala nahimo nga usa ka legal nga pagsilot sa panahon nga nahimo kini, mahimong ipahamtang alang sa usa ka paglapas diin walaÕy tagana ang gihimo sa oras nga kini nahimo. " Ang Artikulo 15 ng Arab Charter on Human Rights ay nagbibigay ng "o krimen at walang parusang maaaring maitatag nang walang paunang probisyon ng batas. Sa lahat ng mga pangyayari, ang batas na pinaka-kanais-nais sa nasasakdal ay mailalapat." Ang Artikulo 15 sa Arab Charter on Human Rights naghatag nga "o krimen ug walay silot nga matukod kung walaÕy pasiunang probisyon sa balaod. Sa tanan nga mga kahimtang, ang balaod nga labi ka pabor sa nasakup ipatuman." Mabisang lahat ng mga estado ng Europa, kasama ang lahat ng mga estado ng European Union at European Economic Area , ay nakasalalay sa European Convention on Human Rights . Epektibo ang tanan nga mga estado sa Europa, lakip ang tanan nga mga estado sa European Union ug European Economic Area , gihigpitan sa European Convention on Human Rights . Ang Artikulo 7 ng Convention ay sumasalamin sa wika ng parehong mga talata ng Artikulo 15 ng International Tipan sa Mga Karapatang Pampulitika at Sibil, maliban na hindi kasama dito na ang isang kasunod na mas magaan na parusa ay dapat mag-apply. Ang Artikulo 7 sa Convention naghisgot sa sinultian sa parehas nga mga parapo sa Artikulo 15 sa Internasyonal nga Pakigsaad sa Mga Katungod sa Politika ug Sibil, gawas nga wala kini nag-uban nga ang usa ka sunud-sunod nga magaan nga silot kinahanglan ipatuman. Ang Digesta Iustiniani ay naglalaman ng dalawang salitang pariralang ex postfacto : "out of a postfactum" o higit na natural, " mula sa isang batas na lumipas pagkatapos ". Ang Digesta Iustiniani naglangkob sa duha ka pulong nga pulong nga ex postfacto : "gikan sa usa ka postfactum" o labi ka natural, " gikan sa usa ka balaod nga milabay human sa ". Gayunman, ang parehong gawa na ito, ay gumagamit din ng tatlong-salitang parirala ex post facto, na nagmumungkahi na ang post ay pinakamahusay na maiintindihan bilang isang adverb. Ang sama nga buhat, bisan pa, gigamit usab ang tulo-ka-pulong nga pulong nga ex post facto, nagsugyot nga ang post mahimong labing masabtan ingon usa ka adverb. Ang iba pang mga adverbial na paggamit ng post ay kasama ang Classical na may-akda at politiko na si Marcus Tullius Cicero na gumagamit ng mga parirala tulad ng multis post annis. Ang uban pang mga adverbial usages sa post naglakip sa Classical nga tagsulat ug politiko nga si Marcus Tullius Cicero nga naggamit mga hugpong sama sa multis post annis. Kaya, ex post facto oex postfacto ay katutubong isang pariralang pang-abay, isang paggamit na ipinakita ng pangungusap na "Siya ay nahatulan ng ex post facto (mula sa isang batas na ipinasa pagkatapos ng kanyang krimen). Mao nga, ang ex post facto oang ex postfacto usa ka orihinal nga hugpong sa adverbial, usa ka paggamit nga gipasundayag sa silot nga "Siya gipamatud-an nga ex post facto (gikan sa usa ka balaod nga naagi human sa iyang krimen). Ang batas mismo ay wastong maging isang lex postfacta sa Latin, bagaman ang Ingles sa pangkalahatan ay gumagamit ng pariralang "isang ex post facto law". Ang balaod mismo mismo ang mahimong usa ka lex postfacta sa Latin, bisan kung ang Ingles sagad nga gigamit ang hugpong sa mga pulong nga "usa ka ex post facto law". Sa Poland ang pariralang lex retro non agit ("ang batas ay hindi nagpapatakbo ng retroactively") ay ginagamit. Sa Poland ang hugpong sa lex retro non agit ("ang balaod wala molihok retroactively") gigamit. Ang peonage , na kilala rin bilang pang- aalipin sa utang o bonded labor, ay ang pangako ng mga serbisyo ng isang tao bilang seguridad para sa pagbabayad para sa isang utang o iba pang obligasyon, kung saan ang mga tuntunin ng pagbabayad ay hindi malinaw o makatwirang sinabi, at ang taong naghahawak ng utang sa gayon ay may kontrol sa manggagawa. Ang peonage , na nailhan usab nga pagpangulipon sa utang o bonded labor, mao ang panaad sa serbisyo sa usa ka tawo ingon seguridad alang sa pagbayad alang sa utang o ubang obligasyon, kung diin ang mga termino sa pagbayad dili klaro o makatarunganon nga gipahayag, ug ang tawo nga naghupot sa ingon adunay pipila nga pagpugong sa mamumuo. Ang kalayaan ay ipinapalagay sa pagbabayad ng utang. Ang kagawasan gigikanan sa pagbayad sa utang. Ang mga serbisyo na kinakailangan upang mabayaran ang utang ay maaaring hindi natukoy, at ang tagal ng mga serbisyo ay maaaring hindi natukoy, kaya pinahihintulutan ang taong umutang sa utang na humingi ng mga serbisyo nang walang hanggan. Ang mga serbisyo nga gikinahanglan aron mabayran ang utang mahimo nga dili mahibal-an, ug ang gidugayon sa mga serbisyo mahimong dili mahibal-an, sa ingon gitugotan ang tawo nga utang sa pagpangayo sa mga serbisyo nga dili tinuud. Ang pagkakautang sa utang ay maaaring maipasa mula sa henerasyon hanggang sa henerasyon. Ang pagkaulipon sa utang mahimong ipasa gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan. Sa kasalukuyan, ang pagkaalipin sa utang ay ang pinaka-karaniwang pamamaraan ng pagka-alipin na may tinatayang 8.1 milyong tao na nakagapos sa paggawa nang hindi tama tulad ng nabanggit ng International Labor Organization noong 2005. Karon, ang pagkaulipon sa utang mao ang labing kasagaran nga pamaagi sa pagkaulipon sa gibanabana nga 8.1 milyon nga mga tawo nga nakatrabaho sa iligal nga trabaho sama sa gikutlo sa International Labor Organization kaniadtong 2005. Ang pagkakautang sa utang ay inilarawan ng United Nations bilang isang form ng " modernong araw pagkaalipin "at ang Karagdagang Convention sa Abolisyon ng pagka-alipin ay naglalayong mapawi ang kasanayan. Ang pagkaulipon sa utang gihubit sa United Nations ingon usa ka porma sa " modernong adlaw ang pagkaulipon "ug ang supplemental nga Convention sa Abolisyon sa Pagkaulipon nagtinguha nga wagtangon ang batasan. Ang kasanayan ay laganap pa lalo na sa Timog Asya at Sub-Saharan Africa, bagaman ang karamihan sa mga bansa sa mga rehiyon na ito ay mga partido sa Supplement Convention on the Abolition of Slavery. Ang pamatasan kaylap nga nag-una sa South Asia ug Sub-Saharan Africa, bisan ang kadaghanan sa mga nasud sa mga rehiyon nga mga partido sa Supplemental Convention on the Abolition of Slavery. Nahuhulaan na ang 84 hanggang 88 porsyento ng mga bonded laborers sa buong mundo ay nasa Timog Asya . Gibanabana nga 84 hangtod 88 porsyento sa mga bonded laborers sa kalibutan naa sa South Asia . Ang kakulangan sa pag-uusig o hindi sapat na parusa sa krimen na ito ang nangungunang sanhi ng pagsasagawa tulad ng umiiral sa saklaw na ito ngayon. Ang kakulang sa pag-akusar o dili igo nga pagsilot sa kini nga krimen mao ang nanguna nga mga hinungdan sa pamatasan ingon nga kini anaa sa kini nga sukat karon. Kahit na ang Pinilit na Convention Convention ng 1930 ng International Labor Organization , na kinabibilangan ng mga 187 partido, ay naghangad na magkaroon ng organisadong atensyon sa pagtanggal ng pagkaalipin sa pamamagitan ng mga form ng sapilitang paggawa, pormal na pagsalungat sa pagkaalipin sa utang partikular na sa Supplement Convention on the Abolition of Slavery in 1956. Bisan kung ang Pinugos nga Labor Convention sa 1930 sa International Labor Organization , nga naglakip sa 187 nga mga partido, nagtinguha sa pagdala nga organisado nga pagtagad sa pagwagtang sa pagkaulipon pinaagi sa mga porma sa pinugos nga pagtrabaho, pormal nga pagsupak sa pagkaulipon sa utang partikular na sa supplemental nga Convention sa Abolisyon sa Pagkaulipon sa 1956. Ang kombensyon noong 1956 tinukoy ang pagkaalipin sa utang sa ilalim ng Artikulo 1, seksyon. Ang kombensyon sa 1956 gihubit ang pagkaulipon sa utang ubos sa Artikulo 1, seksyon. Ang pagkakautang sa utang, ibig sabihin, ang katayuan o kundisyon na nagmula sa isang pangako ng isang may utang ng kanyang mga personal na serbisyo o ng mga taong nasa ilalim ng kanyang kontrol bilang seguridad para sa isang utang kung ang halaga ng mga serbisyong ito na makatuwirang nasuri ay hindi mailalapat patungo sa pagpuksa ng utang o ang haba at kalikasan ng mga serbisyong iyon ay hindi ayon sa pagkakabanggit ay limitado at tinukoy. Ang pagkaulipon sa utang, sa ato pa, ang kahimtang o kondisyon nga naggikan sa usa ka panaad sa usa ka utangan sa iyang personal nga mga serbisyo o sa usa ka tawo nga anaa sa ilalum sa iyang pagkontrol ingon usa ka kasiguruhan alang sa usa ka utang kung ang kantidad sa mga serbisyo sama sa makatarunganon nga pagtimbangtimbang dili ipatuman padulong sa pagpaagas sa utang o sa gitas-on ug kinaiyahan sa mga serbisyo dili gilimitahan ug gihubit. Kung ang isang pangako upang magbigay ng mga serbisyo upang mabayaran ang utang ay ginawa ng isang indibidwal, madalas na labag sa batas na ipinagbawal ng employer ang mga rate ng interes sa hindi makatwirang halaga, na ginagawang imposible para sa indibidwal na umalis sa bonded labor. Kung ang usa ka panaad nga maghatag serbisyo sa pagbayad sa utang gihimo sa usa ka tawo, kanunay nga dili-legal nga gipamaligya sa tag-iya ang mga rate sa interes sa dili makatarunganon nga kantidad, hinungdan nga dili mahimo alang sa indibidwal nga mobiya sa gapos nga pagtrabaho. Kapag namatay ang bonded laborer, ang mga utang ay madalas na ipinapasa sa mga bata. Kung mamatay ang gapuson nga mamumuo, ang mga utang kanunay gihatag sa mga bata. Bagaman ang pagkaalipin sa utang, sapilitang paggawa , at human trafficking ay lahat ay tinukoy bilang mga anyo o pagkakaiba-iba ng pagka-alipin , ang bawat termino ay naiiba. Bisan kung ang pagkaulipon sa utang, pinugos nga pagtrabaho , ug human trafficking ang tanan gihubit ingon nga mga porma o pagkalainlain sa pagkaulipon , ang matag termino lahi. Ang pagkakautang sa utang ay naiiba sa sapilitang paggawa at human trafficking na ang isang tao ay sinasadya na nangangako na magtrabaho bilang isang paraan ng pagbabayad ng utang nang hindi inilalagay sa paggawa laban sa kalooban. Ang pagkaulipon sa utang lahi sa pinugos nga pagtrabaho ug pagdagan sa tawo nga ang usa ka tawo tinuyo nga nagpangako sa pagtrabaho ingon usa ka paagi sa pagbayad sa utang nga wala gibutang sa pagtrabaho batok sa kabubut-on. Ang pagkakautang sa utang ay nalalapat lamang sa mga indibidwal na walang pag-asang umalis sa paggawa dahil sa kawalan ng kakayahan na magbayad ng utang. Ang pagkaulipon sa utang magamit lamang sa mga indibidwal nga walaÕy paglaum nga mobiya sa trabaho tungod sa kakulang sa pagbayad sa utang. Ang mga nag-aalok ng kanilang mga serbisyo upang mabayaran ang isang utang at binabawasan ng employer ang utang nang naaayon sa isang rate na naaayon sa halaga ng paggawa ay hindi nasa pagkaalipin sa utang . Kadtong nagtanyag sa ilang mga serbisyo aron mabayran ang utang ug ang tag-iya nagpakunhod sa utang uyon sa usa ka rate nga nahiuyon sa kantidad sa pagtrabaho nga wala sa pagkaulipon sa utang . Mahalaga sa kapwa Silangan at Kanluran Africa, ang pawnship, na tinukoy ni Wilks bilang "ang paggamit ng mga tao sa paglilipat ng kanilang mga karapatan para sa pag-areglo ng utang," ay pangkaraniwan noong ika-17 siglo. Mahinungdanon sa pareho sa Sidlakan ug Kasadpang Africa, ang paglakaw sa kamatuuran, nga gipasabut ni Wilks nga "ang paggamit sa mga tawo sa pagbalhin sa ilang mga katungod alang sa paghusay sa utang," kasagaran sa panahon sa ika-17 nga siglo. Ang sistema ng pawnship ay naganap nang sabay-sabay sa pangangalakal ng alipin sa Africa. Ang sistema sa paglakaw sa tuhod nahitabo dungan nga patigayon sa ulipon sa Africa. Bagaman ang pag-export ng mga alipin mula sa Africa patungong Amerika ay madalas na nasuri, ang pang-aalipin ay naging malawak din sa loob. Bisan kung ang pag-eksport sa mga ulipon gikan sa Africa hangtod sa Amerika kanunay nga gisusi, ang pagkaulipon usab kaylap sa sulod usab. Ang pag- unlad ng mga plantasyon tulad ng sa Zanzibar sa East Africa ay sumasalamin sa pangangailangan ng mga panloob na alipin. Ang pag- uswag sa mga plantasyon sama sa mga Zanzibar sa East Africa nagbanaag sa panginahanglan sa mga internal nga ulipon. Bukod dito, marami sa mga alipin na na-export ay lalaki bilang malupit at masinsinang mga kondisyon na pinapaboran ang pagtatayo ng katawan ng lalaki. Dugang pa, kadaghanan sa mga ulipon nga gi-eksport mga lalaki ingon lalaki nga bangis ug kusog nga kahimtang nga gipaboran ang pagtukod sa lawas sa lalaki. Lumikha ito ng mga implikasyon ng kasarian para sa mga indibidwal sa sistema ng paisa-isa dahil mas maraming mga kababaihan ang naiiyak kaysa sa mga kalalakihan at madalas na sinasamantala sa sekswal sa loob ng bansa. Naghimo kini nga implikasyon sa gender alang sa mga indibidwal sa sistema sa pawnship kay daghan pang mga babaye ang gidako kay sa mga lalaki ug kanunay nga gipahimuslan sa sekso sa nasud. Matapos ang pag-aalis ng pagkaalipin sa maraming mga bansa sa ika-19 na siglo, ang mga Europeo ay nangangailangan pa rin ng mga manggagawa. Pagkahuman sa pagwagtang sa pagkaulipon sa daghang mga nasud sa ika-19 nga siglo, ang mga taga-Europe nanginahanglan gihapon mga mamumuo. Bukod dito, ang mga kondisyon para sa mga pinalayang alipin ay malupit. Dugang pa, mabangis ang mga kondisyon alang sa gipagawas nga mga ulipon. Ang diskriminasyon ay laganap sa loob ng merkado ng paggawa, na ginagawang matipid na kita para sa mga dating alipin na matigas. Ang diskriminasyon kaylap sa sulod sa merkado sa labor, nga nakakab-ot sa usa ka malungtaron nga kita alang sa mga kanhi ulipon nga magahi. Dahil sa mga kondisyong ito, maraming pinalaya na mga alipin ang ginusto na mabuhay sa pamamagitan ng mga kontrata na tulad ng pang-aalipin sa kanilang mga panginoon sa paraang naaayon sa pagkaalipin sa utang. Tungod sa kini nga mga kahimtang, daghang gipagawas nga mga ulipon ang gipili nga mabuhi pinaagi sa mga kontrata nga sama sa pagkaulipon sa ilang mga agalon sa paagi nga susama sa pagkaulipon sa utang. Noong ika-19 na siglo, ang mga tao sa Asya ay nakipag-ugnay sa paggawa dahil sa iba't ibang mga kadahilanan na nagmula sa mga magsasaka sa pag-aani ng mga ani sa mga drug addict na nangangailangan ng opium sa China . Sa ika-19 nga siglo, ang mga tawo sa Asya naulipon sa pagtrabaho tungod sa lainlaing mga hinungdan gikan sa mga mag-uuma nga nag-utang sa mga nag-aadik sa droga nga nanginahanglan sa opium sa China . Kapag nangyari ang isang likas na sakuna o mahirap ang pagkain, kusang pinili ng mga tao ang pagkaalipin sa utang bilang isang paraan sa isang ligtas na buhay. Kung ang usa ka natural nga kalamidad nga nahitabo o kulang ang pagkaon, ang mga tawo andam nga mopili sa pagkaulipon sa utang ingon usa ka paagi sa usa ka luwas nga kinabuhi. Noong unang bahagi ng ika-20 siglo sa Asya, ang karamihan sa mga manggagawa na nakatali sa pagkaalipin sa utang ay ipinanganak sa loob nito. Sa sayong bahin sa ika-20ng siglo sa Asya, kadaghanan sa mga mamumuo nga nahigot sa pagkaulipon sa utang gipanganak dinhi. Sa ilang mga rehiyon, tulad ng sa Burma , ang pagkaalipin sa utang ay mas karaniwan kaysa sa pagkaalipin. Sa pipila ka mga rehiyon, sama sa Burma , ang pagkaulipon sa utang labi ka labi ka sagad kaysa pagpangulipon. Marami ang napunta sa pagkaalipin upang magbayad ng interes sa isang pautang o magbayad ng buwis, t habang nagtatrabaho sila, madalas sa mga bukid, panuluyan, pagkain, at mga bayarin sa damit ay idinagdag sa umiiral na utang na nagdudulot ng pagtaas ng pangkalahatang utang at interes. Daghan ang naulipon aron mabayran ang tubo sa utang o magbayad buhis, g samtang nagtrabaho sila, kanunay sa mga umahan, panimuyo, pagkaon, ug mga bayranan sa panapton gidugang sa anaa nga utang nga hinungdan sa pagdugang sa kinatibuk-ang utang ug interes. Ang mga ito ay patuloy na idinagdag na mga halaga ng pautang na nagawa sa pag-iwan ng serbisyo na hindi makakamit. Nagpadayon kini nga dugang nga mga kantidad sa pautang nga nahimo ang pagbiya nga walaÕy mahimo. Bukod dito, pagkatapos ng pag-unlad ng pandaigdigang ekonomiya, maraming manggagawa ang kinakailangan para sa mga pang-industriya na ekonomiya ng Asya noong ika-19 na siglo. Dugang pa, pagkahuman sa paglambo sa internasyonal nga ekonomiya, kinahanglan ang daghang mga mamumuo alang sa mga pang-industriya nga ekonomiya sa Asya sa ika-19 nga siglo. Ang higit na hinihingi para sa paggawa ay kinakailangan sa Asya upang maipalabas ang mga pag-export ng mga lumalagong bansa tulad ng Estados Unidos at Alemanya . Usa ka labi pa nga gipangayo alang sa labor ang gikinahanglan sa Asya sa pag-eksport sa mga pag-export sa nagtubo nga mga nasud nga industriya sama sa Estados Unidos ug Alemanya . Ang paglilinang ng mga pananim na cash tulad ng kape, kakaw, at asukal at pagsasamantala ng mga mineral tulad ng ginto at lata ang humantong sa mga may-ari ng bukid na maghanap para sa mga indibidwal na nangangailangan ng pautang para sa pagpapanatili ng permanenteng mga manggagawa. Ang pag-ugmad sa mga tanum nga salapi sama sa kape, kakaw, ug asukal ug pagpahimulos sa mga mineral sama sa bulawan ug lata nagtultol sa mga tag-iya sa umahan sa pagpangita sa mga tawo nga nanginahanglan sa pautang alang sa pagpadayon sa pagpadayon sa mga mamumuo. Sa partikular, ang sistema ng indenture ng India ay batay sa pagkaalipin sa utang kung saan tinatayang dalawang milyong mga Indiano ang dinala sa iba't ibang mga kolonya ng mga kapangyarihang European upang magbigay ng paggawa para sa mga plantasyon. Sa partikular, ang sistema sa indenture sa India gipasukad sa pagkaulipon sa utang diin gibanabana nga duha ka milyon nga mga Indiano ang gidala sa lainlaing mga kolonya sa mga gahum sa Europa aron maghatag labor alang sa mga plantasyon. Nagsimula ito mula sa dulo ng pang-aalipin sa 1833 at nagpatuloy hanggang 1920. Kini nagsugod gikan sa kinatumyan sa pagkaulipon sa 1833 ug nagpadayon hangtud sa 1920. Ang pagkakautang sa utang ay "medyo normal" sa klasiko na antigong panahon . Ang pagkaulipon sa utang mao ang "naandan na" sa klasiko nga karaan . Ang mahihirap o yaong nahulog nang walang utang na loob ay maaaring ilagay sa kanilang sarili sa pagkaalipin "kusang-loob" - o mas tumpak, ay mapipilit ng mga pangyayari upang piliin ang pagkaalipin sa utang bilang isang paraan upang maasahan at maiwasan ang mas masahol na mga termino na maaaring ipataw ng kanilang mga nagpautang sila. Ang mga kabus o kadtong nahulog nga walaÕy utang mahimoÕg ibutang ang ilang mga kaugalingon sa pagkaulipon nga ÒboluntaryoÓ - o mas tukma, mahimong mapugos sa mga kahimtang aron pilion ang pagkaulipon sa utang ingon usa ka paagi aron mapaabut ug malikayan ang labi ka daotan nga mga termino nga mahimo ipahamtang sa ilang mga nagpautang sila. Sa daigdig ng Greco-Romano , ang pagkaalipin sa utang ay isang natatanging legal na kategorya kung saan maaaring mahulog ang isang malayang tao , sa pansamantalang teorya, na nakikilala mula sa malaganap na kasanayan ng pagka-alipin , na kasama ang pagkakapang-alipin bilang isang resulta ng pag-default sa utang. Sa kalibutan sa Greco-Romano , ang pagkaulipon sa utang usa ka lahi nga ligal nga kategorya diin ang usa ka gawasnon nga tawo mahimong mahulog, sa teoriya nga temporaryo, mailhan gikan sa malaglagon nga buhat sa pagkaulipon , nga naglakip sa pagkaulipon ingon usa ka sangputanan sa pagpapas sa utang. Maraming mga anyo ng pagkakautang ng utang ang umiiral sa parehong sinaunang Greece atsinaunang Roma . Daghang mga porma sa pagkaulipon sa utang naglungtad sa karaang Greece ugsa karaang Roma . Ang utang sa utang ay laganap sa sinaunang Greece. Ang pagkaulipon sa utang kaylap sa karaang Greece. Ang tanging lungsod-estado na kilala na binawasan ito ay ang Athens , kasing aga ng panahon ng Archaic sa ilalim ng batas ng reporma sa utang ng Solon . Ang bugtong lungsod-estado nga nahibal-an nga nagwagtang niini mao ang Athens , ingon ka sayo sa panahon sa Archaic ubos sa balaod sa reporma sa utang sa Solon . Ang parehong pagkaalipin para sa utang at pagkaalipin sa utang ay isinagawa sa Ptolemaic Egypt . Parehong pagkaulipon alang sa utang ug pagkaulipon sa utang gihimo sa Ptolemaic Egypt . Sa panahon ng Hellenistic , ang limitadong ebidensya ay nagpapahiwatig na ang pagkaalipin sa utang ay pinalitan ng wastong pagkalipin para sa utang. Sa panahon sa Hellenistic , ang limitado nga ebidensya nagpakita nga ang pagkaulipon sa utang nagpuli sa tinuud nga pagkaulipon alang sa utang. Ang pinaka- nakababatang pagkaalipin sa utang ay iba't ibang anyo ng paramon? , " indentured labor ." Ang labi ka mabug-at nga pagkaulipon sa utang mao ang lainlaing mga dagway sa paramon? , " indentured labor ." Bilang isang bagay ng batas, ang isang tao na sumailalim kay paramon? Ingon usa ka butang sa balaod, ang usa ka tawo nga gisakup ni paramon? Ay walang kategorya, at hindi isang alipin, ngunit sa pagsasagawa ng kanyang kalayaan ay mahigpit na napilitan ng kanyang pagkaalipin. WalaÕy klasipikado nga gawasnon, ug dili usa ka ulipon, apan sa pagbuhat sa iyang kagawasan nga gipugngan sa iyang pagkaulipon. Ang mga repormang Solon ay naganap sa konteksto ng demokratikong pulitika sa Athens na nangangailangan ng mas malinaw na pagkakaiba sa pagitan ng "libre" at "alipin"; bilang isang masamang kinahinatnan, nadagdagan ang pagkaalipin sa chattel. Ang mga pagbag-o ni Solon nahitabo sa konteksto sa demokratikong politika sa Athens nga nanginahanglan nga mas tin-aw nga kalainan tali sa "libre" ug "ulipon"; ingon usa ka hiwi nga sangputanan, ang pagkaulipon sa chattel nagdugang. Ang pagbebenta ng sariling anak sa pagka-alipin ay malamang sa karamihan ng mga kaso na nagresulta mula sa matinding kahirapan o utang, ngunit ang mahigpit na pagsasalita ay isang anyo ng pang-aalipin sa chattel, hindi pagkaalipin sa utang. Ang pagbaligya sa kaugalingon nga anak ngadto sa pagkaulipon lagmit sa kadaghanan nga mga kaso nga miresulta gikan sa hilabihang kakabus o utang, apan ang hugot nga pagsulti usa ka porma sa pag-ulipon sa chattel, dili ang pagkaulipon sa utang. Ang eksaktong ligal na mga pangyayari sa Greece, gayunpaman, ay mas mahirap na dokumentado kaysa sa sinaunang Roma. Ang eksakto nga mga ligal nga kahimtang sa Greece, bisan pa, labi pa nga dili maayo nga dokumentado kaysa sa karaang Roma. Si Nexum ay isang kontrata sa pagkagapos sa utang sa unang bahagi ng Roman Republic . Si Nexum usa ka kontrata sa pagkaulipon sa utang sa unang Roman Republic . Sa loob ng ligal na sistema ng Roman , ito ay isang anyo ng mancipatio . Sulod sa Roman legal nga sistema , kini usa ka porma sa mancipatio . Kahit na magkakaiba-iba ang mga termino ng kontrata, mahalagang isang taong walang bayad ang nangako sa kanyang sarili bilang isang alipin na alipin (nexus) bilang katiyakan para sa isang pautang. Bisan kung magkalainlain ang mga termino sa kontrata, kinahanglan nga ang usa ka libre nga tawo misaad sa iyang kaugalingon ingon usa ka ulipon nga ulipon (nexus) ingon usa ka garantiya alang sa usa ka pautang. Maaari din niyang ibigay ang kanyang anak bilang collateral. Mahimo usab niya ihatag ang iyang anak ingon usa ka kolateral. Bagaman ang alagad ng tao ay maaaring sumailalim sa kahihiyan at pang-aabuso, bilang isang ligal na mamamayan ay dapat siyang maging exempt mula sa parusang korporasyon. Bisan kung ang ulipon mahimong ipaubos sa pagpaubos ug pag-abuso, ingon usa ka ligal nga lungsuranon kinahanglan nga dili siya iapil sa silot sa korporasyon. Ang Nexum ay tinanggal ng Lex Poetelia Papiria noong 326 , sa bahagi upang maiwasan ang mga pang-aabuso sa pisikal na integridad ng mga mamamayan na nahulog sa pagkaalipin sa utang. Ang Nexum giwagtang ni Lex Poetelia Papiria kaniadtong 326 , sa bahin aron mapugngan ang mga pag-abuso sa pisikal nga integridad sa mga lungsuranon nga nahulog sa pagkaulipon sa utang. Ipinaliwanag ng mga istoryador ng Roma ang pag-aalis ng nexum sa isang tradisyunal na kwento na nag-iiba sa mga detalye nito. Ang mga Romaniano nga istoryador nagpanagway sa pagwagtang sa nexum sa usa ka tradisyonal nga istorya nga lainlain sa mga detalye niini. Talaga, ang isang nexus na isang guwapo ngunit nakatataas na kabataan ay pinagdudusahan ng may hawak ng utang. Sa batakan, ang usa ka nexus nga gwapo apan labi ka batan-on nga batan-on nag-antus sa sekswal nga pagpanghadlok sa naghupot sa utang. Sa isang bersyon, ang kabataan ay napunta sa utang upang bayaran ang libing ng kanyang ama; sa iba, siya ay naibigay ng kanyang ama. Sa usa ka bersyon, ang kabatan-onan nagpautang sa pagbayad alang sa lubong sa iyang amahan; sa uban, gitugyan siya sa iyang amahan. Sa lahat ng mga bersyon, ipinakita siya bilang isang modelo ng kabutihan. Sa tanan nga mga bersyon, gipakita siya ingon usa ka modelo sa hiyas. Historical o hindi, ang mga talinghaga na naka-highlight ang incongruities ng subjecting isang libreng citizen sa iba gamitin, at ang legal na tugon ay naglalayong sa pagtatatag karapatan ng mamamayan sa kalayaan (Libertas) , pati na nakikilala mula sa mga alipin o social pinalayas . Makasaysayon o dili, ang mga parabola nagpasiugda sa mga kawala sa pagpasakup sa usa ka libre nga lungsuranon sa paggamit sa uban, ug ang ligal nga tubag nga gitumong sa pag-establisar sa katungod sa lungsuranon sa kalingkawasan (libertas) , ingon nga gibulag sa ulipon o sosyal nga gipalagpot . Itinuring ni Cicero na ang pag-aalis ng nexum lalo na isang pampulitika na maniobra upang maaliw ang mga karaniwang tao. Giisip ni Cicero nga ang pagwagtang sa nexum sa panguna usa ka maniobra sa politika aron mapalipay ang mga sagad nga mga tawo. Ang batas ay ipinasa sa panahon ng Salungatan ng mga Orden , kapag ang mga plebeians ay nagpupumilit na maitaguyod ang kanilang mga karapatan na may kaugnayan sa namamana na mga pribilehiyo ng mga patrician . Ang balaod gipasa sa panahon sa Konkreto sa mga Orden , kung ang mga plebeytista nanlimbasog aron matukod ang ilang mga katungod kalabot sa mga namamana nga mga pribilehiyo sa mga patrician . Bagaman ang nexum ay tinanggal na bilang isang paraan upang ma-secure ang isang pautang, ang pagkaalipin sa utang ay maaaring magresulta pa rin matapos na mawalan ng utang ang isang may utang. Bisan kung ang nexum giwagtang ingon usa ka paagi aron makatipig sa usa ka pautang, ang pagkaulipon sa utang mahimo gihapon nga sangputanan pagkahuman nga nakasala ang usa ka utangan. Habang ang serfdom sa ilalim ng pyudalismo ay ang pangunahing sistema ng pampulitika at pang-ekonomiya sa Europa noong High Middle Ages , na nagpapatuloy sa Austrian Empire hanggang 1848 at ang Imperyo ng Russia hanggang sa 1861 (mga detalye ), pagkaalipin sa utang (at pagkaalipin) ay nagbigay ng iba pang mga porma ng kawalan ng katarungan paggawa. Samtang ang serfdom sa ilawom sa pyudalismo mao ang nag-una nga sistema sa politika ug pang-ekonomiya sa Europe sa High Middle Ages , nagpadayon sa Austrian Empire hangtod sa 1848 ug ang Imperyo sa Russia hangtod sa 1861 (mga detalye ), pagkaulipon sa utang (ug pagpangulipon) naghatag ubang mga porma pagtrabaho. Bagaman naiiba ang mga numero mula sa International Labor Organization , kinakalkula ng mananaliksik na si Siddharth Kara ang bilang ng mga alipin sa mundo ayon sa uri, at tinukoy na sa pagtatapos ng 2011 ay mayroong 18 hanggang 20 milyong mga manggagawa na may bonding. Bisan kung ang mga numero lahi gikan sa International Labor Organization , ang tigdukiduki nga si Siddharth Kara nagkalkulo sa gidaghanon sa mga ulipon sa kalibutan pinaagi sa tipo, ug determinado nga sa katapusan sa 2011 adunay 18 ngadto sa 20 milyon nga mga labored labor. Ang mga nagbubuklod na manggagawa ay nagtatrabaho sa mga industriya ngayon na gumagawa ng mga kalakal kabilang ngunit hindi limitado sa mga frozen na hipon, mga tisa, tsaa, kape, diamante, marmol, at kasuotan. Ang mga nagbugkos nga mamumuo nagtrabaho sa mga industriya karon nga nagpamuhat sa mga butang lakip na apan dili limitado sa mga nagyelo nga mga hipon, tisa, tsaa, kape, diamante, marmol, ug bisti. Bagaman ang India , Pakistan , at Bangladesh ang lahat ay may mga batas na nagbabawal sa pagkaalipin sa utang, tinatantiya ni Kara na 84 hanggang 88 porsyento ng mga bonded laborers sa mundo ay nasa Timog Asya. Bisan kung ang India , Pakistan , ug Bangladesh ang tanan adunay mga balaod nga nagdili sa pagkaulipon sa utang, gibanabana ni Kara nga 84 hangtod 88 porsyento sa mga nakatrabaho nga mga mamumuo sa kalibutan ang naa sa South Asia. Ang mga figure ng Human Rights Watch noong 1999 ay mas mataas na tinantya ang 40 milyong manggagawa, na binubuo pangunahin sa mga bata, ay nakatali sa paggawa sa pamamagitan ng pagkakautang sa India lamang. Ang mga numero sa Human Rights Watch kaniadtong 1999 mas taas nga gibanabana nga 40 milyon nga mga mamumuo, nga sagad sa mga bata, gihigot sa pagtrabaho pinaagi sa pagkaulipon sa utang sa India lamang. Tinatantya ng pananaliksik ni Kara na nasa pagitan ng 55,000 at 65,000 mga manggagawa ng kilong ladrilyo sa Timog Asya na may 70 porsyento sa kanila sa India. Gibanabana sa panukiduki ni Kara nga naa sa taliwala sa 55,000 ug 65,000 nga mga trabahante sa tisa sa South Asia nga adunay 70 porsyento sa India. Ang iba pang mga pananaliksik ay tinantya ang 6,000 kiln sa Pakistan lamang. Ang uban pang panukiduki nagbanabana nga 6,000 ka kilong sa Pakistan lamang. Ang kabuuang kita mula sa mga kilong ladrilyo sa Timog Asya ay tinatantya ni Kara na $ 13 hanggang $ 15 bilyon. Ang kinatibuk-an nga kita gikan sa mga kilong tisa sa South Asia gibanabana ni Kara nga $ 13 hangtod $ 15 bilyon. Marami sa mga manggagawa ng kilay ng ladrilyo ang mga migrante at naglalakbay sa pagitan ng mga lokasyon ng tanso ng ladrilyo tuwing ilang buwan. Daghang mga trabahante sa kilnilya ang migran ug nagbiyahe taliwala sa mga lokasyon sa tisa sa tisa matag pipila ka bulan. Ang mga manggagawa sa Kiln ay madalas na nabubuhay sa matinding kahirapan at marami ang nagsimulang magtrabaho sa mga kilong sa pamamagitan ng pagbabayad ng isang panimulang pautang na umaabot ng $ 150 hanggang $ 200. Ang mga mamumuo sa Kiln kanunay nga nagpuyo sa hilabihang kakabus ug daghan ang nagsugod sa pagtrabaho sa mga kilen pinaagi sa pagbayad sa usa ka panugod nga pautang nga nagkantidad sa $ 150 hangtod $ 200. Nag- aalok ang mga may-ari ng Kiln ng mga manggagawa ng "palakaibigan pautang" upang maiwasan ang pagiging kriminal sa paglabag sa mga batas na paggawa. Ang mga tag-iya sa Kiln nagtanyag sa mga mamumuo nga "mahigalaon nga mga pautang" aron malikayan nga kriminal sa paglapas sa mga balaod sa pamuo. Ang mga nakagapos na mga manggagawa na may kilong ladrilyo, kabilang ang mga bata, ay nagtatrabaho sa malupit at hindi ligtas na mga kondisyon dahil ang init mula sa kilen ay maaaring maging sanhi ng heat stroke at isang bilang ng iba pang mga kondisyong medikal. Ang mga nagtrabaho nga tighimo sa tisa nga tisa, lakip na ang mga bata, nagtrabaho sa mabangis ug dili luwas nga mga kahimtang ingon ang kainit gikan sa kilen mahimo nga hinungdan sa heat stroke ug ubay-ubay nga uban pang mga kahimtang sa medikal. Bagaman ang mga manggagawa na ito ay may opsyon na mai-default sa mga pautang, mayroong takot sa kamatayan at karahasan ng mga may-ari ng kilong bata kung pipiliin nilang gawin ito. Bisan kung ang mga mamumuo adunay kapilian alang sa default sa mga pautang, adunay kahadlok sa kamatayon ug pagpanlupig sa mga tag-iya sa tisa nga tisa kung gipili nila kini buhaton. Isang mahalagang butil sa diyeta ng Timog Asya, ang bigas ay naani sa buong India at Nepal partikular. Usa ka hinungdanon nga lugas sa pagkaon sa South Asia, ang bugas naani sa tibuuk India ug Nepal partikular. Sa India, higit sa 20 porsyento ng lupang pang-agrikultura ang ginagamit upang palaguin ang bigas. Sa India, kapin sa 20 porsyento sa yuta nga agrikultura ang gigamit sa pagtubo sa bugas humay. Ang mga may-ari ng milling ay madalas na gumagamit ng mga manggagawa na nakatira sa mga malupit na kondisyon sa mga bukid. Ang mga tag-iya sa galingan sa bugas sagad nagtrabaho sa mga trabahante nga nagpuyo sa mapintas nga kahimtang sa mga umahan. Tumatanggap ang mga manggagawa ng mababang suweldo na dapat silang manghiram ng pera sa kanilang mga tagapag-empleyo na naging dahilan upang sila ay itali sa bigas sa pamamagitan ng utang. Nakadawat ang mga mamumuo sa ingon nga ubos nga sweldo nga kinahanglan sila manghulam salapi gikan sa ilang mga tag-iya nga nagpahinabo nga sila ihigot sa galingan sa bugas pinaagi sa utang. Halimbawa, sa India, ang average na rate ng suweldo bawat araw ay $ 0. Pananglitan, sa India, ang kasagaran nga rate sa pagbayad kada adlaw mga $ 0. Kahit na ang ilang mga manggagawa ay maaaring mabuhay nang minimally mula sa kanilang kabayaran. Bisan kung ang pipila ka mga trabahante mahimo nga mabuhi minimally gikan sa ilang bayad. Ang hindi mapigilan na mga kaganapan sa buhay tulad ng isang sakit ay nangangailangan ng pautang. Ang dili mapugngan nga mga panghitabo sa kinabuhi sama sa sakit nga nanginahanglan utang. Ang mga pamilya, kabilang ang mga bata, araw-araw ay nagtatrabaho upang maghanda ng bigas para ma-export sa pamamagitan ng pagluluto nito, pinatuyo ito sa araw, at pag-agaw sa pamamagitan nito para sa paglilinis. Ang mga pamilya, lakip ang mga bata, nagtrabaho adlaw ug gabii aron maandam ang bugas alang sa pag-export pinaagi sa pagpabukal niini, pag-uga sa adlaw, ug pag-alis niini pinaagi sa paglimpyo. Bukod dito, ang mga pamilya na nakatira sa mga site ng paggawa ng bigas ay madalas na hindi kasama sa pag-access sa mga ospital at paaralan. Dugang pa, ang mga pamilya nga nagpuyo sa mga site sa paghimo og bugas kanunay nga wala iapil sa mga ospital ug mga eskwelahan. Bagaman walang maaasahang mga pagtatantya ng mga naka-bonding na manggagawa sa Sub-Saharan Africa hanggang sa kasalukuyan mula sa kapani-paniwala na mga mapagkukunan, tinantya ng Global Slavery Index ang kabuuang bilang ng mga inalipin sa rehiyon na ito ay 6.5 milyon. Bisan kung walaÕy kasaligan nga mga pagbanabana sa mga nagbugkos nga mga mamumuo sa Sub-Saharan Africa hangtod karon gikan sa mga kasaligan nga gigikanan, gibanabana sa Global Slavery Index ang kinatibuk-ang ihap sa mga naulipon dinhi sa rehiyon nga 6.5 milyon. Sa mga bansang tulad ng Ghana , tinatayang na 85 porsyento ng mga taong inaalipin ay nakatali sa paggawa. Sa mga nasud sama sa Ghana , gibanabana nga 85 porsyento sa mga tawo nga naulipon ang gihigot sa pagtrabaho. Bukod pa rito, ang rehiyon na ito ay kasama ang Mauritania , ang bansa na may pinakamataas na proporsyon ng pagka-alipin sa mundo bilang isang tinantyang 20 porsyento ng populasyon nito ay inalipin sa mga pamamaraan tulad ng pagkaalipin sa utang. Dugang pa, kini nga rehiyon naglakip sa Mauritania , ang nasud nga adunay labing kataas nga katimbang sa pagkaulipon sa kalibutan ingon usa ka gibanabana nga 20 porsyento sa populasyon niini naulipon pinaagi sa mga pamaagi sama sa pagkaulipon sa utang. Ang Environmental Justice Foundation natagpuan na paglabag sa karapatang pantao sa pangisdaan sa baybayin ng South at West Africa kabilang ang labor pagsasamantala. Nakaplag ang Environmental Justice Foundation sa mga paglapas sa tawhanong katungod sa mga pangisda sa baybayon sa South ug West Africa lakip na ang pagpahimulos sa labor. Ang mga kumpanya ng pang-export ng isda ay nagtutulak ng mas maliit na mga negosyo at indibidwal upang mas mababa ang kita, na nagiging sanhi ng pagkalugi. Ang mga kompanya sa isda nga eksporter nga nagmaneho sa gagmay nga mga negosyo ug mga indibidwal aron makunhuran ang ganansya, hinungdan sa pagkabangkaruta. Sa maraming mga kaso, ang pangangalap sa mga kumpanyang ito ay nangyayari sa pamamagitan ng pag-aakit sa mga maliliit na may-ari ng negosyo at mga migranteng manggagawa sa pamamagitan ng pagkaalipin sa utang. Sa daghang mga kaso, ang pagrekrut sa kini nga mga kompanya nahitabo pinaagi sa pagdani sa gagmay nga mga tag-iya sa negosyo ug mga migranteng mamumuo pinaagi sa pagkaulipon sa utang. Sa pagre-recruit ng mga indibidwal na mangingisda, ang mga bayarin ay minsan ay sisingilin ng isang broker na gumamit ng mga port na nagbubukas ng ikot ng utang. Sa pagrekrut sa mga indibidwal nga mananagat, ang bayad usahay gisuholan sa usa ka broker aron magamit ang mga pantalan nga nagbukas sa siklo sa utang. Matapos magsimula ang mga bansa na pormal na puksain ang pagkaalipin, ang kawalan ng trabaho ay laganap para sa mga itim sa South Africa at Nigeria na nagtutulak sa mga itim na kababaihan na magtrabaho bilang mga domestic worker. Pagkahuman nagsugod sa pormal nga pagwagtang sa mga nasud ang pagkaulipon, ang kawalay trabaho nga kaylap sa mga itom sa South Africa ug Nigeria nga nagtukmod sa itom nga mga babaye nga magtrabaho ingon mga domestic worker. Kasalukuyan, ang mga pagtatantya mula sa International Labor Organization ay nagsasaad na sa pagitan ng 800,000 at 1 milyon na mga domestic worker ay nasa South Africa. Karon, gibanabana gikan sa International Labor Organisasyon nga nag-ingon nga tali sa 800,000 ug 1 milyon nga mga domestic worker ang naa sa South Africa. Marami sa mga domestic na lingkod na ito ang nakagapos sa paggawa sa isang proseso na katulad ng iba pang mga industriya sa Asya. Daghan sa mga sulugoon sa panimalay ang naulipon sa pagtrabaho sa us aka proseso sama sa ubang mga industriya sa Asya. Ang sahod na ibinibigay sa mga tagapaglingkod ay madalas na mahirap na ang mga pautang ay nakuha kapag ang mga lingkod ay nangangailangan ng mas maraming pera, na ginagawang imposibleng makatakas. Ang suhol nga gihatag sa mga sulugoon kanunay nga kabus kaayo nga gikuha ang pautang kung ang mga sulugoon nanginahanglan labi pa nga salapi, hinungdan nga dili kini makalingkawas. Ang mga oras ng pagtatrabaho para sa mga domestic na lingkod ay hindi mahuhulaan, at dahil maraming mga lingkod ay kababaihan, ang kanilang mga batang anak ay madalas na naiwan sa pangangalaga ng mga matatandang bata o ibang mga miyembro ng pamilya. Ang mga oras sa pagtrabaho alang sa mga sulugoon sa panimalay dili katalagman, ug tungod kay daghang mga sulugoon ang mga babaye, ang ilang gagmay nga mga anak kanunay nga gibiyaan sa pag-atiman sa mga tigulang nga bata o ubang mga sakop sa pamilya. Bukod dito, ang mga babaeng ito ay maaaring gumana hanggang sa edad na 75 at ang kanilang mga anak na babae ay malamang na mga tagapaglingkod sa parehong mga sambahayan. Dugang pa, kini nga mga babaye mahimoÕg magtrabaho hangtod sa edad nga 75 ug ang ilang mga anak nga babaye lagmit nga mahimong mga sulugoon sa parehas nga mga panimalay. Ang isang ulat ng 1994 ng mga patutot ng Burmese sa Thailand ay nag-ulat ng sapilitang pagkautang ay pangkaraniwan para sa mga batang babae sa sapilitang prostitusyon , lalo na sa mga transported sa buong hangganan. Usa ka taho sa 1994 nga mga bigaon sa Burmese sa Thailand nagtaho nga ang pagpugos nga pagpangutang sagad alang sa mga batang babaye sa pinugos nga pagpamaligya , labi na kadtong gidala sa tabok. Pinipilit silang magtrabaho sa kanilang utang, madalas na may 100 porsyento na interes, at magbayad para sa kanilang silid, pagkain at iba pang mga item. Napugos sila sa pag-undang sa ilang utang, kanunay sa 100 porsyento nga interes, ug pagbayad alang sa ilang kwarto, pagkaon ug uban pang mga butang. Bilang karagdagan sa pagkaalipin sa utang, ang mga kababaihan at babae ay nahaharap sa maraming uri ng mga pang-aabuso, kabilang ang iligal na pagkakulong; sapilitang paggawa ; panggagahasa ; pisikal na pang-aabuso ; at iba pa. Dugang pa sa pagkaulipon sa utang, ang mga babaye ug babaye nag-atubang sa daghang mga pag-abuso, lakip ang iligal nga pagkulong; pinugos nga pagtrabaho ; pagpanglugos ; pisikal nga pag-abuso ; ug daghan pa. Ang International Labor Organization estima na 51 bilyon dolyar na ginawa taun-taon sa pagsasamantala ng mga manggagawa sa pamamagitan ng utang pagkaalipin. Ang International Labor Organization nagbanabana nga ang 51 bilyon dolyar gihimo matag tuig sa pagpahimulos sa mga mamumuo pinaagi sa utang pagkaulipon. Bagaman ang mga employer ay aktibong nakikilahok sa pag-akit ng utang ng mga manggagawa, ang mga mamimili ng mga produkto at serbisyo sa bansa ng pagmamanupaktura at sa ibang bansa ay nag-aambag din sa kakayahang kumita ng kasanayang ito. Bisan kung ang mga tagpatrabaho aktibo nga nakigbahin sa pagdawat sa utang sa mga mamumuo, ang mga pumapalit sa mga produkto ug serbisyo sa nasud nga nagmamanupaktura ug sa gawas sa nasud nakatampo usab sa kita sa kini nga buhat. Ang mga kadena ng pandaigdigang panustos na naghahatid ng mga kalakal sa buong mundo ay malamang na nasaktan sa paggawa ng alipin. Ang tibuuk nga suplay sa tibuuk kalibutan nga naghatud sa mga butang sa tibuuk kalibutan lagmit nga nasamdan sa labor labor. Ang dahilan para dito ay kasama ang pinagsama-samang pamamahala ng supply chain na tumatawid sa maraming mga internasyonal na hangganan, hindi epektibo na mga batas sa paggawa, mga korporasyon na nag-aangkin ng maikakaila na pagkakapangalan, pandaigdigang pampulitika-pang-ekonomiyang pagsasaayos at maayos na inilaan ng mga mamimili. Ang hinungdan alang niini naglakip sa managsama nga pagdumala sa kadena sa suplay nga nagtabok sa daghang mga internasyonal nga mga utlanan, dili epektibo nga mga balaod sa labor, mga korporasyon nga nag-angkon nga kadaut sa kalibutan, pag-istruktura sa politika-pang-ekonomiya ug maayo nga katuyoan sa mga konsumedor. Ang pagsisikap na puksain ang modernong araw na pang-aalipin ay sumasalamin sa mahusay na kahulugan ng mga indibidwal na bumili ng mga item na makatarungang-trade, umaasa na sila ay nagkakaiba. Kini nga paningkamot aron wagtangon ang pagkaulipon sa modernong adlaw nga adunay mga kahulugan nga mga indibidwal nga nagpalit mga butang nga patas nga pamaligya, naglaum nga sila adunay kalainan. Ang industriya ng patas na kalakalan ay tinatayang lumalagpas sa 1 bilyon dolyar taun-taon. Ang industriya sa patas nga pamaligya gibanabana nga molapas sa 1 bilyon dolyar matag tuig. Sa kasamaang palad, ito ay halos isang dent sa pandaigdigang ekonomiya. Ikasubo, dili kini usa ka piho sa ekonomiya sa kalibutan. Ang mga batas sa internasyonal na paggawa ay kailangang likhain ng iba't ibang mga awtoridad tulad ng International Labor Organization, World Trade Organization. Ang mga balaod sa internasyonal nga labor kinahanglan nga buhaton sa lainlaing mga awtoridad sama sa International Labor Organization, World Trade Organization. Sa maraming mga industriya na kung saan ang pagkaalipin sa utang ay karaniwang tulad ng mga kilong ng ladrilyo o pangisdaan. Sa kadaghanan sa mga industriya diin ang pagkaulipon sa utang kasagaran sama sa mga tapad sa tisa o pangisda. Ang buong pamilya ay madalas na kasangkot sa pagbabayad ng utang ng isang indibidwal, kabilang ang mga bata. Ang tibuuk nga pamilya kanunay nga nahilambigit sa pagbayad sa utang sa usa ka indibidwal, lakip ang mga bata. Ang mga batang ito sa pangkalahatan ay walang pag-access sa edukasyon kaya't imposibleng makawala mula sa kahirapan. Kini nga mga bata sa kasagaran walaÕy access sa edukasyon sa ingon dili mahimo nga makagawas gikan sa kakabus. Bukod dito, kung ang isang kamag-anak na nasa utang pa rin ay namatay, ang pagkaalipin ay ipinasa sa ibang miyembro ng pamilya, karaniwang ang mga bata. Dugang pa, kung ang usa ka paryente nga naa pa sa utang mamatay, ang pagkaulipon gipasa sa laing sakop sa pamilya, kasagaran ang mga bata. Sa International Labor Organization Convention, ang siklo na ito ay binansagan bilang "Pinakamasamang Porma ng Paggawa ng Bata." Sa International Labor Organization Convention, kini nga siklo gimarkahan nga "Pinakagrabe nga Porma sa Buhat sa Bata." Ang mga mananaliksik tulad ng Basu at Chau ay nag-uugnay sa paglitaw ng paggawa ng bata sa pamamagitan ng pagkakautang sa utang na may mga kadahilanan tulad ng mga karapatan sa paggawa at ang yugto ng pag-unlad ng isang ekonomiya. Gi-link sa mga tigdukiduki sama sa Basu ug Chau nga ang paglihok sa bata pinaagi sa pagkaulipon sa utang nga adunay mga hinungdan sama sa mga katungod sa labor ug ang yugto sa pag-uswag sa usa ka ekonomiya. Bagaman ang mga batas sa minimum na edad ng paggawa ay naroroon sa maraming mga rehiyon na may pagkaalipin sa utang sa bata, ang mga batas ay hindi ipinatupad lalo na tungkol sa ekonomiya ng agraryo. Bisan kung ang mga balaod sa minimum nga edad sa labor naa sa daghang mga rehiyon nga adunay pagkaulipon sa utang sa mga bata, ang mga balaod dili gipatuman labi na bahin sa ekonomiya sa agraryo. Ang pagkakautang sa utang ay inilarawan ng United Nations bilang isang form ng "modernong araw na pagkaalipin" at ipinagbabawal ng internasyonal na batas . Ang pagkaulipon sa utang gihubit sa United Nations ingon usa ka porma sa "modernong adlaw sa pagpangulipon" ug gidili sa internasyonal nga balaod . Partikular na ito ay tinalakay ng artikulo 1 ng United Nations 1956 Karagdagang Convention sa Pagwawasak ng pagkaalipin . Partikular nga kini gituki sa artikulo 1 sa United Nations 1956 Dugang nga Convention sa Pagwagtang sa Pagkaulipon . Nagpapatuloy ito lalo na sa mga umuunlad na bansa, na kakaunti ang mga mekanismo para sa seguridad sa credit o pagkalugi , at kung saan mas kaunting mga tao ang may pormal na titulo sa lupain o pag-aari. Nagpadayon kini labi na sa mga nag-uswag nga mga nasud, nga adunay pipila ka mga mekanismo para sa seguridad sa kredito o pagkalugi , ug diin mas gamay nga tawo ang adunay pormal nga titulo sa yuta o mga kabtangan. Ayon sa ilang mga ekonomista, tulad ng Hernando de Soto , ito ang pangunahing hadlang sa pag-unlad sa mga bansang ito. Sumala sa pipila ka mga ekonomista, sama sa Hernando de Soto , kini usa ka hinungdan nga babag sa pag-uswag sa kini nga mga nasud. Halimbawa, ang mga negosyante ay hindi naglakas-loob na kumuha ng mga peligro at hindi maaaring makakuha ng kredito dahil wala silang collateral at maaaring pasanin ang mga pamilya sa darating na henerasyon. Pananglitan, ang mga negosyante wala mangahas sa pagkuha sa mga peligro ug dili makakuha og kredito tungod kay wala sila bayad ug mahimong pabug-atan ang mga pamilya sa umaabot nga henerasyon. Ang India ang unang bansa na pumasa sa batas na direktang nagbabawal sa pagkaalipin sa utang sa pamamagitan ng Bonded Labor System (Abolition) Act, 1976 . Ang India ang una nga nasud nga nagpasa sa balaod nga direkta nga nagdili sa pagkaulipon sa utang pinaagi sa Bonded Labor System (Abolition) Act, 1976 . Mas mababa sa dalawang dekada mamaya, ipinasa rin ng Pakistan ang isang katulad na pagkilos noong 1992 at ipinasa ng Nepal ang Kamaiya Labor (Prohibition) Act noong 2002. WalaÕy duha ka tuig ang milabay, gipasa usab sa Pakistan ang susamang aksyon kaniadtong 1992 ug gipasa sa Nepal ang Kamaiya Labor (Prohibition) Act kaniadtong 2002. Sa kabila ng katotohanan na ang mga batas na ito ay nasa lugar, ang utang laganap ang pagkaalipin sa Timog Asya. Bisan pa sa kamatuuran nga kini nga mga balaod naa sa lugar, utang kaylap ang pagkaulipon sa Habagatan Asia. Ayon sa Ministri ng Paggawa at Paggawa ng Pamahalaan ng India, mayroong higit sa 300,000 bonded laborers sa India, na may karamihan sa mga ito sa mga estado ng Tamil Nadu , Karnataka , at Odisha . Sumala sa Ministry of Labor and Employment of the Government of India, adunay kapin sa 300,000 nga mga bonded laborers sa India, nga adunay kadaghanan sa mga estado sa Tamil Nadu , Karnataka , ug Odisha . Sa India , ang pagtaas ng aktibismo ng Dalit , batas ng gobyerno simula pa noong 1949, pati na rin ang patuloy na trabaho ng mga NGOs at tanggapan ng gobyerno upang maipatupad ang mga batas sa paggawa at rehabilitasyon ang mga may utang, ay lumilitaw na nag-ambag sa pagbawas ng bonded labor doon. Sa India , ang pagsulbong sa aktibismo sa Dalit , balaod sa gobyerno sugod kaniadtong 1949, ingon usab padayon nga trabaho sa mga NGOs ug mga opisina sa gobyerno aron ipatuman ang mga balaod sa labor ug pag-rehab sa mga nakautang, ingon og nakaamot sa pagkunhod sa bonded labor didto. Gayunpaman, ayon sa mga papeles ng pananaliksik na ipinakita ng International Labor Organization, marami pa rin ang mga balakid sa pagtanggal ng bonded labor sa India. Bisan pa, sumala sa mga papeles sa panukiduki nga gipresentar sa International Labor Organization, daghan pa ang mga babag sa pagpapas sa mga bonded labor sa India. Sa maraming mga bansa tulad ng Timog Africa , Nigeria , Mauritania , at Ghana kung saan malawak ang pagkaalipin sa utang, walang mga batas na alinman sa direktang pagbabawal o naaangkop na parusa. Sa kadaghanan sa mga nasud sama sa Habagatand Africa , Nigeria , Mauritania , ug Ghana diin kaylap ang pagkaulipon sa utang, walaÕy mga balaod nga direktang nagdili o angay nga pagsilot. Halimbawa, ipinasa ng Timog Africa ang Batayang Kondisyon ng Employment Act of 1997 na nagbabawal sa sapilitang paggawa ngunit ang parusa ay hanggang sa 3 taong pagkakulong. Pananglitan, gipasa sa Habagatang Africa ang Batakang Kondisyon sa Employment Act of 1997 nga gidili ang pinugos nga pagtrabaho apan ang silot hangtod sa 3 ka tuig nga pagkabilanggo. Bilang karagdagan, kahit na marami sa mga bansa sa Sub-Saharan Africa ay may mga batas na vaguely na nagbabawal sa pagkaalipin sa utang, bihirang mangyari ang pag-uusig sa naturang mga krimen. Dugang pa, bisan kung daghan sa mga nasud sa Sub-Saharan Africa adunay mga balaod nga walaÕy pagdili sa pagkaulipon sa utang, ang pag-akusar sa ingon nga mga krimen panagsa ra nga mahitabo. Ang Konstitusyong Pampulitika noong 1899 na impormal na kilala bilang Malolos Constitution , ay ang konstitusyon ng Unang Pilipinas Republic . Ang Konstitusyon sa Politika sa 1899 nga dili pormal nga nailhan nga Konstitusyon sa Malolos , mao ang konstitusyon sa Unang Republika sa Pilipinas . Ito ay isinulat nina Felipe Calderon y Roca at Felipe Buencamino bilang isang kahalili sa isang pares ng mga panukala sa Malolos Congress nina Apolinario Mabini at Pedro Paterno . Gisulat kini ni Felipe Calderon y Roca ug Felipe Buencamino isip usa ka alternatibo sa usa ka pares nga mga sugyot sa Malolos Congress ni Apolinario Mabini ug Pedro Paterno . Matapos ang isang mahabang debate sa huling bahagi ng 1898, ipinakilala ito noong 21 Enero 1899. Pagkahuman sa taas nga debate sa ulahing bahin sa 1898, gisaad kini kaniadtong 21 Enero 1899. Ang konstitusyon ay naglalagay ng mga limitasyon sa hindi pinangangalagaan na kalayaan ng aksyon ng punong ehekutibo na maaaring mapigilan ang mabilis na paggawa ng desisyon. Ang konstitusyon nagbutang sa mga limitasyon sa dili mabantay nga kagawasan sa paglihok sa punoan nga ehekutibo nga makapugong sa dali nga pagdesisyon. Tulad ng nilikha noong panahon ng paglaban para sa kalayaan ng Pilipinas mula sa Espanya, gayunpaman, pinahintulutan ng Artikulo 99 na walang kalaban sa ehekutibong kalayaan ng aksyon sa panahon ng digmaan. Ingon nga kini gihimo sa panahon sa away alang sa independensya sa Pilipinas gikan sa Espanya, bisan pa, ang Artikulo 99 nagtugot sa walaÕy pagdumala nga kagawasan sa ehekutibo sa panahon sa gubat. Ang hindi pinangangasiwaan na pamamahala sa ehekutibo ay nagpatuloy sa buong Digmaang Pilipino-Amerikano na sumabog kaagad pagkatapos ng pagpapahayag. Ang dili pagdumala nga ehekutibo sa pagdumala nagpadayon sa tibuuk nga Gubat sa Pilipinas-Amerikano nga nagbuto sa wala madugay pagkahuman sa proklamasyon. Sa paglipas ng 300 taon ng pamamahala ng Espanya, ang bansa ay binuo mula sa isang maliit na kolonya sa ibang bansa na pinamamahalaan mula sa Viceroyalty ng New Spain sa isang lupain na may mga modernong elemento sa mga lungsod. Kapin sa 300 ka tuig nga pagmando sa Espanya, ang nasud naggikan gikan sa usa ka gamay nga kolonya sa gawas sa nasud nga gimandoan gikan sa Viceroyalty sa New Spain ngadto sa usa ka yuta nga adunay mga modernong elemento sa mga lungsod. Ang mga gitnang uri ng nagsasalita ng Espanyol noong ika-19 na siglo ay lalong lumantad sa mga modernong ideya sa Europa, kasama na ang Liberalismo , ang ilang mga nag-aaral sa Espanya at sa ibang lugar sa Europa. Ang mga tungatunga nga nagsultig Espanyol sa ika-19 nga siglo labi nga nadayag sa mga modernong ideya sa Europa, lakip ang Liberalismo , ang pipila nga nagtuon sa Espanya ug bisan diin sa Europa. Sa panahon ng 1890s, ang Katipunan , o KKK, isang lihim na lipunan na nakatuon sa pagkamit ng kalayaan ng Pilipinas mula sa Espanya, ay nabuo at pinangunahan ni Andres Bonifacio . Sa mga 1890, ang Katipunan , o KKK, usa ka tinago nga katilingban nga gipahinungod sa pagkab-ot sa independensya sa Pilipinas gikan sa Espanya, naporma ug gipangulohan ni Andres Bonifacio . Nang nadiskubre ang KKK ng mga awtoridad ng Espanya, inisyu ni Bonifacio ang Sigaw ng Balintawak na nagsimula ng Rebolusyong Pilipino noong 1896. Sa dihang nadiskubrehan ang KKK sa mga awtoridad sa Espanya, naglabas si Bonifacio sa Sigaw sa Balintawak nga nagsugod ang Rebolusyong Pilipino kaniadtong 1896. Ang mga rebolusyonaryong pwersa ay gumawa ng mga hakbang upang mabuo ang isang gumaganang gobyerno na tinawag na Republika ng Biak-na-Bato . Ang mga rebolusyonaryong pwersa naggawa mga lakang aron mahimo ang usa ka gimbuhaton nga gobyerno nga gitawag Republika sa Biak-na-Bato . Noong 1897, ang Tejeros Convention ay nagtipon at ang Konstitusyon ng Biak-na-Bato ay nagbuo at nagkumpirma. Kaniadtong 1897, ang Tejeros Convention gitambungan ug ang Konstitusyon sa Biak-na-Bato gilaraw ug gihan-ay. Nilikha ito ng Isabelo Artacho at Felix Ferrer at batay sa unang Saligang Batas ng Cuba. Gimugna kini sa Isabelo Artacho ug Felix Ferrer ug gipasukad sa una nga Konstitusyon sa Cuba. Gayunpaman, hindi ito ganap na ipinatupad. Bisan pa, wala kini hingpit nga gipatuman. Matapos ang ilang mga labanan sa pagitan ng Rebolusyonaryong Hukbo ng Espanya at Philippine , isang truce ay nilagdaan na tinatawag na Pact of Biak-na-Bato noong 1897. Pagkahuman sa ubay-ubay nga mga away tali sa Spanish ug Philippine Revolutionary Army , usa ka truce ang gipirmahan nga gitawag nga Pact of Biak-na-Bato kaniadtong 1897. Si Emilio Aguinaldo (na pumalit kay Bonfiacio bilang pinuno) at ang iba pang mga rebolusyonaryong pinuno ay tumanggap ng pagbabayad mula sa Espanya at pinatapon. sa Hong Kong . Si Emilio Aguinaldo (nga nagpuli sa lider ni Bonfiacio) ug uban pang mga rebolusyonaryong lider nga gidawat ang bayad gikan sa Espanya ug gidala sa pagkadestiyero sa Hong Kong . Nang sumiklab ang Digmaang Espanyol-Amerikano noong Abril 25, 1898, ang Commodore ng Estados Unidos na si George Dewey ay sumakay sa USS Olympia na naglayag mula sa Hong Kong patungong Manila Bay na nanguna sa Asiatic Squadron ng US Navy . Sa pagsugod sa Gubat sa Espanya Ð Amerikano kaniadtong Abril 25, 1898, ang Commodore sa Estados Unidos nga si George Dewey sakay sa USS Olympia milawig gikan sa Hong Kong sa Manila Bay nga nanguna sa Asiatic Squadron sa US Navy . Noong Mayo 1, 1898, natalo ng puwersa ng Amerika ang Espanya sa Labanan ng Baybayin ng Maynila . Niadtong Mayo 1, 1898, ang puwersa sa Amerikano nagpildi sa Espanya sa Gubat sa Manila Bay . Kalaunan sa buwan na iyon, dinala ng US Navy si Aguinaldo pabalik sa Pilipinas. Pagkahuman sa bulan, gidala sa US Navy si Aguinaldo balik sa Pilipinas. Kinontrol ni Aguinaldo ang mga bagong nabuo na rebolusyonaryong pwersa ng Pilipinas at mabilis na pinalibot ang Maynila sa lupain habang hinarang ng Amerikano ang lungsod mula sa bay. Gikontrol ni Aguinaldo ang mga bag-ong natukod nga rebolusyonaryong pwersa sa Pilipinas ug dali nga gilibutan ang Manila sa yuta samtang gibabagan sa Amerikano ang lungsod gikan sa bay. Noong Hunyo 12, inisyu ni Aguinaldo ang Deklarasyon ng Kalayaan ng Pilipinas at sinundan ito kasama ang maraming mga pasiya na bumubuo ng Unang Pilipinas Republic. Niadtong Hunyo 12, gi-isyu ni Aguinaldo ang Deklarasyon sa Kalayaan sa Pilipinas ug gisundan kini sa daghang mga mando nga nag-umol sa Unang Pilipinas Republic. Ang mga halalan ay gaganapin mula Hunyo 23 hanggang Setyembre 10, 1898 para sa isang bagong pambansang lehislatura, ang Kongreso ng Malolos . Ang mga piniliay gihimo kaniadtong Hunyo 23 hangtod Septyembre 10, 1898 alang sa usa ka bag-ong nasyunal nga lehislatura, ang Kongreso sa Malolos . Matapos ang Kongreso ng Malolos ay nagtipon noong ika-15 ng Setyembre 1898, isang komite ang napili upang magbalangkas ng isang konstitusyon para sa republika. Pagkahuman natapos ang Malolos Congress kaniadtong 15 Septyembre 1898, usa ka komite ang napili nga maghimo usa ka konstitusyon alang sa republika. Lahat sila ay mayaman at mahusay na edukado. Sila tanan mga adunahan ug edukado. Ang Konstitusyong Pampulitika ng 1899 ay nakasulat sa Espanyol na siyang opisyal na wika ng Pilipinas noong panahong iyon. Ang Konstitusyon sa Politika sa 1899 gisulat sa Espanyol nga mao ang opisyal nga sinultian sa Pilipinas kaniadtong panahon. Ito ay binubuo ng siyamnapu't tatlong mga artikulo na nahahati sa labing-apat na pamagat, na may mga probisyon sa paglilipat sa walong karagdagang mga artikulo, at may isang walang bilang na karagdagang artikulo. Kini gilangkuban sa kasiyaman ug tulo nga mga artikulo nga gibahin sa napulo'g upat nga titulo, nga adunay mga tagana sa transitory sa walo ka dugang nga mga artikulo, ug adunay usa nga wala maihap nga dugang nga artikulo. Ang estilo ng dokumento ay patterned pagkatapos ng Saligang Batas ng Espanya ng 1812 , na maraming mga taga-Latin American charter mula sa parehong panahon na katulad ng sundin. Ang estilo sa dokumento gisunud sunod sa Konstitusyon sa Espanya sa 1812 , nga daghang mga tsart sa Latin American gikan sa parehas nga panahon nga parehas nga gisunod. Si Calderon mismo ay nagsusulat sa kanyang journal na ang mga tsart ng Belgium, Mexico, Brazil, Nicaragua, Costa Rica at Guatemala, bilang karagdagan sa paggamit ng French Constitution noong 1793 , ay pinag-aralan din habang ang mga bansang ito ay nagbahagi ng magkatulad na sosyal, pampulitika, etnolohikal at mga kondisyon ng pamamahala sa mga Isla ng Pilipinas. Si Calderon mismo ang nagsulat sa iyang journal nga ang mga tsart sa Belgium, Mexico, Brazil, Nicaragua, Costa Rica ug Guatemala, dugang pa sa paggamit sa Pranses nga Konstitusyon sa 1793 , gitun-an usab samtang ang mga nasud nagbahin parehas sosyal, politika, etnolohikal ug kahimtang sa pagdumala sa mga Isla sa Pilipinas. Ang prinsipyo ng retroversion ng soberanya sa mga tao , na hinamon ang pagiging lehitimo ng mga kolonyal na awtoridad ng Imperyong Espanya , ay ang ligal na prinsipyo na pinagbabatayan ng mga digmaang kalayaan ng Espanya ng Amerika at ang Rebolusyong Pilipino . Ang prinsipyo sa pag- usab sa soberanya sa mga tawo , nga gihagit ang pagkalehitimo sa mga kolonyal nga awtoridad sa Imperyo sa Espanya , mao ang ligal nga prinsipyo nga gipataliwala sa mga giyera sa kagawasan sa Espanya nga Amerikano ug Rebolusyong Pilipino . Ang prinsipyong ito ay isang preprocessor sa konsepto ng tanyag na soberanya , na kasalukuyang ipinahayag sa karamihan sa mga sistema ng konstitusyon sa buong mundo, kung saan ipinagpapamahalaan ng mga tao ang mga tungkulin ng pamahalaan sa kanilang mga sibilyang tagapaglingkod habang pinanatili ang aktwal na soberanya. Ang kini nga prinsipyo usa ka preprocessor sa konsepto sa popular nga soberanya , nga karon gipahayag sa kadaghanan nga mga sistema sa konstitusyon sa tibuuk kalibutan, diin gihatagan sa katawhan ang mga gimbuhaton sa gobyerno sa ilang mga sibilyang alagad samtang nagpabilin ang tinuud nga soberanya. Ang konsepto ng pangunahan ng tanyag na soberanya sa pambansang soberanya ay nagmula sa dokumentong pampulitika ng Pransya, ang Pahayag ng mga Karapatan ng Tao at Mamamayan ng 1793 at bumubuo sa pilosopikal na batayan para sa artikulong 4 ng Saligang Batas ng Malolos at binigkas ang American Deklarasyon ng Kalayaan at Saligang Batas ng Estados Unidos . Kini nga konsepto sa pasiuna sa tanyag nga soberanya sa nasudnon nga soberanya naggikan sa dokumento sa politika sa Pransya, ang Deklarasyon sa mga Katungod sa Katawhan ug Katawhan sa 1793 ug nag-umol pilosopikal nga basehan alang sa artikulo 4 sa Konstitusyon sa Malolos ug gipalanog ang Amerikano nga Deklarasyon sa Kalayaan ug Konstitusyon sa Estados Unidos . Ang dalawampu't pitong artikulo ng Pamagat IV ay detalyado ang likas na karapatan at tanyag na soberanya ng mga Pilipino. Ang kawhaag-pito nga artikulo sa Titulo IV detalyado ang natural nga mga katungod ug popular nga soberanya sa mga Pilipino. Ang listahan ay malawak, na sumasaklaw hindi lamang mga kalayaan sa sibil at negatibong kalayaan , kundi pati na rin ang mga proteksyon laban sa pag -urong sa sarili at ang limitasyon ng pamamaraang kriminal . Ang listahan daghan, gilangkuban dili lamang mga kagawasan sa sibil ug negatibo nga kalingkawasan , apan usab mga panalipod batok sa pagdaghan sa kaugalingon ug ang paglimitasyon sa pamaagi sa kriminal . Ang pagsasama ng mga karapatan ng mga akusado sa pambansang charter ay ginawa sa direktang pagtugon sa maraming pagkakataon ng pang-aabuso ng mga pulis, isang bilang ng mga ito na partikular na nabanggit noong 12 Hunyo 1898 Pahayag ng Kalayaan ng Pilipinas. Ang pagkalakip sa mga katungod sa mga akusado sa nasyonal nga charter gihimo sa direkta nga pagtubag sa daghang mga pag-abuso sa pulisya, ubay-ubay kanila ang piho nga gihisgutan sa 12 Hunyo 1898 Pagpahayag sa Kalayaan sa Pilipinas. Ang konsepto ng konstitusyonal na pagtukoy kung ano ang mahalagang aksyong pang-administratibo ay hindi natatangi sa konstitusyon ng Malolos. Kini nga konsepto sa konstitusyon nga nagbatbat kung unsa ang hinungdanon nga aksyon nga administratibo dili lahi sa konstitusyon sa Malolos. Sa katunayan, ang wastong tinukoy sa charter ng Pilipino ay talagang isang mas maikli na bilang ng mga karapatang sibil at pampulitika ng mamamayang Espanya na nabuo sa liberal na Saligang Batas ng 1869 na nagdala ng liberalismo sa kamalayan ng publiko at binigyang inspirasyon ng isang henerasyon ng pambansang bayani na nagsisimula sa gobernador - general Carlos Mar’a de la Torre at sekular na pari na si Jose Burgos , at kalaunan kasama ang mga nasabing mga luminaries tulad ng Galicano Apacible y Castillo , Graciano Lopez y Jaena , Marcelo Hilario del Pilar y Gatmaitan at Jose Rizal . Sa tinuud, ang husto nga gihubit sa charter sa Pilipino sa tinuud usa ka mas mubo nga pag-hisgut sa sibil ug politikal nga mga katungod sa mga lungsuranon sa Espanya nga napangunahan sa liberal nga Konstitusyon sa Espanya sa 1869 nga nagdala sa liberalismo sa pagkahunahuna sa publiko ug nagdasig sa usa ka henerasyon sa mga nasyonal nga bayani nga nagsugod sa gobernador -general Carlos Mar’a de la Torre ug sekular nga pari nga si Jose Burgos , ug sa ulahi naglakip sa mga luminaries sama sa Galicano Apacible y Castillo , Graciano Lopez y Jaena , Marcelo Hilario del Pilar y Gatmaitan ug Jose Rizal . Binanggit ni Calderon sa kanyang journal na ang draft na konstitusyon ay inilaan upang palayasin: "lahat ng mga kalayaan na tinatamasa ng mga Englishmen sa Assize ng Clarendon ( pagtatapos sa arbitraryong pag-aresto , isang propesyonal at independiyenteng hudikatura ) at sa Magna Carta ( angkop na proseso ng batas )". Gihisgutan ni Calderon sa iyang journal nga ang draft nga konstitusyon gipasabut sa pag-enshrine: "tanan nga mga kagawasan nga gipahimuslan sa mga Englishmen sa Assize of Clarendon ( pagtapos sa arbitraryong pagdakup , usa ka propesyonal ug independiyenteng hudikatura ) ug sa Magna Carta ( natapos nga proseso sa balaod )". Ayon sa Pamagat III, Artikulo 5 ng konstitusyon ng Malolos: "Kinikilala ng Estado ang kalayaan at pagkakapantay-pantay ng lahat ng paniniwala, pati na rin ang paghihiwalay ng Simbahan at Estado." Sumala sa Pamagat III, Artikulo 5 sa konstitusyon sa Malolos: "Giila sa Estado ang kalayaan ug pagkapareho sa tanan nga mga gituohan, ingon man ang pagkabulag sa Simbahan ug Estado." Ayon sa Pamagat II, Artikulo 4 na Pamahalaan ng Republika ay maging tanyag, kinatawan, kahalili at responsable, at dapat gumamit ng tatlong natatanging kapangyarihan: ibig sabihin, ang pambatasan, ehekutibo, at panghukuman. Sumala sa ulohan II, Artikulo 4 ang Gobyerno sa Republika nga mahimong popular, representante, alternatibo ug responsable, ug maggamit sa tulo ka lahi nga gahum: nga mao, ang lehislatura, ehekutibo, ug panghukum. Ang alinman sa dalawa o higit pa sa mga tatlong kapangyarihang ito ay hindi kailanman magkakaisa sa isang tao o pakikipagtulungan, o ang kapangyarihang pambatasan na nakalaan sa isang solong indibidwal. Bisan kinsa nga duha o labaw pa niining tulo nga gahum dili gayud mahiusa sa usa ka tawo o kooperasyon, ni ang gahum sa pamunuan nga gihatag sa usa ka tawo. Ang Pamahalaang Republika ay isang responsableng Pamahalaan , isang napakahalagang aspeto ng parliamentarianism kung saan direktang responsable ang sangay ng ehekutibo sa sangay ng pambatasan. Ang Gobyerno sa Republika usa ka Responsable nga Gobyerno , usa ka hinungdanon kaayo nga aspeto sa pagka- parliamentarianismo kung diin ang ehekutibo nga sanga direkta nga responsable sa sangang lehislatibo. Pamagat V, ang Artikulo 50 ay nagsabi na ang Pambansang Asembleya ng mga Kinatawan (ang unicameral na lehislatura ng Republika) ay magkakaroon ng karapatang censure at ang bawat miyembro ay ang karapatan ng interpellation. Ang ulohan V, ang Artikulo 50 nag-ingon nga ang National Assembly of Representative (ang unicameral legislature sa Republic) adunay katungod sa pagsensor ug ang matag usa sa mga miyembro sa katungod sa interpellation. Ang interpellation ay isang karapatan na ipinagkaloob sa mga kinatawan upang direktang magtanong sa mga miyembro ng ehekutibong sangay. Ang interpellation usa ka katungod nga gihatag sa mga representante aron direkta nga mangutana sa mga miyembro sa sanga sa ehekutibo. Sa madaling salita, may mga Tagal ng Tanong na inilahad sa bawat miyembro ng ehekutibong sangay. Sa ato pa, adunay mga Panahon sa Pangutana nga gigahin sa matag miyembro sa ehekutibo nga sanga. Habang ang Pamagat VII, ang Artikulo 56 ay nagsabi na ang kapangyarihang ehekutibo ay naninirahan sa Pangulo ng Republika , na gagamitin ito sa pamamagitan ng kanyang mga Kalihim na nagtipon sa isang Konseho ng gobyerno na pinamumunuan ng Pangulo ng konseho ng pamahalaan. Samtang ang Titulo VII, ang Artikulo 56 nag-ingon nga ang gahum sa ehekutibo nagpuyo sa Presidente sa Republika , nga mogamit niini pinaagi sa iyang mga Kalihim nga nagtigum sa usa ka Konseho sa gobyerno nga gipangulohan sa Pangulo sa konseho sa gobyerno. Ang Saligang Batas ay nakasaad din sa Pamagat IX, Artikulo 75 na ang mga kalihim ng gobyerno ay dapat na gaganapin nang magkakasamang responsable ng National Assembly para sa mga pangkalahatang patakaran ng Pamahalaan, at isa-isa para sa kanilang personal na mga aksyon tulad ng sa karamihan sa mga sistemang parlyamentaryo . Giingon usab sa Konstitusyon sa Pamagat IX, Artikulo 75 nga ang mga sekretaryo sa gobyerno kinahanglan nga managsama nga responsable sa National Assembly alang sa mga kinatibuk-ang mga palisiya sa Gobyerno, ug matag usa alang sa ilang personal nga mga aksyon sama sa kadaghanan sa mga sistemang parlyamentaryo . Ang mga terminong parlyamentaryo na ginamit sa konstitusyong ito ay naiiba sa mas karaniwang pamagat ng Anglo-Saxon. Ang mga terminally parlyamentaryo nga gigamit sa kini nga konstitusyon lainlain sa labi ka kasagaran nga titulo nga Anglo-Saxon. Ang Permanenteng Komisyon ay nilikha upang gumawa ng mga pagpapasya kapag ang National Assembly ay nasa recess. Gimugna ang Permanenteng Komisyon aron maghimog mga desisyon kung ang National Assembly naa sa recess. Ang Pambansang Asamblea ay binigyan ng kapangyarihan na pumili ng pito sa mga miyembro nito upang maging bumubuo ng Permanenteng Komisyon, na may obligasyong pumili ang Komisyon ng isang Pangulo at isang Kalihim sa unang sesyon nito. Ang National Assembly gihatagan gahum sa pagpili sa pito sa mga myembro niini aron mahimong sulud nga Permanenteng Komisyon, nga adunay obligasyon nga ang Commission magpili usa ka Presidente ug usa ka Kalihim sa una nga sesyon. Ang mga permanenteng kapangyarihan ng Komisyon. Ang mga Permanenteng gahum sa Komisyon. Ipahayag kung mayroon man o hindi sapat na dahilan upang gumawa ng ligal na aksyon laban sa Pangulo ng Republika, ang mga Kinatawan, ang Mga Kalihim ng Pamahalaan, ang Pangulo ng Korte Suprema ng Hustisya, at ang Solicitor General sa mga kaso na ibinigay para sa Konstitusyong ito. Ipahayag kung adunay o igo ba nga hinungdan sa paghimo sa ligal nga aksyon batok sa Presidente sa Republika, sa mga Kinatawan, ang mga Sekretaryo sa Gobyerno, ang Presidente sa Korte Suprema sa Hustisya, ug ang Solicitor General sa mga kaso nga gihatag alang sa kini nga Konstitusyon. I-kombinse ang Assembly sa pambihirang session sa mga kaso kung ang Korte ng Hustisya ay dapat na itinatag. Pagdani sa Assembly sa talagsaon nga sesyon sa mga kaso kung ang Korte sa Hustisya kinahanglan nga gilangkuban. Kumilos sa mga bagay na nanatiling hindi nalutas upang maisaalang-alang ang mga ito. Paglihok sa mga butang nga nagpabilin nga wala pa masulbad aron sila mahunahuna. I-Convene ang Assembly sa mga pambihirang session kung kailan kinakailangan ang exigency ng kaso. Pagdani sa Assembly sa talagsaon nga mga sesyon kung gikinahanglan ang exigency sa kaso. At palitin ang Pambansang Asamblea sa pagsasagawa ng mga kapangyarihan nito alinsunod sa Konstitusyon, maliban sa kapangyarihan ng paglikha at pagpasa ng mga batas. Ug puli sa Nasudnon nga Asembliya sa paggamit sa mga gahum niini subay sa Konstitusyon, gawas sa gahum sa paghimo ug pagpasa sa mga balaod. Ang Permanenteng Komisyon ay dapat magtagpo tuwing ito ay pinupunan ng sinumang namumuno dito alinsunod sa Konstitusyong ito. Ang Permanenteng Komisyon magtigum kung kini gipili sa bisan kinsa nga nagdumala niini subay sa Konstitusyon. Ang orihinal ay isinulat sa Espanyol , na naging unang opisyal na wika ng Pilipinas at maraming mga pagsasalin ay nai-publish. Ang orihinal gisulat sa Kinatsila , nga nahimong unang opisyal nga sinultian sa Pilipinas ug ubay-ubay nga mga paghubad ang gipatik. Ang Unang Republika ng Pilipinas ay hindi nakakuha ng pagkilala sa internasyonal at ang Malolos Constitution ay hindi ganap na ipinatupad sa buong Pilipinas. Ang Unang Pilipinas Republic wala pa nakakuha internasyonal nga pag-ila ug ang Malolos Constitution wala pa hingpit nga gipatuman sa tibuuk Pilipinas. Kasunod ng pagkatalo ng Espanya sa Digmaang Espanya-Amerikano , nakuha ng Estados Unidos sa Tratado ng Paris noong 1898 ang Pilipinas mula sa Espanya, kasama ang maraming iba pang mga teritoryo. Pagkahuman sa kapildihan sa Espanya sa Gubat sa Espanya-Amerikano , ang Estados Unidos sa Tratado sa Paris kaniadtong 1898 nakuha ang Pilipinas gikan sa Espanya, kauban ang ubay-ubay pang mga teritoryo. Noong Pebrero 4, 1899, nagsimula ang Digmaang Pilipino-Amerikano sa Labanan ng Maynila noong 1899 . Niadtong Pebrero 4, 1899, ang Gubat sa Pilipinas-Amerikano nagsugod sa Gubat sa Maynila kaniadtong 1899 . Noong Marso 23, 1901 ay nakuha si Aguinaldo. Niadtong Marso 23, 1901 nakuha si Aguinaldo. Noong Abril 19, naglabas siya ng isang Proklamasyon ng Pormal na Surrender sa Estados Unidos, sinabi sa kanyang mga tagasunod na ibigay ang kanilang mga sandata at isuko ang laban. Kaniadtong Abril 19, nagpagula siya usa ka Proklamasyon sa Pormal nga Surrender sa Estados Unidos, nga nagsugo sa iyang mga sumusunod nga ibutang ang ilang mga hinagiban ug hunongon ang away. Kinuha ni Heneral Miguel Malvar ang pamumuno ng pamahalaang Pilipino, o kung ano ang natitira rito. Si Heneral Miguel Malvar ang nangulo sa pamunuan sa gobyerno sa Pilipino, o kung unsa ang nahabilin niini. Sumuko si Malvar, kasama ang kanyang may sakit na asawa at mga anak at ilan sa kanyang mga opisyal, noong Abril 13, 1902. Si Malvar mitahan, kauban ang iyang masakiton nga asawa ug mga anak ug pipila sa iyang mga opisyales, kaniadtong Abril 13, 1902. Simula sa Philippine Organic Act noong 1902 na ipinasa ng Kongreso ng Estados Unidos ang maraming tinatawag na mga organikong gawa sa tradisyon ng konstitusyonal na Amerikano na kumikilos tulad ng mga konstitusyon para sa kolonyal na Pamahalaang Insular . Sugod sa Philippine Organic Act kaniadtong 1902 gipasa sa Kongreso sa Estados Unidos ang ubay-ubay nga gitawag nga organikong mga buhat sa tradisyon sa konstitusyon sa Amerika nga naglihok sama sa mga konstitusyon alang sa kolonyal nga Gobyerno sa kolonyal . Kalaunan ang Tydings Ð McDuffie Act ng 1934 ay naipasa na humahantong sa Konstitusyon ng Komonwelt ng Pilipinas at kasunod na mga konstitusyon ng Pilipinas, kasama na ang kasalukuyang Konstitusyon ng Pilipinasng 1987. Sa kadugayan ang Tydings Ð McDuffie Act sa 1934 gipasa nga nagdala sa Konstitusyon sa Komonwelt sa Pilipinas ug ang kasunod nga mga konstitusyon sa Pilipinas, lakip na ang karon nga Konstitusyon sa Pilipinaskaniadtong 1987. Ang mga ito ay isinulat sa tradisyon ng konstitusyonal ng Amerikano at batay sa mga alituntunin ng konstitusyon ng Amerikano, na madalas na nakakataas ng mga salita nang direkta mula sa Saligang Batas ng US at iba pang mga mapagkukunan ng Amerikano. Gisulat kini sa tradisyon sa konstitusyon sa Amerikano ug gipasukad sa mga baruganan sa konstitusyon sa Amerikano, nga kanunay nga magtaas sa mga pulong nga direkta gikan sa Konstitusyon sa US ug uban pang mga gigikanan sa Amerika. Ang Saligang Batas ng Malolos, na naka-ugat sa konstitusyonalismo ng Espanya, ay may limitadong impluwensya sa mga kasunod na konstitusyon ng Pilipinas, na nakaugat sa konstitusyonalismong Amerikano. Ang Konstitusyon sa Malolos, nga nakagamot sa konstitusyonalismo sa Espanya, adunay gamay nga impluwensya sa mga sunod nga konstitusyon sa Pilipinas, nga nakagamot sa konstitusyonalismo sa Amerika. Si Isagani Giron, isang nakaraang pangulo ng makasaysayang lipunan ng Bulacan (Sampaka), ay inilarawan ang Malolos Constitution bilang "pinakamahusay na Konstitusyon na nauna ng bansa". Si Isagani Giron, usa ka kanhi presidente sa makasaysayan nga kapunongan sa Bulacan (Sampaka), gihubit ang Konstitusyon sa Malolos nga "ang labing kaayo nga Konstitusyon nga nasud nga naangkon kaniadto." Ang orihinal na kopya ng Malalos Constitution ay matatagpuan sa makasaysayang archive ng Batasang Pambansa Complex , ang upuan ng House of Representative ng Pilipinas , bagaman hindi ito magagamit para sa pagtingin sa publiko. Ang orihinal nga kopya sa Malalos nga Konstitusyon nahimutang sa makasaysayan nga mga archive sa Batasang Pambansa Complex , ang lingkoranan sa Balay sa mga Kinatawan sa Pilipinas , bisan dili kini magamit alang sa pagtan-aw sa publiko. Sinulat ni Congressman William Jones ang panukalang batas na pumalit sa Philippine Organic Act noong 1902 . Gisulat ni Congressman William Jones ang balaudnon nga nagpuli sa Philippine Organic Act kaniadtong 1902 . Isang poster na nag-a-advertise sa pagpasa ng Batas sa Jones. Usa ka poster nga nagpahibalo sa pagpasa sa Balaod sa Jones. Ang Batas sa Jones ay isang Organic Act na ipinasa ng Kongreso ng Estados Unidos . Ang The Law Law usa ka Organic Act nga gipasa sa Kongreso sa Estados Unidos . Ang batas ay pinalitan ang Philippine Organic Act noong 1902 at kumilos bilang isang konstitusyon ng Pilipinas mula sa pagpapatupad nito hanggang 1934, nang maipasa ang Tydings-McDuffie Act (na naman humantong sa kalaunan sa Komonwelt ng Pilipinas at sa kalayaan mula sa Estados Unidos.). Gipulihan sa balaod ang Philippine Organic Act of 1902 ug naglihok ingon usa ka konstitusyon sa Pilipinas gikan sa paghimo niini hangtod sa 1934, sa dihang ang Tydings Ð McDuffie Act gipasa (nga sa ulahi nanguna sa Komonwelt sa Pilipinas ug hangtod sa kagawasan gikan sa Estados Unidos.). Ang Jones Law ay nilikha ang unang ganap na nahalal na lehislatura ng Pilipinas. Gibuhat sa Jones Law ang labing una nga napili nga lehislatura sa Pilipinas. Ang batas ay isinagawa ng 64th Kongreso ng Estados Unidos noong Agosto 29, 1916, at naglalaman ng unang pormal at opisyal na deklarasyon ng pangako ng Pederal na Pamahalaang Estados Unidos na magbigay ng kalayaan sa Pilipinas . Ang balaod gipatuman sa ika-64 nga Kongreso sa Estados Unidos kaniadtong Agosto 29, 1916, ug gilangkuban ang una nga pormal ug opisyal nga deklarasyon sa panaad sa Pederal nga Pederal sa Estados Unidos nga maghatag kagawasan sa Pilipinas . Ito ay isang balangkas para sa isang "mas autonomous government", na may ilang mga pribilehiyong pribilehiyo na nakalaan sa Estados Unidos upang maprotektahan ang soberanong mga karapatan at interes nito, bilang paghahanda sa pagbibigay ng kalayaan ng Estados Unidos. Kini usa ka balangkas alang sa usa ka "labi nga awtonomiya nga gobyerno", nga adunay pipila ka mga pribilehiyo nga gitagana sa Estados Unidos aron mapanalipdan ang soberanya nga mga katungod ug interes, agig pagpangandam alang sa paghatag sa kagawasan sa Estados Unidos. Ibinibigay ng batas na ang pagbibigay ng kalayaan ay darating lamang "sa sandaling maitatag ang isang matatag na pamahalaan", na kung saan ay matutukoy mismo ng Pamahalaang Estados Unidos. Ang balaod naghatag nga ang paghatag sa kagawasan moabut lamang "sa diha nga ang usa ka malig-on nga gobyerno matukod", nga mao ang gitino mismo sa Gobyerno sa Estados Unidos mismo. Binago din ng batas ang Lehislatura ng Pilipinas sa kauna-unahang ganap na nahalal na katawan ng Pilipinas at sa gayon ay ginagawang awtonomous ng Pamahalaang US. Gibag-o usab ang balaud sa Balaod sa Pilipinas nga una nga napili nga lawas sa Pilipinas ug busa nahimo kini nga awtonomiya sa Gobyerno sa US. Ang 1902 Philippine Organic Act ay naglaan para sa isang hinirang na mababang bahay , habang ang pang- itaas na bahay ay hinirang. Ang 1902 Philippine Organic Act nga gihatag alang sa usa ka napili nga ubos nga balay , samtang ang labaw nga balay gitudlo. Ang Batas ng Jones ay naglalaan para sa parehong mga bahay na mahalal at mabago ang pangalan ng Assembly sa House of Representative . Ang Balaod sa Jones naghatag alang sa duha ka mga balay nga napili ug giusab ang ngalan sa Assembly sa Balay sa mga Kinatawan . Ang ehekutibong sangay ay patuloy na pinamumunuan ng isang itinalagang Gobernador Heneral ng Pilipinas , palaging isang Amerikano. Ang executive branch nagpadayon nga gipangulohan sa usa ka gitudlo nga Gobernador Heneral sa Pilipinas , kanunay usa ka Amerikano. Ang mga halalan ay ginanap noong Oktubre 3, 1916 , sa bagong nilikha na Senado ng Pilipinas . Ang mga piniliay gipahigayon kaniadtong Oktubre 3, 1916 , sa bag-ong gibuhat nga Senado sa Pilipinas . Ang mga halalan sa Asamblea ng Pilipinas ay naganap noong Hunyo 6, 1916 , at ang mga nahalal sa halalang iyon ay ginawang mga miyembro ng House of Representative ng batas. Ang mga eleksyon sa Philippine Assembly na gihimo kaniadtong Hunyo 6, 1916 , ug ang mga napili sa niana nga piniliay gihimo nga mga myembro sa House of Representante sa balaod. Ang pinakahuling layunin para sa Pilipinas ay ang kalayaan. Ang labing punoan nga katuyoan alang sa Pilipinas mao ang kagawasan. Sinabi ng Pangulo ng Estados Unidos na si Theodore Roosevelt ng maaga pa noong 1901, "Inaasahan naming gawin para sa kanila ang hindi pa nagawa para sa sinumang mga tao sa tropiko - upang gawing karapat-dapat sila sa self-government pagkatapos ng fashion ng mga talagang malayang bansa." Ang Presidente sa US nga si Theodore Roosevelt miingon kaniadtong 1901, "Gihangyo namon nga buhaton alang kanila ang wala pa nahimo alang sa bisan unsang mga tawo sa mga tropiko - aron mahimo silang angay alang sa kaugalingon nga gobyerno pagkahuman sa us aka piho nga mga nasud nga libre." Ang pampublikong Amerikano ay may kaugaliang tingnan ang pagkakaroon ng Amerika sa Pilipinas bilang hindi matatag at mahal, kaya't tinapos ni Roosevelt noong 1907, "Dapat tayong maghanda para bigyan ang kalayaan ng mga isla ng higit o mas kumpletong uri nang mas maaga kaysa sa iniisip ko. maipapayo. " Ang publiko sa Amerikano adunay gitinguha nga pagtan-aw sa presensya sa America sa Pilipinas nga dili gyud kagwapa ug mahal, busa nahuman na si Roosevelt sa pagka-1907, "Kinahanglan nga mag-andam kami alang sa paghatag sa mga isla sa kagawasan sa usa ka labi ka daghan nga kompleto nga tipo labi ka dali kaysa sa akong gihunahuna. advisable. " Bago pa ang halalan noong 1912, ang US House Committee on Insular Affairs Chairman na si William Atkinson Jones ay nagtangkang maglunsad ng isang panukalang batas na nagtakda ng isang nakapirming petsa para sa kalayaan ng Pilipinas. Bisan sa wala pa ang eleksyon sa 1912, ang US House Committee on Insular Affairs Chairman William Atkinson Jones misulay sa paglansad sa usa ka balaodnon nga nagtakda sa usa ka natakda nga petsa alang sa independensya sa Pilipinas. Si Manuel L. Quezon ay isa sa dalawang komisyonado ng residente ng Pilipinas sa US House of Representatives . Si Manuel L. Quezon usa sa duha ka residente nga komisyonado sa Pilipinas sa US House of Representative sa Pilipinas . Naantala ni Jones ang paglulunsad ng kanyang panukalang batas, kaya inilarawan ni Quezon ang una sa dalawang "Jones Bills". Gipalangan ni Jones ang paglansad sa iyang balaudnon, mao nga gimugna sa Quezon ang una sa duha nga "Jones Bills". Bumuo siya ng pangalawang Jones Bill noong unang bahagi ng 1914 pagkatapos ng halalan ni Wilson bilang pangulo at ang kanyang appointment ngFrancis Burton Harrison bilang Pangulo ng Komisyon ng Pilipinas at Gobernador Heneral ng Pilipinas . Naghimo siya usa ka ikaduha nga Jones Bill sa sayong bahin sa 1914 pagkahuman sa pagkapili ni Wilson isip pangulo ug sa iyang gitudlo ngaFrancis Burton Harrison isip Presidente sa Komisyon sa Pilipinas ug Gobernador Heneral sa Pilipinas . Ipinaalam ni Wilson kay Quezon ang kanyang poot sa anumang nakapirming timetable para sa kalayaan, at naniniwala si Quezon na ang draft bill ay naglalaman ng sapat na kakayahang umangkop upang umangkop kay Wilson. Gipahibalo ni Wilson sa Quezon ang iyang pagkasuko sa bisan unsang natapos nga timetable alang sa independensya, ug nagtuo si Quezon nga ang draft bill adunay igong pagkasunud-sunod nga nahiangay kang Wilson. Ang panukalang batas ay pumasa sa Bahay noong Oktubre 1913 at nagpunta sa Senado, na suportado ni Harrison, Kalihim ng US War Lindley Garrison , at Pangulong Wilson. Ang balaudnon gipasa ang Balaud kaniadtong Oktubre 1913 ug giadto sa Senado, gipaluyohan ni Harrison, Sekretaryo sa Gubat Lindley Garrison sa US , ug Presidente Wilson. Ang isang pangwakas na bersyon ng panukalang batas ay nilagdaan sa batas ng Estados Unidos ni Pangulong Wilson noong Agosto 29, 1916, matapos ang susog ng Senado at karagdagang mga pagbabago sa komite ng kumperensya ng kongreso . Ang usa ka katapusang bersyon sa balaodnon gipirmahan sa balaod sa US ni Presidente Wilson kaniadtong Agosto 29, 1916, pagkahuman sa pag-usab sa Senado ug dugang nga mga pagbag-o sa komite sa komperensya sa kongreso . Pinagsamang sesyon ng Lehislatura ng Pilipinas , nilikha ng Batas ng Jones, sa Maynila , noong Nobyembre 15, 1916. Ang managsama nga sesyon sa Lehislatura sa Pilipinas , nga gihimo sa Jones Law, sa Maynila , kaniadtong Nobyembre 15, 1916. Kabilang sa mga probisyon ng batas ay ang paglikha ng isang lehislatura ng all- Filipino . Lakip sa mga probisyon sa balaod mao ang pagmugna sa usa ka all- Filipino legislature. Lumikha ito ng Senado ng Pilipinas upang mapalitan ang Komisyon ng Pilipinas, na nagsilbing itaas na silid ng lehislatura. Gihimo niini ang Senado sa Pilipinas nga kapuli sa Komisyon sa Pilipinas, nga nagsilbing panguma sa kamanduan sa lehislatura. Ang kongresista na si Henry A. Cooper ay nagsulat ng Philippine Bill ng 1902. Ang kongresista nga si Henry A. Cooper ang nagsulat sa Philippine Bill kaniadtong 1902. Ang Philippine Organic Act ay isang pangunahing batas para sa Insular Government na isinagawa ng Kongreso ng Estados Unidos noong Hulyo 1, 1902. Ang Philippine Organic Act usa ka batakang balaod para sa Insular Government nga gipatuman sa Kongreso sa Estados Unidos kaniadtong Hulyo 1, 1902. Kilala rin ito bilang Philippine Bill of 1902 at ang Cooper Act , matapos ang may-akda nitong si Henry A. Cooper . Giila usab kini nga Philippine Bill of 1902 ug ang Cooper Act , pagkahuman sa tagsulat niini nga si Henry A. Cooper . Ang pag-apruba ng aksyon ay kasabay ng opisyal na pagtatapos ng Digmaang Pilipino-Amerikano . Ang pag-uyon sa akto nahiuyon sa opisyal nga pagtapos sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano . Ang Philippine Organic Act na inilaan para sa paglikha ng isang nahalal na Assembly ng Pilipinas matapos ang mga sumusunod na kondisyon ay natutugunan. Ang Philippine Organic Act nga gihatag alang sa paghimo sa usa ka napili nga Assembly sa Pilipinas pagkahuman natuman ang mga mosunod nga mga kondisyon. Ang pagtigil ng umiiral na pag-aalsa sa mga Isla ng Pilipinas. Ang paghunong sa kasamtangang rebolusyon sa Kapuloan sa Pilipinas. Pagkumpleto at paglalathala ng isang census. Pagkompleto ug pagpatik sa usa ka census. At dalawang taon ng patuloy na kapayapaan at pagkilala sa awtoridad ng Estados Unidos ng Amerika pagkatapos ng paglalathala ng census. Ug duha ka tuig nga pagpadayon sa kalinaw ug pag-ila sa awtoridad sa Estados Unidos sa Amerika human sa pagmantala sa census. Matapos ang pagpupulong ng Asembleya, ang kapangyarihang pambatasan ay dapat na mapili sa isang lehislatura ng bicameral na binubuo ng Komisyon ng Pilipinas bilang pang-itaas na bahay at ang Assembly ng Pilipinas bilang mababang bahay. Pagkahuman sa panagtigum sa Assembly, ang gahum sa lehislatibo igahatag sa usa ka lehislatura sa bicameral nga gilangkuban sa Komisyon sa Pilipinas isip panguma nga balay ug ang Assembly sa Pilipinas ingon nga ubos nga balay. Ang pangangasiwa ng mga isla ay naatasan sa Bureau of Insular Affairs ng Digmaang Pambansa . Ang pagdumala sa mga isla gitudlo sa Bureau of Insular Affairs sa War Department . Kasama sa iba pang mga pangunahing probisyon: isang batas ng karapatan para sa mga Pilipino, ang appointment ng dalawang Filipino nonvoting Resident Commissioners na kumatawan sa Pilipinas sa Kongreso ng Estados Unidos, at ang disestablishment ng Roman Catholic Church . Ang uban pang hinungdan nga mga probisyon nga gilakip: usa ka balaodnon nga katungod sa mga Pilipino, ang pagtudlo sa duha nga mga Filipino nonvoting Resident Commissioners nga magrepresentar sa Pilipinas sa Kongreso sa Estados Unidos, ug ang pagpalagpot sa Simbahang Romano Katoliko . Pangangalaga ng mga likas na yaman para sa mga Pilipino paggamit ng executive power ng civil governor na magkakaroon ng ilang executive department pagtatatag ng Philippine Assembly na mahalal ng mga Pilipino dalawang taon matapos ang paglathala ng isang census at pagkatapos lamang na ang ganap na kapayapaan ay naibalik sa bansa. Pagtipig sa mga natural nga kapanguhaan alang sa mga Pilipino paggamit sa gahum sa ehekutibo sa sibil nga gobernador nga adunay daghang ehekutibo nga departamento ang pagtukod sa Philippine Assembly nga mapili sa mga Pilipino duha ka tuig pagkahuman sa pagmantala sa usa ka census ug pagkahuman nahuman na sa hingpit ang kalinaw sa nasud. Ang kilos na ito ay pinalitan ng Philippine Autonomy Act , o Jones Law , na ipinatupad noong Agosto 29, 1916. Kini nga aksyon nga gipulihan sa Philippine Autonomy Act , o Jones Law , nga gihimo kaniadtong Agosto 29, 1916. Ang pagkilos ay nauna sa Spooner Amendment to the Army Appropriations Act of 1901 (31 Stat. 895 , 910, ipinatupad noong 2 Marso 1901) na nagbigay ng: ... lahat ng kapangyarihang militar, sibil, at hudisyal na kinakailangan upang pamamahala sa mga Isla ng Pilipinas ... ay hanggang sa kung saan ay ibigay ng Kongreso ay mapanghawakan sa gayong tao at tao, at dapat gamitin sa paraang tulad ng Pangulo ng Estados Unidos; direkta, para sa pagtatatag ng pamahalaang sibil, at para sa pagpapanatili at pagprotekta sa mga naninirahan sa nasabing mga Isla sa malayang kasiyahan ng kanilang kalayaan, pag-aari, at relihiyon. Ang aksyon gisundan sa Spooner Amendment to the Army Appropriations Act of 1901 (31 Stat. 895 , 910, gipatuman kaniadtong 2 Marso 1901) nga naghatag: ... ang tanan nga gahum sa militar, sibil, ug hudisyal nga kinahanglanon sa pagdumala sa mga Isla sa Pilipinas ... hangtod hangtod nga gihatag sa Kongreso ang gihatagan sa ingon nga tawo ug tawo, ug ipatuman sa ingon nga paagi, ingon ang Presidente sa Estados Unidos; direkta, alang sa pagtukod sa gobyerno sibil, ug alang sa pagpadayon ug pagpanalipod sa mga namuyo sa giingon nga Isla sa libre nga pagpahimulos sa ilang kagawasan, kabtangan, ug relihiyon. Ito ay pinuno ng isang cable mula sa Kalihim ng Digmaang Elihu Root hanggang sa Komisyon ng Pilipinas noong 5 Marso 1901. Gisulud kini sa usa ka kable gikan sa Kalihim sa Gubat Elihu Root hangtod sa Komisyon sa Pilipinas kaniadtong 5 Marso 1901. Hanggang sa karagdagang mga order ay magpapatuloy ang pamahalaan sa ilalim ng umiiral na mga tagubilin at order. Hangtud ang dugang nga mando magpadayon ang gobyerno sa ilalum sa mga ana nga mando ug mando. Ang komprehensibong Spooner Amendment, at ang mga tagubilin at utos na ito, na halos nabuo sa loob ng maraming buwan ang charter ng gobyerno para sa mga Isla ng Pilipinas. Ang komprehensibo nga Spooner Amendment, ug kini nga mga panudlo ug mga mando, hapit nga gihimo sulod sa daghang mga bulan ang charter sa gobyerno alang sa mga Isla sa Pilipinas. Sa pagitan ng Setyembre 1900 at Agosto 1902, ang Ikalawang Komisyon ng Pilipinas (Taft Commission) ay naglabas ng 499 na batas. Tali sa Septyembre 1900 ug Agosto 1902, ang Ikaduhang Komisyon sa Pilipinas (Taft Commission) nagpagula sa 499 nga mga balaod. Ang batas ay ipinataw sa batas noong Hulyo 1, 1902, at isinagawa ng Komisyon ng Pilipinas ang mga probisyon nito. Ang akto gipatuman sa balaod kaniadtong Hulyo 1, 1902, ug gipatuman sa Komisyon sa Pilipinas ang mga probisyon niini. Isang sensus ay isinagawa noong 1903, at inilathala noong Marso 25, 1905. Usa ka census ang gihimo kaniadtong 1903, ug gimantala kaniadtong Marso 25, 1905. Ang halalan ng Assembly sa Pilipinas noong 1907 ay ginanap noong Hulyo 30, 1907, para sa 80 upuan, at noong Oktubre 16, 1907, ang 1st Philippine Legislature ay inagurahan sa Manila Grand Opera House . Ang eleksyon sa Assembly sa Pilipinas kaniadtong 1907 gipahigayon kaniadtong Hulyo 30, 1907, alang sa 80 ka mga pwesto, ug kaniadtong Oktubre 16, 1907, ang 1st Philippine Legislature gi-inagurar sa Manila Grand Opera House . Bilang resulta ng pagkilos, sumang-ayon ang Simbahang Katoliko na unti-unting kapalit ang mga pari ng Espanya sa mga Pilipino at ibenta ang lupain nito. Isip sangputanan sa akto, ang Simbahang Katoliko miuyon nga anam-anam nga kapuli sa mga pari sa Espanya ang mga Pilipino ug ibaligya ang yuta niini. Gayunman, tumanggi ito na agad na ibalik ang mga prayle sa Espanya. Kini nagdumili Apan sa pagpadala sa mga pari diha-diha dayon balik sa Espanya. Noong 1904, ang administrasyong Amerikano ay bumili ng 166,000 ektarya, isang pangunahing bahagi ng paghawak ng mga prayle, higit sa kalahati nito ay sa lugar ng Maynila, at ang lupain ay naibenta sa mga Pilipino ang ilan sa mga nangungupahan ngunit ang karamihan sa kanila ay ari-arian mga nagmamay-ari. Niadtong 1904, gipamalit sa administrasyong Amerikano ang 166,000 ka ektarya, usa ka pangunang bahin sa paghupot sa mga prayle, nga katunga sa bahin sa Manila, ug ang yuta gibaligya sa mga Pilipino ang pipila sa mga nangungup apan ang kadaghanan sa mga yuta mga tag-iya. Ang Saligang Batas ng Pilipinas ay ang konstitusyon o kataas-taasang batas ng Republika ng Pilipinas . Ang Konstitusyon sa Pilipinas mao ang konstitusyon o labing kataas nga balaod sa Republika sa Pilipinas . Ang pinal na draft na ito ay nakumpleto ng Komisyon sa Konstitusyon noong Oktubre 12, 1986 at na-aprubahan ng isang plebisito sa buong bansa noong Pebrero 2, 1987. Ang katapusan nga draft nahuman sa Komisyon sa Konstitusyon kaniadtong Oktubre 12, 1986 ug gi-aprobahan sa usa ka nasud nga plebisito kaniadtong Pebrero 2, 1987. Tatlong iba pang mga konstitusyon ang epektibong namamahala sa bansa sa kasaysayan nito: ang 1935 Commonwealth Constitution, 1973 Constitution, at ang 1986 Freedom Constitution. Tulo ka ubang mga konstitusyon ang epektibo nga nagdumala sa nasud sa kasaysayan niini: ang 1935 nga Komisyon sa Komonwelt, 1973 Konstitusyon, ug Konstitusyon sa Kagawasan sa 1986. Ang pinakamaagang konstitusyon na nagtatag ng "Philippine Republic", ang 1899 Malolos Constitution , ay hindi ganap na ipinatupad sa buong Pilipinas at hindi nagtatag ng isang estado na kinikilala sa pandaigdigan, dahil sa malaking bahagi ng pagsabog ng Digmaang Pilipino-Amerikano kasunod ng pag-ampon nito. Ang pinakauna nga konstitusyon nga nagtatag ng "Philippine Republic", 1899 Malolos Constitution , wala pa hingpit nga gipatuman sa tibuuk Pilipinas ug wala magtukod usa ka estado nga giila sa internasyonal, tungod sa dako nga bahin sa pagkalabog sa Digmaang Pilipino-Amerikano pagkahuman sa pagsagop niini. Ang pagpapasya sa pamamagitan ng utos noong mga unang buwan ng kanyang panunungkulan bilang isang pangulo na na-install sa pamamagitan ng People Power Revolution , binigyan ng tatlong pagpipilian si Pangulong Corazon Aquino : ibalik sa 1935 Konstitusyon, panatilihin at gumawa ng mga reporma sa Konstitusyon ng 1973, o magpasa ng isang bagong konstitusyon. Ang pagmando pinaagi sa mando sa unang mga bulan sa iyang katungdanan isip usa ka pangulo nga na-install pinaagi sa People Power Revolution , gihatagan si Presidente Corazon Aquino og tulo nga kapilian: ibalik sa 1935 Konstitusyon, magpadayon ug maghimo mga reporma sa Konstitusyon sa 1973, o magpasa sa usa ka bag-ong konstitusyon. Nagpasya siyang mag-draft ng isang bagong konstitusyon at naglabas ng Proklamasyon Blg 3 noong Marso 25, 1986, na tinanggal ang marami sa mga probisyon ng Saligang Batas ng 1973 na pinagtibay noong rehimeng Marcos, kasama na ang unicameral na lehislatura (ang Batasang Pambansa ), ang tanggapan ng Punong Ministro, at mga probisyon na nagbigay ng kapangyarihang pambatasan ng Pangulo. Nakahukom siya nga mag-draft sa usa ka bag-ong konstitusyon ug giisyu ang Proklamasyon Numero 3 kaniadtong Marso 25, 1986, nga nagwagtang sa kadaghanan sa mga probisyon sa 1973 Konstitusyon nga gisagop sa rehimeng Marcos, lakip na ang unicameral legislative (ang Batasang Pambansa ), ang opisina sa Punong Ministro , ug mga probisyon nga naghatag gahum sa pamunoan sa gahum sa Presidente. Madalas na tinatawag na "Freedom Constitution", ang konstitusyong ito ay inilaan bilang isang transisyonal na konstitusyon upang matiyak ang demokrasya at kalayaan ng mga tao. Kanunay nga gitawag nga "Freedom Constitution", kini nga konstitusyon gituyo ingon usa ka transitional konstitusyon aron masiguro ang demokrasya ug ang kagawasan sa mga tawo. Ang Konstitusyon ng Kalayaan ay naglalaan para sa maayos na paglilipat ng kapangyarihan habang ang isang Komisyon sa Konstitusyon ay bumubuo ng isang permanenteng konstitusyon. Naghatag ang Freedom Constitution alang sa usa ka hapsay nga pagbalhin sa gahum samtang usa ka Komisyon sa Konstitusyon ang naghimog usa ka permanente nga konstitusyon. Ang Konstitusyonal na Komisyon ay binubuo ng apatnapu't walong miyembro na hinirang ni Aquino mula sa iba`t ibang mga background, kabilang ang ilang mga dating miyembro ng House of Representative , dating mga justices ng Korte Suprema , isang obispo ng Romano Katoliko, at mga aktibista sa politika laban sa rehimeng Marcos. Ang Komisyon sa Konstitusyonal gilangkuban sa kap-atan ug walo ka mga miyembro nga gitudlo ni Aquino gikan sa lainlaing mga kagikan, lakip ang pipila ka mga myembro kaniadto sa House of Representative , mga dating hustisya sa Korte Suprema , usa ka obispo sa Roma Katoliko, ug mga aktibista sa politika kontra sa rehimeng Marcos. Ang Komisyon ay humalal kay Cecilia Mu–oz-Palma , isang dating Associate Justice ng Korte Suprema , bilang pangulo nito. Gipili sa Komisyon nga si Cecilia Mu–oz-Palma , usa ka kanhi Associate Justice sa Korte Suprema , isip pangulo niini. Ang ilang mga isyu ay partikular na pagtatalo sa mga sesyon ng Komisyon, kasama ang porma ng gobyerno upang magpatibay, ang pagwawasak ng parusang kamatayan, ang pagpapanatili ng mga base ng US sa Clark at Subic , at ang pagsasama ng mga patakarang pang-ekonomiya sa konstitusyon. Daghang mga isyu ang partikular nga panagbingkil sa mga sesyon sa Komisyon, lakip ang porma sa gobyerno nga pagsagop, pagwagtang sa silot sa kamatayon, ang pagpadayon sa mga base sa US sa Clark ug Subic , ug ang paghiusa sa mga patakaran sa ekonomiya sa konstitusyon. Si Lino Brocka , isang direktor ng pelikula at aktibistang pampulitika na isang miyembro ng Komisyon, ay naglalakad bago natapos ang konstitusyon, at dalawa pang delegado ang sumang-ayon mula sa panghuling draft. Si Lino Brocka , usa ka direktor sa pelikula ug aktibista sa politika nga usa ka miyembro sa Komisyon, nag-una sa pagkahuman sa konstitusyon, ug duha pa nga mga delegado nga nagsalikway gikan sa katapusan nga draft. Natapos ng Komisyon ang pangwakas na draft noong Oktubre 12, 1986 at ipinakita ito kay Aquino noong Oktubre 15. Nahuman sa Komisyon ang katapusang draft kaniadtong Oktubre 12, 1986 ug gipresentar kini ni Aquino kaniadtong Oktubre 15. Ang konstitusyon ay na-aprubahan ng isang pederal na plebisito noong Pebrero 8, 1987 . Ang konstitusyon gi-aprubahan sa usa ka nasud nga plebisito kaniadtong Pebrero 8, 1987 . Ang konstitusyon ay naglaan para sa tatlong mga kapangyarihan ng pamahalaan, lalo na ang mga ehekutibo , lehislatura , at hudisyal na sangay . Naghatag ang konstitusyon alang sa tulo nga mga gahum sa gobyerno, nga mao ang ehekutibo , lehislatibo , ug mga hudisyal nga sanga . Ang sangay ng executive ay pinamumunuan ng pangulo at ng kanyang itinalagang mga miyembro ng gabinete. Ang executive branch gipangulohan sa presidente ug sa iyang gitudlo nga mga myembro sa gabinete. Ang ehekutibo, pareho sa iba pang dalawang magkatulad na sanga, ay may limitadong kapangyarihan. Ang ehekutibo, pareho sa ubang duha nga managsama nga mga sanga, adunay limitado nga gahum. Ito ay upang matiyak na ang bansa ay "maprotektahan" kung ipapahayag ang batas militar. Kini aron masiguro nga ang nasud "mapanalipdan" kung ideklarar ang martial law. Maaari pa ring ideklara ng pangulo ang batas sa martial, ngunit mag-expire ito sa loob ng 60 araw at ang Kongreso ay maaaring tanggihan o pahabain ito. Ang presidente mahimo pa nga ideklarar ang balaud sa martial, apan matapos kini sulod sa 60 ka adlaw ug ang Kongreso mahimoÕg isalikway o i-extend kini. Ang tungkulin ng Korte Suprema ay upang suriin kung ang isang pagpapahayag ng batas militar ay makatarungan. Ang buluhaton sa Korte Suprema mao ang pagribyu kung ang pagdeklarar sa balaod sa martial makatarunganon. Ang kapangyarihang pambatasan ay binubuo ng Senado at Kapulungan ng mga Kinatawan. Ang gahum sa pamalaud naglangkob sa Senado ug Balay sa mga Kinatawan. Mayroong dalawampu't apat na senador at ang Bahay ay binubuo ng mga kinatawan ng distrito. Adunay kaluhaan ug upat ka mga senador ug ang Balay gilangkuban sa mga representante sa distrito. Lumikha din ito ng mga oportunidad para sa ilalim ng kinatawan ng mga sektor ng pamayanan upang piliin ang kanilang kinatawan sa pamamagitan ng system-list system. Naghimo usab kini mga oportunidad alang sa mga under-representante nga sektor sa komunidad aron mapili ang ilang representante pinaagi sa party-list system. Ang sangay ng hudikatura ay binubuo ng Korte Suprema at ang mga mas mababang korte. Ang sanga sa hudikatura naglangkob sa Korte Suprema ug sa ubos nga mga korte. Ang Korte Suprema ay binigyan ng kapangyarihan upang marinig ang anumang mga kaso na may kinalaman sa konstitusyonalidad ng batas, tungkol sa isang kasunduan o atas ng pamahalaan. Gihatagan ang Korte Suprema og gahum sa pagpamati sa bisan unsang mga kaso nga adunay kalabotan sa konstitusyonalidad sa balaod, bahin sa usa ka kasabutan o mando sa gobyerno. Inatasan din itong pamahalaan ang pagpapaandar ng mga mas mababang korte. Gisentro usab kini sa pagdumala sa function sa mga korte sa ubos. Sa pamamagitan ng konstitusyon, tatlong independiyenteng Komisyon sa Konstitusyon, na ang Civil Service Commission, Commission on Elections, at Commission on Audit, ay nilikha. Pinaagi sa konstitusyon, tulo ka independente nga Komisyon sa Konstitusyon, nga mao ang Civil Service Commission, Commission on Elections, ug Commission on Audit, nalalang. Ang mga Komisyon sa Konstitusyon ay may iba't ibang mga pag-andar. Kini nga mga Komisyon sa Konstitusyon adunay lainlaing gimbuhaton. Ang konstitusyon ay nagbigay daan ng isang paraan para sa pagtatatag ng Opisina ng Ombudsman, na may function ng pagtaguyod at pagtiyak ng isang etikal at ayon sa batas na pagsasagawa ng pamahalaan. Ang konstitusyon naghatag usab usa ka paagi alang sa pagtukod sa Opisina sa Ombudsman, nga adunay function sa pagpauswag ug pagsiguro sa usa ka pamatasan ug uyon sa balaod sa gobyerno. Mayroong tatlong mga posibleng pamamaraan kung saan ang Konstitusyon ay maaaring susugan: isang Constituent Assembly , Constitutional Convention , o People's Initiative . Adunay tulo ka posible nga mga pamaagi diin ang Konstitusyon mahimo us aka us aka: usa ka Constituent Assembly , Constitutional Convention , o People Initiative . Ang lahat ng tatlong mga pamamaraan ay nangangailangan ng pagpapatibay sa pamamagitan ng mayorya ng boto sa isang pambansang reperendum . Ang tanan nga tulo nga mga pamaagi nanginahanglan ratipication pinaagi sa kadaghanan nga boto sa usa ka nasudnon nga reperendum . Kasunod ng pamamahala ni Corazon Aquino , ang nagtagumpay na mga administrasyon ay gumawa ng maraming pagtatangka upang baguhin o baguhin ang Konstitusyon ng 1987. Pagkahuman sa administrasyon ni Corazon Aquino , ang nagsunud nga mga administrasyon naghimo daghang mga pagsulay sa pag-usab o pagbag-o sa 1987 Constitution. Ang unang pagtatangka ay noong 1995. Ang isang konstitusyon ay na-draft ng noon-Secretary of National Security Council na si Jose Almonte , ngunit hindi ito nakumpleto dahil nalantad ito sa media ng iba't ibang mga non-government organization. Ang una nga pagsulay mao ang kaniadtong 1995. Usa ka konstitusyon ang gimugna sa kaniadto-Secretary of National Security Council nga si Jose Almonte , apan wala kini nahuman tungod kay nahayag sa media sa lainlaing mga non-government organizations. Nakita nila sa pamamagitan ng isang potensyal na pagbabago tungkol sa pangangalaga ng interes ng mga tao sa draft ng konstitusyon. Nakita nila ang usa ka potensyal nga pagbag-o bahin sa pagpanalipod sa interes sa mga tawo sa draft nga konstitusyon. Noong 1997, ang mag-asawang Pedrosa ay lumikha ng isang pangkat na tinawag na PIRMA na sinundan ng pagtatangka na baguhin ang konstitusyon sa pamamagitan ng People's Initiative sa pamamagitan ng pagkalap ng mga pirma mula sa mga botante. Niadtong 1997, ang magtiayon nga Pedrosa nagmugna sa usa ka grupo nga gitawag PIRMA ug gisundan ang pagsulay sa pagbag-o sa konstitusyon pinaagi sa People's Initiative pinaagi sa pagtigum sa mga pirma gikan sa mga botante. Maraming mga kilalang tao ang sumalungat sa panukala, kasama na si Senador Miriam Defensor-Santiago , na nagdala ng isyu sa Korte Suprema at sa huli ay nanalo ng kaso. Daghang mga bantog nga numero ang gisupak ang sugyot, lakip si Senador Miriam Defensor-Santiago , nga nagdala sa isyu hangtod sa Korte Suprema ug sa kadaugan nakuha ang kaso. Ipinasiya ng Korte Suprema na hindi magpatuloy ang inisyatibo, na nagsasaad na ang isang Inisyatibo ng Tao ay nangangailangan ng isang pagpapagana ng batas para ito ay itulak. Nagmando ang Korte Suprema nga ang inisyatibo dili magpadayon, nga nag-ingon nga ang usa ka Inisyatibo sa Katawhan nanginahanglan usa ka pagpahanas nga balaod aron kini ipadayon. Sa kanyang pagkapangulo, si Joseph Ejercito Estrada ay lumikha ng isang komisyon sa pag-aaral para sa isang posibleng charter na pagbabago tungkol sa mga probisyon sa pang-ekonomiya at hudikatura ng konstitusyon. Atol sa iyang pagkapangulo, si Joseph Ejercito Estrada nagmugna usa ka komisyon sa pagtuon alang sa usa ka posible nga pagbag-o sa charter bahin sa mga probisyon sa ekonomiya ug hudikatura sa konstitusyon. Ang pagtatangka ay hindi nakamit ang layunin nito matapos ang iba't ibang mga entidad na sumalungat dahil dito sa pagtatangka na maihatid ang mga pansariling interes ng mga nagsisimula. Ang pagsulay wala makab-ot ang katuyoan niini human gisupak kini sa lainlaing mga entidad tungod sa pagsulay sa pagserbisyo sa mga personal nga interes sa mga nag-una. Matapos ang panguluhan ni Estrada, inatasan ng administrasyon ni Gloria Macapagal-Arroyo ang mga pagbabago sa konstitusyon sa pamamagitan ng isang Constitutional Assembly, kasama ang House-House na si Jose de Venecia na nanguna. Pagkahuman sa kapangulohan ni Estrada, ang administrasyon ni Gloria Macapagal-Arroyo nag-endorso sa mga pagbag-o sa konstitusyon pinaagi sa usa ka Konstitusyonal nga Asembliya, diin si House Speaker Jose de Venecia ang nanguna sa dalan. Gayunpaman, dahil sa mga kontrobersya sa politika na nakapaligid sa administrasyon ni Arroyo, kasama na ang posibilidad ng term extension, isinara ang panukala. Bisan pa, tungod sa mga kontrobersya sa politika nga naglibot sa administrasyon ni Arroyo, lakip na ang posibilidad sa term extension, gisirhan ang sugyot. Ang susunod na pagtatangka ay mula sa pagkatapos-Ispiker ng Kapulungan Feliciano Belmonte Jr . sa panahon ng administrasyon ni Pangulong Benigno Aquino III . Ang sunod nga pagsulay mao ang gikan sa unya-Speaker sa House Feliciano Belmonte Jr. sa administrasyon ni Presidente Benigno Aquino III . Tinangka ni Belmonte na ipakilala ang mga susog sa Konstitusyon na nakatuon sa mga probisyon sa ekonomiya na naglalayon sa liberalisasyon. Gisulayan ni Belmonte nga ipaila ang mga pagbag-o sa Konstitusyon nga nagpunting sa mga probisyon sa ekonomiya nga nagtumong sa liberalisasyon. Ang pagsusumikap ay hindi nagtagumpay. Wala molampos ang paningkamot. Pinangasiwaan ni Pangulong Rodrigo Roa Duterte ang posibilidad ng pagpapatupad ng pederalismo sa bansa. Gibantayan ni Presidente Rodrigo Roa Duterte ang posibilidad sa pagpatuman sa federalismo sa nasud. Kasunod ng kanyang pag-akyat bilang pangulo pagkatapos ng halalan sa 2016 presidential president , nilagdaan niya ang Executive Order No. 10 noong Disyembre 7, 2016, na nilikha ang Komite ng Pakikipag-usap upang Suriin ang Konstitusyon ng 1987. Pagkahuman sa iyang pagkayab isip pangulo pagkahuman sa 2016 nga pagkapili sa pagkapresidente , gipirmahan niya ang Executive Order No. 10 kaniadtong Disyembre 7, 2016, nga nagmugna sa Consultative Committee aron repasuhon ang 1987 Constitution. Ang pambansang teritoryo ay binubuo ng kapuluan ng Pilipinas, kasama ang lahat ng mga isla at tubig na nakayakap doon, at lahat ng iba pang mga teritoryo na kung saan ang Pilipinas ay may soberanya o hurisdiksyon, na binubuo ng terestrial, fluvial, at aerial na mga domain, kabilang ang teritoryo ng dagat, dagat, dagat, subsoil, ang mga insular na istante, at iba pang mga lugar sa submarino. Ang nasudnon nga teritoryo naglangkob sa arkipelago sa Pilipinas, nga adunay tanan nga mga isla ug kadagatan nga nasakop niini, ug ang tanan nga uban pang mga teritoryo diin ang Pilipinas adunay soberanya o hurisdiksyon, nga gilangkuban sa mga terrestrial, fluvial, ug aerial domain, lakip na ang teritoryo sa dagat, kadagatan, subsoil, mga insular shelves, ug uban pang mga submarino nga lugar. Ang tubig sa paligid, sa pagitan, at pagkonekta sa mga isla ng kapuluan, anuman ang kanilang lawak at sukat, ay bahagi ng panloob na tubig ng Pilipinas. Ang mga tubig sa palibot, taliwala, ug pagkonekta sa mga isla sa kapuluan, bisan unsa pa ang gilapdon ug sukod niini, nga nahimo nga bahin sa mga internal nga tubig sa Pilipinas. Ang Artikulo II ay inilalagay ang pangunahing panlahatang panlipunan at pampulitika ng Pilipinas, lalo na ang pagpapatupad ng konstitusyon at itinatakda ang mga layunin ng gobyerno. Ang Artikulo II nagbutang sa batakang sosyal ug politikal nga kredo sa Pilipinas, labi na ang pagpatuman sa konstitusyon ug nagtakda sa mga katuyoan sa gobyerno. Ang ilang mga mahahalagang probisyon. Ang pila ka hinungdanon nga probisyon. Pantay-pantay na pagkakataon para sa mga pampublikong serbisyo at pagbabawal sa mga dinastiya sa politik. Parehas nga higayon alang sa mga serbisyo publiko ug ang pagdili sa mga dinastiya sa politika. Binibigyan ng artikulong III ang mga tiyak na proteksyon laban sa pag-abuso sa kapangyarihan ng estado, na ang karamihan sa mga ito ay katulad ng mga probisyon ng Saligang Batas ng US. Ang Artikulo III naglista sa mga piho nga proteksyon batok sa pag-abuso sa gahum sa estado, nga kadaghanan niini parehas sa mga probisyon sa Konstitusyon sa US. Isang karapatan sa angkop na proseso at pantay na proteksyon ng batas. Usa ka katungod sa angay nga proseso ug parehas nga pagpanalipod sa balaod. Isang karapatan laban sa mga paghahanap at pag-agaw nang walang isang warrant na inilabas ng isang hukom. Usa ka katungod batok sa mga pagpangita ug pagsakup nga walaÕy warrant nga gipagawas sa usa ka hukom. Ang karapatan sa kalayaan sa pagsasalita at pagpapahayag , kalayaan ng pindutin , kalayaan ng pagpupulong , at karapatang mag-petisyon. Ang katungod sa kagawasan sa pagsulti ug ekspresyon , kagawasan sa prensa , kagawasan sa pagpundok , ug ang katungod sa petisyon. Ang libreng ehersisyo ng relihiyon isang karapatan ng tirahan at karapatang maglakbay. Ang gawasnon nga paggamit sa relihiyon usa ka katungod sa puy-anan ug katungod sa pagbiyahe. Ang karapatan sa paniniwala sa politika at adhikain isang pagbabawal laban sa malupit, nakasisiraan, o hindi makataong parusa proteksyon na nagbibigay ng walang pagkakakulong para sa utang. Ang katungod sa mga tinuohan ug pangandoy sa politika usa ka pagdili batok sa mabangis, makauulaw, o dili tawhanon nga silot pagpanalipod nga walaÕy pagbilanggo sa utang. Ang karapatan laban sa dobleng panganib pagbabawal sa mga ex post facto law at bill of attainder . Ang katungod batok sa dobleng peligro pagdili sa mga ex post facto nga mga balaod ug balaod sa pagkab-ot . Katulad sa jurisprudence ng US at iba pang mga karaniwang hurisdiksyon ng batas, ang saklaw at mga limitasyon ng mga karapatang ito ay higit na tinukoy ng Korte Suprema sa pamamagitan ng batas sa kaso. Susama sa jurisprudence sa US ug uban pang sagad nga hurisdiksyon sa balaod, ang sukaranan ug mga limitasyon sa kini nga mga katungod nga kadaghanan gitino sa Korte Suprema pinaagi sa kaso sa kaso. Tinukoy ng Artikulo IV ang pagkamamamayan ng mga Pilipino. Nag-enumerates ng dalawang uri ng mga mamamayan: mga katutubong-ipinanganak na mamamayan at mga naturalisadong mamamayan. Gihubit sa Artikulo IV ang pagkalungsoranon sa mga Pilipino. Giihap niini ang duha ka mga matang sa mga lungsoranon: mga natawo nga natawo sa kinaiyanhon ug mga lungsuranon nga naturalized. Ang mga katutubong natatanging mamamayan ay ang mga mamamayan mula sa pagsilang nang hindi kinakailangang magsagawa ng anumang kilos upang makuha o perpekto ang pagkamamamayan ng Pilipinas. Ang mga natural nga natawo nga mga lungsuranon mao kadtong mga lungsuranon gikan sa pagkahimugso nga wala maghimo bisan unsang buhat aron makuha o hingpit nga pagkalungsuranon sa Pilipinas. Ang Pilipinas ay sumusunod sa isang sistema ng jus sanguinis kung saan ang pagkamamamayan ay higit na nakuha sa pamamagitan ng isang relasyon sa dugo sa mga mamamayang Pilipino. Ang Pilipinas nagsunod sa usa ka sistema nga jus sanguinis diin ang nasyonalidad nakuha sa kadaghanan pinaagi sa usa ka relasyon sa dugo sa mga lungsuranon sa Pilipino. Ang pagkamalikasang pagkamamamayan ay bumubuo ng isang mahalagang bahagi ng sistemang pampulitika dahil ang mga natural na ipinanganak lamang na mga Pilipino ang karapat-dapat na humawak ng mataas na mga tanggapan, kasama na ang lahat ng mga elective office na nagsisimula sa isang kinatawan sa Kamara ng mga Kinatawan hanggang sa Pangulo. Ang natural nga natawo nga pagkalungsuranon usa ka hinungdanon nga bahin sa sistema sa politika tungod kay ang mga natural nga natawo nga mga Pilipino ang adunay kwalipikado nga paghupot sa taas nga mga opisina, lakip ang tanan nga mga opisyales sa eleksyon nga nagsugod sa usa ka representante sa House of Representatives hangtod sa Presidente. Ipinag-uutos ng Artikulo V ang iba't ibang mga kwalipikasyon sa edad at paninirahan upang bumoto at isang sistema ng mga lihim na balota at pagboto ng mga wala. Ang Artikulo V nagmando sa lainlaing mga kwalipikasyon sa edad ug panimuyo sa pagboto ug usa ka sistema sa mga tinago nga mga balota ug pagboto sa wala. Ipinag-uutos din nito ang isang pamamaraan para sa ibang bansa at may kapansanan at hindi marunong magbasa ng mga Pilipino na bumoto. Nagmando usab kini usa ka pamaagi alang sa gawas sa nasud ug may kapansanan ug dili makamao magbasa sa mga Pilipino sa pagboto. Nagbibigay ang Artikulo VI para sa isang lehislatura ng bicameral na tinatawag na Kongreso na binubuo ng Senado at Kamara sa Kinatawan. Ang Artikulo VI naghatag alang sa usa ka lehislatura sa bicameral nga gitawag nga Kongreso nga gilangkuban sa Senado ug Balay sa mga Kinatawan. Ito ay nasa Kongreso, bukod sa iba pa, ang kapangyarihan ng pagsisiyasat at pagtatanong sa tulong ng batas, ang kapangyarihang ipahayag ang pagkakaroon ng isang digmaan, ang kapangyarihan ng pitaka, ang kapangyarihan ng pagbubuwis. , at ang kapangyarihan ng kilalang domain. Kini gihatag sa Kongreso, taliwala sa uban, ang gahum sa pagsusi ug pagpangutana sa tabang sa balaod, ang gahum aron ipahayag ang paglungtad sa usa ka estado sa gubat, ang gahum sa pitaka, ang gahum sa pagbuhis , ug ang gahum sa bantog nga domain. Ang Artikulo VII ay nagbibigay ng isang porma ng gobyerno ng pampanguluhan kung saan ang kapangyarihan ng ehekutibo ay iginawad sa Pangulo. Ang Artikulo VII naghatag alang sa usa ka porma sa panguluhan sa pangagamhanan diin ang gahum sa ehekutibo nga gihatag sa Presidente. Nagbibigay ito para sa kwalipikasyon, termino ng opisina, halalan, at kapangyarihan at pagpapaandar ng Pangulo. Naghatag kini alang sa kwalipikasyon, termino sa opisina, pagpili, ug gahum ug gimbuhaton sa Presidente. Nagbibigay din ito para sa isang Bise Presidente at para sa linya ng pagkapangulo ng pangulo. Naghatag usab kini alang sa usa ka Bise Presidente ug alang sa pagsunud sa linya sa pangulo. Ang Artikulo VIII ay nagbibigay ng kapangyarihan ng Hukuman sa Korte Suprema at iba pang mga mas mababang korte na maaaring maitatag ng batas. Ang Artikulo VIII naghatag gahum sa hudisyal nga gahum sa Korte Suprema ug uban pang mga ubos nga korte ingon nga natukod sa balaod. Habang ang kapangyarihang magtalaga ng mga makatarungan at hukom ay naninirahan pa rin sa Pangulo, ang Pangulo mula sa isang listahan ng hindi bababa sa tatlong mga nominado na inihanda ng Judicial and Bar Council para sa bawat bakante, isang katawan na binubuo ng Chief Justice ng Korte Suprema , ang Kalihim ng Katarungan , mga upuan ng Senado at mga Komite sa House on Justice, at mga kinatawan mula sa ligal na propesyon. Samtang ang gahum nga magtudlo mga hustisya ug mga maghuhukom nagpabilin pa uban sa Presidente, ang Presidente gikan sa lista sa labing menos tulo ka mga nominado nga giandam sa Judicial and Bar Council alang sa matag bakante, usa ka lawas nga gilangkuban sa Chief Justice sa Korte Suprema , ang Kalihim sa Hustisya , mga lingkuranan sa Senado ug House Committee sa Hustisya, ug mga representante gikan sa ligal nga propesyon. Ang Artikulo IX ay nagtatatag ng tatlong komisyon sa konstitusyon: ang Komisyon sa Serbisyo ng Sibil, ang Komisyon sa Eleksiyon, at ang Komisyon sa Audit. Ang Artikulo IX nagtukod sa tulo nga mga komisyon sa konstitusyon: ang Komisyon sa Serbisyo sa Sibil, ang Komisyon sa Eleksyon, ug ang Komisyon sa Awto. Sinusubaybayan ng Artikulo X ang lokal na awtonomiya at inutusan ang Kongreso na gumawa ng batas para sa lokal na pamahalaan, ngayon ay ang Local Government Code . Ang Artikulo X nagsunod sa lokal nga awtonomiya ug nagmando sa Kongreso nga maghimo usa ka balaod alang sa lokal nga gobyerno, nga karon naa na ang Local Government Code . Ang Artikulo XI ay nagtatatag ng Opisina ng Ombudsman na responsable para sa pagsisiyasat at pag-uusig sa mga opisyal ng gobyerno. Ang Artikulo XI nagtukod sa Opisina sa Ombudsman nga responsable sa pag-imbestiga ug pag-prosekusyon sa mga opisyal sa gobyerno. Nagbibigay din ito sa Kongreso ng kapangyarihang ma-impeach ang Pangulo, ang Bise Presidente, mga miyembro ng Korte Suprema, at ang Ombudsman. Gihatagan usab niini ang gahum sa Kongreso og gahum sa pag-impeach sa Presidente, Bise Presidente, mga myembro sa Korte Suprema, ug sa Ombudsman. Ang Artikulo XII ay inilalagay ang mga layunin at layunin ng gobyerno ng Pilipinas sa mga tuntunin ng pamamahagi ng kayamanan, paghahati ng mga kalakal at serbisyo at mag-alok ng mga oportunidad sa trabaho upang mapataas ang buhay ng mamamayang Pilipino. Ang Artikulo XII nagbutang sa mga mithi ug katuyoan sa gobyerno sa Pilipinas kalabot sa pagpanagtag sa katigayunan, pagbahinbahin sa mga butang ug serbisyo ug paghalad sa mga oportunidad sa trabaho aron mapataas ang kinabuhi sa mga Pilipino. Nagbibigay din ang bahaging ito ng mahahalagang probisyon tulad ng: Itaguyod ang mabisang industriyalisasyon at layunin para sa isang buong trabaho ng mga mamamayan nito. Kini nga seksyon naghatag usab hinungdanon nga mga probisyon sama sa: Mapalambo ang epektibo nga industriyalisasyon ug katuyoan alang sa usa ka hingpit nga pagpanarbaho sa mga katawhan niini. Lahat ng likas na yaman sa loob ng teritoryo ng Pilipinas ay pag-aari ng Estado. Ang tanan nga natural nga mga kahinguhaan sa sulod sa teritoryo sa Pilipinas ang panag-iya sa Estado. Protektahan ang mga karapatan ng mga katutubong pamayanan ng kultura. Gipanalipdan ang mga katungod sa mga lumad nga komunidad sa kultura. Ang mga negosyo, samahan at iba pang mga institusyon ay sasailalim sa interbensyon ng Estado. Ang mga negosyo, organisasyon ug uban pang mga institusyon ipailalom sa interbensyon sa Estado. Ang Artikulo XIII ay naghahatid ng sukdulang responsibilidad ng Kongreso upang bigyan ang pinakamataas na priyoridad sa mga gawa ng mga nasabing hakbang na nagpoprotekta at nagpapabuti sa mga karapatan ng lahat ng tao sa dignidad ng tao sa pamamagitan ng pagpapatunay na ang mga kawalang pagkakapareho sa lipunan, pang-ekonomiya at pampulitika pati na rin ang hindi pagkakapantay-pantay sa kultura sa mga elite. Ang Artikulo XIII nagbahin sa labing kaakohan nga responsibilidad sa Kongreso aron hatagan ang labing kataas nga prayoridad sa mga pagpahanas sa mga lakang nga nagpanalipod ug nagpalambo sa mga katungod sa tanan nga tawo sa dignidad sa tawo pinaagi sa pagkumpirma nga karon nga pagkakapareho sa sosyal, pang-ekonomiya ug pangpulitika ug ingon usab ang dili pagkakapareho sa kultura sa mga elite. At ang mahihirap ay mababawasan o maalis upang matiyak ang pantay na kapakanan at pangkaraniwang kabutihan sa mga mamamayang Pilipino. Ug ang mga kabus kinahanglan maminusan o matanggal aron makuha ang patas nga kaayohan ug komon nga kaayohan sa mga Pilipino. Itinatag din nito ang papel ng Commission on Human Rights na nagsisiguro ng mga naaangkop na ligal na hakbang para sa pangangalaga ng karapatang pantao ng lahat ng tao sa loob ng Pilipinas pati na rin ang mga Pilipino na naninirahan sa ibang bansa. Gipunting usab niini ang papel sa Commission on Human Rights nga nagsiguro sa angay nga ligal nga mga lakang alang sa pagpanalipod sa tawhanong katungod sa tanan nga mga tawo sa sulod sa Pilipinas ingon usab ang mga Pilipino nga namuyo sa gawas sa nasud. Bukod dito, ang seksyong ito ay naghahatid din ng mga kahanga-hangang probisyon tulad ng: Proteksyon ng paggawa, maging lokal man o sa ibang bansa upang maisulong ang buong trabaho at pantay na pagkakataon para sa lahat. Dugang pa, kini nga seksyon naghatag usab sa mga tag-iya nga mga probisyon sama sa: Pagpanalipod sa labor, lokal man o sa gawas sa nasud aron mapauswag ang tibuuk nga trabaho ug patas nga oportunidad alang sa tanan. Proteksyon ng mga karapatan at pagbibigay ng suporta sa independyenteng mga magsasaka at mangingisda sa mga lokal na pamayanan para sa paggamit ng kanilang mga mapagkukunan nang walang panghihimasok sa dayuhan, kasama ang pagkakaloob at aplikasyon ng Agrarian at Likas na Yaman ng Pagbabago para sa pagbuo ng buhay ng mga tao. Pagpanalipod sa mga katungod ug paghatag sa suporta sa independyenteng mga mag-uuma ug mangingisda sa mga lokal nga komunidad alang sa paggamit sa ilang mga kapanguhaan nga walaÕy panghimatuud sa langyaw, kauban ang probisyon ug aplikasyon sa reporma sa Agrarian ug Natural Resources alang sa pag-uswag sa kinabuhi sa mga tawo. Ang pag-secure ng buhay sa gitna ng mga taong walang kuwentang mamamayan sa pamamagitan ng Urban Land Reforms at Pabahay. Ang pagseguro sa mga kinabuhi taliwala sa mga kabus nga lungsuranon pinaagi sa Urban Land Reforms ug Housing. Pag-ampon at pagsasama ng abot-kayang at karampatang pangangalagang medikal at serbisyo sa kalusugan para sa kapakanan ng bawat mamamayang Pilipino. Pagsagop ug pagsagol sa barato ug adunay katakus nga serbisyo sa medikal nga pag-atiman ug kahimsog alang sa kaayohan sa matag katawhang Pilipino. Pagkilala sa mga karapatan ng kababaihan sa lugar ng trabaho para sa pagsasakatuparan ng kanilang buong potensyal sa pagbibigay ng serbisyo sa bansa nito. Ang pag-ila sa mga katungod sa mga kababayen-an sa trabahoan aron matuman ang ilang hingpit nga potensyal sa paghatag serbisyo sa nasud niini. Pagkilala sa papel at karapatan ng mga samahan ng mga tao. Pag-ila sa papel ug mga katungod sa mga organisasyon sa mga tawo. Walang laman ang seksyon na ito. WalaÕy unod kini nga seksyon. Maaari kang makatulong sa pamamagitan ng pagdaragdag dito . Mahimo ka makatabang sa pagdugang niini . Itinatag ng Artikulo XV ang pagkilala sa estado sa pamilyang Pilipino bilang batayang pundasyon ng bansa dahil dapat itong palakasin at palakasin ang pagkakaisa at patuloy na itaguyod ang kaunlaran nito. Ang Artikulo XV nagpahimutang sa pag-ila sa estado sa pamilyang Pilipino ingon nga sukaranan nga pundasyon sa nasud tungod kay kini molig-on ug molig-on sa panaghiusa ug padayon nga ipauswag ang pag-uswag niini. Kasabay nito, nagsasaad din ng mahahalagang probisyon tulad ng: Proteksyon ng kasal ng estado dahil kinikilala ito bilang pundasyon ng pamilya at isang hindi magagalitang institusyon. Uban niini, gisulti usab ang hinungdanon nga mga probisyon sama sa: Ang pagpanalipod sa kaminyoon sa estado ingon nga giila ingon ang pundasyon sa pamilya ug usa ka dili masalikway nga institusyon. Ang pagbibigay ng mga patakaran at programa na napapailalim sa bawat pamilyang Pilipino na nagsisiguro sa kapakanan ng mamamayan at seguridad sa lipunan. Ang paghatag sa mga palisiya ug programa nga gipailalom sa matag pamilyang Pilipino nga nagpasalig sa kaayohan sa katawhan ug seguridad sa katilingban. Proteksyon ng mga karapatan ng mga asawa na may responsableng pagiging magulang upang makahanap ng isang pamilya alinsunod sa kanilang mga paniniwala sa relihiyon. Pagpanalipod sa mga katungod sa mga kapikas nga adunay responsableng pagkaginikanan nga makit-an ang usa ka pamilya subay sa ilang relihiyoso nga kombiksyon. Pagkilala at proteksyon ng mga karapatan ng bawat batang Pilipino. Ang Artikulo XVII ay nagtatatag ng mga pamamaraan kung saan ang Konstitusyon ay maaaring susugan o baguhin. Ang pag-ila ug pagpanalipod sa mga katungod sa matag bata nga Pilipino. Ang Artikulo XVII nagtukod sa mga pamaagi diin ang Konstitusyon mahimong usbon o pag-usab. Ang mga pagbabago ay maaaring iminungkahi ng alinman sa isang boto ng tatlong-ikaapat na boto ng lahat ng Mga Miyembro ng Kongreso (tinawag na isang Constituent Assembly ) isang Konstitusyong Konstitusyon ,) isang petisyon ng hindi bababa sa labindalawang porsyento ng lahat ng mga rehistradong botante, at hindi bababa sa tatlong porsyento ng mga rehistradong botante sa loob ng bawat distrito (tinawag na People's Initiative ). Ang mga pag-amyenda mahimong ipanukiduki sa bisan kinsa usa ka tulo nga ika-upat nga boto sa tanan nga mga Miyembro sa Kongreso (gitawag nga Constituent Assembly) usa ka Constitutional Convention) usa ka petisyon nga labing menos napulo ka porsyento sa tanan nga narehistro nga mga botante, ug labing menos tulo ka porsyento sa mga narehistro nga botante sa sulod sa matag distrito (gitawag nga People Initiative ). Ang lahat ng mga susog ay dapat kumpirmahin sa isang pambansang reperendum . Ang tanan nga mga pagbag-o kinahanglan nga gi-aprobahan sa usa ka nasudnon nga referendum . Naglalaman din ang Konstitusyon ng maraming iba pang mga probisyon na nagsasa-iba ng iba't ibang mga patakaran ng estado. Ang Konstitusyon usab naglangkob sa daghang uban pang mga probisyon nga naglista sa lainlaing mga palisiya sa estado. Kung ang mga probisyong ito ay maaaring, sa pamamagitan ng kanilang sarili, ang mapagkukunan ng mga ipinatutupad na karapatan nang walang kasamang batas ay naging paksa ng malaking debate sa ligal na globo at sa loob ng Korte Suprema. Kung kini nga mga probisyon mahimo, sa ilang kaugalingon, ang gigikanan sa mga gipatuman nga mga katungod nga walaÕy kauban nga lehislasyon ang hinungdan sa daghang debate sa ligal nga natad ug sa sulod sa Korte Suprema. Halimbawa, ang Korte, ay nagpasiya na ang isang probisyon na nangangailangan na ang Estado ay "ginagarantiyahan ang pantay na pag-access sa mga pagkakataon sa serbisyo publiko" ay hindi maipapatupad nang walang kasamang batas, at sa gayon ay hindi mapigilan ang disallowance ng tinatawag na "nuisance kandidato" sa pampanguluhan halalan. Pananglitan, ang Korte, nagmando nga ang usa ka probisyon nga nanginahanglan nga ang Estado "naggarantiya sa patas nga pag-access sa mga oportunidad sa serbisyo publiko" dili ipatuman kung walaÕy kauban nga balaod, ug sa ingon dili mapugngan ang dili pagtugot sa gitawag nga "mga nuisance kandidato" sa pagkapresidente eleksyon. Ngunit sa ibang kaso, isinagawa ng Korte na ang isang probisyon na nangangailangan na ang Estado ay "protektahan at isulong ang karapatan ng mga tao sa isang balanseng at malusog na ekolohiya" ay hindi nangangailangan ng pagpapatupad ng batas upang maging mapagkukunan ng mga karapatang operative. Apan sa laing kaso, gihusay sa Korte nga ang usa ka probisyon nga nanginahanglan nga ang Estado "panalipdan ug isulong ang katungod sa mga tawo sa usa ka balanse ug kahimsog nga ekolohiya" wala mangayo pagpatuman sa balaod nga mahimong gigikanan sa mga katungod sa operatiba. Ang Katipunan 's rebolusyon ang humantong sa Tejeros Convention kung saan, sa San Francisco de Malabon , Cavite , noong Marso 22, 1897, ang unang presidential at vice presidential elections sa kasaysayan ng Pilipinas ay gaganapin-bagaman lamang Katipunero nagawang makilahok, at hindi sa pangkalahatang populasyon. Ang Katipunan ni rebolusyon nga gipangulohan sa Tejeros Convention diin, sa San Francisco de Malabon , Cavite , niadtong Marso 22, 1897, ang unang presidente ug bise presidente nga piniliay sa kasaysayan sa Pilipinas gipahigayon-bisan lamang Katipuneros nakahimo sa pag-apil, ug dili ang kinatibuk-ang populasyon. Ang isang pulong sa paglaon ng rebolusyonaryong gubyerno na itinatag doon, na ginanap noong Nobyembre 1, 1897 sa Biak-na-Bato sa bayan ng San Miguel de Mayumo sa Bulacan , itinatag ang Republika ng Biak-na-Bato. Ang usa ka ulahi nga pagtagbo sa rebolusyonaryong gobyerno nga natukod didto, nga gipahigayon kaniadtong Nobyembre 1, 1897 sa Biak-na-Bato sa lungsod sa San Miguel de Mayumo sa Bulacan , gitukod ang Republika sa Biak-na-Bato. Ang republika ay nagkaroon ng isang konstitusyon na inilarawan nina Isabelo Artacho at Felix Ferrer at batay sa unang Konstitusyong Cuban . Ang republika adunay konstitusyon nga gimugna ni Isabelo Artacho ug Felix Ferrer ug gipasukad sa una nga Konstitusyon sa Cuban . Ito ay kilala bilang "Constitucion Provisional de la Republica de Filipinas", at orihinal na isinulat sa at ipinangako sa mga wikang Espanyol at Tagalog. Nailhan kini nga "Constitucion Provisional de la Repoblica de Filipinas", ug sa sinugdan gisulat ug giproklama sa mga Espanyol ug Tagalog nga sinultian. Ang mga organo ng gobyerno sa ilalim ng Saligang Batas ay binubuo ng tatlong mga dibisyon: ang Kataas-taasang Konseho, na binigyan ng pahintulot na may kapangyarihan ng Republika kung saan pinamumunuan ito ng Pangulo at ang apat na magkakaibang mga kalihim na siyang panloob. Ang mga organo sa gobyerno sa ilalum sa Konstitusyon naglangkob sa tulo nga mga dibisyon: ang Korte Suprema, nga gitugutan sa gahum sa Republika diin gipangunahan kini sa Presidente ug sa upat nga lainlaing mga kalihim nga mao ang interior. Mga pakikipag-ugnay sa banyaga, kayamanan, at digmaan; ang Consejo Supremo de Garcia Y Justicia (Kataastaasang Konseho ng Katarungan at Hustisya), na may awtoridad na lumikha ng mga pagpapasya at mapatunayan at tanggihan ang mga pangungusap na ibinigay ng iba pang mga korte at mag-utos ng mga patakaran para sa pangangasiwa ng katarungan; at ang Asamblea de Representantes (Assembly ng mga Kinatawan), na tipunin pagkatapos ng rebolusyon upang lumikha ng isang bagong konstitusyon at pumili ng isang bagong Konseho ng Pamahalaan at kinatawan ng mga tao. Mga langyaw nga kalihokan, tipiganan, ug gubat; ang Consejo Supremo de Garcia Y Justicia (Korte Suprema sa Grace ug Hustisya), nga adunay awtoridad sa paghimo mga desisyon ug pag-validate ug pagsaway sa mga silot nga gihatag sa ubang mga korte ug magsugo sa mga lagda alang sa pagdumala sa hustisya; ug ang Asamblea de Representantes (Assembly of the Representantes), nga magtigum human sa rebolusyon aron maghimo usa ka bag-ong konstitusyon ug makapili usa ka bag-ong Konseho sa Gobyerno ug mga Kinatawan sa mga tawo. Ang Konstitusyon ng Biak-na-Bato ay hindi ganap na ipinatupad, at naabutan ng Pact ng Biak-na-Bato sa pagitan ng mga Espanyol at Philippine Army ng Rebolusyonaryo . Ang Konstitusyon sa Biak-na-Bato wala pa hingpit nga gipatuman, ug gisakup sa Pact sa Biak-na-Bato sa taliwala sa mga Espanyol ug Philippine Army . Ang mga lider ng rebolusyonaryong Pilipino ay tinanggap ang isang pagbabayad mula sa Espanya at pinatapon sa Hong Kong. Ang mga lider sa rebolusyonaryong Pilipino gidawat ang bayad gikan sa Spain ug gipabihag sa Hong Kong. Natalo ng mga Amerikano ang Espanya sa Labanan ng Manila Bay at si Aguinaldo ay inilipat sa Pilipinas ng United States Navy. Gipildi sa mga Amerikano ang Espanya sa Labanan sa Manila Bay ug si Aguinaldo gibalhin sa Pilipinas sa United States Navy. Ang bagong binagong mga rebolusyonaryong pwersa ng Pilipinas ay bumalik sa kontrol ni Aguinaldo at ang Deklarasyon ng Kalayaan ng Pilipinas ay inisyu noong Hunyo 12, 1898. Ang bag-ong nabag-o nga rebolusyonaryong pwersa sa Pilipinas mibalik sa pagkontrol ni Aguinaldo ug ang deklarasyon sa Kalayaan sa Pilipinas gipagawas kaniadtong Hunyo 12, 1898. Noong Setyembre 17, 1898, ang Kongreso ng Malolos ay nahalal, na binubuo ng mga mayayaman at may edukadong lalaki. Sa Septiyembre 17, 1898, napili ang Malolos Congress, nga gilangkuban sa mga adunahan ug edukado nga mga lalaki. Ang dokumento ay patterned pagkatapos ng Saligang Batas ng Espanya ng 1812, na may mga impluwensya mula sa mga tsart ng Belgium, Mexico, Brazil, Nicaragua, Costa Rica, at Guatemala at ang Pransya na Konstitusyon ng 1793. Ang dokumento gisunud sunod sa Konstitusyon sa Espanya sa 1812, nga adunay mga impluwensya gikan sa mga tsart sa Belgium, Mexico, Brazil, Nicaragua, Costa Rica, ug Guatemala ug ang Pranses nga Konstitusyon sa 1793. Ang Saligang Batas ng Malolos, samakatuwid, ang Kartilya at ang Sanggunian-Hukuman , ang charter ng mga batas at moral ng Katipunan na isinulat ni Emilio Jacinto noong 1896; ang Biak-na-Bato Constitution ng 1897 na binalak ni Isabelo Artacho; Ang Konstitusyonal na Programa ni Mabini ng Republika ng Pilipinas noong 1898; ang pansamantalang konstitusyon ni Mariano Ponce noong 1898 na sumunod sa mga konstitusyon ng Espanya; at ang mga awtonomikong proyekto ng Paterno noong 1898. Ang Konstitusyon sa Malolos, nga mao, ang Kartilya ug ang Sanggunian-Hukuman , ang charter sa mga balaod ug pamatasan sa Katipunan nga gisulat ni Emilio Jacinto kaniadtong 1896; ang Biak-na-Bato Constitution sa 1897 nga giplano ni Isabelo Artacho; Ang Konstitusyonal nga Programa ni Mabini sa Republikang Pilipinas kaniadtong 1898; ang temporaryo nga konstitusyon ni Mariano Ponce kaniadtong 1898 nga nagsunod sa mga konstitusyon sa Espanya; ug mga proyekto sa awtonomiya sa Paterno kaniadtong 1898. Ang Konstitusyong Malolos ay ang unang konstitusyong republikano sa Asya . Ang Konstitusyon sa Malolos mao ang una nga konstitusyon sa republikano sa Asya . Ipinahayag nito na ang soberanya ay naninirahan nang eksklusibo sa mga tao, sinabi ng pangunahing karapatang sibil, pinaghiwalay ang simbahan at estado, at tinawag ang paglikha ng isang Assembly of Representative upang kumilos bilang katawan ng pambatasan. Gipahayag niini nga ang soberanya nagpuyo sa eksklusibo sa mga tawo, gipahayag ang mga batakang katungod sa sibil, gilain ang simbahan ug estado, ug gitawag alang ang paghimo sa usa ka Assembly of Representative aron molihok ingon nga lehislatibo nga lawas. Nanawagan din ito para sa isang pambansang republika bilang anyo ng pamahalaan. Gihangyo usab niini ang us aka republikano nga republika ingon porma sa gobyerno. Ang pangulo ay nahalal para sa isang term ng apat na taon ng isang mayorya ng Assembly. Gipili ang presidente alang sa usa ka termino sa upat ka tuig sa kadaghanan sa Assembly. Ito ay pinamagatang "Constitucion pol’tica", at isinulat sa Espanyol kasunod ng pagpapahayag ng kalayaan mula sa Espanya, na ipinahayag noong Enero 20, 1899, at ipinatupad at pinagtibay ng Malolos Congress , isang kongreso na gaganapin saMalolos, Bulacan . Kini giulohan og "Constitucion pol’tica", ug gisulat sa Espanya kasunod sa pagdeklara nga independensya gikan sa Espanya, gipahayag kaniadtong Enero 20, 1899, ug gipatuman ug giaprubahan sa Kongreso sa Malolos , usa ka kongreso nga gihimo sa Malolos, Bulacan . Kami, ang mga Kinatawan ng mamamayang Pilipino, ligal na nagtipon upang maitaguyod ang hustisya, magbigay para sa pangkaraniwang pagtatanggol, itaguyod ang pangkalahatang kapakanan, at masiguro ang mga benepisyo ng kalayaan, humihingi ng tulong sa Soberanong Mambabatas ng Uniberso para sa pagkamit ng mga ito natapos, bumoto, nagpasya, at pinarusahan ang mga sumusunod : Kami, ang mga Representante sa katawhang Pilipino, ligal nga nagtigum aron magtukod og hustisya, magtagana alang sa sagad nga pagdepensa, pagpauswag sa kinatibuk-ang kaayohan, ug pagsiguro sa mga benepisyo sa kalingkawasan, paghangyo sa tabang sa Soberanong Maghukum sa Uniberso alang sa pagkab-ot niini natapos, nagboto, nagmando, ug gipahamtang ang mosunud nga : Ang Pilipinas ay isang Teritoryo ng Estados Unidos mula Disyembre 10, 1898 hanggang Marso 24, 1934 at samakatuwid ay nasa ilalim ng hurisdiksyon ng Pamahalaang Pederal ng Estados Unidos . Ang Pilipinas usa ka Teritoryo sa Estados Unidos gikan sa Disyembre 10, 1898 hangtod Marso 24, 1934 ug busa naa sa ilawom sa hurisdiksyon sa Pederal nga Gobyerno sa Estados Unidos . Ang dalawang kilos ng Kongreso ng Estados Unidos na naipasa sa panahong ito ay maaaring ituring na mga konstitusyon ng Pilipinas sa mga pagkilos na ito ay tinukoy ang mga pangunahing prinsipyong pampulitika at itinatag ang istruktura, pamamaraan, kapangyarihan at tungkulin ng gobyerno ng Pilipinas. Duha ka mga aksyon sa Kongreso sa Estados Unidos nga gipasa sa kini nga panahon mahimo nga giisip nga mga konstitusyon sa Pilipinas nga ang kana nga mga aksyon nagbatbat sa sukaranang mga prinsipyo sa politika ug gitukod ang istruktura, pamaagi, gahum ug katungdanan sa gobyerno sa Pilipinas. Ang Philippine Organic Act of 1902 , kung minsan ay kilala bilang "Philippine Bill of 1902" o "Cooper Act", ay ang unang organikong batas para sa Philippine Islands na isinagawa ng Kongreso ng Estados Unidos. Ang Philippine Organic Act of 1902 , nga us aka nailhan nga "Philippine Bill of 1902" o "Cooper Act", mao ang unang organikong balaod alang sa Philippine Islands nga gihimo sa Kongreso sa Estados Unidos. Naglaan ito para sa paglikha ng isang sikat na inihalal na Assembly ng Pilipinas , at tinukoy na ang kapangyarihang pambatasan ay mapapasukan sa isang bicameral lehislatura na binubuo ng Komisyon ng Pilipinas (itaas na bahay) at Philippine Assembly (mababang bahay). Naghatag kini alang sa pagmugna sa usa ka bantog nga napili nga Assembly sa Pilipinas , ug gipunting nga ang gahum sa lehislatura nga makuha sa usa ka lehislatura sa bicameral nga gilangkuban sa Komisyon sa Pilipinas (balay sa itaas) ug Philippine Assembly (ubos nga balay). Kasama sa mga pangunahing probisyon nito ang isang panukalang batas ng mga karapatan para sa mga Pilipino at ang pagtatalaga ng dalawang hindi pagboto ng Komisyonado ng Residenteng Pilipino ng Pilipinas upang kumatawan sa Pilipinas sa United States House of Representative. Ang panguna nga mga probisyon naglakip sa usa ka balaodnon nga katungod alang sa mga Pilipino ug ang pagtudlo sa duha nga dili pagboto sa Filipino Resident Commissioner sa Pilipinas nga magrepresentar sa Pilipinas sa United States House of Representative. Ang Philippine Organic Act of 1902 , kung minsan ay kilala bilang "Philippine Bill of 1902" o "Cooper Act", ay ang unang organikong batas para sa Philippine Islands na isinagawa ng Kongreso ng Estados Unidos. Ang Philippine Organic Act of 1902 , nga us aka nailhan nga "Philippine Bill of 1902" o "Cooper Act", mao ang unang organikong balaod alang sa Philippine Islands nga gihimo sa Kongreso sa Estados Unidos. Naglaan ito para sa paglikha ng isang sikat na inihalal na Assembly ng Pilipinas , at tinukoy na ang kapangyarihang pambatasan ay mapapasukan sa isang bicameral lehislatura na binubuo ng Komisyon ng Pilipinas at Philippine Assembly . Naghatag kini alang sa pagmugna sa usa ka bantog nga napili nga Assembly sa Pilipinas , ug gipunting nga ang gahum sa lehislatura nga makuha sa usa ka lehislatura sa bicameral nga gilangkuban sa Komisyon sa Pilipinas ug Philippine Assembly . Kasama sa mga pangunahing probisyon nito ang isang panukalang batas ng mga karapatan para sa mga Pilipino at ang pagtatalaga ng dalawang hindi pagboto ng Komisyonado ng Residenteng Pilipino ng Pilipinas upang kumatawan sa Pilipinas sa United States House of Representative. Ang panguna nga mga probisyon naglakip sa usa ka balaodnon nga katungod alang sa mga Pilipino ug ang pagtudlo sa duha nga dili pagboto sa Filipino Resident Commissioner sa Pilipinas nga magrepresentar sa Pilipinas sa United States House of Representative. Ang Batas ng Autonomy ng Pilipinas ng 1916 , kung minsan ay kilala bilang "Batas sa Jones", binago ang istraktura ng gobyerno ng Pilipinas sa pamamagitan ng pagtanggal ng Komisyon ng Pilipinas bilang pambatasang pang-lehislatura at pinapalitan ito ng isang Senado na inihalal ng mga botanteng Pilipino, na nilikha ang unang 'Pilipinas nang una. inihalal pambansang lehislatura. Ang Philippine Autonomy Act of 1916 , nga us aka nailhan nga "Jones Law", nagbag-o sa istruktura sa gobyerno sa Pilipinas pinaagi sa pagtangtang sa Komisyon sa Pilipinas ingon nga balay sa pamalaod ug gipulihan kini sa usa ka Senado nga napili sa mga botante nga Pilipino, nga gimugna ang una nga Pilipinas sa hingpit. napili nga nasyunal nga lehislatura. Malinaw ding sinabi ng kilos na ito na ito ay at palaging naging layunin ng mga tao ng Estados Unidos upang talikuran ang kanilang soberanya sa mga Isla ng Pilipinas at kilalanin ang kalayaan ng Pilipinas sa sandaling ang isang matatag na pamahalaan ay maaaring maitatag doon. Ang kini nga aksyon tin-aw nga nagpahayag nga kini ug kanunay nga katuyoan sa mga tawo sa Estados Unidos nga isalikway ang ilang pagkasoberano sa mga Isla sa Pilipinas ug pag-ila sa kalayaan sa Pilipinas sa diha nga ang usa ka malig-on nga gobyerno mahimong matukod diha. Bagaman hindi isang konstitusyon mismo, ang Hare-Hawes-Cutting Act of 1932 ay ang nangunguna sa Tydings-McDuffie Act, na nagbigay ng pangako ng kalayaan sa Pilipinas pagkatapos ng 10 taon ng panahon ng paglipat at iba pang mga probisyon; gayunpaman, dahil sa pagbubuntis sa loob ng Kongreso ng Pilipinas, hindi ito pinagtibay at naging batayan lamang sa paglikha ng Tydings-McDuffie Act. Bisan dili usa ka konstitusyon mismo, ang Hare-Hawes-Cutting Act of 1932 mao ang nag-una sa Tydings-McDuffie Act, nga nagbutang sa gisaad nga kagawasan sa Pilipinas pagkahuman sa 10 ka tuig sa panahon sa pagbalhin ug uban pang mga probisyon; bisan pa, tungod sa pagdako sa sulod sa Kongreso sa Pilipinas, wala kini gi-ratipik ug nahimo nga sukaranan sa pagmugna sa Tydings Ð McDuffie Act. Bagaman hindi rin isang konstitusyon mismo, ang Tydings-McDuffie Act of 1934 ay naglalaan para sa awtonomiya at tinukoy na mga mekanismo para sa pagtatatag ng isang pormal na konstitusyon sa pamamagitan ng isang konstitusyong konstitusyon . Bisan dili usab usa ka konstitusyon mismo, ang Tydings Ð McDuffie Act of 1934 naghatag alang sa awtonomiya ug gipiho nga mga mekanismo alang sa pagtukod sa usa ka pormal nga konstitusyon pinaagi sa usa ka konstitusyon nga kombensyon . Ang Saligang Batas ng 1935 ay isinulat, naaprubahan at pinagtibay noong 1934 ng Komonwelt ng Pilipinas at kalaunan ay ginamit ng Third Republic . Ang Konstitusyon sa 1935 gisulat, giaprubahan ug gisagop kaniadtong 1934 sa Komonwelt sa Pilipinas ug sa ulahi gigamit sa Ikatulong Republika . Isinulat ito nang may mata upang matugunan ang pag-apruba ng Pamahalaang Estados Unidos , upang matiyak na ang US ay matutupad din sa pangako na bibigyan ang kalayaan ng Pilipinas at hindi magkaroon ng isang punong panunuluyan upang mapangako ang pagkakaroon nito sa mga batayan na ito ay masyadong pampulitika hindi pa napapabago at samakatuwid hindi na para sa buong, totoong kalayaan. Gisulat kini sa usa ka mata aron matubag ang pag-uyon sa Gobyerno sa Estados Unidos , aron masiguro usab nga ang US magpadayon sa saad nga igahatag ang independensya sa Pilipinas ug walaÕy usa ka punoan nga magamit sa pagpanag-iya sa mga basehan nga kini dili kaayo politikal nga dili pa dugay ug busa dili na alang sa tibuuk, tinuud nga kagawasan. Ang Konstitusyon ng Komonwelt ay napagtibay upang ihanda ang bansa para sa kalayaan nito. Ang Konstitusyon sa Komonwelt nga gihanas nga giandam aron maandam ang nasud alang sa kagawasan niini. Ang konstitusyong ito ay nangingibabaw na naiimpluwensyahan ng mga Amerikano, ngunit nagtataglay ng mga bakas ng Saligang Batas ng Malolos, Aleman, Espanyol, at Konstitusyon ng Mexico, mga konstitusyon ng ilang mga bansa sa Timog Amerika, at ang hindi nakasulat na Konstitusyon ng Ingles. Kini nga konstitusyon nga gamhanang naimpluwensyahan sa mga Amerikano, apan adunay mga pagsubay sa Konstitusyon sa Malolos, ang Aleman, Espanya, ug Konstitusyon sa Mexico, mga konstitusyon sa daghang mga nasud sa South America, ug ang dili nakasulat nga Konstitusyon sa Ingles. Ito ay orihinal na naglaan para sa isang unicameral lehislatura na binubuo ng isang pangulo at bise presidente na nahalal para sa isang anim na taong term nang walang muling halalan. Naghatag kini sa us aka unicameral nga lehislatura nga gilangkuban sa usa ka presidente ug bise presidente nga napili alang sa unom ka tuig nga termino nga walaÕy halalan nga eleksyon. Sinususog noong 1940 upang magbigay para sa isang lehislatura ng bicameral na binubuo ng isang Senado at isang Kapulungan ng mga Kinatawan. Gibag-ohan kaniadtong 1940 aron mahatag alang sa usa ka lehislatura sa bicameral nga gilangkuban sa usa ka Senado ug Balay sa Kinatawan. Ang Pangulo ay mahalal sa isang apat na taong termino, kasama ang Bise-Presidente, na may isang muling halalan; ang karapatan ng pagpapagana para sa mga kalalakihan na mamamayan ng Pilipinas na dalawampu't isang taong gulang o pataas at magagawang magbasa at sumulat ay protektado; ang proteksyon na ito, sa kalaunan, ay pinalawak sa kanan ng kasalan para sa mga kababaihan dalawang taon pagkatapos ng pag-ampon ng konstitusyon. Ang Presidente mapili sa usa ka upat ka tuig nga termino, kauban ang Bise-Presidente, nga adunay usa nga pag-usab nga piniliay; ang katungod sa pagpahamtang alang sa mga lalaki nga lungsuranon sa Pilipinas nga nagpanuigon og kawalo-usa ka tuig ang edad o pataas ug nakabasa ug nakasulat gipanalipdan; kini nga panalipod, sa ulahi, gipaabut sa tuo sa kasub-anan sa mga babaye duha ka tuig pagkahuman sa pagsagop sa konstitusyon. Ang draft ng konstitusyon ay inaprubahan ng kumbensyon noong Pebrero 8, 1935 at na-ratipikado ni Pangulong Roosevelt sa Washington DC noong Marso 25, 1935. Ang draft sa konstitusyon giaprubahan sa kombensyon kaniadtong Pebrero 8, 1935 ug gi-aprubahan ni Presidente Roosevelt sa Washington DC kaniadtong Marso 25, 1935. Ang mga halalan ay ginanap noong Setyembre 16, 1935 at si Manuel L. Quezon ay nahalal bilang unang Pangulo ng ang Komonwelt ng Pilipinas. Ang mga piniliay gihimo kaniadtong Setyembre 16, 1935 ug si Manuel L. Quezon napili ingon ang unang Presidente sa ang Komonwelt sa Pilipinas. Ang mamamayang Pilipino, na humihingi ng tulong ng Banal na Providence, upang maitaguyod ang isang pamahalaan na magbubuo ng kanilang mga mithiin, mapangalagaan at bubuo ang patrimonya ng bansa, itaguyod ang pangkalahatang kapakanan, at panatag sa kanilang sarili at kanilang mga inapo ang mga pagpapala ng kalayaan sa ilalim ng isang rehimen ng hustisya, kalayaan, at demokrasya, ay nag-orden at nagpapahayag ng Konstitusyong ito. Ang katawhang Pilipino, naghangyo sa tabang sa Balaan nga Ginuo, aron magtukod usa ka gobyerno nga magsulud sa ilang mga mithi, mapreserbar ug mapalambo ang patrimonya sa nasud, mapauswag ang kinatibuk-ang kaayohan, ug mapaniguro sa ilang kaugalingon ug sa ilang kaliwatan ang mga panalangin sa kagawasan sa ilalum sa usa ka rehimen sa hustisya, kalingkawasan, ug demokrasya, nag-orden ug nagpahayag sa Konstitusyon. Ang orihinal na 1935 Konstitusyon na ibinigay para sa isang unicameral National Assembly, at ang Pangulo ay nahalal sa isang anim na taong term nang walang posibilidad na muling halalan. Ang orihinal nga 1935 Konstitusyon nga gihatag alang sa usa ka unicameral National Assembly, ug ang Presidente napili sa usa ka unom ka tuig nga termino nga walaÕy posibilidad nga mag-eleksyon pa usab. Ito ay susugan noong 1940 upang magkaroon ng isang bicameral Congress na binubuo ng isang Senado at House of Representatives, pati na rin ang paglikha ng isang independiyenteng elektoral komisyon at upang mapagbigyan ang Pangulo ng apat na taong termino na may isang maximum ng dalawang magkasunod na termino sa opisina. Gi- amyendahan kaniadtong 1940 nga adunay usa ka Kongreso sa bicameral nga gilangkuban sa usa ka Senado ug Balay sa mga Kinatawan, ingon man ang paghimo sa usa ka independente nga komisyonal nga elektoral ug hatagan ang Presidente sa upat ka tuig nga termino nga adunay labing taas nga duha ka sunud-sunod nga termino sa opisina. Isang Konstitusyong Konstitusyon ang ginanap noong 1971 upang maisulat muli ang Konstitusyon ng 1935. Usa ka Konstitusyonal nga Kombensiyon ang gihimo kaniadtong 1971 aron pagsulat pag-usab sa Konstitusyon sa 1935. Ang kombensyon ay nasaksihan ng malinaw na panunuhol at katiwalian. Ang kombensyon gipunting sa dayag nga pagpanamastamas ug pagkadunot. Marahil ang pinaka-kontrobersyal na isyu ay ang pag-alis ng limitasyon ng termino ng pangulo upang si Ferdinand E. Marcos ay maaaring humingi ng muling halalan para sa isang ikatlong termino, na nadama ng marami ang tunay na dahilan kung saan tinawag ang kombensyon. Tingali ang labing kontrobersyal nga isyu mao ang pagtangtang sa limit sa termino sa presidente aron si Ferdinand E. Marcos makapangita pag-usab sa ikatulo nga termino, nga gibati sa kadaghanan nga ang tinuud nga hinungdan nga gisangpit ang kombensyon. Sa anumang kaso, ang 1935 Konstitusyon ay nasuspinde noong 1972 sa pagpapahayag ni Marcos ng batas militar , ang malawakang korapsyon ng proseso ng konstitusyon na nagbibigay sa kanya ng isa sa kanyang pangunahing lugar para sa paggawa nito. Bisan unsa man, ang 1935 Konstitusyon nasuspinde kaniadtong 1972 uban ang proklamasyon ni Marcos sa balaud militar , ang kaylap nga korapsyon sa proseso sa konstitusyon nga naghatag kaniya sa usa sa iyang pangunang natad sa paghimo niini. Si Jose P. Laurel, Pangulo ng Ikalawang Republika ng Pilipinas, ay tumatalakay sa Pambansang Asembleya kung ano ngayon ang Lumang Pambatasang Pambatasan upang aprubahan ang 1943 Konstitusyon. Si Jose P. Laurel, Presidente sa Ikaduhang Republika sa Pilipinas, namulong sa Pambansang Asembliya kung unsa ang karon nga Old Legislative Building aron aprubahan ang 1943 Constitution. Ang Konstitusyon ng 1943 ay nilikha ng isang komite na hinirang ng Komisyon ng Ehekutibo ng Pilipinas , ang katawan na itinatag ng mga Hapones upang mangasiwa sa Pilipinas bilang kapalit ng Komonwelt ng Pilipinas na nagtatag ng isang government-in-exile . Ang Konstitusyon sa 1943 gilaraw sa usa ka komite nga gitudlo sa Philippine Executive Commission , ang lawas nga gitukod sa mga Hapon aron manguna sa Pilipinas nga kapuli sa Commonwealth of the Philippines nga nagtukod usa ka gobyerno-in-exile . Noong kalagitnaan ng 1942, ipinangako ng Punong Hapones na si Hideki Tojo sa mga Pilipino na "karangalan ng kalayaan" na nangangahulugang ang komisyon ay ibibigay ng isang pormal na republika. Sa tungatunga sa 1942, ang Premier sa Hapon nga si Hideki Tojo misaad sa mga Pilipino nga "ang dungog sa independensya" nga nagpasabut nga ang komisyon igahatag sa pormal nga republika. Ang Komite ng Paghahanda para sa Kalayaan ng Pilipinas ay tungkulin sa pagbuo ng isang bagong konstitusyon ay binubuo, sa malaking bahagi, ng mga miyembro ng prewar National Assembly at ng mga indibidwal na may karanasan bilang mga delegado sa kombensyon na bumalangkas sa Konstitusyon ng 1935. Ang Komite sa Pagpangandam alang sa Kalayaan sa Pilipinas nga gitugyan sa paghimo sa usa ka bag-ong konstitusyon gilangkuban, sa kadaghanan nga bahin, sa mga miyembro sa prewar National Assembly ug sa mga indibidwal nga adunay kasinatian isip mga delegado sa kombensyon nga naglaraw sa Konstitusyon sa 1935. Ang kanilang draft para sa republika ay maitatag sa ilalim ng trabaho ng Hapon, gayunpaman, ay magiging limitado sa tagal, magbigay para sa hindi direkta, sa halip na direkta, pambatasang halalan, at isang mas malakas na sangay ng ehekutibo. Ang ilang draft alang sa republika nga matukod ubos sa okupasyon sa Hapon, bisan pa, mahimong limitado sa gidugayon, maghatag alang sa dili direkta, imbis diretso, lehislatibo nga eleksyon, ug mas kusog nga ehekutibo nga sanga. Sa pag-apruba ng draft ng Komite, ang bagong charter ay na-ratipikado noong 1943 ng isang asembleya ng hinirang, mga kinatawan ng panlalawigan ng Kalibapi , ang samahang itinatag ng mga Hapones upang matustusan ang lahat ng mga nakaraang partidong pampulitika. Sa pag-aprubar sa draft sa Komite, ang bag-ong charter gi-ratified kaniadtong 1943 pinaagi sa usa ka asembleya nga gitudlo, mga representante sa probinsya sa Kalibapi , ang organisasyon nga gitukod sa mga Hapon aron suportahan ang tanan nga mga partido sa politika sa una. Sa pagpapatibay ng Kalibapi Assembly, pormal na naipahayag ang Ikalawang Republika. Sa pag-aprobar sa asembliya sa Kalibapi, pormal nga gipahayag ang Ikaduhang Republika. Si Jose P. Laurel ay nahalal na Pangulo ng Pambansang Asembleya at nanunumpa sa tanggapan noong Oktubre 14, 1943. Si Jose P. Laurel ang napili nga Presidente sa National Assembly ug nanumpa sa katungdanan kaniadtong Oktubre 14, 1943. Si Laurel ay lubos na itinuturing ng mga Hapon dahil sa lantaran nitong binatikos ang US sa paraang pinamamahalaan nila ang Pilipinas at dahil mayroon siyang degree mula sa Tokyo International University . Si Laurel gipabilhan pag-ayo sa mga Hapon tungod sa dayag nga pagsaway sa US sa pamaagi nga pagdumala nila sa Pilipinas ug tungod kay siya adunay degree gikan sa Tokyo International University . Ang Konstitusyon ng 1943 ay nanatiling lakas sa mga lugar na kinokontrol ng Hapon sa Pilipinas, ngunit hindi ito kinikilala bilang lehitimo o umiiral ng mga pamahalaan ng Estados Unidos, ang Komonwelt ng Pilipinas, o ang mga organisasyong gerilya na tapat sa kanila. Ang Konstitusyon sa 1943 nagpabilin nga pwersa sa mga lugar nga kontrolado sa Hapon sa Pilipinas, apan wala gyud giila nga lehitimo o gigapos sa mga gobyerno sa Estados Unidos, Commonwealth of the Philippines, o sa mga organisasyong gerilya nga matinuud sa kanila. Sa huling bahagi ng 1944, idineklara ni Pangulong Laurel ang digmaan sa Estados Unidos at ang British Empire at ipinahayag ang batas militar , na mahalagang ipinasiya sa pamamagitan ng utos. Sa ulahing bahin sa 1944, gideklara ni Presidente Laurel ang gubat sa Estados Unidos ug ang Imperyo sa Britanya ug giproklamar ang balaud sa martial , hinungdanon nga nagmando pinaagi sa mando. Ang kanyang pamahalaan, naman, ay nagtapon sa Disyembre 1944, una sa Taiwan at pagkatapos ng Japan. Ang iyang gobyerno, sa baylo, nadestiyero kaniadtong Disyembre 1944, una sa Taiwan ug dayon sa Japan. Matapos ang anunsyo ng pagsuko ng Japan, pormal na natunaw ni Laurel ang Ikalawang Republika. Pagkahuman sa pahibalo sa pagsuko sa Japan, pormal nga natunaw ni Laurel ang Ikaduhang Republika. Ang Saligang Batas ng 1943 ay naglaan para sa malakas na kapangyarihan ng ehekutibo. Ang Konstitusyon sa 1943 naghatag alang sa lig-on nga gahum sa ehekutibo. Ang Lehislatura ay binubuo ng isang unicameral National Assembly at tanging ang mga itinuturing na anti-US ang maaaring tumayo para sa halalan, bagaman sa pagsasagawa ng karamihan sa mga mambabatas ay hinirang sa halip na nahalal. Ang Lehislatura naglangkob sa usa ka unicameral National Assembly ug ang kadtong giisip nga anti-US ang mahimong magtindog alang sa eleksyon, bisan kung sa praktis kadaghanan nga mga magbabalaod ang gitudlo imbis nga napili. Hanggang sa 1960, ang Ikalawang Republika at mga opisyal nito ay hindi tiningnan bilang isang lehitimong pamahalaan ng Pilipinas o bilang pagkakaroon ng anumang paninindigan na may pagbubukod sa Ikalawang Korte Suprema ng Republika, na ang mga pagpapasya, ay limitado sa mga pagsusuri sa mga kaso ng kriminal at komersyal bilang bahagi ng isang patakaran ng pagpapasya ni Chief Justice Jose Yulo , na patuloy na naging bahagi ng mga opisyal na talaan. Hangtud sa 1960, ang Ikaduhang Republika ug ang mga opisyales niini wala gitan-aw ingon usa ka lehitimong gobyerno sa Pilipinas o ingon nga adunay bisan unsa nga baruganan gawas sa Ikaduha nga Korte Suprema sa Korte, kansang mga desisyon, limitado sa mga pagrepaso sa mga kaso sa kriminal ug komersyal ingon bahin sa usa ka palisiya sa pagpihig ni Chief Justice Jose Yulo , nagpadayon nga kabahin sa opisyal nga mga rekord. Ginawa itong mas madali ng pamahalaan-in-exile ng Commonwealth na hindi bumubuo ng Korte Suprema, at ang pormal na bakanteng posisyon sa Punong Hustisya para sa Komonwelt kasama ang pagpatay kay Jose Abad Santosng mga Hapon. Gipadali kini sa gobyerno-sa-pagkadestiyero sa Commonwealth nga wala maglangkob sa Korte Suprema, ug ang pormal nga bakante sa posisyon sa Chief Justice for the Commonwealth kauban ang pagpatay kay Jose Abad Santossa mga Hapon. Sa panahon lamang ng administrasyong Macapagal na naganap ang isang bahagyang pampulitikang rehabilitasyon ng republika ng panahon ng Hapon, kasama ang opisyal na pagkilala kay Laurel bilang isang dating pangulo at pagdaragdag ng kanyang gabinete at iba pang mga opisyal sa roster ng mga nakaraang mga opisyal ng gobyerno. Sa panahon lamang sa administrasyong Macapagal nga nahitabo ang usa ka partial nga rehabilitasyon sa politika sa republika sa panahon sa Hapon, nga adunay opisyal nga pagkilala kay Laurel nga usa ka kanhing presidente ug pagdugang sa iyang gabinete ug uban pang mga opisyal sa roster sa mga nangaging mga opisyal sa gobyerno. Gayunpaman, ang Konstitusyon ng 1943 ay hindi itinuro sa mga paaralan, at ang mga batas ng 1943Ð44 Pambansang Asembleya ay hindi kinikilala bilang wasto o may-katuturan. Bisan pa, ang Konstitusyon sa 1943 wala matudlo sa mga eskuylahan, ug ang mga balaod sa 1943-44 Nasudnon nga Asembliya wala pa giila nga balido o may kalabutan. Ang Saligang Batas ng 1973, naipakilala matapos ang deklarasyon ni Marcos ng batas militar , ay dapat na ipakilala ang gobyerno na istilo ng parlyamentaryo . Ang Konstitusyon sa 1973, giproklamar human sa deklarasyon ni Marcos sa martial law , ipakilala sa gobyerno nga istilo sa parlyamentaryo . Ang kapangyarihang pambatasan ay naibigay sa isang unicameral National Assembly na ang mga miyembro ay nahalal para sa anim na taong termino. Ang gahum sa lehislatura gihatagan sa unicameral National Assembly nga ang mga myembro napili alang sa unom ka tuig nga termino. Ang Pangulo ay perpekto na nahalal bilang simbolikong at purong seremonya ng pinuno ng estado na napili mula sa gitna ng mga Miyembro ng Pambansang Asemblea para sa isang anim na taong termino at maaaring mahalal muli sa isang walang limitasyong bilang ng mga termino. Ang Presidente gipili sa sulud ingon usa ka simbolikong ug lunsay nga seremonyal nga pangulo sa estado nga gipili gikan sa taliwala sa mga Miyembro sa Nasyonal nga Asembliya alang sa unom ka tuig nga termino ug mahimong napili sa usa ka walay limit nga gidaghanon sa mga termino. Sa halalan, tumigil ang Pangulo na maging isang Miyembro ng Pambansang Asembleya. Sa eleksyon, ang Presidente mihunong nga usa ka membro sa National Assembly. Sa panahon ng kanyang termino, ang Pangulo ay hindi pinapayagan na maging isang miyembro ng isang partidong pampulitika o humawak ng anumang iba pang katungkulan. Sa panahon sa iyang termino, ang Presidente wala gitugutan nga mahimong usa ka partido sa politika o adunay lain nga katungdanan. Ang kapangyarihan ng ehekutibo ay sinadya upang maisagawa ng Punong Ministro na nahalal din mula sa mga nakaupo na Assemblymen. Ang gahum sa ehekutibo gituyo aron magamit sa Punong Ministro nga napili usab gikan sa mga naglingkod nga Assemblymen. Ang Punong Ministro ay dapat maging pinuno ng pamahalaan at Kumander-in-Chief ng Armed Forces . Ang Punong Ministro mao ang mahimong pangulo sa gobyerno ug Kumander sa Armadong Kusog . Ang saligang batas na ito ay kasunod na susugan ng apat na beses. Kini nga konstitusyon sa ulahi gibag-o upat ka beses. Mula Oktubre 16Ð17, 1976, isang mayorya ng mga botante sa barangay na naaprubahan na ang batas militar ay dapat ipagpatuloy at aprobahan ang mga susog sa Saligang Batas na iminungkahi ni Pangulong Marcos. Gikan sa Oktubre 16-17, 1976, usa ka kadaghanan sa mga botante sa barangay gi-aprubahan nga ang balaod sa martial kinahanglan ipadayon ug pag-aprubahan ang mga pagbag-o sa Konstitusyon nga gisugyot ni Presidente Marcos. Ang 1976 susog na ibinigay: para sa isang Interim Batasang Pambansa na kapalit ng Interim National Assembly; na ang Pangulo ay magiging Punong Ministro at magpatuloy na gumamit ng mga kapangyarihang pambatasan hanggang sa oras na itinaas ang batas militar. Ang mga pag-usab sa 1976 gihatag: alang sa usa ka Interim Batasang Pambansa nga kapuli sa Interim National Assembly; nga ang Presidente mamahimong Punong Ministro ug magpadayon sa paggamit sa gahum sa pamunuan hangtod ang oras sa martial law gibayaw. Ang Ika-anim na Susog ay nagpahintulot sa Pangulo na mag-batas ng sarili sa isang "emergency" na batayan: Gitugotan sa Sixth Amendment ang Presidente nga magbuhat sa kaugalingon nga kaugalingon sa usa ka "emergency" nga basehan: Kailanman sa paghatol ng Pangulo mayroong umiiral na isang emergency na pang-emergency o isang banta o pagkahilig nito, o sa tuwing ang Interim Batasang Pambansa o ang regular na Pambansang Assembly ay nabigo o hindi kumilos nang sapat sa anumang bagay sa anumang kadahilanan na sa kanyang paghuhukom ay nangangailangan ng agarang aksyon , maaari niya, upang matugunan ang katangi-tangi, mag-isyu ng kinakailangang mga utos, mga order o mga titik ng mga tagubilin, na magiging bahagi ng batas ng lupain. Kanus-a sa paghukum sa Presidente adunay usa ka grabeng emerhensiya o usa ka hulga o pagkahinukman sa niini, o sa matag higayon nga ang Interim Batasang Pambansa o ang naandan nga Pambansang Assembly nga napakyas o dili makahimo sa paglihok nga igo sa bisan unsang butang sa bisan unsang hinungdan nga sa iyang paghukom nanginahanglan gilayon nga aksyon , mahimo niya, aron mahimamat ang kahanas, mag-isyu sa mga kinahanglan nga mga mando, mando o mga sulat sa panudlo, nga mahimong bahin sa balaod sa yuta. Ang Saligang Batas ng 1973 ay karagdagang susugan noong 1980 at 1981. Sa pagbago ng 1980, ang edad ng pagretiro ng mga miyembro ng hudikatura ay pinalawig sa 70 taon. Ang Konstitusyon sa 1973 dugang nga giusab kaniadtong 1980 ug 1981. Sa pag-usab sa 1980, ang edad sa pagretiro sa mga myembro sa hudikatura gipalapdan sa 70 ka tuig. Noong mga susog sa 1981, ang maling sistemang parlyamentaryo ay pormal na nabago sa isang sistemang semi-pangulo ng Pransya -style at ibinigay: ang kapangyarihang ehekutibo ay naibalik sa Pangulo; ang direktang halalan ng Pangulo ay naibalik; para sa isang Executive Committee na binubuo ng Punong Ministro at hindi hihigit sa 14 na miyembro ang nilikha upang "tulungan ang Pangulo sa pagsasagawa ng kanyang mga kapangyarihan at pagpapaandar at sa pagganap ng kanyang mga tungkulin tulad ng maaari niyang magreseta;" at ang Punong Ministro ay isang ulo lamang ng Gabinete. Sa mga pag-usab sa 1981, ang peke nga parlyamentaryo nga parliyamento pormal nga giusab sa usa ka French -style semi-presidential system ug gihatagan: kana nga gahum sa ehekutibo gipahiuli sa Presidente; kanang diretso nga piniliay sa Presidente gipahiuli; alang sa usa ka Executive Committee nga gilangkuban sa Punong Ministro ug dili labaw sa 14 ka mga miyembro ang gihimo aron "matabangan ang Presidente sa paggamit sa iyang mga gahum ug gimbuhaton ug sa pagtuman sa iyang mga katungdanan sama sa mahimo niyang pagreseta;" ug ang Punong Ministro usa ka ulo lamang sa Gabinete. Para sa mga repormang pang-elektoral at inilaan na ang isang natural na ipinanganak na mamamayan ng Pilipinas na nawalan ng pagkamamamayan ay maaaring isang paglilipat ng pribadong lupain para magamit siya bilang kanyang tirahan. Alang sa mga repormang elektoral ug gihatagan ang usa ka natural nga natawo nga lungsuranon sa Pilipinas nga nawad-an sa iyang pagkamamamayan mahimong usa ka pagbalhin sa pribado nga yuta alang magamit kaniya ingon iyang pinuy-anan. Ang huling susog noong 1984 ay tinanggal ang Executive Committee at ibinalik ang posisyon ng Bise-Presidente. Ang katapusang mga pagbag-o kaniadtong 1984 giwagtang ang Executive Committee ug gipahiuli ang posisyon sa Bise-Presidente. Habang ang Konstitusyon ng 1973 na perpektong ibinigay para sa isang tunay na sistemang parlyamentaryo, sa pagsasagawa, ginamit ni Marcos ang subterfuge at pagmamanipula upang mapanatili ang mga kapangyarihang ehekutibo para sa kanyang sarili, sa halip na ibigay ito sa Assembly at ang gabinete na pinamumunuan ng Punong Ministro. Samtang ang Konstitusyon sa 1973 nga sulundon nga naghatag alang sa usa ka tinuod nga sistema sa parlyamentaryo, gigamit kini, gigamit ni Marcos ang subterfuge ug pagmaniobra aron mapadayon ang mga gahum sa ehekutibo alang sa iyang kaugalingon, imbis nga itugyan kini sa Assembly ug ang kabinete nga gipangulohan sa Punong Ministro. Ang pangwakas na resulta ay ang pangwakas na anyo ng 1973 Konstitusyon - pagkatapos ng lahat ng mga susog at banayad na pagmamanipula - ay ang pagwawakas lamang ng Senado at isang serye ng pag-rewind ng kosmetiko. Ang sangputanan sa katapusan mao nga ang katapusan nga porma sa 1973 nga Konstitusyon - pagkahuman sa tanan nga mga pag-usab ug malimbungon nga pagmaniobra - mao ra ang pagwagtang sa Senado ug sunud-sunod nga pag-usab sa kosmetiko. Ang dating terminolohiya na nagmula sa Amerikano ay pinalitan ng mga pangalan na higit na nauugnay sa isang pamahalaang parlyamentaryo: halimbawa, ang Kamara ng mga Kinatawan ay kilala bilang " Batasang Pambansa"(Pambansang Asamblea), ang mga kagawaran ay naging" mga ministro ", at ang kanilang mga sekretarya sa gabinete ay naging kilala bilang" ministro ng gabinete ", kasama ang katulong ng Pangulo - ang Executive Secretary - na ngayon ay tinaguriang" Punong Ministro ". gumana bilang isang sistema ng panguluhan ng panguluhan ng awtoridad , na may lahat ng tunay na kapangyarihan na nakonsentrado sa mga kamay ng Pangulo ngunit sa premise na ang nasabing konstitusyon ngayon. Ang karaan nga terminolohiya nga gigikanan sa Amerikano gipulihan sa mga ngalan nga labi nga may kalabutan sa usa ka gobyerno nga parlyamentaryo: pananglitan, ang Balay sa Kinatawan naila nga " Batasang Pambansa"(National Assembly), ang mga departamento nahimo nga" mga ministro ", ug ang ilang mga sekretaryo sa gabinete nailhan nga" ministro sa kabinete ", uban ang katabang sa Presidente - ang Executive Secretary - nga karon gi-istilo ingon" Punong Ministro ". mga kalihokan ingon nga usa ka authoritarian presidential sistema , uban sa tanang tinuod nga gahum nagpunsisok sa sa mga kamot sa mga Presidente apan uban sa pailaila nga ang maong na konstitusyon. Kasunod kaagad ng 1986 People Power Revolution na nagpalaglag kay Marcos, naglabas si Pangulong Corazon C. Aquino ng Proklamasyon Blg 3 bilang isang pansamantalang konstitusyon . Pagkahuman sa pagsunod sa 1986 People Power Revolution nga nagpalaglag kay Marcos, si Presidente Corazon C. Aquino nag-isyu sa Proklamasyon Numero 3 ingon usa ka temporaryo nga konstitusyon . Pinagtibay nito ang ilang mga probisyon mula sa 1973 Constitution habang inaalis ang iba. Gisagop niini ang pipila nga mga probisyon gikan sa 1973 Konstitusyon samtang giwagtang ang uban. Binigyan nito ang Pangulo ng malawak na kapangyarihan upang muling ayusin ang pamahalaan at alisin ang mga opisyal, pati na rin ang utos sa pangulo na magtalaga ng isang komisyon upang mag-draft ng bago, mas pormal na Konstitusyon. Gihatagan niini ang Presidente og halapad nga mga gahum sa pag-organisar pag-usab sa gobyerno ug pagtangtang sa mga opisyales, ingon man gimandoan ang pangulo nga magtudlo usa ka komisyon nga mag-draft sa usa ka bag-o, labi nga pormal nga Konstitusyon. Ang dokumentong ito, na inilarawan sa itaas, ay inilalaan ang "Saligang Batas ng Kalayaan" sa pagpapatibay nito noong 1987. Kini nga dokumento, nga gihulagway sa ibabaw, nag-ingon sa "Freedom Constitution" sa pag-aprobar niini kaniadtong 1987. Ito ang transisyonal na konstitusyon na tumagal ng isang taon at dumating bago ang permanenteng konstitusyon. Kini ang transitional konstitusyon nga milungtad sa usa ka tuig ug sa wala pa ang permanenteng konstitusyon. Pinananatili nito ang maraming mga probisyon ng Saligang Batas ng 1973, kabilang ang sa muling pagsulat na form ng karapatan ng pangulo na mamuno sa pamamagitan ng utos. Gipadayon niini ang daghang mga probisyon sa 1973 Constitution, lakip na sa gisulat nga porma sa katungod sa pangulo nga magmando pinaagi sa mando. Ang Convention ay bumubuo ng 48 mga kasapi na hinirang ng Pangulo. Ang Convention naglangkob sa 48 nga mga miyembro nga gitudlo sa Presidente. Sina Senator Millard Tydings at John McDuffie ay kasabay ng akda ng Tydings-McDuffie Act. Si Senador Millard Tydings ug John McDuffie kauban ang nagsulat sa Tydings Ð McDuffie Act. Ang Tydings Ð McDuffie Act , opisyal na ang Philippine Independence Act ay isang batas na pederal ng Estados Unidos na nagtatag ng proseso para sa Pilipinas , at pagkatapos ay isang kolonya ng Amerika. , upang maging isang malayang bansa pagkatapos ng isang sampung taong panahon ng paglipat. Ang Tydings Ð McDuffie Act , nga opisyal nga Philippine Independence Act usa ka balaod nga federal sa Estados Unidos nga nagtukod sa proseso alang sa Pilipinas , dayon usa ka kolonya sa Amerika. , aron mahimo nga usa ka independente nga nasud pagkahuman sa napulo ka tuig nga panahon sa pagbalhin. Nagtatag din ito ng mga limitasyon sa imigrasyong Pilipino sa Estados Unidos. Nagtakda usab kini mga limitasyon sa imigrasyon sa Pilipinas sa Estados Unidos. Sa ilalim ng aksyon, isinulat ang Saligang Batas ng 1935 ng Pilipinas at itinatag ang Komonwelt ng Pilipinas , kasama ang unang direktang nahalal na Pangulo ng Pilipinas . Ubos sa akto, gisulat ang 1935 Konstitusyon sa Pilipinas ug natukod ang Komonwelt sa Pilipinas , nga adunay una nga direktang napili nga Presidente sa Pilipinas . Ang kilos ay isinulat sa ika- 73 Kongreso ng Estados Unidos ng Senador Millard E. Tydings Ng Maryland at Kinatawan na si John McDuffie Ng Alabama , at pinirmahan sa batas ni Pangulong Franklin D. Roosevelt . Ang aksyon gisulat sa ika-73 nga Kongreso sa Estados Unidos ni Senador Millard E. Tydings Ni Maryland ug Representative John McDuffie Sa Alabama , ug gipirmahan sa balaod ni Presidente Franklin D. Roosevelt . Ang Tydings-McDuffie Act ay tinukoy ang isang balangkas ng pamamaraan para sa pagbubuo ng isang konstitusyon para sa pamahalaan ng Commonwealth of the Philippines sa loob ng dalawang taon ng pagsasabatas nito. Ang Tydings Ð McDuffie Act gipunting ang usa ka pamaagi sa pamaagi alang sa paghimo sa konstitusyon alang sa gobyerno sa Commonwealth of the Philippines sa sulod sa duha ka tuig sa pagpatuman niini. Ang batas na tinukoy ng isang bilang ng mga ipinag-uutos na probisyon sa konstitusyon, at hinihiling ang pag-apruba ng konstitusyon ng Pangulo ng Estados Unidos at ng mga Pilipino. Gipasabut sa akto ang ubay-ubay nga mandato sa konstitusyon sa konstitusyon, ug gikinahanglan ang pag-uyon sa konstitusyon sa Presidente sa US ug sa mga Pilipino. Ang kilos ay ipinag-uutos ng pagkilala sa US ng kalayaan ng mga Isla ng Pilipinas bilang isang hiwalay at pamamahala sa sarili pagkatapos ng sampung taong paglipat ng panahon. Ang aksyon nga gimando sa US sa pagkilala sa independensya sa Philippine Islands ingon usa ka bulag ug naghari sa kaugalingon nga nasud pagkahuman sa napulo ka tuig nga panahon sa transisyon. Bago ang kalayaan, hinayaan ng aksyon na mapanatili ng US ang mga puwersang militar sa Pilipinas at tawagan ang lahat ng puwersang militar ng gobyerno ng Pilipinas sa serbisyo militar ng US. Sa wala pa ang independensya, ang aksyon nagtugot sa US nga magpadayon ang mga pwersa militar sa Pilipinas ug tawagan ang tanan nga pwersa militar sa gobyerno sa Pilipinas nga serbisyo sa militar sa US. Ang batas ay nagpalakas sa Pangulo ng Estados Unidos, sa loob ng dalawang taon pagkatapos ng kalayaan, upang makipag-ayos sa mga bagay na may kaugnayan sa reserbasyon ng Nval sa US at mga gasolinahan ng Pilipinas. Ang aksyon naghatag gahum sa Presidente sa Estados Unidos, sa sulod sa duha ka tuig pagkahuman sa independensya, sa pag-negosasyon sa mga butang nga may kalabutan sa reserbasyon sa dagat sa US ug mga estasyon sa gasolina sa Philippine Islands. Ang pagkilos ay muling kinilala ang lahat ng mga Pilipino, kasama na ang mga naninirahan sa Estados Unidos, bilang mga dayuhan para sa mga layunin ng imigrasyon sa Amerika. Ang aksyon nga gi-recassify ang tanan nga mga Pilipino, lakip na ang mga nagpuyo sa Estados Unidos, ingon nga mga langyaw alang sa katuyoan sa imigrasyon sa Amerika. Ang isang quota ng 50 mga imigrante bawat taon ay itinatag. Usa ka quota nga 50 nga mga imigrante matag tuig ang natukod. Bago ang gawa na ito, ang mga Pilipino ay inuri bilang mga mamamayan ng Estados Unidos , ngunit hindi mga mamamayan ng Estados Unidos , at habang pinapayagan silang lumipat nang malaya, tinanggihan sila ng mga karapatang likas na likas sa loob ng US, maliban kung sila ay mga mamamayan sa pagsilang sa mainland US . Sa wala pa kini nga aksyon, ang mga Pilipino giklasipikar nga mga nasyonalidad sa Estados Unidos , apan dili mga lungsuranon sa Estados Unidos , ug bisan pa gitugutan sila nga molalin nga gawasnon, gihimakak sila sa mga katungod sa naturalization sa US, gawas kung sila mga lungsuranon pinaagi sa pagkahimugso sa mainland US . Noong 1934, pinangunahan ni Manuel L. Quezon , ang Pangulo ng Senado ng Pilipinas , isang "misyon ng Kalayaan ng Pilipinas" sa Washington, DC Matagumpay na nilusob nito ang Kongreso at siniguro ang pagpasa ng kilos. Niadtong 1934, si Manuel L. Quezon , ang Presidente sa Senado sa Pilipinas , nangulo sa usa ka "Philippine Independence mission" sa Washington, DC Kini malampuson nga nag-lobby sa Kongreso ug nakuha ang agianan sa aksyon. Noong 1935, sa ilalim ng mga probisyon ng aksyon, ang 1935 Konstitusyon ng Pilipinas ay na -draft at naging batas, na itinatag ang Komonwelt ng Pilipinas sa isang inihalal na ehekutibo, ang Pangulo ng Pilipinas . Niadtong 1935, sa ilalum sa mga probisyon sa aksyon, ang 1935 nga Konstitusyon sa Pilipinas gimugna ug nahimong balaod, gitukod ang Komonwelt sa Pilipinas sa usa ka napiling ehekutibo, ang Presidente sa Pilipinas . Alinsunod sa kilos, inisyu ni Pangulong Harry S. Truman ang Proklamasyon 2695 ng Hulyo 4, 1946 na opisyal na kinikilala ang kalayaan ng Pilipinas. Nahiuyon sa akto, giisyu ni Presidente Harry S. Truman ang Proklamasyon 2695 kaniadtong Hulyo 4, 1946 nga opisyal nga nakilala ang kagawasan sa Pilipinas. Ang quota ng imigrasyon sa ilalim ng batas ay mababa, at ang imigrasyon ay nagpatuloy sa mga antas na mas mataas kaysa sa ligal na quota. Gamay ang quota sa imigrasyon ubos sa aksyon, ug nagpadayon ang imigrasyon sa lebel nga labi ka taas kaysa sa ligal nga quota. Ito ay dahil sa lakas ng mga lobbies ng agrikultura, tulad ng mga planters ng asukal sa Hawaiian, na matagumpay na na-lobby ang pederal na pamahalaan upang payagan ang mas maraming mga manggagawang Pilipino na manggagawang agrikultura na nagbibigay ng kanilang ipinakitang pangangailangan. Kini tungod sa kalig-on sa agrikultura lobbies, sama sa Hawaii sugar planters, nga nakahimo sa malampuson nga lobby sa federal nga gobyerno sa pagtugot sa dugang nga lalaki nga Filipino agricultural workers nga gihatag nga gipakita sila nga usa ka panginahanglan. Lalo pa nitong nadagdagan ang populasyon ng Pilipino sa Hawaii na sa isang panahon ay 25% ng mga manggagawa sa agrikultura sa mga isla. Labi pa nga gipadako ang populasyon sa mga Pilipino sa Hawaii nga adunay usa ka higayon nga 25% sa mga mamumuo sa agrikultura sa mga isla. Ang pagkilos din ay humantong sa Filipino Repatriation Act of 1935 . Ang batas na ito ay pinalawak ang patakaran ng Asyano-pagbubukod ng Immigration Act ng 1924 sa malapit na maagang dating teritoryo. Ang aksyon nga nahimo usab sa Filipino Repatriation Act of 1935 . Kini nga aksyon nga gipalapdan ang palisiya sa pagsakmit sa Asya sa Immigration Act sa 1924 sa madugay na nga nahimo nga teritoryo. Ang patakarang ito ay humadlang sa buhay ng maraming Pilipino sa loob ng US sapagkat ang sinumang Pilipino na nagnanais na pumunta sa Pilipinas at pagkatapos ay bumalik sa Estados Unidos ay mapapailalim sa mga paghihigpit sa imigrasyon sa Asya sa Amerika at malamang na hindi papayagan na bumalik. Kini nga palisiya nakapugong sa kinabuhi sa daghang mga Pilipino sa US tungod kay ang bisan kinsa nga mga Pilipino nga nagtinguha nga moadto sa Pilipinas ug unya mobalik sa Estados Unidos mapailalom sa mga pagdili sa imigrasyon sa Asya sa Amerika ug tingali dili tugutan nga makabalik. Noong 1946, binawasan ng US ang mahigpit na mga paghihigpit ng Tydings-McDuffie Act kasama ang Luce-Celler Act ng 1946 , na tumaas sa quota ng mga imigrante na Pilipino sa 100 bawat taon at binigyan ang mga Pilipino ng karapatang maging naturalized American mamamayan. Kaniadtong 1946, gipakubus sa US ang higpit nga mga pagdili sa Tydings Ð McDuffie Act kauban ang Luce-Celler Act of 1946 , nga nagdugang sa quota sa mga imigrante nga Pilipino sa 100 matag tuig ug gihatagan ang mga Pilipino og katungod nga mahimong naturalized nga mga lungsuranon sa Amerika. Ang mga Pilipino ay mai- hadlang na lumipat sa US nang walang Batas. Pagkalipas ng dalawang araw, noong Hulyo 4, 1946, naging independyente ang Pilipinas sa pagpirma ng Treaty of Manila . Ang mga Pilipino gidid - an nga mobiya sa US kung wala ang Balaod. Pagligad sang duha ka adlaw, kaniadtong Hulyo 4, 1946, nahimong independente ang Pilipinas sa pagpirma sa Kasabotan sa Maynila . Ang isang referendum ay isang direktang at unibersal na boto kung saan inanyayahan ang isang buong electorate na bumoto sa isang partikular na panukala at maaaring magkaroon ng pambansa o lokal na mga form. Ang usa ka referendum usa ka direkta ug unibersal nga boto diin ang usa ka tibuuk nga botante gidapit sa pagboto sa usa ka piho nga sugyot ug mahimo nga adunay nasudnon o lokal nga porma. Maaari itong magresulta sa pag-ampon ng isang bagong patakaran o tiyak na batas . Mahimo kini magresulta sa pagsagop sa usa ka bag-ong patakaran o piho nga balaod . Sa ilang mga bansa, magkasingkahulugan ito ng isang plebisito o boto sa isang tanong ng balota . Sa pila ka mga nasud, magkahulugan kini sa usa ka plebisito o boto sa pangutana sa balota . Ang ilang mga kahulugan ng 'plebiscite' ay iminumungkahi na ito ay isang uri ng boto upang baguhin ang konstitusyon o pamahalaan ng isang bansa. Ang pipila ka mga kahulugan sa 'plebiscite' nagsugyot nga kini usa ka klase nga boto aron mabag-o ang konstitusyon o gobyerno sa usa ka nasud. Ang salita, 'referendum' ay madalas na isang kapansin-pansin, na ginagamit para sa parehong mga sanggunian ng pambatasan at mga inisyatibo . Ang pulong, 'referendum' sagad usa ka sagol, gigamit alang sa duha nga mga pagtuki sa lehislatibo ug mga inisyatibo . Tinukoy ng Australia ang 'referendum' bilang isang boto upang baguhin ang konstitusyon at 'plebiscite' bilang isang boto na hindi nakakaapekto sa konstitusyon, sa Ireland, 'plebiscite' ay tinukoy ang boto na mag-ampon ng konstitusyon nito, ngunit isang kasunod na boto upang susog ang konstitusyon ay tinatawag na 'referendum', tulad ng isang poll ng electorate sa isang di-konstitusyonal na panukalang batas. Gihubit sa Australia ang 'referendum' ingon usa ka boto aron mabag-o ang konstitusyon ug 'plebisito' ingon usa ka boto nga wala makaapekto sa konstitusyon, samtang sa Ireland, ang 'plebiscite' nagtumong sa boto aron magamit ang konstitusyon niini, apan ang sunod nga boto sa ang pag-usab sa konstitusyon gitawag nga 'referendum', ingon nga usa ka poll sa elektorado sa usa ka balaodnon nga dili konstitusyonal. Bilang isang gerundive ay isang pang- uri , hindi isang pangngalan , hindi ito maaaring gamitin nang nag-iisa sa Latin, at dapat na nilalaman sa loob ng isang konteksto na naka-attach sa isang pangngalan tulad ng Propositum quod referendum est populo , "Ang isang panukalang dapat na dinala pabalik sa mga tao ". Ingon ang usa ka gerundive usa ka adjective , dili usa ka noun , dili kini magamit nga nag-inusara sa Latin, ug kinahanglan nga sulud sa sulod sa usa ka konteksto nga gilakip sa usa ka noun sama sa Propositum quod referendum est populo , "Usa ka sugyot nga kinahanglan gidala balik sa mga tawo ". Ang pagdaragdag ng pandiwa sum sa isang mikrobyo, nagpapahiwatig ng ideya ng pangangailangan o pagpilit, na kung saan "dapat" gawin, sa halip na kung saan ay "angkop para sa" ginagawa. Ang Dugang pa sa mga berbo kantidad sa usa ka gerundive, nagpaila sa ideya sa kinahanglan o pagpugos, kana nga "kinahanglan" buhaton, imbis kana nga "angay alang sa" pagbuhat. Ang paggamit nito bilang isang pangngalan sa Ingles ay hindi itinuturing na isang mahigpit na paggamit ng isang banyagang salita, ngunit sa halip ay isang sariwang pinahusay na pangngalan sa Ingles, na sumusunod sa paggamit ng gramatikong Ingles, hindi ang paggamit ng gramatikong Latin. Ang paggamit niini ingon usa ka pangngalan sa Ingles dili giisip nga usa ka estrikto nga paggamit sa usa ka langyaw nga pulong, apan usa ka bag-ong hiniusa nga pulong nga Ingles, nga nagsunud sa paggamit sa gramatika sa Ingles, dili paggamit sa gramatika sa Latin. Tinutukoy nito ang anyo ng plural sa Ingles, na ayon sa grammar ng Ingles ay dapat na "referendums". Gipunting niini ang porma sa plural sa Ingles, nga sumala sa grammar sa Ingles kinahanglan nga "referendums". Ang paggamit ng "referenda" bilang isang pangmaramihang form sa Ingles (paggamot sa ito bilang isang salitang Latin at pagtatangka na ilapat dito ang mga panuntunan ng Latin grammar) ay hindi suportado ayon sa mga patakaran ng parehong grammar ng Latin at Ingles. Ang paggamit sa "referenda" ingon usa ka plural nga porma sa Iningles (pagtratar niini ingon usa ka Latin nga pulong ug pagsulay sa pagpadapat niini nga mga lagda sa Latin nga gramatika) dili suportado sumala sa mga lagda sa parehong grammar sa Latin ug Ingles. Ang paggamit ng "referenda", na sumasaad sa gayong paggamit sa parehong mga kaso tulad ng sumusunod. Ang paggamit sa "referenda", nga nagtakda sa ingon nga paggamit sa parehas nga mga kaso sama sa mosunod. Ang mga referral ay lohikal na mas kanais-nais bilang isang pangmaramihang form na nangangahulugang 'balota sa isang isyu' (bilang isang Latin gerund, referendum ay walang pangngalan. Ang mga referral nga lohikal nga labing gipili ingon usa ka plural nga porma nga nagpasabut nga 'mga balota sa usa ka isyu' (ingon usa ka Latin gerund, referendum wala'y plural. Ang Latin pangmaramihang gerundive na 'referenda', na nangangahulugang 'mga bagay na tinutukoy', ay nangangahulugang nag-uugnay sa isang mayorya ng mga isyu. Ang Latin nga plural gerundive nga 'referenda', nagpasabut nga 'mga butang nga hisgotan', kinahanglan nga nagkonektar sa daghang mga isyu. Ito ay malapit na nauugnay sa agenda , "ang mga bagay na dapat itaboy pasulong", mula sa nakaraan , upang himukin (baka); at memorandum , "ang bagay na dapat alalahanin", mula sa memoro , na tumawag sa isip, corrigenda , mula sa rego , upang mamuno, gumawa ng tuwid, ang mga bagay na dapat gawin nang tuwid (naitama), atbp. Kini kalabutan nga may kalabutan sa agenda , "ang mga butang nga kinahanglan nga itukmod sa unahan", gikan sa miagi , sa pagmaneho (baka); ug memorandum , "kana nga butang nga kinahanglan nga hinumduman", gikan sa memoro , sa paghinumdom sa hunahuna, corrigenda , gikan sa rego , sa pagmando, tul-id, kana nga mga butang nga kinahanglan nga tul-id (gikorihian), etc. Ang pangalan at paggamit ng 'referendum' ay naisip na nagmula sa Swiss canton ng GraubŸnden nang maaga ng ika-16 na siglo. Ang ngalan ug paggamit sa 'referendum' gihunahuna nga naggikan sa Swiss canton sa GraubŸnden sa sayo pa sa ika-16 nga siglo. Ang salitang 'plebisite' ay may pangkalahatang magkatulad na kahulugan sa modernong paggamit, at nagmula sa Latin plebiscita , na orihinal na nangangahulugang isang utos ng Concilium Plebis (Council ng Plebeian), ang tanyag na pagpupulong ng Roman Republic . Ang termino nga 'plebiscite' adunay kasagaran nga susama nga kahulugan sa modernong paggamit, ug naggikan sa Latin plebiscita , nga sa sinugdanan gipasabut ang usa ka mando sa Concilium Plebis (Council of Plebeian), ang bantog nga asembliya sa Roman Republic . Ngayon, ang isang referendum ay maaari ding madalas na tinukoy bilang isang plebisito, ngunit sa ilang mga bansa ang dalawang termino ay ginagamit nang iba upang sumangguni sa mga boto na may magkakaibang uri ng ligal na kahihinatnan. Karon, ang usa ka referendum kanunay usab nga tawgon nga usa ka plebisito, apan sa pipila nga mga nasud ang duha nga mga termino gigamit sa lainlaing paagi aron ipunting ang mga boto nga adunay lainlaing mga sangputanan sa ligal. Halimbawa, tinukoy ng Australia ang 'referendum' bilang isang boto upang baguhin ang konstitusyon, at 'plebisite' bilang isang boto na hindi nakakaapekto sa saligang batas. Pananglitan, ang Australia nagbatbat sa 'referendum' ingon usa ka boto aron mabag-o ang konstitusyon, ug ang 'plebiscite' ingon usa ka boto nga dili makaapekto sa konstitusyon. Sa kaibahan, ang Ireland lamang ang nagdaos ng isang plebisito, na siyang boto upang tanggapin ang konstitusyon nito, at ang bawat iba pang boto ay tinawag na reperendum. Sa kasukwahi, ang Ireland usa ra ang nagpili sa usa ka plebisito, nga mao ang boto aron pagsagop sa konstitusyon niini, ug ang matag ubang boto gitawag nga usa ka referendum. Ginamit din ang Plebiscite upang ipahiwatig ang isang di-nagbubuklod na bilang ng boto tulad ng isang gaganapin ng Nazi Alemanya upang 'aprubahan' na ma-retrospect ang tinaguriang Anschluss kasama ang Austria, ang tanong na hindi 'Pinapayagan mo ba?' ngunit sa halip 'Pinapayag mo ba?' ng kung saan ay tiyak na nangyari. Ang Plebiscite gigamit usab sa pagpaila sa usa ka non-binding count count sama sa gihawiran sa Nazi Germany nga 'aprubahan' sa pag-uli sa gitawag nga Anschluss sa Austria, ang pangutana nga dili 'Gitugotan mo ba?' apan hinoon 'Miaprob ba ka?' sa kung unsa ang labing sigurado nga nahitabo. Ang terminong referendum ay sumasaklaw sa iba't ibang iba't ibang kahulugan. Ang termino nga referendum naglangkob sa lainlaing lahi. Ang isang referendum ay maaaring maging nakatali o nagpapayo. Ang usa ka referendum mahimo nga gapuson o tambag. Sa ilang mga bansa, ang iba't ibang mga pangalan ay ginagamit para sa dalawang uri ng referendum. Sa pipila ka mga nasud, gigamit ang lainlaing mga ngalan alang niining duha ka mga matang sa referendum. Ang mga referral ay maaaring higit pang maiuri sa kung sino ang nagsisimula sa kanila. Ang mga referral mahimong dugang nga pagklasipikar sa kung kinsa ang nag-umol kanila. Ang isang ipinag-uutos na referendum ay awtomatikong inilalagay sa isang boto kung ang ilang mga kundisyon ay natutugunan at hindi nangangailangan ng anumang mga lagda mula sa aksyon ng publiko o pambatasan. Ang mandatory referendum usa ka awtomatiko nga gibutang sa usa ka boto kung ang pila ka mga kondisyon gitagbo ug wala magkinahanglan usa ka pirma gikan sa aksyon sa publiko o lehislatibo. Sa mga lugar na gumagamit ng mga referendum ang isang ipinag-uutos na referendum ay karaniwang ginagamit bilang isang kinakailangang legal na hakbang para sa pagpapatibay para sa mga pagbabago sa konstitusyon, pagpapatibay sa mga internasyonal na kasunduan at pagsali sa mga internasyonal na organisasyon, at ilang mga uri ng paggasta sa publiko. Sa mga lugar nga gigamit ang mga referendum usa ka mandatory referendum sagad gigamit ingon usa ka kinahanglanon nga lakang alang sa pagtugot sa mga pagbag-o sa konstitusyon, pagtugot sa internasyonal nga mga kasabutan ug pag-apil sa internasyonal nga mga organisasyon, ug pipila ka mga lahi sa paggasto sa publiko. Ang ilang mga bansa o lokal na pamahalaan ay pumili upang gumawa ng anumang mga susog sa konstitusyon na may mandatory referendum. Pipila ka mga nasud o lokal nga gobyerno ang nagpili sa pagpatuman sa bisan unsang konstitusyon sa konstitusyon nga adunay mandatory referendum. Maraming mga lokalidad ang mayroong mandatory referendum upang mag-isyu ang gobyerno ng ilang mga bono, itaas ang mga buwis sa itaas ng isang tinukoy na halaga, o kumuha sa ilang mga halaga ng utang. Daghang mga lokalidad adunay mandatory referendum aron ang gobyerno mag-isyu sa pipila nga mga bugkos, magtaas ang mga buhis nga labaw sa usa ka piho nga kantidad, o mokuha sa pila nga kantidad sa utang. Sa California , ang gobyerno ng estado ay maaaring hindi humiram ng higit sa $ 300,000 nang walang isang pampublikong botante sa isang panukalang batas ng statewide . Sa California , ang gobyerno sa estado mahimong dili manghulam labaw pa sa $ 300,000 nga wala ang usa ka publiko nga botante sa us aka us aka este sa estatistika . Ang Switzerland ay may ipinag-uutos na mga referral sa pagpapatupad ng mga internasyonal na kasunduan na may kinalaman sa sama- samang seguridad at pagsali sa isang supranational na komunidad. Ang Switzerland adunay mandatory referral sa pag-enact sa mga internasyonal nga kasabutan nga adunay kalabotan sa kolektibong seguridad ug pag-apil sa supranational nga komunidad. Ang ganitong uri ng referendum ay naganap minsan lamang sa kasaysayan ng mga bansa, isang nabigong pagtatangka noong 1986 para sa Switzerland na sumali sa United Nations . Ang kini nga klase sa referendum kausa nahitabo sa kasaysayan sa mga nasud, usa ka napakyas nga pagsulay sa 1986 alang sa Switzerland nga moapil sa United Nations . Ang isang hypothetical na uri ng referendum, na unang iminungkahi ni Immanuel Kant , ay isang referendum upang aprubahan ang isang pagpapahayag ng digmaan sa isang reperendum sa digmaan . Ang usa ka hypothetical nga matang sa referendum, una nga gisugyot ni Immanuel Kant , usa ka reperendum aron aprubahan ang usa ka deklarasyon sa gubat sa usa ka reperendum sa gubat . Hindi pa ito naisabatas ng anumang bansa, ngunit pinagtatalunan sa Estados Unidos noong 1930's bilang Ludlow Amendment . Wala pa kini gihimo sa bisan unsang nasud, apan gidebate sa Estados Unidos kaniadtong 1930 kaniadtong Ludlow Amendment . Ang isang opsyonal na referendum ay isang katanungan na inilalagay sa boto bilang isang resulta ng isang kahilingan. Ang usa ka opsyonal nga referendum usa ka pangutana nga gihatag sa boto ingon nga sangputanan sa usa ka panginahanglan. Maaaring magmula ito sa executive branch, sangay ng pambatasan, o isang kahilingan mula sa mga tao (madalas pagkatapos matugunan ang isang kinakailangan sa pirma). Mahimo kini gikan sa ehekutibo nga sanga, lehislatibo nga sanga, o usa ka hangyo gikan sa mga tawo (kanunay pagkahuman matuman ang kinahanglanon sa pirma). Ang mga boluntaryong referendum , na kilala rin bilang isang referral ng sanggunian, ay sinimulan ng mambabatas o gobyerno. Ang boluntaryo nga mga referendum , nga nailhan usab nga usa ka lehislatibo nga referral, gisugdan sa lehislatura o gobyerno. Ito ay maaaring mga katanungan sa pagpapayo upang matukoy ang opinyon ng publiko o nagbubuklod na mga katanungan ng batas. Kini mahimo nga mga pangutana sa pagtambag aron mahibal-an ang opinyon sa publiko o nagbugkos nga mga pangutana sa balaod. Ang isang inisyatibo ay isang mamamayan na pinamunuan ng proseso upang magmungkahi o magbago ng mga batas o mga susog sa konstitusyon, na binoto sa isang reperendum. Ang usa ka inisyatibo mao ang proseso nga gipangunahan sa usa ka lungsuranon aron isugyot o usbon ang mga balaod o mga pagbag-o sa konstitusyon, nga gipili sa usa ka reperendum. Ang isang tanyag na referendum ay isang boto upang ibagsak ang isang umiiral na batas o bahagi ng isang umiiral na batas. Ang usa ka popular nga referendum usa ka boto aron ibasura ang usa ka naa sa balaod o bahin sa usa ka naa sa balaod. Ang isang reperendum ng paggunita (kilala rin bilang isang halalang halalan) ay isang pamamaraan upang maalis ang mga opisyal bago matapos ang kanilang termino ng tanggapan . Ang usa ka referendum sa paghinumdom (nailhan usab nga election election) usa ka pamaagi aron makuha ang mga opisyal sa wala pa matapos ang ilang termino sa katungdanan . Depende sa lugar at posisyon ang isang paggunita ay maaaring para sa isang tiyak na indibidwal, tulad ng isang indibidwal na mambabatas, o mas pangkalahatang tulad ng isang buong lehislatura. Depende sa lugar ug posisyon ang usa ka panumduman mahimoÕg alang sa usa ka piho nga indibidwal, sama sa usa ka indibidwal nga magbabalaod, o labi ka kadaghanan sama sa usa ka tibuok nga lehislatura. Sa US States of Arizona , Montana , at Nevada , ang paggunita ay maaaring magamit laban sa sinumang pampublikong opisyal sa anumang antas ng gobyerno kabilang ang kapwa nahalal at hinirang na mga opisyal. Sa US States of Arizona , Montana , ug Nevada , ang paghinumdom mahimong magamit batok sa bisan kinsa nga opisyal sa publiko sa bisan unsang lebel sa gobyerno lakip na ang mga napili ug gitudlo nga mga opisyal. Ang ilang mga teritoryo ay maaaring magtaguyod ng mga referendum kung magiging independiyenteng mga estado ng soberanya . Ang pila ka mga teritoryo mahimoÕg maghimo og mga referendum kung mahimoÕg mahimong independyenteng mga soberanya nga estado . Ang mga uri ng mga referral na ito ay maaaring ligal na parusa at nagbubuklod, tulad ng referendum sa 2011 para sa kalayaan ng South Sudan , o sa ilang mga kaso ay maaaring hindi parusahan at maituturing na iligal, tulad ng 2017 referendum para sa kalayaan ng Catalonia . Kini nga mga matang sa mga referendum mahimo nga ligal nga pag-undang ug pagbugkos, sama sa referendum sa 2011 alang sa independensya sa South Sudan , o sa pipila ka mga kaso mahimong dili mapugngan ug gikonsiderang ilegal, sama sa 2017 referendum alang sa kalayaan sa Catalonia . Ang isang sinasadyang referendum ay isang referendum na sadyang dinisenyo upang mapagbuti ang mga sadyang katangian ng kampanya bago ang boto ng reperendum, at / o ng aksyon ng pagboto mismo. Ang usa ka tinuyo nga reperendum usa ka referendum nga gilaraw nga espesipikong gilaraw aron mapauswag ang mga tinuyo nga kalidad sa kampanya sa wala pa ang boto sa referendum, ug / o sa buhat sa pagboto mismo. Mula sa isang pananaw na pampulitika-pilosopiko, ang mga referendum ay isang ekspresyon ng direktang demokrasya , ngunit ngayon, ang karamihan sa mga referral ay kailangang maunawaan sa loob ng konteksto ng kinatawan na demokrasya. Gikan sa panan-aw sa politika-pilosopiko, ang mga referendum usa ka pagpahayag sa direkta nga demokrasya , apan karon, kadaghanan sa mga referendum kinahanglan sabton sa sulod sa konteksto sa representante nga demokrasya. Malamang na gagamitin sila nang lubos, na sumasaklaw sa mga isyu tulad ng mga pagbabago sa mga sistema ng pagboto, kung saan ang kasalukuyang mga nahalal na opisyal ay maaaring hindi magkaroon ng pagiging lehitimo o hilig na ipatupad ang mga naturang pagbabago. Kadaghang gamiton nga labi ka pilion, nga gisakup ang mga isyu sama sa mga pagbag-o sa mga sistema sa pagboto, diin ang mga napili nga mga opisyal mahimoÕg walaÕy lehitimo o kiling nga ipatuman ang mga pagbag-o. Mula noong pagtatapos ng ika-18 siglo, daan-daang mga pambansang referendum ay naayos sa mundo; halos 600 pambansang boto ang ginanap sa Switzerland mula nang inagurasyon bilang isang modernong estado noong 1848 . Sukad sa katapusan sa ika-18 siglo, gatusan ka mga nasyonal nga mga referendum na-organisar sa kalibutan; dul-an sa 600 ka mga pambansang boto ang gihimo sa Switzerland sukad sa inagurasyon ingon usa ka modernong estado kaniadtong 1848. Ang ranggo ng Italya ay pangalawa kasama ang 72 pambansang mga referendum : 67 mga tanyag na referendum , 3 mga sanggunian sa konstitusyon, isang institusyonal na reperendum at isang referendum ng advisory . Ang Italy ang ikaduha nga adunay ranggo nga 72 nga nasyonal nga mga referendum : 67 nga mga sikat nga referendum , 3 nga mga referendum sa konstitusyon, usa ka reperendum sa institusyonal ug usa nga referendum sa pagtambag . Ang isang reperendum ay karaniwang nag-aalok ng electorate ng isang pagpipilian ng pagtanggap o pagtanggi ng isang panukala, ngunit hindi palaging. Ang usa ka reperendum kasagarang nagtanyag sa mga botante sa usa ka pagpili sa pagdawat o pagsalikway sa usa ka sugyot, apan dili kanunay. Ang ilang mga referral ay nagbibigay sa mga botante ng pagpipilian sa maraming mga pagpipilian at ang ilan ay gumagamit ng paglilipat ng pagboto. Ang pipila ka mga referendum naghatag sa mga botante sa pagpili sa daghang mga kapilian ug ang pipila gigamit ang pagbalhin nga pagboto. Sa Switzerland , halimbawa, maraming mga referral na pagpipilian ang pangkaraniwan. Sa Switzerland , pananglitan, daghang mga referendum sa pagpili ang kasagaran. Ang dalawang maramihang mga referral na pagpipilian ay ginanap sa Sweden , noong 1957 at noong 1980, kung saan inaalok ang mga botante ng tatlong mga pagpipilian. Duha ka daghang pagpili nga mga referendum ang gihimo sa Sweden , kaniadtong 1957 ug kaniadtong 1980, diin gitanyag ang mga botante sa tulo ka kapilian. Noong 1977, isang reperendum na ginanap sa Australia upang matukoy ang isang bagong pambansang awit na gaganapin kung saan ang mga botante ay may apat na pagpipilian. Kaniadtong 1977, usa ka reperendum nga gihimo sa Australia aron mahibal-an ang usa ka bag-ong nasyonal nga awit nga gihimo diin ang mga botante adunay upat ka mga kapilian. Noong 1992, ang New Zealand ay ginanap ng isang limang opsyon na referendum sa kanilang sistema ng halalan. Niadtong 1992, ang New Zealand nagpahigayon usa ka lima ka kapilian nga reperendum sa ilang sistema sa eleksyon. Noong 1982, ang Guam ay mayroong reperendum na gumagamit ng anim na pagpipilian, na may isang karagdagang blangko na pagpipilian para sa mga nais na (kampanya at) bumoto para sa kanilang sariling ikapitong pagpipilian. Kaniadtong 1982, ang Guam adunay reperendum nga gigamit unom ka mga kapilian, nga adunay dugang nga blangko nga kapilian alang niadtong gusto nga (pangampanya ug) pagboto alang sa ilang kaugalingon nga kapito nga kapilian. Ang isang maramihang pagpili ng referendum ay nagtatanong sa tanong kung paano matutukoy ang resulta. Ang usa ka daghang pagpili sa referendum nga nagpangutana sa kung giunsa matino ang sangputanan. Maaari silang mai-set up na kung walang pagpipilian na tumatanggap ng suporta ng isang ganap na karamihan (higit sa kalahati) ng mga boto, ang resort ay maaaring gawin sa two-round system o instant-runoff voting , na tinatawag ding IRV at PV . Mahimo nila nga ipahimutang aron kung walaÕy usa nga kapilian ang makadawat sa suporta sa usa ka hingpit nga kadaghanan (labaw sa katunga) sa mga boto, mahimoÕg himuon ang resort sa two-round system o instant-runoff voting , nga gitawag usab IRV ug PV . Sa 2018 ang Irish Citizens 'Assembly ay isinasaalang-alang ang pagsasagawa ng mga referral sa hinaharap sa Ireland , na may 76 sa mga miyembro na pumapayag na pahintulutan ang higit sa dalawang mga pagpipilian, at 52% na pabor sa kagustuhan na pagboto sa mga naturang kaso. Sa 2018 ang Irish Citizens 'Assembly gikonsiderar ang pagpahigayon sa mga referendums sa umaabot sa Ireland , nga adunay 76 sa mga miyembro nga pabor sa pagtugot sa labaw pa sa duha nga kapilian, ug ang 52% nga pabor sa gusto nga pagboto sa mga kaso. Ang iba pang mga tao ay isinasaalang-alang ang isang pamamaraan ng non-majoritarian tulad ng Modified Borda Count bilang mas inclusive at mas tumpak. Ang uban nga mga tawo nag-isip sa usa ka metodolohiya nga dili-majoritarian sama sa Modified Borda Count nga labi ka kasangkaron ug labi ka tukma. Nag-aalok ang mga sanggunian ng Switzerland ng isang hiwalay na boto sa bawat isa sa maraming mga pagpipilian pati na rin ang isang karagdagang desisyon tungkol sa alin sa maraming mga pagpipilian ay dapat na gusto. Ang Swiss referendums nagtanyag usa ka bulag nga boto sa matag usa sa daghang mga kapilian ingon usab usa ka dugang nga pagdesisyon kung hain sa daghang mga kapilian ang kinahanglan nga gusto. Sa kaso ng Suweko, sa parehong mga reperensya ang pagpipilian na 'winning' ay pinili ng Single Member Plurality ("unang nakaraan ang post") na sistema. Sa kaso sa Suweko, sa pareho nga mga referendum ang kapilian nga 'pagdaug' gipili sa Single Member Plurality ("unang nauna sa post") nga sistema. Sa madaling salita, ang mapagpipilian na pagpipilian ay itinuturing na suportado ng isang mayorya , sa halip na isang ganap na karamihan, ng mga botante. Sa ato pa, ang pagdaug nga kapilian giisip nga suportado sa usa ka kadaghan , imbes nga usa ka kadaghanan, sa mga botante. Noong 1977, referendum ng Australia, ang nagwagi ay pinili ng sistema ng kagustuhan na instant-runoff voting . Sa 1977, ang referendum sa Australia, ang mananaog gipili sa sistema sa gusto nga instant-runoff voting . Ang mga botohan sa Newfoundland at Guam , halimbawa, ay binibilang sa ilalim ng isang form ng dalawang-ikot na sistema , at isang hindi pangkaraniwang anyo ng TRS ang ginamit sa poll ng New Zealand noong 1992. Ang mga botohan sa Newfoundland ug Guam , pananglitan, giisip sa ilalum sa usa ka porma sa duha ka hugna nga sistema , ug usa ka dili kasagaran nga porma sa TRS gigamit sa poll sa 1992 sa New Zealand. Bagaman ang California ay hindi gaganapin ng maramihang mga pagpipilian sa mga referendum sa Swiss o Suweko na kahulugan (kung saan ang isa lamang sa ilang mga kontra-panukala ay maaaring matagumpay, at ang pagkawala ng mga panukala ay ganap na walang saysay at walang bisa), mayroon itong napakaraming oo-o-hindi mga referral sa bawat Araw ng Halalan na lumitaw ang mga salungatan. Bisan kung ang California wala maghimo daghang mga pagpili nga mga referendum sa kahulugan sa Switzerland o Suweko (kung diin usa lang sa daghang kontra-sugyot ang mahimong madaugon, ug ang pagkawala sa mga sugyot dili bug-os ug walaÕy kapilian), adunay daghan nga oo-o-dili mga referral sa matag adlaw sa Eleksyon nga mga panagbangi mitungha. Ang Saligang Batas ng Estado ay nagbibigay ng isang paraan para sa paglutas ng mga salungatan kapag ang dalawa o higit pang hindi pantay na mga panukala ay ipinapasa sa parehong araw. Ang Konstitusyon sa Estado naghatag usa ka pamaagi sa pagsulbad sa mga panagbangi kung ang duha o daghan pa nga dili parehas nga mga panukiduki gipasa sa parehas nga adlaw. Ito ay isang de facto form ng pag- apruba sa pagboto - ang panukala na may pinakamaraming "oo" na mga boto ay higit sa iba pa sa lawak ng anumang salungatan. Kini usa ka porma sa de facto nga pag-apruba sa pagboto - ang panukiduki uban ang kadaghanan nga "oo" nga mga boto ang nagpatigbabaw sa uban pa hangtod sa bisan unsang panagbangi. Ang isa pang sistema ng pagboto na maaaring magamit sa maraming pagpili ng referendum ay ang patakaran ng Condorcet . Ang lain pang sistema sa pagboto nga magamit sa daghang kapilian nga referendum mao ang pagmando sa Condorcet . Ang mga nagprotesta sa Pro-Russian sa Odessa , Ukraine , na hinihiling ang isang reperendum, Marso 30, 2014. Ang mga nagprotesta sa Pro-Russian sa Odessa , Ukraine , nga nangayo usa ka reperendum, Marso 30, 2014. Mga kritiko ng referendum ay nagtaltalan na ang mga botante sa isang referendum ay mas malamang na hinihimok ng mga lumilipas na kapritso kaysa sa pamamagitan ng maingat na pagsasaayos, o na hindi sila sapat na alam upang gumawa ng mga pagpapasya sa mga komplikado o teknikal na mga isyu. Mga kritiko sa reperendum nangatarungan nga ang mga botante sa usa ka reperendum mas lagmit nga madasig sa mga nagbalhinbalhin nga kaputasan kaysa sa mabinantayon nga pagtuki, o nga dili sila igo nga nahibal-an sa paghimo mga desisyon sa komplikado o teknikal nga mga isyu. Gayundin, ang mga botante ay maaaring mapalit ng mga propaganda , malakas na personalidad, pananakot, at mamahaling mga kampanya sa advertising. Ingon man usab, ang mga botante mahimong mapuno sa mga propaganda , lig-on nga personalidad, panakot, ug mahal nga mga kampanya sa advertising. Nagtalo si James Madison na ang direktang demokrasya ay ang " paniniil ng nakararami ". Si James Madison nangatarungan nga ang direkta nga demokrasya mao ang " paniniil sa kadaghanan ". Ang ilang mga pagsalungat sa reperendum ay lumitaw mula sa paggamit ng mga diktador tulad nina Adolf Hitler at Benito Mussolini na, pinagtaloan, ginamit ang plebisito upang magkaila ng mga mapang-api na patakaran bilang populasyon . Ang pipila nga pagsupak sa reperendum naggikan sa paggamit niini sa mga diktador sama Adolf Hitler ug Benito Mussolini nga, giila, gigamit ang plebisito sa pagtago sa mga madaugdaug nga mga palisiya ingon populasyon . Ang mga diktador ay maaari ring gumamit ng mga referendum pati na rin ang pagpapakita ng mga halalan upang higit na maibayuhin ang kanilang awtoridad tulad ng Antonio de Oliveira Salazar noong 1933 , Benito Mussolini noong 1934 , Adolf Hitler noong 1936 , Francisco Franco noong 1947 , Park Chung-hee noong 1972 , at Ferdinand Marcos sa1973 . Ang mga diktador mahimo usab nga mogamit sa mga referendum ingon man ipakita ang mga eleksyon aron mas ma-lehitimo ang ilang awtoridad sama sa Antonio de Oliveira Salazar kaniadtong 1933 , Benito Mussolini kaniadtong 1934 , Adolf Hitler kaniadtong 1936 , Francisco Franco kaniadtong 1947 , Park Chung-hee sa 1972 , ug Ferdinand Marcos sa1973 . Ang paggamit ni Hitler ng mga plebisito ay pinagtalo bilang dahilan kung bakit, mula noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig , walang pagkakaloob sa Alemanya para sa paghawak ng mga referral sa antas ng pederal. Ang paggamit sa mga plebisito ni Hitler gisultihan ingon ang hinungdan ngano, sukad sa Gubat sa Kalibutan nga II , walaÕy probisyon sa Alemanya alang sa paghupot sa mga referendum sa federal level. Sa mga nagdaang taon, ang mga referendum ay ginamit nang madiskarteng ng ilang mga gobyerno sa Europa na nagsisikap na ituloy ang mga layunin sa politika at halalan. Sa bag-ohay nga mga tuig, ang mga referendum gigamit nga estratehikong gigamit sa daghang mga gobyerno sa Europa nga nagtinguha sa mga katuyoan sa politika ug eleksyon. Ang lahat ng mga pamahalaan ay hindi popular. Tanan nga gobyerno dili popular. Dahil sa pagkakataon, ang mga tao ay bumoto laban sa kanila sa isang reperendum. Tungod sa higayon, ang mga tawo moboto kontra kanila sa usa ka reperendum. Samakatuwid maiwasan ang mga referral. Busa likayi ang mga referendum. Samakatuwid huwag itaas ang mga katanungan na nangangailangan ng mga ito, tulad ng malaking kumpara sa maliit na estado. Busa ayaw ipataas ang mga pangutana nga nanginahanglan kanila, sama sa mga dagko nga kontra sa gagmay nga mga estado. Ang ilang mga kritiko ng reperendum ay sumalakay sa paggamit ng mga saradong katanungan. Giataki sa pipila nga mga kritiko sa reperendum ang paggamit sa sirado nga mga pangutana. Ang isang kahirapan na tinatawag na problema sa paghihiwalay ay maaaring salot ng isang reperendum sa dalawa o higit pang mga isyu. Ang usa ka kalisud nga gitawag nga problema sa pagkabulag mahimo nga magsakit sa usa ka reperendum sa duha o daghan pang mga isyu. Kung ang isang isyu ay sa katunayan, o sa pang-unawa, na nauugnay sa isa pa sa balota, ang ipinataw nang sabay-sabay na pagboto ng unang kagustuhan sa bawat isyu ay maaaring magresulta sa isang kinalabasan na hindi kasiya-siya sa karamihan. Kung ang usa ka isyu sa tinuud, o sa pagsabot, nga may kalabutan sa us aka balota, ang gipahamtang nga dungan nga pagboto sa una nga kagustuhan sa matag isyu mahimong moresulta sa usa ka sangputanan nga dili makapahimuot sa kadaghanan. I-undue ang mga limitasyon sa regular na kapangyarihan ng pamahalaan . Maraming mga komentarista ang nabanggit na ang paggamit ng mga inisyatibo ng mga mamamayan upang mabago ang mga konstitusyon ay sa gayo'y nakatali ang pamahalaan sa isang pagbagsak ng mga tanyag na kahilingan upang gawing hindi gumagana ang pamahalaan. Pagtangtang mga limitasyon sa regular nga gahum sa gobyerno . Daghang mga komentarista ang nakit-an nga ang paggamit sa mga inisyatibo sa mga lungsuranon aron usbon ang mga konstitusyon sa ingon gihiusa ang gobyerno sa usa ka tanyag nga mga pangayo nga maghimo sa gobyerno nga dili molihok. Ang isang artikulo sa 2009 sa The Economist ay nagtalo na pinaghihigpitan nito ang kakayahan ng pamahalaan ng estado ng California na buwisan ang mga tao at ipasa ang badyet, at tinawag para sa isang ganap na bagong konstitusyon ng California. Usa ka artikulo sa 2009 sa The Economist nangatarungan nga kini nagpugong sa katakus sa gobyerno sa estado sa California nga buhis ang mga tawo ug ipasa ang badyet, ug nagtawag alang sa us aka bag-ong konstitusyon sa California. Ang isang katulad na problema ay lumitaw din kapag ang mga nahalal na pamahalaan ay nagtitipon ng labis na utang. Iyon ay maaaring mabawasan ang mabisang margin para sa mga ibang pamahalaan. Ang usa ka susama nga problema mitungha usab kon ang mga napiling mga gobyerno magtigum sa sobra nga utang. Kana mahimo nga makapamenos sa epektibo nga margin alang sa ulahing mga gobyerno. Ang parehong mga problemang ito ay maaaring moderated ng isang kumbinasyon ng iba pang mga hakbang bilang mahigpit na mga patakaran para sa tamang accounting sa mga plano sa badyet at epektibong paggasta sa publiko. Ang parehas nga mga problema mahimo nga modagan pinaagi sa usa ka kombinasyon sa uban pang mga lakang ingon estrikto nga mga lagda alang sa tama nga accounting sa mga plano sa badyet ug epektibo nga paggasto sa publiko. Mandatory pagtatasa ng isang independiyenteng pampublikong institusyon ng lahat ng mga implikasyon sa badyet ng lahat ng mga panukalang pambatasan, bago sila maaprubahan. Mandatory assessment sa usa ka independente nga publiko nga institusyon sa tanan nga mga implikasyon sa badyet sa tanan nga mga sugyot sa lehislatibo, sa wala pa sila ma-aprubahan. Sapilitan bago pagtatasa ng konstitusyonal na pagkakaugnay ng anumang panukala; interdiction ng labis na gastos sa badyet (ang nagbabayad ng buwis pa rin ay dapat pondohan ang mga ito, mas maaga o mas bago). Mandatory pasiuna nga pagtimbangtimbang sa konstitusyon sa konstitusyon sa bisan unsang us aka proposal; pag-interdikto sa paggasto sa sobra nga badyet (ang magbayad usab sa buhis kinahanglan usab nga pondohan nila, sa madugay o madali). Ang Pederal na Awtoridad ng Swiss Confederation, mga istatistika (Aleman). Ang Mga Awtoridad sa Pederal sa Swiss Confederation, mga estadistika (Aleman). Ang isang iminungkahing pagsusuri sa konteksto ng korum ng referendum gamit ang malabo na lohika. Usa ka gisugyot nga pag-usisa sa konteksto sa korum sa referendum nga gigamit ang malaw-ay nga lohika. Ang PeopleÕs Initiative ay isang pangkaraniwang pang-akit sa Pilipinas na tumutukoy sa alinman sa isang mode para sa susog sa konstitusyon na ibinigay ng 1987 Philippine Constitution o sa gawa ng pagtulak ng isang inisyatibo na pinapayagan ng Philippine Initiative at Referendum Batas ng 1987. Ang PeopleÕs Initiative usa ka kasagaran nga pag-apila sa Pilipinas nga nagtumong sa usa ka pamaagi alang sa pagbag-o sa konstitusyon nga gihatag sa 1987 Philippine Constitution o sa buhat nga pagduso sa usa ka inisyatibo nga gitugotan sa Philippine Initiative ug Referendum Buhat sa 1987. Ang apela ay tumutukoy din sa produkto ng alinman sa mga inisyatibo. Ang apela nagtumong usab sa produkto sa bisan unsang mga inisyatibo. Ang probisyon sa 1987 Constitution ng Pilipinas na nagpapahintulot sa isang "inisyatibo ng mga tao" bilang isa sa mga mode para sa susog sa konstitusyon ay tinawag na "sugnay na sugnod ng mamamayan." Ang probisyon sa 1987 Konstitusyon sa Pilipinas nga nagtugot alang sa usa ka "inisyatibo sa mga tawo" nga usa sa mga pamaagi alang sa pagbag-o sa konstitusyon gitawag nga "inisyatibo sa mga inisyatibo sa katawhan." Ang iba pang mga mode na pinapayagan ng Saligang Batas ay nagsasangkot ng isang Constituent Assembly o isang Konstitusyonal na Convention na kapwa pinapayagan ang isang kabuuang pagbabago sa charter. Ang uban pang mga mode nga gitugotan sa Konstitusyon naglangkob sa usa ka Constituent Assembly o usa ka Constitutional Convention nga pareho sa pagtugot sa usa ka total nga pag-usab sa charter. Ang apela ay tumutukoy din sa kilos na pinapayagan ng karapatan na ibinigay ng batas ng sambayanang Pilipino Ñ na direktang nagsimula ng mga batas o pagtawag para sa referenda sa antas ng pambansa at lokal na pamahalaan . Ang appellation nagtumong usab sa aksyon-nga gitugutan sa katungod nga gihatag sa balaod sa katawhang Pilipino Ñ nga direkta nga nagsugod sa mga balaod o nagtawag alang sa referenda sa nasudnon ug lokal nga lebel. Ang proseso ng pag- amyenda sa 1987 Constitution ng Pilipinas ay sikat na kilala ng maraming Pilipino bilang Charter Change . Ang proseso sa pag-amendar sa 1987 Constitution sa Pilipinas labi nga nahibal-an sa daghang mga Pilipino nga Charter Change . Anumang iminumungkahing pagbabago o rebisyunasyon ay dapat kumpirmahin ng mayorya ng mga Pilipino sa isang plebisito. Ang bisan unsang gisugyot nga pagbag-o o pag-usab kinahanglan nga ipatuman sa kadaghanan sa mga Pilipino sa usa ka plebisito. Ang mga pagbabago sa Saligang Batas na ito ay maaaring direktang iminungkahi ng mga tao sa pamamagitan ng inisyatibo sa isang petisyon ng hindi bababa sa labing dalawang porsyento ng kabuuang bilang ng mga rehistradong botante, kung saan ang bawat distritong pambatasan ay dapat na kinatawan ng hindi bababa sa tatlong porsyento ng mga rehistradong boto doon . Ang mga pagbag-o sa kini nga Konstitusyon mahimo nga direkta nga gisugyot sa mga tawo pinaagi sa inisyatibo sa usa ka petisyon sa labing menos napulo ka porsyento sa total nga gidaghanon sa mga narehistro nga botante, diin matag distrito sa lehislatura kinahanglan nga girepresentahan sa labing menos tulo ka porsyento sa mga narehistro nga mga boto didto . Walang pagbabago sa ilalim ng seksyong ito ay maaaring pahintulutan sa loob ng limang taon kasunod ng pagpapatibay sa Konstitusyon na ito o madalas sa isang beses bawat limang taon pagkatapos. WalaÕy pag-usab sa ilalum sa kini nga seksyon ang mahimong awtorisado sa sulod sa lima ka tuig pagkahuman sa pag-aprobar sa kini nga Konstitusyon o sa kanunay sa makausa matag lima ka tuig pagkahuman. Ang Kongreso ay dapat magbigay ng pagpapatupad ng pagpapatupad ng karapatang ito. Ang Kongreso magahatag alang sa pagpatuman sa kini nga katungod. Ang isang pagpapagana ng batas para sa Artikulo na XVII, ang Seksyon 2 na paglalaan ng Konstitusyon ng Pilipinas, na tinawag na Initiative and Referendum Act, ay isinulat noong 1987 ng mga senador na Raul Roco ( Aksyon Demokratiko ) at Neptali Gonzales ( Liberal Party ) at ipinasa ng Eight Congress of the Philippines noong 1989. Ang usa ka pagpalig-on nga balaod alang sa Artikulo XVII, Seksyon 2 nga probisyon sa Konstitusyon sa Pilipinas, nga gitawag nga Initiative and Referendum Act, gisulat kaniadtong 1987 sa mga senador Raul Roco ( Aksyon Demokratiko ) ug Neptali Gonzales ( Liberal Party ) ug gipasa sa ika-walo nga Kongreso sa Pilipinas kaniadtong 1989. Nagbibigay ang batas para sa pagpapatupad ng pagpapatupad ng karapatan ng mamamayan upang magsimula ng isang petisyon upang baguhin ang Saligang Batas, kasama ang Election Registrar ng Commission on Elections(Comelec) tungkulin sa ilalim ng batas na may pagpapatunay ng mga lagda sa petisyon 'na sa pamamagitan ng hindi bababa sa labing dalawang porsyento ng kabuuang bilang ng mga rehistradong botante sa estado. Gihatag sa balaod ang pagpatuman sa paggamit sa katungod sa katawhan nga magsugod usa ka petisyon aron usbon ang Konstitusyon, kauban ang Election Registrar sa Commission on Elections(Comelec) nga gitahasan sa ilalum sa balaod uban ang pagtino sa mga pirma sa petisyon 'nga adunay labing menos napulo'g porsyento nga porsyento sa tibuuk nga gidaghanon sa mga narehistro nga botante sa estado. Ang PeopleÕs Initiative ay maaari ring sumangguni sa karapatan ng mga Pilipino na magpasimula ng mga batas pati na rin ang panawagan para sa referenda sa parehong antas ng nasyonal at lokal na pamahalaan, isang karapatan na ibinigay ng Initiative and Referendum Act of 1987, kung hindi man kilala bilang Republic Act 6735 . Ang PeopleÕs Initiative mahimo usab magtumong sa katungod sa mga Pilipino nga magsugod sa mga pamatasan ingon man pagtawag alang sa referenda sa lebel sa nasyonal ug lokal nga gobyerno, usa ka katungod nga gihatag sa Initiative and Referendum Act of 1987, kung walaÕy nailhan nga Republic Act 6735 . Mula noong huli ng Hunyo hanggang unang bahagi ng Agosto 2014, isang People Initiative Laban sa Pork Barrel ay paulit-ulit na inihayag bilang paglulunsad sa darating na Agosto 23 "mamamayan ng kongreso" sa Cebu City . Gikan sa ulahing bahin sa Hunyo hangtod sa sayong bahin sa Agosto 2014, usa ka People's Initiative Against Pork Barrel ang kanunay nga gipahibalo ingon nga paglunsad sa umaabot nga Agosto 23 nga "kongreso sa mga tawo" sa Siyudad sa Sugbo . Ang kongreso ng Cebu ay kaagad na sinundan ng isang rally rally sa Luneta Park , noong Agosto 25, 2014. Ang kongreso sa Sugbo gisundan dayon sa usa ka rally rally sa Luneta Park , kaniadtong Agosto 25, 2014. Ang panukala ay isa sa mga nagresultang reaksyon ng lipunan sa sibilyang scam sa Priority Development Assistance Fund scam ng 2013 at ang Million People March at iba pang mga protesta na sumunod. Ang sugyot usa ka sangputanan sa reaksyon sa sibil nga katilingban sa scam sa Priority Development Assistance Fund scam sa 2013 ug ang Million People Marso ug uban pang mga protesta nga nagsunod. Ang isang exploratory na "kongreso ng mamamayan" upang magbuo ng isang inisyatibo sa paggastos ng pondo ng publiko ay unang pinasimunuan ng ePIRMA sa Asian Institute of Management Conference Center noong Nobyembre 9, 2013, kasama sina Puno, Colmenares at head-team ng ePIRMA na si Jose M. Roy III na nangunguna ang kumperensya na dinaluhan ng mga kinatawan mula sa iba't ibang pangkat na nagmula sa buong bansa. Ang usa ka eksplorador nga "kongreso sa katawhan" aron mag-draft sa usa ka inisyatibo sa paggasto sa pondo sa publiko ang una nga gitigum sa ePIRMA sa Asian Institute of Management Conference Center kaniadtong Nobyembre 9, 2013, kauban ni Puno, Colmenares ug head-legal head sa ePIRMA nga si Jose M. Roy III ang komperensya nga gitambongan sa mga representante gikan sa lainlaing mga grupo nga gikan sa tibuuk nasud. Ang ePIRMA at ang alyansang "kongreso" ng mamamayan ay inayos ang unang draft na matapos sa Enero 2014 habang hinihintay ang Korte Supremadesisyon ng mga naunang petisyon laban sa parehong Priority Development Assistance Fund (PDAF) at ang "presidential pork" disbursement sa ilalim ng Disbursement Acceleration Program (DAP) ng Benigno Aquino III . Ang EPIRMA ug ang alyansa sa "kongreso sa katawhan" sa ulahi gilaraw ang una nga draft nga mahuman sa Enero 2014 samtang nagpaabot kini sa Korte SupremaAng desisyon sa mga naunang petisyon kontra sa Priority Development Assistance Fund (PDAF) ug ang "presidential pork" disbursement sa ilalum sa Disbursement Acceleration Program (DAP) sa gobyerno ni Benigno Aquino III . Ang mga petisyon laban sa PDAF ay unang isinampa sa Korte Suprema ng Social Justice Society noong Agosto 28, 2013, ni Greco Belgica et al. noong Setyembre 3, 2013, at ni Pedrito Nepomuceno noong Setyembre 5, 2013. Ang mga petisyon kontra sa PDAF una nga gisang-at sa Korte Suprema pinaagi sa Social Justice Society kaniadtong Agosto 28, 2013, ni Greco Belgica et al. kaniadtong Septiyembre 3, 2013, ug ni Pedrito Nepomuceno kaniadtong Setyembre 5, 2013. Ang mga petisyon laban sa DAP ay isinampa sa Korte Suprema sa pamamagitan ng siyam na magkahiwalay na grupo ng mga petisyoner sa pagitan ng Oktubre 7 at Nobyembre 7, 2013. Ang mga petisyon kontra sa DAP gisang-at sa Korte Suprema pinaagi sa siyam nga managsama nga grupo sa mga nagpetisyon tali sa Oktubre 7 ug Nobyembre 7, 2013. Kasama sa mga petitioner ang Pinagsamang Bar ng Pilipinas , Bagong Alyansang Makabayan, GABRIELA Party Party , Bayan Muna, Ang Kapatiran , at Belgica, bukod sa iba pa. Ang mga petisyoner naglakip sa Integrated Bar of the Philippines. , Bagong Alyansang Makabayan, GABRIELA Party Party , Bayan Muna, Ang Kapatiran , ug Belgica, ug uban pa. Noong Nobyembre 19, 2013, idineklara ng Korte Suprema ang unibersal na PDAF; isang desisyon sa DAP ay lumabas ng pitong at kalahating buwan mamaya, noong Hulyo 1, 2014, din na nagdeklara ng mga pangunahing bahagi ng programa bilang unconstitutional. Niadtong Nobyembre 19, 2013, gideklarar sa Korte Suprema nga dili konstitusyonal ang PDAF; usa ka desisyon sa DAP migawas pito ug tunga ka bulan sa ulahi, kaniadtong Hulyo 1, 2014, nga nagdeklara usab sa mga batakang bahin sa programa ingon unconstitutional. Sa ilalim ng iminumungkahi ng PIAP na Pork Barrel Abolition Act, ang lahat ng mga badyet na isinumite sa anumang katawan ng pambatasan ay dapat maglaman lamang ng mga item na inilaan, maliban sa mga pondo para sa pagpapatakbo ng lunas at pagsagip sa panahon ng mga kalamidad at pondo para sa gawaing paniktik at seguridad. Ubos sa gisugyot sa PIAP nga Pork Barrel Abolition Act, ang tanan nga mga badyet nga gisumite sa bisan unsang lawas sa pamunuan maglangkob lamang mga butang nga gihatagan og bili, gawas sa mga pondo para sa operasyon sa pagpahupay ug pagluwas sa panahon sa mga kalamidad ug pondo para sa trabaho sa paniktik ug seguridad. Ang panukalang batas ay tumawag din para sa pagtanggal ng Presidential Social Fund, na inilarawan din bilang isang form ng pork barrel. Ang gisugyot nga balaod nga gitawag usab alang sa pagwagtang sa Presidential Social Fund, nga gihulagway usab nga usa ka porma sa pork barrel. Ang mga lumalabag sa batas na ito ay ipinagbabawal sa buhay mula sa paghawak sa pampublikong tanggapan. Ang mga malapason sa kini nga balaod gidili sa kinabuhi gikan sa paghupot sa publiko nga katungdanan. Noong Nobyembre 25, 2014, iniulat ng Philippine Daily Inquirer na natanggap ng Komisyon ng Pilipinas sa Halalan ang unang 10,000 pirma mula sa inisyatibo na inisyatiba sa Quezon City . Niadtong Nobyembre 25, 2014, gi- report sa Philippine Daily Inquirer nga ang Komisyon sa Pilipinas sa Halalan nakadawat sa una nga 10,000 nga pirma gikan sa inisyatibo nga pasiuna sa Quezon City . Ang mga lagda ay mula sa unang anim na distrito ng lungsod, isang unang pag-install ng kinakailangang 177,000 pirma mula sa buong teritoryo ng lungsod. Ang mga pirma gikan sa una nga unom nga mga distrito sa lungsod, usa ka una nga pagbutang sa gikinahanglan nga 177,000 nga pirma gikan sa tibuuk nga teritoryo sa lungsod. Samantala, ang PIAP- Metro ManilaSinabi ni coordinator Mark Lui Aquino na hindi pa nila naisumite sa Comelec ang 50,000 hanggang 100,000 pirma na kanilang natipon sa metropolis. Samtang, ang PIAP- Metro ManilaAng koordinator nga si Mark Lui Aquino nagkanayon nga wala pa nila isumite sa Comelec ang 50,000 hangtod 100,000 nga pirma nga ilang nahipos sa metropolis. Sinabi ng tagapagsalita ng PIAP-Quezon City na si Malou Turalde, subalit, na ang Quezon City ay hindi ang unang nagsumite sa Comelec na nagtipon ng mga pirma para sa inisyatiba, idinagdag na ang ibang mga distritong pambatasan ay "nais lamang na maging tahimik." Ang tigpamaba sa PIAP-Quezon City nga si Malou Turalde, nag-ingon, nga ang Quezon City dili ang una nga gisumite sa Comelec nagtipon mga pirma alang sa inisyatibo, pagdugang nga ang ubang mga lehislatura nga distrito "gusto nga maghilom." Nagpahayag din si Aquino ng takot na ang "Comelec ay tila wala na" at idinagdag na, batay sa pagsubaybay ng kanyang grupo, ang mga tanggapan ng Comelec sa iba't ibang mga lungsod at munisipyo "ay hindi alam kung ano ang gagawin sa mga lagda." Nagpahayag usab si Aquino sa kahadlok nga ang "Comelec daw wala pa" ug gidugang, base sa pag-monitor sa iyang grupo, ang mga opisina sa Comelec sa lainlaing mga lungsod ug munisipyo "wala mahibal-an kung unsa ang buhaton sa mga pirma." Noong Setyembre 4, 2014, inanunsyo ni Rep. Neri Colmenares na ang naghaharing Liberal Party ay nagsisikap na papabagsakin ang inisyatiba ng mamamayan laban sa sistema ng pork barrel. Niadtong Setyembre 4, 2014, gipahibalo ni Rep. Neri Colmenares nga ang nagharing Liberal Party misulay sa pagdaot sa inisyatibo sa katawhan batok sa sistema sa pork barrel. Sa kanyang interpellation sa parehong araw, sa pagdinig sa komite sa badyet ng Kongreso ng Pilipinas sa badyet ng 2015 para sa Philippine Commission on Elections , napansin ni Colmenares na ang Palasyo ng Malaca–ang at mga kaalyado nito sa Kongreso ay kinuha ang badyet na inilagay nila para sa isang pagbabago ng charter ( Cha-Cha) referendum na pinaplano nilang ilunsad. Sa iyang interpellation kaniadtong adlaw, sa pagdungog sa komite sa badyet sa Kongreso sa Pilipinas sa badyet sa 2015 alang sa Philippine Commission on Elections , nakita ni Colmenares nga ang Palasyo sa Malaca–ang ug mga kaalyado niini sa Kongreso gikuha ang badyet nga ilang gibutang alang sa us aka charter nga pagbag-o ( Ang reperendum sa Cha-Cha) nagplano sila nga molansad. Hiniling ni Colmenares na maibalik ang badyet para sa inisyatiba ng inisyatiba ng mamamayan, ngunit ang bise-komite sa komite ng badyet na si Dakila Cua sinabi na ang paggalaw ni Colmenares ay dapat gawin sa mga konsultasyon ng komite sa badyet. Gihangyo ni Colmenares nga ma-reinsert ang budget alang sa inisyatibo sa inisyatibo sa katawhan, apan ang bise komitiba sa komite sa badyet nga si Dakila Cua nag-ingon nga ang mosyon ni Colmenares kinahanglan nga buhaton sa mga pagtuki sa komite sa badyet. Ang ilang mga pinuno at tagapagsalita ng Liberal Party ay naunang inihayag ang kanilang nais na baguhin ang Saligang Batas upang payagan si Pangulong Benigno Aquino III na tumakbo para sa muling halalan; tulad ng sa ilalim ng kasalukuyang Konstitusyon ang Pangulo ay hindi maaaring tumakbo muli para sa parehong tanggapan matapos ang kanyang solong anim na taong termino. Daghang mga lider ug tigpamaba sa Liberal sayo ang nagpahayag sa ilang gusto nga usbon ang Konstitusyon aron tugotan si Presidente Benigno Aquino III nga magpadagan alang sa re-election; sama sa ilalum sa karon nga Konstitusyon ang Presidente dili na modagan alang sa parehas nga opisina pagkahuman sa iyang ika-unom ka tuig nga termino. Dagdag pa, ang mga pangkat laban sa pork barrel ay nabanggit na ang gobyernong Aquino ay nag-draft ng pambansang badyet para sa 2015 na naglalaman pa rin ng "baboy" sa anyo ng "espesyal na pondo ng layunin," sa gayon ay hindi pinapansin ang naunang SC na nagpapasya sa unconstitusyonalidad ng naturang pondo pati na rin salient puntos sa PIAP. Dugang pa, gipunting sa mga grupo kontra sa pork barrel nga ang gobyernong Aquino nag-draft sa usa ka nasudnon nga badyet alang sa 2015 nga adunay gihapon nga "baboy" sa porma sa "espesyal nga pondo nga katuyoan," sa ingon wala ibalewala ang naunang SC nga nagpahamtang sa unconstitutionality sa mga pondo ingon usab salient puntos sa PIAP. Dagdag pa ng mga grupo na ang alok na badyet na ito ng baboy ay lumobo sa 27 bilyong piso, mula sa PHP25 bilyong piso noong nakaraang taon. Gipunting usab sa mga grupo nga kini nga alokasyon sa badyet sa baboy naka-balon sa 27 bilyon ka pesos, gikan sa miaging tuig nga 25 bilyones ka pesos. Hinikayat ng mga grupo ang Kongreso na ibasura ang badyet. Noong Nobyembre 25, sa session ng plenaryo ng Senado na tinutugunan ang nasabing badyet, pinataas ni Senador Miriam Defensor-Santiago ang parehong mga puntos na itinaas ng grupo ng Makabayan sa pagdinig ng House of Representatives, na pinalakas ang posisyon ng Makabayan sa mga susog sa badyet sa badyet. Niadtong Nobyembre 25, sa sesyon sa plenaryo sa Senado nga gisulbad ang giingon nga badyet, gipataas ni Senador Miriam Defensor-Santiago ang parehas nga mga punto nga gipataas sa grupo sa Makabayan sa mga pagdungog sa House of Representative, gipadako ang posisyon sa Makabayan sa pag-usab sa badyet sa badyet. Noong Enero 2015, binanggit muli ni Palma ang kahalagahan ng inisyatiba, na sinasabi na kahit na ipinahayag na ng Korte Suprema ang Priority Development Assistance Fund at Disbursement Acceleration Program bilang unconstitutional na pondo, ang mga miyembro ng Kongreso ay patuloy na nagtatamasa ng pondo ng pagpapasya sa ilalim ng iba pang mga anyo. Niadtong Enero 2015, gisaysay ni Palma ang kahinungdanon sa inisyatibo, nga giingon nga bisan kung ang Korte Suprema nga gipahayag na ang Priority Development Assistance Fund ug ang Disbursement Acceleration Program isip unconstitutional nga pundo, ang mga miyembro sa Kongreso nagpadayon sa pagpahimulos sa pondo sa pagpihig sa ilalum sa ubang mga porma. Noong Setyembre 29, 2014, minuto pagkatapos ng kontra sa baboy sa Tagum City , Davao del Norte , na naglunsad din ng PIAP sa lalawigan, si Dexter Ian Selebrado, 32, ng pangkat na Kilusang Magbubukid ng Pilipinas - Davao del Norte at isa sa mga lokal na nangangampanya laban sa pondo ng pork barrel, ay sinalakay ng mga gunman na nakasakay sa motorsiklo. Kaniadtong Septiyembre 29, 2014, mga minuto pagkatapos sa kontra sa baboy sa Tagum City , Davao del Norte , nga naglunsad usab sa PIAP sa lalawigan, si Dexter Ian Selebrado, 32, sa grupo nga Kilusang Magbubukid ng Pilipinas - Davao del Norte ug usa sa mga lokal nga nangampanya kontra sa pork barrel, giatake sa mga gunman nga nagsakay og motorsiklo. Noong Oktubre 1, ang kritiko ng magsasaka ay nasa kritikal na kondisyon pa rin. Sa kanyang kumperensya sa Enero 2015 sa pindutin , ipinagsisita ni Palma ang interbensyon ng mga pulitiko sa turnout ng mga mamamayan sa mga lagda ng pirma sa kanyang mga parokya . Hangtud sa Oktubre 1, ang aktibista nga mag-uuma naa pa sa kritikal nga kahimtang. Sa iyang komperensya sa Enero 2015 sa press , si Palma nagminatay sa pagpangilabot sa mga politiko sa pagpuli sa mga lungsuranon sa mga sentro sa pirma sa iyang mga parokya . Bukod sa kakulangan ng kaalaman tungkol sa pork barrel, inamin ni Palma na ang isang mababang turnout ay bunga rin ng pagkakaroon ng mga pamilya na may mga anak na nakatala sa mga paaralan sa ilalim ng mga iskolar na pinondohan ng mga pulitiko na ang mga kamag-anak pagkatapos ay tumanggi na pirmahan ang panukala. Gawas sa kakulang sa kahibalo bahin sa pork barrel, giangkon ni Palma nga ang usa ka gamay nga pagbag-o usab usa ka sangputanan tungod kay adunay mga pamilya nga adunay mga anak nga nagpalista sa mga eskuylahan ubos sa mga eskolar nga gipondohan sa mga pulitiko nga gigikanan sa mga paryente nga nagdumili sa pagpirma sa sugyot. Ang mga resulta ng turnout sa iba pang mga dioceses ay hindi rin maganda, aniya. Nangako siya, gayunpaman, na ang Simbahan ay hindi masiraan ng loob at binanggit ang malakas na suporta ng mga tao sa mga dioseses tulad ng Calbayog City . Dili usab maayo ang mga sangputanan sa ubang mga dioseses , ingon niya. Misaad siya, bisan pa, nga ang Simbahan dili mawad-an sa kadasig ug gikutlo ang kusgan nga suporta sa mga tawo sa mga diyosesis sama sa Calbayog City . Sa kanyang blog noong Hulyo 4, 2016, ang direktang tagapagtaguyod ng demokrasya na si Jojo Soria de Veyra, isang miyembro ng ePIRMA, ay nagkumpisal na pagkatapos ng paglulunsad ng inisyatibo na "ang pirma na pagtitipon ay halos naiwan sa ilang mga parokya ng mas organisadong Simbahang Katoliko, ang pangunahing pagsuporta sa Cebu Coalition. Sa iyang blog kaniadtong Hulyo 4, 2016, ang direktang tigpasiugda sa demokrasya nga si Jojo Soria de Veyra, usa ka miyembro sa ePIRMA, mikumpisal nga pagkahuman sa paglusad sa inisyatibo nga "ang pirma nga panagtigum nga sagad nga nahabilin sa pipila nga mga parokya sa labi ka organisado nga Simbahang Katoliko, ang nag-unang pagpaluyo sa Ang Cebu Coalition. Ang mga sporadic rallies ng suporta ay inayos ng grupo ng Makabayan at mga grupo ng probinsya. Ang iba pang mga miyembro ng ePIRMA ay nakita na lumipat sa iba`t ibang mga pambansang alalahanin. Ang sporadic rallies sa suporta gi-organisar sa grupo sa Makabayan ug mga grupo sa probinsya. Ang ubang mga myembro sa ePIRMA nakita nga nagpalihok sa lainlaing nasudnon nga mga kabalaka. Ang Manny SD Lopez - ang nangungunang tagapagpupulong ng Manpirma at pinaka-aktibong nangangampanya sa kalsada Ñ ay gagawin din. abala sa kanyang sarili sa pag-aayos ng Christian Peace Alliance, isa sa mga pangkat na nagsusulong para sa isang marahas na pagsusuri ng ilang mga probisyon ng pagkatapos-in-nito-final-thrust Bangsamoro Basic Law. Ang Manny SD Lopez Ñ ang nanguna nga tigpatawag nga tigpulong niPIRMA ug labing aktibo nga nangampanya sa kalsada-mahimo usab. busy sa iyang kaugalingon sa pag-organisar sa Christian Peace Alliance, usa sa mga grupo nga nagpasiugda alang sa usa ka hinungdanon nga pagrepaso sa pipila nga mga probisyon sa pagkahuman sa una nga katapusan nga paglabay sa Bangsamoro Basic Law. Si Lopez ay bubuo din ng EdlSA 2.22.15 Coalition, isang pangkat na tumawag sa pagbibitiw ni Pangulong Benigno Aquino III matapos ang Mamasapano mishap . Si Lopez maghulma usab sa EdlSA 2.22.15 Coalition, usa ka grupo nga nanawagan sa paglansad ni Presidente Benigno Aquino III pagkahuman sa mishap sa Mamasapano . Isinumite ko na sa huling panahon na ito ay hindi na ako pribado sa kung paano ang pag-unlad ng lagda para sa inisyatibo sa pork barrel. Gisumite ko nga sa niining ulahi nga panahon wala na akoÕy pribado kung giunsa ang pag-uswag sa pirma alang sa inisyatibo sa pork barrel. Narinig ko ang ilang mga bulsa ng paglaban sa inisyatibo, pati na rin ang kawalan ng sigasig ng Comelec patungo sa pagpapatunay ng mga pirma, ngunit tungkol dito. Nakadungog ako sa pipila ka mga bulsa sa pagbatok sa inisyatibo, ingon man ang kawad-an sa kawad-an sa Comelec sa pagtino sa mga pirma, apan mao kana. Pagkatapos ay dumating ang iba't ibang mga ingay na humahantong sa 2016 pangkalahatang halalan, sa loob ng kung saan ang balita tungkol sa pag-unlad ng inisyatibo ay wala nang masusumpungan sa Google. Nian nag-abut ang lainlaing mga ingay nga nag-una sa 2016 nga kinatibuk-ang pagpili, sa sulod diin ang balita bahin sa pag-uswag sa inisyatibo wala na makaplagi sa Google. Si De Veyra, na isang tagapag-usap din ng isang pangkat ng Facebook na tinatawag na Forum for Direct Democracy, at pagkatapos ay nagpatuloy sa kanyang blog upang magmungkahi ng mga pagbabago sa Initiative at Referendum Act na gagawin gawing mas madali ang batas para magamit ng mga tao pati na rin obligahin ang Comelec na gawin ang bahagi nito sa proseso ng inisyatibo sa loob ng isang limitadong tagal ng panahon. Si De Veyra, usa usab ka tigum sa usa ka grupo sa Facebook nga gitawag Forum for Direct Democracy, unya mipadayon sa iyang blog aron mag-propose sa mga pagbag-o sa Initiative and Referendum Act nga sa paghimo sa balaod mas sayon alang sa mga tawo sa paggamit sa ingon man sa obligate Comelec sa pagbuhat sa iyang bahin sa proseso nga inisyatibo sa sulod sa usa ka limitado nga panahon sa panahon. Samantala, noong Agosto 31, sinabi ni Senador Panfilo Lacson sa media na ang _ 3.35-trilyon na iminungkahing badyet na ipinakita ng Malaca–ang sa Senado para sa pag-apruba ng kongreso ay puno ng 'baboy' at lumabag sa Korte Suprema mga pagpapasya sa Programa ng Tulong sa Pag-unlad ng Priority and Disbursement Acceleration Program. " Samtang, kaniadtong Agosto 31, gisultihan ni Senador Panfilo Lacson sa media nga ang _ 3.35-trilyon nga gisugyot nga badyet nga gipresentar sa Malaca–ang sa Senado alang sa pagtugot sa kongreso puno sa 'baboy' ug gilapas ang Korte Suprema mga desisyon sa Priority Development Assistance Fund ug Disbursement Acceleration Program. " Ang Konstitusyong Konstitusyon , ay isa sa tatlong pamamaraan upang mabago ang Konstitusyon ng Pilipinas . Ang iba ay isang People's Initiative o isang Constituent Assembly . Usa ka Konstitusyon sa Konstitusyon , usa sa tulo nga mga pamaagi aron mabag-o ang Konstitusyon sa Pilipinas . Ang uban usa ka People's Initiative o usa ka Constituent Assembly . Artikulo XVII, Seksyon 3 ng Saligang Batas ay nagsasabing, "Ang Kongreso ay maaaring, sa pamamagitan ng isang boto ng dalawang-katlo ng lahat ng mga Miyembro nito, tumawag ng isang konstitusyonal na kombensiyon, o sa pamamagitan ng isang boto ng mayorya ng lahat ng mga Miyembro nito, magsumite sa mga mahalal sa tanong ng pagtawag. tulad ng isang kombensyon. " Artikulo XVII, Ang Seksyon 3 sa Konstitusyon nag-ingon, "Ang Kongreso mahimo, pinaagi sa usa ka boto sa duha-katlo sa tanan nga mga membro niini, tawagan ang usa ka konstitusyon nga konstitusyon, o sa usa ka boto nga mayoriya sa tanan nga mga membro niini, isumite sa mga botante ang pangutana sa pagtawag. sa ingon usa ka kombensyon. " Ang saligang batas ng 1987 ay hindi tinukoy kung paano dapat piliin ang mga delegado sa isang Konstitusyonal na Convention. Ang konstitusyon sa 1987 wala maghisgot kung giunsa ang pagpili sa mga delegado sa usa ka Constitutional Convention. Para sa mga nakaraang kombensyon, ang batas na tumatawag para sa kombensiyon ay tinukoy kung paano pipiliin ang mga delegado. Alang sa nangagi nga mga kombensyon, gitakda sa balaod nga nagtawag alang sa kombensyon kung giunsa ang pagpili sa mga delegado. Noong 1971, sa ilalim ng isang naunang saligang batas, ang Republic Act No. 6132 ay naglaan na ang mga delegado sa isang konstitusyonal na kombensiyon ay mahalal ng pambansang pambatasang pambatasan, sa isang espesyal na halalan. Kaniadtong 1971, ilalum sa usa ka mas sayo nga konstitusyon, ang Republic Act No. 6132 nagtagana nga ang mga delegado sa usa ka konstitusyon nga kombensyon mapili sa nasyonal nga lehislatibo nga distrito, sa usa ka espesyal nga eleksyon. Tinukoy ng konstitusyon ng 1987 na ang anumang mga iminungkahing pagbabago sa Konstitusyon ng 1987 ay dapat sa pamamagitan ng pag-aprubahan ng isang mayorya ng mga botante sa isang plebisito. Ang konstitusyon sa 1987 nagpatin-aw nga ang bisan unsang gisugyot nga mga pagbag-o sa Konstitusyon sa 1987 kinahanglan nga gi-aprobahan sa usa ka kadaghanan sa mga botante sa usa ka plebisito. Ang proseso ng pag-amyenda o pagbabago ng Konstitusyon ng 1987 ay kilala bilang Charter Change . Ang proseso sa pagbag-o o pag-usab sa Konstitusyon sa 1987 nailhan nga Charter Change . Ang Constituent Assembly , ay isang term na naglalarawan ng isa sa tatlong mga pamamaraan kung saan maaaring iminumungkahi ang mga pagbabago sa 1987 Constitution ng Pilipinas . Ang Constituent Assembly , usa ka termino nga naglaraw sa usa sa tulo ka mga pamaagi diin ang mahimong pag-usbaw sa 1987 Constitution sa Pilipinas . Ang iba pang dalawang mga mode ay sa pamamagitan ng People's Initiative at Constitutional Convention . Ang laing duha nga mga pamaagi mao ang pinaagi sa People's Initiative ug Constitutional Convention . Lahat ng tatlong ay nangangailangan ng isang boto ng mayorya sa isang pambansang reperendum . Ang tanan nga tulo nanginahanglan og usa ka kadaghanan nga boto sa usa ka nasudnon nga referendum . Ang Constituent Assembly ay binubuo ng lahat ng mga miyembro ng bicameral Congress of the Philippines . Ang Constituent Assembly gilangkuban sa tanan nga mga myembro sa bicameral Congress of the Philippines . Ito ay pinupunan ng Kongreso upang magmungkahi ng mga pagbabago sa konstitusyon ng 1987. Gitigom kini sa Kongreso aron magsugyot og mga pagbag-o sa konstitusyon sa 1987. Sa ilalim ng Artikulo XVII ng Konstitusyon ng Pilipinas, ang mga pagbabago ay ipinapasa ng isang boto ng tatlong ikaapat na bahagi ng lahat ng mga miyembro ng Kongreso, ngunit hindi malinaw kung ang Kongreso ay dapat bumoto bilang isang solong katawan o bilang magkahiwalay na mga bahay. Ubos sa Artikulo XVII sa Konstitusyon sa Pilipinas, ang mga pagbag-o gipasa sa usa ka boto sa tulo nga ika-upat nga bahin sa tanan nga mga miyembro sa Kongreso, apan dili klaro kung ang Kongreso kinahanglan mobotar isip usa ka lawas o ingon nga lahi nga mga balay. Ang kombensyon ng Kongreso sa isang Constituent Assembly ay hindi malinaw na ibinigay sa Saligang Batas, dahil ang salitang "Constituent Assembly" ay hindi ginagamit sa Konstitusyon. Ang kombensyon sa Kongreso ngadto sa usa ka Constituent Assembly dili klaro nga gihatag sa Konstitusyon, tungod kay ang termino nga "Constituent Assembly" wala gigamit sa Konstitusyon. Para sa iba pang mga gamit, tingnan ang Katipunan (disambiguation) at KKK (disambiguation) . Alang sa uban pang mga gamit, tan-awa ang Katipunan (disambiguation) ug KKK (pagkalaglag) . Ang mga dokumento na natuklasan sa ika-21 siglo ay nagmumungkahi na ang lipunan ay naayos nang maaga noong Enero 1892 ngunit maaaring hindi naging aktibo hanggang Hulyo 7 ng parehong taon; iyon ang petsa na ang manunulat ng Filipino na si Jose Rizal ay ipatalsik sa Dapitan . Ang mga dokumento nga nadiskobrehan sa ika-21 nga siglo nagsugyot nga ang kapunongan nga naorganisar sayo sa Enero 1892 apan dili mahimo nga aktibo hangtod Hulyo 7 sa parehas nga tuig; kana ang petsa nga ang manunulat nga Pilipino nga si Jose Rizal ipalayo sa Dapitan . Natagpuan ng mga patriotikong Pilipino na si Andres Bonifacio , Teodoro Plata , Ladislao Diwa at iba pa, ang Katipunan ay isang lihim na samahan hanggang sa natuklasan ito noong 1896. Natukiban sa mga patriotikong Pilipino nga si Andres Bonifacio , Teodoro Plata , Ladislao Diwa ug uban pa, ang Katipunan usa ka tinago nga organisasyon hangtod nahibal-an kini kaniadtong 1896. Ang pagtuklas na ito ay humantong sa pagsiklab ng Rebolusyong Pilipino . Ang Katipunan bilang isang lihim na samahan , ang mga miyembro nito ay sumailalim sa sukdulang lihim at inaasahan na sumunod sa mga patakaran na itinatag ng lipunan. Ang nadiskubrehan nga kini ang hinungdan sa pagsugod sa Rebolusyong Pilipino . Ang Katipunan ingon usa ka tinago nga organisasyon , ang mga myembro niini gipailalom sa labing bug-os nga pagkatago ug gipaabut nga motuman sa mga lagda nga gitukod sa katilingban. Ang mga nag- aaplay na mga aplikante ay binigyan ng mga pamantayang ritwal sa pagsisimula upang maging mga miyembro ng lipunan. Gihatagan ang mga hangyo nga mga hangyo nga mga sagad nga seremonya sa pagsugod aron mahimong mga myembro sa katilingban. Sa una, ang pagiging kasapi sa Katipunan ay bukas lamang sa mga kalalakihan na Pilipino; kalaunan, ang mga kababaihan ay tinanggap sa lipunan. Sa una, ang pagpamiyembro sa Katipunan bukas ra sa mga lalaki nga Pilipino; sa ulahi, ang mga babaye gidawat sa katilingban. Ang Katipunan ay may sariling publikasyon, ang Kalayaan na naglabas ng una at huling pagpi-print noong Marso 1896. Ang Katipunan adunay kaugalingon nga publikasyon, ang Kalayaan nga nagpagula sa una ug katapusang pag-imprinta kaniadtong Marso 1896. Ang mga rebolusyonaryong ideolohiya at gawa ay umusbong sa loob ng lipunan, at ang literatura ng Pilipino ay pinalawak ng ilan sa mga kilalang miyembro nito. Ang mga rebolusyonaryo ug mga buhat sa rebolusyon milambo sa katilingban, ug ang literatura sa Pilipino gipalapdan sa pipila nga mga prominente nga miyembro. Sa pagpaplano ng rebolusyon, nakipag-ugnay si Bonifacio kay Rizal para sa kanyang buong suporta sa Katipunan kapalit ng isang pangako na iligtas si Rizal mula sa kanyang pagpigil. Sa pagplano sa rebolusyon, gikontak ni Bonifacio si Rizal alang sa iyang bug-os nga suporta sa Katipunan kapalit sa usa ka saad nga luwason si Rizal gikan sa iyang pagpugong. Noong Mayo 1896, isang delegasyon ang ipinadala kay Emperor Meiji ng Japan upang humingi ng pondo at armas ng militar. Kaniadtong Mayo 1896, usa ka delegasyon ang gipadala kay Emperor Meiji sa Japan aron makapangayo mga pondo ug armas sa militar. Ang pagkakaroon ng Katipunan ay ipinahayag sa mga awtoridad ng Espanya pagkatapos ng isang miyembro na nagngangalang Teodoro Pati–o ay nagsiwalat ng mga ilegal na aktibidad ng Katipunan sa kanyang kapatid, at sa wakas sa ina na portress ng Mandaluyong Orphanage. Ang pagkaanaa sa Katipunan gipadayag sa mga awtoridad sa Espanya matapos nga gipadayag sa usa ka miyembro nga ginganlag Teodoro Pati–o ang iligal nga mga kalihokan sa Katipunan sa iyang igsoon nga babaye, ug sa katapusan sa inahan nga portress sa Mandaluyong Orphanage. Mga araw pagkatapos malaman ng mga awtoridad ng Espanya ang pagkakaroon ng lihim na lipunan, noong Agosto 1896, pinunit ni Bonifacio at ng kanyang mga tauhan ang kanilang mga cedulas sa panahon ng Sigaw ng Balintawak na nagsimula ng Rebolusyong Pilipino noong 1896 . Daghang mga adlaw pagkahuman nahibal-an sa mga awtoridad sa Espanya ang paglungtad sa tinago nga katilingban, kaniadtong Agosto 1896, gitun-an ni Bonifacio ug sa iyang mga tawo ang ilang mga cedulas sa panahon sa Sigaw sa Balintawak nga nagsugod sa Rebolusyong Pilipino kaniadtong 1896 . Ang pangalang " Katipunan " ay nagmula sa buong Tagalog na pangalan para sa: Kataastaasan, Kagalanggalang Katipunan ng mga Anak ng Bayan. Ang pangalang " Katipunan " ay nagmula sa buong Tagalog na pangalan para sa: Kataastaasan, Kagalanggalang Katipunan ng mga Anak ng Bayan. Isang huling bahagi ng ika-19 na siglo na litrato ng mga pinuno ng Kilusang Propaganda: Jose Rizal , Marcelo H. del Pilar at Mariano Ponce. Usa ka ulahing bahin sa ika-19 nga siglo nga litrato sa mga lider sa Kilusang Propaganda: Jose Rizal , Marcelo H. del Pilar ug Mariano Ponce. Ang Katipunan at ang Cuerpo de Compromisarios ay, mabisa, kahalili ng mga samahan ng La Liga Filipina , na itinatag ni Jose Rizal. Ang Katipunan ug ang Cuerpo de Compromisarios , epektibo, mga manununod nga organisasyon sa La Liga Filipina , nga gitukod ni Jose Rizal. Na siya mismo ay binigyang inspirasyon ng pagiging martir ng kanyang mga nauna, ang nasyonalistang Pari: Gomez , Burgos at Zamora . Si kinsa mismo ang gi-inspirar sa pagkamartir sa iyang mga nauna, ang nasyonalista nga Pari: Gomez , Burgos ug Zamora. Ang samahang ito ay bahagi ng huling bahagi ng ika-19 na siglo na Kilusang Propaganda sa Pilipinas . Kini nga organisasyon usa ka bahin sa ulahing ika-19ng siglo nga Kilusang Propaganda sa Pilipinas . Ang mga tagapagtatag ng Katipunan na sina Bonifacio , Diwa , at Plata ay lahat ng miyembro ng La Liga at naiimpluwensyahan ng nasyonalistikong mga mithiin ng Kilusang Propaganda sa Espanya. Ang mga tagtukod sa Katipunan nga si Bonifacio , Diwa , ug Plata tanan mga miyembro sa La Liga ug naimpluwensyahan sa nasyonalistiko nga mga mithi sa Kilusang Propaganda sa Espanya. Si Marcelo H. del Pilar , isa pang pinuno ng Kilusang Propaganda sa Espanya, naimpluwensyahan din ang pagbuo ng Katipunan. Si Marcelo H. del Pilar , laing lider sa Kilusang Propaganda sa Spain, naimpluwensyahan usab ang pagporma sa Katipunan. Naniniwala ang mga modernong istoryador na mayroon siyang tuwirang kamay sa samahan nito dahil sa kanyang tungkulin sa Kilusang Propaganda at ang kanyang tanyag na posisyon sa Philippine Masonry; karamihan sa mga tagapagtatag ng Katipunan ay mga freemason. Ang mga istoryador sa modernong panahon nagtuo nga siya adunay direkta nga kamot sa organisasyon niini tungod sa iyang papel sa Kilusang Propaganda ug ang iyang inila nga posisyon sa Philippine Masonry; kadaghanan sa mga tagtukod sa Katipunan mga freemason. Ang Katipunan ay nagkaroon ng mga seremonya ng pagsisimula na kinopya mula sa mga ritwal ng masonic. Mayroon din itong hierarchy of ranggo na katulad sa freemasonry . Ang Katipunan adunay mga seremonya sa pagsugod nga gikopya gikan sa mga masonic rites. Mayroon din itong hierarchy of ranggo na katulad sa freemasonry . Adunay usab kini hierarchy nga ranggo nga susama sa freemasonry . Ang biographerong Espanyol ni Rizal na si Wenceslao Retana at biographer ng Pilipino na si Juan Raymundo Lumawag ay nakita ang pagbuo ng Katipunantulad ng tagumpay ni Del Pilar kay Rizal: "namatay ang La Liga, at ang Katipunan ay tumataas sa lugar nito. Ang biographer sa Espanya ni Rizal nga si Wenceslao Retana ug biographer nga Pilipino nga si Juan Raymundo Lumawag nakakita sa pagbuo sa Katipunaningon ang kadaugan ni Del Pilar kay Rizal: "Namatay ang La Liga, ug ang Katipunan nga mobangon sa lugar niini. Ang plano ni Del Pilar ay nagtatagumpay kay Rizal. Ang plano ni Del Pilar nga ang sa ibabaw ni Rizal. Sina Del Pilar at Rizal ay may parehong pagtatapos, kahit na ang bawat isa ay kumuha ng ibang daan patungo dito. Si Del Pilar ug si Rizal adunay parehas nga katapusan, bisan kung ang matag usa nagkuha sa lainlaing dalan padulong niini. Ang mga nakunan na miyembro ng Katipunan (na kilala rin bilang Katipuneros ), na miyembro din ng La Liga , ay nagsiwalat sa mga awtoridad ng kolonyal na Espanya na mayroong pagkakaiba ng opinyon sa mga miyembro ng La Liga . Ang mga dinakup nga mga miyembro sa Katipunan (naila usab nga Katipuneros ), nga mga miyembro usab sa La Liga , nagpadayag sa mga awtoridad sa kolonyal nga Espanyol nga adunay kalainan sa opinyon sa mga miyembro sa La Liga . Isang grupo ang iginiit sa prinsipyo ng La Liga ng isang mapayapang repormasyon samantalang ang iba pang armadong rebolusyon. Usa ka grupo ang miinsistir sa baruganan sa La Liga nga usa ka malinawon nga repormasyon samtang ang lain nga armado nga rebolusyon. Noong Hulyo 7, 1892, ang manunulat na si Jose Rizal ay ipinatapon at ipinatapon sa Dapitan sa Mindanao . Niadtong Hulyo 7, 1892, ang magsusulat nga si Jose Rizal gipapahawa ug gidestiyero sa Dapitan sa Mindanao . Itinatag nila ang Katipunan nang mapagtanto ng mga anti-Espanyol na Pilipino na ang mga lipunan tulad ng La Liga Filipinaay pipigilan ng mga awtoridad ng kolonyal. Gintukod nila ang Katipunan sa dihang nahibal-an sa mga anti-Espanyol nga mga Pilipino nga ang mga katilingban sama sa La Liga Filipinamapugngan sa mga awtoridad sa kolonyal. Sa kabila ng kanilang reserbasyon tungkol sa mapayapang repormasyon na pinasimulan ni Rizal, pinangalanan nila si Rizal bilang honorary president, nang walang kaalaman. Bisan sa ilang pag-reserba bahin sa malinawon nga repormasyon nga gipili ni Rizal, ginganlan nila si Rizal nga honorary president, nga walaÕy kahibalo. Ang Katipunan, na itinatag bilang isang lihim na kapatiran ng kapatiran, ay kilala bilang Kataas-taasang, Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak ng'an Bayan. Ang Katipunan, nga naitukod ingon usa ka tinago nga kapunongan sa kapunongan sa mga igsoon, nailhan nga Kataas-taasang, Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak nga ng Bayan Bayan. Ang Katipunan ay may apat na layunin, lalo na: upang makabuo ng isang malakas na alyansa sa bawat at bawat Katipunero. Ang Katipunan adunay upat nga katuyoan, nga mao: ugmaron ang usa ka lig-on nga alyansa sa matag usa sa matag Katipunero. Upang pag-isahin ang mga Pilipino sa isang solidong bansa; upang manalo ng kalayaan ng Pilipinas sa pamamagitan ng isang armadong salungatan (o rebolusyon); magtatag ng isang republika pagkatapos ng kalayaan. Paghiusa sa mga Pilipino sa usa ka lig-on nga nasud; aron madaug ang independensya sa Pilipinas pinaagi sa armadong panagbangi (o rebolusyon); magtukod usa ka republika pagkahuman sa independensya. Ang pagtaas ng Katipunan ay sumenyas sa pagtatapos ng krusada upang mai-secure ang mga reporma mula sa Espanya sa pamamagitan ng isang mapayapang kampanya. Ang pagsaka sa Katipunan nagtimaan sa katapusan sa krusada aron makuha ang mga reporma gikan sa Spain pinaagi sa malinawon nga kampanya. Ang Kilusang Propaganda na pinamumunuan ni Rizal , del Pilar , Jaena at iba pa ay nabigo ang misyon nito; samakatuwid, sinimulan ni Bonifacio ang kilusang militante para sa kalayaan. Ang Kilusang Propaganda pinangunahan ni Rizal , del Pilar , Jaena ug uban pa napakyas sa misyon niini; busa, gisugdan ni Bonifacio ang militanteng kalihukan alang sa independensya. Ang Katipunan ay pinamamahalaan ng Kataas-taasang Konseho . Ang Katipunan gidumala sa Korte Suprema. Ang unang Kataastaasang Konseho ng Katipunan ay nabuo noong Agosto 1892, isang buwan matapos ang pagtatatag ng lipunan. Ang una nga Korte Suprema sa Katipunan naporma mga Agosto 1892, usa ka bulan pagkahuman sa pagkatukod sa katilingban. Ang kataas-taasang Konseho ay pinamumunuan ng isang nahalal na pangulo ( pinuno ), na sinundan ng mga sekretarya / kalihim ( kalihim ), ang tagapamahala ( tagaingat-yaman ) at ang piskal ( tagausig ). Ang Supreme Council gipangulohan sa usa ka pinili nga presidente sa ( Pangulo ), gisundan sa secretary / sekretaryo ( Kalihim ), ang mamahandi ( tagaingat-Yaman ) ug ang fiscal ( tagausig ). Ang Korte Suprema ay mayroon ding mga konsehal nito ( kasangguni ); ang bilang ay iba-iba sa pamamagitan ng mga panguluhan. Ang Korte Suprema adunay usab mga konsehal niini ( kasangguni ); ang numero lainlain pinaagi sa mga kapangulohan. Upang makilala mula sa mga pangulo ng mas mababang sangguniano mga konseho (sa ibaba), ang pangulo ng Kataastaasang Konseho ay tinawag na Pangunahing Pangulo (Tagalog: Kataas-taasang Pangulo ; Espanyol: Presidente Supremo ). Aron maila gikan sa mga presidente sa ubos nga sangguniano mga konseho (sa ubos), ang pangulo sa Konseho sa Korte Suprema gitawag nga Kataas-taasang Pangulo (Tagalog: Kataas-taasang Pangulo ; Espanyol: Presidente Supremo ). Sa pagsiklab ng Rebolusyon ng 1896 , ang Konseho ay karagdagang naayos muli sa isang 'gabinete' na itinuturing ng Katipunan bilang isang tunay na rebolusyonaryong gobyerno , de facto at de jure . Sa pagsugod sa Rebolusyon sa 1896 , ang Konseho dugang nga na-organisar usab sa usa ka 'gabinete' nga giisip sa Katipunan nga usa ka tinuud nga rebolusyonaryong gobyerno , de facto ug de jure . Sa bawat lalawigan kung saan mayroong mga miyembro ng Katipunan, isang konseho ng lalawigan na tinawag na Sangguniang Bayan ay itinatag at sa bawat bayan ay isang organisadong tanyag na konseho na tinatawag na Sangguniang Balangay . Sa matag probinsya diin adunay mga myembro sa Katipunan, usa ka konseho sa lalawigan nga gitawag Sangguniang Bayan natukod ug sa matag lungsod adunay usa ka organisadong popular nga konseho nga gitawag Sangguniang Balangay . Ang bawat bayan at balangay ay may sariling hanay ng mga nahalal na opisyal: pinuno; kalihim; tagausig; tagaingat-yaman; pangalawang lider; pangalawang duaim; mga kasangguni; mabalasig; taliba;maniningil; tagapamahala ng basahan ng bayan; tagapangasiwa; manunulat; tagatulong sa pagsulat ; tagalaan at tagalibot. Ang matag bayan ug balangay may kaugalingong hugpong sa mga napili nga mga opisyal sa: Pangulo; Kalihim; tagausig; tagaingat-yaman; pangalawang pangulo; pangalawang kalihim; mga kasangguni; mabalasig; taliba;maniningil; tagapamahala sa basahan sa bayan; tagapangasiwa; manunulat; tagatulong sa pagsulat; tagalaan ug tagalibot. Ang bawat balangay ay binigyan ng pagkakataong mapalawak ang kanilang sariling saklaw ng impluwensya sa pamamagitan ng tatsulok na sistema upang mapataas ang kanilang katayuan sa Sangguniang Bayan . Ang matag balangay gihatagan usa ka higayon nga mapalapad ang ilang kaugalingon nga mga impluwensya pinaagi sa sistema sa tatsulok aron mapataas ang ilang kahimtang sa Sangguniang Bayan . Ang bawat balangay na hindi nakakuha ng Sangguniang Bayanang katayuan ay natunaw at pinagsama ng higit na mga probinsya o tanyag na mga konseho. Ang matag balangay nga wala makakuha sa Sangguniang Bayanang kahimtang natunaw ug gidugangan sa labi pa nga probinsya o sikat nga mga konseho. Ang mga bayan / lungsod na sumuporta sa sanhi ng Katipunan ay binigyan ng simbolikong pangalan, tulad ng Magdiwang para sa Noveleta ; Magdalo para sa Kawit ; Magwagi para sa Naic ; Magtagumpay para sa Maragondon ; Walangtinag para sa Indang at Haligue para sa Imus Ð all ay nasa lalawigan ng Cavite . Ang mga lungsod / lungsod nga nagsuporta sa kawad-an sa Katipunan gihatagan mga simbolikong ngalan, sama sa Magdiwang alang sa Noveleta ; Magdalo alang sa Kawit ; Magwagi alang sa Naic ; Magtagumpay alang sa Maragondon ; Ang Walangtinag alang sa Indang ug Haligue alang sa Imus Ð all naa sa lalawigan sa Cavite . Sa loob ng lipunan ay gumana ang isang lihim na kamara, na tinawag na Camara Reina, na pinamunuan nina Bonifacio, Jacinto at P’o Valenzuela . Sa sulod sa katilingban naglihok ang usa ka tinago nga lawak, gitawag nga Camara Reina, nga gipangulohan ni Bonifacio, Jacinto ug P’o Valenzuela . Ang kamangha-manghang silid na ito ay nagpasa ng paghuhusga sa mga nagtaksil sa kanilang panunumpa at ang mga akusado sa ilang mga pagkakasala na parusahan ng mga batas ng Katipunan. Ang kini nga misteryoso nga lawak naghatag hukom sa mga nagbudhi sa ilang panumpa ug ang mga akusado sa pila ka mga kalapasan nga gisilotan sa mga balaod sa Katipunan. Ang bawat katipunero ay nakatayo sa nakakatakot na kamangha-mangha sa kamara na ito. Ang matag katipunero nagtindog sa makahadlok nga katingala sa kini nga lawak. Ayon kay Jose P. Santos , sa buong pagkakaroon ng lihim na silid, humigit-kumulang limang katipunero ang nahatulan at nahatulan na mamatay ito. Suno kay Jose P. Santos , sa bug-os nga pagluntad sang sekreto nga kamara, mga lima ka mga katipunero ang nahukman ug gihukman nga mamatay pinaagi niini. Ang parusang kamatayan ay ipinasa sa pigura ng isang tasa na may isang ahas na nakapaloob sa paligid nito. Ang silot sa kamatayon gihatag sa dagway sa usa ka tasa nga adunay usa ka bitin nga gipunting sa palibut niini. Mangyaring makatulong na mapagbuti ang artikulong ito sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga pagsipi sa maaasahang mga mapagkukunan . Palihug tabangi ang pagpalambo sa kini nga artikulo pinaagi sa pagdugang mga pagsulti sa mga kasaligan nga gigikanan . Noong 1892, matapos na maitatag ang Katipunan , ang mga miyembro ng Korte Suprema ay binubuo ng Arellano bilang pangulo, si Bonifacio bilang comptroller, Diwa bilang piskal, si Plata bilang kalihim at D’az bilang tagapag-ingat. Kaniadtong 1892, pagkahuman natukod ang Katipunan , ang mga myembro sa Korte Suprema naglangkob sa Arellano ingon pangulo, Bonifacio ingon comptroller, Diwa ingon piskal, Plata ingon kalihim ug D’az isip tipiganan. Noong 1893, ang Kataastaasang Konseho ay binubuo ni Ramon Basa bilang pangulo, si Bonifacio bilang piskal, si Jose Turiano Santiago bilang kalihim, si Vicente Molina bilang tagapangasiwa at si Restituto Javier, Briccio Pantas, Teodoro Gonzales. Kaniadtong 1893, ang Korte Suprema naglangkob kay Ramon Basa ingon presidente, Bonifacio ingon piskal, si Jose Turiano Santiago ingon kalihim, si Vicente Molina isip tipidero ug si Restituto Javier, Briccio Pantas, Teodoro Gonzales. Sina Gonzales, Plata at Diwa ay mga konsehal. Si Gonzales, Plata ug Diwa mga konsehal. Noong panahon ng Basa na inayos ng lipunan ang isang seksyon na pantulong sa kababaihan. Panahon sa termino ni Basa nga ang katilingban nag-organisar sa usa ka seksyon nga kabulig sa kababayen-an. Dalawa sa mga paunang miyembro nito ay sina Gregoria de Jesus , na ikinasal ni Bonifacio, at si Marina Dizon , anak na babae ni Jose Dizon. Duha sa mga nag-una nga myembro niini mao si Gregoria de Jesus , nga gikasal na ni Bonifacio, ug si Marina Dizon , anak nga babaye ni Jose Dizon. Ito rin ay noong 1893 nang isinaayos nina Basa at Diwa ang konseho ng lalawigan ng Cavite, na sa kalaunan ay magiging pinakamatagumpay na konseho ng lipunan. Kini usab kaniadtong 1893 sa dihang giorganisar ni Basa ug Diwa ang konseho sa lalawigan sa Cavite, nga sa ulahi ang labing malampuson nga konseho sa katilingban. Iniulat ng iskolar na Pilipino na si Maximo Kalaw na si Basa ang nagpalo sa pagkapangulo kay Bonifacio noong 1894 dahil sa isang pagtatalo sa pagiging kapaki-pakinabang ng mga panimulang ritwal at paghawak ni Bonifacio sa mga butil ng lipunan. Ang iskolar nga Pilipino nga si Maximo Kalaw nagtaho nga si Basa nagpadala sa pagkapresidente kay Bonifacio kaniadtong 1894 tungod sa usa ka panaglalis sa kapuslanan sa mga inisyatibo sa pagsugod ug pagdumala ni Bonifacio sa mga butnga sa katilingban. Kinontra ni Basa ang kasanayan ni Bonifacio na ipahiram ang kanilang pondo sa mga nangangailangan, kumpleto sa mga tala ng pangako. Gikontrata ni Basa ang batasan ni Bonifacio nga ipahulam ang ilang mga pondo sa mga nanginahanglan nga mga miyembro, kumpleto sa mga nota sa promissory. Bukod dito, tumanggi si Basa na ipasok ang kanyang anak sa samahan. Dugang pa, nagdumili si Basa nga isulod ang iyang anak sa organisasyon. Ito rin ay noong 1894 nang si Emilio Jacinto , isang pamangkin ni Dizon na nag-aaral ng batas sa Unibersidad ng Santo Tomas , ay sumali sa Katipunan. Kini usab kaniadtong 1894 sa dihang si Emilio Jacinto , pag-umangkon ni Dizon nga nagtuon sa balaod sa Unibersidad sa Santo Tomas , nagpasakop sa Katipunan. Nailisa niya ang mga layunin ng lipunan at nabuo ang mga alituntunin ng lipunan na nakapaloob sa panimulang aklat, na tinatawag na Kartilla . Gihunahuna niya ang mga katuyoan sa katilingban ug giporma ang mga prinsipyo sa katilingban nga nahisama sa una niini, nga gitawag nga Kartilla . Isinulat ito sa Tagalog at ang lahat ng mga recruit ay kinakailangan na italaga ito sa puso bago sila pinasimulan. Gisulat kini sa Tagalog ug ang tanan nga mga recruit kinahanglan nga itugyan kini sa kasingkasing sa wala pa kini sila gisugdan. Matatagal na tatawagin si Jacinto na talino ng Katipunan. Si Jacinto pagatawgon sa ulohan sa Katipunan. Kasabay nito, na-edit din ni Jacinto ang Kalayaan (Kalayaan), ang opisyal na organ ng lipunan, ngunit isang edisyon lamang ng papel ang inilabas; isang segundo ay inihanda ngunit hindi kailanman nakalimbag dahil sa pagtuklas ng lipunan. Sa parehas nga oras, gi-edit usab ni Jacinto ang Kalayaan (Kagawasan), opisyal nga organo sa katilingban, apan usa ra ka edisyon sa papel ang gi-isyu; usa ka segundo ang giandam apan wala pa maimprinta tungod sa pagkadiskobre sa katilingban. Ang Kalayaan ay nai-publish sa pamamagitan ng pagpi-print ng dyaryo ng Espanyol na Diario de Manila . Ang Kalayaan gimantala pinaagi sa imprintahan sa mantalaan sa Espanya nga Diario de Manila . Ang pag-print na ito at ang mga manggagawa nito ay kalaunan ay may mahalagang papel sa pagsabog ng rebolusyon. Ang kini nga imprentahan ug ang mga mamumuo sa ulahi adunay hinungdan nga papel sa pagbuto sa rebolusyon. Noong 1895, si Jose Turiano Santiago , isang malapit na personal na kaibigan ni Bonifacio, ay pinalayas dahil ang isang naka-code na mensahe ng Katipunan ay nahulog sa mga kamay ng isang Espanyol na pari na nagtuturo sa Unibersidad ng Santo Tomas . Kaniadtong 1895, si Jose Turiano Santiago , usa ka suod nga personal nga higala ni Bonifacio, gipalagpot tungod kay usa ka coded nga mensahe sa Katipunan nahulog sa mga kamot sa usa ka Espanyol nga pari nga nagtudlo sa University of Santo Tomas . Yamang ang pari ay kaibigan ng kapatid ni Santiago, siya at ang kanyang kapatid na kapatid na si Restituto Javier ay pinaghihinalaan na ang pagkakanulo, ngunit ang dalawa ay mananatiling tapat sa Katipunan at si Santiago ay makakasali pa sa rebolusyonaryong pwersa ng Pilipinas sa Digmaang Pilipino-Amerikano . Sanglit ang pari usa ka higala sa kapatid ni Santiago, siya ug ang iyang igsoon sa igsoon nga si Restituto Javier ang gidudahang magbudhi, apan ang duha magpabiling maunongon sa Katipunan ug si Santiago moapil usab sa rebolusyonaryong pwersa sa Pilipinas sa Digmaang Pilipino-Amerikano . Pinalitan ni Jacinto si Santiago bilang kalihim. Gipulihan ni Jacinto si Santiago ingon sekretarya. Noong unang bahagi ng 1895, tinawag ni Bonifacio ang isang pagpupulong ng lipunan at pinalabas ang Basa sa isang halalan na naglalagay kay Bonifacio bilang pangulo, Jacinto bilang piskal, Santiago bilang kalihim, Molina bilang kalihim, P’o Valenzuela at Pantaleon Torres bilang mga manggagamot at Aguedo del Rosario at Doreteo Trinidad bilang mga konsehal. Sa sayong bahin sa 1895, si Bonifacio nagtawag alang sa usa ka miting sa katilingban ug gipalagpot ang Basa sa usa ka eleksyon nga gibutang si Bonifacio bilang pangulo, si Jacinto bilang piskal, si Santiago ingon sekretaryo, si Molina ingon sekretaryo, P’o Valenzuela ug Pantaleon Torres ingon mga doktor ug Aguedo del Rosario ug Doreteo Trinidad ingon mga konsehal. Noong Disyembre 31, 1895, ang isa pang halalan na nagngangalang Bonifacio bilang pangulo, si Jacinto bilang piskal, Santiago bilang kalihim, si Molina bilang kalihim, P’o Valenzuela at Pantaleon Torres bilang mga manggagamot at Aguedo del Rosario at Doreteo Trinidad bilang mga konsehal. Kaniadtong Disyembre 31, 1895, usa pa nga piniliay nga ginganlag Bonifacio bilang pangulo, si Jacinto bilang piskal, si Santiago ingon kalihim, si Molina ingon kalihim, P’o Valenzuela ug Pantaleon Torres ingon mga doktor ug Aguedo del Rosario ug Doreteo Trinidad ingon mga konsehal. Ang mga miyembro ng Kataastaasang Konseho noong 1895 ay sina Bonifacio bilang pangulo, si Valenzuela bilang piskal at manggagamot, si Jacinto bilang kalihim at si Molina bilang tagapag-ingat. Ang mga myembro sa Korte Suprema kaniadtong 1895 mao si Bonifacio ingon presidente, Valenzuela ingon piskal ug mananambal, si Jacinto ingon kalihim ug si Molina ingon tipig sa panudlanan. Enrico Pacheco, Pantaleon Torres, Balbino Florentino, Francisco Carreon at Hermenegildo Reyes ay pinangalanang mga konsehal. Si Enrico Pacheco, Pantaleon Torres, Balbino Florentino, Francisco Carreon ug Hermenegildo Reyes gipili nga mga konsehal. Pagkalipas ng walong buwan, noong Agosto 1896, ang ikalima at huling kataas-taasang konseho ay nahalal upang palitan ang pangalan ng mga tanggapan. Walo ka bulan ang milabay, kaniadtong Agosto 1896, ang ikalima ug katapusan nga labing kataas nga konseho napili sa pag-ilis sa mga opisina. Si Bonifacio ay pinangalanang Supremo, Jacinto bilang Kalihim ng Estado, Plata bilang Kalihim ng Digmaan, Bricco Pantas bilang Kalihim ng Hustisya, Aguedo del Rosario bilang Kalihim ng Panloob at Enrico Pacheco bilang Kalihim ng Pananalapi. Giila si Bonifacio nga si Supremo, Jacinto ingon Kalihim sa Estado, Plata ingon Kalihim sa Gubat, Bricco Pantas ingon Sekretaryo sa Hustisya, Aguedo del Rosario ingon Sekretaryo sa Panloan ug Enrico Pacheco ingon Kalihim sa Pananalapi. Isang huling bahagi ng ika-19 na siglo na litrato ng armadong mga rebolusyonaryong Pilipino, na kilala bilang mga Katipuneros . Usa ka ulahing bahin sa ika-19ng siglo nga litrato sa armadong mga rebolusyonaryong Pilipino, nga nailhan nga mga Katipuneros . Sa susunod na apat na taon, ang mga tagapagtatag ng Katipunan ay kukuha ng mga bagong miyembro. Sulod sa upat ka tuig, ang mga tagtatag sa Katipunan magrekrut sa mga bag-ong miyembro. Sa oras na hindi natuklasan ang lipunan, tinantya ng Amerikanong manunulat na si James Le Roy ang lakas ng Katipunan sa 100,000 hanggang 400,000 na miyembro. Sa oras nga wala mabuksan ang katilingban, gibanabana sa Amerikanong tagsulat nga si James Le Roy ang kusog sa Katipunan sa 100,000 hangtod 400,000 ka mga miyembro. Mananalaysay na si Teodoro Agoncillo tinatayang na ang kasapi ay nadagdagan sa paligid ng 30,000 sa pamamagitan ng 1896. Historian Teodoro Agoncillo gibanabana nga ang mga miyembro nga misaka sa palibot sa 30,000 sa 1896. Ang Ilocano writer na si Isabelo de los Reyes tinatayang kasapi sa 15,000 sa 50,000. Ang Ilocano magsusulat Isabelo de los Reyes gibanabana membership sa 15,000 ngadto sa 50,000. Bukod sa Maynila, ang Katipunan ay mayroon ding mga malalaking kabanata sa Batangas. Gawas sa Manila, ang Katipunan adunay daghan usab nga mga kapitulo sa Batangas. Nagkaroon din ng mga maliliit na kabanata sa Ilocos Sur , Ilocos Norte , Pangasinan at ang Bicolrehiyon. Adunay usab gamay nga mga kapitulo sa Ilocos Sur , Ilocos Norte , Pangasinan ug ang Bicolnga rehiyon. Ang mga tagapagtatag ng Katipunan ay gumugol ng kanilang libreng oras sa pag-recruit ng mga miyembro. Ang mga nagtukod sa Katipunan migasto sa ilang libre nga oras sa pagrekrut sa mga miyembro. Halimbawa, si Diwa, na isang klerk sa isang hukuman ng hukuman, ay itinalaga sa tanggapan ng isang hustisya ng kapayapaan sa Pampanga. Pananglitan, si Diwa, kinsa usa ka klerk sa hukmanan sa hudisyal, gitudlo sa opisina sa usa ka hustisya sa kalinaw sa Pampanga. Sinimulan niya ang mga miyembro sa nasabing lalawigan pati na rin ang Bulacan, Tarlac, at Nueva Ecija. Gisugdan niya ang mga miyembro sa maong probinsya ingon man ang Bulacan, Tarlac, ug Nueva Ecija. Karamihan sa mga Katipunero ay plebeian bagaman maraming mayayamang patriotiko ang sumali sa lipunan at isinumite ang kanilang sarili sa pamumuno ni Bonifacio. Kadaghanan sa mga Katipuneros mga plebeian bisan pa daghang ubay-ubay nga mga patriyotista ang nagpasakop sa katilingban ug gitugyan ang ilang kaugalingon sa pagpanguna ni Bonifacio. Si Katipunero ay tumutukoy ng isang lalaking kasapi ng Katipunan. Ang Katipunero mao nagtumong sa usa ka lalaki nga miyembro sa Katipunan. Ang Katipunera ay tumutukoy sa mga kasapi ng babae. Ang Katipunera nagtumong sa mga miyembro nga babaye. Dalawang infographs na naglalarawan ng mga ranggo sa loob ng Katipunan at ang Triangle system ng recruitment. Duha ka mga infograpiko nga naglarawan sa mga ranggo sa sulod sa Katipunan ug ang Triangle nga sistema sa pagrekrut. Ito ang orihinal na plano ni Bonifacio na taasan ang pagiging kasapi ng Katipunan sa pamamagitan ng sistemang patatsulok o tatsulok na sistema. Kini ang orihinal nga plano ni Bonifacio nga madugangan ang pagiging miyembro sa Katipunan pinaagi sa sistemang patatsulok o sistema sa tatsulok. Binuo niya ang kanyang unang tatsulok kasama ang kanyang dalawang kasama, sina Teodoro Plata at Ladislao Diwa . Gibuhat niya ang una nga tatsulok sa iyang duha ka kauban, Teodoro Plata ug Ladislao Diwa . Ang bawat isa sa kanila ay muling itinatag ang mga saloobin ng Katipunan sa isa pang dalawang bagong mga nagkakabago. Ang matag usa kanila nagbag-o usab sa mga hunahuna sa Katipunan sa laing duha nga bag-ong mga kinabig. Ang tagapagtatag ng tatsulok ay nakakaalam ng iba pang dalawang miyembro, ngunit ang huli ay hindi magkakilala. Ang magtutukod sa tatsulok nahibal-an sa ubang duha ka mga miyembro, apan ang ulahi wala magkailhanay. Noong Disyembre 1892 ang sistema ay tinanggal na matapos na patunayan na ito ay clumsy at kumplikado. Kaniadtong Disyembre 1892 ang sistema nahanaw human gipamatud-an nga kini kakulba ug komplikado. Ang isang bagong sistema ng pagsisimula, na hinalaran pagkatapos ng mga ritwal ng Mason pagkatapos ay pinagtibay. Usa ka bag-ong sistema sa pagsugod, nga gisunod pagkahuman sa mga rason nga Masonic unya gisagop. Nang lumawak ang mga Katipuneros sa higit sa isang daang miyembro, hinati ni Bonifacio ang mga miyembro sa tatlong marka: ang Katipon (literal: Katulad ) na siyang pinakamababang ranggo, ang Kawal (sundalo), at ang Bayani (Bayani o Patriot). Sa diha nga ang mga Katipuneros milambo sa kapin sa usa ka gatos nga mga miyembro, gibahin ni Bonifacio ang mga miyembro sa tulo nga mga marka: ang Katipon (sa literal: Kauban) nga mao ang labing ubos nga ranggo, ang Kawal (sundalo), ug ang Bayani (Bayani o Patriot). Sa pagpupulong ng lipunan, si Katipon ay nagsuot ng isang itim na talukbong na may isang tatsulok na puting laso na may mga titik na " Z. Ll. B. ", na naaayon sa roman na " ANB ", na nangangahulugang Anak ng_ Bayan. Sa miting sa katilingban, si Katipon nagsul-ob og itom nga selyo nga adunay usa ka tatsulok nga puti nga laso nga adunay mga letra nga " Z. Ll. B. ", katumbas sa roman nga " ANB ", nagkahulogang Anak ng a Bayan. Ang password ay si Gom-Bur-Za , kinuha mula sa mga pangalan sa tatlong martir Mariano Gomez , Jose Burgos at Jacinto Zamora . Ang password nga si Gom-Bur-Za , gikuha gikan sa mga ngalan sa tulo ka mga martir Mariano Gomez , Jose Burgos ug Jacinto Zamora . Bayani (Hero) wore isang pulang mask at isang pamigkis na may berdeng mga hangganan, na sumisimbolo sa tapang at pag-asa. Bayani (Hero) nagsul-ob sa usa ka pula nga maskara ug usa ka bakus uban sa berde nga mga utlanan, nga nagsimbolo sa kaisug ug paglaum. Ang harap ng mask ay nagkaroon ng puting hangganan na nabuo isang tatsulok na may tatlong K s nakaayos na kung sakupin ang mga anggulo ng isang tatsulok sa loob ng isang tatsulok, at kasama ang mga titik na " Z. Ll. B. "sa ibaba. Atubangan sa dili matago may puti nga mga utlanan nga nag-umol sa usa ka triangle uban sa tulo ka K sa gihan-ay ingon nga gisakop ang mga anggulo sa usa ka tatsulok sa sulod sa usa ka tatsulok, ug sa mga letra nga " Z. Ll. B. "sa ubos. Pinagana ng mga kontratista ang mga miyembro na makilala ang isa't isa sa kalye. Ang mga counterignign nakapaarang sa mga miyembro sa pag-ila sa usag usa diha sa dalan. Ang isang miyembro na nakatagpo ng isa pang miyembro ay naglagay ng palad ng kanyang kanang kamay sa kanyang dibdib at, nang maipasa niya ang ibang miyembro, isinara niya ang mga kamay upang dalhin ang tamang index daliri at hinlalaki. Ang usa ka miyembro nga nakigkita sa lain nga miyembro nagbutang sa palad sa iyang tuo nga kamot sa iyang dughan ug, samtang gipasa niya ang uban nga miyembro, iyang gitapos ang mga kamot aron pagdala sa tuo nga tudlo sa indeks ug kumagko. Maaaring makapagtapos si Katipon sa klase ng Kawal sa pamamagitan ng pagdala ng maraming mga bagong miyembro sa lipunan. Si Katipon makagradwar sa klase sa Kawal pinaagi sa pagdala sa daghang bag-ong mga miyembro sa katilingban. Ang isang Kawal ay maaaring maging isang Bayani nang mahalal bilang isang opisyal ng lipunan. Ang usa ka Kawal mahimong usa ka Bayani kung napili nga usa ka opisyal sa katilingban. Ang sinumang tao na nagnanais na sumali sa Katipunan ay sumailalim sa ilang mga pagsisimula sa ritwal, na kahawig ng mga Mason rites , upang masubukan ang kanyang tapang, pagkamakabayan at katapatan. Ang bisan kinsa nga tawo nga nagtinguha nga moapil sa Katipunan gipailalom sa pipila ka mga ritwal sa pagsugod, nga susama sa mga Mason rites , aron masulayan ang iyang kaisog, patriotismo ug pagkamaunungon. Ang mga bagong rekrut ay sumasailalim sa pagsisimula ng tatlo nang paisa-isa upang walang miyembro ang nakakaalam ng higit sa dalawang iba pang mga miyembro ng lipunan. Ang mga bag-ong rekrut nagsulud sa pagsugod sa tulo ka beses sa usa ka higayon aron walaÕy miyembro nga nahibal-an labaw sa duha nga ubang mga myembro sa katilingban. Ang neophyte ay unang nakapiring at pagkatapos ay humantong sa isang madilim na silid na may itim na mga kurtina kung saan tinanggal ang kanyang nakatiklop na tela sa kanyang mga mata. Ang neophyte unang gitaptapan ang mata ug dayon gidala sa usa ka bulok nga gamay nga lawak nga adunay itom nga mga kurtina diin ang iyang natiklob nga panapton gikuha gikan sa iyang mga mata. Isang payo, sa Tagalog, ay nai-post sa pasukan sa silid: Kung may lakas at tapang, “kaw'y makatutuloy! Kung ang pag-uusisa ang nagdala sa iyo dito'y umurong ka. Usa ka pahimangno, sa Tagalog, gi-post sa ganghaan sa kwarto: Kung may lakas sa tapang, makatarunganon! Kung ang pag-uusisa ang magdala sa imong edad karon. Kung 'di ka marunong pumigil ng iyong masasamang hilig, umurong ka; kailan man ang pintuan ng May-kapangyarihan at Kagalanggalang Katipunan ng mga Anak ng Baya'y hindi bubuksan nang dahil sa iyo. Kung ikaw mohunong magbantay sa imong masasamang hilig, taas ka tuig; bisan kanus-a ang pintuan ng May Mayo-gahum ug Kagalangging Katipunan sa mga mg mgoc Anak Anak nga dili bubuksan sa tungod sa iyo. Kung hindi mo makontrol ang iyong mga bisyo, magretiro. Kon dili nimo makontrolar ang imong mga bisyo, moretiro. Hindi kailanman mabubuksan sa iyo ang mga pintuan ng kataas-taasang at Venerable na Lipunan ng mga Anak ng Tao. Dili gayud pagaablihan kanimo ang mga pultahan sa Labaw ug Talagsaon nga Katilingban sa mga Anak sa Katawhan. Sa loob ng silid na may kandila, dadalhin sila sa isang mesa na pinalamutian ng isang bungo at isang bolo. Sa sulod sa suga sa kandila, gidala sila sa usa ka lamesa nga gidayandayanan sa usa ka bungo ug usa ka bolo. Doon, hahatulan nila ang mga pang-aabuso ng pamahalaan ng Espanya at panataing labanan ang pang-aapi ng kolonyal. Didto, hukman nila ang mga pag-abuso sa gobyerno sa Espanya ug nanaad nga makig-away sa kolonyal nga pagdaugdaug. Ano ang kalagayan nitong Katagalugan sa unang panahun? Ano ang kahimtangayan nitong Katagalugan sa una nga panahun? Sa anong kundisyon natagpuan ng mga Espanyol ang lupang Tagalog nang sila ay dumating? Sa unsa nga kahimtang nakit-an sa mga Espanyol ang yuta sa Tagalog sa ilang pag-abut? Nang dumating ang mga Kastila sa dalampasigan ng Pilipinas noong Marso 16, 1521, ang mga Pilipino ay nasa isang sibilisadong estado. Sa pag-abot sa mga Espanyol sa baybayon sa Pilipinas kaniadtong Marso 16, 1521, ang mga Pilipino naa na sa usa ka sibilisado nga estado. May kalayaan sila ng pamahalaan; mayroon silang artilerya; mayroon silang mga damit na sutla; sila ay nagdala ng komersyo sa Asya. ; mayroon silang sariling relihiyon at sariling alpabeto. May kagawasan sila sa gobyerno; sila adunay mga artilerya; may mga silkamit sila; nagdala sila sa komersyo sa Asya. ; sila adunay ilang kaugalingon nga relihiyon ug ilang kaugalingon nga alpabeto. Sa madaling salita, mayroon silang kalayaan at kalayaan. Sa laktud, sila adunay kalingkawasan ug independensya. Ano ang kalagayan sa ngayon? Ano ang kahimtang sa panghimatuud? Sa anong kundisyon sila nahanap ngayon? Sa unsa nga kahimtang sila nakit-an karon? Ang mga prayle ay hindi talaga sibilisado ng mga Pilipino, dahil ang maliwanagan ay salungat sa kanilang mga interes. Ang mga friars wala gyud sibilisado ang mga Pilipino, tungod kay ang kalamdagan supak sa ilang interes. Ang mga Pilipino (tinawag na mga Tagalog ng Katipunan) ay mga mababaw lamang na itinuro na mga pormula ng Catechism na kung saan binayaran nila ang maraming mahal na fiestas para sa pakinabang ng mga prayle. Ang mga Pilipino (gitawag nga mga Tagalog sa Katipunan) tin-aw nga natudlo nga mga pormula sa Catechism kung diin sila nagbayad daghang mahal nga mga fiestas alang sa kaayohan sa mga prayle. Ano ang magiging kalagayan sa darating na arrow? Ano ang mahimo'g kahimtang sa darado nga panaun? Ano ang kanilang pag-asa para sa hinaharap? Unsa ang ilang paglaom alang sa umaabot? Sa pananalig, katapangan, at tiyaga, ang mga kasamaang ito ay malulutas. Uban ang hugot nga pagtuo, kaisug, ug pagkamakanunayon, kini nga mga kadautan mahusay. Sa panahon ni Bonifacio, ang lahat ng mga mamamayang Pilipino ay tinutukoy ng mga Katipunan bilang mga Tagalog , habang ang Pilipinas ay tinutukoy bilang Katagalugan . Sa panahon ni Bonifacio, ang tanan nga katawhang Pilipino gihisgutan sa mga Katipunan nga mga Tagalog , samtang ang Pilipinas gihisgutan nga Katagalugan . Ang susunod na hakbang sa seremonya ng pagsisimula ay ang panayam na ibinigay ng panginoon ng mga seremonya, na tinatawag na Mabalasig / Mabalasik (kakila-kilabot na kapatid), na nagpabatid sa neophyte na umalis kung kulang siya ng katapangan mula nang siya ay wala sa lugar sa lipunang makabayan. Ang sunod nga lakang sa seremonya sa pagsugod mao ang lektura nga gihatag sa agalon sa mga seremonya, nga gitawag Mabalasig / Mabalasik (makahadlok nga igsoon), nga nagpahibalo sa neophyte nga mag-undang kung siya walaÕy kaisog tungod kay siya walaÕy lugar sa patriotikong katilingban. Kung nagpatuloy ang neophyte, ipinakita siya sa kapulungan ng mga kapatid, na nagpasakop sa kanya sa iba't ibang ordenang tulad ng pagbubulag sa kanya at ginagawa siyang shoot ng isang parang rebolusyon sa isang tao, o pagpilit sa kanya na tumalon sa isang parang mainit na siga. Kung magpadayon ang neophyte, gipakita siya sa asembleya sa mga kaigsoonan, nga nagpasakop kaniya sa lainlaing mga orasa sama sa pagbulag sa buta ug paghimo kaniya nga magpana nga usa ka rebolber sa usa ka tawo, o pagpugos kaniya sa paglukso sa usa ka daw mainit nga siga. Matapos ang mga ordeals ay dumating sa pangwakas na ritwal - ang pacto de sangre o dugo compact - na nilagdaan ng neophyte ang sumusunod na panunumpa sa dugo na kinuha mula sa kanyang braso. Pagkahuman sa mga orden nga nahuman sa katapusan nga seremonya - ang pacto de sangre o dugo compact - nga gipirmahan sa neophyte ang mosunud nga panumpa sa dugo nga gikuha gikan sa iyang bukton. Ako'y si ______________, Nanunumpa sa ngalan ng Dios at ng bayan na ipagtatanggol nang buong katapangan ang mga kadahilanan ng K.K.K. ng mga A. ng B., ingatan ang kaniyang lihim na mamasdan at mapakinggan, sundin siya ng pikit -mata, saklolohan ang lahat na mga kasama sa lahat na panganib at pagkakailangan nila, Nanunumpa at nangangako rin naman ako na mag-pitagan sa kanilang mga Pinuno, huag na magtaksil sa kanilang mga kautusan at bilin at tatalaan kong aking dugo na kusang ibububo dito sa kasulatang hinaharap. Ako mao ang ______________, Nanunumpa sa ngalan sa Dios ug sa bayan nga ipatuman sa bug-os nga katapusang ang mga kadahilanan sa KKK sa mga A. ng B., ang lihim nga lihim nga mamasdan ug mapakinggan, pagkahuman siya ang pikit -mata, kasayuran Ang tanan nga mga kauban sa tanan nga potahe ug ang ilang gidaghanon, Nanagpanumpa ug motabang usab nga ako ang maghukum sa ilang mga Pinuno, huag nga magtudlo sa ilang mga mando ug bilin ug tudloan ang akong dugo nga kusang ibububo dinhi sa kasulatang umaabot. Ako, si _______________, ay nanunumpa sa pangalan ng Diyos at sa bansa upang ipagtanggol ang sanhi ng KKK ng A. ng B., nang buong katapangan, na panatilihing lihim ang anumang nasasaksihan at naririnig ko, na sundin ang mga utos nang walang taros, at upang suportahan ang lahat ng aking mga kapatid laban sa bawat panganib at katangi-tangi. Ako, si _______________, nanumpa sa ngalan sa Diyos ug sa nasud aron panalipdan ang kawsa sa KKK sa A. sa B., sa bug-os ko nga kaisog, magtago sa sekreto bisan unsa ang akong nasaksihan ug madungog, pagsunod sa mga mando nga bulag, ug sa suportahan ang tanan nako nga mga igsoon batok sa matag peligro ug pagkamadanihon. Sumusumpa din ako at nangangako na igagalang ang mga pinuno, hindi ipagkanulo ang mga ito, ang kanilang mga order ng mga tagubilin, at sa gayon pinatunayan ko ang aking dugo, na ibinuhos dito sa dokumentong ito. Nanumpa usab ako ug misaad nga tahuron ang mga pangulo, dili ang pagbudhi kanila, ang ilang mga mando sa mga panudlo, ug busa nagpamatuod ako sa akong dugo, nga giula dinhi sa kini nga dokumento. Pagkatapos ay tinanggap siya bilang isang ganap na miyembro, na may isang simbolikong pangalan kung saan siya ay kilala sa loob ng mga lupon ng Katipunan. Siya dayon gidawat isip usa ka hingpit nga miyembro, nga adunay usa ka simbolo nga ngalan diin siya nailhan sa sulud sa Katipunan. Ang simbolikong pangalan ni Bonifacio ay Maypagasa ; Jacinto ay Pingkian at Artemio Ricarte ay Vibora . Ang simbolikong ngalan ni Bonifacio mao si Maypagasa ; Si Jacinto si Pingkian ug Artemio Ricarte si Vibora . Sa una, ang Katipunan ay puro isang makabayang lipunan para sa mga kalalakihan. Sa una, ang Katipunan usa ka patriyotikong katilingban alang sa mga lalaki. Dahil sa lumalaking pagdududa ng mga kababaihan hinggil sa mga pag-absent ng nocturnal ng kanilang mga asawa, ang pagbawas ng kanilang buwanang kita at "mahabang oras ng trabaho", kailangang dalhin sila ni Bonifacio sa mga lupain ng KKK. Tungod sa nagkadako nga pagduda sa mga kababayen-an bahin sa mga pag-absent sa nocturnal sa ilang mga bana, ang pagkunhod sa ilang binulan nga kinitaan ug "taas nga oras sa pagtrabaho", kinahanglan nga dad-on sila ni Bonifacio sa mga lugar sa KKK. Ang isang seksyon para sa mga kababaihan ay itinatag sa lipunan: upang maamin, ang isa ay dapat na asawa, anak na babae, o kapatid na babae ng isang lalaki na katipunero . Ang usa ka seksyon alang sa mga kababayen-an gitukod sa katilingban: aron madawat, ang usa kinahanglan asawa, anak nga babaye, o igsoon sa usa ka lalaki nga katipunero . Tinantiya na mula 20 hanggang 50 kababaihan ang naging mga miyembro ng lipunan. Gibana-bana nga gikan sa 20 ngadto sa 50 nga mga babaye ang nahimong mga myembro sa katilingban. Ang unang babaeng naging kasapi ng Katipunan ay si Gregoria de Jesus , asawa ni Bonifacio. Ang unang babaye nga nahimong miyembro sa Katipunan mao si Gregoria de Jesus , asawa ni Bonifacio. Siya ay tinawag na Lakambini ng Katipunan (Prinsesa ng Katipunan). Gitawag siya nga Lakambini ng Katipunan (Princess of the Katipunan). Ang mga kababaihan ay nagbigay ng mahalagang serbisyo sa Katipunan. Ang mga babaye naghatag og bililhong serbisyo sa Katipunan. Bantayan nila ang mga lihim na papel at dokumento ng lipunan. Gibantayan nila ang mga sekreto nga papel ug dokumento sa katilingban. Sa tuwing ang Katipunan ay nagsagawa ng mga sesyon sa isang tiyak na bahay, kadalasan ay nagsasagawa sila ng kasiyahan, pag-awit at pagsayaw kasama ang ilan sa mga kalalakihan sa sala kaya pinamunuan ang sibil na walang anuman kundi isang hindi nakakapinsalang lipunan sa loob. Kung ang mga Katipunan adunay mga sesyon sa usa ka balay, sagad sila maglipay, magkanta ug mosayaw uban sa pipila ka mga lalaki sa sala aron ang sibil nga guwardiya gihatud nga walaÕy lain gawas sa dili makadaot nga sosyal nga salo-salo sa sulod. Bagaman ang mga kababaihan ay itinuturing na mga miyembro ng Katipunan, ang impormasyon tungkol sa seksyon ng kababaihan ay mahirap makuha at magkakasalungatan. Bisan kung ang mga babaye giisip nga mga myembro sa Katipunan, ang kasayuran bahin sa seksyon sa kababayen-an kulang ug usahay magkasumpaki. Si Teodoro Agoncillo , halimbawa, ay hindi pinansin ang Marina Dizon at nagtapos na si Josefa Rizal ang nag-iisang pangulo ng nasabing seksyon. Si Teodoro Agoncillo , pananglitan, gisalikway ang Marina Dizon ug nakahinapos nga si Josefa Rizal ang bugtong pangulo sa nahisgutan nga seksyon. Gregorio Zaide , sa kabilang dako, binanggit ni Dizon pagkapangulo sa kanyang 1939 publikasyon Kasaysayan ng Katipunan ngunit nagbago ang kanyang isip kapag siya ay pinagtibay Dr. Pio Valenzuela 's kuru-kuro na ang mga kababaihan-mga miyembro ay hindi maghalal ng mga opisyal, samakatuwid ay ibinigay doon ay walang silid para sa pangulo. Si Gregorio Zaide , sa laing bahin, naghisgot sa pagkapangulo ni Dizon sa iyang 1939 nga publikasyon nga Kasaysayan sa Katipunan apan gibag-o ang iyang hunahuna sa dihang iyang gisagop ang ideya ni Dr. P’o Valenzuela nga ang mga kababayen-myembro wala magpili mga opisyales, busa didto walay luna alang sa presidente. Naakit ng pangkalahatang apela ng Kartilya ng Katipunan , mayroong ilang mga kasapi na hindi katutubong Pilipino ay sumali pa sa Katipunan at / o, kalaunan, ang Philippine Revolutionary Army (PRA) sa diwa ng pambansang kalayaan. Nahimuot sa unibersal nga pag-apela sa Kartilya sa Katipunan , adunay ubay-ubay nga mga myembro nga dili lumad nga mga Pilipino nga miduyog usab sa Katipunan ug / o, sa ulahi, ang Philippine Revolutionary Army (PRA) sa espiritu sa nasudnon nga kalingkawasan. Kabilang sa mga ipinanganak na banyaga na si Katipuneros ay: Heneral Juan Cailles , isang kalahating Indian (Mula sa India) at Pranses mestizo, Heneral Jose Ignacio Paua na isang puno ng dugo na Tsino, ang sikat na African-American, PRA na si Kapitan David Fagenna defected mula sa mga Amerikano na sumali sa mga Pilipino dahil sa kanyang pagkasuklam ng rasismo at imperyalismo, si Kapitan Camillo Richairdi isang Italyano na sumali sa mga rebeldeng Pilipino at si Vicente Catalan na isang kapitan ng Cuban Criollo ng isang barko ngunit naging unang Admiral ng Philippine Navy. Lakip sa natawo nga langyaw nga si Katipuneros mao ang: Heneral Juan Cailles , usa ka tunga nga Indian (Gikan sa India) ug Pranses mestizo, Heneral Jose Ignacio Paua nga usa ka puno nga dugo nga Intsik, ang bantog nga African-American, PRA nga si Kapitan David Fagennga nagsalikway sa mga Amerikano aron moapil sa mga Pilipino tungod sa iyang pagkasuko sa rasismo ug imperyalismo, si Kapitan Camillo Richairdi nga usa ka Italyano nga miuban sa mga rebelde nga Pilipino ug si Vicente Catalan nga usa ka kapitan sa Cuban Criollo nga usa ka barko apan nahimong unang Admiral sa Navy sa Pilipinas. Nagkaroon din ng malaking bilang ng mga dating opisyal ng Latin-American sa hukbo ng Espanya; karamihan mula sa Mexico at pati na rin mula sa ngayon independiyenteng mga bansa ng Colombia , Venezuela , Peru , Chile , Argentina at Costa Rica na pinalabas sa konteksto ng Andres Novalespag-aalsa, isa sa mga hudyat ng rebolusyon. Adunay usab usa ka daghang kantidad nga mga opisyales sa Latin-Amerikano sa kasundalohan sa Espanya; kasagaran gikan sa Mexico ug ingon man gikan sa karon nga independente nga mga nasud sa Colombia , Venezuela , Peru , Chile , Argentina ug Costa Rica nga gipalagpot sa konteksto sa Andres Novalespag-alsa, usa sa pasiuna sa rebolusyon. Ang mga ipinanganak na Latin-American na mga opisyal na lumipat sa Pilipinas upang maging militar na naglingkod, na kaalyado sa mga rebolusyonaryo. Ang mga opisyal nga natawo sa Latin-Amerikano nga mibalhin sa Pilipinas aron maglihok sa militar, nga nakig-uban sa mga rebolusyonaryo. Marami ring mga defector ng Espanya at Amerikano sa panig ng Pilipinas sa panahon ng Digmaang Kalayaan ng Pilipinas at Digmaang Pilipino-Amerikano . Adunay usab pipila ka mga defectors sa Espanya ug Amerikano sa kiliran sa Pilipinas sa panahon sa Gubat sa Kalayaan sa Pilipinas ug Gubat sa Pilipinas-Amerikano . Bilang karagdagan sa mga ito ay ang mga militanteng Hapones na sumusuporta sa Katipunan at ang Unang Republika kasama na sina Lieutenant Saburo Nakamori at Kapitan Chizuno Iwamoto na naglingkod sa kawani ni Pangulong Emilio Aguinaldo. Ang pagdugang niini mao ang mga militante nga Hapones nga nagsuporta sa Katipunan ug ang Unang Republika nga kauban nga sina Lieutenant Saburo Nakamori ug Kapitan Chizuno Iwamoto nga nagserbisyo sa kawani ni Presidente Emilio Aguinaldo. Supremo , ang nagtatag at ikatlong pinuno ng Katipunan. Supremo , ang magtutukod ug ikatulo nga lider sa Katipunan. Unang pangulo ng Unang Pilipinas Republic , ang kahalili ni Katipunan. Una nga pangulo sa Unang Pilipinas Republika , manununod ni Katipunan. Siya rin ay isang pangkalahatang digmaan at pinuno ng pangkat ng Magdalo na humantong sa maraming mga kilalang tagumpay para sa Katipunan laban sa Espanya. Usa usab siya ka heneral sa giyera ug usa ka lider sa paksyon nga Magdalo nga nagdala sa daghang mga kadaugan sa Katipunan batok sa Espanya. Sa kanyang pagkapangulo, inutusan niya ang pagpatay kay Andres at Procopio Bonifacio noong 1897 pagkatapos ng paglilitis. Sa iyang pagkapangulo, gimando niya ang pagpatay sa Andres ug Procopio Bonifacio kaniadtong 1897 pagkahuman sa husay. Tinawag bilang Talino ng Katipunan . Gitawag ingon nga Bato sa Katipunan . Sumulat siya ng ilang mga papeles sa panahon ng Rebolusyon tulad ng Kartilya (Primer). Nagsulat siya pipila ka mga papel sa panahon sa Rebolusyon sama sa Kartilya (Primer). Tinawag bilang Lakambini ng Katipunan (Muse ng Katipunan) at pinangalanang Aling Oryang, siya ang asawa ni Bonifacio bago pakasalan si Julio Nakpil matapos ang pagkamatay ng dating. Gitawag nga Lakambini ng Katipunan (Muse ng Katipunan ) ug ginganlan si Aling Oryang, siya ang asawa ni Bonifacio sa wala pa magpakasal kay Julio Nakpil matapos ang pagkamatay. Tinuring din siyang isa sa mga unang babaeng miyembro ng Katipunan. Giisip usab siya nga usa sa mga una nga kababayen-an nga miyembro sa Katipunan. Pumasok sa bilog ng Katipunan nang sumali siya sa hukbo ng Unang Pilipinas laban sa mga Amerikano. Nakasulod sa bilog sa Katipunan sa dihang miapil siya sa hukbo sa Unang Pilipinas laban sa mga Amerikano. Namatay siya sa Labanan ng Tirad Pass . Namatay siya sa panahon sa Gubat sa Tirad Pass . Ang pinuno ng matagumpay na kabanata ng isa sa pinakamalapit na opisyal ng Andres Bonifacio bilang pamahalaang Bagong Rebolusyonaryo na itinatag siya ay isa sa mga opisyal na pinayuhan si Aguinaldo na baguhin ang commutation (banished) sa pagpatay kay Andres at Procopio Bonifacio. Ang pinuno sa matagumpay nga kapitulo nga usa sa mga labing suod nga opisyal sa Andres Bonifacio ingon ang gobyerno sa Bag-ong Rebolusyonaryo nga gitukod siya usa sa mga opisyales nga nagtambag kang Aguinaldo nga magbag-o sa pag-uyon (pagpalayas) sa pagpatay kay Andres ug Procopio Bonifacio. Ang pangkalahatang digmaan ni Aguinaldo sa panahon ng Digmaang Pilipino-Amerikano . Ang kinatibuk-an sa gubat ni Aguinaldo panahon sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano . Itinuring ng mga Amerikano na siyang mastermind ng madugong Balangiga massacre noong 1901 sa panahon ng Digmaang Pilipino-Amerikano . Giisip sa mga Amerikano nga siya ang mastermind sa dugoon nga pagbuno sa Balangiga kaniadtong 1901 panahon sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano . Kumandante ng Katipunan at naging isang heneral ng Unang Republika ng Pilipinas. Kumandante sa Katipunan ug nahimo nga usa ka heneral sa Unang Republika sa Pilipinas. Head of Katipunan in Trozo, Manila. Pinuno sa Katipunan sa Trozo, Manila. Future founder of Republika ng Katagalugan that would oppose American occupation in the Philippines. Ang umaabot nga nagtukod sa Republika ng Katagalugan nga mosupak sa okupasyon sa Amerikano sa Pilipinas. Ang nakatatandang kapatid ng pambansang bayani na si Jose Rizal , siya rin ay isang personal na kaibigan ni Padre Jose Burgos noong kanyang kabataan. Ang magulang nga lalaki sa pambansang bayani nga si Jose Rizal , siya usab usa ka personal nga higala ni Padre Jose Burgos sa iyang pagkabatan-on. Sumali siya sa Katipunan taon bago bumalik si Jose mula sa Dapitan. Nakigduyog siya sa Katipunan mga tuig sa wala pa si Jose mibalik gikan sa Dapitan. Bunsong heneral ng Katipunan at ang Unang Republika ng Pilipinas , siya ay naging gobernador ng Nueva Ecija mula 1907Ð1909. Kamanghuran nga heneral sa Katipunan ug ang Unang Republika sa Pilipinas , siya sa ulahi nahimong gobernador ni Nueva Ecija gikan sa 1907-1909. Kompositor ng Lupang Hinirang, guro at miyembro ng La Liga Filipina, kalaunan ay nagsilbi siyang ligal na tagapayo sa Katipunan. Tagtipon ni Lupang Hinirang, magtutudlo ug miyembro sa La Liga Filipina, siya sa ulahi nagsilbing legal nga tagtatambag sa Katipunan. Ang kanyang mabait na kakayahan sa pangangatwiran na pangangatwiran ay nakakuha sa kanya ng palayaw na "demente viejo" kasama ng kolonyal na Principalia. Ang iyang kaarang nga katakus sa pangatarungan nga pangatarungan nakakuha kaniya sa ngalang "demente viejo" taliwala sa kolonyalistang Principalia. Sa kabila ng pagiging tapat na Katoliko, si Carpio, tulad ng iba pang mga rebolusyonaryong Pilipino, ay miyembro ng Freemason bago mabuo ang Katipunan. Bisan sa debotado nga Katoliko, si Carpio, sama sa ubang mga rebolusyonaryo nga Pilipino, usa ka miembro sa Freemason sa wala pa natukod ang Katipunan. Sa Maynila, tumakbo si Julian ng isang pribadong paaralan ng batas na kung saan marami sa kanyang personal na socio-political ideals ang nagtagumpay sa kanyang mga mag-aaral. Sa Manila, si Julian nagpadagan sa usa ka pribadong eskuylahan sa balaod nga kadaghanan sa iyang personal nga socio-political ideals milampos sa iyang mga estudyante. Ang mga kilalang Katipunero sa ilalim ng kanyang pagtuturo ay sina Gregorio Aglipay at Miguel Malvar . Ang mga bantogang Katipunero sa ilawom sa iyang panudlo mao sila si Gregorio Aglipay ug Miguel Malvar . Sa panahon ng pagkakaroon ng Katipunan, umunlad ang panitikan sa pamamagitan ng kilalang manunulat ng Katipunan: Andres Bonifacio , Emilio Jacinto at Dr. P’o Valenzuela . Panahon sa paglungtad sa Katipunan, ang panitikanhon milambo pinaagi sa mga prominente nga manunulat sa Katipunan: Andres Bonifacio , Emilio Jacinto ug Dr. P’o Valenzuela . Ang bawat isa sa tatlong gawa ay pinukaw ang pagiging makabayan at naglalayong maikalat ang mga rebolusyonaryong kaisipan at mithiin ng lipunan. Ang matag usa sa tulo ka mga buhat nakapukaw sa patriyotismo ug gituyo nga ipakaylap ang mga rebolusyonaryong hunahuna ug mga mithi sa katilingban. Nagtatrabaho si Bonifacio . Nagtrabaho si Bonifacio . Marahil ang isa sa mga pinakamahusay na gawa na ginawa sa loob ng Katipunan ay isinulat ni Andres Bonifacio , Pag-ibig sa Tinubuang Lupa ( Pag-ibig sa Tinubuang Lupa ). Tingali ang usa sa labing kaayo nga mga buhat nga nahimo sa sulod sa Katipunan gisulat ni Andres Bonifacio , Pag-ibig sa Tinubuang Lupa (Gugma sa Tinubuang Lungsod ). Ito ay isang tula ng taimtim na damdaming makabayan. Kini usa ka balak nga sinsero nga pagbati sa patriyotiko. Ang Pag-ibig ay nai-publish sa Enero 1896 isyu ng Kalayaan ni Bonifacio sa ilalim ng kanyang nom-de-plume Agapito Bagumbayan . Ang Pag-ibig gimantala sa Enero 1896 nga isyu sa Kalayaan ni Bonifacio ilawom sa iyang nom-de-plume Agapito Bagumbayan . Ayon kay Manuel Artigas y Cuerva, ang pangalang Agapito Bagumbayan ay isang katiwalian ng agap-ito, bagum-bayan , na, kung isinalin mula sa Tagalog hanggang Ingles na salita sa pamamagitan ng salita, ay nangangahulugang "ang bagong bansa ay narito at handa na". Ayon kay Manuel Artigas y Cuerva, ang ngalang Agapito Bagumbayan usa ka korapsyon sa agap-ito, bagum-bayan , nga, kung hubaron gikan sa Tagalog ngadto sa Ingles nga pulong pinaagi sa pulong, nagpasabut nga "ang bag-ong nasud ania na ug andam na". Walang kilalang orihinal na mapagkukunan ng Pag-ibig , lalo na na walang nakaligtas na isyu sa Kalayaan . WalaÕy nahibal-an nga orihinal nga gigikanan sa Pag-ibig , labi na nga walaÕy buhi nga isyu sa Kalayaan . Ang dalawang magagamit na teksto na mai-access na nai-print sa pamamagitan ng mga libro ay ang nai-publish ni Jose P. Santos noong 1935. Ang duha nga magamit nga mga teksto nga ma-access nga gi-print usab pinaagi sa mga libro mao ang usa nga gipatik ni Jose P. Santos kaniadtong 1935. Ang isa pa, na may pamilyar na mga pagkakaiba sa print ng Santos, ay nai-archive sa mga anibersaryo ng militar ng Madrid . Ang lain, uban ang pamilyar nga mga pagkakasabut sa print sa Santos, gi-archive sa mga talaan sa militar sa Madrid . Matapos mapatay si Rizal sa Bagumbayan noong Disyembre 30, 1896, isinulat ni Bonifacio ang unang salin ng Tagalog ng dating Mi ultimo adios (Pangwakas na Pangwakas), kung saan binigyan niya ang pangalang Pahimakas . Pagkamatay ni Rizal sa Bagumbayan kaniadtong Disyembre 30, 1896, gisulat ni Bonifacio ang una nga paghubad sa Tagalog sa kanhing Mi ultimo adios (Kataposang Pamaagi), diin gihatagan niya ang ngalan nga Pahimakas . Sinulat din niya ang prosa Katungkulang Gagawin ng mga Z. Ll. B. (Mga Tungkulin ng Mga Anak ng Tao), na hindi kailanman nai-publish dahil naniniwala siya na ang Kartilya ni Jacinto ay higit sa kanyang. Nagsulat usab siya ng prosa Katungkulang Gagawin ng mga Z. Ll. B. (Mga Katungdanan sa Mga Anak sa Katawhan), wala kini gipatik tungod kay nagtoo siya nga ang Kartilya ni Jacinto labaw sa iya. Sinulat din ni Bonifacio ang Ang Maaaring Mabatid ng Mga Tagalog (Kung Ano ang Dapat Alam ng mga Tagalog), na isang sanaysay na pampulitika. Gisulat usab ni Bonifacio ang Ang Mahimong Mabatid sa Mga Tagalog (Unsa ang Mahibal-an sa mga Tagalog), nga usa ka sanaysay sa politika-kasaysayan. Si Emilio Jacinto ay itinuturing na Talino ng Katipunan , kalaunan ng Rebolusyon . Si Emilio Jacinto gikonsiderar nga talino sa Katipunan , ulahi sa Rebolusyon . Nagtatrabaho si Jacinto . Nagtrabaho si Jacinto . Ang kanyang makataong obra maestra, na isinulat sa Laguna noong Oktubre 8, 1897, ay A la Patr’a (To My Fatherland), na may nakasisiglang himig na kahanay mula sa Mi ultimo adios ni Rizal . Ang iyang magbabalak nga obra maestra, nga gisulat sa Laguna kaniadtong Oktubre 8, 1897, mao ang A la Patr’a (To My Fatherland), nga adunay usa ka makapadasig nga melody nga parehas gikan sa Mi ultimo adios ni Rizal . Sumulat din siya ng isang nakakaantig na ode na pinamagatang A m’ Madre (Sa Aking Ina). Nagsulat usab siya usa ka makatandog nga ode nga adunay ulohan nga A m’ Madre (Sa Akong Inahan). Ang kanyang obra maestra sa prosa, ang Kartilya (Primer; tingnan sa ibaba ), ay naging Bibliya ng Katipunan. Ang iyang obra maestra sa prosa, ang Kartilya (Primer; tan-awa sa ubos ), nahimong Bibliya sa Katipunan. Ang kanyang iba pang pagsusulat ng prosa ay si Liwanag sa Dilim(Liwanag at kadiliman), isang serye ng mga artikulo tungkol sa karapatang pantao , kalayaan, pagkakapantay-pantay, paggawa, pamahalaan, at pag-ibig sa bansa. Ang uban pa niyang gisulat nga prosa mao ang Liwanag sa Dilim(Kahayag ug Kangitngit), usa ka serye sa mga artikulo bahin sa tawhanong katungod , kagawasan, pagkakapareho, labor, gobyerno, ug gugma sa nasud. Ang kanyang nom-de-plume ay si Dimas-Ilaw . Ang iyang nom-de-plume nga si Dimas-Ilaw . Nagtatrabaho si Valenzuela . Nagtrabaho si Valenzuela . P’o Valenzuela ay isang medikal na doktor sa pamamagitan ng propesyon. P’o Valenzuela usa ka medikal nga doktor pinaagi sa propesyon. Noong 1896, sa unang paglalathala ng Kalayaan , tinulungan ni Valenzuela sina Bonifacio at Jacinto sa pag-edit ng pahayagan. Kaniadtong 1896, sa una nga publikasyon sa Kalayaan , gitabangan ni Valenzuela si Bonifacio ug Jacinto sa pag-edit sa pamantalaan. Sinulat din niya si Catuiran? Gisulat usab niya ang Catuiran? Makatarungan ba ito? Maayo ba kini? Na inilarawan ang mga kalupitan ng pari ng Espanya at guwardiya ng sibil ng San Francisco del Monte (ngayon sa Quezon City ) sa isang walang magawa na bantay na baryo. Nga naghubit sa mga kabangis sa pari sa Espanya ug mga guwardiya sa sibil sa San Francisco del Monte (karon sa Quezon City ) sa usa ka walaÕy mahimo nga baporante nga baryo. Nakipagtulungan din siya kay Bonifacio sa pagsulat ng artikulong Sa Mga Kababayan (To my Countrymen), isang sanaysay na tumutukoy sa mga mamamayan ng Pilipinas. Nagtinabangay usab siya kauban si Bonifacio sa pagsulat sa artikulo nga Sa Mga Kababayan (To my Countrymen), usa ka sanaysay nga nagsulti sa mga tawo sa Pilipinas. Ang kanyang NOM-de-ayos ng balahibo ay madlang-Away . Ang iyang nom-de-plume mao ang Madlang-Away . Sa panahon ng nakamamatay na Sigaw ng Balintawak , ginanap ni Valenzuela ang posisyon ng manggagamot-heneral ng Katipunan. Atol sa daotan nga Sigaw sa Balintawak , gipili sa Valenzuela ang posisyon sa doktor-heneral sa Katipunan. Ang makina ng pag-print na ginamit ng First Philippine Republic (ngayon ay Case Real Shrine), kung saan ang mga pahayagan na La Independencia, El Heraldo de la Revolucion, Kalayaan, at Kaibingan ng Bayan ay nakalimbag. Ang makina sa pag-imprenta nga gigamit sa Unang Pilipinas Republic (karon Case Real Shrine), diin giimprinta ang mga pahayagan nga La Independencia, El Heraldo de la Revolucion, Kalayaan, ug Kaibingan ng Bayan. Sa panahon ng pananakop ng mga Hapon, ang "Bulacan Military Area", sa ilalim ni Capt. Alejo Santos , ginamit ang makina na ito, laban sa mga Hapon. Sa pagsakop sa mga Hapon, ang "Bulacan Military Area", ubos ni Capt. Alejo Santos , gigamit kini nga makina, batok sa mga Hapon. Ang Kalayaan (Kalayaan / Kalayaan) ay ang opisyal na organ at pahayagan ng Katipunan. Ang Kalayaan (Liberty / Freedom) mao ang opisyal nga organo ug mantalaan sa Katipunan. Ito ay unang nai-publish Marso 1896 (kahit na ang masthead nito ay napetsahan Enero 1896.) Una kini nga gimantala kaniadtong Marso 1896 (bisan kung ang masthead niini napetsahan kaniadtong Enero 1896.) Ang unang isyu ng Kalayaan ay hindi pa nasunod. Ang una nga isyu sa Kalayaan wala pa nasundan. Noong 1895, ang Katipunan ay bumili ng isang old hand-press na may malaking pera na ipinagkaloob ng dalawang co-patriots na Visayan na sina Francisco del Castillo at Candido Iban-na bumalik sa bansa matapos magtrabaho bilang mga iba't ibang mga shell at perlas sa Australia at may ilang pera mula sa isang loterya manalo. Kaniadtong 1895, ang Katipunan nagpalit sa usa ka karaan nga kamot-press gamit ang kuwarta nga madagayaang gihatag sa duha ka co-patriots nga Visayan nga si Francisco del Castillo ug Candido Iban Ð nga namalik sa nasud human nagtrabaho isip mga tagadako sa shell ug perlas sa Australia ug adunay pipila nga salapi gikan sa usa ka loterya pagdaug. Binili nila ang pindutin at isang maliit na dami ng mga uri mula sa "Bazar del Cisne" ni Antonio Salazar sa Calle Carriedo, at dinala ito ni Del Castillo sa bahay ni Andres Bonifacio sa Santa Cruz, Maynila . Gipalit nila ang press ug gamay nga mga klase gikan sa "Bazar del Cisne" ni Antonio Salazar sa Calle Carriedo, ug gidala ni Del Castillo sa balay ni Andres Bonifacio sa Santa Cruz, Manila . Noong Enero 1, 1896, tinanggap ni Valenzuela ang posisyon bilang "piskal" na Katipunan kapalit ng pahintulot ni Bonifacio na ipadala ang pagpi-print sa kanyang bahay sa Calle de Lavezares,San Nicolas, Maynila , "upang matulungan at mai-edit niya ang isang buwanang publication na magiging pangunahing organo ng Katipunan". Niadtong Enero 1, 1896, gidawat ni Valenzuela ang posisyon isip "piskal" sa Katipunan kapalit sa pagtugot ni Bonifacio nga ipadala ang pagpi-print sa iyang balay sa Calle de Lavezares,San Nicolas, Manila , "aron siya makatabang ug mag-edit sa usa ka binulan nga publikasyon nga mahimong panguna nga organo sa Katipunan". Sumang-ayon si Bonifacio, at noong kalagitnaan ng Enero, ang pindutin ay naihatid sa San Nicolas. Giuyonan ni Bonifacio, ug kaniadtong tungatunga sa Enero, ang press gipadala sa San Nicolas. Ang pangalang Kalayaan ay iminungkahi ni Dr. P’o Valenzuela , na sinang-ayunan nina Bonifacio at Emilio Jacinto . Ang ngalan nga Kalayaan gisugyot ni Dr. P’o Valenzuela , nga giuyonan nilang Bonifacio ug Emilio Jacinto . Kahit na si Valenzuela ay pinili upang maging editor ng organ, lahat sila ay nagpasya na gamitin ang pangalan ni Marcelo H. del Pilar bilang editor nito. Bisan kung gipili si Valenzuela nga mahimong editor sa organ, silang tanan mihukom nga gamiton ang ngalan ni Marcelo H. del Pilar ingon editor niini. Upang lokohin ang mga awtoridad ng Espanya, ang Kalayaan ay nagpasya din na magdala ng maling masthead na nagsasabi na ito ay nakalimbag sa Yokohama, Japan . Aron malimbongan ang mga awtoridad sa Espanya, ang Kalayaan gihukman usab nga magdala usa ka sayup nga masthead nga nagpahayag nga kini gipatik sa Yokohama, Japan . Sa mismong buwan ding iyon, Enero 1896, nagsimula ang paglalathala ng Kalayaan . Nianang mismong bulan, Enero 1896, nagsugod ang pagpatik sa Kalayaan . Inaasahan na makumpleto ito ni Valenzuela sa pagtatapos ng buwan at kung kaya't napetsahan ito. Gilauman ni Valenzuela nga makumpleto kini sa katapusan sa bulan ug busa napetsahan kini. Ang pagkakaroon ng pindutin ay pinananatiling lihim. Ang paglungtad sa prensa nga gitipigan sa hilabihang pagkatago. Sa ilalim ng pangangasiwa ni Valenzuela, dalawang printer na sina Faustino Duque , isang mag-aaral mula sa Colegio de San Juan de Letran , at Ulpiano Fernandez , isang part-time na printer sa El Comercio , naglimbag ng rebolusyonaryong panitikan ng lipunan at Kalayaan . Ubos sa pagdumala ni Valenzuela, duha ka tig-imprinta, si Faustino Duque , estudyante gikan sa Colegio de San Juan de Letran , ug Ulpiano Fernandez , usa ka part-time nga printer sa El Comercio , nag-print sa rebolusyonaryong literatura sa katilingban ug Kalayaan . Nang itinalaga si Valenzuela na manggagamot ng heneral ng Katipunan, ipinasa niya sa kanyang mga tungkulin sa editoryal kay Jacinto. Sa gitudlo si Valenzuela nga doktor-heneral sa Katipunan, gipasa niya ang iyang mga katungdanan sa editoryal kay Jacinto. In-edit ni Jacinto ang mga artikulo matapos ang kanyang mga klase sa pre-law sa Unibersidad ng Santo Tomas . Gi-edit ni Jacinto ang mga artikulo pagkahuman sa iyang mga klase sa pre-law sa University of Santo Tomas . Upang malutas ang problemang ito, obligado ni Jacinto ang kanyang ina, si Josefa Dizon, na bumili ng mga typefaces na kahawig ng mga liham na ito. Aron masulbad kini nga problema, obligado ni Jacinto ang iyang inahan, si Josefa Dizon, nga mopalit sa mga typefaces nga parehas sa mga sulat. Ang mga typefaces na ginamit sa pagpi-print nito ay binili mula sa publisher na si Isabelo de los Reyes , ngunit marami ang nakuha mula sa mga press ng Diario de Manilang mga empleyado ng Pilipinong naging kasapi din ng Katipunan. Ang mga typefaces nga gigamit sa pag-imprinta niini gipalit gikan sa publisher nga si Isabelo de los Reyes , apan daghan ang nakuha gikan sa mga press sa Diario de Manilasa mga kawani nga Pilipino nga myembro usab sa Katipunan. Ayon kay Valenzuela, napakahirap ang proseso ng pag-print kaya ang pagtatakda ng walong pahina na kinakailangan ng dalawang buwan upang makumpleto. Sumala ni Valenzuela, ang proseso sa pag-imprinta labihan kahago nga ang pagbutang sa walo ka panid nga gikinahanglan duha ka bulan aron mahuman. Para sa mga linggo, sina Jacinto, Duque at Fernandez (at kung minsan ay si Valenzuela) ay lumiliko sa paghahanda ng mga pahina ng Kalayaan , na humigit-kumulang siyam ng labindalawang pulgada ang laki. Sulod sa mga semana, si Jacinto, Duque ug Fernandez (ug usahay ang Valenzuela) nagpuli-puli sa pag-andam sa mga panid sa Kalayaan , nga gibana-bana nga siyam sa napulo'g duha ka pulgada ang gidak-on. Noong Marso 1896, ang mga unang kopya ng isyu sa Enero 1896 ay lihim na naikalat na may mga 2,000 kopya, ayon kay Valenzuela. Niadtong Marso 1896, ang una nga mga kopya sa isyu sa Enero 1896 gitago sa tago nga adunay mga 2,000 ka kopya, sumala ni Valenzuela. Ayon kay Epifanio de los Santos , 1,000 kopya lamang ang nakalimbag: 700 ang naipamahagi ni Bonifacio, 300 ni Aguinaldo, at mga 100 mismo ni Valenzuela. Sumala ni Epifanio de los Santos , 1,000 nga kopya lamang ang giimprenta: 700 ang gipang-apod-apod ni Bonifacio, 300 ni Aguinaldo, ug mga 100 mismo ni Valenzuela. Ang unang isyu ay naglalaman ng isang dapat na editoryal na ginawa ni del Pilar, na, sa katunayan, ay ginawa mismo ni Jacinto. Ang una nga isyu naglangkob sa usa ka gituohang editoryal nga gihimo ni del Pilar, nga, sa tinuud, gihimo mismo ni Jacinto. Kasama rin dito ang Pag-ibig ng Bonifacio sa Tinubuang Lupa , Catuiran ng Valenzuela at maraming mga gawa na nakalantad sa mga pang-aabuso sa Espanya at nagtaguyod ng pagiging makabayan. Nalakip usab niini ang Pag-ibig sa Bonifacio sa Tinubuang Lupa , Catuiran ni Valenzuela ug daghang mga buhat nga nagpadayag sa mga abuso sa Espanya ug nagpasiugda sa patriotismo. Ang mga kopya ay kumalat sa kalapit na mga lalawigan ng Maynila , kabilang ang Cavite, Morong (ngayon si Rizal ), Kalookan , at Malabon . Ang mga kopya mikaylap sa mga kasikbit nga mga lalawigan sa Manila , lakip ang Cavite, Morong (karon Rizal ), Kalookan , ug Malabon . Nagulat sa paunang tagumpay na ito, nagpasya si Jacinto na mag-print ng isang pangalawang isyu na walang iba kundi ang kanyang mga gawa. Natingala sa una nga kalampusan, nakadesisyon si Jacinto nga i-print ang usa ka ikaduha nga isyu nga walaÕy bisan unsa gawas sa iyang mga buhat. Noong Agosto 1896, inihanda ang pangalawang isyu. Ito ay sa oras na ito na ang mga awtoridad ng Espanya ay nagsimulang mag-ingat sa mga aktibidad na kontra-gobyerno at, hinala ang pagkakaroon ng isang subversive na pana-panahon sa sirkulasyon (tingnan sa ibaba ), sinalakay ang lugar kung saan nakalimbag ang Kalayaan , sa No 6 Clavel Street, San Nicolas, Maynila . Niadtong Agosto 1896, giandam ang ikaduha nga isyu. Niini nga panahon nga ang mga awtoridad sa Espanya nagsugod na nga mabinantayon sa mga kalihokan nga kontra-gobyerno ug, gisuspetsahan ang paglungtad sa usa ka subversive nga peryodiko sa sirkulasyon (tan-awa sa ubos ), gisulong ang lugar diin gipatik ang Kalayaan , sa No 6 Clavel Street, San Nicolas, Manila . Sa kabutihang palad, ang mga tagapaglimbag na sina Duque at Fernandez ay binalaan sa oras, sinira ang umaalong mga hulma at nakatakas. Maayo na lang, ang mga tig-imprinta nga si Duque ug Fernandez gipasidan-an sa oras, gilaglag ang nagkadaghang hulma ug nakaikyas. Samakatuwid, ang mga awtoridad sa Espanya ay hindi natagpuan ang anumang katibayan ng Kalayaan . Busa, ang mga awtoridad sa Espanya walaÕy nakit-an nga bisan unsang ebidensya sa Kalayaan . Ang mga turo ng Katipunan ay nakapaloob sa isang dokumento na pinamagatang Kartilya ng Katipunan , isang pamplet na nakalimbag sa wikang Tagalog . Ang mga pagtulon-an sa Katipunan gilakip sa usa ka dokumento nga giulohan og Kartilya ng Katipunan , usa ka pamplet nga gipatik sa pinulongang Tagalog . Ang mga kopya nito ay ipinamamahagi sa mga miyembro ng lipunan. Ang Kartilya ay isinulat ni Emilio Jacinto , at kalaunan ay binago ni Emilio Aguinaldo. Ang mga kopya niini gipang-apod-apod sa mga membro sa katilingban. Ang Kartilya gisulat ni Emilio Jacinto , ug sa ulahi giusab ni Emilio Aguinaldo. Ang binagong bersyon ay binubuo ng labing-tatlong mga turo (kahit na ang ilang mga mapagkukunan, tulad ng isang ibinigay ng Philippine Centennial Commission , naglista lamang ng labindalawang). Ang giusab nga bersyon naglangkob sa napulo'g tulo nga mga pagtulon-an (bisan ang pipila nga mga gigikanan, sama sa gihatag sa Philippine Centennial Commission , naglista lamang sa napulog duha). Ang salitang kartilya ay nagmula sa Spanish cartilla , na isang panimulang aklat para sa mga mag-aaral sa grade school bago pumasok sa paaralan sa oras na iyon. Ang termino nga kartilya nakuha gikan sa Spanish cartilla , nga usa ka panudlo alang sa mga estudyante sa grade school sa wala pa moeskwela nianang panahona. Ayon sa manunulat at istoryador ng Filipino na Hermenegildo Cruz , ang opisyal na wika ng Katipunan ay Tagalog , at gumagamit ng isang alpabetong halos kapareho ng alpabetong Espanyol ngunit may iba't ibang kahulugan at binago ang paraan ng pagbasa nito. Ayon sa manunulat ug istoryador sa Filipino nga si Hermenegildo Cruz , ang opisyal nga sinultian sa Katipunan mao ang Tagalog , ug naggamit sa usa ka alpabeto nga halos susama sa alpabeto sa Espanya apan adunay lainlain nga kahuluganan ug kung giunsa gibag-o. Ang mga Diacritics ay idinagdag, upang bigyang-diin ang pagkakaroon ng ng at mga ortograpiyang Tagalog. Gidugang ang mga Diacritics , aron ipasiugda ang paglungtad ng mga ug mga ortograpiya sa Tagalog. Anong wika ang ginagamit ng mga kasapi sa Katipunan? ngunit ang kahulugan ng ilang titik ng abakadang kastila ay iniba sa kanilang pagsulat ng mga kasulatan at gayon din sa paglagda ng kanilang mga sagisag. Unsa nga sinultian ang gigamit sa pagdakup sa Katipunan? Dili ang kahulugan sa pipila ka mga punto sa mga abakadang kastila mao ang iniba sa ilang pagsulat sa mg mgagaa ug pagahimoon usab sa paglaktaw sa ilang mgagaa sagisag. Sa maliwanag na ulat ay ganito ang Abakada (alfabeto) ng "Katipunan" kung itutulad sa abakada ng wikang kastila. Sa maliwanag nga ulat mao ang ganahan sa mga Abakada (alfabeto) ng mga "Katipunan" kung itutulad sa abakada ng mga wikang kastila. Ano ang wikang ginagamit ng mga kasapi ng Katipunan? Unsa ang sinultian nga gigamit sa mga miyembro sa Katipunan? Gayunpaman, ang mga kahulugan ng ilang mga titik mula sa alpabetong Espanyol ay nabago. Bisan pa, ang mga gipasabut sa pipila ka mga letra gikan sa alpabetong Espanyol nausab. Ang ipinakita sa ibaba ay ang alpabetong Katipunan, kung ihahambing sa alpabetong Espanyol. Gipakita sa ubos ang alpabetong Katipunan, kung itandi sa alpabetong Espanya. Ang gabi nang ang Gobernador-Heneral Eulogio Despujol ay pinatapon si Dr. Jose Rizal sa Dapitan , Natuklasan ang Katipunan. Ang gabii kung ang Gobernador-Heneral Eulogio Despujol nga gidestiyero ni Dr. Jose Rizal sa Dapitan , Katipunan nadiskubre. Sa isang lihim na pagpupulong ng Katipunan ng isang maliit na sapa na nagngangalang Bitukang Manok (na kalaunan ay kilala bilang Parian Creek, ngayon halos mapuno) malapit sa Pasig noong Mayo 4, 1896, nagpasya si Bonifacio at ang kanyang mga konsehal na humingi ng payo kay Rizal tungkol sa isang desisyon na mag-alsa. Sa usa ka tinago nga pagtagbo sa Katipunan sa usa ka gamay nga sapa nga ginganlag Bitukang Manok (nga sa ulahi nailhan nga Parian Creek, karon hapit na matapos) duol sa Pasig kaniadtong Mayo 4, 1896, nagpasya si Bonifacio ug ang iyang mga konsehal nga pangitaon ang tambag ni Rizal bahin sa usa ka desisyon nga pag-alsa. Iginawad ni Bonifacio si Dr. P’o Valenzuela bilang embahador ng Katipunan sa Dapitan . Gi- delegado ni Bonifacio si Dr. P’o Valenzuela bilang embahador sa Katipunan sa Dapitan . Ginagawa ito upang ipaalam kay Rizal ang plano ng Katipunan na maglunsad ng isang rebolusyon at, kung maaari, isang digmaan laban sa Espanya. Gihimo kini aron mahibal-an si Rizal sa plano sa Katipunan nga maglansad usa ka rebolusyon ug, kung mahimo, usa ka giyera kontra sa Espanya. Sa pagtatapos ng Mayo 1896, si Valenzuela ay dumalaw at nakapanayam kay Rizal sa Dapitan. Sa hinapos sa Mayo 1896, si Valenzuela mibisita ug nagpakigsulti kay Rizal sa Dapitan. Bilang takip, si Valenzuela ay sinamahan ng isang bulag na nagngangalang Raymundo Mata, dahil si Rizal ay isang optalmolohista . Isip tabon, si Valenzuela giubanan sa usa ka buta nga si Raymundo Mata, sanglit si Rizal usa ka optalmolohista . Dumating si Valenzuela sa Dapitan noong Hunyo 21, 1896, kung saan tinanggap siya ni Rizal. Si Valenzuela miabot sa Dapitan kaniadtong Hunyo 21, 1896, diin gidawat siya ni Rizal. Matapos ang hapunan, sinabi sa kanya ni Valenzuela ang kanyang tunay na layunin at ang pangangailangan ng pag-secure ng suporta ni Rizal. Pagkahuman sa panihapon, gisultihan siya ni Valenzuela ang iyang tinuud nga katuyoan ug ang kinahanglanon sa pagsiguro sa suporta ni Rizal. Tumanggi si Rizal sa masiglang plano ni Bonifacio na maglagay ng bansa sa isang madugong rebolusyon. Gisupak ni Rizal ang mabinantayon nga plano ni Bonifacio nga ibutang ang nasud sa usa ka dugoon nga rebolusyon. Naniniwala siya na ito ay napaaga sa dalawang kadahilanan ang mga tao ay hindi handa para sa isang napakalaking rebolusyon. Nagtuo siya nga kini sayo pa sa duha nga mga hinungdan ang mga tawo dili andam alang sa usa ka kaylap nga rebolusyon. At ang mga sandata at pondo ay dapat munang makolekta bago mapataas ang sigaw ng rebolusyon. Ug kinahanglan nga kolektahon una ang mga armas ug pondo sa dili pa ipataas ang singgit sa rebolusyon. Dahil sa paniwala na ito, gumawa ng isa pang mungkahi si Valenzuela kay Rizal: upang iligtas siya. Tungod sa kini nga ideya, si Valenzuela mihimog laing sugyot kang Rizal: aron pagluwas kaniya. Hindi pumayag si Rizal sa planong ito, sapagkat ibinigay niya ang kanyang salita ng karangalan sa mga awtoridad ng Espanya, at ayaw niyang masira ito. Giaprubahan ni Rizal ang kini nga plano, tungod kay gihatagan niya ang iyang pulong pasidungog sa mga awtoridad sa Espanya, ug dili niya gusto nga gub-on kini. Sa halip, pinayuhan ni Rizal si Valenzuela na hikayatin ang mga mayayamang Pilipino, upang maaari silang manghingi ng pondo, kung saan inirerekumenda niya ang isang piling opisyal ng hukbo na si Antonio Luna na maging pangkalahatang digmaan ng Katipunan, dapat magkaroon ng isang rebolusyon. Hinuon, gitambagan ni Rizal si Valenzuela nga hikayon ang mga adunahan nga mga Pilipino, aron sila mangayo us aka pundo, diin girekomenda niya ang usa ka pilit nga opisyal sa hukbo nga ginganlag Antonio Luna nga mahimong kinatibuk-ang gubat sa Katipunan, kinahanglan usa ka rebolusyon. Ayon sa pahayag ni Valenzuela sa mga awtoridad ng Espanya, halos nag-away sila tungkol sa usapin at umalis si Valenzuela nang sumunod na araw sa halip na manatili ng isang buwan bilang orihinal na pinlano. Sumala sa pamahayag ni Valenzuela sa mga awtoridad sa Espanya, halos nag-away sila sa us aka butang ug gibiyaan ni Valenzuela pagkasunod adlaw imbis nga magpabilin sa usa ka bulan nga orihinal nga giplano. Nang bumalik si Valenzuela sa Maynila at ipinaalam sa Katipunan ang kanyang pagkabigo na ma-secure ang parusa ni Rizal. Sa pag-uli ni Valenzuela sa Maynila ug gipahibalo ang Katipunan sa iyang kapakyasan nga makuha ang sangil ni Rizal. Galit na galit si Bonifacio, nagbabala kay Valenzuela na huwag sabihin sa kanino ang pagtanggi ni Rizal na suportahan ang paparating na pag-aalsa. Naglagot si Bonifacio, gipasidan-an niya si Valenzuela nga dili isulti kang bisan kinsa ang pagdumili ni Rizal nga suportahan ang umaabot nga pag-alsa. Gayunman, ipinakalat na ni Valenzuela ang salita, kaya't ang maraming mga panukalang pondo sa lipunan ay nakansela. Bisan pa, gipakaylap na ni Valenzuela ang pulong, mao nga ang daghan nga mga sugyot sa pondo sa mga katilingban giwagtang. Sa kabila ng pagtanggi ni Rizal, sinubukan ng Katipunan na harapin ang problema sa suplay ng armas at gumawa ng mga hakbang upang mapuslit ang mga sandata mula sa ibang bansa. Bisan pa sa pagdumili ni Rizal, ang Katipunan nagtinguha nga masulbad ang problema sa suplay sa armas ug adunay mga lakang nga ipayuhot sa mga armas gikan sa gawas sa nasud. Sa kanyang paglilitis , itinanggi ni Rizal na kilala niya si Valenzuela, na sinasabi lamang na nakilala niya muna siya sa Dapitan at na itinuring niya siyang isang mabuting kaibigan dahil sa ipinakita sa kanya ni Valenzuela at sa kanyang pagpapahalaga sa mga kagamitang medikal na ibinigay sa kanya ni Valenzuela. Sinabi rin niya na ito ang huling oras na nagkakilala sila. Sa iyang pagsulay , gipanghimakak ni Rizal nga nakaila siya sa Valenzuela, nag-ingon nga nahibal-an lamang niya una siya sa Dapitan ug nga giisip niya siya nga usa ka maayong higala tungod sa gipakita ni Valenzuela kaniya ug sa iyang pagpabili sa mga medikal nga gamit sa Valenzuela nga gihatag kaniya. Matud usab niya nga kini ang katapusang higayon nga nagkita sila. Sa kabila ng pagtanggi ni Rizal sa isang armadong rebolusyon, patuloy na nagplano si Bonifacio para sa isang armadong salungatan sa Espanya. Bisan pa sa pagsalikway ni Rizal sa usa ka armadong rebolusyon, padayon nga nagplano si Bonifacio alang sa usa ka armadong panagbangi sa Espanya. Napansin ng Katipunan ang bansang Hapon, na lumitaw noon bilang posibleng kampeon ng kalayaan ng Asyano laban sa pang-aapi sa Kanluranin. Gitan-aw sa Katipunan ang Japan, nga ning higayona usa ka posibling kampiyon sa kalingkawasan sa Asya batok sa pagpanglupig sa Kasadpan. Noong Mayo 1896, matapos ang pagdalaw ni Valenzuela sa Rizal, isang delegasyon ng mga miyembro ng Katipunan, na pinamumunuan nina Jacinto at Bonifacio, ay nag-usap sa isang pagdalaw na opisyal ng Naval na kapitan at kapitan ng isang barkong Hapones, na nagngangalang Kongo , at ang konsul ng Japanese sa isang bazaar ng Hapon sa Maynila. Noong Mayo 1896, pagkatapos ng pagbisita ni Valenzuela sa Rizal, ang usa ka delegasyon sa mga myembro sa Katipunan, pinangulohan ni Jacinto ug Bonifacio, nakigsulti sa usa ka pagbisita sa opisyal nga opisyal sa Japan ug kapitan sa usa ka barko sa Japan, nga ginganlag Kongo , ug konsul sa Japanese sa usa ka bazaar sa Japan sa Maynila. Ang tagasalin, isang kaibigan ni Valenzuela, ay si Jose Moritaro Tagawa na ikinasal sa isang Pilipinong babaeng taga- Bocaue, Bulacan . Ang tighubad, usa ka higala ni Valenzuela, si Jose Moritaro Tagawa nga minyo sa usa ka Pilipina nga babaye sa Bocaue, Bulacan . Matapos ang karaniwang palitan ng mga courtesies, isinumite ni Jacinto ang alaala ng Katipunan para sa Emperor ng Japan kung saan ipinagdarasal ng mga Pilipino ang tulong ng mga Hapon sa kanilang inaasahang rebolusyon, "upang ang ilaw ng kalayaan na nag-iilaw sa Japan ay maaari ring magbuhos ng mga sinag nito sa Pilipinas." Matapos ang naandan nga pagbinayloay sa mga ligal, gisumite ni Jacinto ang Katipunan nga handumanan alang sa Emperor sa Japan kung diin ang mga Pilipino nag-ampo alang sa hinabang sa mga Hapon sa ilang gipaabot nga rebolusyon, "aron ang suga sa kalayaan nga nag-iilaw sa Japan mahimo usab nga mubu sa mga silaw sa Pilipinas." Ito ay may mabuting dahilan na ang Katipunan ay humingi ng tulong at alyansa ng Japan. Maayo ang hinungdan nga ang Katipunan nangayo sa tabang ug alyansa sa Japan. Ang Japan ay naging palakaibigan sa mga Pilipino mula noong panahon ng kolonyal ng Espanya. Ang Japan nahimong mahigalaon sa mga Pilipino sukad sa panahon sa kolonyal sa Espanya. Maraming mga Pilipino na tumakas mula sa pag-uusig sa Espanya ang tinanggap doon at buong proteksyon sa mga batas ng Hapon. Daghang mga Pilipino nga nagpalayo sa paglutos sa Espanya ang gidawat didto ug gihatagan ang hingpit nga pagpanalipod sa mga balaod sa Hapon. Sinubukan ni Bonifacio na bumili ng mga sandata at bala mula sa Japan, ngunit nabigo dahil sa kakulangan ng pondo at ang pag-alis ng Katipunan, si Jose Dizon ay bahagi ng komite na nabuo ng Katipunan upang mai-secure ang mga armas mula sa Japan kasama ang pagkakaugnay ng kapitan ng barko ng Hapon. Gisulayan ni Bonifacio ang pagpalit sa mga armas ug mga bala gikan sa Japan, apan napakyas tungod sa kakulang sa pondo ug ang pagkadiskubre sa Katipunan, si Jose Dizon bahin sa komite nga giporma sa Katipunan aron makuha ang mga armas gikan sa Japan nga adunay koneksyon sa kapitan sa barko sa Japan. Pagkalipas ng tatlong buwan, gayunpaman, ang Katipunan ay walang takip at si Dizon ay kabilang sa daan-daang naaresto dahil sa paghihimagsik. Paglabay sa tulo ka bulan, hayag nga ang Katipunan wala makit-an ug si Dizon usa sa gatusan nga gidakup tungod sa pagrebelde. Habang ang Katipunan ay abala sa paghahanda para sa pag-aalsa, ang iba't ibang mga pagtanggi tungkol sa pagkakaroon nito ay nakarating sa mga awtoridad ng Espanya. Samtang ang Katipunan busy sa pag-andam alang sa pag-alsa, ang lainlaing mga pagsaway bahin sa paglungtad niini nakaabot sa mga awtoridad sa Espanya. Noong Hulyo 5, 1896, si Manuel Sityar, isang Pranses na tenyente ng Guardia Civ’l na nakalagay sa Pasig , ay iniulat kay Gobernador-Heneral Ramon Blanco ang mahiwagang gawain ng ilang mga katutubo na nagtitipon ng mga armas at nagrerekrut ng mga lalaki para sa ilang hindi kilalang mga layunin. Niadtong Hulyo 5, 1896, si Manuel Sityar, usa ka Espanyol nga tenyente sa Guardia Civ’l nga nakabase sa Pasig , nagreport kay Gobernador-Heneral Ramon Blanco ang misteryosong kalihokan sa pipila ka mga natives nga nagtigum sa mga armas ug nagrekrut sa mga lalaki alang sa pipila nga wala mailhi nga katuyoan. Noong Agosto 13, 1896, sinabi ni Fr. Si Agust’n Fernandez, isang curve ng Augustinian ng San Pedro, Makati , ay sumulat kay Don Manuel Luengo, ang sibil na gobernador (mayor) ng Maynila, na kinondena ang mga anti-Spanish na pagpupulong sa kanyang parokya. Kaniadtong Agosto 13, 1896, si Fr. Si Agust’n Fernandez, usa ka tungatunga sa Augustinian sa San Pedro, Makati , nagsulat kay Don Manuel Luengo, ang sibil nga gobernador (mayor) sa Maynila, nagsaway sa mga pulong nga anti-Espanyol sa iyang parokya. Ang Katipunan ay sa wakas natuklasan ng mga awtoridad ng Espanya anim na araw pagkatapos ni Fr. Sulat ni Fernandez kay Luengo. Ang Katipunan sa katapusan nadiskubre sa mga awtoridad sa Espanya unom ka adlaw pagkahuman ni Fr. Sulat ni Fernandez kay Luengo. Noong unang bahagi ng Agosto 1896, sina Teodoro Pati–o at Apolonio de la Cruz, kapwa nagtatrabaho para sa diyeta sa pagpi-print ng Diario de Manila (nangungunang pahayagan noong mga oras na iyon) ay sumailalim sa hindi pagkakaunawaan tungkol sa sahod. Kaniadtong Agosto 1896, sila Teodoro Pati–o ug Apolonio de la Cruz, pareho nga nagtrabaho alang sa dyaryo sa pagpatik sa Diario de Manila (nanguna nga mantalaan kaniadtong mga panahon) nakasinati og dili pagsinabtanay bahin sa suholan. Press foreman de la Cruz at typetter Pati–o ay lumaban sa pagtaas ng suweldo ng dalawang piso. Press foreman de la Cruz ug tipo ni Pati–o nakigbugno sa pagtaas sa sweldo nga duha ka piso. Sinubukan ni De la Cruz na sisihin si Pati–o sa pagkawala ng mga gamit sa pag-print na ginamit para sa pag-print ng Kalayaan. Gisulayan ni De la Cruz nga mabasol si Pati–o tungod sa pagkawala sa mga gamit sa pag-imprenta nga gigamit alang sa pag-imprinta sa Kalayaan. Bilang paghihiganti, inihayag ni Pati–o ang mga lihim ng lipunan sa kanyang kapatid na si Honoria Pati–o, isang inmate na madre sa Mandaluyong Orphanage. Sa pagbalos, gipadayag ni Pati–o ang mga tinago sa katilingban sa iyang igsoon nga si Honoria Pati–o, usa ka inmate nga madre sa Mandaluyong Orphanage. Nang hapong iyon, noong Agosto 19, 1896, lumakas ang pagkabigla ni Honoria at labis na nababagabag sa paghahayag. Nianang hapona, kaniadtong Agosto 19, 1896, si Honoria nagdako ug nahadlok kaayo sa pagpadayag. Ang ina na portress ng Orphanage na si Sor (Sister) na si Teresa de Jesus ay nakakita ng pag-iyak ni Honoria kaya lumapit siya sa kanya. Ang inahan nga portress sa Orphanage, Sor (Sister) Teresa de Jesus nakakita nga naghilak si Honoria busa giduol niya kini. Sinabi ni Honoria ang lahat ng kanyang narinig mula sa kanyang kapatid. Gisulti ni Honoria ang tanan nga iyang nadungog gikan sa iyang igsoon. Bandang 6:15 ng gabing iyon, tinawag ni Sor Teresa si Pati–o at pinayuhan siyang sabihin ang lahat ng alam niya tungkol sa Katipunan sa pamamagitan ng pagtatapat kay Fr. Mariano G’l. Mga alas 6:15 sa gabii nianang adlawa, gitawag ni Sor Teresa si Pati–o ug gitambagan siya nga isulti ang tanan nga nahibal-an niya bahin sa Katipunan pinaagi sa pagkumpisal kang Fr. Mariano G’l. Kinokontrol ng kanyang takot sa Impiyerno , nagpunta si Pati–o kay Fr. Si G’l, isang Augustinian parish curate ng Tondo kumbento. Pagkontrol sa iyang kahadlok sa Impiyerno , si Pati–o miadto sa Fr. Gil, usa ka Augustinian parish curate sa Tondo kombento. Bagaman nais niyang sabihin ang anumang bagay tungkol sa Katipunan, inamin ni Pati–o na ang isang lithographic na bato ay nakatago sa pindutin ng silid ng Diario de Manila , na ginamit ng lipunan para sa pag-print ng mga resibo. Bisan kung gusto niyang isulti ang bisan unsa bahin sa Katipunan, giangkon ni Pati–o nga usa ka bato sa lithographic ang gitago sa press room sa Diario de Manila , nga gigamit sa katilingban alang sa pag-print sa mga resibo. Sinabi rin niya na maliban sa lithographic na bato, mayroon ding mga dokumento ng pagiging kasapi (na gumagamit ng dugo ng miyembro para sa pag-sign) na nakatago, kasama ang isang larawan ni Dr. Jose Rizal at ilang mga sundang na ginawa para sa Katipunero -manggagawa ng pahayagan. Giingon usab niya nga gawas sa bato sa lithographic, adunay mga dokumento usab nga miyembro (nga gigamit ang dugo sa miyembro alang sa pagpirma), gitago, kauban ang litrato ni Dr. Jose Rizal ug ubay-ubay nga mga sundang nga gihimo para sa Katipunero -mga empleyado sa pahayagan. Alarmed ng nakamamanghang katotohanan ng pagkakaroon ng isang lihim na lipunan, Fr. Si G’l, na sinamahan ng mga lokal na awtoridad ng Espanya, ay naghanap sa opisina ng pag-print sa Diario de Manila at natagpuan ang tumaas na ebidensya. Nahiuyon sa makapaikag nga kamatuoran sa paglungtad sa usa ka tinago nga katilingban, si Fr. Si G’l, nga giubanan sa lokal nga mga awtoridad sa Espanya, nangita sa opisina sa pag-imprenta sa Diario de Manila ug nakit-an ang nag-uswag nga ebidensya. Natagpuan din nila ang de la Cruz na nagtataglay ng isang punong ginamit sa Katipunan na nagsisimula ang mga ritwal at ang ilang listahan ng mga bagong tinanggap na miyembro. Nakit-an usab nila si de la Cruz nga adunay pusil nga gigamit sa pagsugod sa Katipunan nga pagsugod ug pila ka lista sa mga bag-ong gidawat nga mga myembro. Matapos ang pag-aresto, si Fr. Nagmadali si G’l sa Gobernador-Heneral Blanco upang ibintang ang rebolusyonaryong balangkas ng Katipunan. Pagkahuman sa pagdakip, si Fr. Nagdali si G’l sa Gobernador-Heneral Blanco aron isalikway ang rebolusyonaryong laraw sa Katipunan. Ang Espanyol ay nagpakawala ng isang pag-crack at inaresto ang dose-dosenang mga tao, kung saan maraming mga inosenteng mamamayan ang napilitang pumunta sa Fort Santiago . Gibuhian sa mga Espanyol ang usa ka pag-crack ug gidakup ang daghang mga tawo, diin daghang mga inosenteng lungsuranon ang napugos nga moadto sa Fort Santiago . Ang sinasabing pagtataksil ni Pati–o ay naging pamantayang bersyon ng kung paano naganap ang rebolusyon noong 1896. Ang giila nga pagbudhi ni Pati–o nahimo nga sumbanan nga bersyon kung giunsa ang rebolusyon nga nahitabo sa 1896. Gayunman, noong 1920s, inatasan ng Philippine National Library ang isang pangkat ng dating Katipuneros upang kumpirmahin ang katotohanan ng kuwento. Apan kaniadtong 1920s, gi-asayn sa Philippine National Library ang usa ka grupo ni dating Katipuneros aron kumpirmahon ang kamatuuran sa istorya. Si Jose Turiano Santiago , ang matalik na kaibigan ni Bonifacio na pinalayas noong 1895, ay tumanggi sa kwento. Si Jose Turiano Santiago , ang suod nga higala ni Bonifacio nga gipalagpot sa 1895, nagkaila sa istorya. Inamin niya na si Bonifacio mismo ang nag-utos kay Pati–o na ibunyag ang pagkakaroon ng lipunan upang mapadali ang rebolusyong Pilipino at paminsan ang anumang pagtutol sa mga miyembro. Giangkon niya nga si Bonifacio mismo ang nagmando ni Pati–o sa pagbulag sa paglungtad sa katilingban aron mapadali ang rebolusyon sa Pilipinas ug mag-iway sa bisan unsang pagsupak sa mga miyembro. Ang istoryador na si Teodoro Agoncillo ay nagbibigay ng magkakaibang bersyon ng mga kaganapan, na isinulat na ipinahayag ni Pati–o ang mga lihim ng lipunan sa kanyang kapatid na si Honoria, kasunod ng isang hindi pagkakaunawaan kay de la Cruz, isa pang miyembro ng lipunan na nagtatrabaho sa kanya sa regular na pag -aari ng Espanya na Diario de Manila . Ang istoryador nga si Teodoro Agoncillo naghatag usa ka magkalainlain nga bersyon sa mga panghitabo, nga gisulat nga gipadayag ni Pati–o ang mga tinago sa katilingban sa iyang igsoon nga si Honoria, sa pagsunod sa usa ka dili pagsinabtanay uban ni de la Cruz, usa pa ka myembro sa katilingban nga nagtrabaho kauban niya sa regular nga gipanag-iya sa Espanya nga Diario de Manila . Si Honoria, isang naulila na inmate, ay nagalit sa balita at sinabi kay Sor Teresa, ang naulila na madre portera , na iminungkahi na sabihin ni Pati–o sa lahat kay Fr. G’l. Si Honoria, usa ka inbata nga inmate, nasuko sa balita ug gipahibalo si Sor Teresa, ang mga ulohan nga madre portera , nga nagsugyot nga isulti ni Pati–o ang tanan kay Fr. G’l. Matapos ang pagtuklas na ito, ang locker ng Policarpio Turla, na lumitaw ang pirma sa mga resibo, ay pinilit na buksan at natagpuan na naglalaman ng isang balaraw, ang mga patakaran ng lipunan, at iba pang mga nauugnay na dokumento. Pagkahuman sa pagdiskobre niini, ang locker sa Policarpio Turla, kansang pirma nagpakita sa mga resibo, napugos nga bukas ug nahibal-an nga adunay sulud, mga lagda sa katilingban, ug uban pang mga may kalabutan nga dokumento. Ang mga ito ay ibinalik sa Guardia Civ’l, na humahantong sa pag-aresto at pagkumbinsi sa mga paratang ng iligal na samahan at pagtataksil ng mga 500 kilalang tao. Gihatud kini sa Guardia Civ’l, nga nanguna sa pag-aresto ug pagkumbinsi sa mga sumbong sa iligal nga asosasyon ug pagbudhi sa 500 nga bantog nga mga lalaki. Sa isa pang bersyon, ang pagkakaroon ng Katipunan ay nakilala ng mga awtoridad sa pamamagitan ni Pati–o, na inihayag ito sa pangkalahatang tagapamahala, La Font. Sa laing bersyon, ang pagkaanaa sa Katipunan nahibal-an sa mga awtoridad pinaagi ni Pati–o, kinsa nagpadayag niini sa heneral nga manedyer, ang La Font. Si Pati–o ay nakipag-ugnay sa isang mapait na pagtatalo sa pagbabayad kay de la Cruz at inilantad ang Katipunan kay La Font, bilang paghihiganti. Si Pati–o nag-atubang sa mapait nga panaglalis sa pagbayad kay de la Cruz ug gipadayag ang Katipunan sa La Font, sa pagpanimalos. pinangunahan ng La Font ang isang tenyente ng pulisya ng Espanya sa shop at desk ng de la Cruz, kung saan "nahanap nila ang mga Katipunan paraphernalia tulad ng isang selyong goma, isang maliit na libro, ledger, mga panunumpa sa pagiging kasapi na naka-sign in dugo, at isang membership roster ng Maghiganti kabanata ng Katipunan. " Pinangunahan ni La Font ang tenyente sa pulisya sa Espanya sa shop ug desk ni de la Cruz, kung diin "nakit-an nila ang mga Katipunan paraphernalia sama sa usa ka goma nga selyo, usa ka gamay nga libro, mga tigdala, mga sumpa sa pagiging miyembro nga gipirmahan sa dugo, ug usa ka miyembro sa riles sa Maghiganti nga kapitulo sa Katipunan. " Nang malaman ng mga pinuno ng Katipunan ang mga pag-aresto, tinawag ni Bonifacio ang isang pagpupulong ng lahat ng mga konseho ng lalawigan upang magpasya ang pagsisimula ng armadong pag-aalsa. Kung nahibal-an sa mga pinuno sa Katipunan ang mga pag-aresto, nagtawag si Bonifacio sa asembleya sa tanan nga mga konseho sa probinsya aron magdesisyon nga magsugod ang armadong pag-alsa. Ang pulong ay ginanap sa bahay ni Apolonio Samson sa isang lugar na tinatawag na Kangkong sa Balintawak. Ang tigum gihimo sa balay ni Apolonio Samson sa lugar nga gitawag og Kangkong sa Balintawak. Halos sa 1,000 si Katipuneros ang dumalo sa pagpupulong ngunit hindi nila napagpasyahan ang isyu. Nagkita ulit sila sa ibang lugar sa Balintawak kinabukasan. Mga 1,000 ka Katipuneros mitambong sa miting apan sila wala makahimo sa paghusay sa mga isyu. Nagtagbo na usab sila sa laing lugar sa Balintawak pagkasunod adlaw. Nagtatalo pa rin ang mga mananalaysay kung naganap ang kaganapang ito sa bakuran ni Melchora Aquino o sa bahay ng kanyang anak na si Juan Ramos. Nagdebate pa ang mga istoryador kung nahitabo ba kini nga panghitabo sa nataran ni Melchora Aquino o sa balay sa iyang anak nga si Juan Ramos. Ang pagpupulong ay naganap alinman sa Agosto 23 o Agosto 24. Nahuman ang miting bisan kaniadtong Agosto 23 o Agosto 24. Ito ay sa ikalawang pagpupulong kung saan nagpasiya ang mga Katipunero na dumalo upang simulan ang armadong pag-aalsa at tinapakan nila ang kanilang mga cedula (mga sertipiko sa paninirahan at mga papel ng pagkakakilanlan) bilang tanda ng ang kanilang pangako sa rebolusyon. Nahuman kini sa ikaduhang panagkita diin ang mga nanambong sa Katipunero nagdesisyon nga sugdan ang armadong pag-alsa ug ilang gigisi ang ilang mga cedula (mga sertipiko sa pinuy-anan ug mga papel sa identidad) ingon usa ka timaan sa ang ilang pasalig sa rebolusyon. Ang mga Katipunero din sumang-ayon sa pag-atake Manila noong Agosto 29. Miuyon usab ang mga Katipuneros nga atakihin ang Manila kaniadtong Agosto 29. Ngunit natuklasan ng mga sibilyang sibil ng Espanya ang pagpupulong at ang unang labanan ay nangyari sa Labanan ng Pasong Tamo . Apan nadiskubrehan sa mga sibilyan nga gwardya sa Espanya ang miting ug ang una nga panagsangka nga nahitabo sa Labing Pasong Tamo . Habang ang Katipunan sa una ay nasa itaas na kamay, ang mga gobyernong sibil na sibil ay tumalikod sa labanan. Samtang ang Katipunan sa sinugdan adunay taas nga kamot, ang mga gwardya nga sibilyan sa Espanya ang naglibot sa away. Umatras si Bonifacio at ang kanyang mga tauhan patungong Marikina sa pamamagitan ng Balara (ngayon ay nasa Quezon City ). Si Bonifacio ug ang iyang mga tawo ning-adto sa Marikina pinaagi sa Balara (karon sa Quezon City ). Nagtungo sila sa San Mateo (sa probinsya na ngayon ay tinawag na Rizal ) at kinuha ang bayan. Nian nagpadayon sila sa San Mateo (sa probinsya nga karon gitawag ug Rizal ) ug nakuha ang lungsod. Gayunman, nakuha ng mga Espanyol ang tatlong araw mamaya. Hinuon, nakuha sa Espanya ang tulo ka adlaw pagkahuman. Matapos makumpleto, nagpasya ang Katipuneros na huwag saksakin ang Maynila nang direkta ngunit sumang-ayon na kunin ang magazine ng Spanish powder at garrison sa San Juan . Pagkahuman sa pag-rehistro, ang mga Katipuneros mihukom nga dili moatake sa Manila ang direkta apan nagkauyon nga kuhaon ang magasin nga Spanish powder ug garrison sa San Juan . Noong Agosto 30, sinalakay ng Katipunan ang 100 na sundalong Espanyol na nagtatanggol sa magazine ng pulbos sa Labanan ng San Juan del Monte o Labanan ng Pinaglabanan . Kaniadtong Agosto 30, giatake sa Katipunan ang 100 nga mga sundalo sa Espanya nga nagdepensa sa pulbos nga magasin sa Labanan sa San Juan del Monte o Gubat sa Pinaglabanan . Mga 153 Katipunero ang namatay sa labanan, ngunit ang Katipunan ay kailangang umatras sa pagdating ng mga Espanya. Mga 153 si Katipuneros ang napatay sa giyera, apan ang Katipunan kinahanglan nga moatras sa pag-abut sa mga Espanya. Mahigit sa 200 ang dinala. Sa parehong oras, ang Katipuneros sa iba pang mga suburban na lugar ng Maynila, tulad ng Caloocan , San Pedro de Tunasan (ngayon Makati City ), Pateros at Taguig , ay bumangon sa sandata. Kapin sa 200 ang gidakup. Sa susamang oras, ang Katipuneros sa uban pang mga suburban nga mga lugar sa Manila, sama sa Caloocan , San Pedro de Tunasan (karon Makati City ), Pateros ug Taguig , nag-armas. Sa hapon ng parehong araw, idineklara ng Spanish Gov. Gen. Camilo de Polavieja na martial law sa Maynilaat ang mga lalawigan ng Cavite. Sa hapon sa mao gihapong adlaw, gideklarar sa Spanish Gov. Gen. Camilo de Polavieja nga martial law sa Manilaug mga lalawigan sa Cavite. Nagsimula na ang Rebolusyong Pilipino. Nagsugod na ang Rebolusyong Pilipino. Sa Bulacan, ang Kilusang Rebolusyonaryong Bulacan ay inaatake ng pinakamalakas na puwersa ng artilerya na nakipagtagpo sa kabisera ng Bulacan. Sa Bulacan, ang Kilusang Rebolusyonaryo nga Bulacan giatake sa labing kusog nga puwersa sa artilerya nga nagpakombertir sa kaulohan nga lungsod sa Bulacan. Kasunod nito ay humantong sa Labanan ng San Rafael, kung saan si Gen. Anacleto Enriquez at ang kanyang mga tauhan ay napapaligiran at sinalakay sa Simbahan ng San Rafael. Pagkahuman, nagdala kini sa Gubat sa San Rafael, kung diin si Gen. Anacleto Enriquez ug ang iyang mga kalalakin-an napalibutan ug giatake sa Simbahan sa San Rafael. Ang Pandi, Bulacan ay may mahalagang papel at makasaysayang papel sa paglaban sa kalayaan ng Pilipinas. Ang Pandi, Bulacan adunay hinungdanon ug makasaysayanon nga papel sa away alang sa independensya sa Pilipinas. Kilala si Pandi para sa Real de Kakarong de Sili Shrine - Inang Filipina Shrine , ang lugar ng pinakamatinding labanan sa Bulacan, kung saan higit sa 3,000 ang mga rebolusyonaryong Katipunero ay namatay. Kilala si Pandi alang sa Real de Kakarong de Sili Shrine - Inang Filipina Shrine , ang lugar sa labing dugoon nga gubat sa Bulacan, diin kapin sa 3,000 ang mga rebolusyonaryong Katipunero namatay. Gayundin, ito ay nasa site na ito kung saan itinatag ang Republika ng Real de Kakarong de Sili ng 1896, isa sa unang repormang rebolusyon ng Pilipinas . Ingon usab, kini sa kini nga lugar diin ang Republika sa Real de Kakarong de Sili sa 1896, usa sa una nga rebolusyonaryong republika sa Pilipinas . Ito ay sa Kakarong de Sili Ñ na humigit-kumulang sa 6,000 Katipunero mula sa iba't ibang bayan ng Bulacan na pinamumunuan ni Brigadier General Eusebio Roque, na mas kilala bilang "Maestrong Sebio" o "Dimabungo" (tingnan ang listahan ng mga heneral ng Pilipino sa Rebolusyong Pilipino at Pilipinas ÐAmerican War ) Ñang "Kakarong Republic" ay naayos pagkatapos ng Sigaw ni Pugad Lawin , na tinukoy bilang "Sigaw ng Balintawak". Nasa Kakarong de Sili - nga mga 6,000 ka Katipunero gikan sa lainlaing mga lungsod sa Bulacan nga pinamunuan ni Brigadier General Eusebio Roque, mas kilala nga "Maestrong Sebio" o "Dimabungo" (tan-awa ang lista sa mga heneral nga Pilipino sa Rebolusyong Pilipino at Pilipinas ÐAmerican War ) - nga ang "Kakarong Republic" giorganisar dayon pagkahuman sa Sigaw ni Pugad Lawin , gitawag nga "Sigaw sa Balintawak". Kasaysayan at mga mananaliksik, pati na rin ang mga talaan ng National Historical Commission , ay nagsasabi na ang "Kakarong Republic" ay ang una at tunay na naayos na rebolusyonaryong gubyerno na itinatag sa bansa upang ibagsak ang Kastila na antedating ng Espanya sa sikat na Malolos Republic at ang Biak-na-Bato Republika . Ang kasaysayan ug mga tigdukiduki, ingon man ang mga rekord sa National Historical Commission , nagsulti nga ang "Kakarong Republic" ang una ug tinuud nga naorganisar nga rebolusyonaryong gobyerno nga gitukod sa nasud aron mapukan ang Kastila nga antedating sa Espanya ang bantog nga Republika sa Malolos ug ang Biak-na-Bato Republic . Bilang pagkilala nito, ang tatlong "republika" na itinatag sa Bulacan ay isinama sa selyo ng lalawigan ng Bulacan. Sa pag-ila niini, kining tulo nga "mga republika" nga natukod sa Bulacan nga naapil sa selyo sa lalawigan sa Bulacan. Ayon sa mga magagamit na tala kabilang ang talambuhay ni General Gregorio del Pilar na may pamagat na Buhay at Kamatayan ng isang Batang Heneral na isinulat ni Teodoro Kalaw , dating direktor ng National Library of the Philippines , isang kuta ay itinayo sa "Kakarong de Sili" na tulad ng isang miniature lungsod. Sumala sa mga magamit nga rekord lakip na ang talambuhay ni General Gregorio del Pilar nga may ulohan nga Kinabuhi ug Kamatayan sa usa ka Batang Heneral nga gisulat ni Teodoro Kalaw , kanhi direktor sa National Library of the Philippines , usa ka kuta ang gitukod sa "Kakarong de Sili" nga sama sa miniature syudad. Mayroon itong mga kalye, isang independiyenteng puwersa ng pulisya, isang musikal na banda, isang pabrika ng mga falconet, bolos at pag-aayos ng mga tindahan para sa mga riple at cartridges. Adunay kini kadalanan, usa ka independyenteng puwersa sa pulisya, musikal nga banda, pabrika sa falconet, bolos ug pag-ayo sa mga tindahan alang sa mga riple ug cartridges. Ang 'Kakarong Republic' ay may kumpletong hanay ng mga opisyal na may Canuto Villanueva bilang kataas na Punong Punong at 'Maestrong Sebio'-Eusebio Roque bilang Brigadaier General ng Army. Ang 'Kakarong Republic' adunay kompleto nga hugpong sa mga opisyales nga adunay Canuto Villanueva ingon Kinataas nga Punoan ug 'Maestrong Sebio'-Eusebio Roque ingon Brigadaier Heneral sa Heneral. Inatake ang kuta at ganap na nawasak noong Enero 1, 1897 ng isang malaking puwersa ng Espanya na pinamumunuan ng Commandant Olaguer-Feliu. Giatake ang kuta ug hingpit nga napatay kaniadtong Enero 1, 1897 sa usa ka dako nga puwersa sa Espanya nga gipangulohan sa Komandante Olaguer-Feliu. Si Del Pilar ay tenyente lamang sa oras at ang Labanan ng Kakarong de Sili ang kanyang "binyag ng apoy." Si Del Pilar usa lamang ka tenyente sa oras ug ang Gubat sa Kakarong de Sili ang iyang "bautismo sa kalayo." Dito siya unang nasugatan at nakatakas sa kalapit na barangay 'Manatal.' Kini diin una siyang nasamdan ug nakagawas sa duol nga barangay 'Manatal.' Ang Kakarong Lodge No. 168 ng 'Legionarios del Trabajo', na pinangalanan bilang memorya ng 1,200 Katipuneros na namatay sa labanan, ay nagtayo ng isang bantayog na nagngangalang Inang Filipina Shrine - (Ina Philippines Shrine) noong 1924 sa barrio ng Kakarong ng Pandi , Bulacan. Ang Kakarong Lodge No. 168 sa 'Legionarios del Trabajo', nga gingalanan isip panumduman sa 1,200 nga Katipunero nga namatay sa giyera, nagtukod usa ka bantayog nga ginganlag Inang Filipina Shrine - (Inay Philippines Shrine) kaniadtong 1924 sa baryo sa Kakarong sa Pandi , Bulacan. Ang aktwal na lugar ng Labanan ng Kakarong de Sili ay ngayon ay isang bahagi ng barangay ng Real de Kakarong. Ang tinuud nga lugar sa Gubat sa Kakarong de Sili karon usa ka bahin sa barangay sa Real de Kakarong. Hindi bababa sa isa sa pinakadakilang heneral sa kasaysayan ng Pilipinas, si Heneral Emilio Aguinaldo na naging unang pangulo ng Pilipinas ay bumisita sa sagradong lupa nitong huling bahagi ng 1950s. WalaÕy bisan usa sa labing bantugan nga heneral sa kasaysayan sa Pilipinas, si Heneral Emilio Aguinaldo nga nahimong unang pangulo sa Pilipinas mibisita niining sagrado nga sukaranan sa ulahing bahin sa 1950s. Bago pa matuklasan ang Katipunan , si Rizal ay nag-apply para sa isang posisyon bilang isang doktor sa hukbo ng Espanya sa Cuba sa isang hangad na hikayatin ang mga awtoridad ng Espanya sa kanyang katapatan sa Espanya. Bisan sa wala pa mahibal-an ang Katipunan , si Rizal nag-aplay alang sa usa ka posisyon ingon usa ka doktor sa kasundalohan sa Espanya sa Cuba sa panawagan nga hikayon ang mga awtoridad sa Espanya sa iyang pagkamaunungon sa Espanya. Tinanggap ang kanyang aplikasyon at dumating siya sa Maynila upang sumakay ng isang barko para sa Espanya noong Agosto 1896, ilang sandali bago nalantad ang lihim na lipunan. Gidawat ang iyang aplikasyon ug siya miabot sa Manila aron mosakay sa usa ka barko alang sa Espanya kaniadtong Agosto 1896, wala madugay sa wala pa mailad ang sekreto nga katilingban. Ngunit habang si Rizal ay patungo sa Espanya, ang Katipunan ay walang basura at isang telegrama ang nakakuha ng bapor sa Port Said , naalaala siya sa Pilipinas upang harapin ang mga singil na siya ang mastermind ng pag-aalsa. Apan samtang si Rizal nagpaingon sa Espanya, ang Katipunan wala makit-an ug usa ka telegrama ang nakaabot sa bomba sa Port Said , nahinumdom siya sa Pilipinas aron atubangon ang mga sumbong nga siya ang mastermind sa pag-alsa. Kalaunan ay isinagawa siya ng musketry noong Disyembre 30, 1896 sa larangan ng Bagumbayan (na kilala ngayon bilang Luneta ). Siya sa ulahi gipatay sa musketry kaniadtong Disyembre 30, 1896 sa bukid sa Bagumbayan (karon nailhan nga Luneta ). Habang sinubukan si Rizal ng korte ng militar para sa pagtataksil, ang mga bilanggo na dinala sa Labanan ng Pinaglabanan Ñ Sancho Valenzuela, Ramon Peralta, Modesto Sarmiento, at Eugenio Silvestre Ñ ay isinagawa noong Setyembre 6, 1896 sa Bagumbayan. Samtang gisulayan ang korte sa militar alang sa pagluib, ang mga binilanggo nga nakuha sa Labing Pinaglabanan Ñ Sancho Valenzuela, Ramon Peralta, Modesto Sarmiento, ug Eugenio Silvestre Ñ gipatay kaniadtong Septyembre 6, 1896 sa Bagumbayan. Pagkaraan ng anim na araw, isinagawa rin nila ang Thirteen Martyrs ng Cavite sa Fort San Felipe Fort sa Cavite. Unom ka adlaw ang nakalabay, gipamatay usab nila ang Thirteen Martyrs sa Cavite sa Fort San Felipe Fort sa Cavite. Pinilit din ng mga awtoridad ng kolonyal na Espanya ang pag-uusig sa mga naaresto matapos ang pag-atake sa Diario de Manila printing press, kung saan nahanap nila ang katibayan na hindi lamang mga karaniwang mamamayan kundi pati na rin ang mayayamang namumuno sa lipunan na Pilipino. Ang mga awtoridad sa kolonyal nga Espanya usab nagpugos sa pag-uusig sa mga naaresto matapos ang pag-atake sa dyeta sa imprenta sa Diario de Manila , diin nakit-an nila ang mga ebidensya nga nag-anam dili lamang sa mga kasagaran nga mga tawo kundi usab mga adunahan nga lider sa kapunongan sa Pilipino. Ang Bicol Martyrs ay isinagawa ng pagpapaputok ng iskwad noong Enero 4, 1897 sa Bagumbayan. Ang Bicol Martyrs gipatay pinaagi sa pagpabuto sa iskwad kaniadtong Enero 4, 1897 sa Bagumbayan. Inaresto at dinakip nila ang mga pag-aari ng mga kilalang negosyanteng sina Francisco Roxas, Telesforo Chuidian at Jacinto Limjap. Gidakup nila ug nakuha ang mga kabtangan sa bantog nga negosyante nga si Francisco Roxas, Telesforo Chuidian ug Jacinto Limjap. Bagaman maaaring may katibayan na patunay na tumuturo kina Chuidian at Limjap bilang mga pinansyal ng rebolusyon, ang tala ay walang ipinakitang katibayan laban kay Roxas maliban na siya ay kasangkot sa pagpopondo ng Kilusang Propaganda. Samtang mahimo nga adunay sulundon nga ebidensya nga nagtudlo sa Chuidian ug Limjap ingon mga pinansya sa rebolusyon, ang rekord walaÕy gipakita nga ebidensya batok sa Roxas gawas nga siya adunay labot sa pagpondo sa Kilusang Propaganda. Maging si Mariano Ponce , isa pang pinuno ng Kilusang Propaganda, sinabi na ang pag-aresto kay Roxas ay isang "nakamamatay na pagkakamali". Bisan si Mariano Ponce , usa pa nga lider sa Kilusang Propaganda, nagsulti nga ang pagdakup kang Roxas usa ka "makamatay nga sayup". Gayunpaman, si Roxas ay napatunayang nagkasala ng pagtataksil at binaril noong Enero 11, 1897 sa Bagumbayan. Bisan pa, si Roxas nakit-an nga sad-an sa pagbudhi ug gipusil kaniadtong Enero 11, 1897 sa Bagumbayan. Pinapatay din kasama ang grupo sina Lt. Benedicto Nijaga at Koperal Geronimo Cristobal , pareho ng hukbo ng Espanya. Gibuhat usab ang grupo nga sila Lt. Benedicto Nijaga ug Kopal Geronimo Cristobal , pareho sa sundalong Espanya. Ngunit ang mga ehekutibo, lalo na kay Rizal, ay nagdagdag lamang ng gasolina sa paghihimagsik, kasama ang mga Katipunero na sumigaw ng iyak ng labanan. Apan ang mga gipamatay, labi na ang kay Rizal, nagdugang nga gasolina sa pagrebelde, uban ang mga Katipunero nga nagsinggit nga ang mga pag-away sa gubat. Sa mga Katipunero, si Rizal ang honorary president ng Katipunan. Sa mga Katipunero, si Rizal ang honorary president sa Katipunan. Isang karibal ang lumitaw mula sa dalawang nangungunang paksyon ng Katipunan sa Cavite: ang Magdiwang (kanan), pinamumunuan nina Mariano Alvarez at ang Magdalo (kaliwa), pinangunahan ni Baldomero Aguinaldo. Usa ka kaatbang ang migawas gikan sa duha nga nanguna nga paksyon sa Katipunan sa Cavite: ang Magdiwang (tuo), pinangulohan ni Mariano Alvarez ug Magdalo (wala), pinangunahan ni Baldomero Aguinaldo. Sa takbo ng rebolusyon laban sa Espanya, isang split na binuo sa pagitan ng paksyon ng Magdiwang (pinangunahan ni Gen. Mariano çlvarez ) at paksyon ng Magdalo (pinamumunuan ni Gen. Baldomero Aguinaldo , pinsan ni Heneral Emilio Aguinaldo ), na parehong nasa Cavite . Sa dagan sa rebolusyon kontra sa Espanya, usa ka panagbulag ang naugmad taliwala sa paksyon sa Magdiwang (pinangulohan ni Gen. Mariano çlvarez ) ug paksyon nga Magdalo (pinangulohan ni Gen. Baldomero Aguinaldo , ig-agaw ni Heneral Emilio Aguinaldo ), nga parehong nahimutang sa Cavite . Sa isang kombensyon sa Tejeros , Cavite, ang mga rebolusyonaryo ay nagtipon upang bumuo ng isang rebolusyonaryong gobyerno. Sa usa ka kombensyon sa Tejeros , Cavite, ang mga rebolusyonaryo nagpundok aron mag-umol sa usa ka rebolusyonaryong gobyerno. Doon, noong Marso 22, 1897, napagpasyahan na buwagin ang Katipunan at magtatag ng isang republika . Didto, kaniadtong Marso 22, 1897, nakadesisyon nga wagtangon ang Katipunan ug magtukod usa ka republika . Natalo ni Bonifacio ang pag-bid sa pagkapangulo ng rebolusyonaryong gobyerno kay Emilio Aguinaldo, na nasa Pasong Santol, na nakikipaglaban sa mga puwersang Espanyol at sa halip ay nahalal na Kalihim ng Panloob. Si Bonifacio nawad-an sa iyang panawagan alang sa pagkapangulo sa rebolusyonaryong gobyerno kay Emilio Aguinaldo, nga atua sa Pasong Santol, nakig-away sa mga puwersa sa Espanya ug sa baylo napili nga Sekretaryo sa Panloob. Kapag sinubukan ng mga miyembro ng pangkat ng Magdalo na siraan siya bilang walang pinag-aralan at hindi karapat-dapat sa posisyon, ipinahayag ni Bonifacio ang mga resulta ng kumbensyon bilang walang bisa at walang bisa, nagsasalita bilang Supremong Katipunan. Kung gisulayan sa mga myembro sa paksyon nga Magdalo nga badlungon siya ingon dili edukado ug dili angay alang sa posisyon, gipahayag ni Bonifacio ang mga sangputanan sa kombensyon nga walaÕy hinungdan ug walaÕy pagsulti, namulong ingon ang Supremosa Katipunan. Sa kabila nito, nanumpa si Aguinaldo sa katungkulan bilang pangulo sa susunod na araw sa Santa Cruz de Malabon (kasalukuyan-araw na Tanza) sa Cavite, tulad ng ginawa ng natitirang mga opisyal, maliban kay Bonifacio. Bisan pa niini, nanumpa si Aguinaldo sa katungdanan isip pangulo pagkasunod nga adlaw sa Santa Cruz de Malabon (karon Tanza) sa Cavite, sama sa gibuhat sa ubang mga opisyales, gawas kang Bonifacio. Si Andres Bonifacio at ang kanyang kapatid na si Procopio ay kalaunan ay naaresto dahil sa sinasabing mga insidente sa Indang at, sa utos ng Konseho ng Digmaan at naaprubahan ni Gen. Aguinaldo, kapwa sila pinatay noong Mayo 10, 1897, sa Mount Buntis sa Maragondon , Cavite. Si Andres Bonifacio ug ang iyang igsoon nga si Procopio naaresto sa ulahi tungod sa giisip nga mga insidente sa Indang ug, sa mando sa Konseho sa Gubat ug giaprubahan ni Gen. Aguinaldo, silang duha gipatay kaniadtong Mayo 10, 1897, sa Mount Buntis sa Maragondon , Cavite. Siya at ang kanyang kapatid ay inilibing sa isang walang marka na libingan. Siya ug ang iyang igsoon gilubong sa walaÕy marka nga lubnganan. Ang rebolusyon ng Katipunan na humantong sa pagtatapos ng unang Republika ng Pilipinas. Ang rebolusyon sa Katipunan ang nanguna sa pagtukod sa una nga Republika sa Pilipinas. Ang Republika ng Pilipinas, na mas kilala bilang ang Unang Republika ng Pilipinas o ang Malolos Republic ay isang maagap na nasulatang rebolusyonaryong gobyerno sa Pilipinas . Ang Republika ng Pilipinas, nga mas naila nga ang Unang Pilipinas Republic o ang Malolos Republic usa ka mubu nga nasulud nga rebolusyonaryong gobyerno sa Pilipinas . Pormal na itinatag ito sa pagpapahayag ng Konstitusyon ng Malolos noong Enero 23, 1899, sa Malolos , Bulacan , at tiniis hanggang sa pagbihag kay Emilio Aguinaldo ng mga puwersang Amerikano noong Marso 23, 1901, sa Palanan , Isabela , na epektibong natunaw ang Una Republika. Pormal nga natukod kini pinaagi sa proklamasyon sa Malolos Constitution sa Enero 23, 1899, sa Malolos , Bulacan , ug nakalahutay hangtod nga nakuha ang Emilio Aguinaldo sa mga puwersang Amerikano kaniadtong Marso 23, 1901, sa Palanan , Isabela , nga epektibo nga natunaw ang Una Republic. Ang kalaunan ay sinira ng Estados Unidos ang Unang Republika ng Pilipinas sa Digmaang Pilipino-Amerikano . Ang sa katapusan gilaglag sa Estados Unidos ang Unang Pilipinas Republic sa Philippine-American War . Pagkatapos, pinatay ng mga Amerikano ang anumang natitirang vestige ng Katipunan. Pagkahuman niini, gipuo sa mga Amerikano ang bisan unsang nahabilin nga vestige sa Katipunan. Ang Republika ng Biak-na-Bato na opisyal na tinukoy sa konstitusyon nito bilang Republika ng Pilipinas ay ang unang republika na nagpahayag sa Pilipinas ng rebolusyonaryong pinuno na si Emilio Aguinaldo at ng kanyang mga kapwa rebolusyonaryo. Ang Republika sa Biak-na-Bato opisyal nga gipasabut sa konstitusyon niini ingon ang Republic of the Philippines mao ang unang republika nga gipahayag sa Pilipinas sa rebolusyonaryong lider nga si Emilio Aguinaldo ug mga kauban niyang rebolusyonaryo. Sa kabila ng mga tagumpay nito, kasama na ang pagtatatag ng kauna-unahang konstitusyon ng Pilipinas, ang republika ay tumagal lamang ng isang buwan. Bisan pa sa mga kalampusan niini, lakip ang pagtukod sa una nga konstitusyon sa Pilipinas, ang republika milungtad kapin sa usa ka bulan. Ito ay naitala ng isang kasunduan sa kapayapaan na nilagdaan ni Aguinaldo at ang Gobernador ng Heneral ng Espanya. Gibulag kini sa usa ka kasabotan sa kalinaw nga gipirmahan ni Aguinaldo ug ang Gobernador-Heneral sa Espanya. Si Fernando Primo de Rivera na kasama ang probisyon para sa pagpapatapon ni Aguinaldo at mga pangunahing kasama sa Hong Kong . Si Fernando Primo de Rivera nga naglakip sa probisyon sa pagkadestiyero ni Aguinaldo ug mga nag-unang mga kauban sa Hong Kong . Ang Republika ng Biak-na-Bato ay isa sa isang bilang ng mga hindi nakikilalang mga insurgent polities na umiral sa panahon ng oras kung saan ang Pilipinas ay nasa ilalim ng Espanyol kolonyal na pamahalaan bilang ang Spanish East Indies . Ang Republika sa Biak-na-Bato usa sa daghang mga wala mailhan nga mga kawala sa insurhensya nga naglungtad sa panahon diin ang Pilipinas ilalom sa kolonyal nga gobyerno sa Espanya ingon ang Spanish East Indies . Ito ay nauna at nagtagumpay sa pamamagitan ng dalawang magkatulad na hindi kilalang mga polities, ang gobyerno ng Tejeros at Komite ng Gitnang Eksekutif . Nauna kini ug gisundan sa duha ka parehas nga wala mailhi nga mga polities, ang gobyerno sa Tejeros ug Komite sa Sentral nga Sentral . Ang konstitusyon ng Republika ng Biak-na-Bato ay isinulat nina Felix Ferrer at Isabelo Artacho, na kinopya ang Cuban Constitution ng Jimaguayœ halos salitang-para-salita. Ang konstitusyon sa Republika sa Biak-na-Bato gisulat ni Felix Ferrer ug Isabelo Artacho, nga nagkopya sa Cuban Constitution sa Jimaguayœ hapit pulong-alang-pulong. Naglaan ito para sa paglikha ng isang Kataas - taasang Konseho , na nilikha noong Nobyembre 2, 1897, kasama ang mga sumusunod bilang mga opisyal na nahalal . Naghatag kini alang sa pagmugna sa usa ka Korte Suprema , nga gihimo kaniadtong Nobyembre 2, 1897, uban ang mga sumusunod ingon mga opisyal nga napili . Ang unang konsepto ng republika ay nagsimula noong huling bahagi ng Himagsikang Pilipino , kapag ang mga lider ng Katipunan , Emilio Aguinaldo , ay napaligiran ng Espanyol pwersa sa kanyang headquarters sa Talisay , Batangas . Ang unang konsepto sa republika nagsugod sa ulahing bahin sa Rebolusyong Pilipino , kung ang pinuno sa Katipunan , si Emilio Aguinaldo , gipalibutan sa mga puwersa sa Espanya sa iyang punong-himpilan sa Talisay , Batangas . Dumausdos si Aguinaldo sa Spanish cordon at, kasama ang 500 napiling mga lalaki, nagpatuloy sa Biak-na-Bato, isang lugar ng ilang sa bayan ng San Miguel, Bulacan. Si Aguinaldo milusot sa cordon sa Espanya ug, uban ang 500 nga gipili nga lalaki, nagpadayon sa Biak-na-Bato, usa ka lugar sa kamingawan sa lungsod sa San Miguel, Bulacan. Kapag ang balita ng pagdating ni Aguinaldo doon ay nakarating sa mga bayan nggitnang Luzon , mga kalalakihan mula sa mga lalawigan ng Ilocos , Nueva Ecija , Pangasinan , Tarlac , at Zambales na nagpapanibago sa kanilang armadong pagtutol laban sa mga Espanyol. Sa diha nga ang balita sa pag-abut ni Aguinaldo didto nakaabut sa mga lungsod sasentro sa Luzon , mga lalaki gikan sa mga lalawigan sa Ilocos , Nueva Ecija , Pangasinan , Tarlac , ug Zambales nga nagbag-o sa ilang armadong pagsukol batok sa mga Espanyol. Ang isang mapa ng guhit na militar ng Espanya ng punong-himpilan ni Gen. Emilio Aguinaldo sa Biak-na-bato. Usa ka iginuhit nga mapa sa militar sa Espanya sa hedkuwarter ni Gen. Emilio Aguinaldo sa Biak-na-bato. Hindi makumbinsi ang mga rebolusyonaryo na isuko ang kanilang mga armas, naglabas ng isang kautusan ang Gobernador-Heneral Primo de Rivera noong Hulyo 2, 1897, na ipinagbabawal ang mga residente na umalis sa kanilang mga nayon at bayan. Wala makababag sa mga rebolusyonaryo nga mubiya sa ilang mga bukton, ang Gobernador-Heneral Primo de Rivera nagpagula usa ka mando kaniadtong Hulyo 2, 1897, nga gidid-an ang mga residente nga biyaan ang ilang mga baryo ug lungsod. Taliwas sa kanyang inaasahan, nagpatuloy sila sa pakikipaglaban. Sukwahi sa iyang gilauman, nagpadayon sila sa pagpakig-away. Sa loob ng mga araw, pinlano ni Aguinaldo at ng kanyang mga tauhan ang pagtatatag ng isang Republika. Sulod sa mga adlaw, gilaraw ni Aguinaldo ug sa iyang mga tawo ang pagtukod sa usa ka Republika. Nagpalabas si Aguinaldo ng isang pagpapahayag mula sa kanyang pagtago sa Biak-na-Bato na pinamagatang "To the Brave Sons of the Philippines", kung saan inilista niya ang kanyang rebolusyonaryong hinihingi bilang. Nagpagula si Aguinaldo og proklamasyon gikan sa iyang pagtago sa Biak-na-Bato nga may titulo nga "To the Brave Sons of the Philippines", diin gilista niya ang iyang rebolusyonaryong demanda nga ingon. Ang pagpapatalsik ng mga Friars at ang pagbabalik sa mga Pilipino ng mga lupain na kanilang inilaan para sa kanilang sarili, representasyon sa Spanish Cortes , Ang pagpapahawa sa mga Friar ug ang pagbalik sa mga Pilipino sa mga yuta nga ilang gitagana alang sa ilang kaugalingon, nga representasyon sa Spanish Cortes, Kalayaan ng pindutin at pagpaparaya ng lahat ng mga sekta sa relihiyon. Kagawasan sa prensa ug pagtugot sa tanan nga mga sekta sa relihiyon. Pantay na paggamot at magbayad para sa Pennyular at Insular na mga tagapaglingkod sa sibil. Parehas nga pagtambal ug pagbayad alang sa Peninsular ug Insular nga mga sibilyan nga alagad. Pagpapawalang-bisa ng kapangyarihan ng pamahalaan upang mapalayas ang mga mamamayan ng sibil. Pagwagtang sa gahum sa gobyerno nga mapapahawa ang mga sibilyan nga lungsuranon. Ligal na pagkakapantay-pantay ng lahat ng tao. Ligal nga pagkakapareho sa tanan nga mga tawo. Noong Nobyembre 1, 1897, ang pansamantalang konstitusyon para sa Biak-na-Bato Republic ay nilagdaan. Niadtong Nobyembre 1, 1897, napirmahan ang provisional konstitusyon alang sa Biak-na-Bato Republic . Ang paghihiwalay ng Pilipinas mula sa monarkiya ng Espanya at ang kanilang pagbuo sa isang malayang estado na may sariling pamahalaan na tinawag na Republika ng Pilipinas ang wakas na hinahangad ng Rebolusyon sa umiiral na digmaan. Ang pagkabulag sa Pilipinas gikan sa monarkiya sa Espanya ug ang pagporma nila sa usa ka independente nga estado nga adunay kaugalingon nga gobyerno nga gitawag nga Republika ng Pilipinas ang katapusan nga gipangita sa Rebolusyon sa naglungtad nga giyera. Na nagsimula noong ika-24 ng Agosto, 1896; at samakatuwid, sa pangalan nito at sa pamamagitan ng kapangyarihan na ipinagkaloob ng mamamayang Pilipino. Nagsugod sa ika-24 sa Agosto, 1896; ug busa, sa ngalan niini ug pinaagi sa gahum nga gitugyan sa katawhang Pilipino. Na sinasalin nang tapat ang kanilang mga hangarin at ambisyon, kami, ang mga kinatawan ng Rebolusyon. Nga naghubad nga matinud-anon sa ilang mga gusto ug ambisyon, kita, ang mga representante sa Rebolusyon. Sa isang pulong sa Biac-na-bato, Nob. 1897, nagkakaisang pinagtibay ang mga sumusunod na artikulo para sa Konstitusyon ng Estado. Sa usa ka miting sa Biac-na-bato, Nob. 1897, nagkahiusa nga gisagop ang mga mosunud nga mga artikulo alang sa Konstitusyon sa Estado. Sa pagtatapos ng 1897, tinanggap ng Gobernador-Heneral Primo de Rivera ang imposibilidad ng pagtakas ng rebolusyon sa pamamagitan ng lakas ng armas. Sa pagtapos sa 1897, gidawat sa Gobernador-Heneral Primo de Rivera ang imposible sa pag-away sa rebolusyon pinaagi sa kusog nga armas. Sa isang pahayag sa Cortes Generales , sinabi niya, "Maaari kong kunin ang Biak-na-Bato, maaaring kunin ito ng sinumang militar, ngunit hindi ko masasagot na maaari kong durugin ang paghihimagsik." Sa usa ka pahayag sa Cortes Generales , siya miingon, "Mahimo ko kuhaon ang Biak-na-Bato, bisan kinsa nga sundalo ang makakuha niini, apan dili ako makatubag nga mahimo kong madugmok ang rebelyon." Nais na magkaroon ng kapayapaan kay Aguinaldo, nagpadala siya ng mga emisyon sa Aguinaldo na naghahanap ng mapayapang pag-areglo. Kay gusto nga makigdait kang Aguinaldo, nagpadala siya mga embahador sa Aguinaldo nga nangita usa ka malinawon nga husay. Walang kabuluhan, walang nagawa hanggang sa si Pedro A. Paterno , isang kilalang turncoat at isang abogado mula sa Maynila , ay nagboluntaryo na kumilos bilang negosador. Sa kabaliskaran, walaÕy natuman hangtod nga si Pedro A. Paterno , usa ka nailhan nga turncoat ug usa ka abogado gikan sa Maynila , nagboluntaryo nga molihok ingon usa ka negosador. Noong Agosto 9, 1897, iminungkahi ni Paterno ang isang kapayapaan batay sa mga reporma at amnestiya kay Aguinaldo. Kaniadtong Agosto 9, 1897, gisugyot ni Paterno ang usa ka kalinaw base sa mga reporma ug amnestiya kay Aguinaldo. Sa mga sumunod na buwan, pagsasanay ng diplomasya ng shuttle , si Paterno ay naglakbay pabalik-balik sa pagitan ng Maynila at Biak-na-Bato na nagdadala ng mga panukala at counterproposal. Sa misunod nga mga bulan, nga naghanas sa diplomasya sa shuttle , si Paterno nagbalik-balik sa taliwala sa Manila ug Biak-na-Bato nga nagdala sa mga sugyot ug counterproposal. Ang mga pagsisikap ni Paterno ay humantong sa isang kasunduan sa kapayapaan na tinatawag na Pact of Biak-na-Bato . Ang mga paningkamot ni Paterno nagdala sa usa ka kasabutan sa kalinaw nga gitawag nga Pact of Biak-na-Bato . Ito ay binubuo ng tatlong mga dokumento, ang unang dalawa ay nilagdaan noong Disyembre 14, 1897. Kini adunay tulo nga mga dokumento, ang una nga duha nga gipirmahan kaniadtong Disyembre 14, 1897. At ang pangatlo ay nilagdaan noong Disyembre 15; mabisang pagtatapos ng Republika ng Biak-na-Bato. Ug ang ikatulo gipirmahan kaniadtong Disyembre 15; epektibo nga gitapos ang Republic of Biak-na-Bato. Noong 1899, isinulat ni Aguinaldo na muling isasaalang-alang na ang mga pangunahing kondisyon ng kasunduan. Sa 1899, gisulat ni Aguinaldo nga ang panguna nga mga kondisyon sa kasabutan. Na nais ko, at ang alinman sa aking mga kasama na nais sumama sa akin, ay malayang manirahan sa anumang bansa. Nga ako, ug ang bisan kinsa sa akong mga kauban nga nagtinguha sa pag-uban kanako, mahimong gawasnon sa pagpuyo sa bisan unsang langyaw nga nasud. Ang huling bahagi ng Pebrero ay naayos bilang limitasyon ng oras kung saan dapat isumite ang pagsuko ng mga armas. Ang ulahing bahin sa Pebrero giorganisar ingon nga limitasyon sa oras diin ang pagtugyan sa mga bukton kinahanglan mahuman. Ang kabuuan ng pera ay babayaran sa akin nang personal, na iniiwan ang pagtatapon ng pera sa aking pagpapasya at kaalaman ng pag-unawa sa aking mga kasama at iba pang mga rebelde. Ang tibuuk nga salapi kinahanglan ibayad ngari kanako sa personal, gibilin ang paglabay sa salapi sa akong pagsabut ug kahibalo sa pagsabut sa akong mga kauban ug uban pang mga rebelde. Bago pa lumikas ang Biak-na-Bat— ang nalalabi ng mga pwersa ng panunupil sa ilalim ng Kapitan-Heneral Primo de Rivera ay dapat ipadala sa Biak-na-Bat— dalawang Heneral ng Spanish Army na gaganapin bilang mga hostage ng aking mga kasamahan na nanatili doon hanggang sa Ako at ang ilan sa aking mga kababayan ay nakarating sa Hongkong at ang unang pag-install ng pagbabayad ng pera ang binayaran sa akin. Sa wala pa ang pagbakwit sa Biak-na-Bat— ang nahabilin sa mga pwersa sa pag-insulto sa ilalim ni Kapitan-Heneral Primo de Rivera kinahanglan ipadala sa Biak-na-Bat— duha nga Heneral sa Hukbo sa Espanya aron himuon ingon mga hostage sa akong mga kauban nga nagpabilin didto hangtod Ako ug ang pila sa akong mga kaigsoonan miabot sa Hongkong ug ang una nga pagbayad sa pagbayad sa salapi ang gihatag kanako. Napagkasunduan din na ang mga korporasyong pang-relihiyon sa Pilipinas ay palayasin at isang sistemang autonomous ng gobyerno, pampulitika at administratibo, ay maitatag, bagaman sa pamamagitan ng espesyal na kahilingan kay Heneral Primo de Rivera ang mga kundisyong ito ay hindi igiit sa pagguhit ng ang Tratado. Giuyon usab nga ang mga korporasyon sa relihiyon sa Pilipinas palayason ug usa ka awtonomiya nga sistema sa gobyerno, politika ug administratibo, matukod, bisan kung pinaagi sa espesyal nga hangyo ni Heneral Primo de Rivera kini nga mga kondisyon wala ipilit sa pagguhit sa ang Tratado. Ang Pangkalahatang pinagtatalunan na ang nasabing mga konsesyon ay magpapasakop sa Pamahalaan sa matinding pagpuna at pangungutya Ang Heneral nakiglalis nga ang ingon nga mga konsesyon magdaot sa Gobyerno sa grabe nga pagsaway ug bisan ang pagbiaybiay. Noong Nobyembre 16, 1937, isang 2,117-ektaryang bloke sa lugar ng Biak-na-Bato ang idineklara bilang pambansang parke ni Manuel L. Quezon bilang paggalang sa Republika. Niadtong Nobyembre 16, 1937, usa ka bloke nga 2,117 hektaryas sa lugar nga Biak-na-Bato ang gideklara nga usa ka nasyonal nga parke ni Manuel L. Quezon agig pasidungog sa Republika. Noong 1970s, naglabas si Ferdinand Marcos ng mga order na gumagabay sa mineral prospect at pagsasamantala sa reserbasyon ng gobyerno, na nakakaapekto sa mga hangganan ng parke. Niadtong 1970s, si Ferdinand Marcos nag-isyu mga mando nga naggiya sa mineral prospecting ug pagpahimulos sa reserbasyon sa gobyerno, nga nakaapekto sa mga utlanan sa parke. Noong Abril 11, 1989, naglabas si Corazon Aquino ng Proklamasyon Blg 401, na muling tinukoy ang mga hangganan ng Biak-na-Bato National Park. Niadtong Abril 11, 1989, giisyu ni Corazon Aquino ang Proklamasyon Numero 401, nga gipunting usab ang mga utlanan sa Biak-na-Bato National Park. Inihiwalay ng proklamasyon ang 952 hectares hectares bilang mineral reservation, 938 hectares hectares bilang watershed reservation at 480 hectares hectares bilang forest reserve. Gipagawas ang proklamasyon sa 952 hectares ektarya ingon mineral reservation, 938 hectares hectares ingon pagpahubas sa tubig ug 480 hectares hectares ingon reserve reserve. Ang mga numero ng lugar at populasyon ay mula sa Mga Tala sa mga mahahalagang istatistika ng census ng Pilipinas noong 1903 at Census ng mga Isla ng Pilipinas na kinuha sa ilalim ng direksyon ng Pambatasang Pilipino sa taong 1918. Ang mga numero sa lugar ug populasyon gikan sa Mga Tala sa hinungdan nga estadistika sa census sa Pilipinas kaniadtong 1903 , ug ang Census sa Philippine Islands gikuha ubos sa direksyon sa Lehislatura sa Pilipinas kaniadtong 1918. Ang Pamahalaang Insular ng Kapuluan ng Pilipinas ay isang pamahalaang teritoryo ng Estados Unidos na itinatag noong 1901 at natunaw noong 1935. Ang Gobyerno sa Insular sa Kapuloan ng Pilipinas usa ka gobyerno nga teritoryo sa Estados Unidos nga natukod kaniadtong 1901 ug natunaw sa 1935. Ang Pamahalaang Insular ay pinauna ng Pamahalaang Militar ng Estados Unidos ng Isla ng Pilipinas at sinundan ng Komonwelt ng Pilipinas . Ang Gobyerno sa Insular gipangunahan sa Gobyernong Militar sa Estados Unidos sa Isla sa Pilipinas ug gisundan sa Commonwealth sa Pilipinas . Ang Pilipinas ay nakuha ng Estados Unidos noong 1898 bunga ng Digmaang Espanyol-Amerikano . Ang Pilipinas nakuha sa Estados Unidos kaniadtong 1898 bunga sa Gubat sa Espanya Ð Amerikano . Noong 1902, ipinasa ng Kongreso ng Estados Unidos ang Philippine Organic Act , na inayos ang gobyerno at nagsilbing pangunahing batas nito. Niadtong 1902, gipasa sa Kongreso sa Estados Unidos ang Philippine Organic Act , nga nag-organisar sa gobyerno ug nagsilbing batakang balaod niini. Ang gawaing ito ay naglaan para sa isang gobernador-heneral na hinirang ng pangulo ng Estados Unidos. Ang kini nga aksyon nga gihatag alang sa usa ka gobernador-heneral nga gitudlo sa presidente sa Estados Unidos. Pati na rin ang isang bicameral na Pambatasan ng Pilipinas kasama ang itinalagang Komisyon ng Pilipinas bilang pang- itaas na bahay at isang ganap na nahalal, ganap na nahalal na Pilipinong mas mababang bahay , ang Assembly ng Pilipinas . Ingon man usa ka bicameral Philippine Legislature sa gitudlo nga Komisyon sa Pilipinas ingon usa ka balay sa panguna ug usa ka hingpit nga napili, hingpit nga Pilipino nga gipili nga mas ubos nga balay , ang Assembly sa Pilipinas . Ang salitang "insular" ay tumutukoy sa katotohanan na ang pamahalaan ay nagpapatakbo sa ilalim ng awtoridad ng US Bureau of Insular Affairs . Ang termino nga "insular" nagtumong sa kamatuoran nga ang gobyerno naglihok sa ilawom sa awtoridad sa US Bureau of Insular Affairs . Ang Puerto Rico at Guam ay mayroon ding mga gobyerno ng insular sa oras na ito. Ang Puerto Rico ug Guam usab adunay mga gobyerno sa insular sa kini nga panahon. Mula 1901 hanggang 1922, nakipagbuno ang Korte Suprema ng Estados Unidos sa katayuan ng konstitusyon ng mga gobyerno na ito sa mga Insular Cases . Gikan sa 1901 hangtod 1922, ang Korte Suprema sa Estados Unidos nakigbisog sa kahimtang sa konstitusyon sa mga gobyerno sa Insular Cases . Sa Dorr v. Estados Unidos ipinasiya ng korte na ang mga Pilipino ay walang karapatan sa konstitusyon upang husgahan ng hurado. Sa Dorr v. Estados Unidos nagmando ang korte nga ang mga Pilipino walaÕy katungod sa konstitusyon aron husayon __pinaagi sa hurado. Sa Pilipinas mismo, ang salitang "insular" ay may limitadong paggamit. Sa Pilipinas mismo, ang termino nga "insular" adunay limitado nga paggamit. Sa mga banknotes, selyo ng selyo, at ang coat of arm, tinukoy ng gobyerno ang sarili nito bilang "Philippine Islands." Sa mga papel de banko, selyo sa selyo, ug mga saput sa bukton, gipasabut sa gobyerno ang kaugalingon nga yano nga "Kapuloan sa Pilipinas." Ang 1902 Philippine Organic Act ay napalitan noong 1916 ng Jones Law , na nagtapos sa Komisyon ng Pilipinas at naglalaan para sa parehong mga bahay ng Pambatasang Pilipino. Ang 1902 Philippine Organic Act gipulihan kaniadtong 1916 sa Jones Law , nga nagtapos sa Komisyon sa Pilipinas ug nagtagana alang sa duha ka mga balay sa Lehislatura sa Pilipinas. Noong 1935, ang Pamahalaang Insular ay pinalitan ng Komonwelt. Kaniadtong 1935, ang Gobyerno sa Insular gipulihan sa Komonwelt. Ang katayuan ng Komonwelt ay inilaan na tumagal ng sampung taon, kung saan ang bansa ay ihanda para sa kalayaan. Ang kahimtang sa Commonwealth gituyo nga molungtad sa napulo ka tuig, diin ang nasud maandam alang sa kagawasan. Mangyaring makatulong na mapagbuti ang artikulong ito sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga pagsipi sa maaasahang mga mapagkukunan . Palihug tabangi ang pagpalambo sa kini nga artikulo pinaagi sa pagdugang mga pagsulti sa mga kasaligan nga gigikanan . Ang Pamahalaang Insular ay umusbong mula sa Taft Commission , o Komisyon ng Pangalawang Pilipinas, na itinalaga noong Marso 16, 1900. Ang Gobyerno sa Insular nagbag-o gikan sa Komisyon sa Taft , o Komisyon sa Ikaduha nga Pilipinas, nga natudlo kaniadtong Marso 16, 1900. Ang pangkat na ito ay pinamumunuan ni William Howard Taft , at binigyan ng kapangyarihang pambatasan ni Pangulong William McKinley noong Setyembre 1900. Kini nga grupo gipangulohan ni William Howard Taft , ug gihatagan mga gahum sa pamunuan ni Presidente William McKinley kaniadtong Setyembre 1900. Ang komisyon ay lumikha ng isang sistema ng hudisyal. Ang komisyon nagmugna usa ka sistema sa hudisyal. Isang sistema ng edukasyon, isang serbisyong sibil, at isang ligal na code. Usa ka sistema sa edukasyon, serbisyo sa sibil, ug usa ka ligal nga kodigo. Ang legalidad ng mga pagkilos na ito ay ipinagtalo hanggang sa pagpasa ng Spooner Amendment noong 1901, na binigyan ang awtoridad ng pangulo ng Estados Unidos na pamahalaan ang Pilipinas. Ang legalidad sa kini nga mga aksyon gipasiugdahan hangtod sa pagpasa sa Spooner Amendment kaniadtong 1901, nga naghatag gahum sa presidente sa Estados Unidos sa pagdumala sa Pilipinas Nakita ng Pamahalaang Insular ang misyon nito bilang isa sa pagtuturo, na naghahanda ng Pilipinas para sa kalayaan. Ang Gobyerno sa Insular nakita ang misyon niini ingon usa ka pagtudlo, pag-andam sa Pilipinas alang sa katapusan nga kagawasan. Noong Hulyo 4, 1901, si Taft ay hinirang na "gobernador sibil", na pinangalanan din ang kanyang gabinete sa kanyang inaugural address. Kaniadtong Hulyo 4, 1901, si Taft gitudlo nga "gobernador sibil", nga gingalan usab ang iyang gabinete sa iyang inaugural nga pakigpulong. Ang Gobernador ng Militar na si Adna Chaffee ay nagpanatili ng awtoridad sa mga lugar na nabalisa. Ang Gobernador sa Militar nga si Adna Chaffee nagpabilin sa awtoridad sa mga gubot nga lugar. Noong Hulyo 4, 1902, tinanggal ang tanggapan ng gobernador ng militar, at si Taft ay naging unang gobernador ng heneral ng Estados Unidos sa Isla ng Pilipinas . Niadtong Hulyo 4, 1902, ang opisina sa gobernador sa militar giwagtang, ug si Taft ang nahimong unang gobernador-heneral sa US sa Kapuloan sa Pilipinas . Ang Philippine Organic Act disestablished ng Simbahang Katoliko bilang ang relihiyon ng estado . Ang Philippine Organic Act disestablished sa Simbahan nga Katoliko ingon sa relihiyon sa estado . Noong 1904, napagkasunduan ni Taft ang pagbili ng 390,000 ektarya ng pag-aari ng simbahan sa halagang $ 7.5 milyon. Niadtong 1904, si Taft nakig-negosasyon sa pagpalit sa 390,000 ektarya nga kabtangan sa simbahan sa $ 7.5 milyon. Sa kabila nito, nabigo ang Pamahalaang Insular na siyasatin ang mga pamagat ng lupain ng mga prayle 'at ibalik ang mga ito sa patrimonya ng mga Pilipino Bisan pa, napakyas ang Gobyerno sa Insular nga mag-usisa sa mga titulo sa yuta sa mga prayle 'ug ibalik kini sa patrimonya sa mga Pilipino. Ang Pamahalaang Insular ay nagtatag ng isang sistema ng pamagat ng lupa para sa mga lupaing ito, ngunit dahil sa isang maliit na kawani ng surveyor, maraming mga parsela ng lupa ang nanatiling hindi pamagat. Ang Gobyerno sa Insular dayon nagtukod usa ka sistema sa titling sa yuta alang sa mga yuta, apan tungod sa gamay nga kawani sa surbeyor, daghang luna sa yuta ang nagpabilin nga walaÕy titulo. Dalawang taon matapos ang pagkumpleto at paglathala ng isang census, isang pangkalahatang halalan ang isinagawa para sa pagpili ng mga delegado sa isang tanyag na asembleya. Duha ka tuig pagkahuman sa pagkahuman ug pagmantala sa usa ka census, usa ka kinatibuk-ang eleksyon ang gihimo alang sa pagpili sa mga delegado sa usa ka bantog nga asembliya. Ang isang nahalal na Asamblea ng Pilipinas ay ginawaran noong 1907 bilang mababang bahay ng isang lehislatura ng bicameral , kasama ang Komisyon ng Pilipinas bilang itaas na bahay . Usa ka napili nga Assembly sa Pilipinas ang gipundok kaniadtong 1907 isip ubos nga balay sa usa ka lehislatura sa bicameral , nga adunay Komisyon sa Pilipinas isip panguma nga balay . Bawat taon mula 1907, ang Assembly ng Pilipinas at kalaunan ang Lehislatura ng Pilipinas ay nagpasa ng mga resolusyon na nagpapahayag ng hangaring Pilipino para sa kalayaan. Kada tuig gikan sa 1907, ang Assembly sa Pilipinas ug sa ulahi ang Lehislatura sa Pilipinas nagpasa sa mga resolusyon nga nagpahayag sa gusto sa Pilipino alang sa kagawasan. Ang mga nasyonalista ng Pilipinas na pinamumunuan nina Manuel L. Quezon at Sergio Osme–a ay masigasig na inendorso ang draft na Jones Bill ng 1912, na naglaan para sa kalayaan ng Pilipinas makalipas ang walong taon. Ang mga nasyonalista sa Pilipinas nga pinamumunuan ni Manuel L. Quezon ug Sergio Osme–a madasig nga nag-endorso sa draft nga Jones Bill sa 1912, nga naghatag alang sa kalayaan sa Pilipinas pagkahuman walo ka tuig. Ngunit kalaunan ay nagbago ang kanilang mga pananaw, pumipili ng isang panukalang batas na hindi nakatuon sa oras kaysa sa mga kondisyon ng kalayaan . Apan sa ulahi nagbag-o ang ilang mga panan-aw, nagpili alang sa usa ka balaodnon nga dili kaayo nakapunting sa oras kaysa sa mga kondisyon sa kalayaan . Hinihiling ng mga nasyonalista ang kumpleto at ganap na kalayaan na garantiyahan ng Estados Unidos, dahil natatakot sila na ang napakabilis na kalayaan mula sa pamamahala ng Amerikano nang walang ganyang garantiya ay maaaring maging sanhi ng pagkahulog sa Pilipinas sa mga kamay ng Hapon. Gihangyo sa mga nasyonalista ang bug-os ug hingpit nga kagawasan nga gigarantiyahan sa Estados Unidos, tungod kay nahadlok sila nga kusog kaayo nga independensya gikan sa pamunoan sa Amerika nga walaÕy garantiya nga mahimong hinungdan nga mahulog ang Pilipinas sa mga Hapon. Ang Jones Bill ay muling isinulat at ipinasa ang Kongreso noong 1916 na may kalaunan na petsa ng kalayaan. Ang Jones Bill gisulat pag-usab ug gipasa ang Kongreso kaniadtong 1916 nga adunay ulahi nga petsa sa kagawasan. Ang Jones Law , o Philippine Autonomy Act, ang pumalit sa Organic Act. Ang Jones Law , o Philippine Autonomy Act, nagpuli sa Organic Act. Ang preamble nito ay nagsabi na ang kalaunan ng kalayaan ng Pilipinas ay magiging patakaran sa Amerika, napapailalim sa pagtatatag ng isang matatag na pamahalaan. Ang pasiuna niini nag-ingon nga ang katapusan nga kagawasan sa Pilipinas mao ang patakaran sa Amerika, nga gipailalom sa pagtukod sa usa ka malig-on nga gobyerno. Ang batas ay nagpapanatili ng isang itinalagang gobernador-heneral, ngunit nagtatag ng isang bicameral na Pambatasan ng Pilipinas upang mapalitan ang nahalal na Assembly ng Pilipinas (mababang bahay); pinalitan nito ang hinirang na Komisyon ng Pilipinas (itaas na bahay) sa isang nahalal na senado. Ang balaod nagmintinar sa usa ka gitudlo nga gobernador-heneral, apan nagtukod usa ka bicameral nga Lehislatura sa Pilipinas aron mapuli ang napiling Philippine Assembly (ubos nga balay); gipulihan niini ang gitudlo nga Komisyon sa Pilipinas (balay sa itaas) sa usa ka napiling senado. Sinuspinde ng mga Pilipino ang kampanya ng kalayaan noong Unang Digmaang Pandaigdig at sinuportahan ang Estados Unidos at Entente Powers laban sa Imperyong Aleman . Gisuspinde sa mga Pilipino ang kampanya sa independensiya sa Unang Gubat sa Kalibutan ug gisuportahan ang Estados Unidos ug Entente Powers batok sa Imperyo sa Aleman . Matapos ang giyera ay ipinagpatuloy nila ang kanilang independyenteng pagmamaneho nang buong lakas. Pagkahuman sa giyera gipadayon nila ang ilang independensya nga pagmaneho sa kusog. Noong Marso 17, 1919, ang Lehislatura ng Pilipinas ay pumasa sa isang "Deklarasyon ng mga Purposes", na nagsasaad ng hindi nababaluktot na pagnanais ng mamamayang Pilipino na maging malaya at may soberanya. Kaniadtong Marso 17, 1919, ang Lehislatura sa Pilipinas nagpasa sa usa ka "Deklarasyon sa mga Katuyoan", nga nagpahayag nga ang dili masulub-on nga tinguha sa katawhang Pilipino nga mahimong gawasnon ug soberanya. Ang isang Komisyon ng Kalayaan ay nilikha upang pag-aralan ang mga paraan at paraan ng pagkamit ng perpektong pagpapalaya. Gibuhat ang usa ka Komisyon sa Kagawasan aron matun-an ang mga pamaagi ug pamaagi sa pagkab-ot sa sulundon nga paglingkawas. Inirerekomenda ng komisyong ito ang pagpapadala ng isang independiyenteng misyon sa Estados Unidos. Girekomenda sa komisyon kini ang pagpadala sa usa ka misyon sa independensya sa Estados Unidos. Tinukoy ng "Deklarasyon ng mga Purposes" ang Batas sa Jones bilang isang patunay na kasunduan, o tipan, sa pagitan ng mga mamamayan ng Amerikano at Pilipino kung saan ipinangako ng Estados Unidos na makilala ang kalayaan ng Pilipinas sa sandaling dapat na maitatag ang isang matatag na pamahalaan. Ang "Deklarasyon sa mga katuyoan" gipunting sa Batas Jones ingon usa ka kasaligan nga kasabutan, o pakigsaad, sa taliwala sa mga Amerikano ug Pilipino nga kung diin ang Estados Unidos misaad nga makilala ang kalayaan sa Pilipinas sa diha nga ang usa ka malig-on nga gobyerno kinahanglan matukod. Ang Gobernador ng Heneral ng Amerikano na si Francis Burton Harrison ay nagkasundo sa ulat ng Pambatasang Pilipino tungkol sa isang matatag na pamahalaan. Ang Gobernador-Heneral sa Amerikano nga si Francis Burton Harrison naghiusa sa taho sa Philippine Lehislatura ingon usa ka lig-on nga gobyerno. Pinopondohan ng Pambatasang Pilipino ang isang misyon sa kalayaan sa Estados Unidos noong 1919. Ang Lehislatura sa Pilipinas nagpondohan sa usa ka misyon sa independensya sa Estados Unidos kaniadtong 1919. Ang misyon ay umalis sa Maynila noong Pebrero 28 at nakipagpulong sa Amerika at ipinakita ang kanilang kaso sa Kalihim ng War Newton D. Baker . Ang misyon mibiya sa Manila kaniadtong Pebrero 28 ug nakigtagbo sa Amerika ug gipresentar ang ilang kaso sa Kalihim sa War Newton D. Baker . Ang Pangulo ng Estados Unidos na si Woodrow Wilson , sa kanyang mensahe ng paalam na 1921 sa Kongreso, ay nagpatunay na ang mamamayang Pilipino ay nagawa ang kundisyon na ipinataw sa kanila bilang isang paunang kinakailangan sa kalayaan, na nagpapahayag na, matapos ito, ang tungkulin ng US ay magbigay ng Kalayaan ng Pilipinas. Ang Presidente sa Estados Unidos nga si Woodrow Wilson , sa iyang mensahe sa panamilit sa 1921 sa Kongreso, nagpamatuod nga ang katawhang Pilipino nagpatuman sa kondisyon nga gipahamtang kanila ingon usa ka kinahanglan sa kalayaan, nga nagpahayag nga, pagkahuman na kini, ang katungdanan sa US mao ang paghatag Independensya sa Pilipinas. Ang Republican Party pagkatapos ay kinokontrol na Kongreso at ang rekomendasyon ng outgoing Democratic president ay hindi heeded. Ang Partido Republikano unya kontrolado sa Kongreso ug sa rekomendasyon sa mga outgoing Democratic presidente wala namati. Ang kita na stamp para sa Philippine Islands ay inisyu noong 1930. Ang kini nga selyo sa kita alang sa mga Isla sa Pilipinas gipagawas kaniadtong 1930. Matapos ang unang misyon ng kalayaan, ang pampublikong pondo ng naturang mga misyon ay pinasiyahan sa iligal. Pagkahuman sa una nga misyon sa independensya, gidili nga iligal ang pondo sa publiko sa maong mga misyon. Kasunod na mga misyon ng kalayaan noong 1922, 1923, 1930, 1931 1932, at dalawang misyon noong 1933 ay pinondohan ng boluntaryong mga kontribusyon. Ang misunod nga mga misyon sa independensya sa 1922, 1923, 1930, 1931 1932, ug duha nga misyon kaniadtong 1933 ang gipondohan sa boluntaryong mga kontribusyon. Maraming mga bill sa pagsasarili ang isinumite sa Kongreso ng US, na pumasa sa Hare-Hawes-Cutting Bill noong Disyembre 30, 1932. Daghang mga balaodnon sa independensya ang gisumite sa Kongreso sa US, nga nagpasa sa Hare-Hawes-Cutting Bill kaniadtong Disyembre 30, 1932. Ang Pangulo ng US na si Herbert Hoover ay nag- veto sa panukalang batas noong Enero 13, 1933. Gi- veto ni Presidente Pangulong US Herbert Hoover ang balaudnon kaniadtong Enero 13, 1933. Kinontrol ng Kongreso ang veto noong Enero 17, at ang Hare- Ang Hawes-Cutting Act ay naging batas ng Estados Unidos. Gi-overlay sa kongreso ang veto kaniadtong Enero 17, ug ang Hare- Ang Hawes-Cutting Act nahimong balaod sa US. Ipinangako ng batas ang kalayaan ng Pilipinas makalipas ang 10 taon, ngunit nakalaan ng maraming base ng militar at naval para sa Estados Unidos. Ang balaod misaad sa kagawasan sa Pilipinas pagkahuman sa 10 ka tuig, apan gitagana ang daghang baseng militar ug naval alang sa Estados Unidos. Pati na rin ang pagpapataw ng mga taripa at quota sa mga pag-export ng Pilipinas. Ingon usab ang pagpahamtang sa mga taripa ug quota sa mga eksport sa Pilipinas. Kinakailangan din ng batas ang Senado ng Pilipinasupang patunayan ang batas. Ang balaod usab nanginahanglan sa Senado sa Pilipinasaron sa pagtandi sa balaod. Hinikayat ni Quezon ang Senado ng Pilipinas na tanggihan ang panukalang batas, na ginawa nito. Giawhag ni Quezon ang Senado sa Pilipinas nga isalikway ang balaodnon, nga gihimo kini. Si Quezon mismo ang namuno sa ikalabindalawang misyon ng kalayaan sa Washington upang makakuha ng isang mas mahusay na gawaing kalayaan. Si Quezon mismo ang nanguna sa ika-napulo'g duha nga misyon sa independensya ngadto sa Washington aron makuha ang usa ka labi ka maayong buhat sa independensya. Ang resulta ay ang Tydings-McDuffie Act ng 1934 na halos kapareho sa Hare-Hawes-Cutting Act maliban sa mga menor de edad na detalye. Ang resulta mao ang Tydings Ð McDuffie Act sa 1934 nga susama sa Hare-Hawes-Cutting Act gawas sa menor de edad nga mga detalye. Ang Tydings Ð McDuffie Act ay inaprubahan ng Senado ng Pilipinas. Ang Tydings Ð McDuffie Act gi-aprubahan sa Senado sa Pilipinas. Ang batas na inilaan para sa pagkakaloob ng kalayaan ng Pilipinas noong 1946. Ang balaod naghatag alang sa paghatag sa kalayaan sa Pilipinas kaniadtong 1946. Ang Tydings-McDuffie Act ay naglalaan para sa pagbalangkas at gabay ng isang konstitusyon para sa isang sampung taong "transitional period" bilang Komonwelt ng Pilipinas bago ibigay ang kalayaan ng Pilipinas. Ang Tydings Ð McDuffie Act naghatag alang sa paghan-ay ug mga panudlo sa konstitusyon alang sa napulo ka tuig nga "transitional period" isip Commonwealth of the Philippines sa wala pa ihatag ang pagkalaya sa Pilipinas. Noong Mayo 5, 1934, ang Lehislatura ng Pilipinas ay pumasa sa isang aksyon na nagtatakda ng halalan ng mga delegado sa kombensiyon. Kaniadtong Mayo 5, 1934, ang Lehislatura sa Pilipinas gipasa ang usa ka aksyon nga gipili ang mga delegado sa kombensyon. Itinalaga ng Gobernador-Heneral na si Frank Murphy noong Hulyo 10 bilang petsa ng halalan, at ginawaran ng Convention ang inaugural session nito noong Hulyo 30. Gitudlo sa Gobernador-Heneral nga si Frank Murphy nga Hulyo 10 ang petsa sa eleksyon, ug ang Kombensiyon gipahigayon ang inagurahan nga sesyon kaniadtong Hulyo 30. Ang nakumpletong draft na Konstitusyon ay naaprubahan ng Convention noong Pebrero 8, 1935, na naaprubahan ng Pangulo ng Estados Unidos na si Franklin Rooseveltnoong Marso 23, at na-aprubahan ng tanyag na boto noong Mayo 14. Ang natapos nga draft nga Konstitusyon giaprubahan sa Convention sa Pebrero 8, 1935, nga gi-aprubahan sa Presidente sa US nga si Franklin Roosevelt kaniadtong Marso 23, ug gi-aprubahan sa popular nga boto kaniadtong Mayo 14. Ang unang halalan sa ilalim ng bagong 1935 konstitusyon ay ginanap noong Setyembre 17, at noong Nobyembre 15, 1935 itinatag ang Komonwelt. Ang una nga eleksyon sa ilalum sa bag-ong konstitusyon sa 1935 gipahigayon kaniadtong Septyembre 17, ug kaniadtong Nobyembre 15, 1935 natukod ang Komonwelt. Noong Hulyo 4, 1901, ang awtoridad ng ehekutibo sa mga isla ay inilipat sa pangulo ng Komisyon ng Pilipinas, na may titulong "sibil na gobernador"-isang posisyon na hinirang ng Pangulo ng Estados Unidos at inaprubahan ng Senado ng Estados Unidos . Niadtong Hulyo 4, 1901, ang awtoridad sa ehekutibo sa mga isla gibalhin sa pangulo sa Komisyon sa Pilipinas, nga adunay titulo nga "sibil nga gobernador" Ðang posisyon nga gitudlo sa Presidente sa Estados Unidos ug giaprubahan sa Senado sa Estados Unidos . Para sa unang taon ng isang gobernador ng militar, si Adna Chaffee , ang namamahala sa mga bahagi ng bansa na lumalaban pa rin sa pamamahala ng Amerikano, kasabay ng sibil na gobernador na si William Howard Taft. Sa una nga tuig ang usa ka gobernador sa militar, si Adna Chaffee , ang naghari sa mga bahin sa nasud nga nagsupak gihapon sa pagmando sa Amerikano, kauban ang gobernador sibil nga si William Howard Taft. Hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng dalawa. Ang mga pagbulag sa taliwala sa duha dili kasagaran. Nang sumunod na taon, noong Hulyo 4, 1902, ang gobernador sibil ay naging nag-iisang ehekutibong awtoridad ng mga isla. Pagkasunod tuig, kaniadtong Hulyo 4, 1902, ang gobernador sibil nahimong bugtong ehekutibo nga awtoridad sa mga isla. Si Chaffee ay nanatiling Commander ng Philippine Division hanggang Setyembre 30, 1902. Si Chaffee nagpabilin ingon Commander sa Philippine Division hangtod sa Septiyembre 30, 1902. Ang titulo ay binago sa "Gobernador-Heneral" noong 1905 ng Batas ng Kongreso. Ang titulo giusab ngadto sa "Gobernador-Heneral" kaniadtong 1905 sa Act of Congress. Noong Nobyembre 15, 1935, pinasinayaan ang gobyernong Commonwealth. Niadtong Nobyembre 15, 1935, na-inagurahan ang gobyerno sa Commonwealth. Ang tanggapan ng Pangulo ng Pilipinas ay nilikha upang palitan ang Gobernador-Heneral bilang Punong Ehekutibo , na kumukuha ng maraming tungkulin ng dating. Ang opisina sa Presidente sa Pilipinas gimugna aron puli sa Gobernador-Heneral ingon Hepe nga Ehekutibo , nga nagpuli sa daghan nga mga katungdanan kaniadto. Ang Amerikano na Gobernador-Heneral noon ay naging kilala bilang Mataas na Komisyonado sa Pilipinas . Ang Amerikano nga Gobernador-Heneral kaniadto nailhan isip High Commissioner sa Pilipinas . Mula sa daanan ng Organic Act hanggang sa kalayaan, ang mga Isla ng Pilipinas ay kinakatawan sa United States House of Representations ng dalawa, at pagkatapos ay isa, residente na mga komisyonado ng Pilipinas. Gikan sa pagpasa sa Organic Act hangtod sa pagka-independensya, ang mga Isla sa Pilipinas girepresentahan sa United States House of Representatives sa duha, ug dayon usa, residente nga mga komisyonado sa Pilipinas. Katulad sa mga delegado at Resident Commissioner ng Puerto Rico , sila ay mga hindi miyembro ng Kongreso . Parehas sa mga delegado ug Resident Commissioner sa Puerto Rico , wala nila gipabantayan ang mga myembro sa Kongreso . Konstitusyonalismo ay "isang compound ng mga ideya, saloobin, at mga pattern ng pag-uugali elaborating sa prinsipyo na ang mga awtoridad ng derives gobyerno mula sa at ay limitado sa pamamagitan ng isang katawan ng batas iyan ". Ang Konstitusyonalismo usa ka "tambalan sa mga ideya, mga pamatasan, ug mga sumbanan sa pamatasan nga nagpatin-aw sa prinsipyo nga nakuha sa awtoridad sa gobyerno ug limitado sa usa ka lawas nga sukaranan nga balaod ". Ang mga organisasyong pampulitika ay konstitusyon sa lawak na "naglalaman sila ng mga itinakdang mekanismo ng kontrol ng kapangyarihan para sa proteksyon ng mga interes at kalayaan ng mamamayan , kabilang ang mga maaaring nasa minorya ". Ang mga organisasyong pulitikal nga konstitusyon sa sukaranan nga sila "naglangkob sa mga institusyonal nga mekanismo sa pagpugong sa gahum alang sa pagpanalipod sa mga interes ug kalingkawasan sa mga lungsuranon , lakip na ang mahimoÕg naa sa minorya ." Tulad ng inilarawan ng siyentipikong pampulitika at iskolar ng konstitusyonal na si David Fellman . Ingon sa gihulagway sa siyentipikong politikal ug eskolar sa konstitusyon nga si David Fellman . Ang Konstitusyonalismo ay naglalarawan ng isang komplikadong konsepto, malalim na nakalagay sa karanasan sa kasaysayan, na nasasakup ang mga opisyal na gumagamit ng mga kapangyarihan ng gobyerno sa mga limitasyon ng isang mas mataas na batas. Ang Konstitusyonalismo naglarawan sa usa ka komplikado nga konsepto, nga nasulod sa kasinatian sa kasaysayan, nga nagpasakup sa mga opisyal nga gigamit ang mga gahum sa gobyerno sa mga limitasyon sa usa ka mas taas nga balaod. Ipinapahayag ng Konstitusyonalismo ang pagnanais ng patakaran ng bataskumpara sa panuntunan sa pamamagitan ng di-makatarungang paghuhusga o walang kabuluhan sa mga pampublikong opisyal . Gipahayag sa Konstitusyonalismo ang pagkagusto sa pagmando sa balaodsukwahi sa pagmando sa arbitrary nga paghukum o bug-os nga mga opisyal sa publiko . Sa buong panitikan na nakikitungo sa modernong pampublikong batas at ang mga pundasyon ng statecraft ang pangunahing elemento ng konsepto ng konstitusyonalismo ay sa mga pampulitikang lipunan ng gobyerno ay hindi malayang gumawa anumang bagay na gusto nila sa anumang paraan na kanilang pinili. Sa tibuuk nga literatura nga naghisgot sa modernong publiko nga balaod ug ang mga pundasyon sa statecraft ang sentral nga elemento sa konsepto sa konstitusyonalismo mao nga sa mga pampolitikang katilingban nga mga opisyal sa gobyerno dili libre nga buhaton bisan unsa nga ilang gusto sa bisan unsang paagi nga ilang napili. Mapapantayan nila ang parehong mga limitasyon sa kapangyarihan at mga pamamaraan na nakalagay sa kataas-taasang, konstitusyong batas ng komunidad. Kinahanglan nila nga maobserbahan ang pareho nga mga limitasyon sa gahum ug mga pamaagi nga gilatid sa supremo, konstitusyon nga balaod sa komunidad. Maaari itong masabing ang touchstone ng konstitusyonalismo ay ang konsepto ng limitadong pamahalaan sa ilalim ng isang mas mataas na batas. Mahimong giingon nga ang hinungdan sa konstitusyonismo mao ang konsepto sa limitado nga gobyerno ubos sa usa ka labi ka taas nga balaod. Ang Konstitusyonalismo ay may mga gamit na may preskripsyon at deskriptibo. Ang Konstitusyonalismo adunay preskripsyon ug deskriptibo nga gamit. Ang propesor ng batas na si Gerhard Casper ay nakuha ang aspeto ng term na ito sa noting, "Ang Konstitusyonalismo ay parehong naglalarawan at preskriptibong mga konotasyon. Ang propesor sa abogado nga si Gerhard Casper nakuha ang kini nga aspeto sa termino sa pagtukoy, "Ang Konstitusyonismo adunay pareho nga naglarawan ug preskriptibo nga konotasyon. Ginamit nang deskriptibo, tumutukoy ito sa pangunguna sa makasaysayang pakikibaka para sa pagkilala sa konstitusyon ng karapatan ng mamamayan na 'pahintulot' at ilang iba pang mga karapatan, kalayaan, at mga pribilehiyo. Gigamit nga deskriptibo, kini ang nag-una sa makasaysayan nga pakigbisog alang sa konstitusyonal nga pag-ila sa katungod sa katawhan sa 'pagsugot' ug pipila nga ubang mga katungod, kagawasan, ug mga pribilehiyo Ginamit nang preskriptibo, ang kahulugan nito ay isinasama ang mga tampok ng gobyerno na nakikita bilang mga mahahalagang elemento ng Saligang Batas ". Gamit nga preskriptibo, ang kahulogan niini gilakip ang mga bahin sa gobyerno nga nakita ingon nga hinungdan nga mga elemento sa Konstitusyon ". Isang halimbawa ng descriptive na paggamit ng konstitusyonalismo ay ang limang propesor ng batas na si Bernard Schwartz ng limang dami ng mga mapagkukunan na naglalayong masubaybayan ang mga pinagmulan ng US Bill of Rights. Usa ka pananglitan sa gigamit nga deskriptibo sa konstitusyonalismo mao ang lima ka kabug-usan nga pagkolekta sa mga gigikanan sa balaod nga si Bernard Schwartz nga nagtinguha sa pagsubay sa mga sinugdanan sa US Bill of Rights. Simula sa mga antecedents ng Ingles na bumalik sa Magna Carta , sinisiyasat ni Schwartz ang pagkakaroon at pagbuo ng mga ideya ng mga indibidwal na kalayaan at pribilehiyo sa pamamagitan ng mga kolonyal na tsart at ligal na pag-unawa. Sugod sa mga antecedents sa Ingles nga mibalik sa Magna Carta , gisusi ni Schwartz ang presensya ug pag-uswag sa mga ideya sa mga indibidwal nga kagawasan ug pribilehiyo pinaagi sa mga kolonyal nga tsart ug ligal nga pagsabut. Pagkatapos sa pagdadala ng kuwento pasulong, kinikilala niya ang mga rebolusyonaryong deklarasyon at konstitusyon, mga dokumento at desisyon ng hudisyal ng panahon ng Confederation at ang pagbuo ng Konstitusyon ng pederal. Pagkahuman sa pagdala sa istorya, gipaila niya ang mga rebolusyonaryong pahayag ug konstitusyon, mga dokumento ug hudisyal nga desisyon sa panahon sa Confederation ug ang pagtukod sa Konstitusyon sa federal. Sa wakas, lumiliko siya sa mga debate tungkol sa ratipikasyon ng pederal na Konstitusyon na sa huli ay nagbibigay ng pagtaas ng presyon para sa isang pederal na batas ng mga karapatan. Sa katapusan, gibalikbalik niya ang mga debate sa pag-aprobar sa federal nga Konstitusyon nga sa katapusan naghatag dugang nga pagpit-os alang sa usa ka federal nga balaodnon sa mga katungod. Bagaman bahagya na nagtatanghal ng isang tuwid na linya, inilalarawan ng account ang makasaysayang pakikibaka upang kilalanin at mabuo ang mga karapatan at prinsipyo ng konstitusyon sa isang pagkakasunud-sunod ng konstitusyon. Bisan kung walay pagpakita sa usa ka tul-id nga linya, gipakita sa asoy ang makasaysayan nga pakigbisog aron mailhan ug ipalihok ang mga katungod ug mga prinsipyo sa konstitusyon sa usa ka kamandoan sa konstitusyon. Sa kaibahan sa paglalarawan kung ano ang mga konstitusyon, ang isang diskarte sa preskriptibo ay tumutukoy sa kung ano ang dapat na konstitusyon. Sukwahi sa paghulagway kung unsa ang mga konstitusyon, usa ka pamaagi sa pagpreserbar nga nagtubag kung unsa ang kinahanglan nga konstitusyon. Ang ideyang ito ay nagdadala sa isang host ng mga nakasisindak na mga katanungan ng interes hindi lamang sa mga ligal na iskolar, ngunit sa sinumang nais na galugarin ang ligal at pilosopikong mga pundasyon ng estado. Ang kini nga ideya nagdala usa ka panon sa mga nakapahadlok nga mga pangutana nga interes dili lamang sa mga ligal nga mga iskolar, apan sa bisan kinsa nga gusto nga mag-usisa sa ligal ug pilosopiko nga mga pundasyon sa estado. Ang isang halimbawa ng diskarte na ito ng inireseta ay ang proyekto ng National Municipal League upang makabuo ng isang saligang batas ng estado. Usa ka panig-ingnan sa kini nga pamaagi sa preskriptibo mao ang proyekto sa National Municipal League aron mapalambo ang usa ka modelo nga konstitusyon sa estado. Ang pag-aaral ng mga konstitusyon ay hindi kinakailangang magkasingkahulugan sa pag-aaral ng konstitusyonalismo. Ang pagtuon sa mga konstitusyon dili kinahanglan magkatulad sa pagtuon sa konstitusyonalismo. Bagaman madalas na nakakulong, may mga mahahalagang pagkakaiba. Ang isang talakayan tungkol sa pagkakaiba na ito ay lilitaw sa ligal na istoryador ng Amerikano na si Christian G. Fritz's American Sovereigns. Bisan og kanunay nga maglibog, adunay hinungdanong mga kalainan Ang usa ka panaghisgot bahin sa kini nga kalainan nagpakita sa ligal nga istoryador nga si Christian G. Fritz's American Sovereigns. Ang Tradisyonal na Saligang Batas ng People and America Bago ang Digmaang Sibil , isang pag-aaral ng unang kasaysayan ng konstitusyonalismo ng Amerikano. Ang Konstitusyon sa Katawhan ug America Sa wala pa ang Gubat Sibil , usa ka pagtuon sa sayong kasaysayan sa konstitusyonalismo sa Amerika. Binanggit ni Fritz na ang isang analyst ay maaaring lumapit sa pag-aaral ng mga makasaysayang kaganapan na nakatuon sa mga isyu na sumasama sa "mga tanong sa konstitusyon" at naiiba ito sa isang pagtuon na nagsasangkot ng "mga katanungan ng konstitusyonalismo." Giingon ni Fritz nga ang usa ka tigdukiduki mahimong moduol sa pagtuon sa mga makasaysayan nga panghitabo nga naka-focus sa mga isyu nga adunay kalabotan sa "mga pangutana sa konstitusyon" ug kini lahi sa pagtuon nga adunay kalabotan sa "mga pangutana sa konstitusyonalismo." Ang mga tanong sa konstitusyon ay kinabibilangan ng analyst sa pagsusuri kung paano binibigyang kahulugan ang konstitusyon at inilalapat upang ipamahagi ang kapangyarihan at awtoridad habang ang bagong bansa ay nakipagbaka sa mga problema ng digmaan at kapayapaan, pagbubuwis at representasyon. Ang mga pangutana sa konstitusyon nag-apil sa tig-analisar sa pagsusi kung giunsa ang paghubad sa konstitusyon ug gipadapat sa pag-apod-apod sa gahum ug awtoridad samtang ang bag-ong nasud nakigbisog sa mga problema sa giyera ug kalinaw, pagbuhis ug representasyon. Gayunpaman, Ang mga kontrobersyang pampulitika at konstitusyonal na ito ay nagtanong din ng mga konstitusyonalismo - kung paano makilala ang kolektibong soberanya, kung anong kapangyarihan ang nagmamay-ari ng soberanya, at kung paano kinikilala ang isang kumilos na iyon. Bisan pa, Kini nga mga kontrobersya sa politika ug konstitusyon nagpatungha usab sa mga pangutana sa konstitusyonalismo - kung giunsa mahibal-an ang kolektibo nga soberano, kung unsa ang gahum sa nasakup nga soberanya, ug giunsa ang usa nga giila kung kanus-a nga gihimo ang soberanya. Hindi tulad ng mga katanungan sa konstitusyon, ang mga katanungan ng konstitusyonalismo ay hindi masasagot sa pamamagitan ng sanggunian sa ibinigay na teksto ng konstitusyon o kahit na mga opinyon ng panghukuman. Dili sama sa mga pangutana sa konstitusyon, ang mga pangutana sa konstitusyonalismo dili matubag pinaagi sa pagtumong sa gihatag nga konstitusyonal nga teksto o bisan sa hudisyal nga mga opinyon. Sa halip, ang mga ito ay bukas na mga katanungan na nakakuha ng mga pananaw na nakikipagkumpitensya sa mga Amerikano na binuo pagkatapos ng Kalayaan tungkol sa soberanya ng mga tao at ang patuloy na tungkulin ng mamamayan upang masubaybayan ang utos ng konstitusyon na nakasalalay sa kanilang soberanong awtoridad. Hinuon, sila ang mga bukas nga mga pangutana nga nagpangita sa mga kompetensya nga mga panglantaw sa mga Amerikano nga ningsunod human ang Kalayaan bahin sa soberanya sa mga tawo ug ang nagpadayon nga tahas sa mga tawo nga bantayan ang mando sa konstitusyon nga nakasalig sa ilang soberanya nga awtoridad. Ang isang magkakatulad na pagkakaiba ay iginuhit ng scholar ng konstitusyonal na konstitusyon na si AV Dicey sa pagtatasa ng hindi nasusulat na konstitusyon ng Britain. Usa ka susamang kalainan ang nakuha sa iskolar sa konstitusyonal sa konstitusyon nga si AV Dicey sa pagbanabana sa walay gisulat nga konstitusyon sa Britanya. Nabanggit ni Dicey ang pagkakaiba sa pagitan ng "mga kombensiyon ng konstitusyon" at ang "batas ng konstitusyon". Gipasabut ni Dicey ang usa ka kalainan tali sa "mga kombensyon sa konstitusyon" ug ang "balaod sa konstitusyon". Ang "mahahalagang pagkakaiba" sa pagitan ng dalawang konsepto ay ang batas ng konstitusyon ay binubuo ng "mga patakaran na ipinatupad o kinikilala ng mga Korte", na bumubuo ng "isang katawan ng 'mga batas' sa wastong kahulugan ng term na iyon." Ang "hinungdanon nga kalainan" tali sa duha nga mga konsepto mao nga ang balaod sa konstitusyon gilangkoban sa "mga lagda nga gipatuman o giila sa mga Korte", nga naghimo sa "usa ka lawas sa 'mga balaod' sa tukma nga pagsabut sa kana nga termino." Sa kaibahan, ang mga konstitusyon ng konstitusyon ay binubuo ng "kaugalian, kasanayan, maxim, o mga tuntunin na hindi ipinatupad o kinikilala ng mga Korte" ngunit "bumubuo ng isang katawan hindi ng mga batas, ngunit ng konstitusyonal o etikal na etika ". Sa kasukwahi, ang mga konstitusyon sa konstitusyon naglangkob sa "mga kostumbre, pamatasan, mga maxim, o mga mando nga wala gipatuman o giila sa mga Korte" apan "naghimo sa usa ka lawas nga dili mga balaod, apan sa konstitusyon o pamatasan sa politika ". Ang Magna Carta ng Inglatera ang "Mahusay na Charter" na nilikha noong 1215 ay itinuturing na isa sa mga pinakadakilang dokumento ng konstitusyon sa lahat ng oras. Ang Magna Carta sa England ang "Dakong Charter" nga gihimo kaniadtong 1215 giisip nga usa sa labing bantugan nga mga dokumento sa konstitusyon sa tanan nga mga panahon. Ang isa sa mga pinaka-kahanga-hangang tampok ng konstitusyonalismo ay ang paglalarawan at inireseta ang parehong mapagkukunan at mga limitasyon ng kapangyarihan ng pamahalaan na nagmula sa pangunahing batas. Usa sa labing labi ka bahin sa konstitusyonismo mao ang paghubit ug pagreseta sa gigikanan ug ang mga limitasyon sa gahum sa gobyerno nga nakuha gikan sa batakang balaod. Kinuha ni William H. Hamilton ang dobleng aspeto na ito sa pamamagitan ng pagtukoy sa konstitusyonalismo "ay ang pangalan na ibinigay sa tiwala na tinatanggihan ng mga tao sa kapangyarihan ng mga salita na nasabik sa parchment upang mapanatili ang pagkakasunud-sunod ng isang pamahalaan." Nakuha ni William H. Hamilton kining dobleng aspeto sa pag-ingon nga ang konstitusyonalismo "mao ang ngalan nga gihatag sa pagsalig nga gisalikway sa mga lalaki sa gahum sa mga pulong nga nasamok sa parchment aron mapadayon ang kahusay sa gobyerno." Bukod dito, kung sumasalamin sa isang deskriptibo o prescriptive na pokus, ang mga paggamot sa konsepto ng konstitusyonalismo ay tumatalakay sa pagiging lehitimo ng gobyerno. Dugang pa, kung nagpakita sa usa ka deskriptibo o preskriptibo nga pokus, ang mga pagtambal sa konsepto sa konstitusyonalismo tanan adunay kalabutan sa pagkalehitimo sa gobyerno. Isang kamakailang pagtatasa ng konstitusyonalismo ng Amerika, halimbawa, na tala na ang ideya ng konstitusyonalismo ay nagsisilbi upang tukuyin kung ano ang "pagbibigay at gagabay sa lehitimong pagsasagawa ng awtoridad ng pamahalaan". Usa ka bag-ohay nga pagtimbang-timbang sa konstitusyonalismo sa Amerikano, pananglitan, nag-ingon nga ang ideya sa konstitusyonismo nagsilbi nga ipasabut kung unsa kini nga "paghatag ug giya ang lehitimo nga paggamit sa awtoridad sa gobyerno". Katulad nito, inilarawan ng istoryador na si Gordon S. Wood ang Amerikanong konstitusyonalismo bilang "advanced na pag-iisip" sa likas na katangian ng mga konstitusyon kung saan ang konstitusyon ay ipinagmulan upang maging isang pag- aayos ng mga pangunahing patakaran na kung saan kahit na ang kataas-taasang kapangyarihan ng estado ay dapat pamahalaan . Sa susama, gihulagway sa istoryador nga si Gordon S. Wood nga kining konstitusyon sa Amerika isip "advanced thinking" sa kinaiya sa mga konstitusyon diin ang konstitusyon gipanamkon nga usa ka paghusay sa sukaranang mga lagda nga pinaagi niini bisan ang labing kataas nga gahum sa estado pagamandoan. . Sa huli, ang konstitusyonalismo ng Amerikano ay nakakapagpahinga sa kolektibong soberanya ng mga tao, ang mapagkukunan na in-lehitimo ang mga gobyernong Amerikano. Sa katapusan, ang konstitusyonalismo sa Amerika nagpahulay sa kolektibong soberanya sa mga tawo, ang gigikanan nga gi-lehitimo ang mga gobyerno sa Amerika. Ang Konstitusyonalismo ay hindi lamang tungkol sa istraktura ng kapangyarihan ng lipunan. Ang konstitusyonalismo dili lang bahin sa kusog nga istruktura sa katilingban. Humihiling din ito ng isang malakas na proteksyon ng mga interes ng mga mamamayan, karapatang sibil pati na rin ang kalayaan sa sibil , lalo na para sa mga panlipunang minorya , at may malapit na kaugnayan sa demokrasya . Naghangyo usab kini alang sa usa ka lig-on nga pagpanalipod sa interes sa mga lungsoranon, katungod sa sibil ingon usab kagawasan sa sibil , labi na alang sa mga minorya sa sosyal , ug adunay suod nga relasyon sa demokrasya . Nagtatalo ang ligal na iskolar na si Jeremy Waldron na ang konstitusyonalismo ay madalas na hindi demokratiko: Ang iskolar nga ligal nga si Jeremy Waldron nakiglalis nga ang konstitusyonalismo kanunay dili dili demokratiko: Ang mga konstitusyon ay hindi lamang tungkol sa pagpigil at paglilimita ng kapangyarihan; sila ay tungkol sa pagpapalakas ng mga ordinaryong tao sa isang demokrasya at pinapayagan silang kontrolin ang mga mapagkukunan ng batas at gamitin ang patakaran ng pamahalaan sa kanilang mga adhikain Ang mga konstitusyon dili lang bahin sa pagpugong ug paglimite sa gahum; sila bahin sa gahum sa mga ordinaryong mga tawo sa usa ka demokrasya ug gitugutan sila nga makontrol ang mga gigikanan sa balaod ug ipagamit ang kasangkapan sa gobyerno sa ilang mga pangandoy. Iyon ang demokratikong pananaw ng mga konstitusyon, ngunit hindi ito ang view ng konstitusyonalista . Kana ang demokratikong pagtan-aw sa mga konstitusyon, apan dili kini ang panglantaw sa konstitusyonalista . Siyempre, laging posible na mag-present ng alternatibo sa konstitusyonalismo bilang isang alternatibong anyo ng konstitusyonalismo: pinag-uusapan ng mga iskolar ang " tanyag na konstitusyonalismo " o " demokratikong konstitusyonalismo. " Siyempre, kanunay nga posible nga magpresentar usa ka alternatibo sa konstitusyonalismo ingon usa ka alternatibo nga porma sa konstitusyonalismo: gihisgutan sa mga iskolar ang " tanyag nga konstitusyonalismo " o " demokratikong konstitusyonalismo." Ngunit sa palagay ko, sulit na maglagay ng isang stark na bersyon ng antipathy sa pagitan ng konstitusyonalismo at demokratiko o tanyag na pamahalaan ng sarili. Apan gihunahuna ko nga sulit ang pagbutang usa ka labing kaalibutang bersyon sa antipathy tali sa konstitusyonalismo ug demokratiko o tanyag nga gobyerno sa kaugalingon. Kung dahil lamang iyon ay makakatulong sa amin upang masukat nang mas malinaw na sukat kung saan ang isang ang bago at mature na teorya ng batas sa konstitusyon ay tumatagal ng wastong account ng konstitusyonal na pasanin upang matiyak na ang mga tao ay hindi ma-disenfranchised ng mismong dokumento na dapat ibigay sa kanila ang kanilang kapangyarihan. Kung tungod lamang kana nga makatabang kanato sa pagsukod sa mas tin-aw nga sukod kung diin ang usa ka bag-o ug hamtong nga teorya sa konstitusyon sa balaod nagkuha sa husto nga asoy bahin sa konstitusyon nga palas-anon sa pagsiguro nga ang mga tawo dili mahimulag sa mismong dokumento nga gituohan nga maghatag kanila sa ilang gahum. Ang Konstitusyonalismo ay naging paksa din ng kritisismo ni Murray Rothbard , na sumalakay sa konstitusyonalismo bilang hindi kayang pigilan ang mga gobyerno at hindi pinoprotektahan ang mga karapatan ng mga mamamayan mula sa kanilang mga gobyerno. Ang Konstitusyonalismo usab nahimong hilisgutan sa pagsaway ni Murray Rothbard , nga nag-atake sa konstitusyonismo nga dili makasarang sa pagpugong sa mga gobyerno ug wala pagpanalipod sa mga katungod sa mga lungsuranon gikan sa ilang mga gobyerno. Totoo ang totoo, sa Estados Unidos , mayroon tayong konstitusyon na nagpapataw ng mahigpit na mga limitasyon sa ilang mga kapangyarihan ng pamahalaan. Tinuod nga, sa Estados Unidos , labing menos, kita adunay konstitusyon nga nagpahamtang sa higpit nga mga limitasyon sa pipila nga gahum sa gobyerno. Ngunit, tulad ng natuklasan natin noong nakaraang siglo, walang konstitusyon ang maaaring makapagpakahulugan o magpapatupad ng sarili; dapat itong bigyang kahulugan ng mga kalalakihan . Hinuon, ingon sa atong nahibal-an sa miaging siglo, walay konstitusyon ang makahubad o makapatuman sa iyang kaugalingon; kinahanglan kini hubaron sa mga tawo . At kung ang pangwakas na kapangyarihan upang bigyang kahulugan ang isang konstitusyon ay ibinibigay sa sariling Korte Suprema ng gobyerno. Ug kung ang katapusang gahum sa paghubad sa usa ka konstitusyon gihatag sa kaugalingon nga Korte Suprema sa gobyerno. Kung gayon ang hindi maiiwasang pagkahilig ay para sa Korte na magpatuloy na mailagay ang kawalang-saysay sa mas malawak na mga kapangyarihan para sa sariling pamahalaan. Ang dili malikayan nga tendensya alang sa Korte nga magpadayon sa pagbutang sa dili maayo nga mga gahum sa kaugalingon nga gobyerno. Bukod dito, ang mataas na tout na "mga tseke at balanse" at "paghihiwalay ng mga kapangyarihan" sa gobyernong Amerikano ay talagang malabo, dahil sa pangwakas na pagsusuri ang lahat ng mga dibisyon na ito ay bahagi ng parehong pamahalaan at pinamamahalaan ng parehong hanay ng mga pinuno. Dugang pa, ang labi nga giingon nga "mga tseke ug balanse" ug "pagbulag sa mga gahum" sa gobyernong Amerikano usa ka bulalakaw, tungod kay sa katapusan nga pag-analisar ang tanan niini nga mga pagbahin bahin usa ka parehas nga gobyerno ug gidumala sa parehas nga hugpong sa mga magmamando. Ginamit nang deskriptibo, ang konsepto ng konstitusyonalismo ay maaaring sumangguni sa pangunahing pakikibaka para sa pagkilala sa konstitusyon ng karapatan ng mamamayan na "pahintulot" at ilang iba pang mga karapatan, kalayaan, at pribilehiyo. Gigamit nga madaginuton, ang konsepto sa konstitusyonalismo mahimo'g magtumong sa pang-makasaysayon anga pakigbisog alang sa pagkilala sa konstitusyon sa katungod sa katawhan nga "pagtugot" ug uban pang ubang mga katungod, kagawasan, ug mga pribilehiyo. Sa kabilang banda, ang diskarte sa paglalagay ng konstitusyonalismo ay tumutukoy sa kung ano ang dapat na konstitusyon. Sa laing bahin, ang pamaagi sa pagpreserbar sa konstitusyonalismo nagtubag kung unsa ang kinahanglan nga konstitusyon. Dalawang mga obserbasyon ang maaaring ihandog tungkol sa paggamit nito. Duha ka mga obserbasyon ang mahimong ihalad bahin sa paggamit niini sa pagpresenta. Mayroong madalas na pagkalito sa pagpapatas ng pagkakaroon ng isang nakasulat na konstitusyon sa konklusyon na ang isang estado o polity ay isa batay sa konstitusyonalismo. Kanunay ang kalibug sa pagtandi sa presensya sa usa ka nasulat nga konstitusyon sa konklusyon nga ang usa ka estado o pagkabalaan usa ka sukaranan sa konstitusyonalismo. Tulad ng nabanggit ni David Fellman , ang konstitusyonalismo "ay hindi dapat ipahiwatig na kung ang isang estado ay may konstitusyon, kinakailangan na ito ay nakatuon sa ideya ng konstitusyonalismo. Ingon sa nakita ni David Fellman , ang konstitusyonalismo "dili kinahanglan ipasabut nga kung ang usa ka estado adunay konstitusyon, kinahanglan nga igatugyan sa ideya sa konstitusyonalismo. Sa isang tunay na kahulugan bawat estado ay maaaring masabing may konstitusyon dahil ang bawat estado ay may mga institusyon na pinakakaunting inaasahan na maging permanente. Sanglit ang matag estado adunay mga institusyon nga labing gamay nga gilauman nga mahimong permanente. At ang bawat estado ay nagtatag ng mga paraan ng paggawa ng mga bagay. Ug ang matag estado adunay mga pamaagi sa pagbuhat sa mga butang. Ngunit kahit na sa isang "pormal na nakasulat na dokumento na may tatak na 'konstitusyon' na kinabibilangan ng mga probisyon na karaniwang matatagpuan sa naturang dokumento, hindi nito sinusunod na ito ay nakatuon sa konstitusyonalismo." Apan bisan sa usa ka "pormal nga nakasulat nga dokumento nga adunay label nga 'konstitusyon' nga naglakip sa mga probisyon nga naandan nga makit-an sa ingon nga usa ka dokumento, wala kini nagasunod nga kini gibuhat sa konstitusyonalismo." Kadalasan ang salitang "constitutionalism" ay ginagamit sa isang retorika na kahulugan, bilang isang pang-politika na argumento na nagkakahawig sa mga pananaw ng tagapagsalita o manunulat na may isang ginustong pananaw sa konstitusyon. Kanunay ang pulong nga "konstitusyonalismo" gigamit sa usa ka kahulugan nga retorika, ingon usa ka pangatarungan sa politika nga katumbas sa mga panan-aw sa mamumulong o tagsulat sa usa ka pinalabi nga pagtan-aw sa konstitusyon. Halimbawa, ang kritikal na pagtatasa ng University of Maryland na si Konstitusyon na si Herman Belz tungkol sa malawak na konstruksyon ng konstitusyon na ang konstitusyonalismo nararapat kilalanin bilang isang natatanging ideolohiya at diskarte sa buhay pampulitika. Pananglitan, ang kritikal nga pagsusi sa University of Maryland Constitutional nga si Propesor Herman Belz nga nagpadako sa konstruksyon sa konstitusyon nga ang konstitusyonalismo kinahanglan nga mailhan ingon usa ka lahi nga ideolohiya ug pamaagi sa kinabuhi sa politika. Ang konstitusyonalismo ay hindi lamang nagtatatag ng institusyonal at intelektwal na balangkas. , ngunit nagbibigay din ito ng halos lahat ng retorika na pera kung saan isinasagawa ang mga transaksiyong pampulitika. Ang konstitusyonalismo dili lamang nagtukod sa institusyon ug intelektwal nga laraw , apan naghatag usab kini nga kadaghanan sa rhetorical currency nga gisugdan ang mga transaksyon sa politika. Katulad nito, ang Georgetown University Law Center Propesor Louis Michael Seidmannabanggit pati na rin ang pagkakaugnay ng retorika ng politika na may mga argumento na sinasabing naka-ugat sa konstitusyonalismo. Sa susama, ang Georgetown University Law Center Propesor Louis Michael Seidmannakit-an ingon usab ang pagkakauyon sa retorika sa politika nga adunay mga pangatarungan nga gituohan nga naggikan sa konstitusyonalismo. Sa pagtatasa ng "kahulugan na ang mga kritikal na iskolar na nauugnay sa batas ng konstitusyon sa huling bahagi ng ikadalawampu siglo," ang tala ni Propesor Seidman isang "bagong pagkakasunud-sunod nailalarawan nang pinakatanyag sa pamamagitan ng labis na agresibo na paggamit ng ligal na argumento at retorika" at bilang isang resulta "malakas na ligal na aktor handang isulong ang mga pangangatwiran na dati nang naisip na wala nang hangganan. Sa pagtimbang-timbang sa "gipasabut nga kritikal nga mga eskolar nga gipahinungod sa balaod sa konstitusyon sa katapusan sa ikakaluhaan nga siglo," si Propesor Seidman nagtala sa usa ka "bag-ong mando gihulagway nga labi ka labi ka agresibo nga paggamit sa ligal nga argumento ug retorika" ug ingon usa ka sangputanan "gamhanan nga mga aktor nga ligal andam nga ipasiugda ang mga pangatarungan nga kaniadto gihunahuna nga walay mga utlanan. Mayroon silang, sa madaling salita, ginamit ang ligal na pangangatuwiran na gawin nang eksakto kung ano ang ginagawa ng mga crits na ligal na pangangatuwiran na laging ginagawa - ilagay ang lipistik ng hindi nagaganyak na konstitusyonalismo sa baboy ng hilaw na pulitika. " Adunay, sa mubo, gigamit nga ligal nga pangatarungan nga buhaton eksakto kung unsa ang giingon sa mga pag-angkon nga ligal nga pangatarungan nga kanunay - gibutang ang lipstick sa dili matugkad nga konstitusyonalismo sa baboy sa hilaw nga politika. " Ang Konstitusyonalismo ng Estados Unidos ay tinukoy bilang isang kumplikado ng mga ideya, saloobin at mga pattern na nagpapaliwanag sa prinsipyo na nagmula sa awtoridad ng awtoridad ang awtoridad ng pamahalaan, at limitado ng isang pundasyon ng pangunahing batas. Ang Konstitusyonalismo sa Estados Unidos gihubit ingon usa ka komplikado nga mga ideya, mga pamatasan ug sumbanan nga nagpatin-aw sa prinsipyo nga ang awtoridad sa gobyerno naggikan sa mga tawo, ug limitado sa usa ka lawas nga sukaranan nga balaod. Ang mga ideyang ito, saloobin at mga pattern, ayon sa isang analyst, ay nagmula sa "isang dinamikong proseso sa politika at pang-kasaysayan kaysa sa isang static na katawan ng pag-iisip na inilatag sa ikalabing walong siglo". Kini nga mga ideya, mga kinaiya ug mga sumbanan, sumala sa usa nga tig-analisar, naggikan sa "usa ka dinamikong proseso sa politika ug sa kasaysayan imbis gikan sa usa ka static nga panghunahuna nga gibutang sa ika-walo nga siglo". Sa kasaysayan ng US, ang konstitusyonalismo, sa parehong deskriptibo at preskriptibong diwa nito, ay ayon sa kaugalian na nakatuon sa pederal na konstitusyon. Sa kasaysayan sa US, ang konstitusyonalismo, sa pareho nga deskriptibo ug preskriptibo nga diwa, nga tradisyonal nga nagpunting sa federal nga konstitusyon. Sa katunayan, ang isang nakagagandang pag-aakala ng maraming mga iskolar ay ang pag-unawa sa "konstitusyonalismong Amerikano" ay kinakailangang sumali sa pag-iisip na napunta sa pagbalangkas ng pederal na konstitusyon at ang karanasan ng Amerikano sa konstitusyon na iyon mula noong ratipikasyon noong 1789. Sa tinuud, usa ka naandan nga pangagpas sa daghang mga eskolar nga ang pagsabut sa "konstitusyonalismo sa Amerika" kinahanglan nga mag-apil sa panghunahuna nga nahamtang sa pagbalangkas sa federal nga konstitusyon ug kasinatian sa Amerikano sa konstitusyon gikan sa pag-aprubahan sa 1789. Mayroong isang masaganang tradisyon ng konstitusyonalismo ng estado na nagbibigay ng mas malawak na pananaw sa konstitusyonalismo sa Estados Unidos. Adunay usa ka adunahan nga tradisyon sa konstitusyonalismo sa estado nga naghatag dugang nga panabut sa konstitusyonalismo sa Estados Unidos. Habang ang mga konstitusyon ng estado at ang pederal na konstitusyon ay gumana nang iba bilang isang function ng pederalismo mula sa pagkakasamang pagkakaugnay at pagkakaugnay ng mga pamahalaan sa parehong antas ng nasyonal at estado, silang lahat ay nakasalalay sa isang ibinahaging palagay na ang kanilang pagiging lehitimo ay nagmula sa soberanong awtoridad ng mga tao o tanyag na soberanya . Samtang ang mga konstitusyon sa estado ug ang federal nga konstitusyon naglihok nga lainlain ingon usa ka function sa federalism gikan sa panagsama ug interplay sa mga gobyerno sa us aka nasyonal ug estado nga lebel, silang tanan nagsalig sa usa ka managsama nga hunahuna nga ang ilang pagkalehitimo nagagikan sa soberanong awtoridad sa mga tawo o popular nga soberanya . Ang napapailalim na saligan, na niyakap ng mga rebolusyonaryong Amerikano kasama ang Deklarasyon ng Kalayaan ay pinag- iisa ang tradisyon ng konstitusyonal ng Amerikano. Kini nga punoan nga punoan, nga gisakup sa mga rebolusyonaryong Amerikano sa Deklarasyon sa Kalayaan nga naghiusa sa tradisyon sa konstitusyon sa Amerika. Ang parehong karanasan sa mga konstitusyon ng estado bago at pagkatapos ng pederal na konstitusyon pati na rin ang paglitaw at operasyon ng huli ay sumasalamin sa isang patuloy na pakikibaka sa ideya na ang lahat ng mga pamahalaan sa Amerika ay nakasalalay sa soberanya ng mga tao para sa kanilang pagiging lehitimo. Ang pareho nga kasinatian sa mga konstitusyon sa estado kaniadto ug pagkahuman sa federal nga konstitusyon ingon man ang pagtungha ug paglihok sa ulahi nagpakita sa usa ka padayon nga pakigbisog sa ideya nga ang tanan nga mga gobyerno sa America nagsalig sa soberanya sa mga tawo alang sa ilang lehitimo. Simula sa panukala na "'Konstitusyonalismo' ay tumutukoy sa posisyon o kasanayan na ang gobyerno ay limitado ng isang konstitusyon , karaniwang nakasulat," ang mga analista ay kumuha ng iba't ibang posisyon sa kung ano ang kahulugan ng konstitusyon. Nagsugod sa panultihon nga ang "'Konstitusyonismo' nagtumong sa posisyon o praktis nga ang gobyerno limitado sa usa ka konstitusyon , sagad gisulat," ang mga analista nagkuha sa lain laing mga posisyon sa gipasabut sa konstitusyon. Halimbawa, inilalarawan nila ang dokumento bilang isang dokumento na maaaring tukuyin ang kaugnayan nito sa mga batas, kasunduan, ehekutibo at hudisyal na aksyon, at ang mga konstitusyon o batas ng mga nasasakupang panrehiyon. Pananglitan, gihubit nila ang dokumento ingon usa ka dokumento nga mahimong ipunting ang kaangtanan sa mga pamatasan, kasabutan, ehekutibo ug hudisyal nga aksyon, ug ang mga konstitusyon o mga balaod sa rehiyonal nga mga hurisdiksyon. Ang rescriptive na paggamit ng Konstitusyonalismo ay nababahala din sa mga prinsipyo ng disenyo ng konstitusyon , na kasama ang prinsipyo na ang larangan ng aksyong pampubliko ay mahati sa pagitan ng mga delegadong kapangyarihan sa gobyerno at mga karapatanng mga indibidwal, ang bawat isa ay isang paghihigpit ng iba pa, at walang kapangyarihan na maipagkaloob na lampas sa kakayahan ng pamahalaan. Kini nga preskriptibo nga paggamit sa Konstitusyonalismo nabalaka usab sa mga prinsipyo sa konstitusyon nga laraw , nga naglakip sa prinsipyo nga ang natad sa publiko nga aksyon nga mahimulag tali sa gitugyan nga gahum sa gobyerno ug mga katungodsa mga indibidwal, ang matag usa niini usa ka pagdili sa uban, ug nga walay gahum nga gihatagan nga walay katakus sa pangagamhanan. Ang dalawang kilalang Chief Justice ng Estados Unidos na may mahalagang papel sa pag-unlad ng konstitusyonalismong Amerikano ay sina John Marshall at Earl Warren . Duha ka mga bantog nga Chief Justice sa Estados Unidos nga adunay hinungdan nga papel sa pagpauswag sa konstitusyonalismong Amerikano mao si John Marshall ug Earl Warren . Si John Marshall, ang ika-4 na Punong Hustisya, ay nanindigan sa prinsipyo ng pagsusuri ng hudisyal sa 1803 na landmark case na Marbury v. Madison , kung saan maaaring ibagsak ng Korte Suprema ang mga batas ng pederal at estado kung sumalungat sila sa Saligang Batas. Si John Marshall, ang ika-4 nga Chief Justice, nagsunud sa prinsipyo sa pag-usisa sa hudisyal sa 1803 nga landmark nga kaso nga Marbury v. Madison , diin ang Korte Suprema mahimong maguba ang mga balaod sa federal ug estado kung nagkasumpaki sila sa Konstitusyon. Sa pamamagitan ng pagtaguyod ng prinsipyo ng pagsusuri ng hudisyal, tumulong ang Marshall Court na maipatupad ang ideolohiya ng paghihiwalay ng mga kapangyarihanat semento ang posisyon ng hudikatura ng Amerika bilang isang independiyenteng at magkakapantay na sangay ng gobyerno. Pinaagi sa pag-establisar sa sukaranan sa pag-usisa sa hudisyal, ang Marshall Court nakatabang sa pagpatuman sa ideolohiya sa pagbulag sa mga gahumug semento ang posisyon sa hudikatura sa Amerika isip usa ka independente ug managsama nga sanga sa gobyerno. Sa kabilang banda, si Earl Warren, ang ika-14 na Punong Hustisya, ay lubos na pinalawak ang mga karapatang sibil at kalayaan ng sibil ng lahat ng mga Amerikano sa pamamagitan ng isang serye ng mga landmark na pagpapasya. Sa laing bahin, si Earl Warren, sa ika-14 Chief Justice, daku ang gihatag sibil nga mga katungod ug kagawasang sibil sa tanan nga mga Amerikano pinaagi sa usa ka serye sa mga landmark desisyon. Ang Warren Court Nagsimula ng liberal Konstitusyon Revolution sa pamamagitan ng pagdadala " ng isang tao, isang boto " sa Estados Unidos, pansiwang bukod panlahi paghihiwalay at estado batas na nagbabawal sa interracial kasal , ang pagpapalawak ng coverage ng Bill of Rights , na nagbibigay ng defendants ' mga karapatan sa isang abugado atpatahimik ( babala Miranda ), at iba pa. Gisugdan sa Korte sa Warren ang usa ka liberal nga Rebolusyon sa Konstitusyon pinaagi sa pagdala sa " usa ka tawo, usa ka boto " sa Estados Unidos, gibuak ang pagbulag sa rasa ug mga balaod sa estado nga nagdili sa interracial kasal , gipalapdan ang pagsakup sa Bill of Rights , paghatag mga nasakpang ' katungod sa usa ka abogado ugsa pagpakahilum ( pahimangno sa Miranda ), ug uban pa. Ang artikulong ito ay tungkol sa sangay ng liberalismo na nagtataguyod ng kalayaan sa sibil na may diin sa kalayaan sa ekonomiya. Kini nga artikulo bahin sa sanga sa liberalismo nga nagsuporta sa kagawasan sa sibil nga adunay gibug-aton sa kagawasan sa ekonomiya. Para sa liberal na sistemang pang-ekonomiya na naayos sa mga indibidwal na linya, tingnan ang liberalismo ng ekonomiya . Alang sa liberal nga sistema sa ekonomiya nga gi-organisar sa mga indibidwal nga linya, tan-awa ang liberalismo sa ekonomiya . Para sa sangay ng liberalismo na nag-eendorso ng isang regulated na ekonomiya ng merkado at ang pagpapalawak ng mga karapatang sibil at pampulitika, tingnan ang Social liberalism . Alang sa sanga sa liberalismo nga nag-endorso sa usa ka regulasyon nga ekonomiya sa merkado ug ang pagpalapad sa mga katungod sa sibil ug politika, tan-awa ang liberalismo sosyal . Ang klasikal na liberalismo ay isang ideolohiyang pampulitika at isang sangay ng liberalismo na nagtataguyod ng kalayaan sa sibil sa ilalim ng pamamahala ng batas na may diin sa kalayaan sa ekonomiya . Ang klasikal nga liberalismo usa ka ideolohiya sa politika ug usa ka sanga sa liberalismo nga nagpasiugda sa kagawasan sa sibil ubos sa pagmando sa balaod nga adunay gibug-aton sa kagawasan sa ekonomiya. Malapit na nauugnay sa liberalismo sa ekonomiya , umunlad ito noong unang bahagi ng ika-19 na siglo, na binuo sa mga ideya mula sa nakaraang siglo bilang tugon sa urbanisasyon at sa Rebolusyong Pang-industriya sa Europa at North America . Dako nga kalabutan sa liberalismo sa ekonomiya , naugmad kini sa sayong bahin sa ika-19ng siglo, nga nagpatubo sa mga ideya gikan sa miaging siglo isip tubag sa urbanisasyon ug sa Rebolusyong Industriya sa Europe ug North America . Kapansin-pansin ang mga liberal na indibidwal na ang mga ideya na nag-ambag sa klasikal na liberalismo ay kinabibilangan nina John Locke, Jean-Baptiste Say , Thomas Robert Malthus at David Ricardo. Nabantog nga mga indibidwal nga liberal kansang mga ideya nakatampo sa klasikal nga liberalismo naglakip kang John Locke , Jean-Baptiste Say , Thomas Robert Malthus ug David Ricardo . Ito ay iginuhit sa klasikal na ekonomiko , lalo na ang mga pang-ekonomiyang ideya na isinalin ni Adam Smith sa Book One of The Wealth of Nations at sa isang paniniwala sa natural na batas , pag-unlad at utilitarianism . Gipunting niini ang mga klasikal nga ekonomiya , labi na ang mga ideya sa pang-ekonomiya nga gipili ni Adam Smith sa Book One of The Wealth of Nations ug sa pagtuo sa natural nga balaod , pag-uswag ug utilitarianismo . Bilang isang termino, ang klasikal na liberalismo ay madalas na inilalapat sa pag- retrospect upang makilala ang mas maaga noong ika-19 na siglo na liberalismo mula sa panlipunang liberalismo . Ingon usa ka termino, ang klasikal nga liberalismo kanunay nga gigamit sa paghunahuna sa pag-ila sa una nga ika-19 nga siglo nga liberalismo sa sosyal nga liberalismo . Pangunahing paniniwala ng classical liberals kasama ang mga bagong ideya-na naglakbay mula sa parehong mga mas lumang mga konserbatibo ideya ng lipunan bilang isang pamilya at mula sa ibang pagkakataon sociological konsepto ng lipunan bilang isang komplikadong set ng mga social network Ang panguna nga mga gitoohan sa klasikal nga liberal naglakip sa bag-ong mga ideya nga naggikan sa pareho nga labi nga konserbatibo nga ideya sa katilingban isip usa ka pamilya ug gikan sa ulahi nga konsepto sa sosyolohikal nga sosyal nga usa ka komplikado nga hugpong sa mga social network . Naniniwala ang mga liberal na klasikal na ang mga indibidwal ay "egoistic, coldly pagkalkula, mahalagang inert at atomistic" at ang lipunan ay hindi hihigit sa kabuuan ng mga indibidwal na miyembro nito. Ang klasikal nga mga liberal nagtuo nga ang mga indibidwal "egoistic, bugnaw nga pagkalkula, hinungdanon nga kinaiyanhon ug atomistic" ug nga ang katilingban dili labi pa sa kabuuan sa mga indibidwal nga miyembro niini. Sumang-ayon ang mga klasikal na liberal kay Thomas Hobbes na ang gobyerno ay nilikha ng mga indibidwal upang maprotektahan ang kanilang sarili mula sa bawat isa at na ang layunin ng pamahalaan ay dapat na mabawasan ang alitan sa pagitan ng mga indibidwal na kung hindi man ay lilitaw sa isang estado ng kalikasan . Miuyon ang mga klasikal nga liberal uban ni Thomas Hobbes nga ang gobyerno gilalang sa mga indibidwal aron mapanalipdan ang ilang kaugalingon gikan sa usag usa ug nga ang katuyoan sa gobyerno kinahanglan nga mapaminusan ang panagbangi tali sa mga indibidwal nga mahimo nga motindog sa usa ka kahimtang sa kinaiyahan . Ang mga paniniwala na ito ay pinuno ng isang paniniwala na ang mga manggagawa ay maaaring maging masigasig sa insentibo sa pananalapi. Kini nga mga pagtuo gipuno sa usa ka pagtuo nga ang mga mamumuo mahimong madasig sa pagdasig sa panalapi. Ang paniniwalang ito ay humantong sa pagpasa ng Poor Law Amendment Act 1834 , na nililimitahan ang pagkakaloob ng tulong panlipunan, batay sa ideya na ang mga merkado ay ang mekanismo na pinaka mahusay na humahantong sa kayamanan. Ang kini nga pagtuo nga nakaingon sa paglabay sa Kabus nga Balaod sa Pagbag-o sa Balaod 1834 , nga gilimitahan ang paghatag sa tabang sa sosyal, pinasukad sa ideya nga ang mga merkado mao ang mekanismo nga labing episyente nga nanguna sa katigayunan. Pag-ampon kay Thomas Robert MalthusAng teorya ng populasyon, nakita nila ang mahirap na mga kundisyon ng lunsod bilang hindi maiiwasang. Pagsunod sa Thomas Robert Malthus Ang teorya sa populasyon sa populasyon, nakita nila ang dili maayo nga kahimtang sa syudad ingon nga dili malikayan. Pinaniniwalaan na ang paglaki ng populasyon ay magpapalawak sa paggawa ng pagkain at sa gayon ay itinuturing na kahihinatnan na kahihinatnan dahil ang gutom ay makakatulong na limitahan ang paglaki ng populasyon. Nagtuo nga ang pagtubo sa populasyon mas molabaw sa produksiyon sa pagkaon ug sa ingon nag-isip nga ang sangputanan nga gitinguha tungod kay ang gutom makatabang sa paglimite sa pagtubo sa populasyon. Kinontra nila ang anumang pamimigay ng kita o yaman, na naniniwala na ito ay mawawala sa pinakamababang mga order. Gisupak nila ang bisan unsang pagbag-o nga kita o katigayunan, nagtuo nga kini mawala sa labing ubos nga mga mando. Ang pagguhit sa mga ideya ni Adam Smith , ang mga klasikal na liberal ay naniniwala na sa karaniwang interes na ang lahat ng mga indibidwal ay makakapag-secure ng kanilang sariling interes sa ekonomiya. Ang pagsulat sa mga ideya ni Adam Smith , nagtuo ang klasikal nga mga liberal nga naa sa kadaghanan nga interes nga ang tanan nga mga indibidwal makasiguro sa ilang kaugalingon nga pang-ekonomiya nga interes. Kritikal sila kung ano ang magiging ideya ng estado ng kapakanan bilang nakakasagabal sa isang libreng merkado . Kritikal sila kung unsa ang mahimong ideya sa estado sa panglawas nga manghilabot sa libre nga merkado . Sa kabila ng walang-katapusang pagkilala ni Smith sa kahalagahan at halaga ng paggawa at ng mga manggagawa, ang mga klasikal na liberal na pilit na pinuna ang mga karapatang pangkat ng labour na tinutugis sa gastos ng mga indibidwal na karapatan habang tinatanggap ang mga karapatan ng mga korporasyon , na humantong sa hindi pagkakapantay - pantay ng bargaining kapangyarihan . Bisan pa sa lig-ong pag-ila ni Smith sa kahinungdanon ug bili sa labor ug sa mga mamumuo, ang mga klasikal nga liberal nga pilit nga gisaway ang mga katungod sa grupo sa labour nga gigastusan sa mga indibidwal nga katungod samtang gidawat ang mga katungod sa mga korporasyon , nga nagdala sa kawalang pagkakapareho sa bargaining gahum . Nagtalo ang mga liberal na liberal na ang mga indibidwal ay dapat na malayang makakuha ng trabaho mula sa mga may-akdang employer na may mataas na bayad habang ang motibo sa kita ay titiyakin na ang mga produktong nais ng mga tao ay ginawa sa mga presyo na babayaran nila. Ang mga klasikal nga liberal nangatarungan nga ang mga indibidwal kinahanglan nga gawasnon nga makakuha og trabaho gikan sa mga tag-iya sa labing taas nga magbayad samtang ang motibo sa ganansya magsiguro nga ang mga produkto nga gitinguha sa mga tawo gihimo sa mga presyo nga ilang ibayad. Sa isang libreng merkado, ang parehong paggawa at kapital ay makakatanggap ng pinakamalaking posibleng gantimpala habang ang produksiyon ay maayos na isinaayos upang matugunan ang pangangailangan ng mga mamimili. Sa usa ka libre nga merkado, ang labor ug ang kapital makadawat sa labing kadako nga posible nga ganti samtang ang produksiyon maampingong giorganisar aron matubag ang panginahanglan sa mga konsumidor. Ang mga liberal na liberal ay nagtalo para sa tinatawag nilang isang minimal na estado, na limitado sa mga sumusunod na pag-andar. Ang klasikal nga mga liberal naglaban alang sa ilang gitawag nga usa ka gamay nga estado, limitado sa mga mosunud nga mga gimbuhaton. Isang pamahalaan na protektahan ang mga indibidwal na karapatan at magbigay ng mga serbisyo na hindi maibigay sa isang libreng merkado. Usa ka gobyerno nga panalipdan ang mga indibidwal nga katungod ug paghatag serbisyo nga dili mahatag sa libre nga merkado. Isang pangkaraniwang pambansang pagtatanggol upang magbigay proteksyon laban sa mga dayuhan na mananakop. Usa ka sagad nga nasyonal nga depensa aron maghatag proteksyon batok sa mga langyaw nga mananakop. Ang mga batas na magbigay ng proteksyon para sa mga mamamayan mula sa mga pagkakamali na ginawa laban sa kanila ng ibang mga mamamayan, na kasama ang proteksyon ng pribadong pag-aari, pagpapatupad ng mga kontrata at karaniwang batas. Ang mga balaod nga maghatag proteksyon sa mga lungsoranon gikan sa mga sayup nga nahimo batok kanila sa ubang mga lungsuranon, nga naglakip sa pagpanalipod sa pribado nga kabtangan, pagpatuman sa mga kontrata ug sagad nga balaod. Pagbuo at pagpapanatili ng mga pampublikong institusyon. Pagtukod ug pagpadayon sa mga publiko nga institusyon. Ang mga pampublikong gawa na nagsasama ng isang matatag na pera, karaniwang mga timbang at mga panukala at pagbuo at pangangalaga ng mga kalsada, kanal, harbour, riles, komunikasyon at mga serbisyo sa post. Ang mga pampublikong mga buhat nga naglakip sa usa ka malig-on nga salapi, standard nga timbang ug mga sukod ug pagtukod ug pagbantay sa mga dalan, kanal, pantalan, riles, komunikasyon ug serbisyo sa post. Classical liberals iginiit na ang mga karapatan ay ng isang negatibong kalikasan at samakatuwid magtadhana na ang ibang mga indibidwal at mga pamahalaan ay upang pigilin ang sarili mula sa nakakasagabal sa libreng merkado. Classical liberals miinsistir nga mga katungod mao ang sa usa ka negatibo nga kinaiyahan ug busa stipulate nga ang uban nga mga indibidwal ug mga gobyerno sa paglikay gikan sa pagpanghilabot sa mga gawasnong merkado. Tutol panlipunang liberals na igiit na ang mga indibiduwal ay may positibong mga karapatan, tulad ng karapatang bumoto, ang karapatan sa isang edukasyon, karapatan sa pangangalaga sa kalusugan at karapatan sa isang sahod sa buhay. Misupak sosyal nga liberals nga ihingusog nga ang mga indibidwal adunay positibo nga mga katungod, sama sa katungod sa boto, nga ang katungod sa usa ka edukasyon, ang katungod sa pag-atiman sa kahimsog ug ang katungod sa us aka sweldo. Para masiguro ng lipunan ang mga positibong karapatan, nangangailangan ito ng pagbubuwis at higit sa minimum na kinakailangan upang maipatupad ang mga negatibong karapatan. Alang sa paggarantiyahan sa katilingban sa mga positibo nga katungod, nanginahanglan kini og buhis sa sobra sa minimum nga gikinahanglan aron ipatuman ang mga negatibong katungod. Ang mga pangunahing paniniwala ng mga klasikal na liberal ay hindi kinakailangang isama ang demokrasya o pamahalaan ng isang boto ng mayorya ng mga mamamayan dahil "walang anuman sa hubad na ideya ng karamihan sa tuntunin upang ipakita na ang mga majorities ay palaging igagalang ang mga karapatan ng pag-aari o mapanatili ang panuntunan ng batas". Ang panguna nga mga gitoohan sa klasikal nga liberal dili kinahanglan nga maglakip sa demokrasya o gobyerno pinaagi sa usa ka boto sa kadaghanan sa mga lungsuranon tungod kay "walay bisan unsa nga ideya sa kadaghanan nga pagmando aron ipakita nga ang mga mayoridad kanunay nga motahod sa mga katungod sa kabtangan o magpadayon sa pagmando sa balaod". Halimbawa, nakipagtalo si James Madison para sa isang republika ng konstitusyon na may mga proteksyon para sa indibidwal na kalayaan sa isang purong demokrasya. Pananglitan, si James Madison nangatarungan alang sa usa ka konstitusyonal nga republika nga adunay mga panalipod alang sa indibidwal nga kalingkawasan sa usa ka putli nga demokrasya. Na nangangatuwiran na sa isang purong demokrasya isang "karaniwang pagnanasa o interes ay, sa halos lahat ng kaso, madarama ng isang nakararami sa buong at walang suriing suriin ang mga induksyon upang isakripisyo ang mas mahina na partido ". Nangatarungan nga sa usa ka putli nga demokrasya usa ka "sagad nga gugma o interes, sa hapit tanan nga kaso, mabati sa kadaghanan sa tibuuk nga kahimtang ug walay bisan unsa nga pagsusi sa mga indikasyon nga isakripisyo ang huyang nga partido ". Sa huling bahagi ng ika-19 na siglo, ang klasikal na liberalismo ay nabuo sa neo-classical liberalism, na nagtalo para sa pamahalaan na maging maliit hangga't maaari upang payagan ang paggamit ng indibidwal na kalayaan Sa ulahing bahin sa ika-19 ng siglo, ang klasikal nga liberalismo nga nahimong neo-classical liberalism, nga nangatarungan nga ang gobyerno gamay rang mahimo aron tugutan ang paggamit sa indibidwal nga kalingkawasan . Sa pinaka matinding anyo nito, isinulong ng neo-classical liberalism ang sosyal na Darwinism . Sa labing grabe nga porma, gisulong sa neo-classical liberalism ang sosyal nga Darwinism . Ang right-libertarianism ay isang modernong anyo ng neo-classical liberalism. Ang kanan-libertarianismo usa ka modernong porma sa neo-classical liberalism. Kinilala ni Friedrich Hayek ang dalawang magkakaibang tradisyon sa loob ng klasikal na liberalismo, na ang tradisyon ng British at ang tradisyon ng Pransya. Giila ni Friedrich Hayek ang duha nga magkalainlain nga tradisyon sa klasiko nga liberalismo, nga mao ang tradisyon sa Britanya ug tradisyon sa Pransya. Nakita ni Hayek ang mga pilosopong British na sina Bernard Mandeville , David Hume , Adam Smith , Adam Ferguson , Josias Tucker at William Paley bilang kinatawan ng isang tradisyon na nagpahayag ng paniniwala sa empiricism. Nakita ni Hayek ang mga pilosopo sa Britanya nga si Bernard Mandeville , David Hume , Adam Smith , Adam Ferguson , Josias Tucker ug William Paley ingon representante sa usa ka tradisyon nga nagpahayag sa mga tinuohan sa empiricism. Ang karaniwang batas at sa mga tradisyon at institusyon na kusang nagbago ngunit hindi perpektong naintindihan. Ang sagad nga balaod ug sa mga tradisyon ug mga institusyon nga daling nagbag-o apan dili hingpit nga nasabtan. Kasama sa tradisyon ng Pransya si Jean-Jacques Rousseau , Marquis de Condorcet , ang Encyclopedistsat ang Physiocrats . Lakip sa tradisyon sa Pransya si Jean-Jacques Rousseau , Marquis de Condorcet , ang Encyclopedistsug ang Physiocrats . Ang tradisyon na ito ay naniniwala sa pagiging makatwiran at kung minsan ay nagpakita ng poot sa tradisyon at relihiyon Kini nga tradisyon nagtuo sa pagkamakatarunganon ug usahay nagpakita sa pagkamasukuton sa tradisyon ug relihiyon. Kinumpirma ni Hayek na ang mga pambansang label ay hindi eksaktong tumutugma sa mga kabilang sa bawat tradisyon. Giangkon ni Hayek nga ang mga nasyonal nga label dili eksakto nga nahiuyon sa mga nasakup sa matag tradisyon. Tinanggihan din ni Hayek ang label na laissez-faire bilang nagmula sa tradisyon ng Pranses at dayuhan sa paniniwala nina Hume at Smith. Gisalikway usab ni Hayek ang label nga laissez-faire ingon nga naggikan sa tradisyon sa Pransiya ug langyaw sa tinuohan ni Hume ug Smith. Kinilala din ni Guido De Ruggiero ang mga pagkakaiba sa pagitan ng "Montesquieu at Rousseau, ang Ingles at ang demokratikong uri ng liberalismo" at nagtalo na mayroong isang "malalim na kaibahan sa pagitan ng dalawang mga sistema ng Liberal". Giila usab ni Guido De Ruggiero ang mga kalainan tali sa "Montesquieu ug Rousseau, ang Ingles ug ang demokratikong mga matang sa liberalismo" ug nangatarungan nga adunay usa ka "lawom nga kaibahan tali sa duha nga mga sistema sa Liberal". Inangkin niya na ang diwa ng "tunay na Ingles Liberalismo" ay "itinayo ang piraso ng trabaho nito nang hindi nasira ang natiyak na dati, ngunit binase ito sa bawat bagong pag-alis". Giingon niya nga ang diwa sa "tinuud nga Liberalismo sa Ingles" nagtukod sa gimbut-an sa trabaho nga walay paggun-ob bisan unsang natukod kaniadto, apan gipasukad sa matag bag-ong pagbiya ". Ang liberalismo na ito ay "hindi lubos na inangkop ang mga sinaunang institusyon sa mga modernong pangangailangan" at "likas na likas na pag-uli mula sa lahat ng abstract na mga proklamasyon ng mga prinsipyo at karapatan". Ang liberalismo nga "insensibo nga gipasibo ang mga karaang institusyon sa mga modernong panginahanglan" ug "gilayon nga nakakuha gikan sa tanan nga abstract nga mga proklamasyon ug mga katungod". Inamin ni Ruggiero na ang liberalismo na ito ay hinamon ng tinawag niyang "bagong Liberalismo ng Pransya" na nailalarawan ng egalitarianism at isang "rationalistic na kamalayan". Giangkon ni Ruggiero nga kini nga liberalismo gihagit sa gitawag niya nga "bag-ong Liberalismo sa Pransiya" nga gihulagway sa egalitarianism ug usa ka "rationalistic consciousness". Noong 1848, nakilala si Francis Lieber sa pagitan ng tinawag niyang "Anglican at Gallican Liberty". Niadtong 1848, gipalahi ni Francis Lieber ang gitawag niya nga "Anglican ug Gallican Liberty". Iginiit ni Lieber na "ang kalayaan sa pinakamataas na antas, na katugma sa kaligtasan at malawak na pambansang garantiya ng kalayaan, ay ang dakilang layunin ng kalayaan ng Anglikano, at ang pagsandig sa sarili ay ang punong mapagkukunan mula sa kung saan ito kumukuha ng lakas". Gipasalig ni Lieber nga "ang independensya sa labing taas nga ang-ang, nga nahiuyon sa kaluwasan ug halapad nga nasudnon nga garantiya sa kalingkawasan, ang dakong katuyoan sa kalayaan sa Anglikano, ug ang pagsalig sa kaugalingon mao ang panguna nga gigikanan gikan kung diin nakuha ang kusog niini". Sa kabilang banda, ang kalayaan ng Gallican "ay hinahangad sa pamahalaan siya ay naghahanap ng Pranses ng pinakamataas na antas ng sibilisasyong pampulitika sa samahan, iyon ay, sa pinakamataas na antas ng panghihimasok ng kapangyarihang pampubliko" . Sa laing bahin, ang kagawasan sa Gallican "gipangita sa gobyerno siya ang French nga nangita alang sa labing kataas nga ang-ang sa sibilisasyong sibil sa organisasyon, nga mao, sa labing taas nga ang-ang sa pagpanghilabot sa gahum sa publiko" . Ang liberalismong klasikal sa Britain ay sinusubaybayan ang mga ugat nito sa mga Whigs at radical , at labis na naiimpluwensyahan ng pisyolohiya ng Pransya . Ang liberalismo sa klasiko sa Britanya gisundan ang mga Whigs ug radikal , ug naimpluwensyahan sa fisiyalisasyong Pranses . Ang Whiggery ay naging isang nangingibabaw na ideolohiya kasunod ng Maluwalhating Rebolusyon ng 1688 at nauugnay sa pagsuporta sa Parlyamento ng Britanya, pagtataguyod ng pamamahala ng batas, at pagtatanggol sa lupang pagmamay-ari . Ang Whiggery nahimo ug usa nga nagpatigbabaw nga ideyolohiya pagkahuman sa Mahimaya nga Rebolusyon sa 1688 ug adunay kalabotan sa pagsuporta sa Parliyamento sa Britanya, pagtuboy sa pagmando sa balaod, ug pagpanalipod sa yuta nga pagpanag-iya . Ang mga pinagmulan ng mga karapatan ay nakita na nasa isang sinaunang konstitusyon , na umiral mula pa noong una . Ang sinugdanan sa mga katungod nakita nga naa sa usa ka karaang konstitusyon , nga naglungtad sukad pa kaniadto . Ang mga karapatang ito, na itinuturing ng ilang mga Whigs na isama ang kalayaan ng pindutin at kalayaan sa pagsasalita, ay nabigyan ng katwiran sa pamamagitan ng pasadya kaysa sa likas na mga karapatan. Kini nga mga katungod, nga giisip sa pipila nga Whigs nga maglakip sa kagawasan sa prensa ug kagawasan sa pagsulti, gipakamatarung pinaagi sa kostumbre imbis nga natural nga mga katungod. Ang mga Whigs na ito ay naniniwala na ang kapangyarihan ng ehekutibo ay kailangang mapilitan. Kini nga mga Whigs nagtuo nga ang gahum sa ehekutibo kinahanglan mapugngan. Habang sinusuportahan nila ang limitadong pagsuway, nakita nila ang pagboto bilang isang pribilehiyo sa halip na bilang isang karapatan. Samtang gisuportahan nila ang limitado nga kasub-anan, nakita nila nga ang pagboto ingon usa ka pribilehiyo imbis isip usa ka katungod. Gayunpaman, walang pagkakapare-pareho sa ideolohiya ng Whig at magkakaibang mga manunulat kasama na sina John Locke , David Hume , Adam Smith at Edmund Burke lahat ay naimpluwensyahan sa mga Whigs, kahit na wala sa kanila ang tinanggap sa buong mundo. Bisan pa, walay pagkamakanunayon sa ideolohiya sa Whig ug managlahi nga mga magsusulat lakip si John Locke , David Hume , Adam Smith ug Edmund Burke ang tanan naimpluwensyahan sa mga Whigs, bisan pa walay bisan usa kanila ang gidawat sa tanan. Mula 1790 hanggang 1820s, ang mga radikal na British ay nakatuon sa repormang parliyaryo at elektoral, na binibigyang diin ang likas na karapatan at tanyag na soberanya. Gikan sa 1790 hangtod 1820, ang mga radikal nga British nagpunting sa reporma sa parliyaryo ug eleksyon, nga gipasiugda ang natural nga mga katungod ug popular nga soberanya. Inakma nina Richard Presyo at Joseph Priestley ang wika ni Locke sa ideolohiya ng radicalism. Si Richard Price ug Joseph Priestley gipahiangay ang sinultian sa Locke sa ideolohiya sa radicalism. Nakita ng mga radikal ang repormang parliyamentaryo bilang isang unang hakbang patungo sa pagharap sa kanilang maraming mga hinaing, kasama na ang paggamot ng mga Protestanteng Dissenters , trade trade, mataas na presyo, at mataas na buwis. Nakita sa radikal nga reporma sa parliyamento ang una nga lakang sa pag-atubang sa ilang daghang mga kasubo, lakip ang pagtambal sa mga Protestante nga Dissenters , trade sa ulipon, taas nga presyo, ug taas nga buhis. Ang mga liberal na klasikal ay nakatuon sa indibidwalismo, kalayaan, at pantay na karapatan. Ang mga klasikal nga liberal gitugyan sa indibidwalismo, kagawasan, ug managsama nga mga katungod. Nagkaroon ng higit na pagkakaisa sa mga klasikal na liberal kaysa sa mga Whigs. Adunay mas dako nga panaghiusa sa mga klasikal nga liberal kaysa sa mga Whigs. Naniniwala sila na ang mga hangaring ito ay nangangailangan ng isang libreng ekonomiya na may kaunting panghihimasok sa gobyerno Nagtoo sila nga kini nga mga katuyoan nanginahanglan usa ka libre nga ekonomiya nga adunay gamay nga pagpanghilabot sa gobyerno. Ang mga elementong ito ay nauugnay sa conservatism. Kini nga mga elemento nalangkit sa conservatism. Ang ilang mga elemento ng Whiggery ay hindi komportable sa komersyal na katangian ng klasikal na liberalismo. Ang pila ka elemento sa Whiggery dili komportable sa komersyal nga kinaiya sa klasikal nga liberalismo. Ang klasikal na liberalismo ay ang nangingibabaw na teoryang pampulitika sa Britain mula noong unang bahagi ng ika-19 na siglo hanggang sa Unang Digmaang Pandaigdig. Ang klasikal nga liberalismo mao ang nagpatigbabaw nga teorya sa politika sa Britanya gikan sa sayong bahin sa ika-19 nga siglo hangtod sa Unang Gubat sa Kalibutan. Ang mga kilalang tagumpay nito ay ang Catholic Emancipation Act ng 1829 , ang Reform Act of 1832 at ang pagpapawalang-bisa ng Mga Batas ng mais noong 1846. Ang bantog nga mga kadaugan niini mao ang Catholic Emancipation Act kaniadtong 1829 , ang Reform Act of 1832 ug ang pagbiya sa mga Batas sa mais kaniadtong 1846. Ang Anti-Corn Law League ay nagdala ng isang koalisyon ng mga liberal at radikal na grupo bilang suporta sa libreng kalakalan sa ilalim ng pamumuno ng Sina Richard Cobden at John Bright , na sumalungat sa aristokratikong pribilehiyo, militarismo, at paggasta sa publiko at naniniwala na ang backbone ng Great Britain ang magsasaka ng yeoman . Ang Anti-Corn Law League nagdala sa panagsama-sama sa mga liberal ug radikal nga mga grupo sa pagsuporta sa libre nga pamatigayon sa pagdumala sa Si Richard Cobden ug John Bright , nga nagsupak sa pribilehiyo sa aristokratiko, militarismo, ug paggasto sa publiko ug nagtuo nga ang backbone sa Great Britain mao ang mag - uuma nga yeoman . Ang kanilang mga patakaran ng mababang pampublikong paggasta at mababang pagbubuwis ay pinagtibay ngWilliam Ewart Gladstone nang siya ay naging Chancellor of the Exchequer at kalaunan ay Punong Ministro . Ang ilang mga palisiya sa mubu nga paggasto sa publiko ug ubos nga buhis gisagop saWilliam Ewart Gladstone sa dihang nahimo siyang Chancellor of the Exchequer ug sa ulahi Prime Minister . Ang klasikal na liberalismo ay madalas na nauugnay sa relihiyosong pagkakaiba at hindi pagkakasundo . Ang klasikal nga liberalismo kanunay nga nalangkit sa relihiyoso nga pagsupak ug nonconformism . Kahit na ang mga klasikal na liberal ay nagnanais ng isang minimum na aktibidad ng estado. Bisan kung ang mga klasikal nga liberal nagtinguha sa usa ka minimum nga kalihokan sa estado. Tinanggap nila ang prinsipyo ng interbensyon ng gobyerno sa ekonomiya mula noong unang bahagi ng ika-19 na siglo, kasama ang daanan ng Mga Gawa sa Pabrika . Gidawat nila ang prinsipyo sa pagpangilabot sa gobyerno sa ekonomiya gikan sa sayong bahin sa ika-19 nga siglo kaniadtong, uban ang pagpaagi sa Mga Gawa sa Pabrika . Mula sa bandang 1840 hanggang 1860, ang mga tagapagtaguyod ng laissez-faire ng Manchester School at mga manunulat sa The Economist ay nagtitiwala na ang kanilang mga unang tagumpay ay hahantong sa isang panahon ng pagpapalawak ng pang-ekonomiya at personal na kalayaan at kapayapaan sa mundo. Gikan sa mga 1840 hangtod 1860, ang mga tigpasiugda sa laissez-faire sa Manchester School ug mga magsusulat sa The Economist masaligon nga ang ilang unang mga kadaugan magdala ngadto sa usa ka panahon sa pagpalapad sa ekonomiya ug personal nga kalingkawasan ug kalinaw sa kalibutan. Ngunit haharapin ang mga pagbabalik habang ang interbensyon ng gobyerno at aktibidad ay nagpatuloy upang palawakin mula 1850s. Apan mag-atubang sa mga pagbag-o samtang ang pagpangilabot sa gobyerno ug kalihokan nagpadayon aron molapad gikan sa 1850s. Jeremy Bentham at James Mill , bagaman ang mga tagapagtaguyod ng laissez-faire, hindi panghihimasok sa mga pakikipag-ugnay sa dayuhan, at indibidwal na kalayaan, naniniwala na ang mga institusyong panlipunan ay maaaring maging rasyonal na muling idisenyo sa pamamagitan ng mga prinsipyo ng utilitarianismo . Jeremy Bentham ug James Mill , bisan kung tigpasiugda sa laissez-faire, dili pagpangilabot sa mga kalihokan sa langyaw, ug indibidwal nga kalingkawasan, nagtuo nga ang mga sosyal nga institusyon mahimong gipiho na usab sa mga prinsipyo sa utilitarianismo . Ang Konserbatibong Punong Ministro na si Benjamin Disraeli ay tinanggihan ang klasikal na liberalismo nang lubusan at isinulong ang demokrasya ng Tory . Ang Konserbatibo nga Punong Ministro nga si Benjamin Disraeli gisalikway ang klasikal nga liberalismo sa hingpit ug gisulong ang demokrasya nga Tory . Pagsapit ng 1870s, natapos ni Herbert Spencer at iba pang klasikal na liberal na ang pag-unlad sa kasaysayan ay lumaban laban sa kanila. Pagka-1870, si Herbert Spencer ug uban pang klasikal nga liberal mihinapos nga ang pag-uswag sa kasaysayan gibalhin nila. Sa Unang Digmaang Pandaigdig, ang Liberal Party ay higit na iniwan ang mga klasikal na mga prinsipyo ng liberal. Sa Unang Gubat sa Kalibutan, ang Liberal Party nga kadaghanan mibiya sa klasikal nga mga prinsipyo sa liberal. Ang pagbabago ng mga kalagayang pang-ekonomiya at panlipunan noong ika-19 na siglo ay humantong sa isang dibisyon sa pagitan ng mga libu-libong neo-klasikal at panlipunan (o kapakanan), na habang sumasang-ayon sa kahalagahan ng indibidwal na kalayaan ay naiiba sa papel ng estado. Ang pagbag-o sa kahimtang sa ekonomiya ug sosyal sa ika-19 nga siglo nagdala sa usa ka pagbahinbahin tali sa mga liberal nga neo-klasiko ug sosyal (o kaayohan), nga samtang nag-uyon sa kamahinungdanon sa indibidwal nga kalingkawasan nag-agad sa papel sa estado. Ang mga Neo-classical liberal, na tinawag ang kanilang sarili bilang "totoong liberal", ay nakita ang Ikalawang Paggamot ng Locke bilang pinakamahusay na gabay at bigyang-diin ang "limitadong pamahalaan" habang suportado ng mga social liberal ang regulasyon ng pamahalaan at ang estado ng kapakanan. Ang mga Neo-classical liberal, nga nagtawag sa ilang kaugalingon nga "tinuud nga mga liberal", nakita ang Ikaduha nga Pagdumala sa Locke ingon ang labing maayo nga giya ug gipasiugda ang "limitadong gobyerno" samtang ang mga social liberal nagsuporta sa regulasyon sa gobyerno ug estado sa kaayohan. Herbert Spencer sa Britain at William Graham Sumner ang nangungunang neo-classical liberal theorists noong ika-19 na siglo. Si Herbert Spencer sa Britanya ug William Graham Sumner mao ang nanguna nga neo-classical liberal theorists sa ika-19 nga siglo. Ang Neo-classical liberalism ay nagpatuloy sa kapanahon, kasama ang mga manunulat na tulad ni John Rawls . Ang Neo-classical liberalism nagpadayon sa panahon karon, kauban ang mga magsusulat sama ni John Rawls . Ang ebolusyon mula sa klasikal hanggang sa panlipunang / kagalingan liberalismo ay halimbawa na makikita sa Britain sa ebolusyon ng pag-iisip ni John Maynard Keynes . Ang ebolusyon gikan sa klasiko hangtod sa liberalismo sa sosyal / kaayohan mao ang panig-ingnan nga gipakita sa Britain sa ebolusyon sa hunahuna ni John Maynard Keynes . Sa Estados Unidos, ang liberalismo ay nagkaroon ng isang malakas na ugat dahil walang kaunting pagsalungat sa mga mithiin nito, samantalang sa liberalismo ng Europa ay sinalansang ng maraming mga reaksyonaryo o pyudal na interes tulad ng maharlika, aristokrasya, landed gentry, naitatag na simbahan at aristokratikong hukbo mga opisyal. Sa Estados Unidos, ang liberalismo nakakuha og lig-on nga ugat tungod kay wala kini gamay nga pagsupak sa mga mithi niini, samtang ang liberalismo sa Europa gisupak sa daghang mga reaksyonaryo o pyudal nga interes sama sa kadungganan, aristokrasya, landed gentry, natukod nga simbahan ug aristokratikong kasundalohan mga opisyal. Pinagtibay ni Thomas Jefferson ang marami sa mga mithiin ng liberalismo, ngunit sa Deklarasyon ng Kalayaan ay nagbago ang "buhay, kalayaan at pag-aari" ni Locke sa mas sosyal na liberal na " Buhay, Kalayaan at pagtugis ng Kaligayahan ". Gikamit ni Thomas Jefferson ang kadaghanan sa mga mithi sa liberalismo, apan sa Deklarasyon sa Kalayaan nga nagbag-o ang "kinabuhi, kalayaan ug kabtangan" ni Locke sa labi nga liberal nga " Kinabuhi, Liberty ug ang pagtinguha sa Kalipay ". Habang lumalaki ang Estados Unidos, ang industriya ay naging mas malaki at mas malaking bahagi ng buhay ng Amerika. Samtang nagkadako ang Estados Unidos, ang industriya nahimong dako ug mas dako nga bahin sa kinabuhi sa Amerikano. At sa panahon ng termino ng kanyang unang papyulista President , Andrew Jackson , pang-ekonomiya katanungan ay dumating sa ang forefront. Ug sa panahon sa termino sa iyang unang populasyon nga Presidente , Andrew Jackson , ang mga pangutana sa ekonomiya nakaabot sa unahan. Ang mga ideya sa pang-ekonomiya ng panahon ng Jacksonian ay halos lahat ng mga ideya ng klasikal na liberalismo. Ang mga ideya sa ekonomiya sa panahon sa Jacksonian hapit sa tanan nga mga ideya sa klasikal nga liberalismo. Ang kalayaan, ayon sa klasikal na mga liberal, ay na-maximize nang ang gobyerno ay kumuha ng "hands off" na saloobin sa ekonomiya. Ang kagawasan, sumala sa klasikal nga mga liberal, gipalambo sa diha nga ang gobyerno naghatag usa ka "hands off" nga kinaiya sa ekonomiya. Ang isang sentro ng teoryang klasikal na liberal ay ang ideya ng laissez-faire . Ang usa ka sentro sa teoryang liberal nga klasiko mao ang ideya sa laissez-faire . Gayunpaman, sa karamihan ng mga klasikal na liberal na Amerikano, gayunpaman, ang laissez-faire ay hindi nangangahulugang walang interbensyon ng gobyerno. Bisan pa sa kadaghanan sa mga klasikal nga liberal sa Amerika, bisan pa, ang laissez-faire wala nagpasabut nga walay pagpangilabot sa gobyerno. Sa kabilang banda, sila ay higit na handa na makita ang gobyerno na nagbibigay ng mga taripa, subsidyo ng riles, at panloob na mga pagpapabuti, na kung saan lahat ay nakinabang sa mga gumagawa. Sa kasukwahi, labaw pa sila nga andam nga makit-an ang gobyerno nga naghatag mga taripa, subsidy sa riles, ug mga internal nga pag-uswag, nga tanan nakahatag kaayohan sa mga prodyuser. Ang kanilang kinondena ay panghihimasok sa ngalan ng mga mamimili. Ang ilang gikondena mao ang interbensyon alang sa mga konsumidor. Ang nangungunang magazine na The Nation ay nag- espile ng liberalismo tuwing linggo simula sa 1865 sa ilalim ng impluwensyang editor na si Edwin Lawrence Godkin. Ang nanguna nga magasin nga The Nation nagpili sa liberalismo matag semana nga nagsugod kaniadtong 1865 ubos sa impluwensyang editor nga si Edwin Lawrence Godkin. Ang mga ideya ng klasikal na liberalismo ay nanatiling hindi napigilan hanggang sa isang serye ng mga pagkalumbay , naisip na imposible ayon sa mga pag-uugali ng mga pangkabuhayang ekonomiko , na humantong sa kahirapan sa ekonomiya kung saan hinihingi ng mga botante ang kaluwagan. Ang mga ideya sa liberalismo sa klasikal nagpabilin nga wala mabalhin hangtod sa usa ka serye sa mga pagkaguol , nga giisip nga imposible sumala sa mga titulo sa mga pangkabuhayan sa ekonomiya , nga nagdulot sa kalisud sa ekonomiya diin ang mga botante nangayo og ginhawa. Sa mga salita ni William Jennings Bryan , " Huwag mong ipako sa krus ang American magsasaka sa isang krus ng ginto ". Sa mga pulong ni William Jennings Bryan , " Dili nimo paglansang ang Amerikanong mag-uuma sa usa ka krus nga bulawan ". Ang klasikal na liberalismo ay nanatiling paniniwala ng orthodox sa mga negosyanteng Amerikano hanggang sa Dakilang Depresyon . Ang klasikal nga liberalismo nagpabilin nga pagtuo sa orthodox taliwala sa mga negosyante sa Amerika hangtod sa Dakong Depresyon . Ang Mahusay na Depresyon ng mga 1930 ay nakakita ng pagbabago ng dagat sa liberalismo, na may priyoridad na paglilipat mula sa mga prodyuser sa mga mamimili. Si Franklin D. Roosevelt 's New Deal ay kumakatawan sa pangingibabaw ng modernong liberalismo sa politika sa loob ng mga dekada. Ang Dakong Depresyon sa katuigan 1930 nakakita sa pagbag-o sa dagat sa liberalismo, nga adunay prayoridad nga pagbalhin gikan sa mga tiggama ngadto sa mga konsumedor. Si Franklin D. Roosevelt 's New Deal nagrepresentar sa kamanduan sa moderno nga liberalismo sa politika sa mga dekada. Kapag ang lumalagong pagiging kumplikado ng mga kondisyong pang-industriya ay nangangailangan ng pagtaas ng interbensyon ng pamahalaan upang masiguro ang higit na pantay na mga pagkakataon, ang liberal na tradisyon, na tapat sa layunin kaysa sa dogma, binago ang pananaw nito sa estado. Kung ang nagkadako nga pagkakumplikado sa mga kahimtang sa industriya nanginahanglan pagpataas sa interbensyon sa gobyerno aron masiguro ang labi ka patas nga mga oportunidad, ang tradisyon nga liberal, nga matinud-anon sa katuyoan kaysa sa dogma, gibag-o ang panan-aw sa estado. Lumitaw ang paglilihi ng isang estado sa kapakanan ng lipunan. Adunay mitumaw nga panghunahuna sa usa ka estado sa panglawas nga panglawas. Kung saan ang pambansang pamahalaan ay may malinaw na obligasyong mapanatili ang mataas na antas ng trabaho sa ekonomiya. Diin ang nasyonal nga gobyerno adunay tin-aw nga obligasyon sa pagpadayon sa hataas nga lebel sa pagpanarbaho sa ekonomiya. upang mangasiwa ng mga pamantayan ng buhay at paggawa, upang ayusin ang mga pamamaraan ng kumpetisyon sa negosyo, at upang maitaguyod ang komprehensibong pattern ng seguridad sa lipunan. Sa pagbantay sa mga sumbanan sa kinabuhi ug pagtrabaho, sa pag-regulate sa mga pamaagi sa kompetisyon sa negosyo, ug sa pag-establisar sa komprehensibo nga mga sumbanan sa seguridad sa sosyal. Binubuod ni Alan Wolfe ang pananaw na may patuloy na pag-unawa sa liberal na kasama sina Adan Smith at John Maynard Keynes. Gipunting ni Alan Wolfe ang panan-aw nga adunay usa ka padayon nga pagsabut sa liberal nga nag-uban ni Adan Smith ug John Maynard Keynes. Ang ideya na ang liberalismo ay nagmumula sa dalawang anyo ay ipinapalagay na ang pangunahing pundamental na tanong na kinakaharap ng sangkatauhan ay kung magkano ang namamagitan sa ekonomiya ng pamahalaan. Ang ideya nga ang liberalismo moabut sa duha nga porma nag-ingon nga ang labing sukaranan nga pangutana nga giatubang sa katawhan mao ang kung giunsa sa gobyerno ang pagsulud sa ekonomiya. Kung sa halip tatalakayin natin ang layunin ng tao at ang kahulugan ng buhay, sina Adan Smith at John Maynard Keynes ay nasa parehong panig. Kung sa baylo hisgutan naton ang katuyoan sa tawo ug ang kahulugan sa kinabuhi, sila si Adan Smith ug John Maynard Keynes naa sa parehas nga bahin. Para kay Smith, ang mercantilism ay ang kaaway ng kalayaan ng tao. Alang kang Smith, ang mercantilism ang kaaway sa kalingkawasan sa tawo. Pareho silang nagtataglay ng isang malawak na kahulugan ng kung ano ang inilalagay natin sa mundong ito upang maisagawa. Parehas sila adunay daghang katin-awan sa kung unsa ang atong gibutang dinhi sa kalibutan aron matuman. Para kay Keynes, ang mga monopolyo ay. Alang sa Keynes, ang mga monopolyo. Ito ay gumagawa ng perpektong kahulugan para sa isang ikalabing-walo-siglo na nag-iisip upang tapusin na ang sangkatauhan ay umunlad sa ilalim ng merkado. Naghimo kini nga hingpit nga kahulugan alang sa usa ka ika-walo nga siglo nga naghunahuna sa paghinapos nga ang tawo molambo sa ilalum sa merkado. Para sa isang ikadalawampu siglo na nag-iisip na nakatuon sa parehong ideal, ang pamahalaan ay isang mahalagang tool sa parehong pagtatapos. Alang sa ika-kawhaan nga siglo nga naghunahuna nga gipahinungod sa parehas nga sulud, ang gobyerno usa ka hinungdanon nga himan hangtod sa katapusan. Ang pananaw na ang modernong liberalismo ay isang pagpapatuloy ng klasikal na liberalismo ay hindi ibinahagi sa buong mundo. Ang panan-aw nga ang moderno nga liberalismo usa ka pagpadayon sa klasikal nga liberalismo wala gipaambit sa tanan. Si James Kurth , Robert E. Lerner , John Micklethwait , Adrian Wooldridge at maraming iba pang mga iskolar sa politika ay nagtalo na ang liberalismong klasikal ay umiiral pa rin ngayon, ngunit sa anyo ng konserbataismo ng Amerikano . Si James Kurth , Robert E. Lerner , John Micklethwait , Adrian Wooldridge ug ubay-ubay pang mga iskolar sa politika nangatarungan nga ang liberalismo sa klasiko naglungtad karon, apan sa porma sa conservatism sa Amerika . Ayon kay Deepak Lal , tanging sa Estados Unidos lamang ang gumagawa ng klasikal na liberalismo na patuloy na naging isang pampulitikang puwersa ‰ÛÓ sa pamamagitan ng conservatism ng Amerika. Sumala ni Deepak Lal , sa Estados Unidos lamang ang naghimo sa klasikal nga liberalismo nga nagpadayon nga usa ka hinungdanon nga puwersa sa politika pinaagi sa conservatism sa Amerika. Central sa classical liberal na ideolohiya ay ang kanilang interpretasyon ng John Locke ni Second Treatise of Government at Isang Sulat May kinalaman pagpaparaya , na kung saan ay nakasulat na bilang pagtatanggol ng maluwalhati Revolution ng 1688. Central sa klasikal nga liberal ideolohiya mao ang ilang hubad sa Juan Locke ni Ikaduhang Treatise sa Gobyerno ug Sulat Mahitungod Pagdawat , nga nahisulat ingon nga usa ka depensa sa Mahimayaong Revolution sa 1688. Kahit na ang mga kasulatan ay itinuturing na masyadong radikal sa oras para sa Britain bagong mga pinuno, sila ay napunta sa nabanggit ng mga Whigs, radikal at mga tagasuporta ng Rebolusyong Amerikano . Bisan tuod niini nga mga sinulat giisip usab sa gamot nga sa panahon alang sa Britanya bag-o nga mga magmamando, sa ulahi sila gikutlo sa Whigs, radical ug mga tagasuporta sa Rebolusyong Amerikano . Gayunpaman, ang karamihan sa paglaon ng liberal na pag-iisip ay wala sa mga sulat ni Locke o bahagya na nabanggit at ang kanyang mga sinulat ay napapailalim sa iba't ibang mga interpretasyon. Bisan pa, kadaghanan sa ulahi nga liberal nga hunahuna wala diha sa mga sinulat ni Locke o walay nahisgutan ug ang iyang mga sinulat gipailalom sa lainlaing mga interpretasyon. Halimbawa, walang kaunting pagbanggit ng konstitusyonalismo , ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan atlimitadong pamahalaan . Pananglitan, walay gamay nga paghisgot sa konstitusyonalismo , ang pagbulag sa mga gahum uglimitado nga gobyerno . Kinilala ni James L. Richardson ang limang pangunahing tema sa pagsulat ni Locke: indibidwalismo , pagsang-ayon, ang mga konsepto ng panuntunan ng batas at pamahalaan bilang tiwala, ang kahalagahan ng pag-aari at relihiyon. Giila ni James L. Richardson ang lima ka mga punoan nga tema sa pagsulat ni Locke: indibidwalismo , pagtugot, ang mga konsepto sa pagmando sa balaod ug gobyerno ingon usa ka trustee, ang kahinungdanon sa pagtugot sa kabtangan ug relihiyoso. Bagaman hindi nabuo ng Locke ang isang teorya ng mga likas na karapatan, inisip niya ang mga indibidwal sa estado ng kalikasan bilang malaya at pantay. Bisan kung wala pa nakahimo si Locke usa ka teorya sa mga kinaiyanhon nga mga katungod, gipakita niya ang mga tawo sa kahimtang sa kinaiyahan nga libre ug patas. Ang indibidwal, sa halip na ang komunidad o institusyon, ay ang punto ng sanggunian. Ang indibidwal, inay ang komunidad o mga institusyon, mao ang punto sa pagtumong. Naniniwala si Locke na ang mga indibidwal ay nagbigay ng pahintulot sa pamahalaan at samakatuwid ang awtoridad ay nagmula sa mga tao kaysa sa itaas. Nagtuo si Locke nga ang mga tawo naghatag pagtugot sa gobyerno ug busa ang awtoridad nga nakuha gikan sa mga tawo kaysa sa taas. Ang paniniwala na ito ay makakaimpluwensya sa paglaon ng mga rebolusyonaryong kilusan. Kini nga pagtuo makaimpluwensya sa ulahi nga mga rebolusyonaryong kalihokan. Bilang isang tagapangasiwa, inaasahan na maglingkod ang pamahalaan sa interes ng mga tao, hindi ang mga pinuno; at inaasahan na sundin ng mga pinuno ang mga batas na isinagawa ng mga lehislatura. Ingon usa ka tighatag, ang gobyerno gilauman nga magsilbi sa interes sa mga tawo, dili ang mga punoan; ug ang mga punoan gilauman nga sundon ang mga balaod nga gihimo sa mga lehislatura. Ginawa din ni Locke na ang pangunahing layunin ng mga kalalakihan na nagkakaisa sa mga karamdaman at pamahalaan ay para mapangalagaan ang kanilang pag-aari. Gipasalig usab ni Locke nga ang panguna nga katuyoan sa mga lalaki nga nagkahiusa sa mga kabus sa yuta ug gobyerno mao ang pagpreserbar sa ilang kabtangan. Sa kabila ng kalabuan ng kahulugan ng Locke tungkol sa pag-aari, na kung saan limitado ang pag-aari sa "mas maraming lupain na tinatabunan ng tao, halaman, pagbutihin, linangin, at maaaring magamit ang produkto ng", ang prinsipyong ito ay gaganapin ang mahusay na apela sa mga indibidwal na nagmamay-ari ng maraming kayamanan. Bisan pa sa kabag-ohan sa kahulugan sa Locke bahin sa kabtangan, nga limitado ang kabtangan sa "kutob nga yuta nga gipunting sa tawo, tanum, pag-ayo, pag-ugmad, ug magamit ang produkto", kini nga baruganan nga gihimo nga maayo nga paghangyo sa mga indibidwal nga adunay daghang bahandi. Ginawa ni Locke na ang indibidwal ay may karapatang sundin ang kanyang sariling paniniwala sa relihiyon at na ang estado ay hindi dapat magpataw ng isang relihiyon laban sa mga Dissenters , ngunit may mga limitasyon. Giangkon ni Locke nga ang indibidwal adunay katungod sa pagsunod sa iyang kaugalingon nga mga tinuohan sa relihiyon ug nga ang estado kinahanglan dili magpahamtang usa ka relihiyon batok sa mga Dissenters , apan adunay mga limitasyon. Walang pagpapahintulot ang dapat ipakita para sa mga ateyista , na nakita bilang amoral, o sa mga Katoliko , na nakita bilang utang na loob sa Santo Papa sa kanilang sariling pambansang pamahalaan. Walay pagtugot ang gipakita alang sa mga ateyista , nga nakita ingon amoral, o sa mga Katoliko , nga nakita ingon usa ka utang sa Santo Papa sa ilang kaugalingon nga nasyonal nga gobyerno. Adam Smith 's Ang yaman ng Bansa , na inilathala sa 1776, ay upang magbigay ng karamihan ng mga ideya ng economics, hindi bababa sa hanggang sa paglalathala ng John Stuart Mill ni Principles of Political Economy in 1848. Adan Smith ni Ang bahandi sa mga Nations , nga gipatik sa 1776, mao ang paghatag og ang kadaghanan sa mga ideya sa ekonomiya, sa labing menos hangtud sa pagmantala sa Juan Stuart Mill ni Baruganan sa Political Economy sa 1848. Natugunan Smith ang pagganyak para sa pang-ekonomiyang aktibidad, ang mga sanhi ng mga presyo at ang pamamahagi ng kayamanan at mga patakaran na dapat sundin ng estado upang mai-maximize ang kayamanan. Gitumong Smith ang kadasig alang sa ekonomiya kalihokan, ang mga hinungdan sa presyo ug pag-apod-apod sa mga bahandi ug mga palisiya nga kinahanglan sundon sa estado aron mapataas ang katigayunan. Isinulat ni Smith na hangga't ang supply, demand, presyo at kumpetisyon ay naiwan ng regulasyon ng gobyerno, ang hangarin ng materyal na interes sa sarili, sa halip na altruism, ay mai-maximize ang kayamanan ng isang lipunan sa pamamagitan ng kita na hinihimok ng paggawa ng mga kalakal at serbisyo. Gisulat ni Smith nga basta ang suplay, panginahanglan, presyo ug kompetisyon wala nay regulasyon sa gobyerno, ang pagpangagpas sa materyal nga interes sa kaugalingon, inay ang altruism, mapalambo ang katigayunan sa usa ka katilingban pinaagi sa hinagiban nga hinimo sa mga produkto ug mga serbisyo. Ang isang " invisible kamay " ay nagturo sa mga indibidwal at kumpanya na magtrabaho patungo sa kabutihan ng publiko bilang isang hindi sinasadya na bunga ng mga pagsisikap upang mapalaki ang kanilang sariling pakinabang. Usa ka " dili makita nga kamot " nagtudlo sa mga indibidwal ug kompaniya nga magtrabaho ngadto sa publiko nga kaayohan ingon usa ka dili tinuyo nga sangputanan sa mga paningkamot aron mapataas ang ilang kaugalingon nga ganansya. Nagbigay ito ng isang katwiran sa moral para sa pag-iipon ng kayamanan, na dati nang tiningnan ng ilan na makasalanan. Naghatag kini usa ka moral nga katarungan alang sa pagtigum sa katigayunan, nga kaniadto giisip sa pipila nga makasasala. Ipinagpalagay niya na ang mga manggagawa ay maaaring mabayaran ang suweldo na mababa sa kinakailangan para sa kanilang kaligtasan, na kalaunan ay binago nina David Ricardo at Thomas Robert Malthus sa " batas ng bakal na sahod ". Gituohan niya nga ang mga mamumuo mahimong mabayran ang suhol bisan kung gikinahanglan alang sa ilang pagkalahutay, nga sa ulahi giusab nila David Ricardo ug Thomas Robert Malthus ngadto sa " balaod sa iron nga suhol ". Ang kanyang pangunahing diin ay sa pakinabang ng libreng panloob at internasyonal na kalakalan, na naisip niya na maaaring dagdagan ang kayamanan sa pamamagitan ng dalubhasa sa paggawa. Ang iyang panguna nga gibug-aton mao ang kaayohan sa libre nga internal ug internasyonal nga pamatigayon, nga iyang giisip nga mahimong madugangan ang katigayunan pinaagi sa pag-espesyalista sa produksiyon. Tinutulan niya rin ang mga paghihigpit na mga kagustuhan sa pangangalakal, mga gawad ng estado ng mga monopolyo at mga organisasyon ng employer at mga unyon sa kalakalan. Gisupak usab niya ang pagpugong sa mga gusto sa pamatigayon, mga gredya sa estado sa mga monopolyo ug mga organisasyon sa mga employer ug mga unyon sa pamatigayon. Ang pamahalaan ay dapat na limitado sa pagtatanggol, pampublikong gawa at pangangasiwa ng hustisya, na pinondohan ng mga buwis batay sa kita. Gobyerno kinahanglan nga limitado sa depensa, publiko nga buhat ug sa pagdumala sa hustisya, nga gipondohan sa buhis base sa kita. Ang ekonomiya ni Smith ay isinasagawa sa pagsasanay noong ikalabing siyam na siglo kasama ang pagbaba ng mga taripa noong 1820s, ang pagtanggal ng Poor Relief Act na humigpit sa kadaliang kumilos ng paggawa noong 1834 at pagtatapos ng pamamahala ng East India Company sa India noong 1858 . Ang ekonomiya ni Smith gisugdan sa ika-napulong siyam nga siglo sa pagpaubos sa mga taripa kaniadtong 1820, ang pagbakwi sa Poor Relief Act nga nagpugong sa kadasig sa pagtrabaho sa 1834 ug sa pagtapos sa pagmando sa East India Company sa India kaniadtong 1858 . Bilang karagdagan sa Smith legacy, ni Say batas , Thomas Malthus 'mga teorya ng populasyon at David Ricardo ni iron batas ng sahod ay naging sentral na doktrina ng classical economics . Dugang pa sa ni Smith kabilin, ni Ingna balaod , si Thomas Robert Malthus 'teoriya sa populasyon ug si David Ricardo ni puthaw balaod sa suhol nahimong sentro doktrina sa klasikal nga ekonomiya . Ang pesimistikong kalikasan ng mga teoryang ito ay nagbigay ng isang batayan para sa pagpuna ng kapitalismo ng mga kalaban nito at tinulungan ang pagpapatuloy ng tradisyon ng pagtawag sa ekonomiya ng " dismal science ". Ang masubo nga kinaiya sa mga teyorya naghatag usa ka sukaranan sa pagsaway sa kapitalismo sa mga kaatbang niini ug nakatabang sa pagpadayon sa tradisyon sa pagtawag sa ekonomiya nga " daotan nga siyensya ". Si Jean-Baptiste Say ay isang ekonomistang Pranses na nagpakilala sa mga teoryang pang-ekonomiya ni Smith sa Pransya at ang mga komentaryo kay Smith ay binasa sa Pransya at Britain. Si Jean-Baptiste Say usa ka ekonomista sa Pransya nga nagpakilala sa mga teorya sa ekonomiya ni Smith sa Pransya ug kansang mga komentaryo bahin ni Smith mabasa sa Pransya ug Britanya. Sabihin hinamon ang teorya ng halaga ng paggawa ni Smith , sa paniniwala na ang mga presyo ay tinutukoy ng utility at binigyang diin din ang kritikal na papel ng negosyante sa ekonomiya. Giingon nga gihagit ang kantidad sa kantidad sa pamuo ni Smith , nagtuo nga ang mga presyo gitino pinaagi sa utility ug gipasiugda usab ang kritikal nga papel sa negosyante sa ekonomiya. Gayunpaman, alinman sa mga obserbasyon na ito ay hindi tinanggap ng mga ekonomista ng British sa oras na iyon. Bisan pa, wala sa mga obserbasyon nga gidawat sa mga ekonomista sa Britanya sa panahon. Ang kanyang pinakamahalagang kontribusyon sa pang-ekonomiyang pag-iisip ay ang batas ni Say, na binigyan ng kahulugan ng mga klasikal na ekonomista na walang magiging labis na produktibo sa isang merkado at laging may balanse sa pagitan ng supply at demand. Ang iyang labing hinungdanon nga kontribusyon sa panghunahuna sa ekonomiya mao ang balaod ni Say, nga gihubad sa mga klasikal nga ekonomista nga walay sobra nga produktibo sa us aka merkado ug nga adunay kanunay nga balanse tali sa suplay ug panginahanglan. Ang pangkalahatang paniniwala na ito ay naka-impluwensya sa mga patakaran ng gobyerno hanggang sa 1930s. Ang kinatibuk-ang pagtuo nga naka-impluwensya sa mga palisiya sa gobyerno hangtod sa 1930s. Kasunod ng batas na ito, dahil ang siklo ng ekonomiya ay nakita bilang pagwawasto sa sarili. Kasunod sa kini nga balaod, tungod kay ang siklo sa ekonomiya nakita nga pagtul-id sa kaugalingon. Ang gobyerno ay hindi nakagambala sa mga panahon ng kahirapan sa ekonomiya dahil ito ay nakita na walang saysay. Ang gobyerno wala molihok sa mga panahon sa kalisud sa ekonomiya tungod kay nakita kini nga walay kapuslanan. Sumulat si Malthus ng dalawang libro, Isang Sanaysay sa Prinsipyo ng Populasyon at Mga Prinsipyo ng Pang-ekonomiyang Pampulitika . Gisulat ni Malthus ang duha ka libro, An Essay on the Prinsipyo sa populasyon ug Mga Prinsipyo sa Pang-ekonomiya sa Politika . Ang pangalawang aklat na kung saan ay isang rebuttal ng batas ni Say ay walang kaunting impluwensya sa mga kontemporaryong ekonomista. Ang ikaduha nga libro nga usa ka rebuttal sa balaod ni Say walay gamay nga impluwensya sa mga ekonomista nga kontemporaryo. Gayunpaman, ang kanyang unang libro ay naging isang pangunahing impluwensya sa klasikal na liberalismo. Bisan pa, ang iyang una nga libro nahimong dakong impluwensya sa klasikal nga liberalismo. Sa aklat na iyon, inangkin ni Malthus na ang paglago ng populasyon ay lalabas sa paggawa ng pagkain dahil ang populasyon ay tumaas nang geometrically habang ang produksyon ng pagkain ay tumubo nang aritmetika. Sa kana nga libro, giangkon ni Malthus nga ang pagtubo sa populasyon mas makapalayo sa produksiyon sa pagkaon tungod kay ang populasyon miuswag sa geometrically samtang ang produksiyon sa pagkaon mitubo. Tulad ng pinagkalooban ng pagkain ng mga tao, magpoprodyus sila hanggang sa paglaki ng suplay ng pagkain. Ingon nga gihatagan ang mga tawo og pagkaon, sila makopya hangtod ang ilang pagtubo mikuha sa suplay sa pagkaon. Ang kalikasan ay magbibigay ng isang tseke sa paglaki sa mga anyo ng bisyo at pagdurusa. Ang kinaiyahan unya maghatag usa ka tseke sa pagtubo sa mga dagway sa bisyo ug pagkalisud. Walang mga natamo sa kita na maaaring makaiwas sa ito at anumang kapakanan para sa mahihirap ay mapapahamak sa sarili. Walay mga kita sa kita nga makapugong niini ug bisan unsang kaayohan alang sa mga kabus ang mapakyas sa kaugalingon. Ang mga mahihirap ay sa katunayan may pananagutan para sa kanilang sariling mga problema na maaaring iwasan sa pamamagitan ng pagpigil sa sarili. Ang mga kabus sa tinuud responsable alang sa ilang kaugalingon nga mga problema nga mahimong malikayan pinaagi sa pagpugong sa kaugalingon. Si Ricardo, na isang admirer ni Smith, ay sumaklaw sa marami sa parehong mga paksa, ngunit habang si Smith ay gumawa ng mga konklusyon mula sa malawak na empirikal na obserbasyon na ginamit niya ang pagbawas, pagguhit ng mga konklusyon sa pamamagitan ng pangangatuwiran mula sa mga pangunahing pagpapalagay . Si Ricardo, nga usa ka admirer ni Smith, nasakup ang daghan sa parehas nga mga hilisgutan, apan samtang si Smith naghimo og mga konklusyon gikan sa halapad nga empatiya nga mga obserbasyon nga gigamit niya ang pagbawas, paghimog mga konklusyon pinaagi sa pagpangatarungan gikan sa sukaranan nga mga pagpahayag . Habang tinanggap ni Ricardo ang teorya ng halaga ng paggawa ni Smith , kinilala niya ang utility na maaaring maka-impluwensya sa presyo ng ilang mga bihirang item. Samtang gidawat ni Ricardo ang teorya sa kantidad sa pamuo ni Smith , giila niya kana nga gamit mahimong makaimpluwensya sa presyo sa pipila ka talagsa nga mga butang. Ang mga upa sa lupang pang-agrikultura ay nakita bilang produksiyon na labis sa subsistence na hinihiling ng mga nangungupahan. Ang mga abang sa yuta sa agrikultura nakita ingon ang produksiyon nga sobra sa subsistensya nga gikinahanglan sa mga nangungup. Ang mga sahod ay nakita bilang halaga na kinakailangan para sa pag-iral ng mga manggagawa at upang mapanatili ang kasalukuyang antas ng populasyon. Ang mga suholan nakita nga kantidad nga gikinahanglan alang sa pagpabilin sa mga mamumuo ug aron mapadayon ang kasamtangan nga lebel sa populasyon. Ayon sa kanyang batas na bakal ng sahod, ang sahod ay hindi maaaring tumaas na lampas sa antas ng pag-iral. Pinauyon sa balaod nga puthaw sa suholan, ang us aka sahod dili molungtad pa sa lebel sa pag-undang. Ipinaliwanag ni Ricardo ang kita bilang pagbabalik sa kapital, na mismo ang produkto ng paggawa, ngunit isang konklusyon na marami ang nagmula sa kanyang teorya ay ang kita ay isang labis na inilalaan ng mga kapitalista na hindi nila nararapat. Gipatin-aw ni Ricardo ang kita ingon usa ka pagbalik sa kapital, nga mismo ang produkto sa pagtrabaho, apan ang usa ka konklusyon nga daghan ang nakuha gikan sa iyang teorya mao nga ang kita usa ka sobra nga gihatag sa mga kapitalista nga wala nila makuha. Ang utilitarianism ay nagbigay ng katwiran pampulitika para sa pagpapatupad ng liberalismo sa ekonomiya ng mga gobyerno ng Britanya, na siyang mangibabaw sa patakarang pang-ekonomiya mula 1830s. Ang utilitarianismo naghatag sa katarungan sa politika alang sa pagpatuman sa liberalismo sa ekonomiya sa mga gobyerno sa Britanya, nga mao ang maghari sa palisiya sa ekonomiya gikan sa 1830. Bagaman sinenyasan ng utilitarianism ang repormang pambatasan at administratibo at kalaunan ang mga sinulat ni John Stuart Mill sa paksa na inilarawan ang estado ng kapakanan , lalo na itong ginamit bilang isang katwiran para sa laissez-faire . Bisan kung giaghat sa utilitarianismo ang repormang lehislatibo ug administratibo ug ang ulahing mga sinulat ni John Stuart Mill sa hilisgutan nga naglarawan sa kahimtang sa panglawas , labi kini gigamit ingon usa ka katarungan alang sa laissez-faire . Ang sentral na konsepto ng utilitarianism, na binuo ni Jeremy Bentham , ay ang pampublikong patakaran ay dapat maghangad na magbigay ng "ang pinakadakilang kaligayahan ng pinakamalaking bilang". Ang sentral nga konsepto sa utilitarianismo, nga gimugna ni Jeremy Bentham , nga ang palisiya sa publiko kinahanglan nga magtinguha nga mahatagan ang "labing dako nga kalipay sa kadaghanan nga numero". Habang ito ay maaaring bigyang kahulugan bilang isang katwiran para sa aksyon ng estado upang mabawasan ang kahirapan, ginamit ito ng mga klasikal na liberal upang bigyang katwiran ang pag-aaksaya sa argumento na ang netong benepisyo sa lahat ng mga indibidwal ay magiging mas mataas. Samtang kini mahimong hubaron ingon usa ka katarungan alang sa aksyon sa estado nga makunhuran ang kakabus, gigamit kini sa mga klasikal nga liberal aron hatagan og katarungan ang kawala sa argumento nga ang net nga benepisyo sa tanan nga mga tawo mahimong mas taas. Nakita ng mga klasikal na liberal ang utility bilang pundasyon para sa mga pampublikong patakaran. Ang klasikal nga liberal nakakita nga gamit ingon nga pundasyon sa mga palisiya sa publiko. Ito ay sinira ang parehong "konserbatibo" tradisyon at Lockean "natural rights" , na nakita na hindi makatwiran. Nakasira kini sa " tradisyon " ug "Lockean" natural rights " , nga nakita nga dili makatarunganon. Ang paggamit, na binibigyang diin ang kaligayahan ng mga indibidwal, ay naging sentral na halaga ng etikal ng lahat ng liberalismo. Ang gamit, nga nagpasiugda sa kalipay sa mga tawo, nahimong sentro nga pamatasan sa tanan nga liberalismo. Bagaman inspirasyon ng utilitarianism ang malawak na mga reporma, naging pangunahing katwiran para sa mga ekonomikong laissez-faire . Bisan kung giaghat sa utilitarianismo ang kaylap nga mga pagbag-o, nahimo kini nga pangatarungan alang sa ekonomiya sa laissez-faire . Gayunpaman, tinanggihan ng klasikal na liberal ang paniniwala ni Smith na ang "hindi nakikita na kamay" ay hahantong sa pangkalahatang benepisyo at yumakap sa pananaw ni Malthus na ang pagpapalawak ng populasyon ay maiiwasan ang anumang pangkalahatang benepisyo at ang pananaw ni Ricardo tungkol sa hindi maiiwasang pagkakasundo ng klase. Bisan pa, gisalikway sa klasikal nga mga liberal ang pagtuo ni Smith nga ang "dili makita nga kamot" ang mosangput sa mga kinatibuk-ang benepisyo ug gisakup ang panan-aw ni Malthus nga ang pagdaghan sa populasyon makapugong sa bisan unsang kinatibuk-ang benepisyo ug ang pagtan-aw ni Ricardo sa dili malikayan nga panagbangi sa klase. Laissez-fairenakita bilang ang tanging posibleng pang-ekonomiyang pamamaraan at ang anumang interbensyon ng gobyerno ay nakita bilang walang silbi at nakakapinsala Laissez-fairenakita nga ang mahimong posible nga pamaagi sa ekonomiya ug bisan unsang pagpangilabot sa gobyerno nakita nga walay kapuslanan ug makadaot. Ang Poor Law Amendment Act 1834 ay ipinagtanggol sa "mga pang-agham o pang-ekonomiyang mga prinsipyo" habang ang mga may-akda ng Elizabethan Poor Law ng 1601 ay nakita na hindi nagkakaroon ng pakinabang sa pagbasa ng Malthus. Ang Poor Law Amendment Act 1834 gidepensahan sa "mga prinsipyo sa syensya o pang-ekonomiya" samtang ang mga tagsulat sa Elizabethan Poor Law of 1601 nakita nga walay kaayohan sa pagbasa sa Malthus. Gayunpaman, ang pangako sa laissez-faire ay hindi pantay at ang ilang mga ekonomista ay nagtaguyod ng suporta ng estado ng mga pampublikong gawa at edukasyon. Bisan pa, ang pasalig sa laissez-faire dili managsama ug ang pipila nga mga ekonomista nagpasiugda sa suporta sa estado sa mga publiko nga buhat ug edukasyon. Ang mga klasikal na liberal ay nahahati din sa libreng kalakalan nang ipinahayag ni Ricardo na ang pag-alis ng mga taripa ng butil na isinulong ni Richard Cobden at ang Anti-Corn Law League ay magkakaroon ng anumang pangkalahatang benepisyo. Ang mga klasikal nga liberal nabahin usab sa libre nga patigayon samtang gipahayag ni Ricardo ang pagduha-duha nga ang pagtangtang sa mga taripa sa lugas nga gisugyot ni Richard Cobden ug ang Anti-Corn Law League makabaton sa bisan unsang kinatibuk-ang benepisyo. Karamihan sa mga klasikal na liberal ay suportado ang batas upang ayusin ang bilang ng mga oras na pinapayagan ang mga bata na magtrabaho at karaniwang hindi sumasalungat sa batas sa reporma sa pabrika. Ang kadaghanan sa mga klasikal nga liberal nagsuporta usab sa pamalaod aron i-regulate ang gidaghanon sa mga oras nga gitugotan ang mga bata nga magtrabaho ug kasagaran dili mosupak sa balaod sa reporma sa pabrika. Sa kabila ng pragmatismo ng mga klasikal na ekonomista, ang kanilang mga pananaw ay ipinahayag sa dogmatic term ng mga tanyag na manunulat na sina Jane Marcet at Harriet Martineau . Bisan pa sa mga pragmatismo sa mga ekonomista nga klasikal, ang ilang mga panan-aw gipahayag sa dogmatiko nga termino sa mga bantog nga tagsulat sama ni Jane Marcet ug Harriet Martineau . Ang pinakamalakas na tagapagtanggol ng laissez-faire ay ang The Economist na itinatag ni James Wilson noong 1843 Ang labing lig-on nga tigdepensa sa laissez-faire mao ang The Economist nga gitukod ni James Wilson kaniadtong 1843. Binatikos ng Economist si Ricardo dahil sa kanyang kawalan ng suporta para sa malayang kalakalan at nagpahayag ng poot sa kapakanan, sa paniniwalang ang mas mababang mga order ay may pananagutan para sa kanilang mga pang-ekonomiyang kalagayan. Gisaway sa Ekonomista si Ricardo tungod sa iyang kakulang sa suporta alang sa libre nga pamatigayon ug nagpahayag nga pagkontra sa kaayohan, nga nagsalig nga ang mas ubos nga mga mando ang responsable alang sa ilang kahimtang sa ekonomiya. Ang ekonomistakinuha ang posisyon na ang regulasyon ng mga oras ng pabrika ay nakakapinsala sa mga manggagawa at mariing sumalungat sa suporta ng estado para sa edukasyon, kalusugan, pagkakaloob ng tubig at pagbibigay ng mga patente at copyright. Ang ekonomistagikuha ang posisyon nga ang regulasyon sa mga oras sa pabrika makadaot sa mga trabahante ug kusganon usab nga gisupak ang suporta sa estado alang sa edukasyon, kahimsog, paghatag sa tubig ug pagtugot sa mga patente ug copyright. Nag-kampo din ang Ekonomista laban sa Mga Batas sa mais na nagpoprotekta sa mga panginoong maylupa sa United Kingdom ng Great Britain at Ireland laban sa kumpetisyon mula sa mas murang mga dayuhang import ng mga produktong cereal. Ang Ekonomista usab nagkampanya kontra sa Mga Batas sa mais nga nanalipod sa mga agalong yutaan sa United Kingdom of Great Britain ug Ireland batok sa kompetisyon gikan sa dili kaayo mahal nga mga langyaw nga import sa mga produkto sa lugas. Isang matibay na paniniwala sa laissez-faire ang gumagabay sa tugon ng gobyerno noong 1846-185 sa Great Famine sa Ireland, kung saan tinatayang 1.5 milyong katao ang namatay. Ang usa ka hugot nga pagtuo sa laissez-faire naggiya sa tubag sa gobyerno kaniadtong 1846-1818 sa Great Famine sa Ireland, diin gibanabana nga 1.5 milyon nga mga tawo ang namatay. Ang ministro na responsable para sa pang-ekonomiya at pinansiyal na gawain, Charles Wood , inaasahan na ang pribadong negosyo at malayang kalakalan, sa halip na panghihimasok ng gobyerno, ay mapawi ang gutom. Ang ministro nga responsable alang sa pang-ekonomiya ug pinansiyal nga kalihokan, Charles Wood , gilauman nga ang pribado nga negosyo ug libre nga patigayon, imbis sa pagpangilabot sa gobyerno, mahupay ang kagutom. Ang Mga Batas ng mais ay sa wakas ay napawalang bisa noong 1846 sa pamamagitan ng pagtanggal ng mga taripa sa butil na pinanatili ang presyo ng tinapay na artipisyal na mataas, ngunit huli nang dumating upang ihinto ang gutom ng Ireland, na bahagyang dahil ito ay ginawa sa mga yugto sa loob ng tatlong taon. Ang mga Kasuguan sa Bato sa katapusan gisalikway sa 1846 pinaagi sa pagtangtang sa mga taripa sa mga lugas nga nagpabilin ang presyo sa tinapay nga artipisyal nga kataas, apan ulahi na nga ulahi aron mahunong ang gutom sa Ireland, tungod kay kini gibuhat sa mga yugto sa tulo ka tuig. Maraming liberal, kasama sina Smith at Cobden, ay nagtalo na ang libreng pagpapalitan ng mga kalakal sa pagitan ng mga bansa ay maaaring humantong sa kapayapaan sa mundo . Daghang mga liberal, lakip si Smith ug Cobden, nangatarungan nga ang libre nga pagbinayloay sa mga butang tali sa mga nasud mahimong modala sa kalinaw sa kalibutan . Sinabi ni Erik Gartzke: "Ang mga iskolar tulad ng Montesquieu, Adam Smith, Richard Cobden, Norman Angell , at Richard Rosecrance ay matagal nang nag-isip na ang mga malayang merkado ay may potensyal na malayang mga estado mula sa umuusbong na pag-asam ng paulit-ulit na digma". Si Erik Gartzke nag-ingon: "Mga iskolar sama sa Montesquieu, Adam Smith, Richard Cobden, Norman Angell , ug Richard Rosecrance dugay nang nagbanabana nga ang mga libre nga merkado adunay potensyal sa libre nga mga estado gikan sa nagpaabut nga paglaum sa nagbalik-balik nga gubat". Mga siyentipikong pampulitika ng Amerikano na si John R. Oneal at Bruce M. Russett, na kilala sa kanilang trabaho sa teorya ng demokratikong kapayapaan, estado. Amerikanong siyentipiko sa politika nga si John R. Oneal ug Bruce M. Russett, naila sa ilang trabaho sa teorya sa demokratikong kalinaw, estado. Ang mga klasikal na liberal ay nagtaguyod ng mga patakaran upang madagdagan ang kalayaan at kasaganaan. Gisugyot sa mga klasikal nga liberal ang mga palisiya aron madugangan ang kalingkawasan ug kauswagan. Sinubukan nilang bigyan ng kapangyarihan ang klase ng komersyal at puksain ang mga mahahalagang tsart, monopolyo, at mga patakaran ng proteksyonista ng mercantilism upang mahikayat ang entrepreneurship at dagdagan ang produktibong kahusayan. Gitinguha nila nga hatagan ang gahum sa komersyal nga klase sa politika ug giwagtang ang mga harianong tsart, monopolyo, ug mga palisiya sa pagpanalipod sa mercantilism aron madasig ang negosyante ug madugangan ang produktibo nga pagkaayo. Inaasahan din nila ang demokrasya at ekonomikong laissez-faire na mabawasan ang dalas ng giyera. Gilauman usab nila ang demokrasya ug ekonomiya sa laissez-faire nga maminusan ang kadaghan sa giyera. Sa The Wealth of Nations , ipinagtalo ni Smith na habang ang mga lipunan ay umusbong mula sa mga mangangaso ng mangangaso hanggang sa mga pang-industriya na lipunan ang mga pag-aari ng digmaan ay tataas, ngunit ang mga gastos sa digmaan ay tataas pa at sa gayoy nagpapahirap sa digmaan at magastos para sa mga industriyalisadong bansa: Sa The Wealth of Nations , gisaysay ni Smith nga samtang ang mga sosyedad miuswag gikan sa mga mangangayam sa mangangayam hangtod sa mga sosyedad sa industriya ang mga inagaw sa gubat mobangon, apan nga ang mga gasto sa gubat magtaas pa ug sa ingon naghimo kalisud ug gasto alang sa mga industriyalisadong nasud: Siya ay pinarangalan, ang katanyagan, ang mga emolumen ng digmaan, ay hindi kabilang sa [gitna at pang-industriya na klase]; ang battle-plain ay ang bukid ng pag-aani ng aristokrasya, natubigan ng dugo ng mga tao. Siya gipasidungog, ang kabantog, ang mga emolyo sa gubat, dili iya sa [tungatunga ug industriyal nga mga klase]; ang battle-plain mao ang uma sa pag-ani sa aristokrasya, gipainum sa dugo sa mga tawo. Habang ang aming kalakalan ay nakasalalay sa aming mga dayuhang dependencies, tulad ng nangyari sa kalagitnaan ng huling siglo ... lakas at karahasan, ay kinakailangan na utusan ang aming mga customer para sa aming mga tagagawa . Samtang ang among pamatigayon nagsalig sa among mga langyaw nga pagsalig, sama sa nahitabo sa tungatunga sa miaging siglo kusog ug kapintasan, kinahanglan nga isugo ang among mga kostumer alang sa among mga taggama . Ngunit ang digmaan, bagaman ang pinakadakila ng mga mamimili, hindi lamang gumagawa ng walang kapalit, ngunit, sa pamamagitan ng abstracting labor mula sa produktibong pagtatrabaho at pagambala sa kurso ng kalakalan. Bisan pa ang gubat, bisan kung ang pinakadako sa mga konsumedor, dili lamang nagbuhat nga walay bayad, apan, pinaagi sa abstracting labor gikan sa produktibo nga pagtrabaho ug pag-abala sa dagan sa pamatigayon. Pinipigilan nito, sa iba't ibang hindi tuwirang paraan, ang paglikha ng yaman; at, kung dapat ipagpatuloy ang mga pagkakasunud-sunod ng mga taon. Gipugngan kini, sa lainlaing dili direkta nga mga pamaagi, ang pagmugna sa katigayunan; ug, kung magpadayon ang pagkasuko sulod sa sunod-sunod nga mga tuig. Ang bawat sunud-sunod na digmaang-pautang ay maramdaman sa aming mga distrito ng komersyo at pagmamanupaktura na may dagdag na presyon . Ang matag sunud-sunod nga pag-loan-waray mabati sa among mga distrito sa komersyo ug manufacturing nga adunay dugang nga presyur . Kabutihan ng kanilang kapwa interes ay nagkakaisa ang kalikasan sa mga tao laban sa karahasan at digmaan, sapagkat ang konsepto ng tama ng kosmopolitan ay hindi nagpoprotekta sa kanila mula rito. Ang hiyas sa usag usa nga interes nga nahiusa sa kinaiyahan naghiusa sa mga tawo batok sa kapintasan ug giyera, kay ang konsepto sa katungod sa kosmopolitan dili manalipod kanila gikan niini. Ang diwa ng pangangalakal ay hindi makakasama sa digmaan, at sa madaling panahon o ang espiritu na ito ay nangibabaw sa bawat tao. Ang espiritu sa pamatigayon dili magkahiusa sa gubat, ug sa madugay o kini nga espiritu ang naghari sa matag tawo. Para sa lahat ng mga kapangyarihang ito (o nangangahulugang) na kabilang sa isang bansa, ang kapangyarihang pampinansyal ay maaaring maging pinaka maaasahan sa pagpilit sa mga bansa na ituloy ang marangal na sanhi ng kapayapaan (kahit na hindi mula sa mga moral na motibo). Alang sa tanan nga mga gahum (o pamaagi) nga nahisakop sa usa ka nasud, ang gahum sa pinansyal mahimo nga labing kasaligan sa pagpugos sa mga nasud nga ipadayon ang halangdon nga hinungdan sa kalinaw (bisan dili gikan sa mga motibo sa moral). At kahit saan sa digmaang pandaigdigang nagbabanta na masira, susubukan nilang isulong ito sa pamamagitan ng pamamagitan, tulad ng kung sila ay permanenteng naibulgar para sa hangaring ito. Ug bisan diin sa kalibutan sa gubat nga naghulga nga magkaguba, sila mosulay sa pagpangulo niini pinaagi sa pagpataliwala, ingon nga kung sila permanente nga gi-aresto alang sa kini nga katuyoan. Naniniwala si Cobden na ang gastos ng militar ay lumala sa kapakanan ng estado at nakinabang ang isang maliit, ngunit puro piling minorya, na sumasama sa imperyalismong Britanya , na pinaniniwalaan niya ay bunga ng mga paghihigpit sa pang-ekonomiya ng mga patakarang mercantilista. Nagtuo si Cobden nga ang paggasto sa militar nakapalala sa kaayohan sa estado ug nakabenepisyo sa gamay, apan nakonsentra ang mga minit nga minorya, nga nagtipon sa imperyalismo sa Britanya , nga iyang gituohan nga resulta sa mga pagdili sa ekonomiya sa mga palisiya sa mercantilist. Sa Cobden at maraming klasikal na liberal, ang mga nagtataguyod ng kapayapaan ay dapat ding magtaguyod ng mga malayang merkado. Alang sa Cobden ug daghang klasikal nga mga liberal, kadtong nagpasiugda sa kalinaw kinahanglan usab magduso sa mga libre nga merkado. Ang paniniwala na ang malayang kalakalan ay magsusulong ng kapayapaan ay malawak na ibinahagi ng mga liberal ng Ingles noong ika-19 at unang bahagi ng ika-20 siglo. Ang pagtuo nga ang libre nga patigayon nga magpalambo sa kapayapaan kaylap nga gipaambit sa mga liberal sa Ingles sa ika-19 ug sayong bahin sa ika-20ng siglo. Na nangunguna sa ekonomista na si John Maynard Keynes , na isang liberal na klasikal sa kanyang unang buhay, upang sabihin na ito ay isang doktrina kung saan siya ay "pinalaki" at kung saan siya ay ginawang hindi hiniling hanggang sa 1920s. Nga nanguna sa ekonomista nga si John Maynard Keynes , nga usa ka klasikal nga liberal sa iyang sayo nga kinabuhi, aron isulti nga kini usa ka doktrina diin siya "gipadako" ug nga iyang gipunting nga walay pagduhaduha hangtod sa 1920s. Sa kanyang pagsusuri ng isang libro sa Keynes, sinabi ni Michael S. Lawlor na maaaring sa malaking bahagi dahil sa mga kontribusyon ni Keynes sa ekonomiya at politika, tulad ng sa pagpapatupad ng Plano ng Marshall at ang paraan ng pamamahala ng mga ekonomiya mula noong kanyang trabaho, "na mayroon tayong karangyaan na hindi nakaharap sa kanyang hindi masasayang pagpipilian sa pagitan ng malayang kalakalan at buong pagtatrabaho". Sa iyang pagribyu sa usa ka libro sa Keynes, si Michael S. Lawlor nangatarungan nga kini tingali sa daghang bahin tungod sa mga kontribusyon ni Keynes sa ekonomiya ug politika, sama sa pagpatuman sa Plano sa Marshall ug ang pamaagi sa mga ekonomiya nga gidumala sukad sa iyang trabaho, "nga kita adunay kaluho sa dili pag-atubang sa iyang dili mahimutang nga pagpili tali sa libre nga pamatigayon ug tibuuk nga trabaho". Ang isang kaugnay na pagpapakita ng ideyang ito ay ang argumento ni Norman Angell , na pinakatanyag bago ang World War I sa The Great Illusion na ang pagkakaakibat ng mga ekonomiya ng mga pangunahing kapangyarihan ngayon ay napakahusay na ang digmaan sa pagitan nila ay walang saysay at hindi makatwiran; at samakatuwid ay hindi malamang. Ang usa ka may kalabutan nga pagpakita sa kini nga ideya mao ang argumento ni Norman Angell nga labi ka bantog sa wala pa ang Gubat sa Kalibutan I sa Dakong Ilusyon nga ang pagsalig sa mga ekonomiya sa mga dagkong gahum karon labi kaayo nga Ang gubat tali kanila walay kapuslanan ug dili makatarunganon; ug busa dili kana gusto Ang liberalism ng Konstitusyonal ay isang anyo ng pamahalaan na nagtataguyod ng mga prinsipyo ng klasikal na liberalismo at ang pamamahala ng batas . Ang liberalismo sa konstitusyonal usa ka porma sa gobyerno nga nagtuboy sa mga prinsipyo sa klasikal nga liberalismo ug pagmando sa balaod . Naiiba ito sa liberal na demokrasya dahil hindi ito tungkol sa pamamaraan ng pagpili ng gobyerno. Lahi kini sa demokratikong demokrasya kay dili kini bahin sa pamaagi sa pagpili sa gobyerno. Ipinaliwanag ng mamamahayag at iskolar na si Fareed Zakaria na ang liberalism sa konstitusyon "ay tungkol sa mga layunin ng pamahalaan. Gipatin-aw sa peryodista ug eskolar nga si Fareed Zakaria nga ang liberalismo sa konstitusyonal "bahin sa mga katuyoan sa gobyerno. Tumutukoy ito sa tradisyon, malalim sa kasaysayan ng Kanluranin, na naglalayong protektahan ang awtonomiya at dignidad ng isang tao laban sa pamimilit, anuman ang pinagmulan-estado, simbahan, o lipunan" . Kini nagtumong sa tradisyon, lawom sa kasaysayan sa Kasadpan, nga nagtinguha nga mapanalipdan ang awtonomiya ug dignidad sa usa ka tawo batok sa pagpamugos, bisan unsang gigikanan Ó estado, simbahan, o katilingban" . Sa isang estado ng konstitusyonal na liberal, ang isang liberal na merkado ay kinokontrol at protektado sa antas ng konstitusyon at sa gayon ang kalakalan ay halos walang bayad, ngunit hindi ganap na hindi nasasaktan. Sa usa ka estado sa konstitusyon nga liberal, usa ka liberal nga merkado ang gi-regulate ug gipanalipdan sa lebel sa konstitusyon ug sa ingon libre ang trade, apan dili hingpit nga wala mabug-os. Sa buong kasaysayan, ang demokrasya ay nagiging mas karaniwan sa buong mundo, ngunit ito ay bumagsak sa huling 13 taon. Sa tibuuk nga kasaysayan, ang demokrasya nahimong labi ka kasagaran sa tibuuk kalibutan, apan nahinabo kini sa pagkunhod sa miaging 13 ka tuig. Nag- uulat ang Freedom House na sa 2018 ay may 116 mga demokratikong elektoral. Gi- report sa Freedom House nga sa 2018 adunay 116 nga mga demokratikong eleksyon. Marami sa mga bansang ito ay hindi liberal sa konstitusyon at maaaring mailalarawan bilang mga demokratikong illiberal . Daghan sa kini nga mga nasud dili liberal sa konstitusyon ug mahimong gihulagway nga mga demokratikong dili maayong pamatasan . Ang liberalism sa konstitusyon ay naiiba sa liberal na konstitusyonalismo. Ang liberalismo sa konstitusyon lahi sa liberal nga konstitusyonalismo. Samantalang ang dating mga pagpapahalaga sa personal na soberanya sa isang antas ng konstitusyon, ang kalayaang tagapag-alaga ay dapat na igiit ang mga sariling halaga sa saligang batas. Samtang ang kanhing gipasaligan nga mga hiyas sa personal nga soberanya sa usa ka lebel sa konstitusyon, ang ulahing mga guwardya ang naghatag kagawasan sa kaugalingon nga mga kantidad sa konstitusyon. Para sa iba pang mga gamit, tingnan ang Batas sa Konstitusyon (disambiguation) . Alang sa uban nga mga gamit, tan-awa ang balaud sa Konstitusyon (pagbulag-balhin) . Ang batas sa konstitusyon ay isang katawan ng batas na tumutukoy sa papel, kapangyarihan, at istraktura ng iba't ibang mga entidad sa loob ng isang estado , lalo na, ehekutibo , parlyamentaryo o lehislatura , at hudikatura. Ang balaod sa konstitusyon usa ka lawas sa balaod nga naghubit sa papel, gahum, ug istruktura sa lainlaing mga entidad sa sulod sa usa ka estado , nga mao, ehekutibo , parlyamentaryo o lehislatura , ug ang hudikatura. Pati na rin ang mga pangunahing karapatan ng mga mamamayan at, sa mga pederal na bansa tulad ng Estados Unidos at Canada , ang ugnayan sa pagitan ng sentral na pamahalaan at estado, pamahalaang panlalawigan, o teritoryal na pamahalaan. Ingon man usab ang sukaranang mga katungod sa mga lungsoranon ug, sa mga pederal nga nasud sama sa Estados Unidos ug Canada , ang kalambigitan tali sa sentral nga gobyerno ug estado, panlalawigan, o gobyerno sa teritoryo. Hindi lahat ng mga estado ng bansa ay may naka-codified na mga konstitusyon , kahit na ang lahat ng mga nasabing estado ay mayroong isang jus komun , o batas ng lupain, na maaaring binubuo ng iba't ibang mga kahalagahan at napagkasunduang panuntunan. Dili tanan nga mga estado sa nasud adunay codified constitutions , bisan pa ang tanan nga mga estado adunay usa ka jus commune , o balaod sa yuta, nga mahimo nga adunay usa ka lainlaing mga kinahanglanon ug nagkahiusa nga mga lagda. Maaaring kabilang dito ang kaugalian na batas , mga kombensiyon , batas ng batas , batas na ginawa ng hukom , o mga panuntunan at pamantayan sa internasyonal. Kini mahimo nga maglakip sa naandan nga balaod , mga kombensiyon , statutory balaod , nga maghuhukom-naghimo sa balaod , o internasyonal nga mga lagda ug mga lagda . Ang batas sa konstitusyon ay tumatalakay sa mga pangunahing prinsipyo kung saan isinasagawa ng pamahalaan ang awtoridad nito. Ang balaud sa konstitusyon may kalabotan sa sukaranang mga prinsipyo diin gigamit sa gobyerno ang awtoridad niini. Sa ilang mga pagkakataon, ang mga alituntuning ito ay nagbibigay ng mga tiyak na kapangyarihan sa pamahalaan, tulad ng kapangyarihan upang magbuwis at gumastos para sa kapakanan ng populasyon. Sa pipila ka mga higayon, kini nga mga baruganan naghatag og piho nga mga gahum sa gobyerno, sama sa gahum sa pagbuhis ug paggasto alang sa kaayohan sa populasyon. Sa ibang mga oras, ang mga prinsipyo ng konstitusyon ay kumikilos upang maglagay ng mga limitasyon sa magagawa ng gobyerno, tulad ng pagbabawal sa pag-aresto sa isang indibidwal na walang sapat na dahilan. Sa uban nga mga oras, ang mga baruganan sa konstitusyon naglihok aron mabutang ang mga limitasyon sa mahimo nga buhaton sa gobyerno, sama sa pagdili sa pagdakop sa usa ka tawo nga walay igo nga hinungdan. Sa karamihan ng mga bansa, tulad ng Estados Unidos , India , at Singapore , ang batas ng konstitusyon ay batay sa teksto ng isang dokumento na na-ratipik sa oras na ang bansa ay nagawa. Sa kadaghanan sa mga nasud, sama sa Estados Unidos , India , ug Singapore , ang balaod sa konstitusyon gipasukad sa teksto sa usa ka dokumento nga gi-ratipik sa panahon nga ang nasud nahimo. Ang iba pang mga konstitusyon, lalo na ng United Kingdom ,ay lubos na umaasa sa mga hindi nakasulat na mga patakaran na kilala bilang mga konstitusyong konstitusyon. Ang uban pang mga konstitusyon, labi na sa United Kingdom ,bug-os nga nagsalig sa dili kasulatan nga mga lagda nga nailhan nga konstitusyon sa konstitusyon. Ang kanilang katayuan sa loob ng batas ng konstitusyon ay nag-iiba, at ang mga tuntunin ng mga kombensyon ay sa ilang mga kaso na mariing ipinaglalaban. Lainlain ang ilang kahimtang sa sulud sa konstitusyon sa konstitusyon, ug ang mga termino sa mga kombensyon sa pila ka mga kaso nga kusganon nga gikontra Ang mga batas sa konstitusyon ay maaaring isaalang-alang ng pangalawang pagkakasunud-sunod ng paggawa ng panuntunan o mga patakaran tungkol sa paggawa ng mga patakaran upang magamit ang kapangyarihan. Ang mga balaod sa konstitusyon mahimong ikonsiderar nga ikaduha nga paghimo sa lagda sa mando o mga lagda bahin sa paghimo og mga lagda aron magamit ang gahum. Pinamamahalaan nito ang mga ugnayan sa pagitan ng hudikatura, lehislatura at ehekutibo sa mga katawan sa ilalim ng awtoridad nito. Kini ang nagdumala sa mga kalambigitan tali sa hudikatura, lehislatura ug ehekutibo sa mga lawas nga naa sa ilalum sa awtoridad niini. Isa sa mga pangunahing gawain ng mga konstitusyon sa loob ng kontekstong ito ay upang ipahiwatig ang mga hierarchies at mga relasyon ng kapangyarihan. Usa sa mga hinungdanon nga gimbuhaton sa mga konstitusyon sa kini nga konteksto mao ang pagpaila sa hierarchies ug mga relasyon sa gahum. Halimbawa, sa isang unitaryong estado , ang konstitusyon ay magtatatag ng pangwakas na awtoridad sa isang sentral na pangangasiwa at lehislatura , at hudikatura , kahit na madalas na isang delegasyon ng kapangyarihan o awtoridad sa lokal o munisipal na mga awtoridad. Sama pananglit, sa usa ka unitaryong estado , ang konstitusyon mag-angkon sa katapusan nga awtoridad sa usa ka sentral nga administrasyon ug lehislatura , ug hudikatura , bisan kung kanunay adunay usa ka delegasyon sa gahum o awtoridad sa lokal o awtoridad sa munisipyo. Kapag ang isang konstitusyon ay nagtatatag ng isang pederal na estado, matutukoy nito ang maraming antas ng pakikipag-ugnayan ng gobyerno sa eksklusibo o ibinahaging mga lugar ng hurisdiksyon sa paggawa ng batas, aplikasyon at pagpapatupad. Kung ang usa ka konstitusyon nagtukod sa usa ka federal nga estado, mahibal-an niini ang daghang mga lebel sa panagsama sa gobyerno sa eksklusibo o gipaambit nga mga lugar sa hurisdiksyon sa paglapas sa balaod, aplikasyon ug pagpatuman. Ang ilang mga pederal na estado, pinaka-kapansin-pansin sa Estados Unidos, ay may hiwalay at kahanay sa mga hudikatura ng pederal at estado. Ang pila ka pederal nga estado, labi na sa Estados Unidos, adunay managbulag ug managsama nga mga hudikatura sa federal ug estado. Na ang bawat isa ay mayroong sariling hierarchy ng mga korte na may pinakamataas na korte para sa bawat estado. Nga ang matag usa adunay kaugalingon nga hierarchy sa mga korte nga adunay usa ka labing kataas nga korte sa matag estado. Ang Indya , sa kabilang banda, ay may isang hudikatura na nahahati sa mga korte ng distrito, mataas na korte, at ang Korte Suprema ng India . Ang India , sa pikas bahin, adunay usa ka hudikatura nga gibahin sa mga korte sa distrito, hataas nga mga korte, ug ang Korte Suprema sa India . Ang mga karapatang pantao o kalayaan ng sibil ay bumubuo ng isang mahalagang bahagi ng konstitusyon ng isang bansa at itinataguyod ang mga karapatan ng indibidwal laban sa estado. Ang mga katungod sa tawhanong katungod o sibil nga kagawasan usa ka hinungdanon nga bahin sa konstitusyon sa usa ka nasud ug nagtuboy sa mga katungod sa indibidwal batok sa estado. Karamihan sa mga hurisdiksyon, tulad ng Estados Unidos at Pransya , ay may naka-code na konstitusyon, na may isang bill ng mga karapatan . Kadaghanan sa mga hurisdiksyon, sama sa Estados Unidos ug Pransya , adunay usa ka codified nga konstitusyon, nga adunay balaod nga katungod . Ang isang kamakailan-lamang na halimbawa ay ang Charter of Fundamental Rights ng European Union na inilaan upang maisama sa Treaty na nagtatatag ng isang Saligang Batas para sa Europa , na hindi nabigo Usa ka bag-o nga panig-ingnan mao ang Charter of Fundamental Rights sa European Union nga gituyo nga mag-uban sa Kasabotan nga nagtukod sa usa ka Konstitusyon alang sa Europa , nga napakyas nga gi-ratipik. Marahil ang pinakamahalagang halimbawa ay ang Universal Declaration of Human Rights sa ilalim ng UN Charter. Tingali ang labing hinungdanon nga pananglitan mao ang Universal nga Deklarasyon sa Human Rights ubos sa UN Charter . Ang mga ito ay inilaan upang matiyak ang mga pangunahing pamantayang pampulitika, panlipunan at pang-ekonomiya na estado ng isang bansa, o katawan ng intergovernmental ay obligadong ibigay sa mga mamamayan nito ngunit marami ang kasama sa mga pamahalaan nito. Gitinguha kini aron masiguro ang sukaranan nga pamantayan sa politika, sosyal ug pang-ekonomiya nga estado sa usa ka nasud, o lawas nga intergovernmental nga gihatag sa mga lungsuranon niini apan daghan ang apil sa mga gobyerno niini. Ang ilang mga bansa tulad ng United Kingdom ay walang dokumento na nakalagay na nagtatakda ng mga pangunahing karapatan; sa mga nasasakupang iyon ang konstitusyon ay binubuo ng batas , kaso ng batas at kombensyon . Ang pila ka mga nasud sama sa United Kingdom walay nakasulat nga dokumento nga nagbutang sa sukaranang mga katungod; sa mga hurisdiksyon ang konstitusyon gilangkoban sa balaod , kaso sa balaod ug kombensyon . Ang isang kaso na nagngangalang Entick v. Carrington ay isang prinsipyo ng konstitusyon na nagmula sa karaniwang batas. Ang usa ka kaso nga ginganlag Entick v. Carrington usa ka prinsipyo sa konstitusyon nga nakuha gikan sa sagad nga balaod. Ang bahay ni John Entick ay hinanap at hinagupit ni Sherriff Carrington. Ang balay ni John Entick gipangita ug gipangita ni Sherriff Carrington. Nagtalo si Carrington na ang isang warrant mula sa isang ministro ng Pamahalaan, ang Earl ng Halifax ay may wastong awtoridad, kahit na walang probisyon ng batas o utos ng korte para dito. Gipasalig ni Carrington nga ang usa ka warrant gikan sa usa ka ministro sa Gobyerno, ang Earl sa Halifax nga adunay balido nga awtoridad, bisan kung walay mando sa pamatasan o mando sa korte alang niini. Ang korte, na pinangunahan ni Lord Camden ay nagsabi na ang mahusay na wakas, kung saan ang mga tao ay pumasok sa lipunan, ay upang ma-secure ang kanilang pag-aari. Ang korte, nga gipangulohan ni Lord Camden miingon nga ang dakung katapusan, diin ang mga tawo nakasulod sa katilingban, ang pagseguro sa ilang kabtangan. Ang karapatang iyon ay mapangalagaan ng sagrado at hindi maihahatid sa lahat ng mga pagkakataon, kung saan hindi ito inalis o dinali ng ilang batas ng publiko para sa kabutihan ng buong. Kanang katungod gitipigan sagrado ug dili mahibal-an sa tanan nga mga kahimtang, kung diin wala kini gikuha o gipamubu sa pipila nga publiko nga balaod alang sa kaayohan sa tibuuk. Ang mga batas ng Inglatera, ang bawat pagsalakay sa pribadong pag-aari, maging ito minutong minuto, ay isang pagkakasala . Ang mga balaod sa England, ang matag pagsulong sa pribado nga kabtangan, bisan kanus-a kini nga minuto, usa ka paglapas . Kung walang paghingi ng dahilan na matagpuan o magagawa, ang katahimikan ng mga libro ay isang awtoridad laban sa nasasakdal, at ang tagapakinig ay dapat magkaroon ng paghatol. . Kung walay makapanghimatuud nga makit-an o napatungha, ang kahilom sa mga libro usa ka awtoridad batok sa akusado, ug ang tigbitay kinahanglan adunay paghukom . Ang karaniwang batas at mga hurisdiksyon ng batas ng sibil ay hindi nagbabahagi ng parehong mga salungguhit sa batas ng konstitusyon Ang sagad nga balaud ug mga hurisdiksyon sa sibil nga balaod wala managsama nga parehas nga mga sukaranan sa konstitusyon sa konstitusyon. Ang mga karaniwang batas ng bansa, tulad ng mga nasa Commonwealth pati na rin sa Estados Unidos, ay nakakakuha ng kanilang mga ligal na sistema mula sa mula sa United Kingdom, at sa ganoong lugar na diin sa hudisyal na nauna, kung saan kinahinatnan na mga pagpapasya sa korte (lalo na ng mga mas mataas na korte) ay isang mapagkukunan ng batas . Ang mga sagad nga mga nasud nga balaod , sama sa naa sa Komonwelt ug ingon usab sa Estados Unidos, nakakuha sa ilang mga ligal nga sistema gikan sa United Kingdom, ug ingon nga gibug-aton sa lugar sa hudisyal nga nauna, diin diin sangputanan nga mga paghukum sa korte (labi na ang mga mas taas nga korte) usa ka gigikanan sa balaod . Ang mga hurisdiksyon ng batas ng sibil, sa kabilang banda, ay hindi gaanong binibigyang diin ang pag-aaral ng hudisyal at ang parliyamento o lehislatura lamang ang may kapangyarihan na magpatupad ng batas. Ang mga hurisdiksyon sa balaod sa sibil, sa pihak nga bahin, naghatag gamay nga gibug-aton sa pag-usisa sa hudisyal ug ang parlyamento o lehislatura ang adunay gahum nga ipatuman ang balaod. Bilang isang resulta, ang istraktura ng hudikatura ay naiiba sa pagitan ng dalawa, na may mga karaniwang batas ng hudikaturaang mga hurado ng batas ng kalaban at sibilyan ay nagtanong Ingon usa ka sangputanan, ang istruktura sa hudikatura magkalainlain tali sa duha, nga adunay sagad nga mga hudikatura sa balaodang mga maghuhukom sa sibilyan ug sibilyan nga nagpakisusi . Ang mga karaniwang paghuhusga sa batas ay naghiwalay sa hudikatura mula sa pag-uusig, sa gayon itinatag ang mga korte bilang ganap na independiyenteng mula sa parehong lehislatura at pagpapatupad ng batas. Ang mga sagad nga hudikatura sa balaod nagbulag sa hudikatura gikan sa pagdumala, sa ingon nagtukod sa mga korte ingon nga hingpit nga independente gikan sa lehislatura ug pagpatuman sa balaod . Ang batas ng karapatang pantao sa mga bansang ito ay bilang resulta, higit sa lahat ay itinayo sa ligal na pangunahin sa interpretasyon ng mga korte ng batas ng konstitusyon. Ang mga balaod sa tawhanong katungod sa mga nasud nga ingon usa ka sangputanan, labi nga natukod sa ligal nga pasiuna sa interpretasyon sa mga korte sa konstitusyon sa konstitusyon. Samantalang ang mga bansa sa batas ng sibil ay halos eksklusibo na binubuo ng codified law, konstitusyonal o kung hindi man. Samtang ang mga nasud nga balaod sa sibil nga hapit nga eksklusibo gilangkuban sa codified nga balaod, konstitusyonal o kung dili man. Ang isa pang pangunahing pag-andar ng mga konstitusyon ay maaaring ilarawan ang pamamaraan kung saan maaaring mag-batas ang mga parliamento. Ang usa pa ka punoan nga gimbuhaton sa mga konstitusyon mao ang paghubit sa pamaagi diin ang mga parliamento mahimong mag-balaod. Halimbawa, ang mga espesyal na majorities ay maaaring kailanganin upang baguhin ang konstitusyon. Sama pananglit, ang mga espesyal nga kostumbre mahimong gikinahanglan aron mabag-o ang konstitusyon. Sa mga batas ng bicameral, maaaring mayroong isang proseso na inilatag para sa ikalawa o pangatlong pagbasa ng mga panukala bago pa makapasok ang isang bagong batas. Sa mga balaod sa bicameral, mahimong adunay usa ka proseso nga gibutang alang sa ikaduha o ikatulo nga pagbasa sa mga balaodnon sa wala pa magsugod ang usa ka bag-ong balaod. Bilang kahalili, maaaring mayroong karagdagang mga kinakailangan para sa pinakamataas na termino na maaaring mapanatili ng isang pamahalaan ang kapangyarihan bago magsagawa ng halalan . Kung dili, mahimong adunay dugang nga mga kinahanglanon alang sa labing taas nga termino nga mapadayon sa usa ka gobyerno ang gahum sa wala pa maghimo usa ka eleksyon . Ang mga halimbawa at pananaw sa artikulong ito ay maaaring hindi kumakatawan sa isang pandaigdigang pagtingin sa paksa . Ang mga pananglitan ug panan-aw sa kini nga artikulo mahimong walay representante sa usa ka tibuuk kalibutan nga pagtan-aw sa hilisgutan . Maaari mong pagbutihin ang artikulong ito , talakayin ang isyu sa pahina ng pag-uusap , o lumikha ng isang bagong artikulo , kung naaangkop. Mahimo nimong mapaayo ang kini nga artikulo , hisguti ang isyu sa panid sa pakigpulong , o paghimo usa ka bag-ong artikulo , kung angay. Ang batas sa Konstitusyon ay isang pangunahing pokus ng mga ligal na pag-aaral at pananaliksik. Ang balaod sa konstitusyon usa ka hinungdanon nga pagtuon sa ligal nga pagtuon ug panukiduki. Halimbawa, ang karamihan sa mga mag-aaral ng batas sa Estados Unidos ay kinakailangan na kumuha ng isang klase sa Batas sa Konstitusyon sa kanilang unang taon, at maraming mga journal journal ay nakatuon sa talakayan ng mga isyu sa konstitusyon. Pananglitan, ang kadaghanan sa mga estudyante sa balaod sa Estados Unidos gihangyo nga makakuha usa ka klase sa Batakang Balaod sa Konstitusyon sa ilang una nga tuig, ug daghang mga journal journal nga gihalad sa paghisgot sa mga isyu sa konstitusyon. Ang doktrina ng patakaran ng batas ay nagdidikta na ang pamahalaan ay dapat isagawa ayon sa batas. Ang doktrina sa pagmando sa balaod nagdikta nga ang gobyerno kinahanglan himuon sumala sa balaod. Ito ay unang itinatag ng British legal theorist AV Dicey . Una kini nga gitukod sa British legal theorist AV Dicey . Kinilala ni Dicey ang tatlong mahahalagang elemento ng Konstitusyon ng Britanya na nagpapahiwatig ng panuntunan ng batas. Giila ni Dicey ang tulo ka hinungdanon nga elemento sa Konstitusyon sa Britanya nga nagpaila sa pagmando sa balaod. Ganap na kataas na kataasan ng regular na batas kumpara sa impluwensya ng di- makatwirang kapangyarihan. Hingpit nga katalagman sa naandan nga balaod nga sukwahi sa impluwensya sa arbitraryong gahum. Ang panuntunan ng batas ni Dicey ay binubuo ng tatlong klasikong pag-uugnay. Ang pagmando ni Dicey sa pormula sa balaod naglangkob sa tulo ka mga klasikong titulo. Ang una ay ang regular na batas ay kataas-taasan sa mga di-makatwirang at kapangyarihan ng pagpapasya. Ang una mao nga ang regular nga balaod mao ang kataas sa mga dili makatarunganon ug pagkabuotan sa gahum. Ang tao ay mapaparusahan maliban sa isang natatanging paglabag sa batas na itinatag sa ordinaryong paraan ng ligal sa harap ng mga ordinaryong korte ng lupain. Ang usa ka tawo masilotan gawas sa usa ka lahi nga paglapas sa balaod nga natukod sa ordinaryo nga ligal nga pamaagi sa atubangan sa mga ordinaryong korte sa yuta. Ang pangalawa ay ang lahat ng kalalakihan ay tumayo nang pantay sa mga mata ng batas. Ang ikaduha mao nga ang tanan nga mga tawo kinahanglan mobarug nga patas sa mga mata sa balaod. Walang sinumang nasa itaas ng batas ang bawat tao, anuman ang kanyang ranggo o kundisyon, ay napapailalim sa ordinaryong batas ng kaharian at mapagkakatiwalaan sa nasasakupan ng mga ordinaryong tribunals Wala'y tawo nga labaw sa balaod matag tawo, bisan unsa man ang iyang ranggo o kahimtang, gipasakup sa ordinaryo nga balaod sa kaharian ug maanaa sa hurisdiksyon sa mga ordinaryong tribunals Ang pangatlo ay ang mga pangkalahatang ideya at prinsipyo na sinusuportahan ng konstitusyon ay direktang nagmula sa mga paghuhusga at mga nauna na inilabas ng hudikatura. Ang ikatulo mao nga ang kinatibuk-ang mga ideya ug mga prinsipyo nga gisuportahan sa konstitusyon gikan direkta gikan sa mga paghukom ug mga nag-una nga gihatag sa judiciary. Maaari nating sabihin na ang konstitusyon ay napatalsik ng patakaran ng batas sa lupa na ang mga pangkalahatang prinsipyo ng konstitusyon ay kasama natin ang resulta ng mga desisyon ng hudisyal na tumutukoy sa mga karapatan ng mga pribadong tao sa mga partikular na kaso na dinala sa harap ng mga korte. Mahimong isulti naton nga ang konstitusyon nabungkag sa pagmando sa balaod nga ang kadaghanan nga mga baruganan sa konstitusyon nag-uban kanato sa mga sangputanan sa hudisyal nga mga desisyon nga nagtino sa mga katungod sa mga pribadong tawo sa mga partikular nga kaso nga gidala sa atubangan sa mga korte. Ang Hihiwalay ng Powers ay madalas na itinuturing bilang isang pangalawang paa na gumagana kasama ang Rule of Law upang hadlangan ang mga kapangyarihan ng Pamahalaan. Ang Pagbulag sa mga Gahum kanunay nga giisip nga usa ka ikaduhang tiil nga naglihok ubay sa Rule of Law aron mababagan ang mga gahum sa Gobyerno. Sa maraming mga modernong bansa na nagsasaad, ang kapangyarihan ay nahahati at pinagkaloob sa tatlong sangay ng gobyerno. Sa daghang mga nasod karon nga estado, ang gahum nabahin ug gihatag ngadto sa tulo nga mga sanga sa gobyerno. Ang una at pangalawa ay magkakasuwato sa tradisyonal na porma ng gobyerno ng Westminster . Ang una ug ikaduha nahiuyon sa tradisyonal nga mga porma sa gobyerno sa Westminster . Para sa mga partidong pampulitika na maaaring dumaan sa pangalang ito, tingnan ang Libertarian Party . Alang sa mga partido sa politika nga mahimong ipangalanan niini, tan-awa ang Libertarian Party . Para sa uri ng libertarianism na nagbibigay diin sa parehong kalayaan ng indibidwal at pagkakapantay-pantay ng lipunan, tingnan ang Kaliwa-libertarianism . Alang sa klase sa libertarianism nga gipasiugda ang parehas nga kagawasan sa indibidwal ug pagkakapareho sa sosyal, tan-awa ang Left-libertarianism . Para sa uri ng libertarianism na sumusuporta sa kapitalismo at pribadong pagmamay-ari ng likas na yaman, tingnan ang Right-libertarianism . Alang sa klase nga libertarianismo nga nagsuporta sa kapitalismo ug pribado nga pagpanag-iya sa natural nga mga kahinguhaan, tan-awa ang Right-libertarianism . Para sa iba pang mga gamit, tingnan ang Libertarianism. Alang sa ubang mga gamit, tan-awa ang Libertarianism. Ang Libertarianism o libertarism ay isang pilosopiyang pampulitika at kilusan na nagtataguyod ng kalayaan bilang isang pangunahing prinsipyo. Ang Libertarianism o libertarism usa ka pilosopiya sa politika ug kalihukan nga nagtuboy sa kalingkawasan ingon usa ka sukaranan nga sukaranan. Ang mga Libertarian ay naghahangad na mapalaki ang kalayaan sa politika at awtonomiya , na binibigyang diin ang indibidwalismo , kalayaan ng pagpili at kusang pagsasama . Ang mga Libertarian nagtinguha nga mapataas ang kagawasan sa politika ug awtonomiya , gipasiugda ang indibidwalismo , kagawasan sa pagpili ug boluntaryong asosasyon . Ang mga Libertarian ay nagbabahagi ng isang pag-aalinlangan sa awtoridad at estadokapangyarihan, ngunit naiiba ang saklaw ng kanilang pagsalungat sa umiiral na mga sistemang pang- ekonomiya at pampulitika . Ang mga Libertarian nag-ambit sa pagduhaduha sa awtoridad ug estadogahum, apan sila nagtuyok sa sukaranan sa ilang pagsupak sa mga anaa na nga sistema sa ekonomiya ug politika . Ang iba't ibang mga paaralan ng akdang libertarian ay nag- aalok ng isang hanay ng mga pananaw tungkol sa mga lehitimong pag-andar ng estado at pribadong kapangyarihan. Ang lainlaing mga eskuylahan sa libertarian nga gihunahuna nagtanyag usa ka lainlaing panan-aw bahin sa mga lehitimo nga gimbuhaton sa gahum sa estado ug pribado. Na madalas na tumatawag para sa paghihigpit o pagpapawalang-bisa ng mga mapilit na mga institusyong panlipunan . Nga kanunay nga nanawagan sa pagpugong o pagwagtang sa mapilit nga mga institusyong sosyal . Iba't ibang mga kategorya ay ginamit upang makilala ang iba't ibang mga anyo ng libertarianism. Ang lainlaing mga kategoriya gigamit aron mailhan ang lainlaing mga porma sa libertarianism. Ginagawa ito upang makilala ang mga pananaw ng libertarian sa kalikasan ng pag- aari at kabisera , kadalasang kasama sa kaliwa-kanan o sosyalistang mga kapitalista. Gihimo kini aron mailhan ang mga pagtan-aw sa libertarian sa kinaiyahan sa kabtangan ug kapital , kasagaran sa wala nga tuo o sosyalista-kapitalista nga linya. Ang Libertarianism ay nagmula bilang isang form ng politikal na left-wing tulad ng mga anti-authoritarian at anti-state sosyalista tulad ng anarchists ,lalo na ang mga anarchist sosyalista , ngunit mas pangkalahatan ay mga libertarian komunista / Marxista at libertarian sosyalista . Ang Libertarianism naggikan isip usa ka porma sa mga wala sa sayup nga politika sama sa mga anti-authoritarian ug anti-estado sosyalista sama sa mga anarchist ,labi na ang mga anarchist sosyalista , apan labi sa kadaghanan mga libertarian nga komunista / Marxista ug mga libertarian nga sosyalista . Ang mga libertariyan ay naghahangad na puksain ang kapitalismo at pribadong pagmamay-ari ng mga paraan ng paggawa , o iba pa upang higpitan ang kanilang purview o epekto sa mga kaugalian ng usufruct na pag- aari, na pabor sapangkaraniwan o pamamahala ng kooperatiba at pamamahala , tinitingnan ang pribadong pag-aari bilang hadlang sa kalayaan at kalayaan. Ang mga libertarian nagtinguha sa pagwagtang sa kapitalismo ug pribado nga pagpanag-iya sa mga pamaagi sa paggama , o kung dili aron mapugngan ang ilang purview o epekto sa mga pamatasan sa usufruct sa kabtangan, pabor sasagad o kooperatiba nga tag-iya ug pagdumala , pagtan-aw sa pribado nga kabtangan ingon usa ka babag sa kagawasan ug kalingkawasan. Kaliwa-libertarian ang mga ideolohiya ay may kasamang mga pamayanang anarkista ng pag-iisip , kasama ang maraming iba pang mga anti-paternalist. Ang left-libertarian mga ideolohiya nag-uban sa mga eskuylahan nga anarkistiko nga panghunahuna , kauban ang daghang uban pang mga anti-paternalist. Mga Bagong Paaralang nasa kaliwa na nakasentro sa paligid ng egalitarianism pati na rin ang geolibertarianismo , berdeng politika , pamilihan -orienteng left-libertarianism at ang Steiner-Vallentyne na paaralan . Bag-ong mga eskuylahan nga wala sa hunahuna nga nasentro sa palibot sa egalitarianism ingon usab geolibertarianismo , berde nga politika , merkado -himatuud nga wala-libertarianismo ug ang eskwelahan sa Steiner Ò Vallentyne . Sa kalagitnaan ng ika-20 siglo, kanan-libertarian ideolohiya tulad nganarcho-kapitalismo at minarchism co-opt ang terminong libertarian na nagtataguyod laissez-faire kapitalismo at malakas rights pribadong pag-aari tulad ng sa lupa, imprastraktura at likas na yaman. Sa tungatunga sa ika-20 nga siglo, ang right-libertarian mga ideolohiya sama sagipili sa anarcho-kapitalismo ug minarchism nga ang termino nga libertarian aron ipasiugda ang kapitalismong laissez-faire ug lig-on nga katungod sa pribadong kabtangan sama sa yuta, imprastraktura ug natural nga mga kahinguhaan. Ang huli ay ang nangingibabaw na anyo ng libertarianismo sa Estados Unidos ,kung saan itinataguyod nito ang kalayaan sa sibil , natural na batas , kapitalismong malayang pamilihan at isang pangunahing baligtad ng modernong estado ng kapakanan . Ang ulahi mao ang nagpatigbabaw nga porma sa libertarianismo sa Estados Unidos ,kung diin gisugyot niini ang mga kagawasan sa sibil , natural nga balaod , kapitalismo nga libre sa merkado ug usa ka pangunang pagbali sa modernong kahimtang sa kaayohan . Ang unang naitala na paggamit ng salitang libertarian ay noong 1789, nang sumulat si William Belsham tungkol sa libertarianism sa konteksto ng metaphysics. Ang una nga natala nga gigamit nga termino nga libertarian sa 1789, sa pagsulat ni William Belsham bahin sa libertarianism sa konteksto sa metaphysics. Noong unang bahagi ng 1796, ang libertarian ay nangangahulugang isang tagataguyod o tagapagtanggol ng kalayaan, lalo na sa spheres ng politika at panlipunan, nang ang London Packet ay nakalimbag noong 12 Pebrero ng sumusunod: "Kamakailan lamang ay nagmula sa Prison sa Bristol, 450 ng ang mga Pranses Libertarians ". Sugod sa 1796, ang libertarian nahimo nga tigpasiugda o tigdepensa sa kalingkawasan, labi na sa natad sa politika ug sosyal, sa dihang gipatik sa London Packet kaniadtong 12 sa Pebrero ang mosunod: "Bag-o lang nga nagmartsa sa paggawas sa Prison sa Bristol, 450 sa ang French Libertarians ". Ito ay ginamit muli sa isang pampulitikang diwa noong 1802 sa isang maikling piraso na binabatikos ang isang tula sa pamamagitan ng "ang may-akda ng Gebir" at mula nang ginamit gamit ang kahulugan na ito. Kini gigamit pag-usab sa usa ka politikanhon nga diwa sa 1802 sa usa ka mubo nga piraso nga nagsaway sa usa ka balak ni "ang tagsulat sa Gebir" ug sukad gigamit sa kini nga kahulogan. Ang paggamit ng term na libertarian upang ilarawan ang isang bagong hanay ng mga posisyon sa pulitika ay nasubaybayan sa libingan ng cognate na Pranses , na pinahusay sa isang liham na Pranses na libertarian na komunista na si Joseph Dejacque ay sumulat sa mutualist na si Pierre-Joseph Proudhon noong 1857. Ang paggamit sa termino nga libertarian aron paghubit sa usa ka bag-ong hugpong sa mga posisyon sa politika gisubay sa liberal sa cognate sa Pransiya , nga gimugna sa usa ka sulat nga komunista nga libertarian sa Pransis nga si Joseph Dejacque nagsulat sa mutualist nga si Pierre-Joseph Proudhon kaniadtong 1857. Ginamit din ni Dejacque ang termino para sa kanyang anarchist publication na Le Libertaire, Journal du mouvement social na nakalimbag mula 9 Hunyo 1858 hanggang 4 Pebrero 1861 sa New York City. Gigamit usab ni Dejacque ang termino alang sa iyang anarchist publication nga Le Libertaire, Journal du mouvement sosyal nga giimprinta gikan sa 9 Hunyo 1858 hangtod 4 Pebrero 1861 sa New York City. Sebastien Faure, isa pang Pranses na komunista ng libertarian, nagsimulang mag-publish ng isang bagong Le Libertaire noong kalagitnaan ng 1890s habang ang Ikatlong Republika ng Pransya ay nagpatupad ng tinatawag na mga villainous na mga batas na nagbawal sa anarchist publication sa Pransya. Sebastien Faure, usa pa nga komunista nga libertarian sa Pransya, nagsugod sa pagmantala sa usa ka bag-ong Le Libertaire kaniadtong tungatunga sa 1890s samtang ang Ikatulong Republika sa Pransya nagpatuman sa gitawag nga villainous nga mga balaod nga nagdili sa mga anarchist publication sa Pransya. Ang Libertarianism ay madalas na ginagamit upang sumangguni sa anarchism at libertarian sosyalismo mula sa panahong ito. Ang Libertarianism kanunay nga gigamit sa pagtumong sa anarchism ug libertarian sosyalismo gikan niining panahona. Sa Estados Unidos, ang libertarianismo ay pinasasalamatan bilang isang kasingkahulugan para sa liberalismo noong Mayo 1955 ng manunulat na si Dean Russell, isang kasamahan ni Leonard Read at isang klasikal na liberal mismo. Sa Estados Unidos, ang libertarianismo gipopular ingon usa ka kasingkahulugan alang sa liberalismo kaniadtong Mayo 1955 sa magsusulat nga si Dean Russell, usa ka kauban ni Leonard Read ug usa ka klasikal nga liberal mismo. Marami sa atin ang tumawag sa ating sarili na "liberal." At totoo na ang salitang "liberal" minsan ay inilarawan ang mga tao na iginagalang ang indibidwal at natatakot sa paggamit ng mga sapilitang masa. Madamo sa aton ang nagtawag sa aton kaugalingon nga "liberal." Ug tinuod nga ang pulong nga "liberal" kaniadto gihulagway sa mga tawo nga nagtahod sa indibidwal ug nahadlok sa paggamit sa mga pagpilit sa masa. Ngunit ang mga leftists ay nasira na ang dating term na ipinagmamalaki upang makilala ang kanilang sarili at ang kanilang programa ng higit na pagmamay-ari ng gobyerno ng mga ari-arian at mas maraming mga kontrol sa mga tao. Apan ang mga leftist karon nga nagdaot sa kanang termino nga mapahitas-on nga termino aron mahibal-an ang ilang kaugalingon ug ang ilang programa sa labi nga pagpanag-iya sa gobyerno sa mga kabtangan ug daghang mga pagkontrol sa mga tawo. Bilang isang resulta, ang mga sa atin na naniniwala sa kalayaan ay dapat ipaliwanag na kapag tinawag natin ang ating mga sarili na mga liberal, nangangahulugan tayo ng mga liberal sa walang kahulugan na klasikal na kahulugan. Ingon usa ka sangputanan, kita nga nagtuo sa kagawasan kinahanglan ipasabut nga kung gitawag naton ang atong kaugalingon nga mga liberal, gipasabut naton ang mga liberal sa walay pagsabut nga klasikal nga diwa. Sa pinakamaganda, ito ay awkward at napapailalim sa hindi pagkakaunawaan. Labing labi ka maayo, kini usa ka awkward ug adunay pagsinabtanay. Narito ang isang mungkahi: Ipaalam sa atin na mahilig sa trade trade-mark at magreserba para sa ating sariling gamitin ang mabuti at kagalang-galang na salitang "libertarian." Ania ang usa ka sugyot: Himoa nga kita nga nahigugma sa pamaligya sa marka sa kalingkawasan ug reserba alang sa atong kaugalingon nga paggamit sa maayo ug halangdon nga pulong nga "libertarian." Kasunod nito, ang isang lumalagong bilang ng mga Amerikano na may klasikal na paniniwala sa liberal ay nagsimulang ilarawan ang kanilang sarili bilang mga libertarians . Pagkahuman, usa ka nagkadaghang gidaghanon sa mga Amerikano nga adunay klasikal nga pagtuo sa liberal nagsugod sa paghulagway sa ilang kaugalingon ingon mga libertarians . Ang isang taong responsable para sa pag-popularize ng term na libertarian sa diwa na ito ay si Murray Rothbard , na nagsimulang mag-publish ng mga akdang libertarian noong 1960. Ang usa ka tawo nga responsable sa pagdaghan sa termino nga libertarian sa kini nga diwa mao si Murray Rothbard , nga nagsugod sa pagmantala sa mga libertarian nga mga buhat kaniadtong 1960. Inilarawan ni Rothbard ang modernong paggamit ng mga salitang labis na "pagkuha" mula sa kanyang mga kaaway, isinulat na "sa kauna-unahang pagkakataon sa aking memorya, kami, 'ang ating panig,' ay nakakuha ng isang mahalagang salita mula sa kaaway. Gilarawan ni Rothbard kining moderno nga paggamit sa mga pulong nga sobra nga usa ka "pagkuha" gikan sa iyang mga kaaway, pagsulat nga "sa una nga higayon sa akong panumduman, kita, 'ang atong tabi,' nakuha ang usa ka hinungdanon nga pulong gikan sa kaaway. Libertarians 'matagal nang naging isang magalang na salita para sa mga anarchist ng kaliwang pakpak, iyon ay para sa mga anarkistang anti-pribadong ari-arian, alinman sa iba't ibang komunista o sindikista. Libertarians 'dugay na nga nahimong usa ka mabinantayon nga pulong alang sa mga anarchist sa wala nga pako, kana para sa mga anarkista nga anti-pribado nga kabtangan, bisan sa lainlaing komunista o sindikista. Ngunit ngayon kinuha natin ito. Apan karon nakuha naton kini. Noong 1970s, si Robert Nozick ay may pananagutan sa pagpopular sa paggamit ng term na ito sa mga bilog sa akademiko at pilosopiya sa labas ng Estados Unidos, lalo na sa paglalathala ng Anarchy, State, at Utopia , a tugon sa social liberal na si John Rawls 's A Theory of Justice . Sa 1970s, si Robert Nozick ang responsable sa pagdaghan sa kini nga paggamit sa termino sa mga bilog sa akademiko ug pilosopiya sa gawas sa Estados Unidos, labi na sa pagpatik sa Anarchy, State, ug Utopia , a tubag sa sosyal nga liberal ni John Rawls nga A Theory of Justice . Sa libro, iminungkahi ni Nozick ang isang minimal na estado sa mga batayan na ito ay isang hindi maiiwasang kababalaghan na maaaring lumitaw nang hindi lumalabag sa mga indibidwal na karapatan . Sa libro, gisugyot ni Nozick ang usa ka gamay nga estado sa mga basehan nga kini usa ka dili malikayan nga panghitabo nga mahimong mobangon nga walay paglapas sa mga indibidwal nga katungod . Ayon sa mga karaniwang kahulugan ng konserbatibo at liberal , libertarianismo sa Estados Unidos ay inilarawan bilang konserbatibo sa mga isyung pang-ekonomiya at liberal sa personal na kalayaan at madalas din itong nauugnay sa isang dayuhang patakaran ng hindi -interbensyonismo . Sumala sa mga sagad nga kahulugan sa konserbatibo ug liberal , libertarianismo sa Estados Unidos gihulagway nga konserbatibo sa mga isyu sa ekonomiya ug liberal sa personal nga kagawasan ug kini usab kanunay nga may kalabutan sa usa ka langyaw nga palisiya sa dili -interbensyonismo . Habang ang salitang libertarian ay higit na magkasingkahulugan ng anarchism bilang bahagi ng kaliwa, na nagpapatuloy ngayon bilang bahagi ng libertarian na naiwan sa pagsalungat sa katamtamang kaliwa tulad ng sosyal na demokrasya o authoritarian at statist sosyalismo. Samtang ang termino nga libertarian kadaghanan nga magkasingkahulugan sa anarkismo ingon bahin sa wala, nagpadayon karon ingon bahin sa libertarian nga nahabilin sa pagsupak sa kasarangan nga wala sama sa sosyal nga demokrasya o otoridad sa pamatasan ug statistang sosyalismo. Ang kahulugan nito ay marami pa kamakailan na natunaw ng mas malawak na pag-aampon mula sa mga ideologically disparate na mga grupo, kasama na ang tama. Ang kahulugan niini adunay daghan pa bag-ohay nga natunaw sa labi ka daghan nga pagsagop gikan sa managsama nga mga pundok sa ideolohiya, lakip na ang husto. Bilang isang termino, maaaring isama ng libertarian kapwa ang New Left Marxists (na hindi nakikipag-ugnay sa isang vanguard party ) at matinding liberal (pangunahing nababahala sakalayaan sa sibil ). Ingon sa usa ka termino, ang libertarian mahimong maglakip sa duha sa New Left Marxists (nga wala nakig-uban sa usa ka vanguard party ) ug labi nga liberal (una nga nabalaka sakagawasan sa sibil ). Bilang karagdagan, ang ilang mga libertariyan ay gumagamit ng salitang libertarian sosyalista upang maiwasan ang mga negatibong konotasyon ng anarchism at bigyang-diin ang mga koneksyon nito sa sosyalismo. Dugang pa, gigamit ang pipila nga libertarian sa termino nga libertarian sosyalista aron malikayan ang mga negatibo nga konotasyon sa anarchism ug gipasiugda ang mga koneksyon niini sa sosyalismo. Ang muling pagkabuhay ng mga ideolohiyang libre sa merkado noong kalagitnaan ng huling bahagi ng ika-20 siglo ay may hindi pagkakasundo sa kung ano ang tatawagin ang kilusan. Ang pagpabuhi sa mga ideolohiya nga libre sa merkado sa tungatunga hangtod sa ulahing bahin sa ika-20 nga siglo nahiuyon sa kung unsa ang tawgon nga kalihukan. Habang ang marami sa mga sumusunod nito ay mas gusto ang term na libertarian , maraming mga libertarian ng konserbatibo ang tumanggi sa pakikisama ng termino sa 1960 ng Bagong Kaliwa at mga konotasyon ng libertine hedonism. Samtang daghan sa mga sumusunod niini ang gusto sa termino nga libertarian , daghang mga libertarian sa konserbatibo ang nagsalikway sa termino sa asosasyon sa 1960 nga New Left ug ang mga konotasyon sa libertine hedonism. Ang kilusan ay nahahati sa paggamit ng conservatism bilang isang kahalili. Gibahin ang kalihukan tungod sa paggamit sa conservatism isip alternatibo. Ang mga naghahanap ng parehong kalayaan sa ekonomiya at panlipunan ay kilala bilang mga liberal , ngunit ang terminong ito ay binuo mga asosasyon na kabaligtaran ng limitadong gobyerno , mababang buwis, minimal na estado na itinaguyod ng kilusan. Kadtong nagtinguha sa kalingkawasan sa ekonomiya ug sosyal mahimong mailhan nga mga liberal , apan kanang termino naugmad nga mga asosasyon nga sukwahi sa limitado nga gobyerno , ubos nga pagbuhis, gamay nga estado nga gisugyot sa kalihukan. Ang mga variant ng pangalan ng kilusang muling pagbabangon ng merkado ay kinabibilangan ng klasikal na liberalismo , liberalismo sa ekonomiya , liberalismo ng libreng merkado at neoliberalismo . Ngalan variants sa free-market pagkapukaw kalihukan naglakip sa klasikal nga liberalismo , sa ekonomiya liberalismo , free-market nga liberalismo ug neoliberalismo . Bilang isang termino, ang libertarian o libertarian ng ekonomiya ay may pinakamaraming koleksyon na pagtanggap upang ilarawan ang isang miyembro ng kilusan, na ang huling termino ay batay sa kapwa primarya ng ideolohiya ng ekonomiya at ang pagkakaiba nito mula sa mga libertarian ng Bagong Kaliwa. Ingon usa ka termino, ang libertarian o libertarian sa ekonomiya adunay labing kadawaton nga pagdawat sa pagbatbat sa usa ka miyembro sa kalihukan, nga ang ulahi nga termino gipasukad sa paninugdan sa panguna sa ekonomiya sa ideolohiya ug ang kalainan gikan sa mga libertarian sa New Left. Bagaman ang parehong makasaysayang libertarianism at kontemporaryong libertarianism ng ekonomiya ay nagbabahagi ng pangkalahatang antipathy patungo sa kapangyarihan ng awtoridad ng pamahalaan, ang huli ay nagpapalabas ng kapangyarihan na nakuha sa pamamagitan ng malayang pamilihan ng merkado . Samtang ang parehas nga libertarianismo sa kasaysayan ug kontemporaryo nga libertarianismo sa ekonomiya nag-ambit sa kinatibuk-ang antipathy sa gahum pinaagi sa awtoridad sa gobyerno, ang ulahi nga gahum nagpagawas sa gahum nga gigamit pinaagi sa kapitalismo nga libre nga merkado . Sa kasaysayan, suportado ng mga libertarian kasama sina Herbert Spencer at Max Stirner ang proteksyon ng kalayaan ng isang indibidwal mula sa mga kapangyarihan ng gobyerno at pribadong pagmamay-ari. Sa kasaysayan, ang mga libertarian lakip na si Herbert Spencer ug Max Stirner nagsuporta sa proteksyon sa kalayaan sa usa ka tawo gikan sa mga gahum sa gobyerno ug pribadong pagpanag-iya. Sa kabaligtaran, habang hinatulan ang pagkubkob ng pamahalaan sa mga personal na kalayaan. Sa kasukwahi, samtang gihukman ang pagkubkob sa gobyerno sa personal nga kalingkawasan. Ang mga modernong Amerikanong libertarian ay sumusuporta sa mga kalayaan batay sa kanilang kasunduan sa mga pribadong karapatan sa pag-aari. Ang mga modernong libertarian sa Amerikano nagsuporta sa mga kagawasan pinasukad sa ilang kasabutan sa mga katungod sa pribado nga kabtangan. Ang pag-aalis ng mga pampublikong amenities ay isang pangkaraniwang tema sa mga modernong akdang libertarian ng Amerika. Ang pagwagtang sa mga pasilidad sa publiko usa ka sagad nga tema sa mga sinulat nga libertarian sa Amerikano. Ayon sa modernong Amerikanong libertarian na Walter Block , ang mga left-libertarians at kanan-libertarians ay sumasang-ayon sa ilang mga lugar na libertarian, ngunit "kung saan ang mga ito ay naiiba ay sa mga tuntunin ng lohikal na implikasyon ng mga founding axioms". Sumala sa modernistang Amerikanong libertarian nga Walter Block , ang mga wala-libertarian ug kanan-libertarians nag-uyon sa pipila nga mga lugar nga libertarian, apan "kung diin sila magkalainlain naa sa mga termino sa lohikal nga mga implikasyon sa kini nga mga founding axioms". Bagaman maraming mga modernong libertarian ng Amerikano ang tumanggi sa spectrum pampulitika , lalo na sa kaliwa-kanan na spectrum ng politika ,maraming mga hibla ng libertarianismo sa Estados Unidos at kanan-libertarianismo ay naging. Bisan kung daghang mga modernong libertarian sa Amerika ang nagsalikway sa politikal nga spectrum , labi na sa wala-tuo nga politikal nga spectrum , ubay-ubay nga mga strands of libertarianism sa Estados Unidos ug kanan-libertarianismo ang nahimo. inilarawan bilang kanang pakpak, Bagong Kanan o radikal na kanan atreaksyonaryo . Gihulagway ingon nga pako sa tuo, Bag-ong Matarung o radikal nga tuo ugreaksyonaryo . Nauna nang ginawa ni Rothbard ang parehong punto. Si Rothbard sa iyang kaugalingon kaniadto naghimo sa parehas nga punto. Ang lahat ng mga libertarian ay nagsisimula sa isang konsepto ng personal na awtonomiya kung saan nagtaltalan sila pabor sa mga kalayaang sibil at isang pagbawas o pag-aalis ng estado. Ang tanan nga libertarian nagsugod sa usa ka pagsabut sa personal nga awtonomiya diin sila nangatarungan pabor sa mga kagawasan sa sibil ug usa ka pagkunhod o pagwagtang sa estado. Ang mga taong inilarawan bilang pagiging left-libertarian o kanan-libertarian ay karaniwang may posibilidad na tawagan ang kanilang mga sarili na mga libertarian lamang at tinukoy ang kanilang pilosopiya bilang libertarianism. Ang mga tawo nga gihulagway nga wala-libertarian o kanan-libertarian sagad nga tawgon ang ilang kaugalingon nga mga libertarian lamang ug gipasabut ang ilang pilosopiya ingon libertarianism. Bilang isang resulta, ang ilang mga siyentipiko at manunulat pampulitika ay nag-uuri ng mga anyo ng libertarianismo sa dalawa o higit pang mga grupo upang makilala ang mga pananaw ng libertarian sa likas na katangian ng pag- aari at kabisera . Ingon usa ka sangputanan, ang pipila nga mga siyentipiko ug manunulat sa politika nag-klasipikar sa mga porma sa libertarianismo sa duha o daghan pang mga grupo aron mailhan ang mga panan-aw sa libertarian sa kinaiyahan sa kabtangan ug kapital . Sa Estados Unidos, ang mga tagapagtaguyod ng anti-kapitalismo ng libreng merkado sinasadya na lagyan ng label ang kanilang mga sarili bilang mga left-libertarians at makita ang kanilang mga sarili bilang bahagi ng isang malawak na kaliwang libertarian. Sa Estados Unidos, nagsuporta ang mga anti-kapitalismo nga libre nga merkadomahunahunaon nga tawgon ang ilang mga kaugalingon ingon mga wala-libertarian ug tan-awa ang ilang kaugalingon ingon bahin sa usa ka halapad nga libertarian nga wala. Ang kaliwa-libertarianismo ay sumasaklaw sa mga paniniwalang libertarian na inaangkin ang likas na yaman ng Daigdig ay pag-aari ng lahat sa isang egalitarian paraan, alinman sa hindi kilalang o pag-aari nang sama-sama. Ang wala-libertarianismo naglangkob sa mga tinuohan nga libertarian nga nag-angkon nga ang mga natural nga kapanguhaan sa Yuta iya sa tanan sa usa ka egalitarian nga paagi, bisan wala mailhi o tanan nga gipanag-iya. Mga kontemporaryong kaliwa-libertarian tulad ng Hillel Steiner , Peter Vallentyne , Philippe Van Parijs , Michael Otsuka at David Ellerman ay naniniwala na ang pagkakaloob ng lupa ay dapat na mag-iwan ng " sapat at kasing ganda " para sa ang iba o buwis ng lipunan upang mabayaran ang mga pagbubukod ng mga pribadong pag-aari. Mga kontemporaryong left-libertarians sama sa Hillel Steiner , Peter Vallentyne , Philippe Van Parijs , Michael Otsuka ug David Ellerman nagtuo nga ang pag-aprubar sa yuta kinahanglan mobiya sa " igo ug maayo " alang sa ang uban o ibayad sa buhis sa katilingban aron mabayran ang mga pagbulag sa mga pribadong kabtangan. Ang mga libertarian ng sosyalistang tulad ng sosyalismo at indibidwalista anarkista , libertarian Marxists , mga komunista sa konseho , Luxemburgists at De Leonists ay nagtataguyod ng usufruct at teoryang sosyalistang pang- ekonomiya, kabilang ang komunismo , kolektivismo , sindikalismo at mutualism . Ang mga libertarian sa sosyalistang sama sa sosyalista ug indibidwalista nga mga anarkista , libertarian Marxista , mga komunista sa konseho , Luxemburgists ug De Leonists nagpasiugda usufruct ug mga teoryang sosyalistang pang-ekonomiya, lakip ang komunismo , kolektibismo , sindikalismo ug mutualismo . Pinuna nila ang estado dahil sa pagiging tagapagtanggol ng pribadong pag-aari at naniniwala na ang kapitalismo ay nagsasagawa ng sahod . Gisaway nila ang estado tungod kay sila ang tigpanalipod sa pribado nga kabtangan ug nagtuo nga ang kapitalismo nagdumala usbaw sa pagpangulipon . Ang right-libertarianism na binuo sa Estados Unidos noong kalagitnaan ng ika-20 siglo mula sa mga gawa ng mga manunulat sa Europa tulad nina John Locke , Friedrich Hayek at Ludwig Von Mises at ang pinakapopular na konsepto ng libertarianism sa Estados Unidos ngayon. Ang right-libertarianism naugmad sa Estados Unidos kaniadtong tungatunga sa ika-20 nga siglo gikan sa mga buhat sa mga manunulat sa Europa sama ni John Locke , Friedrich Hayek ug Ludwig Von Mises ug mao ang labing popular nga pagsabwag sa libertarianism sa Estados Unidos karon. Karaniwang tinutukoy bilang pagpapatuloy o radicalization ng klasikal na liberalismo ,ang pinakamahalaga sa mga maagang pilosopong paunang karapatan na ito ay si Robert Nozick . Kasagaran nga gipunting ingon usa ka pagpadayon o radicalization sa klasikal nga liberalismo ,ang labing hinungdanon sa kini nga mga pilosopo nga una sa tuo nga libertarian mao si Robert Nozick . Habang nagbabahagi ng adbokasiya ng left-libertarians para sa kalayaan sa lipunan, pinahahalagahan ng mga right-libertarians ang mga institusyong panlipunan na nagpapatupad ng mga kondisyon ng kapitalismo habang ang pagtanggi sa mga institusyon na kumikilos sa pagsalungat sa mga ito sa mga batayan na ang gayong mga interbensyon ay kumakatawan sa hindi kinakailangang pagpilit ng mga indibidwal at pagtanggal ng kanilang kalayaan sa ekonomiya. Samtang ang pagpaambit sa adbokasiya sa left-libertarians alang sa sosyal nga kagawasan, gipahalagahan sa mga right-libertarians ang mga institusyong sosyal nga nagpatuman sa mga kondisyon sa kapitalismo samtang ang pagsalikway sa mga institusyon nga naglihok sa pagsupak niini sa mga batayan nga ang ingon nga mga pagpanghilabot nagrepresentar sa dili kinahanglan nga pagpilit sa mga indibidwal ug pagwagtang sa ilang kagawasan sa ekonomiya. Anarcho-kapitalista hinahanap ang pag-aalis ng estado na pabor sa mga pribadong pinondohan na mga serbisyong pangseguridad habang ang mga minarchista ay nagtatanggol sa mga estado na nagbabantay sa gabi na nagpapanatili lamang sa mga pagpapaandar ng gobyerno na kinakailangan upang mapangalagaan ang mga likas na karapatan, naintindihan sa mga tuntunin ng sarili -Pagmamay-ari o awtonomiya. Anarcho-kapitalista sa pagpangita sa elimination sa estado sa pabor sa tago gipundohan serbisyo sa seguridad samtang minarchists pagpanalipod sa gabii-magbalantay nag-ingon nga sa pagpadayon sa lamang sa mga gimbuhaton sa gobyerno nga gikinahanglan sa pagpanalipod sa natural nga mga katungod, nasabtan sa mga termino sa kaugalingon - Pagdumala o awtonomiya. Ang paternalism ng Libertarian ay isang posisyon na isinusulong sa international bestseller Nudge ng ekonomista na si Richard Thaler at ang jurist na si Cass Sunstein . Ang paternalism sa Libertarian usa ka posisyon nga gisugyot sa international bestseller Nudge sa ekonomista nga si Richard Thaler ug sa jurist nga si Cass Sunstein . Tagapagtaguyod ng Thaler at Sunstein ang isang posisyon ng libertarian paternalism, kung saan pinapayagan ang estado at iba pang mga institusyon sa Nudgemga tao na gumawa ng mga pagpapasya na nagsisilbi sa kanilang sariling mga pangmatagalang interes. Si Thaler ug Sunstein nag-awhag usa ka posisyon sa paternalism sa libertarian, diin gitugotan ang estado ug uban pang mga institusyon sa Nudgeang mga tawo sa paghimo mga desisyon nga magsilbi sa ilang kaugalingon nga mga dugay nga interes. Ang pagtatalaga ng pagsali sa isang plano ng pensiyon bilang default na pagpipilian ay isang halimbawa ng isang pagbubutas. Ang pagtawag sa pag-apil sa usa ka plano sa pension ingon ang kapilian nga default usa ka pananglitan sa usa ka pagbudhi. Mahirap magtaltalan na ang kalayaan ng sinuman ay nabawasan sa pamamagitan ng pagiging awtomatikong naka-enrol sa plano, kapag kailangan lamang nilang suriin ang isang kahon upang mag-opt out. Mabudlay makiglalis nga ang kagawasan sa bisan kinsa gipaubos sa awtomatiko nga na-enrol sa plano, kung sila kinahanglan nga susihon ang usa ka kahon aron magpalayo. Ang Nudge ay itinuturing na isang mahalagang piraso ng panitikan sa mga pang -ekonomiyang pangkilos . Si Nudge giisip nga usa ka hinungdanon nga piraso sa literatura sa mga pamatasan sa pamatasan . Sa Estados Unidos, ang libertarian ay isang tipolohiya na ginamit upang ilarawan ang isang pampulitikang posisyon na nagtataguyod ng maliliit na pamahalaan at ay liberal at liberal at konserbatibo sa piskalya sa isang dalawang dimensional na pampulitikang spekular tulad ng libing-inspirasyong Nolan Chart , kung saan ang iba pang mga pangunahing typologies ay konserbatibo . liberal at populasyon . Sa Estados Unidos, ang libertarian usa ka tipolohiya nga gigamit sa paghulagway sa usa ka posisyon sa politika nga nagpasiugda sa gamay nga gobyerno ug nga kultura liberal ug konserbatibo sa fiscally sa usa ka dimensional nga pampulitika nga spekular sama sa libolaryo nga dinasig nga Nolan Chart , kung diin ang uban pang mga dagkong tipolohiya nga konserbatibo . liberal ug populasyon . Sinusuportahan ng mga taga- Libertarian ang legalisasyon ng mga walang kasalanan na mga krimen tulad ng paggamit ng marijuana habang tumututol sa mataas na antas ng pagbubuwis at paggasta ng pamahalaan sa kalusugan, kapakanan at edukasyon. Gisuportahan sa mga Libertarian ang pag-legalize sa mga dili mabiktima nga mga krimen sama sa paggamit og marijuana samtang gisupak ang taas nga lebel sa pagbuhis ug paggasto sa gobyerno sa kahimsog, kaayohan ug edukasyon. Ang Libertarian ay pinagtibay sa Estados Unidos, kung saan ang liberal ay nauugnay sa isang bersyon na sumusuporta sa malawak na paggasta ng pamahalaan sa mga patakaran sa lipunan. Ang Libertarian gisagop sa Estados Unidos, diin ang liberal nag-uban sa usa ka bersyon nga nagsuporta sa daghang paggasto sa gobyerno sa mga palisiya sa sosyal. Ang Libertarian ay maaari ring tumutukoy sa isang ideolohiyang anarkista na umunlad noong ika-19 na siglo at sa isang liberal na bersyon na binuo sa Estados Unidos na inaasahang pro- kapitalista . Ang Libertarian mahimo usab nga nagtumong sa usa ka ideolohiya nga anarkistiko nga naugmad sa ika-19 nga siglo ug sa usa ka liberal nga bersyon nga naugmad sa Estados Unidos nga madasig nga pro- kapitalista . Ayon sa mga botohan, tinatayang isa sa apat na Amerikano ang nagpapakilala sa sarili bilang libertarian . Sumala sa mga botohan, gibana-bana ang usa sa upat nga Amerikano nga nagpaila sa kaugalingon ingon libertarian . Bagaman ang pangkat na ito ay hindi karaniwang hinihimok ng ideologically, ang salitang libertarian ay karaniwang ginagamit upang ilarawan ang anyo ng libertarianism na malawakang isinasagawa sa Estados Unidos at ito ay karaniwang kahulugan ng salitang libertarianismo sa Estados Unidos. Samtang ang kini nga grupo dili kasagaran gipalihok sa ideolohiya, ang termino nga libertarian kasagarang gigamit sa paghulagway sa porma sa libertarianism nga kaylap nga gibuhat sa Estados Unidos ug ang sagad nga kahulogan sa pulong libertarianismo sa Estados Unidos. Ang form na ito ay madalas na pinangalanang liberalismo sa ibang lugar tulad ng sa Europa, kung saan ang liberalismo ay may ibang magkakaibang kahulugan kaysa sa Estados Unidos. Kini nga porma kanunay nga gipunting nga liberalismo sa ubang lugar sama sa Europe, diin ang liberalismo adunay lainlaing sagad nga kahulugan kaysa sa Estados Unidos. Sa pila ka mga hilisgutan sa akademiko, kini nga porma gitawag nga right-libertarianismingon usa ka pagdugtong sa left-libertarianism. Sa ilang mga akademikong lupon, ang form na ito ay tinatawag na right-libertarianismbilang isang pandagdag sa kaliwa-libertarianismo. Uban ang pagdawat sa kapitalismo o ang pribado nga pagpanag-iya sa yuta nga mao ang pagpaila sa dagway. Na may pagtanggap ng kapitalismo o ang pribadong pagmamay-ari ng lupain bilang ang tampok na katangian. Bagaman ang mga elemento ng libertarianismo ay maaaring masubaybayan hanggang sa ang sinaunang pilosopong Tsino na si Lao-Tzu at ang mga konsepto ng mas mataas na batas ng mga Griego at mga Israelita. Bisan kung ang mga elemento sa libertarianism mahimong masubay pa sama sa karaang pilosopo nga Tsino nga si Lao-Tzu ug ang mga konsepto nga mas taas nga balaod sa mga Griego ug mga Israelita. Noong ika-17 siglo ng Inglatera na nagsimulang kumuha ng mga ideyang libertarian modernong anyo sa mga akda ng mga Leveller at John Locke . Sa ika-17 nga siglo sa England nga nagsugod ang mga ideya sa libertarian moderno nga porma sa mga sinulat sa mga Leveller ug John Locke . Sa kalagitnaan ng siglo na iyon, ang mga kalaban ng kapangyarihan ng hari ay nagsimulang tawaging Whigs , o kung minsan ay Opposisyon o Bansa lamang, kumpara sa mga manunulat ng Korte. Sa tungatunga sa maong siglo, ang mga kontra sa gahum sa hari nagsugod nga tawgon nga Whigs , o usahay yano nga Oposisyon o Nasud, sukwahi sa mga magsusulat sa Korte. Sa ika-18 siglo at Edad ng paliwanag , umunlad ang mga ideya sa liberal sa Europa at Hilagang Amerika. Sa ika-18 nga siglo ug Age of Enlightenment , milambo ang mga ideya sa liberal sa Europe ug North America. Ang mga Libertarian ng iba't ibang mga paaralan ay naiimpluwensyahan ng mga ideya sa liberal. Ang mga Libertarian sa lainlaing mga eskwelahan naimpluwensyahan sa mga ideya sa liberal. French encyclopedists kabilang ang kanilang ideological ninuno; at karaniwang nagbabahagi ng isang paghanga kay Thomas Jefferson at Thomas Paine ". Pranses encyclopedists taliwala sa ilang mga ideolohiya mga katigulangan; ug sagad mag-ambit usa ka pagdayeg kay Thomas Jefferson ug Thomas Paine ". Malaki ang naimpluwensyahan ni John Locke kapwa libertarianismo at ang modernong mundo sa kanyang mga sinulat na nai-publish bago at pagkatapos ng Rebolusyong Ingles ng 1688 , lalo na ang Isang Letter Concerning Toleration , Two Treatises of Government at An Essay Concerning Human Understanding . Naimpluwensyahan ni John Locke ang libertarianismo ug ang modernong kalibutan sa iyang mga sinulat nga gimantala una ug pagkahuman sa Rebolusyong Ingles sa 1688 , labi na ang A Letter Concerning Toleration , Two Treatises of Government ug An Essay Concerning Human Understanding . Sa teksto ng 1689, itinatag niya ang batayan ng teoryang pampulitika na teorya, ibig sabihin na ang mga karapatan ng mga tao ay umiiral bago ang pamahalaan. Sa teksto sa 1689, gitukod niya ang sukaranan sa teolohikal nga teorya sa politika, ie nga ang mga katungod sa katawhan naglungtad sa wala pa ang gobyerno. Na ang layunin ng pamahalaan ay protektahan ang mga personal at ari-arian ng mga karapatan. Nga ang katuyoan sa gobyerno mao ang pagpanalipod sa mga katungod sa personal ug kabtangan. Na ang mga tao ay maaaring matunaw ang mga gobyerno na hindi ginagawa ito. Nga ang mga tawo mahimong matunaw ang mga gobyerno nga walay ingon niana. At ang kinatawan ng gobyerno ay ang pinakamahusay na porma upang protektahan ang mga karapatan. Ug kana nga representante nga gobyerno mao ang labing maayo nga porma aron mapanalipdan ang mga katungod. Ang Deklarasyon ng Kalayaan ng Estados Unidos ay binigyang inspirasyon ni Locke sa pahayag nito: " o secure ang mga karapatang ito, ang mga pamamahala ay itinatag sa mga Lalaki, na nakukuha ang kanilang mga makatarungang kapangyarihan mula sa pahintulot ng pinamamahalaang nagwawakas, ito ay Karapatan ng Mga Tao na baguhin o tanggalin ito ". Ang Deklarasyon sa Kagawasan sa Estados Unidos giinspirar ni Locke sa pahayag niini: "Ang o nakatipig sa kini nga mga katungod, ang mga panggamhanan gitukod taliwala sa mga Lalaki, nga nakuha ang ilang makatarungan nga gahum gikan sa pagtugot sa gobyernong nagatapos, kini nga Katungod sa Katawhan mag-ilis o magtangtang niini ". Gayunpaman, sinabi ng iskolar na si Ellen Meiksins Wood na "mayroong mga doktrina ng individualism na sumasalungat sa indibidwal na Lockean at ang hindi pagkakaugnay na indibidwal na Lock Lock ay maaaring sumaklaw sa sosyalismo". Bisan pa, ang iskolar nga si Ellen Meiksins Wood nag-ingon nga "adunay mga doktrina sa individualism nga supak sa indibidwal nga Lockean ug ang dili-Lockean nga indibidwalismo mahimong molakip sa sosyalismo". Ayon kay Murray Rothbard , ang libedarian creed ay lumitaw mula sa liberal na mga hamon sa isang "ganap na sentral na Estado at isang hari na naghahari sa pamamagitan ng banal na karapatan sa itaas ng isang mas matanda, paghihigpit na web ng mga pyudal na monopolyo sa lupa at mga kontrol at paghihigpit ng bayan ng bayan". Sumala ni Murray Rothbard , ang kredo sa libertarian migawas gikan sa mga hamon sa liberal ngadto sa usa ka "hingpit nga sentral nga Estado ug usa ka hari nga nagmando pinaagi sa balaang katungod sa ibabaw sa usa ka mas tigulang , higpitan nga web sa mga pyudal nga mga monopolyo sa yuta ug pagkontrol ug pagdili sa bayan sa lungsod". Pati na rin ang mercantilism ng isang bureaucratic warfaring state na kaalyado sa mga mayayamang negosyante. Ingon man ang mercantilism sa usa ka bureaucratic warfaring state nga nakig-alyansa sa mga pribado nga negosyante. Ang layunin ng mga liberal ay indibidwal na kalayaan sa ekonomiya, sa personal na kalayaan at kalayaan ng sibil, paghihiwalay ng estado at relihiyon at kapayapaan bilang isang kahalili sa pagsalakay ng imperyal. Ang katuyoan sa mga liberal mao ang indibidwal nga kalingkawasan sa ekonomiya, sa personal nga mga kagawasan ug kalayaang sibil, ang panagbulag sa estado ug relihiyon ug kalinaw ingon usa ka kapuli sa pagsakup sa imperyal. Binanggit niya ang mga kontemporaryo ni Locke, ang mga Leveller, na gaganapin ang mga katulad na pananaw. Gihisgotan niya ang mga kontemporaryo ni Locke, ang mga Leveller, nga adunay susamang pagtan-aw. Maimpluwensyahan din ang mga Sulat ng Ingles na Cato noong unang bahagi ng 1700s, na naisulat muli ng mga Amerikanong kolonistana malaya na sa aristokrasya ng Europa at mga monopolyong lupa ng pyudal. Epektibo usab ang mga Sulat sa Ingles nga Cato sa sayong bahin sa 1700, gisulat usab sa mga kolonista nga Amerikano nga gawasnon na sa aristokrasya sa Europa ug mga monopolyong yuta sa pyudal. Noong Enero 1776, dalawang taon lamang matapos ang pagpunta sa Amerika mula sa Inglatera, inilathala ni Thomas Paine ang kanyang pamplet na Pangkatang Sense na nanawagan para sa kalayaan para sa mga kolonya. Niadtong Enero 1776, duha ka tuig lamang ang pag-adto sa Amerika gikan sa Inglatera, gipatik ni Thomas Paine ang iyang pamplet nga Common Sense nga nagtawag alang sa kagawasan alang sa mga kolonya. Itinaguyod ni Paine ang mga ideya sa liberal sa malinaw at maigsi na wika na nagpapahintulot sa pangkalahatang publiko na maunawaan ang mga debate sa mga pampulitika na elite. Gipasiugda ni Paine ang mga ideya sa liberal sa tin-aw ug mubo nga sinultian nga nakahibalo sa publiko sa mga debate sa mga politiko nga elite. Karaniwang Sense ay napakapopular sa pagkalat ng mga ideyang ito, na nagbebenta ng daan-daang libong kopya. Kinaiyanhon nga Sense ang labi ka sikat sa pagkaylap sa kini nga mga ideya, nga gibaligya ang gatusan nga liboan ka mga kopya. Susunod na isusulat ni Paine ang Mga Karapatan ng Tao at Ang Panahon ng Pangangatuwiran at lumahok sa Rebolusyong Pranses . Isulat ni Paine ang mga Karapatan sa Tawo ug Ang Panahon sa Pangatarungan ug moapil sa Rebolusyong Pranses . Ang teorya ng pag-aari ni Paine ay nagpakita ng isang "pag-aalala ng libertarian" kasama ang muling pamamahagi ng mga mapagkukunan. Ang teyorya sa kabtangan ni Paine nagpakita sa usa ka "kabalaka sa libertarian" nga adunay pag-apod-apod sa mga kahinguhaan. Noong 1793, sumulat si William Godwin ng isang libertarian pilosopikal na payo na may pamagat na Inquiry Concerning Political Justice at ang Impluwensya nito sa Moral at Kaligayahan na pumuna sa mga ideya ng karapatang pantao at ng lipunan sa pamamagitan ng kontrata batay sa hindi malinaw na mga pangako. Niadtong 1793, nagsulat si William Godwin usa ka libertarian nga pilosopikal nga pagtambal nga giulohan og Inquiry Concerning Political Justice ug ang Impluwensya sa Moral ug Kalipay nga gisaway ang mga ideya bahin sa tawhanong katungod ug sa katilingban pinaagi sa kontrata pinasukad sa dili klarong mga saad. Kinuha niya ang liberalismo sa lohikal na konklusyon ng anarkiya nito sa pamamagitan ng pagtanggi sa lahat ng mga institusyong pampulitika, batas, pamahalaan at patakaran ng pamimilit pati na rin ang lahat ng protesta at rebolusyon ng politika. Gikuha niya ang liberalismo sa makatarunganon nga konklusyon sa anarkiya pinaagi sa pagsalikway sa tanan nga mga institusyon sa politika, balaod, gobyerno ug kagamitan sa pagpamugos maingon man ang tanan nga protesta sa politika ug pag-alsa. Sa halip na naitatag ang hustisya, iminungkahi ni Godwin na maimpluwensyahan ng mga tao ang isa't isa sa kabutihan ng moral sa pamamagitan ng di-pormal na pang-akit na panghihikayat, kasama na ang mga asosasyon na kanilang sinamahan dahil ito ay mapadali ang kaligayahan. Imbis nga gi-organisar ang hustisya, gisugyot ni Godwin nga ang mga tawo mag-impluwensya sa usag usa ngadto sa kaayo sa pamatasan pinaagi sa dili pormal nga pangatarungan nga pagdani, lakip na sa mga asosasyon nga ilang nahisakup aron kini makapadali sa kalipayan. Ang modernong anarchism ay nagmula sa sekular o relihiyosong pag-iisip ng Enlightenment, lalo na ang mga argumento ni Jean-Jacques Rousseau para sa moral na sentralidad ng kalayaan. Ang modernong anarkismo nga naggikan sa sekular o relihiyoso nga hunahuna sa Enlightenment, labi na ang mga argumento ni Jean-Jacques Rousseau alang sa moral nga sentro sa kagawasan. Bilang bahagi ng kaguluhan sa politika noong 1790s sa pagtatapos ng Rebolusyong Pranses. Isip bahin sa kagubot sa politika kaniadtong 1790s sa pagtapos sa Rebolusyong Pranses. Binuo ni William Godwin ang unang pagpapahayag ng kaisipang modernong anarkista. Gipalambo ni William Godwin ang una nga pagpahayag sa kaisipan nga anarkista. Ayon kay Peter Kropotkin , si Godwin ay "ang unang bumalangkas ng mga konsepto sa politika at pangkabuhayan ng anarkismo. Sumala ni Peter Kropotkin , si Godwin ang "una nga nagporma sa mga pangpolitika ug ekonomikanhon nga mga konsepto sa anarkismo. Kahit na hindi niya ibinigay ang pangalang iyon sa mga ideyang binuo sa kanyang akda" habang ikinakabit ni Godwin ang kanyang anarkista mga ideya sa isang maagang Edmund Burke . Bisan kung wala niya ihatag kana nga ngalan sa mga ideya nga naugmad sa iyang buhat" samtang gilakip ni Godwin ang iyang anarkista mga ideya sa usa ka sayo nga Edmund Burke . Si Godwin sa pangkalahatan ay itinuturing na tagapagtatag ng paaralan ng pag-iisip na kilala bilang pilosopikal na anarkismo. Si Godwin sa kadaghanan giisip nga magtutukod sa eskuylahan nga gihunahuna nga nailhan nga pilosopiya nga anarkismo. Nagtalo siya sa Political Justice na ang gobyerno ay may likas na impluwensya sa lipunan sa lipunan at nagpapatuloy ito ng pagiging umaasa at kamangmangan. Siya nangatarungan sa Politikal nga Hustisya nga ang gobyerno adunay kinaiyanhon nga impluwensya sa pagkalalaki sa katilingban ug kini nagpadayon sa pagsalig ug pagkawalay alamag. Naisip niya na ang pagkalat ng paggamit ng dahilan sa masa ay kalaunan ay magiging sanhi ng pagkalanta ng gobyerno bilang isang hindi kinakailangang puwersa. Naghunahuna siya nga ang pagkaylap sa paggamit sa pangatarungan sa masa nga sa katapusan mahimong mawad-an ang gobyerno ingon usa ka dili kinahanglan nga kusog. Bagaman hindi niya ipinagkaloob ang estado sa pagiging lehitimo sa moralidad, laban siya sa paggamit ng mga rebolusyonaryong taktika para matanggal ang pamahalaan sa kapangyarihan. Bisan kung wala siya nahiuyon sa estado sa moralidad, supak siya sa paggamit sa mga rebolusyonaryong taktika sa pagtangtang sa gahum sa gobyerno. Sa halip, inalalayan ni Godwin ang kapalit nito sa pamamagitan ng isang proseso ng mapayapang ebolusyon. Hinunoa, gisugyot ni Godwin ang pagpuli niini pinaagi sa usa ka proseso sa malinawon nga ebolusyon. Ang kanyang pag-iwas sa pagpapataw ng isang lipunan na nakabatay sa panuntunan ay naghimok sa kanya upang tulisan, bilang isang pagpapakita ng "mental enslavement" ng mga tao, ang mga pundasyon ng batas, mga karapatan sa pag-aari at maging ang institusyon ng kasal. Ang iyang pagdumili sa pagpahamtang sa usa ka pamatasan nga nakabase sa mga batasan ang nagdala kaniya sa pagsaway, ingon usa ka pagpakita sa "mental nga pagkaulipon" sa mga tawo, mga pundasyon sa balaod, mga katungod sa kabtangan ug bisan ang institusyon sa kaminyoon. Itinuring ni Godwin ang mga pangunahing pundasyon ng lipunan bilang pumipilit sa likas na pag-unlad ng mga indibidwal upang magamit ang kanilang mga kapangyarihan ng pangangatuwiran na dumating sa isang kapwa kapaki-pakinabang na pamamaraan ng samahang panlipunan. Giisip ni Godwin ang mga sukaranan nga pundasyon sa katilingban ingon nga nagpugong sa natural nga pag-uswag sa mga indibidwal aron magamit ang ilang mga gahum sa pagpangatarungan nga moabut sa us aka mapuslanon nga pamaagi sa sosyal nga organisasyon. Sa bawat kaso, ang pamahalaan at mga institusyon ay ipinapakita upang mapilitan ang pagbuo ng aming kakayahan upang mabuhay nang buo alinsunod sa buo at libreng pagsasagawa ng pribadong paghuhusga. Sa matag kaso, ang gobyerno ug mga institusyon gipakita aron mapugngan ang pagpauswag sa atong kaarang nga mabuhi sa hingpit uyon sa hingpit ug libre nga paggamit sa pribadong paghukom. Sa Pransya, ang iba't ibang mga arabo ng anarkista ay naroroon sa panahon ng Rebolusyonaryong panahon, kasama ang ilang mga rebolusyonaryo na gumagamit ng term na anarchiste sa positibong ilaw nang maaga ng Setyembre 1793. Sa Pransya, adunay lainlaing mga anarchist currents nga nag-abut sa panahon sa Rebolusyonaryong panahon, uban ang pipila nga mga rebolusyonaryo nga gigamit ang termino nga anarchiste sa positibo nga kahayag sa sayo sa Septyembre 1793. Ang mga enragado ay sumalungat sa rebolusyonaryong gobyerno bilang isang pagkakasalungat sa mga termino. Ang mga enragado misupak sa rebolusyonaryong gobyerno ingon usa ka pagsupak sa mga termino. Ang pagtanggi sa diktaduryang Jacobin , isinulat ni Jean Varlet noong 1794 na "ang gobyerno at rebolusyon ay hindi magkatugma, maliban kung nais ng mga tao na ilagay ang mga itinatag na awtoridad nito sa permanenteng pag-aalsa laban sa sarili". Ang pagsaway sa diktadurya ni Jacobin , nagsulat si Jean Varlet kaniadtong 1794 nga "ang gobyerno ug rebolusyon dili mahiuyon, maliban kung ang mga tawo nagtinguha nga ibutang ang mga nahibal-an nga awtoridad sa permanenteng pag-aalsa sa kaugalingon". Sa kanyang "Manifesto of the Equals", Sylvain Marechal inaasahan ang paglaho, minsan at para sa lahat, ng "ang pag-iikot na pagkakaiba sa pagitan ng mayaman at mahirap, ng malaki at maliit, ng mga masters at valet, ng mga gobernador at pinamamahalaan". Sa iyang "Manifesto of the Equals", Sylvain Marechal nagpaabut sa pagkahanaw, sa makausa ug alang sa tanan, sa "ang nagbag-o nga kalainan tali sa adunahan ug kabus, sa dako ug gamay, sa mga agalon ug mga valet, sa mga gobernador ug sa pagdumala". Komunismo ng Libertarian , libertarian Marxism at libertarian sosyalismo ay lahat ng mga termino na ang mga aktibista na may iba't ibang mga pananaw na inilapat sa kanilang mga pananaw. Komunismo sa Libertarian , libertarian Marxism ug libertarian sosyalismo ang tanan nga mga termino diin ang mga aktibista nga adunay lainlaing mga panan-aw gipadapat sa ilang mga panan-aw. Ang pilosopong komunista na pilosopo na si Joseph Dejacque ay ang unang taong naglalarawan sa kanyang sarili bilang isang libertarian . Ang pilosopo nga komunista nga pilosopo nga si Joseph Dejacque mao ang una nga tawo nga naghulagway sa iyang kaugalingon ingon usa ka libertarian . Hindi tulad ng mutualistang pilosopong anarchist na si Pierre-Joseph Proudhon , sinabi niya na "hindi ito produkto ng kanyang paggawa na ang manggagawa ay may karapatan na, ngunit sa kasiyahan ng kanyang mga pangangailangan, anupaman ang maaaring maging kanilang likas na katangian" . Dili sama sa managsama nga pilosopo nga anarkista nga si Pierre-Joseph Proudhon , siya nangatarungan nga "dili kini produkto sa iyang trabaho nga ang mamumuo adunay katungod sa, apan sa katagbawan sa iyang mga panginahanglan, bisan unsa man ang ilang kinaiyahan" . Ayon sa istoryador ng anarchist na si Max Nettlau , ang unang paggamit ng termang komunismo ng libertarian ay noong Nobyembre 1880, nang ang isang kongresista ng Pranses na anarkista ay gumamit nito upang mas malinaw na matukoy ang mga doktrina nito. Sumala sa anarkistang istoryador nga Max Nettlau , ang unang paggamit sa terminoang komunismo nga libertarian kaniadtong Nobyembre 1880, kung ang usa ka Pranses nga anarkista nga kongresista gigamit kini aron mas klaro nga mailhan ang mga doktrina niini. Ang Pranses na anarkista ng mamamahayag na si Sebastien Faure ay nagsimula sa lingguhang papel na Le Libertaire ( The Libertarian ) noong 1895. Ang Pranses nga anarkista nga peryodista nga si Sebastien Faure nagsugod sa senemana nga papel nga Le Libertaire ( The Libertarian ) kaniadtong 1895. Ang indibidwal na anarkismo ng indibidwal ay kumakatawan sa ilang mga tradisyon ng pag-iisip sa loob ng kilusang anarchist na binibigyang diin ang indibidwal at ang kanilang kagustuhan sa anumang uri ng mga panlabas na determinant tulad ng mga grupo, lipunan, tradisyon, at mga sistemang ideolohikal. Ang indibidwal nga anarkismo sa indibidwal nagrepresentar sa daghang mga tradisyon sa panghunahuna sa sulod sa kalihukan sa anarchist nga nagpasiugda sa indibidwal ug sa ilang kabubut-on sa bisan unsang matang sa mga panlabas nga determinasyon sama sa mga grupo, katilingban, tradisyon, ug mga sistema sa ideolohiya. Isang maimpluwensyang anyo ng anistismo ng indibidwalista na tinawag na egoism o egoist anarchism ay naipalabas ng isa sa pinakaunang at kilalang proponents ng anistismo ng indibidwalista, ang Aleman na Max Stirner . Usa ka maimpluwensyang porma sa indibidwal nga anarkismo nga gitawag nga egoism o egoist nga anarchism ang gipatin-aw sa usa sa mga nauna ug labing nahibal-an nga tigpasiugda sa anistismo sa individualist, ang Aleman nga Max Stirner . Ang Ego at The Owno ni Stirner , na inilathala noong 1844, ay isang founding text ng pilosopiya. Ang The Ego and Its Own , ang Stirner , nga gipatik kaniadtong 1844, usa ka panukiduki nga teksto sa pilosopiya. Ayon kay Stirner, ang tanging limitasyon sa mga karapatan ng indibidwal ay ang kanilang kapangyarihan upang makuha ang nais nila, nang walang pagsasaalang-alang sa Diyos, estado o moralidad. Sumala ni Stirner, ang bugtong limitasyon sa mga katungod sa indibidwal mao ang ilang gahum nga makuha ang ilang gusto, nga walay pagtahod sa Dios, estado o moralidad. Ipinagtaguyod ni Stirner ang self-assertion at foresaw unyon ng egoists , mga di-sistematikong asosasyon na patuloy na binago ng suporta ng lahat ng partido sa pamamagitan ng isang gawa ng kalooban, na iminungkahi ni Stirner bilang isang form ng samahan sa lugar ng estado . Gisugyot ni Stirner ang pagsiguro sa kaugalingon ug pagtan-aw sa unyon sa mga egoista , mga dili sistematiko nga asosasyon nga padayon nga gibag-o sa suporta sa tanan nga partido pinaagi sa usa ka buhat sa kabubut-on, nga gisugyot ni Stirner ingon usa ka porma sa organisasyon sa lugar sa estado . Ang mga Egoistong anarkista ay nagtaltalan na ang egoism ay magtataguyod ng tunay at kusang unyon sa pagitan ng mga indibidwal. Ang Egoist nga mga anarkisista nangatarungan nga ang egoismo mag-uswag sa tinuud ug kusug nga panaghiusa tali sa mga indibidwal. Ang Egoism ay nagbigay inspirasyon sa maraming interpretasyon ng pilosopiya ni Stirner. Ang Egoism nakadasig sa daghang paghubad sa pilosopiya ni Stirner. Ang pilosopiya ni Stirner ay natuklasan muli at na-promote ng pilosopiya ng Aleman na pilosopiko at aktibista ng LGBT na si John Henry Mackay . Ang pilosopiya ni Stirner nadiskubrehan usab ug gipasiugdahan sa pilosopiya nga Aleman nga pilosopiko ug aktibista sa LGBT nga si John Henry Mackay . Si Josias Warren ay malawak na itinuturing bilang unang anarkistang Amerikano, at ang apat na pahinang lingguhang papel na na-edit niya noong 1833, The Peaceful Revolutionist , ay ang unang anarchist na pana-panahong pana-panahong na-publish. Si Josias Warren kaylap nga giisip nga una nga Amerikano anarchist, ug ang upat-panid nga senemana nga papel nga iyang gi-edit sa panahon sa 1833, The Peaceful Revolutionist , mao ang una nga anarchist nga peryodista nga gimantala. Para sa Amerikanong anarchist na istoryador na si Eunice Minette Schuster, " ay maliwanag na na ang Proudhonian Anarchism ay matatagpuan sa Estados Unidos ng hindi bababa sa maaga ng 1848 at na hindi ito kamalayan ng kaakibat nito ang Indibidwal na Anarkismo ng Josias Warren at Stephen Pearl Andrews, William B. Greene ipinakita ang Proudhonian Mutualism na ito sa puro at pinaka-sistematikong pormularyo ". Alang sa Amerikano nga anarchist nga istoryador nga si Eunice Minette Schuster, " dayag nga nga ang Proudhonian Anarchism kinahanglan makit-an sa Estados Unidos bisan sa sayo pa sa 1848 ug nga wala kini nahibal-an ang pagkakauyon niini sa ang Indibidwal nga Anarkismo ni Josias Warren ug Stephen Pearl Andrews , William B. Greene gipresentar kini Proudhonian Mutualism sa puro ug labing sistematiko nga porma ". Nang maglaon, sinimulan ni Benjamin Tucker ang egoism ni Stirner kasama ang ekonomiya ng Warren at Proudhon sa kanyang eclectic na maimpluwensyang publication na Liberty . Pagkahuman, gipahiangay ni Benjamin Tucker ang pagka-egoismo ni Stirner sa ekonomiya sa Warren ug Proudhon sa iyang eclectic nga impluwensyal nga publikasyon nga Liberty . Mula sa mga naunang impluwensyang ito, ang indibidwal na anarkismo sa iba't ibang mga bansa ay nakakaakit ng isang maliit ngunit magkakaibang pagsunod sa mga bohemian artist at intellectuals. Gikan sa kini nga mga una nga impluwensya, ang indibidwal nga anarkismo sa lainlaing mga nasud nakadani sa gamay apan lainlain nga pagsunod sa mga bohemian artist ug intellectuals. Libreng mga tagapagtaguyod ng love and birth control ( anarchism at mga isyu na may kaugnayan sa pag-ibig at kasarian ). Libre nga mga tigpasiugda sa gugma ug pagkontrol sa pagkahimugso ( anarchism ug mga isyu nga may kalabutan sa gugma ug sekso ). Mga indibidwal na naturist naturists nudists ( anarcho-naturism ). Mga indibidwalista nga naturista mga nudist ( anarcho-naturism ), Libreng pag-iisip at anti-clerical activists pati na rin ang mga batang anarchist outlaws sa kung ano ang naging kilalang iligalismo at indibidwal na muling pag-reclaim ( European individualist anarchism at individualist anarchism sa Pransya ). Gawasnon nga panghunahuna ug anti-klerical nga aktibista ingon man usab ang mga batan-ong anarchist outlaws sa naila nga illegalism ug indibidwal nga pagbag-o ( European individualist anarchism ug individualist anarchism sa Pransya ). Nais niyang limitahan ang kapangyarihan ng estado sa isang minimum at unti-unting palitan ito ng isang pagkakasunud-sunod ng pang-ekonomiyang pang-ekonomiya ". Gusto niya nga limitahan ang gahum sa estado sa usa ka minimum ug anam-anam nga pag-ilis kini pinaagi sa usa ka sosyalistang kahusay sa ekonomiya. Sa kabilang banda, si Ferman Salvocheaay isang alkalde ng lungsod ng Cadiz at isang pangulo ng lalawigan ng Cadiz . Sa laing bahin, si Ferman Salvocheausa ka mayor sa lungsod sa Cadiz ug usa ka pangulo sa lalawigan sa Cadiz . Isa siya sa mga pangunahing tagapagtaguyod ng pag- iisip ng anarchist sa lugar na iyon noong huling bahagi ng ika-19 na siglo at itinuturing na "marahil ang pinakamamahal na pigura sa kilusang Espanyol na Anarchist noong ika-19 na siglo". Siya usa sa mga nag-una nga nagpakaylap sa hunahuna nga anarkistista sa kana nga lugar sa ulahing bahin sa ika-19 nga siglo ug giisip nga "tingali ang pinalangga nga pigura sa kalihukan sa Espanya nga Anarchist sa ika-19 nga siglo". Sa ideologically, naimpluwensyahan siya nina Bradlaugh , Owen at Paine , na ang mga gawaing pinag-aralan niya sa panahon ng kanyang pananatili sa England at Kropotkin , na binasa niya kalaunan. Sa ideolohiya, naimpluwensyahan siya ni Bradlaugh , Owen ug Paine , kansang mga buhat nga iyang gitun-an sa iyang pagpuyo sa England ug Kropotkin , nga gibasa niya sa ulahi. Ang rebolusyonaryong alon ng 1917-1923 ay nakita ang aktibong pakikilahok ng mga anarkista sa Russia at Europa. Ang rebolusyonaryong balud sa 1917-1919 nakakita sa aktibo nga pag-apil sa mga anarkisista sa Russia ug Europa. Ang mga anarkista ng Russia ay lumahok sa tabi ng mga Bolsheviks sa parehong mga rebolusyon ng Pebrero at Oktubre 1917. Ang mga anarkisistang Ruso miapil sa mga Bolsheviks sa Pebrero ug Oktubre 1917 nga rebolusyon. Gayunpaman, ang Bolsheviks sa gitnang Russia ay mabilis na nagsimulang makulong o magmaneho sa ilalim ng lupa ng mga anarkista ng libertarian. Bisan pa, ang mga Bolsheviks sa sentro sa Russia dali nga nagsugod sa pagbilanggo o pagmaneho sa ilawom sa ilawom sa mga anarkistang libertarian. Marami ang tumakas sa Ukraine, kung saan nakipaglaban sila upang ipagtanggol ang Malayang Teritoryo sa Digmaang Sibil ng Russia laban sa Kilusang White , monarchists at iba pang mga kalaban ng rebolusyon at pagkatapos ay laban sa Bolsheviks bilang bahagi ng Rebolusyonaryong Rebolusyonaryong Hukbo ng Ukraine na pinangunahan ng Si Nestor Makhno , na nagtatag ng isang lipunan ng anarkista sa rehiyon sa loob ng isang buwan. Daghang nangalagiw sa Ukraine, kung diin sila nakig-away aron panalipdan ang Libre nga Teritoryo sa Gubat Sibil sa Russia batok sa kalihukan sa Puti , mga monarkista ug uban pang mga kontra sa rebolusyon ug dayon batok sa Bolsheviks isip bahin sa Rebolusyonaryong Hukbo sa Rebolusyonaryong Hukbo sa Ukraine pinangunahan ni Si Nestor Makhno , nga nagtukod usa ka katilingban nga anarchist sa rehiyon sa daghang bulan. Ang pinalayas na mga Amerikanong anarkista na sina Emma Goldman at Alexander Berkman ay nagpoprotesta sa patakarang Bolshevik bago sila umalis sa Russia. Giabog ang mga anarkisistang Amerikano nga si Emma Goldman ug Alexander Berkman nga nagprotesta ang polisiya sa Bolshevik sa wala pa sila mibiya sa Russia. Ang tagumpay ng Bolsheviks ay sumira sa mga kilusang anarkista sa buong mundo habang ang mga manggagawa at aktibista ay sumali sa mga partido Komunista . Ang kadaugan sa mga Bolsheviks nagdaot sa mga kalihukang anarkista sa tibuuk kalibutan samtang ang mga mamumuo ug aktibista nakig-uban sa mga partido Komunista . Sa Pransya at Estados Unidos, halimbawa, ang mga miyembro ng mga pangunahing kilusang sindikalista ng CGT at IWW ay sumali sa Komunistang Internasyonal . Sa Pransya ug Estados Unidos, pananglitan, ang mga myembro sa mga dagkong kalihukang sindikista sa CGT ug IWW nagpasakop sa Komunista nga Internasyonal . Sa Paris, ang pangkat ng Dielo Truda ng mga exarchist ng Russian anarchist na kasama si Nestor Makhno ay naglabas ng isang 1926 manifesto. Sa Paris, ang grupo sa Dielo Truda nga mga destiyero sa anarchist sa Russia nga gilakip ni Nestor Makhno nagpagula usa ka 1926 nga manifesto. Ang Organisational Platform ng General Union of Anarchists , na nanawagan ng mga bagong anarchist na nag-aayos ng mga istraktura. Ang Platform sa Organisasyon sa General Union of Anarchists , nga nagtawag alang sa mga bag-ong istruktura sa pag-organisar sa anarchist. Sa Alemanya, ang Bavarian Soviet Republic of 1918-191919 ay mayroong mga libertarian na sosyalistang katangian. Sa Alemanya, ang Bavarian Soviet Republic of 1918-191919 adunay libertarian sosyalistang kinaiya. Sa Italya, ang unyong anarcho-syndicalist trade union na si Unione Sindacale Italiana ay lumaki sa 800,000 miyembro mula 1918 hanggang 1921 sa panahon ng tinatawag na Biennio Rosso . Sa Italya, ang unite sa pamaligya sa anarcho-syndicalist nga si Unione Sindacale Italiana milambo sa 800,000 ka mga miyembro gikan sa 1918 hangtod 1921 sa panahon nga gitawag nga Biennio Rosso . Sa pagtaas ng pasismo sa Europa sa pagitan ng 1920s at 1930s, nagsimula ang mga anarkisista na labanan ang mga pasista sa Italya. Sa pagtaas sa pasismo sa Europe taliwala sa 1920s hangtod sa 1930, nagsugod ang mga anarkisista nga makig-away sa mga pasista sa Italya. Sa Pransya sa panahon ng mga gulo ng Pebrero 1934 at sa Espanya kung saan ang CNT(Confederacion Nacional del Trabajo) boycott ng halalan na humantong sa tagumpay ng kanang pakpak at ang paglaon nito sa paglahok sa pagboto noong 1936 ay tumulong na maibalik ang popular na harapan. Sa Pransya sa panahon sa Pebrero 1934 nga mga kagubot ug sa Spain diin ang CNT(Confederacion Nacional del Trabajo) boikot sa eleksyon nga hinungdan sa kadaugan sa tuo nga pakpak ug ang ulahi nga pag-apil sa pagboto sa 1936 nakatabang sa pagpabalik sa popular nga unahan sa gahum. Nagdulot ito sa isang naghaharing uri ng pagtatangka sa coup at ang Digmaang Sibil ng Espanya. Misangput kini sa usa ka nagharing hut-ong sa pagsulay sa kudeta ug ang Gubat sa Sibil sa Espanya. Gruppo Comunista Anarchico di Firenze gaganapin na noong unang bahagi ng ikadalawampu siglo. Gruppo Comunista Anarchico di Firenze nag-ingon nga sa unang bahin sa ikakaluhaan nga siglo. Ang mga salitang libertarian komunismo at anarchist komunism ay naging magkasingkahulugan sa loob ng kilusang anarkista ng internasyonal na bunga ng malapit na koneksyon na mayroon sila sa Spain ( anarchism sa Spain ), na may komunismo na libertarian. nagiging laganap na term. Ang mga termino nga libertarian komunismo ug anarchist komunism nahimong magkasingkahulugan sa sulod sa internasyonal nga kalihukan sa anarchist ingon usa ka sangputanan sa suod nga koneksyon nila sa Spain ( anarchism sa Spain ), nga adunay komunismo nga libertarian. nahimong una nga termino. Sinulat ni Murray Bookchin na ang kilusang libertarian ng Espanya noong kalagitnaan ng 1930 ay natatangi dahil ang kontrol at kolektibo ng mga manggagawa nito - na lumabas sa isang tatlong henerasyong "napakalaking kilusang libertarian" - naibahagi ang kampo ng republikano at hinamon ang mga Marxista. Gisulat ni Murray Bookchin nga ang kalihukang libertarian sa Espanya kaniadtong tungatunga sa 1930 ang talagsaon tungod kay ang pagpugong ug pagkolekta sa mga mamumuo Ò nga naggikan sa usa ka tulo ka henerasyon nga "madaginuton nga kalihukan sa libertarian" - gipili ang kampo sa republikano ug gihagit ang mga Marxista. Ang "Urban anarchist" ay lumikha ng mga pormasyong komunista ng libertarian na nagbago sa CNT, isang unyon ng sindikista na nagbibigay ng imprastraktura para sa isang lipunan na libertarian. Ang "Urban anarchists" nagmugna libertarian komunist nga mga porma sa organisasyon nga nag-uswag sa CNT, usa ka unyon nga sindikista nga naghatag sa imprastruktura alang sa usa ka libertarian nga katilingban. Nabuo rin ang mga lokal na katawan upang mangasiwa ng buhay sa lipunan at pang-ekonomiya sa isang desentralisadong libertarian na batayan. Gibuhat usab ang mga lokal nga lawas aron magdumala sa kinabuhi sa sosyal ug ekonomiya sa usa ka desentralisado nga libertarian nga sukaranan. Karamihan sa mga imprastraktura ay nawasak sa panahon ng Digmaang Sibil ng Espanya noong 1930 laban sa mga pwersa ng awtoridad at pasista. Kadaghanan sa mga imprastraktura nalaglag sa panahon sa 1930 nga Civil War sa Espanya batok sa mga pwersa sa awtoridad ug pasista. Ang Iberian Federation of Libertarian Youth kung minsan ay dinaglat bilang Libertarian Kabataan ay isang organisasyong panlipunan ng libertarian na nilikha noong 1932 sa Madrid . Ang Iberian Federation of Libertarian Youth usahay gipamubu ingon Libertarian Kabatan-onan usa ka sosyalistang libertarian nga organisasyon nga gihimo kaniadtong 1932 sa Madrid . Sa pangalawang kongreso noong Pebrero 1937, inayos ng FIJL ang isang plenum ng mga organisasyong pang-rehiyon. Sa ikaduha nga kongreso kaniadtong Pebrero 1937, ang FIJL nag-organisar usa ka plenum sa mga rehiyonal nga organisasyon. Noong Oktubre 1938, mula ika-16 hanggang ika-30 sa Barcelona, ang FIJL ay lumahok sa isang pambansang plenum ng kilusang libertarian, dinaluhan din ng mga miyembro ng CNT at ang Iberian Anarchist Federation . Niadtong Oktubre 1938, gikan ika-16 hangtod ika-30 sa Barcelona ang FIJL miapil sa usa ka nasudnon nga plenum sa libertarian nga kalihukan, gitambongan usab sa mga myembro sa CNT ug Iberian Anarchist Federation . Ang FIJL ay umiiral hanggang ngayon. Nang mawala ang mga puwersang republikano ng Digmaang Sibil ng Espanya, ang lungsod ng Madrid ay ibinalik sa mga pwersang Francoist noong 1939 ng huling alkalde ng non-Francoist ng lungsod, ang anarchist na si Melchor Rodriguez Garcia . Ang FIJL naglungtad hangtod karon. Kung nawala ang mga puwersa sa republikano sa Gubat Sibil sa Espanya, ang lungsod sa Madrid gitugyan sa mga pwersa sa Francoist kaniadtong 1939 sa katapusang dili-Francoist nga mayor sa lungsod, ang anarchist nga si Melchor Rodriguez Garci_a . Sila ay tinawag na treintismo at tumatawag sila para sa libertarian possibilism na nagsulong sa pagkamit ng libertarian sosyalista ay nagtatapos sa pakikilahok sa loob ng mga istruktura ng kontemporaryongdemokrasya ng parlyamentaryo . Gitawag sila nga treintismo ug nangayo sila alang sa libertarian possibilism nga nagsugyot sa pagkab-ot sa sosyalistang sosyalista nga natapos sa pag-apil sa sulod sa mga istruktura sa kontemporaryodemokrasya nga parliamentary . Noong 1932, itinatag nila ang Syndicalist Party na lumahok sa 1936 na pangkalahatang halalan at nagpapatuloy na maging bahagi ng kaliwang koalisyon ng mga partido na kilala bilang Popular Front na nakakuha ng dalawang kongresista. Niadtong 1932, gitukod nila ang Syndicalist Party nga nag-apil sa 1936 nga kinatibuk-ang eleksyon sa Espanya ug nagpadayon nga usa ka bahin sa kaliwa nga koalisyon sa mga partido nga nailhan nga Popular Front nga nakuha ang duha ka kongresista. Noong 1938, si Horacio Prieto, pangkalahatang kalihim ng CNT, ay nagmumungkahi na ang Iberian Anarchist Federation ay nagbago ang sarili sa Libertarian Socialist Party at nakikilahok ito sa pambansang halalan. Sa 1938, si Horacio Prieto, ang kinatibuk-ang kalihim sa CNT, nagsugyot nga ang Iberian Anarchist Federation nagbag-o sa kaugalingon sa Libertarian Socialist Party ug nga kini miapil sa nasyonal nga eleksyon. Ang Manifesto ng Libertarian Komunism ay isinulat noong 1953 ni Georges Fontenis para sa Federation Communiste Libertaire ng France. Ang Manifesto sa Libertarian Komunismo gisulat kaniadtong 1953 ni Georges Fontenis alang sa Federation Communiste Libertaire sa Pransiya. Ito ay isa sa mga pangunahing teksto ng anarchist-komunist na kasalukuyang kilala bilang platformism . Kini usa sa mga panguna nga teksto sa anarchist-komunista nga karon nailhan nga platformismo . Noong 1968, ang International of Anarchist Federations ay itinatag sa panahon ng isang pandaigdigang kumperensya ng anarchist sa Carrara , Italy upang isulong ang pagkakaisa ng libertarian. Niadtong 1968, ang International of Anarchist Federations natukod sa panahon sa usa ka internasyonal nga komperensya sa anarchist sa Carrara , Italy aron mapauswag ang panaghiusa sa libertarian. Nais nitong mabuo ang "isang malakas at organisadong kilusang manggagawa, na sumasang-ayon sa mga ideyang libertarian". Gusto niini nga maporma ang "usa ka lig-on ug organisado nga kalihukan sa mga mamumuo, nga nahiuyon sa mga ideya sa libertarian". Sa Estados Unidos, ang Liga ng Libertarianay itinatag sa New York City noong 1954 bilang isang left-libertarian na samahang pampulitika na gusali sa Libertarian Book Club. Sa Estados Unidos, ang Libertarian Leaguenatukod sa New York City kaniadtong 1954 ingon usa ka left-libertarian nga organisasyon sa politika nga nahimo sa Libertarian Book Club. Sa Australia, ang Sydney Push ay isang pangunahing kaliwa ng pang-intellectual na subculture sa Sydney mula noong huli ng 1940s hanggang sa unang bahagi ng 1970 na naging kaugnay sa label na Sydney libertarianism. Sa Australia, ang Sydney Push usa ka labi nga wala nga pakpak nga pang-intelektwal nga subculture sa Sydney gikan sa ulahing bahin sa 1940 hangtod sa sayong bahin sa 1970 nga nalambigit sa label nga Sydney libertarianism. Kabilang sa mga pangunahing mahahalagang intelektwal sa mga debate ng Push ay ang mga pilosopo na sina David J. Ivison, George Molnar , Roelof Smilde, Darcy Waters at Jim Baker, tulad ng naitala sa memoir na si Sydney Libertarians at the Push , na inilathala sa libertarian Broadsheet noong 1975. Lakip sa mga importanteng numero sa intelektuwal sa mga debate sa Push mao ang mga pilosopo nga si David J. Ivison, George Molnar , Roelof Smilde, Darcy Waters ug Jim Baker, ingon natala sa memoir sa Sydney nga si Libertarians ug Push , nga gipatik sa libertarian Broadsheet kaniadtong 1975. Isang ang pag-unawa sa mga halaga ng libertarian at teoryang panlipunan ay maaaring makuha mula sa kanilang mga pahayagan, ilan sa mga ito ay magagamit sa online. Usa ka ang pagsabut sa mga bili sa libertarian ug teorya sa sosyal mahimo makuha gikan sa ilang mga publikasyon, pipila niini ang magamit sa online. Ang mga alon ng Libertarian Marxist ay madalas na gumuhit mula sa paglaon ng Marx at Engels ', partikular ang Grundrisse at The Civil War sa Pransya . Ang mga labi nga Libertarian Marxist kanunay nga makuha gikan sa ulahi nga buhat ni Marx ug Engels, partikular ang Grundrisse ug The Civil War sa Pransiya . Binibigyang diin nila ang paniniwala ng Marxista sa kakayahan ng uring manggagawa upang mahuli ang sariling kapalaran nang hindi nangangailangan ng isang rebolusyonaryong partido o estado. Gihatagan nila og gibug-aton ang pagtuo sa Marxist sa katakos sa hut-ong mamumuo nga maghimo sa kaugalingon nga kapalaran nga wala kinahanglana ang usa ka rebolusyonaryong partido o estado. Kasama sa Libertarian Marxism ang mga alon tulad ng isang awtonomismo , komunismo sa konseho , kaliwa ang komunismo , Lettrism , Bagong Kaliwa , Situationism , Socialisme ou Barbarie at operaismo , bukod sa iba pa. Ang Libertarian Marxism nag-uban sa mga alon sama sa usa ka awtonomismo , komunismo sa konseho , nahabilin nga komunismo , Lettrism , Bag-ong Kaliwa , Situationism , Socialisme ou Barbarie ug operaismo , ug uban pa Sa Estados Unidos, mayroong umiiral mula 1970 hanggang 1981 ang publikasyong Root & Branch na kung saan ay bilang isang subtitle A Libertarian Marxist Journal . Sa Estados Unidos, adunay gikan sa 1970 hangtod 1981 ang publikasyon nga Root & Branch nga adunay subtitle nga A Libertarian Marxist Journal . Noong 1974, ang journal ng Libertarian Komunism ay sinimulan sa United Kingdom ng isang grupo sa loob ng Socialist Party of Great Britain . Niadtong 1974, ang journal sa Libertarian Komunism gisugdan sa United Kingdom sa usa ka grupo sa sulod sa Socialist Party of Great Britain . Noong 1986, sinimulan ng anarcho-syndicalist na si Sam Dolgoff at pinamunuan ang publikasyong Libertarian Labor Review sa Estados Unidos na nagpasya na palitan ang pangalan ng sarili bilang Anarcho-Syndicalist Review upang maiwasan ang pagkalito sa mga pananaw na tama-libertarian. Niadtong 1986, gisugdan ang anarcho-syndicalist nga si Sam Dolgoff ug gipangulohan ang publikasyon nga Libertarian Labor Review sa Estados Unidos nga nagpasya nga ibalik ang kaugalingon isip Anarcho-Syndicalist Review aron malikayan ang kalibog sa mga pagtan-aw sa tama nga libertarian. Ang tradisyonal na tradisyon ng anarchist sa Estados Unidos ay higit na indibidwal . Ang tradisyonal nga tradisyon sa anarchist sa Estados Unidos kadaghanan indibidwalista . Noong 1825, napansin ni Josias Warren ang sistemang panlipunan ng sosyalistang utopian na si Robert Owen at nagsimulang makipag-usap sa iba pa sa Cincinnati tungkol sa pagkakatatag ng kolonya ng komunista . Niadtong 1825, nahibal-an ni Josias Warren ang sosyal nga sistema sa utopian sosyalista nga si Robert Owen ug nagsugod sa pagpakigsulti sa uban sa Cincinnati bahin sa pagkaplag sa kolonya sa komunista . Nang mabigo ang pangkat na ito na magkaroon ng isang kasunduan tungkol sa anyo at mga layunin ng kanilang iminungkahing komunida. Kung napakyas sa kini nga grupo ang usa ka kasabutan bahin sa porma ug mga katuyoan sa ilang gisugyot nga komunidad. Si Warren "ay nagbebenta ng kanyang pabrika pagkatapos lamang ng dalawang taon na operasyon, nakaimpake ang kanyang batang pamilya, at kinuha ang kanyang lugar bilang isa sa 900 o higit pa Ang mga Owenites na nagpasya na maging bahagi ng founding populasyon ng New Harmony , Indiana ". Gibaligya ni Warren "ang iyang pabrika pagkahuman lamang sa duha ka tuig nga operasyon, giputos ang iyang batan-ong pamilya, ug gipili ang iyang lugar isip usa sa 900 o labi pa Ang mga Owenite nga nakahukom nga mahimong bahin sa pagkatukod sa New Harmony , Indiana ". Tinukoy ni Warren ang pariralang " gastos ng limitasyon ng presyo"at" iminungkahi ng isang sistema upang mabayaran ang mga tao na may mga sertipiko na nagpapahiwatig kung gaano karaming oras ng trabaho ang kanilang ginawa. Gipasabut ni Warren ang hugpong sa mga pulong nga " gasto ang limit sa presyo"ug" gisugyot ang usa ka sistema aron mabayran ang mga tawo nga adunay mga sertipiko nga nagpaila kung pila ka oras ang ilang trabaho. Maaari nilang ipagpalit ang mga tala sa mga lokal na tindahan ng oras para sa mga kalakal na kumuha ng parehong dami ng oras upang makabuo ". Mahimo nila nga ibaylo ang mga nota sa mga lokal nga tindahan sa oras alang sa mga butang nga parehas nga kantidad sa oras aron makabuhat ". Inilagay niya ang kanyang mga teorya sa pagsubok sa pamamagitan ng pagtatatag ng isang eksperimentong labor-for-labor store na tinatawag na Cincinnati Time Store kung saan ang kalakalan ay pinadali ng mga tala ng paggawa. Gibutang niya ang iyang mga teyorya sa pagsulay pinaagi sa pag-establisar sa usa ka eksperimento nga labor-for-labor store nga gitawag nga Cincinnati Time Store kung diin ang pamatigayon gipadali sa mga nota sa pamuo. Ang tindahan ay nagpapatunay na matagumpay at nagpapatakbo sa loob ng tatlong taon. Ang tindahan napamatud-an nga malampuson ug gipadagan sa tulo ka tuig. Pagkatapos nito ay sarado upang maituloy ni Warren ang pagtatatag ng mga kolonya batay sa mutualism, kabilang ang Utopia at Modern Times. Pagkahuman kini sirado aron mahimo ni Warren nga magtukod og mga kolonya pinasukad sa mutualism, lakip ang Utopia ug Modern Times. Matapos mabigo ang New Harmony, inilipat ni Warren ang kanyang "ideological loyalties" mula sa sosyalismo hanggang sa anarchism "na walang malaking pagtalon, na ibinigay na ang sosyalismo ni Owen ay nauna nang naging anarchism ni Godwin". Pagkahuman nga napakyas ang Bag-ong Harmony, gibalhin ni Warren ang iyang "ideological loyalties" gikan sa sosyalismo ngadto sa anarchism "nga dili maayo nga pagbukal, gihatagan nga ang sosyalismo ni Owen naila sa anarchism ni Godwin". Si Warren ay malawak na itinuturing bilang unang anarkistang Amerikano at ang apat na pahinang lingguhang papel na The Peaceful Revolutionist na na- edit niya noong 1833 ay ang unang anarchist na pana-panahong pana-panahong inilathala. Si Warren kaylap nga giisip ingon ang una nga Amerikano nga anarkista ug ang upat-panid nga senemana nga papel nga The Peaceful Revolutionist nga iyang gi-edit sa panahon sa 1833 mao ang una nga anarchist nga peryodiko nga gimantala. Isang negosyo na kung saan itinayo niya ang kanyang sariling pagpi-print. nagsumite ng kanyang sariling uri at gumawa ng sariling mga plato ng pag-print. Usa ka negosyo nga diin siya nagtukod sa iyang kaugalingon nga imprintahan, ihulog ang iyang kaugalingon nga tipo ug gihimo ang iyang kaugalingon nga mga plato sa pag-print. Ang mananalaysay ng Catalan na si Xavier Diez ay nag-ulat na ang sinasadya na mga eksperimento sa komunal na pinangunahan ni Warren ay impluwensyado sa mga European individualist anarchist noong huling bahagi ng ika-19 at unang bahagi ng ika-20 siglo tulad ng Emile Armand at ang sinasadyang mga komunidad na sinimulan ng mga ito. Ang istoryador sa Catalan nga si Xavier Diez nagreport nga ang tinuyo nga mga eksperimento sa komunal nga pinangunahan ni Warren naimpluwensyahan sa mga indibidwal nga anistista sa Europa kaniadtong ulahing ika-19 ug sayong bahin sa ika-20ng siglo sama sa Emile Armand ug ang mga tinuyo nga mga komunidad nga gisugdan nila. Sinabi ni Warren na si Stephen Pearl Andrews, individualist anarchist at malapit na kasama. Giingon ni Warren nga si Stephen Pearl Andrews, indibidwalista nga anarkista ug suod nga kauban. Ay sumulat ng pinaka-kapani-paniwala at kumpletong paglalantad ng mga sariling teorya ni Warren sa The Science of Society , na inilathala noong 1852. Nagsulat ang labi ka kaayo ug hingpit nga pagbutyag sa kaugalingon nga mga teyoriya ni Warren sa The Science of Society , gimantala kaniadtong 1852. Si Andrews ay dating nauugnay sa Fourieristkilusan, ngunit na-convert sa radical individualism matapos makilala ang akda ni Warren. Si Andrews kanhi kauban sa Fourieristpaglihok, apan nakabig sa radikal nga indibidwalismo pagkahuman nahibal-an sa buhat ni Warren. Tulad ni Warren, hinawakan niya ang prinsipyo ng "indibidwal na soberanya" bilang pinakamahalaga. Sama ni Warren, iyang gihuptan ang prinsipyo sa "tagsa-tagsa nga soberanya" nga hinungdanon kaayo. Si Steven Pearl Andrews ay hindi isang Fourierist, ngunit nabuhay siya sa maikling pagnanasa para sa mga phalansteries sa America at pinagtibay ang maraming mga prinsipyo at kasanayan ng Fourierist. Si Steven Pearl Andrews dili usa ka Fourierist, apan nabuhi siya sa mubo nga pangandoy alang sa mga phalansteries sa America ug gisagop ang daghang mga prinsipyo ug praktis sa Fourierist. Isang tagagawa ng mga mundo na wala sa mga salita. Usa ka magbubuhat sa mga kalibutan nga walay mga pulong. Siya ay nag-syncetized na pagpapawalang-saysay sa Estados Unidos, malayang pag-ibig, espirituwal na unibersalismo, Warren, at Fourier sa isang malalaking pamamaraan ng utop na tinawag niyang Universal Pantarchy. Gi-syncretized niya ang pagwagtang sa Estados Unidos, libre nga gugma, espiritwal nga unibersalismo, Warren, ug Fourier ngadto sa usa ka labi nga laraw nga utopian nga gitawag niya nga Universal Pantarchy. Siya ay naging instrumento sa pagtatatag ng ilang mga 'sinasadyang mga pamayanan,' kasama na ang 'Brownstone Utopia' noong ika-14 ng St. sa New York, at 'Modern Times' sa Brentwood, Long Island. Nahimo siyang instrumento sa pagpatunghag daghang 'tinuyo nga mga komunidad,' lakip ang 'Brownstone Utopia' sa ika-14 nga St. sa New York, ug 'Modern Times' sa Brentwood, Long Island. Ang huli ay naging sikat bilang ang kilalang komite ng Fourierist sa katunayan. Ang naulahi nahimo nga bantog nga labing inila nga komuniyista sa Fourierist nga sa tinuud. Ang Modern Times ay naging kilalang-kilala at sa wakas ay itinatag sa ilalim ng alon ng iskandalo publisidad. Ang Modern Times nahimong walay dungog ug sa katapusan gitukod sa ilawom sa dagway sa makauulaw nga iskandalo publisidad. Si William Batchelder Greene ay isang ika-19 na siglo na indibidwal na indibidwal na anarchist, ministro ng Unitarian , sundalo at tagataguyod ng libreng banking sa Estados Unidos. Si William Batchelder Greene usa ka ika-19 nga siglo nga indibidwal nga anistista sa ika-19 nga siglo, ministro sa Unitarian , sundalo ug promotor nga libre nga banking sa Estados Unidos. Kilala ang Greene para sa mga gawaing Mutual Banking , na iminungkahi ng isang sistema ng pagbabangko na walang interes; at Transcendentalism, isang kritikal na paaralan ng pilosopikal na New England. Ang Greene labing nailhan alang sa mga buhat nga Mutual Banking , nga nagsugyot sa usa ka sistema nga walay bayad sa interes; ug Transcendentalism, usa ka kritikal nga eskuylahan sa New England nga pilosopiya. Pagkaraan ng 1850, naging aktibo siya sa reporma sa paggawa. Siya ay nahalal na bise presidente ng New England Labor Reform League, "ang karamihan sa mga miyembro na humahawak sa pamamaraan ni Proudhon ng kapwa pagbabangko, at noong 1869 na pangulo ng Massachusetts Labor Union". Pagkahuman sa 1850, nahimo siyang aktibo sa reporma sa labor.Napili siya nga bise presidente sa New England Labor Reform League, "ang kadaghanan sa mga myembro nga naghupot sa laraw ni Proudhon sa us aka banking, ug kaniadtong 1869 nga pangulo sa Massachusetts Labor Union". Pagkatapos ay inilathala ni Greene ang Socialistic, Mutualistic, at Fragment sa Pinansyal. Unya gipatik ni Greene ang Socialistic, Mutualistic, and Financial Fragment . Nakita niya ang mutualism bilang synthesis ng "kalayaan at kaayusan". Nakita niya ang mutualism ingon ang synthesis sa "kalingkawasan ug kahusay". Ang kanyang asosyonismo ay sinuri ng indibidwalismo. Ang iyang asosasyonal gisusi sa indibidwalismo. Sa mga bagay na puro personalidad, halimbawa, moral na pag-uugali, ang indibidwal ay may katao, pati na rin sa kung ano ang kanyang ginagawa. Mahitungod sa mga butang nga pulos personal, sama pananglit, pamatasan sa pamatasan, ang tawo adunay sulti, ingon usab sa iyang gipamunga. Dahil dito hinihiling niya ang 'kapareho' sa kasal - ang pantay na karapatan ng isang babae sa kanyang sariling personal kalayaan at pag-aari ". Tungod niini nga hinungdan gipangayo niya ang 'mutual' sa kaminyoon - ang parehas nga katungod sa usa ka babaye ngadto sa iyang kaugalingon nga personal kagawasan ug pagkabutang ". Ang makata, naturalista at transcendentalist na si Henry David Thoreau ay isang mahalagang maagang impluwensya sa indibidwal na pag-iisip ng anarchist sa Estados Unidos at Europa. Ang magbabalak, naturalista ug transcendentalist nga si Henry David Thoreau usa ka hinungdanon nga impluwensya sa una sa indibidwal nga hunahuna nga anarkistista sa Estados Unidos ug Europa. Kilala siya sa kanyang librong Walden , isang salamin sa simpleng pamumuhay sa likas na paligid; at ang kanyang sanaysay na Civil Disobedience isang argumento para sa indibidwal na pagtutol sa pamahalaang sibil sa moral na pagsalungat sa isang hindi makatarungang estado. Nailhan siya tungod sa iyang libro nga Walden , usa ka pagpamalandong sa yano nga pagpuyo sa natural nga palibot; ug ang iyang sanaysay nga Civil Disobedience usa ka argumento alang sa indibidwal nga pagbatok sa gobyerno sibil sa moral nga pagsupak sa usa ka dili makatarunganon nga estado. Sa Walden , itinataguyod ng Thoreau ang simpleng pamumuhay at pagkakaroon ng sarili sa mga likas na kapaligiran sa pagtutol sa pagsulong ng sibilisasyong pang-industriya. Sa Walden , gisugyot ni Thoreau ang yano nga pagpuyo ug katagbawan sa kaugalingon taliwala sa mga natural nga palibot sa pagbatok sa pagsulong sa sibilisasyon sa industriya. Sibil na Di Pagsunud-sunod, na nai-publish noong 1849, ay nagtalo na ang mga tao ay hindi dapat pahintulutan ang mga pamahalaan na mapanghawakan o mapanghawakan ang kanilang mga konsensya at na ang isang tao ay may tungkulin na maiwasan ang pagpapahintulot sa gayon na gawin ng gobyerno na gawin silang mga ahente ng kawalan ng katarungan. Sibil nga Dili Pagkamasulundon, una nga gimantala kaniadtong 1849, nangatarungan nga dili tugutan sa mga tawo ang mga gobyerno nga palutson o pagdakup sa ilang konsensya ug nga ang mga tawo adunay katungdanan nga likayan nga tugutan ang ingon nga pagpahugot aron mahimo sa gobyerno nga himuon sila nga mga ahente sa inhustisya. Ang mga gawa na ito ay naiimpluwensyang berde anarchism , anarcho-primitivism at anarcho-pacifism pati na rin ang mga figure kasama sina Mohandas Gandhi , Martin Luther King Jr. , Martin Buber at Leo Tolstoy . Kini nga mga buhat nakaimpluwensya sa berde nga anarkismo , anarcho-primitivism ug anarcho-pacifism ingon man ang mga numero lakip na si Mohandas Gandhi , Martin Luther King Jr. , Martin Buber ug Leo Tolstoy . Para kay George Woodcock, ang saloobin na ito ay maaari ring ma-motivation ng tiyak na ideya ng paglaban sa pag-unlad at pagtanggi sa lumalagong materyalismo na siyang katangian ng lipunang Amerikano noong kalagitnaan ng ika-19 na siglo ". Alang kang George Woodcock, kini nga pamatasan mahimo usab nga madasig pinaagi sa piho nga ideya sa pagbatok sa pag-uswag ug sa pagsalikway sa nagtubo nga materyalismo nga mao ang kinaiyahan sa sosyal nga Amerikano sa tungatunga sa ika-19 nga siglo ". Kasama ni Zerzan ang" Excursions "ni Thoreau sa kanyang na-edit na compilation ng mga akdang anti-sibilisasyon, Laban sa Sibilisasyon: Mga Pagbasa at Pagninilay . Gilakip ni Zerzan ang" Excursions "ni Thoreau sa iyang edited compilation sa mga sinulat nga anti-sibilisasyon, Laban sa Sibilisasyon: Mga Pagbasa ug Pagbalhin . Ang mga indibidwal na anarkista tulad ng Thoreau ay hindi nagsasalita ng mga ekonomiya, ngunit sa simpleng pag-aalis ng estado mula sa estado at mahulaan ang unti-unting pag-aalis ng estado sa pamamagitan ng social evolution. Ang mga indibidwal nga anarkista sama sa Thoreau wala nagasulti sa ekonomiya, apan yano ra ang katungod sa pagbulag gikan sa estado ug nakita ang anam-anam nga pagwagtang sa estado ang estado pinaagi sa sosyal nga ebolusyon. Agorist akda J. Neil Schulman cites Thoreau bilang isang pangunahing inspirasyon. Ang agoristang tagsulat nga si J. Neil Schulman gikutlo ang Thoreau ingon usa ka panguna nga pagdasig. Maraming mga ekonomista mula pa kay Adam Smith ay nagtalo na - hindi katulad ng iba pang mga buwis Ó isang buwis sa halaga ng lupa ay hindi magiging sanhi ng kakulangan sa ekonomiya. Daghang mga ekonomista sukad nga si Adam Smith nangatarungan nga Ó dili sama sa uban nga mga buhis Ó ang usa ka buhis sa yuta nga dili buhis dili hinungdan sa kakulang sa ekonomiya. Ito ay isang progresibong buwis , ibig sabihin, isang buwis na binabayaran pangunahin ng mga mayayaman, na nagdaragdag ng sahod, binabawasan ang hindi pagkakapantay-pantay sa ekonomiya , nag-aalis ng mga insentibo na mag-abuso sa real estate at mabawasan ang kahinaan na kinakaharap ng mga ekonomiya mula sa mga bula ng kredito at pag-aari. Kini usa ka progresibo nga buhis , usa ka buhis nga gibayran una sa mga adunahan, nga nagdugang ang suholan, gipaubos ang dili pagkakapareho sa ekonomiya , gitangtang ang mga insentibo sa pag-abusar sa real estate ug gipaminusan ang pagkahuyang nga giatubang sa mga ekonomiya gikan sa mga bula sa kredito ug kabtangan. Ang mga unang tagapagtaguyod ng pananaw na ito ay kinabibilangan nina Thomas Paine, Herbert Spencer at Hugo Grotius , ngunit ang konsepto ay malawak na pinamamahalaan ng ekonomista at repormang panlipunan na si Henry George . Ang mga nag-una nga tagasuporta sa kini nga panan-aw naglakip nila ni Thomas Paine, Herbert Spencer ug Hugo Grotius , apan ang konsepto kaylap nga gipopular sa ekonomista ug repormador sa lipunan nga si Henry George . Naniniwala si George na nararapat na pagmamay-ari ng mga tao ang mga bunga ng kanilang paggawa at ang halaga ng mga pagpapabuti na ginagawa nila at samakatuwid ay tutol siya sa mga buwis sa kita, buwis sa pagbebenta, buwis sa pagpapabuti at lahat ng iba pang mga buwis sa paggawa, paggawa, kalakalan o komersyo. Nagtuo si George nga ang mga tawo kinahanglan nga manag-iya sa mga bunga sa ilang paghago ug ang kantidad sa mga pag-uswag nga ilang gihimo ug busa supak siya sa kita sa kita, pagbaligya buhis, buhis sa pagpauswag ug tanan nga uban pa nga buhis sa produksyon, paggawa, pamaligya o komersyo. Si George ay kabilang sa mga matatagal na tagapagtanggol ng mga malayang pamilihan at ang kanyang aklat na Proteksyon o Libreng Kalakal ay nabasa sa Record Record . Si George usa sa labing lig-on nga tigpanalipod sa mga libre nga merkado ug ang iyang libro nga Proteksyon o Libre nga Pagbaligya gibasa sa Record Record . Gayunpaman, suportado niya ang direktang pamamahala ng mga likas na monopolyo tulad ng mga monopolyo na tama na kinakailangan para sa mga riles bilang isang huling paraan at isinulong ang pag-aalis ng mga kaayusan ng intelektwal na pag-aayon sa pabor ng mga naka-sponsor na mga premyo ng pamahalaan para sa mga imbentor. Bisan pa, gisuportahan niya ang direkta nga pagdumala sa mga natural nga monopolyo sama sa mga monopolyo sa tuo nga paagi nga kinahanglan alang sa mga riles ingon usa ka katapusang pamaagi ug gisugyot ang pagtangtang sa mga kahikayan sa intelektwal nga kabtangan sa pabor sa gi-sponsor nga mga premyo sa gobyerno alang sa mga imbentor. Ang aming ipinagmamalaki na kalayaan ay kinakailangang kasangkot sa pagka-alipin, hangga't kinikilala natin ang mga pribadong pag-aari sa lupain. Ang among gipasigarbo nga kagawasan kinahanglan nga maglakip sa pagkaulipon, hangtud nga mailhan naton ang pribado nga kabtangan sa yuta. Hanggang sa natapos na ito, walang kabuluhan ang mga Pahayag ng Kalayaan at Gawa ng Pagpapalaya. Hangtud nga nahanaw na, walay kapuslanan ang mga Pahayag sa Kalayaan ug Mga Buhat sa Emancipation. Kaya't ang isang tao ay maaaring mag-angkin ng eksklusibong pagmamay-ari ng lupain kung saan dapat mabuhay ang iba pang mga kalalakihan, ang pagkaalipin ay magkakaroon, at habang ang materyal na pag-unlad ay dapat lumago at magpalalim! Hangtud nga ang usa ka tawo makaangkon sa eksklusibo nga pagpanag-iya sa yuta nga kinahanglan puy-an ang ubang mga lalaki, magpadayon ang pagkaulipon, ug samtang nagpadayon ang pag-uswag sa materyal, kinahanglan molambo ug molalom! Ang mga naunang tagasunod ng pilosopiya ni George ay tinawag ang kanilang mga sarili na nag- iisang nagbubuwis dahil naniniwala sila na ang tanging lehitimo, malawak na batay sa buwis ay upa sa lupa . Ang unang mga sumusunod sa pilosopiya ni George nagtawag sa ilang mga kaugalingon nga usa ka buhis tungod kay nagtoo sila nga ang usa nga lehitimo, lapad nga buhis nga buhis mao ang pag-abang sa yuta . Ang terminong Georgism ay pinahusay sa ibang pagkakataon, bagaman ang ilang mga modernong tagataguyod ay ginusto ang salitang geoism sa halip, iniiwan ang kahulugan ng geo na sadyang hindi maliwanag. Ang termino nga Georgism nga gimugna sa ulahi, bisan kung ang pipila ka mga modernong proponents gipalabi ang termino nga geoism, gibiyaan ang kahulogan sa geo nga tinuyo nga dili mapugngan. Ang mga termino sa Pagbabahagi ng Daigdig, geonomics at geolibertarianism ay ginagamit ng ilang mga Georgists upang kumatawan ng pagkakaiba ng diin, o totoong pagkakaiba tungkol sa kung paano dapat gastusin ang upa sa lupa, ngunit ang lahat ay sumasang-ayon na ang upa ng lupa ay dapat makuha mula sa mga pribadong may-ari nito. Ang mga termino sa Pagbabahagi sa Yuta, geonomics ug geolibertarianism gigamit sa pipila nga mga Georgian aron magrepresentar sa usa ka kalainan sa pagpasiugda, o tinuud nga mga kalainan kung giunsa ang paggasto sa yuta, apan ang tanan mouyon nga ang abang sa yuta kinahanglan makuha gikan sa mga tag-iya sa pribado. Ang indibidwal na anarkismo ng indibidwal ay natagpuan sa Estados Unidos ng isang mahalagang puwang para sa talakayan at pag-unlad sa loob ng pangkat na kilala bilang ang mga anarkistang Boston. Ang indibidwal nga anarkismo nga nakit-an nga nakit-an sa Estados Unidos usa ka hinungdanon nga luna alang sa panaghisgot ug kalamboan sulod sa grupo nga nailhan nga mga anarkista sa Boston. Kahit na sa mga ika-19 na siglo na mga indibidwal na Amerikano ay walang doktrinang monolitik at hindi sila sumasang-ayon sa isa't isa sa iba't ibang mga isyu kabilang ang mga karapatan sa intelektwal na pag-aari at pagmamay - ari laban sa pag- aari sa lupa. Bisan sa taliwala sa ika-19 nga siglo nga mga indibidwal nga Amerikano walay doktrina nga monolithic ug wala sila nagkasumpaki sa usag usa sa lainlaing isyu lakip ang mga katungod sa intelektwal nga kabtangan ug pagpanag-iya kontra sa kabtangan sa yuta. Ang ilang mga anarkista sa Boston, kasama ang Benjamin Tucker, ay kinilala bilang mga sosyalista, na sa ika-19 na siglo ay madalas na ginagamit sa kahulugan ng isang pangako sa pagpapabuti ng mga kondisyon ng uring manggagawa. Pipila sa mga anarkisista sa Boston, lakip na si Benjamin Tucker, giila nga mga sosyalista, nga sa ika-19 nga siglo kanunay nga gigamit sa kahulugan nga usa ka pasalig sa pagpauswag sa mga kahimtang sa mga mamumuo nga klase. Si Lysander Spooner, bukod sa kanyang individualist anarchist activism, ay isa ring aktibista na anti-pagka-alipin at miyembro ng First International. Si Lysander Spooner, gawas sa iyang indibidwal nga aktibista nga anarchist, usa usab ka aktibista nga anti-slavery ug miyembro sa First International. Nagtalo si Tucker na ang pag-aalis ng tinatawag niyang "apat na monopolyo" - ang monopolyo ng lupa, ang monopolyo ng pera at banking. Giingon ni Tucker nga ang pagwagtang sa iyang gitawag nga "upat nga mga monopolyo" - ang monopolyo sa yuta. ang mga monopolyong kapangyarihan na ipinagkaloob ng mga patente at ang quasi-monopolistic na epekto ng mga taripa - ay magpapahina sa kapangyarihan ng mayayaman at malaking negosyo. Ang monopolyo sa salapi ug monopolyo, ang mga gahum sa monopolyo nga gihatag sa mga patente ug ang quasi-monopolistic nga mga epekto sa mga taripa - maglaglag sa gahum sa mga adunahan ug dagkong negosyo. Na ginagawang posible ang malawakang pagmamay-ari ng pag-aari at mas mataas na kita para sa mga ordinaryong tao, habang pinapaliit ang kapangyarihan ng mga magiging boss at makamit ang mga layunin ng sosyalista nang walang aksyon ng estado. Nga gihimo posible nga kaylap nga pagpanag-iya sa kabtangan ug mas taas nga kinitaan alang sa mga ordinaryong tawo, samtang gipamub-an ang gahum sa mga mamahimong boss ug makab-ot ang sosyalistang mga katuyoan nga walay aksyon sa estado. Panunumbalik ng anarkista ni Tucker, Liberty , ay nai-publish mula Agosto 1881 hanggang Abril 1908. Regular nga anarchist ni Tucker, Liberty , gimantala kaniadtong Agosto 1881 hangtod Abril 1908. Ang lathalain na Liberty , na isinama sa quote ni Proudhon na ang kalayaan ay "Hindi ang Anak na Babae Ngunit ang Ina ng Order" ay nakatulong sa pagbuo at pag-formalize ng pilosopiya ng anististang pilosopiya sa pamamagitan ng paglathala ng mga sanaysay at paglilingkod bilang isang forum para sa debate. Ang publikasyon nga Liberty , nga gisulat sa pagkutlo ni Proudhon nga ang kagawasan mao ang "Dili ang Anak nga Babaye Apan ang Inahan sa Pag-order" nakatabang sa pagpalambo ug pag-pormal sa indibidwal nga pilosopiya nga anarkistiko pinaagi sa pagpatik sa mga sanaysay ug pagsilbing usa ka forum alang sa debate. Kasama sa mga nag-ambag sina Benjamin Tucker. Ang mga nag-amot giapil ni Benjamin Tucker. Nang maglaon, pinabayaan ni Tucker at iba pa ang kanilang tradisyonal na suporta ng mga likas na karapatan at napagbago sa isang egoism na nabuo sa pilosopiya ng Max Stirner . Pagkahuman, gibiyaan ni Tucker ug uban pa ang ilang tradisyonal nga suporta sa natural nga mga katungod ug nakabig sa usa ka egoism nga gipili sa pilosopiya sa Max Stirner . Ang isang bilang ng mga tagasuporta ng natural na karapatan ay tumigil sa pag-ambag sa protesta. Daghang mga proponent sa kinaiyanhong katungod ang mihunong sa pag-ambag sa protesta. Kabilang sa mga papeles ng egoist na sinundan ni Tucker ay ang Aleman na Der Eigene , na na-edit ni Adolf Brand ; at The Eagle at The Serpent , na inilabas mula sa London. Lakip sa mga papeles nga egoist nga gisundan ni Tucker mao ang German nga Der Eigene , gi-edit ni Adolf Brand ; ug The Eagle ug The Serber , nga gi-isyu gikan sa London. Ang huli, ang pinakatanyag na Ingles na egoist journal, ay nai-publish mula 1898 hanggang 1900 kasama ang subtitle A Journal of Egoistic Philosophy and Sociology . Ang naulahi, ang labing inila nga Ingles nga egoist journal, gimantala kaniadtong 1898 hangtod 1900 nga adunay subtitle nga A Journal of Egoistic Philosophy and Sociology . Si Henry George , na impluwensyado sa mga left-libertarians, ay nagtataguyod na ang halaga na nagmula sa lupa ay dapat na kabilang sa lahat ng mga miyembro ng isang lipunan. Si Henry George , nga naimpluwensyahan sa mga wala-libertarian, nag-awhag nga ang kantidad nga nakuha gikan sa yuta kinahanglan nga iya sa tanan nga mga miyembro sa usa ka katilingban. Si Henry George ay isang ekonomistang pampulitika ng Amerikano at mamamahayag na nagsusulong na ang lahat ng halagang pang-ekonomiya na nagmula sa lupa, kasama na ang mga likas na yaman , ay dapat na kabilang sa lahat ng mga miyembro ng lipunan. Si Henry George usa ka ekonomista sa politika sa Amerikano ug tigbalita nga nag-awhag nga ang tanan nga kantidad sa ekonomiya gikan sa yuta, lakip ang natural nga mga kahinguhaan , kinahanglan managsama sa tanan nga mga miyembro sa katilingban. Matindi ang pagtutol sa pyudalismo at privatization ng lupain , nilikha ni George ang pilosopiya ng Georgism , o geoism , na maimpluwensyahan sa maraming kaliwa-libertarian, kabilang ang mga geolibertarians at geoanarchists . Kusog nga supak sa pyudalismo ug privatization sa yuta , gilalang ni George ang pilosopiya sa Georgism , o geoism , naimpluwensyahan sa daghang kaliwa -libertarian, apil ang geolibertarians ug geoanarchist . Tulad ng kilusang Ingles Digger , na gaganapin ang lahat ng materyal na pag-aari , sinabi ni George na ang lupain at ang mga pinansiyal na pag-aari ay pagmamay-ari ng lahat, at iyon ay may hawak na lupain bilangang mga pribadong pag-aari ay hahantong sa napakaraming pagkakapareho, kabilang ang awtoridad mula sa mga pribadong may-ari ng nasabing saligan. Sama sa kalihukan sa English Digger , nga nagkapareho sa tanan nga materyal nga kabtangan , giangkon ni George nga ang yuta ug ang mga kabtangan sa pinansya iya sa tanan, ug kana ang paghupot sa yuta ingonang pribado nga kabtangan maggikan sa kadaghan nga dili managsama, lakip ang awtoridad gikan sa pribado nga mga tag-iya sa maong yuta. Bago ang mga estado na nagtalaga ng mga may-ari ng mga ari-arian ng alinman sa isang lugar na may populasyon o hindi nakatira na lupain, ang mundo sa mundo ay gaganapin sa pangkaraniwan. Sa wala pa ang mga estado nga gihatag ang mga tag-iya sa mga tag-iya og yuta sa yuta kaniadto o wala puy-i nga yuta, sagad nga gihimo ang kalibutan sa kalibutan. Kapag ang lahat ng mga mapagkukunan na nagmula sa lupa ay nakamit upang makamit ang isang mas mataas na kalidad ng buhay. Kung ang tanan nga mga kahinguhaan nga makuha gikan sa yuta gibutang aron makab-ot ang mas taas nga kalidad sa kinabuhi. Hindi lamang para sa mga employer o panginoong may-ari. Dili lamang alang sa mga tag-iya o mga tag-iya sa yuta. Kundi upang maglingkod sa pangkalahatang interes at kaginhawaan ng isang mas malawak na pamayanan. Kundi aron pagsilbi sa mga kinatibuk-ang interes ug kahupayan sa usa ka mas lapad nga komunidad. Ang mga Geolibertarians ay nagsasabing ang mas mataas na mas mataas na mga katangian ng buhay ay maabot. Ang mga Geolibertarians nag-angkon labi ka labi ka taas nga kalidad sa kinabuhi ang maabut. Lalo na sa kailanman pagsulong ng teknolohiya at industriyalisadong agrikultura. Labi na sa kanunay nga pagsulong sa teknolohiya ug industriyalisadong agrikultura. Ang Digger , unang bahagi ng mga komunista ng libertarian, ay gaganapin ang lahat ng mga bagay, kasama na ang lupain na madalas na marahas na nasamsam ng aristokrasya ng Europa. Ang mga Digger , ang mga unang komunista nga libertarian, gipunting ang tanan nga mga butang, lakip ang yuta nga kanunay nga madakup nga nakuha sa European aristocracy. Ang mga Leveller , na kilala rin bilang Digger, ay isang ika-17 na siglo na kilusang anti-authoritarian na tumayo sa pagtutol sa pamahalaang Ingles at pyudalismo na itinutulak ito sa pamamagitan ng sapilitang privatization ng lupa sa panahon ng Unang Digmaang Sibil ng Ingles . Ang mga Leveller , na nailhan usab nga Digger, usa ka kalihokan nga anti-authoritarian nga ika-17 nga siglo nga nagbarug nga supak sa gobyerno sa Ingles ug ang pyudalismo nga kini nagduso pinaagi sa pinugos nga pribatisasyon sa yuta sa panahon sa Unang Ingles nga Gubat Sibil . Mga deboto na deboto , Gerrard Winstanleyay isang kilalang miyembro ng pamayanan at may isang napaka-progresibong interpretasyon ng kanyang relihiyon na hinahangad na tapusin ang pagbili at pagbebenta. Masimbahon Protestante , Gerrard Winstanleyusa ka bantog nga miyembro sa komunidad ug sa usa ka kaayo nga progresibo nga interpretasyon sa iyang relihiyon nagtinguha nga tapuson ang pagpamalit ug pagpamaligya. Sa halip para sa lahat ng mga naninirahan sa isang lipunan na ibahagi ang kanilang mga materyal na pag-aari at gaganapin ang lahat ng bagay sa karaniwan, nang walang pera o pagbabayad. Hinoon alang sa tanan nga mga lumulupyo sa usa ka katilingban nga magbahin sa ilang materyal nga kabtangan ug managsama sa tanan nga mga butang, nga wala'y salapi o bayad. Sa kumpletong pag-aalis ng pribadong pag-aari, kasama na ang pribadong lupain, ang mga English Levellers ay lumikha ng isang pool ng mga pag-aari kung saan ang lahat ng mga pag-aari ay pagmamay-ari ng pantay na panukala sa lahat. Sa hingpit nga pagwagtang sa pribado nga kabtangan, lakip na ang pribado nga yuta, ang English Levellers nagmugna usa ka pool of property diin ang tanan nga mga kabtangan nahisama sa sukod sa tanan. Madalas na nakikita bilang ilan sa mga unang nagsasanay ng mga anarkisista, ang kilusang Digger ay itinuturing na Kristiyanong komunista at napaka-unang bahagi ng komunismo ng libertarian . Kasagaran nga nakita ingon nga ang una nga nagpraktis sa mga anarkisista, ang kalihukan sa Digger gikonsiderar nga Kristyanong komunista ug labi ka sayo nga libertarian komunismo . Sa paligid ng pagsisimula ng ika-20 siglo, lumipas ang oras ng pagiging indibidwal ng anarkismo ng indibidwal. Sa pagsugod sa ika-20 nga siglo, ang kaadlawon sa indibidwal nga anarkismo nga milabay. Si HL Mencken at Albert Jay Nock ay ang unang kilalang tao sa Estados Unidos na naglalarawan sa kanilang sarili bilang mga libertarian na pinaniniwalaan nila na si Franklin D. Roosevelt ay pinipili ang salitang liberal para sa kanyang mga bagong patakaran sa Deal na kanilang sinalungat at ginamit ang libertarian upang magpahiwatig ang kanilang katapatan sa indibidwalismo . Si HL Mencken ug Albert Jay Nock ang una nga inila nga numero sa Estados Unidos nga naghulagway sa ilang kaugalingon ingon mga libertarian tungod kay nagtuo sila nga si Franklin D. Roosevelt gipili ang pulong nga liberal alang sa iyang mga New Deal nga mga palisiya nga ilang gisupak ug gigamit libertarian aron ipaila ang ilang pagkamaunungon sa indibidwalismo . Noong 1914, sumali si Nock sa kawani ng The Nation magazine na sa panahong ito ay sumusuporta sa liberalismong kapitalismo. Niadtong 1914, si Nock mikuyog sa kawani sa The Nation magazine nga nianang panahona nagsuporta sa liberalismong kapitalismo. Ang isang habang buhay na si Henry George, si Nock ay nagpunta upang maging co-editor ng Ang Freeman mula 1920 hanggang 1924. Usa ka tibuok kinabuhi nga nakadayeg ni Henry George, si Nock nagpadayon aron mahimong co-editor sa Ang Freeman gikan 1920 hangtod 1924. Isang publikasyon na una ay naglihi bilang isang sasakyan para sa isang kilusang buwis. Usa ka publikasyon sa sinugdan gipanganak ingon usa ka awto alang sa usa ka kalihokan sa buhis. Na pinondohan ng mayamang asawa ng ibang editor ng magasin na si Francis Neilson . Nga gipondohan sa adunahan nga asawa sa uban pang editor sa magasin nga si Francis Neilson . Ang kritikal na si HL Mencken ay sumulat na " ay mga editoryal sa loob ng tatlong maikling taon ng Freeman ay nagtakda ng isang marka na walang ibang tao sa kanyang pangangalakal ang kailanman nakakadalubhasa. Ang kritiko nga si HL Mencken nagsulat nga "ang mga editoryal sa tulo ka mubo nga tuig sa Freeman nagtakda usa ka marka nga walay bisan kinsa nga tawo sa iyang patigayon nga nakab-ot ang maayo. Sila ay may kaalaman at kung minsan ay natutunan, ngunit walang kailanman ang pinakamaliit na bakas ng pedantry sa kanila ". Nahibal-an sila ug usahay nakakat-on, apan wala bisan usa ka gamay nga pagsubay sa pedantry sa kanila ". Noong 1943, sa isa sa pinakamababang puntos para sa kalayaan at sangkatauhan sa kasaysayan. Niadtong 1943, sa usa ka pinakaubos nga punto alang sa kalingkawasan ug katawhan sa kasaysayan. Tatlong kamangha-manghang kababaihan ang naglathala ng mga libro na maaaring masabing isinilang sa modernong kilusang libertarian. Tulo ka mga talagsaong kababayen-an nga nagpatik sa mga libro nga mahimong giingon nga nagpanganak sa modernong kalihokan sa libertarian. Isabel Paterson 's Ang Diyos ng Machine , Rose Wilder Lane ni The Discovery of Freedom at Ayn Rand ni Ang ugat ng bukal sa bawat promote kanya at kapitalismo. Isabel Paterson ni Ang Dios sa mga Machine , Rose Wilder Lane ni Ang Discovery sa Freedom ug sa Ayn Rand ni Ang Tinubdan sa matag-promote nga pagkaindibidwal ug kapitalismo. Wala sa tatlo ang gumamit ng salitang libertarianismo upang ilarawan ang kanilang mga paniniwala at partikular na tinanggihan ni Rand ang label, na pinuna ang burgeoning na kilusang libertarian ng Amerikano bilang "hippies ng tama". Wala bisan usa sa tulo nga gigamit ang termino nga libertarianismo aron ihulagway ang ilang mga gituohan ug partikular nga gisalikway ni Rand ang label, gisaway ang pagkalot sa kalihukang libertarian sa Amerikano nga "hippies of the right". Ang sariling pilosopiya ng Objectivism ni Rand ay kapansin-pansin na katulad ng libertarianism at inakusahan niya ang mga libertarians ng pag-plagiarize ng kanyang mga ideya. Ang kaugalingon nga pilosopiya ni Rand sa Objectivism labi nga kaamgid sa libertarianism ug giakusahan niya ang mga libertarian sa pagdagmal sa iyang mga ideya. Ang lahat ng uri ng mga tao ngayon ay tumatawag sa kanilang mga sarili na "libertarians," lalo na isang bagay na tumatawag sa sarili nitong New Right, na binubuo ng mga hippies na anarchist sa halip na mga leftist collectivist; ngunit ang mga anarkista ay mga kolektivista. Ang tanan nga mga matang sa mga tawo karon nagtawag sa ilang kaugalingon nga "libertarians," labi na ang usa ka butang nga nagtawag sa iyang kaugalingon nga New Right, nga gilangkuban sa mga hippies nga mga anarkisista imbis sa mga leftist nga kolektista; apan ang mga anarkisista mga kolektista. Ang kapitalismo ay ang isang sistema na nangangailangan ng ganap na layunin ng batas, ngunit ang mga libertarians ay pinagsama ang kapitalismo at anarchism. Ang kapitalismo ang usa ka sistema nga nanginahanglan og hingpit nga katuyoan sa balaod, bisan pa ang mga libertarians naghiusa sa kapitalismo ug anarchism. Mas malala iyon kaysa sa anumang iminungkahi ng Bagong Kaliwa. Daotan kana kaysa bisan unsang gisugyot sa Bag-ong Wala. Ito ay isang panunuya sa pilosopiya at ideolohiya. Usa kini ka kaulawan sa pilosopiya ug ideolohiya. Sinasampal nila ang mga slogan at subukang sumakay sa dalawang bandwagon. Nagpaingon sila sa mga slogan ug gisulayan ang pagsakay sa duha ka bandwagon. Nais nilang maging mga hippies, ngunit hindi nais na mangaral ng pagkolekta ng mga kolektibo dahil ang mga trabahong iyon ay nakuha na. Gusto nila nga mahimong hippies, apan dili gusto nga sangyawan ang kolektibismo tungod kay nakuha na ang mga trabaho. Ngunit ang anarchism ay isang lohikal na paglaki ng anti-intelektuwal na bahagi ng kolektibismo. Apan ang anarchism usa ka lohikal nga pag-uswag sa anti-intellectual nga bahin sa kolektivismo. Maaari kong makitungo sa isang Marxista na may mas malaking pagkakataon na maabot ang ilang uri ng pag-unawa, at may higit na higit na paggalang. Makigsulti ako sa usa ka Marxist nga adunay labing dako nga higayon nga makaabut sa pipila ka matang sa pagsabut, ug labi ka labi nga pagtahud. Ang mga anarkista ay ang scum ng intelektuwal na mundo ng Kaliwa, na nagbigay sa kanila. Ang mga anarkisista mao ang kabangis sa intelektuwal nga kalibutan sa Kaliwa, nga gibiyaan sila. Kaya pinipili ng Kanan ang isa pang kaliwang discard. Mao nga ang Tuo nagpili sa usa pa nga wala nga left discard. Iyon ang kilusang libertarian. Mao kana ang kalihim sa libertarian. Noong 1946, itinatag ni Leonard E. Read ang Foundation for Economic Education isang American nonprofit na samahang pang-edukasyon na nagtataguyod ng mga prinsipyo ng ekonomikong laissez-faire , pribadong pag-aari at limitadong pamahalaan. Niadtong 1946, gitukod ni Leonard E. Read ang Foundation for Economic Education usa ka Amerikanong nonprofit nga organisasyon sa edukasyon nga nagpasiugda sa mga prinsipyo sa ekonomiya sa laissez-faire , pribado nga kabtangan ug limitado nga gobyerno. Ayon kay Gary North, dating director ng seminar ng seminar at isang kasalukuyang scholar ng Mises Institute , ang FEE ay ang "granddaddy ng lahat ng mga organisasyong libertarian". Sumala ni Gary North, kanhi director sa seminar sa FEE ug karon usa ka scholar sa Mises Institute , ang FEE mao ang "apohan sa tanan nga mga organisasyon nga libertarian". Ang mga unang opisyal ng FEE ay si Leonard E. Read bilang pangulo, ekonomista ng Austrian School na si Henry Hazlitt bilang bise presidente at David Goodrich ng BF Goodrichbilang chairman. Ang unang mga opisyal sa FEE mao si Leonard E. Read ingon presidente, ekonomista sa Austrian School nga si Henry Hazlitt ingon bise presidente ug David Goodrich sa BF Goodrichingon chairman. Ang iba pang mga nagtitiwala sa board ng FEE ay kasama ang mayaman na industriyalisadong si Jasper Crane ng DuPont , HW Luhnow ng William Volker & Co at Robert W. Welch Jr. , tagapagtatag ng John Birch Society . Ang uban pang mga tagasalig sa board sa FEE nag-uban sa mga adunahan nga industriyalisado nga si Jasper Crane sa DuPont , HW Luhnow sa William Volker & Co ug Robert W. Welch Jr. , ang nagtukod sa John Birch Society . Ang ekonomista ng Austrian School na si Murray Rothbard ay una nang masigasig na partisan ng Old Right. Ang ekonomista sa Austrian School nga si Murray Rothbard sa sinugdanan usa ka madasigon nga partisan sa Old Right. Lalo na dahil sa pangkalahatang pagsalungat nito sa digmaan at imperyalismo. Labi na tungod sa kinatibuk-an nga pagsupak niini sa giyera ug imperyalismo. Ngunit matagal na niyakap ang pagbabasa ng kasaysayan ng Amerika na binigyang diin ang papel na ginagampanan ng mga piling pribilehiyo sa paghubog ng mga ligal at pampulitika na institusyon. Apan dugay nga nagbutang usa ka pagbasa sa kasaysayan sa Amerikano nga nagpasiugda sa papel sa usa ka piling pribilehiyo sa paghulma sa ligal ug politikal nga mga institusyon. Siya ay bahagi ng bilog ni Ayn Rand para sa isang maikling panahon, ngunit kalaunan ay mahigpit na pinuna ang Objectivism. Usa siya ka bahin sa bilog ni Ayn Rand sa mubo nga panahon, apan sa ulahi mapintas nga gisaway ang Objectivism. Pinuri niya ang Atlas Shrugged ni Rand at isinulat na "ipinakilala niya ako sa buong larangan ng likas na karapatan at pilosopiya ng batas na natural", na hinihimok siyang malaman ang "maluwalhating tradisyon ng natural rights". Gidayeg niya ang Atlas Shrugged ni Rand ug nagsulat nga siya "gipaila-ila ko sa tibuuk nga natad sa natural nga mga katungod ug pilosopiya sa balaod nga natural", nga nag-aghat kaniya sa pagkat-on "ang mahimayaon nga tradisyon sa natural rights. Di-nagtagal ay sinira niya si Rand sa iba't ibang pagkakaiba-iba, kasama na ang kanyang pagtatanggol sa anarkismo, na tinawag ang kanyang pilosopiya na anarcho-kapitalismo. Wala madugay siya nakigbuwag sa Rand sa lainlaing mga kalainan, lakip ang iyang pagpanalipod sa anarkismo, nga nagtawag sa iyang pilosopiya nga anarcho-kapitalismo. Si Rothbard ay naiimpluwensyahan ng akda ng ika-19 na siglong Amerikanong indibidwal na anarkista at hinahangad na matunaw ang kanilang adbokasiya ng mga malayang pamilihan at pribadong pagtatanggol sa mga alituntunin ng ekonomikong Austrian. Rothbard naimpluwensiyahan sa buhat sa ika-19 nga siglo nga American maiya-iyahong anarkista ug nagtinguha sa meld sa ilang adbokasiya sa libre nga merkado ug sa pribado nga depensa uban sa mga baruganan sa Austrian ekonomiya. Si Karl Hess , isang speechwriter para sa Barry Goldwater at pangunahing may-akda ng Republican Party's 1960 at 1964 platform , ay nalungkot sa tradisyunal na politika kasunod ng 1964 pangulo ng kampanya kung saan nawala ang Goldwater kay Lyndon B. Johnson. Si Karl Hess , usa ka tigsulat sa speech para sa Barry Goldwater ug nag-una nga tagsulat sa mga platform sa Republikano sa 1960 ug 1964 nga mga plataporma , nahasol sa tradisyonal nga politika subay sa kampanya sa pagkapresidente sa 1964 diin ang Goldwater nawala sa Lyndon B. Johnson. Nakipaghiwalay siya sa mga Republikano matapos na tanggihan para sa trabaho sa partido, at nagsimulang magtrabaho bilang isang tagatanggap ng mabigat na tungkulin. Nakigbahin siya sa mga Republikano sa hingpit human gisalikway alang sa pagtrabaho sa partido, ug nagsugod sa pagtrabaho ingon usa ka welder nga adunay katungdanan. Sinimulang basahin ni Hess ang mga Amerikanong anarkista na higit sa lahat dahil sa mga rekomendasyon ng kanyang kaibigan na si Murray Rothbard at sinabi na sa pagbabasa ng mga gawa ng komunistang anarkista na si Emma Goldman. Gisugdan ni Hess ang pagbasa sa mga anarkisistang Amerikano tungod sa mga rekomendasyon sa iyang higala nga si Murray Rothbard ug giingon nga sa pagbasa sa mga buhat sa anistista nga komunista nga si Emma Goldman. Natuklasan niya na ang mga anarkista ay naniniwala sa lahat ng inaasahan niya na ang kinatawan ng Republican Party. Nahibal-an niya nga ang mga anarkisista nagtuo sa tanan nga iyang gilauman nga irepresentar sa Partido sa Republikano. Para kay Hess, si Goldman ang pinagmulan para sa pinakamahusay at pinakamahalagang teorya ng Ayn Rand nang walang alinman sa "mabaliw na solipsismo na gustung-gusto ni Rand". Alang sa Hess, ang Goldman ang gigikanan alang sa labing kaayo ug labing hinungdanon nga mga teyoriya ni Ayn Rand nga walay bisan unsa nga "nabuang nga solipsismo nga gusto kaayo ni Rand". Itinatag nina Hess at Rothbard ang journal na Kaliwa at Kanan: Isang Journal of Libertarian Thought , na nai-publish mula 1965 hanggang 1968, kasama sina George Resch atLeonard P. Liggio . Si Hess ug Rothbard nagtukod sa journal nga Kaliwa ug Kanang: Usa ka Journal of Libertarian Pangisip , nga gipatik gikan 1965 hangtod 1968, kauban si George Resch ugLeonard P. Liggio . Noong 1969, na-edit nila ang Libertarian Forum na naiwan ni Hess noong 1971. Sa 1969, gi-edit nila ang Libertarian Forum nga gibiyaan ni Hess kaniadtong 1971. Sa kalaunan ay inilagay ni Hess ang kanyang pokus sa maliit na sukat, na nagsasabi na ang lipunan ay "mga tao na magkasama na gumagawa ng kultura". Sa katapusan gibutang ni Hess ang gamay nga pagtagad sa gamay nga sukod, nga nagpahayag nga ang katilingban mao ang "mga tawo nga managsama nga naghimo sa kultura". Itinuring niya ang dalawa sa kanyang mga prinsipyo ng kardinal sa lipunan na "pagtutol sa sentral na awtoridad ng pampulitika" at "pag-aalala sa mga tao bilang mga indibidwal". Giisip niya ang duha sa iyang mga baruganan sa sosyal nga kardinal nga "pagsupak sa sentro nga awtoridad sa politika" ug "pagpakabana alang sa mga tawo isip mga indibidwal". Ang kanyang pagtanggi sa pamantayang pampulitikang partido ng Amerikano ay naipakita sa isang panayam na ibinigay niya sa panahon na sinabi niya: "Ang mga Demokratiko o liberal ay iniisip na ang lahat ay hangal at kung gayon kailangan nila ng isang tao upang sabihin sa kanila kung paano kumilos ang kanilang sarili. lahat ay tamad ". Ang iyang pagsalikway sa sumbanan nga politika sa partido sa Amerikano gipakita sa usa ka lecture nga gihatag niya sa panahon nga siya miingon: "Ang mga Demokratiko o liberal naghunahuna nga ang tanan buang ug busa kinahanglan nila ang usa ka tawo aron isulti kanila kung giunsa nila paggawi ang ilang kaugalingon. uwahi ang tanan ". Ang Nolan Chart , na nilikha ng libertarian ng Amerikano na si David Nolan , ay nagpapalawak ng kaliwa-kanang linya sa isang tsart na may dalawang dimensional na nag-uuri sa pampulitikang spectrum sa pamamagitan ng mga antas ng personal at ekonomikong kalayaan. Ang Nolan Chart , nga gihimo sa libertarian sa Amerikano nga si David Nolan , nagpalapad sa wala nga tuo nga linya sa usa ka tsart sa duha ka dimensional nga pagklasipikar sa pulitiko nga agrikultura pinaagi sa lebel sa personal ug ekonomikanhong kagawasan. Ang Vietnam War hatiin ang mapalagay alyansa sa pagitan ng lumalagong mga numero ng mga Amerikano Libertarians at conservatives na naniniwala sa nililimitahan ang kalayaan upang mapanghawakan moral virtues. Ang Gubat sa Vietnam nagbulag sa dili managsama nga panag-alyansa tali sa nagkadaghang mga libertarian sa Amerikano ug mga konserbatibo nga nagtuo sa paglilimita sa kalingkawasan sa pagtuboy sa mga hiyas sa moralidad. Ang mga Libertarian na sumalungat sa digmaan ay sumali sa draft na pagtutol at mga paggalaw ng kapayapaan pati na rin ang mga organisasyon tulad ng Mga Mag- aaral para sa isang Demokratikong Lipunan. Ang mga Libertarian nga mosupak sa gubat nakig-uban sa draft nga pagbatok ug mga kalihukan sa kalinaw ingon man mga organisasyon sama sa Mga Student for a Democratic Society. Noong 1969 at 1970, sumali si Hess sa iba, kasama sina Murray Rothbard, Robert LeFevre , Dana Rohrabacher , Samuel Edward Konkin III at dating pinuno ng SDS na si Carl Oglesbyupang makipag-usap sa dalawang kumperensya na pinagsama ang mga aktibista mula sa Bagong Kaliwa at Lumang Kanan sa kung ano ang umuusbong bilang isang kilos libertarian kilusan. Niadtong 1969 ug 1970, si Hess nakig-uban sa uban, lakip si Murray Rothbard, Robert LeFevre , Dana Rohrabacher , Samuel Edward Konkin III ug kanhi lider sa SDS nga si Carl Oglesbyaron mamulong sa duha ka komperensya nga naghiusa sa mga aktibista gikan sa Bag-ong Tuig ug Daang Katungod sa kung unsa ang nag-uswag nga kalihokan sa libertarian. Bilang bahagi ng kanyang pagsisikap na pag-isahin ang kaliwa at kanang pakpak ng libertarianismo, sasamahan ni Hess kapwa ang SDS at ang Industrial Workers of the World. Isip bahin sa iyang paningkamot sa paghiusa sa wala ug tuo nga mga pako sa libertarianismo, si Hess mokuyog sa SDS ug ang mga Industrial Workers of the World. Kung saan ipinaliwanag niya: "Dati ay mayroon kaming isang kilusan sa paggawa sa ganito bansa, hanggang ang mga pinuno ng IWW ay pinatay o nabilanggo. Kaniadto kami adunay usa ka kalihukan sa labor sa kini nasud, hangtod nga gipatay o gipriso ang mga pinuno sa IWW. Maaari mong sabihin sa mga unyon sa paggawa ang naging bihag kapag sinimulan silang purihin ng negosyo at gobyerno. Mahimo nimong isulti ang mga unyon sa labor nga nahimo nga bihag sa dihang ang negosyo ug gobyerno nagsugod sa pagdayeg kanila. Nagpapatay nila ang mga militanteng itim na pinuno sa katulad na paraan ngayon. Ang paglaglag nila sa mga militanteng mga itom nga lider sama usab sa karon. Kung magpapatuloy ang pagpatay, bago pa man mahaba ang liberal ay nagtanong. Kung ang pagpamatay magpadayon, sa wala pa ang mga dugay nga liberal mahimong nangutana. Ano ang nangyari sa mga itim? Unsa ang nahitabo sa mga itom? Bakit hindi pa sila militante? Ngano nga dili na sila militante? Ang Rothbard sa huli ay sumira sa kaliwa, pinag-iisa ang kanyang sarili sa burgeoning paleoconservative kilusan. Ang Rothbard sa katapusan nabuak sa wala, gipahiusa ang iyang kaugalingon sa paglihok nga paleoconservative nga kalihukan. Pinuna niya ang ugali ng mga libertarian na ito na mag-apela sa "'mga malayang espiritu,' sa mga taong ayaw itulak ang ibang tao. Gisaway niya ang kiling sa mga libertarian nga mag-apela sa "'mga espiritu nga libre,' sa mga tawo nga dili gusto magduso sa ubang mga tawo. At ayaw na maitulak sa kanilang sarili" kaibahan sa "ang karamihan sa mga Amerikano" na "ay maaaring maging masikip na conformists, na nais na stamp ang mga gamot sa kanilang paligid, sipain ang mga taong may kakaibang gawi sa damit, atbp." Ug dili gusto nga maduso sa ilang kaugalingon" sukwahi sa "ang kadaghanan sa mga Amerikano" kinsa "mahimo nga higpit nga mga conformista nga gusto, nga gusto nga magbutang mga droga sa ilang palibut, magsipa sa mga tawo nga lainlain nga pamatasan nga sinina, ug uban pa." Binigyang diin ni Rothbard na may kaugnayan ito bilang isang diskarte dahil ang kabiguan na itaguyod ang mensahe ng libertarian sa Gitnang Amerika ay maaaring magresulta sa pagkawala ng "mahigpit na assed majority". Gipasiugda ni Rothbard nga may kalabotan kini nga diskarte tungod kay ang pagkapakyas sa pagpaila sa mensahe sa libertarian sa Tunga nga Amerika mahimong moresulta sa pagkawala sa ‰ÛÏhigpit nga gisaligan nga kadaghanan. Ay natupad hanggang sa kasalukuyan araw sa pamamagitan ng Konkin III ni agorists , kontemporaryong mutualists tulad ng Kevin Carson , Roderick T. Long at iba pa tulad ng Gary Chartier Charles W. Johnson Sheldon Richman, Chris Matthew Sciabarra at Brad Spangler. Ang gidala sa karon nga mga agorista ni Konkin III, mga kontemporaryosa us aka konteksto sama ni Kevin Carson , Roderick T. Long ug uban pa sama ni Gary Chartier Charles W. Johnson Sheldon Richman, Chris Matthew Sciabarra ug Brad Spangler. Noong 1971, ang isang maliit na grupo ng mga Amerikano na pinamumunuan ni David Nolan ay nabuo ang Libertarian Party , na nagpapatakbo ng isang kandidato ng pangulo tuwing taon ng halalan mula noong 1972. Niadtong 1971, usa ka gamay nga grupo sa mga Amerikano nga gipangulohan ni David Nolan ang nagporma sa Libertarian Party , nga nagpadagan sa usa ka kandidato sa pagka-presidente matag tuig sa eleksyon gikan sa 1972. Ang iba pang mga samahan ng libertarian, tulad ng Center for Libertarian Studies at ang Cato Institute, ay din. nabuo noong 1970s. Ang ubang mga organisasyon nga libertarian, sama sa Center for Libertarian Studies ug Cato Institute, usab. natukod kaniadtong 1970s. Si Philosopher John Hospers , isang beses na miyembro ng panloob na bilog ni Rand, ay nagmungkahi ng isang hindi pagsisimula ng puwersa ng lakas upang pag-isahin ang parehong mga grupo, ngunit ang pahayag na ito ay kalaunan ay naging isang kinakailangang "pangako" para sa mga kandidato ng Libertarian Party at Hospers ay naging nito unang kandidato ng pampanguluhan noong 1972. Si Philosopher John Hospers , usa ka beses nga miyembro sa sulud sa sulud ni Rand, nagsugyot nga usa ka dili pagsugod sa baruganan sa kusog aron paghiusa ang duha nga mga grupo, apan kini nga pahayag sa ulahi nahimo nga usa ka kinahanglan nga "panaad" alang sa mga kandidato sa Libertarian Party ug Hospers nahimo niini unang kandidato sa pagkapresidente kaniadtong 1972. Noong 1980s, sumali si Hess sa Libertarian Party at nagsilbing editor ng pahayagan nito mula 1986 hanggang 1990. Sa 1980, Hess miapil sa libertarian Partido ug nag-alagad ingon nga editor sa iyang mantalaan gikan sa 1986 ngadto sa 1990. Ayon kay Maureen Tkacik, si Hess ay lumipat sa radikal na kaliwa at naging ideolohikal na lolo ng anti-1% at pro- 99 % kilusan. Sumala sa Maureen Tkacik, Hess mibalhin sa radikal nga wala, ug mao ang pang-ideolohiya lolo sa anti-1% ug maki 99. Ang direct antecedent ng mga nag-iisip tulad ng Ron Paul at sa parehong Tea Party kilusan at ang kilusang Occupy . Ang kalihukan, ang direktang antecedent sa mga naghunahuna sama ni Ron Paul ug ang kalihukan sa Tea Party ug ang kalihukan sa Occupy . Modern libertarianism nagkamit ng makabuluhang pagkilala sa academia sa mga publikasyon ng Harvard University propesor Robert Nozick ni Anarchy, Estado, at Utopia sa 1974, kung saan natanggap niya ang isang National Book Award noong 1975. Ang moderno nga libertarianismo nakakuha hinungdanon nga pag-ila sa akademya sa pagpatik sa propesor sa Harvard University nga si Robert Nozick 's Anarchy, State, ug Utopia kaniadtong 1974, diin nakadawat siya usa ka National Book Award kaniadtong 1975. Bilang tugon sa John Rawls 's A Theory ng Hustisya , ang libro ni Nozick ay suportado ang isang minimal na estado sa mga batayan na ang estado ng ultraminimal ay lumitaw nang hindi lumalabag sa mga indibidwal na karapatan at ang paglipat mula sa isang estado ng ultraminimal hanggang sa isang minimal na estado ay may obligasyong moral na mangyari. Agig tubag sa A Teoryo ni John Rawls sa Hustisya , gisuportahan sa libro ni Nozick ang usa ka gamay nga estado sa mga basehan nga ang estado sa ultraminimal mitungha nga wala makalapas sa mga indibidwal nga katungod ug ang pagbalhin gikan sa usa ka estado sa ultraminimal ngadto sa usa ka gamay nga estado nga obligado sa moral nga mahitabo. Partikular, sumulat si Nozick: "Pinagtutuunan namin na ang unang paglipat mula sa isang sistema ng mga pribadong ahensya ng proteksyon sa isang ultraminimal state, ay magaganap sa pamamagitan ng isang hindi nakikita na kamay na proseso sa isang pinahihintulutang moral na paglabag sa mga karapatan ng sinuman. Sa partikular, si Nozick misulat: "Kami nangatarungan nga ang una nga pagbalhin gikan sa usa ka sistema sa mga pribadong ahensya sa pagpanalipod ngadto sa usa ka estado sa ultraminimal, mahitabo pinaagi sa usa ka dili makita nga kamot nga proseso sa usa ka paagi sa pagtugot sa moralidad nga dili makalapas sa mga katungod sa us aka tawo. Pangalawa, pinagtutuunan namin na ang paglipat mula sa isang estado ng ultraminimal hanggang sa isang minimal na moral na kalagayan ay dapat mangyari. Ikaduha, nangatarungan namon nga ang pagbalhin gikan sa usa ka kahimtang sa ultraminimal hangtod sa usa ka gamay nga kahimtang sa pamatasan kinahanglan nga mahitabo. Iyon ay hindi kaaya-aya sa moral para sa mga tao na mapanatili ang monopolyo sa estado ng ultraminimal nang hindi nagbibigay ng mga proteksyon na serbisyo para sa lahat, kahit na nangangailangan ito ng tiyak na 'muling pamamahagi.' Kini mahimo nga dili maayo nga pamatasan alang sa mga tawo nga magpadayon ang monopolyo sa estado sa ultraminimal nga wala maghatag proteksyon nga serbisyo alang sa tanan, bisan kung kini nanginahanglan piho nga 'pagbag-o. Ang mga operator ng estado ng ultraminimal ay may moral na obligasyon upang makabuo ng minimal na estado ". Ang mga nagpadagan sa estado sa ultraminimal obligado sa pamatasan nga makahimo sa labing gamay nga estado ". Ang isang aspetong kasiya-siya ng ating pagtaas sa ilang katanyagan ay na, sa kauna-unahang pagkakataon sa aking memorya, kami, 'ang aming panig,' ay nakakuha ng isang mahalagang salita mula sa kaaway. Ang usa ka bahin nga makapalipay sa atong pagsaka sa pipila ka katalagman mao nga, sa una nga higayon sa akong panumduman, kita, 'ang atong panig,' nakuha ang hinungdanon nga pulong gikan sa kaaway. Naging simpleng magalang na salita para sa mga anarchist ng left-wing, iyon ay para sa mga anarkistang anti-pribadong ari-arian, alinman sa iba't ibang komunista o sindikista. Ang mga Libertarians' dugay na usa ka simple nga pulong alang sa mga anarchist sa wala nga pako, kana alang sa mga anarkista nga kontra sa pribado, bisan sa lainlaing komunista o sindikista. Ngunit ngayon kinuha natin ito . Apan karon nakuha namon kini. Ang proyekto ng pagkalat ng mga ideyang libertarian sa Estados Unidos ay naging matagumpay na ang ilang mga Amerikano na hindi kinikilala bilang libertarian ay tila may hawak na mga pananaw sa libertarian. Ang proyekto sa pagpakaylap nga mga ideolohiyang libertarian sa Estados Unidos nga malampuson kaayo nga ang pipila ka mga Amerikano nga wala magpaila ingon libertarian daw adunay paghunahuna sa libertarian. Dahil ang muling pagkabuhay ng neoliberalismo noong 1970s, ang modernong Amerikanong libertarianismo ay kumalat sa kabila ng Hilagang Amerika sa pamamagitan ng mga tangke ng isipan at partidong pampulitika. Sukad sa pagkabanhaw sa neoliberalismo kaniadtong 1970, ang moderno nga libertarianismo nga Amerikano mikaylap sa unahan sa North America pinaagi sa mga hunahuna sa tangke ug partido sa politika. Ang isang pagsulong ng tanyag na interes sa sosyalistang libertarian ay naganap sa mga bansa sa Kanluran noong 1960 at 1970s. Ang usa ka kadasig sa tanyag nga interes sa sosyalismo nga libertarian nahitabo sa mga nasud sa Kasadpan kaniadtong 1960 ug 1970. Ang anarkismo ay impluwensyado sa counterculture noong 1960s at anarkisistang aktibong lumahok sa mga protesta ng 1968 na kinabibilangan ng mga mag-aaral at pag-aalsa ng mga manggagawa. Ang anarkismo naimpluwensyahan sa counterculture sa 1960s ug ang mga anarkisist nga aktibo nga miapil sa mga protesta sa 1968 nga naglakip sa mga pag-alsa sa mga estudyante ug mga mamumuo. Noong 1968, ang International of Anarchist Federations ay itinatag sa Carrara, Italya sa panahon ng isang pandaigdigang kumperensya ng anarchist na ginawang doon noong 1968 ng tatlong umiiral na European federations ng Pransya , ang Italyano at ang Iberian Anarchist Federation pati na rin ang Bulgaria Anarchist Federation sa Pagpapatapon ng Pransya. Sa 1968, ang International of Anarchist Federations natukod sa Carrara, Italy sa panahon sa usa ka internasyonal nga komperensya sa anarkista nga gipahigayon didto kaniadtong 1968 sa tulo nga adunay ana nga mga federasyon sa Pransya sa Pransya , ang Italyano ug ang Iberian Anarchist Federation ingon usab ang Bulgaria Anarchist Federation sa Pag-adto sa Pransiya. Ang pag-aalsa noong Mayo 1968 ay humantong din sa isang maliit na muling pagkabuhay ng interes sa mga kaliwang ideya ng komunista . Ang pag-alsa sa Mayo 1968 nanguna usab sa gamay nga pagbangon sa interes sa nahabilin nga mga ideya sa komunista . Ang iba't ibang mga maliliit na kaliwang grupo ng komunista ay lumitaw sa buong mundo, higit sa lahat sa nangungunang mga kapitalistang bansa. Ang lainlaing gagmay nga mga grupo nga komunista ang mitumaw sa tibuuk kalibutan, nga labi sa nanguna nga mga kapitalistang nasud. Ang isang serye ng mga kumperensya ng kaliwa ng komunista ay nagsimula noong 1976, na may layunin na itaguyod ang talakayan sa internasyonal at cross-tendensya, ngunit ang mga ito ay pinarangalan noong 1980s nang hindi nadagdagan ang profile ng kilusan o pagkakaisa ng mga ideya. Ang sunod-sunod nga mga komperensya sa kaliwa sa komunista nagsugod kaniadtong 1976, nga adunay katuyoan nga ipasiugda ang panaghisgot sa internasyonal ug cross-tendro, apan kini gihangyo sa 1980 nga wala nagdako sa profile sa kalihukan o sa panaghiusa sa mga ideya. Ang mga kaliwang grupo ng komunista na mayroon ngayon sa International Partido Komunista , International Komunistang Kasalukuyan at ang Internationalist Komunistang Tendency. Ang mga wala nga grupo nga komunista nga naa karon naglangkob sa International Komunist Party , International Komunistang Panahon ug ang Internationalist Komunistang Tendency. Ang krisis sa pabahay at trabaho sa karamihan ng Kanlurang Europa ay humantong sa pagbuo ng mga komuniyon atsquatter na paggalaw tulad ng sa Barcelona sa Spain. Ang krisis sa pabahay ug pagpanarbaho sa kadaghanan sa Kasadpang Europa nagdala sa pagporma sa mga komuniyon ugmga kalihukan sa squatter sama sa sa Barcelona sa Spain. Sa Denmark, sinakop ng mga squatter ang isang disused military base at idineklara ang Freetown Christiania , isang autonomous na kanlungan sa gitnang Copenhagen. Sa Denmark, gisakop sa mga squatter ang usa ka naabusohan nga base sa militar ug gideklarar ang Freetown Christiania , usa ka autonomous nga kanluran sa sentro sa Copenhagen. Sa paligid ng ika-21 siglo, ang sosyalismo ng libertarian ay lumago sa pagiging popular at impluwensya bilang bahagi ng mga kilusang anti-digmaan, anti-kapitalista at anti-globalisasyon . Sa pagsugod sa ika-21 nga siglo, ang sosyalismo nga libertarian nagtubo sa pagkapopular ug impluwensya isip bahin sa mga kalihukang anti-gubat, anti-kapitalista ug anti-globalisasyon . Ang mga Anarkista ay naging kilala sa kanilang pagkakasangkot sa mga protesta laban sa mga pagpupulong sa World Trade Organization , Group of Eight at World Economic Forum . Ang mga Anarkisista nailhan tungod sa ilang pagkalambigit sa mga protesta batok sa mga miting sa World Trade Organization , Group of Eight ug World Economic Forum . Ang ilang mga paksyon ng mga anarkista sa mga protesta na ito ay nakikibahagi sa pag-aalsa, pagkasira ng ari-arian at marahas na paghaharap sa mga pulis. Ang pila ka paksyon nga anarkistiko sa kini nga mga protesta naglihok sa gubot, pagkaguba sa kabtangan ug mapintas nga komprontasyon sa mga pulis. Ang mga pagkilos na ito ay napuspos ng ad hoc, walang pinuno, hindi nagpapakilalang mga kadre na kilala bilang mga itim na blocs at iba pang mga taktika ng organisasyon na nagpayunir sa panahong ito kasama ang kultura ng seguridad , mga grupo ng kaakibat.at ang paggamit ng mga desentralisadong teknolohiya tulad ng Internet. Kini nga mga aksyon nga nahuman sa ad hoc, walay lider, dili nagpakilalang mga kadre nga nailhan nga itom nga blocs ug uban pang mga taktika sa organisasyon nga gipangunahan sa kini nga panahon naglakip sa kultura sa seguridad , mga grupo sa kaambitanug ang paggamit sa mga desentralisado nga teknolohiya sama sa Internet. Ang isang makabuluhang kaganapan sa panahong ito ay ang mga paghaharap sa kumperensya ng WTO sa Seattle noong 1999 . Usa ka hinungdanon nga panghitabo sa kini nga panahon mao ang mga komprontasyon sa komperensya sa WTO sa Seattle kaniadtong 1999 . Para sa iskolar ng Ingles na anarchist na si Simon Critchley , "ang kontemporaryong anarchism ay makikita bilang isang malakas na kritika ng pseudo-libertarianism ng kontemporaryong neo-liberalismo . Alang sa eskolar sa Ingles nga anarchist nga si Simon Critchley , "ang kontemporaryo nga anarkismo mahimong makita nga usa ka kusog nga kritikal sa pseudo-libertarianism sa kontemporaryo nga neo-liberalismo . Maaaring sabihin ng isa na ang kontemporaryong anarchism ay tungkol sa responsibilidad, maging sekswal, ekolohikal o sosyo-ekonomiko; ito ay dumadaloy mula sa isang karanasan ng budhi tungkol sa iba't ibang mga paraan kung saan ang West ay sumisira sa natitira. Ang usa mahimo nga magsulti nga ang kontemporaryong anarchism bahin sa responsibilidad, sekswal, ekolohikal o sosyo-ekonomiko; nagaagos kini gikan sa usa ka kasinatian sa konsensya bahin sa daghang mga pamaagi diin ang West nagdaot sa nahabilin. Ito ay isang etikal na pagkagalit sa hindi pagkakapantay-pantay, kawalang-saysay at disenfranchisment na napakalaki ng lokal at globally . Kini usa ka pamatasan nga pamatasan sa dili kaayo nga pagkakapareho, pagkawalay hinungdan ug pagkadismaya nga labi ka madunot sa lokal ug globally ". Maaaring ito rin ay nai-motivation ng "pagbagsak ng ' talagang umiiral na sosyalismo ' at ang capitulation sa neo-liberalismo ng demokrasyang panlipunan ng Kanluran ". Mahimo usab kini naaghat sa "pagkahugno sa ' tinuud nga sosyalismo ' ug ang capitulasyon sa neo-liberalismo sa demokrasya sa Kasadpan sa Kasadpan ". Sa Estados Unidos, natagpuan ng mga botohan (circa 2006) na ang mga pananaw at gawi sa pagboto sa pagitan ng 10% at 20%, o higit pa, ng edad ng pagboto ang mga Amerikano ay maaaring inuri bilang " fiscally conservative at socially liberal , o libertarian ". Sa Estados Unidos, nahibal-an sa mga poll (circa 2006) nga ang mga panan-aw ug batasan sa pagboto sa taliwala sa 10% hangtod 20%, o daghan pa, sa edad nga pagboto ang mga Amerikano mahimong giklasipikar isip " fiscally conservative ug socially liberal , o libertarian ". Ito ay batay sa mga pollsters at mga mananaliksik na tumutukoy sa mga libertarian na pananaw bilang fiscally conservative at socially liberal at laban sa interbensyon ng gobyerno sa mga pang-ekonomiyang gawain at para sa pagpapalawak ng mga personal na kalayaan. Gibase kini sa mga pollsters ug mga tigdukiduki nga nagtino sa panglantaw sa libertarian ingon nga konserbatibo sa piskalya ug sosyal nga liberal ug batok sa pagpangilabot sa gobyerno sa mga kalihokan sa ekonomiya ug alang sa pagpalapad sa mga personal nga kagawasan. Sa isang 2015 Gallup poll ang figure na ito ay tumaas sa 27%. Natagpuan ng isang poll ng 2015 Reuters na 23% ng mga Amerikanong botante na kinikilala ang sarili bilang mga libertarians, kabilang ang 32% sa pangkat ng edad na 18-29. Sa us aka 2015 Gallup poll kini nga numero nabanhaw sa 27%. Usa ka poll sa 2015 nga Reuters nakit-an nga 23% sa mga Amerikanong botante nga nagpaila sa kaugalingon ingon mga libertarian, lakip ang 32% sa edad nga 18-29 nga edad. Sa pamamagitan ng dalawampu ng botohan sa paksang ito na sumasaklaw sa labing-tatlong taon, natagpuan ni Gallup na ang mga botante na libertarian sa pampulitikang spectrum ay nagmula sa 17-23% ng electorate ng Estados Unidos. Pinaagi sa kawhaan ka mga botohan sa kini nga hilisgutan nga nagsangkad sa napulo'g tulo ka tuig, nahibal-an ni Gallup nga ang mga botante nga libertarian sa pampulitika nga sukat gikan sa 17-23% sa elektor sa Estados Unidos. Gayunpaman, natagpuan ng isang 2014 Pew Poll na 23% ng mga Amerikano na nagpapakilala bilang mga libertarian ay walang ideya kung ano ang kahulugan ng salita. Bisan pa, nahibal-an sa usa ka 2014 Pew Poll nga 23% sa mga Amerikano nga nagpaila nga mga libertarian walay ideya kung unsa ang gipasabut sa pulong. Isang Amerikanong pampulitikang kilusan na kilala para sa nagsusulong ng pagbawas sa Estados Unidos pambansang utang at pederal na badyet depisit sa pamamagitan ng pagbabawas ng pamahalaan paggasta at mga buwis. Usa ka Amerikano nga sa politika kalihukan nga nailhan alang sa nagpasiugda sa usa ka pagkunhod sa Estados Unidos sa nasudnong utang ug sa pederal nga budget deficit pinaagi sa pagkunhod sa gobyerno paggasto ug mga buhis. Na kung saan ay nagkaroon ng isang makabuluhang libertarian component sa kabila ng pagkakaroon ng contrasts na may libertarian pagpapahalaga at pananaw sa ilang mga lugar tulad ng libreng kalakalan , imigrasyon , nasyonalismo at mga isyung panlipunan . Nga may usa ka mahinungdanon nga libertarian component bisan may mga kalainan sa libertarian mga mithi ug panan-aw sa pipila ka mga lugar sama sa libre nga pamatigayon , imigrasyon , nasyonalismo ug mga isyu sa sosyal . Isang Pangangatuwiran noong 2011- Natagpuan ng poll ng polling na kabilang sa mga nagpakilala sa sarili bilang mga tagasuporta ng Tea Party, 41 porsiyento ang nakasandal sa libertarian at 59 porsyento na social conservative . Usa ka Pangatarungan sa 2011 -Rupe poll nga nahibal-an nga sa mga nagpakilala sa kaugalingon ingon mga tagasuporta sa Tea Party, 41 porsyento ang nagsandig sa libertarian ug 59 porsyento nga sosyal nga konserbatibo . Pinangalanang matapos ang Boston Tea Party , naglalaman din ito ng konserbatibo at mga elemento ng populistang at may sponsor na maraming protesta at suportado ang iba't ibang mga kandidato sa politika mula noong 2009. Gipangalan sa Boston Party Party , kini usab naglangkob sa konserbatibo ug mga elemento nga populasyon sa ug gipaluyohan ang daghang mga protesta ug gisuportahan ang lainlaing mga kandidato sa politika gikan sa 2009. Karamihan, ang mga organisasyon ng Tea Party ay sinasabing lumayo sa pambansang demonstrasyon sa mga lokal na isyu. Kasagaran, ang mga organisasyon sa Tea Party giingon nga gibalhin gikan sa nasyonal nga demonstrasyon sa lokal nga mga isyu. Kasunod ng pagpili ng Paul Ryan bilang Mitt Romney 's 2012 bise presidential running mate, ipinahayag ng The New York Times na ang mga mambabatas ng Tea Party ay hindi na isang fringe ng konserbatibong koalisyon, ngunit ngayon "hindi mapag-aalinlangan sa pangunahing bahagi ng modernong Republican Party". Pagsunod sa pagpili ni Paul Ryan isip Mitt Romney 's 2012 bise presidential running mate, gipahayag sa The New York Times nga ang mga magbabalaod sa Tea Party dili na usa ka sulud sa konserbatibo nga koalisyon, apan karon "dili masulub-ong sulud sa kinauyokan sa modernong Republican Party". Noong 2012, ang anti-war at pro- drug liberalisasyon ng mga kandidato ng pampanguluhan tulad ng Libertarian Republican na si Ron Paul at kandidato ng Partido ng Libertarian na si Gary Johnson ay nagtataas ng milyun-milyong dolyar at nakakuha ng milyun-milyong mga boto sa kabila ng oposisyon sa kanilang pagkuha ng pag-access sa balota ng parehong mga Demokratiko at Republika. Kaniadtong 2012, ang mga kandidato sa pagkapresidente sa anti-gubat ug pro- droga sama sa Libertarian Republican Ron Paul ug kandidato sa Partido sa Libertarian nga si Gary Johnson naggasto og milyon-milyon nga dolyar ug nakakuha mga milyon-milyong boto bisan pa sa pagsupak sa ilang pagkuha sa balota sa mga Demokratiko ug Republika. Ang 2012 Libertarian National Convention ay nakita nina Johnson at Jim Greyna hinirang bilang ang pambansang tiket sa panguluhan ng 2012 para sa Libertarian Party, na nagreresulta sa pinakamatagumpay na resulta para sa isang kandidato ng pangatlong pang-ikatlong partido mula noong 2000 at ang pinakamahusay sa kasaysayan ng Partido ng Libertarian sa pamamagitan ng numero ng boto. Ang 2012 Libertarian National Convention nakita nila Johnson ug Jim Greygipili ingon nga 2012 nga tiket sa pagkapangulo alang sa Libertarian Party, nga miresulta sa labing malampuson nga sangputanan alang sa usa ka ikatulo nga partido nga kandidatura sa pagkapresidente gikan sa 2000 ug ang labing kaayo sa kasaysayan sa Partido sa Libertarian pinaagi sa numero sa boto. Tumanggap si Johnson ng 1% ng tanyag na boto, na nagkakahalaga ng higit sa 1.2 milyong mga boto. Si Johnson nakadawat 1% sa popular nga boto, nga nagkantidad sa kapin sa 1.2 milyon nga mga boto. Nagpahayag si Johnson ng isang pagnanais na manalo ng hindi bababa sa 5 porsyento ng mga boto upang ang mga kandidato ng Libertarian Party ay makakakuha ng pantay na pag- access sa balota at pagpopondo ng pederal , sa gayon kasunod na wakasan ang sistema ng dalawang partido . Gipahayag ni Johnson ang usa ka pangandoy nga modaog bisan sa 5 porsyento nga boto aron ang mga kandidato sa Libertarian Party makakuha managsama nga pag-access sa balota ug pondo nga federal , sa ingon pagkahuman matapos ang sistema nga duha ka partido . Ang 2016 Libertarian National Convention ay nakita sina Johnson at Bill Weldhinirang bilang ang tiket sa pampanguluhan ng 2016 at nagresulta sa pinakamatagumpay na resulta para sa isang kandidato sa pagkapangulo ng third-party mula noong 1996 at ang pinakamahusay sa kasaysayan ng Libertarian Party sa pamamagitan ng numero ng boto. Ang 2016 Libertarian National Convention nakita nila si Johnson ug Bill Weldnominado nga 2016 tiket sa pagkapresidente ug miresulta sa labing malampuson nga sangputanan alang sa usa ka kandidato sa pagkapresidente sa ikatulo nga partido sukad kaniadtong 1996 ug ang labing kaayo sa kasaysayan sa Libertarian Party pinaagi sa numero sa boto. Natanggap ni Johnson ang 3% ng tanyag na boto, na nagkakahalaga ng higit sa 4.3 milyong mga boto. Si Johnson nakadawat 3% sa popular nga boto, nga nagkantidad sa kapin sa 4.3 milyon nga mga boto. Ang interpretasyong Judicial ay tumutukoy sa iba't ibang mga paraan na ginagamit ng judiciary upang bigyang - kahulugan ang batas , lalo na ang mga dokumento at konstitusyon ng konstitusyon . Ang paghukum sa paghukum nagtumong sa lainlaing mga paagi nga gigamit sa hudikatura sa paghubad sa balaod , labi na ang mga dokumento sa konstitusyon ug lehislasyon. Ito ay isang mahalagang isyu sa ilang mga karaniwang nasasakupan sa batas tulad ng Estados Unidos , Australia at Canada , dahil ang kataas - taasang mga hukuman ng mga bansang iyon ay maaaring mapabagsak ang mga batas na ginawa ng kanilang mga lehislatura sa pamamagitan ng isang proseso na tinatawag na pagsusuri ng hudikatura . Kini usa ka hinungdanon nga isyu sa pipila nga mga kamandoan sa balaod sama sa Estados Unidos , Australia ug Canada , tungod kay ang supremo nga mga korte sa mga kanasuran mahimong magwagtang sa mga balaod nga gihimo sa ilang mga lehislatura pinaagi sa usa ka proseso nga gitawag nga judicial review . Halimbawa, napagpasyahan ng Korte Suprema ng Estados Unidos ang mga paksang tulad ng legalidad ng pagka-alipin tulad ng desisyon sa Dred Scott , at desegregation tulad ng desisyon sa Brown v Board of Education , at mga karapatan sa pagpapalaglag tulad ng sa desisyon ng Roe v Wade . Pananglitan, ang Korte Suprema sa Estados Unidos nakahukom sa mga hilisgutan sama sa legalidad sa pagkaulipon sama sa desisyon sa Dred Scott , ug desegregation sama sa desisyon sa Brown v Board of Education , ug mga katungod sa pag- aborsyon sama sa desisyon sa Roe v Wade . Bilang isang resulta, kung paano binibigyang kahulugan ng mga justices ang konstitusyon, at ang mga paraan kung paano nila nilalapitan ang gawaing ito ay may isang aspetong pampulitika. Ingon usa ka sangputanan, kung giunsa nga ang mga justicia naghubad sa konstitusyon, ug ang mga pamaagi kung giunsa nila kini nga buluhaton adunay usa ka aspeto sa politika . Ang mga tuntunin na naglalarawan ng mga uri ng interpretasyong panghukuman ay maaaring maging hindi maliwanag; halimbawa, ang salitang judicial conservatism ay maaaring magkakaiba sa kahulugan depende sa kung ano ang sinusubukan na " conservation ". Ang mga lagda nga naghubit sa mga tipo sa paghukum sa paghukum mahimong dili klaro; alang sa panig-ingnan, ang termino sa judicial conservatism mahimong magkalainlain sa kahulugan depende sa kung unsa ang naninguha nga "gitipigan". Ang isang tao ay maaaring tumingin sa paghuhusga ng interpretasyon kasama ang isang pagpapatuloy mulapagpigil sa hudisyal sa aktibismo ng hudisyal , na may iba't ibang mga pananaw kasama ang pagpapatuloy. Mahimo nga tan-awon ang usa ka paghukum sa panghukum ubanan sa usa ka pagpadayon gikan sapagpugong sa judicial sa judicial activism , nga adunay lainlaing mga panan-aw subay sa pagpadayon. Batayan para sa paghukum ng interpretasyon Sa Estados Unidos , may iba't ibang mga paraan upang gawin ang interpretasyong hudikatura. Ang sukaranan alang sa paghukum sa paghukum Sa Estados Unidos , adunay lainlaing mga paagi sa pagbuhat sa paghukum sa hudikatura. Nangyayari ang pagbabalanse kapag timbangin ng mga hukom ang isang hanay ng mga interes o mga karapatan laban sa isang magkakasamang set, karaniwang ginagamit upang gumawa ng mga pagpapasya sa mga kaso ng Unang Pagbabago . Nahinabo ang pagbalanse kung timbangon sa mga maghuhukom ang usa ka hugpong interes o mga katungod batok sa usa ka set sa pagsupak, nga sagad gigamit aron maghimog mga paghukum sa mga kaso sa First Amendment . Halimbawa, ang mga kaso na kinasasangkutan ng kalayaan sa pagsasalita paminsan-minsan ay nangangailangan ng mga katwiran na gumawa ng pagkakaiba sa pagitan ng ligal na pinahihintulutang pagsasalita at pagsasalita na maaaring paghigpitan o pagbawal para sa, sabihin, mga kadahilanan ng kaligtasan, at ang gawain pagkatapos ay para sa mga justices na balansehin ang mga magkasalungat na habol na ito. Pananglitan, ang mga kaso nga may kalabotan sa kagawasan sa pagsulti usahay nanginahanglan mga pagtaliwala tali sa ligal nga gitugutan nga sinultihan ug sinultihan nga mahimong higpitan o gidili alang, ingnon, mga hinungdan sa pagkaluwas, ug ang buluhaton nga alang sa mga justices aron mabalanse ang nagkasumpaki nga mga pangangkon. Ang diskarte sa pagbabalanse ay pinuna ng hustisya ng Korte Suprema na si Felix Frankfurter na nagtalo na ang Konstitusyon ay hindi nagbibigay ng patnubay tungkol sa kung paano timbangin o sukatin ang mga magkakaibang interes. Ang diskarte sa pagbalanse gisaway sa hustisya sa Korte Suprema nga si Felix Frankfurter nga nangatarungan nga ang Konstitusyon wala maghatag giya kung unsaon pagtimbang o pagsukod sa mga managlahi nga interes. Isinasaalang-alang ng doktrinalismo kung paano ang iba't ibang mga bahagi ng Saligang Batas ay "hugis ng sariling hurisprudence ng Korte", ayon kay Finn. Giisip sa doktrinalismo kung giunsa ang lainlaing mga bahin sa Konstitusyon ang "gihulma sa kaugalingon nga hurisprudence sa Korte", sumala ni Finn. Ang intensyon ng mga tagapagtatag ay nagsasangkot ng mga hukom na nagsisikap na masukat ang mga hangarin ng mga may-akda ng Konstitusyon. Ang katuyoan sa mga Founders naglangkob sa mga hukom nga naningkamot sa pagtimbang-timbang sa mga katuyoan sa mga tagsulat sa Konstitusyon. Maaaring lumitaw ang mga problema kapag sinubukan ng mga hukom upang alamin kung aling mga partikular na Founder o Framers na kumunsulta. Ang mga problema mahimong motungha kung ang mga maghuhukom mosulay sa pagtino kung unsang partikular nga mga Founder o Framers ang mokonsulta. Pati na rin ang pagsisikap na matukoy kung ano ang ibig sabihin nila batay sa madalas na kalat at hindi kumpletong dokumentasyon. Ingon man pagsulay sa pagtino kung unsa ang ilang gipasabut base sa kanunay nga gaan ug dili kompleto nga dokumentasyon. Ang orihinalismo ay nagsasangkot ng mga hukom na nagsisikap na ilapat ang "orihinal" na kahulugan ng iba't ibang mga probisyon sa konstitusyon. Ang orihinalismo naglangkit sa mga hukom nga naningkamot nga ipadapat ang "orihinal" nga gipasabut sa lainlaing mga probisyon sa konstitusyon. Upang matukoy ang orihinal na kahulugan, isang probisyon ng konstitusyon ay binibigyang kahulugan sa orihinal na konteksto nito, ibig sabihin, ang konteksto, pampanitikan, at pampulitikang konteksto ng mga framers. Aron matino ang orihinal nga kahulogan, usa ka probisyon sa konstitusyon ang gihubad sa orihinal nga konteksto niini, nga mao ang makasaysayan, literatura, ug konteksto sa politika sa mga magbubuhat. Mula sa interpretasyong iyon, ang batayan na prinsipyo ay nagmula kung saan pagkatapos ay inilapat sa kontemporaryong sitwasyon. Gikan sa maong interpretasyon, ang sukaranan nga sukaranan nakuha nga dayon gigamit sa kontemporaryo nga kahimtang. Naniniwala ang dating hustisya sa Korte Suprema na si Antonin Scalia na ang teksto ng konstitusyon ay dapat mangahulugan ng parehong bagay ngayon tulad ng nangyari noong isinulat ito. Ang kanhi hustisya sa Korte Suprema nga si Antonin Scalia nagtuo nga ang teksto sa konstitusyon kinahanglan magpasabut sa parehas nga butang karon sama sa nahimo kung kini nahisulat. Isang ulat sa Washington Postiminungkahi na ang orihinalismo ay ang "pananaw na ang Konstitusyon ay dapat ma-kahulugan alinsunod sa orihinal na kahulugan nito - samakatuwid nga, ang kahulugan nito sa oras ng pagpapatupad nito." Usa ka taho sa Washington Postnagsugyot nga ang orihinalismo mao ang "pagtan-aw nga ang Konstitusyon kinahanglan ipasabut pinauyon sa orihinal nga kahulogan niini - nga mao, ang gipasabut niini sa panahon nga kini gihimo." Kahulugan batay sa mga orihinal na prinsipyo. Kahulugan pinasukad sa orihinal nga mga baruganan. Pinapahinahon ng Prudentialism ang mga hukom mula sa paglalagay ng malawak na mga patakaran para sa posibleng mga kaso sa hinaharap, at pinapayuhan ang mga korte na maglaro ng isang limitadong papel. Gipakyas sa Prudentialism ang mga huwes gikan sa paghimo og halapad nga mga lagda alang sa posible nga mga kaso sa umaabot, ug gitambagan ang mga korte nga adunay gamay nga papel. Si Precedent ay mga hukom na nagpapasya ng isang kaso sa pamamagitan ng pagtingin sa desisyon ng isang nauna at katulad na kaso ayon sa ligal na prinsipyo ng stare decisis. Si Precedent mao ang mga hukom nga nagdesisyon sa usa ka kaso pinaagi sa pagtan-aw sa desisyon sa usa ka kaniadto ug parehas nga kaso sumala sa ligal nga prinsipyo sa deklarasyon sa stare. Sa pamamagitan ng paghahanap ng isang patakaran o prinsipyo sa isang naunang kaso upang gabayan ang kanilang paghuhusga sa isang kasalukuyang kaso. Pinaagi sa pagpangita sa usa ka lagda o prinsipyo sa mas sayo nga kaso aron mogiya ang ilang paghukom sa us aka kaso. Ang mahigpit na konstruksyonismo ay nagsasangkot sa mga hukom na nagbibigay-kahulugan lamang sa teksto tulad ng nasulat; kapag naitatag ang isang malinaw na kahulugan, hindi na kailangan ng karagdagang pagsusuri, batay sa paraang ito, na nagsusulong na dapat iwasan ng mga hukom ang pagguhit ng mga inpormasyon mula sa mga naunang batas o konstitusyon at sa halip ay tutukan ang eksaktong isinulat. Ang higpit nga konstruksyonismo naglangkob sa mga maghuhukom nga naghubad sa teksto ra sa nahisulat; kung nahuman na ang usa ka tin-aw nga kahulogan, walay kinahanglan nga dugang nga pag-analisar, pinasukad sa niini nga paagi, nga nag-awhag nga ang mga maghuhukom kinahanglan nga likayan ang pagguhit sa mga inagihan gikan sa nangaging mga balaod o konstitusyon ug sa baylo nga gipunting ang eksakto kung unsa ang nasulat. Halimbawa, ipinagtalo ni Justice Hugo Black na ang mga salita ng Unang Pagbabago hinggil sa ilang mga karapatang sibil na ang Kongreso ay hindi gagawa ng anumang batas ay dapat na nangangahulugang eksakto na: walang batas, walang pagbubukod. Pananglitan, si Hugo Hugo Black nangatarungan nga ang pulong sa Unang Pag-amenda sa pagtumong sa pipila nga mga katungod sa sibil nga ang Kongreso dili maghimo us aka balaod nga angay ipasabut sa eksakto nga: walay balaod, walay eksepsiyon. Ang estrukturalismo ay isang paraan ng paggamit ng mga hukom sa pamamagitan ng paghahanap para sa kahulugan ng isang partikular na prinsipyo ng konstitusyon sa pamamagitan lamang ng "pagbabasa nito laban sa mas malaking konstitusyon o konteksto," ayon kay Finn. Ang Structuralism usa ka paagi nga gigamit sa mga maghuhukom pinaagi sa pagpangita sa kahulogan sa usa ka piho nga prinsipyo sa konstitusyon pinaagi lamang sa "pagbasa niini batok sa labi ka dagkong dokumento o konteksto," sumala ni Finn. Sinubukan ng mga Hukom na maunawaan kung paano naaangkop ang isang partikular na nakapangyayari sa loob ng mas malaking istraktura ng buong konstitusyon. Ang mga maghuhukom naningkamot sa pagsabut kung giunsa ang usa ka piho nga pagmando naa sa labing dako nga istruktura sa tibuuk nga konstitusyon. Textualism lalo na binibigyang-kahulugan ng mga batas batay sa ordinaryong kahulugan ng mga legal na teksto. Ang Textualism nag-una nga naghubad sa balaod pinasukad sa naandan nga kahulogan sa ligal nga teksto. Ang panuntunan ayon sa isang mas mataas na batas ay isang pahayag na nagpapahiwatig na walang batas na maaaring ipatupad ng gobyerno maliban kung sumasangayon ito sa ilang mga unibersal na prinsipyo (nakasulat o hindi nakasulat) ng pagiging patas, moralidad, at katarungan. Ang pagmando subay sa usa ka mas taas nga balaod usa ka pahayag nga nagpahayag nga walay balaod nga mahimong ipatuman sa gobyerno gawas kung kini nahiuyon sa pipila nga unibersal nga mga prinsipyo (nasulat o dili nakasulat) sa pagkamakatarungan, moralidad, ug hustisya. Sa gayon, ang panuntunan alinsunod sa isang mas mataas na batas ay maaaring magsilbing isang praktikal na legal na pamantayan upang maging kwalipikado sa mga pagkakataon ng pagpapasya sa pampulitika o pangkabuhayan, kapag ang isang pamahalaan , kahit na kumikilos na naaayon sa malinaw na tinukoy at maayos na ipinatupad ang mga ligal na patakaran. Sa ingon, ang pagmando subay sa usa ka labi ka taas nga balaod mahimong magsilbing praktikal nga pamatasan aron mahimong kwalipikado ang mga higayon sa paghimog desisyon sa politika o ekonomikanhon, kung ang usa ka gobyerno , bisan kung molihok nga nahiuyon sa tin-aw nga gipasabut ug husto nga gipatuman ang mga ligal nga balaod. Pa rin gumagawa ng mga resulta na maraming mga manonood ang nakakakita ng hindi patas o hindi makatarungan. Sa gihapon naghimo og mga resulta nga nakita sa daghang mga tigpaniid nga dili patas o dili makatarunganon. Ang ideya ng isang batas ng pangwakas na hustisya nang paulit-ulit sa panandaliang batas ng estado - isang mas mataas na batas - ay unang ipinakilala sa post-Roman Europe ng mga hurado ng batas ng Katoliko . Ang ideya sa usa ka balaod sa katapusang hustisya nga kanunay ug labi pa ka daklit nga balaod sa estadoÓ usa ka mas taas nga balaodÓ una nga gipaila sa post-Roman Europe sa mga hurado sa balaod sa kanon Katoliko . Ang "Mas mataas na batas" ay maaaring bigyang kahulugan sa kontekstong ito bilang banal o likas na batas o pangunahing ligal na mga halaga, na itinatag sa internasyonal na batas ‰ÛÓang pagpipilian depende sa pananaw. Ang "Mas taas nga balaod" mahimong hubaron sa kini nga konteksto ingon ang balaan o natural nga balaod o sukaranan nga mga mithi nga lig-on, nga natukod sa internasyonal nga balaodÓ ang pagpili depende sa panglantaw. Ngunit ito ay tiyak na isang batas sa itaas ng batas. Apan sa pagkatinuod kini usa ka balaod nga labaw sa balaod. At sa kapasidad na ito ay nagtataglay ng pantay na ligal na halaga para sa kapwa pangkaraniwan at mga batas sa sibil na batas. Ug sa kini nga katakus nga nagbaton ang managsama nga ligal nga kantidad alang sa managsama ug hurisdiksyon sa balaod sa sibil. Kumpara sa likas na batas na higit na nauugnay sa karaniwang batas. Sukwahi sa natural nga balaod nga sa kadaghanan adunay kalabutan sa komon nga balaod. Ang pag-ila sa kinahanglanon nga koneksyon tali sa pagmando sa balaod ingon usa ka sulundon ug maayo nga natukod nga gobyerno sa konstitusyon wala ug kinahanglan dili kuhaon aron ipasabut nga ang tanan nga mga estado mahimo o magpadayon sa parehas nga mga istruktura sa konstitusyon sa praktis. Ang pagkilala sa kinakailangang koneksyon sa pagitan ng batas ng batas bilang isang perpekto at maayos na itinaguyod na pamahalaan ng konstitusyon ay hindi at hindi dapat gawin upang ipahiwatig na ang lahat ng estado ay maaaring o dapat mapanatili ang parehong mga istruktura ng konstitusyon sa pagsasagawa. Ang panuntunan ayon sa mas mataas na batas ay isang praktikal na pamamaraan sa pagpapatupad ng mas mataas na teorya ng batas na lumilikha ng isang tulay ng pag-unawa sa isa't isa (may kaugnayan sa unibersal na mga halagang ligal) sa pagitan ng doktrina ng wikang Ingles ng patakaran ng batas. Ang pagmando subay sa mas taas nga balaod usa ka praktikal nga pamaagi sa pagpatuman sa mas taas nga teorya sa balaod nga nagmugna sa usa ka tulay sa pagsabot sa usag usa (may kalabotan sa unibersal nga mga kantidad nga ligal) tali sa doktrina nga pinulongang Ingles sa pagmando sa balaod . Tradisyonal para sa mga bansa ng pangkaraniwang batas, at ang orihinal na doktrina ng Rechtsstaat , na isinalin sa ibang mga wika ng kontinental Europa bilang Etat de droit (Pranses), estado de derecho (Espanyol), stato di diritto (Italyano), at ( pravovoe gosudarstvo ) (Ruso) . Tradisyonal alang sa mga nasud sa sagad nga balaod, ug ang orihinal nga doktrina sa Rechtsstaat nga Aleman , gihubad sa ubang mga sinultihan sa kontinental Europe ingon Etat de droit (Pranses), estado de derecho (Espanyol), stato di diritto (Italyano), ug ( pravovoe gosudarstvo ) (Ruso). Ang huli na doktrina ay ang produkto ng kontinental na pag-iisip sa Europa ng kontinental, na nag-ampon mula sa pilosopikong ligal na Aleman. Ang ulahi nga pagtulon-an mao ang produkto sa hunahuna nga ligal sa European nga gihimo, nga gisagop kini gikan sa pilosopiya nga ligal sa Aleman. Ang pangalan nito ay maaaring isalin sa Ingles bilang "estado ng batas" - kabilang ang estado kung saan ang paggamit ng kapangyarihan ng pamahalaan ay pinananatiling suriin ng mas mataas na batas kaysa sa mababago na batas na itinatag ng estado na ito. Ang ngalan niini mahimo mahubad sa English ingon nga "estado sa balaod" - bahin sa estado kung diin gigamit ang gahum sa gobyerno nga gipadayon sa pagsusi sa mas taas nga balaod imbis sa mabag-o nga balaod nga gitukod sa kini nga estado. Nabanggit ni Amartya Sen na ang mga ligal na teorista sa sinaunang India ay gumagamit ng klasikal na Sanskrit tern "nyaya" sa kahulugan na hindi lamang isang bagay sa paghusga ng mga institusyon at panuntunan, ngunit ng paghuhusga sa kanilang mga lipunan. Gihisgutan ni Amartya Sen nga ang mga ligal nga teorista sa karaang India nga gigamit ang klasikal nga Sanskrit tern "nyaya" sa kahulugan nga dili lamang usa ka paghukum sa mga institusyon ug mga lagda, apan sa paghukom sa mga katilingban sa ilang kaugalingon. Bago ang Digmaang Sibil ng US , ang mga Amerikanong Amerikano ay ligal na tinanggihan ang pantay na mga karapatan at kalayaan alinsunod sa pormal na wastong mga code na inireseta ang relasyon sa pagitan ng panginoon at alipin. Sa wala pa ang Gubat sa Sibil sa Estados Unidos , ang mga Amerikano nga Amerikano ligal nga gihikaw ang managsama nga mga katungod ug kagawasan subay sa pormal nga balido nga mga kodigo nga nagreseta sa relasyon sa agalon ug ulipon. Kahit na ang mga code ay de jure ganap na angkop para sa aplikasyon sa legal na kasanayan, ang kanilang mga tagapagpatupad ng pagkatapos ay US government talaga nilabag pangunahing karapatang pantao ng isang makabuluhang bahagi ng populasyon. Bisan tuod kini nga mga code sa mga de Jure bug-os nga angay alang sa aplikasyon sa legal nga praktis, ang ilang pagpatuman sa dayon US sa gobyerno de facto nakalapas sa nag-unang mga katungod sa tawo sa usa ka mahinungdanon nga bahin sa populasyon. Kilalang ipinahayag ni William H. Seward na ang pang-aalipin ay ipinagbabawal sa ilalim ng "isang mas mataas na batas kaysa sa Konstitusyon ". Si William H. Seward bantog nga nagpahayag nga ang pagpangulipon gidili ubos sa "mas taas nga balaod kaysa sa Konstitusyon ". Sa pangkalahatan, ang paglitaw ng naturang "makatarungang batas na hindi makatarungang mga batas" ay ganap na nakasalalay sa tindig na kinuha ng pamunuang pampulitika ng bansa tungo sa panuntunan ng prinsipyo ng batas . Sa kinatibuk-an, ang pagkahuman sa "makatarunganon nga gipatuman nga dili makatarunganon nga mga balaod" bug-os nga nagsalig sa baruganan nga gikuha sa pamunoan sa politika sa nasud ngadto sa pagmando sa baruganan sa balaod . Sa ilang mga bansa, iginiit ng mga pinuno ng pulitika na ang patakaran ng batas ay puro pamamaraan ng pamamaraan. Sa pila ka mga nasud, ang mga lider sa politika nag-ingon nga ang pagmando sa balaod usa ka konsepto nga pamaagi. Samakatuwid, pinagtutuunan nila na ang anumang gobyerno ay maaaring mag-alis ng mga sakop nito ng kanilang mga pangunahing kalayaan o lumabag sa kanilang mga mahahalagang interes hangga't ito ay ginagawa sa pamamagitan ng isang marapat na ipinatupad na ligal na mekanismo. Tungod niini, nangatarungan sila nga ang bisan unsang gobyerno mahimong mohawa sa mga sakop niini sa ilang sukaranang kagawasan o makalapas sa ilang hinungdanon nga interes samtang kini gihimo pinaagi sa usa ka angay nga pagpatuman sa ligal nga mekanismo. Halimbawa, sa mga pagsubok sa Nuremberg , sa isang pagtatangka na bigyang-katwiran ang kanilang mga krimen laban sa populasyon ng mga Hudyo at Romani ng Europa sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Pananglitan, sa mga pagsulay sa Nuremberg , sa usa ka pagsulay aron mabatasan ang ilang mga krimen batok sa populasyon sa mga Judiyo ug Romani sa Europe sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Ang ilan sa mga dating pinuno ng Nazi Alemanya ay nagtalo na hindi nila sinira ang mga batas na epektibo noong si Hitler ay nasa kapangyarihan. Pipila sa mga kanhing mga lider sa Nazi Germany nangatarungan nga wala nila gilapas ang mga balaod nga epektibo sa panahon ni Hitler. Ito ay sa pamamagitan lamang ng pagtawag sa panuntunan ayon sa isang mas mataas na batas na ang mga Allied prosecutors ay nagawa ang pagtagumpayan ng nasabing mga panlaban. Pinaagi lamang sa pagsangpit sa pagmando subay sa usa ka mas taas nga balaod nga ang mga Allied prosecutors nakabuntog sa ingon nga mga panlaban. Sa ibang mga bansa, sa kabilang banda, iginiit ng mga pinuno ng pulitika na ang lahat ng mga nakasulat na batas ay dapat mapanatili alinsunod sa mga unibersal na mga prinsipyo ng moralidad, pagiging patas, at katarungan. Sa ubang mga nasud, ang mga lider sa politika nagpahimatuud nga ang tanan nga gisulat nga mga balaod kinahanglan ipadayon subay sa unibersal nga mga baruganan sa pamatasan, pagkamakatarungan, ug hustisya. Ang mga pinuno na ito ay nagtaltalan na, bilang isang kinakailangang corollary sa axiom na "walang sinumang nasa itaas ng batas," ang patakaran ng batas ay nangangailangan ng pamahalaan na tratuhin ang lahat ng tao nang pantay sa ilalim ng batas. Kini nga mga pangulo nangatarungan nga, ingon usa ka kinahanglan nga corollary sa axiom nga "walay usa nga labaw sa balaod," ang pagmando sa balaod nanginahanglan sa gobyerno sa pagtratar sa tanan nga mga tawo nga parehas sa ilalum sa balaod. Gayunpaman, ang ipinapahayag na karapatan sa pantay na paggamot ay madaling kapitan ng pagiging walang saysay sa tuwing itinanggi ng gobyerno ang isang sapat na antas ng paggalang, dangal, at awtonomiya sa isang tiyak na klase ng mga indibidwal o sa karapatang pantao sa pangkalahatan. Bisan pa, ang gipahayag nga katungod sa parehas nga pagtambal dali nga dali nga mawad-an sa matag higayon nga ang gobyerno nagdumili usa ka igo nga lebel sa pagtahod, dignidad, ug awtonomiya sa usa ka klase sa mga indibidwal o sa tawhanong katungod sa kadaghanan. Samakatuwid, ang hindi nakasulat at pangkalahatang paliwanag sa sarili na mga prinsipyo ng pagkakapantay-pantay, awtonomiya, dignidad, at paggalang ay sinasabing palalampasin ang maginoo na nakasulat na batas na isinagawa ng pamahalaan. Tungod niini, ang dili nakasulat ug unibersal nga pagpatin-aw sa kaugalingon nga mga prinsipyo sa pagkakapareho, awtonomiya, dignidad, ug pagtahod giingon nga ibaliwala ang mga naandan nga sinulat nga mga balaod nga gihimo sa gobyerno. Ito ang mga alituntuning ito na madalas na tinutukoy bilang "natural na batas". Kini nga mga baruganan nga kanunay nga gipasabut nga "natural nga balaod". Binubuo din nila ang batayan ng "mas mataas na teorya ng batas. Nahimo usab nila ang sukaranan sa "mas taas nga teorya sa balaod. Ang doktrinang Rechtsstaat (estado ng ligal, estado ng tama, estado ng konstitusyon, gobyerno ng konstitusyon) ay unang ipinakilala ng pilosopo ng Aleman na si Immanuel Kant sa kanyang pinakabagong mga gawa na nakumpleto matapos ang mga konstitusyon ng US at Pransya noong huling bahagi ng ika-18 siglo. Ang doktrina sa Rechtsstaat (estado nga ligal, estado sa katarung, estado sa konstitusyon, gobyerno sa konstitusyon) una nga gipaila sa pilosopo nga Aleman nga si Immanuel Kant sa iyang labing bag-o nga mga buhat pagkahuman matapos ang mga konstitusyon sa US ug Pranses kaniadtong ulahing bahin sa ika-18 nga siglo. Ang diskarte ni Kant ay batay sa kataas-taasang pagkakasulat ng konstitusyon ng bansa na nilikha gamit ang mga alituntunin ng Mas Mataas na Batas. Ang pamaagi ni Kant pinasukad sa pagkalabaw sa gisulat nga konstitusyon sa nasud nga gihimo gamit ang mga prinsipyo sa Higher Law. Ang supremacy na ito ay nangangahulugang lumikha ng mga garantiya para sa pagpapatupad ng kanyang sentral na ideya: isang permanenteng mapayapang buhay bilang isang pangunahing kondisyon para sa kaligayahan at kaunlaran ng mga mamamayan. Ang kini nga kataas nga panudlo nagpasabut sa paghimo og garantiya alang sa pagpatuman sa iyang sentro nga ideya: usa ka permanente nga malinawon nga kinabuhi ingon usa ka sukaranan nga kondisyon alang sa kalipayan ug kauswagan sa mga lungsuranon. Ang bas ay nagbase sa kanyang doktrina eksklusibo sa ideya ng konstitusyonalismo at gobyerno ng konstitusyonal. Si Kant nagbase sa iyang doktrina nga eksklusibo sa ideya sa konstitusyonalismo ug gobyerno sa konstitusyon. Ang sistemang ligal ng Russia, na isinilang noong ika-19 na siglo bilang isang resulta ng mga pagbabagong sinimulan ng mga reporma ng Emperor Alexander II , ay batay sa pangunahing tradisyon ng Aleman. Ang sistemang ligal sa Rusya, natawo sa ika-19 nga siglo ingon usa ka sangputanan sa mga pagbag-o nga gisugdan sa mga reporma sa Emperor Alexander II , nakabase sa una nga ligal nga tradisyon sa Aleman. Ito ay mula sa huli na pinagtibay ng Russia ang doktrina ng Rechtsstaat , na literal na isinalin bilang "ligal na estado.". Gikan sa ulahi nga gisagop sa Russia ang doktrina sa Rechtsstaat , nga literal nga gihubad ingon "ligal nga estado.". Ang pinakamalapit na English analogue ay "ang panuntunan ng batas". Ang labing duol nga English analogue mao ang "ang pagmando sa balaod". Ang konsepto ng ligal na estado ng Russia ay pinagtibay ang nakasulat na konstitusyon bilang pinakamataas na batas ng bansa (ang panuntunan ng konstitusyon). Ang konsepto sa estado nga ligal sa Russia nagsagop sa nasulat nga konstitusyon ingon ang labing kataas nga balaod sa nasud (ang pagmando sa konstitusyon). Ito ay isang pangunahing ngunit hindi natukoy na prinsipyo na lilitaw sa pinakaunang paglalaan ng paglalaan ng konstitusyonal na konstitusyon ng Russia. Kini usa ka sukaranan apan dili piho nga baruganan nga makita sa una nga naghatag nga sagol nga konstitusyon sa konstitusyon sa post-komunista sa Russia. Ang Russian Federation - Russia - ay bumubuo ng isang demokratikong pederal na estado ng ligal na may isang republican form ng pamamahala. Ang Russian Federation - Russia - naglangkob sa usa ka demokratikong federative legal nga estado nga adunay usa ka republican nga porma sa pamamahala. Katulad nito, ang pinakaunang paglalaan ng paglalaan ng konstitusyon ng Ukraine ay nagpapahayag na "ang Ukraine ay isang soberanya at independyente, demokratiko, sosyal, ligal na estado." Sa susama, ang labing una nga paglaraw sa konstitusyon sa Ukraine nagpahayag nga "ang Ukraine usa ka soberano ug independente, demokratiko, sosyal, legal nga estado." Samakatuwid, ang pagsisikap na mamuhunan ng kahulugan sa kahulugan ng "ligal na estado" ay anupaman sa teoretikal. Busa, ang paningkamot nga mamuhunan sa gipasabut sa "ligal nga estado" nga kahulugan walay bisan unsa pa man sa teoretiko. Si Valery Zorkin , Pangulo ng Konstitusyonal na Korte ng Russia, ay sumulat noong 2003, "Ang pagiging isang ligal na estado ay matagal na nating hangarin, at tiyak na gumawa tayo ng malubhang pagsulong sa direksyon na ito sa nakalipas na ilang mga taon. Si Valery Zorkin , ang Presidente sa Constitutional Court sa Russia, nagsulat kaniadtong 2003, "Ang pagkahimong usa ka ligal nga estado dugay na nga among panguna nga katuyoan, ug tinuud nga nahimo namon ang seryoso nga pag-uswag sa kini nga direksyon sa miaging mga tuig nga wala nga nakaabut kami sa kini nga destinasyon. Ang gayong isang ligal na estado ay hindi maaaring umiiral nang walang isang batas at makatarungang lipunan . Ang ingon nga usa ka ligal nga estado nga yano dili mahimo nga walay us aka us aka sa us aka balaod ug makatarunganon nga katilingban. Ang konsepto ng Russia ng estado ng batas ay pinagtibay ang maraming mga segment ng ekonomikong konstitusyon na nagsisilbing isang praktikal na pagpapatupad ng mas mataas na teorya ng batas sa ekonomiya. Ang konsepto sa Russia sa estado nga ligal nakasagop sa daghang mga bahin sa ekonomiya sa konstitusyon nga nagsilbing praktikal nga pagpatuman sa mas taas nga teorya sa balaod sa ekonomiya. Ang mga likas na karapatan at ligal na karapatan ay dalawang pangunahing uri ng karapatan . Ang kinaiyanhong mga katungod ug ligal nga katungod mao ang duha ka sukaranan nga mga katungod . Ang mga likas na karapatan ay yaong hindi nakasalalay sa mga batas o kaugalian ng anumang partikular na kultura o pamahalaan, at sa gayon ay unibersal , pangunahing at walang bisa. Ang mga kinaiyanhon nga mga katungod mao kadtong wala magsalig sa mga balaod o kostumbre sa bisan unsang piho nga kultura o gobyerno, ug mao usab ang unibersal , sukaranan ug dili mapugngan. Hindi nila maaalis ang mga batas ng tao, kahit na ang isang tao ay maaaring mawala ang kanilang kasiyahan sa pamamagitan ng isang pagkilos, tulad ng paglabag sa karapatan ng ibang tao . Dili sila mahawan sa mga balaod sa tawo, bisan kung ang usa mahimo nga mawad-an sa ilang kalipayan pinaagi sa usa ka aksyon, sama sa paglapas sa mga katungod sa uban . Ang likas na batas ay ang batas ng likas na karapatan. Ang natural nga balaod mao ang balaod sa natural nga mga katungod. Ang mga karapatan sa ligal ay yaong ipinagkaloob sa isang tao ng isang naibigay na ligal na sistema (maaari silang mabago, mapawalang-bisa, at mapigilan ng mga batas ng tao) . Ang mga katungod sa ligal nga gihatag sa usa ka tawo pinaagi sa usa ka gihatag nga ligal nga sistema (mahimo nila mabag-o, mapapas, ug mapugngan sa mga balaod sa tawo) . Ang konsepto ng positibong batas ay nauugnay sa konsepto ng mga ligal na karapatan. Ang konsepto sa positibo nga balaod adunay kalabutan sa konsepto sa mga ligal nga katungod. Ang natural na batas ay unang lumitaw sa sinaunang pilosopiya ng Greek , at tinukoy ng pilosopong Romano na si Cicero . Ang natural nga balaod unang nagpakita sa pilosopiya nga Greek , ug gihisgotan sa pilosopong Romano nga si Cicero . Kasunod nito ay binanggit sa Bibliya , at pagkatapos ay nabuo sa Middle Ages ng mga pilosopo ng Katoliko tulad ni Albert the Great at ng kanyang mag-aaral na si Thomas Aquinas . Sa ulahi kini gipunting sa Bibliya , ug dayon naugmad sa Edad Medya sa mga pilosopo nga Katoliko sama ni Albert the Great ug iyang estudyante nga si Thomas Aquinas . Sa Panahon ng paliwanag , ang konsepto ng mga likas na batas ay ginamit upang hamunin ang banal na karapatan ng mga hari , at naging alternatibong katwiran para sa pagtatatag ng isang kontrata sa lipunan , positibong batas , atpamahalaan - at sa gayon ligal na mga karapatan - sa anyo ng klasikal na republicanism . Sa panahon sa Edad sa Kahayag , ang konsepto sa natural nga mga balaod gigamit aron mahagit ang balaang katungod sa mga hari , ug nahimo nga alternatibong katarungan alang sa pagtukod sa usa ka kasabutan sa sosyal , positibo nga balaod , uggobyerno - ug sa ingon ligal nga mga katungod - sa dagway sa klasikal nga republicanism . Sa kabaligtaran, ang konsepto ng mga likas na karapatan ay ginagamit ng iba upang hamunin ang pagiging lehitimo ng lahat ng nasabing mga establisimiyento. Sa kabaliskaran, ang konsepto sa natural nga mga katungod gigamit sa uban aron mahagit ang panghimatuud sa tanan nga mga establisemento. Ang ideya ng karapatang pantao ay malapit din na nauugnay sa na likas na mga karapatan: ang ilan ay kinikilala na walang pagkakaiba sa pagitan ng dalawa, tungkol sa mga ito bilang magkasingkahulugan, habang ang iba ay pinipiling panatilihing hiwalay ang mga termino upang maalis ang samahan sa ilang mga tampok na tradisyonal na nauugnay sa likas na mga karapatan. Ang ideya sa tawhanong mga katungod adunay kalabutan usab sa natural nga mga katungod: ang pipila nag-ila nga walay kalainan tali sa duha, bahin sa kanila ingon nga magkahulugan, samtang ang uban gipili nga huptan ang mga termino nga magkabulag aron maalis ang panag-uban sa pipila nga mga bahin nga tradisyonal nga may kalabutan sa natural nga mga katungod. Ang mga likas na karapatan, lalo na, ay itinuturing na lampas sa awtoridad ng anumang pamahalaan o pang- internasyonal na katawan upang tanggihan. Ang kinaiyanhong mga katungod, labi na, giisip nga lapas sa awtoridad sa bisan unsang gobyerno o internasyonal nga lawas nga ipalagpot. Ang 1948 United Nations Universal Declaration of Human Rights ay isang mahalagang ligal na instrumento na sumasaklaw sa isang konsepto ng likas na karapatan sa internasyonal na malambot na batas . Ang 1948 United Nations Universal Declaration of Human Rights usa ka hinungdanon nga ligal nga instrumento nga naglaraw sa usa ka panghunahuna bahin sa natural nga mga katungod sa internasyonal nga humok nga balaod . Ang mga likas na karapatan ay ayon sa kaugalian na tiningnan bilang eksklusibo na mga negatibong karapatan. Ang kinaiyanhon nga mga katungod giisip nga tradisyonal nga mga negatibo nga mga katungod. Samantalang ang karapatang pantao ay binubuo rin ng mga positibong karapatan. Samtang ang tawhanong katungod naglangkob usab sa positibo nga mga katungod. Kahit na sa isang likas na karapatan sa paglilihi ng mga karapatang pantao, ang dalawang termino ay maaaring hindi magkasingkahulugan. Bisan sa usa ka natural nga pagpanamkon sa katungod sa mga tawhanong katungod, ang duha nga mga termino mahimong dili magkahulugan. Ang panukala na ang mga hayop ay may likas na karapatan ay isa na nakakuha ng interes ng mga pilosopo at ligal na iskolar sa ika-20 siglo at sa ika-21. Ang sugyot nga ang mga hayop adunay natural nga mga katungod usa nga nakuha ang interes sa mga pilosopo ug ligal nga mga iskolar sa ika-20ng siglo ug hangtod sa ika-21. Ang ideya na ang ilang mga karapatan ay likas o hindi maipalabas ay mayroon ding kasaysayan na nagsisimula pabalik sa mga Stoics ng huli na Antiquity . Ang ideya nga ang pipila ka mga katungod kinaiyanhon o dili maminatud-on adunay usab usa ka kasaysayan nga nagsugod gikan sa mga Stoics sa ulahing bahin sa Antiquity. Sa pamamagitan ng batas ng Katoliko noong unang bahagi ng Gitnang Panahon , at bumababa sa pamamagitan ng Protestanteng Repormasyon at Panahon ng paliwanag hanggang ngayon. Pinaagi sa balaod sa Katoliko sa sayong bahin sa Mga Panahon sa Edad Medya , ug nagsulud pinaagi sa Protestante nga Reformasyon ug sa Panahon sa Pagpaliwanag hangtod karon. Ang pagkakaroon ng mga likas na karapatan ay iginawad ng iba't ibang mga indibidwal sa iba't ibang lugar, tulad ng isang pangunahin na pilosopikong pangangatuwiran o mga prinsipyo sa relihiyon. Ang paglungtad sa mga kinaiyanhon nga mga katungod gipahayag sa lainlaing mga tawo sa lainlaing lugar, sama sa usa ka hinungdan nga pangatarungan sa prioriya o mga baruganan sa relihiyon. Halimbawa, inangkin ni Immanuel Kant na makakakuha ng mga likas na karapatan sa pamamagitan ng pangangatuwiran lamang. Pananglitan, giangkon ni Immanuel Kant nga makuha ang natural nga mga katungod pinaagi lamang sa pagpangatarungan. Samantala, ang Deklarasyon ng Kalayaan ng Estados Unidos, samantala, ay batay sa " maliwanag na sarili " na katotohanan na "lahat ng mga tao ay pinagkalooban ng kanilang Lumikha ng ilang mga hindi magagawang Karapatang". Ang Deklarasyon sa Kagawasan sa Estados Unidos, sa kasamtangan, gipasukad sa " madayag-sa-kaugalingon " nga kamatuoran nga "ang tanan nga mga tawo gihatagan sa ilang Magbubuhat og pipila ka dili mahibal-an nga Mga Katungod". Gayundin, ang iba't ibang mga pilosopo at mga negosyante ay nagdisenyo ng iba't ibang mga listahan ng pinaniniwalaan nilang mga likas na karapatan; halos lahat ay may kasamang karapatan sa buhay at kalayaan bilang dalawang pinakamataas na priyoridad. Ingon usab, lainlaing mga pilosopo ug mga negosyante ang nagdisenyo lainlaing mga lista sa ilang gituohan nga natural nga mga katungod; hapit tanan naglakip sa katungod sa kinabuhi ug kalingkawasan ingon ang duha ka labing taas nga prayoridad. Nagtalo ang HLA Hart na kung mayroong anumang mga karapatan, dapat mayroong karapatan sa kalayaan, sapagkat lahat ng iba ay umaasa dito. Ang HLA Hart nangatarungan nga kung adunay bisan unsang mga katungod, kinahanglan adunay katungod sa kalingkawasan, tungod kay ang tanan nga uban pa magdepende niini. Nagtalo ang Green Green na "kung mayroong mga bagay tulad ng mga karapatan, kung gayon, dapat mayroong karapatan sa buhay at kalayaan, o, upang mailagay nang mas maayos upang malaya ang buhay." Ang Green Green nangatarungan nga "kung adunay mga butang sama sa mga katungod, nan, kinahanglan adunay usa ka katungod sa kinabuhi ug kalingkawasan, o, ibutang kini nga labi ka tukma sa libre nga kinabuhi." Binigyang diin ni John Locke ang "buhay, kalayaan at pag-aari" bilang pangunahing. Gipasiugda ni John Locke ang "kinabuhi, kalingkawasan ug kabtangan" isip panguna. Gayunpaman, sa kabila ng impluwensyang pagtatanggol ni Locke sa karapatan ng rebolusyon , si Thomas Jeffersonsubstituted " hangarin ng kaligayahan " sa lugar ng "pag-aari" sa deklarasyon ng Kalayaan ng Estados Unidos . Bisan pa, bisan pa sa maimpluwensyang pagdepensa ni Locke sa katungod sa rebolusyon , si Thomas Jeffersongipuli ang " pangagpas sa kalipayan " puli sa "kabtangan" sa Deklarasyon sa Kalayaan sa Estados Unidos . Si Stephen Kinzer , isang beterano na mamamahayag para sa The New York Times at may-akda ng aklat na All The Shah's Men , ay sumulat sa huli na. Si Stephen Kinzer , usa ka beterano nga tigbalita alang sa The New York Times ug tagsulat sa libro nga All The Shah's Men , nagsulat sa ulahi nga. Itinuro ng relihiyon ng Zoroastrian sa mga Iranian na ang mga mamamayan ay may isang hindi maiwasang karapatan upang paliwanagan ang pamunuan at na ang tungkulin ng mga asignatura ay hindi lamang pagsunod sa mga matalinong hari kundi maging ang pagbangon laban sa mga masasama. Ang relihiyon sa Zoroastrian nagtudlo sa mga Iranian nga ang mga lungsuranon adunay usa ka dili malalis nga katungod sa paglamdag sa pagpangulo ug nga ang katungdanan sa mga sakop dili lamang sa pagsunod sa mga maalam nga mga hari apan usab mobangon batok sa mga daotan. Ang mga pinuno ay nakikita bilang kinatawan ng Diyos sa mundo, ngunit nararapat lamang silang magtapat hangga't mayroon silang pamasahe. Ang mga lider nakita ingon representante sa Dios dinhi sa yuta, apan angayan lang sila nga magmatinud-anon basta sila adunay farr. Isang uri ng banal na pagpapala na dapat nilang kumita sa pamamagitan ng pag-uugali sa moral. Usa ka matang sa balaang panalangin nga kinahanglan nila makuha pinaagi sa pamatasan nga pamatasan. Ang 40 Punong Doktor ng mga Epikurano ay nagturo na "upang makakuha ng proteksyon mula sa ibang mga kalalakihan, ang anumang paraan para matamo ito ay isang likas na kabutihan". Ang 40 nga Punoan nga mga Doktrin sa mga Epicurean nagtudlo nga "aron makuha ang proteksyon gikan sa ubang mga lalaki, bisan unsang paagi aron maabut kini nga katuyoan usa ka natural nga kaayohan" . Naniniwala sila sa isang etnikong kontratista kung saan ang mga tao ay sumasang-ayon na hindi makasama o masaktan. Nagtuo sila sa mga pamatasan nga kontratista kung diin ang mga tawo nga uyon nga dili makadaot o makadaot. Ang mga patakaran na namamahala sa kanilang mga kasunduan ay hindi ganap, ngunit dapat magbago kasama ang mga pangyayari. Ang mga lagda nga nagdumala sa ilang mga kasabutan dili hingpit, apan kinahanglan magbag-o sa mga kahimtang. Ang mga doktrinang Epicurean ay nagpapahiwatig na ang mga tao sa kanilang likas na estado ay nagtatamasa ng sariling soberanya at na dapat silang sumang-ayon sa mga batas na namamahala sa kanila, at ang pahintulot na ito (at ang mga batas) ay maaaring baguhin muli paminsan-minsan kapag nagbabago ang mga pangyayari. Ang mga doktrina sa Epikurano nagpasabut nga ang mga tawo sa ilang natural nga kahimtang nalipay sa personal nga soberanya ug nga kinahanglan sila mouyon sa mga balaod nga nagdumala kanila, ug nga kini nga pagtugot (ug ang mga balaod) mahimong usisa-us aka us aka us aka pagbag-o sa mga kahimtang. Ang Stoics ay gaganapin na walang sinuman ay alipin sa likas na katangian; Ang pagkaalipin ay isang panlabas na kondisyon na naka-juxtaposed sa panloob na kalayaan ng kaluluwa . Ang mga Estoiko gipahigayon nga walay usa nga mao ang usa ka ulipon sa kinaiya; Ang pagpangulipon usa ka gawas nga kahimtang nga gitago sa kagawasan sa kalag . Sumulat si Seneca na Bata. Si Seneca nga Batan-on misulat. Ito ay isang pagkakamali na isipin na ang pagka-alipin ay sumasaklaw sa buong pagkatao ng isang tao. Usa ka sayup ang paghanduraw nga ang pagkaulipon naglungtad sa tibuuk nga pagkatawo sa tawo. Ang mas mabuting bahagi sa kanya ay hindi nalilito. Ang labi pang maayo nga bahin kaniya dili mahimulag niini. Ang katawan ay talagang nasasakop at sa kapangyarihan ng isang panginoon. Ang lawas gisakup ug sa gahum sa usa ka agalon. Ngunit ang isip ay independyente. Apan ang hunahuna independente. Sa katunayan ay malaya at ligaw, na hindi ito mapigilan kahit sa bilangguan ng katawan na ito. Sa tinuud libre ug ligaw, aron dili kini mapugngan bisan sa kini nga bilanggoan sa lawas. Kung saan nakakulong ito. Diin kini gilibutan. Ang pangunahing kahalagahan sa pagbuo ng ideya ng mga likas na karapatan ay ang paglitaw ng ideya ng natural na pagkakapantay-pantay ng tao. Ang hinungdanon nga kaimportante sa pagpauswag sa ideya sa mga kinaiyanhon nga katungod mao ang pagtungha sa ideya sa pagkapareho sa tawo. Walang pagbabago sa teoryang pampulitika kaya nakakagulat sa pagkakumpleto nito bilang pagbabago mula sa teorya ng Aristotle hanggang sa kalaunan na pilosopikal na pananaw na kinakatawan nina Cicero at Seneca . Walay pagbag-o sa teyoriya sa politika mao nga nakurat sa pagkompleto niini ingon nga pagbag-o gikan sa teorya ni Aristotle hangtod sa ulahi nga pilosopiya nga panan-aw nga gihawasan ni Cicero ug Seneca . Sa palagay namin na hindi ito maaaring maging mas mahusay na halimbawa kaysa sa patungkol sa teorya ng pagkakapantay-pantay ng kalikasan ng tao. Naghunahuna kami nga dili kini mahimo nga labi ka maayo nga gipakita. kay sa pag-isip sa teorya sa pagkakapareho sa tawhanon nga kinaiya. Ang ideya ng pagkakapantay-pantay ng mga tao ay ang malalim na kontribusyon ng mga Stoics sa kaisipang pampulitika. Ang ideya sa pagkakapareho sa mga lalaki mao ang labing lawom nga kontribusyon sa mga Stoiko sa panghunahuna sa politika. Ang pinakadakilang impluwensya nito ay sa nagbago na paglilihi ng batas na sa bahagi ay nagmula dito Ang labing kadako nga impluwensya sa pagbag-o nga pagdahum sa balaod nga sa usa ka bahin naggikan gikan niini. Ipinanganak tayo para sa Hustisya, at ang tamang iyon ay batay, hindi sa mga opinyon, ngunit sa Kalikasan. Natawo kita alang sa Hustisya, ug kana nga husto gipasukad, dili sa mga opinyon, apan sa Kalikasan. Ang isa sa mga unang nag-iisip ng Kanluranin na bumuo ng kontemporaryong ideya ng mga likas na karapatan ay ang teologo ng Pranses na si Jean Gerson. Ang usa sa mga unang naghunahuna sa Kasadpan nga nagpalambo sa kontemporaryo nga ideya bahin sa natural nga mga katungod mao ang teologo nga Pranses nga si Jean Gerson. Na ang 1402 treatise na De Vita Spirituali Animae ay itinuturing na isa sa mga unang pagtatangka upang mabuo ang tinatawag na modernong natural rights theory. Kansang 1402 nga treatise De Vita Spirituali Animae giisip nga usa sa mga una nga pagsulay sa pag-ugmad sa gitawag nga moderno nga natural rights theory. Pagkalipas ng maraming siglo, ang doktrina ng Stoic na ang "panloob na bahagi ay hindi maihahatid sa pagkaalipin" muling lumitaw sa doktrina ng Reformasyon ng kalayaan ng budhi. Kasiglohan sa ulahi, ang Estoiko doktrina nga ang "sulod nga bahin dili gitugyan ngadto sa pagkaulipon" re-mitumaw sa Repormasyon doktrina sa kagawasan sa tanlag. Sumulat si Martin Luther. Si Martin Luther nagsulat. Bukod dito, ang bawat tao ay may pananagutan para sa kanyang sariling pananampalataya. Dugang pa, ang matag tawo adunay tulubagon alang sa iyang kaugalingon nga pagtuo. Dapat niyang makita ito para sa kanyang sarili na siya ay naniniwala nang tama. Kinahanglan nga makita niya kini alang sa iyang kaugalingon nga siya nagtoo nga husto. Tulad ng maliit na iba pa ay maaaring pumunta sa impyerno o langit para sa akin. Ingon ka gamay sa usa nga mahimong moadto sa impyerno o langit alang kanako. Sa gayon maliit na siya ay maaaring maniwala o hindi naniniwala sa akin. Sa ingon diyutay nga siya makapatuo o dili motuo alang kanako. Kasing liit niya ng mabuksan o isara ang langit o impiyerno para sa akin. Ingon ka gamay nga siya makaabli o magsira sa langit o impyerno alang kanako. Napakaliit na kaya niya akong itulak sa pananampalataya o kawalan ng paniniwala. Sa ingon gamay nga mahimo niya ako itukmod sa pagtuo o kawalay pagtuo. Dahil, kung gayon, ang paniniwala o kawalan ng paniniwala ay isang bagay ng budhi ng bawat isa. Tungod kay, kaniadto, ang pagsalig o pagkawalay pagtuo usa ka butang sa tanlag sa matag usa. Dahil hindi ito binabawasan ang sekular na kapangyarihan. Tungod kay dili kini makapamubo sa sekular nga gahum. Ang huli ay dapat makuntento at mag-aral sa sarili nitong mga gawain at payagan ang mga tao na maniwala sa isang bagay o iba pa. Ang ulahi kinahanglan nga kontento ug magtagad sa kaugalingon nga mga kalihokan ug tugutan ang mga tawo nga motuo sa usa ka butang o sa lain. Tulad ng mga ito may kakayahang at pumayag, at hindi pinipilit ang sinuman sa pamamagitan ng lakas. Ingon sila makahimo ug andam, ug dili makapugong ni bisan kinsa pinaagi sa kusog. Ang pilosopiyang Ingles ng ika-17 siglo na si John Locke ay tinalakay ang mga likas na karapatan sa kanyang gawain, na kinikilala ang mga ito bilang "buhay, kalayaan, at ari-arian (pag-aari)". Ang ika-17 nga siglo nga pilosopo sa Ingles nga si John Locke gihisgutan ang natural nga mga katungod sa iyang trabaho, gipaila sila nga "kinabuhi, kalingkawasan, ug yuta (kabtangan)". Nagtalo na ang naturang pangunahing mga karapatan ay hindi maaaring sumuko sa kontrata sa lipunan . Nangatarungan nga ang ingon nga sukaranan nga mga katungod dili masunud sa kontrata sa sosyal . Ang pangangalaga ng likas na karapatan sa buhay, kalayaan, at pag-aari ay inaangkin bilang pagbibigay katwiran para sa paghihimagsik ng mga kolonya ng Amerika. Ang pagpreserbar sa natural nga mga katungod sa kinabuhi, kalingkawasan, ug kabtangan giangkon ingon nga katarungan alang sa pagrebelde sa mga kolonya sa Amerika. Tulad ng sinabi ni George Mason sa kanyang draft para sa Virginia Deklarasyon ng mga Karapatan , "lahat ng mga kalalakihan ay ipinanganak nang pantay na walang bayad,". Ingon sa gisulti ni George Mason sa iyang draft alang sa Virginia Deklarasyon sa mga Katungod , "ang tanan nga mga lalaki gipanganak nga parehas nga walay bayad,". Humahawak ng "ilang likas na mga karapatang karapatan, na hindi nila makakaya, sa pamamagitan ng anumang compact, mag-alis o mag-alis ng kanilang mga inapo.". Gihuptan ang "pila ka kinaiyanhon nga mga katungod, nga dili nila mahimo, pinaagi sa bisan unsang compact, mag-agaw o magtangtang sa ilang mga kaliwatan.". Isa pang ika-17 siglo ng Ingles, Si Freeborn John ), na nagkasundo sa parehong monarkiya ni Haring Charles I at diktatoryal ng militar ni Oliver Cromwell na pinamamahalaan ng republika, ay nagtalo para sa antas ng mga pangunahing karapatang pantao na tinawag niyang " freeborn rights " na kanyang tinukoy bilang mga karapatan na ipinanganak ang bawat tao. Laing ika-17 nga siglo nga Ingles,Si Freeborn John ), nga nagkasumpaki sa parehas nga monarkiya ni Haring Charles I ug diktaduryang militar ni Oliver Cromwell nga gimando sa republika, nangatarungan alang sa lebel sa batakang tawhanong katungod nga iyang gitawag nga " freeborn rights " nga iyang gipasabut ingon mga katungod nga natawo ang matag tawo. Kasama, laban sa mga karapatan na ipinagkaloob ng pamahalaan o ng batas ng tao. Uban, sukwahi sa mga katungod nga gihatag sa gobyerno o sa tawhanong balaod. Ang pagkakaiba sa pagitan ng mga hindi makaaantig at hindi maihahalagang karapatan ay ipinakilala ni Francis Hutcheson . Ang kalainan tali sa mga langyaw ug dili hitupngan nga mga katungod gipaila ni Francis Hutcheson . Sapagkat kung saan ang anumang pagsalakay ay ginawa sa mga hindi Karapatang Karapatan, dapat na lumitaw alinman sa isang perpekto, o panlabas na Karapatan sa Paglaban. Kay bisan diin ang bisan unsang Pagsalakay nga gihimo sa dili Makatarungan nga mga Katungod, kinahanglan adunay us aka usa ka hingpit, o eksternal nga Matarung sa Pagsukol. Ang Hindi Makakatawang Mga Karapatan ay mga mahahalagang Limitasyon sa lahat ng Mga Pamamahala. Ang dili Makita nga Mga Katungod hinungdanon nga Mga Limitasyon sa tanan nga Mga Gobyerno. Hutcheson, gayunpaman, na inilagay malinaw na limitasyon sa kanyang kuru-kuro ng hindi maihihiwalay na karapatan, deklarasyon na "maaaring walang Karapatan, o Limitasyon ng Kanan, hindi naaayon sa, o kabaligtaran sa ang pinakamalaking pampublikong Mahusay. Hutcheson, bisan pa, gibutang ang tin-aw nga mga limitasyon sa iyang ideya bahin sa dili mahibal-an nga mga katungod, nga nagpahayag nga "walay Matarung, o Limitasyon sa Matarung, wala kasumpaki, o kabaliktaran sa labing bantugan nga Maayong Balita. Hutcheson elaborated sa ideyang ito ng mga unalienable mga karapatan sa kanyang A System of Moral Philosophy(1755), batay sa prinsipyo ng Reformasyon ng kalayaan ng budhi. Si Hutcheson nagpatin-aw sa kini nga ideya nga dili mabulag. mga katungod sa iyang A System of Moral Philosophy(1755), pinasukad sa baruganan sa Repormasyon sa kalingkawasan sa konsensya. Ang isang tao ay hindi talaga maaaring ibigay ang kakayahan para sa pribadong paghuhusga (halimbawa, tungkol sa mga katanungan sa relihiyon) anuman ang anumang mga panlabas na kontrata o panunumpa sa mga relihiyoso o sekular na awtoridad upang ang tama ay "hindi mabubuo." Ang usa ka tawo dili gyud makabiya sa kapasidad alang sa pribado nga paghukum (pananglitan, bahin sa mga pangutana nga relihiyoso) bisan unsa man ang mga pang-eksternal nga mga kontrata o panumpa sa relihiyoso o sekular nga mga awtoridad aron ang tama nga "dili mabug-atan." Sa gayon walang sinumang maaaring magbago ng kanyang damdamin, paghuhusga, at panloob na pagmamahal, sa kasiyahan ng iba; at hindi rin maaaring magkaroon ng anumang kabutihan upang gawin siyang profess kung ano ang salungat sa kanyang puso. Sa ingon walay tawo nga makahimo sa pagbag-o sa iyang mga pagbati, paghukom, ug pagkalalaki, sa kahimut-an sa lain; ni mahimong adunay posibilidad nga adunay bisan unsa nga maayo nga mahimo siyang ipahayag kung unsa ang sukwahi sa iyang kasingkasing. Ang karapatan ng pribadong paghuhukom ay samakatuwid hindi magagawang. Ang katungod sa pribadong paghukom mao nga busa dili mabulag. Sa German Enlightenment , si Hegel ay nagbigay ng isang mataas na binuo na paggamot ng inalienability argument na ito. Sa German Enlightenment , gihatagan ni Hegel ang usa ka kaayo nga nahimo nga pagtambal sa kini nga dili mabag-o nga argumento. Tulad ng Hutcheson, batay sa Hegel ang teorya ng mga hindi magagawang karapatan sa de facto kawalan ng kakayahan ng mga aspeto ng pagkatao na makilala ang mga tao sa mga bagay. Sama ni Hutcheson, gipasukad ni Hegel ang teyoriya sa dili maabut nga katungod sa de facto pagkawalay kapuslanan sa mga aspeto sa pagkamaayo nga nagpalahi sa mga tawo sa mga butang. Ang isang bagay, tulad ng isang piraso ng pag-aari, sa katunayan ay maaaring ilipat mula sa isang tao patungo sa isa pa. Ang usa ka butang, sama sa usa ka piraso nga kabtangan, sa tinuud mahimo nga ibalhin gikan sa usa ka tawo ngadto sa lain. Ayon kay Hegel, ang parehong ay hindi mailalapat sa mga aspeto na gumagawa ng isang tao. Sumala ni Hegel, ang parehas dili magamit sa mga aspeto nga naghimo sa usa ka tawo. Ang karapatan sa kung ano ang diwa ay hindi maiintindihan ay hindi maipaliwanag, dahil ang pagkilos na kinukuha ko ang aking pagkatao, ng aking matibay na kakanyahan. Ang katungod sa kung unsa ang sukaranan nga dili mabulag dili mahulagway, sanglit ang buhat diin nakuha nako ang akong personalidad, sa akong hinungdan nga esensya. Ginagawang responsable ang aking sarili. Naghimo sa akong kaugalingon nga usa ka responsable nga pagkamao. May kakayahang magkaroon ng mga karapatan at may isang moral at relihiyosong buhay. Adunay katakus nga makapanag-iya sa mga katungod ug adunay moral ug relihiyoso nga kinabuhi. Tumatanggal sa mga ito mga katangian ng akin lamang na panlabas na nag-iisa na nagawa nilang maging may kakayahang makapasa sa pagmamay-ari ng ibang tao. Gikuha gikan niini mga kinaiya sa akoa nga sa gawas sa kaugalingon nga naghimo lamang nga makahimo sila nga makaagi sa pagpanag-iya sa uban. Kung nahuman nako ang ilang pagka-gawasnon, dili ko mawala kini sa daghang oras o gikan sa bisan unsang hinungdan nga nakuha gikan sa akong una nga pagtugot o kaandam sa pagpalayo kanila. Kapag natanggal ko ang kanilang pagka-huli, hindi ko maiwawala ang mga oras na ito o mula sa anumang iba pang kadahilanan na nakuha mula sa aking paunang pahintulot o pagpayag na ihiwalay ang mga ito. Sa talakayan ng teorya ng kontrata sa lipunan , ang "mga walang karapatan na karapatan" ay sinasabing mga karapatan na hindi maaaring isuko ng mga mamamayan sa soberanya. Sa diskusyon sa teorya sa kontrata sa sosyal , ang "dili mabulag nga katungod" giingon nga mga katungod nga dili masuko sa mga lungsuranon sa soberanya. Ang mga nasabing karapatan ay naisip na likas na mga karapatan , malaya sa positibong batas. Ang ingon nga mga katungod gihunahuna nga natural nga mga katungod , nga walay positibo nga balaod. Ang ilan sa mga theorist ng kontrata sa lipunan ay nangangatuwiran. Ang pipila ka mga theorist sa social contract nangatarungan. Gayunpaman, na sa natural na estado lamang ang pinakamalakas na maaaring makinabang mula sa kanilang mga karapatan. Bisan pa, nga sa natural nga kahimtang lamang ang labing kusgan ang makabenepisyo sa ilang mga katungod. Sa gayon, ang mga tao ay bumubuo ng isang implicit na kontrata sa lipunan. Sa ingon, ang mga tawo naghimo og usa ka hingpit nga kasabutan sa sosyal . Na ibinibigay ang kanilang likas na karapatan sa awtoridad na protektahan ang mga tao mula sa pang-aabuso. Nga nagtugyan sa ilang natural nga mga katungod sa awtoridad sa pagpanalipod sa mga tawo gikan sa pag-abuso. Pamumuhay mula ngayon sa ilalim ng ligal na mga karapatan ng awtoridad na iyon. Pagpuyo gikan karon sa ilalum sa mga ligal nga katungod sa niana nga awtoridad. Maraming mga makasaysayang pasensiya para sa pang-aalipin at illiberal na pamahalaan ay batay sa tahasang o implicit voluntary na mga kontrata upang mapalayo ang anumang "likas na karapatan" sa kalayaan at pagpapasiya sa sarili Daghang mga pasaylo sa kasaysayan alang sa pagkaulipon ug gobyerno sa illiberal nga gipasukad sa tin-aw o walay hinungdan nga boluntaryong mga kontrata aron mabulag ang bisan unsang "natural nga mga katungod" sa kagawasan ug determinasyon sa kaugalingon . Ang mga argumento ng de facto inalienability ni Hutcheson at ang kanyang mga nauna ay nagbigay ng batayan para sa kilusang anti-pagka-alipin upang makipagtalo hindi lamang laban sa hindi sinasadyang pagkaalipin kundi laban sa anumang malinaw o ipinahiwatig na mga kontraktwal na anyo ng pagkaalipin. Ang mga pangatarungan sa de facto inalienability ni Hutcheson ug ang iyang mga nauna nga gihatagan ang basehan alang sa anti-slavery nga kalihukan aron dili makiglalis dili lamang batok sa dili tinuyo nga pagkaulipon apan batok sa bisan unsang tin-aw o gipasabut nga mga kontraktwal nga mga porma sa pagpangulipon. Ang anumang kontrata na sinubukang ligal na lumayo sa gayong karapatan ay likas na hindi wasto. Ang bisan unsang kontrata nga misulay sa legal nga pagbulag sa kini nga katungod mahimo nga walay mahimo. Katulad nito, ang argumento ay ginamit ng kilusang demokratiko upang magtaltalan laban sa anumang malinaw o ipinahiwatig na mga kontrata sa lipunan ng pagpapasakop sa pamamagitan ng kung saan ang isang tao ay dapat na lumayo sa kanilang karapatan ng self-government sa isang soberanya tulad ng, halimbawa, sa Leviathan ni Thomas Hobbes . Ayon kay Ernst Cassirer , Sa susama, ang pangatarungan gigamit sa demokratikong kalihukan aron makiglalis batok sa bisan unsa nga tin-aw o gipasabut nga mga kontrata sa sosyal nga pagpasakop nga kung diin ang usa ka tawo nga mahimong mobulag sa ilang katungod sa kaugalingon nga gobyerno sa usa ka soberanya ingon, pananglitan, sa Leviathan ni Thomas Hobbes . Matod ni Ernst Cassirer , Mayroong, hindi bababa sa, isang karapatan na hindi maaaring matuyo o iwanan: ang karapatan sa pagkatao . Adunay, labing menos, usa ka katungod nga dili mahimong likayan o biyaan: ang katungod sa personalidad . Sinisingil nila ang dakilang logician na may isang pagkakasalungat sa mga termino. Gisuhan nila ang bantog nga logician nga nagkasumpaki sa mga termino. Kung ang isang tao ay maaaring sumuko sa kanyang pagkatao ay titigil sa pagiging isang pagkatao. Kung ang usa ka tawo makalikay sa iyang pagkatawo mohunong na siya nga pagka-moralidad. Walang pactum submissionis , walang kilos na pagsumite kung saan maaaring isuko ng tao ang estado ng malayang ahente at alipinin ang kanyang sarili. Walay pagpasakop sa pactum , walay buhat nga pagpasakup diin ang tawo makalikay sa kahimtang sa gawasnon nga ahente ug mag-ulipon sa iyang kaugalingon. Sapagkat sa pamamagitan ng gayong kilos ng pagtanggi ay ibubura niya ang mismong pagkatao na bumubuo sa kanyang likas na katangian at kakanyahan: mawawalan siya ng kanyang sangkatauhan. Kay sa ingon nga usa ka buhat sa pagsalikway biyaan niya ang mismong kinaiya nga nahisama sa iyang kinaiyahan ug diwa: mawala ang iyang pagkatawo. Ang mga temang ito ay nagkonekta sa debate tungkol sa Kalayaan ng Amerika. Kini nga mga tema nagkumbat sa debate bahin sa American Independence. Habang isinusulat ni Jefferson ang Deklarasyon ng Kalayaan, si Richard Presyo sa Inglatera ay tumabi sa pag-angkin ng mga Amerikano "na tinangka ng Great Britain na pagnanakaw ang mga ito sa kalayaan na kung saan ang bawat miyembro ng lipunan at lahat ng mga pamayanang sibil ay may likas at walang kapantay na pamagat." Samtang gisulat ni Jefferson ang Deklarasyon sa Kalayaan, si Richard Presyo sa Inglatera nag-uban sa pag-angkon sa mga Amerikano "nga ang Dakong Britain nagsulay sa pag-agaw kanila sa kalingkawasan diin ang matag miyembro sa katilingban ug tanan nga mga sibil nga komunidad adunay usa ka natural ug dili matugkad nga titulo." Presyo muli batay sa argumento sa kawalang- bisa ng de facto ng "alituntunin ng spontaneity o pagpapasiya sa sarili na bumubuo sa amin ng mga ahente o na nagbibigay sa amin ng isang utos sa aming mga aksyon, igagawad ang mga ito nang maayos sa atin, at hindi epekto ng operasyon ng anumang dayuhan na dahilan. " Ang presyo gipasukad usab sa argumento sa pagkawalay kapuslanan sa de facto sa "kana nga baruganan sa spontaneity o determinasyon sa kaugalingon nga nahimo nga mga ahente o naghatag kanato usa ka mando sa atong mga aksyon, paghatud kanila sa hustong paagi, ug dili mga epekto sa operasyon sa bisan unsang dumuloong hinungdan. " Ang sinumang panlipunan na kontrata o compact na sinasabing lumayo sa mga karapatang ito ay walang pagsali at walang bisa, sumulat ng Presyo: Bisan kinsa nga kontrata sa sosyal o compact nga nagpanghimatuud sa kini nga mga katungod dili mahimong higot ug walay kapuslanan, gisulat ang Presyo: Ni ang anumang estado ay maaaring makakuha ng tulad ng isang awtoridad sa iba pang mga estado sa kabutihan ng anumang mga compact o cesy. Ni adunay bisan kinsa nga estado nga makakuha sa ingon nga usa ka awtoridad sa ubang mga estado tungod sa bisan unsang mga compact o cessions. Ito ay isang kaso kung saan ang mga compact ay hindi nagbubuklod. Kini usa ka kaso kung diin ang mga compact wala mahiusa. Ang kagawasan sa sibil mao, sa niining bahin, sa parehas nga paglakaw uban ang relihiyosong kalingkawasan. Ang kalayaan sa sibil ay, sa bagay na ito, sa parehong paanan na may kalayaan sa relihiyon. Dahil walang ligal na isusumite ang kanilang kalayaan sa relihiyon sa pamamagitan ng pagbibigay ng kanilang karapatan sa paghuhusga para sa kanilang sarili sa relihiyon. Ingon nga walay tawo nga mahimong lig-ong mitugyan sa ilang kalingkawasan sa relihiyon pinaagi sa paghatag sa ilang katungod sa paghukom alang sa ilang kaugalingon sa relihiyon. Sa pamamagitan ng pagpapahintulot sa sinumang tao na magreseta sa kanila kung anong pananampalataya ang kanilang yakapin. Pinaagi sa pagtugot sa bisan kinsa nga mga tawo nga magreseta kanila kung unsang pagtuo ang ilang pagakuptan. Kung anong paraan ng pagsamba ang kanilang isinasagawa. Unsang paagi sa pagsimba nga ilang buhaton. Kaya't maaari ding gawin ang mga sibilyang lipunan na ligal na isuko ang kanilang kalayaan sa sibil sa pamamagitan ng pagbibigay ng anumang ekstra na hurisdiksyon ng kanilang kapangyarihan ng paggawa ng batas para sa kanilang sarili at pagtatapon ng kanilang pag-aari. Busa wala usab bisan kinsa ang mga sibilyang katilingban nga ligal nga nagtugyan sa ilang kagawasan sa sibilya pinaagi sa pagtugyan sa bisan unsang ekstra nga hurisdiksyon sa ilang gahum sa pag-balaod alang sa ilang kaugalingon ug paglabay sa ilang kabtangan. Ang presyo ay nagtaas ng isang galit na galit ng oposisyon kaya noong 1777 ay sumulat siya ng isa pang tract na nilinaw ang kanyang posisyon at muling ibinalik ang batayan ng de facto para sa argumento na ang "kalayaan ng mga kalalakihan bilang ahente ay ang kapangyarihan ng pagpapasiya sa sarili na ang lahat ng mga ahente, tulad nito, ay nagtataglay . " Ang presyo nagpataas sa pagsupak sa pagsupak sa pagka-1777 nagsulat siya og lain nga tract nga nagpatin-aw sa iyang posisyon ug giuli usab ang basehanan sa de facto alang sa pangatarungan nga ang "kagawasan sa mga tawo ingon nga mga ahente mao ang gahum sa pagtino sa kaugalingon nga ang tanan nga mga ahente, sama niana, adunay . " Sa Intelektuwal na Pinagmulan ng American Radicalism , isinama ni Staughton Lynd ang mga temang ito at maiugnay ang mga ito sa debate sa pagkaalipin: Sa Intsik sa Sinugdanan sa American Radicalism , gihugpong ni Staughton Lynd kini nga mga tema ug giasoy kini sa debate sa pagkaulipon: Pagkatapos ito ay naging upang gumawa ng malaking pagkakaiba kung ang isa ay nagsabing ang pagkaalipin ay mali dahil ang bawat tao ay may likas na karapatan sa pag-aari ng kanyang sariling katawan. Pagkahuman ninglihok sa paghimo og daghang kalainan kung giingon nga ang pagkaulipon sayop tungod kay ang matag tawo adunay natural nga katungod sa pagpanag-iya sa iyang kaugalingon nga lawas. Dahil ang bawat tao ay may likas na karapatan na malayang matukoy ang kanyang sariling kapalaran. Tungod kay ang matag tawo adunay natural nga katungod nga gawasnon aron mahibal-an ang iyang kaugalingon nga padulngan. Ang unang uri ng tama ay hindi maikakaila: sa gayon maayos na nakukuha ni Locke ang pagkaalipin mula sa pagkuha sa digmaan. Ang una nga matang sa katungod dili mabalhin: busa si Locke hapsay nga nakuha gikan sa pagkaulipon sa giyera. Kung saan ang isang tao ay pinawalang-saysay ang kanyang paggawa sa mananakop na maaaring ligal na pumatay sa kanya. Diin ang usa ka tawo nawad-an sa iyang kahago sa mananakop nga mahimong patyon sa balaod. Sa gayon si Dred Scott ay hinatulan nang tuluyan na pinabayaan ang kanyang kalayaan. Sa ingon si Dred Scott gihukman nga permanente nga mihunong sa iyang kagawasan. Ngunit ang pangalawang uri ng tama, na tinawag na Presyo na "ang kapangyarihan ng pagpapasiya sa sarili na ang lahat ng mga ahente, tulad nito, ay hindi mapigilan hangga't ang tao ay nanatiling tao. Apan ang ikaduha nga matang sa tama, nga gitawag nga Presyo nga "gahum sa pagtino sa kaugalingon nga ang tanan nga mga ahente, sama niana," dili mapahamtang samtang ang tawo nagpabilin nga tawo. Tulad ng paghahanap ng isip sa katotohanan ng relihiyon na kung saan ito nagmula, ang pagpapasya sa sarili ay hindi isang pag-aangkin sa pagmamay-ari na maaaring makuha ng parehong at sumuko, Sama sa pagpangita sa hunahuna alang sa relihiyoso nga kamatuoran nga gikan niini naggikan, ang determinasyon sa kaugalingon dili usa ka pag-angkon sa pagpanag-iya nga mahimong makuha ug itugyan, Samantala, sa Amerika, si Thomas Jefferson ay "kinuha ang kanyang dibisyon ng mga karapatan sa hindi mailalarawan at hindi maipalabas mula kay Hutcheson, na ginawang sikat at mahalaga", at sa 1776 Deklarasyon ng Kalayaan ng Estados Unidos , kilalang-kilala. Samtang, sa Amerika, si Thomas Jefferson "nagkuha sa iyang mga pagbahin sa mga katungod sa dili mailhan ug dili mailhan gikan sa Hutcheson, nga nagpabantog ug hinungdanon", ug sa 1776 Deklarasyon sa Kagawasan sa Estados Unidos , bantog nga naghatag niini. Inaalalayan namin ang mga katotohanang ito na maging maliwanag sa sarili, na ang lahat ng mga tao ay nilikha na pantay, na pinagkalooban sila ng kanilang Maylalang na may ilang hindi magagawang Karapatang . Inaalalayan namin ang mga katotohanang ito na maging maliwanag sa sarili, na ang lahat ng mga tao ay nilikha na pantay, na pinagkalooban sila ng kanilang Maylalang na may ilang hindi magagawang Karapatang . Inaalalayan namin ang mga katotohanang ito na maging maliwanag sa sarili. Gipanghimatuud namon nga kini nga mga kamatuoran aron mahimong dayag sa kaugalingon. Na ang lahat ng mga tao ay nilikha na pantay, na pinagkalooban sila ng kanilang Maylalang na may ilang hindi magagawang Karapatan. Nga ang tanan nga mga tawo gibuhat nga managsama, nga gihatagan sa ilang Magbubuhat sa pipila nga dili mapugngan nga mga katungod Noong ika-19 na siglo, ang kilusan upang puksain ang pagkaalipin ay inagaw ang talatang ito bilang isang pahayag ng prinsipyo ng konstitusyon, bagaman kinikilala at protektado ng konstitusyon ng US. Sa ika-19 nga siglo, ang kalihukan sa pagwagtang sa pagkaulipon mikuha sa kini nga agianan ingon usa ka pahayag sa prinsipyo sa konstitusyon, bisan kung giila ug gipanalipdan sa konstitusyon sa US. Bilang isang abogado, nagtatalo ang hinaharap ng Chief Justice Salmon P. Chase sa Korte Suprema sa kaso ni John Van Zandt , na sisingilin sa paglabag sa Fugitive Slave Act. Ingon usa ka abogado, ang umaabot nga Chief Justice Salmon P. Chase nangatarungan sa Korte Suprema sa kaso ni John Van Zandt , kinsa gisumbong sa paglapas sa Fugitive Slave Act. Ang batas ng Lumikha, na namumuhunan sa bawat tao na may isang hindi maigting na pamagat sa kalayaan. Ang balaod sa Magbubuhat, nga namuhunan sa matag tawo nga adunay usa ka dili mapugngan nga titulo sa kagawasan. Ay hindi maaaring mapawalang-bisa ng anumang panloob na batas na iginiit na ang tao ay pag-aari. Dili mapalong sa bisan unsang balaod sa interior nga nag-ingon nga ang tawo kabtangan. Ang konsepto ng mga karapatang hindi maiwasang binatikos nina Jeremy Bentham at Edmund Burke na walang batayan. Ang konsepto sa dili mapugngan nga mga katungod gisaway ni Jeremy Bentham ug Edmund Burke nga walay basehanan. Si Bentham at Burke, na isinulat noong ika-18 siglo ng Britain, ay inaangkin na ang mga karapatan ay nagmula sa mga aksyon ng gobyerno, o umuusbong mula sa tradisyon, at alinman sa mga ito ay hindi maaaring magbigay ng anumang hindi maiwasang . Si Bentham ug Burke, nga gisulat sa ika-18 nga siglo sa Britanya, nag-angkon nga ang mga katungod naggikan sa mga aksyon sa gobyerno, o nag-uswag gikan sa tradisyon, ug nga walay kini makahatag sa bisan unsang dili mahibal-an . Inihahatid ang paglilipat ng pag-iisip noong ika-19 na siglo, bantog ng Bentham ang ideya ng mga likas na karapatan bilang "walang kapararakan sa mga stilts". Nagpasiugda sa pagbalhin sa panghunahuna sa ika-19 nga siglo, bantog nga gibiyaan ni Bentham ang ideya sa mga kinaiyanhong katungod ingon nga "walay kapuslanan sa mga stilts". Sa pamamagitan ng kaibahan sa mga pananaw ng British nationals Burke at Bentham. Sa sukwahi sa panan-aw sa mga British nationals Burke ug Bentham. Ang nangungunang Amerikanong rebolusyonaryong scholar na si James Wilsonkinondena ang pagtingin ni Burke bilang "paniniil." Ang nanguna nga rebolusyonaryong eskolar sa Amerikano nga si James Wilsongihukman ang panglantaw ni Burke nga "pagpintal." Ang mga nagpirma ng Deklarasyon ng Kalayaan ay itinuring ito na isang "maliwanag na sariling katotohanan" na ang lahat ng mga tao "ay pinagkalooban ng kanilang Maylalang ng ilang hindi magagawang Karapatang". Ang mga nagpirma sa Deklarasyon sa Kalayaan nga giisip kini nga usa ka "dayag nga kaugalingon nga kamatuoran" nga ang tanan nga mga tawo "gihatagan sa ilang Magbubuhat sa pipila nga dili mapugngan nga mga Katungod". Sa The Social Contract , inaangkin ni Jean-Jacques Rousseau na ang pagkakaroon ng mga walang karapatan na karapatan ay hindi kinakailangan para sa pagkakaroon ng isang konstitusyon o isang hanay ng mga batas at karapatan. Sa Kontrata sa Sosyal, gihangyo ni Jean-Jacques Rousseau nga ang paglungtad sa mga katungod nga dili makuha dili kinahanglan alang sa paglungtad sa usa ka konstitusyon o usa ka hugpong sa mga balaod ug katungod. Ang ideyang ito ng isang kontrata sa lipunan - na ang mga karapatan at responsibilidad ay nagmula sa isang pinagkasunduang kontrata sa pagitan ng pamahalaan at ng mamamayan - ay ang pinakalawak na kinikilalang alternatibo. Ang kini nga ideya sa usa ka kontrata sa sosyal - nga ang mga katungod ug responsibilidad nakuha gikan sa usa ka nahiuyon nga kontrata tali sa gobyerno ug sa mga tawo - mao ang labi ka kaila nga kapilian. Ang isang pagpuna sa teoryang natural rights ay ang isang tao ay hindi makakakuha ng mga pamantayan sa mga katotohanan. Ang usa ka pagsaway sa teorya sa natural rights mao nga ang usa dili makakuha mga pamatasan gikan sa mga kamatuoran. Ang pagtutol na ito ay iba-ibang ipinahayag bilang ang nararapat na problema , ang naturalistic fallacy , o ang apela sa kalikasan . Kini nga pagsupak nagkalainlain nga gipahayag ingon ang angay nga problema , naturalistic fallacy , o paghangyo sa kinaiyahan . Si GE Moore , halimbawa, ay nagsabi na ang etikal na naturalismo ay nahuhulog sa pagiging naturalistic fallacy. Si GE Moore , pananglitan, nag-ingon nga ang pamatasan nga pamatasan nahulog sa pagkahulog sa naturalistic. Ang ilang mga tagapagtanggol ng teoryang natural rights, subalit, kontra na ang salitang "natural" sa "natural rights" ay pinaghahambing ng "artipisyal" sa halip na tumutukoy sa likas na katangian . Ang pipila nga tigdepensa sa teorya sa natural rights, bisan pa, supak nga ang termino nga "natural" sa "natural nga mga katungod" lahi sa "artipisyal" imbis nga nagtumong sa kinaiya . Si John Finnis , halimbawa, ay nakikipagtalo sa likas na batasat ang mga likas na karapatan ay nagmula sa mga prinsipyo na maliwanag sa sarili. Si John Finnis , pananglitan, nakiglalis sa natural nga balaodug ang mga natural nga katungod gigikanan gikan sa kaugalingon nga dayag nga mga baruganan. Hindi mula sa mga haka-haka na mga prinsipyo o mula sa mga katotohanan. Dili gikan sa pangagpas nga mga baruganan o gikan sa mga kamatuoran. Mayroon ding debate kung ang lahat ng mga karapatan ay natural o ligal. Adunay usab debate kung ang tanan nga mga katungod natural man o ligal. Ang ikaapat na pangulo ng Estados Unidos na si James Madison. Ang ika-upat nga presidente sa Estados Unidos nga si James Madison. Habang kumakatawan sa Virginia sa Kamara ng mga Kinatawan, ay naniniwala na may mga karapatan. Samtang nagrepresentar sa Virginia sa Balay sa mga Kinatawan, nagtuo nga adunay mga katungod. Tulad ng paglilitis sa pamamagitan ng hurado , na mga karapatang panlipunan , Sama sa pagsulay pinaagi sa hurado , nga kini mga katungod sa sosyal , Na nagmula sa alinman sa likas na batas o mula sa positibong batas (na siyang batayan ng natural at ligal na karapatan ayon sa pagkakabanggit) ngunit mula sa kontratang panlipunan kung saan nagmula ang isang pamahalaan. Nga dili gikan sa natural nga balaod o gikan sa positibo nga balaod (nga mao ang basehan sa natural ug ligal nga mga katungod matag usa) apan gikan sa sosyal nga kontrata kung diin nakuha sa gobyerno ang awtoridad niini. Si Thomas Hobbes ay may kasamang talakayan tungkol sa likas na karapatan sa kanyang pilosopiya at pampulitikang pilosopiya . Si Thomas Hobbes naglakip sa usa ka panaghisgot bahin sa natural nga mga katungod sa iyang moral ug politika nga pilosopiya . Ang paglilihi ni Hobbes ng mga likas na karapatan ay mula sa kanyang paglilihi ng tao sa isang "estado ng kalikasan". Ang panghunahuna ni Hobbes sa mga kinaiyanhon nga mga katungod gikan sa iyang pagpanamkon sa tawo sa usa ka "kahimtang sa kinaiyahan". Sa gayon ay ipinagtalo niya na ang mahahalagang likas (tao) na karapatan ay "gamitin ang kanyang sariling kapangyarihan, tulad ng siya mismo, para sa pagpapanatili ng kanyang sariling Kalikasan. Sa ingon siya nangatarungan nga ang hinungdanon nga natural (tawhanon) nga katungod mao ang "paggamit sa iyang kaugalingon nga gahum, ingon nga siya mismo, alang sa pagpreserbar sa iyang kaugalingon nga Kinaiyahan. Ibig sabihin, ng kanyang sariling Buhay; at dahil dito, sa paggawa ng anumang bagay, na sa kanyang sariling paghuhusga, at Pangatuwiran, maglalagay siya upang maging pinakamainam na ibig sabihin doon. " Sa ato pa, sa iyang kaugalingon nga Kinabuhi; ug sa ingon, sa pagbuhat sa bisan unsang butang nga sa iyang kaugalingon nga paghukom, ug Pangatarungan, magahunahuna siya nga ang labing kaayo nga paagi gikan niini. " Malinaw na nakilala ni Hobbes ang likas na "kalayaan" na ito, mula sa natural na "batas", na inilarawan sa pangkalahatan bilang "isang utos, o pangkalahatang panuntunan. Hobbes nga gilantad ang kini nga natural nga "kalaya", gikan sa natural nga "mga balaod", nga gihulagway sa kadaghanan ingon nga "usa ka lagda, o kinatibuk-ang pagmando. Na natagpuan sa pamamagitan ng katwiran, na kung saan ang isang tao ay ipinagbabawal na gawin, iyon, na pumipinsala sa kanyang buhay, o inaalis ang paraan ng pag-iingat ng kanyang buhay. Nga nakit-an pinaagi sa pangatarungan, nga pinaagi niini ang usa ka tawo gidili nga buhaton, kana, nga makadaot sa iyang kinabuhi, o gikuha ang pamaagi sa pagpreserbar sa iyang kinabuhi. Sa kanyang likas na estado, ayon kay Hobbes, ang buhay ng tao ay ganap na binubuo ng kalayaan at hindi sa lahat ng mga batas . Sa iyang natural nga kahimtang, sumala sa Hobbes, ang kinabuhi sa tawo naglangkob sa tanan nga kalingkawasan ug dili sa tanan nga mga balaod. Sumusunod ito, na sa ganoong kondisyon, ang bawat tao ay may karapatan sa bawat bagay; maging sa katawan ng bawat isa. Gisundan kini, nga sa ingon nga kahimtang, ang matag tawo adunay katungod sa matag butang; bisan sa lawas sa usag usa. Hangga't ang likas na Karapatan ng bawat tao sa bawat bagay ay nagtitiis, walang katiwasayan sa sinumang tao ng pamumuhay ng oras. Basta kining natural nga Matarung sa matag tawo sa matag butang molahutay, walay siguridad sa bisan kinsa nga tawo sa pagkabuhi sa panahon. Na karaniwang pinapayagan ng Kalikasan na mabuhay ang mga kalalakihan. Nga sagad nga gitugutan sa Kalikasan nga mabuhi ang mga tawo. Ito ay hahantong sa hindi maiiwasang mangyari sa isang sitwasyong kilala bilang " digmaan ng lahat laban sa lahat ", kung saan pinapatay ng tao ang mga tao, nakawin at inalipin ang iba upang manatiling buhay, at dahil sa kanilang likas na pagnanasa sa "Gain", "Kaligtasan" at " Reputasyon ". Kini mahimong mosangput sa usa ka sitwasyon nga nailhan nga " gubat sa tanan kontra sa tanan ", diin ang mga tawo nagpatay, nangawat ug nag-ulipon sa uban aron magpabilin nga buhi, ug tungod sa ilang natural nga pangibog alang sa "Gain", "Kalig-on" ug " Reputasyon ". Nangangatuwiran si Hobbes na ang mundong ito ng kaguluhan na nilikha ng walang limitasyong mga karapatan ay lubos na hindi kanais-nais, dahil ito ay magiging sanhi ng buhay ng tao na "nag-iisa, mahirap, bastos, malupit, at maikli". Nangatarungan si Hobbes nga kining kalibutan sa kagubot nga gimugna sa walay kinutuban nga mga katungod dili gyud kaayo, tungod kay kini ang hinungdan sa kinabuhi sa tawo nga "nag-inusara, kabus, bastos, mabangis, ug mubo". Tulad nito, kung nais ng mga tao na mabuhay nang mapayapa dapat nilang ibigay ang karamihan sa kanilang likas na karapatan at lumikha ng mga obligasyong moral upang maitaguyod ang pampulitikang at sibil na lipunan . Ingon niini, kung gusto sa mga tawo nga magpuyo nga malinawon kinahanglan nilang isalikway ang kadaghanan sa ilang natural nga mga katungod ug maghimo sa mga obligasyon sa moral aron matukod ang politika ug sibil nga katilingban . Ito ang isa sa mga pinakaunang formulations ng teorya ng gobyerno na kilala bilang ang kontrata sa lipunan . Kini ang usa sa mga una nga pormulasyon sa teorya sa gobyerno nga nailhan nga kontrata sa sosyal . Nagpapahiwatig ng mga magkontra, na may batas na tumutukoy sa mga obligasyon, habang ang mga karapatan ay tumutukoy sa kawalan ng mga obligasyon . Nagpaila sa mga magkontra, nga adunay balaod nga nagtumong sa mga obligasyon, samtang ang mga katungod nagtumong sa pagkawala sa mga obligasyon . Yamang sa pamamagitan ng ating (pantao) na kalikasan. Sanglit pinaagi sa atong (tawhanon) nga kinaiya. Hangarin nating i-maximize ang ating kagalingan. Gitinguha naton nga mapataas ang atong kahimtang. Ang mga karapatan ay nauna sa batas, natural o institusyonal. Ang mga katungod sa wala pa ang balaod, natural o institusyonal. At ang mga tao ay hindi susundin ang mga batas ng kalikasan nang hindi muna pinapailalim sa isang soberanong kapangyarihan. Ug ang mga tawo dili magsunod sa mga balaod sa kinaiyahan nga dili una gipasakop sa usa ka soberanong gahum, Kung wala ang lahat ng mga ideya ng tama at maliay walang kabuluhan. Kung wala ang tanan nga mga ideya sa tama ug sayupwalay kahulogan. Samakatuwid bago magkaroon ng lugar ang mga pangalan ng matuwid at di-matuwid, Busa sa wala pa makabutang ang mga ngalan sa Matarung ug dili makatarungan. Dapat mayroong ilang mapilit na kapangyarihan. Kinahanglan adunay pila nga mapilit nga gahum. Upang pilitin ang mga lalaki nang pantay-pantay sa pagganap ng kanilang mga tipan. Aron mapugos ang mga lalaki nga parehas sa pagtuman sa ilang mga pakigsaad. Upang gawing mabuti ang propriety, na sa pamamagitan ng magkakasamang kontrata ng mga lalaki. Aron mahimo ang maayo nga propriety, nga pinaagi sa managsama nga kontrata nga nakuha sa mga lalaki. Bilang gantimpala ng unibersal na karapatan ay tinalikuran nila: at ang gayong kapangya rihan ay wala bago ang pagtayo ng komonwelt. Agig bayad sa unibersal nga katungod nga ilang gibiyaan: ug ang ingon nga gahum walay una pa sa pagtindog sa Komonwelt. Ito ay minarkahan ng isang mahalagang pag-alis mula sa mga teyoriyang natural na batas sa medieval na nagbigay ng pasiya sa mga obligasyon sa mga karapatan. Kini nagtimaan usa ka hinungdanon nga pagbiya gikan sa natural nga mga teoriya sa balaod nga naghatag pasiuna sa mga obligasyon sa mga katungod. Si John Locke ay isa pang kilalang pilosopo ng Kanluranin na may mga karapatan sa konsepto bilang natural at hindi maikakaila. Si John Locke usa pa ka prominente nga pilosopo sa Kasadpan nga adunay mga katungod sa pag-konsepto isip natural ug dili mapugngan. Tulad ni Hobbes, naniniwala si Locke sa isang likas na karapatan sa buhay , kalayaan , at pag- aari . Sama sa Hobbes, si Locke nagtuo sa usa ka natural nga katungod sa kinabuhi , kagawasan , ug kabtangan . Ito ay isang beses na maginoo na karunungan na naiimpluwensyahan ni Locke ang American Revolutionary War sa kanyang mga sinulat ng mga likas na karapatan. Kini usa ka kinaiyanhon nga kinaadman nga naimpluwensyahan ni Locke ang Amerikano nga Rebolusyonaryong Gubat sa iyang mga sinulat nga mga kinaiyanhon nga katungod. Ngunit ang pag-angkin na ito ay naging paksa ng hindi nagagalaw na pagtatalo sa nagdaang mga dekada. Apan kini nga pag-angkon ang nahimong hilisgutan sa malungtarong panaglalis sa kaniadtong miaging mga dekada. Halimbawa, ipinahayag ng istoryador na si Ray Forrest Harvey na si Jefferson at Locke ay nasa "dalawang kabaligtaran na mga poste" sa kanilang pilosopiya pampulitika, tulad ng ebidensya ng paggamit ni Jefferson sa Deklarasyon ng Kalayaan ng pariralang "hangarin ng kaligayahan" sa halip na "pag-aari." Pananglitan, ang istoryador nga si Ray Forrest Harvey nagpahayag nga si Jefferson ug Locke naa sa "duha nga kaatbang nga mga poste" sa ilang pilosopiya sa politika, ingon nga gipamatud-an sa paggamit ni Jefferson sa Deklarasyon sa Kalayaan sa pamulong nga "paghabol sa kaligayahan" imbis "kabtangan." Karamihan sa mga kamakailan-lamang, ang sikat ligal na mananalaysay na si John Phillip Reid ay nagtanggal sa mga iskolar ng kontemporaryong '"na-maling na bigyang diin kay John Locke,". Mas bag-o pa, ang inila ligal nga istoryador nga si John Phillip Reid nga gilaraw ang mga eskolar karon nga "sayop nga pagpasiugda kay John Locke,". Na pinagtutuunan na nakita ng mga rebolusyonaryong pinuno ng Amerikano na si Locke bilang isang komentarista sa itinatag na mga alituntunin sa konstitusyon. Nga nangatarungan nga ang mga lider sa rebolusyonaryong Amerikano nakita ni Locke ingon usa ka komentarista sa natukod nga mga prinsipyo sa konstitusyon. Ipinagtanggol ni Thomas Pangle ang impluwensya ni Locke sa Founding, na inaangkin na ang mga istoryador na nagtatalo sa salungat alinman sa maling pahayag ng klasikal na republikanong kahalili kung saan sinabi nila na ang mga rebolusyonaryong pinuno ay sumunod, hindi nauunawaan ang Locke, o itinuro sa ibang tao na ay tiyak na naiimpluwensyahan ni Locke. Gidepensahan ni Thomas Pangle ang impluwensya ni Locke sa Pag-ila, nga nag-ingon nga ang mga istoryador nga nangatarungan sa sukwahi bisan ang sayop nga pagsabut sa klasikal nga kapuli sa republikano diin giingon nila nga ang mga rebolusyonaryong lider nagsunod, wala makasabut sa Locke, o nagtudlo sa uban nga kinsa dayag nga naimpluwensyahan ni Locke. Ang posisyon na ito ay sinuportahan din ni Michael Zuckert . Kini nga posisyon gipaluyohan usab ni Michael Zuckert . Ayon kay Locke mayroong tatlong likas na karapatan: Kinabuhi: ang matag usa adunay katungod nga mabuhi. Sumala ni Locke adunay tulo nga mga natural nga katungod: Kinabuhi: ang matag usa adunay katungod nga mabuhi. Kalayaan: lahat ay may karapatan na gawin ang anumang nais nila hangga't hindi ito sumasalungat sa unang tama. Liberty: Ang matag usa adunay katungod sa pagbuhat bisan unsa nga gusto nila hangtod nga dili kini pagsupak sa una nga husto. Lahat ay may karapatan sa pagmamay-ari ng lahat ng kanilang nilikha o makukuha sa pamamagitan ng regalo o kalakalan hangga't hindi ito sumasalungat sa unang dalawang karapatan. Ang matag usa adunay katungod sa pagpanag-iya sa tanan nga ilang gibuhat o makuha pinaagi sa regalo o pamatigayon basta dili kini pagsupak sa una nga duha ka mga katungod. Ang locke sa kanyang sentral na pilosopiya pampulitika ay naniniwala sa isang pamahalaan na nagbibigay ng inaangkin niyang pangunahing at natural na ibinigay na karapatan para sa mga mamamayan nito. Si Locke sa iyang sentral nga pilosopiya sa politika nagtuo sa usa ka gobyerno nga naghatag kung unsa ang iyang giangkon nga sukaranan ug natural nga gihatag nga mga katungod alang sa mga lungsuranon. Ang mga ito ay karapatan sa buhay, kalayaan, at pag-aari. Kini ang mga katungod sa kinabuhi, kalingkawasan, ug kabtangan. Mahalaga ang pag-angkin ng Locke na ang perpektong gobyerno ay isakupin ang mga pag-iingat ng tatlong mga karapatan para sa lahat, bawat solong, ng mga mamamayan nito. Hinungdan nga giangkon ni Locke nga ang sulundon nga gobyerno maglangkob sa pagpreserbar niining tulo nga mga katungod alang sa tanan, matag usa, sa mga lungsuranon. Magbibigay ito ng mga karapatang ito, at protektahan ang mga ito mula sa paniniil at pang-aabuso, na nagbibigay ng kapangyarihan ng pamahalaan sa mga tao. Mohatag kini nga mga katungod, ug mapanalipdan sila gikan sa malupig ug pag-abuso, paghatag gahum sa gobyerno sa mga tawo. Gayunpaman, hindi lamang naiimpluwensyahan ni Locke ang modernong demokrasya, ngunit binuksan ang ideyang ito ng mga karapatan para sa lahat, kalayaan para sa lahat. Bisan pa, si Locke dili lamang nakaimpluwensya sa modernong demokrasya, apan gibuksan kini nga ideya sa mga katungod alang sa tanan, kagawasan alang sa tanan. Kaya, hindi lamang naiimpluwensyahan ni Locke ang pundasyon ng modernong demokrasya. Mao nga, dili lamang ang impluwensya sa Locke ang pundasyon sa modernong demokrasya. Ngunit ang kanyang pag-iisip ay tila konektado din sa sosyalismong aktibismo na isinulong sa demokrasya. Apan ang iyang hunahuna ingon usab nga konektado sa sosyal nga aktibismo nga gipasiugda sa demokrasya. Kinilala ni Locke na lahat tayo ay may pagkakaiba-iba. Giila ni Locke nga kitang tanan adunay mga kalainan. Sa pagbuo ng kanyang konsepto ng mga likas na karapatang. Sa pagpalambo sa iyang konsepto sa mga kinaiyanhong katungod. Si Locke ay naiimpluwensyahan ng mga ulat ng lipunan sa mga Katutubong Amerikano. Si Locke naimpluwensyahan sa mga taho sa katilingban taliwala sa mga Katawhan nga Amerikano. Na itinuring niya bilang mga likas na mamamayan na nabuhay sa isang "estado ng kalayaan" at perpektong kalayaan. Na iyang giisip nga mga natural nga katawhan nga nagpuyo sa usa ka "estado sa kalayaan" ug hingpit nga kagawasan. Ngunit "hindi isang estado ng lisensya". Apan "dili usa ka estado sa lisensya". Ipinagbigay-alam din nito ang kanyang paglilihi ng kontrata sa lipunan . Gipahibalo usab niini ang iyang pagsamkon sa kontrata sa sosyal . Bagaman hindi niya malinaw na sinasabi ito, ang posisyon niya ay nagpapahiwatig na kahit na sa ating natatanging katangian ay hindi tayo dapat tratuhin nang iba sa ating mga kapitbahay o ating mga pinuno. Bisan kung dili niya hayag nga gipahayag kini, ang iyang posisyon nagpasabut nga bisan sa kalainan sa atong talagsaon nga mga kinaiya kinahanglan nga dili kita pagtratar sa lain nga silingan o sa atong mga magmamando. Nagtatalo si Locke na walang likas na katangian na sapat upang makilala ang isang tao mula sa iba syempre, maraming likas na pagkakaiba sa pagitan natin. Nangatarungan si Locke nga walay natural nga kinaiya nga igo aron mailhan ang usa ka tawo gikan sa lain siyempre adunay daghang natural nga mga kalainan tali kanato. Ang kinukuha ng Haworth mula sa Locke ay, si John Locke ay nahuhumaling sa pagsuporta sa pagkakapantay-pantay sa lipunan. Ang nakuha ni Haworth gikan sa Locke mao, si John Locke nabalda sa pagsuporta sa pagkakapareho sa katilingban. Na tinatrato ang lahat bilang isang pantay. Nga nagtagad sa tanan nga managsama. Kahit na itinatampok niya ang ating mga pagkakaiba sa kanyang pilosopiya na nagpapakita na tayong lahat ay natatangi at mahalaga sa lipunan. Gibuhat niya bisan kung unsa ang atong mga kalainan sa iyang pilosopiya nga nagpakita nga kitang tanan talagsaon ug hinungdanon sa katilingban. Sa kanyang pilosopiya binibigyang diin na ang perpektong pamahalaan ay dapat ding protektahan ang lahat. Sa iyang pilosopiya gipasiugda nga ang sulundon nga gobyerno kinahanglan usab panalipdan ang tanan. At magbigay ng mga karapatan at kalayaan sa lahat. Ug mahatagan ang mga katungod ug kagawasan sa tanan. Sapagkat lahat tayo ay mahalaga sa lipunan. Tungod kay kitang tanan hinungdanon sa katilingban. Ang kanyang mga ideya pagkatapos ay binuo sa mga paggalaw para sa kalayaan mula sa British na lumilikha ng ating pamahalaan. Ang iyang mga ideya gipalambo sa mga lihok alang sa kagawasan gikan sa Britanya nga nagmugna sa atong gobyerno. Gayunpaman, ang kanyang ipinahiwatig na pag-iisip ng kalayaan para sa lahat ay inilalapat nang labis sa ating kultura ngayon. Bisan pa, ang iyang gipasabut nga paghunahuna sa kagawasan alang sa tanan gipadapat nga labi kaayo sa atong kultura karon. Simula sa kilusang karapatan ng sibil, at nagpapatuloy sa pamamagitan ng mga karapatan ng kababaihan. Sugod sa kalihukang sibil nga katungod, ug pagpadayon pinaagi sa mga katungod sa kababayen-an. Ang panawagan ni Locke para sa isang patas na pamahalaan ay makikita bilang impluwensya sa mga paggalaw na ito. Ang panawagan ni Locke alang sa usa ka patas nga gobyerno mahimong makita nga impluwensya sa kini nga mga paglihok. Ang kanyang mga ideya ay karaniwang nakikita lamang bilang pundasyon para sa modernong demokrasya. Ang iyang mga ideya kasagarang nakita nga pundasyon alang sa modernong demokrasya. Gayunpaman, hindi makatwiran na ipautang ang Locke kasama ang aktibismo sa lipunan sa buong kasaysayan ng Amerika. Bisan pa, dili makatarunganon nga ipautang ang Locke sa sosyalismo nga kalihokan sa tibuuk kasaysayan sa Amerika. Sa pamamagitan ng pagtatatag ng kamalayan na ito ng kalayaan para sa lahat, inilalagay ni Locke ang batayan para sa pagkakapantay-pantay na nangyayari ngayon. Pinaagi sa pagkakaplag sa kini nga pagbati sa kagawasan alang sa tanan, ang Locke mao ang nagbutang sa pundasyon alang sa pagkakapareho nga nahitabo karon. Sa kabila ng maliwanag na maling paggamit ng kanyang pilosopiya sa unang bahagi ng demokrasya ng Amerika. Bisan pa sa dayag nga sayop nga paggamit sa iyang pilosopiya sa sayong demokrasya sa Amerika. Ang kilusang sibil sa Karapatang Sibil at ang kilusan ng suffrage na parehong tinawag ang estado ng demokrasyang Amerikano sa panahon ng kanilang mga hamon sa pagtingin ng pamahalaan sa pagkakapantay-pantay. Ang kalihukang sibil sa Katarung ug ang kalihukan sa pagsakup parehong nagtawag sa estado sa demokrasya sa Amerika sa panahon sa ilang mga hagit sa mga gobyerno nga makita ang pagkakapareho. Sa kanila ay malinaw na kapag sinabi ng mga taga-disenyo ng demokrasya ang lahat. Alang kanila klaro nga kung ang mga tigdesinyo sa demokrasya nagsulti sa tanan. Ibig sabihin nila ang lahat ng tao ay tatanggap ng mga likas na karapatan na labis na minamahal ni John Locke. Gipasabut nila nga ang tanan nga mga tawo makadawat sa mga natural nga katungod nga gihigugma pag-ayo ni John Locke. Isang estado din ng pagkakapantay-pantay, kung saan ang lahat ng kapangyarihan at hurisdiksyon ay katumbas, walang sinumang may higit sa iba pa. Usa ka kahimtang usab nga pagkakapareho, diin ang tanan nga gahum ug hurisdiksyon katumbas, walay usa nga adunay labaw pa sa lain. Hindi makatwiran upang i-credit ang Locke sa pagiging aktibo sa lipunan sa buong kasaysayan ng Amerika. Dili makatarunganon aron ipautang ang Locke sa pag-aktibo sa sosyal sa tibuuk kasaysayan sa America. Sa pamamagitan ng pagtatatag ng kamalayan na ito ng kalayaan para sa lahat, inilalagay ni Locke ang batayan para sa pagkakapantay-pantay na nangyayari ngayon. Pinaagi sa pagkakaplag sa kini nga pagbati sa kagawasan alang sa tanan, ang Locke mao ang nagbutang sa pundasyon alang sa pagkakapareho nga nahitabo karon. Sa kabila ng maliwanag na maling paggamit ng kanyang pilosopiya sa unang bahagi ng demokrasya ng Amerika. Bisan pa sa dayag nga sayop nga paggamit sa iyang pilosopiya sa sayong demokrasya sa Amerika. Ang kilusang sibil sa Karapatang Sibil at ang kilusan ng suffrage na parehong tinawag ang estado ng demokrasyang Amerikano sa panahon ng kanilang mga hamon sa pagtingin ng pamahalaan sa pagkakapantay-pantay. Ang kalihukang sibil sa Katarung ug ang kalihukan sa pagsakup parehong nagtawag sa estado sa demokrasya sa Amerika sa panahon sa ilang mga hagit sa mga gobyerno nga makita ang pagkakapareho. Sa kanila ay malinaw na kapag sinabi ng mga taga-disenyo ng demokrasya ang lahat. Alang kanila klaro nga kung ang mga tigdesinyo sa demokrasya nagsulti sa tanan. Ibig sabihin nila ang lahat ng tao ay tatanggap ng mga likas na karapatan na labis na minamahal ni John Locke. Gipasabut nila nga ang tanan nga mga tawo makadawat sa mga natural nga katungod nga gihigugma pag-ayo ni John Locke. Si Locke sa kanyang mga papeles tungkol sa likas na pilosopiya ay malinaw na nagsasabi na nais niya ang isang pamahalaan kung saan ang lahat ay ginagamot nang pantay sa mga kalayaan lalo na. Si Locke sa iyang mga papeles bahin sa natural nga pilosopiya klarong nagpahayag nga gusto niya ang usa ka gobyerno kung diin ang tanan gitagad nga managsama sa mga kagawasan. Ang mga pananaw ni Locke sa pagpapaubaya ay napaka-progresibo para sa oras (Connolly). Ang mga pagtan-aw ni Locke sa pagtugot paspas kaayo alang sa panahon (Connolly). Kinumpirma ng mga may-akda tulad ni Jacob Connolly na sa kanila si Locke ay mataas sa kanyang panahon sa lahat ng progresibong pag-iisip na ito. Gikumpirma sa mga tagsulat sama kang Jacob Connolly nga sa kanila si Locke nag-una sa iyang panahon sa tanan niining nagpadayon nga panghunahuna. Iyon ay ang kanyang pag-iisip na akma sa aming kasalukuyang estado ng demokrasya kung saan sinisikap nating tiyakin na ang bawat isa ay may sinabi sa gobyerno at ang bawat isa ay may pagkakataon sa isang magandang buhay. Kana mao nga ang iyang gihunahuna nahisubay sa atong karon nga estado sa demokrasya kung diin kita naningkamot nga sigurohon nga ang matag usa adunay gisulti sa gobyerno ug ang tanan adunay higayon sa maayong kinabuhi. Anuman ang lahi, kasarian, o panlipunang paninindigan simula sa Locke ay malinaw na hindi lamang na ang pamahalaan ay dapat magbigay ng mga karapatan. Bisan unsa pa ang rasa, gender, o sosyal nga pamatud-an sugod sa Locke gipatin-aw dili lamang nga ang gobyerno ang kinahanglan maghatag mga katungod. ngunit mga karapatan sa lahat sa pamamagitan ng kanyang kontrata sa lipunan. Apan mga katungod sa tanan pinaagi sa iyang kasabutan sa sosyal. Ang kontrata sa lipunan ay isang kasunduan sa pagitan ng mga miyembro ng isang bansa upang mabuhay sa loob ng isang ibinahaging sistema ng mga batas. Ang kontrata sa sosyal usa ka kasabutan tali sa mga miyembro sa usa ka nasud aron magpuyo sa us aka sistema sa mga balaod. Ang mga tiyak na anyo ng pamahalaan ay ang resulta ng mga pagpapasyang ginawa ng mga taong ito na kumikilos sa kanilang kolektibong kakayahan. Piho nga mga porma sa gobyerno ang sangputanan sa mga desisyon nga gihimo sa kini nga mga tawo nga naglihok sa ilang hiniusa nga kapasidad. Ang gobyerno ay naitatag upang gumawa ng mga batas na protektahan ang tatlong likas na karapatan. Gisugdan ang gobyerno aron paghimo mga balaod nga manalipod niining tulo nga mga katungod. Kung ang isang pamahalaan ay hindi maayos na protektahan ang mga karapatang ito, maaari itong mapabagsak. Kung ang usa ka gobyerno dili sakto nga nanalipod sa kini nga mga katungod, mahimo kini mapukan. Si Thomas Paine ay lalong nagpaliwanag sa mga likas na karapatan sa kanyang maimpluwensyang gawa ng Karapatan ng Tao. Si Thomas Paine dugang nga nagpatin-aw sa natural nga mga katungod sa iyang maimpluwensyang buhat sa Katungod sa Tawo. Na binibigyang diin na ang mga karapatan ay hindi maibigay ng anumang charter sapagkat ito ay ligal na nagpapahiwatig na maaari rin nilang binawi at sa ilalim ng mga ganitong pangyayari ay mababawasan sila. sa mga pribilehiyo: Nga gipasiugda nga ang mga katungod dili mahatag sa bisan unsang charter tungod kay kini sa legal nga paagi kini mahimong mapapas ug sa ilawom sa mga kahimtang nga sila mahanaw sa mga pribilehiyo. Ito ay isang pagbabagsak ng mga term upang sabihin na ang isang charter ay nagbibigay ng mga karapatan. Kini usa ka pagtuis sa mga termino sa pag-ingon nga ang usa ka charter naghatag mga katungod. Ito ay nagpapatakbo ng isang salungat na epekto - ang pagkuha ng mga karapatan. Naglihok kini sa usa ka sukwahi nga epekto - ang pagkuha sa mga katungod. Ang mga karapatan ay likas sa lahat ng mga naninirahan; ngunit ang mga charter, sa pamamagitan ng pag-aalis ng mga karapatang iyon, sa karamihan, ay umalis sa kanan, sa pamamagitan ng pagbubukod, sa mga kamay ng iilan. Ang mga kinamatarong pabay-an sa tanan nga mga molupyo; apan ang mga tsart, pinaagi sa pagpapas sa mga katungod, sa kadaghanan, gibiyaan ang tuo, pinaagi sa pag-apil, sa mga kamot sa pipila. Samakatuwid, dahil dito ay mga instrumento ng kawalan ng katarungan. Tungod niana sila mga instrumento sa inhustisya. Kung gayon ang katotohanan ay dapat na ang mga indibidwal mismo. Busa ang katinuud kinahanglan nga ang mga indibidwal mismo. Ang bawat isa sa kanyang sariling personal at may karapatan na karapatan, ay nakipag-ugnay sa bawat isa upang makagawa ng isang pamahalaan. Ang matag usa sa iyang kaugalingon ug labing suhol nga katungod, misulod sa usag usa sa usag usa aron makabuhat usa ka gobyerno. At ito lamang ang mode kung saan ang mga gobyerno ay may karapatang bumangon, at ang tanging prinsipyo kung saan mayroon silang karapatang umiral. Ug mao ra kini ang pamaagi diin ang mga gobyerno adunay katungod nga mobangon, ug ang bugtong prinsipyo diin sila adunay katungod nga maglungtad. Habang nasa unang Amerikanong taong mapagsarili anarchists adhered sa natural na posisyon karapatan. Samtang sa una nga mga indibidwal nga anarkisistang Amerikano nagsunod sa mga posisyon sa natural nga katungod. Sa ibang pagkakataon sa panahon na ito na humantong sa pamamagitan ng Benjamin Tucker. Sa ulahi sa kini nga panahon nga gipangulohan ni Benjamin Tucker. Ang ilang mga inabandunang natural na posisyon karapatan at convert sa Max Stirner ni masarili anarchism . Ang pipila mibiya sa mga posisyon sa natural nga katungod ug nakabig sa anarkismo sa Egoist nga si Max Stirner . Pagtanggi sa ideya ng mga karapatan sa moralidad. Ang pagsalikway sa ideya sa mga katungod sa moralidad. Sinabi ni Tucker na mayroong dalawang karapatan lamang. Giingon ni Tucker nga adunay duha ra nga mga katungod. Ang karapatan ng lakas at ang karapatan ng kontrata . Ang katungod sa kusog ug ang katungod sa kontrata . Sinabi rin niya, pagkatapos ng pag-convert sa pagiging indibidwal ng Egoist. Nagsulti usab siya, pagkahuman nga nakabig sa indibidwalismo sa Egoist. Sa mga panahong nakaraan naging ugali kong makipag-usap nang mali sa karapatan ng tao na mapunta sa lupa. Sa mga panahon nga kaniadto naandan ko ang pagsulti sa hayag sa katungod sa tawo sa yuta. Ito ay isang masamang ugali, at matagal ko na itong inalis . Kini usa ka dili maayo nga batasan, ug dugay ko na nga gibiyaan kini . Ang karapatan lamang ng tao na makarating sa lupa ay ang kanyang kapangyarihan sa ibabaw nito. Ang katungod lamang sa tawo mao ang yuta mao ang iyang gahum sa ibabaw niini. Sa pag-ampon ng Stirnerite egoism tinanggihan ni Tucker ang mga likas na karapatan na matagal nang itinuturing na pundasyon ng libertarianism. Sa pagsagop sa Stirnerite egoism gisalikway ni Tucker ang mga natural nga katungod nga dugay na nga giisip nga pundasyon sa libertarianism. Ang pagtanggi na ito ay nagdudulot ng kilusan sa mabangong debate, kasama ang mga likas na karapatan ng mga proponents na inaakusahan ang mga egoist na sumisira sa libertarianism mismo. Ang pagdumili kini nakapadako sa paglihok sa mabangis nga debate, uban ang mga tagasuporta sa natural nga katungod nga akusahan ang mga egoista nga molaglag mismo sa libertarianism. Labis na mapait ang salungatan na ang ilang mga likas na proponent ng karapatang umatras mula sa mga pahina ng Liberty bilang protesta kahit na sila ay kabilang sa mga madalas na nag-aambag. Sa ingon mapait ang panagbangi nga ang daghang mga proponent sa kinaiyahan sa kinaiyahan nga mibiya gikan sa mga panid sa Liberty nga nagprotesta bisan pa nga kanunay sila nag-uban sa mga kanunay nga naghatag niini. Pagkatapos noon, ang Liberty ay nagwagi sa egoism bagaman ang pangkalahatang nilalaman nito ay hindi nagbago nang malaki. Pagkahuman, ang Liberty nagdaog sa egoism bisan kung ang kinatibuk-an nga sulud niini wala mausab. Maraming mga pana-panahong "walang alinlangan na naiimpluwensyahan ng pagtatanghal ng Liberty ng egoism. Daghang mga periodical ang "sa walay duhaduha naimpluwensyahan sa pagpresentar sa Liberty sa egoism. Kabilang sa mga papeles ng egoist na sinundan ni Tucker ay ang Aleman na Der Eigene , na na-edit ni Adolf Brand , at The Eagle and The Serpent , na inilabas mula sa London. Lakip sa mga papeles sa egoist nga gisundan ni Tucker mao ang German Der Eigene , gi-edit ni Adolf Brand , ug The Eagle and The Serpent , nga gi-isyu gikan sa London. Ang huli, ang pinakatanyag na English-language egoist journal, ay na-publish mula 1898 hanggang 1900 kasama ang ang subtitle na 'A Journal of Egoistic Philosophy and Sociology ' ". Ang ulahi, ang labing inila nga English-language egoist journal, gimantala gikan 1898 hangtod 1900 uban ang ang subtitle nga 'A Journal of Egoistic Philosophy and Sociology ' ". Kabilang sa mga anarkisistang Amerikano na sumunod sa egoism ay kinabibilangan nina Benjamin Tucker at EH Fulton. Lakip sa mga anarkisistang Amerikano nga nagsunod sa egoism naglakip ni Benjamin Tucker ug EH Fulton. Maraming mga dokumento ngayon ang nagbubunyi sa pariralang ginamit sa Deklarasyon ng Kalayaan ng Estados Unidos . Daghang mga dokumento karon nagbalikbalik sa pulong nga gigamit sa Deklarasyon sa Kagawasan sa Estados Unidos . Ang preamble sa 1948 United Nations Universal Declaration of Human Rights ay iginiit na ang mga karapatan ay hindi maikakaila. Ang preamble sa 1948 United Nations Universal Declaration of Human Rights nag-ingon nga ang mga katungod dili mabatbat. Ang pagkilala sa likas na dangal at ng pantay at hindi mapapansin na mga karapatan ng lahat ng mga kasapi ng pamilyang pantao ay ang pundasyon ng kalayaan, katarungan at kapayapaan sa mundo . Ang pag-ila sa naulahi nga dignidad ug ang managsama ug dili mabulag nga mga katungod sa tanan nga mga myembro sa tawhanong pamilya mao ang pundasyon sa kalayaan, hustisya ug kalinaw sa kalibutan . Ang Artikulo 1, 1 ng Saligang Batas ng California ay kinikilala ang mga walang karapatan na mga karapatan. Ang Artikulo 1, 1 sa Konstitusyon sa California kinikilala ang dili mabulag nga mga katungod. Gayunpaman, marami pa rin ang hindi pagkakaunawaan kung saan ang mga karapatan "ay tunay na likas na karapatan at kung saan hindi. Bisan pa, adunay daghang panaglalis nga ang mga katungod tinuud nga natural nga mga katungod ug nga wala. Ang konsepto ng natural o hindi maiwasang mga karapatan ay kontrobersyal pa rin sa ilan. Ang konsepto sa natural o dili maabut nga mga katungod padayon pa nga kontrobersyal sa pipila. Nagtalo si Erich Fromm na ang ilang mga kapangyarihan sa tao ay maaaring gagamitin lamang ng Diyos, at na kung walang Diyos, walang sinumang tao ang maaaring gumamit ng mga kapangyarihang ito. Si Erich Fromm nangatarungan nga ang pila ka gahum sa tawo mahimo nga gamiton sa Diyos, ug nga kung walay Diyos, walay tawo nga makagamit niini nga mga gahum. Ang mga pilosopiyang pampulitikang pilosopiya na nagpapatuloy sa klasikal na liberal na tradisyon ng mga likas na karapatan ay kinabibilangan ng libertarianism , anarcho-kapitalismo at Objectivism. Ang mga pilosopiyang politikal nga kontemporaryo nga nagpadayon sa klasikal nga tradisyonal nga liberal nga kinaiyanhon nga mga katungod naglakip sa libertarianism , anarcho-kapitalismo ug Objectivism. Ang isang libertarian na pananaw sa mga karapatan na hindi maiiwasang mailalatag sa Morris at ang Market ng Liberty ni Morris at Linda Tannehill, na inaangkin na ang isang tao ay may karapatang pagmamay-ari sa kanyang buhay at samakatuwid din ang kanyang pag-aari. Usa ka libertarian nga pagtan-aw sa dili mabulag nga mga katungod gibutang sa Morris ug ang Market sa Liberty ni Linda Tannehill, nga nag-angkon nga ang usa ka tawo adunay katungod sa pagpanag-iya sa iyang kinabuhi ug busa iya usab ang iyang kabtangan. Sapagkat namuhunan siya ng oras (ibig sabihin bahagi ng kanyang buhay) sa loob nito at sa gayon ay ginawa itong isang pagpapalawig ng kanyang buhay. Tungod kay siya nagpuhunan sa oras (ie bahin sa iyang kinabuhi) dinhi ug sa ingon gihimo kini nga usa ka pagpadako sa iyang kinabuhi. Gayunpaman, kung sinimulan niya ang puwersa laban sa at sa kasiraan ng ibang tao, ipinagpapahiya niya ang kanyang sarili mula sa kanan patungo sa bahaging iyon ng kanyang buhay na kinakailangan upang mabayaran ang kanyang utang. Bisan pa, kung magsugod siya sa kusog batok sa ug sa pagkasuko sa laing tawo, gipahilayo niya ang iyang kaugalingon gikan sa katungod sa kana nga bahin sa iyang kinabuhi nga gikinahanglan nga ibayad ang iyang utang. Ang mga karapatan ay hindi mapapawi, ngunit ang may-ari ng isang karapatan ay maaaring makahiwalay siya mismo mula sa tama - wala nang ibang makakakuha ng karapatan sa isang tao mula sa kanya. Ang mga katungod dili mabuut, apan ang tag-iya lamang sa usa ka katungod ang mahimong mobulag ang iyang kaugalingon gikan sa kanang tuo - walay makakuha bisan kinsa nga makakuha sa katungod sa usa ka tawo gikan kaniya. . Ang iba't ibang mga kahulugan ng kawalang-kakayahan ay kinabibilangan ng hindi pagkakaugnay, hindi pagkakasiguro, at hindi paglilipat. Ang lainlaing mga kahulugan sa pagkawalay-kasayup nagalakip sa dili pagluwas, dili kasaligan, ug dili pagbalhin. Ang konsepto na ito ay kinikilala ng mga libertarians na naging sentro sa tanong ng kusang-loob na pagkaalipin. Ang kini nga konsepto giila sa mga libertarian isip sentro sa pangutana sa boluntaryong pagkaulipon. Na pinalabas ni Murray Rothbard bilang labag sa batas at maging nagkakasalungat sa sarili. Nga gibalewala ni Murray Rothbard ingon nga dili legal ug bisan pa nga nagkasumpaki sa kaugalingon. Nagtalo si Stephan Kinsella na ang "mga karapatan sa pagtingin bilang maipagpapauwi ay perpektong naaayon sa - sa katunayan, ipinahiwatig ng - ang libertarian non-agresyon na prinsipyo . Si Stephan Kinsella nangatarungan nga "ang pagtan-aw sa mga katungod ingon dayag kaayo hingpit nga nahiuyon sa - sa tinuud, gipasabut sa - ang libertarian nga non-agresyon nga sukaranan . Sa ilalim ng prinsipyong ito, tanging ang pagsisimula ng puwersa ay ipinagbabawal. Sa ilalum sa kini nga prinsipyo, ang pagsugod sa kusog lamang ang gidili. Ang iba't ibang mga pilosopo ay lumikha ng iba't ibang mga listahan ng mga karapatan na itinuturing nilang natural. Ang lainlaing mga pilosopo nga nagmugna lainlaing mga lista sa mga katungod nga giisip nila nga natural. Ang mga tagasuporta ng mga likas na karapatan, sa partikular na Hesselberg at Rothbard , ay tumugon na ang dahilan ay maaaring mailapat upang paghiwalayin ang tunay na mga axiomatic na karapatan mula sa dapat na mga karapatan. Ang mga tagasuporta sa mga natural nga katungod, labi na ang Hesselberg ug Rothbard , mitubag nga ang katarungan mahimong magamit sa pagbulag sa tinuud nga mga katungod sa axiomatic gikan sa gituohang mga katungod. Na nagsasabi na ang anumang alituntunin na nangangailangan ng sarili na hindi naaprubahan ay isang pagkawasak. Nga nag-ingon nga ang bisan unsang prinsipyo nga nanginahanglan sa iyang kaugalingon nga mahimatuud usa ka axiom. Itinuro ng mga kritiko ang kakulangan ng kasunduan sa pagitan ng mga tagataguyod bilang katibayan para sa pag-aangkin na ang ideya ng mga likas na karapatan ay isang kagamitang pampulitika lamang. Gipunting sa mga kritiko ang kakulang sa kasabutan tali sa mga tagasuporta ingon ebidensya sa pag-angkon nga ang ideya sa kinaiyanhon nga katungod usa ka himan sa politika. Iminungkahi ni Hugh Gibbons ang isang naglalarawang argumento batay sa biology ng tao. Gisugyot ni Hugh Gibbons ang usa ka naglaraw nga argumento base sa biology sa tawo. Ang kanyang pagtatalo ay ang Human Beings ay iba pa tungkol sa pangangailangan, upang maiwasan ang mga gastos sa kaguluhan. Ang iyang panaglalis mao ang Human Beings nga lain-bahin ingon nga kinahanglanon, aron malikayan ang mga gasto sa panagbangi. Sa paglipas ng panahon ay nagkakaroon sila ng mga inaasahan na ang mga indibidwal ay kumilos sa ilang mga paraan na kung saan ay inireseta ng lipunan at sa kalaunan ay na-crystallized sa mga naaangkop na karapatan. Sa paglabay sa panahon naugmad nila ang mga gilauman nga ang mga tawo molihok sa pila ka mga pamaagi nga gi-orden kaniadto sa katilingban ug nga sa katapusan nahuman sa mga mahimo'g katungod. Ang pilosopiya ng batas ay isang sangay ng pilosopiya na sinusuri ang likas na katangian ng batas at kaugnayan ng batas sa iba pang mga sistema ng kaugalian, lalo na ang etika at pilosopiya ng politika . Ang pilosopiya sa balaod usa ka sanga sa pilosopiya nga nagsusi sa kinaiyahan sa balaod ug relasyon sa balaod sa ubang mga sistema sa pamatasan, labi na ang pamatasan ug pilosopiya sa politika . Ang pilosopiya ng batas at jurisprudence ay kadalasang ginagamit nang magkakapalit. Ang pilosopiya sa balaod ug jurisprudence kanunay nga gigamit usahay. Kahit na ang jurisprudence ay minsan ay sumasaklaw sa mga form ng pangangatuwiran na umaangkop sa ekonomiya o sosyolohiya . Bisan kung ang paghukum usahay naglangkob sa mga porma sa pangatarungan nga nahiangay sa ekonomiya o sosyolohiya . Ang pilosopiya ng batas ay maaaring mahati sa analytical jurisprudence at normative jurisprudence. Ang pilosopiya sa balaod mahimo nga bahinon sa us aka pagsusi sa pagpanudlo ug pagbuut sa pamatasan. Nilalayon ng Analytical jurisprudence na tukuyin kung ano ang batas at kung ano ito ay hindi sa pamamagitan ng pagkilala sa mga mahahalagang katangian ng batas. Giila sa analisar nga hurisprudence kung unsa ang balaod ug unsa kini dili pinaagi sa pag-ila sa mga hinungdanon nga bahin sa balaod. Sinisiyasat ng hurisprudence ng Normative ang parehong mga di-ligal na kaugalian na humuhubog sa batas at ang mga ligal na kaugalian na nabuo ng batas at gumagabay sa kilos ng tao. Ang jurisprudence sa kinaiyanhon nag-imbestiga sa mga dili legal nga pamatasan nga naghulma sa balaod ug ang mga ligal nga pamatasan nga gihimo pinaagi sa balaod ug naggiya sa paglihok sa tawo. Ang pagtatasa ng analisa ay naglalayong magbigay ng isang pangkalahatang account ng kalikasan ng batas sa pamamagitan ng mga tool ng konsepto na pagsusuri . Ang pagsusi sa us aka pag-analisar nagtinguha sa paghatag og usa ka kinatibuk-ang asoy bahin sa kinaiyahan sa balaod pinaagi sa mga himan sa pag-analisar sa konsepto . Pangkalahatan ang account sa kahulugan ng pag-target sa mga pangkalahatang tampok ng batas na humahawak sa lahat ng oras at lugar. Ang asoy sa kinatibuk-an sa kahulugan nga gipunting ang mga unibersal nga bahin sa balaod nga naghupot sa tanan nga mga oras ug lugar. Sapagkat ang mga abogado ay interesado sa kung ano ang batas sa isang tiyak na isyu sa isang tiyak na nasasakupan. Samtang ang mga abogado interesado sa kung unsa ang balaod naa sa usa ka piho nga isyu sa usa ka piho nga hurisdiksyon. Ang mga pilosopo ng batas ay interesado na makilala ang mga tampok ng batas na ibinahagi sa buong kultura, oras, at lugar. Ang mga pilosopo sa balaod interesado nga mailhan ang mga dagway sa balaod nga gipaambit sa mga kultura, panahon, ug mga lugar. Kinuha, ang mga pangunahing tampok na ito ng batas ay nag-aalok ng uri ng mga unibersal na kahulugan ng pilosopiya pagkatapos. Gikuha, kini nga mga hinungdan nga bahin sa balaod nagtanyag sa klase nga pagkahuman sa mga pilosopo nga unibersal nga pagkahuman. Pinapayagan ng pangkalahatang diskarte ang mga pilosopo na magtanong tungkol sa, halimbawa, kung ano ang naghihiwalay sa batas mula sa moralidad, politika, o praktikal na dahilan. Ang kadaghanan nga pamaagi nagtugot sa mga pilosopo nga magpangutana bahin, pananglitan, unsa ang nagbulag sa balaod gikan sa moralidad, politika, o praktikal nga hinungdan. Kadalasan, ang mga iskolar sa larangan ay nag-aakalang ang batas ay may natatanging hanay ng mga tampok na naghihiwalay nito sa iba pang mga phenomena. Kasagaran, ang mga iskolar sa natad sa kapatagan naghunahuna nga ang balaod adunay usa ka talagsaon nga hugpong sa mga bahin nga nagbulag sa ubang mga katingalahan. Kahit na hindi lahat ay nakikibahagi sa pagpapalagay. Bisan pa dili tanan ang nag-ambit sa pangagpas. Habang ang patlang ay ayon sa kaugalian na nakatuon sa pagbibigay ng isang account ng likas na batas. Samtang ang umahan sa tradisyonal nga nakatuon sa paghatag usa ka asoy sa kinaiyahan sa balaod. Sinimulan ng ilang mga iskolar na suriin ang likas na mga domain sa loob ng batas, halimbawa ang batas sa tort, batas sa kontrata, o batas sa kriminal. Ang pipila ka mga iskolar nagsugod sa pagsusi sa kinaiyahan sa mga domain nga naa sa balaod, pananglitan sa balaod sa tort, balaod sa kontrata, o balaod sa kriminal. Ang mga iskolar na ito ay nakatuon sa kung ano ang gumagawa ng ilang mga domain ng batas na natatangi at kung paano naiiba ang isang domain mula sa isa pa. Kini nga mga eskolar nagpunting sa kung unsa ang nakapahimo sa pipila nga mga kabilin sa balaod nga lahi ug kung giunsa ang usa ka domain lahi sa lain. Ang isang partikular na lugar ng pananaliksik na fecund ay ang pagkakaiba sa pagitan ng batas sa tort at kriminal na batas. Ang usa ka partikular nga bahin sa panukiduki nga fecund mao ang kalainan tali sa balaod sa tort ug kriminal nga balaod. Na sa pangkalahatan ay may pagkakaiba-iba sa pagitan ng batas sibil at kriminal. Nga sa kadaghanan adunay kalainan tali sa sibil ug kriminal nga balaod. Maraming mga paaralan ng pag-iisip na binuo sa paligid ng likas na katangian ng batas, ang pinaka-impluwensyang kung saan ay: Daghang mga eskuylahan sa paghunahuna ang naugmad sa palibot sa kinaiyahan sa balaod, ang labing impluwensyado nga: Ang teoryang batas ng natural na batas , na iginiit na ang batas ay likas sa kalikasan at bumubuo ng moralidad, kahit na sa bahagi. Ang teoriya sa natural nga balaod , nga nagpahayag nga ang balaod kinaiyanhon sa kinaiyahan ug naglangkob sa moralidad, bisan sa bahin. Sa pananaw na ito, habang ang mga mambabatas ay maaaring magpatupad at kahit na matagumpay na ipatupad ang mga imoral na batas. Niini nga pagtan-aw, samtang ang mga magbabalaod mahimo mapatuman ug bisan malampuson nga ipatuman ang mga imoral nga mga balaod. Ang nasabing mga batas ay ligal na hindi wasto. Ang ingon nga mga balaod dili legal. Ang pananaw ay nakuha ng pinakamataas na: isang hindi makatarungang batas ay hindi isang tunay na batas, kung saan ang hindi makatarungan ay nangangahulugang taliwas sa likas na batas. Ang panglantaw nakuha sa labing taas: ang dili makatarungan nga balaod dili usa ka tinuod nga balaod, diin ang dili makatarungan nagpasabut nga 'sukwahi sa natural nga balaod. Ang teoryang batas ng natural na batas ay may pinagmulan sa pilosopiya ni Thomas Aquinas . Ang teoriya sa kinaiyanhon nga balaod adunay sinugdanan sa edad sa pilosopiya ni Thomas Aquinas . Sa huling bahagi ng ika-20 siglo, nabuhay muli ng interes si John Finnis sa teorya at nagbigay ng isang modernong paggawa nito. Sa ulahing bahin sa ika-20ng siglo, gipasig-uli ni John Finnis ang interes sa teorya ug naghatag usa ka modernong pag-reaksyon niini. Ang positibong positibo na ang pananaw na ang batas ay nakasalalay sa mga katotohanan sa lipunan. Ang positibo nga ligal nga mao ang panan-aw nga ang balaod nag-una sa mga kamatuoran sa sosyal. Ang ligal na positibo ay ayon sa kaugalian na nauugnay sa tatlong doktrina: ang tesis ng pedigree, thesis ng pagkabulag, at tesis ng pagpapasya. Ang ligal nga positibo sa tradisyonal nga gisumpay sa tulo nga mga doktrina: ang tesis sa pedigree, thesis pagkabulag, ug thesis discretion. Sinasabi ng pedigree thesis na ang tamang paraan upang matukoy kung ang isang direktiba ay batas ay ang pagtingin sa mapagkukunan ng direktiba. Giingon sa pedigree thesis nga ang husto nga paagi aron mahibal-an kung ang usa ka direktiba mao ang balaod mao ang pagtan-aw sa gigikanan sa direktiba. Sinasabi ng tesis na ito ay ang katunayan na ang direktiba ay inisyu ng wastong opisyal sa loob ng isang lehitimong pamahalaan, halimbawa, na nagpapasya sa ligal na pagiging epektibo ng direktiba - hindi ang moral o praktikal na merito. Giingon sa tesis nga kini ang kamatuoran nga ang direktiba gipagula sa tukma nga opisyal sa sulod sa usa ka lehitimo nga gobyerno, pananglitan, nga nagtino sa kamatuuran sa ligal nga direktiba - dili ang moral o praktikal nga merito. Ang thesis sa pagkabulag nag-ingon nga ang balaod managsama sa moralidad. Ang tesis ng pagkabulsa ay nagsasaad na ang batas ay magkakaiba sa kaibahan. Habang ang batas ay maaaring maglaman ng moralidad, ang tesis ng pagkabulok ay nagsasaad na "walang kahulugan ang isang kinakailangang katotohanan na muling pinaparami ng mga batas o nasisiyahan ang ilang mga hinihingi ng moralidad, kahit na sa katunayan ay madalas nilang ginawa ito." Samtang ang balaod mahimong naglangkob sa moralidad, ang thesis sa pagkabulag nag-ingon nga "walay hinungdan nga usa ka kinahanglan nga kamatuoran nga ang mga balaod nagbag-o o nakatagbaw sa pipila nga mga gipangayo sa moralidad, bisan pa sa tinuud nga sila kanunay nagbuhat sa ingon." Ang mga ligal na positibo ay hindi sumasang-ayon tungkol sa saklaw ng tesis ng pagkabulsa. Ang mga ligal na positibo ay hindi sumasang-ayon tungkol sa saklaw ng tesis ng pagkabulsa. Ang mga eksklusibong ligal na positibo, lalo na si Joseph Raz, ay higit pa kaysa sa karaniwang tesis at itinanggi na posible na ang moralidad ay maging isang bahagi ng batas. Ang mga eksklusibo nga ligal nga positibo sa positibo, labi na si Joseph Raz, labi pa sa sukaranan nga tesis ug gipanghimakak nga posible nga ang moralidad mahimong usa ka bahin sa balaod. Ang tesis ng pagpapasya ay nagsasabi na ang mga hukom ay lumikha ng bagong batas kapag binigyan sila ng paghuhusga upang husgahan ang mga kaso kung saan ang umiiral na batas ay underdetermines ang resulta. Ang teskrito sa pagpahayag nag-ingon nga ang mga maghuhukom nakamugna og bag-ong balaod kung gihatagan sila pagtugot aron mahukman ang mga kaso diin ang mga balaod nga nagpaubos sa sangputanan. Ang pinakaunang panukala ng ligal na positibo ay si John Austinna naimpluwensyahan ng mga akda ni Jeremy Bentham noong unang bahagi ng ika-19 na siglo. Ang pinakauna nga nagpasiugda sa ligal nga positibo nga positibo mao si John Austinkinsa naimpluwensyahan sa mga sinulat ni Jeremy Bentham sa sayong bahin sa ika-19ng siglo. Ginawa ni Austin na ang batas ay utos ng soberano na suportado ng banta ng parusa. Giingon ni Austin nga ang balaod mao ang sugo sa soberano nga gipaluyohan sa hulga sa pagsilot. Ang kontemporaryong ligal na positibo ay matagal nang pinabayaan ang pananaw na ito. Dugay na nga gibiyaan kini nga panan-aw sa kanunay nga ligal nga positibo. Noong ikadalawampu siglo, dalawang positibo ang nagkaroon ng malalim na impluwensya sa larangan: sina Hans Kelsen at HLA Hart . Sa ikakaluhaan ka siglo, duha ka positibo ang adunay dakong impluwensya sa natad: si Hans Kelsen ug HLA Hart . Ang Kelsen ay pinaka-impluwensyado para sa kanyang paniwala ng ' grundnorm ,' isang panghuli at pangunahing legal na pamantayan, na tinatanggap ngayon ng ilang mga iskolar, lalo na sa Europa. Ang Kelsen mao ang labing impluwensyado sa iyang ideya sa ' grundnorm ,' usa ka katapusan ug sukaranan nga ligal nga pamatasan, nga gidawat sa pipila ka mga iskolar, labi na sa Europa. Sa mundo ng Anglophone, si Hart ang naging pinaka-impluwensyang iskolar. Sa kalibutan nga Anglophone, si Hart ang labing impluwensyado nga iskolar. Tinanggihan ni Hart ang naunang pag-angkin na ang mga parusa ay mahalaga sa batas at sa halip ay pinagtalo na ang batas ay batay sa panuntunan. Gisalikway ni Hart ang una nga pag-angkon nga ang mga silot hinungdanon sa balaod ug sa baylo nangatarungan nga ang balaod pinasukad sa pagmando. Ayon kay Hart, ang batas ay isang sistema ng pangunahing mga patakaran na gumagabay sa pagsasagawa ng mga paksa ng batas. Sumala ni Hart, ang balaod usa ka sistema sa mga nag-unang lagda nga naggiya sa pagpahigayon sa mga hilisgutan sa balaod. Pangalawang mga patakaran na kumokontrol kung paano maaaring baguhin, kilalanin, at mahuhusay ang pangunahing panuntunan. Ang mga sekundaryong mga lagda nga nag-regulate kung giunsa ang pagbag-o sa mga lagda, giila, ug gihukman. Ang teorya ni Hart, bagaman malawak na hinangaan, ay nagdulot ng masiglang debate sa huli na ikadalawampu siglo na mga pilosopo ng batas kabilang ang Ronald Dworkin, John Rawls, Joseph Raz, at John Finnis. Ang teorya ni Hart, bisan sa kadaghanan gidayeg, nagpahinabog kusog nga debate sa ulahing bahin sa ika-20 nga siglo nga mga pilosopo sa balaod lakip si Ronald Dworkin, John Rawls, Joseph Raz, ug John Finnis. Legal na realismo , na iginiit na ang batas ay produkto ng mga desisyon na ginawa ng mga korte, pagpapatupad ng batas, at mga abugado, na madalas na napagpasyahan sa magkakasalungat o di-makatwirang mga batayan. Ang ligal nga realismo , nga nagpahayag nga ang balaod mao ang produkto sa mga desisyon nga gihimo sa mga korte, pagpatuman sa balaod, ug mga abogado, nga sa kanunay gihukman nga magkasumpaki o dili-makatarunganon nga mga hinungdan. Ayon sa ligal na realismo, ang batas ay hindi isang makatwiran na sistema ng mga patakaran at kaugalian. Sumala sa ligal nga realismo, ang balaod dili usa ka pangatarungan nga sistema sa mga lagda ug pamatasan. Ang pagiging totoo sa ligal ay kritikal sa ideya na ang batas ay may likas na maaaring masuri sa abstract. Ang realistikanhong ligal kritikal sa ideya nga ang balaod adunay usa ka kinaiyahan nga mahimong masusi sa abstract. Sa halip, ang mga ligal na realista ay nagtataguyod ng isang empirikong diskarte sa jurisprudence na itinatag sa mga agham panlipunan at ang aktwal na pagsasagawa ng batas sa mundo. Hinuon, gisuportahan sa ligal nga mga realistiko ang usa ka empirical nga pamaagi sa pagbuutud nga gitukod sa mga syensya sa sosyal ug ang aktuwal nga pagbuhat sa balaod sa kalibutan. Para sa kadahilanang ito, ang ligal na pagiging totoo ay madalas na nauugnay sa sosyolohiya ng batas . Tungod niini, ang ligal nga realismo kanunay nga nakig-uban sa sosyolohiya sa balaod . Sa Estados Unidos, ang legal na realismo ay nagkamit ng katanyagan sa huling bahagi ng ika-19 na siglo kasama sina Oliver Wendell Holmes at John Chipman Grey . Sa Estados Unidos, ang legal nga realismo nakakuha sa kabantog sa ulahing bahin sa ika-19 nga siglo kauban nila ni Oliver Wendell Holmes ug John Chipman Grey . Ang pagiging tunay na ligal ay naging maimpluwensyang sa Scandinavia noong ika-20 siglo kasama si Axel Hagerstrom. Ang ligal nga realismo nahimong impluwensya sa Scandinavia sa ika-20ng siglo kauban si Axel Hagerstrom. Legal interpretivism , na itinatanggi na ang batas ay batay sa pinagmulan sapagkat ang batas ay kinakailangang nakasalalay sa interpretasyon ng tao na ginagabayan ng mga pamantayang moral ng mga pamayanan. Legal nga interpretivism , nga naglimod nga ang balaod gigikanan tungod kay ang balaod kinahanglan nga magdepende sa interpretasyon sa tawo nga gigiyahan sa mga pamatasan sa pamatasan sa mga komunidad. Ibinigay na ang mga hukom ay may paghuhusga na mag-adhikain ng mga kaso sa higit sa isang paraan. Tungod kay ang mga maghuhukom adunay kahanas sa paghusay sa mga kaso sa sobra sa usa ka paagi. Sinabi ng ligal na interpretivism na ang mga hukom ay may characteristically adjudicate sa paraan na pinakamahusay na pinapanatili ang mga pamantayang moral. Ang ligal nga interpretivism nag-ingon nga ang mga maghuhukom nga naghisgot sa kinaiya sa labing maayo nga pagpreserbar sa mga pamatasan sa pamatasan. Mga katotohanan ng institusyonal, at mga kasanayan sa lipunan ng mga lipunan kung saan sila ay isang bahagi. Mga kasayuran sa institusyonal, ug mga sosyal nga gawi sa mga katilingban diin sila usa ka bahin. Nakasunud-sunod sa ligal na interpretivism na hindi malalaman ng isang tao kung ang isang lipunan ay may lakas na ligal na sistema. Nahiuyon kini sa ligal nga interpretivism nga dili mahibal-an sa usa kung ang usa ka katilingban adunay gahum nga ligal nga sistema. Kung ano ang alinman sa mga batas nito. Kung unsa ang bisan unsang mga balaod niini. Hanggang sa may alam ng ilang mga katotohanang moral tungkol sa mga katwiran para sa mga kasanayan sa lipunan. Hangtod ang usa ka tawo nahibal-an ang pipila ka mga kamatuoran sa moral bahin sa mga katarungan sa mga nahimo sa kana nga katilingban. Sa kaibahan sa ligal na positivismo o ligal na realismo, posible para sa ligal na interpretivista na walang sinumansa isang lipunan nalalaman kung ano ang mga batas nito (sapagkat walang nakakaalam ng pinakamahusay na katwiran ng mga kasanayan nito.) Sukwahi sa ligal nga positivismo o ligal nga realismo, posible ang pag-angkon sa ligal nga interpretivista nga walay bisan kinsasa usa ka katilingban nahibal-an kung unsa ang mga balaod niini (tungod kay walay usa nga nahibal-an ang labing maayo nga katarungan sa mga nahimo niini.) Ang legal na interpretivism ay nagmula kay Ronald Dworkin sa huling bahagi ng ika-20 siglo sa kanyang aklat na Batas ng Emperyo . Ang legal nga interpretivism naggikan ni Ronald Dworkin sa ulahing ika-20ng siglo sa iyang libro nga Law's Empire . Sa mga nagdaang taon, ang mga debate tungkol sa likas na batas ng batas ay naging mas mahusay na pino. Sa bag-ohay nga mga tuig, ang mga debate bahin sa kinaiyahan sa balaod nahimong labi ka maayong pagkahimo. Isang mahalagang debate ang umiiral sa loob ng ligal na positivismo tungkol sa pagkakahiwalay ng batas at moralidad. Usa ka hinungdanon nga debate adunay sa sulod sa ligal nga positivismo bahin sa pagkabulag sa balaod ug moralidad. Inaangkin ng eksklusibong ligal na mga positibong positibo na ang legal na bisa ng isang pamantayan ay hindi nakasalalay sa wastong moral nito. Ang mga eksklusibo nga ligal nga positibo nga nag-angkon nga ang ligal nga kamatuuran sa usa ka pamatasan dili gyud nagsalig sa pagkatukma sa moralidad. Inclusive ligal na positibo ang nag-aangkin na ang mga pagsasaalang-alang sa moral ay maaaring matukoy ang legal na bisa ng isang pamantayan. Ang mga dili piho nga ligal nga positibo nga nag-angkon nga ang mga konsiderasyon sa moral mahimo nga mahibal-an ang legal nga kabalhinan sa usa ka pamatasan. Ngunit hindi kinakailangan na ito ang kaso. Apan dili kini kinahanglan nga kini ang kaso. Ang Positivism ay nagsimula bilang isang teorya ng inclusivist; ngunit ang mga impluwensyang eksklusibong ligal na positibo. Ang Positivism nagsugod ingon usa ka teoriya nga inclusivist; apan ang mga impluwensyang eksklusibo nga ligal nga positibo. Ang isang pangalawang mahalagang debate, na madalas na tinatawag na "Hart-Dworkin Debate," ay nag- aalala sa labanan sa pagitan ng dalawang pinaka-nangingibabaw na mga paaralan sa huling bahagi ng ika-20 at unang bahagi ng ika-21 siglo, ligal na interpretivism at ligal na positivismo. Ang ikaduha nga hinungdanon nga debate, nga kanunay gitawag nga "Hart-Dworkin Debate," may kalabotan sa panag-away tali sa duha nga labing nagpatigbabaw nga mga eskwelahan kaniadtong ulahing ika-20 ug sayong bahin sa ika-21 nga siglo, ligal nga interpretivismo ug ligal nga positibo. Bilang karagdagan sa analytic jurisprudence, ang ligal na pilosopiya ay nababahala rin sa mga normatibong teorya ng batas. Agi og dugang sa pag-analisar nga hurisprudence, ang ligal nga pilosopiya nabalaka usab sa mga normatibo nga mga teyorya sa balaod. Ang jurisprudence ng Normative ay nagsasangkot ng normatibong, pagsusuri, at kung hindi man ay mga prescriptive na katanungan tungkol sa batas. Ang jurisprudence sa Normative naglangkit sa normative, evaluative, ug kung dili man prescriptive nga mga pangutana bahin sa balaod. Halimbawa, Ano ang layunin o layunin ng batas? Pananglitan, Unsa man ang katuyoan o katuyoan sa balaod? Anong mga teoryang moral o pampulitika ang nagbibigay ng isang pundasyon para sa batas? Unsang mga teoriya sa moral o politika ang naghatag pundasyon sa balaod? Ang tatlong pamamaraang naimpluwensyahan sa pilosopiyang pilosopiya at pampulitikang pilosopiya. Tulo ka mga paagi nga impluwensya sa kadungan sa moral ug sa politika pilosopiya. Ang mga pamamaraang ito ay makikita sa mga normatibong teorya ng batas. Kini nga mga mga paagi nga makita sa normative teoriya sa balaod. Ang Utilitarianism ay ang pananaw na ang mga batas ay dapat na likha upang makabuo ng pinakamahusay na mga kahihinatnan. Ang Utilitarianism mao ang panan-aw nga ang mga balaod kinahanglan pagahimoon aron makaghimo sa labing kaayo nga sangputanan. Sa kasaysayan, ang pag-iisip ng utilitarian tungkol sa batas ay nauugnay sa pilosopo na si Jeremy Bentham . Sa kasaysayan, ang hunahuna sa utilitarian bahin sa balaod nalangkit sa pilosopo nga si Jeremy Bentham . Sa kontemporaryong teoryang ligal, ang pamamaraang utilitarian ay madalas na pinapanalo ng mga iskolar na nagtatrabaho sa tradisyon ng batas at ekonomiya . Sa kontemporaryo nga teoriya sa ligal, ang pamaagi sa utilitarian kanunay nga gipili sa mga iskolar nga nagtrabaho sa balaod sa balaod ug ekonomiya . Ang Deontology ay ang pananaw na dapat ipakita ng mga batas ang ating obligasyon na mapanatili ang awtonomiya at karapatan ng iba. Ang Deontology mao ang panan-aw nga ang mga balaod kinahanglan magbanaag sa atong obligasyon nga mapreserbar ang awtonomiya ug mga katungod sa uban. Sa kasaysayan, ang pag-iisip ng deontological tungkol sa batas ay nauugnay kay Immanuel Kant. Sa kasaysayan, ang panghunahuna nga deontological bahin sa balaod adunay kalabotan kay Immanuel Kant. Na bumalangkas sa isang partikular na kilalang deontological teorya ng batas. Nga nagporma usa ka labi ka bantog nga teorya sa deontological nga balaod. Ang isa pang diskarte sa deontological ay matatagpuan sa gawain ng kontemporaryong pilosopo na si Ronald Dworkin . Ang usa pa nga deontological nga pamaagi mahimong makita sa buhat sa kontemporaryo nga pilosopo nga si Ronald Dworkin . Ang mga teoryang moral na areta tulad ng mga kontemporaryong etika ng kontemporaryong binibigyang diin ang papel ng pagkatao sa moralidad. Ang mga teoriya sa moral nga areta sama sa kontemporaryo nga pamatasan sa pamatasan naghatag gibug-aton sa papel sa pamatasan sa moralidad. Ang jurisprudence ng virtual ay ang pananaw na ang mga batas ay dapat magsulong ng pagbuo ng mga mabubuting character ng mga mamamayan. Ang maayong pamatasan mao ang panan-aw nga ang mga balaod kinahanglan magpasiugda sa pagpauswag sa mga hiyas nga kinaiya sa mga lungsuranon. Sa kasaysayan, ang pamamaraang ito ay nauugnay sa Aristotle . Sa kasaysayan, kini nga pamaagi nalangkit sa Aristotle . Ang kontemporaryong jurisprudence ng pagiging makabago ay kinasihan ng pilosopikal na gawa sa etika sa birtud. Ang sulud sa pamatasan nga pagdisiplina giaghat sa pilosopikal nga buhat sa pamatasan sa pamatasan. Maraming iba pang mga pamamaraang normatibo sa pilosopiya ng batas. Adunay daghang ubang mga pamaagi sa pamatasan sa pilosopiya sa balaod. Kabilang ang mga kritikal na pag-aaral sa ligal at mga teoryang libertarian . Lakip ang mga kritikal nga pagtuon sa ligal ug mga teyenda sa libertarian . Ang mga pilosopo ng batas ay nababahala din sa iba't ibang mga problema sa pilosopiko na lumitaw sa mga partikular na ligal na paksa, tulad ng batas sa konstitusyonal , batas sa Kontrata , Batas ng Kriminal , at batas ng Pagong . Pilosopo sa balaod usab nabalaka sa usa ka matang sa pilosopiya problema nga motungha sa partikular nga legal nga mga sakop, sama sa batakang balaod , Contract balaod, Criminal balaod , ug tort balaod. Sa gayon, tinutukoy ng pilosopiya ng batas ang mga magkakaibang mga paksa tulad ng mga teorya ng batas sa kontrata , mga teorya ng parusang kriminal, mga teorya ng pananagutan sa pagpapahirap, at ang tanong kung ang pag-reperensya sa judicial ay nabigyang-katarungan. Sa ingon, ang pilosopiya sa balaod naghisgot sa lainlaing mga hilisgutan sama sa mga teoriya sa balaod sa kontrata , mga teorya sa silot sa kriminal, mga teyoriya sa kapangakohan sa pagsakit, ug ang pangutana kung ang pag-usisa sa hudisyal ba makatarunganon. Ang awtoridad ug impluwensya sa balaod sa katilingban, labi na kung gitan-aw ingon usa ka pagpugong sa indibidwal ug institusyonal nga pamatasan. Ang awtoridad ug impluwensya sa balaod sa katilingban, labi na kung gitan-aw ingon usa ka pagpugong sa indibidwal ug institusyonal nga pamatasan. Busa ang prinsipyo diin ang tanan nga mga miyembro sa usa ka katilingban (lakip ang mga naa sa gobyerno) giisip nga managsama nga gipailalom sa gipadayag sa mga ligal nga code ug mga proseso. " Busa ang prinsipyo diin ang tanan nga mga miyembro sa usa ka katilingban (lakip ang mga naa sa gobyerno) giisip nga managsama nga gipailalom sa gipadayag sa mga ligal nga code ug mga proseso. " Ang salitang "panuntunan ng batas" ay malapit na nauugnay sa " konstitusyonalismo " pati na rin " Rechtsstaat ", at tumutukoy sa isang pampulitikang sitwasyon, hindi sa anumang partikular na ligal na patakaran. Ang termino nga "pagmando sa balaod" suod nga may kalabutan sa " konstitusyonalismo " ingon usab " Rechtsstaat ", ug nagtumong sa usa ka kahimtang sa politika, dili sa bisan unsang piho nga legal nga pagmando. Ang paggamit ng parirala ay maaaring masubaybayan sa Britain noong ika-16 na siglo , at sa sumunod na siglo ay ginamit ng teologo na taga-Scotland na si Samuel Rutherford sa pagtatalo laban sa banal na karapatan ng mga hari . Ang paggamit sa hugpong sa mga pulong mahimong masubay sa Britanya sa ika-16 nga siglo , ug sa misunod nga siglo ang teologo nga taga-Scotland nga si Samuel Rutherford gigamit kini sa pagpangatarungan batok sa balaang katungod sa mga hari . Sinulat ni John Locke na ang kalayaan sa lipunan ay nangangahulugang isasailalim lamang sa mga batas na ginawa ng isang lehislatura na nalalapat sa lahat. Gisulat ni John Locke nga ang kagawasan sa katilingban nagpasabut nga ipailalom lamang sa mga balaod nga gihimo sa usa ka lehislatura nga magamit sa tanan. Kasama ang isang tao kung hindi man libre mula sa kapwa gobyerno at pribadong paghihigpit sa kalayaan. Uban ang usa ka tawo nga gawasnon gikan sa gobyerno ug pribado nga mga pagdili sa kagawasan. Ang panuntunan ng batas ay higit pang pinapantasya sa ika-19 na siglo ng British jurist na si AV Dicey . Ang pagmando sa balaod gipadako usab sa ika-19 nga siglo sa jurist sa British nga si AV Dicey . Gayunpaman, ang prinsipyo, kung hindi ang parirala mismo, ay kinikilala ng mga sinaunang nag-iisip; halimbawa, Aristotle sumulat. Bisan pa, ang prinsipyo, kung dili ang hugpong sa kaugalingon, giila sa mga karaang naghunahuna; pananglitan si Aristotle nagsulat. Mas nararapat na ang batas ay dapat mamamahala kaysa sa alinman sa mga mamamayan. Mas tama nga ang balaod kinahanglan magdumala kaysa sa bisan kinsa sa mga lungsuranon. Ang patakaran ng batas ay nagpapahiwatig na ang bawat tao ay sumasailalim sa batas, kasama na ang mga taong mambabatas, opisyal ng pagpapatupad ng batas, at mga hukom. Ang lagda sa balaod nagpasabot nga ang matag tawo gipailalom sa balaod, lakip ang mga tawo nga mga magbabalaod, opisyal sa pagpatuman sa balaod, ug mga maghuhukom. Sa ganitong kahulugan, ito ay kaibahan sa kaibahan o oligarkiya kung saan ang mga pinuno ay gaganapin sa itaas ng batas. Niini nga pagkasulti, sukwahi kini sa panamastamas o oligarkiya diin gikabuangan ang mga punoan nga labaw sa balaod. Ang kakulangan sa panuntunan ng batas ay matatagpuan sa parehong mga demokrasya at monarkiya. Ang kakulang sa pagmando sa balaod mahimong makit-an sa mga demokrasya ug mga monarkiya. Halimbawa kapag may kapabayaan o kamangmangan ng batas. Pananglitan kung adunay pagpabaya o walay salabutan sa balaod. Ang patakaran ng batas ay mas angkop na mabulok kung ang isang gobyerno ay walang sapat na mga mekanismo ng pagwawasto para maibalik ito. Ang lagda sa balaod labi ka labi nga madunot kung ang usa ka gobyerno dili igo nga mga mekanismo sa pagtul-id alang sa pagpahiuli niini. Bagaman ang kredito para sa pagpaparami ng expression na "ang panuntunan ng batas" sa modernong panahon ay karaniwang ibinibigay sa AV Dicey. Bisan kung ang kredito alang sa pagdaghan sa ekspresyon nga "ang pagmando sa balaod" sa modernong mga panahon kasagaran gihatag sa AV Dicey. Ang pag-unlad ng legal na konsepto ay maaaring masubaybayan sa pamamagitan ng kasaysayan sa maraming mga sinaunang sibilisasyon, kabilang ang sinaunang Greece , Mesopotamia , India , at Roma . Pag-uswag sa konsepto sa ligal mahimo nga masubay sa kasaysayan sa daghang mga karaang sibilisasyon, lakip ang karaang Greece , Mesopotamia , India , ug Roma . Sa Kanluran , una nang itinuring ng mga sinaunang Greeks ang pinakamahusay na anyo ng pamahalaan bilang pamamahala ng pinakamagandang lalaki. Sa Kasadpan , ang karaang mga Griego sa sinugdan giisip ang labing kaayo nga porma sa gobyerno ingon nga pagmando sa labing maayo nga mga lalaki. Plato advocated isang benevolent monarkiya pinasiyahan sa pamamagitan ng isang idealized pilosopo hari , na nasa ibabaw ng batas. Plato nagduso sa usa ka maluluy-on monarkiya gimandoan sa usa ka gipakaaydol pilosopo nga hari , nga didto sa ibabaw sa balaod. Gayunpaman, inaasahan ni Plato na ang pinakamahusay na mga lalaki ay magagaling sa paggalang sa mga naitatag na batas. Bisan pa si Plato naglaum nga ang labing maayo nga mga tawo maayo sa pagtahod sa mga natukod nga mga balaod Kung saan ang batas ay sumasailalim sa iba pang awtoridad at walang sinuman, ang pagbagsak ng estado, sa aking pananaw, ay hindi malayo ngunit kung ang batas ay ang panginoon ng pamahalaan at ang gobyerno ay alipin nito. Kung ang balaod gipailalom sa pipila nga awtoridad ug walay kaugalingon, ang pagkahugno sa estado, sa akong pagtan-aw. Kung gayon ang sitwasyon ay puno ng pangako at ang mga tao ay nagtatamasa ng lahat ng mga biyayang pinagbubuhusan ng mga diyos sa isang estado. Dili layo apan kung ang balaod mao ang agalon sa gobyerno ug ang gobyerno ang ulipon niini, nan ang kahimtang puno sa saad ug gipalipay sa mga tawo ang tanan nga mga panalangin nga gipauban sa mga diyos. Higit pa kaysa sa pagtatangka na gawin ni Plato, walang awang pagsalungat ni Aristotle na pinahintulutan ang pinakamataas na opisyal na gumamit ng kapangyarihan na lampas sa pangangalaga at paglilingkod sa mga batas. Labaw pa kay sa pagsulay ni Plato nga buhaton, sukwahi nga gisupak ni Aristotle ang pagtugot sa labing kataas nga mga opisyal nga mogamit sa gahum nga labaw sa pagbantay ug pagserbisyo sa mga balaod. Sa madaling salita, isinulong ni Aristotle ang panuntunan ng batas. Sa laing pagkasulti, gisugyot ni Aristotle ang pagmando sa balaod. Mas nararapat na ang batas ay dapat mamamahala kaysa sa alinman sa mga mamamayan. Mas tama nga ang balaod kinahanglan magdumala kaysa sa bisan kinsa sa mga lungsuranon. Sa parehong prinsipyo, kung may pakinabang na ilagay ang kataas-taasang kapangyarihan sa ilang partikular na tao. Sa parehas nga baruganan, kung kapuslan nga ibutang ang labing kataas nga gahum sa pipila nga mga tawo. Dapat silang italaga na maging mga tagapag-alaga, at mga tagapaglingkod ng mga batas. Kinahanglan nga sila itudlo nga mahimong mga magbalantay lamang, ug mga alagad sa mga balaod. Ang estadistang Romano na si Cicero ay madalas na binanggit bilang sinasabi, halos: "Tayo ay lahat ng mga tagapaglingkod ng mga batas upang maging malaya." Ang negosyanteng Romano nga si Cicero kanunay nga gikutlo nga nagsulti, sa tinuud: "Tanan kaming mga sulugoon sa mga balaod aron libre." Sa panahon ng Roman Republic, ang mga kontrobersyal na mahistrado ay maaaring ilagay sa paglilitis kapag nag-expire ang kanilang mga term sa tanggapan. Sa panahon sa Roman Republic, ang mga kontrobersyal nga mga mahistrado mahimong ibutang sa pagsulay kung matapos na ang ilang mga termino sa katungdanan. Sa ilalim ng Imperyo ng Roma, ang soberanya ay personal na naka-immune ( legibus solutus ), ngunit ang mga may mga hinaing ay maaaring maghabol sa kaban ng yaman. Ubos sa Imperyo sa Roma, ang soberanya personal nga naka- immune ( legibus solutus ), apan kadtong adunay mga kabangis mahimong maka-sumbong ang tipiganan sa bahandi. Sa China, ang mga miyembro ng paaralan ng legalismo noong ika-3 siglo ay nagtalo para sa paggamit ng batas bilang isang tool ng pamamahala. Sa China, ang mga myembro sa eskuylahan sa legalismo sa ika-3ng siglo nangatarungan nga gigamit ang balaod ingon usa ka kasangkapan sa pagdumala. Ngunit isinulong nila ang "pamamahala sa pamamagitan ng batas" kumpara sa "pamamahala ng batas", ibig sabihin na inilagay nila ang mga aristokrat at emperor sa itaas ang batas. Apan gipasiugda nila ang "pagmando sa balaod" sukwahi sa "pagmando sa balaod", nagpasabut nga gibutang nila ang mga aristokrata ug emperor sa itaas ang balaod. Sa kabaligtaran, ang Huang-Lao paaralan ng Daoism ay tumanggi sa ligal na positivism na pabor sa isang natural na batas na maging ang pinuno ay sasailalim sa. Sa kasukwahi, ang eskuylahan sa Huang-Lao sa Daoism nagsalikway sa ligal nga positivismo nga gipaboran sa usa ka natural nga balaod nga bisan ang nagmamando mapailalom. Kamakailan ay may isang pagsisikap na muling suriin ang impluwensya ng Bibliya sa batas sa konstitusyon ng Kanluran. Bag-ohay lang nga paningkamot nga susihon ang impluwensya sa Bibliya sa balaod sa konstitusyon sa Kasadpan. Sa Lumang Tipan , ang aklat ng Deuteronomio ay nagpapataw ng ilang mga paghihigpit sa hari. Sa Daang Tugon , ang libro sa Deuteronomio nagpahamtang sa pipila nga mga pagdili sa hari. Tungkol sa mga bagay na tulad ng bilang ng mga asawa na maaaring kunin niya at ng mga kabayo na maaaring makuha niya (para sa kanyang sariling paggamit). Bahin sa mga butang sama sa gidaghanon sa mga asawa nga iyang kuhaan ug sa mga kabayo nga iyang makuha (alang sa iyang kaugalingon nga paggamit). Ang batas na ito ay kaya Yutopyan sa sarili nitong oras na iyon tila hindi kailanman upang ay ipinatupad. Kini nga balaod adunay utopian sa kaugalingon nga oras nga ingon wala pa kini gipatuman. Ang Deuteronomic Social Pagtingin maaaring may naiimpluwensyahan opponents ng banal na karapatan ng mga hari , kabilang ang Si Bishop John Ponet noong ika-labing-anim na siglo sa Inglatera. Ang panan-awang sosyal sa Sweden mahimong nakaimpluwensya sa mga kaatbang sa balaang katungod sa mga hari , lakip na Si Bishop John Ponet sa ikanapulo ug unom nga siglo sa England. Sa Islamic jurisprudence rule of law ay nabalangkas noong ikapitong siglo, kaya't walang opisyal na maaaring umangkin na nasa itaas ng batas, maging ang caliph . Sa paghukum sa hurado nga balaod sa Islam ang naporma sa ikapitong siglo, aron walay opisyal nga makaangkon nga labaw sa balaod, dili bisan ang caliph . Si Alfred the Great , Anglo-Saxon na hari noong ika-9 na siglo, ay nagbago sa batas ng kanyang kaharian at nagtipon ng isang code ng batas (ang Book of Doom ) na kanyang pinagbabatayan sa mga utos sa bibliya. Si Alfred the Great , Anglo-Saxon nga hari sa ika-9 nga siglo, nagbag-o sa balaod sa iyang gingharian ug gitipon ang usa ka code sa balaod (ang Book of Doom ) nga iyang gipasukad sa mga kasugoan sa bibliya. Ginawa niya na ang parehong batas ay dapat mailapat sa lahat ng tao, mayaman man o mahirap, kaibigan o kaaway. Gipasabot niya nga ang parehas nga balaod kinahanglan ipadapat sa tanan nga tawo, adunahan man o kabus, higala o kaaway. Huwag kang gagawa ng kasamaan sa paghuhusga. Dili ka magbuhat ug kasal-anan sa paghukom. Hindi ka magpapaboran sa mga nasasaktan at hindi ka tatangging sa mayayaman. Dili ka magpalabi sa mga masulub-on ug dili ka maglangan sa mga adunahan. Sa katuwiran ay dapat mong hatulan ang iyong kapwa. Sa pagkamatarung ikaw maghukom sa imong isigkatawo. Noong 1215, pinasimulan ni Arsobispo Stephen Langton ang mga Baron sa Inglatera at pinilit si Haring John at ang mga reyna sa hinaharap at mga mahistrado na bumalik sa ilalim ng pamamahala ng batas. Niadtong 1215, gitigum ni Arsobispo Stephen Langton ang mga Baron sa Inglatera ug pinugos si Haring John ug ang mga soberanya sa umaabot ug mga mahistrado nga nagpabalik sa ilalum sa pagmando sa balaod. Na pinangalagaan ang mga sinaunang kalayaan ni Magna Carta bilang kapalit para sa pagtamo ng buwis. Nga gitipigan ang karaang kalingkawasan ni Magna Carta agig bayad sa pagkuha sa mga buhis. Ang pundasyong ito para sa isang konstitusyon ay dinala sa Saligang Batas ng Estados Unidos . Kini nga pundasyon alang sa usa ka konstitusyon gidala sa Konstitusyon sa Estados Unidos . Noong 1481, sa panahon ng paghahari ni Ferdinand II ng Aragon , ang Constitucional de l'Observa ay naaprubahan ng General Court ng Catalonia , na itinatag ang pagsumite ng maharlikang kapangyarihan (kasama ang mga opisyal nito) sa mga batas ng Principality of Catalonia . Sa 1481, sa panahon sa paghari ni Ferdinand II sa Aragon , ang Constitucional de l'Observa giaprubahan sa General Court sa Catalonia , nagtukod sa pagsumite sa gahum sa harianon (gilakip ang mga opisyal niini) sa mga balaod sa Principality of Catalonia . Ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan ay isang representasyon para sa pamamahala ng isang estado . Ang pagkabulag sa mga gahum usa ka representasyon alang sa pagdumala sa usa ka estado . Sa ilalim ng modelong ito, ang isang pamahalaan ng estado ay nahahati sa mga sanga, ang bawat isa ay may hiwalay, independyenteng kapangyarihan at responsibilidad upang ang mga kapangyarihan ng isang sangay ay hindi magkakasalungatan sa iba pang mga sangay. Ubos sa kini nga modelo, ang gobyerno sa usa ka estado nabahin sa mga sanga, ang matag usa adunay gilain, independente nga gahum ug responsibilidad aron ang mga gahum sa usa ka sanga dili magkasumpaki sa ubang mga sanga. Ang tipikal na dibisyon ay sa tatlong sanga: isang lehislatura , isang ehekutibo , at isang hudikatura , na siyang modelo ng trias politica . Ang tipikal nga pagbahin sa tulo nga sanga: usa ka lehislatura , usa ka ehekutibo , ug usa ka hudikatura , nga mao ang modelo sa trias politica . Maihahambing ito sa pagsasanib ng mga kapangyarihan sa mga sistemang parlyamentaryo at semi-pampanguluhan. Mahimo kini nga pagtandi sa mga pagpuno sa mga gahum sa mga sistema sa parlyamentaryo ug semi-presidente. Kung saan ang mga sangay ng ehekutibo at pambatasan ay magkakapatong. Diin ang mga sanga sa ehekutibo ug lehislatura nga mag-umbaw. Samakatuwid, ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan, ay tumutukoy sa paghahati ng mga responsibilidad sa natatanging mga sanga ng gobyerno sa pamamagitan ng paglilimita sa anumang isang sangay mula sa paggamit ng mga pangunahing tungkulin ng iba. Busa, ang pagbulag sa mga gahum, nagtumong sa pagbahin sa mga responsibilidad ngadto sa lahi nga mga sanga sa gobyerno pinaagi sa paglimitar sa bisan unsang usa ka sanga gikan sa paggamit sa panguna nga gimbuhaton sa lain. Ang hangarin ng paghihiwalay ng mga kapangyarihan ay upang maiwasan ang konsentrasyon ng kapangyarihan sa pamamagitan ng pagbibigay para sa mga tseke at balanse . Ang katuyoan sa pagbulag sa mga gahum aron mapugngan ang konsentrasyon sa gahum pinaagi sa paghatag alang sa mga tseke ug balanse. Ang paghihiwalay ng mga modelo ng kapangyarihan ay madalas na hindi wasto at metodoically na ginagamit nang palitan sa prinsipyo ng trias politica . Ang panagbulag sa mga gahum nga modelo mao ang kanunay nga imprecisely ug sa paghawas gigamit nga baylobaylo sa TRIAS politica baruganan. Habang ang modelo ng trias politica ay isang pangkaraniwang uri ng paghihiwalay, mayroong mga gobyerno na mas malaki o mas kaunti kaysa sa tatlong sangay, tulad ng nabanggit mamaya sa artikulo. Samtang ang modelo sa trias politica usa ka sagad nga klase sa pagbulag, adunay mga gobyerno nga mas daghan o gamay kaysa tulo nga sanga, ingon sa nahisgutan sa ulahi nga artikulo. Una nang binanggit ni Aristotle ang ideya ng isang "halo-halong pamahalaan" o gobyerno ng mestiso sa kanyang gawain na Politika. Una nga gihisgotan ni Aristotle ang ideya sa usa ka "managsama nga gobyerno" o gobyerno sa mestiso sa iyang gimbuhaton nga Politika. Kung saan iginuhit niya ang marami sa mga form ng konstitusyon sa mga lungsod-estado ng Ancient Greece . Kung diin nakuha niya ang daghang mga porma sa konstitusyon sa mga lungsod-estado sa Ancient Greece . Sa Roman Republic , ang Senado ng Roma , Consuls at ang mga Assemblies ay nagpakita ng isang halimbawa ng isang halo - halong pamahalaan ayon sa Polybius. Sa Roman Republic , ang Roman Senate , Consuls ug ang mga Assemblies nagpakita usa ka panig-ingnan sa usa ka managsama nga gobyerno sumala sa Polybius. John Calvin pinapaboran ang isang sistema ng pamahalaan na naghati sa pampulitikang kapangyarihan sa pagitan ng demokrasya at aristokrasya ( halo-halong pamahalaan Si John Calvin mipabor sa usa ka sistema sa gobyerno nga nagbahin sa gahum sa politika tali sa demokrasya ug aristokrasya ( managsama nga gobyerno ). Ito ay isang napakahalagang regalo kung pinahihintulutan ng Diyos ang isang tao na pumili ng sarili nitong pamahalaan at mahistrado. Kini usa ka bililhon nga regalo kung gitugotan sa Diyos ang usa ka katawhan nga magpili sa kaugalingon nga gobyerno ug mga mahistrado. Upang mabawasan ang panganib ng maling paggamit ng kapangyarihang pampulitika, iminungkahi ni Calvin na maglagay ng maraming mga institusyong pampulitika na dapat umakma at kontrolin ang bawat isa sa isang sistema ng mga tseke at balanse . Aron makunhuran ang katalagman sa paggamit sa gahum sa politika, gisugyot ni Calvin ang pagpahimutang sa daghang mga institusyong pampulitika nga kinahanglan maghugpong ug magkontrol sa usag usa sa usa ka sistema sa mga tseke ug balanse . Sa ganitong paraan, nilabanan ni Calvin at ng kanyang mga tagasunod ang pampulitika na labis na pagsunud- sunod at pinalaki ang paglaki ng demokrasya. Sa niining paagiha, gisukol ni Calvin ug ang iyang mga sumusunod ang pampulitika nga pamatasan ug gipadako ang pagtubo sa demokrasya. Nilalayon ni Calvin na protektahan ang mga karapatan at kagalingan ng mga ordinaryong tao. Gipunting ni Calvin nga mapanalipdan ang mga katungod ug kaayohan sa mga ordinaryong tawo. Noong 1620 isang pangkat ng mga naghihiwalay na Ingles na mga Congregationalist at Anglicans ay nagtatag ng Plymouth Colony sa North America. Natutuwa ang pamamahala sa sarili, nagtatag sila ng isang bipartite demokratikong sistema ng gobyerno. Niadtong 1620 usa ka grupo sa mga English separatist nga mga Congregationalist ug Anglicans nagtukod sa Plymouth Colony sa North America. Nalipay sa pagdumala sa kaugalingon, nagtukod sila usa ka bipartite nga demokratikong sistema sa gobyerno. Ang "freemen" ay inihalal sa General Court, na gumaganap bilang lehislatura at hudikatura at kung saan ay humalal sa isang gobernador, na kasama ang kanyang pitong "katulong" ay nagsilbi sa pagganap na tungkulin ng pagbibigay ng kapangyarihang ehekutibo. Ang "mga freemen" nagpili sa General Court, nga naglihok isip lehislatura ug hudikatura ug sa baylo napili nga usa ka gobernador, nga kauban ang pito niya nga "katabang" nagsilbi sa function nga tahas sa paghatag gahum sa ehekutibo. Lahat sila ay naghiwalay ng mga kapangyarihang pampulitika. Silang tanan nagbulag sa gahum sa politika. Maliban sa Plymouth Colony at Massachusetts Bay Colony, ang mga English outpost na ito ay nagdagdag ng kalayaan sa relihiyon sa kanilang mga demokratikong sistema. Gawas sa Plymouth Colony ug Massachusetts Bay Colony, kining mga outpost sa Ingles nagdugang nga kagawasan sa relihiyon sa ilang demokratikong sistema. Isang mahalagang hakbang patungo sa pag-unlad ng karapatang pantao . Usa ka hinungdanon nga lakang padulong sa pag-uswag sa tawhanong katungod . Mga Librong tulad ni William Bradford's Ng Plymouth Plantation (nakasulat sa pagitan ng 1630 at 1651) ay malawakang binasa sa England. Mga libro sama ni William Bradford's Of Plymouth Plantation (gisulat tali sa 1630 ug 1651) kaylap nga mabasa sa England. Kaya ang anyo ng pamahalaan sa mga kolonya ay kilalang-kilala sa bansa ng ina, kasama ang pilosopo na si John Locke. Mao nga ang porma sa gobyerno sa mga kolonya naila sa inahan nga nasud, lakip ang pilosopo nga si John Locke. Siya ay nagbawas mula sa isang pag-aaral ng sistemang konstitusyon ng Ingles ang mga bentahe ng paghahati ng kapangyarihang pampulitika sa pambatasan (na dapat ibinahagi sa maraming mga katawan, halimbawa, ang House of Lords at House of Commons ). Gikuha niya gikan sa usa ka pagtuon sa sistema sa konstitusyon sa Ingles ang mga bentaha sa pagbahin sa gahum sa politika ngadto sa lehislatibo (nga kinahanglan ipanghatag sa daghang mga lawas, pananglitan, ang House of Lords ug House of Commons ). Sa isang banda, at executive at kapangyarihan ng federative, na responsable para sa proteksyon ng bansa at prerogative ng monarch, sa kabilang banda. Sa usa ka bahin, ug ehekutibo ug gahum sa federative, nga responsable alang sa pagpanalipod sa nasud ug paglaraw sa monarko, sa laing bahin. Sa panahon ng Digmaang Sibil ng Ingles , tiningnan ng mga parlyamentaryo ang sistema ng pamahalaan ng Ingles na binubuo ng tatlong sangay - ang Hari. Sa panahon sa English Civil War , gitan-aw sa mga parliamentarians ang sistema sa gobyerno sa Ingles nga gilangkuban sa tulo ka sanga - ang King. House of Lords at House of Commons - kung saan ang una ay dapat magkaroon lamang ng mga ehekutibong kapangyarihan, at ang huli ng dalawang kapangyarihang pambatasan. House of Lords ug House of Commons - diin ang una kinahanglan adunay mga gahum sa ehekutibo lamang, ug ang ulahi nga duha nga mga gahum sa pamalaud. Pagkalipas ng ilang taon, ang isa sa mga unang dokumento na nagmumungkahi ng isang sistemang tripartite ng paghihiwalay ng mga kapangyarihan ay ang Instrumento ng Pamahalaan. Pila ka tuig ang nakalabay, usa sa mga una nga dokumento nga nagsugyot sa usa ka sistema sa pagbiyahe sa tulo nga mga gahum nga mao ang Instrumento sa Gobyerno. Na isinulat ng pangkalahatang Ingles na si John Lambert noong 1653. Gisulat sa heneral sa Ingles nga si John Lambert kaniadtong 1653. At sa lalong madaling panahon ay pinagtibay bilang saligang batas ng England nang ilang taon sa panahon ng The Protectorate . Ug sa wala madugay gisagop ingon ang konstitusyon sa England sa pipila ka tuig sa The Protectorate . Ang system ay binubuo ng isang sangay na pambatasan at dalawang sangay ng ehekutibo, ang English Council of State at ang Lord Protector , lahat ay nahala at may mga tseke sa bawat isa. Ang sistema naglangkob sa usa ka sangay sa lehislatibo ug duha nga ehekutibo nga sanga, ang English Council of State ug ang Lord Protector tanan nga napili ug adunay mga tseke sa matag usa. Sinundan nito ang paggamit ng sistemang pang-hurado ng Crown upang husgahan ang mga pinuno ng oposisyon kasunod ng Pagpapanumbalik , sa mga huling taon ng Charles II at sa panahon ng maikling paghahari ni James II. Gisundan niini ang paggamit sa sistema sa judidical sa Crown aron pag-prosisyon sa mga pinuno sa oposisyon pagkahuman sa Pagpahiuli , sa ulahing mga tuig ni Charles II ug sa panahon sa mubo nga paghari ni James II. Ang katagang "tripartite system" ay karaniwang isinalin sa pilosopong pampulitika ng Pransya ng Enlightenment na si Baron de Montesquieu. Ang termino nga "sistema sa pagbiyahe" sagad nga gisulat sa pilosopo nga politikal sa Pransya nga Enlightenment nga si Baron de Montesquieu. Bagaman hindi niya ginamit ang naturang termino ngunit tinukoy sa "pamamahagi" ng mga kapangyarihan. Bisan wala siya mogamit sa ingon nga termino apan gipasabut nga "pag-apud-apod" sa mga gahum. Montesquieu inilarawan ang iba't-ibang mga paraan ng pamamahagi ng kapangyarihan sa pulitika kasama ng isang mambabatas , isang ehekutibong , at isang puwersa ng hukuman . Gihulagway ni Montesquieu ang lainlaing mga porma sa pagpang-apod-apod sa gahum sa politika taliwala sa usa ka lehislatura , usa ka ehekutibo , ug usa ka hudikatura . Ang diskarte ni Montesquieu ay upang ipakita at ipagtanggol ang isang anyo ng gobyerno na ang mga kapangyarihan ay hindi labis na sentralisado sa isang solong monarko o katulad na pinuno at ang sistemang konstitusyon ng British . Ang pamaagi ni Montesquieu mao ang pagpresentar ug pagpanalipod sa usa ka porma sa gobyerno kansang mga gahum dili sobra ka sentralisado sa usa ka monarko o parehas nga magmamando ug ang sistema sa konstitusyon sa Britanya . Nakita ng Montesquieu na ang Roman Republic ay may mga kapangyarihan na pinaghiwalay upang walang sinumang makaka-kumpletong kapangyarihan. Giisip sa Montesquieu nga ang Roman Republic adunay mga gahum nga nahimulag aron walay usa nga makapanguha sa hingpit nga gahum. Sa sistemang konstitusyon ng Britanya, napansin ng Montesquieu ang isang paghihiwalay ng mga kapangyarihan sa pagitan ng monarko, Parliament, at mga korte ng batas. Sa sistema sa konstitusyon sa Britanya, nahibal-an ni Montesquieu ang usa ka pagbulag sa mga gahum taliwala sa monarch, Parliament, ug mga korte sa balaod. Sa bawat gobyerno mayroong tatlong uri ng kapangyarihan. Sa matag gobyerno adunay tulo nga matang sa gahum. Ang pambatasan; ang executive tungkol sa mga bagay na nakasalalay sa batas ng mga bansa. Ang lehislatibo; ang ehekutibo sa pagtahod sa mga butang nga gisaligan sa balaod sa mga nasud. Ang ehekutibo hinggil sa mga bagay na nakasalalay sa batas sibil. Ang ehekutibo may kalabotan sa mga butang nga nasandig sa balaud sibil. Sa pamamagitan ng una sa una, ang prinsipe o mahistrado ay nagsasagawa ng pansamantalang mga batas na walang hanggan, at binago o inabuso ang mga naipatupad na. Pinaagi sa una, ang prinsipe o mahistrado nagpatuman sa mga temporaryo o dayon nga mga balaod, ug giusab o gibasura ang mga nahimo na. Sa pamamagitan ng ikalawa, gumawa siya ng kapayapaan o digmaan, nagpapadala o tumanggap ng mga embahador, itinatag ang seguridad ng publiko, at nagbibigay laban sa mga pagsalakay. Sa ikaduha, naghimo siya og kalinaw o giyera, nagpadala o nakadawat mga embahada, nagpahimutang sa seguridad sa publiko, ug naghatag kontra sa mga pagsulong. Sa pangatlo, pinarurusahan niya ang mga kriminal, o tinutukoy ang mga hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng mga indibidwal. Sa ikatulo, gisilotan niya ang mga kriminal, o gitino ang mga panaglalis sa us aka tawo. Ang huli tatawagin natin ang kapangyarihan ng judiciary, at ang isa pang simpleng executive executive ng estado. Ang ulahi tawgon naton ang gahum sa judiciary, ug ang lain yano nga executive power sa estado. Nagtalo ang Montesquieu na ang bawat Power ay dapat lamang mag-ehersisyo ng sariling mga pag-andar. Giingon ni Montesquieu nga ang matag Gahum kinahanglan mag-ehersisyo lamang sa kaugalingon nga mga gimbuhaton. Medyo malinaw siya rito. Hayag kaayo siya dinhi. Kapag ang pambatasan at ehekutibong kapangyarihan ay nagkakaisa sa iisang tao, o sa parehong katawan ng mga mahistrado, walang kalayaan. Kung ang mga gahum sa lehislatibo ug ehekutibo nagkahiusa sa parehas nga tawo, o sa parehas nga lawas sa mga mahistrado, walay kalingkawasan. Dahil ang pag-aalala ay maaaring lumitaw, baka ang parehong monarko o senado ay dapat gumawa ng mga batas na paniniil, upang maisagawa ang mga ito sa isang mapang-api. Tungod kay ang mga pagkahadlok mahimong mobangon, tingali ang parehas nga monarko o senado kinahanglan mohimo sa mga balaod nga malupig, aron mapahamtang kini sa usa ka malupigon nga paagi. Muli, walang kalayaan, kung ang kapangyarihan ng hudikatura ay hindi mahiwalay sa pambatasan at ehekutibo. Usab, walay kalingkawasan, kung ang gahum sa hudikatura dili mahimulag sa lehislatibo ug ehekutibo. Kung sumali ito sa pambatasan, ang buhay at kalayaan ng paksa ay malantad sa di-makatarungang kontrol. Kung nakig-uban kini sa lehislatibo, ang kinabuhi ug kalingkawasan sa hilisgutan nga maabut sa pagkontrol nga dili-makatarungan. Para sa hukom ay pagkatapos ang mambabatas. Kay ang hukom mao unya ang magbabalaod. Kung sumali ito sa kapangyarihan ng ehekutibo, ang hukom ay maaaring kumilos na may karahasan at pang-aapi. Kung nahiapil kini sa gahum sa ehekutibo, ang maghuhukom mahimong molihok uban ang pagpanlupig ug pagdaogdaog. Magtatapos na ang lahat, ay iisang tao o iisang katawan, maging sa mga maharlika o ng mga tao, na gampanan ang tatlong kapangyarihang iyon, ng paggawa ng mga batas, na pagpapatupad ng mga pampublikong resolusyon, at pagsubok sa mga sanhi ng mga indibidwal. Adunay pagtapos sa tanan, parehas nga tawo o parehas nga lawas, bisan sa mga halangdon o sa mga tawo, aron gamiton kanang tulo nga gahum, kana sa paghimo mga balaod, nga pagpatuman sa mga resolusyon sa publiko, ug pagsulay sa mga hinungdan sa mga indibidwal. Ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan ay nangangailangan ng isang iba't ibang mga mapagkukunan ng pagiging lehitimo, o isang iba't ibang pagkilos ng pagiging lehitimo mula sa parehong pinagmulan, para sa bawat isa sa magkakahiwalay na mga kapangyarihan. Ang pagbulag sa mga gahum nanginahanglan usa ka lainlaing tinubdan sa pag-lehitimo, o usa ka lahi nga buhat sa pagkalehitimo gikan sa parehas nga gigikanan, alang sa matag usa nga managsama nga mga gahum. Kung ang sangay ng pambatasan ay humirang ng mga ehekutibo at hudisyal na kapangyarihan, tulad ng ipinahiwatig ng Montesquieu, walang paghihiwalay o dibisyon ng mga kapangyarihan nito, dahil ang kapangyarihang humirang ay may dalang kapangyarihan na bawiin. Kung ang sangang lehislatibo magtudlo sa mga gahum sa ehekutibo ug hudikud, ingon sa gipakita sa Montesquieu, walay panagbulag o pagbahinbahin sa mga gahum niini, tungod kay ang gahum nga magtudlo magdala kauban ang gahum sa pagwagtang. Ang kapangyarihang ehekutibo ay nararapat na nasa kamay ng isang monarko, dahil ang sangay ng gobyerno, na nangangailangan ng hinahamak, ay mas mahusay na pinangangasiwaan ng isa kaysa sa marami. Ang gahum sa ehekutibo kinahanglan nga naa sa kamot sa usa ka monarko, tungod kay kini nga sanga sa gobyerno, nga nanginahanglan sa pagtamay, mas maayo nga ipangalagad sa usa kaysa sa kadaghanan. Sa kabilang banda, anuman ang depende sa kapangyarihang pambatasan ay madalas na mas mahusay na kinokontrol ng marami kaysa sa isang solong tao. Sa laing bahin, bisan unsa man ang magdepende sa gahum sa pamalaud nga kanunay nga mas maayo nga gi-regulate sa daghan kay sa usa ka tawo. Ngunit kung walang monarkiya, at ang kapangyarihan ng ehekutibo ay dapat italaga sa isang tiyak na bilang ng mga taong napili mula sa katawan ng pambatasan, magkakaroon ng pagtatapos pagkatapos ng kalayaan. Apan kung walay monarka, ug ang gahum sa ehekutibo kinahanglan igatugyan sa usa ka ihap sa mga tawo nga napili gikan sa lawas sa pamunuan, adunay matapos unya sa kalingkawasan. Sa kadahilanang ang dalawang kapangyarihan ay magkakaisa, tulad ng magkakaparehong mga tao ay magkakaroon, at laging magkakaroon, magkasama sa pareho. Pinaagi sa hinungdan nga ang duha nga mga gahum magkahiusa, ingon nga managsama ang managsama nga mga tawo, ug kanunay nga makaangkon, usa ka bahin sa duha. Talagang tinukoy ni Montesquieu na ang kalayaan ng hudikatura ay dapat maging tunay, at hindi lamang maliwanag. Gipasabut sa Montesquieu nga ang kagawasan sa hudikatura kinahanglan tinuod, ug dili lamang dayag. Ang hudikatura ay pangkalahatang nakikita bilang pinakamahalaga sa tatlong kapangyarihan, malaya at walang tsek. Ang hudikatura sagad nga nakita ingon ang labing hinungdanon sa tulo nga gahum, independente ug wala mabantay. Para sa partidong pampulitika ng Greece, tingnan ang Kasunduang Panlipunan (Greece) . Alang sa partido sa politika sa Greek, tan-awa ang Kasabutan sa Panlipunan (Greece) . Sa pilosopiya ng moral at pampulitika , ang kontrata sa lipunan ay isang teorya o modelo na nagmula sa Panahon ng paliwanag at karaniwang may kinalaman sa pagiging lehitimo ng awtoridad ng estado sa indibidwal . Sa pilosopiya sa moral ug politika , ang kontrata sa sosyal usa ka teoriya o modelo nga naggikan sa panahon sa Age of Enlightenment ug sagad nga gihangyo ang pagkalehitimo sa awtoridad sa estado sa indibidwal . Ang mga pangangatwiran sa kontrata sa lipunan ay karaniwang positibo na sumang - ayon ang mga indibidwal , alinman sa malinaw o walang gulo , upang isuko ang ilan sa kanilang mga kalayaan at isumite sa awtoridad (ng pinuno, o sa desisyon ng isang nakararami) kapalit ng proteksyon ng kanilang natitirang karapatan o pagpapanatili ng kaayusang panlipunan . Social kontrata argumento kasagaran posit nga ang mga indibidwal nga miuyon , bisan hayag o hilom nga , sa pagtugyan sa pipila sa ilang mga kagawasan ug magpasakop sa awtoridad (sa punoan, o sa desisyon sa usa ka kadaghanan) sa baylo sa pagpanalipod sa ilang mga nabilin nga mga katungod o pagmentinar sa kahusay sa sosyal . Ang ugnayan sa pagitan ng natural at ligal na mga karapatan ay madalas na isang paksa ng teorya ng kontrata sa lipunan. Ang kalambigitan tali sa natural ug ligal nga mga katungod kanunay nga usa ka hilisgutan sa teorya sa kontrata sa sosyal. Ang termino ay tumatagal ng pangalan nito mula sa The Social Contract. Ang termino gikuha ang ngalan niini gikan sa The Social Contract. Isang 1762 aklat ni Jean-Jacques Rousseau na tinalakay ang konseptong ito. Usa ka 1762 libro ni Jean-Jacques Rousseau nga naghisgot sa kini nga konsepto. Bagaman ang mga antecedents ng teorya ng kontrata sa lipunan ay matatagpuan sa antigong panahon, sapilosopong Greek at Stoic at Roman at Canon Law. Bisan pa ang mga antecedents sa teorya sa kontrata sa sosyal nga makit-an sa karaan, sapilosopong Greek ug Stoic ug Roman ug Canon Law. Ang heyday ng social contract ay ang kalagitnaan ng ika-17 hanggang unang bahagi ng ika-19 na siglo, nang lumitaw ito bilang nangungunang doktrina ng pagiging lehitimo sa politika. Ang kadak-an sa sosyal nga kontrata mao ang tungatunga sa ika-17 hangtod sa sayong ika-19 nga siglo, kung kini migula ingon ang nanguna nga doktrina sa pagkalehitimo sa politika. Ang panimulang punto para sa karamihan sa mga teoryang kontrata sa lipunan ay isang pagsusuri sa kalagayan ng tao na wala sa anumang pampulitikang kaayusan (tinawag na " estado ng kalikasan " ni Thomas Hobbes ). Ang sinugdanan sa kadaghanan sa mga teoryang sosyal nga kontrata mao ang usa ka pagsusi sa kahimtang sa tawo nga walay bisan unsang politikal nga mando (gitawag nga " estado sa kinaiyahan " ni Thomas Hobbes ). Sa kondisyong ito, ang mga kilos ng mga indibidwal ay nakasalalay lamang sa kanilang sariling kapangyarihan at budhi . Niini nga kondisyon, ang mga aksyon sa mga indibidwal gihigtan lamang sa ilang personal nga gahum ug konsensya . Mula sa ibinahaging simula na ito, sinisikap ng mga teoristang kontrata sa lipunan kung bakit ang isang makatwirang indibidwal ay kusang pahintulot na isuko ang kanilang likas na kalayaan upang makuha ang mga benepisyo ng kaayusang pampulitika. Gikan sa gipahinungdan nga sinugdanan, ang mga teorista sa sosyal nga kontrata nagtinguha nga ipakita kung nganong ang usa ka makatarunganon nga indibidwal motugot sa paghatag sa ilang natural nga kagawasan aron makuha ang mga kaayohan sa kahusay sa politika. Kilala sa mga teorista ng ika-17 at ika-18 siglo ng mga kontrata sa lipunan at likas na karapatan kasama sina Hugo Grotius (1625), Thomas Hobbes (1651), Samuel von Pufendorf(1673), John Locke (1689), Jean-Jacques Rousseau (1762) at Immanuel Kant (1797), na bawat isa ay lumalapit sa konsepto ng awtoridad sa politika nang iba. Inako ni Grotius na ang mga indibidwal na tao ay may likas na karapatan . Kilala sa mga teorista sa ika-17 ug ika-18 nga siglo sa mga kontrata sa sosyal ug kinaiyanhong mga katungod lakip si Hugo Grotius (1625), Thomas Hobbes (1651), Samuel von Pufendorf(1673), John Locke (1689), Jean-Jacques Rousseau (1762) ug Immanuel Kant (1797), ang matag usa nagkaduol sa konsepto sa awtoridad sa politika nga lahi. Inako ni Grotius na ang mga indibidwal na tao ay may likas na karapatan . Sikat na sinabi ni Thomas Hobbes na sa isang "estado ng kalikasan", ang buhay ng tao ay magiging "nag-iisa, mahirap, bastos, malupit at maikli". Giingon ni Grotius nga ang matag tawo adunay natural nga mga katungod . Si Thomas Hobbes bantog nga nagsulti nga sa usa ka "estado sa kinaiyahan", ang kinabuhi sa tawo mahimo nga "nag-inusara, kabus, bastos, mabangis ug mubo". Sa kawalan ng kaayusang pampulitika at batas, ang bawat isa ay magkakaroon ng walang limitasyong likas na kalayaan, kasama na ang "karapatan sa lahat ng bagay" at sa gayon ang kalayaan sa pagnanakaw, panggagahasa at pagpatay; magkakaroon ng isang walang katapusang "digmaan ng lahat laban sa lahat" ( bellum omnium contra omnes ). Kung wala ang kahusay ug balaod sa politika, ang matag usa adunay walay kinutuban nga natural nga mga kagawasan, lakip ang "katungod sa tanan nga butang" ug sa ingon ang kagawasan sa pagpanguha, paglugos ug pagpatay; adunay walay katapusan nga "gubat sa tanan batok sa tanan" ( bellum omnium contra omnes ). Upang maiwasan ito,( lipunang sibil ) sa pamamagitan ng isang kontrata sa lipunan kung saan lahat sila ay nakakakuha ng seguridad bilang kapalit ng pagpapasakop sa kanilang sarili sa isang ganap na soberanya, isang tao o isang pagpupulong ng mga kalalakihan. Aron malikayan kini,( sibil nga katilingban ) pinaagi sa usa ka sosyal nga kontrata diin silang tanan nakakuha og seguridad isip bayad alang sa pagpasakup sa ilang kaugalingon sa usa ka hingpit nga soberanya, usa ka tawo o usa ka asembleya sa mga lalaki. Bagaman maaaring maging di-makatwiran at malupit ang mga utos ng soberanya. Bisan kung ang mga sugo sa soberano mahimong dili-makatarunganon ug malupigon. Nakita ni Hobbes ang ganap na pamahalaan bilang tanging alternatibo sa kakila-kilabot na anarkiya ng isang kalikasan. Nakita ni Hobbes ang hingpit nga gobyerno ingon lamang ang kapuli sa makalilisang nga anarkiya sa usa ka kahimtang sa kinaiyahan. Iginiit ni Hobbes na pumayag ang mga tao na magdukot sa kanilang mga karapatan sa pabor ng ganap na awtoridad ng pamahalaan. Gipasalig ni Hobbes nga ang pag-uyon sa mga tawo sa pagdukot sa ilang mga katungod pabor sa hingpit nga awtoridad sa gobyerno. Bilang kahalili, nagtalo si Locke at Rousseau na nakakakuha tayo ng mga karapatang sibil bilang kapalit ng pagtanggap ng obligasyong igalang at ipagtanggol ang mga karapatan ng iba. Sa laing bahin, si Locke ug Rousseau nangatarungan nga nakuha naton ang mga katungod sa sibil nga baylo alang sa pagdawat sa obligasyon nga tahuron ug panalipdan ang mga katungod sa uban. Na ibigay ang ilang kalayaan na gawin ito. Ihatag ang ilang mga kagawasan nga buhaton kini. Ang sentral na pagsasaalang-alang na ang diskarte sa teorya ng social contract ay ang batas at kaayusang pampulitika ay hindi natural, ngunit ang mga nilikha ng tao. Ang sentral nga pagpahayag nga ang pamaagi sa sosyal nga kontrata sa sosyal mao nga ang balaod ug politikanhong han-ay dili natural, apan ang mga binuhat sa tawo. Ang kontrata sa lipunan at ang pampulitikang pagkakasunud-sunod na nilikha nito ay ang paraan lamang sa pagtatapos. Ang kontrata sa sosyal ug ang politikanhong han-ay nga nahimo niini mao ang yano nga paagi aron matapos. Ang pakinabang ng mga indibidwal na kasangkot at lehitimo lamang hanggang sa kanilang natutupad ang kanilang bahagi ng kasunduan. Ang kaayohan sa mga indibidwal nga nalambigit ug lehitimo lamang hangtod nga natuman nila ang ilang bahin sa kasabutan. Nagtalo si Hobbes na ang gobyerno ay hindi isang partido sa orihinal na kontrata at ang mga mamamayan ay hindi obligadong magsumite sa gobyerno kapag ito ay masyadong mahina upang kumilos nang epektibo upang matigil ang factionalism at kaguluhan sa sibil. Giingon ni Hobbes nga ang gobyerno dili partido sa orihinal nga kontrata ug ang mga lungsuranon dili obligado nga magsumite sa gobyerno kung kini huyang nga molihok nga epektibo aron mapugngan ang factionalism ug kagubot sa sibil. Ayon sa iba pang mga theorist sa kontrata sa lipunan, kapag ang gobyerno ay hindi nabigyang-secure ang kanilang mga likas na karapatan (Locke) o masiyahan ang pinakamahusay na interes ng lipunan. Sumala sa ubang mga theorist sa kontrata sa sosyal, kung ang gobyerno napakyas nga makuha ang ilang natural nga mga katungod (Locke) o makatagbaw sa labing kaayo nga interes sa katilingban. Maaaring tanggalin ng mga mamamayan ang kanilang obligasyon na sumunod, o mabago ang pamunuan sa pamamagitan ng mga halalan o iba pang paraan kabilang ang, kung kinakailangan, karahasan. Ang mga lungsuranon mahimong mag-atras sa ilang obligasyon sa pagsunod, o mabag-o ang pamunuan pinaagi sa mga eleksyon o uban pang pamaagi lakip na, kung gikinahanglan, kapintas. Naniniwala si Locke na ang likas na karapatan ay hindi maiwasang, at samakatuwid ang panuntunan ng Diyos ay pinalitan ng awtoridad ng pamahalaan. Si Locke nagtuo nga ang natural nga mga katungod dili mabatasan, ug busa ang pagmando sa Diyos nga gipulihan sa awtoridad sa gobyerno. Habang si Rousseau ay naniniwala na ang demokrasya (self-rule) ay ang pinakamahusay na paraan upang matiyak ang kapakanan habang pinapanatili ang indibidwal na kalayaan sa ilalim ng pamamahala ng batas. Samtang si Rousseau nagtuo nga ang demokrasya (pagdumala sa kaugalingon) mao ang labing maayong paagi aron masiguro ang kaayohan samtang gipadayon ang tinuud nga kagawasan sa ilalum sa pagmando sa balaod. Ang konsepto ng Lockean ng kontrata sa lipunan ay naimbitahan sa Deklarasyon ng Kalayaan ng Estados Unidos. Ang konsepto sa Lockean sa sosyal nga kontrata gisang-ay sa Deklarasyon sa Kalayaan sa Estados Unidos. Ang mga teoryang kontrata sa lipunan ay naipalabas noong ika - 19 na siglo pabor sa utilitarianism , Hegelianism at Marxism. Ang mga teoryang kontrata sa sosyal nga na-eclipsed sa ika - 19 nga siglo pabor sa utilitarianismo , Hegelianism ug Marxism. Nabuhay sila sa ika-20 siglo, lalo na sa anyo ng isang pag- iisip na eksperimento ni John Rawls . Nabuhi sila sa ika-20 gatusan ka tuig, labi na sa dagway sa usa ka panghunahuna nga eksperimento ni John Rawls . Ang konsepto ng kontrata sa lipunan ay orihinal na nakuha ng Glaucon , tulad ng inilarawan ni Plato sa The Republic , Book II. Ang konsepto sa sosyal nga kontrata sa sinugdanan gihimo sa Glaucon , ingon nga gihulagway ni Plato sa The Republic , Book II. Sinabi nila na ang paggawa ng kawalang-katarungan ay, sa pamamagitan ng kalikasan, mabuti; upang magdusa ng kawalang-katarungan, kasamaan; ngunit ang kasamaan ay higit sa mabuti. Giingon nila nga ang pagbuhat sa inhustisya, sa kinaiyahan, maayo; mag-antos sa inhustisya, daotan; apan nga ang daotan labi pang maayo kay sa maayo. At kaya kung ang mga tao ay kapwa nagawa at naghirap ng kawalang-katarungan at nakaranas ng kapwa. Ug mao nga kung ang mga tawo nakahimo ug nag-antus sa inhustisya ug nakasinati sa duha. Hindi maiiwasan ang isa at makuha ang isa. Nga dili makalikay sa usa ug makaangkon sa lain. Iniisip nila na mas mahusay silang sumasang-ayon sa kanilang sarili na wala. Naghunahuna sila nga mas maayo nga nagkasabut sa usag usa nga wala sila. Samakatuwid may mga batas at mga tipan sa isa't isa. Busa adunay mitungha nga mga balaod ug mga pakigsaad sa usag usa. At yaong inorden ng batas ay tinawag sa kanila ng ayon sa batas at makatarungan. Ug kana nga gi-orden pinaagi sa balaod gitawag nila nga uyon sa balaod ug katarungan. Ito ay nagpapatunay na sila ang pinagmulan at kalikasan ng hustisya. Gipanghimatuud niini nga ang gigikanan ug kinaiya sa hustisya. Ito ay isang kahulugan o kompromiso, sa pagitan ng pinakamabuti sa lahat, na gawin ang kawalan ng katarungan at hindi parusahan, at ang pinakamasama sa lahat. Kini usa ka hinungdan o pagkompromiso, taliwala sa labing kaayo sa tanan, nga buhaton ang inhustisya ug dili masilotan, ug ang labing grabe sa tanan. Na kung saan ay magdusa ng kawalang-katarungan nang walang kapangyarihan ng paghihiganti; at ang hustisya, na nasa gitna ng pagitan ng dalawa, ay pinahintulutan hindi bilang isang mabuting. Nga mao ang mag-antos sa inhustisya kung wala ang gahum sa pagpanimalos; ug ang hustisya, nga usa ka tungatunga sa taliwala sa duha, gitugotan dili ingon usa ka maayo. Ngunit bilang mas maliit na kasamaan, at pinarangalan sa kadahilanan ng kawalan ng kakayahan ng mga tao na gumawa ng kawalan ng katarungan. Apan ingon nga labi ka labi ka daotan, ug gipasidungog tungod sa kawala sa kawala sa mga tawo sa pagbuhat sa inhustisya. Para sa walang tao na karapat-dapat na tawaging isang tao ay magpapasakop sa nasabing kasunduan kung magagawa niyang pigilan; magagalit siya kung magawa niya. Alang sa bisan kinsa nga tawo nga takus tawgon nga usa ka tawo nga magpasakop sa ingon nga kasabutan kung siya makasukol; siya mabuang kung iya gyud. Ganyan ang natanggap na account, Socrates, ng kalikasan at pinagmulan ng hustisya. Ingon niana ang nadawat nga asoy, Socrates, sa kinaiyahan ug gigikanan sa hustisya. Ang teorya ng kontrata sa lipunan ay lilitaw din sa Crito , isa pang dayalogo mula sa Plato. Ang teorya sa kontrata sa sosyal makita usab sa Crito , lain nga diyalogo gikan sa Plato. Sa paglipas ng panahon, ang teorya ng kontrata sa lipunan ay naging mas laganap pagkatapos ng Epicurus (341-270 ). Sa paglabay sa panahon, ang teorya sa kontrata sa sosyal nga nahimo nga labi ka daghan pagkahuman sa Epicurus (341-270 ), Ang unang pilosopo na nakakita ng katarungan bilang isang kontrata sa lipunan, at hindi tulad ng umiiral sa Kalikasan dahil sa interbensyon ng Diyos (tingnan sa ibaba at din ng etika ng Epicurean ). Ang una nga pilosopo nga nakakita sa hustisya ingon usa ka kasabutan sa sosyal, ug dili sama sa naandan sa Kalibutan tungod sa pagpangilabot sa Diyos (tan-awa sa ubos ug usab mga pamatasan sa Epicurean ). Upang maihatid ang teorya sa harap ng kanyang lipunan. Nga ipahinabo ang teorya sa nanguna sa iyang katilingban. Sa paglipas ng panahon, ang mga pilosopo ng tradisyunal na pag-iisip sa pampulitika at panlipunan, tulad ng Locke, Hobbes. Sa paglabay sa panahon, ang mga pilosopo sa tradisyonal nga panghunahuna sa politika ug sosyal, sama sa Locke, Hobbes. Rousseau ay nagpasa ng kanilang mga opinyon sa kontrata sa lipunan, na naging dahilan upang maging mas mainstream ang paksa. Rousseau mibutang sa ilang mga opinyon sa kasabutan sa sosyal, nga hinungdan nga ang hilisgutan nahimong labi ka panguna. Ang mga formasyong pang-social na kontrata ay napanatili sa marami sa mga pinakalumang tala sa mundo. Ang mga pormulasyon sa sosyal nga kontrata gitipigan sa daghan sa labing karaan nga mga rekord sa kalibutan. Ang teksto ng Buddhist noong ikalawang siglo , si Mahavastu , ay nagbabalik sa alamat ng Mahasammata. Ang teksto sa Buddhist sa ikaduhang siglo, si Mahavastu , giasoy ang alamat sa Mahasammata. Noong mga unang araw ng siklo ng kosmiko ang sangkatauhan ay nanirahan sa isang eroplano na walang imahen, sumayaw sa hangin sa isang uri ng diwata. Sa unang mga adlaw sa siklo sa kosmiko ang tawo nagpuyo sa usa ka eroplano nga walay edad, nagsayaw sa hangin sa usa ka matang sa engkanto. Kung saan hindi na kailangan ng pagkain o damit, at walang pribadong pag-aari, pamilya, pamahalaan o batas. Diin walay kinahanglan nga pagkaon o saput, ug walay pribado nga kabtangan, pamilya, gobyerno o mga balaod. Pagkatapos ay unti-unting nagsisimula ang proseso ng pagkabulok ng kosmiko, at ang sangkatauhan ay naging pang-lupa, at nadama ang pangangailangan ng pagkain at kanlungan. Pagkahuman sa hinay-hinay nga proseso sa kosmiko nga pagkabulok nagsugod ang trabaho niini, ug ang tawo nahimong yuta, ug gibati ang panginahanglan sa pagkaon ug kapasilongan. Habang nawalan ng kaluwalhatian ang mga kalalakihan, ang mga pagkakaiba-iba ng klase ay lumitaw, at nakipagkasundo sila sa isa't isa, tinanggap ang institusyon ng pribadong pag-aari at ang pamilya. Samtang nawad-an sa ilang kadungganan ang kalalakin-an, ang mga kalainan sa klase mitungha, ug sila nagkasabut sa usag usa, nga gidawat ang institusyon sa pribado nga kabtangan ug pamilya. Sa pamamagitan ng pagnanakaw, pagpatay, pangangalunya, at iba pang krimen, at kaya nagtagpo ang mga tao at nagpasya na humirang ng isang tao mula sa kanila upang mapanatili ang kaayusan bilang kapalit ng bahagi ng kanilang mga bukid at kawan. Sa pagpangawat, pagbuno, pagpanapaw, ug uban pang krimen nagsugod, ug busa nagtagbo ang mga tawo ug mihukom nga magtudlo usa ka tawo gikan sa taliwala nila aron mapadayon ang kahusay agig bayad sa bahin sa ani sa ilang mga uma ug kahayupan. Siya ay tinawag na "Dakilang Pinili" (Mahasammata). Gitawag siya nga "Bantugan nga Pinili" (Mahasammata). Sa kanyang mga edict ng bato, ang haring Buddhist na si Asoka ay sinasabing nagtalo para sa isang malawak at malalayong kontrata sa lipunan. Sa iyang mga batasan sa bato, ang hari nga Buddhist nga si Asoka giingon nga nangatarungan alang sa usa ka halapad ug halayo nga kasabutan sa sosyal. Sinasalamin din ng Buddhist vinaya ang mga kontrata sa lipunan na inaasahan ng mga monghe. Gipakita usab sa Buddha nga vinaya ang mga kontrata sa sosyal nga gipaabot sa mga monghe. Ang isang tulad na halimbawa ay kapag ang mga tao ng isang bayan ay nagreklamo tungkol sa mga monghe na may mga puno. Ang usa ka pananglitan nga kung ang mga tawo sa usa ka lungsod nagreklamo bahin sa mga monghe nga nahulog sa mga kahoy. Sinabi ng Buddha sa kanyang mga monghe na dapat silang tumigil at magbigay daan sa mga pamantayan sa lipunan. Gisultihan sa Buddha ang iyang mga monghe nga kinahanglan sila mohunong ug maghatag pamaagi sa mga pamatasan sa katilingban. Ang mga Epicurus noong ika-apat na siglo ay tila nagkaroon ng matibay na kahulugan ng kontrata sa lipunan, na ang hustisya at batas ay nakaugat sa magkakasamang kasunduan at kalamangan, tulad ng ebidensya ng mga linyang ito, bukod sa iba pa, mula sa kanyang Punong Doktor. Ang mga Epicurus sa ika-upat nga siglo WKP daw adunay lig-on nga pagsabut sa kasabutan sa sosyal, nga ang hustisya ug balaod nga naggikan sa us aka kasabutan ug bentaha, ingon nga gipakita sa mga linya, ug uban pa, gikan sa iyang Punong Doktor. Ang natural na hustisya ay isang pangako ng gantimpalang benepisyo, upang maiwasan ang isang tao na mapinsala o mapinsala ng iba. Ang natural nga hustisya usa ka panaad sa ganting benepisyo, aron malikayan ang usa ka tawo nga makadaot o makadaot sa uban. Ang mga hayop na walang kakayahang gumawa ng mga nagbubuklod na kasunduan sa isa't isa na hindi makasama o magdusa ng pinsala ay walang katarungan o kawalan ng katarungan. Kadtong mga hayop nga dili makahimo sa pagbugkos nga kasabutan sa usag usa nga dili magpahamtang o mag-antus sa kadaot walay hustisya o inhustisya. Ganoon din para sa mga taong iyon o hindi o hindi makagawa ng mga nagbubuklod na kasunduan na hindi makasama o magdusa ng pinsala. Ingon usab alang sa kana nga mga tawo nga dili mahimo o dili mohimo mga nagbugkos nga kasabutan nga dili magpahamtang o mag-antus sa kadaut. Wala pang isang bagay tulad ng ganap na hustisya, ngunit ang mga kasunduan lamang na ginawa sa mga pakikitungo sa isa't isa sa mga kalalakihan sa anumang lugar sa iba't ibang oras na nagbibigay laban sa pagbagsak o pagdurusa ng pinsala. Walay ingon usa ka butang nga sama sa hingpit nga hustisya, apan ang mga kasabutan nga gihimo sa usag-usa nga pakigsabot sa mga lalaki sa bisan unsang mga lugar sa lainlaing mga oras nga gihatag batok sa pagbuto o pag-antus sa kadaut . Nagtalo si Quentin Skinner na maraming kritikal na makabagong pagbabago sa teorya ng kontrata ay matatagpuan sa mga sulat mula sa French Calvinists at Huguenots. Gisulti ni Quentin Skinner nga daghang mga kritikal nga modernong mga pagbag-o sa teorya sa kontrata ang makit-an sa mga sinulat gikan sa mga French Calvinists ug Huguenots. Na ang trabaho naman ay inanyayahan ng mga manunulat sa Mababang Bansa na tumutol sa kanilang pagpapasakop sa Espanya at, sa bandang huli pa rin, ng mga Katoliko sa Inglatera. Kansang trabaho sa baylo giimbitahan sa mga magsusulat sa Ubos nga Mga Bansa nga nagsupak sa ilang pagpasakop sa Espanya ug, sa ulahi, sa mga Katoliko sa England. Si Francisco Suarez mula sa Paaralang Salamanca , ay maaaring isaalang-alang na isang paunang teorista ng kontrata sa lipunan, na nagpapahiwatig ng likas na batas sa isang pagtatangka na limitahan ang banal na karapatan ng ganap na monarkiya . Si Francisco Suarez gikan sa School of Salamanca , mahimong isipon nga usa ka una nga teorista sa kontrata sa sosyal, pagpaila sa kinaiyanhon nga balaod sa pagsulay nga limitahan ang balaang katungod sa hingpit nga monarkiya . Ang lahat ng mga pangkat na ito ay pinangunahan sa mga talinghaga ng artipisyal na soberanya sa pamamagitan ng isang pakikipagtipan sa lipunan o kontrata. Ang tanan nga mga kini nga mga grupo gidala sa mga ideya sa arte sa sosyal nga soberanya pinaagi sa usa ka pakigsaad sa sosyal o kontrata. At lahat ng mga pangangatwirang ito ay nagsimula sa mga argumento ng "estado ng kalikasan", sa epekto na ang batayan ng politika ay ang bawat isa ay sa likas na kalikasan na walang pagpapasakop sa anumang pamahalaan. Ug ang tanan nga kini nga mga argumento nagsugod sa mga pangatarungan nga "estado sa kinaiyahan", sa sangputanan nga ang sukaranan sa politika mao nga ang tanan sa kinaiyahan nga walay pagpasakop sa bisan unsang gobyerno. Ang mga pangangatuwirang ito, gayunpaman, ay nakasalig sa isang teorya ng korporatista na natagpuan sa batas ng Roma. Ang kini nga mga pangatarungan, bisan pa, nagsalig sa usa ka teorya sa korporatista nga nakit-an sa Romanong balaod. Ayon sa kung saan "isang populasyon" ay maaaring umiral bilang isang natatanging ligal na nilalang. Nga kung diin ang "usa ka populasyon" mahimo nga adunay ingon usa ka lahi nga ligal nga nilalang. Sa gayon, ang mga argumento na ito ay naganap na ang isang pangkat ng mga tao ay maaaring sumali sa isang gobyerno dahil may kakayahan itong gumamit ng isang solong kalooban at gumawa ng mga pagpapasya na may iisang tinig nang wala ang soberanong awtoridad isang paniwala na tinanggihan ng Hobbes at kalaunan ang mga theorist ng kontrata. Sa ingon, kini nga mga pangatarungan gihimo nga ang usa ka grupo sa mga tawo mahimong moapil sa usa ka gobyerno tungod kay kini adunay kaarang sa paggamit sa usa ka kabubut-on ug paghimo mga desisyon uban ang usa ka tingog sa wala ang soberanong awtoridad usa ka ideya nga gisalikway ni Hobbes ug sa ulahi mga kontraktor nga mga teorista. Noong unang bahagi ng ika-17 siglo, ipinakilala ni Grotius (1583-1645) ang modernong ideya na ang mga indibidwal ay may likas na karapatan na nagpapagana sa pag -iingat sa sarili. Sa sayong bahin sa ika-17 nga siglo, gipaila ni Grotius (1583-1645) ang modernong ideya nga ang mga indibidwal adunay natural nga mga katungod nga nagpugong sa kaugalingon. Na ginagamit ang ideyang ito bilang batayan para sa moral na pinagkasunduan sa harap ng pagkakaiba-iba ng relihiyon at pagtaas ng likas na agham. Nga gigamit kini nga ideya ingon usa ka sukaranan sa konsensus sa moral sa atubangan sa pagkalainlain sa relihiyon ug pagdako sa natural nga syensya. Naghahanap siya upang makahanap ng isang napakahusay na batayan para sa isang moral na simula para sa lipunan. Nagtinguha siya nga makit-an ang usa ka gamay nga basehanan alang sa usa ka moral nga sinugdanan alang sa katilingban. Isang uri ng natural na batas na matatanggap ng lahat. Usa ka matang sa natural nga balaod nga madawat sa tanan. Nagpapatuloy siya upang sabihin sa kanyang Sa Batas ng Digmaan at Kapayapaan na kahit na dapat nating tanggapin kung ano ang hindi natin maipagkasunduan nang walang labis na kasamaan, ibig sabihin na walang Diyos, ang mga batas na ito ay hahawak pa rin. Nagpadayon siya aron isulti sa iyang Sa Balaod sa Gubat ug Kalinaw nga bisan kung maghatag kita kung unsa ang dili naton masabut kung walay labing kadautan nga walay Diyos kini nga mga balaod ang maghupot gihapon. Ang ideya ay itinuturing na incendiary dahil iminungkahi nito na ang kapangyarihang maibabalik sa mga indibidwal kung ang lipunan na pampulitika na kanilang itinaguyod ay nawala ang layunin kung saan ito orihinal na itinatag, na upang mapanatili ang kanilang mga sarili. Ang ideya giisip nga walay mahimo tungod kay gisugyot nga ang gahum mahimong makabalik sa mga indibidwal kung ang katilingban nga politikal nga ilang gipahimutang nga nawala ang katuyoan nga kini orihinal nga natukod, nga mao ang pagpreserbar sa ilang kaugalingon. Sa madaling salita, ang mga indibidwal na tao ay may kapangyarihan. Sinabi ni Grotius na ang mga tao ay sui juris (sa ilalim ng kanilang sariling nasasakupan). Sa ato pa, ang matag tawo adunay sulti. Si Grotius nag-ingon nga ang mga tawo mga sui juris (ubos sa ilang kaugalingon nga hurisdiksyon). Ang mga tao ay may karapatan bilang mga tao, ngunit mayroong isang paglalagay ng mga karapatan sa mga karapatang iyon dahil sa kung ano ang posible para sa lahat na tanggapin ang moral. Ang mga tawo adunay mga katungod sama sa mga tawo, apan adunay usa ka paglipay sa mga katungod tungod sa kung unsa ang posible nga ang tanan makadawat sa moral. Dapat tanggapin ng bawat isa na ang bawat tao bilang isang indibidwal ay may karapatang subukang mapanatili ang kanyang sarili. Kinahanglan nga dawaton sa matag usa nga ang matag tawo ingon usa ka indibidwal adunay katungod sa pagsulay sa pagpreserbar sa iyang kaugalingon. Samakatuwid, ang bawat tao ay dapat na, maiwasan ang paggawa ng pinsala sa, o pakialam sa isa pa, at anumang paglabag sa mga karapatang ito ay dapat parusahan. Ang matag tawo kinahanglan, busa, paglikay sa pagbuhat og kadaut sa, o pagpanghilabot sa lain, ug bisan unsang paglapas sa kini nga mga katungod kinahanglan pagasilutan. Ang unang modernong pilosopo na ipahayag ang isang detalyadong teorya ng kontrata ay si Thomas Hobbes . Ang una nga modernong pilosopo nga ipahayag ang detalyado nga teorya sa kontrata mao si Thomas Hobbes . Ayon kay Hobbes, ang buhay ng mga indibidwal sa estado ng kalikasan ay "nag-iisa, mahirap, bastos, malupit at maikli". Sumala ni Hobbes, ang mga kinabuhi sa mga indibidwal sa estado sa kinaiyahan nga "nag-inusara, kabus, dili maayo, brutal ug mubo". Isang estado kung saan ang interes sa sarili at ang kawalan ng mga karapatan at mga kontrata ay pumigil sa "sosyal", o lipunan. Usa ka estado diin ang interes sa kaugalingon ug ang pagkawala sa mga katungod ug mga kontrata nagpugong sa "sosyal", o katilingban. Ang buhay ay "anarchic" (walang pamumuno o konsepto ng soberanya). Ang kinabuhi "anarchic" (kung wala ang pagpangulo o ang konsepto sa soberanya). Ang mga indibidwal sa estado ng kalikasan ay walang pasensya at asosyonal. Ang mga indibidwal sa kahimtang sa kinaiyahan dili apolitikal ug asosyonal. Ang estado ng kalikasan na ito ay sinusundan ng kontrata sa lipunan. Kini nga kahimtang sa kinaiyahan gisundan sa kontrata sa sosyal. Ang kontrata sa lipunan ay nakita bilang isang "pangyayaring" kung saan ang mga indibidwal ay nagtipon at inagaw ang ilan sa kanilang mga indibidwal na karapatan upang ang iba ay masaktan. Ang kasabutan sa sosyal nga kontrata nakita nga usa ka "panghinabo" diin ang mga indibidwal naghiusa ug gitago ang pipila sa ilang mga indibidwal nga mga katungod aron ang uban makatangtang kanila. Nagresulta ito sa pagtatatag ng estado, isang soberanong entity tulad ng mga indibidwal na ngayon sa ilalim ng pamamahala nito na dati, na gagawa ng mga batas na umayos ng mga pakikipag-ugnayan sa lipunan. Nagresulta kini sa pag-establisar sa estado, usa ka soberanong entity sama sa mga indibidwal nga karon naa sa ilalum sa pagmando niini kaniadto, nga maghimo mga balaod nga mag-regulate sa mga interaksyon sa sosyal. Sa gayon ang buhay ng tao ay hindi na "isang digmaan ng lahat laban sa lahat". Sa ingon ang kinabuhi sa tawo dili na "usa ka gubat sa tanan batok sa tanan". Ang sistema ng estado, na lumago mula sa kontrata sa lipunan, ay, gayunpaman, din anarkiya (nang walang pamumuno). Ang sistema sa estado, nga mitubo gikan sa sosyal nga kontrata, bisan pa, usab anarkiya (nga walay pagpangulo). Kung paanong ang mga indibidwal sa estado ng kalikasan ay naging mga soberanya at sa gayon ginagabayan ng sariling interes at kawalan ng mga karapatan. Sama nga ang mga indibidwal sa estado sa kinaiyahan nga mga soberano ug sa ingon gigiyahan sa interes sa kaugalingon ug sa pagkawala sa mga katungod. Ang mga estado ay kumilos ngayon sa kanilang sariling interes sa pakikipagkumpitensya sa bawat isa. Ingon usab ang mga estado karon naglihok sa ilang kaugalingon nga interes sa kompetisyon sa usag usa. Katulad ng estado ng kalikasan, ang mga estado ay gaganapin na magkakasalungatan dahil walang mas mataas na kapangyarihan at higit sa estado na may kakayahang magpataw ng ilang sistema tulad ng mga batas na pang-social-contract sa bawat isa sa pamamagitan ng lakas. Sama sa estado sa kinaiyahan, sa ingon ang mga estado kinahanglan nga magkasumpaki tungod kay walay labing soberano ug labaw sa estado nga makahimo sa pagpahamtang sa pipila nga sistema sama sa mga balaod nga sosyal-kontrata sa matag usa pinaagi sa kusog. Sa katunayan, ang gawain ni Hobbes ay nakatulong upang magsilbing isang batayan para sa mga teoryang realismo ng mga ugnayang pang-internasyonal, na isinulong nina EH Carr at Hans Morgenthau . Sa tinuud, ang buhat sa Hobbes nakatabang nga magsilbing basihan sa mga teyoriya sa realismo sa mga relasyon sa internasyonal, nga gipangunahan ni EH Carr ug Hans Morgenthau . Ang paglilihi ni John Locke ng kontrata sa lipunan ay naiiba mula sa Hobbes 'sa maraming pangunahing paraan. Ang panghunahuna ni John Locke sa sosyal nga kontrata lahi sa Hobbes 'sa daghang mga sukaranan nga paagi. Na pinanatili lamang ang sentral na paniwala na ang mga tao sa isang estado ng kalikasan ay kusang magkakasamang magtayo upang makabuo ng isang estado. Nga nagpabilin lamang ang sentral nga ideya nga ang mga tawo sa kahimtang sa kinaiyahan nga maghiusa aron mag-umol. Naniniwala si Locke na ang mga indibidwal sa isang estado ng kalikasan ay itatali sa moral, ng Batas ng Kalikasan, hindi makakasama sa bawat isa sa kanilang buhay o pag-aari. Nagtuo si Locke nga ang mga tawo sa kahimtang sa kinaiyahan nga gapuson sa pamatasan, pinaagi sa Balaod sa Kinaiyahan, dili makadaot sa matag usa sa ilang kinabuhi o mga kabtangan. Kung walang pamahalaan upang ipagtanggol ang mga ito laban sa mga naghahangad na masugatan o maalipin ang mga ito. Kung walay gobyerno nga panalipdan sila batok sa mga nagtinguha sa pagdaot o pag-ulipon kanila. Naniniwala pa rin si Locke na ang mga tao ay walang seguridad sa kanilang mga karapatan at mabubuhay sa takot. Dugang pa nga nagtoo si Locke nga ang mga tawo walay seguridad sa ilang mga katungod ug mabuhi sa kahadlok. Ang mga indibidwal, kay Locke, ay sasang-ayon lamang na bumuo ng isang estado na magbibigay, sa bahagi, isang "neutral na hukom", kumikilos upang maprotektahan ang mga buhay, kalayaan, at pag-aari ng mga nakatira sa loob nito. Ang mga indibidwal, kay Locke, mouyon lamang sa pagporma sa usa ka estado nga maghatag, sa bahin, usa ka "neyutral nga hukom", naglihok sa pagpanalipod sa mga kinabuhi, kalingkawasan, ug kabtangan sa mga nagpuyo sa sulod niini. Habang nagtatalo si Hobbes para sa malapit-ganap na awtoridad. Samtang nangatarungan si Hobbes alang sa labing hingpit nga awtoridad. Ipinagtalo ni Locke na walang kalayaan ang kalayaan sa ilalim ng batas sa kanyang Ikalawang Trato ng Pamahalaan . Si Locke nangatarungan alang sa pagbungkag sa kagawasan sa ilalum sa balaod sa iyang Ikaduha nga Pagdumala sa Gobyerno . Nagtalo si Locke na ang pagiging lehitimo ng isang pamahalaan ay nagmula sa delegasyon ng mga mamamayan sa pamahalaan ng kanilang ganap na karahasan sa karahasan. Giingon ni Locke nga ang pagkalehitimo sa gobyerno naggikan sa delegasyon sa mga lungsuranon ngadto sa gobyerno sa ilang hingpit nga katungod sa pagpanlupig. Reserba ang hindi maiwasang karapatan ng pagtatanggol sa sarili o "pag-iingat sa sarili". Pagpreserbar sa dili maabut nga katungod sa pagpanalipod sa kaugalingon o "pagpreserbar sa kaugalingon". Kasama ang mga elemento ng iba pang mga karapatan (hal. sa pagbubuwis). Kauban ang mga elemento sa ubang mga katungod (pananglitan ang kabtangan maikonsensya sa buhis). Kung kinakailangan upang makamit ang layunin ng seguridad sa pamamagitan ng pagbibigay ng estado ng isang monopolyo ng karahasan. Kung gikinahanglan aron makab-ot ang katuyoan sa seguridad pinaagi sa paghatag sa estado sa usa ka monopolyo sa kapintasan. Kung saan ang pamahalaan, bilang isang walang patas na hukom, ay maaaring gumamit ng kolektibong puwersa ng populasyon upang mangasiwa at magpatupad ng batas. Diin ang gobyerno, ingon usa ka dili mapihigong hukom, mahimong mogamit sa kolektibong pwersa sa populasyon aron manguna ug ipatuman ang balaod. Sa halip na bawat tao na kumikilos bilang kanyang sariling hukom, hurado, at tagapatay - ang kalagayan sa estado ng kalikasan. Imbes sa matag tawo nga molihok ingon iyang kaugalingon nga maghuhukom, hurado, ug tigpatay ang kahimtang sa kahimtang sa kinaiyahan. Si Jean-Jacques Rousseau (1712-1778), sa kanyang maimpluwensyang 1762 treatise The Social Contract. Si Jean-Jacques Rousseau (1712-1778), sa iyang impluwensyado nga 1762 nga pagtambal sa The Social Contract. Ay nagbigay ng ibang bersyon ng teoryang panlipunan-kontrata, bilang mga pundasyon ng mga karapatang pampulitika batay sa walang limitasyong tanyag na soberanya . Naglaraw sa usa ka lainlaing bersyon sa teorya sa sosyal-kontrata, ingon ang mga pundasyon sa mga katungod sa politika nga gipasukad sa walay kutub nga popular nga soberanya . Bagaman isinulat ni Rousseau na ang mga British ay marahil sa oras na ang pinakamalaya sa mga tao sa mundo, hindi siya sinasang-ayunan ng kanilang kinatawan ng gobyerno . Bisan kung gisulat ni Rousseau nga ang mga British tingali sa panahon nga ang labing gawasnon nga mga tawo sa kalibutan, wala siya uyon sa ilang representante nga gobyerno . Naniniwala si Rousseau na ang kalayaan ay posible lamang kung saan ang mga tao sa kabuuan ay namumuno nang direkta sa pamamagitan ng paggawa ng batas, kung saan ang bantog na soberanya ay hindi maihahambing at hindi maikakaila. Nagtuo si Rousseau nga posible ang kalingkawasan diin ang mga tawo sa kinatibuk-an nagmando nga direkta pinaagi sa paglapas sa balaod, diin ang bantog nga soberanya dili mabulag ug dili maantus. Gayunpaman, pinanatili din niya na ang mga tao ay madalas na hindi alam ang kanilang "tunay na kalooban", at ang isang wastong lipunan ay hindi mangyayari hanggang sa isang mahusay na pinuno ay bumangon upang baguhin ang mga halaga at kaugalian ng mga tao, malamang sa pamamagitan ng estratehikong paggamit ng relihiyon . Bisan pa, gipadayon usab niya nga ang mga tawo kanunay wala mahibal-an ang ilang "tinuud nga kabubut-on", ug nga ang usa ka tukma nga katilingban dili mahitabo hangtud ang usa ka bantog nga lider mitindog aron mabag-o ang mga mithi ug kostumbre sa mga tawo, nga lagmit pinaagi sa estratehikong paggamit sa relihiyon . Ang teoryang pampulitika ni Rousseau ay naiiba sa mga mahahalagang paraan mula sa Locke at Hobbes. Ang teorya sa politika ni Rousseau lahi sa hinungdanong mga paagi gikan sa Locke ug Hobbes. Ang kolektibismo ni Rousseau ay pinaka-kitang-kita sa kanyang pag-unlad ng "makinang na paglilihi" ng pangkalahatang kalooban . Ang pagkolekta ni Rousseau mao ang labing dayag sa iyang pag-uswag sa "luminous conception" sa kinatibuk-an nga kabubut-on . Nagtalo si Rousseau na ang isang mamamayan ay hindi maaaring itaguyod ang kanyang tunay na interes sa pamamagitan ng pagiging isang egoista ngunit sa halip ay ibigay ang kanyang sarili sa batas na nilikha ng mamamayang kumikilos bilang isang kolektibo. Si Rousseau nangatarungan nga ang usa ka lungsuranon dili makapadayon sa iyang tinuud nga interes pinaagi sa pagkahimong egoista apan hinoon ipaubos ang iyang kaugalingon sa balaod nga gimugna sa usa ka lungsuranon nga naglihok ingon usa ka kolektibo. Ay maaaring mabawasan sa mga sumusunod na termino. Mahimong mabag-o sa mga musunud nga termino. Ang bawat isa sa atin ay naglalagay ng kanyang tao at lahat ng kanyang kapangyarihan sa karaniwan sa ilalim ng kataas-taasang direksyon ng pangkalahatang kalooban. Ang matag usa sa aton gibutang ang iyang tawo ug ang tanan niyang gahum nga sagad sa ilalum sa supremo nga direksyon sa kinatibuk-an. At sa isang katawan, natatanggap namin ang bawat miyembro bilang isang hindi mahahati na bahagi ng kabuuan. Ug sa usa ka lawas, atong madawat ang matag miyembro ingon usa ka dili mabulag nga bahin sa tibuuk. Ang kapansin-pansin na parirala ni Rousseau na ang tao ay dapat "mapipilitang malaya" ay dapat maunawaan sa ganitong paraan. Ang nakapaikag nga hugpong sa pulong ni Rousseau nga ang tawo kinahanglan "mapugos nga mahimong gawasnon" kinahanglan masabtan niining paagiha. Dahil ang hindi maihahambing at hindi maikakaila tanyag na soberanya ay nagpapasya kung ano ang mabuti para sa kabuuan. Sanglit ang dili mabulag ug dili maantus nga bantog nga soberanya ang magdesisyon kung unsa ang maayo alang sa tibuuk. Kung ganon kung ang isang indibidwal ay bumalik sa kanyang ordinaryong egoismo at sumuway sa batas. Unya kung ang usa ka indibidwal magbalik sa iyang ordinaryo nga kaakuhan ug pagsupak sa balaod. Pipilitin niyang makinig sa kung ano ang napagpasyahan nang kumilos ang mga tao bilang isang pagkolekta (bilang mamamayan ). Mapugos siya sa pagpamati kung unsa ang napili kung ang mga tawo ninglihok isip usa ka pagkolekta (ingon mga lungsuranon ). Sa gayon ang batas, yamang ito ay nilikha ng mga taong kumikilos bilang isang katawan. Sa ingon ang balaod, tungod kay kini gimugna sa mga tawo nga naglihok ingon usa ka lawas. Ay hindi isang limitasyon ng indibidwal na kalayaan, ngunit sa halip na pagpapahayag nito. Dili usa ka limitasyon sa indibidwal nga kagawasan, hinunoa ang pagpahayag niini. Sa gayon, ang pagpapatupad ng mga batas, kabilang ang batas sa kriminal , ay hindi isang paghihigpit sa kalayaan ng indibidwal: ang indibidwal, bilang isang mamamayan. Sa ingon ang pagpatuman sa mga balaod, lakip na ang kriminal nga balaod , dili usa ka pagpugong sa kaugalingon nga kalingkawasan: ang indibidwal, ingon usa ka lungsuranon. Ay malinaw na sumang-ayon na mapilitan kung, bilang isang pribadong indibidwal, hindi niya iginagalang ang kanyang sariling kalooban bilang pormula sa pangkalahatang kalooban. Tin-aw nga miuyon nga mapugngan kung, ingon usa ka pribado nga tawo, wala niya respetuhon ang iyang kaugalingon nga kabubut-on ingon giporma sa kinatibuk-an nga kagustuhan. Dahil ang mga batas ay kumakatawan sa mga pagpigil sa kalayaan ng sibil, kinakatawan nila ang pagtalon na ginawa mula sa mga tao sa estado ng kalikasan sa lipunan ng sibil. Tungod kay ang mga balaod nagrepresentar sa mga pagpugong sa sibil nga kagawasan, nagrepresentar kini sa paglukso nga gihimo gikan sa mga tawo sa estado sa kinaiyahan ngadto sa sibil nga katilingban. Sa kahulugan na ito, ang batas ay isang sibilisasyong puwersa, at samakatuwid ay naniniwala si Rousseau na ang mga batas na namamahala sa isang tao ay nakakatulong upang mahulma ang kanilang pagkatao. Niini nga pagsabut, ang balaod usa ka kusog nga sibilisasyon, ug busa nagtuo si Rousseau nga ang mga balaod nga nagdumala sa usa ka tawo makatabang sa pag-umol sa ilang kinaiya. Rousseau usab analisar sa social contract sa mga termino sa risgo sa pagdumala. Sinusuri din ni Rousseau ang kontrata sa lipunan sa mga tuntunin ng pamamahala ng peligro. Sa ingon gisugyot sa mga sinugdanan sa estado sa ingon nga usa ka matang sa usag insurance . Sa gayon ay nagmumungkahi ng mga pinagmulan ng estado bilang isang form ng magkakasamang seguro . Habang ang kontrata sa lipunan ni Rousseau ay batay sa popular na soberanya at hindi sa indibidwal na soberanya. Samtang ang kontrata sa sosyal nga Rousseau pinasukad sa popular nga soberanya ug dili sa sangkatauhan nga soberanya. Mayroong iba pang mga teorya na natagpuan ng mga indibidwalista , libertarian , at anarchist na hindi kasangkot sa pagsang-ayon sa anumang bagay na higit sa mga negatibong karapatan at lumilikha lamang ng isang limitadong estado, kung mayroon man. Adunay ubang mga teorya nga gipasiugdahan sa mga indibidwalista , libertarian , ug mga anarkisista nga wala maglakip sa pag-uyon sa bisan unsang labaw pa sa negatibong mga katungod ug nagmugna lamang sa usa ka limitado nga estado, kung mayroon man. Si Pierre-Joseph Proudhon ay nagtataguyod ng isang konsepto ng kontrata sa lipunan na hindi kasangkot sa isang indibidwal na pagsuko ng soberanya sa iba. Giawhag ni Pierre-Joseph Proudhon ang usa ka pagsang-ayon sa kontrata sa sosyal nga wala maglakip sa usa ka indibidwal nga pagsuko sa soberanya sa uban. Ayon sa kanya, ang kontrata sa lipunan ay hindi sa pagitan ng mga indibidwal at ng estado, ngunit sa pagitan ng mga indibidwal na hindi pumipigil o namamahala sa bawat isa, ang bawat isa ay nagpapanatili ng kumpletong soberanya sa kanya: Sumala sa kaniya, ang kasabutan sa sosyal dili tali sa mga indibidwal ug estado, kundi sa mga indibidwal nga dili magpugong o magdumala sa matag usa, ang matag usa nga nagpadayon sa hingpit nga soberanya sa iyang kaugalingon: Ano ba talaga ang Social Contract? Isang kasunduan ng mamamayan sa gobyerno? Hindi, ibig sabihin iyon ngunit ang pagpapatuloy ng ideya. Unsa man gyud ang Social Contract? Usa ka kasabutan sa lungsuranon sa gobyerno? Dili, kana ang gipasabut apan ang pagpadayon sa ideya ni. Ang kontrata sa lipunan ay isang kasunduan ng tao sa tao; isang kasunduan kung saan dapat magresulta sa tinatawag nating lipunan. Ang kasabutan sa sosyal nga kasabutan usa ka kasabutan sa tawo uban sa tawo; usa ka kasabutan gikan diin kinahanglan magresulta sa gitawag naton nga katilingban. Sa ito, ang paniwala ng commutative hustisya, na unang inihatid ng primitive na katotohanan ng pagpapalitan, ay nahalili para sa namamahagi ng hustisya . Dinhi niini, ang gipadayag nga hustisya sa commutative, una nga gipadangat sa primitive nga kamatuoran sa pagbinayloay, gipuli alang sa nagbahin sa hustisya . Ang pagsasalitin ng mga salitang ito, kontrata, katarungan ng commutative, na siyang wika ng batas, sa ang wika ng negosyo, at mayroon kang commerce. Gihubad kini nga mga pulong, kontrata, hustisya sa commutative, nga mao ang sinultian sa balaod, sa ang sinultian sa negosyo, ug ikaw adunay patigayon. Ibig sabihin, sa pinakamataas na kahalagahan nito, ang kilos kung saan ipinapahayag ng tao at tao ang kanilang mga sarili na mahalagang mga prodyuser, at dinukot ang lahat ng pagpapanggap upang pamahalaan ang bawat isa. Sa ato pa, sa labing taas nga kahulogan, ang buhat diin ang tawo ug tawo nagpahayag sa ilang kaugalingon nga mga kaugalingon nga mga tiggama, ug giduso ang tanan nga pagpakaaron-ingnon sa pagdumala sa matag usa. Ang pagtatayo sa akda ni Immanuel Kant na may pag-aakalang mga limitasyon sa estado. Ang pagtukod sa buhat ni Immanuel Kant nga adunay mga limitasyon sa estado. Ang ideyang ito ay ginagamit din bilang isang pormalidad-teoretikal na pormalidad ng paniwala ng pagiging patas. Kini nga ideya gigamit usab ingon usa ka dula nga teoretikal nga dula sa ideya sa kaangayan. Nagtatalo ang teorya ni David Gauthier "neo-Hobbesian" na ang kooperasyon sa pagitan ng dalawang independiyenteng at interesado sa sarili ay talagang posible, lalo na pagdating sa pag-unawa sa moralidad at politika. Ang teoriya ni David Gauthier "neo-Hobbesian" nangatarungan nga posible ang kooperasyon tali sa duha nga mga partido nga independente ug interes sa kaugalingon, labi na kung nahibal-an bahin sa moralidad ug politika. Kapansin-pansin na itinuturo ni Gauthier ang mga pakinabang ng pakikipagtulungan sa pagitan ng dalawang partido pagdating sa hamon ng dilema ng bilangguan . Gipaila ni Gauthier ang mga bentaha sa kooperasyon tali sa duha nga partido kung moabut ang hagit sa problema sa bilanggoan . Ipinapanukala niya na, kung ang dalawang partido ay manatili sa orihinal na napagkasunduang pag-aayos at mga moral na itinakda ng kontrata, pareho silang makakaranas ng isang pinakamabuting kalagayan. Gisugyot niya nga, kung ang duha ka partido magpabilin sa orihinal nga giuyonan nga kahikayan ug moral nga gilatid sa kontrata, silang duha makasinati usa ka kamalaumon nga sangputanan. Sa kanyang modelo para sa kontrata sa lipunan, ang mga kadahilanan kabilang ang pagtitiwala, pagkamakatuwiran, at interes sa sarili ay panatilihin ang bawat partido na matapat at pinahintulutan sila mula sa paglabag sa mga patakaran. Sa iyang modelo alang sa kasabutan sa sosyal, ang mga hinungdan lakip ang pagsalig, pagkamakataronganon, ug interes sa kaugalingon nagpugong sa matag partido nga matinuoron ug ibaliwala sila sa paglapas sa mga lagda. Isang Teorya ng Kalayaan at Pamahalaan na ang teorya ng kontrata sa lipunan, na klasikal batay sa pahintulot ng namamahala , ay dapat baguhin. A Theory of the Freedom and Government nga ang teorya sa sosyal nga kontrata, nga klasikal nga gibase sa pagtugot sa nagdumala , kinahanglan nga usbon. Sa halip na makipagtalo para tahasang pahintulot na maaaring palaging ma- gawa , Pettit argues na ang kawalan ng isang epektibong rebelyon laban dito ay lamang pagiging lehitimo isang kontrata ni. Imbis makiglalis alang sa tin-aw nga pagtugot nga kanunay nga makahimo , ang Pettit nangatarungan nga ang pagkawala sa usa ka epektibo nga pagrebelde batok niini usa ra ka lehitimo ang kontrata. Isang maagang kritiko sa teorya ng kontrata sa lipunan ay ang kaibigan ni Rousseau , ang pilosopo na si David Hume , na noong 1742 ay naglathala ng isang sanaysay na "Of Civil Liberty". Ang usa ka unang kritiko sa teorya sa kontrata sa sosyal mao ang higala ni Rousseau , ang pilosopo nga si David Hume , nga sa 1742 nagpatik sa usa ka sanaysay nga "Of Civil Liberty". Ang pangalawang bahagi ng sanaysay na ito, na pinamagatang "Ng Orihinal na Kontrata". Ang ikaduha nga bahin sa kini nga sanaysay, nga giulohan nga "Ng Orihinal nga Kontrata". Binibigyang diin na ang konsepto ng isang "social contract" ay isang maginhawang kathang-isip. Gipasiugda nga ang konsepto sa usa ka "sosyal nga kontrata" usa ka maayong pag-asoy. Bilang walang partido, sa kasalukuyang panahon ay maaaring suportahan ang sarili nang walang isang pilosopiko o haka-haka na sistema ng mga prinsipyo na idinagdag sa pampulitika o praktikal nito. Ingon nga walay partido, sa karon nga edad mahimong suportahan ang kaugalingon nga walay pilosopiko o pangagpas nga sistema sa mga prinsipyo nga gilakip sa politika o praktikal niini. Naaayon namin na natagpuan na ang bawat isa sa mga paksyon kung saan nahahati ang bansang ito ay nagtayo ng isang tela ng dating uri, upang maprotektahan at takpan ang pamamaraan ng mga aksyon na tinutugis nito. Kita nahibal-an nga ang matag usa sa mga paksyon nga nahinabo nga nasud nga nagtukod sa usa ka panapton sa kanhing matang, aron mapanalipdan ug tabonan ang laraw sa mga aksyon nga gisundan niini. Ang isang partido tagapagtanggol ng ganap at banal na karapatan ng mga hari, o Tories. Ang usa ka partido tigdepensa sa hingpit ug balaang katungod sa mga hari, o Tories. Sa pamamagitan ng pagsubaybay sa pamahalaan sa DEITY, pagsisikap na ibigay ito nang sagrado at hindi mabagabag na dapat itong maging mas kaunti kaysa sakripisyo. Pinaagi sa pagsubay sa gobyerno sa TINGKON, paningkamutan nga ihatag kini nga sagrado ug dili mabag-o nga kini kinahanglan nga labi ka gamay kaysa sakripisyo. Subalit mapang-api ito ay maaaring maging, upang hawakan o salakayin ito sa pinakamaliit na artikulo. Bisan pa nga malupig kini mahimo mahimo, sa paghikap o pagsulong niini sa labing gamay nga artikulo. Nagtalo si Hume na ang pagsang-ayon sa pinamamahalaan ay ang perpektong pundasyon kung saan dapat magpahinga ang isang gobyerno, ngunit hindi ito talaga nangyari sa ganitong paraan sa pangkalahatan. Si Hume nangatarungan nga ang pagtugot sa nagdumala mao ang sulundon nga pundasyon diin ang usa ka gobyerno kinahanglan magpahulay, apan nga wala kini kini nahitabo sa kinatibuk-an. Ang hangarin ko rito ay hindi ibukod ang pahintulot ng mga tao sa pagiging isang batayan lamang ng gobyerno kung saan mayroon itong lugar. Ang akong katuyoan dinhi dili ibaliwala ang pagtugot sa mga tawo nga mahimong usa lang ka pundasyon sa gobyerno kung diin adunay lugar. Ito ay tiyak na pinakamahusay at pinaka banal ng anupaman. Kini mao ang sigurado nga labing maayo ug labing sagrado sa bisan unsa. Nagtatalo lamang ako na bihira itong magkaroon ng lugar sa anumang antas at hindi halos sa buong sukat nito. Nagpakigbisog lamang ako nga kini panagsa ra nga adunay lugar sa bisan unsang ang-ang ug dili hapit sa kinatibuk-an. At kung gayon ang ilan pang pundasyon ng pamahalaan ay dapat ding tanggapin. Ug mao nga ang uban pang pundasyon sa gobyerno kinahanglan usab nga dawaton. Ang iskolar na ligal na si Randy Barnett ay nagtalo na, habang ang pagkakaroon sa teritoryo ng isang lipunan ay maaaring kailanganin para sa pahintulot. Ang iskolar nga ligal nga si Randy Barnett nangatarungan nga, samtang ang presensya sa teritoryo sa usa ka katilingban mahimong kinahanglanon alang sa pag-uyon. Hindi ito bumubuo ng pahintulot sa lahat ng mga patakaran na maaaring gawin ng lipunan anuman ang kanilang nilalaman. Dili kini ang pagtugot sa tanan nga mga lagda nga mahimong buhaton sa katilingban bisan unsa man ang ilang sulud. Ang pangalawang kondisyon ng pahintulot ay ang mga patakaran ay naaayon sa pinagbabatayan ng mga alituntunin ng hustisya at proteksyon ng mga natural at panlipunang mga karapatan. Ang ikaduha nga kahimtang sa pagtugot mao nga ang mga lagda nahisubay sa nagpailalom nga mga prinsipyo sa hustisya ug pagpanalipod sa kinaiyanhon ug sosyal nga mga katungod. May mga pamamaraan para sa mabisang proteksyon ng mga karapatan (o kalayaan). Adunay mga pamaagi alang sa epektibo nga pagpanalipod sa mga katungod (o mga kalingkawasan). Una, ang saligang batas ng kalikasan na kinabibilangan ng lahat ng kung ano ang Founders na tinatawag na " likas na batas "; pangalawa, angkonstitusyon ng lipunan. Una, ang konstitusyon sa kinaiyahan nga naglakip sa tanan nga gitawag nga " Founding law ", ikaduha, ang konstitusyon sa katilingban. Isang hindi nakasulat at karaniwang naiintindihan na mga patakaran para sa lipunan na nabuo ng isang kontrata sa lipunan bago ito itinatag ang isang pamahalaan. usa ka dili nakasulat ug sagad nga nahibal-an nga hugpong sa mga lagda alang sa katilingban nga naporma sa usa ka kontrata sa sosyal sa wala pa kini natukod ang usa ka gobyerno. Kung saan itinatag nito ang pangatlo, isang konstitusyon ng gobyerno . Diin niini gitukod ang ikatulo, usa ka konstitusyon sa gobyerno . Upang sumang-ayon, isang kinakailangang kondisyon ay ang mga patakaran ay maging konstitusyon sa kahulugan na iyon. Aron pagtugot, usa ka kinahanglanon nga kondisyon nga ang mga lagda nga adunay konstitusyon sa kahulugan. Ang teorya ng isang implicit na kontrata sa lipunan ay humahawak na sa pamamagitan ng manatili sa teritoryo na kontrolado ng ilang lipunan. Ang teorya sa usa ka dili hingpit nga kontrata sa sosyedad naghatud nga pinaagi sa pagpabilin sa teritoryo nga kontrolado sa pipila nga katilingban. Na karaniwang may isang pamahalaan, ang mga tao ay nagbibigay ng pahintulot na sumali sa lipunang iyon at pamamahalaan ng pamahalaan nito kung mayroon man. Nga sa kasagaran adunay usa ka gobyerno, ang mga tawo naghatag pagtugot sa pag-apil sa maong katilingban ug pamunuan sa gobyerno niini kung adunay. Ang pahintulot na ito ay kung ano ang nagbibigay ng pagiging lehitimo sa naturang gobyerno. Ang kini nga pagtugot mao ang naghatag sa lehitimo sa ingon nga gobyerno. Ang ibang mga manunulat ay nagtalo na ang pahintulot na sumali sa lipunan ay hindi kinakailangang pahintulot sa gobyerno nito. Ang ubang mga magsusulat nangatarungan nga ang pagtugot sa pag-apil sa katilingban dili kinahanglan pagtugot sa gobyerno niini. Para rito, dapat na itakda ang gobyerno ayon sa isang konstitusyon ng gobyerno na naaayon sa mga suportadong hindi nakasulat na konstitusyon ng kalikasan at lipunan. Alang niana, ang gobyerno kinahanglan nga ipahimutang subay sa konstitusyon sa gobyerno nga nahiuyon sa superyor nga walay gisulat nga konstitusyon sa kinaiyahan ug katilingban. Ang teorya ng isang tahasang kontrata sa lipunan ay sumasailalim din sa mga prinsipyo ng tahasang pagsang-ayon. Ang teorya sa usa ka dili hingpit nga kontrata sa sosyal nga gipailalom usab sa mga prinsipyo sa tin-aw nga pagtugot. Ang pangunahing pagkakaiba sa pagitan ng pahintulot ng tacit at tahasang pahintulot ay ang malinaw na pahintulot ay inilaan na huwag mag-iwan ng silid para sa maling kahulugan. Ang panguna nga kalainan tali sa pagtugot sa tacit ug tin-aw nga pagtugot mao ang tin-aw nga pagtugot gipasabut nga dili magbilin bisan unsang lugar alang sa sayop nga pagsabut. Bukod dito, dapat mong direktang ipahiwatig kung ano ang nais mo at ang tao ay dapat na tumugon sa isang maigsi na paraan na kinukumpirma o tinanggihan ang panukala. Dugang pa, kinahanglan nga diretso nimo nga isulti kung unsa ang imong gusto ug ang tawo kinahanglan nga mosanong sa usa ka mubo nga paagi nga mahimong gikumpirma o gipanghimatuud ang panagna. Ayon sa teorya ng kontrata, ang isang kontrata ay hindi ipinagpalagay na wasto maliban kung ang lahat ng mga partido ay kusang sumang-ayon dito, alinman sa tacitly o tahasang, nang walang pamimilit. Pinauyon sa teorya sa kontrata, ang usa ka kontrata dili giisip nga balido gawas kung ang tanan nga mga partido boluntaryo nga mouyon niini, bisan sa tacitly o tin-aw, nga walay pagpamugos. Si Lysander Spooner , isang abogado noong ika-19 na siglo at nagtataguyod ng isang karapatan ng kontrata sa pagitan ng mga indibidwal. Si Lysander Spooner , usa ka abogado sa ika-19 nga siglo ug nagpatuyang tigpasiugda sa usa ka katungod sa kontrata tali sa mga tawo. Ay nagtalo sa kanyang sanaysay Walang Treason na ang isang dapat na kontrata sa lipunan ay hindi maaaring gamitin upang bigyang katwiran ang mga aksyon ng gobyerno tulad ng pagbubuwis dahil ang gobyerno ay magsisimula ng puwersa laban sa sinumang hindi nais na pumasok sa naturang kontrata. Nag-away sa iyang sanaysay nga No Treason nga ang usa ka kinahanglanon nga kontrata sa sosyal dili magamit aron ipakamatarong ang mga aksyon sa gobyerno sama sa pagbubu nga buhis tungod kay ang gobyerno magsugod kusog sa bisan kinsa nga wala gusto nga mosulod sa ingon nga kontrata. Bilang isang resulta, pinapanatili niya na ang naturang kasunduan ay hindi kusang-loob at samakatuwid ay hindi maaaring ituring na isang lehitimong kontrata. Ingon usa ka sangputanan, iyang gipadayon nga ang ingon nga kasabutan dili boluntaryo ug busa dili mahimong isipon nga usa ka lehitimo nga kontrata. Ang modernong batas ng Anglo-Amerikano, tulad ng batas ng sibil ng Europa, ay batay sa isang teorya ng kontrata. Ang modernong Anglo-Amerikano nga balaod, sama sa balaod sa sibil sa Europa, gipasukad sa usa ka teorya sa kontrata. Ayon sa kung saan ang lahat ng mga termino ng isang kontrata ay nagbubuklod sa mga partido dahil pinili nila ang mga termino para sa kanilang sarili. Sumala kung diin ang tanan nga mga termino sa usa ka kontrata nahigot sa mga partido tungod kay gipili nila ang mga termino alang sa ilang kaugalingon. Ito ay hindi gaanong totoo noong isinulat ni Hobbes si Leviathan; sa oras na iyon higit na kahalagahan ay nakakabit sa pagsasaalang-alang. Dili kini tinuod kay gisulat ni Hobbes si Leviathan; sa kana nga panahon nga labi ka hinungdanon ang nalakip sa pagkonsiderar. Na nangangahulugang ang isang kapwa pagpapalit ng mga benepisyo na kinakailangan sa pagbuo ng isang wastong kontrata. Nga nagpasabut sa us aka us aka pagbinayloay sa mga benepisyo nga gikinahanglan sa pagporma sa usa ka balido nga kontrata. At ang karamihan sa mga kontrata ay may mga kahulugang tuntunin na nagmula sa likas na katangian ng relasyon sa kontrata sa halip na mula sa mga pagpipilian na ginawa ng mga partido. Ug kadaghanan sa mga kontrata adunay mga termino nga mitumaw gikan sa kinaiyahan sa relasyon sa kasabutan kaysa sa mga pagpili nga gihimo sa mga partido. Alinsunod dito, pinagtaloan na ang teorya ng kontrata sa sosyal ay mas kaayon ng batas ng kontrata noong panahon nina Hobbes at Locke kaysa sa batas ng kontrata sa ating panahon. Nahiuyon, nahukman nga ang teorya sa kontrata sa sosyal mas makanunayon sa balaod sa kontrata sa panahon ni Hobbes ug Locke kaysa sa balaod sa kontrata sa atong panahon. At ang ilang mga tampok sa kontrata sa lipunan na tila anomalya sa amin. Ug kana nga pipila ka bahin sa sosyal nga kontrata nga daw anomalya sa aton. Tulad ng paniniwala na kami ay nakasalalay sa isang kontrata na nabalangkas ng aming malayong mga ninuno. Sama sa nagtuo nga kita gigapos sa usa ka kontrata nga gihimo sa atong layo nga mga katigulangan. Ay hindi na tila kakaiba sa mga kapanahon ng Hobbes 'tulad ng ginagawa nila sa amin. Dili unta ingon ka katingad-an sa mga katalirongan ni Hobbes sama sa gibuhat nila kanato. Sa kautusan at ng pamahalaan , de facto ay naglalarawan ng mga gawi na umiiral sa katotohanan, kahit na hindi sila opisyal na kinikilala ng mga batas. Sa balaod ug sa gobyerno , de facto naghubit sa mga gawi nga anaa sa tinuud, bisan kung wala kini opisyal nga giila sa mga balaod. Karaniwang ginagamit ang tumutukoy sa kung ano ang nangyayari sa pagsasagawa, taliwas sa de jure ("ng batas"), na tumutukoy sa mga bagay na nangyayari ayon sa batas. Kasagaran nga gigamit kini aron ipunting kung unsa ang mahitabo sa praktis, sukwahi sa de jure ("pinaagi sa balaod"), nga nagtumong sa mga butang nga nahinabo sumala sa balaod. Ang pamantayang de facto ay isang pamantayan (pormal o impormal) na nakamit ang isang nangingibabaw na posisyon sa pamamagitan ng tradisyon, pagpapatupad, o pangingibabaw sa pamilihan. Ang sumbanan nga de facto usa ka sumbanan (pormal o dili pormal) nga nakab-ot ang usa ka nagpatigbabaw nga posisyon pinaagi sa tradisyon, pagpatuman, o pagpamuno sa merkado. Ito ay hindi kinakailangang tumanggap ng pormal na pag-apruba sa pamamagitan ng isang proseso ng standardisasyon, at maaaring hindi magkaroon ng isang opisyal na dokumento ng pamantayan. Wala kini kinahanglan nga pagdawat pormal nga pag-apruba pinaagi sa usa ka proseso sa pag-standardize, ug mahimong walaÕy opisyal nga dokumento sa sumbanan. Teknikal standard s ay karaniwang kusang-loob, tulad ng ISO 9000 mga kinakailangan, ngunit maaaring maging sapilitan, ipinatupad ng kaugalian ng pamahalaan, tulad ng pag-inom ng kalidad ng tubig mga kinakailangan. Ang mga teknikal nga sumbanan s kasagaran boluntaryo, sama sa mgakinahanglanonsa ISO 9000 , apan mahimong obligado, gipatuman sa mga pamatasan sa gobyerno, sama sa mgakinahanglanon sa kalidad sa tubig . Ang terminong "standard na de facto" ay ginagamit para sa pareho: upang maihahambing ang mga kinakailangang pamantayan (na kilala rin bilang "de jure standard"). Ang termino nga "de facto standard" gigamit alang sa duha: aron magkalainlain ang mga sukaranan nga sukaranan (nailhan usab nga "de jure standard"). Upang ipahayag ang isang nangingibabaw na pamantayan, kung mayroong higit sa isang iminungkahing pamantayan. Aron ipahayag ang usa ka labaw nga sukdanan, kung adunay labaw pa sa usa nga gisugyot nga sukaranan. Sa mga agham panlipunan , ang isang kusang pamantayan na isa ring pamantayan ng de facto, ay isang pangkaraniwang solusyon sa isang problema sa koordinasyon . Sa mga siyensya sa sosyal , usa ka boluntaryo nga sumbanan nga usa usab ka sumbanan sa de facto, usa ka sagad nga solusyon sa problema sa koordinasyon . Maraming mga bansa, kabilang ang Australia , Japan , Mexico , United Kingdom at Estados Unidos , ay mayroong de facto pambansang wika ngunit walang opisyal, de jure pambansang wika. Daghang mga nasud, lakip ang Australia , Japan , Mexico , United Kingdom ug Estados Unidos , adunay usa ka de facto nga nasyonal nga sinultian apan walaÕy opisyal, de jure nasyonal nga sinultian. Ang ilang mga bansa ay may isang wikang pambansa de facto bilang karagdagan sa isang opisyal na wika. Ang pila ka mga nasud adunay usa ka nasudnon nga nasudnon nga sinultian dugang sa usa ka opisyal nga sinultian. Sa Lebanon at Morocco ang opisyal na wika ay Arabe , ngunit ang isang karagdagang de facto na wika ay Pranses din . Sa Lebanon ug Morocco ang opisyal nga sinultian Arabiko , apan ang dugang nga sinultian nga de facto usa usab Pranses . Sa New Zealand , Maori at New Zealand Sign Language ay de jure opisyal na wika, habang ang Ingles ay isang wikang de facto opisyal na wika. Sa New Zealand , Maori ug New Zealand Sign Language ang de jure opisyal nga mga sinultian, samtang ang Ingles usa ka opisyal nga sinultian nga de facto. Sa Singapore , ang Ingles ay wikang de facto, ngunit ang Intsik , Malay at Tamil ang mga wika ng de jure . Sa Singapore , ang Ingles usa ka sinultian nga de facto, apan ang Intsik , Malay ug Tamil ang mga pinulongan nga de jure . Ang Russian ay ang opisyal na wikang de facto ng sentral na pamahalaan at, sa isang malaking lawak, ang mga gobyerno ng republikano ng dating Unyong Sobyet , ngunit hindi ipinahayag na wika ng estado ng estado hanggang sa 1990. Ang Russian ang opisyal nga sinultian nga de facto sa sentral nga gobyerno ug, sa daghang bahin, ang mga gobyerno sa republika sa kanhing Unyong Sobyet , apan wala gideklara nga sinultian nga estado sa estado hangtod sa 1990. Ang isang maikling buhay na batas, naipatupad noong Abril 24, 1990, na-install Ruso bilang solong de jure opisyal na wika ng Unyon. Ang usa ka mubu nga puy-anan nga balaod, gipatuman Abril 24, 1990, na-install Ruso isip bugtong opisyal nga sinultian sa Unyon. Ang isang de facto na pamahalaan ay isang pamahalaan kung saan ang lahat ng mga katangian ng soberanya ay, sa pamamagitan ng usurpation. Ang gobyerno nga de facto usa ka gobyerno diin ang tanan nga mga kinaiya sa soberanya, pinaagi sa usurpation. Ay inilipat mula sa mga taong ligal na namuhunan sa kanila sa iba, na, na sinuportahan ng isang kapangyarihan sa itaas ng mga porma ng batas, na nagsasabing kumilos at gumawa talaga kumilos sa kanilang pwesto. Gibalhin gikan sa mga tawo nga ligal nga gipamuhunan uban kanila ngadto sa uban, kinsa, gipaluyohan sa usa ka gahum nga labaw sa mga porma sa balaod, nag-angkon nga molihok ug magbuhat gyud molihok puli sila. Sa pulitika, ang isang pinuno ng de facto ng isang bansa o rehiyon ay isa na kumuha ng awtoridad, anuman ang ayon sa ayon sa batas, konstitusyonal, o lehitimong paraan. Sa politika, ang usa ka lider sa de facto sa usa ka nasud o rehiyon mao ang usa nga nakakuha og awtoridad, bisan unsa pa ang naa sa uyon sa balaod, konstitusyonal, o lehitimo nga paagi. Kadalasan, ang term ay nakalaan para sa mga taong ang kapangyarihan ay naisip ng ilang paksyon na gaganapin sa pamamagitan ng labag sa batas, hindi saligang-batas, o kung hindi man ay hindi wastong paraan. Kanunay, ang termino nga gitagana alang sa kansang gahum gihunahuna sa pipila ka paksyon nga gihuptan sa dili supak sa balaod, dili konstitusyon, o kung dili man dili makatarunganon nga paagi. Madalas dahil naalis ito ng isang nakaraang pinuno o pinanghihinalaang panuntunan ng isang kasalukuyang. Kanunay tungod kay kini nagsalikway sa usa ka miaging lider o gipaubos ang pagmando sa usa ka karon. Ang mga pinuno ng facto ay minsan ay hindi nagtataglay ng isang tanggapan ng konstitusyon, at maaaring gumamit ng hindi pormal na kapangyarihan hindi lahat ng diktador ay mga de facto na pinuno. Usahay ang mga lider sa facto dili maghupot sa usa ka konstitusyon nga opisina, ug mahimoÕg mogamit sa gahum nga dili pormal dili tanan mga diktador nga mga de facto nga nagmando. Halimbawa, si Augusto Pinochet ng Chile ay una nang namuno bilang tagapangulo ng isang junta militar , na sa madaling sabi ay pinuno siya ng pinuno ng Chile. Sama pananglit, si Augusto Pinochet sa Chile sa sinugdan ang gahum sa pagdumala ingon usa ka chairman sa usa ka junta militar , nga sa mubo naghimo kaniya nga de facto pinuno sa Chile. Ngunit kalaunan ay susugan ang konstitusyon ng bansa at ginawang kanyang pangulo hanggang sa mga bagong halalan ay tinawag, na ginagawang pormal sa kanya at ligal na pinuno ng Chile. Apan sa ulahi iyang giusab ang konstitusyon sa nasud ug gihimo ang iyang kaugalingon nga presidente hangtod natawag ang mga bag-ong piniliay, nga gihimo siyang pormal ug ligal nga magmamando sa Chile. Katulad nito, ang pormal na panuntunan ni Saddam Hussein ng Iraq ay madalas na naitala bilang simula noong 1979, ang taon na ipinapalagay niya ang Panguluhan ng Iraq . Sa susama, ang pormal nga pagmando ni Saddam Hussein sa Iraq kanunay nga natala sugod kaniadtong 1979, ang tuig nga gipili niya ang Pangulo sa Iraq . Gayunpaman, ang kanyang de facto na pamamahala ng bansa ay nagsimula nang mas maaga: sa kanyang panahon bilang bise presidente. Bisan pa, ang iyang de facto nga pagmando sa nasud nagsugod sa sayo pa: sa iyang panahon ingon bise presidente. gumamit siya ng malaking lakas sa gastos ng matatanda si Ahmed Hassan al-Bakr , ang de jure president. Gigamit niya ang dakong gahum nga gipahamtang sa tigulang si Ahmed Hassan al-Bakr , ang presidente sa de jure. Sa Argentina , ang sunud-sunod na mga coup ng militar na nagpabagsak sa mga gobyerno ng konstitusyon ay nag-install ng mga gobyerno ng facto noong 1930Ð1932. Sa Argentina , ang sunud-sunod nga mga coup sa militar nga nagpabagsak sa mga gobyerno sa konstitusyon na-install ang mga gobyerno sa facto kaniadtong 1930-1932. Ang huling kung saan pinagsama ang mga kapangyarihan ng tanggapang pampanguluhan kasama ang mga ang Pambansang Kongreso . Ang naulahi nga naghiusa sa mga gahum sa opisina sa presidente sa mga ang National Congress . Ang kasunod na ligal na pagsusuri ng bisa ng mga pagkilos na ito ay humantong sa pagbabalangkas ng isang doktrina ng mga de facto government. Ang sunud nga ligal nga pag-analisar sa kabalhinan sa maong mga aksyon nga nagdala sa pagporma sa usa ka doktrina sa mga gobyerno sa de facto. Isang batas ng kaso ( precedential) pagbabalangkas na mahalagang sinabi na ang mga aksyon at mga pasiya ng mga nakaraang de facto na pamahalaan. usa ka balaod sa kaso ( pasiuna) pormula nga hinungdanon nga giingon nga ang mga aksyon ug mga mando sa mga gobyerno sa miaging de facto. Bagaman hindi nakaugat sa ligal na lehitimo kapag kinuha. Bisan kung wala gamut sa ligal nga pagkalehitimo kung gikuha. Nanatiling nagbubuklod hanggang sa at maliban kung ang oras na ito ay binawi o binawi sa pamamagitan ng isang kasunod na lehitimong pamahalaan. Nagpabilin nga nagbugkos hangtod ug gawas kung ang panahon nga kini gibiyaan o gibasura sa usa ka sunud-sunod nga lehitimong gobyerno. Ang doktrinang iyon ay pinawalang-saysay ng reporma sa konstitusyon ng 1994 . Ang maong doktrina giwagtang sa reporma sa konstitusyon kaniadtong 1994 . Ang Saligang Batas na ito ay dapat na mamuno kahit na ang pagsunod nito ay nakakagambala sa pamamagitan ng mga gawa ng puwersa laban sa utos ng institusyonal at ang demokratikong sistema. Kini nga Konstitusyon magamando bisan kung ang pag-obserbar niini gub-on sa mga buhat nga kusog batok sa han-ay sa institusyon ug sa demokratikong sistema. Ang mga gawain ay magiging irreparably null . Kini nga mga aksyon dili mahimo nga walaÕy hinungdan . Ang kanilang mga may-akda ay dapat patawan ng parusang foreseen sa Section 29, inalis ng karapatan sa habang-buhay mula sa may hawak na mga pampublikong tanggapan at ibinukod mula sa mga benepisyo ng pardon at commutation of pangungusap. Ang ilang mga tagsulat pagasilutan uban ang silot nga nakit-an sa Seksyon 29, walaÕy kwalipikado sa pagpadayon gikan sa paghupot sa mga publiko nga opisina ug dili apil sa mga benepisyo sa pasaylo ug pagbasul sa mga silot. Ang mga, bilang isang bunga ng mga gawa na ito. Kadtong, ingon usa ka sangputanan sa kini nga mga aksyon. Ay dapat ipalagay ang mga kapangyarihan na nahulaan para sa mga awtoridad ng Konstitusyon na ito o para sa mga lalawigan. Magbaton sa mga gahum nga nahibal-an alang sa mga awtoridad sa kini nga Konstitusyon o alang sa mga probinsya. Ay parurusahan ng parehong parusa at magiging responsable sa sibil at kriminal sa kanilang mga gawa. Pagasilutan sa parehas nga mga silot ug mahimong sibil ug kriminal nga manubag sa ilang mga gibuhat. Ang magkakaparehong aksyon ay hindi sasailalim sa reseta. Ang mga katugbang nga mga aksyon dili pagahatagan sa reseta. Ang lahat ng mamamayan ay may karapatang sumalungat sa pagtutol sa mga gumagawa ng mga kilos na puwersa na nakasaad sa seksyong ito. Ang tanan nga mga lungsuranon adunay katungod sa pagsupak sa pagsukol sa mga naghimo sa mga buhat sa kusog nga gipahayag sa kini nga seksyon. Siya na, na nakakakuha ng personal na pagpayaman, ay nagkakasala sa malubhang pagkakasala laban sa Nasyon ay dapat ding magtangka ng pagbabag laban sa demokratikong sistema. Siya nga, nga nakakuha sa kaugalingon nga pagpauswag, nakahimog seryoso nga malimbungon nga paglapas batok sa Nasud usab mosulay sa pagbabag batok sa demokratikong sistema. At hindi kwalipikado na humawak ng pampublikong tanggapan para sa term na tinukoy ng batas. Ug dili kwalipikado sa paghupot sa publiko nga katungdanan alang sa termino nga gitakda sa balaod. Ang Kongreso ay dapat gumawa ng batas sa pampublikong etika na dapat mamuno sa pagsasagawa ng tanggapan ng publiko. Ang Kongreso magbuhat usa ka balaod sa publiko nga pamatasan nga magdumala sa paggamit sa opisina sa publiko. Noong 1526, matapos makuha ang kapangyarihan na si Imam Ahmad ibn Ibrahim al-Ghazi ay ginawang kanyang kapatid na si Umar Din , ang de jure Sultan ng Adal Sultanate . Sa 1526, human maagaw ang gahum nga si Imam Ahmad ibn Ibrahim al-Ghazi naghimo sa iyang igsoon, si Umar Din , ang de jure Sultan sa Adal Sultanate . Si Ahmad, gayunpaman, ay nasa lahat ng pagsasanay sa de facto Sultan. Si Ahmad, bisan pa, sa tanan nga pagpraktis sa de facto Sultan. Ang ilan pang mga kilalang mga tunay na pinuno ng de facto ay sina Deng Xiaoping ng People's Republic of China at General Manuel Noriega ng Panama. Ang uban pang mga bantog nga tinuod nga lider sa de facto mao si Deng Xiaoping sa People's Republic of China ug General Manuel Noriega sa Panama. Ang parehong mga kalalakihan na ito ay gumamit ng halos lahat ng kontrol sa kani-kanilang mga bansa sa loob ng maraming taon kahit na hindi pagkakaroon ng alinman sa ligal na tanggapan ng konstitusyon o ang ligal na awtoridad upang magamit ang kapangyarihan. Parehas sa kini nga mga lalaki gigamit ang hapit tanan nga pagkontrol sa ilang mga nasud sa daghang mga tuig bisan pa wala sa bisan unsang legal nga opisina sa konstitusyon o sa ligal nga awtoridad sa paggamit sa gahum. Ang mga indibidwal na ito ay karaniwang naitala bilang "pinuno" ng kani-kanilang bansa; pagtatala ng kanilang ligal, tamang pamagat ay hindi magbibigay ng isang tumpak na pagtatasa ng kanilang kapangyarihan. Kini nga mga indibidwal sa kasagaran natala ingon nga "mga lider" sa ilang tagsatagsa ka nasud; ang pagrekord sa ilang ligal, tama nga titulo dili makahatag usa ka tukma nga pagsusi sa ilang gahum. Ang mga tuntunin tulad ng malakas na tao o diktador ay madalas na ginagamit upang sumangguni sa mga de facto na pinuno ng ganitong uri. Ang mga lagda sama sa kusog nga tawo o diktador kanunay nga gigamit sa pagtumong sa mga pinuno sa facto sa kini nga klase. Sa Unyong Sobyet , pagkatapos na si Vladimir Lenin ay hindi nagawa mula sa isang stroke noong 1923, si Joseph Stalin - na, bilang General Secretary ng Partido Komunistanagkaroon ng kapangyarihan na humirang ng sinumang napili niya sa mga nangungunang posisyon sa partido Ñ kalaunan ay lumitaw bilang pinuno ng Partido at ang lehitimong pamahalaan. Sa Unyon Sobyet , human si Vladimir Lenin wala makawang gikan sa usa ka stroke sa 1923, si Joseph Stalin Ñ kinsa, ingon Heneral nga Kalihim sa Partido Komunistaadunay gahum sa pagtudlo sa bisan kinsa nga iyang gipili sa mga nangungunang posisyon sa partido Ñ sa katapusan mitunga isip lider sa Partido ug sa lehitimong gobyerno. Hanggang sa opisyal na idineklara ng Konstitusyon ng Sobyet noong 1936 na Partido " ang vanguard ng mga nagtatrabaho na tao", sa gayon pinatunayan ang pamumuno ni Stalin, pinuno ni Stalin ang USSR bilang diktador ng de facto. Hangtud sa 1936 nga Sobyet nga Konstitusyon opisyal nga gideklara ang Partido " ang pangpang sa mga mamumuo nga nagtrabaho", sa ingon lehitimo ang pamunuan ni Stalin, gipamuno ni Stalin ang USSR ingon ang diktador nga de facto. Ang isa pang halimbawa ng isang pinuno ng de facto ay ang isang tao na hindi ang tunay na pinuno ngunit pinipilit ang malaki o kabuuang impluwensya sa tunay na pinuno, na karaniwang pangkaraniwan sa mga monarkiya. Ang usa pa nga pananglitan sa usa ka punoan nga de facto mao ang usa nga dili tinuud nga magmamando apan adunay dako o bug-os nga impluwensya sa tinuud nga magmamando, nga kasagaran kasagaran sa mga monarkiya. Ang salitang "de facto head of state" ay minsan ginagamit upang ilarawan ang tanggapan ng isang gobernador heneral sa mga lupain ng Commonwealth. Ang termino nga "de facto head of state" usahay gigamit sa paghulagway sa opisina sa usa ka gobernador heneral sa mga katalagman sa Commonwealth. Dahil ang isang may-ari ng tanggapan na iyon ay may parehong responsibilidad sa kanilang bansa tulad ng pinuno ng estado ng de jure ( soberano ) sa loob ng United Kingdom . Tungod kay ang usa ka naghupot sa katungdanan adunay parehas nga responsibilidad sa ilang nasud sama ang de jure head of state ( soberano ) sa sulod sa United Kingdom . Sa sistema ng gobyerno ng Westminster , ang awtoridad ng ehekutibo ay madalas na nahati sa pagitan ng isang de jure executive authority ng isang pinuno ng estado at isang de facto executive authority ng isang punong ministro at gabinete na nagpapatupad ng mga kapangyarihang ehekutibo sa ngalan ng de jure executive authority. Sa sistema sa gobyerno sa Westminster , ang awtoridad sa ehekutibo kanunay nga gibulag tali sa usa ka de jure executive authority sa usa ka pangulo sa estado ug usa ka de facto executive authority sa usa ka punong ministro ug gabinete nga nagpatuman sa mga gahum sa ehekutibo sa ngalan sa awtoridad sa ehekutibo sa de jure. Sa United Kingdom, ang Soberano ay ang de jure executive authority, kahit na ang mga desisyon ng ehekutibo ay ginawa ng hindi direktang nahalal na Punong Ministro at ang kanyang Gabinete sa ngalan ng Soberano, samakatuwid ang term na Pamahalaang Her Majesty . Sa United Kingdom, ang Soberano mao ang awtoridad sa de jure executive, bisan kung ang mga desisyon sa ehekutibo gihimo sa dili direkta nga napili nga Punong Ministro ug ang iyang Gabinete alang sa ngalan sa Soberano, busa ang termino nga Gobyerno sa Kaharian . Ang mga hangganan ng de facto ng isang bansa ay tinukoy ng lugar na ang pamahalaan nito ay tunay na maaaring ipatupad ang mga batas nito. Ang mga utlanan sa de facto sa usa ka nasud gihubit sa lugar nga ang gobyerno sa tinuud nga makahimo sa pagpatuman sa mga balaod niini. At upang ipagtanggol laban sa pagkubkob ng ibang mga bansa na maaari ring maghabol ng parehong teritoryo de jure. Ug pagpanalipod batok sa pagkubkob sa ubang mga nasud nga mahimoÕg mangayo usab sa parehas nga teritoryo de jure. Ang Durand Line ay isang halimbawa ng isang hangganan ng de facto. Ang Durand Line usa ka pananglitan sa usa ka utlanan sa de facto. Pati na rin ang mga kaso ng mga hindi pagkakaunawaan sa hangganan. Ingon usab sa mga kaso sa mga panaglalis sa border. Ang mga hangganan ng facto ay maaari ring lumitaw sa mga medyo hindi natukoy na mga lugar kung saan ang hangganan ay hindi pormal na itinatag o kung saan ang napagkasunduang hangganan ay hindi kailanman sinuri at ang eksaktong posisyon nito ay hindi malinaw. Mahimo usab nga ang mga utlanan sa de facto mahimoÕg motungha sa medyo dili mapanghimatuud nga mga lugar diin ang utlanan wala pa pormal nga natukod o kung diin ang gikasabutan nga utlanan wala pa gisulayan ug ang tukmang posisyon niini dili klaro. Ang parehong mga konsepto ay maaari ring ilapat sa isang hangganan sa pagitan ng mga lalawigan o iba pang mga subdibisyon ng isang pederal na estado . Ang parehas nga konsepto mahimoÕg magamit usab sa usa ka utlanan tali sa mga probinsya o ubang mga subdibisyon sa usa ka federal nga estado . Sa Timog Africa, bagaman pormal na nagsimula ang de jure apartheid noong 1948. Sa South Africa, bisan pormal nga gisugdan ang de jure apartheid kaniadtong 1948. Ang mga patakaran at mga gawi ng rasista na de facto na nagtatangi laban sa mga itim na Timog Aprikano, Kulayan, at Indiano na napetsahan noong mga dekada bago. Ang de facto rasist nga mga palisiya ug pamatasan nga nagpihig sa mga itom nga South Africa, Coloreds, ug mga India pinetsahan mga dekada na ang milabay. De facto pangkat na panlahi diskriminasyon at paghiwalay sa Estados Unidos (sa labas ng South) hanggang dekada 1950 at 1960 ay sa diskriminasyon na lang hindi segregation ng batas (de jure). Ang diskriminasyon sa lahi sa diskriminasyon ug pagbulag sa Estados Unidos (gawas sa Habagatan) hangtod sa 1950s ug 1960 usa ka pagpihig nga dili pagbulag sa balaod (de jure). Ang mga batas na Jim Crow , na ipinatupad noong 1870s, ay nagdala ng ligal na paghiwalay sa lahi laban sa mga itim na Amerikano na naninirahan sa American South . Ang mga balaod ni Jim Crow , nga gipatuman kaniadtong 1870, nagdala sa legal nga paghiwalay sa rasa batok sa mga itom nga Amerikano nga nagpuyo sa American South . Ang mga batas na ito ay ligal na natapos noong 1964 ng Civil Rights Act ng 1964 . Kini nga mga balaod ligal nga natapos kaniadtong 1964 pinaagi sa Civil Rights Act of 1964 . Ang isang de facto monopolyo ay isang sistema kung saan pinapayagan ang maraming mga supplier ng isang produkto. Ang usa ka monopolyo de facto usa ka sistema diin gitugotan ang daghang mga supplier sa usa ka produkto. Ngunit ang merkado ay lubos na pinangungunahan ng isa na maaaring hindi rin umiiral ang iba. Apan ang merkado bug-os nga gidominahan sa usa nga ang uban dili usab mahimo. Ang mga nauugnay na termino na oligopoly at monopsony ay magkatulad sa kahulugan at ito ang uri ng sitwasyon na inilaan ng mga batas ng antitrust upang maalis. Ang mga may kalabutan nga mga termino nga oligopoly ug monopsony parehas sa gipasabut ug kini ang klase nga kahimtang nga gitumong sa mga balaod sa antitrust . Ang isang kasosyo sa tahanan sa labas ng pag- aasawa ay tinukoy bilang isang asawa ng asawa ng de facto ng ilang mga awtoridad. Ang usa ka kasosyo sa balay gawas sa kaminyoon gihisgutan ingon usa ka de facto nga bana o asawa sa pipila nga mga awtoridad. Sa Australia at New Zealand , ang pariralang "de facto" sa kanyang sarili ay naging isang kolokyal na termino para sa isang kasosyo sa tahanan. Sa Australia ug New Zealand , ang hugpong sa pulong nga "de facto" sa iyang kaugalingon nahimoÕg usa ka kolonal nga termino alang sa usa ka sosyal nga kauban. Sa batas ng Australia , ito ay ligal na kinikilala, nakatuon na relasyon ng isang mag-asawang naninirahan (kabaligtaran-kasarian o pareho-kasarian). Sa balaod sa Australia , kini ligal nga giila, nahimo nga relasyon sa usa ka magtiayon nga nagpuyo nga magkahiusa (kaatbang nga sekso o parehas nga sekso). Ang mga unyon sa facto ay tinukoy sa pederal na Batas sa Batas ng Pamilya 1975 . Ang mga panagsama nga unyon gipasabut sa federal nga Family Law Act 1975 . Ang mga relasyon sa facto ay nagbibigay ng mga mag-asawa na nabubuhay nang magkasama sa isang tunay na domestic na batayan na may maraming mga parehong mga karapatan at benepisyo bilang mga mag-asawa. Ang mga relasyon nga may kalabutan naghatag sa mga magtiayon nga nagkahiusa nga nagpuyo sa us aka tinuod nga panimalay nga adunay daghang parehas nga mga katungod ug kaayohan sama sa mga minyo nga magtiayon. Ang dalawang tao ay maaaring maging mag-asawang de facto sa pamamagitan ng pagpasok sa isang rehistradong relasyon (ibig sabihin: sibilyang unyon o pakikipagsosyo sa domestic) o sa pamamagitan ng pagtatasa tulad ng Family Court o Federal Circuit Court . Duha ka tawo mahimo nga magtiayon nga de facto pinaagi sa pagsulod sa usa ka narehistro nga relasyon (ie: civil union o domestic partnership) o pinaagi sa pagtimbangtimbang sama sa Family Court o Federal Circuit Court . Ang mga mag- asawang naninirahan na magkasama ay karaniwang kinikilala bilang isang de facto union at sa gayon ay maangkin ang marami sa mga karapatan at benepisyo ng isang mag-asawa. Ang mga magtiayon nga nagpuyo nga magkahiusa sa kadaghanan giila isip usa ka de facto union ug sa ingon makahimo ang pag-angkon sa daghan nga mga katungod ug benepisyo sa usa ka minyo. Kahit na hindi nila narehistro o opisyal na na-dokumentado ang kanilang relasyon, bagaman maaari itong mag-iba ayon sa estado. Bisan kung wala sila narehistro o opisyal nga narekord ang ilang relasyon, bisan kung kini mahimong magkalainlain sa estado. Nabanggit na mas mahirap patunayan ang katayuan ng relasyon sa de facto, lalo na sa kaso ng pagkamatay ng isa sa mga kasosyo. Namatikdan nga labi kini lisud nga pamatud-an ang kahimtang sa relasyon sa de facto, labi na sa kaso sa pagkamatay sa usa sa mga kauban. Noong Abril 2014, isang hukom ng pederal na hukom ang nagpasiya na ang isang heterosexual na mag-asawa na may anak at magkasama nang 13 taon ay wala sa relasyon sa de facto at sa gayon ang korte ay walang hurisdiksyon na hatiin ang kanilang ari-arian sa ilalim ng batas ng pamilya kasunod ng isang kahilingan para sa paghihiwalay . Niadtong Abril 2014, usa ka huwes sa korte sa federal ang nagmando nga ang usa ka heterosexual nga magtiayon nga adunay anak ug nagpuyo nga mag-uban sulod sa 13 ka tuig wala sa usa ka relasyon sa de facto ug sa ingon ang korte walaÕy hurisdiksyon aron mabahin ang ilang kabtangan ubos sa balaod sa pamilya subay sa usa ka hangyo alang sa pagbulag . Sa kanyang pagpapasya, ang hukom ay nakasaad na "de facto relationship (s) ay maaaring inilarawan bilang 'kasal tulad' ngunit hindi ito kasal at may makabuluhang pagkakaiba sa lipunan, pananalapi at emosyonal." Sa iyang pagmando, ang hukom nag-ingon nga ang "(mga) relasyon sa de facto mahimong gihubit ingon nga" sama sa kaminyoon "apan dili kini kasal ug adunay daghang mga kalainan sa sosyal, pinansiyal ug emosyonal." Ang pang-unawa sa kahulugan ng de facto ay nauugnay sa ugnayan sa pagitan ng karaniwang tradisyon ng batas at pormal (ayon sa batas, regulasyon, sibil) batas, at pangkasal na batas . Ang labaw nga kahulugan sa de facto adunay kalabutan sa relasyon tali sa sagad nga mga tradisyon sa balaod ug pormal (balaod, pamalaod, balaod) sibil, ug kaminyoon nga sagad sa balaod . Ang mga karaniwang kaugalian ng batas para sa pag-aayos ng mga hindi pagkakaunawaan sa mga praktikal na sitwasyon. Ang mga sagad nga pamatasan sa balaod alang sa paghusay sa mga panaglalis sa mga praktikal nga mga kahimtang. Na madalas na nagtrabaho sa maraming henerasyon upang maitaguyod ang naunang. Kanunay nga nagtrabaho sa daghang mga henerasyon aron magtukod nga nag-una. Ay isang pangunahing elemento na nagpapaalam sa paggawa ng desisyon sa mga ligal na sistema sa buong mundo. Usa ka hinungdan nga elemento nga nagpahibalo sa paghimog desisyon sa mga ligal nga sistema sa tibuuk kalibutan. Dahil ang mga maagang porma nito ay nagmula sa England noong Middle Ages. Tungod kay ang mga nauna nga mga porma nagsugod gikan sa Inglatera sa Tunga nga Panahon. Totoo ito lalo na sa mga legal na tradisyon ng Anglo-Amerikano at sa mga dating kolonya ng British Empire. Labi kini tinuod sa Anglo-American nga mga tradisyon nga tradisyon ug sa mga kanhing kolonya sa Imperyo sa Britanya. Habang may papel din sa ilang mga bansa na may halo ng mga sistema na may mga makabuluhang admixtures ng batas sibil. Samtang adunay papel usab sa pipila ka mga nasud nga nagsagol ang mga sistema nga adunay daghang mga pagsunud sa balaud sibil. Dahil sa federalism ng Australia , ang mga pakikipagtulungan ng de facto ay maaaring ligal na kinikilala habang ang mag-asawa ay nakatira sa loob ng isang estado sa Australia. Tungod sa federalism sa Australia, ang mga panagsosyo sa de facto mahimoÕg ligal nga giila samtang ang magtiayon nagpuyo sa usa ka estado sa Australia. Ito ay dahil ang kapangyarihang mag-batas sa mga bagay na de facto ay nakasalalay sa mga sanggunian ng Estado sa Komonwelt alinsunod sa Seksyon 51 (xxxvii) ng Konstitusyon ng Australia. Kini tungod kay ang gahum sa pag-balaod sa mga butang sa facto nagsalig sa mga referral sa mga Estado sa Komonwelt alinsunod sa Seksyon 51 (xxxvii) sa Konstitusyon sa Australia. Kung saan ipinapahayag nito ang bagong batas na pederal ay maaring mailalapat sa loob ng isang estado. Kung diin giingon niini ang bag-ong balaod sa federal nga mahimoÕg maaplikar sa sulod sa usa ka estado. Dapat mayroong isang nexus ng estado sa pagitan ng relasyon ng de facto mismo at ang estado ng Australia. Kinahanglan adunay nexus sa estado tali sa relasyon sa de facto mismo ug sa estado sa Australia. Kung ang isang pares ng Australia de facto ay lumipat sa isang estado. Kung ang usa ka magtiayon nga de facto sa Australia mibalhin gikan sa usa ka estado. Hindi nila kinuha ang estado sa kanila at ang bagong batas na pederal ay nakatali sa mga hangganan ng teritoryo ng isang estado. Wala nila dad-a ang estado uban kanila ug ang bag-ong balaod sa federal nga gapuson sa mga limitasyon sa teritoryo sa usa ka estado. Ang ligal na katayuan at karapatan at obligasyon ng de facto o walang asawa ay makikilala sa pamamagitan ng mga batas ng bansa kung saan sila ay karaniwang residente. Ang legal nga kahimtang ug mga katungod ug obligasyon sa de facto o dili minyo mahimong mailhan sa mga balaod sa nasud diin sila sagad nga puy-anan. Tingnan ang seksyon sa Family Court ng Australia para sa karagdagang paliwanag tungkol sa hurisdiksyon sa mga relasyon sa de facto. Tan-awa ang seksyon sa Family Court sa Australia alang sa dugang nga pagpatin-aw sa hurisdiksyon sa mga relasyon sa de facto. Hindi ito katulad ng pag-aasawa at "matrimonial na sanhi" na kinikilala ng mga seksyon 51 ng Konstitusyon ng Australia at pandaigdigan ng batas at mga kombensyon sa kasal , Hague Convention on Marriages. Dili kini sama sa kaminyoon ug "matrimonial hinungdan" nga giila sa mga seksyon 51 sa Konstitusyon sa Australia ug internasyonal pinaagi sa balaod ug mga kombensyon sa kasal , Hague Convention on Marriages. Ang isang relasyon ng de facto ay maihahambing sa mga kontrata sa relasyon sa di-pag-aasawa (kung minsan ay tinatawag na "palimony agreement") at ilang mga limitadong anyo ng pakikipagsosyo sa domestic, na matatagpuan sa maraming mga nasasakupan sa buong mundo. Ang relasyon sa de facto ikatandi sa mga kontrata sa relasyon sa dili kaminyoon (usahay gitawag nga "palimony agreement") ug pipila nga mga limitado nga porma sa panag-uban sa domestic, nga makita sa daghang mga hurisdiksyon sa tibuuk kalibutan. Ang isang pakikipag-ugnay sa de facto ay hindi maihahambing sa pangkasal na batas na pangkasal. Ang relasyon sa de facto dili ikatandi sa kaminyoon nga sagad nga balaod. Na isang ganap na ligal na pag-aasawa na kinontrata lamang sa isang hindi regular na paraan (kasama ang ugali at repute). Nga usa ka hingpit nga ligal nga kaminyoon nga gikontrata sa dili regular nga paagi (lakip ang batasan ug pagsaway). Siyam na estado ng Estados Unidos at Distrito ng Columbia ang nagpapahintulot sa pangkasal na batas na pangkasal. Siyam ra ang estado sa US ug ang Distrito sa Columbia nga nagtugot gihapon sa kaminyoon nga sagad sa balaod. Ngunit ang mga karaniwang batas sa pag-aasawa sa batas ay may bisa at kinikilala ng at sa lahat ng mga nasasakupan na ang mga patakaran ng comity ay nag-uutos sa pagkilala sa anumang kasal na ligal na nabuo sa nasasakupang batas kung saan ito kinontrata. Apan ang sagad nga kaminyoon sa balaod mao ang balido ug giila sa ug sa tanan nga mga hurisdiksyon kansang mga lagda sa comity nagmando sa pag-ila sa bisan unsang kaminyoon nga ligal nga naumol sa hurisdiksyon diin kini gikontrata. Ang paghawak ng magkasanib na pag-iingat ay maihahambing sa magkasanib na ligal na awtoridad sa paggawa ng desisyon na ang mag-asawa ay may higit sa kanilang anak (ren) sa maraming mga nasasakupan (Canada bilang isang halimbawa). Ang pagdumala sa managsama nga managsama nga managsama mao ang managsama nga awtoridad sa ligal nga pagdesisyon nga ang magtiayon adunay anak sa ilang anak (ren) sa daghang mga hurisdiksyon (Canada ingon pananglitan). Sa paghihiwalay, ang bawat magulang ay nagpapanatili ng pag-iingat ng de facto na magkasanib. Kung magkabulag, ang matag ginikanan magpadayon sa pagdumala sa hiniusa nga de facto. Hanggang sa gayong oras ng korte ng pag-iingat ng mga parangal sa korte, alinman o nag-iisa. Hangtod sa ingon nga oras sa kustodiya sa mando sa korte, bisan usa o hiniusa. Ang mga halimbawa ng isang General Manager sa sports ay kasama si Syd Thrift na kumilos bilang GM ng Baltimore Orioles sa pagitan ng 1999 at 2002. Ang mga ehemplo sa usa ka de facto General Manager sa sports naglakip sa Syd Thrift nga nagsilbing GM sa Baltimore Orioles tali sa 1999 hangtod 2002. Si Bill Belichick , ang head coach ng New England Patriots sa NFL ay hindi humahawak ng opisyal na pamagat ng GM. Si Bill Belichick , ang head coach sa New England Patriots sa NFL wala maghupot sa opisyal nga titulo sa GM. Ngunit nagsisilbi bilang de facto general manager dahil may kontrol siya sa pagbalangkas at iba pang desisyon ng tauhan. Apan nagsilbi nga de facto general manager ingon nga siya adunay kontrol sa pagbalhas ug uban pang mga desisyon sa kawani. Ang isang "de facto government" ay pumapasok, o nananatili sa, kapangyarihan sa pamamagitan ng hindi ibinigay para sa konstitusyon ng bansa, tulad ng isang coup d'Žtat, rebolusyon, usurpation, pagpapawalang-bisa o pagsuspinde sa konstitusyon. Ang usa ka "de facto government" nakasulod, o nagpabilin sa, gahum pinaagi sa paagi nga wala gihatag alang sa konstitusyon sa nasud, sama sa usa ka kudeta, rebolusyon, usurpasyon, pagwagtang o pagsuspinde sa konstitusyon. Ang estado ng digmaan de facto ay isang sitwasyon kung saan ang dalawang bansa ay aktibong nakikibahagi, o nakikibahagi. Ang usa ka de facto state of war usa ka kahimtang diin ang duha ka mga nasud aktibo nga nakiglambigit, o nakiglambigit. Sa mga agresibong aksyon ng militar laban sa isa nang walang pormal na pagpapahayag ng giyera . Sa mga agresibo nga aksyong militar batok sa lain nga walaÕy pormal nga deklarasyon sa giyera Sa engineering, ang teknolohiyang de facto ay isang sistema kung saan pribado ang intelektuwal na pag-aari at alam-paano. Sa engineering, ang teknolohiya sa de facto usa ka sistema diin gihimo ang pribado nga kabtangan ug nahibal-an nga gihimo ang pribado. Karaniwan lamang ang may-ari ng teknolohiya ang gumagawa ng mga kaugnay na kagamitan. Kasagaran ang tag-iya lamang sa teknolohiya ang naghimo sa mga gamit nga may kalabutan. Samantala, ang isang pamantayang teknolohiya ay binubuo ng mga system na naipalabas sa publiko sa isang tiyak na antas upang ang sinuman ay maaaring gumawa ng mga kagamitan na sumusuporta sa teknolohiya. Samtang, ang usa ka sumbanan nga teknolohiya naglangkob sa mga sistema nga gipagawas sa publiko sa usa ka ang-ang aron ang bisan kinsa makahimo sa paghimo og mga kagamitan nga nagsuporta sa teknolohiya. Halimbawa, sa mga komunikasyon sa cell phone, ang CDMA1X ay isang teknolohiyang de facto, habang ang GSM ay isang pamantayang teknolohiya. Pananglitan, sa mga komunikasyon sa cell phone, ang CDMA1X usa ka teknolohiya nga de facto, samtang ang GSM usa ka sumbanan nga teknolohiya. . Ang isang unitaryong estado ay isang estado na pinamamahalaan bilang isang solong nilalang kung saan ang sentral na pamahalaan ay sa wakas ay kataas-taasang. Ang usa ka unitaryong estado usa ka estado nga gimandoan ingon usa ka nilalang diin ang sentral nga gobyerno mao ang katapusan nga labing kataas. Ang mga estado na magkakaisa ay tumatayo sa kaibahan ng mga pederasyon , na kilala rin bilang mga pederal na estado . Ang mga unibersidad nga estado naghiusa sukwahi sa mga pederasyon , naila usab nga estado sa federal . Kabilang sa mga estado ng European Union , Austria , Belgium at Alemanya ay mga pederal na estado. Lakip sa mga estado sa European Union , Austria , Belgium ug Alemanya ang mga pederal nga estado. Sa mga unitary estado, ang sentral na pamahalaan ay maaaring lumikha (o buwagin) mga dibisyon ng administratibo (sub-pambansang yunit). Sa mga unitary estado, ang sentral nga gobyerno mahimo nga magmugna (o makatangtang) mga dibisyon sa administrasyon (sub-nasyonal nga yunit). Ang mga nasabing yunit ay gumagamit lamang ng mga kapangyarihan na pinipili ng sentral na pamahalaan na mag-delegate. Ang ingon nga mga yunit naggamit lamang sa mga gahum nga gipili sa sentral nga gobyerno nga igahatag. Kahit na ang kapangyarihang pampulitika ay maaaring maipagkaloob sa pamamagitan ng debosyon sa panrehiyon o lokal na pamahalaan sa pamamagitan ng batas. Bisan kung ang gahum pangpolitika mahimo nga itugyan pinaagi sa pag- devolution sa mga rehiyonal o lokal nga gobyerno pinaagi sa balaod. Ang sentral na pamahalaan ay maaaring matanggal ang mga kilos ng mga devolved na pamahalaan o pigilan (o palawakin) ang kanilang mga kapangyarihan. Ang sentral nga gobyerno mahimong mag-abtura sa mga nahimo sa mga nabungkag nga gobyerno o paglimut (o pagpalapad) ang ilang mga gahum. Ang isang malaking karamihan ng mga estado sa mundo ay may isang pinag-isang sistema ng pamahalaan. Usa ka dako nga kadaghanan sa mga nag-ingon sa kalibotan dunay usa ka unitary nga sistema sa gobyerno. Sa mga federasyon, ang mga pamahalaang panlalawigan / rehiyon ay nagbabahagi ng mga kapangyarihan sa sentral na pamahalaan bilang pantay na mga aktor sa pamamagitan ng isang nakasulat na konstitusyon. Sa mga pederasyon, ang mga pangagamhanan sa probinsya / rehiyon adunay gahum sa sentral nga gobyerno ingon nga managsama nga mga aktor pinaagi sa usa ka sinulat nga konstitusyon. Kung saan ang pahintulot ng kapwa ay kinakailangang gumawa ng mga susog. Diin ang pagtugot sa duha gikinahanglan nga mohimo mga pagbag-o. Nangangahulugan ito na ang mga sub-nasyonal na yunit ay may karapatang pag-iral at mga kapangyarihan na hindi maaaring unilaterally mabago ng sentral na pamahalaan. Nagpasabut kini nga ang mga sub-nasyonal nga yunit adunay katungod sa paglungtad ug mga gahum nga dili mahimong unilaterally nga gibag-o sa sentral nga gobyerno. Ang ebolusyon sa loob ng isang unitary state, tulad ng federalism ay maaaring simetriko. Ang paglaki sa us aka unitary nga estado, sama sa federalismo mahimong simetriko. Kasama ang lahat ng mga sub-pambansang yunit na may parehong mga kapangyarihan at katayuan, o kawalaan ng simetrya. Uban ang tanan nga mga sub-nasyonal nga yunit nga adunay parehas nga gahum ug kahimtang, o asymmetric. Na may mga sub-pambansang yunit na nag-iiba sa kanilang mga kapangyarihan at katayuan. Nga adunay mga sub-nasyonal nga yunit nga lainlain ang ilang mga gahum ug kahimtang. Maraming mga unitary estado ay walang mga lugar na may isang antas ng awtonomiya. Daghang mga unitary estado walaÕy mga lugar nga adunay awtonomiya. Sa mga nasabing bansa, hindi maaaring magpasya ang mga sub-pambansang rehiyon ng kanilang sariling mga batas. Sa maong mga nasud, ang mga sub-nasyonal nga rehiyon dili makadesisyon sa ilang kaugalingon nga mga balaod. Ang mga halimbawa ay ang Romania , Ireland at Norway . Ang mga pananglitan mao ang Romania , Ireland ug Norway . Ang Svalbard ay may mas kaunting awtonomiya kaysa sa mainland. Ang Svalbard adunay bisan gamay nga awtonomiya kaysa mainland. Ito ay direktang kinokontrol ng pamahalaan at walang lokal na panuntunan. Kini direkta nga kontrolado sa gobyerno ug walaÕy lokal nga pagmando. Ang artikulong ito ay may maraming mga isyu, mangyaring makatulong na mapagbuti ito o talakayin ang mga isyung ito sa pahina ng pahayag . Kini nga artikulo adunay daghang mga isyu, palihug tabangi ang pagpalambo niini o hisguti kini nga mga isyu sa pahina sa pakigpulong . Ang artikulong ito ay nangangailangan ng karagdagang mga pagsipi para sa pagpapatunay . Ang kini nga artikulo nanginahanglan dugang nga mga paghisgot alang sa pag-verify . Kasama sa artikulong ito ang isang listahan ng mga sanggunian , ngunit ang mga mapagkukunan nito ay nananatiling hindi malinaw dahil wala itong sapat na mga sipi ng inline . Ang kini nga artikulo nagalakip sa usa ka lista sa mga pakisayran , apan ang mga gigikanan niini nagpabilin nga dili klaro tungod kay wala kini igo nga mga sipi sa inline . Ang artikulong ito o seksyon ay lilitaw na sumasalungat mismo . Kini nga artikulo o seksyon makita nga magkasumpaki sa kaugalingon . Ang mga republika ng pangulo na may isang panguluhan ng ehekutibo na hiwalay sa mambabatas. Ang mga republika sa pangulo nga adunay usa ka kapangulohan sa ehekutibo nga gilain gikan sa lehislatura. Ang sistemang Semi-presidential na may kapwa executive executive at isang hiwalay na pinuno ng gobyerno na nanguna sa natitirang ehekutibo. Ang sistema sa semi-presidential nga adunay usa ka executive presidency ug usa ka lahi nga pangulo sa gobyerno nga nanguna sa nahabilin nga ehekutibo. Na hinirang ng pangulo at mananagot sa lehislatura. Nga gitudlo sa presidente ug adunay tulubagon sa lehislatura. Ang republika ng Parliamentary na may isang seremonya at di-ehekutibo na pangulo. Ang republika sa parliyaryo nga adunay usa ka seremonyal ug non-executive president. Kung saan ang isang hiwalay na pinuno ng pamahalaan ang namumuno sa ehekutibo at nakasalalay sa kumpiyansa ng lehislatura Diin ang usa ka lahi nga pangulo sa gobyerno nanguna sa ehekutibo ug nagsalig sa pagsalig sa lehislatura. Ang mga republika kung saan ang isang pinagsamang pinuno ng estado at pamahalaan ay inihalal ng, o hinirang ng, ang lehislatura at maaaring o hindi maaaring sumailalim sa tiwala sa parliyamento. Ang mga republika kung diin ang usa ka hiniusa nga pangulo sa estado ug gobyerno gipili, o gipili sa, ang lehislatura ug mahimong o dili mailalom sa pagsalig sa parliyamento. Ang mga monarkiya sa konstitusyon na may isang seremonya at di-ehekutibo na monarkiya. Ang mga monarkiya sa konstitusyonal nga adunay usa ka ceremonial ug non-executive monarch. Kung saan ang isang hiwalay na pinuno ng pamahalaan ang nangunguna sa ehekutibo. Kung diin ang usa ka lahi nga pangulo sa gobyerno nanguna sa ehekutibo. Ang mga monarkiya ng semi-konstitusyonal na may isang ceremonial monarch. Ang mga monarkiya sa semi-konstitusyonal nga adunay usa ka ceremonial monarch. Ngunit kung saan ang royalty ay may hawak pa rin ng makabuluhang ehekutibo at pambatasang kapangyarihan. Apan kung diin ang royalty naghupot gihapon hinungdanon nga ehekutibo ug lehislatibo nga gahum. Ganap na monarkiya kung saan pinamumunuan ng hari ang ehekutibo. Hingpit nga mga monarkiya diin ang monarch nanguna sa ehekutibo. Mga bansang hindi umaangkop sa alinman sa mga sistema sa itaas, transitional government o hindi malinaw na mga pampulitikang sitwasyon. Mga nasud nga dili angay sa bisan unsang mga sistema sa itaas pananglitan sa transisyonal nga gobyerno o dili klaro nga kahimtang sa politika. Monarch Pinakamataas na pinuno Pangulo ng Konseho ng Estado; Chancellor Punong tagapamahala Punong MinistroUnang ministro Monarch kinalabwang lider Presidente sa Konseho sa Estado; Chancellor panguna nga ehekutibo pangulong ministro una nga ministro Ang isang semi-presidential system o dual executive system ay isang sistema ng gobyerno kung saan ang isang pangulo ay umiiral sa tabi ng isang punong ministro at isang gabinete. Ang usa ka sistema nga semi-presidential o dual executive system usa ka sistema sa gobyerno diin adunay usa ka presidente nga kauban sa usa ka punong ministro ug usa ka gabinete,. Na ang huli ay responsable sa lehislatura ng estado . Nga adunay ulahi nga responsable sa lehislatura sa estado . Ito ay naiiba mula sa isang republika ng parliyamentaryo na mayroon itong isang tanyag na piniling pinuno ng estado. Lahi kini sa us aka republikano nga republika tungod kay kini usa ka bantog nga napili nga pangulo sa estado. Na higit pa sa isang pangunahing pagkakasunud-sunod na seremonya, at mula sa sistemang panguluhan ng pangulo na ang gabinete. Kinsa labi pa sa kadaghanan nga seremonya sa pagkaparehas, ug gikan sa sistema sa pagkapangulo sa kana nga kabinete. Bagaman pinangalanan ng pangulo, ay may pananagutan sa mambabatas. Bisan kung gihinganlan sa pangulo, mao ang responsable sa lehislatura. Na maaaring pilitin ang gabinete na magbitiw sa pamamagitan ng apaggalaw ng walang kumpiyansa . Nga mahimoÕg ipugos ang gabinete sa pag-resign sa usa kalihok sa walay pagsalig . Habang ang Republika ng Weimar (1919Ð1933) na ipinakita ang isang maagang sistema ng semi-pampanguluhan. Samtang ang Republika sa Weimar (1919-1919) nagpakita nga usa ka sayo nga sistema sa semi-presidente. Ang salitang "semi-pangulo" ay ipinakilala sa isang artikulo ng 1959. Ang termino nga "semi-presidente" gipakilala sa usa ka artikulo sa 1959. Sa pamamagitan ng mamamahayag na si Hubert Beuve-MŽry at pinapopular ng isang 1978 na gawa ng siyentipikong pampulitika na si Maurice Duverger. Pinaagi sa peryodista nga si Hubert Beuve-MŽry ug gipopular sa usa ka 1978 nga buhat sa politikal nga siyentipiko nga si Maurice Duverger. Kapwa nito na naglalarawan upang ilarawan ang French Fifth Republic (itinatag noong 1958). Ang duha nga gituyo aron ihulagway ang French Fifth Republic (natukod kaniadtong 1958). Ang mga republika na may isang semi-presidential system ng gobyerno. Ang mga republika nga adunay sistema nga semi-presidente sa gobyerno. Ang orihinal na kahulugan ni Maurice Duverger ng semi-presidentialism ay kinakailangan na ang pangulo ay mahalal, magkaroon ng mga makabuluhang kapangyarihan, at maglingkod para sa isang nakapirming termino. Ang orihinal nga kahulugan ni Maurice Duverger sa semi-pagka-pangulo nga kinahanglan nga mapili ang presidente, makabaton mga hinungdanon nga gahum, ug magserbisyo alang sa usa ka pirma nga termino. Ang mga modernong kahulugan ay nangangailangan lamang na ang pinuno ng estado ay mahalal at na ang isang hiwalay na punong ministro na nakasalalay sa kumpiyansa ng parlyamentaryo ang namuno sa ehekutibo. Ang mga moderno nga kahulugan gipasabut lamang nga ang pangulo sa estado nga mapili ug nga usa ka bulag nga punong ministro nga nagasalig sa pagsalig sa parliyamento ang nanguna sa ehekutibo. Mayroong dalawang magkahiwalay na mga subtyp ng semi-presidentialism: premier-presidentialism at president-Parliamentarism. Adunay duha nga managsama nga mga subtypes sa semi-presidentialism: premier-presidentialism ug president-Parliamentarism. Sa ilalim ng pangunahing sistema ng pampanguluhan , ang punong ministro at gabinete ay eksklusibo na mananagot sa parlyamento. Ubos sa sistema nga pangunahan sa panguluhan , ang punong ministro ug gabinete igatugyan sa parliamento. Ang pangulo ay maaaring pumili ng punong ministro at gabinete. Ang presidente mahimo nga mopili sa punong ministro ug gabinete. Ngunit ang parliyamento lamang ang maaaring aprubahan ang mga ito at alisin ang mga ito mula sa opisina nang walang boto na walang kumpiyansa . Apan ang parliamento lamang ang mahimong aprubahan sa kanila ug tangtangon sila gikan sa katungdanan nga adunay boto nga walay pagsalig . Ang sistemang ito ay mas malapit sa purong parliamentarism. Ang kini nga sistema labi ka duol sa purong parlyamentaryo. Sa ilalim ng sistema ng president-parliamentary , ang punong ministro at gabinete ay may pananagutan na responsable sa pangulo at parlyamento. Ubos sa sistema nga president-parliamentary , ang punoan nga ministro ug gabinete dobleng manubag sa presidente ug parlyamento. Pinili ng pangulo ang punong ministro at ang gabinete ngunit dapat magkaroon ng suporta ng isang parlyamentaryo ng isang parlyamentaryo para sa kanyang napili. Gipili sa presidente ang punong ministro ug kabinete apan kinahanglan nga adunay suporta sa usa ka mayoriya sa usa ka parlyamentaryo alang sa iyang kapilian. Upang matanggal ang isang punong ministro o ang buong kabinete mula sa kapangyarihan, maaaring palayasin sila ng pangulo, o maaaring alisin ng parlyamento ang mga ito sa pamamagitan ng isang boto na walang kumpiyansa . Aron makuha ang usa ka punong ministro o ang bug-os nga kabinete gikan sa gahum, mahimoÕg mapalagpot sila sa presidente, o mahimoÕg tangtangon sila sa parliyamento pinaagi sa usa ka boto nga walay pagsalig . Ang form na ito ng semi-presidentialism ay mas malapit sa purong pagka-pangulo. Kini nga porma sa semi-presidentialism labi ka duol sa purong nga pagka-pangulo. Bilang rehimeng konstitusyon sa pagitan ng 1919 at 1933 ay tinawag na hindi opisyal. Ingon nga rehimen sa konstitusyon tali sa 1919 ug 1933 gitawag nga dili pormal. Ang mga kapangyarihan na nahahati sa pagitan ng pangulo at punong ministro ay maaaring magkakaiba-iba sa pagitan ng mga bansa. Ang mga gahum nga gibahin tali sa presidente ug punong ministro mahimong magkalainlain tali sa mga nasud. Sa Pransya , halimbawa, sa kaso ng cohabitation , kapag ang pangulo at punong ministro ay nagmula sa mga salungat na partido. Sa Pransya , pananglitan, sa kaso sa cohabitation , kung ang presidente ug punong ministro naggikan sa mga nagkontra nga partido. Pinangangasiwaan ng pangulo ang patakaran sa dayuhan at pagtatanggol (ito ay karaniwang tinatawag na les prerogatives presidentielles ang prerogatives ng pangulo) at ang punong lokal na patakaran sa domestic at patakarang pang-ekonomiya . Ang presidente ang nagdumala sa langyaw nga palisiya ug palisiya sa pagdepensa (kini kasagarang gitawag nga les prŽrogatives prŽsidentielles prerogatives sa pangulo) ug palisiya sa domestic nga ministro ug palisiya sa ekonomiya . Sa kasong ito, ang mga dibisyon ng mga responsibilidad sa pagitan ng mga punong ministro at ang president ay hindi malinaw na nakasaad sa saligang batas. Sa kini nga kaso, sa pagkabahin sa mga responsibilidad sa taliwala sa mga prime minister ug sa presidente sa wala tin-aw nga gipahayag sa konstitusyon. Ngunit ay nagbago bilang isang pampulitika conventionbatay sa prinsipyo ng konstitusyon na ang punong ministro ay hinirang (na may kasunod na pag-apruba ng isang mayorya ng parlyamento) at pinalabas ng pangulo. Apan milambo ingon sa usa ka politikal nga kombensiyonpinasukad sa prinsipyo sa konstitusyon nga gitudlo ang punong ministro (uban ang sunud nga pag-uyon sa usa ka mayoriya sa parlyamento) ug gipalagpot sa pangulo. Sa kabilang dako, sa tuwing ang pangulo ay mula sa parehong partido bilang punong ministro na nangunguna sa conseil de gouvernement (gabinete). Sa laing bahin, kon ang presidente gikan sa sama nga partido ingon nga ang mga prime minister nga nangulo sa Conseil de gouvernement (kabinete). Madalas siya (kung hindi karaniwang) magsanay ng kontrol sa facto sa lahat ng larangan ng patakaran sa pamamagitan ng punong Ministro. Siya sa kanunay (kon dili kasagaran) magpasundayag de facto nga kontrol ibabaw sa tanan nga mga kaumahan sa palisiya pinaagi sa punong ministro. Nasa pangulo na ang magpasya kung magkano ang "awtonomiya" na naiwan sa "kanilang" punong ministro upang kumilos sa kanilang sarili. Anaa sa pangulo nga modesisyon kung unsang kadaghan nga "awtonomiya" ang nahabilin sa "ilang" punong ministro nga molihok sa ilang kaugalingon. Ang mga sistemang Semi-presidential ay kung minsan ay nakakaranas ng mga panahon kung saan ang pangulo at punong ministro ay mula sa magkakaibang partido sa politika. Ang mga sistema sa semi-presidential usahay makasinati us aka mga panahon diin ang presidente ug punong ministro gikan sa lainlaing partido sa politika. Ito ay tinatawag na " cohabitation ", isang term na nagmula sa Pransya nang unang lumitaw ang sitwasyon noong 1980s. Gitawag kini nga " cohabitation ", usa ka termino nga naggikan sa Pransya sa diha nga ang kahimtang unang mitungha kaniadtong 1980s. Ang Cohabitation ay maaaring lumikha ng isang epektibong sistema ng mga tseke at balanse o isang panahon ng mapait at panahunan na pag-uunahan. Ang Cohabitation mahimoÕg maghimo usa ka epektibo nga sistema sa mga tseke ug balanse o usa ka panahon sa mapait ug tensyon nga pagbutangbutang. Depende sa mga saloobin ng dalawang pinuno. Depende sa mga pamatasan sa duha nga mga lider. Ang mga ideolohiya ng kanilang sarili o kanilang mga partido. Ang mga ideolohiya sa ilang kaugalingon o sa ilang mga partido. Mga hinihingi ng kanilang mga nasasakupan. Mga gipangayo sa ilang mga nasunugan. Sa karamihan ng mga kaso, ang mga resulta ng cohabitation mula sa isang sistema kung saan ang dalawang ehekutibo ay hindi nahalal nang sabay o para sa parehong term. Sa kadaghanan nga mga kaso, ang mga resulta sa cohabitation gikan sa usa ka sistema diin ang duha nga ehekutibo dili napili sa parehas nga oras o alang sa parehas nga termino. Halimbawa, noong 1981, ang Pransya ay inihalal kapwa ng isang pang- sosyal na pangulo at lehislatura. Pananglitan, kaniadtong 1981, gipili sa Pransiya ang usa ka presidente sa sosyalista ug lehislatura. Na nagbigay ng isang pangunahing sosyalista. Nga naghatag usa ka pangunang sosyalista. Ngunit samantalang ang termino ng tanggapan ng pangulo ay pitong taon. Apan samtang ang termino sa katungdanan sa pangulo sulod sa pito ka tuig. Ang Pambansang Assembly ay nagsilbi lamang sa limang. Ang National Assembly nagserbisyo lamang sa lima. Nang, noong eleksyon ng pambatasan noong 1986 , ang mga mamamayan ng Pransya ay humalal ng isang pagpupulong ng tama sa gitna. Kung, sa 1986 nga eleksyon sa lehislatura, gipili sa mga Pranses ang usa ka right-of-center nga asembliya. Ang pangulo ng sosyalista na si Francois Mitterrand ay pinilit na makipagtulungan sa tamang pakpak na si Jacques Chirac . Ang presidente sa sosyalistang si Francois Mitterrand napugos sa pag-ipon sa tuo nga punoan nga pako nga si Jacques Chirac . Gayunpaman, noong 2000, ang mga susog sa saligang Pranses ay nabawasan ang haba ng termino ng pangulo ng Pransya mula pitong hanggang limang taon. Bisan pa, kaniadtong 2000, ang mga pagbag-o sa konstitusyon sa Pransya nagpamenus sa gitas-on sa termino sa pangulo sa Pransya gikan sa pito ngadto sa lima ka tuig. Ito ay makabuluhang binabaan ang mga pagkakataon na naganap ang cohabitation. Mahinungdanon nga gipaubos niini ang higayon sa cohabitation nga nagakahitabo. Dahil ang mga halalan sa pagka-parlyamento at pampanguluhan ay maaari nang isagawa sa loob ng isang mas maiikling haba ng bawat isa. Tungod kay ang eleksyon sa parliyaryo ug pangulo mahimong karon himuon sa usa ka mubo nga gitas-on sa usag usa. Ang pagsasama ng mga elemento mula sa parehong republika ng pangulo at parlyamentaryo ay nagdadala ng ilang mga kapaki-pakinabang na elemento kasama sila . Ang paglakip sa mga elemento gikan sa mga republika sa pagkapresidente ug parliyamento nagdala sa pipila nga mga mapuslanon nga elemento kauban nila . Gayunpaman, nahaharap din ito sa mga kawalan na nauugnay sa pagkalito mula sa mga pattern ng halo-halong awtoridad. Bisan pa, nag-atubang usab kini mga kapakyasan nga may kalabutan sa kalibog gikan sa mga sumbanan sa managsama nga awtoridad. Nagbibigay ng takip para sa pangulo - maaari itong protektahan ang pangulo mula sa pagpuna at ang hindi patakaran na mga patakaran ay maaaring sisihin sa punong ministro habang pinapatakbo ng huli ang pang-araw-araw na operasyon ng gobyerno at isinasagawa ang pambansang patakarang itinakda ng pangulo. Paghatag tabon alang sa presidente - kini makapanalipod sa presidente gikan sa pagsaway ug ang dili popular nga mga palisiya mahimong mabasol sa punoan nga ministro samtang ang ulahi nga nagdagan sa adlaw-adlaw nga operasyon sa gobyerno ug pagpatuman sa nasyonal nga palisiya nga gihatag sa pangulo. Sino ang pinuno ng estado na nakatuon sa pagiging pambansang pinuno ng isang estado at sa paghuhusga ng kahusayan ng mga awtoridad ng gobyerno, atbp. Kinsa ang pinuno sa estado nga nagpunting sa pagkahimong nasyonal nga lider sa usa ka estado ug sa paghusay sa kahusayan sa mga awtoridad sa gobyerno, ug uban pa. Kakayahang alisin ang isang hindi tanyag na punong ministro at mapanatili ang katatagan mula sa naayos na termino ng pangulo - ang parlyamento ay may kapangyarihan upang alisin ang isang hindi kilalang punong ministro. Ang katakus nga tangtangon ang dili popular nga punong ministro ug mapadayon ang kalig-on gikan sa natapos nga termino sa presidente - ang parliyamento adunay gahum sa pagtangtang sa dili popular nga punong ministro. Karagdagang mga tseke at balanse - habang ang pangulo ay maaaring tanggalin ang punong ministro sa maraming mga sistema ng semi-pampanguluhan. Dugang nga mga tseke ug balanse - samtang mapalagpot sa pangulo ang punoan nga ministro sa daghang mga sistema sa semi-presidente. Sa karamihan ng mga sistema ng semi-presidential mahalagang mga segment ng burukrasya ay kinuha mula sa pangulo. Sa kadaghanan sa mga sistema nga semi-presidente nga hinungdanon nga mga bahin sa burukrasya gikuha gikan sa presidente. Pagkalito tungkol sa pananagutan - ang mga sistemang parlyamentaryo ay nagbibigay sa mga botante ng isang malinaw na kahulugan ng kung sino ang responsable para sa mga tagumpay at pagkabigo sa patakaran. Kalibog bahin sa pagkamay-tulubagon - ang mga sistema sa parlyamentaryo naghatag sa mga botante sa klaro nga pagsabut kung kinsa ang responsable sa mga kalampusan ug kapakyasan sa palisiya. Ginagawang mas mahirap ang mga sistema ng pangulo, lalo na kung may hinati na pamahalaan. Ang mga sistema sa pagkapresidente naghimo niini nga labi ka lisud, labi na kung adunay nabahin nga gobyerno. Ang mga sistemang Semi-presidential ay nagdaragdag ng isa pang layer ng pagiging kumplikado para sa mga botante. Ang mga sistema sa semi-presidential nagdugang usa ka sulud nga komplikado alang sa mga botante. Ang pagkalito at kawalang-saysay sa proseso ng pambatasan - ang kapasidad ng mga boto ng kumpiyansa ay ginagawang responsable sa punong ministro sa parlyamento. Ang pagkalibog ug kakulang sa pamatasan nga proseso - ang kapasidad sa mga boto sa pagsalig nga naghimo sa punong ministro nga responsable sa parlyamento. Ang mga republika na may isang semi-presidential system ng gobyerno. Ang mga republika nga adunay sistema nga semi-presidente sa gobyerno. Listahan ng mga bansa ayon sa sistema ng pamahalaan at mga sistema ng Semi-presidential. Lista sa mga nasud sa sistema sa gobyerno at ang mga sistema nga Semi-presidential. Sa mga sistema ng semi-presidential, palaging kapwa isang pangulo at punong ministro. Sa mga sistema nga semi-presidente, kanunay adunay usa ka presidente ug usa ka punong ministro. Sa ganitong mga sistema, ang pangulo ay may tunay na awtoridad ng ehekutibo. Sa ingon nga mga sistema, ang presidente adunay tinuud nga awtoridad sa ehekutibo. Hindi katulad sa isang republika ng parlyamentaryo. Dili sama sa us aka parlyamentaryo nga republika. Ngunit ang papel ng isang pinuno ng pamahalaan ay maaaring isagawa ng punong ministro . Apan ang papel sa usa ka pangulo sa gobyerno mahimong gamiton sa punong ministro . Ipinapahiwatig ng mga Italiko ang mga estado na may limitadong pagkilala. Gipakita sa mga Italiko ang mga estado nga adunay limitado nga pag-ila. Pinili ng pangulo ang punong ministro at gabinete, ngunit ang parliyamento lamang ang maaaring mag-alis sa kanila mula sa opisina na may isang boto na walang kumpiyansa . Gipili sa presidente ang punong ministro ug kabinete, apan ang parliamento lamang ang mahimong magtangtang kanila sa katungdanan nga adunay boto nga walay pagsalig . Walang kapangyarihan ang pangulo na direktang tanggalin ang punong ministro o gabinete. WalaÕy gahum ang pangulo nga direkta nga isalikway ang punong ministro o kabinete. Ngunit maaari niyang matunaw ang parlyamento. Apan mahimo niya nga wagtangon ang parliamento. Pinili ng pangulo ang punong ministro nang walang kumpiyansa na bumoto mula sa parlyamento. Gipili sa pangulo ang punong ministro nga walaÕy pagsalig nga boto gikan sa parlyamento. Upang matanggal ang isang punong ministro o ang buong kabinete mula sa kapangyarihan. Aron makuha ang usa ka punong ministro o ang tibuuk nga kabinete sa gahum. Maaari silang palayasin ng pangulo o maalis ng parlyamento ang mga ito sa pamamagitan ng isang boto na walang kumpiyansa. MahimoÕg mapalagpot sila sa presidente o mahimoÕg tangtangon sila sa parliyamento pinaagi sa usa ka boto nga walay pagsalig. Ngunit maaaring matunaw ng pangulo ang parlyamento. Apan mahimoÕg wagtangon sa pangulo ang parlyamento. Ang Komonwelt ay isang term na ginagamit ng dalawang hindi pinagsama-samang mga teritoryo ng Estados Unidos sa kanilang buong opisyal na mga pangalan. Ang Komonwelt usa ka termino nga gigamit sa duha nga dili managsama nga mga teritoryo sa Estados Unidos sa ilang hingpit nga opisyal nga mga ngalan. Ang kahulugan ng Commonwealth ayon sa kasalukuyang patakaran ng Kagawaran ng Estado ng Estados Unidos. Ang kahulugan sa Commonwealth subay sa karon nga palisiya sa Departamento sa Estado sa Estados Unidos. Ang salitang 'Komonwelt' ay hindi naglalarawan o nagbibigay para sa anumang partikular na katayuan sa politika o relasyon. sa parehong mga estado at teritoryo. Ang termino nga 'Komonwelt' wala maghulagway o naghatag alang sa bisan unsang piho nga kahimtang sa politika o relasyon sa parehas nga estado ug teritoryo. Kapag ginamit na may kaugnayan sa mga lugar sa ilalim ng soberanya ng US na hindi estado. Kung gigamit nga may kalabotan sa mga lugar nga naa sa soberanya sa US nga wala isulti. Ang term na malawak na naglalarawan ng isang lugar na namamahala sa sarili sa ilalim ng isang konstitusyon ng pag-aampon nito at na ang karapatan ng self-government ay hindi maiiwasan ng unilaterally Kongreso. Ang termino gilapdon nga naglaragway sa usa ka lugar nga nagdumala sa kaugalingon sa ilalum sa usa ka konstitusyon sa pagsagop niini ug kansang katungod sa self-government dili pag-unilateral Kongreso. Sa kasalukuyang mga lugar ng US insular , ang termino ay unang ginamit ng Puerto Rico noong 1952 bilang pormal na pangalan sa Ingles. Sa karon nga lugar sa US insular , ang termino unang gigamit sa Puerto Rico kaniadtong 1952 nga pormal nga ngalan sa Ingles. Ang pormal na pangalan sa Espanyol para sa Puerto Rico ay Estado Libre Asociado de Puerto Rico ("Libreng Kaugnay na Estado ng Puerto Rico"). Ang pormal nga ngalan sa Kinatsila alang sa Puerto Rico mao ang Estado Libre Asociado de Puerto Rico ("Free Associated State of Puerto Rico"). Nakuha ng Estados Unidos ang mga isla ng Puerto Rico noong 1898 pagkatapos ng Digmaang Espanyol-Amerikano . Nakuha sa Estados Unidos ang mga isla sa Puerto Rico kaniadtong 1898 pagkahuman sa Gubat sa Espanya Ð Amerikano . Noong 1950, ang Kongreso ay nagpatupad ng batas na pinahihintulutan ang Puerto Rico na gaganapin ang isang konstitusyong konstitusyon at noong 1952, inaprubahan ng mga tao ng Puerto Rico ang isang saligang batas na nagtatatag ng isang republikanong anyo ng gobyerno para sa isla. Kaniadtong 1950, ang Kongreso nag-balaod sa balaod nga nagtugot sa Puerto Rico nga maghimo usa ka konstitusyon nga konstitusyon ug sa 1952, ang mga tawo sa Puerto Rico nag-aprobar sa usa ka konstitusyon nga nagtukod usa ka republican nga porma sa gobyerno alang sa isla. Ang isyu ay umiikot kung ang Puerto Rico ay dapat manatili isang teritoryo ng US. Ang isyu naglibot kung ang Puerto Rico kinahanglan nga magpabilin nga teritoryo sa US. Maging isang estado ng US, o maging isang malayang bansa. Mahimong usa ka estado sa US, o mahimong usa ka independente nga nasud. Ang debate ay spawned ng ilang mga referenda, mga order ng presidential executive at kuwenta sa US Congress. Ang debate ang naglunsad sa daghang mga referenda, mga mando sa ehekutibo sa pagkapangulo ug balaodnon sa Kongreso sa US. Sa huli ang Kongreso ng Estados Unidos ay ang tanging katawan na nagbibigay kapangyarihan sa desisyon ng pampulitika ng Puerto Rico, tulad ng nakasaad sa ilalim ng Territorial Clause. Sa katapusan ang Kongreso sa US mao ang bugtong lawas nga gihatagan og gahum sa pagdesisyon sa kahimtang sa politika sa Puerto Rico, ingon sa gipahayag sa ilalum sa Territorial Clause. Sa kabila ng pagsasalin ng Espanyol ng salitang "commonwealth", ang relasyon ng Puerto Rico sa Estados Unidos ay hindi isang Compact of Free Association (na kung saan ay ang kaso para sa mga Federated States ng Micronesia , Palau , at Marshall Islands ). Bisan pa sa paghubad sa Espanya sa termino nga "commonwealth", ang relasyon sa Puerto Rico sa Estados Unidos dili usa ka Compact of Free Association (nga mao ang kaso alang sa Federated States of Micronesia , Palau , ug Marshall Islands ). Tulad ng estado na may soberanya, ang mga islang ito ay may buong karapatang magsagawa ng kanilang sariling mga pakikipag-ugnay sa ibang bansa. Ingon nga soberano nga estado, kining mga isla adunay hingpit nga katungod sa pagdumala sa ilang kaugalingon nga mga relasyon sa langyaw. Habang ang Komonwelt ng Puerto Rico ay bahagi ng Estados Unidos bilang isang teritoryo. Samtang ang Komonwelt sa Puerto Rico bahin sa Estados Unidos ingon usa ka teritoryo. Ang teritoryo ay inayos ng Foraker Act noong 1900, na susugan ng Jones-Shafroth Act noong 1917. Ang teritoryo gi-organisar sa Foraker Act kaniadtong 1900, nga giusab sa Jones-Shafroth Act kaniadtong 1917. Ang pagbalangkas ng Konstitusyon ng Puerto Rico ng mga residente ay pinahintulutan ng Kongreso noong 1951, at ang resulta ay naaprubahan noong 1952. Ang pagbalaud sa Konstitusyon sa Puerto Rico sa mga residente gitugotan sa Kongreso kaniadtong 1951, ug ang sangputanan giaprubahan kaniadtong 1952. Ang pamahalaan ng Puerto Rico ay gaganapin ang ilang mga referenda kasama ang mga pagpipilian ng pamamahala ng US, kalayaan, at karamdaman; ang pagpipilian ng Commonwealth ay nanalo sa maraming mga plebisito na gaganapin noong 1967, 1993, at 1998. Ang gobyerno sa Puerto Rico nga gipahigayon ang daghang mga reperensya uban ang mga kapilian sa estado sa US, independensya, ug komonwelt; ang kapilian sa commonwealth nidaog sa daghang mga plebisito nga gihimo kaniadtong 1967, 1993, ug 1998. Noong 2012, ang 54% ng mga botante ay hindi nais na magpatuloy sa kasalukuyang katayuan ng teritoryo. Niadtong 2012, ang 54% sa mga botante dili gusto nga ipadayon ang karon nga teritoryo nga kahimtang. Sa mga hindi katayuan sa teritoryo, na naging estado ng US ay nakakuha ng 61.16% ng mga boto. Sa mga kahimtang nga dili teritoryo, nga nahimong estado sa US nakakuha og 61.16% sa mga boto. Nakuha ng Sovereign Free Associate State ang 33,34% at ang Kalayaan ay nakakuha ng 5.49%. Ang Sovereign Free Associate State nakakuha og 33,34% ug ang Independence nakakuha og 5.49%. Ang Puerto Ricans ay mayroong pagkamamamayan ng Estados Unidos at bumoto para sa isang Komisyonado ng Resident ng Puerto Rico. Ang Puerto Ricans adunay lungsuranon sa Estados Unidos ug nagboto alang sa usa ka Resident Commissioner sa Puerto Rico. Na may tinig ngunit walang boto, sa Kapulungan ng mga Kinatawan ng Estados Unidos . Nga adunay tingog apan walaÕy boto, sa United States House of Representatives . Maliban sa mga empleyado ng pederal (tulad ng mga empleyado ng Serbisyo ng Postal ng Estados Unidos , Federal Bureau of Investigation , at mga servicemen sa lahat ng sangay ng militar). Gawas lang sa mga empleyado sa pederal (sama sa mga empleyado sa Postal Service sa Estados Unidos , Federal Bureau of Investigation , ug mga servicemen sa tanan nga sanga sa militar). Ang mga residente ng Puerto Rico sa pangkalahatan ay hindi nagbabayad ng mga buwis sa kita ng pederal (maliban sa Social Security at mga buwis sa Medicare) at ang Puerto Rico ay walang representasyon sa Electoral College na sa huli ay pumipili sa pangulo ng Estados Unidos at bise-presidente. Ang mga residente sa Puerto Rico sa kinatibuk-an wala magbayad sa buhis sa federal nga pederal (gawas sa Social Security ug Medicare buhis) ug ang Puerto Rico walaÕy representasyon sa Electoral College nga sa katapusan nagpili sa presidente sa Estados Unidos ug bise-presidente. Ang Puerto Rico ay may soberanya sa palakasan, kasama ang sariling pambansang koponan sa Olimpiko at sa iba pang mga internasyonal na kumpetisyon . Ang Puerto Rico adunay soberanya sa sports, nga adunay kaugalingon nga nasyonal nga team sa Olympics ug uban pang mga internasyonal nga kompetisyon . Noong 1976, inaprubahan ng Kongreso ang magkaparehong napagkasunduang Tipan upang maitaguyod ang isang Komonwelt ng Northern Mariana Islands sa Pampulitikang Union kasama ang Estados Unidos . Kaniadtong 1976, giaprubahan sa Kongreso ang usag-usa nga gipakigsabot nga Pakigsaad aron matukod ang usa ka Komonwelt sa Northern Mariana Islands sa Political Union sa Estados Unidos . Bago ang Nobyembre 28, 2009, ang Immigration at Nationality Act ay hindi nalalapat sa CNMI; sa halip, ang isang hiwalay na sistema ng imigrasyon ay umiiral sa CNMI. Sa wala pa Nobyembre 28, 2009, ang Immigration and Nationality Act wala mag-apply sa CNMI; hinuon, usa ka bulag nga sistema sa imigrasyon naglungtad sa CNMI. Ang sistemang ito ay itinatag sa ilalim ng Tipan upang maitaguyod ang isang Komonwelt ng Hilagang Mariana Islands sa Pampulitikang Unyon kasama ang Estados Unidos ng Amerika ("Tipan"), na nilagdaan noong 1975 at na-code bilang 48 USC 1801. Kini nga sistema natukod sa ilalum sa Pakigsaad sa Pagtukod sa usa ka Komonwelt sa Northern Mariana Islands sa Political Union sa Estados Unidos sa Amerika ("Pakigsaad"), nga gipirmahan kaniadtong 1975 ug gi-codified ingon 48 USC 1801. Ang Tipan ay hindi pinagsama-sama ng susog ng ang Pinagsama - samang likas na Batas ng Yaman ng 2008 na naaprubahan ng Kongreso ng Estados Unidosnoong Mayo 8, 2008, sa gayon binabago ang sistema ng imigrasyon ng CNMI. Ang Pakigsaad wala pag-ayo giusab sa ang Consolidated Natural Resources Act of 2008 nga giaprobahan sa US Congresskaniadtong Mayo 8, 2008, sa ingon nag-usab sa sistema sa imigrasyon sa CNMI. Bukod dito, sa ilalim ng CNRA 702, ang" mga batas sa imigrasyon, "pati na rin ang mga susog sa Tipan," dapat supsede at palitan ang lahat mga batas, probisyon, o programa ng Commonwealth na may kaugnayan sa pagpasok ng mga dayuhan at pagtanggal ng mga dayuhan mula sa Komonwelt. Dugang pa, sa ilalum sa CNRA 702, ang" mga batas sa imigrasyon, "ingon man ang mga pagbag-o sa Pakigsaad," kinahanglan mopuli ug mopuli sa tanan mga balaod, probisyon, o programa sa Komonwelt nga adunay kalabotan sa pag-angkon sa mga langyaw ug pagtangtang sa mga langyaw gikan sa Commonwealth. Ang paglipat sa Batas sa Imigrasyon ng Estados Unidos ay nagsimula Nobyembre 28, 2009 sa Commonwealth ng Northern Mariana Islands. Ang pagbalhin sa Balaod sa Imigrasyon sa US nagsugod Nobyembre 28, 2009 sa Commonwealth sa Northern Mariana Islands. Ang mga batas sa imigrasyon ng CNMI ay pinalitan ng INA at iba pang mga batas sa imigrasyon ng US. Ang mga balaod sa imigrasyon sa CNMI gipulihan sa INA ug uban pang mga balaod sa imigrasyon sa US. Ang mga lugar ng insular ng Estados Unidos ay hindi binigyan ng direktang representasyon sa pederal na lehislatura, maging sa Senado o sa Kamara ng mga Kinatawan . Ang mga lugar nga insular sa Estados Unidos dili gihatagan direkta nga representasyon sa federal nga lehislatura, bisan sa Senado o sa Balay nga Kinatawan . Nagbibigay ng bawat Estado ng Estados Unidos ay may karapatan sa dalawang Senador. Naghatag nga ang matag Estado sa Estados Unidos adunay katungod sa duha ka mga Senador. Ngunit walang ginagawang probisyon para sa representasyon ng mga insular na lugar sa Senado. Apan walaÕy gihatag nga probisyon alang sa representasyon sa mga insular nga lugar sa Senado. Artikulo I, Seksiyon 2 ng Saligang-Batas hinahati-hati pwesto sa House of Representatives kabilang sa mga US States pamamagitan ng populasyon. Artikulo I, Seksyon 2 sa Konstitusyon bahin sa mga lingkuranan sa Balay sa mga Kinatawan sa Estados Unidos sa populasyon. Sa bawat Estado ini-karapat-dapat sa hindi bababa sa isang Kinatawan, ngunit ay hindi gumagawa ng probisyon para representasyon ng tagapulo lugar sa House. Nga adunay matag Estado ang adunay katungod sa usa ka Kinatawan, apan walaÕy tagana alang sa representasyon sa mga insular nga mga lugar sa Balay. Gayunman, ang mga lugar ng insular ay nagkakaloob ng limitadong representasyon sa Bahay ng isang Delegado na maaaring bumoto sa komite ngunit hindi sa sahig ng Bahay. Ang mga lugar nga insular, bisan pa niana, naghatag limitado nga representasyon sa Balay sa usa ka Delegate nga mahimong moboto sa komite apan dili sa Balay. Ang Komonwelt ng Pilipinas ay isang lugar ng insular na nagtataglay ng katayuan sa pangkaraniwang kalagayan mula Nobyembre 15, 1935 hanggang Hulyo 4, 1946. Ang Komonwelt sa Pilipinas usa ka lugar nga insular nga naghupot sa estado sa panudlanan gikan sa Nobyembre 15, 1935 hangtod Hulyo 4, 1946. Kinilala ng Estados Unidos ang hinaharap na kalayaan ng Pilipinas noong 1934 ngunit nanawagan para sa isang transisyonal na sampung-taong panahon. Giila sa Estados Unidos ang umaabot nga kagawasan sa Pilipinas kaniadtong 1934 apan gitawag alang us aka transisyonal nga napulo ka tuig nga panahon. Sa ilalim ng batas ng Estados Unidos , ang isang hindi pinagsama - samang teritoryo ay isang lugar na kinokontrol ng pamahalaan ng Estados Unidos na hindi "isinama" para sa mga layunin ng batas ng konstitusyon ng Estados Unidos. Ubos sa balaod sa Estados Unidos , ang usa ka dili sakop nga teritoryo usa ka lugar nga kontrolado sa gobyerno sa Estados Unidos nga wala "giapil" alang sa katuyoan sa balaod sa konstitusyon sa Estados Unidos. Sa hindi pinagsama-samang mga teritoryo, ang Saligang Batas ng Estados Unidos ay nalalapat lamang sa bahagyang. Sa dili managsama nga mga teritoryo, ang Konstitusyon sa US bahin lamang nga magamit. Sa kawalan ng isang organikong batas , ang isang teritoryo ay inuri bilang hindi organisado. Kung walaÕy usa ka organikong balaod , usa ka teritoryo ang giklasipikar nga dili organisado. Sa hindi pinagsama-samang mga teritoryo, ang " pangunahing mga karapatan ay nalalapat bilang usapin ng batas, ngunit ang iba pang mga karapatan sa konstitusyon ay hindi magagamit". Sa dili managsama nga mga teritoryo, ang " sukaranan nga mga katungod magamit ingon us aka balaod, apan ang ubang mga katungod sa konstitusyon wala magamit". Nalalapat ang mga napiling mga probisyon sa konstitusyon, depende sa mga kilos sa kongreso at mga paghukum sa hudisyal ayon sa pagsasagawa ng konstitusyonal ng Estados Unidos, lokal na tradisyon, at batas. Ang mga napili nga probisyon sa konstitusyon magamit, depende sa mga aksyon sa kongreso ug hukom sa hudisyal nga uyon sa gawi sa konstitusyon sa US, lokal nga tradisyon, ug balaod. Mayroong kasalukuyang 13 hindi pinagsama-samang mga teritoryo, na binubuo ng isang lugar ng lupa na tinatayang 12,000 square square (4,600 square miles) na naglalaman ng populasyon ng humigit-kumulang sa apat na milyong tao. Karon adunay 13 ka dili managsama nga mga teritoryo, nga gilangkuban sa usa ka lugar sa yuta nga adunay hapit 12,000 square kilometros (4,600 square miles) nga adunay populasyon nga hapit upat ka milyon nga mga tawo. Ang Puerto Rico lamang ang bumubuo ng karamihan sa parehong kabuuang lugar at kabuuang populasyon. Ang Puerto Rico lamang ang naglangkob sa kadaghanan sa parehas nga lugar ug kinatibuk-ang populasyon. Ang mga ito ay alinman sa organisado o pamamahala sa sarili ngunit walang pinagsama. Sa 13 ka mga teritoryo, lima ang gipuy-an. Parehas kini organisado o pagdumala sa kaugalingon apan wala magkahiusa. Mayroon ding siyam na walang tirahan na pag-aari ng US, na kung saan ang Palmyra Atoll lamang ay nakasama. Adunay usab siyam nga walaÕy puy-anan nga US nga gipanag-iya, diin ang Palmyra Atoll lamang ang nakalakip. Ang lahat ng mga modernong teritoryong nakatira sa ilalim ng kontrol ng pamahalaang pederal ay maaaring isaalang-alang bilang bahagi ng "Estados Unidos" para sa mga layunin ng batas tulad ng tinukoy sa tiyak na batas. Ang tanan nga moderno nga gipuy-an nga mga teritoryo nga kontrolado sa federal nga gobyerno mahimong isipon nga usa ka bahin sa "Estados Unidos" alang sa mga katuyoan sa balaod ingon nga gipasabut sa piho nga balaod. Gayunman, ang hudisyal na termino na "hindi pinagsama-sama" ay pinagsama upang gawing lehitimo ang huli-ika-19 na siglo na pagkuha ng teritoryo nang walang pagkamamamayan at ang kanilang pamamahala nang walang proteksyon sa konstitusyonal pansamantala hanggang sa gumawa ang Kongreso ng iba pang mga probisyon. Bisan pa, ang hudisyal nga termino nga "wala maapil" gihiusa aron ma-lehitimo ang ulahing bahin sa ika-19 nga siglo nga teritoryal nga pagkuha sa pagka-lungsoranon ug ang ilang administrasyon nga walaÕy panalipud sa konstitusyonal nga temporaryo hangtod ang paghimo sa Kongreso sa ubang mga probisyon. Pinayagan ng batas ng kaso ang Kongreso na magpataw ng diskriminasyong pagbubuwis sa buwis na may epekto ng isang proteksiyon na taripa sa mga rehiyon ng teritoryo na hindi mga estado ng bansa. Gitugotan sa balaod sa kaso nga ang Kongreso magpahamtang sa mga rehimen sa pagpihig sa buhis sa epekto sa usa ka panalipod nga taripa sa mga rehiyon sa teritoryo nga dili mga estado sa nasod. Mula 1901 hanggang 1905, ang Korte Suprema ng US , sa isang serye ng mga opinyon na kilala bilang mga Insular Cases. Gikan sa 1901 hangtod 1905, ang Korte Suprema sa Estados Unidos , sa sunud-sunod nga mga opinyon nga nailhan nga Insular Cases. Na ginawaran na ang Konstitusyon ay nagpalawak ng ex proprio vigore (ibig sabihin, ng sariling puwersa) sa mga teritoryo ng kontinental. Nag-ingon nga ang Konstitusyon gipalapdan ang ex proprio vigore (ie, sa kaugalingon nga kusog) sa mga teritoryo sa kontinental. Gayunman, ang Korte sa mga kasong ito ay itinatag din ang doktrina ng pagsasama ng teritoryo. Bisan pa, ang Korte sa kini nga mga kaso nagpatindog usab sa doktrina sa pag-apil sa teritoryo. Kung saan ang Konstitusyon ay ganap na nalalapat lamang sa mga pinagsama-samang mga teritoryo tulad ng Alaska at Hawaii. Diin ang Konstitusyon bug-os nga magamit sa mga nalakip nga mga teritoryo sama sa Alaska ug Hawaii. Nalalapat lamang sa bahagyang mga bagong hindi pinagsama-samang mga teritoryo ng Puerto Rico , Guam at Pilipinas . Gipadapat nga bahin lamang sa mga bag-ong walaÕy nasakup nga mga teritoryo sa Puerto Rico , Guam ug Pilipinas . Ginamit ng Korte ang mga sumusunod na pahayag tungkol sa Hukuman ng Distrito ng Estados Unidos sa Puerto Rico. Gigamit sa Korte ang mga musunud nga pahayag bahin sa Korte sa Distrito sa Estados Unidos sa Puerto Rico. Ang Hukuman ng Distrito ng Estados Unidos ay hindi isang tunay na korte ng Estados Unidos na itinatag sa ilalim ng artikulo 3 ng Konstitusyon upang mapangasiwaan ang kapangyarihan ng hudisyal ng Estados Unidos doon. Ang Korte sa Distrito sa Estados Unidos dili usa ka tinuud nga korte sa Estados Unidos nga natukod ubos sa artikulo 3 sa Konstitusyon aron magdumala sa gahum sa hudisyal sa Estados Unidos nga gihatag niini. Ito ay nilikha sa pamamagitan ng kabutihan ng pinakamataas na guro ng kongreso ng kongreso, na ipinagkaloob sa ilalim ng artikulo 4 , 3, ng instrumento na iyon. Gihimo kini pinaagi sa hiyas nga sultian sa kongreso sa kongreso, nga gihatag sa ilalum sa artikulo 4 , 3, niana nga instrumento. Ng paggawa ng lahat ng kinakailangang mga patakaran at regulasyon na nauukol sa teritoryo na pag-aari ng Estados Unidos. Sa paghimo sa tanan nga kinahanglanon nga mga lagda ug mga regulasyon bahin sa teritoryo nga sakop sa Estados Unidos. Ang pagkakahawig ng nasasakupang batas nito sa tunay na mga korte ng Estados Unidos. Ang kaamgid sa hurisdiksyon niini sa tinuod nga mga korte sa Estados Unidos. Sa pag-aalok ng isang pagkakataon sa mga nonresident of resorting sa isang tribunal na hindi napapailalim sa lokal na impluwensya. Sa paghatag higayon nga ang mga nonresidente nga magsulud sa usa ka tribunal nga wala mailhi sa lokal nga impluwensya. Ay hindi binabago ang karakter nito bilang isang korte lamang na teritoryo . Wala magbag-o sa kinaiya niini usa lamang ka korte sa teritoryo . Binanggit ng korte ang Balzac at ginawa ang sumusunod na pahayag tungkol sa mga korte sa hindi pinagsama-samang mga teritoryo. Gihisgotan sa korte ang Balzac ug gihimo ang musunud nga pahayag bahin sa mga korte sa mga dili sinaligan nga mga teritoryo. Tulad ng mga pagsasaalang-alang, ang Artikulo III ay tiningnan bilang hindi magagawang sa mga korte na nilikha sa hindi pinagsama-samang mga teritoryo sa labas ng mainland. Sama sa mga konsiderasyon, ang Artikulo III gitan-aw nga dili magamit sa mga korte nga gihimo sa walaÕy nahugpong mga teritoryo gawas sa mainland. Ang mga naninirahan sa teritoryo ng ceded ay aaminin sa kasiyahan ng lahat ng mga karapatan, pakinabang, at kaligtasan ng mga mamamayan ng Estados Unidos. Ang mga pumoluyo sa teritoryo nga sedro maangkon sa pagpahimulos sa tanan nga mga katungod, bentaha, ug imyunidad sa mga lungsuranon sa Estados Unidos. Ang deklarasyong ito, bagaman medyo nagbago sa parirala, ay katumbas, tulad ng itinuro sa Downes v. Bidwell. Ang kini nga deklarasyon, bisan kung bag-o nga gibag-o sa parirala, mao ang katumbas, sama sa gipasabut sa Downes v. Bidwell. Ang pormula, na nagtrabaho mula sa simula upang ipahayag ang layunin upang isama ang nakuha na teritoryo sa Estados Unidos. Sa pormula, nga gigamit gikan sa sinugdanan aron ipahayag ang katuyoan sa paglakip sa nakuha nga teritoryo sa Estados Unidos. Lalo na sa kawalan ng iba pang mga probisyon na nagpapakita ng isang balak na salungat. Labi na sa pagkawala sa uban pang mga probisyon nga nagpakita sa usa ka katuyoan sa sukwahi. Si Kapitan William Reynolds ng USS Lackawanna ay pormal na kinuha ang Midway Atoll para sa Estados Unidos. Si Kapitan William Reynolds sa USS Lackawanna pormal nga nagkuha sa Midway Atoll alang sa Estados Unidos. Ang Tratado ng Paris noong 1898 ay naganap, inilipat ang Guam , Pilipinas , at Puerto Rico mula sa Espanya papunta sa Estados Unidos, lahat ng tatlong naging hindi organisado, hindi pinagsama-samang mga teritoryo. Ang Tratado sa Paris kaniadtong 1898 natuman, gibalhin ang Guam , Pilipinas , ug Puerto Rico gikan sa Spain ngadto sa Estados Unidos, tanan nga tulo nahimong walaÕy organisado, walaÕy nahugpong nga mga teritoryo. Ang opisyal na pangalan ng Puerto Rico ay binago sa Porto Rico. Ang opisyal nga ngalan sa Puerto Rico giusab ngadto sa Porto Rico. Isang phonetic reinterpretation ng Spanish name para sa teritoryo. Usa ka pag-usab nga ponograpiya sa ponograpiya sa ngalan sa Espanya alang sa teritoryo. Kinontrol ng Estados Unidos ang bahagi ng mga Isla ng Samoa na ibinigay nito sa pamamagitan ng Tratado ng Berlin noong 1899 , na nilikha ang hindi organisado, hindi pinagsama-samang teritoryo ng American Samoa . Ang Estados Unidos ang nagkontrol sa bahin sa mga Samoa Islands nga gihatag niini pinaagi sa Tratado sa Berlin kaniadtong 1899 , nga nagmugna sa walaÕy organisado, walaÕy nahiusa nga teritoryo sa American Samoa . Si Heneral Emilio Aguinaldo , ang pinuno ng Pilipino sa Digmaang Pilipino-Amerikano at Pangulo ng Republika ng Malolos , ay sumuko sa Estados Unidos, pinapayagan ang US na bumuo ng isang pamahalaang sibil para sa Pilipinas. Si Heneral Emilio Aguinaldo , ang pinuno sa Pilipino sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano ug Presidente sa Malolos Republic , misurender sa Estados Unidos, nga nagtugot sa US nga magporma sa usa ka sibilyan nga gobyerno alang sa Pilipinas. Sa ilalim ng mga termino ng isang kasunduan sa pag-upa sa 1903, dumating ang Estados Unidos upang kontrolin ang kumpletong kontrol sa Guantanamo Bay , Cuba , habang pinanatili ng Cuba ang tunay na soberanya sa teritoryo. Ubos sa mga termino sa us aka 1903 nga kasabutan sa pag-arkila, ang Estados Unidos naggamitan sa hingpit nga pagkontrol sa Guantanamo Bay , Cuba , samtang ang Cuba nagpabilin ang katapusang soberanya sa teritoryo. Ang Philippine Autonomy Act o Jones Law ay nilagdaan, ipinangako ang kalayaan ng Pilipinas pinaayos muli ng Jones-Shafroth Act ang Puerto Rico . Ang Philippine Autonomy Act o Jones Law napirmahan, gisaad ang kagawasan sa Pilipinas ang Jones-Shafroth Act gi-organisar usab ang Puerto Rico . Ang kilos na ito ay iginawad ang pagkamamamayan ng Estados Unidos sa lahat ng mga mamamayan ng Puerto Rico. Kini nga aksyon naghatag sa pagka-lungsuranon sa Estados Unidos sa tanan nga mga lungsuranon sa Puerto Rico. Binili ng Estados Unidos ang Danish West Indies at pinangalanan ito bilang US Virgin Islands sa ilalim ng mga termino ng isang kasunduan sa Denmark . Gipalit sa Estados Unidos ang Danish West Indies ug giilisan kini ingon US Virgin Islands ubos sa mga termino sa usa ka kasabutan sa Denmark . Ang pangalan ng Porto Rico ay binago sa Puerto Rico, ang Tydings McDuffie Act ay nilagdaan na nagpapahintulot sa paglikha ng Komonwelt ng Pilipinas. Ang ngalan sa Porto Rico nausab sa Puerto Rico, ang Tydings McDuffie Act gipirmahan nga nagtugot sa pagmugna sa Commonwealth of the Philippines. Kinilala ng Estados Unidos ang kalayaan ng Pilipinas . Giila sa Estados Unidos ang independensya sa Pilipinas . Ang United Nations ipinagkaloob sa Trust Territory of the Pacific Islands sa Estados Unidos. Gihatag sa United Nations ang Trust Teritoryo sa mga Isla sa Pasipiko sa Estados Unidos. Binubuo lalo na ng maraming mga isla nakipaglaban sa paglipas ng panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, at kabilang sa tinatawag ngayong Marshall Islands , ang Carolina Islands , Federated States of Micronesia , Northern Mariana Islands , at Palau . Gilauman sa daghang mga isla nga nakig-away sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, ug lakip na kung unsa karon ang Marshall Islands , ang Carolina Islands , Federated States sa Micronesia , Northern Mariana Islands , ug Palau . Ito ay isang pagtitiwala , at hindi teritoryo ng Estados Unidos. Kini mao ang usa ka trusteeship , ug dili sa usa ka teritoryo sa Estados Unidos. Ang Mga Pribilehiyo at Komunidad Ang sugnay tungkol sa mga karapatan, pribilehiyo, at kaligtasan ng mga mamamayan ng Estados Unidos ay hayag na pinalawak sa Puerto Rico ng US Kongreso sa pamamagitan ng pederal na batas na na-code sa Pamagat 48 ng Kodigo ng Estados Unidos bilang 48 USC 737 at nilagdaan ni Pangulong Harry S. Truman . Ang Mga Pribilehiyo ug Kalig-on sa Panudlo bahin sa mga katungod, pribilehiyo, ug imyunidad sa mga lungsuranon sa Estados Unidos tin-aw nga gipadako sa Puerto Rico pinaagi sa Kongreso sa Estados Unidos pinaagi sa federal nga balaod nga gi-code sa Pamagat 48 ang Kodigo sa Estados Unidos ingon 48 USC ¤ 737 ug gipirmahan ni Presidente Harry S. Truman . Ipinakikita ng batas na ito na ang mga karapatan, pribilehiyo, at kaligtasan ng mga mamamayan ng Estados Unidos ay dapat igalang sa Puerto Rico sa parehong sukat na parang ang Puerto Rico ay isang Estado ng Unyon at napapailalim sa mga probisyon ng talata 1 ng seksyon 2 ng artikulo IV ng Konstitusyon ng Estados Unidos. Kini nga balaod nagpaila nga ang mga katungod, pribilehiyo, ug imyunidad sa mga lungsuranon sa Estados Unidos dapat respetohon sa Puerto Rico sa parehas nga sukod nga bisan kung ang Puerto Rico usa ka Estado sa Unyon ug gipailalom sa mga probisyon sa parapo 1 sa seksyon 2 sa artikulo IV sa Konstitusyon sa Estados Unidos. Ang Guam Organic Act ay magkatulad, naisaayos ang Guam bilang isang hindi pinagsama-samang teritoryo. Ang Guam Organic Act nagsugod, nga gi- organisa ang Guam ingon usa ka dili managsama nga teritoryo. Ang Puerto Rico ay naging isang Komonwelt ng Estados Unidos. Ang Puerto Rico nahimo nga usa ka Komonwelt sa Estados Unidos. Isang hindi pinagsama - samang organisadong teritoryo, na may pagpapatibay sa konstitusyon nito. Usa ka walaÕy nahugpong organisadong teritoryo, nga adunay pagtugot sa konstitusyon niini. Ang Organic Act para sa United States Virgin Islands ay nagkabisa, na ginagawa silang isang hindi pinagsama-sama, organisadong teritoryo. Ang Organic Act alang sa Estados Unidos nga Birhen sa Birhen ningsugod , nga naghimo kanila nga dili us aka, organisado nga teritoryo. Ang konstitusyon ng American Samoa ay naging epektibo. Ang konstitusyon sa American Samoa nahimo nga epektibo. Kahit na hindi naipasa ang Organic Act . Bisan kung walaÕy Organic Act ang gipasa. Ang hakbang na ito sa self-government ay gumawa ng American Samoa na katulad sa isang organisadong teritoryo. Kini nga pagbalhin sa kaugalingon nga gobyerno naghimo sa American Samoa nga susama sa usa ka organisado nga teritoryo. Artikulo Tatlo ng Saligang Batas ng Estados Unidos , ay malinaw na pinalawak sa Hukuman ng Distrito ng Estados Unidos para sa Distrito ng Puerto Rico ng Kongreso ng Estados Unidos. Artikulo Tulo sa Konstitusyon sa Estados Unidos , hayag nga gipadako sa Korte sa Distrito sa Estados Unidos alang sa Distrito sa Puerto Rico pinaagi sa Kongreso sa Estados Unidos. Ang batas na ito ay nilagdaan ni Pangulong Lyndon B. Johnson . Kini nga balaod gipirmahan ni Presidente Lyndon B. Johnson . Ang Northern Mariana Islands iniwan ang Trust Territory of the Pacific Islands upang maging isang commonwealth ng Estados Unidos, na ginagawa itong unincorporated at inayos . Ang mga Isla sa Northern Mariana mibiya sa Trust Territory sa Pacific Islands aron mahimong usa ka komonwelt sa Estados Unidos, nga gihimo kini nga walaÕy panagsama ug organisado . Ang Marshall Islands Natamo pagsasarili mula sa Trust Territory of the Pacific Islands. Ang Kapuloan sa Marshall nakakuha og independensya gikan sa Trust Territory sa Pacific Islands. Bagaman ang pagkakatiwala na ipinagkaloob ng United Nations technically ay hindi nagtapos hanggang Disyembre 22, 1990. Bisan kung ang pagsalig nga gihatag sa United Nations sa teknikal nga wala matapos hangtod sa Disyembre 22, 1990. Ang Marshall Islands ay nanatili sa libreng asosasyon sa Estados Unidos. Ang mga Marshall Islands nagpabilin nga libre nga panag- uban sa Estados Unidos. Ang Federated States ng Micronesia ay nakakuha ng kalayaan mula sa Trust Territory ng Pacific Islands , at nanatili sa malayang pakikisama sa Estados Unidos. Ang Federated States sa Micronesia nakakuha og kagawasan gikan sa Trust Territory sa Pacific Islands , ug nagpabilin nga libre nga asosasyon sa Estados Unidos. Tinapos ng United Nations ang Trust Territory ng Pacific Islands para sa lahat maliban sa distrito ng Palau . Gitapos sa United Nations ang Trust Territory sa Pacific Islands alang sa tanan gawas sa distrito sa Palau . Tinapos ng United Nations ang Trust Territory ng Pacific Islands para sa distrito ng Palau. Gihinapos sa United Nations ang Trust Territory sa Pacific Islands alang sa distrito sa Palau. Na nagtatapos sa teritoryo, na ginagawang independiyenteng ang Palau de facto , dahil hindi ito teritoryo ng Estados Unidos. Natapos ang teritoryo, nga naghimo nga independente ang Palau de facto , tungod kay dili kini usa ka teritoryo sa Estados Unidos. Nakamit ni Palau ang kalayaan ng jure , ngunit nanatili ito sa libreng pakikipag-ugnay sa Estados Unidos. Palau ot de Jure kagawasan, apan kini nagpabilin sa libre nga pagpakig- uban sa Estados Unidos. Ang Pambatasang Assembly ng Puerto Rico ay nagsagawa ng isang kasabay na resolusyon upang hilingin sa Pangulo at Kongreso ng Estados Unidos na tumugon nang masigasig at epektibo. Ang Lehislatura nga Assembly of Puerto Rico nagpatuman sa usa ka managsama nga resolusyon aron hangyoon ang Presidente ug Kongreso sa Estados Unidos nga motubag nga maisugon ug epektibo. At kumilos sa kahilingan ng mga tao sa Puerto Rico, bilang malaya at demokratikong ipinahayag sa plebisito na ginanap sa Nobyembre 6, 2012, upang tapusin, minsan at sa lahat. Ug molihok sa gipangayo sa mga tawo sa Puerto Rico, ingon nga gawasnon ug demokratikong gipahayag sa plebisito nga gihimo sa ang Nobyembre 6, 2012, aron tapuson, makausa ug alang sa tanan. Ang kasalukuyang anyo ng katayuan sa teritoryo at upang simulan ang proseso upang aminin ang Puerto Rico sa Union bilang isang Estado. Ang karon nga porma sa kahimtang sa teritoryo ug magsugod sa proseso sa pag-angkon sa Puerto Rico sa Unyon ingon usa ka Estado. Ang mga iskolar ay sumang-ayon noong 2009 sa Review ng Batas sa KolehiyosaBoston, "Hindi alintana kung paano tumingin ang Puerto Rico noong 1901 nang napagpasyahan ang mga Insular Cases, o noong 1922, ngayon, ang Puerto Rico ay waring paradigma ng isang naakibat na teritoryo bilang modernong hurisprudence nauunawaan ang ligal na term ng sining ". Ang mga eskolar nagkauyon sama sa 2009 saBoston College Law Review, "Bisag kung giunsa ang pagtan-aw sa Puerto Rico kaniadtong 1901 sa dihang gipasya ang Insular Cases, o sa 1922, karon, ang Puerto Rico ingon usa ka paradigma sa usa ka naapil nga teritoryo ingon us aka jurisprudence nakasabut nga ang ligal nga termino sa art ". Noong Nobyembre 2008 isang hukom ng korte ng distrito ay nagpasiya na ang isang pagkakasunud-sunod ng mga naunang pagkilos ng Kongreso ay may pinagsama-samang epekto ng pagbabago ng katayuan sa Puerto Rico upang maisama. Niadtong Nobyembre 2008 ang hukom sa korte sa distrito nagdesisyon nga ang sunud-sunod nga mga aksyon sa Kongreso adunay bug-os nga epekto sa pagbag-o sa kahimtang sa Puerto Rico aron maapil. Ang artikulong ito ay tungkol sa anyo ng pamahalaan, ang mga republika ng pangulo na may isang panguluhan ng ehekutibo na hiwalay sa mambabatas. Kini nga artikulo bahin sa porma sa gobyerno, ang mga republika sa pangulo nga adunay usa ka kapangulohan sa ehekutibo nga gilain gikan sa lehislatura. Ang sistemang Semi-presidential na may kapwa executive executive at isang hiwalay na pinuno ng gobyerno na nanguna sa natitirang ehekutibo. Ang sistema sa semi-presidential nga adunay usa ka executive presidency ug usa ka lahi nga pangulo sa gobyerno nga nanguna sa nahabilin nga ehekutibo. Na hinirang ng pangulo at mananagot sa lehislatura. Nga gitudlo sa presidente ug adunay tulubagon sa lehislatura. Ang republika ng Parliamentary na may isang seremonya at di-ehekutibo na pangulo. Ang republika sa parliyaryo nga adunay usa ka seremonyal ug non-executive president. Kung saan ang isang hiwalay na pinuno ng pamahalaan ang namumuno sa ehekutibo at nakasalalay sa kumpiyansa ng lehislatura Diin ang usa ka lahi nga pangulo sa gobyerno nanguna sa ehekutibo ug nagsalig sa pagsalig sa lehislatura. Ang mga republika kung saan ang isang pinagsamang pinuno ng estado at pamahalaan ay inihalal ng, o hinirang ng, ang lehislatura at maaaring o hindi maaaring sumailalim sa tiwala sa parliyamento. Ang mga republika kung diin ang usa ka hiniusa nga pangulo sa estado ug gobyerno gipili, o gipili sa, ang lehislatura ug mahimong o dili mailalom sa pagsalig sa parliyamento. Ang mga monarkiya sa konstitusyon na may isang seremonya at di-ehekutibo na monarkiya. Ang mga monarkiya sa konstitusyonal nga adunay usa ka ceremonial ug non-executive monarch. Kung saan ang isang hiwalay na pinuno ng pamahalaan ang nangunguna sa ehekutibo. Kung diin ang usa ka lahi nga pangulo sa gobyerno nanguna sa ehekutibo. Ang mga monarkiya ng semi-konstitusyonal na may isang ceremonial monarch. Ang mga monarkiya sa semi-konstitusyonal nga adunay usa ka ceremonial monarch. Ngunit kung saan ang royalty ay may hawak pa rin ng makabuluhang ehekutibo at / o pambatasang kapangyarihan. Apan kung diin ang royalty naghupot gihapon hinungdanon nga ehekutibo ug / o lehislatibo nga gahum. Mga bansang hindi umaangkop sa alinman sa mga sistema sa itaas (hal. Transitional government o hindi malinaw na mga pampulitikang sitwasyon) Mga nasud nga dili angay sa bisan unsang mga sistema sa itaas (pananglitan sa transisyonal nga gobyerno o dili klaro nga kahimtang sa politika). Ang isang republika ( Latin : res publica , na nangangahulugang "pampublikong kapakanan") ay isang anyo ng pamahalaan kung saan ang bansa ay itinuturing na "pampublikong bagay", hindi ang pribadong pag-aalala o pag-aari ng mga namumuno. Ang usa ka republika ( Latin : res publica , nga nagpasabut nga "public affair") usa ka porma sa gobyerno diin ang nasud giisip nga usa ka "public matter", dili ang pribado nga kabalaka o kabtangan sa mga namumuno. Ang pangunahing posisyon ng kapangyarihan sa loob ng isang republika ay nakamit, sa pamamagitan ng demokrasya , oligarkiya , o isang halo nito, sa halip na hindi maihahabol na sinakop. Ang mga nag-unang posisyon sa gahum sa sulod sa usa ka republika nakuha, pinaagi sa demokrasya , oligarkiya , o pagsagol niini, imbis nga dili mabalhin ang pagsakup. Ito ay naging kabaligtaran na anyo ng pamahalaan sa isang monarkiya at samakatuwid ay walang monarkiya bilang pinuno ng estado . Nahimo kini nga pagsupak nga porma sa gobyerno sa usa ka monarkiya ug busa walaÕy monarkiya nga pangulo sa estado . Hanggang sa 2017 , 159 ng 206 na pinakamataas na estado ng mundo ang gumagamit ng salitang "republika" bilang bahagi ng kanilang mga opisyal na pangalan. Hangtud sa tuig 2017 , 159 sa 206 nga mga soberanong estado sa kalibutan ang gigamit ang pulong nga "republika" ingon bahin sa ilang opisyal nga mga ngalan. Hindi lahat ng ito ay mga republika sa kahulugan ng pagkakaroon ng mga nahalal na pamahalaan, o ang salitang "republika" ay ginamit sa mga pangalan ng lahat ng mga bansa na may mga nahalal na pamahalaan. Dili tanan kini mga republika sa kahulugan nga adunay napiling mga gobyerno, ni ang pulong nga "republika" gigamit sa mga ngalan sa. ang tanan nga mga nasud nga adunay mga pinili nga gobyerno. Ang salitang republika ay nagmula sa salitang Latin na res publica , na literal na nangangahulugang "pampublikong bagay", "pampublikong bagay", o "pampublikong kapakanan" at ginamit upang sumangguni sa estado bilang isang buo. Ang pulong nga republika naggikan sa Latin nga termino nga res publica , nga sa literal nagkahulugan nga "public butang", "public matter", o "public affair" ug gigamit sa pagtumong sa estado sa kinatibuk-an. Ang termino ay binuo ang modernong kahulugan nito patungkol sa konstitusyon ng sinaunang Roman Republic , na tumatagal mula sa pagbagsak ng mga hari noong 509 hanggang sa pagtatatag ng Imperyo noong 27 . Ang termino nagpalambo sa moderno nga kahulogan sa pagtumong sa konstitusyon sa karaang Republika sa Roma , nga gikan sa pagkalaglag sa mga hari kaniadtong 509 hangtod sa pagtukod sa Imperyo kaniadtong 27 . Ang saligang batas na ito ay nailalarawan ng isang Senado na binubuo ng mga mayayamang aristokrat at gumamit ng makabuluhang impluwensya. Kini nga konstitusyon gihulagway sa usa ka Senado nga gilangkuban sa adunahan nga mga aristokrata ug adunay daghang impluwensya. Maraming mga tanyag na asembleya ng lahat ng mga malayang mamamayan, na may kapangyarihan na humalal ng mga mahistrado at ipasa ang mga batas. Ubay-ubay nga mga bantog nga asembliya sa tanan nga libre nga mga lungsoranon, nga adunay gahum sa pagpili sa mga mahistrado ug ipasa ang mga balaod. At aserye ng mga mahistrado na may iba't ibang uri ng awtoridad sa sibil at pampulitika. Ug aserye sa mga magistracy nga adunay lainlaing mga lahi sa awtoridad sa sibil ug politika. Karamihan sa mga madalas na isang republika ay isang solong soberanya ng estado , ngunit mayroon ding mga sub-soberanong estado ng estado na tinutukoy bilang mga republika, o may mga gobyerno na inilarawan bilang "republican" sa likas na katangian. Kasagaran ang usa ka republika usa ka us aka soberanya nga estado , apan adunay usab mga sub-soberano nga mga entidad sa estado nga gipasabut ingon mga republika, o adunay mga gobyerno nga gihulagway nga "republican" sa kinaiyahan. Halimbawa, ang Artikulo IV ng Saligang Batas ng Estados Unidos ay "ginagarantiyahan sa bawat Estado sa Unyong ito isang Republikanong anyo ng Pamahalaan". Pananglitan, ang Artikulo IV sa Konstitusyon sa Estados Unidos "naggagarantiya sa matag Estado sa Union nga usa ka Republican nga porma sa Gobyerno". Ang isa pang halimbawa ay ang Unyong Sobyet na inilarawan ang sarili bilang isang pangkat ng "Soviet Socialist Republics", bilang pagtukoy sa 15 na indibidwal na pederal, multinasyunal, top-level na subdivision o republika . Ang usa pa nga pananglitan mao ang Unyon Sobyet nga gihubit ang kaugalingon ingon usa ka grupo sa "Soviet Socialist Republics", sa paghisgot sa 15 nga tagsa-tagsa nga federal, multinational, top-level subdivision o republics . Sa konteksto ng batas ng konstitusyonal ng Amerikano, ang kahulugan ng republika ay tumutukoy partikular sa isang anyo ng gobyerno kung saan ang mga nahalal na indibidwal ay kumakatawan sa katawan ng mamamayan at paggamit ng kapangyarihan ayon sa patakaran ng batas sa ilalim ng isang konstitusyon. Sa konteksto sa balaud sa konstitusyon sa Amerikano, ang paghubit sa republika nagtumong sa usa ka porma sa gobyerno diin ang mga napili nga mga indibidwal nagrepresentar sa lawas sa lungsoranon ug paggamit gahum sumala sa pagmando sa balaod sa ilalum sa usa ka konstitusyon. Kabilang ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan na may isang piniling pinuno ng estado , na tinukoy bilang isang republika ng konstitusyon o kinatawan na demokrasya . Lakip ang pagbulag sa mga gahum nga adunay usa ka napiling ulohan sa estado , nga gipunting ingon usa ka konstitusyonal nga konstitusyon o representante nga demokrasya . Ang terminong originates mula sa Latin pagsasalin ng Griyegong salitang politeia . Ang termino nagsugod gikan sa Latin nga hubad sa pulong nga Greek nga politeia . Si Cicero , bukod sa iba pang mga manunulat ng Latin, ay isinalin ang politeia bilang res publica at ito naman ay isinalin ng mga iskolar ng Renaissance bilang "republika" (o mga magkatulad na termino sa iba't ibang mga wikang kanlurang Europa). Si Cicero , taliwala sa ubang mga magsusulat sa Latin, gihubad ang politeia ingon res publica ug kini sa baylo gihubad sa mga iskolar sa Renaissance ingon "republika" (o mga susamang termino sa lainlaing mga European nga mga pinulongan). Ang salitang politeia ay maaaring isalin bilang anyo ng pamahalaan, polity, o rehimen at samakatuwid ay hindi palaging isang salita para sa isang tiyak na uri ng rehimen tulad ng modernong republika ng salita. Ang termino nga politeia mahimong hubaron ingon usa ka porma sa gobyerno, pagkabalaan, o rehimen ug busa dili kanunay usa ka pulong alang sa usa ka piho nga matang sa rehimen sama sa us aka modernong republika. Ang isa sa mga pangunahing akda ni Plato sa agham pampulitika ay pinamagatang Politeia at sa Ingles ito ay kilala bilang The Republic . Usa sa hinungdanon nga buhat ni Plato bahin sa siyensya sa politika nga giulohan og Politeia ug sa English kini nailhan nga The Republic . Gayunpaman, bukod sa pamagat, sa mga modernong pagsasalin ng The Republic , ginagamit din ang mga alternatibong pagsasalin ng politeia . Bisan pa, gawas sa titulo, sa modernong mga hubad sa The Republic , gigamit usab ang mga alternatibong paghubad sa politeia . Gayunpaman, sa Aklat III ng kanyang Politika , si Aristotle ay tila ang unang klasikal na manunulat na nagsasabi na ang termino na politeia ay maaaring magamit upang tukuyin nang mas partikular sa isang uri ng politeia: "Kapag ang mga mamamayan sa malaking pamamahala para sa kabutihan ng publiko, tinawag ito sa pamamagitan ng pangalang pangkaraniwan sa lahat ng mga pamahalaan , gobyerno ". Bisan pa, sa Book III sa iyang Politics , si Aristotle dayag nga ang una nga klasikal nga magsusulat nga nagpahayag nga ang termino nga politeia mahimong magamit nga nagtumong sa labi nga piho sa usa ka matang sa politeia : "Kung ang mga lungsuranon nga nagdumala alang sa kaayohan sa publiko, gitawag kini sa ngalan nga sagad sa tanan nga mga gobyerno , gobyerno ". Sa gitna din ng klasikal na Latin, ang salitang "republika" ay maaaring magamit sa pangkalahatang paraan upang sumangguni sa anumang rehimen, o sa isang tiyak na paraan upang sumangguni sa mga gobyerno na gumagana para sa kabutihan ng publiko. Ingon usab sa klasiko nga Latin, ang termino nga "republika" mahimong magamit sa usa ka kinatibuk-ang paagi aron sa pagtumong sa bisan unsang rehimen, o sa usa ka piho nga paagi sa pagtumong sa mga gobyerno nga nagtrabaho alang sa kaayohan sa publiko. Sa medyebal Northern Italya , ang isang bilang ng mga lungsod estado ay nagkaroon ng pakikipagniig o Signoria based na pamahalaan. Sa karaang Northern Italy , usa ka gidaghanon sa mga nag-ingon sa siyudad may komyun o signoria base gobyerno. Sa huling bahagi ng Gitnang Panahon, ang mga manunulat tulad ni Giovanni Villani ay nagsimulang magsulat tungkol sa kalikasan ng mga estado na ito at ang pagkakaiba sa iba pang mga uri ng rehimen. Sa ulahing bahin sa Edad Medya, ang mga magsusulat sama ni Giovanni Villani nagsugod sa pagsulat bahin sa kinaiyahan sa kini nga mga estado ug ang mga kalainan gikan sa ubang mga lahi sa rehimen. Gumamit sila ng mga termino tulad ng libertas populi , isang malayang tao, upang ilarawan ang mga estado. Gigamit nila ang mga termino sama sa libertas populi , usa ka gawasnon nga mga tawo, aron ihulagway ang mga estado. Ang terminolohiya ay nagbago noong ika-15 siglo dahil ang nabago na interes sa mga akda ng Sinaunang Roma ay nagustuhan ng mga manunulat na gamitin ang klasikal na terminolohiya. Ang terminolohiya nabag-o kaniadtong ika-15 nga siglo tungod kay ang nabag-o nga interes sa mga sinulat sa Karaang Roma hinungdan nga mas gusto sa mga magsusulat nga gamiton ang klasikal nga terminolohiya. Upang mailalarawan ang mga manunulat na hindi monarkikal na estado, pinaka-mahalaga Leonardo Bruni , pinagtibay ang Latin na pariralang res publica . Aron mahulagway ang mga magsusulat nga dili monarkiya, labing hinungdanon si Leonardo Bruni , gisagop ang Latin nga pulong nga res publica . Habang ginamit nina Bruni at Machiavelli ang term upang ilarawan ang mga estado ng Hilagang Italya, na hindi mga monarkiya. Samtang gigamit nila Bruni ug Machiavelli ang termino sa paghulagway sa mga estado sa Amihanang Italya, nga dili mga monarkiya. Ang term na res publica ay may isang hanay ng magkakaugnay na kahulugan sa orihinal na Latin. Ang termino nga res publica adunay usa ka hugpong nga magkahulugan nga kahulugan sa orihinal nga Latin. Ang salitang ito ay maaaring literal na isinalin bilang "pampublikong bagay". Ang termino mahimoÕg literal nga mahubad ingon nga Òpubliko nga butangÓ. Ito ay madalas na ginagamit ng mga manunulat ng Roma upang sumangguni sa estado at pamahalaan, kahit na sa panahon ng Imperyo ng Roma . Kanunay kini gigamit sa mga manunulat sa Roma nga nagtumong sa estado ug gobyerno, bisan sa panahon sa Imperyo sa Roma . Sa mga kasunod na siglo, ang salitang Ingles na " commonwealth " ay ginamit bilang isang pagsasalin ng res publica. Sa mga sumunod nga mga siglo, ang pulong nga Ingles nga " commonwealth " gigamit aron mahimong paghubad sa res publica. Ang paggamit nito sa Ingles ay maihahambing sa kung paano ginamit ng mga Romano ang salitang res publica . Ang paggamit niini sa Ingles ikatandi sa kung giunsa gigamit sa mga Romano ang termino nga res publica . Kapansin-pansin, sa panahon ng The Protectorate ni Oliver Cromwell ang salitang Commonwealth ay ang pinaka-karaniwang termino upang tawagan ang bagong estado ng monarchless. Hinuon , sa panahon sa The Protectorate ni Oliver Cromwell ang pulong komonwelt mao ang labing sagad nga termino sa pagtawag sa bag-ong estado nga monarchless. Ngunit ang salitang republika ay ginagamit din. Apan ang pulong nga republika gigamit usab sa kadaghanan. Gayundin, sa Polish ang term ay isinalin bilang rzeczpospolita , bagaman ang pagsasalin ay ginagamit ngayon na may paggalang sa Poland. Ingon usab, sa Polish ang termino gihubad ingon rzeczpospolita , bisan kung ang paghubad gigamit na karon nga may pagtahud sa Poland. Sa kasalukuyan, ang salitang "republika" ay karaniwang nangangahulugang isang sistema ng pamahalaan na nakukuha ang kapangyarihan nito mula sa mga tao kaysa sa ibang batayan, tulad ng pagmamana o karapatan ng Diyos . Sa pagkakaron, ang termino nga "republika" kasagaran nagpasabut nga usa ka sistema sa gobyerno nga makuha ang gahum niini gikan sa mga tawo imbis gikan sa lain nga sukaranan, sama sa panunod o katungod sa Diyos . Habang ang pilosopikal na terminolohiya na binuo sa klasikal na Greece at Roma, tulad ng napansin ng Aristotle ay mayroon nang mahabang kasaysayan ng mga estado ng lungsod na may iba't ibang mga konstitusyon, hindi lamang sa Greece kundi pati na rin sa Gitnang Silangan. Samtang ang pilosopikanhong terminolohiya naugmad sa klasiko nga Gresya ug Roma, ingon sa nahibal-an na ni Aristotle adunay na usa ka taas nga kasaysayan sa mga estado sa lungsod nga adunay daghang lainlaing mga konstitusyon, dili lamang sa Greece apan usab sa Middle East. Matapos ang panahon ng klasiko, sa panahon ng Gitnang Panahon , maraming mga libreng lungsod na binuo muli, tulad ng Venice . Pagkahuman sa klasiko nga panahon, sa panahon sa Tunga-tunga sa Edad , daghang mga libre nga lungsod ang naugmad pag-usab, sama sa Venice . Ang modernong uri ng "republika" mismo ay naiiba sa anumang uri ng estado na natagpuan sa klasikal na mundo. Ang modernong klase sa "republika" mismo lahi sa bisan unsang matang sa estado nga nakaplagan sa klasikal nga kalibutan. Gayunpaman, mayroong isang bilang ng mga estado ng panahon ng klasikal na ngayon ay tinatawag ding mga republika, kasama dito ang sinaunang Athens at ang Roman Republic . Bisan pa, adunay daghang mga estado sa klasikal nga panahon nga karon gitawag gihapon nga mga republika, naglakip kini sa karaang Athens ug Roman Republic . Habang ang istraktura at pamamahala ng mga estado na ito ay ibang-iba mula sa alinman sa anumang modernong republika. Bisan kung ang istruktura ug pagdumala sa mga estado lahi kaayo sa bisan unsang us aka modernong republika. Mayroong debate tungkol sa lawak kung saan ang klasikal, medieval, at modernong republika ay bumubuo ng isang makasaysayang pagpapatuloy. Adunay debate kung unsa ang sukaranan nga klasikal, medyebal, ug moderno nga mga republika nga naghimo sa usa ka makasaysayanon nga pagpadayon. Nagtalo si JGA Pocock na ang isang natatanging tradisyon ng republikano mula sa klasikal na mundo hanggang sa kasalukuyan, hindi sumasang-ayon ang ibang mga iskolar. Si JGA Pocock nangatarungan nga usa ka lahi nga tradisyon sa republikano gikan sa klasikal nga kalibutan hangtod karon, ang ubang mga eskolar wala mouyon. Si Paul Rahe, halimbawa, ay nagtalo na ang klasikal na mga republika ay may isang form ng pamahalaan na may kaunting mga link sa mga nasa anumang modernong bansa. Si Paul Rahe, pananglitan, nangatarongan nga ang klasikal nga mga republika adunay usa ka porma sa gobyerno nga walaÕy kalabutan sa bisan unsang modernong nasod. Ang pilosopiyang pampulitika ng mga klasikal na republika ay mayroong anumang impluwensya sa kaisipang republikano sa mga kasunod na siglo. Ang pilosopiya sa politika sa mga klasiko nga republika sa bisan unsang kaso adunay impluwensya sa hunahuna sa republikano sa mga nagsunod nga mga siglo. Ang mga pilosopo at pulitiko na nagsusulong ng mga republika, tulad ng Machiavelli at Madison , ay nakasalig nang malaki sa klasikal na mga mapagkukunan ng Greek at Roman na naglalarawan ng iba't ibang uri ng mga rehimen. Ang mga pilosopo ug mga pulitiko nga nagpasiugda sa mga republika, sama sa Machiavelli ug Madison , nagsalig pag-ayo sa klasikal nga mga gigikanan sa Greek ug Romano nga naghubit sa lainlaing klase sa mga rehimen. Tinalakay ng Aristotle 's Politics ang iba't ibang anyo ng gobyerno. Gihisgutan ni Aristotle 's Politics ang lainlaing mga porma sa gobyerno. Isang form na pinangalanang Aristotle na politeia , na binubuo ng isang halo ng iba pang mga form. Usa ka porma nga ginganlag Aristotle nga politeia , nga gilangkuban sa ubang mga porma. Nagtalo siya na ito ay isa sa mga perpektong anyo ng gobyerno, pinalawak ni Polybius ang marami sa mga ideyang ito. Miingon siya nga kini usa ka labing maayong porma sa gobyerno, gipadako ni Polybius ang kadaghanan sa kini nga mga ideya. Muli na nakatuon sa ideya ng halo-halong gobyerno . Nga nagpunting pag-usab sa ideya sa nagsagol nga gobyerno . Ang pinakamahalagang gawaing Romano sa tradisyon na ito ay ang De Re publica ng Cicero . Ang labing hinungdanon nga buhat sa Roma sa kini nga tradisyon mao ang Cicero's De re publica . Sa paglipas ng panahon, ang mga klasikal na republika ay alinman ay nasakop ng mga emperyo o naging mga sarili nila. Sa paglabay sa panahon, ang klasikal nga mga republika mahimoÕg nasakop sa mga emperyo o nahimo raÕg kaugalingon. Karamihan sa mga republika ng Greek ay pinagsama sa Macedonian Empire ng Alexander . Kadaghanan sa mga republika sa Gresya gilakip sa Imperyo sa Macedonian ni Alexander . Napalawak ng Roman Republic ang malalaking pagsakop sa iba pang mga estado ng Mediterranean na maaaring ituring na mga republika, tulad ng Carthage . Ang Roman Republic nagpadako sa malukpanon nga pagsakop sa ubang mga estado sa Mediteranyo nga mahimong giisip nga mga republika, sama sa Carthage . Ang Roman Republic mismo ay naging Roman Empire. Ang Romanhong Republika mismo pagkahuman nahimong Imperyo sa Roma. Ang salitang "republika" ay hindi karaniwang ginagamit upang mag-refer sa mga pre-klasikal na lungsod-estado, lalo na kung sa labas ng Europa at sa lugar na nasa ilalim ng impluwensya ng Graeco-Roman. Ang termino nga "republika" dili kasagaran gigamit sa pagtumong sa pre-klasikal nga mga lungsod-estado, labi na kung sa gawas sa Europa ug sa lugar nga naa sa gahum sa Graeco-Roman. Gayunpaman, ang ilang mga unang estado sa labas ng Europa ay may mga gobyerno na kung minsan ay itinuturing na katulad sa mga republika. Bisan pa ang pila ka una nga estado sa gawas sa Europa adunay mga gobyerno nga usahay karon giisip nga susama sa mga republika. Sa sinaunang Malapit na Silangan , isang bilang ng mga lungsod ng Eastern Mediterranean ang nakamit ang kolektibong panuntunan. Sa karaang Daan nga Sidlakan , daghang mga lungsod sa Sidlakan nga Mediteranyo ang nakab-ot ang kolektibo nga pagmando. Ang Arwad ay nabanggit bilang isa sa pinakaunang kilalang mga halimbawa ng isang republika. Ang Arwad gikutlo ingon nga usa sa labing una nga nailhan nga mga ehemplo sa usa ka republika. Kung saan ang mga tao, sa halip na isang monarko, ay inilarawan bilang isang soberanya. Diin ang mga tawo, imbis nga usa ka monarko, gihubit ingon usa ka soberano. Ang pagsasama ng Israel ng panahon ng mga Hukom bago ang United Monarchy ay itinuturing din na isang uri ng republika. Ang Israelinhon nga panag-abin sa mga panahon sa mga Maghuhukom sa atubangan sa United Monarkiya usab giisip nga usa ka matang sa republika. Sa Africa ang Axum Empire ay naayos bilang isang kumpederasyon na pinasiyahan katulad sa isang republikang hari, katulad nito ang bansa ng Igbo sa ngayon ay Nigeria . Sa Africa ang Axum Imperyo giorganisar ingon usa ka panagsama nga gimando nga parehas sa usa ka harianong republika, ingon usab ang nasud nga Igbo sa karon nga Nigeria . Ang mga unang institusyong republikano ay nagmula sa independiyenteng Ga_a sangha s - gana ay nangangahulugang "tribo" at angha ay nangangahulugang "pagpupulong" - na maaaring umiral nang maaga noong ika-6 na siglo at nagpatuloy sa ilang mga lugar hanggang sa ika-4 na siglo sa India. Ang mga unang institusyon sa republikano naggikan sa independente nga Ga_a sangha s - gana nagkahulugan nga "tribo" ug sangha nagkahulugan nga "pagpupulong" - nga mahimo nga nag-umpisa kaniadtong ika-6 nga siglo ug nagpadayon sa pipila nga mga lugar hangtod sa ika-4 nga siglo sa India. Ang katibayan para dito ay nagkalat, gayunpaman, at walang dalisay na mapagkukunan ng kasaysayan na umiiral para sa panahong iyon. Ang ebidensya alang niini nagkatibulaag, bisan pa, ug walaÕy putli nga tinubdan sa kasaysayan nga naglungtad alang sa kana nga panahon. Diodorus , isang Greek historian na sumulat ng dalawang siglo pagkatapos ng panahon ng pagsalakay ni Alexander the Great ng India (ngayon Pakistan at northwest India). Si Diodorus , usa ka istoryador sa Griego nga nagsulat duha ka mga siglo pagkahuman sa pagsulong ni Alexander the Great sa India (karon Pakistan ug amihanan-kasadpan sa India). Nang walang pag-alok ng anumang detalye, na ang independiyenteng at demokratikong mga estado ay umiiral sa India. Nga walaÕy gihatag nga detalye, nga ang independente ug demokratikong mga estado naglungtad sa India. Pansinin ng mga modernong iskolar ang salitang demokrasyasa oras ng ika-3 siglo at kalaunan ay nagdusa mula sa pagkasira at maaaring mangahulugang anumang autonomous na estado, gaano man ang oligarkiya sa kalikasan. Ang mga modernong eskolar nakamatikod sa pulong demokrasyasa panahon sa ika-3 nga siglo ug sa ulahi nag-antus gikan sa pagkadaot ug mahimong ipasabut sa bisan unsang awtonomiya nga kahimtang, bisan unsa pa ang oligarkiya sa kinaiyahan. Ang Mahajanapadas ay ang labing anim na pinakamakapangyarihang at malawak na mga kaharian at republika ng panahon. Ang Mahajanapadas mao ang napulo ug unom nga labing kusgan ug halapad nga mga gingharian ug mga republika sa panahon. Mayroon ding bilang ng mas maliit na mga kaharian na umaabot sa haba at lapad ng Sinaunang India . Adunay usab daghang mga gagmay nga mga gingharian nga nagaabut sa gitas-on ug gilapdon sa Ancient India . Kabilang sa mga Mahajanapadas at mas maliit na estado, ang Shakyas , Koliyas , Mallas , at Licchavis ay sumunod sa gobyernong republikano. Lakip sa Mahajanapadas ug gagmay nga mga estado, ang Shakyas , Koliyas , Mallas , ug Licchavis nagsunod sa gobyerno sa republikano. Ang mga pangunahing katangian ng gana ay tila nagsasama ng isang monarko, karaniwang kilala ng pangalang raja , at isang sinadyang pagpupulong. Ang panguna nga mga kinaiya sa gana ingon nga adunay usa ka monarch, nga kasagaran nailhan sa ngalan nga raja , ug usa ka tinuyo nga panagtigum. Ang pagpupulong ay regular na nagkita, tinalakay nito ang lahat ng mga pangunahing desisyon sa estado. Kanunay nga magtigum ang katiguman, gihisgutan niini ang tanan nga mga desisyon sa estado. Hindi bababa sa ilang mga estado, ang pagdalo ay bukas sa lahat ng malayang lalaki. Labing menos sa pipila ka estado, ang pagtambong bukas alang sa tanan nga libre nga mga lalaki. Ang katawan na ito ay mayroon ding buong pinansiyal, administratibo, at hudisyal na awtoridad. Kini nga lawas adunay bug-os nga pinansyal, administratibo, ug hudisyal nga awtoridad. Ang iba pang mga opisyal, na bihirang tumatanggap ng anumang banggitin, ay sumunod sa mga desisyon ng kapulungan. Ang uban nga mga opisyales, nga panagsa ra nga makadawat bisan unsang paghisgot, nagsunod sa mga desisyon sa asembleya. Hinirang ng gana , ang monarch ay tila palaging kabilang sa isang pamilya ng marangal na klase ng Kshatriya Varna . Gipili sa gana , ang monarko dayag nga kanunay sakop sa usa ka pamilya sa halangdon nga klase sa Kshatriya Varna . Pinagsama ng hari ang kanyang mga aktibidad sa pagpupulong. Giordinahan sa hari ang iyang mga kalihokan sa asembleya. Sa ilang mga estado, ginawa niya ito sa isang konseho ng iba pang mga maharlika. Sa pipila ka estado, gibuhat niya kini sa usa ka konseho sa uban nga mga hamili. Ang Licchavisay mayroong pangunahing namamahala sa katawan na 7,077 rajas, ang pinuno ng pinakamahalagang pamilya. Ang Licchavisadunay panguna nga nagamandong lawas nga 7,077 rajas, ang mga pangulo sa mga pinaka-importanting pamilya. Maagang "mga republika" o ga_a sangha , tulad ng Mallas , na nakasentro sa lungsod ng Kusinagara , at ang kumpederasyon ng Vajji (o Vriji). Sayo nga "republika" o ga_a sangha , sama sa Mallas , nakasentro sa lungsod sa Kusinagara , ug ang kompaniya sa Vajji (o Vriji), nakasentro sa lungsod sa Vaishali. Na nakasentro sa lungsod ng Vaishali , ay umiiral nang maaga noong ika-6 na siglo at nagpatuloy sa ilang mga lugar hanggang sa ika-4 na siglo . Naglungtad sa sayo pa sa ika-6 nga siglo ug nagpadayon sa pipila nga mga lugar hangtod sa ika-4 nga siglo . Ang pinakasikat na angkan sa gitna ng naghaharing confederate clan ng Vajji Mahajanapada ay ang Licchavis . Ang labing inila nga angkan sa taliwala sa mga naghukum nga clederate clan sa Vajji Mahajanapada mao ang Licchavis . Ang kaharian ng Magadha ay kasama ang mga pamayanang republikano tulad ng pamayanan ng Rajakumara. Ang gingharian sa Magadha nag-uban sa mga komunidad sa republikano sama sa komunidad sa Rajakumara. Ang mga baryo ay may sariling mga pagtitipon sa ilalim ng kanilang mga lokal na pinuno na tinawag na Gramakas. Ang mga baryo adunay kaugalingon nga katiguman sa ilalum sa ilang mga lokal nga punoan nga gitawag Gramakas. Ang kanilang mga administrasyon ay nahahati sa mga ehekutibo, hudisyal, at pagpapaandar ng militar. Ang ilang mga administrasyon nabahin sa mga katungdanan sa ehekutibo, hudisyal, ug militar. Ang mga iskolar ay naiiba sa kung paano pinakamahusay na upang ilarawan ang mga gobyerno na ito at ang hindi malinaw, Ang mga iskolar magkalainlain kung giunsa nila paghubit ang kini nga mga gobyerno, ug ang dili klaro. Kalat-kalat na kalidad ng katibayan ay nagbibigay-daan para sa malawak na hindi pagkakasundo. Dili maayo nga kalidad sa ebidensya nga gitugot alang sa daghang mga dili pagsinabtanay. Ang ilan ay binibigyang diin ang sentral na tungkulin ng mga asembliya at sa gayon ay tito sila bilang mga demokrasya. Ang pipila naghatag gibug-aton sa hinungdanon nga papel sa mga asembliya ug sa ingon gipunting kini ingon mga demokrasya. Ang iba pang mga iskolar ay nakatuon sa pang-itaas na uri ng pagsakop sa pamumuno at posibleng kontrol ng pagpupulong at makita ang isang oligarkiya o isang aristokrasya . Ang uban nga mga iskolar nagpunting sa labaw nga hut-ong sa pagdumala sa pamunuan ug posible nga pagpugong sa asembleya ug makita ang usa ka oligarkiya o usa ka aristokrasya . Sa kabila ng halatang kapangyarihan ng pagpupulong, hindi pa ito itinatag kung ang komposisyon at pakikilahok ay tunay na tanyag. Bisan sa dayag nga gahum sa asembleya, wala pa kini natukod kung ang komposisyon ug partisipasyon tinuud nga popular. Ito ay makikita sa Arthashastra , isang sinaunang handbook para sa mga monarko kung paano mamamahala nang mahusay. Kini gipakita sa Arthashastra , usa ka karaan nga handbook alang sa mga monarko kung giunsa ang pagmando sa hapsay nga paagi. Naglalaman ito ng isang kabanata kung paano haharapin ang sanghas. Naglangkob kini og usa ka kapitulo kung giunsa ang pag-atubang sa sanghas. Na kinabibilangan ng mga pagpapaandar sa pagmamanipula ng marangal na pinuno. Nga naglakip sa mga panudlo sa pag-manipula sa halangdon nga mga lider. Subalit hindi nito binabanggit kung paano maimpluwensyahan ang masa ng mga mamamayan. Bisan pa wala kini hisguti kung giunsa ang impluwensya sa masa sa mga lungsuranon. Na nagpapahiwatig na ang "Ga_a sanghas" __ay higit pa sa isang aristokratikong pamamahala, o oligarkikong republika, kaysa sa "demokrasya". Nga nagpaila nga ang "Ga_a sanghas" __labaw sa usa ka aristokratikong pagmando, o oligarkiya nga republika, kaysa "demokrasya". Ang Icelandic Commonwealth ay itinatag noong 930 ng mga refugee mula sa Norway na tumakas sa pag-iisa ng bansang iyon sa ilalim ni Haring Harald Fairhair . Ang Icelandic Commonwealth natukod kaniadtong 930 sa mga kagiw gikan sa Norway nga milayas sa paghiusa sa nasud sa ilalum ni Haring Harald Fairhair . Ang Komonwelt ay binubuo ng isang bilang ng mga pamilya na pinamamahalaan ng mga pinuno. Ang Commonwealth gilangkuban sa daghang mga pamilya nga gidumala sa mga pangulo. At ang Althing ay isang kombinasyon ng parliyamento at kataas-taasang hukuman kung saan nag-apela ang mga hindi pagkakaunawaan mula sa mga mas mababang korte. Ug ang Althing usa ka kombinasyon sa parliyamento ug korte suprema diin ang mga pag-apela gikan sa mga mas ubos nga mga korte na-husay. Napagpasyahan ang mga batas, at ang mga desisyon ng pambansang kahalagahan ay kinuha. Ang mga balaod gipasya, ug ang mga desisyon sa nasudnon nga kahinungdanon gikuha. Isa sa mga halimbawa nito ay ang Christianisation ng Iceland noong 1000, kung saan ipinasiya ang Althing. Ang usa nga pananglitan mao ang Christianisation of Iceland sa 1000, diin ang Althing nagmando. Upang maiwasan ang isang pagsalakay, na ang lahat ng mga taga-Iceland ay dapat mabautismuhan, at ipinagbabawal ang pagdiriwang ng mga paganong ritwal. Aron mapugngan ang pagsulong, nga ang tanan nga taga-Iceland kinahanglan magpabunyag, ug gidili ang pagsaulog sa paganong mga ritwal. Taliwas sa karamihan ng mga estado, ang Commonwealth ng Iceland ay walang opisyal na pinuno. Sukwahi sa kadaghanan nga mga estado, ang Commonwealth sa Iceland walaÕy opisyal nga lider. Noong unang bahagi ng ika-13 siglo, ang Edad ng Sturlungs , ang Komonwelt ay nagsimulang magdusa mula sa mahahabang salungatan sa pagitan ng mga nalalapit na lahi . Sa sayong bahin sa ika-13 siglo, ang Panahon sa Sturlungs , ang Komonwelt nagsugod nga nag-antus gikan sa dugay nga mga panagsangka tali sa mga away sa mga pamilya. Ito, na sinamahan ng panggigipit mula sa haring Norwegian na si Haakon IV para sa mga taga-Iceland na muling sumama sa "pamilya" ng Norwegian. Kini, inubanan sa pagpit-os gikan sa Norwegian nga hari nga si Haakon IV para sa mga taga-Islandia nga makig-uli sa ÒpamilyaÓ nga Norwegian. Pinangunahan ang mga tagapangulo ng Iceland na tanggapin si Haakon IV bilang hari sa pamamagitan ng pag-sign ng Gamli sattmali (" Old Covenant ") sa 1262. Pinangunahan ang mga pangulo sa Iceland nga dawaton si Haakon IV ingon hari pinaagi sa pagpirma sa Gamli s‡ttm‡li (" Old Pakigsaad ") sa 1262. Ito ay mabisang ito natapos ang Komonwelt ang Althing, gayunpaman, ay parlyamento pa rin ng Iceland, halos 800 taon mamaya. Kini epektibo nga natapos ang Komonwelt ang Althing, bisan pa, ang parliyamento sa Iceland, hapit 800 ka tuig ang milabay. Giovanni Battista Tiepolo , inaalok ni Neptune ang kayamanan ng dagat sa Venice, 1748Ð1750. Giovanni Battista Tiepolo , Neptune nagtanyag sa katigayunan sa dagat ngadto sa Venice, 1748Ð1750. Ang pagpipinta na ito ay isang alegorya ng kapangyarihan ng Republic of Venice . Kini nga painting usa ka alegasyon sa gahum sa Republic of Venice . Sa Europa ang mga bagong republika ay lumitaw noong huli na Middle Ages nang maraming mga maliit na estado ang yumakap sa mga sistemang republikano ng gobyerno. Sa Uropa ang mga bag-ong republika nagpakita sa ulahing bahin sa Edad Medya kung ubay-ubay nga gagmay nga estado ang nagsagup sa mga sistema sa gobyerno sa republikano. Ang mga ito ay karaniwang maliit, ngunit mayaman, estado ng pangangalakal, tulad ng mga lungsod ng estado ng estado at Hanseatic League , kung saan ang klase ng mangangalakal ay tumaas sa katanyagan. Kadaghanan kini gamay, apan adunahan, mga estado sa pamatigayon, sama sa mga estado sa lungsod sa Italya ug Hanseatic League , diin ang klase sa magpapatigayon nabantog. Napansin ni Knud Haakonssen na, sa pamamagitan ng Renaissance , ang Europa ay nahahati sa mga estado na kinokontrol ng isang landed elite na mga monarkiya at ang mga kinokontrol ng isang komersyal na piling tao ay mga republika. Giingon ni Knud Haakonssen nga, sa Renaissance , ang Europe nabahin sa mga estado nga kontrolado sa usa ka landed elite nga mga monarkiya ug kadtong kontrolado sa usa ka komersyal nga elite nga mga republika. Sa buong Europa isang mayamang klase ng mangangalakal na binuo sa mga mahalagang lungsod ng kalakalan. Sa tibuuk nga Europa usa ka dato nga negosyante nga klase nga naugmad sa mga importanteng syudad sa pamatigayon. Sa kabila ng kanilang kayamanan mayroon silang kaunting kapangyarihan sa sistemang pyudal na pinamamahalaan ng mga may-ari ng kanayunan. Bisan pa sa ilang katigayunan sila adunay gamay nga gahum sa sistema sa pyudal nga gidominahan sa mga tag-iya sa kabaryohan. At sa buong Europa ay nagsimulang magtaguyod para sa kanilang sariling mga pribilehiyo at kapangyarihan. Ug sa tibuuk nga Europa nagsugod sa pagduso alang sa ilang kaugalingon nga mga pribilehiyo ug gahum. Ang mas sentralisadong estado, tulad ng Pransya at England, ay nagbigay ng limitadong mga chart ng lungsod. Ang labi ka sentralisado nga mga estado, sama sa France ug England, naghatag sa limitadong mga chart sa syudad. Halalan ng unang Head-Alderman noong 1289, ni Auguste Migette. Pagpili sa una nga Head-Alderman kaniadtong 1289, ni Auguste Migette. Si Metz ay isang malayang imperyal na lungsod ng Holy Roman Emperor . Si Metz kaniadto usa ka gawasnon nga lungsod sa imperyo sa Holy Roman Emperor . Sa mas malalakas na pamamahala ng Holy Roman Empire , 51 sa pinakamalaking bayan ang naging malayang lungsod ng imperyal . Sa labi ka labi nga nagdumala nga Holy Roman Empire , 51 sa labing daghan nga mga lungsod ang nahimong gawasnon nga mga lungsod sa imperyal . Habang nasa ilalim ng kapangyarihan ng Holy Roman Emperor ang karamihan sa kapangyarihan ay gaganapin sa lokal at maraming pinagtibay ang mga republican form ng gobyerno. Samtang sa ilalum sa pagmando sa Holy Roman Emperor nga kadaghanan nga gahum gihimo sa lokal ug daghan nga gisagop republican mga porma sa gobyerno. Ang parehong mga karapatan sa imperyal na pagdali ay na-secure ng mga pangunahing lungsod ng kalakalan sa Switzerland. Ang parehas nga mga katungod sa pagdali sa imperyal nga nakuha sa mga dagkong lungsod sa pamaligya sa Switzerland. Ang mga bayan at mga nayon ng alpine Switzerland ay nagkaroon, kagandahang-loob ng heograpiya, din ay higit sa lahat ay hindi kasama mula sa sentral na kontrol. Ang mga lungsod ug mga baryo sa alpine Switzerland adunay, maayong kabubut-on sa geograpiya, usab gilain gikan sa kontrol sa sentral. Hindi tulad ng Italya at Alemanya, ang karamihan sa kanayunan ay hindi kontrolado ng mga feudal barons. Dili sama sa Italya ug Alemanya, ang kadaghanan sa bukirong lugar mao nga dili kontrolado sa mga feudal barons. Ngunit ng mga independiyenteng magsasaka na gumagamit din ng mga form na pang-gobyerno ng gobyerno. Apan sa mga independyenteng mag-uuma nga naggamit usab sa mga komun nga porma sa gobyerno. Kapag ang mga Habsburgssinubukan upang muling ibigay ang kontrol sa rehiyon kapwa ang mga magsasaka sa bukid at ang mga mangangalakal ng bayan ay sumali sa paghihimagsik. Kung ang mga Habsburgsmisulay pag-uli sa pagkontrol sa rehiyon ang mga mag-uuma sa banika ug mga negosyante sa lungsod miapil sa pagrebelde. Ang Swiss ay nagtagumpay, at ang Swiss Confederacy ay inihayag, at ang Switzerland ay nagpapanatili ng isang republican form ng gobyerno hanggang sa kasalukuyan. Ang Swiss mga madaugon, ug ang Swiss panag-abin gimantala, ug Switzerland nga gihawiran sa usa ka republican nga matang sa gobyerno ngadto sa karon. Ang Italya ay ang pinaka-makapal na populasyon na lugar ng Europa. Ang Italya mao ang labing daghan nga gipuy-an nga lugar sa Europe. Isa rin sa pinakamahina na sentral na pamahalaan. Usa usab sa labing huyang nga sentral nga gobyerno. Marami sa mga bayan sa gayon ay nakakuha ng malaking kalayaan at pinagtibay na mga form ng gobyerno ng komite. Daghang mga lungsod ang nakakuha og daghang kalainan ug gisagop ang mga porma sa gobyerno sa komperensya. Ganap na walang kontrol sa pyudal, pinalawak ang mga estado ng lungsod ng Italya, na nakakontrol ang bukirang bukid. Hingpit nga walaÕy pagpugong sa pyudal, gipalapdan ang mga estado sa syudad sa Italya, nga nakuha ang kontrol sa bukirong bukid. Ang dalawang pinakamalakas ay ang Republika ng Venice at ang karibal nito sa Republika ng Genoa . Ang duha nga labing gamhanan mao ang Republic of Venice ug ang karibal niini sa Republic of Genoa . Ang bawat isa ay mga malalaking panterong pangkalakalan, at karagdagang pinalawak sa pamamagitan ng paggamit ng kapangyarihan ng hukbo upang makontrol ang malalaking bahagi ng Mediterranean. Ang matag usa mga dagkong pantalan sa patigayon, ug dugang nga gipalapdan pinaagi sa paggamit sa gahum sa kadagatan aron makontrol ang dagkong mga bahin sa Mediterranean. Ito ay sa Italya na ang isang ideolohiya na nagsusulong para sa mga republika ay unang binuo. Dinhi sa Italya ang usa ka ideolohiya nga nagpasiugda alang sa mga republika una nga naugmad. Mga manunulat tulad ng Bartholomew ng Lucca , Brunetto Latini , Marsilius ng Padua, at nakita ni Leonardo Bruni ang mga medieval city-state bilang tagapagmana ng legacy ng Greece at Roma. Mga magsusulat sama sa Bartholomew sa Lucca , Brunetto Latini , Marsilius sa Padua, ug nakita ni Leonardo Bruni ang mga lungsod-estado sa medieval ingon nga mga manununod sa panulundon sa Greece ug Roma. Ang nangingibabaw na anyo ng pamahalaan para sa mga unang bahagi ng republika ay kontrol sa pamamagitan ng isang limitadong konseho ng mga piling tao patricians . Ang nagpatigbabaw nga porma sa gobyerno alang sa mga unang republika nga kontrol sa usa ka limitado nga konseho sa mga piling mga patrician. Sa mga lugar na gaganapin ang halalan, ang mga kwalipikasyon ng pag-aari o pagiging kasapi ng guild ay limitado ang parehong maaaring bumoto at kung sino ang maaaring tumakbo. Sa mga lugar nga naghimog eleksyon, ang mga kwalipikasyon sa kabtangan o ang pagiging miyembro sa guild limitado ang duha nga makaboto ug kinsa ang modagan. Sa maraming mga estado walang direktang halalan ang gaganapin at ang mga miyembro ng konseho ay namamana o hinirang ng umiiral na konseho. Sa daghang mga estado walaÕy direktang nga eleksyon nga gipahigayon ug ang mga myembro sa konseho ang mga namamana o gitudlo sa naglungtad nga konseho. Iniwan nito ang karamihan sa populasyon na walang kapangyarihang pampulitika. Gibiyaan niini ang kadaghanan sa populasyon nga walaÕy gahum sa politika. Ang mga kaguluhan at pag-alsa ng mga mas mababang mga klase ay karaniwan. Ang mga kagubot ug pag-alsa sa mas ubos nga mga klase kasagaran. Ang huli na Middle Ages ay nakakita ng higit sa 200 tulad ng mga pagtaas sa mga bayan ng Holy Roman Empire. Ang ulahing bahin sa Edad Medya nakakita sa kapin sa 200 nga pagtaas sa mga lungsod sa Holy Roman Empire. Ang mga katulad na pag-aalsa ay naganap sa Italya, lalo na ang Ciompi Revolt sa Florence. Ang susamang mga pag-alsa nahitabo sa Italya, labi na ang Ciompi Revolt sa Florence. Kasunod ng pagbagsak ng Seljuk Sultanate of Rum at pagtatatag ng Turkish Anatolian Beyliks. Pagkahuman sa pagkalumpag sa Seljuk Sultanate of Rum ug pag-establisar sa Turkish Anatolian Beyliks. Ang mga fraternities ng Ahiler merchant ay nagtatag ng isang estado na nakasentro sa Ankara na kung minsan ay inihambing sa mga Italyanong mercantile republics. Ang mga fraternities sa Ahiler nga magpapatigayon nagtukod usa ka estado nga nasentro sa Ankara nga usahay itandi sa mga repormang Italya sa mercantile. Habang ang mga klasikal na manunulat ay naging pangunahing mapagkukunan ng ideolohikal para sa mga republika ng Italya, sa Hilagang Europa. Bisan kung ang mga klasikal nga magsusulat ang nahimo nga panguna nga gigikanan sa ideolohiya alang sa mga republika sa Italya, sa Amihanang Uropa. Ang Protestanteng Repormasyon ay gagamitin bilang katwiran para sa pagtatatag ng mga bagong republika. Ang Protestante nga Repormasyon gamiton ingon nga katarungan alang sa pagtukod sa bag-ong mga republika. Ang pinakamahalaga ay ang teolohiya ng Calvinist , na binuo sa Swiss Confederacy, isa sa pinakamalaki at pinakamalakas sa mga republika ng medieval. Ang labing hinungdanon mao ang teyolohiya sa Calvinist , nga nag-uswag sa Swiss Confederacy, usa sa labing dako ug labing gamhanan nga mga republika sa medieval. Si John Calvin ay hindi tumawag para sa pag-aalis ng monarkiya. Si John Calvin wala nanawagan alang sa pagwagtang sa monarkiya. Ngunit isinulong niya ang doktrina na ang matatapat ay may tungkulin na ibagsak ang mga hindi malupit na mga monarkiya. Apan gipadayon niya ang doktrina nga ang mga matuud adunay katungdanan nga palagputon ang mga dili mabag-o nga monarkiya. Ang adbokasiya para sa mga republika ay lumitaw sa mga akda ng mga Huguenots sa panahon ng French Wars of Religion . Ang adbokasiya alang sa mga republika nagpakita sa mga sinulat sa mga Huguenots sa panahon sa French Wars of Religion . Ang Calvinism ay may mahalagang papel sa mga pag-aalsa ng republikano sa Inglatera at Netherlands. Ang Calvinism adunay hinungdanon nga papel sa mga pag-alsa sa republican sa England ug Netherlands. Tulad ng mga lungsod-estado ng Italya at ang Hanseatic League. Sama sa mga lungsod-estado sa Italya ug ang Hanseatic League, pareho ang hinungdanon nga mga sentro sa pamaligya. Kapwa mga mahalagang sentro ng pangangalakal, na may isang malaking klase ng mangangalakal na umuusbong mula sa pangangalakal kasama ang Bagong Mundo. Nga adunay daghang klase sa magpapatigayon nga nag-uswag gikan sa pamatigayon uban sa Bag-ong Kalibutan. Ang mga malalaking bahagi ng populasyon ng parehong mga lugar ay yumakap din sa Calvinism. Daghang mga bahin sa populasyon sa duha ka mga lugar ang midawat usab sa Calvinism. Sa panahon ng Dutch Revolt (simula noong 1566), ang Republika ng Dutch ay lumitaw mula sa pagtanggi sa panuntunan ng Espanya na Habsburg . Atol sa Rebolusyong Dutch (nagsugod sa 1566), ang Republika sa Olandes mitumaw gikan sa pagsalikway sa pagmando sa Espanya nga Habsburg . Gayunpaman, hindi nakuha ng bansa ang republikanong anyo ng pamahalaan kaagad: sa pormal na pagpapahayag ng kalayaan ( Act of Abjuration , 1581). Bisan pa, ang nasud wala magsagop sa republikanhon nga porma sa gobyerno dihadiha: sa pormal nga deklarasyon sa independensya ( Act of Abjuration , 1581). Ang trono ni haring Philip ay idineklarang bakante, at ang mga mahistrado ng Dutch ay tinanong ang Duke ni Anjou, reyna Elizabeth ng Inglatera at prinsipe William ng Orange , isa-isa, upang palitan si Philip. Ang trono ni haring Philip gipahayag lamang nga bakante, ug ang mga mahistrado sa Dutch nangutana sa Duke ni Anjou, reyna nga Elizabeth sa Inglatera ug prinsipe nga William Orange , sa tinagurha, nga mopuli kang Philip. Ito ay tumagal hanggang 1588 bago ang mga Estates (ang Staten , ang kinatawan ng pagpupulong sa oras) ay nagpasya na ipagkaloob ang soberanya ng bansa sa kanilang sarili. Nahuman kini hangtod sa 1588 sa wala pa ang mga Estates (ang Staten , ang representante nga representante sa oras) mihukom nga hatagan ang soberanya sa nasud sa ilang kaugalingon. Noong 1641 nagsimula ang Digmaang Sibil ng Ingles, ang Spearheaded ng mga Puritans at pinondohan ng mga mangangalakal ng London, ang pag-aalsa ay isang tagumpay, at si Haring Charles I ay napatay. Sa 1641 nagsugod ang English Civil War, gipangunahan sa mga Puritano ug gipondohan sa mga magpapatigayon sa London, ang pag-alsa nagmalampuson, ug gipatay si Haring Charles I. Sa Inglatera James Harrington , Algernon Sidney , at John Milton ay naging ilan sa mga unang manunulat upang magtaltalan sa pagtanggi sa monarkiya at yumakap sa isang republikanong anyo ng pamahalaan. Sa Inglatera James Harrington , Algernon Sidney , ug John Milton nahimong pipila sa mga unang magsusulat nga nangatarungan tungod sa pagsalikway sa monarkiya ug pagdawat sa us aka republikanong porma sa gobyerno. Ang Ingles na Komonwelt ay maikli ang nabuhay, at sa sandaling ibalik ang monarkiya. Ang Ingles nga Komonwelt kadiyot nga nabuhi, ug sa wala madugay gibalik ang monarkiya. Ang Dutch Republic ay nagpatuloy sa pangalan hanggang sa 1795, ngunit sa kalagitnaan ng ika-18 siglo ang stadtholder ay naging isang de factomonarko. Ang Dutch Republic nagpadayon sa ngalan hangtod sa 1795, apan sa tungatunga sa ika-18 nga siglo ang stadtholder nahimong de factomonarko. Ang mga Calvinist ay ilan din sa mga pinakaunang mga maninirahan sa mga kolonya ng British at Dutch ng Hilagang Amerika. Ang mga Calvinista usab ang pipila sa mga una nga mag-uuma sa kolonya sa Britanya ug Dutch sa North America. Ang bandila ng Septinsular Republic mula noong unang bahagi ng 1800s. Ang bandila sa Septinsular Republic gikan pa sa sayong 1800s. Isang rebolusyonaryong Republikano na sinulat na panukalang batas mula sa mga riot ng Stockholm sa panahon ng mga Revolutions noong 1848. Usa ka rebolusyonaryo nga sinulat sa kamot sa Republikano gikan sa mga riot sa Stockholm sa panahon sa Revolutions kaniadtong 1848. Si Dethrone Oscar hindi siya akma na maging isang hari. Si Dethrone Oscar dili siya angayan nga mahimong usa ka hari. Mabuhay ang Republika ang repormasyon kasama ang royal house, matagal na mabuhay Aftonbladet kamatayan sa hari / Republic Republic ang Mga Tao. Mabuhi ang Republika ang repormasyon uban ang Royal house, mabuhi ang dugay sa Aftonbladet kamatayon sa hari / Republic Republic ang Katawhan. Hindi kilala ang pagkakakilanlan ng manunulat, kasabay ng mga paunang pag-aalsa ng republikano. Wala mahibal-an ang identidad sa magsusulat, kauban sa mga inisyal nga rebolusyon sa republikano. Ang maagang modernong Europa ay nakakita rin ng isang malaking pagtaas sa monarkikong kapangyarihan. Ang una nga moderno nga Europa nakakita usab usa ka dakong pagdugang sa gahum sa monarkiya. Ang panahon ng ganap na monarkiya ay pinalitan ang limitado at desentralisado na mga monarkiya na umiiral sa karamihan ng mga Middle Ages. Ang panahon sa hingpit nga monarkiya nagpuli sa limitado ug desentralisado nga mga monarkiya nga naglungtad sa kadaghanan sa Mga Tunga sa Panahon sa Edad. Nakita rin nito ang isang reaksyon laban sa kabuuang kontrol ng monarch bilang isang serye ng mga manunulat na nilikha ang ideolohiya na kilala bilang liberalismo . Nakita usab kini nga reaksyon batok sa total nga pagkontrol sa monarch ingon nga serye sa mga manunulat nga nagmugna sa ideolohiya nga nailhan nga liberalismo . Karamihan sa mga iniisip ng Enlightenment ay mas interesado sa mga ideya ng monarkiya ng konstitusyon kaysa sa mga republika. Kadaghanan sa kini nga mga gihunahuna sa Enlightenment mas interesado sa mga ideya sa monarkiya sa konstitusyon kaysa sa mga republika. Ang rehimen ng Cromwell ay may diskriminasyon sa republicanism, at naramdaman ng karamihan sa mga iniisip na natapos ang mga republika sa alinman sa anarkiya o paniniil . Ang rehimen sa Cromwell nagsalikway sa republicanism, ug kadaghanan sa mga naghunahuna naghunahuna nga ang mga republika natapos sa anarkiya o pagdaogdaog . Sa gayon ang mga pilosopo na tulad ni Voltaire ay sumalungat sa labis na pagsisiksik habang sa parehong oras ay malakas na pro-monarkiya. Sa ingon ang mga pilosopo sama ni Voltaire supak sa absolutism samtang sa samang higayon kusganon nga pro-monarkiya. Sina Jean-Jacques Rousseau at Montesquieu ay pinuri ang mga republika. Si Jean-Jacques Rousseau ug Montesquieu nagdayeg sa mga republika. Tiningnan ang mga lungsod-estado ng Greece bilang isang modelo. Gitan-aw ang mga lungsod-estado sa Greece ingon usa ka modelo. Gayunpaman, nadama rin ng dalawa na ang isang bansa-estado tulad ng Pransya, na may 20 milyong katao, ay imposible na mamuno bilang isang republika. Bisan pa, gibati usab sa duha nga ang usa ka nasud nga estado sama sa Pransiya, nga adunay 20 milyon nga mga tawo, dili mahimo nga magmando isip usa ka republika. Rousseau admired ang republikano eksperimento sa Corsica at inilarawan ang kanyang ideal na pampulitika istraktura ng maliit, self-namamahala sa communes . Gipasalamatan ni Rousseau ang eksperimento sa republikano sa Corsica ug gihulagway ang iyang sulundon nga istruktura sa politika nga gamay, nagdumala sa kaugalingon nga komite . Nadama ni Montesquieu na ang isang lungsod-estado ay dapat na perpektong maging isang republika. Gibati ni Montesquieu nga ang usa ka lungsod-estado kinahanglan nga usa ka republika. Ngunit pinananatili na ang isang limitadong monarkiya ay mas angkop sa isang malaking bansa. Apan gihuptan nga ang usa ka limitado nga monarkiya mas angay sa usa ka dako nga nasud. Ang Rebolusyong Amerikano ay nagsimula bilang isang pagtanggi lamang sa awtoridad ng Parliyamento ng British sa mga kolonya, hindi sa monarkiya. Ang American Revolution nagsugod ingon usa ka pagsalikway lamang sa awtoridad sa British Parliament sa mga kolonya, dili sa monarkiya. Ang kabiguan ng monarkang British na protektahan ang mga kolonya mula sa itinuturing nilang paglabag sa kanilang mga karapatan sa kinatawan ng gobyerno. Ang pagkapakyas sa monarkiya sa Britanya nga mapanalipdan ang mga kolonya gikan sa ilang giisip nga paglapas sa ilang mga katungod sa representante nga gobyerno. Ang tatay ng monarko ng mga humihiling ng gawing muli bilang mga traydor. Ang pagmamarka sa monarko sa mga naghangyo sa redress isip mga traydor. Ang kanyang suporta sa pagpapadala ng mga tropa ng labanan upang ipakita ang awtoridad ay nagresulta sa laganap na pang-unawa ng British monarkiya bilang paniniil . Ang iyang suporta sa pagpadala sa mga tropa sa kombat aron ipakita ang awtoridad nagresulta sa kaylap nga pagsabot sa British monarkiya ingon panamtang . Sa Deklarasyon ng Kalayaan ng Estados Unidos ang mga pinuno ng pag-aalsa ay mahigpit na tinanggihan ang monarkiya at niyakap ang republicanism. Sa Deklarasyon sa Kalayaan sa Estados Unidos ang mga lider sa pag-alsa hugot nga gisalikway ang monarkiya ug gisagop ang republikano. Ang mga pinuno ng rebolusyon ay mahusay na sanay sa mga akda ng mga Pranses na kaisipang liberal, at din sa kasaysayan ng mga klasikal na republika. Ang mga pinuno sa rebolusyon maayo kaayo sa mga sinulat sa mga hunahuna sa liberal nga Pranses, ug usab sa kasaysayan sa klasikal nga mga republika. Kapansin -pansin na isinulat ni John Adams ang isang libro sa mga republika sa buong kasaysayan. Si John Adams labi nga nagsulat og libro sa mga republika sa tibuuk nga kasaysayan. Bilang karagdagan, ang malawak na ipinamamahagi at tanyag na basahin na malakas na tract na Karaniwan , ni Thomas Paine. Gawas pa, ang kaylap nga giapud-apod ug popular nga pagbasa sa kusog nga tract nga Sense , ni Thomas Paine. Matagumpay at mahusay na inilatag ang kaso para sa mga ideyang republikano at kalayaan sa mas malaking publiko. Malampuson ug mabinantayon nga nagpahayag sa kaso alang sa mga ideyang republikano ug kagawasan sa mas dako nga publiko. Ang Konstitusyon ng Estados Unidos , na na-ratipik noong 1789, ay lumikha ng isang medyo malakas na pederal na republika upang mapalitan ang medyo mahinapagkakaugnay sa ilalim ng unang pagtatangka sa isang pambansang pamahalaan na may Mga Artikulo ng Confederation at Perpetual Union na na- ratipik noong 1781. Ang Konstitusyon sa Estados Unidos , nga gi-aprobahan kaniadtong 1789, naghimo og usa ka lig-on nga federal nga republika aron mapulihan ang huyangang pagkakauyon sa ilalum sa una nga pagsulay sa usa ka nasyonal nga gobyerno sa Mga Artikulo sa Confederation ug Perpetual Union nga gi-aprubahan kaniadtong 1781. Ang unang sampung mga susog sa Konstitusyon, na tinawag na United States Bill of Rights. Ang una nga napulo nga mga pagbag-o sa Konstitusyon, nga gitawag nga United States Bill of Rights. Ginagarantiyahan ang ilang likas na karapatang pundamental sa mga ideyang republikano na nagkatuwiran sa Rebolusyon. Gigarantiyahan ang pipila ka mga natural nga katungod nga sukaranan sa mga ideyang republikano nga nagpakamatarung sa Rebolusyon. Ang Rebolusyong Pranses ay hindi rin republican sa simula nito. Ang Rebolusyong Pranses dili usab republikano sa sinugdanan. Pagkatapos lamang na alisin ng Flight to Varennes ang karamihan sa natitirang pakikiramay sa hari ay isang republika na idineklara at ipinadala si Louis XVI sa guillotine. Pagkahuman lang nga gikuha sa Flight to Varennes ang kadaghanan sa nahabilin nga simpatiya alang sa hari usa ka republika nga gipahayag ug gipadala si Louis XVI sa guillotine. Ang nakamamanghang tagumpay ng Pransya sa Pransya ng Rebolusyonaryong Wars ay nakakita ng mga republika na kumalat sa pamamagitan ng lakas ng mga armas sa buong Europa bilang isang serye ng mga republika ng kliyente ay na-set up sa buong kontinente. Ang katingad-an nga kalampusan sa Pransya sa Pranses nga Rebolusyonaryong Gubat nakita ang mga republika nga mikaylap pinaagi sa kusog nga mga bukton sa tibuuk nga bahin sa Europa ingon nga usa ka serye sa mga republika sa kliyente nga gipatindog sa kontinente. Ang pagtaas ng Napoleon ay nakita ang pagtatapos ng French First Republic at ang kanyang Sister Republics. Ang pagbangon sa Napoleon nakita ang katapusan sa Pranses nga Unang Republika ug ang iyang Sister Republics. Bawat isa ay pinalitan ng tanyag na mga monarkiya. Nga ang matag usa gipulihan sa bantog nga mga monarkiya. Sa buong panahon ng Napoleoniko, ang mga tagumpay ay nagpatay ng marami sa mga pinakalumang republika sa kontinente, kasama ang Republika ng Venice, Republika ng Genoa, at ang Republika ng Dutch. Sa bug-os nga panahon sa Napoleoniko, ang mga nagdaog gipatay sa kadaghanan sa labing karaan nga mga republika sa kontinente, lakip ang Republika sa Venice, ang Republika sa Genoa, ug ang Dutch Republic. Sa kalaunan ay nabago sila sa mga monarkiya o nasisipsip sa mga kalapit na monarkiya. Sa kadugayan sila nabag-o nga nahimo nga mga monarkiya o nasakop sa mga silingan nga mga monarkiya. Sa labas ng Europa ang isa pang pangkat ng mga republika ay nilikha habang pinahintulutan ng Napoleonic Wars ang mga estado ng Latin America na makakuha ng kanilang kalayaan. Sa gawas sa Europa usa pa ka grupo sa mga republika ang gimugna samtang gitugotan sa Napoleonic Wars ang mga estado sa Latin America nga makakuha sa ilang kagawasan. Ang ideolohiyang liberal ay may limitadong epekto lamang sa mga bagong republika. Ang ideolohiya sa Liberal adunay limitado nga epekto sa mga bag-ong republika. Ang pangunahing impetus ay ang lokal na European na nagmula sa populasyon ng Creole na salungat sa mga Peninsulares mga padala na ipinadala mula sa ibang bansa. Ang panguna nga impetus mao ang lokal nga taga-Europa nga populasyon sa Creole nga nagkasumpaki sa mga Peninsulares mga gipadala gikan sa gawas sa nasud. Ang karamihan sa populasyon sa karamihan ng Latin America ay alinman sa Africa na Amerikano o Amerindian , at ang Creole elite ay walang gaanong interes sa pagbibigay sa mga pangkat na ito ng kapangyarihan at malawak na nakabatay na popular na soberanya . Ang kadaghanan sa populasyon sa kadaghanan sa Latin America nga taga-Africa o Amerindian nga kagikan, ug ang elite sa Creole walaÕy gamay nga interes sa paghatag niini nga mga grupo ug gahum nga gipasukad sa kadaghanan nga soberanya . Simon Bolivar, ang parehong pangunahing instigator ng mga pag-aalsa at isa sa mga pinakamahalagang teorista. Simon Bolivar, ang mga nag-unang instigator sa mga pag-alsa ug usa sa labing hinungdanon nga teorista. Nakikiramay sa mga ideolohiyang liberal ngunit nadama na ang Latin America ay hindi nagkakaroon ng pagkakaisa sa lipunan para sa naturang sistema upang gumana at magsulong ng autokrasya kung kinakailangan. Adunay simpatiya sa mga liberal nga mga mithi apan gibati nga ang Latin America wala ang kooperasyon sa sosyal alang sa ingon nga sistema aron molihok ug gisugyot ang autokrasya kung gikinahanglan. Sa Mexico, ang autokrasya na ito saglit ay nagsagawa ng isang monarkiya sa Unang Imperyo ng Mexico . Sa Mexico, kini nga autokrasya gikuha sa mubo nga porma sa usa ka monarkiya sa Unang Imperyo sa Mexico . Dahil sa Digmaang Peninsular , ang korte ng Portuges ay inilipat sa Brazil noong 1808. Tungod sa Digma sa Peninsular , ang korte sa Portuges nabalhin sa Brazil kaniadtong 1808. Ang Brazil ay nagkamit ng kalayaan bilang isang monarkiya noong Setyembre 7, 1822, at ang Imperyo ng Brazil ay tumagal hanggang 1889. Ang Brazil nakakuha sa kagawasan ingon usa ka monarkiya kaniadtong Septyembre 7, 1822, ug ang Imperyo sa Brazil milungtad hangtod sa 1889. Sa iba pang mga estado ang iba't ibang mga anyo ng autokratikong republika ay umiiral hanggang sa karamihan ay liberalisado sa pagtatapos ng ika-20 siglo. Sa ubang mga estado ang lainlaing mga porma sa autokratikong republika naglungtad hangtod kadaghanan ang liberalisado sa katapusan sa ika-20 nga siglo. Ang Ikalawang Republika ng Pransya ay nilikha noong 1848, ngunit binawi ni Napoleon III na nagpahayag ng kanyang sarili bilang Emperor noong 1852. Ang Ikaduha nga Republika sa Pransya gimugna kaniadtong 1848, apan giwagtang ni Napoleon III nga nagpahayag sa iyang kaugalingon nga Emperor kaniadtong 1852. Itinatag ang Ikatlong Republika ng Pransya noong 1870, nang tumanggi ang isang komite ng rebolusyonaryong sibil na tanggapin ang pagsuko ni Napoleon III sa panahon ng Digmaang Franco-Prussian . Natukod ang Ikatulong Republika sa Pransya kaniadtong 1870, kung ang usa ka komite sa rebolusyonaryong sibil nga nagdumili sa pagdawat sa pagsuko ni Napoleon III sa panahon sa Gubat sa Franco-Prussian . Sandali ang Espanya ay naging Unang Espanya ng Espanya noong 1873-774, ngunit ang monarkiya ay agad na naibalik. Ang Espesyal nga Espanya nahimo nga Una nga Republika sa Espanya kaniadtong 1873-774, apan ang monarkiya sa wala madugay naayo. Sa pagsisimula ng ika-20 siglo ng Pransya, Switzerland at San Marino ay nanatiling nag-iisang republika sa Europa. Sa pagsugod sa ika-20 nga siglo sa Pransiya, Switzerland ug San Marino nagpabilin nga bugtong republika sa Europa. Nagbago ito nang, pagkatapos ng 1908 Lisbon Regicide , ang 5 Oktubre 1910 na rebolusyon ay itinatag ang Republika ng Portuges . Nausab kini kung, pagkahuman sa 1908 Lisbon Regicide , ang 5 Oktubre 1910 nga rebolusyon natukod ang Republika sa Portuges . Isang poster ng 1920 na paggunita sa permanenteng Pangulo ng Republika ng Tsina Yuan Shikai at ang pansamantalang Pangulo ng Republika ng Sun Yat-sen. Usa ka poster nga 1920 nga naghinumdom sa permanenteng Presidente sa Republika sa China nga si Yuan Shikai ug ang temporaryong Presidente sa Republic Sun Yat-sen. Sa Silangang Asya, nakita ng Tsina ang kaunting sentimento sa anti-Qing noong ika-19 na siglo. Sa East Asia, ang China nakit-an ang daghang sentimento nga anti-Qing sa ika-19 nga siglo. Maraming mga kilos sa protesta ang binuo para sa konstitusyonal na monarkiya. Ubay-ubay nga mga kalihukan sa protesta ang nagpanawagan alang sa monarkiya sa konstitusyon. Ang pinakamahalagang pinuno ng mga pagsisikap na ito ay ang Sun Yat-sen. Ang labing hinungdanon nga nanguna sa kini nga mga paningkamot mao ang Sun Yat-sen. Ang Tatlong Mga Prinsipyo ng Tao ay pinagsama ang mga ideya ng Amerikano, Europa, at Tsino. Kansang Tulo ka Prinsipyo sa Katawhan naghiusa sa mga ideya sa Amerikano, European, ug Intsik. Sa ilalim ng kanyang pamunuan ang Republika ng Tsina ay inihayag noong Enero 1, 1912. Ubos sa iyang pagpangulo ang Republika sa Tsina ginproklama kaniadtong Enero 1, 1912. Ang Republicanism ay lumawak nang malaki sa pagkalipas ng World War I. Ang Republicanism labi nga nagkalapad sa pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan. Nang bumagsak ang ilan sa pinakamalaking emperyo ng Europa. Kung diin ang daghang sa labing kadaghan nga emperyo sa Europa nahugno. Ang mga bagong estado ay nagkamit ng kalayaan sa panahon ng kaguluhan na ito, at marami sa mga ito, tulad ng Ireland , Poland , Finland at Czechoslovakia , ang pumili ng mga republican form ng gobyerno. Ang mga bag-ong estado nakakuha og kagawasan sa panahon sa kagubot, ug daghan niini, sama sa Ireland , Poland , Finland ug Czechoslovakia , nagpili mga republikanong mga porma sa gobyerno. Ang mga ideya ng Republikano ay kumalat, lalo na sa Asya, ang Estados Unidos ay nagsimulang magkaroon ng malaking impluwensya sa East Asia sa huli na bahagi ng ika-19 na siglo. Ang mga ideya sa Republikano mikaylap, labi na sa Asya, ang Estados Unidos nagsugod nga adunay daghang impluwensya sa East Asia sa ulahing bahin sa ika-19 nga siglo. Kasama ang mga misyonerong Protestante na may mahalagang papel. Ang mga misyonaryo nga Protestante adunay hinungdan nga papel. Ang liberal at republikanong mga manunulat sa kanluran ay nagbigay din ng impluwensya. Ang mga manunulat sa liberal ug republikano sa kasadpan naghatag usab nga impluwensya. Ang mga na sinamahan ng katutubong Confucian inspirasyon pampulitikang pilosopiya na ay mahaba Nagtalo na ang mga tao ay nagkaroon ng karapatan upang tanggihan ang di-makatarungang gobyerno na nawalan ng Mandate of Heaven . Kini inubanan sa lumad nga Confucius dinasig sa politika pilosopiya nga dugay Matod nga ang katawhan adunay katungod sa pagsalikway sa dili-matarung sa gobyerno nga nawad-an sa Mandatong sa Langit . Dalawang maiksing republika ang naiproklama sa Silangang Asya, ang Republika ng Formosa at ang Unang Republika ng Pilipinas . Duha ka gagmay nga mga republika ang giproklama sa East Asia, ang Republic of Formosa ug ang Unang Republika sa Pilipinas . Sa mga taon pagkaraan ng World War II, ang karamihan sa mga natitirang kolonya ng Europa ay nagkamit ng kanilang kalayaan, at ang karamihan ay naging mga republika. Sa mga tuig pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, kadaghanan sa nahabilin nga mga kolonya sa Europa nakakuha sa ilang kagawasan, ug kadaghanan nahimong mga republika. Ang dalawang pinakamalaking kapangyarihan ng kolonyal ay ang Pransya at ang United Kingdom. Ang duha ka labing dako nga gahum sa kolonyal mao ang France ug ang United Kingdom. Hinikayat ng Republikanong Pransya ang pagtatatag ng mga republika sa mga dating kolonya nito. Giawhag sa Republican France ang pagtukod sa mga republika sa kanhing mga kolonya. Sinubukan ng United Kingdom na sundin ang modelo na mayroon nito para sa mga naunang kolonya ng mga maninila na lumilikha ng mga independiyenteng mga Komonwelt na nakaugnay pa rin sa ilalim ng parehong monarkiya. Gisulayan sa United Kingdom nga sundon ang modelo nga nakuha niini alang sa mga una niini nga mga kolonya sa mga nag-uuma sa paghimo sa mga independyenteng yuta sa Komonwelt nga nalambigit pa sa ilalum sa parehas nga monarkiya. Habang ang karamihan sa mga kolonya ng settler at ang mas maliit na mga estado ng Caribbean ay nagpapanatili ng sistemang ito. Samtang ang kadaghanan sa mga kolonya sa settler ug sa gagmay nga mga estado sa Caribbean nagpabilin kini nga sistema. Tinanggihan ito ng mga bagong independiyenteng mga bansa sa Africa at Asya, na binago ang kanilang mga konstitusyon at naging mga republika. Gisalikway sa mga bag-ong independente nga mga nasud sa Africa ug Asia, nga nagbag-o sa ilang mga konstitusyon ug nahimong mga republika. Ang Britain ay sumunod sa ibang modelo sa Gitnang Silangan; inilagay nito ang mga lokal na monarkiya sa maraming mga kolonya at mandato. Ang Britain nagsunod sa lainlaing modelo sa Tunga sa Sidlakan; gibutang niini ang mga lokal nga monarkiya sa daghang mga kolonya ug mandato. Sa mga kasunod na mga dekada ng rebolusyon at mga coups ibagsak ang isang bilang ng mga monarch at naka-install na mga republika. Sa mga sunod-sunod nga mga dekada ang mga rebolusyon ug mga pag- coup nagpalagpot sa daghang mga monarko ug mga na-install nga mga republika. Maraming mga monarkiya ang nananatili, at ang Gitnang Silangan ay ang tanging bahagi ng mundo kung saan ang maraming malalaking estado ay pinasiyahan ng mga monarch na may halos kumpletong kontrol sa politika. Daghang mga monarkiya ang nagpabilin, ug ang Tunga sa Sidlakan ang bugtong bahin sa kalibutan diin daghang mga dagko nga estado ang gimandoan sa mga monarko nga adunay hingpit nga kontrol sa politika. Sa pagtatapos ng Unang Digmaang Pandaigdig, ang monarkiya ng Russia ay nahulog sa Rebolusyong Ruso . Pagkahuman sa Unang Gubat sa Kalibutan, ang monarkiya sa Russia nahulog sa Rebolusyong Ruso . Ang Pamahalaang pansamantalang Ruso ay itinatag sa lugar nito sa mga linya ng isang liberal na republika. Pamahalaang Panlalaban sa Russia natukod sa lugar niini sa mga linya sa usa ka liberal nga republika. Ngunit ito ay napabagsak ng mga Bolsheviks na nagpunta upang maitatag ang Unyon ng Sosyalistang Sosyalistang Republika . Apan kini gipalaglag sa mga Bolsheviks nga nagpadayon aron matukod ang Unyon sa Soviet Socialist Republics . Ito ang unang republika na itinatag sa ilalim ng ideolohiyang Marxist-Leninista . Kini ang una nga republika nga natukod ubos sa ideolohiyang Marxist-Leninista . Ang komunismo ay buong sumasalungat sa monarkiya, at naging mahalagang elemento ng maraming mga kilusang republikano noong ika-20 siglo. Ang komunismo bug-os nga gisupak sa monarkiya, ug nahimo nga hinungdanon nga elemento sa daghang mga kalihukang republikano sa ika-20ng siglo. Ang Rebolusyong Ruso ay kumalat sa Mongolia , at ibagsak ang teokratikong monarkiya nito noong 1924. Ang Rebolusyong Ruso mikaylap sa Mongolia , ug gipulihan ang teokratikong monarkiya sa 1924. Pagkaraan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ang mga komunista ay unti-unting nakakontrol ng Romania na tinitiyak na ang mga estado ay itinatag muli bilang mga sosyalistang republika sa halip na mga monarkiya. Pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan ang mga komunista hinay-hinay nga nakontrol ang Romania nagsiguro nga ang mga estado giestablisar usab ingon nga sosyalistang republika imbis nga mga monarkiya. Nakikipag-ugnay din ang komunismo sa iba pang mga ideolohiya, niyakap ito ng maraming pambansang kilusan ng pagpapalaya sa panahon ng decolonization . Ang komunismo usab nagsumpay sa uban nga mga ideolohiya, gisakup kini sa daghang mga kalihukang nasudnon nga paglingkawas sa panahon sa dekolonisasyon . Sa Vietnam, itinulak ng mga repormang komunista ang Dinastiyang Nguyen , at ang mga monarkiya sa kalapit na Laos at Cambodia ay napabagsak ng mga kilusang komunista noong 1970s. Sa Vietnam, gipahawa sa mga republikano sa komunista ang Dinastiyang Nguyen , ug ang mga monarkiya sa silingang Laos ug Cambodia gipulihan sa mga kalihukang komunista kaniadtong 1970s. Ang sosyalismo sosyal ay nag-ambag sa isang serye ng mga pag-aalsa at mga coup na nakita ang mga monarkiya ng Egypt , Iraq, Libya, at Yemen. Ang sosyalismo nga Arabe nakatampo sa sunud-sunod nga mga pag-alsa ug mga coup nga nakita ang mga monarkiya sa Egypt , Iraq, Libya, ug Yemen nga gipalagpot. Sa Africa Marxist-Leninismo at African sosyalismo na humantong sa pagtatapos ng monarkiya at ang pagpapahayag ng mga republika sa mga estado tulad ng Burundi at Ethiopia . Sa Africa ang Marxist-Leninismo ug ang sosyalismo sa Africa nga nanguna sa pagtapos sa monarkiya ug sa pagpahayag sa mga republika sa mga estado sama sa Burundi ug Etiopia . Ang pilosopiyang pampulitika ng Islam ay may mahabang kasaysayan ng pagsalungat sa ganap na monarkiya, lalo na sa gawain ng Al-Farabi . Ang pilosopiya sa Islam nga Islam adunay dugay nga kasaysayan sa pagsupak sa hingpit nga monarkiya, labi na sa buhat ni Al-Farabi . Ang batas ng Sharia ay nanguna sa kalooban ng namumuno, at ang paghalal ng mga pinuno sa pamamagitan ng Shura ay isang mahalagang doktrina. Ang balaod sa Sharia nag-una sa kabubut-on sa namumuno, ug ang pagpili sa mga magmamando pinaagi sa Shura usa ka hinungdanon nga doktrina. Habang ang unang bahagi ng caliphate ay nagpapanatili ng mga alituntunin ng isang inihalal na pinuno. Samtang ang una nga caliphate nagpatunhay sa mga prinsipyo sa usa ka napili nga magmamando. Nang maglaon ang mga estado ay naging namamana o diktadura ng militar kahit na marami ang nagpapanatili ng pagpapanggap ng isang consultative shura. Sa ulahi ang mga estado nahimo nga namamana o diktadorya sa militar bisan pa daghan ang nagpakaaron ingnon nga usa ka consultative shura. Wala sa mga estado na ito ang karaniwang tinutukoy bilang mga republika. Wala bisan usa sa mga estado nga kasagarang gitawag nga mga republika. Ang kasalukuyang paggamit ng republika sa mga bansang Muslim ay hiniram mula sa kahulugan ng kanluran, na pinagtibay sa wika sa huling bahagi ng ika-19 na siglo. Ang karon nga paggamit sa republika sa mga nasud nga Muslim gihulaman gikan sa kahulugan sa kasadpan, gisagop sa sinultihan sa ulahing bahin sa ika-19ng siglo. Ang ika-20 siglo ay nakita ang republicanism na naging isang mahalagang ideya sa karamihan ng Gitnang Silangan. Ang ika-20 nga siglo nakita ang republicanism nga nahimong usa ka hinungdan nga ideya sa kadaghanan sa Tunga sa Sidlakan. Dahil ang mga monarkiya ay tinanggal sa maraming mga estado ng rehiyon. Tungod kay gikuha ang mga monarkiya sa daghang mga estado sa rehiyon. Ang Iraq ay naging isang sekular na estado, ang ilang mga bansa tulad ng Indonesia at Azerbaijan ay nagsimula bilang sekular. Ang Iraq nahimong usa ka sekular nga estado, ang pila ka mga nasud sama sa Indonesia ug Azerbaijan nagsugod ingon sekular. Sa Iran, ibinalik ng rebolusyon ng 1979 ang monarkiya at lumikha ng isang republika ng Islam batay sa mga ideya ng demokrasya ng Islam . Sa Iran, gibag-o sa rebolusyon sa 1979 ang monarkiya ug gimugna ang usa ka republikang Islam nga gipasukad sa mga ideya sa demokrasya sa Islam . Sa walang monarkiya, karamihan sa mga modernong republika ay gumagamit ng titulo ng pangulo para sa pinuno ng estado . Sa walaÕy monarko, kadaghanan sa mga modernong republika gigamit ang titulo nga pangulo alang sa pangulo sa estado . Orihinal na ginamit upang sumangguni sa namumuno na opisyal ng isang komite o namamahala sa katawan sa Great Britain ang paggamit ay inilapat din sa mga pinuno sa politika. Orihinal nga gigamit sa pagtumong sa nagdumala nga opisyal sa usa ka komite o tagdumala sa Great Britain ang paggamit gigamit usab sa mga lider sa politika. Kabilang ang mga pinuno ng ilan sa Tatlumpung Kolonya (orihinal na Virginia noong 1608); sa buo, ang "Pangulo ng Konseho". Lakip ang mga pinuno sa pipila nga Trese nga Colony (orihinal nga Virginia sa 1608); sa puno, ang "Presidente sa Konseho". Ang unang republika na nagpatibay ng pamagat ay ang Estados Unidos ng Amerika . Ang una nga republika nga nagsagop sa titulo mao ang Estados Unidos sa Amerika . Ang pagpapanatili ng paggamit nito bilang pinuno ng isang komite ang Pangulo ng Continental Congress ay pinuno ng orihinal na kongreso. Ang pagpadayon sa paggamit niini ingon pangulo sa usa ka komite ang Presidente sa Continental Congress mao ang nanguna sa orihinal nga kongreso. Nang ang bagong konstitusyon ay isinulat ang pamagat ng Pangulo ng Estados Unidosay ipinagkaloob sa pinuno ng bagong sangay ng ehekutibo . Kung gisulat ang bag-ong konstitusyon ang titulo sa Presidente sa Estados Unidosgitugyan sa ulo sa bag-ong executive branch . Kung ang pinuno ng estado ng isang republika ay din ang pinuno ng pamahalaan , ito ay tinatawag na isang sistema ng pangulo . Kung ang ulo sa estado sa usa ka republika usab ang ulo sa gobyerno , kini gitawag nga sistema sa pagkapangulo . Mayroong isang bilang ng mga porma ng gobyerno ng pangulo. Adunay usa ka gidaghanon sa mga porma sa gobyerno sa presidente. Ang isang sistema ng full-presidential ay may isang presidente na may malaking awtoridad at isang sentral na papel na pampulitika. Ang usa ka sistema nga full-presidential adunay usa ka presidente nga adunay dakong awtoridad ug sentro nga papel sa politika. Sa iba pang mga estado ang pambatasan ay namamayani at ang papel ng pangulo ay halos puro seremonya at walang pasensya, tulad ng sa Alemanya , Trinidad at Tobago at India . Sa ubang mga estado nga ang lehislatura ang nagpatigbabaw ug ang tahas sa pagkapresidente halos puro seremonyal ug apolitikal, sama sa Alemanya , Trinidad ug Tobago ug India . Ang mga estado na ito ay republika ng parliyamento at nagpapatakbo ng katulad sa mga monarkiya sa konstitusyon na may mga sistemang pang-parlyamento kung saan ang kapangyarihan ng monarko ay lubos ding pinangalanan. Kini nga mga estado mga republika sa parliyamento ug naglihok sa susama sa mga monarkiya sa konstitusyon nga adunay mga sistema sa parlyamentaryo diin usab ang pagkubkob sa gahum sa monarch. Sa mga sistema ng parlyamentaryo ang pinuno ng pamahalaan. Sa mga sistema sa parlyamentaryo ang pangulo sa gobyerno. Na madalas na pinamagatang punong ministro , ay nagsasanay ng pinaka tunay na kapangyarihang pampulitika. Nga kanunay nga giulohan og punong ministro , gigamit ang labing tinuud nga gahum sa politika. Ang mga sistema ng semi-presidential ay may isang pangulo bilang isang aktibong pinuno ng estado. Ang mga sistema sa semi-presidential adunay usa ka presidente isip usa ka aktibo nga pangulo sa estado. Ngunit mayroon ding pinuno ng pamahalaan na may mahahalagang kapangyarihan. Apan adunay usab usa ka pangulo sa gobyerno nga adunay hinungdanon nga mga gahum. Ang mga patakaran para sa paghirang ng pangulo at pinuno ng pamahalaan, sa ilang mga republika ay pinahihintulutan ang paghirang ng isang pangulo at isang punong ministro na sumasalungat sa mga paniniwala sa politika. Ang mga lagda sa pagtudlo sa presidente ug lider sa gobyerno, sa pipila nga mga republika nagtugot sa pagtudlo sa usa ka presidente ug usa ka punong ministro nga nagsupak sa mga kombiksyon sa politika. Sa Pransya, kapag ang mga miyembro ng naghaharing gabinete at ang pangulo ay nagmula sa magkasalungat na mga paksyong pampulitika. , ang sitwasyong ito ay tinatawag na cohabitation . Sa Pransya, kung ang mga miembro sa nagharing gabinete ug ang pangulo naggikan sa pagsupak sa mga paksyon sa politika. , kini nga kahimtang gitawag nga cohabitation . Sa ilang mga bansa, tulad ng Switzerland , Bosnia at Herzegovina at San Marino. Sa pila ka mga nasud, sama sa Switzerland , Bosnia ug Herzegovina ug San Marino . Ang pinuno ng estado ay hindi isang solong tao kundi isang komite (konseho) ng ilang mga tao na humahawak sa tanggapan na iyon. Ang pangulo sa estado dili usa ka tawo apan usa ka komite (konseho) sa daghang mga tawo nga naghupot sa kana nga katungdanan. Ang Roman Republic ay may dalawang konsulado , na nahalal para sa isang taon na termino ng comitia centuriata. Ang Roman Republic adunay duha nga konsulado , nga napili alang sa usa ka tuig nga termino sa comitia centuriata. Na binubuo ng lahat ng may sapat na gulang, freeborn na lalaki na maaaring patunayan ang pagkamamamayan. Nga gilangkuban sa tanan nga hamtong, freeborn nga lalaki nga mahimong pamatud-an nga pagkalungsuranon. Sa mga liberal na demokratikong pangulo ay nahalal. Sa mga liberal nga demokratikong pangulo ang napili. Alinman nang direkta ng mga tao o hindi tuwiran ng isang parliyamento o konseho. Direkta sa mga tawo o dili direkta sa usa ka parliyamento o konseho. Karaniwan sa mga sistema ng pampanguluhan at semi-pangulo na ang pangulo ay direktang nahalal ng mga tao. Kasagaran sa mga sistema sa pagkapangulo ug semi-presidente nga ang presidente direkta nga napili sa mga tawo. Hindi tuwirang nahalal tulad ng nagawa sa Estados Unidos. Dili direkta nga napili sama sa gibuhat sa Estados Unidos. Sa nasabing bansa ang pangulo ay opisyal na nahalal ng isang kolehiyo ng elektoral , na pinili ng Estado, na lahat ay ginagawa ito sa pamamagitan ng direktang paghalal ng mga botante. Sa kana nga nasud ang presidente opisyal nga gipili sa usa ka kolehiyo sa elektoral , nga gipili sa Estado, nga tanan gibuhat kini pinaagi sa direktang pagpili sa mga botante. Ang hindi tuwirang halalan ng pangulo sa pamamagitan ng kolehiyo ng elektoral ay tumutugma sa konsepto ng republika bilang isa sa isang sistema ng hindi tuwirang halalan. Ang dili direkta nga pagpili sa presidente pinaagi sa elektoral nga kolehiyo nahiuyon sa konsepto sa republika ingon usa ka sistema nga dili direkta nga eleksyon. Sa opinyon ng ilan, ang direktang halalan ay nagtataglay ng pagiging lehitimo sa pangulo at binibigyan ang tanggapan ng marami sa kapangyarihang pampulitika. Sa opinyon sa pipila, ang direkta nga eleksyon nagtugyan sa pagka- lehitimo sa pangulo ug gihatagan ang katungdanan sa kadaghanan sa gahum sa politika. Gayunpaman, ang konsepto ng pagiging lehitimo ay naiiba mula sa ipinahayag sa Saligang Batas ng Estados Unidos na itinatag ang pagiging lehitimo ng pangulo ng Estados Unidos bunga ng paglagda ng Saligang Batas ng siyam na estado. Bisan pa, kini nga konsepto sa lehitimo lahi gikan sa gipahayag sa Konstitusyon sa Estados Unidos nga nagtukod sa lehitimo nga pangulo sa Estados Unidos nga sangputanan gikan sa pagpirma sa Konstitusyon sa siyam ka mga estado. Ang ideya na ang direktang halalan ay kinakailangan para sa pagiging lehitimo ay sumasalungat din sa diwa ng Great Compromise. Ang ideya nga ang direktang piniliay gikinahanglan alang sa pagkalehitimo nagkasumpaki usab sa diwa sa Dakong Pagkakunsulta. Na ang aktwal na resulta ay nahayag sa sugnay na nagbibigay ng mga botante sa mas maliit na estado na mas maraming representasyon sa pagpili ng pangulo kaysa sa mga nasa malalaking estado. Kansang tinuud nga sangputanan gipakita sa sugnay nga naghatag sa mga botante sa mas gamay nga mga estado nga adunay labi nga representasyon sa pagpili sa pagkapresidente kaysa sa mga dagkong estado. Halimbawa ang mga mamamayan ng Wyoming noong 2016 ay mayroong 3.6 beses na mas maraming kinatawan sa halalan ng elektor bilang mga mamamayan ng California . Pananglitan ang mga lungsuranon sa Wyoming kaniadtong 2016 adunay 3.6 ka beses nga representasyon sa boto sa eleksyon isip mga lungsuranon sa California . Sa mga estado na may isang sistema ng parlyamentaryo ang pangulo ay karaniwang inihalal ng parlyamento. Sa mga estado nga adunay sistema sa parlyamentaryo ang presidente sagad nga gipili sa parlyamento. Ang hindi tuwirang halalan na ito ay nagsasailalim sa pangulo sa parlyamento. Kini nga dili direkta nga eleksyon nagpasakup sa presidente sa parlyamento. Binibigyan din ng limitadong pagiging lehitimo ang pangulo. Naghatag usab sa presidente nga limitado ang pagkalehitimo. Ginagawang mga kapangyarihan ng pangulo bilang reserbang kapangyarihan na maaari lamang maisagawa sa ilalim ng bihirang pangyayari. Gihimo ang kadaghanan nga mga gahum sa presidente nga mahimong mga gahum nga mahimo ra nga gamiton sa ilalum sa talagsa nga kahimtang. May mga pagbubukod kung saan ang mga nahalal na pangulo ay may mga kapangyarihan lamang ng seremonya, tulad ng sa Ireland . Adunay mga eksepsyon diin ang mga pinili nga mga presidente adunay mga gahum nga seremonyal, sama sa Ireland . Ang pagkakaiba sa pagitan ng isang republika at isang monarkiya ay hindi palaging malinaw. Ang kalainan tali sa usa ka republika ug usa ka monarkiya dili kanunay klaro. Ang mga konstitusyonal na monarkiya ng dating British Empire at Western Europe ngayon ay halos lahat ng tunay na kapangyarihang pampulitika na naibigay sa mga nahalal na kinatawan. Ang mga monarkiya sa konstitusyon sa kanhing Imperyo sa Britanya ug Kasadpan sa Europa karon adunay hapit tanan nga tinuud nga gahum sa politika nga gihatag sa mga napili nga mga representante. Na ang mga monarkiya ay may hawak lamang na mga teoretikal na kapangyarihan, walang kapangyarihan o bihirang gumamit ng mga reserbang kapangyarihan. Nga ang mga monarko naghupot bisan ang mga teoretikal nga gahum, walaÕy gahum o panagsa ra nga gigamit ang mga reserbang gahum. Ang tunay na lehitimo para sa mga pasyang pampulitika ay nagmula sa mga nahalal na kinatawan at nagmula sa kalooban ng mga tao. Ang tinuud nga lehitimo alang sa mga desisyon sa politika naggikan sa mga napili nga representante ug naggikan sa kabubut-on sa mga tawo. Habang ang mga namamana na monarkiya ay nananatili sa lugar, ang kapangyarihang pampulitika ay nagmula sa mga tao tulad ng sa isang republika. Samtang ang mga namamana nga monarkiya nagpabilin sa lugar, ang gahum sa politika gikan sa mga tawo sama sa usa ka republika. Ang mga estado na ito ay kung minsan ay tinutukoy bilang nakoronahan republika . Kini nga mga estado usahay gitawag nga mga korona nga republika . Ang mga tuntunin tulad ng "liberal na republika" ay ginagamit din upang ilarawan ang lahat ng mga modernong demokratikong liberal. Ang mga termino sama sa "liberal republika" gigamit usab sa paghulagway sa tanan nga mga modernong demokratikong liberal. Mayroon ding mga naiproklama ng sarili na mga republika na kumikilos nang katulad sa mga monarkiya na may ganap na kapangyarihan na naibigay sa pinuno at ipinasa mula sa ama hanggang sa anak na lalaki. Adunay usab gipahayag sa kaugalingon nga mga republika nga naglihok nga parehas sa mga monarkiya nga adunay hingpit nga gahum nga gihatag sa lider ug gipasa gikan sa amahan ngadto sa anak nga lalaki. Ang Hilagang Korea at Syria ay dalawang pambihirang halimbawa kung saan ang isang anak na lalaki ay nagmana ng kontrol sa politika. Ang North Korea ug Syria mao ang duha ka hinungdanon nga pananglitan diin ang usa ka anak nga lalaki nakapanunod sa kontrol sa politika. Ang alinman sa mga estado na ito ay opisyal na monarkiya. WalaÕy bisan usa sa mga estado nga opisyal nga mga monarkiya. Walang kinakailangan sa konstitusyon na ang kapangyarihan ay maipasa sa loob ng isang pamilya, ngunit naganap ito sa pagsasanay. WalaÕy kinahanglan nga konstitusyon nga ang gahum ipasa sa sulod sa usa ka pamilya, apan nahinabo kini sa ensayo. Mayroon ding mga elective monarchies kung saan ang pangwakas na kapangyarihan ay nakalaan sa isang monarko, ngunit ang monarko ay pinili ng ilang paraan ng halalan. Adunay usab mga pinili nga monarkiya diin ang katapusan nga gahum nga gihatag sa usa ka monarch, apan ang monarko gipili sa pipila ka paagi sa pagpili. Ang isang kasalukuyang halimbawa ng ganoong estado ay ang Malaysia kung saan ang Yang di-Pertuan Agong ay inihalal tuwing limang taon sa pamamagitan ng Conference of Rulers na binubuo ng siyam na namamana na namumuno sa mga estado ng Malay at Vatican City-State. Ang usa ka karon nga panig-ingnan sa ingon nga estado mao ang Malaysia diin ang Yang di-Pertuan Agong napili matag lima ka tuig pinaagi sa Conference of Rulers nga gilangkuban sa siyam nga namamana nga mga pinuno sa mga estado sa Malay ug Vatican City-State. Kung saan ang papa ay pinili ng kardinal -elector, kasalukuyang lahat ng mga kardinalsa ilalim ng isang tiyak na edad. Kung diin ang papa gipili sa kardinal -lector, karon tanan kardinalilalum sa usa ka piho nga edad. Habang bihira ngayon, ang mga elective monarchs ay pangkaraniwan sa nakaraan. Samtang talagsa ra karon, ang mga elective monarchs kasagaran sa kaniadto. Ang Holy Roman Empire ay isang mahalagang halimbawa, kung saan ang bawat bagong emperor ay pinili ng isang pangkat ng mga elector. Ang Holy Roman Empire usa ka hinungdanon nga ehemplo, kung diin ang matag bag-ong emperor gipili sa usa ka grupo sa mga botante. Ang mga estado ng Islam ay bihirang magtrabaho ng primogeniture. Ang mga estado sa Islam dili usab gigamit sa primogeniture. Sa halip ay umaasa sa iba't ibang anyo ng halalan upang pumili ng kahalili ng isang hari. Inay magsalig sa lainlaing mga porma sa eleksyon aron makapili usa ka manununod sa monarch. Ang Komonwelt ng Poland-Lithuanian ay may isang piling monarkiya, na may malawak na kaswalti ng mga 500,000 nobles. Ang Komonwelt sa Polish-Lithuanian adunay usa ka pinili nga monarkiya, nga adunay daghang kasulud nga mga 500,000 nga mga dungganon. Ang sistema, na kilala bilang ang Golden Liberty , ay binuo bilang isang pamamaraan para sa mga makapangyarihang may-ari ng lupa na kontrolin ang korona. Ang sistema, nga gitawag nga Golden Liberty , naugmad ingon usa ka pamaagi alang sa mga gamhanan nga tag-iya sa yuta nga makontrol ang korona. Ang mga tagapagtaguyod ng sistemang ito ay tumitingin sa mga klasikal na halimbawa at mga sinulat ng Renaissance ng Italya at tinawag ang kanilang elektikong monarkiya na isang rzeczpospolita batay sa res publica. Ang mga tagasuporta sa niini nga sistema nagtan-aw sa klasikal nga mga pananglitan ug sa mga sinulat sa Renaissance sa Italya ug gitawag ang ilang elective monarchy nga usa ka rzeczpospolita pinasukad sa res publica. Ang seksyon na ito ay hindi nagbabanggit ng anumang mga mapagkukunan, mangyaring makatulong na mapagbuti ang seksyon na ito sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga pagsipi sa maaasahang mga mapagkukunan . Kini nga seksyon wala maghisgot bisan unsang gigikanan, palihug tabangi ang pagpalambo niini nga seksyon pinaagi sa pagdugang mga pagsulti sa mga kasaligan nga gigikanan . Ang hindi materyal na materyal ay maaaring hinamon at alisin, ang bandila ng estado ng US ng California, isang sub-pambansang nilalang. Ang dili materyal nga materyal mahimong mahagiton ug kuhaon, ang bandila sa estado sa US sa California, usa ka sub-nasyonal nga entidad. Sa pangkalahatan bilang isang republika ay nagpapahiwatig din ng soberanya tulad ng para sa estado na pinamamahalaan ng mga tao na hindi ito maaaring kontrolado ng isang dayuhang kapangyarihan. Sa kinatibuk-an nga usa ka republika usab nagpaila sa soberanya ingon nga ang estado nga mamahala sa mga tao dili kini mapugngan sa usa ka langyaw nga gahum. Mayroong mahahalagang pagbubukod sa ito. Adunay hinungdanon nga mga eksepsiyon alang niini. Halimbawa, ang mga republika sa Unyong Sobyet ay mga estado ng kasapi na kailangang matugunan ang tatlong pamantayan na pinangalanan na mga republika. Pananglitan, ang mga republika sa Unyong Sobyet mao ang mga estado nga myembro nga kinahanglan magtagbo sa tulo ka pamatasan nga ginganlag republika. Maging sa paligid ng Unyong Sobyet upang makamit ang kanilang panteorya karapatan upang maiiwanan. Anaa sa periphery sa Unyon sa Sobyet aron makapahimulos sa ilang katungod sa teoretikal nga magtago. Maging matipid sa lakas upang maging sapat sa sarili sa pag-iingat. Mahimong lig-on sa ekonomiya aron mahimong igong makabuut sa kaugalingon sa secession. Pinangalanang hindi bababa sa isang milyong tao ng pangkat etniko na dapat bumubuo sa karamihan ng populasyon ng nasabing republika. Ipangalan sa labing menos usa ka milyon nga mga tawo sa etniko nga grupo nga kinahanglan nga himuon ang kadaghanan nga populasyon sa giingon nga republika. Minsan ipinagtalo na ang dating Unyong Sobyet ay isang supra-pambansang republika. Usahay gisultihan nga ang kanhing Unyong Sobyet usa usab ka supra-nasyonal nga republika. Batay sa pag-aangkin na ang mga estado ng miyembro ay magkakaibang mga bansa . Pinasukad sa pag-angkon nga ang mga estado nga miyembro mga lainlaing mga nasud . Ang sosyalistang Pederal na Republika ng Yugoslavia ay isang pederal na nilalang na binubuo ng anim na republika. Ang sosyalistang Pederal nga Republika sa Yugoslavia usa ka pederal nga entidad nga gilangkuban sa unom nga mga republika. Ang bawat republika ay mayroong parliyamento, gobyerno, institusyon ng pagkamamamayan, konstitusyon, atbp, ngunit ang ilang mga pagpapaandar ay ipinagkaloob sa pederasyon (hukbo, usapin sa pananalapi). Ang matag republika adunay parliyamento, gobyerno, institusyon sa pagkalungsuranon, konstitusyon, ug uban pa, apan ang pipila ka mga gimbuhaton gihatagan sa pederasyon (hukbo, mga butang sa panalapi). Ang bawat republika ay mayroon ding karapatan sa pagpapasiya sa sarili ayon sa mga konklusyon sa ikalawang sesyon ng AVNOJ at ayon sa konstitusyong federal . Ang matag republika adunay katungod usab sa pagtino sa kaugalingon sumala sa mga konklusyon sa ikaduhang sesyon sa AVNOJ ug sumala sa konstitusyon sa federal . Ang mga estado ng Estados Unidos ay kinakailangan, tulad ng pamahalaang pederal, na maging republikano sa anyo, na may pangwakas na awtoridad na nagpapahinga sa mga tao. Gikinahanglan ang mga estado sa Estados Unidos, sama sa federal nga gobyerno, nga mahimoÕg republikano nga porma, nga adunay katapusang awtoridad sa pagpahulay sa mga tawo. Kinakailangan ito sapagkat ang mga estado ay inilaan upang lumikha at magpatupad ng karamihan sa mga batas sa tahanan, maliban sa mga lugar na ipinagkaloob sa pamahalaang pederal at ipinagbabawal sa mga estado. Gikinahanglan kini tungod kay ang mga estado gituyo sa paghimo ug pagpatuman sa kadaghanan sa mga balaod sa panimalay, gawas sa mga lugar nga gitugyan sa gobyerno federal ug gidili sa mga estado. Inila ng mga nagtatag na mga ama ng bansa ang karamihan sa mga batas sa domestic na hawakan ng mga estado. Ang nagtukod nga mga amahan sa nasud nagtinguha sa kadaghanan sa mga balaod sa panimalay nga hawakan sa mga estado. Ang paghiling sa mga estado na maging isang republika sa anyo ay nakita bilang pagprotekta sa mga karapatan ng mamamayan at pinipigilan ang isang estado na maging isang diktador o monarkiya. Ang pagpangayo sa mga estado nga us aka republika sa porma nakita nga nanalipod sa mga katungod sa mga lungsuranon ug gipugngan ang usa ka estado nga mahimong usa ka diktadorya o monarkiya. At ipinakita ang kawalang-kasiyahan sa bahagi ng orihinal na 13 estado (lahat ng mga independiyenteng republika) na magkaisa sa iba pang mga estado na ay hindi mga republika. Ug gipakita ang dili gusto sa bahin sa orihinal nga 13 nga estado (tanan nga independyenteng republika) nga magkahiusa sa ubang mga estado nga dili mga republika. Bilang karagdagan, tinitiyak ng iniaatas na ito na ang ibang mga republika lamang ang maaaring sumali sa unyon. Dugang pa, kini nga kinahanglanon nagsiguro nga ang ubang mga republika lamang ang mahimong moapil sa unyon. Sa halimbawa ng Estados Unidos, ang orihinal na 13 kolonya ng British ay naging independiyenteng mga estado pagkatapos ng Rebolusyong Amerikano. Sa panig-ingnan sa Estados Unidos, ang orihinal nga 13 ka mga kolonya sa Britanya nahimo nga independente nga estado pagkahuman sa Rebolusyong Amerikano. Ang bawat isa ay mayroong isang republican form ng gobyerno. Ang matag usa adunay porma sa gobyerno sa republikano. Ang mga independiyenteng estado na ito ay una na bumubuo ng isang maluwag na pagkakaugnay na tinawag na Estados Unidos at pagkatapos ay nabuo ang kasalukuyang Estados Unidos sa pamamagitan ng pag-apruba sa kasalukuyang Saligang Batas ng US. Kini nga mga independente nga estado sa sinugdan nag-umpisa sa usa ka malaw-ay nga panagsama nga gitawag nga Estados Unidos ug dayon pagkahuman nag-umol sa karon nga Estados Unidos pinaagi sa pag-aprobar sa kasamtangang Konstitusyon sa US. Na lumilikha ng isang unyon ng mga soberanong estado sa unyon o pederal na pamahalaan din na isang republika. Nagmugna sa usa ka unyon sa mga soberanong estado sa unyon o gobyerno sa federal nga usa ka republika. Ang anumang estado na sumali sa unyon ay kinakailangan ding maging isang republika. Ang bisan unsang estado nga miapil sa unyon sa ulahi gikinahanglan usab nga usa ka republika. Ang terminong republika ay nagmula sa mga manunulat ng Renaissance bilang isang naglalarawang termino para sa mga estado na hindi monarkiya. Ang termino nga republika naggikan sa mga magsusulat sa Renaissance ingon usa ka mahulagwayong termino alang sa mga estado nga dili mga monarkiya. Ang mga manunulat na ito, tulad ng Machiavelli, ay nagsulat din ng mahahalagang akdang naglalarawan na naglalarawan kung paano dapat gumana ang mga ganyang pamahalaan. Kini nga mga magsusulat, sama ni Machiavelli, nagsulat usab hinungdanon nga mga buhat sa preskriptibo nga naglarawan kung giunsa kini paglihok sa mga gobyerno. Ang mga ideyang ito kung paano dapat isagawa ang isang pamahalaan at lipunan ay ang batayan para sa isang ideolohiya na kilala bilang klasikal na republicanism o civic humanism . Kini nga mga ideya kung giunsa ang istruktura sa usa ka gobyerno ug katilingban mao ang sukaranan sa usa ka ideolohiya nga nailhan nga klasikal nga republikanismo o civic humanism . Ang ideolohiya na ito ay batay sa Roman Republic at ang mga estado ng lungsod ng Sinaunang Greece at nakatuon sa mga ideyang tulad ng civic birtud , pamamahala ng batas at halo-halong pamahalaan. Kini nga ideolohiya gibase sa Roman Republic ug estado sa syudad sa Karaang Gresya ug naka-focus sa mga mithi sama sa hiyas sa civic , pagmando sa balaod ug sinagol nga gobyerno. Ang pag-unawa ng isang republika bilang isang natatanging anyo ng pamahalaan mula sa isang liberal na demokrasya ay isa sa mga pangunahing tesis ng Cambridge School ng makasaysayang pagsusuri. Kini nga pagsabut sa usa ka republika ingon usa ka lahi nga porma sa gobyerno gikan sa usa ka demokrasya nga demokrasya usa sa mga nag-unang tesis sa Cambridge School sa pagsusi sa kasaysayan. Lumaki ito sa gawa ni JGA Pocock na noong 1975 ay nagtalo na isang serye ng mga iskolar ang nagpahayag ng isang pare-pareho na hanay ng mga ideyang republikano. Kini gikan sa buhat ni JGA Pocock nga kaniadtong 1975 nangatarungan nga usa ka sunud-sunod nga mga iskolar ang nagpahayag usa ka makanunayon nga hugpong sa mga ideyang republikano. Kasama sa mga manunulat na ito sina Machiavelli, Milton, Montesquieu at ang mga tagapagtatag ng Estados Unidos ng Amerika. Ang kini nga mga magsusulat naglakip sa Machiavelli, Milton, Montesquieu ug mga magtutukod sa Estados Unidos sa Amerika. Nagtalo si Pocock na ito ay isang ideolohiya na may kasaysayan at mga prinsipyo na naiiba sa liberalismo. Gipasalig ni Pocock nga kini usa ka ideolohiya nga adunay kasaysayan ug mga baruganan nga lahi sa liberalismo. Ang mga ideyang ito ay niyakap ng maraming iba't ibang mga manunulat, kasama sina Quentin Skinner , Philip Pettit at Cass Sunstein . Kini nga mga ideya gilakip sa daghang lainlaing mga tagsulat, lakip ni Quentin Skinner , Philip Pettit ug Cass Sunstein . Ang mga kasunod na manunulat na ito ay higit pang naggalugad sa kasaysayan ng ideya. Kini nga mga magsusulat sa ulahi gisuhid pa usab ang kasaysayan sa ideya. Inilalarawan din kung paano dapat gumana ang isang modernong republika. Gilatid usab kung giunsa paglihok ang usa ka modernong republika. Ang isang natatanging hanay ng mga kahulugan para sa salitang republika na umusbong sa Estados Unidos. Ang usa ka lahi nga hugna sa mga kahulugan alang sa pulong nga republika nga nabag-o sa Estados Unidos. Sa karaniwang parlance, ang isang republika ay isang estado na hindi nagsasagawa ng direktang demokrasya ngunit sa halip ay may isang pamahalaan na hindi tuwirang kinokontrol ng mga tao . Sa sagad nga paralansya, ang usa ka republika usa ka estado nga dili magsunud sa direkta nga demokrasya apan adunay usa ka gobyerno nga dili direkta nga kontrolado sa mga tawo . Ang pag-unawa sa term na ito ay orihinal na binuo ni James Madison, at kapansin-pansin na nagtatrabaho sa Federalist Paper No. 10 . Kini nga pagsabut sa termino sa sinugdan gipatubo ni James Madison, ug ilado nga gigamit sa Federalist Paper No. 10 . Ang kahulugan na ito ay malawak na pinagtibay nang maaga sa kasaysayan ng Estados Unidos, kabilang ang sa diksyunaryo ni Noah Webster ng 1828. Kini nga kahulogan gigamit sa kadaghanan sa kasaysayan sa Estados Unidos, lakip ang sa diksyonaryo ni Noah Webster sa 1828. Ito ay isang nobelang kahulugan sa term; kinatawan ng demokrasya ay hindi isang ideya na binanggit ni Machiavelli at hindi umiiral sa mga klasikal na republika. Kini usa ka nobela nga gipasabut sa termino; ang representante nga demokrasya dili usa ka ideya nga gihisgutan ni Machiavelli ug wala kini us aka klasikal nga mga republika. Mayroon ding ebidensya na itinuturing ng mga kontemporaryo ni Madison ang kahulugan ng salita upang maipakita ang kahulugan na matatagpuan sa ibang lugar. Adunay usab ebidensya nga giisip sa mga kontemporaryo sa Madison ang kahulogan sa pulong aron ipakita ang kahulugan nga makit-an sa ubang lugar. Tulad ng kaso ng isang sipi ni Benjamin Franklin na nakuha mula sa mga tala ni James McHenry kung saan inilalagay ang tanong, "a Republika o isang Monarkiya? ". Ingon usab ang kaso sa usa ka kinutlo ni Benjamin Franklin nga gikuha gikan sa mga nota ni James McHenry kung diin gibutang ang pangutana, "a Republika o usa ka Monarkiya? ". Ang terminong republika ay hindi lilitaw sa Pahayag ng Kalayaan. Ang termino nga republika wala makita sa Deklarasyon sa Kalayaan. Ngunit lumilitaw sa Artikulo IV ng Saligang Batas na "ginagarantiyahan sa bawat Estado sa Union na ito ng isang Republikanong anyo ng Pamahalaan. Apan makita sa Artikulo IV sa Konstitusyon nga "garantiya sa matag Estado sa Union nga usa ka Republican nga porma sa Gobyerno. Ano ang eksaktong naramdaman ng mga manunulat ng konstitusyon na dapat itong sabihin ay hindi tiyak. Kung unsa gyud ang gibati sa mga tagsulat sa konstitusyon kini kinahanglan dili sigurado. Ang Korte Suprema , sa Luther v. Borden ay nagpahayag na ang kahulugan ng republika ay isang " tanong pampulitika " kung saan hindi ito makikialam. Ang Korte Suprema , sa Luther v. Borden nagpahayag nga ang kahulugan sa republika usa ka " pangutana sa politika " diin dili kini mangilabot. Sa dalawang susunod na mga kaso, nagtatag ito ng isang pangunahing kahulugan. Sa ulahi nga mga kaso, nagtukod kini usa ka sukaranang kahulugan. Sa Estados Unidos v. Cruikshank ipinasiya ng korte na ang "pantay na karapatan ng mga mamamayan" ay likas sa ideya ng isang republika. Sa Estados Unidos v. Cruikshank nagmando ang korte nga ang "managsama nga mga katungod sa mga lungsuranon" adunay kaisipan sa ideya sa usa ka republika. Gayunpaman, ang term na republika ay hindi magkasingkahulugan sa form na republikano. Bisan pa, ang termino nga republika wala magkatulad sa porma sa republikano. Ang pormang republikano ay tinukoy bilang isa kung saan ang mga kapangyarihan ng soberanya ay na-vested sa mga tao at ginagamit ng mga tao, nang direkta, o sa pamamagitan ng mga kinatawan na pinili ng mga tao, kung kanino ang mga kapangyarihang iyon ay espesyal na ipinagkaloob. Ang republikano nga porma gihubit ingon usa diin ang mga gahum sa soberanya gihatagan sa mga tawo ug gigamit sa mga tawo, direkta, o pinaagi sa mga representante nga gipili sa mga tao, kung kinsa ang mga gahum nga espesyal nga gitugyan. Higit pa sa mga pangunahing kahulugan na ito ng salitang republika ay may isang bilang ng iba pang mga konotasyon. Labi pa sa kini nga mga sukaranan nga kahulugan nga ang pulong republika adunay daghang uban pang mga konotasyon. Napansin ni W. Paul Adams na ang republika ay madalas na ginagamit sa Estados Unidos bilang isang magkasingkahulugan para sa estado o pamahalaan. Nakita ni W. Paul Adams nga ang republika kanunay nga gigamit sa Estados Unidos ingon usa ka sinonim alang sa estado o gobyerno. Ngunit may mas positibong konotasyon kaysa sa alinman sa mga termino. Apan adunay mas positibo nga konotasyon kaysa sa bisan hain sa mga termino. Ang Republicanism ay madalas na tinutukoy bilang pundasyon ng ideolohiya ng Estados Unidos . Ang Republicanism kanunay nga gipunting ingon ang katukuran nga ideolohiya sa Estados Unidos . Ang tradisyonal na mga iskolar ay naniniwala na ang republicanismong Amerikano ay isang pagbubuo ng mga klasikal na ideolohiyang liberal ni John Locke at iba pa na binuo sa Europa. Ang tradisyonal nga mga iskolar nagtuo nga kini nga republikanismo sa Amerika usa ka gigikanan sa klasikal nga liberal nga mga ideolohiya ni John Locke ug uban pa nga naugmad sa Europa. Ang isang pilosopiyang pampulitika ng republicanism na nabuo sa panahon ng Renaissance at sinimulan ni Machiavelli ay naisip na walang kaunting epekto sa mga tagapagtatag ng Estados Unidos. Ang pilosopiya sa politika sa republikanismo nga gihimo sa panahon sa Renaissance ug gisugdan sa Machiavelli gihunahuna nga walaÕy gamay nga epekto sa mga magtutukod sa Estados Unidos. Noong 1960 at 1970s, isang rebisyunistang paaralan na pinamumunuan ng mga kagustuhan ni Bernard Bailyn ay nagsimulang magtaltalan na ang republicanism ay tulad o mas mahalaga kaysa sa liberalismo sa paglikha ng Estados Unidos. Niadtong 1960 ug 1970, usa ka rebisyunistang eskuylahan nga gipangulohan sa mga gusto ni Bernard Bailyn nagsugod nga nangatarungan nga ang republicanism sama ra o mas hinungdanon kaysa liberalismo sa paglalang sa Estados Unidos. Ang isyung ito ay marami pa ring pinagtatalunan at mga iskolar na tulad ni Isaac Kramnick ay ganap na tumanggi sa pananaw na ito. Ang kini nga isyu labi pa nga gilalis ug ang mga eskolar nga sama ni Isaac Kramnick hingpit nga nagsalikway sa kini nga pagtan-aw. Ang mga republika ng pangulo na may isang panguluhan ng ehekutibo na hiwalay sa mambabatas. Ang mga republika sa pangulo nga adunay usa ka kapangulohan sa ehekutibo nga gilain gikan sa lehislatura. Ang sistemang Semi-presidential na may kapwa executive executive at isang hiwalay na pinuno ng gobyerno na nanguna sa natitirang ehekutibo, na hinirang ng pangulo at mananagot sa lehislatura. Ang sistema sa semi-presidential nga adunay usa ka executive presidency ug usa ka lahi nga pangulo sa gobyerno nga nanguna sa nahabilin nga ehekutibo, nga gitudlo sa presidente ug adunay tulubagon sa lehislatura. Ang republika ng Parliamentary na may isang seremonya at di-ehekutibo na pangulo. Ang republika sa parliyaryo nga adunay usa ka seremonyal ug non-executive president. Kung saan ang isang hiwalay na pinuno ng pamahalaan ang namumuno sa ehekutibo at nakasalalay sa kumpiyansa ng lehislatura. Diin ang usa ka lahi nga pangulo sa gobyerno nanguna sa ehekutibo ug nagsalig sa pagsalig sa lehislatura. Ang mga republika kung saan ang isang pinagsamang pinuno ng estado at pamahalaan ay inihalal ng, o hinirang ng, ang lehislatura at maaaring o hindi maaaring sumailalim sa tiwala sa parliyamento. Ang mga republika kung diin ang usa ka hiniusa nga pangulo sa estado ug gobyerno gipili, o gipili sa, ang lehislatura ug mahimong o dili mailalom sa pagsalig sa parliyamento. Ang mga monarkiya sa konstitusyon na may isang seremonya at di-ehekutibo na monarkiya, kung saan ang isang hiwalay na pinuno ng pamahalaan ang nangunguna sa ehekutibo. Ang mga monarkiya sa konstitusyonal nga adunay usa ka ceremonial ug non-executive monarch, kung diin ang usa ka lahi nga pangulo sa gobyerno nanguna sa ehekutibo. Ang mga monarkiya ng semi-konstitusyonal na may isang ceremonial monarch, ngunit kung saan ang royalty ay may hawak pa rin ng makabuluhang ehekutibo at pambatasang kapangyarihan. Ang mga monarkiya sa semi-konstitusyonal nga adunay usa ka ceremonial monarch, apan kung diin ang royalty naghupot gihapon hinungdanon nga ehekutibo ug lehislatibo nga gahum. Ang isang pampanguluhan sistema ay isang demokratikong at republikano pamahalaan kung saan ang isang pinuno ng pamahalaan ay humantong sa isang ehekutibong sangay na ay hiwalay mula sa mga sangay na pambatasan . Ang usa ka sistema sa pagkapangulo usa ka demokratikong ug republikano nga gobyerno diin ang usa ka ulo sa gobyerno nanguna sa usa ka ehekutibo nga sanga nga gilain gikan sa sangang lehislatibo . Ang pinuno ng pamahalaan na ito ay sa karamihan ng mga kaso din ang pinuno ng estado , na tinatawag na pangulo. Kini nga pangulo sa gobyerno naa sa kadaghanan nga mga kaso usab ang ulo sa estado , nga gitawag nga pangulo. Sa mga bansang pampanguluhan, ang ehekutibo ay nahalal at hindi responsable sa mambabatas, na hindi maaaring sa normal na kalagayan ay bale-wala ito. Sa presidential mga nasud, ang executive ang napili ug dili responsable sa lehislatura, nga dili sa normal nga mga kahimtang dismiss kini. Ang ganitong pagpapaalis ay posible, gayunpaman, sa hindi karaniwang mga kaso, madalas sa pamamagitan ng impeachment . Ang ingon nga pagsalikway posible, bisan pa, sa dili kasagaran nga mga kaso, kanunay pinaagi sa impeachment . Ang pamagat na " pangulo " ay nagpatuloy mula sa isang oras na ang gayong tao ay personal na namuno sa namamahala sa katawan. Ang titulo nga " presidente " nagpadayon gikan sa usa ka panahon diin ang maong tawo personal nga nagdumala sa nagamandong lawas. Tulad ng Pangulo ng Continental Congress sa unang bahagi ng Estados Unidos , bago ang pagpapaandar ng ehekutibo ay nahati sa isang hiwalay na sangay ng gobyerno. Sama sa Presidente sa Continental Kongreso sa unang Estados Unidos , sa wala pa ang ehekutibo nga kalihokan nabahin sa usa ka lahi nga sanga sa gobyerno. Ang isang sistema ng panguluhan ay naiiba sa isang sistemang pang-pamamahala. Ang usa ka sistema sa pagkaparehas lahi sa us aka parlyamentaryo nga sistema. Kung saan ang pinuno ng pamahalaan ay may kapangyarihan sa pamamagitan ng pagkakaroon ng tiwala ng isang inihalal na lehislatura . Kung diin ang ulo sa gobyerno ningdumala pinaagi sa pagkuha sa pagsalig sa usa ka pinili nga lehislatura . Mayroon ding isang hybrid system na tinatawag na semi-presidentialism . Adunay usab usa ka sistema nga hybrid nga gitawag semi-presidentialism . Ang mga bansang nagtatampok ng isang pampanguluhan o semi-presidential system ng gobyerno ay hindi eksklusibong mga gumagamit ng pamagat ng pangulo. Ang mga nasud nga adunay usa ka sistema nga panguluhan o semi-presidente sa gobyerno dili eksklusibo nga tiggamit sa titulo sa presidente. Ang mga pinuno ng estado ng mga republika ng parlyamentaryo , higit sa lahat seremonya sa karamihan ng mga kaso, ay tinatawag na mga pangulo. Ang mga ulo sa estado sa mga republika sa parlyamentaryo , nga kadaghanan sa seremonya sa kadaghanan sa mga kaso, gitawag nga mga presidente. Ang mga diktador o pinuno ng mga estado ng isang partido , sikat man o hindi, ay madalas ding tinawag na mga pangulo. Ang mga diktador o mga pinuno sa usa ka partido nga estado , bisan gipili o wala, kanunay usab nga gitawag nga mga pangulo. Ang pagka-pangulo ay ang nangingibabaw na anyo ng pamahalaan sa mainland Americas. Ang pagka-pangulo mao ang nag-una nga porma sa gobyerno sa mainland nga Amerika . Karaniwan din ito sa Central at southern West Africa at sa Central Asia. Kini usab kaylap sa Central ug southern West Africa ug sa Central Asia. Mayroong ilang mga republika ng pampanguluhan sa Europa na ang Belarus at Cyprus ang tanging mga halimbawa. Adunay pipila nga mga republika sa pagkapresidente sa Europe nga ang Belarus ug Cyprus usa ra ang mga pananglitan. Ang Oceania ay wala ring republika ng pangulo, sa isang buong sistema ng pampanguluhan. Ang Oceania wala usab republika sa pagkapresidente, sa usa ka hingpit nga sistema sa pagkapangulo. Ang isang pulitiko ay pinili nang direkta ng publiko o hindi tuwiran ng nanalong partido upang maging pinuno ng pamahalaan . Ang usa ka politiko gipili nga direkta sa publiko o dili direkta sa nagdaog nga partido nga mahimong pangulo sa gobyerno . Maliban sa Belarus at Kazakhstan ang pinuno ng gobyerno na ito ay pinuno din ng estado at samakatuwid ay tinawag na pangulo. Gawas sa Belarus ug Kazakhstan kini nga ulo sa gobyerno mao usab ang pangulo sa estado ug busa gitawag nga pangulo . Ang post ng punong ministro ay maaari ring umiiral sa isang sistema ng pampanguluhan, ngunit hindi katulad sa mga semi-presidential o parliamentary system, ang punong ministro ay sumasagot sa pangulo at hindi sa mambabatas. Ang post sa punong ministro mahimo usab nga naa sa sistema sa pagkapangulo, apan dili sama sa mga semi-presidential o parlyamentary system, ang punong ministro nagtubag sa presidente ug dili sa lehislatura. Ang mga sumusunod na katangian ay inilalapat sa pangkalahatan para sa maraming mga pamahalaang pampanguluhan sa buong mundo. Ang mosunod nga mga kinaiya nga gigamit sa kadaghanan alang sa daghang mga pangagamhanan sa panguluhan sa tibuuk kalibutan. Ang ehekutibo ay maaaring mag- veto ng mga gawaing pambatasan at, naman, ang isang supermajority ng mga mambabatas ay maaaring mag-override sa veto. Ang ehekutibo mahimo mag- veto sa mga aksyon nga lehislatibo ug, sa baylo, ang usa ka supermajority sa mga magbabalaod mahimong mag-override sa veto . Ang veto sa pangkalahatan ay nagmula sa tradisyon ng British ng reyna ng reyna kung saan ang isang kilos ng parliyamento ay maaari lamang maisagawa kasama ang kasiguruhan ng monarko . Ang veto sa kinatibuk-an naggikan sa tradisyon sa British nga harianong pasalig diin ang usa ka buhat sa parlyamento mahimoÕg ipatuman uban ang pasalig sa monarka . Ang pangulo ay may isang nakapirming term of office, ang mga halalan ay gaganapin sa regular na oras at hindi maaaring ma-trigger ng isang boto ng kumpiyansa o iba pang mga pamamaraan ng parlyamentaryo. Ang usa ka presidente adunay usa ka pirmi nga termino sa katungdanan, ang mga piniliay gihimo sa kanunay nga mga oras ug dili maabut sa usa ka boto sa pagsalig o uban pang pamaagi sa parlyamentaryo. Bagaman sa ilang mga bansa ay may pagbubukod na nagbibigay ng pag-alis ng isang pangulo na natagpuan na nasira ang isang batas. Bisan pa sa pipila ka mga nasud adunay eksepsyon nga naghatag alang sa pagtangtang sa usa ka presidente nga nahibal-an nga naglapas sa usa ka balaod. Ang sangay ng executive ay unipersona, ang mga miyembro ng gabinete ay naglilingkod sa kasiyahan ng pangulo at dapat isagawa ang mga patakaran ng mga sangay ng ehekutibo at pambatasan. Unpersonal ang sanga sa ehekutibo, ang mga myembro sa gabinete nagsilbi nga kahimut-an sa presidente ug kinahanglan nga ipatuman ang mga palisiya sa mga sanga ug ehekutibo. Ang mga ministro ng gabinete o pinuno ng kagawaran ng ehekutibo ay hindi miyembro ng lehislatura. Ang mga ministro sa gabinete o mga punoan sa departamento sa ehekutibo dili miyembro sa lehislatura. Gayunpaman, ang mga sistema ng pampanguluhan ay madalas na nangangailangan ng pag-apruba ng pambatasan ng mga hinirang na ehekutibo sa gabinete, hudikatura , at iba't ibang mga mas mababang mga posisyon sa gobyerno. Bisan pa, ang mga sistema sa presidente kanunay kinahanglan nga pag-uyon sa lehislatura sa mga executive nominasyon sa gabinete, judiciary , ug lainlaing mga ubos nga gobyerno nga mga post. Ang isang pangulo sa pangkalahatan ay maaaring magdirekta sa mga miyembro ng gabinete, militar, o sinumang opisyal o empleyado ng sangay ng ehekutibo, ngunit hindi maaaring direktang o tanggalin ang mga hukom. Sa kasagaran ang usa ka presidente mahimong modirekta sa mga miyembro sa gabinete, militar, o bisan kinsa nga opisyal o kawani sa ehekutibo nga sanga, apan dili makapangulo o makapahawa sa mga hukom. Ang presidente ay madalas na magpatawad o magbawas ng mga pangungusap ng mga nahatulang kriminal. Ang presidente kanunay makapasaylo o magbayad sa mga sentensya sa mga nahukman nga kriminal. Ang mga pamahalaang subnational, karaniwang estado, ay maaaring nakaayos bilang mga sistema ng pampanguluhan. Ang mga pangagamhanan sa subnational, sagad nga estado, mahimo nga istruktura isip mga sistema sa pagkapangulo. Ang lahat ng mga gobyerno ng estado sa Estados Unidos ay gumagamit ng sistema ng pangulo. Ang tanan nga mga gobyerno sa estado sa Estados Unidos naggamit sa sistema sa presidente. Kahit na hindi ito kinakailangan sa konstitusyon. Bisan kung wala kini gikinahanglan sa konstitusyon. Sa isang lokal na antas, maraming mga lungsod ang gumagamit ng gobyerno-manager ng gobyerno. Sa usa ka lokal nga lebel, daghang mga lungsod ang mogamit sa gobyerno-manager sa gobyerno. Na katumbas ng isang sistema ng parlyamentaryo, bagaman ang post ng isang tagapamahala ng lungsod ay karaniwang isang posisyon na hindi pampulitika. Nga katumbas sa usa ka sistema sa parlyamentaryo, bisan kung ang post sa usa ka tagdumala sa lungsod kasagaran usa ka posisyon nga dili politikal. Ang ilang mga bansa na walang sistema ng pampanguluhan sa pambansang antas ay gumagamit ng isang form ng sistemang ito sa isang subnational o lokal na antas. Ang pila ka mga nasud nga walaÕy sistema nga presidente sa nasudnon nga lebel naggamit usa ka porma sa kini nga sistema sa usa ka subnational o lokal nga lebel. Ang isang halimbawa ay ang Japan , kung saan ginagamit ng pambansang pamahalaan ang sistema ng parlyamentaryo. Usa ka pananglitan ang Japan , kung diin gigamit ang nasyonal nga gobyerno sa sistema sa parlyamentaryo. Ngunit ang mga pamahalaang prefectural at munisipalidad may mga gobernador at mayors na humalal nang malaya mula sa mga lokal na asembleya at konseho. Apan ang gobyerno sa prefectural ug munisipyo adunay mga gobernador ug mga mayors nga napili nga independente gikan sa mga lokal nga asembliya ug konseho. Kadalasang inaangkin ng mga tagasuporta ang apat na pangunahing pakinabang para sa mga sistema ng pampanguluhan. Ang mga tagasuporta sa kadaghanan nag-angkon upat ka batakang mga bentaha alang sa mga sistema sa presidente. Direktang halalan - sa isang sistema ng pangulo, ang pangulo ay madalas na inihalal nang direkta ng mga tao. Direkta nga eleksyon - sa usa ka sistema sa pagkapangulo, ang presidente kanunay nga napili direkta sa mga tawo. Ginagawa nitong mas lehitimo ang kapangyarihan ng pangulo kaysa sa isang pinuno na hinirang nang hindi tuwirang. Kini ang gihimo sa gahum sa presidente nga mas lehitimo kaysa sa usa ka lider nga gitudlo nga dili direkta. Gayunpaman, hindi ito isang kinakailangang tampok ng isang sistema ng pangulo. Bisan pa, dili kini kinahanglan nga us aka bahin sa sistema sa pagkapangulo. Ang ilang mga estado ng panguluhan ay may hindi tuwirang inihalal na pinuno ng estado. Ang pila ka mga estado sa pagkapangulo adunay usa ka dili direkta nga napili nga pangulo sa estado. Paghihiwalay ng mga kapangyarihan isang sistema ng pangulo ang nagtatatag ng pagkapangulo at ng lehislatura bilang dalawang magkaparehong istruktura. Ang pagbulag sa mga gahum usa ka sistema sa pagkapangulo ang nagtukod sa pagkapangulo ug lehislatura ingon duha ka managsama nga istruktura. Pinapayagan nito ang bawat istraktura na subaybayan at suriin ang iba pa, na pumipigil sa mga pang-aabuso sa kapangyarihan. Gitugotan niini ang matag istraktura nga magmonitor ug magsusi sa uban, malikayan ang mga pag-abuso sa gahum. Bilis at pagpapasiya ang isang pangulo na may malalakas na kapangyarihan ay karaniwang maaaring magpapagana nang mabilis. Katulin ug pagdesisyon ang usa ka presidente nga adunay kusgan nga gahum sagad nga mohimo sa mga pagbag-o nga dali. Gayunpaman, ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan ay maaari ring mabagal ang system pababa. Bisan pa, ang pagbulag sa mga gahum mahimo usab nga mohinay sa sistema. Katatagan - isang pangulo, ayon sa isang maayos na termino, ay maaaring magbigay ng higit na katatagan kaysa sa isang punong ministro, na maaaring mapalagpas sa anumang oras. Kalig-on - usa ka presidente, tungod sa usa ka pirma nga termino, mahimoÕg makahatag labi pa nga kalig-on kaysa usa ka punong ministro, nga mahimong mapalagpot bisan unsang oras. Sa karamihan ng mga sistema ng pampanguluhan, ang pangulo ay inihalal sa pamamagitan ng tanyag na boto. Sa kadaghanan sa mga sistema sa pagkapangulo, ang presidente gipili pinaagi sa tanyag nga boto. Bagaman ang ilan tulad ng Estados Unidos ay gumagamit ng isang kolehiyo ng elektoral (na direktang nahalal) o ilang iba pang pamamaraan. Bisan kung ang pipila sama sa Estados Unidos naggamit sa kolehiyo sa elektor (nga mismo mismo direktang napili) o ubang pamaagi. Sa pamamaraang ito, tumatanggap ang pangulo ng isang personal na utos upang manguna sa bansa. Pinaagi sa kini nga pamaagi, ang presidente nakadawat usa ka personal nga mandato nga manguna sa nasud. Samantalang sa isang sistemang parlyamentaryo ang isang kandidato ay maaaring makatanggap lamang ng isang personal na utos upang kumatawan sa isang nasasakupan. Samtang sa usa ka parlyamentaryo nga sistema ang usa ka kandidato mahimo ra makadawat usa ka personal nga mandato nga magrepresentar sa usa ka konstitusyon. Nangangahulugan ito na ang isang pangulo ay maaari lamang mahalal nang nakapag-iisa sa sangay ng pambatasan. Kana nagpasabut nga ang usa ka presidente mahimo lang mapili nga independente sa lehislatibo nga sanga. Ang paghihiwalay ng isang sistema ng pangulo ng ehekutibo mula sa mambabatas ay kung minsan ay gaganapin bilang isang kalamangan, sa bawat sangay ay maaaring suriin ang mga aksyon ng iba pa. Ang pagbulag sa sistema sa presidente sa ehekutibo gikan sa lehislatura usahay gihimo ingon usa ka bentaha, sa matag sanga mahimong susihon ang mga aksyon sa lain. Sa isang sistema ng parlyamentaryo, ang ehekutibo ay kinuha mula sa mambabatas, na ginagawang kritisismo ng isa't isa na mas malamang na mas malamang. Sa usa ka parlyamentaryo nga sistema, ang ehekutibo gikuha gikan sa lehislatura, nga naghimo sa pagsaway sa usag usa nga labi ka gamay. Ang isang pormal na pagkondena ng ehekutibo ng lehislatura ay madalas na itinuturing na isang boto ng walang kumpiyansa . Ang pormal nga pagkondena sa ehekutibo sa lehislatura kanunay nga giisip nga usa ka boto nga walaÕy pagsalig . Ayon sa mga tagasuporta ng sistema ng pangulo, ang kakulangan ng mga tseke at balanse ay nangangahulugan na ang maling paggawi ng isang punong ministro ay maaaring hindi natuklasan. Sumala sa mga tigpaluyo sa sistema sa pagkapangulo, ang kakulang sa mga tseke ug balanse nagpasabut nga ang sayup nga buhat sa usa ka punong ministro mahimo nga dili makit-an. Sumulat tungkol sa Watergate , sinabi ni Woodrow Wyatt , isang dating MP sa UK, "huwag isipin na hindi maaaring mangyari ang Watergate dito, hindi mo lamang maririnig ang tungkol dito. Ang pagsulat bahin sa Watergate , si Woodrow Wyatt , usa ka kanhi MP sa UK, nag-ingon nga ayaw hunahunaa nga dili mahitabo ang Watergate dinhi, dili ka gyud makadungog bahin niini. Tumugon ang mga kritiko na kung ang lehislatura ng isang sistema ng pangulo ay kinokontrol ng partido ng pangulo, umiiral ang parehong sitwasyon. Ang mga kritiko nagtubag nga kung ang lehislatura sa sistema sa pagkapangulo kontrolado sa partido sa presidente, adunay sama nga kahimtang. Mga Proponents tandaan na kahit sa ganoong sitwasyon ang isang mambabatas mula sa partido ng pangulo ay nasa isang mas mahusay na posisyon upang pintahin ang pangulo o ang kanyang mga patakaran na dapat niyang ituring na kinakailangan. Mga tagasuporta timan-i nga bisan sa ingon nga kahimtang ang usa ka magbabalaod gikan sa partido sa presidente naa sa labi ka maayong posisyon sa pagsaway sa pangulo o sa iyang mga palisiya nga kinahanglan niyang isipon nga kinahanglan. Dahil ang agarang seguridad ng posisyon ng pangulo ay hindi gaanong nakasalalay sa suporta sa pambatasan. Tungod kay ang gilayon nga seguridad sa posisyon sa pangulo dili kaayo mosalig sa suporta sa lehislatibo. Sa mga sistemang parlyamentaryo, ang disiplina ng partido ay mas mahigpit na ipinatutupad. Sa mga sistema sa parlyamentaryo, ang disiplina sa partido labi ka istrikto nga gipatuman. Kung ang isang parlyamentaryo backbencherpinupuna ng publiko ang ehekutibo o ang mga patakaran nito sa anumang makabuluhang sukat pagkatapos ay nakaharap siya sa isang mas mataas na pag-asang mawala ang nominasyon ng kanyang partido, o kahit na malinaw na pagpapatalsik mula sa partido. Kung ang usa ka parlyamentaryo nga magbalikbalik sa publiko gisaway ang ehekutibo o ang mga polisiya niini sa bisan unsang hinungdanon nga sukaranan unya siya nag-atubang sa labi ka taas nga paglaom nga mawala ang nominasyon sa iyang partido, o bisan sa dayag nga pagpapalayas gikan sa partido. Kahit na ang banayad na pintas mula sa isang backbencher ay maaaring magdala ng mga kahihinatnan na seryoso upang mabisang mapang-akit ang isang mambabatas sa anumang malubhang ambisyon sa politika. Bisan ang malumo nga pagsaway gikan sa usa ka backbencher mahimoÕg magdala sa mga sangputanan nga grabe aron epektibo nga mapanghimatuud ang usa ka magbabalaod sa bisan unsang seryoso nga mga ambisyon sa politika. Sa isang sistema ng parlyamentaryo, kung ang mahahalagang batas na iminungkahi ng incumbent prime minister at ang kanyang gabinete ay "bumoto" ng isang mayorya ng mga miyembro ng parlyamento kung gayon ito ay itinuturing na isang boto ng walang kumpiyansa. Sa usa ka sistema sa parlyamentaryo, kung ang hinungdanon nga lehislasyon nga gisugyot sa incumbent prime minister ug ang iyang gabinete nga "gipili" sa usa ka kadaghanan sa mga myembro sa parlyamento unya kini gikonsiderar nga boto nga walaÕy pagsalig. Upang bigyang-diin ang partikular na puntong iyon, ang isang punong ministro ay madalas na magpapahayag ng isang partikular na boto sa pambatasan upang maging isang bagay ng kumpiyansa sa unang tanda ng pag-aatubili sa bahagi ng mga mambabatas mula sa kanyang sariling partido. Aron ipasabut ang kana nga punto, ang usa ka punong ministro kanunay nga nagpahayag sa usa ka partikular nga pagboto sa lehislatibo nga usa ka butang nga pagsalig sa una nga timaan sa pag-undang sa bahin sa mga magbabalaod gikan sa iyang kaugalingon nga partido. Kung ang isang gobyerno ay nawalan ng tiwala sa parlyamentaryo ng isang parlyamentaryo, pagkatapos ang nanunungkulan na nanunungkulan ay dapat na magbitiw o tumawag ng mga halalan na gaganapin. Kung ang usa ka gobyerno nawad-an sa pagsalig sa us aka parlyamentaryo, nan ang gobiyerno nga incumbent kinahanglan nga mohunong o motawag sa mga eleksyon nga himuon. Isang kinahinatnan ng ilang mga backbenchers na nais na magtiis. Usa ka sangputanan ang pipila nga mga nagbalikbalik nga andam nga molahutay. Samakatuwid, walang boto ng kumpiyansa sa ilang mga bansa sa parlyamentaryo, tulad ng Britain, nangyayari lamang ng ilang beses sa isang siglo. Busa, walaÕy pagsalig nga boto sa pila ka mga nasud nga parlyamento, sama sa Britain, pipila ra ka beses nga nahitabo sa usa ka siglo. Noong 1931, sinabi ni David Lloyd George sa isang piling komite. Niadtong 1931, si David Lloyd George nagsulti sa usa ka piniling komite. Ang Parliament ay talagang walang kontrol sa ehekutibo; ito ay isang purong kathang-isip. Ang Parliament wala gyud makontrol sa ehekutibo; kini lunsay nga fiction. Sa kabaligtaran, kung ang isang inisyatibo sa pagkapangulo ng pangulo ay nabigo na magpasa ng isang lehislatura na kinokontrol ng partido ng pangulo . Sa kabaliskaran, kung ang usa ka inisyatibo sa pamunuan sa pagkapakyas napakyas sa pagpasa sa usa ka lehislatura nga kontrolado sa partido sa presidente. Halimbawa ang plano ng pangangalaga sa kalusugan ng Clinton ng 1993 sa Estados Unidos. Pananglitan ang plano sa pag-atiman sa panglawas sa Clinton kaniadtong 1993 sa Estados Unidos. Maaaring mapinsala nito ang pampulitikang paninindigan ng pangulo at ng kanyang partido. Mahimong makadaot kini sa pamolitika sa presidente ug sa iyang partido. Ngunit sa pangkalahatan ay walang agarang epekto sa kung o hindi ang pagkumpleto ng pangulo ng kanyang termino. Apan sa kadaghanan wala diha-diha dayon nga epekto kung natapos na ba o dili ang president mahuman ang iyang termino. Ang ilang mga tagasuporta ng mga sistema ng pangulo ay inaangkin na ang mga sistema ng pampanguluhan ay maaaring tumugon nang mas mabilis sa mga umuusbong na sitwasyon kaysa sa mga parlyamentaryo. Ang ubang mga tagasuporta sa mga sistema sa pagkapangulo nangangkon nga ang mga sistema sa pagkapangulo mahimong mas dali nga makatubag sa mga nag-uswag nga mga kahimtang kaysa sa mga nasyunalaryohan. Ang isang punong ministro, kapag kumikilos, ay kailangang mapanatili ang suporta ng lehislatura, ngunit ang isang pangulo ay madalas na hindi napipilitan. Ang usa ka punong ministro, kung nagahimo aksyon, kinahanglan nga magpadayon sa suporta sa lehislatura, apan ang usa ka presidente kanunay dili kaayo mapugngan. Sa Bakit Ang England Slept , ang hinaharap na pangulo ng US na si John F. Kennedy ay nagtalo na ang punong ministro ng British na sina Stanley Baldwin at Neville Chamberlain ay napilitang kailangan upang mapanatili ang kumpiyansa ng Commons. Sa Why England Slept , ang umaabot nga presidente sa US nga si John F. Kennedy nangatarungan nga ang punoan nga ministro sa Britanya nga si Stanley Baldwin ug Neville Chamberlain gipilit sa panginahanglan nga magpadayon ang pagsalig sa Commons. Ang iba pang mga tagasuporta ng mga sistema ng pampanguluhan ay minsan nagtatalo sa eksaktong kabaligtaran ng direksyon. Ang uban nga mga tagasuporta sa mga sistema sa presidente usahay nakiglalis sa eksaktong sukwahi nga direksyon. Gayunpaman, sinasabi na ang mga sistema ng pangulo ay maaaring mabagal ang paggawa ng desisyon sa mga kapaki-pakinabang na pagtatapos. Bisan pa, giingon nga ang mga sistema sa presidente mahimoÕg hinay-hinay nga paghimog desisyon sa mga mapuslanon nga mga sangputanan. Ang nahahati na pamahalaan, kung saan ang pagkapangulo at ang lehislatura ay kinokontrol ng iba't ibang mga partido. Gibahin ang gobyerno, kung diin ang pagkapangulo ug ang lehislatura kontrolado sa lainlaing mga partido. Sinabi na pigilan ang labis na kapwa ng koalisyon at oposisyon, at ginagarantiyahan ang pag-input ng cross-partisan sa batas. Giingon nga pugngan ang sobra sa pareho nga koalisyon ug oposisyon, ug garantiya ang cross-partisan input sa lehislasyon. Sa Estados Unidos, ang Republican Congressman na si Bill Frenzel ay sumulat noong 1995. Sa Estados Unidos, ang Republican Congressman nga si Bill Frenzel nagsulat sa 1995. Mayroong ilan sa atin na nag-iisip na ang gridlock ay ang pinakamahusay na bagay mula sa panloob na pagtutubero. Adunay pipila sa aton nga naghunahuna nga ang gridlock ang labing kaayo nga butang sukad sa sulud sa sulud sa balay. Si Gridlock ay ang likas na regalo na ibinigay sa atin ng mga Framers ng Konstitusyon upang ang bansa ay hindi mapapailalim sa mga swings ng patakaran na bunga mula sa kapritso ng publiko. Ang gridlock mao ang natural nga regalo nga gihatag sa aton sa mga Framers of the Constitution aron ang nasud dili mapailalom sa mga pagbag-o sa palisiya nga naggikan sa whimsy sa publiko. At ang ang kumpetisyon - kung ang multi-branch, multi-level, o multi-house - ay mahalaga sa mga tseke at balanse na iyon at sa aming patuloy na uri ng sentral na pamahalaan. Kompetisyon bisan ang multi-branch, multi-level, o multi-house - hinungdanon sa mga tseke ug balanse ug sa nagpadayon nga klase sa gobyerno sa sentimo. Salamat sa langit wala kaming isang pamahalaan na nag-pambansa sa isang taon at nagpribado sa susunod na taon, at kaya sa ad infinitum . Salamat sa langit wala kami usa ka gobyerno nga gipasiugda sa usa ka tuig ug gipribatiba sa sunod tuig, ug mao nga sa ad infinitum Bagaman ang karamihan sa mga gobyerno ng parlyamentaryo ay nagtatagal ng mahabang panahon nang walang isang boto ng kumpiyansa. Bisan kung ang kadaghanan sa mga pangagamhanan sa parlyamentaryo wala madugay nga walaÕy boto nga pagsalig. Kung ang mga sistemang pampulitika ay may maraming mga partido, at ang mga pamahalaan ay pinipilit na umasa sa mga koalisyon. Kung ang mga sistema sa parlyamentaryo adunay daghang mga partido, ug ang mga gobyerno napugos sa pagsalig sa mga koalisyon. Tulad ng madalas nilang ginagawa sa mga bansa na gumagamit ng isang sistema ng proporsyonal na representasyon. Sama sa kanunay nga gibuhat nila sa mga nasud nga gigamit ang usa ka sistema sa proporsyonal nga representasyon. Ang mga ekstremista ay maaaring gamitin ang banta ng pagbabanta ng pag-iwan ng isang koalisyon upang mapalawak ang kanilang mga agenda. Ang mga ekstremista nga partido mahimo nga teoretikal nga gamiton ang hulga nga mobiya sa usa ka koalisyon aron mapadayon ang ilang mga agenda. Maraming mga tao ang itinuturing na mga sistema ng pampanguluhan na nakaligtas sa mga emerhensiya. Daghang mga tawo ang gikonsiderar nga mga sistema sa pagkapangulo nga makalahutay sa mga emerhensya. Ang isang bansa na nasa ilalim ng napakalaking stress ay maaaring, tumutol ang mga tagasuporta. Ang usa ka nasud nga naa sa grabe nga stress mahimoÕg, ang mga tagasuporta makiglalis. Maging mas mahusay na pinamunuan ng isang pangulo na may isang nakapirming term kaysa sa pag-ikot ng premierhips. Mas maayo nga mapangunahan sa usa ka presidente nga adunay usa ka pirma nga termino kaysa sa pag-rotate sa premierhips. Ang Pransya sa panahon ng kontrobersya ng Algeria ay lumipat sa isang semi-presidential system tulad ng ginawa ng Sri Lanka sa panahon ng digmaang sibil. Ang Pransya sa panahon sa kontrobersiya sa Algeria gibalhin sa usa ka sistema nga semi-presidente sama sa gibuhat sa Sri Lanka sa panahon sa gubat sibil. Habang ang Israel ay nag- eksperimento sa isang direktang nahalal na punong ministro noong 1992. Samtang ang Israel nag-eksperimento sa usa ka direktang napili nga punong ministro kaniadtong 1992. Sa Pransya at Sri Lanka, ang mga resulta ay malawak na itinuturing na positibo. Sa Pransiya ug Sri Lanka, ang mga sangputanan daghang giisip nga positibo. Gayunpaman, sa kaso ng Israel, isang walang uliran na paglaganap ng mga maliliit na partido ang naganap, na humahantong sa pagpapanumbalik ng nakaraang sistema ng pagpili ng punong ministro. Bisan pa, sa kaso sa Israel, usa ka wala pa sukad nga paglambo sa gagmay nga mga partido ang nahitabo, hinungdan sa pagpahiuli sa miaging sistema sa pagpili sa usa ka punong ministro. Ang katotohanan na ang mga halalan ay naayos sa isang sistema ng pangulo ay isinasaalang-alang ng mga tagasuporta ng isang welcome sa mga kapangyarihan ng ehekutibo. Ang kamatuoran nga ang mga eleksyon nga naayos sa us aka sistema sa pagkonsidera giisip sa mga tigpaluyo nga usa ka welcome check sa mga gahum sa ehekutibo. Na nagkontra sa mga sistemang parlyamentaryo. Nga nagkontra sa mga sistema sa parlyamentaryo. Na maaaring payagan ang punong ministro na tumawag sa halalan tuwing nakikita nila na angkop o orkestra ang kanilang sariling boto ng hindi kumpiyansa na mag-trigger ng isang halalan kapag hindi sila makakakuha ng isang item na pambatas. Nga mahimong magtugot sa punong ministro nga magtawag sa mga eleksyon sa matag higayon nga makita nila nga angay o orkestra sa ilang kaugalingon nga boto nga wala pagsalig sa pagpukaw sa usa ka eleksyon kung dili sila makakuha usa ka butang nga balaudnon nga gipasa. Ang modelo ng pampanguluhan ay sinasabing panghihikayat ang ganitong uri ng oportunidad, at sa halip ay pinipilit ang ehekutibo na tumakbo sa loob ng mga limitasyon ng isang term na hindi nila mababago upang umangkop sa kanilang sariling mga pangangailangan. Giingon sa modelo sa pagkapangulo nga mapakyas ang kini nga oportunidad, ug sa baylo gipugos ang ehekutibo nga molihok sa sulod sa usa ka termino nga dili nila mabag-o aron ipahiuyon sa ilang kaugalingon nga mga panginahanglan. Ang mga tagataguyod ng sistema ng pampanguluhan ay nagtaltalan din na ang katatagan ay umaabot sa mga cabinets na napili sa ilalim ng system. Ang mga tigpasiugda sa sistema sa pagkapangulo usab nangatarungan nga ang kalig-on modangat sa mga kabinet nga gipili sa ilawom sa sistema. Kumpara sa isang sistema ng parlyamentaryo kung saan dapat makuha ang mga cabinets mula sa loob ng sangay ng pambatasan. Kung itandi sa usa ka sistema sa parlyamentaryo diin ang mga cabinets kinahanglan makuha gikan sa sulod sa sangay sa lehislatibo. Sa ilalim ng sistema ng pangulo, ang mga miyembro ng gabinete ay maaaring mapili mula sa isang mas malaking pool ng mga potensyal na kandidato. Ubos sa sistema sa presidente, ang mga myembro sa gabinete mahimo mapili gikan sa usa ka labi ka dako nga punoan sa mga potensyal nga kandidato. Pinapayagan nito ang mga pangulo ng kakayahang pumili ng mga miyembro ng gabinete batay sa marami o higit pa sa kanilang kakayahan at kakayahang mamuno sa isang partikular na departamento tulad ng kanilang katapatan sa pangulo. Gitugotan niini ang mga presidente nga mahimoÕg mapili ang mga myembro sa gabinete base sa ilang kaarang ug katakus nga manguna sa usa ka partikular nga departamento sama sa ilang pagkamaunungon sa pangulo. Kumpara sa mga cabinet ng parlyamentaryo, na maaaring punan ng mga mambabatas na napili nang walang mas mahusay na dahilan kaysa ang kanilang napansin na katapatan sa punong ministro. Sukwahi sa mga kabinet sa parlyamentaryo, nga mahimong mapuno sa mga magbabalaod nga gipili nga walaÕy labing maayo nga katarungan kaysa ilang nakita nga pagkamaunungon sa punong ministro. Ang mga tagasuporta ng sistema ng pampanguluhan ay tandaan na ang mga sistemang pampulitika ay madaling kapitan ng upang makagambala "mga shuffles ng gabinete "kung saan ang mga mambabatas ay inilipat sa pagitan ng mga portfolio. Ang mga tigpaluyo sa sistema sa presidente nahinumdom nga ang mga sistema sa parlyamentaryo dali nga aron makabalda "mga shuffles sa gabinete "diin ang mga mambabatas gibalhin sa taliwala sa mga portfolio. Samantalang sa mga cabinet system ng pampanguluhan ang mga shuffle ng gabinete ay hindi pangkaraniwan. Samtang sa mga kabinet sa sistema sa presidente ang mga shuffles sa gabinete dili kasagaran. Ang bahaging ito ay posibleng naglalaman ng orihinal na pananaliksik, mangyaring pagbutihin ito sa pamamagitan ng pagpapatunay ng mga paghahabol na ginawa at pagdaragdag ng mga inline na mga sipi . Kini nga seksyon tingali naglangkob sa orihinal nga panukiduki, palihug kini pinaagi sa pagtino sa mga pangangkon nga gihimo ug pagdugang mga sipi sa inline . Ang mga pahayag na naglalaman lamang ng orihinal na pananaliksik ay dapat alisin. Ang mga pahayag nga gilangkuban lamang sa orihinal nga panukiduki kinahanglan kuhaon. Karaniwang inaangkin ng mga kritiko ang tatlong pangunahing kawalan para sa mga sistema ng pangulo. Ang mga kritiko sa kadaghanan nag-angkon sa tulo ka mga batakan nga dili maayo alang sa mga sistema sa pagkapangulo. Tendency patungo sa authoritarianism - sinabi ng ilang mga siyentipikong pampulitika na itinaas ng pampanguluhan ang mga pusta ng halalan. Ang kalabotan sa authoritarianism ang pipila nga mga siyentipiko sa politika nag-ingon nagpataas ang mga pusta sa mga eleksyon. Pinapalala ang kanilang polariseysyon at maaaring humantong sa authoritarianism (Linz). Nagpadako sa ilang polariseyalisasyon ug mahimong mosangput sa authoritarianism (Linz). Ang pampulitikang gridlock - ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan ng isang sistema ng pangulo ay itinatag ang pagkapangulo at ang lehislatura bilang dalawang magkaparehong istruktura. Ang gridlock sa politika ang pagkabulag sa mga gahum sa usa ka sistema sa pagkapresidente nag-establisar sa kapangulohan ug ang lehislatura ingon duha ka managsama nga istruktura. Nagtatalo ang mga kritiko na maaari itong lumikha ng hindi kanais-nais at pangmatagalang parilya sa pampulitika tuwing ang pangulo at ang pambatasan na mayorya ay mula sa iba't ibang mga partido. Ang mga kritiko nangatarungan nga mahimo kini makamugna usa ka dili gusto ug dugay nga paril sa politika sa matag higayon nga ang presidente ug ang kadaghanan nga magbabalaud gikan sa lainlaing partido. Na karaniwan sapagkat ang inaatasang botante ay inaasahan ang mas mabilis na mga resulta mula sa mga bagong patakaran kaysa sa posible. Nga sagad tungod kay kasagaran ang gipaabot sa maghuhukom labi ka paspas nga mga sangputanan gikan sa mga bag-ong palisiya kaysa mahimo. Bilang karagdagan, binabawasan nito ang pananagutan sa pamamagitan ng pagpapahintulot sa pangulo at ng lehislatura na magbago sa bawat isa. Dugang pa, gipakunhuran niini ang pagkamay-tulubagon pinaagi sa pagtugot sa presidente ug sa lehislatura nga magbag-o sa matag usa. Ang mga epekto sa pagbabago ng pamumuno - ang mga sistema ng pampanguluhan ay madalas na nahihirapan na alisin ang isang pangulo sa opisina nang maaga, halimbawa pagkatapos ng pagkilos na hindi popular. Ang mga sangputanan sa pagbag-o sa pagpangulo ang mga sistema sa pagkapangulo kanunay nga nagpalisud sa pagtangtang sa usa ka presidente gikan sa katungdanan sa sayo, sama pananglit human sa paghimog mga aksyon nga dili popular. Ang isang pang-apat na pintas na naaangkop sa mga bansa na may proporsyonal na nahalal na lehislatura at isang panguluhan. Ang ikaupat nga pagsaway mapadapat sa mga nasud nga adunay proporsional nga napili nga lehislatura ug usa ka kapangulohan. Kung saan ang mga botante ay halos lahat na kinakatawan ng kanilang mga boto sa proporsyonal na kinalabasan. Kung ang mga botante halos tanan nga girepresentahan sa ilang mga boto sa proporsyonal nga sangputanan. Ang pangulo ay mahalal sa isang panalo-take-all na batayan. Ang pagkapangulo napili sa usa ka basehanan nga mananaog sa pagkuha. Ang dalawang magkakaibang mga sistema ng elektoral ay samakatuwid ay nilalaro, na potensyal na humahantong sa mga salungatan na batay sa likas na pagkakaiba ng mga system. Duha ka lainlaing mga sistema sa elektoral ang gidula, nga mahimoÕg mosangput sa mga panagbangi nga gipasukad sa natural nga mga kalainan sa mga sistema. Ang isang punong ministro na walang suporta sa mayorya sa lehislatura ay dapat na bumubuo ng isang koalisyon o, kung makapagpamunuan ng isang minorya na pamahalaan, ay mamamahala sa isang paraan na katanggap-tanggap ng hindi bababa sa ilan sa mga partido ng oposisyon. Ang usa ka punong ministro nga walaÕy suporta sa kadaghanan sa lehislatura kinahanglan maghimog usa ka koalisyon o, kung makapangulo sa usa ka minorya nga gobyerno, mangulo sa paagi nga madawat bisan sa pipila nga mga partido sa oposisyon. Kahit na sa isang mayorya na pamahalaan, ang punong ministro ay dapat pa ring mamamahala sa loob ng (marahil hindi nakasulat) na mga hadlang tulad ng tinutukoy ng mga miyembro ng kanyang partido - ang isang nangungunang sa sitwasyong ito ay kadalasang nanganganib na mawala ang pamumuno ng kanyang partido kaysa sa kanyang partido ay nasa panganib na mawala sa susunod na halalan. Bisan sa usa ka kadaghanan nga gobyerno, ang punong ministro kinahanglan pa nga magdumala sa sulod (tingali walaÕy nakasulat) nga mga pagpugong sama sa gitino sa mga myembro sa iyang partido ang usa ka punoan nga kahimtang sa kini nga kahimtang kanunay nga adunay peligro nga mawala ang iyang partido nga pagpangulo kaysa sa iyang partido nga peligro nga mawala sa sunod nga eleksyon. Sa kabilang banda, ang pagpanalo sa pagkapangulo ay isang panalo-take-all, laro ng zero-sum. Sa laing bahin, ang pagdaog sa pagkapangulo usa ka mananaog nga take-all, zero-sum game. Kapag napili, ang isang pangulo ay maaaring makapagpalayo ng impluwensya ng iba pang mga partido at ibukod ang mga karibal na paksyon sa kanyang sariling partido din, o iwanan din ang partido na ang tiket ay nahalal sa ilalim. Kung napili, mahimoÕg mapili sa usa ka presidente ang impluwensya sa uban nga mga partido ug dili iapil ang mga kaatbang nga paksyon sa iyang kaugalingon nga partido, o bisan kung biyaan ang partido kansang tiket nga napili niya. Ang pangulo ay maaaring mamuno nang walang anumang suporta sa partido hanggang sa susunod na halalan o pag-abuso sa kanyang kapangyarihan upang manalo ng maraming mga termino. Sa ingon mahimoÕg maghari ang pangulo nga walaÕy suporta sa partido hangtod sa sunod nga eleksyon o pag-abuso sa iyang gahum aron makadaog sa daghang mga termino. Isang nakababahala na sitwasyon para sa maraming mga grupo ng interes. Usa ka makapaguol nga kahimtang alang sa daghang mga grupo sa interes. Ang siyentipikong pampulitika ng Yale na si Juan Linz ay nagtalo na: ang panganib na zero-sum presidential election pose ay pinagsama sa pagiging mahigpit ng nakapirming termino ng pangulo sa posisyon. Ang siyentista sa pulitika nga Yale nga si Juan Linz nangatarungan nga: ang katalagman nga ang zero-sum presidential election pose nagkomparar sa kakusog sa natakdang termino sa pangulo sa katungdanan. Ang mga nagwagi at natalo ay malinaw na tinukoy para sa buong panahon ng mandato ng pangulo. Ang mga nagdaog ug mga talo higpit nga gihubit alang sa tibuuk nga panahon sa mando sa pagkapangulo. Ang mga talo ay dapat maghintay ng apat o limang taon nang walang anumang pag-access sa kapangyarihang executive at patronage. Ang mga kapildihan kinahanglan maghulat upat o lima ka tuig nga walaÕy pag-access sa gahum sa ehekutibo ug patronage. Ang zero-sum game sa mga rehimen ng pangulo ay pinalalaki ang mga pusta ng halalan sa pagkapangulo at hindi maiiwasang mapalubha ang kanilang pagdalo sa pag-igting at polariseysyon. Ang dula nga zero-sum sa mga rehimen sa pagkapresidente nagpataas sa mga pusta sa eleksyon sa pagkapangulo ug dili gyud malikayan nga madugangan ang ilang pagtambong sa tensyon ug polarisasyon. Ang mga konstitusyon na nangangailangan lamang ng suporta ng plurality ay sinabi upang maging partikular na hindi kanais-nais. Ang mga konstitusyon nga nagkinahanglan lamang sa suporta sa pluridad giingon labi na nga dili gusto. Dahil ang makabuluhang kapangyarihan ay maaaring ma-vested sa isang tao na hindi nasisiyahan ng suporta mula sa isang nakararami ng populasyon. Ingon nga hinungdanon nga gahum mahimong makuha sa usa ka tawo nga wala makatagbaw sa suporta gikan sa kadaghanan sa populasyon. Ang ilang mga siyentipikong pampulitika ay nagsasabi na ang mga sistema ng pampanguluhan ay hindi matatag sa konstitusyon at nahihirapan sa pagpapanatili ng mga demokratikong kasanayan. Ang pipila ka mga siyentipiko sa politika nag-ingon nga ang mga sistema sa pagkapangulo dili lig-on sa konstitusyon ug adunay kalisud sa pagpadayon sa mga demokratikong mga gawi. Na itinuturing na ang pagka-pangulo ay nahulog sa authoritarianism sa maraming mga bansa na kung saan ito ay ipinatupad. Nga nag-ingon nga ang pagka-pangulo ang nahinabo sa authoritarianism sa kadaghanan sa mga nasud diin kini gipatuman. Ayon sa siyentipikong pampulitika na si Fred Riggs , ang pagiging pangulo ay nahulog sa authoritarianism sa halos bawat bansa na ito ay sinubukan. Matod sa siyentipiko sa politika nga si Fred Riggs , ang pagkapresidente sa pagkahulog sa authoritarianism sa hapit matag nasud nga kini gisulayan. Ang sosyalistang pampulitika na si Seymour Martin Lipset ay nagpahiwatig na nangyari ito sa mga kulturang pampulitika na hindi angkop sa demokrasya at ang mga militaryo ay may gawi na gampanan ng isang kilalang papel sa karamihan ng mga bansang ito. Ang sosyalistang sosyalistang si Seymour Martin Lipset nagpunting nga kini nahitabo sa mga kultura sa politika nga dili nahiangay sa demokrasya ug nga ang mga militaryo adunay hilabihang papel sa kadaghanan niining mga nasud. Sa kabilang banda, isang madalas na binanggit listahan ng 22 mas matatandang demokrasya sa buong mundo ay may kasamang dalawang bansa lamang na may mga sistema ng pampanguluhan. Sa laing bahin, usa ka kanunay nga gikutlo lista sa 22 nga mas tigulang nga mga demokrasya nga nag-uban duha ra nga mga nasud nga adunay mga sistema sa pagkapangulo. Sa isang sistema ng pangulo, ang lehislatura at pangulo ay may pantay na mandato mula sa publiko, ang mga salungatan sa pagitan ng mga sanga ng gobyerno ay maaaring hindi magkasundo. Sa sistema sa pagkapangulo, ang lehislatura ug ang presidente adunay managsama nga mando gikan sa publiko, ang mga panagbangi tali sa mga sanga sa gobyerno dili unta mapasig-uli. Kapag hindi sumasang-ayon ang pangulo at lehislatura at ang gobyerno ay hindi gumagana nang epektibo. Kung dili mouyon ang presidente ug lehislatura ug ang gobyerno dili epektibo nga nagtrabaho. Mayroong isang malakas na insentibo na gumamit ng mga karagdagang hakbang sa konstitusyon upang masira ang deadlock. Adunay kusog nga insentibo nga mogamit sa mga lakang nga konstitusyonal sa konstitusyon aron mabungkag ang deadlock. Sa tatlong karaniwang mga sangang pamahalaan, ang ehekutibo ay nasa pinakamainam na posisyon na gumamit ng mga panukalang batas sa konstitusyonal. Sa tulo nga sagad nga mga sangasa gobyerno, ang ehekutibo ang naa sa pinakamaayong posisyon nga mogamit sa mga lakang nga konstitusyonal. Lalo na kapag ang pangulo ay pinuno ng estado, pinuno ng pamahalaan, at pinuno ng militar. Labi na kung ang pangulo mao ang pangulo sa estado, pangulo sa gobyerno, ug punoan nga komandante sa militar. Sa kabaligtaran, sa isang sistema ng parlyamentaryo kung saan ang madalas na seremonial na pinuno ng estado ay alinman sa isang monarkong konstitusyon. Sa kasukwahi, sa usa ka sistema sa parlyamentaryo diin ang kanunay-seremonya sa panguna nga estado bisan usa ka monarko sa konstitusyon. Isang may karanasan at iginagalang na pigura, na binigyan ng ilang pampulitikang pampulitika ay mayroong isang magandang pagkakataon na kahit isang ulo ng seremonya ang estado ay maaaring gumamit ng mga emergency na mga reserbang pang- emergency upang mapigilan ang isang pinuno ng gobyerno na kumikilos sa isang pang-emergency na ekstra-konstitusyonal na paraan posible lamang ito dahil ang pinuno ng estado at ang pinuno ng pamahalaan ay hindi magkaparehas na tao. Usa ka eksperyensiyado ug respetado nga numero, gihatagan ang pipila ka emerhensiya sa politika adunay usa ka maayong higayon nga bisan usa ka ulo nga seremonyal magamit sa estado ang mga gahum sa pagreserba sa emerhensiya aron mapugngan ang usa ka ulo sa gobyerno nga naglihok sa usa ka paagi sa emerhensiyang ekstra nga konstitusyonal posible lamang kini tungod kay ang ulo sa estado ug ang ulo sa gobyerno dili parehas nga tawo. Dana D. Nelson , sa kanyang 2008 na libro Bad para sa Demokrasya , ay nakikita ang tanggapan ng Pangulo ng Estados Unidos ay nangangahulugan sa esensya hindi makademokrasiya at characterizes presidentialism bilang pagsamba ng pangulo ng mga mamamayan, na kung saan siya ay naniniwala Undermines civic pakikilahok. Si Dana D. Nelson , sa iyang libro sa 2008 nga Bad for Democracy , nakita sa ang opisina sa Presidente sa Estados Unidos nga hinungdanon nga dili demokratiko ug nagpaila sa pagkapresidente isip pagsamba sa pangulo sa mga lungsuranon, nga iyang gituohan nga nagdaot sa pag-apil sa civic. Ang ilang mga siyentipikong pampulitika ay nagsasalita tungkol sa "kabiguan ng pagkapresidente" dahil ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan ng isang sistema ng pangulo ay madalas na lumilikha ng hindi kanais-nais na pangmatagalang parokyano at kawalang-tatag sa tuwing ang pangulo at ang pambatasang mayorya ay mula sa iba't ibang partido. Ang pipila nga mga siyentipiko sa politika naghisgot sa "pagkapakyas sa pagkapresidente" tungod kay ang pagbulag sa mga gahum sa usa ka sistema sa pagkapangulo kanunay nga nagmugna sa dili gusto nga long-term nga pangpolitika nga kawad-on ug kawala sa kung kanus-a ang presidente ug ang lehislado nga kadaghanan gikan sa lainlaing mga partido. Karaniwan ito dahil madalas na inaasahan ng electorate ang mas mabilis na mga resulta kaysa sa posible mula sa mga bagong patakaran at lumipat sa ibang partido sa susunod na halalan. Talagsa kini tungod kay kanunay nga gilauman sa mga botante ang labi ka paspas nga mga sangputanan kaysa mahimo gikan sa mga bag-ong palisiya ug magbalhin sa lainlaing partido sa sunod nga eleksyon. Ang mga kritiko tulad ni Juan Linz , ay nagtaltalan na ang likas na kawalang-tatag na pampulitikang ito ay maaaring magdulot ng mga demokrasya na mabigo, tulad ng nakikita sa mga kaso tulad ng Brazil at Chile. Ang mga kritiko sama ni Juan Linz , nangatarungan nga kini nga napanag-iya nga kawalay katakus sa politika mahimo'ng mapakyas ang mga demokrasya sama sa nakita sa mga kaso sama sa Brazil ug Chile. Sa ganitong mga kaso ng gridlock, ang mga sistema ng pampanguluhan ay sinabi ng mga kritiko na huwag mag-alok sa mga botante ang uri ng pananagutan na nakikita sa mga sistema ng parlyamentaryo. Sa ingon nga mga kaso sa gridlock, ang mga sistema sa pagkapangulo giingon sa mga kritiko nga dili ihalad sa mga botante ang matang sa pagkamay-tulubagon nga nakita sa mga sistema sa parlyamentaryo. Madali para sa alinman sa pangulo o sa mambabatas na makatakas na sisihin sa pamamagitan ng paglilipat sa iba. Sayon alang sa presidente o sa lehislatura nga makalikay nga basolon pinaagi sa pagbalhin niini sa lain. Inilarawan ang Estados Unidos, sinabi ng dating kalihim ng Treasury C. Douglas Dillon na "sinisi ng pangulo ang Kongreso, sinisisi ng Kongreso ang pangulo, at ang publiko ay nananatiling nalilito at naiinis sa gobyerno sa Washington". Naglarawan sa Estados Unidos, ang kanhi kalihim sa Treasury C. Douglas Dillon nagsulti nga "ang presidente nagbasol sa Kongreso, gibasol sa Kongreso ang presidente, ug ang publiko nagpabilin nga naglibog ug nasuko sa gobyerno sa Washington". Mga taon bago naging Pangulo, si Woodrow Wilson ay kilalang sumulat ng "paano ang guro, ang bansa, upang malaman kung aling batang lalaki ang nangangailangan ng paghagupit? Mga katuigan sa wala pa nahimo nga Presidente, si Woodrow Wilson bantog nga nagsulat kung giunsa ang magtutudlo, ang nasud, aron mahibal-an kung kinsa nga bata ang kinahanglan pagbunal? Ang isang halimbawa ay ang pagtaas ng pederal na utang ng Estados Unidos na naganap sa panahon ng pagkapangulo ni Republican Ronald Reagan . Usa ka pananglitan ang pagdugang sa federal nga utang sa Estados Unidos nga nahitabo sa panahon sa pagkapangulo ni Republican Ronald Reagan . Nakakatawa, ang mga kakulangan ay produkto ng isang bargain sa pagitan ni Pangulong Reagan at ng Demokratikong Tagapagsalita ng House of Representative, Tip O'Neill . Makatarunganon, ang mga kakulangan mao ang produkto sa usa ka baratilyo tali ni Presidente Reagan ug sa Democratic Speaker sa House of Representatives, Tip O'Neill . Pumayag si O'Neill sa mga pagbawas ng buwis na pinapaboran ni Reagan, at kapalit ng sumang-ayon si Reagan sa mga badyet na hindi pinipigilan ang paggastos ayon sa gusto niya. Si O'Neill miuyon sa pagputol sa buhis nga gipaboran ni Reagan, ug sa baylo nga si Reagan miuyon sa mga badyet nga dili makapugong sa paggasto sa gusto niya. Sa ganitong senaryo, masasabi ng bawat panig na hindi sila nasisiyahan sa utang. Sa ingon nga senaryo, ang matag bahin makaingon nga dili sila nasuko sa utang. Marahil ay sinisisi ang kabilang panig para sa kakulangan, at inaangkin pa rin ang tagumpay. Dali nga gibasol ang pikas nga bahin alang sa kakulangan, ug nag-angkon gihapon nga kalampusan. Ang seksyon na ito ay hindi nagbabanggit ng anumang mga mapagkukunan, mangyaring makatulong na mapagbuti ang seksyon na ito sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga pagsipi sa maaasahang mga mapagkukunan . Kini nga seksyon wala maghisgot bisan unsang gigikanan, palihug tabangi ang pagpalambo niini nga seksyon pinaagi sa pagdugang mga pagsulti sa mga kasaligan nga gigikanan . Ang hindi materyal na materyal ay maaaring hinamon at alisin, ang isa pang di-umanoÕy problema ng pagkapangulo ng pangulo ay madalas na mahirap tanggalin ng isang pangulo sa opisina nang maaga. Ang dili materyal nga materyal mahimong mahagiton ug kuhaon, laing giingon nga problema sa pagkapresidente mao nga kanunay nga lisud ang pagtangtang sa usa ka presidente sa sayo nga katungdanan. Kahit na ang isang pangulo ay "napatunayan na hindi epektibo, kahit na siya ay naging hindi popular, kahit na ang kanyang patakaran ay hindi katanggap-tanggap sa nakararami ng kanyang mga kababayan, siya at ang kanyang mga pamamaraan ay dapat tiisin hanggang sa darating na sandali para sa isang bagong halalan". Bisan kung ang usa ka presidente "napamatud-an nga dili epektibo, bisan kung dili siya popular, bisan kung ang iyang palisiya dili madawat sa kadaghanan sa iyang mga kababayan, siya ug ang iyang mga pamaagi kinahanglan molahutay hangtod moabut ang panahon alang sa usa ka bag-ong piniliay". Si John Tyler ay nahalal na bise presidente at ginawang pagkapangulo dahil si William Henry Harrisonnamatay pagkatapos ng tatlumpung araw sa opisina. Si John Tyler napili nga bise presidente ug gipili sa pagkapangulo tungod kay si William Henry Harrisonnamatay pagkamatay sa katloan ka adlaw sa katungdanan. Pinigilan ni Tyler ang agenda ng Whig, kinasusuklian ng kanyang nominal na partido, ngunit nanatiling matatag sa kontrol ng executive branch. Gibabagan ni Tyler ang agenda sa Whig, gikalipay sa iyang nominado nga partido, apan nagpabilin nga lig-on nga kontrol sa executive branch. Karamihan sa mga sistema ng pangulo ay hindi nagbibigay ng ligal na paraan upang alisin ang isang pangulo para lamang sa pagiging hindi sikat o kahit na para sa pag-uugali sa isang paraan na maaaring ituring na hindi etikal o imoral na kondisyon na ito ay hindi labag sa batas. Kadaghanan sa mga sistema sa pagkapangulo walaÕy gihatag nga ligal nga pamaagi aron kuhaon ang usa ka presidente tungod lang sa dili popular o bisan alang sa paggawi sa paagi nga mahimoÕg isipon nga dili pamatasan o dili imoral kung dili kini ilegal. Ito ay nabanggit bilang dahilan kung bakit maraming mga bansa sa pampanguluhan ang nakaranas ng mga coup ng militar upang alisin ang isang pinuno na sinasabing nawalan ng kanyang utos. Kini gikutlo sa ang hinungdan ngano nga daghang mga nasud sa presidente ang nakasinati sa mga coup sa militar aron makuha ang usa ka lider nga giingon nga nawad-an sa iyang mando. Ang mga sistemang pampulitika ay maaaring mabilis na mag-alis ng mga pinuno na hindi popular sa pamamagitan ng isang boto na walang kumpiyansa , isang pamamaraan na nagsisilbing isang "pressure release valve" para sa pampulitikang pag-igting. Ang mga sistema sa parliyaryo mahimong dali nga tangtangon ang dili popular nga mga lider pinaagi sa usa ka boto nga walay pagsalig , usa ka pamaagi nga magsilbing usa ka "pressure release valve" alang sa politikal nga tensyon. Ang mga boto na walang kumpiyansa ay mas madaling makamit sa mga sitwasyon ng pamahalaan ng minorya. Ang mga boto nga walay pagsalig mas dali makab-ot sa mga sitwasyon sa gobyerno sa minorya. Ngunit kahit na ang hindi pinuno na pinuno ay pinuno ng isang mayorya ng pamahalaan. Apan bisan kung ang dili popular nga lider nangulo sa kadaghanan nga gobyerno. Madalas siyang nasa isang mas ligtas na posisyon kaysa sa isang pangulo. Kanunay siya sa usa ka dili kaayo luwas nga posisyon kaysa usa ka presidente. Karaniwan sa mga sistema ng parlyamentaryo ang isang pangunahing saligan ay kung ang katanyagan ng isang punong popularidad ay nagpapanatili ng isang malubhang suntok at ang nangunguna ay hindi bilang isang kahihinatnan na nag-aalok upang magbitiw bago ang susunod na halalan. Kasagaran sa mga sistema sa parlyamentaryo ang usa ka sukaranang punoan nga kung ang pagkapopular sa usa ka bantog nga pagbuto usa ka grabe nga pagbuto ug ang nag-una dili ingon usa ka sangputanan nga sangputanan nga magbitiw sa wala pa ang sunod nga eleksyon. Kung gayon ang mga myembro ng parliyamento na magpapatuloy sa pagsuporta sa premyadong kalooban maging sa malubhang peligro ng pagkawala ng kanilang mga upuan. Unya kadtong mga myembro sa parliyamento nga magpadayon sa pagsuporta sa premiro nga grabe nga peligro nga mawala ang ilang mga lingkuranan. Samakatuwid, lalo na sa mga parliamento na may isang malakas na sistema ng partido, ang iba pang kilalang mga kasapi ng partido ng punong-bayan ay may isang malakas na insentibo upang magsimula ng isang hamon sa pamumuno sa pag-asang mapawi ang pinsala sa kanilang partido. Tungod niini, labi na sa mga parliamento nga adunay lig-on nga sistema sa partido, ang uban pang mga prominente nga myembro sa partido nga pangunahan adunay lig-on nga insentibo nga magsugod sa usa ka hagit sa pagpangulo sa paglaum nga makunhuran ang kadaot sa ilang partido. Mas madalas kaysa sa hindi, ang isang punong nahaharap sa isang seryosong hamon ay nagpasiya na iligtas ang mukha sa pamamagitan ng pag- resign bago pormal na tinanggal Margaret ThatcherAng pag-iwan ng kanyang pagiging premier bilang isang kilalang halimbawa. More sa kasagaran kay sa dili, ang usa ka premier nga nag-atubang sa usa ka seryoso nga hagit determinasyon sa pagluwas sa nawong pinaagi sa resigning sa wala pa nga pormal removed- Margaret Thatcher ang pagbiya sa iyang pagka-unibersidad usa ka inila nga panig-ingnan. Sa kabilang banda, habang ang pag-alis ng isang pangulo sa pamamagitan ng impeachment ay pinahihintulutan ng karamihan sa mga konstitusyon. Sa pikas bahin, samtang gitangtang ang usa ka presidente pinaagi sa impeachment gitugotan sa kadaghanan sa mga konstitusyon. Ang mga paglilitis sa impeachment ay madalas na masisimulan lamang sa mga kaso kung saan nilabag ng pangulo ang paglabag sa konstitusyon o sinira ang batas. Ang mga pamaagi sa impeachment kanunay mahimong masugdan ra sa mga kaso diin ang presidente nakalapas sa konstitusyon o gilapas ang balaod. Ang impeachment ay madalas na napakahirap; sa pamamagitan ng paghahambing sa pag-alis ng isang pinuno ng partido ay karaniwang pinamamahalaan ng na mga patakaran ng partido. Ang pagpauswag kanunay gipalisud; pinaagi sa pagtandi sa pagtangtang sa usa ka lider sa partido sa kasagaran gidumala sa nga mga lagda sa partido. Halos lahat ng mga partido ay may medyo simpleng proseso para sa pagtanggal ng kanilang mga pinuno. Hapit tanan nga mga partido adunay medyo yano nga proseso alang sa pagtangtang sa ilang mga lider. Bukod dito, kahit na ang mga paglilitis sa impeachment laban sa isang upo na pangulo ay matagumpay. Dugang pa, bisan kung ang paglihok sa impeachment batok sa usa ka naglingkod nga presidente malampuson. Kung sa pamamagitan ng pag-aalis sa kanyang posisyon o sa pamamagitan ng pagpilit sa kanyang pagbibitiw. Bisan sa hinungdan sa iyang pagtangtang sa katungdanan o pinaagi sa pagpugos sa iyang pagluwat. Ang lehislatura ay kadalasan ay walang gaanong pagpapasya sa pagtukoy ng napalampas na kapalit ng pangulo. Ang lehislatura sagad gamay o walaÕy pagtugot sa pagtino sa nagpalabang sa pangulo. Dahil ang mga sistema ng pangulo ay karaniwang sumunod sa isang mahigpit na tagumpay proseso na ipinatutupad sa parehong paraan anuman ang kung ano ang isang bakante sa pagkapangulo na magaganap. Tungod kay ang mga sistema sa pagkapresidente sagad nagsunud sa usa ka higpit nga pagsunud ang proseso nga gipatuman sa parehas nga paagi bisan unsa pa ang mahitabo sa usa ka bakante sa kapangulohan. Ang karaniwang kinalabasan ng isang pagka-pangulo na nagiging bakante ay awtomatikong nagtagumpay ang isang bise presidente sa pagkapangulo. Ang sagad nga sangputanan sa usa ka pagkapangulo nga nahimo nga bakante mao ang usa ka bise presidente nga awtomatikong molampos sa pagkapangulo. Ang mga bise presidente ay karaniwang pinipili ng pangulo, maging bilang isang tumatakbong asawa na nahalal sa tabi ng pangulo o hinirang ng isang upahang pangulo. Ang mga bise presidente sagad nga gipili sa presidente, bisan ingon usa ka running mate nga nagpili kauban sa presidente o gitudlo sa usa ka naglingkod nga presidente. Upang kapag ang isang bise presidente ay magtagumpay sa pagkapangulo posible na magpatuloy siya ng marami o lahat ng mga patakaran ng dating pangulo. Aron nga kung ang usa ka bise presidente nga molampos sa pagkapangulo posible nga magpadayon siya o daghan ang mga palisiya sa kanhing presidente. Si Gerald Ford sa Panguluhan ng Estados Unidos matapos na pumayag si Richard Nixon na magbitiw sa harap ng halos tiyak na impeachment at pagtanggal. Si Gerald Ford sa Pangulo sa US pagkahuman nga si Richard Nixon miuyon nga mo-resign sa atubang sa hapit pipila ka impeachment ug pagtangtang. Isang tagumpay na naganap sa kabila ng katotohanang si Ford lamang ang nagpalagay sa Bise Panguluhan matapos na itinalaga ni Nixon upang palitan si Spiro Agnew , na nagkaroon nag-resign din dahil sa iskandalo. Usa ka sunud-sunod nga nahitabo bisan pa man nga si Ford ang nagpili lamang sa Bise Presidente nga walaÕy puli sa gitudlo nga Nixon aron pulihan si Spiro Agnew , kinsa adunay nag-resign usab tungod sa eskandalo. Sa ilang mga kaso, lalo na kung ang magiging kahalili sa isang pagkapangulo ay nakikita ng mga mambabatas na walang mas mahusay (o kahit na mas masahol) kaysa sa isang pangulo na nais nilang makita na tinanggal. Sa pipila ka mga kaso, labi na kung ang mopuli sa usa ka kapangulohan makita sa mga magbabalaod nga walaÕy mas maayo (o mas grabe pa) kaysa sa usa ka presidente nga gusto nilang makita nga gikuha. Maaaring mayroong isang malakas na insentibo na umiwas sa pagtuloy sa mga paglilitis sa impeachment kahit na mayroong ay ligal na mga batayan upang gawin ito. MahimoÕg adunay usa ka kusog nga pagdasig sa paglikay sa pagpadayon sa mga proseso sa impeachment bisan kung ana mga ligal nga basehan aron mahimo kini. Dahil ang mga punong ministro sa mga sistemang parlyamentaryo ay dapat palaging mapanatili ang kumpiyansa ng mambabatas. Tungod kay ang mga punoan nga ministro sa mga sistema sa parliyamento kinahanglan kanunay nga magpabilin ang pagsalig sa lehislatura. Sa mga kaso kung saan ang isang punong ministro ay biglang umalis sa opisina ay walang kaunting punto sa sinuman na walang isang makatuwirang pag-asam na makuha ang tiwala ng pambatasan na pagtatangka upang maako ang premierhip. Sa mga kaso diin ang usa ka punong ministro kalit nga mibiya sa katungdanan walaÕy gamay nga punto sa bisan kinsa nga walaÕy usa ka makatarunganon nga paglaum nga maangkon ang pagsalig sa lehislatibo nga pagsulay nga magpadayon sa premierhip. Tinitiyak nito na kapag ang isang premierhip ay nagiging bakante (o malapit nang maging bakante). Gisiguro niini nga kung ang usa ka premierhip mahimong bakante (o hapit na mahimong bakante). Ang mga mambabatas mula sa partido ng nangungunang ay palaging gumaganap ng isang pangunahing papel sa pagtukoy ng permanenteng kahalili ng pinuno. Ang mga magbabalaod gikan sa partido nga pangunang hinungdan kanunay nga adunay hinungdanon nga papel sa pagtino sa permanente nga manununod sa lider. Sa teorya ito ay maaaring bigyang kahulugan upang suportahan ang isang argumento na ang isang partidong parlyamentaryo ay dapat magkaroon ng kapangyarihang pumili ng kanilang pinuno ng partido nang direkta. Sa teoriya kini mahimong hubaron aron suportahan ang usa ka argumento nga ang usa ka partidong parliyamentaryo kinahanglan nga adunay gahum sa pagpili sa ilang lider sa partido nga direkta. Sa katunayan, hindi bababa sa kasaysayan, ang mga sistemang parliyamentaryo na 'pamunuan ng mga pamamaraan ng halalan na karaniwang tinatawag para sa partido' s pambatasang caucus upang punan ang isang bakante sa pamumuno sa pamamagitan ng pagpili ng isang bagong pinuno nang direkta sa pamamagitan ng at mula sa gitna ng kanilang sarili. Sa tinuud, labing menus sa kasaysayan, ang mga sistemang parliyaryo sa parliyamento 'mga pamaagi sa pagpili sa eleksyon nga sagad gitawag alang sa partido' s legislative caucus aron pun-an ang usa ka bakante sa pagpangulo pinaagi sa pagpili sa usa ka bag-ong lider nga direkta ug gikan sa taliwala sa ilang mga kaugalingon. Para sa buong proseso ng tagumpay na makumpleto sa loob ng mas maikli bilang isang takdang oras bilang praktikal. Alang sa tibuuk nga proseso sa pagsunud nga makumpleto sa sulod sa mubo nga yugto sa oras ingon praktikal. Ngayon, gayunpaman, ang ganitong sistema ay hindi karaniwang isinasagawa at karamihan sa mga patakaran ng partido ng parlyamentaryo ay nagbibigay ng isang halalan sa pamumuno kung saan pinapayagan ang pangkalahatang pagiging kasapi ng partido na bumoto sa ilang mga punto sa proseso (alinman nang direkta para sa bagong pinuno o para sa mga delegado na pagkatapos ay humalal ng bagong pinuno sa isang kombensyon). Karon, bisan pa, ang ingon nga sistema dili sagad nga gisunod ug kadaghanan sa mga pamaagi sa mga partido sa parlyamentaryo nga sistema nagtagana alang sa usa ka pagpili sa pagpangulo diin gitugutan ang kinatibuk-an nga myembro sa partido nga magboto sa us aka punto sa proseso (direkta alang sa bag-ong lider o alang sa mga delegado nga unya nagpili sa bag-ong pinuno sa usa ka kombensyon). Kahit na sa maraming mga kaso ay pinahihintulutan ang mga mambabatas ng partido na gumamit ng isang hindi nagaganyak na impluwensya sa pangwakas na boto. Bisan sa daghang mga kaso gitugutan ang mga magbabalaod sa partido nga mogamit usa ka dili hinungdan nga impluwensya sa katapusang boto. Kung kailan kinakailangan ang isang halalan sa pamumuno dahil sa isang bakanteng biglaang bumangon, isang pansamantalang pinuno ay mapipili ng partidong parlyamentaryo. Kanus-a kinahanglan ang usa ka pagpili sa pagpangulo tungod sa usa ka bakante nga kalit nga pag-uswag, usa ka pinuno sa interim mapili sa partido nga parliyamentaryo. Karaniwang kasama ang pagtatakda o pag-asa na ang pansamantalang pinuno ay hindi magiging isang kandidato para sa permanenteng pamumuno. Kasagaran sa pagtatakda o pag-asoy nga ang ang interim nga lider dili mahimong usa ka kandidato alang sa permanente nga pagpangulo. Ang ilang mga partido, tulad ng British Conservative Party, gumamit ng ilang kumbinasyon ng parehong nabanggit na mga proseso ng halalan upang pumili ng isang bagong pinuno. Ang pipila ka mga partido, sama sa British Conservative Party, gigamit ang pila nga kombinasyon sa mga nahisgutan nga mga proseso sa eleksyon aron makapili usa ka bag-ong lider. Sa anumang kaganapan, ang isang punong ministro na napipilitang umalis sa tanggapan dahil sa iskandalo o katulad na pangyayari ay karaniwang maliit kung may anumang kakayahang maimpluwensyahan ang kanyang partido sa pangwakas na pagpili ng isang bagong pinuno at sinumang nakikita na pagkakaroon ng malapit na ugnayan sa tulad ng isang kalakasan limitado ang ministro kung mayroong anumang malubhang pag-asam na mahalal sa bagong pinuno. Sa bisan unsa nga panghitabo, ang usa ka punong ministro nga napugos nga mobiya sa katungdanan tungod sa eskandalo o susamang kahimtang kasagaran adunay gamay kung adunay bisan unsang abilidad nga maimpluwensyahan ang iyang partido sa katapusan nga pagpili sa usa ka bag-ong lider ug bisan kinsa nga nakita nga adunay suod nga relasyon sa ingon nga punoan ang ministro adunay limitado kung adunay bisan unsang seryoso nga paglaom nga mapili sa bag-ong lider. Kahit na sa mga kaso kapag ang isang papalabas na punong ministro ay umalis sa opisina nang kusang-loob. Bisan sa mga kaso kung ang usa ka palabas nga punong ministro mobiya sa katungdanan nga boluntaryo. Madalas itong sumimangot para sa isang papalabas o dating nangunguna upang makisali sa anumang labis na pagtatangka upang maimpluwensyahan ang halalan. Kanunay nga nasamdan alang sa usa ka outgoing o dating premier nga makiglambigit sa bisan unsang pagtinguha nga maimpluwensyahan ang eleksyon. Pinuna ni Walter Bagehot ang pagkapresidente dahil hindi pinapayagan ang paglilipat ng kapangyarihan kung sakaling may kagipitan. Gisaway ni Walter Bagehot ang pagkapresidente tungod kay wala kini pagtugot sa pagbalhin sa gahum kung adunay emerhensya. Sa ilalim ng isang konstitusyon ng gabinete sa isang biglaang emerhensiya ang mga tao ay maaaring pumili ng isang pinuno para sa okasyon. Ubos sa usa ka konstitusyon sa gabinete sa kalit nga emerhensya ang mga tawo makapili usa ka magmamando alang sa okasyon. Posible at kahit na malamang na hindi siya magiging pinuno bago ang okasyon. Posible ug mahimo pa nga dili siya magmando sa wala pa ang okasyon. Ang mga magagandang katangian, ang hindi kilalang kalooban, ang mabilis na enerhiya, ang sabik na kalikasan na nararapat para sa isang malaking krisis ay hindi kinakailangan ay mga hadlang sa mga karaniwang oras. Ang maayo nga mga hiyas, pagkadili-maminatud-on nga kabubut-on, ang kusog nga kusog, ang madasigon nga kinaiya nga angay alang sa usa ka dako nga krisis wala kinahanglana ang mga pag-antos sa kasagarang mga panahon. Ang isang Lord Liverpool ay mas mahusay sa pang-araw-araw na politika kaysa sa isang Chatham isang Louis Philippe na mas mahusay kaysa sa isang Napoleon. Ang usa ka Lord Liverpool mas maayo sa matag adlaw nga politika kaysa sa usa ka Chatham usa ka Louis Philippe nga labi ka maayo kaysa sa Napoleon. Sa pamamagitan ng istraktura ng mundo na nais natin, sa biglaang paglitaw ng isang matinding bagyo, upang mabago ang helmsman upang palitan ang piloto ng kalmado ng piloto ng bagyo. Pinaagi sa istruktura sa kalibutan nga gusto naton, sa kalit nga pag-abut sa usa ka grabe nga bagyo, aron mabag-o ang helman aron mapuli ang piloto sa kalmado pinaagi sa piloto sa bagyo. Ngunit sa ilalim ng isang pamahalaang pangulo ay wala kang magagawa. Apan sa ilawom sa usa ka gobyerno sa presidente wala kaÕy mahimo bisan unsa. Ang pamahalaang Amerikano ay tumawag sa sarili nitong pamahalaan ng kataas-taasang tao. Ang gobyernong Amerikano nagtawag sa iyang kaugalingon nga usa ka gobyerno sa labing kataas nga mga tawo. Ngunit sa isang mabilis na krisis, ang oras kung kailan kinakailangan ang isang pinakamataas na kapangyarihan, hindi mo mahahanap ang kataas-taasang tao. Apan sa usa ka dali nga krisis, ang panahon kung gikinahanglan ang usa ka soberanong gahum, dili nimo makita ang labing kataas nga mga tawo. Mga Talo ng tala ng sistema ng pangulo na mga taon na ang lumipas, ang obserbasyon ni Bagehot ay nabuhay sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, nang mapalitan si Neville Chamberlain sa Winston Churchill . Mga kaatbang sa sistema sa pagkapresidente nga nakit-an mga tuig ang milabay, ang obserbasyon ni Bagehot nabuhi sa panahon sa Gubat sa Kalibutan, sa dihang gipulihan si Neville Chamberlain sa Winston Churchill . Gayunpaman, ang mga tagasuporta ng sistema ng pampanguluhan ay pinag-uusapan ang pagiging totoo ng punto. Bisan pa, gisuportahan sa mga tigpaluyo sa sistema sa pagkapangulo ang katinuod sa punto. Nagtaltalan sila na kung ang mga pangulo ay hindi mag-utos ng kaunting seguridad sa kanilang mga panunungkulan, ang kanilang direktang mga utos ay magiging walang halaga. Nangatarungan sila nga kung ang mga presidente dili makahimo sa pagsugo sa pipila ka taas nga lebel sa seguridad sa ilang mga tinuig, ang ilang direkta nga mando mahimong walay kapuslanan. Kinontra pa nila na ang mga republika tulad ng Estados Unidos ay matagumpay na nakatiis ng digmaan at iba pang mga krisis nang hindi na kailangang baguhin ang mga pinuno ng estado. Gipanghimatuud usab nila nga ang mga republika sama sa Estados Unidos nga malampuson nga nakalahutay sa giyera ug uban pang mga krisis nga dili kinahanglan nga magbag-o sa mga pangulo sa estado. Ang mga tagasuporta ay nagtalo na ang mga pangulo na nahalal sa isang panahon ng kapayapaan at kasaganaan ay napatunayan ang kanilang sarili na perpektong may kakayahang tumugon nang epektibo sa isang malubhang krisis. Ang mga tigpaluyo nangatarungan nga ang mga presidente nga napili sa usa ka panahon sa kalinaw ug kauswagan nagpamatuod sa ilang kaugalingon nga hingpit nga makahimo sa pagtubag nga epektibo sa usa ka grabe nga krisis. Higit sa lahat dahil sa kanilang kakayahang gumawa ng mga kinakailangang tipanan sa kanyang gabinete at sa ibang lugar sa gobyerno o sa pamamagitan ng paglikha ng mga bagong posisyon upang harapin mga bagong hamon. Kadaghanan tungod sa ilang katakus sa paghimo sa kinahanglan nga mga pagtudlo sa iyang gabinete ug bisan diin sa gobyerno o pinaagi sa paghimo og bag-ong mga posisyon aron atubangon bag-ong mga hagit. Ang isang kilalang, kamakailan-lamang na halimbawa ay ang appointment ng isang Kalihim ng Homeland Securitykasunod ng pag-atake ng Setyembre 11 sa Estados Unidos. Usa ka bantog, bag-o nga ehemplo mao ang pagpili sa usa ka Sekretaryo sa Homeland Securitypagkahuman sa atake sa Septyembre 11 sa Estados Unidos. Ang ilang mga tagasuporta ng counter system ng pampanguluhan na pumipigil sa pagbabago ng pamumuno. Ang pipila nga mga tagasuporta sa kontra sa sistema sa presidente nga nagpahamtang sa usa ka pagbag-o sa pagkapangulo. Na ang mga ito ay kaunti pa kaysa sa hindi maiiwasang bunga ng direktang mandato na ibinigay sa isang pangulo. Tungod kay sila gamay ra sa dili malikayan nga sangputanan sa direktang mandato nga gihatag sa usa ka presidente. Kaya't isang lakassa halip ng isang kahinaan sa mga oras ng krisis. Busa usa ka kusogimbis usa ka kahuyang sa mga panahon sa krisis. Sa mga oras na ito, maaaring mag-atubiling ang isang punong ministro dahil sa pangangailangang panatilihin ang suporta ng parlyamento. Sa ingon nga mga panahon, ang usa ka punoan nga ministro tingali magduha-duha tungod sa panginahanglan sa pagtipig sa suporta sa parliyamento. Samantalang ang isang pangulo ay maaaring kumilos nang walang takot na alisin mula sa posisyon ng mga maaaring hindi sumasang-ayon sa kanyang mga aksyon. Samtang ang usa ka presidente mahimoÕg molihok nga wala mahadlok nga kuhaon gikan sa katungdanan sa mga dili mouyon sa iyang mga aksyon. Bukod dito, kahit na ang isang punong ministro ay namamahala upang matagumpay na malutas ang isang krisis (o maramihang mga krisis). Dugang pa, bisan kung ang usa ka punoan nga ministro nagdumala nga malampuson nga masulbad ang usa ka krisis (o daghang krisis). Hindi nito ginagarantiyahan at magkakaroon siya ng kapital na pampulitika na kinakailangan upang manatili sa opisina para sa isang katulad na, krisis sa hinaharap. Dili kini garantiya ug makuha niya ang kapital nga politika nga kinahanglan magpabilin sa katungdanan alang sa usa ka susama nga krisis sa umaabot. Hindi tulad ng kung ano ang posible sa isang sistema ng panguluhan, ang isang napansin na krisis sa sistemang parlyamentaryo ay maaaring magbigay ng mga nakapanghihinayang mga backbenchers o karibal na isang pagkakataon na maglunsad ng isang nakakahamong hamon para sa pamumuno ng isang punong ministro. Dili sama sa unsay mahimo sa sistema sa pagkapangulo, ang usa ka nahibal-an nga krisis sa sistema sa parlyamentaryo mahimoÕg maghatag usa ka kahiwian nga mga backbenchers o mga kaatbang nga higayon nga maglunsad og usa ka makahadlok nga hagit alang sa pagpanguna sa punoan nga ministro. Sa wakas, marami binatikos ang mga sistema ng pampanguluhan para sa kanilang di-umanoÕy kalipunan upang tumugon sa mga pangangailangan ng kanilang mga mamamayan, kadalasan, ang mga tseke at balanse ay ginagawang mahirap. Sa katapusan, daghan gisaway ang mga sistema sa pagkapangulo tungod sa ilang giingon nga pagka-antus aron matubag ang mga panginahanglanon sa ilang mga lungsuranon, kasagaran, ang mga tseke ug balanse makapalisud sa aksyon. Ang ehekutibo ay hindi nasasakop sa pagkuha ng batas na kakailanganin nito, at ang mambabatas ay nasira sa pamamagitan ng pagkakaroon na kumilos nang walang pananagutan. Ang ehekutibo gipugngan pinaagi sa dili pagkuha sa balaod nga gikinahanglan niini, ug ang lehislatura nadaot pinaagi sa paglihok nga walaÕy responsibilidad. Ang ehekutibo ay nagiging hindi karapat-dapat sa pangalan nito, dahil hindi nito maipatupad kung ano ang napapasya nito. Ang ehekutibo mahimong dili angay alang sa ngalan niini, tungod kay dili mahimo nga ipatuman kung unsa ang kini nga desisyon. Ang lehislatura ay demoralized ng kalayaan. Ang lehislatura sa demoralized sa kalingkawasan. Sa pamamagitan ng pagkuha ng mga desisyon ng iba ay magdurusa ng mga epekto ". Pinaagi sa pagkuha mga desisyon sa uban mag-antos sa mga epekto. Nagtatanggol ang mga tagapagtanggol ng mga sistemang panguluhan na ang isang sistemang parlyamentaryo na nagpapatakbo sa isang nasasakupan na may malakas na pag-igting sa etniko o sekta ay may posibilidad na huwag pansinin ang mga interes ng mga menor de edad o kahit na ituring ang mga ito nang may pag-aalipusta. Ang mga tigdepensa sa mga sistema sa pagkapangulo nangatarungan nga ang usa ka parlyamentaryo nga sistema nga naglihok sa usa ka hurisdiksyon nga adunay lig-on nga etniko o sectarian nga mga tensiyon nga dili magtagad sa mga interes sa mga menor de edad o bisan ang pagtratar kanila. Ang unang kalahating siglo ng pamahalaan sa Hilagang Ireland ay madalas na binanggit bilang isang halimbawa samantalang tinitiyak ng mga sistema ng pangulo na ang mga kagustuhan at karapatan ng minorya ay hindi maaaring balewalain. Ang unang katunga nga siglo sa gobyerno sa Northern Ireland kanunay nga gikutlo ingon usa ka ehemplo samantalang gisiguro sa mga sistema sa pagkapangulo nga ang mga kagustuhan ug katungod sa minorya dili mabalewala. Sa gayon ay mapipigilan ang isang " paniniil ng karamihan " at kabaligtaran protektahan ang mga kagustuhan at karapatan ng nakararami mula sa pang-aabuso ng isang mambabatas o isang ehekutibo na may hawak na isang salungat na pananaw lalo na kung mayroong madalas, nakatakdang halalan. Sa ingon mapugngan ang usa ka " paniniil sa kadaghanan " ug kabaliktaran nga panalipdan ang mga hangyo ug katungod sa kadaghanan gikan sa pag-abuso sa usa ka lehislatura o usa ka ehekutibo nga naghupot sa usa ka sukwahi nga panan-aw labi na kung adunay kanunay, gikatakda nga eleksyon. Sa kabilang banda, ang mga tagasuporta ng mga sistemang parlyamentaryo ay tumututol na ang lakas at kalayaan ng hudikatura ay ang mas tiyak na kadahilanan pagdating sa proteksyon ng mga karapatan ng minorya. Sa pikas bahin, ang mga tigpaluyo sa mga sistemang parlyamentaryo nangatarungan nga ang kalig-on ug kagawasan sa hudikatura mao ang labi ka mahukmanon nga hinungdan kung bahin sa pagpanalipod sa mga katungod sa minorya. Sinabi ng pilosopo ng British-Irish at MP Edmund Burke na ang isang opisyal ay dapat na mahalal batay sa "kanyang walang pinapanigan na opinyon, ang kanyang matandang paghatol, ang kanyang maliwanag na budhi". Ang pilosopo sa British-Irish ug MP Edmund Burke miingon nga ang usa ka opisyal kinahanglan nga mapili pinasukad sa "iyang dili pinalabi nga opinyon, ang iyang hamtong nga paghukom, iyang nahayag nga konsensya". Samakatuwid ay dapat na sumasalamin sa mga argumento para sa at laban sa ilang mga patakaran bago kumuha ng posisyon at pagkatapos ay kumilos sa kung ano ang pinaniniwalaan ng isang opisyal na pinakamabuti sa katagalan para sa isang nasasakupan at bansa sa kabuuan kahit na nangangahulugan ito ng panandaliang backlash. Busa kinahanglan nga magpamalandong sa mga pangatarungan ug batok sa pipila nga mga palisiya sa wala pa pagkuha posisyon ug dayon molihok sa kung unsa ang gituohan sa usa ka opisyal nga labi ka dugay sa kadugayon alang sa usa ka konstituwente ug nasud sa kinatibuk-an bisan kung kini gipasabut nga kadali nga backlash. Kaya't pinanghahawakan ng mga tagapagtanggol ng mga sistema ng pampanguluhan na kung minsan kung ano ang pinakamainam ay maaaring hindi palaging ang pinakasikat na desisyon at kabaligtaran. Sa ingon ang mga tigdepensa sa mga sistema sa pagkapangulo naghunahuna nga usahay kung unsa ang labing kaayo mahimoÕg dili kanunay ang labing popular nga desisyon ug kabaliktaran. Mangyaring makatulong na mapagbuti ang seksyon na ito sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga pagsipi sa maaasahang mga mapagkukunan . Palihug tabangi ang pagpalambo niini nga seksyon pinaagi sa pagdugang mga pagsulti sa mga kasaligan nga gigikanan . Ang hindi materyal na materyal ay maaaring hinamon at alisin . Ang isang bilang ng mga pangunahing pagkakaiba-iba ng teoretikal na umiiral sa pagitan ng isang pampanguluhan at isang parlyamentaryo system. Ang dili materyal nga materyal mahimong mahagiton ug kuhaon. Ang ubay-ubay nga hinungdan nga mga kalainan sa teoretikal nga naglungtad tali sa usa ka sistema sa pagka-presidente ug usa ka parlyamentaryo nga sistema. Sa isang sistema ng pampanguluhan, ang pangunahing prinsipyo ay ang hiwa ng pambatasan , ehekutibo at hudisyal ng gobyerno ay magkahiwalay. Sa usa ka sistema sa pagkapangulo, ang sentral nga baruganan mao nga ang lehislatura , ehekutibo ug hudisyal nga mga sanga sa gobyerno managbulag. Ito ay humahantong sa hiwalay na halalan ng pangulo, na nahalal sa opisina para sa isang nakapirming term. Nanguna kini sa managbulag nga piniliay sa presidente, nga napili sa katungdanan alang sa usa ka pirma nga termino. Natatanggal lamang para sa gross misdemeanor sa pamamagitan ng impeachment at pagpapaalis. Mahimo ra makuha alang sa gross misdemeanor pinaagi sa impeachment ug pagpapahawa. Sa kabaligtaran, sa parliamentarianism , ang sangay ng ehekutibo ay pinamunuan ng isang konseho ng mga ministro, na pinamumunuan ng isang Punong Ministro. Sa kabaliskaran, sa pagka- parliamentarianismo , ang sangay sa ehekutibo gipangulohan sa usa ka konseho sa mga ministro, nga gipangulohan sa usa ka Punong Ministro . Tulad ng itinakdang termino ng tanggapan ng pangulo, umiiral din ang lehislatura para sa isang nakatakdang termino ng opisina at hindi maaaring matunaw nang maaga sa iskedyul. Sama sa gitakda nga termino sa katungdanan sa pangulo, ang lehislatura adunay usab alang sa usa ka gikatakda nga termino sa katungdanan ug dili mapapas una sa eskedyul. Sa kabaligtaran, sa mga sistema ng parlyamentaryo, ang prime minister ay kailangang mabuhay ng isang boto ng kumpiyansa kung hindi man dapat tawagin ang isang bagong halalan. Sa kasukwahi, sa mga sistema sa parlyamentaryo, ang punong ministro kinahanglan nga mabuhi ang usa ka boto nga pagsalig nga kung dili ang usa ka bag-ong eleksyon kinahanglan nga tawgon. Ang lehislatura ay karaniwang maaaring matunaw sa anumang yugto sa panahon ng buhay nito ng pinuno ng estado. Ang lehislatura kasagarang ma-dissolve sa bisan unsang yugto sa panahon sa kinabuhi niini nga pangulo sa estado. Karaniwang sa payo ng alinman sa Punong Ministro lamang, ng Punong Ministro at gabinete, o ng gabinete. Kasagaran sa tambag ni bisan kinsa nga Punoan nga Ministro lamang, sa Punoan nga Ministro ug kabinete, o sa kabinete. Sa isang sistema ng pampanguluhan, ang pangulo ay karaniwang may mga espesyal na pribilehiyo sa pagsasabatas ng batas. Sa usa ka sistema sa pagkapangulo, ang presidente kasagaran adunay espesyal nga mga pribilehiyo sa pagpatuman sa lehislasyon. Lalo na ang pagkakaroon ng isang kapangyarihan ng veto sa batas ng mga panukalang batas. Nga mao ang pagpanag-iya sa usa ka gahum sa veto sa pag-undang sa mga balaodnon. Sa ilang mga kaso na napapailalim sa kapangyarihan ng lehislatura sa pamamagitan ng may bigat na mayorya na lampasan ang veto. Sa pipila ka mga kaso nga gipailalom sa gahum sa lehislatura pinaagi sa gibug-aton nga may daghan nga gibug-atan ang veto. Ang lehislatura at ang pangulo ay inaasahan na magsisilbing mga tseke at balanse sa mga kapangyarihan ng bawat isa. Ang lehislatura ug ang presidente sa ingon gilauman nga magsilbing mga tseke ug pagbalanse sa mga gahum sa matag usa. Ang mga pangulo ng sistema ng pangulo ay maaari ding bibigyan ng isang mahusay na konstitusyonal na awtoridad sa pagsasakatuparan ng tanggapan ng Commander in Chief. Ang mga presidente sa sistema sa presidente mahimoÕg hatagan usab sa daghang awtoridad sa konstitusyon sa pag-ehersisyo sa opisina sa Commander in Chief. Isang pamagat sa konstitusyon na ibinigay sa karamihan ng mga pangulo. Usa ka titulo sa konstitusyon nga gihatag sa kadaghanan nga mga pangulo. Bilang karagdagan, ang kapangyarihang pampanguluhan na makatanggap ng mga embahador bilang pinuno ng estado ay karaniwang binibigyang kahulugan bilang pagbibigay ng malawak na kapangyarihan ng pangulo upang magsagawa ng patakaran sa dayuhan . Gawas pa, ang gahum sa presidente nga makadawat mga embahador isip pangulo sa estado sagad nga gihubad ingon naghatag usa ka halapad nga gahum sa pangulo aron ipahigayon ang mga langyaw nga palisiya. Kahit na ang mga sistema ng semi-presidential ay maaaring mabawasan ang kapangyarihan ng isang pangulo sa pang-araw-araw na mga gawain sa gobyerno. Bisan kung ang mga sistema nga semi-presidente mahimo nga makunhuran ang gahum sa usa ka presidente sa mga adlaw-adlaw nga kalihokan sa gobyerno. Ang mga semi-presidential system ay karaniwang nagbibigay ng kapangyarihan ng pangulo sa patakaran sa dayuhan. Ang mga sistema nga semi-presidente sagad nga naghatag gahum sa presidente sa langyaw nga palisiya. Ang mga sistemang pampulitika ay tiyak na nagbibigay ng higit na kakayahang umangkop sa proseso ng paglipat sa anumang pagsasama-sama ng demokrasya. Ang mga sistema sa parliyamentaryo siguradong naghatag labi nga katulin sa proseso sa pagbalhin sa bisan unsang panaghiusa sa demokrasya. Ang mga sistemang pangulo ay mayroon ding mas kaunting mga partidong ideolohikal kaysa sa mga sistemang pang-parliamentary. Ang mga sistema sa panguluhan adunay labing gamay nga mga partido nga ideolohiko kaysa mga sistema sa parlyamentaryo. Minsan sa Estados Unidos, ang mga patakarang ginusto ng dalawang partido ay halos kapareho (ngunit tingnan din ang polariseysyon ). Usahay sa Estados Unidos, ang mga palisiya nga gipalabi sa duha nga partido managsama kaayo (apan tan-awa usab ang polariseysyon ). Sa 1950s, sa panahon ng pamumuno ni Lyndon B. Johnson , ang Senado Democrats ay kasama ang mga karapatan karamihan sa mga kasapi ng chamber Harry Byrd at Strom Thurmond , at ang natitira karamihan members Paul Douglas at Herbert Lehman . Sa 1950, sa panahon sa pagpangulo ni Lyndon B. Johnson , ang Senado Democrats naglakip sa husto nga most mga sakop sa chamber- Harry Byrd ug Strom Thurmond , ug ang sa wala most members Pablo Douglas ug Herbert Lehman . Ang pattern na ito ay hindi nanaig sa mga demokratikong pangulo ng Latin American. Sa pagsasagawa, ang mga elemento ng parehong mga sistema ay magkakapatong. Kini nga sumbanan dili molampos sa mga demokratikong pangulo sa Latin American. Sa pagsasagawa, ang mga elemento ng parehong mga sistema ay magkakapatong. Sa pagpraktis, ang mga elemento sa parehas nga mga sistema managsama. Kahit na ang isang pangulo sa isang sistema ng pampanguluhan ay hindi kailangang pumili ng isang pamahalaan sa ilalim ng lehislatura. Bisan kung ang usa ka presidente sa usa ka sistema sa pagkapangulo dili kinahanglan magpili usa ka gobyerno sa ilalum sa lehislatura. Ang lehislatura ay maaaring magkaroon ng karapatang suriin ang kanyang mga tipanan sa mataas na opisina ng gobyerno, nang may tama, sa ilang okasyon, upang hadlangan ang isang appointment. Ang lehislatura mahimong adunay katungod nga susihon ang iyang mga gitudlo sa hataas nga opisina sa gobyerno, nga adunay tama, sa pipila ka mga okasyon, aron mapugngan ang usa ka appointment. Sa Estados Unidos , maraming mga tipanan ang dapat kumpirmahin ng Senado. Sa Estados Unidos , daghang mga appointment ang kinahanglan nga kumpirmahan sa Senado. Kahit na kung napatunayan na ang isang appointment ay maaari lamang tanggalin laban sa kalooban ng pangulo sa pamamagitan ng impeachment . Bisan kung kung nakumpirma nga ang usa ka appointment mahimoÕg tangtangon batok sa kabubut-on sa presidente pinaagi sa impeachment . Sa kabaligtaran, bagaman sumasagot sa parliyamento, ang gabinete ng isang sistema ng parlyamentaryo ay maaaring magamit ang latigo ng parlyamentaryo upang kontrolin at mangibabaw ang parlyamento, na mabawasan ang kakayahan ng parlyamento na kontrolin ang pamahalaan. Sa kabaliskaran, bisan kung adunay tubag sa parliyamento, ang kabinete sa sistema sa parlyamentaryo mahimong magamit ang latigo sa parliyamentaryo' nga kontrolon ug dominahon ang parliyamento, nga makunhuran ang katakos sa parliyamento nga makontrol ang gobyerno. Republika na may isang sistema ng pampanguluhan ng pamahalaan, listahan ng mga bansa ayon sa sistema ng pamahalaan at mga sistema ng panguluhan; gpinapahiwatig ng mga Italiko ang mga estado na may limitadong pagkilala. Ang mga republika nga adunay sistema sa panguluhan sa gobyerno, lista sa mga nasud pinaagi sa sistema sa mga sistema sa Pangulo; gipakita sa mga Italiko ang mga estado nga adunay limitado nga pag-ila. Ang mga sumusunod na bansa ay may mga sistema ng pampanguluhan kung saan ang isang post ng punong ministro (maaaring tumaas ang opisyal na pamagat) kasama ng pangulo. Ang mga mosunud nga mga nasud adunay mga sistema sa pagkapangulo diin ang usa ka post sa punong ministro (mahimong titulo ang opisyal nga titulo) uban sa pangulo. Magkakaiba sa iba pang mga sistema, gayunpaman, ang pangulo ay parehong pinuno ng estado at pamahalaan at ang mga tungkulin ng punong ministro ay karamihan upang matulungan ang pangulo. Lahi gikan sa ubang mga sistema, bisan pa, ang pangulo mao gihapon ang pangulo sa estado ug gobyerno ug ang mga tahas sa punoan nga ministro sagad nga makatabang sa pangulo. Belarus, Gabon at Kazakhstan, kung saan ang punong ministro ay epektibong pinuno ng pamahalaan at ang pangulo ang pinuno ng estado, ay mga eksepsiyon. Belarus, Gabon ug Kazakhstan, diin ang punong ministro epektibo nga pangulo sa gobyerno ug ang pangulo nga pangulo sa estado, mga eksepsiyon. Si Joel Feinberg (Oktubre 19, 1926 sa Detroit, Michigan - Marso 29, 2004 sa Tucson, Arizona ) ay isang Amerikanong pampulitika at ligal na pilosopo . Si Joel Feinberg (Oktubre 19, 1926 sa Detroit, Michigan - Marso 29, 2004 sa Tucson, Arizona ) usa ka Amerikanong politiko ug ligal nga pilosopo . Kilala siya sa kanyang gawa sa larangan ng etika , teorya ng pagkilos , pilosopiya ng batas , at pilosopiya ng politika pati na rin ang mga indibidwal na karapatan at awtoridad ng estado. Nailhan siya sa iyang buhat sa natad sa pamatasan , teorya sa aksyon , pilosopiya sa balaod , ug pilosopiya sa politika ingon usab sa mga indibidwal nga katungod ug awtoridad sa estado. Ang Feinberg ay isa sa mga pinaka-maimpluwensyang numero sa hurisprudence ng Amerikano sa huling limampung taon. Ang Feinberg usa sa labing impluwensyado nga numero sa jurisprudence sa Amerikano sa katapusan nga kalim-an ka tuig. Nag-aral si Feinberg sa University of Michigan , isinulat ang kanyang disertasyon sa pilosopiya ng propesor ng Harvard na si Ralph Barton Perry sa ilalim ng pangangasiwa ni Charles Stevenson . Si Feinberg nagtuon sa University of Michigan , gisulat ang iyang disertasyon sa pilosopiya sa propesor sa Harvard nga si Ralph Barton Perry ubos sa pagdumala ni Charles Stevenson . Nagturo siya sa Brown University , Princeton University , UCLA at Rockefeller University , at, mula 1977, sa University of Arizona , kung saan nagretiro siya noong 1994 bilang Regents Propesor ng Pilosopiya at Batas. Nagtudlo siya sa Brown University , Princeton University , UCLA ug Rockefeller University , ug, gikan 1977, sa University of Arizona , diin siya nagretiro sa 1994 ingon Regents Propesor sa Pilosopiya ug Balaod. Si Feinberg ay nakilala sa pandaigdigan para sa kanyang pananaliksik sa pilosopong moral , panlipunan at ligal . Si Feinberg nailhan sa internasyonal tungod sa iyang panukiduki sa pilosopiya sa moral , sosyal ug ligal . Ang kanyang pangunahing apat na dami ng gawaing, The Moral Limits of the Criminal Law , ay nai-publish sa pagitan ng 1984 at 1988. Ang iyang mga nag-unang upat ka mga volume sa trabaho, The Moral Limits of the Criminal Law , gimantala kaniadtong 1984 ug 1988. Ginanap ni Feinberg ang maraming pangunahing pakikisama sa kanyang karera at dinaluhan ng paanyaya sa mga unibersidad sa buong mundo. Gihimo ni Feinberg ang daghang mga panag-ubanay sa iyang karera ug gi-lecture pinaagi sa pagdapit sa mga unibersidad sa tibuuk kalibutan. Siya ay isang iginagalang at lubos na matagumpay na guro, at marami sa kanyang mga mag-aaral ay kilalang mga iskolar at propesor sa mga unibersidad sa buong Estados Unidos. Siya usa ka talahuron ug malampuson kaayo nga magtutudlo, ug daghan sa iyang mga estudyante ang karon bantog nga mga iskolar ug mga propesor sa unibersidad sa tibuuk Estados Unidos. Kasama sa kanyang mga dating mag-aaral sina Jules Coleman , Russ Shafer-Landau , at Clark Wolf . Apil sa iyang mga estudyante kaniadto nga sila Jules Coleman , Russ Shafer-Landau , ug Clark Wolf . Ang pinakamahalagang kontribusyon ni Feinberg sa ligal na pilosopiya ay ang kanyang apat na volume na libro, The Moral Limits of the Criminal Law (1984-1988), isang gawain na madalas na nailalarawan bilang "magisterial. Ang labing hinungdanon nga kontribusyon ni Feinberg sa ligal nga pilosopiya mao ang iyang upat ka tomo nga libro, The Moral Limits of the Criminal Law (1984-1988), usa ka buhat nga kanunay nga gihulagway nga "magisterial. Ang layunin ni Feinberg sa libro ay upang sagutin ang tanong. Ang katuyoan ni Feinberg sa libro mao ang pagtubag sa pangutana. Anong uri ng pag-uugali ang maaaring gumawa ng kriminal ng estado? Unsa nga matang sa pamatasan ang mahimong hatagan us aka kriminal sa estado? Si John Stuart Mill , sa On Liberty (1859), ay nagbibigay ng isang matibay na liberal na sagot, na ang tanging uri ng pag-uugali na ang estado ay maaaring makatarungang gumawa ng krimen ay ang paggawi na nagdudulot ng pinsala sa iba. Si John Stuart Mill , sa On Liberty (1859), naghatag usa ka lig-on nga liberal nga tubag, nga ang usa ra nga klase nga pamatasan nga ang estado nga mahimo nga makatarunganon nga makasala sa pamatasan nga hinungdan nga makadaot sa uban. Kahit na si Feinberg, na nagbasa at muling nagbasa ng klasikong teksto ng Mill ng maraming beses, binahagi ang liberal na leeg ni Mill, na-post niya na ang mga liberal ay dapat at dapat aminin na ang ilang mga uri ng hindi nakakapinsala ngunit malubhang nakakasakit na paggawi ay maaari ring maayos na ipinagbabawal ng batas. Bisan pa si Feinberg, nga nagbasa ug nagbasa pag-usab sa klasikong teksto sa Mill sa daghang beses, akig-ambit sa libolibo nga libog ni Mill, iyang gi-post nga ang mga liberal mahimo ug kinahanglan nga moangkon nga ang pipila nga mga klase nga dili makadaot apan grabe nga nakapasakit nga paggawi mahimo usab nga husto nga gidili sa balaod. Sa Moral Limitasyon ng Batas sa Kriminal , hinahangad ni Feinberg na paunlarin at ipagtanggol ang isang malawak na pananaw ng Millian ng mga limitasyon ng kapangyarihan ng estado sa indibidwal. Sa Moral Limits of the Criminal Law , nagtinguha si Feinberg nga mapalambo ug mapanalipdan ang usa ka halapad nga pagtan-aw sa Millian sa mga limitasyon sa gahum sa estado sa indibidwal. Sa proseso, ipinagtanggol niya ang mga pamantayang posisyon sa liberal sa mga paksang tulad ng pagpapakamatay, kalaswaan, pornograpiya, galit sa pagsasalita, at euthanasia. Sa proseso, gidepensahan niya ang mga standard nga posisyon sa liberal sa mga hilisgutan sama sa paghikog, pagkamalaw-ay, pornograpiya, pagsulti sa pagdumot, ug euthanasia. Sinuri din niya ang mga konseptong nonmaterial tulad ng pinsala. Gisusi usab niya ang mga dili material nga konsepto sama sa kadaut. Sa Kasalanan sa Iba , ang pangalawang dami ng The Moral Limits of the Criminal Law, Nag-aalok si Feinberg ng isa sa pinaka sikat na pag-iisip-eksperimento sa kamakailang pilosopiya: isang serye ng mga haka-haka na senaryo na tinawag niyang "isang pagsakay sa bus. Sa Pagkakasala sa Uban , ang ikaduha nga gidaghanon sa The Moral Limits of the Criminal Law, Gitanyag ni Feinberg ang usa sa labing bantog nga panghunahuna-eksperimento sa karon nga pilosopiya: sunod-sunod nga mga senaryo nga hinanduraw nga gitawag niya nga "usa ka pagsakay sa bus. Inaanyayahan kami ni Feinberg na isipin ang isang pagsakay sa bus kung saan ikaw, isang pasahero na nagmamadali sa isang mahalagang appointment, ay nahaharap sa isang serye ng malubhang nakakasakit ngunit hindi nakakapinsalang kilos. Giawhag kami ni Feinberg nga mahanduraw ang usa ka pagsakay sa bus diin ikaw, usa ka pasahero nga nagdali sa usa ka hinungdanon nga appointment, giatubang sa usa ka serye nga grabe kaayo nga dili makadaot nga mga buhat. Ang ilan sa mga pagkilos ay nagsasangkot ng mga affronts sa mga pandama (halimbawa, isang tao na kumamot sa kanyang mga kuko sa isang slate). Ang pila sa mga aksyon naglangkit sa mga salabutan sa mga igbalati (pananglitan, usa ka tawo nga nagguyod sa iyang mga kuko sa usa ka slate). Ang iba ay nagsasangkot ng mga kilos na lubos na kasuklam-suklam o pag-aalsa (halimbawa, pagkain ng iba't ibang uri ng mga nasusuka na mga bagay na nagsisisi). Ang uban adunay kalabotan sa mga buhat nga labi ka dulumtanan o pag-alsa (pananglitan, pagkaon sa lainlaing mga matang sa wala masulti nga mga butang). Ang iba pa ay nagsasangkot ng mga affronts sa aming mga relihiyoso, moral, o makabayan na mga kadahilanan (halimbawa mga gawa ng flag desecration); nakakagulat sa aming pakiramdam ng kahihiyan o pagkapahiya (tulad ng kilos ng pampublikong kasarian); at isang malawak na saklaw ng nakakasakit na kilos batay sa takot, galit, kahihiyan, inip o pagkabigo. Ang uban pa adunay kalabutan sa mga affronts sa atong relihiyoso, moral, o patriyotikong mga pagbati (pananglitan nakurat sa among pagbati sa kaulaw o kaulaw (sama sa mga buhat sa publiko nga sekso); ug usa ka halapad nga makasuko nga pamatasan pinasukad sa kahadlok, kasuko, pagpaubos, pagkahasol o pagkasuko. Ang pag-iisip ng eksperimento ay idinisenyo upang subukan ang mga limitasyon ng aming pagpapahintulot para sa hindi nakakapinsala ngunit malubhang nakakasakit na mga anyo ng pag-uugali. Ang gihunahuna nga eksperimento gituyo aron masulayan ang mga limitasyon sa atong pagtugot alang sa dili makadaot apan grabe nga makasuko nga mga porma sa pamatasan. Mas tiyak, itinaas nito ang tanong na "kung mayroong anumang mga karanasan sa tao na hindi nakakapinsala sa kanilang sarili ngunit hindi kanais-nais na maaari naming makatarungang humiling ng ligal na proteksyon mula sa kanila kahit na sa gastos ng kalayaan ng ibang tao. Mas tukma, gipataas ang pangutana nga "kung adunay bisan unsang mga kasinatian sa tawo nga dili makadaot sa ilang mga kaugalingon bisan dili maayo nga hinungdan nga kita makatarunganon nga mangayo us aka ligal nga panalipod gikan kanila bisan sa gasto sa kagawasan sa uban nga tawo. Nagtalo si Feinberg na kahit na ang kaliwang nakahilig, lubos na mapagparaya na mga liberal ay dapat kilalanin na ang ilang mga anyo ng hindi nakakapinsala ngunit malubhang nakakasakit na pag-uugali ay maaaring maayos na kriminal. Si Feinberg nangatarungan nga bisan sa wala nga pagsandig, labi ka matugoton nga mga liberal kinahanglan mag-ila nga ang pipila ka mga dagway nga dili makadaot apan grabe nga nakapasilo nga pamatasan mahimoÕg mabug-os nga kriminal. Sa isang papel na inihanda noong 1958 para sa kapakinabangan ng mga mag-aaral sa Brown, hinahangad ni Feinberg na patulan ang pilosopikal na teorya ng sikolohikal na egoism , na sa kanyang opinyon ay malalim. Sa usa ka papel nga giandam kaniadtong 1958 alang sa kaayohan sa mga estudyante sa Brown, gitinguha ni Feinberg nga ibaliwala ang pilosopiyang teorya sa sikolohikal nga egoism , nga sa iyang opinyon malipay kaayo. Sa ngayon maaari niyang sabihin, mayroong apat na pangunahing mga argumento para dito. Hangtod sa iyang masulti, adunay upat nga mga panguna nga argumento alang niini. Ang bawat aksyon ko ay sinenyasan ng mga motibo o hinahangad o salpok na aking mga motibo at hindi sa ibang tao. Ang matag aksyon sa akoa giaghat sa mga motibo o mga gusto o dulot nga akong katuyoan ug dili sa uban. Nakakuha ng isang tao ang gusto niya, may katangiang nakakaramdam siya ng kasiyahan. Ang usa ka hen nakuha sa usa ka tawo kung unsa ang gusto niya, sa kinaiyahan gibati nga nalipay. Madalas na nililinlang natin ang ating sarili sa pag-iisip na nais natin ang isang bagay na maayos o marangal kapag ang talagang nais natin ay dapat na isipin ng mabuti ng iba o upang mabati natin ang ating sarili, o upang ma-enjoy ang mga kasiyahan ng isang mabuting budhi . Kanunay nga gilimbongan naton ang atong kaugalingon sa paghunahuna nga gusto naton ang usa ka butang nga maayo o halangdon kung unsa ang gusto naton mao ang hunahunaon sa uban o maabiabihon ang atong kaugalingon, o makatagamtam sa mga kalipayan sa usa ka maayong tanlag. Sa katunayan, ito ay isang simpleng bagay na maipaliwanag ang lahat ng sinasabing hindi makasariling motibo. Sa tinuud, usa ka yano nga butang nga ipasabut ang tanan nga giingon nga dili hakog nga motibo. Sinipi niya si Lucius FC Garvinna ang mga kodigo panlipunan at pampulitika ay nilikha at naka-subscribe lamang dahil nagsisilbi silang pigilan ang ibang egoism ng kalalakihan tulad ng sarili, ang moralidad ay isang espesyal na uri lamang ng "raketa" o intriga gamit ang mga sandata ng panghihikayat sa lugar ng mga bomba at baril ng makina. Gikutlo niya si Lucius FC Garvinnga ang mga sosyal ug politikal nga mga code gimugna ug naka-subscribe lamang tungod kay sila nagsilbi aron mapugngan ang uban pang kaakuhan sa kalalakihan sama sa kaugalingon, ang moralidad nga usa ka espesyal nga matang sa "racket" o intriga nga gigamit ang mga hinagiban sa pagdani sa lugar sa mga bomba ug mga machine gun. Sa ilalim ng pagpapakahulugan na ito ng kalikasan ng tao, ang mga kategorya ng komersyalismo ay pumapalit sa mga hindi interesadong serbisyo at ang diwa ng mga negosyante ng kabayo sa buong mundo. Ubos sa kini nga interpretasyon sa tawhanon nga kinaiya, ang mga kategorya sa komersyalismo gipulihan sa dili mawala nga serbisyo ug ang espiritu sa negosyante sa kabayo sa ibabaw sa nawong sa yuta. Ang mga sikolohikal na egoist ay madalas na napapansin na ang edukasyon sa moral at ang pag-uudyok ng mga kaugalian ay karaniwang gumagamit ng tinatawag na Bentham na 'parusa ng kasiyahan at sakit. Ang mga egoist sa sikolohikal kanunay nga nakamatikod nga ang edukasyon sa moral ug ang pagkagusto sa mga pamatasan sagad gigamit ang gitawag ni Bentham nga 'mga silot sa kalipayan ug kasakit. Ginawa ang mga bata na makuha ang mga sibilyang kabutihan sa pamamagitan lamang ng pamamaraan ng pag-akit ng mga gantimpala at masakit na parusahan. Gihimo ang mga bata nga makuha ang mga sibilisasyon nga hiyas pinaagi lamang sa pamaagi nga makapadani sa mga ganti ug masakit nga pagsilot. Marami ang pareho sa katotohanan ng kasaysayan ng lahi. Daghan ka parehas sa tinuud sa kasaysayan sa lumba. Ang mga tao sa pangkalahatan ay may hilig na kumilos nang maayos kapag ginawa itong payak sa kanila na mayroong ay 'isang bagay sa loob nito para sa kanila. Ang mga tawo sa kinatibuk-an naaghat sa paggawi nga maayo ra kung kini gihimo nga yano sa kanila nga didto mao ang 'usa ka butang alang niini. Hindi ba't lubos na malaki ang posibilidad na ang gayong mekanismo ng pagganyak ng tao tulad ng inilarawan ni Bentham ay dapat na maipakita ng ating mga pamamaraan ng edukasyon sa moral? Dili ba mahimoÕg daghan kaayo nga posibilidad nga ang ingon nga mekanismo sa panukmod sa tawo sama sa gihulagway ni Bentham kinahanglan nga mapangitaan sa atong mga pamaagi sa edukasyon sa moral? Napansin ni Feinberg na ang gayong mga argumento para sa sikolohikal na egoism ay bihirang naka-mount sa batayan ng empirical proof kung kailan, pagiging sikolohikal, napakahusay nilang nararapat. Giobserbahan ni Feinberg nga ang ingon nga mga pangatarungan alang sa sikolohikal nga egoism panagsa ra nga ibutang sa basehan sa empirical nga pamatuod kung, kung kini sikolohikal, maayo gyud. Ang pambungad na argumento ay nagdudulot siya ng isang patolohiya mula sa kung saan "walang anuman tungkol sa likas na katangian ng aking mga motibo o layunin ng aking mga hangarin ay maaaring sundin. Ang pag-abli argumento siya dubs usa ka tautology gikan sa nga "walay bisan unsa mahitungod sa kinaiya sa akong mga motibo o sa tumong sa akong mga tinguha posible pagsunod. Hindi ito ang genesis ng isang aksyon o pinagmulan ng mga motibo nito na ginagawang isang 'makasarili' isa, ngunit sa halip ang 'layunin' ng kilos o layunin ng mga motibo nito; hindi kung saan nagmumula ang motibo (sa kusang-loob na mga aksyon na ito ay nagmula sa ahente) ngunit kung ano ang layunin nito na matukoy kung o hindi ito makasarili. Kini mao ang dili ang genesis sa usa ka aksyon o sa sinugdanan sa iyang mga motibo nga naghimo niini nga usa ka 'hinakog' usa, apan labi ang 'katuyoan' sa akto o ang katuyoan sa mga motibo; dili kung diin gikan ang motibo (sa boluntaryong mga buhat nga kini nagagikan sa ahente) apan kung unsa ang katuyoan niini nga magtino kung o dili kini hakog. Ang katulad na malabo sa opinyon ni Feinberg ay ang pangalawang argumento. Ang susamang panghunahuna sa opinyon ni Feinberg mao ang ikaduha nga argumento. Dahil lamang sa lahat ng matagumpay na pagpupunyagi ng kasiyahan ay hindi kinakailangang sumali na ang kasiyahan ay ang tanging layunin ng lahat ng pagpupunyagi. Tungod ra nga ang tanan nga malampuson nga paningkamot nga nakatagbaw sa kalipayan dili kinahanglan nga ang paglipay mao ang bugtong katuyoan sa tanan nga paningkamot. Ginagamit niya ang pagkakatulad ni William James upang mailarawan ang pagkahulog na ito: bagaman ang isang karagatan ng karagatan ay laging kumukuha ng karbon sa mga trans-Atlantic na paglalakbay nito, imposibleng ang nag-iisang layunin ng mga paglalakbay na ito ay ang pagkonsumo ng karbon. Gigamit niya ang analohiya ni William James aron ihulagway kini nga pagkapakyas: bisan kung ang usa ka lineta sa kadagatan kanunay nga nagaut-ut sa karbon sa mga trans-Atlantiko nga paglakbay niini, dili mahimo nga ang bugtong katuyoan sa mga paglakbay niini mao ang pagkonsumo sa karbon. Ang pangatlong argumento, hindi tulad ng unang dalawa, ay naglalaman ng walang sunud-sunod na nakikita ni Feinberg. Ang ikatulo nga argumento, dili sama sa una nga duha, walaÕy sulud nga dili sunud-sunod nga makita ni Feinberg. Gayunman, hinuhusgahan niya na ang gayong pagwawalang-bahala na pag-urong ay malamang na hindi totoo. Bisan pa niana, gihukman niya nga ang ingon usa ka labi ka daghan nga pag-uswag nga dili mahimo nga tinuod. Sa pangwakas na argumento, nakita ni Feinberg ang isang kabalintunaan. Sa katapusan nga argumento, nakita ni Feinberg ang usa ka pagbalatian. Ang tanging paraan upang makamit ang kaligayahan, sa tingin niya, ay kalimutan ang tungkol dito, ngunit ang sikolohikal na mga egoista ay pinanghahawakan na ang lahat ng pagsisikap ng tao, kahit na nakamit ang kaligayahan, ay nakatuon sa kaligayahan. Ang bugtong paagi aron makab-ot ang kalipayan, sa iyang pagtuo, mao ang pagkalimot bahin niini, apan gihunahuna sa mga egoistang sikolohikal nga ang tanan nga paningkamot sa tawo, bisan ang nakab-ot ang kalipayan, gipunting padulong sa kalipayan. Naglalagay si Feinberg ng isang eksperimento sa pag- iisip kung saan ang isang karakter na nagngangalang Jones ay walang pakialam sa lahat maliban sa hangarin ng kanyang sariling kaligayahan. Naghimo usa ka eksperimento sa panghunahuna si Feinberg diin ang usa ka karakter nga ginganlag Jones walaÕy pagtagad sa tanan gawas sa pagpangagpas sa kaugalingon niyang kalipayan. Dahil wala siyang paraan upang makamit ang pagtatapos na iyon, gayunpaman, tumatagal ng kaunting imahinasyon upang makita na ang isang hangarin ni Jones ay nakasalalay sa pagkabigo. Tungod kay wala siyay paagi sa pagkab-ot sa kana nga katapusan, bisan pa niana, gikuha gamay nga imahinasyon aron makita nga ang usa nga gusto ni Jones mapakyas. Ang paghabol lamang ng kaligayahan, kung gayon, ay upang mabigo nang ganap upang makamit ito. Ang pagtinguha lamang sa kalipayan, unya, mao ang pagkapakyas sa hingpit aron makab-ot kini. Si Sir Donald Neil MacCormick QC FBA FRSE (27 Mayo 1941 - 5 Abril 2009) ay isang pilosopo na pilosopo at politiko. Si Sir Donald Neil MacCormick QC FBA FRSE (27 Mayo 1941 - 5 Abril 2009) usa ka Scotland legal nga pilosopo ug politiko. Siya ay si Regius Propesor ng Public Law at ang Batas ng Kalikasan at Nations sa Unibersidad ng Edinburgh mula 1972 hanggang 2008. Siya si Regius Propesor sa Public Law ug ang Batas sa Kinaiyahan ug Mga Bansa sa Unibersidad sa Edinburgh kaniadtong 1972 hangtod sa 2008. Siya ay isang Miyembro ng European Parliament 1999-2002, miyembro ng Convention sa Hinaharap ng Europa , at opisyal ng Party ng Scottish . Siya usa ka Miyembro sa European Parliament 1999-2004, miyembro sa Convention on the Future of Europe , ug officer of the Party sa Scottish . Ipinanganak ang MacCormick sa Glasgow noong 27 Mayo 1941, ang anak ng isa sa mga tagapagtatag ng SNP, si John MacCormick . Si MacCormick natawo sa Glasgow kaniadtong 27 Mayo 1941, anak nga lalaki sa usa sa mga tagtukod sa SNP, si John MacCormick . Siya ay pinag-aralan sa High School ng Glasgow . Nag-edukar siya sa High School of Glasgow . Nagtapos siya ng MA sa Pilosopiya at Panitikang Ingles sa Unibersidad ng Glasgow , bago makinabang mula sa isang Snell Exhibition at kumuha ng BA sa Jurisprudence sa Balliol College, Oxford . Nagtapos siya sa MA sa Philosophy ug English Literature sa University of Glasgow , sa wala pa makabenepisyo gikan sa usa ka Snell Exhibition ug gikuha ang BA sa Jurisprudence sa Balliol College, Oxford . Sa Oxford, ang Mac Cormick ay sumailalim sa impluwensya ni Propesor HLA Hart , at nakabuo ng isang interes sa ligal na pilosopiya. Sa Oxford, ang Mac Cormick nailalom sa impluwensya ni Propesor HLA Hart , ug nagpalambo sa interes sa ligal nga pilosopiya. Noong 1982 siya ay iginawad sa degree degree ng pananaliksik ng LLD ng University of Edinburgh . Sa 1982 siya gihatagan sa degree sa panukiduki sa LLD sa University of Edinburgh . Si MacCormick ay isang lektor sa jurisprudence sa School of Law, University of Dundee (na nakakabit sa University of St Andrews sa oras na iyon) mula 1965Ð67. Ang MacCormick usa ka lektur sa jurisprudence sa School of Law, University of Dundee (nga gilakip sa University of St Andrews nianang panahona) gikan sa 1965Ð67. Kasunod nito, siya ay isang kapwa at tagapagturo sa jurisprudence, Balliol College, Oxford 1968-191972, at pagkatapos ay gaganapin ang Regius Chair of Public Law at ang Batas ng Kalikasan at Nations sa Unibersidad ng Edinburgh . Pagkahuman niini, siya usa ka kauban ug magtutudlo sa jurisprudence, Balliol College, Oxford 1968-191972, ug pagkahuman gipahigayon ang Regius Chair of Public Law ug ang Batas sa Kinaiyahan ug Nations sa University of Edinburgh . Siya rin ay Propesor ng Leverhulme Research sa Edinburgh mula 1997-1999, at mula 2004-2008. Siya usab usa ka Propesor sa Leverhulme Research sa Edinburgh gikan sa 1997-1999, ug gikan sa 2004-2008. Bilang karagdagan, gaganapin niya ang posisyon ng Dean of Law Faculty sa pagitan ng 1973-76 at noon ay Provost ng Faculty Group of Law and Social Science, at Vice-Principal para sa International Affairs. Gawas pa, gipili niya ang posisyon sa Dean of Law Faculty sa taliwala sa 1973-76 ug usa ka higayon nga Provost of the Faculty Group of Law and Social Science, ug Vice-Principal for International Affairs. Nagretiro si Propesor MacCormick mula sa Tagapangulo ng Regius noong 1 Pebrero 2008 matapos na makumpleto ang 36 taon bilang propesor (at sa paglaon ng senior professor) sa University of Edinburgh. Nagretiro si Propesor MacCormick gikan sa Regius Chair kaniadtong 1 Pebrero 2008 pagkahuman nakompleto ang 36 ka tuig isip propesor (ug sa ulahi senior professor) sa University of Edinburgh. Binigyan siya ng karangalan ng isang serye ng mga lektura sa kanyang pangalan ng School of Law ng unibersidad at inihatid ang pagbubukas ng School of Law na Tercentenary Lecture, na ipinakilala ni dating Pangulong Pangulong Lord Cullen , noong 18 Enero 2007. Gihatagan siya og pasidungog sa sunud-sunod nga mga lektura sa iyang ngalan pinaagi sa School of Law sa unibersidad ug gitugyan ang pagbukas sa School of Law nga Tercentenary Lecture, gipaila ni dating Lord President Lord Cullen , kaniadtong 18 Enero 2007. Ibinigay niya ang kanyang pangwakas na panayam bilang Regius Propesor, na pinamagatang 'Just Law', noong Lunes 28 Enero 2008. Gihatagan niya ang iyang katapusang lektura ingon Regius Ang Propesor, nga adunay titulo nga 'Just Law', kaniadtong Lunes 28 Enero 2008. Nagpatuloy siya pagkatapos sa kanyang tungkulin bilang Pangulo ng International Association for Philosophy of Law and Social Philosophy. Nagpadayon siya pagkahuman sa iyang katungdanan isip Presidente sa International Association for Philosophy of Law and Social Philosophy. Ang MacCormick ay isang miyembro ng Broadcasting Council for Scotland , ng Economic and Social Research Council , ng Research Council of the European University Institute , at ng European Science Foundation , pati na rin ng iba't ibang mga komiteng pang-departamento ng gobyerno na nagtatanong sa mga bagay na may malasakit sa publiko . Ang MacCormick usa ka miyembro sa Broadcasting Council for Scotland , sa Economic and Social Research Council , sa Research Council of the European University Institute , ug sa European Science Foundation , ingon man sa lainlaing mga departamento sa departamento sa gobyerno nga nagpangutana sa mga butang nga adunay kalabutan sa publiko . Ang MacCormick ay nanindigan para sa SNP sa distrito ng Edinburgh Pentlands noong 1983 at 1987 , na pumapasok sa ika-apat na lugar nang parehong beses. Ang MacCormick nagbarug alang sa SNP sa distrito sa Edinburgh Pentlands kaniadtong 1983 ug 1987 , nga sa ika-upat nga lugar sa duha ka higayon. Tumayo siya para sa Argyll at Bute noong 1997 at pangalawa. Nagtindog siya alang sa Argyll ug Bute kaniadtong 1997 ug ikaduha. Noong Setyembre 1998, siya ay napili ng mga delegado sa kumperensya ng SNP bilang isang kandidato para sa halalan ng 1999 European Parliament . Kaniadtong Septiyembre 1998 siya gipili sa mga delegado sa komperensya sa SNP isip usa ka kandidato alang sa eleksyon sa 1999 sa European Parliament . Siya ay nahalal na isang Miyembro ng European Parliament , na nag-iwan ng kawalan mula sa Unibersidad ng Edinburgh. Napili siya nga usa ka miyembro sa European Parliament , gikuha ang usa ka pagbiya sa walaÕy trabaho gikan sa Unibersidad sa Edinburgh. Si Propesor MacCormick ay isang miyembro ng Convention on the Future of Europe mula 2002Ð3, na bumalangkas sa ipinanukalang Konstitusyonal na Kasunduan para sa European Union . Si Propesor MacCormick usa ka miyembro sa Convention on the Future of Europe gikan sa 2002Ð3, nga naglaraw sa gisugyot nga Constitutional Treaty alang sa European Union . Siya ay binoto ng Scottish Euro MP ng Taon noong 2001, 2002 at 2003 sa Scottish Politician of the Year Awards, at nagretiro mula sa nahalal na tanggapan noong 2004 upang makumpleto ang kanyang Leverhulme Research Professorship sa Edinburgh. Siya napili nga Scottish Euro MP of the Year kaniadtong 2001, 2002 ug 2003 sa Scottish Politician of the Year Awards, ug nagretiro sa pinili nga opisina kaniadtong 2004 aron makompleto ang iyang Leverhulme Research Professorship sa Edinburgh. Siya ay nahalal na bise presidente ng SNP noong 1999 at nanatili sa posisyon hanggang 2004. Napili siya nga bise presidente sa SNP kaniadtong 1999 ug nagpabilin sa posisyon hangtod sa 2004. Noong 2007 ay hinirang ang MacCormick bilang isang espesyal na tagapayo sa Europa sa bagong nahalal na SNP na pinangunahan ng Scottish Government . Niadtong 2007 ang MacCormick gitudlo ingon usa ka espesyalista nga tagtatambag sa Europa sa bag-ong napili nga SNP nga gipangunahan sa Scottish Government . Sumulat ng MacCormick ang maraming mga artikulo sa journal at libro, na tumutok pareho sa Batas sa isang konteksto ng Europa at pilosopiya ng batas. Gisulat ni MacCormick ang daghang mga artikulo sa journal ug libro, nga nakapunting sa Balaod sa usa ka konteksto sa Europa ug sa pilosopiya sa balaod. Ang mga gawa tulad ng Legal Right at Social Democracy: Mga Sanaysay sa Pilosopiyang Legal at Pulitikal (1984), Legal na Nangangatwiran at Legal na Teorya (1978), Rhetoric at The Rule of Law (2005) at Institutions of Law (2007) lahat ay naghahatid ng kanyang partikular na tatak ng ligal na pilosopiya. Ang mga buhat sama sa Legal Right ug Social Democracy: Mga sanaysay sa Pilosopiyang Legal ug Pulitikal (1984), Legal nga Nangatarongan ug Legal nga Teorya (1978), Rhetoric ug The Rule of Law (2005) ug Institutions of Law (2007) tanan nagpahayag sa iyang partikular nga tatak sa ligal nga pilosopiya. Legal paliwanagan at Legal Teorya sumasagot marami sa mga Dworkinian critiques ng Hartian pagkaka-intindi ng batas, at ito ay nakikita ng ilan bilang na nagpapakita ng isang gitnang lupa sa pagitan ng dalawa. Legal Nangatarongan ug Legal Theory motubag daghan sa mga Dworkinian kritiko sa Hartian pagpanamkon sa balaod, ug kini nakita sa uban nga nagpakita sa usa ka tunga-tunga nga yuta sa taliwala sa sa duha ka. Noong 1999, ang MacCormick ay hinirang na Counsel ng Counselling 'honoris causa' ng QueenC, at na-knighted sa Queen's Birthday Honors noong 2001 bilang pagkilala sa mga serbisyo sa scholarship sa Batas. Niadtong 1999, ang MacCormick gitudlo nga Queen's Counsel 'honoris causa', ug gipangunahan sa Queen's Birthday Honors kaniadtong 2001 sa pag-ila sa mga serbisyo sa scholarship sa Law. Noong 2004 siya ay isang tatanggap ng Royal Society ng Edinburgh ng Royal Gold Medal para sa Natitirang Pagkamit. Sa 2004 siya usa ka makadawat sa Royal Society sa Edinburgh's Royal Gold Medal alang sa Talagsaong Pagkamit. Siya ang tumatanggap ng honorary degree mula sa Queen's University (Canada), Uppsala University (Sweden), University of Macerata (Italy) at Saarland University (Germany), pati na rin mula sa Glasgow University, Queen Margaret University at University of Edinburgh. Siya ang nakadawat mga honorary degree gikan sa Queen's University (Canada), Uppsala University (Sweden), University of Macerata (Italy) ug Saarland University (Germany), ingon man gikan sa Glasgow University, Queen Margaret University ug University of Edinburgh. Pagkatapos lamang na magretiro mula sa kanyang upuan sa University of Edinburgh noong 2008, ang MacCormick ay nasuri na may hindi naaangkop na cancer. Human sa pagretiro gikan sa iyang lingkuranan sa University of Edinburgh kaniadtong 2008, ang MacCormick nadayagnos nga walaÕy mahimo nga kanser. Si William E. May ay isang Amerikanong teologo na siyang Michael J. Si William E. Mayo usa ka teologo sa Amerika nga mao si Michael J. McGivney Emeritus Propesor ng Moral Theology sa Pontifical John Paul II Institute for Studies on Marriage and Family at The Catholic University of America sa Washington, DC kung saan nagturo siya mula 1991 hanggang 2008. McGivney Emeritus Propesor sa Teolohiya sa Moral sa Pontifical John Paul II Institute for Studies on Marriage and Family sa The Catholic University of America sa Washington, DC diin nagtudlo siya gikan 1991 hangtod 2008. Dati siyang nagturo ng teolohiya ng moral sa The Catholic University of America mula 1971 hanggang 1991. Siya kaniadto nagtudlo sa teolohiya sa moral sa The Catholic University of America gikan 1971 hangtod 1991. Si Dr. May ay nakapagturo din at nagturo sa iba't ibang unibersidad sa buong mundo at nagturo ng mga kurso para sa Catholic Distance University . Si Dr. Mayo usab nakigsulti ug nagtudlo sa lainlaing mga unibersidad sa tibuuk kalibutan ug nagtudlo mga kurso alang sa Catholic Distance University . Kasama sina John Finnis , Robert P.George at Germain Grisez , at iba pa, siya ay isa sa mga pangunahing tagapagtaguyod ng bagong natural na teorya ng batas , na kumukuha sa etika ni Thomas Aquinas . Kauban ni John Finnis , Robert P. George ug Germain Grisez , ug uban pa, siya usa sa mga mayor nga nagpasiugda sa bag-ong teoriya sa balaod sa kinaiyahan , nga nakakuha sa pamatasan ni Thomas Aquinas . Ipinanganak si Mayo bilang pangalawa sa tatlong anak nina Robert May at Katherine Armstrong noong Mayo 27, 1928 sa St Louis, Missouri. Natawo si Mayo nga ikaduha sa tulo ka mga anak nga sila Robert May ug Katherine Armstrong kaniadtong Mayo 27, 1928 sa St Louis, Missouri. Ang kanyang ama ay isang Presbyterian na kalaunan ay nagbalik sa Katolisismo, ngunit pinalaki ni May isang Katoliko ng kanyang ina. Ang iyang amahan usa ka Presbyterian nga sa ulahi nakabig sa Katolisismo, apan si Mayo gipadako sa usa ka Katoliko sa iyang inahan. Naramdaman niya ang isang tawag sa pagkapari habang nasa ika-apat na baitang, at lalo na nais na maging isang misyonero sa China. Gibati niya ang tawag sa pagkapari samtang sa ikaupat nga grado, ug labi nga gusto nga mahimong usa ka misyonaryo sa China. Kapag sapat na ang edad, pumasok siya sa seminaryo at ipinadala upang pag-aralan ang pilosopiya na sinundan ng teolohiya sa The Catholic University of America. Sa pagkatigulang na, misulod siya sa seminaryo ug gipadala sa pagtuon sa pilosopiya nga gisundan sa teolohiya sa The Catholic University of America. Siya ay tonelada at natanggap ang menor de edad na mga order ng porter at acolyte. Naanad siya ug nakadawat sa menor de edad nga mga mando sa porter ug acolyte. Gayunpaman, noong 1952, dahil sa isang malubhang kalagayang medikal (nasuri bilang petit mal epilepsy), tumagal siya ng ilang oras mula sa mga pag-aaral sa seminary upang magturo sa DeAndreis High School sa hilaga ng St. Louis. Bisan pa, kaniadtong 1952, tungod sa usa ka grabe nga kahimtang sa medisina (nadayagnos ingon petit mal epilepsy), nagpalayo siya gikan sa mga pagtuon sa seminary aron magtudlo sa DeAndreis High School sa amihanan sa St. Louis. Matapos magturo ng isang taon, kinuha niya ang dapat na kalagayang epileptiko bilang isang palatandaan mula sa Diyos na dapat niyang ituloy ang isa pang bokasyon. Human sa pagtudlo sa usa ka tuig, iyang gikuha ang iyang gituohan nga epileptiko nga kahimtang ingon usa ka timaan gikan sa Dios nga kinahanglan nga iyang ipadayon ang usa pa nga bokasyon. Bagaman sinabi sa kanya na mayroon siyang petit mal epilepsy, at kumuha ng gamot at pinagdudusahan ng mga beses sa mga pag-agaw, natuklasan niya noong huling bahagi ng 1970s na ang problema ay hindi epilepsy, ngunit sikolohikal sa kalikasan, at nakaranas siya ng walang pag-agaw pagkatapos ng 1977. Bisan kung gisultihan siya nga siya adunay petit mal epilepsy, ug nag-inom og tambal ug nag-antus sa mga kagubot usahay, nahibal-an niya kaniadtong ulahing bahin sa 1970 nga ang problema dili epilepsy, apan sikolohikal sa kinaiyahan, ug wala siya makasinati nga mga seizure pagkahuman sa 1977. Pinakasalan niya si Patricia Ann Keck noong Oktubre 4, 1958. Gipangasawa niya si Patricia Ann Keck kaniadtong Oktubre 4, 1958. Magkasama silang nagpalaki ng pitong anak at ngayon ay maraming apo. Naghiusa sila nagpalambo sa pito ka mga anak ug karon adunay daghang mga apo. Dahil sa kanyang pundasyong pang-edukasyon, natagpuan niya ang trabaho bilang isang editor ng libro kasama ang iba't ibang mga publisher mula 1954 hanggang 1970, hanggang sa nagsimula ang kanyang karera sa pagtuturo noong 1971. Tungod sa iyang pundasyon sa edukasyon, nakit-an niya ang trabaho ingon usa ka editor sa libro nga adunay lainlaing mga magmamantala gikan 1954 hangtod 1970, hangtod nagsugod ang iyang karera sa pagtudlo sa 1971. Ngunit sikolohikal sa kalikasan, at hindi siya nakaranas ng mga seizure pagkatapos ng 1977. Apan sikolohikal nga kinaiya, ug wala siya makasinati nga mga seizure pagkahuman sa 1977. Pinakasalan niya si Patricia Ann Keck noong Oktubre 4, 1958. Gipangasawa niya si Patricia Ann Keck kaniadtong Oktubre 4, 1958. Magkasama silang nagpalaki ng pitong anak at ngayon ay maraming apo. Naghiusa sila nagpalambo sa pito ka mga anak ug karon adunay daghang mga apo. Dahil sa kanyang pundasyong pang-edukasyon, natagpuan niya ang trabaho bilang isang editor ng libro kasama ang iba't ibang mga publisher mula 1954 hanggang 1970, hanggang sa nagsimula ang kanyang karera sa pagtuturo noong 1971. Tungod sa iyang pundasyon sa edukasyon, nakit-an niya ang trabaho ingon usa ka editor sa libro nga adunay lainlaing mga magmamantala gikan 1954 hangtod 1970, hangtod nagsugod ang iyang karera sa pagtudlo sa 1971. Ngunit sikolohikal sa kalikasan, at hindi siya nakaranas ng mga seizure pagkatapos ng 1977. Apan sikolohikal nga kinaiya, ug wala siya makasinati nga mga seizure pagkahuman sa 1977. Pinakasalan niya si Patricia Ann Keck noong Oktubre 4, 1958. Gipangasawa niya si Patricia Ann Keck kaniadtong Oktubre 4, 1958. Magkasama silang nagpalaki ng pitong anak at ngayon ay maraming apo. Naghiusa sila nagpalambo sa pito ka mga anak ug karon adunay daghang mga apo. Dahil sa kanyang pundasyong pang edukasyon, natagpuan niya ang trabaho bilang isang editor ng libro kasama ang iba't ibang mga publisher mula 1954 hanggang 1970, hanggang sa nagsimula ang kanyang karera sa pagtuturo noong 1971. Tungod sa iyang pundasyon sa edukasyon, nakit-an niya ang trabaho ingon usa ka editor sa libro nga adunay lainlaing mga magmamantala gikan 1954 hangtod 1970, hangtod nagsugod ang iyang karera sa pagtudlo sa 1971. Ipinagpatuloy ni Mayo ang kanyang edukasyon habang isang editor. Ipadayon ni Mayo ang iyang edukasyon samtang usa ka editor. Natanggap niya ang kanyang Bachelor of Arts at Master of Arts , kapwa sa pilosopiya, mula sa The Catholic University of America, at ang kanyang Ph.D. mula sa Marquette University. Nakadawat siya sa iyang Bachelor of Arts and Master of Arts , parehong sa pilosopiya, gikan sa The Catholic University of America, ug iyang Ph.D. gikan sa Marquette University. Natanggap niya ang Cardinal Wright Award mula sa Fellowship of Catholic Scholars (1979), ang Pro Pontifice et Ecclesia Medal (1991), at ang Paul Ramsey Award sa Bioethics mula sa Center for Bioethics and Culture (2007). Nadawat niya ang Cardinal Wright Award gikan sa Fellowship of Catholic Scholars (1979), Pro Pontifice et Ecclesia Medal (1991), ug ang Paul Ramsey Award sa Bioethics gikan sa Center for Bioethics and Culture (2007). Naging miyembro din siya ng International Theological Commission mula 1986-1997. Sakup usab siya sa International Theological Commission gikan sa 1986-1997. Si Reinhold Zippelius (ipinanganak noong 19 Mayo 1928) ay isang Aleman na hurado at iskolar ng batas . Si Reinhold Zippelius (natawo kaniadtong 19 Mayo 1928) usa ka Aleman nga hurado ug eskolar sa balaod . Ngayon nagretiro, siya ay dating propesor ng Pilosopiya ng batas at batas publiko sa Unibersidad ng Erlangen-Nuremberg . Karon moretiro na, siya kaniadto ang propesor sa Philosophy of law ug Public law sa University of Erlangen-Nuremberg . Si Reinhold Walter Zippelius ay ipinanganak sa Ansbach (kanluran ng Nuremberg ), ang anak ni Hans Zippelius at Marie (Stoessel) Zippelius. Si Reinhold Walter Zippelius natawo sa Ansbach (kasadpan sa Nuremberg ), ang anak nga lalaki ni Hans Zippelius ug Marie (Stoessel) Zippelius. Sinimulan niya ang kanyang pag-aaral ng jurisprudence noong 1947 sa WŸrzburg at pagkatapos ay sa Erlangen . Siya nagsugod sa iyang pagtuon sa jurisprudence kaniadtong 1947 sa WŸrzburg ug dayon sa Erlangen . Noong 1949 lumipat siya sa Ludwig Maximilian University of Munich kung saan sa pagitan ng 1949 at 1961 siya ay suportado ng isang bursary ng iskolar. Niadtong 1949 siya nagbalhin sa Ludwig Maximilian University of Munich kung diin tali sa 1949 ug 1961 gisuportahan siya sa usa ka bursary sa eskolar. Natanggap niya ang kanyang titulo ng doktor sa 1953. Gidawat niya ang iyang pagka-doktor sa 1953. Ang kanyang habilitation mas mataas na kwalipikasyong pang-akademiko, mula rin sa Munich , at pinangangasiwaan ni Karl Engisch , ay susundan noong 1961. Ang iyang habilitation mas taas nga kwalipikasyon sa akademiko, gikan usab sa Munich , ug gidumala ni Karl Engisch , magsunod sa 1961. Matapos maipasa ang kanyang mga pampublikong pagsusulit sa batas 1956 at 1963. Pagkahuman sa pagpasa sa iyang law exams sa publiko 1956 ug 1963. Si Zippelius ay nagtrabaho sa serbisyo ng pamahalaan sa Bavaria , sa kalaunan ay na-promosyon sa antas ng Oberregierungsrat (senior advisor ng gobyerno ng gobyerno) sa Ministri ng Panloob . Si Zippelius nagtrabaho sa serbisyo sa gobyerno sa Bavaria , sa katapusan gipauswag ang lebel sa Oberregierungsrat (senior adviser sa gobyerno sa gobyerno) sa Interior Ministry . Ang kanyang tirahan noong 1961 ay nagbukas ng daan para sa isang karera sa akademiko, at noong 1963 ay tinanggap niya ang isang tagapangulo sa pagtuturo sa Erlangen na sumasaklaw sa isang hanay ng mga disiplina na may kaugnayan sa batas kabilang ang Pilosopiya ng batas , Batas Pampubliko , Pangangasiwa / Batas Sibil at batas ng Simbahan . Ang iyang puy-anan sa 1961 nagbukas sa agianan alang sa usa ka karera sa akademiko, ug kaniadtong 1963 gidawat niya ang usa ka lingkuranan sa pagtudlo sa Erlangen nga gisakup ang lainlaing mga disiplina nga may kalabutan sa balaod lakip ang Pilosopiya sa balaod , Balaod sa publiko , Administratibo / Sibil nga Balaod ug balaod sa Simbahan . Sa kabila ng mga pagtatangka ng Munich at iba pauniversity level na institusyon sa labas Bavaria sa pag-akit sa kanya ang layo, siya ay nanatili sa Erlangen para sa higit sa limampung taon. Bisan pa sa mga pagsulay sa Munich ug uban paunibersidad nga mga institusyon sa unibersidad sa gawas sa Bavaria aron maagaw siya, siya nagpabilin sa Erlangen sa kapin sa kalim-an ka tuig. Si Reinhold Zippelius ay nagretiro mula sa kanyang propesyon sa Erlangen noong 1995. Si Reinhold Zippelius nagretiro gikan sa iyang propesor sa Erlangen kaniadtong 1995. Si Zippelius ay isang buong miyembro ng Mainz na batay sa Akademya at Panitikan ( Akademie der Wissenschaften und der Literatur ) noong 2002 Ang Teoryang Pang-Agham ng Pang-agham at Kasaysayan sa Athens University ay iginawad sa kanya ang isang honorary na titulo ng doktor ( doctor honoris causa ). Si Zippelius usa ka hingpit nga miyembro sa Mainz nga nakabase sa Academy of Science and Literature ( Akademie der Wissenschaften und der Literatur ) kaniadtong 2002 Ang Faculty of Scientific Theory and History sa Athens University naghatag kaniya ug honorary doctorate ( doctor honoris causa ). Ang kanyang pananaliksik sa akademiko ay nakasentro sa batas ng konstitusyon, teorya ng estado, kasama ang ligal na pilosopiya at pamamaraan. Ang iyang panukiduki nga pang-akademiko nasentro sa balaod sa konstitusyon, teorya sa estado, kauban ang ligal nga pilosopiya ug pamaagi. Ang "kritikal na rasyonalismo" ay nagbibigay ng teoretikal na batayan para sa konsepto ng batas ni Zippelius. Ang "kritikal nga pangatarungan" naghatag sa teoretikal nga sukaranan alang sa konsepto sa balaod ni Zippelius. Ayon kay Zippelius, ang batas ay hindi binubuo ng mga "abstract" na mga kaugalian na kung saan ay nakakawala mula sa buhay, ngunit ito ay "batas na kumilos", na kung saan ay nabuo sa pamamagitan ng pagkilos ng tao at sa gayon ay nagbago sa katotohanan ng kontemporaryong kultura. Sumala ni Zippelius, ang balaod wala maglangkob sa mga "abstract" nga mga lagda nga gibuhian gikan sa kinabuhi, apan kini "balaod sa paglihok", nga nahimo pinaagi sa paglihok sa tawo ug sa ingon nausab ngadto sa katinuud sa kulturanay nga kultura. Sa mga tuntunin ng teoryang ligal, kasama ang kanyang mga tema sa paglutas ng mga ligal na problema sa tulong ng mga pangunahing konsepto, paghahambing ng mga kaso at ang tanong kung ano ang bilang ng "tama", lalo na tungkol sa pagiging totoo ng mga hindi patas na batas. Sa mga termino sa ligal nga teorya, ang iyang mga tema naglakip sa pagsulbad sa mga ligal nga problema sa tabang sa mga panguna nga konsepto, pagtandi sa mga kaso ug ang pangutana kung unsa ang hinungdan nga "tama", labi na ang mahitungod sa kabalhinan sa mga dili patas nga mga balaod. Sa mga tuntunin ng teorya ng estado, ang kanyang mga tema ay kinabibilangan ng pagiging lehitimo at paglilinang ng demokrasya, lalo na patungkol sa patakaran ng batas , at ang mga oligarkikong sangkap ng pluralistikong demokrasya, at saka ang federalism (ang limitasyon ng mga awtoridad, ang paggana at demokratikong kalabuan ng pederalismo ) at ang mga problema ng burukrasya . Sa mga termino sa teorya sa estado, ang iyang mga tema naglakip sa pagkalehitimo ug pag-ugmad sa demokrasya, labi na bahin sa pagmando sa balaod , ug ang oligarkiya nga mga sangkap sa demokrasyang demokrasya, labi pa ang federalismo (ang paglimita sa mga awtoridad, ang ninglihok ug demokratikong kabalhinan sa federalismo ) ug ang mga problema sa burukrasya . Martha Craven Nussbaum ay isang Amerikanong pilosopo at ang kasalukuyang Ernst Freund marangal Service Propesor ng Batas at Etika sa University of Chicago , kung saan siya ay magkasamang itinalaga sa law school at ang departamento ng pilosopiya. Marta Craven Nussbaum mao ang usa ka American pilosopo ug sa kasamtangan Ernst Freund Distinguished Service Propesor sa Balaod ug Ethics sa University of Chicago , diin siya hiniusang gitudlo sa Kasugoan sa eskwelahan ug sa mga departamento sa pilosopiya. Siya ay may isang partikular na interes sa sinaunang pilosopong Greek at Romano , pilosopiyang pampulitika , feminismo , at etika , kabilang ang mga karapatang hayop . Siya adunay usa ka partikular nga interes sa karaang Grego ug Romano nga pilosopiya , sa politika pilosopiya , kababayen , ug pamatasan , lakip na ang katungod sa mga hayop . Hawak din niya ang mga kausap na kaugnay sa mga klasiko, pagkadiyos, atagham pampulitika , ay isang miyembro ng Committee on Southern Asian Studies, at isang miyembro ng lupon ng Human Rights Program. Naghimo usab siya mga kauban sa pagtudlo sa mga klasiko, pagkabalaan, ugsiyensya sa politika , usa ka miyembro sa Committee on Southern Asian Studies, ug usa ka board member sa Human Rights Program. Dati siyang nagturo sa Harvard at Brown . Nagtudlo siya kaniadto sa Harvard ug Brown . Si Nussbaum ay may-akda ng isang bilang ng mga libro, kabilang ang The Fragility of Goodness (1986), Cultivating Humanity: A Classical Defense of Reform in Liberal Education (1997), Sex and Social Justice (1998), Pagtago mula sa Sangkatauhan: Disgust, Shame, at ang Batas (2004), Frontier of Justice: Disability, Nationality, Species Membership (2006), at Mula sa Disgust to Humanity: Sexual Orientation at Constitutional Law (2010). Ang Nussbaum mao ang tagsulat sa daghang mga libro, lakip ang The Fragility of Goodness (1986), Cultivating Humanity: A Classical Defense of Reform in Liberal Education (1997), Sex and Social Justice (1998), Pagtago gikan sa Sangkatauhan: Pagkasuko, Pagkaulaw ug ang Balaod (2004), Frontiers of Justice: Disability, Nasyonalidad, Spesipikong Membership (2006), ug Gikan sa Pagkasuko sa Katawhan: Seksuwal nga Kasabutan ug Balaod sa Konstitusyon (2010). Natanggap niya ang 2016 Kyoto Prize sa Sining at Pilosopiya at ang 2018 Berggruen Prize . Nakadawat siya nga 2016 Kyoto Prize sa Arts and Philosophy ug 2018 Berggruen Prize . Si Nussbaum ay ipinanganak noong Mayo 6, 1947, sa New York City , ang anak na babae ni George Craven, isang abugado ng Philadelphia, at si Betty Warren, isang interior designer at gawang bahay. Natawo si Nussbaum kaniadtong Mayo 6, 1947, sa New York City , ang anak nga babaye ni George Craven, usa ka abogado sa Philadelphia, ug si Betty Warren, usa ka tigdesinyo sa interior ug tagbalay. Sa kanyang kabataan, si Nussbaum ay nag-aral sa The Baldwin School sa Bryn Mawr . Sa tin-edyer pa siya, si Nussbaum nag-eskwela sa The Baldwin School sa Bryn Mawr . Inilarawan niya ang pagpapalaki niya bilang "East Coast WASP elite napaka bait, napaka-abala sa pera at katayuan". Gihulagway niya ang iyang pagmatuto ingon usa ka "East Coast WASP elite maayo kaayo, maayo kaayo ang salapi ug kahimtang". Sa ibang pagkakataon ay igagawad niya ang kanyang kawalan ng tiyaga sa mga "mandarin philosophers" at dedikasyon sa serbisyo publiko bilang "pagtanggi ng aking sariling aristokratikong pagpapalaki. Gipasaligan niya sa ulahi ang iyang pagkawalay pailub sa mga "mandarin philosophers" ug pagpahinungod sa serbisyo publiko ingon nga "pagsalikway sa akong kaugalingon nga pagpadako sa aristokratiko. Hindi ko gusto ang anumang bagay na nagtatakda ng sarili bilang isang in-group o isang piling tao, kung ito man ay ang pangkat ng Bloomsbury o Derrida ". Dili ko gusto ang bisan unsang butang nga nagtakda sa iyang kaugalingon ingon usa ka in-group o usa ka elite, kung kini ang grupo nga Bloomsbury o Derrida ". Matapos mag-aral sa Wellesley College sa loob ng dalawang taon, bumababa upang ituloy ang teatro sa New York, nag-aral siya ng teatro at klasiko sa New York University , nakakakuha ng degree sa Bachelor of Arts noong 1969, at unti-unting lumipat sa pilosopiya habang sa Harvard University , kung saan natanggap niya isang Master of Arts degree noong 1972 at isang Doktor ng Pilosopiya degree noong 1975, na nag-aaral sa ilalim ni G. E. L. Owen . Pagkahuman sa pagtuon sa Wellesley College sulod sa duha ka tuig, nga nag-undang aron pagpadayon sa teatro sa New York, nagtuon siya sa teatro ug klasiko sa New York University , nakuha ang usa ka degree sa Bachelor of Arts kaniadtong 1969, ug hinay-hinay nga gibalhin sa pilosopiya samtang sa Harvard University , diin siya nakadawat usa ka degree sa Master of Arts kaniadtong 1972 ug usa ka degree sa Doctor of Philosophy kaniadtong 1975, nagtuon ubos ni G. E. L. Owen . Nang siya ay naging unang babae na gaganapin ang Junior Fellowship sa Harvard , si Nussbaum ay nakatanggap ng isang pambati na tala mula sa isang "prestihiyosong klasiko" na iminungkahi na dahil ang "babaeng kapwa" ay isang hindi nakakagulat na pangalan, dapat siyang tawaging hetaira , para sa Greece ang mga edukasyong courtesans na ito. ang nag-iisang kababaihan na lumahok sa pilosopikong simposiya. Sa diha nga siya nahimo nga unang babaye nga naghupot sa Junior Fellowship sa Harvard , si Nussbaum nakadawat usa ka sulat sa pagbati sa usa ka "prestihiyoso nga klasiko" nga nagsugyot nga sanglit ang "kababayen-an nga babaye" usa ka makalilisang nga ngalan, kinahanglan siyang tawgon nga hetaira , kay sa Greece kining mga edukado nga courtesans mao ra ang mga babaye nga miapil sa pilosopikanhong simposiya. Noong 1970s at unang bahagi ng 1980 nagturo siya ng pilosopiya at klasiko sa Harvard, kung saan siya ay tinanggihan ng panunungkulan ng Classics Department noong 1982. Sa 1970s ug sayong bahin sa 1980 nagtudlo siya sa pilosopiya ug mga klasiko sa Harvard, diin gibalibaran siya sa Classics Department kaniadtong 1982. Nussbaum pagkatapos ay lumipat sa Brown University , kung saan nagturo siya hanggang 1994 nang sumali siya sa University of Chicago Law School guro. Nussbaum dayon mibalhin sa Brown University , diin nagtudlo siya hangtod 1994 sa pag-apil niya sa University of Chicago Law School magtutudlo. Ang kanyang aklat sa 1986 na The Fragility of Goodness , sa sinaunang etika ng Greek at trahedya ng Greece, ay gumawa siya ng isang kilalang figure sa buong humanities. Ang iyang libro nga 1986 nga Fragility of Goodness , sa karaang pamatasan sa Greek ug trahedya sa Greece, naghimo kaniya nga usa ka bantog nga numero sa mga humanities. Sa Brown, ang mga mag-aaral ni Nussbaum ay kasama ang pilosopo na si Linda Mart’n Alcoff at ang aktor at playwright na si Tim Blake Nelson . Sa Brown, ang mga estudyante ni Nussbaum naglakip sa pilosopo nga si Linda Mart’n Alcoff ug ang aktor ug playwright nga Tim Blake Nelson . Noong 1987, nakakuha siya ng pansin ng publiko dahil sa kanyang pagpuna sa kapwa pilosopo na si Allan Bloom's Ang Pagsasara ng American Mind. Niadtong 1987, nakuha niya ang atensyon sa publiko tungod sa iyang pagpanaway sa kauban nga pilosopo nga si Allan Bloom's Ang Closing sa American Hunahuna. Karamihan sa mga pinakabagong gawain ( Frontiers of Justice ) ay nagtatag ng Nussbaum bilang isang teorista ng pandaigdigang katarungan. Mas bag-o nga trabaho ( Frontiers of Justice ) nagtukod sa Nussbaum ingon usa ka teorista sa global nga katarungan. Ang gawain ni Nussbaum sa mga kakayahan ay madalas na nakatuon sa hindi pantay na kalayaan at pagkakataon ng mga kababaihan, at siya ay nakabuo ng isang natatanging uri ng pagkababae , pagguhit ng inspirasyon mula sa liberal na tradisyon, ngunit binibigyang diin ang liberalismo , sa pinakamabuti, ay sumasali sa radikal na pag-iisip ng muli sa mga relasyon sa kasarian at relasyon sa loob ng pamilya. Ang buhat sa Nussbaum sa mga katakus kanunay nga nakatuon sa dili managsama nga mga kagawasan ug mga kahigayunan sa mga babaye, ug nakamugna siya usa ka lahi nga matang sa pagkababaye , nagdibuho sa inspirasyon gikan sa tradisyon nga liberal, apan gipasiugda nga ang liberalismo , sa labing maayo, nag-aghat sa radikal nga pag-usab sa mga relasyon sa gender ug relasyon sa sulod sa pamilya. Ang ibang mga pangunahing lugar ng Nussbaum ng pilosopikal na gawain ay ang emosyon. Ang ubang panguna nga natad sa Nussbaum sa pilosopikal nga buhat mao ang emosyon. Ipinagtanggol niya ang isang neo- Stoic account ng mga emosyon na humahawak na ang mga ito ay mga tasa na tumutukoy sa mga bagay at tao, sa labas ng sariling kontrol ng ahente, mahusay na kabuluhan para sa sarili nitong umunlad. Gipanalipdan niya ang usa ka asoy nga neo- Stoic sa mga emosyon nga naghunahuna nga sila ang mga pagtasal nga nag-asoy sa mga butang ug mga tawo, gawas sa kaugalingon nga pagpugong sa ahente, hinungdanon alang sa kauswagan sa tawo. Sa batayan na ito ay iminungkahi niya ang mga pagsusuri ng kalungkutan, pakikiramay, at pag-ibig, at, sa ibang aklat, ng kahiya-hiya at kahihiyan. Sa niini nga sukaranan siya gisugyot analisar sa kasubo, kalooy, ug sa gugma, ug, sa usa ka ulahi nga basahon, sa kayugot ug kaulawan. Nussbaum ay nakikibahagi sa maraming mga naka-debit na debate sa iba pang mga intelektwal, sa kanyang mga akdang pang-akademiko pati na rin sa mga pahina ng mga semi-tanyag na magasin at mga pagsusuri sa libro at, sa isang pagkakataon, kapag nagpapatotoo bilang isang dalubhasang saksi sa korte. Nussbaum nakigbahin sa daghang mga madasig nga debate sa uban pang mga intelektwal, sa iyang mga sinulat sa akademiko ingon usab sa mga panid sa mga semi-popular nga mga magasin ug mga repasuhon sa libro ug, sa usa ka higayon, kung nagpamatuod ingon usa ka eksperto nga saksi sa korte. Nagpapatotoo siya sa paglilitis sa bench ng Colorado para kay Romer V. Evans , pagtatalo laban sa pag-aangkin na ang kasaysayan ng pilosopiya ay nagbibigay ng estado ng isang "nakakahimok na interes" sa pabor ng isang batas na tumatanggi sa mga gays at lesbyong karapatang maghangad ng pagpasa ng lokal na di-diskriminasyon batas. Nagpamatuod siya sa paghusay sa bench sa Colorado alang sa Romer V. Evans , nangatarungan batok sa pag-angkon nga ang kasaysayan sa pilosopiya naghatag sa estado sa usa ka "mapilit nga interes" pabor sa usa ka balaod nga nagsalikway sa mga gays ug lesbiano sa katungod nga mangita nga maagian ang lokal nga dili diskriminasyon mga balaod. Ang isang bahagi ng patotoo na ito, ang pagharap sa mga potensyal na kahulugan ng term na tolmma sa gawain ni Plato, ay ang paksa ng kontrobersya, at tinawag na nanliligaw at maging mapanghamak ng mga kritiko. Usa ka bahin sa kini nga pamatuud, ang paghisgot sa potensyal nga gipasabut sa termino nga tolmma sa buhat ni Plato, mao ang hilisgutan sa kontrobersiya, ug gitawag nga pagpahisalaag ug bisan pa malimbungon sa mga kritiko. Tumugon siya sa mga singil na ito sa isang mahabang artikulo na tinatawag na "Platonic Love at Colorado Law". Gitubag niya kini nga mga pasangil sa usa ka taas nga artikulo nga gitawag nga "Platonic Love ug Colorado Law". Gumamit si Nussbaum ng maraming sanggunian mula sa Plato's Symposium at ang kanyang pakikipag-ugnay kay Socrates bilang katibayan para sa kanyang argumento. Gigamit ni Nussbaum ang daghang mga pakisayran gikan sa Plato's Symposium ug ang iyang mga pakigsulti sa Socrates ingon pamatuod alang sa iyang argumento. Ang debate ay nagpatuloy sa isang tugon ng isa sa kanyang masigasig na kritiko, si Robert P. George . Nagpadayon ang debate uban ang tubag sa usa sa iyang labing higpit nga mga kritiko, si Robert P. George . Binatikos ni Nussbaum si Noam Chomsky bilang kabilang sa mga intellectualist na leftist na may hawak na paniniwala na "ang isang tao ay hindi dapat pumuna sa mga kaibigan, ang pagkakaisa ay mas mahalaga kaysa sa wastong etika". Gisaway ni Nussbaum si Noam Chomsky nga usa sa mga leftist intelektwal nga naghupot sa pagtuo nga "ang usa dili magsaway sa usa ka higala, nga ang panaghiusa labi ka hinungdanon kaysa husto nga pamatasan". Iminumungkahi niya na ang isa ay maaaring "bakas ang linyang ito sa isang lumang Marxist na pagsuway para sa etika ng burges, ngunit ito ay nakakahiya kung ano man ang napatunayan nito". Gisugyot niya nga ang usa ka "makasubay sa kini nga linya sa usa ka tigulang nga Marxist nga pagtamay sa mga pamatasan sa burges, apan daotan ang bisan unsang pamatuod niini". Kabilang sa kanyang mga kasamahan sa akademiko na ang mga libro na sinuri niya nang kritikal ay sina Allan Bloom , Harvey Mansfield , at Judith Butler . Lakip sa iyang mga kauban sa akademiko kansang mga libro nga iyang gisusi sa kritikal mao si Allan Bloom , Harvey Mansfield , ug Judith Butler . Ang iba pang mga debate sa pang-akademiko ay kasama ang mga figure tulad ng John Rawls , Richard Posner , at Susan Moller Okin . Ang ubang mga debate sa akademiko kauban ang mga numero sama nila John Rawls , Richard Posner , ug Susan Moller Okin . Noong Enero 2019, inihayag ni Nussbaum na gumagamit siya ng isang bahagi ng kanyang panalo ng Berggruen Prize upang pondohan ang isang serye ng mga talakayan ng bilog na talakayan tungkol sa mga kontrobersyal na isyu sa University of Chicago Law School. Kaniadtong Enero 2019, gipahibalo ni Nussbaum nga mogamit siya usa ka bahin sa iyang wingruen Prize nga Berggruen aron pondohan ang usa ka serye sa mga talakayan sa roundtable sa mga kontrobersyal nga isyu sa University of Chicago Law School. Ang mga talakayang ito ay kilala bilang ang Martha C. Nussbaum Student Roundtables. Kini nga mga diskusyon mahimong mailhan nga Martha C. Nussbaum Student Roundtables. Siya ay ikinasal kay Alan Nussbaum mula 1969 hanggang sa naghiwalay sila noong 1987, isang panahon na humantong din sa kanyang pagbabalik sa Hudaismo , at ang kapanganakan ng kanyang anak na si Rachel. Naminyo siya ni Alan Nussbaum gikan sa 1969 hangtod nga nagbulag sila sa 1987, usa ka panahon nga nagdala usab sa iyang pagkakabig sa Hudaismo , ug ang pagkahimugso sa iyang anak nga babaye nga si Rachel. Ang interes ni Nussbaum sa Hudaismo ay nagpatuloy at lumalim: noong Agosto 16, 2008, siya ay naging bat mitzvah sa isang serbisyo sa Templo KAM Isaiah Israel sa Hyde Park ng Chicago , na umawit mula sa Parashah Va-etchanan at ng Haftarah Nahamu , at naghahatid ng isang D ' var Torah tungkol sa koneksyon sa pagitan ng tunay, di- narcissistic na aliw at pagtugis ng pandaigdigang hustisya . Ang interes ni Nussbaum sa Hudaismo nagpadayon ug nagkalalom: kaniadtong Agosto 16, 2008, siya nahimo nga bat mitzvah sa serbisyo sa Templo KAM Isaiah Israel sa Hyde Park sa Chicago , nag-awit gikan sa Parashah Va-etchanan ug Haftarah Nahamu , ug naghatid sa usa ka D ' var Torah bahin sa koneksyon tali sa tinuud, dili- direkta nga paghupay ug pagpadayon sa hustisya sa tibuuk kalibutan . Nussbaum napetsahan at nanirahan sa Cass Sunstein nang higit sa isang dekada. Nussbaum napetsahan ug nagpuyo uban ni Cass Sunstein nga sobra sa usa ka dekada. Sila ay nakatuon upang ikasal. Nagpangasawa na sila. Siya ay dati nang nagkaroon ng isang romantikong relasyon sa Amartya Sen . Siya kaniadto may usa ka romantikong relasyon uban sa Amartya Sen . Ang Fragility of Goodness: Suwerte at Etika sa Greek Tragedy and Philosophy kinokontra ang etikal na dilemma na ang mga indibidwal na nakatuon sa hustisya ay gayunpaman mahina laban sa mga panlabas na salik na maaaring malubhang kompromiso o kahit na pabayaan ang kanilang tao . Ang Fragility of Goodness: Swerte ug Etika sa Greek Tragedy and Philosophy nagkumpirma sa etikal nga dilemma nga kusganon nga gitugyan sa mga indibidwal sa hustisya bisan pa sa mga panghimatuud sa gawas nga mga butang nga mahimoÕg makompromiso o magpabaya sa ilang tawhanon nga kauswagan . Tinatalakay ang pampanitikan pati na rin ang pilosopikal na teksto, hinahangad ni Nussbaum upang matukoy ang lawak ng kung saan ang dahilan ay maaaring makapagpapagana sa sarili. Ang paghisgot sa literatura ingon man ang pilosopikal nga mga teksto, ang Nussbaum nagtinguha aron mahibal-an ang gilapdon sa diin nga katarungan nga mahimoÕg makapatagbaw sa kaugalingon. Sa kalaunan ay tinanggihan niya ang paniwala na Platonic na ang kabutihan ng tao ay maaaring ganap na maprotektahan laban sa peligro, pag-iwas sa mga trahedya ng playwrights at Aristotle sa pagpapagamot ng pagkilala sa kahinaan bilang isang susi sa pagsasakatuparan ng kabutihan ng tao. Sa ulahi iyang gisalikway ang ideya sa Platonic nga ang pagkamaayo sa tawo hingpit nga makapanalipod batok sa peligro, pag-upud sa makalilisang nga playwright ug Aristotle sa pagtratar sa pag-ila sa pagkahuyang ingon usa ka yawi sa pagkab-ot sa kaayohan sa tawo. Ang kanyang interpretasyon ng Plato 's Symposium sa partikular ay nakakuha ng malaking pansin. Ang iyang hubad sa Plato 's Symposium sa partikular nakakuha og daghang pagtagad. Sa ilalim ng kamalayan ng Nussbaum ng kahinaan, ang muling pagpasok ng Alcibiades sa pagtatapos ng diyalogo ay nagpapabagabag sa tala ni Diotima ng hagdan ng pag-ibig sa pag-akyat nito sa hindi pisikal na kaharian ng mga porma . Ubos sa kaamgohan ni Nussbaum nga kahamugaway, ang pagsulod pag-usab sa mga Alcibiades sa katapusan sa diyalogo nagdaot sa asoy ni Diotima sa hagdan sa gugma sa pagsaka sa dili pisikal nga kaharian sa mga porma . Ang presensya ng Alcibiades ay nagpapabaya sa atensyon pabalik sa pisikal na kagandahan , sekswal na mga hilig, at mga limitasyon sa katawan, samakatuwid ang pag-highlight ng pagkasira ng tao. Ang presensya sa Alcibiades nagpugong sa atensyon balik sa katahum sa lawas , sekswal nga mga hilig, ug mga limitasyon sa lawas, busa nagpasiugda sa kadaut sa tawo. Ang pagkabigo ay nagdala ng pansin sa Nussbaum sa buong humanities. Ang pagkabalaka nagdala sa atensyon sa Nussbaum sa tibuok nga humanities. Nakakuha ito ng malawak na papuri sa mga pang-akademikong pagsusuri, at kahit na iginagawad ang tanyag na media. Nakadulot kini og daghang pagdayeg sa mga pagtuon sa akademiko, ug gipadako usab ang pagdayeg sa sikat nga media. Kinilala ng Camille Paglia ang Fragility na may pagtutugma ng "pinakamataas na pamantayang pang-akademiko" ng ikadalawampu siglo, at tinawag itong The Times Higher Education na "isang supremely scholarly work". Gipasaligan ni Camille Paglia ang Fragility nga adunay katumbas nga "labing taas nga mga sukaranan sa pang-akademiko" sa ikakaluhaan nga siglo, ug gitawag nga The Times Higher Education nga kini usa ka "labing supak nga scholar". Ang reputasyon ni Nussbaum ay nagpalawak ng kanyang impluwensya na lampas sa pag-print at sa mga programa sa telebisyon tulad ng PB M's Bill Moyers . Ang dungog ni Nussbaum nagpalapad sa iyang impluwensya nga labaw sa pag-print ug sa mga programa sa telebisyon sama sa PBS's Bill Moyers . Paglinang ng Sangkatauhan: Isang Classical Defense of Reform sa Liberal Education na apela sa klasikal na mga teksto ng Greek bilang batayan para sa pagtatanggol at reporma sa liberal na edukasyon . Pag-ugmad sa Katawhan: Usa ka Klasikal nga Depensa sa Reform sa Edukasyon sa Liberal naghangyo sa klasikal nga mga teksto sa Griego nga basehan alang sa pagpanalipud ug reporma sa liberal nga edukasyon . Sa pagbanggit sa Greek siniko pilosopo Diogenes 'mithiin upang transcend "lokal na mga pinagmulan at group membership" sa pabor ng pagiging "isang mamamayan ng mundo ", Nussbaum bakas ang pag-unlad ng ideya na ito sa pamamagitan ng mga Estoico , Cicero , at sa huli ay ang classical liberalismo ng Adam Smith at Immanuel Kant . Noting sa Gregong cynic pilosopo nga si Diogenes 'tinguha sa pagbuntog sa "lokal nga sinugdanan ug grupo memberships" sa pabor sa pagkahimong "usa ka lungsoranon sa kalibutan ", Nussbaum misubay sa kalamboan sa niini nga ideya pinaagi sa mga Estoiko , Cicero , ug sa katapusan ang klasikal nga liberalismo sa Adan Smith ug Immanuel Kant . Nussbaum champions multikulturalismoismo sa konteksto ng etikal na unibersalismo, ipinagtatanggol ang pagtatanong ng scholar sa lahi, kasarian, at sekswalidad ng tao , at higit na nabuo ang papel ng panitikan bilang naratibong imahinasyon sa mga etikal na tanong. Nussbaum champions multikulturalismoismo sa konteksto sa pamatasan nga pamatasan, gidepensahan ang eskolar nga nagpakisayod sa lahi, gender, ug tawhanon nga sekswalidad , ug dugang nga nagpalambo sa papel sa literatura ingon nga paghanduraw sa paghisgot sa mga pamatasan nga pamatasan. Kasabay nito, dinismis din ni Nussbaum ang ilang mga uso sa scholar. Sa samang higayon, gisaway usab ni Nussbaum ang pipila nga mga uso sa scholar. Pinasigla niya ang deconstructionist na si Jacques Derrida na nagsasabing "sa katotohanan ay sadyang hindi nagkakahalaga ng pag-aaral para sa isang taong nag-aaral ng Quine at Putnam at Davidson ". Gihangyo niya ang deconstructionist nga si Jacques Derrida nga nag-ingon nga "sa kamatuuran dili gyud angay nga magtuon alang sa usa ka tawo nga nagtuon sa Quine ug Putnam ug Davidson ". Binanggit niya si Zhang Longxi, na may label na pagsusuri ni Derrida sa kulturang Tsino na "mapanganib" at walang "katibayan ng seryosong pag-aaral". Gihisgotan niya si Zhang Longxi, nga nagsugyot sa pagtuki sa Derrida sa kulturang Tsino nga "pernicious" ug walaÕy "ebidensya sa seryoso nga pagtuon". Mas malawak, binatikos ni Nussbaum si Michel Foucault para sa kanyang "hindi kumpletong makasaysayang kakulangan ng kalinawan ng konsepto", ngunit gayunpaman ay ipinakilala siya para sa pagbibigay "postmodernismismo .'" Mas lapad, gisaway ni Nussbaum si Michel Foucault tungod sa iyang "dili kompleto sa kasaysayan kakulang sa katin-awan sa konsepto", bisan pa niana gipili siya tungod sa paghatag "postmodernismismo .'" Ang Nussbaum ay mas kritikal sa mga figure tulad nina Allan Bloom , Roger Kimball , at George Will para sa kung ano ang itinuturing niyang" shaky "na kaalaman ng mga hindi kultura sa Kanluran at hindi tumpak na mga karikatura ng mga kagawaran ng humanities ngayon. Ang Nussbaum mas kritikal sa mga numero sama sa Allan Bloom , Roger Kimball , ug George Will alang sa kung giisip niya ang ilang" shaky "nga kahibalo sa mga kultura nga dili-Kasadpan ug dili tumpak nga mga karatula sa mga departamento sa humanities karon. Pinuri ng New York Times ang Cultivating Humanity bilang "isang madamdamin, malapit na pinagtaloang pagtatanggol ng multikulturalismismo" at pinangalanan ito bilang "isang mabigat, marahil ay tiyak na pagtatanggol ng pagkakaiba-iba sa mga kampus ng Amerikano". Ang New York Times gidayeg ang Cultivating Humanity ingon nga "usa ka madasigon, suod nga nagdepensa sa multikulturalismo" ug gisaulog kini nga "usa ka mabug-at, tingali depinisyon nga pagpanalipod sa pagkalainlain sa mga kampus sa Amerikano". Si Nussbaum ay ang tatanggap ng 2002 ng University of Louisville Grawmeyer Award sa Edukasyon. Si Nussbaum mao ang 2002 nakadawat sa University of Louisville Grawmeyer Award in Education. Ang sex at Social Justice ay nagtatakda upang ipakita na ang kasarian at sekswalidad ay hindi pagkakaugnay sa moral na hindi pagkakaugnay sa moral na ipinatupad bilang artipisyal ng hierarchy ng lipunan ; sa gayon, ang pagkababae at hustisya sa lipunan ay may karaniwang mga alalahanin. Ang Sekswal ug Katarungan sa Hustisya nagtakda sa pagpakita nga ang sekswalidad ug sekswalidad dili managsama nga kalainan sa moral nga gipatuman sa artipisyal nga gigikanan ingon hierarchy sa sosyal ; sa ingon, ang pagkababaye ug hustisya sa sosyal adunay kasagaran nga mga kabalaka. Ang pagpapalit ng mga anti-universalist na mga pagtutol, ang Nussbaum ay nagmumungkahi ng mga kalayaan sa pag-andar, o mga gitnang kakayahan ng tao, bilang isang rubric ng katarungang panlipunan. Gipanghimatuud ang mga pagsupak nga anti-unibersista, gisugyot ni Nussbaum ang mga kagawasan sa pag-andar, o mga katakus sa sentral nga tawhanon, ingon usa ka rubric sa katarungang sosyal. Tinalakay ng Nussbaum ang haba ng mga kritikal na pambayanismo ng liberalismo mismo, kasama na ang singil na isinulong ni Alison Jaggar na ang liberalismo ay hinihingi ang etikal na egoismo . Gihisgutan sa Nussbaum ang taas nga mga kritikal sa feminisista nga liberalismo mismo, lakip ang pagsakup ni Alison Jaggar nga ang liberalismo naghangyo sa pamatasan nga egoismo . Nabanggit ni Nussbaum na binibigyang diin ng liberalismo ang paggalang sa iba bilang mga indibidwal, at higit pang pinagtutuunan na ang Jaggar ay nagbigay ng pagkakaiba sa pagitan ng indibidwalismo at pagiging sapat sa sarili. Gipasabut ni Nussbaum nga ang liberalismo naghatag gibug-aton sa pagtahod sa uban ingon nga mga indibidwal, ug dugang nga pangatarungan nga gipili ni Jaggar ang kalainan tali sa pagka- indibidwal ug katakus sa kaugalingon. Tinatanggap ni Nussbaum ang kritisismo ni Catharine MacKinnon ng abstract liberalism, na tinutuya ang pagkasunud-sunod ng kasaysayan at konteksto ng hierarchy at subordination ng grupo, ngunit nagtapos na ang apela na ito ay nakaugat sa liberalismo sa halip na isang pagpuna nito. Dawaton ni Nussbaum ang pag-kritika sa Catharine MacKinnon sa abstract liberalismo, pagsiguro sa salience sa kasaysayan ug konteksto sa hierarchy ug subordination sa grupo, apan nahinapos nga kini nga pag-apelar naggikan sa liberalismo imbis nga usa ka pagsaway niini. Kinondena ng Nussbaum ang pagsasagawa ng babaeng genital mutilation , na binabanggit ang pagkawasak ng normatibong tao na gumagana sa mga panganib sa kalusugan, epekto sa sekswal na paggana, paglabag sa dignidad, at mga kondisyon ng hindi awtonomiya . Gikondenar ni Nussbaum ang paggawi sa pagkababaye sa pagkababaye sa genital , nga nagsulti sa pagkawagtang sa normal nga tawhanong pag-obra sa mga peligro sa kahimsog, epekto sa sekswal nga paggana, paglapas sa dignidad, ug mga kondisyon sa dili awtonomiya . Binibigyang diin na ang babaeng genital mutilation ay isinasagawa sa pamamagitan ng malupit na puwersa, ang hindi mababago, hindi pagkakasundo nito, at ang mga link sa mga kaugalian ng pamamahala ng lalaki , hinihimok ni Nussbaum ang mga feminist na harapin ang babaeng genital mutilation bilang isang isyu ng kawalan ng katarungan. Ang pagpasiugda nga ang pagbuut sa genital sa babaye gihimo pinaagi sa mabangis nga kusog, ang dili pagbag-o, dili kaluy-an niini, ug ang mga koneksyon sa mga kostumbre sa pagdumala sa lalaki , si Nussbaum nag-awhag sa mga feminist nga atubangon ang pagkababaye sa pagkababaye ingon usa ka isyu sa inhustisya. Nililisan din ng Nussbaum ang konsepto ng " objectification ", tulad ng orihinal na advanced nina Catharine MacKinnon at Andrea Dworkin . Gikasub-an usab ni Nussbaum ang konsepto sa " objectification ", ingon sa sinugdanan sa sinugdan ni Catharine MacKinnon ug Andrea Dworkin . Nussbaum tumutukoy sa mga ideya ng pagpapagamot ng tulad ng isang bagay na may pitong katangian: instrumentalidad , pagtanggi ng pagsasarili, kawalang-kilos, fungibility , violability, pagmamay-ari, at pagtanggi ng sariling isip . Nussbaum naghubit sa ideya sa pagtagad sa ingon nga usa ka butang uban sa pito ka mga hiyas: instrumento , paglimod sa awtonomiya, inertness, fungibility , violability, pagpanag-iya, ug paglimod sa subjectivity . Ang kanyang pagkilala sa pornograpiya bilang isang tool ng objectification ay naglalagay kay Nussbaum sa mga posibilidad na may positibong sekswalidad . Ang iyang pagkilala sa pornograpiya ingon usa ka galamiton sa pagbutangbutang nagbutang sa Nussbaum sa mga kaatbang sa pagkababaye nga positibo . Kasabay nito, Nagtalo si Nussbaum bilang suporta sa legalisasyon ng prostitusyon , isang posisyon na muling isinulat niya sa isang sanaysay sa 2008 kasunod ng iskandalo ng Spitzer, pagsulat: "Ang ideya na nararapat nating parusahan ang mga kababaihan na may kaunting mga pagpipilian sa pamamagitan ng pag-alis ng isa sa mga mayroon sila ay may katuwaan." Sa samang higayon, nangatarungan si Nussbaum nga pagsuporta sa pag-legalize sa prostitusyon , usa ka posisyon nga gisulit niya sa usa ka essay sa essay pagkahuman sa iskandalo sa Spitzer, pagsulat: "Ang ideya nga kinahanglan naton silutan ang mga kababayen-an nga adunay gamay nga mga pagpili pinaagi sa pagtangtang sa usa sa mga butang nga naa sa ila adunay katalagman." Ang Sex and Social Justice ay lubos na pinuri ng mga kritiko sa pindutin. Ang Sex ug Social Justice labi nga gidayeg sa mga kritiko sa prensa. Ipinahayag ng salon : "Ipinakita niya nang mahusay kung paano ginagamit ang sex upang tanggihan ang ilang mga tao - ibig sabihin, kababaihan at bakla - katarungang panlipunan. Salon mipahayag: "Siya shows nga masilaw kon sa unsang paagi sa sekso gigamit sa paglimud sa pipila ka mga tawo-ie, mga babaye ug bayot tawo-sosyal nga hustisya. Pinuri ng New York Times ang gawain bilang "matikas na nakasulat at maingat na nagtalo". Ang New York Times gidayeg ang buhat ingon nga "matahum nga gisulat ug maampingon nga nangatarungan". Pinuri ni Kathryn Trevenen ang pagsisikap ni Nussbaum na ilipat ang mga alalahanin ng pambabae patungo sa magkakaugnay na mga pagsisikap ng transnational, at para sa pagsaliksik ng isang hanay ng mga unibersal na patnubay upang mabuo ang isang agenda ng katarungang panlipunan. Gipasalamatan ni Kathryn Trevenen ang paningkamot ni Nussbaum nga ibalhin ang mga kabalaka sa feminis para sa mga koneksyon nga transnational transnational, ug sa pagsuhid sa usa ka hugpong sa mga unibersal nga mga panudlo aron maporma ang usa ka agenda sa katarungang sosyal. Si Patrick Hopkins ay kumanta para sa papuri na "Mahusay" na kabanata ni Nussbaum tungkol sa sekswal na objectification. Si Patrick Hopkins nga gipili alang sa pagdayeg sa kapitulo sa "maabtik" ni Nussbaum bahin sa pagpatuyang sa sekswal. Ang radikal na pambabae na si Andrea Dworkin ay nagkamali sa Nussbaum para sa "pare-pareho ang labis na intellectualisation ng damdamin, na kung saan ay hindi maiiwasang bunga ng maling pagdurusa para sa kalupitan". Ang radikal nga feminisista nga si Andrea Dworkin nakasala sa Nussbaum alang sa "makanunayon nga over-intellectualisation sa emosyon, nga adunay dili malikayan nga sangputanan sa sayop nga pag-antos alang sa kabangis. Ang pagtatago mula sa Sangkatauhan ay nagpapalawak ng gawain ni Nussbaum sa sikolohiya ng moralidad upang masuri ang mga argumento para sa kabilang ang dalawang emosyon - kahihiyan at kasuklam- sukat - isang lehitimong mga batayan para sa ligal na paghatol. Ang pagtago gikan sa Humanity nagpadako sa buhat ni Nussbaum sa moral psychology aron masulayan ang mga argumento alang sa paglakip sa duha nga mga emosyon - kaulaw ug pagkasalawayon - usa ka lehitimo nga sukaranan sa ligal nga paghukom. Nussbaum argues na ang mga indibiduwal ay may posibilidad na itakwil ang kanilang mga katawan sa imperfection o animality sa pamamagitan ng projection ng mga takot tungkol sa contamination. Nussbaum lantugi nga ang mga tawo tambong sa pagsalikway sa ilang mga lawasnon pagkadili-hingpit o animality pinaagi sa prodyeksyon sa mga kahadlok bahin sa kontaminasyon. Ang nagbibigay-malay na tugon na ito ay hindi makatwiran, sapagkat hindi natin malalampasan ang kaligtasan ng ating mga katawan. Kini nga tubag sa cognitive dili makatarunganon, tungod kay dili naton mabuntog ang pagka-animoy sa atong mga lawas. Sa pagpuna kung paano mali ang naiintriga ng projective disordination ng grupo (higit sa lahat ng mga kababaihan, mga Hudyo , at mga homoseksuwal ), sa huli ay tinatapon ng Nussbaum bilang isang maaasahang batayan ng paghatol. Sa pagtan-aw kung giunsa sayop nga gipakamatarong sa proyekto ang pagpaubos sa grupo (kadaghanan sa mga babaye, mga Judio , ug mga homoseksuwal ), sa ulahi gisalikway ni Nussbaum ang pagkasuko ingon usa ka kasaligan nga basihan sa paghukom. Sa pagkahiya, nagtalo si Nussbaum na ang kahihiyan ay tumatagal ng malawak na isang target, pagtatangka upang pukawin ang kahihiyan sa isang saklaw na masyadong nakakaabala at nililimitahan ang kalayaan ng tao. Naulaw, si Nussbaum nangatarungan nga ang kaulaw naghatag labiÕg kalapad nga target, nga gisulayan nga mapukaw ang pagpaubos sa sukaranan nga labi ka makahadlok ug gilimitahan sa kagawasan sa tawo. Ang panig ng Nussbaum kasama si John Stuart Mill sa pag-iikot ng ligal na pag-aalala sa mga kilos na nagdudulot ng isang natatanging at nakatalaga na pinsala. Ang Nussbaum kauban si John Stuart Mill sa pagpugong sa ligal nga kabalaka sa mga aksyon nga hinungdan sa usa ka lahi ug gihatagag kadaot. Ang pagkasuklam at kahihiyan ay likas na hierarchical ; nag-set up sila ng mga ranggo at utos ng mga tao. Ang kaulawan ug kaulaw sa ninggawas nga hierarchical ; nagpahimutang sila mga ranggo ug mando sa mga tawo. Ang mga ito ay likas na konektado sa mga paghihigpit sa kalayaan sa mga lugar na hindi nakakapinsalang pag-uugali. Pinaagi usab sila nga adunay kalabutan sa mga pagdili sa kalingkawasan sa mga lugar nga dili makadaot nga pamatasan. Sa parehong mga kadahilanang ito, naniniwala ako, ang sinumang nagpapahalaga sa mga mahahalagang demokratikong halaga ng pagkakapantay - pantay at kalayaan ay dapat na labis na maghinala sa apela sa mga damdaming ito sa konteksto ng batas at patakaran sa publiko . Tungod sa duha sa kini nga mga hinungdan, nagtuo ako, bisan kinsa nga naghigugma sa mga yawi sa demokratikong mga kantidad sa pagkakapareho ug kalingkawasan kinahanglan nga maghunahuna gyud sa pag-apelar sa mga emosyon sa konteksto sa balaod ug publiko nga palisiya . Ang gawain ni Nussbaum ay natanggap nang may malawak na papuri. Ang trabaho ni Nussbaum gidawat uban ang daghang pagdayeg. Tinawag ng Boston Globe ang kanyang pangangatuwiran na "characteristically lucid" at ginawaran siya bilang "pinaka-kilalang pilosopo ng Amerika sa buhay ng publiko". Gitawag sa Boston Globe ang iyang pangatarungan nga "characteristically lucid" ug gisimbungan siya nga "ang pinakatalagsaong pilosopo sa America sa publiko nga kinabuhi". Ang kanyang mga pagsusuri sa pambansang pahayagan at magasin ay nakakuha ng magkakaisang papuri. Ang iyang pagsusi sa nasyonal nga mga mantalaan ug magasin naghiusa sa paghiusa. Sa mga bilog na pang-akademiko, pinasalamatan ni Stefanie A. Sa mga hilisgutan sa pang-akademiko, si Stefanie A. Lindquist ng Vanderbilt University ang pagsusuri ni Nussbaum bilang isang "napakagandang malawak na ranging at nuanced treatise sa interplay sa pagitan ng mga emosyon at batas". Lindquist sa Vanderbilt University gidayeg ang pag-analisar ni Nussbaum ingon usa ka "katingad-an sa nagkadaiyang ug nagsamok nga pakigsulti sa interplay tali sa mga emosyon ug balaod". Ang isang kilalang eksepsiyon ay ang pagsusuri ni Roger Kimball na inilathala sa The New Criterion , kung saan inakusahan niya si Nussbaum na "tela" ang binagong paglaganap ng kahihiyan at kasuklam-suklam sa mga talakayan ng publiko at sinabing balak niyang "papanghinain ang minana na karunungan sa moral ng millennia ". Ang usa ka prominente nga eksepsyon mao ang repaso ni Roger Kimball nga gimantala sa The New Criterion , kung diin gisumbong niya si Nussbaum nga "naghimo" nga gibag-o nga pagkaylap sa kaulaw ug pagkasuko sa mga panaghisgot sa publiko ug nag-ingon nga gusto niya nga "laglagon ang napanunod nga kinaadman nga moral sa millennia ". Sinaway niya siya dahil sa "pag-aalipusta sa mga opinyon ng mga ordinaryong tao" at sa huli ay inaakusahan si Nussbaum mismo na "nagtatago mula sa sangkatauhan". Gibadlong niya siya tungod sa "pagtamod sa mga opinyon sa mga ordinaryong tawo" ug sa ulahi akusahan si Nussbaum mismo nga "nagtago gikan sa sangkatauhan". Kamakailan lamang ay iginuhit ni Nussbaum at pinalawak ang kanyang trabaho sa kasuklam-suklam upang makabuo ng isang bagong pagsusuri sa mga ligal na isyu tungkol sa sekswal na oryentasyon at pag-uugali ng parehong kasarian. Ang Nussbaum bag-ohay lang nga nagpili ug nagpadako sa iyang trabaho sa pagkasuko aron makagama usa ka bag-ong pagtuki sa mga ligal nga isyu bahin sa sekswal nga oryentasyon ug pamatasan nga parehas sa sekso. Ang kanyang librong From Disgust to Humanity: Sexual Orientation at the Constitution ay inilathala ng Oxford University Press noong 2009, bilang bahagi ng kanilang "Inalienable Rights" series, na na-edit ni Geoffrey Stone. Ang iyang libro nga From Disgust to Humanity: Sexual Orientation ug ang Konstitusyon gipatik sa Oxford University Press kaniadtong 2009, ingon bahin sa ilang "Inalienable Rights" series, gi-edit ni Geoffrey Stone. Sa aklat ng 2010 Mula sa Pagkasuklam hanggang sa Sangkatauhan: Kasarian sa Sekswal at Batas sa Konstitusyon Sinusuri ng Nussbaum ang papel na ginagampanan ng kasuklam-suklam sa batas at debate sa publiko sa Estados Unidos. Sa 2010 nga libro Gikan sa Pagkasuko hangtod sa Katawhan sa Tawo: Ang Seksuwal nga Kasabutan ug Konstitusyon sa Konstitusyon Gisusi ni Nussbaum ang papel nga gihimo sa pagdumut sa balaod ug debate sa publiko sa Estados Unidos. Ang libro ay pangunahing pinag-aaralan ang mga isyung ligal sa konstitusyon na kinakaharap ng mga gay at lesbian na Amerikano ngunit sinusuri din ang mga isyu tulad ng mga batas na anti-miscegenation, paghihiwalay, antisemitismo at sistema ng caste sa India bilang bahagi ng mas malawak na tesis tungkol sa "politika ng pagkasuklam". Ang libro nag-una sa pag-analisar sa mga isyu sa ligal sa konstitusyon nga giatubang sa mga gay ug lesbian nga Amerikano apan gisusi usab ang mga isyu sama sa mga lagda sa anti-miscegenation, segregation, antisemitism ug sistema sa caste sa India ingon bahin sa mas lapad nga tesis bahin sa "politika sa pagkasuko". Nussbaum posits na ang pangunahing mga motivations ng mga nagtataguyod ng ligal na mga paghihigpit laban sa gay at lesbian Amerikano ay isang "pulitika ng pagkasuklam". Giingon ni Nussbaum nga ang sukaranan nga mga panukmod sa mga nagpasiugda sa ligal nga mga pagdili batok sa mga gay ug tomboy nga Amerikano usa ka "politika sa pagkasuko". Kasama sa mga ligal na paghihigpit na ito ang pagharang sa sekswal na oryentasyon na protektado sa ilalim ng mga batas na kontra sa diskriminasyon (tingnan ang Romer v. Evans ), mga batas sa sodomy laban sa pagsang-ayon sa mga may sapat na gulang (Tingnan: Lawrence v. Texas ), mga konstitusyonal na pagbabawal laban sa kasal na parehong kasarian (Tingnan: Panukala ng California 8 ( 2008) ), labis na mahigpit na regulasyon ng mga gay bathhouse, at ipinagbabawal ang pakikipagtalik sa mga pampublikong parke at pampublikong banyo. Kini nga mga lehitimong mga pagdili naglakip sa pagpugong sa sekswal nga oryentasyon nga giprotektahan ubos sa mga balaod nga kontra sa diskriminasyon (tan-awa ang Romer v. Evans ), mga balaod sa sodomy batok sa pagtugot sa mga hamtong (Tan-awa: Lawrence v. Texas ), pagdili sa konstitusyon batok sa managsama nga sekso (Tan-awa: Panukala sa California 8 ( 2008) ), sobra ka higpit nga regulasyon sa mga gay bathhouse, ug gidili ang sex sa mga pampublikong parke ug publiko nga banyo. Nagtalo rin si Nussbaum na ang mga ligal na pagbabawal sa poligamya at ilang mga porma ng incestuous (hal. Kapatid-kapatid na babae) ay nakikibahagi sa pulitika ng kasuklam-suklam at dapat na bawiin. Giingon usab ni Nussbaum nga ang ligal nga pagdili sa poligamiya ug pipila ka mga porma sa insentibo (pananglitan ang igsoon-igsoon nga babaye) nag-ambit sa politika sa pagkasuko ug kinahanglan nga likayan. Kinikilala niya ang "pulitika ng pagkasuklam" na malapit kay Lord Devlin at ang kanyang tanyag na pagsalungat sa ulat ng Wolfenden , na inirerekumenda ang pagdidisiplina ng mga pribadong pinagkasunduang homosexual, sa batayan na ang mga bagay na iyon ay "disgust ang average na tao". Giila niya ang "politika sa pagkasuko" sa suod ni Lord Devlin ug sa iyang bantog nga pagsupak sa taho sa Wolfenden , nga girekomenda ang pagdeklarar ang mga pribadong nagkasunod nga homosekswal nga mga buhat, pinasukad nga ang mga butang nga "makasuko sa average nga tawo". Para kay Devlin, ang tanging katotohanan ng ilang mga tao o kilos ay maaaring gumawa ng tanyag na emosyonal na reaksyon ng pagkasuklam ay nagbibigay ng isang naaangkop na gabay para sa batas. Alang kang Devlin, ang pipila nga mga tawo o aksyon mahimoÕg makahatag og popular nga emosyonal nga reaksyon sa pagkasuko naghatag usa ka angay nga giya alang sa pag-undang. Kinikilala din niya ang ' wisdom of repugnance ' na itinaguyod ni Leon Kass bilang isa pang "politika of disgust" na pag-iisip ng pag-iisip dahil inaangkin nito na ang kasuklam-suklam "sa mga importanteng kaso ang pagkadismaya ay ang emosyonal na pagpapahayag ng malalim na karunungan, na lampas sa kapangyarihan ng dahilan ng ganap na ipahayag ito ". Gipunting usab niya ang ' wisdom of repugnance ' nga gisugyot ni Leon Kass ingon usa pa nga "politika of disgust" school of thinking samtang nag-angkon kini nga dulumtanan "sa mga importanteng kaso ang pagkasuko mao ang emosyonal nga pagpahayag sa lawom nga kinaadman, nga lapas sa gahum sa pangatarungan nga hingpit sa isulti kini ". Nagpapatuloy si Nussbaum upang tahasang tutulan ang konsepto ng isang kamangmangan na nakabatay sa moralidad bilang isang naaangkop na gabay para sa paggawa ng batas. Nagpadayon si Nussbaum sa klaro nga pagsupak sa konsepto sa usa ka kahiwian nga nakabase sa moralidad ingon usa ka angay nga giya alang sa pag-balaod. Nabanggit ni Nussbaum na ang tanyag na kasuklam-suklam ay ginamit sa buong kasaysayan bilang isang katwiran para sa pag-uusig. Ang Nussbaum nag-ingon nga ang popular nga kaulawan gigamit sa tibuuk nga kasaysayan ingon usa ka katarungan alang sa pagpanggukod. Ang pagguhit sa kanyang mas maagang gawain sa ugnayan sa pagitan ng kasuklam-suklam at kahihiyan, ang tala ni Nussbaum na sa iba't ibang oras, ang kapootang panlahi , antisemitismo , at seksismo , lahat ay hinihimok ng tanyag na pagbagsak. Ang pagsulat sa iyang nauna nga buhat sa relasyon tali sa pagkasuko ug kaulaw, giingon ni Nussbaum nga sa lainlaing mga panahon, ang rasismo , antisemitism , ug seksismo , tanan gipatuyok sa popular nga pagsalikway. Sa lugar na ito "politika of disgust", nagtalo si Nussbaum para sa prinsipyo ng pinsala mula kay John Stuart Mill bilang tamang batayan para sa paglilimita ng mga indibidwal na kalayaan. Puli sa kini nga "politika sa pagkasuko", si Nussbaum nangatarungan alang sa prinsipyo sa kadaut gikan sa John Stuart Mill ingon nga tukma nga sukaranan sa paglimita sa mga indibidwal nga kalingkawasan. Pinagtatalunan ni Nussbaum ang prinsipyo ng pinsala, na sumusuporta sa ligal na mga ideya ng pahintulot , edad ng karamihan , at privacy , pinoprotektahan ang mga mamamayan habang ang "politika ng pagkasuklam" ay isang hindi mapagkakatiwalaang reaksyon ng emosyonal na walang likas na karunungan. Giingon ni Nussbaum ang prinsipyo sa makadaot, nga nagsuporta sa ligal nga mga ideya sa pagtugot , edad sa kadaghanan , ug pagkapribado , nanalipod sa mga lungsuranon samtang ang "politika sa pagkasuko" usa ra ka dili kasaligan nga emosyonal nga reaksyon nga walaÕy kinaiyanhon nga kinaadman. Bukod dito, pinagtatalunan ni Nussbaum na ito ay "politika ng pagkasuklam" ay tumanggi at patuloy na itinatanggi ang mga mamamayan at pagkakapantay - pantay sa harap ng batas na walang katwiran na dahilan at nagiging sanhi ng mga nakakapinsalang pinsala sa lipunan sa mga grupong naapektuhan. Dugang pa, ang Nussbaum nangatarungan nga kini "politika sa pagkasuko" nga nanghimakak ug padayon nga gipanghimakak ang mga lungsuranon sa katawhan ug pagkakapareho sa atubangan sa balaod nga walaÕy pangatarungan nga hinungdan ug hinungdan sa daotan nga sosyal nga kadaot sa mga grupo nga naapektuhan. Mula sa Pagkasuklam hanggang sa Sangkatauhan ay nagkamit ng pag-akit sa Estados Unidos, at sinenyasan ang mga panayam sa The New York Times at iba pang mga magasin. Gikan sa Pagkasuko hangtod sa Humanidad nakakuha usa ka pagdayeg sa Estados Unidos, ug gihangyo ang mga interbyu sa The New York Times ug uban pang mga magasin. Isang magasin na konserbatibo, The American Spectator , ay nag-alok ng isang hindi pagkakaunawaan, pagsulat: "r account ng 'politika of disgust' ay walang pagkakaugnay, at 'ang politika ng sangkatauhan' ay nagtutuos mismo sa pamamagitan ng hindi pagpapagamot ng higit pa nagkakasimpatiya sa mga sumalungat sa kilusang karapatan sa gay." Usa ka magasin nga konserbatibo, The American Spectator , mihatag usa ka pagsuway nga panan-aw, pagsulat: "Ang asoy sa 'pulitika sa pagkasuko' wala magkahiusa, ug 'ang politika sa sangkatauhan' nagbutang sa kaugalingon pinaagi sa dili pagtagad sa labi pa simpatiko nga supak sa kalihokan sa mga katungod sa gay." Si Savigny ay ipinanganak sa Frankfurt , ng isang pamilya na naitala sa kasaysayan ng Lorraine , na nagmula sa pangalan nito mula sa kastilyo ng Savigny malapit sa Charmes sa lambak ng Moselle . Si Savigny natawo sa Frankfurt , sa usa ka pamilya nga natala sa kasaysayan sa Lorraine , nga nakuha ang ngalan niini gikan sa kastilyo sa Savigny duol sa Charmes sa walog sa Moselle . Nag-iwan ng isang ulila sa edad na 13, si Savigny ay pinalaki ng isang tagapag-alaga hanggang, noong 1795, pumasok siya sa Unibersidad ng Marburg , kung saan, kahit na sa mahinang kalusugan, nag-aral siya sa ilalim ng Propesor Anton Bauer at Philipp Friedrich Weiss , ang dating isang payunir sa reporma ng batas sa kriminal na Aleman, ang huli ay nakikilala para sa kanyang kaalaman sa pagdidisiplina sa medieval. Gibiyaan ang usa ka ilo sa edad nga 13, si Savigny gipadako sa usa ka magbalantay hangtod, sa 1795, siya misulod sa Unibersidad sa Marburg , diin, bisan kung dili maayo ang kahimsog, nagtuon siya sa ilalom sa Propesor Anton Bauer ug Philipp Friedrich Weiss , ang kanhi usa ka payunir sa reporma sa balaod sa kriminal nga Aleman, ang naulahi nailhan tungod sa iyang kahibalo sa pagbuut sa medieval. Matapos ang fashion ng mga mag-aaral ng Aleman, binisita ni Savigny ang ilang mga unibersidad, lalo na si Jena , Leipzigat Halle ; at bumalik sa Marburg, kinuha ang kanyang titulo ng doktor noong 1800. Pagkahuman sa dagway sa mga estudyante sa Aleman, si Savigny mibisita sa daghang mga unibersidad, labi na si Jena , Leipzigug Halle ; ug sa pagbalik sa Marburg, gikuha ang iyang pagka-doktor sa 1800. Sa Marburg siya ay nag-aral bilang Privatdozent sa batas ng kriminal at ang mga Pandek . Sa Marburg siya nakigsulti ingon si Privatdozent bahin sa balaod sa kriminal ug mga Panduta . Inilagay ito ni Anton Thibaut bilang isang obra maestra kung saan natapos ang lumang uncritical na pag-aaral ng batas Romano . Gihatag kini ni Anton Thibaut ingon usa ka obra maestra nga nagtapos sa karaan nga walaÕy kritikal nga pagtuon sa balaod sa Roma . Mabilis itong nakakuha ng isang reputasyon sa Europa, at nananatiling isang kilalang landmark sa kasaysayan ng jurisprudence. Kini dali nga nakuha ang usa ka reputasyon sa Europa, ug nagpabilin nga usa ka bantog nga timaan sa kasaysayan sa jurisprudence. Noong 1804 pinakasalan niya si Kunigunde Brentano, kapatid ng Bettina von Arnim at Clemens Brentano ang makata. Sa 1804 gipangasawa niya si Kunigunde Brentano, igsoon sa Bettina von Arnim ug Clemens Brentano nga magbabalak. Sa parehong taon siya ay nagsimula sa isang malawak na paglilibot sa pamamagitan ng Pransya at timog Alemanya upang maghanap ng mga sariwang mapagkukunan ng batas Romano. Sa sama nga tuig siya misugod sa usa ka halapad nga pagbiyahe sa Pransya ug habagatan sa Alemanya sa pagpangita sa lab-as nga mga gigikanan sa balaod sa Roma. Noong 1808, si Savigny ay hinirang na buong propesor ng batas Romano sa Landshut . Sa 1808 gitudlo si Savigny nga hingpit nga propesor sa balaod sa Roma sa Landshut . Nanatili siya sa posisyon na ito sa loob ng isang taon at kalahati. Nagpabilin siya sa kini nga posisyon sulod sa usa ka tuig ug tunga. Noong 1810 siya ay hinirang na upuan ng batas ng Roman sa bagong Unibersidad ng Berlin , pangunahin sa pagpilit ni Wilhelm von Humboldt . Sa 1810 siya gitudlo sa chairman sa balaod sa Roma sa bag-ong Unibersidad sa Berlin , sa panguna sa pagpamugos ni Wilhelm von Humboldt . Dito, may kaugnayan sa faculty of law, nilikha niya ang isang Spruch-Collegium , isang pambihirang tribunal na may kakayahang maghatid ng mga opinyon sa mga kaso na naihatid dito ng mga ordinaryong korte; at nakakuha siya ng isang aktibong bahagi sa mga labors nito. Dinhi, may kalabotan sa faculty of law, siya nagmugna sa usa ka Spruch-Collegium , usa ka talagsaon nga tribunal nga adunay katakus sa paghatud sa mga opinyon sa mga kaso nga gitugyan sa mga ordinaryong korte; ug siya adunay usa ka aktibo nga bahin sa mga paghago niini. Ito ang pinaka-abalang oras sa kanyang buhay. Kini ang labing kakubus nga panahon sa iyang kinabuhi. Siya ay nakikibahagi sa panayam, sa pamahalaan ng unibersidad (kung saan siya ang pangatlong rektor), at bilang tagapagturo sa korona na prinsipe sa batas ng Roman, kriminal at Prussian. Nakigbahin siya sa pag-lecture, sa gobyerno sa unibersidad (kung diin siya ang ikatulo nga rektor), ug ingon magtutudlo sa korona nga prinsipe sa Roman, kriminal ug balaod sa Prussian. Sa kanyang oras sa Berlin, nagkakaibigan si SavignyBarthold Georg Niebuhr at Karl Friedrich Eichhorn . Sa iyang panahon sa Berlin, si Savigny nakighigalaBarthold Georg Niebuhr ug Karl Friedrich Eichhorn . Noong 1814 sinulat ni Savigny ang pamplet na Vom Beruf unserer Zeit fur Gesetzgebung und Rechtswissenschaft(Ng Pagboboto ng Ating Panahon para sa Pagbabatas at Legal Science). Niadtong 1814 gisulat ni Savigny ang pamplet nga Vom Beruf unserer Zeit fur Gesetzgebung und Rechtswissenschaft(Sa Pagboto sa Atong Panahon alang sa Balaod ug Legal Science). Sa isang naunang pamplet na Thibaut ay nagtalo para sa paglikha ng isang pinag-isang legal na code para sa Alemanya, na independiyenteng impluwensya ng mga dayuhang ligal na sistema. Sa usa ka mas sayo nga pamplet nga nangatarungan si Thibaut alang sa paghimo sa usa ka hiniusa nga ligal nga kodigo alang sa Alemanya, nga independente sa impluwensya sa mga langyaw nga sistemang ligal. Nagtalo si Savigny na ang tulad ng isang codification ng batas ay magkakaroon ng masamang epekto. Gipamatud-an ni Savigny nga ang ingon nga codification sa balaod adunay dili maayo nga epekto. Sa kanyang pananaw, ang pinsala na sanhi ng pagpapabaya ng mga dating henerasyon ng mga hurado ay hindi maaaring mabilis na ayusin, at mas maraming oras ang kinakailangan upang maiayos ang bahay. Sa iyang panan-aw, ang kadaot nga gipahinabo sa pagpabaya sa mga kanhing henerasyon sa mga hurado dili dali nga ayohon, ug dugang nga oras ang gikinahanglan aron ayuhon ang balay. Bukod dito, ang isang pinag-isang legal na code ay halos tiyak na maiimpluwensyahan ng natural na batas, kasama ang "walang katapusang pagmamataas" at ang "mababaw na pilosopiya". Dugang pa, usa ka hiniusa nga ligal nga kodigo nga hapit na maimpluwensyahan sa natural nga balaod, nga adunay "walay katapusan nga pagkamapahitas-on" ug ang "mabaw nga pilosopiya". Sa palagay ni Savigny na ang ligal na agham ay dapat mai-save mula sa "guwang na abstraction" ng isang gawa bilang Christian Wolff '. Sa hunahuna ni Savigny nga ang ligal nga siyensya kinahanglan maluwas gikan sa "guwang nga mga abstraction" sa usa ka buhat sama ni Christian Wolff '. Sinalungat ni Savigny ang paglilihi na ito ng ligal na agham sa "makasaysayang pag-aaral ng positibong batas", na ayon sa kanya ay "isang kondisyon na nauuna sa tamang pag-unawa sa agham ng lahat ng batas". Gisupak ni Savigny kini nga konsepto sa ligal nga syensya sa "makasaysayan nga pagtuon sa positibo nga balaod", nga sumala sa kaniya usa ka "kahimtang nga nahiuna sa husto nga pagsabut sa syensya sa tanan nga balaod". Hindi sinalungat ni Savigny ang pagpapakilala ng mga bagong batas o ng isang bagong sistema ng mga batas, ngunit itinuturing na ang mga batas ng anumang bansa ay dapat na sumasalamin sa "pambansang espiritu ( Volksgeist )". Wala mosupak si Savigny sa pagpaila sa mga bag-ong balaod o sa usa ka bag-ong sistema sa mga balaod, apan giisip nga ang mga balaod sa bisan unsang nasud kinahanglan magbanaag sa "nasyonal nga espiritu ( Volksgeist )". Sa ganitong periodical, Savigny ipinaalam sa mundo ang pagtuklas sa pamamagitan Niebuhr sa Verona ng nawala Institutes of Gaius . Niini nga panahon, Gipahibalo sa Savigny sa kalibutan ang pagkahibalo ni Niebuhr sa Verona sa nawala nga mga Instituto sa Gaius . Ipinahayag ito ni Savigny na ito ay ang gawain ni Gaius mismo at hindi, tulad ng iminumungkahi ni Niebuhr, ng Ulpian . Gisulti kini ni Savigny nga kini ang buhat ni Gaius mismo ug dili, ingon sa gisugyot ni Niebuhr, sa Ulpian . Sa parehong taon, 1815, inilathala ni Savigny ang unang dami ng kanyang Geschichte des romischen Rechts im Mittelalter (Kasaysayan ng Roman Law noong Gitnang Panahon), ang ikaanim at pangwakas na lakas ng tunog na hindi lumitaw hanggang 1831. Sa mao gihapon nga tuig, 1815, gipatik ni Savigny ang una nga gidaghanon sa iyang Geschichte des romischen Rechts im Mittelalter (History of Roman Law in the Middle Ages), ang ika-unom ug katapusang tibuuk nga wala magpakita hangtod 1831. Upang isulat ang gawaing ito ng kanyang maagang tagapagturo na si Weiss. Aron isulat kini nga buhat pinaagi sa iyang sayo nga magtutudlo nga si Weiss. Inilaan ito ni Savigny na maging isang kasaysayan ng panitikan ng batas Romano mula sa Irnerius hanggang ngayon. Gilaraw ni Savigny nga kini usa ka kasaysayan sa literatura sa balaud sa Roma gikan sa Irnerius hangtod karon. Ang kanyang disenyo ay sa ilang mga aspeto na makitid; sa iba ay pinalaki ito. Ang iyang laraw sa pipila ka mga aspeto pahigpit; sa uban kini gipalapdan. Hindi niya ipinagpatuloy ang salaysay na lampas sa ika-16 na siglo, nang ang paghihiwalay ng mga nasyonalidad ay nakakagambala sa mga pundasyon ng agham ng batas. Wala niya ipadayon ang pagsaysay lapas pa sa ika-16 nga siglo, sa dihang ang pagbulag sa mga nasyonalidad nakasamok sa mga pundasyon sa syensya sa balaod. Sa unang dami, tinatrato ni Savigny ang kasaysayan ng batas ng Roma mula sa pagsira ng imperyo hanggang sa pagsisimula ng ika-12 siglo. Sa una nga volume, gitagad ni Savigny ang kasaysayan sa balaod sa Roma gikan sa pagbungkag sa emperyo hangtod sa pagsugod sa ika-12 siglo. Ayon kay Savigny, ang batas ng Roma, kahit na itinuturing na patay, nanirahan sa mga lokal na kaugalian, sa mga bayan, sa mga doktrina ng simbahan at mga turo sa paaralan, hanggang sa muling napakita muli sa Bologna at iba pang mga lungsod ng Italya. Sumala sa Savigny, ang balaod sa Roma, bisan kung giisip nga patay, nagpabilin sa lokal nga kostumbre, sa mga lungsod, sa mga doktrina sa simbahan ug mga pagtulon-an sa eskuylahan, hangtod nga napakita na usab kini sa Bologna ug uban pang mga lungsod sa Italya. Noong 1817, si Savigny ay hinirang na isang miyembro ng komisyon para sa pag-aayos ng mga estadong probinsya ng Prussian , at isang miyembro din ng departamento ng katarungan sa Staatsrath (Konseho ng Estado). Sa 1817, si Savigny gitudlo nga miyembro sa komisyon alang sa pag-organisar sa mga estudyo sa probinsya sa Prussian , ug usa usab ka myembro sa departamento sa katarungan sa Staatsrath (State Council). Noong 1819, naging miyembro siya ng kataas-taasang korte ng apela para sa Rhine Provinces. Niadtong 1819 nahimo siyang sakop sa korte suprema sa korte para sa Rhine Provinces. Noong 1820 siya ay naging isang miyembro ng komisyon para sa pag-revise ng code ng Prussian. Sa 1820 nahimo siyang miyembro sa komisyon alang sa pag-usab sa code sa Prussian. Noong 1822 siya ay pinagdudusahan ng sakit sa nerbiyos, na nagpilit sa kanya na humingi ng ginhawa sa paglalakbay. Kaniadtong 1822 nasakit siya sa sakit nga nerbiyos, nga nagpugos kaniya sa pagpahupay sa pagbiyahe. Noong 1835 sinimulan ni Savigny ang kanyang masalimuot na gawain sa kontemporaryong batas ng Roman, System des heutigen romischen Rechts. Sa 1835 gisugdan ni Savigny ang iyang detalyado nga buhat sa kontemporaryong balaod sa Roma, System des heutigen romischen Rechts. Ang kanyang aktibidad bilang propesor ay tumigil noong Marso 1842, nang siya ay hinirang na " Grosskanzler"(Mataas na Chancellor), ang pinuno ng sistemang ligal ng Prussian. Ang iyang kalihokan ingon propesor mihunong kaniadtong Marso 1842, sa dihang siya gitudlo nga " Grosskanzler"(Mataas nga Chancellor), ang pinuno sa sistemang ligal sa Prussian. Sa posisyon na ito ay nagsagawa siya ng maraming mahahalagang reporma sa batas patungkol sa mga panukalang batas ng pagpapalitan at diborsyo. Sa niini nga posisyon iyang gipahigayon ang daghang hinungdan nga mga reporma sa balaod bahin sa mga bayranan sa pagbinayloay ug diborsiyo. Hawak niya ang tanggapan hanggang 1848, nang magbitiw siya. Siya ang naghupot sa opisina hangtod sa 1848, sa dihang siya ning-resign. Noong 1850, sa okasyon ng jubilee na makuha ang degree ng kanyang doktor, ay lumitaw sa limang dami ng kanyang Vermischte Schriften (Miscellaneous Writings), na binubuo ng isang koleksyon ng mga menor de edad na akda na nai-publish sa pagitan ng 1800 at 1844. Kaniadtong 1850, sa higayon sa pagka-jubilee nga makuha ang degree sa iyang doktor, nagpakita sa lima nga mga volume sa iyang Vermischte Schriften (Miscellaneous Writings), nga gilangkuban sa usa ka koleksyon sa mga menor de edad nga mga buhat nga gipatik sa taliwala sa 1800 hangtod 1844. Si Savigny ay pinalaki sa buong Alemanya bilang ang dakilang master at tagapagtatag ng modernong jurisprudence." Si Savigny gipahimutang sa tibuuk nga Alemanya ingon ang bantog nga agalon ug nagtukod sa modernong hurisprudence. Noong 1851 at 1853 inilathala niya ang dalawang volume ng kanyang treatise sa batas ng mga obligasyon, si Das Obligationenrecht , karamihan sa itinuturing ng mga abogado na nagsasalita ng Ingles bilang batas sa kontrata. Sa 1851 ug 1853 gipatik niya ang duha nga mga volume sa iyang treatise sa balaod sa mga obligasyon, si Das Obligationenrecht , kadaghanan sa giisip sa mga abogado nga nagsultig Ingles ingon nga balaod sa kontrata." Ito ay isang pandagdag sa kanyang trabaho sa modernong batas ng Roma, kung saan muli siyang nagtalo para sa pangangailangan ng makasaysayang paggamot ng batas. Kini usa ka suplemento sa iyang buhat sa moderno nga balaod sa Roma, diin usab siya nangatarungan alang sa kinahanglan sa kasaysayan sa pagtambal sa balaod. Namatay si Savigny sa Berlin. Namatay si Savigny sa Berlin. Ang kanyang anak na si Karl Friedrich von Savigny (1814-1818), ay ministro ng Ministro ng dayuhan sa Prussian noong 1849. Ang iyang anak nga si Karl Friedrich von Savigny (1814-1818), mao ang Ministro sa mga kalihokan sa langyaw kaniadtong 1849. Kinakatawan niya ang Prussia sa mahalagang transaksyon sa diplomatikong, lalo na noong 1866. Girepresenta niya ang Prussia sa hinungdanon nga mga transaksyon sa diplomatikong, labi na kaniadtong 1866. Ang Savigny ay kabilang sa paaralan ng mga hurado ng Aleman , na itinatag ni Gustav Hugo , at nagsilbi ng isang papel sa pagsasama-sama. Ang Savigny sakop sa eskuylahan sa mga hurado sa Aleman , nga gitukod ni Gustav Hugo , ug nagsilbing papel sa panagsama niini. Ayon kay Jhering "kasama ang Recht des Besitzesang pamamaraan ng hurado ng mga Romano ay muling nakuha, at ipinanganak ang modernong jurisprudence. Matod ni Jhering "kauban ang Recht des Besitzesang pamaagi sa pamatasan sa mga Romano nabawi pag-usab, ug natawo ang modernong jurisprudence. Ito ay nakita bilang isang mahusay na pagsulong kapwa sa mga resulta at pamamaraan, at binigyan ng lipas na isang malaking katawan ng panitikan. Kini nakita ingon usa ka maayo nga pag-uswag sa duha sa mga sangputanan ug pamaagi, ug gihuboan nga dili na us aka daghang lawas sa literatura. Hindi ito kasama ang karapatang magpatuloy na pag-aari ngunit sa kaligtasan lamang mula sa pagkagambala bilang pag-aari ay batay sa kamalayan ng walang limitasyong kapangyarihan. Wala maglakip ang usa ka katungod sa pagpadayon sa pag-angkon apan sa immunidad lamang sa pagkagambala ingon nga panag-iya pinasukad sa kaamgohan sa walay kutub nga gahum. Ang mga ito at iba pang mga panukala ay nagmula sa pamamagitan ng pagpapakahulugan at pagkakaisa ng mga Roman jurists. Kini ug uban pang mga panukala nakuha gikan sa interpretasyon ug panag-uyon sa Romanong mga hurado. Gayunman, marami sa mga konklusyon ng Savigny ay hindi nakamit sa pandaigdigang pag-akyat, pagtutulan sila ng, bukod sa iba pa, sina Jhering , Gans , at Bruns. Bisan pa, daghan sa mga konklusyon ni Savigny wala mahimutang sa unibersal nga pag-angkon, gisupak sila, taliwala sa uban, Jhering , Gans , ug Bruns. Nagtalo si Savigny sa Beruf unserer Zeit na ang batas ay bahagi at bahagi ng pambansang buhay. Si Savigny nangatarungan sa Beruf unserer Zeit nga ang balaod bahin ug bahin sa nasudnon nga kinabuhi. Tinutulan niya ang ideya, na karaniwan sa mga hurado ng Pransya sa ika-18 siglo at Bentham, ang batas na iyon ay maaaring arbitraryo na ipataw sa isang bansa nang hindi alintana ang estado ng sibilisasyon at kasaysayan. Gisupak niya ang ideya, naandan sa mga jurist sa Pransya sa ika-18 nga siglo ug ang Bentham, nga ang balaod mahimong mapahamtang nga ipahamtang sa usa ka nasud bisan unsa man ang estado sa sibilisasyon ug kasaysayan. Ang isa pang mahalagang ideya ng Savigny ay ang pagsasanay at teorya ng jurisprudence ay hindi maaaring diborsiyado nang walang pinsala sa pareho. Ang usa pa ka hinungdanon nga ideya sa Savigny mao nga ang batasan ug teorya sa jurisprudence dili mahimo nga diborsyohan kung walaÕy kadaut sa pareho. Si Robert Summers (Hunyo 22, 1922 - Abril 17, 2012 ) ay isang ekonomista at propesor sa Unibersidad ng Pennsylvania , kung saan nagturo siya mula 1960. Si Robert Summers (Hunyo 22, 1922 - Abril 17, 2012) usa ka ekonomista ug propesor sa University of Pennsylvania , kung diin nagtudlo siya gikan sa 1960. Isang malawak na nabanggit na maagang gawain ng Summers ay nasa maliit na sample na estadistika mga katangian ng mga kahaliling estima ng regression kung saan hindi magagamit ang mga panukalang pang-analytical. Usa ka kaylap nga gisaysay sa una nga buhat ni Summers naa sa gamay nga sample nga estadistika mga kabtangan sa mga alternatibo nga mga estimator sa regression kung diin wala magamit ang mga pamaagi sa pagsusi. Ang mga taguri ay bahagi ng isang koponan sa Penn na bumuo ng mga pagtatantya ng kita ng pambansang kita at output sa mga bansa na nag-aayos ng GDP at mga sangkap para sa pagbili ng kapangyarihan ng pagkakapareho sa gastos ng mga kalakal at serbisyo sa iba't ibang mga bansa, kalaunan ay tinawag na Penn World Table . Ang mga sumosum bahin bahin sa usa ka team sa Penn nga nagpalambo sa mga gibanabana nga kita sa nasud ug kinitaan sa tibuuk nga mga nasud nga nag-adjust sa GDP ug mga sangkap alang sa pagpalit sa gahum sa pagkaparehas sa gasto sa mga butang ug serbisyo sa lainlaing mga nasud, sa ulahi gitawag nga Penn World Table . Nagbunga ito ng malaki, sistematikong pagkakaiba-iba mula sa karaniwang pamamaraan ng paggamit lamang ng mga rate ng palitan sa internasyonal upang mai-convert ang mga pambansang produkto sa isang karaniwang pera. Nagbunga kini nga daghan, sistematikong mga kalainan sa sagad nga pamaagi sa paggamit lamang sa mga rate sa pagbayloay sa internasyonal aron mabag-o ang mga nasyonal nga produkto sa usa ka sagad nga salapi. Para sa gawaing iyon, kinilala ang mga Summers at Alan Heston bilang American Economic Association Distinguished Fellows para sa 1998. Alang sa trabaho, ang mga Summers ug Alan Heston giila isip American Economic Association Distinguished Fellows kaniadtong 1998. Ang kasal ay ikinasal kay Anita Summers . Ang mga taga-Summers gikasal sa Anita Summers . Sila ang mga magulang ng Lawrence Summers . Mga ginikanan sila sa Lawrence Summers . Ang kapatid niya ay si Paul Samuelson . Ang iyang igsoon nga si Paul Samuelson . Ang kanilang namatay na nakatatandang kapatid na si Harold, isang abogado, ay nagbago ang kanyang pangalan sa Summers noong kanyang kabataan, at ganoon din ang ginawa ni Robert. Ang ilang namatay magulang nga igsoon nga Harold, usa ka abogado, nausab ang iyang ngalan sa mga Summer sa iyang pagkabatan-on, ug Robert nagbuhat sa mao nga. Lahat ng tatlong mga taong ito ay nabanggit din na mga ekonomista, tulad ng kapatid ng kanyang asawa na si Kenneth Arrow . Ang tanang tulo ka niini nga mga tawo tin-awan nga gikinahanglan usab namatikdan ekonomista, ingon nga mao ang igsoon sa iyang asawa ni Kenneth Udyong . Roberto Mangabeira Unger ay isang Brazilian pilosopo at politiko. Roberto Mangabeira Unger mao ang usa ka Brazilian pilosopo ug politiko. Nabuo niya ang kanyang mga pananaw at posisyon sa maraming larangan kabilang ang ligal na teorya, pilosopiya at relihiyon, teorya sa lipunan at pampulitika, mga progresibong alternatibo, at ekonomiya. Gipalambo niya ang iyang mga panan-aw ug posisyon sa daghang mga larangan lakip ang ligal nga teorya, pilosopiya ug relihiyon, teorya sa sosyal ug politika, ang mga progresibong alternatibo, ug ekonomiya. Sa likas na pilosopiya siya ay kilala para sa The Singular Universe at ang Reality of Time . Sa natural nga pilosopiya kilala siya alang sa The Singular Universe ug ang Reality of Time . Sa teoryang panlipunan siya ay kilala para sa Politika: Isang Trabaho sa Konstrukturang Teorya ng Social . Sa teorya sa sosyal nga siya nailhan alang sa Politika: Usa ka Buluhaton sa Makatabang nga Teorya sa Sosyal . Sa teoryang ligal siya ay bahagi ng kilusang Kritikal na Pag-aaral ng Kritikal , na nakatulong sa pag-abala sa pamamaraan ng pagsang-ayon sa mga paaralan ng batas ng Amerika. Sa teoriya nga ligal nahimo siya nga bahin sa kalihukang Kritikal nga Pagtuon sa Ligal , nga nakatabang sa pagbabag sa metodo nga pag-uyon sa mga eskwelahan sa balaod sa Amerika. Ang kanyang pampulitikang aktibidad ay nakatulong sa paglipat sa demokrasya sa Brazil pagkaraan ng rehimeng militar , at natapos sa kanyang appointment bilang Ministro ng Strategic Affairs ng Brazil noong 2007 at muli noong 2015. Ang iyang kalihokan sa politika nakatabang sa pagbalhin sa demokrasya sa Brazil pagkahuman sa rehimen sa militar , ug natapos sa iyang pagkatudlo ingon Minister of Strategic Affairs sa Brazil kaniadtong 2007 ug usab sa 2015. Ang kanyang gawain ay nakikita upang mag-alok ng isang pananaw ng sangkatauhan at isang programa upang bigyan ng kapangyarihan ang mga indibidwal at baguhin ang mga institusyon. Ang iyang buhat nakita nga nagtanyag usa ka panan-awon sa katawhan ug usa ka programa aron paghatag gahum sa mga indibidwal ug pagbag-o sa mga institusyon. Sa pangunahing bahagi ng kanyang pilosopiya ay isang pagtingin sa sangkatauhan bilang mas malaki kaysa sa mga konteksto kung saan ito inilagay. Sa sukaranan sa iyang pilosopiya mao ang pagtan-aw sa katawhan labi ka labi sa mga konteksto kung diin kini gibutang. Nakikita niya ang bawat indibidwal na may kakayahan na tumaas sa isang mas malaking buhay. Nakita niya ang matag tawo nga adunay kapabilidad nga mobangon sa labi ka labi ka kinabuhi. Sa ugat ng kanyang kaisipang panlipunan ay ang pananalig na ang sosyal na mundo ay ginawa at naisip. Sa ugat sa iyang sosyal nga panghunahuna mao ang kombiksyon nga ang sosyal nga kalibutan gihimo ug gihanduraw. Ang kanyang gawain ay nagsisimula mula sa saligan na walang natural o kinakailangang kaayusang panlipunan, pampulitika, o pang-ekonomiyang nakasalalay sa indibidwal o aktibidad sa lipunan. Ang iyang buhat nagsugod gikan sa salabutan nga walaÕy natural o kinahanglan nga mga kahikayan sosyal, politika, o ekonomikanhon nga mga kahikayan nga gisaligan sa kalihokan sa indibidwal o sosyal. Mga karapatan sa pag-aari, demokrasya ng liberal, labor labor- Para sa Unger, lahat ito ay mga artifact sa kasaysayan na walang kinakailangang kaugnay sa mga layunin ng malaya at maunlad na aktibidad ng tao. Mga katungod sa pagkabutang, demokrasya nga liberal, labor labor- Alang kang Unger, tanan kini mga artifact sa kasaysayan nga walaÕy kinahanglan nga kalabutan sa mga katuyoan nga libre ug mauswagon nga kalihokan sa tawo. Para sa Unger, ang merkado, estado, at samahang panlipunang samahan ay hindi dapat itakda sa paunang natukoy na mga kaayusan ng institusyonal, ngunit kailangang iwanang bukas upang mag-eksperimento at rebisyon ayon sa kung ano ang gumagana para sa proyekto ng indibidwal at kolektibong empowerment. Alang sa Unger, ang merkado, estado, ug tawhanong organisasyon sa sosyal dili kinahanglan ibutang sa mga nauna nang natakda nga mga kahikayan sa institusyon, apan kinahanglan nga ibilin nga bukas alang sa pag-eksperimento ug pag-usab sumala sa kung unsa ang molihok alang sa proyekto sa indibidwal ug kolektibo nga gahum. Ang paggawa nito, hawak niya, ay magbibigay-daan sa paglaya ng tao. Ang paghimo niini, iyang gihuptan, makahimo sa paglingkawas sa tawo. Matagal nang aktibo si Unger sa pulitika ng oposisyon sa Brazil. Si Unger dugay na nga aktibo sa politika sa oposisyon sa Brazil. Siya ay isa sa mga founding members ng Brazilian Democratic Movement Party at inilarawan ang manifesto nito. Usa siya sa mga nag-una nga mga myembro sa Partido sa Demokratikong Kilusan sa Brazil ug gilaraw ang nagpadayag niini. Pinamunuan niya ang mga kampanya ng pampanguluhan nina Leonel Brizola at Ciro Gomes , tumakbo para sa Kamara ng mga Deputies, at dalawang beses inilunsad ang mga bid ng exploratory para sa panguluhan ng Brazil. Gimandoan niya ang mga kampanya sa pagkapangulo nila Leonel Brizola ug Ciro Gomes , nagdagan alang sa Chamber of Deputies, ug doble nga gilunsad ang mga bid sa eksploratory alang sa pagkapangulo sa Brazil. Naglingkod siya bilang Ministro ng Strategic Affairs sa pangalawang administrasyong Luiz In‡cio Lula da Silva at sa pangalawang administrasyong Dilma. Nagserbisyo siya isip Minister of Strategic Affairs sa ikaduhang administrasyon ni Luiz In‡cio Lula da Silva ug sa ikaduhang administrasyon ni Dilma. Ang apohan sa ina ni Unger ay si Oct‡vio Mangabeira , na naglingkod bilang ministro ng dayuhang panlabas ng Brazil noong huling bahagi ng 1920 bago sumuko sa kanya ang diktadura ng Getœlio Vargas sa isang serye ng mga pagkabilanggo at mga tapon sa Europa at Estados Unidos. Ang apohan sa inahan ni Unger nga si Oct‡vio Mangabeira , nga nagsilbing ministro sa langyaw nga kalihokan sa Brazil kaniadtong ulahing bahin sa 1920s sa wala pa ang pagdikta sa Getœlio Vargas nga nagpasakop kaniya sa sunud-sunod nga pagkabilanggo ug pagkadestiyero sa Europe ug Estados Unidos. Pagkatapos bumalik sa Brazil noong 1945, co-itinatag niya ang isang partido na kaliwa sa gitna. Pagkahuman sa pagbalik sa Brazil kaniadtong 1945, gitukod niya ang usa ka partido nga wala sa sentro. Siya ay nahalal bilang isang kinatawan sa Camara Federal noong 1946, gobernador ng Bahia noong 1947, at Senador noong 1958. Gipili siya isip representante sa Camara Federal kaniadtong 1946, gobernador sa Bahia kaniadtong 1947, ug Senador kaniadtong 1958. Parehong mga magulang ni Unger ay mga intelektwal. Parehong mga intelektuwal ang mga ginikanan ni Unger. Ang kanyang ama na ipinanganak ng Aleman na si Artur Unger, mula sa Dresden , ay dumating sa Estados Unidos bilang isang bata at kalaunan ay naging isang mamamayan ng Estados Unidos. Ang iyang amahan nga natawo sa Aleman nga si Artur Unger, nga taga- Dresden , miabot sa Estados Unidos isip usa ka bata ug sa ulahi nahimo nga usa ka lungsuranon sa Estados Unidos. Ang kanyang ina, si Edyla Mangabeira, ay isang makatang taga-Brazil at mamamahayag. Ang iyang inahan nga si Edyla Mangabeira, usa ka magbabalak ug magbabalita sa Brazil. Si Artur at Edyla ay nakilala sa US sa pagpapatapon ng Octavio Mangabeira. Si Artur ug Edyla nagkita sa US sa panahon sa pagkadestiyero ni Octavio Mangabeira. Roberto Mangabeira Unger ay ipinanganak sa Rio de Janeiro noong 1947, at ginugol ang kanyang pagkabata sa Manhattan ni Upper East Side . Roberto Mangabeira Unger natawo sa Rio de Janeiro sa 1947, ug migahin sa iyang pagkabata sa Manhattan ni Upper East Side . Siya ay nag-aral sa pribadong Allen-Stevenson School . Siya mitambong sa pribado nga Allen-Stevenson School . Noong siya ay labing-isa, namatay ang kanyang ama at inilipat ng kanyang ina ang pamilya sa Brazil. Sa dihang siya napulo ug usa, namatay ang iyang amahan ug gibalhin sa iyang inahan ang pamilya balik sa Brazil. Siya ay nag-aral sa isang Heswita ng paaralan at nagpunta sa paaralan ng batas sa Federal University ng Rio de Janeiro . Siya nag-eskuyla sa usa ka eskuylahan sa Heswita ug nagtungha sa law school sa Federal University of Rio de Janeiro . Si Unger ay pinasok sa Harvard Law School noong Setyembre 1969. Giangkon si Unger sa Harvard Law School kaniadtong Setyembre 1969. Matapos matanggap ang kanyang LLM, si Unger ay nanatili sa Harvard sa isa pang taon sa isang pakikisama, at pagkatapos ay pumasok sa programa ng doktor. Human madawat ang iyang LLM, si Unger nagpabilin sa Harvard sa usa ka tuig sa panag-ambit, ug dayon misulod sa programa sa doktor. Sa 23 taong gulang, nagsimulang magturo ng jurisprudence si Unger, bukod sa iba pang mga bagay, sa mga mag-aaral sa unang taon. Sa edad nga 23 anyos, gisugdan ni Unger ang pagtudlo sa pagbuut sa usag usa, ngadto sa mga estudyante sa unang tuig. Noong 1976, may edad na 29, nakuha niya ang SJD at naging isa sa mga bunsong miyembro ng faculty na makatanggap ng panunungkulan mula sa Harvard Law School . Niadtong 1976, nag-edad 29, nakuha niya ang SJD ug nahimong usa sa mga kamanghuran nga miyembro sa faculty nga nakadawat sa panudlo gikan sa Harvard Law School . Ang simula ng pang-akademikong karera ng Unger ay nagsimula sa mga librong Kaalaman at Politiko at Batas sa Modernong Lipunan , na inilathala noong 1975 at 1976. Ang sinugdanan sa karera sa akademikong Unger nagsugod sa mga libro nga Kahibalo ug Politika ug Balaod sa Modernong Katilingban , gimantala kaniadtong 1975 ug 1976. Ang mga gawa na ito ay humantong sa co-founding ng Critical Legal Studies (CLS) kasama sina Duncan Kennedy at Morton Horwitz . Kini nga mga buhat nagdala sa pagdugtong sa Critical Legal Studies (CLS) uban ni Duncan Kennedy ug Morton Horwitz . Ang kilusan ay nagpukaw ng kontrobersya sa mga ligal na paaralan sa buong Amerika dahil hinamon nito ang karaniwang legal na iskolar at gumawa ng radikal na mga panukala para sa ligal na edukasyon. Ang kalihukan nakapukaw sa kontrobersiya sa mga ligal nga eskuylahan sa tibuuk nga Amerika samtang gihagit niini ang standard nga legal nga iskolar ug mihimo radikal nga mga sugyot alang sa ligal nga edukasyon. Sa unang bahagi ng 1980s, ang kilusan ng CLS ay naantig sa isang pinainit na panloob na debate sa Harvard, na nag-iingat ng mga iskolar ng CLS laban sa mas matanda, mas tradisyunal na mga iskolar. Sa sayong bahin sa 1980s, ang kalihukan sa CLS natandog sa usa ka naandan nga kainit nga debate sa Harvard, nga nag-akusar sa mga iskolar sa CLS batok sa mga tigulang, labi nga tradisyonal nga mga iskolar. Sa buong karamihan ng 1980s, nagtrabaho si Unger sa kanyang magnum opus, Politics: A Work In Constructive Social Theory , isang tatlong dami ng akdang tinasa ang klasikal na teoryang panlipunan at nabuo ang isang pampulitika, sosyal, at pang-ekonomiyang alternatibo. Sa kadaghanan sa mga 1980, si Unger nagtrabaho sa iyang magnum opus, Politics: A Work In Constructive Social Theory , usa ka tulo nga volume nga trabaho nga gisusi ang klasikal nga teorya sa sosyal ug naugmad ang usa ka politika, sosyal, ug alternatibo sa ekonomiya. Ang serye ay batay sa saligan ng lipunan bilang isang artifact, at tinanggihan ang pangangailangan ng ilang mga pag-aayos sa institusyon. Ang serye gibase sa premyo sa katilingban ingon usa ka artifact, ug gisalikway ang kinahanglanon sa pipila nga mga kahikayan sa institusyon. Nai-publish noong 1987, ang Politika ang nanguna sa isang kritika ng kontemporaryong teoryang panlipunan at politika; binuo nito ang isang teorya ng pagbabago sa istruktura at ideolohikal, at nagbigay ng isang alternatibong account ng kasaysayan ng mundo. Gipatik sa 1987, Ang politika mao ang labing hinungdanon sa kontemporaryo nga teorya sa sosyal ug politika; naugmad kini nga teorya sa pagbag-o sa istruktura ug ideolohikal, ug naghatag usa ka alternatibo nga asoy sa kasaysayan sa kalibutan. Sa pamamagitan ng unang pag-atake sa ideya na mayroong isang kinakailangang pag-unlad mula sa isang hanay ng mga kaayusan sa institusyonal sa iba pa, halimbawa ang pyudalismo sa kapitalismo, pagkatapos ay binuo nito ang isang anti-pangangailangan na teorya ng pagbabago sa lipunan , na pinahayag ang paglipat mula sa isang hanay ng mga kaayusan ng institusyon sa iba pa. Pinaagi sa una nga pag-atake sa ideya nga adunay kinahanglan nga pag-uswag gikan sa usa ka hugpong sa mga kahikayan sa institusyon ngadto sa lain, pananglitan ang pyudalismo sa kapitalismo, kini nagtukod usa ka teoriya nga anti-kinahanglanon sa pagbag-o sa sosyal , pagpaila sa pagbalhin gikan sa usa ka hugpong sa mga kahikayan sa institusyon sa lain. Si Unger ay nakatuon ng marami sa mga sumunod na mga dekada upang mas detalyado ang mga pananaw na binuo sa Politika sa pamamagitan ng pagtatrabaho sa mga alternatibong pampulitika at panlipunan. Gipahinungod ni Unger ang kadaghanan sa mga musunod nga mga dekada aron dugang nga ipatin-aw ang mga panan-aw nga naugmad sa Politika pinaagi sa pagbuhat sa mga kapuli sa politika ug sosyal. Ano ang Dapat Maging Legal na Pagsusuri? Unsa man ang Mahimong Legal nga Pagtuki? Napagtanto ng Demokrasya: Ang Pansamantalang Alternatibong (Verso, 1998) at Ano ang Dapat Maghangad ng Kaliwa? (Verso, 2005) naglabas ng alternatibong mga panukala sa institusyonal. Natuman ang Demokrasya: Ang Progresibo nga Alternatibo (Verso, 1998) ug Unsa ang Kinahanglan nga Itanyag sa Wala nga Paagi? (Verso, 2005) nagbutang us aka alternatibong mga sugyot sa institusyonal. Ang modelo ng pilosopikal na kasanayan ni Unger ay pinakamalapit sa mga pilosopo na naghangad na bumuo ng isang pananaw sa kabuuan ng katotohanan, at gawin ito sa pamamagitan ng paggamit at paglaban sa dalubhasang kaalaman sa kanilang oras. Ang modelo sa pilosopikal nga pamatasan ni Unger labing duol sa mga pilosopo nga nagtinguha nga maporma ang usa ka pagtan-aw sa tibuuk nga katinuud, ug buhaton kini pinaagi sa paggamit ug pagsukol sa batid nga kahibalo sa ilang oras. Nabasa ito bilang isang form ng pragmatism, ngunit bilang isang pagtatangka upang iwaksi ang mga ideya at karanasan na binuo sa Kanluran sa ilalim ng impluwensya ng Kristiyanismo mula sa mga kategorya ng pilosopong Greek . Gibasa kini ingon usa ka porma sa pragmatism, apan ingon usab usa ka pagsulay sa pagsalikway sa mga ideya ug kasinatian nga naugmad sa Kasadpan ubos sa impluwensya sa Kristiyanismo gikan sa mga kategorya sa pilosopong Greek . Ang kanyang pag-iisip ay tinawag na kabaligtaran ng pilosopiya ni Schopenhauer , na nagpapatunay sa kataas-taasang halaga ng buhay at sa katotohanan at lalim ng sarili at pag-eschewing fecklessness. Ang iyang panghunahuna gitawag nga kabaliktaran sa pilosopiya ni Schopenhauer , nagpamatuod sa labing kataas nga kantidad sa kinabuhi ug sa reyalidad ug giladmon sa kaugalingon ug walaÕy kalainan sa pagkadili-matarong. Ang bahaging ito ng isang talambuhay ng isang buhay na tao ay nangangailangan ng karagdagang mga pagsipi para sa pagpapatunay . Kini nga seksyon sa usa ka biograpiya sa usa ka buhi nga tawo kinahanglan dugang nga mga panipi alang sa pagtino . Mangyaring makatulong sa pamamagitan ng pagdaragdag ng maaasahang mapagkukunan . Palihug tabangi pinaagi sa pagdugang kasaligan nga mga gigikanan . Ang makukontra na materyal tungkol sa mga nabubuhay na hindi masustansya o hindi maganda ang sourced ay dapat na tinanggal agad , lalo na kung potensyal na mapahamak o nakakapinsala. Ang kontrobersyal nga materyal bahin sa mga buhi nga mga tawo nga dili masustansya o dili maayong pagka-sourced kinahanglan nga tangtangon dayon , labi na kung ang potensyal nga mahimutang o makadaot. Ang teoryang sosyal ng Unger ay nakatuon sa ideya ng klasikal na teoryang panlipunan na ang lipunan ay isang artifact at maaaring malikha at muling likhain. Ang teoriya sa sosyal nga Unger gipasiugda sa ideya sa klasikal nga teorya sa sosyal nga ang katilingban usa ka artifact ug mahimo nga makamugna ug mahimutang. Sapagkat ang mga naunang nag-iisip tulad ni Hegel o Marx ay nagbabalik-tanaw sa paniniwala na mayroong isang kinakailangang pag-unlad na pang-institusyonal o makasaysayang panlipunan, si Unger, sa mga salita ng isang kritiko, ay naglalayong "kunin ang ideya sa hilt at gumawa ng isang teorya ng pagpapalaya na makakatakas sa mga limitasyon ng mga liberal at Marxist na teorya." Samtang ang mga nangaging mga maghunahuna sama ni Hegel o Marx nag-atras sa pila ka punto ug gipatuo ang ideya nga adunay usa ka kinahanglanon nga pag-uswag sa institusyonal o makasaysayon ??nga sosyal, si Unger, sa mga pulong sa usa ka kritiko, nagtinguha nga "kuhaon ang ideya sa pagbugno ug magpatungha usa ka teorya sa paglaya nga makalingkawas sa mga limitasyon sa mga teyorya sa liberal ug Marxist." Ang limitasyon na iyon ay ang paghahanap para sa isang perpektong istraktura ng lipunan na maaaring mahulaan at naplano nang sentral; samantalang ang pagpapalabas ay humahantong sa mga lipunan na may mas malawak na kakayahang umangkop at pagkakaiba-iba ng institusyon. Kana nga limitasyon mao ang pagpangita alang sa usa ka sulundon nga istraktura sa katilingban nga mahimo nga makit-an ug maplano nga gitakda; samtang ang pagpagawas nagdala sa mga katilingban nga adunay labi ka labi nga pagkaangay sa pagkabalhin ug kalainan. Para sa Unger, ang lipunan ay lumitaw hindi sa pamamagitan ng kompromiso o pag-winlay ng mga pinakamahusay na pagpipilian, ngunit sa pamamagitan ng salungatan at pakikibaka para sa kontrol ng mga pampulitika at materyal na mapagkukunan. Alang sa Unger, ang katilingban dili mogawas pinaagi sa pagkompromiso o sa paglansad sa labing maayo nga kapilian, hinoon pinaagi sa panagbangi ug pakigbisog alang sa pagpugong sa politika ug materyal nga mga kapanguhaan. Ang mga tagumpay sa pakikibaka na ito ay dumating upang maitakda ang mga termino ng pakikipag-ugnayan at pakikipag-ugnay sa lipunan, na kung saan ay naitatag sa pamamagitan ng batas. Ang mga nagdaug sa kini nga pakigbisog moabut aron ibutang ang mga termino sa sosyal nga panag-uban ug transaksyon, nga gisugdan pinaagi sa balaod. Ang umusbong na pagkakasunud-sunod na tawag ni Unger na formative na konteksto . Kini nga emergent order Unger nagtawag formative konteksto . Sa ilalim ng isang partikular na konteksto ng formative, ang mga gawain ay itinatag at naniniwala ang mga tao at kumikilos na parang ang kanilang mga salitang panlipunan ay magkakaugnay na mga kapwa na perpektong matalinong at mapagtatanggol. Ubos sa usa ka piho nga konteksto sa pormularyo, ang mga naandan naandan nga natukod ug ang mga tawo motuo ug molihok ingon nga ang ilang mga sosyal nga mga pulong adunay managsama nga mga wholes nga hingpit nga masabtan ug mapanalipdan. Makikita nila ang umiiral na mga pag-aayos kung kinakailangan. Ilang makita ang naglungtad nga mga kahikayan kung gikinahanglan. Tinatawag ni Unger ang maling pangangailangan na ito. Gitawag ni Unger kining sayup nga kinahanglanon. Sa katotohanan, ang mga pag-aayos na ito ay di-makatwiran at magkakasabay na pinipilit, na nagbabago sa kanila upang mapaglaban at magbago. Sa tinuud, kini nga mga kahikayan nga dili-kinahanglanon ug padayon nga maghiusa, nga nagbilin kanila nga bukas sa pagbatok ug pagbag-o. Ang pagsalungat na ito ni Unger ay tinatawag na negatibong kakayahan . Kini nga pagsupak gipahayag ni Unger ang negatibo nga katakus . Ito ang humantong kay Unger sa konklusyon na ang pagbabago ay nangyayari sa pamamagitan ng pakikibaka at pangitain, sa halip na bigla sa rebolusyonaryong kaguluhan kasama ang kapalit ng isang hanay ng mga kaayusan sa institusyon sa iba. Gipangunahan niini si Unger sa paghinapos nga ang pagbag-o nagakahinabo pinaagi sa pakigbisog ug panan-aw, imbis kalit lang sa rebolusyonaryong kagubot sa pagpuli sa usa ka hugpong sa mga kahikayan sa institusyon sa lain. Ipinapahiwatig ng Unger na ang pinagsama-samang pagbabago ay maaaring magbago ng mga formative na konteksto, at nagpapatuloy siya upang magpanukala ng isang bilang ng mga pagbabago tulad ng mga kahaliling institusyon na ipatupad, na tinawag niyang Empowered demokrasya . Gipanghimatuud nga ang pagbag-o nga kabag-ohan mahimong makapausab sa mga formative nga konteksto, ug gipadayon niya ang pagsugyot sa ubay-ubay nga mga pagbag-o nga gipatuman sa mga kapuli sa institusyon, nga gitawag niya nga gahum sa demokrasya . Ang pinalakas na demokrasya ay ang pananaw ni Unger ng isang mas bukas at mas maraming plastik na hanay ng mga institusyong panlipunan kung saan maaaring makipag-ugnay ang mga indibidwal at grupo, ipanukala ang pagbabago, at epektibong bigyan ng kapangyarihan ang kanilang sarili upang mabago ang mga istrukturang panlipunan, pang-ekonomiya, at pampulitika. Ang gihatagan og gahum nga demokrasya mao ang panan-aw ni Unger sa usa ka labi ka bukas ug labi nga plastik nga mga institusyon sa sosyal diin ang mga indibidwal ug grupo mahimong makig-ugnay, magsugyot sa pagbag-o, ug epektibo nga maghatag gahum sa ilang kaugalingon sa pagbag-o sa mga istruktura sa sosyal, ekonomiya, ug politika. Ang diskarte ni Unger sa pagsasakatuparan nito ay pagsamahin ang kalayaan ng komersyo at pamamahala sa lokal na antas na may kakayahan ng mga partidong pampulitika sa antas ng sentral na pamahalaan upang maitaguyod ang mga radikal na mga eksperimento sa lipunan na magdadala ng tiyak na pagbabago sa mga institusyong panlipunan at pampulitika. Ang estratehiya ni Unger sa katumanan niini mao ang paghiusa sa kagawasan sa komersiyo ug pagdumala sa lokal nga lebel nga adunay kaarang sa mga partidong pampolitika sa lebel sa sentral nga gobyerno aron mapauswag ang mga radikal nga mga eksperimento sa sosyal nga magdala us aka piho nga pagbag-o sa mga institusyon sa sosyal ug politika. Sa pagsasagawa, ang teorya ay magsasangkot ng mga radikal na pag-unlad sa pulitika sa gitna, pati na rin ang pagbabago sa lipunan sa mga lokalidad. Sa pagpraktis, ang teoriya adunay kalabotan sa radikal nga pag-uswag sa pulitika sa sentro, ingon man usab ang pagbag-o sa sosyal sa lokalidad. Sa gitna, sa pamamagitan ng pagbibigay ng malawak na sumasaklaw na mga pagbabago sa mga kapangyarihan sa mga nasa opisina, bibigyan nito ang mga partidong pampulitika na subukan ang kongkreto ngunit malalim na mga solusyon at panukala. Sa sentro, pinaagi sa paghatag sa daghang mga nagbag-o nga mga gahum sa mga naa sa opisina, maghatag kini sa mga partido sa politika nga makahimo sa pagsulay sa konkreto apan lawom nga mga solusyon ug mga sugyot. Ito ay magiging mga partisanong salungatan sa pagkontrol at paggamit ng kapangyarihan ng pamahalaan bilang isang pagkakataon upang magtanong at susuriin ang mga pangunahing pag-aayos ng buhay sa lipunan sa pamamagitan ng isang mabilis na paglutas ng pagkabagabag sa politika. Himuon niini ang partisanong mga panagbangi sa pagkontrol ug paggamit sa gahum sa gobyerno nga usa ka oportunidad sa pagkuwestiyon ug pag-usab sa mga batakang kahikayan sa sosyal nga kinabuhi pinaagi sa usa ka paspas nga pagsulbad sa pagkasuko sa politika. Sa mga lokal na pamayanan, binibigyan ng kapangyarihan ang demokrasya na magagamit ang kapital at teknolohiya sa pamamagitan ng pag-ikot ng mga pondo ng kapital, na hahikayat ang entrepreneurship at makabagong ideya. Sa lokal nga mga komunidad, gihatagan ang gahum sa demokrasya nga magamit ang kapital ug teknolohiya pinaagi sa pag-rotate nga pondo sa kapital, nga magdasig sa pagnegosyo ug kabag-ohan. Ang mga karapatan ng mamamayan ay kinabibilangan ng mga indibidwal na karapatan sa pang-ekonomiya at sibil na seguridad, kondisyon at pansamantalang grupo na pag-angkin sa mga bahagi ng kapital na panlipunan. Ang mga katungod sa mga lungsuranon naglakip sa mga indibidwal nga katungod sa seguridad sa ekonomiya ug sibiko, kondisyon ug temporaryong pag-angkon nga grupo sa mga bahin sa kapital nga sosyal. Ang mga ideya ni Unger ay nabuo sa isang konteksto kung saan tinangka ng mga batang intelektwal at radikal na mapagkasundo ang maginoo na mga teorya ng lipunan at batas na itinuro sa mga silid-aralan sa unibersidad na may katotohanan ng protesta at rebolusyon ng lipunan noong 1960 at 70s. Ang mga ideya ni Unger naugmad sa usa ka konteksto diin ang mga batan-ong intelektwal ug radikal nga misulay sa pag-uli sa naandan nga mga teyoriya sa katilingban ug balaod nga gitudlo sa mga silid-aralan sa unibersidad nga adunay kamatuoran sa sosyal nga protesta ug rebolusyon sa katuigang 1960 ug 70s. Nabigo sa Marxism, lumingon sila sa mga nag-iisip na tulad ng Levi-Strauss, Gramsci, Habermas, at Foucault sa pagtatangka upang mailagay ang mga pag-unawa sa batas at lipunan bilang isang hindi kapani-paniwala na agham ng teknolohikal na patakaran sa loob ng isang mas malawak na sistema ng mga paniniwala na nagpapatunay sa umiiral na kaayusang panlipunan. Nalipay sa Marxism, nabalik sila sa mga naghunahuna sama sa Levi-Strauss, Gramsci, Habermas, ug Foucault sa pagsulay sa pagbutang sa mga pagsabut sa balaod ug sa katilingban ingon usa ka labing kaarang nga siyensya sa teknolohikal nga palisiya sulod sa usa ka halapad nga sistema sa mga tinuohan nga nag-lehitimo sa nagpatigbabaw nga sosyal. Hindi tulad ng Habermas, gayunpaman, na bumubuo ng mga pamamaraan para matamo ang pinagkasunduan ng pangangatwiran, ang resolusyon ni Unger ay naghahanap ng resolusyon sa mga institusyon at ang kanilang mga pagsasaayos na mananatiling bukas sa rebisyon at muling pagtatayo. Dili sama sa Habermas, bisan pa, kinsa naghimo'g mga pamaagi aron makuha ang uyon sa pangatarungan, ang resolusyon ni Unger nakit-an ang resolusyon sa mga institusyon ug ang ilang mga kahikayan nga magpadayon nga bukas sa pagbag-o ug pagtukod pag-usab. At, hindi tulad ni Foucault, na binibigyang diin din ang itinatag na pagkatao ng buhay panlipunan, kinukuha ito ni Unger bilang isang pagkakataon upang mag-reimagine na mga institusyon at kondisyon sa lipunan na magpapalabas ng pagkamalikhain ng tao at paganahin ang pagpapalaya. Ug, dili sama kang Foucault, nga naghatag usab gibug-aton sa natukod nga kinaiya sa kinabuhi sa sosyal, gikuha kini ni Unger ingon usa ka oportunidad sa pagbag-o sa mga institusyon ug kahimtang sa sosyal nga magpakawala sa pagkamamugnaon sa tawo ug makapaarang sa paglaya. Ang gawain ni Unger sa batas ay hinahangad na tanggalin ang konsepto ng batas at kung paano ito kinakatawan sa pamamagitan ng mga partikular na institusyon. Ang buhat ni Unger sa balaod nagtinguha sa pag-denaturalize sa konsepto sa balaod ug kung giunsa kini girepresentar pinaagi sa piho nga mga institusyon. Siya ay nagsisimula sa pamamagitan ng pagtatanong sa kung bakit ang modernong lipunan ay may legal na sistema na may pagkakaiba sa pagitan ng mga institusyon, tulad ng mga mambabatas at hukuman, pati na rin ang isang espesyal na kasta ng mga abogado possessing ng isang paraan ng pangangatwiran tungkol suliraning panlipunan. Nagsugod siya pinaagi sa pagpangutana kung ngano nga ang mga modernong katilingban adunay ligal nga sistema nga adunay kalainan tali sa mga institusyon, sama sa lehislatura ug korte, ingon usab usa ka espesyal nga kastilyo sa mga abogado nga adunay pamaagi sa pagpangatarungan bahin sa mga problema sa sosyal. Samantalang ang mga nag-iisip tulad nina Marx at Weber ay nagtalo na ang nasabing ligal na pag-aayos ay produkto ng pangangailangang pang-ekonomiya upang matiyak ang mga karapatan sa pag-aariat ang awtonomiya ng indibidwal, ipinakita ni Unger na ang liberal na kautusang ito ay lumitaw sa Europa bilang resulta ng hindi tiyak na relasyon sa pagitan ng monarkiya, aristokrasya, at burgesya. Samtang ang mga naghunahuna sama ni Marx ug Weber nangatarungan nga ang ingon nga ligal nga kahikayan usa ka produkto nga kinahanglanon sa ekonomiya aron makuha ang mga katungod sa kabtanganug awtonomiya sa matag usa, gipakita ni Unger nga kini nga liberal nga ligal nga pag-uswag migawas sa Europe ingon usa ka sangputanan sa dili tinuud nga relasyon tali sa monarkiya, aristokrasya, ug burgesya. Kinuha nito ang partikular na porma na ginawa nito sa pamamagitan ng paglitaw ng mahabang tradisyon ng natural na batas at unibersidad, sa halip na pangangailangan. Gikuha niini ang piho nga porma nga nahimo pinaagi sa paggawas sa taas nga tradisyon sa natural nga balaod ug unibersidad, imbis nga kinahanglan. Ang maagang gawaing ito sa makasaysayang pagsusuri ng batas at pag-iisip na ligal ay inilatag ang batayan para sa kontribusyon ni Unger sa kilusang Kritikal na Pag-aaral sa Kritikal . Kini nga sayo nga buhat sa kasaysayan pagtuki sa mga balaod ug legal nga hunahuna gibutang sa basehan alang sa Unger kontribusyon sa kalihukan Critical Legal Studies . Ang kilusan mismo ay isinilang noong huling bahagi ng 1970s sa mga batang ligal na iskolar sa Harvard Law School na itinuligsa ang teoretikal na mga panunungkulan ng amerikanong hurisprudence, ligal na pagiging totoo. Ang kalihukan mismo natawo kaniadtong ulahing bahin sa 1970s taliwala sa mga batan-on nga ligal nga mga iskolar sa Harvard Law School nga nagsaway sa mga teoretikal nga sukaranan sa hukbo sa Amerika, ligal nga realismo. Ang mga kalahok ay nakatuon sa paghubog ng lipunan batay sa isang pangitain ng pagkatao na walang nakatagong mga interes at paghahari sa klase ng mga ligal na institusyon. Gipasalig ang mga partisipante sa paghulma sa katilingban base sa usa ka panan-awon sa personalidad sa tawo nga walaÕy natago nga interes ug pagdominar sa klase sa mga ligal nga institusyon. Dalawang tendencies ng kilusan na binuo, isa, isang radikal na indeterminacy na pumuna sa batas na nangangahulugang anumang nais na ibig sabihin nito, at ang iba pa, isang kritikal na neo-Marxist na sumalakay sa ligal na pag-iisip bilang isang institusyonal na anyo ng kapitalismo. Duha ka mga tendensya sa kalihukan ang naugmad, usa, usa ka radical indeterminacy nga nagsaway sa balaod nga nagpasabut sa bisan unsa nga gusto naton ipasabut niini, ug ang lain, usa ka kritikal nga neo-Marxist nga nag-atake sa ligal nga panghunahuna ingon usa ka institusyonal nga porma sa kapitalismo. Nag-alok si Unger ng pangatlong pagkahilig, isang nakabubuo na pananaw ng muling pag-isip ng mga karapatan batay sa indibidwal na pagpapalaya at pagpapalakas, at mga kaayusan sa istruktura na magpapahiram sa kanilang sarili sa patuloy na pag-rebisyon sa layunin ng paglikha ng mas maraming mga oportunidad sa edukasyon at pang-ekonomiya para sa maraming mga tao. Gitanyag ni Unger ang ikatulong kiling, usa ka hinungdanon nga panan-awon sa mga paghunahuna sa paghunahuna sa mga katungod nga gipasukad sa mga indibidwal nga pagpagawas ug gahum, ug mga kahikayan sa istruktura nga magpahulam sa ilang kaugalingon sa kanunay nga pagbag-o uban ang katuyoan sa paghimo sa labi nga mga oportunidad sa edukasyon ug ekonomiya alang sa daghang mga tawo. Inilatag niya ito sa The Critical Legal Studies Movement, na mabilis na nakuha sa kanya ang isang sumusunod bilang ang pilosopikong tagapayo at propeta ng kilusan. Gipasabut niya kini sa Ang Kritikal nga Lihok sa Pag-usisa sa Kritikal, nga dali nga nakakuha kaniya usa ka pagsunod ingon ang pilosopiko nga magtatambag ug propeta sa kalihokan. Sa gitna ng pag-iisip ni Unger tungkol sa ekonomiya ay ang pangako sa muling pagsasaayos at pag-remake sa mga kaayusan ng institusyon kung paano gumawa at makipagpalitan ang mga tao. Sa sentro sa paghunahuna ni Unger bahin sa ekonomiya ang pasalig sa pagbag-o ug paghan-ay sa mga kahikayan sa institusyon kung giunsa ang pagbuhat ug pagbinayloay sa mga tawo. Para sa Unger, ang mga institusyong pang-ekonomiya ay walang likas o likas na porma, at tinanggihan niya ang mga kinakailangang tendensya ng mga klasikal at neo-klasikal na ekonomista, na naghahanap ng mga kahalili sa pag-aayos ng mga kapanahon sa lipunan. Alang sa Unger, ang mga institusyon sa ekonomiya walay kinaiyanhon o natural nga mga porma, ug gisalikway niya ang mga kinahanglanon nga tendensya sa mga klasikal ug neo-klasikal nga mga ekonomista, nangita sa mga kapuli sa mga kahikayan sa mga kontemporaryo. Sa kanyang mga akda, nilalayon niyang baguhin ang mga ideya sa kahalagahan ng mga ekonomiya sa merkado at ang paghahati ng paggawa sa lugar ng trabaho at pambansa at pandaigdigang ekonomiya. Sa iyang mga sinulat, gipunting niya ang pag-usab sa mga ideya bahin sa kaimportante sa mga ekonomiya sa merkado ug ang pagkabahinbahin sa pagpatrabaho sa trabahoan ug nasyonal ug pangkalibutang ekonomiya. Ang critique ng ekonomiya ni Unger ay nagsisimula sa pagkilala sa isang mahalagang sandali sa kasaysayan ng ekonomiya, kung ang pagtatasa ng produksiyon at palitan ay tumalikod sa teoryang panlipunan at nakikipagsapalaran sa isang pang-agham na objectivity. Ang pagsaway ni Unger sa ekonomiya nagsugod sa pagpaila sa usa ka hinungdanon nga higayon sa kasaysayan sa ekonomiya, kung ang pagtuki sa produksiyon ug pagbinayloay gikan sa sosyal nga teorya ug naghimo sa usa ka pangagpas alang sa pagkamatuud sa siyensya. Sa pagsusuri ni Unger, ang mga klasikal na ekonomiko na nakatuon sa relasyon ng sanhi ng mga aktibidad sa lipunan, na konektado sa paggawa at pamamahagi ng kayamanan. Sa pag-analisar ni Unger, ang mga ekonomiko nga klasiko nga nakatuon sa mga hinungdan nga relasyon sa mga kalihokan sa sosyal, nga konektado sa paghimo ug pag-apod-apod sa katigayunan. Ang mga klasikal na ekonomista ay nagtanong tungkol sa totoong batayan ng halaga, mga aktibidad na nag-ambag sa pambansang kayamanan, mga sistema ng mga karapatan, o tungkol sa mga porma ng gobyerno kung saan ang mga tao ay mayaman. Ang mga klasikal nga ekonomista nagpangutana bahin sa tinuod nga sukaranan sa kantidad, mga kalihokan nga nakatampo sa nasudnon nga katigayunan, mga sistema sa mga katungod, o bahin sa mga porma sa gobyerno diin ang mga tawo nagtubo. Sa huling bahagi ng ikalabinsiyam na siglo, bilang tugon sa mga pag-atake mula sa mga ideya ng sosyalista at mga debate tungkol sa kung paano gumagana ang lipunan, at bilang isang paraan upang makatakas sa mga conundrums ng teorya ng halaga at sagutin kung paano ang mga halaga ay maaaring maging mga presyo, marginalist na ekonomiya bumangon. Sa ulahing bahin sa ika-napuloÕg siyam nga siglo, pagtubag sa mga pag-atake gikan sa mga ideya sa sosyalista ug mga debate kung giunsa ang paglihok sa katilingban, ug ingon usa ka paagi aron makalingkawas sa mga conundrums of the theory theory ug aron matubag kung giunsa ang mga bili mahimong mga presyo, mga marginalist nga ekonomiya mitindog. Ang paggalaw na ito sa mga ekonomiya ay tumanggi sa mga ekonomiya mula sa mga preskriptibo at normatibong pangako upang bawiin ang pag-aaral ng mga ekonomiya mula sa mga debate tungkol sa kung paano nagtrabaho ang lipunan at kung anong uri ng lipunan na nais naming mabuhay praktikal na halaga. Kini nga kalihukan sa mga ekonomikanhon nga nagsalikway nga mga ekonomiya gikan sa mga preskriptibo ug normatibo nga mga panaad aron makuha ang pagtuon sa mga ekonomiya gikan sa mga debate bahin sa kung giunsa ang pagtrabaho sa katilingban ug unsang klase sa katilingban nga gusto naton nga puy-an. Alang kang Unger, kini nga higayon sa kasaysayan sa mga ekonomiya nanguha niini sa bisan unsang analisa o praktikal nga kantidad. Ang kritika ni Unger ng Marginalism ay nagsisimula sa teoryang balanse ng Walras , na nagtangkang makamit ang isang katiyakan ng pagsusuri sa ekonomiya sa pamamagitan ng pagtabi ng mga kontrobersyal na kontrobersya ng samahang panlipunan. Ang pagsaway ni Unger sa Marginalism nagsugod sa teorya sa balanse nga Walras , nga misulay sa pagkab-ot sa kasiguroan sa pagtuki sa ekonomiya pinaagi sa paglayo sa mga kontrobersyal nga kontrobersya sa sosyal nga organisasyon. Nakatagpo si Unger ng tatlong kahinaan na bumagsak sa teorya: pangunahin, inilahad ng teorya na ang balanse ay kusang nabuo sa isang ekonomiya sa merkado. Nakita ni Unger ang tulo nga mga kahuyangan nga nagguba sa teoriya: una sa tanan, ang teorya nag-ingon nga ang balanse mahimoÕg us aka us aka us aka ekonomiya sa merkado. Sa katotohanan, ang isang pag-aayos ng balanse sa sarili ay hindi naganap. Sa tinuud, ang usa ka pagpahiangay sa kaugalingon nga balanse napakyas nga mahitabo. Pangalawa, ang teorya ay naglalagay ng isang tiyak na imahe ng merkado. Ikaduha, ang teoriya nagbutang usa ka determinado nga imahe sa merkado. Kasaysayan, gayunpaman, ang merkado ay ipinakita na hindi natukoy sa iba't ibang mga kaayusan sa merkado. Kasaysayan, bisan pa, gipakita ang merkado nga dili mahibal-an sa lainlaing mga kahikayan sa merkado. Pangatlo, ang polemical na paggamit ng kahusayan ay nabigo para sa mga pagkakaiba ng pamamahagi sa mga indibidwal, klase, at henerasyon. Ikatulo, ang polemical nga paggamit sa kaepektibo napakyas sa pag-asoy sa mga kalainan sa pag-apod-apod sa mga indibidwal, klase, ug mga henerasyon. Ang mga kahihinatnan ng kilusang marginalista ay malalim para sa pag-aaral ng ekonomiya, sabi ni Unger. Ang mga sangputanan sa kalihokan sa marginalist hinungdanon alang sa pagtuon sa ekonomiya, miingon si Unger. Ang pinaka-agarang problema ay na sa ilalim ng pangkalahatang ito pagkahilig ng ekonomiya, walang paraan upang isama ang ebidensya ng empiricalat sa gayon ay muling isipin ang mundo at makabuo ng mga bagong teorya at bagong direksyon. Ang labing dali nga problema mao nga sa ilalum sa kini nga pag-generalize nga tendensya sa ekonomiya, walaÕy paagi nga gisudlan ang ebidensya sa empirikalug sa ingon mahanduraw usab ang kalibutan ug makahimo sa bag-ong mga teorya ug bag-ong direksyon. Sa ganitong paraan, ang disiplina ay palaging self-referral at teoretikal. Niining paagiha, ang disiplina kanunay nga gitumong sa kaugalingon ug teorya. Bukod dito, ang kawalan ng isang normatibong pananaw sa mundo ay pinipigilan ang kakayahang magmungkahi ng anuman kaysa sa reseta ng patakaran, na sa pamamagitan ng kahulugan ay palaging ipinapalagay ang isang naibigay na konteksto. Dugang pa, ang kakulang sa usa ka normal nga pagtan-aw sa kalibutan nagpugong sa kaarang sa pagsugyot sa bisan unsa nga labi pa kaysa sa reseta sa palisiya, nga pinaagi sa kahulugan gipasabut ang usa ka gihatag nga konteksto. Ang disiplina ay maaari lamang maging katwiran sa mundo at suportahan ang isang status quo. Ang disiplina mahimo ra nga makapangatarungan sa kalibutan ug suportahan ang usa ka status quo. Panghuli, natagpuan ni Unger na ang pagkakataong ito sa ekonomiya ay nagtapos sa universalizing debate sa macroeconomics at iniiwan ang disiplina nang walang pananaw sa kasaysayan. Sa katapusan, nahibal-an ni Unger nga kini nga pagbag-o sa ekonomiya nagtapos sa unibersal nga mga debate sa macroeconomics ug gibiyaan ang disiplina nga walaÕy panan-aw sa kasaysayan. Ang kinahinatnan, halimbawa, ay ang solusyon ni Keynes sa isang partikular na krisis sa kasaysayan ay naging isang pangkalahatang teorya kung ito ay dapat na maunawaan bilang tugon sa isang partikular na sitwasyon. Pananglitan, usa ka sangputanan, nga ang solusyon ni Keynes sa usa ka partikular nga krisis sa kasaysayan nahimo nga usa ka kinatibuk-ang teorya kung kini kinahanglan nga masabtan ingon tubag sa usa ka partikular nga kahimtang. Ang pananaw ni Unger sa ekonomiya ay hindi ito maiiwasan mula sa mga ideya tungkol sa indibidwal at buhay panlipunan. Ang panan-aw ni Unger sa ekonomiya mao nga dili kini makuha gikan sa mga ideya bahin sa indibidwal ug sa sosyal nga kinabuhi. Ang aktibidad ng tao at pampulitikang organisasyon ay dapat isama sa anumang pagsusuri sa kalakalan at ekonomiya. Ang kalihokan sa tawo ug pangpulitika nga organisasyon kinahanglan nga iupod sa bisan unsang pagtuki sa pamatigayon ug ekonomiya. Sa pag-remake ng disiplina, nanawagan siyang bumalik sa normatibong kasanayan ng mga pangkabuhayang pangkabuhayan ngunit hinubaran ang mga kinakailangang pagpapalagay at mga reperensiya na pangkaraniwan. Sa pagkuha sa disiplina, nanawagan siya nga mobalik sa naandan nga pamatasan sa mga klasikal nga ekonomika apan gihuboan ang kinahanglanon nga mga pasalig ug tipikal nga mga pakisayran. Ang pag-unlad ng mga paliwanag na pag-aangkin at mga ideya ng prescriptive ay kinakailangan. Kinahanglan ang pagpalambo sa mga pagpatin-aw nga mga pangangkon ug mga ideya sa preskriptibo. Dapat disiplinahin ng disiplina ang pagbabago ng kalikasan sa lipunan Ñ ang paggawa ng mga bagay sa muling pag-aayos ng mga tao. Ang disiplina kinahanglan magdugtong sa pagbag-o sa kinaiyahan sa katilingban Ñ ang paghimo sa mga butang sa pag-organisar sa mga tawo. Sa Free Trade Reimagined: Ang World Division of Labor and the Meth of Economics , naglalagay siya ng anim na ideya upang simulan ang pag-iisip tungkol sa aktibidad sa ekonomiya. Sa Free Trade Reimagined: Ang World Division of Labor ug the Meth of Economics , naghatag siya unom ka mga ideya aron magsugod sa paghunahuna bahin sa kalihokan sa ekonomiya. Ang problema ng dalubhasa at pagtuklas. Ang kumpetisyon ay pumipigil sa pagbabagong-anyo sa sarili kapag ang mga kasosyo sa pangangalakal ay hindi pantay ngunit hindi radikal na hindi pantay, sapagkat ang dalawa ay pinipilit sa pagputol sa gastos sa halip na makabagong at pagtaas ng kahusayan. Ang problema sa espesyalista ug pagdiskobre. Ang kompetisyon moabut aron mapugngan ang pagbag-o sa kaugalingon kung ang managsama nga mga kasosyo sa trading dili managsama apan dili radikal nga managsama, tungod kay ang duha napugos sa pagputol sa gasto imbis nga magbag-o ug pagdugang nga kahusayan. Ang problema ng politika sa ekonomiya. Ang problema sa politika labi sa ekonomiya. Ang paggawa at pagpapatupad ng patakaran ay hindi isa sa pagtuklas, ngunit sa halip ng top down na pagpapatupad. Ang paghimo ug pagpatuman sa palisiya dili usa ka pagdiskobre, apan labi pa sa pagpatuman sa ubos. Ang mahigpit na kontrol sa estado ay maglilimita kung paano tutugon ang isang lipunan sa mga tensyon at krisis, at sa gayon ang politika ay lumilikha ng sariling mga presupposisyon at nililimitahan ang pagkamalikhain at alternatibong solusyon. Ang higpit nga pagkontrol sa estado maglimite kung giunsa pagtubag sa usa ka katilingban ang mga tensyon ug krisis, ug sa ingon ang politika nagmugna sa kaugalingon nga pagdahum ug gilimitahan ang pagkamamugnaon ug alternatibo nga mga solusyon. Ang malayang kalakalan ay dapat palakasin ang kapasidad para sa pagbabago ng sarili sa pamamagitan ng pag-aayos ng rehimen ng pangangalakal sa isang paraan na nagpapalakas sa kapasidad ng mga kasosyo sa pangangalakal upang mag-eksperimento at makabago. Ang libre nga patigayon kinahanglan nga palig-on ang kapasidad alang sa pagbag-o sa kaugalingon pinaagi sa pag-organisar sa rehimen sa pamatigayon sa paagi nga nagpalig-on sa katakus sa mga kasosyo sa trading nga mag-eksperimento ug magbag-o. Ito ay nagiging hindi katanungan kung magkano ang libreng kalakalan, ngunit kung anong uri. Nahimong pangutana dili kung pila ang libre nga patigayon, apan unsang klase. Ang pinakamahusay na pag-aayos ay ang mga nagpapataw ng hindi bababa sa halaga ng pagpigil. Ang labing kaayo nga kahikayan mao kadtong nagpahamtang sa labing gamay nga kantidad sa pagpugong. Alternatibong libreng kalakalan. Alternatibong libre nga pamaligya. Ang merkado ay walang kinakailangan at likas na anyo. Ang merkado dili kinahanglan ug natural nga porma. Kung ang ekonomiya ng merkado ay maaaring isinaayos sa ibang paraan pagkatapos ay sa gayon ang isang unibersal na pagkakasunud-sunod ng libreng kalakalan sa mga ekonomiya ng merkado. Kung ang ekonomiya sa merkado mahimong organisado sa lainlaing paagi nan mahimo usab ang usa ka unibersal nga han-ay sa libre nga pamatigayon taliwala sa mga ekonomiya sa merkado. Ang paghahati ng remade ng paggawa. Ang pagkabahinbahin sa labor remade. Ang organisasyon ng pin ng pabrika ng pin ay naglalarawan sa samahan ng trabaho na para sa paggawa ay isang makina. Ang organisasyon sa pin sa pabrika nga naghubit nag-asoy sa pag-organisar sa trabaho ingon og usa ka makina. Ngunit maaari kaming gumawa ng mga makina upang magawa ang gawaing ito. Apan makahimo kita mga makina aron mahimo kini nga buluhaton. Dapat tayong magbago sa mga lugar na hindi natin alam kung paano gagawin ang makina upang gawin ang gawain. Kinahanglan nga bag-ohon naton ang mga lugar nga wala pa naton nahibal-an kung unsaon paghimo ang makina sa paghimo sa buluhaton. Ang produksiyon ay dapat isa sa kolektibong pag-aaral at permanenteng pagbabago. Ang produksiyon kinahanglan usa nga managsama nga pagkat-on ug permanente nga kabag-ohan. Isip laban sa konteksto. Hunahuna batok sa konteksto. Ang isip ay parehong isang makina at isang anti-machine; ito ay parehong formulaic at totalizing. Ang hunahuna parehong makina ug anti-makina; parehas kini nga pormula ug pag-total. Sa gayon ay hindi kami kailanman nagpapahinga sa anumang konteksto, at kailangan nating magkaroon ng mga kaayusan na patuloy na nagpapahiram sa kanilang sarili sa pag-iimbestiga. Sa ingon dili kami magpahulay sa bisan unsang konteksto, ug kinahanglan nga adunay mga kahikayan nga kanunay nga nagpahulam sa ilang kaugalingon sa pagpahimulos. Para sa Unger, ang ekonomiya ay hindi lamang isang aparato para sa kayamanan kundi pati na rin permanenteng pagbabago at pagtuklas. Alang kang Unger, ang ekonomiya dili lamang usa ka aparato alang sa bahandi apan usab permanente nga kabag-ohan ug pagdiskobre. Dapat itong pahintulutan ang pinakadakilang kalayaan ng muling pagkumpuni ng mga tao at mapagkukunan, at payagan ang mga tao na magbago sa mga setting ng institusyonal. Kinahanglan nga tugutan ang labing kadako nga kagawasan sa pag-usab sa mga tawo ug mga kahinguhaan, ug tugotan ang mga tawo nga magbag-o sa mga kahimtang sa institusyon. Ang ekonomiya ng merkado ay hindi dapat maging solong dogmatiko na bersyon nito. Ang ekonomiya sa merkado dili kinahanglan usa nga bersyon sa dogmatiko sa iyang kaugalingon. Iniharap ni Unger ang isang bilang ng mga pangkalahatang panukalang pang-institusyon na naglalayong muling ayusin ang rehimeng pangkalakalan sa mundo at ipakilala ang mga bagong kahalili sa ekonomiya ng merkado. Gipresentar ni Unger ang ubay-ubay nga mga panukiduki sa institusyonal nga institusyonal nga nagtumong sa pagbag-o sa rehimen sa pamatigayon sa kalibutan ug ipaila ang mga bag-ong kapuli sa ekonomiya sa merkado. Para sa internasyonal at pandaigdigang kalakalan, tinawag ni Unger ang pangangailangan na mag-eksperimento sa iba't ibang mga rehimen sa mga karapatan sa pag-aari, kung saan maraming mga form ang magkakasamang magkakasama sa sistema ng pamilihan at hindi makagapos sa mga indibidwal na karapatan sa pag-aari at kontraktwal na paggawa. Alang sa internasyonal ug pangkalibutanon nga pamatigayon, nanawagan si Unger nga kinahanglan mag-eksperimento sa lainlaing mga rehimen sa mga katungod sa kabtangan, diin daghang mga porma ang magkahiusa sa parehas nga sistema sa merkado ug dili ihigot sa mga indibidwal nga katungod sa kabtangan ug kontraktwal nga labor. Sa pangkalahatan, sa halip na ma-maximize ang libreng kalakalan bilang layunin, nakita ni Unger ang pangangailangan upang mabuo at buksan ang ekonomiya ng mundo sa paraan na mapagkasundo ang pandaigdigang pagiging bukas sa pambansa at rehiyonal na pag-iiba, paglihis, maling pananampalataya, at eksperimento, kung saan ang ideya ay suportahan ang mga kahalili sa pamamagitan ng na ginagawang ligtas ang mundo para sa kanila. Kasagaran, imbis nga ma-maximize ang libre nga pamatigayon ingon ang katuyoan, nakita ni Unger nga kinahanglan nga tukuron ug ablihan ang ekonomiya sa kalibutan sa paagi nga mapasig-uli ang global nga pagkabukas sa nasyonal ug rehiyonal nga pag-usab, pagkalayo, patuo, ug eksperimento, diin ang ideya aron suportahan ang mga alternatibo pinaagi sa nga naghimo sa kalibutan nga labi ka luwas alang kanila. Para sa mga pambansang ekonomiya, tinanggihan niya ang pangangailangan na nangangailangan ng libreng daloy ng kapital, para sa mga oras kung kailan kinakailangan na higpitan ang mga daloy ng kapital. Alang sa nasudnon nga ekonomiya, gisalikway niya ang panginahanglan nga kinahanglan nga libre nga pag-agos sa kapital, kay adunay mga oras kung gikinahanglan nga kinahanglan aron mapugngan ang mga agos sa kapital. Sa halip, inilalagay niya ang diin sa libreng daloy ng mga tao. Hinunoa, gibutang niya ang paghatag gibug-aton sa libre nga pag-agos sa mga tawo. Dapat pahintulutan ang paggawa na malayang gumagalaw sa buong mundo. Ang labor kinahanglan nga tugutan nga maglihok nga gawasnon sa tibuuk kalibutan. Baguhin ang mga kaayusan ng pananalapi na may kaugnayan sa produksyon upang ang pananalapi ay nasa serbisyo ng paggawa. Buwis at umayos upang mapabagabag ang pananalapi na hindi nag-aambag sa paggawa. Gumamit ng kapital ng publiko para sa pondo ng venture capital. Bag-ohon ang mga kahikayan sa pinansya nga may kalabutan sa produksiyon aron ang pinansya anaa sa serbisyo sa produksiyon. Buhis ug regulate aron mawad-an sa panalapi nga wala makatabang sa produksiyon. Paggamit pondo sa publiko alang sa pondo sa kapital. Palawakin ang oportunidad sa pang-ekonomiya sa pamamagitan ng pagsuporta sa maliit at katamtamang negosyo. Palaparon ang oportunidad sa ekonomiya pinaagi sa pagsuporta sa gamay ug medium nga negosyo. Tanggihan ang pagpipilian sa pagitan ng regulasyon ng pamahalaan at mga modelo na kinokontrol ng estado. Isalikway ang pagpili tali sa regulasyon sa gobyerno ug mga modelo nga kontrolado sa estado. Suportahan ang kooperasyon sa pagitan ng pamahalaan at mga kumpanya, at kooperasyon at kumpetisyon sa mga kumpanya. Pagsuporta sa kooperasyon tali sa gobyerno ug mga kumpanya, ug kooperasyon ug kompetisyon taliwala sa mga kumpanya. Edukasyon. Isang sistema ng mga paaralan upang matugunan ang mga pangangailangan ng isang masigla at nababaluktot na ekonomiya. Edukasyon. Usa ka sistema sa mga eskuylahan aron matubag ang mga panginahanglan sa usa ka madasigon ug mausab nga ekonomiya. Ang mga paaralan sa bokasyonal na nagtuturo sa pangkalahatang mga konsepto at kakayahang umangkop, hindi mga kasanayan na tiyak sa trabaho. Ang mga eskuwelahan sa bokasyonal nga nagtudlo sa kinatibuk-ang mga konsepto ug pagkaabusuhan, dili kahanas sa piho nga trabaho. Ang unang pagsulat ni Unger sa teoryang pangkabuhayan ay ang artikulong "Mga ilusyon ng pangangailangan sa pagkakasunud-sunod ng ekonomiya" sa isyu ng Mayo 1978 ng American Economic Review . Ang una nga pagsulat ni Unger bahin sa teorya sa ekonomiya mao ang artikulong "Mga ilusyon sa kinahanglan sa pag-ayad sa ekonomiya" sa Mayo 1978 nga isyu sa American Economic Review . Sa artikulong gumawa siya ng isang kaso para sa pangangailangan ng kontemporaryong pag-iisip na pang-akit na gayahin ang klasikal na ekonomikong pampulitika kung saan ang mga teorya ng palitan ay dapat isama sa mga teorya ng kapangyarihan at pang-unawa. Sa artikulo nga siya naghimo usa ka kaso alang sa panginahanglan sa kontemporaryo nga panghunahuna sa pagsunud sa klasikal nga pangpolitikang ekonomiya diin ang mga teorya sa pagbinayloay kinahanglan isulud sa mga teorya sa gahum ug pagsabot. Ang artikulong ipinahayag ang problema ng ekonomiya ng Amerika bilang isa sa kawalan ng kakayahang mapagtanto ang demokrasya ng paggawa at pamayanan sa lugar ng trabaho. Gihisgotan sa artikulo ang problema sa ekonomiya sa Amerika isip usa ka dili makahimo nga makaamgo sa demokrasya sa produksiyon ug komunidad sa trabahoan. Ang kabiguang ito, ayon kay Unger, ay bunga ng kakulangan ng isang komprehensibong programa na sumasaklaw sa produksiyon, lipunan, at estado, kaya't ang agarang pagtatangka upang matugunan ang hindi pagkakapantay-pantay ay lumamon at iginawad ng status quo sa kurso ng pagkamit ng agarang mga nakuha para sa ang samahan o nasasakupan, hal. unyon. Ang kini nga kapakyasan, sumala ni Unger, mao ang sangputanan sa kakulang sa usa ka komprehensibo nga programa nga naglangkob sa produksiyon, katilingban, ug estado, mao nga ang gilayon nga mga pagsulay nga sulbaron ang dili pagkakaparehas maglagut ug ig-angkon sa status quo sa dagan sa pagdaug gilayon nga mga kita alang sa ang organisasyon o konstitusyon, eg mga unyon. Upang mapagtanto ang isang demokrasya sa lugar ng trabaho at pag-aalis ng yaman at kahirapan, ipinagtalo ni Unger na kailangan na maiugnay ang programa ng komunidad ng manggagawa at demokrasya sa pagpapalawak ng demokrasya sa pambansang antas Ñ ang layunin ay hindi maaaring isa lamang sa pang-ekonomiyang paggawa at manggagawa mga karapatan, ngunit dapat na sinamahan ng isang pambansang proyekto sa antas ng istruktura. Aron mahibal-an ang usa ka demokrasya sa trabahoan ug ang pagwagtang sa katigayunan ug kawad-on, nangatarungan si Unger nga kinahanglan nga iasoy ang programa sa komunidad sa mamumuo ug demokrasya sa pagpadako sa demokrasya sa nasudnon nga lebel Ñ ang katuyoan dili mahimoÕg usa lamang sa produksiyon sa ekonomiya ug mamumuo mga katungod, apan kinahanglan nga ubanan sa usa ka nasyonal nga proyekto sa lebel sa istruktura. Itinutulak pa niya ang ideyang ito sa pamamagitan ng pagtawag hindi lamang para sa muling pagsasaayos ng ugnayan sa pagitan ng firm at estado batay sa pribadong pag-aari, ngunit dapat din itong mapalitan ng isang bagong hanay ng mga karapatan na sumasaklaw sa pag-access sa mga trabaho, merkado, at kapital. Giduso usab niya kini nga ideya pinaagi sa pagtawag dili lamang alang sa usa ka pagbag-o sa relasyon tali sa kompanya ug estado nga gipasukad sa pribado nga kabtangan, apan kinahanglan usab kini nga mapulihan sa usa ka bag-ong hugna sa mga katungod nga naglakip sa pag-access sa mga trabaho, merkado, ug kapital. Tulad ng mga pribadong karapatan ay maialis ang mga karapatan ng desentralisado na paggawa ng desisyon at palitan ng merkado ay mapapalawak sa mga manggagawa. Sama ra nga ang pribado nga mga katungod gipaundang ang mga katungod sa desentralisado nga paghimog desisyon ug pagbinayloay sa merkado ihatag sa mga mamumuo. Kailangan itong samahan ng mga limitasyon sa laki ng negosyo at kung paano ginagamit ang kita upang makontrol ang iba. Kinahanglan kini nga ubanan sa mga limitasyon sa gidak-on sa negosyo ug kung giunsa ang gigamit aron makontrol ang uban. Ang ekonomikong neoclassical ay hindi nakasalalay sa gawaing ito dahil nagsisimula ito sa mga naunang pamantayan na nalalapat upang ipaliwanag ang mga empirikal na data, habang inilalabas ang alin sa isang teoretikal na anomalya; walang dahilan ng pagsusuri, sabi ni Unger, sa halip ang lahat ay naka-embed sa isang walang tiyak na oras na unibersal nang walang anumang account para sa konteksto. Ang ekonomikanhong neoclassical wala mahiuyon sa kini nga buluhaton tungod kay nagsugod kini sa mga nauna nga mga sukaranan nga magamit sa pagpatin-aw sa mga datos sa empatiya, samtang gibiyaan kana nga usa ka teoretikal nga anomaliya; walaÕy hinungdan nga basehanan sa pag-analisar, giingon ni Unger, hinunoa ang tanan nasulud sa usa ka walay katapusan nga unibersal nga wala'y bisan unsang asoy alang sa konteksto. Bukod dito, ang kalabuan ng mga konsepto ng pag-maximize, kahusayan, at pangangatwiran na pin ang pagsusuri sa isang tiyak na paniwala ng pag-uugali ng indibidwal na may katwiran, na ginagawang pagsusuri ang alinman sa pagkakaugnay o nabawasan sa isang hanay ng mga ugnayan ng kapangyarihan na isinalin sa wika ng pagpapalitan ng materyal. Dugang pa, ang kabalhinan sa mga konsepto sa pag-maximize, kahusayan, ug pangatarungan pinasabut ang pag-analisar sa usa ka piho nga pamatasan sa pamatasan sa tawo nga nangatarungan, nga gihimo ang pagtuki bisan ang pag-ukol o pagkunhod sa usa ka hugpong sa mga relasyon sa gahum nga gihubad sa sinultian nga materyal nga pagbinayloay. Ang susi sa pag-iisip ni Unger ay ang pangangailangan na muling isipin ang mga institusyong panlipunan bago subukang baguhin ang mga ito. Ang yawi sa panghunahuna ni Unger mao ang kinahanglan nga hunahunaon usab ang mga sosyal nga institusyon sa dili pa mosulay sa pag-usab niini. Nangangailangan ito ng isang programa, o pag-iisip ng programmatic. Nagkinahanglan kini usa ka programa, o hunahuna nga programa. Gayunman, sa pagbuo ng programang ito, hindi natin dapat aliwin ang kumpletong rebolusyonaryong overhaul, baka hindi tayo masaktan ng tatlong maling akala. Hinuon, sa pagtukod sa kini nga programa, bisan pa, dili naton dapat pag-alima ang hingpit nga rebolusyonaryong pag-obra, aron dili kita masamdan sa tulo nga sayup nga pag-asoy. Tipikal na pagkabagbag-damdamin : ang pagkahulog na may saradong listahan ng mga kahaliling institusyon sa kasaysayan, tulad ng " feudalism " o " kapitalismo ". Kasagaran nga pagkapakyas : ang pagkapakyas nga adunay sirado nga lista sa mga kapilian sa institusyon sa kasaysayan, sama sa " feudalism " o " kapitalismo ". Walang likas na anyo ng lipunan, tanging ang tukoy na resulta ng mga pagbabago sa institusyonal na pagbabago, kilusang pampulitika, at mga reporma sa kultura (pati na rin ang mga aksidente at coincidences ng kasaysayan) na dumating bago ito. WalaÕy usa ka natural nga porma sa katilingban, lamang ang piho nga sangputanan sa mga pagbag-o sa institusyonal nga pagbag-o sa institusyon, mga kalihokan sa politika, ug mga pagbag-o sa kultura (ingon usab ang mga aksidente ug mga panagsama sa kasaysayan) nga nauna sa kini. Kawalan ng kayang mahahati fallacy : pinakamaraming subscriber sa rebolusyonaryong Kaliwa hindi wasto naniniwala na institutional kaayusan ay dapat tumayo at mahulog magkasama. Pagkawalay hinungdan sa pagkawalay hinungdan : kadaghanan sa mga tagasuporta sa rebolusyonaryong Leftismo sayup nga nagtuo nga ang mga istruktura sa institusyon kinahanglan magtindog ug magkahiusa. Gayunpaman, ang mga istraktura ay maaaring mabago ang pagbagsak. Bisan pa, ang mga istruktura mahimong mabag-o nga pagbag-o. Pagkalugi ng pagpapasiya : ang pagkahulog na hindi makontrol at maliit na naiintindihan ng mga puwersa na tulad ng batas ay nagtutulak sa makasaysayang tagumpay ng mga sistemang institusyonal. Pagkapakyas sa pagkagubot : ang pagkapakyas nga dili mapugngan ug gamay nga nahibal-an nga mga pwersa nga sama sa balaod nagpalihok sa makasaysayanon nga pagsunud sa mga sistema sa institusyonal. Gayunpaman, walang likas na daloy ng kasaysayan. Bisan pa, walaÕy natural nga dagan sa kasaysayan. Ginagawa natin ang ating sarili at ating mundo, at magagawa ito sa anumang paraan na ating pinili. Gihimo naton ang atong kaugalingon ug atong kalibutan, ug mahimo kini sa bisan unsang paagi nga atong pilion. Upang isipin ang tungkol sa pagbabagong panlipunan sa programmatically, dapat munang markahan ng isang tao ang direksyon na nais ng isang tao na lumipat, at pagkatapos ay kilalanin ang mga unang hakbang na maaari nating ilipat sa direksyon na iyon. Sa paghunahuna bahin sa sosyal nga pagbag-o sa sosyal nga programa, kinahanglan una nga markahan ang direksyon nga gusto sa usa nga molihok ang katilingban, ug dayon mahibal-an ang mga una nga lakang nga mahimoÕg lakang sa kana nga direksyon. Sa ganitong paraan maaari naming makabuo ng mga panukala sa mga puntong kasama ang tilapon, maging malapit sila sa kung paano ang mga bagay ngayon o medyo malayo. Niini nga paagi mahimo naton maporma ang mga panukiduki sa mga punoan nga subay sa tilad, nga hapit na sila kung unsa na ang mga butang karon o layo sa layo. Nagbibigay ito ng pangatlong paraan sa pagitan ng rebolusyon at reporma. Naghatag kini usa ka ikatulo nga paagi tali sa rebolusyon ug reporma. Ito ay rebolusyonaryong reporma, kung saan ang isa ay may rebolusyonaryong pangitain, ngunit kumikilos sa pangitain na iyon sa isang pagkakasunud-sunod ng mga repormang pagbabago. Usa kini ka rebolusyonaryong reporma, kung diin ang usa adunay rebolusyonaryong panan-awon, apan naglihok kini nga panan-awon sa sunud-sunod nga mga reporma. Tulad ng inilalagay ito ni Unger, ang pampulitikang pulitika ay "hindi tungkol sa mga plano; ito ay tungkol sa mga landas. Ingon sa gibutang kini ni Unger, ang politika sa pagbag-o dili "bahin sa mga plano; kini bahin sa mga agianan. Hindi ito arkitektura; ito ay musika. Dili kini arkitektura; kini musika. Nakakakita si Unger ng dalawang pangunahing Kaliwa sa mundo ngayon, isang recalcitrant Kaliwa at isang humanizing Kaliwa. Nakita ni Unger ang duha ka mga nag-una nga Mga Lefts sa kalibutan karon, usa ka recalcitrant Left ug usa ka Humanizing Left. Ang recalcitrant Kaliwa ay naglalayong mapabagal ang martsa ng mga pamilihan at globalisasyon , at upang bumalik sa isang oras ng mas malawak na paglahok ng pamahalaan at mas malakas na mga programang panlipunan. Gitinguha sa recalcitrant Left nga mapahinay ang pagmartsa sa mga merkado ug globalisasyon , ug makabalik sa panahon nga labi nga maapil ang gobyerno ug mas lig-on nga mga programa sa sosyal. Ang humanizing Kaliwa (o ' repormista ng Kaliwa ') ay tinatanggap ang mundo sa kasalukuyang porma nito, na kinukuha ang ekonomiya ng merkado at globalisasyon bilang hindi maiiwasan, at pagtatangka upang maisagawa ang kanilang mga epekto sa pamamagitan ng mga patakaran sa buwis-at-paglipat . Ang humanizing Left (o ' reformist Left ') nagdawat sa kalibutan sa karon nga porma niini, nga gikuha ang ekonomiya sa merkado ug globalisasyon nga dili malikayan, ug pagsulay nga ipakilala ang ilang mga epekto pinaagi sa mga palisiya nga buhis ug pagbalhin . Natagpuan ni Unger ang dalawang pangunahing oryentasyon ng kontemporaryong Leftism na hindi sapat at nanawagan para sa isang 'Reconstructive Left' - isa na igiit ang muling pag-redirect ng kurso ng globalisasyon sa pamamagitan ng muling pag-aayos ng ekonomiya ng merkado. Nahibal-an ni Unger ang duha ka dagkong oryentasyon sa kontemporaryong Leftism nga kulang ug nagtawag alang sa usa ka 'Reconstructive Left' - usa nga moinsistir sa pag-usab sa dalan sa globalisasyon pinaagi sa pag-organisar pag-usab sa ekonomiya sa merkado. Sa kanyang dalawang libro na The Left Alternative at The Future of American Progressivism , ipinagpalabas ni Unger ang isang programa upang ma-demokrasya ang ekonomiya ng merkado at palalimin ang demokrasya. Sa iyang duha ka libro nga The Left Alternative and The Future of American Progressivism , si Unger naggahin usa ka programa aron ma-demokrasya ang ekonomiya sa merkado ug ipalalom ang demokrasya. Ang Reconstruktibong Kaliwa ay titingnan na lampas sa mga debate tungkol sa naaangkop na laki ng gobyerno, at sa halip muling maisip ang ugnayan sa pagitan ng gobyerno at mga kumpanya sa ekonomiya ng merkado sa pamamagitan ng pag-eksperimento sa pagkakasabay ng magkakaibang mga rehimen ng pribado at panlipunang pag-aari. Kini nga Reconstructive Left magtan-aw lapas sa mga debate sa angay nga gidak-on sa gobierno, ug sa baylo nga mahanduraw usab ang relasyon sa gobyerno ug mga kumpanya sa ekonomiya sa merkado pinaagi sa pag-eksperimento sa panagsama sa lainlaing mga rehimen sa pribado ug sosyal nga kabtangan. Ito ay nakatuon sa pagkakaisa ng lipunan, ngunit "ay tumanggi na pahintulutan ang aming mga interes sa moral sa pagkakaisa ng lipunan upang magpahinga lamang sa mga paglilipat ng pera na iniutos ng estado sa anyo ng compensatory at retrospective redistribution", tulad ng kaso sa mga pederal na entitlement program . Itugyan kini sa panaghiusa sa sosyal, apan "dili magdumili sa among moral nga interes sa panaghiusa sa sosyal nga magpahulay lamang sa mga pagbalhin sa salapi nga gimando sa estado sa porma sa compensatory ug retrospective redistribution", ingon usab ang kaso sa federal nga entitlement program . Sa halip, Pinagtibay ng Kaliwa ng Reconstructive Left na "ang prinsipyo na dapat ibahagi ng lahat, sa ilang paraan at sa ilang oras, responsibilidad sa pag-aalaga ng ibang tao." Hinuon, ang Gipanghatag sa Lever's Reconstructive Left nagpamatuod "ang prinsipyo nga kinahanglan ipaambit sa tanan, sa pila ka paagi ug sa pila ka oras, responsibilidad sa pag-atiman sa ubang mga tawo." Ang bahaging ito ng isang talambuhay ng isang buhay na tao ay hindi kasama ang anumang mga sanggunian o mapagkukunan . Kini nga seksyon sa usa ka biograpiya sa usa ka buhi nga tawo wala maglakip sa bisan unsang mga pakisayran o gigikanan . Mangyaring makatulong sa pamamagitan ng pagdaragdag ng maaasahang mapagkukunan . Palihug tabangi pinaagi sa pagdugang kasaligan nga mga gigikanan . Ang konteksto ng materyal tungkol sa mga nabubuhay na tao na hindi masustansya o hindi maganda ang sourced ay dapat na tinanggal agad . Ang kontrobersyal nga materyal bahin sa mga buhi nga tawo nga dili masustansya o dili maayong pagka-sourced kinahanglan nga tangtangon dayon . Inihayag ni Unger ang mga panukalang patakaran ng kongkreto sa mga lugar ng pag-unlad ng ekonomiya, edukasyon, lipunan sibil, at demokrasya sa politika. Gipasabut ni Unger ang mga panukiduki nga patakaran sa palisiya sa mga lugar nga nagpalambo sa ekonomiya, edukasyon, katilingban nga sibil, ug demokrasya sa politika. Sa kaunlarang pang-ekonomiya , nabanggit ni Unger na mayroon lamang dalawang mga modelo para sa isang pambansang ekonomiya na magagamit sa amin ngayon: ang modelo ng US ng kontrol sa negosyo ng pamahalaan, at ang northeast na modelo ng Asia na nangungunang down na burukratikong kontrol ng ekonomiya. Sa pag-uswag sa ekonomiya , namatikdan ni Unger nga adunay duha ra nga mga modelo alang sa usa ka nasudnon nga ekonomiya nga magamit kanato karon: ang modelo sa US sa pagpugong sa negosyo sa gobyerno, ug ang modelo sa northeast sa Asya nga nanguna sa pagkontrol sa burukrasya sa ekonomiya. Nabanggit ang pangangailangan para sa higit na imahinasyon sa isyu, nag-alok siya ng isang pangatlong modelo na desentralisado, pluralistic, participatory, at experimental. Sa paghisgot sa panginahanglan alang sa mas daghang imahinasyon sa isyu, nagtanyag siya usa ka ikatulo nga modelo nga desentralisado, pluralistic, participatory, ug eksperimento. Gagawin nito ang anyo ng isang ekonomiya na naghihikayat sa maliliit na pag-unlad at pagbabago ng negosyo na lilikha ng malakihang pagtatrabaho sa sarili at kooperasyon. Gikuha niini ang porma sa usa ka ekonomiya nga nagdasig sa gagmay nga pag-uswag sa negosyo ug kabag-ohan nga maghimo sa kadako nga pagpanarbaho sa kaugalingon ug kooperasyon. Ang diin ay hindi sa proteksyon ng malaking negosyo bilang pangunahing sektor ng ekonomiya, ngunit ang mataas na mobile at makabagong maliit na kompanya. Ang gihatagag gibug-aton dili ang pagpanalipod sa dagkong negosyo ingon ang mga nag-unang sektor sa ekonomiya, apan ang labi ka mobile ug bag-ong gamay nga kompanya. Inuugnay ni Unger ang pag-unlad ng naturang ekonomiya sa isang sistema ng edukasyon na naghihikayat sa pagkamalikhain at nagbibigay kapangyarihan sa isip, hindi isa na nakikita niya ngayon na nakatuon para sa isang pagpaparami ng pamilya at upang mailagay ang indibidwal sa serbisyo ng estado. Gisumpay ni Unger ang pag-uswag sa ingon nga ekonomiya sa usa ka sistema sa edukasyon nga nagdasig sa pagkamamugnaon ug naghatag gahum sa hunahuna, dili usa nga iyang nakita karon nga gihimo alang sa usa ka kopya sa pamilya ug ibutang ang indibidwal sa serbisyo sa estado. Ipinapanukala niya na ang naturang sistema ay dapat na patakbuhin sa lokal ngunit may mga pamantayan na ipinatupad sa pamamagitan ng pambansang pangangasiwa, pati na rin ang isang pamamaraan na nasa lugar upang mamagitan sa kaso ng pagkabigo ng mga lokal na sistema. Gisugyot niya nga ang ingon nga sistema kinahanglan nga ipadagan sa lokal apan adunay mga sumbanan nga gipatuman pinaagi sa nasudnon nga pagdumala, ingon man usa ka pamaagi nga ipanghatag sa kaso sa pagkapakyas sa mga lokal nga sistema. Ang kritika ni Unger at alternatibo sa mga programang panlipunan ay nasa gitna ng lipunang sibil . Ang pagsaway ni Unger ug alternatibo sa mga programa sa sosyal nga sukwahi sa katilingbang sibil . Ang problema na kinakaharap natin ngayon, aniya, ay mayroon tayong isang burukratang sistemang pamamahagi na nagbibigay ng mas mababang kalidad na serbisyo at ipinagbabawal ang paglahok ng sibilyang lipunan sa pagkakaloob ng mga pampublikong serbisyo. Ang problema nga atong giatubang karon, ingon niya, nga kita adunay usa ka burukrata nga sistema sa pag-apod-apod nga naghatag og labing ubos nga kalidad nga serbisyo ug gidid-an ang pag-apil sa sibil nga katilingban sa paghatag sa mga serbisyo publiko. Ang kahalili na ipinagkakaloob niya ay ang pagkilos ng estado upang magbigay ng kasangkapan sa sibil na lipunan na makibahagi sa mga serbisyong publiko at pangangalaga. Ang alternatibo nga iyang gipahulam mao ang paghimo sa estado nga magbuhat sa sibil nga katilingban nga moapil sa mga serbisyo publiko ug pag-atiman. Ito ay nangangailangan ng pagbibigay kapangyarihan sa bawat indibidwal na magkaroon ng dalawang responsibilidad, isa sa produktibong ekonomiya at isa sa mapag-alalang ekonomiya. Kinahanglan niini ang paghatag gahum sa matag indibidwal nga adunay duha nga responsibilidad, ang usa sa mabungahon nga ekonomiya ug usa sa pag-atiman sa ekonomiya. Panukala ni Unger para sa demokrasya sa politikananawagan para sa isang mataas na sistema ng enerhiya na nagpapaliit sa pag-asa sa pagbabago sa krisis. Ang proposal ni Unger alang sa demokrasya sa politikananawagan alang sa usa ka hataas nga sistema sa enerhiya nga nagpamenos sa pagsalig sa pagbag-o sa krisis. Magagawa ito, ang pag-angkin niya, sa pamamagitan ng pagsira sa patuloy na pagbabanta ng stasis at institutionalization ng politika at mga partido sa pamamagitan ng limang mga inobasyong institusyonal. Mahimo kini, siya nag-angkon, pinaagi sa pagbungkag sa kanunay nga hulga sa stasis ug institutionalization sa politika ug mga partido pinaagi sa lima nga mga inobasyon sa institusyon. Una, dagdagan ang kolektibong pakikipag-ugnayan sa pamamagitan ng pampublikong pondo ng mga kampanya at pagbibigay ng libreng pag-access sa mga media outlet. Una, dugangi ang kolektibong pakiglambigit pinaagi sa publiko nga financing sa mga kampanya ug paghatag libre nga pag-access sa mga media outlets. Pangalawa, mapabilis ang lakad ng politika sa pamamagitan ng pagsira sa pambatasang pambatas sa pamamagitan ng pagpapagana ng partido sa kapangyarihan na itulak sa pamamagitan ng mga panukala at reporma, at para sa mga partido ng oposisyon upang matunaw ang gobyerno at tumawag para sa agarang halalan. Ikaduha, paspas ang lakang sa politika pinaagi sa pagbungkag sa pagkaguba sa pamalaod pinaagi sa pagpalig-on sa partido nga gahum sa pagduso pinaagi sa mga sugyot ug reporma, ug alang sa mga partido sa oposisyon nga matunaw ang gobyerno ug tawagan ang gilayon nga eleksyon. Pangatlo, ang pagpipilian ng anumang seksyon ng lipunan na mag-opt out sa prosesong pampulitika at magmungkahi ng mga alternatibong solusyon para sa sariling pamamahala. Ikatulo, ang kapilian sa bisan unsang bahin sa katilingban nga magpalayo gikan sa proseso sa politika ug ipangita ang mga alternatibong solusyon alang sa kaugalingon nga pagdumala. Pang-apat, bigyan ang estado ng kapangyarihang iligtas ang mga pinahihirap na grupo na hindi mapapalaya ang kanilang sarili sa pamamagitan ng kolektibong aksyon. Ika-upat, hatagi ang estado sa gahum sa pagluwas sa mga dinaugdaug nga mga grupo nga dili mapahigawas ang ilang kaugalingon pinaagi sa kolektibong aksyon. Ikalima, direktang participatory demokrasya kung saan ang aktibong pakikipag-ugnay ay hindi puro sa mga tuntunin ng suportang pinansyal at pamamahagi ng kayamanan, ngunit sa pamamagitan ng kung saan ang mga tao ay direktang kasangkot sa kanilang lokal at pambansang gawain sa pamamagitan ng panukala at aksyon. Ikalima, direkta nga partisipasyon nga demokrasya diin ang aktibo nga pakiglambigit dili gyud sa mga termino sa suportang pinansyal ug pag-apod-apod sa katigayunan, apan pinaagi niini ang mga tawo direktang nalambigit sa ilang lokal ug nasudnon nga kalihokan pinaagi sa sugyot ug aksyon. Sa pangunahing pilosopiya ng teoretikal na teoretikal ng Unger ay dalawang pangunahing konsepto: una ang kawalang-hanggan ng indibidwal, at pangalawa ang pagka-isa ng mundo at ang katotohanan ng oras. Sa punoan nga pilosopiya sa teoretikal nga teoretiko ni Unger ang duha ka hinungdanon nga konsepto: una ang pagka-walay katapusan sa indibidwal, ug ikaduha ang pagka-usa sa kalibutan ug ang kamatuuran sa panahon. Ang pangunahin sa likod ng kawalang-hanggan ng indibidwal ay mayroon kaming sa loob ng mga kontekstong panlipunan ngunit higit pa tayo sa mga tungkulin na maaaring tukuyin ng mga kontekstong ito para sa atin Ñ malalampasan natin sila. Ang una nga hinungdan sa pagkadili-maminatud-on sa indibidwal mao nga kita nagpuyo sa mga sosyal nga mga konteksto apan kita labaw pa sa mga tahas nga mahimong ipasabut sa kini nga mga konteksto alang kanato Ñ mahimo naton kini mabuntog. Sa mga termino ni Unger, pareho tayo ng "konteksto-nakatali at konteksto-transcending;" lumilitaw tayo bilang "ang naka-embod na espiritu;" bilang "ang walang hanggan na nakakulong sa loob ng may hangganan. Sa mga termino ni Unger, parehas kita nga "konteksto nga natapos ug konteksto-transcending;" kita nagpakita nga "ang naglihok nga espiritu;" ingon nga "ang walay katapusan nga pagkabilanggo sa sulod sa katapusan. ara sa Unger, walang likas na estado ng indibidwal at kanyang panlipunang pagkatao. lang kang Unger, walaÕy natural nga kahimtang sa indibidwal ug sa iyang sosyal nga binuhat. Sa halip, tayo ay walang hanggan sa espiritu at walang hanggan sa kung ano ang maaari nating maging. Hinuon, kita walay kinutuban sa espiritu ug walay sukaranan sa pagkahimo. Dahil dito, walang panlipunang institusyon o kombensyon na maaaring maglaman sa amin. Sa ingon, walaÕy sosyal nga institusyon o kombensyon nga makapuno kanato. Habang ang mga institusyon ay umiiral at humuhubog sa ating mga nilalang at sa aming mga pakikipag-ugnay, maaari nating baguhin ang pareho nilang istraktura at ang lawak kung saan sila ibinilanggo natin. Samtang ang mga institusyon naglungtad ug gihulma ang atong mga binuhat ug ang atong mga pakig-upod, mahimo naton mabag-o ang ilang istraktura ug ang gidak-on diin nila ako gibilanggo. Ang pilosopiya ng pagkakapareho ng mundo at ang katotohanan ng oras ay nagtatatag ng kasaysayan bilang site ng mapagpasyang pagkilos sa pamamagitan ng mga panukala na mayroon lamang isang tunay na mundo, hindi maramihang o sabay-sabay na mga unibersidad, at ang oras na iyon ay umiiral sa mundo, hindi bilang isang simulacrum kung saan dapat nating maranasan ang mundo. Ang pilosopiya sa pagkausa sa kalibutan ug ang kamatuuran sa panahon nagpalig-on sa kasaysayan ingon usa ka lugar nga mahukmanon nga paglihok pinaagi sa mga sugyot nga adunay usa ra ka tinuud nga kalibutan, dili daghang o dungan nga mga uniberso, ug kana nga panahon naa sa kalibutan, dili ingon usa ka simulacrum nga kinahanglan naton masinati sa kalibutan. Ang dalawang konsepto ng kawalang-hanggan at katotohanan ay namamalagi sa gitna ng programa ni Unger na nanawagan ng metaphysical at institutional revolutions. Kini nga duha nga mga konsepto sa kawalang-katapusan ug kamatuuran anaa sa sentro sa programa ni Unger nga nagtawag alang sa mga rebolusyon sa metaphysical ug institusyonal. Mula sa konsepto ng sarili bilang walang hanggan ngunit napipilit, ipinagtapat ni Unger na dapat nating patuloy na ibahin ang anyo ng ating kapaligiran upang mas maipahayag ang ating sarili. Gikan sa konsepto sa kaugalingon ingon walay kinutuban apan napugngan, nangatarungan si Unger nga kinahanglan nga padayon naton nga ibalhin ang atong kalikopan aron mas mapahayag ang atong kaugalingon. Magagawa lamang ito sa isang solong mundo sa loob ng oras na ito ay totoo. Mahimo ra kini sa us aka kalibutan nga tinuud nga oras. Sa Passion: Isang Sanaysay tungkol sa Pagkatao , Sinisiyasat ni Unger ang indibidwal at ang kanyang kaugnayan sa lipunan mula sa pananaw ng ugat na kahalagahan ng tao ng pangangailangan na maitaguyod ang sarili bilang isang natatanging indibidwal sa mundo ngunit sa parehong oras upang makahanap ng pagkakapareho at pagkakaisa sa iba . Sa Passion: Usa ka Essay sa Personalidad , gisuhid ni Unger ang indibidwal ug ang iyang kalambigitan sa katilingban gikan sa panan-aw sa hinungdan sa pagkaguba sa tawo sa panginahanglan nga magtukod sa kaugalingon ingon usa ka talagsaon nga indibidwal sa kalibutan apan sa parehas nga oras aron makit-an ang pagkakapareho ug panaghiusa sa uban . Ang pagsaliksik na ito ay nakasalalay sa tinatawag na Unger na isang imahe ng modernista ng tao bilang isang nabubuhay sa konteksto ngunit hindi tinatali ng konteksto. Kini nga pag-eksplikasyon gibase sa gitawag ni Unger nga usa ka modernistang imahen sa tawo isip usa nga nagpuyo sa konteksto apan wala kini gihigot sa konteksto. Ang layunin ni Unger ay ang antas ng isang kritika, pagpapalawak, at pagtatanggol ng modernong pag-iisip tungkol sa tao at lipunan. Ang katuyoan ni Unger mao ang pag-level sa usa ka kritikal, pagpalapad, ug pagpanalipod sa modernong panghunahuna bahin sa tawo ug sa katilingban. Ang Relihiyon, ang pangangatuwiran ni Unger, ay isang pangitain sa mundo sa loob kung saan isinusulong natin ang ating oryentasyon sa buhay. Ang Relihiyon, si Unger nangatarungan, usa ka panan-awon sa kalibutan diin gisaligan namon ang kinabuhi sa kinabuhi. Sa loob ng orientation na ito ay nakitungo kami sa aming pinakadakilang mga pangingilabot at pinakamataas na pag-asa. Sulod sa kini nga oryentasyon nga atong giatubang ang atong labing kadako nga kalisang ug labing taas nga paglaum. Sapagkat napapahamak tayong mamatay, umaasa tayo sa buhay na walang hanggan; dahil hindi namin naiintindihan ang kabuuan ng pagkakaroon o ng uniberso, sinusubukan nating iwaksi ang misteryo at magbigay ng isang naiintindihan na paliwanag; dahil mayroon kaming isang hindi nasusukat na hangarin, umiyak kami para sa isang bagay na karapat-dapat sa hangaring ito, na walang hanggan. Tungod kay kita gihukman nga mamatay, naglaum kami alang sa kinabuhing dayon; tungod kay dili kita makasabut sa kinatibuk-an nga pagkinabuhi o sa uniberso, gisulayan naton ang pagsalikway sa misteryo ug paghatag usa ka masabtan nga katin-awan; tungod kay kami adunay dili matagbaw nga gitinguha, nangayo kami usa ka butang nga takus sa kini nga tinguha, usa nga walay kinutuban. Ang mga tao sa una ay namuhunan ng diskurso ng relihiyon sa kalikasan at pagkakasundo ng tao sa kalikasan. Sa sinugdan gipamuhunan sa mga tawo ang relihiyosong diskurso sa kinaiyahan ug ang tawhanon nga kalainan sa kinaiyahan. Ngunit habang ang mga lipunan ay umusbong at ang mga tao ay bumuo ng mga paraan upang makayanan ang hindi mapag-aalinlangan na kalikasan, ang diin ng relihiyon ay lumipat sa pagkakaroon ng lipunan at mga depekto nito. Apan sa pag-uswag sa mga sosyedad ug ang mga tawo naugmad mga paagi aron masagubang ang dili hitupngan nga kinaiya, ang gibug-aton sa relihiyon gibalhin sa paglungtad sa sosyal ug mga depekto niini. Magsisimula ang isang bagong sandali sa relihiyon, pagtatalo ni Unger,Ang kinabukasan ng relihiyon ay nakasalalay sa pagyakap sa ating dami ng namamatay at ang ating walang batayan. Magsugod ang usa ka bag-ong panahon sa relihiyon, nagsugod si Unger,Ang kaugmaon sa relihiyon nahimutang sa pagsakup sa atong pagka-mortal ug sa atong walay batasan. Nakakita si Unger ng apat na mga bahid sa kondisyon ng tao. Nakita ni Unger ang upat nga mga sayup sa kahimtang sa tawo. Ang mga ito ay, ang ating mortalidad at ang nakaharap sa malapit na kamatayan; ang ating kawalang -lupa na hindi natin naiintindihan ang solusyon sa talasalitaan ng pagkakaroon, tingnan ang pasimula o pagtatapos ng oras, at huwag tanggalin ang pagtuklas ng kahulugan ng buhay; ang aming kawalang-katiyakan sa palagi naming nais ng higit pa, at hinihiling ang walang hanggan mula sa may hangganan; at ang aming pagkamaramdamin sa belittlement na naglalagay sa amin sa isang posisyon upang patuloy na harapin ang maliit na gawain na pagpilit sa amin na mamatay ng maraming maliit na pagkamatay. Kini sila, ang atong pagka-mortal ug ang pag-atubang sa nagkaduol nga kamatayon; ang atong pagkawalay hinungdan nga dili kita makasabut sa solusyon sa sulud sa paglungtad, tan-awa ang sinugdanan o katapusan sa panahon, ni tangtanga ang pagkadiskobre sa kahulugan sa kinabuhi; ang atong kasiguruhan sa kanunay nga gusto naton labaw, ug gipangayo ang walay katapusan gikan sa katapusan; ug ang atong kaduhaduhaan sa pagkunhod nga nagbutang kanato sa usa ka posisyon sa kanunay nga pag-atubang sa gamay nga rutina nga pagpugos nga kita mamatay sa daghang gagmay nga mga kamatayon. Ang pagtatagumpay sa mundo ay itinatakwil ang kamangha-manghang mundo at mga pagkakaiba-iba, kasama na ang indibidwal. Ang pagbuntog sa kalibutan naglimod sa kahibulongan nga kalibutan ug mga kalainan niini, lakip ang indibidwal. Nagpapahayag ito ng isang kabutihan sa iba at isang kawalang-interes sa pagdurusa at pagbabago. Gipahayag niini ang usa ka pagkamanggihatagon sa uban ug usa ka pagkawalay pagtagad sa pag-antos ug pagbag-o. Ang isa ay nakakamit ng katahimikan sa pamamagitan ng pagiging hindi magagawa sa pagdurusa at pagbabago. Usa ka nakab-ot ang kahilum pinaagi sa pagkahimong mausab sa pag-antos ug pagbag-o. Ang relihiyon ng Budismo at pilosopikong pag-iisip ng Plato at Schopenhauer pinakamahusay na kumakatawan sa oryentasyong ito. Ang relihiyon sa Buddhismo ug pilosopiya nga hunahuna ni Plato ug Schopenhauer labing maayo nga nagrepresentar sa kini nga orientasyon. Ang humanization ng mundo ay lumilikha ng kahulugan mula sa mga pakikipag-ugnayan sa lipunan sa isang walang kahulugan na mundo sa pamamagitan ng paglalagay ng lahat ng diin sa ating salungat na responsibilidad sa isa't isa. Ang humanization sa kalibutan naghimo og kahulugan gikan sa mga interaksyon sa sosyal sa usa ka walaÕy kahulugan nga kalibutan pinaagi sa pagbutang sa tanan nga paghatag gibug-aton sa atong gitinguha nga responsibilidad sa usag usa. Ang Confucianism at kontemporaryong liberalismo ay kumakatawan sa strand ng pag-iisip na ito, na parehong layunin na mapahina ang mga kalupitan ng mundo. Ang Confucianismo ug ang kontemporaryong liberalismo nagrepresentar sa strand sa panghunahuna, nga parehong nagtumong sa pagpahumok sa mga kabangis sa kalibutan. Ang pakikibaka sa mundo ay naka-frame sa ideya na ang serye ng mga pagbabagong personal at panlipunan ay maaaring dagdagan ang aming bahagi ng mga katangian na nauugnay sa banal at bigyan kami ng isang mas malaking buhay. Ang pakigbisog sa kalibutan gi-frame-up sa ideya nga ang serye sa personal ug sosyal nga mga pagbag-o mahimo nga madugangan ang atong bahin sa mga hiyas nga may kalabutan sa pagkabalaan ug maghatag kanato sa usa ka mas dako nga kinabuhi. Binibigyang diin nito ang pagmamahal sa altruism, pagtanggi sa moral ng kadalubhasaan ng sariling interes upang mapahusay ang pagkakaisa, at binibigyang diin ang pagpapakumbaba ng pag-ibig ng indibidwal. Gipasiugda niini ang gugma labaw sa altruismo, pagsalikway sa moral nga pagpugong sa kaugalingon nga interes aron mapalambo ang panaghiusa, ug gipasiugda ang pagpaubos sa matag tawo nga gugma. Ang oryentasyong ito ay naipalabas sa dalawang magkakaibang tinig: ang sagradong tinig ng Hudaismo , Kristiyanismo , at Islam , at ang masamang boses ng sekular na mga proyekto ng pagpapalaya. Kini nga oryentasyon gipahayag sa duha nga lainlaing mga tingog: ang sagrado nga tingog sa Judaismo , Kristiyanismo , ug Islam , ug ang daotang tingog sa sekular nga mga proyekto sa kalingkawasan. Ang espiritwal na oryentasyon ng pakikibaka sa mundo ay nagbigay ng pagtaas sa sekular na paggalaw ng pagpapalaya sa modernong mundo, at narito na nakikita ni Unger ang relihiyon ng hinaharap. Ang espirituhanon nga oryentasyon sa pakigbisog sa kalibutan nakahatag sa us aka sekular nga mga kalihukan sa pagbuhi sa modernong kalibutan, ug dinhi makita ang Unger nga relihiyon sa umaabot. Ang problema na nakikita ni Unger, gayunpaman, ay bilang isang itinatag na relihiyon, ang orientasyong ito ay nagtaksil sa mga ideolohiyang pang-ideolohiyang ito at gumawa ng kapayapaan sa umiiral na pagkakasunud-sunod. Ang suliran nga nakita ni Unger, bisan pa, ingon nga usa ka malig-on nga relihiyon, ang kini nga oryentasyon nagtugyan sa mga ideolohiya nga nagpasiugda niini ug nakahimog pakigdait sa adunay kahusay. Tinanggap nito ang mga hierarchies ng istraktura ng klase sa lipunan, tinanggap ang paglilipat ng pera bilang nagsisilbing batayan ng pagkakaisa, at muling pinatunayan ang batayan ng umiiral na mga institusyong pampulitika, pang-ekonomiya, at panlipunan sa pamamagitan ng pamumuhunan sa isang konserbatibong posisyon ng kanilang pangangalaga. Gidawat niini ang mga hierarchies sa mga istraktura sa klase sa katilingban, gidawat ang pagbalhin sa salapi ingon nga magsilbing sukaranan sa panaghiusa, ug gipamatud-an ang basehan sa naglungtad nga mga institusyon sa politika, ekonomiya, ug sosyal pinaagi sa pagpamuhunan sa usa ka konserbatibo nga posisyon sa ilang pagpreserba. Kaya, upang maging tapat sa kung ano ang gumawa ng mapang-akit na orientation na ito na mapanghikayat at makapangyarihan sa una, kailangan nating i-radical ito laban sa parehong mga itinatag na institusyon at nangingibabaw na paniniwala. Sa ingon, aron magmatinud-anon sa paghimo sa kini nga oryentasyon nga makapakombinsir ug gamhanan sa una nga lugar, kinahanglan naton nga i-radical kini batok sa mga natukod nga mga institusyon ug nagpatigbabaw nga mga gituohan. Ang panawagan ni Unger ay para sa isang rebolusyon sa ating mga paniniwala sa relihiyon na sumasaklaw sa kapwa indibidwal na pagbabagong-anyo at pag-aayos ng institusyonal; upang lumikha ng pagbabago sa buhay ng indibidwal pati na rin sa samahan ng lipunan. Ang panawagan ni Unger alang sa usa ka rebolusyon sa among relihiyosong mga tinuohan nga naglangkob sa parehas nga pagbag-o sa indibidwal ug pag-organisar usab sa institusyon; sa paghimo sa pagbag-o sa kinabuhi sa indibidwal ingon man sa organisasyon sa katilingban. Ang unang bahagi ng programa ng indibidwal na pagbabagong-anyo ay nangangahulugan na ang paggising mula sa nakasisilaw na estado kung saan natin nabubuhay, at kinikilala ang ating pagkamatay at kawalang-katatagan nang hindi lumiliko sa pakiramdam ng mga magagandang teyolohiya at pilosopiya. Ang una nga bahin sa programa sa indibidwal nga pagbag-o nagkahulugan nga nahigmata gikan sa naglibut nga kahimtang diin kita nagkinabuhi, ug sa pag-ila sa atong pagka-mortal ug kawalay kawala nga wala molingi sa maayo nga mga teyolohiya ug pilosopiya. Ang pangalawang bahagi ng programa ng pagbabagong panlipunan ay nangangahulugang pagdaragdag ng metaphysical rebolusyon sa mga kasanayan sa institusyon sa pamamagitan ng paglikha ng mga institusyong panlipunan na nagpapahintulot sa atin na patuloy na ibagsak ang ating mga hadlang at ang ating konteksto, at gawin itong pagbagsak hindi isang beses na kaganapan kundi isang patuloy na proseso." Ang ikaduha nga bahin sa programa sa pagbag-o sa sosyal nga pamaagi nagpasabut sa pagdugang sa rebolusyon sa metaphysical sa mga institusyon sa institusyon pinaagi sa paglalang sa mga institusyong sosyal nga nagtugot kanato sa kanunay nga pagbungkag sa atong mga pagpugong ug sa atong konteksto, ug paghimo kini nga pagpukan dili usa ka higayon nga panghitabo kundi padayon nga proseso." Ito ang programa ng empowered demokrasyana nanawagan ng mga reporma sa ekonomiya ng merkado, edukasyon, politika, at lipunan ng sibil. Kini ang programa nga naghatag gahum sa demokrasyanga nanawagan sa mga reporma sa ekonomiya sa merkado, edukasyon, politika, ug sibil nga katilingban. Ang layunin ay hindi makalikha ng lipunan ngunit upang makilala ang sangkatauhan. Ang katuyoan dili aron mahatagan ang tawhanong katilingban apan ang pagbahinbahin sa katawhan. Ito ay upang itaas ang ordinaryong buhay sa isang mas mataas na antas ng intensity at kakayahan. Kini aron maitaas ang ordinaryong kinabuhi sa mas taas nga lebel sa kusog ug katakus. Ang pilosopiya ni Unger ng espasyo at oras na ipinakita sa The Singular Universe at ang Reality of Time ay nagtutuon para sa pagkakapareho ng mundo at ang katotohanan ng oras. Ang pilosopiya ni Unger bahin sa wanang ug oras nga gipresentar sa The Singular Universe ug ang Reality of Time nangatarungan alang sa pagkausa sa kalibutan ug sa kamatuuran sa panahon. Ang kanyang mga argumento ay nakasalig sa tradisyon ng natural na pilosopiya . Ang iyang mga pangatarungan gipasukad sa tradisyon sa natural nga pilosopiya . Kinukuha niya ang ideya ng Newtonian ng independiyenteng tagamasid na nakatayo sa labas ng oras at espasyo, tinutugunan ang pag- aalinlangan ni David Hume , tinanggihan ang posisyon ng Kant , at inaatake ang mga haka-haka tungkol sa mga kahanay na uniberso ng kontemporaryong kosmolohiya . Gikuha niya ang ideya sa Newtonian bahin sa independente nga tigpaniid nga nagtindog sa gawas sa oras ug wanang, gitubag ang mga pagduhaduha ni David Hume , gisalikway ang posisyon sa Kant , ug giatake ang mga haka-haka bahin sa managsama nga mga unibersidad sa kontemporaryo nga kosmolohiya . Ang nakataya ay ang pagtula ng mga pundasyon para sa isang pagtingin sa mundo at pagiging sanhi na bukas sa lahat ng posibilidad; hindi iyon isang saradong sistema ng mga pagpipilian kung saan ang ating kinabukasan ay pinamamahalaan ng mga deterministikong batas at typologies. Ang nakapahimutang mao ang pagpahimutang sa mga patukoranan alang sa usa ka pagtan-aw sa kalibutan ug kaubanan nga bukas sa tanan nga posibilidad; kana dili usa ka sirado nga sistema sa mga kapilian diin ang atong kaugmaon gidumala sa mga deterministikong balaod ug tipolohiya. Ito ay isang pag-unawa sa lipunan na tumatanggi sa naturalness at pangangailangan ng kasalukuyang mga kaayusang panlipunan; "isang anyo ng pag-unawa sa lipunan at kasaysayan na tumangging ipaliwanag ang mga kasalukuyang pag-aayos sa isang paraan na nagpapatunay sa kanilang naturalness at pangangailangan. Kini usa ka pagsabut sa katilingban nga nagsalikway sa kinaiyanhon ug panginahanglan sa kasamtangang mga kahikayan sa katilingban; "usa ka porma sa pagsabut sa sosyedad ug kasaysayan nga nagdumili sa pagpasabut sa karon nga mga kahikayan sa paagi nga nagpanghimatuud sa ilang naturalness ug kinahanglan. Ang tesis ng pagkakapareho ng mundo ay nagsasabi na mayroong isang tunay na mundo. Ang tesis sa pagkausa sa kalibutan nagpahayag nga adunay usa ka tinuud nga kalibutan. Ang nasabing tesis ay nakatayo sa kaibahan ng kontemporaryong teoretikal na pisika at kosmolohiya, na nag-isip tungkol sa maraming mga uniberso sa labas ng dilema kung paano magkaroon ng batas tulad ng mga paliwanag kung ang uniberso ay natatangi Ñ ang mga batas ay magiging unibersal dahil hindi lamang nila nalalapat ang natatanging ito uniberso ngunit sa lahat ng uniberso. Ang ingon nga tesis nga sukwahi sa kaamgohan sa karon nga teoretikal nga pisika ug kosmolohiya, nga nagbanabana bahin sa daghang mga uniberso gikan sa dilema kung giunsa ang pagbaton sa balaod sama sa mga pagpasabut kung ang uniberso lahi Ñ ang mga balaod mahimong unibersal tungod kay wala lamang nila magamit kini nga talagsaon uniberso apan sa tanan nga uniberso. Gayunpaman, walang ebidensya sa empirikal para sa maraming mga mundo. Bisan pa, walaÕy ebidensya sa empatiya alang sa daghang kalibutan. Thesis's singularity thesis ay mas mahusay na matugunan ang aming mga empirical na obserbasyon at itakda ang konsepto na platform upang matugunan ang apat na pangunahing mga puzzle sa kosmolohiya ngayon: Big Bang , paunang kondisyon , problema sa abot-tanaw , at tumpak na halaga ng mga constants, tulad ng gravity ,bilis ng ilaw , at palagiang Planck . Thesis singularity thesis mas maayo nga masulbad ang atong empirical obserbasyon ug ibutang ang konsepto nga plataporma aron hisgutan ang upat nga mga panguna nga mga puzzle sa kosmolohiya karon: Big Bang , ang una nga kahimtang , problema sa kapunaw , ug ang tukma nga kantidad sa mga constants, sama sa grabidad ,katulin sa suga , ug kanunay nga Planck . Ang tesis ng pagkakapareho ng mundo ay nagsasabi na mayroong isang tunay na mundo. Ang tesis sa pagkausa sa kalibutan nagpahayag nga adunay usa ka tinuud nga kalibutan. Ang nasabing tesis ay nakatayo sa kaibahan ng kontemporaryong teoretikal na pisika at kosmolohiya, na nag-isip tungkol sa maraming mga uniberso sa labas ng dilema kung paano magkaroon ng batas tulad ng mga paliwanag kung ang uniberso ay natatangi Ñ ang mga batas ay magiging unibersal dahil hindi lamang nila nalalapat ang natatanging ito uniberso ngunit sa lahat ng uniberso. Ang ingon nga tesis nga sukwahi sa kaamgohan sa karon nga teoretikal nga pisika ug kosmolohiya, nga nagbanabana bahin sa daghang mga uniberso gikan sa dilema kung giunsa ang pagbaton sa balaod sama sa mga pagpasabut kung ang uniberso lahi Ñ ang mga balaod mahimong unibersal tungod kay wala lamang nila magamit kini nga talagsaon uniberso apan sa tanan nga uniberso. Gayunpaman, walang ebidensya sa empirikal para sa maraming mga mundo. Bisan pa, walaÕy ebidensya sa empatiya alang sa daghang kalibutan. Thesis's singularity thesis ay mas mahusay na matugunan ang aming mga empirical na obserbasyon at itakda ang konsepto na platform upang matugunan ang apat na pangunahing mga puzzle sa kosmolohiya ngayon: Big Bang , paunang kondisyon , problema sa abot-tanaw , at tumpak na halaga ng mga constants, tulad ng gravity ,bilis ng ilaw , at palagiang Planck . Thesis singularity thesis mas maayo nga masulbad ang atong empirical obserbasyon ug ibutang ang konsepto nga plataporma aron hisgutan ang upat nga mga panguna nga mga puzzle sa kosmolohiya karon: Big Bang , ang una nga kahimtang , problema sa kapunaw , ug ang tukma nga kantidad sa mga constants, sama sa grabidad ,katulin sa suga , ug kanunay nga Planck . Ang tesis na oras na iyon ay tunay na nagsasaad na ang oras na "talagang totoo" at ang lahat ay napapailalim sa kasaysayan. Ang tesis nga ang panahon sa tinuud nagpahayag nga ang panahon "tinuod nga" ug ang tanan gipailalom sa kasaysayan. Ang hakbang na ito ay upang maisa-kasaysayan ang lahat, maging ang mga batas ng kalikasan, at hamunin ang ating pagkilos na para bang tunay ang oras ngunit hindi masyadong tunay Ñ kumikilos tayo na parang totoo kung hindi man walang magiging sanhi ng relasyon, ngunit hindi tunay na mga batas magbago. Kini nga lakang mao ang pag-istoryahan sa tanan, bisan ang mga balaod sa kinaiyahan, ug paghagit sa atong paglihok nga ingon us aka tinuod ang panahon apan dili kaayo tinuud - naglihok kita nga ingon us aka dili tinuod kung walaÕy walaÕy hinungdan nga relasyon, apan dili tinuod nga mga balaod pagbag-o. Hawak ni Unger na ang oras ay tunay na ang mga batas ng kalikasan ay napapailalim din sa puwersa nito at dapat din silang magbago. Giangkon ni Unger nga ang panahon tinuod kaayo nga ang mga balaod sa kinaiyahan gipailalom usab sa kusog niini ug kinahanglan usab nga magbag-o. Walang mga walang hanggang batas na kung saan nagaganap ang pagbabago, sa halip ang oras ay nauna sa istraktura. WalaÕy mahangturon nga mga balaod diin nag-usab ang pagbag-o, sa unahan ang oras nag-una sa istruktura. Ang posisyon na ito ay nagbibigay sa kasaysayan ng isang uniberso at ginagawang oras na hindi umuusbong, pandaigdigan, hindi maibabalik, at tuluy-tuloy. Kini nga posisyon naghatag sa uniberso sa usa ka kasaysayan ug naghimo sa panahon nga dili motunga, global, dili mabag-o, ug padayon. Pinagsasama ang dalawang tesis na ito, ipinapahiwatig ni Unger na ang mga batas ng kalikasan ay magkakasama kasama ang hindi pangkaraniwang ipinapaliwanag nila. Ang paghiusa niining duha nga tesis, gipamatud-an ni Unger nga ang mga balaod sa kinaiyahan molambo kauban ang kabag-ohan nga gipatin-aw nila. Ang mga batas at paunang mga kondisyon co-evolve, sa parehong ginagawa nila sa kung paano ang mga cell ay magparami at nag-mutate sa iba't ibang antas ng pagiging kumplikado ng mga organismo. Ang mga balaod ug pasiunang mga kahimtang co-evolve, sa parehas nga ilang gibuhat sa kung giunsa ang mga cell nga nanganak ug nag-mutate sa lainlaing lebel sa komplikado sa mga organismo. Sa termino ng kosmolohikal na ipinapaliwanag ni Unger ang pagpasa mula sa isang istraktura patungo sa isa pang pinagmulan ng uniberso kapag ang estado ng enerhiya ay mataas ngunit hindi walang hanggan, at ang kalayaan ng kilusan ay mas malaki kaysa sa kapag nagpapatakbo sa ilalim ng isang kilalang hanay ng mga batas. Sa termino sa kosmolohikal nga gipatin-aw ni Unger ang pagpasa gikan sa usa ka istraktura sa usag usa sa sinugdanan sa uniberso kung ang kahimtang sa kusog hataas apan walaÕy katapusan, ug ang kagawasan sa paglihok mas labaw pa kaysa sa pag-operate ubos sa usa ka nahibal-an nga hugpong sa mga balaod. Ang mga kondisyon ng unang uniberso ay katugma sa uniberso na nauna rito. Ang mga kahimtang sa una nga uniberso nahiuyon sa uniberso nga nag-una niini. Ang bagong uniberso ay maaaring magkakaiba sa istraktura, ngunit ginawa sa kung ano ang umiiral sa una, halimbawa ang masa ng elementong mga partikulo, lakas ng iba't ibang mga puwersa, at mga cosmological constants. Ang bag-ong uniberso mahimoÕg lainlain sa istruktura, apan gihimo sa kung unsa kaniadto nga naa kaniadto, pananglitan ang mga masa sa elementarya nga mga partikulo, kusog sa lainlaing pwersa, ug mga cosmological constants. Tulad ng pinalamig ng sansinukob ang mga hindi pangkaraniwang bagay at batas ay nagtutulungan sa mga materyales na ginawa sa pamamagitan ng pagkakasunud-sunod; ang mga ito ay mga materyales na nakasalalay sa landas. Samtang ang uniberso nagpabugnaw sa mga katingad-an ug mga balaod nagtinabangay sa mga materyales nga gihimo pinaagi sa pagkasunud; kini mga materyal nga gisaligan sa agianan. Pinipigilan din sila ng pamilya ng mga pagkakahawig ng mga epektibong batas laban sa background ng mga konsepto ng mga kahaliling estado ay nagsasaad ng uniberso at sunud-sunod ng mga uniberso. Gipugngan usab sila sa pamilya nga mga kaamgid sa epektibo nga mga balaod nga sukwahi sa background sa mga konsepto sa mga alternatibo nga nag-ingon ang uniberso ug sunud-sunod nga uniberso. Isang kinahinatnan ng mga posisyon na ito na tinutukoy ni Unger ay ang pagbabago ng konsepto at pagpapaandar ng matematika. Ang usa ka sangputanan sa mga posisyon nga gitudlo ni Unger mao ang pagbag-o sa konsepto ug paglihok sa matematika. Kung may isang mundo lamang na nalubog sa oras at sa pamamagitan, ang matematika ay hindi maaaring maging isang walang tiyak na oras na pagpapahayag ng maraming mga uniberso na kumukuha ng katotohanan. Kung adunay usa ra ka kalibutan nga ninglibutang sa tibuuk nga panahon, nan ang matematika dili mahimo nga usa ka walay katapusan nga pagpahayag sa daghang mga uniberso nga nagkuha sa katinuud. Sa halip, ipinagtalo ni Unger na ang matematika ay isang paraan ng pagsusuri sa mundo na tinanggal ng oras at hindi pangkaraniwang pagkakaiba. Hinuon, si Unger nangatarungan nga ang matematika usa ka paagi sa pag-analisar sa kalibutan nga gikuha sa oras ug katingad-ang kalainan. Sa pamamagitan ng pag-alis ng mundo ng oras at puwang ay mas mahusay na nakatuon sa isang aspeto ng katotohanan: ang pag-ulit ng ilang mga paraan kung saan ang mga piraso ng mundo ay nauugnay sa iba pang mga piraso. Pinaagi sa pagbiya sa kalibutan sa oras ug wanang mahimoÕg mas maayo nga mag-focus sa usa ka aspeto sa katinuud: pagbalik-balik sa pipila ka mga pamaagi diin ang mga piraso sa kalibutan adunay kalabutan sa ubang mga piraso. Ang paksa nito ay ang nakabalangkas na mga kapayapaan at mga bundle ng mga relasyon, na nakikita natin sa labas ng matematika lamang bilang naka-embod sa mga detalye ng oras ng hayag na mundo. Ang hilisgutan nga hilisgutan mao ang mga istruktura nga mga wholes ug mga bugkos sa mga relasyon, nga nakita namon sa gawas sa matematika lamang nga gilakip sa mga detalye nga gitakda sa oras sa kalibutan. Sa ganitong paraan, ang matematika ay nagpapalawak ng aming mga kapangyarihan sa paglutas ng problema bilang isang pagpapalawak ng pananaw ng tao. Niining paagiha, gipadako sa matematika ang atong mga gahum sa pagsulbad sa problema ingon usa ka pagpadako sa panabut sa tawo. Ang Unger ay may mahabang kasaysayan ng aktibidad sa politika sa Brazil. Nagtrabaho siya sa mga unang partido ng oposisyon noong dekada 1970/80 laban sa diktaduryang militar ng Brazil, at inanyayahan ang founding manifesto para sa Brazilian Demokratikong Kilusan ng Partido (PMDB) noong 1980. Si Unger adunay taas nga kasaysayan sa kalihokan sa politika sa Brazil. Nagtrabaho siya sa mga partido sa oposisyon sa sinugdanan sa 1970s / 80s kontra sa diktaduryang militar sa Brazil, ug gihulma ang founding manifesto para sa Demokratikong Kilusang Kilusan sa Brazil (PMDB) kaniadtong 1980. Nagsilbi siyang isang matalik na tagapayo sa dalawang kandidato sa pagkapangulo, at inilunsad Ang mga exploratory bid ay kanyang sarili noong 2000 at 2006. nagsilbi siya nga usa ka suod nga tigtambag sa duha nga mga kandidato sa pagkapangulo, ug gilansad Mga bid sa eksploratoryo sa iyang kaugalingon kaniadtong 2000 ug 2006. Siya ang Kalihim para sa Strategic Affairs sa pamamahala ng Lula mula 2007-05, at kasalukuyang nagtatrabaho sa maraming mga panlipunan at pag-unlad na proyekto sa estado ng Rond™nia . Siya ang Sekretaryo alang sa Strategic Affairs sa administrasyong Lula gikan 2007-05, ug karon nagtrabaho sa daghang sosyal ug pag-uswag nga mga proyekto sa estado sa Rond™nia . Ang pakikipag-ugnay sa pampulitika sa pagmamaneho ng Unger ay ang ideya na ang lipunan ay maaaring gawin at muling mabawi. Ang pag-apil sa politika ni Unger mao ang ideya nga mahimoÕg mabag-o ang katilingban. Hindi tulad ng Mill o Marx, na nag-post ng isang partikular na klase bilang ahente ng kasaysayan, si Unger ay hindi nakakakita ng isang solong sasakyan para sa transformative politika. Dili sama sa Mill o Marx, nga nagpakuha sa usa ka klase ingon usa ka ahente sa kasaysayan, si Unger wala makakita usa ka awto alang sa pagbag-o sa politika. Isinusulong niya ang rebolusyong pandaigdigang rebolusyon, ngunit hindi nakikita ang nangyayari na ito bilang isang naganap na cataclysmic event o isinagawa ng isang ahente ng klase, tulad ng kilusang Komunista. Gisugyot niya ang rebolusyon sa tibuuk kalibutan, apan wala kini makita nga kini nahitabo ingon usa ka hitabo nga cataclysmic o gihimo sa usa ka ahente sa klase, sama sa kalihukan sa Komunista. Sa halip, nakikita niya ang posibilidad ng pagbabago ng pagbabago, kung saan ang mga institusyon ay maaaring mapalitan nang paisa-isa, at ang permanenteng pagkakadulas ay maaaring itayo sa institusyong pang-institusyon. Hinuon, nakita niya ang posibilidad sa pagbag-o nga pagbag-o, diin ang mga institusyon mahimong mapulihan sa usa ka higayon, ug ang permanente nga plasticity mahimong matukod sa institusyon nga institusyonal. Ang pakikipag-ugnay ni Unger sa pulitika ng Brazil ay nagsimula noong huling bahagi ng 1970s nang magsimulang mag-demokrasya ang Brazil. Ang pag-apil ni Unger sa politika sa Brazil nagsugod sa ulahing bahin sa 1970s samtang nagsugod ang pag-demokrasya sa Brazil. Noong 1979, ipinakita niya ang kanyang sarili sa pangunahing partido ng oposisyon, ang Brazilian Demokratikong Kilusan (MDB), at hinirang na punong kawani ng pinuno ng partido na si Ulysses Guimaraes. Kaniadtong 1979, gipakita niya ang iyang kaugalingon sa nag-unang partido sa oposisyon, ang Kilusang Demokratikong Kilusan sa Brazil (MDB), ug gitudlo nga pinuno sa kawani sa lider sa partido nga si Ulysses Guimaraes. Ang kanyang paunang gawain ay upang paunlarin ang mga posisyon ng partido at magbuo ng mga panukalang patakaran para sa mga kinatawan ng kongreso ng kanilang partido. Ang iyang inisyal nga trabaho mao ang pagpalambo sa mga posisyon sa partido ug mag-draft sa mga sugyot sa palisiya alang sa mga representante sa kongreso sa ilang partido. Nang matunaw ng rehimeng militar ang sistema ng dalawang partido at nagtatag ng isang sistema ng multi-party mamaya sa taong iyon, nagtatrabaho si Unger upang pag-isahin ang mga progresibong liberal at ang independiyenteng, non-komunista na naiwan sa Brazilian Democratic Movement Party (PMDB). Kung natunaw sa rehimeng militar ang sistema sa duha ka partido ug nagtukod usa ka sistema nga multi-party sa ulahi sa tuig, si Unger nagtrabaho aron mahiusa ang mga progresibong liberal ug ang independente, non-komunista nga nahabilin sa Brazilian Democratic Movement Party (PMDB). Bilang isang co-founder ng partido, isinulat niya ang una nitong manifesto. Ingon usa ka co-founder sa party, siya ang nagsulat sa una nga manifesto. Iniwan ni Unger ang partido pagkatapos ng pagtaas ng isang konserbatibong paksyon, na kung saan ay bahagi ng MDB ngunit hindi naibukod mula sa paunang pagbuo ng PMDB. Gibiyaan ni Unger ang partido pagkahuman sa pagsulud sa usa ka konserbatibo nga paksyon, nga bahin sa MDB apan wala maapil sa pasiuna nga pormasyon sa PMDB. Matapos umalis sa PMDB noong unang bahagi ng 1980s, nagsimulang maghanap si Unger ng mga ahente sa politika na magsisilbing mga sasakyan para sa kanyang pambansang kahalili. Pagkahawa sa PMDB sa sayong bahin sa 1980, nagsugod si Unger nga nangita mga ahente sa politika nga magsilbing mga awto alang sa iyang nasudnon nga alternatibo. Noong 1981, sinamahan niya ang Democratic Labor Party of Brazil (PDT) pinangunahan ni Leonel Brizola , isang dating gobernador ng Rio de Janeiro at isang pigura ng kaliwa bago ang diktadurya. Sa 1981, nakig-uban siya sa Democratic Labor Party of Brazil (PDT) pinangulohan ni Leonel Brizola , usa ka kanhi gobernador sa Rio de Janeiro ug usa ka numero sa wala sa wala pa ang diktadurya. Itinatag ni Brizola ang PDT at nakita ito ni Unger bilang tunay na pagsalungat sa rehimeng militar. Gitukod ni Brizola ang PDT ug nakita kini ni Unger nga ang tinuud nga pagsupak sa rehimeng militar. Sa buong 1980s ay nakatrabaho niya si Brizola upang maglakbay sa mga miyembro ng recruiting ng bansa, at pagbuo ng mga posisyon ng patakaran at isang wikang pampulitika. Sa tibuuk nga 1980 nagtrabaho siya kauban si Brizola sa pagbiyahe sa mga recruiter nga mga miyembro sa nasud, ug pagpalambo sa mga posisyon sa palisiya ug usa ka sinultian sa politika. Noong 1983, si Brizola, na naglilingkod sa kanyang pangalawa sa tatlong termino bilang gobernador ng Rio de Janeiro, hinirang si Unger na manguna sa State Foundation for the Education of Minors (FEEM), isang pinagbabatayan ng estado para sa mga walang-bahay na bata. Kaniadtong 1983, si Brizola, nga nagserbisyo sa iyang ikaduha sa tulo ka mga termino isip gobernador sa Rio de Janeiro, gitudlo si Unger nga mangulo sa State Foundation for the Education of Minors (FEEM), usa ka pundasyon nga gipadagan sa estado alang sa mga walaÕy puy-anan nga mga bata. Sa panahon ng kanyang taon na panunungkulan, sinimulan niya ang isang proseso ng mga radikal na mga reporma sa mga institusyon, tulad ng pagbubukas ng pinto sa internasyonal na pag-aampon at muling pagsasama ng mga bata sa kanilang mga pamilya. Atol sa iyang tuig nga pagsunud sa tuig, nagsugod siya usa ka proseso sa mga radikal nga pag-usab sa mga institusyon, sama sa pag-abli sa pultahan sa internasyonal nga pagsagop ug pag-usab sa mga bata sa ilang mga pamilya. Nag-set din siya ng mga samahan ng komunidad sa mga slum upang makatulong na suportahan ang mga pamilya upang maiwasan ang pag-abandona ng mga bata. Gibutang usab niya ang mga organisasyon sa komunidad sa mga pantalan aron matabangan ang pagsuporta sa mga pamilya aron malikayan ang pagbiya sa mga bata. Noong 1990, tumakbo si Unger ng isang simbolikong kampanya para sa isang upuan sa pambansang kamara ng mga representante. Kaniadtong 1990, gipadagan ni Unger ang usa ka simbolikong kampanya alang sa usa ka lingkoranan sa nasudnon nga silid sa mga representante. Wala siyang pera, walang istraktura, at nag-kampo lamang sa loob ng walong linggo. Wala siyay kuwarta, walaÕy istraktura, ug tigpangampanya lang sa walo ka semana. Tumakbo siya sa isang platform ng pag-aayos ng mga slums, at nagpunta sa paligid ng mga slum na kapitbahayan na nagbibigay ng mga lektura. Nagdagan siya sa usa ka plataporma sa pagbag-o sa mga pantalan, ug naglibot sa mga lugar nga slum nga naghatag mga lektyur. Nakatanggap siya ng 9,000 boto, 1,000 boto lamang ang nanalo sa upuan. Nakadawat siya 9,000 nga boto, 1,000 lang ka boto ang nakakuha sa puwesto. Wala sa mga boto ang nagmula sa mga slum, gayunpaman. WalaÕy bisan usa sa mga boto nga gikan sa mga slum, bisan pa. Ang lahat ng kanyang mga boto ay nagmula sa gitnang klase, bagaman hindi pa siya nakikipag-kampo sa mga kapitbahayan o sa nasabing nasasakupan. Ang tanan niyang mga boto naggikan sa tungatunga nga klase, bisan kung wala pa siya nagkampanya sa mga kasilinganan o sa kana nga konstitusyon. Naaalala ang karanasan, sinabi ni Unger na "ito ay uri ng walang katotohanan. Nahinumdom sa kasinatian, giingon ni Unger nga "kini us aka dili-makatarunganon . Wala akong pera, walang mga kawani, at pupunta ako sa mga slums na ito, nag-iisa, upang ibigay ang mga pamplet, madalas sa mga lokal na drug pushers. Wala ako kuwarta, walaÕy kawani, ug moadto ako sa mga slums, nga mag-inusara, aron itunol ang mga pamplet, kanunay sa mga lokal nga drug pushers. Ito ay isang karanasan na binabanggit ni Unger bilang humahantong sa kanyang paniniwala na ang sistema at posibilidad ay mas bukas kaysa sa naisip niya dati. Kini usa ka kasinatian nga gihisgutan ni Unger nga nagdala sa iyang pagtuo nga ang sistema ug posibilidad nga labi ka bukas sa iyang gihunahuna kaniadto. Si Unger ay nagsilbi bilang organizer ng kampanya ni Brizola at pangunahing tagapayo sa pulitika sa kanyang mga bid para sa Panguluhan ng Brazil noong 1989 at 1994. Si Unger nagsilbing tig-organisar sa kampanya ni Brizola ug nag-una nga tigpasiugda sa politika sa iyang mga bida alang sa Kapangulohan sa Brazil kaniadtong 1989 ug 1994. Noong 1989, natapos si Brizola sa ikatlong pwesto, nawala ang pangalawang posisyon, na kung saan ay kwalipikado siya para sa isang runoff laban kay Fernando Collor de Mello , sa pamamagitan ng isang makitid na margin kay Luiz In‡cio Lula da Silva . Niadtong 1989, natapos si Brizola sa ikatulong puwesto, nawala ang ikaduha nga posisyon, nga mahimong kuwalipikado kaniya alang sa usa ka runoff kontra kay Fernando Collor de Mello , pinaagi sa usa ka pig-ot nga pig-ot nga daplin sa Luiz In‡cio Lula da Silva . Parehong suportado nina Brizola at Unger si Lula sa ikalawang pag-ikot ng halalan, ngunit si Collor ay magpapatuloy upang talunin si Lula at manalo sa Panguluhan. Parehong gisuportahan ni Brizola ug Unger si Lula sa ikaduhang hugna sa eleksyon, apan si Collor magpadayon aron pildihon si Lula ug pagdaog sa Pagkapangulo. Tumulong din si Unger na ayusin ang mga pampanguluhan ng pangulo ng dating pinuno ng pinansya at gobernador ng Cear‡ , Ciro Gomes , noong 1998 at 2002. Nakatabang usab si Unger nga maorganisar ang mga bida sa presidente sa kaniadto nga ministro sa pinansya ug gobernador sa Cear‡ , Ciro Gomes , kaniadtong 1998 ug 2002. Noong 1998, si Gomes ay dumating sa ikatlong pwesto na may 11 porsyento ng boto, at noong 2002 ay siya ay nasa ika-apat na lugar na may 12 porsyento ng boto. Niadtong 1998, si Gomes miabot sa ikatulo nga lugar nga adunay 11 porsyento nga boto, ug kaniadtong 2002 nag-abot siya sa ika-upat nga lugar nga adunay 12 porsyento sa boto. Sinulat ni Unger ang Susunod na Hakbang: Isang Alternatibo sa Neoliberalismo kasama ang Gomes noong 1996. Gisulat ni Unger ang Sunod nga Lakang: Usa ka Alternatibo sa Neoliberalismo kauban ang Gomes kaniadtong 1996. Sa pambansang antas noong 2002, muli sa pangalawang pag-ikot ng halalan, sinuportahan ni Unger si Lula na nagpatalo kay Jose Serra upang manalo sa Panguluhan. Sa nasyonal nga lebel kaniadtong 2002, usab sa ikaduhang hugna sa eleksyon, gisuportahan ni Unger si Lula nga gipildi si Jose Serra aron makuha ang Pagkapangulo. Sa pamamagitan ng karanasan ng pagsuporta sa iba na nag-implode sa politika, natuklasan ni Unger na, habang inilalagay niya ito, siya ay gumagawa ng "klasikong pagkakamali ng mga pilosopo sa politika, na kung saan ay upang subukang maghanap ng ibang tao na gawin ang gawain. Uban sa kasinatian sa pagsuporta sa uban nga nagpahisama sa politika, nadiskobrehan ni Unger nga, sa iyang pagbutang niini, iyang gihimo nga "ang labi nga sayup sa mga pilosopo sa politika, nga mao ang pagsulay sa pagpangita sa uban pa nga makahimo sa buluhaton. Noong 2000, tumakbo siya sa mga primaries para sa alkalde ng Sao Paulo , ngunit sinuspinde ng pinuno ng PPS partido ang mga primaries kapag naging malinaw na mananalo si Unger sa pagkalinga at hamon ang kontrol ng partido. Niadtong 2000, nagdagan siya sa primaries alang sa mayor sa Sao Paulo , apan ang lider sa partido PPS gisuspenso ang mga primaries sa dihang nahibal-an nga si Unger ang modaog sa nominasyon ug paghagit sa pagkontrol sa partido. Inilunsad niya ang isang exploratory bid para sa halalan ng 2006 pangulo sa PRB ticket, ngunit nagpasya ang partido na huwag maglagay ng sariling kandidato para sa pagkapangulo at suportahan si Lula ng PT. Gilansad niya ang usa ka bid nga eksploratory alang sa 2006 nga pagpili sa pagkapresidente sa tiket sa PRB, apan ang partido nagdesisyon nga dili ibutang ang kaugalingon nga kandidato sa pagkapangulo ug suportahan si Lula sa PT. Natagpuan ni Unger ang unang termino ni Pangulong Lula na maging konserbatibo at bugbugin sa iskandalo. Nakit-an ni Unger nga ang una nga termino ni Presidente Lula nga mahimong konserbatibo ug gihugawan sa iskandalo. Sumulat siya ng mga artikulo na tumatawag sa administrasyon ni Lula na "pinaka-corrupt sa kasaysayan ng Brazil" at tinawag ang kanyang impeachment. Nagsulat siya og mga artikulo nga nagtawag sa pagdumala ni Lula nga "labing korap sa kasaysayan sa Brazil" ug nanawagan alang sa iyang impeachment. Sa kabila ng pagpuna, maraming mga tagapayo kay Lula ang iginiit na dapat niyang anyayahan si Unger na sumali sa kanyang administrasyon. Bisan pa sa pagsaway, daghang mga magtatambag kay Lula ang moinsistir nga kinahanglan niya dapiton si Unger nga moapil sa iyang administrasyon. Noong Hunyo 2007, pagkatapos na manalong sa kanyang pangalawang termino, hinirang ni Lula si Unger bilang pinuno ng bagong itinatag na Long-term Planning Secretariat (isang post na sa kalaunan ay tatawaging Ministro ng Strategic Affairs). Niadtong Hunyo 2007, human sa pagdaug sa iyang ikaduhang termino, gitudlo ni Lula si Unger ingon pangulo sa bag-ong natukod nga Long-term Planning Secretariat (usa ka post nga sa katapusan pagatawgon nga Ministro sa Strategic Affairs). Ang trabaho ni Unger sa opisina ay isang pagtatangka upang maisagawa ang kanyang programa. Ang trabaho ni Unger sa opisina usa ka pagsulay nga ipatuman ang iyang programa. Nakakakita ng hinaharap sa maliliit na negosyo at nagtataguyod ng isang umiikot na pondo ng kapital na maaaring gumana tulad ng isang pondo ng capital capital na venture ng pamahalaan, itinulak niya ang isang mabilis na pagpapalawak ng kredito sa mga mas maliliit na prodyuser at isang desentralisadong network ng mga sentro ng suporta sa teknikal na makakatulong sa pagpapalawak ng gitnang uri mula sa sa ibaba. Pagkakita sa kaugmaon sa gagmay nga mga negosyo ug pagsuporta sa usa ka rotating nga pondo sa kapital nga mahimoÕg paglihok sama sa usa ka government run venture capital fund, giduso niya ang usa ka paspas nga pagpadako sa kredito sa mas gagmay nga mga prodyuser ug usa ka desentralisado nga network sa mga sentro sa suporta sa teknikal nga makatabang sa pagpalapad sa tunga nga klase gikan sa sa ubos. Tumawag pa siya ng mga solusyon sa pulitika na magpapalawak ng pag-access sa mga puwersa ng produksiyon tulad ng teknolohiya ng impormasyon, at para sa mga estado na tutukan ang pagbibigay at pagsubaybay sa lipunang sibil sa halip na subukang magbigay ng serbisyong panlipunan. Gipangayo pa niya ang mga solusyon sa politika nga mapalapad ang pag-access sa mga pwersa sa produksiyon sama sa teknolohiya sa kasayuran, ug alang sa mga estado nga mag-focus sa pagsangkap ug pag-monitor sa sibil nga katilingban imbis nga pagsulay sa paghatag serbisyo sa sosyal. Ang mga tiyak na proyekto ni Unger habang nasa opisina ay nakatuon sa pagbibigay sa "ordinaryong mga kalalakihan at kababaihan na mga instrumento kung saan mabibigyan ng sagana at produktibong ito. Ang mga piho nga mga proyekto ni Unger samtang sa opisina nakatutok sa paghatag sa "ordinaryo nga mga lalaki ug mga babaye nga mga instrumento aron mabuhat kini nga pagkaabus ug mabungahon. Nilalayon niyang gamitin ang mga kapangyarihan at mapagkukunan ng estado upang pahintulutan ang karamihan sa mga mahihirap na manggagawa na "sundin ang landas ng lumitaw na vanguard". Gitinguha niya ang paggamit sa gahum sa estado ug kahinguhaan aron tugotan ang kadaghanan sa mga kabus nga mamumuo nga "magsunud sa agianan sa mitumaw nga vanguard". Bumuo siya ng isang serye ng mga sektoral at rehiyonal na mga inisyatibo na magpapahiwatig ng modelo ng pag-unlad batay sa pagpapalawak ng oportunidad sa pang-ekonomiya at pang-edukasyon sa pamamagitan ng pag-demokrasya sa ekonomiya ng merkado at pagsasaayos ng lipunang sibil. Nagpalambo siya usa ka serye sa mga sektoral ug rehiyonal nga mga inisyatibo nga magpasiugda sa modelo sa pag-uswag pinasukad sa pagpalapad sa oportunidad sa pang-ekonomiya ug edukasyon pinaagi sa pag-demokrasya sa ekonomiya sa merkado ug paghan-ay sa sibil nga katilingban. Tumatanggap si Unger ng isang medalya ng karangalan noong Araw ng Army noong 2008 mula kay Pangulong Lula para sa kanyang trabaho sa pagbabalangkas ng National Defense Strategy ng Brazil. Si Unger nga nakadawat usa ka medalya sa kadungganan sa Army Day 2008 gikan ni Presidente Lula alang sa iyang trabaho sa paghimo sa National Defense Strategy sa Brazil. Sektor, nireklamo ni Unger ang istrukturang pang-edukasyon at muling pagsulat ng mga batas sa paggawa. Sektor, gisubli ni Unger ang istruktura sa edukasyon ug gisulat ang mga balaod sa pamuo. Sa edukasyon, ipinatupad niya ang isang modelo ng pangalawang edukasyon, kung saan ang pag-aaral na paglutas ng problema sa pag-aaral ay ipinares sa edukasyong pang-teknikal na nakatuon sa mga kakayahan sa konsepto sa halip na mga kasanayan na tiyak sa trabaho. Sa edukasyon, gipatuman niya ang usa ka modelo sa sekondaryang edukasyon, diin ang edukasyon nga pagsulbad sa problema sa edukasyon gipares sa edukasyon sa teknikal nga nagpunting sa mga kaarang sa konsepto imbis nga mga kahanas sa piho nga trabaho. Maraming daang ng mga institusyong ito ngayon. Adunay daghang gatus nga kini nga mga institusyon karon. Siya ay gumawa ng karagdagang batas upang maiugnay ang pambansa, estado at lokal na mga hurisdiksyon sa mga karaniwang katawan na maaaring makialam kapag ang isang lokal na sistema ng paaralan ay nahulog sa ilalim ng minimum na katanggap-tanggap na antas ng kalidad at "ayusin ito sa paraan ng isang independiyenteng tagapangasiwa na ayusin ang isang hindi pagtupad na negosyo sa ilalim ng Kabanata. 11 pagkalugi. Gihimo usab niya ang paghimo og balaod aron iugnay ang nasyonal, estado ug lokal nga mga hurisdiksyon ngadto sa mga sagad nga lawas nga mahimong mangilabot kung ang usa ka lokal nga sistema sa eskuylahan nahulog sa ubos nga minimum nga madawat nga kalidad ug "ayohon kini ang paagi nga ang usa ka independente nga administrador magtul-id sa usa ka pagkapakyas nga negosyo ubos sa Kapitulo. 11 pagkalugi. " Sa paggawa, nagtatrabaho si Unger sa mga unyon upang magsulat ng mga bagong batas sa paggawa na idinisenyo upang maprotektahan at ayusin ang mga pansamantalang manggagawa, subkontraktor, at mga nagtatrabaho sa impormal na ekonomiya. Sa pagtrabaho, si Unger nagtrabaho kauban ang mga unyon aron isulat ang bag-ong mga balaod sa labor nga gilaraw aron mapanalipdan ug maorganisahan ang mga temporaryo nga mga trabahante, mga subcontractor, ug kadtong nagtrabaho sa dili pormal nga ekonomiya. Sa rehiyonalidad, ang ilan sa mga pinaka-maimpluwensyang gawain ni Unger ay ang pagpapatupad ng isang diskarte sa pag-unlad para sa Amazon na magiging napapanatiling kapaligiran sa pamamagitan ng paggawa nito ng sosyal na pagkakasama. Sa rehiyon, ang pipila sa labing impluwensyal nga buhat sa Unger mao ang pagpatuman sa usa ka pamaagi sa pag-uswag alang sa Amazon nga mapadayon sa kalikopan pinaagi sa paghimo niini nga sosyal nga panagsama. Nag-draft siya at ipinasa ang batas upang i-regulahin ang mga maliliit na iskwater sa hindi pamagat na lupain sa pamamagitan ng pagbibigay sa kanila ng malinaw na ligal na titulo, na lilikha ng interes sa sarili sa pangangalaga habang binibigyan sila ng oportunidad sa ekonomiya. Gilaraw niya ug gipasa ang lehislasyon aron i-regulalisar ang mga gagmay nga iskwad sa dili titulo nga yuta pinaagi sa paghatag kanila tin-aw nga ligal nga titulo, nga maghimo sa kaugalingon nga interes sa pagpreserba samtang naghatag kanila sa higayon sa ekonomiya. Kasama sa batas na ito ay mga proteksyon laban sa mga malalaking grap sa lupa. Nalakip sa kini nga balaod adunay mga panalipod batok sa daghang mga dagkut sa yuta. Ang nasabing batas ay naglalayong bigyan ng kapangyarihan ang mga lokal na naninirahan sa lupain ng Amazon sa pamamagitan ng pagbibigay sa kanila ng mga karapatan sa pagmamay-ari at pag-uugnay sa kanilang interes sa pagpapanatili nito, sa halip na pagdaan ito nang mabilis hangga't maaari sa harap ng mga hindi kalikasan na mga karapatan sa pagmamay-ari. Ang maong balaod nga gipunting aron hatagan gahum ang mga lokal nga nagpuyo sa yuta sa Amazonian pinaagi sa paghatag kanila mga katungod sa pagpanag-iya ug pag-link sa ilang interes sa pagpreserbar niini, imbis nga kuhaon kini sa labing madali sa atubang sa labi ka labi nga mga katungod sa pagpanag-iya. Lumipas ang batas na ito at inilagay sa batas. Kini nga balaod gipasa ug gibutang sa balaod. Si Unger ay naglingkod sa administrasyon sa loob ng dalawang taon. Si Unger nagserbisyo sa administrasyon sulod sa duha ka tuig. Noong 26 Hunyo 2009, inihayag ni Pangulong Lula na si Unger ay aalis sa gobyerno at babalik sa Harvard University. Niadtong 26 Hunyo 2009, gipahibalo ni Presidente Lula nga mobiya sa gobyerno si Unger ug mobalik sa Harvard University. Nang maglaon ay binanggit niya ang mga personal at pampulitikang dahilan para sa kanyang maagang pag-alis. Sa ulahi iyang gikutlo ang personal ug politikal nga mga hinungdan sa iyang sayo nga pagbiya. Ang mga pagtatangka ni Unger na makabuo ng mga alternatibong panlipunang panlipunan, pampulitika, at pang-ekonomiyang mga alternatibo ay humantong sa kanya sa mga episodic na pakikipagsapalaran sa pambansang mga debate sa buong mundo. Ang mga paningkamot ni Unger nga mag-uswag sa sosyal nga sosyal, politika, ug ekonomikanhon nga mga alternatibo nga hinungdan sa iyang pag-arte sa mga yugto sa nasyonal nga debate sa tibuuk kalibutan. ng kanyang diskarte sa mga pakikipagsapalaran ay kinikilala na ang mga problemang kinakaharap ng mga lipunan sa lipunan ay hindi naiiba sa bansa sa bansa, at ang mga pangkalahatang kaayusan ng istruktura ay unang maipatupad, na magpapahintulot sa lokal na pagbabago, kakayahang umangkop, at pag-unlad sa arena sa lipunan, pang-ekonomiya, at pampulitika. ng iyang pamaagi sa mga engagment nga nahibal-an nga ang mga problema nga giatubang sa mga katilingban karon dili kalainan gikan sa usa ka nasud ngadto sa usa ka nasud, ug nga ang mga kinatibuk-ang istruktura sa istruktura una nga ipatuman, nga magtugot sa lokal nga kabag-ohan, kadali-dali, ug pag-uswag sa mga natad sa katilingban, ekonomiya, ug politika. Walang plano sa institusyonal para sa Unger, subalit, isang direksyon lamang na maaaring ituro at pangkalahatang mga panukala na maaaring ipatupad upang payagan ang karagdagang pagbabago sa institusyonal. WalaÕy plano sa institusyonal alang sa Unger, bisan pa, usa lamang ka direksyon nga mahimong itudlo ug kinatibuk-ang mga sugyot nga mahimong ipatuman aron matugotan ang dugang nga pagbag-o sa institusyon ug pag-eksperimento. Ang prinsipyo ng patnubay ni Unger ay ang kakayahang umangkop ng institusyon ay kailangang maitayo sa sistemang ipinatupad, at sa ganitong paraan ay magkakaroon ng pagkakaiba-iba ang mga lokal na eksperimento. Ang baruganan nga giya ni Unger mao nga ang pagka-flexible sa institusyonal kinahanglan nga itukod sa sistema nga gipatuman, ug sa niini nga paagi ang usa ka lainlaing mga eksperimento sa lokal nga magdumala sa kalibutan. Ang isa sa mga mas pinangakuan ng pakikipagsapalaran ni Unger ay ang Latin American Alternative sa huling bahagi ng 1990s. Ang usa sa labing gisaad nga pakigsuod ni Unger mao ang Latin American Alternative kaniadtong ulahing bahin sa 1990s. Ang Unger at politiko ng Mexico at siyentipikong pampulitika na si Jorge Casta–eda Gutman ay nagtipon ng isang impormal na network ng mga pulitiko at pinuno ng negosyo na nakatuon sa pag-redrawing ng mapa ng politika. Ang politiko nga si Unger ug siyentista sa politika nga si Jorge Casta–eda Gutman nagpundok sa usa ka dili pormal nga network sa mga politiko ug mga lider sa negosyo nga gipahinungod sa pagdibuho usab sa mapa sa politika. Ang layunin ng pangkat ay upang magbigay ng isang pagpuna ng neoliberalismo na isinama sa isang paraan pasulong sa isang natatanging diskarte at institusyonal na modelo ng pag-unlad. Ang katuyoan sa grupo mao ang paghatag usa ka kritikal nga neoliberalismo nga inubanan sa usa ka paagi sa unahan sa usa ka lahi nga estratehiya ug institusyonal nga modelo sa pag-uswag. Nagpalutang sila ng mga panukala tulad ng paggarantiyahan sa bawat mamamayan na mga karapatang panlipunan" (hal. Edukasyon at isang trabaho), pagbasag ng mga oligopolyo ng media, at pagdaraos ng mga pagpupulong sa bayan upang tulungan ang mga mamamayan na mangasiwa sa paggasta sa munisipyo. Gipalutaw nila ang mga panukala sama sa paggarantiyahan sa matag lungsuranon nga "mga katungod sa sosyal" (eg edukasyon ug trabaho), pagbungkag sa mga oligopolyo sa media, ug pagpahigayon sa mga miting sa lungsod aron matabangan ang mga lungsuranon nga magdumala sa paggasto sa munisipyo. Ang pangkat ay nagdaos ng ilang mga pagpupulong sa mga nakaraang taon, na kinabibilangan ng ministro ng pinansya ng Brazil na si Ciro Gomes, Ang senador ng Chile na si Carlos Ominami , mga pulitiko ng Argentinian na sina Dante Caputo at Rodolfo Terragno , at politiko ng Mexico at hinaharap na pangulo na si Vicente Fox . Ang grupo nagpahigayon daghang mga miting sa mga katuigan, nga naglakip sa ministro sa pinansya sa Brazil nga si Ciro Gomes, Senador sa Chile nga si Carlos Ominami , mga pulitiko nga taga-Argentina nga si Dante Caputo ug Rodolfo Terragno , ug politiko sa Mexico ug umaabot nga presidente nga si Vicente Fox . Ang mga pulong ay nagresulta sa isang dokumento na pinamagatang ang "Buenos Aires Consensus" noong 1997, na kung saan Castaneda tinatawag na "katapusan ng neoliberalismo; ng Washington Consensus". Ang mga miting nagresulta sa usa ka dokumento nga may ulohan nga "Buenos Aires Consensus" kaniadtong 1997, nga gitawag ni Castaneda nga "katapusan sa neoliberalismo; sa Washington Consensus". Ang pinagkasunduang ito ay pormal na nilagdaan noong 2003 ni Argentinian President NŽstor Kirchner at Pangulo ng Brazil na si Lula da Silva . Kini nga panagsama nga pormal nga gipirmahan kaniadtong 2003 ni Argentinian President NŽstor Kirchner ug Presidente sa Brazil nga si Lula da Silva . Ang iba pang mga pinuno ng Latin American na nag-sign dito ay kasama ang Fox, hinaharap na pangulo ng Chile Ricardo Lagos , politiko ng Mexico na si CuauhtŽmoc C‡rdenas , dating bise presidente ng Nicaragua Sergio Ram’rez , hinaharap na pangulo ng Argentina Fernando de la Rœa , at dating pangulo ng Brazil na si Itamar Franco . Ang ubang mga pinuno sa Latin America nga nagpirma niini naglakip sa Fox, umaabot nga presidente sa Chile Ricardo Lagos , politiko sa Mexico nga si CuauhtŽmoc C‡rdenas , kanhi bise presidente sa Nicaragua Sergio Ram’rez , umaabot nga presidente sa Argentina Fernando de la Rœa , ug kanhing presidente sa Brazil nga si Itamar Franco . Sa panahon ng kampanya ng pagkapangulo ng Estados Unidos noong 2008, si Unger ay madalas makipag-ugnay sa kandidato na si Barack Obama sa pamamagitan ng email at Blackberry. Atol sa kampanya sa pagka-presidente sa Estados Unidos sa 2008, si Unger kanunay nga nakigkita sa kandidato nga si Barack Obama pinaagi sa email ug Blackberry. Mula nang naging kritikal siya sa administrasyong Obama, at tinawag ang pagkatalo ni Obama sa halalan ng 2012 bilang isang unang hakbang sa pag-alis ng partidong Demokratiko. Siya sukad nahimong kritikal sa administrasyong Obama, ug nanawagan alang sa pagpildi ni Obama sa eleksyon sa 2012 ingon usa ka una nga lakang sa pagkuha sa partido nga Demokratiko. Ang kamakailang gawaing pampulitika ni Unger ay nakatuon sa hilaga-kanluran ng estado ng Rond™nia ng hilaga . Ang bag-ong buhat sa politika ni Unger naka-focus sa amihanan-kasadpan nga estado sa Rond™nia sa Brazil . Nakikita niya ang tao at likas na mapagkukunan ng pagpupulong ng estado ng lahat ng mga kundisyon upang magsilbing vanguard ng isang bagong modelo ng pag-unlad para sa Brazil. Nakita niya ang tawhanon ug kinaiyanhon nga mga kahinguhaan sa estado nga nagtagbo sa tanan nga mga kondisyon aron magsilbing sulud sa usa ka bag-ong modelo sa pag-uswag alang sa Brazil. Sa pakikipag-usap sa Balita Rond™nia sinabi niya, "Ang Rond™nia ay isang estado na nabuo ng maraming mga maliit at katamtamang negosyante kasama ang pamahalaan ng Brazil, at iyon ay isang bagay na tunay na natatangi sa ating bansa." Nakigsulti sa News Rond™nia siya miingon, "Ang Rond™nia usa ka estado nga giumol sa daghang mga gagmay ug medium nga mga negosyante kauban ang gobyerno sa Brazil, ug kana usa ka butang nga tinuud nga talagsaon sa among nasud." Naglakbay siya sa estado na nagbibigay ng pampublikong lektura at hinihikayat ang pampulitika na diskurso at pakikipag-ugnayan sa mga lokalidad. Siya nagbiyahe sa estado nga naghatag mga pakigpulong sa publiko ug nakapadasig sa diskurso sa politika ug pakigsabot sa mga lokalidad. Nagtatrabaho sa gobernador na si Jo‹o Aparecido Cahulla sa mga proyektong pangkaunlaran, Nabuo ni Unger ang isang serye ng mga mahahalagang lugar na nakatuon. Ang pagtrabaho kauban ang gobernador nga si Jo‹o Aparecido Cahulla sa mga proyekto sa pagpauswag, gipadayag ni Unger ang usa ka serye sa hinungdanon nga mga lugar nga nakapunting. Ang una ay upang baguhin ang modelo ng agrikultura mula sa isa sa masinsinang pagsasaka tungo sa isang industriyalisasyon ng mga gawa sa pamamagitan ng pag-uli ng mga pinanghihinang pastulan, pagbibigay ng mga pataba at dayap, at pag-iba-iba ng mga pananim at pagsasaka ng hayop. Ang una mao ang pagbag-o sa modelo sa agrikultura gikan sa usa ka kusog nga pag-uma sa usa ka industriyalisasyon sa mga abot pinaagi sa pagpabalik sa mga gipakaubos nga sibsibanan, pagsuplay sa mga abono ug apog, ug pag-usab sa mga tanum ug pag-uma sa kahayupan. Ang pangalawang pangunahing proyekto ay ang pagbabago ng edukasyon mula sa pag-aaral ng rote hanggang sa malikhaing pag-iisip at pakikipag-ugnayan. Ang ikaduha nga hinungdanon nga proyekto mao ang pagbag-o sa edukasyon gikan sa rote learning sa paghimo og panghunahuna ug pakiglambigit. Tumulong siya upang buksan ang School Teixeira sa Porto Velho. Mitabang siya sa pagbukas sa School Teixeira sa Porto Velho. Ang isa pang nagpapatuloy na proyekto ay ang pagtatayo ng isang bagong sentro ng pang-edukasyon alinsunod sa kanyang teorya ng repormang pedagogical, kung saan ang mga delinaryo ay muling maihiwalay sa buhay ng munisipyo. Ang lain pa nga padayon nga proyekto mao ang pagtukod sa bag-ong sentro sa edukasyon nga nahiuyon sa iyang teorya sa pagbag-o sa pedagogical, kung diin ang mga delinquent mabag-o usab sa kinabuhi sa munisipyo. Ang pilosopikong gawa ni Unger ay nakikipag-ugnay sa ilan sa mga pinaka-pangunahing at walang hanggang mga problema sa pagkakaroon ng tao. Ang pilosopikal nga buhat ni Unger nakigbugno sa pipila nga labing sukaranan ug malungtaron nga mga problema sa kinabuhi sa tawo. Ito ay inilagay sa direktang pag-uusap sa batas ng moral ni Kant, at sinabi na nagbigay ng isang sagot sa Hume's Guillotine . Gisulud kini sa direkta nga pakigsulti sa moral nga balaod ni Kant, ug giingon nga naghatag usa ka tubag sa Hume's Guillotine . Ang pagsusuri ni Unger ng liberalismo at programang pilosopikal na itinatayo niya sa paligid ng pag-iisip muli ng tao ay naging inspirasyon din ng bagong pag-iisip at paglapit sa psychiatry. Ang pagsusi ni Unger sa liberalismo ug programa sa pilosopikal nga gitukod niya sa paghunahuna pag-usab sa tawo usa usab nga nakadasig sa bag-ong panghunahuna ug pamaagi sa psychiatry. Noong 1987, ang Repasuhin ng Batas sa Northwestern University ay nag- alay ng isang isyu sa gawain ni Unger, na pinag-aaralan ang kanyang tatlong dami ng publication na Politika: Isang Work In Constructive Social Theory . Sa 1987, ang Northwestern University Law Review naghisgot sa usa ka isyu sa trabaho ni Unger, nga nag-analisar sa iyang tulo ka volume nga publikasyon nga Politika: Usa ka Work In Constructive Social Theory . Si Michael J. Perry, isang propesor ng batas sa Northwestern University , ay pinupuri ang Unger sa paggawa ng isang malawak na gawain ng teoryang panlipunan na pinagsasama ang batas, kasaysayan, politika, at pilosopiya sa loob ng isang solong pagsasalaysay. Si Michael J. Perry, usa ka propesor sa balaod sa Northwestern University , gidayeg si Unger tungod sa paghimo sa usa ka daghang buhat sa teorya sa sosyal nga naghiusa sa balaod, kasaysayan, politika, ug pilosopiya sa sulod sa usa ka pagsaysay. Maagang reviewers of Politics questioned tila mabigat na suliranin ng Pinupuna ng isang sistema ng pag-iisip at makasaysayang tradisyon ni Unger nang walang subjecting kanyang sarili sa parehong kritikal na titig. Ang mga nag-una nga mga tig-repaso sa Politiko nangutana sa gipadayag ni Unger nga usa ka sistema sa panghunahuna ug sa kasaysayan niini nga walaÕy pagpugong sa iyang kaugalingon sa parehas nga kritikal nga pagtan-aw. May kaunting pagkilala na siya mismo ay nagsusulat sa isang partikular na konteksto ng socio-makasaysayang, sumulat ng isang tagasuri, at isa pang nagtanong, "sa kung anong konteksto si Unger mismo ang nakatayo at kung bakit ang kontekstong iyon mismo ay hindi inaalok hanggang sa sledgehammer ." Adunay gamay nga pag-ila nga siya mismo ang nagsulat sa usa ka partikular nga konteksto sa socio-makasaysayan, gisulat ang usa ka tigsuri, ug ang usa nangutana, "sa kung unsa ang konteksto nga si Unger mismo ang nakit-an ug ngano nga ang kaugalingon nga konteksto wala gitanyag hangtod sa sledgehammer ." Ang mga kritiko ay nakakalbo din sa kakulangan ng halimbawa o kongkretong pangitain ng kanyang mga panukala sa lipunan at pampulitika. Ang mga kritiko usab nagbaskog tungod sa kakulang sa panig-ingnan o konkreto nga panan-awon sa iyang sosyal ug politika nga mga sugyot. Tulad ng isinulat ng isang kritiko, "mahirap isipin kung ano ang ibig sabihin ng pagtatalo ni Unger sa pagsasagawa", at iyon ay "hindi niya sinasabi sa amin kung ano ang gagawin. Sama sa gisulat sa usa ka kritiko, "lisud hunahunaon kung unsa ang ipasabut sa argumento ni Unger sa pamatasan", ug kana "wala niya kami sultihi kung unsay buhaton. Iminungkahi ng iba na ang kakulangan ng imahinasyon ng naturang mga mambabasa ay tiyak na kung ano ang nakataya. Ang uban nagsugyot nga ang kakulang sa imahinasyon sa maong mga magbabasa tukma kung unsa ang nameligro. Ang artikulo na ito ay tungkol sa samahan na naghimagsik sa mga Kastila sa Pilipinas. Kini nga artikulo bahin sa organisasyon nga nagrebelde batok sa mga Espanyol sa Pilipinas. Para sa isang labis na makakanang lihim na samahan sa Estados Unidos na nagtaguyod ng pananaig ng mga puti, tingnan Ku Klux Klan. Alang sa usa ka over-the-counter nga tinago nga organisasyon sa Estados Unidos nga nagpasiugda sa kamanduan sa mga puti, tan-awa ang Ku Klux Klan . Para sa abenida sa Lungsod Quezon na bahagi ng C-5, tingnan Abenida Katipunan. Alang sa avenue sa Quezon City nga bahin sa C-5, tan-awa ang Avenue Katipunan . Ang Kataas-taasang, Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan o mas kilala bilang Katipunan at KKK ay isang lihim na samahan na itinatag sa Pilipinas ni Andres Bonifacio na may layuning palayain ang bansa sa ilalim na ng mga mananakop na Espanyol. Ang Kataas-taasang, Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan o mas kilala bilang Katipunan at KKK ay isang lihim na samahan na itinatag sa Pilipinas ni Andres Bonifacio na may layuning palayain ang bansa sa ilalim na ng mga mananakop na Espanyol. Naitatag ang Katipunan noong Hulyo 7, 1892. Ang Katipunan natukod kaniadtong Hulyo 7, 1892. Matapos na mahuli at maipatapon si Jose Rizal na isa sa mga pinuno ng Kilusang Propaganda at siya ding tagatatag ng La Liga Filipina. Pagkahuman sa pagkuha ug pagdeport ni Jose Rizal nga usa sa mga pinuno sa Kilusang Propaganda ug mao usab ang nagtukod sa La Liga Filipina. Na kung saan miyembro rin si Andres Bonifacio. Diin si Andres Bonifacio usa usab ka myembro. Ang La Liga ay binubuo ng mga panggitnang uri na intelektual o mga ilustrado na nagtataguyod ng mapayapang reporma. Ang La Liga gilangkuban sa mga intelektuwal nga klase sa intelektwal o nalamdagan nga mga tawo nga nagpasiugda sa malinawon nga reporma. Ang paghahadlang ng rehimeng Espanyol sa La Liga ang nagpatunay kay Andres Bonifacio na walang saysay ang mapayapang reporma sa ilalim ng pamamahala ng Espanyol. Ang pagbabag sa rehimen sa Espanya sa La Liga nagpamatuod sa Andres Bonifacio nga ang malinawon nga reporma sa ilalum sa pagmando sa Espanya walaÕy kapuslanan. Ito ay binuo sa isang bahay sa Kalye Azcarraga (ngayon ay Abenida Claro M. Recto) sa Tondo, Maynila. Gitukod kini sa usa ka balay sa Azcarraga Street (karon Avenue Claro M. Recto ) sa Tondo , Manila . Dahil sa isang pagiging lihim na samahan, isinailalim ang mga kasapi nito sa lubusang paglilihim at inaasahan sila na tumalima sa mga patakarang ipinapairal ng samahan. Tungod sa pagkatago sa organisasyon, ang mga myembro niini gitago sa kompleto nga pagkatago ug gilauman nga sundon ang mga palisiya sa organisasyon. Ang mga nais sumapi sa samahan ay pinadadaan sa seremonya ng pagbunsod upang maging ganap na kasapi. Kadtong gusto nga moapil sa organisasyon gidapit sa paglunsad nga seremonya aron mahimong hingpit nga mga miyembro. Noong una, ang mga kalalakihang Pilipino lamang ang tinatanggap, ngunit noong lumaon ay nagpapasapi na rin sila ng mga kababaihan. Sa una, ang mga kalalakihan nga Pilipino lamang ang gidawat, apan sa kadugayan nakig-uban usab sa mga babaye. May sariling pahayagan ang Katipunan, na tinatawag na Kalayaan na nagkaroon ng una at huling paglimbag noong Marso 1896. Ang Katipunan adunay kaugalingon nga pamantalaan, nga gitawag Kalayaan, nga una ug katapusan nga pag-imprinta kaniadtong Marso 1896. Umusbong ang mga kaisipan at gawaing rebolusyonaryo sa samahan, at pinayaman ng ilang mga tanyag na kasapi nito ang literatura ng Pilipinas. Ang mga ideya ug kalihokan sa rebolusyonaryo milambo sa organisasyon, ug ang pipila sa mga prominente nga myembro niini nagpalambo sa literatura sa Pilipinas. Sa pagpaplano sa rebolusyon, nakipagtalastasan si Bonifacio kay Rizal para sa kaniyang lubos na pagsuporta sa Katipunan kapalit ng pangako ng pagsagip kay Rizal mula sa pagkapiit. Sa pagplano sa rebolusyon, nakigsulti si Bonifacio kay Rizal alang sa iyang bug-os nga suporta sa Katipunan kapalit sa saad nga luwason si Rizal gikan sa pagkabilanggo. Noong Mayo 1896, isang delegasyon ang pinadala sa Emperador ng Hapon para makalikom ng pondo at mga sandata. Kaniadtong Mayo 1896, usa ka delegasyon ang gipadala sa Emperor sa Japan aron makolekta ang mga pondo ug armas. Nabunyag ang Katipunan sa pamahalaang Kastila noong umamin ang isang kasapi na si Teodoro Pati–o sa kaniyang kapatid na babae ukol sa mga ilegal na gawain ng Katipunan, at kinalaunan sa madreng pinuno ng Ampunang Mandaluyong. Ang Katipunan gipadayag sa gobyerno sa Espanya kung ang usa ka miyembro, si Teodoro Pati–o, mikumpisal sa iyang igsoon bahin sa iligal nga mga kalihokan sa Katipunan, ug sa ulahi sa lider sa madre sa Mandaluyong Ampunang. Pitong taon matapos ang pagkakatuklas ng mga Kastila sa Katipunan, pinunit ni Bonifacio at ang kaniyang mga tauhan ang kanilang mga cedula sa Sigaw sa Pugadlawin, na nagpasimula ng Rebolusyong Pilipino. Pito ka tuig pagkahuman nadiskubrehan ang mga Kastila sa Katipunan, gigisi ni Bonifacio ug sa iyang mga tawo ang ilang mga cedula sa Sigaw sa Pugadlawin , nga nagsugod sa Rebolusyong Pilipino . Ang opisyal na pangalan ng samahang ito ay Kataas-taasang, Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan. Ang opisyal nga ngalan sa kini nga organisasyon mao ang Kataas, gipasidungog nga Katipunan sa mga Anak sa Katawhan . Kilala rin ang samahang ito sa mga bansag na Katipunan o KKK. Ang kini nga organisasyon nailhan usab nga Katipunan o KKK . Wala itong kinalaman sa isang samahang rasista na kilala bilang Ku Klux Klan na kilala din sa daglat na KKK. WalaÕy kalabotan sa usa ka organisasyon nga rasista nga nailhan nga Ku Klux Klan nga nailhan usab sa singkam nga KKK. Dahil sa isang pagiging lihim na samahan, isinailalim ang mga kasapi nito sa lubusang paglilihim at inaasahan sila na tumalima sa mga patakarang ipinapairal ng samahan. Tungod sa pagkatago sa organisasyon, ang mga myembro niini gitago sa kompleto nga pagkatago ug gilauman nga sundon ang mga palisiya sa organisasyon. Ang mga nais sumapi sa samahan ay pinadadaan sa seremonya ng pagbunsod upang maging ganap na kasapi. Kadtong gusto nga moapil sa organisasyon gidapit sa paglunsad nga seremonya aron mahimong hingpit nga mga miyembro. Noong una, ang mga kalalakihang Pilipino lamang ang tinatanggap, ngunit noong lumaon ay nagpapasapi na rin sila ng mga kababaihan. Sa una, ang mga kalalakihan nga Pilipino lamang ang gidawat, apan sa kadugayan nakig-uban usab sa mga babaye. May sariling pahayagan ang Katipunan, na tinatawag na Kalayaan na nagkaroon ng una at huling paglimbag noong Marso 1896. Ang Katipunan adunay kaugalingon nga pamantalaan, nga gitawag Kalayaan, nga una ug katapusan nga pag-imprinta kaniadtong Marso 1896. Umusbong ang mga kaisipan at gawaing rebolusyonaryo sa samahan, at pinayaman ng ilang mga tanyag na kasapi nito ang literatura ng Pilipinas. Ang mga ideya ug kalihokan sa rebolusyonaryo milambo sa organisasyon, ug ang pipila sa mga prominente nga myembro niini nagpalambo sa literatura sa Pilipinas. Sa pagpaplano sa rebolusyon, nakipagtalastasan si Bonifacio kay Rizal para sa kaniyang lubos na pagsuporta sa Katipunan kapalit ng pangako ng pagsagip kay Rizal mula sa pagkapiit. Sa pagplano sa rebolusyon, nakigsulti si Bonifacio kay Rizal alang sa iyang bug-os nga suporta sa Katipunan kapalit sa saad nga luwason si Rizal gikan sa pagkabilanggo. Noong Mayo 1896, isang delegasyon ang pinadala sa Emperador ng Hapon para makalikom ng pondo at mga sandata. Kaniadtong Mayo 1896, usa ka delegasyon ang gipadala sa Emperor sa Japan aron makolekta ang mga pondo ug armas. Nabunyag ang Katipunan sa pamahalaang Kastila noong umamin ang isang kasapi na si Teodoro Pati–o sa kaniyang kapatid na babae ukol sa mga ilegal na gawain ng Katipunan, at kinalaunan sa madreng pinuno ng Ampunang Mandaluyong. Ang Katipunan gipadayag sa gobyerno sa Espanya kung ang usa ka miyembro, si Teodoro Pati–o, mikumpisal sa iyang igsoon bahin sa iligal nga mga kalihokan sa Katipunan, ug sa ulahi sa lider sa madre sa Mandaluyong Ampunang. Pitong taon matapos ang pagkakatuklas ng mga Kastila sa Katipunan, pinunit ni Bonifacio at ang kaniyang mga tauhan ang kanilang mga cedula sa Sigaw sa Pugadlawin, na nagpasimula ng Rebolusyong Pilipino. Pito ka tuig pagkahuman nadiskubrehan ang mga Kastila sa Katipunan, gigisi ni Bonifacio ug sa iyang mga tawo ang ilang mga cedula sa Sigaw sa Pugadlawin , nga nagsugod sa Rebolusyong Pilipino . Ang Katipunan at ang Cuerpo de Compromisarios ay ang humaliling organisasyon sa samahang La Liga Filipina, na tinatag mismo ni Jose Rizal, na nagkaroon ng inspirasyon mula sa pagkamartir ng mga paring si Mariano Gomez, Jose Burgos at Jacinto Zamora na kilala bilang Gomburza. Ang Katipunan ug ang Cuerpo de Compromisarios ang mga sunud-sunod nga mga organisasyon sa La Liga Filipina nga organisasyon , nga gitukod mismo ni Jose Rizal , nga giinspirar sa pagkamartir sa mga pari nga sina Mariano Gomez , Jose Burgos ug Jacinto Zamora nga nailhan Gomburza. Naging kasapi ng La Liga ang mga pundador ng Katipunan na sina Andres Bonifacio, Ladislao Diwa at Teodoro Plata at naimpluwensiyahan sila ng mga kaisipang makabayan ng Kilusang Propaganda sa Espanya. Ang mga tagtukod sa Katipunan nga si Andres Bonifacio , Ladislao Diwa ug Teodoro Plata nahimong mga myembro sa La Ligaug sila naimpluwensyahan sa patriyotikong hunahuna sa Kilusang Propaganda sa Espanya. Si Marcelo H. del Pilar, na isa rin sa mga pinuno ng Kilusang Propaganda sa Espanya, nagbigay din ng inspirasyon sa pagbuo ng Katipunan Si Marcelo H. del Pilar , nga usa usab sa mga pinuno sa Kilusang Propaganda sa Espanya , nagdasig usab sa pagporma sa Katipunan . Naniniwala ang mga kasalukuyang historyador na mayroon siyang direktang koneksyon sa organisasyon dahil sa kaniyang ginampanan sa Kilusang Propaganda at sa kaniyang tanyag na posisyon sa Masonerya ng Pilipinas, at karamihan sa mga pundador ng Katipunan ay mga mason. Ang karon nga mga istoryador nagtuo nga siya adunay direkta nga koneksyon sa organisasyon tungod sa iyang papel sa Kilusang Propaganda ug ang iyang prominente nga posisyon sa Philippine Masonry , ug kadaghanan sa mga nagtukod sa Katipunan mao ang mga mason. Ang mga seremonya ng pagbunsod ng Katipunan ay hinalaw mula sa mga seremonya ng mga mason. Ang paglunsad sa mga seremonya sa Katipunan nakuha gikan sa mga seremonya sa mason. Mayroon din itong pagkakahanay ng mga ranggo na katulad sa masonerya. Adunay usab kini nga pag-align sa mga ranggo nga susama sa pagmamason. Nakita ng Espanyol na mananalambuhay ni Rizal na si Wenceslao Retana at ng Pilipinong mananalambuhay na si Juan Raymundo Lumawag ang pagkakatatag ng Katipunan bilang tagumpay ni Del Pilar kay Rizal. Ang biographer sa Espanya nga si Rizal Wenceslao Retana ug ang biograpiyang Pilipino nga si Juan Raymundo nakakita sa pag-establisar sa Katipunan nga kadaugan ni Del Pilar kay Rizal. Naibunyag sa mga otoridad na Kastila ng mga nahuling kasapi ng Katipunan, na tinatawag na Katipunero, na sila ding kasapi ng La Liga, na mayroong pagkakaiba-iba ng opinyon sa mga kasapi ng La Liga. Gipadayag kini sa mga awtoridad sa Espanya sa ulahing mga miyembro sa Katipunan, nga gitawag nga Katipunero , nga sila usab mga miyembro sa La Liga , nga adunay kalainan sa opinyon sa mga myembro sa La Liga . Iginiit ng isang grupo na ang layunin ng La Liga ay isang mapayapang repormasyon samantala ang iba ay nagnanasa ng armadong rebolusyon. Usa ka grupo ang nagpahayag nga ang katuyoan sa La Liga usa ka malinawon nga repormasyon samtang ang uban nangandoy alang sa armadong rebolusyon. Noong gabi ng 7 Hulyo 1892, matapos na ipatapon si Jose Rizal sa Dapitan sa Mindanao, itinatag ni Andres Bonifacio, na kasapi ng La Liga Filipina, ang Katipunan sa isang tahanan sa Tondo, Maynila. Pagkagabii sa Hulyo 7, 1892, human ma- deport si Jose sa Dapitan sa Mindanao , si Andres Bonifacio , usa ka myembro sa La Liga Filipina , nagtukod sa Katipunan sa usa ka pinuy-anan sa Tondo, Manila . Itinatag ni Bonifacio ang Katipunan noong kinukutuban na ng mga Pilipinong kontra-Kastila na susupilin ng mga mananakop ang mga samahang tulad ng La Liga Filipina. Gitukod ni Bonifacio ang Katipunan sa dihang ang mga Pilipino nga anti-Espanyol nakubkob na nga ang mga sumakop ang pugngan ang mga organisasyon sama sa La Liga Filipina . Sinamahan siya ng dalawa niyang kaibigan na sina Teodoro Plata (bayaw) at Ladislao Diwa, at kasama din sina Valentin Diaz at Deodato Arellano. Giubanan siya sa iyang duha ka mga higala nga si Teodoro Plata (bayaw sa lalaki) ug Ladislao Diwa , ug kauban usab sila si Valentin Diaz ug Deodato Arellano.. Itinatag ang Katipunan sa may Kalye Azcarraga (kasalukuyang Abenida Claro M. Recto) malapit sa Kalye Elcano sa Tondo. Ang Katipunan natukod sa Azcarraga Street (karon Claro M. Recto Avenue ) duol sa Elcano Street sa Tondo. Sa kabila ng kanilang reserbasyon ukol sa mapayapang rebolusyon na ninanasa ni Rizal, pinangalan nila si Rizal bilang pandangal na pangulo ng hindi niya nalalaman. Bisan pa sa ilang pagreserba bahin sa malinawon nga rebolusyon nga gitinguha ni Rizal, ginganlan nila si Rizal nga honorary president nga wala niya nahibal-i. Itinatag ang Katipunan bilang isang lihim na samahang kapatiran, sa ilalim ng pangalang Kataas-taasang, Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan. Ang Katipunan natukod ingon usa ka tinago nga organisasyon sa fraternity, sa ilalum sa ngalan nga Kataas Kilala, gipasidungog nga Katipunan sa mga Anak sa Katawhan . Upang makapagbuo ng matatag na alyansa sa bawat Katipunero. Aron maporma ang usa ka lig-on nga alyansa sa matag Katipunero. Upang mapagkaisa ang mga Pilipino sa pagiging isang matatag na bansa. Aron mahiusa ang mga Pilipino nga mahimong usa ka lig-on nga nasud. Upang makamtan ang kasarinlan ng Pilipinas sa pamamagitan ng isang armadong pakikipaglaban (o rebolusyon). Aron makab-ot ang independensya sa Pilipinas pinaagi sa armadong pakigbisog (o rebolusyon). Upang makapagtatag ng isang republika matapos ang kasarinlan. Aron magtukod usa ka republika pagkahuman sa independensya. Ang paglago ng Katipunan ay naging hudyat ng pagtatapos ng krusada para sa reporma mula sa Kastila sa pamamagitan ng mapayapang pamamaran. Ang pagtubo sa Katipunan nagtimaan sa katapusan sa krusada alang sa reporma gikan sa Espanyol sa malinawon nga paagi. Nabigong makamit ng Kilusang Propaganda na pinamumunuan nina Rizal, del Pilar, Jaena at iba pa ang kanilang layunin, kaya sinimulan ni Bonifacio ang isang militanteng kilusan para sa kasarinlan. Ang Kilusang Propaganda pinangulohan ni Rizal, del Pilar, Jaena ug uban pa napakyas sa pagkab-ot sa ilang katuyoan, busa gisugdan ni Bonifacio ang usa ka militanteng kalihukan alang sa independensya. Pinamumunuan ang Katipunan ng Kataastaasang Sanggunian . Nangulo sa Katipunan sa Korte Suprema. Ang unang Kataastaasang Sanggunian ng Katipunan ay binuo noong Agosto 1892, isang buwan matapos ang pagkakatatag ng samahan. Ang una nga Korte Suprema sa Katipunan naporma kaniadtong Agosto 1892, usa ka bulan pagkahuman natukod ang organisasyon. Ang Kataastaasang Sanggunian ay pinamumunuan ng isang halal na Pangulo, na sinundan ng mga Kalihim, ng Tagaingat-yaman at ng Tagausig. Ang Korte Suprema gipangunahan sa usa ka pinili nga Presidente, gisundan sa mga Secretaries, ang Treasurer ug ang Tagdumala. Ang Kataastaasang Sanggunian ay mayroon ding mga Kasangguni, na ang bilang ay iba-iba sa iba't ibang mga pagkapangulo. Ang Korte Suprema adunay usab mga Konsehal, kansang numero managlahi gikan sa lainlaing mga kapangulohan. Upang maitangi mula sa mga pangulo ng mga mas nakakababang sanggunian, ang pangulo ng Kataastaasang Sanggunian ay tinatawag na Kataastaasang Pangulo, o Presidente Supremo sa Wikang Kastila. Aron mailhan gikan sa mga pangulo sa mga ubos nga konseho, ang pangulo sa Korte Suprema gitawag nga Supremo nga Presidente, o Presidente Supremo sa Espanyol. Sa pagsiklab ng Rebolusyon ng 1896, inayos muli ang Sanggunian sa pagiging 'gabinete' kung saan pinalagay ang Katipunan bilang isang tunay na pamahalaang rebolusyonaryo, de facto at de jure. Sa pag-iwas sa Rebolusyon sa 1896 , ang Sanggunian gi-organisar usab sa usa ka 'kabinete' diin ang Katipunan giisip nga usa ka tinuod nga rebolusyonaryo, de facto ug de jure nga gobyerno. Sa bawat probinsya na mayroong kasapi ng Katipunan ay itinatag ang isang sangguniang probinsya na tinatawag na Sangguniang Bayan. Sa matag lalawigan nga adunay usa ka myembro sa Katipunan, usa ka konseho sa lalawigan nga gitawag Sangguniang Bayan natukod. Sa bawat bayan ay may itinatag na sangguniang pangbayan na tinatawag na Sangguniang Balangay. Sa matag lungsod adunay usa ka natukod nga munisipal nga konseho nga gitawag Sangguniang Balangay . Ang bawat Bayan at Balangay ay mayroong sariling mga halal na opisyal. Ang matag Lungsod ug Sanga adunay kaugalingon nga mga piniling opisyal. Binigyan ng pagkakataon ang bawat Balangay upang palawigin ang kanilang impluwensya sa pamamagitan ng sistemang triyanggulo upang maitaas ang kanilang mga katayuan sa pagiging Sangguniang Bayan. Ang matag Sanga gihatagan usa ka higayonaron mapalapdan ang ilang impluwensya pinaagi sa triangular nga sistema aron mapataas ang ilang kahimtang ingon ang Sangguniang Bayan. Ang mga bawat Balangay na hindi nakamit ang katayuang Sangguniang Bayan ay binubuwag at sinasanib sa ibang mas malaking sangguniang probinsya o pangbayan. Ang matag Sanga nga wala makab-ot ang Sangguniang Bayan status nawala ug gipahiusa sa usa pa nga mas dako nga konseho sa probinsya o lungsod. Ang mga lungsod ug lungsod nga nagsuporta sa katuyoan sa Katipunan gihatagan makahuluganon nga mga ngalan, sama sa Magdiwang para sa Noveleta. Ang mga lungsod ug lungsod nga nagsuporta sa katuyoan sa Katipunan gihatagan makahuluganon nga mga ngalan. Sa loob din ng samahan ay mayroong isang lihim na kamara, na tinatawag na Camara Reina, na pinamumunuan ni Bonifacio, Jacinto, at Pio Valenzuela. Sa sulod usab sa organisasyon adunay usa ka tinago nga lawak, nga gitawag nga Camara Reina, nga gipangulohan ni Bonifacio, Jacinto, ug Pio Valenzuela . Ang kamarang ito ay naglilitis sa sinumang nagtaksil sa kanilang mga sinumpaan at sa mga inaakusahan ng ilang mga paglabag sa mga alituntunin ng Katipunan. Ang kini nga kamut naghukum sa bisan kinsa nga nagbudhi sa ilang mga panaad ug kadtong giakusahan nga naglapas sa pipila nga mga lagda sa Katipunan. Ang bawat katipunero ay mayroong pagkahangang pagkatakot sa kamarang ito. Ang matag katipunero adunay usa ka makapahadlok nga kahadlok sa kini nga lawak. Ayon kay Jose P. Santos, sa buong panahon ng pag-iral ng kamarang ito, mayroong limang mga Katipunero ang nahatulan at nasintensyahan ng kamatayan. Suno kay Jose P. Santos , sa bug-os nga pag-uswag sa sini nga kamara, lima ka Katipuneros ang nahatok kag ginpamatbatan nga mapatay. Ang sintensyang kamatayan ay ibinababa sa pamamagitan ng isang tasa na may serpyente na nakapalibot dito. Ang silot sa kamatayon gipaubos sa usa ka tasa nga adunay usa ka bitin nga naglibot niini. Noong 1892, matapos na maitatag ang Katipunan, ang mga bumubuo ng Kataastaasang Sanggunian ay sina Arellano bilang pangulo. Kaniadtong 1892, pagkahuman natukod ang Katipunan, ang mga myembro sa Korte Suprema mao si Arellano bilang pangulo. Si Bonifacio bilang tagasiyasat, Diwa bilang taga-usig, Plata bilag kalihim at Diaz bilang tagaingat-yaman. Si Bonifacio ingon investigator, si Diwa ingon tigpasiugda, sekretaryo ni Plata bilag ug Diaz isip tipiganan. Noong 1893, ang mga bumubuo ng Kataastaasang Sanggunian ay sina Ramon Basa bilang pangulo, Bonifacio bilang tagausig, Jose Turiano Santiago bilang kalihim, Vicente Molina bilang tagaingat-yaman at sina Restituto Javier, Briccio Pantas, at Teodoro Gonzales. Kaniadtong 1893, ang mga myembro sa Korte Suprema nga si Ramon Basa ingon presidente, Bonifacio ingon prosecutor, Jose Turiano Santiago ingon kalihim, Vicente Molina ingon tipidya ug Restituto Javier, Briccio Pantas, ug Teodoro Gonzales. Sina Gonzales, Plata at Diwa ay mga kasangguni. Si Gonzales, Plata ug Diwa mga consultant. Sa ilalim ng pamumuno ni Basa nagkaroon ng Katipunan ng isang pangkat para sa mga kababaihan. Ubos sa pagpangulo ni Basa adunay Katipunan sa usa ka grupo alang sa mga kababayen-an. Ang mga naging unang kasapi nito ay sina Gregoria de Jesus, na siyang kakakasal lang kay Bonifacio, at Marina Dizon, anak ni Jose Dizon. Ang mga nag-una nga myembro niini mao sila si Gregoria de Jesus, nga nagpakasal lamang kang Bonifacio, ug Marina Dizon, anak ni Jose Dizon. Noong 1893 ay naitatag nina Basa at Diwa ang sangguniang probinsya ng Cavite, na siyang magiging pinakamatagumpay na sanggunian ng Katipunan. Kaniadtong 1893 gitukod ni Basa ug Diwa ang Cavite nga konseho sa probinsya, nga mao ang Katipunan nga labing malampuson nga konseho. Naiulat ng iskolar na Pilipino na si Maximo Kalaw na isinuko ni Basa ang pagkapangulo kay Bonifacio noong 1984 dahil sa alitan ukol sa pagiging pakinabang ng mga ritwal pangbunsod at sa pamamalakad ni Bonifacio sa samahan. Ang iskolar nga Pilipino nga si Maximo Kalaw nagtaho nga si Basa mitugyan sa pagkapangulo kay Bonifacio kaniadtong 1984 tungod sa mga panaglalis sa kapuslanan sa mga ritwal ug panggawi ni Bonifacio sa organisasyon. Tinutulan pa ni Basa ang gawain ni Bonifacio na pautangin ang mga nangangailangang mga kasapi gamit ang pondo ng samahan, na ginagamitan pa ng liham pangako. Gisupak pa ni Basa ang trabaho ni Bonifacio nga magpahulam sa mga nanginahanglan nga mga miyembro gamit ang mga pondo sa organisasyon, nga gigamit gihapon sa sulat nga pangako. Ang isa pa nito, hindi rin pinasali ni Basa ang kaniyang anak sa samahan. Dugang pa, wala giapil ni Basa ang iyang anak nga lalaki sa organisasyon. Sa taon din ng 1894 sumapi sa Katipunan si Emilio Jacinto, pamangkin ni Dizon na nag-aaral ng abogasya sa Pamantasan ng Santo Tomas. Sa tuig 1894, si Emilio Jacinto , pag-umangkon ni Dizon nga nagtuon sa balaod sa Unibersidad sa Santo Tomas, nagpasakop sa Katipunan . Siya ang bumuo sa mga prinsipyo ng samahan at isinulat niya ito sa isang aklat na tinatawag na Kartilla. Gibuhat niya ang mga prinsipyo sa organisasyon ug gisulat niya kini sa usa ka libro nga gitawag og Kartilla . Isinulat ito sa wikang Tagalog at kinakailangan ang mga gustong sumapi na manumpa dito ng buong puso bago pa man sila isalang sa ritwal pambunsod. Kini gisulat sa pinulongang Tagalog ug kinahanglan alang sa mga gusto nga moapil aron manumpa kini sa bug-os nga kasingkasing bisan sa wala pa sila maapil sa pasiuna nga ritwal. Dahil dito kinilala si Jacinto bilang Utak ng Katipunan. Tungod niini, giila si Jacinto ingon nga Utok sa Katipunan. Sa panahon ding iyon, naging patnugot si Jacinto ng Kalayaan, ang opisyal na pahayagan ng Katipunan. Sa susamang higayon, si Jacinto nahimong editor sa Kalayaan , ang opisyal nga pamantalaan sa Katipunan. Ngunit isang isyu lang nailathala, dahil noong inihahanda ang pangalawang isyu ay natuklasan ang Katipunan. Apan usa ra ka isyu ang gipatik, tungod kay sa pag-andam sa ikaduha nga isyu nadiskubrehan ang Katipunan. Inilimbag ang Kalayaan gamit ang palimbagan ng Diario de Manila na isang pahayagang Kastila. Ang Kalayaan giimprenta gamit ang imprintahan sa Diario de Manila, usa ka mantalaan sa Espanya. Ang palimbagang ito at ang mga manggagawa dito ay magkakaroon ng malaking papel sa pagsiklab ng rebolusyon. Kini nga imprintahan sa imprentahan ug ang mga mamumuo niini adunay hinungdan nga papel sa pagbuto sa rebolusyon. Noong 1895 ay pinatalsik sa samahan si Jose Turiano Santiago, na isang malapit na kaibigan ni Bonifacio, dahil nahulog ang isang kinodigong mensahe ng Katipunan sa kamay ng isang Kastilang pari na nagtuturo sa Pamantasan ng Santo Tomas. Kaniadtong 1895 si Jose Turiano Santiago, nga suod nga higala ni Bonifacio, gipalayas gikan sa organisasyon tungod kay ang usa ka coded nga mensahe sa Katipunan nahulog sa mga kamot sa usa ka pari sa Espanya nga nagtudlo sa University of Santo Tomas . Dahil kaibigan ng pari ang kapatid ni Santiago, inakusahan siya at maging ang kaniyang kapatid sa labas na si Restituto Javier ng pagtataksil. Tungod kay ang pari mao ang igsoon ni Santiago, siya ug ang iyang igsoon sa gawas nga si Restituto Javier gisumbong sa pagbudhi. Sa kabila nito mananatiling tapat ang dalawa sa Katipunan, at kinalaunan ay sasapi rin si Santiago sa hukbong rebolusyonaryong Pilipino sa Digmaang Pilipino-Amerikano. Bisan pa niini, ang duha nagpabiling maunongon sa Katipunan, ug pagkahuman si Santiago miapil usab sa rebolusyonaryong hukbo sa Pilipinas sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano. Si Jacinto ang pumalit kay Santiago bilang kalihim. Gipulihan ni Jacinto si Santiago ingon sekretarya. Noong mga unang araw ng 1895, nagpatawag ng pagpupulong si Bonifacio. Sa unang mga adlaw sa 1895, gitawag ni Bonifacio ang usa ka miting. Ihinalal sina Bonifacio bilang pangulo. Si Bonifacio napili nga presidente. Jacinto bilang tagausig. Si Jacinto bilang tagausig. Santiago bilang kalihim. Si Santiago ingon kalihim. Molina bilang kalihim. Si Molina ingon kalihim. Pio Valenzuela at Pantaleon Torres bilang manggagamot. Pio Valenzuela ug Pantaleon Torres ingon usa ka doktor. Aguedo del Rosario at Doroteo Trinidad bilang kasangguni. Si Aguedo del Rosario ug Doroteo Trinidad ingon mga konsehal. Ang mga naging kasapi ng Kataastaasang Sanggunian noong 1895 ay sina Bonifacio bilang pangulo, Valenzuela bilang tagausig at manggagamot, Jacinto bilang kalihim, at Molina bilang tagaingat-yaman. Ang mga membro sa Korte Suprema kaniadtong 1895 mao si Bonifacio ingon presidente, Valenzuela ingon prosecutor ug doktor, si Jacinto ingon kalihim, ug si Molina ingon tipig sa panudlanan. Sina Enrico Pacheo, Pantaleon Torres, Balbino Florentino, Francisco Carreon at Hermenegildo Reyes ang naging mga kasangguni. Si Enrico Pacheo, Pantaleon Torres, Balbino Florentino, Francisco Carreon ug Hermenegildo Reyes mao ang mga consultant. Matapos ang walong buwan, noong Agosto 1896, nagkaroon ng halalan para sa ikalima at kahulihulihang Kataastaasang Sanggunian sa mga posisyong binago ang pangalan. Walo ka bulan ang milabay, kaniadtong Agosto 1896, gipili ang mga piniliay alang sa ikalima ug katapusang Korte Suprema sa nabag-o nga mga posisyon. Ihinalal sina Bonifacio bilang Supremo, Jacinto bilang Kalihim ng Estado, Plata bilang Kalihim ng Digmaan, Brico Pantas bilang Kalihim ng Hukuman, Aguedo del Rosario bilang Kalihim ng Panloob at Enrice Pacheco bilang Kalihim ng Pananalapi. Si Bonifacio napili Supremo, Jacinto ingon Kalihim sa Estado, Plata ingon Kalihim sa Gubat, Brico Pantas isip Kalihim sa Korte, Aguedo del Rosario ingon Sekretaryo sa Panimalay ug Enrice Pacheco ingon Kalihim sa Pananalapi. Patuloy na nag-aakay ng mga bagong kasapi ang Katipunan sa mga sumunod na apat na taon. Ang Katipunan nagpadayon sa pagpanguna sa mga bag-ong miyembro sa mosunod nga upat ka tuig. Noong panahon na natuklasan ang Katipunan, itinaya ng manunulat ng Amerikano na si James Le Roy na ang dami ng mga Katipunero ay umaabot sa 100,000 hanggang 400,000 mga kasapi. Sa panahon nga nadiskubre ang Katipunan, gibanabana sa magsusulat sa Amerika nga si James Le Roy nga ang gidaghanon sa Katipuneros taliwala sa 100,000 ug 400,000 nga mga miyembro. Itinaya ng historyador na si Teodoro Agoncillo na ang mga kasapi ay lumago hanggang 30,000 noong 1896. Gibanabana sa istoryador nga si Teodoro Agoncillo nga ang pagkamiyembro nagdako hangtod 30,000 kaniadtong 1896. Itinaya ng manunulat na Ilokano na si Isabelo de los Reyes na ang mga naging kasapi ay nasa 15,000 hanggang 50,000. Gibanabana sa magsusulat nga Ilocano nga si Isabelo de los Reyes nga ang pagkamiyembro sa 15,000 hangtod 50,000. Itinaya ng historyador na si Teodoro Agoncillo na ang mga kasapi ay lumago hanggang 30,000 noong 1896. Gibanabana sa istoryador nga si Teodoro Agoncillo nga ang pagkamiyembro nagdako hangtod 30,000 kaniadtong 1896. Itinaya ng manunulat na Ilokano na si Isabelo de los Reyes na ang mga naging kasapi ay nasa 15,000 hanggang 50,000. Gibanabana sa magsusulat nga Ilocano nga si Isabelo de los Reyes nga ang pagkamiyembro sa 15,000 hangtod 50,000. Maliban sa Maynila, nagkaroon din ang Katipunan ng mga malagong sangay sa Batangas. Gawas sa Maynila, ang Katipunan usab adunay mga malunhaw nga sanga sa Batangas. Mayroon ding mga mas maliit na sangay sa Ilocos Sur, Ilocos Norte, Pangasian at sa Kabikulan. Adunay usab gagmay nga mga sanga sa Ilocos Sur, Ilocos Norte, Pangasian ug Bicol. Halimbawa, si Diwa na isang kawani ng isang korteng hukuman, ay itinalaga sa isang hukuman pangkapayapaan sa Pampanga. Pananglitan, si Diwa, usa ka kawani sa usa ka korte, gitudlo sa usa ka korte sa kalinaw sa Pampanga. Nag-akay siya ng mga kasapi sa probinsyang iyon at maging sa karatig-probinsya ng Bulacan, Tarlac, at Nueva Ecija. Gipangulohan niya ang mga miyembro sa maong lalawigan ug bisan sa kanait nga mga lalawigan sa Bulacan, Tarlac, ug Nueva Ecija. Karamihan sa mga Katipunero ay mga karaniwang tao ngunit mayroon ding mga mayayamang mga makabayan na sumapi sa Katipunan at kinilala ang pamumuno ni Bonifacio. Kadaghanan sa Katipuneros mga ordinaryong tawo apan adunay usab mga adunahan nga mga patriyotiko nga miapil sa Katipunan ug giila ang pagpanguna ni Bonifacio. Kasama na sa orihinal na balak ni Bonifacio ang pagpapalawak ng kasapian ng Katipunan sa pamamagitan ng sistemang patatsulok. Ang orihinal nga plano ni Bonifacio naglakip sa pagpalapad sa membership sa Katipunan pinaagi sa usa ka tatsulok nga sistema. Nabuo niya ang kauna-unahang tatsulok kasama ang kaniyang dalawang mga kasamang sina Teodoro Plata at Ladislaw Diwa. Gibuhat niya ang una nga tatsulok sa iyang duha ka kauban nga si Teodoro Plata ug Ladislaw Diwa. Tinuro ng bawat isa ang kaisipang Katipunan sa dalawa pang mga bagong kasapi. Ang matag usa nagtudlo sa konsepto sa Katipunan sa duha pa ka bag-ong mga myembro. Alam ng nagbuo ng tatsulok ang dalawang mga bagong kasapi, ngunit hindi alam ng huli ang isa't isa. Nahibal-an sa developer ang triangle ang duha ka bag-ong mga miyembro, apan ang ulahi wala magkasayud sa matag usa. Ngunit binuwag ang sistemang ito noong Disyembre 1892 dahil sa pagiging kumplikado ng prosesong ito. Apan ang kini nga sistema giwagtang kaniadtong Disyembre 1892 tungod sa pagkakomplikado sa kini nga proseso. Pinalitan ito ng bagong sistema ng pagsasapi na hango sa Masonerya. Gipulihan sa usa ka bag-ong sistema sa pagpamiyembro nga nakuha gikan sa Masonry. Noong umabot na sa higit sandaang kasapi ang Katipunan, hinati ni Bonifacio ang mga kasapi sa tatlong antas: ang Katipon na pinakamababang antas; ang Kawal, at ang Bayani. Sa pag-abot sa Katipunan kapin sa usa ka gatos nga mga miyembro, gibahin ni Bonifacio ang mga myembro sa tulo nga lebel: ang Katipon sa labing ubos nga lebel; ang sundalo , ug ang mga Hero . Sa pagpupulong ng samahan, nagsusuot ang mga Katipion ng itim na talukbong na may tatsulok ng puting laso na may mga titik na Z. Ll. B, na kumakatawan sa romanong A. N. B. na nangangahulugang Anak ng Bayan. Sa miting sa organisasyon, ang Katipions nagsul-ot sa usa ka itom nga tabil nga adunay puti nga trianggulo sa laso nga adunay mga letra nga Z. Ll. B , nga nagrepresentar sa Romanong ANB nga nagpasabut nga Anak sa Katawhan . Nakasuot naman ang mga Kawal ng lunting talukbong na may medalya na may mga titik ka sa sulat na Baybayin sa itaas ng imahe ng naka-krus na mga espada at watawat. Ang Armor mao ang Sundalo sa evergreen nga hood nga adunay usa ka medalya nga adunay letra nga A sa letrang Coastal nga labaw sa imahe sa gitabunan nga mga espada ug mga bandila. Ang kontrasenyas ay Gom-Bur-Za, na hinango sa tatlong martir na sina Mariano Gomez, Jose Burgos at Jacinto Zamora. Ang password mao ang Gom-Bur-Za, nga naggikan sa tulo nga martyr Mariano Gomez , Jose Burgos ug Jacinto Zamora . Nakasuot naman ang mga Bayani ng pulang maskara na may sintas, na may lunting gilid, na sumisimbolo sa katapangan at pag-asa. Sa laing bahin, ang mga Bayani, nagsul-ob og pula nga maskara nga adunay bakus, nga adunay berde nga sulab, nga nagsimbolo sa kaisug ug paglaum. Ang harapan ng maskara ay may puting linya na bumubuo sa tatsulok na may tatlong titik K na nakahanay sa bawat panloob na sulok ng tatsulok, at may mga titik na Z. Ll. B. sa ibaba. Ang atubangan sa maskara adunay usa ka puti nga linya nga nagporma og usa ka tatsulok nga adunay tulo nga mga letra nga K nga nahiuyon sa matag sulud nga sulud sa tatsulok, ug sa mga letra nga Z. Ll. B. sa ilawom. Ang kontrasenyas ay Rizal. Ang password mao si Rizal. Ginagamit ang mga kontrasenyas para makilala nila ang iba nilang kasapi sa lansangan. Ang mga password gigamit aron mahibal-an ang uban pang mga miyembro sa kadalanan. Kapag nagkikita ang isang kasapi sa isa pang kasapi, nilalagay niya ang kaniyang kanang palad sa dibdib. Kung ang usa ka miyembro makahimamat sa usa ka miyembro, gibutang niya ang iyang tuo nga palad sa dughan. Habang padaan siya sa kasaping iyon ay isinasara niya ang kaniyang mga kamay upang maidikit ang kaniyang hinlalaki at hintuturo sa kanang kamay. Sa iyang pag-agi niana nga miyembro gipakuptan niya ang iyang mga kamot aron igpunit ang iyang kumagko ug tudlo sa tuo nga kamot. Mga nakatalagang kulay: Katipon. Gitudlo nga mga kolor: Katipon . Mga kasapi sa unang antas: Iba pang mga simbolo: Itim na talukbong, rebolber at bolo. Mga miyembro sa nahauna nga lebel: Uban pang mga simbolo: Itom nga hood, revolver ug / o bolo. Mga kasapi sa ikalawang antas. Mga miyembro sa ikaduhang lebel. Iba pang mga simbolo: medalyon na may lasong lunti at may nakasulat na K. Bayani. Ang ubang mga simbolo: medalyon uban sa laso ug berde nga gisulat K . Bayani . Kasapi sa ikatlong antas. Member sa ikatulo nga ang-ang. Iba pang mga simbolo: Pulang talukbong at laso, na may lunting gilid. Uban pang mga simbolo: Pula nga hood ug laso, nga adunay berde nga sulab. Maaaring maging Kawal ang Katipon kapag nakapagdala siya ng mga bagong kasapi sa kilusan. Might Soldier 's Katipon sa dihang gidala niya ang bag-ong mga myembro sa kalihukan. Mahimong Bayani nga sundalo kung napili siya isip usa ka opisyal sa organisasyon. Maaaring maging Bayani ang Kawal kapag nahalal siya bilang isang opisyal ng samahan. Habang padaan siya sa kasaping iyon ay isinasara niya ang kaniyang mga kamay upang maidikit ang kaniyang hinlalaki at hintuturo sa kanang kamay. Anumang tao na nais sumapi sa Katipunan ay dumadaan sa mga ritwal na halintulad sa mga ritwal ng Masonerya upang subukin ang kaniyang katapangan, pagka-makabansa at katapatan. Bisan kinsa nga gusto nga moapil sa Katipunan moagi sa mga ritwal nga susama sa mga ritwal sa Masonry aron masulayan ang iyang kaisog, nasyonalismo ug pagkamaunungon. Tatlong bagong kasapi ang dumadaan sa mga panimulang ritwal kada pagkakataon. Tulo ka bag-ong mga miyembro ang miagi sa mga inisyal nga ritwal sa usa ka higayon. Upang sa ganoon ay walang kasapi ang makaalam sa higit na dalawang iba pang mga kasapi sa samahan. Aron walaÕy miyembro nga makahibalo labaw sa duha nga ubang mga miyembro sa organisasyon. Tinatakluban ang mata ng baguhan at dinadala siya sa isang madilim na silid na pinapailawan ng iisang kandila at may itim na kurtina, at inaalis ang kaniyang taklob sa mata niya. Ang bag-ong tagbalay nagtabon sa iyang mga mata ug gidala siya sa usa ka ngitngit nga lawak nga gisudlan sa usa ka kandila ug adunay itom nga kurtina, ug gikuha ang iyang mata. Dalawang mga paalala ang nakapaskil papasok ng silid. Duha ka pahinumdom ang gi-post aron makasulod sa kwarto. Kung may lakas at tapang, ikaw'y makatutuloy! Kung adunay ka kusog ug kaisog, mahimo ka magpadayon! Kung ang pag-uusisa ang nagdal‡ sa iy— dito'y umurong ka. Kung ang pagkamausisaon nagdala kanimo dinhi, pagpahawa. Kung di ka marunong pumigil ng iyong masasamang hilig, umurong ka. Kung wala ka mahibal-an unsaon pagpugong ang imong dautang mga tinguha, pag-atras. Kailan man ang pintuan ng May-kapangyarihan at Kagalanggalang Katipunan ng mga Anak ng Baya'y hindi bubuksan nang dahil sa iyo. Ang pultahan sa Makagagahum ug halangdon nga Katipunan sa mga Anak sa Katawhan dili gayud mabuksan tungod kanimo. Sa loob ng silid ay idadala sila sa isang hapag na mayroong bungo at bolo. Sa sulud sa kwarto igkuha sila sa usa ka lamesa nga adunay bagolbagol ug bolo. Doon ay isusumpa nila ang mga pang-aabuso ng pamahalaang Kastila at mamamanatang lalabanin ang panggigipit ng mga dayuhan: Didto gihukman nila ang mga pag-abuso sa gobyerno sa Espanya ug nanaad nga pugngan ang langyaw nga pagdaogdaog: Ano ang kalagayan nitong Katagalugan nang unang panahun? Unsa ang kahimtang sa Tagalog sa unang panahon? Noong dumating ang mga Katila sa baybayi ng Pilipinas noong Marso 16, 1521. Sa pag-abot sa Katila sa baybayon sa Pilipinas kaniadtong Marso 16, 1521. Mayroon nang sibilisadong estado ang Pilipinas. Ang Pilipinas nakakuha na og usa ka sibilisado nga estado. Mayroon silang malayang pamahalaan; mayroon silang mga artilerya; mayroon silang mga sedang damit; mayroon silang kalakalan sa Asya; mayroon silang sariling relihiyon at panulat. Sila adunay independiyenteng gobyerno; sila adunay artilerya; may mga silkil sila; may baligya sila sa Asya; sila adunay kaugalingon nga relihiyon ug panulat. Sa madaling salita, mayroon silang kalayaan at kasarinlan. Sa ato pa, sila adunay kagawasan ug independensya. Ano ang kalagayan sa ngayon? Unsa ang karon nga kahimtang? Hindi dinala ng mga prayle ang mga Pilipino sa kabihasnan, dahil salungat sa mga interes nila ang pagmulat. Ang mga prayle wala nagdala sa mga Pilipino sa sibilisasyon, tungod kay ang pagkahigmata supak sa ilang interes. Ang mga Pilipino (na tinatawag na mga Tagalog ng mga Katipunan) ay tinuruan lamang ng mga pormula ng Katekismo kung saan nagbabayad sila. Ang mga Pilipino (gitawag nga mga Tagalog sa Katipunan) gitudloan lamang sa mga pormula sa Catechism nga ilang gibayran. Mararaming mga magagastos na pista para sa kapakanan ng mga prayle. Sa daghang mga mahal nga pista alang sa kaayohan sa mga prayle. Ano ang magiging kalagayan sa darating na panahun? Ano ang mangin kahimtangan sa palaabuton? Sa pamamagitan ng pananampalataya, giting at tiyaga, malulunasan ang mga kasamaang ito. Pinaagi sa hugot nga pagtuo, kaisug ug pagpadayon, kini nga mga kadautan mamaayo. Noong panahon ni Bonifacio, lahat ng mga Pilipino ay tinatawag ng Katipunan bilang mga Tagalog, at ang Pilipinas bilang Katagalugan. Sa panahon ni Bonifacio, ang tanan nga mga Pilipino gitawag sa mga Katipunan nga mga Tagalog , ug ang Pilipinas ingon Tagalog . Ang sumunod na hakbang sa panimulang ritwal ay ang pagtuturo na pinamumunuan ng tagapamahala ng seremonya na tinatawag na Mabalasig/Mabalasik. Ang sunod nga lakang sa pasiuna nga ritwal mao ang pagtulon-an nga gipangulohan sa manager sa seremonya nga gitawag Mabalasig / Mabalasik. Na siyang nagpapayo sa baguhan na umatras kung wala siyang tapang dahil wala siyang kalulugaran sa lipunang makabayan. Nga nagtambag sa bag-ong tawo sa pag-undang kung wala siya kaisog tungod kay wala siyay lugar sa patriyotikong katilingban. Kung nais magpatuloy ng baguhan, ay pinapakilala siya sa asamblea ng mga magkakapatid. Kung gusto niya nga magpadayon ingon usa ka bag-ohan, gipaila-ila siya sa asembleya sa mga igsoon. Kung saan sinasabak siya sa iba't ibang mga pagsubok tulad ng pagtataklob sa kanyang mga mata at ipapabaril sa kaniya kunwari ang isang tao gamit ang rebolber. Kung diin nasakup siya sa lainlaing mga pagsulay sama sa pagtabon sa iyang mga mata ug pagpusil kaniya nga nagpakaaron-ingnon nga usa ka rebolber. Ipapatalon siya sa kunwaring mainit na apoy. Paglukso sa usa ka pagbiaybiaysa init nga kalayo. Pagkatapos ng mga pagsusubok ay ang huling ritwal. Pagkahuman sa mga pagsulay mao ang katapusang ritwal. Ang pacto de sangre o ang pagsasandugo, kung saan nilalagdaan ng baguhan ang isang sumpa gamit ang dugo na galing sa kaniyang braso. Ang pacto de sangreo ang pagdugo, diin ang bag-o nga timaan usa ka tunglo nga gigamit ang dugo gikan sa iyang bukton. Pagkatapos ay tatanggapin siya bilang isang ganap na kasapi, na may simbolikong pangalan kung saan siya makikilala sa loob ng Katipunan. Siya dayon dawaton isip usa ka hingpit nga miyembro, nga adunay usa ka simbolo nga ngalan diin mailhan siya sa sulod sa Katipunan. Ang simbolikong pangalan ni Bonifacio ay Maypagasa, si Jacinto bilang Pingkian at si Artemio Ricarte bilang Vibora. Ang simbolikong ngalan ni Bonifacio mao si Maypagasa , Jacinto ingon Pingkian ug Artemio Ricarte ingon Vibora . Noong una ay mga kalalakihan lamang ang tinatanggap sa Katipunan. Sa sinugdan ang mga lalaki lamang ang gidawat sa Katipunan. Dahil sa pag-aalala sa mga pag-uusisa sa mga kababaihan ukol sa mga gabi-gabing pagkawala ng kanilang mga asawa. Nabalaka sa mga kabalaka sa mga kababayen-an bahin sa gabii nga pagkawala sa ilang mga bana. Sa pagbawas ng kanilang kita at mahabang oras ng paggawa, pinasya ni Bonifacio na dalhin sila sa loob ng KKK. Pagkunhod sa ilang kinitaan ug dugay nga oras sa pagtrabaho, mihukom si Bonifacio nga dad-on sila sa sulod sa KKK. Isang pangkat ng mga kababaihan sa Katipunan ang binuo. Ang usa ka grupo sa mga kababayen-an sa Katipunan naporma. Upang makasapi ay kailangan niyang maging asawa, anak o kapatid ng lalaking katipunero. Aron makaapil siya kinahanglan nga mahimong asawa, anak o igsoon nga lalaki sa Katipunero nga lalaki . Tinatayang mga 20 hanggang 50 kababaihan ang naging kasapi ng lipunan. Gibana-bana nga 20 hangtod 50 ka babaye ang nahimong mga myembro sa katilingban. Ang unang kababaihan na naging kasapi ng Katipunan ay si Gregoria de Jesus, maybahay ni Bonifacio. Ang unang mga babaye nga mahimong mga myembro sa Katipunan mao si Gregoria de Jesus , asawa ni Bonifacio. Tinawag siyang Lakambini ng Katipunan. Gitawag siya nga Lakambini sa Katipunan . Mahalaga ang papel na ginampanan ng mga kababaihan sa Katipunan. Ang papel sa mga kababayen-an sa Katipunan hinungdanon. Iningatan nila ang mga lihim na papeles at dokumento ng lipunan. Nagtipig sila mga tinago nga papel ug dokumento sa katilingban. Kapag may nagaganap na pagpupulong ang Katipunan sa isang bahay. Kung ang Katipunan adunay miting sa usa ka balay. Masasaya silang nag-aawitan at nagsasayawan kasama ang ilang mga kalalakihan sa sala upang walang makitaan ang mga guwardya sibil liban sa isang inosenteng piging sosyal. Malipayon silang nag-awit ug nagsayaw uban ang pipila ka mga lalaki sa sala aron walaÕy makakita sa mga guwardiya sibil gawas sa usa ka walay sala nga salo-salo nga sosyal. Bagaman sinasabing mga kasapi ng Katipunan ang mga kababaihan. Bisan kung ang mga babaye giingon nga mga myembro sa Katipunan. Iilan lang ang mga nakalap na impormasyon ukol sa pangkat ng mga kababaihan, at ang ilan pa sa kanila ay magkakasalungat. Gamay ra ang kasayuran nga nahipos bahin sa grupo sa mga kababayen-an, ug ang pipila niini nagkasumpaki. Halimbawa, inalis ni Teodora Agoncillo si Marina Dizon at sinabing si Josefa Rizal lamang ang naging Pangulo ng nasabing pangkat. Pananglitan, gikuha ni Teodora Agoncillo ang Marina Dizon ug giingon nga si Josefa Rizal lamang ang nahimong Presidente sa nahiling nga grupo. Ngunit binanggit ni Gregorio Zaide ang tungkol sa pagkapangulo ni Dizon sa kaniyang aklat na History of the Katipunan (Kasaysayan ng Katipunan) noong 1939. Apan gihisgotan ni Gregorio Zaide ang pagkapangulo ni Dizon sa iyang libro nga History of the Katipunan (History of the Katipunan) kaniadtong 1939. Ngunit binago niya ito noong inangkin niya ang kuro-kuro ni Dr. Pio Valenzuela na hindi naghahalal ng mga opisyal ang mga babaeng kasapi, kaya walang maaaring puwesto para sa pangulo. Apan giusab niya kini kung giangkon niya ang mga panan-aw ni Dr. Pio Valenzuelanga ang mga miyembro sa kababayen-an dili magpili mga opisyal, mao nga walaÕy lingkoranan alang sa presidente. Ang tatlong mga pangunahing tauhan ng Katipunan: Bonifacio, Jacinto, at Valenzuela. Ang tulo nga panguna nga mga karakter sa Katipunan: Bonifacio, Jacinto, ug Valenzuela. Sa buong panahon ng Katipunan ay umusbong ang panitikan sa pamamagitan ng mga prominenteng manunulat tulad ni Andres Bonifacio, Emilio Jacinto, at Dr. Pio Valenzuela. Sa tibuuk nga panahon sa Katipunan, ang literatura migawas sa mga inila nga tagsulat sama nila Andres Bonifacio, Emilio Jacinto, ug Dr. Pio Valenzuela. Ang bawat mga katha nila ay ukol sa makabayang damdamin at naglalayon na palawigin ang kaisipang rebolusyonaryo at saloobin ng lipunan. Ang matag usa sa ilang mga imbensyon mao ang bahin sa pagbati nga patriyotiko ug katuyoan nga mapalapad ang rebolusyonaryong hunahuna ug kinaiya sa katilingban. Marahil ang ilan sa mga pinakamabuting mga katha ng Katipunan ay sinulat ni Andres Bonifacio, ang Pag-ibig sa Tinubuang Lupa , isang tula na naglalaman ng masidhing damdaming makabayan. Tingali ang pipila sa labing kaayo nga mga buhat sa Katipunan gisulat ni Andres Bonifacio, Pag-ibig sa Tinubuan Lupa , usa ka balak nga naglangkob sa lig-on nga pagbati nga patriyotiko. Inilathala ang tulang ito sa kaisa-isang palathala ng Kalayaan noong Enero 1896, gamit ang pangalang-panulat Agapito Bagumbayan. Kini nga balak gimantala sa bugtong edisyon sa Kalayaan kaniadtong Enero 1896, nga gigamit ang ngalan nga pen sa Agapito Bagumbayan . Ayon kay Manuel Artigas y Cuerva, ang pangalang Agapito Bagumbayan ay hango sa kombinasyon na agap-ito, bagum-bayan, na nangangahulugan na narito na ang bagong bayan, at handa na . Sumala ni Manuel Artigas y Cuerva, ang ngalan nga Agapito Bagumbayan nakuha gikan sa kombinasyon nga agapito-kini, bagum-bayan , nga nagpasabut nga ania ang bag-ong lungsod, ug andam na . Walang nakakalaam sa orihinal na pinagmulan ng Pag-ibig, dahil walang natirang kopya ng Kalayaan sa kasalukuyan. WalaÕy usa nga nahibal-an ang orihinal nga gigikanan. sa Gugma, tungod kay walaÕy kopya nga nahibilin sa Independence nga karon. Ang dalawang nanatiling mga teksto ay nilimbag sa mga aklat ni Jose P. Santos noong 1935. Ang duha nga nahabilin nga mga teksto giimprinta sa mga libro ni Jose P. Santos kaniadtong 1935. Mayroong isa pang kopya na nasa pangangalaga ng aklatang militar ng Madrid, na naglalaman ng kaunti at kilalang pagkakaiba sa mga limbag ni Santos. Adunay lain nga kopya sa kustodiya sa Madrid military library, nga adunay gamay ug nahibal-an nga mga kalainan sa mga publikasyon ni Santos. Matapos barilin si Rizal sa Bagumbayan noong 30 Disyembre 1896, isinulat ni Bonifacio ang unang salin sa Tagalog ng Mi Ultimo Adios o Huling Paalam, na sinulat ni Rizal, at binigyan ng pamagat bilang Pahimakas. Pagkahuman gipusil si Rizal sa Bagumbayan kaniadtong Disyembre 30, 1896, gisulat ni Bonifacio ang una nga paghubad sa Tagalog nga Mi Ultimo Adios o Huling Paalam, gisulat ni Rizal, ug gihatagan ang titulong Pahimakas . Sinulat din niya ang prosa na Katungkulang Gagawin ng mga Z. Ll. B. na hindi nailimbag dahil sa paniniwala niyang mas mataas ang Kartilya ni Jacinto kaysa sa kaniya. Gisulat usab niya ang prosa nga The Duties of Z. Ll. B. walaÕy gipatik tungod sa pagtuo nga mas taas ang Wheelbarrow Jacinto kaysa kaniya. Isinulat din ni Bonifacio ang Ang Dapat Mabatid ng mga Tagalog na isang sanaysay politiko-makasaysayan. Gisulat usab ni Bonifacio ang Ang Mahimong Mabatid sa mga Tagalog ingon usa ka sanaysay sa politika-sa kasaysayan. Kinikilala si Emilio Jacinto bilang Utak ng Katipunan. Giila si Emilio Jacinto nga utok sa Katipunan . Ang kaniyang obrang tula na sinulat sa Laguna noong 8 Oktubre 1897 ay ang A la Patria (Sa aking Amang-bayan), na nabigyan ng inspirasyon mula sa Mi Ultimo Adios ni Rizal. Ang iyang buhat sa mga balak nga gisulat sa Laguna kaniadtong Oktubre 8, 1897 mao ang A la Patria (Sa Akong Lungsod), dinasig sa Mi Ultimo Adios ni Rizal. Sinulat din niya ang isa pang tula na pinamagatang A mi Madre (Sa Aking Ina). Nagsulat usab siya og lain nga balak nga pinamagatang A mi Madre (Sa Akong Inahan). Ang kaniyang obra sa prosa ay ang Kartilla na nagsilbing Biblia ng Katipunan. Ang nahimo niyang prosa mao ang Kartilla nga nagsilbing Katipunan Bible. Ang iba pa niyang lathalain ay ang Liwanag at Dilim, isang serye ng mga artikulo ukol sa karapatang pantao, kalayaan, pagkakapantay-pantay, paggawa, pamahalaan at pagmamahal sa bayan. Ang uban pa niyang mga publikasyon mao ang Kahayag ug Pagdilim , usa ka serye sa mga artikulo bahin sa tawhanong katungod, kagawasan, pagkakapareho, labor, gobyerno ug gugma sa nasud. Ang kaniyang pangalang-panulat ay Dimas-Ilaw. Ang iyang ngalan sa panulat mao ang Dimas-Ilaw. Mga gawa ni Valenzuela. Ang mga buhat sa Valenzuela . Manggagamot bilang propesyon si Dr. Pio Valenzuela. Ang doktor ingon usa ka propesyon nga si Dr. Pio Valenzuela. Noong 1896, sa unang isyu ng Kalayaan, tinulungan ni Valenzuela si Bonifacio at Jacinto sa pamamatnugot ng pahayagan. Niadtong 1896, sa una nga isyu sa Independence , gitabangan ni Valenzuela si Bonifacio ug Jacinto sa pag-edit sa pamantalaan. Isinulat din niya ang Catuiran? Gisulat usab niya ang Catuiran? Na nagpapaliwanag ng pagmamalupit ng mga prayleng Kastila at gwardya sibil ng San Francisco del Monte (ngayo'y nasa Lungsod Quezon) sa isang kawawang tenyente ng bayan. Nagpatin-aw sa kabangis sa mga prayle sa Espanya ug mga guwardiya sa sibil sa San Francisco del Monte (karon sa Quezon City) sa usa ka dili maayo nga tenyente sa lungsod. Nakipagtulungan din siya kay Bonifacio sa pagsuuslat ng artikulong Sa Mga Kababayan, isang sanaysay para sa inang-bayan. Nagtinabangay usab siya kauban si Bonifacio sa pagsulat sa artikulo nga Sa Mga Kababayan , usa ka essay alang sa inahan nga lugar. Ang kaniyang pangalang-panulat ay Madlang-Away. Ang iyang panulat nga ngalan mao ang Madlang-Away . Noong sumiklab ang Sigaw sa Balintawak, naging Pangkalahatang Manggagamot ng Katipunan si Valenzuela. Sa pagbuto sa Sigaw sa Balintawak , si Valenzuela nahimong General Physician sa Katipunan. Isang makinang imprentahang Imprenta Press V John Sherwin na ginamit ng Unang Republikang Pilipino kung saan inimprenta ang mga pahayagang La Independiencia, El Heraldo de la Revolucion, Kalayaan at Kaibigan ng bayan. Usa ka imprentahan nga Imprenta Press V John Sherwin nga gigamit sa Unang Pilipinas Republic kung diin ang mga mantalaan nga La Independiencia, El Heraldo de la Pagbalhin, Kagawasan ug Higala sa mga tawo. Noong pananakop ng mga Hapones, ang makinang ito ay ginamit ng Purok Militar ng Bulacan , sa ilalim ni Kapt. Alejo Santos, laban sa mga Hapones. Atol sa pagsakop sa mga Hapon, kini nga makina gigamit sa Puracan Military of Bulacan, ubos ni Capt. Alejo Santos, batok sa mga Hapon. Kalayaan ang opisyal na pahayagan ng Katipunan. Ang independensya mao ang opisyal nga pamantalaan sa Katipunan. Una itong inilimbag noong Marso 1896 (bagaman nakapetsa ito sa Enero 1896). Una kini nga gimantala kaniadtong Marso 1896 (bisan kung kini gipetsahan kaniadtong Enero 1896). Noong 1895, nakabili ang Katipunan ng isang lumang manu-manong imprentahan gamit ang salaping pinagkaloob ng dalawang makabayang Bisaya. Kaniadtong 1895, ang Katipunan mipalit usa ka karaan nga manual nga pag-imprinta gamit ang salapi nga gihatag sa duha nga patriyotikong Visayans. Sina Francisco del Castillo at Candido Iban, na bumalik sa bansa matapos magtrabaho sa Australia bilang tagasisid ng perlas at kabibi, at nakakuha ng salapi mula sa panalo sa loterya. Si Francisco del Castillo ug Candido Iban, nga nagbalik sa nasud pagkahuman nagtrabaho sa Australia ingon usa ka perlas ug shell scuba diver, ug nakakuha salapi gikan sa aron makadaog sa loterya. Kasama sa biniling imprentahan ang kaunting piraso ng mga typeface mula sa Bazar el Cisne ni Antonio Salazar sa Kalye Carriedo, at dinala ni Del Castillio ang mga ito sa bahay ni Andres Bonifacio sa Santa Cruz, Maynila. Ang gipamalit nga tig-imprinta nag-uban sa pipila ka mga tipik gikan sa Bazar el Cisne ni Antonio Salazar sa Carriedo Street, ug gidala sila ni Del Castillio sa balay ni Andres Bonifacio sa Santa Cruz, Manila. Noong 1 Enero, 1896, tinanggap ni Valenzuela ang posisyon bilang piskal ng Katipunan kapalit ang pahintulot ni Bonifacio na ilagay ang imprentahan sa kaniyang bahay sa Kalye de Lavezares, San Nicolas, Maynila, upang masubaybay at mapatnugot ang buwan-buwang paglilimbag ng magiging pangunahing pahayagan ng Katipunan. Niadtong Enero 1, 1896, gidawat ni Valenzuela ang posisyon ingon tag-usig sa Katipunan kapalit sa pagtugot ni Bonifacio nga ibutang ang imprintahan sa iyang balay sa Kalye de Lavezares, San Nicolas, Maynila, sa pag-monitor ug pagdumala sa binulan nga pag-imprinta sa mahimong ulohan nga mantalaan sa Katipunan . Pumayag si Bonifacio, at sa kalagitnaan ng Enero ay idinala ang imprentahan sa San Nicolas. _Si Bonifacio miuyon, ug sa tungatunga sa Enero ang pag-imprinta gipadala gidala sa San Nicolas. Si Dr. Valenzuela ang nagmungkahi ng pangalang Kalayaan, na siya namang sinang-ayunan ni Bonifacio at ni Jacinto. Gipunting ni Dr. Gisugyot ni Valenzuela ang ngalan nga Kalayaan , nga giuyonan nila Bonifacio ug Jacinto. Bagaman napili si Valenzuela bilang patnugot ng pahayagan, pinagpasya nilang lahat na gamitin ang pangalan ni Marcelo H. del Pilar bilang patnugot. Bisan si Valenzuela napili nga editor sa pamantalaan, silang tanan mihukom nga gamiton ang ngalan ni Marcelo H. del Pilar ingon editor. Para malito ang rehimeng Kastila, ipinahayag ng Kalayaan na nililimbag ito sa Yokohama, Hapon. Aron malibog ang rehimen sa Espanya, gipahibalo ni Kalayaan nga naka -print na kini sa Yokohama, Japan . Sa buwan ding iyon nagsimula ang paglilimbag ng Kalayaan. Sa mao gihapon nga bulan nagsugod ang pag-print sa Independence . Inasahan ni Valenzuela na matatapos ito sa katapusan ng buwan, kaya pinetsa nila ito sa Enero. Gilauman ni Valenzuela nga mahuman kini sa katapusan sa bulan, mao nga kini gipetsahan nila sa Enero. Pinanatili nilang lihim ang pagkakaroon ng palimbagan. Gitago nila ang sekreto sa pag-imprinta. Sa pangangasiwa ni Valenzuela, dalawang taga-imprenta, sina Faustino Duque, mag-aaral ng Colegio de San Juan de Letran. Ubos sa pagdumala ni Valenzuela, duha ka tig-imprinta, si Faustino Duque, estudyante sa Colegio de San Juan de Letran. Si Ulpiano Fernandez, na nagtatrabaho din sa El Comercio bilang taga-imprenta, ang nag-imprenta ng mga panitikang rebolusyonaryo ng lipunan at ng Kalayaan. Si Ulpiano Fernandez nga nagtrabaho usab sa El Comercio ingon usa ka tig-imprinta, nagpatik sa rebolusyonaryong literatura sa katilingban ug Kagawasan . Noong tinalaga si Valenzuela bilang pangkalahatang manggagamot ng Katipunan, ipinasa niya ang responsibilidad sa paglilimbag kay Emilio Jacinto. Dihang gitudlo si Valenzuela isip kinatibuk-ang mananambal sa Katipunan, gihatag niya ang responsibilidad sa pag-imprinta kay Emilio Jacinto. Tinanggap ni Jacinto ang trabaho, at pinapatnugot niya ang mga artikulo matapos ang kaniyang klase sa Pamantasan ng Santo Tomas. Gidawat ni Jacinto ang trabaho, ug gi-edit niya ang mga artikulo pagkahuman sa iyang klase sa Unibersidad sa Santo Tomas . Dahil nasa lumang ortograpiya ang palimbagan at hindi sa kung tawagin ng mga Kastila ay mga alpabetong sina-Aleman, wala itong mga titik sa Tagalog gaya ng k, w, h at y. Tungod kay ang imprintahan sa karaang orthograpiya ug dili sa gitawag nga mga Espanyol nga mga letra nga sina-German, wala kini mga letra sa Tagalog tulad ng k, w, h ug y. Upang matugunan ang suliraning ito, pinakiusapan ni Jacinto ang kaniyang inang si Josefa Dizon na bumili ng mga typeface na katulad ng mga nabanggit na titik. Aron masulbad kini nga problema, gihangyo ni Jacinto ang iyang inahan nga si Josefa Dizon nga mopalit mga tipig nga parehas sa nahisgutan nga mga sulat. Binili ang mga type na ito mula sa tagalimbag na si Isabelo de los Reyes, ngunit marami ang lihim na kinupit mula sa palimbagan ng Diario de Manila ng mga Pilipinong manggagawa na kasapi ng Katipunan. Kini nga mga matang gipalit gikan sa nagpatik sa Isabelo de los Reyes ,Diario de Manila sa mga Pilipinong trabahante nga myembro sa Katipunan. Ayon kay Valenzuela, sadyang matrabaho ang proseso ng pag-imprenta, kaya ang pagbuo sa walong pahina ng typeset ay inaabot ng dalawang buwan. Umala ni Valenzuela, ang proseso sa pag-imprinta kusog kaayo nga pagtrabaho, busa ang pag-uswag sa walo ka panid nga tipo nag-uswag sa duha ka bulan. Nagsalit-salitan sina Jacinto, Duque at Fernandez (at minsan, si Valenzuela) sa pagbuo sa mga pahina ng Kalayaan, na tinatayang may sukat na siyam na pulgada ang lapad at labindalawang pulgada ang taas. __Si Jacinto, Duque ug Fernandez (ug usahay ang Valenzuela) nag-usab sa pagtukod sa mga panid sa Independence , nga gibanabana nga siyam ka pulgada ang gilapdon ug napulog duha ka pulgada. Noong Marso 1896, inilabas ang unang mga kopya at mga 2,000 kopya ang lihim na pinalaganap, ayon kay Valenzuela. Niadtong Marso 1896, ang una nga mga kopya gipagawas ug mga 2,000 ka kopya ang sekreto nga gipang-apod-apod, sumala ni Valenzuela. Ang mga katuruan ng Katipunan ay isinulat sa isang dokumento na nagngangalang Kartilya ng Katipunan, isang aklat na inimprenta sa wikang Tagalog. Ang mga pagtulon-an sa Katipunan gisulat sa usa ka dokumento nga gitawag nga Kartilya ng Katipunan , usa ka libro nga giimprinta sa Tagalog. Ipinamahagi ang mga sipi nito sa mga kasapi ng lipunan. Giapod-apod ang mga sukaranan niini sa mga miyembro sa katilingban. Isinulat ang Kartilya ni Emilio Jacinto, at kinalauna'y bahagyang binago ni Emilio Aguinaldo. Sinulat nga Wheelbarrow ni Emilio Jacinto , ug sa ulahi giusab ni Emilio Aguinaldo. Ang binagong bersyon ay naglalaman ng labintatlong mga katuruan (ngunit ayon sa ilang mga sanggunian, tulad ng isang ibinigay ng Komisyong Sentenaryo ng Pilipinas, ay naglista lamang ng labindalawa ). Ang giusab nga bersyon naglangkob sa napulog tulo nga mga panudlo (apan sumala sa pipila nga mga gigikanan, sama sa gihatag sa Philippine Centenary Commission , naglista lamang sa napulog duha ). Ang salitang kartilya ay hango sa salitang Kastila na cartilla na tumutukoy sa mga panimulang aklat na ginagamit ng mga mag-aaral bago sila magsimulang pumasok sa paaralan sa mga panahong iyon. Ang pulong wheelbarrow naggikan sa Espanyol nga pulong cartilla nga nagtumong sa mga panudlo nga gigamit sa mga estudyante sa wala pa sila nagsugod sa eskuylahan nianang panahona. Ayon sa Pilipinong manunulat at historyador na si Hermenegildo Flores. Ayon sa manunulat sa Pilipinong manunulat ug istoryador nga si Hermenegildo Flores. Ang opisyal na wika ng Katipunan ay Tagalog, at gumagamit ng alpabeto na halos katulad sa Alpabetong Kastila ngunit may ibang kahulugan at ang paraan ng pagbasa dito ay binago. Ang opisyal nga sinultian sa Katipunan mao ang Tagalog , ug naggamit sa usa ka alpabeto nga parehas sa Espanyol nga Alphabet apan adunay lain nga kahulugan ug ang paagi sa pagbasa nabag-o. Dinagdagan ang mga kudlit upang idiin ang pagkakaroon ng ng at mga sa ortograpiyang Tagalog. Gidugang ang mga stroke nga aron ipasiugda ang presensya sa ng ug mga sa orthography sa Tagalog. Anong wika ang ginagamit ng mga kasapi sa Katipunan? Unsa nga sinultian ang gigamit sa mga miyembro sa Katipunan? Ang tagalog; ngunit ang kahulugan ng ilang titik ng abakadang kastila ay iniba sa kanilang pagsulat ngg mga kasulatan at gayon din sa paglagda ngg kanilang mga sagisag. Ang Tagalog; apan ang kahulogan sa pipila ka mga letra sa alpabetong Espanyol nausab sa ilang pagsulat sa mga kasulatan ingon man sa pagpirma sa ilang mga emblema. Noong gabing ipinatapon ni Gobernador-Heneral Eulogio Despujol y Dusay si Dr. Jose Rizal sa Dapitan,itinatag ang Katipunan. Pagkagabii gipalagpot sa Gobernador-Heneral Eulogio Despujol y Dusay si Dr. Si Jose Rizal sa Dapitan, nagtukod sa Katipunan. Sa isang lihim na pagpupulong ng Katipunan sa may maliit na estero kung tawagin ay Bitukang Manok malapit sa Pasig noong 4 Mayo 1896. Atol sa usa ka tinago nga miting sa Katipunan sa usa ka gamay nga estuaryo nga gitawag nga Bitukang Manok duol sa Pasig kaniadtong Mayo 4, 1896. Pinagpasyahan ni Bonifacio at kaniyang mga tagasangguni na konsultahin si Rizal ukol sa pagpapasya sa himagsikan. Si Bonifacio ug ang iyang mga magtatambag nakadesisyon nga konsultahon si Rizal sa desisyon nga pag-alsa. Ipinadala ni Bonifacio si Dr. Pio Valenzuela bilang emisaryo ng Katipunan sa Dapitan. Gipadala ni Bonifacio si Dr. Pio Valenzuela bilang emissary sa Katipunan sa Dapitan. Ito ay upang ipaalam kay Rizal ukol sa plano ng Katipunan na maglunsad ng himagsikan, at kung maaari, ng digmaan laban sa Espanya. Kini aron pahibal-an si Rizal sa plano sa Katipunan nga maglansad usa ka rebolusyon, ug kung mahimo, usa ka giyera kontra sa Espanya. Noong katapusan ng Mayo 1896, bumisita si Dr. Valenzuela si Rizal sa Dapitan at kaniya itong kinapanayam. Kaniadtong ulahing bahin sa Mayo 1896, si Dr. Si Rizal mao si Valenzuela sa Dapitan ug siya giinterbyu. Bilang pagtatakip, sinamahan si Dr. Valenzuela ng isang lalaking bulag na nagngangalang Raymundo Mata, dahil sa mga panahong iyon kilala si Rizal bilang isang espesyalista sa mata. Isip usa ka tabon, giubanan ni Dr. Valenzuela sa usa ka buta nga si Raymundo Mata, tungod kay niadtong panahona si Rizal nailhan nga usa ka espesyalista sa mata. Dumating si Valenzuela sa Dapitan noong 21 Hunyo, kung saan sinalubong siya ni Rizal. Si Valenzuela miabot sa Dapitan kaniadtong Hunyo 21, diin gisugat siya ni Rizal. Pagkatapos ng hapunan, binanggit ni Valenzuela ang kaniyang tunay na pakay kung bakit siya pumunta sa Dapitan at sa pangangailangan ng pagkuha ng suporta ni Rizal. Pagkahuman sa panihapon, gihisgotan ni Valenzuela ang iyang tinuud nga katuyoan ngano nga miadto siya sa Dapitan ug nanginahanglan nga makuha ang suporta ni Rizal. Ayon kay Valenzuela, sumagot lamang si Rizal ng, Huwag, huwag! Iya'y makakasama sa bayang Pilipino! Sumala ni Valenzuela, yanong tubag ni Rizal, Ayaw, ayaw! Kana makadaot sa katawhang Pilipino! Tumutol si Rizal sa balak ni Bonifacio na ihatid ang bansa tungo sa madugong himagsikan. Gisupak ni Rizal ang plano ni Bonifacio nga manguna sa nasud sa usa ka dugoon nga rebolusyon. Naniniwala siya na wala pa sa panahon dahil sa dalawang mga kadahilanan. Nagtuo siya nga kini sayo pa sa duha nga hinungdan. Hindi pa handa ang mamamayan sa isang malawakang himagsikan; at dapat makalikom ng sapat na sandata at pondo bago maglunsad ng himagsikan. Ang mga tawo wala pa andam alang sa usa ka dako nga pag-alsa; sa kinahanglan nga makolekta ang igo nga mga hinagiban ug pondo sa wala pa maglunsad usa ka rebolusyon. Dahil sa pahayag nito, nagbigay muli ng isa pang mungkahi si Valenzuela kay Rizal: ang sagipin siya. Tungod niini nga pahayag, gihatagan ni Valenzuela si Rizal sa laing sugyot: aron maluwas siya. Hindi rin pumayag si Rizal sa balak na ito, dahil nakapagbigay siya ng pangako sa pamahalaang Kastila, at hindi niya nais itong sirain. Wala man makauyon si Rizal sa kini nga plano, tungod kay nakasaad siya sa gobyerno sa Espanya, ug dili niya gusto nga gub-on kini. Sa halip, pinanukala ni Rizal si Valenzuela na hikayatin ang mga mayayamang mga Pilipino upang makalikom sila ng mga pondo. Hinuon, gisugyot ni Rizal kay Valenzuela nga dasigon ang mga adunahan nga mga Pilipino aron makatigom og pondo. Inimungkahi din niya ang isang opisyal ng sandatahan na nagngangalang Antonio Luna upang maging kalihim ng digmaan ng Katipunan, kung bakasakaling pumutok ang himagsikan. Gisugyot usab niya ang usa ka opisyal sa hukbo nga ginganlag Antonio Luna nga mahimong kalihim sa giyera sa Katipunan, ang dapat rebolusyon. Ayon sa pahayag ni Valenzuela sa pamahalaang Kastila, halos magsagutan sila dahil sa mga bagay na ito at lumisan si Valenzuela kinabukasan sa halip na manatili ng isang buwan gaya ng naunang napagpasyahan. Sumala sa pamahayag ni Valenzuela sa gobyerno sa Espanya, hapit sila adunay tulubagon alang sa mga kini nga mga butang ug ang Valenzuela mobiya sa sunod nga adlaw imbis nga magpabilin sa usa ka bulan nga nahibal-an kaniadto. Noong makabalik si Valenzuela sa Maynila at ipinaalam sa Katipunan ang kaniyang kabiguan na makuha ang suporta ni Rizal ay nagalit si Bonifacio. Sa pagbalik ni Valenzuela sa Maynila at nagpahibalo sa Katipunan sa iyang pagkapakyas nga makuha ang suporta ni Rizal, si Bonifacio nasuko. Binalaan si Valenzuela na huwag ipaalam kaninoman ang hindi pagsang-ayon ni Rizal sa pagsuporta sa napipintong himagsikan. Gipasidan-an si Valenzuela nga dili ipahibalo sa bisan kinsa ang dili pagsugot ni Rizal nga suportahan ang nagsingabot nga rebolusyon. Ngunit nabanggit na ni Valenzuela ang tungkol dito sa marami, kaya karamihan sa mga pag-alok para sa pondo ng lipunan ay nakansela. Apan nahisgotan na kini ni Valenzuela sa kadaghanan, busa ang kadaghanan sa mga tanyag alang sa pagpondo sa sosyal nga nakansela. Sa kabila ng pagtutol ni Rizal, sinusubukan nang masolusyonan ng Katipunan ang kakulangan sa sandata at gumagawa na ng paraan para makapagpuslit ng mga sandata mula sa ibang bansa. Bisan sa pagsupak ni Rizal, ang Katipunan naningkamot sa pagsulbad sa kakulangan sa mga hinagiban ug nagtrabaho aron ma-smuggle ang armas gikan sa ubang mga nasud. Noong siya ay inililitis, tinanggi ni Rizal na kilala niya si Valenzuela, at sinabi na sa una pa lang na pagkakataon nagkita sila sa Dapitan at itinuturing niyang mabuti siyang kaibigan dahil sa mga pinakita ni Valenzuela sa kaniya at sa kaniyang pagpapahalaga sa gamit panggamot na ibinigay ni Valenzuela sa kaniya. Sa diha nga siya sa pagsulay, gilimod ni Rizal nga nahibal-an niya si Valenzuela, ug giingon nga sa unang higayon nga nagkita sila sa Dapitan ug giisip niya siya nga usa ka maayong higala tungod sa gipakita ni Valenzuela kaniya ug sa iyang pagpasalamat sa mga kagamitan sa medikal nga gihatag sa Valenzuela ngadto kaniya. Idinagdag pa niya na ito rin ang huling pagkakataon na nagkita sila. Dugang niya nga kini usab ang katapusan nga higayon nga nagkita sila. Sa kabila ng pagtutol ni Rizal sa marahas na himagsikan, itinuloy pa rin ni Bonifacio ang balak sa marahas na pakikipagdigma sa Kastila. Bisan sa pagsupak ni Rizal sa mapintas nga pag-alsa, gipadayon ni Bonifacio ang iyang plano alang sa usa ka mapintas nga giyera kauban ang mga Espanyol. Binalak ng Katipunan na humingi ng tulong sa Hapon, na sa noong panahong iyon ay tinitingala bilang kampeon ng paglaya ng Asya laban sa panggigipit ng Kanluran. Ang Katipunan nagplano nga mangayo tabang gikan sa Japan, nga sa pagkakaron giisip nga kampeon sa paglaya sa Asya batok sa pagpanglupig sa Kasadpan. Noong Mayo 1896, matapos ang pagbisita ni Valenzuela kay Rizal, lumapit ang isang delegasyon ng Katipunan, na pinamumunuan nina Jacinto ang Bonifacio. Sa Mayo 1896, pagkatapos ng pagbisita ni Valenzuela sa Rizal, ang usa ka delegasyon sa Katipunan, pinangunahan ni Jacinto the Bonifacio. Sa isang opisyal ng hukbong dagat at kapitan ng barkong Hapon na nagngangalang Kongo, na siyang bumibisita sa bansa, at sa isang konsul ng Hapon sa isang tiyanggeng Hapon sa Maynila. Nagpalapit sa usa ka opisyal sa Navy ug kapitan sa usa ka barko sa Japan nga si Kongo , nga nagbisita sa nasud, ug Konsulado sa Japanese sa usa ka tiya sa Japan sa Manila. Ang nagsilbing tagasalin ng grupo ay isang kaibigan ni Valenzuela na nagngangalang Jose Moritaro Tagawa, na kasal sa isang Filipina mula sa Bocaue, Bulacan. Ang tighubad sa grupo usa ka higala sa ngalan ni Valenzuela nga si Jose Moritaro Tagawa, nga naminyo sa usa ka Pinay gikan sa Bocaue, Bulacan . Matapos makipagpalitan ng kortesiya, ipinadala ni Jacinto ang memorial ng Katipunan para sa Emperador ng Hapon kung saan nagdasal ang mga Pilipino para sa tulong ng mga Hapon sa kanilang nalalapit na himagsikan, upang ang liwanag ng kalayaan na sumisinag sa Hapon ay siya ding suminag sa Pilipinas. Pagkatapos magbinayloay, gipadala ni Jacinto ang usa ka handumanan sa Katipunan alang sa Emperor sa Japan kung diin ang mga Pilipino nag-ampo alang sa tabang sa mga Hapon sa ilang nag-atubang nga pag-alsa, aron ang kahayag sa kalayaan nga nagdan-ag sa Japan usab modan-ag sa Pilipinas. Isa ding magandang dahilan kung bakit humingi ang Katipunan ng tulong at alyansa ng Hapon. Kini usa usab ka maayong hinungdan ngano nga ang Katipunan nangayoÕg tabang ug alyansa sa Japan. Naging mabuti ang Hapon sa mga Pilipino simula ng kolonisasyon ng Kastila. Maayo ang mga Hapon sa mga Pilipino sukad pa sa kolonyal nga Katsila. Maraming mga Pilipino na tumakas mula sa panggigipit ng mga Kastila ang binati at binigyan ng lubos na pagtatanggol ng mga batas ng Hapon. Daghang mga Pilipino nga miikyas gikan sa pagdaugdaug sa Espanya ang giabiabi ug gihatagan sa hingpit nga pagpanalipod sa mga balaod sa Hapon. Tinangka ni Bonifacio na bumili ng sandata at mga munisyon mula sa Hapon. Gisulayan ni Bonifacio ang pagpalit mga hinagiban ug mga bala gikan sa mga Hapon. Ngunit nabigo dahil sa kakulangan ng pondo at sa pagkakatuklas ng Katipunan. Apan napakyas tungod sa kakulang sa pondo ug ang pagdiskubre sa Katipunan. Si Jose Dizon ay bahagi ng komite na binuo ng Katipunan upang makakuha ng sandata mula sa Hapon sa pamamagitan ng sabwatan sa kapitan ng barkong Hapon. Si Jose Dizon kabahin sa usa ka komite nga giumol sa Katipunan aron makuha ang mga hinagiban gikan sa mga Hapon pinaagi sa pagbangga sa kapitan sa barko sa Japan. Tatlong buwan ang lumipas, natuklasan ang Katipunan at isa si Dizon sa mga daan-daang dinakip dahil sa rebelyon. Pagkaligad sa tulo ka bulan, nadiskubrehan ang Katipunan ug si Dizon ang usa sa ginatos nga naaresto para sa rebelyon. Habang abala ang Katipunan sa paghahanda sa himagsikan, may iilang mga ulat patungkol sa lihim na samahang ito ang nakarating sa pamunuan ng mga Kastila. Samtang ang Katipunan busy sa pag-andam alang sa pag-alsa, pipila ka mga taho bahin sa kini nga tinago nga organisasyon nakaabot sa pagpanguna sa Espanya. Noong 5 Hulyo, 1896, inulat ni Manuel Sityar, isang Kastilang tinyente ng gwardya sibil na nakahimpil sa Pasig, kay Gobernador-Heneral Ramon Blanco y Erenas ang tungkol sa mahiwagang mga galaw ng iilang mga Pilipino na nag-iipon diumano ng mga sandata at tauhan sa hindi pa malamang layunin. Niadtong Hulyo 5, 1896, si Manuel Sityar, usa ka Espanyol nga tenyente sa guwardiya sibil nga gibutang sa Pasig, nagreport kay Gobernador-Heneral Ramon Blanco y Erenas bahin sa misteryosong mga kalihukan sa pipila nga mga Pilipino nga giingon nga nagtipon mga armas ug kawani alang sa usa ka dili mailhan nga katuyoan. Noong 13 Agosto 1896, sumulat si Padre Agustin Fernandez, isang kura ng Agustino sa San Pedro, Makati, kay Don Maneul Luengo, Gobernador Sibil ng Maynila, ang kanyang pagtuligsa sa mga pagpupulong laban sa Kastila na nagaganap sa kaniyang parokya. Niadtong 13 Agosto 1896, si Padre Agustin Fernandez, usa ka pari sa Augustinian parish sa San Pedro, Makati, nagsulat kay Don Maneul Luengo, Gobernador sa Sibil sa Maynila, ang iyang pagsaway sa mga pulong nga anti-Espanya nga naganap sa iyang parokya. Natuklasan din ng mga Kastila ang Katipunan anim na araw matapos maipadala ang sulat ni Fernandez kay Luengo. Nadiskubrehan sa mga Espanyol ang Katipunan unom ka adlaw pagkahuman gipadala ang sulat ni Fernandez kay Luengo. Sa mga unang araw ng Agosto 1896, dalawang mga Katipunero, sina Teodoro Pati–o at Apolonio de la Cruz, na nagtatrabaho sa imprentahan ng Diario de Manila ang nagkaroon ng alitan ukol sa sahod Sa sayong mga adlaw sa Agosto 1896, ang duha nga Katipuneros , Teodoro Pati–o ug Apolonio de la Cruz, nga nagtrabaho sa pagpatik sa Diario de Manila adunay panaglalis sa us aka suhol. Ang pinagtatalunan ni de la Cruz, na siyang katiwala sa imprentahan, at ni Pati–o na isang typesetter, ay ukol sa karagdagang sahod na dalawang piso. Ang panaglalis sa us aka de la Cruz, nga nagdumala sa pag-imprenta, ug ni Pati–o, usa ka tipo , usa ka dugang nga suhol sa duha ka piso. Sinisi ni de la Cruz si Pati–o ukol sa mga nawawalang mga kagamitan sa imprentahan na ginamit sa Kalayaan. Gibasol ni De la Cruz si Pati–o tungod sa nawala nga kagamitan sa pag-imprenta nga gigamit sa Kalayaan. Bilang ganti kay de la Cruz, binunyag ni Pati–o ang lihim ng lipunan sa kaniyang kapatid na babae, si Honoria Pati–o, na nagmamadre sa Ampunan ng Mandaluyong. Sa pagbalos alang sa de la Cruz, gipadayag ni Pati–o ang tinago sa katilingban sa iyang igsoon nga si Honoria Pati–o, kinsa usa ka madre sa Mandaluyong Orphanage. Noong hapong iyon ng 19 Agosto 1896, nabigla si Honoria at nabalisa sa himagsikan. Nianang hapona sa Agosto 19, 1896, nakurat si Honoria ug natugaw sa pagrebelde. Nakita ng madre superiora ng Ampunan, si Sor Teresa de Jesus, si Honoria na umiiyak kaya niya ito kinausap. Ang madre nga ulay nga si Sor Teresa de Jesus, nakakita nga naghilak si Honoria busa nakigsulti siya kaniya. Ikinwento ni Honoria ang lahat ng mga binunyag ng kaniyang kapatid. Noong 6:15 ng gabi ding iyon, tinawag ni Sor Teresa si Teodoro Pati–o at minungkahi na sabihin ang lahat ng kaniyang nalalaman ukol sa Katipunan sa pamamagitan ng pagkumpisal kay Padre Mariano Gil. Gisaysay ni Honoria ang tanan nga gipadayag sa iyang igsoon. Sa 6:15 nianang gabhiona, gitawag ni Sor Teresa si Teodoro Pati–o ug gisugyot nga sultihan niya ang tanan nga nahibal-an niya ang Katipunan pinaagi sa pagsugid kay Padre Mariano Gil. Dahil sa kanyang takot sa Impyerno, nilapitan ni Teodoro si Padre Gil, isang Agustinong kura paroko ng kumbento ng Tondo. Tungod sa iyang kahadlok sa Impiyerno, giduol ni Teodoro si Padre Gil, usa ka kura nga parokya sa Augustinian nga kumbento sa Tondo. Bagaman nais niyang ibunyag ang lahat tungkol sa Katipunan, kinumpisal ni Teodoro kay Padre Gil tungkol sa isang batong litograpo na nakatago sa silid-imprentahan ng Diario de Manila na ginagamit ng samahan sa pag-imprenta ng mga resibo sa pag-imprenta. Bisan kung gusto niya ipadayag ang tanan bahin sa Katipunan, si Teodoro mikumpisal kay Padre Gil bahin sa usa ka bato sa lithograph nga gitago sa silid sa pag-imprenta sa Diario de Manila nga gigamit sa organisasyon aron maimprinta ang mga resibo sa pag-print. Sinabi din niya na maliban sa mga bato, mayroon ding mga dokumento ng pagsasapi (na ginagamitan ng dugo ng kasapi sa paglagda) na nakatago, kasama dito ang larawan ni Dr. Jose Rizal at ilang mga punyal na ginawa para sa mga trabahador ng pahayagan na kasapi din ng Katipunan. Giingon usab niya nga dugang sa mga bato, adunay usab mga dokumento sa membership (gigamit sa dugo sa miyembro sa pirma) nga gitago, lakip ang litrato ni Dr. Jose Rizal ug pipila ka mga dagkong hinimo alang sa mga trabahante sa pamantalaan nga myembro usab sa Katipunan. Dahil sa kaniyang pag-alarma sa katotohanan ng isang lihim na samahan, pumunta si Padre Gil kasama ang mga lokal na otoridad na Kastila ang imprentahan ng Diario de Manila at nila itong hinalughog, at natagpuan nila ang mga ebidensya. Tungod kay naalarma siya sa usa ka tinago nga organisasyon, si Padre Gil nag-uban sa mga lokal nga awtoridad sa Espanya aron i-print ang Diario de Manila ug ila silang gipangita, ug nakit-an nila ang ebidensya. Nakita din nila si Apolonio de la Cruz na may dalang punyal na ginagamit sa ritong panimula ng Katipunan at ilang mga listahan ng mga bagong kasapi. Nakita usab nila si Apolonio de la Cruz nga nagdala usa ka sundang nga gigamit sa pagpaila sa Katipunan ug pila ka lista sa mga bag-ong miembro. Matapos ang pagdakip, dagliang sumugod si Padre Gil kay Gobernador-Heneral Blanco upang tuligsain ang balak na himagsikan ng Katipunan. Pagkahuman sa pag-aresto, si Padre Gil nagdali dayon sa Gobernador-Heneral Blanco aron isalikway ang laraw sa pag-alsa sa Katipunan. Agad na kumilos ang mga Kastila, at pinadakip ang iilang mga katao, kabilang na ang hindi mabilang na mga inosente na sapilitang pinapunta sa Fort Santiago. Ang mga Kastila gilihok dayon, ug pipila ka mga tawo ang gidakup, lakip ang dili maihap nga mga inosenteng mga tawo nga napugos nga moadto sa Fort Santiago. Ang pagtaksil diumano ni Pati–o ay naging karaniwang bersyon kung paano sumabog ang himagsikan noong 1986. Ang giingon nga pagbudhi ni Pati–o nahimoÕg usa ka sagad nga bersyon kung giunsa ang pag-alsa sa pagsugod kaniadtong 1986. Ngunit noong dekada 1920, pinatawag ng Pambansang Aklatan ng Pilipinas ang isang pangkat ng dating mga Katipunero upang kumpirmahin ang katotohanang ito. Apan kaniadtong 1920, ang National Library of the Philippines nagtawag usa ka grupo ni kanhing Katipuneros aron kumpirmahon kini nga kamatuuran. Tinanggi ni Jose Turiano Santiago, malapit na kaibigan ni Bonifacio at pinatalsik noong 1895, ang kuwentong ito. Si Jose Turiano Santiago, nga suod nga higala ni Bonifacio ug gipalagpot kaniadtong 1895, gilimod kini nga istorya. Giniit niya na si Bonifacio mismo ang nag-utos kay Pati–o na ibunyag ang lipunan upang padaliin ang Himagsikang Pilipino at sa ganon ay hindi makatanggi ang mga kasapi. Gipasalig niya nga si Bonifacio mismo ang nagsugo sa Pati–o nga ibutyag ang katilingban aron mapadali ang Rebolusyong Pilipino ug busa dili mahimong isalikway ang mga miyembro . Ibang bersyon naman ng mga kaganapan ang binigay ng historyador na si Teodoro Agoncillo. Laing bersyon sa mga panghitabo ang gihatag sa istoryador nga si Teodoro Agoncillo. Ayon sa kaniya, binunyag ni Pati–o ang tungkol sa lihim na samahan sa kaniayng kapatid na si Honoria, matapos ang alitan kay Apolonio de la Cruz, na isa pang kasapi ng lipunan na kasama niyang nagtatrabaho sa Diario de Manila na siyang pinapatakbo ng mga Kastila. Sumala sa kaniya, gipadayag ni Pati–o ang bahin sa tinago nga asosasyon sa iyang igsoon nga si Honoria, pagkahuman sa panaglalis sa Apolonio de la Cruz, usa pa ka miyembro sa katilingban nga kauban niya sa pagtrabaho sa Diario de Manila nga gidumala sa mga Espanyol. Nagulat si Honoria, na nakatira sa kumbento, tungkol sa balitang nito at binunyag kay Sor Teresa, na madre portrera ng ampunan, na siyang nagmungkahi kay Pati–o na ibunyag ag lahat kay Padre Mariano Gil. Si Honoria, nga nagpuyo sa kumbento, nakurat sa balita ug gipadayag kini kay Sor Teresa, ang ulay nga ulay, nga nagsugyot nga ipahayag ni Pati–o ang tanan ngadto ni Padre Mariano Gil. Noong 19 Agosto, binunyag ni Pati–o kay Padre Mariano ang kaniyang mga nalalaman ukol sa lihim na lipunan. Niadtong Agosto 19, gipadayag ni Pati–o kay Padre Mariano ang nahibal-an niya bahin sa tinago nga katilingban. Pinuntahan at hinalughog ni Padre Mariano at ang may-ari ng Diario de Manila ang imprentahan. Si Padre Mariano ug tag-iya sa Diario de Manila nag-adto ug nagpangitaang imprintahan. Natagpuan nila ang mga batong litograpo na ginamit sa pag-imprenta ng mga resibo ng Katipunan. Ilang nakit-an ang mga lithographic nga bato nga gigamit sa pag-print sa mga resibo sa Katipunan. Matapos ang pagkakatuklas na ito, sapilitang pinabukas ang laker ni Policarpio Turla, na may-ari ng lagda na natagpuan sa mga resibo, at nakita nila ang punyal, mga alituntunin ng samahan, at iba pang mga dokumento. Pagkahuman sa pagdiskobre niini, si Policarpio Turla, ang tag-iya sa pirma nga nakit-an sa mga resibo, napugos nga ablihan ang kandado, ug nakita nila ang sundang, mga lagda sa organisasyon, ug uban pang mga dokumento. Binigay nila ito sa mga pulis, at dahil dito humigit kumulang 500 katao ang pinadakip at kinasuhan ng ilegal na pagsapi at pagtataksil. Gihatag nila kini sa pulisya, ug ingon nga sangputanan, duolan sa 500 ka mga tawo ang gidakup ug gipasangil sa iligal nga membership ug treason. Sa isa pang bersyon, ang pag-iral ng Katipunan ay natuklasan ng mga namamahala sa pamamagitan ni Teodoro Pati–o, na siyang nagbunyag nito sa isang Kastila na nagngangalang La Font, pangkalahatang tagapamahala ng imprentahan ng Diario de Manila. Sa usa pa ka bersyon, ang pagkaanaa sa Katipunan nadiskubrehan sa mga nagdumala pinaagi ni Teodoro Pati–o, nga nagpadayag niini sa usa ka Kastila nga ginganlag La Font, general manager sa imprintahan sa Diario de Manila . Nasangkot si Pati–o sa isang alitan ukol sa sahod kasama angisa pang katrabaho at Katipunero din na si Apolonio de la Cruz, at binunyag niya ang Katipunan bilang ganti. Si Pati–o nalambigit sa us aka suhol sa us aka kauban sa trabaho ug usab si Katipunero Apolonio de la Cruz, ug gipadayag niya ang Katipunan. Pinapunta ni La Font ang isang Kastilang tinyente ng kapulisan sa imprentahan at sa pupitre ni Apolonio, kung saan nila natagpuan ang mga kagamitan ng Katipunan tulad ng pantatak, maliit na aklat, ledger, panunumpa ng mga kasapi na nilagdaan ng dugo, at ang talaan ng mga kasapi ng sangay ng Maghiganti ng Katipunan. Nagpadala si La Font og tenyente sa pulisya sa Espanya sa imprintahan ug sa papet ni Apolonio, kung diin nakit-an nila ang mga kagamitan sa Katipunan sama sa usa ka stamp, booklet, ledger., panumpa sa katungdanan nga gipirmahan sa dugo, ug ang lista sa mga miyembro sa sanga sa Paghihiganti sa Katipunan. Mula noong 24 Agosto 1896, naging bukas na pamahalaang rebolusyonaryo ang Katipunan, at idineklara nila ito bilang isang lehitimong pamahalaan. Sukad Agosto 24, 1896, ang Katipunan usa ka bukas nga rebolusyonaryong gobyerno, ug gipahayag nila kini usa ka lehitimo nga gobyerno. Bagaman wala pang matibay na istraktura, sariling mga batas at sentralisadong pamamahala ang samahan, natagpuan nila itong gumagana kung kailan pa lamang nagsimula ang himagsikan. Bisan kung ang organisasyon wala pa adunay lig-on nga istraktura, ang kaugalingon nga mga balaod ug sentralisado nga pagdumala, nakita nila kini nga molihok lamang sa pagsugod sa rebolusyon. Noong nalaman ng pamunuan ng Katipunan ang mga pagdakip, pinatawag ni Bonifacio ang lahat ng mga probinsyang sanggunian upang pagpasiyahan ang armadong himagsikan. Kung nahibal-an sa pamunuan sa Katipunan ang mga pag-aresto, gitawag ni Bonifacio ang tanan nga mga konseho sa probinsya aron magdesisyon sa armadong pag-alsa. Ang pagpupulong ay ginanap sa bahay ni Apolonio Samson sa isang baryo na tinatawag na Kangkong sa Balintawak. Ang tigum gihimo sa balay ni Apolonio Samson sa usa ka baryo nga gitawag ug Kangkong sa Balintawak. Humigit-kumulang 1,000 mga Katipunero ang dumalo sa pagpupulong ngunit bigo silang pagpasyahan ang suliranin. Mga 1,000 ang nagtambong sa miting apan napakyas sa pagsulbad sa isyu. Nagpulong muli sila sa isa pang baryo sa Balintawak kinabukasan. Nagtagbo na usab sila sa laing baryo sa Balintawak pagkasunod adlaw. Sa ngayon ay nagdedebate pa rin ang mga historyador kung naganap ba ang pagpupulong na ito sa bakuran ni Melchora Aquino o sa bahay ng kaniyang anak na si Juan Ramos. Nagdebate pa ang mga istoryador kung nahitabo ba kini nga miting sa nataran ni Melchora Aquino o sa balay sa iyang anak nga si Juan Ramos. Naganap ang pagpupulong noong Agosto 23 o 23. Nahitabo ang miting kaniadtong Agosto 23 o 23. Sinasabi na sa pangalawang pagpupulong na ito napagpasyahan ng mga dumalong Katipunero ang armadong himagsikan at pinunit nila ang kanilang mga sedula bilang tanda ng kanilang kapasiyahan sa himagsikan. Giingon nga sa ikaduhang panagtagbo ang mga Katipunero nga mitambong mihukom sa armadong pagrebelde ug gigisi ang ilang mga sedro ingon usa ka timaan sa ilang desisyon nga pag-alsa. Nagkasundo din ang mga Katipunero na lusubin ang Maynila sa Agosto 29. Miuyon usab ang mga Katipuneros nga mosulong sa Manila kaniadtong Agosto 29. Ngunit nalaman din ng mga Kastilang guwardya sibil ang pagpupulong at naganap ang unang bakbakan sa Labanan sa Pasong Tamo. Apan nahibal-an usab sa mga gwardya sibil sa Espanya ang bahin sa miting ug ang una nga panagsangka nga nahitabo sa Labing Pasong Tamo . Noong una ay nakakalamang ang Katipunan, ngunit kinalaunan ay nagapi sila ng mga Kastila. Sa sinugdan ang Katipunan nagdaog, apan sa ulahi napildi sila sa mga Espanyol. Umatras si Bonifacio at kaniyang mga tauhan patungong Marikina sa pamamagitan ng pagdaan sa Balara na ngayon ay bahagi ng Lungsod Quezon. Nag-atras si Bonifacio ug ang iyang mga tawo sa Marikina pinaagi sa pag-agi sa Balara nga karon bahin sa Quezon City. Pagkatapos ay tumungo sila sa San Mateo (bahagi ng Rizal sa kasalukuyan) at kinubkob ang bayan. Pagkahuman nila paadto sa San Mateo (karon bahin sa Rizal) ug gilibutan ang lungsod. Ngunit matapos ng tatlong araw ay nabawi ng mga Kastila ang bayan. Apan paglabay sa tulo ka adlaw nakuha usab sa mga Espanyol ang lungsod. Matapos makapagtipon muli, napagpasyahan ng Katipunan na huwag direktang lusubin ang Maynila ngunit napagkasunduan nila na kubkubin ang armeriya at garison sa San Juan. Pagkahuman sa pag-rehistro, ang Katipunan nagdesisyon nga dili magsulong sa Manila nga direkta apan nagkauyon sila sa pagkubkob sa armory ug garison sa San Juan. Noong Agosto 30, nilusob ng Katipunan ang 100 sundalong Kastila na nagtatanggol sa armeriya sa Labanan ng San Juan del Monte o Labanan sa Pinaglabanan. Niadtong Agosto 30, giatake sa Katipunan ang 100 ka sundalo sa Espanya nga nagdepensa sa kasundalohan sa Labanan sa San Juan del Monte o Gubat sa Pinaglabanan. Humigit-kumulang 153 mga Katipunero ang nasawi sa labanan, ngunit kailangang umatras ang Katipunan noong parating ang mga karagdagang mga kawal na Kastila. Mga 153 si Katipuneros ang napatay sa away, apan ang Katipunan kinahanglan mag-atras sa pag-abut sa dugang nga mga tropa sa Espanya. Samantala, nagsimulang mag-alsa ang mga Katipunero sa iba pang mga bayan sa Maynila, tulad ng sa Kalookan, San Pedro de Tunasan (ngayo'y Makti), Pateros at Taguig. Samtang, ang mga Katipuneros nagsugod sa pag-alsa sa ubang mga lungsod sa Manila, sama sa Kalookan, San Pedro de Tunasan (karon Makti), Pateros ug Taguig. Kinahapunan, dineklara ni Gobernador Heneral Camilo de Polavieja ang batas militar sa Maynila at sa mga probinsya ng Cavite. Pagka hapon, gideklarar ni Gobernador General Camilo de Polavieja nga martial law sa Maynila ug sa mga probinsya sa Cavite. Ganap nang nagsimula ang himagsikang Pilipino. Nagsugod na ang rebolusyong Pilipino. Sa Bulacan, inatake ang Kilusang Rebolusyonaryo ng Bulacan ng hukbong artileriya na sa panahong iyon ay pinakamalaking naitipon, sa kabiserang bayan ng Bulacan. Sa Bulacan, ang Kilusang Rebolusyonaryo sa Bulacan giatake sa usa ka hukbo sa artilerya nga sa kini nga panahon mao ang pinakadako nga panagpundok, sa kaulohan nga lungsod sa Bulacan. Tumungo din ito sa Labanan ng San Rafael, kung saan pinaligiran at nilusob ni Heneral Anacleto Enriquez at kaniyang mga kawal ang Simbahan ng San Rafael. Nanguna usab kini sa Gubat sa San Rafael, kung diin ang Heneral Anacleto Enriquez ug ang iyang mga tropa nagpalibog ug giatake ang Simbahan sa San Rafael. Sa kasagsagan ng Himagsikang Pilipino, naging mahalaga ang papel na ginampanan ng bayan ng Pandi sa pakikipaglaban sa kalayaan ng Pilipinas. Sa gitas-on sa Rebolusyong Pilipino, hinungdanon ang papel sa katawhang Pandi sa pakigbisog alang sa independensya sa Pilipinas. Kilala ang Pandi dahil sa Dambana ng Real de Kakarong de Sili, kung saan naganap ang pinakamadugong himagsikan sa Bulacan, kung saan mahigit 3,000 mga Katipunero ang nasawi. Kilala si Pandi sa Shrine of Real de Kakarong de Sili, kung diin nahitabo ang pag-alsa sa dugo sa Bulacan, diin kapin sa 3,000 ang mga Katipunero ang napatay. Dito din sumilang ang Republika ng Real de Kakarong de Sili noong 1896, isa sa unang mga rebolusyonaryong republikang Pilipino na naitatag. Dinhi diin natawo ang Republic of Real de Kakarong de Sili kaniadtong 1896, usa sa unang rebolusyonaryong republika sa Pilipinas nga natukod. Sa Kakarong de Sili tinipon ang mahigit 6,000 mga Katipunero mula sa mga kalapit bayan ng Bulacan ni Brigadyer Heneral Eusebio Roque, na kilala bilang Maestrong Serbio o Dimabungo, at binuo ang Republika ng Kakarong ilang araw matapos ang Sigaw sa Pugadlawin. Sa Kakarong de Sili kapin sa 6,000 Katipuneros ang natipon gikan sa mga silingan nga lungsod sa Bulacan ni Brigadier General Eusebio Roque, na kilala nga Maestrong Serbio o Dimabungo, ug giumol ang Republika sa Kakarong pila ka adlaw pagkahuman sa Pugadlawin Shout. Ayon sa mga tagasaliksik at sa mga tala ng Pambansang Komisyong Pangkasaysayan. Sumala sa mga tigdukiduki ug mga rekord sa National Historical Commission. Ang Republika ng Kakarong ang kauna-unahan at lubos na organisadong pamahalaang rebolusyonaryo na naitatag sa bansa upang mapatalsik ang mga Kastila. Ang Republika sa Kakarong mao ang una ug labing organisado nga rebolusyonaryong gobyerno nga natukod sa nasud aron mapukan ang mga Kastila. Bago pa man nabuo ang iba pang mas kilala pang mga republika tulad ng Republika ng Malolos at Republika ng Biak-na-Bato. Sa wala pa ang mga bantog nga mga republika sama sa sa Republic of Malolos ug Republic of Biak-na-Bato. Bilang pagkilala, ang mga tatlong Republikang ito na tinatag sa Bulacan ay inilagay sa selyo ng probinsya ng Bulacan. Sa pag-ila, kining tulo nga Republics nga natukod sa Bulacan gibutang sa selyo sa lalawigan sa Bulacan. Ayon sa mga umiiral na tala kasama ang talambuhay ni Heneral Gregorio del Pilar na pinamagatang Life and Death of a Boy General ni Teodoro Kalaw, dating tagapamahala ng Pambansang Aklatan ng Pilipinas, isang moog ang tinayo sa 'Kakarong de Sili' tulad ng isang maliit na lungsod. Sumala sa mga naitala nga talaan lakip na ang talambuhay ni General Gregorio del Pilar nga may ulohan nga Kinabuhi ug Kamatayan sa usa ka Batang Heneral ni Teodoro Kalaw, kanhi manager sa Philippine National Library, gitukod ang usa ka torre ' Ang Kakarong de Sili 'sama sa usa ka gamay nga lungsod. Mayroon itong kalsada, sariling hukbong kapulisan, isang musikong banda, pagawaan ng palkone, bolo at pagawaan ng mga riple. Adunay kini karsada, kaugalingon nga puwersa sa pulisya, usa ka music band, usa ka palkone workshop, bolo ug rifle workshop. Ang Republika ng Kakatong ay mayroong kumpletong hanay ng opisyal kung saan si Canuto Villanueva ang Kataas-taasang Pinuno at si Eusebio Roque o 'Maestrong Sebio' ang Brigadyer Heneral ng Hukbo. Ang Republika sa Kakatong adunay kompleto nga hugpong sa mga opisyales kung diin ang Canuto Villanueva mao ang Korte Suprema ug si Eusebio Roque o 'Maestrong Sebio' mao ang Brigadier General sa Army. Nilusob at tuluyang nawasak ang moog noong 1 Enero 1897 ng malawak na hukbong Kastila na pinamumunuan ni Komandante Olaguer-Feliu. Ang torre gisulong ug hingpit nga napatay kaniadtong Enero 1, 1897 sa usa ka dako nga hukbo sa Espanya nga pinangunahan ni Commander Olaguer-Feliu. Si Heneral Gregorio del Pilar ay isa pa lamang tinyente noong mga panahong iyon at ang 'Labanan sa Kakarong de Sili' ang nagsilbi sa kaniya bilang binyag sa apoy. Si Heneral Gregorio del Pilar usa pa ka tenyente sa panahon ug ang 'Battle of the Cakes of Sili' nagsilbi kaniya nga bunyag sa kalayo. Dito siya unang nasugatan at tumakas patungo sa kalapit na barangay na 'Manatal'. Dinhi una siya nasamdan ug mikalagiw sa duol nga barangay 'Manatal'. Itinayo ng Lohiya blg. 168 ng Kakarong ng 'Legionarios del Trabajo' ang Dambana ng Inang Filipina noong 1924 sa baryo ng Kakarong ng Pandi, Bulacan, bilang paggunita sa 1,200 mga Katipunerong nasawi sa labaann. Gitukod ni Lohiya no. 168 sa Kakarong sa 'Legionarios del Trabajo' ang Shrine sa Inang Filipina kaniadtong 1924 sa baryo sa Kakarong ng Pandi, Bulacan, sa pagsaulog sa 1,200 nga Katipunero nga napatay sa giyera. Ang aktwal na pook ng 'Labanan ng Kakarong de Sili' ay bahagi na ngayon ng barangay 'Real de Kakarong'. Ang aktuwal nga lokasyon sa 'Battle of Kakarong de Sili' karon bahin sa barangay 'Real de Kakarong'. Binisita ng isa sa mga pinakadakilang heneral sa kasaysayan ng Pilipinas, si Heneral Emilio Aguinaldo, na siyang naging unang Pangulo ng Pilipinas, ang sagradong pook noong dekada singkuwenta. Usa sa labing bantugan nga heneral sa kasaysayan sa Pilipinas, si Heneral Emilio Aguinaldo , nga nahimong labing una nga Presidente sa Pilipinas, mibisita sa sagrado nga lugar sa mga tagkalim-an. Bago pa man natukasan ang Katipunan, naghain ng aplikasyon si Rizal para maging manggagamot ng Hukbong Kastila sa Cuba upang maipakita sa mga Kastila ang kaniyang katapatan sa Espanya. Bisan sa wala pa nadiskubre ang Katipunan , nagsumite si Rizal og aplikasyon aron mahimong usa ka doktor alang sa Spanish Army sa Cuba aron maipakita ang mga Espanyol sa iyang pagkamaunungon sa Espanya. Tinanggap ang kaniyang aplikasyon at dumating siya sa Maynila upang sumakay sa isang barko patungong Espanya noong Agosto 1896, ilang araw bago natuklasan ang lihim na samahan. Gidawat ang iyang aplikasyon ug siya miabot sa Manila aron magsakay sa barko nga gihatud sa Espanya kaniadtong Agosto 1896, pipila ka adlaw sa wala pa madiskubre ang tinago nga organisasyon. Ngunit noong patungo na si Rizal sa Espanya, natuklasan ang Katipunan, at pinadala ang telegrama sa barko noong ito ay sa Port Said. Apan sa pag-abot ni Rizal sa Espanya, nadiskubrehan ang Katipunan, ug ang telegrama gipadala sa barko kung naa sa Port Said. Pinabalik siya sa Pilipinas upang humarap sa kaso sa pagiging utak ng himagsikan. Gipadala siya pabalik sa Pilipinas aron atubangon ang kaso nga mastermind sa rebolusyon. Kinalaunan ay binitay siya sa pamamagitan ng pagbaril noong 30 Disyembre 1896 sa Bagumbayan, kasalukuyang Luneta. Kanunay siya gibitay kaniadtong Disyembre 30, 1896 sa Bagumbayan, karon Luneta. Noong nililitis si Rizal sa isang militareng korte dahil sa pagtataksil, ang mga bilanggo na hinuli sa Labanan sa Pinaglabanan, sina Sancho Valenzuela, Ramon Peralta, Modesto Sarmiento, at Eugenio Silvestre, ay binaril noong 6 Setyembre 1896 sa Bagumbayan. Atol sa husgado ni Rizal sa korte militar para sa pagbudhi, ang mga piniriso gidakop sa Labanan sa Pinaglabanan, Sancho Valenzuela, Ramon Peralta, Modesto Sarmiento, ug Eugenio Silvestre, gipusil kaniadtong Septyembre 6, 1896 sa Bagumbayan. Anim na araw ang lumipas, binaril ang Labintatlong mga Martir ng Cavite sa Fort San Felipe sa Cavite. Unom ka adlaw ang nakalabay, gipamusil ang Thirteen Cavite Martyr sa Fort San Felipe sa Cavite. Sinakdal din ng pamahalaang Kastila ang mga nahuli sa pagsalakay sa imprentahan ng Diario de Manila, kung saan nila natagpuan ang mga ebidensya na sumasangkot hindi lang ang mga ordinaryong mamamayan, kundi maging ang mga mayayamang mga Pilipinong pinuno ng samahan. Ginahukum usab ng gobyerno sa Espanya ang mga naaresto sa pag-atake sa pag-imprenta sa Diario de Manila, kung diin nakit-an nila ang mga ebidensya nga naglakip dili lamang sa mga ordinaryong tawo, kundi usab ang mga adunahan nga pinuno sa Pilipino sa organisasyon. Ang mga martir sa Bicol ay binaril sa Bagumbayan noong 4 Enero 1897. Ang mga martir sa Bicol gipusil sa Bagumbayan kaniadtong Enero 4, 1897. Ngunit sa halip na takot, ang mga pagbitay na ito, lalu na ang kay Rizal, ang nagbigay pa ng mas matinding alab sa himagsikan. Apan imbes nga mahadlok, kini nga mga pagpamatay, labi na ang mga Rizal, naghatag labi pa ka grabe nga siga sa pagrebelde. Sumisigaw ang mga Katipunero ng mga katagang tulad ng Mabuhay ang Katagalugan! at Mabuhay si Dr. Jose Rizal! Ang mga Katipunero nagsinggit mga pulong sama sa Mabuhi ang Tagalog! ug Mabuhi si Dr. Jose Rizal! Para sa mga Katipunero, si Jose Rizal ang nagsisilbing Pandangal na Pangulo ng Katipunan. Alang sa mga Katipunero, si Jose Rizal nagsilbing Honorary President sa Katipunan. Sa kasagsagan ng himagsikan laban sa Espanya, nagkaroon ng dalawang paksyon ang Katipunan, ang Magdiwang na pinamumunuan ni Hen. Mariano Alvarez at ang Magdalo na pinamumunuan ni Hen. Baldomero Aguinaldo, pinsan ni Hen. Emilio Aguinaldo. Nakabase sila pareho sa Cavite. Sa gitas-on sa pag-alsa batok sa Spain, ang Katipunan, ang Magdiwang nga gipangulohan ni Hen , adunay duha ka paksyon Mariano Alvarez ug ang Magdalo pinangulohan ni Hen. Baldomero Aguinaldo, ig-agaw ni Hen. Emilio Aguinaldo. Pareho sila nga nakabase sa Cavite. Sa isang pagpupulong na ginanap sa Tejeros, Cavite, nagtipon ang mga rebolusyonaryo upang bumuo ng rebolusyonaryong pamahalaan. Sa usa ka miting nga gipahigayon sa Tejeros, Cavite, ang mga rebolusyonaryo nagtigom aron maporma ang usa ka rebolusyonaryong gobyerno. Pormal nga gitukod sa proklamasyon sa Konstitusyon sa Malolos kaniadtong Enero 23, 1899 sa Malolos, Bulacan ug nagpabilin hangtod sa pagdakup ug pagsurender ni Emilio Aguinaldo sa mga puwersang Amerikano kaniadtong Marso 23, 1901 sa Palanan, Isabela, nga nagwagtang sa Unang Republika. Pormal nga gitukod sa proklamasyon sa Konstitusyon sa Malolos kaniadtong Enero 23, 1899 sa Malolos, Bulacan ug nagpabilin hangtod sa pagdakup ug pagsurender ni Emilio Aguinaldo sa mga puwersang Amerikano kaniadtong Marso 23, 1901 sa Palanan, Isabela, nga nagwagtang sa Unang Republika. Daghan ang nahingangha sa Cart sa Katipunan, lakip na ang mga langyaw nga dili lumad nga mga Pilipino apan miduyog sa Katipunan aron suportahan ang nasudnon nga kagawasan. Daghan ang nahingangha sa Cart sa Katipunan, lakip na ang mga langyaw nga dili lumad nga mga Pilipino apan miduyog sa Katipunan aron suportahan ang nasudnon nga kagawasan. Lakip sa mga langyaw nga Katipuneros mao si Heneral Juan Cailles, usa ka Indian ug Pranses nga mestizo, Heneral Jose Ignacio Paua nga usa ka Intsik, ug David Fogen. Lakip sa mga langyaw nga Katipuneros mao si Heneral Juan Cailles, usa ka Indian ug Pranses nga mestizo, Heneral Jose Ignacio Paua nga usa ka Intsik, ug David Fogen. Usa ka Tenyente sa Africa-Amerikano nga nag-disband sa mga Amerikano nga moapil sa Pilipino tungod sa iyang pagdumot sa rasismo ug imperyalismo. Usa ka Tenyente sa Africa-Amerikano nga nag-disband sa mga Amerikano nga moapil sa Pilipino tungod sa iyang pagdumot sa rasismo ug imperyalismo. Tungod sa pagsakop sa Estados Unidos sa Pilipinas pagkatapos sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano, gilaglag sa mga Amerikano ang nahabilin nga mga bakas sa Katipunan. Tungod sa pagsakop sa Estados Unidos sa Pilipinas pagkatapos sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano, gilaglag sa mga Amerikano ang nahabilin nga mga bakas sa Katipunan. Isang konstitusyong konstitusyon ang tinawag upang baguhin ang 1935 Konstitusyon ng Pilipinas, na isinulat upang maitaguyod ang Komonwelt ng Pilipinas . Gitawag ang usa ka konstitusyon nga konstitusyon aron mabag-o ang 1935 Konstitusyon sa Pilipinas, nga gisulat aron matukod ang Komonwelt sa Pilipinas . Ang isang espesyal na halalan ay ginanap noong Nobyembre 10, 1970 upang mahalal ang mga delegado ng kombensiyon, na magtitipid noong 1971. Usa ka espesyal nga piniliay ang natapos kaniadtong Nobyembre 10, 1970 aron mapili ang mga delegado sa kombensiyon, nga magtigum sa 1971. Ang dating Pangulo ng Pilipinas na si Carlos P. Garcia ay nanumpa bilang Pangulo ng Konstitusyonal na Convention noong Hunyo 1, 1971. Ang kanhing Presidente sa Pilipinas nga si Carlos P. Garcia nanumpa isip Presidente sa Konstitusyonal nga Kombensiyon kaniadtong Hunyo 1, 1971. Gayunpaman, namatay siya labing-tatlong araw matapos na manumpa. Pinalitan ni dating Pangulong Diosdado Macapagal si Garcia. Bisan pa, namatay siya napulo ug tolo ka adlaw human manumpa. Si kanhi Presidente Diosdado Macapagal nagpuli Garcia. Si Sotero H. Laurel ay nagsilbi bilang Pangulong Pro-Tempore ng kombensyon. Si Sotero H. Laurel nagsilbi nga Presidente Pro-Tempore sa kombensyon. Ang iba pang kilalang delegado ay sina Senador Raul Manglapus at Roseller T. Lim. Ang uban pang mga prominente nga delegado mao sila si Senador Raul Manglapus ug Roseller T. Lim. Ang iba pang mga delegado ay magiging maimpluwensyang mga figure sa politika. Ang uban pang mga delegado mahimong maimpluwensyang mga numero sa politika. Ang gawain ng Convention ay apektado sa pagpapahayag ng martial law noong Setyembre 1972 ni Pangulong Ferdinand Marcos . Ang buhat sa Convention nga naapektuhan sa deklarasyon sa martial law kaniadtong Septyembre 1972 ni Presidente Ferdinand Marcos . Kalaunan, noong Nobyembre 29, 1972, inaprubahan ng Convention ang bagong konstitusyon. Sa ulahi, kaniadtong Nobyembre 29, 1972, giaprubahan sa Convention ang bag-ong konstitusyon. Isinumite ito sa isang boto sa 1973 na konstitusyon ng konstitusyon . Gisumite kini sa usa ka boto sa 1973 nga konstitusyon sa konstitusyon . Ang mga resulta ng plebisito at ang legalidad ng Konstitusyon ng 1973 ay tinanong sa harap ng Philippine Supreme Court sa Ratification Cases . Ang mga sangputanan sa plebisito ug ang legalidad sa Konstitusyon sa 1973 gikuwestiyon sa Korte Suprema sa Pilipinas sa Mga Ratification Cases . Itinataguyod ang konstitusyon. Patuloy na mamahala si Marcos bilang isang diktador hanggang sa mapalabas ng People Power Revolution noong 1986. Ang konstitusyon gipadayon. Padayon nga maghari si Marcos isip diktador hangtod nga mapalagpot sa People Power Revolution kaniadtong 1986. Ang isang plebisito ng konstitusyon ay ginanap sa Pilipinas noong 2 Pebrero 1987. Usa ka plebisito sa konstitusyon ang gihimo sa Pilipinas kaniadtong 2 sa Pebrero 1987. Ang plebisito ay alinsunod sa Presidential Proklamasyon Blg 3 na inilabas noong ika-25 ng Marso 1986 ni Pangulong Corazon Aquino . Ang plebisito subay sa Presidential Proklamasyon Numero 3 nga giluwatan kaniadtong 25 Marso 1986 ni Presidente Corazon Aquino . Tinanggal nito ang Tanggapan ng Punong Ministro at ang Regular Batasang Pambansa. Giwagtang niini ang Opisina sa Punong Ministro ug Regular Batasang Pambansa. Ang mga halalan sa multi-party ay gaganapin nang naaayon noong 1987. Daghang partido nga eleksyon ang gihimo kaniadtong 1987. Noong 1986, kasunod ng People Power Revolution na nagpatalsik kay Ferdinand Marcos bilang pangulo, at pagsunod sa kanyang sariling inagurasyon. Kaniadtong 1986, pagsunod sa People Power Revolution nga nagpalaglag kay Ferdinand Marcos ingon presidente, ug pagsunod sa kaugalingon nga inagurasyon. Naglabas si Corazon Aquino ng Proklamasyon Blg 3, na nagdeklara ng isang pambansang patakaran upang ipatupad ang mga repormang ipinag-uutos ng mga tao. Si Corazon Aquino nag-isyu sa Proklamasyon Numero 3, nga nagdeklara sa usa ka nasyonal nga palisiya aron ipatuman ang mga reporma nga gimandoan sa mga tawo. Pagprotekta sa kanilang pangunahing mga karapatan, nagpatibay ng isang pansamantala konstitusyon. Pagpanalipod sa ilang mga batakang katungod, pagsagop sa usa ka panahon konstitusyon. Pagbibigay ng maayos na paglipat sa isang pamahalaan sa ilalim ng isang bagong konstitusyon. Naghatag alang sa usa ka hapsay nga pagbalhin sa usa ka gobyerno ubos sa bag-ong konstitusyon. Nang maglaon ay naglabas si Pangulong Aquino ng Proklamasyon Blg 9, na lumilikha ng isang Komisyon sa Konstitusyonal (sikat na dinaglat bilang ConCom sa Pilipinas) upang magbalangkas ng isang bagong konstitusyon upang mapalitan ang 1973 Constitution, na naganap noong panahon ng martial law rehimen ng kanyang hinalinhan. Inatasan ni Pangulong Aquino ang 50 miyembro sa Komisyon. Sa ulahi giluwatan ni Presidente Aquino ang Proklamasyon Numero 9, nga nagmugna sa usa ka Komisyon sa Konstitusyon (naandan nga gipamubu nga ConCom sa Pilipinas) aron maglaraw sa usa ka bag-ong konstitusyon aron mapuli ang 1973 Konstitusyon, nga nagsugod sa panahon sa rehimen sa martial law sa iyang nauna Pangulong Aquino ang 50 miyembro sa Komisyon. Gitudlo ni Presidente Aquino ang 50 ka mga myembro sa Komisyon. Ang mga miyembro ng Komisyon ay nakuha mula sa iba`t ibang mga background, kasama ang ilang mga dating senador at kongresista, isang dating Korte Suprema ng Hukuman na Hukom ( Roberto Concepcion ), isang obispo ng Katoliko (Teodoro Bacani), at isang kilalang direktor ng pelikula ( Lino Brocka ). Ang mga miyembro sa Komisyon gikuha gikan sa lainlaing mga kagikan, lakip ang pipila nga mga senador ug kongresista, usa ka kanhi Korte Suprema sa Hukom nga Hukom ( Roberto Concepcion ), usa ka obispo sa Katoliko (Teodoro Bacani), ug usa ka inila nga direktor sa pelikula ( Lino Brocka ). Sinadya rin ni Pangulong Aquino ang limang miyembro, kasama ang dating Ministro ng Labor Si Blas Ople , na kaalyado ni Pangulong Marcos hanggang sa pagkalugi ng huli. Hinuon tinuyo nga gilaraw ni Presidente Aquino ang lima ka mga miyembro, apil ang kanhi Ministro sa Labor Si Blas Ople , nga kaalyado ni Presidente Marcos hangtod nga napilde ang ulahi. Matapos magtipon ang Komisyon, nahalal ito bilang pangulo nito na si Cecilia Mu–oz-Palma , na lumitaw bilang isang nangungunang pigura sa oposisyon na kontra-Marcos kasunod ng kanyang pagretiro bilang kauna-unahang babaeng Associate Justice ng Korte Suprema . Pagkahuman sa panagtigum sa Komisyon, nagpili kini nga pangulo nga si Cecilia Mu–oz-Palma , nga migawas nga usa ka nanguna nga numero sa oposisyon nga kontra-Marcos kasunod sa iyang pagretiro isip labing unang babaye nga Associate Justice sa Korte Suprema . Natapos ng Komisyon ang draft charter sa loob ng apat na buwan pagkatapos ito ay naipon. Ang Komisyon natapos ang draft charter sa sulod sa upat ka bulan pagkahuman nga kini gitigum. Maraming mga isyu ang pinainit na pinagtatalunan sa mga sesyon, kasama ang porma ng gobyerno upang magpatibay, ang pagwawakas ng parusang kamatayan , ang patuloy na pagpapanatili ng mga batayang militar ng Clark at Subic American, at ang pagsasama ng mga patakarang pang-ekonomiya sa Saligang Batas. Daghang mga isyu ang gipainit nga gidebate panahon sa mga sesyon, lakip ang porma sa gobyerno nga pagsagop, pagwagtang sa silot sa kamatayon , padayon nga pagpadayon sa mga base militar sa Clark ug Subic American, ug ang paghiusa sa mga palisiya sa ekonomiya sa Konstitusyon. Brocka lumakad sa labas ng Commission bago ang pagkumpleto (pormal na resigning sa Agosto 28, 1986 ), at dalawang iba pang mga delegado ang naghiwalay mula sa panghuling draft. Si Brocka naggawas sa Komisyon sa wala pa mahuman kini (pormal nga mi-resign sa Agosto 28, 1986 ), ug duha pa nga mga delegado nga nagsalikway gikan sa katapusan nga draft. Natapos ng ConCom ang kanilang gawain noong Oktubre 12, 1986 at ipinakita ang draft na konstitusyon kay Pangulong Aquino noong Oktubre 15, 1986. Nahuman sa ConCom ang ilang gimbuhaton kaniadtong Oktubre 12, 1986 ug gipresentar ang draft nga konstitusyon ngadto ni Presidente Aquino kaniadtong Oktubre 15, 1986. Matapos ang isang panahon ng kampanya ng impormasyon sa buong bansa, isang plebisito para sa pagpapatibay nito ay ginanap noong ika-2 ng Pebrero 1987. Pagkahuman sa usa ka panahon sa kampanya sa kasayuran sa tibuuk nasud, usa ka plebisito alang sa ratipikasyon niini ang gihimo kaniadtong Pebrero 2, 1987. Mahigit sa tatlong-ika-apat ng lahat ng mga boto na inihagis ay para sa pagpapatibay. Labaw sa tulo ka mga ika-upat nga bahin sa tanan nga mga boto nga gisakripisyo alang sa pagtandi. Sa gayon, noong ika-2 ng Pebrero 1987, naganap ang Konstitusyon ng 1987. Sa ingon, natapos kaniadtong Pebrero 2, 1987 nga napatuman ang Konstitusyon sa 1987. Noong Pebrero 11, 1987, si Pangulong Aquino, iba pang mga opisyal ng gobyerno, at Armed Forces of the Philippines , ay nangako ng katapatan sa Saligang Batas. Kaniadtong Pebrero 11, 1987, si Presidente Aquino, uban pang mga opisyales sa gobyerno, ug ang Armed Forces of the Philippines , misaad sa kamatuuran sa Konstitusyon. Mula noon, ang Pebrero 2 ay ipinagdiriwang bilang Araw ng Konstitusyon , ang petsa ng plebisito. Sukad niadto, ang Pebrero 2 gisaulog ingon Adlaw sa Konstitusyon , ang petsa sa plebisito. Ang Kongreso ng Estados Unidos ay ang lehislatura ng bicameral ng pamahalaang pederal ng Estados Unidos at binubuo ng dalawang silid. Ang Kongreso sa Estados Unidos mao ang lehislatura sa bicameral sa federal nga gobyerno sa Estados Unidos ug gilangkuban sa duha ka mga kamara. Ang Kapulungan ng mga Kinatawan at ang Senado . Ang Balay sa mga Kinatawan ug ang Senado. Nagtagpo ang Kongreso sa Kapitolyo ng Estados Unidos sa Washington, DC Parehong mga senador at kinatawan ay napili sa pamamagitan ng direktang halalan. Nagtagbo ang Kongreso sa Kapitolyo sa Estados Unidos sa Washington, DC Ang duha nga mga senador ug representante gipili pinaagi sa direkta nga eleksyon. Kahit na ang mga bakante sa Senado ay maaaring punan ng appointment ng gobernador . Bisan kung ang mga bakante sa Senado mahimong mapuno sa usa ka appointment sa gobernador . Ang Kongreso ay mayroong 535 mga miyembro ng pagboto 435 kinatawan at 100 senador. Ang Kongreso adunay 535 ka mga membro sa pagboto 435 nga mga representante ug 100 nga mga senador. Bilang karagdagan, ang House of Representative ay kasalukuyang may anim na mga hindi miyembro ng pagboto. Dugang pa, ang House of Representative karon adunay unom ka mga dili miyembro sa pagboto. Na nagdadala ng kabuuang pagiging kasapi ng Kongreso ng Estados Unidos sa 541 o mas kaunti sa kaso ng mga bakante. Nga nagdala sa kinatibuk-ang membership sa US Congress sa 541 o mas gamay sa kaso sa mga bakante. Ang mga miyembro ng House of Representative ay naghahatid ng dalawang taong termino na kumakatawan sa mga tao ng isang solong nasasakupan, na kilala bilang isang distrito. Ang mga miyembro sa House of Representatives nagserbisyo duha ka tuig nga termino nga nagrepresentar sa mga tawo sa usa ka konstitusyon, nga naila nga usa ka distrito. Ang mga distrito ng Kongreso ay ibinahagi sa mga estado ng populasyon na gumagamit ng mga resulta ng Census ng Estados Unidos. Congressional mga distrito nga gibahin ngadto sa mga estado pinaagi sa populasyon sa paggamit sa United States Census resulta. Sa kondisyon na ang bawat estado ay may isang kinatawan ng kongreso. Nga gihatag nga ang matag estado adunay sa labing menos usa ka congressional representante. Ang bawat estado, anuman ang populasyon o laki, ay may dalawang senador. Ang matag estado, bisan unsa ang populasyon o kadako, adunay duha ka senador. Sa kasalukuyan, mayroong 100 senador na kumakatawan sa 50 estado. Karon, adunay 100 nga mga senador nga nagrepresentar sa 50 nga estado. Ang bawat senador ay inihalal nang malaki sa kanilang estado para sa isang anim na taong termino, na may mga termino na staggered. Ang matag senador gipili sa kadaghanan sa ilang estado alang sa usa ka unom ka tuig nga termino, nga adunay mga termino nga naagaw. Kaya bawat dalawang taon humigit-kumulang isang-katlo ng Senado ay darating para sa halalan. Busa matag duha ka tuig gibana-bana nga usa sa ikatulo nga bahin sa Senado ang alang sa pagpili. Ang isa sa Saligang Batas ng Estados Unidos ay nangangailangan na ang mga miyembro ng Kongreso ay dapat na hindi bababa sa 25 taong gulang (Bahay) o 30 taong gulang (Senado), ay naging isang mamamayan ng Estados Unidos sa loob ng pitong (Bahay) o siyam (Senate) taon at maging isang residente ng estado na kinakatawan nila. Usa sa Konstitusyon sa Estados Unidos nga ang mga myembro sa Kongreso kinahanglan labing menos 25 ka tuig (Balay) o 30 ka tuig (Senado), nahimong usa ka lungsuranon sa Estados Unidos sa pito (Balay) o siyam (Senate) ka tuig ug mahimong usa ka namuyo sa estado nga ilang girepresentahan. Ang isang maliit na bilang ng mga senador noong ika-19 na siglo ay nasa ilalim ng 30 taong gulang at samakatuwid ay hindi nakamit ang kinakailangan sa konstitusyon. Ang usa ka gamay nga gidaghanon sa mga senador sa ika-19 nga siglo walaÕy 30 ka tuig ang edad ug busa wala makab-ot ang kinahanglanon sa konstitusyon nga edad. Ang Kongreso ay nilikha ng Saligang Batas ng Estados Unidos at unang nakilala noong 1789, na pinapalitan ang pagpapaandar nito sa Kongreso ng Confederation . Ang Kongreso gihimo pinaagi sa Konstitusyon sa Estados Unidos ug unang nahimamat kaniadtong 1789, nga gipuli sa function sa lehislatibo niini ang Kongreso sa Confederation . Kahit na hindi ligal na ipinag-uutos, sa pagsasagawa mula pa noong ika-19 na siglo, ang mga miyembro ng Kongreso ay karaniwang kaakibat ng Republican Party o sa Demokratikong Partido at bihirang lamang sa isang ikatlong partido o independente . Bisan kung dili ligal nga gimando, sa praktis sukad sa ika-19 nga siglo, ang mga myembro sa Kongreso sagad nga nakig-uban sa Republican Party o sa Demokratikong Partido ug panagsa ra nga adunay ikatulo nga partido o independente . Noong 1868, inatasan ng komite ng mga kinatawan na ito si Pangulong Andrew Johnson sa kanyang paglilitis sa impeachment, ngunit hindi siya pinatulan ng Senado. Kaniadtong 1868, gisulong sa kini nga komitiba sa mga representante si Presidente Andrew Johnson sa iyang pag-impeachment nga husay, apan ang Senado wala makumbinsi kaniya. Artikulo Ang isa sa Saligang Batas ng Estados Unidos ay nagsasaad, Lahat ng lehislatibong Powers na ipinagkaloob dito ay dapat na bigyan ng batas sa isang Kongreso ng Estados Unidos, na kung saan ay binubuo ng isang Senado at Kamara ng mga Kinatawan. Ang Artikulo Usa sa Konstitusyon sa Estados Unidos nag-ingon, Ang tanan nga gihatagan og Lehislatura nga gihatag dinhi igahatag sa usa ka Kongreso sa Estados Unidos, nga maglangkob sa Senado ug Balay sa mga Kinatawan. Ang Bahay at Senado ay pantay na kasosyo sa proseso ng pambatasan ang batas ay hindi maaaring isagawa nang walang pahintulot ng parehong kamara. Ang Balay ug Senado managsama nga kauban sa us aka lehislatibo nga proseso dili mahimong ipatuman ang balaod kung walaÕy pagtugot sa duha nga mga lawak. Gayunpaman, binibigyan ng Konstitusyon ang bawat kamara ng ilang natatanging kapangyarihan. Bisan pa, ang Konstitusyon naghatag sa matag kamalig sa pipila ka talagsaon nga mga gahum. Inaprubahan ng Senado ang mga kasunduan at inaprubahan ang mga appointment ng pangulo habang sinimulan ng Kamara ang mga kita na pagtaas ng kita. Gi-aprubahan sa Senado ang mga kasabutan ug giaprubahan ang mga appointment sa presidente samtang ang House nag-umpisa sa mga kita sa pagpataas sa kita. Sinimulan ng Kamara ang mga kaso ng impeachment , habang ang Senado ay nagpapasya sa mga kaso ng impeachment. Gisugdan sa House ang mga kaso sa impeachment , samtang ang Senado naghukom sa mga kaso sa impeachment. Ang isang dalawang-katlo na boto ng Senado ay kinakailangan bago maalis ang isang naka-impeach sa opisina. Ang duha ka-katlo nga boto sa Senado gikinahanglan sa dili pa makuha ang usa ka impeaching nga tawo gikan sa katungdanan. Ang terminong Kongreso ay maaari ring sumangguni sa isang partikular na pagpupulong ng lehislatura. Ang termino nga Kongreso mahimo usab magtumong sa usa ka partikular nga miting sa lehislatura. Sakop ng isang Kongreso ang dalawang taon; ang kasalukuyang isa, ang ika- 116 Kongreso , nagsimula noong Enero 3, 2019, at magtatapos sa Enero 3, 2021. Ang usa ka Kongreso naglangkob sa duha ka tuig; ang us aka karon, ang ika-116 nga Kongreso, nagsugod kaniadtong Enero 3, 2019, ug matapos sa Enero 3, 2021. Ang Kongreso ay magsisimula at magtatapos sa ikatlong araw ng Enero ng bawat kakaibang bilang ng taon. Ang Kongreso magsugod ug matapos sa ikatulo nga adlaw sa Enero sa matag katingad-an nga tuig. Ang mga miyembro ng Senado ay tinukoy bilang mga senador; ang mga miyembro ng House of Representative ay tinutukoy bilang mga kinatawan, kongresista, o mga kongresista. Ang mga myembro sa Senado gihisgotan nga mga senador; ang mga miyembro sa House of Representative gihisgutan isip mga representante, kongresista, o mga kongresista. Iginiit ng iskolar at kinatawan na si Lee H. Hamilton na ang makasaysayang misyon ng Kongreso ay upang mapanatili ang kalayaan at iginiit na ito ay isang puwersa sa pagmamaneho sa pamahalaang Amerikano at isang napakagandang nabuhay na institusyon. Giangkon sa iskolar ug representante nga si Lee H. Hamilton nga ang makasaysayan nga misyon sa Kongreso mao ang magpadayon sa kalingkawasan ug gipamugos nga kini usa ka kusog nga kusog sa pamunuan sa Amerikano ug usa ka talagsaon nga nabuhi nga institusyon. Ang Kongreso ay puso at kaluluwa ng ating demokrasya, ayon sa pananaw na ito, kahit na ang mga mambabatas ay bihirang makamit ang prestihiyo o pagkilala sa pangalan ng mga pangulo o mga justicia ng Korte Suprema. Ang Kongreso mao ang kasingkasing ug kalag sa among demokrasya, uyon sa kini nga panglantaw, bisan kung ang mga magbabalaod panagsa ra makab-ot ang prestihiyo o pag-ila sa ngalan sa mga pangulo o mga justicia sa Korte Suprema. Isinulat ng isa na ang mga mambabatas ay nananatiling multo sa imahinasyon ng kasaysayan ng Amerika. Ang usa nagsulat nga ang mga magbabalaod nagpabilin nga mga multo sa imahinasyon sa kasaysayan sa Amerika. Maraming akademikong inilarawan ang Kongreso. Daghang mga akademiko nga gihubit ang Kongreso. Sinasalamin tayo ng Kongreso sa lahat ng ating lakas at lahat ng ating mga kahinaan. Gipakita sa Kongreso sa tanan namon nga kusog ug tanan natong mga kahuyang. Sinasalamin nito ang aming mga idiosyncrasies sa rehiyon, ang aming etniko, relihiyon, at lahi na pagkakaiba-iba, ang aming maraming mga propesyon. Gipakita niini ang among mga idyosyal nga rehiyonal, among etniko, relihiyoso, ug lahi sa lahi, daghang panon sa mga propesyon. Ang aming mga anino ng opinyon sa lahat mula sa halaga ng digmaan hanggang sa digmaan kaysa sa mga halaga. Among mga panan-aw sa opinyon sa tanan gikan sa kabililhon sa gubat hangtod sa giyera tungod sa mga hiyas. Ang Kongreso ang pinaka kinatawan ng katawan ng gobyerno. Ang kongreso mao ang kadaghanan nga representante sa lawas sa gobyerno . Ang Kongreso ay mahalagang sisingilin sa pagkakasundo ng aming maraming mga punto ng pananaw sa mahusay na mga isyu sa patakaran sa publiko sa araw na ito. Ang Kongreso hinungdanon nga gikasuhan sa pagpasig-uli sa atong daghang mga punto sa pagtan-aw sa mga bantog nga isyu sa palisiya sa publiko sa karon nga adlaw. Patuloy na nagbabago ang Kongreso at patuloy na nagkakamali. Ang Kongreso kanunay nga nagbag-o ug kanunay nga nagdagan. Sa mga nagdaang panahon, ang Amerika sa timog at kanluran ay nakakuha ng mga upuan ng Bahay ayon sa mga demograpikong pagbabago na naitala ng senso at kabilang ang higit pang mga menor de edad at kababaihan kahit na ang parehong mga grupo ay hindi pa ipinapahiwatig. Sa bag-ohay nga mga panahon, ang Amerika sa habagatan ug kasadpan nakakuha sa mga lingkuranan sa Balay sumala sa mga pagbag-o sa demograpiko nga natala sa senso ug lakip ang daghang mga menor de edad ug kababayen-an bisan pa ang duha nga mga grupo wala pa mailhi. Habang ang mga balanse ng kapangyarihan sa iba't ibang bahagi ng pamahalaan ay patuloy na nagbabago, ang panloob na istruktura ng Kongreso ay mahalaga na maunawaan kasama ang mga pakikipag-ugnay nito sa mga tinatawag na mga tagapamagitan na tulad ng mga partidong pampulitika, mga asosasyong sibiko, mga grupo ng interes, at ang mass media. Samtang ang pagbalanse sa gahum sa lainlaing mga bahin sa gobyerno nagpadayon sa pagbag-o, ang internal nga istruktura sa Kongreso hinungdanon nga masabtan kauban ang mga interaksyon niini sa gitawag nga mga tigpataliwala nga institusyon sama sa mga partidong pampulitika, asosasyon sa sibiko, mga grupo sa interes, ug mass media . Ang Kongreso ng Estados Unidos ay nagsisilbi ng dalawang magkakaibang mga layunin na umapaw. Ang Kongreso sa Estados Unidos nagsilbi duha ka lahi nga katuyoan nga mag-overlap. Ang lokal na representasyon sa pederal na pamahalaan ng isang kongreso na distrito ng mga kinatawan at isang malaking representasyon ng estado sa pamahalaang pederal ng mga senador. Lokal nga representasyon sa federal nga gobyerno sa usa ka distrito sa kongreso sa mga representante ug usa ka representante sa usa ka estado sa gobyerno federal sa mga senador. Karamihan sa mga nanunungkulan ay naghahanap ng muling halalan, at ang kanilang makasaysayang posibilidad na manalo sa kasunod na halalan ay lumampas sa 90 porsyento. Kadaghanan sa mga nagpauswag nangita pag-usab nga eleksyon, ug ang ilang makasaysayanon nga posibilidad nga makadaog sa sunud nga eleksyon molapas sa 90 porsyento. Ang mga makasaysayang talaan ng House of Representatives at Senado ay pinananatili ng Center for Legislative Archives, na isang bahagi ng National Archives and Records Administration . Ang makasaysayan nga mga rekord sa House of Representative ug Senado gipadayon sa Center for Legislative Archives, nga usa ka bahin sa National Archives and Records Administration . Ang Kongreso ay direktang responsable para sa pamamahala ng Distrito ng Columbia , ang kasalukuyang upuan ng pamahalaang pederal. Ang Kongreso direkta nga responsable alang sa pagdumala sa Distrito sa Columbia , ang karon nga lingkoranan sa federal nga gobyerno. Ang Unang Kongreso ng Kontinental ay isang pagtitipon ng mga kinatawan mula sa labindalawa sa labing - tatlong colony ng North America . Ang Unang Continental Congress mao ang usa ka panagtigum sa mga representante gikan sa napulo ug duha sa mga napulo ug tolo ka mga kolonya sa North America . Ang Mga Artikulo ng Confederation noong 1781 ay nilikha ang Kongreso ng Confederation. Ang Mga Artikulo sa Confederation kaniadtong 1781 nagmugna sa Kongreso sa Confederation. Isang unicameral body na may pantay na representasyon sa mga estado kung saan ang bawat estado ay mayroong isang veto sa karamihan ng mga pagpapasya. Usa ka unicameral nga lawas nga adunay managsama nga representasyon sa mga estado diin ang matag estado adunay usa ka veto sa kadaghanan sa mga desisyon. Ang kongreso ay may ehekutibo ngunit hindi lehislatibong awtoridad, at ang pederal na hudikatura ay nakakulong sa paghanga. Ang kongreso adunay ehekutibo apan dili lehislatibo nga awtoridad, ug ang hudisyal nga hudikatura nga gitugyan sa pagkagusto. At kulang ng awtoridad upang mangolekta ng buwis, mag-regulate ng commerce, o magpatupad ng mga batas. Ug walaÕy awtoridad sa pagkolekta sa buhis, pag-regulate sa komersyo, o pagpatuman sa mga balaod. Ang kawalan ng lakas ng pamahalaan ay humantong sa Convention ng 1787 na iminungkahi ang isang binagong konstitusyon sa isang dalawang silid at kongreso ng bicameral. Ang pagkawalay gahum sa gobyerno nanguna sa Convention sa 1787 nga nagsugyot sa usa ka giusab nga konstitusyon sa usa ka duha nga silid o kongreso nga bicameral. Ang mas maliit na estado ay nagtalo para sa pantay na representasyon para sa bawat estado. Mas gamay nga estado nga nangatarungan alang sa managsama nga representasyon sa matag estado. Ang istraktura ng dalawang silid ay gumana nang maayos sa mga gobyerno ng estado. Ang istraktura sa duha ka andana nakaayo og maayo sa mga gobyerno sa estado. Ang isang plano ng kompromiso, ang Connecticut Compromise, ay pinagtibay sa mga kinatawan na pinili ng populasyon at eksaktong dalawang senador na pinili ng mga gobyerno ng estado (nakikinabang sa mas maliit na mga estado). Usa ka plano sa pagkompromiso, ang Connecticut Compromise, gisagop sa mga representante nga gipili sa populasyon ug eksakto nga duha ka senador nga gipili sa mga gobyerno sa estado (nakabenepisyo sa gagmay nga mga estado). Upang maprotektahan laban sa pang-aabuso sa kapangyarihan, ang bawat sangay ng gobyerno - ehekutibo, pambatasan, at hudisyal - ay may magkahiwalay na lugar at maaaring suriin ang iba pang mga sangay ayon sa prinsipyo ng paghihiwalay ng mga kapangyarihan . Aron mapanalipdan batok sa pag-abuso sa gahum, ang matag sanga sa gobyerno Ñ ehekutibo, lehislatibo, ug hudisyal - adunay usa ka bulag nga awtoridad ug mahimoÕg susihon ang ubang mga sangputanan sumala sa prinsipyo sa pagkabulag sa mga gahum Bukod dito, mayroong mga tseke at balanse sa loob ng lehislatura dahil mayroong dalawang magkahiwalay na silid. Dugang pa, adunay mga tseke ug mga timbangan sa sulod sa lehislatura tungod kay adunay duha nga gilain nga mga lawak. Ang bagong pamahalaan ay naging aktibo noong 1789. Ang bag-ong gobyerno nahimong aktibo kaniadtong 1789. Ang siyentipikong pampulitika na si Julian E. Zelizer ay iminungkahi na mayroong apat na pangunahing mga kongreso, na may malaking pag-overlap. Ang siyentipikong politikal nga si Julian E. Zelizer nagsugyot nga adunay upat ka mga punoan nga kongreso, nga adunay daghang pagsapawan. At kasama ang formative panahon ang panahon ng partisan , panahon ng komite at ang kontemporaryong panahon . Ug gilakip ang pormal nga panahon panahon sa partisan , panahon sa komite ug ang kontemporaryong panahon . Ang mga pederalista at kontra-pederalista ay nagtaguyod ng kapangyarihan noong mga unang taon habang ang mga partidong pampulitika ay binibigkas, nakakagulat sa mga founding Fathers ng Estados Unido Ang mga pederalista ug kontra-pederalista nagsalig sa gahum sa una nga mga tuig samtang ang mga partidong politikal nga gipahayag, nakurat sa Mga Nag-una nga Mga Amang sa Konstitusyon sa Estados Unidos . Sa pagpasa ng Konstitusyon at Bill of Rights , naubos ang kilusang anti-federalista. Sa pagpaagi sa Konstitusyon ug sa Bill of Rights , ang kalihukan nga anti-federalista nahurot. Ang ilang mga aktibista ay sumali sa Anti-Administration Party na sina James Madison at Thomas Jefferson ay bumubuo ng mga 1790Ð91 upang salungatin ang mga patakaran ng Kalihim ng Treasury Alexander Hamilton. Pipila sa mga aktibista nga miapil sa Anti-Administration Party nga gipangunahan nila James Madison ug Thomas Jefferson mga 1790Ð91 aron pagsupak sa mga palisiya sa kalihim sa Treasury Alexander Alexander Hamilton. Ito sa lalong madaling panahon ay naging Partido Demokratiko-Republikano o ang Jeffersonian Republican Party at sinimulan ang panahon ngSistema ng Unang Party . Sa wala madugay nahimo kini nga Partido Demokratiko-Republikano o Jeffersonian Republican Party ug nagsugod ang panahon saSistema sa Unang Partido . Ang halalan ni Thomas Jefferson sa pagkapangulo ay minarkahan ng isang mapayapang paglipat ng kapangyarihan sa pagitan ng mga partido noong 1800. Ang pagkapili ni Thomas Jefferson sa pagkapangulo nagtimaan sa usa ka malinawon nga pagbalhin sa gahum sa taliwala sa mga partido kaniadtong 1800. Si John Marshall , ika-4 na punong mahistrado ng Korte Suprema, ay nagpalakas sa mga korte sa pamamagitan ng pagtatag ng prinsipyo ng hudisyal na pagsusuri sa batas sa landmark case na Marbury V. Madison sa 1803, na mabisang nagbibigay ng kapangyarihan sa Korte Suprema upang maiwaksi ang batas ng kongreso. Si John Marshall , ika-4 nga punong hustisya sa Korte Suprema , naghatag gahum sa mga korte pinaagi sa pag-establisar sa prinsipyo sa hudisyal nga pagrepaso sa balaod sa landmark nga kaso Marbury V. Madison sa 1803, epektibo nga naghatag gahum sa Korte Suprema sa pagwagtang sa balaod sa kongreso. Ang mga taong ito ay minarkahan ng paglago sa kapangyarihan ng mga partidong pampulitika. Kini nga mga tuig gimarkahan sa pagtubo sa gahum sa mga partido sa politika. Ang kaganapan ng tubig ay ang Digmaang Sibil na nalutas ang isyu ng pagka-alipin at pinag-isa ang bansa sa ilalim ng pederal na awtoridad, ngunit pinanghihina ang kapangyarihan ng mga karapatan ng estado . Ang nahitabo nga tubig nga nahitabo mao ang Gubat sa Sibil nga nagsulbad sa isyu sa pagkaulipon ug naghiusa sa nasud ubos sa pederal nga awtoridad, apan gipahuyang ang gahum sa mga katungod sa estado . Ang Gilded Age ay minarkahan ng pangingibabaw ng Republikano ng Kongreso. Ang Gilded Age (1877Ð1901) gimarkahan sa gahum sa Republikano sa Kongreso. Sa panahong ito, ang aktibidad ng lobbying ay naging mas matindi. Sa panahon niini nga panahon, ang kalihokan sa lobbying nahimong labi ka grabe. Lalo na sa panahon ng pangangasiwa ni Pangulong Ulysses S. Grant kung saan nagtaguyod ang mga impluwensyang lobby para sa mga subsidyo at mga taripa sa riles sa lana. Labi na sa panahon sa pagdumala ni Presidente Ulysses S. Grant diin ang mga impluwensyang lobbies nagsugyot alang sa subsidy sa riles ug mga taripa sa lana. Ang paglipat ng imigrasyon at mataas na rate ng kapanganakan ay nagtaas ng ranggo ng mga mamamayan at ang bansa ay lumago nang mabilis. Ang paglalin sa imigrasyon ug taas nga mga rate sa pagkahimugso nagdako sa ranggo sa mga lungsuranon ug ang nasud kusog nga tulin. Ang Progresibong Eraay nailalarawan sa pamamagitan ng malakas na pamunuan ng partido sa parehong mga bahay ng Kongreso pati na rin ang mga panawagan para sa reporma. Ang Progresibo nga Yugtogihulagway sa lig-on nga pagpangulo sa partido sa parehong mga balay sa Kongreso ingon man mga panawagan alang sa reporma. Kung minsan ay aatake ng mga repormador ang mga lobbyista bilang masasamang politika. Usahay ang mga repormador moatake sa mga lobbyista ingon makadaot sa politika. Ang posisyon ng Tagapagsalita ng Kamara ay naging napakalakas sa ilalim ng mga pinuno tulad ng Thomas Reed noong 1890 at Joseph Gurney Cannon. Ang posisyon sa Speaker sa Balay nahimo nga labing kusog sa ilalum sa mga lider sama nila ni Thomas Reed kaniadtong 1890 ug Joseph Gurney Cannon. Ang Senado ay epektibong kinokontrol ng kalahating dosenang kalalakihan. Ang Senado epektibo nga kontrolado sa tunga sa dosena nga mga lalaki. Ang isang sistema ng nakatatanda - kung saan ang mga matagal nang mga miyembro ng Kongreso ay nagkamit ng mas maraming kapangyarihan Ñ hinikayat ang mga pulitiko ng parehong partido na maglingkod nang mahabang panahon. Usa ka sistema sa pagkatigulang - diin ang dugay nang mga miyembro sa Kongreso nakaangkon labi pa nga kusog Ñ nag-awhag sa mga politiko sa duha nga partido nga magserbisyo sa dugay nga panahon. Ang mga chairman ng komite ay nanatiling impluwensyado sa parehong mga bahay hanggang sa mga reporma ng 1970s. Ang mga chairman sa komite nagpabilin nga impluwensyado sa parehong mga balay hangtod ang mga reporma sa 1970s. Ang mga mahahalagang pagbabago sa istruktura ay kasama ang direktang popular na halalan ng mga senador ayon sa ikalabing pitong Amendment ,na na- ratipikahan noong Abril 8, 1913, na may positibong epekto at negatibong epekto . Ang mga hinungdanon nga pagbag-o sa istruktura naglakip sa direkta nga tanyag nga pagpili sa mga senador sumala sa Ikalabing pito nga Amendment , gi-ratipikado kaniadtong Abril 8, 1913, nga adunay positibo nga mga epekto ug negatibo nga mga epekto. Ang mga desisyon ng Korte Suprema batay sa sugnay ng komersyo ng Konstitusyon ay nagpalawak ng kapangyarihan ng kongreso upang ayusin ang ekonomiya. Ang mga desisyon sa Korte Suprema nga gipasukad sa clause sa commerce sa Konstitusyon nagpalapad sa gahum sa kongreso aron makontrol ang ekonomiya. Isang epekto ng tanyag na halalan ng mga senador ay upang mabawasan ang pagkakaiba sa pagitan ng Kamara at Senado sa mga tuntunin ng kanilang link sa mga botante. Usa ka epekto sa bantog nga eleksyon sa mga senador mao ang pagpakunhod sa kalainan tali sa Balay ug Senado kalabot sa ilang kalambigitan sa eleksyon. Ang mga pagbabago sa pato ng pato ayon sa Dalawampu't susognatapos ang kapangyarihan ng natalo at nagretiro na mga miyembro ng Kongreso upang magkaroon ng impluwensya sa kabila ng kanilang kawalan ng pananagutan. Ang mga pag-usab sa pato sa itik subay sa Kawhaan nga Pagbalhinnatapos ang gahum sa napildi ug pagretiro nga mga myembro sa Kongreso aron makahatag impluwensya bisan pa sa ilang kakulangan sa pagkamay-tulubagon. Ang Great Depression ay sumama kay Pangulong Franklin Roosevelt at malakas na kontrol ng mga Demokratiko at makasaysayang mga patakaran sa Bagong Deal . Ang Dakong Depresyon nag- abut ni Presidente Franklin Roosevelt ug kusog nga pagpugong sa mga Democrats ug makasaysayanon nga mga palisiya sa New Deal . Ang halalan ni Roosevelt noong 1932 ay minarkahan ang isang pagbago sa kapangyarihan ng pamahalaan tungo sa executive branch. Ang eleksyon ni Roosevelt kaniadtong 1932 nagtimaan sa pagbalhin sa gahum sa gobyerno ngadto sa ehekutibo nga sanga. Maraming mga inisyatibo ng Bagong Deal ay nagmula sa White House sa halip na sinimulan ng Kongreso. Daghang mga inisyatibo sa New Deal naggikan sa White House imbis nga gisugdan ang Kongreso. Ang Democratic Party kinokontrol ng parehong mga bahay ng Kongreso para sa maraming mga taon. Ang Democratic Party kontrolado duha ka mga balay sa Kongreso alang sa daghang mga tuig. Sa panahong ito, ang mga Republicans at conservative southern Democrats ay nabuo ng Conservative Coalition . Niining panahona, ang mga Republikano ug konserbatibo nga mga Demokratiko sa habagatan nagporma sa Conservative Coalition . Ang mga Demokratiko ay nagpapanatili ng kontrol sa Kongreso sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig . Ang mga demokratiko nagpadayon sa pagpugong sa Kongreso sa panahon sa Gubat sa Kalibutan . Nakipagbaka ang Kongreso sa kahusayan sa panahon ng postwar nang bahagya sa pamamagitan ng pagbawas ng bilang ng mga nakatayong komite ng kongreso. Nakigbisog ang Kongreso sa kahusayan sa panahon sa postwar sa usa ka bahin pinaagi sa pagkunhod sa gidaghanon sa nagtindog nga mga komite sa kongreso. Ang mga Southern Democrats ay naging isang malakas na puwersa sa maraming mga maimpluwensyang komite bagaman ang kapangyarihang pampulitika ay pumalit sa pagitan ng mga Republikano at mga Demokratiko sa mga taon na ito. Ang mga Southern Democrats nahimo nga usa ka kusog nga puwersa sa daghang mga maimpluwensyang komite bisan kung ang gahum sa politika gipulihan sa mga Republikano ug mga Demokratiko niining mga katuigan. Ang mas kumplikadong mga isyu ay nangangailangan ng higit na dalubhasa at kadalubhasaan, tulad ng espasyo ng paglipad at patakaran ng enerhiya ng atom. Ang labi ka komplikado nga mga isyu nga nanginahanglan labi ka labi nga espesyalista ug kahanas, sama sa paglupad sa wanang ug palisiya sa kusog sa atomic. Sinamantala ni Senador Joseph McCarthy ang takot sa komunismo sa panahon ng Ikalawang Red Scare at nagsagawa ng mga pagdinig sa telebisyon. Gipahimuslan ni Senador Joseph McCarthy ang kahadlok sa komunismo sa panahon sa Ikaduhang Pula nga Scare ug nagpahigayon sa mga pagdungog sa telebisyon. Noong 1960, ang Demokratikong kandidato na si John F. Kennedy ay makitid ang nanalo sa pagkapangulo at muling lumipat ang kapangyarihan sa mga Demokratiko na namuno sa parehong mga bahay ng Kongreso hanggang 1994. Kaniadtong 1960, ang demokratikong kandidato nga si John F. Kennedy sa makitid nga nagdaog sa pagkapangulo ug ang gahum gibalhin usab sa mga Demokratiko nga naghari sa duha ka balay sa Kongreso hangtod 1994 Makasaysayang graph ng kontrol ng partido ng Senado, Bahay, at Panguluhan. Ang graph sa kasaysayan sa pagkontrol sa partido sa Senado, Balay, ug Pagpangulo. Mula noong 1980, ang mga Demokratiko ay humawak ng Panguluhan sa apat na termino, ngunit dahil sa filibuster ng Senado , malaya lamang na nakapag-batas sa loob ng dalawang taon. Sukad 1980, gihuptan sa mga Demokratiko ang Kapangulohan sa upat ka mga termino, apan tungod sa filibuster sa Senado , mahimo ra nga gawasnon nga mag-balaod sa duha ka tuig. Ang mga Republikano ay kapwa may kapansanan. Ang mga Republikano parehas nga gipugngan. Pinagtibay ng Kongreso ang programa ng Great Society ng Johnson upang labanan ang kahirapan at kagutuman. Gihimo sa Kongreso ang programa sa Johnson's Great Society aron mabuntog ang kakabus ug kagutom. Ang Watergate Scandal ay nagkaroon ng malakas na epekto sa paggising ng isang medyo nakakainis na Kongreso na nagsisiyasat sa pagkakasala at panakip ng pangulo. Ang Watergate Scandal adunay kusog nga epekto sa pagpukaw sa usa ka medyo makapaikag nga Kongreso nga nagsusi sa sayup sa pagkapangulo ug pagtabon sa pangulo. Ang iskandalo malaking reshaped na relasyon sa pagitan ng mga sanga ng gobyerno, iminungkahing pampulitika na siyentipiko na si Bruce J. Schulman . Ang eskandalo nga nagbag-o nga relasyon tali sa mga sanga sa gobyerno, gisugyot sa siyentipikong siyentipiko nga si Bruce J. Schulman . Ang pagbabahagi ay bumalik, lalo na pagkatapos ng 1994; ang isang analyst ay nakikilala ang partisan ng infighting sa mga payat na majorities ng kongreso na nagpabagbag-damdamin ng mga masasamang pagtitipon sa lipunan sa mga silid ng pagpupulong tulad ng Lupon ng Edukasyon . Ang pagkabahinbahin gibalik, labi na pagkahuman sa 1994; ang usa nga tig-analisar nagbatbat sa partisan nga pagpadagan sa mga mayor nga kongresista nga nagpaluya sa mahigalaon nga pagtipig sa mga sosyal nga miting sa mga kwarto sama sa Lupon sa Edukasyon . Sinimulan ng Kongreso ang pagpapatunay nito. Lobbyingnaging isang malaking kadahilanan sa kabila ng 1971 Federal Election Campaign Act . Gisugdan sa Kongreso ang pag-usab sa awtoridad niini. Pagbutangbutangnahimo nga usa ka dako nga hinungdan bisan pa sa 1971 Federal Election Campaign Act . Ang mga komite sa aksyon sa politika o PAC ay maaaring gumawa ng malaking donasyon sa mga kandidato sa kongreso sa pamamagitan ng mga paraan tulad ng malambot na kontribusyon sa pera . Ang mga komite sa aksyon sa politika o mga PAC mahimoÕg maghatag daghan nga mga donasyon sa mga kandidato sa kongreso pinaagi sa mga paagi sama sa malambot nga kontribusyon sa kuwarta . Bagaman ang mga malambot na pondo ng pera ay hindi naibigay sa mga tiyak na kampanya para sa mga kandidato. Bisan ang mga pondo nga malambot nga salapi wala gihatag sa mga piho nga kampanya alang sa mga kandidato. Ang pera ay madalas na nakinabang sa mga kandidato nang malaki sa isang hindi tuwirang paraan at tumulong sa pag-reelect ng mga kandidato. Ang salapi nga kanunay nga nakahatag benepisyo sa mga kandidato sa dili direkta nga paagi ug nakatabang sa pagpili sa mga kandidato. Ang mga reporma tulad ng 2002 Bipartisan Campaign Reform Act ay limitado ang mga donasyon sa kampanya ngunit hindi nililimitahan ang malambot na mga kontribusyon sa pera . Ang mga reporma sama sa 2002 nga Bipartisan Campaign Reform Act limitado ang mga donasyon sa kampanya apan wala gilimitahi ang malambot nga mga kontribusyon sa salapi . Ang isang mapagkukunan ay nagmumungkahi ng mga batas na post-Watergate na susugan noong 1974 na nangangahulugang bawasan ang impluwensya ng mga mayayamang kontribusyon at mga end payoff sa halip pinatunayan na mga PAC dahil pinapagana nila ang mga indibidwal na magkasama sa pagsuporta sa mga kandidato. Ang usa ka gigikanan nagsugyot sa mga balaod sa post-Watergate nga giusab sa 1974 aron ipaubos ang impluwensya sa mga adunahan nga mga kontribyutaryo ug pagtapos sa pagbayad sa baylo nga gi-lehitimo nga PAC tungod kay gipahugtan nila ang mga indibidwal nga magkahiusa aron suportahan ang mga kandidato. Mula 1974 hanggang 1984, ang mga PAC ay lumago mula 608 hanggang 3,803 at ang mga donasyon ay tumaas mula $ 12.5 milyon hanggang $ 120 milyon kasama ang pag-aalala sa impluwensya ng PAC sa Kongreso. Gikan sa 1974 hangtod 1984, ang mga PAC miuswag gikan sa 608 hangtod 3,803 ug ang mga donasyon nagdagan gikan sa $ 12.5 milyon sa $ 120 milyon uban ang pagkabalaka sa impluwensya sa PAC sa Kongreso. Noong 2009, mayroong 4,600 negosyo, labor at espesyal na interes na PAC kabilang ang mga para sa mga abogado , electrician , at broker ng real estate . Niadtong 2009, adunay 4,600 nga PAC sa negosyo, pagtrabaho ug espesyal nga interes nga PAC lakip ang mga abogado , electrician , ug broker sa real estate . Mula 2007 hanggang 2008, 175 na miyembro ng Kongreso ang nakatanggap ng kalahati o higit pa sa kanilang cash cash mula sa PAC. Gikan sa 2007 hangtod sa 2008, 175 nga mga miyembro sa Kongreso ang nakadawat katunga o labi pa sa ilang cash cash gikan sa PAC. Mula 1970 hanggang 2009, pinalawak ng Kamara ang mga delegado. Gikan sa 1970 hangtod 2009, gipalapad sa Balay ang mga delegado. Kasama ang kanilang mga kapangyarihan at pribilehiyo na kumakatawan sa mga mamamayan ng US sa mga lugar na hindi pang-estado. Kauban ang ilang mga gahum ug pribilehiyo nga nagrepresentar sa mga lungsuranon sa US sa mga lugar nga dili estado. Na nagsisimula sa representasyon sa mga komite para sa komisyoner ng residente ng Puerto Rico noong 1970. Nagsugod sa representasyon sa mga komite alang sa komisyoner sa residente sa Puerto Rico kaniadtong 1970. Noong 1971, isang delegado para sa Distrito ng Columbia ay pinahintulutan. , at noong 1972 ang mga bagong posisyon ng delegado ay itinatag para sa US Virgin Islands at Guam. Niadtong 1971, usa ka delegado alang sa Distrito sa Columbia ang gitugot. , ug kaniadtong 1972 ang mga bag-ong posisyon sa delegasyon natukod alang sa US Virgin Islands ug Guam. Nakita ng 1978 ang isang karagdagang delegado para sa American Samoa. Nakita sa 1978 ang dugang nga delegado alang sa American Samoa . At isa pa para sa Commonwealth ng Northern Mariana Islands ay nagsimula noong 2009. Ug ang lain alang sa Commonwealth sa Northern Mariana Islands nagsugod kaniadtong 2009. Ang anim na miyembro ng Kongreso ay nagtatamasa ng mga pribilehiyo sa sahig upang ipakilala ang mga panukalang batas at resolusyon. Kini nga unom nga mga miyembro sa Kongreso nalipay sa mga pribilehiyo sa salog aron ipakilala ang mga panukalangay ug resolusyon. Sa mga nagdaang kongreso ay binoto nila ang permanenteng at piling mga komite, sa mga caucuse ng partido at sa mga magkakasamang kumperensya sa Senado. Kaniadtong bag-o nga mga kongreso sila nagboto sa permanente ug piling mga komite, sa mga caucuse sa partido ug sa managsama nga komperensya sa Senado. Mayroon silang mga tanggapan ng Capitol Hill, kawani at dalawang taunang mga tipanan sa bawat isa sa apat na mga akademikong militar. Adunay sila mga opisina sa kawani sa Capitol Hill, kawani ug duha ka tinuig nga pagtudlo sa matag usa sa upat nga mga unibersidad sa militar. Habang ang kanilang mga boto ay konstitusyon kapag pinapayagan ng Kongreso ang kanilang House Committee ng Buong boto. Bisan kung konstitusyon ang ilang mga boto kung gitugotan sa Kongreso ang ilang House Committee of the Whole votes. Hindi pinapayagan ang mga kamakailan ng Kongreso para sa iyon, at hindi sila maaaring bumoto kapag ang House ay nagpupulong bilang House of Representatives. Wala gitugotan sa mga Kongreso nga para niana, ug dili sila makaboto kung ang House nagtigum ingon House of Representative. Sa huling bahagi ng ika-20 siglo, ang media ay naging mas mahalaga sa gawain ng Kongreso. Sa ulahing bahin sa ika-20ng siglo, ang media nahimong labi ka hinungdanon sa gimbuhaton sa Kongreso. Ang 59 analyst na si Michael Schudson ay iminungkahi na ang mas malaking publisidad ay nagbawas sa kapangyarihan ng mga partidong pampulitika at naging sanhi ng mas maraming mga kalsada na magbukas sa Kongreso para sa mga indibidwal na kinatawan upang maimpluwensyahan ang mga desisyon. Analista nga si Michael Schudson misugyot nga mas dako nga publisidad nahulga sa gahum sa partido sa politika ug hinungdan mas dalan sa pag-abli sa Kongreso alang sa tagsa-tagsa nga mga representante sa pag-impluwensya desisyon. Iminungkahi ni Norman Ornstein na ang katanyagan ng media ay humantong sa isang higit na diin sa negatibo at nakamamanghang panig ng Kongreso. Norman Ornstein misugyot nga media inila nga gipangulohan sa usa ka mas dako nga empasis sa negatibo ug sensational nga bahin sa Kongreso. Tinukoy ito bilang ang pag- tabloidization ng saklaw ng media. Nagtumong sa niini nga ingon sa tabloidization sa media coverage. Nakita ng iba na presyurin ang isang pampulitikang posisyon sa isang tatlumpu't segundong tunog. Ang uban nakit-an nga pagpit-an aron mapilit ang usa ka posisyon sa politika sa katloan ug duha nga segundong tunog. Isang ulat na nakikilala ang Kongreso noong 2013 bilang hindi produktibo, naka-grid, at pagtatakda ng mga talaan para sa walang kabuluhan. Usa ka taho nga giila sa Kongreso kaniadtong 2013 ingon dili mabungahon, gipunting, ug pagtakda sa mga rekord alang sa kakawangan. Noong Oktubre 2013, sa Kongreso na hindi makompromiso, isinara ng gobyerno ang ilang mga linggo at binigyan ng panganib ang isang seryosong default sa mga pagbabayad sa utang. Kaniadtong Oktubre 2013, sa Kongreso nga dili makompromiso, ang gobyerno gisirhan sa daghang mga semana ug gipameligro ang usa ka seryoso nga default sa pagbayad sa utang. Nagdulot ng 60% ng publiko na sabihin nila na sunog ang bawat miyembro ng Kongreso kasama ang kanilang sariling kinatawan. Hinungdan nga 60% sa publiko ang giingon nga sunog ang matag miembro sa Kongreso lakip ang ilang kaugalingon representante. Isang ulat na iminungkahi ng Kongreso ang posibilidad na pinakamalaking peligro sa ekonomiya ng US dahil sa brinksmanship nito, down-to-the-wire budget at utang ng utang at walang pasubali na pagbawas sa paggasta. Usa ka report nga gisugyot sa Kongreso ang pinakadako nga peligro sa ekonomiya sa US tungod sa pagkidlap , down-to-the-wire budget ug mga krisis sa utang ug dili mabulag nga paggawas sa paggasto. Na nagreresulta sa mabagal na aktibidad ng pang-ekonomiya at pagsunod sa dalawang milyong tao na walang trabaho. Nga miresulta sa hinay nga kalihokan sa ekonomiya ug pagpadayon sa duha ka milyon nga mga tawo nga walaÕy trabaho. Ang kapangyarihan ng pitaka ng Kongreso ay nagpapahintulot sa mga mamamayan sa pagbubuwis, paggasta ng pera, at pera sa pag-print. Ang gahum sa pitaka sa Kongreso nagtugot sa mga lungsuranon sa pagbuhis, paggasto sa salapi, ug salapi sa pag-imprinta. Ang mga pagbabago sa konstitusyon ay nagbigay ng karagdagang kapangyarihan sa Kongreso. Ang mga pagbag-o sa konstitusyon naghatag sa Kongreso nga dugang nga gahum. Ang Kongreso ay nagpahiwatig din ng mga kapangyarihan na nagmula sa Kinakailangan at Wastong Clause ng Konstitusyon . Ang Kongreso usab nagpasabot mga gahum nga nakuha gikan sa Konstitusyon nga Kinahanglan ug Tukma nga Clause sa Konstitusyon . Ang Kongreso ay may awtoridad sa patakaran sa pananalapi at badyet sa pamamagitan ng kapangyarihan na nagbilang upang mag-ipon at mangolekta ng mga Buwis, Tungkulin, Mga Pagbubunga at Kaguluhan, upang bayaran ang Mga Utang at magbigay para sa pangkaraniwang Depensa at pangkalahatang Kapakanan ng Estados Unidos. Ang Kongreso adunay awtoridad sa palisiya sa pinansya ug badyet pinaagi sa gahum nga giihap nga magbutang ug mangolekta ng mga Buhis, Katungdanan, Mga Epekto ug Mga Excises, aron mabayran ang mga Utang ug magsangkap alang sa sagad nga Depensa ug kinatibuk-ang Welfare sa Estados Unidos. Mayroong malawak na awtoridad sa mga badyet, bagaman iminumungkahi ng analyst na si Eric Patashnik na ang karamihan sa kapangyarihan ng Kongreso upang pamahalaan ang badyet ay nawala nang lumawak ang estado ng kapakanan mula sa mga karapatan ay naalis ng institusyon mula sa ordinaryong pambatasan sa ritwal at ritmo ng Kongreso. Adunay kadaghan nga awtoridad sa mga badyet, bisan kung gisugyot sa analista nga si Eric Patashnik nga kadaghanan sa gahum sa Kongreso sa pagdumala sa badyet nawala sa diha nga ang estado sa panglawas nagkalawig sukad ang mga katungod ang naaghat sa institusyon gikan sa ordinaryo nga rutikal nga rutikal ug ritmo sa Kongreso. Ang isa pang kadahilanan na humantong sa mas kaunting kontrol sa badyet ay isang paniniwala ng Keynesian na ang mga balanseng badyet ay hindi kailangan. Ang usa pa nga hinungdan nga dili kaayo kontrolado ang badyet mao ang usa ka gituohan sa Keynesian nga ang balanse nga badyet dili kinahanglan. Ang ika- labing anim na Susog sa 1913 ay nagpalawak ng kapangyarihan ng kongreso ng pagbubuwis upang isama ang mga buwis sa kita nang walang pagbahagi sa ilang mga Estado, at walang pagsasaalang-alang sa anumang census o enumeration. Ang ikanapulog-siyam nga susihon sa 1913 nagpadako sa gahum sa kongreso sa buhis aron maglakip sa buhis sa kita nga wala ibahinbahin sa pipila nga mga Estado, ug walaÕy pagtagad sa bisan unsang census o enumeration. Binibigyan din ng Konstitusyon ang Kongreso ng eksklusibong kapangyarihan sa naaangkop na pondo, at ang kapangyarihang ito ng pitaka ay isa sa mga pangunahing tseke ng Kongreso sa sangay ng ehekutibo. Ang Konstitusyon naghatag usab sa Kongreso sa eksklusibo nga gahum sa angay nga pondo, ug kini nga gahum sa pitaka usa sa mga nag-una nga tseke sa Kongreso sa sanga sa ehekutibo. Ang Kongreso ay maaaring humiram ng pera sa kredito ng Estados Unidos, mag- regulate ng commerce sa mga dayuhang bansa at kabilang sa mga estado, at pera ng barya. Ang Kongreso mahimo manghulam salapi sa kredito sa Estados Unidos, mag-regulate sa komersyo sa mga langyaw nga mga nasud ug taliwala sa mga estado, ug salapi sa sensilyo. Karaniwan, kapwa ang Senado at ang Kapulungan ng mga Kinatawan ay may pantay na awtoridad ng pambatasan. Kasagaran, ang Senado ug Balay sa mga Kinatawan adunay managsama nga awtoridad sa pamatasan. Kahit na ang Kamara lamang ang maaaring magmula ng kita at mga panukalang batas . Bisan kung ang Balay ra ang maggikan sa kita ug mga bayranan sa paggasto . Sasakyang panghimpapawid sa dagat. Sasakyan nga eroplano sa dagat. Pinapahintulutan ng Kongreso ang paggastos ng depensa tulad ng pagbili ng USS Bon Homme Richard (CV-31) . Gitugotan sa Kongreso ang paggasto sa depensa sama sa pagpalit sa USS Bon Homme Richard (CV-31) . Ang Kongreso ay may mahalagang papel sa pambansang pagtatanggol , kabilang ang eksklusibong kapangyarihan upang magpahayag ng digmaan, upang itaas at mapanatili ang armadong pwersa , at gumawa ng mga patakaran para sa militar. Ang Kongreso adunay hinungdanon nga papel sa nasyonal nga depensa , lakip ang eksklusibo nga gahum sa pagdeklara og gubat, aron mapataas ug mapanatili ang armadong pwersa , ug maghimo mga lagda alang sa militar. Ang ilang mga kritiko ay naniningil na ang sangay ng ehekutibo ay umiwas sa konstitusyon na tinukoy ng konstitusyon ng Kongreso na magdeklara ng digmaan. Ang pila nga mga kritiko nag-akusar nga ang sangay sa ehekutibo nag-usik sa konstitusyon nga gitakda sa konstitusyon sa Kongreso sa pagdeklara og gubat. Habang sinimulan ng mga pangulo ng kasaysayan ang proseso ng paglalakad, hiniling nila at natanggap ang pormal na pagpapahayag ng digmaan mula sa Kongreso para sa Digmaan ng 1812. Samtang gisugdan ang mga pangulo sa kasaysayan sa proseso sa pag-awayan, gihangyo nila ug nakadawat pormal nga deklarasyon sa giyera gikan sa Kongreso alang sa Gubat sa 1812. Sa mga unang araw pagkatapos ng pagsalakay sa North Korea noong 1950 , inilarawan ni Pangulong Truman ang tugon ng Amerika bilang isang aksyon ng pulisya. Sa sayong mga adlaw pagkahuman sa pagsulong sa North Korea sa 1950 , gihulagway ni Presidente Truman ang pagtubag sa Amerikano ingon usa ka aksyon sa pulisya. Ayon sa magazine ng Time noong 1970, inutusan ng mga pangulo ng US ang mga tropa sa posisyon o kilos nang walang pormal na pagdeklara ng kongreso na may kabuuang 149 beses. Sumala sa magasin sa Time kaniadtong 1970, ang mga pangulo sa Estados Unidos sa mga tropa sa posisyon o aksyon nga walaÕy pormal nga deklarasyon sa kongreso nga total sa 149 ka beses. Noong 1993, isinulat ni Michael Kinsley na ang kapangyarihan ng giyera ng Kongreso ay naging pinakapangit na hindi pinapansin na probisyon sa Saligang Batas, at ang tunay na pagguho ng Kongreso. Niadtong 1993, gisulat ni Michael Kinsley nga ang gahum sa giyera sa Kongreso nahimoÕg labing dili mabalewala nga probisyon sa Konstitusyon, ug nga ang tinuud nga pagbuto sa Kongreso. Ang hindi pagkakasundo tungkol sa lawak ng kongreso laban sa kapangyarihang pampanguluhan hinggil sa digmaan ay narating na pana-panahon sa buong kasaysayan ng bansa. Ang dili pagsinabtanay bahin sa gilapdon sa kongreso kontra sa gahum sa pagkapresidente kalabot sa giyera sa matag karon ug unya sa tibuuk nga kasaysayan sa nasud. Ang Kongreso ay maaaring magtatag ng mga tanggapan ng post at mag-post ng mga kalsada. Ang Kongreso mahimong magtukod sa mga post office ug mag-post ng mga kalsada. Ang Kongreso ay maaaring mag-isyu ng mga patent at copyright , ayusin ang mga pamantayan ng timbang at panukala, maitaguyod ang mga Courts na mas mababa sa Korte Suprema. Ang Kongreso mahimong mag-isyu sa mga patente ug mga copyright , magtakda sa mga sukdanan sa mga timbang ug mga lakang, magtukod sa mga korte nga labi ka labi sa Korte Suprema . Gawin ang lahat ng Batas na kinakailangan at wastong para sa pagpapatupad ng mga naunang Powers, at lahat ibang Powers na ipinagkaloob ng Saligang Batas na ito sa Pamahalaan ng Estados Unidos, o sa anumang Kagawaran o Opisyal nito. Buhaton ang tanan nga mga Balaod nga kinahanglanon ug husto alang sa pagpatuman sa mga nahauna nga Powers, ug tanan ang uban nga mga Powers nga gihatag sa kini nga Konstitusyon sa Gobyerno sa Estados Unidos, o sa bisan unsang departamento o Opisina niini. Ang Artikulo Ika-apat ay nagbibigay sa Kongreso ng kapangyarihan upang aminin ang mga bagong estado sa Unyon. Artikulo Up ang naghatag gahum sa Kongreso sa pagdawat sa mga bag-ong estado sa Unyon. Pinangangasiwaan ng Kongreso ang iba pang mga sangay ng gobyerno. Ang Kongreso ang nagdumala sa ubang mga sangay sa gobyerno. Ang isa sa pinakamahalagang pag-andar ng Kongreso ay ang kapangyarihan upang siyasatin at pangasiwaan ang sangay ng ehekutibo. Usa sa labing gimbuhaton nga dili lehislatibo sa Kongreso mao ang gahum sa pagsusi ug pagdumala sa ehekutibo nga sanga. Ang pangangasiwa ng kongreso ay karaniwang inilahad sa mga komite at pinadali ng kapangyarihan ng subpoena ng Kongreso. Ang pagdumala sa kongreso kasagaran gihatagan sa mga komite ug gipadali sa gahum sa subpoena sa Kongreso. Ang ilang mga kritiko ay sisingilin na ang Kongreso ay sa ilang mga pagkakataon ay nabigo na gumawa ng isang sapat na trabaho sa pangangasiwa sa iba pang mga sangay ng gobyerno. Pipila sa mga kritiko ang nagsumbong nga ang Kongreso sa pipila ka mga higayon napakyas sa pagbuhat usa ka igo nga trabaho sa pagdumala sa ubang mga sanga sa gobyerno. Sa Plame affair , ang mga kritiko kabilang ang Kinatawan na si Henry A. Waxman ay nagsasabing ang Kongreso ay hindi gumagawa ng sapat na trabaho ng pangangasiwa sa kasong ito. Sa kalihokan sa Plame , ang mga kritiko lakip ang Representative nga si Henry A. Waxman nagsumbong nga ang Kongreso wala maghimo usa ka igo nga trabaho sa pagdumala sa kini nga kaso. Nagkaroon ng mga alalahanin tungkol sa pangangasiwa ng kongreso ng mga aksyong ehekutibo tulad ngwalang warranty na wiretapping , bagaman ang iba ay tumugon na sinisiyasat ng Kongreso ang legalidad ng mga desisyon ng pangulo. Adunay mga kabalaka bahin sa pagdumala sa kongreso sa mga aksyong ehekutibo sama sawalaÕy garantiya nga wiretapping , bisan kung ang uban mitubag nga gisusi sa Kongreso ang legalidad sa mga desisyon sa presidente. Ang mga siyentipikong pampulitika na si Ornstein at Mann ay iminungkahi na ang mga pag-andar sa pangangasiwa ay hindi makakatulong sa mga miyembro ng Kongreso na manalo ng reelection. Ang mga siyentipiko sa politika nga si Ornstein ug Mann nagsugyot nga ang pagdumala sa mga function dili makatabang sa mga miyembro sa Kongreso nga makadaog sa reelection. Ang Kongreso ay mayroon ding eksklusibong kapangyarihan ng pag-alis , na nagpapahintulot sa impeachment at pagtanggal ng pangulo, mga hukom ng pederal at iba pang mga opisyal ng pederal. Ang Kongreso usab adunay eksklusibo nga gahum sa pagtangtang , nga nagtugot sa pag-impeachment ug pagtangtang sa presidente, mga huwes sa federal ug uban pang mga opisyal sa federal. Mayroong mga singil na ang mga pangulo na kumikilos sa ilalim ng doktrina ng unitary executive ay nag -akusa ng mahahalagang pambatasan at pambadyet na mga kapangyarihan na dapat ay kabilang sa Kongreso. Adunay mga pag-akusar nga ang mga pangulo nga naglihok sa ilawom sa doktrina sa unitary executive nag-angkon nga hinungdanon nga mga gahum sa pamalaud ug badyet nga kinahanglan nga sakop sa Kongreso. Tinatawag na mga pahayag sa pag-signay isang paraan kung saan ang isang pangulo ay maaaring i-tip ang balanse ng kapangyarihan sa pagitan ng Kongreso at ng White House nang kaunti pa sa pabor sa executive branch, ayon sa isang account. Ang gitawag nga mga pahayag sa pagpirmausa ka paagi diin ang usa ka presidente mahimo nga magtimbang sa balanse sa gahum sa taliwala sa Kongreso ug sa White House nga labi pa nga gipaboran sa ehekutibo nga sanga, sumala sa usa ka asoy. Ang mga nakaraang pangulo, kasama sina Ronald Reagan , George HW Bush , Bill Clinton , at George W. Bush , ay gumawa ng mga pahayag sa publiko kapag nilagdaan ang batas ng kongreso tungkol sa kung paano nila naiintindihan ang isang panukalang batas o plano na isagawa ito, at mga komentarista, kabilang ang ang American Bar Association , ay inilarawan ang kasanayang ito laban sa diwa ng Konstitusyon. Ang mga nangaging mga presidente, lakip si Ronald Reagan , George HW Bush , Bill Clinton , ug George W. Bush , ang naghimo sa mga pahayag sa publiko kung gipirmahan ang lehislasyon sa kongreso bahin sa kung giunsa nila nakasabut ang usa ka balaodnon o plano nga ipatuman kini, ug mga komentarista, lakip ang ang American Bar Association , gihubit kini nga batasan nga supak sa espiritu sa Konstitusyon. Nagkaroon ng mga alalahanin na ang awtoridad ng pangulo upang makayanan ang mga krisis sa pananalapi ay eclipsing ang kapangyarihan ng Kongreso. Adunay mga kabalaka nga ang awtoridad sa presidente sa pagsulbad sa mga krisis sa pinansya nakapalagsik sa gahum sa Kongreso. Noong 2008, tinawag ni George F. Will ang Kapitolyo na nagtatayo ng isang libingan para sa mga antiquated na ideya na mahalaga ang sangay ng pambatasan. Niadtong 2008, gitawag ni George F. Will ang Kapitolyo nga nagtukod og usa ka lubnganan alang sa giisip nga daan nga butang nga hinungdanon ang sangang lehislatibo. Ang Saligang Batas ay binibigyang detalye ang mga kapangyarihan ng Kongreso. Ang Konstitusyon naglista sa mga gahum sa Kongreso sa detalyado. Bilang karagdagan, ang iba pang mga kapangyarihan ng kongreso ay binigyan, o nakumpirma, sa pamamagitan ng mga susog sa konstitusyon. Dugang pa, gihatagan, o nakumpirma ang mga gahum sa kongreso pinaagi sa mga pagbag-o sa konstitusyon. Nagbigay ng awtoridad sa Kongreso na gumawa ng batas upang ipatupad ang mga karapatan ng mga Amerikanong Amerikano, kabilang ang mga karapatan sa pagboto , angkop na proseso , at pantay na proteksyon sa ilalim ng batas. Naghatag sa awtoridad sa Kongreso sa paghimo og balaod aron ipatuman ang mga katungod sa mga Amerikano nga Amerikano, lakip ang mga katungod sa pagboto , angay nga proseso , ug managsama nga proteksyon sa ilalum sa balaod. Karaniwan ang mga puwersa ng milisiyo ay kinokontrol ng mga gobyerno ng estado, hindi sa Kongreso. Kasagaran ang mga pwersa sa militia kontrolado sa mga gobyerno sa estado, dili sa Kongreso. Ang Kongreso ay nagpahiwatig din ng mga kapangyarihang nagmula sa Konstitusyon ng Kinakailangan at Wastong Klase ng Konstitusyon na nagpapahintulot sa Kongreso na gawin ang lahat ng Batas na kinakailangan at wasto para sa pagpapatupad ng mga naunang Powers. Gipahiangay usab sa kongreso ang mga gahum nga naggikan sa Konstitusyon sa Hinungdan ug Tukma nga Clause sa Konstitusyon nga nagtugot sa Kongreso nga maghimo sa tanan nga mga Balaod nga kinahanglanon ug husto alang sa pagpatuman sa mga nahauna nga Powers. Lahat ng iba pang Powers na ipinagkaloob ng Saligang Batas na ito sa Pamahalaan ng Estados Unidos. , o sa anumang Kagawaran o Opisina nito. Tanan nga ubang Powers nga gihatag sa Konstitusyon sa Gobyerno sa Estados Unidos. , o sa bisan unsang departamento o Opisina niini. Malawak na pagpapakahulugan ng sugnay na ito at ng sugnay sa Komersyo , ang kapangyarihan na naihalimbat na mangangasiwa ng komersyo, sa mga pagpapasya tulad ng McCulloch v. Maryland , ay mabisang pinalawak ang saklaw ng awtoridad ng pambatasan ng Kongreso na higit pa sa inireseta sa Seksyon Eight. Malapad nga mga interpretasyon sa kini nga clause ug sa Commerce Clause , ang gahum nga giihap sa pag-regulate sa komersyo, sa mga paghukum sama sa McCulloch v. Maryland , epektibo nga gipalapdan ang gidak-on sa awtoridad sa pamunuan sa Kongreso nga labi pa sa gilatid sa Seksyon Eight. Ang responsibilidad sa konstitusyon para sa pangangasiwa ng Washington, DC , pederal na distrito at pambansang kabisera. Ang responsibilidad sa konstitusyon alang sa pagdumala sa Washington, DC , federal district ug nasyonal nga kapital. Ang republikanong porma ng gobyerno sa mga teritoryo ay naihatid ng ayon sa batas ng Kongreso sa kani-kanilang mga teritoryo kabilang ang direktang halalan ng mga gobernador, ang alkalde ng DC at lokal na elective na mga lehislatura sa teritoryo. Ang republikano nga porma sa gobyerno sa mga teritoryo gihatagan sa lagda sa Kongreso sa kani-ang mga teritoryo lakip ang direktang pagpili sa mga gobernador, ang mayor sa DC ug lokal nga mga elektoral nga lehislatura. Ang bawat teritoryo at Washington, DC, ay humalal ng isang delegasyong hindi bumoto sa US House of Representative na mayroon sila sa buong kasaysayan ng Kongreso. Ang matag teritoryo ug Washington, DC, nagpili sa usa ka delegado nga wala pagboto sa US House of Representatives sama sa ilang kasaysayan sa Kongreso. Sila ay nagtataglay ng parehong mga kapangyarihan tulad ng ibang mga miyembro ng Kamara, maliban na hindi nila maaaring bumoto kapag ang House ay pulong bilang House of Representative. Sila adunay managsama nga mga gahum sama sa uban nga mga myembro sa Balay, gawas nga dili sila makaboto kung ang Balay nagmiting ingon Balay sa mga Kinatawan. Sila ay itinalaga ng mga tanggapan at allowance para sa mga kawani, lumahok sa debate, at nagtatalaga ng mga nasasakupan sa apat na akademikong serbisyo sa militar para sa Army, Navy, Air Force at Coast Guard. Sila gi-assign nga mga opisina ug mga allowance para sa kawani, pag-apil sa debate, ug pagtudlo mga konstituwente sa upat ka mga serbisyo sa militar sa serbisyo para sa Army, Navy, Air Force ug Coast Guard. Kahit na ang mga partidong pampulitika ng Demokratiko at Republikan ay naghirang ng kanilang mga kandidato sa pagkapangulo sa pambansang mga kombensiyon na kinabibilangan ng mga delegado mula sa limang pangunahing teritoryo. Bisan kung ang mga partidong politikal sa Demokratiko ug Republikano ang nagpili sa ilang mga kandidato sa pagkapresidente sa nasyonal nga kombensyon nga naglakip sa mga delegado gikan sa lima ka dagkong teritoryo. Ipinaliwanag ni Representative Lee H. Hamilton kung paano gumagana ang Kongreso sa loob ng pamahalaang pederal. Ang representante nga si Lee H. Hamilton mipasabut kung giunsa ang Kongreso naglihok sa sulod sa federal nga gobyerno. Ang mga tagapagtatag ay napakahusay upang mabalanse ang mga institusyon laban sa bawat isa. Ang mga magtutukod nagtinguha kaayo aron mabalanse ang mga institusyon batok sa usag usa. ang mga pagbabalanse ng mga kapangyarihan sa tatlong sangay: Kongreso, pangulo, at Korte Suprema. Ang pagbalanse sa mga gahum sa tulo nga sanga: Kongreso, presidente, ug Korte Suprema. Sa pagitan ng Bahay ng Kinatawan at ng Senado; sa pagitan ng pamahalaang pederal at ng mga estado. Tali sa Balay sa mga Kinatawan ug sa Senado; taliwala sa gobyerno federal ug sa mga estado. Kabilang sa mga estado ng iba't ibang laki at rehiyon na may iba't ibang interes. Taliwala sa mga estado nga lainlain ang gidak-on ug rehiyon nga adunay lainlaing interes. Sa pagitan ng mga kapangyarihan ng pamahalaan at mga karapatan ng mga mamamayan, tulad ng nabaybay sa Bill of Rights. Sa taliwala sa mga gahum sa gobyerno ug mga katungod sa mga lungsuranon, ingon nga gisulat sa Balaod sa Mga Katungod. Walang bahagi ng pamahalaan ang nangibabaw sa iba pa. WalaÕy usa ka bahin sa gobyerno ang nanguna sa lain. Ang Konstitusyon ay nagbibigay ng mga tseke at balanse sa tatlong sangay ng pamahalaang pederal. Naghatag ang Konstitusyon sa mga tseke ug pagbalanse sa tulo nga sanga sa federal nga gobyerno. Inaasahan ng mga may-akda ang mas malaking kapangyarihan na makikipag-usap sa Kongreso tulad ng inilarawan sa Artikulo Isa. Gilauman sa mga tagsulat niini ang labi pa ka kusog nga makigduyog sa Kongreso sama sa gihulagway sa Artikulo Usa. Ang impluwensya ng Kongreso sa pagkapangulo ay nag-iiba-iba mula sa pana-panahon depende sa mga kadahilanan tulad ng pamumuno sa kongreso, impluwensyang pampulitika ng pangulo, mga pangyayari sa kasaysayan tulad ng digmaan, at indibidwal na inisyatibo ng mga miyembro ng Kongreso. Ang impluwensya sa Kongreso sa pagkapangulo nagkalainlain matag karon ug unya depende sa mga hinungdan sama sa pagpanguna sa kongreso, impluwensya sa politika sa presidente, mga kahimtang sa kasaysayan sama sa giyera, ug inisyatibo sa mga miembro sa Kongreso. Ang impeachment ni Andrew Johnson ay ginawang mas matibay ang pagkapangulo kaysa sa Kongreso sa isang malaking panahon pagkatapos. Ang pag- impeach ni Andrew Johnson naghimo sa kapangulohan nga dili kaayo kusgan kay sa Kongreso sa dugay nga panahon pagkahuman. Ang ika-20 at ika-21 siglo ay nakita ang pagtaas ng kapangyarihan ng pangulo sa ilalim ng mga pulitiko tulad ng Theodore Roosevelt. Ang ika-20 ug ika-21 nga siglo nakita ang pagtaas sa gahum sa presidente ubos sa mga pulitiko sama ni Theodore Roosevelt. Gayunpaman, sa mga nagdaang taon, pinigilan ng Kongreso ang kapangyarihan ng pangulo sa mga batas tulad ng Congressional Budget at Impoundment Control Act of 1974 at ang War Powers Resolution . Hinuon, kaniadtong bag-o nga mga tuig, gipugngan sa Kongreso ang gahum sa presidente sa mga balaod sama sa Congressional Budget ug Impoundment Control Act of 1974 ug ang War Powers Resolution . Gayunpaman, ang Panguluhan ay nananatiling mas malakas ngayon kaysa sa ika-19 na siglo. Bisan pa, ang Pangulo nagpabilin nga labi ka gamhanan karon kaysa sa ika-19 nga siglo. Ang mga opisyal ng sangay ng ehekutibo ay madalas na huminahayag upang maihayag ang mga sensitibong impormasyon sa mga miyembro ng Kongreso dahil sa pag-aalala na ang impormasyon ay hindi maitago. Ang mga opisyal sa sanga sa ehekutibo sa kanunay gikalipay sa pagpadayag sa mga sensitibo nga kasayuran sa mga miyembro sa Kongreso tungod sa pagkabalaka nga ang kasayuran dili matago. Bilang kapalit, alam na maaaring sila ay nasa kadiliman tungkol sa aktibidad ng ehekutibo sa sangay, ang mga opisyal ng kongreso ay mas malamang na hindi magtiwala sa kanilang mga katapat sa mga ahensya ng ehekutibo. Sa baylo, nahibal-an nga sila mahimong sa kangitngit bahin sa kalihokan sa ehekutibo sa sanga, ang mga opisyal sa kongreso labi nga dili pagsalig sa ilang mga katugbang sa mga ahensya sa ehekutibo. Maraming mga aksyon ng gobyerno ang nangangailangan ng mabilis na pinagsama-samang pagsisikap ng maraming mga ahensya, at ito ay isang tungkulin na hindi naaangkop sa Kongreso. Daghang mga aksyon sa gobyerno nanginahanglan dali nga koordinado nga paningkamot sa daghang mga ahensya, ug kini usa ka buluhaton nga dili angay sa Kongreso. Ang Kongreso ay mabagal, bukas, nahati, at hindi maayos na tumugma upang hawakan ang mas mabilis na ehekutibong aksyon o gumawa ng isang mahusay na trabaho sa pangangasiwa ng nasabing aktibidad, ayon sa isang pagsusuri. Ang Kongreso mahinay, bukas, nabahin, ug dili maayo nga gipaangay sa pagdumala sa labi ka paspas nga ehekutibo nga aksyon o makahimo usa ka maayo nga trabaho sa pag-atiman sa ingon nga kalihokan, sumala sa usa ka pagtuki. Pinagtutuunan ng Konstitusyon ang mga kapangyarihan ng pag-alis sa Kongreso sa pamamagitan ng pagbibigay kapangyarihan at tungkulin sa Kamara ng mga Kinatawan na mag- impeach sa parehong mga opisyal at executive ng hudisyal para sa Treason, Bribery, o iba pang matataas na Krimen at Misdemeanors. Ang Konstitusyon nagtuon sa mga gahum sa pagtangtang sa Kongreso pinaagi sa paghatag gahum ug obligasyon sa Balay sa mga Kinatawan sa pag- impeach sa mga opisyal sa ehekutibo ug hudisyal alang sa Treason, Bribery, o uban pang mga high Crimes and Misdemeanors. Ang Impeachment ay pormal na akusasyon ng labag sa batas na aktibidad ng isang opisyal ng sibil o opisyal ng gobyerno. Ang Impeachment usa ka pormal nga akusasyon sa dili supak nga kalihokan sa usa ka opisyal sa sibil o opisyal sa gobyerno. Ang Senado ay binibigyang kapangyarihan at obligado na subukan ang lahat ng mga impeachment. Ang Senado nga gihatagan sa konstitusyon nga gahum ug obligado nga sulayan ang tanan nga mga impeachment. Ang isang simpleng mayorya sa Kamara ay kinakailangan upang mag-impeach sa isang opisyal; gayunpaman, ang isang dalawang-katlo na karamihan sa Senado ay kinakailangan para sa pagkumbinsi. Ang usa ka yano nga kadaghanan sa Balay gikinahanglan aron ma-impeach ang usa ka opisyal; bisan pa, usa ka bahin sa kadaghanan nga bahin sa kadaghanan sa Senado gikinahanglan alang sa kombiksyon. Ang isang nahatulang opisyal ay awtomatikong tinanggal mula sa opisina. Ang usa ka nahukmang opisyal awtomatiko nga gikuha gikan sa opisina. Bilang karagdagan, maaaring itakda ng Senado na ang nasasakdalipinagbabawal sa paghawak sa opisina sa hinaharap. Dugang pa, mahimo nga itakda sa Senado nga ang akusadogidili sa pagdumala sa opisina sa umaabot. Ang mga paglilitis sa Impeachment ay maaaring hindi makagawa ng higit pa kaysa dito. Ang mga pagpadayon sa impeachment dili mahimoÕg makahatag labi pa kay sa kini. Gayunpaman, ang isang nasakdal na partido ay maaaring maharap sa mga parusang kriminal sa isang normal na korte ng batas. Bisan pa, ang usa ka nahukman nga partido mahimong mag-atubang sa mga kriminal nga mga silot sa usa ka normal nga korte sa balaod. Sa kasaysayan ng Estados Unidos, ang House of Representatives ay nag-impeaching ng labing anim na opisyal, kung saan pito ang nahatulan. Sa kasaysayan sa Estados Unidos, ang House of Representative nag-impeach sa napulo ug unom nga mga opisyal, diin pito ang nahatok. Ang isa pang nagbitiw sa harap ng Senado ay maaaring makumpleto ang paglilitis. Ang usa pa nga ning-resign sa wala pa mahuman sa Senado ang husay. Tatlong pangulo lamang ang na-impeach. Tulo ra nga mga presidente ang wala ma-impeach. Lahat ng tatlong mga pagsubok ay natapos sa pagpapawalang-sala; sa kaso ni Johnson, nahulog ang Senado sa isang boto na kulang sa dalawang-katlo na karamihan na kinakailangan para sa pagkumbinsi . Tanan nga tulo nga mga pagsulay natapos nga gibuhian; sa kaso ni Johnson, ang Senado nahulog sa usa ka boto nga kulang sa duha ka-katlo nga kadaghanan nga gikinahanglan alang sa kombiksyon . Noong 1974, si Richard Nixon nag bitiw sa puwesto matapos ang paglilitis sa impeachment sa House Judiciary Committee ay nagpapahiwatig na sa wakas ay aalisin siya sa puwesto Kaniadtong 1974, si Richard Nixon mi luwat sa katungdanan pagkahuman sa mga paglihok sa impeachment sa House Judiciary Committee nagpaila nga sa katapusan pagakuhaon siya sa katungdanan. Ang Senado ay may mahalagang suriin sa kapangyarihan ng ehekutibo sa pamamagitan ng pagkumpirma sa mga opisyal ng Gabinete , hukom, at iba pang matataas na opisyal na sa pamamagitan ng at sa Payo at Pahintulot ng Senado. Ang Senado adunay usa ka hinungdan nga pagsusi sa gahum sa ehekutibo pinaagi sa pagkumpirma sa mga opisyal sa gabinete , hukom, ug uban pang mga hataas nga opisyal nga pinaagi ug uban ang Advice and Consent of the Senate. Kinukumpirma nito ang karamihan sa mga nominado ng pangulo ngunit ang mga pagtanggi ay hindi bihira. Gikumpirma niini ang kadaghanan sa mga nominado sa pagkapangulo apan ang mga pagdumili dili komon. Bukod dito, ang mga kasunduan na napagkasunduan ng Pangulo ay dapat na aprubahan ng isang dalawang-katlo na boto ng mayorya sa Senado upang magkabisa. Dugang pa, ang mga kasabutan nga gikonsulta sa Presidente kinahanglan nga gi-aprobahan sa duha nga katlo nga mayoriya nga pagboto sa Senado aron ipatuman. Bilang isang resulta, ang braso ng pampanguluhan-twisting ng mga senador ay maaaring mangyari bago ang isang pangunahing boto. Ingon usa ka sangputanan, ang paglihok sa mga bukton sa presidente sa mga senador mahimoÕg mahitabo sa walaÕy hinungdan nga boto. Halimbawa, ang kalihim ng estado ni Pangulong Obama, si Hillary Clinton , ay hinimok ang kanyang mga dating kasamahan sa senado na aprubahan ang isang kasunduang nukleyar na armado sa Russia noong 2010. Alang sa panig-ingnan, ni Presidente Obama secretary sa estado, Hillary Clinton , nag-awhag sa iyang mga kanhi kauban senado nga mouyon sa usa ka nukleyar nga mga armas kasabotan uban sa Russia sa 2010. Ang House of Representative ay walang pormal na papel sa alinman sa pagpapatibay ng mga kasunduan o ang paghirang ng pederal mga opisyal, maliban sapagpuno ng isang bakante sa opisina ng bise presidente. Ang House of Representatives adunay walay pormal nga papel sa bisan hain sa ratipikasyon sa tratado o sa pagtudlo sa federal mga opisyal, gawas sapagpuno sa usa ka bakante sa opisina sa bise presidente. Sa ganoong kaso, ang isang boto ng mayorya sa bawat Bahay ay kinakailangan upang kumpirmahin ang isang nominasyon ng pangulo ng isang bise presidente. Sa ingon nga kaso, ang usa ka kadaghanan nga boto sa matag Balay gipangayo aron kumpirmahon ang usa ka pagpili sa us aka presidente sa usa ka bise presidente. Noong 1803, itinatag ng Korte Suprema ang pagsusuri ng hudisyal ng batas na pederal sa Marbury V. Madison , na may hawak, gayunpaman, na ang Kongreso ay hindi maaaring magbigay ng unconstitutional na kapangyarihan sa Korte mismo. Kaniadtong 1803, ang Korte Suprema nagtukod sa hudisyal nga pag-usisa sa federal nga lehislasyon sa Marbury V. Madison , nga naghupot, bisan pa, nga ang Kongreso dili makahatag sa unconstitutional nga gahum sa Korte mismo. Hindi malinaw na sinasabi ng Konstitusyon na ang mga korte ay maaaring magsagawa ng pagsusuri sa hudisyal. Ang Konstitusyon dili tin-aw nga nagpahayag nga ang mga korte mahimong mogamit sa hudisyal nga pagsusi. Gayunpaman, ang paniwala na ang mga korte ay maaaring magpahayag ng mga batas na hindi ayon sa konstitusyon ay inisip ng mga founding father . Bisan pa, ang panghunahuna nga ang mga korte mahimong magpahayag sa mga balaod nga dili konstitusyon nakita sa mga nag-una nga mga amahan . Si Alexander Hamilton, halimbawa, ay binanggit at ipinaliwanag ang doktrina sa Pederalista Blg.78 . Si Alexander Hamilton, pananglitan, naghisgot ug nagpatin-aw sa doktrina sa Federalist No.78. Nagtalo ang mga orihinalista sa Korte Suprema na kung ang konstitusyon ay hindi nagsabi ng isang bagay na malinaw na hindi saligang-batas ang ibabangon kung ano ang nararapat, maaari o maaaring sinabi. Ang mga orihinalista sa Korte Suprema nangatarungan nga kung ang konstitusyon walaÕy isulti sa usa ka butang nga dili tinuud nga konstitusyon ang dili ipanghimatuud kung unsa ang kinahanglan, mahimo o giingon. Ang pagsusuri sa judicial ay nangangahulugan na ang Korte Suprema ay maaaring magpawalang-bisa sa batas ng kongreso. Ang pagrepaso sa hudisyal nagpasabut nga ang Korte Suprema mahimong magwagtang sa balaod sa kongreso. Ito ay isang malaking tseke ng mga korte sa lehislatibong awtoridad at nililimitahan ang kapangyarihan ng kongreso. Kini usa ka dako nga tseke sa mga korte sa lehislatura nga awtoridad ug gilimitahan ang gahum sa kongreso. Noong 1857, halimbawa, sinira ng Korte Suprema ang mga probisyon ng isang kumikilos na kongreso noong 1820 sadesisyonnitong Dred Scott . Niadtong 1857, pananglitan, gipahamtang sa Korte Suprema ang mga probisyon sa aksyon sa kongreso kaniadtong 1820 sa desisyon nga Dred Scott . Kasabay nito, maaaring mapalawak ng Korte Suprema ang kapangyarihan ng kongreso sa pamamagitan ng mga interpretasyon sa konstitusyon. Sa samang higayon, ang Korte Suprema mahimong magpalapad sa gahum sa kongreso pinaagi sa mga interpretasyon sa konstitusyon. Ang pagtatanong ng kongreso sa Defeat ni St Clair ng 1791 ay ang unang pagsisiyasat ng kongreso sa ehekutibong sangay. Ang pagtuki sa kongreso sa Pagpatay ni San Clair sa 1791 mao ang una nga pag-imbestiga sa kongreso sa executive branch. Ang mga pagsisiyasat ay isinasagawa upang maipon ang impormasyon tungkol sa pangangailangan para sa hinaharap na batas, upang masubukan ang pagiging epektibo ng mga batas na naipasa. Giimbestigahan ang mga imbestigasyon aron makuha ang kasayuran sa panginahanglan alang sa umaabot nga balaod, aron masulayan ang pagka-epektibo sa mga balaod nga naipasa na. Upang magtanong sa mga kwalipikasyon at pagganap ng mga miyembro at opisyal ng iba pang mga sangay. Aron makapangutana sa mga kwalipikasyon ug pasundayag sa mga miyembro ug opisyal sa ubang mga sanga. Ang mga komite ay maaaring magdaos ng mga pagdinig, at, kung kinakailangan, pipilitin ang mga indibidwal na magpatotoo kapag sinisiyasat ang mga isyu kung saan ito ay may kapangyarihan na mag-batas sa pamamagitan ng paglabas ng mga subpoena . Ang mga komite mahimoÕg magbuhat sa mga pagdungog, ug, kung gikinahanglan, mapugos ang mga tawo nga magpamatuod sa pag-imbestiga sa mga isyu diin adunay gahum kini sa pag-balaod pinaagi sa pag-isyu sa mga subpoena . Ang mga Saksi na tumanggi na magpatotoo ay maaaring mabanggit para sa pag- insulto sa Kongreso , at ang mga nagpapatotoo ng maling ay maaaring sisingilin sa perjury. Ang mga Saksi nga nagdumili magpamatuod mahimong hisgutan alang sa pagtamay sa Kongreso , ug kadtong nagpanghimatuud nga bakakon mahimong sumbongon sa perjury. Karamihan sa mga pagdinig sa komite ay bukas sa publiko (ang House at Senate committee committee ay ang pagbubukod). Kadaghanan sa mga pagdungog sa komite bukas sa publiko (ang House ug Senate committee committees ang eksepsiyon). Ang mga mahahalagang pagdinig ay malawakang naiulat sa mass media at transcript na nai-publish makalipas ang ilang buwan. Ang mga importanteng pagdungog kaylap nga gitaho sa mass media ug mga transcript nga gipatik pipila ka bulan pagkahuman. Ang Kongreso, sa kurso ng pag-aaral ng mga posibleng batas at pagsisiyasat sa mga bagay. Ang Kongreso, sa kurso sa pagtuon sa posible nga mga balaod ug mga hinungdan sa pag-imbestigar. Ay bumubuo ng isang hindi kapani-paniwala na dami ng impormasyon sa iba't ibang mga form, at maaaring inilarawan bilang isang publisher. Nagpatunghag usa ka dili katuohan nga kasayuran sa lainlaing mga porma, ug mahimong gihubit ingon usa ka magmamantala. Sa katunayan, inilalathala nito ang ulat ng House at Senate at nagpapanatili ng mga database na ina-update nang hindi regular sa mga publikasyon sa iba't ibang mga electronic na format. Sa tinuud, gipatik niini ang taho sa Balay ug Senado ug nagpadayon sa mga database nga gi-update nga dili regular sa mga publikasyon sa lainlaing mga format sa elektronik. Ang Kongreso ay may papel din sa halalan sa pagkapangulo. Ang Parehong Bahay ay nagtagpo sa magkasanib na sesyon sa ikaanim na araw ng Enero kasunod ng isang halalan sa pagkapangulo upang mabilang ang mga boto sa elektoral. Ang Kongreso adunay papel usab sa eleksyon sa pagkapangulo. Ang Parehong Kapulungan nagtagbo sa hiniusang sesyon sa ika-unom nga adlaw sa Enero pagkahuman sa usa ka eleksyon sa presidente aron maihap ang mga boto sa eleksyon. May mga pamamaraan na dapat sundin kung walang kandidato na nanalo ng nakararami. Adunay mga pamaagi aron sundon kung walaÕy kandidato nga nakadaog sa kadaghanan. Ang pangunahing resulta ng aktibidad ng kongreso ay ang paglikha ng mga batas, karamihan sa mga ito ay nilalaman sa Kodigo ng Estados Unidos. Ang panguna nga sangputanan sa kalihokan sa kongreso mao ang pagmugna sa mga balaod, kadaghanan sa mga naapil sa Kodigo sa Estados Unidos. Na isinaayos ng paksa ng alpabeto sa ilalim ng limampung pamagat ng pamagat upang ipakita ang mga batas sa isang maigsi at magagamit na form. Nga gihan-ay sa alpabeto nga hilisgutan sa ilalum sa kalim-an nga ulohan sa ulohan aron ipakita ang mga balaod sa usa ka mubo ug magamit nga porma. Ang Kongreso ay nahahati sa dalawang silid Bahay at Senado at namamahala sa gawain ng pagsulat ng pambansang batas sa pamamagitan ng paghahati ng trabaho sa magkahiwalay na mga komite na nagpakadalubhasa sa iba't ibang mga lugar. Ang Kongreso nabahin sa duha ka mga silid Balay ug Senado ug nagdumala sa buluhaton sa pagsulat sa nasudnon nga lehislasyon pinaagi sa pagbahinbahin sa trabaho sa lainlaing mga komite nga nagpahinungdan sa lainlaing mga lugar. Ang ilang mga miyembro ng Kongreso ay inihalal ng kanilang mga kapantay na maging mga opisyal ng mga komite na ito. Ang pila ka mga myembro sa Kongreso gipili sa ilang mga kaedad nga mahimong mga opisyales sa mga komitiba. Dagdag pa, ang Kongreso ay may mga sampung organisasyon tulad ng Pamahalaang Pananagutan ng Pamahalaang at ang Library of Congress upang matulungan itong magbigay ng impormasyon. Dugang pa, ang Kongreso adunay mga ancillary nga organisasyon sama sa Government Accountability Office ug Library of Congress aron matabangan nga mahatagan kini kasayuran. Ang mga miyembro ng Kongreso ay may mga kawani at tanggapan upang tulungan sila. Ang mga miyembro sa Kongreso adunay mga kawani ug opisina aron matabangan usab sila. Bilang karagdagan, ang isang malawak na industriya ng mga lobbyist ay tumutulong sa mga miyembro na magsulat ng batas para sa magkakaibang mga interes sa korporasyon at paggawa. Dugang pa, ang usa ka halapad nga industriya sa mga lobbyist nagtabang sa mga miyembro sa pagsulat sa balaod alang sa lainlaing interes sa korporasyon ug labor. Pinapayagan ng istraktura ng komite ang mga miyembro ng Kongreso na pag-aralan ang isang partikular na paksa. Gitugotan sa istruktura sa komite nga ang mga miyembro sa Kongreso magtuon sa usa ka partikular nga hilisgutan. Hindi inaasahan o posible na ang isang miyembro ay isang dalubhasa sa lahat ng mga asignatura sa harap ng Kongreso. Dili kini gipaabot ni posible nga ang usa ka miyembro usa ka eksperto sa tanan nga hilisgutan sa hilisgutan sa Kongreso. Sa paglipas ng panahon, ang mga miyembro ay nagkakaroon ng kadalubhasaan sa mga partikular na paksa at kanilang mga ligal na aspeto. Sa paglabay sa panahon, ang mga myembro nagpalambo og kahanas sa piho nga mga hilisgutan ug sa ilang mga ligal nga aspeto. Sinisiyasat ng mga komite ang mga dalubhasang paksa at pinapayuhan ang buong Kongreso tungkol sa mga pagpipilian at kalakal sa pangangalakal. Gisusi sa mga komite ang mga espesyalista nga hilisgutan ug gitambagan ang tibuuk nga Kongreso bahin sa mga kapilian ug paglihok sa patigayon. Ang pagpili ng specialty ay maaaring maimpluwensyahan ng nasasakupan ng miyembro, mahalagang mga isyu sa rehiyon, bago ang background at karanasan. Ang pagpili sa espesyalidad mahimong maimpluwensyahan sa konstitusyon sa miyembro, hinungdanon nga mga isyu sa rehiyon, una nga kagikan ug kasinatian. Ang mga senador ay madalas na pumili ng ibang specialty mula sa iba pang senador mula sa kanilang estado upang maiwasan ang overlap. Ang mga senador kanunay nga nagpili usa ka lainlaing espesyalista gikan sa uban nga senador gikan sa ilang estado aron mapugngan ang pag-overlay. Ang ilang mga komite ay dalubhasa sa pagpapatakbo ng negosyo ng iba pang mga komite at gumawa ng isang malakas na impluwensya sa lahat ng batas. Ang pipila ka mga komite espesyalista sa pagpadagan sa negosyo sa ubang mga komite ug naghatag usa ka kusog nga impluwensya sa tanan nga balaod. Halimbawa, ang House Ways and Means Committee ay may malaking impluwensya sa mga gawain sa Bahay. Pananglitan, ang House Ways and Means Committee adunay daghang impluwensya sa kalihokan sa Balay. Habang ang mga pamamaraan, tulad ng proseso ng paglabas ng petisyon ng House , ay maaaring magpakilala sa mga panukalang batas sa sahig ng Bahay at epektibong hindi makakalampas sa pagpasok ng komite, subalit mahirap silang ipatupad nang walang pagkilos ng komite. Samtang ang mga pamaagi, sama sa proseso sa paglabas sa petisyon sa House , mahimong magpaila sa mga panukiduki sa salog sa Balay ug epektibo nga molampos sa pag-input sa komite, bisan pa lisud kaayo nga ipatuman nga walaÕy aksyon sa komite Ang mga komite ay may kapangyarihan at tinawag na mga independyenteng fiefdom . Ang mga komite adunay gahum ug gitawag nga mga independent fiefdom . Ang mga gawaing pambatasan, pangangasiwa, at panloob na pangangasiwa ay nahahati sa mga dalawang daang komite at subcommittee na nagtitipon ng impormasyon, sinusuri ang mga kahalili, at makilala ang mga problema. Ang mga lehislatibo, pagdumala, ug internal nga mga buluhaton sa administrasyon gibahin taliwala sa mga duha ka gatus nga mga komite ug subcommittee nga nagtigum sa kasayuran, nagtimbangtimbang sa mga kapuli, ug nagpaila sa mga problema. Nagpapayo sila ng mga solusyon para sa pagsasaalang-alang ng buong kamara. Gisugyot nila ang mga solusyon alang sa konsiderasyon sa tibuuk nga lawak. Bilang karagdagan, isinasagawa nila ang pag-andar ng pangangasiwasa pamamagitan ng pagsubaybay sa ehekutibong sangay at pagsisiyasat sa maling paggawa. Dugang pa, gipahigayon nila ang function sa pagdumalapinaagi sa pag-monitor sa ehekutibo nga sanga ug pag-imbestiga sa daotan nga binuhatan. Opisyal Sa pagsisimula ng bawat dalawang taong sesyon ay pinipili ng Kamara ang isang nagsasalita na hindi karaniwang namumuno sa mga debate ngunit nagsisilbing pinuno ng karamihan sa partido. Opisyal Sa pagsugod sa matag duha ka tuig nga sesyon gipili sa Balay ang usa ka mamumulong nga dili sa kasagaran nangulo sa mga debate apan nagsilbing lider sa kadaghanan sa partido. Sa Senado, ang bise presidente ay ang ex officio president ng Senado. Bilang karagdagan, hinirang ng Senado ang isang opisyal na tinawag na president pro tempore . Sa Senado, ang bise presidente mao ang ex officio president sa Senado. Dugang pa, gipili sa Senado ang usa ka opisyal nga gitawag nga president pro tempore . Ang ibig sabihin ng Pro tempore para sa orasat ang tanggapan na ito ay karaniwang pinanghahawakan ng pinaka-nakatatandang miyembro ng karamihan sa partido ng Senado at pasadyang pinapanatili ang posisyon na ito hanggang sa may pagbabago sa kontrol ng partido. Pro tempore nagpasabut alang sa karon nga panahonug kini nga opisina kasagaran gihuptan sa labing tigulang nga myembro sa kadaghanan nga partido sa Senado ug naandan nga nagpadayon kini nga posisyon hangtod adunay pagbag-o sa pagkontrol sa partido. Alinsunod dito, ang Senado ay hindi kinakailangang pumili ng bagong president pro tempore sa simula ng isang bagong Kongreso. Matod pa, dili kinahanglan ang Senado nga magpili usa ka bag-ong presidente pro tempore sa pagsugod sa usa ka bag-ong Kongreso. Sa Parehong Kapulungan at Senado, ang aktwal na namumuno na opisyal ay pangkalahatang isang miyembro ng junior na partido na hinirang upang ang mga bagong miyembro ay maging pamilyar sa mga patakaran ng kamara. Sa Kamara ug Senado, ang tinuud nga nagdumala nga opisyal sa kasagaran usa ka junior nga miyembro sa kadaghanan nga partido nga gitudlo aron ang mga bag-ong myembro makasinati sa mga lagda sa kamara. Mga serbisyo ng suporta Library ng Kongreso Library ng Kongreso Jefferson Building Pangunahing artikulo: Library of Congress Ang Library of Congress ay itinatag ng isang kilos ng Kongreso noong 1800. Mga serbisyo sa suporta Librarya sa Kongreso Librarya sa Kongreso Jefferson Building Panguna nga artikulo: Librarya sa Kongreso Ang Library of Congress natukod pinaagi sa usa ka buhat sa Kongreso kaniadtong 1800. Pangunahin na ito ay nakalagay sa tatlong mga gusali sa Capitol Hill. Panguna kini gipahimutang sa tulo ka mga bilding sa Capitol Hill . Ang Library ay halos lahat ng mga libro ng batas nang ito ay sinunog ng isang British raiding party sa panahon ng Digmaan ng 1812 . Ang Librarya kadaghanan mga libro sa balaod sa pagsunog sa usa ka partido nga raiding British sa panahon sa Gubat sa 1812. Ngunit ang mga koleksyon ng aklatan ay naibalik at pinalawak nang awtorisado ng Kongreso ang pagbili ni Thomas Jeffersonpribadong silid-aklatan. Apan ang mga koleksyon sa librarya gipahiuli ug gipalapdan sa pagtugot sa Kongreso nga mapalit ang Thomas Jeffersonpribado nga librarya. Ang isa sa mga misyon ng aklatan ay ang maglingkod sa Kongreso at mga kawani nito pati na rin sa publiko ng Amerikano. Usa sa mga misyon sa librarya mao ang pagsilbi sa Kongreso ug ang mga kawani niini ingon man ang Amerikano nga publiko. Ito ang pinakamalaking library sa mundo na may halos 150 milyong mga item kabilang ang mga libro, pelikula, mapa, litrato, musika, mga manuskrito, graphics, at mga materyales sa 470 na wika. Kini ang pinakadako nga librarya sa kalibutan nga adunay hapit 150 milyon nga mga butang lakip ang mga libro, pelikula, mapa, litrato, musika, manuskrito, graphics, ug mga materyales sa 470 nga mga pinulongan. Ang Congressional Research Service, bahagi ng Library of Congress, ay nagbibigay ng detalyado, napapanahon at di-partisan na pananaliksik para sa mga senador, kinatawan, at kanilang kawani upang matulungan silang maisagawa ang kanilang mga opisyal na tungkulin. Kongreso sa Pagserbisyo sa Kongreso Panguna nga artikulo: Serbisyo sa Pagpanukiduki sa Kongreso Ang Congressional Research Service, nga bahin sa Library of Congress, naghatag og detalyado, up-to-date ug non-partisan nga panukiduki alang sa mga senador, representante, ug ilang kawani aron matabangan sila sa pagtuman sa ilang opisyal nga katungdanan. Nagbibigay ito ng mga ideya para sa batas, tumutulong sa mga miyembro na pag-aralan ang isang panukalang batas, pinadali ang mga pagdinig sa publiko, gumagawa ng mga ulat, konsultasyon sa mga bagay tulad ng pamamaraan ng parlyamentaryo, at tumutulong sa dalawang silid na malutas ang mga hindi pagkakasundo. Naghatag kini mga ideya alang sa lehislasyon, nagtabang sa mga miyembro sa pag-analisar sa usa ka balaodnon, pagpadali sa mga pagdungog sa publiko, paghimog mga taho, konsultasyon sa mga butang sama sa pamaagi sa parlyamentaryo, ug gitabangan ang duha ka mga silid nga masulbad ang mga dili pagsinabtanay. Ito ay tinawag na Timbang ng isip ng House at mayroong isang kawani ng humigit-kumulang 900 empleyado. Gitawag kini nga House's think tank ug adunay kawani nga mokabat sa 900 ka mga kawani. Ito ay nilikha bilang isang independiyenteng non-partisan na ahensya ng Congressional Budget and Impoundment Control Act ng 1974 . Gihimo kini ingon usa ka independente nga non-partisan nga ahensya pinaagi sa Congressional Budget ug Impoundment Control Act sa 1974 . Tumutulong ito sa pagtatantya ng Kongreso ng mga kita mula sa mga buwis at tumutulong sa proseso ng pagbadyet.Ginagawa nito ang mga pag-asa tungkol sa mga bagay tulad ng pambansang utang pati na rin ang malamang na mga gastos sa batas. Nakatabang kini sa Kongreso nga nagbanabana sa mga kita sa pagbayad gikan sa buhis ug makatabang sa proseso sa pagbadyet Gihimo niini ang mga pagbanabana bahin sa mga butang sama sa nasyonal nga utang ingon usab ang posibilidad nga gasto sa lehislasyon . Naghahanda ito ng isang taunang Pang-ekonomiyang at Pang-Budget Budget na may isang pag-update sa kalagitnaan ng taong at sinulat ang Isang Pagsusuri ng Mga Panukala sa Budget ng Pangulo para sa Komite ng Pag- apruba ng Senado . Nag-andam kini usa ka tinuig nga Pang-ekonomiya ug Budget Budget nga adunay usa ka update sa tungatunga ug gisulat ang Usa nga Pag-analisar sa Mga Panukiduki sa Budget sa Presidente alang sa Komite sa Pag-apruba sa Senado . Ang tagapagsalita ng Kamara at ang pangulo ng Senador pro pro tempore ay magkasamang hinirang ang direktor ng CBO para sa isang apat na taong termino. Ang mamumulong sa Balay ug presidente sa Senado pro pro tempore dungan nga nagtudlo sa direktor sa CBO sa upat ka tuig nga termino. Ang lobi ay nakasalalay sa paglilinang ng personal na ugnayan sa maraming mga taon. Ang pagbutangbutang nagdepende sa pag-ugmad sa personal nga mga relasyon sa daghang mga tuig. Ang mga lobiista ay kumakatawan sa magkakaibang interes at madalas na naghahangad na maimpluwensyahan ang mga desisyon ng kongreso upang ipakita ang mga pangangailangan ng kanilang mga kliyente. Ang mga lobiista nagrepresentar sa lainlaing interes ug kanunay nga nagtinguha nga maimpluwensyahan ang mga desisyon sa kongreso nga ipakita ang mga panginahanglanon sa ilang kliyente. Ang mga grupo ng libangan at ang kanilang mga miyembro ay minsan ay nagsusulat ng batas at whip bills. Ang mga grupo sa lobby ug ang ilang mga miyembro usahay magsulat mga balaod ug whip bills. Noong 2007, mayroong humigit-kumulang 17,000 pederal na lobbyist sa Washington, DC. Niadtong 2007, adunay mga 17,000 federal lobbyist sa Washington, DC. Ipinaliwanag nila sa mga mambabatas ang mga layunin ng kanilang mga samahan. Gipasabut nila sa mga magbabalaod ang mga katuyoan sa ilang mga organisasyon. Ang ilang mga lobbyist ay kumakatawan sa mga non-profit na organisasyon at nagtatrabaho pro bono para sa mga isyu kung saan sila ay personal na interesado. Ang pila ka mga lobbyist nagrepresentar sa mga non-profit nga organisasyon ug nagtrabaho sa pro bono alang sa mga isyu diin sila personal nga interesado. Ang Kongreso ay napalitan sa pagitan ng mga panahon ng matibay na kooperasyon at kompromiso sa pagitan ng mga partido, na kilala bilang bipartisanship , at mga panahon ng malalim na polarikal na pampulitika at mabangis na pagbubuntis, na kilala bilang partisanship . Ang Kongreso nag-ilis tali sa mga panahon sa pagtukod og kooperasyon ug pagkompromiso tali sa mga partido, nga nailhan nga bipartisanship , ug mga yugto sa halalom nga politikal nga polariseyalisasyon ug mabangis nga pagbabag, nga nailhan nga partisanship . Ang panahon pagkatapos ng Digmaang Sibil ay minarkahan ng pakikisama, tulad ng ngayon. Ang panahon pagkahuman sa Gubat sa Sibil gimarkahan pinaagi sa panagbulag, sama sa karon. Kadalasan ay madali para sa mga komite na makamit ang ayon sa mga isyu kapag posible ang kompromiso. Kasagaran mas dali alang sa mga komite nga makaabut sa mga isyu kung mahimo ang pagkompromiso. Ang ilang mga siyentipikong pampulitikaisipin na ang isang matagal na panahon na minarkahan ng mga makitid na majorities sa parehong kamara ng Kongreso ay tumindi ang pakikisama sa huling ilang dekada. Ang ubang mga siyentipiko sa politikapagbanabana nga ang usa ka dugay nga panahon nga gimarkahan sa pig-ot nga mga dagko sa duha nga mga kamara sa Kongreso gipakusgan ang partisanship sa miaging pipila ka mga dekada. Ngunit ang isang kahalili ng kontrol ng Kongreso sa pagitan ng mga Demokratiko at Republikano ay maaaring humantong sa higit na kakayahang umangkop sa mga patakaran, pati na rin ang pragmatismo at pagka-sibil sa loob ng ang institusyon. Apan nga ang usa ka kapuli sa pagkontrol sa Kongreso tali sa mga Demokratiko ug mga Republikano mahimong mosangput sa labi ka kadali nga pagbagay sa mga palisiya, ingon man ang pragmatismo ug pagkamaayo sa sulod ang institusyon. Ang isang termino ng Kongreso ay nahahati sa dalawang sesyon , isa para sa bawat taon. Ang termino sa Kongreso gibahin sa duha nga sesyon , usa alang sa matag tuig. Ang Kongreso ay paminsan-minsang tinawag sa isang dagdag o espesyal na sesyon . Ang kongreso usahay gitawag sa usa ka dugang o espesyal nga sesyon . Ang isang bagong sesyon ay magsisimula sa Enero 3 bawat taon, maliban kung naiiba ang desisyon ng Kongreso. Ang usa ka bag-ong sesyon magsugod sa Enero 3 matag tuig, gawas kung ang lain nga desisyon ang Kongreso. Ang Konstitusyon ay nangangailangan ng Kongreso na magkita ng kahit isang beses bawat taon at ipinagbawal ang alinman sa bahay mula sa pagpupulong sa labas ng Kapitolyo nang walang pahintulot ng ibang bahay. Gikinahanglan ang Konstitusyon nga magtagbo ang Kongreso bisan usa ka beses matag tuig ug gidili ang bisan usa ka balay gikan sa pagtagbo sa gawas sa Kapitolyo nga walaÕy pagtugot sa laing balay. Ang magkakasamang sesyon ng Kongreso ng Estados Unidos ay nangyayari sa mga espesyal na okasyon na nangangailangan ng isang magkakasamang resolusyon mula sa kapwa House at Senado. Ang managsama nga sesyon sa Kongreso sa Estados Unidos nahitabo sa mga espesyal nga okasyon nga nanginahanglan usa ka managsama nga resolusyon gikan sa parehong Balay ug Senado. Kasama sa mga sesyong ito ang pagbibilang ng mga boto sa elektoral pagkatapos ng isang halalan sa pagkapangulo at address ng Estado ng Unyon ng pangulo . Ang kini nga mga sesyon naglakip sa pag-ihap sa mga boto sa eleksyon human sa usa ka eleksyon sa presidente ug ang pakigpulong sa Estado sa Unyon sa presidente . Joint Sessions at Joint Meeting ay ayon sa kaugalian na pinamumunuan ng tagapagsalita ng Kamara, maliban kung binibilang ang mga halalan sa elektoral ng pangulo nang mamuno ang bise presidente (kumikilos bilang pangulo ng Senado). Joint Sessions and Joint Meetings nga tradisyonal nga nangulo sa mamumulong sa Balay, gawas kung nag-ihap sa mga boto sa eleksyon sa presidente kung ang bise presidente (molihok ingon presidente sa Senado) ang mangulo. Ang komite ng House Financial Services ay nakakatugon. Ang House Financial Services committee magtigum. Ang mga miyembro ng komite ay nakaupo sa mga tier ng upuan, habang ang mga nagpapatotoo at mga miyembro ng madla ay nakaupo sa ibaba. Ang mga miyembro sa komite naglingkod sa mga tier sa mga lingkuranan, samtang ang nagpamatuod ug mga miyembro sa mamiminaw naglingkod sa ilawom. Ang mga ideya para sa batas ay maaaring magmula sa mga miyembro, lobbyist, lehislatura ng estado, nasasakupan, payo ng pambatasan, o mga ahensya ng ehekutibo. Ang mga ideya alang sa lehislasyon mahimong maggikan sa mga miyembro, lobbyist, lehislatura sa estado, mga nasunugan, tambag sa lehislatura, o mga ahensya sa ehekutibo. Kahit sino ay maaaring magsulat ng isang panukalang batas, ngunit ang mga miyembro lamang ng Kongreso ang maaaring magpakilala ng mga panukalang batas. Bisan kinsa mahimong makasulat usa ka balaodnon, apan ang mga miyembro lamang sa Kongreso ang mahimong magpaila sa mga balaudnon. Karamihan sa mga panukalang batas ay hindi isinulat ng mga miyembro ng Kongreso, ngunit nagmula sa sangay ng Executive; ang mga interes ng grupo ay madalas na mag-draft din ng mga panukalang batas. Kadaghanan sa mga panudlo dili gisulat sa mga myembro sa Kongreso, apan naggikan sa sanga sa Ehekutibo; ang mga interes nga grupo kanunay nga nag-draft usab mga bill. Ang karaniwang susunod na hakbang ay para sa panukala na maipasa sa isang komite para suriin. Ang sagad nga sunod nga lakang mao ang alang sa proposal nga ipasa sa usa ka komite alang sa pagribyu . Ang isang panukala ay karaniwang nasa isa sa mga form na ito: Ang usa ka sugyot kasagaran sa usa niining mga porma: Ang mga panukalang batas ay mga batas sa paggawa. Ang mga balaodnon mao ang mga balaod sa paghimo. Ang panukalang batas na nagmula sa Bahay ay nagsisimula sa mga titik na HR para sa Bahay ng Kinatawan, na sinusundan ng isang numero na pinananatili habang tumatagal ito. Ang usa ka sinultian nga sinugdan sa Balay nagsugod sa mga letra nga HR alang sa Balay sa mga Kinatawan, gisundan sa usa ka numero nga gitago samtang nagpadayon kini. Mga magkakasamang resolusyon. Mga managsama nga resolusyon. Walang kaunting pagkakaiba sa pagitan ng isang bayarin at isang magkasanib na resolusyon dahil pareho ang ginagamot sa pareho. Adunay gamay nga kalainan tali sa usa ka balaodnon ug usa ka managsama nga resolusyon tungod kay parehas ang pagtratar sa parehas. Ang isang magkasanib na resolusyon na nagmula sa Bahay, halimbawa, ay nagsisimula HJRes. kasunod ng bilang nito. Ang usa ka managsama nga resolusyon nga naggikan sa Balay, pananglitan, nagsugod HJRes. gisundan sa ihap niini. Ang mga Kasabay na Resolusyon ay nakakaapekto lamang sa Kamara at Senado at nang naaayon ay hindi ipinakita sa pangulo para sa pag-apruba mamaya. Ang mga Kasagaran nga resolusyon makaapekto lamang sa Balay ug Senado ug sa ingon wala gipresentar sa pangulo alang sa pag-apruba sa ulahi. Ang mga simpleng resolusyon ay nababahala lamang sa Bahay o sa Senado lamang at nagsisimula sa H.Res. o S.Res. Ang mga yano nga resolusyon nahunahuna lamang sa Balay o lamang sa Senado ug nagsugod sa H.Res. o S.Res. Ipinakilala ng mga kinatawan ang isang panukalang batas habang ang Kamara ay nasa session sa pamamagitan ng paglalagay nito sa tipaklong sa desk ng Clerk. Gipahibalo sa mga representante ang usa ka balaodnon samtang ang Balay nasinati pinaagi sa pagbutang niini sa sulud sa lamesa sa Clerk. Ito ay itinalaga ng isang numero at tinukoy sa isang komite na masusing pinag-aaralan ang bawat panukalang batas sa yugtong ito. Giasayn kini usa ka numero ug gihisgutan sa usa ka komite nga gisusi ang matag balaodnon sa kini nga yugto. Ang mga batas sa paggawa ay nangangailangan ng mahusay na kasanayan, kaalaman, at karanasan at kung minsan ay tumatagal ng isang taon o higit pa. Ang mga lagda sa paghulma nanginahanglan daghang kahanas, kahibalo, ug kasinatian ug usahay mokuha usa ka tuig o kapin pa. Minsan ang mga lobbyist ay sumulat ng batas at isumite ito sa isang miyembro para sa pagpapakilala. Usahay magsulat ang mga lobbyist og balaod ug isumite kini sa usa ka miyembro alang sa pagpaila. Ang magkasanib na mga resolusyon ay ang normal na paraan upang mag-propose ng isang susog sa konstitusyon o magdeklara ng giyera. Ang managsama nga mga resolusyon mao ang normal nga paagi sa pagsugyot sa usa ka konstitusyon nga us aka konstitusyon o ipahayag ang gubat. Sa kabilang banda, ang mga kasabay na resolusyon at mga simpleng resolusyon ay walang puwersa ng batas ngunit ipahayag ang opinyon ng Kongreso o regulate na pamamaraan. Sa pikas bahin, ang mga managsama nga resolusyon ug mga yano nga resolusyon walaÕy gahum sa balaod apan ipahayag ang opinyon sa Kongreso o regulate nga pamaagi. Ang mga perang papel ay maaaring ipakilala ng sinumang miyembro ng alinman sa bahay. Ang mga panudlo mahimong ipaila sa bisan kinsa nga miyembro sa bisan unsang balay. Gayunpaman, ang Saligang Batas ay nagsasaad lahat ng Mga Bills para sa pagtaas ng Kita ay magmula sa Bahay ng mga Kinatawan. Bisan pa, ang Konstitusyon nag-ingon tanan nga Mga Balaod alang sa pagpataas sa Kita, gikan sa Balay sa mga Kinatawan. Habang ang Senado ay hindi maaaring magmula sa mga kita at mga panukalang batas , mayroon itong kapangyarihan upang baguhin o tanggihan ang mga ito. Samtang ang Senado dili makagula sa mga kita ug paggasto nga mga bayranan , adunay gahum kini sa pag-usab o pagsalikway niini. Ang Kongreso ay naghanap ng mga paraan upang maitaguyod ang naaangkop na mga antas ng paggasta. Ang Kongreso nangita mga paagi aron maestablisar ang lebel sa paggasto. Ang bawat silid ay tinutukoy ang sariling panloob na mga patakaran ng operasyon maliban kung tinukoy sa Konstitusyon o inireseta ng batas. Ang matag kamandoan nagtino sa kaugalingon nga internal nga mga lagda sa operasyon gawas kung gitakda sa Konstitusyon o gimando sa balaod. Sa Bahay, isang Panuntunan sa Batas ang gagabay sa batas; sa Senado, isang komite ng Standing Rules ang namamahala. Sa Balay, usa ka Panudlo sa Pagmando nagagiya sa balaod; sa Senado, usa ka komiteng Standing Rules ang nagdumala. Ang bawat sangay ay may sariling tradisyon. Ang matag sanga adunay kaugalingong mga tradisyon. Ang Senado ay lubos na nakasalalay sa pagsasanay ng pagkuha ng nagkakaisang pagsang-ayon para sa mga bagay na hindi nagpapatuloy. Ang Senado nagsalig pag-ayo sa pagpraktis sa pagkuha unanimous pagtugot alang sa mga noncontroversial nga butang. Ang mga tuntunin sa Bahay at Senado ay maaaring maging kumplikado, kung minsan ay nangangailangan ng isang daang tiyak na mga hakbang bago ang isang panukalang batas ay maaaring maging isang batas. Ang mga lagda sa Balay ug Senado mahimong komplikado, nga usahay nanginahanglan usa ka gatos nga piho nga mga lakang sa wala pa ang usa ka balaodnon mahimong usa ka balaod. Ang mga miyembro ay minsan ay lumiliko sa mga eksperto sa labas upang malaman ang tungkol sa tamang pamamaraan ng Kongreso. Ang mga miyembro usahay moliso sa mga eksperto sa gawas aron mahibal-an ang bahin sa mga pamaagi sa Kongreso. Ang bawat bayarin ay dumadaan sa maraming yugto sa bawat bahay kasama na ang pagsasaalang-alang ng isang komite at payo mula sa Opisina ng Pananagutan ng Pamahalaan . Ang matag balaodnon nag-agi sa daghang mga yugto sa matag balay lakip na ang pagkonsiderar sa usa ka komite ug tambag gikan sa Opisina sa Pautang sa Gobyerno . Karamihan sa batas ay isinasaalang-alang ng mga nakatayong komite na may hurisdiksyon sa isang partikular na paksa tulad ng Agrikultura o Pagkilala. Kadaghanan sa balaod giisip sa mga nagbarug nga mga komite nga adunay hurisdiksyon sa usa ka partikular nga hilisgutan sama sa Agrikultura o Ganti. Ang House ay may dalawampung nakatayong mga komite; labing-anim ang Senado. Ang Balay adunay kaluhaan nga nagbarug nga mga komite; napulo ug unom ang Senado. Ang mga nakatayong komite ay nakakatugon ng kahit isang beses bawat buwan. Ang mga nagbarug nga komite magtigum bisan usa ka bulan. Halos lahat ng nakatayong mga pagpupulong ng komite para sa negosyo ng transacting ay dapat bukas sa publiko maliban kung ang mga komite ay bumoto, publiko, upang isara ang pulong. Hapit tanan nga mga miting sa komite alang sa negosyo nga transacting kinahanglan bukas sa publiko gawas kung ang komite moboto, sa publiko, aron tapuson ang miting. Maaaring tawagan ng isang komite ang mga pampublikong pagdinig sa mga mahahalagang panukalang batas. Ang usa ka komite mahimoÕg motawag alang sa publiko sa pagdungog sa hinungdanon nga bayranan. Ang bawat komite ay pinamumunuan ng isang upuanna kabilang sa karamihan ng partido at isang ranggo na miyembro ng minorya na partido. Ang matag komite gipangulohan sa usa ka lingkuranankinsa sakop sa kadaghanan nga partido ug usa ka ranggo nga miyembro sa minorya nga partido. Maaaring iharap ng mga Saksi at eksperto ang kanilang kaso para sa o laban sa isang panukalang batas. Ang mga Saksi ug eksperto mahimo nga ipresentar ang ilang kaso alang o batok sa usa ka balaudnon. Pagkatapos, ang isang panukalang batas ay maaaring pumunta sa tinatawag na sesyon ng mark-up , kung saan pinagtatalunan ng mga miyembro ng komite ang mga merito ng panukalang batas at maaaring mag-alok ng mga susog o pagbabago. Pagkahuman, ang usa ka balaodnon mahimoÕg makaadto sa gitawag nga usa ka sesyon sa pagmarka , kung diin ang mga myembro sa komite nag-debate sa mga merito sa balaodnon ug mahimoÕg magtanyag mga pagbag-o o pag-usab. Ang mga Komite ay maaari ring baguhin ang panukalang batas, ngunit ang buong bahay ay may kapangyarihan na tanggapin o tanggihan ang mga susog sa komite. Ang mga komite mahimo usab mag-usab sa balaodnon, apan ang tibuuk nga balay adunay gahum sa pagdawat o pagsalikway sa mga pagbag-o sa komite. Matapos ang debate, binoto ng komite kung nais nitong iulat ang panukala sa buong bahay. Pagkahuman sa debate, iboto sa komite kung gusto niini nga ireport ang sukod sa tibuuk nga balay. Kung ang isang panukalang batas ay naka- tab na pagkatapos ito ay tanggihan. Kung ang usa ka balaodnon gi- tab sa kini gisalikway. Kung ang mga pagbabago ay malawak, kung minsan ang isang bagong panukalang batas na may mga susog na itinayo ay isinumite bilang isang tinatawag na malinis na bayarin na may isang bagong numero. Kung ang mga pagbag-o kaylap, usahay ang usa ka bag-ong balaodnon nga adunay mga pagbag-o nga gitukod ang isumite ingon usa ka gitawag nga limpyo nga bill nga adunay bag-ong numero. Ang parehong mga bahay ay may mga pamamaraan na kung saan ang mga komite ay maaaring maiiwasan o mai-overrigned ngunit bihira silang ginagamit. Ang duha ka mga balay adunay mga pamaagi diin ang mga komite mahimong malikayan o ma-overrocked apan panagsa ra kini magamit. Karaniwan,ang mga miyembro na nasa Kongreso ay mas mahaba ang may edad at samakatuwid ay mas higit na kapangyarihan. Kasagaran, ang mga miyembro nga naa sa Kongreso mas dugay nga adunay mas daghan nga katigulangon ug busa mas dako nga gahum. Ang isang panukalang batas na umaabot sa sahig ng buong bahay ay maaaring maging simple o kumplikado at magsisimula sa isang enacting formula tulad ng Maging batas ito ng Senado at Kamara ng mga kinatawan ng Estados Unidos ng Amerika sa Kongreso. Ang usa ka balaodnon nga moabut sa salog sa puno nga balay mahimoÕg simple o komplikado ug magsugod sa usa ka mapuslanon nga pormula sama sa Himuon kini sa Senado ug Balay sa mga Kinatawan sa Estados Unidos sa Amerika sa Kongreso nga gitigum. Ang pagsasaalang-alang ng isang panukalang batas ay nangangailangan, mismo, isang panuntunan na kung saan ay isang simpleng resolusyon na tinukoy ang mga detalye ng debate mga limitasyon sa oras, posibilidad ng karagdagang mga susog, at ganoon. Ang pagkonsiderar sa usa ka balaud kinahanglan, mismo, usa ka lagda nga usa ka yano nga resolusyon nga nagtino sa mga detalye sa debate mga limitasyon sa oras, posibilidad sa dugang nga pag-usab, ug uban pa. Ang bawat panig ay may pantay na oras at ang mga miyembro ay maaaring magbunga sa ibang mga miyembro na nais magsalita. Ang matag bahin adunay managsama nga oras ug ang mga miyembro mahimoÕg motugyan sa ubang mga myembro nga gusto magsulti. Minsan ang mga kalaban ay naghahangad na magrekomenda ng isang panukalang batas na nangangahulugang baguhin ang bahagi nito. Usahay ang mga magsusupak nagtinguha sa pagrekomendar sa usa ka balaodnon nga nagpasabut sa pagbag-o sa bahin niini. Karaniwan, ang talakayan ay nangangailangan ng isang korum, karaniwang kalahati ng kabuuang bilang ng mga kinatawan, bago magsimula ang talakayan, bagaman mayroong mga eksepsiyon. Sa kasagaran, ang panaghisgot nanginahanglan og usa ka korum, kasagaran katunga sa tibuuk nga gidaghanon sa mga representante, sa wala pa magsugod ang panaghisgot bisan kung adunay mga eksepsyon. Ang bahay ay maaaring debate at baguhin ang bayarin; naiiba ang tumpak na mga pamamaraan na ginagamit ng House at Senate. Ang balay mahimong makiglantugi ug mag-usab sa balaudnon; lainlain ang mga pamaagi nga gigamit sa Balay ug Senado. Sumusunod ang isang pangwakas na boto sa panukalang batas. Nagsunod ang usa ka katapusang boto sa balaudnon. Kapag ang isang bayarin ay naaprubahan ng isang bahay, ipinapadala ito sa iba pang maaaring pumasa, tanggihan, o baguhin ito. Kung maaprubahan ang usa ka balaud sa usa ka balay, ipadala kini sa lain nga mahimo nga ipasa, isalikway, o usbon kini. Upang maging batas ang batas, ang parehong mga bahay ay dapat sumang-ayon sa magkatulad na bersyon ng panukalang batas. Aron mahimong balaod ang balaodnon, ang duha nga mga balay kinahanglan mouyon sa parehas nga mga bersyon sa panukala. Kung susuriin ng pangalawang bahay ang panukalang batas, kung gayon ang pagkakaiba sa pagitan ng dalawang bersyon ay dapat na magkasundo sa isang komite sa komperensya. Kung ang ikaduhang balay mag-amyenda sa balaodnon, nan ang mga kalainan tali sa duha nga mga bersyon kinahanglan nga mapasig-uli sa usa ka komite sa komperensya. Isang komite ng ad hoc na kasama ang parehong mga senador at kinatawan kung minsan sa pamamagitan ng paggamit ng isang proseso ng pagkakasundo upang limitahan ang mga panukalang batas. Usa ka komite sa ad hoc nga naglakip sa mga senador ug representante usahay pinaagi sa paggamit sa us aka proseso sa pagpasig-uli aron mapugngan ang mga bayranan sa badyet. Ang parehong mga bahay ay gumagamit ng isang mekanismo ng pagpapatupad ng badyet na impormal na kilala bilang pay-as-you-go o paygo na pumipigil sa mga miyembro mula sa pagsasaalang-alang sa mga gawa na nagpapataas ng mga kakulangan sa badyet. Ang duha nga mga balay naggamit sa mekanismo sa pagpatuman sa badyet nga dili pormal nga nailhan nga pay-as-you-go o paygo nga nakapahinay sa mga miyembro sa pagkonsiderar sa mga buhat nga nagdugang mga kakulangan sa badyet. Kung ang parehong mga bahay ay sumasang-ayon sa bersyon na iniulat ng komite ng komperensya, ang bayarin ay ipinapasa, kung hindi man ay nabigo ito. Kung ang duha nga mga balay mouyon sa bersyon nga gitaho sa komite sa komperensya, gipasa ang balaodnon, kung dili kini mapakyas. Tinukoy ng Konstitusyon na ang isang mayorya ng mga miyembro, na kilala bilang isang korum , ay naroroon bago gumawa ng negosyo sa bawat bahay. Gipasabut sa Konstitusyon nga ang kadaghanan sa mga miyembro, nga nailhan nga usa ka korum , kinahanglan nga motambong sa wala pa magtrabaho sa matag balay. Gayunpaman, ipinapalagay ng mga patakaran ng bawat bahay na naroroon ang isang korum maliban kung ang isang tawag sa korum ay nagpapakita ng salungat at madalas na nagpapatuloy ang debate sa kabila ng kakulangan ng nakararami. Bisan pa, ang mga lagda sa matag balay naghunahuna nga ang usa ka korum anaa gawas kung adunay usa ka tawag sa korum nga nagpasundayag sa sukwahi ug kanunay nga nagpadayon ang debate bisan pa sa kakulang sa kadaghanan. Ang pagboto sa loob ng Kongreso ay maaaring tumagal ng maraming mga form, kabilang ang mga system na gumagamit ng mga ilaw at kampana at pagboto ng elektronik. Ang pagboto sa sulod sa Kongreso mahimoÕg makuha ang daghang mga porma, lakip ang mga sistema nga naggamit mga suga ug kampana ug pagboto sa elektronik. Ang parehong mga bahay ay gumagamit ng boses na pagboto upang magpasya ang karamihan sa mga bagay na kung saan ang mga miyembro ay sumigaw ng aye o hindi at ang namumuno na opisyal ay inanunsyo ang resulta. Ang duha nga mga balay naggamit sa pagboto sa tingog aron magdesisyon sa kadaghanan nga mga butang diin ang mga miyembro nagsinggit aye o dili ug ang nagdumala nga opisyal nagpahibalo sa sangputanan. Ang Saligang Batas, gayunpaman, ay nangangailangan ng isang naitala na boto kung hinihiling ng isang-ikalima ng mga miyembro na naroroon o kapag bumoto sa pag-override ng isang veto ng pangulo. Ang Konstitusyon, bisan pa, nanginahanglan usa ka natala nga boto kung gihangyo sa usa sa ikalimang bahin sa mga miyembro nga naa o kung ang pagboto mobabag sa usa ka presidential veto. Kung ang boto ng boses ay hindi malinaw o kung ang bagay ay kontrobersyal, ang isang naitala na boto ay karaniwang nangyayari. Kung ang boto sa tingog dili klaro o kung ang butang kontrobersyal, usa ka natala nga boto ang kasagaran nga mahitabo. Gumagamit ang Senado ng roll-call voting , kung saan tinawag ng isang klerk ang mga pangalan ng lahat ng mga senador, ang bawat senador na nagsasabing aye o hindi kapag inihayag ang kanilang pangalan. Gigamit sa Senado ang pagboto sa roll-call , diin ang usa ka klerk nanawag sa mga ngalan sa tanan nga mga senador, ang matag senador nga nagpahayag nga aye o dili kung ipahibalo ang ilang ngalan. Inilalaan ng House ang mga boto ng roll-call para sa pinaka-pormal na usapin, dahil ang isang roll call ng lahat ng mga 435 na kinatawan ay tumatagal ng ilang oras; karaniwang, bumoto ang mga miyembro sa pamamagitan ng paggamit ng isang elektronikong aparato. Ang House nagreserba sa mga boto sa pagtawag alang sa labing pormal nga mga butang, tungod kay ang usa ka roll call sa tanan nga mga 435 nga mga representante nanginahanglan pipila ka oras; kasagaran, ang mga miyembro moboto pinaagi sa paggamit sa usa ka elektronik nga aparato. Sa kaso ng isang kurbatang, nabigo ang paggalaw sa tanong. Sa kaso sa usa ka kurbata, ang motion sa pangutana napakyas. Karamihan sa mga boto sa Kamara ay ginagawa nang elektroniko, na nagpapahintulot sa mga miyembro na bumoto oo o hindi o kasalukuyan o bukas . Kadaghanan sa mga boto sa Balay gihimo sa elektroniko, nga nagtugot sa mga miyembro nga magboto oo o dili o karon o karon o abli . Ang mga miyembro ay nagsingit ng isang card ng pagboto ng ID at maaaring mabago ang kanilang mga boto sa huling limang minuto kung pipiliin nila. Ang mga miyembro nagsulud sa usa ka card sa pagboto nga ID ug mahimong usbon ang ilang mga boto sa miaging lima ka minuto kung sila ang mopili. Bilang karagdagan, ang mga balota ng papel ay ginagamit sa ilang mga okasyon - oo ipinahiwatig ng berde at hindi sa pamamagitan ng pula. Dugang pa, gigamit ang mga balota sa papel sa pipila ka mga okasyon - oo gipakita sa berde ug dili pinaagi sa pula. Ang isang miyembro ay hindi maaaring maghain ng isang boto sa proxy para sa iba. Ang usa ka membro dili makapanghatag usa ka boto sa proxy alang sa lain. Ang mga boto sa kongreso ay naitala sa isang online database. Ang mga boto sa kongreso natala sa usa ka database sa online. Matapos ang pagpasa ng parehong mga bahay, isang bill ang naitala at ipinadala sa pangulo para sa pag-apruba. Pagkahuman sa paglabay sa duha ka mga balay, usa ka balaodnon ang na-enrol ug gipadala sa presidente aron aprubahan. Maaaring pirmahan ng pangulo na ginagawa itong batas o i-veto ito, marahil ay ibabalik ito sa Kongreso sa mga pagtutol ng pangulo. Mahimo nga pirmahan sa pangulo kini nga gihimo kini nga balaod o i-veto kini, tingali ibalik kini sa Kongreso sa mga pagtutol sa pangulo. Ang isang vetoed bill ay maaari pa ring maging batas kung ang bawat bahay ng Kongreso ay bumoto upang palampasin ang veto na may dalawang-katlo na mayorya. Ang usa ka vetoed bill mahimo pa nga mahimong balaod kung ang matag balay sa Kongreso magboto aron palawman ang veto nga adunay dos-tersiya nga mayoriya. Sa wakas, ang pangulo ay walang magagawa - ni ang pag-sign ni vetoing bill - at pagkatapos ang panukalang batas ay awtomatikong batas pagkatapos ng sampung araw ayon sa Konstitusyon. Sa katapusan, ang presidente walaÕy mahimo - bisan ang pagpirma ni ang pag-veto sa balaudnon - ug dayon ang balaodnon mahimong awtomatikong balaod pagkahuman sa napulo ka adlaw sumala sa Konstitusyon. Ngunit kung ang Kongreso ay naantala sa panahong ito, ang mga pangulo ay maaaring mag-veto ng batas na ipinasa sa pagtatapos ng sesyon ng kongreso sa pamamagitan lamang ng hindi papansin; ang mapaglalangan ay kilala bilang isang bulsa ng bulsa , at hindi mai-overridden ng nalagpong Kongreso. Apan kung ang Kongreso naabut sa kini nga panahon, ang mga presidente mahimo nga mag-undang sa balaod nga gipasa sa katapusan sa sesyon sa kongreso pinaagi lamang sa pagbalewala niini; ang maneuver nailhan nga usa ka bulsa sa bulsa , ug dili mapalitan sa giuswag nga Kongreso. Ang mga senador ay nahaharap sa reelection tuwing anim na taon, at mga kinatawan tuwing dalawa. Ang mga senador nag-atubang sa reelection matag unom ka tuig, ug mga representante matag duha. Hinihikayat ng mga reeleksyon ang mga kandidato na ituon ang kanilang mga pagsisikap sa publisidad sa kanilang mga estado ng distrito o distrito. Giawhag sa mga pagdili ang mga kandidato nga ipunting ang ilang mga paningkamot sa publisidad sa ilang mga estado sa distrito o distrito. Ang pagtakbo para sa reelection ay maaaring maging isang nakakakilabot na proseso ng malalayong paglalakbay at pagtataas ng pondo na nakakagambala sa mga senador at kinatawan mula sa pagbibigay pansin sa pamamahala, ayon sa ilang mga kritiko. Ang pagdagan alang sa reelection mahimoÕg usa ka makapakurat nga proseso sa layo nga pagbiyahe ug pagkolekta sa pondo nga nakabalda sa mga senador ug mga representante gikan sa pagtagad sa pagdumala, sumala sa pipila nga mga kritiko. Bagaman ang iba ay tumugon na ang proseso ay kinakailangan upang mapanatili ang ugnayan ng mga miyembro ng Kongreso sa mga botante. Bisan kung ang uban nagtubag nga ang proseso kinahanglan aron mapadayon ang mga miyembro sa Kongreso nga makigsabut sa mga botante. Gayunpaman, ang mga nanunungkulan na miyembro ng Kongreso na tumatakbo para sa reelection ay may malakas na pakinabang sa mga mapaghamon. Bisan pa, ang mga incumbent nga mga myembro sa Kongreso nga nagdagan alang sa reelection adunay lig-on nga bentaha sa mga nagdani. Nagtaas sila ng mas maraming pera dahil ang mga donor ay nagpopondo ng mga incumbents sa mga mapaghamong, na inaalam ang dating bilang mas malamang na manalo, at ang mga donasyon ay mahalaga para sa pagpanalong halalan. Gipataas nila ang daghang salapi tungod kay ang mga nagdonar nagahatag pondo sa mga nagdani, nga nahibal-an ang una nga labi pa nga kadaugan, ug ang mga donasyon hinungdanon alang sa pagdaog sa eleksyon. Isang kritiko ang inihambing na nahalal sa Kongreso sa pagtanggap ng panunungkulan sa buhay sa isang unibersidad. Usa ka kritiko gitandi ang napili sa Kongreso aron makadawat sa tenure sa kinabuhi sa usa ka unibersidad. Ang isa pang bentahe para sa mga kinatawan ay ang pagsasagawa ng gerrymandering . Ang usa pa nga bentaha alang sa mga representante mao ang pamatasan sa gerrymandering . Matapos ang bawat sampung taong census, ang mga estado ay inilalaan ng mga kinatawan batay sa populasyon, at ang mga opisyal na may kapangyarihan ay maaaring pumili kung paano iguhit ang mga hangganan ng kongreso para matustusan ang mga kandidato mula sa kanilang partido. Pagkahuman sa matag napulo ka tuig nga census, ang mga estado gihatagan mga representante base sa populasyon, ug ang mga opisyales nga adunay gahum mahimoÕg makapili kung unsaon pagkuha ang mga utlanan sa kongreso aron suportahan ang mga kandidato gikan sa ilang partido. Bilang resulta, ang mga rate ng reelection ng mga miyembro ng Kongreso ay nag-hover sa halos 90 porsyento, na nagdulot ng ilang mga kritiko na akusahan sila na isang pribilehiyo. Ingon usa ka sangputanan, ang rate sa reelection sa mga miyembro sa Kongreso nag-hover sa mga 90 porsyento, nga hinungdan sa pipila nga mga kritiko nga akusahan sila nga usa ka pribilehiyo nga klase. Ang mga pang- akademiko tulad ng Stephen Macedo ng Princeton ay nagmungkahi ng mga solusyon upang ayusin ang gerrymandering sa US Ang parehong mga senador at kinatawan ay nagtatamasa ng mga pribilehiyo sa pag-mail, na tinawag na mga pribilehiyo ng franking. Ang mga pang-akademiko sama sa Stephen Macedo ni Princeton nga gisugyot ang mga solusyon aron mapaayo ang gerrymandering sa US Parehong mga senador ug representante nakatagamtam sa mga pribilehiyo sa pag-mail, nga gitawag nga mga prebilihiyo nga franking. Habang ang mga ito ay hindi inilaan para sa pagpili ng halalan, ang panuntunang ito ay madalas na na-skull sa pamamagitan ng mga mailing na may kaugnayan sa halalan sa halalan sa mga kampanya. Samtang wala kini gituyo alang sa pagpili sa piniliay, kini nga lagda kanunay nga gi-skwela sa mga mail nga may kalabotan sa eleksyon panahon sa mga kampanya. Noong 1971, ang gastos sa pagpapatakbo para sa Kongreso sa Utah ay $ 70,000 ngunit umakyat ang mga gastos. Kaniadtong 1971, ang gasto sa pagdagan alang sa Kongreso sa Utah $ 70,000 apan misaka ang mga gasto. Ang pinakamalaking gastos ay ang mga ad sa telebisyon. Ang pinakadako nga gasto mao ang mga paanunsiyo sa telebisyon. Ang mga karera ngayon ay nagkakahalaga ng higit sa isang milyong dolyar para sa isang upuan sa Bahay, at anim na milyon o higit pa para sa isang upuan sa Senado. Ang mga karera karon nagkantidad og kapin sa usa ka milyon nga dolyar alang sa usa ka lingkuranan sa Balay, ug unom ka milyon o kapin pa alang sa usa ka lingkuranan sa Senado. Dahil mahalaga ang pangangalap ng pondo, ang mga miyembro ng Kongreso ay pinipilit na gumastos ng patuloy na pagtaas ng oras para sa kanilang muling halalan kailangan ng pagpapahulugan. Sanglit hinungdanon ang pagkolekta sa pondo, ang mga myembro sa Kongreso napugos nga mogasto sa daghang oras nga pagtaas sa salapi alang sa ilang pagpili pag-usab. Gayunpaman, itinuring ng Korte Suprema ang mga kontribusyon sa kampanya bilang isang malayang isyu sa pagsasalita . Bisan pa, gitagad sa Korte Suprema ang mga kontribusyon sa kampanya ingon usa ka isyu sa libre nga pagsulti . Ang ilan ay nakakakita ng pera bilang isang mahusay na impluwensya sa politika dahil pinapayagan nito ang mga kandidato na makipag-usap sa mga botante. Ang uban nakakita sa kuwarta nga usa ka maayo nga impluwensya sa politika tungod kay kini nagtugot sa mga kandidato nga makigkomunikar sa mga botante. Ilang mga miyembro ang nagretiro mula sa Kongreso nang hindi nagrereklamo tungkol sa kung magkano ang gastos sa kampanya para sa reelection. Pila ka mga miyembro ang nagretiro sa Kongreso nga wala magbagulbol kung pila ang gasto sa pagkampanya alang sa reelection. Nagtalo ang mga kritiko na ang mga miyembro ng Kongreso ay mas malamang na dumalo sa mga pangangailangan ng mga mabibigat na tagabigay ng kampanya kaysa sa mga ordinaryong mamamayan. Giingon sa mga kritiko nga ang mga myembro sa Kongreso labi nga motambong sa mga panginahanglanon sa mga mabug-at nga tigpasiugda sa kampanya kaysa sa mga ordinaryong lungsuranon. Ang mga halalan ay naiimpluwensyahan ng maraming mga variable. Naapektuhan ang mga eleksyon sa daghang mga variable. Ang ilan sa mga siyentipikong pampulitika ay nag-isip na mayroong epekto ng coattail bagaman mayroong ilang katibayan na ang epekto ng coattail ay hindi regular at posibleng pagtanggi mula pa ang mga 1950s. Ang pipila ka mga siyentipiko sa pulitika nagtuo nga adunay epekto sa coattail bisan kung adunay pipila nga ebidensya nga ang epekto sa coattail dili regular ug posible nga pagdumili sukad ang mga 1950s. Kapag ang isang tanyag na pangulo o posisyon ng partido ay may epekto ng reelecting incumbents na nanalo sa pamamagitan ng pagsakay sa mga coattails ng pangulo. Kung ang usa ka bantog nga presidente o posisyon sa partido adunay epekto sa pag-reelect sa mga incumbents nga nagdaog pinaagi sa pagsakay sa mga coattail sa presidente. Ang ilang mga distrito ay labis na Demokratiko o Republikano na tinawag silang ligtas na upuan. Ang pipila ka mga distrito grabe kaayo nga Demokratiko o Republikano nga sila gitawag nga luwas nga lingkuranan. Ang sinumang kandidato na nanalo sa pangunahing ay halos palaging mahalal, at ang mga kandidato na ito ay hindi kailangang gumastos ng pera sa advertising. Bisan kinsa nga kandidato nga nagdaug ang nag-una nga hapit mapili, ug kini nga mga kandidato dili kinahanglan mogasto sa salapi sa pag-anunsiyo. Ngunit ang ilang mga karera ay maaaring maging mapagkumpitensya kapag walang incumbent. Apan ang pipila ka mga karera mahimoÕg mahimong kompetisyon kung walaÕy incumbent. Kung ang isang upuan ay nagiging bakante sa isang bukas na distrito, kung gayon ang parehong mga partido ay maaaring gumastos nang labis sa advertising sa mga karera na ito; sa California noong 1992, apat lamang sa dalawampung karera para sa mga upuan ng Bahay ang itinuturing na lubos na mapagkumpitensya. Kung ang usa ka lingkuranan mahimo nga bakante sa usa ka bukas nga distrito, nan ang duha nga mga partido mahimo nga mogasto nga labi sa pag-anunsyo sa kini nga mga karera; sa California kaniadtong 1992, upat ra sa kawhaan ka mga lumba alang sa mga lingkuranan sa Balay ang gikonsiderar nga labing kompetisyon. Yamang ang mga miyembro ng Kongreso ay dapat na mag-advertise nang labis sa telebisyon, kadalasan ay nagsasangkot ito ng negatibong advertising , na nagpapasigla sa karakter ng kalaban nang hindi nakatuon sa mga isyu. Tungod kay ang mga miyembro sa Kongreso kinahanglan nga mag-anunsyo pag-ayo sa telebisyon, sagad nga kini naglambigit sa negatibo nga pag-anunsyo , nga nagpahiyom sa kinaiya sa usa ka kontra nga wala nagpunting sa mga isyu. Ang negatibong advertising ay nakikita bilang epektibo dahil ang mga mensahe ay may posibilidad na dumikit. Ang negatibo nga pag-anunsyo nakita nga epektibo tungod kay ang mga mensahe may posibilidad nga magpabilin. . Gayunman, ang mga anunsyo na ito ay nakaka-engganyo sa publiko sa prosesong pampulitika sa pangkalahatan habang ang karamihan sa mga miyembro ng Kongreso ay naghahanap upang maiwasan ang masisisi. Bisan pa, kini nga mga paanunsiyo nakahatag sa kadaghanan sa proseso sa politika sa kinatibuk-an samtang ang kadaghanan sa mga miyembro sa Kongreso nagtinguha nga malikayan ang pagbasol. Ang isang maling desisyon o isang nakasisirang imahe sa telebisyon ay maaaring mangahulugan ng pagkatalo sa susunod na halalan, na humantong sa isang kultura ng pag-iwas sa peligro. Usa ka sayup nga desisyon o usa nga makadaot nga imahe sa telebisyon mahimoÕg nagpasabut nga kapildihan sa sunod nga eleksyon, nga mosangput sa usa ka kultura nga malikayan ang peligro. Isang pangangailangan na gumawa ng mga pagpapasya sa patakaran sa likod ng mga saradong pintuan, at tumutok sa mga pagsisikap ng publisidad sa mga distrito ng tahanan ng mga miyembro. Usa ka kinahanglan nga maghimo mga desisyon sa palisiya luyo sa sirado nga mga pultahan, ug pagsentro sa mga paningkamot sa publisidad sa mga distrito sa panimalay sa mga miyembro. Nagtalo ang Federalist Papers na pabor sa isang malakas na koneksyon sa pagitan ng mga mamamayan at kanilang mga kinatawan. Ang mga Federalist Papers nangatarungan pabor sa usa ka lig-on nga koneksyon tali sa mga lungsuranon ug sa ilang mga representante. Ang nakikilalang mga founding Father na sumulat sa The Federalist Papers ay nadama na ang halalan ay mahalaga sa kalayaan. Ang Halangdon nga mga founding Father nga nagsulat sa The Federalist Papers mibati nga ang mga piniliay hinungdanon sa kalingkawasan. Na ang isang bond sa pagitan ng mga tao at mga kinatawan ay partikular na mahalaga. Nga ang usa ka bugkos tali sa mga tawo ug sa mga representante labi ka hinungdanon. Na madalas na halalan ay walang alinlangan ang tanging patakaran kung saan maaaring maging umaasa ang pagsandig at pakikiramay na ito. epektibong ligtas. . Nga kanunay nga mga piniliay ang dili gyud kasaligan ang bugtong palisiya nga pinaagi niini ang pagsalig ug pagdawat mahimo epektibo nga nasiguro. Noong 2009, gayunpaman, kakaunti ang mga Amerikano na pamilyar sa mga pinuno ng Kongreso. Niadtong 2009, bisan pa, pipila sa mga Amerikano ang pamilyar sa mga pinuno sa Kongreso. Ang porsyento ng mga Amerikanong karapat-dapat na bumoto kung sino ang, sa katunayan, ay bumoto ng 63% noong 1960, ngunit bumagsak mula pa, bagaman mayroong isang bahagyang paitaas na kalakaran sa halalan ng 2008. Ang porsyento sa mga Amerikano ang kuwalipikado nga iboto kung kinsa ang, sa tinuud, nagboto 63% kaniadtong 1960, apan nahulog sukad, bisan kung adunay gamay nga pataas nga lakang sa eleksyon sa 2008. Mga pampublikong botohan sa opinyonhumihiling sa mga tao kung aprubahan nila ang trabaho na ginagawa ng Kongreso, sa mga huling ilang dekada, ay umikot sa paligid ng 25% na may ilang pagkakaiba-iba. Mga botohan sa opinyon sa publikopagpangutana sa mga tawo kung aprubahan ba nila ang trabaho nga gibuhat sa Kongreso, sa katapusan nga pipila ka mga dekada, nagpalihok sa palibot sa 25% nga adunay pila nga kalainan. Iminungkahi ng iskolar na si Julian Zeliger na ang sukat, kalokohan, birtud, at mga bisyo na naging kapansin-pansin sa Kongreso ay lumilikha din ng malaking hadlang sa ating pag-unawa sa institusyon. Gisugyot sa Scholar nga si Julian Zeliger nga ang kadak-an, kalainan, pagkamaayo, ug mga bisyo nga makapadasig sa Kongreso naghimo usab og daghang mga babag sa atong pagsabut sa institusyon. Hindi tulad ng pagkapangulo, ang Kongreso ay mahirap mag-konsepto. Dili sama sa kapangulohan, ang Kongreso lisud nga mag-konsepto. Iminumungkahi ng ibang mga iskolar na sa kabila ng pagpuna, Ang Kongreso ay isang napakagaling na institusyon ang lugar nito sa prosesong pampulitika ay hindi pinagbantaan mayaman ito sa mga mapagkukunan at na ang karamihan sa mga miyembro ay kumilos nang pamatasan. Mosugyot ubang mga eskolar nga bisan pa sa pagsaway, Kongreso mao ang usa ka talagsaon resilient institusyon sa iyang dapit sa politikal nga proseso dili gihulga kini mao ang dato sa mga kapanguhaan ug nga ang kadaghanan sa mga miyembro sa magbinuotan sa moral. Pinaglaban nila na ang Kongreso ay madaling magustuhan at madalas na mahirap ipagtanggol at ang pang-unawa na ito ay pinalubha dahil maraming mga naghihikayat na tumatakbo para sa Kongreso ang tumatakbo laban sa Kongreso, na isang lumang anyo ng pulitikang Amerikano na lalong nagpapabagabag sa reputasyon ng Kongreso sa publiko. Naglaban sila nga Ang Kongreso dali nga dili gusto ug kanunay lisud nga panalipdan ug kini nga pagsabot gipakubus tungod kay daghang mga naghagit sa Kongreso ang nagdagan kontra sa Kongreso, nga usa ka daan nga porma sa politika sa Amerika nga labi nga nagdaot sa reputasyon sa Kongreso sa publiko. Ang magaspang-at-pagbagsak na mundo ng paggawa ng batas ay hindi maayos at sibil, ang mga frailties ng tao na madalas na nasasaktan sa pagiging kasapi nito, at ang mga resulta ng pambatasan ay madalas na nakakabigo at hindi epektibo . Ang makit-an ug madugmok nga kalibutan sa pamalaod dili hapsay ug sibil, ang mga kahuyangan sa tawo kanunay nga makapugong sa pagkamiyembro niini, ug ang mga sangputanan sa lehislatibo kanunay nga makapakyas ug dili epektibo . Gayunpaman, hindi tayo pinalalaki kapag sinabi nating mahalaga ang Kongreso sa demokrasya ng Amerika. Bisan pa, dili kita gipadako kung giingon naton nga ang Kongreso hinungdanon sa demokrasya sa Amerika. Hindi tayo makakaligtas bilang isang bansa nang walang Kongreso na kumakatawan sa magkakaibang interes ng ating lipunan, nagsagawa ng isang pampublikong debate sa mga pangunahing isyu, natagpuan ang mga kompromiso upang malutas ang mga alitan nang mapayapa, at limitahan ang kapangyarihan ng aming mga ehekutibo, militar, at hudisyal na institusyon. Dili unta kita maluwas isip usa ka nasud nga wala ang Kongreso nga nagrepresentar sa lainlaing interes sa atong katilingban, nagpahigayon og usa ka publiko nga debate sa mga dagkong isyu, nakit-an ang mga kompromiso aron masulbad ang mga panagbangi nga malinawon, ug gilimitahan ang gahum sa among ehekutibo, militar, ug hudisyal nga mga institusyon. Ang katanyagan ng Kongreso ebbs at dumadaloy sa kumpiyansa ng publiko sa gobyerno sa pangkalahatan ang proseso ng pambatasan ay madaling hindi gusto madalas itong bumubuo ng pampulitikang pag-post at kamahalan, kinakailangang kasali ang kompromiso, at madalas itong nag-iiwan ng mga nasirang pangako sa landas nito. Ang pagkapopular sa Kongreso ebbs ug pag-agay sa pagsalig sa publiko sa gobyerno sa kinatibuk-an ang proseso sa pamatasan dali nga dili gusto kanunay kini nga nagpatungha sa politikal nga posturing ug bantugan, kinahanglan nga adunay kalabotan sa pagkompromiso, ug kanunay nagbilin ang mga naguba nga mga saad sa agianan. Gayundin, ang mga miyembro ng Kongreso ay madalas na lumilitaw sa paglilingkod sa sarili habang hinahabol nila ang kanilang mga karera sa politika at kumakatawan sa mga interes at sumasalamin sa mga halaga na pinagtatalunan. Usab, ang mga myembro sa Kongreso kanunay nga nagpakita sa kaugalingon nga pagserbisyo sa kaugalingon samtang ilang gisunod ang ilang mga karera sa politika ug nagrepresentar sa mga interes ug gipakita ang mga kantidad nga kontrobersyal. Ang mga iskandalo, kahit na kasangkot sila ng isang solong miyembro, ay nagdaragdag sa pagkabigo ng publiko sa Kongreso at nag-ambag sa mga mababang rating ng institusyon sa mga botohan sa opinyon. Ang mga eskandalo, bisan kung adunay kalabotan sa usa ka miyembro, nakadugang sa kasagmuyo sa publiko sa Kongreso ug nakatampo sa mga ubos nga rating sa institusyon sa mga poll poll. Ang isang karagdagang kadahilanan na nakakagugulo sa mga pang-unawa ng publiko sa Kongreso ay ang mga isyu sa kongreso ay nagiging mas teknikal at kumplikado at nangangailangan ng kadalubhasaan sa mga asignatura tulad ng agham, engineering at ekonomiya. Usa ka dugang nga hinungdan nga naglibog sa publiko nga panglantaw sa Kongreso mao nga ang mga isyu sa kongreso nahimo nga labi ka teknikal ug komplikado ug nanginahanglan kahanas sa mga hilisgutan sama sa syensya, engineering ug ekonomiya. Bilang resulta, ang Kongreso ay madalas na nagbibigay ng awtoridad sa mga eksperto sa sangay ng ehekutibo. Ingon usa ka sangputanan, ang Kongreso kanunay nga naghatag gahum sa mga eksperto sa executive executive. Mula noong 2006, bumagsak ang Kongreso ng 10 puntos sa pagtitiwala sa Gallup na may halagang 9% na mayroong isang mahusay na deal o medyo maraming tiwala sa kanilang mga mambabatas. Sukad sa 2006, ang Kongreso nahulog 10 puntos sa Gallup pagsalig sa poll sa 9% lamang nga adunay usa ka daghan nga deal o daghan kaayo nga pagsalig sa ilang mga magbabalaod. Mula noong 2011, iniulat ng Gallup poll ang pag-apruba ng Kongreso sa rating ng mga Amerikano sa 10% o mas mababa sa tatlong beses. Sukad sa 2011, ang poll sa Gallup nagreport sa rating sa pag-apruba sa Kongreso sa mga Amerikano sa 10% o ubos sa tulo ka beses. Ang pampublikong opinyon ng Kongreso ay bumagsak pa sa 5% noong Oktubre 2013 matapos na isara ang mga bahagi ng gubyernong US na 'di-tiyak na pamahalaan'. Ang pangpubliko nga opinyon sa Kongreso nahulog pa ngadto sa 5% kaniadtong Oktubre 2013 sa tapus ang mga bahin sa gobyerno sa US nga giisip nga 'dili hinungdan nga gobyerno'. Kapag ang Konstitusyon ay na-ratipik noong 1787, ang ratio ng populasyon ng mga malalaking estado sa maliliit na estado ay halos labindalawa sa isa. Kung ang Konstitusyon giaprubahan kaniadtong 1787, ang ratio sa mga populasyon sa mga dagkong estado sa gagmay nga mga estado halos napulo ug duha sa usa. Ang Connecticut Compromise ay nagbigay sa bawat estado, malaki at maliit, isang pantay na boto sa Senado. Gihatag sa Connecticut Compromise ang matag estado, daghan ug gamay, usa ka patas nga boto sa Senado. Yamang ang bawat estado ay may dalawang senador, ang mga residente ng mas maliit na estado ay may mas maraming clout sa Senado kaysa sa mga residente ng mas malaking estado. Tungod kay ang matag estado adunay duha ka mga senador, ang mga residente sa gagmay nga mga estado adunay labi ka mga kaarang sa Senado kaysa sa mga residente sa mas dagkong mga estado. Ngunit mula noong 1787, ang pagkakaiba-iba ng populasyon sa pagitan ng malaki at maliit na estado ay lumago; noong 2006, halimbawa, ang California ay nagkaroon ng pitumpung beses sa populasyon ng Wyoming . Apan sugod 1787, ang pagkalahi sa populasyon tali sa dagko ug gagmay nga mga estado mitubo; kaniadtong 2006, pananglitan, ang California adunay kapitoan ka beses sa populasyon sa Wyoming . Ang mga kritiko, tulad ng scholar ng konstitusyonal na si Sanford Levinson, iminungkahi na ang pagkakaiba-iba ng populasyon ay gumagana laban sa mga residente ng malalaking estado at nagiging sanhi ng isang matatag na pamamahagi ng mga mapagkukunan mula sa malalaking estado hanggang sa maliliit na estado. Mga kritiko, sama sa scholar sa konstitusyon nga si Sanford Levinson, nagsugyot nga ang kalainan sa populasyon molihok batok sa mga residente sa mga dagkong estado ug hinungdan sa usa ka makanunayon nga pagpanagtag usab sa mga kahinguhaan gikan sa mga dagkong estado sa gagmay nga mga estado. Gayunman, ang iba ay nagtaltalan na ang Connecticut Compromise ay sadyang inilaan ng Mga Founding Fathers upang itayo ang Senado upang ang bawat estado ay may pantay na footing na hindi batay sa populasyon, at pinagtalo na ang resulta ay gumagana nang maayos sa balanse. Bisan pa, ang uban nangatarongan nga ang Connecticut Compromise tinuyo nga gilaraw sa Mga founding Fathers aron tukuron ang Senado aron ang matag estado adunay managsama nga mga tiil nga wala gipasukad sa populasyon, ug gihimatuud nga ang sangputanan maayo nga molihok sa balanse. Ang isang pangunahing papel para sa mga miyembro ng Kongreso ay ang pagbibigay ng mga serbisyo sa mga nasasakupan . Usa ka mahinungdanong tahas alang sa mga miyembro sa Kongreso mao ang paghatag serbisyo sa mga nasunugan . Ang mga Konstitusyon ay humihingi ng tulong sa mga problema. Mga konstituwente nangayo tabang sa mga problema. Ang pagbibigay ng mga serbisyo ay nakakatulong sa mga miyembro ng Kongreso na manalo ng mga boto at halalan at maaaring magkaroon ng pagkakaiba sa malapit na karera. Ang paghatag serbisyo makatabang sa mga myembro sa Kongreso nga makadaog sa mga boto ug eleksyon ug makahimo us aka pagbag-o sa suod nga mga lumba. Ang mga kawani ng Kongreso ay maaaring makatulong sa mga mamamayan na mag-navigate sa mga burukrasya ng gobyerno. Ang mga kawani sa kongreso makatabang sa mga lungsuranon sa pag-navigate sa mga burukrasya sa gobyerno. Isang akademikong inilarawan ang kumplikadong magkakaugnay na ugnayan sa pagitan ng mga mambabatas at mga nasasakupan bilang istilo ng tahanan . Usa ka pang-akademiko nga gihubit ang komplikado nga kalabutan sa mga magbabalaod ug mga nasunugan sama sa istilo sa balay . Ito ang mga mambabatas na hindi pa nakikilala ang isang botante na hindi nila gusto at nagbibigay ng mahusay na mga serbisyo sa nasasakupan. Kini ang mga magbabalaod nga wala pa nahimamat ang usa ka botante nga dili nila gusto ug naghatag labing maayo nga serbisyo sa konstituwente. Magandang patakaran sa publiko. Maayong palisiya sa publiko. Ang mga mambabatas na nasusunog ng isang reputasyon para sa kadalubhasaan sa patakaran at pamumuno. Mga magbabalaod nga nagdilaab sa usa ka reputasyon alang sa kaarang sa palisiya ug pagpangulo. Kapangyarihan sa kamara. Gahum sa sulod. Ang mga mambabatas na gumugol ng seryosong oras kasama ang tren ng sahig ng Bahay o sa Senate cloakroom ng Senador na nangangasiwa sa mga pangangailangan ng kanilang mga kasamahan. Ang mga magbabalaod nga naggahin og grabe nga oras ubay sa riles sa Balay nga salog o sa Senate cloakroom sa Senador nga nangalagad sa mga panginahanglan sa ilang mga kauban. Ang bantog na mambabatas na si Henry Clay noong kalagitnaan ng ika-19 na siglo ay inilarawan bilang isang isyu negosyante na naghahanap ng mga isyu upang maglingkod sa kanyang mga ambisyon. Ang bantog nga magbabalaod nga si Henry Clay sa tungatunga sa ika-19 nga siglo gihulagway nga usa ka isyu us aka negosyante nga nangita alang sa mga isyu nga magsilbi sa iyang mga ambisyon. Ang mga miyembro ng Kongreso ay nagtatamasa ng pribilehiyo sa parlyamentaryo , kabilang ang kalayaan mula sa pag-aresto sa lahat ng mga kaso maliban sa pagtataksil , felony , at paglabag sa kapayapaan , at kalayaan sa pagsasalita sa debate. Ang mga miyembro sa Kongreso nakatagamtam sa pribilehiyo sa parliyamento , lakip ang kagawasan gikan sa pagdakup sa tanan nga mga kaso gawas sa pagluib , kawala , ug paglapas sa kalinaw , ug kagawasan sa pagsulti sa debate. Ang pagkakasunud-sunod na nagmula sa kaligtasan sa sakit ay nalalapat sa mga miyembro sa panahon ng mga sesyon at kapag naglalakbay sa at mula sa mga sesyon. Kini nga konstitusyon nga nakuha nga resistensya magamit sa mga miyembro sa mga sesyon ug kung mobiyahe ug gikan sa mga sesyon. Malinaw na binibigyang kahulugan ang term na pag-aresto , at may kasamang anumang pagpigil o pagkaantala sa kurso ng pagpapatupad ng batas , kasama ang mga panawagan sa korte at mga subpoena. Ang termang pag-aresto gihubad sa kadaghanan, ug naglakip sa bisan unsang pagpugong o paglangan sa dagan sa pagpatuman sa balaod , lakip ang mga pagtawag sa korte ug mga subpoena. Ang mga patakaran ng House ay mahigpit na nagbabantay sa pribilehiyo na ito; ang isang miyembro ay hindi maaaring ibagsak ang pribilehiyo sa kanilang sarili, ngunit dapat humingi ng pahintulot ng buong bahay na gawin ito. Ang mga lagda sa Balay hugot nga nagbantay niining pribilehiyo; ang usa ka miyembro dili mahimong ibaliwala ang pribilehiyo sa ilang kaugalingon, apan kinahanglan mangayo sa pagtugot sa tibuuk nga balay sa pagbuhat sa ingon. Ang panuntunan ng Senado, subalit, ay hindi gaanong mahigpit at pinapayagan ang mga indibidwal na senador na iwaksi ang pribilehiyo sa kanilang pinili. Hinuon, ang pagdumala sa Senado dili kaayo istrikto ug gitugotan ang mga indibidwal nga senador nga isalikway ang pribilehiyo nga ilang gipili. Tinitiyak ng Konstitusyon ang ganap na kalayaan ng debate sa parehong mga bahay, na nagbibigay sa Talumpati ng Talumpati o Debate ng Saligang Batas na para sa anumang Pagsasalita o debate sa alinman sa Bahay, hindi sila dapat tanungin sa anumang iba pang Lugar. Gikagarantiya sa Konstitusyon ang hingpit nga kagawasan sa debate sa duha ka mga balay, nga naghatag sa Sugbo o Pagdebate nga Clause sa Konstitusyon nga alang sa bisan unsang Pagsulti o debate sa bisan usa nga Balay, dili sila pakuwestiyon sa bisan unsang lugar. Alinsunod dito, ang isang miyembro ng Kongreso ay maaaring hindi iharap sa korte dahil sa paninirang - puri dahil sa mga puna na ginawa sa alinman sa bahay. Tungod niini, ang usa ka myembro sa Kongreso dili mahimong ikiha sa korte tungod sa pagbutangbutang tungod sa mga sulti nga gihimo sa bisan unsang balay. Bagaman ang bawat bahay ay may sariling mga patakaran na naghihigpit sa mga nakakasakit na talumpati, at maaaring parusahan ang mga miyembro na lumabag. Bisan kung ang matag balay adunay kaugalingon nga mga patakaran nga naglimitar sa mga nakapasakit nga sinultihan, ug mahimong silotan ang mga miyembro nga nakalapas. Ang paghadlang sa gawain ng Kongreso ay isang krimen sa ilalim ng pederal na batas at kilala bilang pagwasto sa Kongreso . Ang pagbabag sa buhat sa Kongreso usa ka krimen sa ilalum sa balaod nga federal ug nailhan nga pagtamay sa Kongreso . Ang bawat miyembro ay may kapangyarihan na magbanggit ng mga indibidwal para sa pag-insulto ngunit maaari lamang mag-isyu ng isang pagsuway na pagsipi ang sistema ng hudisyal ay sumusunod sa bagay tulad ng isang normal na kaso ng kriminal. Ang matag miyembro adunay gahum sa pagsulti sa mga tawo alang sa pagtamay apan mahimo ra nga mag-isyu sa usa ka pagtamay sa pagsulti ang sistema sa hudisyal nga pagsunod sa us aka butang sama sa usa ka normal nga kaso sa kriminal. Kung nahatulan sa korte, ang isang indibidwal na natagpuan na nagkakasala ng pag-insulto sa Kongreso ay maaaring makulong hanggang sa isang taon. Kung nahukman sa korte, ang usa ka tawo nga nakit-an nga sad-an sa Kongreso mahimong mapriso hangtod sa usa ka tuig. Ang prangkong pribilehiyo ay nagpapahintulot sa mga miyembro ng Kongreso na magpadala ng opisyal na mail sa mga nasasakupan na gastos ng gobyerno. Ang prangka nga pribilehiyo nagtugot sa mga miyembro sa Kongreso nga magpadala sa opisyal nga koreo sa mga nasunugan nga gasto sa gobyerno. Bagaman hindi sila pinahihintulutan na magpadala ng mga materyales sa halalan. Bisan kung dili sila gitugotan sa pagpadala mga materyales sa eleksyon. Ang materyal ng borderline ay madalas na ipinadala, lalo na sa run-up ng isang halalan ng mga malapit na karera. Ang materyal sa borderline kanunay nga gipadala, labi na sa pagdagan sa usa ka eleksyon sa mga suod nga lumba. Sa katunayan, itinuturing ng ilang mga akademiko ang mga libreng pag-email bilang pagbibigay ng mga incumbents ng malaking kalamangan sa mga mapaghamon. Sa tinuud, giisip sa pila nga mga akademiko ang mga libre nga pag-email ingon nga naghatag usa ka dako nga bentaha sa mga nagdani. Mula 1789 hanggang 1815, ang mga miyembro ng Kongreso ay nakatanggap lamang ng pang-araw-araw na pagbabayad na $ 6 habang nasa session. Gikan sa 1789 hangtod 1815, ang mga miyembro sa Kongreso nakadawat ra sa adlaw-adlaw nga pagbayad $ 6 samtang sa sesyon. Noong 1907, ang mga suweldo ay nakataas sa $ 7,500 bawat taon, katumbas ng $ 173,000 noong 2010. Niadtong 1907, ang sweldo gipataas sa $ 7,500 matag tuig, katumbas sa $ 173,000 kaniadtong 2010. Noong 2006, ang mga miyembro ng Kongreso ay tumanggap ng isang taunang suweldo ng $ 165,200. Niadtong 2006, ang mga myembro sa Kongreso nakadawat usa ka tinuig nga suweldo nga $ 165,200. Ang mga pinuno ng Kongreso ay binayaran ng $ 183,500 bawat taon. Mga lider sa kongreso gibayran $ 183,500 matag tuig. Ang Tagapagsalita ng Kapulungan ng mga Kinatawan ay kumikita ng $ 212,100 taun-taon. Ang Speaker sa House of Representative kumita $ 212,100 matag tuig. Ang suweldo ng Pangulo pro tempore para sa 2006 ay $ 183,500, katumbas ng sa karamihan at pinuno ng minorya ng Kamaraat Senado. Ang suweldo sa Presidente pro tempore sa 2006 $ 183,500, katumbas sa kadaghanan sa mga lider sa minorya sa Balayug Senado. Kasama sa mga pribilehiyo ang pagkakaroon ng isang tanggapan at bayad na kawani. Mga pribilehiyo naglakip sa pagbaton usa ka opisina ug kawani nga bayad. Noong 2008, ang mga di-opisyal na miyembro ng Kongreso ay nagkamit ng $ 169,300 taun-taon. Niadtong 2008, ang dili mga opisyal nga myembro sa Kongreso nakakuha $ 169,300 matag tuig. Ang ilang mga kritiko ay nagreklamo sa sahod sa kongreso ay mataas kumpara sa isang panggitna na kita ng Amerika na $ 45,113 para sa mga kalalakihan at $ 35,102 para sa mga kababaihan. Ang pila nga mga kritiko nagreklamo nga ang kongreso sa kongreso taas kung itandi sa usa ka median nga kita sa Amerika nga $ 45,113 alang sa mga lalaki ug $ 35,102 alang sa mga babaye. Ang iba ay naisip na ang bayad sa kongreso ay naaayon sa ibang mga sangay ng gobyerno. Ang uban nag-isip nga ang bayad sa kongreso nahisubay sa ubang mga sanga sa gobyerno. Ang isa pang pintas ay ang mga miyembro ng Kongreso ay may access sa libre o murang pangangalagang medikal sa lugar ng Washington, DC . Laing pagsaway mao nga ang mga miyembro sa Kongreso adunay access sa libre o barato nga medikal nga pag-atiman sa lugar sa Washington, DC . Ang petisyon, Alisin ang mga subsidyo sa pangangalaga sa kalusugan para sa mga Miyembro ng Kongreso at kanilang mga pamilya, nakakuha ng higit sa 1,077,000 pirma sa website ng Change.org. Ang petisyon, Kuhaa ang mga subsidyo sa pag-atiman sa panglawas alang sa mga Miyembro sa Kongreso ug ilang mga pamilya, nakakuha og kapin sa 1,077,000 nga pirma sa website nga Change.org. Noong Enero 2014, iniulat na sa kauna-unahang pagkakataon higit sa kalahati ng mga miyembro ng Kongreso ang mga milyonaryo. Niadtong Enero 2014, gikataho nga sa unang higayon nga kapin sa katunga sa mga miyembro sa Kongreso ang mga milyonaryo. Ang Kongreso ay binatikos dahil sa pagsisikap na itago ang suweldo sa pamamagitan ng pagdulas sa kanila sa isang malaking bayarin sa huling minuto. Ang Kongreso gisaway tungod sa pagsulay sa pagtago sa usbaw sa pagpataas pinaagi sa pag-ihaw kanila sa usa ka dako nga balaodnon sa katapusan nga minuto. Ang iba ay pinuna ang yaman ng mga miyembro ng Kongreso. Ang uban gisaway ang katigayunan sa mga sakop sa Kongreso. Kinatawan ng kinatawan ni Jim Cooper ng Tennessee sa propesor ng Harvard na si Lawrence Lessig na ang isang punong problema sa Kongreso ay ang mga miyembro ay nakatuon sa mga kapaki-pakinabang na karera bilang mga lobbyist matapos maglingkod na ang Kongreso ay isang Farm League for K Street instead ng sa serbisyo publiko. Kinatawan nga si Jim Cooper sa Tennessee nagsulti sa propesor sa Harvard nga si Lawrence Lessig nga ang usa ka punoan nga problema sa Kongreso mao nga ang mga miyembro naka-focus sa mapuslanon nga mga karera isip mga lobbyist pagkahuman nga nagserbisyo nga ang Kongreso usa ka Farm League for K Street nagbalik sa sa serbisyo publiko. Ang mga miyembro na nahalal mula noong 1984 ay saklaw ng Federal Employees Retirement System (FERS). Ang mga miyembro nga napili sukad kaniadtong 1984 nasakup sa Federal Employees Retirement System (FERS). Tulad ng ibang mga empleyado ng pederal, ang pagretiro sa kongreso ay pinondohan sa pamamagitan ng mga buwis at kontribusyon ng mga kalahok. Sama sa ubang mga empleyado sa federal, ang pagretiro sa kongreso gipondohan pinaagi sa mga buhis ug kontribusyon sa mga partisipante. At tulad ng mga pederal na empleyado, ang mga miyembro ay nag-aambag ng isang-katlo ng gastos ng seguro sa kalusugan sa gobyerno na sumasakop sa iba pang mga pangatlo. Ug sama sa mga empleyado sa federal, ang mga myembro nag-amot sa usa sa ikatulo nga bahin sa kantidad sa paniguro sa kahimsog sa panglawas sa gobyerno nga naglangkob sa ubang duha nga katlo. Ang laki ng isang pension ng kongreso ay nakasalalay sa mga taon ng serbisyo at ang average ng pinakamataas na tatlong taon ng kanilang suweldo. Ang gidak-on sa usa ka pensiyon sa kongreso nagdepende sa mga tuig nga serbisyo ug ang kasagaran sa labing taas nga tulo ka tuig sa ilang suweldo. Sa pamamagitan ng batas, ang panimulang halaga ng annuity ng pagreretiro ng isang miyembro ay maaaring hindi lalampas sa 80% ng kanilang panghuling suweldo. Pinaagi sa balaod, ang nagsugod nga kantidad sa us aka tuig nga pagretiro sa usa ka miyembro mahimong dili molapas sa 80% sa ilang katapusang suweldo. Ang mga miyembro ng Kongreso ay gumagawa ng mga misyon sa paghahanap ng katotohanan upang malaman ang tungkol sa ibang mga bansa at manatiling may kaalaman. Ang mga miyembro sa Kongreso naghimo sa mga misyon nga nakakaplag sa kamatuuran aron mahibal-an ang bahin sa ubang mga nasud ug magpabilin nga nahibal-an. Ngunit ang mga outing na ito ay maaaring magdulot ng kontrobersya kung ang paglalakbay ay itinuturing na labis o hindi nauugnay sa gawain ng pamamahala. Apan kini nga mga outing mahimoÕg hinungdan sa kontrobersiya kung ang pagbiyahe nga giisip nga sobra o walaÕy kalabutan sa buluhaton sa pagdumala. Halimbawa, iniulat ng Wall Street Journal noong 2009 na ang mga mambabatas na naglalakbay sa ibang bansa sa gastos sa pagbabayad ng buwis ay may kasamang mga spa, $ 300-per-gabi dagdag na hindi nagamit na mga silid, at mga pamamasyal sa pamimili. Pananglitan, ang Wall Street Journal nagreport sa 2009 nga ang magbabalaod nagbiyahe sa gawas sa nasud nga gigasto sa pagbayad og buhis adunay mga espasyo, $ 300-kada-gabii nga dugang nga wala gigamit nga mga kuwarto, ug mga pagpamalit sa pagpamalit. Ang mga mambabatas ay tumugon na ang paglalakbay kasama ang mga asawa ay bumabayad sa pagiging malayo sa kanila ng marami sa Washington at bigyang-katwiran ang mga paglalakbay bilang isang paraan upang matugunan ang mga opisyal sa ibang mga bansa. Giingon sa mga magbabalaod nga ang pagbiyahe uban ang mga magtiayon magbayad sa paglayo sa kanila sa daghan sa Washington ug gipakamatarung ang mga pagbiyahe ingon usa ka paagi aron mahimamat ang mga opisyal sa ubang mga nasud. Ang Rebolusyonaryong Pamahalaan ng Pilipinas ay isang gobyerno ng panunupil na itinatag sa Spanish East Indies noong Hunyo 23, 1898, sa panahon ng Digmaang Espanyol-Amerikano , ni Emilio Aguinaldo , ang una at tanging Pangulo nito. Ang Rebolusyonaryong Gobyerno sa Pilipinas usa ka insurgent nga gobyerno nga natukod sa Spanish East Indies kaniadtong Hunyo 23, 1898, sa panahon sa Spanish-American War , ni Emilio Aguinaldo , ang inisyal ug bugtong nga Presidente. Ang gobyerno ay nagtagumpay ng isang diktadurang gobyerno na itinatag ni Aguinaldo noong Hunyo 18,at kung saan ay natunaw at pinalitan ng pamahalaang ito sa pagkakatatag nito. Ang gobyerno nagmalampuson sa usa ka gobyerno nga diktador nga gitukod ni Aguinaldo kaniadtong Hunyo 18, ug nga natunaw ug gipulihan sa kini nga gobyerno sa pagtukod niini. Ang gobyerno na ito ay nagtitiis hanggang sa Enero 23, 1899, nang ang pagpapahayag ng Ang Konstitusyon ng Malolos ay nagtatag ng isang panunupil na pamahalaan ng Pilipinas na siyang pumalit dito. Kini nga gobyerno nakalahutay hangtod sa Enero 23, 1899, kung ang proklamasyon sa Ang Konstitusyon sa Malolos nag- establisar sa usa ka insurgent nga gobyerno sa Republika sa Pilipinas nga nagpuli niini. Apat na mga kagawaran ng gobyerno ay una nang nilikha, ang bawat isa ay may ilang mga bureaus: relasyon sa ibang bansa, dagat at komersyo; giyera at gawaing publiko; pulisya, katarungan, pagtuturo at kalinisan; pananalapi, agrikultura, at industriya. Upat ka mga departamento sa gobyerno ang una nga gimugna, ang matag adunay daghang bureaus: relasyon sa langyaw, dagat ug komersyo; giyera ug publiko nga buhat; pulisya, hustisya, panudlo ug kahinlo; pinansya, agrikultura, ug industriya. Ang Kongreso ng Rebolusyonaryo ay itinatag na may kapangyarihan na o pagbabantay sa pangkalahatang interes ng mamamayan ng Pilipinas, at isinasagawa ang mga rebolusyonaryong batas. Usa ka Rebolusyonaryong Kongreso ang natukod nga adunay gahum o pagbantay sa kinatibuk-ang interes sa mga Pilipino, ug pagpatuman sa mga rebolusyonaryong balaod. Upang talakayin at iboto ang mga nasabing batas. Aron hisgutan ug iboto ang mga giingon nga mga balaod. Upang talakayin at aprubahan, bago ang kanilang ratipikasyon , mga kasunduan at pautang. Aron hisgutan ug aprubahan, sa wala pa ang ilang pagtugot, mga kasabutan ug pautang. Upang suriin at aprubahan ang mga account na ipinakita taun-taon ng sekretarya ng pananalapi, pati na rin ang pambihirang at iba pang mga buwis na maaaring pagkatapos maipataw. Aron masusi ug aprubahan ang mga asoy nga gipakita matag tuig sa sekretaryo sa pinansya, ingon man usab talagsaon ug uban pang mga buhis nga mahimong ipatuman sa ulahi. Noong Agosto 14, 1898, dalawang araw pagkatapos ng Labanan ng Maynila ng Digmaang Espanyol-Amerikano at mga dalawang buwan pagkatapos ng pagpapahayag ni Aguinaldo ng rebolusyonaryong gobyernong ito. Kaniadtong Agosto 14, 1898, duha ka adlaw pagkahuman sa Gubat sa Maynila sa Espanya-Amerikano nga Gubat ug mga duha ka bulan pagkahuman gipahayag ni Aguinaldo kining rebolusyonaryong gobyerno. Ang Estados Unidos nagtatag ng pamahalaang militar sa Pilipinas, kasama si General Merritt na kumikilos bilang gobernador ng militar. Ang Estados Unidos nagtukod usa ka gobyerno militar sa Pilipinas, nga si General Merritt naglihok isip gobernador sa militar. Itinalaga ni Aguinaldo ang kanyang unang Kabinete noong Hunyo 15, na binubuo ng Baldomero Aguinaldo bilang Kalihim ng Digmaan at Gawaing Pampubliko. Gitudlo ni Aguinaldo ang iyang una nga Gabinete kaniadtong Hunyo 15, nga gilangkuban ni Baldomero Aguinaldo ingon Sekretaryo sa Gubat ug Publiko. Si Leanardo Ibarra bilang Kalihim ng Panloob at Mariano Trias bilang Kalihim ng Pananalapi; ang pagiging secretary ng Foreign Relations, Marine, and Commerce ay inilaan ng pagkakaloob sa singil ng Panguluhan. Si Leanardo Ibarra ingon Sekretaryo sa Panimalay ug Mariano Trias ingon Kalihim sa Pananalapi; ang secretary sa Foreign Relations, Marine, ug Commerce nga gitagana sa katungdanan sa pagdumala sa Pangulo. Noong Setyembre 23, ang gabinete ay naayos muli sa anim na kagawaran. Niadtong Septiyembre 23, ang gabinete giorganisar usab sa unom nga departamento. Noong Enero 2, 1899, nang mapagtitiyak na hindi tatanggapin ni Cayetano Arellano ang pagiging kalihim ng mga pakikipag-ugnay sa dayuhan, nahulog sa secretary na iyon si Apolinario Mabini . Niadtong Enero 2, 1899, sa dihang nahibal-an nga dili modawat ni Cayetano Arellano ang kalihim sa mga langyaw nga relasyon, nahulog sa pagka-sekretaryo ni Apolinario Mabini . Si Mabini ay kinailangan ng punong tagapayo ni Aguinaldo at tinawag din siyang pangulo ng Gabinete . Si Mabini kinahanglan nga nianang panahona ang punoan nga tagtatambag ni Aguinaldo ug siya usab ang gitawag nga presidente sa Gabinete Ang pambatasang katawan ng gobyerno ng Rebolusyonaryo ay tinawag na National Assembly . Ang lehislatibong lawas sa gobyerno sa Rebolusyonaryo gitawag nga National Assembly . Ang mga miyembro (Representante) ay napili sa halalan ng Kongreso ng Malolos Congress na ginanap mula Hunyo 23 hanggang Setyembre 10, 1898. Ang mga myembro (Representante) gipili sa eleksyon sa Malolos Congress sa Pilipinas kaniadtong Hunyo 23 hangtod Setyembre 10, 1898. Ang Assembly ay binubuo ng mga nahalal na delegado na napili sa pamamagitan ng pagboto sa mga kapulungan ng lalawigan at hinirang na mga delegado na pinili ng pangulo upang kumatawan sa mga rehiyon sa ilalim ng hindi matatag na kondisyon ng militar at sibilyan. Ang Assembly gilangkuban sa mga piniling mga delegado nga gipili pinaagi sa pagboto sa mga asembliya sa probinsya ug gitudlo ang mga delegado nga gipili sa presidente nga magrepresentar sa mga rehiyon nga walaÕy lig-on nga mga kondisyon sa militar ug sibilyan. Ang Rebolusyonaryong Kongreso ay binuksan noong Setyembre 15, 1898 sa Barasoain Church , Malolos, Bulacan . Gibuksan ang Rebolusyonaryong Kongreso kaniadtong Septyembre 15, 1898 sa Barasoain Church , Malolos, Bulacan . Si Pangulong Emilio Aguinaldo ang nagulo sa pagbubukas ng sesyon ng pagpupulong. Si Presidente Emilio Aguinaldo ang nangulo sa pagbukas nga sesyon sa asembliya. Noong 2006, iginiit ng pangulo ng Bulacan Historical Society, engineer na si Marcial Aniag, iginiit na kabilang sa 85 mga delegado na nagpupulong sa Malolos mayroong 43 abogado, 17 mga doktor, limang parmasyutiko, tatlong tagapagturo, pitong negosyante, apat na pintor, tatlo mga kalalakihan ng militar, isang pari at apat na magsasaka. Kaniadtong 2006, giseguro sa presidente sa Bulacan Historical Society, engineer nga si Marcial Aniag, mipahayag nga sa 85 ka mga delegado nga nagtigum sa Malolos adunay 43 ka mga abogado, 17 nga mga doktor, lima nga mga parmasyutiko, tulo nga mga magtutudlo, pito nga negosyante, upat ka pintor, tulo sundalo sa militar, usa ka pari ug upat ka mag-uuma. Isa sa mga unang aksyon ng Rebolusyonaryong Kongreso ay ang ratipikasyon noong Setyembre 29, 1898 ng Pahayag ng Kalayaan ng Pilipinas laban sa Espanya na naipahayag noong Hunyo 12, 1898. Usa sa mga una nga aksyon sa Rebolusyonaryong Kongreso mao ang pag-ratipikasyon kaniadtong Septiyembre 29, 1898 sa Deklarasyon sa Kalayaan sa Pilipinas batok sa Espanya nga gipahayag kaniadtong Hunyo 12, 1898. Pinlano ni Mabini para sa Rebolusyonaryong Kongreso na kumilos lamang bilang isang advisory body sa pangulo at nagsumite ng isang draft ng Constitutional Program of the Republic Republic.,habang si Paterno ay nagsumite ng isang draft na konstitusyon batay sa Saligang Batas ng Espanya ng 1869 . Mabini giplano alang sa Rebolusyonaryong Kongreso sa paglihok lamang ingon nga usa ka advisory nga lawas ngadto sa presidente ug gisumiter sa usa ka draft sa Constitutional Program sa Philippine Republic., samtang ang Paterno gisumiter sa usa ka konstitusyonal nga draft base sa Espanyol Konstitusyon sa 1869 . Ang Kongreso, gayunpaman, nagsimulang trabaho upang mag-draft ng isang konstitusyon. Ang Kongreso, bisan pa, nagsugod sa pagtrabaho sa pag-draft sa konstitusyon. Ang nagresultang dokumento, ang Malolos Constitution , ay naiproklama noong Enero 21, 1899. Ang sangputanan nga dokumento, ang Malolos Constitution , giproklama kaniadtong Enero 21, 1899. Ang proklamasyon nito ay nagresulta sa paglikha ng Unang Republika ng Pilipinas , na pumalit sa Rebolusyonaryong Gobyerno. Ang proklamasyon niini miresulta sa paglalang sa Unang Pilipinas Republika , nga nagpuli sa Gobyernong Rebolusyonaryo. Kasama sa artikulong ito ang isang listahan ng mga sanggunian , nauugnay na pagbabasa o panlabas na mga link. Ang kini nga artikulo nagalakip sa usa ka lista sa mga pakisayran , mga may kalabutan nga pagbasa o mga link sa gawas. Ngunit ang mga mapagkukunan nito ay nananatiling hindi malinaw dahil kulang ito ng mga sipi ng inline . Apan ang mga gigikanan niini nagpabilin nga dili klaro tungod kay wala kini gikutlo nga inline. Ang Komite ng Paghahanda para sa Kalayaan ng Pilipinas o ang PCPI ay ang bumubuo ng katawan ng Konstitusyon ng Pilipinas noong 1943 sa panahon ng Hapon na Pagsakop ng Pilipinas noong World War II . Ang Komite sa Pagpangandam alang sa Kalayaan sa Pilipinas o ang PCPI mao ang nagbuut nga lawas sa 1943 nga Konstitusyon sa Pilipinas sa panahon sa Hapon sa Pagsakop sa Pilipinas sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan . Ang konstitusyon ay nilagdaan at pinagsama na inaprubahan noong Setyembre 4, 1943 ng mga miyembro nito at pagkatapos ay na-ratipik sa pamamagitan ng isang tanyag na kombensiyon ng KALIBAPI sa Maynila noong Setyembre 7, 1943. Ang konstitusyon napirmahan ug nagkahiusa nga gi-aprubahan kaniadtong Septiyembre 4, 1943 sa mga myembro niini ug dayon gi-ratipik sa usa ka bantog nga kombensyon sa KALIBAPI sa Manila kaniadtong Septyembre 7, 1943. Plato ay isang Athenian pilosopo sa panahon ang panahon ng Klasikal sa Sinaunang Greece , na nagtatag ng paaralan ng kaisipan ng Platonist , at ang Academy , ang unang institusyon ng mas mataas na pag-aaral sa mundo ng Kanluran . Plato mao ang usa ka Atenas pilosopo sa panahon sa ang panahon sa Klasikal sa Karaang Gresya , nagtukod sa eskolohang panghunahuna sa Platonist , ug ang Academy , ang una nga institusyon sa mas taas nga pagkat-on sa kalibutan sa Kasadpan . Siya ay malawak na itinuturing na pivotal figure sa kasaysayan ng Sinaunang Greek at pilosopiya ng Kanluran , kasama ang kanyang guro, Socrates , at ang kanyang pinakatanyag na mag-aaral na si Aristotle . Kaylap nga gikonsiderar niya ang hinungdanon nga numero sa kasaysayan sa pilosopiya sa Karaang Greek ug Kasadpan , kauban ang iyang magtutudlo nga si Socrates , ug ang iyang labing inila nga estudyante, si Aristotle . Ang isang Plato ay madalas ding binanggit bilang isa sa mga tagapagtatag ng relihiyon sa Kanluranin at ispiritwalidad . Ang usa ka Plato kanunay usab nga gikutlo ingon nga usa sa mga magtutukod sa relihiyon sa Kasadpan ug pagka-espirituhanon . Ang tinatawag na Neoplatonism ng mga pilosopo tulad nina Plotinus at Porphyry ay naiimpluwensyahan si Saint Augustine at sa gayon ang Kristiyanismo . Ang gitawag nga Neoplatonism sa mga pilosopo sama ni Plotinus ug Porphyry naimpluwensyahan si Saint Augustine ug sa ingon ang Kristiyanidad . Alfred North Whitehead minsan ay nabanggit: ang pinakaligtas na pangkalahatang pagkilala sa tradisyon ng pilosopikal na Europa ay binubuo ito ng isang serye ng mga footnotes kay Plato. Alfred North Whitehead sa makausa nag-ingon: ang labing luwas nga kinatibuk-ang pagkailarawan sa tradisyon sa pilosopiya sa Europa mao nga kini naglangkob sa usa ka serye sa mga nota sa footnote kay Plato. Si Plato ay ang nagbago ng nakasulat na dayalogo at mga dialectic form sa pilosopiya. Si Plato mao ang nagbag-o sa sinulat nga diyalogo ug mga dialectic porma sa pilosopiya. Ang Plato ay itinuturing din na tagapagtatag ng pilosopiyang pampulitika sa Kanluran . Si Plato giisip usab nga magtutukod sa pilosopiya sa politika sa Kasadpan . Ang kanyang pinakatanyag na kontribusyon ay ang teorya ng mga form na kilala sa pamamagitan ng dalisay na kadahilanan , kung saan iniharap ni Plato ang isang solusyon sa problema ng mga unibersal na kilala bilang Platonism (din na hindi tinaguriang tinatawag na alinman sa Platonic realism o Platonic idealism ). Ang iyang labing inila nga kontribusyon mao ang teorya sa mga Pormula nga nahibal-an sa tiunay nga katarungan , diin gipahayag ni Plato ang usa ka solusyon sa problema sa mga unibersal nga giila nga Platonism (usab usa ka tinagalan nga gitawag nga Plismic realism o Platonic idealism ). Siya rin ang namesake ng Platonic love at ang Platonic solids . Siya usab ang namesake sa Platonic nga gugma ug ang Platonic solids . Ang kanyang sariling mga pinaka-mapagpasyang mga pilosopiko na impluwensya ay karaniwang naisip na kasama ni Socrates, ang pre-Socratics Pythagoras , Heraclitus at Parmenides. Ang iyang kaugalingon nga labing mahukmanong impluwensya sa pilosopiya kasagaran gihunahuna nga kauban ni Socrates, ang pre-Socratics Pythagoras , Heraclitus ug Parmenides/ Bagaman ang ilan sa kanyang mga nauna sa mga gawa ay nananatiling malalawak at marami sa nalalaman natin tungkol sa mga figure na ito ngayon ay nagmula kay Plato mismo. Bisan kung pila sa iyang mga nauna nga mga buhat ang nagpabilin nga naglungtad ug kadaghanan sa nahibal-an naton bahin sa mga numero karon gikan sa Plato mismo. Hindi tulad ng gawain ng halos lahat ng kanyang mga kapanahon, ang buong katawan ni Plato ay pinaniniwalaang nakaligtas nang buo sa loob ng higit sa 2,400 taon. Dili sama sa buhat sa hapit tanan sa iyang mga katalirongan, ang tibuuk nga trabaho ni Plato gituohan nga naluwas nga walaÕy tibuuk nga kapin sa 2,400 ka tuig. Bagaman ang kanilang pagiging popular ay nagbago sa mga nakaraang taon, ang mga gawa ng Plato ay hindi kailanman naging walang mga mambabasa mula pa noong panahong isinulat sila. Bisan kung ang ilang pagkapopular miuswag sa daghang katuigan, ang mga sinulat ni Plato walaÕy mga magbabasa sukad pa sa panahon nga kini gisulat. Ang Diogenes Laertius ay isang pangunahing mapagkukunan para sa kasaysayan ng pilosopong Greek. Ang Diogenes Laertius usa ka punoan nga gigikanan sa kasaysayan sa pilosopiya nga Greek. Dahil sa kakulangan ng mga nakaligtas na account, kaunti ang nalalaman tungkol sa maagang buhay at edukasyon ni Plato. Tungod sa kakulang sa naluwas nga mga account, gamay ang nahibal-an bahin sa sayo nga kinabuhi ug edukasyon ni Plato. Ang Plato ay kabilang sa isang aristokratiko at maimpluwensyang pamilya. Ang plato sakop sa usa ka aristokratiko ug impluwensyal nga pamilya. Ayon sa isang pinagtatalunang tradisyon, na iniulat ng doxographer na Diogenes La‘rtius , ang ama ni Plato na si Ariston ay sinubaybayan ang kanyang paglusong mula sa hari ng Athens , Codrus , at ang hari ng Messenia , Melanthus . Pinauyon sa tradisyon nga giulohan , gi-report ni doxographer Diogenes La‘rtius , ang amahan ni Plato nga si Ariston nakasubay sa iyang kagikan gikan sa hari sa Athens , Codrus , ug hari sa Messenia , Melanthus. Sa pamamagitan ng kanyang ina, si Plato ay nauugnay kay Solon. Pinaagi sa iyang inahan, si Plato adunay kalabutan kang Solon. Ang ina ni Plato ay si Perictione , na ang pamilya ay ipinagmamalaki ng isang relasyon sa sikat na mambabatas ng Athenian at manunulat na liriko na si Solon , isa sa pitong sage , na pinawalang-bisa ang mga batas ng Draco. Ang inahan ni Plato mao si Perictione , kansang pamilya nanghambog sa usa ka relasyon sa bantog nga magbabalaod sa Athenian ug magbabalak nga magbabalak nga si Solon , usa sa pito ka mga sabaw , nga nagtangtang sa mga balaod sa Draco. Si Perictione ay kapatid ni Charmides at pamangkin ng Critias , kapwa kilalang mga numero ng Thirty Tyrants , na kilala bilang Thirty, ang maikling maikling rehimen ng oligarkiya , na sumunod sa pagbagsak ng Athens sa pagtatapos ng Peloponnesian Digmaan. Si Perictione igsoon nga babaye ni Charmides ug pag-umangkon ni Critias , parehong prominente nga mga numero sa Thirty Tyrants , na nailhan nga Thirty, ang mubo nga rehimen sa oligarkiya , nga gisundan sa pagbagsak sa Athens sa katapusan sa Peloponnesian Gubat. Ayon sa ilang mga account, sinubukan ni Ariston na pilitin ang kanyang pansin sa Perictione, ngunit nabigo sa kanyang layunin. Sumala sa pipila nga mga asoy, gisulayan ni Ariston ang iyang mga atensyon sa Perictione, apan napakyas sa iyang katuyoan. Pagkatapos ay ang diyos na si Apollo ay lumitaw sa kanya sa isang pangitain, at bilang isang resulta, iniwan ni Ariston si Perictione na hindi pinapatay. Dayon ang diyos nga si Apollo nagpakita kaniya sa usa ka panan-awon, ug ingon nga sangputanan, gibiyaan ni Ariston ang Perictione nga wala mabuak. Hindi alam ang eksaktong oras at lugar ng kapanganakan ni Plato. Wala mahibal-an ang eksakto nga oras ug lugar sa pagkahimugso ni Plato. Batay sa mga sinaunang mapagkukunan, ang karamihan sa mga modernong iskolar ay naniniwala na siya ay ipinanganak sa Athens o Aegina sa pagitan ng 429 at 423 , hindi nagtagal matapos ang pagsisimula ng Digmaang Peloponnesian. Pinasukad sa karaang mga gigikanan, kadaghanan sa mga modernong iskolar nagtuo nga siya natawo sa Athens o Aegina tali sa 429 ug 423 , wala madugay pagkahuman sa pagsugod sa Gubat Peloponnesian. Pagkatapos, sa dalawampu't walo, sinabi ni Hermodorus, sa Euclides sa Megara . Unya, sa kawhaag-walo, giingon ni Hermodorus, miadto sa Euclides sa Megara . Gayunpaman, bilang Debra NailsNagtalo, hindi sinabi ng teksto na umalis si Plato para sa Megara pagkatapos na sumali sa Cratylus at Hermogenes. Bisan pa, ingon Debra Nailnangatarungan, wala giingon sa teksto nga si Plato mibiya sa Megara dayon pagkahuman sa pag-apil sa Cratylus ug Hermogenes. Sa kanyang Ikapitong Sulat , itinala ni Plato na ang kanyang pagdating ng edad ay kasabay sa pagkuha ng kapangyarihan ng Tatlumpung. Sa iyang Ikapito nga Sulat , gisulat ni Plato nga ang iyang pag-abut sa edad nahiuyon sa pagkuha sa gahum sa Thirty. Ngunit ang isang kabataan sa ilalim ng dalawampu't dalawampu ay gumawa ng kanyang sarili bilang isang katawa-tawa kung tinangka niyang pumasok sa arena sa politika. Apan ang usa ka batan-on nga walaÕy edad nga kawaloan ang naghimo sa iyang kaugalingon nga usa ka kataw-anan kung siya misulay sa pagsulod sa arena sa politika. Ayon kay Neanthes , si Plato ay anim na taong mas bata kaysa sa Isocrates , at samakatuwid ay ipinanganak sa parehong taon ang kilalang Athenian na estadista na si Pericles ay namatay . Sumala ni Neanthes , si Plato unom ka tuig nga mas bata kay Isocrates , ug busa natawo sa susamang tuig ang bantog nga taga-Athenian nga taga- Pericles namatay. Nabanggit ni Jonathan Barnes ang 428 bilang taon ng kapanganakan ni Plato. Si Jonathan Barnes gihatud sa 428 ingon nga tuig sa pagkatawo ni Plato. Ang pang- grammar na Apollodorus ng Athens sa kanyang Chronicles ay nagtalo na si Plato ay ipinanganak sa ika-88 na Olympiad. Ang gramatika nga Apollodorus sa Athens sa iyang Cronicas nangatarungan nga si Plato natawo sa ika-88 nga Olympiad. Parehong ang Suda at Sir Thomas Browne din ang nagsabing siya ay ipinanganak noong ika-88 na Olympiad. Parehong giangkon usab sa Suda ug Sir Thomas Browne nga siya natawo sa ika-88 nga Olympiad. Ang isa pang alamat na may kaugnayan na, noong si Plato ay isang sanggol, ang mga bubuyog ay nakapatong sa kanyang mga labi habang siya ay natutulog. Ang laing sugilanon nga may kalabutan nga, sa dihang si Plato usa ka masuso, ang mga putyokan napahimutang sa iyang mga ngabil samtang siya natulog. Isang pagtaas ng tamis ng estilo kung saan siya ay makipag-usap tungkol sa pilosopiya. Usa ka dugang nga katam-is sa katam-is sa istilo diin maghisgot siya bahin sa pilosopiya. Si Speusippus ay pamangkin ni Plato. Si Speusippus ang pag-umangkon ni Plato. Bukod kay Plato mismo, sina Ariston at Perictione ay mayroong tatlong iba pang mga anak; dalawang anak na lalaki, sina Adeimantus at Glaucon , at isang anak na babae na si Potone , ang ina ni Speusippus. Gawas ni Plato mismo, si Ariston ug Perictione adunay tulo pa ka mga anak; duha ka anak nga lalaki, si Adeimantus ug Glaucon , ug usa ka anak nga babaye nga si Potone , ang inahan ni Speusippus. Ang mga kapatid na Adeimantus at Glaucon ay binanggit sa Republika bilang mga anak ni Ariston, at siguro mga kapatid ni Plato, kahit na ang ilan ay nagtalo na sila ay mga tiyuhin. Ang mga igsoon nga si Adeimantus ug Glaucon gihisgutan sa Republika ingon mga anak ni Ariston, ug ingon mga igsoon sa Plato, bisan kung ang pipila nag-ingon nga sila mga uyoan. Sa isang senaryo sa Memorabilia , nalito ni Xenophon ang isyu sa pamamagitan ng pagpapakita ng isang Glaucon na mas bata kaysa kay Plato. Sa usa ka senaryo sa Memorabilia , naglibog ang Xenophon sa isyu pinaagi sa pagpresentar sa usa ka Glaucon labi ka bata kay sa Plato. Lumilitaw na namatay si Ariston sa pagkabata ni Plato, bagaman mahirap ang tumpak na pakikipag-date sa kanyang kamatayan. Si Ariston mopatim-aw nga namatay sa pagkabata ni Plato, bisan kung lisud ang pag-date sa iyang kamatayon. Pinakasalan ni Perictione si Pyrilampes , kapatid ng kanyang ina, na maraming beses na naglingkod bilang embahador sa korte ng Persia at isang kaibigan ni Pericles , ang pinuno ng demokratikong paksyon sa Athens. Si Perictione dayon nagminyo ni Pyrilampes , igsoon sa iyang inahan, nga nagserbisyo sa daghang mga higayon ingon usa ka embahador sa korte sa Persia ug usa ka higala ni Pericles , ang pinuno sa demokratikong paksyon sa Athens. Si Pyrilampes ay may anak na lalaki mula sa isang nakaraang pag-aasawa, si Demus, na sikat sa kanyang kagandahan. Si Pyrilampes adunay usa ka anak nga lalaki gikan sa usa ka miaging kasal, si Demus, nga bantog tungod sa iyang kaanyag. Ipinanganak ni Perictione ang pangalawang anak ni Pyrilampes, si Antiphon, ang kalahating kapatid na si Plato, na lumilitaw sa Parmenides . Si Perictione nanganak sa ikaduhang anak nga lalaki ni Pyrilampes, si Antiphon, ang igsoon sa amahan ni Plato, nga nagpakita sa Parmenides . Sa kaibahan sa kanyang pag-iwas tungkol sa kanyang sarili, madalas na ipinakilala ni Plato ang kanyang mga kamag-anak na kamag-anak sa kanyang mga diyalogo, o tinukoy ang mga ito nang may katumpakan. Sukwahi sa iyang pagduha-duha bahin sa iyang kaugalingon, kanunay nga gipaila ni Plato ang iyang mga kaila nga paryente sa iyang mga diyalogo, o gihisgotan sila sa pipila ka katukma. Bilang karagdagan sa Adeimantus at Glaucon sa Republika , ang Charmides ay may isang dayalogo na pinangalan sa kanya; at nagsasalita ang Critias sa parehong Charmides at Protagoras . Dugang sa Adeimantus ug Glaucon sa Republic , ang Charmides adunay usa ka diyalogo nga ginganlag kaniya; ug Critias nagsulti sa Charmides ug Protagoras . Ang mga ito at iba pang mga sanggunian ay nagmumungkahi ng isang malaking halaga ng pagmamalaki ng pamilya at nagbibigay-daan sa amin upang mabuo muli ang puno ng pamilya ni Plato . Kini ug uban pang mga pakisayran nagsugyot og daghang kantidad sa garbo sa pamilya ug nakapahimo kanato nga tukuron pag-usab ang puno sa pamilya ni Plato . Ayon kay Burnet, ang pagbubukas ng eksena ng Charmides ay isang pagpuri sa buong koneksyon ng pamilya. Matod ni Burnet, ang pagbukas nga eksena sa Charmides usa ka paghimaya sa tibuuk nga koneksyon sa pamilya. Ang mga diyalogo ni Plato ay hindi lamang isang alaala kay Socrates, kundi pati na rin ang mas maligayang araw ng kanyang sariling pamilya. Ang mga diyalogo ni Plato dili lamang usa ka handumanan ni Socrates, kundi ang mas malipayon usab nga mga adlaw sa iyang kaugalingon nga pamilya. Ang katotohanan na ang pilosopo sa kanyang kapanahunan na tinawag ang kanyang sarili na Platon ay hindi mapagtutuunan, ngunit ang pinagmulan ng pangalang ito ay nananatiling misteryoso. Ang kamatuoran nga ang pilosopo sa iyang pagkahamtong nga gitawag ang iyang kaugalingon nga Platon dili malalis, apan ang sinugdanan sa kini nga ngalan nagpabilin nga misteryoso. Ang Platon ay isang palayaw mula sa adapter platys 'malawak'. Ang Platon usa ka nickname gikan sa adapter platys 'halapad'. Bagaman ang Platon ay isang medyo pangkaraniwang pangalan mga pagkakataong kilala mula sa Athens lamang , ang pangalan ay hindi nagaganap sa kilalang pamilya ni Plato. Bisan tuod ang Platon usa ka kasagaran nga ngalan mga higayon nga nailhan gikan sa Athens nga nag-inusara , ang ngalan wala mahitabo sa nailhan nga linya sa pamilya ni Plato. Ang mga mapagkukunan ng Diogenes Laertius account para dito sa pamamagitan ng pag-aangkin na ang kanyang wrestling coach na si Ariston ng Argos, ay tinawag siyang malawak dahil sa kanyang dibdib at balikat, o nakuha ni Plato ang kanyang pangalan mula sa lawak ng kanyang talino, o kanyang malapad na noo. Ang gigikanan sa Diogenes Laertius alang niini pinaagi sa pag-angkon nga ang iyang wrestling coach nga si Ariston of Argos, gitawag nga halapad tungod sa iyang dughan ug abaga, o nga nakuha ni Plato ang iyang ngalan gikan sa gilapdon sa iyang kabatid, o sa iyang halapad nga agtang. Habang naalala ang isang aral sa moral tungkol sa matipid na pamumuhay na si Seneca ay binanggit ang kahulugan ng pangalan ni Plato. Samtang nahinumdum ang usa ka moral nga pagtulon-an bahin sa mabuhi nga kinabuhi nga si Seneca naghisgot sa kahulogan sa ngalan ni Plato. Ang kanyang mismong pangalan ay ibinigay sa kanya dahil sa kanyang malawak na dibdib. Gihatag kaniya ang iyang ngalan tungod sa iyang halapad nga dughan. Ang kanyang tunay na pangalan ay parang Aristocles, na nangangahulugang 'pinakamahusay na reputasyon'. Ang iyang tinuod nga ngalan gituohan nga Aristocles, nga nagkahulogang 'labing maayong reputasyon'. Ayon sa Diogenes Laertius, siya ay pinangalanang pagkatapos ng kanyang lolo, tulad ng karaniwan sa mga Athenian lipunan. Sumala sa Diogenes Laertius, siya ginganlan human sa iyang lolo, sama sa naandan diha Atenas katilingban. Ngunit may isang inskripsyon lamang ng isang Aristocles, isang maagang arko ng Athens noong 605/4 . Apan adunay usa ra nga inskripsyon sa usa ka Aristocles, usa ka una nga arko sa Athens kaniadtong 605/4 . Walang tala ng isang linya mula sa Aristocles hanggang sa ama ni Plato na si Ariston. WalaÕy rekord sa usa ka linya gikan sa Aristocles hangtod sa amahan ni Plato nga si Ariston. Kamakailan lamang ay isang argumento ang nagtalo na kahit na ang pangalang Aristocles para sa Plato ay isang pag-imbento sa kalaunan. Bag-o lang usa ka scholar ang nangatarungan nga bisan ang ngalan nga Aristocles alang sa Plato usa ka imbensyon sa ulahi. Gayunpaman, ang isa pang iskolar ay nagsasabing mayroong mabuting dahilan sa hindi pagtanggi sa ang ideya na si Aristocles ay ibinigay na pangalan ni Plato bilang isang imbensyon lamang ng kanyang mga biographers, na napansin kung gaano kalaki ang account na iyon sa aming mga mapagkukunan. Bisan pa, ang lain nga iskolar nag-ingon nga adunay maayo nga katarungan sa dili pagtangtang sa ideya nga si Aristocles ang gihatag nga ngalan ni Plato ingon usa ka imbensyon lamang sa iyang mga biographer, nga nagtan-aw kung giunsa ang pagkaylap sa asoy sa among mga gigikanan. Inilarawan siya ng mga sinaunang mapagkukunan bilang isang maliwanag bagaman katamtaman na batang lalaki na nakahusay sa kanyang pag-aaral. Ang karaang mga gigikanan naghubit kaniya ingon usa ka mahayag bisan ang kasarangan nga batang lalaki nga labaw sa iyang pagtuon. Ipinapaalam sa amin ni Apuleius na pinuri ng Speusippus ang mabilis na pag-iisip at kahinhinan ni Plato bilang isang batang lalaki, at ang mga unang bunga ng kanyang kabataan ay pinasukan ng masipag at pag-ibig ng pag-aaral. Apuleius nagpahibalo kanato nga Speusippus gidayeg kaabtik sa hunahuna ug kaligdong ni Plato ingon sa usa ka bata nga lalaki, ug ang unang mga bunga sa iyang pagkabatan-on infused uban sa kakugi ug gugma sa pagtuon. Ang kanyang ama ay nag-ambag ng lahat ng kinakailangan upang maibigay sa kanyang anak na lalaki ng isang mahusay na edukasyon, at, samakatuwid, si Plato ay dapat na itinuro sa gramatika , musika , at gymnastics ng mga pinaka kilalang guro sa kanyang oras. Ang iyang amahan nag-amot sa tanan nga kinahanglanon aron mahatag ang iyang anak sa maayong edukasyon, ug, busa, si Plato kinahanglan nga gitudloan sa gramatika , musika , ug gymnastics sa labing bantugan nga mga magtutudlo sa iyang panahon. Pinaimbitahan ni Plato si Damon nang maraming beses sa Republika . Si Plato ay isang wrestler, at Dicaearchusnagpunta hanggang sa sabihin na si Plato ay nakipag- away sa mga laro ng Isthmian . Gi-imbitahan ni Plato si Damon sa daghang beses sa Republika . Si Plato usa ka wrestler, ug Dicaearchusmipadayon sa pag-ingon nga si Plato nakigbugno sa mga dula sa Isthmian . Si Plato ay dumalo rin sa mga kurso ng pilosopiya; bago matugunan si Socrates, nauna niyang nakilala si Cratylus at ang mga doktrinang Heraclitean. Si Plato nakatambong usab sa mga kurso sa pilosopiya; sa wala pa mahimamat si Socrates, una siyang nakilala sa mga doktrinang Heratlitean. Naniniwala si Ambrose na nakilala ni Plato si Jeremiah sa Egypt at naiimpluwensyahan ng kanyang mga ideya. Si Ambrose nagtuo nga si Plato nahimamat ni Jeremias sa Egypt ug naimpluwensyahan sa iyang mga ideya. Una nang tinanggap ni Augustine ang pag-angkin na ito, ngunit sa kalaunan ay tinanggihan ito, na nangangatwiran sa The City of God na Si Plato ay isinilang isang daang taon pagkatapos nang manghula si Jeremias. Una nga gidawat ni Augustine ang kini nga pag-angkon, apan sa ulahi gisalikway kini, nangatarungan sa The City of God nga Si Plato natawo usa ka gatos ka tuig pagkahuman ni Propesor si Jeremias. Plato sa kanyang akademya, pagguhit pagkatapos ng isang pagpipinta ng pintor ng Suweko na si Carl Johan Wahlbom. Si Plato sa iyang akademya, nag-drawing pagkahuman sa usa ka dibuho sa pintor sa Sweden nga si Carl Johan Wahlbom. Sinabi na bumalik sa Athens sa edad na apatnapu't, itinatag ni Plato ang isa sa pinakamaagang kilalang organisadong paaralan sa Western Civilization sa isang balangkas ng lupain sa Grove of Hecademus o Academus. Giingon nga nakabalik sa Athens sa edad nga kwarenta, gitukod ni Plato ang usa sa labing una nga nahibal-an nga naorganisar nga mga eskuylahan sa Western Civilization sa usa ka laraw sa yuta sa Grove of Hecademus o Academus. Ang Academy ay isang malaking enclosure ng lupa tungkol sa anim na stadia sa labas ng tamang Athens. Ang Academy usa ka dako nga kalubihan sa yuta nga mga unom ka stadia sa gawas sa Athens nga tama. Ang isang kwento ay ang pangalan ng Academy ay nagmula sa sinaunang bayani, Akademya; pa rin ang isa pang kuwento ay ang pangalan ay nagmula sa isang dapat na dating may-ari ng balangkas ng lupain, isang mamamayan ng Athenian na ang pangalan ay Akademus. Ang usa ka istorya mao nga ang ngalan sa Academy naggikan sa karaang bayani, Academus; usa pa ka istorya nga ang ngalan naggikan sa usa ka gituohan nga kanhi tag-iya sa luna sa yuta, usa ka lungsuranon sa Athenian nga ang ngalan Akademus usab. Habang ang isa pang account ay na pinangalanan ito matapos ang isang miyembro ng hukbo ng Castor at Pollux , isang Arcadian na nagngangalang Echedemus. Samtang usa pa nga asoy mao nga kini ginganlag usa ka sakop sa hukbo sa Castor ug Pollux , usa ka Arcadian nga ginganlag Echedemus. Ang Akademya ay nagpapatakbo hanggang sa nawasak ito ni Lucius Cornelius Sulla noong 84 . Ang Academy nagpadagan hangtod nga kini gilaglag ni Lucius Cornelius Sulla kaniadtong 84 . Maraming mga intelektwal ang na-eskwela sa Academy, ang pinakatanyag na pagiging Aristotle. Daghang mga intelektwal ang nag-eskuyla sa Academy, ang labing inila nga si Aristotle. Sa kabuuan ng kanyang buhay, si Plato ay naging salungat sa politika ng lungsod ng Syracuse . Sa tibuuk nga kinabuhi niya, si Plato nabug-atan sa politika sa lungsod sa Syracuse . Ayon kay Diogenes La‘rtius, paunang bumisita si Plato sa Syracuse habang nasa ilalim ng pamamahala ni Dionysius . Sumala sa Diogenes La‘rtius, si Plato una ningduaw sa Syracuse samtang kini ubos sa pagmando ni Dionysius . Sa unang paglalakbay na ito na kapatid ni Dionysius, si Dion ng Syracuse , ay naging isa sa mga alagad ni Plato, ngunit ang mapang-api ay tumalikod laban kay Plato. Niining una nga pagbiyahe ang bayaw nga lalaki ni Dionysius, si Dion nga taga-Syracuse , nahimong usa sa mga tinon-an ni Plato, apan ang mapanghimatuud nagsukol batok kang Plato. Halos humarap sa kamatayan si Plato, ngunit ipinagbili siya sa pagkaalipin. Anniceris , isang Cyrenaic pilosopo, magkakasunod na binili kalayaan ni Plato para sa dalawampung minas , at ipinadala siya sa bahay. Si Plato hapit mag-atubang sa kamatayon, apan gibaligya siya ngadto sa pagkaulipon. Si Anniceris , usa ka pilosopo nga taga- Cyrenaic , sa ulahi nagpalit sa kagawasan ni Plato sa baynte minas , ug gipapauli siya. Pagkamatay ni Dionysius, ayon sa Ikapitong Sulat ni Plato, Hiniling ni Dion na bumalik si Plato sa Syracuse upang magturo kay Dionysius II at gabayan siya upang maging isang pilosopo. Pagkahuman sa pagkamatay ni Dionysius, sumala sa Plano sa Ikapitong Sulat ni Plato, Gihangyo ni Dion si Plato nga mobalik sa Syracuse aron tudloan si Dionysius II ug giya siya nga mahimong usa ka hari nga pilosopo. Tila tinatanggap ni Dionysius II ang mga turo ni Plato, ngunit naging hinala siya kay Dion, ang kanyang tiyuhin. Morag gidawat ni Dionysius II ang mga pagtulon-an ni Plato, apan nahimo siyang nagduda ni Dion, iyang uyoan. Itinapon ni Dionysius si Dion at pinanatili si Plato laban sa kanyang kalooban. Giabog ni Dionysius si Dion ug gipadayon si Plato nga supak sa iyang kabubut-on. Kalaunan ay umalis si Plato sa Syracuse. Sang ulihi nagbiya si Plato sa Syracuse. Magbabalik si Dion upang ibagsak si Dionysius at pinasiyahan sa Syracuse sa isang maikling panahon bago mai-uswag ni Calippus , isang kapwa alagad ng Plato. Si Dion mobalik aron pukanon si Dionysius ug maghari sa Syracuse sa mubo nga panahon sa wala pa mailhi ni Calippus , usa ka kauban nga tinun-an ni Plato. Ayon kay Seneca, namatay si Plato sa edad na 81 sa parehong araw na ipinanganak siya. Matod ni Seneca, namatay si Plato sa edad nga 81 sa adlaw nga siya natawo. Ipinapahiwatig ng Suda na siya ay nabuhay sa 82 taon, samantalang inaangkin ni Neanthes ang edad na 84. Ang Suda nagpaila nga siya nagpuyo sa 82 ka tuig, samtang si Neanthes nag-angkon sa edad nga 84. Ang iba't ibang mga mapagkukunan ay nagbigay ng mga ulat tungkol sa kanyang pagkamatay. Daghang mga gigikanan ang naghatag mga asoy bahin sa iyang kamatayon. Isang kuwento, batay sa isang luray sinulat ng kamay, ay nagmumungkahi Plato namatay sa kanyang kama, habang ang isang batang Thracian batang babae nilalaro ang plauta sa kanya. Usa ka istorya, pinasukad sa usa ka makulit nga manuskrito, nagsugyot nga namatay si Plato sa iyang higdaanan, samtang ang usa ka batang babaye nga Thracian nagpatugtog sa plawta ngadto kaniya. Ang isa pang tradisyon na nagmumungkahi na namatay si Plato sa isang piging sa kasal. Laing tradisyon nga nagsugyot nga si Plato namatay sa usa ka pista sa kasal. Ang account ay batay sa sanggunian ni Diogenes Laertius sa isang account ni Hermippus, isang ikatlong-siglo Alexandrian. Ang asoy gibase sa paghisgot ni Diogenes Laertius sa usa ka asoy ni Hermippus, usa ka ikatulong siglo nga Alexandrian. Ayon sa Tertullian , Plato lang namatay sa kanyang pagtulog. Sumala ni Tertullian , si Plato yano nga namatay sa iyang pagkatulog. Ang Plato ay nagmamay- ari ng isang ari-arian sa Iphistiadae , na kung saan ay iniwan niya ang isang kabataan na nagngangalang Adeimantus, baka isang mas batang kamag-anak, tulad ng isang kapatid na lalaki o tiyuhin ni Plato. Si Plato adunay kabilin sa Iphistiadae , nga sa walaÕy higayon iyang gibilin sa usa ka batan-on nga ginganlag Adeimantus, tingali usa ka manghod nga paryente, ingon nga si Plato adunay usa ka magulang nga lalaki o uyoan sa ngalan niini. Kahit na naiimpluwensyahan ni Socrates ang Plato nang direkta na nauugnay sa mga diyalogo, ang impluwensya ng Pythagoras kay Plato, o sa isang mas malawak na kahulugan, ang mga Pythagoreans , tulad ng Archytas ay lilitaw din na naging makabuluhan. Bisan kung ang impluwensya ni Socrates kay Plato direkta nga may kalabutan sa mga diyalogo, ang impluwensya sa Pythagoras kay Plato, o sa mas lapad nga kahulugan, ang mga Pythagoreans , sama ni Archytas makita usab nga hinungdanon. Inamin ni Aristotle na ang pilosopiya ni Plato ay malapit nang sumunod sa mga turo ng Pythagoreans, at inuulit ni Cicero ang habol na ito. Giangkon ni Aristotle nga ang pilosopiya ni Plato suod nga nagsunod sa mga pagtulon-an sa mga Pythagoreans, ug gisulit ni Cicero kini nga pag-angkon. Sinabi nila na natutunan ni Plato ang lahat ng bagay na Pythagorean. Giingon nila nga nahibal-an ni Plato ang tanan nga mga butang Pythagorean. Posible na kapwa naiimpluwensyahan ng Orphism , at kapwa naniniwala sa metempsychosis , transmigration ng kaluluwa . Posible nga ang duha naimpluwensyahan sa Orphism , ug parehong mitoo sa metempsychosis , pagbalhin sa kalag . Ginawa ng Pythagoras na ang lahat ng mga bagay ay bilang, at ang kosmos ay nagmula sa mga alituntunin sa numero. Gituohan sa Pythagoras nga ang tanan nga mga butang numero, ug ang mga kosmos naggikan sa mga prinsipyo sa numero. Ipinakilala niya ang konsepto ng form bilang naiiba sa bagay, at na ang pisikal na mundo ay isang imitasyon ng isang walang hanggang mundo sa matematika. Gipaila niya ang konsepto sa porma nga lahi sa butang, ug nga ang pisikal nga kalibutan usa ka pagsundog sa usa ka mahangturon nga kalibutan sa matematika. Ang mga ideyang ito ay lubos na maimpluwensyahan sa Heraclitus, Parmenides at Plato. Kini nga mga ideya impluwensyado kaayo sa Heraclitus, Parmenides ug Plato. Tinanggap ni Numenius kapwa Pythagoras at Plato bilang dalawang awtoridad na dapat sundin ng isa sa pilosopiya. Gidawat ni Numenius ang Pythagoras ug Plato ingon ang duha nga mga awtoridad nga kinahanglan sundon sa pilosopiya. Ngunit itinuring niya ang awtoridad ni Plato bilang subordinate sa Pythagoras, na itinuturing niyang mapagkukunan ng lahat ng tunay na pilosopiya kabilang ang sariling Platon. Apan giisip niya ang awtoridad ni Plato nga ubos sa Pythagoras, nga iyang giisip nga gigikanan sa tanan nga tinuod nga pilosopiya lakip ang kaugalingon ni Plato. Para sa Numenius ito lamang ang isinulat ni Plato ng maraming mga pilosopikal na gawa, samantalang ang mga pananaw ni Pythagoras ay orihinal na ipinasa lamang sa pasalita. Alang ni Numenius igo ra nga gisulat ni Plato ang daghang mga pilosopikanhong mga buhat, samtang ang mga pagtan-aw sa Pythagoras sa sinugdanan gipasa lamang sa binaba. Ayon sa RM Hare , ang impluwensyang ito ay binubuo ng tatlong puntos. Sumala sa RM Hare , kini nga impluwensya adunay tulo nga mga puntos. Ang platonic Republic ay maaaring nauugnay sa ideya ng isang mahigpit na naayos na pamayanan ng mga nag-iisip na tulad ng pag-iisip, tulad ng itinatag ni Pythagoras sa Croton. Ang platonic Republic mahimong may kalabutan sa ideya sa usa ka hugpong nga organisado nga komunidad sa mga hunahuna nga adunay hunahuna, sama sa usa nga gitukod ni Pythagoras sa Croton. Ang ideya na ang matematika at, sa pangkalahatan ay nagsasalita, abstract na pag-iisip ay isang ligtas na batayan para sa pag-iisip ng pilosopiya pati na rin para sa mga malaking tesis sa agham at moral . Ang ideya nga ang matematika ug, sa kinatibuk-an nagsulti, abstract nga paghunahuna usa ka luwas nga basihan sa panghunahuna sa pilosopiya maingon man alang sa daghang mga thesis sa syensya ug moral . Nagbahagi sila ng isang mystical diskarte sa kaluluwa at ang lugar nito sa materyal na mundo. Nag-ambit sila og usa ka mystical approach sa kalag ug ang lugar niini sa materyal nga kalibutan. Maaaring pinag-aralan ni Plato sa ilalim ng matematika na si Theodorus ng Cyrene , at may isang dayalogo na pinangalanan at kung saan ang gitnang karakter ay ang matematiko na si Theaetetus . Si Plato mahimoÕg nagtuon sa ilawom sa matematiko nga si Theodorus of Cyrene , ug adunay usa ka diyalogo nga ginganlag ug kansang sentral nga kinaiya mao ang matematiko nga si Theaetetus . Habang hindi isang matematiko, si Plato ay itinuturing na isang natapos na guro ng matematika. Samtang dili usa ka matematiko, si Plato giisip nga usa ka nahimo nga magtutudlo sa matematika. Eudoxus ng Cnidus , ang pinakadakilang matematiko sa Classical Greece, na nag-ambag ng marami sa kung ano ang matatagpuan sa Euclid 's Elemento , ay itinuro ng Archytas at Plato. Si Eudoxus sa Cnidus , ang labing kadaghan nga matematiko sa Classical Greece, nga nakaamot sa kadaghanan sa nakit-an sa Euclid 's Element , gitudloan ni Archytas ug Plato. Tumulong si Plato upang makilala sa pagitan ng dalisay at inilapat ang matematika sa pamamagitan ng pagpapalawak ng agwat sa pagitan ng arithmetic, na tinatawag na bilang teorya at logistic, na tinatawag na arithmetic . Nakatabang si Plato nga mahibal-an ang kalainan sa putli ug gipadapat nga matematika pinaagi sa pagpalapad sa gintang tali sa arithmetic, gitawag karon nga numero sa teorya ug logistic, nga karon gitawag nga arithmetic . Sa diyalogo Timaeus Plato na nauugnay ang bawat isa sa apat na klasikal na elemento na may regular na solid dahil sa kanilang hugis, ang tinatawag na Platonic solids. Sa diyalogo si Timaeus Plato adunay kalabutan sa matag usa sa upat nga klasikal nga mga elemento nga adunay regular nga solid tungod sa ilang dagway, ang gitawag nga Platonic solids. Ang ikalimang regular na solid, ang dodecahedron , ay dapat na elemento na bumubuo sa kalangitan. Ang ikalima nga regular nga solid, ang dodecahedron , mao ang elemento nga naghimo sa kalangitan. Ang dalawang pilosopo na Heraclitus at Parmenides, kasunod ng paraan na pinasimulan ng mga pilosopo na pre-Sokratikong Griyego tulad ng Pythagoras. Ang duha ka mga pilosopo Heraclitus ug Parmenides, sa pagsunod sa dalan nga gipasiugdahan sa pre-Socratic Gregong mga pilosopo sama sa Pythagoras. Umalis mula sa mitolohiya at sinimulan ang metaphysical tradisyon na malakas na nakakaimpluwensya kay Plato at nagpapatuloy ngayon. Sa pagpauli gikan sa mitolohiya ug magsugod sa dunay tradisyon nga hugot nga nakaimpluwensya Plato ug nagpadayon karon. Ang natitirang mga fragment na isinulat ni Heraclitus ay nagmumungkahi ng pananaw na ang lahat ng mga bagay ay patuloy na nagbabago, o nagiging . Ang nahabilin nga mga tipik nga gisulat ni Heraclitus nagsugyot sa pagtan-aw nga ang tanan nga mga butang padayon nga nagbag-o, o nahimo . Ang kanyang imahe ng ilog, na may palaging nagbabago na tubig, ay kilala. Ang iyang imahe sa sapa, nga adunay kanunay nga nagbag-o nga tubig, naila kaayo. Ayon sa ilang mga sinaunang tradisyon tulad ng Diogenes Laertius, natanggap ni Plato ang mga ideyang ito sa pamamagitan ng alagad ni Heraclitus ' Cratylus. Sumala sa pipila ka mga karaang tradisyon sama nianang sa Diogenes Laertius, nadawat ni Plato kini nga mga ideya pinaagi sa tinun-an ni Heraclitus nga si Cratylus. Na gaganapin ang mas radikal na pananaw na ang patuloy na pagbabago ay nagbabago ng pag- aalinlangan dahil hindi natin masasabi ang isang bagay na walang permanenteng kalikasan. Nga naghupot sa labi ka radikal nga panan-aw nga ang padayon nga pagbag-o nagbabag sa pagduhaduha tungod kay dili naton mahubit ang usa ka butang nga walaÕy permanente nga kinaiya. Ang Parmenides ay nag-ampon ng isang magkasalungat na pangitain, na pinagtutuunan ang ideya ng walang pagbabago na Pagiging at ang pananaw na pagbabago ay isang ilusyon. Parmenides gisagop sa usa ka bug-os nga sukwahi nga panan-awon, naglalis alang sa ideya sa mausab Binuhat ug sa mga panglantaw nga ang kausaban mao ang usa ka ilusyon. Ang tala ni John Palmer ay ang pagkakaiba-iba ng mga Parmenides sa mga pangunahing pamamaraan ng pagiging at ang kanyang hinango sa mga katangian na dapat kabilang sa kung ano ang nararapat. Giingon ni John Palmer nga pagkalahi sa Parmenides taliwala sa mga punoan nga pamaagi sa pagkahimo ug ang iyang pag-angkon sa mga kinaiyahan nga kinahanglan nahisakop sa kinahanglan. Tulad nito, ay karapat-dapat siyang makita bilang tagapagtatag ng metaphysics o ontology bilang isang domain ng pagtatanong na naiiba sa teolohiya . Nga ingon niini, angayan nga siya makita ingon ang magtutukod sa metaphysics o ontology ingon usa ka domain sa pangutana nga lahi sa teolohiya . Ang mga ideyang ito tungkol sa pagbabago at pagiging permanente, o pagiging at pagiging, naimpluwensyahan ni Plato sa pagbuo ng kanyang teorya ng mga Form. Kini nga mga ideya bahin sa pagbag-o ug pagkalunsay, o pagkahimo ug Pagkahimong impluwensyado ni Plato sa paghimo sa iyang teorya sa mga Pormula. Ang pinaka-kritikal na pag-uusap ni Plato ay tinatawag na Parmenides , na nagtatampok ng Parmenides at ng kanyang mag-aaral na si Zeno , na sumusunod sa pagtanggi ni Parmenides ng pagbabago ay pinagtalo nang malakas sa kanyang mga kabalintunaan upang tanggihan ang pagkakaroon ng paggalaw . Ang labing kritikal nga pag-istoryahan ni Plato nga gitawag nga Parmenides , nga adunay Parmenides ug ang iyang estudyante nga si Zeno , nga nagsunod sa pagdumili ni Parmenides nga kusog nga nakiglalis sa iyang mga paradiko aron ipanghimatuud nga adunay paglihok . Kasama sa dayalogo ng Plato ni Sophato ang isang Eleatic na estranghero, isang tagasunod ng Parmenides, bilang isang foil para sa kanyang mga argumento laban sa Parmenides. Ang pakigsulti sa Plato ni Sophato naglakip sa usa ka estranghero sa Eleatic , usa ka sumusunod sa Parmenides, ingon usa ka bida sa iyang mga pangatarungan batok sa Parmenides. Sa diyalogo Plato ay nakikilala ang mga pangngalan at pandiwa , na nagbibigay ng ilan sa mga pinakaunang paggamot ng paksa at hulaan . Sa diyalogo Ang Plato nagpaila sa mga pangngalan ug berbo , nga naghatag sa pipila nga labing una nga pagtambal sa hilisgutan ug gitagna . Nagtalo rin siya na ang paggalaw at pahinga kapwa ay, laban sa mga tagasunod ng Parmenides na nagsasabing ang pahinga ay ngunit ang paggalaw ay hindi. Giingon usab niya nga ang kalihukan ug pahulay pareho ang mga, batok sa mga tagasunod sa Parmenides nga nag-ingon pahulay apan dili mosyon. Si Plato ay isa sa mga tapat na batang tagasunod ng Socrates . Si Plato usa sa mga debotado nga batan-ong sumusunod sa Socrates . Ang tumpak na ugnayan sa pagitan ng Plato at Socrates ay nananatiling isang lugar ng pagtatalo sa mga iskolar. Ang tukma nga kalambigitan tali ni Plato ug Socrates nagpabilin nga usa ka lugar sa panagbingkil sa mga iskolar. Si Plato ay hindi kailanman nagsasalita sa kanyang sariling tinig sa kanyang mga diyalogo , at nagsasalita bilang Socrates sa lahat maliban sa mga Batas . Si Plato wala gayud nagsulti sa iyang kaugalingon nga tingog sa iyang mga diyalogo , ug nagsulti ingon Socrates sa tanan gawas sa Balaod . Sa Ikalawang Sulat , sinasabi nito, walang pagsulat ng Plato na umiiral o kailanman ay mayroong, ngunit ang mga sinabi ngayon na kanyang ay ang mga Socrates ay naging maganda at bago. Sa Ikaduha nga Sulat , kini giingon, wala'y pagsulat sa Plato nga naglungtad o wala na maglungtad, apan kadtong giingon karon nga iya iya sa usa ka Socrates nga nahimong matahum ug bag-o. Kung ang Letter ay Plato's, ang pangwakas na kwalipikasyon ay tila pinag-uusisa sa mga makasaysayang katapatan ng mga diyalogo. Kung ang Letter iya ni Plato, ang katapusang kwalipikasyon nga daw nagpangutana sa kasaligan nga kasayuran sa mga diyalogo. Sa anumang kaso, ang Xenophon 's Memorabilia at Aristophanes 's The Clouds ay tila nagpapakita ng isang medyo magkakaibang larawan ng Socrates mula sa isang pinturang Plato. Bisan unsa man ang kahimtang, ang Xenophon 's Memorabilia ug Aristophanes 's The Clouds ingon og nagpakita sa usa ka lahi nga litrato sa Socrates gikan sa usa nga mga Plato. Ang ilan ay tumawag ng pansin sa problemang pagkuha ng Plato's Socrates upang maging kanyang bibig, binigyan ng reputasyon ni Socrates para sa kabalintunaan at ang dramatikong katangian ng form ng diyalogo. Ang uban nagtawag sa atensyon sa problemasa pagkuha sa mga Socrates ni Plato nga iyang tigpamaba, gihatagan ang reputasyon ni Socrates alang sa pag- irog ug ang katingalahang kinaiya sa porma sa diyalogo. Ang katangian ni Aristotle ay may ibang doktrina na may paggalang sa mga Form sa Plato at Socrates. Ang Aristotle adunay usa ka lahi nga doktrina nga may kalabotan sa mga Pormula sa Plato ug Socrates. Ipinapahiwatig ni Aristotle na ang ideya ng mga pormula ni Socrates ay maaaring matuklasan sa pamamagitan ng pagsisiyasat ng likas na mundo, hindi katulad ng mga Form ng Plato na umiiral nang lampas at labas ng ordinaryong saklaw ng pang-unawa ng tao. Gisugyot ni Aristotle nga ang ideya ni Socrates sa mga porma mahimong mahibal-an pinaagi sa pagsusi sa kinaiyanhon nga kalibutan, dili sama sa mga Porma sa Plato nga naglungtad sa gawas ug gawas sa naandan nga han-ay sa pagsabot sa tawo. Sa mga diyalogo ng Plato bagaman, si Socrates kung minsan ay tila sumusuporta sa isang mystical side, tinatalakay ang muling pagkakatawang - tao at ang mga misteryong relihiyon , sa pangkalahatan ay iniugnay ito kay Plato. Sa mga diyalogo sa Plato bisan pa, si Socrates usahay nagsuporta sa usa ka mystical side, naghisgot bahin sa reinkarnasyon ug sa mga misteryo nga relihiyon , kini sa kadaghanan gipahinungod kang Plato. Anuman, ang pananaw na ito ni Socrates ay hindi maaaring palayasin sa kamay, dahil hindi natin matiyak ang mga pagkakaiba sa pagitan ng mga pananaw nina Plato at Socrates. Bisan unsa man, kini nga pagtan-aw sa Socrates dili mahimo nga mawala, tungod kay dili kita makasiguro sa mga kalainan tali sa panan-aw ni Plato ug Socrates. Sa Meno Plato ay tumutukoy sa Eleusinian Mysteries, na nagsasabi kay Meno ay mauunawaan niya ang mga sagot ni Socrates kung maaari siyang manatili para sa mga pagsisimula sa susunod na linggo. Sa Meno Plato nagtumong sa Eleusinian Mysteries, nagsulti sa Meno nga mas masabtan niya ang mga tubag ni Socrates kung mahimo siya magpabilin alang sa mga inisyatibo sa sunod semana. Posible na nakibahagi sina Plato at Socrates sa Eleusinian Mysteries. Posible nga nangapil sila si Plato ug Socrates sa Eleusinian Mysteries. Sa mga diyalogo ni Plato, si Socrates at ang kanyang kumpanya ng mga pagtatalo ay may sasabihin sa maraming mga paksa, kabilang ang ilang mga aspeto ng metaphysics . Sa mga diyalogo ni Plato, si Socrates ug ang iyang kompanya nga mga panaglalis adunay gisulti sa daghang mga hilisgutan, lakip ang daghang aspeto sa metaphysics . Kasama dito ang relihiyon at agham, kalikasan ng tao, pag-ibig, at sekswalidad. Mahigit sa isang diyalogo ang pinaghahambing ang pang-unawa at katotohanan , likas na katangian at kaugalian, at katawan at kaluluwa. Naglakip kini sa relihiyon ug siyensya, kinaiyahan sa tawo, gugma, ug sekswalidad. Labaw sa usa ka diyalogo ang nagtandi sa panghunahuna ug reyalidad , kinaiyahan ug kostumbre, ug lawas ug kalag. Ang katibayan ng windmill ng teyem ng Pythagorean na natagpuan sa Euclid's Element . Ang ebidensya sa windmill sa teyema sa Pythagorean nga makita sa Euclid's Element . Ang Platonism at ang teorya nito ng mga Form ay itinanggi ang katotohanan ng materyal na mundo, isinasaalang-alang lamang ito ng isang imahe o kopya ng totoong mundo. Ang Platonism ug ang teorya niini sa mga Porma naglimud sa katinuud sa kalibutan nga materyal, nga gikonsiderar kini usa lamang ka imahe o kopya sa tinuud nga kalibutan. Ang teorya ng mga Pormula ay unang ipinakilala sa diyalogo ng Phaedo kung saan tinanggihan ni Socrates ang pluralismo ng mga gusto ni Anaxagoras. Ang teorya sa mga Pormula una nga gipaila sa diyalogo sa Phaedo kung diin gisalikway ni Socrates ang pluralismo sa mga gusto ni Anaxagoras. Pagkatapos ang pinakasikat na tugon sa Heraclitus at Parmenides, habang binibigyan ang Opposites Argument bilang suporta ng mga Form. Unya ang pinakasikat nga tubag sa Heraclitus ug Parmenides, samtang gihatag ang Oposito Argument isip suporta sa mga Pormula. Ayon sa teoryang ito ng mga Form ay may hindi bababa sa dalawang mundo: ang maliwanag na mundo ng mga kongkretong bagay, na nahahawakan ng mga pandama , na palaging nagbabago, at isang hindi nagbabago at hindi nakikitang mundo ng mga Porma o abstract na mga bagay , nahahawakan ng dalisay na kadahilanan. kung saan ang maliwanag. Sumala sa kini nga teorya sa mga Porma adunay labing menos duha ka mga kalibutan: ang dayag nga kalibutan sa mga konkretong mga butang, nga nasakup sa mga igbalati , nga kanunay nagbag-o, ug usa ka dili nabag-o ug dili makit-an nga kalibutan sa mga Porma o abstract nga mga butang , nasabtan sa putli nga katarungan. nga nagpadayag kung unsa ang dayag. Masasabi rin na mayroong tatlong mundo, na may maliwanag na mundo na binubuo ng parehong mundo ng mga materyal na bagay at ng mga imaheng pang-isip, na may ikatlong kaharian na binubuo ng mga Form. Mahimo usab nga giingon nga adunay tulo ka mga kalibutan, nga adunay dayag nga kalibutan nga gilangkuban sa kalibutan sa mga materyal nga butang ug mga imahen sa pangisip, nga adunay ikatulo nga kaharian nga gilangkuban sa mga Porma. Kaya, bagaman mayroong salitang Platonic idealism, tumutukoy ito sa mga Platonic Ideas o ang mga Form, at hindi sa ilang platonic na uri ng pagiging perpekto , isang pananaw sa ika-18 siglo na nakikita ang bagay bilang hindi tunay na pabor sa isip . Mao nga, bisan kung adunay termino nga Platonic idealism, kini nagtumong sa Platonic Ideas o sa Mga Porma, ug dili sa pila nga matang sa pagka- idealista , usa ka panan-aw sa ika-18 nga siglo nga nakita ang butang nga dili tinuud nga pabor sa hunahuna . Para kay Plato, kahit na nahahawakan ng isip, tanging ang mga Form ay tunay na tunay. Alang kang Plato, bisan kung nasabtan sa hunahuna, ang mga Porma ra ang tinuud nga tinuod. Ang mga Form ng Plato ay kumakatawan sa mga uri ng mga bagay, pati na rin ang mga katangian , pattern, at relasyon , na tinutukoy namin bilang mga bagay. Ang mga Pormula sa Plato sa ingon nagrepresentar sa mga matang sa mga butang, ingon man mga kabtangan , sumbanan, ug relasyon , nga gipunting naton ingon mga butang. Tulad ng mga indibidwal na mga talahanayan, upuan, at mga kotse ay tumutukoy sa mga bagay sa mundong ito, 'pagiging kaibig-ibig', 'pagiging upuan', at 'pagkukulit', pati na rin ang hustisya , katotohanan , at kagandahang tumutukoy sa mga bagay sa ibang mundo. Sama ra nga ang mga indibidwal nga lamesa, lingkuranan, ug mga awto nagtumong sa mga butang dinhi sa kalibutan, 'pagkamaayo', 'pagkalingkod', ug pagkamaayo, ingon usab ang hustisya , kamatuoran , ug katahum nagtumong sa mga butang sa laing kalibutan. Ang isa sa mga pinaka-nabanggit na halimbawa ni Plato para sa mga Form ay ang mga katotohanan ng geometry , tulad ng teorema ng Pythagorean . Ang usa sa labing gikutlo nga mga pananglitan ni Plato alang sa mga Pormula mao ang mga kamatuoran sa geometry , sama sa teyema sa Pythagorean . Sa madaling salita, ang mga Form ay mga unibersal na ibinigay bilang isang solusyon sa problema ng mga unibersal, o ang problema ng ang Isa at Maraming, hal. Kung paano mailalapat ng isang tao ang pula sa maraming mga pulang bagay. Sa laing pagkasulti, ang mga Pormula mga unibersal nga gihatag ingon usa ka solusyon sa problema sa mga unibersal, o ang problema sa Usa ug Daghang, pananglitan kung giunsa ang usa nga naglaraw sa pula mahimong magamit sa daghang mga pula nga butang. Para kay Plato ito ay dahil mayroong isang abstract na object o Porma ng pula, pamumula mismo, kung saan nakilahok ang ilang mga pulang bagay. Alang kang Plato kini tungod kay adunay usa ka abstract nga butang o Porma sa pula, pula ang kaugalingon, diin ang daghang mga butang nga moapil. Tulad ng solusyon ni Plato na ang mga unibersal ay mga Pormula at ang mga Pormula ay totoo kung anuman, ang pilosopiya ni Plato ay hindi matatalino na tinatawag na Platonic realism. Ingon ang solusyon ni Plato nga ang mga unibersal mao ang mga Porma ug nga ang mga Porma tinuod kung adunay bisan unsa, ang pilosopiya ni Plato dili matun-an nga gitawag nga Platonic realism. Ayon kay Aristotle, ang pinakamahusay na kilalang argumento ni Plato bilang suporta sa mga Form ay ang one over many argument. Matod ni Aristotle, ang labing nahibal-an nga argumento ni Plato sa pagsuporta sa mga Porma mao ang usa nga labi ka daghan nga argumento. Bukod sa hindi mababago, walang tiyak na oras, walang pagbabago, at isa sa marami, ang mga Form ay nagbibigay din ng mga kahulugan at pamantayan kung saan sinusukat ang lahat ng mga pagkakataon. Gawas sa dili mabag-o, walaÕy oras, walaÕy kabag-ohan, ug usa sa daghan, ang mga Porma naghatag usab mga katin-awan ug sukdanan diin gisukod ang tanan nga mga higayon. Sa mga diyalogo ay regular na hinihiling ni Socrates ang kahulugan - sa kahulugan ng masidhing mga kahulugan - ng isang pangkalahatang termino. Sa dayalogo Socrates regular nangutana sa kahulogan - sa diwa sa intensional kahulugan. At pinupuna ang mga taong sa halip ay nagbibigay sa kanya ng mga partikular, extensional na halimbawa, sa halip na kalidad na ibinahagi ng lahat ng mga halimbawa . Ug manaway sa mga tawo nga sa baylo sa paghatag kaniya partikular, extensional mga panig-ingnan, kay sa sa kalidad mipakigbahin sa tanan nga mga panig-ingnan . Sa gayon mayroong isang mundo ng perpekto, walang hanggan, at walang pagbabago na kahulugan ng mga predicates, ang mga Porma, na mayroon sa lupain ng pagiging nasa labas ng puwang at oras. Sa ingon adunay usa ka kalibutan nga perpekto, walay katapusan, ug walay kabag-o nga gipasabut sa mga predicates, ang mga Porma, nga naa sa gingharian sa gawas sa wanang ug panahon. Ang di-sakdal na matalinong mundo ng pagiging, mga paksa sa anumang kalagayan sa pagitan ng pagiging at wala , na nakikibahagi sa mga katangian ng mga Porma, at ito ay kawastuhan. Ang dili hingpit nga makatarunganon nga kalibutan sa pagkahimo, mga hilisgutan bisan diin sa kahimtang nga wala ug wala , nga nag-ambit sa mga hiyas sa mga Porma, ug mao ang kinaiyahan niini. Itinataguyod ni Plato ang isang paniniwala sa kawalang-kamatayan ng kaluluwa, at maraming mga diyalogo ay nagtatapos sa mahabang mga talumpati na nag-iisip ng buhay . Gipasiugda ni Plato ang usa ka pagtuo sa pagka-imortal sa kalag, ug daghang mga diyalogo ang natapos sa taas nga mga pakigpulong nga naghanduraw sa kinabuhi . Sa Timaeus , hinahanap ng Socrates ang mga bahagi ng kaluluwa sa loob ng katawan ng tao. Sa Timaeus , gipangita ni Socrates ang mga bahin sa kalag sa sulod sa lawas sa tawo. Ang kadahilanan ay matatagpuan sa ulo, espiritu sa tuktok na ikatlo ng katawan ng tao , at ang gana sa gitna ng ikatlong bahagi ng katawan ng tao, hanggang sa pusod . Ang pangatarungan nahimutang sa ulo, espiritu sa tumoy nga ikatulo sa torso , ug ang gana sa tunga nga ikatulo sa torso, hangtod sa pusod . Maraming mga aspeto ng epistemology ay tinalakay din ng Socrates, tulad ng karunungan. Daghang mga aspeto sa epistemology ang gihisgutan usab ni Socrates, sama sa kinaadman. Mahigit sa isang diyalogo ang pinaghahambing ang kaalaman at opinyon. Kapin sa usa ka diyalogo ang nagtandi sa kahibalo ug opinyon. Ang epistemology ni Plato ay nagsasangkot kay Socrates na nagpapatunay na ang kaalaman ay hindi empirikal, at nagmula ito sa banal na pananaw. Ang epistemology ni Plato naglangkob kay Socrates nga nangatarungan nga ang kinaadman dili empatiya, ug nga gikan kini sa pagsabot sa Diyos. Ang mga Form ay may pananagutan din para sa parehong kaalaman o katiyakan, at nahahawakan ng dalisay na kadahilanan. Ang mga pormula adunay tulubagon alang sa kahibalo o kasiguruhan, ug nasabtan sa tiunay nga hinungdan. Sa ilang mga diyalogo, binago ni Socrates ang intuition ng karaniwang tao tungkol sa kung ano ang nalalaman at kung ano ang tunay. Sa daghang mga diyalogo, gibalhin ni Socrates ang intuition sa komon nga tawo bahin sa kung unsa ang nahibal-an ug kung unsa ang tinuod. Ang katotohanan ay hindi magagamit sa mga gumagamit ng kanilang katinuan. Ang reyalidad dili magamit sa mga mogamit sa ilang katin-awan. Sinabi ni Socrates na ang nakakakita ay bulag. Si Socrates nag-ingon nga siya nga makakita sa iyang mga mata buta. Habang ang karamihan sa mga tao ay kumukuha ng mga bagay ng kanilang mga pandama upang maging totoo kung mayroon man, si Socrates ay nagmumuni-muni ng mga tao na nag-iisip na ang isang bagay ay kailangang maunawaan sa mga kamay upang maging totoo. Samtang ang kadaghanan sa mga tawo gikuha ang mga butang sa ilang mga panabut nga tinuod kung adunay bisan unsa, si Socrates walay pagtahod sa mga tawo nga naghunahuna nga ang usa ka butang kinahanglan masabtan sa mga kamot aron mahimong tinuod. Sa Theaetetus , sinabi niya na ang mga taong ito ay eu amousoi, isang expression na nangangahulugang literal, maligaya nang walang muses. Sa Theaetetus , giingon niya nga ang mga tawo mao ang eu amousoi, usa ka ekspresyon nga nagpasabut sa literal, malipayon nga wala ang mga muse. Sa madaling salita, ang mga taong ito ay kusang mangmang, nabubuhay nang walang banal na inspirasyon at pag-access sa mas mataas na pananaw tungkol sa katotohanan. Sa laing pagkasulti, ang ingon nga mga tawo andam nga walaÕy salabutan, nabuhi nga walay balaang pagdasig ug pag-access sa mas taas nga mga panabut bahin sa katinuud. Sa mga diyalogo ni Plato, palaging iginigiit ni Socrates ang kanyang kamangmangan at pagiging mapagpakumbaba, na wala siyang alam , kaya tinawag na Socrates. Sa mga diyalogo ni Plato, si Socrates kanunay nag-insulto sa iyang pagkawalay alamag ug pagkamapaubsanon, nga wala siya'y nahibal-an , nga gitawag nga Socratic irony. Maraming mga diyalogo ang tumatanggi sa isang serye ng mga pananaw, ngunit hindi nag-aalok ng walang positibong posisyon ng sarili nito, na nagtatapos sa aporia . Daghang mga diyalogo ang nagpanghimatuud sa sunud-sunod nga mga panan-aw, apan walaÕy pagtanyag nga positibo nga posisyon sa iyang kaugalingon, nga natapos sa kamatuuran . Sa ilang mga diyalogo ni Plato, ipinakilala ni Socrates ang ideya na ang kaalaman ay isang bagay na alaala ng estado bago ipanganak ang isang tao, at hindi sa pagmamasid o pag-aaral. Sa daghang mga diyalogo ni Plato, gipahayag ni Socrates ang ideya nga ang kahibalo usa ka butang nga hinumdoman sa estado sa wala pa matawo, ug dili sa pag-obserbar o pagtuon. Ang pagsunod sa tema ng pag-amin ng kanyang sariling kamangmangan, regular na nagreklamo si Socrates ng kanyang pagkalimot. Ang pagpadayon sa tema sa pagdawat sa iyang kaugalingon nga pagkawalay alamag, si Socrates kanunay nagreklamo sa iyang pagkalimot. Sa Meno , gumagamit si Socrates ng isang geometrical na halimbawa upang maipaliwanag ang pananaw ni Plato na ang kaalaman sa kahulugang ito ay nakuha sa pamamagitan ng paggunita. Sa Meno , si Socrates naggamit sa usa ka geometrical nga ehemplo aron ipatin-aw ang panan-aw ni Plato nga ang kinaadman sa niining ulahi nga diwa nakuha pinaagi sa paghinumdom. Si Socrates ay humihiling ng isang katotohanan tungkol sa isang geometrical na konstruksyon mula sa isang alipin na lalaki, na hindi niya alam kung ang katotohanan . Gipili ni Socrates ang usa ka kamatuoran bahin sa usa ka geometrical nga konstruksyon gikan sa usa ka batang lalaki, nga dili unta nahibal-an ang tinuod. Ang kaalaman ay dapat na naroroon, pagtatapos ni Socrates, sa isang walang hanggan, hindi pang-eksperimentong form. Ang kinaadman kinahanglan nga naa, natapos ni Socrates, sa usa ka mahangturon ug dili eksperimento nga porma. Sa iba pang mga pag-uusap, ang Sophist , Statesman , Republic , at Parmenides , si Plato mismo ay nag-uugnay ng kaalaman sa pag-aakalang hindi nagbabago ng mga Form at ang kanilang mga relasyon sa isa't isa kasama ang mga proseso ng koleksyon at dibisyon . Sa uban pang mga diyalogo, ang Sophist , Statesman , Republic , ug Parmenides , si Plato mismo ang nakig-uban sa kahibalo sa pagdakup sa walaÕy pagbag-o nga mga Porma ug ang ilang relasyon sa usag usa lakip ang mga proseso sa pagkolekta ug pagbahin . Mas malinaw, si Plato mismo ay nagtalo sa Timaeusang kaalamang ito ay palaging proporsyonal sa lupain kung saan ito nakukuha. Mas klaro, si Plato mismo ang nangatarungan sa Timaeusnga ang kahibalo kanunay nga katimbang sa gingharian diin kini nakuha. Sa madaling salita, kung ang isa ay nakakuha ng isang account ng isang bagay sa eksperyensya, dahil ang mundo ng kamalayan ay nasa pagkakamali, ang mga pananaw na nakamit ay magiging mga opinyon lamang. Sa laing pagkasulti, kung makuha sa usa ka tawo ang asoy bahin sa usa ka butang nga eksperyensya, tungod kay ang kalibutan sa pagsabut nahinabo, ang mga panan-aw nga naabut niini usa ra ang mga opinyon. At ang mga opinyon ay nailalarawan sa isang kakulangan ng pangangailangan at katatagan. Ug ang mga opinyon gihulagway sa usa ka kakulang sa panginahanglan ug kalig-on. Sa kabilang banda, kung ang isa ay nakakuha ng isang account ng isang bagay sa pamamagitan ng mga di-matalinong mga form, dahil ang mga form na ito ay hindi nagbabago, gayon din ang account na nagmula sa kanila. Sa laing bahin, kung makuha sa usa ka tawo ang usa ka asoy sa usa ka butang pinaagi sa dili maayong panghunahuna, tungod kay kini nga mga porma dili mausab, mao usab ang asoy nga nakuha gikan kanila. Ang pag-unawa sa mga form ay kinakailangan para sa kaalaman ay maaaring gawin upang magkasama sa teorya ni Plato sa Theaetetus at Meno . Kanang pagkahadlok sa mga pormula kinahanglanon alang sa kahibalo mahimoÕg ig-uban sa teorya ni Plato sa Theaetetus ug Meno . Sa katunayan, ang pagkaunawa sa mga Form ay maaaring nasa base ng account na kinakailangan para sa pagbibigay katwiran, na nag-aalok ito ng pundasyonkaalaman na kung saan mismo ay hindi nangangailangan ng account, sa gayon maiiwasan ang isang walang hanggan regression . Sa tinuud, ang pagkahadlok sa mga Porma mahimoÕg naa sa punoan sa ÒaccountÓ nga gikinahanglan alang sa pagpangatarungan, tungod kay naghatag kini katukurankahibalo nga sa kaugalingon dili kinahanglan account, sa ingon paglikay sa usa ka walay kinutuban nga pagkalugi . Isang diagram ng Venn na naglalarawan ng klasikal na teorya ng kaalaman. Usa ka diagram ni Venn nga naghulagway sa klasikal nga teorya sa kahibalo. Marami ang nagsalin kay Plato na nagsasabi - kahit na ang una ang sumulat na ang kaalaman ay nabibigyang-katwiran ng tunay na paniniwala , isang impluwensyang pananaw na nagpapaalam sa mga pag-unlad sa epistemology. Daghan ang mihubad sa Plato nga nag-ingon-bisan ingon nga ang una nga isulat-nga kahibalo mao ang gipakamatarung tinuod nga pagtuo , usa ka impluwensiyadong panglantaw nga kasayorang umaabot kalambuan sa epistemology. Ang pagpapakahulugan na ito ay bahagyang batay sa isang pagbasa ng Theaetetus kung saan ipinagtalo ni Plato na ang kaalaman ay nakikilala sa tanging tunay na paniniwala ng may alam na may account ng bagay ng kanyang o sa kanyang tunay na paniniwala. Kini nga interpretasyon bahin bahin sa usa ka pagbasa sa Theaetetus diin gisaysay ni Plato nga ang nahibal-an nga nahibal-an gikan sa tinuod nga tinuohan sa nahibal-an nga adunay usa ka asoy sa butang sa iyang o sa iyang tinuod nga pagtuo. At ang teoryang ito ay maaaring makita muli sa Meno , kung saan iminumungkahi na ang tunay na paniniwala ay maaaring itataas sa antas ng kaalaman kung ito ay nakasalalay sa isang account tungkol sa tanong na bakit ang object ng totoong paniniwala ay gayon. Ug kini nga teorya mahimo usab nga makita sa Meno , diin gisugyot nga ang tinuud nga pagtuo mahimong maitaas sa lebel sa kahibalo kung nahigot kini sa usa ka asoy sama sa pangutana nga ngano ang katuyoan sa tinuud nga pagtuo mao na. Pagkalipas ng maraming taon, bantog na ipinakita ni Edmund Gettier ang mga problema ng makatwirang totoong paniniwala na account ng kaalaman. Daghang mga tuig ang nakalabay, bantog nga gipasundayag ni Edmund Gettier ang mga problema sa gipakamatarung nga tinuod nga asoy sa pagtuo nga nahibal-an. Na ang modernong teorya ng nabibigyang katwiran ng tunay na paniniwala bilang kaalaman na tinatalakay ng Gettier ay katumbas ng Plato's ay tinanggap ng ilang mga iskolar ngunit tinanggihan ng iba. Nga ang moderno nga teorya nga gipakamatarong sa tinuud nga tinuohan sama sa kahibalo nga gitun-an sa Gettier katumbas sa Plato nga gidawat sa pipila nga mga iskolar apan gisalikway sa uban. Si Plato mismo ay nagpakilala ng mga problema sa makatwirang totoong kahulugan ng paniniwala sa Theaetetus , na nagtatapos na ang katwiran (o isang account) ay mangangailangan ng kaalaman sa pagkakaiba , nangangahulugan na ang kahulugan ng kaalaman ay pabilog . Si Plato mismo nagpaila sa mga problema sa gipakamatarung nga tinuud nga kahulugan sa pagtuo sa Theaetetus , nga naghinapos nga ang katarungan (o usa ka asoy) manginahanglan og kahibalo sa kalainan , nagpasabut nga ang pakahulugan sa kahibalo nga lingin . Maraming mga diyalogo ang tumatalakay sa mga etika kabilang ang birtud at bisyo, kasiyahan at sakit, krimen at parusa, at katarungan at gamot. Daghang diyalogo ang naghisgot sa pamatasan lakip ang hiyas ug bisyo, kalipayan ug kasakit, krimen ug silot, ug hustisya ug tambal. Tinitingnan ni Plato ang The Good bilang ang kataas-taasang Form, kahit papaano mayroon kahit lampas na. Gitan-aw ni Plato ang The Good ingon ang labing kataas nga Porma, bisan pa adunay karon nga sobra sa pagkahimo. Socrates propounded isang moral intellectualism na inaangkin na walang sinuman ang gumawa ng masama sa layunin, at malaman kung ano ang magandang resulta sa paggawa ng mabuti; ang kaalaman na ito ay kabutihan. Gisugyot ni Socrates ang usa ka intellectual intellectualism nga nag-angkon nga walaÕy nagbuhat nga dili maayo sa katuyoan, ug mahibal-an kung unsa ang maayo nga mga sangputanan sa pagbuhat sa maayo; kana nga kahibalo mao ang hiyas. Sa diyalogo ng Protagoras ay pinagtutuunan na ang birtud ay likas at hindi matutunan. Sa diyalogo sa Protagoras giingon nga ang hiyas adunay kinaiyanhon ug dili matun-an. Inihahatid ng Socrates ang sikat na Euthyphro dilemma sa diyalogo ng parehong pangalan. Gipresentar ni Socrates ang bantog nga dilema Euthyphro sa dayalogo sa parehas nga ngalan. Ang mga diyalogo ay tumatalakay din sa politika. Ang mga diyalogo naghisgot usab sa politika. Ang ilan sa mga pinaka-tanyag na doktrina ni Plato ay nakapaloob sa Republic pati na rin sa Batas at ang estadista . Ang pila sa labing inila nga mga doktrina ni Plato anaa sa Republika ingon man sa mga Balaod ug Estadman . Dahil ang mga doktrinang ito ay hindi direktang sinasalita ni Plato at nag-iiba sa pagitan ng mga diyalogo. Tungod kay kini nga mga doktrina wala direkta nga gisulti ni Plato ug magkalainlain tali sa mga diyalogo. Hindi nila tuwirang maipalagay na kumakatawan sa sariling mga pananaw ni Plato. Dili kini direkta nga ipangisip nga nagrepresentar sa kaugalingon nga mga pagtan-aw ni Plato. Iginiit ni Socrates na ang mga lipunan ay mayroong istraktura ng klase ng tripartite na naaayon sa gana ng gana / espiritu / pangangatuwiran ng indibidwal na kaluluwa. Gipasalig ni Socrates nga ang mga katilingban adunay usa ka istruktura nga klase nga tripartite nga katumbas sa gana sa gana / espiritu / pangatarungan sa indibidwal nga kalag. Ang gana / espiritu / dahilan ay magkatulad sa mga castes ng lipunan. Ang gana / espiritu / pangatarungan parehas sa mga castes sa katilingban. Produktibo (Manggagawa) ang mga manggagawa, karpintero, tubero, mason, mangangalakal, magsasaka, ranchers, atbp. Mga produktibo (Trabahante) ang mga mamumuo, panday, plumber, mason, negosyante, mag-uuma, ranchers, ug uban pa Ito ay tumutukoy sa gana na bahagi ng kaluluwa. Kini katumbas sa gana nga bahin sa kalag. Proteksiyon (mandirigma o Tagapangalaga) mga taong malakas ang loob, malakas at matapang; sa armadong pwersa. Pagpanalipod (Mga Gubat o Tigbantay) mga maanyag, kusgan ug maisog; sa armadong pwersa. Ang mga ito ay nauugnay sa espiritu na bahagi ng kaluluwa. Kini katumbas sa espiritu nga bahin sa kalag. Pamamahala (Rulers o Philosopher Kings) ang mga marunong, makatuwiran, may pagpipigil sa sarili, sa pag-ibig sa karunungan, na angkop na gumawa ng mga pagpapasya para sa komunidad. Ang mga ito ay nauugnay sa dahilan na bahagi ng kaluluwa at kakaunti. Pagmamando (Rulers o Philosopher Kings) kadtong mga intelihente, pangatarungan, pagpugong sa kaugalingon, paghigugma sa kinaadman, haom nga mohimog mga desisyon alang sa komunidad. Kini katumbas sa hinungdan nga bahin sa kalag ug diyutay ra. Ayon sa modelong ito, ang mga prinsipyo ng demokrasya ng Athenian (tulad ng umiiral sa kanyang panahon) ay tinanggihan dahil kakaunti lamang ang akma upang mamuno. Sumala sa kini nga modelo, ang mga prinsipyo sa demokrasya sa Athenian (sama sa kaniadto sa iyang adlaw) gisalikway tungod kay pipila ra ang angay nga maghari. Sa halip na retorika at panghihikayat, sinabi ni Socrates na ang dahilan at ang karunungan ay dapat mamuno. Imbis sa retorika ug pagdani, si Socrates nagsulti nga ang hinungdan ug kinaadman kinahanglan modumala. Hanggang sa ang mga pilosopo ay mamuno bilang mga hari o yaong ngayon ay tinawag na mga hari at nangunguna sa mga kalalakihang tunay at sapat na pilosopiya. Hangtud nga ang mga pilosopo maghari bilang mga hari o kadtong karon gitawag nga mga hari ug nanguna sa mga tawo nga sa tinuud ug husto nga pilosopiya. Iyon ay, hanggang sa ganap na nagkakasabay ang kapangyarihang pampulitika at pilosopiya, habang ang maraming mga natures na sa kasalukuyan ay hinahabol ang alinman sa isang eksklusibo ay pinipigilan na gawin ito. Sa ato pa, hangtud nga ang gahum sa politika ug pilosopiya bug-os nga nagkauyon, samtang ang daghang mga natibo nga sa karon nagtinguha bisan ang usa nga eksklusibo nga napugngan nga himuon kini. Ang mga lungsod ay walang pahinga mula sa kasamaan, ni, sa palagay ko, ang lahi ng tao. Ang mga lungsod walay pahulay gikan sa mga kadautan, ni, sa akong hunahuna, ang kaliwatan sa tawo. Inilarawan ni Socrates ang mga hari na pilosopiya bilang mga taong nagmamahal sa paningin ng katotohanan at sumusuporta sa ideya sa pagkakatulad ng isang kapitan at ng kanyang barko o isang doktor at kanyang gamot. Gihubit ni Socrates kining mga hari sa pilosopiya ingon kadtong nahigugma sa panan-aw sa kamatuoran ug nagsuporta sa ideya uban sa pagkakatulad sa usa ka kapitan ug sa iyang barko o usa ka doktor ug iyang tambal. Ayon sa kanya, ang paglalayag at kalusugan ay hindi mga bagay na kwalipikado ang lahat na magsanay ayon sa kalikasan. Matod niya, ang paglayag ug kahimsog dili mga butang nga ang tanan kwalipikado nga magpraktis sa kinaiyahan. Pagkatapos ay tinalakay ng isang malaking bahagi ng Republika kung paano dapat i-set up ang sistema ng edukasyon upang makabuo ng mga haring pilosopo na ito. Ang usa ka dako nga bahin sa Republika dayon naghisgot kung giunsa ang pagpahimutang sa edukasyon nga sistema aron mahimo kining mga hari nga pilosopo. Bilang karagdagan, ang perpektong lungsod ay ginagamit bilang isang imahe upang maipaliwanag ang estado ng kaluluwa ng isang tao, o ang kalooban , pangangatuwiran , at hangaring pinagsama sa katawan ng tao. Dugang pa, ang sulundon nga syudad gigamit ingon usa ka imahen aron maglamdag sa kahimtang sa kalag sa usa ka tawo, o kabubut-on , pangatarungan , ug mga tinguha nga gisagol sa lawas sa tawo. Sinusubukan ni Socrates na gumawa ng isang imahe ng isang maayos na iniutos na tao, at pagkatapos ay nagpapatuloy upang ilarawan ang iba't ibang uri ng tao na maaaring sundin. Gisulayan ni Socrates nga maghimo usa ka imahen sa usa ka husto nga gimando sa tawo, ug pagkahuman nagpadayon sa paghulagway sa lainlaing mga lahi sa mga tawo nga makit-an. Mula sa mga tirano hanggang sa mga mahilig sa pera sa iba't ibang uri ng mga lungsod. Gikan sa mga malupigon hangtod sa mga nahigugma sa salapi sa lainlaing mga lahi sa mga lungsod. Ang perpektong lungsod ay hindi itinaguyod, ngunit ginamit lamang upang palakihin ang iba't ibang uri ng mga indibidwal na tao at ang estado ng kanilang kaluluwa. Ang sulundon nga lungsod wala ma-promosyon, apan gigamit lamang aron mapadako ang lainlaing mga lahi sa mga indibidwal ug ang kahimtang sa ilang kalag. Gayunpaman, ang imaheng hari ng pilosopo ay ginamit ng marami pagkatapos ni Plato upang bigyang-katwiran ang kanilang personal na paniniwala sa politika. Bisan pa, ang imahen nga hari sa pilosopo gigamit sa kadaghanan human ni Plato aron mabalaan ang ilang personal nga mga tinuohan sa politika. Ang pilosopikong kaluluwa ayon kay Socrates ay may dahilan, kalooban, at hangaring magkakaisa sa mabuting pagkakasundo. Ang kalag nga pilosopiko sumala ni Socrates adunay katarungan, kabubut-on, ug mga tinguha nga nahiusa sa mahiyason nga panag-uyon. Ang isang pilosopo ay may katamtamang pag-ibig para sakarunungan at lakas ng loob na kumilos ayon sa karunungan. Ang usa ka pilosopo adunay kasarangan nga gugma alang sakaalam ug kaisog sa paglihok subay sa kinaadman. Ang karunungan ay kaalaman tungkol sa Mabuti o tamang ugnayan sa pagitan ng lahat ng umiiral . Ang kinaadman mao ang kahibalo bahin sa Maayo o husto nga relasyon tali sa tanan nga naa . Kung saan may kinalaman ito sa mga estado at namumuno, nagtanong si Socrates kung alin ang mas mahusay - isang masamang demokrasya o isang bansa na naghari ng isang mapang-api. Bisan pa nga may kalabotan kini sa estado ug mga nagmamando, gipangutana ni Socrates kung unsa ang labi ka maayo - usa ka dili maayo nga demokrasya o usa ka nasud nga naghari sa usa ka malupigon. Nagtalo siya na mas mahusay na pinasiyahan ng isang masamang paniniil, kaysa sa isang masamang demokrasya. Gipanghimatuud niya nga mas maayo nga gidumala sa usa ka daotan nga malupig, kaysa sa usa ka dili maayo nga demokrasya. Dahil dito ang lahat ng mga tao ay responsable ngayon sa mga ganitong pagkilos, sa halip na isang indibidwal na gumawa ng maraming masasamang gawa. Tungod kay dinhi ang tanan nga mga tawo karon responsable sa ingon nga mga aksyon, kaysa usa ka indibidwal nga nagbuhat sa daghang mga daotan nga buhat. Ito ay binibigyang diin sa loob ng Republika bilang Socrates naglalarawan ng kaganapan ng mutiny sa isang barko. Kini gipasiugda sa sulod sa Republika ingon Socrates gihubit ang panghitabo sa mutiny sa usa ka barko. Ipinapahiwatig ni Socrates na ang mga tripulante ng barko ay magkakasunod sa demokratikong pamamahala ng marami at ang kapitan, kahit na hinarang sa pamamagitan ng mga karamdaman, ang mapang-api. Gisugyot ni Socrates ang mga tripulante sa barko nga nahiuyon sa demokratikong pagmando sa kadaghanan ug sa kapitan, bisan kung gipugngan pinaagi sa mga sakit, ang malupigon. Ang paglalarawan ni Socrates sa kaganapang ito ay kaayon ng demokrasya sa loob ng estado at ang mga likas na problema na lumitaw. Ang paghulagway ni Socrates sa kini nga panghitabo nahisama sa demokrasya sa sulod sa estado ug adunay mga problema nga mitungha. Ang Aristokrasya sa kahulugan ng pamahalaan (politeia) ay isinusulong sa Plato's Republic. Aristokrasya sa kahulugan sa gobyerno (politeia) giduso sa Republika sa Plato. Ang rehimen na ito ay pinasiyahan ng isang pilosopo na hari , at sa gayon ay batay sa karunungan at pangangatuwiran. Kini nga rehimen nga gimando sa usa ka hari nga pilosopo , ug sa ingon gipasukad sa kinaadman ug pangatarungan. Ang pang-aristokratikong estado, at ang tao na ang likas na katangian nito, ay ang mga bagay ng pagsusuri ni Plato sa buong bahagi ng Republika , kumpara sa iba pang apat na uri ng estado / kalalakihan, na tinalakay sa ibang pagkakataon sa kanyang gawain. Ang pang-aristokratikong estado, ug ang tawo kansang kinaiyahan nga nahisubay niini, mao ang mga butang sa pagsusi ni Plato sa tibuuk nga bahin sa Republika , sukwahi sa ubang upat nga mga klase sa estado / lalaki, nga gihisgutan sa ulahi sa iyang buhat. Sa Aklat VIII, sinabi ni Socrates na maayos ang iba pang apat na hindi perpektong lipunan na may paglalarawan ng istruktura ng estado at indibidwal na katangian. Sa Basahon VIII, gisaysay sa Socrates ang ubang upat nga dili hingpit nga mga katilingban nga adunay usa ka paghulagway sa istruktura sa estado ug indibidwal nga kinaiya. Sa timocracy ang naghaharing uri ay binubuo lalo na ng mga may isang mandirigmang tulad ng isang mandirigma. Sa timocracy ang nagharing hut-ong gilangkuban sa mga tawo nga sama sa manggugubat. Ang Oligarchy ay binubuo ng isang lipunan kung saan ang kayamanan ay ang criterion ng merito at ang mayayaman ay nasa kontrol. Ang Oligarchy gilangkuban sa usa ka katilingban diin ang katigayunan ang criterion sa merito ug ang mga mayayaman ang nagkontrol. Sa demokrasya, ang estado ay katulad ng mga sinaunang Athens na may mga katangian tulad ng pagkakapantay-pantay ng pampulitikang pagkakataon at kalayaan para sa indibidwal na gawin ayon sa gusto niya. Sa demokrasya, ang estado adunay kaamgid sa karaang Athens nga adunay mga kinaiya sama sa pagkakapareho sa oportunidad sa politika ug kagawasan alang sa indibidwal nga buhaton sumala sa iyang gusto. Ang demokrasya pagkatapos ay lumala sa paniniil mula sa salungatan ng mayaman at mahirap . Ang demokrasya unya nagdaghan ngadto sa malupig gikan sa panagbangi sa adunahan ug kabus . Ito ay nailalarawan sa pamamagitan ng isang hindi disiplinang lipunan na mayroon sa kaguluhan, kung saan ang paniniil ay tumataas bilang tanyag na kampeon na humahantong sa pagbuo ng kanyang pribadong hukbo at paglago ng pang-aapi. Kini gihulagway sa usa ka dili disiplina nga katilingban nga adunay kagubot, kung diin ang mapintas nag-uswag ingon usa ka bantog nga kampeon nga nanguna sa pagporma sa iyang pribadong kasundalohan ug pagtubo sa pagdaogdaog. Maraming mga pag-uusap ang tumutuon ng mga katanungan tungkol sa sining, kabilang ang retorika at rhapsody. Daghang diyalogo ang nagsulbad sa mga pangutana bahin sa arte, lakip ang retorika ug rhapsody. Sinabi ni Socrates na ang tula ay inspirasyon ng mga muses , at hindi makatuwiran. Giingon ni Socrates nga ang balak gidasig sa mga muses , ug dili makatarunganon. Sinasalita niya ang pag-aprubahan nito, at iba pang mga anyo ng banal na kabaliwan sa Phaedrus ,at gayon pa man sa Republika ay nais na labagin ang mahusay na tula ni Homer, at pagtawa din. sa Phaedrus , ug bisan pa sa Republika gusto nga ipataliwala ang bantog nga mga balak ni Homer, ug pagkatawa usab. Sa Ion , si Socrates ay hindi nagbibigay ng pahiwatig sa hindi pagsang-ayon ni Homer na ipinahayag niya sa Republic . Sa Ion , walaÕy gipakita si Socrates nga dili pagsalikway ni Homer nga iyang gipahayag sa Republic . Ang dialogue Ion ay nagmumungkahi na ni Homer sa Iliad na gumana sa sinaunang mundo ng Griyego tulad ng ginagawa ng Bibliya ngayon sa modernong Kristiyanong mundo. Ang diyalogo nga si Ion nagsugyot nga si Homer Iliad naglihok sa karaang kalibutan sa Griego sama sa gibuhat sa Bibliya karon sa moderno nga kalibutan sa Kristiano. Bilang banal na inspirasyong panitikan na maaaring magbigay ng patnubay sa moral, kung ito ay maayos na mabibigyang kahulugan. Ingon nga inspirado sa Diyos nga literatura nga makahatag sa giya sa pamatasan, kung kini husto nga mahubad. Nahukay ang bust sa Villa ng Papyri , marahil ng Dionysus , Plato o Poseidon . Ang gikasakit ni Bust sa Villa sa Papyri , lagmit sa Dionysus , Plato o Poseidon . Sa loob ng mahabang panahon, ang hindi nakasulat na mga doktrina ni Plato ay naging kontrobersyal. Sulod sa dugay nga panahon, ang mga dili gisulat nga mga doktrina ni Plato nga kontrobersyal. Maraming mga modernong libro sa Plato ang tila nagpapaliit ng kahalagahan nito. Daghang mga modernong libro sa Plato ang daw nagpakaubos sa kaimportante niini. Gayunpaman, ang unang mahalagang saksi na nagbabanggit ng pagkakaroon nito ay si Aristotle, na sa kanyang pisika ay nagsusulat. Bisan pa, ang una nga hinungdanon nga saksi nga naghisgot sa paglungtad niini mao si Aristotle, nga sa iyang pisika nagsulat. Totoo, sa katunayan, na ang account na binigay niya doon ng kalahok ay naiiba sa sinabi niya sa kanyang so- tinatawag na mga di- nakasulat na turo. Tinuod, sa tinuud, nga ang asoy nga gihatag niya didto sa partisipante lahi sa iyang gisulti sa iyang gitawag nga dili tinulis nga mga pagtulon-an. Ang salitang ay literal na nangangahulugang hindi nakasulat na mga doktrinaat ito ay nangangahulugan para sa pinakapangunahing metapisiko na pagtuturo ni Plato. Ang termino nga sa literal nagkahulugan nga mga doktrina nga wala gisulatug kini nagtindog alang sa labing sukaranan nga metaphysical nga pagtulon-an ni Plato. Na ipinahayag lamang niya sa pasalita, at ang ilan ay nagsasabi lamang sa kanyang mga pinagkakatiwalaang mga kasama, at kung saan maaaring itinago niya ang lihim mula sa publiko. Nga gipahayag niya sa binaba lamang, ug ang uban nagsulti lamang sa iyang labing kasaligan nga mga kauban, ug nga mahimo niyang gitago ang tinago gikan sa publiko. Ang kahalagahan ng mga hindi nakasulat na mga doktrina ay hindi mukhang seryosong pinag-uusapan bago ang ika-19 na siglo. Ang kahinungdanon sa mga wala gisulat nga mga doktrina dili ingon ka seryoso nga gipangutana sa wala pa ang ika-19 nga siglo. Ang isang kadahilanan na hindi ibunyag ito sa lahat ay bahagyang tinalakay sa Phaedrus kung saan pinupuna ni Plato ang nakasulat na paghahatid ng kaalaman bilang kamalian, pabor sa halip na ang sinasalitang mga logo. Ang usa ka hinungdan sa dili pagpadayag niini sa tanan ang partikal nga gihisgutan sa Phaedrus kung diin gisaway ni Plato ang nakasulat nga paghatud sa kahibalo ingon sayup, gipaboran sa baylo ang gipamulong nga mga logo. Siya na may kaalaman sa makatarungan at mabuti at maganda ay hindi, kailan sa taimtim, isulat ang mga ito sa tinta, inihahatid ang mga ito sa pamamagitan ng isang panulat na may mga salita, na hindi mapoprotektahan ang kanilang mga sarili sa pamamagitan ng argumento at hindi maaaring makapagturo ng epektibo sa katotohanan. Siya nga adunay kahibalo sa makatarungan ug maayo ug maanyag dili, kung kanus-a sa pagkasinsero, isulat kini sa tinta, gipugas sila sa usa ka bolpen nga adunay mga pulong, nga dili maproteksyonan ang ilang kaugalingon pinaagi sa argumento ug dili makatudlo nga epektibo sa pagtudlo. Ang parehong argumento ay paulit-ulit sa Plato's Ikapitong Sulat : bawat malubhang tao sa pakikitungo sa tunay na malubhang paksa ay maingat na iniiwasan ang pagsulat. Ang parehas nga argumento gisubli sa Plato sa Ikapito nga Sulat : ang matag seryoso nga tawo sa pag-atubang sa tinuud nga seryoso nga mga hilisgutan nga likayan ang pagsulat. Sa parehong liham na isinulat niya: Maaari kong tiyak na ipahayag ang tungkol sa lahat ng mga manunulat na ito na nagsasabing alam ang mga paksang sineseryoso kong pinag-aralan walang umiiral, at hindi na magkakaroon man, anumang anumang pakikitungo sa aking pakikitungo doon. Sa parehas nga sulat nga gisulat niya: Makasulti ako bahin sa tanan niining mga magsusulat nga nag-angkon nga nahibal-an ang mga hilisgutan nga seryoso nga akong gitun-an walaÕy wala, o wala pa, adunay bisan unsang pagtambal sa akong pag-adtoan. Ang ganitong lihim ay kinakailangan upang hindi ilantad ang mga ito sa hindi nakikita at nakasisirang pagtrato. Ang ingon nga sekreto gikinahanglan aron dili ibunyag sila sa dili matago ug makapaubus nga pagtambal. Gayunman, sinabi nito na isang beses na isiniwalat ni Plato ang kaalamang ito sa publiko sa kanyang panayam On the Good, kung saan ang Mabuti ay kinilala kasama ang Isa (ang Unity), ang pangunahing ontological prinsipyo. Hinuon, giingon nga kaniadto gipahibalo ni Plato kini nga kahibalo sa publiko sa iyang lecture On the Good, diin gipaila ang Maayo sa Usa (ang Unity), ang sukaranan nga ontological prinsipyo. Ang nilalaman ng panayam na ito ay nailipat ng maraming mga saksi. Ang sulud sa kini nga leksyon nga gipasa sa daghang mga saksi. Aristoxenus naglalarawan ng kaganapan sa mga sumusunod na salita. Aristoxenus gihubit ang panghitabo sa mga mosunud nga pulong. Ang bawat isa ay dumating na umaasa na malaman ang isang bagay tungkol sa mga bagay na karaniwang itinuturing na mabuti para sa mga kalalakihan, tulad ng kayamanan, mabuting kalusugan, pisikal na lakas, at sa kabuuan ay isang uri ng kamangha-manghang kaligayahan. Ang matag usa nangabut nga mahibal-an ang usa ka butang bahin sa mga butang nga sa kadaghanan giisip nga maayo alang sa mga lalaki, sama sa katigayunan, maayong kahimsog, pisikal nga kusog, ug sa tibuuk usa ka klase nga katingad-an nga kalipayan. Ngunit nang dumating ang mga demonstrasyong matematiko , kasama na ang mga numero, geometrical figure at astronomy, at sa wakas ang pahayag na Magandang Isa ay tila sa kanila, naisip ko, na hindi inaasahan at kakaiba. Apan sa diha nga ang mga demonstrasyon sa matematika moabut , lakip na ang mga numero, geometrical figure ug astronomy, ug sa katapusan ang pahayag nga Maayong Usa Usa ingon kanila, gihunahuna ko, wala gyud damha ug katingad-an. Kaya't pinagwastuhan ng ilan ang bagay na ito, habang tinanggihan ito ng iba. Busa ang uban nagyubit sa butang, samtang ang uban nagsalikway niini. Binanggit ni Simplicius si Alexander ng Aphrodisias , na nagsasaad na ayon kay Plato, ang mga unang prinsipyo ng lahat, kasama ang mga Form mismo mismo ay Isang at Indefinite Duality, na tinawag niyang Malaki at Maliit, at iniulat din ni Simplicius na ang isa ay maaari ring malaman ito mula sa Speusippus at Xenocrates at ang iba pa na naroroon sa panayam ni Plato sa Mabuti . Gikutlo ni Simplicius si Alexander sa Aphrodisias , nga nag-ingon nga sumala ni Plato, ang una nga mga baruganan sa tanan, lakip ang mga Form mismo mismo usa ug Indefinite Duality, nga iyang gitawag Daghang ug Gamay, ug gitaho usab ni Simplicius nga ang usa mahimo usab nga mahibal-an gikan sa Speusippus ug Xenocrates ug uban pa nga nagtambong sa leksyon ni Plato sa Maayong Balita . Ang kanilang account ay nasa buong kasunduan sa paglalarawan ni Aristotle tungkol sa doktrinang metafisikal ni Plato. Ang ilang asoy nahiuyon sa paghulagway ni Aristotle sa metaphysical nga doktrina ni Plato. Sa Metaphysics nagsusulat siya: Ngayon dahil ang mga Form ay ang mga sanhi ng lahat ng iba pa, inaakala niya na ang kanilang mga elemento ay mga elemento ng lahat ng mga bagay. Sa Metaphysics nagsulat siya: Karon tungod kay ang mga Porma ang hinungdan sa tanan, siya nagtuo nga ang ilang mga elemento mao ang mga elemento sa tanan nga mga butang. Alinsunod sa materyal na prinsipyo ay ang Dakila at Maliit at ang ang kakanyahan ay ang Isa, yamang ang mga bilang ay nagmula sa Mahusay at Maliit sa pamamagitan ng pakikilahok sa Isa . Niini ang materyal nga sukaranan mao ang Dako ug Gagmay ug ang esensya ang Usa, tungod kay ang mga numero nakuha gikan sa Dako ug Gamay pinaagi sa pag-apil sa Usa Ó. Mula sa account na ito ay malinaw na siya ay nagtrabaho lamang ng dalawang sanhi: na ng kakanyahan, at ang materyal na sanhi; para sa mga Form ay ang sanhi ng kakanyahan sa lahat ng iba pa, at ang Isa ay ang sanhi nito sa mga Form. Gikan sa kini nga asoy tin-aw nga nagtrabaho lamang siya sa duha nga hinungdan: ang sa esensya, ug ang materyal nga hinungdan; kay ang mga Porma ang hinungdan sa kakulangan sa tanan nga butang, ug ang Usa mao ang hinungdan niini sa mga Porma. Sinasabi rin sa amin kung ano ang materyal na substrate na kung saan ang mga Pormula ay predicated sa kaso ng makatwirang mga bagay, at ang Isa sa na mga Porma - na ito ang duwalidad ang Dakila at Maliit. Nagsulti usab kanato kung unsa ang materyal nga substrate kung diin ang mga Pormula nga gipunting sa kaso sa mga makahuluganon nga mga butang, ug ang Usa nga naa sa mga Porma nga kini ang pagkadi-usa ang Dako ug Gamay. Bilang karagdagan, naitalaga niya sa dalawang sangkap na ayon sa pagkakabanggit ang sanhi ng kabutihan at kasamaan. Dugang pa, siya gi-assign sa niini nga mga duha ka elemento sa tinagsa ang causation sa maayo ug sa dautan. Ang pinakamahalagang aspeto ng interpretasyong ito ng metapisika ni Plato ay ang pagpapatuloy sa pagitan ng kanyang pagtuturo at ang Neoplatonic interpretasyon ng Plotinus o Ficino na itinuturing na mali ng marami ngunit maaaring sa katunayan ay direktang naiimpluwensyahan ng oral transmission ng Plato's doktrina. Ang labing hinungdanon nga aspeto sa kini nga interpretasyon sa metaphysics ni Plato mao ang pagpadayon sa iyang pagtulon-an ug ang interpretasyon sa Neoplatonic ni Plotinus o Ficino nga giisip nga sayup sa kadaghanan apan sa tinuud nga direkta nga naimpluwensyahan sa oral transmission sa Plato's doktrina. Ang isang modernong iskolar na kinikilala ang kahalagahan ng hindi nakasulat na doktrina ng Plato ay si Heinrich Gomperz na inilarawan ito sa kanyang talumpati sa panahon ng ika-7 International Kongreso ng Pilosopiya noong 1930. Ang usa ka modernong eskolar nga nahibal-an ang kahinungdanon sa dili gisulat nga doktrina ni Plato mao si Heinrich Gomperz nga gihubit kini sa iyang sinultihan sa ika-7 nga International Kongreso sa Pilosopiya kaniadtong 1930. Ang lahat ng mga mapagkukunan na nauugnay sa ay nakolekta ni Konrad Gaiser at inilathala bilang Testimonia Platonica . Ang tanan nga mga gigikanan nga may kalabotan sa nakolekta ni Konrad Gaiser ug gimantala ingon Testimonia Platonica . Ang mga mapagkukunang ito ay kasunod na binibigyang kahulugan ng mga iskolar mula sa Aleman na Tubingen School ng interpretasyon tulad ng Hans Joachim Kramer o Thomas A. Szlezak. Kini nga mga gigikanan sa ulahi gihubad sa mga eskolar gikan sa Aleman nga Tubingen School sa paghubad sama ni Hans Joachim Kramer o Thomas A. Szlezak. Ang paglilitis kay Socrates at ang kanyang kamatayan na pangungusap ay ang sentral, pinagsama ang kaganapan sa mga diyalogo ni Plato. Nai-relay ito sa mga diyalogo ng Apology , Crito , at Phaedo . Ang pagsulay ni Socrates ug ang iyang sentensiya sa kamatayon mao ang sentro, nga naghiusa sa panghitabo sa mga diyalogo ni Plato. Gisumite kini sa mga diyalogo nga Apology , Crito , ug Phaedo. Ang paghingi ng tawad ay Socates 'defense speech, at sina Crito at Phaedo ay naganap sa bilangguan matapos ang kombiksyon. Ang pagpangayo pasaylo mao ang sulti sa depensa ni Socrates, ug si Crito ug Phaedo nahinabo sa prisohan pagkahuman sa kombiksyon. Ang paghingi ng tawad ay kabilang sa mga madalas na basahin sa mga gawa ni Plato. Ang pasaylo usa sa labing kanunay nga mabasa sa mga sinulat ni Plato. Sa Apology , sinubukan ni Socrates na tanggalin ang mga alingawngaw na siya ay isang sopistikado at ipinagtatanggol ang kanyang sarili laban sa mga paratang ng hindi paniniwala sa mga diyos at katiwalian ng mga kabataan. Sa Apology , gisulayan ni Socrates nga ibasura ang mga tsismis nga siya usa ka sopistikado ug gidepensahan ang iyang kaugalingon batok sa mga sumbong sa kawalay pagtuo sa mga diyos ug korapsyon sa mga kabataan. Iginiit ni Socrates na ang matagal na paninirang-puri ay ang tunay na sanhi ng kanyang pagkamatay, at sinabi na ang mga ligal na singil ay mahalagang hindi totoo. Gisugyot ni Socrates nga ang dugay na nga pagbutangbutang mao ang tinuud nga hinungdan sa iyang pagkamatay, ug giingon nga ang mga ligal nga sumbong dili tinuod. Socrates sikat na itinanggi ang pagiging matalino, at ipinaliwanag kung paano ang kanyang buhay bilang isang pilosopo ay inilunsad ng Oracle sa Delphi . Si Socrates bantog nga naglimod sa pagkamaalamon, ug gipatin-aw kung giunsa ang iyang kinabuhi isip usa ka pilosopo nga gilusad sa Oracle sa Delphi . Sinabi niya na ang kanyang pakikipagsapalaran upang malutas ang bugtong ng orakulo ay naglalagay sa kanya ng mga logro sa kanyang kapwa tao. Giingon niya nga ang iyang pagtinguha nga masulbad ang bugtong sa orakulo nga nakapahimo niya sa mga kaatbang sa iyang kauban nga tawo. Na ito ang dahilan na siya ay nagkakamali para sa isang panlalaki sa lungsod-estado ng Athens. Kini ang hinungdan nga siya nasayop sa usa ka pagpahungaw sa lungsod-estado sa Athens. Sa Apology , si Socrates ay ipinakita bilang pagbanggit sa pangalan ni Plato bilang isa sa mga kabataan na malapit sa kanya na napinsala. Sa Apology , si Socrates gipresentar nga gihisgotan ang ngalan ni Plato ingon usa sa mga batan-on nga igo ra nga nahimo siyang daotan. Kung sa katunayan siya ay nagkasala na masira ang kabataan, at pinagtatanong kung bakit ang kanilang mga ama at kapatid ay hindi humakbang magpatotoo laban sa sa kanya kung siya ay tunay na nagkasala sa naturang krimen. Kung siya sa tinuud nga sad-an nga gidaut ang mga kabataan, ug gipangutana kung ngano nga ang ilang mga amahan ug mga igsoon wala mohunong sa pagsaksi batok kaniya kung siya tinuod nga sad-an sa maong krimen Nang maglaon, binanggit si Plato kasama sina Crito, Critobolus, at Apollodorus bilang pag-alok na magbayad ng multa ng 30 minas para sa Socrates ', bilang kapalit ng parusang kamatayan na iminungkahi ni Meletus . Sa ulahi, si Plato gihisgutan kauban si Crito, Critobolus, ug Apollodorus nga naghalad sa pagbayad sa multa nga 30 minsa alang sa Socrates, alang sa silot sa kamatayon nga gisugyot ni Meletus . Sa Phaedo , ang pamagat ng character character ay naglilista sa mga dumalo sa bilangguan sa araw ni Socrates, na nagpapaliwanag sa kawalan ni Plato sa pagsasabi, Si Plato ay may sakit. Sa Phaedo , ang titulo nga karakter nga naglista sa mga nanambong sa bilanggoan sa miaging adlaw ni Socrates, gipasabut ang pagkawala ni Plato pinaagi sa pag-ingon, Si Plato masakiton. Kung ang mga mahahalagang diyalogo ni Plato ay hindi tumutukoy sa pagpapatupad ni Socrates nang malinaw, sila ay allude dito, o gumamit ng mga character o tema na may papel dito. Kung ang mga importanteng diyalogo ni Plato wala magtumong sa klaro nga pagpatay ni Socrates, sila adunay kalabotan niini, o naggamit mga karakter o tema nga adunay bahin niini. Limang diyalogo ang nagbabantay sa paglilitis. Lima ka mga pag-istoryahanay nga nakatagbaw sa pagsulay. Sa Theaetetus at Euthyphro Socrates ay nagsasabi sa mga tao na malapit na siya sa mga singil sa katiwalian. Sa Theaetetus ug Euthyphro Socrates nagsulti sa mga tawo nga hapit na siya mag-atubang sa mga sumbong sa korapsyon. Sa Meno , isa sa mga kalalakihan na nagdadala ng ligal na mga paratang laban kay Socrates, Anytus , ay nagbabala sa kanya tungkol sa kaguluhan na maaaring mapasok niya kung hindi siya titigil sa pagpuna sa mga mahahalagang tao. Sa Meno , usa sa mga tawo nga nagsang- at sa kaso batok ni Socrates, Anytus , nagpasidaan kaniya bahin sa kagul-anan nga maabut niya kung dili niya hunongon ang pagsaway sa mga importanteng tawo. Sa Gorgias, Sinabi ni Socrates na ang kanyang pagsubok ay magiging tulad ng isang doktor na inusig ng isang lutuin na humihiling sa isang hurado ng mga bata na pumili sa pagitan ng mapait na gamot ng doktor at ang masarap na paggagamot ng lutuin. Sa Gorgias, Nag-ingon si Socrates nga ang iyang pagsulay mahimong sama sa usa ka doktor nga gidemanda sa usa ka magluluto nga nangayo usa ka hurado sa mga bata nga magpili tali sa mapait nga tambal sa doktor ug sa lami nga pagtambal sa magluto. Sa Republika , ipinaliwanag ni Socrates kung bakit ang isang maliwanagan na tao (siguro ang kanyang sarili) ay madapa sa isang sitwasyon ng korte. Sa Republika , gipatin-aw ni Socrates ngano nga ang usa ka nalamdagan nga tawo (tingali siya mismo) mahipangdol sa usa ka sitwasyon sa korte. Ang suporta ni Plato ng aristokrasya at hindi pagkatiwalaan ng demokrasya ay kinukuha din na bahagyang nakaugat sa isang demokrasya na pumatay kay Socrates. Ni Plato suporta sa dungganon ug walay pagsalig sa demokrasya gikuha usab nga bahin nakagamot diha sa usa ka demokrasya sa napatay Socrates. Sa Protagoras , si Socrates ay panauhin sa bahay ni Callias , anak ni Hipponicus. Sa Protagoras , si Socrates usa ka bisita sa balay ni Callias , anak nga lalaki ni Hipponicus. Isang tao na hindi pinapahiya ni Socrates sa Apology bilang pag-aaksaya ng isang malaking halaga ng pera sa mga bayarin ng mga sopistikista . Usa ka tawo nga gibaliwala ni Socrates sa Apology nga naggasto sa daghang kantidad sa salapi sa mga bayad sa mga sophista. Ang dalawang iba pang mahahalagang diyalogo, ang Symposium at ang Phaedrus , ay naka-link sa pangunahing storyline ng mga character. Duha pa ka hinungdanon nga diyalogo, ang Symposium ug Phaedrus , nalambigit sa panguna nga linya sa istorya sa mga karakter. Sa Apology , sinabi ni Socrates na sinaksak siya ni Aristophanes sa isang play sa komiks, at sinisisi siya sa dahilan ng kanyang masamang reputasyon, at sa huli, ang kanyang kamatayan. Sa Apology , giingon ni Socrates nga gisumbong siya ni Aristophanes sa usa ka dula sa komiks, ug gibasol siya tungod sa hinungdan sa iyang daotan nga dungog, ug sa katapusan, iyang pagkamatay. Sa Symposium , ang dalawa sa kanila ay umiinom kasama ang iba pang mga kaibigan. Sa Symposium , silang duha nag-inom uban ang uban pang mga higala. Ang karakter na si Phaedrus ay naka-link sa pangunahing linya ng kwento ayon sa karakter at sa pamamagitan ng tema. Ang karakter nga si Phaedrus nalambigit sa punoan nga linya sa istorya pinaagi sa karakter ug sa tema. Ang Protagoras ay mariing naka-link sa Symposiumsa pamamagitan ng mga character: ang lahat ng pormal na nagsasalita sa Symposium ay naroroon sa tahanan ng Callias sa diyalogo na iyon. Ang Protagoras lig-on usab nga nalambigit sa Symposiumpinaagi sa mga karakter: ang tanan nga pormal nga mga mamumulong sa Symposium naa sa balay ni Callias sa diyalogo. Charmides at ang kanyang tagapag-alaga Critias ay naroroon para sa talakayan sa Protagoras . Ang mga Charmides ug ang iyang gwardiya nga Critias nagtambong alang sa panaghisgot sa Protagoras . Ang mga halimbawa ng mga character na tumatawid sa pagitan ng mga diyalogo ay maaaring higit pang dumami. Ang mga panig-ingnan sa mga karakter nga nagtabok taliwala sa mga diyalogo mahimong dugang nga madaghan. Ang Protagoras ay naglalaman ng pinakamalaking pagtitipon ng mga Socrates na kasama. Ang Protagoras naglangkob sa labing kadaghan nga panagtigum sa mga kauban nga Socratic. Sa mga diyalogo ay pinapayagan at hinahangaan ni Plato, si Socrates ay nababahala sa kagalingan ng tao at pampulitika. Sa mga diyalogo si Plato labi nga gisaulog ug gidayeg kay, si Socrates nabalaka sa hiyas sa tawo ug politika. Ay may natatanging pagkatao, at ang mga kaibigan at mga kaaway na naglalakbay kasama niya mula sa diyalogo sa diyalogo. Adunay usa ka lahi nga personalidad, ug mga higala ug mga kaaway nga nagbiyahe uban kaniya gikan sa diyalogo sa diyalogo. Hindi ito upang sabihin na pare-pareho si Socrates. Dili kini giingon nga ang Socrates makanunayon. Ang isang tao na kaibigan niya sa isang diyalogo ay maaaring isang kalaban o paksa ng kanyang pangungutya sa iba. Ang usa ka tawo nga iyang higala sa usa ka diyalogo mahimong usa ka kaaway o hilisgutan sa iyang pagbiaybiay sa lain. Halimbawa, pinupuri ni Socrates ang karunungan ng Euthyphro nang maraming beses sa Cratylus. Pananglitan, gidayeg ni Socrates ang kinaadman sa Euthyphro sa daghang higayon sa Cratylus. Ngunit ginagawang tanga siya sa Euthyphro . Apan gihimo niya nga ingon usa ka buang sa Euthyphro . Pinagpapawisan niya ang mga sopistikado sa pangkalahatan, at partikular si Prodicus sa Apology , na siya rin ay nakamamatay na jabs sa Cratylus para sa singil ng mabigat na bayad ng limampung drachmaspara sa isang kurso sa wika at gramatika. Gipanghimakak niya ang mga sopistikado sa kadaghanan, ug partikular si Prodicus sa Apology , nga siya usab malinglahon nga jabs sa Cratylus tungod sa pagsingil sa mabug- at nga bayad sa kalim-an ka drakmaalang sa usa ka kurso sa sinultian ug gramatika. Gayunman, sinabi ni Socrates kay Theaetetus sa kanyang pag-uusap sa pangalan na hinangaan niya si Prodicus at itinuro sa kanya ang maraming mag-aaral. Bisan pa, gisultihan ni Socrates si Theaetetus sa iyang pag-istoryahanay sa mga ngalan nga gidayeg niya si Prodicus ug gitudloan siya sa daghang mga estudyante. Ang mga ideya ni Socrates ay hindi rin pare-pareho sa loob o sa pagitan o sa mga diyalogo. Ang mga ideya ni Socrates dili usab managsama sa taliwala o taliwala sa mga diyalogo. Ang mga mythos at logo ay mga termino na umusbong sa kasaysayan ng klasikal na Greek. Ang Mythos ug mga logo mga termino nga nagsugod sa klasiko nga kasaysayan sa Griego. Sa mga oras nina Homer at Hesiod sila ay mahalagang kasingkahulugan, at naglalaman ng kahulugan ng 'kuwento' o 'kasaysayan'. Sa mga panahon ni Homer ug Hesiod sila hinungdanon nga mga sinonim, ug gisulat ang kahulogan sa 'tale' o 'kasaysayan'. Nang maglaon ay dumating ang mga istoryador na tulad ng Herodotus at Thucydides, pati na rin ang mga pilosopo na tulad ng Heraclitus at Parmenides at iba pang mga Pederal na nagpakilala ng pagkakaiba sa pagitan ng parehong mga termino. Sa ulahi nag-abut ang mga istoryador sama ni Herototus ug Thucydides, ingon man mga pilosopo sama sa Heraclitus ug Parmenides ug uban pang mga Presidente nga nagpadayag sa kalainan tali sa duha nga mga termino. Ang mga mitos ay naging higit na hindi maikakaila account , at ang mga logo ng isang makatwirang account . Ang mga mitolohiya nahimong labi ka dili masaligan nga account , ug ang mga logo usa ka hinungdan sa account . Maaaring mukhang Plato, pagiging isang alagad ni Socrates at isang malakas na partisan ng pilosopiya batay sa mga logo, dapat iwasan ang paggamit ng mitolohiya. Mahimo nga si Plato, nga usa ka tinun-an ni Socrates ug usa ka lig-on nga partisan sa pilosopiya nga gipasukad sa mga logo, kinahanglan nga likayan ang paggamit sa mitolohiya. Sa halip ay nagawa niyang gamitin ito. Hinuon, gigamit niya kini nga madagayaon. Ang katotohanang ito ay gumawa ng gawaing analytical at interpretative, upang linawin ang mga dahilan at layunin para sa paggamit na iyon. Ang kini nga kamatuuran nagpatungha sa trabaho nga analitikal ug paghubad, aron mapatin-aw ang mga hinungdan ug katuyoan alang sa paggamit. Ang Plato, sa pangkalahatan, nakikilala sa pagitan ng tatlong uri ng mitolohiya. Ang plato, sa kinatibuk-an, gipalahi tali sa tulo nga mga matang sa mito. Una ay mayroong mga maling mito, tulad ng batay sa mga kwento ng mga diyos na napapailalim sa mga hilig at pagdurusa, sapagkat ang katwiran ay nagtuturo na ang Diyos ay perpekto. Una didto ang mga bakak nga mga sugilanon, sama sa mga base sa mga istorya sa mga dios ubos sa mga pangibog ug mga pag-antus, tungod kay ang rason nagtudlo nga ang Dios mao ang hingpit. Pagkatapos ay dumating ang mga alamat batay sa totoong pangangatuwiran, at sa gayon din totoo. Nian nag-abut ang mga mito base sa tinuud nga pangatarungan, ug busa tinuod usab. Sa wakas ay may mga hindi napatunayan dahil sa labas ng kadahilanan ng tao, ngunit naglalaman ng ilang katotohanan sa kanila. Sa katapusan adunay mga dili mapanghimatuud tungod sa lapas sa pangatarungan sa tawo, apan adunay sulod nga kamatuoran. Tungkol sa mga paksa ng mitolohiya ni Plato ang mga ito ay may dalawang uri. Mahitungod sa mga hilisgutan sa mga mito ni Plato nga sila adunay duha ka mga matang. Ang mga pakikipag-usap sa pinagmulan ng uniberso, at ang tungkol sa mga moral at pinagmulan at kapalaran ng kaluluwa. Ang adunay kalabutan sa sinugdanan sa uniberso, ug ang mga bahin sa moralidad ug sinugdanan ug kapalaran sa kalag. Sa pangkalahatan ay napagkasunduan na ang pangunahing layunin para sa Plato sa paggamit ng mga mito ay didactic. Giuyonan sa kadaghanan nga ang panguna nga katuyoan alang ni Plato sa paggamit sa mga mito mao ang gihimo saaktibo. Itinuring niya na iilan lamang ang mga tao na may kakayahan o interesado na sundin ang isang pangangatwirang pilosopiko na diskurso. Giisip niya nga pipila ra ka mga tawo ang may katakus o interesado sa pagsunod sa usa ka pangatarungan nga diskurso sa pilosopiko. Ngunit ang mga kalalakihan sa pangkalahatan ay naaakit sa mga kwento at talento. Apan sa kadaghanan ang mga lalaki nga nadani sa mga istorya ug sugilanon. Samakatuwid, kung gayon, ginamit niya ang mito upang maipahayag ang mga konklusyon ng pilosopikal na pangangatwiran. Pagkahuman, unya, gigamit niya ang mito aron isulti ang mga konklusyon sa pilosopikanhong pangatarungan. Ang ilan sa mga mito ni Plato ay batay sa tradisyonal, ang iba ay nagbabago sa kanila, at sa wakas ay naimbento din niya ang lahat ng mga bagong mito. Ang pipila sa mga mito ni Plato gibase sa tradisyonal, ang uban nagbag-o sa kanila, ug sa katapusan usab siya nakaimbento sa mga bag-ong mito. Ang mga kilalang halimbawa ay kasama ang kwento ng Atlantis. Inila nga mga panig-ingnan naglakip sa istorya sa Atlantis. Ang Allegory of the Cave ni Plato ni Jan Saenredam. Ang Allegory of the Cave ni Plato ni Jan Saenredam. Ang teorya ng mga Form ay pinaka sikat na nakunan sa kanyang Allegory of the Cave , at mas malinaw sa kanyang pagkakatulad ng araw at ang hinati na linya . Ang teorya sa mga Pormula labi ka madakup nga nakuha sa iyang Allegory of the Cave , ug labi nga tin-aw sa iyang pagkakatulad sa adlaw ug nabahin nga linya . Ang Allegory of the Cave ay isang pagkakatulad na pagkakatulad kung saan ipinagtalo ni Socrates na ang hindi nakikita ng mundo ay ang pinaka matalinong at na ang nakikitang mundo ay ang hindi bababa sa nalalaman, at ang pinaka maliwanag. Ang Allegory of the Cave usa ka managsama nga pagkakatulad diin si Socrates nangatarungan nga ang dili makita nga kalibutan mao ang labing may salabutan ug nga ang makit-an nga kalibutan mao ang labing gamay nga nahibal-an, ug ang labi nga dili klaro. Sinabi ni Socrates sa Republika na ang mga taong kumuha ng araw na naiilaw sa mundo ng pandama upang maging mabuti at tunay ay nabubuhay nang walang awa sa isang lungga ng kasamaan at kamangmangan. Giingon ni Socrates sa Republika nga ang mga tawo nga naggawi sa kalibutan nga nagpangidlap sa maayong panghunahuna nga maayo ug tinuud nagpuyo sa kamalaumon sa usa ka lungag sa daotan ug pagkawalay alamag. Inamin ni Socrates na kakaunti ang umakyat mula sa lungga, o kweba ng kamangmangan, at ang mga nagagawa, hindi lamang may isang kahila-hilakbot na pakikibaka upang makamit ang taas. Giangkon ni Socrates nga pipila ra ang nanungas gikan sa lungib, o langub sa pagkawalay alamag, ug kadtong nagbuhat, dili lamang adunay usa ka makalilisang nga pakigbisog aron maabut ang mga kahitas-an. Ngunit kapag bumabalik sila para sa isang pagbisita o upang matulungan ang ibang tao, nahanap nila ang kanilang sarili mga bagay ng pangungutya at panlalait. Apan kung magbalik sila alang sa pagbisita o pagtabang sa uban nga mga tawo, nakit-an nila ang ilang kaugalingon mga butang nga mabiaybiayon ug kataw-anan. Ayon kay Socrates, ang mga pisikal na bagay at pisikal na mga kaganapan ay mga anino ng kanilang perpekto o perpektong mga porma, at umiiral lamang sa lawak na pinatutunayan nila ang mga perpektong bersyon ng kanilang sarili. Sumala sa Socrates, ang mga pisikal nga butang ug pisikal nga mga panghitabo mao ang mga anino sa ilang sulud o hingpit nga mga porma, ug naglungtad lamang kutob sa ilang pagpadayag sa hingpit nga mga bersyon sa ilang kaugalingon. Kung paanong ang mga anino ay pansamantalang, hindi pagkakasunud-sunod na epiphenomena na gawa ng mga pisikal na bagay. Sama nga ang mga anino mga temporaryo, dili hinungdanon nga epiphenomena nga gihimo sa pisikal nga mga butang. Ang mga pisikal na bagay ay ang kanilang mga sarili na lumilipas na mga pangyayari na dulot ng mas maraming mga sanhi, ang mga mithiin kung saan sila ay mga sandali lamang. Ang mga pisikal nga mga butang mao ang ilang kaugalingon nga nagpalayo nga mga hinungdan nga gipahinabo sa labi ka daghang hinungdan, ang mga mithi nga kini mga sulud lamang. Halimbawa, iniisip ni Socrates na mayroong perpektong hustisya at ang kanyang sariling pagsubok ay magiging isang murang kopya nito. Pananglitan, gihunahuna ni Socrates nga adunay hingpit nga hustisya ug ang iyang kaugalingon nga pagsulay mahimo nga usa ka barato nga kopya niini. Ang Allegory of the Cave ay malapit na nakakonekta sa kanyang ideolohiyang pampulitika, na ang mga tao lamang na umakyat sa labas ng kuweba at ipinakita ang kanilang mga mata sa isang pangitain ng kabutihan ay angkop na mamuno. Ang Allegory of the Cave suod nga nalambigit sa iyang ideolohiyang politikal, nga ang mga tawo lamang nga nakasaka gikan sa langob ug nagtan-aw sa usa ka panan-awon sa pagkamaayo ang angay nga maghari. Sinasabi ni Socrates na ang napaliwanagan na mga kalalakihan ng lipunan ay dapat pilitin mula sa kanilang banal na pagmumuni-muni at mapipilitang patakbuhin ang lungsod ayon sa kanilang matataas na pananaw. Giingon ni Socrates nga ang nalamdagan nga mga kalalakin-an sa katilingban kinahanglan mapugos gikan sa ilang diosnon nga pagpamalandong ug mapugos sa pagpadagan sa lungsod sumala sa ilang halangdon nga mga pagsabut. Sa gayon ipinanganak ang ideya ng pilosopo-hari , ang taong matalino na tumatanggap ng kapangyarihan na itinulak sa kanya ng mga taong sapat na matalino upang pumili ng isang mabuting master. Sa ingon natawo ang ideya sa pilosopo-hari , ang maalam nga tawo nga nagdawat sa gahum nga gihatag kaniya sa mga tawo nga labi ka maalam nga nagpili sa usa ka maayong agalon. Ito ang pangunahing tesis ng Socrates sa Republika , na ang pinaka karunungan na maipamasa ng masa ay ang matalinong pagpili ng isang pinuno. Kini ang nag-unang tesis ni Socrates sa Republika , nga ang labi ka kinaadman nga mahimo maihap sa masa mao ang maalamon nga pagpili sa usa ka punoan. Ang isang singsing na maaaring gumawa ng isang hindi nakikita, ang Ring of Gyges ay isinasaalang-alang sa Republika para sa mga etikal na kahihinatnan nito. Usa ka singsing nga makahimo sa usa ka dili makita, ang Ring of Gyges gikonsiderar sa Republic alang sa mga pamatasan nga pamatasan. Inihambing din niya ang kaluluwa sa isang karo . Gikumpara usab niya ang kalag sa usa ka karo . Sa alegasyong ito ipinakikilala niya ang isang triple kaluluwa na binubuo ng isang Charioteer at dalawang kabayo. Sa kini nga alegasyon gipaila niya ang usa ka triple kalag nga gilangkuban sa usa ka Charioteer ug duha ka kabayo. Ang Charioteer ay isang simbolo ng intelektwal at lohikal na bahagi ng kaluluwa at ang dalawang kabayo ay kumakatawan sa mga birtud ng moralidad at mga madamdaming instincts , Magalang . Ang Charioteer usa ka simbolo sa intelektwal ug lohikal nga bahin sa kalag , ug ang duha nga kabayo nagrepresentar sa mga hiyas sa pamatasan ug mga madasigon nga instincts , Matinahuron . Ang Socrates ay gumagamit ng isang dialectic na paraan na nalalampasan sa pamamagitan ng pagtatanong . Naggamit si Socrates usa ka paagi sa dialectic nga molihok pinaagi sa pagpangutana . Ang papel ng dialectic sa pag-iisip ni Plato ay pinagtatalunan ngunit mayroong dalawang pangunahing interpretasyon. Ang papel sa dialectic sa hunahuna ni Plato gikontrata apan adunay duha ka punoan nga paghubad. Isang uri ng pangangatwiran at isang pamamaraan ng intuwisyon. Usa ka matang sa pangatarungan ug usa ka pamaagi sa intuisyon. Pinagtibay ni Simon Blackburn ang una, na sinasabi na ang diyalekto ni Plato ay proseso ng paghihiwalay ng katotohanan sa pamamagitan ng mga tanong na naglalayong buksan ang nalalaman na, o sa paglalantad ng mga pagkakasalungatan at putik ng posisyon ng kalaban. Gisagop ni Simon Blackburn ang una, nga giingon nga ang diyalekto ni Plato mao ang proseso sa pagpili sa kamatuuran pinaagi sa mga pangutana nga nagtumong sa pagbukas sa nahibal-an na nga nahibal-an na, o sa pagbutyag sa mga pagkakasumpaki ug lapok sa posisyon sa kaaway. Ang isang katulad na interpretasyon ay inilagay ni Louis Hartz, na nagmumungkahi na ang mga elemento ng dialectic ay hiniram mula sa Hegel . Usa ka susama nga paghubad gipahayag ni Louis Hartz, nga nagsugyot nga ang mga elemento sa dialectic hinulaman gikan sa Hegel . Ayon sa pananaw na ito, ang magkasalungat na mga argumento ay nagpapabuti sa bawat isa, at ang mananaig na opinyon ay hinuhubog ng synthesis ng maraming magkasalungat na mga ideya sa paglipas ng panahon. Sumala sa kini nga panan-aw, ang magkasumpaki nga mga argumento molambo sa usag usa, ug ang nagalungtad nga opinyon gihulma sa synthesis sa daghang nagkasumpaki nga mga ideya sa paglabay sa panahon. Ang bawat bagong ideya ay naglalantad ng isang kapintasan sa tinanggap na modelo, at ang epistemological na sangkap ng debate ay patuloy na lumalapit sa katotohanan. Ang matag bag-ong ideya nagpadayag sa usa ka sayup sa gidawat nga modelo, ug ang epistemological nga sangkap sa debate kanunay nga nagkaduol sa kamatuoran. Ang Hartz's ay isang interpretasyong teleological sa pangunahing, kung saan ang mga pilosopo ay sa wakas maubos ang magagamit na katawan ng kaalaman at sa gayon maabot ang katapusan ng kasaysayan. Ang Hartz's usa ka interpretasyon sa teleolohikal nga sukaranan, diin ang mga pilosopo sa katapusan molutaw sa magamit nga kahibalo sa lawas ug sa ingon makaabut sa katapusan sa kasaysayan. Si Karl Popper , sa kabilang banda, ay inaangkin na ang dialectic ay ang sining ng intuwisyon para sa paggunita ng mga banal na pinagmulan ang mga Porma o Mga ideya, Si Karl Popper , sa laing bahin, nag-ingon nga ang dialectic mao ang artu sa intuwisyon alang sa paghanduraw sa mga diosnon nga sinugdanan, ang mga Porma o Mga ideya. Ng pagpapakita ng Mahusay na misteryo sa likod ng karaniwang araw-araw na mundo ng pagpapakita. Sa pagpadayag sa Dakong Misteryo sa luyo sa mga adlaw-adlaw nga pagpakita sa kadaghanan nga tawo. Madalas na tinatalakay ni Plato ang kaugnayan ng anak na lalaki at ang tanong kung ang interes ng isang ama sa kanyang mga anak ay may kinalaman sa kung gaano kahusay ang kanyang mga anak. Kanunay nga gihisgutan ni Plato ang relasyon sa amahan-anak ug ang pangutana kung ang interes ba sa usa ka amahan sa iyang mga anak adunay kalabotan kung unsa ka maayo nga nahimo sa iyang mga anak. Sa sinaunang Athens, ang isang batang lalaki ay matatagpuan sa lipunan ng pagkakakilanlan ng kanyang pamilya. Sa karaang Athens, ang usa ka batang lalaki nakit-an sa sosyal nga pagkilala sa iyang pamilya. Madalas na tinutukoy ni Plato ang kanyang mga character sa mga tuntunin ng kanilang mga relasyon sa paternal at fraternal. Si Plato kanunay nga nagtumong sa iyang mga karakter sa mga termino sa ilang mga relasyon sa paternal ug fraternal. Si Socrates ay hindi isang tao sa pamilya, at nakita ang kanyang sarili bilang anak ng kanyang ina, na tila isang komadrona . Si Socrates dili usa ka tawo nga pamilya, ug nakita ang iyang kaugalingon ingon anak nga lalaki sa iyang inahan, nga ingon usa ka mananabang . Isang banal na fatalista , biniro ng Socrates ang mga kalalakihan na gumastos ng labis na bayad sa mga tutor at tagapagsanay para sa kanilang mga anak. Usa ka makamatay nga fatalista , gibiaybiay ni Socrates ang mga lalaki nga naggasto sa sobra nga bayad sa mga magtutudlo ug tigbansay alang sa ilang mga anak nga lalaki. Paulit-ulit na inilarawan ang ideya na ang mabuting katangian ay isang regalo mula sa mga diyos. Balik-balik nga gipahinungdan ang ideya nga ang maayong kinaiya usa ka regalo gikan sa mga diyos. Ang pag-uusap ni Plato ay pinapaalalahanan ni Crito kay Socrates na ang mga ulila ay nasa awa ng pagkakataon, ngunit si Socrates ay walang pakialam. Ang pakigsulti ni Plato gipahinumdoman ni Crito kay Socrates nga ang mga ulay naa sa oportunidad, apan si Socrates wala mahibal-an. NasaTheaetetus , siya ay natagpuan recruiting bilang isang alagad ng isang binata na ang pamana ay squandered. SaTheaetetus , nakit-an siya nga nagrekrut isip usa ka disipulo nga usa ka batan-ong lalaki kansang panulundon walaÕy sapaw. Dalawang beses na ikinukumpara ni Socrates ang kaugnayan ng nakatatandang lalaki at ang kanyang batang manliligaw sa relasyon ng ama-anak, at sa Phaedo. Doble nga gitandi ni Socrates ang relasyon sa tigulang nga lalaki ug ang iyang anak nga hinigugma sa relasyon sa amahan-anak, ug sa Phaedo. Mga alagad ni Socrates, na kung saan siya ay nagpapakita ng higit na pag-aalala kaysa sa kanyang mga biological na anak, sabihin nila mararamdaman nila walang ama kapag wala na siya. Mga disipulo ni Socrates, nga gipakita niya ang labi nga kabalaka kaysa sa iyang mga anak nga biolohiko, giingon nga mabati nila. amahan kung wala na siya. Kahit na pumayag si Plato kay Aristotle na ang mga kababaihan ay mas mababa sa mga kalalakihan , naisip niya dahil sa mga babaeng ito ay nangangailangan ng edukasyon. Bisan kung giuyonan ni Plato si Aristotle nga ang mga babaye mas kabus sa mga lalaki , naghunahuna siya tungod niini nga mga babaye nanginahanglan usa ka edukasyon. Inisip ni Plato na ang mga mahihirap na lalaki na nabubuhay ng mahirap na buhay ay muling mabuhay bilang mga kababaihan. Naghunahuna si Plato nga huyang nga mga lalaki nga nagkinabuhi nga dili maayo ang kinabuhi mabuhi usab isip mga babaye. Ang tao ay may dalawang beses na kalikasan, ang nakahihigit na uri ay dapat na tulad ng mula noon ay tinawag na tao. Ang mga tawo adunay duha ka pilo nga kinaiya, ang labi nga maayo nga klase kinahanglan nga sama kaniadto gikan sa gitawag nga tawo . Hindi ipinakita ni Plato ang kanyang sarili bilang isang kalahok sa alinman sa mga diyalogo, at maliban sa Apology , walang mungkahi na narinig niya mismo ang alinman sa mga diyalogo. Wala gipakita ni Plato ang iyang kaugalingon ingon usa ka partisipante sa bisan unsang mga diyalogo, ug gawas sa Apology , walaÕy bisan unsang sugyot nga siya mismo nakadungog sa bisan unsang mga diyalogo sa una. Ang ilang mga diyalogo ay walang tagapagsalaysay ngunit may purong dramatikong form ang ilang mga diyalogo ay isinalaysay ni Socrates, kung saan siya ay nagsasalita sa unang tao. Ang pipila ka mga diyalogo walaÕy tigsasalaysay apan adunay puro dramatiko nga porma pipila ka mga diyalogo ang gisaysay ni Socrates, diin nagsulti siya sa una nga tawo. Isang dayalogo, ang Protagoras, nagsisimula sa dramatikong anyo ngunit mabilis na nagpatuloy sa pagsasalaysay ni Socrates ng isang pag-uusap na dati niyang kasama sa pagiging sopistikado kung saan pinangalanan ang diyalogo. Usa ka diyalogo, ang Protagoras, nagsugod sa dramatiko nga porma apan dali nga nakit-an sa pagsaysay ni Socrates sa usa ka panag-istoryahan nga iyang nakit-an kaniadto uban ang sopistikado nga gipili ang diyalogo. Ang pagsasalaysay na ito ay patuloy na walang tigil hanggang sa pagtatapos ng diyalogo. Kini nga asoy nagpadayon sa wala paghunong hangtod sa pagtapos sa diyalogo. Ang dalawang diyalogo na Phaedo at Symposium ay nagsisimula din sa dramatikong anyo ngunit pagkatapos ay magpatuloy sa halos walang tigil na pagsasalaysay ng mga tagasunod ng Socrates. Duha ka diyalogo ang Phaedo ug Symposium magsugod usab sa porma sa dagway apan dayon mopadayon sa halos walaÕy hunong nga pagsaysay sa mga sumusunod ni Socrates. Si Phaedo , isang account ng pangwakas na pag-uusap ni Socrates at pag-inom ng hemlock, ay isinaysay ni Phaedo kay Echecrates sa isang dayuhang lungsod hindi nagtagal pagkatapos maganap ang pagpapatupad. Si Phaedo , usa ka asoy sa katapusang pag-istoryahan ni Socrates ug pag-inom sa hemlock, gisaysay ni Phaedo kay Echecrates sa usa ka langyaw nga lungsod wala madugay pagkahuman natapos ang pagpatay. Ang Symposium ay narrated sa pamamagitan Apollodorus, isang Socratic alagad, tila na Glaucon. Ang Symposium ang giasoy sa Apollodorus, usa ka Socratic tinun-an, dayag ngadto sa Glaucon. Tiniyak ni Apollodorus sa kanyang tagapakinig na isinalaysay niya ang kwento, na naganap noong siya mismo ay isang sanggol, hindi mula sa kanyang sariling memorya. Gipaniguro ni Apollodorus sa iyang tigpamati nga gisaysay niya ang istorya, nga nahinabo sa diha nga siya mismo usa ka bata, dili gikan sa iyang kaugalingon nga panumduman. Ngunit tulad ng naalala ni Aristodemus, na nagsabi sa kanya ng kwento na nakalipas. Apan ingon sa nahinumdum ni Aristodemus, nga nagsulti kaniya sa mga katuigan ang miagi. Ang Theaetetus ay isang kakaibang kaso: isang dayalogo sa dramatikong anyo na naka-embed sa loob ng ibang diyalogo sa dramatikong anyo. Ang Theaetetus usa ka talagsaon nga kaso: usa ka diyalogo sa dramatiko nga porma nga nalakip sa us aka diyalogo sa dramatiko nga porma. Sa simula ng Theaetetus , Sinabi ni Euclides na naipon niya ang pag-uusap mula sa mga tala na kinuha niya batay sa sinabi sa kanya ni Socrates ng kanyang pag-uusap sa karakter ng pamagat. Sa sinugdanan sa Theaetetus , Euclides nag-ingon nga iyang gipunting ang panag-istoryahanay gikan sa mga nota nga iyang nakuha pinasukad sa gisulti ni Socrates kaniya sa iyang pakigsulti sa karakter sa titulo. Ang natitirang Theaetetus ay ipinakita bilang isang libro na nakasulat sa dramatikong anyo at binasa ng isa sa mga alipin ng Euclides. Ang nahabilin nga Theaetetus gipresentar isip usa ka libro nga gisulat sa dramatikong porma ug gibasa sa usa sa mga ulipon sa Euclides. Ang ilan sa mga iskolar ay kinuha ito bilang isang indikasyon na mayroon si Plato sa petsa na ito ay pinapagod ng naratibong porma. Gikuha kini sa pipila nga mga eskolar ingon usa ka timailhan nga gihimo ni Plato sa kini nga petsa nga gikapoy ang gisaysay nga porma. Maliban sa Theaetetus, Plato ay hindi nagbibigay ng malinaw na pahiwatig kung paano isinulat ang mga pasalitang pakikipag-usap na ito. Gawas sa Theaetetus, Wala gihatag ang Plato nga tin-aw nga timailhan kung giunsa gisulat ang mga sinultian nga sinultian nga sinultihan. Tatlumpu't limang mga diyalogo at labintatlong liham ay ayon sa kaugalian na inilarawan kay Plato, kahit na ang mga modernong iskolar ay nag-aalinlangan sa pagiging tunay ng ilan sa mga ito. Trayntay-singko nga diyalogo ug napulog tulo nga mga sulat na tradisyonal nga gipahinungod kang Plato, bisan kung ang moderno nga iskolar nagduhaduha sa pagkatinuod sa pipila niini. Ang mga akda ni Plato ay nai-publish sa maraming mga fashion; ito ay humantong sa ilang mga kumbensyon patungkol sa pagbibigay ng pangalan at pagtukoy sa mga teksto ni Plato. Ang mga sinulat ni Plato gipatik sa daghang fashion; nagdala kini sa daghang mga kombensyon bahin sa pagngalan ug pagtumong sa mga teksto ni Plato. Ang karaniwang sistema para sa paggawa ng mga natatanging sanggunian sa mga seksyon ng teksto ni Plato ay nagmula sa isang ika-16 na siglo na edisyon ng mga akda ni Plato ni Henricus Stephanus na kilala bilang paghan ng Stephanus . Ang sagad nga sistema alang sa paghimo sa talagsaon nga mga paghisgot sa mga seksyon sa teksto ni Plato nakuha gikan sa usa ka ika-16 nga siglo nga edisyon sa mga sinulat ni Plato ni Henricus Stephanus nga nailhan nga paghan sa Stephanus . Ang isang tradisyon tungkol sa pag-aayos ng mga teksto ni Plato ay ayon sa tetralogies . Ang usa ka tradisyon bahin sa paghan-ay sa mga teksto ni Plato mao ang sumala sa tetralogies . Ang pamamaraan na ito ay inilarawan ni Diogenes Laertius sa isang sinaunang iskolar at astrologo ng korte kay Tiberius na nagngangalang Thrasyllus . Ang kini nga pamaagi gihubad ni Diogenes Laertius sa usa ka karaang iskolar ug astrologo sa korte ngadto ni Tiberius nga ginganlag Thrasyllus . Walang nakakaalam ng eksaktong pagkakasunud-sunod ng mga pag-uusap ni Plato ay isinulat, o ang lawak kung saan ang ilan ay maaaring pag-aralan at muling maisulat. WalaÕy usa nga nahibal-an ang tukma nga pag-istoryahan ni Plato nga gisulat, o ang gilapdon nga ang uban mahimo nga giusab sa ulahi ug gisulat pag-usab. Ang mga gawa ay karaniwang pinagsama sa Maagang , Gitnang , at Late na panahon. Ang mga buhat sagad nga gi-grupo sa Maaga , Tunga , ug Late nga panahon. Ang pagpili na ito sa pangkat na magkakasunod ay inaakalang karapat-dapat na pintasan ng ilan , na ibinigay na kinikilala na walang ganap na kasunduan tungkol sa totoong pagkakasunud-sunod, dahil ang mga katotohanan ng temporal pagkakasunud-sunod ng pagsulat ay hindi kumpiyansa na tinitiyak. Kini nga pagpili sa grupo nga sunud-sunod nga giisip nga takus sa pagsaway sa pipila , gihatagan nga giila nga walaÕy hingpit nga kasabutan sama sa tinuod nga kronolohiya, sanglit ang mga kamatuoran sa temporal han-ay sa pagsulat dili masiguro nga matino. Ang pagkakasunud-sunod ay hindi isaalang-alang sa mga sinaunang panahon, sa mga pagsasama-sama ng kalikasan na itohalos wala sa umiiral na mga akda ng mga sinaunang Platonist. Ang kronolohiya dili usa ka konsiderasyon sa karaang mga panahon, sa mga pag-grupo sa kini nga kinaiyahalos wala sa daghang mga sinulat sa mga karaang Platonist. Samantalang ang mga inuri bilang mga naunang diyalogo ay madalas na nagtatapos sa pasensya, ang tinaguriang gitnang diyalogo ay nagbibigay ng mas malinaw na nakasaad na mga positibong turo na madalas na inilalarawan kay Plato tulad ng teorya ng mga Form. Samtang ang mga giila nga sayo nga mga diyalogo kanunay nagtapos sa aporia, ang gitawag nga tunga nga diyalogo naghatag labi ka tin-aw nga gipahayag nga positibo nga mga pagtulon-an nga sagad gipahinungod kang Plato sama sa teorya sa mga Porma. Ang natitirang mga diyalogo ay inuri bilang huli at sa pangkalahatan ay sumang-ayon na mahirap at mapaghamong mga piraso ng pilosopiya. Ang nahabilin nga mga diyalogo giklasipikar nga ulahi ug sa kadaghanan giuyonan nga lisud ug mahagiton nga mga piraso sa pilosopiya. Ang pagpapangkat na ito ay ang tanging napatunayan ng stylometric analysis. Kini nga pag-grupo mao ang usa nga napamatud-an sa stylometric analysis. Kabilang sa mga nag-uuri ng mga diyalogo sa mga panahon ng komposisyon. Taliwala sa mga naghan-ay sa mga diyalogo sa mga panahon sa komposisyon. Ang mga figure ng Socrates sa lahat ng mga naunang diyalogo at sila ay itinuturing na pinaka-tapat na representasyon ng makasaysayang Socrates. Ang mga numero sa Socrates sa tanan nga mga nahauna nga diyalogo ug sila giisip nga labing kasaligan nga mga representasyon sa makasaysayan nga Socrates. Ang sumusunod ay kumakatawan sa isang medyo karaniwang dibisyon. Ang mosunud nagrepresentar sa us aka sagad nga pagbahinbahin. Dapat, subalit, alalahanin na marami sa mga posisyon sa pag-order ay lubos na pinagtatalunan, at din na ang paniwala na ang mga diyalogo ni Plato ay maaaring utos ay hindi tinatanggap ng pangkalahatang tinanggap. Kinahanglan nga, hinumdomi nga daghan sa mga posisyon sa pag-order ang gikasuk-an usab, ug usab nga ang ideya nga ang mga pakigsulti ni Plato mahimo o ipasugo dili sa tanan nga paagi gidawat. Lalo na sa pinakahuling iskolar ng Plato, ang mga manunulat ay nag-aalinlangan sa paniwala na ang pagkakasunud-sunod ng mga sinulat ni Plato ay maaaring maitaguyod ng anumang katumpakan. Nagkadaghan sa labing bag-o nga iskolar sa Plato, ang mga magsusulat nagduhaduha sa ideya nga ang pagkasunud sa mga sinulat ni Plato mahimong matukod uban ang bisan unsang katukma. Kahit na ang mga gawa ni Plato ay madalas na nailalarawan na nahuhulog nang hindi bababa sa halos tatlong pangkat. Bisan ang mga buhat ni Plato kanunay nga gihulagway nga nahulog sa labing gamay sa tulo nga mga grupo. Ang isang makabuluhang pagkakaiba sa unang bahagi ng Plato at ang kalaunan ay Plato ay inalok ng mga iskolar tulad ng ER Dodds at na-summarized ni Harold Bloom sa kanyang aklat na may pamagat na Agon. Ang usa ka mahinungdanon nga kalainan sa unang Plato ug sa ulahi nga Plato nga gitanyag sa mga iskolar sama sa ER Dodds ug gi-summarize ni Harold Bloom sa iyang libro nga giulohan nga Agon. Si ER Dodds ay ang klasikal na iskolar na ang mga sinulat na pinaka-nag-iilaw sa Hellenic na pinagmulan ang mga Griego at Irrational . Si ER Dodds mao ang eskolar nga klasiko kansang mga sinulat nga nagpatin-aw sa pag-asoy sa Hellenic ang mga Griego ug Irrational . Sa kanyang kabanata tungkol sa Plato at ang Irrational Soul . Sa iyang kapitulo sa Plato ug ang Irrational Kalag . Sinusubaybayan ni Dodds ang paglaki ng espiritwal na Plato mula sa purong rasyunalista ng Protagoras hanggang sa sikolohikal na sikolohikal. Gisubay sa Dodds ang espirituhanong ebolusyon ni Plato gikan sa purong rasyunalista sa Protagoras sa sikolohikal nga sikolohikal nga impluwensya. Na naimpluwensyahan ng mga Pythagoreans at Orphics, sa kalaunan ay gumagaling sa ang mga Batas . Naimpluwensyahan sa mga Pythagoreans ug Orphics, sa ulahing mga buhat nga nagtapos sa ang mga Balaod . Ang mga tagataguyod ng paghati sa mga diyalogo sa mga panahon ay madalas na isinasaalang-alang ang Parmenides at Theaetetus na darating huli sa gitnang panahon at magiging transisyon sa susunod. Ang mga tagasuporta sa pagbahinbahin sa mga diyalogo sa mga panahon kanunay nga gikonsiderar ang Parmenides ug Theaetetus nga moabut sa ulahi sa tungatunga nga yugto ug mahimong transisyon sa sunod. Dahil tila itinuturing nila ang teorya ng mga Form na kritikal o hindi direkta lamang . Ingon nga ilang gihunahuna ang teorya sa mga Pormula nga kritikal o dili direkta . Ang stylometric analysis ng Ritter ay naglalagay ng Phaedrus na marahil pagkatapos ng Theaetetus at Parmenides. Ang pagsusi sa stylometric sa Ritter nagbutang sa Phaedrus nga tingali pagkahuman sa Theaetetus ug Parmenides. Kahit na hindi ito nauugnay sa teorya ng mga Form sa parehong paraan. Bisan pa walaÕy kalabutan sa teorya sa mga Porma sa parehas nga pamaagi. Ang unang aklat ng Republika ay madalas na naisip na isinulat nang malaki nang mas maaga kaysa sa natitirang gawain. Ang una nga libro sa Republika kanunay nga gihunahuna nga masulat nga gisulat mas sayo kaysa sa nahabilin nga trabaho. Kahit na posibleng magkaroon ng mga pagsisiyasat kapag ang mga kalaunan na libro ay nakadikit dito. Bisan kung mahimo nga nakaagi sa mga pag-usab sa diha nga ang ulahing mga libro gilakip niini. Habang hinahanap ang mga matalinong mga sagot ni Plato sa mga tanong na ginawa ng kanyang mga naunang gawa, ang mga sagot ay mahirap makilala. Samtang gipangita ang mga hamtong nga tubag ni Plato sa mga pangutana nga gihimo sa iyang una nga mga buhat, ang mga tubag lisud nga mahibal-an. Ang ilang mga iskolar ay nagpapahiwatig na ang teorya ng mga Pormula ay wala mula sa mga huling pag-uusap, ang pagkakaroon nito ay pinabulaanan sa Parmenides. Ang pipila ka mga iskolar nagpaila nga ang teorya sa mga Pormula wala gikan sa ulahing mga diyalogo, ang pagbaliwala niini sa Parmenides. Ngunit walang kabuuang pinagkasunduan na talagang tinatanggihan ng Parmenides ang teorya ng mga Form. Apan walaÕy total nga pagtugot nga ang Parmenides tinuud nga nagsalikway sa teorya sa mga Pormula. Binanggit ni Jowett sa kanyang Appendix kay Menexenus, na ang mga gawa na nagbigay ng katangian ng isang manunulat ay iniugnay sa manunulat na iyon kahit na ang tunay na may-akda ay hindi kilala. Gisulti ni Jowett sa iyang Appendix kay Menexenus, nga ang mga buhat nga nagdala sa kinaiya sa usa ka magsusulat gipahinungod sa maong magsusulat bisan kung ang tinuud nga tagsulat wala mailhi. Kung walang pinagkasunduan sa mga iskolar kung si Plato ba ang may-akda, at kung ang karamihan sa mga iskolar ay sumasang-ayon na si Plato ay hindi ang may-akda ng akda. Kung walaÕy panag-uyon sa mga iskolar kung si Plato ba ang tagsulat, ug kung ang kadaghanan sa mga eskolar nag-uyon nga si Plato dili ang tag-iya sa akda. Ang mga sumusunod na gawa ay ipinadala sa ilalim ng pangalan ni Plato, karamihan sa mga ito ay itinuturing na galit na galit sa sinaunang panahon, at sa gayon ay hindi kasama ng Thrasyllus sa kanyang tetralogical na pag-aayos. Ang mga mosunud nga mga buhat gipasa sa ngalan ni Plato, kadaghanan sa mga giisip nila nga dili maayo sa karaan, ug busa wala gilakip ni Thrasyllus sa iyang tetralogical nga paghan-ay. Ilang 250 kilalang mga manuskrito ng Plato ang nakaligtas. Ang mga teksto ng Plato na natanggap ngayon ay tila kumakatawan sa kumpletong nakasulat na pilosopikal na akda ni Plato at sa pangkalahatan ay mabuti sa pamamagitan ng mga pamantayan ng pagpuna sa teksto . Mga 250 ka nailhang mga manuskrito sa Plato ang nakaluwas. Ang mga teksto sa Plato nga nadawat karon dayag nga nagrepresentar sa kompleto nga gisulat nga pilosopikal nga buhat ni Plato ug sa kadaghanan maayo sa mga sumbanan sa pagsaway sa teksto . Walang modernong edisyon ng Plato sa orihinal na Griyego ang kumakatawan sa isang solong mapagkukunan, ngunit sa halip ito ay naayos muli mula sa maraming mga mapagkukunan na inihambing sa bawat isa. WalaÕy modernong edisyon sa Plato sa orihinal nga Griego nga nagrepresentar sa usa ka gigikanan, apan hinonoa kini giayo pag-usab gikan sa daghang mga gigikanan nga gitandi sa usag usa. Ang mga mapagkukunang ito ay mga manuskritong medyebal na isinulat sa vellum , papyri at mula sa independiyenteng patotoong iba pang mga may-akda na nagsipi ng iba't ibang mga segment ng mga gawa. Kini nga mga gigikanan mao ang mga manuskrito nga medieval nga gisulat sa vellum , papyri ug gikan sa independente nga pagpamatuodsa ubang mga tagsulat nga nagkutlo sa lainlaing mga bahin sa mga buhat . Ang teksto na ipinakita ay karaniwang hindi naiiba sa kung ano ang lilitaw sa mga Byzantine manuskrito, at pinapatunayan lamang ng papyri at patotoo ang tradisyon ng manuskrito. Ang teksto nga gipresentar kasagaran dili lahi sa kung unsa ang makita sa mga Byzantine nga mga manuskrito, ug ang papyri ug testimonya nagpamatuod lamang sa tradisyon sa manuskrito. Sa ilang mga edisyon subalit ang mga pagbabasa sa papyri o patotoo ay pinapaboran sa ilang mga lugar sa pamamagitan ng pag-edit ng kritiko ng teksto. Sa pipila ka mga edisyon bisan pa ang mga pagbasa sa papyri o testimonya gipalabi sa pipila nga mga lugar pinaagi sa pag-edit sa kritiko sa teksto. Ang pagsusuri sa mga edisyon ng papyri para sa Republika noong 1987, iminumungkahi ni Slings na ang paggamit ng papyri ay humina dahil sa ilang hindi magandang mga kasanayan sa pag-edit. Ang pagrepaso sa mga edisyon sa papyri alang sa Republic sa 1987, gisugyot ni Slings nga ang paggamit sa papyri nahunong tungod sa pipila nga dili maayo nga mga buhat sa pag-edit. Noong unang siglo , inipon at inilathala ni Thrasyllus ng Mendes ang mga gawa ni Plato sa orihinal na Griego, kapwa tunay at malandi. Sa unang siglo , gitigum ug gipatik ni Thrasyllus ni Mendes ang mga sinulat ni Plato sa orihinal nga Griego, pareho sa tinuud. Habang hindi pa ito nakaligtas hanggang sa kasalukuyan, ang lahat ng umiiral na mga manuskrito ng medyebal ay batay sa kanyang edisyon. Samtang wala pa kini nakalahutay hangtod karon, ang tanan nga nahabilin nga mga manuskrito nga kuno sa Edad Medya gibase sa iyang edisyon. Ang pinakalumang nakaligtas na kumpletong manuskrito para sa marami sa mga diyalogo ay ang Clarke Plato na isinulat sa Constantinople noong 895 at nakuha ng Oxford University noong 1809. Ang labing karaan nga nahabilin nga kompleto nga manuskrito alang sa kadaghanan sa mga diyalogo mao ang Clarke Plato nga gisulat sa Constantinople kaniadtong 895 ug nakuha sa Oxford University kaniadtong 1809. Lumilitaw na sumailalim ito sa pagwawasto mismo ni Arethas. Mopatim-aw nga kini nakaagi sa mga pagtul-id ni Arethas mismo. Para sa huling dalawang tetralogies at apocrypha, ang pinakalumang nakaligtas na kumpletong manuskrito. Alang sa katapusan nga duha nga tetralogies ug apocrypha, ang labing karaan nga nahabilin nga kompleto nga manuskrito. Ang isang ay dapat na isang kopya ng edisyong edit ng patriarch , Photios , guro ng Arethas. Ang usa kinahanglan usa ka kopya sa edisyon nga gi-edit sa patriarka , si Photios , magtutudlo sa Arethas. Ang isang marahil ay mayroong isang paunang dami na naglalaman ng unang 7 tetralogies na nawala ngayon. Ang usa ka lagmit adunay usa ka una nga gidaghanon nga naglangkob sa una nga 7 tetralogies nga nawala karon. Na may isang dapat na petsa sa ikalabing dalawang siglo. Nga adunay usa ka gikasabutan nga petsa sa ikanapulog duha nga siglo. Sa kabuuan ay may limampu't isa sa mga nasabing mga manuskrito ng Byzantine na kilala, habang ang iba ay maaaring natagpuan pa. Sa kinatibuk-an adunay kalim-an sa usa nga nahibal-an nga mga manuskrito nga Byzantine nga nahibal-an, samtang ang uban pa makit-an. Upang makatulong na maitaguyod ang teksto, ginagamit din ang mas matandang katibayan ng papyri at ang independiyenteng katibayan ng patotoo ng mga komentador at iba pang mga may-akda ay ginagamit din. Aron matabangan ang pag-establisar sa teksto, gigamit usab ang mas daan nga ebidensya sa papyri ug independente nga ebidensya sa pamatuod sa mga komentarista ug uban pang mga tagsulat. Maraming mga papyri na naglalaman ng mga fragment ng mga teksto ni Plato ay kabilang sa Oxyrhynchus Papyri . Daghang mga papyri nga adunay mga tipik sa mga teksto ni Plato naa sa Oxyrhynchus Papyri . Ang edisyon ng 2003 ng Mga Tekstong Teksto ng Oxford ng Slings ay binanggit din ang Coptic translation ng isang fragment ng Republic sa library ng Nag Hammadi bilang ebidensya. Ang edisyon sa Oxford Classical Texts sa 2003 ni Slings gikutlo bisan ang Coptic nga paghubad sa usa ka tipik sa Republic sa librong Nag Hammadi ingon ebidensya. Ang mga mahahalagang may-akda para sa patotoo ay kinabibilangan ng Olympiodorus na Mas bata . Ang hinungdanon nga mga tagsulat alang sa pagpamatuod naglakip sa Olympiodorus the Younger . Sa unang bahagi ng Renaissance, ang wikang Griego at, kasama nito, ang mga teksto ni Plato ay muling naipapasok sa Kanlurang Europa ng mga iskolar ng Byzantine. Sa una nga Renaissance, ang Griego nga sinultian ug, kauban niini, ang mga teksto ni Plato giasoy usab sa Western Europe sa mga eskolar sa Byzantine. Noong Setyembre o Oktubre 1484 Nag- print sina Filippo Valori at Francesco Berlinghieri ng 1025 kopya ng salin ni Ficino , gamit ang pagpi-print sa Dominican Convention na si S.Jacopo di Ripoli. Niadtong Setyembre o Oktubre 1484 Filippo Valori ug Francesco Berlinghieri nagpatik 1025 mga kopya sa hubad ni Ficino , ginamit ang imprintahan sa Dominican Convention S.Jacopo di Ripoli. Naimpluwensyahan ng Cosimo ang pag-aaral sa Plato ng maraming mga Byzantine Platonists sa Florence sa kanyang panahon, kasama si George Gemistus Plethon . Ang Cosimo naimpluwensyahan sa pagtuon sa Plato sa daghang mga Byzantine Platonist sa Florence sa iyang adlaw, lakip si George Gemistus Plethon . Ang edisyon ng 1578 ng kumpletong akda ni Plato na inilathala ni Henricus Stephanus sa Geneva ay kasama rin ang pagkakatulad na salin sa Latin at pagpapatakbo ng komentaryo ni Joannes Serranus . Ang 1578 nga edisyon sa kompleto nga mga sinulat ni Plato nga gipatik ni Henricus Stephanus sa Geneva nag-uban usab sa managsama nga paghubad sa Latin ug komentaryo ni Joannes Serranus . Ito ang edisyon na ito na itinatag ang pamantayang pag- iisang Stephanus , na ginagamit pa rin ngayon. Kini nga edisyon nga nagtukod sa sumbanan nga paghanas sa Stephanus , gigamit gihapon karon. Nag- aalok ang Mga Tekstong Klasikal ng Oxford sa kasalukuyang pamantayang kumpletong teksto ng Greek ng kumpletong gawa ni Plato. Ang Oxford Classical Texts nagtanyag sa kasamtangan nga standard bug-os nga Gregong teksto sa bug-os nga mga buhat ni Plato. Sa limang volume na na-edit ni John Burnet , ang unang edisyon na ito ay nai-publish noong 1900-19197, at magagamit pa rin ito mula sa publisher, na huling na-print noong 1993. Sa lima ka tomo nga gi-edit ni John Burnet , ang una nga edisyon gipatik kaniadtong 1900-19197, ug kini magamit gihapon gikan sa nagpamantala, nga sa katapusan giimprinta kaniadtong 1993. Ang pangalawang edisyon ay umuunlad pa rin kasama ang una dami, nakalimbag noong 1995, at ang Republika , na naka-print noong 2003, magagamit. Ang ikaduha nga edisyon nagpadayon pa sa una. kantidad, gipatik sa 1995, ug ang Republic , nga giimprinta sa 2003, magamit. Ang serye ng Cambridge Greek at Latin at Cambridge Classical Text at Commentaries ay may kasamang Greek editions ng Protagoras. Ang serye sa Cambridge Greek ug Latin ug Cambridge Classical Te Text ug Commentaries nga serye naglakip sa mga edisyon sa Greek sa Protagoras. Ang isang kilalang edisyon ng teksto ng Griego ay si ER Dodds 'ng Gorgias , na kinabibilangan ng malawak na komentaryo sa Ingles. Usa ka nailhan nga edisyon sa teksto sa Griego mao si ER Dodds 'sa Gorgias , nga naglakip sa daghang komentaryo sa Ingles. Ang modernong pamantayang kumpletong Ingles na edisyon ay ang 1997 Hackett Plato, Kumpletong Gawa. Ang moderno nga sumbanan nga kompleto nga edisyon sa Ingles mao ang 1997 Hackett Plato, Kumpleto nga Buhat. Para sa marami sa mga salin na ito ay nag-aalok ang Hackett ng magkahiwalay na dami na kinabibilangan ng higit pa sa paraan ng komentaryo, tala, at materyal na pambungad. Alang sa kadaghanan sa kini nga mga hubad ang Hackett nagtanyag gilain nga mga volume nga naglakip sa labi pa pinaagi sa komentaryo, mga nota, ug materyal nga pasiuna. Nariyan din ang Clarendon Plato Series sa pamamagitan ng Oxford University Press na nag-aalok ng mga pagsasalin ng Ingles at masusing pilosopikong komentaryo sa pamamagitan ng mga nangungunang mga iskolar sa ilang mga akda ni Plato, kabilang ang bersyon ni John McDowell ng Theaetetus . Anaa usab ang Clarendon Plato Series sa Oxford University Press nga nagtanyag sa mga hubad sa Iningles ug kompleto nga komentaryo sa pilosopiya sa mga nanguna nga mga iskolar sa pipila ka mga sinulat ni Plato, lakip ang bersyon ni John McDowell sa Theaetetus . Sinimulan na rin ng Cornell University Press ang Agoraserye ng Ingles na salin ng mga klasikal at medyebal na pilosopikal na teksto, kabilang ang ilan sa mga Plato's. Gisugdan na usab sa Cornell University Press ang Agoraserye sa mga hubad sa Ingles nga klasiko ug medyebal nga pilosopiko nga mga teksto, lakip ang pila sa mga Plato. Ang pinakatanyag na pintas ng Platonismo ay ang Ikatlong Man Argument . Ang labing bantog nga pagsaway sa Platonismo mao ang Ikatulong Man Argument . Talagang itinuring ni Plato ang pagtutol na ito sa malaki kaysa sa tao sa diyalogo ng Parmenides . Sa tinuud giisip ni Plato kini nga pagsupak sa dako imbis sa tawo sa diyalogo nga Parmenides . Maraming mga kamakailang pilosopo na lumihis mula sa kung ano ang ilalarawan ng ilang mga modelo ng ontological at mga ideolohiyang moralidad na katangian ng tradisyunal na Platonism. Daghang mga bag-ong pilosopo nga nag-iba gikan sa gihulagway sa pipila nga mga modelo nga ontological ug mga mithi sa moralidad nga kinaiya sa tradisyonal nga Platonism. Ang isang bilang ng mga pilosopong postmodern na ito ay lumitaw sa pagkakaiba ng Platonism mula sa higit pa o mas kaunting kaalaman na mga pananaw. Ang ubay-ubay nga mga pilosopo nga postmodern nga sa ingon nagpakita sa kalainan sa Platonism gikan sa daghan o dili kaayo nahibal-an nga panan-aw. Kilalang sinalakay ni Friedrich Nietzsche ang ideya ng kabutihan mismo ni Plato kasama ang maraming batayan ng moralidad na Kristiyano, na binigyan niya ng kahulugan bilang Platonism para sa masa sa isa sa kanyang pinakamahalagang gawa, Beyond Good and Evil . Giila ni Friedrich Nietzsche ang ideya sa kamaayo sa kaugalingon ni Plato kauban ang daghang mga sukaranan sa Kristohanong moralidad, nga iyang gihubad ingon Platonism para sa masa sa usa sa iyang labing hinungdanon nga mga buhat, Beyond Good and Evil . Di-umano'y proposal ni Plato para sa isang Yutopyan pampulitikang rehimen sa Republic ay prototypically totalitaryo . Ang gipasangil ni Plato alang sa usa ka rehimen sa politika nga utopian sa Republika prototypically totalitarian . Ang istoryador ng Dutch ng agham na si Eduard Jan Dijksterhuis ay pumuna kay Plato. Ang istoryador sa Dutch sa siyensiya nga si Eduard Jan Dijksterhuis nagsaway kay Plato. Na nagsasabing siya ay nagkasala na nagtatatag ng isang likhang haka-haka sa pamamagitan ng pangangatuwiran mula sa naunang mga alituntunin at pilitin ang katotohanan nang higit pa o mas kaunti upang maiangkop ang sarili sa konstruksiyon na ito. Nga nag-ingon nga siya sad-an sa pagtukod sa usa ka hinanduraw nga kinaiya pinaagi sa pagpangatarungan gikan sa naunang mga prinsipyo ug pagpugos sa kamatuuran nga labi pa o dili kaayo ipahiangay ang kaugalingon sa kini nga pagtukod. Nagdaragdag si Dijksterhuis na ang isa sa mga pagkakamali kung saan si Plato ay nahulog sa isang medyo nakakabagbag-damdaming paraan. Ang Dijksterhuis midugang nga ang usa sa mga sayup nga diin si Plato nahulog sa usa ka paagi nga hapit kaayo. Na binubuo sa labis na pagtatantya ng kung ano ang hindi sinimulang pag-iisip, ibig sabihin, nang walang pag-asa sa karanasan, maaaring makamit sa larangan ng likas na agham. Nga gisulud sa sobra nga pagbanabana sa kung unsa ang nahunahuna nga hunahuna, ie nga walaÕy pagbalik sa kasinatian, mahimong makab-ot sa natad sa natural nga syensya. Ang School of Athens fresco ni Raphael ay nagtatampok kay Plato din bilang isang sentral na pigura. Ang School of Athens fresco ni Raphael adunay bahin sa Plato usab usa ka sentro nga dagway. Ang Nuremberg Chronicle ay naglalarawan kay Plato at iba pa bilang mga estudyante ng anachronistic. Ang Nuremberg Chronicle naghulagway Plato ug uban pang mga sama sa dili uyon sa kronolohiya schoolmen. Ang kaisipan ni Plato ay madalas na ihambing sa kanyang pinakatanyag na mag-aaral na si Aristotle. Ang hunahuna ni Plato kanunay nga gitandi sa iyang labing inila nga estudyante nga si Aristotle. S Aristotle, na ang reputasyon sa panahon ng Western Middle Ages ay lubusang na-eclip na kay Plato na ang mga pilosopo na Scholastic ay tinukoy ni Aristotle bilang ang Pilosopo. Si Aristotle, kansang reputasyon sa panahon sa Western Middle Ages nga hingpit nga gipalaglag ni Plato nga ang mga pilosopo sa Scholastic nagtawag kang Aristotle nga ang Pilosopo . Gayunpaman, sa Imperyong Byzantine , nagpatuloy ang pag-aaral ni Plato. Bisan pa, sa Imperyo sa Byzantine , nagpadayon ang pagtuon sa Plato. Ang tanging gawaing Platonic na kilala sa iskolar ng kanluran ay si Timaeus , hanggang sa ang mga pagsasalin ay ginawa pagkatapos ng pagbagsak ng Constantinople , na naganap noong 1453. Ang bugtong buhat sa Platonic nga nahibal-an sa iskolar sa kasadpan mao ang Timaeus , hangtod ang mga paghubad nahimo human pagkahulog sa Constantinople , nga nahitabo sa panahon sa 1453. Si George Gemistos Plethon ay nagdala ng mga orihinal na akda ni Plato mula sa Constantinople noong siglo ng pagbagsak nito. Gidala ni George Gemistos Plethon ang orihinal nga mga sinulat ni Plato gikan sa Constantinople sa siglo sa pagkahulog niini. Ito ay pinaniniwalaan na ipinasa ni Plethon ang isang kopya ng Dialogues sa Cosimo de 'Medici nang noong 1438 ang Konseho ng Ferrara , na tinawag upang pag-isahin ang mga Griyego at Latin na Simbahan, ay naipagkasundo sa Florence, kung saan pagkatapos ay pinayuhan ni Plethon ang kaugnayan at pagkakaiba ng Plato at Aristotle, at pinaputok ang Cosimo sa kanyang sigasig; Gituohan nga gipasa ni Plethon ang usa ka kopya sa Dialogues sa Cosimo de 'Medici kung sa 1438 ang Konseho sa Ferrara , gitawag aron paghiusa ang mga Griego nga Greek ug Latin, gi-iskedyul sa Florence, diin dayon gi-lecture ni Plethon ang mga kalabutan sa mga kalainan sa Plato ug Aristotle, ug gipaputok ang Cosimo sa iyang kadasig; Ang Cosimo ay magkakaloob kay Marsilio Ficinogamit ang teksto ni Plato para sa pagsasalin sa Latin. Ang Cosimo magsuplay ni Marsilio Ficinouban ang teksto ni Plato alang sa paghubad sa Latin. Noong unang panahon ng Islam, ang mga iskolar ng Persia at Arab ay nagsalin ng marami sa Plato sa Arabe at nagsulat ng mga komentaryo at interpretasyon sa mga akda ni Plato, Aristotle at iba pang mga pilosopo na Platonist. Sa sayong panahon sa Islam, ang mga eskolar sa Persia ug Arab naghubad sa kadaghanan sa Plato sa Arabiko ug nagsulat mga komentaryo ug interpretasyon sa mga sinulat ni Plato, Aristotle ug uban pang mga pilosopo nga Platonist. Marami sa mga komento na ito kay Plato ay isinalin mula sa Arabe sa Latin at tulad ng naiimpluwensyang mga pilosopong scholar ng Medieval . Daghan sa kini nga mga komentaryo kay Plato gihubad gikan sa Arabe ngadto sa Latin ug ingon niana naimpluwensyahan ang mga pilosopo sa eskuwelahan sa Edad Medya. Sa panahon ng Renaissance , na may pangkalahatang muling pagkabuhay ng interes sa klasikal na sibilisasyon, ang kaalaman sa pilosopiya ni Plato ay magiging laganap muli sa West. Panahon sa Renaissance , uban ang kinatibuk-ang pagbangon usab nga interes sa klasikal nga sibilisasyon, ang pagkahibalo sa pilosopiya ni Plato mahimong magkaylap pag-usab sa Kasadpan. Marami sa pinakadakilang maagang mga siyentipiko at artista na sumali sa Scholasticism at pinalakas ang pamumulaklak ng Renaissance, kasama ang suporta ng Plato-inspirasyon na si Lorenzo (apo ng Cosimo). Daghan sa labing bantog nga mga unang siyentipiko ug mga artista nga nakigbugno sa Scholasticism ug gipalambo ang pagpamulak sa Renaissance, uban ang suporta sa dinasig nga Plato nga si Lorenzo (apo ni Cosimo). Nakita ang pilosopiya ni Plato bilang batayan para sa pag-unlad sa mga sining at agham. Nakita ang pilosopiya ni Plato nga basehan sa pag-uswag sa mga arte ug siyensya. Ang kanyang pananaw sa pulitika, din, ay natanggap ng mabuti: ang pangitain ng matalinong pilosopo-mga hari ng Republika ay tumutugma sa mga pananaw na itinakda sa mga gawa tulad ng Machiavelli 's The Prince . Ang iyang mga panan-aw sa politika, nakadawat usab: ang panan-aw sa maalam nga pilosopo-mga hari sa Republika nahiuyon sa mga panan-aw nga gipakita sa mga buhat sama sa Machiavelli 's The Prince . Ang mas may problema ay ang paniniwala ni Plato sa metempsychosis pati na rin ang kanyang etikal na pananaw na hindi tumutugma sa mga Kristiyanismo. Ang labi pa ka problema sa pagtuo ni Plato sa metempsychosis ingon man usab sa iyang pamatasan nga pamatasan nga dili katumbas sa Kristiyanismo. Ito ay ang mag-aaral ni Plethon na si Bessarion na nakipagkasundo sa Plato sa teolohiya ng Kristiyano, na pinagtutuunan na ang mga pananaw ni Plato ay mga mithiin lamang, hindi matatamo dahil sa pagbagsak ng tao . Ang estudyante ni Plethon nga si Bessarion nga nagpahiuli sa Plato sa Christian teolohiya, nangatarungan nga ang mga panan-aw ni Plato mga mithi ra, wala maabut tungod sa pagkahulog sa tawo . Ang mga Platonist ng Cambridge ay nasa paligid ng ika-17 siglo. Ang Cambridge Platonist hapit sa ika-17 nga siglo. Noong ika-19 na siglo, ang reputasyon ni Plato ay naibalik, at hindi bababa sa Aristotle's. Sa ika-19 nga siglo, nabantog ang reputasyon ni Plato, ug labi na sa mga Aristotle. Ang mga kilalang pilosopong Kanluran ay nagpatuloy sa pag-akyat sa gawain ni Plato mula noong panahong iyon. Ang mga bantog nga pilosopo sa Kasadpan nagpadayon sa buhat ni Plato sukad nianang panahona. Ang impluwensya ni Plato ay naging malakas lalo na sa matematika at mga agham. Ang impluwensya ni Plato labi nga kusog sa matematika ug sa siyensya. Ang muling pagkabuhay ni Plato ay nagbigay inspirasyon sa ilan sa mga pinakadakilang pagsulong sa lohika mula pa kay Aristotle, lalo na sa pamamagitan ng Gottlob Frege. Ang pagkabanhaw ni Plato dugang nga nakapadasig sa pipila sa labing kaayo nga pag-uswag sa lohika sukad nga si Aristotle, panguna pinaagi sa Gottlob Frege. Albert Einstein iminungkahi na ang siyentipiko na tumatagal ng pilosopiya na seryoso ay dapat na maiwasan ang systematization at kumuha ng maraming iba't ibang mga tungkulin, at posibleng lumitaw bilang isang Platonist o Pythagorean. Albert Einstein nagsugyot nga ang siyentipiko nga seryoso nga nagkuha sa pilosopiya kinahanglan nga likayan ang sistematizasyon ug maghimo sa daghang lainlaing mga tahas, ug tingali magpakita ingon usa ka Platonist o Pythagorean. Sa gayong isang tao ay magkakaroon ng pananaw ng lohikal na pagiging simple bilang isang kailangang-kailangan at epektibong tool ng kanyang pananaliksik. Sa ingon ang usa ka tawo adunay panan-aw sa lohikal nga kayano ingon usa ka hinungdanon ug epektibo nga himan sa iyang panukiduki. Ang pinakaligtas na pangkalahatang pagkilala sa tradisyon ng pilosopikal na Europa ay binubuo ito ng isang serye ng mga talababa sa Plato. Ang labing luwas nga kinatibuk-ang pagpaila sa tradisyon sa pilosopiya sa Europa mao nga kini naglangkob sa usa ka serye sa mga footnotes hangtod ni Plato. Ang pilosopiyang pampulitika at propesor na si Leo Strauss ay isinasaalang-alang ng ilan bilang punong tagapag-isip na kasangkot sa pagbawi ng kaisipang Platonic sa mas pampulitika, at hindi gaanong metapisiko, form. Ang pilosopo sa politika ug propesor nga si Leo Strauss gikonsiderar sa pipila nga ang nag-una nga panghunahuna nga nalambigit sa pagbawi sa gihunahuna nga Platonic sa labi pa ka politikal, ug dili kaayo metaphysical, porma. Pampulitikang diskarte Strauss 'ay sa bahagi inspirasyon sa pamamagitan ng paglalaan ng Plato at Aristotle pamamagitan ng medyebal Jewish at Islamic pampulitikang pilosopo , lalo na Maimonides at Al-Farabi. Ang pamaagi sa politika ni Strauss sa bahin nga dinasig sa pag-apud-apud ni Plato ug Aristotle sa mga pilosopiyang politikal nga Judio ug Islam , labi na si Maimonides ug Al-Farabi. Bilang kabaligtaran sa mga Kristiyano metapisiko tradisyon na binuo mula Neoplatonism. Sukwahi sa Kristiyanong metaphysical tradisyon nga naugmad gikan sa Neoplatonism. Labis na naiimpluwensyahan nina Nietzsche at Heidegger, gayunpaman tinanggihan ng Strauss ang kanilang pagkondena kay Plato at tinitingnan ang mga diyalogo para sa isang solusyon sa kung ano ang kinikilala ng lahat ng tatlong huling araw ng mga nag-iisip bilang 'krisis ng West. Sa dakong impluwensya ni Nietzsche ug Heidegger, bisan pa, gisalikway ni Straus ang ilang pagkondena ni Plato ug gitan-aw ang mga diyalogo alang sa usa ka solusyon sa giila sa tanan nga tulo nga naulahi nga mga adlaw nga gihunahuna ingon 'ang krisis sa Kasadpan. Tinukoy ni WVO Quine ang problema ng negatibong mga umiiral na balbas ni Plato . Gipunting ni WVO si Quine sa problema sa negatibo nga mga ninggaligad nga bungot ni Plato . Noam Chomsky na tinawag ang problema ng kaalaman sa problema ni Plato . Noam Chomsky gitawag ang problema sa kahibalo sa problema ni Plato . Ang isang may-akda ay tumawag sa kahulugan ng pagkalugi ng Socratic fallacy. Gitawag sa usa ka tagsulat ang kahulugan nga pagkapakyas sa Socratic fallacy. Mas malawak, ang platonismo (kung minsan ay nakikilala mula sa partikular na pagtingin ni Plato) ay tumutukoy sa pananaw na maraming mga abstract na bagay. Mas lapad, ang platonismo (us aka lahi gikan sa partikular nga pagtan-aw ni Plato sa gamay nga bahin) nagtumong sa panan-aw nga adunay daghang mga abstract nga mga butang. Pa rin hanggang sa araw na ito, ang mga platonista ay kumuha ng bilang at ang mga katotohanan ng matematika bilang pinakamahusay na suporta na pabor sa pananaw na ito. Hangtod karon, ang mga platonista nagkuha sa numero ug mga kamatuoran sa matematika ingon nga labing maayo nga suporta nga pabor sa kini nga pagtan-aw. Sa tingin ng karamihan sa mga matematiko, tulad ng mga platonista, na ang mga numero at katotohanan ng matematika ay napagtanto sa pamamagitan ng katuwiran sa halip na ang mga pandama ay umiiral nang nakapag-iisa ng mga isip at tao, ibig sabihin, natuklasan sila sa halip na imbento. Kadaghanan sa mga matematiko naghunahuna, sama sa mga platonista, kana nga mga numero ug mga kamatuoran sa matematika nga nahibal-an pinaagi sa pangatarungan imbes nga ang mga igbalati nga adunay independente nga mga hunahuna ug mga tawo, sa ato pa, sila nadiskobrehan imbis imbento. Ang kontemporaryong platonismo ay mas bukas pa rin sa ideya ng pagkakaroon ng walang hanggan maraming mga abstract na bagay, dahil ang mga numero o mga panukala ay maaaring maging kwalipikado bilang mga bagay na abstract, habang ang sinaunang Platonism ay tila lumalaban sa pananaw na ito, marahil dahil sa pangangailangan na malampasan ang problema ng ang Isa at ang maraming. Ang kontemporaryong platonismo mas bukas usab sa ideya nga adunay walay katapusan nga daghang mga abstract nga mga butang, tungod kay ang mga numero o mga sugyot mahimong kwalipikado nga mga butang nga abstract, samtang ang karaang Platonism daw nagpugong sa kini nga panan-aw, tingali tungod sa panginahanglan nga mabuntog ang problema sa Usa ug Usa. ang Daghang . Ganito ang halimbawa sa diyalogo ng Parmenides, itinanggi ng Plato na mayroong mga Pormul para sa higit pang mga makamundong bagay tulad ng buhok at putik. Ingon niini ang panagpulong sa Parmenides, gipanghimakak ni Plato nga adunay mga Pormula alang sa labi ka kalibutanon nga mga butang sama sa buhok ug lapok. Gayunpaman, paulit-ulit na sinusuportahan niya ang ideya na mayroong mga Porma ng mga artifact, halimbawa ang Form ng Bed. Bisan pa, kanunay niyang gisuportahan ang ideya nga adunay mga Porma sa mga artifact, eg ang Porma sa Kama. Ang kontemporaryong platonismo ay may kaugaliang tingnan ang mga abstract na bagay na hindi magdulot ng anupaman. Ang kontemporaryong platonismo adunay usab nga pagtan-aw sa mga abstract nga mga butang nga dili makahimo hinungdan. Ngunit hindi malinaw kung ang naramdaman ng mga sinaunang Platonista. Apan dili klaro kung ingon niini ang gibati sa mga karaang Platonista. Ang artikulong ito ay tungkol sa klasiko na pilosopo ng Griego. Kini nga artikulo bahin sa klasiko nga pilosopo nga Griego. Para sa iba pang mga gamit ng Socrates, tingnan ang Socrates (pagkabagsak) . Alang sa uban pang mga gamit sa Socrates, tan-awa ang Socrates (pagkalaglag) . Para sa tagapagsalin ng Attic, tingnan ang Isocrates . Alang sa orkiko nga Attic, tan-awa ang Isocrates . Sanhi ng kamatayan Pagpatay sa pamamagitan ng sapilitang pagpapakamatay sa pamamagitan ng pagkalason. Hinungdan sa kamatayon Pagpatay pinaagi sa pinugos nga paghikog pinaagi sa pagkahilo. Socrates ay isang pilosopo na Griego mula sa Athens na kinikilala bilang isa sa mga tagapagtatag ng pilosopiya ng Kanluranin , at bilang ang unang pilosopong moral ng tradisyon ng etikal na tradisyon ng pag-iisip. Socrates usa ka pilosopo nga taga- Atenas nga giisip nga usa sa mga magtutukod sa pilosopiya sa Kasadpan , ug ingon ang una nga pilosopo sa moral sa tradisyon sa pamatasan sa Kasadpan . Ang isang hindi makatarungang pigura, hindi siya gumawa ng mga sulatin, at kilala sa pangunguna sa pamamagitan ng mga account ng mga klasikal na manunulat na sumulat pagkatapos ng kanyang buhay, lalo na ang kanyang mga mag-aaral na sina Plato at Xenophon . Usa ka natuo nga tawo, wala siya maghimo mga sinulat, ug naila sa kadaghanan pinaagi sa mga asoy sa mga manunulat nga klasikal pagkahuman sa iyang kinabuhi, labi na ang iyang mga estudyante nga si Plato ug Xenophon . Ang iba pang mga mapagkukunan ay kinabibilangan ng mga kontemporaryo Antisthenes ,Aristippus , at Aeschines ng Sphettos . Ang uban nga mga gigikanan naglakip sa mga kontemporaryo nga Antisthenes ,Aristippus , ug Aeschines sa Sphettos . Si Aristophanes , isang kalaro , ay ang pangunahing kontemporaryong may-akda na nakapagsulat ng mga dula na binanggit ang mga Socrates sa panahon ng buhay ni Socrates. Si Aristophanes , usa ka magdudula , mao ang nag-una nga tagsulat sa tagsulat nga nagsulat og mga dula nga naghisgot sa mga Socrates sa panahon ni Socrates. Bagaman ang isang piraso ng Ion of Chios ' Travel Journal ay nagbibigay ng mahalagang impormasyon tungkol sa kabataan ni Socrates. Bisan kung ang usa ka tipik sa Ion of Chios ' Travel Journal naghatag kahinungdan nga kasayuran bahin sa mga kabataan ni Socrates. Ang mga diyalogo ni Plato ay kabilang sa mga pinaka-komprehensibong account ng Socrates upang mabuhay mula sa unang panahon. Ang mga pakigpulong ni Plato usa sa labing kompleto nga mga asoy ni Socrates aron mabuhi gikan sa karaan nga panahon. Kung saan naging bantog si Socrates para sa kanyang mga kontribusyon sa larangan ng etika at epistemology . Diin si Socrates nahimong bantog tungod sa iyang mga kontribusyon sa natad sa pamatasan ug epistemology . Ito ang Platonic Socrates na nagpapahiram sa kanyang pangalan sa mga konsepto ng Socratic irony at ang Socratic na pamamaraan , o elenchus . Kini ang Platonic Socrates nga naghatag sa iyang ngalan sa mga konsepto sa Socratic irony ug ang Socratic nga pamaagi , o elenchus . Gayunpaman, ang mga katanungan ay nananatiling patungkol sa pagkakaiba sa pagitan ng totoong buhay na Socrates at paglarawan ni Plato ng Socrates sa kanyang mga diyalogo. Bisan pa, ang mga pangutana nagpabilin bahin sa kalainan tali sa tinuod nga kinabuhi nga Socrates ug Plato nga paghulagway ni Socrates sa iyang mga diyalogo. Si Socrates ay nagbigay ng isang malakas na impluwensya sa mga pilosopo sa kalaunan noong una at sa modernong panahon . Si Socrates naghatag kusog nga impluwensya sa mga pilosopo sa ulahi nga panahon ug sa modernong panahon . Ang mga paglalarawan ng Socrates sa sining, panitikan at tanyag na kultura ay gumawa sa kanya ng isa sa mga pinaka kilalang mga figure sa tradisyon ng pilosopiyang Kanluranin . Ang paghulagway sa Socrates sa art, literatura ug sikat nga kultura naghimo kaniya nga usa sa labing nailhan nga numero sa tradisyon sa pilosopiya sa Kasadpan . Tulad ng hindi isinulat ni Socrates ang alinman sa kanyang mga turo, pangalawang mapagkukunan ang nagbibigay ng tanging impormasyon sa kanyang buhay at kaisipan. Sama nga wala isulat ni Socrates ang bisan unsa sa iyang mga pagtulon-an, segundaryong mga gigikanan naghatag lamang nga kasayuran sa iyang kinabuhi ug hunahuna. Ang minsan na magkakasalungat na likas na katangian ng mga mapagkukunang ito ay kilala bilang ang Socratic problem , o ang tanong na Socratic . Ang us aka magkasumpaki nga kinaiya sa kini nga mga gigikanan nahibal-an ingon ang Socratic nga problema , o pangutana nga Socratic . Ang mga diyalogo ng Plato at Xenophon ay nagbibigay ng pangunahing mapagkukunan ng impormasyon sa buhay at kaisipan ni Socrates. Ang mga diyalogo ni Plato ug Xenophon naghatag sa panguna nga tinubdan sa kasayuran sa kinabuhi ug hunahuna ni Socrates. Ang mga nasusulat na ito ay ang Sokratikoi logoi , o mga diyalogo ng Sokratiko , na binubuo ng mga ulat ng mga pag-uusap na tila kinasasangkutan ng Socrates. Kini nga mga sinulat mao ang Sokratikoi logoi , o mga sosyal nga diyalogo , nga gilangkuban sa mga taho sa mga pag-istoryahan nga dayag nga naglambigit sa Socrates. Tulad ng para sa pagtuklas ng mga tunay na buhay na Socrates, ang kahirapan ay ang mga sinaunang mapagkukunan ay kadalasang pilosopiko o dramatikong teksto, bukod sa Xenophon. Sama sa nahibal-an ang tinuod nga kinabuhi nga Socrates, ang kalisud mao ang karaan nga mga gigikanan nga kadaghanan pilosopiko o dramatiko nga mga teksto, gawas sa Xenophon. Walang mga direktang kasaysayan, kontemporaryo kay Socrates, na humarap sa kanyang sariling oras at lugar. Wala sang prangka nga mga kasaysayan, katalirongan ni Socrates, nga naghisgot sa iyang kaugalingon nga oras ug lugar. Ang isang corollary nito ay ang mga mapagkukunan na binanggit ang Socrates ay hindi kinakailangang mag-claim na tumpak sa kasaysayan, at madalas na magkakasama. Ang usa ka corollary niini mao nga ang mga gigikanan nga naghisgot sa Socrates dili kinahanglan nga nag-angkon nga tukma sa kasaysayan, ug kanunay nga partisan. Halimbawa, ang mga nag-uusig at nagkondena kay Socrates ay walang iniwan na testamento. Pananglitan, kadtong nag-akusar ug nakombikto kang Socrates wala magbilin usa ka tugon. Samakatuwid, ang mga mananalaysay ay nahaharap sa hamon ng pagkakasundo ng iba't ibang katibayan mula sa umiiral na mga teksto upang subukang isang tumpak at pare-pareho ang account ng buhay at trabaho ni Socrates. Ang mga istoryador, busa, gihagit ang hagit sa pagpasig-uli sa lainlaing mga ebidensya gikan sa naglungtad nga mga teksto aron sulayan ang usa ka tukma ug makanunayon nga asoy sa kinabuhi ug trabaho ni Socrates. Ang resulta ng naturang pagsisikap ay hindi kinakailangan makatotohanang, kahit na pare-pareho. Ang sangputanan sa ingon nga paningkamot dili kinahanglan realistiko, bisan kung makanunayon. Dalawang kadahilanan ang lumitaw mula sa lahat ng mga mapagkukunan na nauukol sa katangian ng Socrates: na siya ay pangit (hindi bababa sa isang matandang lalaki), at nagkaroon ng isang napakatalino na talino. Duha ka mga hinungdan nga gikan sa tanan nga mga gigikanan nga may kalabutan sa kinaiya ni Socrates: nga siya daotan (labing menos usa ka tigulang), ug adunay usa ka maayo nga kinaadman. Nakasuot siya ng mga damit na tinatablan at nagtungo walang sapin (ang huli na katangian na gumawa ng paraan sa pag-play na Ang Clouds ni Aristophanes ). Nagsul-ob siya og mga pirasong sinina ug naglakaw nga walay sapin (ang naulahi nga kinaiya nga naghimo sa dula nga The Clouds ni Aristophanes ). Nanirahan siyang ganap sa loob ng sinaunang Athens (hindi bababa sa kanyang huling bahagi ng 30s, at iba pa kaysa noong naglilingkod sa mga kampanyang militar sa Potidaea, Delium, atbp.). Nagpuyo siya sa tibuuk nga karaan nga Athens (labing menos gikan sa iyang ulahing bahin sa 30s, ug uban pa kaysa sa pagserbisyo sa mga kampanya militar sa Potidaea, Delium, ug uban pa). Hindi siya gumawa ng mga sinulat (hindi bababa sa tungkol sa pilosopiya - lamang isang taludtod ng tula na binubuo sa pamamagitan ng kanya na nakaligtas), at siya ay pinatay sa pamamagitan ng paggawa ng pag-inom ng hemlock . Wala siya maghimo mga sinulat (labing menos dili bahin sa pilosopiya - usa lamang usa ka bersikulo sa balak nga gilangkuban niya nga mabuhi), ug gipatay siya pinaagi sa paghimo sa pag-inom sa hemlock . Ang karakter ng Socrates bilang ipinakita sa Apology , Crito , Phaedo at Symposium ay magkakasundo sa iba pang mga mapagkukunan na tila posible na umasa sa Platonic Socrates. Ang kinaiya ni Socrates ingon gipakita sa Apology , Crito , Phaedo ug Symposium nga nakauyon sa uban pang mga gigikanan nga daw posible nga mosalig sa Platonic Socrates. Tulad ng ipinakita sa mga diyalogo, bilang isang representasyon ng aktwal na Socrates habang siya ay nakatira sa kasaysayan. Ingon gipakita sa mga dayalogo, ingon usa ka representasyon sa aktuwal nga mga Socrates samtang siya nagpuyo sa kasaysayan. Sa parehong oras, gayunpaman, maraming mga iskolar ang naniniwala na sa ilang mga gawa, si Plato, bilang isang pampanitikan na artista, ay nagtulak sa kanyang avowedly brightened-up na bersyon ng Socrates na higit sa anuman sa makasaysayang Socrates ay malamang na nagawa o sinabi. Sa samang higayon, bisan pa, daghang mga eskolar ang nagtuo nga sa pipila nga mga buhat, si Plato, nga usa ka artista sa panitikan, nga nagtukmod sa iyang gidawat nga masanag nga bersyon sa Socrates labi pa sa bisan unsang natabo nga nahimo o gisulti sa Socrates. Gayundin, si Xenophon, bilang isang istoryador, ay isang mas maaasahang patotoo sa makasaysayang Socrates. Ingon man usab, si Xenophon, usa ka istoryador, usa ka mas kasaligan nga pagsaksi sa Socrates sa kasaysayan. Ito ay isang bagay ng maraming debate kung saan Socrates ito kung sino ang Plato ay naglalarawan sa anumang naibigay na punto - ang makasaysayang pigura, o kathang-isip ni Plato. Kini usa ka butang nga daghang debate diin si Socrates kini ang gihubit ni Plato sa bisan unsang natudlong punto - ang makasaysayanon nga pigura, o kathang-isip ni Plato. Tulad ng inilagay ito ng pilosopong British na si Martin Cohen. Ingon sa gibutang kini sa pilosopo sa Britanya nga si Martin Cohen. Si Plato, ang idealista, ay nag-aalok ng isang idolo, isang master figure, para sa pilosopiya. Si Plato, ang ideyalista, nagtanyag usa ka idolo, usa ka master figure, alang sa pilosopiya. Ang isang Santo, isang propeta ng 'Sun-God', isang guro na hinatulan para sa kanyang mga turo bilang isang heretic. Ang usa ka Santo, usa ka propeta sa 'Sun-God', usa ka magtutudlo nga gihukman alang sa iyang mga panudlo ingon usa ka heretic. Malinaw din mula sa iba pang mga akda at makasaysayang artifact, na si Socrates ay hindi lamang isang character, o isang imbensyon, ni Plato. Tin-aw usab gikan sa ubang mga sinulat ug artefact sa kasaysayan, nga si Socrates dili lamang usa ka kinaiya, ni usa ka imbensyon, ni Plato. Ang patotoo ng Xenophon at Aristotle , kasama ang ilan sa mga gawa ni Aristophanes (lalo na ang Mga ulap ), ay kapaki-pakinabang sa paglulunsad ng isang pang-unawa kay Socrates na lampas sa gawa ni Plato. Ang pamatuod sa Xenophon ug Aristotle , kauban sa pipila nga buhat ni Aristophanes (labi na ang The Clouds ), mapuslanon sa pagpukaw sa usa ka panan-aw sa mga Socrates lapas sa trabaho ni Plato. Ayon sa isang mapagkukunan, ang pangalan na ( Sokrates ), ay may kahulugan na buo, hindi nalalaman, ligtas (ang bahagi ng pangalan na naaayon sa, sos ) at kapangyarihan (ang bahagi ng pangalan na katumbas ng, kratos ) . Sumala sa usa ka tinubdan, ang ngalan nga ( Sokrates ), adunay kahulugan nga tibuuk, dili sinaligan, luwas (ang bahin sa ngalan nga katumbas sa , sos ) ug gahum (ang bahin sa ngalan nga katumbas sa , kratos ) . Ang problema sa pagkilala sa pilosopikong pananaw ni Socrates ay nagmula sa pang-unawa ng mga pagkakasalungat sa mga pahayag na ginawa ng mga Socrates sa iba't ibang mga diyalogo ng Plato; at sa paglaon ng mga diyalogo ay ginamit ni Plato ang character na si Socrates, upang magbigay ng boses sa mga pananaw na kanyang sarili. Ang problema sa pag-ila sa mga pangisip nga pilosopiya ni Socrates naggikan sa pagsabot sa mga panagsumpaki sa mga pahayag nga gihimo sa mga Socrates sa lainlaing diyalogo ni Plato; ug sa ulahi mga diyalogo, gigamit ni Plato ang kinaiya, si Socrates, aron mabati ang mga panan-aw nga iya ra. Ang mga pagkakasalungatan na ito ay nagdudulot ng pagdududa tungkol sa aktwal na mga pilosopikong doktrina ng Socrates, sa loob ng kanyang milieu at tulad ng naitala ng ibang mga indibidwal. Kini nga mga kontradiksyon naghimo og pagduha-duha ingon sa tinuod nga pilosopiko nga mga doktrina ni Socrates, sa sulod sa iyang milieu ug ingon nga natala sa ubang mga tawo. Si Aristotle, sa kanyang Magna Moralia , ay tumutukoy kay Socrates sa mga salita na ginagawang patent na ang doktrinang kabanalan ay kaalaman na hawak ni Socrates. Si Aristotle, sa iyang Magna Moralia , gihisgotan si Socrates sa mga pulong nga naghimo niini nga patente nga ang doktrina nga hiyas mao ang kahibalo nga gihuptan ni Socrates. Sa loob ng Metaphysics, sinabi niya na si Socrates ay sinakop sa paghahanap ng mga moral na katangian. Sulod sa Metaphysics, giingon niya nga si Socrates giokupahan sa pagpangita alang sa mga hiyas sa pamatasan. Na unang maghanap para sa mga unibersal na kahulugan para sa kanila. Ingon nga una nga nangita alang sa unibersal nga mga kahulugan alang kanila. Ang problema sa pag-unawa kay Socrates bilang isang pilosopo. Ang problema sa pagsabut sa Socrates ingon usa ka pilosopo. Sa Xenophon's Symposium , iniulat ni Socrates na sinasabing itinuturo niya ang kanyang sarili lamang sa kung ano ang itinuturing niyang pinakamahalagang sining o trabaho, na ang pagtalakay sa pilosopiya. Sa Xenophon's Symposium , si Socrates gitaho nga nag-ingon nga gihalad niya ang iyang kaugalingon sa kung unsa ang iyang giisip nga labing hinungdanon nga art o okupasyon, nga paghisgot sa pilosopiya. Gayunpaman, sa The Clouds , inilarawan ni Aristophanes si Socrates bilang pagpapatakbo ng isang paaralan ng Sophist kasama si Chaerephon . Bisan pa, sa The Clouds , gipakita ni Aristophanes si Socrates ingon nagpadagan sa usa ka eskolistang kauban ni Chaerephon . Gayundin, sa Plato's Apology at Symposium , gayundin sa mga account ni Xenophon, malinaw na itinanggi ni Socrates na tanggapin ang bayad para sa pagtuturo. Ingon man, sa Plato's Apology ug Symposium , ingon man sa mga asoy ni Xenophon, tin-aw nga gisalikway ni Socrates ang pagdawat sa pagbayad alang sa pagtudlo. Mas partikular, sa Apology , binanggit ni Socrates ang kanyang kahirapan bilang patunay na hindi siya isang guro. Labi na, sa Apology , gihisgotan ni Socrates ang iyang kakabus ingon pamatuod nga dili siya usa ka magtutudlo. Dalawang fragment ay wala sa mga sinulat ng pilosopo ng Pyrrhonist na si Timon ng Phlius na nauukol kay Socrates. Duha ka mga tipik ang wala nahabilin sa mga sinulat sa pilosopo nga Pyrrhonist nga si Timon of Phlius bahin sa Socrates. Parehong lumilitaw na nagmula sa Silloi ng Timon kung saan pinagtawanan at pinangalanan ni Timon ang mga pilosopo na dogmatiko . Pareho nga gikan sa Timon's Silloi diin gibiaybiay ni Timon ug gipatay ang mga pilosopo nga dogmatiko . Ang mga detalye tungkol sa buhay ng Socrates ay nagmula sa parehong mapagkukunan ng kontemporaryong, at kalaunan ang mga mapagkukunan ng sinaunang panahon. Ang mga detalye bahin sa kinabuhi ni Socrates nakuha gikan sa parehas nga mga konteksto karon, ug sa ulahi ang mga gigikanan sa karaang panahon. Sa mga kontemporaryong mapagkukunan, ang higit na malawak na impormasyon ay nakuha mula sa mga diyalogo ng Plato at Xenophon. Sa mga konteksto karon, ang labi ka daghan nga kasayuran gikuha gikan sa mga diyalogo ni Plato ug Xenophon. Nang maglaon ng mga sinaunang panahon na pinagmulan ay kinabibilangan ng Aristoxenus, Apollodorus ng Athens, Cicero at Diogenes Laertius. Sa ulahi ang mga gigikanan sa karaang yugto naglakip sa Aristoxenus, Apollodorus sa Athens , Cicero ug Diogenes Laertius . Ang mga mapagkukunan ay naisip na magkaroon ng bahagi o ganap na gagamitin ng makatotohanang impormasyon ng buhay ng Socrates na magagamit sa bawat isa sa kanila. Ang mga gigikanan gihunahuna nga adunay bahin o bug-os nga gigamit sa tinuod nga kasayuran sa kinabuhi ni Socrates nga magamit sa matag usa kanila. Upang mabigyan ang kanilang sariling interpretasyon sa likas na katangian ng kanyang pagtuturo, na nagbibigay ng pagtaas ng iba't ibang mga bersyon sa bawat kaso. Aron mahatagan ang ilang kaugalingon nga interpretasyon sa kinaiyahan sa iyang pagtudlo, nga naghatag daghang lahi sa matag kaso. Halimbawa, sa pag-play ni Aristophanes na The Clouds , Socrates ay ginawa sa isang clown ng iba't ibang, partikular na hilig sa sopistikado , na nagtuturo sa kanyang mga mag-aaral kung paano bamboozle ang kanilang paraan sa pag-utang. Pananglitan, sa dula ni Aristophanes nga The Clouds , si Socrates gihimo nga usa ka clown sa mga lahi, labi na nga gihangyo sa pagpanudlo , nga nagtudlo sa iyang mga estudyante kung giunsa ang pag-bamboozle sa ilang pag-utang. Gayunpaman, dahil ang karamihan sa mga gawa ni Aristophanes ay nagsisilbing mga parodies, ipinapalagay na ang kanyang pagkilala sa larong ito ay hindi literal. Bisan pa, tungod kay kadaghanan sa mga buhat ni Aristophanes naglihok ingon mga sambingay, giisip nga ang iyang pagkamaayo sa kini nga dula dili usab literal. Sa Phaedo, na siyang tanging mapagkukunan na naglalarawan sa pagkamatay ni Socrates, naisip ni Plato na napili at tinanggal ang mga detalye upang magbigay ng materyal para sa kanyang argumento para sa pagkakaroon ng pagpapalaya ng kaluluwa mula sa katawan. Sa Phaedo, nga mao lamang ang napamatud-an nga tinubdan nga naglaraw sa pagkamatay ni Socrates, si Plato gihunahuna nga nagpili ug walaÕy mga detalye aron mahatag ang materyal alang sa iyang argumento alang sa paglungtad sa paglaya sa kalag gikan sa lawas. Isang argumento na mayroon siya mula sa pag-aaral ng mga ideya ng Pythagoras. Usa ka argumento nga iyang nahuptan gikan sa pagkat-on sa mga ideya sa Pythagoras. Ang taon ng kapanganakan ni Socrates ay nakasaad ay isang ipinapalagay na petsa, o tantiyahin, na binigyan ng katotohanan ang pakikipag-date ng anuman sa sinaunang kasaysayan sa bahagi na kung minsan ay nakasalalay sa argumento na nagmumula sa hindi wastong panahon ng floruit ng mga indibidwal. Ang tuig sa pagkatawo ni Socrates miingon mao ang usa ka assumed petsa, o banabana, nga gihatag sa kamatuoran sa pagpakig-date sa bisan unsa nga butang diha sa karaang kasaysayan sa bahin nga usahay kaugalingon sa argumento nga naggikan sa mga eksakto nga panahon floruit sa mga tawo. Sinabi ni Diogenes Laertius na petsa ng kapanganakan ni Socrates ay ang ikaanim na araw ng Thargelion, ang araw kung saan linisin ng lungsod ang Athenians. Giingon ni Diogenes Laertius nga ang petsa sa pagkatawo ni Socrates mao ang ika-unom nga adlaw sa Thargelion, ang adlaw kung giayo sa lungsod ang mga Athenian. Si Socrates ay ipinanganak sa Alopeke , at kabilang sa lipi Antiois . Si Socrates natawo sa Alopeke , ug sakop sa tribo sa Antioquia . Ang kanyang ama ay si Sophroniscus , isang eskultor, o stonemason. Ang iyang amahan nga si Sophroniscus , usa ka eskultor, o stonemason. Ang kanyang ina ay isang komadrona na nagngangalang Phaenarete . Ang iyang inahan usa ka mananabang nga ginganlag Phaenarete . Sa kanyang 50s si Socrates ay nagpakasal kay Xanthippe , na naalala lalo na sa pagkakaroon ng hindi kanais-nais na ugali. Sa iyang mga edad nga 50s si Socrates naminyo kang Xanthippe , nga labi na nga nahinumdoman tungod sa pagbaton og dili maayo nga kinaiya. Ipinanganak siya para sa kanya ng tatlong anak, Lamprocles , Sophroniscus at Menexenus. Siya nanganak alang kaniya tulo ka mga anak nga lalaki, Lamprocles , Sophroniscus ug Menexenus. Bagaman inangkin ni Aristotle na ang huli na dalawa ay ang kanyang mga anak na lalaki ng isa pa na asawa. Bisan pa nga giangkon ni Aristotle nga ang naulahi nga duha iyang anak nga lalaki pinaagi sa usa pa nga asawa. Si Myrto, anak na babae ni Lysimachus. Si Myrto, anak nga babaye ni Lysimachus. Isang malapit na kaibigan ng ama ni Socrates, na nangangahulugang si Myrto ay malamang na naging magaspang sa sariling edad ni Socrates . Usa ka suod nga higala sa amahan ni Socrates, nga nagpasabut nga si Myrto lagmit nga halos mga edad ni Socrates. Si Socrates ay malamang na sinanay bilang isang stonemason, at mayroong isang tradisyon sa antigong panahon, na hindi kredito ng modernong iskolar, na nilikha ni Socrates ang mga estatwa ng Charites , na tumayo malapit sa Acropolis hanggang sa ika-2 siglo . Si Socrates lagmit nga nabansay ingon usa ka stonemason, ug adunay tradisyon sa karaan nga panahon, dili pinasidya sa modernong iskolar, nga gimugna ni Socrates ang mga estatwa sa Charites , nga nagtindog duol sa Acropolis hangtod sa ika-2 nga siglo . Iniulat ni Xenophon na dahil hindi pinapayagan ang mga kabataan na pumasok sa Agora. Gi-report ni Xenophon nga tungod kay wala tugoti ang mga batan-on nga mosulod sa Agora. Dati silang nagtitipon sa mga workshop na nakapaligid dito. Kanunay silang nagtigom sa mga workshop nga naglibot niini. Socrates madalas ang mga tindahan upang makipag-usap sa mga mangangalakal. Socrates kanunay ang kini nga mga tindahan aron makigsulti sa mga negosyante. Ang pinakatanyag sa kanila ay si Simon ang Shoemaker . Ang labing nailhan nila mao si Simon ang Tigpatay . Pag-ukit ng ika-18 siglo. Pag-ukit sa ika-18 nga siglo. Ilang sandali, natutupad ni Socrates ang papel ng hoplite , na lumahok sa Peloponnesian War - isang salungatan na hindi nagtagal sa loob ng isang panahon na sumasaklaw sa 431 hanggang 404 . Sulod sa usa ka panahon, natuman ni Socrates ang papel sa hoplite , nga nag-apil sa Gubat Peloponnesian usa ka panagbangi nga nag-untat sa sulud sa panahon nga nagsangkad sa 431 hangtod 404 . Ang ilan sa mga diyalogo ni Plato ay tumutukoy sa serbisyo militar ni Socrates. Daghang diyalogo ni Plato ang nagtumong sa serbisyo militar ni Socrates. Sa monologue ng Apology , sinabi ni Socrates na siya ay aktibo para sa Athens sa mga laban sa Amphipolis , Delium , at Potidaea . Sa monologue of the Apology , giingon ni Socrates nga siya aktibo alang sa Athens sa mga away sa Amphipolis , Delium , ug Potidaea . Sa Symposium , inilarawan ng Alcibiades ang lakas ng loob ni Socrates sa mga laban nina Potidaea at Delium, na isinalaysay kung paano nai-save ni Socrates ang kanyang buhay sa dating labanan . Sa Symposium , gihulagway sa Alcibiades ang kaisug ni Socrates sa mga panagsangka sa Potidaea ug Delium, gisaysay kung giunsa giluwas ni Socrates ang iyang kinabuhi sa kanhing away . Ang pambihirang serbisyo ni Socrates sa Delium ay binanggit din sa Laches ng Heneral kung saan pinangalanan ang diyalogo . Ang talagsaong serbisyo ni Socrates sa Delium gihisgutan usab sa Laches sa Heneral nga gipunting ang dayalogo . Sa Pasensiya,Inihambing ni Socrates ang kanyang serbisyo sa militar sa kanyang mga problema sa silid, at sinabi ng sinumang nasa hurado na nag-iisip na dapat niyang umatras mula sa pilosopiya ay dapat ding isipin na dapat mag-atras ang mga sundalo kapag tila ito ay papatayin sa labanan. Sa Pasaylo,Gikumpara ni Socrates ang iyang serbisyo sa militar sa mga problema sa husgado, ug giingon ang bisan kinsa sa hurado nga naghunahuna nga kinahanglan siya mag-atras gikan sa pilosopiya kinahanglan usab maghunahuna nga ang mga sundalo kinahanglan nga mag-atras kung ingon og sila patyon sa gubat. Sa panahon ng 406, lumahok siya bilang isang miyembro ng Boule . Atol sa 406, miapil siya isip usa ka miyembro sa Boule . Ang kanyang lipi nakipamayan ang Antiochis gaganapin ang Prytany sa araw na ito ay debated kung ano ang kapalaran ay dapat sapitin ang heneral ng Battle of Arginusae. Ang iyang tribo nga Antioquia naghupot sa Prytany sa adlaw nga gi-debate kung unsa ang kapalaran nga moabut sa mga heneral sa Gubat sa Arginusae. Na nilisan ang napatay at ang mga nakaligtas sa foundered barko na ituloy ang natalo Spartan navy. Nga mibiya sa mga napatay ug ang mga naluwas sa mga panday nga barko aron paghabol sa napildeng navy Spartan. Ayon kay Xenophon, si Socrates ang mga Epistates para sa debate, ngunit iniisip nina Delebecque at Hatzfeld na ito ay isang kasiyahan dahil binubuo ni Xenophon ang impormasyon pagkatapos ng kamatayan ni Socrates. Sumala sa Xenophon, si Socrates ang mga Epistates para sa debate, apan gihunahuna ni Delebecque ug Hatzfeld nga kini usa ka embellished tungod kay gisulat ni Xenophon ang kasayuran pagkahuman sa pagkamatay ni Socrates. Ang mga heneral ay nakita ng ilan na nabigo na itaguyod ang pinaka pangunahing batayan ng mga tungkulin, at nagpasya ang mga tao sa kaparusahan ng kapital. Ang mga heneral nakita sa pipila nga napakyas sa paghupot sa labing sukaranan nga mga katungdanan, ug ang mga tawo mihukom sa silot nga pagbayad. Gayunpaman, nang tumugon ang prytany sa pamamagitan ng pagtanggi na bumoto sa isyu, ang mga tao ay tumugon sa mga banta ng kamatayan na nakadirekta sa mismong prytany. Bisan pa, sa pagtubag sa prytany pinaagi sa pagdumili sa pagboto sa isyu, ang mga tawo misanong sa mga hulga sa kamatayon nga gitumong sa kaugalingon mismo sa prytany. Sumuko sila, sa puntong iyon Socrates lamang habang hinarang ng Epistates ang boto, na iminungkahi ni Callixeinus . Naghinamhinam sila, kung diin nga panahon si Socrates nga nag-inusara nga gibabagan sa mga Epistates ang boto, nga gisugyot ni Callixeinus . Ang dahilan na ibinigay niya ay sa anumang kaso ay kikilos siya maliban sa alinsunod sa batas. Ang hinungdan nga gihatag niya mao nga sa bisan unsang kaso dili siya molihok gawas sa pagsubay sa balaod. Ang kinahinatnan ng pagsubok ay sa wakas ay hinuhusgahan na isang pagkakuha ng hustisya, o ilegal , ngunit, sa totoo lang, ang desisyon ni Socrates ay walang suporta mula sa nakasulat na batas ng batas, sa halip na maging mapagkakatiwalaan sa pagsang-ayon ng isang pagpapatuloy ng hindi gaanong mahigpit at hindi gaanong pormal na batas ng nomos . Ang sangputanan sa husgado sa katapusan gihukman nga usa ka pagkakuha sa hustisya, o ilegal , apan, sa tinuud, ang desisyon ni Socrates walaÕy suporta gikan sa nasulat nga balaod nga pamatasan, sa baylo nga magsalig sa pagpabor sa usa ka pagpadayon sa dili kaayo istrikto ug dili kaayo pormal nga balaod sa nomos . Ang isa sa mga heneral na napatay ay si Pericles na Bata , anak ni Pericles ni Aspasia ng Miletus. Usa sa mga heneral gipatay mao si Pericles nga Batan-on , anak nga lalaki ni Pericles ni Aspasia sa Miletus. Inilarawan kung paano tinawag si Socrates at apat na iba pa sa mga Tholos. Gihubit kung giunsa gipatawag si Socrates ug upat pa sa mga Tholos , Sinabihan ng mga kinatawan ng oligarkiya ng Thirty upang pumunta sa Salamis upang arestuhin si Leon ang Salaminian. Giasoy sa mga representante sa oligarkiya sa Thirty nga moadto sa Salamis aron dakpon si Leon the Salaminian. Na ay ibabalik upang maisakatuparan. Kinsa kinahanglan nga dad-on pagbalik aron sa ulahi gipatay. Gayunpaman, si Socrates ay isa lamang sa limang kalalakihan na pinili na huwag pumunta sa Salamis tulad ng inaasahan niyang. Bisan pa, si Socrates mao ang usa sa lima ka mga lalaki nga nagpili nga dili moadto sa Salamis ingon nga gipaabut niya. sapagkat hindi niya nais na makasama sa kung ano ang itinuturing niyang isang krimen at sa kabila ng panganib ng kasunod na pagbabayad mula sa mga mapang-api. Tungod kay dili niya gusto nga maapil sa iyang giisip nga usa ka krimen ug bisan pa sa peligro sa sunud-sunod nga pagbayad sa mga malupigon. Socrates nanirahan sa panahon ng panahon ng paglipat mula sa taas ng Athenian hegemonya sa kanyang pagtanggi sa pagkatalo sa pamamagitan ng Sparta at mga kaalyado nito sa Digmaang Peloponnisos . Si Socrates nabuhi sa panahon sa pagbalhin gikan sa gitas-on sa hegemonya sa Athenia hangtod sa pagkunhod niini pinaagi sa pagpildi sa Sparta ug mga kaalyado niini sa Gubat Peloponnesian . Sa isang oras na hinahangad ng Athens na magpatatag at mabawi mula sa pagkatalo nito, ang pampublikong Athenian ay maaaring nakakaaliw sa mga pagdududa tungkol sa demokrasya bilang isang mahusay na porma ng pamahalaan. Sa usa ka panahon nga ang Athens nagtinguha nga magpadayon ug maulian gikan sa kapildihan niini, ang publiko sa Athenian tingali naglipay sa mga pagduha-duha bahin sa demokrasya ingon usa ka episyente nga porma sa gobyerno. Ang Socrates ay lumilitaw na isang kritiko ng demokrasya, at ang ilang mga iskolar ay binibigyang kahulugan ang kanyang pagsubok bilang isang ekspresyon ng pampulitika. Si Socrates ingon usa ka kritiko sa demokrasya, ug pipila nga mga iskolar ang naghubad sa iyang pagsulay ingon usa ka ekspresyon sa pagkadaotan sa politika. Ang pag-angkin ng katapatan sa kanyang lungsod, si Socrates ay sumalpok sa kasalukuyang kurso ng pulitika at lipunan ng Athenian. Ang pag-angkon nga pagkamaunongon sa iyang lungsod, si Socrates mingsulud sa karon nga kurso sa politika sa katilingban sa Athenian. Pinuri niya ang Sparta, archrival sa Athens, nang direkta at hindi tuwiran sa iba't ibang mga diyalogo. Gidayeg niya ang Sparta, archrival sa Athens, direkta ug dili direkta sa lainlaing mga diyalogo. Ang isa sa mga Socrates 'na nakilala ang mga pagkakasala sa lungsod ay ang kanyang posisyon bilang isang kritiko sa lipunan at moral. Usa sa mga nahimo nga sala ni Socrates sa lungsod mao ang iyang posisyon ingon usa ka kritiko sa sosyal ug moral. Sa halip na itaguyod ang isang katayuan at tumanggap ng pag-unlad ng kanyang nakita bilang imoralidad sa loob ng kanyang rehiyon. Imbis nga magtuboy sa us aka status ug pagdawat sa pag-uswag sa iyang nakita nga imoralidad sa sulod sa iyang rehiyon. Tinanong ni Socrates ang kolektibong paniwala ng maaaring gumawa ng tama na sa palagay niya ay pangkaraniwan sa Greece sa panahong ito. Gikuwestiyon ni Socrates ang kolektibong ideya sa mahimo'g tama nga iyang gibati nga naandan sa Greece niining panahon. Ang Plato ay tumutukoy kay Socrates bilang gadfly ng estado walang kabuluhan habang inisin niya ang ilang mga tao na may mga pagsasaalang-alang sa katarungan at ang hangarin ng kabutihan. Ang Plato nagtumong sa Socrates ingon ang gadfly sa estado ingon ka gipuno niya ang pipila ka mga tawo nga adunay mga konsiderasyon sa hustisya ug pagtinguha sa kaayo. Habang ang gadfly ay pumipilit sa kabayo na kumikilos, kaya't sinaksak ni Socrates ang iba't ibang mga Athenian. Ingon nga ang gadfly nagpugong sa kabayo sa paglihok, busa gibunalan ni Socrates ang lainlaing mga taga-Atenas. Ayon sa Plato's Apology , ang buhay ni Socrates bilang gadfly ng Athens ay nagsimula nang tinanong ng kanyang kaibigan na si Chaerephon ang Oracle sa Delphikung ang sinoman ay mas matalino kay Socrates; tumugon ang Oracle na walang mas marunong. Pinauyon sa Plato's Apology , ang kinabuhi ni Socrates ingon ang gadfly sa Athens nagsugod sa dihang ang iyang higala nga si Chaerephon nangutana sa Oracle sa Delphikung adunay bisan kinsa nga labi pang maalam kay sa Socrates; gitubag sa Oracle nga walaÕy mas maalam. Naniniwala si Socrates na hindi wasto ang tugon ng Oracle, dahil naniniwala siyang wala siyang karunungan. Nagtuo si Socrates nga dili husto ang tubag sa Oracle, tungod kay nagtuo siya nga wala siyay kinaadman. Sinubukan niya ang bugtong sa pamamagitan ng paglapit sa mga kalalakihan na itinuturing na marunong ng mga taga-Athens mga negosyante, makata, at mga artista - upang patunayan ang pahayag ni Oracle. Gisulayan niya ang tigmo pinaagi sa pagduol sa mga lalaki nga giisip nga maalam sa mga taga-Athens - mga negosyante, magbabalak, ug mga artesano aron mapanghimakak ang pahayag ni Oracle. Ang pagtatanong sa kanila, gayunpaman, si Socrates ay nagtapos: habang ang bawat tao ay nag-iisip na alam niya ang isang mahusay na bagay at matalino, sa katunayan, kakaunti lang ang alam nila at hindi marunong. Ang pagkuwestyon kanila, bisan pa, si Socrates nagtapos: samtang ang matag tawo naghunahuna nga siya adunay usa ka daghan kaayo ug maalamon, sa tinuud, gamay ra ang ilang nahibal-an ug dili kaayo maalam. Kaya binibigyang kahulugan ni Socrates ang kahulugan ng Oracle sa ganito: habang ang tinatawag na matalinong mga tao ay naisip ang kanilang sarili na matalino ngunit wala pa, siya mismo ang nakakaalam na hindi siya marunong. Mao nga gipasabut ni Socrates ang kahulogan sa Oracle sa ingon: samtang ang gitawag nga mga tawong maalamon naghunahuna sa ilang kaugalingon nga mga maalamon apan wala pa, siya mismo nahibalo nga dili siya maalam sa tanan. Sa kabaligtaran, ay gumawa sa kanya ng mas matalinong dahil siya lamang ang taong may kamalayan ng kanyang sariling kamangmangan. Sa tinuud, naghimo kaniya nga mas maalamon tungod kay siya lamang ang usa nga nahibal-an sa iyang kaugalingon nga pagkawalay alamag. Ang makatuwirang karunungan ay gumawa ng kilalang mga taga-Atenas na kanyang tinanong sa publiko na mukhang tanga, na lumiliko sa kanila laban sa kanya at humahantong sa mga akusasyon ng maling gawain. Ang kaalam nga kinaadman naghimo sa bantog nga mga taga-Atenas nga sa publiko gisukitsukit niya nga buangbuang, nga gisalikway sila batok kaniya ug nag-akusar sa mga pagpakasala. Ipinagtanggol ni Socrates ang kanyang tungkulin bilang isang gadfly hanggang sa wakas. Gidepensahan ni Socrates ang iyang papel ingon usa ka gadfly hangtod sa katapusan. Sa kanyang paglilitis nang hiniling ni Socrates na ipanukala ang kanyang sariling kaparusahan, iminungkahi niya ang isang suweldo na binabayaran ng gobyerno at libreng hapunan para sa natitirang bahagi ng kanyang buhay. Sa iyang paghusay sa dihang gihangyo si Socrates nga isugyot ang iyang kaugalingon nga silot, gisugyot niya ang us aka suhol nga gibayad sa gobyerno ug libre nga panihapon alang sa nahabilin sa iyang kinabuhi. Upang tustusan ang oras na ginugol niya bilang Ang benefactor ng Athens. Imbis mag-pinansya sa oras nga iyang gigugol sama Ang tagtabang sa Athens. Iminungkahi ni Robin Waterfield na ang Socrates ay isang kusang-loob na scapegoat; ang kanyang kamatayan ay ang paglilinis ng lunas para sa kasawian ng Athens. Gisugyot ni Robin Waterfield nga ang Socrates usa ka boluntaryo nga scapegoat; ang iyang kamatayon mao ang nagputli nga tambal alang sa mga kadaut sa Athens. Sa pananaw na ito, ang tanda ng pagpapahalaga sa Asclepius - ang sabungan na binabanggit niya kay Crito - ay kumakatawan sa isang lunas para sa mga karamdaman sa Athens. Niini nga panan-aw, ang timaan sa pagpasalamat alang sa Asclepius - ang sabungan nga gisulti niya kay Crito - magrepresentar sa usa ka tambal alang sa mga sakit sa Athens. Gayunpaman, dahil ang isang sabong ay isang karaniwang handog na pasasalamat at walang malaking halaga, ang interpretasyong ito ay pinagtalo. Bisan pa, tungod kay ang usa ka sabong usa ka sagad nga halad-sa-pagpasalamat ug walaÕy dako nga kantidad, kini nga paghubad gipasabut. Maaaring hiniling lamang ni Socrates na alalahanin ni Crito na tuparin ang isang panata na ginawa para sa isang (hindi pinangalanan) na kaibigan na nakabawi mula sa sakit. Mahimong gihangyo lang ni Socrates nga hinumdoman ni Crito nga matuman ang usa ka panaad nga gihimo alang sa usa ka higala (wala nganli) nga higala nga naayo gikan sa sakit. Sa 399 , Socrates nagpunta sa pagsubok at sa dakong huli napatunayang may kasalanan ng parehong corrupting ang isipan ng mga kabataan ng Athens at ng kasamaan ( asebeia , Hindi paniniwala sa diyos ng estado). Sa 399 , si Socrates naghusay sa pagsulay ug sa ulahi nakit-an nga sad-an sa duha nga nagdaot sa mga hunahuna sa mga kabatan-onan sa Athens ug pagkadili putli ( asebeia , wala motuo sa mga diyos sa estado). Bilang isang parusa na pinarusahan sa kamatayan, sanhi ng pag-inom ng isang halo na naglalaman ng lason hemlock . Ingon usa ka silot nga gipahamtang sa kamatayon, tungod sa pag-inom sa usa ka sagol nga naglangkob sa hilo sa hemlock . Ang kamatayan ni Socrates ay inilarawan sa pagtatapos ng Plato's Phaedo , kahit na si Plato ay hindi siya mismo ang napatay. Ang kamatayon ni Socrates gihubit sa katapusan sa Plato's Phaedo , bisan kung wala si Plato mismo sa pagpatay. Kung tungkol sa katotohanan ng ulat ni Plato sa pagkamatay ni Socrates, tila posible na binigyang diin ni Plato ang ilang mga kadahilanan habang tinatanggal ang iba. Mahitungod sa katin-awan sa asoy ni Plato sa pagkamatay ni Socrates, ingon tingali posible nga gipasiugda ni Plato ang pipila ka mga hinungdan samtang gikuha ang uban. Dahil ang paglalarawan ng Phaedo ay hindi naglalarawan ng pag-unlad ng pagkilos ng lason kasabay ng mga modernong paglalarawan. Ingon ang paghulagway sa Phaedo wala maghubit sa pag-uswag sa paglihok sa hilo nga nahiuyon sa modernong mga paghulagway. Sinasabi ni Phaedo, pagkatapos uminom ng lason, inutusan siyang lumakad hanggang sa makaramdam ng manhid ang kanyang mga paa. Giingon ni Phaedo, human sa pag-inom sa hilo, gimandoan siya nga maglakaw hangtod nga ang iyang mga batiis naluya. Matapos siya mahiga, ang lalaki na namamahala ng lason ay sumulud sa kanyang paa; Hindi na maramdaman ni Socrates ang kanyang mga paa. Pagkahuman niya paghigda, ang tawo nga nagdumala sa hilo mitapot sa iyang tiil; Dili na mabati ni Socrates ang iyang mga bitiis. Ang pamamanhid ay dahan-dahang gumagapang sa kanyang katawan hanggang sa umabot sa kanyang puso. Ang kakulba hinay nga midagayday sa iyang lawas hangtud nga nahidangat sa iyang kasingkasing. Pinili ni Socrates na takpan ang kanyang mukha sa panahon ng pagpapatupad . Gipili ni Socrates nga tabonan ang iyang nawong sa panahon sa pagpatay . Ayon kay Phaedo , Sinabi ni Socrates na ll ng pilosopiya ay pagsasanay para sa kamatayan. Sumala ni Phaedo , Giingon ni Socrates nga ll sa pilosopiya mao ang pagbansay alang sa kamatayon. Ang mga huling salita ni Socrates ay naisip na ironic, sa kahulugan na siya ay 'gagaling' ng sakit ng dami ng namamatay o taos-puso. Ang katapusang mga pulong ni Socrates giisip nga ironic, sa gipasabut nga siya 'mamaayo' sa sakit sa pagka-mortal o sinsero. Si Socrates ay nagsasalita ng kanyang huling mga salita kay Crito. Si Socrates nagsulti sa iyang katapusang mga pulong kang Crito. Si Crito, may utang kami sa asclepius . Crito, nakautang kami usa ka manok sa Asclepius . Mangyaring, huwag kalimutang bayaran ang utang. Palihug, ayaw kalimti ang pagbayad sa utang. Crito, may utang na loob kami sa Asclepius, Bayaran mo ito at huwag mong pabayaan ito. Crito, may utang kami manok sa Asclepius, Bayaran kini ug ayaw balibari kini. Si Crito, may utang tayong titi kay Asclepius, ginagawa ang alay na ito sa kanya at huwag kalimutan. Crito, may utang kami manok kay Asclepius, ihalad kini nga regalo sa iya ug ayaw kalimti. Tinalikuran ni Socrates ang paghingi ni Crito na subukan na makatakas mula sa bilangguan. Gisalikway ni Socrates ang hangyo ni Crito nga molingkawas gikan sa prisohan. Sina Xenophon at Plato ay sumasang-ayon na si Socrates ay may isang pagkakataon upang makatakas, dahil ang kanyang mga tagasunod ay nagawang suhol ang mga tanod ng bilangguan. Si Xenophon ug Plato nagkauyon nga si Socrates adunay higayon nga makaikyas, tungod kay ang iyang mga sumusunod nagsuhol sa mga guwardya sa bilanggoan. Maraming mga mungkahi ang inaalok bilang mga dahilan kung bakit pinili niyang manatili. Adunay daghang mga sugyot nga gitanyag ingon mga hinungdan ngano nga gipili niya nga magpabilin. Naniniwala siya na ang paglipad ay magpahiwatig ng isang takot sa kamatayan, na naniniwala siyang walang tunay na pilosopo. Nagtuo siya nga ang paglupad magpaila sa usa ka kahadlok sa kamatayon, nga nagtuo siya nga walaÕy tinuod nga pilosopo. Kung tumakas siya sa Athens ang kanyang pagtuturo ay hindi magiging mas mahusay sa ibang bansa. Kung mikalagiw siya sa Athens ang iyang pagtudlo dili labi ka maayo sa lain nga nasud. Dahil patuloy niyang pinag-uusapan ang lahat na nakilala niya at walang pagsala na magkaroon ng kanilang sama ng loob. Tungod kay nagpadayon siya sa pagkuwestiyon sa tanan nga iyang nahimamat ug sa walay duhaduha nakapasubo sa ilang pagkadili komportable. Ang pagkakaroon ng sadyang sumang-ayon upang manirahan sa ilalim ng mga batas ng lungsod, ipinataw niya ang kanyang sarili sa posibilidad na akusahan ng mga krimen ng mga mamamayan nito at hinatulan na nagkasala sa pamamagitan ng hurado nito. Kay nahibal-an nga mouyon nga magpuyo sa ilalum sa mga balaod sa syudad, siya hingpit nga nagpasakup sa iyang kaugalingon sa posibilidad nga akusahan sa mga krimen sa mga lungsuranon niini ug gihukman nga sad-an sa iyang hurado. Upang gawin kung hindi man ay naging dahilan upang masira niya ang kanyang panlipunan na kontrata sa estado, at sa gayon ay makapinsala sa estado, isang walang-kilos na gawa. Ang pagbuhat sa ingon mahimong hinungdan nga iyang gibungkag ang iyang sosyal nga kontrata sa estado, ug busa makadaot sa estado, usa ka dili tinuud nga buhat. Kung siya ay nakatakas sa patubig ng kanyang mga kaibigan, kung gayon ang kanyang mga kaibigan ay magiging mananagot sa batas. Kung siya nakaikyas sa pag-aghat sa iyang mga higala, nan ang iyang mga higala mahimong manubag sa balaod. Ang buong pangangatuwiran sa likod ng kanyang pagtanggi na tumakas ay ang pangunahing paksa ng Crito . Ang bug-os nga pangatarungan sa iyang pagdumili sa pagkalagiw mao ang panguna nga hilisgutan sa Crito . Dahil kay Socrates uminom ng hemlock na kusang-loob nang walang reklamo nagmungkahi si RG Frey sa katotohanan, pinipili ni Socrates na magpakamatay. Tungod kay si Socrates nag-inom sa hemlock nga kinabubut-on nga walaÕy reklamo , gisugyot ni RG Frey sa kamatuuran, gipili ni Socrates nga maghikog. Marahil ang pinakamahalagang kontribusyon niya sa kaisipang Kanluran ay ang kanyang dialectic na paraan ng pagtatanong. Tingali ang iyang labing hinungdanon nga kontribusyon sa hunahuna sa Kasadpan mao ang iyang dialectic nga pamaagi sa pakisayran. Na kilala bilang ang Socratic na pamamaraan o pamamaraan ng elenchus , na higit sa lahat ay inilapat niya ang pagsusuri sa mga pangunahing konseptong moral tulad ng Mabuti at Katarungan . Nga nailhan nga Socratic nga pamaagi o pamaagi sa elenchus , nga labi niya nga gipadapat sa pagsusi sa mga hinungdan nga konsepto sa moral sama sa Maayo ug Hustisya . Una itong inilarawan ni Plato sa Socratic Dialogues . Una ning gihulagway ni Plato sa Socratic Dialogues . Upang malutas ang isang problema, masisira ito sa isang serye ng mga katanungan. Aron masulbad ang usa ka problema, masulud kini sa sunod-sunod nga mga pangutana. Ang mga sagot na kung saan ay unti-unting i-distill ang sagot na hahanapin ng isang tao. Ang mga tubag nga sa hinayhinay nagpalong sa tubag nga gipangita sa usa ka tawo. Ang pag-unlad at kasanayan ng pamamaraang ito ay isa sa mga matatagal na kontribusyon ni Socrates. Ang pag-uswag ug pamatasan sa kini nga pamaagi mao ang usa sa labi ka malungtaron nga kontribusyon ni Socrates. Isang pangunahing kadahilanan sa pagkamit ng kanyang mantle bilang ama ng pilosopiyang pampulitika , etikao pilosopiya ng moralidad, at bilang isang pinuno ng lahat ng mga pangunahing tema sa pilosopiya ng Kanluran . Usa ka hinungdan nga hinungdan sa pagkita sa iyang mantle ingon amahan sa pilosopiya sa politika , pamatasano pilosopiya sa pamatasan, ug ingon usa ka dagway sa tanan nga mga sentro nga tema sa pilosopiya sa Kasadpan . Ang pamamaraang Sokratiko ay madalas na isinasaalang-alang bilang isang elemento ng pagtukoy ng Amerikanong ligal na edukasyon. Ang paagi sa Sokratiko kanunay nga giisip nga usa ka hinungdan nga elemento sa edukasyon sa legal nga Amerikano. Upang mailarawan ang paggamit ng pamamaraang Sobyet, isang serye ng mga katanungan ang maaaring matulungan ang isang tao o grupo upang matukoy ang kanilang pinagbabatayan na paniniwala at ang lawak ng kanilang kaalaman. Aron mahanduraw ang paggamit sa pamaagi sa Sokratika, usa ka sunud-sunod nga mga pangutana ang gitabangan aron matabangan ang usa ka tawo o grupo nga mahibal-an ang ilang gipasukad nga mga tinuohan ug ang gilapdon sa ilang kahibalo. Ang pamamaraan ng Socratic ay isang negatibong pamamaraan ng pag- aalis ng hypothesis , sa mas mahusay na mga hypotheses ay matatagpuan sa pamamagitan ng patuloy na pagkilala at pagtanggal sa mga humahantong sa mga pagkakasalungatan . Ang pamaagi sa Sobyet usa ka negatibo nga pamaagi sa pagwagtang sa hypothesis, sa kana nga mas maayo nga mga hipothes nakit-an pinaagi sa makanunayon nga pag-ila ug pagwagtang sa mga nagdala sa mga panagsumpaki . Ito ay idinisenyo upang pilitin ang isa upang suriin ang sariling mga paniniwala at ang bisa ng naturang paniniwala. Gilaraw kini aron mapugos ang usa nga usisaon ang kaugalingon nga mga tinuohan ug ang katinuod sa ingon nga mga gituohan. Ang isang alternatibong interpretasyon ng dialectic ay ito ay isang pamamaraan para sa direktang pagdama sa Form ng Mabuti . Usa ka alternatibo nga paghubad sa dayalekto nga kini usa ka pamaagi alang sa direkta nga pagsabot sa Porma sa Maayo . Inilarawan ng pilosopo na si Karl Popper ang dialectic bilang ang sining ng intuisyon ng intelektwal, ng paggunita ng mga banal na pinagmulan. Gilarawan sa pilosopo nga si Karl Popper ang dialectic nga ang arte sa intuisyon sa intelektuwal, ang paghanduraw sa mga sinugdanan sa Diyos. Ang mga Form o Ideya, ng pagbubukas ng Mahusay na misteryo sa likod ng karaniwang araw-araw na mundo ng pagpapakita. Ang mga Porma o Mga ideya, sa pagpadayag sa Dakong Misteryo sa luyo sa mga adlaw-adlaw nga pagpakita sa kadaghanan sa tawo. Sa magkakatulad na ugat, iminungkahi ng pilosopong Pranses na si Pierre Hadot na ang mga diyalogo ay isang uri ng ispiritwal na ehersisyo. Sa susama, French pilosopo Pierre Hadot nagsugyot nga ang mga dayalogo mao ang usa ka matang sa espirituhanon nga ehersisyo. Isinulat ni Hadot na sa pananaw ni Plato, bawat ehersisyo sa diyalekto, tiyak dahil ito ay isang ehersisyo ng purong pag-iisip, napapailalim sa mga hinihiling ng Logos , pinalayo ang kaluluwa sa makatwirang mundo, at pinapayagan itong i-convert ang sarili patungo sa Mabuti. Gisulat ni Hadot nga sa pagtan-aw ni Plato, matag ehersisyo sa dialectical, sa tukma tungod kay kini usa ka ehersisyo sa lunsay nga panghunahuna, nga gipasakup sa mga gipangayo sa Logos , gipalayo ang kalag gikan sa salabutan nga kalibutan, ug gitugutan kini nga mabalhin ang kaugalingon ngadto sa Maayo. Ang paniniwala ng Socrates, na naiiba sa mga Plato, ay mahirap makilala. Ang mga gituohan ni Socrates, nga lahi sa Plato, lisud mailhan. Maliit sa paraan ng kongkretong ebidensya na umiiral upang maputla ang dalawa. Gamay nga paagi sa konkreto nga ebidensya nga adunay sa pag-demarcate sa duha. Ang napakahabang pagtatanghal ng mga ideya na ibinigay sa karamihan ng mga diyalogo ay maaaring ang mga ideya ni Socrates mismo, ngunit na kung saan ay kasunod o nabago o binago ni Plato. Ang taas nga pagpakita sa mga ideya nga gihatag sa kadaghanan sa mga diyalogo mahimong ang mga ideya ni Socrates sa iyang kaugalingon, apan nga sa ulahi giayo o nabag-o ni Plato. Iniisip ng ilang mga iskolar na pinahusay ni Plato ang istatistang Sokratiko upang gawin ang katangiang pampanitikan at ang pilosopo mismo imposible upang makilala. Gihunahuna sa pipila nga mga eskolar nga gipahiangay ni Plato ang estilo sa Sokratikong paagi aron mahimo ang karakter sa panitikan ug ang pilosopo mismo imposible nga ipalahi. Ang iba ay nagtaltalan na mayroon siyang sariling mga teorya at paniniwala. Ang uban nangatarungan nga siya adunay kaugalingon nga mga teyoriya ug mga gituohan. Mayroong isang antas ng kontrobersya na likas sa pagkilala sa kung ano ang maaaring ito. Adunay usa ka sukod sa kontrobersiya nga nahibal-an sa kung unsa kini mahimo. Dahil sa kahirapan sa paghihiwalay ng mga Socrates kay Plato at ang kahirapan sa pagbibigay kahulugan kahit ang mga dramatikong sulatin tungkol sa Socrates. Tungod sa kalisud sa pagbulag sa mga Socrates gikan ni Plato ug ang kalisud sa paghubad bisan ang mga dramatiko nga sinulat bahin sa Socrates. Samakatuwid, ang pagkilala sa pilosopikal na paniniwala ng Socrates mula sa mga Plato at Xenophon ay hindi napatunayan na madali. Tungod niini, ang pag-ila sa mga pilosopikanhong mga pagtulon-an ni Socrates gikan sa Plato ug Xenophon wala mapamatud-an nga dali. Kaya dapat itong alalahanin na kung ano ang maiugnay kay Socrates ay maaaring maging mas tiyak na mga alalahanin ng dalawang iniisip. Busa kinahanglan nga hinumdoman nga kung unsa ang gipahinungod kang Socrates mahimoÕg labi nga labi nga piho nga mga kabalaka sa niining duha nga mga gihunahuna. Ang bagay ay kumplikado dahil ang makasaysayang Socrates ay tila hindi kilalang tao sa pagtatanong ng mga katanungan ngunit hindi sumasagot. Komplikado ang kini nga butang tungod kay ang kasaysayan sa Socrates ingon nga dili ka sikat sa pagpangutana sa mga pangutana apan wala tubaga. Na sinasabing kulang ang karunungan tungkol sa mga paksang pinag-uusapan niya sa iba. Nga nag-angkon nga kulang ang kinaadman bahin sa mga hilisgutan nga gipangutana niya ang uban. Kung ang anumang bagay sa pangkalahatan ay maaaring sabihin tungkol sa pilosopikal na paniniwala ni Socrates. Kung sa bisan unsang butang sa kinatibuk-an mahimong isulti ang bahin sa pilosopikanhong mga pagtuo ni Socrates. Ito ay na siya ay sa moral, intelektwal, at pampulitika sa mga logro sa maraming mga kapwa niya Atenas. Kini nga siya adunay moral, intelektwal, ug politikanhon nga sukwahi sa kadaghanan sa iyang mga kaubanan nga Atenas. Kapag siya ay nasa paglilitis para sa maling pananampalataya at pagkasira ng isipan ng kabataan ng Athens. Kung siya gihukman alang sa erehes ug nagdaot sa hunahuna sa mga kabatan-onan sa Athens. Ginamit niya ang kanyang pamamaraan ng elenchosupang ipakita sa mga hurado na ang kanilang mga pagpapahalagang moral ay hindi namumuno. Gigamit niya ang iyang pamaagi sa elenchosaron ipakita sa mga hurado nga ang ilang mga mithi sa moralidad dili maayo. Sinasabi niya sa kanila na nababahala sila sa kanilang mga pamilya, karera, at responsibilidad sa politika kapag nararapat silang mabahala tungkol sa kapakanan ng kanilang kaluluwa. Gisultihan niya sila nga nabalaka sila sa ilang mga pamilya, karera, ug responsibilidad sa politika kung kinahanglan mabalaka sila bahin sa kaayohan sa ilang mga kalag. Iginiit ni Socrates na ang mga diyos ay kumanta sa kanya bilang isang banal na emisaryo na tila nagagalit sa inis, kung hindi malinaw na panlalait. Ang pag-ingon ni Socrates nga ang mga diyos gipalayas siya ingon usa ka langitnon nga emisisyon daw nagpukaw sa pagkasuko, kung dili tinuud nga pagbiaybiay. Kinuwestiyon din ni Socrates ang doktrinang sopistikong maaaring maging itinuturo na maaaring turuan. Gikuwestiyon usab ni Socrates ang doktrina nga Sophistic nga ang matudloan. Gustung-gusto niyang obserbahan na ang matagumpay na mga ama ay hindi gumawa ng mga anak na lalaki ng kanilang sariling kalidad. Gusto niya nga maobserbahan ang malampuson nga mga amahan wala makaghimo mga anak nga lalaki sa ilang kaugalingon nga kalidad. Nagtalo si Socrates na ang kahusayan sa moral ay higit na bagay sa banal na pagkakasunud-sunod kaysa sa pangangalaga ng magulang. Si Socrates nangatarungan nga ang pagkaayo sa moralidad labi pa ka butang sa diosnon nga kamut kaysa sa pag-amuma sa mga ginikanan. Ang paniniwala na ito ay maaaring nag-ambag sa kanyang kawalan ng pagkabalisa tungkol sa hinaharap ng kanyang sariling mga anak na lalaki. Kini nga pagtuo mahimoÕg nakahatag sa iyang kakulang sa kabalaka bahin sa kaugmaon sa iyang kaugalingon nga mga anak nga lalaki. Gayundin, ayon kay AA Long, Walang dapat pag-aalinlangan na sa kabila ng kanyang pag-angkin na alam lamang na wala siyang alam. Ingon usab, sumala sa AA Long, Kinahanglan nga walay pagduha-duha nga bisan pa sa iyang pag-angkon nga nahibal-an lamang nga wala siyay nahibal-an, Si Socrates ay may malakas na paniniwala tungkol sa banal, at, binabanggit ang Xenophon's Memorabilia. Si Socrates adunay lig-on nga mga pagtulon-an bahin sa diosnon, ug, nga nagsulti sa Xenophon's Memorabilia. Ayon kay Xenophon, siya ay isang teleologist na gaganapin ang diyos na inaayos ang lahat para sa pinakamahusay. Sumala ni Xenophon, siya usa ka teleologo nga naghupot sa diyos nga gihan-ay ang tanan alang sa labing kaayo. Madalas na sinasabi ni Socrates na ang kanyang mga ideya ay hindi kanyang sarili, kundi ang kanyang mga guro. Kanunay nga giingon ni Socrates nga ang iyang mga ideya dili iyang kaugalingon, apan iyang mga magtutudlo. Binanggit niya ang ilang mga impluwensya: Si Prodicus ang retorika at si Anaxagoras na pilosopo. Gihisgutan niya ang daghang mga impluwensya: Si Prodicus ang retorante ug si Anaxagoras ang pilosopo. Marahil ay nakakagulat na sinabi ni Socrates na lubos na naiimpluwensyahan ng dalawang kababaihan bukod sa kanyang ina. Tingali nakurat ang giingon ni Socrates nga naimpluwensyahan kaayo ang duha nga babaye gawas sa iyang inahan. Sinabi niya na si Diotima isang bruha at pari mula sa Mantinea , tinuruan siya ng lahat ng alam niya tungkol sa eros , o pag-ibig at na si Aspasia , ang maybahay ni Pericles , ay nagturo sa kanya ng sining ng retorika. Giingon niya nga si Diotima usa ka mangkukulam ug pari gikan sa Mantinea , gitudloan siya sa tanan nga nahibal-an niya bahin sa eros , o gugma ug nga si Aspasia , ang agalon nga babaye ni Pericles , nagtudlo kaniya sa arte sa retorika. Nagtalo si John Burnet na ang kanyang punong guro ay ang AnaxagoreanSi Archelaus ngunit ang kanyang mga ideya ay tulad ng inilarawan ni Plato. Gisugyot ni John Burnet nga ang iyang punoan nga magtutudlo mao ang AnaxagoreanSi Archelaus apan ang iyang mga ideya sama sa gihulagway ni Plato. Si Eric A. Havelock , sa kabilang banda, ay hindi tinanggap ang pananaw na ang pananaw ni Socrates ay magkapareho sa Archelaus, sa malaking bahagi dahil sa kadahilanang tulad ng mga anomalya at pagkakasalungatan na na-surf at post-napetsahan ang kanyang kamatayan. Si Eric A. Havelock , sa laing bahin, wala modawat sa pananaw nga ang pagtan-aw ni Socrates parehas sa Archelaus, sa kadaghanan nga bahin tungod sa mga hinungdan sa mga anomaliya ug kontradiksyon nga nag-surf ug post-date ang iyang pagkamatay. Ang mga sumusunod ay kabilang sa mga tinatawag na Socratic paradox walang sinumang nagnanais ng kasamaan. Ang mosunud naa sa mga gitawag nga Socratic paradox walay usa nga nagtinguha daotan. Walang sinumang nagkakamali o gumawa ng mali nang kusang-loob o may alam. WalaÕy usa nga nakasala o nakabuhat nga daotan nga gusto o nahibal-an. Ang birtud lahat ng kabutihan ay kaalaman. Ang hiyas tanan nga hiyas mao ang kahibalo. Ang birtud ay sapat para sa kaligayahan. Ang hiyas igo alang sa kalipayan. Ang terminong, Socratic paradox ay maaari ring tumukoy sa isang self-referential paradox , na nagmumula sa ni Socrates pagsambit. Ang termino, Socratic paradox mahimo usab nga nagtumong sa usa ka kaugalingon nga referral nga kabalhinan , nga naggikan sa sultian ni Socrates. Kung ano ang hindi ko alam kung hindi ko sa tingin alam ko, Madalas paraphrased bilang alam ko na wala akong alam . Ang wala nako nahibal-an nga wala ko nahibal-an nga nahibal-an ko, nga sagad nga gilaraw ingon nahibal-an ko nga wala ako'y nahibal-an . Ang pahayag na Alam ko na wala akong alam ay madalas na iniugnay sa Socrates, batay sa isang pahayag sa Plato's Apology . Ang pahayag nga Nahibal-an ko nga wala ako'y nahibal-an kanunay gipahinungod kang Socrates, pinasukad sa usa ka pahayag sa Plato's Apology . Ang maginoo na interpretasyon nito ay ang karunungan ni Socrates ay limitado sa isang kamalayan ng kanyang kamangmangan. Ang pangagpas nga paghubad niini mao nga ang kinaadman ni Socrates limitado sa usa ka kaamgohan sa iyang kaugalingon nga pagkaburong. Sa panahon ng Akademikong Skeptiko ng Platonic Academy, batay sa Akademya ang kanilang pilosopiko na pag-aalinlangan sa mga komento ni Socrates sa Phaedo . Sa panahon sa Akademikong Panahon sa Platonic Academy, gibase sa Akademya ang ilang pilosopiko nga pagduhaduha sa mga komento ni Socrates sa Phaedo. Kung saan tinalakay ni Socrates kung paano hindi ma-access ang kaalaman sa mga mortal. Kung diin gihisgutan ni Socrates kung giunsa ang kasayuran dili ma-access sa mga mortal. Itinuturing ni Socrates ang pagiging banal upang mangailangan o binubuo ng phronesis , naisip, kahulugan, paghatol, praktikal na karunungan, karunungan. Giisip ni Socrates ang mahiyason aron magkinahanglan o maglangkob sa phronesis , panghunahuna, pag-ila, paghukom, praktikal nga kinaadman, pagkabuotan. Samakatuwid, siya ay naniniwala na ang maling paggawa at pag-uugali na hindi banal ay nagreresulta mula sa kamangmangan, at ang mga nagkasala ay hindi alam ng mas mahusay. Busa, mituo siya nga ang daotan nga buhat ug pamatasan nga dili mahiangay naggikan sa pagkawalay alamag, ug nga ang mga nagbuhat ug daotan walaÕy labing maayo nga nahibal-an. Ang isang bagay na inangkin ni Socrates na may kaalaman tungkol sa ang sining ng pag-ibig. Ang usa ka butang nga giangkon ni Socrates nga adunay kahibalo sa ang arte sa gugma. Ang assertion na ito ay tila nauugnay sa salitang erotan , na nangangahulugang magtanong. Kini nga panultihon ingon nga adunay kalabutan sa pulong nga erotan , nga nagpasabut sa pagpangutana mga pangutana. Samakatuwid, ang Socrates ay nag-aangkin na malaman ang tungkol sa sining ng pag-ibig, hindi tulad ng alam niya kung paano magtanong. Tungod niini, si Socrates nangangkon nga nahibal-an ang bahin sa art sa gugma, ingon nga nahibal-an kung giunsa niya pagpangutana. Ang tanging oras na inaangkin niyang matalino ay sa loob ng Apology. Ang bugtong oras nga siya sa tinuud nga nag-angkon nga maalamon mao ang sulod sa Apology.. Kung saan sinabi niya na matalino siya sa limitadong kahulugan ng pagkakaroon ng karunungan ng tao. Diin giingon niya nga siya maalamon sa limitado nga kahulugan sa pagbaton sa tawhanong kaalam Napagtatalunan kung naniniwala si Socrates na ang mga tao ay maaaring maging matalino. Dili maduhaduhaan kung si Socrates nagtuo nga ang mga tawo mahimo gyud nga mahimong maalamon. Sa isang banda, iginuhit niya ang isang malinaw na linya sa pagitan ng kamangmangan ng tao at perpektong kaalaman; sa kabilang dako, ang Plato's Symposium at Republic ay naglalarawan ng isang pamamaraan para sa pag-akyat sa karunungan. Sa usa ka bahin, siya nagkuha usa ka tin-aw nga linya tali sa pagkawalay alamag sa tawo ug labing maayong kahibalo; sa pikas bahin, ang Plato's Symposium ug Republic naghulagway sa usa ka pamaagi alang sa pagsaka sa kinaadman. Sa Plato's Theaetetus inihahambing ni Socrates ang kanyang pagtrato sa mga kabataan na lumapit sa kanya para sa payo ng pilosopiko sa paraan ng paggamot ng mga midwives sa kanilang mga pasyente, at ang paraan ng pagkilos ng matmimonial matchmakers. Sa Plato's Theaetetus gitandi ni Socrates ang iyang pagtratar sa mga batan-on nga miduol kaniya alang sa tambag sa pilosopiya sa pamaagi sa pagtratar sa mga mananabang sa ilang mga pasyente, ug kung giunsa ang paglihok sa mga tigpasiya sa matrimonial. Sinabi niya na siya mismo ay isang tunay na matchmaker sa pagtutugma niya sa binata sa pinakamahusay na pilosopo para sa kanyang partikular na kaisipan. Giingon niya nga siya mismo usa ka tinuud nga matchmaker nga katumbas siya sa batan-ong lalaki sa labing maayong pilosopo alang sa iyang partikular nga kaisipan. Gayunpaman, maingat niyang kinikilala ang kanyang sarili mula sa isang pandereta o tagapamahala. Bisan pa, iyang gibinantayon nga maayo ang iyang kaugalingon gikan sa usa ka pandereta o tigpamalit. Ang pagkakaiba na ito ay echoed sa Xenophon's Symposium, kapag nagbiro si Socrates tungkol sa kanyang katiyakan na makagawa ng isang kapalaran, kung pinili niya ang pagsasanay sa sining ng pandering. Kini nga kalainan gipalanog sa Xenophon's Symposium, kung si Socrates nagbiaybiay bahin sa iyang kasiguruhan nga makahimo siya usa ka katigayunan, kung gipili niya ang pagpraktis sa arte sa pandering. Para sa kanyang bahagi bilang isang pilosopikal na interlocutor, pinamunuan niya ang kanyang tagatugon sa isang mas malinaw na paglilihi ng karunungan. Alang sa iyang bahin isip usa ka pilosopiko nga interlocutor, gidala niya ang iyang tagatubag sa usa ka mas tin-aw nga pagsabut sa kaalam. Bagaman inaangkin niya na hindi siya ang kanyang sarili na isang guro. Bisan kung giangkon niya nga dili siya ang kaugalingon usa ka magtutudlo. Ang kanyang papel, inaangkin niya, ay mas maayos na maiintindihan bilang pagkakatulad sa isang komadrona. Giingon niya nga ang iyang tahas, mas tukma nga masabtan ingon nga managsama sa usa ka mananabang. Sa Theaetetus , ipinaliwanag ni Socrates na siya mismo ay walang tigil sa mga teorya, ngunit alam kung paano maipapanganak ang mga teorya ng iba at matukoy kung sila ay karapat-dapat o tanging mga itlog ng hangin . Sa Theaetetus , gipatin-aw ni Socrates nga siya mismo dili ba sa mga teyoriya, apan nahibal-an kung giunsa nga mahimugso ang mga teyoriya sa uban ug mahibal-an kung angayan ba sila o mga hangin nga itlog . Marahil na makabuluhan, itinuturo niya na ang mga komadrona ay baog dahil sa edad, at ang mga kababaihan na hindi pa ipinanganak ay hindi maaaring maging mga komadrona. Tingali hinungdanon, gipasabut niya nga ang mga mananabang dili ba tungod sa edad, ug ang mga babaye nga wala manganak dili mahimo nga mahimong mga mananabang. Wala silang karanasan o kaalaman tungkol sa kapanganakan at hindi maihiwalay ang karapat-dapat na mga sanggol mula sa mga dapat iwanang sa burol upang mailantad. Sila walay kasinatian o kahibalo sa pagkahimugso ug dili makahimo sa pagbulag sa mga takus nga mga bata gikan sa mga kinahanglan nga nahabilin sa bakilid nga gibutangan. Upang hatulan ito, ang komadrona ay dapat magkaroon ng karanasan at kaalaman sa kanyang hinuhusgahan. Aron hukman kini, ang mananabang kinahanglan adunay kasinatian ug kahibalo sa iyang gihukman. Naniniwala si Socrates na ang pinakamahusay na paraan para mabuhay ang mga tao ay ang pagtuon sa hangarin ng kabutihan sa halip na ang paghabol, halimbawa, ng materyal na kayamanan. Nagtuo si Socrates nga ang labing maayo nga paagi alang sa pagpuyo sa mga tawo mao ang pag-focus sa pagtinguha sa hiyas imbes ang pagpangagpas, pananglitan, sa materyal nga katigayunan. Palagi niyang inanyayahan ang iba na subukang magtuon nang higit pa sa mga pagkakaibigan at isang pakiramdam ng tunay na pamayanan, para sa naramdaman ni Socrates na ito ang pinakamahusay na paraan para sa mga tao na magkasama bilang isang populasyon. Kanunay niya nga gidapit ang uban nga sulayan ang pagpunting sa labi pa sa panaghigalaay ug usa ka pagbati sa tinuud nga komunidad, kay gibati ni Socrates nga kini ang labing maayo nga paagi alang sa mga tawo nga magtubo ingon usa ka populasyon. Ang kanyang mga aksyon ay sumunod sa pamantayang ito: sa pagtatapos, tinanggap ni Socrates ang kanyang kamatayan sa kamatayan nang naisip ng karamihan na iwanan niya lamang ang Athens, dahil sa pakiramdam niya ay hindi siya maaaring tumakas o sumalungat sa kalooban ng kanyang pamayanan. Ang iyang mga aksyon nahisubay sa kini nga sukaranan: sa katapusan, gidawat ni Socrates ang iyang silot sa pagkamatay sa kadaghanan nga naghunahuna nga biyaan niya ang Athens, ingon nga gibati niya nga dili siya makalikay o magsupak sa kabubut-on sa iyang komunidad. Tulad ng nabanggit sa itaas, ang kanyang reputasyon para sa lakas ng loob sa battlefield ay walang pagsisisi. Ingon sa nahisgutan sa ibabaw, ang iyang dungog alang sa kaisug sa natad sa panggubatan walaÕy pagbiaybiay. Ang ideya na mayroong ilang mga birtud na nabuo ng isang karaniwang thread sa mga turo ni Socrates. Ang ideya nga adunay pipila ka mga hiyas nga nahimo nga usa ka sagad nga hilo sa mga pagtulun-an ni Socrates. Ang mga birtud na ito ay kumakatawan sa pinakamahalagang katangian para sa isang tao, pangunahin kung saan ang mga pilosopikal o intelektwal na kabutihan. Kini nga mga hiyas nagrepresentar sa labing hinungdanon nga mga hiyas alang sa usa ka tawo, nga labi niini ang pilosopiya o intelektwal nga mga hiyas. Binigyang diin ni Socrates na ang hindi natutunan na buhay ay hindi katumbas ng pamumuhay etikal na kabutihan ang tanging bagay na mahalaga. Gipasiugda ni Socrates nga ang wala masusi nga kinabuhi dili angay mabuhi pamatasan nga pamatasan mao ra ang hinungdanon. Ito ay pinaniniwalaan na si Socrates ay naniniwala na ang mga mithiin ay nabibilang sa isang mundo lamang na ang taong marunong ay makaunawa, na ginagawang pilosopo ang tanging uri ng tao na angkop na pamamahala sa iba. Giingon nga si Socrates nagtuo nga ang mga mithi nahisakop sa usa ka kalibutan nga ang buotan nga tawo lamang ang makasabut, nga naghimo sa pilosopo nga usa lamang ka tipo sa tawo nga angay sa pagdumala sa uban. Sa diyalogo ni Plato ang Republika , hayag na tinanggihan ni Socrates ang demokrasya na nagpatakbo ng Athens sa kanyang buhay na pang-adulto. Sa diyalogo ni Plato ang Republika , hayag nga gisupak ni Socrates ang demokrasya nga nagpadagan sa Athens sa panahon sa iyang hamtong nga kinabuhi. Natagpuan ni Socrates ang maikli ng perpektong anumang gobyerno na hindi sumunod sa kanyang pagtatanghal ng isang perpektong rehimen na pinamumunuan ng mga pilosopo, at ang gobyerno ng Athenian ay malayo sa na. Si Socrates nakit-an nga mubu sa bisan unsang gobyerno nga wala mahiuyon sa iyang pagpakita sa usa ka hingpit nga rehimen nga gipangulohan sa mga pilosopo, ug ang gobyerno sa Athenian walaÕy bahin gikan niana. Gayunman, posible na ang Socrates ng Plato's Republic ay may kulay sa sariling mga pananaw ni Plato. Kini mao ang, Apan, mahimo nga ang Socrates ni Plato Republic ang kolor nga ni Plato kaugalingong panglantaw. Sa mga huling taon ng buhay ni Socrates, ang Athens ay nasa tuluy-tuloy na pagkilos dahil sa kaguluhan sa politika. Sa katapusang mga tuig sa kinabuhi ni Socrates, ang Athens walaÕy pag-agwanta tungod sa kagubot sa politika. Ang demokrasya ay sa wakas napabagsak ng ajunta na kilala bilang Thirty Tyrants , pinangunahan ng kamag-anak ni Plato na si Critias , na dating isang mag-aaral at kaibigan ni Socrates. Ang demokrasya sa katapusan gipilde sa usa kajunta nga nailhan nga Thirty Tyrants , pinangulohan sa paryente ni Plato, si Critias , nga kaniadto usa ka estudyante ug higala ni Socrates. Ang mga Tyrants ay nagpasiya ng halos isang taon bago ibalik ang demonyo ng Athenian. Naghari ang mga Tirano mga hapit usa ka tuig sa wala pa gibalik ang demonyo sa Athenian. Kung saan ipinapahayag nito ang isang amnestiya para sa lahat ng mga kamakailang kaganapan. Diin nagpahayag nga usa ka amnestiya alang sa tanan nga bag-o nga mga panghitabo. Ang pagsalungat ni Socrates sa demokrasya ay madalas na tinanggihan, at ang tanong ay isa sa mga pinakamalaking debate sa pilosopiko kapag sinusubukan upang matukoy nang eksakto kung ano ang pinaniniwalaan ni Socrates. Ang pagsupak ni Socrates sa demokrasya kanunay nga gipanghimakak, ug ang pangutana usa sa pinakadako nga debate sa pilosopiya sa pagsulay sa pagtino kung unsa gyud ang gituohan ni Socrates. Ang pinakamalakas na argumento ng mga nag-aangkin kay Socrates ay hindi talaga naniniwala sa ideya ng mga hari ng pilosopo na ang pananaw ay naipahayag nang mas maaga kaysa sa Republika ng Plato. Ang labing kusgan nga argumento sa mga nag-angkon nga si Socrates wala gyud mituo sa ideya sa mga hari sa pilosopo mao nga ang panan-aw gipahayag dili pa kaysa sa Republika sa Plato. Na malawak na itinuturing na isa sa mga Gitnang na mga dayalogo at hindi kinatawan ng mga makasaysayang pananaw ni Socrates. Nga kaylap nga gikonsiderar nga usa sa mga dayalogo nga Tunga ug dili usa ka representante sa mga panan-aw sa kasaysayan ni Socrates. Bukod dito, ayon sa Plato's Apology of Socrates, isang maagang diyalogo, tumanggi si Socrates na ituloy ang maginoo na pulitika. Dugang pa, sumala sa Plato's Apology of Socrates, usa ka sayo nga diyalogo, si Socrates nagdumili sa pagpadayon sa naandan nga politika. Madalas niyang ipinahayag na hindi niya matitingnan ang mga bagay o iba o sabihin sa mga tao kung paano mamuhay ng kanilang buhay kapag hindi pa niya maintindihan kung paano mamuhay ng kanyang sarili. Kanunay niyang gipahayag nga dili niya matugkad ang ubang mga butang o isulti sa mga tawo kung giunsa nila pagpuyo ang ilang kinabuhi kung wala pa niya masabtan kung giunsa niya mabuhi ang iyang kaugalingon. Naniniwala siya na siya ay isang pilosopo na nakatuon sa pagtugis ng Katotohanan, at hindi inaangkin na alam niya ito nang lubusan. Siya nagtuo nga siya usa ka pilosopo nga nakiglambigit sa pagtinguha sa Kamatuoran, ug wala moangkon nga nahibal-an niya kini sa bug-os. Ang pagtanggap ni Socrates sa kanyang parusang kamatayan matapos ang kanyang pagkumbinsi ay makikita rin upang suportahan ang pananaw na ito. Ang pagdawat ni Socrates sa iyang silot sa pagkamatay human sa iyang kombiksyon makita usab nga magsuporta sa kini nga pagtan-aw. Madalas na inaangkin na ang karamihan sa mga anti-demokratikong pagkahilig ay mula kay Plato, na hindi kailanman nagapi ang kanyang kasuklam-suklam sa ginawa sa kanyang guro. Kasagaran giingon nga kadaghanan sa mga anti-demokratikong pagtulo gikan sa Plato, nga wala gyud mabuntog ang iyang pagkasuko sa nahimo sa iyang magtutudlo. Sa anumang kaso, malinaw na naisip ni Socrates na ang panuntunan ng Thirty Tyrants ay hindi rin kanais-nais. Sa bisan unsa nga kaso, klaro nga gihunahuna ni Socrates nga ang kamandoan sa Thirty Tyrants dili usab maayo. Nang tinawag sa harap nila upang tulungan ang pag-aresto sa isang kapwa Athenian. Sa diha nga gitawag sa ilang atubangan aron sa pagtabang sa pagdakup sa usa ka kauban nga Athenian. Tumanggi si Socrates at makitid ang pagtakas sa kamatayan bago pa mapabagsak ang mga Tyrants. Si Socrates nagdumili ug sa higpit nga nakalingkawas sa kamatayon sa wala pa mapukan ang mga Tyrants. Siya ay, gayunpaman,Prytanis kapag ang isang pagsubok ng isang pangkat ng mga Heneral na namuno sa isang nakapanghimok na kampanyang pandagat ay hinatulan. Bisan pa, gibuhat niyaPrytanis kung gihukman ang usa ka pagsulay sa usa ka grupo sa mga Heneral nga nangulo sa usa ka makadaot nga kampanya sa naval. Kahit na noon, pinanatili niya ang isang hindi kompromiso na saloobin, bilang isa sa mga tumanggi na magpatuloy sa paraang hindi suportado ng mga batas, sa kabila ng matinding panggigipit. Bisan pa kaniadto, nagpabilin siya nga dili maayo nga pamatasan, nga usa sa mga nagdumili sa pagpadayon sa paagi nga wala gisuportahan sa mga balaod, bisan pa sa grabe nga pagpit-os. Sa paghuhusga sa kanyang mga aksyon, itinuring niya ang patakaran ng Thirty Tyrants na mas mababa sa lehitimo kaysa sa Demokratikong Senado na nagparusa sa kanya ng kamatayan. Gihukman pinaagi sa iyang mga aksyon, giisip niya ang kamandoan sa Thirty Tyrants nga dili kaayo lehitimo kaysa sa Demokratikong Senado nga nagsentensya kaniya sa kamatayon. Ang maliwanag na paggalang ni Socrates sa demokrasya ay isa sa mga tema na binibigyang diin sa 2008 na paglalaro ng Socrates on Trial ni Andrew David Irvine . Ang dayag nga pagtahod ni Socrates alang sa demokrasya usa sa mga tema nga gipasiugda sa 2008 nga dula nga Socrates on Trial ni Andrew David Irvine . Nagtalo si Irvine na ito ay dahil sa kanyang katapatan sa demonyong Athenian na nais ni Socrates na tanggapin ang hatol ng kanyang mga kapwa mamamayan. Nangatarungan si Irvine tungod kini sa iyang pagkamaunungon sa demonyo sa Athenian nga andam nga dawaton ni Socrates ang hukom sa iyang mga kaubang lungsuranon. Tulad ng inilalagay ni Irvine. Ingon sa gibutang kini ni Irvine. Sa panahon ng digmaan at mahusay na kaguluhan sa lipunan at intelektwal, naramdaman ni Socrates na ipahayag ang kanyang mga pananaw nang bukas, anuman ang mga kahihinatnan. Sa panahon sa gubat ug dakung kagubot sa sosyal ug intelektwal, gibati ni Socrates nga mapugos nga ipahayag ang iyang mga panan-aw sa dayag, bisan unsa ang mga sangputanan. Bilang isang resulta, naaalala siya ngayon, hindi lamang para sa kanyang matalim na pagpapatawa at mataas na etikal mga pamantayan. Ingon nga sangputanan, nahinumdum siya karon, dili lamang sa iyang hait nga salabutan ug taas nga pamatasan. Ngunit din para sa kanyang katapatan sa pananaw na sa isang demokrasya ang pinakamahusay na paraan para sa isang tao na maglingkod sa kanyang sarili. Mga sukdanan, apan alang usab sa iyang pagkamaunungon sa panan-aw nga sa usa ka demokrasya nga labing maayong paagi alang sa usa ka tawo nga mag-alagad sa iyang kaugalingon. Sa kanyang mga kaibigan, at sa kanyang lungsod kahit sa mga panahon ng digmaan - ay sa pamamagitan ng pagiging tapat sa, at sa pamamagitan ng pagsasalita sa publiko tungkol sa, katotohanan. Iyang mga higala, ug sa iyang lungsod bisan sa mga panahon sa gubat - mao ang pagkamaunungon, ug pinaagi sa pagsulti sa publiko bahin sa, kamatuuran. Sa Dialogues of Plato, kahit na si Socrates kung minsan ay tila sumusuporta sa isang mystical side, tinatalakay ang muling pagkakatawang - tao at ang mga misteryong relihiyon , sa pangkalahatan ay iniugnay ito kay Plato. Sa Dialogues of Plato, bisan kung us aka gisuportahan ni Socrates ang usa ka mystical side, gihisgutan ang reinkarnasyon ug ang mga misteryo nga relihiyon , kini sa kadaghanan gipahinungod kang Plato. Anuman, ang pananaw na ito ni Socrates ay hindi maaaring palayasin sa kamay, dahil hindi natin matiyak ang mga pagkakaiba sa pagitan ng mga pananaw nina Plato at Socrates. Bisan pa man, kini nga pagtan-aw sa Socrates dili mahimo nga mawala, tungod kay dili kita makasiguro sa mga kalainan tali sa mga panan-aw ni Plato ug Socrates. Bilang karagdagan, tila may ilang mga corollaries sa mga gawa ng Xenophon. Dugang pa, adunay pipila nga mga corollaries sa mga buhat sa Xenophon. Sa pagtatapos ng landas ng pilosopiko tulad ng tinalakay sa Plato's Symposium , ang isa ay dumarating sa Dagat ng Kagandahan o sa paningin ng maganda ang sarili (211C); pagkatapos lamang ang isa ay maaaring maging marunong. Sa pagtapos sa dalan sa pilosopiko sama sa gihisgutan sa Plato's Symposium , ang usa moabut sa Dagat sa Katahum o sa pagtan-aw sa matahum nga kaugalingon (211C); lamang niana ang usa mahimong maalamon. Sa Symposium, Kinilala ng Socrates ang kanyang pagsasalita sa landas ng pilosopiko sa kanyang guro ang pari na si Diotima na hindi sigurado kung si Socrates ay may kakayahang maabot ang pinakamataas na misteryo. Sa Symposium, Socrates gipasidunggan ang iyang pakigpulong sa mga pilosopikanhong dalan sa iyang magtutudlo sa pari Diotima nga dili pa gani sigurado kon Socrates mao ang makahimo sa pagkab-ot sa labing taas nga mga misteryo. Sa Meno , tinutukoy niya ang mga Eleusinian Mysteries , na nagsasabi kay Meno na maiintindihan niya si Socrates mas mahusay ang sagot kung siya ay maaaring manatili para sa mga pagsisimula sa susunod na linggo. Sa meno , siya nagpasabut ngadto sa Eleusis Tinago , nagsulti meno nga siya makasabut Socrates ni nagtubag nga mas maayo kung siya mahimo nga magpabilin alang sa mga inisyatibo sa sunod nga semana. Ang mga karagdagang pagkalito ay nagreresulta mula sa likas na katangian ng mga mapagkukunang ito, kung tutuusin bilang Platonic Dialogues ay katuwiran na gawa ng isang artista-pilosopo, na ang kahulugan ay hindi boluntaryo mismo sa pasibo na mambabasa ni muli ang buhay na iskolar. Ang dugang nga pagkalibog nga sangputanan gikan sa kinaiyahan sa kini nga mga gigikanan, sama ra nga ang Platonic Dialogues lagmit buhat sa usa ka artista-pilosopo, kansang kahulogan wala magboluntaryo sa kaugalingon sa pasibo nga magbasa o usab sa kinabuhi nga buhi. Ayon kay Olympiodorus na Bata sa kanyang Life of Plato , Si Plato mismo ay nakatanggap ng tagubilin mula sa mga manunulat ng trahedya bago isagawa ang pag-aaral ng pilosopiya. Sumala sa Olympiodorus nga Batan-on sa iyang Life of Plato , Si Plato mismo nakadawat panudlo gikan sa mga magsusulat sa trahedya sa wala pa pagkuha sa pagtuon sa pilosopiya. Ang kanyang mga gawa ay, sa katunayan, mga diyalogo; Ang pagpili nito ni Plato, ang daluyan ng Sophocles, Euripides, at mga fiction of theatre. Ang iyang mga buhat, sa pagkatinuod, mga diyalogo; Gipili kini ni Plato, ang medium of Sophocles, Euripides, ug mga fiction sa teatro. Maaaring sumasalamin sa kailanman na maipaliwanag na katangian ng kanyang mga akda, dahil tinawag siyang dramatista ng pangangatuwiran. Mahimong magpakita sa kanunay nga nahibal-an nga kinaiya sa iyang mga sinulat, tungod kay gitawag siya nga dramatista sa pangatarungan. Ang higit pa, ang unang salita ng halos lahat ng mga gawa ni Plato ay isang makabuluhang termino para sa kaukulang diyalogo, at ginagamit sa isip ang maraming konotasyon. Dugang pa, ang una nga pulong sa hapit tanan nga mga buhat ni Plato usa ka hinungdanon nga termino alang sa kaugayon nga diyalogo, ug gigamit sa hunahuna sa daghang mga konotasyon. Sa wakas, ang Phaedrus at ang Symposium bawat magkakaibang sa paghahatid ng mga coy ni Socrates ng mga pilosopikong katotohanan sa pag-uusap. Sa katapusan, ang Phaedrus ug ang Symposium matag usa nga nakit-an sa paghatud ni Socrates sa mga kamatuoran sa pilosopiya sa panag-istoryahanay. Ang Socrates ng Phaedrusnapupunta hanggang sa humingi ng tulad ng hindi pagkagalit at misteryo sa lahat ng pagsulat. Ang Socrates sa Phaedrusmoadto kutob sa paghangyo sa ingon nga pagsupak ug misteryo sa tanan nga pagsulat. Ang pagkakaugnay na madalas nating mahahanap sa Plato, na lumilitaw dito at doon ay sumama sa ilang mga nakakainis na paggamit ng simbolo at / o ironyo, ay maaaring maging mga logro sa mysticism Plato's Socrates ay nagpapalawak sa ilang iba pang mga diyalogo. Ang pagkatago nga kanunay natong nakit-an sa Plato, nga makita dinhi ug didto nagsulud sa pila ka makapadasig nga paggamit sa simbolo ug / o ironyo, mahimoÕg adunay mga kaatbang sa mga mysticism Plato's Socrates nga gipalapdan sa ubang mga diyalogo. Ang mga hindi tuwirang pamamaraan ay maaaring mabigo upang masiyahan ang ilang mga mambabasa. Ang dili direkta nga mga pamaagi mahimong mapakyas sa pagtagbaw sa pipila nga mga magbasa. Marahil ang pinaka-kagiliw-giliw na aspeto nito ay ang pag-asa ni Socrates sa tinatawag ng mga Griyego na daimonic sign, isang averting panloob na tinig na naririnig lamang ni Socrates noong siya ay malapit nang magkamali. Tingali ang labing makaiikag nga bahin niini mao ang pagsalig ni Socrates sa gitawag sa mga Griyego nga iyang daimonic sign, usa ka averting ang pangsulod nga tingog ni Socrates lang ang nadungog sa hapit na siya magbuhat ng sayup. Ito ang senyas na pumigil sa mga Socrates na pumasok sa politika. Kini ang timaan nga nakapugong sa mga Socrates nga mosulod sa politika. Sa Phaedrus , sinabi sa atin na itinuturing ni Socrates na ito ay isang anyo ng banal na kabaliwan. Sa Phaedrus , giingnan kita nga giisip ni Socrates nga kini usa ka porma sa balaang pagkabuang. Ang uri ng pagkabaliw na isang regalo mula sa mga diyos at binibigyan tayo ng tula , mistisismo , pag-ibig , at maging ang pilosopiya mismo. Ang matang sa pagkabuang nga usa ka regalo gikan sa mga diyos ug naghatag kanato sa mga balak , mistisismo , gugma , ug bisan ang pilosopiya mismo. Bilang kahalili, ang pag- signay madalas na dadalhin sa kung ano ang tatawagin nating intuwisyon. Ingon usab, ang ilhanansagad gikuha nga kung unsa ang tawgon naton nga intuition. Gayunpaman, ang pagkakatulad ni Socrates ng hindi pangkaraniwang bagay bilang daimonic ay maaaring magmungkahi na ang pinagmulan nito ay banal, misteryoso, at independiyenteng ng kanyang sariling mga kaisipan. Bisan pa, ang pagkailarawan ni Socrates sa panghitabo ingon daimonic mahimong mosugyot nga ang gigikanan niini usa ka balaan, misteryoso, ug independente sa iyang kaugalingon nga mga hunahuna. Nagsagawa at nagsulong si Socrates ng paghula . Si Socrates nagpraktis ug nagpasiugda sa pagpanag-an . Si Xenophon ay naisip na may kasanayan sa paghula mula sa mga sakripisyo, at iniugnay ang marami sa kanyang mga kaalaman sa Socrates sa loob ng kanyang pagsulat na The Cavalry Commander. Si Xenophon giisip nga hanas sa pagtagna gikan sa mga sakripisyo, ug gipaila ang kadaghanan sa iyang mga kahibalo ngadto kang Socrates sulod sa iyang sinulat nga The Cavalry Commander. Kitang-kita siya ay lampooned in Aristophanes ni comedy The Clouds , na ginawa kapag Socrates ay sa kanyang mid-forties. Maayo siya nga gipalamdagan sa komedya ni Aristophanes nga The Clouds , nga gihimo sa dihang si Socrates naa sa iyang mga tunga-tunga nga kuta. Sinabi niya sa kanyang paglilitis na ang pagtawa ng teatro ay isang mahirap na gawain upang sagutin kaysa sa mga argumento ng kanyang mga akusador. Giingon niya sa iyang pagsulay nga ang pagkatawa sa teatro usa ka labing lisud nga tahas nga matubag kaysa sa mga pangatarungan sa iyang mga nagsusumbong. Naniniwala si Soren Kierkegaard na ang larong ito ay isang mas tumpak na representasyon ng Socrates kaysa sa kanyang mga mag-aaral. Nagtuo si Soren Kierkegaard nga kini nga dula usa ka mas tukma nga representasyon sa Socrates kaysa sa iyang mga estudyante. Sa paglalaro, si Socrates ay kinutya dahil sa kanyang dumi, na nauugnay sa lutang Laconizing ; din sa mga dula ni Callias , Eupolis , at Telecleides . Sa dula, si Socrates gibiay-biayon tungod sa iyang kahugawan, nga may kalabutan sa Laconizing fad; usab sa mga dula ni Callias , Eupolis , ug Telecleides . Ang iba pang mga comic poets na nag-lampara sa Socrates ay kinabibilangan ng Mnesimachus at Ameipsias . Ang uban pang mga komiks nga magbabalak nga nagpabuto sa Socrates naglakip sa Mnesimachus ug Ameipsias . Sa lahat ng ito, sina Socrates at ang mga Sophista ay binatikos dahil sa ang mga panganib sa moral na likas sa kontemporaryong pag-iisip at panitikan. Sa tanan niini, si Socrates ug ang mga Sophista gisaway tungod sa mga kapeligrohan sa moral nga napanag-iya sa kontemporaryo nga panghunahuna ug literatura. Ang Plato, Xenophon, at Aristotle ang pangunahing pinagkukunan para sa makasaysayang Socrates. Ang Plato, Xenophon, ug Aristotle ang panguna nga mga tinubdan alang sa makasaysayan nga Socrates. Gayunpaman, sina Xenophon at Plato ay mga mag-aaral ng Socrates, at maaaring mailarawan nila siya. Bisan pa, si Xenophon ug Plato mga estudyante sa Socrates, ug mahimo nila kini ipahinungdan. Gayunpaman, isinulat nila ang tanging pinahabang paglalarawan ng Socrates na bumagsak sa amin sa kanilang kumpletong porma. Bisan pa, ilang gisulat ang bugtong gipadad-an nga mga paghulagway sa Socrates nga nahulog sa amon sa ilang kompleto nga porma. Madalas na tinutukoy ni Aristotle, ngunit sa pagpasa, kay Socrates sa kanyang mga akda. Kanunay nga gipasabut ni Aristotle, apan sa pagpasa, ngadto ni Socrates sa iyang mga sinulat. Halos lahat ng sentro ng mga gawa ni Plato sa Socrates. Hapit sa tanan nga sentro sa trabaho ni Plato sa Socrates. Gayunpaman, ang mga kalaunan ni Plato ay lumilitaw na higit na sariling pilosopiya na inilalagay sa bibig ng kanyang tagapayo. Bisan pa, ang ulahing mga buhat ni Plato nagpakita nga labi pa ang iyang kaugalingon nga pilosopiya nga gibutang sa baba sa iyang magtutudlo. Ang Socratic Dialogues ay isang serye ng mga diyalogo na isinulat nina Plato at Xenophon sa anyo ng mga talakayan sa pagitan ni Socrates at iba pang mga tao sa kanyang panahon, o bilang mga talakayan sa pagitan ng mga tagasunod ni Socrates tungkol sa kanyang mga konsepto. Ang Socratic Dialogues usa ka serye sa mga diyalogo nga gisulat ni Plato ug Xenophon sa dagway sa mga panaghisgot tali ni Socrates ug uban pang mga tawo sa iyang panahon, o ingon mga panaghisgot tali sa mga sumusunod ni Socrates bahin sa iyang mga konsepto. Ang Plato's Phaedo ay isang halimbawa ng huling kategorya na ito. Bagaman ang kanyang Paghingi ng tawad ay isang monologue na inihatid ni Socrates, karaniwang pinagsama-sama ang mga Dialogues. Ang Plato's Phaedo usa ka pananglitan niining ulahing kategoriya. Bisan kung ang iyang Apology usa ka monologue nga gihatag ni Socrates, kasagaran kini gikomparar sa Dialogues. Ang Apology ay nagsasabing isang talaan ng aktwal na pananalita na inihahatid ni Socrates sa kanyang sariling pagtatanggol sa paglilitis. Ang Apology nag-angkon nga usa ka rekord sa tinuud nga sinultian nga si Socrates nga gihatag sa kaugalingon niyang panalipod sa paghusay. Sa sistema ng hurado ng Athenian, ang isang paghingi ng tawad ay binubuo ng tatlong bahagi. Sa sistema sa hurado sa Athenian, ang usa ka pasaylo gilangkuban sa tulo nga mga bahin. Isang pagsasalita, na sinusundan ng isang pagtatasa ng kontra, kung gayon ang ilang pangwakas na salita. Usa ka sinultian, gisundan sa usa ka kontra-pagtimbang, unya ang pila nga katapusang mga pulong. Ang Humihingi ng tawad ay isang anglicized transliteration , hindi isang pagsasalin , ng Greek apologia , nangangahulugang pagtatanggol. Ang Pasaylo usa ka anglicized transliteration , dili usa ka paghubad , sa Greek apologia , nga nagpasabut nga depensa. Sa kahulugan na ito ay hindi humihingi ng tawad ayon sa ating kontemporaryong paggamit ng term. Sa niini nga diwa kini dili pagpangayo pasaylo sumala sa atong kasamtangan nga paggamit sa termino. Ang Plato sa pangkalahatan ay hindi naglalagay ng kanyang sariling mga ideya sa bibig ng isang tiyak na tagapagsalita. Kasagaran ang Plato wala magbutang sa iyang kaugalingon nga mga ideya sa baba sa usa ka piho nga mamumulong. Pinapayagan niya ang mga ideya na lumitaw sa pamamagitan ng Sokratikong Paraan , sa ilalim ng gabay ng Socrates. Gitugotan niya ang mga ideya nga mogawas pinaagi sa Sokratikong Paagi , ubos sa paggiya ni Socrates. Karamihan sa mga diyalogo ay nagpapakita ng Socrates na nag-aaplay ng pamamaraang ito sa ilang sukat, ngunit wala nang ganap tulad ng sa Euthyphro . Kadaghanan sa mga diyalogo nagpresentar sa Socrates nga nagpadapat sa kini nga pamaagi sa pila ka sukod, apan walaÕy ingon ka kompleto sama sa Euthyphro . Sa pag-uusap na ito, sina Socrates at Euthyphro ay dumaan sa maraming mga iterations ng pagpino ng sagot sa tanong ni Socrates. Sa kini nga diyalogo, si Socrates ug Euthyphro nag-agi sa daghang mga pag-ihap sa pagdalisay sa tubag sa pangutana ni Socrates. Ano ang mga relihiyoso, at ano ang masama? Unsa ang relihiyoso, ug unsa ang dili hinungdan? Sa Mga Dialog ng Plato, ang pag-aaral ay lilitaw bilang isang proseso ng pag-alala. Sa mga Dialogues ni Plato, ang pagkat-on makita ingon usa ka proseso sa paghinumdom. Ang kaluluwa , bago ang pagkakatawang-tao sa katawan, ay nasa lupain ng mga Ideya. Ang kalag , sa wala pa ang pagpakatawo sa lawas, naa sa gingharian sa Mga Ideya. Doon, nakita nito ang mga bagay na tunay na sila, sa halip na ang mga maputlang anino o mga kopya na naranasan natin sa mundo. Didto, nakita niini ang mga butang sa tinuoray nga ilang kahimtang, imbis sa mga maluspad nga landong o mga kopya nga atong nasinati sa kalibutan. Sa pamamagitan ng isang proseso ng pagtatanong, ang kaluluwa ay maaaring maalaala ang mga ideya sa kanilang dalisay na anyo, kaya nagdadala ng karunungan . Pinaagi sa usa ka proseso sa pagpangutana, ang kalag mahimong mahinumduman ang mga ideya sa ilang putli nga porma, sa ingon nagdala usa ka kinaadman . Lalo na para sa mga sinulat ni Plato na tumutukoy kay Socrates, hindi laging malinaw kung aling mga ideya na dinala ni Socrates (o kanyang mga kaibigan) ang tunay na pag-aari ni Socrates at alin sa mga ito ay maaaring mga bagong karagdagan o mga elaborasyon ni Plato - ito ay kilala bilang Sokratikong Suliranin . Ilabi na alang sa mga sinulat ni Plato nga nagtumong sa Socrates, dili kanunay klaro kung unsang mga ideya ang gidala ni Socrates (o iyang mga higala) sa tinuud nga gipanag-iya ni Socrates ug diin kini tingali bag-ong mga pagdugang o mga pagbinagbinag ni Plato - kini nailhan nga Socratic Suliran . Sa pangkalahatan, ang mga unang mga gawa ng Plato ay itinuturing na malapit sa diwa ni Socrates. Kasagaran, ang unang mga buhat sa Plato giisip nga suod sa espiritu ni Socrates. Samantalang ang mga kalaunan ay gumagana kasama na sina Phaedo at Republika - ay itinuturing na posibleng mga produkto ng mga paliwanag ni Plato. Samtang ang ulahing mga buhat lakip na ang Phaedo ug Republika - gihunahuna nga mahimo nga mga produkto sa mga pagpasabut ni Plato. Agad, ang mga mag-aaral ng Socrates ay nagtatrabaho sa kapwa sa pagsasagawa ng kanilang mga pang-unawa sa kanyang mga turo sa politika at sa pagbuo ng maraming bagong pilosopiyang paaralan ng pag-iisip. Diha-diha dayon, ang mga estudyante sa Socrates nagtinabangay sa pagbuhat sa ilang mga pagsabot sa iyang mga pagtulon-an sa politika ug usab sa pagpalambo sa daghang mga bag-ong pilosopiko nga mga eskuylahan sa panghunahuna. Ang ilan sa mga kontrobersyal at kontra-demokratikong paniniil ng Athens ay mga kontemporaryong o posthumous na mag-aaral ng Socrates kabilang ang mga Alcibiades at Critias . Ang pipila sa mga kontrobersyal ug kontra-demokratiko nga mga pamatasan sa Athens mao ang mga estudyante karon o posthumous nga mga estudyante sa Socrates lakip ang mga Alcibiades ug Critias . Ang pinsan ni Critias na si Plato ay pupunta upang matagpuan ang Academy noong 385. Ang ig-agaw ni Critias nga si Plato moadto sa pagpangita sa Academy kaniadtong 385. Na napagtagumpayan na ang Academy ay naging pamantayang salita para sa mga institusyong pang-edukasyon sa kalaunan ang mga wikang Europa tulad ng Ingles, Pranses, at Italyano. Nga nabantog nga ang Academy nahimong sumbanan nga pulong alang sa mga institusyong pang-edukasyon sa ulahi nga mga sinultian sa Europa sama sa English, French, ug Italian. Si Plato's protege , isa pang mahalagang pigura ng panahon ng Klasikal, nagpunta si Aristotle sa tutor Si Alexander the Great at natagpuan din ang kanyang sariling paaralan noong 335 ang Lyceum na ang pangalan ay nangangahulugang isang institusyong pang-edukasyon. Ni Plato Protege , ang laing importante nga hulagway sa Classical panahon, Aristotle miadto sa magtutudlo Si Alexander the Great ug nakit-an usab ang iyang kaugalingon nga eskuylahan kaniadtong 335 ang Lyceum kansang ngalan usab nagpasabut usa ka institusyon sa edukasyon. Habang Socrates ay nakitungo sa mga usapin sa moral at hindi napansin ang lahat ng kalikasan sa pangkalahatan, sa kanyang Dialogues, Plato ay bibigyang-diin ang matematika na may metaphysical overtones na nagsasalamin ng Pythagoras - ang dating na mangunguna sa kaisipang Kanluran nang mabuti sa Renaissance . Samtang si Socrates nakiglabot sa mga isyu sa moralidad ug walaÕy nakamatikod sa kinaiyahan sa kinatibuk-an, sa iyang Dialogues, Plato ipasiugda ang matematika sa mga metaphysical overtones nga nagsalamin sa Pythagoras - ang kaniadto nga maghari sa huna-huna sa Kasadpan nga maayo sa Renaissance . Si Aristotle mismo ay katulad ng isang pilosopo dahil siya ay isang siyentipiko na may malawak na gawain sa larangan ng biology at pisika . Si Aristotle mismo usa ka pilosopo kay siya usa ka siyentista nga adunay daghang buluhaton sa natad sa biology ug pisika . Ang kaisipang Sokratiko na hinamon ang mga kombensiyon, lalo na sa pag-stress sa isang simple na paraan ng pamumuhay, ay naging hiwalayan mula sa higit na pagkalayo at pilosopikong mga hangarin ni Plato. Ang hunahuna sa Sokratiko nga naghagit sa mga kombensyon, labi na sa pagpasiugda sa usa ka yano nga pamaagi sa pagkabuhi, nahilayo sa labi pa nga nahalayo ni Plato ug pilosopiya. Ang ideyang ito ay minana ng isa sa mga matatandang mag-aaral ni Socrates na si Antisthenes , na naging tagapagtaguyod ng isa pang pilosopiya sa mga taon pagkamatay ni Socrates: Sinisismo . Ang kini nga ideya napanunod sa usa sa mga tigulang nga estudyante ni Socrates, Antisthenes , nga nahimo nga tagtukod sa usa pa nga pilosopiya sa mga katuigan pagkahuman sa pagkamatay ni Socrates: Si Synates . Ang ideya ng asceticism na magkasama sa isang etikal na buhay o isang may banal, hindi pinansin ni Plato at Aristotle at medyo hinarap ng mga Cynics. Ang ideya sa asceticism nga gidugangan uban ang kinabuhi nga pamatasan o usa nga adunay pagkadiosnon, wala tagda ni Plato ug Aristotle ug medyo gihangyo sa mga Cynics. Nabuo ang pangunahing pilosopiya ng isa pang pilosopiya noong 281 Stoicism kapag si Zeno ng Citium ay matutuklasan ang mga gawa ni Socrates at pagkatapos ay alamin mula sa Crates , isang pilosopo na Cynic. Nag-umol sa punoan nga lain nga pilosopiya kaniadtong 281 Stoicism kung ang Zeno sa Citium makakaplag sa mga buhat ni Socrates ug unya pagkahibalo gikan sa Crates , usa ka Cynic pilosopo. Habang ang ilan sa mga huling pag-ambag ng Socrates sa Hellenistic Era kultura at pilosopiya pati na rin ang Roman Era ay nawala sa oras. Samtang ang pipila sa mga ulahi nga mga kontribusyon sa Socrates sa Hellenistic Era kultura ug pilosopiya ingon man ang Roman Era nawala sa karon nga panahon. Ang kanyang mga turo ay nagsimula ng muling pagkabuhay sa kapwa medya ng Europa at ang Islamic Middle East sa tabi ng Aristotle at Stoicism. Ang iyang mga pagtulon-an nagsugod sa pagkabuhi sa kapwa sa Europa sa Edad Medya ug Islamic Middle East ubus sa Aristotle ug Stoicism. Nabanggit si Socrates sa diyalogo na Kuzari ng pilosopo ng Hudyo at rabbi na si Yehuda Halevi kung saan itinuro ng isang Judio ang haring Khazar tungkol sa Hudaismo. Si Socrates gihisgutan sa diyalogo nga Kuzari sa pilosopo nga Judio ug rabbi nga si Yehuda Halevi diin usa ka Hudiyo ang nagtudlo sa hari sa Khazar bahin sa Hudaismo. Si Al-Kindi , isang kilalang pilosopong Arabe, ay nagpakilala at nagsikap na muling pagkakasundo Socrates at Hellenistic pilosopiya sa isang madla ng Islam, tinutukoy siya sa pangalang 'Suqrat'. Si Al-Kindi , usa ka bantog nga pilosopo nga Arabe, nagpakilala ug nagsulay sa pagpasig-uli sa Socrates ug Hellenistic nga pilosopiya sa usa ka mamiminaw sa Islam, nagtumong sa kaniya sa ngalan nga 'Suqrat'. Ang impluwensya ng Socrates ay lumago sa Kanlurang Europa noong ika-labing apat na siglo habang ang mga diyalogo ni Plato ay ginawang magagamit sa Latin nina Marsilio Ficino at ang mga sinulat ni Sopen Xenophon ay isinalin ni Basilios Bessarion . Ang impluwensya sa Socrates mitubo sa Kasadpang Europe sa ikanapulog upat nga siglo samtang ang mga diyalogo ni Plato gihimo nga magamit sa Latin ni Marsilio Ficino ug ang mga sinulat ni Sopen ni Xenophon gihubad ni Basilios Bessarion . Voltaire kahit na nagpunta upang magsulat ng isang satirical play tungkol sa pagsubok ng Socrates . Ang Voltaire nagpangadto bisan sa pagsulat sa usa ka dula nga satiriko bahin sa pagsulay ni Socrates . Mayroong maraming mga kuwadro tungkol sa kanyang buhay kasama ang Socrates Tears Alcibiades mula sa Embrace of Sensual Pleasure ni Jean-Baptiste Regnault at Ang Kamatayan ng mga Socrates ni Jacques-Louis David sa huli 18th siglo. Adunay daghang mga pintura bahin sa iyang kinabuhi lakip ang Socrates Tears Alcibiades gikan sa Embrace of Sensual Pleasure ni Jean-Baptiste Regnault ug The Death of Socrates ni Jacques-Louis David sa ulahi nga ika-18 nga siglo. Hanggang ngayon, ang iba't ibang mga bersyon ng pamamaraang Sobyet ay ginagamit pa rin sa diskurso ng silid-aralan at batas ng paaralan upang ilantad ang mga saligang isyu sa parehong paksa at tagapagsalita. Hangtod karon, ang lainlaing mga bersyon sa pamaagi sa Sobyet gigamit gihapon sa diskurso sa eskuylahan ug balaod aron ipadayag ang mga hinungdan nga isyu sa hilisgutan ug sa mamumulong. Nakilala siya sa mga accolades na nagmula sa mga madalas na pagbanggit sa kultura ng pop sa maraming mga bus sa mga institusyong pang-akademiko bilang pagkilala sa kanyang kontribusyon sa edukasyon. Nailhan siya nga adunay mga accolade gikan sa kanunay nga paghisgot sa kultura sa pop sa daghang mga bus sa mga institusyong pang-akademiko nga giila ang iyang kontribusyon sa edukasyon. Sa nakalipas na siglo, maraming mga dula tungkol sa Socrates ay nakatuon din sa buhay at impluwensya ni Socrates. Sa miaging siglo, daghang dula bahin sa Socrates ang naka-focus usab sa kinabuhi ug impluwensya ni Socrates. Ang isa sa mga pinakabagong ay ang Socrates on Trial , isang dula batay sa Aristophanes's Clouds at Plato's Apology , Crito , at Phaedo , lahat ay inangkop para sa modernong pagganap. Usa sa labing bag-o mao ang Socrates on Trial , usa ka dula nga gipasukad sa Aristophanes's Clouds ug Plato's Apology , Crito , ug Phaedo , tanan gipahiangay alang sa modernong pasundayag. Ang pagsusuri ng at reaksyon sa Socrates ay isinagawa ng parehong mga istoryador at pilosopo mula sa oras ng kanyang kamatayan hanggang sa kasalukuyan kasama ang maraming mga konklusyon at pananaw. Ang pagsusi sa ug reaksyon sa Socrates gihimo sa mga istoryador ug pilosopo gikan sa panahon sa iyang kamatayon hangtod karon nga adlaw uban ang daghang mga konklusyon ug mga panan-aw. Bagaman hindi siya direktang inakusahan para sa kanyang koneksyon sa Critias, pinuno ng Spartan-backed Thirty Tyrants , at nagpakita ng malaking personal na lakas ng loob sa pagtanggi na magsumite sa kanila. Bisan kung wala siya direkta nga giakusahan tungod sa iyang koneksyon sa Critias, pinuno sa Spartan nga gipaluyohan sa Thirty Tyrants , ug nagpakita og daghang personal nga kaisug sa pagdumili sa pagsumite sa kanila. Nakita siya ng ilan bilang isang pigura na nagturo sa mga oligarch na naging mapang-abuso na mga mapang-api, at pinapabagsak ang demokrasya ng Athenian. Nakita siya sa pipila ingon usa ka numero nga nagtudlo sa mga oligarch nga nahimo abusado nga mga malupigon, ug gipakyas ang demokrasya sa Athenian. Ang kilusang Sophistikong na-riles niya sa buhay ay nakaligtas sa kanya, ngunit noong ika-3 siglo , mabilis na naabutan ng maraming pilosopikal na paaralan ng pag-iisip na naiimpluwensyahan ni Socrates. Ang kalihukang Sophistic nga iyang gi-riles sa kinabuhi nakaluwas kaniya, apan sa ika-3 nga siglo , paspas nga nakuha sa daghang mga pilosopikanhong mga eskuylahan nga naimpluwensyahan ni Socrates. Ang kamatayan ni Socrates ay itinuturing na imahen, at ang kanyang katayuan bilang isang martir ng pilosopiya ay sumasalamin sa karamihan sa mga kontemporaryong at pagkamatay na pintas. Ang pagkamatay ni Socrates gikonsiderar nga imahen, ug ang iyang kahimtang ingon usa ka martir sa pilosopiya nga naglarawan sa kadaghanan sa katalirongan ug labi nga pagsaway. Gayunpaman, binabanggit ni Xenophon ang pagmamataas ni Socrates at siya ay isang dalubhasa sa sining ng pimping o pagtatanghal sa sarili. Bisan pa, gihisgotan ni Xenophon ang pagkamapahitas-on ni Socrates ug nga siya usa ka eksperto sa arte sa pimping o pagpakita sa kaugalingon. Direktang pintas ni Socrates ang lalaki ay halos mawala pagkatapos ng oras na ito, ngunit mayroong isang kapansin-pansin na kagustuhan para kay Plato o Aristotle sa mga elemento ng Sokratikong pilosopiya na naiiba sa mga estudyante niya, maging sa mga Middle Ages. Ang direkta nga pagsaway ni Socrates ang tawo hapit mawala sa niining panahona, apan adunay usa ka nakit-an nga gusto alang kang Plato o Aristotle sa mga elemento sa Sokratikong pilosopiya nga lahi gikan sa iyang mga estudyante, bisan sa Mga Tunga sa Panahon. Ang ilan sa mga modernong iskolar ay nagtataguyod na, sa napakaraming sarili niyang kaisipan na na-obserba at posibleng binago ni Plato, imposibleng makakuha ng isang malinaw na larawan ni Socrates sa gitna ng lahat ng magkakasalungat na ebidensya. Ang pipila ka mga moderno nga iskolar nga naghunahuna nga, uban sa kadaghanan sa iyang kaugalingon nga hunahuna nahilong ug tingali nabag-o ni Plato, imposible nga makakuha og tin-aw nga litrato ni Socrates taliwala sa tanan nga nagkasumpaki nga ebidensya. Na ang parehong Cynicism at Stoicism , na nagdala ng matinding impluwensya mula sa kaisipang Sokratiko, ay hindi katulad o kahit na salungat sa Platonism ay higit na naglalarawan nito. Nga ang Cynicism ug Stoicism , nga nagdala og grabe nga impluwensya gikan sa panghunahuna sa Socratic, dili sama o sukwahi sa Platonism nga dugang nga naghulagway niini. Ang kalabuan at kakulangan ng pagiging maaasahan ay nagsisilbing modernong batayan ng pagpuna - na halos imposible na malaman ang totoong Socrates. Ang kabuang ug kakulang sa kasaligan nagsilbing moderno nga basehanan sa pagsaway nga halos imposible nga mahibal-an ang tinuod nga Socrates. Ang ilang kontrobersya ay umiiral din tungkol sa pag-uugali ni Socrates sa homosekswalidad at kung naniniwala ba siya o hindi sa mga diyos ng Olympian , ay monotheistic, o ginawang iba pang pananaw sa relihiyon. Ang pipila nga kontrobersiya naglungtad usab bahin sa pamatasan ni Socrates sa homoseksuwalidad ug kung nagtuo ba siya o dili sa mga diyos sa Olympian , monotheistic, o adunay ubang panan-aw sa relihiyon. Gayunpaman, karaniwang itinuturo pa rin at gaganapin na may kaunting pagbubukod na si Socrates ang progenitor ng kasunod na pilosopiya ng Kanluranin, hanggang sa ang mga pilosopo na nauna sa kanya ay tinukoy bilang pre-Socratic . Bisan pa, kini kanunay nga gitudlo ug gihuptan nga adunay gamay nga pagbaliwala nga si Socrates ang progenitor sa sunud nga pilosopiya sa Kasadpan, hangtod nga ang mga pilosopo nga nauna kaniya gihisgutan nga pre-Socratic . Ang Socrates ay isang pangunahing karakter sa makasaysayang nobelang Mary Renault na Ang Huling ng Alak . Si Socrates usa ka hinungdanon nga karakter sa makasaysayan nga nobela ni Mary Renault nga The Last of the Wine . Ang mga kalaban ng libro, Alexias at Lysis, ay nag-aaral sa ilalim niya sa Athens. Ang mga protagonista sa libro, Alexias ug Lysis, nagtuon sa ilalum niya sa Athens. Ang isang nakakatawang bersyon ng namatay na Socrates ay lumilitaw sa comic novel ni John Kendrick Bangs na Isang House-Boat sa Styx at mga sumunod na pangyayari . Usa ka kataw-anan nga bersyon sa namatay nga si Socrates nagpakita sa komik nga nobela ni John Kendrick Bangs nga A House-Boat sa Styx ug ang mga sunod-sunod niini . Ang Socrates ay nilalaro ni Peter Ustinov sa 1966 na pelikulang Barefoot sa Athens . Si Socrates gidula ni Peter Ustinov sa 1966 nga film Barefoot sa Athens . Ang Socrates ay ginampanan ni Victor Buono sa 1971 na pelikulang The Trial of Socrates . Si Socrates gidula ni Victor Buono sa 1971 nga pelikulang The Trial of Socrates . Lumilitaw ang mga Socrates sa 1989 na kulturang klasikong Bill at Magaling na Pakikipagsapalaran ni Ted . Ang Socrates nagpakita sa 1989 nga kulto sa klasikong Bill & Ted nga Maayo nga Pakigkita . Ang Philippine Executive Commission ay isang pansamantalang pamahalaan set up upang pamahalaan ang kapuluan ng Pilipinas sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig . Ang Philippine Executive Commission mao ang usa ka probisyonal gobyerno sa sa pagdumala sa kapupud-an sa Pilipinas sa panahon sa Gubat sa Kalibotan II . Ito ay itinatag na may parusa mula sa pagsakop sa mga pwersa ng Imperial Japanese bilang isang pansamantalang namamahala sa katawan bago ang pagtatatag ng Japanese-sponsored at nominally independent, Second Philippine Republic . Gitukod kini nga adunay silot gikan sa pagsakop sa mga pwersa sa Imperial Japanese isip usa ka interim nga nagdumala sa lawas sa wala pa ang pagtukod sa gi-sponsor nga Hapon ug independente nga independensya, Ikaduha nga Republika sa Pilipinas . Ang Philippine Executive Commission ay itinatag noong Enero 3, 1942 kasama si Jorge B. Vargas bilang unang Chairman nito. Ang Philippine Executive Commission natukod kaniadtong Enero 3, 1942 kauban si Jorge B. Vargas isip una nga Chairman niini. Ito ay higit sa lahat ay sinasalamin ang Civilian Emergency Administration na paunang itinalaga ni Pangulong Manuel Quezon upang pangasiwaan ang bukas na katayuan ng lungsod ng Maynila at binubuo ng parehong mga opisyal na binubuo ng huli na PEC. Labi pa kini nga gisalamin ang Civilian Emergency Administration nga una pa nga gitudlo ni Presidente Manuel Quezon aron mangulo sa bukas nga kahimtang sa lungsod sa Maynila ug gilangkuban sa parehas nga mga opisyal nga naglangkob sa ulahi nga PEC. Ang PEC ay nilikha bilang provisional caretaker government ng City of Greater Manila at kalaunan ng buong Pilipinas sa panahon ng pagsakop ng mga Hapon sa bansa noong World War II . Ang PEC gimugna isip provisional caretaker government sa City of Greater Manila ug sa kadugayan sa tibuuk nga Pilipinas sa pagsakop sa mga Hapon sa nasud panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan . Pormal nang inalis ng PEC ang lahat ng mga partidong pampulitika noong Disyembre 8, 1942, sa bisa ng Proklamasyon Blg. 109 na lumikha ng Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong Pilipinas o mas kilala bilang KALIBAPI . Pormal nga gitangtang sa PEC ang tanan nga mga partido sa politika kaniadtong Disyembre 8, 1942, tungod sa Proklamasyon Numero 109 nga nagmugna sa Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong Pilipinas o mas naila nga KALIBAPI . Ang KALIBAPI ay itinatag upang maglayon ng edukasyon sa kaisipan, pagbabagong-buhay ng moral, pisikal na invigorasyon, at rehabilitasyon sa ekonomiya ng Pilipinas sa ilalim ng gabay ng Japanese Military Administration. Ang KALIBAPI gitukod aron mapuntirya ang mental nga edukasyon, moral nga pagbag-o, pisikal nga pag-invigorasyon, ug rehabilitasyon sa ekonomiya sa Pilipinas ubos sa paggiya sa Administrasyong Militar sa Hapon. Tungkulin nitong mapangalagaan ang malakas na kooperasyon sa mga Hapon bilang bahagi ng Order Great East Asia na nagtataguyod ng pag-angat ng mahusay na lahi ng Oriental. Gihangyo kini aron mapalambo ang kusog nga kooperasyon sa mga Hapon isip bahin sa Order Great East Asia nga nagpasiugda sa pagbayaw sa bantog nga lahi sa Sidlangan. Ang KALIBAPI ay hinirang bilang isang malakas na kanang braso ng mga pwersang pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas. Ang KALIBAPI gitudlo ingon usa ka lig-ong tuo nga bukton sa mga pwersa sa trabaho sa Japan sa Pilipinas. Habang ang PEC ay binubuo ng maraming dating miyembro ng Komonwelt. Samtang ang PEC naglangkob sa daghang kanhing mga myembro sa Komonwelt . Sina Pangulong Quezon at Bise Presidente Osme–a ng Komonwelt ay pinilit na tumakas sa bansa. Sila si Pangulong Quezon ug Bise Presidente Osme–a sa Komonwelt ang napugos sa paglayas sa nasud. Bilang karagdagan sa reallocation ng mga mapagkukunan ng pagkain, ang pamahalaang militar ng Japan ay nagpapanatili ng mahigpit na kontrol sa ekonomiya sa Republika ng Pilipinas sa pamamagitan ng pagkontrol sa presyo ng mga kalakal at serbisyo at kontrolado ang mga pribadong pag-aari. Agi dugang sa pag-usab sa mga kapanguhaan sa pagkaon, ang gobyerno militar sa Japan nagpabilin nga higpit nga pagkontrol sa ekonomiya sa Republika sa Pilipinas pinaagi sa pagkontrol sa presyo sa mga butang ug serbisyo ug pagkontrol sa mga pribadong kabtangan. Karaniwan ang pakikipagtulungan sa mga nasasakupang pamahalaan ng mga awtoridad ng Pilipinas. Kinaandan ang kooperasyon sa nasakup nga gobyerno sa mga awtoridad sa Pilipinas. Ang Mga Negosyo na kaalyado sa imperyal na gobyerno ay tumulong sa mga Hapon sa pamamagitan ng pagkuha ng mga pangunahing industriya sa ekonomiya ng Pilipinas. Ang mga negosyante nga kaalyado sa imperyal nga gobyerno nagtabang sa mga Hapon pinaagi sa pagkuha sa mga yawe nga industriya sa ekonomiya sa Pilipinas. Ang pamahalaan ng Hapon ay ipinagkaloob din ang kapangyarihan nito sa Philippine National Bank upang kontrolin ang ekonomiya ng Pilipinas pati na rin ang pag-ambag sa pagsisikap sa giyera. Gigamit usab sa gobyerno sa Japan ang gahum niini sa Philippine National Bank aron makontrol ang ekonomiya sa Pilipinas ingon usab makatampo sa paningkamot sa giyera. Ang mabilis na pagbagsak ng ekonomiya ng Pilipinas sa panahon ng pananakop ng mga Hapones ay nag-ambag sa sentimento ng kontra-bansang anti-Japan. Ang kusog nga pag-uswag sa ekonomiya sa Pilipinas sa pag-okupar sa mga Hapon nakaamot sa sentimento nga giyera kontra-Japan. Habang sinubukan ng nasasakupang pamahalaan na mapanatili ang kontrol nito sa Republika ng Pilipinas. Samtang gisulayan sa nag-okupar nga gobyerno ang pagpugong sa pagkontrol sa Republika sa Pilipinas. Ang saloobin ng publiko sa gobyerno ay lalong naging pilit, at ang gobyerno ng Hapon ay nagsagawa ng kahit na mas mahirap na pagtrato sa mga sakop nito. Ang tinamdan sa publiko sa gobyerno labi nga nagkalisud, ug ang gobyerno sa Japan nagtinguha bisan sa labi nga pagtratar sa mga sakop niini. Ang Punong Ministro ng Hapon na si Hideki Tojo ay nakarating sa Nichols Field , isang airfield sa timog ng Maynila, para sa pagbisita sa estado sa Pilipinas. Ang Punong Ministro sa Hapon nga si Hideki Tojo nag-abot sa Nichols Field , usa ka eroplano sa habagatan sa Maynila, alang sa pagbisita sa estado sa Pilipinas. Noong Mayo 6, 1943, ang Japanese Premier na si Hideki Tojo sa isang pagbisita sa Pilipinas ay nangako na itatag ang Republika ng Pilipinas. Niadtong Mayo 6, 1943, ang Japanese Premier nga si Hideki Tojo sa usa ka pagbisita sa Pilipinas misaad nga itukod ang Republika sa Pilipinas. Ang pangakong ito ni Tojo ay nag-udyok sa KALIBAPI na tumawag para sa isang kombensyon noong Hunyo 19, 1943, at dalawampu sa mga miyembro nito ang nahalal upang bumuo ng Preparatory Commission for Independence. Ang kini nga saad ni Tojo nag-aghat sa KALIBAPI nga magtawag alang sa usa ka kombensyon kaniadtong Hunyo 19, 1943, ug kawhaan sa mga myembro niini ang napili aron mahimong porma sa Komisyon sa Pag-andam alang sa Kalayaan. Inatasan ng komisyon na gumawa ng isang konstitusyon para sa Republika ng Pilipinas at nahalal na pinuno ay si Jose P. Laurel . Ang komisyon nagtudlo sa paghimo og konstitusyon alang sa Republika sa Pilipinas ug napili nga pangulo mao si Jose P. Laurel . Iniharap ng Komisyon ng Paghahanda ang draft nitong Konstitusyon noong Setyembre 4, 1943, at pagkaraan ng tatlong araw, ang Rehiyon ng KALIBAPI pangkalahatang pagpapatibay sa draft na Konstitusyon. Gipresentar sa Komisyon sa Pag-andam ang draft nga Konstitusyon kaniadtong Septyembre 4, 1943, ug paglabay sa tulo ka adlaw, gi-aprobahan sa KALIBAPI nga kinatibuk-ang asembleya ang draft nga Konstitusyon. Pagsapit ng Setyembre 20, 1943, ang mga kinatawan ng pangkat ng KALIBAPI sa mga probinsya at lungsod na inihalal mula sa kanilang sarili limampu't apat mga miyembro ng Philippine National Assembly, ang lehislatura ng bansa, na may limampung apat mga gobernador at mga mayors ng lungsod bilang ex mga kasapi ng officio . Pagka-Septyembre 20, 1943, ang mga representante nga grupo sa KALIBAPI sa mga probinsya ug mga lungsod nga napili gikan sa ilang kaugalingon kalim-an ug upat mga myembro sa Philippine National Assembly, ang lehislatura sa nasud, nga adunay kalim-an ug upat mga gobernador ug mga mayors sa lungsod ingon ex mga myembro sa officio . Tatlong araw matapos maitaguyod ang Pambansang Asamblea, ang inaugural session nito ay ginanap sa pre-war Legislative Building at hinirang si Benigno Aquino Sr. bilang kauna-unahang Speaker at si JosŽ P. Laurel bilang Pangulo ng New Philippine Republic. Tatlo ka adlaw pagkatapos matukod ang National Assembly, ang inaugural session nga gihimo sa pre-war Legislative Building ug gipili si Benigno Aquino Sr. isip una nga Speaker ug JosŽ P. Laurel isip Presidente sa New Philippine Republic. Ang seksyon na ito ay hindi nagbabanggit ng anumang mga mapagkukunan . Kini nga seksyon wala maghisgot bisan unsang gigikanan . Mangyaring makatulong na mapagbuti ang seksyon na ito sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga pagsipi sa maaasahang mga mapagkukunan . Palihug tabangi ang pagpalambo niini nga seksyon pinaagi sa pagdugang mga pagsulti sa mga kasaligan nga gigikanan . Ang hindi materyal na materyal ay maaaring hinamon at alisin . Ang dili materyal nga materyal mahimong mahagiton ug kuhaon . Ang itinaguyod ng Japanese-sponsor na pagtatatag ng Republika ng Pilipinas noong Oktubre 14, 1943, at si Jose P. Laurel ay isinumpa bilang Pangulo. Ang pagpasiugda nga gisuportahan sa Hapon sa Republika sa Pilipinas gimantala kaniadtong Oktubre 14, 1943, ug si Jose P. Laurel gipapanumpa nga Presidente. Sa parehong araw, isang Pact of Alliance ang nilagdaan sa pagitan ng bagong Republika ng Pilipinas at ng pamahalaang Hapones na na-ratipong makalipas ang dalawang araw ng National Assembly. Sa mao gihapong adlaw, usa ka Pact of Alliance ang gipirmahan tali sa bag-ong Republika sa Pilipinas ug gobyerno sa Hapon nga gi-ratipik sa duha ka adlaw sa National Assembly. Ang Republikang Pilipinas ay kaagad na kinilala ng Japan, at sa mga sumunod na araw ng Alemanya , Thailand , Manchukuo , Burma , Croatia at Italya habang ang neutral na Spain ay nagpadala ng pagbati. Ang Republika ng Pilipinas gilayon nga giila sa Japan, ug sa mga sumunod nga adlaw sa Alemanya , Thailand , Manchukuo , Burma , Croatia ug Italya samtang ang neyutral nga Espanya nagpadala sa mga pagbati. Ang unang aksyon na ipinasa ng Pambansang Asembleya at pamamahala ng Laurel ay ang paglikha noong Disyembre 3, 1943. Ang una nga aksyon nga gipasa sa Pambansang Asembleya ug pagdumala sa Laurel mao ang paglalang kaniadtong Disyembre 3, 1943. Ang Office of Food Administration Office na pinagsama-sama sa ilalim ng payong nito ang lahat ng mga umiiral na ahensya ng kontrol sa pagkain. Ang Food Administration Office nga nagpundok sa ilalum sa payong niini ang tanan nga mga ahensya sa pagkontrol sa pagkaon. Ang bagong pangangasiwa na nilikha ng pagtatatag ng isang Japanese-Commission ng Philippine Executive Commission ay bahagya na namamahala sa isang kakulangan sa pagkain na bumagsak sa buong bansa. Ang bag-ong administrasyon nga gimugna gikan sa pagtukod sa usa ka Japanese-Commission nga gipaluyohan sa Hapones nga Komisyon sa Pilipinas dili hapit pagdumala sa usa ka kakulangan sa pagkaon nga nakakuha sa tibuuk nga nasud. Na naglalaan ng mga pangunahing kagamitan sa pagkain na naiwan ng militar ng Hapon na nag-prioritize ng laang-gugol sa pabor na mapanatili ang kanilang mga pagsisikap sa giyera. Nga naglalaan sa mga batakang mga gamit sa pagkaon nga nahabilin sa militar sa Japan nga nag-una sa pag-alokar sa pabor sa pagpadayon sa ilang mga paningkamot sa giyera. Mga Katangian Ang Summa teologiae , isang modelo ng simbahan, ang araw sa dibdib ng isang Dominikanong prayle. Mga Kinaiyahan Ang Summa teologiae , usa ka modelo nga simbahan, ang adlaw sa dughan sa usa ka prayle nga Dominikano. Mga birtud ng kardinal Presyo lang War lang Probabilismo Likas na batas Personalismo Araling panlipunan Mga etika sa birtud. Mga birtud sa kardina lGrabe ra ang presyo Warung ra Ang Probabilismo Kinaiyanhon nga balaod Personalismo Panudlo sa sosyal Mga pamatasan sa birtud. Isang napakalaking impluwensyang pilosopiya , teologo , at tagapamahala sa tradisyon ng iskolarismo , kilala rin siya sa loob ng huli bilang Doktor Angelicus at ang Doktor Komunis . Usa ka kaayo nga impluwensyal nga pilosopo , teologo , ug jurist sa tradisyon sa eskolarismo , nailhan usab siya sa ulahi ingon angDoktor Angelicus ug ang Doktor Komunis . Ang pangalang Aquinas ay kinikilala ang kanyang mga pinagmulan ng mga ninuno sa county ng Aquino sa kasalukuyan na Lazio , Italya. Ang ngalan nga Aquinas nagpaila sa iyang mga kagikan nga gigikanan sa lalawigan sa Aquino sa karon nga Lazio , Italy. Siya ang pinakapangunahing klasiko na tagatagna ng natural na teolohiya at ang ama ng Thomism. Siya ang panguna nga klasiko nga nagpasiugda sa natural nga teolohiya ug amahan sa Thomism. Kung saan siya ay nagtalo na ang dahilan ay matatagpuan sa Diyos. Nga iyang gipamatud-an nga ang hinungdan makit-an sa Diyos. Malaki ang impluwensya niya sa kaisipang Kanluranin , at marami sa modernong pilosopiya ang umunlad o sumasalungat sa kanyang mga ideya, lalo na sa mga lugar ng etika, natural na batas , metapisika , at teoryang pampulitika. Ang iyang impluwensya sa panghunahuna sa Kasadpan daghan, ug kadaghanan sa modernong pilosopiya nga naugut o sukwahi sa iyang mga ideya, labi na sa mga natad sa pamatasan, natural nga balaod , metaphysics , ug teorya sa politika. Hindi tulad ng maraming mga alon sa Iglesya ng panahong iyon, niyakap ni Thomas ang ilang mga ideya na inilahad ni Aristotle na tinawag niyang Pilosopo - at tinangkang ipagsama ang pilosopiya ng Aristotelian sa mga alituntunin ng Kristiyanismo. Dili sama sa daghang mga panahon sa Simbahan sa panahon, gisagop ni Thomas ang daghang mga ideya nga gipasa ni Aristotle nga gitawag niya nga Pilosopo - ug gisulayan ang paghimo sa pilosopiya sa Aristotelian sa mga prinsipyo sa Kristiyanidad. Ang kanyang mga komentaryo sa Banal na Kasulatan at sa Aristotle ay bumubuo rin ng isang mahalagang bahagi ng kanyang katawan ng trabaho. Ang iyang mga komentaryo sa Kasulatan ug sa Aristotle nahimo usab nga hinungdanon nga bahin sa iyang trabaho. Bukod dito, si Thomas ay nakikilala para sa kanyang mga eucaristic na mga himno, na bumubuo ng isang bahagi ng liturhiya ng Simbahan. Dugang pa, si Thomas nailhan alang sa iyang eukaristikanhong mga himno, nga nahimong usa ka bahin sa liturhiya sa Simbahan. Ang Catholic Church honors Thomas Aquinas bilang santo at bumabati sa kanya bilang ang modelo ng guro para sa mga nag-aaral para sa mga pari, at sa katunayan ang pinakamataas na expression ng parehong natural na dahilan at haka-haka teolohiya . Ang Katoliko nga Simbahan pasidungog Thomas Aquinas ingon sa usa ka santos ug mga bahin kaniya nga ingon sa modelo magtutudlo alang sa mga pagtuon alang sa priesthood, ug sa pagkatinuod ang labing taas nga pagpahayag sa duha natural nga rason ug speculative teology . Sa mga modernong panahon, sa ilalim ng mga direktiba ng papal, ang pag-aaral ng kanyang mga gawa ay matagal nang ginamit bilang pangunahing pangunahing kinakailangang programa ng pag-aaral para sa mga naghahanap ng ordinasyon bilang mga pari o diakono. Sa modernong mga panahon, ubos sa mga direktiba sa papal, ang pagtuon sa iyang mga buhat dugay nga gigamit ingon usa ka sukaranan sa gikinahanglan nga programa sa pagtuon alang sa mga nagtinguha sa pag-orden isip mga pari o mga diakono. Pati na rin sa mga nasa pormasyon sa relihiyon at para sa iba pang mga mag-aaral ng mga sagradong disiplina. Ingon man alang sa mga relihiyosong pormasyon ug alang sa ubang mga estudyante sa sagradong disiplina. Si Thomas Aquinas ay itinuturing na isa sa mga pinakadakilang teologo at pilosopo ng Simbahang Katoliko. Si Thomas Aquinas giisip nga usa sa labing bantugan nga teologo sa mga Katoliko sa Simbahan. Ito (Dominican) Order nakakuha ng bagong kinang noong ipinahayag ng Simbahan na ang turo ni Thomas ay maging kanya at ang Doktor, na pinarangalan ng mga espesyal na papuri ng mga Pontiff, ang master at patron ng mga paaralan ng Katoliko. Kini (Dominican) Order nakakuha bag-ong bagyo sa diha nga gipahayag sa Simbahan nga ang pagtulon-an ni Thomas nga iyang kaugalingon ug nga Doctor, nga gipasidunggan sa espesyal nga mga pagdayeg sa mga Pontiff, ang agalon ug patron sa mga eskwelahan sa Katoliko. Ang pilosopo ng Ingles na si Anthony Kenny ay isinasaalang-alang si Thomas na isa sa mga dosenang pinakadakilang pilosopo ng kanlurang mundo. Giisip sa pilosopo sa Ingles nga si Anthony Kenny nga si Thomas usa ka usa ka labing dosena nga mga pilosopo sa kasadpang kalibutan. Si Thomas ay malamang na ipinanganak sa kastilyo ng Roccasecca , Aquino , na kontrolado ng Kaharian ng Sicily. Si Thomas lagmit nga natawo sa kastilyo sa Roccasecca , Aquino , nga gikontrol niadtong panahona sa Kingdom of Sicily. Ayon sa ilang mga may-akda, ipinanganak siya sa kastilyo ng kanyang ama na si Landulf of Aquino. Sumala sa pipila nga mga tagsulat, natawo siya sa kastilyo sa iyang amahan nga si Landulf of Aquino. Ipinanganak siya sa pinakamalakas na sangay ng pamilya, at si Landulf of Aquino ay isang taong may kabuluhan. Natawo siya sa labing kusgan nga sangay sa pamilya, ug si Landulf of Aquino usa ka tawo nga may katakus. Bilang isang kabalyero sa paglilingkod kay King Roger II , pinanghahawakan niya ang pamagat na milya . Isip usa ka kabalyero sa pagserbisyo ni King Roger II , gihawiran niya ang titulo nga milya . Ang ina ni Thomas, si Theodora, ay kabilang sa sangay ng Rossi ng pamilyang Neapolitan Caracciolo. Ang inahan ni Tomas nga si Theodora, sakop sa pamilyang Rossi sa pamilyang Neapolitan Caracciolo. Ang kapatid ni Landulf na si Sinibald ay naging abbot ng Monte Cassino , ang pinakalumang monasteryo ng Benedictine . Ang igsoon ni Landulf nga si Sinibald nag- abaga sa Monte Cassino , ang labing karaan nga monasteryo sa Benedictine . Habang ang iba pang mga anak ng pamilya ay hinabol ang mga karera sa militar, inilaan ng pamilya para kay Thomas na sundin ang kanyang tiyuhin sa abbacy. Samtang ang uban nga mga anak nga lalaki sa pamilya gigukod mga karera sa militar, ang pamilya nagtinguha alang ni Tomas nga sundon ang iyang uyoan sa abbasiya. Ito ay maaaring maging isang normal na landas sa karera para sa isang mas batang anak na lalaki ng katimugang Italyano na maharlika. Kini mahimoÕg usa ka naandan nga agianan sa karera alang sa usa ka mas bata nga anak nga lalaki sa habagatang Italyano nga halangdon. Sa edad na limang Thomas nagsimula ang kanyang maagang pag-aaral sa Monte Cassino ngunit pagkatapos ng labanan ng militar sa pagitan ng Emperor Frederick II at Pope Gregory IX na umbok sa abbey noong unang bahagi ng 1239, pinatala nina Landulf at Theodora si Thomas sa studium generale ( unibersidad ) kamakailan na naitatag. ni Frederick sa Naples . Sa edad nga lima nga si Thomas nagsugod sa iyang sayo nga edukasyon sa Monte Cassino apan pagkahuman sa panagbangi sa militar tali sa Emperor Frederick II ug Papa Gregory IX nga nahulog sa abbey sa sayong bahin sa 1239, gi-enrol ni Landulf ug Theodora si Thomas sa studium generale ( unibersidad ) nga bag-o lang natukod. ni Frederick sa Naples . Narito na si Thomas ay marahil ipinakilala kay Aristotle , Averroes at Maimonides , na lahat ay maimpluwensyahan ang kanyang teolohikong pilosopiya. Dinhi nga si Thomas lagmit gipaila sa Aristotle , Averroes ug Maimonides , nga tanan maimpluwensyahan ang iyang teolohikanhong pilosopiya. Sa panahon din ng kanyang pag-aaral sa Naples na si Thomas ay sumailalim sa impluwensya ni Juan ni Julian, isang mangangaral ng Dominican sa Naples, na bahagi ng aktibong pagsisikap ng utos ng Dominikano na magrekrut ng mga tagasunod na deboto. Kini usab sa panahon sa iyang pagtuon sa Naples nga si Thomas gipailalom sa impluwensya ni Juan ni San Julian, usa ka Dominican nga magwawali sa Naples, nga kabahin sa aktibong paningkamot sa mando sa Dominican sa pagrekrut sa mga masimbahong sumusunod. Doon ang kanyang guro sa aritmetika, geometry, astronomiya, at musika ay si Petrus de Ibernia . Didto ang iyang magtutudlo sa aritmetika, geometry, astronomiya, ug musika mao si Petrus de Ibernia . Sa edad na labing siyam na si Thomas ay nagpasya na sumali sa kamakailan na itinatag na Dominican Order . Sa edad nga napulog siyam nga si Thomas nakadesisyon nga moapil sa bag-ong natukod nga Order sa Dominican . Ang pagbabago ng puso ni Thomas ay hindi nasiyahan sa kanyang pamilya. Ang pagbag-o ni Thomas sa kasingkasing wala makapahimuot sa iyang pamilya. Sa pagtatangkang pigilan ang pagkagambala ni Theodora sa napili ni Thomas, inayos ng mga Dominikano na ilipat si Thomas sa Roma, at mula sa Roma, patungo sa Paris. Sa pagsulay sa pagpugong sa pagkalinga ni Theodora sa gipili ni Thomas, gihikay sa mga Dominikano nga ibalhin si Thomas sa Roma, ug gikan sa Roma, ngadto sa Paris. Gayunpaman, habang sa kanyang paglalakbay sa Roma, sa bawat tagubilin ni Theodora, dinakip siya ng kanyang mga kapatid habang siya ay umiinom mula sa isang tagsibol at dinala siya pabalik sa kanyang mga magulang sa kastilyo ng Monte San Giovanni Campano . Bisan pa, samtang sa iyang pagbiyahe sa Roma, matag panudlo ni Theodora, gidakup siya sa iyang mga igsoon samtang siya nag-inom gikan sa usa ka tingpamulak ug gidala siya pabalik sa iyang mga ginikanan sa kastilyo sa Monte San Giovanni Campano . Si Thomas ay ginawang bilanggo sa halos isang taon sa mga pamilya ng kastilyo sa Monte San Giovanni at Roccasecca sa pagtatangkang pigilan siya mula sa pag-asang Dominican ugali at itulak siya sa pagtalikod sa kanyang bagong hangarin. Si Thomas gipriso hapit sa usa ka tuig sa mga pamilya castles sa Monte San Giovanni ug Roccasecca sa paningkamot nga mapugngan siya sa pag-angkon sa batasan sa Dominican ug sa pagduso kaniya sa pagbiya sa iyang bag-ong pangandoy. Ang mga alalahaning pampulitika ay pumigil sa Papa mula sa pag-order ng pagpapalaya kay Thomas, na may epekto ng pagpapalawak kay Thomas. Ang mga kabalaka sa politika nagpugong sa Papa sa pag-order sa pagpagawas ni Thomas, nga adunay epekto sa pagpahawa sa pagpugong ni Thomas. Ipinasa ni Thomas sa oras na ito ng pagsubok na tuturuan ang kanyang mga kapatid na babae at pakikipag-usap sa mga miyembro ng Dominican Order. Gipasa ni Thomas ang kini nga panahon sa pagsulay nga nagtudlo sa iyang mga igsoon nga babaye ug nakigsulti sa mga miyembro sa Dominican Order. Ang mga miyembro ng pamilya ay naging desperado na iwaksi si Thomas, na nanatiling determinado na sumali sa mga Dominikano. Ang mga membro sa pamilya nanghinaut nga ibaliwala si Thomas, nga nagpabiling determinado nga moapil sa mga Dominikano. Sa isang punto, ang dalawa sa kanyang mga kapatid ay nagsagawa sa sukatan ng pag-upa ng isang puta upang mapang-akit siya. Sa usa ka higayon, duha sa iyang mga igsoon ang naghimo sa sukod sa pagsuhol sa usa ka pampam aron sa paghaylo kaniya. Ayon sa alamat, pinalayas siya ni Thomas na gumamit ng iron iron at dalawang anghel ang lumitaw sa kanya habang siya ay natutulog at pinalakas ang kanyang pagpapasiya na manatiling celibate. Sumala sa alamat, gipalayas siya ni Thomas nga nagdala usa ka puthaw nga kalayo ug duha ka mga anghel ang nagpakita kaniya samtang siya natulog ug gipalig-on ang iyang determinasyon nga magpabilin nga celibate. Diego Velazquez , si Thomas ay binibigyan ng mystical belt ng kadalisayan pagkatapos ng kanyang katibayan ng kalinisang-puri. Si Diego Velazquez , si Thomas gibaksan sa mga anghel nga adunay usa ka mystical belt sa kaputli human sa iyang pamatuod sa kaputli. Sa pamamagitan ng 1244, nang makita na ang lahat ng kanyang pagtatangka upang palayasin si Thomas ay nabigo. Sa pagka-1244, nga nakita nga ang tanan nga iyang pagsulay sa pagdumili si Thomas napakyas. Hinahangad ni Theodora na iligtas ang dignidad ng pamilya, inayos ang pagtakas ni Tomas sa gabi sa pamamagitan ng kanyang bintana. Gipangita ni Theodora nga maluwas ang dignidad sa pamilya, gihikay nga makalingkawas si Thomas sa gabii pinaagi sa iyang bintana. Sa isip niya, ang isang lihim na pagtakas mula sa pagpigil ay hindi gaanong masisira kaysa sa isang bukas na pagsuko sa mga Dominikano. Sa iyang hunahuna, ang usa ka tinago nga pag-ikyas gikan sa pagpugong dili kaayo makadaot kay sa usa ka bukas nga pagsuko sa mga Dominikano. Si Thomas ay ipinadala muna sa Naples at pagkatapos ay sa Roma upang matugunan si Johannes von Wildeshausen , ang Master General ng Dominican Order . Una nga gipadala si Thomas sa Naples ug dayon sa Roma aron makigkita kay Johannes von Wildeshausen , ang Master General sa Dominican Order . Noong 1245, ipinadala si Thomas upang mag-aral sa Faculty of the Arts sa University of Paris. Niadtong 1245 gipadala si Thomas aron mag-eskuyla sa Faculty of the Arts sa University of Paris. Kung saan malamang na nakilala niya ang Dominican scholar na si Albertus Magnus , kung gayon ang may-hawak ng Chair of Theology sa College of St. James sa Paris. Diin lagmit nga iyang nahimamat ang usa ka scholar sa Dominican Albertus Magnus , unya ang tag-iya sa Chair of Theology sa College of St. James sa Paris. Nang si Albertus ay ipinadala ng kanyang mga superyor na magturo sa bagong studium heneral sa Cologne noong 1248, sumunod si Thomas sa kanya, na tinanggihan ang alok ni Pope Innocent IV na magtalaga sa kanya ng abbot ni Monte Cassino bilang isang Dominican. Sa dihang si Albertus gipadala sa iyang mga superyor nga magtudlo sa bag-ong studium generale sa Cologne kaniadtong 1248, gisundan siya ni Thomas, nga gisalikway ang tanyag ni Pope Innocent IV nga magtudlo kaniya nga abbot sa Monte Cassino isip usa ka Dominican. Pagkatapos ay hinirang ni Albertus ang nag-aalangan na mag-aaral ng magister na Thomas . Unya gitudlo ni Albertus ang nagpanuko nga mag-aaral sa mago nga Thomas . Dahil si Thomas ay tahimik at hindi masyadong nagsalita, naisip ng ilan sa kanyang mga kapwa mag-aaral na siya ay mabagal. Tungod kay hilum si Thomas ug dili kaayo daghan ang gisulti, pipila sa iyang mga kauban nga estudyante nga naghunahuna nga siya mahinay. Ngunit hinulaang ni Albertus: Tinawag mo siyang pipi na baka, ngunit sa kanyang pagtuturo ay magbubunga siya ng isang araw na maririnig ito sa buong mundo. Apan matagnaon nga gipahayag ni Albertus: Gitawag mo siya nga baka nga baka, apan sa iyang pagpanudlo siya usa ka adlaw makaghimo sa ingon nga pagyukbo nga kini madungog sa tibuuk kalibutan. Nagturo si Thomas sa Cologne bilang isang propesor ng mag-aprentis, na nagturo sa mga mag-aaral sa mga libro ng Lumang Tipan at pagsulat ng Expositio super Isaiam ad litteram , Postilla super Ieremiam at Postilla super Threnos. Nagtudlo si Thomas sa Cologne ingon usa ka propesor sa mag-aprentis, gitudloan ang mga estudyante sa mga libro sa Daang Tugon ug pagsulat Expositio super Isaiam ad litteram, Postilla super Ieremiam ug Postilla super Threnos . Pagkatapos sa pahina bumalik siya sa Paris upang mag-aral para sa master's degree sa teolohiya. Pagkahuman sa pahina mibalik siya sa Paris aron magtuon alang sa master's degree sa teolohiya. Nag-aral siya sa Bibliya bilang isang propesor ng mag-aprentis, at nang maging isang baccalaureus Sententiarum nakatuon niya ang kanyang huling tatlong taon ng pag-aaral sa pagkomento sa Peter Lombard ni Pangungusap . Siya nakigsulti sa Bibliya ingon usa ka propesor sa mag-aprentis, ug sa pagkahimong usa ka baccalaureus Sententiarum gihalad niya ang iyang katapusang tulo ka tuig nga pagtuon sa pagkomento sa Mga Sentensya ni Peter Lombard . Sa una sa kanyang apat na teolohiko syntheses, binubuo ni Thomas ang isang napakalaking komentaryo sa Mga Pangungusap na pinamagatang Scriptum super libros Sententiarium . Sa una sa iyang upat ka mga teolohiko nga syntheses, gisulat ni Thomas ang usa ka daghang komentaryo sa mga Sentensya nga giulohan og Scriptum super libros Sententiarium. Bukod sa mga sinulat ng kanyang panginoon, isinulat niya ang De ente et essentia para sa kanyang kapwa Dominicans sa Paris. Gawas sa mga sinulat sa iyang agalon, gisulat usab niya ang De ente et essentia alang sa iyang mga kaubang Dominicans sa Paris. Noong tagsibol ng 1256 si Thomas ay itinalagang regent master sa teolohiya sa Paris at isa sa kanyang unang mga gawa sa pag-aakalang ang tanggapan na ito ay Contra impugnantes Dei kultura at religionem na ipinagtatanggol ang mga nakalilibang mga utos , na kung saan ay sinalakay ni William ng Saint-Amour . Sa tingpamulak sa 1256 si Thomas gitudlo nga regent master sa teolohiya sa Paris ug usa sa iyang una nga mga buhat sa paghunahuna nga kini nga opisina mao ang Contra impugnantes Dei culture and etememem nga nagdepensa sa mga kamandoan sa labi , giatake ni William sa Saint-Amour . Mga tanong na pagtatalo ng disputatae de veritate, isang koleksyon ng dalawampu't siyam na pinagtatalunang mga katanungan sa mga aspeto ng pananampalataya at kalagayan ng tao na inihanda para sa ang mga debate sa publiko sa unibersidad na pinamunuan niya Pahiram at Pagdating. Mga pangutana nga giinterpresa, usa ka koleksyon sa kawhaan ug siyam nga nagkasumpaki nga mga pangutana bahin sa mga bahin sa pagtuo ug kahimtang sa tawo nga giandam alang sa ang mga debate sa publiko nga unibersidad nga siya nangulo sa Pahiram ug Pag-abut. Quaestiones quodlibetales , isang koleksyon ng kanyang mga tugon sa mga tanong na ipinakita sa kanya ng madla ng akademiko. Quaestiones quodlibetales, usa ka koleksyon sa iyang mga tubag sa mga pangutana nga gihatag kaniya sa mga madungog sa akademiko. Kapwa Expositio super librum Boethii De trinitate at Expositio super librum na Boethii De hebdomadibus, mga komentaryo sa mga gawa ng pilosopo na Romano na si Boethius . Parehong Expositio super librum Boethii De trinitate ug Expositio super librum Boethii De hebdomadibus, mga komentaryo sa mga buhat sa ika-6 nga siglo nga pilosopo nga si Boethius . Sa pagtatapos ng kanyang pamamahala, nagtatrabaho si Thomas sa isa sa kanyang pinakatanyag na mga gawa, ang Summa kontra Hentil . Sa katapusan sa iyang pagmando, si Thomas nagtrabaho sa usa sa iyang labing inila nga mga buhat, ang Summa kontra nga mga Hentil . Noong 1259 nakumpleto ni Thomas ang kanyang unang pamamahala sa studio heneral at iniwan ang Paris upang ang iba sa kanyang utos ay makakakuha ng karanasan sa pagtuturo na ito. Sa 1259 nakumpleto ni Thomas ang iyang una nga paghari sa estudyo sa estudyo ug gibiyaan ang Paris aron ang uban sa iyang order makaangkon kini nga kasinatian sa pagtudlo. Bumalik siya sa Naples kung saan siya ay hinirang bilang pangkalahatang mangangaral ng kabanata ng probinsya noong 29 Setyembre 1260. Mibalik siya sa Naples kung diin siya natudlo isip kinatibuk-ang magwawali sa kapitulo sa probinsya kaniadtong 29 Setyembre 1260. Noong Setyembre 1261 tinawag siya sa Orvieto bilang maginoo na sektor na siya ang may pananagutan sa pagbubuo ng pastoral ng mga prayle na hindi dumalo sa isang heneral ng studium . Kaniadtong Septyembre 1261 gitawag siya sa Orvieto nga usa ka tigpahiuyon nga sektor nga siya ang responsable alang sa pastoral nga pagporma sa mga prayle nga dili makatambong sa usa ka heneral sa studium . Sa Orvieto Thomas nakumpleto ang kanyang Summa kontra Hentil , isinulat ang Catena aurea at gumawa ng mga gawa para kay Pope Urban IV tulad ng liturhiya para sa bagong nilikha na pista ng Corpus Christiat ang Contra ay nagkakamali ng graecorum . Sa Orvieto Thomas nakompleto ang iyang Summa contra Hentil , gisulat ang Catena aurea ug naghimo mga buhat alang ni Pope Urban IV sama sa liturhiya alang sa bag-ong gibuhat nga pista sa Corpus Christiug ang Contra nagtuis sa graecorum . Ang ilan sa mga himno na isinulat ni Thomas para sa kapistahan ng Corpus Christi ay inaawit pa rin ngayon, tulad ng Pange lingua at Panis angelicus . Ang pila sa mga himno nga gisulat ni Thomas alang sa pista ni Corpus Christi giawit usab karon, sama sa Pange lingua ug Panis angelicus . Kinumpirma ng modernong iskolar na si Thomas talaga ang may-akda ng mga tekstong ito, isang punto na ipinagtalo ng ilan. Gikumpirma sa modernong iskolar nga si Thomas ang tinuod nga tagsulat sa kini nga mga teksto, usa ka punto nga gikontrahan sa pipila. Noong Pebrero 1265, ang bagong nahalal na Pope Clement IV ay nagtawag kay Thomas sa Roma upang maglingkod bilang papal theologian. Niadtong Pebrero 1265 ang bag-ong napili nga Papa Clement IV nagtawag kang Thomas sa Roma aron magsilbing teolohista sa papa. Sa parehong taon na siya ay inutusan ng Dominican Chapter ng Agnani na magturo sa studium conventuale sa Roman kumbento ng Santa Sabina , itinatag ilang taon bago, sa 1222. Niining sama nga tuig gimandoan siya sa Dominican Chapter of Agnani nga magtudlo sa studium conventuale sa Romanong kumbento sa Santa Sabina , natukod pipila ka tuig ang milabay, sa 1222. Ang studium sa Santa Sabina ay naging isang eksperimento para sa ang mga Dominikano, ang unang studium provinciale ng Order , isang intermediate school sa pagitan ng studium conventuale at studium generale. Ang studium sa Santa Sabina karon nahimo nga usa ka eksperimento para sa ang mga Dominikano, ang una nga estudyo sa eskuylahan sa Order , usa ka tungatungang tungatunga tali sa studium conventuale ug studium generale. Bago ang oras na ito ang Lalawigan ng Roma ay hindi nag-alok ng dalubhasang edukasyon sa anumang uri, walang sining, walang pilosopiya. Sa wala pa kini nga panahon, ang Lalawigan sa Roma wala magtanyag bisan unsang espesyalista nga edukasyon sa bisan unsang matang, walaÕy arts, walay pilosopiya. Tanging mga simpleng paaralan ng kumbento, kasama ang kanilang mga pangunahing kurso sa teolohiya para sa mga residente ng mga prayle, ay gumagana sa Tuscany at meridionale sa unang ilang dekada ng buhay ng order. Mga yano ra nga mga eskuylahan sa kumbento, uban ang ilang mga batakan nga kurso sa teolohiya alang sa mga residente nga mga prayle, nga nagtrabaho sa Tuscany ug sa meridionale sa una nga pila ka dekada sa kinabuhi sa mando. Ang bagong studium provinciale sa Santa Sabina ay magiging isang mas advanced na paaralan para sa lalawigan. Ang bag-ong studium provinciale sa Santa Sabina mahimong usa ka mas abante nga eskwelahan alang sa lalawigan. Si Tolomeo da Lucca isang associate at maagang biographer ni Thomas, ay nagsabi sa amin na sa Santa Sabina studium na itinuro ni Thomas ang buong saklaw ng mga paksang pilosopikal, kapwa sa moral at natural. Si Tolomeo da Lucca usa ka kauban ug unang biograpiya ni Tomas, nagsulti kanamo nga sa estudyo sa Santa Sabina si Thomas nagtudlo sa tibuuk nga mga hilisgutan sa pilosopiya, pareho sa moral ug natural. Habang sa Santa Sabina studium provinciale si Thomas ay nagsimula ng kanyang pinakatanyag na gawain, ang Summa teologiae , na siya ay naglihi partikular na angkop sa pagsisimula ng mga mag-aaral. Samtang sa estudyo sa Santa Sabina nga si Thomas nagsugod sa iyang labing inila nga buhat, ang Summa teologiae , nga iyang gihunahuna nga labi nga angay sa pagsugod sa mga estudyante. Sapagkat ang isang doktor ng katotohanang Katoliko ay nararapat hindi lamang turuan ang marunong, ngunit sa kanya ay may kinalaman din. upang turuan ang mga nagsisimula. Tungod kay ang usa ka doktor sa kamatuoran sa Katoliko kinahanglan dili lamang magtudlo sa hanas, apan alang kaniya adunay kalabutan usab. Tulad ng sinabi ng Apostol sa 1 Mga Taga-Corinto 3: 1Ð2, tungkol sa mga sanggol kay Cristo, binigyan kita ng gatas na uminom, hindi karne , ang aming iminungkahing intensyon sa gawaing ito ay upang maiparating ang mga bagay na nauugnay sa relihiyong Kristiyano. Ingon sa gisulti sa Apostol sa 1 Mga Taga-Corinto 3: 1Ð2, bahin sa mga masuso nga gihatagan ni Cristo, gihatagan ko kamog gatas nga imnon, dili karne , ang among gisugyot nga katuyoan sa kini nga buhat mao ang pagpasa sa mga butang nga may kalabotan sa relihiyon nga kristuhanon. Sa paraang angkop sa pagtuturo ng mga nagsisimula. Sa paagi nga nahiangay sa pahimangno sa mga nagsugod. Habang doon ay nagsulat din siya ng iba't ibang mga gawa tulad ng kanyang hindi natapos na Compendium Theologiae at responsio ad fr. Si Ioannem Vercellensem de articulis 108 sumptis ex opere Petri de Tarentasia. Samtang didto usab siya nagsulat usa ka lainlaing mga buhat sama sa iyang wala pa nahuman nga Compendium Theologiae ug ang responsio ad fr. Si Ioannem Vercellensem de articulis 108 sumpay sa ex opere Petri de Tarentasia . Sa kanyang posisyon bilang pinuno ng studio na si Thomas ay nagsagawa ng isang serye ng mahahalagang pagtatalo sa kapangyarihan ng Diyos, na pinagsama niya sa kanyang De potentia . Sa iyang posisyon ingon pangulo sa studio nga si Thomas nagpahigayon usa ka sunud-sunod nga hinungdanon nga mga panaglalis sa gahum sa Dios, nga iyang giipon sa iyang De potentia . Si Nicholas Brunacci ay kabilang sa mga mag-aaral ni Thomas sa Santa Sabina studium provinciale at kalaunan sa Paris studium generale . Si Nicholas Brunacci usa sa mga estudyante ni Thomas sa Santa Sabina studium provinciale ug pagkahuman sa heneral nga estudyo sa Paris . Noong Nobyembre 1268 kasama niya si Thomas at ang kanyang kasama at kalihim na si Reginald ng Piperno, habang iniwan nila ang Viterbo patungo sa Paris upang masimulan ang taong pang-akademikong. Niadtong Nobyembre 1268 kauban niya si Thomas ug iyang kauban ug sekretaryo nga si Reginald sa Piperno, sa ilang pagbiya sa Viterbo sa ilang pag-adto sa Paris aron magsugod sa tuig sa akademiko. Ang isa pang mag-aaral ng Thomas ni sa Santa Sabina Studium Provinciale ay Pinagpala Tommasello da Perugia. Laing estudyante sa Thomas's sa Santa Sabina studium provinciale mao si Blessed Tommasello da Perugia. Si Thomas ay nanatili sa studium sa Santa Sabina mula 1265 hanggang siya ay tinawag pabalik sa Paris noong 1268 para sa isang pangalawang regulasyon sa pagtuturo. Si Thomas nagpabilin sa estudyo sa Santa Sabina gikan sa 1265 hangtod nga gitawag siya balik sa Paris sa 1268 alang sa usa ka ikaduha nga regulasyon sa pagtudlo. Sa kanyang pag-alis para sa Paris noong 1268 at ang paglipas ng oras ang mga aktibidad na pedagogical ng studium provinciale sa Santa Sabina ay nahati sa pagitan ng dalawang kampus. Uban sa iyang paggikan sa Paris sa 1268 ug paglabay sa panahon ang mga kalihokan sa pedagogical sa studium provinciale sa Santa Sabina gibahin tali sa duha nga kampus. Ang isang bagong kumbento ng Order sa Church of Santa Maria sopra Minerva ay nagkaroon ng isang katamtaman na pagsisimula noong 1255 bilang isang pamayanan para sa mga kababaihan na nag-convert. Ang usa ka bag-ong kombento sa Order sa Church of Santa Maria sopra Minerva adunay usa ka kasarangan nga sinugdanan sa 1255 ingon usa ka komunidad alang sa mga kabag-ohan nga nakabig. Ngunit mabilis na lumaki ang laki at kahalagahan matapos na ibigay sa mga Dominikanong prayle noong 1275. Apan kusog nga nagtubo sa gidak-on ug importansya pagkahuman gihatag sa mga Dominicans friars sa 1275. Noong 1288 ang bahagi ng teolohiya ng kurikulum ng panlalawigan para sa edukasyon ng mga prayle ay inilipat mula sa Santa Sabina studium provinciale sa studium conventuale sa Santa Maria sopra Minerva , na muling idinisenyo bilang isang studium particularis theologiae . Sa 1288 ang sangkap sa teolohiya sa kurikulum sa panlalawigan alang sa edukasyon sa mga prayle nga gibalhin gikan sa Santa Sabina studium provinciale ngadto sa studium conventuale sa Santa Maria sopra Minerva , nga giasayn usab ingon usa ka studium particularis theologiae . Ang estilong ito ay binago sa ika-16 na siglo sa College of Saint Thomas . Kini nga studium nausab sa ika-16 nga siglo sa College of Saint Thomas . Noong ika-20 siglo, ang kolehiyo ay inilipat sa kumbento ng Saints Dominic at Sixtus at binago sa Pontifical University of Saint Thomas Aquinas, Angelicum . Sa ika-20ng siglo ang kolehiyo gibalhin sa kumbento sa Saints Dominic ug Sixtus ug nabalhin sa Pontifical University of Saint Thomas Aquinas, Angelicum . Noong 1268, ang utos ng Dominikano ay nagtalaga kay Thomas upang maging master regent sa Unibersidad ng Paris sa pangalawang pagkakataon, isang posisyon na hawak niya hanggang sa tagsibol ng 1272. Sa 1268 ang mando sa Dominikano nagtudlo kang Thomas nga mahimong regent master sa University of Paris sa ikaduhang higayon, usa ka posisyon nga iyang gihuptan hangtod sa tingpamulak sa 1272. Bahagi ng dahilan para sa biglaang reassignment na ito ay lilitaw na lumabas mula sa pagtaas ng Averroism o radical Aristotelianism sa mga unibersidad. Ang bahin sa hinungdan sa kalit nga pag-reassignment ingon og mitumaw gikan sa pagsulbong sa Averroism o radical Aristotelianism sa mga unibersidad. Bilang tugon sa mga napagkakamalang mga kamalian na ito, sumulat si Thomas ng dalawang gawa, ang isa sa kanila ay De unitate intellectus, kontra Averroistas kung saan iginiit niya ang Averroism bilang hindi katugma sa doktrinang Kristiyano. Agig tubag sa nahibal-an nga mga sayup, gisulat ni Thomas ang duha nga mga buhat, ang usa niini ang De unitate intellectus, kontra Averroistas kung diin iyang gibadlong ang Averroism ingon nga dili uyon sa Kristohanong doktrina. Sa kanyang ikalawang rehimen, natapos niya ang pangalawang bahagi ng Summa at isinulat si De virtutibus at De aeternitate mundi, kontra murmurantes sa huli ng na Aaksyunan kontrobersyal Averroist at Aristoteliko beginninglessness ng mundo. Sa iyang ikaduhang pagdumala, natapos niya ang ikaduha nga bahin sa Summa ug gisulat si De virtutibus ug De aeternitate Mundi, batok murmurantes sa ulahing nga gihimo sa kontrobersyal Averroist ug Aristotelian beginninglessness sa kalibutan. Ang mga pagtatalo sa ilang mahahalagang Franciscans ay nakipagsabwatan upang gawing mas mahirap at magulo ang kanyang pangalawang pamamahala kaysa sa una. Ang mga panaglalis sa pipila ka hinungdanon nga Franciscans nagkunsabo aron mahimo ang iyang ikaduha nga pagkalabaw nga labi ka lisud ug masamok kaysa una. Isang taon bago muling ipinagpalagay ni Thomas ang rehimeng sa pagtatalo ng 1266-667 sa Paris, inakusahan ng panginoon ng Franciscan na si William ng Baglione si Thomas na hinikayat ang mga Averroist, malamang na ang pagbilang sa kanya bilang isa sa mga bulag na pinuno ng bulag. Usa ka tuig sa wala pa gisubli ni Thomas ang paghari sa 1266-667 nga mga panagbingkil sa Paris, giingon sa agalon nga Franciscan nga si William sa Baglione si Thomas nga giawhag ang Averroists, nga lagmit nga giisip siya ingon usa ka bulag nga mga lider sa buta. Pinagpasyahan din nito na ang De aeternitate mundi ng Aquinas ay itinuro sa partikular laban sa kanyang kasamahan sa Franciscan sa teolohiya, si John Pecham . Maantigong nangatarungan nga ang De aeternitate mundi ni Aquinas gitumong sa partikular batok sa iyang kaubanang Franciscan sa teolohiya, si John Pecham . Sa katotohanan, si Thomas ay labis na nabalisa sa pagkalat ng Averroism at nagalit nang matuklasan niya si Siger ng Brabant na pagtuturo Averroistic na interpretasyon ng Aristotle sa mga mag-aaral sa Paris. Sa tinuud, nasamok si Thomas sa pagkaylap sa Averroism ug nasuko sa diha nga nahibal-an niya si Siger sa Brabant nga nagtudlo sa Averroistic nga paghubad sa Aristotle sa mga estudyante sa Paris. Noong ika-10 ng Disyembre 1270, ang Obispo ng Paris, Etienne Tempier , ay naglabas ng isang utos na kinondena ang labintatlo na mga panukalang Aristotelian at Averroistic bilang ereheical at excommunicating sinumang patuloy na sumusuporta sa kanila. Kaniadtong 10 Disyembre 1270, ang Obispo sa Paris, Etienne Tempier , nagpagula usa ka mando nga naghukum sa napulog tulo nga mga panukiduki sa Aristotelian ug Averroistic ingon ereheical ug pagpagula sa bisan kinsa nga nagpadayon sa pagsuporta kanila. Marami sa pamayanang pang-simbahan, ang tinaguriang mga Augustinian, ang natatakot na ang pagpapakilala ng Aristotelianism at ang mas matinding Averroism ay maaaring kahit papaano ay mahawahan ang kadalisayan ng pananampalataya ng mga Kristiyano. Daghan sa komunidad sa simbahan, ang gitawag nga Augustinians, nahadlok nga ang kini nga pasiuna sa Aristotelianism ug ang labi pa ka grabe nga Averroism mahimo nga makadaot sa kaputli sa Kristuhanong pagtuo. Sa tila isang pagtatangka upang pigilan ang lumalaking takot sa kaisipang Aristotelian, si Thomas ay nagsagawa ng isang serye ng mga pagtatalo sa pagitan ng 1270 at 1272. Sa kung unsa ang usa ka pagsulay sa pagpugong sa nagkadako nga kahadlok sa panghunahuna sa Aristotelian, si Thomas nagpahigayon usa ka sunud-sunod nga mga panaglantugi tali sa 1270 ug 1272. Ang Icon ng pagpapako sa krus na nakikipag-usap kay Thomas Aquinas ay inilalarawan sa stain glass window na ito sa Saint Patrick Church. Ang Icon sa pagkalansang sa krus nga nakigsulti kang Thomas Aquinas gihulagway sa kining baso nga bintana sa baso sa Saint Patrick Church. Noong 1272, umalis si Thomas mula sa Unibersidad ng Paris nang ang mga Dominikano mula sa kanyang sariling lalawigan ay nanawagan sa kanya na magtatag ng isang studium generale kung saan niya nagustuhan at kawani ito ayon sa nalulugod niya. Niadtong 1272 gikuha ni Thomas gikan sa Unibersidad sa Paris sa diha nga ang mga Dominikano gikan sa iyang lalawigan nga panawagan nagtawag kaniya nga magtukod usa ka heneral nga studium bisan diin niya gusto ug kawani kini sumala sa iyang gusto. Pinili niyang itatag ang institusyon sa Naples, at lumipat doon upang kunin ang kanyang posisyon bilang master regent. Gipili niya nga matukod ang institusyon sa Naples, ug mibalhin didto aron pagkuha sa iyang katungdanan isip agalon nga regent. Kinuha niya ang oras sa Naples upang magtrabaho sa ikatlong bahagi ng Summa habang nagbibigay ng mga lektura sa iba't ibang mga paksa sa relihiyon. Gigahin niya ang oras sa Naples aron magtrabaho sa ikatulo nga bahin sa Summa samtang naghatag mga leksyon sa lainlaing mga hilisgutan sa relihiyon. Nangangaral din siya sa mga tao ng Naples araw-araw sa Kuwaresma, 1273. Nagwali usab siya sa mga tawo sa Naples matag adlaw sa Kwaresma, 1273. Ang mga sermon na ito sa Mga Utos, Kredo, Ang Ating Ama, at Hail Mary ay napakapopular. Kini nga mga sermon sa mga Sugo, Kredo, Amahan, ug Hail Mary popular kaayo. Tradisyonal na ginanap na sa isang okasyon, noong 1273 sa Dominican kumbento ng Naples sa kapilya ng Saint Nicholas , matapos na si Matins . Sa tradisyonal nga gipahigayon nga sa usa ka okasyon, sa 1273 sa Dominican kumbento sa Naples sa kapilya sa Saint Nicholas , pagkahuman si Matins. Si Thomas ay tumahimik at nakita ng sakristan Domenic ng Caserta na magpapatawad sa panalangin nang may luha sa harap ng isang icon ng ipinako na si Kristo. Si Thomas nagpabilin ug nakita sa sakristan Domenic ni Caserta nga mabutang sa pag-ampo uban ang luha atubangan sa usa ka icon sa gilansang nga Kristo. Sinabi ni Kristo kay Tomas, Sinulat mo ng mabuti ang tungkol sa akin, Tomas. Miingon si Kristo kang Tomas, Gisulat mo ako bahin kanimo, Tomas. Anong gantimpala ang makukuha mo sa iyong paggawa? Unsang balos ang makuha nimo alang sa imong pagtrabaho? Sumagot si Thomas, Wala kundi ikaw, Lord. Si Tomas mitubag, Wala gyud ikaw, Ginoo. Matapos ang palitan na ito ay may nangyari, ngunit hindi ito binanggit ni Thomas o isinulat ito. Pagkahuman sa kini nga pagbinayloay adunay nahitabo, apan wala gihisgutan ni Tomas kini o gisulat kini. Noong ika-6 ng Disyembre 1273, isa pang mystical na karanasan ang naganap. Kaniadtong 6 Disyembre 1273, usa pa ka mystical nga kasinatian ang nahinabo. Habang ipinagdiriwang niya ang Misa, nakaranas siya ng isang hindi pangkaraniwang mahabang kasiyahan. Samtang nagsaulog siya og Misa, nakasinati siya usa ka talagsaong pagkalipay. Dahil sa nakita niya, tinalikuran niya ang kanyang nakagawiang at tumanggi na magdikta sa kanyang sosyal na Reginald ng Piperno . Tungod sa iyang nakita, iyang gibiyaan ang iyang naandan ug nagdumili sa pagdikta sa iyang sosyal nga Reginald sa Piperno . Nang humiling siya sa kanya ni Reginald na bumalik sa trabaho, sumagot si Thomas: Reginald, hindi ko magagawa, dahil ang lahat ng aking nasulat ay parang straw sa akin. Sa paghangyo ni Reginald sa iyang pagbalik sa trabaho, si Thomas mitubag: Reginald, dili ako makahimo, tungod kay ang tanan nga akong nasulat daw ingon dagami sa akon. Bilang isang resulta, ang Summa Theologica ay mananatiling hindi kumpleto. Ingon usa ka sangputanan, ang Summa Theologica magpabilin nga wala mahuman. Ang eksaktong nag-uudyok sa pagbabago ni Thomas sa pag-uugali ay pinaniniwalaan ng mga Katoliko na naging ilang uri ng supernatural na karanasan ng Diyos. Ang eksakto nga hinungdan sa pagbag-o sa pamatasan ni Tomas nga gituohan sa mga Katoliko nga usa ka lahi sa kinaiyahan nga kasinatian sa Diyos. Pagkatapos matulog sa kama, nakabawi siya ng lakas ngunit namatay pagkalipas ng tatlong buwan. Human matulog ang iyang higdaanan, nakabawi siya og kusog apan namatay pagkaligad og tulo ka bulan. Noong 1054 ang Great Schism ay naganap sa pagitan ng Simbahang Latin kasunod ng Papa sa Kanluran, at ang Patriarchate ng Constantinople sa Silangan. Niadtong 1054 ang Dakong Schism nahitabo tali sa Latin nga Simbahan pagkahuman sa Papa sa Kasadpan, ug ang Patriarchate sa Constantinople sa Sidlakan . Naghahanap upang makahanap ng isang paraan upang pag-isahin muli ang Eastern Orthodox Church at ang Roman Catholic Church. Nagpangita aron makapangita usa ka paagi aron magkahiusa usab ang Eastern Orthodox Church ug ang Roman Catholic Church. Tinawag ni Pope Gregory X ang Ikalawang Konseho ng Lyon na gaganapin sa 1 Mayo 1274 at tinawag si Thomas na dumalo. Gipatawag ni Pope Gregory X ang Ikaduha nga Konseho sa Lyon nga ipahigayon kaniadtong 1 Mayo 1274 ug gipatawag si Thomas nga motambong. Sa pulong, ang gawain ni Thomas para kay Pope Urban IV hinggil sa mga Greeks, Contra errores graecorum , ay iharap. Sa miting, ang buhat ni Thomas para sa Pope Urban IV bahin sa mga Griego, Contra errores graecorum , kinahanglan ipresentar. Sa kanyang pagpunta sa Konseho, nakasakay sa isang asno sa kahabaan ng Appian Way , hinampas niya ang ulo sa sanga ng isang nahulog na puno at nagkasakit muli. Sa iyang pagpadulong sa Konseho, nga nagsakay sa asno sa daplin sa Appian Way ,gibunalan niya ang iyang ulo sa sanga sa nahulog nga kahoy ug nagkasakit pag-usab. Pagkatapos ay mabilis siyang dinala sa Monte Cassino upang makumbinse. Gidala dayon siya dayon sa Monte Cassino aron makumbinse. Matapos magpahinga ng ilang sandali , nagtakda ulit siya, ngunit tumigil sa Cistercian Fossanova Abbey matapos na muling magkasakit. Pagkahuman sa pagpahulay sa makadiyot, siya migikan na usab, apan mihunong sa Cistercian Fossanova Abbey human usab nasakit. Inalagaan siya ng mga monghe sa loob ng maraming araw, at habang natanggap niya ang kanyang mga huling ritwalnanalangin siya. Gi-atiman siya sa mga monghe sa daghang mga adlaw, ug ingon nga iyang nadawat ang iyang katapusang mga ritwalsiya nag-ampo. Nakasulat ako at nagturo ng marami tungkol sa napaka banal na Katawan na ito, at tungkol sa iba pang mga sakramento sa pananampalataya ni Cristo, at tungkol sa Holy Roman Church, na kung saan ang pagwawasto ay inilalantad ko at isumite ang lahat na aking isinulat. Nakasulat ako ug nagtudlo bahin sa labi ka Balaan nga Lawas, ug bahin sa ubang mga sakramento sa pagtuo ni Kristo, ug bahin sa Holy Roman Church, nga kang kinsang pagtul-id akong gibutangan ug gisumite ang tanan nga akong nasulat. Siya ay namatay noong Marso 7, 1274 habang nagbibigay komentaryo sa Awit ng mga Awit . Siya namatay sa 7 Marso 1274 samtang sa paghatag komentaryo sa Awit sa mga Awit . Halimbawa, isinulat ni GK Chesterton na, Ang kanyang mga karanasan ay may kasamang mahusay na napapatunayan na mga kaso ng pagkalugi sa kaligayahan. Pananglitan, gisulat ni GK Chesterton nga, Ang iyang mga kasinatian nag-uban sa mga maayo nga pamatud-an nga mga kaso sa pag-undang sa kahimayaan. Ang Mahal na Birhen ay lumitaw sa kanya, na nagbibigay-aliw sa kanya ng maligayang balita na hindi siya magiging isang Obispo. Ang Mahal nga Birhen nagpakita kaniya, gihupay siya sa maayong balita nga dili siya mahimong Obispo. Ang parehong obispo ng Paris na naglabas ng pagkondena ng 1270, ay naglabas ng isa pang mas malawak na pagkondena. Ang mao gihapon nga obispo sa Paris nga nagpagawas sa pagkondena sa 1270, nagpagula sa usa pa nga labi ka labi nga pagkondenar. Ang isang layunin ng paghatol na ito ay upang linawin na ang ganap na kapangyarihan ng Diyos ay lumampas sa anumang mga alituntunin ng lohika na maaaring ilagay dito ni Aristotle o Averroes . Usa ka katuyoan sa pagkahinukman niini mao ang pagpatin-aw nga ang hingpit nga gahum sa Dios nga nakalabaw sa bisan unsang mga baruganan sa lohika nga mahimong ibutang kini ni Aristotle o Averroes . Lalo na partikular, naglalaman ito ng isang listahan ng 219 mga panukala na determinado ng obispo na labagin ang pagkakilala sa Diyos, at kasama sa listahan na ito ay dalawampu't Thomistic na mga panukala. Labi na, naglangkob kini usa ka lista sa 219 nga mga panukiduki nga ang obispo determinado nga molapas sa pagkamaayo sa Dios, ug gilakip sa kini nga lista kaluhaan nga Thomistic nga mga sugyot. Ang kanilang pagsasama masamang nasira ang reputasyon ni Thomas sa loob ng maraming taon. Ang ilang pagkalakip nga daotan nadaot ang reputasyon ni Thomas sa daghang mga tuig. Sa Banal na Komedya , nakita ni Dante ang niluwalhating kaluluwa ni Tomas sa Langit ng Araw kasama ang iba pang mahusay na halimbawa ng karunungan sa relihiyon. Sa Divine Comedy , nakita ni Dante ang gihimaya nga kalag ni Tomas sa Langit sa Adlaw kauban ang uban pang mga maayong ehemplo sa kinaadman sa relihiyon. Sinasabi ni Dante na namatay si Thomas sa pamamagitan ng pagkalason, sa utos ni Charles ng Anjou. Giingon ni Dante nga si Tomas namatay tungod sa pagkalason, sa mando ni Charles ni Anjou. Nabanggit ni Villani ang paniniwalang ito, at inilalarawan ng Anonimo Fiorentino ang krimen at motibo nito. Giasoy ni Villani kini nga pagtuo, ug gihulagway ni Anonimo Fiorentino ang krimen ug ang motibo niini. Ngunit ang tagapagsalaysay ng kasaysayan na si Ludovico Antonio Muratori ay muling binubuo ang account na ginawa ng isa sa mga kaibigan ni Thomas, at ang bersyon na ito ng kwento ay hindi nagbibigay ng pahiwatig sa napakaraming paglalaro. Apan ang istoryador nga si Ludovico nga si Antonio Muratori nagbag- o sa asoy nga gihimo sa usa ka higala ni Thomas, ug kini nga bersyon sa istorya wala maghatag hilo sa us aka foul play. Ang teolohiya ni Thomas ay nagsimulang tumaas sa prestihiyo. Pagkalipas ng dalawang siglo, noong 1567, ipinahayag ni Pope Pius V si St Thomas Aquinas na isang Doktor ng Simbahan at niraranggo ang kanyang kapistahan sa mga apat na dakilang ama ng Latin. Ang teolohiya ni Thomas nagsugod sa pagsaka sa kadungganan. Duha ka mga siglo ang nakalabay, kaniadtong 1567, giproklamar ni Papa Pius V nga usa ka Doctor of the Church si Santo Pius V ug gipunting ang iyang pista kauban sa upat ka bantog nga amahan nga Latin. Sa Konseho ng Trent, nagkaroon ng karangalan si Thomas na magkaroon ng kanyang Summa teologiae na inilagay sa dambana kasama ang Bibliya at mga deklarasyon . Sa Konseho sa Trent, si Thomas adunay kadungganan nga ang iyang Summa teologiae gibutang sa altar sa tupad sa Bibliya ug mga Decretals . Sa kanyang ensiklopiko noong 4 ng Agosto 1879, sinabi ni Aeterni Patris , sinabi ni Pope Leo XIII na ang teolohiya ni Thomas Aquinas ay isang tiyak na paglalantad ng doktrinang Katoliko. Sa iyang ensiklopedia sa 4 Agosto 1879, si Aeterni Patris , gipahayag ni Papa Leo XIII nga ang teolohiya ni Thomas Aquinas usa ka piho nga pagbutyag sa doktrina sa Katoliko. Kaya, inutusan niya ang mga pari na kunin ang mga turo ni Tomas bilang batayan ng kanilang mga teolohikong posisyon. Sa ingon, gimandoan niya ang kaparian nga kuhaon ang mga pagtulon-an ni Tomas nga basihan sa ilang mga posisyon sa teolohiko. Ipinasiya din ni Leo XIII na ang lahat ng mga seminaryo at unibersidad ng Katoliko ay dapat magturo sa mga doktrina ni Thomas. Gimando usab ni Leo XIII nga ang tanan nga mga seminaryo ug unibersidad sa Katoliko kinahanglan magtudlo sa mga doktrina ni Thomas. Kung saan hindi nagsasalita si Thomas sa isang paksa, ang mga guro ay hinikayat na magturo ng mga konklusyon na magkakasundo sa kanyang pag-iisip. Kung diin wala maghisgot si Thomas bahin sa usa ka hilisgutan, ang mga magtutudlo giawhag nga magtudlo sa mga konklusyon nga napasig-uli sa iyang panghunahuna. Noong 1880, si Saint Thomas Aquinas ay idineklara na patron ng lahat ng mga itinatag na edukasyon sa Katoliko. Sa 1880, si Saint Thomas Aquinas gideklarar nga patron sa tanan nga mga edukasyong pang-Katoliko. Kapag ang tagapagtaguyod ng diyablo sa kanyang proseso ng kanonisasyon ay tumutol na walang mga himala , ang isa sa mga kardinal ay sumagot, Tot milagro, quot articulis - mayroong maraming mga himala (sa kanyang buhay) bilang mga artikulo (sa kanyang Summa ). Kung ang manlalaban sa demonyo sa iyang proseso sa kanonisasyon supak nga walaÕy mga milagro , ang usa sa mga kardinal ang mitubag, Tot milagda, qu articulis - adunay daghang mga milagro (sa iyang kinabuhi) ingon mga artikulo (sa iyang Summa ). Limampung taon pagkatapos ng pagkamatay ni Thomas, noong 18 Hulyo 1323, si Pope John XXII , nakaupo sa Avignon , binanggit si Thomas na isang santo . Singkuwenta ka tuig sa pagkamatay ni Thomas, kaniadtong 18 Hulyo 1323, si Pope John XXII , naglingkod sa Avignon , gipahayag si Thomas nga usa ka santos . Ang isang monasteryo sa Naples, malapit sa katedral ng St. Januarius , ay nagpapakita ng isang cell na kung saan ay parang nabubuhay siya. Ang usa ka monasteryo sa Naples, duol sa katedral sa St. Januarius , nagpakita sa usa ka selyula diin gituohang siya nagpuyo. Ang kanyang mga labi ay inilagay sa Church of the Jacobins sa Toulouse noong 28 Enero 1369. Ang iyang mga salin gibutang sa Church of Jacobins sa Toulouse kaniadtong 28 Enero 1369. Noong 1974, sila ay bumalik sa Church of Jacobins, kung saan sila ay nanatili mula pa noong una. Niadtong 1974, sila gibalik sa Church of Jacobins, diin nagpabilin sila sukad pa kaniadto. Nang ma-canonized siya, ang kanyang araw ng kapistahan ay ipinasok sa General Roman Calendar para sa pagdiriwang noong ika-7 ng Marso, ang araw ng kanyang kamatayan. Sa diha nga siya gi-canonized, gisaulog ang iyang adlaw sa pista sa General Roman Calendar alang sa pagsaulog sa 7 sa Marso, ang adlaw sa iyang kamatayon. Dahil ang petsang ito ay karaniwang nahuhulog sa loob ng Kuwaresma , ang pagbago ng 1969 ng kalendaryo ay inilipat ang kanyang alaala noong ika -28 ng Enero, ang petsa ng pagsasalin ng kanyang mga labi sa Church of the Jacobins , Toulouse . Tungod kay kini nga petsa nga kasagaran nahulog sa sulod sa Kwaresma , ang pag-usab sa 1969 sa kalendaryo nagbalhin sa iyang panumdoman kaniadtong 28 Enero, ang petsa sa paghubad sa iyang mga relikya sa Church of the Jacobins , Toulouse . Pinarangalan si Thomas Aquinas ng isang araw ng kapistahan sa ilang mga simbahan ng Anglican Komunion . Si Thomas Aquinas gipasidunggan sa usa ka adlaw sa pangilin sa pipila ka mga simbahan sa Anglican Communion . Thomas Aquinas ay isang teologo at isang eskolastiko pilosopo. Thomas Aquinas usa ka teologo ug sa usa ka scholastic pilosopo. Gayunpaman, hindi niya kailanman itinuring ang kanyang sarili na isang pilosopo, at pinuna ang mga pilosopo, na kanyang nakita bilang mga pagano. Bisan pa, wala niya giisip ang iyang kaugalingon nga usa ka pilosopo, ug gisaway ang mga pilosopo, nga iyang nakita nga mga pagano. Para sa palaging nahuhulog sa tunay at wastong karunungan na matatagpuan sa paghahayag ng Kristiyano. Sa kanunay nga kawad-on sa tinuod ug husto nga kinaadman nga makit-an sa pinadayag nga Kristiyano. Sa pag-iisip nito, si Thomas ay may paggalang kay Aristotle, kaya't sa Summa, madalas niyang binabanggit si Aristotle bilang Philosopher. Sa hunahuna niini, gitahod ni Thomas si Aristotle, labi na sa Summa, kanunay niyang isulti si Aristotle nga yano nga ang Pilosopo. Isang pagtatalaga na madalas ginagamit sa oras na iyon. Usa ka pagtudlo nga kanunay nga gigamit niadtong panahona. Karamihan sa kanyang akda ay nakasalalay sa mga paksang pilosopiko. Kadaghanan sa iyang gimbuhaton adunay kalabotan sa mga hilisgutan sa pilosopiya. Sa ganitong diwa ay maaaring mailalarawan bilang pilosopiko. Sa niini nga diwa mahimong mahulagway nga pilosopiko. Ang pilosopikong kaisipan ni Thomas ay nagbigay ng malaking impluwensya sa kasunod na teolohiya ng Kristiyano, lalo na ng Simbahang Katoliko, na sa pangkalahatang pilosopiya sa Kanluranin. Ang pangisip nga pilosopiya ni Thomas naghatag dako nga impluwensya sa sunud nga teolohiya sa Kristiyanos, labi na sa Simbahang Katoliko, sa kadaghanan sa pilosopiyang Kasadpan. Tumayo si Thomas bilang isang sasakyan at modifier ng Aristotelianism at Neoplatonism . Si Thomas nagbarug isip usa ka awto ug modifier sa Aristotelianism ug Neoplatonism . Sinasabing binago ni Thomas ang parehong Aristotelianism at Neoplatonism sa pamamagitan ng mabigat na pagsalig sa Pseudo-Dionysius . Giingon nga gibag-o ni Thomas ang Aristotelianism ug Neoplatonism pinaagi sa bug-at nga pagsalig sa Pseudo-Dionysius . Sumulat si Thomas Aquinas ng ilang mahahalagang komentaryo sa mga gawa ni Aristotle , kasama na ang On the Soul , On Interpretation , Nicomachean Ethics at Metaphysics . Gisulat ni Thomas Aquinas ang daghang hinungdan nga komentaryo sa mga buhat ni Aristotle , lakip ang On the Soul , On Interpretation , Nicomachean Ethics ug Metaphysics . Ang kanyang trabaho ay nauugnay sa William ng Moerbeke ni pagsasalin ng Aristotle mula sa Griyego sa Latin . Ang iyang buhat kauban ang hubad ni William sa Moerbeke sa Aristotle gikan sa Greek ngadto sa Latin . Naniniwala si Thomas Aquinas na para sa kaalaman ng anumang katotohanan ang sinumang nangangailangan ng banal na tulong, upang ang katalinuhan ay mapalipat ng Diyos sa gawa nito. Si Thomas Aquinas nagtuo nga nga alang sa kasayuran sa bisan unsang kamatuoran nga bisan kinsa ang nanginahanglan tabang sa Diyos, aron ang intelihensiya mahimoÕg mapalihok sa Diyos sa kini buhat. Gayunman, naniniwala siya na ang mga tao ay may likas na kakayahan na malaman ang maraming bagay na walang natatanging paghahayag ng banal. Bisan pa, nagtuo siya nga ang mga tawo adunay natural nga kapasidad nga mahibal-an ang daghang mga butang nga walaÕy espesyal nga pagpadayag sa Diyos. Kahit na ang nasabing paghahayag ay nagaganap paminsan-minsan, lalo na patungkol sa mga (katotohanan) na nauukol sa pananampalataya. Bisan kung ang ingon nga pagpadayag nagagikan matag karon ug unya, labi na bahin sa mga (mga kamatuoran) may kalabotan sa pagtuo. Ngunit ito ang ilaw na ibinigay sa tao ng Diyos alinsunod sa kalikasan ng tao. Apan kini ang kahayag nga gihatag sa tawo sumala sa kinaiyahan sa tawo. Ngayon ang bawat porma na ipinagkaloob sa mga nilikha na bagay ng Diyos ay may kapangyarihan para sa isang tinukoy na gawa. Karon ang matag porma nga gihatag sa mga butang nga gilalang sa Diyos adunay gahum alang sa usa ka determinado nga buhat. Na maaaring magdulot ng proporsyon sa sarili nitong wastong endowment; at sa kabila nito ay walang kapangyarihan, maliban sa pamamagitan ng isang napakalaking porma. Nga mahimoÕg makahatag kabug-usan sa kaugalingon nga tukma nga endowment; ug labi pa nga kini walaÕy gahum, gawas sa usa ka labi ka dagway. Tulad ng tubig ay maaari lamang magpainit kapag pinainit ng apoy ang mga maaari nating makilala sa pamamagitan ng pandama. Ingon nga ang tubig mahimo lamang magpainit kung nainitan sa kalayo nga kahayag nga kadtong atong mailhan pinaagi sa maayong panghunahuna. Halimbawa, hindi kailanman kinompromiso ni Aquinas ang doktrinang Kristiyano sa pamamagitan ng pagdadala nito sa linya kasama ang kasalukuyang Aristotelianism; sa halip, binago niya at itinuwid ang huli sa tuwing ito ay naganap sa paniniwala ng Kristiyano. Pananglitan, si Aquinas wala gyud gikompromiso ang doktrina sa Kristuhanon pinaagi sa pagpahiuyon sa kasamtangang Aristotelianism; hinunoa, giusab niya ug gibadlong ang naulahi kung kini nahugno sa tinuud nga Kristuhanon. Ang etika ni Thomas ay batay sa konsepto ng mga unang prinsipyo ng pagkilos. Ang pamatasan ni Tomas gibase sa konsepto sa una nga mga sukaranan sa paglihok. Sa kanyang Summa theologiae , isinulat niya: Ang birtud ay nagpapahiwatig ng isang tiyak na pagiging perpekto ng isang kapangyarihan. Sa iyang Summa theologiae , siya misulat: Ang hiyas nagpasabut sa usa ka piho nga kahingpitan sa usa ka gahum. Ngayon ang pagiging perpekto ng isang bagay ay itinuturing na pangunahin patungkol sa pagtatapos nito. Karon ang kahingpitan sa usa ka butang giisip nga labi bahin sa katapusan niini. Ngunit ang pagtatapos ng kapangyarihan ay kumilos. Apan ang katapusan sa gahum ang paglihok. Kaya't ang kapangyarihan ay sinasabing perpekto, ayon sa natutukoy sa gawa nito. Tungod niini ang gahum giingon nga mahingpit, ingon nga kini determinado sa paglihok niini. Binigyang diin ni Thomas na Ang Synderesis ay sinasabing batas ng ating isipan, sapagkat ito ay isang ugali na naglalaman ng mga alituntunin ng likas na batas, na kung saan ay ang unang mga prinsipyo ng mga pagkilos ng tao. Gipasiugda ni Tomas nga ang Synderesis giingon nga balaod sa atong hunahuna, tungod kay kini usa ka batasan nga naglangkob sa mga lagda sa natural nga balaod, nga mao ang una nga mga prinsipyo sa mga aksyon sa tawo. Ayon kay Thomas lahat ng mga gawa ng birtud ay inireseta ng likas na batas. Sumala ni Thomas ang tanan nga mga buhat sa hiyas gireseta sa natural nga balaod. Dahil ang dahilan ng bawat isa ay natural na nagdidikta sa kanya upang kumilos nang banal. Tungod kay ang matag hinungdan sa natural nga pagdikta kaniya aron molihok nga mahiyason. Ngunit kung nagsasalita tayo ng mga mabubuting gawa, isinasaalang-alang sa kanilang sarili, sa kanilang wastong species, sa gayon hindi lahat ng mabubuting gawa ay inireseta ng likas na batas. Apan kung nagsulti kita sa mahiyason nga mga buhat, gihunahuna sa ilang kaugalingon, dili tanan nga mga buhat nga gawi gihatagan sa natural nga balaod. Para sa maraming mga bagay na nagawa nang banal, na kung saan ang kalikasan ay hindi umuunlad sa una; ngunit, sa pamamagitan ng pagtatanong ng dahilan, ay natagpuan ng mga kalalakihan na maging kaaya-aya sa maayos na pamumuhay. Tungod kay daghang mga butang ang nahimo nga mahiyason, diin ang kinaiyahan wala molihok sa una; apan, pinaagi sa pagpangutana sa katarungan, nakit-an sa mga tawo nga mahimoÕg maayo sa maayong pagkabuhi. Samakatuwid, dapat nating alamin kung nagsasalita tayo ng mga mabubuting gawa tulad ng sa ilalim ng aspeto ng banal o bilang isang kilos sa mga species nito. Busa, kinahanglan naton mahibal-an kung nagsulti kita bahin sa mahiyason nga mga buhat sama sa ilalum sa aspeto nga mahiyason o ingon usa ka buhat sa mga lahi niini. Tinukoy ni Thomas ang apat na mga kardinal na birtud bilang kahinahunan , pagpipigil , katarungan , at lakas . Gihubit ni Tomas ang upat ka mga birtud nga birtud ingon nga pagkabuotan , pagpugong sa kaugalingon , hustisya , ug kaisog . Ang mga kardinal na birtud ay natural at ipinahayag sa kalikasan, at sila ay nagbubuklod sa lahat. Ang kardinal nga mga birtud natural ug gipadayag sa kinaiyahan, ug gihigot sa tanan. Mayroong, gayunpaman, tatlong mga kagalingan sa teolohiko . Bisan pa, adunay tulo nga mga hiyas nga teolohiko. Inilarawan din ni Tomas ang mga birtud bilang hindi sakdal at perpekto na mga birtud. Gihubit usab ni Tomas ang mga hiyas nga dili hingpit ug hingpit nga mga hiyas. Ang isang perpektong birtud ay anumang kabutihan na may kawanggawa. Ang usa ka hingpit nga hiyas mao ang bisan unsang hiyas nga adunay gugma nga putli. Ang pagkakawanggawa ay nakumpleto ang isang kardinal na katangian. Ang gugma nga putli makompleto ang usa ka kardinal nga hiyas. Ang isang di-Kristiyano ay maaaring magpakita ng lakas ng loob, ngunit magiging katapangan ito nang may pagpipigil. Ang usa ka dili Kristiyano makapakita sa kaisog, apan kini ang kaisog nga adunay pagpugong. Ang isang Kristiyano ay magpapakita ng lakas ng loob na may kawanggawa. Ang usa ka Kristohanon magpakita og kaisug uban ang gugma nga putli. Ang mga ito ay medyo supernatural at naiiba sa iba pang mga birtud sa kanilang bagay, samakatuwid nga, ang Diyos. Kini labi ka labaw sa kinaiyahan ug lahi sa ubang mga hiyas sa ilang katuyoan, nga mao, ang Dios. Ngayon ang object ng mga teolohikal na birtud ay ang Diyos Mismo, na siyang huling wakas ng lahat, na higit na nalalampasan ang kaalaman ng ating kadahilanan. Karon ang katuyoan sa mga hiyas nga teolohiko mao ang Dios Mismo, nga mao ang katapusang katapusan sa tanan, nga labaw sa kasayuran sa atong pangatarungan. Sa kabilang banda, ang object ng mga intelektwal at moral na katangian ay isang bagay na nauunawaan sa dahilan ng tao. Sa laing bahin, ang katuyoan sa mga hiyas sa intelektwal ug moral usa ka butang nga masabtan sa pangatarungan sa tawo. Kaya't ang mga teolohikal na birtud ay partikular na naiiba sa mga moral at intelektuwal na mga kabutihan. Busa ang mga hiyas sa teolohikal nga lahi gikan sa mga hiyas nga moral ug intelektwal. Sinulat ni Thomas Aquinas na ay isang kasalanan laban sa Diyos, tulad ng lahat ng mga mortal na kasalanan. Si Thomas Aquinas misulat usa ka sala batok sa Diyos, sama ra sa tanan nga mga mortal nga kasal-anan. Kung gaano kahatulan ng tao ang mga bagay na walang hanggan dahil sa mga temporal na bagay. Ingon nga ang tawo naghukum sa mga butang nga walay katapusan tungod sa temporal nga mga butang. Bukod dito, sa kanyang Treatise on Law , nakilala ni Tomas ang apat na uri ng batas: walang hanggan, natural , tao, at banal . Dugang pa, sa iyang Treatise on Law , gipalahi ni Tomas ang upat nga matang sa balaod: walay katapusan, natural , tawhanon, ug diosnon . Ang walang hanggang batas ay ang kautusan ng Diyos na namamahala sa lahat ng nilikha. Ang balaod sa kahangturan mao ang mando sa Dios nga nagdumala sa tanan nga nilalang. Ang Batas na kung saan ang Kataas-taasang Dahilan ay hindi maiintindihan na kung hindi man ay hindi mababago at walang hanggan. Kana nga Balaod nga mao ang Kataas nga Pangatarungan dili masabtan nga lahi kaysa dili mabalhin ug walay katapusan. Ang likas na batas ay ang pakikilahok ng tao sa walang hanggang batas at natuklasan sa pamamagitan ng katwiran . Ang natural nga balaod mao ang tawhanon nga pag-apil sa mahangturon nga balaod ug nadiskobrehan sa pangatarungan . Ang likas na batas ay batay sa mga unang prinsipyo ito ang kauna-unahan ng batas, na ang mabuti ay dapat gawin at itaguyod, at ang kasamaan ay maiiwasan. Ang natural nga balaod gipasukad sa una nga mga baruganan kini ang una nga sugo sa balaod, nga ang maayo nga buhaton ug pagadasigon, ug ang daotan malikayan. Lahat ng iba pang mga utos ng natural na batas ay batay dito. Ang tanan nga uban nga mga mando sa natural nga balaod gibase sa niini. Kung ang likas na batas ay naglalaman ng maraming mga alituntunin, o ang isa lamang ay ipinaliwanag ni Thomas. Kung ang natural nga balaod adunay ubay-ubay nga mga lagda, o usa ra ang gipatin-aw ni Thomas. Ang lahat ng mga pagkahilig sa anumang mga bahagi ng anuman sa kalikasan ng tao. Ang tanan nga mga hilig sa bisan unsang mga bahin bisan unsang kinaiyahan sa tawo. Halimbawa, ng mga nagkukumpuni at nakakainis na mga bahagi. Pananglitan, sa mga nahunahunaan ug dili makasuko nga mga bahin. Sa ngayon hangga't pinamamahalaan ng mga ito ang dahilan, ay kabilang sa natural na batas, at nabawasan sa isang unang utos. Sa ingon nga kini gimando sa pangatarungan, nahisakop sa natural nga balaod, ug pagkunhod sa usa ka una nga sundanan. Tulad ng nakasaad sa itaas: upang ang mga tuntunin ng likas na batas ay marami sa kanilang sarili, ngunit batay sa isang karaniwang pundasyon. Ingon sa gipahayag sa ibabaw: aron nga ang mga lagda sa natural nga balaod daghan sa ilang kaugalingon, apan gipasukad sa usa ka sagad nga pundasyon. Ang mga hangaring mabuhay at makabuo ay binibilang ni Thomas sa mga pangunahing na mga halaga ng tao kung saan nakabatay ang lahat ng mga halaga ng tao. Ang mga pangandoy nga mabuhi ug mag-anak ninggahin ni Tomas taliwala sa mga batakan nga mga tawhanon nga mga kantidad kung diin gipasukad ang tanan nga mga hiyas sa tawo. Ayon kay Thomas, lahat ng mga hilig ng tao ay nakatuon sa tunay na kalakal ng tao. Matod ni Thomas, tanan nga mga kiling sa tawo gitumong sa tinuud nga mga butang sa tawo. Sa kasong ito, ang kalikasan ng tao na pinag-uusapan ay kasal, ang kabuuang regalo ng sarili sa isa pa na nagsisiguro sa isang pamilya para sa mga bata at isang kinabukasan para sa sangkatauhan. Niini nga kaso, ang tawhanon nga kinaiya nga gihisgutan mao ang kaminyoon, ang kinatibuk-an nga regalo sa kaugalingon sa usa pa nga nagsiguro sa usa ka pamilya alang sa mga anak ug kaugmaon alang sa katawhan. Tinukoy niya ang dalwang kiling ng kilos ng pag-ibig: tungo sa kabutihan na nais ng isang tao sa isang tao at patungo sa kung saan nais niya ang mabuti. Gipunting niya ang dobleng kiling sa paglihok sa gugma: sa maayong butang nga gusto sa tawo sa usa ka tawo ug ngadto sa gusto niya nga maayo. Tungkol sa Human Law, nagtapos si Thomas, na tulad ng, sa haka-haka na dahilan. Mahitungod sa Human Law, nagtapos si Thomas, ingon nga, sa pangatarungan nga hinungdan. Mula sa natural na kilalang hindi maipapantayang mga alituntunin. Gikan sa natural nga nahibal-an nga dili mahibal-an nga mga prinsipyo. Gumuhit kami ng mga konklusyon ng iba't ibang mga agham. Gipunting naton ang mga konklusyon sa lainlaing mga siyensya. Ang kaalaman na kung saan ay hindi ibinahagi sa amin ng likas na katangian. Ang kahibalo nga wala gihatag sa amon sa kinaiyahan. Ngunit nakuha sa pamamagitan ng mga pagsisikap ng pangangatuwiran. Apan nakuha pinaagi sa mga paningkamot sa pangatarungan. Sa gayon ito ay mula sa mga tuntunin ng likas na batas. Busa gikan kini sa mga lagda sa kinaiyanhon nga balaod. Tulad ng mula sa pangkalahatan at hindi maipalabas na mga alituntunin. Ingon nga gikan sa kinatibuk-an ug dili mahibal-an nga mga baruganan. Na ang katwiran ng tao ay kailangang magpatuloy sa mas tiyak na pagpapasiya ng ilang mga bagay tinawag na batas ng tao. Nga ang katarungan sa tawo kinahanglan nga magpadayon ngadto sa labi ka piho nga pagtino sa pipila nga mga butang gitawag nga tawhanong mga balaod. Na ibinigay ang iba pang mahahalagang kondisyon ng batas na sundin. Nga gihatag ang ubang hinungdan nga kundisyon sa balaod sundon . Ang batas ng tao ay positibong batas : ang likas na batas na inilalapat ng mga pamahalaan sa mga lipunan. Ang balaod sa tawo positibo nga balaod : ang natural nga balaod nga gipadapat sa mga gobyerno sa mga katilingban. Hindi sapat ang natural at batas ng tao. Ang natural ug tawhanon nga balaod dili igo nga nag-inusara. Ang pangangailangan para sa pag-uugali ng tao na maging direksyon ay kinakailangan upang magkaroon ng Banal na batas. Ang kinahanglan alang sa tawhanong pamatasan nga gitultolan hinungdanon nga adunay Balaang balaod. Ang banal na batas ay ang espesyal na ipinahayag na batas sa mga banal na kasulatan . Ang balaang balaod mao ang labi nga gipadayag nga balaod sa mga kasulatan . Ang pagkasaserdote ay isinalin, kinakailangan na ang isang pagsasalin ay ginawa rin ng kautusan. Ang pagkasaserdote gihubad, kinahanglan nga ang paghubad mahimo usab sa balaod . Ngunit ang pagkasaserdote ay dalawang beses, tulad ng nakasaad sa iisang sipi, viz, ang pagka-Levitikong pagkasaserdote, at ang pagkasaserdote ni Cristo. Bisan pa ang pagkasaserdote duha ka pilo, ingon sa gipahayag sa parehas nga agianan, viz, Levitikanhon nga pagkapari, ug ang pagkapari ni Cristo. Samakatuwid ang Banal na batas ay dalawang beses, samakatuwid nga, ang Lumang Batas at ang Bagong Batas. Busa ang Balaang balaod duha ka pilo, nga mao, ang Daang Balaod ug Bag-ong Balaod . Malaki rin ang naiimpluwensyahan ni Tomas sa pag-unawa sa mga Katoliko tungkol sa mga kasalanan sa buhay at diyos . Thomas usab sa hilabihan gayud naimpluwensiyahan Katoliko pagsabut sa mortal nga ug benyal nga mga sala . Nag-ambag si Thomas sa kaisipang pang-ekonomiya bilang isang aspeto ng etika at katarungan. Si Thomas nakatampo sa panghunahuna sa ekonomiya isip usa ka aspeto sa pamatasan ug hustisya. Inaksyunan niya ang konsepto ng isang makatarungang presyo , normal na presyo ng merkado nito o isang regulated na presyo na sapat upang masakop ang mga gastos sa nagbebenta . Gisulud niya ang konsepto sa usa ka makatarunganon nga presyo , kasagaran ang presyo sa merkado o usa ka regulated nga presyo nga igo aron matago ang mga gasto sa namaligya . Ipinagtapat niya na ito ay hindi imoral para sa mga nagbebenta na itaas ang kanilang mga presyo dahil lamang sa mga mamimili ay nangangailangan ng isang produkto. Gipasabot niya nga dili gyud imoral sa mga namaligya ang pagpataas sa ilang mga presyo tungod lang kay ang mga pumapalit kinahanglan sa usa ka produkto. Ang teorya ni Thomas ng pampulitikang pagkakasunud-sunod ay naging lubos na maimpluwensyang. Ang teorya ni Thomas sa politikal nga han-ay nahimong labing impluwensya. Nakikita niya ang tao bilang isang panlipunang pagkatao na nakatira sa isang pamayanan at nakikipag-ugnay sa iba pang mga miyembro nito. Nakita niya ang tawo isip usa ka sosyal nga tawo nga nagpuyo sa usa ka komunidad ug nakigsulti sa uban pang mga miyembro. Nangunguna iyon, bukod sa iba pang mga bagay, sa paghahati - hati ng paggawa . Kana ang nanguna, taliwala sa uban pang mga butang, sa pagkabahin sa trabaho . Gumawa si Thomas ng pagkakaiba sa pagitan ng isang mabuting tao at isang mabuting mamamayan, na mahalaga sa pagbuo ng teoryang libertarian . Gihimo ni Thomas ang kalainan tali sa usa ka maayong tawo ug usa ka maayong lungsuranon, nga hinungdanon sa pagpauswag sa teoryang libertarian . Iyon ay, ang globo ng indibidwal na awtonomiya ay isa na hindi makagambala ng estado. Kana mao, ang natad sa indibidwal nga awtonomiya usa ka butang nga dili makabalda sa estado. Sa palagay ni Thomas na ang monarkiya ay ang pinakamahusay na anyo ng pamahalaan. Naghunahuna si Thomas nga ang monarkiya mao ang labing kaayo nga porma sa gobyerno. Dahil ang isang monarko ay hindi kailangang bumuo ng kompromiso sa ibang mga tao. Tungod kay ang usa ka monarko dili kinahanglan nga magkompromiso sa ubang mga tawo. Bukod dito, ayon kay Thomas, ang oligarkiya ay mas madaling lumala sa paniniil kaysa monarkiya. Dugang pa, sumala sa giingon ni Thomas, ang oligarkiya dali ra nga nagdaot sa pag- abuso sa monarkiya. Upang maiwasan ang isang hari na maging isang mapang-api, ang kanyang mga kapangyarihang pampulitika ay dapat na masikip. Aron mapugngan ang usa ka hari nga mahimong usa ka malupigon, ang iyang gahum sa politika kinahanglan mahawiran. Maliban kung maabot ang isang kasunduan ng lahat ng mga taong kasangkot. Gawas kung maabut ang usa ka kasabutan sa tanan nga mga tawo nga nahilambigit. Ang isang mapang-api ay dapat na disimulado, dahil kung hindi man ang kalagayang pampulitika ay maaaring lumala sa anarkiya , na magiging mas masahol pa kaysa sa paniniil. Ang usa ka malupigon kinahanglan nga pagtugot, tungod kay kung dili ang kahimtang sa politika mahimong mograbe sa anarkiya , nga labi pa ka daotan kaysa pag-abuso. Ayon kay Thomas, ang mga monarko ay mga kinatawan ng Diyos sa kanilang mga teritoryo. Sumala ni Thomas, ang mga monarko mao ang mga representante sa Diyos sa ilang mga teritoryo. Ngunit ang Simbahan, na kinakatawan ng mga papa, ay higit sa mga hari sa usapin ng doktrina at moralidad. Apan ang Simbahan, nga gihawasan sa mga papa, labaw sa mga hari sa mga butang sa doktrina ug moralidad. Bilang kinahinatnan, ang mga pinuno sa mundo ay obligadong iakma ang kanilang mga batas sa mga doktrina at pagpapasiya ng Simbahang Katoliko. Ingon usa ka sangputanan, ang mga kalibutanon nga mga magmamando obligado nga ipasibo ang ilang mga balaod sa mga doktrina ug determinasyon sa Simbahang Katoliko . Kasunod ng konsepto ng pagka-alipin ni Aristotle, pinatunayan ni Thomas ang institusyong ito sa mga batayan ng natural na batas . Kasunod sa konsepto ni Aristotle sa pagkaulipon , gipakamatarung ni Tomas kini nga institusyon nga basehan ang natural nga balaod . Gayunpaman, nakikilala rin si Thomas sa pagitan ng 'natural na pagkaalipin', na para sa kapakinabangan ng kapwa master at alipin, at 'servile slavery'. Bisan pa, gipahinungod usab ni Tomas ang taliwala sa 'natural nga pagkaulipon', alang sa kaayohan sa agalon ug ulipon, ug 'servile slaid'. Na nag-aalis ng lahat ng awtonomiya mula sa alipin at ay, ayon kay Tomas, mas masahol pa sa kamatayan. Nga nagtangtang sa tanan nga awtonomiya gikan sa ulipon ug, ingon ni Tomas, mas grabe pa kaysa kamatayon. Ang bahaging ito ay nangangailangan ng pansin mula sa isang dalubhasa sa pilosopiya . Kini nga seksyon nanginahanglan pagtagad gikan sa usa ka eksperto sa pilosopiya . Ang tiyak na problema ay: ang mga pahayag ay hindi maiugnay o ayon sa konteksto. Ang piho nga problema mao: ang mga pahayag dili gipahinungod o na-konteksto. Pinapanatili ni Thomas Aquinas na ang isang tao ay isang solong materyal na sangkap. Gipaniguro ni Thomas Aquinas nga ang tawo usa ka materyal nga butang. Nauunawaan niya ang kaluluwa bilang anyo ng katawan, na gumagawa ng isang tao na pinagsama ng dalawa. Siya nakasabut sa kalag ingon nga porma sa lawas, nga naghimo sa usa ka tawo nga komposit sa duha. Sa gayon, ang mga pamumuhay, mga form-matter composite lamang ang maaaring tawaging tao; ang mga patay na katawan ay pantao lamang. Sa ingon, ang mga buhi, mga pormularyo nga pormula nga mahimong tawgon nga tawo; ang mga patay nga lawas mga tawo lamang nga managsama. Ang isang tunay na umiiral na sangkap ay nagmula sa katawan at kaluluwa. Usa ka tinuud nga adunay sangkap nga gikan sa lawas ug kalag. Ang isang tao ay isang solong materyal na sangkap, ngunit dapat pa ring maunawaan bilang pagkakaroon ng isang kaluluwang walang kamatayan, na nagpapatuloy pagkatapos ng kamatayan sa katawan. Ang tawo usa ka materyal nga butang, apan kinahanglan nga sabton ingon adunay usa ka kalag nga wala mamatay, nga nagpadayon human sa kamatayon sa lawas. Sa kanyang Summa teologiae Thomas malinaw na sinasabi ang kanyang posisyon sa likas na katangian ng kaluluwa. Sa iyang Summa teologiae si Thomas tin-aw nga nagpahayag sa iyang posisyon sa kinaiyahan sa kalag. Ang pagtukoy nito bilang ang unang prinsipyo ng buhay. Ang pagpasabut niini nga ang nag-unang baruganan sa kinabuhi. Ang kaluluwa ay hindi corporeal, o isang katawan; ito ay ang pagkilos ng isang katawan. Ang kalag dili corporeal, o lawas; kini ang lihok sa usa ka lawas. Dahil ang intelektuwal ay incorporeal, hindi nito ginagamit ang mga katawan ng katawan, dahil ang pagpapatakbo ng anumang bagay ay sumusunod sa mode ng pagkatao nito. Tungod kay ang kinaadman mao ang pagsuyup, dili kini mogamit sa mga organo sa lawas, ingon nga ang pag-opera sa bisan unsang pagsunod sa pamaagi sa pagkabuhat niini. Ayon kay Thomas ang kaluluwa ay hindi mahalaga, hindi kahit na ang pag-aatubili o espirituwal na bagay. Matod ni Tomas ang kalag dili hinungdan, dili bisan ang pagsuyup o espirituhanon nga butang. Kung ito ay, hindi nito maiintindihan ang mga unibersal, na kung saan ay walang bisa. Kung kini, dili kini makasabut sa mga unibersal, nga walaÕy kalainan. Ang isang tatanggap ay tumatanggap ng mga bagay ayon sa sariling likas na tatanggap. Ang usa ka makadawat makadawat mga butang sumala sa kaugalingon nga kinaiya sa makadawat. Kaya para sa kaluluwa (tatanggap) na maunawaan (makatanggap) ng mga unibersal, dapat itong magkaroon ng parehong kalikasan bilang mga unibersal. Mao nga aron ang kalag (tigdawat) makasabut (makadawat) mga unibersal, kinahanglan kini adunay parehas nga kinaiya sama sa mga unibersal. Gayunman, ang anumang sangkap na nauunawaan ang mga unibersal ay maaaring hindi isang composite na form-matter. Bisan pa, ang bisan unsang sangkap nga nakasabut sa mga uniberso mahimoÕg dili usa ka butang nga porma. Kaya, ang mga tao ay may mga makatuwirang kaluluwa, na mga abstract na form na independiyenteng katawan. Mao nga, ang mga tawo adunay makatarunganon nga mga kalag, nga mga abstract nga porma nga independente sa lawas. Ngunit ang isang tao ay isang umiiral, iisang materyal na sangkap na nagmumula sa katawan at kaluluwa. Apan ang usa ka tawo usa nga adunay, usa ka materyal nga sangkap nga gikan sa lawas ug kalag. Iyon ang ibig sabihin ni Tomas nang isulat niya na isang bagay sa kalikasan ay mabubuo mula sa isang intelektwal na sangkap at isang katawan. Kana ang gipasabut ni Tomas sa pagsulat niya nga ang usa ka butang sa kinaiyahan mahimong maporma gikan sa usa ka intelektwal nga sangkap ug usa ka lawas. Ang kaluluwa ay isang malaking porma ; ito ay isang bahagi ng isang sangkap, ngunit hindi ito isang sangkap sa pamamagitan ng kanyang sarili. Ang kalag usa ka dako nga porma ; kini usa ka bahin sa usa ka sangkap, apan dili kini usa ka sangkap nga kaugalingon. Gayunpaman, ang kaluluwa ay umiiral nang hiwalay mula sa katawan, at nagpapatuloy, pagkatapos ng kamatayan, sa maraming mga kapasidad na iniisip natin bilang tao. Bisan pa, ang kalag adunay gilain gikan sa lawas, ug nagpadayon, pagkahuman sa kamatayon, sa daghang mga kapasidad nga giisip naton ingon tawo. Napakahusay na form ay kung ano ang gumagawa ng isang bagay na isang miyembro ng mga species na kinabibilangan nito. Ang dagway nga porma mao ang naghimo sa usa ka butang nga usa ka butang nga usa ka miyembro sa mga species nga nahisakop niini. Ang malaking form ay din ang istraktura o pagsasaayos na nagbibigay ng bagay sa mga kakayahan na gumawa ng bagay kung ano ito. Ang dagway nga porma usab ang istruktura o pag-configure nga naghatag sa butang sa mga kaarang nga makahimo sa butang kung unsa kini. Para sa mga tao, ang mga kakayahang iyon ay ang mga nakapangangatwiran na hayop. Alang sa mga tawo, kana nga mga abilidad naa sa makatarunganon nga hayop. Ang mga pagkakaiba na ito ay maaaring mas mahusay na maunawaan sa pag-unawa sa pag-unawa ni Thomas sa bagay at anyo, isang teorya na hylomorphic (bagay / form) na nagmula sa Aristotle . Ang kini nga mga kalainan mas maayo nga masabtan sa pagsabut sa pagsabut ni Thomas sa mga butang ug porma, usa ka teoriya nga hylomorphic (butang / porma) nga nakuha gikan sa Aristotle . Sa anumang naibigay na sangkap, ang bagay at anyo ay kinakailangang magkakaisa, at ang bawat isa ay isang kinakailangang aspeto ng sangkap na iyon. Sa bisan unsang gihatag nga sangkap, ang butang ug porma kinahanglan nga magkahiusa, ug ang matag usa usa ka kinahanglan nga bahin sa kana nga sangkap. Gayunpaman, ang mga ito ay magkahiwalay sa konsepto. Ang bagay ay kumakatawan sa kung ano ang mababago tungkol sa sangkap kung ano ang maaaring iba pa. Bisan pa, sila adunay konsepto nga gibulag. Ang butang nagrepresentar sa kung unsa ang mabag-o bahin sa substansiya kung unsa ang mahimo pang butang. Halimbawa, ang bagay na tanso ay potensyal na isang estatwa, o potensyal din na isang cymbal. Pananglitan, ang butang nga tumbaga mahimoÕg usa ka estatwa, o mahimoÕg usab usa ka piyangpiyang. Ang bagay ay dapat maunawaan bilang bagay ngisang bagay. Butang kinahanglan nga nakasabut nga ingon sa butang sausa ka butang. Sa kaibahan, ang form ay kung ano ang tumutukoy sa ilang partikular na tipak ng bagay upang maging isang tiyak na sangkap at walang iba pa. Sa kasukwahi, ang porma ang magtino sa pila ka partikular nga tipik sa butang nga mahimong usa ka piho nga sangkap ug walaÕy lain. Kapag sinabi ni Tomas na ang katawan ng tao ay bahagyang binubuo ng bagay, nangangahulugan siya na ang materyal na katawan ay potensyal na isang tao lamang. Kung giingon ni Tomas nga avng lawas sa tawo bahin ra sa butang, gipasabut niya ang materyal nga lawas usa ka tawo nga mahimoÕg usa ka tawo. Ang kaluluwa ay kung ano ang aktwal na potensyal na sa isang umiiral na tao. Ang kalag mao ang naghimo sa kana nga potensyal sa usa ka tawo. Dahil dito, ang katotohanan na ang isang katawan ng tao ay nabubuhay na tisyu ng tao ay sumasangkot na ang isang kaluluwa ng tao ay ganap na naroroon sa bawat bahagi ng tao. Tungod niini, ang kamatuoran nga ang usa ka lawas sa tawo buhi nga tawhanon nga tisyu nagdani nga ang usa ka kalag sa tawo hingpit nga naa sa matag bahin sa tawo. Pinag-uusapan ni Aquinas ang karamihan sa mga tanong sa ekonomiya sa loob ng balangkas ng katarungan, na ipinaglalaban niya ay ang pinakamataas sa mga moral na birtud. Gisulud ni Aquinas ang kadaghanan nga mga pangutana sa ekonomiya sa sulud sa hustisya, nga iyang gikontrahan mao ang kataas sa moral nga mga hiyas. Sinasabi niya na ang katarungan ay ugali na kung saan ang tao ay nagbibigay sa bawat isa dahil sa isang palagi at walang hanggang kalooban. Giingon niya nga ang hustisya usa ka batasan nga gihatag sa tawo sa matag usa pinaagi sa kanunay ug kanunay nga pagbuot. Nagtalo siya na ang konseptong ito ng hustisya ay may mga ugat sa likas na batas. Siya nangatarungan nga kini nga konsepto sa hustisya adunay sukaranan sa natural nga balaod. Si Joseph Schumpeter, sa kanyang History of Economic Analysis , ay nagtapos na. Si Joseph Schumpeter, sa iyang History of Economic Analysis , nakahinapos nga. Ang lahat ng mga tanong sa pang-ekonomiya ay pinagsama ang mga bagay na mas kaunti sa kanya kaysa sa ginawa ng pinakamaliit na punto ng doktrina na teolohiko o pilosopiko. Ang tanan nga mga pangutana sa pang-ekonomiya naghatag sa tanan nga mga butang nga dili kaayo alang kaniya kaysa sa labing gamay nga punto sa doktrina sa teolohiko o pilosopiko. Ito ay kung saan ang mga pang-ekonomiyang kababalaghan ay nagtataas ng mga katanungan ng moral na teolohiya na hinipo niya sa lahat sila. Kini kung diin ang mga pang-ekonomiya nga mga panghinabo nagpatunghag mga pangutana bahin sa teolohiya sa moral nga iyang gihunahuna sila sa tanan. Maingat si Aquinas na makilala ang makatarungan , o natural, na presyo ng isang mahusay mula sa presyo na nagmamanipula sa ibang partido. Maampingon ni Aquinas nga mailhan ang makatarunganon , o natural, nga presyo sa kana nga presyo nga nag-manipula sa laing partido. Tinutukoy niya ang makatarungang presyo mula sa isang bilang ng mga bagay. Gipunting niya ang makatarungan nga presyo gikan sa daghang mga butang. Una, ang makatarungang presyo ay dapat na nauugnay sa halaga ng mabuti. Una, ang makatarungan nga presyo kinahanglan nga adunay kalabutan sa bili sa kaayohan. Hinawakan ni Aquinas na ang presyo ng isang mahusay na sumusukat sa kalidad nito. Gihuptan ni Aquinas nga ang presyo sa usa ka maayong sukod sa kalidad niini. Ang kalidad ng isang bagay na dumarating sa paggamit ng tao ay sinusukat ng presyo na ibinigay para dito. Ang kalidad sa usa ka butang nga moabut sa paggamit sa tawo gisukat sa presyo nga gihatag alang niini. Patuloy niyang sinasabi na ang presyo ng isang mabuti, na sinusukat ng halaga nito, ay natutukoy ng pagiging kapaki-pakinabang nito sa tao. Nagpadayon siya sa pag-ingon nga ang presyo sa usa ka maayo, nga gisukat sa kantidad niini, gitino sa kapuslan niini sa tawo. Ang halagang ito ay subjective sapagkat ang bawat kabutihan ay may iba't ibang antas ng pagiging kapaki-pakinabang sa bawat tao. Kini nga kantidad subjective tungod kay ang matag maayo adunay lainlaing lebel sa pagkaayo sa matag tawo. Naniniwala si Aquinas, kung gayon, ang presyo ay dapat sumasalamin sa kasalukuyang halaga ng isang mabuti ayon sa pagiging kapaki-pakinabang nito sa tao. Nanumbaling si Aquinas nga ang presyo kinahanglan magbanaag sa karon nga kantidad sa usa nga maayo sumala sa pagkaayo niini sa tawo. Ang ginto at pilak ay mahal hindi lamang sa account ng pagiging kapaki-pakinabang ng mga sisidlan at iba pang mga bagay na ginawa mula sa kanila. Ang bulawan ug pilak mahal dili ra tungod sa kapuslanan sa mga kasangkapan ug uban pang mga butang nga hinimo gikan kanila. Kundi pati na rin sa account ng kahusayan at kadalisayan ng kanilang sangkap. Apan usab tungod sa kahusayan ug kaputli sa ilang kabtangan. Malaki rin ang isinulat ni Aquinas sa usura , iyon ay, ang pagpapahiram ng pera na may interes. Nagsulat usab si Aquinas sa us aka usura , nga mao, ang pagpahulam nga kuwarta nga adunay interes. Kinondena niya ang pagsasagawa nito: ang pagkuha ng usura para sa perang ipinahiram ay hindi makatarungan sa sarili, sapagkat ito ay nagbebenta ng hindi umiiral, at ito ay maliwanag na humahantong sa hindi pagkakapantay-pantay na salungat sa katarungan. Gikondenar niya ang pamatasan: ang pagkuha usura alang sa kuwarta nga gipahulam dili makatarungan sa kaugalingon, tungod kay kini ang ibaligya ang wala, ug kini dayag nga nagdala sa kawalang pagkakapareho nga sukwahi sa hustisya. Ang pera, at iba pang katulad na mga kalakal, ay natupok lamang kapag ginamit ito. Kuwarta, ug uban pang parehas nga baligya, mokaon ra kung gamiton na. Ang pagsingil ng isang premium para sa pagpapahiram ng pera ay isang singil para sa higit sa paggamit ng mabuti. Ang pagsingil sa usa ka premium alang sa pagpahulam sa salapi usa ka bayad alang sa labi pa sa paggamit sa maayo. Kaya, napagpasyahan ni Aquinas na ang nagpapahiram ay naniningil para sa isang bagay na hindi niya, sa madaling salita, ay hindi nagbibigay ng bawat isa sa kanyang nararapat. Sa ingon, gitapos ni Aquinas nga ang nagpahulam naghatag sing bayad nga dili iya, sa ato pa, wala maghatag sa matag kinahanglan. Tiningnan ni Thomas Aquinas ang teolohiya , o ang sagradong doktrina , bilang isang agham, ang hilaw na datos ng materyal na binubuo ng nakasulat na kasulatan at tradisyon ng Simbahang Katoliko. Gitan-aw ni Thomas Aquinas ang teolohiya , o ang sagradong doktrina , ingon usa ka siyensya, ang hilaw nga datos nga materyal nga naglangkob sa sinulat nga kasulatan ug tradisyon sa Simbahang Katoliko. Ang mga mapagkukunan ng data na ito ay ginawa ng paghahayag sa sarili ng Diyos sa mga indibidwal at grupo ng mga tao sa buong kasaysayan. Kini nga mga gigikanan sa datos gihimo pinaagi sa pagpadayag sa kaugalingon sa Diyos sa mga indibidwal ug grupo sa mga tawo sa tibuuk nga kasaysayan. Ang pananampalataya at dahilan, habang natatangi ngunit may kaugnayan, ay ang dalawang pangunahing tool para sa pagproseso ng data ng teolohiya. Ang hugot nga pagtuo ug pangatarungan, bisan tuod lahi apan may kalabutan, mao ang duha nga nag-unang mga himan alang sa pagproseso sa datos sa teolohiya. Naniniwala si Thomas na kapwa kinakailangan o, sa halip, ang pagkakaugnaykapwa ay kinakailangan para makakuha ng isa ang tunay na kaalaman tungkol sa Diyos. Si Tomas nagtuo nga ang duha kinahanglan - o, hinunoa, ang pagkawalay pagsaligang duha gikinahanglan aron makakuha ang usa ka tinuod nga kahibalo sa Diyos. Pinagsama ni Thomas ang pilosopong Greek at doktrinang Kristiyano sa pamamagitan ng pagmumungkahi na ang makatuwiran na pag-iisip at pag-aaral ng kalikasan, tulad ng paghahayag, ay may wastong mga paraan upang maunawaan ang mga katotohanan na nauukol sa Diyos. Gisagol ni Thomas ang pilosopiya sa Greek ug ang doktrina sa Kristiyanismo pinaagi sa pagsugyot nga ang makatarunganon nga panghunahuna ug ang pagtuon sa kinaiyahan, sama sa pagpadayag, mga balido nga mga paagi aron mahibal-an ang mga kamatuoran bahin sa Diyos. Ayon kay Thomas, ipinahayag ng Diyos ang kanyang sarili sa pamamagitan ng kalikasan, kaya ang pag-aaral ng kalikasan ay pag-aralan ang Diyos. Sumala ni Thomas, gipadayag sa Dios ang iyang kaugalingon pinaagi sa kinaiyahan, mao nga ang pagtuon sa kinaiyahan mao ang pagtuon sa Diyos. Ang pangwakas na mga layunin ng teolohiya, sa isip ni Thomas, ay gumamit ng dahilan upang maunawaan ang katotohanan tungkol sa Diyos at maranasan ang kaligtasan sa pamamagitan ng katotohanang iyon. Ang katapusan nga mga katuyoan sa teolohiya, sa hunahuna ni Thomas, mao ang paggamit og katarungan aron mahibal-an ang kamatuoran bahin sa Diyos ug makasinati sa kaluwasan pinaagi sa kamatuoran. Ang sentral na pag-iisip ay Gratia non tollit naturam, sed perficit . Ang gihunahuna nga sentral mao ang Gratia non tollit naturam, sed perficit . Ang Grace ay hindi sirain ang kalikasan, ngunit perpekto ito. Ang grasya wala molaglag sa kinaiyahan, apan naghingpit niini. Naniniwala si Tomas na ang katotohanan ay kilala sa pamamagitan ng pangangatuwiran, pagkamakatuwiran at pananampalataya. Si Tomas nagtuo nga ang kamatuoran nahibal-an pinaagi sa pangatarungan, pangatarungan ug hugot nga pagtuo. Ang paghahayag ng supernatural ay nagmula sa inspirasyon ng Banal na Espiritu at ginawang magagamit sa pamamagitan ng pagtuturo ng mga propeta, na binubuo sa Banal na Kasulatan, at ipinadala ng Magisterium , ang kabuuan ng kung saan ay tinawag na Tradisyon. Ang pagpadayag sa kinaiyahan adunay sinugdanan sa inspirasyon sa Balaang Espiritu ug gihatag pinaagi sa pagtulon-an sa mga propeta, gipamutang sa Balaang Kasulatan, ug gipasa pinaagi sa Magisterium , ang kantidad nga gitawag nga Tradisyon. Ang likas na paghahayag ay ang katotohanan na magagamit sa lahat ng tao sa pamamagitan ng kanilang pagkatao at kapangyarihan ng pangangatuwiran. Ang natural nga pagpadayag ang kamatuoran nga magamit sa tanan nga mga tawo pinaagi sa ilang tawhanon nga kinaiya ug gahum sa pangatarungan. Halimbawa, nadama niya ito na inilalapat sa mga makatuwirang paraan upang malaman ang pagkakaroon ng Diyos. Pananglitan, gibati niya nga kini gigamit sa makatarunganon nga mga paagi aron mahibal-an ang paglungtad sa Dios. Bagaman maaaring ibawas ng isang tao ang pagkakaroon ng Diyos at ang kanyang Mga Katangian sa pamamagitan ng katwiran, ang ilang mga detalye ay malalaman lamang sa pamamagitan ng espesyal na paghahayag ng Diyos sa pamamagitan ni Jesu-Cristo . Bisan kung ang usa mahimo nga ihalad ang paglungtad sa Dios ug ang iyang Mga Kinaiyahan pinaagi sa pangatarungan, ang pipila nga mga detalye mahimo lamang mahibal-an pinaagi sa espesyal nga pagpadayag sa Dios pinaagi ni Jesu-Cristo . Ang mga pangunahing teolohikal na sangkap ng Kristiyanismo, tulad ng Trinidad , pagkakatawang- tao , at kawang-gawa ay ipinahayag sa mga turo ng Simbahan at ng Banal na Kasulatan at maaaring hindi man ibabawas. Ang mga nag-unang teolohiko nga sangkap sa Kristiyanismo, sama sa Trinidad , pagkakatawo , ug gugma nga putli gipadayag diha sa mga pagtulon-an sa Simbahan ug sa Kasulatan ug tingali dili mahimo nga madawat. Ang nabubunyag na kaalaman ay hindi binabalewala ang katotohanan at ang pagkakumpleto ng agham ng tao bilang tao, ito ay karagdagang itinatag sa kanila. Ang gipadayag nga kahibalo wala magbaliwala sa kamatuuran ug sa pagkompleto sa syensya sa tawo ingon tawo, kini dugang nga nagpatindog kanila. Una, ipinagkakaloob na ang parehong mga bagay ay maaaring tratuhin mula sa dalawang magkakaibang pananaw nang walang isang pagkansela ng iba pa; sa gayon ay maaaring magkaroon ng dalawang agham ng Diyos. Una, gihatag nga ang parehas nga mga butang mahimong matambal gikan sa duha nga lainlaing mga panan-aw nga walaÕy pagkansela sa lain; sa ingon mahimoÕg adunay duha nga siyensya sa Dios. Pangalawa, nagbibigay ito ng batayan para sa dalawang agham. Ikaduha, naghatag kini nga sukaranan sa duha nga siyensya. Ang isang function sa pamamagitan ng kapangyarihan ng ilaw ng natural na dahilan, ang iba sa pamamagitan ng ilaw ng banal na paghahayag. Ang usa molihok pinaagi sa gahum sa kahayag sa natural nga rason, ang lain pinaagi sa kahayag sa balaang pagpadayag. Bukod dito, maaari nilang, kahit papaano, maiiwasan ang paraan ng bawat isa dahil naiiba sila ayon sa genus. Dugang pa, mahimo nila, bisan sa pila ka gidak-on, dili magpadayon sa usag usa tungod kay magkalainlain sila sumala sa genus. Ang sagradong doktrina ay isang panimula ng iba't ibang uri ng bagay mula sa teolohiya, na bahagi ng pilosopiya. Ang sagradong doktrina usa ka sukaranan nga lahi nga lahi sa teolohiya, nga bahin sa pilosopiya. Ang pananampalataya at katwiran ay umaayon sa halip na salungat sa bawat isa, na bawat isa ay nagbibigay ng magkakaibang pananaw sa parehong katotohanan. Ang hugot nga pagtuo ug pangatarungan imbis nga magkasumpaki sa matag usa, ang matag usa naghatag lainlaing mga panan-aw sa parehas nga kamatuoran. Bilang isang Katolikong Thomas ay naniniwala na ang Diyos ang tagagawa ng langit at lupa, ng lahat ng nakikita at hindi nakikita. Ingon sa usa ka Katoliko nga Thomas nga nagtuo nga ang Dios ang magbubuhat sa langit ug yuta, sa tanan nga makita ug dili makita. Tulad ni Aristotle, sinabi ni Thomas na ang buhay ay maaaring mabuo mula sa hindi buhay na materyal o buhay na halaman. Sama ni Aristotle, gipakita ni Thomas nga ang kinabuhi mahimo nga gikan sa walaÕy buhing materyal o kinabuhi sa tanum. Isang teorya ng patuloy na abiogenesis na kilala bilang kusang henerasyon. Usa ka teorya sa nagpadayon nga abiogenesis nga nailhan nga spontan nga henerasyon. Yamang ang henerasyon ng isang bagay ay ang katiwalian ng isa pa, hindi ito katugma sa unang pagbuo ng mga bagay, na mula sa katiwalian ng hindi gaanong sakdal ang dapat maging perpekto ay dapat mabuo. Sanglit ang henerasyon sa usa ka butang mao ang pagkadunot sa lain, kini wala mahiuyon sa una nga pagporma sa mga butang, nga gikan sa pagkadunot sa dili kaayo perpekto ang labi ka labi ka hingpit. Samakatuwid ang mga hayop na nabuo mula sa katiwalian ng mga walang buhay na bagay, o ng mga halaman, ay maaaring nabuo noon. Mao nga ang mga hayop nga namugna gikan sa pagkadunot sa mga walaÕy kinabuhi nga mga butang, o sa mga tanum, mahimong nahimo kaniadto. Bilang karagdagan, itinuturing ni Thomas ang teorya ng Empedocles na ang iba't ibang mga mutated species ay lumitaw sa bukang-liwayway ng Paglikha. Dugang pa nga giisip ni Thomas ang teorya sa Empedocles nga ang lainlaing mutated species mitungha sa kaadlawon sa Paglalang. Nangangatuwiran si Thomas na ang mga species na ito ay nabuo sa pamamagitan ng mutations sa sperm ng hayop , at nagtalo na hindi sila sinasadya ng kalikasan. Nangatarungan si Thomas nga ang kini nga mga espisye nahimo pinaagi sa mga mutasyon sa sperm sa mga hayop , ug nangatarungan nga wala kini gituyo sa kinaiyahan. Sa halip, ang mga naturang species ay hindi sadyang inilaan para sa walang hanggang pag-iral. Hinunoa, ang ingon nga mga espisye dili yano gituyo alang sa dayon nga pagkinabuhi. Ang diskusyon na iyon ay matatagpuan sa kanyang komentaryo sa Aristotle's Physics . Kana nga diskusyon makita sa iyang komentaryo sa Aristotle's Physics . Ang parehong bagay ay totoo sa mga sangkap na sinabi ni Empedocles ay ginawa sa simula ng mundo, tulad ng 'ox-progeny', ibig sabihin, kalahating baka at kalahating tao. Ang sama nga butang tinuod sa mga sangkap nga giingon ni Empedocles nga gihimo sa sinugdanan sa kalibutan, sama sa 'ox-progeny', katunga sa baka ug tunga nga tawo. Sapagkat kung ang mga bagay na ito ay hindi makarating sa ilang wakas at pangwakas na estado ng kalikasan upang mapanatili silang umiiral. Kay kung ang ingon nga mga butang dili makaabut sa katapusan ug katapusan nga kahimtang sa kinaiyahan aron sila mapreserbar nga adunay kinabuhi. Hindi ito dahil sa kalikasan ay hindi nilayon ito, ngunit dahil hindi nila kayang mapangalagaan . Kini dili tungod kay ang kinaiyahan wala nagtinguha niini, apan tungod kay sila dili makahimo nga mapreserbar . Sapagkat hindi sila nabuo ayon sa kalikasan, ngunit sa pamamagitan ng katiwalian ng ilang likas na prinsipyo. Kay wala sila nahimo sumala sa kinaiyahan, apan pinaagi sa pagkadunot sa pipila nga natural nga baruganan. Dahil nangyayari rin ito na ang ilang mga napakalaking supling ay nabuo dahil sa katiwalian ng binhi. Ingon nga nahitabo usab karon nga ang pipila ka mga bulag nga mga anak gipamuhat tungod sa pagkadunot sa binhi. Si Augustine ng Hippo ay sumang-ayon nang mariin sa maginoo na karunungan sa kanyang oras. Si Augustine sa Hippo miuyon pag-ayo sa kinaadman nga kinaadman sa iyang panahon. Na ang mga Kristiyano ay dapat na mga pacifist na pilosopiko. Nga ang mga Kristohanon kinahanglan nga mga pacifist sa pilosopiya. Ngunit dapat nilang gamitin ang pagtatanggol bilang isang paraan ng pagpapanatili ng kapayapaan sa katagalan. Apan nga kinahanglan nila gamiton ang depensa ingon usa ka pamaagi aron mapreserbar ang kalinaw sa dugay nga panahon. Halimbawa, palagi niyang ipinagtalo na hindi pinigilan ng pacifism ang pagtatanggol sa mga inosente. Pananglitan, kanunay siyang nangatarungan nga ang pacifism wala makapugong sa pagdepensa sa mga inosente. Sa esensya, ang hangarin ng kapayapaan ay maaaring mangailangan ng pakikipaglaban upang mapanatili ito sa pangmatagalang. Sa lintunganay, ang pagpangagpas sa kalinaw mahimong manginahanglan pakigbugno aron mapreserbar kini sa hataas nga panahon. Ang ganitong digmaan ay hindi dapat maging preemptive, ngunit nagtatanggol, upang maibalik ang kapayapaan. Ang ingon nga gubyerno kinahanglan nga dili mapihig, apan depensa, aron mapasig-uli ang kalinaw. Maliwanag, ang ilang mga espesyal na katangian ay nagtatakda ng digmaan mula sa schism, brawling, at sedition. Tin-aw, ang pipila nga mga espesyal nga kinaiya nga gilain ang gubat gikan sa schism, brawling, ug sedition. Habang ito ay salungat na magsalita ng isang lang schism, isang just brawling o isang just sedition digmaan lamang ang nagpapahintulot sa sub ng pag-uuri sa mabuti at masamang uri. Samtang kini magkasumpaki sa pagsulti sa usa ka lang schism, usa ka bag-o lang nagdilaab o usa ka just sedition gubat lamang ang nagtugot sa pag-uuri sa sub sa maayo ug dili maayo nga mga matang. Gayunman, nakakagulat na si Augustine ay hindi gumagana ng isang kaibahan ng terminological sa pagitan ng makatarungan at hindi makatarungan na digmaan. Bisan pa niana, nakurat nga si Augustine wala molihok sa usa ka terminolohikal nga kalainan tali sa makatarungan ug dili makatarungan nga gubat. Si Thomas Aquinas, mga siglo na ang lumipas, ay gumagamit ng awtoridad ng mga argumento ni Augustine sa isang pagtatangka upang tukuyin ang mga kondisyon kung saan ang isang digmaan ay maaaring maging makatarungan. Si Thomas Aquinas, mga kasiglohan sa ulahi, gigamit ang awtoridad sa mga pangatarungan ni Augustine sa pagsulay nga ipasabut ang mga kondisyon kung diin ang usa ka gubat mahimo nga makatarunganon. Inilagay niya ang mga ito sa kanyang makasaysayang gawa, Summa Theologica: Una, ang digmaan ay dapat mangyari para sa isang mabuti at makatarungang layunin kaysa sa hangarin ng kayamanan o kapangyarihan. Gibutang niya kini sa iyang makasaysayanon nga buhat, Summa Theologica: Una, ang giyera kinahanglan nga mahitabo alang sa usa ka maayo ug makatarunganon nga katuyoan imbis sa pagpangita sa katigayunan o gahum. Pangalawa, ang digmaan ay dapat na maisulong ng isang maayos na itinatag na awtoridad tulad ng estado. Pangatlo, ang kapayapaan ay dapat na isang pangunahing motibo kahit na sa gitna ng karahasan. Ikaduha, ang gubat kinahanglan nga isulud sa usa ka maayo nga natukod nga awtoridad sama sa estado. Ikatulo, ang pakigdait kinahanglan nga usa ka sentro nga motibo bisan sa taliwala sa pagpanlupig. Mga 200 taon na ang lumipas, pinalawak ng Paaralan ng Salamanca ang pang-unawa ni Thomas sa natural na batas at digmaan lamang. Mga 200 ka tuig ang nakalabay, gipalapdan sa School of Salamanca ang pagsabot ni Thomas sa natural nga balaod ug gubat lamang. Ibinigay na ang digmaan ay isa sa mga pinakamasamang kasamaan na dinanas ng sangkatauhan. Tungod kay ang giyera usa sa labing daotan nga mga kadaut nga giantos sa katawhan. Ang mga sumusunod ng Paaralang nangatuwiran na nararapat lamang na gagamitin lamang kapag kinakailangan upang maiwasan ang isang mas malaking kasamaan. Ang mga sumusunod sa eskuwelahan nangatarungan nga kini kinahanglan nga gamiton lamang sa diha nga kini kinahanglan aron malikayan ang usa ka labi pa ka labi nga kadaut. Ang isang kasunduan sa diplomatikong mas kanais-nais, kahit na para sa mas malakas na partido, bago magsimula ang isang digmaan. Mas maayo ang usa ka diplomatikong kasabutan, bisan alang sa labi ka kusgan nga partido, sa wala pa magsugod ang usa ka giyera. Ang mga halimbawa ng just war ay: Sa pagtatanggol sa sarili, hangga't mayroong isang makatuwirang posibilidad ng tagumpay. Mga panig-ingnan sa matarong nga gubat mao ang: Sa pagpanalipod sa kaugalingon, basta adunay usa ka makatarunganon nga posibilidad sa kalampusan. Kung ang pagkabigo ay isang konklusyon ng foregone, kung gayon ito ay isang aksaya lamang na pag-iwas ng dugo. Kung ang kapakyasan usa ka paghukum sa nangagi nga pagtapos, nan kini usik nga us aka pag-usik sa dugo. Preventive war laban sa isang mapang - api na malapit nang atakihin. Mapugngan nga gubat batok sa usa ka malupigon nga hapit na moatake. Digmaan upang parusahan ang isang nagkasala na kaaway. Gubat sa pagsilot sa usa ka sad-an nga kaaway. Ang isang digmaan ay hindi lehitimo o labag sa batas batay lamang sa orihinal na motibasyon. Ang usa ka gubat dili lehitimo o dili-lehitimo pinasukad sa orihinal nga panukmod niini. Dapat itong sumunod sa isang serye ng mga karagdagang kinakailangan. Kinahanglan kini nga motuman sa usa ka serye sa dugang nga mga kinahanglanon. Ang tugon ay dapat na naaayon sa kasamaan; higit pang karahasan kaysa sa mahigpit na kinakailangan ay hindi makatarungan. Ang tubag kinahanglan mahiuyon sa daotan; mas daghang kapintasan kaysa hugot nga kinahanglanon dili makatarunganon. Ang mga namamahala sa awtoridad ay nagpapahayag ng digmaan, ngunit ang kanilang desisyon ay hindi sapat na dahilan upang magsimula ng isang digmaan. Kung ang mga tao ay tutol sa isang digmaan, ito ay labag sa batas. Ang mga nagdumala nga awtoridad nagpahayag sa gubat, apan ang ilang desisyon dili igo nga hinungdan aron magsugod usa ka gubat. Kung ang mga tawo mosupak sa usa ka giyera, kini dili ilegal. Ang mga tao ay may karapatang mag-alis ng isang pamahalaan na lumulunsad, o malapit nang magpasweldo, isang hindi makatarungang digmaan. Adunay katungod ang katawhan nga palagputon ang usa ka gobyerno nga naglunsad, o hapit na magsugod, usa ka dili makatarunganon nga giyera. Kapag nagsimula ang digmaan, nananatili ang mga limitasyong moral sa pagkilos. Kung nagsugod na ang gubat, adunay nagpabilin nga mga limitasyon sa moral sa paglihok. Halimbawa, ang isa ay maaaring hindi atake sa mga inosente o pumatay ng mga hostage. Pananglitan, ang usa mahimong dili moatake sa mga inosente o mopatay sa mga hostage. Dapat maubos ng mga belligerents ang lahat ng mga pagpipilian para sa diyalogo at negosasyon bago magsagawa ng digmaan. Kinahanglan nga maubos ang mga tigbomba sa tanan nga mga kapilian alang sa diyalogo ug negosasyon sa wala pa maghimo usa ka gubat. Ang digmaan ay lehitimo lamang bilang isang huling paraan. Ang gubat mao ang lehitimo ingon usa ka katapusan nga pamaagi. Sa ilalim ng doktrinang ito, ang mga digmaang nagpapalawak, mga digmaan ng pillage, mga digmaan upang i-convert ang mga infidels o pagano , at ang mga digmaan para sa kaluwalhatian ay lahat ng likas na hindi makatarungan. Ubos niini nga doktrina, ang mga gubat nga nagpalapad, mga gubat sa pagbuut, mga gubat aron mabag- o ang mga tinuohan o pagano , ug ang mga giyera alang sa himaya tanan tanan dili gyud makatarunganon. Naniniwala si Tomas na ang pagkakaroon ng Diyos ay maliwanag sa sarili, ngunit hindi sa atin. Si Tomas nagtuo nga ang paglungtad sa Diyos dayag sa kaugalingon, apan dili kanato. Samakatuwid sinasabi ko na ang proposisyon na ito, ang Diyos ay mayroon , ng kanyang sarili ay maliwanag sa sarili, sapagkat ang prediksyon ay pareho sa paksa. Tungod niini giingon ko nga kini nga pangatarungan, Ang Diyos adunay , sa iyang kaugalingon dayag sa kaugalingon, kay ang prediksyon parehas sa hilisgutan. Ngayon dahil hindi natin alam ang kakanyahan ng Diyos, ang panukala ay hindi maliwanag sa sarili sa amin. Karon tungod kay wala naton mahibal-an ang lintunganay sa Diyos, ang panagna dili mapadayag sa kaugalingon alang kanato. Ngunit kailangang ipakita sa pamamagitan ng mga bagay na mas kilala sa atin, kahit na hindi gaanong kilala sa kanilang kalikasan ibig sabihin, sa pamamagitan ng mga epekto. Apan kinahanglan ipakita ang mga butang nga labi naton nga nahibal-an, bisan kung dili kaayo nahibal-an sa ilang kinaiya - nga mao, sa mga epekto. Naniniwala si Tomas na ang pagkakaroon ng Diyos ay maipapakita. Si Tomas nagtuo nga ang paglungtad sa Diyos mahimong ipakita. Sa madaling sabi sa teolohikal na Summa at higit pa sa Summa kontra na mga Hentil , itinuring niya nang mahusay ang detalye ng limang argumento para sa pagkakaroon ng Diyos, na malawak na kilala bilang quinque viae (Limang Mga Paraan). Sa mubo sa teolohiya sa Summa ug labi pa sa Summa kontra nga mga Hentil , giisip niya sa daghang detalye ang lima ka mga argumento alang sa paglungtad sa Dios, nga naila nga quinque viae (Lima ka Paagi). Para sa detalyadong pagsusuri ng limang patunay, tingnan ang Eksistensya ng Diyos. Para sa orihinal na teksto ng limang patunay, tingnan ang Quinque viae. Alang sa detalyado nga pag-analisar sa lima ka mga ebidensya, tan-awa ang Eksperensya sa Dios. Alang sa orihinal nga teksto sa lima ka mga ebidensya, tan-awa ang Quinque viae. Ang ilang mga bagay ay walang pagsalang lumipat, kahit na hindi maaaring maging sanhi ng kanilang sariling paggalaw. Ang pipila ka mga butang sa walay duhaduha molihok, bisan kung dili mahimoÕg hinungdan ang ilang kaugalingon nga lihok. Dahil, tulad ng paniniwala ni Thomas, walang maaaring walang hangganang kadena ng mga sanhi ng paggalaw, dapat mayroong isang First Mover na hindi inilipat ng anupaman, at ito ang naiintindihan ng lahat ng Diyos. Sanglit, ingon sa gituohan ni Thomas, walaÕy walay katapusan nga kadena sa mga hinungdan sa paglihok, kinahanglan adunay usa ka Una nga Mover nga wala mabalhin sa bisan unsang butang, ug mao kini ang nasabtan sa tanan. Tulad ng kaso ng paggalaw, walang maaaring maging sanhi ng kanyang sarili, at ang isang walang katapusang kadena ng sanhi ay imposible, kaya dapat mayroong isang Unang Sanhi , na tinawag na Diyos. Sama sa kaso sa paglihok, walaÕy mahimo nga hinungdan sa iyang kaugalingon, ug ang usa ka walay katapusan nga kadena sa hinungdan dili mahimo, busa kinahanglan adunay usa ka Una nga Hinungdan , gitawag nga Dios. Ang pagkakaroon ng kinakailangan at hindi kinakailangan. Kahimtang sa kinahanglanon ug wala kinahanglana. Kasama sa aming karanasan ang mga bagay na tiyak na mayroon ngunit tila hindi kinakailangan. Ang among kasinatian nag-uban sa mga butang nga sigurado apan dili kinahanglan. Hindi lahat ng bagay ay maaaring hindi kinakailangan, para sa sandaling minsan ay wala at doon ay wala pa rin. Dili tanan mahimoÕg dili kinahanglan, kay kaniadto sa walaÕy wala ug walaÕy bisan unsa. Samakatuwid, napipilitan nating isipin ang isang bagay na umiiral nang kinakailangan, pagkakaroon lamang ng pangangailangan na ito mula sa sarili lamang. Busa, mapugos kita sa paghunahuna nga adunay kinahanglan nga adunay, nga adunay kini nga kinahanglanon gikan lamang sa iyang kaugalingon. Sa katunayan mismo ang sanhi para sa iba pang mga bagay na umiiral. Sa tinuud mismo ang hinungdan alang sa ubang mga butang nga maglungtad. Kung mapapansin natin ang isang pagwawakas sa mga bagay sa diwa na ang ilang mga bagay ay mas mainit, mabuti, atbp. Kung kita makamatikod sa usa ka gradwasyon sa mga butang sa kahulugan nga ang pila ka mga butang labi ka mainit, maayo, ug uban pa. Dapat mayroong isang superlatibo na ang pinaka-totoo at pinakamarilag na bagay, at sa gayon pinaka-ganap na umiiral. Kinahanglan adunay usa ka labing kaayo nga labi ka labi ka halangdon ug labing halangdon nga butang, ug labi ka labi ka hingpit. Kung gayon, tinawag natin ang Diyos. Kini unya, gitawag naton ang Dios. Orden tendencies ng kalikasan. Gimando nga mga hilig sa kinaiyahan. Ang isang direksyon ng mga aksyon sa isang dulo ay napansin sa lahat ng mga katawan na sumusunod sa mga likas na batas. Usa ka direksyon sa mga aksyon sa usa ka katapusan namatikdan sa tanan nga mga lawas nga nagsunod sa natural nga mga balaod. Ang anumang bagay na walang kamalayan ay may kaugaliang layunin sa ilalim ng gabay ng isang may kamalayan. Ang bisan unsang butang nga walaÕy kahibal-an adunay kalabotan sa usa ka katuyoan sa ilalum sa paggiya sa usa nga may kahibalo. Tinatawag natin itong Diyos. Kini gitawag naton nga Dios. Tungkol sa likas na katangian ng Diyos, nadama ni Thomas ang pinakamainam na diskarte, na karaniwang tinatawag na via negativa , ay isaalang-alang kung ano ang hindi Diyos. Mahitungod sa kinaiyahan sa Dios, gibati ni Thomas ang labing kaayo nga pamaagi, nga sagad gitawag nga via negativa , mao ang paghunahuna kung unsa ang dili sa Dios. Ito ang humantong sa kanya upang magmungkahi ng limang pahayag tungkol sa mga banal na katangian. Tungod niini iyang gisugyot ang lima ka mga pahayag bahin sa mga hiyas sa Diyos. Ang Diyos ay simple , walang komposisyon ng mga bahagi, tulad ng katawan at kaluluwa, o bagay at porma. Ang Diyos yano , walay komposisyon sa mga bahin, sama sa lawas ug kalag, o butang ug porma. Ang Diyos ay perpekto, walang kulang. Ang Dios hingpit, walaÕy bisan unsa. Iyon ay, ang Diyos ay nakikilala sa iba pang mga nilalang dahil sa kumpletong pagiging totoo ng Diyos. Kana mao, ang Diyos gipalahi gikan sa ubang mga binuhat tungod sa hingpit nga pagkamatuud sa Dios. Tinukoy ni Tomas na ang Diyos ay ang ' Ipse Actus Essendi subsistens ,' umiiral na kilos ng pagiging. Gipatin- aw ni Tomas ang Diyos nga ang ' Ipse Actus Essendi subsistens ,' padayon nga paglihok. Ang Diyos ay walang hanggan. Ang Diyos walay kinutuban. Iyon ay, ang Diyos ay hindi may hangganan sa mga paraan na ang mga nilalang ay pisikal, may talino, at emosyonal na limitado. Kana mao, ang Dios dili tapus sa mga paagi nga gilalang ang mga binuhat sa pisikal, intelektwal, ug emosyonal nga limitado. Ang kawalang-hanggan na ito ay dapat makilala sa kawalang-hanggan ng laki at kawalang-hanggan ng bilang. Kini nga kawalang-katapangan mailhan gikan sa kawad-an sa kadak-an ug kawad-on sa gidaghanon. Ang Diyos ay hindi mababago, walang kakayahang magbago sa mga antas ng kakanyahan at katangian ng Diyos. Ang Diyos dili mabalhin, dili makahimo sa pagbag-o sa mga lebel sa esensya ug kinaiya sa Diyos. Ang Diyos ay iisa, walang pagkakaiba-iba sa loob ng sarili ng Diyos. Ang panaghiusa sa Dios sama ra nga ang pagka-Diyos sama ra nga adunay Diyos. Ang Dios usa, walay pagkalainlain sa kaugalingon sa Diyos. Ang panaghiusa sa Dios sama ra nga ang pagka-Diyos sama ra nga adunay Diyos. Ang panaghiusa sa Dios sama ra nga ang pagka-Diyos sama ra nga adunay Diyos. Sa mga salita ni Thomas, sa sarili mismo ang panukalang 'Diyos ay umiiral' ay kinakailangan totoo , sapagkat sa paksa at panaguri nito ay pareho. Sa mga pulong ni Thomas, sa iyang kaugalingon ang panultihon nga 'adunay Diyos' kinahanglan tinuod , tungod kay kini adunay hilisgutan ug panaghisgutan managsama. Kasunod ni San Augustine ng Hippo , tinukoy ni Thomas ang kasalanan bilang isang salita, gawa, o pagnanasa, taliwas sa walang hanggang batas . Pagkahuman ni San Augustine sa Hippo , gihubit ni Thomas ang sala nga usa ka pulong, buhat, o tinguha, sukwahi sa balaod nga walay katapusan . Mahalagang tandaan ang pagkakatulad ng batas sa ligal na pilosopiya ni Thomas. Kinahanglan nga matikdan ang susama nga kinaiya sa balaod sa ligal nga pilosopiya ni Thomas. Ang natural na batas ay isang halimbawa o instantiation ng walang hanggang batas. Ang natural nga balaod usa ka pananglitan o pag-instantiya sa mahangturon nga balaod. Sapagkat ang natural na batas ay ang tinutukoy ng tao ayon sa kanilang sariling kalikasan ang pagsuway sa dahilan ay ang pagsuway sa likas na batas at walang hanggang batas. Tungod kay ang natural nga balaod mao ang gitino sa mga tawo uyon sa ilang kaugalingon nga kinaiya ang pagsupak nga hinungdan mao ang pagsupak sa natural nga balaod ug mahangturon nga balaod. Kaya't ang walang hanggang batas ay lohikal bago ang pagtanggap ng alinman sa natural na batas (na tinutukoy ng katwiran) o banal na batas (na matatagpuan sa Luma at Bagong Tipan). Ingon niana ang mahangturon nga balaod sa lohikal nga paagi sa wala pa ang pagdawat sa bisan unsang natural nga balaod (nga gitino sa pangatarungan) o balaang balaod (nga nakit-an sa Daan ug Bag-ong Tugon). Sa madaling salita, ang kalooban ng Diyos ay umaabot sa parehong dahilan at paghahayag. Sa ato pa, ang kabubut-on sa Diyos naghatag sa tanan nga hinungdan ug pagpadayag. Ang kasalanan ay nag-aalis ng alinman sa sariling dahilan, sa isang banda, o paghahayag sa kabilang dako, at magkasingkahulugan ng kasamaan ( pagkapribado ng mabuti, o privatio boni). Ang sala nagwagtang sa bisan unsang kaugalingon nga hinungdan, sa usa ka bahin, o pagpadayag sa pikas, ug magkahulugan sa daotan ( pagkapribado sa maayo, o privatio boni). Si Thomas, tulad ng lahat ng Scholastics, sa pangkalahatan ay nagtalo na ang mga natuklasan ng mga kadahilanan at data ng paghahayag ay hindi maaaring magkasalungat, kaya ang dalawa ay isang gabay sa kalooban ng Diyos para sa mga tao. Si Thomas, sama sa tanan nga Scholastics, sa kadaghanan nangatarungan nga ang mga nakit-an nga pangatarungan ug mga datos sa pagpadayag dili mahimong magkasumpaki, busa ang duha usa ka giya sa kabubut-on sa Dios alang sa mga tawo. Nagtalo si Tomas na ang Diyos, habang perpektong nagkakaisa, ay perpektong inilarawan ng Three Interrelated Persons . Si Tomas nangatarungan nga ang Dios, bisan nga hingpit nga nagkahiusa, hingpit usab nga gihulagway sa Three Interrelated Persons . Ang tatlong taong ito ay binubuo ng kanilang mga relasyon sa loob ng kakanyahan ng Diyos. Kini nga tulo nga mga tawo gihimo pinaagi sa ilang mga relasyon sa sulod sa esensya sa Diyos. Sinulat ni Thomas na ang salitang Trinidad ay hindi nangangahulugang ang mga relasyon ng kanilang mga Persona, ngunit sa halip ang bilang ng mga tao na may kaugnayan sa bawat isa. Gisulat ni Tomas nga ang termino nga Trinidad wala magpasabut sa mga relasyon sa mga Persona, hinunoa ang numero sa mga tawo nga may kalabotan sa usag usa. Binubuo ng Ama ang Anak (o ang Salita) sa pamamagitan ng kaugnayan ng kamalayan sa sarili. Gibuhat sa Amahan ang Anak pinaagi sa kaangtanan sa pagkahibalo sa kaugalingon. Ang walang hanggang henerasyong ito pagkatapos ay naglilikha ng isang walang hanggang Espiritu na tinatamasa ang banal na kalikasan bilang Pag-ibig ng Diyos, ang Pag-ibig ng Ama para sa Salita. Kini nga henerasyon nga dayon maghimo usa ka dayon nga Espiritu nga nagpahimulos sa diosnon nga kinaiya ingon ang Gugma sa Dios, ang Gugma sa Amahan alang sa Pulong. Ang Trinidad na ito ay umiiral nang nakapag-iisa mula sa mundo. Lumalampas ito sa nilikha na mundo, ngunit nagpasya din ang Trinidad na magbigay ng biyaya sa mga tao. Kini nga Trinidad naglungtad nga independente gikan sa kalibutan. Kini milabaw sa gilalang kalibutan, apan ang Trinity usab nakahukom sa paghatag grasya sa mga tawo. Nangyayari ito sa pamamagitan ng Pagkakatawang - tao ng Salita sa tao ni Jesucristo at sa pamamagitan ng pagpasok ng Banal na Espiritu sa loob ng mga nakaranas ng kaligtasan ng Diyos; ayon kay Aidan Nichols. Nahitabo kini pinaagi sa Pagkakatawo sa Pulong sa tawo ni Jesu-Cristo ug pinaagi sa pagpasok sa Balaang Espiritu sa mga tawo nga nakasinati sa kaluwasan sa Dios; sumala sa Aidan Nichols. Ang limang patunay ni Thomas para sa pagkakaroon ng Diyos ay kumukuha ng ilan sa mga pagpapalagay ni Aristotle tungkol sa mga alituntunin ng pagiging. Ang lima ka mga ebidensya ni Thomas alang sa paglungtad sa Dios nagkuha sa pipila ka mga panghimatuud ni Aristotle bahin sa mga baruganan. Para sa Diyos bilang prima causa ay nagmula sa konsepto ni Aristotle ng hindi maibiging tagubilin at iginiit na ang Diyos ang pangwakas na sanhi ng lahat ng mga bagay. Alang sa Dios ingon prima causa naggikan sa konsepto ni Aristotle sa dili matarug nga tigpaluya ug gipasalig nga ang Dios ang labing hinungdan sa tanan nga mga butang. Sa Summa Theologica Sinimulan ni Thomas ang kanyang talakayan tungkol kay Jesucristo sa pamamagitan ng pagkuwento sa biblikal na kwento nina Adan at Eba at sa pamamagitan ng paglalarawan ng mga negatibong epekto ng orihinal na kasalanan . Sa Summa Theologica si Thomas nagsugod sa iyang paghisgot kang Jesus Christ pinaagi sa pag-asoy sa istorya sa bibliya bahin ni Adan ug Eva ug pinaagi sa paghulagway sa negatibo nga mga sangputanan sa orihinal nga sala . Ang layunin ng Pagkakatawang-tao ni Kristo ay upang maibalik ang likas na katangian ng tao sa pamamagitan ng pagtanggal ng kontaminasyon ng kasalanan , na hindi magagawa ng mga tao sa pamamagitan ng kanilang sarili. Ang katuyoan sa pagkakatawo ni Kristo mao ang pagpahiuli sa kinaiyahan sa tawo pinaagi sa pagtangtang sa kontaminasyon sa sala , nga dili mahimo sa mga tawo nga sila ra. Pinagpasiyahan ng Banal na Karunungan na karapat-dapat na maging tao ang Diyos, upang sa gayon ang isa at ang parehong tao ay maaaring kapwa maibalik ang tao at mag-alok ng kasiyahan. Gihukman sa Dios nga Kaalam nga angay nga ang Dios mahimo nga tawo, mao nga sa ingon ang usa ug parehas nga tawo makapahiuli sa tawo ug maghatag katagbawan. Nagtalo si Thomas sa pabor ng pananaw ng kasiyahan sa pagbabayad-sala. Si Tomas nangatarungan pabor sa katagbawan nga pagtan-aw sa pag-ula . Iyon ay, na si Jesucristo ay namatayupang masiyahan ang buong sangkatauhan, na pinarusahan na mamatay dahil sa kasalanan. Sa ato pa, nga si Jesu-Cristo namatayaron matagbaw alang sa tibuuk nga kaliwatan sa tawo, nga gisilutan nga mamatay tungod sa sala. Nagtalo si Thomas laban sa ilang mga tiyak na kontemporaryo at makasaysayang mga teologo na nag-iiba ng pananaw tungkol kay Cristo. Si Tomas nangatarungan batok sa pila ka piho nga mga teolohista sa kasaysayan ug sa kasaysayan nga adunay lainlaing panan-aw bahin kang Kristo. Bilang tugon kay Photinus , sinabi ni Tomas na si Jesus ay tunay na banal at hindi lamang isang tao. Bilang sabat kay Photinus , ginsiling ni Tomas nga si Jesus matuod nga diosnon kag indi lamang tawo. Laban kay Nestorius , na iminungkahi na ang Anak ng Diyos ay nakipag-ugnay lamang sa taong si Cristo, ipinagtalo ni Tomas na ang kapunuan ng Diyos ay isang mahalagang bahagi ng pagkakaroon ni Kristo. Batok kay Nestorius , nga nagsugyot nga ang Anak sa Dios nag-asoy lamang sa tawo nga si Kristo, gipamatud-an ni Tomas nga ang kahingpitan sa Dios usa ka hinungdan nga bahin sa paglungtad ni Kristo. Gayunpaman, ang pagbilang sa mga pananaw ni Apollinaris , ipinagkatiwala ni Tomas na si Cristo ay may tunay na kaluluwa (makatuwiran) na kaluluwa din. Bisan pa, ang pag- ihap sa mga panan-aw ni Apollinaris , gihunahuna ni Tomas nga si Kristo adunay usa ka kalag (tawo) usab nga katarungan . Gumawa ito ng isang duality of natures kay Kristo. Nagtalo si Thomas laban kay Eutychesna ang duwalidad na ito ay nagpatuloy pagkatapos ng pagkakatawang-tao. Naghimo kini usa ka kamatuuran sa kinaiyahan ni Kristo. Si Tomas nangatarungan batok sa Eutychesnga kini nga pagkadili-aktibo nagpadayon human sa pagkakatawo. Sinabi ni Thomas na ang dalawang natures na ito ay umiiral nang sabay-sabay ngunit naiiba sa isang tunay na katawan ng tao, hindi katulad ng mga turo nina Manichaeus at Valentinus . Giasoy ni Tomas nga kining duha ka mga nasyon naglungtad nga managsama apan lahi sa usa ka tinuod nga lawas sa tawo, dili sama sa mga pagtulon-an ni Manichaeus ug Valentinus . Patungkol sa Paul 's badya na si Cristo, bagaman siya ay nasa anyo ng Diyos bagkus hinubad niya ito sa pagiging tao, Thomas inaalok ng articulation ng banal kenosis na alam magkano ang kasunod na Katoliko Christology . May kalabotan sa pagpahayag ni Pablo nga si Kristo, bisan kung siya anaa sa dagway sa Diyos gihaw-as ang iyang kaugalingon sa pagkahimong tawo, gitanyag ni Tomas ang usa ka pagkilala sa balaang kenosis nga nagpahibalo sa sunud-sunod nga Katoliko Christology . Kasunod ng Konseho ng Nicaea , Augustine ng Hippo , pati na rin ang mga pagsasaalang-alang sa Banal na Kasulatan, gaganapin ni Thomas ang doktrina ng kawalang-pagbabago ng Diyos. Pagkahuman sa Konseho sa Nicaea , Augustine sa Hippo , ingon man mga panghimatuud sa Kasulatan, gihuptan ni Thomas ang doktrina sa pagkabalaan nga dili nabalhin. Samakatuwid, sa pagiging tao, walang pagbabago sa banal na tao ni Cristo. Busa, sa pagkahimong tawo, walaÕy pagbag-o sa balaang persona ni Cristo. Para kay Thomas, ang misteryo ng pagkakatawang-tao ay hindi nakumpleto sa pamamagitan ng Diyos na binago sa anumang paraan mula sa estado kung saan Siya ay nagmula sa kawalang-hanggan. Alang kang Thomas, ang misteryo sa Pagkakatawo wala mahuman pinaagi sa Diyos nga nabag-o sa bisan unsang paagi gikan sa estado kung diin Siya gikan sa kahangturan. Ngunit sa pamamagitan ng Kanyang pagkakaisa sa Kanyang sarili sa nilalang sa isang bagong paraan, o sa halip sa pamamagitan ng pagkakaisa nito sa Siya mismo. Apan pinaagi sa Iyang pagkahiusa sa Iyang Kaugalingon ngadto sa nilalang sa usa ka bag-ong paagi, o hinoon pinaagi sa paghiusa niini sa Mismo. Katulad nito, ipinaliwanag ni Tomas na si Kristo ay nilagyan ang kanyang sarili. Sa susama, gipatin-aw ni Tomas nga si Kristo nagpahawa sa Iyang kaugalingon. Hindi sa pamamagitan ng pagtanggal sa Kanyang banal na kalikasan, ngunit sa pamamagitan ng pag-aakalang isang kalikasan ng tao. Dili pinaagi sa pagsalikway sa Iyang diosnon nga kinaiya, apan pinaagi sa pagpatuo nga usa ka tawhanon nga kinaiya. Para kay Thomas, ang banal na kalikasan ay sapat na puno, sapagkat ang bawat pagiging perpekto ng kabutihan ay nariyan. Alang kang Tomas, ang diosnon nga kinaiya igo nga puno, tungod kay ang matag kahingpitan sa pagkamaayo anaa. Ngunit ang kalikasan ng tao at kaluluwa ay hindi puno, ngunit may kakayahang ganap. Apan ang tawhanon nga kinaiya ug kalag dili puno, apan may katakus sa kahingpitan. Sapagkat ginawa ito bilang isang slate na hindi nakasulat. Tungod kay kini gihimo ingon usa ka slate nga wala gisulat. Walang laman ang kalikasan ng tao. WalaÕy unod ang tawo. Sa gayon, nang ipahiwatig ni Pablo na si Kristo ay nilagyan ng laman ang kanyang sarili ito ay maiintindihan sa liwanag ng kanyang pag-aakalang isang kalikasan ng tao. Sa ingon, kung gipakita ni Pablo nga si Kristo nagpahawa sa iyang kaugalingon kini mahibal-an sa pagpatuo sa usa ka tawhanon nga kinaiya. Sa madaling sabi si Cristo ay may totoong katawan na magkatulad na katangian ng atin. Sa laktud nga pagkasulti Si Cristo adunay usa ka tinuud nga lawas nga parehas nga kinaiya sa ato. Isang tunay na makatuwiran na kaluluwa , at, kasama ang mga ito, perpektong diyos . Usa ka tinuod nga makatarunganon nga kalag , ug, kauban niini, hingpit nga pagka-Diyos . Sa gayon, mayroong parehong pagkakaisa (sa kanyang isang hypostasis ) at komposisyon (sa kanyang dalawang natures, tao at Banal) kay Cristo. Sa ingon, adunay managsama nga panaghiusa (sa iyang usa ka hypostasis ) ug komposisyon (sa iyang duha ka pagkatao, tawo ug Balaan) ni Kristo. Sinasagot ko na, Ang Tao o hypostasis ni Cristo ay maaaring matingnan sa dalawang paraan. Gitubag ko kana, Ang Persona o hypostasis ni Kristo mahimong tan-awon sa duha ka paagi. Una dahil ito ay nasa kanyang sarili, at sa gayon ito ay ganap na simple, kahit na ang Kalikasan ng Salita. Una nga kini naa sa iyang kaugalingon, ug sa ingon kini yano nga yano, bisan ingon ang Kinaiyahan sa Pulong. Pangalawa, sa aspeto ng tao o hypostasis kung saan nabibilang ito sa isang likas na katangian; at sa gayon ang Tao ni Cristo ay nanatili sa dalawang natures. Ikaduha, sa aspeto sa tawo o hypostasis nga nahisakop sa usa ka kinaiya; ug sa ingon ang Persona ni Kristo nagpabilin sa duha ka mga kinaiya. Samakatuwid kahit na mayroong isang umiiral na pagiging sa Kanya. Busa bisan kung adunay usa nga nagpabilin sa Kaniya, bisan pa adunay lainlain nga mga aspeto sa pagkamakanunayon. Gayunpaman may iba't ibang mga aspeto ng pagkabuhay, at samakatuwid Siya ay sinasabing isang composite na tao, sa gayon bilang isang tao ay nabubuhay sa dalawa. Busa giingon nga siya usa ka nahugpong nga tawo, nga ingon nga ang usa nahabilin sa duha. Ang Echoing Athanasius ng Alexandria , sinabi niya na Ang nag-iisang Anak ng Diyos ay ipinagpalagay ang ating kalikasan, upang siya, gumawa ng tao, ay maaaring gumawa ng mga diyos na lalaki. Ang Echoing Athanasius sa Alexandria , siya miingon nga Ang bugtong nga Anak nga Anak sa Diyos nagbaton sa atong kinaiya, mao nga siya, nagbuhat sa tawo, mahimo nga mga tawo nga mga dios. Kinilala ni Thomas Aquinas ang layunin ng pagkakaroon ng tao bilang unyon at walang hanggang pagsasama sa Diyos. Gipunting ni Thomas Aquinas ang katuyoan sa paglungtad sa tawo ingon panaghiusa ug walay katapusan nga panag-uban sa Dios. Ang layunin na ito ay nakamit sa pamamagitan ng beatific vision , kung saan nakakaranas ang isang tao ng perpekto, walang hanggang kaligayahan sa pamamagitan ng nakikita ang kakanyahan ng Diyos. Kini nga katuyoan makab-ot pinaagi sa beatific panan-awon , diin ang usa ka tawo makasinati nga hingpit, walay katapusan nga kalipay pinaagi sa pagtan-aw sa lintunganay sa Diyos. Ang pangitain ay nagaganap pagkatapos ng kamatayan bilang isang regalo mula sa Diyos sa mga na sa buhay ay nakaranas ng kaligtasan at pagtubos sa pamamagitan ni Kristo. Ang panan-awon nahitabo human sa kamatayon ingon usa ka regalo gikan sa Dios sa mga sa kinabuhi nakasinati sa kaluwasan ug pagtubos pinaagi ni Kristo. Ang layunin ng pagkakaisa sa Diyos ay may mga implikasyon para sa buhay ng indibidwal sa mundo. Ang katuyoan sa panaghiusa sa Dios adunay mga implikasyon alang sa kinabuhi sa matag tawo dinhi sa yuta. Sinabi ni Tomas na ang kalooban ng isang indibidwal ay dapat na utusan patungo sa mga tamang bagay, tulad ng kawanggawa, kapayapaan, at kabanalan . Giingon ni Tomas nga ang kabubut-on sa usa ka tawo kinahanglan nga isugo sa tama nga mga butang, sama sa gugma nga putli, kalinaw, ug pagkabalaan . Nakita niya ang oryentasyong ito bilang paraan din sa kaligayahan. Nakita niya kini nga orientasyon ingon usab ang paagi sa kalipay. Sa katunayan, inutusan ni Thomas ang paggamot sa buhay na moral sa paligid ng ideya ng kaligayahan. Sa tinuud, gimando ni Thomas ang iyang pagtratar sa kinabuhi nga moral sa palibot sa ideya sa kalipayan. Ang ugnayan sa pagitan ng kalooban at layunin ay antecedent sa likas na katangian dahil ang kalawakan ng kalooban ay binubuo sa pagiging marapat na iniutos hanggang sa huling wakas . Ang kalambigitan tali sa kabubut-on ug katuyoan mao ang antecedent sa kinaiyahan tungod kay ang kawastuhan sa kabubut-on naglangkob sa pagkaayo nga gimandoan hangtod sa katapusan nga katapusan . Ang mga tunay na naghahangad na maunawaan at makita ang Diyos ay kinakailangang mahalin ang minamahal ng Diyos. Kadtong tinuud nga nagtinguha nga makasabut ug makakita sa Dios kinahanglan nga maghigugma kung unsa ang gihigugma sa Dios. Ang gayong pag-ibig ay nangangailangan ng moralidad at nagbunga sa araw-araw na mga pagpipilian ng tao. Ang ingon nga gugma nanginahanglan moralidad ug namunga sa adlaw-adlaw nga pagpili sa tawo. Ang Thomas Aquinas ay kabilang sa Dominican Order (pormal na Ordo Praedicatorum , Order of Preachers) na nagsimula bilang isang order na nakatuon sa pagbabalik ng mga Albigensians at iba pang mga paksyon ng heterodox, sa una sa pamamagitan ng mapayapang paraan. Si Thomas Aquinas sakop sa Dominican Order nga nagsugod ingon usa ka order nga gipahinungod sa pagkakabig sa mga Albigensian ug uban pang paksyon nga heterodox, sa sinugdan pinaagi sa malinawon nga paagi. Kalaunan ang pakikitungo ng mga Albigensian sa pamamagitan ng Krusade ng Albigensian . Sa ulahi ang mga Albigensian gihusay pinaagi sa Albigensian Crusade . Kaugnay sa erehe ay dapat na sundin ang dalawang puntos: isa, sa kanilang sariling panig; ang iba pa, sa panig ng Simbahan. May kalabotan sa mga erehes ang duha ka punto kinahanglan nga sundon: usa, sa kaugalingon nilang bahin; ang lain, sa kilid sa Simbahan. Sa kanilang sariling panig ay mayroong kasalanan, kung saan nararapat hindi lamang sila mahihiwalay sa Simbahan sa pamamagitan ng ekskomunikasyon, kundi pati na rin na mahiwalay mula sa mundo sa pamamagitan ng kamatayan. Sa ilang kaugalingon nga panig-ingnan adunay sala, diin angayan sila dili lamang mahimulag gikan sa Simbahan pinaagi sa excommunication, apan aron usab mahimulag gikan sa kalibutan pinaagi sa kamatayon. Sapagkat ito ay isang mas mahusay na bagay upang masira ang pananampalataya na nagpapabilis ng kaluluwa, kaysa sa pagbigyan ng pera, na sumusuporta sa temporal na buhay. Kay kini usa ka hinungdanon nga hinungdan sa pagdaot sa hugot nga pagtuo nga makapadasig sa kalag, kay sa pagpangwarta, nga nagsuporta sa temporal nga kinabuhi. Kaya't kung ang mga nagpapatawad ng pera at iba pang mga masasamang tao ay agad na hinatulan ng kamatayan ng sekular na awtoridad. Busa kung ang mga magpasaylo sa kwarta ug uban pang mga mamumuhat sa daotan gilayon nga gihukman sa kamatayon pinaagi sa sekular nga awtoridad. Higit na kadahilanan ang naroroon para sa mga erehe, sa sandaling sila ay nahatulan ng maling pananampalataya, upang hindi lamang mai-excommunicated ngunit papatayin din. Labi pang hinungdan nga adunay mga erehes, sa diha nga sila nakombikto sa mga erehes, nga dili lamang mapahimulag apan gipatay. Sa bahagi ng Simbahan, gayunpaman, mayroong awa, na tumitingin sa pagbabalik-tanaw ng manliligaw. Sa bahin sa Simbahan, bisan pa, adunay kalooy, nga nagtan-aw sa pagkakabig sa tigsalaag. Kung kaya't hinatulan niya nang hindi kaagad, ngunit pagkatapos ng una at pangalawang payo, bilangnagmumuno ang Apostol. Busa iyang gihukman nga dili dayon, apan pagkahuman sa una ug ikaduha nga pahimangno, ingonnagmando ang Apostol. Pagkatapos nito, kung siya ay matigas pa rin, ang Simbahan ay hindi na umaasa sa kanyang pagbabalik-loob, tiningnan ang kaligtasan ng iba, sa pamamagitan ng pag-excommunicating at paghihiwalay sa kanya mula sa Simbahan. Pagkahuman niana, kung siya pa matig-a pa, ang Simbahan wala na maglaom alang sa iyang pagkakabig, nagtan-aw sa kaluwasan sa uban, pinaagi sa pagpalagsik kaniya ug pagbulag kaniya gikan sa Simbahan. Higit na ihahatid siya sa sekular na tribunal na mapapawi sa gayon mula sa mundo sa pamamagitan ng kamatayan. Dugang nga ihatud siya sa sekular nga hukmanan nga mapuo sa ingon gikan sa kalibutan pinaagi sa kamatayon. Ang maling pananampalataya ay isang pagkakasala laban sa sekular na batas ng karamihan sa mga bansang Europa noong ika-13 siglo. Ang patuo-tuo usa ka kapital nga sala batok sa sekular nga balaod sa kadaghanan nga mga nasud sa Europa sa ika-13 siglo. Ang mga hari at mga emperador, kahit na sa digmaan na may kapansanan, ay naglista muna sa erehes sa mga krimen laban sa estado. Ang mga hari ug mga emperador, bisan kadtong nakiggubat uban ang papasiya, gilista una ang mga erehes sa mga krimen batok sa estado. Ang mga hari ay naghabol ng kapangyarihan mula sa Diyos ayon sa pananampalatayang Kristiyano. Ang mga hari nag-angkon gahum gikan sa Dios sumala sa Kristohanong pagtoo. Kadalasan sapat na, lalo na sa panahong iyon ng mga papal na pag-angkin sa unibersal na kapangyarihan ng mundo. Kasagaran igo na, labi na sa edad sa mga papal nga nag-angkon sa kalibutanon nga gahum sa kalibutan. Ang kapangyarihan ng mga pinuno ay maliwanag at malinaw na na-lehitimo nang direkta sa pamamagitan ng coronation ng papa. Ang gahum sa mga nagmamando nakitaan ug gipamatud-an nga lehitimo nga direkta pinaagi sa coronation sa papa. Ang simpleng pagnanakaw, pagpapatawad, pandaraya, at iba pang mga naturang krimen ay mga pagkakasala din sa kapital. Ang yano nga pagpangawat, pagkalimtanon, pagpanglimbong, ug uban pang mga krimen mao usab ang mga pagpakasala sa kapital. Ang punto ni Thomas ay tila ang gravity ng pagkakasala na ito, na hindi lamang nakakaapekto sa mga materyal na kalakal kundi pati na rin sa mga espirituwal na kalakal ng iba, ay hindi bababa sa kaparehong pagpapatawad. Ang punto ni Tomas ingon nga ang kagrabe sa kini nga sala, nga nakaingon dili lamang sa mga materyal nga butang apan usab sa espirituhanon nga mga butang sa uban, labing parehas sa pagpasaylo. Ang mungkahi ni Thomas ay partikular na hinihiling na ang mga erehes ay ibigay sa isang sekular na tribunal sa halip na awtoridad ng mahiko . Ang sugyot ni Thomas espesipikong naghangyo nga ang mga erehes itugyan sa usa ka sekular nga tribunal imbis sa awtoridad nga magisterial . Partikular na sinabi ni Thomas na ang mga erehes na karapat-dapat kamatayan ay nauugnay sa kanyang teolohiya. Ang partikular nga giingon ni Thomas nga ang mga erehes nga angay kamatayon adunay kalabutan sa iyang teolohiya. Ayon sa kung saan ang lahat ng mga makasalanan ay walang karapatan sa buhay. Diin ang tanan nga mga makasasala walaÕy intrinsikong katungod sa kinabuhi. Sapagkat ang kabayaran ng kasalanan ay kamatayan. Kay ang bayad sa sala mao ang kamatayon. Ngunit ang libreng regalo ng Diyos ay buhay na walang hanggan sa Si Cristo Jesus na ating Panginoon . Apan ang walay bayad nga regalo sa Diyos mao ang kinabuhing dayon sa Si Kristo Jesus nga atong Ginoo . Bagaman ang buhay ng isang heretic na nagsisisi ay dapat maligtas, ang dating erehe ay dapat ipatupad kung sumali siya sa maling pananampalataya. Bisan kung ang kinabuhi sa usa ka heretic nga naghinulsol kinahanglan nga maluwas, ang kanhing heretic kinahanglan ipatuman kung siya mubalik sa pagka-erehes. Pinaliwanag ni Thomas ang kanyang opinyon tungkol sa erehiya sa susunod na artikulo, nang sabihin niya. Gipatin-aw ni Thomas ang iyang opinyon bahin sa erehes sa sunod nga artikulo, kung siya miingon. Sa tribunal ng Diyos, ang mga bumalik ay palaging tinatanggap, sapagkat ang Diyos ay naghahanap ng mga puso, at nakakaalam sa mga bumalik sa katapatan. Sa hukmanan sa Dios, kadtong mobalik kanunay nga gidawat, tungod kay ang Dios usa ka tigpangita sa mga kasingkasing, ug nakaila sa mga mobalik sa pagkasinsero. Ngunit ang Iglesya ay hindi maaaring tularan ang Diyos sa ito, sapagkat ipinapalagay niya na ang mga bumabalik pagkatapos na natanggap, ay hindi taos-puso sa kanilang pagbabalik. Apan ang Simbahan dili makasundog sa Dios sa niini, tungod kay giisip niya nga kadtong nahabalik sa dayon nga pagdawat, dili sinsero sa ilang pagbalik. Kaya't hindi niya ipinagkakait ang mga ito mula sa daan ng kaligtasan, ngunit hindi rin niya pinoprotektahan sila mula sa parusa ng kamatayan. Busa wala niya kini ibaliwala gikan sa dalan sa kaluwasan, apan wala usab sila manalipod kanila gikan sa silot sa kamatayon. Sa kadahilanang ito ang Iglesya ay hindi lamang umamin kay Penance sa mga bumalik mula sa erehes sa kauna-unahang pagkakataon. Tungod niini nga hinungdan ang Iglesya dili lamang modawat kay Penance sa mga namalik gikan sa mga erehes sa una nga higayon. Ngunit pinangangalagaan din ang kanilang buhay, at kung minsan sa pamamagitan ng dispensasyon. Apan nanalipod usab sa ilang kinabuhi, ug usahay pinaagi sa dispensasyon. Ibinabalik sila sa mga dignidad ng simbahan na maaaring mayroon sila, kung dapat lumitaw ang kanilang pagbabalik-loob taos-puso: binabasa namin ito bilang madalas na nagawa para sa kabutihan ng kapayapaan. Gipahiuli sila sa mga dignidad sa simbahan nga mahimo nila kaniadto, kung ang ilang pagkakabig makita nga sinsero: mabasa namon kini ingon kanunay nga gihimo alang sa kaayohan sa kalinaw. Para sa mga Hudyo , nagtatalo si Thomas para sa pagpaparaya ng kanilang mga tao at sa kanilang relihiyosong ritwal. Alang sa mga Hudiyo , si Tomas nangatarungan alang sa pagtugot sa ilang mga tawo ug sa ilang relihiyosong ritwal . Ang magic at ang mga practitioner nito tungkol sa mahika, isinulat ni Aquinas. Mga magic ug mga tigpraktis niini mahitungod sa salamangka, gisulat ni Aquinas. Diyos lamang ang maaaring gumawa ng mga himala, lumikha at magbago ang mga anghel at demonyo (mga sangkap na espiritwal) ay maaaring gumawa ng mga kamangha-manghang bagay, ngunit hindi sila mga himala at ginagamit lamang ang mga likas na bagay bilang mga instrumento. Ang Dios lamang ang makahimo mga milagro, magbuhat ug magbag-o ang mga anghel ug mga demonyo (espirituhanon nga mga sangkap) makahimo mga katingad-an nga mga butang, apan dili kini mga milagro ug gigamit lamang ang natural nga mga butang ingon mga instrumento. Ang anumang bisa ng mga salamangkero ay hindi nagmula sa kapangyarihan ng mga partikular na salita, o mga kalangitan ng selestiyal, o mga espesyal na pigura, o madidilim na mahika, ngunit sa pamamagitan ng pag-bid. Ang bisan unsang kaepektibo sa mga salamangkero dili gikan sa gahum sa mga piho nga mga pulong, o mga langitnon nga lawas, o espesyal nga mga numero, o mapintas nga salamangka, apan pinaagi sa pag-bid. mga demonyo ay mga sangkap na intelektuwal na nilikha ng mabuti at pinili na maging masama, ito ang mga nag-bid. Ang mga demonyo mao ang mga sangkap nga intelihente nga gilalang nga maayo ug gipili nga dili daotan, kini sila mao ang nagtinguha. Kung mayroong ilang pagbabago na hindi maaaring mangyari sa kalikasan ito ay alinman sa demonyo na nagtatrabaho sa imahinasyon ng tao o pag-aayos ng isang pekeng. Kung adunay pagbag-o nga dili mahitabo sa kinaiyahan kini ang demonyo nga naglihok sa imahinasyon sa tawo o naghan-ay sa usa ka peke. Ang isang pagbanggit sa pangkukulam ay lilitaw sa teolohiko ng Summa at nagtatapos na ang Iglesya ay hindi tinatrato ang pansamantala o permanenteng kawalan ng lakas na naiugnay sa isang spell na naiiba sa mga likas na kadahilanan, bilang isang hadlang sa pag-aasawa. Ang usa ka paghisgot sa salamangkero nagpakita sa Summa teologicae ug naghinapos nga ang Simbahan wala magtagad sa temporaryo o permanente nga pagkawalay hinungdan nga gipahinungod sa usa ka bayol sa bisan unsang lahi sa mga natural nga mga hinungdan, ingon usa ka pagpugong sa kaminyoon. Sa ilalim ng canon Episcopi , itinuro ng doktrina ng simbahan na ang pangkukulam ay hindi posible at ang anumang mga nagsasagawa ng mangkukulam ay pinangalanan at ang kanilang mga gawa ay isang ilusyon. Ubos sa canon Episcopi , gitudlo sa doktrina sa simbahan nga dili mahimo ang bradkt ug walaÕy bisan kinsa nga nagpraktis sa salamangka ang gihunahuna ug ang ilang mga binuhatan usa ka ilusyon. Si Thomas Aquinas ay nakatulong sa pagbuo ng isang bagong doktrina na kasama ang paniniwala sa totoong kapangyarihan ng mga witches. Si Thomas Aquinas nakatabang sa pagpalambo sa usa ka bag-ong doktrina nga gilakip ang pagsalig sa tinuud nga gahum sa mga witches. Ito ay pag-alis mula sa mga turo ng kanyang panginoon na si Albertus Magnus na ang doktrina ay nakabase sa Episcopi . Kini ang pagbiya sa mga pagtulon-an sa iyang agalon nga si Albertus Magnus kansang doktrina gibase sa Episcopi . Ang bantog na manual ng bruha-hunter ng sikat na ika-15 siglo, ang Malleus Maleficarum , na isinulat din ng isang miyembro ng Dominican Order, ay nagsisimula sa pamamagitan ng pagsipi sa Aquinas pagtanggi ang Episcopiat nagpatuloy sa pagbanggit sa Aquinas nang isang daang beses. Ang bantog nga manual sa witch-hunter sa ika-15ng siglo, ang Malleus Maleficarum , gisulat usab sa usa ka miyembro sa Dominican Order, gisugdan pinaagi sa pagkutlo sa Aquinas pagbalibad sa ang Episcopiug nagpadayon sa pagsulti sa Aquinas sa usa ka gatos nga beses. Ang mga tagataguyod ng bruha phobia na sumunod ay madalas na sinipi ang Aquinas higit sa anumang iba pang mapagkukunan. Ang mga tigpasiugda sa phobia phobia nga gisundan kanunay nga mikutlo sa Aquinas labi pa sa uban nga gigikanan. Ang isang pagkakaintindi sa sikolohiya ni Thomas ay mahalaga para sa pag-unawa sa kanyang mga paniniwala sa paligid ng buhay at muling pagkabuhay. Ang pagsabut sa sikolohiya ni Thomas hinungdanon aron mahibal-an ang iyang mga gituohan sa palibot sa kinabuhi ug pagkabanhaw. Si Thomas, na sumusunod sa doktrina ng Simbahan, ay tumatanggap na ang kaluluwa ay patuloy na umiiral pagkatapos ng kamatayan ng katawan. Si Thomas, nga gisunod ang doktrina sa Simbahan, midawat nga ang kalag nagpadayon sa paglungtad pagkahuman sa kamatayon sa lawas. Dahil tinatanggap niya na ang kaluluwa ay ang anyo ng katawan, kung gayon dapat din niyang paniwalaan na ang tao, tulad ng lahat ng materyal na bagay, ay composite form-matter. Tungod kay iyang gidawat nga ang kalag mao ang porma sa lawas, nan kinahanglan usab siya nga motoo nga ang tawo, sama sa tanan nga mga materyal nga butang, usa ka butang nga porma. Ang substantial form (ang kaluluwa ng tao) ay nag-aayos ng pangunahing bagay (ang pisikal na katawan) at ang form kung saan kabilang ang isang materyal na composite sa species na ginagawa nito. Ang substantial nga porma (ang kalag sa tawo) nag-configure sa pangunang butang (ang pisikal nga lawas) ug kini ang porma diin ang usa ka materyal nga sangkap nahisakop sa mga espisye nga gihimo niini. Sa kaso ng mga tao, ang species na iyon ay may talino na hayop. Sa kaso sa mga tawo, kana nga species mao ang makatarunganon nga hayop. Kaya, ang isang tao ay isang composite na form-form na isinaayos upang maging isang nakapangangatwiran na hayop. Busa, ang usa ka tawo usa ka butang nga pormula nga giorganisar nga mahimong usa ka hayop nga makatarunganon . Ang bagay ay hindi maaaring umiiral nang hindi na-configure sa pamamagitan ng form. Ang butang dili mahimo nga walaÕy pag-configure pinaagi sa porma. Ngunit ang form ay maaaring umiiral nang walang bagay-na nagpapahintulot sa paghihiwalay ng kaluluwa sa katawan. Apan ang porma mahimong molungtad nga walay butang nga nagtugot sa pagbulag sa kalag gikan sa lawas. Sinabi ni Thomas na ang kaluluwa ay nakikibahagi sa mga materyal at espiritwal na mundo, at sa gayon ay may ilang mga tampok ng bagay at iba pa, walang bisa, mga tampok. Giingon ni Tomas nga ang kalag nakig-ambit sa mga materyal ug espirituhanon nga kalibutan, ug ingon usab adunay pipila nga mga bahin sa butang ug uban pa, dili masukod, mga bahin. Ang kaluluwa ng tao ay naiiba sa iba pang materyal at espirituwal na mga bagay. Ang kalag sa tawo lahi sa ubang materyal ug espirituhanon nga mga butang. Nilikha ito ng Diyos, ngunit mayroon ding umiiral lamang sa materyal na katawan. Kini gibuhat sa Dios, apan kini usab naglungtad lamang sa materyal nga lawas. Ang mga tao ay materyal, ngunit ang tao ay maaaring makaligtas sa pagkamatay ng katawan sa pamamagitan ng patuloy na pagkakaroon ng kaluluwa, na nagpapatuloy. Ang mga tawo mga materyal nga, apan ang tawo mahimo nga mabuhi sa pagkamatay sa lawas pinaagi sa padayon nga paglungtad sa kalag, nga nagpadayon. Ang kaluluwa ng tao ay humahawak sa mga espiritwal at materyal na mundo, at pareho ng isang nakaayos na anyo na pati na rin bilang isang configurer ng bagay sa isang buhay, katawan ng tao. Ang kalag sa tawo naglikay sa mga espirituhanon ug materyal nga kalibutan, ug pareho nga usa ka naayos nga porma sa lawas ingon usab usa ka tigsigurado sa butang ngadto sa usa ka buhi, lawasnon nga tawo. Dahil ito ay espiritwal, ang kaluluwa ng tao ay hindi nakasalalay sa bagay at maaaring magkahiwalay. Tungod kay kini espirituhanon, ang kalag sa tawo wala magsalig sa butang ug mahimong adunay gilain. Sapagkat ang tao ay isang composite sa kaluluwa, ang katawan ay may bahagi sa kung ano ito upang maging tao. Tungod kay ang tawo usa ka butang nga adunay kalabutan sa kalag, ang lawas adunay bahin sa kung unsa kini mahimo nga tawo. Ang perpektong kalikasan ng tao ay binubuo sa dalawahang kalikasan ng tao, nilagyan ng pag-iisip at pag-intindi. Ang nahingpit nga tawhanong kinaiya naglangkob sa tawhanon nga kinaiyahan sa tawo, gilangkuban ug panghunahuna. Ang pagkabuhay na muli ay lilitaw na nangangailangan ng dualism, na tinanggihan ni Thomas. Ang pagkabanhaw nagpakita nga kinahanglan ang dualism, nga gisalikway ni Thomas. Ngunit naniniwala si Tomas na ang kaluluwa ay nagpapatuloy pagkatapos ng kamatayan at katiwalian ng katawan, at may kakayahang umiral, na nahiwalay sa katawan sa pagitan ng oras ng kamatayan at pagkabuhay na mag-uli. Bisan pa si Tomas nagtuo nga ang kalag magpadayon human sa pagkamatay ug pagkadunot sa lawas, ug adunay katakus nga mabuhi, nahimulag sa lawas tali sa panahon sa kamatayon ug pagkabanhaw. Naniniwala si Thomas sa isang iba't ibang uri ng dualism, isa na ginagabayan ng Kristiyanong kasulatan. Si Tomas nagtuo sa usa ka lahi nga lahi sa dualism, usa nga gigiyahan sa Kristohanong kasulatan. Alam ni Tomas na ang mga tao ay mahalagang pisikal, ngunit ang pisikalidad ay may espiritu na may kakayahang bumalik sa Diyos pagkatapos ng buhay. Nahibal-an ni Tomas nga ang mga tawo mga lawasnon nga pisikal, apan ang pagka-lawas adunay espiritu nga makahimo sa pagbalik sa Dios pagkahuman sa kinabuhi. Para kay Thomas, ang mga gantimpala at parusa ng susunod na buhay ay hindi lamangespirituwal. Alang kang Thomas, ang mga ganti ug pagsilot sa kinabuhi nga dayon dili lamangespirituhanon. Dahil dito, ang muling pagkabuhay ay isang mahalagang bahagi ng kanyang pilosopiya sa kaluluwa. Tungod niini, ang pagkabanhaw usa ka hinungdan nga bahin sa iyang pilosopiya sa kalag. Ang tao ay natutupad at kumpleto sa katawan, kaya ang susunod na lugar ay dapat maganap kasama ng mga kaluluwa na nabuo sa mga nabuhay na mga katawan. Ang tawo natuman ug kompleto sa lawas, mao nga sa ulahi kinahanglan mahitabo uban ang mga kalag nga nabag-o sa nabanhaw nga mga lawas. Bilang karagdagan sa espirituwal na gantimpala, maaasahan ng mga tao na tamasahin ang materyal at pisikal na pagpapala. Gawas pa sa espirituhanong ganti, makapaabut ang mga tawo nga matagamtam ang materyal ug pisikal nga mga panalangin. Sapagkat ang kaluluwa ni Thomas ay nangangailangan ng isang katawan para sa mga aksyon nito, sa panahon ng buhay, ang kaluluwa ay parurusahan din o gagantimpalaan sa pagkakaroon ng corporeal. Tungod kay ang kalag ni Thomas nanginahanglan usa ka lawas alang sa mga lihok niini, sa panahon sa kinabuhi, ang kalag usab pagasilutan o gantihan sa corporeal nga kinabuhi. Malinaw na ipinahayag ni Thomas ang kanyang paninindigan sa muling pagkabuhay, at ginagamit ito upang i-back up ang kanyang pilosopiya ng katarungan. Tin-aw nga gipahayag ni Tomas ang iyang baruganan sa pagkabanhaw, ug gigamit kini aron isuportahan ang iyang pilosopiya sa hustisya. Iyon ay, ang pangako ng pagkabuhay na mag-uli ay nag-iipon sa mga Kristiyanong nagdusa sa mundong ito sa pamamagitan ng isang makalangit na unyon kasama ang banal. Sa ato pa, ang saad sa pagkabanhaw nag-bayad sa mga Kristohanon nga nag-antos dinhi sa kalibutan pinaagi sa usa ka langitnon nga panaghiusa sa mga balaan. Sinabi niya, kung walang pagkabuhay na mag-uli ng mga patay, sumusunod ito na walang kabutihan para sa mga tao maliban sa buhay na ito. Giingon niya, kung walaÕy pagkabanhaw sa mga patay, nagsunod kini nga walaÕy maayo alang sa mga tawo gawas sa kini nga kinabuhi. Ang pagkabuhay na muli ay nagbibigay ng dulot para sa mga tao sa mundo na sumuko sa kasiyahan sa buhay na ito. Ang pagkabanhaw naghatag sa kadasig alang sa mga tawo sa kalibutan nga mohunong sa mga kalipayan sa kini nga kinabuhi. Naniniwala si Aquinas na ang tao na naghanda para sa susunod na buhay kapwa sa moral at katalinuhan ay gagantimpalaan nang higit. Si Aquinas nagtuo nga ang tawo nga nangandam alang sa kinabuhi sa ulahi sa moral ug sa intelektuwal nga gantihan labi ka dako. Gayunpaman, ang lahat ng gantimpala ay sa pamamagitan ng biyaya ng Diyos. Bisan pa, ang tanan nga balus pinaagi sa grasya sa Diyos. Iginiit ni Thomas na ang bigat ay ibibigay ayon sa karapat-dapat, at gagawing mas mahusay na maiisip ng tao ang banal. Gisugyot ni Thomas ang kabug-usan nga gihatag sumala sa merito, ug hatagan ang tawo nga labi nga makahunahuna sa pagkabalaan. Sa gayon ay naniniwala si Thomas na ang parusa ay direktang nauugnay sa makalupa, paghahanda sa pamumuhay at aktibidad din. Nagtoo si Thomas nga ang pagsilot direkta nga may kalabutan sa yutan-on, pangandam nga pagkinabuhi ug kalihokan usab. Ang salaysay ni Thomas tungkol sa kaluluwa ay nakatuon sa epistemology at metaphysics, at dahil dito naniniwala siya na nagbibigay ito ng isang malinaw na account ng immaterial na kalikasan ng kaluluwa. Ang asoy ni Tomas bahin sa kalag nagpunting sa epistemology ug metaphysics, ug tungod niini nagtuo siya nga naghatag kini usa ka tin-aw nga asoy bahin sa dili masukod nga kinaiya sa kalag. Si Konserbatibong Thomas ay nagbabantay sa doktrinang Kristiyano, at sa gayon pinapanatili ang pisikal at espirituwal na gantimpala at parusa pagkatapos ng kamatayan. Si Konserbatibo nga nagbantay sa doktrina nga Kristuhanon, ug sa ingon nagpadayon ang pisikal ug espirituhanon nga ganti ug silot pagkahuman sa kamatayon. Sa pamamagitan ng pagtanggap ng kahalagahan ng parehong katawan at kaluluwa. Pinaagi sa pagdawat sa kaimportante sa lawas ug kalag. Isang baso na bintana ng salamin ni Thomas Aquinas sa Simbahang Katoliko ng St. Joseph . Usa ka baso nga bintana sa bildo ni Thomas Aquinas sa Simbahan ni Katoliko sa St. Joseph. Maraming mga modernong etika sa loob at labas ng Simbahang Katoliko kamakailan ay nagkomento tungkol sa posibleng paggamit ng mga pamantayang etika ni Thomas bilang isang paraan ng pag-iwas sa utilitarianism o Kantian na pakiramdam ng tungkulin . Daghang mga modernong ethicist sa sulod ug sa gawas sa Simbahang Katoliko nga bag-o pa nagkomento sa posible nga paggamit sa mga pamatasan sa pamatasan ni Thomas ingon usa ka paagi sa paglikay sa utilitarianismo o Kantian nga sense of duty . Sa pamamagitan ng gawa ng mga dalawampu't-siglong pilosopo tulad ng Elizabeth Anscombe (lalo na sa kanyang librong Intensyon ). Pinaagi sa buhat sa mga ika-kawhaan nga siglo nga mga pilosopo sama ni Elizabeth Anscombe (labi na sa iyang libro nga Intensyon ). Ang prinsipyo ni Thomas ng dobleng epekto partikular at ang kanyang teorya ng sinasadyang aktibidad sa pangkalahatan ay naiimpluwensyahan. Ang prinsipyo ni Thomas nga doble nga epekto ug ang iyang teorya sa tinuyo nga kalihokan sa kasagaran naimpluwensya. Sa mga nagdaang taon, ang panukalang neuroscientist na si Walter Freeman ay nagmumungkahi na ang Thomism ay ang sistemang pilosopikal na nagpapaliwanag ng cognition na pinaka-katugma sa neurodynamics. Sa bag-ohay nga mga tuig ang cognitive neuroscientist Walter Freeman nagsugyot nga ang Thomism mao ang sistema sa pilosopiko nga nagpatin-aw sa cognition nga labing katugma sa neurodynamics. Sa isang artikulo sa 2008 sa journal na Mind and Matter na pinamagatang Nonlinear Brain Dynamics at Intensyon Ayon sa Aquinas. Sa usa ka artikulo sa 2008 sa journal nga Mind and Matter nga giulohan nga Nonlinear Brain Dynamics and Intensyon Sumala sa Aquinas. Henry Adams 's Mont Saint Michel at Chartres dulo na may isang culminating kabanata sa Thomas. Gitapos ni Henry Adams ang Mont Saint Michel ug Chartres sa naghubas nga kapitulo sa Thomas. Kung saan Adams tawag Thomas ng isang artist at constructs isang malawak na pagkakatulad sa pagitan ng mga disenyo ng Thomas Church Intellectual at iyon ng gothic cathedrals ng panahong iyon. Kung diin gitawag ni Adams si Thomas nga usa ka artista ug nagtukod usa ka lapad nga pagkakatulad sa laraw sa Church Intellectual ni Thomas ug sa mga gothic cathedrals sa panahon. Si Erwin Panofsky ay magbabago sa mga pananaw na ito sa Gothic Architecture and Scholasticism . Si Erwin Panofsky pag-usab sa mga panan-aw sa Gothic Architecture and Scholasticism . Ang teoryang teorya ni Thomas, lalo na ang konsepto ng claritas , naimpluwensyahan ang kasanayang pampanitikan ng modernistang manunulat na si James Joyce. Ang teorya sa teesthetic ni Thomas, labi na ang konsepto sa claritas , naimpluwensyahan ang praktikal nga pamatasan sa modernistang magsusulat nga si James Joyce. Na ginamit upang i-extol si Thomas bilang pangalawa lamang kay Aristotle sa mga pilosopo ng Kanluran. Nga gigamit kaniadto nga si Thomas ang ikaduha isip Aristotle sa mga pilosopo sa Kasadpan. Tinutukoy ni Joyce ang mga doktrina ni Thomas sa Elementa philosophiae ad mentem D. Thomae Aquinatis doctoris angelici ni Girolamo Maria Mancini, propesor ng teolohiya sa Collegium Divi Thomae de Urbe . Ang gipasabut ni Joyce sa mga doktrina ni Thomas sa pilosopiya sa Elementa D. Thomae Aquinatis doktoris angelici ni Girolamo Maria Mancini, propesor sa teolohiya sa Collegium Divi Thomae de Urbe . Halimbawa, ang Elementa ni Mancini ay tinutukoy sa Portrait ng Artist ni Joyce bilang isang Kabataan . Pananglitan, ang Elementa ni Mancini gihisgotan sa Hulagway ni Joyce sa Artist isip usa ka Batan-on . Ang impluwensya ng mga estetika ni Thomas ay maaari ding matagpuan sa mga gawa ng semiotician ng Italya na si Umberto Eco , na nagsulat ng isang sanaysay tungkol sa mga ideya ng aesthetic sa Thomas. Ang impluwensya sa mga estetika ni Thomas mahimo usab nga makita sa mga buhat sa semiotician sa Italya nga si Umberto Eco , nga nagsulat sa usa ka sanaysay bahin sa mga ideya sa aesthetic sa Thomas . Ang ikadalawampu siglo na pilosopo na si Bertrand Russell ay pumuna sa pilosopiya ni Thomas na nagsasabi na. Kaluhaan ka siglo nga pilosopo nga si Bertrand Russell nagsaway sa pilosopiya ni Thomas nga nagpahayag nga. Hindi niya, tulad ng Platonic Socrates, nagtakda upang sundan kung saan maaaring humantong ang argumento. Dili niya gusto, sama sa Platonic Socrates, gilaraw nga sundan bisan diin mahimong manguna ang argumento. Hindi siya nakikibahagi sa isang pagtatanong, ang resulta kung saan imposibleng malaman nang maaga. Dili siya usa ka pagpangutana, ang sangputanan nga imposible nga mahibal-an nga daan. Bago siya magsimula sa pilosopiya, alam na niya ang katotohanan; idineklara ito sa pananampalatayang Katoliko. Sa wala pa siya magsugod sa pilosopiya, nahibal-an na niya ang kamatuoran; gipahayag kini sa pagtuo sa Katoliko. Kung mahahanap niya ang tila makatuwiran na mga argumento para sa ilang mga bahagi ng pananampalataya, mas mabuti; kung hindi niya magagawa, kailangan lang niyang bumalik sa paghahayag. Kung makit-an niya ang makatarunganon nga mga pangatarungan alang sa pipila ka bahin sa pagtoo, labi ka labi kaayo; kung dili siya mahimo, kinahanglan lamang niya ang pagpadayag. Ang paghahanap ng mga argumento para sa isang konklusyon na ibinigay nang maaga ay hindi pilosopiya, ngunit ang espesyal na pakiusap. Ang pagpangita sa mga argumento alang sa usa ka konklusyon nga gihatag sa unahan dili pilosopiya, apan espesyal nga pagpangamuyo. Kaya't hindi ko naramdaman na nararapat siyang ilagay sa isang antas kasama ang pinakamahusay na mga pilosopo alinman sa Greece o ng modernong panahon. Busa, dili nako mabati nga siya angay nga ibutang sa usa ka lebel sa labing maayo nga mga pilosopo bisan sa Greece o sa modernong mga panahon. Ang pintas na ito ay inilalarawan sa mga sumusunod na halimbawa. Kini nga pagsaway nahulagway sa mga sumusunod nga pananglitan. Ayon kay Russell, itinataguyod ni Thomas ang kawalan ng kabuluhan ng pag-aasawa sa lupa na ang ama ay kapaki-pakinabang sa edukasyon ng mga bata. Sumala ni Russell, gisugyot ni Thomas ang pagkawalay kabulagan sa kaminyoon tungod kay ang amahan mapuslanon sa edukasyon sa mga anak. Dahil siya ay mas may katuwiran kaysa sa ina, sapagkat, sa pagiging mas malakas, siya ay mas mahusay na magpahamak ng parusang pisikal. Tungod kay siya mas makatarunganon kaysa sa inahan, tungod kay, nga mas lig-on, siya labi nga makahimo sa pagpahamtang sa silot sa lawas. Kahit na ang mga modernong diskarte sa edukasyon ay hindi sumusuporta sa mga pananaw na ito, walang tagasunod ni Saint Thomas, na sa ganyang account, ay titigil sa paniniwala sa buhay na monogamya, sapagkat ang tunay na mga batayan ng paniniwala ay hindi yaong sinasabing. Bisan kung ang mga modernong pamaagi sa edukasyon wala nagsuporta sa mga panan-aw nga kini, wala'y sumusunod ni Saint Thomas, nga tungod niana, mohunong sa pagsalig sa tibuok kinabuhi nga monogamya, tungod kay ang tinuud nga mga punoan sa pagtuo dili ang giakusahan. Maaaring isipin na ang paggamot ng matrimony sa Summa Theologica ay nasa dami ng Mga pandagdag, na hindi isinulat ni Thomas. Mahimo nga isipon nga ang pagtambal sa matrimony sa Summa Theologica naa sa suplemento nga gidaghanon, nga wala gisulat ni Thomas. Bukod dito, tulad ng nabanggit sa itaas, Ang pagpapakilala ni Tomas ng mga argumento at konsepto mula sa teistikong non-Christian Aristotle at Muslim Averroes ay kontrobersyal sa loob ng Simbahang Katoliko noong panahon niya. Dugang pa, ingon sa nahisgutan sa ibabaw, ang pagpaila ni Thomas sa mga argumento ug mga konsepto gikan sa teyistiko nga dili Kristiyanong Aristotle ug Muslim Averroes nga kontrobersyal sulod sa Simbahang Katoliko sa iyang panahon. Iminungkahi ni Anthony Kenny na hindi nagawang sumalamin si Russell sa kung ano ang talagang isinasagawa ng mga pilosopo, na mismo. Si Anthony Kenny nagsugyot nga si Russell napakyas sa pagpamalandong sa kung unsa ang gibuhat sa mga pilosopo, nga siya mismo. Hindi pangkaraniwan na ang akusasyon ay dapat gawin ni Russell. Talagsaon nga ang akusasyon kinahanglan nga gihimo ni Russell. Na sa aklat na Principia Mathematica ay tumatagal ng daan-daang mga pahina upang patunayan na dalawa at dalawa ang gumawa ng apat, na kung saan ay isang bagay na pinaniniwalaan niya sa buong buhay niya. Kinsa sa libro nga Principia Mathematica nagkuha gatusan nga mga panid aron pamatud-an nga duha ug duha ang naghimo sa upat, nga usa ka butang nga iyang gituohan sa tanan niyang kinabuhi. Ang unang edisyon ng opera omnia ni Thomas , ang tinaguriang editio Piana ay ginawa noong 1570 sa studium ng Roman kumbento sa Santa Maria sopra Minerva , ang tagapag-una ng Pontifical University ng Saint Thomas Aquinas, Angelicum . Ang una nga edisyon sa opera omnia ni Thomas , ang gitawag nga editio Piana gihimo kaniadtong 1570 sa studium sa Roman Convention sa Santa Maria sopra Minerva , ang tag-una sa Pontifical University ni Saint Thomas Aquinas, Angelicum . Ang kritikal na edisyon ng mga gawa ni Thomas ay ang patuloy na edisyon na inatasan ni Pope Leo XIII ang tinaguriang Leonine Edition . Ang kritikal nga edisyon sa mga buhat ni Thomas mao ang nagpadayon nga edisyon nga gimando ni Pope Leo XIII ang gitawag nga Leonine Edition . Inilathala ni Abbe Migne ang isang edisyon ng Summa Theologiae , sa apat na volume, bilang isang apendise sa kanyang Patrologiae CELA Completus. Gipatik ni Abbe Migne ang usa ka edisyon sa Summa Theologiae , sa upat ka tomo, ingon usa ka apendise sa iyang Patrologiae CELA Completus. Ang mga elektronikong teksto ng karamihan sa Leonine Edition ay pinapanatili sa online ng Corpus Thomisticum ni Enrique Alarcon, Unibersidad ng Navarra , at sa Doktor ng Katoliko Omnia. Ang mga teksto sa elektroniko nga kadaghanan sa Leonine Edition gipadayon sa online pinaagi sa Corpus Thomisticum ni Enrique Alarcon, University of Navarra , ug sa Documenta Catholica Omnia. Na kilala rin bilang Panginoon Verulam , ay isang Ingles na pilosopo at estadista na naglingkod bilang Attorney Pangkalahatan at bilang Lord Chancellor ng Inglatera . Nailhan usab nga Ginoo Verulam , mao ang usa ka Iningles pilosopo ug statesman nga nag-alagad ingon nga Attorney Heneral ug ingon Lord Chancellor sa England . Ang kanyang mga gawa ay kredito sa pagbuo ng pang- agham na pamamaraan at nanatiling impluwensya sa pamamagitan ng rebolusyong pang-agham . Ang iyang mga buhat gipasidungog sa pagpalambo sa siyentipikanhong pamaagi ug nagpabilin nga impluwensya pinaagi sa siyensya sa rebolusyon . Si Bacon ay tinawag na ama ng empiricism . Si Bacon gitawag nga amahan sa empiricism . Ang kanyang mga gawa ay nagtalo para sa posibilidad ng kaalamang siyentipiko batay lamang sa induktibong pangangatwiran at maingat na pagmamasid sa mga kaganapan sa kalikasan . Ang iyang mga buhat nangatarungan alang sa posibilidad sa kahibalo sa siyensya nga gipasukad lamang sa induktibong pangatarungan ug maampingon nga pagpaniid sa mga panghitabo sa kinaiyahan . Pinakamahalaga, sinabi niya na ang agham ay maaaring makamit sa pamamagitan ng paggamit ng isang pag-aalinlangan at pamamaraan na diskarte kung saan ang mga siyentipiko ay naglalayong iwasan ang kanilang sarili. Labing hinungdanon, siya nangatarungan nga ang siyensya mahimong maabut pinaagi sa paggamit sa usa ka maduhaduhaon ug pamaagi nga pamaagi diin ang mga siyentipiko nagtinguha nga malikayan ang pagpahisalaag sa ilang kaugalingon. Bagaman ang kanyang pinaka-tiyak na mga panukala tungkol sa gayong pamamaraan, ang pamamaraan ng Baconian, ay walang pangmatagalang impluwensya. Bisan kung ang iyang labing piho nga mga sugyot bahin sa ingon nga pamaagi, ang paagi sa Baconian, walaÕy usa ka dugay nga impluwensya. Ang pangkalahatang ideya ng kahalagahan at posibilidad ng isang pag-aalinlangan na pamamaraan ay ginagawang si Bacon na ama ng pamamaraang pang-agham. Ang kinatibuk-ang ideya sa kahinungdanon ug posibilidad sa usa ka maduhaduhaon nga pamaagi nga gihimo si Bacon nga amahan sa pamaagi sa syensya. Ang pamamaraang ito ay isang bagong retorika at teoretikal na balangkas para sa agham. Kini nga pamaagi usa ka bag-o nga rhetorical ug teoretikal nga balangkas alang sa syensya. Ang mga praktikal na detalye kung saan ay nasa gitna pa rin ng mga debate tungkol sa agham at pamamaraan . Ang praktikal nga mga detalye diin naa gihapon sa mga debate bahin sa syensya ug pamaagi . Si Francis Bacon ay isang patron ng mga aklatan at bumuo ng isang functional system para sa pag-catalog ng mga libro sa pamamagitan ng paghati sa mga ito sa tatlong kategorya - kasaysayan , tula , at pilosopiya na kung saan ay maaari pang mahahati sa mas tiyak na mga paksa at subheadings. Si Francis Bacon usa ka patron sa mga librarya ug nagpalambo sa usa ka magamit nga sistema alang sa pagkalkula sa mga libro pinaagi sa pagbahin niini sa tulo ka mga kategorya - kasaysayan , balak , ug pilosopiya - kung diin dugang mahimo nga bahinon sa labi nga piho nga mga hilisgutan ug mga subhead. Si Bacon ay pinag-aralan sa Trinity College, Cambridge , kung saan masigasig siyang sumunod sa kurikulum ng medieval, higit sa lahat sa Latin. Gi-edukar si Bacon sa Trinity College, Cambridge , diin hugot siyang nagsunod sa kurikulum sa medieval, nga kadaghanan sa Latin. Si Bacon ang unang tumatanggap sa payo ng payo ng Queen , na ipinagkaloob noong 1597 nang inilaan ni Elizabeth I ng England si Bacon bilang kanyang tagapayo sa ligal. Si Bacon ang una nga nakadawat sa gitudlo nga tambag sa Queen , nga gitugyan kaniadtong 1597 sa dihang gitagana ni Elizabeth I sa England si Bacon isip iyang legal advisor. Matapos ang pag-akyat ni James VI at ako noong 1603, si Knon ay knighted . Pagkahuman sa pagsakup ni James VI ug I sa 1603, si Knon nabun- ag . Kalaunan ay nilikha niya si Baron Verulam noong 1618 at Viscount St. Alban noong 1621. Siya sa ulahi gimugna Baron Verulam kaniadtong 1618 ug Viscount St. Alban kaniadtong 1621. Dahil wala siyang tagapagmana, ang parehong mga pamagat ay nawala sa kanyang pagkamatay noong 1626, sa 65 taon. Tungod kay wala siyay mga manununod, ang matag titulo nawala sa iyang pagkamatay kaniadtong 1626, sa 65 nga tuig. Si Bacon ay namatay sa pulmonya , na may isang account ni John Aubrey na nagsasabi na kinontrata niya ang kondisyon habang pinag-aaralan ang mga epekto ng pagyeyelo sa pag-iingat ng karne. Siya ay inilibing sa St Michael's Church, St Albans , Hertfordshire. Si Bacon namatay tungod sa pulmonya , uban sa usa ka asoy ni John Aubrey nga nagsulti nga siya gikontrata ang kondisyon samtang gitun-an ang mga epekto sa kaging sa pagpreserbar sa karne. Gilubong siya sa St Michael's Church, St Albans , Hertfordshire. Ang batang Bacon - inskripsyon sa paligid ng kanyang ulo ay nagbabasa: Si tabula daretur digna animum mallem , Latin para sa Kung maaari bang ipinta ang kanyang isip - National Portrait Gallery, London. Ang batan-ong Bacon - inskripsyon sa palibot sa iyang ulo mabasa: Si tabula daretur digna animum mallem , Latin alang sa Kung adunay usa nga magpintal sa iyang hunahuna - National Portrait Gallery, London. Si Francis Bacon ay isinilang noong ika-22 ng Enero 1561 sa York House malapit sa Strand sa London , ang anak ni Sir Nicholas Bacon ng kanyang pangalawang asawa na si Anne Bacon , ang anak na babae ng nabanggit na Renaissance humanist na si Anthony Cooke . Si Francis Bacon natawo kaniadtong 22 Enero 1561 sa York House duol sa Strand sa London , anak ni Sir Nicholas Bacon sa iyang ikaduhang asawa, si Anne Bacon , ang anak nga babaye sa nabantog nga Renaissance humanist nga si Anthony Cooke . Ang kapatid ng kanyang ina ay ikinasal kay William Cecil, 1st Baron Burghley , na ginawa ang tiyuhin ni Burghley Bacon. Ang igsoon sa iyang inahan naminyo ni William Cecil, 1st Baron Burghley , nga gihimo ang uyoan ni Burghley Bacon. Naniniwala ang mga biographers na si Bacon ay pinag-aralan sa bahay sa kanyang mga unang taon dahil sa hindi magandang kalusugan, na sasaktan siya sa buong buhay niya. Nagtuo ang mga biograpiya nga si Bacon edukado sa balay sa iyang una nga mga tuig tungod sa dili maayo nga kahimsog, nga makadaot kaniya sa iyang kinabuhi. Tumanggap siya ng matrikula mula kay John Walsall, isang nagtapos sa Oxford na may malakas na pagkahilig patungo sa Puritanism . Nakadawat siya og tuition gikan sa John Walsall, usa ka graduate sa Oxford nga adunay lig-on nga pagsandig sa Puritanism . Pumunta siya sa Trinity College sa University of Cambridge noong 5 Abril 1573 sa edad na 12, na naninirahan sa loob ng tatlong taon doon, kasama ang kanyang kuya na si Anthony Bacon sa ilalim ng personal na pagtuturo ni Dr John Whitgift , hinaharap na Arsobispo ng Canterbury . Miadto siya sa Trinity College sa University of Cambridge kaniadtong 5 Abril 1573 sa edad nga 12, nagpuyo sulod sa tulo ka tuig didto, kauban ang iyang magulang nga lalaki nga si Anthony Bacon ubos sa personal nga pagpanudlo ni Dr John Whitgift , umaabot nga Arsobispo sa Canterbury . Ang edukasyon ni Bacon ay higit na isinagawa sa Latin at sinundan ang kurikulum ng medieval. Nag-aral din siya sa University of Poitiers. Ang edukasyon sa Bacon gihimo sa kadaghanan sa Latin ug gisundan ang kurikulum sa medieval. Natudlo usab siya sa University of Poitiers. Nasa Cambridge din na unang nakilala ni Bacon si Queen Elizabeth , na humanga sa kanyang precocious intellect, at nasanay sa pagtawag sa kanya na The young lord keeper. Kini usab sa Cambridge nga una nga nahimamat ni Bacon si Queen Elizabeth , nga nakadayeg sa iyang nahibal-an nga kinaadman, ug naanad sa pagtawag kaniya nga Ang batang guwardiya nga. Ang kanyang pag-aaral ay nagdala sa kanya ng paniniwala na ang mga pamamaraan at mga resulta ng agham tulad noon ay isinagawa ay mali. Ang iyang mga panukiduki nagdala kaniya sa pagtuo nga ang mga pamaagi ug mga sangputanan sa siyensya nga ingon kaniadto nahimo nga sayup. Ang kanyang paggalang kay Aristotle ay sumalungat sa kanyang pagtanggi sa pilosopiya ng Aristotelian , na tila sa kanya ay baog, hindi pagkakaunawaan at mali sa mga layunin nito. Ang iyang pagtahud alang sa Aristotle nagkasumpaki sa iyang pagsalikway sa pilosopiya sa Aristotelian , nga ingon sa iyang dili ba, wala magkatakdo ug sayup sa mga katuyoan niini. Ang Gate ng Watermark ng Italianate York - ang pagpasok sa York House, na itinayo noong mga 1626, ang taon ng kamatayan ni Bacon. Ang Ganghaan sa Watermark sa Italya - ang pagsulod sa York House, gitukod mga 1626, ang tuig sa pagkamatay ni Bacon. Noong 27 Hunyo 1576, siya at si Anthony ay pumasok sa de societate magistrorum sa Grey's Inn . Niadtong 27 Hunyo 1576, siya ug si Anthony misulod sa de societate magistrorum sa Grey's Inn . Pagkalipas ng ilang buwan, sumama si Francis sa ibang bansa kasama si Sir Amias Paulet , ang embahador ng Ingles sa Paris, habang ipinagpapatuloy ni Anthony ang kanyang pag-aaral sa bahay. Pila ka bulan ang nakalabay, si Francis nag-uban sa Sir Amias Paulet , ang embahador sa Ingles sa Paris, samtang si Anthony nagpadayon sa iyang pagtuon sa balay. Ang estado ng pamahalaan at lipunan sa Pransya sa ilalim ni Henry III ay binigyan siya ng mahalagang pampulitikang pagtuturo. Ang estado sa gobyerno ug katilingban sa Pransiya ubos ni Henry III naghatag kaniya bililhon nga panudlo sa politika. Para sa susunod na tatlong taon binisita niya ang Blois , Poitiers , Tours , Italy, at Spain. Sa misunod nga tulo ka tuig siya mibisita sa Blois , Poitiers , Tours , Italy, ug Spain. Sa kanyang paglalakbay, pinag-aralan ni Bacon ang wika, statecraft, at batas sibil habang nagsasagawa ng mga gawain ng diplomatikong gawain. Sa iyang pagbiyahe, gitun-an ni Bacon ang sinultian nga sinultian, statecraft, ug balaud sibil samtang nagpahigayon mga naandan nga buluhaton sa diplomatikong. Hindi bababa sa isang okasyon na naghatid siya ng mga sulat sa diplomatikong sa Inglatera Walsingham , Burghley, at Leicester , pati na rin para sa reyna. Bisan sa usa ka okasyon naghatag siya mga sulat sa diplomatikong sa England alang sa Walsingham , Burghley, ug Leicester , ingon man usab alang sa rayna. Ang biglaang pagkamatay ng kanyang ama noong Pebrero 1579 ay nagtulak kay Bacon na bumalik sa England. Ang kalit nga pagkamatay sa iyang amahan kaniadtong Pebrero 1579 nag-aghat kang Bacon nga mobalik sa Inglatera. Si Sir Nicholas ay naglatag ng isang malaking halaga ng pera upang bumili ng isang ari-arian para sa kanyang bunsong anak. Naghatag si Sir Nicholas og daghang kantidad sa salapi aron makapalit ug yuta alang sa iyang kamanghuran nga anak nga lalaki. Ngunit namatay siya bago gawin ito, at si Francis ay naiwan na may lamang isang ikalimang ng pera. Apan namatay siya sa wala pa buhata kini, ug si Francis nahabilin nga may ikalimang bahin sa salapi. Sa paghiram ng pera, nagkautang si Bacon. Pagkahulam nga kuwarta, nakautang si Bacon. Upang suportahan ang kanyang sarili, kinuha niya ang kanyang paninirahan sa batas sa Grey's Inn noong 1579. Aron suportahan ang iyang kaugalingon, gipili niya ang iyang puy-anan sa law sa Grey's Inn kaniadtong 1579. Ang kanyang kita na nadagdagan ng isang bigyan mula sa kanyang ina na si Lady Anne ng manor ng Marks na malapit sa Romford sa Essex, na nakabuo ng upa na 46. Ang iyang kita nga gidugangan pinaagi sa usa ka hatag gikan sa iyang inahan nga si Lady Anne sa manor of Marks duol sa Romford sa Essex, nga nakagama og renta nga 46. Sinabi ni Bacon na mayroon siyang tatlong mga layunin: upang alisan ng takip ang katotohanan, maglingkod sa kanyang bansa, at maglingkod sa kanyang simbahan. Giingon ni Bacon nga siya adunay tulo ka mga katuyoan: ang pagdiskubre sa kamatuoran, pagserbisyo sa iyang nasud, ug pag-alagad sa iyang simbahan. Hinahangad niyang palawakin ang mga ito sa pamamagitan ng paghanap ng isang prestihiyosong post. Gitinguha niya nga madugangan kini nga mga pagtapos pinaagi sa pagpangita sa usa ka halangdon nga post. Noong 1580, sa pamamagitan ng kanyang tiyuhin na si Lord Burghley , nag-apply siya para sa isang post sa korte na maaaring paganahin siya upang makapagpatuloy ng buhay ng pag-aaral, ngunit nabigo ang kanyang aplikasyon. Sa 1580, pinaagi sa iyang uyoan, Lord Burghley , siya nag-aplay alang sa usa ka post sa korte nga posible nga makapadayon siya sa pagkat-on sa kinabuhi, apan napakyas ang iyang aplikasyon. Sa loob ng dalawang taon ay tahimik siyang nagtatrabaho sa Grey's Inn , hanggang sa siya ay tinanggap bilang isang panlabas na barrister noong 1582. Sulod sa duha ka tuig siya hilum nga nagtrabaho sa Grey's Inn , hangtod nga giangkon siya nga usa ka gawas nga barrister sa 1582. Nagsimula ang kanyang careerary na parlyamentaryo nang siya ay mahalal bilang MP para kay Bossiney, Cornwall , sa isang halalan sa 1581. Nagsugod ang iyang careerary nga parlyamentaryo sa dihang napili siya nga MP alang sa Bossiney, Cornwall , sa usa ka by-election kaniadtong 1581. Noong 1584, siya ay nakaupo sa parlyamento para sa Melcombe sa Dorset, at noong 1586 para sa Taunton . Niadtong 1584 siya nagpalingkod sa parliyamento alang sa Melcombe sa Dorset, ug kaniadtong 1586 para sa Taunton . Sa oras na ito, sinimulan niyang isulat ang kundisyon ng mga partido sa simbahan. Niini nga panahon, nagsugod siya pagsulat sa kahimtang sa mga partido sa simbahan. Pati na rin sa paksa ng repormang pilosopikal sa nawala na tract na Temporis Partus Maximus . Ingon man usab sa hilisgutan sa reporma sa pilosopikal sa nawala nga tract nga Temporis Partus Maximus . Gayunman, nabigo siya upang makakuha ng isang posisyon na naisip niyang hahantong sa kanya sa tagumpay. Bisan pa napakyas siya nga makaangkon og posisyon nga gihunahuna niya nga magdala kaniya sa kalampusan. Siya ay nagpakita ng mga palatandaan ng pakikiramay sa puritanismo, pagdalo sa mga sermon ng puritano chaplain ng Gray ng Inn at kasamang kanyang ina sa Temple Church sa hear Mga Walter Travers . Nagpakita siya mga timailhan sa simpatiya sa Puritanism, nagtambong sa mga sermon sa puritan nga chaplain sa Grey's Inn ug kauban ang iyang inahan sa Temple Church aron madungog Mga Walter Travers . Ito ang humantong sa paglathala ng kanyang pinakaunang nakaligtas na tract, na pumuna sa pagsugpo sa simbahan ng Ingles ng mga pari ng Puritan. Nagdul-ong kini sa pagpatik sa pinakauna sa nahabilin nga tract, nga nagsaway sa pagpugong sa simbahan sa Ingles sa mga pari nga Puritan. Sa Parliament ng 1586, hayag niyang hinimok ang pagpapatupad para sa Catholic Mary, Queen of Scots . Sa Parliament sa 1586, hayag niyang giawhag ang pagpatay sa Katoliko nga Maria, Queen of Scots . Tungkol sa oras na ito, muli siyang lumapit sa kanyang malakas na tiyuhin para sa tulong; ang hakbang na ito ay sinundan ng kanyang mabilis na pag-unlad sa bar. Niining panahona, gipaduol na usab niya ang iyang kusgan nga uyoan alang sa tabang; kini nga lakang gisundan sa iyang paspas nga pag-uswag sa bar. Siya ay naging isang bencher noong 1586 at nahalal bilang isang Reader noong 1587, na naghahatid ng kanyang unang hanay ng mga lektura sa Kuwaresma sa susunod na taon. Nahimo siyang usa ka bencher kaniadtong 1586 ug napili nga usa ka Magbabasa kaniadtong 1587, nga naghatud sa iyang una nga hugpong sa mga lektura sa Lentro sa sunod tuig. Noong 1589, natanggap niya ang mahalagang appointment ng pagbabalik -balik sa Clerkship ng Star Chamber. Kaniadtong 1589, nadawat niya ang bililhon nga appointment sa pagbag-o sa Clerkship sa Star Chamber. Kahit na hindi siya pormal na tumanggap ng tanggapan hanggang sa 1608; ang post ay nagkakahalaga ng 1,600 sa isang taon. Bisan kung wala siya pormal nga nagpili sa katungdanan hangtod sa 1608; ang post nga nagkantidad og 1,600 sa usa ka tuig. Noong 1588 siya ay naging MP para sa Liverpool at pagkatapos ay para sa Middlesex noong 1593. Niadtong 1588 nahimo siyang MP sa Liverpool ug dayon para sa Middlesex kaniadtong 1593. Nang maglaon ay naupo siya ng tatlong beses para sa Ipswich at minsan para sa Cambridge University . Sa ulahi milingkod siya tulo ka beses alang sa Ipswich ug makausa alang sa Cambridge University . Siya ay naging kilalang repormador na mapag-isipan ng liberal, sabik na baguhin at pasimplehin ang batas. Nakilala siya nga usa ka repormador nga hunahuna nga liberal, naghinamhinam nga usbon ug pasimplehon ang balaod. Bagaman isang kaibigan ng korona, sumalungat siya sa mga pribilehiyo ng pyudal at kapangyarihan ng diktador. Bisan pa usa ka higala sa korona, iyang gisupak ang mga pribilehiyo sa pyudal ug gahum sa diktador. Nagsalita siya laban sa pag-uusig sa relihiyon. Naghisgot siya batok sa relihiyosong paglutos. Siya ay sinaktan sa House of Lords sa usurpation nito ng Pera Bills. Giigo niya ang House of Lords sa usurpation niini sa mga Money Bills. Ipinagtaguyod niya ang unyon ng Inglatera at Scotland, na naging malaking impluwensya sa kanya sa pagsasama-sama ng United Kingdom; at mamaya siya ay magtataguyod para sa pagsasama ng Ireland sa Unyon. Nagpasiugda siya alang sa unyon sa England ug Scotland, nga nakahimo kaniya usa ka hinungdanon nga impluwensya ngadto sa panagsama sa United Kingdom; ug siya sa ulahi magduso alang sa paghiusa sa Ireland sa Unyon. Ang mas malapit na koneksyon sa konstitusyon, naniniwala siya, ay magdadala ng higit na kapayapaan at lakas sa mga bansang ito. Ang labi pa nga koneksyon sa konstitusyon, sa iyang pagtuo, makahatag mas dako nga kalinaw ug kalig-on sa mga nasud. Hindi nagtagal ay nakilala ni Bacon si Robert Devereux, ang 2nd Earl ng Essex , ang paborito ni Queen Elizabeth. Noong 1591 siya ay kumilos bilang kumpidensyal na tagapayo ng tainga. Wala madugay nakilala si Bacon kay Robert Devereux, 2nd Earl ni Essex , paborito ni Queen Elizabeth. Pagka 1591 siya naglihok ingon kompidensyal nga magtatambag sa igdulungog. Noong 1592, inatasan siyang magsulat ng isang tract bilang tugon sa polemik na anti-gubyernong Jesuit Robert Parson. Sa 1592 siya gisugo sa pagsulat sa usa ka tract agig tubag sa anti-gubyernong anti-gobyerno ni Jesuit Robert Parson. Na pinamagatang niya ang ilang mga obserbasyon na ginawa sa isang libel , na kinikilala ang Inglatera sa mga mithiin ng demokratikong Athens laban sa kampanilya ng Spain. Nga giulohan niya ang pila nga mga obserbasyon nga gihimo sa usa ka libel , nga nagpakilala sa England sa mga mithi sa demokratikong Athens batok sa pagkabulag sa Espanya. Kinuha ni Bacon ang kanyang ikatlong parlyamentaryo para sa Middlesex noong Pebrero 1593 ipinatawag ni Elizabeth ang Parliyamento upang siyasatin ang isang balitang Romano Katoliko laban sa kanya. Si Bacon nagkuha sa iyang ikatulo nga parlyamento sa pagka-parliamentary alang sa Middlesex sa Pebrero 1593 gipatawag ni Elizabeth ang Parliament aron imbestigahan ang usa ka Romano Katolikong laraw batok kaniya. Ang pagsalungat ni Bacon sa isang panukalang batas na magpapahintulot sa triple subsidies sa kalahati ng karaniwang oras na nakakasakit sa Queen. Ang pagsupak ni Bacon sa usa ka balaodnon nga magpautang sa triple nga subsidy sa katunga sa naandan nga panahon nga nakapasilo sa Rayna. Inakusahan siya ng mga kalaban na naghahanap ng katanyagan, at sa isang panahon ay hindi siya binigyan ng Korte mula sa pabor. Gisumbong siya sa mga kaatbang nga nangita sa pagkapopular, ug sa usa ka panahon ang Korte walaÕy ipalayo sa iyang pabor. Nang nahulog ang tanggapan ng Attorney General noong 1594. Kung ang opisina sa Abugado sa Abogado nahulog nga bakante sa 1594. Ang impluwensya ni Lord Essex ay hindi sapat upang ma-secure ang posisyon para sa Bacon at ibinigay ito kay Sir Edward Coke . Ang impluwensya ni Lord Essex dili igo aron makuha ang posisyon alang sa Bacon ug gihatag kini ni Sir Edward Coke . Gayundin, nabigo si Bacon na ma-secure ang mas maliit na tanggapan ng Solicitor General noong 1595. Ingon usab, si Bacon napakyas nga makuha ang labing gamay nga opisina sa Solicitor General kaniadtong 1595. Itinuturo siya ng Queen sa pamamagitan ng paghirang kay Sir Thomas Fleming . Ang reyna nagtudlo sa pagdakup kaniya pinaagi sa pagtudlo kang Sir Thomas Fleming . Upang aliwin siya para sa mga pagkabigo na ito, ipinakita sa kanya ni Essex ng isang ari-arian sa Twickenham , na kasunod na ibinebenta ng Bacon sa halagang 1,800. Aron mahupay siya tungod sa mga kapakyasan, gipresentar siya ni Essex sa usa ka kabtangan sa Twickenham , nga sa ulahi gibaligya si Bacon sa kantidad nga 1,800. Noong 1597 si Bacon ay naging unang nakatalaga sa Counsel ng Queen, nang inilaan siya ni Queen Elizabeth bilang kanyang ligal na payo. Niadtong 1597 si Bacon nahimo nga labing unang gitudlo sa Tambag sa Queen, kung giandam siya ni Queen Elizabeth isip legal nga tambag. Noong 1597, binigyan din siya ng isang patent, na binigyan siya ng unahan sa Bar. Kaniadtong 1597, gihatagan usab siya usa ka patente, gihatagan una siya sa Bar. Sa kabila ng kanyang mga pagtatalaga, hindi niya nakuha ang katayuan at pagiging tanyag ng iba. Bisan pa sa iyang mga laraw, wala niya makuha ang kahimtang ug kabantog sa uban. Sa isang plano upang mabuhay ang kanyang posisyon ay hindi niya matagumpay na sinigawan ang mayayamang batang biyuda na si Lady Elizabeth Hatton . Sa usa ka plano aron mapasig-uli ang iyang posisyon wala niya malampuson nga gidumala ang dato nga batan-ong biyuda nga si Lady Elizabeth Hatton . Nabigo ang kanyang panliligaw matapos na masira ang kanilang relasyon nang tanggapin ang pag-aasawa kay Sir Edward Coke, isang karagdagang spark ng pagkapoot sa pagitan ng mga kalalakihan. Napakyas ang paghusay niya sa tapus nga iyang gibuak ang ilang relasyon sa pagdawat sa kaminyoon kang Sir Edward Coke, usa ka dugang nga pagdilaab sa panag-away sa mga lalaki. Noong 1598 ay naaresto si Bacon dahil sa utang. Kaniadtong 1598 gidakop si Bacon tungod sa pagpangutang. Pagkaraan, gayunpaman, napabuti ang kanyang paninindigan sa mata ng Queen. Pagkahuman, bisan pa, ang iyang pagbarug sa mga mata sa Rayna milambo. Unti-unti, nakuha ni Bacon ang kinatatayuan ng isa sa mga natutuhang payo. Sa hinay-hinay, nakuha ni Bacon ang pagbarug sa usa sa nahibal-an nga mga tambag. Ang kanyang pakikipag-ugnay sa Queen ay lalong umunlad nang siya ay makipaghiwalay kay Essex isang matalas na galaw, dahil si Essex ay papatayin para sa pagtataksil noong 1601. Ang iyang relasyon sa Queen nga labi nga milambo sa diha nga siya nakigbulag uban sa Essex - usa ka mabinantayon nga lakang, ingon si Essex ipahamtang alang sa pagluib sa 1601. Sa iba, si Bacon ay hinirang upang siyasatin ang mga singil laban kay Essex. Sa uban pa, gitudlo si Bacon nga mag-imbestiga sa mga sumbong batok ni Essex. Ang ilan sa mga tagasunod ni Essex ay nagkumpisal na si Essex ay nagplano ng isang paghihimagsik laban sa Queen. Daghang mga tagasunod ni Essex ang nagsugid nga si Essex nagplano sa pagrebelde batok sa Reyna. Si Bacon ay kasunod na bahagi ng ligal na koponan na pinamumunuan ni Attorney General Sir Edward Coke sa paglilitis sa Essex. Si Bacon pagkahuman usa ka bahin sa ligal nga koponan nga gipangulohan ni Attorney General Sir Edward Coke sa pagsulay sa pagluib ni Essex. Matapos ang pagpapatupad, inutusan ng Queen si Bacon na isulat ang opisyal na account ng gobyerno ng paglilitis, na kalaunan ay nai-publish bilang isang A DECLARATION of the Practices and Treasons na tinangka at ginawa ni Robert na huli Earle ng Essex at ang kanyang mga Kompleto. Pagkahuman sa pagpatay, gimandoan sa Queen si Bacon nga isulat ang opisyal nga asoy sa gobyerno sa husgado, nga sa ulahi gi-publish isip usa ka PAGKAHULAY sa mga Practice and Treasons nga gisulayan ug nahimo ni Robert late Earle of Essex ug ang iyang mga komplikasyon. Laban sa kanyang Majestie at ang kanyang mga Kaharian matapos ang unang draft ni Bacon ay mabigat na na-edit ng Queen at kanyang mga ministro. Batok sa iyang Majestie ug ang iyang mga Kaharian pagkahuman sa una nga draft ni Bacon mabug-atan sa pag-edit sa Queen ug sa iyang mga ministro. Ayon sa kanyang personal na kalihim at kapitan, si William Rawley , bilang isang hukom na si Bacon ay laging malambot. Sumala sa iyang personal nga sekretaryo ug kapitan, si William Rawley , ingon usa ka hukom nga si Bacon kanunay nga malumo ang kasingkasing. Na tumitingin sa mga halimbawa na may kalubhaan, ngunit sa taong may mata ng awa at pakikiramay. Nagtan-aw sa mga panig-ingnan sa mga mata sa kagrabe, apan sa tawo nga adunay mata sa pagkalooy ug kalooy. At din na siya ay malaya mula sa masamang hangarin, walang naghihiganti ng mga pinsala, at walang tagapaglaban ng sinumang tao. Ug usab nga siya gawasnon gikan sa pagkamadinauton, wala manimalos sa mga kadaotan, ug wala manglimbong sa bisan kinsa nga tawo. Ang sunud-sunod na James na nagdala sa akin ng Bacon. Ang sunud-sunod nga James I nagdala Bacon sa labing pabor. Sa isa pang matalinong paglipat, isinulat ni Bacon ang kanyang Apologies upang ipagtanggol ang kanyang mga paglilitis sa kaso ni Essex, dahil pinapaboran ni Essex si James na magtagumpay sa trono. Sa laing maalamon lakang, Bacon misulat sa iyang pagpangayog pasaylo sa pagpanalipod sa iyang mga kahimoan sa kaso sa Essex, ingon sa Essex nga gipaboran Santiago nga molampos sa trono. Nang sumunod na taon, sa panahon ng hindi maayos na unang sesyon ng parliyamento, pinakasalan ni Bacon si Alice Barnham . Pagkasunod tuig, sa dagan sa dili hitupngan nga sesyon sa una nga parliyamento, si Bacon naminyo kang Alice Barnham . Noong Hunyo 1607, sa wakas siya ay ginantimpalaan ng tanggapan ng tagapangasiwa heneral. Kaniadtong Hunyo 1607 siya sa katapusan nga gigantihan uban sa opisina sa abogado. Nang sumunod na taon, nagsimula siyang magtrabaho bilang Clerkship ng Star Chamber . Pagkasunod tuig, nagsugod siya sa pagtrabaho isip Clerkship of the Star Chamber . Sa kabila ng isang mapagbigay na kita, ang mga lumang utang ay hindi pa rin mababayaran. Bisan pa usa ka manggihatagon nga kita, ang daan nga mga utang dili gihapon mabayran. Humingi siya ng karagdagang pagsulong at yaman sa pamamagitan ng pagsuporta kay King James at ang kanyang mga di-makatwirang mga patakaran. Nagtinguha siya sa dugang nga pag-uswag ug katigayunan pinaagi sa pagsuporta ni King James ug sa iyang dili makatarunganong mga palisiya. Noong 1610 ang ika-apat na sesyon ng unang parlyamento ng James ay nagkita. Niadtong 1610 ang ika-upat nga sesyon sa una nga parliyamento nga nagkita si James . Sa kabila ng payo ni Bacon sa kanya, natagpuan nina James at ng Commons ang kanilang sarili sa mga posibilidad na masunurin ang mga prerogatives ng hari at ang kahihiyan ng hari. Bisan pa sa tambag ni Bacon sa kaniya, si James ug ang Commons nakatagbaw sa ilang kaugalingon tungod sa mga prerogatives sa hari ug ang kaulaw sa hari. Ang Bahay ay sa wakas natunaw noong Pebrero 1611. Ang House sa katapusan natunaw kaniadtong Pebrero 1611. Sa panahong ito si Bacon ay pinamamahalaang manatiling pabor sa hari habang pinanatili ang kumpiyansa ng Commons. Sa niining panahon si Bacon nakahimo nga magpabilin sa pabor sa hari samtang nagpabilin ang pagsalig sa Commons. Noong 1613, si Bacon ay sa wakas ay hinirang na abugado heneral , pagkatapos ng pagpapayo sa hari na i-shuffle ang mga hudisyal na appointment. Sa 1613 si Bacon sa katapusan natudlo nga abogado heneral , human nga gitambagan ang hari nga pahawaon ang mga hudisyal nga pagtudlo. Bilang heneral ng abogado, si Bacon, sa pamamagitan ng kanyang masigasig na pagsisikap na kinabibilangan ng pagpapahirap upang makuha ang pagkumbinser kay Edmund Peacham para sa pagtataksil. Isip abogado sa kinatibuk-an, si Bacon, pinaagi sa iyang madasigon nga mga paningkamot nga naglakip sa pag-antus aron makuha ang kombiksyon ni Edmund Peacham tungod sa pagpanglimbong. Nagtaas ng mga ligal na kontrobersya na may mataas na kahalagahan sa konstitusyon. Nagpatunghag ligal nga mga kontrobersiya nga adunay taas nga konstitusyon. Ang tinaguriang Parliamento ng Prinsipe ng Abril 1614 ay tumutol sa pagkakaroon ni Bacon sa puwesto para sa Cambridgeat sa ibaÕt ibang plano ng hari na sinuportahan ni Bacon. Ang gitawag nga Parlyamento sa Prinsipe sa Abril 1614 supak sa presensya ni Bacon sa puwesto para sa Cambridgeug sa lainlaing mga plano sa hari nga gisuportahan ni Bacon. Bagaman pinayagan siyang manatili, ang parliyamento ay pumasa sa isang batas na nagbabawal sa abugado heneral na umupo sa parlyamento. Bisan gitugutan siya nga magpabilin, ang parliamento nakapasa sa usa ka balaod nga nagdili sa abogado nga heneral nga molingkod sa parlyamento. Ang kanyang impluwensya sa hari ay maliwanag na naging inspirasyon ng sama ng loob o pag-aalala sa marami sa kanyang mga kapantay. Ang iyang impluwensya sa hari dayag nga nakapadasig sa pagkasuko o pagkahadlok sa kadaghanan sa iyang mga kaedad. Si Bacon, gayunpaman, ay patuloy na tumanggap ng pabor ng Hari, na humantong sa kanyang appointment sa Marso 1617 bilang pansamantalang Regent ng England. Si Bacon, bisan pa niana, nagpadayon sa pagdawat sa pag-uyon sa Hari, nga nagdala sa iyang pagka-appointment kaniadtong Marso 1617 ingon usa ka temporaryo nga Regent sa England. Noong 12 Hulyo 1618 nilikha ng hari si Bacon Baron Verulam , ng Verulam , sa Peerage of England ; siya ay naging kilala bilang Francis, Lord Verulam. Niadtong 12 Hulyo 1618 gibuhat sa hari si Bacon Baron Verulam , sa Verulam , sa Peerage of England ; siya dayon nailhan nga Francis, Lord Verulam. Patuloy na ginamit ni Bacon ang kanyang impluwensya sa hari upang mamagitan sa pagitan ng trono at Parlyamento. Padayon nga gigamit ni Bacon ang iyang impluwensya sa hari aron mamagitan tali sa trono ug sa Parliamento. Sa kapasidad na ito ay lalo siyang naitaas sa parehong kapantay, tulad ng Viscount St Alban , noong 27 Enero 1621. Sa kini nga kapasidad siya dugang nga gibayaw sa parehas nga kaedad, sama sa Viscount St Alban , kaniadtong 27 Enero 1621. Ang karera ng publiko ni Bacon ay nagtapos sa kahihiyan noong 1621. Ang karera sa publiko ni Bacon natapos sa kaulawan sa 1621. Matapos siyang magkautang, isang komite ng parlyamentaryo sa pangangasiwa ng batas ang sinisingil siya ng 23 magkakahiwalay na bilang ng katiwalian. Pagkahuman nga nahulog siya sa utang, usa ka komite sa parlyamentaryo sa pagdumala sa balaod nga gisumbong siya sa 23 ka managsama nga ihap sa korapsyon. Ang kanyang buhay na kalaban, si Sir Edward Coke , na nag-udyok sa mga paratang na ito, ay isa sa mga itinalaga upang ihanda ang mga singil laban sa chancellor. Ang iyang tibuok kinabuhi nga kaaway, si Sir Edward Coke , nga nagpataliwala sa kini nga mga akusasyon, usa sa mga gitudlo sa pag-andam sa mga sumbong batok sa chancellor. Sa mga panginoon, na nagpadala ng isang komite upang magtanong kung ang pagkumpisal ba talaga sa kanya, sumagot siya, Mga panginoon ko, ito ang aking gawa, kamay at puso ko. Sa mga ginoo, nga nagpadala sa usa ka komite aron magpakisayud kung tinuod ba ang pagkumpisal, siya mitubag, Mga ginoo ko, kini akto, akong kamot, ug akong kasing-kasing. Hinihiling ko sa iyong mga panginoon na maging maawain sa isang sirang tambo . Gihangyo ko ang inyong mga agalon nga magmapuanguron sa usa ka nabuak nga tambo . Siya ay pinarusahan sa isang multa na 40,000 at ipinangako sa Tower ng London sa kasiyahan ng hari; ang pagkabilanggo ay tumagal lamang ng ilang araw at ang multa ay inalis ng hari. Gisentensiyahan siya sa multa nga 40,000 ug gitugyan sa Torre sa London sa kahimuot sa hari; ang pagkabilanggo milungtad pipila ka adlaw lamang ug ang multa gitangtang sa hari. Mas malubha, idineklara ng parliyamento na walang kakayahang humawak ng hinaharap o pag-upo sa parlyamento ang Bacon. Mas grabe, gideklara sa parliyamento nga wala makahimo si Bacon sa paghupot sa umaabot nga katungdanan o paglingkod sa parliyamento. Siya ay makitid na nakatakas sa pagsasailalim ng marawal na kalagayan , na sana ay hinubaran siya ng kanyang mga pamagat ng maharlika. Lig-on siya nga nakalingkawas sa pag- antos sa kalagmitan , nga maghikaw kaniya sa iyang mga titulo sa pagkahalangdon. Kasunod nito, ang disgrated viscount ay nakatuon sa kanyang sarili sa pag-aaral at pagsulat. Pagkahuman, ang gipakaulawan viscount naghalad sa iyang kaugalingon sa pagtuon ug pagsulat. Tila walang pag-aalinlangan na tinanggap ni Bacon ang mga regalo mula sa mga litigante. Adunay gamay nga pagduha-duha nga si Bacon nakadawat mga regalo gikan sa mga litigante. Ngunit ito ay isang tinanggap na kaugalian ng oras at hindi kinakailangang katibayan ng malalim na pag-uugali. Apan kini usa ka gidawat nga kostumbre sa panahon ug dili kinahanglan ebidensya sa grabe nga pagkadunot nga pamatasan. Habang kinikilala na ang kanyang pag-uugali ay lax, ipinagpalagay niya na hindi niya pinayagan ang mga regalo na maimpluwensyahan ang kanyang paghuhusga. Samtang nahibal-an nga ang iyang pamatasan walaÕy labot, iyang giisip nga wala niya gitugutan ang mga regalo nga maimpluwensyahan ang iyang paghukom. Sa katunayan, siya ay paminsan-minsan ay nagbigay ng isang parusa laban sa mga nagbabayad sa kanya. Sa tinuud, gihatagan niya usahay ang usa ka hukom batok sa mga nagbayad kaniya. Nagkaroon pa siya ng isang pakikipanayam kay King James kung saan tiniyak niya. Adunay pa siya usa ka pakigsulti sa King James diin iyang gipasalig. Itinuturo sa akin ng batas ng kalikasan na magsalita sa aking sariling pagtatanggol. Ang balaod sa kinaiyahan nagtudlo kanako sa pagsulti sa akong kaugalingon nga panalipod. Kaugnay sa singil na ito ng panunuhol ako ay walang kasalanan tulad ng sinumang tao na ipinanganak sa St. Innocents Day. May kalabotan sa kini nga sumbong sa suhol ako walay sala sama sa bisan kinsa nga natawo sa St. Innocents Day. Hindi ako nagkaroon ng suhol o gantimpala sa aking mata o naisip kapag binibigkas ang paghuhukom o utos . Wala gyud ako suhol o ganti sa akong mata o gihunahuna sa pagpahayag sa paghukom o mando . Handa akong gumawa ng isang alay sa aking sarili sa Hari. Andam ako nga maghimo sa akong kaugalingon sa Hari. Kalmado ang aking isipan, para sa aking kapalaran ay hindi ang aking pagiging malasakit . Kalmado ang akong hunahuna, kay ang akong kapalaran dili ang akong pagkasuki. Alam kong may malinis akong kamay at malinis na puso. Nahibal-an nako nga ako adunay limpyo nga mga kamot ug usa ka limpyo nga kasingkasing. Inaasahan kong isang malinis na bahay para sa mga kaibigan o tagapaglingkod. Nanghinaut ako nga usa ka limpyo nga balay alang sa mga higala o mga sulugoon. Ngunit si Job mismo, o sinumang ang makatarungang hukom, sa pamamagitan ng gayong pangangaso para sa mga bagay laban sa kanya na ginamit laban sa akin, ay maaaring para sa isang panahon ay tila napakarumi, lalo na sa isang oras na ang kadakilaan ay ang marka at akusasyon ay ang laro. Apan si Job sa iyang kaugalingon, o kinsa ang usa ka makatarunganon nga maghuhukom, pinaagi sa ingon nga pagpangayam sa mga butang batok kaniya ingon nga gigamit batok kanako, mahimong sa usa ka panahon nga ingon daotan, labi na sa usa ka panahon nga ang kadako sa marka ug akusasyon mao ang dula. Ang tunay na dahilan para sa kanyang pagkilala sa pagkakasala ay ang paksa ng debate, ngunit ang ilang mga may-akda ay nag-isip na maaaring ito ay sinenyasan ng kanyang pagkakasakit. Ang tinuud nga hinungdan sa iyang pag-ila sa pagkasad-an mao ang hilisgutan sa debate, apan ang pipila nga mga tagsulat nag-isip nga mahimoÕg giaghat sa iyang sakit. Sa isang pananaw na sa pamamagitan ng kanyang katanyagan at kadakilaan ng kanyang tanggapan ay maliligtas siya ng matinding parusa. Pinaagi sa usa ka pagtan-aw nga pinaagi sa iyang kabantog ug kadako sa iyang katungdanan siya maluwas sa grabe nga pagsilot. Maaaring kahit na siya ay na-blackmail, na may isang banta na sisingilin siya ng sodomy , sa pagtatapat. Mahimo pa nga siya gisamokan, nga adunay usa ka hulga nga isumbong siya sa sodomy , ngadto sa pagkumpisal. Ang British jurist na si Basil Montagu ay sumulat sa pagtatanggol ni Bacon, tungkol sa yugto ng kanyang kahihiyan sa publiko. Ang hurado sa Britanya nga si Basil Montagu nagsulat sa depensa ni Bacon, bahin sa yugto sa iyang kaulawan sa publiko. Inakusahan si Bacon ng paglilingkod, ng kawalang-kilos, ng iba't ibang mga base na motibo. Giakusahan si Bacon sa pagserbisyo, pagkalusot, sa lainlaing mga motibo sa base. Ang kanilang maruming brood ng mga aksyon na base, lahat ay hindi karapat-dapat sa kanyang mataas na kapanganakan, at hindi katugma sa kanyang mahusay na karunungan, at ang pagtatantya kung saan siya ay ginanap ng mga maharlika na espiritu ng ang edad. Ilang hugaw nga brod sa mga aksyon nga base, tanan nga dili takus sa iyang taas nga pagkatawo, ug dili katugma sa iyang dako nga kinaadman, ug ang pagbanabana kung diin siya gihuptan sa mga halangdon nga espiritu sa ang edad. Totoo na mayroong mga tao sa kanyang sariling oras, at magiging mga lalaki sa lahat ng oras, na mas mahusay na nalulugod na magbilang ng mga spot sa araw kaysa sa magalak sa kanyang maluwalhating ningning. Tinuod nga adunay mga tawo sa iyang kaugalingon nga panahon, ug mahimong mga tawo sa tanan nga mga panahon, nga labi nga gikalipay ang pag-ihap sa mga bulok sa adlaw kaysa pagmaya sa mahimayaon nga kahayag niini. Ang mga kalalakihang ito ay hayag na pinalayas sa kanya, tulad nina Dewes at Weldon. Ang kini nga mga lalaki hayag nga nagpalayas kaniya, sama ni Dewes ug Weldon. Na ang mga kasinungalingan ay nakita nang kaagad, o nabigkas sa ilang mga seremonya na papuri at dedikasyon. Kansang mga kabakakan nadiskobrehan sa gilayon nga gisulti, o gipunting ang pipila ka mga seremonyas nga mga pagdayeg ug pagpahinungod. Ang moda ng kanyang panahon, bilang isang halimbawa ng kanyang paglilingkod, na ipinapasa ang kanyang marangal na mga sulat sa ang Queen. Ang dagway sa iyang adlaw, ingon usa ka sampol sa iyang pagserbisyo, nga nagpasa sa iyang halangdon nga mga sulat ngadto sa ang Queen. Ang kanyang matayog na pagsuway para sa Lord Keeper Puckering, ang kanyang bukas na pakikitungo kay Sir Robert Cecil, at sa iba pa. Ang iyang halangdon nga pagtamay sa Lord Keeper Puckering, ang iyang bukas nga pakigsulti kay Sir Robert Cecil, ug uban pa. Makapangyarihan kapag wala siya, sana ay sumabog ang kanyang pagbubukas ng mga kapalaran magpakailanman, nakalimutan ang kanyang adbokasiya ng mga karapatan ng mga tao sa harap ng korte. Kinsa, gamhanan kung wala siya, mahimoÕg mabasura ang iyang pagbukas nga mga katigayunan sa kahangturan, nga nakalimtan ang iyang adbokasiya sa mga katungod sa mga tawo sa atubang sa korte. Ang totoo at matapat na payo, na palaging ibinibigay sa kanya, sa mga oras ng malaking paghihirap, kapwa kay Elizabeth at sa kanyang kahalili. Ang tinuod ug tinuud nga mga tambag, nga kanunay gihatag kaniya, sa mga panahon sa daghang kalisud, pareho ni Elizabeth ug sa iyang manununod. Kailan ang isang base sycophant na minamahal at pinarangalan ng pagiging banal tulad ng Herbert, Tennison, at Rawley, sa pamamagitan ng mga marangal na espiritu tulad nina Hobbes, Ben Jonson, at Selden, o sinundan sa libingan, at lampas dito, na may mapagmahal na pagmamahal tulad ng iyon ni Sir Thomas Meautys. Kanus-a ang usa ka base sycophant gihigugma ug gipasidungog sa pagkadiosnon sama nianang sa Herbert, Tennison, ug Rawley, sa mga halangdon nga espiritu sama ni Hobbes, Ben Jonson, ug Selden, o gisundan sa lubnganan, ug sa unahan niini, uban ang debotadong pagmahal sama sa sa Sir Thomas Meautys. Si Bacon ay isang tapat na Anglican . Si Bacon usa ka debotado nga Anglican . Naniniwala siya na ang pilosopiya at ang likas na mundo ay dapat na pag-aralan nang walang pasubali, ngunit nagtalo na maaari lamang nating pag-aralan ang mga argumento para sa pagkakaroon ng Diyos. Nagtuo siya nga ang pilosopiya ug ang natural nga kalibutan kinahanglan nga tun-an sa induktibong paagi, apan nangatarungan nga mahimo ra naton tun-an ang mga pangatarungan alang sa paglungtad sa Dios. Ang impormasyon sa kanyang mga katangian (tulad ng likas na katangian, kilos, at layunin) ay maaari lamang magmula sa mga espesyal na paghahayag. Ang kasayuran sa iyang mga hiyas (sama sa kinaiyahan, aksyon, ug katuyoan) moabut gikan sa espesyal nga pagpadayag. Ngunit ginanap din ni Bacon na ang kaalaman ay pinagsama, na ang pag-aaral ay sumasaklaw sa higit sa isang simpleng pangangalaga ng nakaraan. Apan gihuptan usab ni Bacon nga ang kahibalo nahugpong, kana nga pagtuon naglangkob labi pa sa yano nga pagpreserbar sa nangagi. Ang kaalaman ay ang mayaman na kamalig para sa kaluwalhatian ng Lumikha at ang kaluwagan ng ari-arian ng tao, isinulat niya. Ang kahibalo mao ang dato nga kamalig alang sa himaya sa Magbubuhat ug kahupayan sa kahimtang sa tawo, siya nagsulat. Sa kanyang Sanaysay, pinatunayan niya na ang isang maliit na pilosopiya ay nakakagambala sa isip ng tao sa ateismo. Sa iyang Mga Essay, gipamatud-an niya nga ang usa ka gamay nga pilosopiya nga nagapugong sa kaisipan sa tawo sa ateyismo. Ngunit ang lalim ng pilosopiya ay nagdudulot ng pag-iisip ng mga tao tungkol sa relihiyon. Apan ang kahiladman sa pilosopiya nagdala sa hunahuna sa mga tawo bahin sa relihiyon. Ang ideya ni Bacon tungkol sa mga idolo ng pag-iisip ay maaaring magkaroon ng self-sinasadya na kumakatawan sa isang pagtatangka upang ma-Christianize ang agham sa parehong oras tulad ng pagbuo ng isang bago, maaasahang pamamaraan ng pang-agham. Ang ideya ni Bacon bahin sa mga idolo sa hunahuna mahimoÕg adunay tinuud nga pagsabut sa kaugalingon nga usa ka pagsulay nga madakup ang siyensya sa parehas nga panahon sa pagpalambo sa usa ka bag-o, kasaligan nga pamaagi sa siyensya. Ibinigay ni Bacon ang pagsamba kay Neptune bilang isang halimbawa ng idola tribus fallacy, na nagpapahiwatig sa mga relihiyosong sukat ng kanyang pagsaway sa mga idolo. Si Bacon mihatag sa pagsimba sa Neptune ingon usa ka panig-ingnan sa pagkapakyas sa idola tribus , nga nagpahiuyon sa mga sukat sa relihiyon sa iyang pagsaway sa mga idolo. Noong siya ay 36, binigyan ni Bacon si Elizabeth Hatton , isang batang biyuda ng 20. Sa dihang siya nag-edad na og 36, gikompronta ni Bacon si Elizabeth Hatton , usa ka batan-ong biyuda nga 20. Naiulat, sinira niya ang kanilang relasyon nang tanggapin ang pag-aasawa sa isang mayayaman, karibal ni Bacon, Sir Edward Coke . Giingon nga gibuak niya ang ilang relasyon sa pagdawat sa kaminyoon sa usa ka adunahan nga tawo, ang karibal ni Bacon nga si Sir Edward Coke . Pagkalipas ng mga taon, isinulat pa rin ni Bacon ang kanyang panghihinayang na hindi naganap ang kasal kay Hatton. Mga katuigan ang milabay, gisulat gihapon ni Bacon ang iyang pagbasol sa kasal nga wala pa nahitabo ang kasal. Sa edad na 45, pinakasalan ni Bacon si Alice Barnham , ang 14-taong-gulang na anak na babae ng isang mahusay na konektado sa London alderman at MP. Sa edad nga 45, gipangasawa ni Bacon si Alice Barnham , ang 14-anyos nga anak nga babaye sa usa ka maayo nga konektado sa London alderman ug MP. Sumulat si Bacon ng dalawang sonnika na nagpapahayag ng kanyang pagmamahal kay Alice. Gisulat ni Bacon ang duha nga mga sonnahay nga nagpahayag nga gihigugma niya si Alice. Ang una ay isinulat sa panahon ng kanyang panliligaw at pangalawa sa araw ng kanyang kasal, 10 Mayo 1606. Ang una gisulat sa iyang panag-uyab ug ikaduha sa adlaw sa iyang kasal, 10 Mayo 1606. Nang itinalaga si Bacon na lord chancellor, sa pamamagitan ng espesyal na Warrant of the King, si Lady Bacon ay binigyan ng pasiya sa lahat ng iba pang mga kababaihan sa Korte. Sa dihang gitudlo si Bacon nga lord chancellor, sa espesyal nga Warrant of the King, si Lady Bacon gihatagan una sa tanan nga mga babaye sa Korte. Ang personal secretary at chaplain ni Bacon na si William Rawley, ay sumulat sa kanyang talambuhay ni Bacon na ang kanyang kasal ay isa sa labis na pag-ibig at paggalang. Ang personal nga sekretaryo ug kapet ni Bacon nga si William Rawley, nagsulat sa iyang biograpiya ni Bacon nga ang iyang kaminyoon usa sa daghang paghigugma ug pagtahud. Binanggit ang isang balabal ng karangalan na ibinigay niya kay Alice at kung saan isinusuot niya ito sa kanyang naghihingalong araw, na dalawampung taon at higit pa pagkamatay niya . Nga naghisgot sa usa ka kupo sa kadungganan nga gihatag niya kang Alice ug nga iyang gisul-ob hangtod sa iyang adlaw nga himalatyon, kawha ka tuig ug kapin pa human sa iyang pagkamatay . Gayunpaman, ang isang pagtaas ng bilang ng mga ulat na kumalat tungkol sa alitan sa pag-aasawa, na may haka-haka na ito ay maaaring dahil sa ginawa ni Alice na may mas kaunting pera kaysa sa dati niyang naranasan. Bisan pa, ang nagkadaghan nga mga taho nga naglibot bahin sa pagkalinga sa kaminyoon, uban ang paghunahuna nga kini mahimoÕg tungod sa gihimo ni Alice nga walaÕy gamay nga salapi kaysa kaniadto nga naandan na niya. Sinasabing malakas siyang interesado sa katanyagan at kapalaran, at kapag nabawasan ang pananalapi ng sambahayan, nagrereklamo siya ng mapait. Giingon nga kusganon siyang interesado sa kabantog ug kapalaran, ug sa pagkunhod sa panalapi sa balay, nagreklamo siya sa mapait. Sinulat ni Bunten sa kanyang Life of Alice Barnham na, sa kanilang pag-anak sa utang, nagpunta siya sa mga biyahe upang humingi ng mga pinansyal na tulong at tulong mula sa kanilang lupon ng mga kaibigan. Gisulat ni Bunten sa iyang Life of Alice Barnham nga, sa ilang pagkanaog sa utang, nagpanaw siya aron mangayo alang sa pinansyal nga mga pabor ug tabang gikan sa ilang mga higala. Tinanggal siya ni Bacon nang madiskubre niya ang kanyang lihim na romantikong relasyon kay Sir John Underhill . Gisalikway siya ni Bacon sa pagkakita sa iyang tinago nga romantikong relasyon ni Sir John Underhill . Pagkatapos ay muling isinulat niya ang kanyang kalooban, na dati nang mapagbigay-iniwan - iniiwan ang kanyang mga lupain, kalakal, at kita - at sa halip ay binawi nito ang lahat. Pagkahuman gisulat usab niya ang iyang kabubut-on, nga kaniadto daghan ang gihatagan - gibiyaan ang iyang mga yuta, kalakal, ug kinitaan - ug sa baylo gibawi kini tanan. Maraming mga may-akda ang naniniwala na, sa kabila ng kanyang kasal, si Bacon ay pangunahing nahuli sa mga kalalakihan. Daghang mga tagsulat ang nagtuo nga, bisan pa sa iyang kasal, si Bacon una nga nakagusto sa mga lalaki. Forker, halimbawa, ay ginalugad ang makasaysayang dokumentado na sekswal na kagustuhan pareho nina Francis Bacon at King James I at napagpasyahan na pareho silang orientated sa masculine love. Si Forker, pananglitan, ang nagsuhid sa makasaysayan nga dokumentado nga sekswal nga mga kagustuhan pareho ni Francis Bacon ug King James I ug nakahinapos nga silang duha orientated sa masculine love. Isang kontemporaryong term na tila ginamit nang eksklusibo upang sumangguni sa sekswal na kagustuhan ng mga kalalakihan para sa mga miyembro ng kanilang sariling kasarian. Usa ka kontemporaryong termino nga daw gigamit ang eksklusibo nga nagtumong sa sekswal nga kagustuhan sa mga lalaki alang sa mga miyembro sa ilang kaugalingon nga gender. Ang maayos na konektado na antigong si John Aubrey ay nabanggit sa kanyang Maikling Mga Buhay tungkol sa Bacon, Siya ay isang Pederast . Ang maayo nga konektado nga antigaryo nga si John Aubrey nakabutang sa iyang Brief Lives bahin sa Bacon, Siya usa ka Pederast . Ang Jacobean antiquarian, si Sir Simonds D'Ewes (kaparehong Miyembro ng Parliamento ni Bacon) ay ipinahiwatig na nagkaroon ng isang katanungan na dalhin siya sa paglilitis para sa buggery, na kung saan ang kanyang kapatid na si Anthony Bacon ay kinasuhan din. Ang antigaryo sa Jacobean, si Sir Simonds D'Ewes (kaparehong membro sa Parliamento ni Bacon) nagpasabut nga adunay pangutana sa pagdala kaniya sa paghusay alang sa buggery, diin gisumbong usab ang iyang igsoon nga si Anthony Bacon. Sa kanyang Autobiography and Correspondence , sa talaarawan ng tala para sa 3 Mayo 1621, ang petsa ng pagbasura ni Bacon ng Parlyamento. Sa iyang Autobiography and Correspondence , sa talaarawan sa pagserbisyo alang sa 3 Mayo 1621, ang petsa sa pag-census ni Bacon ni Parliament. Inilarawan ni D'Ewes ang pag-ibig ni Bacon para sa kanyang mga taong naglilingkod sa Welsh, sa partikular na si Godrick, isang napaka-mabisang mukha ng kabataan na siya ang tawag sa kanyang catamite at bedfellow. Gihulagway ni D'Ewes ang paghigugma ni Bacon sa iyang mga lalaki nga nagserbisyo sa Welsh, partikular si Godrick, usa ka very effeminate-face-youth kinsa siya gitawag ang iyang katamista ug bedfellow. Ang konklusyon na ito ay pinagtalo ng iba, na tumutukoy sa kakulangan ng pare-pareho na katibayan, at isaalang-alang ang mga mapagkukunan upang maging mas bukas sa interpretasyon. Ang kini nga konklusyon gisaway sa uban, nga nagpunting sa kakulang sa kanunay nga ebidensya, ug giisip ang mga gigikanan nga labi ka bukas sa paghubad. Sa publiko, hindi bababa sa, pinalayo ni Bacon ang sarili sa ideya ng homoseksuwalidad. Sa publiko, sa labing gamay, gipalayo ni Bacon ang iyang kaugalingon gikan sa ideya sa homoseksuwalidad. Sa kanyang New Atlantis , inilarawan niya ang kanyang isla ng utopian bilang ang pinakapangwasak na bansa sa ilalim ng langit, at para sa pagmamahal ng panlalaki, wala silang ugnayan dito. Sa iyang New Atlantis , iyang gihulagway ang iyang isla nga utopian nga ang labing mapintas nga nasud sa ilalum sa langit, ug bahin sa gugma sa masculine, wala sila magtandog niini. Noong 9 Abril 1626, namatay si Francis Bacon dahil sa pulmonya habang nasa mansyon ng Arundel sa Highgate sa labas ng London. Kaniadtong 9 Abril 1626, si Francis Bacon namatay tungod sa pulmonya samtang sa mansyon sa Arundel sa Highgate gawas sa London. Isang maimpluwensyang ulat tungkol sa mga kalagayan ng kanyang pagkamatay ay ibinigay ng Maikling Lives ni John Aubrey . Usa ka impluwensyal nga asoy sa mga kahimtang sa iyang kamatayon gihatag sa Mubo nga Kinabuhi ni John Aubrey . Malinaw na salaysay ni Aubrey, na naglalarawan kay Bacon bilang isang martir sa eksperimentong pang-agham. Ang tin-aw nga asoy ni Aubrey, nga naglarawan sa Bacon ingon usa ka martir sa eksperimento nga siyentipikanhong pamaagi. Na siya ay naglalakbay sa High-gate sa pamamagitan ng niyebe kasama ang manggagamot ng King nang bigla siyang binigyang inspirasyon ng posibilidad ng paggamit ng snow upang mapanatili ang karne. Gipaadto siya sa High-gate pinaagi sa niyebe uban ang doktor sa Haring sa diha nga siya kalit nga nadasig sa posibilidad sa paggamit sa niyebe aron mapreserbar ang karne. Nalutas sila na susubukan nila ngayon ang eksperimento. Nasulbad sila nga ilang sulayan ang eksperimento karon. Naglabas sila mula sa coach at nagpunta sa isang mahirap na bahay ng babae sa ilalim ng burol ng Highgate, at bumili ng isang manok, at ginawaran ito ng babae . Sila mikanaog gikan sa coach ug miadto sa balay sa usa ka kabos nga babaye didto sa ubos sa Highgate bungtod, ug gipalit sa usa ka langgam, ug naghimo sa mga babaye exenterate niini. Matapos isaksak ang manok sa snow, nakontrata si Bacon ng isang nakamamatay na kaso ng pulmonya . Human mapuno ang niyebe sa niyebe, si Bacon nakontrata sa usa ka makamatay nga kaso sa pneumonia . Ang ilang mga tao, kabilang ang Aubrey, ay itinuturing ang dalawang magkakasalungatan, marahil magkasabay na mga kaganapan bilang nauugnay at sanhi ng kanyang kamatayan. Ang pipila ka mga tawo, lakip si Aubrey, nag-isip niining duha nga magkasumpaki, tingali managsama nga mga panghitabo nga adunay kalabutan ug hinungdan sa iyang kamatayon. Pinalamig siya ni Snow na agad siyang nahulog ng labis na sakit, na hindi na siya makakabalik sa kanyang Lodging. Gikalipay siya ni Snow nga dali siya nahulog sa grabe nga sakit, nga dili na siya makabalik sa iyang Lodging. Ngunit napunta sa Earle ng bahay ni Arundel sa Highgate, kung saan inilagay nila siya sa isang mamasa-masa na kama na hindi pa nakalatag na nagbigay sa kanya ng isang malamig na sa 2 o 3 araw bilang naalala ko ang sinabi sa akin ni G. Hobbes, namatay siya sa Suffocation. Apan miadto sa Earle sa balay ni Arundel sa Highgate, kung diin gibutang nila siya usa ka umog nga higdaanan nga wala pa nahigda nga naghatag kaniya sa usa ka bugnaw nga sa 2 o 3 ka adlaw sa akong nahinumduman nga giingon ni G. Hobbes sa akon, namatay siya sa Suffocation. Si Aubrey ay pinuna dahil sa kanyang maliwanag na pagiging matapat sa mga ito at iba pang mga gawa; sa kabilang banda, nakilala niya si Thomas Hobbes , kapwa-pilosopo at kaibigan ni Bacon. Gisaway si Aubrey tungod sa iyang dayag nga pagkakasaligan sa niini ug uban pang mga buhat; sa laing bahin, nakaila niya si Thomas Hobbes , kapwa-pilosopo ug higala ni Bacon. Dahil sa hindi sinasadya sa kanyang pagkamatay, idinidikta ng pilosopo ang kanyang huling sulat sa kanyang wala sa host at kaibigan na si Lord Arundel . Tungod sa pagkadili-tinuyo sa iyang pagkamatay, gidikta sa pilosopo ang iyang katapusang sulat sa wala kaniya nga host ug higala nga si Lord Arundel . Marahil ay nagkaroon ako ng kapalaran ni Caius Plinius na nakatatanda , na nawalan ng buhay sa pamamagitan ng pagsubok ng isang eksperimento tungkol sa pagkasunog ng Bundok Vesuvius. Magkuha gyud ako sa katigayunan ni Caius Plinius nga magulang , nga namatay sa pagsulay pinaagi sa pagsulay sa pagsunog sa Bukid Vesuvius. Para sa gusto ko ring subukan ang isang eksperimento o dalawang hawakan ang pag-iingat at di-tagal ng mga katawan. Kay ako usab matinguha sa pagsulay sa usa ka eksperimento o duha nga nagtandog sa pagtipig ug sa tagal sa mga lawas. Tulad ng para sa eksperimento mismo, mahusay na nagtagumpay ito. Sama sa alang sa eksperimento mismo, kini milampus kaayo. Ngunit sa paglalakbay sa pagitan ng London at Mataas na pintuan, ako ay kinuha kasama ng isang angkop na paghahagistulad ng hindi ko alam kung ito ay ang Bato, o ang ilan sa mga nakalusot o malamig, o sa katunayan isang hawakan silang lahat. Apan sa pagbiyahe sa taliwala sa London ug High-gate, gikuha ako nga adunay ingon nga angay nga paglabayingon sa ako wala nahibal-an kung kini mao ang Bato, o ang pipila ka sulud o bugnaw, o sa pagkatinuod usa ka paghikap kanila tanan nga tulo. Ngunit nang dumating ako sa iyong Lordship's House, hindi ako nakakabalik, at samakatuwid ay pinilit na dalhin ang aking panuluyan dito. Apan sa akong pag-abut sa imong Lordship's House, dili na ako nakabalik, ug busa napugos nga dad-on ang akong balay dinhi. Kung saan ang iyong kasambahay ay maingat at masigasig tungkol sa akin, na sinisiguro ko sa aking sarili na ang iyong pagka-Panginoon ay hindi lamang patawad sa kanya, ngunit isipin ang mas mahusay sa kanya para dito. Kung diin ang imong tag-iya mabinantayon kaayo ug makugihon bahin kanako, nga gipasaligan ko ang akong kaugalingon nga ang imong pagka-Ginoo dili lamang magpasaylo kaniya, apan hunahunaa ang labi pa nga maayo alang kaniya. Sapagkat sa katunayan ang iyong Lordship's House ay naging masaya sa akin, at hinahalikan ko ang iyong marangal na mga kamay para sa maligayang pagdating na sigurado akong binigyan mo ako. Kay sa tinuud ang imong Ginoohip House nalipay kanako, ug gihalokan ko ang imong halangdon nga mga kamot alang sa pag-abi-abi nga sigurado nga gihatag mo kini kanako. Alam ko kung gaano karapat para sa akin na sumulat ng anumang iba pang kamay kaysa sa sarili ko. Nahibal-an nako kung unsa ang dili angay alang nako sa pagsulat sa bisan unsang lain nga kamot kay sa akong kaugalingon. Ngunit sa pamamagitan ng aking troth ang aking mga daliri ay napahiya sa sakit na hindi ko matatag na mahawakan ang isang panulat. Apan pinaagi sa akong basahan ang akong mga tudlo nasubo kaayo sa sakit nga dili ako makapadayon nga naggunit og pen. Ang isa pang account ay lilitaw sa isang talambuhay ni William Rawley, personal secretary at chaplain ni Bacon. Ang lain nga asoy nagpakita sa usa ka biograpiya ni William Rawley, personal nga kalihim ug chaplain ni Bacon. Namatay siya sa ikasiyam na araw ng Abril sa taon 1626, sa maagang umaga ng araw pagkatapos ay ipinagdiwang para sa muling pagkabuhay ng ating Tagapagligtas, sa animnapu't anim na taon ng kanyang edad, sa Earl ng bahay ni Arundel sa Highgate, malapit sa London, sa kung saan lugar siya casually repair mga isang linggo bago. Namatay siya sa ikasiyam nga adlaw sa Abril sa tuig 1626, sa sayong kabuntagon sa adlaw nga gisaulog alang sa pagkabanhaw sa atong Manluluwas, sa kan-uman ug unom nga tuig sa iyang edad, sa Earl sa balay ni Arundel sa Highgate, duol sa London, sa diin nga lugar siya sa kasubo nag-ayo mga semana sa wala pa. Diyos upang pag-oorden na dapat nang mamatay doon ng isang banayad na lagnat, aksidenteng sinamahan na may isang mahusay na malamig, kung saan ang defluxion ng sipon nahulog kaya plentifully ang kaniyang dibdib, na siya ay namatay sa pamamagitan ng inis. Ang Diyos nga nag-orden nga mamatay siya didto sa usa ka malumo nga hilanat, nga wala tuyoa nga giubanan sa usa ka grabe nga katugnaw, diin ang pagkahilo sa rheum nahulog kaayo sa iyang dughan, nga siya namatay pinaagi sa paghinlo. Siya ay inilibing sa simbahan ni St Michael sa St Albans. Gilubong siya sa simbahan ni St Michael sa St Albans. Sa balita ng kanyang pagkamatay, mahigit sa 30 mahusay na kaisipan ang nagtipon ng kanilang mga pagdulog sa kanya, na kalaunan ay nai-publish sa Latin. Sa balita sa iyang pagkamatay, kapin sa 30 ka dagkung mga hunahuna ang nagtipon sa ilang mga salo-salo sa iya, nga sa ulahi gimantala sa Latin. Iniwan niya ang mga personal na ari-arian na humigit-kumulang £ 7,000 at mga lupain na natanto ang £ 6,000 kapag ibinebenta. Gibiyaan niya ang mga personal nga kabtangan sa hapit £ 7,000 ug mga yuta nga nakaamgo sa £ 6,000 kung gibaligya. Ang kanyang mga utang ay nagkakahalaga ng higit sa £ 23,000, katumbas ng higit sa £ 3m sa kasalukuyang halaga. Ang iyang mga utang mokabat sa kapin sa £ 23,000, nga katumbas sa kapin sa £ 3m sa karon nga kantidad. Ang pilosopiya ni Francis Bacon ay ipinapakita sa malawak at iba-ibang mga sulat na naiwan niya, na maaaring nahahati sa tatlong mahusay na sanga. Gipakita ang pilosopiya ni Francis Bacon sa daghan ug lainlain nga mga sinulat nga iyang gibilin, nga mahimong bahinon sa tulo ka dagkung mga sanga. Gumawa ng siyentipiko - kung saan ipinakita ang kanyang mga ideya para sa isang unibersal na reporma ng kaalaman sa pamamaraang pang-agham at ang pagpapabuti ng estado ng sangkatauhan gamit ang paraan ng Scientific. Ang mga buhat sa siyensiya - diin ang iyang mga ideya alang sa usa ka unibersal nga pagbag-o sa kahibalo sa pamaagi sa syensya ug pagpaayo sa estado sa katawhan gamit ang pamaagi nga Scientific gipresentar. Mga gawaing pang-relihiyon at pampanitikan - kung saan ipinakita niya ang kanyang moral na pilosopiya at teolohikal na meditasyon. Relihiyoso ug literatura nga buhat - diin gipresentar niya ang iyang moral nga pilosopiya ug teyolohikal nga pagpamalandong. Mga gawaing Juridical - kung saan iminungkahi ang kanyang mga reporma sa English Law. Mga buhat sa Juridical - diin gisugyot ang iyang mga reporma sa English Law. Ang seminal na gawain ni Bacon na Novum Organum ay maimpluwensyahan noong 1630 at 1650s kasama ng mga iskolar, sa partikular na si Sir Thomas Browne , na sa kanyang encyclopedia na Pseudodoxia Epidemica ay madalas na sumunod sa isang diskarte sa Baconian sa kanyang mga pang-agham na katanungan. Ang seminal nga buhat ni Bacon nga Novum Organum naimpluwensyahan kaniadtong 1630 ug 1650 sa mga scholar, labi na si Sir Thomas Browne , nga sa iyang ensiklopedya Pseudodoxia Epidemica kanunay nga nagsunod sa usa ka Baconian nga pamaagi sa iyang mga siyentipikong pangutana. Ang aklat na ito ay nangangailangan ng batayan ng Pamantayang Pang-Agham bilang isang paraan ng pagmamasid at induction. Kini nga libro naglangkob sa sukaranan sa Pamantalaan sa Siyensya ingon usa ka paagi sa pag-obserba ug induction. Ayon kay Francis Bacon, ang pag-aaral at kaalaman ay nagmula sa batayan ng induktibong pangangatwiran. Matod ni Francis Bacon, ang pagkat-on ug kahibalo ang tanan naggikan sa basehanan sa induktibong pangatarungan. Sa pamamagitan ng kanyang paniniwala sa mga nakatagong eksperimento, ipinagbigay-alam niya na ang lahat ng kaalaman na kinakailangan upang lubos na maunawaan ang isang konsepto ay makakamit dahil sa induction. Pinaagi sa iyang pagtuo sa mga pagtagbo sa eksperimento, giila niya nga ang tanan nga kahibalo nga gikinahanglan aron hingpit nga masabtan ang usa ka konsepto mahimoÕg makuha tungod sa induction. Upang makarating sa punto ng isang induktibong konklusyon, dapat isaalang-alang ng isa ang kahalagahan ng pagmasid sa mga detalye. Aron makaabut sa usa ka induktus nga konklusyon, ang usa kinahanglan maghunahuna sa kaimportante sa pag-obserbar sa mga detalye. Kapag ang mga detalye na ito ay natipon, ang pagpapakahulugan ng Kalikasan ay natuloy sa pamamagitan ng pag-uuri ng mga ito sa isang pormal na pag-aayos upang maipakita sa mga ito ang pag-unawa. Sa diha nga kini nga mga detalye nga nagpundok, ang paghubad sa Kalikasan mogawas pinaagi sa pagsulud kanila sa usa ka pormal nga kahikayan aron sila maipakita sa pagsabut. Mahalaga ang eksperimento upang matuklasan ang mga katotohanan ng Kalikasan. Ang eksperimento hinungdanon sa pagdiskubre sa mga kamatuoran sa Kinaiyahan. Kapag nangyari ang isang eksperimento, ang mga bahagi ng nasubok na hypothesis ay nagsisimula na magkasama, na bumubuo ng isang resulta at konklusyon. Kung nahinabo ang usa ka eksperimento, ang mga bahin sa nasulayan nga hypothesis gisugdan nga magkadungan, nga mahimong usa ka sangputanan ug konklusyon. Sa pamamagitan ng pagtatapos ng mga detalye, maaaring maunawaan ang isang pag-unawa sa Kalikasan. Pinaagi sa kini nga pagtapos sa mga detalye, mahibal-an ang usa ka pagsabut sa Kalikasan. Ngayon na nakarating na ang isang pag-unawa sa Kalikasan, maaaring makuha ang isang panukalang indikasyon. Karon nga naabut na ang usa ka pagsabut sa Kalikasan, mahimoÕg makuha ang usa ka hinungdan sa konklusyon. Para sa walang sinuman na matagumpay na sinisiyasat ang likas na katangian ng isang bagay sa bagay mismo; ang pagtatanong ay dapat mapalawak sa mga bagay na higit na magkakaugnay dito. Kay walay bisan usa nga malampuson nga nagsusi sa kinaiyahan sa usa ka butang sa butang mismo; ang pangutana kinahanglan nga ipadako sa mga butang nga labi ka daghan niini. Ipinaliwanag ni Francis Bacon kung paano tayo nakarating sa pag-unawa at kaalamang ito dahil sa prosesong ito sa pag-unawa sa mga kumplikado ng kalikasan. Gipatin-aw ni Francis Bacon kung giunsa naton ang pag-abut sa kini nga pagsabut ug kahibalo tungod sa kini nga proseso sa pagsabut sa mga komplikado sa kinaiyahan. Nakikita ng Bacon ang kalikasan bilang isang napaka banayad na pagiging kumplikado, na may kakayahang lahat ng enerhiya ng likas na pilosopo na ibunyag ang kanyang mga lihim. Nakita ni Bacon ang kinaiyahan ingon usa ka labi ka labi ka komplikado, nga nakahatag sa tanan nga kusog sa natural nga pilosopo nga ipadayag ang iyang mga sekreto. Inilarawan ni Bacon ang katibayan at katibayan na ipinahayag sa pamamagitan ng pagkuha ng isang tiyak na halimbawa mula sa likas na katangian at pagpapalawak ng halimbawa na iyon sa isang pangkalahatang, malaking pag-angkin ng kalikasan. Gihubit ni Bacon ang mga ebidensya ug ebidensya nga gipadayag pinaagi sa pagkuha sa usa ka piho nga ehemplo gikan sa kinaiyahan ug gipalapad kana nga panig-ingnan ngadto sa usa ka kinatibuk-an, dako nga pag-angkon sa kinaiyahan. Kapag naiintindihan natin ang mga detalye sa kalikasan, maaari nating malaman ang higit pa tungkol dito at maging surer ng mga bagay na nagaganap sa kalikasan, nakakakuha ng kaalaman at nakakakuha ng bagong impormasyon. Kung nahibal-an naton ang mga detalye sa kinaiyahan, mahimo naton nga mahibal-an ang labi pa bahin niini ug mahimong labi ka labi sa mga butang nga naggikan sa kinaiyahan, pag-angkon og kahibalo ug pagkuha sa bag-ong kasayuran. Ito ay hindi bababa sa muling pagkabuhay ng lubos na tiwala ni Bacon na ang mga induktibong pamamaraan ay maaaring magbigay sa amin ng panghuli at hindi pagkakamali na mga kasagutan tungkol sa mga batas at kalikasan ng uniberso. Dili kini labi pa nga nabuhi pag-usab ang labi ka labi nga pagsalig sa Bacon nga ang mga induktibong pamaagi makahatag kanato sa katapusan ug dili mawala nga mga tubag bahin sa mga balaod ug kinaiyahan sa uniberso. Sinasabi ni Bacon na kapag naintindihan natin ang mga bahagi ng kalikasan, maaari nating maunawaan nang mas mahusay ang kalikasan bilang isang buo dahil sa induction. Giingon ni Bacon nga kung nahibal-an naton ang mga bahin sa kinaiyahan, mahimo natong masabtan ang kinaiyanhon nga labi ka buotan tungod sa induction. Dahil dito, nagtapos si Bacon na ang lahat ng pag-aaral at kaalaman ay dapat makuha mula sa induktibong pangangatwiran. Tungod niini, gitapos ni Bacon nga ang tanan nga pagkat-on ug kahibalo kinahanglan makuha gikan sa induktibong pangatarungan. Sa panahon ng Pagpapanumbalik , ang Bacon ay karaniwang hinihiling bilang isang gabay na espiritu ng Royal Society na itinatag sa ilalim ni Charles II noong 1660. Panahon sa Pagpahiuli , ang Bacon sagad nga gihangyo ingon usa ka giya nga espiritu sa Royal Society nga gitukod ubos ni Charles II kaniadtong 1660. Sa panahon ng ika-18 siglo ng Enlightenment ng Pransya , ang di-metapisiko na diskarte ni Bacon sa agham ay naging mas impluwensya kaysa sa dualism ng kanyang Pranses kontemporaryong Descartes , at nauugnay sa pintas ng rehimeng ancien . Sa ika-18 nga siglo nga Enlightenment sa Pransya , ang pamaagi nga dili metapisiko sa Bacon sa siyensya nahimo nga labi ka impluwensyal kaysa dualism sa iyang Pranses nga kontemporaryo nga si Descartes , ug kauban sa pagsaway sa rehimeng ancien . Noong 1733 ipinakilala siya ni Voltaire sa isang madla ng Pranses bilang ama ng pang- agham na pamamaraan , isang pag-unawa na naging laganap sa mga 1750s. Sa 1733 gipaila siya ni Voltaire sa usa ka Pranses nga mamiminaw ingon ang amahan sa siyentipikanhong pamaagi , usa ka pagsabot nga nahimoÕg kaylap sa 1750s. Noong ika-19 na siglo ang kanyang diin sa inductionay muling nabuhay at binuo ni William Whewell , bukod sa iba pa. Sa ika-19 nga siglo ang iyang gibug-aton sa inductionnabuhi ug naugmad ni William Whewell , ug uban pa. Siya ay kinilala bilang Ama ng Eksperimentong Pilosopiya. Gihatagan siya og reputasyon nga Amahan sa Eksperimentong Pilosopiya. Sumulat din siya ng isang mahabang treatise sa Medisina, Kasaysayan ng Buhay at Kamatayan , na may mga likas at pang-eksperimentong obserbasyon para sa pagpapatagal ng buhay. Nagsulat usab siya usa ka taas nga treatise sa Medicine, History of Life and Death , nga adunay mga natural ug eksperimento nga obserbasyon alang sa pagpadayon sa kinabuhi. Ang isa sa kanyang mga biographers, ang istoryador na si William Hepworth Dixon. Ang usa sa iyang mga biographer, ang istoryador nga si William Hepworth Dixon. Ang impluwensya ni Bacon sa modernong mundo ay napakahusay na ang bawat tao na sumakay sa isang tren, ay nagpapadala ng isang telegrama, sumusunod sa isang araro ng singaw , nakaupo sa isang madaling upuan, tumatawid sa channel o ang Atlantiko. Ang impluwensya ni Bacon sa modernong kalibutan labi ka maayo nga ang matag tawo nga nagsakay sa usa ka tren, nagpadala usa ka telegrama, nagsunod sa usa ka pag-araro sa singaw , naglingkod sa usa ka dali nga lingkuranan, nagtabok sa channel o ang Atlantiko. Kumakain ng isang mahusay na hapunan, nasiyahan sa isang magandang hardin, o sumasailalim sa isang hindi masakit na operasyon ng operasyon, may utang sa kanya ng isang bagay. Nagkaon usa ka maayong panihapon, nalipay sa usa ka matahum nga tanaman, o nag-antus sa usa ka walay operasyon nga operasyon sa pag-opera, may bayad kaniya. Noong 1902 inilathala ni Hugo von Hofmannsthal ang isang kathang-isip na liham, na kilala bilang The Lord Chandos Letter , na pinuntahan kay Bacon at napetsahan ng 1603, tungkol sa isang manunulat na nakakaranas ng isang krisis sa wika. Niadtong 1902 gipatik ni Hugo von Hofmannsthal ang usa ka fictional nga sulat, na nailhan nga The Lord Chandos Letter , gi-address sa Bacon ug napetsahan ang 1603, bahin sa usa ka magsusulat nga nakasinati usa ka krisis sa sinultian. Kahit na ang mga gawa ni Bacon ay lubos na nakatutulong, ang kanyang argumento ay nahuhulog dahil ang pagmamasid at ang pang-agham na pamamaraan ay hindi ganap na kinakailangan para sa lahat. Bisan kung ang mga buhat ni Bacon labi ka hinungdanon, ang iyang lantugi nahulog tungod kay ang pag-obserbar ug ang pamaagi sa syensya dili hingpit nga gikinahanglan alang sa tanan. Ang Bacon ay tumatagal ng impormasyong pang-induktibo, tulad ng nakikita sa pamamagitan ng isa sa kanyang mga kawalang-kilos na nagsasabing. Gikuha ni Bacon ang layo nga paagi sa inductive, sama sa nakita sa usa sa iyang mga aphorism nga nag-ingon. Ang tao, bilang tagapaglingkod at tagapagsalin ng Kalikasan, ay maaaring magawa at maunawaan ang labis lamang na napagmasdan niya sa katotohanan o sa pag-iisip ng kurso ng kalikasan. Ang tawo, nga sulugoon ug tighubad sa Kalikasan, makahimo ug makasabut sa kadaghanan sama sa iyang naobserbahan sa tinuud o sa paghunahuna sa kurso sa kinaiyahan. Maliban dito ay wala siyang nalalaman kahit anuman at walang magagawa. Labi pa niini wala siya kahibalo bisan unsa ni makahimo bisan unsa. Bilang tao, may kakayahan tayong higit pa sa purong pagmamasid at maaaring gumamit ng pagbabawas upang mabuo ang mga teorya. Ingon mga tawo, kita adunay kaarang sa labi ka putli nga pag-obserba ug magamit ang pagkunhod aron maporma ang mga teyoriya. Sa katunayan, dapat nating gamitin ang pagbabawas dahil hindi kumpleto ang dalisay na induktibong pamamaraan ni Bacon. Sa tinuud, kinahanglan naton nga gamiton ang pagbawas tungod kay ang dili putli nga pamaagi sa indigay ni Bacon dili kompleto. Kaya, hindi lamang ang mga ideya ni Bacon ang bumubuo sa pamamaraang pang-agham na ginagamit natin ngayon. Sa ingon, dili ang mga ideya ni Bacon lamang ang nag-umol sa siyentipikong pamaagi nga gigamit naton karon. Kung ganoon ang kaso, hindi namin lubos na maiintindihan ang mga obserbasyon na ginagawa namin at bawasan ang mga bagong teorya. Kung mao kana ang kahimtang, dili kita hingpit nga mahibal-an ang mga obserbasyon nga atong gihimo ug ihikaw ang mga bag-ong teyoriya. Sinabi ng may-akda na si Ernst Mayr, Ang inductivism ay nagkaroon ng isang mahusay na vogue noong ikalabingwalong at unang bahagi ng ikalabinsiyam na siglo. Author Ernst Mayr nag-ingon, Inductivism may usa ka dakung uso sa ikanapulo ug walo ug sa sayo sa ikanapulo ug siyam nga siglo. Ngunit malinaw na ngayon na ang isang panimulang induktibong diskarte ay medyo payat. Apan kini mao ang karon tin-aw nga usa ka lang pangagpas nga paagi mao na sterile. Itinuturo ni Mayr na ang isang induktibong diskarte sa sarili lamang ay hindi gumagana. Gipunting ni Mayr nga ang usa ka induktibong pamaagi sa kaugalingon lang dili molihok. Maaaring obserbahan ng isang tao ang isang eksperimento nang maraming beses, ngunit hindi pa rin makagawa ng mga pangkalahatang pangkalahatan at tama na maunawaan ang kaalaman. Ang usa ka tawo makamatikod sa usa ka eksperimento sa daghang beses, apan wala gihapon makahimo paghimo nga mga pag-uswag ug husto nga masabtan ang kahibalo. Ang induktibong pamamaraan ni Bacon ay kapaki-pakinabang, ngunit hindi kumpleto at nag-iwan ng mga gaps. Ang induktibong pamaagi ni Bacon mapuslanon, apan dili kompleto ug nagbilin nga mga gaps. Gayunpaman, kapag pinagsama sa mga ideya ni Descartes, ang mga gaps ay napuno sa induktibong pamamaraan ni Bacon. Bisan pa, kung giubanan sa mga ideya ni Descartes, ang mga kal-ang napuno sa pamaagi sa pagpaayo ni Bacon. Ang pag-asa sa kalikasan bilang inilalagay ito ni Bacon, nag-uugnay sa impormasyon na nakuha mula sa pagmamasid, pagpapagana ng mga hipotesis at teorya upang maging mas epektibo. Ang pagpaabut sa kinaiyahan ingon nga gibutang kini ni Bacon, nagkonektar ang kasayuran nga nakuha gikan sa pag-obserbar, nga nagpahimo sa mga hipotesis ug mga teyoriya nga mahimong labi ka epektibo. Ang mga induktibong ideya ni Bacon ngayon ay may higit na halaga. Jurgen Klein, na sinaliksik Bacon at sinuri ang kanyang mga gawa, sabi, Ang pasaklaw paraan nakakatulong ang isip ng tao upang mahanap ang isang paraan upang alamin makatotohanan kaalaman. Ang mga panguna nga ideya ni Bacon karon adunay dugang nga kantidad. Jurgen Klein, nga nanukiduki Bacon ug analisar sa iyang mga buhat, nag-ingon, Ang pangagpas nga pamaagi makatabang sa tawhanong hunahuna sa pagpangita sa usa ka paagi sa pagtino matinud-anon nga kahibalo. Ipinakita ni Klein ang kahalagahan na totoong dinadala ng pamamaraan ni Bacon. Gipakita ni Klein ang kantidad nga tinuod nga gidala sa pamaagi ni Bacon. Hindi ito isang halaga na nakatayo sa sarili nito, sapagkat mayroon itong mga butas, ngunit ito ay isang halaga na sumusuporta at nagpapalakas. Dili kini bili nga mobarug sa kaugalingon, tungod kay kini adunay mga lungag, apan kini usa ka bili nga nagsuporta ug nagpalig-on. Ang induktibong pamamaraan ay makikita bilang isang tool na ginamit kasabay ng iba pang mga ideya, tulad ng pagbabawas, na lumilikha ngayon ng isang pamamaraan na kung saan ay pinaka-epektibo at ginagamit ngayon: ang pang-agham na pamamaraan. Ang paagi sa induktibo makita ingon usa ka himan nga gigamit ubay sa uban pang mga ideya, sama sa pagkunhod, nga karon naghimo usa ka pamaagi nga labing epektibo ug gigamit karon: ang pamaagi sa syensya. Ang induktibong pamamaraan ay mas kilalang sa pang-agham na pamamaraan kaysa sa iba pang mga ideya, na humahantong sa maling kuru-kuro, ngunit ang pag-alis ay mayroong suporta sa mga ideya. Ang pamaagi sa induktibo nga labi ka prominente sa pamaagi sa syensya kaysa sa ubang mga ideya, nga mosangput sa sayop nga pagsabut, apan ang nakawang nga kini adunay pagsuporta sa mga ideya. Ang pamamaraang pang-agham ni Francis Bacon ay lubos na maimpluwensyang, ngunit binuo para sa kanyang sariling kabutihan, dahil lahat ng magagaling na ideya. Ang pamaagi sa siyentipiko ni Francis Bacon hilabihan kaimpluwensyado, apan gipalambo alang sa iyang kaugalingon nga kaayohan, ingon ang tanan nga daghang mga ideya. Isang selyong Newfoundland, na nagbabasa ng Lord Bacon - ang gabay na espiritu sa scheme ng kolonisasyon. Usa ka selyo sa Newfoundland, nga mabasa nga Lord Bacon - ang naggiya nga espiritu sa pamaagi sa kolonisasyon. Ang Bacon ay may pangunahing papel sa pagtatatag ng mga kolonya ng Britanya sa Hilagang Amerika , lalo na sa Virginia , Carolinas at Newfoundland sa hilagang-silangan ng Canada. Si Bacon adunay hinungdan nga papel sa pag-establisar sa mga kolonya sa Britanya sa North America , labi na sa Virginia , Carolinas ug Newfoundland sa amihanan-sidlakang Canada. Ang ulat ng kanyang gobyerno sa The Virginia Colony ay isinumite noong 1609. Ang iyang taho sa gobyerno sa The Virginia Colony gisumite kaniadtong 1609. Noong 1610 Bacon at ang kanyang mga kasama ay nakatanggap ng isang charter mula sa hari upang mabuo ang Tresurer at ang Companye of Adventurers at tagatanim ng Cittye ng London at Bristoll para sa Collonye o plantacon sa Newfoundland , at ipinadala si John Guy upang makahanap ng isang kolonya doon. Niadtong 1610 si Bacon ug ang iyang mga kaubanan nakadawat usa ka charter gikan sa hari aron maporma ang Tresurer ug ang Companye of Adventurers ug planter sa Cittye sa London ug Bristoll para sa Collonye o plantacon sa Newfoundland , ug gipadala si John Guy aron makit-an ang usa ka kolonya didto. Si Thomas Jefferson , ang pangatlong Pangulo ng Estados Unidos, ay sumulat: Bacon, Locke at Newton. Si Thomas Jefferson , ang ikatulo nga Presidente sa Estados Unidos, misulat: Bacon, Locke ug Newton. Itinuturing ko ang mga ito bilang tatlong pinakadakilang mga kalalakihan na nabuhay, nang walang anumang pagbubukod, at bilang inilatag ang pundasyon ng mga superstrukture na itinaas sa mga Siyensya sa Physical at Moral . Giisip ko sila ingon ang tulo nga labing bantugan nga mga tawo nga nabuhi, nga walaÕy bisan unsa, ug ingon nga gipahimutang ang pundasyon sa mga superstrukture nga gipadako sa siyensya sa Physical ug Moral . Noong 1910, ang Newfoundland ay naglabas ng selyo ng selyo upang gunitain ang papel ni Bacon sa pagtatatag ng kolonya. Inilalarawan ng stamp ang Bacon bilang ang gabay na espiritu sa Mga scheme ng Kolonisasyon noong 1610. Sa 1910 ang Newfoundland nag-isyu sa selyo sa selyo aron paghinumdom sa papel ni Bacon sa pag-establisar sa kolonya. Gihulagway sa selyo ang Bacon nga giya nga espiritu sa Scheme sa Kolonisasyon kaniadtong 1610. Bukod dito, naniniwala ang ilang mga iskolar na siya ang may pananagutan sa pagbalangkas, noong 1609 at 1612, ng dalawang tsart ng gobyerno para sa Virginia Colony. Dugang pa, ang pipila ka mga eskolar nagtuo nga siya ang may kaakohan alang sa pagbalor, kaniadtong 1609 ug 1612, sa duha ka mga tsart sa gobyerno alang sa Virginia Colony. Itinuring ni William Hepworth Dixon na ang pangalan ni Bacon ay maaaring maisama sa listahan ng mga Tagapagtatag ng Estados Unidos. Giisip ni William Hepworth Dixon nga ang ngalan ni Bacon mahimong maapil sa listahan sa mga Founders of the United States. Kahit na ilan sa kanyang mga panukala para sa reporma sa batas ay pinagtibay sa kanyang buhay, ang ligal na legacy ni Bacon ay itinuturing ng magazine na New Scientist noong 1961 na naimpluwensyahan ang pagbuo ng Napoleonic Code pati na rin ang mga reporma sa batas na ipinakilala ng ika-19 na siglo na Punong Ministro ng British na Sir Robert Peel . Bisan kung pila sa iyang mga sugyot alang sa reporma sa balaud gisagop sa iyang kinabuhi, ang ligal nga panulundon ni Bacon giisip sa magasin nga New Scientist kaniadtong 1961 nga naimpluwensyahan ang paghulma sa Napoleonic Code ingon man usab ang mga reporma sa balaud nga gipaila sa ika-19 ng siglo nga Punong Ministro sa Britanya nga Sir Robert Peel . Ang istoryador na si William Hepworth Dixon ay tinukoy ang Napoleonic Code bilang ang nag-iisang sagisag ng pag-iisip ni Bacon. Ang istoryador nga si William Hepworth Dixon nagtumong sa Napoleonic Code ingon nga bugtong nga gilangkuban sa hunahuna ni Bacon. Na sinasabi na ang ligal na gawain ni Bacon ay may higit na tagumpay sa ibang bansa kaysa sa natagpuan sa bahay, at sa Pransya ito ay namumulaklak. at dumating sa prutas . Nga nag-ingon nga ang legal nga buhat ni Bacon adunay mas daghang kalampusan sa gawas sa nasud nga nakit-an sa balay, ug nga sa Pransiya kini namulak. ug moabut sa bunga . Ang Harvey Wheeler na nauugnay kay Bacon, sa Verulamium ni Francis Bacon ang Karaniwang Batas ng Batas ng The Modern in English Science and Culture , ang paglikha ng mga nakikilala na tampok ng modernong karaniwang sistema ng batas. Ang Harvey Wheeler nga gipahinungod ni Bacon, sa Verulamium ni Francis Bacon ang Kasagaran nga Balaod sa Balaod sa The Modern in English Science and Culture , ang paghimo sa kini nga mga lahi sa moderno nga sistema sa balaod. Gamit ang mga kaso bilang repositories ng katibayan tungkol sa hindi nakasulat na batas. Gamit ang mga kaso isip repository of ebidensya bahin sa dili nakasulat nga balaod. Pagtukoy ng kaugnayan ng mga nauna sa pamamagitan ng pagbubukod ng mga prinsipyo ng ebidensya at lohika. Pagtino sa kaangayan sa mga nauna pinaagi sa pag-eksklusibo nga mga baruganan sa ebidensya ug lohika. Pagpapagamot ng tumututol sa mga ligal na salawal bilang mga hypotheses ng kalaban tungkol sa aplikasyon ng hindi nakasulat na batas sa isang bagong hanay ng mga katotohanan. Pagtratar sa pagsupak sa ligal nga mga pahimangno ingon mga pagbutangbutang sa kaaway bahin sa pagpadapat sa dili gisulat nga balaod sa usa ka bag-o nga hugpong sa mga kamatuoran. Sa huling bahagi ng ika-18 siglo ng ilang mga hurado ay nagpahayag pa rin ng batas sa halip na ang mga katotohanan, ngunit bago pa matapos ang ika-17 siglo. Katapusan sa ika-18 nga siglo ang pipila ka mga pagyubit nagpahayag gihapon sa balaod imbis sa mga kasayuran. ipinaliwanag ni Sir Matthew Hale ang modernong pangkaraniwang pamamaraan ng adjudication ng batas at kinilala si Bacon bilang imbentor ng proseso ng pagtuklas ng mga hindi nakasulat na batas mula sa Mga ebidensya ng kanilang mga aplikasyon. Apan sa wala pa matapos ang ika-17 nga siglo si Sir Matthew Hale nga gipatin-aw ang modernong komon nga pamaagi sa pagpihig sa balaod ug giila si Bacon ingon ang imbentor sa proseso sa pagdiskobre sa walaÕy gisulat nga mga balaod gikan sa Mga ebidensya sa ilang mga aplikasyon. Ang pamamaraan ay pinagsama ang empiricism at inductivism sa isang bagong paraan na upang ipahiwatig ang lagda nito sa marami sa mga natatanging tampok ng modernong lipunang Ingles . Ang paagi nga gihiusa ang empiricismo ug inductivism sa usa ka bag-ong paagi nga mao ang pagpahamtang sa timaan sa daghang mga lahi nga lahi sa moderno nga katilingban sa Ingles . Sinulat ni Paul H. Kocher na ang Bacon ay itinuturing ng ilang mga hurado na maging ama ng modernong Jurisprudence . Gisulat ni Paul H. Kocher nga ang Bacon giisip nga pipila ka mga hurado nga amahan sa modernong Jurisprudence . Si Bacon ay ginugunita sa isang estatwa sa Grey's , South Square sa London kung saan natanggap niya ang kanyang ligal na pagsasanay, at kung saan siya ay nahalal na Treasurer of the Inn noong 1608. Si Bacon gisaulog sa usa ka estatwa sa Grey's Inn , South Square sa London diin nadawat niya ang iyang ligal nga pagbansay, ug kung diin siya napili nga Treasurer of the Inn kaniadtong 1608. Karamihan sa mga kamakailan-lamang na iskolar sa jurisprudence ni Bacon ay nakatuon sa kanyang pagsusulong sa pagpapahirap bilang isang legal na pag-urong sa korona. Ang labi pa nga bag-o nga iskolar sa jurisprudence ni Bacon nakatuon sa iyang pagpasiugda sa pagsakit ingon usa ka legal nga pagtugot alang sa korona. Si Bacon mismo ay hindi isang estranghero sa silid ng pagpapahirap; sa kanyang iba't ibang mga ligal na kakayahan sa parehong paghari nina Elizabeth I at James I, si Bacon ay nakalista bilang isang komisyonado sa limang mga warrants sa pagpapahirap. Si Bacon mismo dili estranghero sa silid sa pagsakit; sa iyang lainlaing mga ligal nga kapasidad sa paghari ni Elizabeth I ug James I, si Bacon nakalista isip usa ka komisyonado sa lima ka mga warrant of torture. Noong 1613, Sa isang liham na hinarap kay King James I tungkol sa lugar ng pagpapahirap sa loob ng batas ng Ingles, kinilala ng Bacon ang saklaw ng pagpapahirap bilang isang paraan upang mapalawak pa ang pagsisiyasat ng mga banta sa estado. Sa 1613, Sa usa ka sulat nga gitumong kay Haring James I sa pangutana sa lugar sa pagsakit sa sulud sa English law, gipaila ni Bacon ang sakup sa pagsakit ingon usa ka paagi aron mapadayon ang pagsusi sa mga hulga sa estado. Sa mga kaso ng mga treason. Sa mga kaso sa mga pag-antos. Ang pagpapahirap ay ginagamit para sa pagtuklas, at hindi para sa ebidensya. Ang pagsakit gigamit alang sa pagdiskubre, ug dili alang sa ebidensya. Para sa Bacon, ang pagpapahirap ay hindi isang panukalang-batas, isang inilaan na porma ng panunupil ng estado, ngunit sa halip ay nag-alok ng isang modus operandi para sa ahente ng gobyerno na inatasan sa pag-alis ng mga gawa ng pagtataksil. Alang sa Bacon, ang pagsakit dili usa ka pagsukol, usa ka gitinguha nga porma sa pagsupak sa estado, apan sa baylo nagtanyag usa ka modus operandi alang sa ahente sa gobyerno nga gitugyanan sa pagbukas sa mga buhat sa pagbudhi. Francis Bacon binuo ang ideya na ang isang pag-uuri ng kaalaman ay dapat maging unibersal habang pinangangasiwaan ang lahat ng posibleng mga mapagkukunan. Gipangunahan ni Francis Bacon ang ideya nga ang usa ka klasipikasyon sa kahibalo kinahanglan nga unibersal samtang pagdumala sa tanan nga posible nga mga kahinguhaan. Sa kanyang progresibong pananaw, ang sangkatauhan ay magiging mas mahusay kung ang pag-access sa mga mapagkukunan ng edukasyon ay ibinigay sa publiko, samakatuwid ang pangangailangan upang ayusin ito. Sa iyang progresibo nga pagtan-aw, ang tawo mahimong labi ka maayo kung ang pag-access sa mga kapanguhaan sa edukasyon gihatag sa publiko, busa ang panginahanglan sa pag-organisar niini. Ang kanyang diskarte sa pag-aaral ay muling nagbago sa pananaw ng Kanluran ng teoryang kaalaman mula sa isang indibidwal tungo sa isang interes sa lipunan. Ang iyang pamaagi sa pagkat-on nagbag-o sa pagtan-aw sa Kasadpan bahin sa teorya sa kahibalo gikan sa usa ka tawo ngadto sa usa ka interes sa sosyal. Ang orihinal na pag-uuri na iminungkahi ni Bacon ay inayos ang lahat ng mga uri ng kaalaman sa tatlong pangkalahatang grupo: kasaysayan, tula, at pilosopiya. Ang orihinal nga klasipikasyon nga gisugyot ni Bacon naghan-ay sa tanan nga mga matang sa kahibalo sa tulo nga kinatibuk-ang mga grupo: kasaysayan, balak, ug pilosopiya. Ginawa niya iyon batay sa kanyang pag-unawa sa kung paano naproseso ang impormasyon: memorya, imahinasyon, at dahilan, ayon sa pagkakabanggit. Gibuhat niya kana base sa iyang pagsabut kung giunsa ang pagproseso sa kasayuran: panumduman, paghanduraw, ug pangatarungan, matag usa. Ang kanyang pamamaraan na pamamaraan sa pagkategorya ng kaalaman ay magkakasabay sa kanyang mga prinsipyo ng mga pamamaraang pang-agham. Ang iyang pamaagi nga pamaagi sa pagkalkula sa kahibalo nahibal-an sa iyang mga baruganan sa mga pamaagi sa syentipiko. Ang mga sinulat ni Bacon ay ang panimulang punto para kay William Torrey Harris sistema ng pag-uuri para sa mga aklatan sa Estados Unidos noong ikalawang kalahati ng 1800s. Ang sinulat ni Bacon mao ang sinugdanan sa punto ni William Torrey Harris sistema sa pag-uuri alang sa mga librarya sa Estados Unidos kaniadtong ikaduha nga katunga sa mga 1800. Ang Baconian hypothesis ng Shakespearean na may akda , na unang iminungkahi sa kalagitnaan ng ika-19 na siglo, ipinagpalagay na isinulat ni Francis Bacon ang ilan o kahit na ang lahat ng mga pag-play na sinasadya na iniugnay kay William Shakespeare . Ang pagbuotan sa Baconian sa tagsulat sa Shakespearean , una nga gisugyot sa tungatunga sa ika-19 nga siglo, nag-ingon nga gisulat ni Francis Bacon ang pipila o bisan ang tanan nga mga dula nga gihimo sa kombinente nga gihimo ni William Shakespeare . Si Francis Bacon ay madalas na nagtipon kasama ang mga kalalakihan sa Grey's Inn upang talakayin ang politika at pilosopiya, at upang subukan ang iba't ibang mga eksena sa teatro na inamin niya ang pagsusulat. Si Francis Bacon kanunay nga nagpundok kauban ang mga lalaki sa Grey's Inn aron hisgutan ang politika ug pilosopiya, ug aron masulayan ang lainlaing mga talan-awon sa teatro nga iyang giangkon nga nagsulat. Ang di-umanoÕy koneksyon ni Bacon sa mga Rosicrucians at Freemason ay malawak na tinalakay ng mga may-akda at iskolar sa maraming mga libro. Ang giingong koneksyon ni Bacon sa mga Rosicrucians ug Freemason kaylap nga gihisgutan sa mga tagsulat ug mga iskolar sa daghang mga libro. Gayunpaman, ang iba, kabilang si Daphne du Maurier sa kanyang talambuhay ng Bacon, ay nagtalo na walang matibay na ebidensya upang suportahan ang mga pag-aangkin ng pagkakasangkot sa mga Rosicrucians. Bisan pa, ang uban, lakip si Daphne du Maurier sa iyang biograpiya sa Bacon, nangatarungan nga walaÕy hinungdan nga ebidensya nga nagsuporta sa mga pag-angkon nga adunay kalabotan sa mga Rosicrucian. Frances Yates hindi ginagawa ang pag-angkin na si Bacon ay isang Rosicrucian, ngunit nagpapakita ng katibayan na siya ay gayunpaman ay kasangkot sa ilan sa mga mas sarado na mga kilusang intelektwal sa kanyang panahon. Frances Yates wala mag-angkon nga ang Bacon usa ka Rosicrucian, apan naghatag pamatuod nga bisan pa nahilambigit siya sa pila nga labi nga sirado nga mga kalihukang intelektwal sa iyang adlaw. Nagtalo siya na ang kilusan ni Bacon para sa pagsulong ng pag-aaral ay malapit na nauugnay sa kilusang Aleman na Rosicrucian, habang ang New Atlantis ng Bacon ay naglalarawan ng isang lupang pinamamahalaan ng mga Rosicrucians. Gipanghimatuud niya nga ang kalihokan ni Bacon alang sa pag-uswag sa pagkat-on suod nga nalambigit sa kalihukan sa Aleman nga Rosicrucian, samtang ang New Atlantis sa Bacon naglarawan sa usa ka yuta nga gimando sa Rosicrucians. Tila nakita niya ang kanyang sariling kilusan para sa pagsulong ng pagkatuto upang maging kaayon sa mga ideyang Rosicrucian. Nakita niya ang iyang kaugalingon nga kalihukan alang sa pag-uswag sa pagkat-on nga nahiuyon sa mga mithi sa Rosicrucian. Ang ugnayan sa pagitan ng akda ni Bacon at ng mga ideyang Rosicrucians na sinasabing nahanap ni Yates ay ang pagsunud-sunod ng mga hangarin na ipinahayag ng Rosicrucian Manifestos at plano ni Bacon ng isang Mahusay na Instauration. Ang kalambigitan sa buhat ni Bacon ug ang mga mithi sa mga taga-Rosicrucians nga giisip ni Yates mao ang pagpahiuyon sa mga katuyoan nga gipahayag sa Rosicrucian Manifestos ug plano ni Bacon sa usa ka Dakong Instauration. Para sa dalawa ay nanawagan para sa repormasyon ng parehong banal na Diyos at pag-unawa ng tao , pati na rin ang parehong may pagtingin sa layunin ng pagbabalik ng sangkatauhan sa estado bago ang Pagbagsak . Alang sa duha nagtawag alang sa usa ka repormasyon sa pareho nga banal nga Diyos ug tawhanon nga pagsabut , ingon man ang duha adunay pagtan-aw sa katuyoan sa pagbalik sa katawhan sa kahimtang sa wala pa ang Pagkapukan . Ang isa pang pangunahing link ay sinabi na maging ang pagkakahawig sa pagitan ni Bacon New Atlantis at ang German Rosicrucian Johann Valentin Andreae ni Paglalarawan ng Republika ng Christianopolis (1619). Laing mayor nga link giingon nga sa dagway sa taliwala sa ni Bacon Bag-ong Atlantis ug sa Aleman nga Rosicrucian Johann Valentin Andreae ni Description sa Republika sa Christianopolis (1619). Inilarawan ni Andreae ang isang utopong isla kung saan theosophy Christianat inilapat ang agham na pinasiyahan. Gihulagway ni Andreae ang usa ka isla nga utopiko diin ang theosophy sa Christianug gipadapat ang siyensya nagpahamtang. Kung saan ang espirituwal na katuparan at aktibidad ng intelektwal ay ang pangunahing mga layunin ng bawat indibidwal. Diin ang espirituhanon nga katumanan ug kalihokan sa intelektwal naglangkob sa mga nag-unang katuyoan sa matag indibidwal. Ang mga pang-agham na hangarin na ang pinakamataas na pang-intelektwal na tungkulin - na nauugnay sa pagkamit ng espirituwal na pagiging perpekto. Ang pangagpas nga siyentipiko nga labing kataas nga tawag sa intelektuwal - nalambigit sa pagkab-ot sa espirituhanong kahingpitan. Ang isla ng Andreae ay naglalarawan din ng isang mahusay na pagsulong sa teknolohiya. Ang isla sa Andreae naglarawan usab sa usa ka maayo nga pag-uswag sa teknolohiya. Na may maraming mga industriya na pinaghiwalay sa iba't ibang mga zone na nagtustos ng mga pangangailangan ng populasyon - na nagpapakita ng mahusay na pagkakatulad sa mga pamamaraan at layunin ng pang-agham ni Bacon. Nga adunay daghang mga industriya nga gibulag sa lainlaing mga zone nga naghatag mga panginahanglan sa populasyon nga nagpakita sa kaamgid sa mga pamaagi ug katuyoan sa siyensya ni Bacon. Habang tinatanggihan ang mga teoryang pagsasabwatan ng okultong nakapaligid sa Bacon at ang pag-angkin na personal na kinilala si Bacon bilang isang Rosicrucian, ang mananalaysay na intelektwal na si Paolo Rossi ay nagtalo para sa isang impluwensya ng okultiko sa pagsulat ng pang-agham at relihiyon ni Bacon. Samtang gisalikway ang mga teorya sa panagkunsabo sa okulto nga naglibot sa Bacon ug ang pag-angkon nga si Bacon personal nga gipaila ingon usa ka Rosicrucian, intelektwal nga istoryador nga si Paolo Rossi nangatarungan alang sa usa ka okultibo nga impluwensya sa pagsulat sa siyensya ug relihiyon ni Bacon. Nagtalo siya na pamilyar si Bacon sa maagang modernong teksto ng alchemical at na ang mga ideya ni Bacon tungkol sa aplikasyon ng agham ay may mga ugat sa mga ideya ng mahiwagang Renaissance tungkol sa agham at magic na pinangangasiwaan ang sangkatauhan ng kalikasan. Siya nangatarungan nga si Bacon pamilyar sa unang mga moderno nga teksto sa alchemical ug nga ang mga ideya ni Bacon bahin sa pagpadapat sa siyensya adunay mga hinungdan sa mga ideya sa mahika nga Renaissance bahin sa syensya ug salamangka nga nagpadali sa pagmando sa tawo sa kinaiyahan. Lalo pang binibigyang kahulugan ng Rossi ang paghahanap ni Bacon para sa mga nakatagong kahulugan sa mitolohiya at pabula sa mga teksto tulad ng The Wisdom of the Ancients bilang tagumpay ng naunang okultista at Neoplatonicpagtatangka upang mahanap ang nakatagong karunungan sa mga alamat ng pre-Christian. Gipasabut pa ni Rossi ang pagpangita ni Bacon alang sa mga tinago nga kahulugan sa mito ug sugilanon sa mga teksto sama sa The Wisdom of the Ancients nga nagsunod sa una nga okultista ug Neoplatonicmisulay sa pagpangita sa tinago nga kaalam sa mga mitolohiya sa wala pa ang Kristiyano. Tulad ng ipinahiwatig ng pamagat ng kanyang pag-aaral, gayunpaman, inaangkin ni Rossi na sa huli ay tinanggihan ni Bacon ang pilosopikal na mga pundasyon ng occultism nang siya ay dumating upang bumuo ng isang anyo ng modernong agham. Ingon sa gipakita sa titulo sa iyang pagtuon, bisan pa, giangkon ni Rossi nga sa ulahi gisalikway ni Bacon ang mga pilosopikanhong pundasyon sa okultismo sa pag-abut niya aron mapalambo ang usa ka porma sa modernong siyensya. Ang pagsusuri at paghahabol ni Rossi ay pinalawak ni Jason Josephson-Storm sa kanyang pag-aaral, The Myth of Disenchantment . Ang pagtuki ug pag-angkon ni Rossi gipadako sa Jason Josephson-Storm sa iyang pagtuon, The Myth of Disenchantment . Tumanggi din ang Josephson-Storm sa mga teorya ng pagsasabwatan sa paligid ng Bacon at hindi ginagawa ang pag-aangkin na si Bacon ay isang aktibong Rosicrucian. Gisalikway usab ni Josephson-Storm ang mga teorya sa konspirasyon nga naglibot sa Bacon ug wala mohimo sa pag-angkon nga ang Bacon usa ka aktibo nga Rosicrucian. Gayunpaman, ipinagtalo niya na ang pagtanggi ni Bacon ay talagang nagtangka ng isang pagtatangka na linisin ang magic ng mga Katolikong, demonyo, at esoterikong impluwensya at upang maitaguyod ang mahika bilang isang larangan ng pag-aaral at aplikasyon na kahalintulad ang pangitain ni Bacon ng agham. Bisan pa, siya nangatarungan nga ang pagsalikway ni Bacon sa tinuud nga naglangkub usa ka pagsulay sa paglimpyo sa salamangka sa mga impluwensya sa Katoliko, demonyo, ug esoteric ug paghimutang sa salamangka ingon usa ka natad sa pagtuon ug aplikasyon nga kaamgid sa panan-aw ni Bacon sa siyensya. Bukod dito, ang Josephson-Storm ay nagtalo na si Bacon ay gumuhit sa mga mahiwagang ideya kapag nabuo ang kanyang eksperimentong pamamaraan. Labut pa, si Josephson-Storm nangatarungan nga si Bacon nagbaton sa mga ideya nga katingalahan sa pagpalambo sa iyang pamaagi sa pag-eksperimento. Nakahanap ang Josephson-Storm ng katibayan na itinuturing ni Bacon ang kalikasan na isang nilalang na nabubuhay, na napapaligiran ng mga espiritu. Ang Josephson-Storm nakit-an nga ebidensya nga giisip ni Bacon nga ang kinaiyahan usa ka buhi nga nilalang, gipuy-an sa mga espiritu. Itinutuon ang pananaw ni Bacon sa pamamahala ng tao at aplikasyon ng kalikasan na aktwal na nakasalalay sa kanyang pagka-espiritwal at pagkatao ng kalikasan. Nangatarungan ang mga panan-aw ni Bacon sa pagdumala sa tawo ug pagpadapat sa kinaiyahan sa tinuud nagdepende sa iyang pagka-espirituhanon ug pagkilala sa kinaiyahan. Inihayag ng samahan ng Rosicrucian na AMORC na si Bacon ay ang Imperator (pinuno) ng Rosicrucian Order sa parehong England at ang kontinente ng Europa, at sana ay ituro ito sa kanyang buhay. Giingon sa samahan sa Rosicrucian nga AMORC nga si Bacon mao ang Imperator (pinuno) sa Rosicrucian Order sa parehong Inglatera ug sa European nga kontinente, ug unta gimandoan kini sa iyang kinabuhi. Ang impluwensya ni Bacon ay maaari ding makita sa iba't ibang mga may-akda sa relihiyon at ispiritwal, at sa mga pangkat na ginamit ang kanyang mga akda sa kanilang sariling mga sistema ng paniniwala. Ang impluwensya ni Bacon makita usab sa lainlaing mga tagsulat sa relihiyon ug espirituhanon, ug sa mga grupo nga gigamit ang iyang mga sinulat sa ilang kaugalingon nga mga sistema sa pagtuo. Empiricism Foundationalism Konsepto hindi direktang pagiging totoo ang teorya ng korespondensya ng katotohanan teorya ng ideational ng kahulugan corpuscularianism kontrata sa lipunan likas na batas liberalismo. Empiricism Foundationalism Konsepsyonismo dili direkta nga realismo Ang teorya sa korespondensya sa kamatuoran teorya sa ideya sa panghunahuna corpuscularianism kasabutan sa sosyal kinaiyanhon nga balaod liberalismo. Si John Locke FRS ay isang pilosopong Ingles at manggagamot , na malawak na itinuturing na isa sa mga pinaka-impluwensyang tagapag-isip ng Enlightenment at karaniwang kilala bilang Ama ng Liberalismo . Si John Locke FRS mao ang usa ka pilosopo ug doktor sa Ingles , nga kaylap nga giisip nga usa sa labing impluwensyal nga mga hunahuna sa Enlightenment ug naila nga Amahan sa Liberalismo . Itinuturing na isa sa una sa mga British empiricists , kasunod ng tradisyon ni Sir Francis Bacon , ang Locke ay pantay na mahalaga sa teorya ng kontrata sa lipunan . Giisip nga usa sa una sa mga British empiricists , subay sa tradisyon ni Sir Francis Bacon , parehas nga hinungdanon ang Locke sa teorya sa kontrata sa sosyal . Ang kanyang trabaho ay lubos na nakaapekto sa pag-unlad ng epistemology atpilosopiyang pampulitika . Ang iyang buhat nakaapekto kaayo sa pag-uswag sa epistemology ugpilosopiya sa politika . Naimpluwensyahan ng kanyang mga sinulat sina Voltaire at Jean-Jacques Rousseau , maraming mga nag- iisip ng Scottish Enlightenment , pati na rin ang mga rebolusyonaryong Amerikano . Ang iyang mga sinulat nakaimpluwensya sa Voltaire ug Jean-Jacques Rousseau , daghang mga hunahuna sa Scottish Enlightenment , ingon man mga rebolusyonaryo sa Amerika . Ang kanyang mga kontribusyon sa klasikal na republicanism at teoryang liberal ay makikita sa Deklarasyon ng Kalayaan ng Estados Unidos . Ang iyang mga kontribusyon sa klasikal nga republikanismo ug teorya sa liberal gipakita sa Deklarasyon sa Kalayaan sa Estados Unidos . Ang teorya ng pag-iisip ni Locke ay madalas na binanggit bilang pinagmulan ng mga modernong konsepto ng pagkakakilanlan at ang sarili , na namumula sa kilalang mga pilosopo tulad ng Rousseau, David Hume , at Immanuel Kant . Ang teorya sa panghunahuna ni Locke kanunay nga gikutlo ingon ang sinugdanan sa modernong mga konsepto sa pagkakakilanlan ug sa kaugalingon , nga naghunahuna sa buhat sa mga pilosopo sama sa Rousseau, David Hume , ug Immanuel Kant . Si Locke ang una upang tukuyin ang sarili sa pamamagitan ng isang pagpapatuloy ng kamalayan . Si Locke ang una nga nagpatin-aw sa kaugalingon pinaagi sa usa ka pagpadayon sa panumduman . Ini-post niya iyon, sa pagsilang, ang isip ay isang blangko na slate, o tabula na pakiramdam . Gi-post niya nga, sa pagkahimugso, ang hunahuna usa ka blangko nga blate, o tabula nga rasa . Taliwas sa pilosopiya ng Cartesian batay sa mga nauna nang konsepto, pinanatili niya na ipinanganak tayo nang walang mga likas na ideya , at ang kaalaman ay sa halipnatutukoy lamang sa pamamagitan ng karanasan na nagmula sa pang- unawa sa pang- unawa , isang konsepto na kilala ngayon bilang empiricism . Sukwahi sa pilosopiya sa Cartesian base sa mga nahauna nga konsepto, gipadayon niya nga natawo kita nga walaÕy mga ideya , ug kana nga kahibalo sa baylo.natino pinaagi lamang sa kasinatian nga nakuha gikan sa pagsabot sa hunahuna , usa ka konsepto nga karon nailhan nga empiricism . Nagpapakita ng ideolohiya ng agham sa kanyang mga obserbasyon, kung saan ang isang bagay ay dapat na may kakayahang masuri nang paulit-ulit at walang anupaman na maiiwasan, sinabi ni Locke na kahit anong isulat ko, sa sandaling natuklasan ko ito na hindi totoo, ang aking kamay ay magiging pasulong na ihagis sa apoy. Nagpakita sa ideolohiya sa siyensya sa iyang mga obserbasyon, diin ang usa ka butang kinahanglan nga masulayan nga sulayan nga sulayan ug walaÕy bisan unsa nga nahigawas gikan sa pagkauyonan, giingon ni Locke nga bisan unsang gisulat ko, sa diha nga nahibal-an ko nga dili kini tinuod, ang akong kamot mao ang pasulong sa paglabay sa kalayo. Ang ganyan ay isang halimbawa ng paniniwala ni Locke sa empiricism. Ang ingon usa ka pananglitan sa pagsalig ni Locke sa empiricism. Hinahamon ang gawain ng iba, sinabi ni Locke na itinatag ang pamamaraan ng introspection , ibig sabihin, ang pag-obserba ng mga emosyon at pag-uugali ng sarili. Gihagit ang buhat sa uban, si Locke giingon nga nagpatindog sa pamaagi sa pagsusi , nga mao ang pag-obserbar sa mga emosyon ug pamatasan sa kaugalingon. Nabautismuhan siya nang araw ding iyon, dahil pareho ng kanyang mga magulang ay Puritans . Siya gibautismohan sa maong adlaw, ingon nga ang duha sa iyang mga ginikanan ang mga Puritano . Locke ama, tinatawag din na si Juan, ay isang abogado na naglingkod bilang clerk sa Justices of the Peace sa Chew Magna at bilang isang kapitan ng mga mangangabayo para sa parlyamentaryo pwersa sa panahon ng maagang bahagi ng English Civil War . Ang amahan ni Locke, nga tinawag usab nga John, usa ka abogado nga nagsilbing klerk sa mga Justices of the Peace sa Chew Magna ug ingon usa ka kapitan sa cavalry para sa mga puwersa sa Parliamentary sa unang bahin sa English Civil War . Ang kanyang ina ay si Agnes Keene. Ang iyang inahan nga si Agnes Keene. Di-nagtagal pagkatapos ng kapanganakan ni Locke, ang pamilya ay lumipat sa bayan ng merkado ng Pensford, mga pitong milya sa timog ng Bristol, kung saan lumaki si Locke sa isang bahay na Tudor sa Belluton . Wala madugay pagkahuman sa pagkatawo ni Locke, ang pamilya mibalhin sa lungsod sa merkado sa Pensford, mga pito ka milya sa habagatan sa Bristol, diin nagdako si Locke sa usa ka balangay sa Tudor sa Belluton . Noong 1647, ipinadala si Locke sa prestihiyosong Westminster School sa London sa ilalim ng sponsor ni Alexander Popham , isang miyembro ng Parliament at dating kumander ni John Sr. Kaniadtong 1647, gipadala si Locke sa bantog nga Westminster School sa London ubos sa pag-abag ni Alexander Popham , usa ka myembro sa Parliament ug kanhing komandante ni John Sr. Matapos makumpleto ang mga pag-aaral doon, tinanggap siya sa Christ Church , Oxford , sa taglagas ng 1652 sa edad na 20. Pagkahuman sa pagtapos sa mga pagtuon didto, siya gidawat sa Christ Church , Oxford , sa tingdagdag sa 1652 sa edad nga 20. Ang dekano ng kolehiyo sa panahong iyon ay si John Owen , bise-chancellor ng unibersidad. Ang dean sa kolehiyo sa panahon nga si John Owen , bise-chancellor sa unibersidad. Bagaman isang may kakayahang mag-aaral, si Locke ay inis sa undergraduate na kurikulum ng oras. Bisan kung ang usa ka may katakus nga estudyante, si Locke nasakitan sa undergraduate nga kurikulum sa panahon. Natagpuan niya ang mga gawa ng mga modernong pilosopo, tulad ni Rene Descartes , na mas nakakainteres kaysa sa klasikal na materyal na itinuro sa unibersidad. Nakit-an niya ang mga buhat sa mga modernong pilosopo, sama ni Rene Descartes , labi ka makapaikag kay sa klasikal nga materyal nga gitudlo sa unibersidad. Sa pamamagitan ng kanyang kaibiganSi Richard Lower , na kilala niya mula sa Westminster School, si Locke ay ipinakilala sa gamot at ang eksperimentong pilosopiya ay hinahabol sa iba pang mga unibersidad at sa Royal Society , kung saan siya ay naging isang miyembro. Pinaagi sa iyang higalaSi Richard Lower , nga iyang nahibal-an gikan sa Westminster School, si Locke gipakilala sa medisina ug ang pilosopiya nga pilosopiya nga gigukod sa ubang mga unibersidad ug sa Royal Society , nga sa katapusan nahimo siyang miyembro. Si Locke ay iginawad ng isang bachelor's degree noong Pebrero 1656 at isang master's degree noong Hunyo 1658. Si Locke gihatagan usa ka degree sa bachelor kaniadtong Pebrero 1656 ug degree sa master sa Hunyo 1658. Nakakuha siya ng isang bachelor ng gamot noong Pebrero 1675, na napag-aralan ang napakahusay na pag-aralan sa kanyang panahon sa Oxford. Nakuha niya ang usa ka bachelor sa medisina kaniadtong Pebrero 1675, nga nagtuon sa hilisgutan sa hilisgutan sa iyang panahon sa Oxford. Bilang karagdagan sa Lower, nagtrabaho kasama ang mga napansin na siyentipiko at nag-iisip bilang Robert Boyle , Thomas Willis , Robert Hooke . Dugang pa sa Lower, nagtrabaho kauban ang ingon nga namatikdan nga mga siyentipiko ug panghunahuna sama nila ni Robert Boyle , Thomas Willis , Robert Hooke . Humanga si Ashley kay Locke at hinikayat siya na maging bahagi ng kanyang retinue. Nakadayeg si Ashley kay Locke ug gihangyo siya nga mahimong bahin sa iyang retinue. Si Locke ay naghahanap ng karera at noong 1667 ay lumipat sa bahay ni Ashley sa Exeter House sa London, upang maglingkod bilang personal na manggagamot ng HI. Si Locke nangita usa ka karera ug sa 1667 mibalhin sa balay ni Ashley sa Exeter House sa London, aron magsilbing personal nga doktor. Sa London, ipinagpatuloy ni Locke ang kanyang pag-aaral sa medisina sa ilalim ng pagtuturo ni Thomas Sydenham . Sa London, gipadayon ni Locke ang iyang pagtuon sa medisina ubos sa panudlo ni Thomas Sydenham . Ang Sydenham ay may malaking epekto sa likas na pag-iisip ng pilosopiko ng Locke - isang epekto na magiging maliwanag sa Isang Essay Concerning Human Pag-unawa . Ang Sydenham adunay dakong epekto sa kinaiyanhon nga panghunahuna sa pilosopiya sa Locke - usa ka epekto nga mahimong makita sa Usa ka Essay Mahunahunaon nga Pagsabut sa Tawo . Ang kaalaman sa medikal ni Locke ay sinubukan sa pagsubok nang ang impeksyon sa atay ni Ashley ay nagbabanta sa buhay. Ang medikal nga kahibalo sa Locke gisulayan sa dihang ang impeksyon sa atay nga si Ashley nahimong peligro sa kinabuhi. Pinagsama ni Locke ang payo ng ilang mga manggagamot at marahil ay nakatulong sa paghikayat kay Ashley na sumailalim sa operasyon (pagkatapos ang mismong nagbabanta sa buhay) na alisin ang kato. Gi-coordinate ni Locke ang tambag sa daghang mga doktor ug tingali nakatabang sa pagdani kay Ashley nga moagi sa operasyon (unya gibuhian ang kinabuhi) aron makuha ang sista. Nakaligtas at umunlad si Ashley, na iginawad ang Locke sa pag-save ng kanyang buhay. Nakalahutay si Ashley ug nagmauswagon, gisaligan ang Locke nga nagluwas sa iyang kinabuhi. Sa panahong ito, si Locke ay naglingkod bilang Kalihim ng Lupon ng Kalakal at Pagpapatubo at Kalihim sa Lords Proprietors ng Carolina. Niining panahona, si Locke nagsilbi nga Kalihim sa Board of Trade and Plantations ug Secretary sa Lords Proprietors of Carolina. Na tumulong sa paghubog ng kanyang mga ideya sa internasyonal na kalakalan at ekonomiya. Nga nakatabang sa paghulma sa iyang mga ideya sa internasyonal nga pamatigayon ug ekonomiya. Si Ashley, bilang tagapagtatag ng kilusang Whig , ay nagbigay ng malaking impluwensya sa mga ideyang pampulitika sa Locke. Si Ashley, ingon usa ka magtutukod sa kalihukan sa Whig , adunay dakong impluwensya sa mga ideya sa politika sa Locke. Si Locke ay naging kasangkot sa politika noong si Ashley ay naging Lord Chancellor noong 1672. Si Locke nahilambigit sa politika sa dihang si Ashley nahimong Lord Chancellor kaniadtong 1672. Kasunod ng pagbagsak ni Shaftesbury mula sa pabor noong 1675. Pagkahuman sa pagkahulog ni Shaftesbury gikan sa pag-uyon sa 1675. Gumugol si Locke ng mahabang oras sa paglalakbay sa buong Pransya bilang isang tagapagturo at tagapagbalita sa medisina kay Caleb Banks . Si Locke migahin og daghang oras sa pagbiyahe sa tibuok France ingon usa ka magtutudlo ug tig-alagad sa medisina sa Caleb Banks . Bumalik siya sa Inglatera noong 1679 nang ang isang pulitikal na kapalaran ng politika ng Shaftesbury ay nagkaroon ng isang maikling positibong pagliko. Siya mibalik sa Inglatera kaniadtong 1679 sa dihang ang pulitikal nga mga pulitikal sa Shaftesbury usa ka mubo nga positibo nga higayon. Sa paligid ng oras na ito, malamang sa pag-uudyok ng Shaftesbury, binubuo ng Locke ang karamihan sa Dalawang Treatises of Government . Sa kini nga panahon, lagmit sa pag-aghat sa Shaftesbury, gikompiskar ni Locke ang kadaghanan sa Duha ka Pagdumala sa Gobyerno . Habang naisip na minsan ay isinulat ni Locke ang mga Treatises upang ipagtanggol angMaluwalhating Rebolusyon ng 1688. Samtang kini gihunahuna kaniadto nga gisulat ni Locke ang mga Treatises aron panalipdan ang Mahimayaon nga Rebolusyon sa 1688. Ipinakita ng kamakailang iskolar na ang gawain ay binubuo nang mabuti bago ang petsa na ito. Bag-ohay nga iskolar nagpakita nga ang gimbuhaton nga maayo nga gihiusa sa wala pa kini nga petsa. Ang gawain ay tiningnan ngayon bilang isang mas pangkalahatang argumento laban sa ganap na monarkiya at para sa indibidwal na pahintulot bilang batayan ng pagiging lehitimo sa politika . Ang buhat karon gitan-aw ingon usa ka labi ka kadaghanan nga argumento batok sa hingpit nga monarkiya ug alang sa indibidwal nga pagtugot ingon sukaranan sa pagkalehitimo sa politika . Kahit na si Locke ay nauugnay sa maimpluwensyang mga Whigs, ang kanyang mga ideya tungkol sa likas na mga karapatan at pamahalaan ay itinuturing na ngayon ay rebolusyonaryo para sa panahong iyon sa kasaysayan ng Ingles. Bisan pa nga kauban si Locke sa impluwensyang mga Whigs, ang iyang mga ideya bahin sa natural nga mga katungod ug gobyerno karon giisip nga rebolusyonaryo alang sa kana nga panahon sa kasaysayan sa Ingles. Tumakas si Locke sa Netherlands noong 1683, sa ilalim ng malakas na hinala ng paglahok sa Rye House Plot. Si Locke mikalagiw sa Netherlands kaniadtong 1683, tungod sa lig-on nga pagduda nga adunay kalabotan sa Rye House Plot . Bagaman mayroong kaunting ebidensya upang iminumungkahi na direkta siyang kasangkot sa scheme. Bisan kung adunay gamay nga ebidensya aron isugyot nga direkta siya nga nahilambigit sa laraw. Ang pilosopo at nobelista na si Rebecca Newberger Goldstein ay nagtalo na sa loob ng kanyang limang taon sa Holland. Ang pilosopo ug nobelista nga si Rebecca Newberger Goldstein nangatarungan nga sa sulod sa iyang lima ka tuig sa Holland. Pinili ni Locke ang kanyang mga kaibigan mula sa kaparehong freethink na mga miyembro ng hindi sumasang-ayon sa mga grupong Protestante bilang Spinoza'smaliit na pangkat ng mga tapat na confidants. Gipili ni Locke ang iyang mga higala gikan sa parehas nga nagpanghimatuud nga mga miyembro sa pagsupak sa mga grupo nga Protestante ingon mga Spinoza'sgamay nga grupo sa mga maunongon nga nagpakilala. Namatay si Baruch Spinoza noong 1677. Namatay si Baruch Spinoza kaniadtong 1677. Halos tiyak na nakilala ni Locke ang mga kalalakihan sa Amsterdam na nagsasalita ng mga ideya ng hudong iyon na Hudyo na iginiit na makilala ang kanyang sarili sa pamamagitan ng kanyang relihiyon na may katwiran lamang. Hapit na mahimamat ni Locke ang mga lalaki sa Amsterdam nga nagsulti sa mga ideya sa kanang Hudiyong regalade nga nanamilit nga ipaila ang iyang kaugalingon pinaagi sa iyang relihiyon nga adunay katarungan. Samantalang sinabi niya na ang malakas na empiricist na pag-empleyo ni Locke. Samtang siya nag-ingon nga ang kusgan nga mga gawi sa empiricist ni Locke. Sana hindi siya mapag-isipan na basahin ang isang dakilang metapisiko na gawa tulad ng Spinoza's Ethics. Mahimo'g dili makapahinugot kaniya sa pagbasa sa usa ka bantugan nga buhat sa metapysical sama sa Spinoza's Ethics. Sa ibang mga paraan siya ay lubos na tumanggap sa mga ideya ni Spinoza. Sa uban pang mga paagi siya dawaton kaayo sa mga ideya ni Spinoza. Lalo na sa mahusay na naisip ng rasyunalista na argumento para sa pagpapaubaya sa politika at relihiyon at ang pangangailangan ng paghihiwalay ng simbahan at estado. Labi na sa maayong pamatasan sa pangatarungan alang sa pangatarungan alang sa politika ug relihiyoso nga pagtugot ug pagkinahanglan sa pagbulag sa simbahan ug estado. Sa Netherlands, nagkaroon ng oras si Locke na bumalik sa kanyang pagsulat, gumugol ng maraming oras sa muling paggawa ng sanaysay at pagbubuo ng Letter on Tolance. Sa Netherlands, si Locke adunay panahon aron makabalik sa iyang sinulat, nga mogasto sa daghang panahon sa pagtrabaho pag-usab sa Essay ug paghuman sa Sulat sa Pagkaput. Hindi nakauwi si Locke hanggang sa matapos ang Maluwalhating Rebolusyon . Si Locke wala mahiuli hangtod sa pagkahuman sa Mahimayaong Rebolusyon . Sinamahan ni Locke si Mary II pabalik sa Inglatera noong 1688. Giubanan ni Locke si Mary II balik sa Inglatera kaniadtong 1688. Ang karamihan sa pag-publish ni Locke ay naganap sa kanyang pagbabalik mula sa pagkabihag - ang nabanggit niyang Essay tungkol sa Pag-unawa sa Tao , ang Dalawang Treatises ng Pamahalaan at Isang Letter Concerning Toleration lahat ay lumilitaw nang mabilis. Ang kadaghanan sa pagpatik ni Locke nahitabo sa iyang pagbalik gikan sa pagkadestiyero - ang iyang nahisgutan nga Essay Concerning Human Understanding , the Two Treatises of Government and A Letter Concerning Toleration tanan nga nagpakita sa dali nga pagsunud. Ang matalik na kaibigan ni Locke na si Lady Masham ay inanyayahan siyang sumali sa Otes, ang bahay ng bansa ng Mashams sa Essex. Ang suod nga higala ni Locke nga si Lady Masham nagdapit kaniya sa pag-apil kaniya sa Otes, ang balay sa Mashams 'sa Essex. Bagaman ang kanyang oras doon ay minarkahan ng variable na kalusugan mula sa pag- atake ng hika. Bisan kung ang iyang oras adunay marka nga kahimsog gikan sa pag-atake sa hika. Gayunpaman siya ay naging isang intelektwal na bayani ng mga Whigs. Bisan pa niana nahimo siyang usa ka intelektuwal nga bayani sa mga Whigs. Sa panahong ito ay napag-usapan niya ang mga bagay sa mga tulad ng mga John tulad ng John Dryden at Isaac Newton . Niini nga panahon iyang gihisgutan ang mga butang sa mga numero sama ni John Dryden ug Isaac Newton . Namatay siya noong 28 Oktubre 1704, at inilibing sa bakuran ng simbahan ng bayan ng High Laver. Namatay siya kaniadtong 28 Oktubre 1704, ug gilubong sa nataran sa simbahan sa baryo sa High Laver. Sa silangan ng Harlow sa Essex, kung saan nakatira siya sa sambahayan ni Sir Francis Masham mula pa noong 1691. Sa silangan sa Harlow sa Essex, diin siya nagpuyo sa panimalay ni Sir Francis Masham sukad pa sa 1691. Si Locke ay hindi kailanman nag-asawa at walang mga anak. Si Locke wala pa nagminyo ug walaÕy mga anak. Ang mga kaganapan na nangyari sa panahon ng Locke ay kinabibilangan ng English Restoration , the Great Plague of London at ang Great Fire of London . Ang mga panghitabo nga nahinabo sa panahon sa kinabuhi ni Locke naglakip sa English Restoration , the Great Plague of London ug the Great Fire of London . Hindi niya masyadong nakita ang Batas ng Union ng 1707 , kahit na ang mga trono ng England at Scotland ay gaganapin sa personal na unyon sa buong buhay niya. Wala gyud niya makita ang Act of Union of 1707 , bisan kung ang mga trono sa England ug Scotland gihimo sa personal nga panaghiusa sa tibuok niyang kinabuhi. Ang monarkiya ng konstitusyonal at demokrasya ng parliyamento ay nasa kanilang pagkabata noong panahon ni Locke. Ang monarkiya sa konstitusyonal ug demokrasya sa parliyamento diha sa ilang pagkabata sa panahon ni Locke. Sa huling bahagi ng ika-17 at unang bahagi ng ika-18 siglo, bihirang binanggit ang Dalawang Treaty ng Locke . Sa ulahing bahin sa ika-17 ug sayong bahin sa ika-18 nga siglo, ang Duha ka Pag-atubang sa Locke panagsa ra nga mabasa. Sinabi ng istoryador na si Julian Hoppit tungkol sa aklat, maliban sa ilang mga Whigs. Ang istoryador nga si Julian Hoppit nag-ingon bahin sa libro, gawas sa pipila nga Whigs. Kahit na bilang isang kontribusyon sa matinding debate ng 1690s ay ginawang maliit ang impression at sa pangkalahatan ay hindi pinansin hanggang sa 1703. Bisan ingon usa ka kontribusyon sa grabe nga debate sa 1690s nahimo kini gamay nga impresyon ug sa kadaghanan wala gibalewala hangtod sa 1703. Si John Kenyon , sa kanyang pag-aaral ng debate sa politika ng British mula 1689 hanggang 1720. Si John Kenyon , sa iyang pagtuon sa debate sa politika sa Britanya gikan sa 1689 hangtod 1720. Nabanggit na ang mga teorya ng Locke ay nabanggit nang bihirang sa mga unang yugto ng Rebolusyong, hanggang sa 1692, at kahit na mas kaunti pagkatapos. Nag-ingon nga ang mga teyoriya sa Locke gihisgutan nga talagsa ra sa unang mga yugto sa nga Rebolusyon, hangtod sa 1692, ug bisan dili kaayo pagkahuman. Maliban kung ito ay upang mag-ipon ng pang-aabuso sa kanila at iyon walang sinuman. Gawas kung kini mao ang pag-abusar sa pag-abuso sa kanila ug nga wala bisan usa. Kabilang ang karamihan sa mga Whigs, handa na para sa ideya ng isang notional o abstract na kontrata ng uri na ipinagpabalitang ni Locke. Lakip ang kadaghanan sa mga Whigs, alang sa ideya sa usa ka aksyon o dili abtik nga kasabutan sa lahi nga gipahiangay ni Locke. Sa kaibahan, idinagdag ni Kenyon na ang Mga Diskwento ng Algernon Sidney 's Discourses Concerning Government ay tiyak na mas nakakaimpluwensya kaysa sa Dalawang Treaty ni Locke . Sa kasukwahi, Kenyon midugang nga kang Algernon Sidney ni Discourses Mahitungod Gobyerno mga sa pagkatinuod labi pa nga impluwensiyadong kay ni Locke Duha ka sinulat nga artikulo. Sa 50 taon pagkatapos ng pagkamatay ni Queen Anne noong 1714, ang Dalawang Treatises ay muling na-print nang isang beses. Sa 50 ka tuig pagkahuman sa pagkamatay ni Queen Anne kaniadtong 1714, ang Duha ka Treaty gisulat usab sa makausa. Gayunpaman, sa pagtaas ng paglaban ng Amerikano sa pagbubuwis sa British, ang Ikalawang Pakikitungo ng Pamahalaan ay nakakuha ng isang bagong mambabasa. Bisan pa, sa pagsulbong sa pagsukol sa Amerikano sa pagbuhis sa buhis sa Britanya, ang Ikaduha nga Paglaraw sa Gobyerno nakakuha usa ka bag-ong magbasa. Madalas itong binanggit sa mga debate sa parehong America at Britain. Kanunay kini nga gikutlo sa mga debate sa Amerika ug Britain. Ang unang pag-print sa Amerika ay naganap noong 1773 sa Boston. Ang una nga pag-imprinta sa Amerika nahitabo sa 1773 sa Boston. Gumamit si Locke ng malaking impluwensya sa pilosopiyang pampulitika, lalo na sa modernong liberalismo. Gigamit ni Locke ang dakong impluwensya sa pilosopiya sa politika, labi na sa modernong liberalismo. Nagtalo si Michael Zuckert na inilunsad ni Locke ang liberalismo sa pamamagitan ng paghimok sa absolutismong Hobbesian at malinaw na naghihiwalay sa mga lupain ng Simbahan at Estado . Gisugyot ni Michael Zuckert nga gilunsad ni Locke ang liberalismo pinaagi sa paghulga sa pagpakawala sa Hobbesian ug tin-aw nga nagbulag sa mga lugar sa Simbahan ug Estado . Siya ay may isang malakas na impluwensya sa Voltaire na tinawag siyang le sage Locke. May kusog siyang impluwensya sa Voltaire nga nagtawag kaniya nga le sage Locke. Ang kanyang mga argumento tungkol sa kalayaan at ang kontrata sa lipunan ay naiimpluwensyahan ang mga nakasulat na akda nina Alexander Hamilton. Ang iyang mga pangatarungan bahin sa kalingkawasan ug ang kontrata sa sosyal sa ulahi nakaimpluwensya sa mga sinulat nga sinulat ni Alexander Hamilton. Sa katunayan, isang sipi mula sa Ikalawang Tratoay muling nabuong pandiwa sa Deklarasyon ng Kalayaan, ang sanggunian sa isang mahabang tren ng mga pang-aabuso. Sa tinuud, usa ka tudling gikan sa Ikaduha nga Pagtambalgi-kopya ang verbatim sa Deklarasyon sa Kalayaan, ang paghisgot sa usa ka taas nga tren sa mga pag-abuso. Ang ganoong impluwensya ni Locke na isinulat ni Thomas Jefferson. Ingon niana ang impluwensya ni Locke nga gisulat ni Thomas Jefferson. Itinuturing ko ang mga ito bilang tatlong pinakadakilang mga kalalakihan na nabuhay, nang walang anumang pagbubukod, at bilang inilatag ang pundasyon ng mga superstrukture na itinaas sa Physical and Moral science. Giisip ko sila ingon ang tulo nga labing bantugan nga mga tawo nga nabuhi, nga walaÕy bisan unsa, ug ingon nga gipahimutang ang pundasyon sa mga superstructure nga gipatubo sa Mga esensya sa Physical ug Moral. Gayunpaman, ang impluwensya ni Locke ay maaaring maging mas malalim sa lupain ng epistemology . Bisan pa, ang impluwensya ni Locke mahimoÕg labi pa ka lawom sa kinatumyan sa epistemology . Itinataguyod muli ni Locke ang paksa , o sarili , na nangunguna sa mga dalubhasang mananalaysay tulad nina Charles Taylor at Jerrold Seigel upang magtaltalan na ang Locke's An Essay Concerning Human understanding ay nagmamarka ng simula ng modernong Western konsepto ng sarili . Locke miusab sa subjectivity , o sa kaugalingon , nag-unang intellectual historyano sama sa Charles Taylor ug Jerrold Seigel sa makiglalis nga ni Locke Usa ka Essay Mahitungod Human Pagsabot marka sa sinugdanan sa modernong Western pagpanamkon sa kaugalingon . Ang teorya ng pag-uugnay ni Locke ay lubos na naiimpluwensyahan ang paksa ng modernong sikolohiya . Ang teorya sa pagkakaugnay sa Locke dako nga naimpluwensyahan ang hilisgutan sa hilisgutan sa modernong sikolohiya . Sa oras na iyon, ang pagkilala ni Locke sa dalawang uri ng mga ideya, simple at kumplikado - at higit sa lahat, ang kanilang pakikisalamuha sa pamamagitan ng pakikipag-ugnayan na inspirasyon ng iba pang mga pilosopo, tulad nina David Hume at George Berkeley. Sa panahon, ang pag-ila ni Locke sa duha ka klase nga mga ideya, yano ug komplikado - ug, labi ka hinungdan, ang ilang panag-uban pinaagi sa asosasyonismo giaghat ang uban nga mga pilosopo, sama ni David Hume ug George Berkeley. Upang baguhin at palawakin ang teoryang ito at ilapat ito upang maipaliwanag kung paano ang mga tao ay nakakakuha ng kaalaman sa pisikal na mundo. Aron mabag-o ug mapalapad kini nga teorya ug ipadapat kini aron ipatin-aw kung giunsa ang mga tawo nakaangkon kahibalo sa pisikal nga kalibutan. Locke, pagsusulat ng kanyang Sulat May kinalaman pagpaparaya sa resulta ng European wars ng relihiyon , formulated isang klasikong pagdadahilan para sa relihiyon tolerance , kung saan tatlong argumento ay sentral na. Si Locke, pagsulat sa iyang Mga Sulat Mahitungod sa Pagkaputli pagkahuman sa mga giyera sa relihiyon sa Europa , nagporma usa ka klasiko nga pangatarungan alang sa relihiyoso nga pagtugot , diin ang tulo nga mga argumento mao ang sentro. Ang mga huwes sa lupa, ang estado sa partikular, at ang mga tao sa pangkalahatan. Ang mga huwes sa kalibutan, ang estado labi na, ug ang mga tawo sa kadaghanan. Hindi maaasahan na masuri ang katotohanan-ang pag-angkin ng mga nakikipagkumpitensya sa paninindigan ng relihiyon. Dili makasalig sa pag-usisa sa mga tinuud nga kamatuoran-ang pag-angkon sa mga kompetisyon sa relihiyon. Kahit na kaya nila, ang pagpapatupad ng isang solong 'tunay na relihiyon' ay hindi magkakaroon ng nais na epekto, dahil ang paniniwala ay hindi mapipilit ng karahasan. Bisan kung mahimo nila, ang pagpatuman sa us aka 'tinuud nga relihiyon' dili adunay gusto nga epekto, tungod kay ang pagtuo dili mapugos sa kapintas. Ang pagpilit sa pagkakapareho ng relihiyon ay hahantong sa mas maraming sakit sa lipunan kaysa sa pagpapahintulot sa pagkakaiba-iba. Ang pagpugos sa pagkahiusa sa relihiyon mahimong mosangput sa daghang sosyal nga kagubot kaysa pagtugot sa kalainan. May kaugnayan sa kanyang posisyon sa pagpaparaya sa relihiyon, si Locke ay naiimpluwensyahan ng mga teologo ng Baptist tulad nina John Smyth at Thomas Helwys. May kalabotan sa iyang posisyon sa pagtugot sa relihiyon, si Locke naimpluwensyahan sa mga teologo sa Baptist sama ni John Smyth ug Thomas Helwys. Na naglathala ng mga tract na hinihingi ang kalayaan ng budhi sa unang bahagi ng ika-17 siglo. Nga nagpatik sa mga tract nga nangayo nga kalingkawasan sa konsensya sa sayong bahin sa ika-17 nga siglo. Ang teologo na Baptist na si Roger Williams ay nagtatag ng kolonya ng Rhode Island noong 1636. Ang teologo nga Baptist nga si Roger Williams ang nagtukod sa kolonya sa Rhode Island kaniadtong 1636. Kung saan pinagsama niya ang isang demokratikong konstitusyon na may walang limitasyong kalayaan sa relihiyon. Diin gisagol niya ang usa ka demokratikong konstitusyon nga adunay walay kutub nga kagawasan sa relihiyon. Ang kanyang tract, Ang Bloudy Tenent ng Pag-uusig para sa Sanhi ng Konsensya , na malawakang nabasa sa bansa ng ina, ay isang marubdob na pakiusap para sa ganap na kalayaan sa relihiyon at ang kabuuang paghihiwalay ng simbahan at estado . Ang iyang tract, The Bloudy Tenent of Paglutos alang sa Paggawa sa Tanlag , nga gibasa sa kadaghanan sa nasud nga inahan, usa ka madasigon nga paghangyo alang sa hingpit nga kagawasan sa relihiyon ug ang hingpit nga pagbulag sa simbahan ug estado . Ang kalayaan ng budhi ay may mataas na priyoridad sa teolohiko, pilosopikal, at agenda sa politika, dahil tinanggihan ni Martin Luther na muling ibalik ang kanyang mga paniniwala sa harap ng Diet ng Holy Roman Empire sa Worms noong 1521, maliban kung mapatunayan siyang hindi totoo ng Bibliya . Ang kagawasan sa konsensya adunay hataas nga prayoridad sa agenda sa teolohiko, pilosopikal, ug politika, kay si Martin Luther nagdumili nga ibalik ang iyang mga gituohan sa wala pa ang Diet of the Holy Roman Empire sa Worms sa 1521, gawas kung siya mapamatud-an nga bakak sa Bibliya . Ang mga pagsusuri ng Locke ay madalas na nakatali sa mga pagtasa ng liberalismo sa pangkalahatan, at sa mga tasa ng Estados Unidos. Ang mga pagtasal sa Locke kanunay nga gihigot sa mga pagtasal sa liberalismo sa kinatibuk-an, ug sa mga pagtasa sa Estados Unidos. Napansin ng Detractors na siya ay isang pangunahing mamumuhunan at benepisyaryo ng alipin-kalakal ng Ingles sa pamamagitan ng Royal Africa Company . Ang mga Detractor nakamatikod nga siya usa ka dagkong mamumuhunan ug benepisyaryo sa pamaligya-ulipon sa Ingles pinaagi sa Royal Africa Company . Bilang karagdagan, habang ang sekretarya sa Shaftesbury , si Locke ay lumahok sa pagbalangkas ng Mga Batayang Konstitusyon ng Carolina. Gawas pa, samtang ang sekretaryo sa Shaftesbury , si Locke miapil sa paghulma sa Batakang Balaod sa mga Constitutions sa Carolina. Na nagtatag ng isang pyudal na aristokrasya at binigyan ng ganap na kapangyarihan ang mga masters sa kanilang mga alipin. Nga nagtukod usa ka pyudal nga aristokrasya ug naghatag gahum sa mga agalon sa hingpit sa ilang mga ulipon. Halimbawa, itinala ni Martin Cohen na si Locke, bilang isang kalihim sa Konseho ng Kalakal at Pagkatanim at isang miyembro ng Lupon ng Kalakal. Pananglitan, gitala ni Martin Cohen nga si Locke, ingon usa ka sekretaryo sa Konseho sa Pagpamaligya ug mga Tanum ug usa ka myembro sa Lupon sa Pagpangalakal. Sa katunayan, isa sa kalahati ng isang dosenang kalalakihan na lumikha at namamahala ng parehong mga kolonya at ang kanilang mga masasamang sistema ng pagkaalipin. Sa tinuud, usa sa katunga sa usa ka dosena nga mga lalaki nga nagmugna ug nagdumala sa mga kolonya ug sa ilang daotan nga mga sistema sa pagkaulipon. Ang ilang makita ang kanyang pahayag sa unenclosed property bilang pagkakaroon ng pag-inilaan upang bigyang-katwiran ang pag-aalis ng mga Katutubong Amerikano . Ang uban nakakita sa iyang mga pahayag sa walaÕy pagkabutang nga kabtangan ingon nga gituyo aron mapanghimatuud ang paglalin sa mga Lumad nga Amerikano . Dahil sa kanyang pagsalungat sa aristokrasya at pagkaalipin sa kanyang pangunahing mga sulatin. Tungod sa iyang pagsupak sa aristokrasya ug pagkaulipon sa iyang mga dagkong sinulat. Siya ay inakusahan ng pagkukunwari at rasismo, o ng pag-aalaga lamang sa kalayaan ng mga kapitalistang Ingles. Giakusahan siya sa pagpakaaron-ingnon ug rasismo, o sa pag-atiman lamang sa kagawasan sa mga kapitalistang Ingles. Bumalangkas din si Locke sa pagpapatupad ng mga tagubilin para sa mga kolonista ng Carolina na idinisenyo upang matiyak na ang pag-areglo at pag-unlad ay naaayon sa Batayang Konstitusyon. Gihimo usab ni Locke ang pagpatuman sa mga panudlo alang sa mga kolonista sa Carolina nga gilaraw aron masiguro nga ang pag-areglo ug pag-uswag nahiuyon sa Batakang Balaod nga Batas. Sama-sama, ang mga dokumentong ito ay kilala bilang Grand Model para sa Lalawigan ng Carolina . Sa mga kolektibo, kini nga mga dokumento nailhan nga Grand Model alang sa Lalawigan sa Carolina . Ginagamit ng Locke ang konsepto ng pag- aari sa parehong malawak at makitid na mga term: malawak, sumasaklaw ito sa isang malawak na hanay ng mga interes at adhikain ng tao; lalo na, tumutukoy ito sa mga materyal na kalakal . Gigamit ni Locke ang konsepto sa kabtangan sa parehas nga lapad ug pig-ot nga mga termino: sa malapad, kini nagsakup sa usa ka halapad nga interes sa mga tawhanon ug pangandoy; labi na, nagtumong kini sa materyal nga mga butang . Naniniwala siya na ang pag-aari ay isang likas na karapatan na nagmula sa paggawa . Giingon niya nga ang kabtangan usa ka natural nga katungod nga nakuha gikan sa pagtrabaho . Sa Kabanata V ng kanyang Ikalawang Pakikitungo , ipinagtapat ni Locke na ang indibidwal na pagmamay-ari ng mga kalakal at pag-aari ay nabibigyang-katwiran sa pamamagitan ng paggawa na ginawa upang makagawa ng ganoong kalakal - kahit na kung saan mayroong sapat na , at bilang mabuti, naiwan sa pangkaraniwan para sa iba ang gumamit ng pag-aari upang makagawa ng mga kalakal na kapaki-pakinabang sa lipunan ng tao. Sa Kapitulo V sa iyang Ikaduha nga Pagpataliwala , gihimatuud ni Locke nga ang matag-usa nga pagpanag-iya sa mga kabtangan ug kabtangan gipakamatarung sa labor nga gipamuhat aron maghimo sa ingon nga mga butang - labing gamay kung adunay igo , ug ingon nga maayo, gibilin nga sagad alang sa uban - gigamit ang kabtangan aron makahatag mga kaayohan sa tawhanong katilingban. Inilahad ni Locke ang kanyang paniniwala, sa kanyang Ikalawang Treatise , ang kalikasan sa sarili nito ay nagbibigay ng kaunting halaga sa lipunan, na nagpapahiwatig na ang paggawa na ginugol sa paglikha ng mga kalakal ay nagbibigay sa kanila ng kanilang halaga. Giingon ni Locke ang iyang pagtuo, sa iyang Ikaduha nga Pagdumala , nga ang kinaiyahan sa kaugalingon naghatag gamay nga bili sa katilingban, nga nagpasabut nga ang pagtrabaho nga gigamit sa paghimo sa mga butang naghatag kanila bili. Mula sa punong ito, na nauunawaan bilang isang teorya ng labor sa halaga , binuo ni Locke ang isang teorya ng paggawa sa pag-aari. Gikan sa pailaila niini, nasabtan ingon sa usa ka labor teoriya sa bili , Locke og usa ka labor teoriya sa kabtangan. Kung saan ang pagmamay-ari ng pag- aari ay nilikha ng aplikasyon ng paggawa. Diin ang pagpanag-iya sa kabtangan ang gibuhat sa sa paggamit sa labor. Bilang karagdagan, naniniwala siya na ang pag-aari ay nangunguna sa pamahalaan at pamahalaan ay hindi maaaring magtapon ng mga estates ng mga asignatura. Dugang pa, siya nagtoo nga ang kabtangan nag-una sa gobyerno ug gobyerno dili makabiya sa mga estates sa mga hilisgutan nga dili tinuyo. Kalaunan ay pinansin ni Karl Marx ang teorya ng pag-aari ni Locke sa kanyang sariling teoryang panlipunan. Sa ulahi gisaway ni Karl Marx ang teorya sa kabtangan ni Locke sa iyang kaugalingon nga teorya sa sosyal. Ang teoryang pampulitika ng Locke ay itinatag batay sa kontrata sa lipunan . Ang teorya sa politika ni Locke gipasukad sa sa sosyal nga kontrata . Hindi tulad ni Thomas Hobbes , naniniwala si Locke na ang kalikasan ng tao ay nailalarawan sa pamamagitan ng katwiran at pagpapahintulot . Dili sama ni Thomas Hobbes , nagtuo si Locke nga ang kinaiyahan sa tawo nga gihulagway pinaagi sa pangatarungan ug pagtugot . Tulad ni Hobbes, naniniwala si Locke na ang kalikasan ng tao ay pinahihintulutan ang mga tao na maging makasarili. Sama sa Hobbes, nagtuo si Locke nga ang kinaiyahan sa tawo nagtugot sa mga tawo nga hakog. Ito ay maliwanag sa pagpapakilala ng pera. Sa isang likas na estado , ang lahat ng mga tao ay pantay at independyente. Kini makita sa pagpaila sa salapi. Sa usa ka natural nga kahimtang , ang tanan nga mga tawo managsama ug independente. Lahat ay may likas na karapatang ipagtanggol ang kanyang buhay, kalusugan, kalayaan, o pag-aari. Ang matag usa adunay natural nga katungod sa pagpanalipod sa iyang kinabuhi, kahimsog, kagawasan, o kabtangan. Karamihan sa mga iskolar ay sinusubaybayan ang pariralang Buhay, Kalayaan at pagtugis ng Kaligayahan , sa American Pahayag ng Kalayaan, sa teorya ng mga karapatan ng Locke, kahit na ang iba pang mga pinagmulan ay iminungkahi. Kadaghanan sa mga eskolar nagsubay sa hugpong sa mga pulong nga Kinabuhi, Kalingkawasan ug ang pagtinguha sa Kalipay , sa American Deklarasyon sa Kalayaan, sa teyoriya sa mga katungod sa Locke, bisan pa gisugyot ang ubang sinugdanan. Tulad ni Hobbes, ipinagpalagay ni Locke na ang nag-iisang karapatan na ipagtanggol sa estado ng kalikasan ay hindi sapat. Sama ni Hobbes, giisip ni Locke nga ang bugtong katungod sa pagpanalipod sa kahimtang sa kinaiyahan dili igo. Kaya ang mga tao ay nagtatag ng isang sibilyang lipunan upang malutas ang mga salungatan sa isang paraan ng sibil sa tulong ng pamahalaan sa isang estado ng lipunan. Busa ang mga tawo nagtukod usa ka sibil nga katilingban aron masulbad ang mga panagbangi sa usa ka sibil nga paagi uban ang tabang gikan sa gobyerno sa usa ka estado sa katilingban. Gayunpaman, hindi tinutukoy ni Locke ang pangalan ng Hobbes at sa halip ay tumugon sa ibang mga manunulat ng araw. Bisan pa, si Locke wala magtumong sa Hobbes sa ngalan ug mahimo nga sa baylo misanong sa ubang mga magsusulat sa panahon. Locke din advocated ng pamahalaan paghihiwalay ng mga kapangyarihan at naniniwala na ang rebolusyon ay hindi lamang isang karapatan ngunit isang obligasyon sa ilang mga pangyayari. Locke usab nagpasiugda sa gobyerno nga panagbulag sa mga gahum ug nagtuo nga rebolusyon mao ang dili lamang sa usa ka matarung nga apan sa usa ka obligasyon sa pipila ka kahimtang. Ang mga ideyang ito ay magkakaroon ng malalim na impluwensya sa Pahayag ng Kalayaan at ang Konstitusyon ng Estados Unidos . Kini nga mga ideya adunay dakong impluwensya sa Deklarasyon sa Kalayaan ug Konstitusyon sa Estados Unidos . Ayon kay Locke, ang hindi nagamit na pag-aari ay walang kabuluhan at isang pagkakasala laban sa likas na katangian, ngunit, sa pagpapakilala ng mga matibay na mga kalakal , maaaring palitan ng mga kalalakihan ang kanilang labis na masasamang kalakal para sa mga tatagal at sa gayon ay hindi makakasakit sa natural na batas . Giingon ni Locke, ang wala magamit nga kabtangan makunhuran ug usa ka paglapas batok sa kinaiyahan, apan, sa pagpaila sa mga durable nga mga butang , mahimong ibaylo sa mga lalaki ang ilang sobra nga makadaot nga mga butang alang sa molungtad og dugay ug sa ingon dili makapasilo sa natural nga balaod . Sa kanyang pananaw, ang pagpapakilala ng pera ay minarkahan ang pagtatapos ng prosesong ito. Sa iyang pagtan-aw, ang pagpaila sa salapi nagtimaan sa katapusan sa kini nga proseso. Na ginagawang posible ang walang limitasyong akumulasyon ng mga ari-arian nang hindi nagiging sanhi ng basura sa pamamagitan ng pagkasira. Nga posible nga ang walay kutub nga pagtigum sa kabtangan nga walaÕy hinungdan nga us aka basura pinaagi sa pagkaguba. Kasama rin niya ang ginto o pilak bilang pera dahil maaaring sila ay mabugbog nang walang pinsala sa sinuman, dahil hindi sila sinasamsam o nabubulok sa mga kamay ng may-ari. Gisakup usab niya ang bulawan o pilak ingon salapi tungod kay mahimo silang gibug-atan nga walaÕy kadaot sa bisan kinsa, ingon nga wala sila pagdaut o pagkadunot sa mga kamot sa tag-iya. Sa kanyang pananaw, ang pagpapakilala ng pera ay nagtatanggal ng mga limitasyon ng akumulasyon. Sa iyang pagtan-aw, ang pagpaila sa salapi mawala ang mga limitasyon sa pagtipon. Binibigyang diin ng Locke na ang hindi pagkakapantay-pantay ay naganap sa pamamagitan ng tacit na kasunduan sa paggamit ng pera. Gipasiugda ni Locke nga ang dili pagkakapareho nahitabo pinaagi sa tacit nga kasabutan sa paggamit sa salapi. Hindi sa pamamagitan ng kontrata sa lipunan na nagtatatag ng sibilyang lipunan o batas ng batas sa pag- regulate ng lupa . Dili sa kontrata sa sosyal nga nagtukod sa sibil nga katilingban o sa balaod sa yuta nga nag- regulate sa kabtangan. Ang Locke ay may kamalayan sa isang problema na dulot ng walang limitasyong akumulasyon ngunit hindi ito itinuturing na kanyang gawain. Nahibal-an ni Locke ang usa ka problema nga gipahinabo sa walay kutub nga pagtigum apan wala kini gikonsiderar nga iyang buluhaton. Ipinapahiwatig lamang niya na ang pamahalaan ay gumagana upang katamtaman ang salungatan sa pagitan ng walang limitasyong akumulasyon ng mga ari-arian at isang halos pantay na pantay na pamamahagi ng kayamanan. Gipasabot ra niya nga ang gobyerno molihok aron mapaayo ang panagbangi tali sa walay kinutuban nga pagtigum sa mga kabtangan ug labi ka managsama nga managsama nga pag-apod-apod sa katigayunan. Hindi niya kinilala ang mga alituntunin na dapat ilapat ng pamahalaan upang malutas ang problemang ito. Wala niya mahibal-an kung unsang mga baruganan ang angay gamiton sa gobyerno aron masulbad kini nga problema. Gayunpaman, hindi lahat ng mga elemento ng kanyang pag-iisip ay bumubuo ng isang pare-pareho. Bisan pa, dili tanan nga mga elemento sa iyang gihunahuna usa ka makanunayon nga tibuuk. Halimbawa, ang teorya ng paggawa sa halagang Two Treatises of Government ay magkatabi sa demand-and-supply theory na binuo sa isang liham na isinulat niya na may pamagat na Ilang Mga Pagsasaalang-alang sa Mga Resulta ng Pagbaba ng Interes at ang Pagtaas ng Halaga ng Pera . Sama pananglitan, ang teorya sa pamuo sa kantidadsa Duha ka Mga Pagdumala sa Gobyerno nagbarug nga magkatapuhan ang teoriya sa demand-and-supply nga naugmad sa usa ka sulat nga iyang gisulat nga giulohan nga Ilang Mga Konsiderasyon sa Mga Sangputanan sa Pagpaubos sa Interes ug ang pagpataas sa Halaga sa Salapi . Bukod dito, ang pag-aari ng mga kandila ng Locke sa paggawa ngunit sa huli, nagtataguyod ng walang limitasyong akumulasyon ng kayamanan. Dugang pa, ang kabtangan sa Locke nga angkla sa pagtrabaho apan sa katapusan, nagsuporta sa walay kutub nga pagtigum sa katigayunan. Ang pangkalahatang teorya ng halaga at presyo ng Locke ay isang teorya ng supply-and-demand , na itinakda sa isang liham sa isang Miyembro ng Parlyamento noong 1691, na pinamagatang Ilang Mga Pagsasaalang-alang sa Mga Resulta ng Pagbaba ng Interes at Pagtaas ng Halaga ng Pera . Ang kinatibuk-ang teorya sa kantidad ug presyo sa Locke mao ang teorya nga suplay ug kinahanglan , nga gilatid sa usa ka sulat sa usa ka Miyembro sa Parliamento kaniadtong 1691, nga giulohan og Mga Mga Konsiderasyon sa Mga Sangputanan sa Pagpaubos sa Interes ug pagpataas sa Halaga sa Salapi . Sa loob nito, tinutukoy niya ang supply bilang dami at hinihingi bilang upa. Dinhi, gipunting niya ang suplay ingon kadaghan ug panginahanglan sama sa renta. Ang presyo ng anumang kalakal ay tumataas o nahuhulog sa pamamagitan ng proporsyon ng bilang ng mga mamimili at nagbebenta, at kung saan ay kumokontrol sa presyo ng mga kalakal ay walang iba kundi ang dami nila sa proporsyon sa kanilang upa. Ang presyo sa bisan unsang palaliton nga pagtaas o pagkahulog sa gidaghanon sa mga namalit ug mga namaligya, ug kana nga nag-regulate sa presyo sa mga butang walaÕy lain gawas sa ilang kantidad sa katimbang sa renta nila. Ang dami ng teorya ng pera ay bumubuo ng isang espesyal na kaso ng pangkalahatang teoryang ito. Ang teorya sa kantidad sa salapi nahimo nga usa ka espesyal nga kaso sa kini nga kinatibuk-ang teorya. Sinisiyasat din niya ang mga determiner ng demand at supply. Gisusi usab niya ang mga determinasyon sa panginahanglan ug suplay. Para sa suplay , ipinapaliwanag niya ang halaga ng mga kalakal batay sa kanilang kakulangan at kakayahang palitan at ubusin . Alang sa suplay , iyang gipatin-aw ang kantidad sa mga baligya pinasukad sa ilang kakulangan ug katakus nga palitan ug mahurot . Ipinapaliwanag niya ang demandpara sa mga kalakal batay sa kanilang kakayahang magbunga ng isang daloy ng kita. Gipasabut niya ang panginahanglanalang sa mga baligya pinasukad sa ilang abilidad nga makahatag usa ka dagway sa kita. Bumuo ang Locke ng isang maagang teorya ng capitalization , tulad ng lupa, na may halaga dahil sa pamamagitan ng patuloy na paggawa nito ng mga magagaling na bilihin na idinudulot nito sa isang tiyak na taunang kita. Naghimo ang Locke usa ka una nga teorya sa kapital , sama sa yuta, nga adunay bili tungod kay pinaagi sa kanunay nga paggama sa mga saludo nga butang nga nagdala niini sa usa ka tinuig nga kita. Itinuturing niya ang kahilingan para sa pera na halos kapareho ng hinihingi sa mga kalakal o lupain: nakasalalay ito kung nais ng pera bilang daluyan ng pagpapalitan . Gikonsidera niya ang panginahanglan alang sa salapi nga hapit parehas sa gipangayo alang sa mga butang o yuta: nakasalig kini kung gusto ang salapi ingon medium of exchange . Bilang isang daluyan ng pagpapalitan, sinabi niya na ang pera ay may kakayahang makipagpalitan upang makuha tayo sa mga kinakailangan o kaginhawaan ng buhay. Ingon usa ka medium nga pagbinayloay, giingon niya nga ang kuwarta may gahum pinaagi sa pagbinayloay aron makuha kita ang mga kinahanglanon o kahimanan sa kinabuhi. Para sa mga pinautang na pondo , ito ay magkapareho ng kalikasan sa lupa sa pamamagitan ng pagbibigay ng isang tiyak na taunang kita o interes. Alang sa pinansiyal nga pondo , kini parehas nga kinaiya sa yuta pinaagi sa paghatag usa ka tinuig nga kita o interes. Nakikilala ng Locke ang dalawang pag-andar ng pera: bilang isang counter upang masukat ang halaga , at bilang isang pangako upang ilalagay ang pag-angkin sa mga kalakal . Giila sa Locke ang duha ka mga gimbuhaton sa salapi: ingon usa ka kontra aron sukdon ang kantidad , ug ingon usa ka panaad nga ibutang ang pag-angkon sa mga butang . Naniniwala siya na ang pilak at ginto, kumpara sa pera ng papel , ay angkop na pera para sa mga transaksyon sa internasyonal. Nagtuo siya nga ang pilak ug bulawan, sukwahi sa papel sa papel , ang angay nga salapi alang sa internasyonal nga mga transaksyon. Ang pilak at ginto, sabi niya, ay itinuturing na may pantay na halaga ng lahat ng sangkatauhan at sa gayon ay maaaring ituring bilang isang pangako ng sinuman. Ang pilak ug bulawan, ingon niya, giisip nga adunay parehas nga kantidad sa tanan nga mga tawo ug sa ingon mahimo nga pagtratar ingon usa ka panaad sa bisan kinsa. Habang ang halaga ng pera ng papel ay may bisa lamang sa ilalim ng pamahalaan na nag-isyu nito. Samtang ang kantidad sa kwarta sa papel balido lamang sa ilalum sa gobyerno nga nag-isyu niini. Nagtalo si Locke na ang isang bansa ay dapat humingi ng isang kanais-nais na balanse ng kalakalan. Nanghimatuud si Locke nga ang usa ka nasud kinahanglan mangita usa ka maayo nga balanse sa pamatigayon. Baka mahulog ito sa likuran ng ibang mga bansa at magdusa sa pagkalakal nito. Tingali kini mahulog sa likod sa ubang mga nasud ug mag-antus sa ilang patigayon. Yamang patuloy na lumalaki ang stock ng pera ng mundo , ang isang bansa ay dapat na patuloy na hinahangad na palakihin ang sarili nitong stock. Sanglit kanunay nga nagtubo ang stock sa salapi sa kalibutan , ang usa ka nasud kinahanglan nga kanunay nga magtinguha sa pagpalapad sa kaugalingon nga stock. Binubuo ng Locke ang kanyang teorya ng mga palitan ng dayuhan, bilang karagdagan sa mga paggalaw ng kalakal, mayroon ding mga paggalaw sa stock ng pera ng bansa, at mga paggalaw ng kapital na tumutukoy sa mga rate ng palitan . Gipalambo ni Locke ang iyang teorya sa mga pagbayloay sa mga langyaw, dugang sa mga kalihukan sa palaliton, adunay usab mga paglihok sa stock sa salapi sa nasud, ug ang mga paglihok sa kapital nga nagtino sa mga rate sa palitan . Itinuturing niya ang huli na hindi gaanong makabuluhan at hindi gaanong pabagu-bago kaysa sa mga paggalaw ng kalakal. Giisip niya ang ulahi nga dili kaayo hinungdanon ug dili kaayo mawala kaysa mga kalihukan sa palaliton. Tulad ng para sa stock ng pera ng isang bansa, kung ito ay malaking kamag-anak ng ibang mga bansa. Mahitungod sa stock sa salapi sa usa ka nasud, kung kini dako nga paryente sa ubang mga nasud. Sinabi niya na magiging sanhi ito ng palitan ng bansa na itaas ang par, tulad ng gagawin ng isang balanse ng pag-export. Giingon niya nga kini ang hinungdan nga ang pagbinayloay sa nasud labaw sa par, sama sa buhaton sa balanse sa pag-export. Naghahanda rin siya ng mga pagtatantya ng mga kinakailangan sa cash para sa iba't ibang mga pangkat ng ekonomiya. Giandam usab niya ang mga gibanabana sa mga kinahanglanon sa salapi alang sa lainlaing mga grupo sa ekonomiya. Sa bawat pangkat ay nagreresulta siya na ang mga kinakailangan sa cash ay malapit na nauugnay sa haba ng tagal ng pay. Sa matag grupo siya nagpangangkon nga ang mga kinahanglanon sa salapi suod nga may kalabutan sa gitas-on sa panahon sa pagbayad. Pinagtwiran niya ang mga broker ang mga middlemen na ang mga aktibidad ay nagpapalawak ng monetary circuit at kung saan kumita ang mga kita sa kita ng mga manggagawa at may-ari ng lupa. Gipanghimatuud niya ang mga broker ang mga middlemen - kung unsang mga kalihokan ang nagpalapad sa kwarta nga kwarta ug kansang ganansya nga gikaon sa mga kita sa mga mamumuo ug mga tag-iya sa yuta. May negatibong impluwensya sa personal at sa pampublikong ekonomiya na kung saan ay dapat nilang iambag. Adunay negatibo nga impluwensya sa personal ug sa publiko nga ekonomiya nga diin sila unta nag-amot. Tinukoy ng Locke ang sarili bilang ang bagay na may malay na pag-iisip na may kamalayan, o may kamalayan sa kasiyahan at sakit, may kakayahang kaligayahan o pagdurusa. Gipunting ni Locke ang kaugalingon ingon nga kanang nahunahuna nga butang nga may salabutan, o nahunahuna sa kalipayan ug kasakit, adunay katagbawan o kasakit. Sa gayon ay nababahala para sa kanyang sarili, hanggang sa ang kamalayan na iyon ay umaabot. Mao nga nabalaka alang sa iyang kaugalingon, kutob sa kana nga kaamgohan nga molungtad. Hindi niya, gayunpaman, ay hindi pinansin ang sangkap, na nagsusulat na ang katawan ay napupunta din sa paggawa ng tao. Wala niya, bisan pa, wala manumbaling sa sangkap, pagsulat nga ang lawas moadto usab sa paghimo sa tawo. Sa kanyang sanaysay , ipinapaliwanag ni Locke ang unti-unting paglalahad ng kaisipang kaisipan na ito. Sa iyang Essay , gipatin-aw ni Locke ang hinay-hinay nga pagpadayag sa nahunahunaan nga hunahuna. Ang pag-aaway laban sa parehong pananaw ng Augustinian tungkol sa tao bilang orihinal na makasalanan at ang posisyon ng Cartesian. Ang panaglalis batok sa panan-aw sa Augustinian bahin sa tawo ingon nga sinugdanan makasasala ug ang posisyon sa Cartesian . Na humahawak na ang tao ay hindi alam na alam ang mga pangunahing lohikal na panukala. Nga naghunahuna nga ang tawo dili tinuud nga nahibal-an ang mga batakang lohikal nga mga sugyot. Ang Locke ay naghuhula ng isang 'walang laman na isip', isang tabula na pakiramdam , na binubuo ng karanasan; sensasyon at pagmuni - muni na ang dalawang mapagkukunan ng lahat ng aming mga ideya . Si Locke nagpakuha sa usa ka 'walay hunahuna nga hunahuna', usa ka pagbati nga tabula , nga gihulma sa kasinatian; mga sensasyon ug mga pagpamalandong nga mao ang duha nga gigikanan sa tanan natong mga ideya . Ang Ilang Thoughts Concerning Education ay isang balangkas kung paano ituro ang kaisipang ito. Ang Pipila nga Mga Panghunahuna bahin sa Edukasyon sa Locke usa ka balangkas kung unsaon pag-edukar kini nga hunahuna. Ipinahayag niya ang paniniwala na ang edukasyon ay gumagawa ng tao, o, higit sa panimula, na ang isip ay isang walang laman na gabinete, sa pamamagitan ng pahayag. Gipahayag niya ang pagtuo nga ang edukasyon naghimo sa tawo, o, labi ka hinungdan, nga ang hunahuna usa ka walaÕy kabinete, pinaagi sa pahayag. Sa palagay ko ay maaari kong sabihin na sa lahat ng mga kalalakihan na nakatagpo namin. Sa akong hunahuna mahimo akong isulti nga sa tanan nga mga tawo nga atong nahimamat. Siyam na bahagi ng sampu ang mga ito, mabuti o masama, kapaki-pakinabang o hindi, sa pamamagitan ng kanilang edukasyon. Siyam ka mga bahin sa napulo ang kung unsa sila, maayo o daotan, mapuslan o dili, pinaagi sa ilang edukasyon. Isinulat din ni Locke na ang maliit at halos hindi matitinag na mga impression sa aming malambot na mga sanggol ay may napakahalaga at pangmatagalang mga kahihinatnan. Gisulat usab ni Locke nga ang gamay ug halos dili matupngan nga mga impresyon sa among malumo nga mga infancies adunay hinungdanon ug malungtaron nga sangputanan. Nagtalo siya na ang mga asosasyon ng mga ideya na ginagawa ng isang tao kapag ang bata ay mas mahalaga kaysa sa mga ginawa sa bandang huli dahil sila ang pundasyon ng sarili ; sila ay, ilagay nang naiiba, kung ano ang unang markahan ang lasa ng tabula . Siya nangatarungan nga ang panag-uban sa mga ideya nga gihimo sa usa ka bata nga labi ka hinungdanon kaysa mga nahimo sa ulahi tungod kay sila ang pundasyon sa kaugalingon ; sila, lainlain, kung unsa ang una nga marka sa rasa nga tabula . Sa kanyang sanaysay , kung saan ipinakilala ang parehong mga konsepto na ito, nagbabala si Locke laban. Sa iyang Essay , diin gipaila ang parehong mga konsepto, nagpaandam si Locke. Halimbawa, na pinapayagan ang isang hangal na dalaga na makumbinsi ang isang bata na ang mga goblins at sprites ay nauugnay sa gabi para sa kadiliman ay pagkatapos ay dadalhin kasama nito ang mga nakakatakot mga ideya, at sila ay dapat na sumali. Pananglitan, ang pagtugot sa usa ka buang nga dalaga nga nakumbinser ang usa ka bata nga ang mga goblins ug sprites giuyon sa gabii alang sa kangitngit nga sa wala madugay dad-on kini nga mga makahadlok mga ideya, ug sila pag-ipon. Ang teoryang ito ay tinawag na asosasyonismo , na patuloy na naimpluwensyahan ang pag-iisip noong ika-18 siglo, partikular na teorya sa edukasyon. Ang kini nga teorya gitawag nga asosasyonismo , nga nagpadayon sa pag-impluwensya sa hunahuna sa ika-18 siglo, labi na ang teorya sa edukasyon. Dahil halos lahat ng manunulat ng edukasyon ay nagbabalaan sa mga magulang na huwag payagan ang kanilang mga anak na magkaroon ng negatibong mga asosasyon. Tungod kay halos matag manunulat sa edukasyon nagpahimangno sa mga ginikanan nga dili tugutan ang ilang mga anak nga magpalambo og negatibo nga mga panag-uban. Ito rin ang humantong sa pagbuo ng sikolohiya at iba pang mga bagong disiplina sa pagtatangka ni David Hartley na matuklasan ang isang mekanismo ng biyolohikal para sa asosasyonal sa kanyang Observation on Man. Nagdala usab kini sa pag-uswag sa sikolohiya ug uban pang bag-ong disiplina uban ang pagsulay ni David Hartley sa pagdiskobre sa usa ka mekanismo nga biolohikal alang sa asosasyonal sa iyang Observation on Man. Kritikal si Locke ng bersyon ng panaginip ni Descartes , na ginagawa ni Locke ang kontra-argumento na ang mga tao ay hindi maaaring magkaroon ng pisikal na sakit sa panaginip tulad ng ginagawa nila sa nakakagising na buhay. Si Locke kritikal sa bersyon sa damgo ni Descartes , nga gihimo ni Locke ang kontra-argumento nga ang mga tawo dili adunay pisikal nga kasakit sa mga damgo sama sa gibuhat nila sa nahigmata nga kinabuhi. Ang ilang mga iskolar ay nakita ang mga paniniwala sa pulitika ni Locke na batay sa kanyang paniniwala sa relihiyon. Ang pipila ka mga eskolar nakakita sa mga pagpati sa politika ni Locke nga gipasukad sa iyang tinuohan sa relihiyon. Nagsimula ang trajekturang relihiyoso ni Locke sa Calvinist trinitarianism , ngunit sa oras ng Reflections. Ang pagtulon-an sa relihiyon ni Locke nagsugod sa Calvinist trinitarianism , apan sa panahon sa mga Refleksyon. Si Locke ay nagsusulong hindi lamang sa mga pananaw ng Socinian tungkol sa pagpaparaya ngunit din sa Socinian Christology . Gi-uswag ni Locke dili lamang ang mga panan-aw sa Socinian sa pagtugot apan usab ang Socinian Christology . Gayunpaman, sinabi ni Wainwright na sa posthumously nai-publish na Paraphrase ang interpretasyon ni Locke sa isang taludtod. Bisan pa si Wainwright nag-ingon nga sa dayon nga gipatik nga Paraphrase ng paghubad ni Locke sa usa ka bersikulo. Si Locke ay hindi tiyak kung tungkol sa paksa ng orihinal na kasalanan , kaya't inakusahan siya ng Socinianism, Arianism, o Deism . Si Locke usahay dili sigurado bahin sa hilisgutan sa orihinal nga sala , busa gisumbong siya sa Socinianism, Arianism, o Deism . Nagtalo na ang ideya na ang lahat ng Adam ' s Isang binhi ay tiyak na mapapahamak sa walang hanggan kaparusahan. Matod nga ang ideya nga ang tanan nga Adan ' ni Kaliwatan mga gitakda sa kahangturan walay kinutoban silot. Dahil sa pagsalangsang ng Adam ay maliit na pare-pareho sa Justice o Goodness of the Great at Walang-hanggan ng Diyos. Alang sa kalapasan sa Adan mao ang gamay nga nahiuyon sa Justice o Pagkamaayo sa Dakong ug Walay Kinutoban nga Dios. Na humahantong Eric Nelson upang maiugnay sa kanya ang mga ideya ng Pelagian . Nag-unang Eric Nelson nga iupod siya sa mga ideya sa Pelagian . Gayunpaman, hindi niya itinanggi ang katotohanan ng kasamaan. Bisan pa, wala niya isalikway ang reyalidad sa daotan. Ang tao ay may kakayahang magsagawa ng hindi makatarungang mga digmaan at gumawa ng mga krimen. Ang tawo may katakus nga maglunsad og dili makatarunganong mga gubat ug nakahimog mga krimen. Ang mga kriminal ay dapat parusahan, kahit na ang parusang kamatayan. Ang mga kriminal kinahanglan silotan, bisan pa ang silot sa kamatayon. May kaugnayan sa Bibliya, si Locke ay napaka-konserbatibo. May kalabotan sa Bibliya, si Locke hilabihan ka konserbatibo. Pinanatili niya ang doktrina ng pandiwang inspirasyon ng Kasulatan. Gipadayon niya ang doktrina sa binaba nga inspirasyon sa Kasulatan. Ang mga himala ay patunay ng banal na katangian ng mensahe sa bibliya. Ang mga milagro mga pamatuod sa balaan nga kinaiya sa mensahe sa Biblia. Kumbinsido si Locke na ang buong nilalaman ng Bibliya ay sumasang-ayon sa kadahilanan ng tao. Nakumbinser si Locke nga ang tibuuk nga sulud sa Bibliya nahiuyon sa tawhanon nga hinungdan. Kahit na si Locke ay isang tagataguyod ng pagpapaubaya, hinimok niya ang mga awtoridad na huwag tiisin ang ateismo. Bisan kung si Locke usa ka tigpasiugda sa pagtugot, giaghat niya ang mga awtoridad nga dili tugotan ang ateyismo. Dahil naisip niya na ang pagtanggi sa pagkakaroon ng Diyos ay magpapabagabag sa kaayusang panlipunan at magdudulot ng kaguluhan. Tungod kay gihunahuna niya ang pagdumili sa pagkaanaa sa Diyos nga makawagtang sa kahusay sa sosyal ug modala sa kagubot. Hindi kasama ang lahat ng mga ateyistic na uri ng pilosopiya at lahat ng pagtatangka upang maibawas ang etika at natural na batas mula sa pulos sekular na lugar. Dili apil ang tanan nga lahi nga pilosopiya sa pilosopiya ug ang tanan nga pagsulay nga ibaliwala ang mga pamatasan ug natural nga balaod gikan sa walaÕy sekular nga lugar. Sa opinyon ni Locke, ang argumento ng kosmolohikal ay may bisa at napatunayan ang pagkakaroon ng Diyos. Sa opinyon ni Locke ang argumento sa kosmolohiko balido ug gipamatud-an nga adunay paglungtad sa Diyos. Ang kanyang kaisipang pampulitika ay batay sa pananaw ng Protestanteng Kristiyano. Ang iyang panghunahuna sa politika gipasukad sa mga panan-aw sa Protestante nga Kristiyano. Bukod pa rito, ipinagtaguyod ni Locke ang isang pakiramdam ng kabanalan sa pasasalamat sa Diyos sa pagbibigay ng katwiran sa mga tao. Dugang pa, gisugyot ni Locke ang usa ka pagbati sa pagkadiyos tungod sa pagkamapasalamaton sa Diyos sa paghatag katarungan sa mga tawo. Ang konsepto ni Locke ng tao ay nagsimula sa paniniwala sa paglikha. Ang konsepto ni Locke sa tawo nagsugod sa pagtuo sa paglalang. Tulad ng mga pilosopo na sina Hugo Grotius at Samuel Pufendorf , binigyan ng Locke ang likas na batas sa paghahayag ng Bibliya . Sama sa mga pilosopo nga sila Hugo Grotius ug Samuel Pufendorf , gisagop ni Locke ang natural nga balaod sa pagpadayag sa bibliya . Nakuha ni Locke ang mga pangunahing konsepto ng kanyang teoryang pampulitika mula sa mga teksto sa bibliya. Gikuha ni Locke ang sukaranan nga mga konsepto sa iyang politikanhong teorya gikan sa mga teksto sa bibliya. Ang Dekalogo inilalagay ang buhay, reputasyon, at pag-aari ng isang tao sa ilalim ng proteksyon ng Diyos. Ang Decalogue nagbutang sa kinabuhi, reputasyon, ug kabtangan sa usa ka tawo ubos sa panalipod sa Diyos. Ang pilosopiya ni Locke tungkol sa kalayaan ay nagmula din sa Bibliya. Ang pilosopiya ni Locke bahin sa kagawasan nakuha usab gikan sa Bibliya. Nakuha din ni Locke ang pangunahing pagkakapantay-pantay ng tao mula sa Bibliya, kasama na ang pagkakapantay - pantay ng mga kasarian , ang panimulang punto ng teolohikong doktrina ng Imago Dei . Nakuha usab ni Locke ang sukaranang pagkakapareho sa tawo gikan sa Bibliya, lakip ang pagkakapareho sa mga sekso , ang sinugdanan sa teolohikanhong doktrina sa Imago Dei . Para kay Locke, ang isa sa mga kahihinatnan ng prinsipyo ng pagkakapantay-pantay ay ang lahat ng tao ay nilikha na pantay na libre at samakatuwid ay kinakailangan ng mga gobyerno ng pahintulot ng pinamamahalaan. Alang ni Locke, usa sa mga sangputanan sa prinsipyo sa pagkakapareho mao nga ang tanan nga mga tawo gibuhat nga managsama nga libre ug busa ang mga gobyerno nanginahanglan pagtugot sa gipamuno. Inihambing ni Locke ang pamamahala ng English Monarchy sa mga mamamayang British sa pamamahala ni Adan kay Eva sa Genesis, na hinirang ng Diyos. Gitandi ni Locke ang pagmando sa English Monarchy sa mga tao sa Britanya sa pagmando ni Adan kay Eva sa Genesis, nga gitudlo sa Diyos. Kasunod ng pilosopiya ni Locke. Pagkahuman sa pilosopiya ni Locke. Ang American Deklarasyon ng Kalayaan ay nagtatag ng mga karapatang pantao sa bahagi ng biblikal na paniniwala sa paglikha. Ang Amerikano nga Deklarasyon sa Kagawasan nagtukod sa tawhanong katungod nga bahin sa Biblikanhong pagtuo sa paglalang. Ang doktrina ni Locke na ang mga pamahalaan ay nangangailangan ng pahintulot ng namamahala ay nakasentro din sa Deklarasyon ng Kalayaan. Ang doktrina ni Locke nga ang mga gobyerno nanginahanglan sa pagtugot sa nagdumala hinungdanon usab sa Deklarasyon sa Kalayaan. Si Francisco Suarez ay isang paring Espanyol na Jesuit , pilosopo at teologo. Si Francisco Suarez usa ka Espanya nga Heswita nga pari , pilosopo ug teologo. Isa sa mga nangungunang pigura ng kilusang School of Salamanca. Usa sa mga nanguna nga kalihukan sa kalihukan sa School of Salamanca. Sa pangkalahatan ay itinuturing na kabilang sa mga pinakadakilang iskolar matapos si Thomas Aquinas . Sa kadaghanan giisip nga usa sa labing bantugan nga eskolar pagkatapos ni Thomas Aquinas . Ang kanyang gawain ay itinuturing na isang punto sa kasaysayan ng pangalawang iskolarismo. Ang iyang buhat giisip nga usa ka pagbag-o sa kasaysayan sa ikaduha nga eskolarismo. Na minarkahan ang paglipat mula sa Renaissance nito hanggang sa mga Baroque phase . Nga nagtimaan sa pagbalhin gikan sa Renaissance niini hangtod sa mga Baroque phase . Matapos ang 3 taon ng paunang pag-aaral mula sa edad na 10 pataas, sa 1561 Suarez matriculated sa Unibersidad ng Salamanca , at nag-aral ng Batas. Pagkahuman sa 3 ka tuig sa pasiuna nga pagtuon gikan sa edad nga 10 pataas, sa 1561 ang Suarez gipahiusa sa Unibersidad sa Salamanca , ug nagtuon sa Balaod. Noong 1564, sa edad na labing anim, si Suarez ay pumasok sa Lipunan ni Jesus sa Salamanca at dumaan sa dalawang taon ng matinding espirituwal na pagsasanay sa ilalim ng gabay ni Fr Alonso Rodriguez . Sa 1564, sa edad nga napulog-unom, si Suarez misulod sa Society of Jesus sa Salamanca ug miagi sa duha ka tuig nga grabe nga espirituhanong pagbansay sa ilalum sa paggiya ni Fr Alonso Rodriguez . Noong Agosto 1566, kinuha ni Su‡rez ang kanyang mga unang panata bilang isang Heswita. Niadtong Agosto 1566, si Su‡rez mikuha sa iyang unang mga panaad ingon usa ka Jesuit. Pagkatapos ay nagsimula siya noong Oktubre 1566 upang pag-aralan ang Teolohiya sa Salamanca. Nagsugod siya kaniadtong Oktubre 1566 aron magtuon sa Teolohiya sa Salamanca. Tila hindi siya isang promising na estudyante sa una. Ingon siya dili siya usa ka magsaad nga estudyante sa sinugdan. Sa katunayan, halos isuko niya ang kanyang mga usapin sa pag-aaral matapos na mabigo ang dobleng pagsusulit. Sa tinuud, hapit na niya gibiyaan ang iyang mga hisgutan sa pagtuon human mapakyas sa pagsulod sa exam sa kaduha. Gayunpaman, matapos ang pagsusulit sa ikatlong pagtatangka, bagaman, nagbago ang mga bagay. Pagkahuman sa pagpasa sa exam sa ikatulong pagsulay, nausab. Noong 1570, sa pagtatapos ng kanyang kurso, sinimulang turuan ni Suarez ang Pilosopiya. Sa 1570, sa paghuman sa iyang kurso, si Suarez nagsugod sa pagtudlo sa Pilosopiya. Una sa Salamanca bilang isang guro ng Scholastic, at pagkatapos ay bilang isang propesor sa kolehiyo ng Jesuit sa Segovia . Una sa Salamanca ingon usa ka magtutudlo nga Scholastic, ug dayon ingon usa ka propesor sa kolehiyo sa Jesuit sa Segovia . Siya ay ordained Marso 1572 sa Segovia. Gi- orden siya kaniadtong Marso 1572 sa Segovia. Patuloy siyang nagturo sa Pilosopiya sa Segovia hanggang, noong Setyembre 1574, lumipat siya sa Jesuit College sa Valladolid upang magturo ng Teolohiya, isang paksa na pagkatapos niyang ituro para sa natitirang bahagi ng kanyang buhay. Nagpadayon siya sa pagtudlo sa Pilosopiya sa Segovia hangtod kaniadtong Septyembre 1574, siya mibalhin sa Jesuit College sa Valladolid aron itudlo ang Teolohiya, usa ka hilisgutan nga iyang itudlo alang sa nahabilin sa iyang kinabuhi. Nagturo siya sa sunud-sunod na iba't ibang mga lugar. Nagtudlo siya sa sunud-sunod nga lainlaing mga lugar. Patuloy siyang nagturo sa Pilosopiya sa Segovia hanggang, noong Setyembre 1574, lumipat siya sa Jesuit College sa Valladolid upang magturo ng Teolohiya. Sa 1597, mibalhin siya sa Coimbra, pila ka tuig pagkahuman sa pagsulud sa Spanish (elder line) House of Habsburg sa Trono sa Portuges. Isang paksa na pagkatapos niyang ituro para sa natitirang bahagi ng kanyang buhay. Aron makapuli sa punoan nga silya sa Theology sa University of Coimbra . Nanatili siya roon, bukod sa isang maikling panahon na nagtuturo sa Roma, hanggang sa kanyang kamatayan noong 1617. Nagpabilin siya didto, gawas sa usa ka mubo nga panahon nga nagtudlo sa Roma, hangtod sa iyang kamatayon sa 1617. Sumulat siya sa isang iba't ibang mga paksa, na gumagawa ng isang malawak na dami ng trabaho (ang kanyang kumpletong mga gawa sa halagang Latin sa dalawampu't anim na volume). Nagsulat siya sa usa ka halapad nga mga hilisgutan, nga nagpatungha sa daghang mga trabaho (ang iyang kompleto nga mga buhat sa kantidad nga Latin sa kawhaag-unom nga mga tomo). Ang mga sinulat ni Suarez ay kasama ang mga treatises sa batas , ang ugnayan sa pagitan ng Simbahan at Estado, metapisika , at teolohiya. Ang mga sinulat ni Suarez naglakip sa mga pagtamod sa balaod , relasyon sa Simbahan ug Estado, metapisika , ug teolohiya. Siya ay itinuturing na ninong ng International Law. Giisip siya nga ninong sa International Law. Ang kanyang Mga Pagtutukoy na metaphysicae (Metaphysical Disputations ) ay malawakang binasa sa Europa noong ika-17 siglo at itinuturing ng ilang mga iskolar na siyang kanyang pinaka malalim na gawain. Ang iyang mga Pagtinuud nga metaphysicae (Metaphysical Disputations ) kaylap nga gibasa sa Europe sa ika-17 nga siglo ug giisip sa pipila nga mga iskolar nga iyang labing lawom nga buhat. Si Suarez ay itinuring noong panahon ng kanyang buhay bilang pinakadakilang pilosopo at teologo, at binigyan ang palayaw na Doctor Eximius et Pius (Pambihira at Guro na Doktor); Dumalo si Pope Gregory XIII sa kanyang unang panayam sa Roma Inanyayahan siya ni Pope Paul V na iwaksi ang mga argumento ni James I ng Inglatera , at nais niyang mapanatili siya malapit sa kanyang tao, upang kumita sa pamamagitan ng kanyang kaalaman. Si Suarez giisip sa panahon sa iyang kinabuhi ingon nga labing bantugan nga pilosopo ug teologo, ug gihatagan ang ngalang Doctor Eximius et Pius (Talagsaon ug Maayong Doktor); Si Papa Gregory XIII mitambong sa iyang unang lektyur sa Roma. Giimbitahan siya ni Papa Paul V nga ibaliwala ang mga pangatarungan ni James I sa Inglatera , ug nagtinguha nga ipadayon siya sa iyang kaugalingon, aron makuha ang iyang kahibalo. Si Philip II ng Espanya ay nagpadala sa kanya sa Unibersidad ng Coimbra upang mabigyan ito ng prestihiyo, at nang bumisita si Suarez sa Unibersidad ng Barcelona , lumabas ang mga doktor ng unibersidad upang salubungin siya na may suot na insignia ng kanilang mga kasanayan. Si Philip II sa Espanya nagpadala kaniya sa Unibersidad sa Coimbra aron mahatagan kini kadungganan, ug sa pagbisita ni Suarez sa Unibersidad sa Barcelona , ang mga doktor sa unibersidad migawas sa pagsugat kaniya nga nagsul-ob sa insulto sa ilang mga katakus. Matapos ang kanyang kamatayan sa Portugal (sa alinman sa Lisbon o Coimbra ) lalong tumaas ang kanyang reputasyon, at mayroon siyang direktang impluwensya sa mga nangungunang pilosopo na sina Hugo Grotius , RenŽ Descartes , John Norris , at Gottfried Leibniz . Pagkahuman sa iyang pagkamatay sa Portugal (sa Lisbon o Coimbra ) ang iyang reputasyon labi pa nga nagkadako, ug siya adunay direkta nga impluwensya sa mga nag-una nga pilosopo sama ni Hugo Grotius , RenŽ Descartes , John Norris , ug Gottfried Leibniz . Noong 1679 , hinatulan ng publiko ng Pope Innocent XI ang animnapu't limang panukala sa kaalyado , na kinunan mula sa mga sinulat ng Escobar , Suarez at iba pa, karamihan ay Jesuit , theologians bilang propositiones laxorum moralistarum at ipinagbabawal ang sinumang magturo sa kanila sa ilalim ng parusa ng excommunication . Sa 1679 gihukman sa publiko ni Pope Innocent XI ang kan-uman ug lima nga mga panukiduki sa casuist , nga giuna sa mga sinulat sa Escobar , Suarez ug uban pa, kadaghanan mga Heswita , mga teologo ingon proposees laxorum moralistarum ug gidid-an ang bisan kinsa nga magtudlo kanila ubos sa silot sa excommunication . Ang kanyang pinakamahalagang tagumpay sa pilosopiya ay sa metapisiko at pilosopiya ng batas. Ang iyang labing hinungdanon nga kalamposan sa pilosopiya mao ang mga metaphysics ug pilosopiya sa balaod. Ang Suarez ay maaaring isaalang-alang na huling kinatawan ng scholarismo . Ang Suarez mahimong giisip nga labing katapusan nga representante nga representante sa scholasticism . Sumunod siya sa isang katamtamang anyo ng Thomism at nabuo ang metaphysics bilang isang sistematikong pagtatanong. Nahiuyon siya sa usa ka kasarangan nga porma sa Thomism ug gipalambo ang metaphysics ingon usa ka sistematikong pagpangutana. Para sa Suarez, ang metaphysics ay ang agham ng mga tunay na sanaysay (at pagkakaroon); karamihan ay nababahala ito sa totoong pagkatao kaysa sa pagiging konsepto, at may immaterial kaysa sa materyal na pagkatao. Alang sa Suarez, ang metaphysics mao ang siyensya sa mga tinuod nga esensya (ug paglungtad); labi nga nabalaka kini sa tinuud nga pagkama-usa imbes nga adunay panghunahuna, ug adunay imateralidad imbis sa pagka-materyal. Hinawakan niya (kasama ang mga naunang scholar) na ang kakanyahan at pagkakaroon ay pareho sa kaso ng Diyos (tingnan ang argumentong ontological ), ngunit hindi sumasang-ayon kay Aquinas at iba pa na ang kakanyahan at pagkakaroon ng mga may hangganang nilalang ay talagang natatangi. Gihimo niya (kauban ang mga naunang eskolar) nga ang esensya ug paglungtad parehas sa kaso sa Diyos (tan-awa ang ontological argumento ), apan wala mouyon sa Aquinas ug uban pa nga ang esensya ug paglungtad sa katapusan nga mga binuhat tinuud nga lahi. Nagtalo siya na sa katunayan sila ay magkakaiba lamang ng konsepto : sa halip na talagang mapaghiwalay, maaari lamang silang lohikal na mailihi bilang hiwalay. Gipasabut niya nga sa tinuud sila managsama ra nga konsepto : imbis nga mahimulag gyud, mahimo ra nga maisip nga lahi sila. Sa napakaraming paksa ng mga unibersal , sinikap niyang patnubapan ang isang gitnang kurso sa pagitan ng realismo ng Duns Scotus at ang nominalism ni William of Occam . Sa nasamokan nga hilisgutan sa mga unibersal , naningkamot siya nga magpadayon sa usa ka tungatunga nga kurso tali sa realismo sa Duns Scotus ug sa nominalism ni William of Occam . Ang kanyang posisyon ay medyo malapit sa nominalism kaysa kay Thomas Aquinas . Ang iyang posisyon medyo gamay nga pagkaduol sa nominalismo kay sa kang Thomas Aquinas . Ang pormal na pagkakaisa, gayunpaman, ay hindi isang di-makatwirang paglikha ng pag-iisip, ngunit umiiral sa likas na katangian ng bagay, bago [ontologically] sa anumang operasyon ng katalinuhan. Ang pormal nga panaghiusa, bisan pa, dili usa ka dili-makatarungan nga paglalang sa hunahuna, apan adunay sa kinaiya sa butang, una [ontologically] sa bisan unsang operasyon sa kinaadman. Ang kanyang metapisiko gawain, na nagbibigay ng isang kahanga-hangang pagsusumikap ng systematisation, ay isang tunay na kasaysayan ng medyebal-iisip, pagsasama-sama ng tatlong mga paaralan magagamit sa oras na iyon: Thomism , Scotism at nominalismo . Ang iyang metaphysical nga buhat, nga naghatag usa ka talagsaon nga paningkamot sa pagkatagbaw sa sistema, usa ka tinuud nga kasaysayan sa panghunahuna sa medieval, nga naghiusa sa tulo ka mga eskuylahan nga magamit niadtong panahona: Thomism , Scotism ug Nominalism . Siya rin ay isang malalim na komentarista ng Arabic o mataas na medyebal na gawa. Siya usab usa ka lawom nga komentarista sa Arabiko o taas nga mga buhat sa medieval. Nasiyahan siya sa reputasyon ng pagiging pinakadakilang metapisiko sa kanyang oras. Nalingaw siya sa reputasyon nga usa ka labing bantugan nga metapysician sa iyang panahon. Sa gayon itinatag niya ang isang paaralan ng kanyang sariling, Suarism o Suarezianism , ang punong katangian ng mga prinsipyo na kung saan ay: ang prinsipyo ng bawat isa sa pamamagitan ng tamang konkretong nilalang ng mga nilalang. Ingon niini gitukod niya ang usa ka eskuylahan nga iyang kaugalingon, Suarism o Suarezianism , ang panguna nga kinaiya nga mga baruganan nga: ang prinsipyo sa matag usa pinaagi sa tukma nga konkreto nga entidad sa mga binuhat. Ang pagtanggi ng purong potensyal ng bagay, ang isahan bilang bagay ng direktang pag-unawa sa intelektwal, isang natatanging rationis ratiocinatae sa pagitan ng kakanyahan at pagkakaroon ng mga nilikha na nilalang. Ang pagsalikway sa putli nga potensyal sa butang, ang singular ingon butang sa direkta nga pag-ila sa intelektwal, usa ka lahi nga rationis ratiocinatae tali sa esensya ug sa paglungtad sa mga binuhat nga nilalang. Ang posibilidad ng espirituwal na sangkap lamang ayon sa bilang na naiiba sa isa't isa, ambisyon para sa hypostatic union bilang kasalanan ng mga nahulog na anghel, ang pagkakatawang-tao ng Salita, kahit na hindi nagkasala si Adan, ang katapatan ng panata lamang sa batas ng simbahan. Ang posibilidad sa espirituhanon nga sangkap nga lainlain nga numero gikan sa usag usa, ambisyon alang sa panaghiusa sa hypostatic ingon sala sa nahulog nga mga anghel, ang Pagkakatawo sa Pulong, bisan kung si Adan wala makasala, ang kaligdong sa panaad sa balaod sa simbahan lamang. Ang sistema ng Congruism na nagpabago sa Molinismo sa pamamagitan ng pagpapakilala ng mga subjective na pangyayari, pati na rin ng lugar at oras, na naisasabuhay sa aksyon ng mabisang biyaya, at may predestinasyon ante praevisa merita. Ang sistema sa Congruism nga nagbag-o sa Molinism pinaagi sa pagpaila sa mga us aka hilisgutan , ingon man sa lugar ug oras, nagtinguha sa aksyon nga maampingon nga grasya, ug adunay predestinasyon ante praevisa merita. Ang posibilidad ng pagkakaroon ng isa at ang parehong katotohanan ng parehong agham at pananampalataya, ang paniniwala sa Banal na awtoridad na nakapaloob sa isang gawa ng pananampalataya. Ang posibilidad sa paghupot sa usa ug parehas nga kamatuoran pinaagi sa siyensya ug sa hugot nga pagtuo, ang pagtuo sa Balaang awtoridad nga naa sa usa ka buhat sa pagtuo. Ang paggawa ng katawan at dugo ni Cristo sa pamamagitan ng transubstantiation bilang bumubuo ng sakripisyo ng Eukaristiya, ang pangwakas na biyaya ng Mahal na Birheng Maria na higit kaysa sa pinagsama ng mga anghel at santo. Ang paggama sa lawas ug dugo ni Kristo pinaagi sa transubstantiation ingon naglangkob sa sakripisyo nga Eukaristiya, ang katapusang grasya sa Mahal nga Birhen Maria nga labaw sa nianang sa mga anghel ug santos managsama. Si Suarez ay gumawa ng isang mahalagang pagsisiyasat ng pagiging, mga pag-aari at paghahati nito sa Disputationes Metaphysicae (1597), na naimpluwensyahan ang karagdagang pag-unlad ng teolohiya sa loob ng Katolisismo. Naghimo usa ka hinungdan nga imbestigasyon si Suarez, ang mga kabtangan ug pagkabahin niini sa Disputationes Metaphysicae (1597), nga nakaimpluwensya sa dugang nga pag-uswag sa teolohiya sa sulod sa Katolisismo. Sa ikalawang bahagi ng libro, mga pagtatalo 28-53, inaayos ni Su‡rez ang pagkakaiba sa pagitan ng ens infinitum (Diyos) at ens finitum (nilikha na mga nilalang). Sa ikaduha nga bahin sa libro, mga panaglalis sa 28-53, gitakda ni Suarez ang kalainan tali sa ens infinitum (Diyos) ug ens finitum (mga nilalang nga binuhat). Ang unang dibisyon ng pagiging ay sa pagitan ng ens infinitum at ens finitum . Ang una nga pagkabahinbahin mao ang taliwala sa ens infinitum ug ens finitum . Sa halip na hatiin ang pagiging walang hanggan at may hangganan, maaari rin itong mahati sa ens a se at ens ab alio , ibig sabihin, ang pagiging mula sa sarili at pagiging mula sa iba. Imbis nga bahinon ang pagkahimong walay katapusan ug katapusan, mahimo usab nga mabahin kini sa usa ka se ug ens ab alio , ie, nga kana gikan sa iyang kaugalingon ug nga gikan sa lain. Ang pangalawang pagkakaiba na nauugnay sa isang ito: ens necessariumat nagsisiguro ng mga contingens , ibig sabihin, kinakailangang pagiging at contingent being. Ang ikaduha nga kalainan nga katumbas sa usa niini: ens necessariumug gisiguro ang mga contingens , ie, kinahanglan nga pagkatawo ug pagkontrata. Pa rin ang isa pang pagbabalangkas ng pagkakaiba ay sa pagitan ng ens per essentiam at ens per participem , ibig sabihin, ang pagiging umiiral sa pamamagitan ng kadahilanan ng kakanyahan at ito ay umiiral lamang sa pamamagitan ng pakikilahok sa isang pagkatao na umiiral sa sarili ( eigentlich ). Usa pa ka lain nga pormulasyon sa kalainan tali sa ens per essentiam ug ens per participem , ie, ang nga naa pinaagi sa hinungdan sa esensya ug kini nga anaa pinaagi lamang sa pag-apil sa usa ka binuhat nga anaa sa kaugalingon ( eigentlich ). Ang isang karagdagang pagkakaiba ay sa pagitan ng ens increatum at ens creatum , ibig sabihin, hindi nilinis na pagkatao at nilikha, o likha na likha. Ang usa ka dugang nga kalainan tali sa ens increatum ug ens creatum , ie, wala gibag- o nga binuhat ug gilalang, o usa ka mamugnaon . Ang pangwakas na pagkakaiba ay sa pagitan ng pagiging actus purus at pagiging ens potensyal, ibig sabihin, ang pagiging purong pagiging totoo at pagiging potensyal na pagkatao. Ang usa ka katapusan nga kalainan tali sa pagkahimong actus purus ug ingon usa ka potensyal nga potensyal, ie, ang pagkahimong putli nga pagka-tinuod ug pagkahimong potensyal nga tawo. Napagpasyahan ni Suarez na pabor sa unang pag-uuri ng pagiging nasa ens infinitum at ens finitum bilang pinakamahalagang, na may kaugnayan kung saan kinukuha niya ang iba pang mga pag-uuri ng kanilang nararapat. Nakahukom si Suarez nga uyon sa una nga pagklasipikar sa pagkasama sa ensin nga infinitum ug ens finitum ingon ang labing sukaranan, nga adunay kalabotan diin gikomparar niya ang ubang mga klasipikasyon sa ilang kinahanglan. Sa huling pagtatalo 54 Ang Suarez ay nakikipag- usap sa entia rationis (mga tao na may katwiran), na imposible na sinasadya na mga bagay, ibig sabihin, ang mga bagay na nilikha ng aming isipan ngunit hindi maaaring umiiral sa totoong katotohanan. Sa katapusang panaglalis 54 Ang Suarez naghisgot sa entia rationis (mga binuhat nga hinungdan), nga imposible nga dili tinuyo nga mga butang, nga mao ang mga butang nga gibuhat sa atong mga hunahuna apan dili mahimo sa tinuud nga katinuud. Sa teolohiya, ikinakabit ni Suarez ang kanyang sarili sa doktrina ni Luis Molina , ang bantog na propesor ng Jesuit ng Evora. Sa teolohiya, si Suarez nalakip sa doktrina ni Luis Molina , ang bantog nga propesor sa Jesuit sa Evora. Sinubukan ni Molina na ibalik ang doktrina ng predestinasyon kasama ang kalayaan ng tao at ang mga turo ng predestinarian ng mga Dominikano sa pamamagitan ng pagsasabi na ang predestinasyon ay bunga ng kaalaman ng Diyos tungkol sa malayang pagpapasiya ng kalooban ng tao, na sa gayon ay hindi naapektuhan ng katotohanan ng naturang predestinasyon. Gisulayan ni Molina nga ipasig-uli ang doktrina sa predestinasyon sa kagawasan sa kabubut-on sa tawo ug ang mga pagtulon-an sa predestinarian sa mga Dominikano pinaagi sa pag-ingon nga ang predestinasyon sangputanan sa pagkahibal-an sa Dios sa libre nga pagtino sa kabubut-on sa tawo, busa dili gyud maapektuhan sa kamatuoran sa ingon nga predestinasyon. Sinikap ni Suarez na mapagkasundo ang pananaw na ito sa higit pang mga doktrina ng orthodox ng pagiging epektibo ng biyaya at espesyal na halalan, na pinapanatili iyon, kahit na ang lahat ay nakikibahagi sa isang ganap na sapat na biyaya, ipinagkaloob sa mga hinirang ang isang biyaya na kung saan ay angkop sa kanilang kakaibang mga disposisyon at pangyayari na sila ay walang pagkakamali, kahit na sa parehong oras nang malaya, ibigay ang kanilang sarili sa impluwensya nito. Gipaningkamutan ni Suarez nga ipahiuyon kini nga panan-aw uban ang labi nga ortodokso nga mga doktrina sa pagkaayo sa grasya ug espesyal nga piniliay, nga nagpadayon niana, bisan kung ang tanan nakigbahin sa usa ka hingpit nga grasya, gihatag sa mga pinili sa usa ka grasya nga gipahiangay sa ilang lahi nga mga kiling ug kahimtang nga sila dili mabangis, bisan kung sa samang higayon libre nga, naghatag sa ilang kaugalingon sa impluwensya. Ang sistemang mediatizing na ito ay kilala sa pamamagitan ng pangalan ng congruism. Kini nga sistema sa mediatizing nailhan sa ngalan nga congruism. Dito, ang pangunahing kahalagahan ni Suarez ay nagmula sa kanyang gawa sa natural na batas , at mula sa kanyang mga argumento tungkol sa positibong batas at katayuan ng isang monarko . Dinhi, ang panguna nga kahinungdanon ni Suarez tingali gikan sa iyang buhat sa natural nga balaod , ug gikan sa iyang mga argumento bahin sa positibo nga balaod ug ang kahimtang sa usa ka monarko . Sa kanyang napakalaking gawain, ang Tractatus de legibus ac deo legislatore (1612), siya ay nasa tiyak na hudyat ng Grotius at Pufendorf, sa paggawa ng isang mahalagang pagkakaiba sa pagitan ng natural na batas at internasyonal na batas, na nakita niya batay sa kaugalian. Sa iyang kaylap nga buhat, ang Tractatus de legibus ac deo legislatore (1612), siya sa pila ka gidak-on sa nanguna sa Grotius ug Pufendorf, sa paghimo sa usa ka hinungdan nga kalainan tali sa natural nga balaod ug internasyonal nga balaod, nga nakita niya nga gipasukad sa kostumbre. Kahit na ang kanyang pamamaraan ay sa buong iskolar, sumasaklaw siya ng parehong lupa, at Grotius ay nagsasalita tungkol sa kanya nang may paggalang. Bisan kung ang iyang pamaagi sa tibuuk nga eskolar, nagtakuban siya sa parehas nga sukaranan, ug si Grotius naghisgot kaniya nga adunay dakong pagtahod. Ang pangunahing posisyon ng gawain ay ang lahat ng pambatasan pati na rin ang lahat ng kapangyarihang paternal ay nagmula sa Diyos, at ang awtoridad ng bawat batas ay nagmumula sa walang hanggan na batas ng Diyos. Ang sukaranan nga posisyon sa buhat mao nga ang tanan nga lehislatibo ingon man ang tanan nga gahum sa paternal naggikan sa Dios, ug nga ang awtoridad sa matag balaod naggumikan sa katapusan nga balaod sa Dios. Itinanggi ni Suarez ang teoryang patriarchal ng pamahalaan at ang banal na karapatan ng mga hari na itinatag dito, ang mga doktrinang popular sa oras na iyon sa England at sa ilang lawak sa Kontinente. Gipanghimakak ni Suarez ang teyoriya sa patriyarkal sa gobyerno ug ang diosnon nga katungod sa mga hari nga gitukod sa ibabaw niini, nga mga doktrina nga popular niadtong panahona sa England ug sa pila ka gidak-on sa Kontinente. Nagtalo siya laban sa uri ng teorya ng kontrata sa lipunan na naging nangingibabaw sa mga naunang modernong -pilosopiyang pampulitika tulad nina Thomas Hobbes at John Locke, ngunit ang ilan sa kanyang pag-iisip, tulad ng nailipat ni Grotius, ay natagpuan ang mga echoes sa kalaunan na teoryang pampulitika. Siya nangatarungan batok sa matang sa teorya sa kontrata sa sosyal nga nahimoÕg dominante taliwala sa mga modernong pilosopo nga pangpolitika sama ni Thomas Hobbes ug John Locke, apan ang pipila sa iyang panghunahuna, ingon nga gibalhin ni Grotius, nakit-an ang mga echo sa ulahi nga teolohikal nga teorya sa politika. Nagtalo siya na ang mga tao ay may likas na kalikasan na ipinagkaloob sa kanila ng Diyos, at kabilang dito ang potensyal na gumawa ng mga batas. Siya nangatarungan nga ang mga tawo adunay sosyal nga kinaiyahan nga gihatag sa kanila sa Dios, ug lakip niini ang potensyal sa paghimo mga balaod. Gayunpaman, kapag ang isang pampulitikang lipunan ay nabuo, ang awtoridad ng estado ay hindi banal kundi nagmula sa tao; samakatuwid, ang likas na katangian ay pinili ng mga taong kasangkot, at ang kanilang likas na kapangyarihang pambatasan ay ibinibigay sa namumuno. Hinuon, kung ang usa ka sosyal nga politika nahimo, ang awtoridad sa estado dili gikan sa Diyos apan gikan sa tawhanon nga gigikanan; busa, ang kinaiyahan niini gipili sa mga tawo nga nahilambigit, ug ang ilang kinaiyanhon nga gahum sa pamatasan gihatag sa punoan. Dahil ibinigay nila ang kapangyarihang ito, may karapatan silang ibalik ito at mag-alsa laban sa isang pinuno, kung ang pinuno ay kumilos nang masama sa kanila, at dapat silang kumilos nang katamtaman at makatarungan. Tungod kay gihatag nila kini nga gahum, adunay katungod sila sa pagdakup niini ug pag-alsa batok sa usa ka magmamando, kung ang magbubuhat nga daotan sa ilang gibuhat, ug kinahanglan sila molihok nga moderente ug makatarunganon. Sa partikular, dapat na pigilan ng mga tao ang pagpatay sa pinuno, gaano man siya naging paniniil. Labi na, kinahanglan nga likayan sa mga tawo ang pagpatay sa punoan, bisan unsa pa siya nahimo nga malupigon. Kung ang isang pamahalaan ay ipinapataw sa mga tao, sa kabilang banda, sila ay may karapatang ipagtanggol ang kanilang sarili sa pamamagitan ng pag-aalsa laban dito at pati na rin ang pumapatay sa malupit na pinuno. Kung ang gobyerno ipatuman sa mga tawo, sa laing bahin, sila adunay katungod sa pagdepensa sa ilang kaugalingon pinaagi sa pag-alsa batok niini ug bisan ang pagpatay sa malupigon nga magmamando. Kahit na si Suarez ay naiimpluwensyahan ni Aquinas sa kanyang pilosopiya ng batas, mayroong ilang mga kilalang pagkakaiba. Bisan kung si Suarez naimpluwensyahan kaayo ni Aquinas sa iyang pilosopiya sa balaod, adunay pipila nga mga kalainan. Malawak na tinukoy ng Aquinas na batas bilang isang panuntunan at sukatin ang mga kilos, kung saan ang tao ay hinikayat na kumilos o pinigilan mula sa pagkilos. Malinaw nga gipasabut ni Aquinas ang balaod ingon usa ka lagda ug pagsukod sa mga buhat, diin ang tawo naaghat sa paglihok o gipugngan gikan sa paglihok. Nagtalo si Suarez na ang pakahulugan na ito ay malawak, sapagkat nalalapat ito sa mga bagay na hindi mahigpit na batas, tulad ng hindi makatarungang mga ordenansa at payo ng pagiging perpekto. Giingon ni Suarez nga kini nga kahulugan kaylap kaayo, tungod kay magamit kini sa mga butang nga dili estrikto nga mga balaod, sama sa dili patas nga mga ordinansa ug mga tambag sa kahingpitan. Kinakailangan din ni Suarez ng isyu sa mas pormal na kahulugan ng Aquinas tungkol sa batas bilang isang ordinansa ng dahilan para sa karaniwang kabutihan, na ginawa ng kanya na nagmamalasakit sa komunidad, at ipinakilala. Gikuha usab ni Suarez ang isyu sa mas pormal nga gipasabut ni Aquinas sa balaod ingon usa ka ordinansa sa hinungdan sa kaayohan sa kadaghanan, nga gihimo niya nga adunay pag-atiman sa komunidad, ug giproklamar. Ang kahulugan na ito, inaangkin niya, ay hindi nabibigyang kilalanin na ang batas ay pangunahin ng isang gawa ng kalooban sa halip na isang gawa ng katwiran, Sa wakas, hindi sumasang-ayon si Suarez sa pag-angkin ni Aquinas na ang Diyos ay maaaring magbago o magsuspinde ng ilan sa mga pangalawang tuntunin ng likas na batas, tulad ng mga pagbabawal sa pagpatay, pagnanakaw, at pangangalunya. Kini nga kahulugan, siya nag-angkon, napakyas sa pag-ila nga ang balaod sa panguna usa ka buhat sa kabubut-on kaysa usa ka buhat sa pangatarungan, Sa katapusan, si Suarez wala mouyon sa pag-angkon ni Aquinas nga ang Diyos mahimong magbag-o o suspindihon ang pipila sa mga segundaryong mando sa natural nga balaod, sama sa mga pagdili sa pagpatay, pagpangawat, ug pagpanapaw. Nagtalo si Suarez na ang likas na batas ay hindi mababago hangga't ang kalikasan ng tao ay nananatiling hindi nagbabago, at na ang maaaring lumitaw na mga pagbabagong ginawa ng Diyos sa natural na batas ay talagang mga pagbabago lamang sa paksa. Nangatarungan si Suarez nga ang kinaiyanhon nga balaod dili mabag-o kung ang kinaiyahan sa tawo magpadayon nga wala nagbag-o, ug nga kung unsa ang mahimo nga mga pagbag-o nga gihimo sa Diyos nga mga pagbag-o sa natural nga balaod mao ra ang mga pagbag-o sa hilisgutan. Halimbawa, kapag inutusan ng Diyos si Hosea na kumuha ng isang asawa ng mga pakikiapid (ibig sabihin, matulog na may isang patutot), hindi ito isang pagbubukod mula sa pagbabawal ng Diyos sa pangangalunya. Pananglitan, kung gisugo sa Diyos si Oseas nga magkuha usa ka asawa sa mga pakighilawas (ie, pagkatulog sa usa ka bigaon), dili kini pagpahigawas gikan sa pagbawal sa Diyos sa pagpanapaw. Sapagkat ang Diyos ay may kapangyarihan na ilipat sa isang lalaki saloob ngisang lalaki saisang babae nang hindi siya pahintulot, at upang magawa ang gayong pagkakagapos sa pagitan nila na, sa pamamagitan ng pagkakabuklod na ito, ang unyon ay hindi na isa sa pakikiapid. Kay ang Dios adunay gahum sa pagbalhin sa usa ka lalaki nga balay sa usa ka babaye nga walaÕy pagtugot, ug ipatuman ang ingon nga bugkos sa taliwala nila nga, tungod sa niini nga bugkos, ang unyon dili na usa sa pakighilawas. Noong 1613, sa institusyon ni Pope Paul V , sumulat si Suarez ng isang treatise na nakatuon sa mga Kristiyanong prinsipe ng Europa, na pinamagatang Defensio catholicae fidei contra anglicanae sectae errores (Depensa ng Universal Catholic Faith Laban sa Mga Pagkamali ng Anglican Sect). Sa 1613, sa institusyon ni Pope Paul V , nagsulat si Suarez usa ka treatise nga gipahinungod sa mga Kristiano nga prinsipe sa Europe, nga adunay titulo nga Defensio catholicae fidei contra anglicanae sectae errores (Depensa sa Universal Catholic Faith Laban sa Mga Pagkakamali sa Anglican Sect). Ito ay itinuro laban sa sumpa ng katapatan na hiniling ko kay James mula sa kanyang mga nasasakup. Kini gitumong batok sa panumpa sa pagkamatinud-anon nga akong gihangyo gikan sa iyang mga sakop. Si James (siya mismo ay isang pantas na iskolar) ang nagdulot nito upang sunugin ng karaniwang hangman at ipinagbabawal ang panunukso nito sa ilalim ng 'pinakamatinding kaparusahan, na nagrereklamo ng mapait kay Philip III ng Espanya dahil sa pag-abala sa kanyang mga kapangyarihan ng isang ipinahayag na kaaway ng trono at kamahalan ng mga hari. Si James (siya mismo usa ka may talento nga iskolar) ang hinungdan nga kini gisunog sa sagad nga hangman ug gidid-an ang pag-undang sa ilalum sa 'labing grabeng mga silot, nagreklamo sa mapait kay Philip III sa Espanya tungod sa pagdumala sa iyang mga kamandoan usa ka gipahayag nga kaaway sa trono ug pagkahalangdon sa mga hari. Ang mga kontribusyon ni Suarez sa metapisiko at teolohiya ay nagbigay ng malaking impluwensya sa ika-17 at ika-18 siglo na teolohiya ng teolohiya sa kapwa Romano Katoliko at mga Protestante. Ang mga kontribusyon ni Suarez sa metaphysics ug teolohiya naghatag dakong hinungdan sa impluwensya sa teolohiya sa ika-17 ug ika-18 nga siglo sa mga Romano Katoliko ug mga Protestante. Salamat sa bahagi ng lakas ng utos ni Suarez, ang kanyang Pagtalakay na Metaphysicae ay malawak na itinuro sa mga Katolikong paaralan ng Espanya, Portugal at Italya. Salamat sa bahin sa kalig-on sa pagkasunud-sunod ni Jese Suarez, ang iyang Disputasyon nga Metaphysicae kaylap nga gitudlo sa mga Katoliko nga eskuylahan sa Espanya, Portugal ug Italya. Kumalat din ito mula sa mga paaralang ito sa maraming unibersidad ng Lutheran sa Alemanya, kung saan pinag-aaralan ang teksto lalo na ng mga pumabor kay Melanchthon kaysa sa saloobin ni Luther sa pilosopiya. Mikaylap usab gikan sa kini nga mga tunghaan sa daghang mga unibersidad sa Lutheran sa Alemanya, diin ang teksto gitun-an labi na sa mga nagpalabi sa Melanchthon kaysa sa kinaiya ni Luther sa pilosopiya. Sa isang bilang ng ikalabing pitong-siglo na mga unibersidad sa Lutheran ang mga Disputasyon ay nagsilbing isang aklat-aralin sa pilosopiya. Sa usa ka gidaghanon sa ikanapulo ug siyam nga siglo nga mga unibersidad sa Lutheran ang mga Disputasyon nagsilbing usa ka libro sa pilosopiya. Sa katulad na paraan, ang Suarez ay nagkaroon ng pangunahing impluwensya sa Reformed tradisyon ng mga Aleman at Dutch na mga paaralan para sa parehong metapisika at batas, kabilang ang internasyonal na batas. Sa susamang paagi, ang Suarez adunay dakong impluwensya sa Reformed nga tradisyon sa mga eskwelahan sa Aleman ug Dutch alang sa parehas nga metaphysics ug balaod, lakip ang internasyonal nga balaod. Ang impluwensyang ito ay napakalawak na sa pamamagitan ng 1643 ay hinimok nito ang teologong Dutch na Reformed na si Jacobus Revius upang mailathala ang kanyang sagot na haba ng libro: Suarez repurgatus. Kini nga impluwensya labi ka daghan nga sa pagka-1643 napahagit niini ang teologong Reformed sa Dutch nga si Jacobus Revius nga gipatik ang iyang tubag nga gitas-on sa libro: Suarez repurgatus. Ang De legibus ni Suarez ay binanggit bilang isa sa pinakamahusay na mga libro tungkol sa batas ng Puritan Richard Baxter, at ang kaibigan ni Baxter na si Matthew Hale ay iginuhit ito para sa teoryang natural-law. Ang De legibus ni Suarez gikutlo ingon usa sa labing kaayo nga mga libro bahin sa balaod sa Puritan Richard Baxter, ug ang higala ni Baxter nga si Matthew Hale gihatud niini alang sa iyang natural nga balaod nga teorya. Ang pananaw ni Suarez sa pinagmulan ng pagkakasunud-sunod ng tao, at ang pagtatanggol sa tyrannicide na nagmula sa tanyag na di-pagsang-ayon ay labis na pinuna ng pilosopo ng Ingles na si Robert Filmer sa kanyang akdang Patriarcha, O ang Likas na Kapangyarihan ng mga Hari . Ang mga panan-aw ni Suarez sa tawhanong gigikanan sa kahusayan sa politika, ug ang iyang pagdepensa sa pag-atake sa kriminalidad nga naggikan sa tanyag nga pagsupak sa kadaghanan gisaway sa pilosopo sa Ingles nga si Robert Filmer sa iyang trabaho nga Patriarcha, O ang Natural nga Gahum sa mga Hari . Naniniwala si Filmer na ang mga Calvinists at ang mga Papist na tulad ni Suarez ay mapanganib na mga kalaban ng banal na karapatang monarkiya, na na-lehitimo sa kataas-taasang mga ama sa kanilang mga anak, na inangkin ni Filmer ay maaaring masubaybayan kay Adan . Nagtuo si Filmer nga ang mga Calvinist ug ang mga Papists sama ni Suarez nga peligro nga mga kontra sa banal nga monarkiya sa Diyos , nga gi-lehitimo sa pagkalabaw sa mga amahan sa ilang mga anak, nga giangkon ni Filmer nga masubay kini balik kay Adan . Noong ika-18 siglo, ang edisyon ng Venice ng Opera Omnia sa 23 na dami sa folio (1740Ð1751) ay lumitaw, kasunod ng edisyon ng Paris Vives, 26 na dami ng + 2 na dami ng mga indeks (1856-1818); noong 1965 ang edisyon ng Vives ng Disputationes Metaphysicae (vols. 25-26) ay na-print ni Georg Olms, Hildesheim. Sa ika-18 nga siglo, ang edisyon sa Venice sa Opera Omnia sa 23 nga mga volume sa folio (1740Ð1751) mitungha, gisundan sa edisyon sa Paris Vives, 26 nga volume + 2 nga mga volume sa indeks (1856-1818); kaniadtong 1965 ang edisyon sa Vives sa Disputationes Metaphysicae (vols. 25-26) gi-print usab ni Georg Olms, Hildesheim. Mula 1597 hanggang 1636 ang Mga Diskusyon na Metaphysicae ay nai-publish sa labing pitong edisyon; Wala pang modernong edisyon ng kumpletong mga gawa ni Suarez ay pa magagamit at tanging ilan sa ni Suarez ang kaniyang pagaalinlangan ay isinalin sa Ingles. Gikan sa 1597 hangtod 1636 ang Disputasyon sa Metaphysicae gipatik sa napulo'g pito nga edisyon; wala pa magamit ang moderno nga edisyon sa mga kompleto nga buhat ni Suarez ug pila ra ang mga diskusyon sa Suarez nga nahubad sa Ingles. Si Jeremy Bentham ay isang Ingles na pilosopo , dalubhasa sa batas , at panlipunan reformer itinuturing na tagapagtatag ng modernong utilitaryanismo . Si Jeremy Bentham mao ang usa ka Iningles pilosopo , jurist , ug sosyal nga repormador giisip nga ang magtutukod sa modernong utilitarianism . Si Bentham ay tinukoy bilang pangunahing axiom ng kanyang pilosopiya ang prinsipyo na ito ang pinakadakilang kaligayahan ng pinakamalaking bilang na ang sukatan ng tama at mali. Si Bentham gihubit ingon ang sukaranan nga axiom sa iyang pilosopiya ang sukaranan nga kini ang pinakadako nga kalipayan sa labing dako nga numero nga mao ang sukod sa husto ug sayup. Siya ay naging nangungunang teorista sa pilosopiya ng batas ng Anglo-Amerikano , at isang pampulitika na radikal na ang mga ideya ay naiimpluwensyahan ang pagbuo ng welfarism . Nahimong usa ka nanguna nga teorista sa pilosopiya sa balaod sa Anglo-Amerikano , ug usa ka radikal nga radikal kansang mga ideya nakaimpluwensya sa pag-uswag sa welfarism . Ipinagtaguyod niya ang mga kalayaan ng indibidwal at pang- ekonomiya , ang paghihiwalay ng simbahan at estado , kalayaan sa pagpapahayag , pantay na karapatan para sa mga kababaihan, karapatang diborsyo, at (sa isang hindi pa nalathala na sanaysay) ang pagdidisiplina ng mga gawaing homoseksuwal. Gisugyot niya ang mga kagawasan sa indibidwal ug pang-ekonomiya , ang panagbulag sa simbahan ug estado , kagawasan sa pagpahayag , patas nga mga katungod alang sa mga babaye, ang katungod sa diborsyo, ug (sa usa ka wala mahuman nga sanaysay) ang pagdeklarar sa mga buhat sa homoseksuwal. Nanawagan siya para sa pag-aalis ng pagkaalipin , parusa ng kapital at parusang pisikal , kasama na ang mga bata. Siya gitawag alang sa pagwagtang sa pagkaulipon , silot ug pisikal nga silot , lakip na sa mga bata. Siya rin ay kilala bilang isang maagang tagapagtaguyod ng mga karapatang hayop . Nahibal-an usab siya nga usa ka una nga tigpasiugda sa mga katungod sa mga hayop . Bagaman malakas sa pabor ng pagpapalawak ng mga indibidwal na karapatan sa ligal , tinutulan niya ang ideya ng likas na batas at natural na mga karapatan (kapwa ay itinuturing na banal o ibinigay ng Diyos sa pinanggalingan), pagtawag sa kanila na walang kapararakan sa mga stilts. Bisan kung kusganon nga gipaboran ang pagdugang sa matag indibidwal nga mga katungod , gisupak niya ang ideya sa natural nga balaod ug natural nga mga katungod (ang duha giisip nga balaanon o hinatag sa Diyos sa sinugdanan), nga gitawag sila nga mga butang nga walay kapuslanan sa mga stilts. Si Bentham ay isang matalim na kritiko rin sa mga ligal na fiction . Si Bentham usa usab ka mahait nga kritiko sa ligal nga mga fito . Ang mga mag-aaral ng Bentham ay kasama ang kanyang sekretarya at nakikipagtulungan na si James Mill , anak ng huli, si John Stuart Mill , ang ligal na pilosopo na si John Austin , manunulat ng Amerikano at aktibista na si John Neal , pati si Robert Owen , isa sa mga tagapagtatag ng sosyalismo sosyalismo . Ang mga estudyante sa Bentham naglakip sa iyang sekretaryo ug kolaborator nga si James Mill , anak sa ulahi, si John Stuart Mill , ang ligal nga pilosopo nga si John Austin , magsusulat sa Amerikano ug aktibista nga si John Neal , ingon man si Robert Owen , usa sa mga nagtukod sa sosyalismo sa utopian . Siya ay malaki ang impluwensya sa reporma ng mga bilangguan, mga paaralan, mahirap na batas, batas ng batas, at Parliyamento mismo. Siya adunay daghang impluwensya sa reporma sa mga prisohan, eskuylahan, dili maayo nga mga balaod, mga korte sa balaod, ug ang Parliyamento mismo. Sa kanyang pagkamatay noong 1832, nag-iwan si Bentham ng mga tagubilin upang ang kanyang katawan ay unang dissected, at pagkatapos ay upang mapanatili nang permanenteng bilang isang auto-icon, na magiging kanyang alaala. Sa iyang pagkamatay sa 1832, gibilin ni Bentham ang mga panudlo aron ang iyang lawas mahimong una nga mabulag, ug dayon mapadayon nga mapreserbar isip usa ka auto-icon, nga kini ang iyang handumanan. Ginawa ito, at ang auto-icon ay nasa pampublikong pagpapakita sa pasukan ng Student Center sa University College London (UCL). Nahimo kini, ug ang auto-icon makita na karon sa publiko sa pagsulod sa Student Center sa University College London (UCL). Dahil sa kanyang mga argumento na pabor sa pangkalahatang pagkakaroon ng edukasyon, siya ay inilarawan bilang espirituwal na tagapagtatag ng UCL. Tungod sa iyang mga argumento pabor sa kinatibuk-an nga magamit sa edukasyon, gihulagway siya nga espirituhanong magtutukod sa UCL. Gayunpaman, naglaro lamang siya ng isang limitadong direktang bahagi sa pundasyon nito. Bisan pa, nagdula lamang siya usa ka limitado nga direkta nga bahin sa pundasyon niini. Ipinanganak si Bentham noong 15 Pebrero 1748 sa Houndsditch , London , sa isang mayamang pamilya na sumusuporta sa partido ng Tory . Si Bentham natawo kaniadtong 15 sa Pebrero 1748 sa Houndsditch , London , sa usa ka adunahan nga pamilya nga nagsuporta sa Tory party . Siya ay naiulat na isang aliw na bata: siya ay natagpuan bilang isang sanggol na nakaupo sa desk ng kanyang ama na nagbabasa ng isang kasaysayan ng maraming dami ng England, at nagsimula siyang mag-aral ng Latin sa edad na tatlo. Giingon nga usa siya ka mausikon nga bata: nakit-an siya ingon usa ka bata nga naglingkod sa lamesa sa iyang amahan nga nagbasa sa daghang kasaysayan sa England, ug nagsugod siya pagtuon sa Latin sa edad nga tulo. Siya natutunan upang i-play ang violin , at sa edad na pitong Bentham nais isagawa sonatas sa pamamagitan Handel sa panahon ng hapunan partido. Nakat-on siya nga magdula sa biyolin , ug sa edad nga pito ka Bentham ipahigayon ang sonatas ni Handel sa panahon sa panihapon sa panihapon. Siya ay may isang nakaligtas na kapatid, si Samuel Bentham (1757Ð1831), na malapit sa kanya. Siya adunay usa ka nahabilin nga igsoon, si Samuel Bentham (1757Ð1831), kinsa suod niya. Nag-aral siya sa Westminster School ; noong 1760, sa edad na 12, ipinadala siya ng kanyang ama sa The Queen's College, Oxford , kung saan nakumpleto niya ang kanyang bachelor's degree noong 1763 at ang kanyang master's degree noong 1766. Siya nag-adto sa Westminster School ; sa 1760, sa edad nga 12, gipadala siya sa iyang amahan sa The Queen's College, Oxford , diin natapos niya ang iyang bachelor's degree sa 1763 ug ang iyang degree sa master sa 1766. Sinanay siya bilang isang abogado at, kahit na hindi siya nag-ensayo, ay tinawag sa bar noong 1769. Siya nagbansay ingon usa ka abogado ug, bisan kung wala pa siya nagpraktis, gitawag sa bar. kaniadtong 1769. Naging malungkot siya sa pagiging kumplikado ng batas ng Ingles, na tinawag niyang Demon of Chicane. Naglagot siya pag-ayo sa pagkakomplikado sa balaud sa Ingles, nga iyang gitawag nga Demon of Chicane. Nang mailathala ng mga kolonya ng Amerika ang kanilang Pahayag ng Kalayaan noong Hulyo 1776, ang gobyerno ng Britanya ay hindi naglabas ng anumang opisyal na tugon ngunit sa halip lihim na inatasan ang abugado ng London at pamphleteer na si John Lind na mag-publish ng isang rebuttal. Dihang gipatik sa mga kolonya sa Amerika ang ilang Pahayag sa Kalayaan sa Hulyo 1776, ang gobyerno sa Britanya wala mag-isyu sa bisan unsang opisyal nga tubag apan sa tago lihim nga gisugo sa abogado sa London ug pamphleteer nga si John Lind nga magbalhag usa ka rebuttal. Ang kanyang 130-pahinang tract ay ipinamamahagi sa mga kolonya at naglalaman ng isang sanaysay na may pamagat na Maikling Pagrerepaso sa Pahayag na isinulat ni Bentham, isang kaibigan ni Lind, na sinalakay at pinaglaruan ang pilosopiya ng mga Amerikano . Ang iyang 130-panid nga tract nga gipang-apod-apod sa mga kolonya ug gisulat ang usa ka sanaysay nga giulohan nga Short Review sa Deklarasyon nga gisulat ni Bentham, usa ka higala ni Lind, nga miatake ug nagbiaybiay sa pilosopiya sa politika sa mga Amerikano . Noong 1786 at 1787, naglalakbay si Bentham sa Krichev sa White Russia (modernong Belarus ) upang bisitahin ang kanyang kapatid na si Samuel , na nakikibahagi sa pamamahala ng iba't ibang mga pang-industriya at iba pang mga proyekto para kay Prince Potemkin . Niadtong 1786 ug 1787, si Bentham mibiyahe sa Krichev sa White Russia (modern Belarus ) aron bisitahan ang iyang igsoon nga si Samuel , nga nakigsabut sa pagdumala sa lainlaing mga industriya ug uban pang mga proyekto alang sa Prince Potemkin . Ito ay si Samuel (bilang paulit-ulit na kinikilala ni Jeremy) na nagbigay-alam sa pangunahing ideya ng isang pabilog na gusali sa hub ng isang mas malaking tambalan bilang isang paraan upang payagan ang isang maliit na bilang ng mga tagapamahala na pangasiwaan ang mga gawain ng isang malaki at hindi sanay na manggagawa. Kini si Samuel (ingon gisubli sa ulahi ni Jeremy) nga gihunahuna ang sukaranang ideya sa usa ka lingin nga edipisyo sa hub sa usa ka mas dako nga tambalan ingon usa ka paagi sa pagtugot sa usa ka gamay nga gidaghanon sa mga managers nga magbantay sa mga kalihokan sa usa ka dako ug dili maayong trabaho. Nagsimulang bumuo si Bentham ng modelong ito, lalo na naaangkop sa mga bilangguan, at inilalarawan ang kanyang mga ideya sa isang serye ng mga liham na pinauwi sa kanyang ama sa Inglatera. Gisugdan ni Bentham ang kini nga modelo, labi na kung magamit sa mga bilanggoan, ug gilatid ang iyang mga ideya sa sunud-sunod nga sulat nga gipadala sa iyang amahan sa England. Dinagdagan niya ang prinsipyo ng pangangasiwa sa ideya ng pangangasiwa ng kontrata ; iyon ay, isang pangangasiwa sa pamamagitan ng kontrata kumpara sa tiwala, kung saan ang director ay magkakaroon ng isang kakaibang interes sa pagbaba ng average na rate ng dami ng namamatay. Gidugang niya ang baruganan sa pagdumala sa ideya sa pagdumala sa kontrata ; kana mao, usa ka administrasyon pinaagi sa kontrata sukwahi sa pagsalig, diin ang direktor adunay usa ka gipunting nga interes sa pagpaubos sa average nga rate sa pagka-mortal. Ang Panopticon ay inilaan upang maging mas mura kaysa sa mga bilangguan ng kanyang oras, dahil nangangailangan ito ng mas kaunting mga kawani; Pahintulutan akong magtayo ng bilangguan sa modelong ito, hiniling ni Bentham sa isang Komite para sa Reform of Criminal Law, Ako ang magiging gaoler . Makikita mo na ang gaoler ay walang suweldo ay walang gastos sa bansa. Ang Panopticon gilaraw nga mas barato kaysa mga bilanggo sa iyang panahon, tungod kay kini nanginahanglan pipila ka mga kawani; Tugoti ako nga magtukod usa ka bilanggo sa kini nga modelo, gihangyo ni Bentham sa usa ka Committee alang sa Reform of Criminal Law, Ako ang gaoler . Makita nimo nga ang gaoler walaÕy suweldo walaÕy gasto sa mga nasud. Tulad ng hindi nakikita ng mga bantay, hindi nila kailangang tungkulin sa lahat ng oras, na mabisa na iwan ang panonood sa pinapanood. Ingon nga dili makita ang mga nagbantay, dili nila kinahanglan nga magbantay sa tanan nga mga panahon, epektibo nga ibilin ang pagtan-aw sa relo. Ayon sa disenyo ni Bentham, ang mga bilanggo ay magagamit din bilang paggawa ng menial, naglalakad sa mga gulong upang iikot ang mga looms o magpatakbo ng isang gulong ng tubig . Sumala ni Bentham disenyo, ang mga binilanggo usab nga gigamit ingon nga ubos nga trabaho, naglakaw sa mga ligid sa nanagkalinyas nagahilapit o modagan sa usa ka tubig ligid . Babawasan nito ang gastos ng bilangguan at magbigay ng isang posibleng mapagkukunan ng kita. Mahimong maminusan ang gasto sa bilanggoan ug maghatag usa ka posible nga gigikanan sa kita. Ang panghuli na iminumungkahing panukala para sa isang bilangguan ng panopticon na itatayo sa England ay isa sa maraming mga panukala para sa ligal at panlipunang reporma. Ang katapusan nga abortive nga proposal alang sa usa ka bilanggo sa panopticon nga matukod sa England usa sa iyang daghang mga sugyot alang sa ligal ug sosyal nga reporma. Ngunit ginugol ni Bentham ang labing-anim na taon ng kanyang buhay sa pagbuo at pagpapino ng kanyang mga ideya para sa gusali at inaasahan na tatanggapin ng gobyerno ang plano para sa isang Pambansang Penitaryo na magtalaga sa kanya bilang tagapamahala-gobernador. Apan gigugol ni Bentham mga napulo ug unom ka tuig sa iyang kinabuhi ang pagpalambo ug pagpino sa iyang mga ideya alang sa pagtukod ug gilauman nga gamiton sa gobyerno ang plano alang sa usa ka National Penitentiary nga magtudlo kaniya ingon kontraktor-gobernador. Kahit na ang bilangguan ay hindi kailanman itinayo, ang konsepto ay may mahalagang impluwensya sa mga susunod na henerasyon ng mga nag-iisip. Bisan kung ang bilanggoan wala pa natukod, ang konsepto adunay hinungdanon nga impluwensya sa ulahing mga henerasyon sa mga naghunahuna. Ang ikadalawampu-siglo na pilosopong Pranses na si Michel Foucault ay nagtalo na ang panopticon ay paradigmatic ng ilang mga institusyong disiplina ng ika-19 na siglo . Ang ika-20 ng siglo nga pilosopong Pranses nga si Michel Foucault nangatarungan nga ang panopticon paradigmatic sa daghang mga institusyon nga disiplina sa ika-19 ng siglo . Si Bentham ay nanatiling mapait sa buong buhay niya tungkol sa pagtanggi sa panopticon scheme, kumbinsido na ito ay na-block ng King at isang aristokratikong elite. Si Bentham nagpabilin nga mapait sa iyang ulahing bahin sa kinabuhi bahin sa pagsalikway sa pamaagi sa panopticon, nga nakombinsir nga kini gipakyas sa Hari ug usa ka aristokratikong elite. Ito ay higit sa lahat dahil sa kanyang pakiramdam ng kawalan ng katarungan at pagkabigo na binuo niya ang kanyang mga ideya ng makasalanan na interes - iyon ay, ng vested na interes ng malakas na pagsasabwatan laban sa isang mas malawak na interes ng publiko - na kung saan ay sumuporta sa marami sa kanyang mas malawak na mga argumento para sa reporma. Kadaghanan sa kadaghanan tungod sa iyang pagkadili makatarunganon ug pagkadismaya nga iyang gipauswag ang iyang mga ideya nga makasasala nga interes - mao kana, sa gipahigawas nga mga interes sa kusganon nga pakigkunsabo batok sa usa ka labi ka labi nga interes sa publiko nga gipasiugdahan sa kadaghanan sa iyang mas lapad nga mga pangatarungan alang sa reporma. Ang elevation , seksyon at plano ng bilangguan ng panopticon ni Bentham, iginuhit ni Willey Reveley noong 1791. Ang gitas-on , seksyon ug plano sa bilanggoan nga panopticon sa Bentham, nga gilaraw ni Willey Reveley kaniadtong 1791. Sa kanyang pagbabalik sa Inglatera mula sa Russia, inatasan ni Bentham ang mga guhit mula sa isang arkitekto, si Willey Reveley . Sa iyang pagpauli sa Inglatera gikan sa Russia, ang Bentham nagsugo sa mga drowing gikan sa usa ka arkitekto, si Willey Reveley . Noong 1791, inilathala niya ang materyal na isinulat niya bilang isang libro, bagaman ipinagpapatuloy niyang pinuhin ang kanyang mga panukala sa maraming mga darating na taon. Niadtong 1791, gipatik niya ang materyal nga iyang gisulat ingon usa ka libro, bisan pa nagpadayon siya pagpino sa iyang mga sugyot sa daghang mga tuig nga moabut. Napagpasyahan niya ngayon na nais niyang makita ang bilangguan na naitayo: kapag natapos na, pinamamahalaan ito ng kanyang sarili bilang kontratista-gobernador, sa tulong ni Samuel. Nakahukom siya karon nga gusto niya nga makit-an ang bilanggo: kung matapos na, kini madumala sa iyang kaugalingon isip kontraktor-gobernador, uban ang tabang ni Samuel. Matapos ang hindi matagumpay na mga pagtatangka upang mainteresan ang mga awtoridad sa Ireland at rebolusyonaryong Pransya, sinimulan niyang subukin ang punong ministro na si William Pitt, upang mabuhay ang isang naunang inabandunang pamamaraan para sa isang Pambansang Penitentiary sa Inglatera, sa pagkakataong ito ay itatayo bilang isang panopticon. Pagkahuman sa wala pa magmalampuson nga mga pagsulay nga makapainteres sa mga awtoridad sa Ireland ug rebolusyonaryong Pransya, nagsugod siya sa pagsulay sa pagdani sa punong ministro nga si William Pitt, aron mabuhi ang una nga gibiyaan nga laraw alang sa usa ka National Penitentiary sa Inglatera, kini nga panahon nga gitukod ingon usa ka panopticon. Sa kalaunan ay nagtagumpay siya sa pagwagi kay Pitt at sa kanyang mga tagapayo, at noong 1794 ay binayaran ng 2,000 para sa paunang gawain sa proyekto. Sa kadugayan siya malampuson nga nakadaog kay Pitt ug sa iyang mga magtatambag, ug sa 1794 gibayran ang 2,000 alang sa pasiuna nga buluhaton sa proyekto. Ang inilaan na site ay isa na pinahintulutan (sa ilalim ng isang aksyon ng 1779) para sa naunang Penitentiary, sa Battersea Rise; ngunit ang mga bagong panukala ay tumakbo sa mga teknikal na problema sa ligal at pagtutol mula sa lokal na may-ari ng lupa, si Earl Spencer . Ang katuyoan sa site mao ang usa nga gitugotan (sa ilalum sa usa ka aksyon sa 1779) alang sa sayo nga Penitentiary, sa Battersea Rise; apan ang bag-ong mga panukiduki nag-abut sa mga teknikal nga problema sa ligal ug pagsupak gikan sa lokal nga tag-iya sa yuta, si Earl Spencer . Ang iba pang mga site ay isinasaalang-alang, kabilang ang isa sa Hanging Wood, malapit sa Woolwich , ngunit ang lahat ay napatunayan na hindi kasiya-siya. Ang ubang mga site gikonsiderar, lakip ang usa sa Hanging Wood, duol sa Woolwich , apan ang tanan napamatud-an nga dili katagbawan. Kalaunan ay bumaling si Bentham sa isang site sa Tothill Fields, malapit sa Westminster . Pagkahuman sa Bentham milingi sa usa ka site sa Tothill Fields, duol sa Westminster . Bagaman ito ay karaniwang lupain, na walang may-ari ng lupa, mayroong isang bilang ng mga partido na may interes dito, kabilang ang Earl Grosvenor, na nagmamay-ari ng isang bahay sa isang katabing site at tumutol sa ideya ng isang bilangguan na tinatanaw ito. Bisan kung kini sagad nga yuta, nga walaÕy tag-iya sa yuta, adunay daghang mga partido nga adunay interes niini, lakip ang Earl Grosvenor, nga nanag-iya sa usa ka balay sa usa ka katabing site ug gisalikway ang ideya sa usa ka bilanggo nga nakatan-aw niini. Muli, samakatuwid, ang scheme ng lupa upang ihinto. Sa makausa pa, busa, ang plano nga mohunong. Sa puntong ito, gayunpaman, naging malinaw na ang isang kalapit na site sa Millbank , na malapit sa Thames , ay magagamit para ibenta, at sa oras na ito ang mga bagay ay tumakbo nang mas maayos. Niining puntoha, bisan pa, nahibal-an nga ang usa ka duol nga site sa Millbank , nga kasikbit sa Thames , magamit alang sa pagpamaligya, ug niining panahona ang mga butang nagdagan nga labi ka hapsay. Gamit ang pera ng gobyerno, binili ni Bentham ang lupa sa ngalan ng Crown para sa 12,000 noong Nobyembre 1799. Gigamit ang kuwarta sa gobyerno, gipalit ni Bentham ang yuta alang sa Crown sa kantidad nga 12,000 kaniadtong Nobyembre 1799. Mula sa kanyang pananaw, ang site ay malayo sa perpekto, pagiging marshy, hindi malusog, at napakaliit. Gikan sa iyang panan-aw, ang site dili kaayo maayo, dili maayo, dili maayo, ug gamay ra. Kapag tinanong niya ang gobyerno ng maraming lupa at mas maraming pera, gayunpaman, ang tugon ay dapat siyang magtayo lamang ng isang maliit na scale na eksperimento na bilangguan - na binibigyang kahulugan niya na nangangahulugang walang gaanong tunay na pangako sa konsepto ng panopticon bilang isang pundasyon ng reporma sa penal. Sa dihang gipangayo niya ang gobyerno alang sa daghang yuta ug daghang salapi, bisan pa, ang tubag mao nga kinahanglan nga magtukod lang siya og gamay nga gamay nga eksperimento nga bilanggoan - nga iyang gipasabut nga gipasabut nga walaÕy gamay nga tinuud nga pasalig sa konsepto sa panopticon ingon usa ka sukaranang bato sa reporma sa penal. Nagpapatuloy ang mga negosasyon, ngunit noong 1801 ay nagbitiw si Pitt mula sa tanggapan, at noong 1803 ang bagong administrasyong Addington ay nagpasya na hindi magpatuloy sa proyekto. Nagpadayon ang mga negosasyon, apan sa 1801 nag-resign si Pitt sa opisina, ug sa 1803 ang bag-ong administrasyon sa Addington nakadesisyon nga dili ipadayon ang proyekto. Ang Bentham ay nawasak: Pinatay nila ang pinakamagandang araw ko. Si Bentham naguba: Gipatay nila ang akong labing kaayo nga mga adlaw. Gayunpaman, pagkalipas ng ilang taon, binuhay ng gobyerno ang ideya ng isang Pambansang Penitaryo, at noong 1811 at 1812 ay partikular na bumalik sa ideya ng isang panopticon. Bisan pa, pipila ka tuig ang milabay gipabuhi sa gobyerno ang ideya sa usa ka National Penitentiary, ug kaniadtong 1811 ug 1812 ang piho nga pagbalik sa ideya sa usa ka panopticon. Si Bentham, na may edad na 63, ay handa pa ring maging gobernador. Si Bentham, nga nag-edad na 63, andam gihapon nga mahimong gobernador. Gayunpaman, dahil naging malinaw na wala pa ring tunay na pangako sa panukala, iniwan niya ang pag-asa, at sa halip ay binigyan niya ng pansin ang pagkuha ng kabayaran sa pananalapi para sa kanyang mga taon na walang bunga. Bisan pa, sa klaro nga walaÕy tinuud nga walaÕy tinuud nga pasalig sa sugyot, iyang gibiyaan ang paglaum, ug sa baylo gibalewala ang iyang pagtagad sa pagkuha sa pinansya nga bayad sa iyang mga tuig nga walaÕy bunga. Ang kanyang paunang pag-angkin ay para sa napakalaking halaga ng halos 700,000, ngunit sa kalaunan ay nanatili siya para sa mas katamtaman (ngunit malaki pa rin) na halagang 23,000. Ang iyang inisyal nga pag-angkon alang sa kadako nga kantidad nga hapit 700,000, apan sa kadugayan nakit-an niya ang labi ka kasarangan (apan dako pa) nga kantidad nga 23,000. Isang Batas ng Parliyamento noong 1812 ay inilipat ang kanyang pamagat sa site sa Crown. Usa ka Balaod sa Parliamento sa 1812 nagbalhin sa iyang titulo sa lugar sa Crown. Mas matagumpay ang kanyang pakikipagtulungan kay Patrick Colquhoun sa pagharap sa katiwalian sa Pool ng London . Mas malampuson ang iyang kooperasyon kauban si Patrick Colquhoun sa pagsulbad sa korapsyon sa Pool sa London . Nagresulta ito sa Thames Police Bill ng 1798 , na naipasa noong 1800. Ang panukalang batas ay nilikha ang Thames River Police , na siyang unang pang-iwas na puwersa ng pulisya sa bansa at naging alinsunod sa mga reporma ni Robert Peel '30 taon mamaya. Nagresulta kini sa Thames Police Bill nga 1798 , nga naipasa kaniadtong 1800. Ang balaodnon nagmugna sa Thames River Police , nga mao ang una nga pagpugong nga pwersa sa pulisya sa nasud ug usa ka pasiuna alang sa mga reporma ni Robert Peel 30 ka tuig ang milabay. Ang Bentham ay nasa sulat sa maraming mga maimpluwensyang tao. Si Bentham nahiuyon sa daghang impluwensyal nga mga tawo. Noong 1780s, halimbawa, pinanatili ni Bentham ang isang sulat sa pagtanda na si Adam Smith , sa isang hindi matagumpay na pagtatangka upang kumbinsihin si Smith na ang mga rate ng interes ay dapat payagan na malayang lumutang. Sa mga 1780, pananglitan, si Bentham nagpadayon sa usa ka sulat sa katigulangon nga si Adam Smith , sa usa ka wala magmalampuson nga pagsulay nga kombinsihon si Smith nga ang mga rate sa interes kinahanglan tugutan nga libre nga molutaw. Bilang isang resulta ng kanyang sulat sa Mirabeau at iba pang mga pinuno ng Rebolusyong Pranses , si Bentham ay idineklara bilang isang honorary mamamayan ng Pransya. Ingon sangputanan sa iyang sulat sa Mirabeau ug uban pang mga lider sa Rebolusyong Pranses , si Bentham gideklarar nga usa ka halangdon nga lungsuranon sa Pransiya. Siya ay isang di-mabibigat na kritiko ng rebolusyonaryong diskurso ng mga likas na karapatan at ng karahasan na lumitaw matapos ang kapangyarihan ng Jacobins (1792). Siya usa ka dili madayag nga kritiko sa rebolusyonaryong diskurso sa mga kinaiyanhon nga katungod ug sa kabangis nga naggikan pagkahuman ang gahum sa Jacobins (1792). Sa pagitan ng 1808 at 1810, siya ay nagkaroon ng personal na pakikipagkaibigan sa rebolusyonaryong Latin AmericanFrancisco de Miranda at nagbayad ng mga pagbisita sa bahay ng Grafton Way ni Miranda sa London. Bumuo rin siya ng mga link kay Jose Cecilio del Valle . Sa tunga-tunga sa 1808 ug 1810, siya adunay personal nga panaghigalaay sa rebolusyonaryong Latin AmericanFrancisco de Miranda ug nagbayad mga pagbisita sa balay ni Grafanda Way sa Miranda sa London. Naugmad usab niya ang mga link kay Jose Cecilio del Valle . Nag-ambag si Bentham sa isang plano upang makahanap ng isang bagong kolonya sa Timog Australia : noong 1831 isang Panukala sa Pamahalaang Kanyang Kaharian para sa pagtaguyod ng isang kolonya sa Southern Coast of Australia ay inihanda sa ilalim ng auspice ni Robert Gouger , Charles Grey, 2nd Earl Grey , Anthony Bacon at Bentham, ngunit ang mga ideya nito ay itinuturing na masyadong radikal, at hindi nito maakit ang kinakailangang pamumuhunan. Nag-ambag si Bentham sa usa ka plano aron makit-an ang usa ka bag-ong kolonya sa South Australia : kaniadtong 1831 usa ka Proposal sa Gobyerno sa Iyang Kamahalan alang sa pagtukod sa kolonya sa Habagatang Baybayon sa Australia giandam sa ilalum sa mga aksyon ni Robert Gouger , Charles Grey, 2nd Earl Grey , Anthony Bacon ug Bentham, apan ang mga ideya giisip nga kaayo radikal, ug dili kini makapadani sa kinahanglan nga pagpamuhunan. Noong 1823, itinatag niya ang The Westminster Review kasama si James Mill bilang isang journal para sa Philosophical Radical isang pangkat ng mga mas batang alagad na pinagbigyan ni Bentham ng malaking impluwensya sa pampublikong buhay ng British. Sa 1823, gitukod niya ang The Westminster Review kauban si James Mill ingon usa ka journal alang sa Philosophical Radical usa ka grupo sa mga batan-ong tinun-an nga pinaagi kaniya gipahamtang ni Bentham ang daghang impluwensya sa publiko nga kinabuhi sa Britanya. Ang isa ay si John Bowring , kung saan naging tapat ang Bentham, na naglalarawan ng kanilang relasyon bilang anak at ama: hinirang niya ang Bowring pampulitika na editor ng The Westminster Review at kalaunan ang kanyang pampanitikan tagapagpatupad . Ang usa mao si John Bowring , diin si Bentham nahimong debosyon, nga naglaraw sa ilang relasyon ingon anak ug amahan: gitudlo niya ang editor sa politika sa Bowring sa The Westminster Review ug sa katapusan ang iyang tagasulat sa panitikan . Ang isa pa ay si Edwin Chadwick , na sumulat sa kalinisan, kalinisan at policing at isang pangunahing tagapag-ambag sa Poor Law Amendment Act: Ginamit ni Bentham si Chadwick bilang isang sekretarya at ginawaran siya ng isang malaking pamana. Ang usa pa mao si Edwin Chadwick , nga nagsulat bahin sa kalinisan, sanitasyon ug policing ug usa ka hinungdan nga hinungdan sa Poor Law Amendment Act: Gigamit ni Bentham si Chadwick ingon usa ka sekretaryo ug gipabuhat kaniya ang usa ka dako nga panulundon. Ang isang pananaw sa kanyang pagkatao ay ibinibigay sa The Life of John Stuart Mill ni Michael St John Packe . Usa ka panabut sa iyang kinaiya gihatag sa Michael St John Packe's Ang Kinabuhi ni John Stuart Mill . Sa kanyang pagbisita sa kabataan sa Bowood House , ang upuan ng bansa ng kanyang patron na si Lord Lansdowne , naipasa niya ang kanyang oras sa pagbagsak ng di-matagumpay sa pag-ibig sa lahat ng mga kababaihan ng bahay, na kanyang pinag - usapan sa isang malamang na jocularity, habang naglalaro ng chess sa kanila o nagbibigay ang mga ito ay mga aralin sa harpsichord . Sa iyang pagkabatan-on nga pagbisita sa Bowood House , ang lingkoranan sa nasud sa iyang patron nga si Lord Lansdowne , gipasa niya ang iyang oras sa paghigugma sa tanan nga mga babaye sa balay, nga iyang gisultihan sa usa ka malumo nga jocularity, samtang nagdula chess uban nila o naghatag sila mga leksyon sa harpsichord . Umaasa hanggang sa huli, sa edad na walumpu't sumulat siya muli sa isa sa kanila, naalala ang alaala niya sa malayong mga araw nang ipinakita siya sa kanya, sa seremonya, kasama ang bulaklak sa berdeng daanan . Malaumon hangtod sa katapusan, sa edad nga otso anyos nagsulat siya pag-usab sa usa kanila, nga nahinumdom sa iyang panumduman sa halayo nga mga adlaw kung gipresentar siya, sa seremonya, uban ang bulak sa berde nga agianan . Sa pagtatapos ng kanyang buhay ay hindi niya marinig si Bowood nang walang luha na lumalangoy sa kanyang mga mata, at napilitan siyang sumigaw, Ituloy mo ako, isinasamo ko sa iyo, sa hinaharap - huwag mo akong pabalikin sa nakaraan. Hangtud sa katapusan sa iyang kinabuhi dili niya madungog si Bowood nga walaÕy luha nga naglangoy sa iyang mga mata, ug napugos siya sa pag-ingon, Dad-a ko sa unahan, gihangyo ko ikaw, sa umaabot nga panahon - ayaw ako pabalika sa nangagi. Ang isang pag-aaral ng psychobiograpical ni Philip Lucas at Anne Sheeran ay nagtalo na maaaring mayroon siyang sindrom ng Asperger . Ang usa ka pagtuon sa psychobiograpiya ni Philip Lucas ug Anne Sheeran nangatarungan nga siya tingali adunay sindrom sa Asperger . Si Bentham ay isang ateyista. Si Bentham usa ka ateyista. Ang ambisyon ni Bentham sa buhay ay upang lumikha ng isang Pannomion, isang kumpletong utilitarian code ng batas. Ang ambisyon ni Bentham sa kinabuhi mao ang paghimo sa usa ka Pannomion, usa ka kompleto nga utilitarian code sa balaod. Hindi lamang niya iminungkahi ang maraming mga repormang ligal at panlipunan, ngunit ipinaliwanag din ang isang napapailalim na prinsipyo ng moral na dapat nilang saligan. Wala lamang niya gisugyot ang daghang mga reporma sa ligal ug sosyal, apan gipatin-aw usab ang usa ka salabutan nga prinsipyo sa pamatasan diin kinahanglan nila ipasukad. Ang pilosopiya na ito ng utilitarianismo ay kinuha para sa pangunahing axiom na ito ay ang paniwala na ito ang pinakadakilang kaligayahan ng pinakamalaking bilang na ang sukatan ng tama at mali . Kini nga pilosopiya sa utilitarianismo gikuha alang sa sukaranan nga axiom nga kini ang ideya nga kini ang labing dako nga kalipay sa kadaghanan nga numero nga sukod sa husto ug sayup . Inangkin ni Bentham na hiniram ang konseptong ito mula sa mga sulat ni Joseph Priestley , bagaman ang pinakamalapit na si Priestley sa katunayan ay dumating sa pagpapahayag nito ay nasa anyo na mabuti at kaligayahan ng mga miyembro, iyon ang mayorya ng mga miyembro ng anumang estado, ay ang mahusay na pamantayan sa pamamagitan ng bawat bagay na may kaugnayan sa estado na iyon dapat sa wakas ay maging determinado. Giingon ni Bentham nga nanghulam kini nga konsepto gikan sa mga sinulat ni Joseph Priestley , bisan kung ang labing duol nga Prinsipe nga sa tinuud mianhi sa pagpahayag niini diha sa porma ang maayo ug kalipay sa mga miyembro, kana mao ang kadaghanan sa mga myembro sa bisan unsang estado, mao ang labing maayo nga sukaranan diin ang matag butang nga may kalabutan sa kana nga estado kinahanglan sa katapusan matino. Ang Bentham ay isang bihirang pangunahing pigura sa kasaysayan ng pilosopiya upang i-endorso ang sikolohikal na kaakuhan . Si Bentham usa ka talagsaong dagway sa kasaysayan sa pilosopiya nga nag-endorso sa sikolohikal nga egoism . Siya rin ay isang determinadong kalaban ng relihiyon, tulad ng pagmamasid ni Crimmins: Sa pagitan ng 1809 at 1823 si Jeremy Bentham ay nagsagawa ng isang labis na pagsusuri sa relihiyon na may ipinahayag na layunin na palayain ang mga paniniwala sa relihiyon, maging ang ideya ng relihiyon mismo, mula sa kaisipan ng mga lalaki. Siya usab usa ka determinado nga kaatbang sa relihiyon, ingon sa giingon ni Crimmins: Sa taliwala sa 1809 ug 1823 si Jeremy Bentham nagpatuman sa usa ka makahaladlok nga pagsusi sa relihiyon sa gipahayag nga katuyoan sa pagpukaw sa mga tinuohan sa relihiyon, bisan ang ideya sa relihiyon mismo, gikan sa mga hunahuna sa. mga lalaki. Iminungkahi din ni Bentham ang isang pamamaraan para sa pagtantya sa katayuan sa moral ng anumang pagkilos, na tinawag niya ang hedonistic o felicific calculus . Gisugyot usab ni Bentham ang usa ka pamaagi alang sa pagtantiya sa kahimtang sa moral sa bisan unsang aksyon, nga iyang gitawag nga hedonistic o felicific calculus . Ang prinsipyo ng utility, o pinakadakilang prinsipyo ng kaligayahan , ay naging batayan ng lahat ng iniisip ni Bentham. Ang baruganan sa utility, o labing dako nga sukaranan sa kalipay , mao ang pundasyon sa tanan nga hunahuna ni Bentham. Sa pamamagitan ng kaligayahan, naintindihan niya ang isang namamayani ng kasiyahan sa sakit. Sumulat siya sa Isang Panimula sa Mga Prinsipyo ng Moralidad at Pagbabatas . Sa kalipayan, nakasabut siya sa usa ka hinungdan sa kalipayan sa kasakit. Gisulat niya sa Usa ka Pasiuna sa Mga Prinsipyo sa Moralidad ug Balaod . Inilagay ng kalikasan ang sangkatauhan sa ilalim ng pamamahala ng dalawang soberanong masters, sakit at kasiyahan. Ang kinaiyahan nagbutang sa katawhan sa ilawom sa pagdumala sa duha ka soberanong agalon, kasakit ug kalipayan. Ito ay para lamang sa kanila na ituro kung ano ang dapat nating gawin, pati na rin upang matukoy kung ano ang dapat nating gawin. Kini ra alang kanila nga ipunting kung unsa ang kinahanglan naton buhaton, ingon usab aron mahibal-an kung unsa ang kinahanglan naton buhaton. Sa isang banda ang pamantayan ng tama at mali, sa kabilang banda ng mga kadahilanan at mga epekto, ay naka-fasten sa kanilang trono. Sa usa ka bahin ang sukaranan sa husto ug sayup, sa pikas nga kadena sa mga hinungdan ug mga epekto, gipunting sa ilang trono. Pinamamahalaan tayo nila sa lahat ng ginagawa natin, sa lahat ng sinasabi natin, sa lahat ng iniisip natin. Sila ang nagdumala kanato sa tanan nga atong gibuhat, sa tanan nga giingon naton, sa tanan nga atong gihunahuna. Ang Mga Prinsipyo ng Moral at Batas ng Bentham ay nakatuon sa prinsipyo ng utility at kung paano ang pananaw na ito sa moralidad ay nauugnay sa mga gawaing pambatasan. Ang Mga Prinsipyo sa Moral ug Balaod sa Bentham nag-focus sa sukaranan sa utility ug kung giunsa ang pagtan-aw sa moralidad nga gisumpay sa pamatasan nga pamatasan. Ang kanyang prinsipyo ng utility ay tumutukoy sa mabuti tulad ng na gumagawa ng pinakamalaking halaga ng kasiyahan at ang minimum na halaga ng sakit at kasamaan bilang na gumagawa ng pinaka sakit na walang kasiyahan. Ang iyang baruganan sa utud may kalabotan sa maayo ingon nga naghimo sa labi ka dako nga kadaghan sa kalipayan ug labing gamay nga kantidad sa kasakit ug kadautan ingon nga naghimo og labing sakit nga wala ang kahimuot. Ang konseptong ito ng kasiyahan at sakit ay tinukoy ni Bentham bilang pisikal pati na rin sa espirituwal. Sinusulat ni Bentham ang prinsipyong ito dahil ipinapakita nito ang sarili sa loob ng batas ng isang lipunan. Kini nga konsepto sa kalipayan ug kasakit gipasabut ni Bentham ingon pisikal ug espiritwal usab. Gisulat ni Bentham ang kini nga baruganan tungod kay gipakita kini sa kaugalingon sa balaod sa usa ka katilingban. Upang masukat ang sukat ng sakit o kasiyahan na lilikha ng isang tiyak na desisyon, inilalagay niya ang isang hanay ng mga pamantayan na nahahati sa mga kategorya ng intensity , tagal , katiyakan , kalapitan , pagiging produktibo , kadalisayan , at lawak . Aron mahibal-an ang gilapdon sa kasakit o kahimuot nga ipatungha sa usa ka piho nga desisyon, gibutang niya ang usa ka hugpong sa mga pamatasan nga gibahin sa mga kategoriya sa kadasig , gidugayon , katiyakan , kaduol , pagkamabungahon , kaputli , ug kasangkaron . Gamit ang mga sukat na ito, sinusuri niya ang konsepto ng parusa at kung kailan dapat itong gamitin hangga't ang isang parusa ay lilikha ng higit na kasiyahan o higit pang sakit para sa isang lipunan. Gamit ang kini nga mga sukod, gisusi niya ang konsepto sa pagsilot ug kung kanus-a kini kinahanglan gamiton kutob kung ang usa ka silot maghimo labi pa nga kalipayan o labi pa nga kasakit alang sa usa ka katilingban. Nanawagan siya para sa mga mambabatas upang matukoy kung ang parusa ay lumilikha ng mas masamang pagkakasala. Nanawagan siya sa mga magbabalaod aron mahibal-an kung ang pagsilot naghatag ba labi ka labi pa nga kalapasan. Sa halip na pigilan ang mga masasamang gawa, ipinagtalo ni Bentham na ang ilang mga hindi kinakailangang batas at parusa ay maaaring humantong sa bago at mas mapanganib na mga bisyo kaysa sa mga pinarusahan na magsimula, at nanawagan sa mga mambabatas na masukat ang mga kasiyahan at sakit na nauugnay sa anumang batas at upang mabuo ang mga batas upang lumikha ng pinakadakilang kabutihan para sa pinakamalaking bilang. Imbis nga pugngan ang daotang mga buhat, si Bentham nangatarungan nga ang pipila nga dili kinahanglan nga mga balaod ug mga silot mahimong sa katapusan mag-una sa mga bag-o ug labi ka delikado nga mga bisyo kaysa sa gisilotan nga magsugod, ug nanawagan sa mga magbabalaod nga sukdon ang mga kalipayan ug kasakit nga may kalabutan sa bisan unsang balaod ug maghimog mga balaod aron makamugna ang labing kadak-an nga kaayohan alang sa kadaghan. Ipinagtalo niya na ang konsepto ng indibidwal na naghahabol sa kanyang sariling kaligayahan ay hindi maaaring palaging ipinahayag na tama, sapagkat madalas ang mga indibidwal na hangarin na ito ay maaaring humantong sa higit na sakit at hindi gaanong kasiyahan para sa isang lipunan sa kabuuan. Gipanghimatuud niya nga ang konsepto sa indibidwal nga nagsunud sa iyang kaugalingon nga kalipayan dili kinahanglan ipahayag nga husto, tungod kay sa kasagaran kini nga mga indibidwal nga pagpangagpas mahimo nga magdulot sa labi ka sakit ug dili kaayo kahimut-an alang sa usa ka katilingban sa tibuuk. Samakatuwid, ang batas ng isang lipunan ay mahalaga upang mapanatili ang maximum na kasiyahan at ang minimum na antas ng sakit para sa pinakamalaking bilang ng mga tao. Busa, ang pamalaod sa usa ka katilingban hinungdanon aron mahuptan ang labing kadako nga kalipayan ug labing gamay nga sukod sa kasakit alang sa labing kadaghan sa mga tawo. Sa kanyang paglalantad ng felicific calculus , iminungkahi ni Bentham ang isang pag-uuri ng 12 mga kirot at 14 na kasiyahan, kung saan maaari nating subukan ang kadahilanan ng kaligayahan ng anumang pagkilos. Sa iyang pagpadayag sa felicific calculus , gisugyot ni Bentham ang pag- uuri sa 12 nga kasakit ug 14 nga kalipayan, diin mahimo naton masulayan ang hinungdan sa pagkalipay sa bisan unsang aksyon. Para kay Bentham, ayon kay PJ Kelly, ang batas ay nagbibigay ng pangunahing balangkas ng pakikipag-ugnayan sa lipunan sa pamamagitan ng pag-alis ng mga spheres ng personal na kawalang-bisa sa loob kung saan maaaring mabuo at ituloy ng mga indibidwal ang kanilang sariling mga konsepto ng kagalingan. Alang sa Bentham, sumala ni PJ Kelly, ang balaod naghatag sa sukaranang balangkas sa pakigsandurot sa sosyal pinaagi sa pagtangtang sa mga sulud sa kaugalingon nga pagkawalay paglimbong diin ang mga indibidwal mahimong maporma ug ipadayon ang ilang kaugalingon nga mga konsepto sa kaayohan. Nagbibigay ito ng seguridad, isang precondition para sa pagbuo ng mga inaasahan. Bilang ang hedonic calculus ay nagpapakita ng mga kagamitan sa pag-asa na mas mataas kaysa sa mga natural, sinusunod nito na hindi pinapaboran ng Bentham ang sakripisyo ng iilan sa pakinabang ng marami. Naghatag kini seguridad, usa ka pasiuna alang sa pagporma sa mga gilauman. Ingon sa gipakita sa hedonic calculus nga ang mga gamit sa pagpaabut labi ka labi ka labi sa mga natural, nagsunod kini nga ang Bentham dili pabor sa pagsakripisyo sa pipila alang sa kaayohan sa kadaghanan. Ang propesor ng batas na si Alan Dershowitzay binanggit ni Bentham upang magtaltalan na ang pagpapahirap ay pinahihintulutan kung minsan. Ang propesor sa abogado nga si Alan Dershowitz gikutlo si Bentham aron makiglalis nga ang pagsakit kinahanglan usahay tugutan. Ang Utilitarianism ay binago at pinalawak ng mag-aaral ng Bentham na si John Stuart Mill , na mariing pinuna ang pananaw ni Bentham sa kalikasan ng tao, na nabigo na kilalanin ang budhi bilang isang motibo ng tao. Ang Utilitarianism giusab ug gipalapdan sa estudyante ni Bentham nga si John Stuart Mill , nga hugot nga gisaway ang panan-aw ni Bentham sa kinaiyahan sa tawo, nga napakyas nga mailhan ang konsensya isip usa ka tawhanong motibo. Itinuring ni Mill ang pananaw ni Bentham na nagawa at paggawa ng malubhang kasamaan. Gihunahuna ni Mill ang panan-aw ni Bentham nga nahimo ug buhaton ang grabe nga daotan. Sa mga kamay ni Mill, ang Benthamism ay naging isang pangunahing elemento sa liberal na paglilihi ng mga layunin ng patakaran ng estado . Sa mga kamot ni Mill, ang Benthamism nahimong usa ka mahinungdanong elemento sa liberal nga pagsabut sa mga katuyoan sa palisiya sa estado . Ang mga kritiko ni Bentham ay inangkin na pinagbawalan niya ang pundasyon ng isang malayang lipunan sa pamamagitan ng pagtanggi sa mga likas na karapatan . Giila sa mga kritiko ni Bentham nga gipakyas niya ang pundasyon sa usa ka gawasnon nga katilingban pinaagi sa pagsalikway sa natural nga mga katungod . Ang istoryador na si Gertrude Himmelfarb ay sumulat ng Ang prinsipyo ng pinakadakilang kaligayahan ng pinakamaraming bilang ay walang kabuluhan sa ideya ng kalayaan tungkol sa ideya ng mga karapatan. Ang istoryador nga si Gertrude Himmelfarb misulat Ang sukaranan sa labing dako nga kalipayan sa pinakadaghan nga numero ingon nga dili hinungdan sa ideya sa kalingkawasan sama sa ideya sa mga katungod. Ang teoriyang hedonistic ni Bentham (isang termino mula sa JJC Smart ) ay madalas na pinuna dahil sa kawalan ng isang prinsipyo ng pagiging patas na nakapaloob sa isang konsepto ng hustisya . Ang teoriya nga hedonistic ni Bentham (usa ka termino gikan sa JJC Smart ) kanunay nga gisaway tungod sa kakulang sa usa ka prinsipyo sa pagkamakatarungan nga gisulud sa usa ka panghunahuna sa kaangayan . Sa Bentham at ang Karaniwang Batas sa Kautusan , sinabi ni Gerald J. Postema: Walang konsepto sa moral na naghihirap sa kamay ni Bentham kaysa sa konsepto ng hustisya. Sa Bentham ug sa Karaniwan nga Tradisyon sa Balaod , si Gerald J. Postema nag-ingon: WalaÕy konsepto sa moral nga mas labi pa sa kamot ni Bentham kaysa sa konsepto sa hustisya. Sa gayon, ang ilang mga kritiko [ sino? ] bagay, katanggap-tanggap na pahirapan ang isang tao kung magbubunga ito ng isang halaga ng kaligayahan sa ibang tao na higit sa kalungkutan ng taong pinahirapan. Sa ingon, pipila sa mga kritiko [ kinsa? ] butang, madawat sa pag-antos sa usa ka tawo kung makahatag kini usa ka kantidad sa kalipay sa ubang mga tawo nga labaw sa kaluy-an sa gisakit nga tawo. Gayunpaman, tulad ng pagtatalo ni PJ KellyUtilitarianism at Distributive Justice: Jeremy Bentham at ang Civil Law , si Bentham ay mayroong teorya ng katarungan na pumipigil sa mga kahihinatnan nito. Bisan pa, sama sa pagsulti ni PJ KellyUtilitarianism ug Distributive Justice: Jeremy Bentham ug Civil Law , si Bentham adunay teorya sa katarungan nga nagpugong sa mga sangputanan. Ang mga opinyon ni Bentham tungkol sa mga ekonomikong ekonomiya ay ganap na naiiba sa mga kay David Ricardo ; gayunpaman, mayroon silang ilang pagkakapareho sa mga Henry Thornton . Ang mga opinyon ni Bentham bahin sa ekonomikanhong kwarta hingpit nga lahi gikan sa kang David Ricardo ; bisan pa, sila adunay pipila nga kaamgid sa mga Henry Thornton . Nakatuon siya sa pagpapalawak ng pera bilang isang paraan ng pagtulong upang lumikha ng buong trabaho . Gipunting niya ang pagpalapad sa panalapi ingon usa ka pamaagi aron matabangan ang paghimo sa tibuuk nga trabaho . Nalaman din niya ang kaugnayan ng sapilitang pag-save, propensity na ubusin , ang relasyon sa pag-save-pamumuhunan, at iba pang mga bagay na bumubuo sa nilalaman ng modernong kita at pagsusuri sa trabaho. Nahibal-an usab niya ang kalabotan sa pinugos nga pagtipig, katakus nga mokaon , relasyon sa pagluwas-pamuhunan, ug uban pang mga butang nga nahimo nga sulud sa us aka modernong kita ug pagtuki sa trabaho. Ang kanyang pananaw sa pananalapi ay malapit sa mga pangunahing konsepto na ginamit sa kanyang modelo ng utilitarian paggawa ng desisyon. Ang iyang panan-aw sa kwarta hapit sa mga sukaranan nga konsepto nga gigamit sa iyang modelo sa utilitarian nga paghimog desisyon. Ang kanyang gawain ay itinuturing na isang maagang tagapag-una ng mga modernong pangkabuhayan pangkabuhayan . Ang iyang buhat giisip nga usa ka una nga pasiuna sa modernong ekonomiya sa kaayohan . Sinabi ni Bentham na ang mga kasiyahan at sakit ay maaaring ma-ranggo ayon sa kanilang halaga o sukat tulad ng intensity, tagal, katiyakan ng isang kasiyahan o isang sakit. Gipasabut ni Bentham nga ang mga kalipayan ug kasakit mahimo nga naa sa ranggo subay sa ilang kantidad o sukod sama sa intensity, gidugayon, kasiguruhan sa usa ka kalipayan o kasakit. Nag-aalala siya sa maxima at minima ng mga kasiyahan at sakit; at nagtakda sila ng isang naunang trabaho para sa hinaharap na trabaho ng pinakamataas na prinsipyo sa ekonomiya ng mga mamimili, ang firm at ang paghahanap para sa isang pinakamabuting kalagayan sa ekonomiya ng kapakanan. Nabalaka siya sa maxima ug minima sa mga kalipayan ug kasakit; ug nagbutang sila usa ka sulud alang sa umaabut nga pagtrabaho sa labing kadaghan nga prinsipyo sa ekonomiya sa mga konsumedor, ang kompanya ug ang pagpangita alang sa usa ka labing kaayo nga ekonomiya sa kaayohan. Ipinagtaguyod ni Bentham ang Pauper Management na kasangkot sa paglikha ng isang kadena ng mga malalaking workhouse. Gisugyot ni Bentham ang Pauper Management nga adunay kalabotan sa pagmugna og usa ka kadena sa dagkong mga balay sa trabaho. Si Bentham ay ang unang tao na maging isang agresibong tagataguyod para sa codification ng lahat ng karaniwang batas sa isang magkakaugnay na hanay ng mga batas; siya talaga ang tao na nag-coined ng pandiwa upang ma-codify upang sumangguni sa proseso ng pagbuo ng isang ligal na code. Ang Bentham mao ang una nga tawo nga usa ka agresibo nga tigpasiugda alang sa codification sa tanan nga sagad nga balaod nga usa ka managsama nga set sa mga balaod; siya sa tinuud nga tawo nga nagkahiusa sa berbo nga ipasulud aron ipasabut ang proseso sa paghimo sa usa ka ligal nga code. Pinaghirapan niya ang pagbuo ng mga komisyon sa codification sa parehong Inglatera at Estados Unidos, at nagpunta hanggang sa sumulat kay Pangulong James Madison noong 1811 upang magboluntaryo upang sumulat ng isang kumpletong ligal na code para sa batang bansa. Gihigugma niya pag-ayo alang sa pagporma sa mga komisyon sa codification sa pareho sa England ug Estados Unidos, ug mipadayon hangtod sa pagsulat kang Presidente James Madison kaniadtong 1811 aron magboluntaryo pagsulat sa usa ka kompleto nga ligal nga kodigo alang sa mga batan-on nga nasud. Matapos niyang malaman ang tungkol sa batas ng Amerika at napagtanto na ang karamihan sa mga ito ay batay sa estado, kaagad siyang sumulat sa mga gobernador ng bawat solong estado na may parehong alok. Pagkahuman nahibal-an niya ang dugang bahin sa balaod sa Amerika ug nahibal-an nga kadaghanan sa mga nakabase sa estado, gisulat dayon niya sa mga gobernador sa matag estado nga adunay parehas nga tanyag. Sa kanyang buhay, ang mga pagsisikap sa codification ni Bentham ay ganap na hindi matagumpay. Sa iyang pagkabuhi, ang mga paningkamot sa codification ni Bentham dili hingpit nga wala magmalampuson. Kahit ngayon, ganap na silang tinanggihan ng halos lahat ng karaniwang batas sa batas, kabilang ang England. Bisan karon, hingpit nga gisalikway sila sa hapit tanan nga managsama nga hurisdiksyon sa balaod, lakip ang England. Gayunpaman, ang kanyang mga akda sa paksa ay naglatag ng pundasyon para sa moderately matagumpay na codification na gawain ni David Dudley Field II sa Estados Unidos isang henerasyon mamaya. Bisan pa, ang iyang mga sinulat bahin sa hilisgutan nagpahimutang sa pundasyon alang sa modus nga malampuson nga buhat sa codification ni David Dudley Field II sa Estados Unidos usa ka kaliwatan sa ulahi. Ang Bentham ay malawak na itinuturing bilang isa sa pinakaunang mga tagataguyod ng mga karapatang hayop . Ang Bentham kaylap nga giisip ingon usa sa mga labing una nga nagpasiugda sa mga katungod sa hayop . Nagtalo siya at naniniwala na ang kakayahang magdusa, hindi ang kakayahang mangatuwiran, ay dapat na benchmark, o kung ano ang tinawag niyang hindi masisirang linya. Siya nangatarungan ug mitoo nga ang kaarang sa pag-antus, dili ang katakos sa pagpangatarungan, ang mahimong benchmark, o kung unsa iyang gitawag nga dili masabut nga linya. Kung nag-iisa lamang ang dahilan kung saan hinuhusgahan natin kung sino ang nararapat na magkaroon ng mga karapatan, ang mga sanggol at mga matatanda na may ilang mga porma ng kapansanan ay maaaring mahulog din. Kung ang hinungdan mao ra ang sukaranan diin atong hukman kung kinsa ang adunay mga katungod, ang mga bata nga masuso ug mga hamtong nga adunay kapansanan mahimoÕg mahulog usab. Noong 1780, na tinutukoy ang limitadong antas ng proteksyon sa ligal na ibinigay sa mga alipin sa French West Indies ng Code Noir , isinulat niya. Niadtong 1780, nga nagtumong sa limitado nga lebel sa pagpanalipud nga gihatag sa mga ulipon sa French West Indies pinaagi sa Code Noir , siya nagsulat. Ang araw ay naging, nalulungkot akong sabihin sa maraming mga lugar na hindi pa ito nakaraan, kung saan ang mas malaking bahagi ng mga species, sa ilalim ng denominasyon ng mga alipin, ay ginagamot ng batas nang eksakto sa parehong paa, tulad ng, sa England halimbawa, ang mga mas mababang karera ng mga hayop ay pa rin. Nahuman na ang adlaw, naguol ako sa pagsulti sa daghang mga lugar nga wala pa kini paagi, kung diin ang labi pa nga bahin sa mga espisye, sa ilalum sa denominasyon nga mga ulipon, gitagad sa balaod nga eksakto sa parehas nga tiil, sama sa, sa England pananglit, ang labing bulok nga lahi sa mga hayop sa gihapon. Maaaring darating ang araw kung saan ang natitirang bahagi ng paglikha ng hayop ay maaaring makakuha ng mga karapatang hindi kailanman maiiwasan mula sa kanila ngunit sa pamamagitan ng kamay ng paniniil. Ang adlaw mahimong moabut sa diha nga ang uban nga mga hayop aron sa pagbaton sa mga katungod nga dili unta witholden gikan kanila apan pinaagi sa kamot sa pagpanglupig. Natuklasan na ng mga Pranses na ang itim ng balat ay walang dahilan na ang isang tao ay dapat iwanan nang walang redress sa caprice ng isang tormentor. Nahibal-an na sa mga Pranses nga ang itom nga panit walaÕy hinungdan nga ang usa ka tawo kinahanglan nga biyaan kung walaÕy kalainan sa caprice sa usa ka tormentor. Maaaring sa isang araw ay makikilala na ang bilang ng mga binti, ang pagiging bulalas sa balat, o ang pagtatapos ng os sacrumay mga kadahilanan na pantay na hindi sapat para sa pag-abandona ng isang sensitibong pagiging sa parehong kapalaran. Mahimo nga nahibal-an sa usa ka adlaw nga ang gidaghanon sa mga tiil, pagkapopular sa panit, o pagtapos sa os sacrummga hinungdan nga parehas nga dili igo alang sa pagbiya sa usa ka sensitibo nga parehas sa kapalaran. Ano pa ang dapat na bakas ang hindi masisirang linya? Unsa pa kini nga kinahanglan pagsunud sa dili masulud nga linya? Ito ba ang faculty ng dahilan o marahil ang faculty ng diskurso ? Mao ba kini ang faculty sa pangatarungan o tingali ang faculty sa diskurso ? Ngunit ang isang buong gulang na kabayo o aso, ay higit pa sa paghahambing ng isang mas makatuwiran, pati na rin isang mas mababago na hayop, kaysa sa isang sanggol ng isang araw o isang linggo o kahit isang buwan, matanda. Apan ang usa ka bug-os nga kabayo o iro, dili kaayo pagtandi sa usa ka labi ka makatarunganon, ingon usab usa ka hayop nga labi ka mausab, kaysa usa ka masuso sa usa ka adlaw o usa ka semana o bisan sa usa ka bulan, tigulang. Ngunit kung ang kaso ay kung hindi man, ano ang mapapakinabangan? Apan kung dili ang kaso, unsa man ang mahimo? Mas maaga sa talata, binibigyang linaw ni Bentham na tinanggap niya na ang mga hayop ay maaaring patayin para sa pagkain, o bilang pagtatanggol sa buhay ng tao, sa kondisyon na ang hayop ay hindi ginawa upang magdusa nang hindi kinakailangan. Sa sayo pa sa parapo, gipatin-aw ni Bentham nga iyang gidawat nga ang mga hayop mahimong ihawon alang sa pagkaon, o sa pagpanalipod sa tawhanong kinabuhi, nga gihatagan nga ang hayop dili pag-antos nga walaÕy hinungdan. Si Bentham ay hindi tumutol sa mga eksperimasyong medikal sa mga hayop, na nagbibigay sa pag-iisip na ang mga eksperimento ay nasa isip ng isang partikular na layunin ng benepisyo sa sangkatauhan, at nagkaroon ng isang makatwirang pagkakataon na makamit ang layuning iyon. Wala gisupak ni Bentham ang mga eksperimento sa medisina sa mga hayop, nga naghatag nga ang mga eksperimento naa sa hunahuna sa usa ka piho nga katuyoan sa kaayohan sa katawhan, ug adunay usa ka makatarunganon nga higayon nga makab-ot ang kana nga katuyoan. Isinulat niya na kung hindi man ay mayroon siyang napagpasyahan at hindi masisiraan na pagtutol na nagdudulot ng sakit sa mga hayop, sa bahagi dahil sa mga nakakapinsalang epekto na maaaring mangyari sa gayong mga tao. Gisulat niya nga kung dili siya adunay usa nga nakahukom ug dili masaligan nga pagsupak nga hinungdan sa kasakit sa mga hayop, sa bahin tungod sa makadaot nga mga epekto nga mahimo sa ingon nga mga buhat sa tawo. Sa isang liham sa editor ng Morning Chronicle noong Marso 1825, sumulat siya. Sa usa ka sulat sa editor sa Morning Chronicle kaniadtong Marso 1825, nagsulat siya: Hindi ko pa nakita, at hindi ko pa nakikita, ang anumang pagtutol sa paglalagay ng mga aso at iba pang mga mas mahihinang hayop sa sakit, sa paraan ng eksperimentong medikal, kapag ang eksperimento na ito ay may isang tinutukoy na bagay, kapaki-pakinabang sa sangkatauhan, kasama ang isang makatarungang pag-asam ng pagtupad nito. Wala pa nako makita, ug wala pa usab ako makakita, bisan unsang pagsupak sa pagbutang sa mga iro ug uban pang mga kahuyangan sa mga sakit sa kasakit, sa pamaagi sa pag-eksperimento sa medisina, kung ang eksperimento adunay usa ka determinado nga butang, mapuslanon sa katawhan, inubanan sa usa ka patas nga paglaum sa pagtuman sa niini. Ngunit mayroon akong isang napagpasyahan at hindi masisirang pagtutol sa paglalagay ng mga ito sa sakit nang walang ganoong pagtingin. Apan nakahukom ako ug dili masaligan nga pagsupak sa pagbutang kanila sa kasakit nga walaÕy ingon nga pagtan-aw. Sa aking pag-aalala, ang bawat kilos na kung saan, nang walang pag-asa ng kabutihan ng preponderant, ang sakit ay sadyang alam at kusang ginawa sa anumang pagkatao, anuman ang isang pagkilos ng kalupitan; at, tulad ng iba pang masasamang gawi, mas nauugnay ang ugali sa sulat-sulat, mas malakas na lumalaki ito, at mas madalas na produktibo ng masamang bunga nito. Sa akong pagkahadlok, ang matag lihok nga pinaagi niini, nga walaÕy paglaom nga maayo ang preponderant, ang kasakit nahibal-an ug andam nga gihimo sa bisan unsang binuhat bisan unsa, usa ka buhat sa kabangis; ug, sama sa uban nga dili maayo nga mga batasan, labi nga gisusulat ang kaugalion nga kaugalion, labi nga kusog nga kini nagtubo, ug labi ka labi ka mabungahon sa dili maayo nga bunga. Sinabi ni Bentham na ito ay ang paglalagay ng mga kababaihan sa isang legal na posisyon na piniling nagpasya sa kanya noong 1759, sa edad na labing isang, ang karera ng isang repormista, kahit na ang kritiko ng Amerikano na si John Neal ay sinasabing kumbinsido siya na kumuha ng kababaihan ang mga isyu sa karapatan sa kanilang pakikipag-ugnayan sa pagitan ng 1825 at 1827. Giingon ni Bentham nga kini ang pagbutang sa mga kababayen-an sa usa ka us aka ubos nga posisyon nga nagpili kaniya kaniadtong 1759, sa edad nga napulog usa, ang karera sa usa ka repormista, bisan kung ang kritiko sa Amerikano nga si John Neal nag-angkon nga nakombinser siya nga makapuli sa kababayen-an nga mga isyu sa katungod sa panahon sa ilang panag-uban tali sa 1825 ug 1827. Si Bentham ay nagsalita para sa isang kumpletong pagkakapantay-pantay sa pagitan ng mga kasarian, nangangatwiran sa pabor ng kababaihan ng kasalan, karapatan ng isang babae na makakuha ng diborsyo, at karapatan ng isang babae na humawak ng tanggapan pampulitika. Si Bentham namulong alang sa usa ka hingpit nga pagkakapareho tali sa mga sekso, nangatarungan pabor sa mga kababainhan nga babaye, katungod sa usa ka babaye nga makakuha usa ka diborsyo, ug katungod sa usa ka babaye nga maghupot sa opisina sa politika. Gayunman, naisip ni Bentham (1780) ang mga kababaihan na mas mababa sa mga kalalakihan tungkol sa mga katangiang tulad ng lakas ng mga pang-intelektuwal na kapangyarihan at katatagan ng pag-iisip. Bisan pa gihunahuna ni Bentham (1780) bisan pa ang mga kababayen-an nga labing ubos sa mga lalaki kalabut sa mga kinaiya sama sa kusog sa intelektuwal nga gahum ug kalig-on sa panghunahuna. Sanaysay ng 1785 sanaysay na Paederasty (Mga Kasalanan Laban sa Sariling Isa) ay nagtalo para sa pagpapalaya sa mga batas na nagbabawal sa homosexual sex. Ang sanaysay sa 1785 nga Paederasty (Mga Kasuguan Batok sa Usa Ka Kaugalingon) nangatarungan alang sa liberalisasyon sa mga balaod nga nagdili sa homoseksuwal nga sekso. Ang sanaysay ay nanatiling hindi nai-publish noong kanyang buhay dahil sa takot na masaktan ang moralidad ng publiko. Ang essay nagpabilin nga wala mabag-o sa panahon sa iyang kinabuhi tungod sa kahadlok nga makasuko sa moralidad sa publiko. Ang ilan sa mga isinulat ni Bentham sa 'sexual non-conformity' ay nai-publish sa unang pagkakataon noong 1931, ngunit si Paederasty ay hindi nai-publish hanggang 1978. Ang pila sa mga sinulat ni Bentham sa 'sekswal nga dili pagpahiuyon' gipatik sa una nga higayon kaniadtong 1931, apan si Paederasty wala ma-publish hangtod 1978. Hindi naniniwala si Bentham na ang mga homosexual na kilos ay hindi likas, na naglalarawan sa kanila bilang mga iregularidad ng ganang kumain. Si Bentham wala magtuo nga ang mga homoseksuwal nga binuhat dili natural, nga naghulagway kanila ingon nga mga iregularidad sa gana sa venereal. Ang sanaysay ay nagpaparusa sa lipunan ng oras para sa paggawa ng isang hindi pagkagambala na pagtugon sa kung ano ang lilitaw ni Bentham upang isaalang-alang ang isang pribadong pagkakasala - ang mga pampublikong pasadya o sapilitang kilos na tinatalakay nang tama ng ibang mga batas. Ang essay nga nagpanton sa katilingban sa panahon alang sa paghimo sa dili tinuud nga pagtubag sa kung unsa ang gipakita ni Bentham nga usa ka butang nga usa ka kadaghanan nga pribado nga kalapasan mga pasundayag sa publiko o pinugos nga mga buhat nga gihimo sa tama sa ubang mga balaod. Nang mailathala ang sanaysay sa Journal of Homosexuality noong 1978, sinabi ng Abstract na ang sanaysay ni Bentham ay ang unang kilalang argumento para sa repormang batas sa homosexual sa England. Kung ang sanaysay gipatik sa Journal of Homosexuality kaniadtong 1978, ang Abstract nagpahayag nga ang eskriba ni Bentham mao ang unang nahibal-an nga argumento alang sa reporma sa balaod sa homosexual sa England. Para sa Bentham, ang transparency ay may moral na halaga. Halimbawa, inilalagay ng journalism ang mga may hawak ng kapangyarihan sa ilalim ng moral na pagsusuri. Alang sa Bentham, ang transparency adunay bili sa moral. Sama pananglit, gibutang sa journalism ang mga naghupot sa gahum ubos sa moral nga pagsusi. Gayunpaman, nais ni Bentham ang gayong transparency na mag-aplay sa lahat. Inilarawan niya ito sa pamamagitan ng paglarawan sa mundo bilang isang gymnasium kung saan ang bawat kilos, bawat pagliko ng paa o tampok, sa mga na ang mga galaw ay may nakikitang epekto sa pangkalahatang kaligayahan, ay mapapansin at minarkahan. Bisan pa, gusto ni Bentham ang ingon nga transparency nga magamit sa tanan. Kini iyang gihulagway pinaagi sa paghulagway sa kalibutan ingon usa ka gymnasium diin ang matag kilos, matag lihok sa tiil o bahin, sa mga kansang mga lihok adunay usa ka makit-an nga epekto sa kinatibuk-ang kalipayan, mabantayan ug gipunting. Itinuring niya ang parehong pagsubaybay at transparency upang maging kapaki-pakinabang na paraan ng pagbuo ng pag-unawa at pagpapabuti para sa buhay ng mga tao. Gikonsidera niya ang duha nga pagbantay ug transparency nga mahimong mapuslanon nga mga pamaagi sa pagmugna og pagsabut ug pag-uswag sa kinabuhi sa mga tawo. Nakilala ni Bentham sa mga kathang-isip na mga nilalang na tinawag niyang kamangha-manghang mga nilalang tulad ng Prince Hamlet o isang sentral , mula sa tinaguriang kathang- isip na mga nilalang , o mga kinakailangang bagay ng diskurso, na katulad ng mga kategorya ng Kant , tulad ng likas na katangian, pasadya, o ang kontrata sa lipunan. Nahiuyon ni Bentham taliwala sa mga kathang-isip nga mga nilalang nga gitawag niya nga fabulous entities sama ni Prince Hamlet o usa ka centaur , gikan sa gitawag niya nga fictitious entities, o mga kinahanglanon nga butang sa diskurso, nga susama sa mga kategorya nga Kant , sama sa kinaiyahan, kostumbre, o ang sosyal nga kontrata. Ang Bentham ay malawak na nauugnay sa pundasyon noong 1826 ng London University (ang institusyon na, noong 1836, ay naging University College London ), bagaman siya ay 78 taong gulang nang binuksan ng Unibersidad at gumaganap lamang ng hindi direktang papel sa pagtatatag nito. Ang Bentham kaylap nga nakig-uban sa pundasyon sa 1826 sa London University (ang institusyon nga, kaniadtong 1836, nahimong University College London ), bisan kung siya 78 ka tuig ang edad sa pagbukas sa Unibersidad ug nagdula nga usa ka dili direkta nga papel sa pagtukod niini. Ang kanyang direktang pagkakasangkot ay limitado sa kanyang pagbili ng isang solong 100 na nakikibahagi sa bagong Unibersidad, na ginagawa siyang isa lamang sa mahigit isang libong shareholders. Ang iyang direktang pagkalambigit limitado sa iyang pagpalit sa us aka 100 nga bahin sa bag-ong Unibersidad, nga naghimo kaniya nga usa lamang sa usa ka libong shareholders. Haka-haka na tagpo ng Henry Tonks ng Bentham na aprubahan ang mga plano sa gusali ng London University. Ang paghanduraw ni Henry Tonks sa talan-awon sa Bentham nga nag-aprobar sa mga plano sa pagtukod sa London University. Ang Bentham at ang kanyang mga ideya ay maaari ding makita bilang pagkakaroon ng inspirasyon ng ilan sa mga aktwal na tagapagtatag ng Unibersidad. Si Bentham ug ang iyang mga ideya mahimo nga makita ingon nga nakapadasig sa pila sa aktwal nga mga magtutukod sa Unibersidad. Lubos siyang naniniwala na ang edukasyon ay dapat na magamit nang higit, lalo na sa mga hindi mayaman o hindi kabilang sa itinatag na simbahan; sa panahon ni Bentham, ang pagiging kasapi ng Church of England at ang kakayahang magdala ng malaking gastos ay kinakailangan ng mga mag-aaral na pumapasok sa Mga Unibersidad ng Oxford at Cambridge . Siya hugot nga nagtuo nga ang edukasyon kinahanglan nga magamit sa kadaghanan, labi na sa mga dili adunahan o dili sakop sa natukod nga simbahan; sa panahon ni Bentham, ang pagpamiyembro sa Church of England ug ang kapasidad sa pagdala sa daghang gasto gikinahanglan sa mga estudyante nga mosulod sa Mga Unibersidad sa Oxford ug Cambridge . Bilang University of London ang una sa Inglatera na umamin ang lahat, anuman ang lahi, paniniwala o pampulitikang paniniwala, higit sa lahat ay naaayon sa pangitain ni Bentham. Ingon ang Unibersidad sa London mao ang una sa Inglatera nga miangkon sa tanan, bisan unsa man ang rasa, kredo o politikal nga pagtuo, kini kadaghanan nahiuyon sa panan-aw ni Bentham. Mayroong ilang katibayan na, mula sa mga sideway, siya ay naglaro ng isang higit sa passive part sa mga talakayan sa pagpaplano para sa bagong institusyon, bagaman maliwanag din na ang kanyang interes ay mas malaki kaysa sa kanyang impluwensya. Adunay pipila nga ebidensya nga, gikan sa mga agianan, nagdula siya usa ka labi pa sa passive nga bahin sa mga plano sa pagplano alang sa bag-ong institusyon, bisan kung makita usab nga ang iyang interes labi ka dako kaysa sa iyang impluwensya. Nabigo siya sa kanyang pagsisikap na makita ang kanyang alagad na si John Bowring na itinalaga na propesor ng Ingles o Kasaysayan, ngunit pinangasiwaan niya ang appointment ng isa pang mag-aaral, si John Austin , bilang unang propesor ng Jurisprudence noong 1829. Napakyas siya sa iyang mga paningkamot nga makita ang iyang disipulo nga si John Bowring gitudlo nga propesor sa Ingles o Kasaysayan, apan siya ang nagdumala sa pagtudlo sa laing estudyante, si John Austin , ingon ang unang propesor sa Jurisprudence kaniadtong 1829. Ang mas direktang mga ugnayan sa pagitan ng Bentham at UCL - ang pangangalaga ng College sa kanyang Auto-icon (tingnan sa itaas) at ang karamihan sa mga nakaligtas niyang papel - na-postdate ang kanyang pagkamatay ng ilang taon: ang mga papel ay naibigay noong 1849, at ang Auto-icon sa 1850. Ang labi ka direkta nga mga panag-uban tali sa Bentham ug UCL ang kustodiya sa College sa iyang Auto-icon (tan-awa sa ibabaw) ug ang kadaghanan sa nahabilin nga mga papeles - gi-post ang pagkamatay sa pipila ka tuig: ang mga papel gihatagan kaniadtong 1849, ug ang Auto-icon sa 1850. Ang isang malaking pagpipinta ni Henry Tonks na nakabitin sa Flaxman Gallery ng UCL ay naglalarawan kay Bentham na aprubahan ang mga plano ng bagong unibersidad, ngunit naisakatuparan ito noong 1922 at ang eksena ay ganap na haka-haka. Usa ka dako nga painting ni Henry Tonks nga nagbitay sa Flaxman Gallery sa UCL nga naghulagway sa Bentham nga nag-aprobar sa mga plano sa bag-ong unibersidad, apan gipatay kini sa 1922 ug ang talan-awon hingpit nga mahanduraw. Mula noong 1959 (nang unang maitatag ang Komite ng Bentham) ay nag-host ang UCL sa Bentham Project, na unti-unting naglalathala ng isang tiyak na edisyon ng mga sinulat ni Bentham . Sukad 1959 (sa dihang ang Komite sa Bentham una nga natukod) ang UCL nag-host sa Bentham Project, nga padayon nga gimantala ang usa ka tino nga edisyon sa mga sinulat ni Bentham . Sinusubukan ngayon ng UCL na kilalanin ang impluwensya ni Bentham sa pundasyon nito, habang iniiwasan ang anumang mungkahi ng direktang paglahok, sa pamamagitan ng paglarawan sa kanya bilang espirituwal na tagapagtatag. Ang UCL karon naningkamot sa pag-ila sa impluwensya ni Bentham sa pundasyon niini, samtang paglikay sa bisan unsang sugyot sa direkta nga pag-apil, pinaagi sa paghulagway kaniya ingon nga espirituhanong magtutukod. Ang likod ng No. 19, York Street (1848). Ang bukobuko sa No. 19, York Street (1848). Noong 1651 lumipat si John Milton sa isang magandang hardin-bahay sa Petty France . Niadtong 1651 si John Milton mibalhin sa usa ka matahum nga hardin-balay sa Petty France . Nanirahan siya roon hanggang sa Pagpapanumbalik . Nagpuyo siya didto hangtod sa Pagpahiuli . Nang maglaon ay naging No. 19 York Street, na kabilang kay Jeremy Bentham (na nakatira sa tabi ng pintuan), ay sunud-sunod na sinakop nina James Mill at William Hazlitt , at sa wakas ay na-demolished noong 1877. Sa ulahi nahimo kini nga No. 19 York Street, na iya ni Jeremy Bentham (nga sa usa ka panahon nagpuyo sa sunod nga pultahan), gisakup nga sunud-sunod ni James Mill ug William Hazlitt , ug sa katapusan gi-demolish sa 1877. Jeremy Bentham House sa Bethnal Green , East London ; isang bloke ng modernistang apartment na pinangalanan sa pilosopo. Jeremy Bentham House sa Bethnal Green , East London ; usa ka modernista nga apartment block nga ginganlan sa pilosopo. Si Bentham ay isang tagasunod na manunulat at tagasuri, ngunit hindi naaayon sa konstitusyon, maliban sa mga bihirang okasyon, na maisakatuparan at mai-publish ang kanyang gawain. Si Bentham usa ka obsimental nga magsusulat ug magbag-usab, apan dili makahimo sa konstitusyon, gawas sa mga talagsaong mga okasyon, ang paghuman sa iyang gimbuhaton ug pagkahuman. Karamihan sa kung ano ang lumitaw sa naka-print sa kanyang buhay ay inihanda para sa paglalathala ng iba. Kadaghanan sa makita sa pagpatik sa iyang kinabuhi giandam alang sa pagmantala sa uban. Ang ilan sa kanyang mga akda ay unang lumitaw sa pagsasalin ng Pranses, na inihanda para sa pindutin ng Etienne Dumont , halimbawa, Teorya ng Pagbabatas , Tomo 2 (Mga Prinsipyo ng Code ng Penal ) 1840, Linggo, Jordan, at Kumpanya. Boston. Daghang iyang mga buhat ang una nga nagpakita sa paghubad sa Pranses, nga giandam alang sa prensa ni Etienne Dumont , pananglitan, Theory of the Lawation , Tomo 2 ( Mga Prinsipyo sa Penal Code ) 1840, Weeks, Jordan, & Company. Boston. Ang ilan ay gumawa ng kanilang unang hitsura sa Ingles noong 1820s bilang resulta ng back-translation mula sa koleksyon ng 1802 (at redaction) ni Dumont ng pagsulat ni Bentham sa batas ng sibil at penal. Ang uban naghimo sa ilang una nga panagway sa Ingles kaniadtong 1820s ingon usa ka sangputanan sa paghubad sa likod gikan sa koleksiyon nga 1802 (ni sa redaction) ni Dumont sa pagsulat ni Bentham sa sibil ug penal nga lehislasyon. Ito ay isang madaling hingan ng tulong kritisismo ng ilang mga panimulang sipi na may kaugnayan sa pampulitika teorya sa William Blackstone ni Commentaries sa Batas ng England . Kini usa ka dili mapanghimatuud nga pagsaway sa pipila nga mga pasiuna nga mga tudling nga may kalabutan sa teorya sa politika sa Mga Komentaryo ni William Blackstone sa mga Batas sa Inglatera . Ang libro, na nai-publish nang hindi nagpapakilala, ay natanggap nang mabuti at na-kredito sa ilan sa mga pinakadakilang kaisipan sa oras. Ang libro, nga gipatik nga dili nagpakilala, gidawat nga maayo ug gipasaligan sa pipila nga labing dako nga hunahuna sa panahon. Hindi sumasang-ayon si Bentham sa pagtatanggol ni Blackstone ng batas na ginawa ng hukom, ang pagtatanggol sa mga ligal na fiction, ang kanyang teolohikal na pagbabalangkas ng doktrina ng halo-halong gobyerno, ang kanyang apela sa isang kontrata sa lipunan at ang kanyang paggamit ng bokabularyo ng likas na batas. Wala mouyon si Bentham sa pagdepensa ni Blackstone sa balaod nga hinimo sa hukom, ang iyang pagpanalipod sa mga ligal nga fiction, ang iyang teolohikal nga pagporma sa doktrina sa nagkasagol nga gobyerno, ang iyang paghangyo sa usa ka kontrata sa sosyal ug ang iyang paggamit sa bokabularyo sa natural nga balaod. Ang Fragment ni Bentham ay isang maliit na bahagi lamang ng isang Komento sa Mga Komento, na nanatiling hindi nai-publish hanggang sa ikadalawampu siglo. Ang Fragment ni Bentham gamay ra nga bahin sa usa ka Commentary on the Commentaries, nga nagpabilin nga wala ma-publish hangtod sa ikakawha nga siglo. Isang Panimula sa Mga Prinsipyo ng Moralidad at Batas . Usa ka Pasiuna sa Mga Baruganan sa Moral ug Balaod . Mga Anarchical Fallacies; Ang pagiging isang pagsusuri sa Deklarasyon ng mga Karapatan na ibinigay sa panahon ng Rebolusyong Pranses . Mga Anarchical Fallacies; Ang usa ka pagsusi sa Deklarasyon sa mga Katungod nga gi-isyu sa Rebolusyong Pranses . Isang pag-atake sa Deklarasyon ng mga Karapatan ng Tao na ipinasiya ng Rebolusyong Pranses , at binabatikos ang pilosopiya ng likas na karapatan sa ilalim nito . Ang pag-atake sa Deklarasyon sa mga Katungod sa Tawo nga gipasiugdahan sa Rebolusyong Pranses , ug gisaway ang pilosopiya sa kinaiyanhong katungod nga gipauyon niini . Dalawang Sulat kay Lord Pelham, Kalihim ng Estado, Paghahambing ng dalawang Sistema sa Ground of Expediency. Duha ka Sulat kay Lord Pelham, Sekretaryo sa Estado, Pagtandi sa duha nga mga Sistema sa Ground of Expediency. Depensa ng Usury; na ipinapakita ang walang kahihinatnan ng kasalukuyang ligal na pagpigil sa mga tuntunin ng mga kakaibang bargains sa isang liham sa isang kaibigan na kung saan ay idinagdag ang isang liham kay Adam Smith, Esq. LL.D. sa panghinaan ng loob na salungat ng mga hadlang sa itaas sa pag-unlad ng industriya ng mapanlikha (ika-3 na ed.). London: Payne at Foss. Pagdepensa sa Usury; pagpakita sa dili mapugngan sa karon nga ligal nga pagpugong sa mga termino sa mga gipunting nga baratilyo sa usa ka sulat sa usa ka higala nga gidugang usa ka sulat kang Adan Smith, Esq. LL.D. sa pagkaluya nga gisupak sa mga labaw nga pagpugong sa pag-uswag sa industriya sa imbensyon (ika-3 nga ed.) London: Payne & Foss. Sumulat si Bentham ng isang serye ng labing tatlong labing Mga Sulat na nakausap kay Adam Smith , na inilathala noong 1787 bilang Defense of Usury . Gisulat ni Bentham ang usa ka serye sa napulog tulo nga Mga Sulat nga gipamulong ni Adan Smith , nga gipatik kaniadtong 1787 isip Defense of Usury . Ang pangunahing argumento ni Bentham laban sa paghihigpit ay ang mga projectors ay bumubuo ng mga positibong panlabas. Ang panguna nga argumento ni Bentham batok sa pagdili mao ang mga projector nga nagpatunghag positibo nga mga externalidad. Kinilala ni GK Chesterton ang sanaysay ni Bentham sa usura bilang pinakadulo simula ng modernong mundo. GK Chesterton gipaila ang sanaysay ni Bentham sa usura ingon nga sinugdanan sa modernong kalibutan. Ang mga argumento ni Bentham ay napaka-impluwensya. Ang mga pangatarungan ni Bentham impluwensyado kaayo. Ang mga manunulat ng katanyagan ay lumipat upang maalis ang paghihigpit, at ang pagtanggal ay nakamit sa mga yugto at ganap na nakamit sa England noong 1854. Ang mga magsusulat sa kabantog mibalhin aron wagtangon ang paghigpit, ug ang pagpahawa nakamit sa mga yugto ug hingpit nga nakamit sa England kaniadtong 1854. May kaunting katibayan tungkol sa reaksyon ni Smith. Adunay gamay nga ebidensya sa reaksyon ni Smith. Hindi niya binago ang mga nakakasakit na mga sipi sa The Wealth of Nations (1776), ngunit si Smith ay gumawa ng kaunti o walang malaking pagbabago pagkatapos ng ikatlong edisyon ng 1784. Wala niya gi-usab ang mga nakapasakit nga mga agianan sa The Wealth of Nations (1776), apan si Smith mihimo gamay o walaÕy daghang pagbag-o pagkahuman sa ikatulo nga edisyon sa 1784. Plano ng Pagbabago ng Parliyamentaryo, sa anyo ng Catechism na may Mga Dahilan para sa bawat Artikulo, na may Isang Panimula na nagpapakita ng Kinakailangan at Kakulangan ng Katamtamang Repormasyon . Plano sa Pagbag-o sa Parliyamento, sa porma sa Catechism with Reason alang sa Matag Artikulo, uban ang Usa ka Pasiuna nga nagapakita sa Pagkinahanglan ug Kulang nga Kakulang sa Moderong Reporma . Ang Mga Elemento ng Art of Packing, na inilalapat sa mga espesyal na hurado lalo na sa mga kaso ng libel law . Ang Mga Elemento sa Art of Packing, ingon nga gipadapat sa mga espesyal nga jury labi na sa mga kaso sa libog nga balaod . Sa kanyang pagkamatay, iniwan ni Bentham ang mga manuskrito na tinatayang 30 milyong mga salita, na kung saan ay higit sa lahat ay gaganapin ng University College London's Special Collections at British Library . Sa iyang kamatayon, Bentham mibiya sa mga manuskrito nga mokabat sa usa ka gibana-bana nga 30 milyon nga mga pulong, nga karon kadaghanan gihimo sa Special Collections University College London ug ang British Library . Si John Bowring , ang batang radikal na manunulat na naging matalik na kaibigan at alagad ng Bentham, ay hinirang na kanyang tagapagpatupad ng pampanitikan at kinasuhan sa gawain ng paghahanda ng isang nakolekta na edisyon ng kanyang mga gawa. Si John Bowring , ang batan-ong radikal nga magsusulat nga suod nga higala ug tinun-an ni Bentham, gitudlo nga iyang tagasulat sa literatura ug gisaligan sa buluhaton sa pag-andam sa usa ka nakolekta nga edisyon sa iyang mga buhat. Lumitaw ito sa 11 na volume noong 1838-188. Ibinatay ng Bowring ang karamihan sa kanyang edisyon sa mga naunang nai-publish na mga teksto (kasama na ang mga Dumont) kaysa sa sariling mga manuskrito ni Bentham, at nahalal na huwag i-publish ang mga gawa ni Bentham sa relihiyon. Kini nagpakita sa 11 nga mga volume sa 1838-188. Gibase sa bowring ang kadaghanan sa iyang edisyon sa kaniadto nga gipatik nga mga teksto (lakip na ang mga Dumont) imbis sa kaugalingon nga mga manuskrito ni Bentham, ug napili nga dili ipahayag ang mga buhat ni Bentham sa relihiyon. Ang edisyon ay inilarawan ng Edinburgh Review sa unang publikasyon bilang hindi kumpleto, hindi wasto at hindi maayos na pagkakasunod-sunod, at mula pa nang paulit-ulit na pinuna ang mga pagtanggi nito at para sa mga pagkakamali ng detalye; habang ang memoir ni Bowring sa buhay ni Bentham na kasama sa volume na 10 at 11 ay inilarawan ni Sir Leslie Stephenbilang isa sa mga pinakapangit na talambuhay sa wika. Ang edisyon gihulagway sa Edinburgh Review sa una nga publikasyon ingon dili kompleto, dili sakto ug dili maayo nga gihan-ay, ug sukad kini sublisubli nga gisaway ang duha tungod sa pagkawagtang niini ug alang sa mga sayup sa detalye; samtang ang memoir ni Bowring sa kinabuhi ni Bentham nga gilakip sa mga volume 10 ug 11 gihulagway ni Sir Leslie Stepheningon nga usa sa labing dili maayo nga biograpiya sa sinultian. Gayunpaman, ang Bowring ay nanatiling pamantayang edisyon ng karamihan sa mga isinulat ni Bentham sa loob ng higit sa isang siglo, at bahagyang pinalitan lamang: kasama nito ang mga kagiliw-giliw na mga sulatin sa mga pang-internasyonal na relasyon tulad ng Bentham's A Plan para sa isang Universal at Perpetual Peace na isinulat noong 1786 Ð89, na bumubuo ng bahagi IV ng Mga Prinsipyo ng International Law . Bisan pa, ang Bowring nagpabilin nga sumbanan nga edisyon sa kadaghanan sa mga sinulat ni Bentham sulod sa kapin sa usa ka siglo, ug sa gihapon usa ka bahin nga gisulud: kini naglakip sa ingon nga makapaikag nga mga sinulat sa mga relasyon sa internasyonal sama sa Plano sa Bentham nga Usa ka Plano alang sa Usa ka Universal ug Perpetual Peace nga gisulat 1786 Ð89, nga nahimo nga bahin IV sa Mga Prinsipyo sa International Law . Noong 1952Ð1954, inilathala ni Werner Stark ang isang three-volume set, ang Jeremy Bentham's Economic Writings , kung saan tinangka niyang ipagsama ang lahat ng mga isinulat ni Bentham sa mga bagay na pang-ekonomiya, kasama ang parehong nai-publish at hindi nai-publish na materyal. Niadtong 1952Ð1954, gipatik ni Werner Stark ang usa ka three-volume nga set, ang Jeremy Bentham's Economic Writings , diin gisulayan niya nga hipunon ang tanan nga mga sinulat ni Bentham bahin sa pang-ekonomiya nga mga butang, lakip ang pareho nga gipatik ug wala gipatik nga materyal. Bagaman isang makabuluhang tagumpay, ang gawain ay isinasaalang-alang ng mga iskolar na mali sa maraming mga punto ng detalye, at isang bagong edisyon ng mga akdang pang-ekonomiya ay kasalukuyang inihahanda ng Bentham Project. Bisan kung ang usa ka hinungdanon nga kalampusan, ang buhat giisip sa mga iskolar nga wala masabut sa daghang mga detalye, ug usa ka bag-ong edisyon sa mga sinulat sa ekonomiya nga karon giandam sa Bentham Project. Noong 1959, ang Komite ng Bentham ay itinatag sa ilalim ng auspice ng University College London na may layunin na gumawa ng isang tiyak na edisyon ng mga sinulat ni Bentham. Sa 1959, ang Komite sa Bentham gitukod sa ilawom sa mga pamantalaan sa University College London nga adunay katuyoan sa paghimo og usa ka tino nga edisyon sa mga sinulat ni Bentham. Itinatag nito ang Bentham Project upang maisagawa ang gawain, at ang unang dami sa The Collected Works of Jeremy Bentham ay nai-publish noong 1968. Gibutang niini ang Bentham Project aron himuon ang buluhaton, ug ang una nga volume sa The Collected Works of Jeremy Bentham nga gipatik kaniadtong 1968. Ang Mga Nakolekta na Gumagana ay nagbibigay ng maraming hindi nai-publish na mga akda, pati na rin ang napabuti na mga teksto ng mga gawa na nai-publish . Ang Mga Nakolekta nga Mga Buhat naghatag daghang mga wala pa nahuman nga mga buhat, ingon usab ang labi pa nga gipaayo nga mga teksto sa mga buhat nga na-publish . Sa ngayon, 31 na volume ang lumitaw; ang kumpletong edisyon ay inaasahang tatakbo hanggang sa pitumpu. Ang dami ng Mga Batas sa Pangkalahatan (1970) ay natagpuan na naglalaman ng maraming mga pagkakamali at pinalitan ng Of Limits of the Penal Branch of Jurisprudence (2010) Noong Hunyo 2017, ang Mga Dami ng 1Ð5 ay muling nai-publish sa bukas na pag-access ng UCL Press. Hangtod karon, 31 ka tomo ang nagpakita; ang kompleto nga edisyon gilaraw nga modagan hangtod sa kapitoan. Ang kadaghan sa Mga Balaod sa Heneral (1970) nakit-an nga adunay daghang mga sayup ug gipulihan sa Ang Mga Limitasyon sa Penal Branch sa Jurisprudence (2010) Niadtong Hunyo 2017, ang Mga Tomo sa 1,5 gi-publish usab sa bukas nga pag-access sa UCL Press. Upang matulungan ang gawaing ito, ang mga papeles ng Bentham sa UCL ay na-digitize sa pamamagitan ng pag-uumpisa ng kanilang mga pagsulat. Aron matabangan kini nga buluhaton, ang mga papeles sa Bentham sa UCL gi-digitize sa pag-kopya sa kadaghanan sa ilang transkrip. Ang Transcribe Bentham ay isang award-winning na madla ng manuskrito transkripsyon ng proyekto, na pinamamahalaan ng Bentham Project ng University College London , sa pakikipagtulungan sa UCL's UCL Center for Digital Humanities , UCL Library Services, UCL Learning and Media Services, ang University of London Computer Gitna, at sa online na komunidad. Ang Transcribe Bentham usa ka proyekto nga nakadaog sa daghang tawo nga manuskrito nga transkripsyon, gipadagan sa Bentham Project sa University College London , sa pakigtambayayong sa UCL Center sa Digital Humanities , UCL Library Services, UCL Learning and Media Services, University of London Computer Sentro, ug komunidad sa online. Ang proyekto ay inilunsad noong Setyembre 2010 at malayang magagamit, sa pamamagitan ng isang espesyal na dinisenyo na transkripsyon interface, mga digital na larawan ng malawak na koleksyon ng Bentham Papers ng UCL - na tumatakbo sa mga 60,000 folios ng manuskrito upang makisali sa publiko at magrekruta ng mga boluntaryo upang matulungan ang pagsulat ng materyal. Ang proyekto gilunsad kaniadtong Septyembre 2010 ug libre nga magamit, pinaagi sa usa ka espesyal nga gidisenyo nga transkripsyon sa interface, digital nga mga imahe sa daghang koleksyon sa Bentham Papers sa UCL - nga nagdagan sa mga 60,000 mga folios nga manuskrito aron maglihok sa publiko ug magrekruta sa mga boluntaryo aron matabangan ang pagsulat sa materyal. Volunteer-gawa transcript ay makakatulong sa produksyon ng mga bagong edisyon ng Bentham Project ni Ang Nakolektang Works ng Jeremy Bentham , at maa-upload sa UCL digital Bentham Papers repository, pagpapalapad access sa mga koleksyon para sa lahat at tinitiyak nito pang-matagalang pangangalaga. Ang mga transcript nga gihimo sa boluntaryo makaamot sa paghimo sa Bentham Project sa bag-ong edisyon sa The Collected Works of Jeremy Bentham , ug i-upload sa us aka reporter sa Bentham Papers sa UCL, pagpalapad sa pag-access sa koleksyon alang sa tanan ug pagsiguro nga kini dugay na pagpreserba. Ang mga script ay maaaring matingnan at ma-transcribe sa pamamagitan ng pag-sign up para sa isang transcriber account sa Transkripsyo, sa pamamagitan ng Transcribe Bentham website. Ang mga script mahimo tan-awon ug ma-transcribe pinaagi sa pag-sign up sa usa ka account sa transcriber sa Transcription Desk, pinaagi sa Transcribe Bentham website. Malaya, nababaluktot na paghahanap ng teksto ng buong koleksyon ng mga Bentham Papers ay posible na sa pamamagitan ng isang pang-eksperimentong sulat-kamay na imahe ng pag-index ng imahe at paghahanap, na binuo ng sentro ng pananaliksik PRHLT sa balangkas ng RE proyekto. Libre, mapuslanon nga pagpangita sa teksto sa tibuuk nga koleksyon sa mga Bentham Papers mahimo na karon pinaagi sa usa ka eksperimento nga sinulat sa kamot nga sinulat nga teksto nga imahe ug sistema sa pagpangita, nga gihimo sa sentro sa panukiduki PRHLT sa balangkas sa RE nga proyekto. Ang auto-icon ni Bentham sa isang bagong kaso ng pagpapakita sa Student Center noong 2020. Ang auto-icon ni Bentham sa us aka bag-ong kaso sa display sa Student Center sa 2020. Naputol ang ulo ni Jeremy Bentham, sa pansamantalang pagpapakita sa UCL. Ang gahi nga ulo ni Jeremy Bentham, sa temporaryo nga pagpakita sa UCL. Namatay si Bentham noong 6 Hunyo 1832 na may edad na 84 sa kanyang tirahan sa Queen Square Place sa Westminster , London , England. Namatay si Bentham kaniadtong 6 Hunyo 1832 nga nag-edad og 84 sa iyang puy-anan sa Queen Square Place sa Westminster , London , England. Patuloy siyang sumulat hanggang isang buwan bago siya namatay, at gumawa ng maingat na paghahanda para sa paghiwalay ng kanyang katawan pagkatapos ng kamatayan at ang pangangalaga nito bilang isang auto-icon. Nagpadayon siya sa pagsulat hangtod sa usa ka bulan sa wala pa siya namatay, ug naghimog maandam nga pagpangandam alang sa pagbulag sa iyang lawas pagkahuman sa kamatayon ug ang pagpreserbar niini ingon usa ka icon nga auto. Maaga pa noong 1769, nang si Bentham ay 21 taong gulang, gumawa siya ng isang pag-iiwan ng kanyang katawan para sa paghiwalay sa isang kaibigan ng pamilya, ang manggagamot at chemist na si George Fordyce , na ang anak na babae, si Maria Sophia (1765Ð1858), nagpakasal sa kapatid ni Jeremy na si Samuel Bentham . Kaniadtong 1769, sa edad nga si Bentham 21 anyos, naghimo siya og usa ka pagbiya sa iyang lawas tungod sa panagbulag sa usa ka higala sa pamilya, ang mananambal ug chemist nga si George Fordyce , kansang anak nga babaye, si Maria Sophia (1765Ð1858), naminyo sa igsoon ni Jeremy nga si Samuel Bentham . Ang isang papel na isinulat noong 1830, na nagtuturo kay Thomas Southwood Smith na lumikha ng auto-icon, ay nakakabit sa kanyang huling kalooban, na may petsang 30 Mayo 1832. Usa ka sinulat nga papel kaniadtong 1830, nga nagtudlo sa Thomas Southwood Smith sa paghimo sa auto-icon, gilakip sa iyang katapusang kabubut-on, pinetsahan kaniadtong 30 Mayo 1832. Noong ika-8 ng Hunyo 1832, dalawang araw pagkatapos ng kanyang kamatayan, ang mga imbitasyon ay ipinamahagi sa isang piling pangkat ng mga kaibigan, at sa sumunod na araw sa 3 ng hapon, si Southwood Smith ay naghatid ng isang mahabang orasyon sa mga labi ni Bentham sa Webb Street School of Anatomy & Medicine sa Southwark , London. Kaniadtong 8 Hunyo 1832, duha ka adlaw pagkahuman sa iyang pagkamatay, ang mga imbitasyon giapod-apod sa usa ka piniling grupo sa mga higala, ug sa pagkasunod nga adlaw sa alas 3 sa hapon, ang Southwood Smith nakahatag ug taas nga orasyon sa mga labi ni Bentham sa Webb Street School of Anatomy & Medicine sa Southwark , London. Ang nakalimbag na orasyon ay naglalaman ng isang frontispiece na may isang pag-ukit ng katawan ni Bentham na bahagyang sakop ng isang sheet. Ang giimprinta nga orasyon adunay sulud sa prutas nga adunay usa ka pagkulit sa lawas ni Bentham nga bahin gitabunan sa usa ka sheet. Pagkaraan, ang balangkas at ulo ay napanatili at nakaimbak sa isang kahoy na gabinete na tinawag na Auto-icon, na may balangkas na may balon at nagbihis sa mga damit ni Bentham. Pagkahuman, ang skeleton ug ulo natipigan ug gitipigan sa usa ka kahoy nga gabinete nga gitawag og Auto-icon, nga ang balbula nga natagak sa hay ug gisul-ob ang saput ni Bentham. Orihinal na pinangalagaan ng alagad ni Bentham na si Thomas Southwood Smith , nakuha ito ng University College London (UCL) noong 1850. Orihinal nga gitipigan sa tinun-an ni Bentham, si Thomas Southwood Smith , nakuha kini sa University College London (UCL) kaniadtong 1850. Itinatago ito sa pampublikong pagpapakita sa pangunahing pasukan ng UCL Student Center. Gipadayon kini sa pagpakita sa publiko sa pangunang pultahan sa UCL Student Center. Nauna itong ipinakita sa pagtatapos ng South Cloisters sa pangunahing gusali ng kolehiyo hanggang sa ilipat ito sa 2020. Gipakita kini sa katapusan sa South Cloisters sa main building sa kolehiyo hangtod nga gibalhin kini sa 2020. Sa pagreretiro ni Sir Malcolm Grant bilang provostng College noong 2013, gayunpaman, ang katawan ay naroroon sa huling pulong ng konseho ng Grant. Sa pagretiro ni Sir Malcolm Grant ingon provostsa College kaniadtong 2013, bisan pa, ang lawas didto sa katapusang tigum sa konseho sa Grant. Bilang ng 2013, ito ay ang tanging oras na ang katawan ng Bentham ay dinala sa isang pulong ng konseho ng UCL. Hangtud sa tuig 2013, kini lamang ang higayon nga ang lawas ni Bentham gidala sa miting sa konseho sa UCL. Mayroong patuloy na alamat na ang katawan ng Bentham ay naroroon sa lahat ng mga pagpupulong sa konseho. Adunay padayon nga mito nga ang lawas ni Bentham naa sa tanan nga mga miting sa konseho. Inilaan ni Bentham ang auto-icon upang isama ang kanyang aktwal na ulo, na- mummified upang maging katulad ng hitsura nito sa buhay. Gitinguha ni Bentham ang auto-icon aron maapil ang iyang tinuud nga ulo, gipahiangay nga mahisama sa hitsura niini sa kinabuhi. Eksperimentong pagsisikap ng Southwood Smith sa pagluluksa, batay sa mga kasanayan ng mga katutubong tao ng New Zealand at kasangkot sa paglalagay ng ulo sa ilalim ng isang bomba ng hangin sa ibabaw ng asupre na acid at pagguhit ng mga likido, kahit na sa teknolohiyang matagumpay, naiwan ang ulo na naghahanap nang malabo, balat na nakabaluktot sa bungo. Ang mga paningkamot sa eksperimento sa Southwood Smith sa paghimugso, pinasukad sa mga gawi sa mga lumad sa New Zealand ug naglangkit sa pagbutang sa ulo sa ilawom sa usa ka bomba sa hangin sa sulud sa sulud nga asupre ug paggawas sa mga likido, bisan pa sa tekniko nga malampuson, gibiyaan ang ulo nga nagtan-aw nga malaw-ay nga macabre, nga nalaya ug nangitom panit panit nga gihigot sa bungo. Ang auto-icon ay samakatuwid ay binigyan ng ulo ng waks , na nilagyan ng ilan sa sariling buhok ni Bentham. Busa ang gihatag nga auto-icon gihatagan usa ka ulo sa waks , nga gisulud sa pipila sa kaugalingon nga buhok ni Bentham. Ang tunay na ulo ay ipinakita sa parehong kaso bilang ang auto-icon sa loob ng maraming taon, ngunit naging target ng paulit-ulit na mga banga ng mag-aaral . Ang tinuud nga ulo gipakita sa parehas nga kaso sa auto-icon sa daghang mga tuig, apan nahimo nga target sa balik-balik nga mga prank sa estudyante . Kalaunan ay nai-lock ito. Sa ulahi gi-lock kini. Noong 2017, ang mga plano ay inanunsyo upang ipakita muli ang ulo at sa parehong oras makakuha ng isang sample ng DNA para sa pagkakasunud-sunod sa layunin ng pagkilala sa genetic na katibayan ng autism . Sa 2017, ang mga plano gipahibalo nga ipakita usab ang ulo ug sa samang higayon makakuha usa ka sample sa DNA alang sa pagkasunud-sunod sa katuyoan sa pag-ila sa genetic nga ebidensya sa autism . Noong 2020, ang auto-icon ay inilagay sa isang bagong kaso ng salamin at inilipat sa pasukan ng bagong Student Center ng UCL sa Gordon Square . Sa 2020 ang auto-icon gibutang sa usa ka bag-ong kaso sa display sa salamin ug gibalhin sa pagsulod sa bag-ong Student Center sa UCL sa Gordon Square . Ang Faculty of Laws sa University College London ay sinakop ang Bentham House, katabi ng pangunahing campus ng UCL. Ang Faculty of Laws sa University College London nagsakop sa Bentham House, sunod sa pangunahing campus sa UCL. Kasama sa artikulong ito ang isang listahan ng mga sanggunian , nauugnay na pagbabasa o panlabas na mga link , ngunit ang mga mapagkukunan nito ay nananatiling hindi malinaw dahil kulang ito ng mga sipi ng inline . Ang kini nga artikulo nagalakip sa usa ka lista sa mga pakisayran , mga may kalabutan nga pagbasa o mga link sa gawas , apan ang mga gigikanan niini nagpabilin nga dili klaro tungod kay wala kini gikutlo nga inline . Ang talambuhay na ito ng isang buhay na tao ay nangangailangan ng karagdagang mga pagsipi para sa pagpapatunay . Kini nga biograpiya sa usa ka buhi nga tawo kinahanglan dugang nga mga pagsulti alang sa pagtino . Antonio Castanheira Neves (ipinanganak Nobyembre 8, 1929 sa Tabua ) ay isang Portuges legal na pilosopo at isang propesor Emeritus sa batas faculty ng University of Coimbra . Si Antonio Castanheira Neves (natawo sa 8 Nobyembre 1929 sa Tabua ) usa ka Portuguese nga pilosopo nga pilosopo ug usa ka propesor nga emeritus sa faculty sa law sa University of Coimbra . Ayon kay Castanheira Neves, ang batas ay mauunawaan lamang sa pamamagitan ng mga ligal na problema (halos, ligal na mga kaso ), na kailangang malutas sa loob ng ligal na sistema (kasama ang isang kinakailangang koneksyon sa moralidad ). Sumala ni Castanheira Neves, ang balaod mahangpan ra pinaagi sa ligal nga mga problema (halos, ligal nga mga kaso ), nga kinahanglan masulbad sa sulod sa ligal nga sistema (lakip ang kinahanglanon nga koneksyon sa moralidad ). Ang batas, inaangkin niya, ay hindi isang bagay na ibinigay o nakaraan, ngunit ang solusyon sa mga ligal na problema. Ang balaod, giangkon niya, dili usa ka butang nga gihatag o kaniadto, apan ang solusyon sa mga ligal nga problema. Ang mga ligal na problema ay ang tiyak na panimulang punto. Ang kanyang pagsalungat sa positivismo , sa natural na batas at sa maraming mga teorya ng ligal na syllogism ay gagawa sa kanya ng isa sa una at pinakamit na tagataguyod ng interpretivism . Ang mga problema sa ligal mao ang mahukmanon nga punto sa pagsugod. Ang iyang pagsupak sa positivismo , sa natural nga balaod ug sa daghang mga teoriya sa ligal nga syllogism maghimo kaniya nga usa sa una ug labing nahimo nga tigtambag sa interpretivism . Si Castanheira Neves, gayunpaman, ay palaging inaangkin na batas - ang gawain ng mga abogado - ay hindi mahalagang interpretive o hermeneutical , ngunit praktikal , ibig sabihin , gabay sa pagkilos . Si Castanheira Neves, bisan pa, kanunay nag-angkon nga ang balaod - ang buluhaton sa mga abogado - dili hinungdanon nga maghuhubad o hermeneutical , apan praktikal , ie , giya sa aksyon . Ipinapanatili niya na ang ligal na interpretasyon ay hindi isang kinakailangang katangian ng ligal na pangangatuwiran. Gipaniguro niya nga ang legal nga paghubad dili kinahanglan nga bahin sa ligal nga pangatarungan. Sa kabaligtaran, ang batas ay palaging lumabas mula sa mga ligal na problema, na kung saan ay konkreto , nakatagpo ng kasaysayan, pamantayan , at praktikal. Sa kasukwahi, ang balaod kanunay nga naggikan sa mga ligal nga problema, nga konkreto , nahimutang sa kasaysayan, pamatasan , ug praktikal. Ang bawat ligal na desisyon ay naglalayong husayin kung ano ang dapat gawin ng isang tao sa isang partikular na kaso sa isang partikular na kalagayan (at panlipunan), at iyon ang pagtukoy nito tampok. Ang matag ligal nga desisyon nagtumong sa paghusay kung unsa ang kinahanglan buhaton sa usa ka tawo (sa legal) sa usa ka partikular nga kaso sa usa ka partikular nga makasaysayanon (ug sosyal) nga kahimtang, ug kana ang pagtino niini bahin. Ang isang ligal na desisyon ay isang mismong aksyon din. Ang usa ka ligal nga desisyon usa usab ka aksyon. Ang interpretasyon ay hindi palaging kinakailangan at, kung kailan, ito ay pantulong. Ang paghubad dili kanunay kinahanglan ug, kung kini, kini makaabag. Ang mga gitnang tenet ng pilosopiya ng batas ng Castanheira Neves ay ginawang malinaw sa kanyang 1967 napakalaking libro sa pagkakaiba ng pilosopikal at pamamaraan sa pagitan ng bagay ng katotohanan at bagay ng batas . Ang mga sentral nga titulo sa pilosopiya sa balaod ni Castanheira Neves gipatin-aw sa iyang 1967 nga dagkong libro bahin sa pilosopiya ug metodolohikal nga kalainan tali sa butang sa kamatuoran ug butang sa balaod . Natutukoy ni Castanheira Neves ang pagkakapareho at makabuluhang pagkakaiba sa pagitan ng kanyang mga tesis at Dworkin sa huling bahagi ng kanyang 2003 na libro. Gihisgutan ni Castanheira Neves ang mga kaamgiran ug hinungdanon nga mga kalainan tali sa iyang mga tesis ni Dworkin sa katapusan nga bahin sa iyang 2003 nga libro. Sinasabi rin ni Castanheira Neves na walang batas sa pangkalahatang pamantayan (mga panuntunan, prinsipyo, atbp.) Giingon usab ni Castanheira Neves nga walaÕy balaod sa kinatibuk-ang mga lagda (mga lagda, mga baruganan, ug uban pa) Na inilatag ng mga mambabatas, ngunit lamang sa paglutas ng mga partikular na kaso. Ingon nga gibutang sa mga magbabalaod, apan sa pagsulbad lamang sa mga partikular nga kaso. Sa tesis na ito, tinawag niya ang jurisprudentialism. Niini nga tesis, gitawag niya ang jurisprudentialism. Ang batas ay hindi isang elemento, ngunit isang synthesis, hindi isang premyo para sa bisa, ngunit natutupad ang bisa, hindi isang prius, ngunit isang posterius, hindi isang ibinigay, ngunit isang solusyon, hindi ito sa simula, ngunit sa huli. Ang balaod dili usa ka elemento, apan usa ka synthesis, dili usa ka punoan alang sa kabalhinan, apan natuman ang kabalhinan, dili usa ka prius, apan usa ka posterius, dili gihatag, apan usa ka solusyon, dili kini sa sinugdanan, apan sa katapusan. Dito , siya ay nauna sa mga may-akda tulad ng Viehweg at mga paaralan na naisip tulad ng kritikal na pag-aaral sa ligal , ngunit siya ay naiiba sa mga may-akdang ito dahil inaangkin niya na napakahalaga sa batas bilang isang normatibong bagay, at hindi lamang deskriptibo. Niini, siya ang nag-una sa mga tagsulat sama sa Viehweg ug mga eskuylahan nga gihunahuna sama sa mga kritikal nga ligal nga pagtuon , apan lahi siya sa kini nga mga tagsulat tungod kay giangkon niya nga hinungdanon ang balaod ingon usa ka butang nga normatibo, ug dili lamang gihubit. Kung gayon ang kanyang posisyon ay katumbas, sa paksang ito, sa kalaunan na partikular na moral ni J. Dancy . Sumasang-ayon si Castanheira Neves sa Gadumer's dictum na ang lahat ng interpretasyon ay aplikasyon (tulad ng ginawa ni Dworkin). Busa ang iyang posisyon katumbas, sa kini nga hilisgutan, sa ulahi nga moralidad ni J. Dancy . Si Castanheira Neves mouyon sa diktador ni Gader nga ang tanan nga paghubad gipadapat (sama sa gihimo ni Dworkin). Si Emilio Betti ( Camerino , 20 Agosto 1890 - Ang Camorciano di Camerino , 11 Agosto 1968) ay isang Italyanong hurado , iskolar ng Batas Romano , pilosopo at teologo . Si Emilio Betti ( Camerino , 20 Agosto 1890 - Ang Camorciano di Camerino , 11 Agosto 1968) mao ang usa ka Italyanong hurado , iskolar sa Balaod sa Roma , pilosopo ug teologo . Kilala siya sa kanyang mga kontribusyon sa hermeneutics , bahagi ng malawak na interes sa interpretasyon. Siya labing nailhan tungod sa iyang mga kontribusyon sa hermeneutics , nga bahin sa usa ka halapad nga interes sa paghubad. Bilang isang ligal na teorista, si Betti ay malapit sa interpretivism . Ingon usa ka ligal nga teorista, si Betti hapit sa interpretivism . Ang suportang intelektwal ni Betti ng pasismo sa pagitan ng pagtatapos ng World War I at simula ng 1920s ay humantong sa kanya na naaresto noong 1944, sa Camerino. Ang intelektuwal nga suporta ni Betti sa pasismo tali sa katapusan sa Gubat sa Kalibutan ug sa sinugdanan sa 1920 ang hinungdan nga gidakup siya kaniadtong 1944, sa Camerino. Si Betti ay nanatili sa bilangguan ng halos isang buwan, tulad ng napagpasyahan ng Comitato di Liberazione Nazionale . Si Betti nagpabilin sa bilanggoan nga hapit usa ka bulan, ingon sa gipasya sa Comitato di Liberazione Nazionale . Noong Agosto 1945, ipinakita si Betti sa korte at pinatawad sa bawat akusasyon. Kaniadtong Agosto 1945, si Betti gipresentar sa korte ug gipasaylo ang matag akusasyon. Ang kanyang mga pampulitikang pagpipilian, pa rin, ay hindi nabawasan ang halaga at kahalagahan ng kanyang trabaho. Ang iyang mga kapilian sa politika, bisan pa, wala makunhuran ang kabililhon ug kaimportante sa iyang trabaho. Sa pagitan ng maraming iba pang mga bagay, si Betti ay isa sa mga kasapi ng komisyon ng pagbalangkas para sa code ng sibil ng Italya noong 1942. Taliwala sa daghang uban pang mga butang, si Betti usa sa mga membro sa komisyon sa pag-draft alang sa kodigo sibil nga Italyano kaniadtong 1942. Si Betti ay marahil na kilala sa kanyang trabaho sa hermeneutics . Si Betti tingali labing nailhan tungod sa iyang trabaho sa hermeneutics . Kinuha niya ang isyu sa mga pananaw ng hermeneutic ni Hans Georg Gadamer at nagtalo na ang mga tagasalin ay dapat na subukang gawing muli ang mga hangarin ng may-akda. Gikuha niya ang isyu sa mga panan-aw sa hermeneutic ni Hans Georg Gadamer ug nangatarungan nga ang mga maghuhubad kinahanglan mosulay sa pagtukod pag-usab sa mga katuyoan sa tagsulat. Naimpluwensyahan ng kanyang trabaho ang akda ni ED Hirsch , ang punong tagapagsalita ng wikang Ingles para sa hangarin ng awtoridad. Ang iyang buhat nakaimpluwensya sa trabaho ni ED Hirsch , ang punoan nga tigpamaba sa sinultian nga Ingles alang sa katuyoan sa pagtugot. Gayunpaman, ang kanyang impluwensya sa Ingles ay limitado sa kakulangan ng mga pagsasalin ng kanyang hermeneutic na gawain. Bisan pa, ang iyang impluwensya sa Ingles gipugngan tungod sa kakulang sa mga paghubad sa iyang buhat nga hermeneutic. Si Jules Leslie Coleman (ipinanganak 1947) ay isang iskolar ng batas at hurisprudence. Siya ang Wesley Newcomb Hohfeld Propesor ng Jurisprudence at Propesor ng Pilosopiya sa Yale Law School hanggang 2012. Si Jules Leslie Coleman (natawo kaniadtong 1947) usa ka scholar sa balaod ug jurisprudence. Siya ang Wesley Newcomb Hohfeld Propesor sa Jurisprudence ug Propesor sa Pilosopiya sa Yale Law School hangtod sa 2012. Ngayon nagretiro na, siya ay kamakailan lamang ay nagsilbing Senior Vice Provost para sa Akademikong Pagpaplano sa New York University . Karon moretiro na, siya labing bag-o nga nagsilbi nga Senior Vice Provost para sa Akademikong Pagplano sa New York University . Natanggap ni Coleman ang kanyang BA mula sa Brooklyn College of CUNY noong 1968, ang kanyang Ph.D sa Pilosopiya mula sa Rockefeller University noong 1972, at ang kanyang MSL mula sa Yale Law School noong 1976. Gidawat ni Coleman ang iyang BA gikan sa Brooklyn College of CUNY kaniadtong 1968, ang iyang Ph.D sa Philosophy gikan sa Rockefeller University kaniadtong 1972, ug ang iyang MSL gikan sa Yale Law School kaniadtong 1976. Nagturo siya sa mga klase sa Yale tungkol sa pilosopiya ng batas; mga panter; batas, wika at katotohanan; pilosopiyang pampulitika; at nakapangangatwiran na pagpipilian. Nagtudlo siya sa mga klase sa Yale bahin sa pilosopiya sa balaod; panter; balaod, sinultian ug kamatuoran; pilosopiya sa politika; ug makatarunganon nga pagpili. Si Coleman saglit ay nagsilbi sa faculty ng University of California sa Berkeley at bumalik doon muli sa kalaunan sa kanyang karera upang magturo ng pilosopiya sa programa ng Jurisprudence at Social Policy. Si Coleman sa makadiyot nagsilbi sa faculty sa University of California sa Berkeley ug mibalik didto usab sa ulahi sa iyang karera aron pagtudlo sa pilosopiya sa programa sa Jurisprudence and Social Policy. Noong 1988, natanggap niya ang Brooklyn College Distinguished Alumni Award at binigyan ng Guggenheim Fellowship . Niadtong 1988, nakadawat siya sa Brooklyn College Distinguished Alumni Award ug gihatagan ug Guggenheim Fellowship . Napili siyang ihatid ang Clarendon Lecture sa University of Oxford . Napili siya nga ihatud ang Clarendon Lecture sa University of Oxford . Kilala rin si Coleman para sa kanyang audiophilia at paminsan-minsan ay nai-publish ang paksa tungkol sa mga sistema ng musika at tunog. Ang Coleman nabantog usab sa iyang audiophilia ug gipatik usahay bahin sa hilisgutan sa musika ug mga sistema sa tunog. Ang kapatid ni Coleman ay ang manunulat ng fiction na si Reed Farrel Coleman . Ang igsoon ni Coleman mao ang tagsulat sa fiction nga si Reed Farrel Coleman . Norberto Bobbio ay isang Italian pilosopo ng batas at agham pampulitika at isang mananalaysay ng pampulitika-iisip. Norberto Bobbio mao ang usa ka Italyano nga pilosopo sa balaod ug sa siyensiya sa politika ug sa usa ka historyano sa politikal nga hunahuna. Regular din siyang sumulat para sa Turin -based araw-araw La Stampa . Nagsulat usab siya kanunay alang sa mga Turin -based adlaw-adlaw nga La Stampa . Si Bobbio ay isang liberal na sosyalista sa tradisyon nina Piero Gobetti , Carlo Rosselli , Guido Calogero, at Aldo Capitini . Si Bobbio usa ka sosyalistang sosyalista sa tradisyon ni Piero Gobetti , Carlo Rosselli , Guido Calogero , ug Aldo Capitini . Malakas din siya na naiimpluwensyahan nina Hans Kelsen at Vilfredo Pareto . Siya kusog usab nga ginaimpluwensyahan ni Hans Kelsen ug Vilfredo Pareto . Si Bobbio ay ipinanganak sa kung ano ang inilarawan ng kanyang tagapag- alaga ng Tagapag-alaga bilang isang medyo mayaman, gitnang uri ng Turin na pamilya na ang mga simpatya na si Bobbio ay kalaunan ay kilalanin bilang philo- pasista , patungkol sa pasismo bilang isang kinakailangang kasamaan laban sa sinasabing mas malaking panganib ng Bolshevism . Natawo si Bobbio sa gihulagway sa iyang guwardiya sa Guardian nga usa ka medyo adunahan, tungatungang klase nga Turin nga pamilya kansang mga simpatiya nga si Bobbio sa ulahi mailhan isip philo- pasista , bahin sa pasismo isip usa ka kinahanglan nga daotan batok sa giisip nga labi ka labi ka peligro sa Bolshevism . Sa high school nakilala niya si Vittorio Foa , Leone Ginzburg at Cesare Pavese , at sa unibersidad siya ay naging kaibigan ni Alessandro Galante Garrone . Sa high school nakilala niya si Vittorio Foa , Leone Ginzburg ug Cesare Pavese , ug sa unibersidad nahimo siyang higala ni Alessandro Galante Garrone . Noong 1942, sa ilalim ng rehimeng Fascist ni Benito Mussolini at sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig , sumali si Bobbio sa pagkatapos ng iligal na radikal na liberal na sosyalistang partido na si Partito d'Azione (Party of Action) at pansamantalang nakulong sa 1943 at 1944. Sa 1942, sa ilalum sa Fascist nga rehimen ni Benito Mussolini ug sa panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , si Bobbio mikuyog sa kaniadto iligal nga radikal nga liberal nga sosyalistang partido nga Partito d'Azione (Party of Action) ug gipamubu sa makadiyot kaniadtong 1943 ug 1944. Tumakbo siyang hindi matagumpay sa 1946 Constituent Assembly ng halalan ng Italya . Nagdagan siya nga wala molampos sa 1946 Constituent Assembly sa eleksyon sa Italy . Sa kabiguan ng partido sa isang post-digmaang Italya na pinangungunahan ng mga Demokratikong Kristiyano , iniwan ni Bobbio ang politika sa halalan at ibinalik ang kanyang pagtuon sa akademya. Sa kapakyasan sa partido sa usa ka gi-post nga giyera nga gi-domina sa mga Kristiyanong Demokratiko , gibiyaan ni Bobbio ang politika sa eleksyon ug gibalik ang iyang pagtuon sa akademya. Siya ay isa sa mga pangunahing exponents ng kaliwa-kanan na pagkakaiba sa politika , na pinagtutuunan na ang Kaliwa ay naniniwala sa pagtatangkang burahin ang hindi pagkakapantay-pantay ng lipunan , samantalang ang Karapatan ay nakikinig sa karamihan ng hindi pagkakapantay-pantay sa lipunan bilang resulta ng hindi masamang likas na hindi pagkakapantay-pantay, at nakikita ang mga pagtatangka na ipatupad ang pagkakapantay-pantay ng lipunan bilang utopian o awtoridad. Usa siya sa mga mayor nga exponents sa wala sa tuo nga politikanhon nga kalainan, nga nangatarungan nga ang Kaliwat nagtuo sa pagsulay sa pagtangtang sa dili pagkakapareho sa sosyal , samtang ang Husto nga giisip ang kadaghanan nga dili pagkakapareho sa sosyal nga sangputanan sa dili mabalhin nga natural nga dili pagkakapareho, ug nakita ang mga pagsulay nga ipatuman ang pagkakapareho sa sosyal ingon utopian o authoritarian. Isang malakas na tagataguyod ng batas ng batas , ang paghihiwalay ng mga kapangyarihan , at ang limitasyon ng mga kapangyarihan, siya ay isang sosyalista, ngunit tutol sa kanyang napagtanto bilang mga anti- demokratiko , pang- awtoridad na elemento sa karamihan ng Marxism . Usa ka lig-on nga tigpasiugda sa pagmando sa balaod , ang panagbulag sa mga gahum , ug ang paglimitasyon sa mga gahum, siya usa ka sosyalista, apan supak sa iyang nakita nga mga anti- demokratiko , awtoritaryan nga elemento sa kadaghanan sa Marxism . Siya ay isang malakas na partisan ng Makasaysayang Pakikipag-ugnayan sa pagitan ng Partido Komunista ng Italya at ng Kristiyanong Demokratiko, at isang mabangis na kritiko ni Silvio Berlusconi . Siya usa ka lig-on nga partisan sa Makasaysayang Pakigsulti sa taliwala sa Italyanong Komunista nga Partido ug sa mga Kristiyanong Demokratiko, ug usa ka mabangis nga kritiko ni Silvio Berlusconi . Namatay si Bobbio sa Turin, ang parehong lungsod kung saan siya ipinanganak at nanirahan sa halos lahat ng kanyang buhay. Namatay si Bobbio sa Turin, ang susamang lungsod diin siya natawo ug nagpuyo sa kadaghanan sa iyang kinabuhi. Pinag-aralan ni Bobbio ang pilosopiya ng batas kay Gioele Solari ; kalaunan ay itinuro niya ang paksang ito sa Camerino , Siena , Padua , at sa huli ay bumalik sa Turin bilang kahalili ni Solari noong 1948; mula 1972 hanggang 1984, nagkaroon siya ng isang upuan sa bagong nilikha na guro ng agham pampulitika sa Turin. Gitun-an ni Bobbio ang pilosopiya sa balaod kauban si Gioele Solari ; sa ulahi gitudloan niya kini nga hilisgutan sa Camerino , Siena , Padua , ug sa katapusan mibalik sa Turin ingon manununod ni Solari kaniadtong 1948; gikan sa 1972 hangtod 1984, siya adunay usa ka lingkuranan sa bag-ong gibuhat nga faculty sa siyensya sa politika sa Turin. Siya ay isang Pambansang Associate ng Lincean Academy at matagal nang direktor (kasama si Nicola Abbagnano ) ng Rivista di Filosofia . Usa siya ka National Associate sa Lincean Academy ug dugay nang direktor (kauban si Nicola Abbagnano ) sa Rivista di Filosofia . Siya ay naging isang Corresponding Associate ng British Academy noong 1966; noong 1979 siya ay hinirang bilang Senador-para-buhay ng Pangulo ng Italya na si Sandro Pertini . Nahimo siyang usa ka Corresponding Associate of the British Academy kaniadtong 1966; kaniadtong 1979 siya nominado nga Senador-for-life ni Presidente Pangulong Sandro Pertini . Natanggap ni Bobbio, bukod sa iba pa, ang Balzan Prize noong 1994 (para sa Batas at Agham Pampulitika: gobyerno at demokrasya) at mga doktor ay honoris causa mula sa Mga Unibersidad ng Paris (Nanterre) , Madrid (Complutense) , Bologna , Chambery ,Madrid (Carlos III) , Sassari , Camerino , Madrid (Autonoma) , at Buenos Aires . Nadawat ni Bobbio, sa uban pa, ang Balzan Prize kaniadtong 1994 (alang sa Law and Political Science: gobyerno ug demokrasya) ug mga doctorates honoris causa gikan sa Unibersidad sa Paris (Nanterre) , Madrid (Complutense) , Bologna , Chambery ,Madrid (Carlos III) , Sassari , Camerino , Madrid (Autonoma) , ug Buenos Aires . Upang ipagdiwang ang sentenaryo ng kapanganakan ni Norberto Bobbio, isang komite ay itinatag, na itinatag ng higit sa isang daang Italyano at internasyonal na pampublikong institusyon at mga intelektwal na pigura, na bumalangkas ng isang malawak na programa ng mga aktibidad upang maisulong ang diyalogo at pagmuni-muni sa pag-iisip at pigura ng Bobbio , at sa hinaharap ng demokrasya, kultura at sibilisasyon. Sa pagsaulog sa sentenaryo sa pagkahimugso ni Norberto Bobbio, usa ka komite ang natukod, gilangkuban sa kapin sa usa ka gatos nga Italyano ug internasyonal nga publiko nga institusyon ug intelektwal, nga nag-umol sa usa ka halapad nga programa sa mga kalihokan aron mapauswag ang diyalogo ug pagpamalandong sa hunahuna ug dagway ni Bobbio , ug sa kaugmaon sa demokrasya, kultura ug sibilisasyon. Ang mga pagdiriwang ay opisyal na binuksan noong 10 Enero 2009 sa University of Turin . Opisyal nga gibuksan ang mga selebrasyon kaniadtong 10 Enero 2009 sa University of Turin . Si Robert Peter George (ipinanganak noong Hulyo 10, 1955) ay isang Amerikanong ligal na iskolar, pilosopong pampulitika, at pampublikong intelektwal na nagsisilbing ika-anim na Propesor ng Jurisprudence ng McCormick at Direktor ng James Madison Program sa American Ideals and Institutions sa Princeton University . Si Robert Peter George (natawo sa Hulyo 10, 1955) usa ka Amerikanong ligal nga eskolar, pilosopo sa politika, ug intelektwal sa publiko nga nagsilbing ikaunom nga McCormick Propesor sa Jurisprudence ug Direktor sa James Madison Program sa American Ideals and Institutions sa Princeton University . Nag-uusap siya tungkol sa interpretasyon sa konstitusyon , kalayaan sa sibil , pilosopiya ng batas , at pilosopiyang pampulitika . Naghisgot siya bahin sa interpretasyon sa konstitusyon , kagawasan sa sibil , pilosopiya sa balaod , ug pilosopiya sa politika . Si George, isang Katoliko , ay itinuturing na isa sa nangungunang konserbatibong intelektwal ng bansa. Si George, usa ka Katoliko , giisip nga usa sa mga nanguna nga konserbatibo nga mga intelektwal sa nasud. Bilang karagdagan sa kanyang propesyon sa Princeton, siya ang Herbert W. Vaughan senior kapwa sa Witherspoon Institute , isang kapwa pananaliksik sa Notre Dame Center for Ethics and Culture, at madalas na isang Visiting Professor sa Harvard Law School . Agig dugang sa iyang propesyon sa Princeton, siya ang Herbert W. Vaughan nga senior sa Witherspoon Institute , usa ka kauban sa panukiduki sa Notre Dame Center for Ethics and Culture, ug kanunay usa ka Visiting Propesor sa Harvard Law School . Si George ay ipinanganak noong Hulyo 10, 1955, at nagmula sa Syrian at Italyano . Lumaki siya sa Morgantown, West Virginia , ang apo ng mga minahan ng mga minahan ng karbon. Si George natawo kaniadtong Hulyo 10, 1955, ug kaliwat sa Syrian ug Italya . Nagdako siya sa Morgantown, West Virginia , apo nga lalaki sa mga minahan sa karbon. Siya ay pinag-aralan sa Swarthmore College (BA), Harvard Law School (JD), Harvard Divinity School (MTS), at University of Oxford (DPhil, L, DCL, at DLitt). Gitudlo siya sa Swarthmore College (BA), Harvard Law School (JD), Harvard Divinity School (MTS), ug University of Oxford (DPhil, L, DCL, ug DLitt). Bilang isang mag-aaral ng doktor sa Oxford, nag-aral siya ng pilosopiya ng batas sa ilalim ng pangangasiwa nina John Finnis at Joseph Raz , at nagsilbi bilang isang Lecturer sa Jurisprudence sa New College. Isip usa ka estudyante sa doktor sa Oxford, nagtuon siya sa pilosopiya sa balaod ubos sa pagdumala ni John Finnis ug Joseph Raz , ug nagsilbing Lecturer sa Jurisprudence sa New College. Si George ay sumali sa faculty ng Princeton University bilang isang titser noong 1985, at sa sumunod na taon ay naging isang katulong na propesor ng panunungkulan. Si George mikuyog sa faculty sa Princeton University ingon usa ka magtutudlo sa 1985, ug sa pagkasunod tuig nahimo nga usa ka katabang nga propesor sa panudlo. Ginugol niya ang 1988Ð89 sa sabbatical leave bilang isang Visiting Fellow in Law sa Oxford University , nagtatrabaho sa kanyang librong Making Men Moral: Civil Liberty and Public Morality (1993, Oxford University Press ). Gigasto niya ang 1988Ð89 sa pagbiyahe sa sabbatical isip usa ka Visiting Fellow sa Law sa Oxford University , nga nagtrabaho sa iyang libro nga Naghimo sa mga Lalaki Moral: Civil Liberty and Public Morality (1993, Oxford University Press ). Si George ay na-promosyon upang iugnay ang propesor na may panunungkulan sa Princeton noong 1994, at sa propesor noong 1999, na pinangalanan sa Princorm's McCormick Chair of Jurisprudence, isang bantog na pinagkalooban na propesyon ng propesyon na dati nang isinagawa ni Woodrow Wilson , Edward S. Corwin , Alpheus T. Mason, William F . Willoughby, at Walter F. Murphy . Gi-promosyon si George sa associate professor nga adunay tenure sa Princeton kaniadtong 1994, ug sa propesor kaniadtong 1999, nga ginganlan sa Princorm's McCormick Chair of Jurisprudence, usa ka bantog nga gihatagan nga propesyon sa propesyon kaniadto nga gipamunuan ni Woodrow Wilson , Edward S. Corwin , Alpheus T. Mason, William F Willoughby, ug Walter F. Murphy . Itinatag ni George ang Program ng James Madison ng Princeton sa American Ideals and Institutions noong 2000 at patuloy na nagsisilbing direktor nito. Gitukod ni George ang Principe James Madison Program ni Princeton sa American Ideals and Institutions kaniadtong 2000 ug padayon nga nagsilbing direktor niini. Ang pakikipagtulungan ng George-West - pinapayagan lamang ang 18 mga mag-aaral, mas kaunti kaysa sa nais na dumalo sa - ay nakakuha ng pansin sa campus at sa pambansang media. Ang kolaborasyon sa George-West - gitugotan lamang ang 18 nga mga estudyante, daghan ang labi sa gusto nga motambong sa - nakakuha og atensyon sa campus ug sa nasyonal nga media. Noong 2017, George at West ay gumawa ng isang tatlong oras na pakikipanayam nang magkasama sa Mga Tala ng Aklat ng C-Span. Sa 2017, si George ug West naghimo sa usa ka tulo nga oras nga pakigsulti nga mag-uban sa C-Span nga Mga Tala sa Libro. Sila rin ay lumitaw nang magkasama sa mga kolehiyo at unibersidad sa buong bansa, pagtatalo para sa sibil na pag-uusap at isang malawak na konsepto ng campus kalayaan ng pagsasalita bilang mahalaga sa misyon na naghahanap ng katotohanan ng mga institusyong pang-akademiko. Nagpakita usab sila sa mga kolehiyo ug unibersidad sa tibuuk nasud, nangatarungan alang sa sibil nga dayalogo ug usa ka halapad nga panghunahuna sa kagawasan sa pagsulti sa campus ingon hinungdanon sa misyon nga nangita sa kamatuoran sa mga institusyong pang-akademiko. Noong Marso 2017, sama-sama nilang nai-publish ang pahayag na Truth-Seeking, Democracy, and Freedom of Thought and Expression, na nilagdaan ng ilang libong propesor, mag-aaral, pang-akademikong administrador at iba pa. Niadtong Marso 2017, dungan nilang gipamahayag ang pahayag nga Truth-Seeking, Democracy, and Freedom of Thought and Expression, nga gipirmahan sa daghang libong mga propesor, estudyante, tigdumala sa akademiko ug uban pa. Noong Abril 2019, lumahok sina George at West sa isang talakayan ng pagpupulong ng serye sa Washington University sa St. Louis na pinamagatang Edukasyon sa Liberal: Ano ang Punto?. Niadtong Abril 2019, si George ug West miapil sa panaghisgot sa series series sa Washington University sa St. Louis nga giulohan nga Liberal Arts Education: Unsa ang Punto? Iba pang mga aktibidad ng propesyonal at pampublikong serbisyo . Si George ay payo sa law firm ng Robinson & McElwee PLLC sa Charleston, West Virginia. Ang uban pang mga kalihokan sa propesyonal ug publiko nga serbisyo. Si George adunay tambag sa law firm sa Robinson & McElwee PLLC sa Charleston, West Virginia. Naglingkod si George mula 1993-1998 bilang isang appointment ng pangulo sa United States Commission on Civil Rights , at mula 2002-2007 bilang isang miyembro ng Konseho ng Pangulo sa Bioethics . Si George nagserbisyo gikan sa 1993Ð1998 ingon usa ka gitudlo nga pangulo sa Estados Unidos sa Komisyon sa Katungod sa Katungod , ug gikan sa 2002Ð2009 isip usa ka miyembro sa Konseho sa Presidente sa Bioethics . Itinalaga si George sa US Commission on International Religious Freedom ng Tagapagsalita ng US House of Representative noong 2012, at sa susunod na taon ay nahalal na Chairman ng Commission. Nagsilbi siya hanggang sa paghagupit sa batas ng term na batas sa 2016. Si George gitudlo sa US Commission on International Religious Freedom sa Speaker sa US House of Representative sa 2012, ug sa pagkasunod tuig napili nga Chairman sa Commission. Nagserbisyo siya hangtod sa paghulhog sa statutory term limit sa tuig 2016. Siya ay isang dating Judicial Fellow sa Korte Suprema ng Estados Unidos , na natatanggap sa panahon ng kanyang panunungkulan doon ang Hustisya Tom C. Clark Award. Siya usa ka Judicial Fellow sa Korte Suprema sa Estados Unidos , nga nakadawat sa panahon sa iyang katungdanan sa Hustisya Tom C. Clark Award. Siya ay nagsilbi bilang miyembro ng US ng World Commission ng UNESCO sa Etika ng Pang-agham na Kaalaman at Teknolohiya (COMEST), kung saan siya ay nananatiling isang kaukulang miyembro. Siya nagsilbi nga myembro sa US sa World Commission sa UNESCO sa Worldics on the Ethics of Scientific Knowledge and Technology (COMEST), diin nagpabilin siya nga katugbang nga miyembro. Siya ay isang miyembro ng mga board ng Ethics and Public Policy Center (kung saan siya ay Vice-Chairman ng Board), ang American Enterprise Institute , ang Becket Fund for Religious Liberty , ang Center for Indibidwal na Karapatan , ang Heritage Foundation , ang Lynde at Harry Bradley Foundation , at ang temang Pondleton Foundation Religion Trust. Si George ay isang miyembro ng Council on Foreign Relations . Siya usa ka miyembro sa mga board sa Ethics and Public Policy Center (kung diin siya ang Bise-Chairman sa Board), ang American Enterprise Institute , ang Becket Fund for Religious Liberty , ang Center alang sa mga Indibidwal nga Katungod , ang Heritage Foundation , ang Lynde ug Harry Bradley Foundation , ug ang pagsalig sa Templeton Foundation Religion Trust. Si George usa ka miyembro sa Council on Foreign Relations . Naglingkod o naglingkod si George sa mga board ng editoryal ng American Journal of Jurisprudence , ang Journal of American Political na Pag-iisip , Pambansang Ugnayan , Touchstone at boardial advisory board ng mga Unang Bagay . Si George nagserbisyo o nagserbisyo sa mga board sa editoryal sa American Journal of Jurisprudence , the Journal of American Political Thoughter , National Affairs , Touchstone ug ang editoryal nga advisory board sa Unang mga Butang . George kasama si Pangulong George W. Bush matapos matanggap ang Presidential Citizens Medal noong 2008. Si George kauban si Presidente George W. Bush human madawat ang Presidential Citizens Medal kaniadtong 2008. Dalawang beses na naglingkod si George bilang Gobernador ng West Virginia Democratic Youth Conference, at dumalo sa 1976 Democratic National Convention bilang alternatibong delegado. Duha ka beses nga nagserbisyo si George isip Gobernador sa West Virginia Democratic Youth Conference, ug mitambong sa 1976 Democratic National Convention ingon usa ka alternatibong delegado. Lumipat siya sa kanan noong 1980s, higit sa lahat dahil sa kanyang pananaw tungkol sa pagpapalaglag , at iniwan ang Demokratikong Partido bilang isang resulta ng kanyang nakita bilang ang mas malakas na pangako nito sa ligal na pagpapalaglag at pondong pampubliko, at ang kanyang lumalagong pagdududa tungkol sa ang pagiging epektibo ng malakihang proyekto ng pamahalaan na nagpapatakbo ng panlipunang kapakanan sa Appalachia at iba pang mababang kita sa kanayunan at lunsod. Mibalhin siya sa tuo sa 1980s, kadaghanan tungod sa iyang pagtan-aw bahin sa aborsyon , ug gibiyaan ang Partido Demokratikong sangputanan ingon nga sangputanan sa iyang nakita nga kini labi ka kusog nga pasalig sa ligal nga aborsyon ug pondo sa publiko, ug ang iyang pagdako nga pagduhaduha bahin sa ang pagkaepektibo sa dagkong proyekto sa gobyerno nga gipadagan sa gobyerno alang sa kaayohan sa Appalachia ug uban pang mga ubos nga kinitaan sa kabaryuhan ug kasyudaran. Itinatag ni George ang American Prinsipyo ng Proyekto , na naglalayong lumikha ng kilusan ng mga ugat na dulot sa paligid ng kanyang mga ideya. Giorganisar ni George ang American Prinsipyo sa Proyekto , nga nagtumong sa paghimo sa usa ka kalihukan nga mga ugat sa balili sa palibot sa iyang mga ideya. Siya ay isang pinuno ng nakaraang samahan ng Pambansang Samahan para sa Pag-aasawa , isang pangkat ng adbokasiya na tutol sa same-sex marriage , at co-founder ng Renewal Forum, isang samahan na lumalaban sa sekswal na trafficking at komersyal na pagsasamantala sa kababaihan at mga bata. Siya usa ka kanhi chairman sa National Organization for Marriage , usa ka adbokasiya nga grupo nga supak sa same-sex marriage , ug co-founder sa Renewal Forum, usa ka organisasyon nga nakigbugno sa sekswal nga pagdagit ug komersyal nga pagpahimulos sa kababayen-an ug kabataan. Inilarawan ni George ang Manhattan Deklarasyon , isang manifesto na nilagdaan ng mga pinuno ng Orthodox, Katoliko at Ebangheliko na ipinangako ng paglaban sa punto ng pagsuway sa sibil laban sa anumang batas na maaaring magpahiwatig ng kanilang mga simbahan o kawanggawa sa pagpapalaglag, pananaliksik ng embryo-mapanirang o kasal ng parehong kasarian. Gilaraw ni George ang Manhattan Deklarasyon , usa ka manifesto nga gipirmahan sa mga pinuno sa Orthodox, Katoliko ug Ebangheliko nga gisaad nga pagbatok sa punto sa pagsupil sa sibil batok sa bisan unsang balaod nga mahimoÕg ipasabut ang ilang mga simbahan o kawanggawa sa aborsyon, panukiduki-makaguba nga panukiduki o kasal nga parehas sa sekso. Sumali rin siya sa scholar ng Muslim na si Shaykh Hamza Yusuf sa paghikayat sa mga kadena ng hotel at iba pang mga negosyo na pigilin ang pag-alok o pagtaguyod ng pornograpiya. Nakig-uban usab siya sa mga iskolar sa Muslim nga si Shaykh Hamza Yusuf sa pag-awhag sa mga kadena sa hotel ug uban pang mga negosyo nga dili na ihalad o ipasiugda ang pornograpiya. Siya ay nagtatrabaho malapit sa kanyang dating mag-aaral na si Rabi Meir Soloveichik at kasama si Rabbi Lord Jonathan Sacksng Great Britain upang labanan ang anti-Semitism sa Europa. Nagtinabangay siya pag-ayo sa iyang kanhing estudyante nga si Rabi Meir Soloveichik ug kauban si Rabbi Lord Jonathan Sackssa Great Britain aron mabatukan ang anti-Semitism sa Europe. Kasabay ng iba pang mga pampublikong intelektwal, gumanap ng pangunahing papel si George sa paglikha ng theoconservative na kilusan at pagsasama nito sa pangunahing Republicanism. Kauban sa ubang mga intelektwal nga publiko, si George adunay hinungdan nga papel sa paghimo sa kalihokan nga theoconservative ug pagsagol niini sa mainstream Republicanism. Karamihan sa gawain ni George sa kalayaan sa relihiyon ay nakasentro sa ideya na ang relihiyon ay isang natatanging kabutihan ng tao, na iginiit niya na pinahihintulutan ng mga tao na mabuhay nang tunay sa pamamagitan ng pag-order ng buhay ng isang tao na naaayon sa pinakamahusay na paghuhusga ng budhi. Kadaghanan sa trabaho ni George sa kalingkawasan sa relihiyon nakasentro sa ideya nga ang relihiyon usa ka lahi nga tawhanon nga kaayohan, nga iyang gipasalig nga ang mga tawo nga magkinabuhi nga tinuud pinaagi sa pag-order sa kinabuhi sa usa ka tawo uyon sa labing maayo nga paghukom sa konsensya. Nagbanta si George ng kamatayan sa pamamagitan ng mga karapatan sa pagpapalaglag sa ekstremistor na si Theodore Shulman , na target din ang direktor ng Pari para sa Buhay na si Rev. Frank Pavone , na sinasabi na papatayin sila kung ang akusadong mamamatay-tao ni Dr. George Tiller (isang tagapagbigay ng pagpapalaglag sa Wichita) ay pinakawalan. Gihulga si George sa pagkamatay pinaagi sa ekstremor nga katungod sa ekstremista nga si Theodore Shulman , nga target usab nga direktor sa Pari alang sa Kinabuhi nga si Rev. Frank Pavone , nga giingon nga sila patyon kung ang akusado nga mamamatay ni Dr. George Tiller (usa ka Wichita abortion-provider) ang buhian. Para sa kanyang mga krimen, si Shulman ay pinatulan ng Pederal na Hukom na si Paul A. Crotty hanggang 41 na pagkabilanggo sa 41 na buwan at pinangasiwaang paglaya ng 3 taon . Alang sa iyang mga krimen, si Shulman gisentensiyahan ni Federal Judge Paul A. Crotty hangtod 41 ka bilanggoan nga pagkabilanggo ug 3 ka tuig nga pagdumala nga gibuhian . Itinataguyod ni George si Texas Senator Ted Cruz sa 2016 primaries ng pangulo ng Republikano . Gi-endorso ni George si Texas Senador Ted Cruz sa 2016 primarya sa pagka-pangulo sa Republikano . Sa kanyang sariling mga salita, siya ay mabangis na sumalungat ang kandidatura ni Donald Trump , na nagsasabing siya ay isang taong hindi magandang katangian. Sa iyang kaugalingon nga mga pulong, kusganon niyang gisupak ang kandidatura ni Donald Trump , nga nag-ingon nga siya usa ka tawo nga dili maayong kinaiya. Noong Hulyo 2017, matapos na maging pangulo si Trump, pinuri ni George ang kanyang nominasyon ng Neil Gorsuchsa Korte Suprema. Niadtong Hulyo 2017, pagkahuman nga nahimong presidente si Trump, gidayeg ni George ang iyang pagkalista sa Neil Gorsuchsa Korte Suprema. Gayunpaman, nailalarawan niya ang kanyang mga pagtatangka na higpitan ang imigrasyon sa Estados Unidos mula sa ilang mga bansa bilang hindi kinakailangan at samakatuwid ay hindi makatarungan. Bisan pa, gipakita niya ang iyang mga pagsulay nga limitahan ang imigrasyon sa Estados Unidos gikan sa pipila nga mga nasud nga dili kinahanglan ug busa dili makatarunganon. Sinabi niya, Ang isang bagay na dapat mong sabihin para kay Pangulong Trump ay na siya ay naging masuwerte sa kanyang mga kaaway. Nagpadayon siya sa pag-ingon, Ang usa ka butang nga kinahanglan nimo isulti alang ni Presidente Trump mao nga siya adunay kabulahan sa iyang mga kaaway. Bagaman binibigyan niya sila ng maraming lehitimo na pinupuna siya, palagi silang napupunta sa dagat at sa gayon ay dinidilaan ang kanilang mga sarili sa mismong mga tao na nahalal si G. Trump at maaaring maihalal muli siya. Bisan kung gihatagan niya sila nga daghang lehitimo nga pagsaway kaniya, sila kanunay nga mo-overboard ug sa ingon gipasipalahan ang ilang mga kaugalingon sa mismong mga tawo nga napili si G. Trump ug mahimoÕg nga mapili siya pag-usab. Ó Noong Disyembre 8, 2008, iginawad si George sa medalya ng mga mamamayan ng Pangulo ng Pangulo na si George W. Bush sa isang seremonya sa Oval Office of the White House. Kaniadtong Disyembre 8, 2008, gihatagan ni George ang Presidential Citizens Medal ni Presidente George W. Bush sa usa ka seremonya sa Oval Office of the White House. Nagtataglay siya ng labing siyam na honorary degree, kabilang ang isang Doctor Honoris Causa na iginawad ng Universitat Abat Oliba CEU University sa Barcelona, __Spain noong 2017. Nagdumala siya napuloÕg siyam nga mga honorary degree, lakip ang usa ka Doctor Honoris Causa nga iginawad sa Universitat Abat Oliba CEU University sa Barcelona, __Spain kaniadtong 2017. Gayundin sa 2017, inilunsad ng Baylor University ang Robert P. George Initiative sa Pananampalataya, Etika, at Pampublikong Patakaran, bilang bahagi ng Baylor nito sa Washington, DC program. Ingon usab sa 2017, gilunsad sa Baylor University ang Robert P. George Initiative sa Faith, Ethics, and Public Policy, isip bahin sa programa sa Baylor sa Washington, DC. Si George ay tinawag na pinaka-maimpluwensyang conservative Christian thinker sa Estados Unidos ni David Kirkpatrick ng New York Times . Ang Kirkpatrick ay nagpapatuloy. Si George gitawag nga labing impluwensyado nga konserbatibo nga Kristuhanon nga naghunahuna sa Estados Unidos ni David Kirkpatrick sa New York Times . Ang Kirkpatrick nagpadayon sa pag-ingon. Sinabi ng mga admirer ni George na binubuhay niya ang isang pilay ng pag-iisip ng natural na batas na Katoliko na bumalik sa St. Thomas Aquinas . Giingon sa mga nakadayeg ni George nga gibag-o niya ang usa ka pilay sa panghunahuna nga natural-law sa Katoliko nga gibalik sa San Thomas Aquinas . Ang kanyang iskolar ay nakakuha siya ng mga accolade mula sa relihiyoso at sekular na mga institusyon na magkamukha. Ang iyang iskolar nga nakakuha kaniya mga accolade gikan sa mga relihiyoso ug sekular nga mga institusyon parehas. Sa isang kilalang linggo dalawang taon na ang nakalilipas, nakatanggap siya ng mga imbitasyon upang maghatid ng mga prestihiyosong lektura sa Southern Baptist Theological Seminary at Harvard Law School. Sa usa ka bantog nga semana duha ka tuig ang milabay, nakadawat siya mga imbitasyon nga maghatag mga bantugan nga mga leksyon sa Southern Baptist Theological Seminary ug Harvard Law School. Ang Hukom ng Korte Suprema at dating Harvard Law School na si Dean Elena Kagan ay pinuri si George bilang isa sa pinaka iginagalang na mga theorist sa bansa, na nagsasabi na ang paggalang na natamo niya ay dahil sa kanyang manipis na kasanayan, ang analytic na kapangyarihan ng kanyang mga argumento, ang saklaw ng kanyang kaalaman, at isang lubos na punong-punong paniniwala, isang malalim at matatag na integridad. Hustisya sa Korte Suprema ug kanhing Harvard Law School Dean Elena Kagan nga gidayeg si George nga usa sa labing gitahud nga ligal nga mga teorista sa nasud, nga nag-ingon nga ang pagtahod nga nakuha niya tungod sa labi ka kaayo nga kasanag, ang gahum sa pag-analisar sa iyang mga argumento, ang sakup sa iyang kahibalo, ug usa ka lawom nga sukaranan nga kombiksyon, usa ka lawom ug malungtarong integridad. Sa pag-anunsyo ng kanyang halalan bilang Chairman ng US Commission on International Religious Freedom noong 2013, si outgoing Chairwoman Katrina Lantos Swett , isang Democrat na hinirang ng Senate Majority Leader Harry Reid , ay pinuri si George bilang isang totoong karapatang pantao ng karapatang pantao na pakikiramay sa mga biktima ng pang-aapi at karunungan. tungkol sa pandaigdigang kalayaan sa relihiyon na lumiwanag sa lahat ng ating nagawa. Sa pag-anunsyo sa iyang pagkapili isip Chairman sa US Commission on International Religious Freedom kaniadtong 2013, ang outgoing Chairwoman nga si Katrina Lantos Swett , usa ka Democrat nga gitudlo ni Senate Majority Leader Harry Reid , gidayeg si George nga usa ka tinuud nga kampeon sa tawhanong katungod nga ang kalooy alang sa mga biktima sa pagpanglupig ug kinaadman. bahin sa internasyonal nga kagawasan sa relihiyon nga nagdan-ag sa tanan naton nga nahimo. Si George ay inilarawan ng The New Yorker noong 2014 bilang isang malawak na iginagalang na konserbatibong ligal na pilosopo na naglaro ng intelektuwal na ninong sa mga mag-aaral na nakahilig sa kanan sa Princeton campus. Si George gihubit sa The New Yorker kaniadtong 2014 ingon usa ka usa ka labi nga gitahud nga konserbatibo nga ligal nga pilosopo nga nagpatugtog sa intelektuwal nga ninang sa mga estudyante nga nagsalig sa tuo sa campus Princeton. Ang mga kritiko ni George, kasama ang maraming mga iskolar ng Katoliko, ay nagtalo na pinabayaan niya ang mga kritikal na aspeto ng mensahe ng Kristiyano, kasama na ang katiwalian ng pangangatuwiran ng tao sa pamamagitan ng orihinal na kasalanan, ang pangangailangan para sa kapatawaran at kawanggawa at ang pagkakataon para sa pagtubos, na tumututok sa mekanika ng moralidad, at - sa pamamagitan ng kanyang mga pakikisalamuha at aktibismo sa politika - naging simbahan bilang isang tool ng Republican Party. Ang mga kritiko ni George, lakip ang daghang mga eskolar sa Katoliko, nangatarungan nga iyang gipasagdan ang mga kritikal nga aspeto sa mensahe sa Kristuhanon, lakip ang pagkadunot sa pangatarungan sa tawo pinaagi sa orihinal nga sala, ang kinahanglan nga pasaylo ug gugma nga putli ug ang higayon alang sa pagtubos, nga nagpunting sa mga mekaniko sa moralidad, ug - pinaagi sa iyang mga panag-uban sa politika ug aktibismo - gihimo ang simbahan nga usa ka himan sa Republican Party. Si George ay isang gitnang estilo ng daliri at bluegrass banjo player. Si George usa ka gitarista nga estilo sa tudlo ug bluegrass banjo player. Ang kanyang paglalaro ng gitara ay nasa estilo nina Chet Atkins at Jerry Reed . Ang pagdula niya sa gitara naa sa estilo ni Chet Atkins ug Jerry Reed . Ang kanyang banjo playing ay naghahalo sa mga estilo ng Earl Scruggs , Don Reno , at Bela Fleck . Sa Swarthmore pinamunuan niya ang Robby George and Friends, isang bansa at bluegrass band. Ang iyang dula nga banjo nagsagol sa mga estilo sa Earl Scruggs , Don Reno , ug Bela Fleck . Sa Swarthmore pinamunuan niya ang Robby George and Friends, usa ka nasud ug bluegrass band. Bilang isang tinedyer, siya ay gumanap sa mga katutubong grupo at mga bulaang bluegrass sa mga bahay ng kape, baras at baril ng baril, at sa mga pamantalaan ng estado at county sa West Virginia, Maryland, at Virginia. Ingon usa ka tin-edyer, siya naghimo sa mga grupo sa folk ug mga bluegrass band sa mga balay sa kape, mga sungkod sa baril ug baril, ug sa mga pamantalaan sa estado ug county sa West Virginia, Maryland, ug Virginia. Siya ay gumanap sa katutubong mang-aawit na si Ed Trickett, payunir sa musika ng bansa na si Stan Hitchcock, at ang bandang bluegrass na nakabase sa New Jersey na Blue Heart. Naghimo siya kauban ang folk singer nga si Ed Trickett, payunir sa musika sa nasud nga si Stan Hitchcock, ug ang bandang bluegrass nga nakabase sa New Jersey nga Blue Heart. Si Leslie John Green (ipinanganak 1956) ay isang iskolar na taga-Scotland sa Canada sa analitikong pilosopiya ng batas , o jurisprudence dahil madalas itong tinawag ng mga abogado sa akademiko. Si Leslie John Green (natawo kaniadtong 1956) usa ka iskolar nga taga-Scotland sa Canada sa analytic nga pilosopiya sa balaod , o hurisprudence kay kanunay kini nga gitawag sa mga abogado sa akademiko. Siya ay Propesor ng Pilosopiya ng Batas at Fellow ng Balliol College , Oxford University , at Propesor ng Batas at Natatanging Faculty Fellow sa Queen's University, Kingston . Siya mao ang Propesor sa Pilosopiya sa Batas ug Fellow sa Balliol College , Oxford University , ug Propesor sa Batas ug Pagkilala nga Kaestorya sa Agham sa Queen's University, Kingston . Ipinanganak sa Bridge of Weir , Renfrewshire , Scotland noong 1956, at nag-aral sa Queen's University, Canada , at sa Nuffield College, Oxford , nakumpleto niya ang kanyang disertasyon na nagtapos sa isang libro, Ang Awtoridad ng Estado - mga propesor ng propesor na si Charles Taylor at kalaunan Joseph Raz . Natawo sa Bridge of Weir , Renfrewshire , Scotland kaniadtong 1956, ug nag-edukar sa Queen's University, Canada , ug sa Nuffield College, Oxford , natapos niya ang iyang disertasyon nga natapos sa usa ka libro, Ang Awtoridad sa Estado mga propesor sa propesor nga si Charles Taylor ug sa ulahi Joseph Raz . Tulad ni Raz, siya ay isang expositor at tagapagtanggol ng tradisyon ng ligal na positivism at isinulat ang pagpapakilala at bagong mga suplemento na materyales para sa ikatlong edisyon ng klasikong gawaing HLA Hart 's Konsepto ng Batas. Sama ni Raz, siya usa ka expositor ug tigdepensa sa tradisyon sa ligal nga positibo ug gisulat ang pasiuna ug bag-ong mga dugang nga mga materyales alang sa ikatulo nga edisyon sa klasikong buhat sa HLA Hart nga Konsepto sa Balaod. Noong 2006, si Green ay nahalal sa Professorship of Philosophy of Law sa Oxford University , na may kasamang Fellowship sa Balliol College . Niadtong 2006, napili si Green sa Professorship of Philosophy of Law sa Oxford University , nga naglakip sa usa ka Fellowship sa Balliol College . Ang Propesyonal, isang bagong upuan sa batas, ay nilikha sa pagretiro ni Joseph Raz mula sa kanyang personal na Tagapangulo, din sa Balliol. Ang Propesor, usa ka bag-ong lingkuranan sa statutory, gihimo sa pagretiro ni Joseph Raz gikan sa iyang personal nga Lingkod, usab sa Balliol. Ito ay isa lamang sa dalawang statutory professorship sa jurisprudence sa Oxford, ang iba pang hawak ni Ruth Chang . Usa kini sa duha nga statutory professorship sa jurisprudence sa Oxford, ang lain nga gihuptan ni Ruth Chang . Noong 2010, ang kilalang abogado, si Philip Gordon, ay nagbigay ng pakikisama sa Balliol, at si Green ang naging unang Pauline at Max Gordon Fellow sa Balliol. Kaniadtong 2010, ang inila nga abogado, si Philip Gordon, naghatag sa panag-uban sa Balliol, ug si Green nahimong una nga Pauline ug Max Gordon Fellow sa Balliol. Kasabay nito, si Green ay tumagal ng isang part-time na appointment bilang Propesor at Distinguished University Fellow sa Philosophy of Law sa Queen's University. Sa parehas nga oras, si Green nagpili usa ka part-time nga appointment ingon Propesor ug Talagsaong Unibersidad sa Pamantalaan sa Philosophy of Law sa Queen's University. Bago ito, nagturo si Green para sa karamihan ng kanyang karera sa Osgoode Hall Law School ng York University , sa Toronto. Sa wala pa kini, nagtudlo si Green alang sa kadaghanan sa iyang karera sa Osgoode Hall Law School sa York University , sa Toronto. Nagturo din siya sa Lincoln College, Oxford , sa Boalt Hall Law School sa University of California, Berkeley ; sa University of Chicago Law School , at sa loob ng maraming taon isang Regular na Pagbisita sa Propesor sa Unibersidad ng Texas sa Austin law school. Nagtudlo usab siya sa Lincoln College, Oxford , sa Boalt Hall Law School sa University of California, Berkeley ; sa University of Chicago Law School , ug sulod sa daghang mga tuig usa ka Regular nga Propesor sa Pagbisita sa University of Texas sa Austin law school. Siya ay isang pagbisita sa kapwa sa Center ng Batas at Pilosopiya ng Columbia University , at isang miyembro ng Hauser Global Faculty sa New York University School of Law . Siya usa ka pagbisita sa kapareho sa Sentro sa Batas ug Pilosopiya sa Columbia University , ug usa ka miyembro sa Hauser Global Faculty sa New York University School of Law . Siya ay founding co-editor (kasama si Brian Leiter ) ng Oxford Studies sa Pilosopiya ng Batas . Sa yumaong John Gardner at Timothy Endicott, co-editor din siya ng serye ng libro, Oxford Legal Philosophy. Nahimo siyang co-editor (kauban si Brian Leiter ) sa Oxford Studies sa Philosophy of Law . Sa ulahi nga si John Gardner ug Timothy Endicott, co-editor usab siya sa serye sa libro, Oxford Legal Philosophy. Ang Green at 30 iba pang mga akademiko ay nag-sign ng isang pampublikong sulat sa Linggo Times na inilathala noong Hunyo 16, 2019 na pinamagatang Stonewall ay stifling academia. Ang Green ug 30 nga uban pang mga akademiko nagpirma sa usa ka publiko nga sulat sa Sunday Times nga gimantala kaniadtong Hunyo 16, 2019 nga giulohan nga Stonewall is stifling academia. Sinasabi ng liham na ang Stonewall ay nag-aantig sa pag-unlad ng akademiko sa pamamagitan ng paghihigpit sa kalayaan sa akademiko sa silid-aralan. Ang sulat nag-angkon nga ang Stonewall nagpugong sa pag-uswag sa akademiko pinaagi sa paghigpit sa kagawasan sa akademiko sa klase. Ang Green mismo ay nasa tala bilang isang tagapagtanggol ng posisyon na ang mga tao sa trans ay dapat talakayin ng mga panghalip na kanilang pinili. Ang Green mismo ang naa sa rekord ingon usa ka tigpanalipud sa posisyon nga ang mga tawo nga trans kinahanglan nga hisgutan sa mga pronoun nga ilang gusto. Siya ay isang kilalang komentarista at tagapagtanggol ng mga karapatan ng LGBT. Siya usa ka bantog nga komentarista ug tigpanalipud sa mga katungod sa LGBT. Si Herbert Lionel Adolphus Hart FBA (18 Hulyo 1907 - 19 Disyembre 1992), na karaniwang binanggit bilang HLA Hart , ay isang pilosopong ligal ng British , at isang pangunahing pigura sa pilosopiyang pampulitika at ligal. Si Herbert Lionel Adolphus Hart FBA (18 Hulyo 1907 - 19 Disyembre 1992), nga sagad gikutlo nga HLA Hart , usa ka pilosopo nga ligal sa Britanya , ug usa ka punoan nga pilosopiya sa politika ug ligal. Siya ay Propesor ng Jurisprudence sa Oxford University at Punong Punong-guro ng Brasenose College , Oxford. Siya ang Propesor sa Jurisprudence sa Oxford University ug Principal sa Brasenose College , Oxford. Ang kanyang pinakatanyag na gawa ay Ang Konsepto ng Batas (1961; ika-3 edisyon, 2012), na pinangalanan bilang ang pinakamahalagang gawain ng ligal na pilosopiya na isinulat noong ikadalawampu siglo. Ang iyang labing inila nga buhat mao ang The Concept of Law (1961; ika-3 nga edisyon, 2012), nga gipili nga ang labing hinungdanon nga buhat sa ligal nga pilosopiya nga gisulat kaniadtong ikakawha nga siglo. Siya ay itinuturing na isa sa mga nangungunang legal na pilosopo sa mundo sa ikadalawampu siglo, kasama ang Hans Kelsen . Giisip siya nga usa sa labing una nga ligal nga mga pilosopo sa kalibutan sa ika-20 nga siglo, kauban ni Hans Kelsen . Si Herbert Hart ay ipinanganak noong 1907, ang anak na sina Rose Samson Hart at Simeon Hart, sa Harrogate , kung saan inilipat ang kanyang mga magulang mula sa East End ng London . Natawo si Herbert Hart kaniadtong 1907, ang anak nga lalaki ni Rose Samson Hart ug Simeon Hart, sa Harrogate , diin gibalhin ang iyang mga ginikanan gikan sa East End sa London . Ang kanyang ama ay isang Judio na pinasadya ng Aleman at Polish na pinagmulan; ang kanyang ina, na pinanggalingan ng Poland, anak na babae ng matagumpay na nagtitingi sa kalakalan ng damit, hawakan ang mga relasyon sa customer at ang pananalapi ng kanilang kumpanya. Ang iyang amahan usa ka pinasahi nga Judeo nga gigikanan sa Aleman ug Polish; ang iyang inahan, nga taga-Poland nga gigikanan, anak nga babaye sa malampuson nga mga tigpamaligya sa pamaligya sa saput, pagdumala mga relasyon sa kustomer ug ang panalapi sa ilang kompanya. Si Hart ay may isang kuya, si Albert, at isang nakababatang kapatid na babae, si Sybil. Si Hart adunay usa ka magulang nga lalaki, si Albert, ug usa ka manghod nga babaye nga si Sybil. Edukado si Hart sa Cheltenham College , Bradford Grammar School at sa New College, Oxford . Kumuha siya ng Una sa Classical Greats noong 1929. Si Hart edukado sa Cheltenham College , Bradford Grammar School ug sa New College, Oxford . Siya mikuha usa ka Una sa Classical Greats sa 1929. Si Hart ay naging isang barrister at matagumpay na nagsagawa sa Chancery Bar mula 1932 hanggang 1940. Si Hart nahimo nga usa ka barrister ug malampuson nga nagpraktis sa Chancery Bar gikan 1932 hangtod 1940. Siya ay mabuting kaibigan kay Richard (kalaunan Lord) Wilberforce , Douglas Jay , at Christopher Cox, bukod sa iba pa. Maayo siya nga mga higala ni Richard (sa ulahi Lord) Wilberforce , Douglas Jay , ug Christopher Cox, ug uban pa. Tumanggap siya ng Harmsworth Scholarship sa Gitnang Templo at sumulat din ng journalism sa panitikan para sa pana-panahong lingguhang John O'London's Weekly . Nakadawat siya usa ka Scholarship sa Harmsworth sa Middle Temple ug nagsulat usab sa journalism sa panitikan alang sa us aka pana-panahon nga John O'London's Weekly . Sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig , nagtrabaho si Hart sa MI5 , isang dibisyon ng talino ng militar ng British na nababahala sa mga hindi alam na mga espiya na tumagos sa Britanya, kung saan binago niya ang pagkakaibigan ng Oxford kasama ang pagtatrabaho sa mga pilosopo na sina Gilbert Ryle at Stuart Hampshire . Panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan , si Hart nagtrabaho kauban ang MI5 , usa ka dibisyon sa paniktik sa militar sa Britanya nga nabalaka sa walaÕy bisan unsang mga espiya nga nakasulod sa Britanya, diin gibag-o niya ang mga panaghigala sa Oxford lakip ang pagtrabaho kauban ang mga pilosopo nga si Gilbert Ryle ug Stuart Hampshire . Nagtrabaho siya nang malapit kay Dick White , mamaya pinuno ng MI5 at pagkatapos ng MI6 . Nagtrabaho si Hart sa Bletchley Park at isang kasamahan ng matematika at codebreaker na si Alan Turing . Nagtrabaho siya pag-ayo kauban si Dick White , ulahi nga pangulo sa MI5 ug pagkahuman sa MI6 . Si Hart nagtrabaho sa Bletchley Park ug usa ka kauban sa matematika ug codebreaker nga si Alan Turing . Ang gawaing pandigma ni Hart ay dalhin siya paminsan-minsan sa mga tanggapan ng MI5 sa Blenheim Palace , tahanan ng pamilya ng mga Dukes ng Marlborough at ang lugar kung saan ipinanganak si Winston Churchill . Ang gitrabaho sa gubat ni Hart nagdala kaniya usahay sa mga opisina sa MI5 sa Blenheim Palace , pinuy-anan sa pamilya sa mga Dukes sa Marlborough ug ang lugar diin natawo si Winston Churchill . Nasiyahan siya sa pagkuwento sa doon na nabasa niya ang mga talaarawan ni Sarah Churchill, Duchess ng Marlborough , asawa ng tagapagtatag ng dinastiyang John Churchill, 1st Duke ng Marlborough. Nalingaw siya sa pagsulti sa istorya nga didto siya nakabasa sa mga diary ni Sarah Churchill, Duchess sa Marlborough , asawa sa magtutukod sa dinastiyang John Churchill, 1st Duke sa Marlborough. Ang pananaw at katauhan ni Hart ay ipinakita ng katotohanan na partikular na nasiyahan siya sa daanan kung saan sinabi ni Sarah na si John ay matagal nang lumayo, dumating nang bigla, at nasiyahan ako nang tuwid sa kanyang mga bota. Ang pagkamadanihon ni Hart ug tawhanon gipakita pinaagi sa kamatuoran nga labi niya nga nalipay ang agianan diin gisultihan ni Sarah nga si John dugay na nga wala na siya, nahiabut nga kalit, ug gikalipay niya ako nga deretso sa iyang botas. Ang isa pang insidente ng buhay sa Blenheim na tinamasa ni Hart ang pagsasalaysay ay naibahagi niya ang isang tanggapan sa isa sa mga kilalang espiya ng Cambridge na si Anthony Blunt , isang kapwa miyembro ng MI5. Laing panghitabo sa kinabuhi sa Blenheim nga gikalipay ni Hart ang pagsaysay mao nga nakig-ambit siya sa usa ka opisina sa usa sa bantog nga mga espiya sa Cambridge, si Anthony Blunt , usa ka kaubanan nga miyembro sa MI5. Nagtaka si Hart kung alin sa mga papel sa kanyang mesa ang Blunt ay pinamamahalaang basahin at ipasa sa kanyang mga Soviet control. Naghunahuna si Hart kung hain sa mga papel sa iyang lamesa ang Blunt nga nakabasa ug ipasa sa iyang mga tigpugong sa Soviet. Hindi bumalik si Hart sa kanyang ligal na kasanayan pagkatapos ng Digmaan, mas piniling tanggapin ang alok ng isang pakikisama sa pagtuturo (sa pilosopiya, hindi Batas) sa New College, Oxford. Si Hart wala magbalik sa iyang ligal nga batasan pagkahuman sa Gubat, gipalabi nga dawaton ang tanyag sa usa ka panag-ambit sa pagtudlo (sa pilosopiya, dili Balaod) sa New College, Oxford. Binanggit ni Hart si JL Austin bilang partikular na maimpluwensyang sa panahong ito. Ang dalawang magkasamang pagtuturo ay nagturo mula 1948 sa isang seminar tungkol sa 'Legal at Moral Responsibility'. Gihisgutan ni Hart si JL Austin nga labi ka maimpluwensiyahan sa niining panahon. Ang duha nga managsama nga nagtudlo gikan sa 1948 sa usa ka seminar bahin sa 'Legal ug Moral Responsibility'. Kabilang sa mga pahayagan ni Hart sa oras na ito ay ang mga sanaysay na 'A Logician's Fairytale', 'Mayroon bang Kaalaman sa pamamagitan ng Pagkamit?', 'Batas at Katotohanan' at 'Ang Askripsyon ng Responsibilidad at Karapatan'. Lakip sa mga pahibalo ni Hart sa kini nga panahon mao ang mga sanaysay nga 'A Logician's Fairytale', 'Adunay ba Kaalam pinaagi sa Pagkilala?', 'Law and Fact' ug 'The Ascription of Responsibility and Rights'. Si Herbert Hart na nakatayo sa pasukan sa New College, Oxford. Noong 1952, napili si Hart bilang Propesor ng Jurisprudence sa Oxford at isang Fellow sa University College, Oxford mula 1952 hanggang 1973. Si Herbert Hart nga nagtindog sa ganghaan sa New College, Oxford. Sa 1952, napili si Hart nga Propesor sa Jurisprudence sa Oxford ug usa ka Fellow sa University College, Oxford gikan 1952 hangtod 1973. Ito ay noong tag-araw ng taong iyon na sinimulan niyang isulat ang kanyang pinakatanyag na libro, ang Konsepto ng Batas , bagaman hindi ito nai-publish hanggang sa 1961. Sa ting-init sa tuig nagsugod siya pagsulat sa iyang labing inila nga libro, The Concept of Law , bisan kung wala kini gipatik hangtod sa 1961. Sa pansamantala, inilathala niya ang isa pang pangunahing gawain, ang Sanhi sa Batas (kasama si Tony Honore) (1959). Siya ang naging pangulo ng Aristotelian Society mula 1959 hanggang 1960. Sa pagdali, gipatik niya ang lain nga hinungdan nga buhat, ang Paggawas sa Balaod (kauban si Tony Honore) (1959). Siya ang presidente sa Aristotelian Society gikan 1959 hangtod 1960. Pinakasalan ni Hart si Jenifer Fischer Williams , isang tagapaglingkod sa sibil, kalaunan isang senior sibil, sa Tahanan ng Tahanan at, pa rin mamaya, Oxorian na istoryador sa St Anne's College (dalubhasa sa kasaysayan ng pulisya). Gipangasawa ni Hart si Jenifer Fischer Williams , usa ka alagad sibil, sa ulahi usa ka senior sibil nga alagad, sa Home Office ug, bisan pa sa ulahi, ang istoryador sa Oxford sa St Anne's College (espesyalista sa kasaysayan sa pulisya). Si Jenifer Hart ay, sa loob ng ilang taon noong kalagitnaan ng 1930 at nawawala nang ganap sa pagtatapos ng dekada, isang miyembro ng 'tulog' ng Komunista Party ng Great Britain . Si Jenifer Hart, sulod sa pipila ka tuig sa tungatunga sa 1930s ug nawala sa hingpit sa katapusan sa dekada, usa ka 'katulog' nga miyembro sa Komunista Party of Great Britain . Makalipas ang tatlong dekada na siya ay kapanayamin ni Peter Wright na nasa posisyon na naipasa ang impormasyon sa mga Sobyet, at sa Wright, opisyal na mangangaso ng MI5, ipinaliwanag niya ang kanyang sitwasyon; Walang pagkilos si Wright. Paglabay sa tulo ka mga dekada, giinterbyu siya ni Peter Wright ingon nga naa sa posisyon nga nakapasa sa kasayuran sa mga Sobyet, ug sa Wright, opisyal nga mangangayam nga espiya sa MI5, gipatin-aw niya ang iyang kahimtang; WalaÕy aksyon si Wright. Sa katunayan ang kanyang trabaho bilang tagapaglingkod sibil ay nasa mga larangan tulad ng patakaran ng pamilya at sa gayon ay walang interes sa mga Sobyet. Sa tinuud ang iyang trabaho ingon usa ka sibil nga sulugoon naa sa mga natad sama sa polisiya sa pamilya ug ingon nga walaÕy interes sa mga Sobyet. Ang taong nagrekrut sa kanya, si Bernard Floud , nakapanayam ni Wright makalipas ang ilang sandali, pinanatili na hindi niya matandaan na nagawa niya ito. Ang tawo nga nagrekrut kaniya, si Bernard Floud , giinterbyu ni Wright wala madugay pagkahuman, nagpabilin nga dili niya mahinumduman nga nahimo niya kini. Ni ang kanyang asawa ay nasa posisyon na maiparating sa kanya ang impormasyon tungkol sa paggamit, sa kabila ng hindi malinaw na mga mungkahi sa pahayagan, na binigyan ng matalim na paghihiwalay ng kanyang trabaho mula sa mga dayuhang pakikipag-ugnay at ang pokus nito sa mga espiya sa Aleman at mga turnilyo sa Britanya kaysa sa mga bagay na nauugnay sa kaalyado ng Sobyet. Ni ang iyang bana naa sa posisyon nga ipahayag sa iyang kasayuran nga gigamit, bisan pa sa mga walaÕy pulos nga mga sugyot sa pamantalaan, gihatagan ang mahait nga pagbulag sa iyang trabaho gikan sa mga langyaw nga kalihokan ug kini naka-focus sa mga espiya sa Aleman ug mga turno sa Britanya imbes sa mga butang nga may kalabutan sa kaalyado sa Soviet. Sa katunayan, si Hart ay anticommunist. Sa tinuud, si Hart anticommunist. Ang kasal ay naglalaman ng hindi magkatugma na mga personalidad, kahit na tumagal ito hanggang sa katapusan ng kanilang buhay at nagbigay ng kagalakan sa parehong mga oras. Ang kasal adunay sulud nga dili managsama nga mga personalidad, bisan kung kini molungtad hangtod sa katapusan sa ilang mga kinabuhi ug naghatag kalipay sa pareho nga higayon. Si Hart ay nagbiro sa kanyang anak na babae sa isang pagkakataon, gayunpaman, na siya ay nagkakaproblema sa pag-aasawa na ito na ang isa sa atin ay hindi gusto ang sex at ang iba ay hindi gusto ng pagkain, at ayon sa batas ng LSE ang propesor na si Nicola Lacey, si Hart ay, sa pamamagitan ng kanyang sariling account, isang 'suppressed homosexual'. Gibiaybiay ni Hart ang iyang anak nga babaye sa usa ka higayon, bisan pa, nga siya gubot sa kini nga kaminyoon mao nga ang usa kanato dili gusto sa sex ug ang lain dili ganahan sa pagkaon, ug sumala sa LSE nga balaod ang propesor nga si Nicola Lacey, si Hart, pinaagi sa iyang kaugalingon nga asoy, usa ka 'gipugngan nga tomboy'. Si Jenifer Hart ay pinaniniwalaan ng kanyang mga kapanahon na magkaroon ng isang pag-iibigan ng matagal na tagal kay Isaiah Berlin , isang matalik na kaibigan ng Hart's. Si Jenifer Hart gituohan sa iyang mga kontemporaryo nga adunay kasulud sa dugay nga gidugayon uban ni Isaias Berlin , usa ka suod nga higala ni Hart. Inilathala ni Jenifer ang kanyang mga memoir sa ilalim ng pamagat na Ask Me No Morenoong 1998. Gi-publish ni Jenifer ang iyang mga memoir ubos sa ulohan nga Ask Me No Morekaniadtong 1998. Ang mga Harts ay may apat na anak, kasama na, huli na ang buhay, isang anak na may kapansanan, ang pusod na nakabalot sa kanyang leeg na inalis ang kanyang utak ng oxygen. Ang mga Harts adunay upat ka mga anak, lakip na, sa katapusan sa kinabuhi, usa ka anak nga lalaki nga adunay diperensya, ang pusod nga giputos sa liog nga gikuhaan sa iyang utok nga adunay oxygen. Ang bata ay, sa kabila ng kanyang kapansanan, may kakayahang kapansin-pansin na mga obserbasyon paminsan-minsan. Ang bata nga lalaki, bisan pa sa iyang kakulangan, makahimo sa talagsaong mga obserbasyon usahay. Bilang isang pilosopo, matagal nang interesado si Hart sa problema sa pag- iisip , at sa gayon, sa ilang diwa na propesyonal na interesado sa kanyang anak, pati na rin ang namuhunan sa emosyonal, kung dahil lamang sa kanyang anak na unang-kamay na patunay ng kumplikado at hindi nahulaan likas na katangian ng relasyon sa pagitan ng isip at katawan. Ingon usa ka pilosopo, dugay na nga interesado si Hart sa problema sa hunahuna , ug sa ingon siya sa pipila ka pamati nga interesado nga propesyonal sa iyang anak, ingon usab gipamuhunan sa emosyonal, kung tungod lang kay ang iyang anak nga una nga kamot nga pamatuod sa komplikado ug dili mahunahuna kinaiya sa relasyon tali sa hunahuna ug lawas. Ang apo ng babae ni Hart na si Mojo Mathers ay naging unang bingi ng New Zealand na miyembro ng Parliyamento ng New Zealand noong 2011. Ang apohang babaye ni Hart nga si Mojo Mathers nahimong unang bungol sa New Zealand nga membro sa Parliamento sa New Zealand kaniadtong 2011. May isang paglalarawan ng sambahayan ng Harts ng manunulat tungkol sa relihiyon na si Karen Armstrong , na nag-abang sa kanila nang ilang oras upang matulungan ang pag-aalaga sa kanilang mga anak na may kapansanan. Adunay paghulagway sa panimalay ni Harts sa magsusulat sa relihiyon nga si Karen Armstrong , nga nagpabilin sa ila sa usa ka panahon aron matabangan ang pag-atiman sa ilang anak nga adunay balatian. Ang paglalarawan ay lilitaw sa kanyang aklat na The Spiral Staircase . Ang paghulagway makita sa iyang libro nga The Spiral Staircase . Nagretiro si Hart mula sa Tagapangulo ng Jurisprudence noong 1969 at siya ay humalili ni Ronald Dworkin . Nagpahuway si Hart gikan sa Chair of Jurisprudence kaniadtong 1969 ug gipuli ni Ronald Dworkin . Kasunod niya ay naging Punong-guro ng Brasenose College, Oxford . Sa ulahi siya nahimong Principal sa Brasenose College, Oxford . Namatay si Hart sa Oxford noong 1992, may edad na 85. Siya ay inilibing doon sa Wolvercote Cemetery . Namatay si Hart sa Oxford kaniadtong 1992, nagpanuigon og 85. Malapit sa libingan ni Isaias Berlin . Gilubong siya didto sa Wolvercote Cemetery . Hapit na ang lubnganan ni Isaiah Berlin . Marami sa mga dating mag-aaral ni Hart ang naging mahalagang pilosopong ligal, moral, at pampulitika, kabilang sina Brian Barry , Ronald Dworkin , John Finnis , John Gardner , Kent Greenawalt , Peter Hacker , David Hodgson , Neil MacCormick , Joseph Raz , Chin Liew Ten at William Twining . Daghang mga kanhing estudyante sa Hart ang nahimong hinungdan sa mga pilosopo nga ligal, moral, ug politikal, lakip si Brian Barry , Ronald Dworkin , John Finnis , John Gardner , Kent Greenawalt , Peter Hacker , David Hodgson , Neil MacCormick , Joseph Raz , Chin Liew Ten ug William Twining . Si Hart ay nagkaroon din ng malakas na impluwensya sa batang John Rawls noong 1950s, nang si Rawls ay isang bumibisita na scholar sa Oxford pagkaraan ng pagtatapos ng kanyang PhD. Ang Hart adunay kusog usab nga impluwensya sa batan-ong si John Rawls kaniadtong 1950s, kung si Rawls usa ka bisitang scholar sa Oxford wala madugay pagkahuman natapos ang iyang PhD. Mahigpit na naimpluwensyahan ni Hart ang aplikasyon ng mga pamamaraan sa kanyang bersyon ng positibong batas ng Anglo-Amerikano sa jurisprudence at ang pilosopiya ng batas sa daigdig na nagsasalita ng Ingles. Kusog nga naimpluwensyahan ni Hart ang paggamit sa mga pamaagi sa iyang bersyon sa positibo nga balaod sa Anglo-Amerikano sa hurado ug ang pilosopiya sa balaod sa kalibutan nga nagsulti sa Ingles. Naimpluwensyahan ni John Austin , Ludwig Wittgenstein at Hans Kelsen , dinala ni Hart ang mga tool ng analytic, at lalo na ang linggwistiko, pilosopiya na madadala sa mga sentral na problema ng ligal na teorya. Naimpluwensyahan ni John Austin , Ludwig Wittgenstein ug Hans Kelsen , gidala ni Hart ang mga gamit sa analisar, ug labi na ang linggwistiko, pilosopiya nga magdala sa mga sentral nga problema sa ligal nga teorya. Ang pamamaraan ni Hart ay pinagsama ang maingat na pagsusuri ng dalawampu't-isang siglo na pilosopikong pilosopiya sa jurisprudential na tradisyon ni Jeremy Bentham , ang dakilang Ingles na ligal, pampulitika, at pilosopo. Ang pamaagi ni Hart naghiusa sa maampingon nga pagtuki sa pilosopiya nga pilosopiya nga pilosopiya sa jurisprudential nga tradisyon ni Jeremy Bentham , ang bantog nga English legal, politika, ug moral nga pilosopo. Ang paglilihi ni Hart sa batas ay magkapareho sa Purong Teorya ng Batas na pormulado ng Austrian legal na pilosopo na si Hans Kelsen , bagaman tinanggihan ni Hart ang ilang natatanging tampok ng teorya ni Kelsen. Ang pagpanamkon ni Hart sa balaod adunay kaamgid sa Pure Theory of Law nga gihimo sa Austryanikong ligal nga pilosopo nga si Hans Kelsen , bisan kung gisalikway ni Hart ang daghang lahi sa teorya ni Kelsen. Kahalagahan sa pagkakaiba sa pagitan nina Hart at Kelsen ay ang diin sa bersyon ng British ng positibong teoryang batas na ipinagtatanggol ni Hart kumpara sa Continental na bersyon ng positibong teorya ng batas na pinagtatanggol ni Kelsen. Ang hinungdan sa mga kalainan tali ni Hart ug Kelsen mao ang pagpasiugda sa British nga bersyon sa positibo nga teorya sa balaod nga gidepensahan ni Hart sukwahi sa Continental nga bersyon sa positibo nga teorya sa balaod nga gidepensahan ni Kelsen. Ito ay pinag-aralan sa University of Toronto Law Journal sa isang artikulong pinamagatang Pag-iwan ng Hart-Dworkin Debate na nagpapanatili na iginiit ni Hart sa kanyang aklat na The Concept of Law sa malawak na pagbasa ng positibong teorya ng batas upang isama ang pilosopikal at sosyolohikal na mga domain ng pagtatasa sa halip na mas nakatuon ang pansin ng Kelsen na isinasaalang-alang ang Continental positibong teorya ng batas bilang mas limitado sa domain ng jurisprudence mismo. Gintun-an kini sa University of Toronto Law Journal sa usa ka artikulo nga giulohan og Pagbiya sa Hart-Dworkin Debate nga nagpadayon nga gipamilit ni Hart sa iyang libro nga The Concept of Law on the expansive reading of positive law theory aron malakip ang pilosopikal ug sosyal nga dominyo sa pagsuta imbes sa mas nakapunting nga atensyon ni Kelsen nga gikonsiderar ang teoriya sa pagpadayon sa positibo nga balaod nga labi ka limitado sa domain sa jurisprudence mismo. Dala ni Hart, bukod sa iba pa, kay Glanville Williams na nagpakita ng kanyang ligal na pilosopiya sa isang limang bahagi na artikulo, Wika at Batas at sa isang papel, International Law and the Controversy Concerning the Word 'Law'. Gipunting ni Hart, sa uban pa, sa Glanville Williams nga nagpakita sa iyang ligal nga pilosopiya sa usa ka lima ka bahin nga artikulo, Pinulongan ug Balaod ug sa usa ka papel, International Law and the Controversy Concerning the Word 'Law'. Sa papel tungkol sa internasyonal na batas, mahigpit na sinalakay niya ang maraming mga hurado at internasyonal na abogado na nagtalo kung ang batas na pang-internasyonal ay talagang batas. Sa papel bahin sa internasyonal nga balaod, malas niya nga giatake ang daghang mga hurado ug internasyonal nga mga abogado nga nagdebate kung ang balaod sa internasyonal tinuod ba nga balaod. Sinasayang nila ang oras ng lahat, sapagkat ang tanong ay hindi isang katotohanan, ang maraming pagkakaiba sa pagitan ng munisipal at internasyonal na batas ay hindi maikakaila, ngunit ito ay isa lamang sa maginoo na paggamit ng pandiwang, tungkol sa kung aling mga indibidwal na theorist ay maaaring masiyahan ang kanilang sarili, ngunit walang karapatang magdikta sa iba. Gibiyaan nila ang oras sa tanan, tungod kay ang pangutana dili usa ka hinungdan, daghang mga kalainan tali sa balaod sa munisipal ug internasyonal nga dili ikalimod, apan usa ra ang nahimo nga paggamit sa binaba, kung diin ang mga indibidwal nga teorista makapahimuot sa ilang kaugalingon, apan walaÕy katungod sa pagdikta sa uban. Ang pamamaraang ito ay dapat na pino at binuo ng Hart sa huling kabanata ng The Concept of Law (1961), na ipinakita kung paano ginamit ang paggalang sa iba't ibang mga sosyal na phenomena ng isang abstract na salita tulad ng batas ay sumasalamin sa katotohanan na ang mga hindi pangkaraniwang bagay na ibinahagi, nang walang kinakailangang lahat ay nagmamay-ari, ilang mga natatanging tampok. Kini nga pamaagi mao ang pagpino ug pag-ugmad sa Hart sa katapusang kapitulo sa The Concept of Law (1961), nga gipakita kung giunsa ang paggamit sa pagtahod sa lainlaing mga katingad-ang sosyal nga mga katingalahan sama sa balaod nga nagpabanaag sa kamatuuran nga kini nga mga kabag-ohan nga gipaambit, wala kinahanglan ang tanan nga manag-iya sa kasagaran, pipila ka lahi nga bahin. Glanville mismo ang nagsabi nang mag-edit kapag ang pag-edit ng isang teksto ng mag-aaral sa jurisprudence at siya ay pinagtibay ng parehong diskarte sa The Definition of Crime. Si Glanville mismo ang nagsulti sa kadaghanan sa pag-edit sa usa ka teksto sa estudyante bahin sa hurisprudence ug gisagop niya ang parehas nga pamaagi sa The Definition of Crime. Ang pinakatanyag na akda ni Hart ay Ang Konsepto ng Batas , na unang nai-publish noong 1961, at may isang pangalawang edisyon (kasama ang isang bagong postcript) na nai-publish na posthumously noong 1994. Ang labi ka bantog nga buhat ni Hart mao ang The Concept of Law , una nga gimantala kaniadtong 1961, ug uban ang usa ka ikaduha nga edisyon (lakip na ang usa ka bag-ong postcript) nga gipatik nga wala madugay kaniadtong 1994. Ang aklat ay lumitaw mula sa isang hanay ng mga lektura na sinimulang mailatid ni Hart noong 1952, at ito ay pinamunuan ng kanyang talento sa Holmes, Positivism at ang Hihiwalay ng Batas at Moral , na naihatid sa Harvard Law School. Ang libro migawas gikan sa usa ka hugpong sa mga lektura nga gisugdan ni Art sa pagpahayag kaniadtong 1952, ug kini nga gipangunahan sa iyang panudlo sa Holmes, Positivism ug ang Hiniusang Pagbulag sa Balaod ug Moral , nga gipadala sa Harvard Law School. Ang Konsepto ng Batas ay nakabuo ng isang sopistikadong pananaw sa ligal na positibo. Ang Konsepto sa Balaod nagpalambo sa usa ka sopistikado nga pagtan-aw sa ligal nga positibo. Kabilang sa maraming mga ideya na binuo sa librong ito ay: Ang isang pagpuna sa teorya ni John Austin na ang batas ay utos ng soberanong na-back sa pamamagitan ng banta ng parusa. Lakip sa daghang mga ideya nga gipalambo sa kini nga libro mao ang: Usa ka kritiko sa teyorya ni John Austin nga ang balaod mao ang sugo sa soberano nga gipaluyohan sa hulga sa pagsilot. Ang isang pagkakaiba sa pagitan ng pangunahing at sekundaryong mga panuntunan sa ligal, tulad ng isang pangunahing tuntunin na namamahala sa pag-uugali, tulad ng kriminal na batas, at pangalawang mga panuntunan na namamahala sa mga pamamaraan ng pamamaraan kung saan ipinatupad ang pangunahing mga patakaran, inusig at iba pa. Usa ka kalainan tali sa panguna ug sekundaryong ligal nga mga balaod, sama nga ang usa ka nag-unang lagda nga nagdumala sa panggawi, sama sa kriminal nga balaod, ug sekundaryong mga lagda nga nagdumala sa mga pamaagi sa pamaagi diin ang mga nag-unang mga lagda gipatuman, gidemanda ug uban pa. Ang panuntunan kung saan maaaring suriin ng sinumang miyembro ng lipunan upang matuklasan kung ano ang mga pangunahing patakaran ng lipunan. Ang pagmando diin ang bisan kinsa nga miyembro sa katilingban mahimong susihon aron mahibal-an kung unsa ang mga nag-unang mga lagda sa katilingban. Sa isang simpleng lipunan, sinabi ni Hart, ang panuntunan sa pagkilala ay maaaring ang nakasulat lamang sa isang sagradong libro o kung ano ang sinabi ng isang namumuno. Sa usa ka yano nga katilingban, gipahayag ni Hart, ang lagda sa pagkilala mahimo ra kung unsa ang nahisulat sa usa ka sagrado nga libro o kung unsa ang giingon sa usa ka punoan. Inangkin ni Hart ang konsepto ng patakaran ng pagkilala bilang ebolusyon mula sa Grundnorm ni Hans Kelsen , o pangunahing pamantayan. Giangkon ni Hart ang konsepto sa pagmando sa pag-ila ingon usa ka ebolusyon gikan sa Grundnorm ni Hans Kelsen , o batakang pamatasan. Ang Panuntunan ng Pagbabago, ang panuntunan kung saan maaaring mabuo, mabago o matanggal ang mga umiiral na pangunahing patakaran. Ang Pagmando sa Pagbag-o, ang pagmando diin adunay mga nag-unang mga lagda mahimo nga himuon, mabag-o o matanggal. Ang Rule of Adjudication, ang panuntunan kung saan maaaring matukoy ng lipunan kung kailan nilabag ang isang panuntunan at inireseta ang isang lunas. Ang Pagmando sa Pagpanghimatuud, ang pagmando diin ang katilingban mahimong mahibal-an kung kanus-a gilapas ang usa ka lagda ug gireseta ang usa ka solusyon. Ang pagkakaiba sa pagitan ng panloob at panlabas na mga punto ng view ng batas at mga patakaran, malapit sa at naiimpluwensyahan ng pagkakaiba ng Max Weber sa pagitan ng mga pananaw sa ligal at sosyolohikal sa paglalarawan ng batas. Usa ka kalainan tali sa mga internal ug gawas nga mga punto sa pagtan-aw sa balaod ug mga lagda, nga hapit ug naimpluwensyahan ang kalainan sa Max Weber tali sa mga panan-aw sa ligal ug sosyolohiko sa paglarawan sa balaod. Isang konsepto ng mga salitang open-texture sa batas, kasama ang mga linya ng Wittgenstein at Waisman, at mga termino na natatanggap (sa kalaunan ay pinakawalang-kilalang): pareho ang mga ideya na tanyag sa Artipisyal na katalinuhan at batas. Usa ka konsepto sa mga open-texture termino sa balaud, ubay sa linya sa Wittgenstein ug Waisman, ug madaugdaug nga mga termino (sa ulahi bantog nga gibalibaran): pareho ang mga ideya nga popular sa Artipisyal nga paniktik ug balaod. Isang huling tugon (na-publish bilang isang sulat-sulat sa ikalawang edisyon) kay Ronald Dworkin , isang pilosopong ligal na pilosopo (at ang kahalili ni Hart sa Oxford) na pumuna sa bersyon ng ligal na positibo ng Hart sa Taking Rights Seriously (1977), A Matter of Principle ( 1985) at Empire's Law (1986). Usa ka ulahi nga pagtubag (gipatik ingon usa ka postcript sa ikaduha nga edisyon) kay Ronald Dworkin , usa ka pilosopo nga lig-on sa katungod (ug ang manununod ni Hart sa Oxford) nga gisaway ang bersyon sa legal nga positivism sa Taking Rights Seriously (1977), A Matter of Principle ( 1985) ug Imperyo sa Balaod (1986). Sa Tony Honore , isinulat at nai-publish ni Hart ang Sanhi sa Batas (1959, pangalawang edisyon 1985), na kung saan ay itinuturing na isa sa mga mahahalagang talakayang pang-akademiko ng sanhi sa ligal na konteksto. Uban ni Tony Honore , gisulat ug gimantala ni Hart ang Sanhi sa Balaod (1959, ikaduha nga edisyon 1985), nga giisip nga usa ka hinungdanon nga diskusyon sa akademiko nga hinungdan sa ligal nga konteksto. Ang unang mga kabanata ay nakikitungo sa pilosopiko sa konsepto ng sanhi at malinaw na ang gawain ni Hart, habang ang mga susunod na mga kabanata ay tumatalakay sa mga indibidwal na kaso sa batas ng Ingles at malinaw na ang kanyang kapwa may-akda. Ang unang mga kapitulo naghisgot sa pilosopiya sa konsepto sa hinungdan ug tin-aw nga buhat ni Hart, samtang ang mga ulahi nga mga kapitulo naghisgot sa mga indibidwal nga kaso sa balaod sa Ingles ug tin-aw nga iya ang kauban nga tagsulat. Bilang resulta ng kanyang tanyag na debate kasama si Patrick Devlin, si Baron Devlin , sa papel ng batas ng kriminal sa pagpapatupad ng mga pamantayan sa moralidad, isinulat ni Hart ang Batas, Liberty at Moralidad (1963), na binubuo ng tatlong lektura na ibinigay niya sa Stanford University . Ingon usa ka sangputanan sa iyang bantog nga debate sa Patrick Devlin, Baron Devlin , sa papel sa balaod sa kriminal sa pagpatuman sa mga pamatasan sa pamatasan, gisulat ni Hart ang Balaod, Liberty and Morality (1963), nga naglangkob sa tulo nga mga lektyur nga gihatag niya sa Stanford University . Isinulat din niya ang The Morality of the Criminal Law (1965). Gisulat usab niya ang The Morality of the Criminal Law (1965). Sinabi ni Hart na naniniwala siya na ang pananaw ni Devlin tungkol sa prinsipyo ng pinsala ni Mill dahil may kaugnayan ito sa decriminalization ng homosexuality ay perverse. Giingon ni Hart nga nagtuo siya nga ang pagtan-aw ni Devlin sa dautang prinsipyo sa Mill kay may kalabutan kini sa pagdeklarar sa homoseksuwalidad nga baliko. Nang maglaon ay sinabi niya na naniniwala siya na ang mga reporma sa batas tungkol sa homosekswalidad na sumunod sa ulat ng Wolfenden ay hindi masyadong lumayo. Sa ulahi iyang gipahayag nga siya nagtuo sa mga reporma sa balaod bahin sa homoseksuwalidad nga nagsunod sa ulat ni Wolfenden wala kaayo moadto. Sa kabila nito, iniulat ni Hart na kalaunan ay nakakuha siya ng personal kasama si Devlin. Bisan pa sa niini, si Hart nagreport sa ulahi nga siya personal nga nakauban ni Devlin. Nagbigay ng panayam si Hart sa Labor Party sa pagsasara ng loopholes ng buwis na ginagamit ng mga super-mayaman . Gihatag ni Hart ang mga lektura sa Labor Party sa pagsirado sa mga loopholes sa buhis nga gigamit sa mga super-rich . Itinuring ni Hart ang kanyang sarili na sa Kaliwa, ang hindi komunista na Kaliwa, at ipinahayag ang galit sa Margaret Thatcher . Giisip ni Hart ang iyang kaugalingon nga sa Kaliwa, ang wala-komunista nga Wala, ug nagpahayag sa pagkasuko kang Margaret Thatcher . Si Germain Gabriel Grisez (Setyembre 30, 1929 - Pebrero 1, 2018) ay isang pilosopo ng Pranses-Amerikano . Si Germain Gabriel Grisez (Setyembre 30, 1929 - Pebrero 1, 2018) usa ka pilosopo nga Pranses-Amerikano . Ang pagpapaunlad ng mga ideya ni Grisez mula kay Thomas Aquinas ay nag-redirect sa kaisipang Katoliko at nagbago sa paraan ng pakikipagtagpo nito sa sekular na pilosopong moral. Ang pag-uswag sa mga ideya ni Grisez gikan sa Thomas Aquinas nga nag-usab sa panghunahuna sa Katoliko ug nagbag-o sa paagi nga kini nakaapil sa sekular nga pilosopiya sa pamatasan. Ang Unang Prinsipyo ng Praktikal na Dahilan: Isang Komento sa Summa Theologiae , I-II, Q. 94, A. 2 (1965) Sinalakay ni Grisez ang neo-scholatic na interpretasyon ni Aquinas bilang hawak na ang mga pamantayang moral ay nagmula sa metolohikal na antecedent kaalaman sa kalikasan ng tao . Ang Una nga Prinsipyo sa Praktikal nga Pangatarungan: Usa ka komentaryo sa Summa Theologiae , I-II, Q. 94, A. 2 (1965) Giatake ni Grisez ang neo-scholatic nga interpretasyon sa Aquinas ingon naghunahuna nga ang mga pamatasan sa moral nga nakuha gikan sa metolohikal nga antecedent kahibalo sa kinaiyahan sa tawo . Ipinagtanggol ni Grisez ang ideya ng metaphysical na malayang pagpili, at iminungkahi ang isang natural na teorya ng batas ng praktikal na pangangatwiran at paghuhusga sa moral na, bagaman malawak na Thomistic , ay umalis mula sa Aquinas sa mga mahahalagang punto. Gipanalipdan ni Grisez ang ideya sa pagpili nga libre sa metaphysical, ug gisugyot ang usa ka natural nga teorya sa balaod sa praktikal nga pangatarungan ug paghukom sa pamatasan nga, bisan kung ang lapad nga Thomistic , mobiya gikan sa Aquinas sa hinungdan nga mga punto. Sa pamamagitan ng kawalang-kilos ng kanyang muling pagtatrabaho ng Thomas Aquinas sa natural na teorya ng batas, si Grisez ay isa rin sa pinakapang-iwas at malakas na tagapagtanggol ng mga tradisyunal na pananaw sa mga pinagtatalunang bagay sa sekswal na moralidad, tulad ng control ng kapanganakan at pagpapalaglag. Pinaagi sa pasalig sa iyang pagtrabaho pag-usab sa teoriya ni Thomas Aquinas nga teorya sa natural nga balaod, si Grisez usab usa sa labing dili masulti ug kusgan nga tigpanalipod sa tradisyonal nga mga panan-aw sa mga hilisgutan nga isyu sa sekswal nga moralidad, sama sa pagpugong sa pagpanganak ug pag-aborsyon. Sumulat din siya ng mga maiimpluwensyang artikulo sa biotechnology at kung paano magamit ang mga ganitong teknolohiya upang suportahan ang pangangalaga ng palliative at ang dignidad ng buhay o pabilisin ang pagtatapos ng buhay. Nagsulat usab siya mga impluwensyal nga artikulo sa biotechnology ug kung giunsa kini magamit nga teknolohiya aron suportahan ang pag-atiman sa palliative ug ang dignidad sa kinabuhi o paspas ang katapusan sa kinabuhi. Si Grisez ay Propesor ng Christian Ethics sa Mount St. Mary's University sa Emmitsburg, MD mula 1979 hanggang sa kanyang pagretiro noong 2009. Si Grisez mao ang Propesor sa Christian Ethics sa Mount St. Mary's University sa Emmitsburg, MD gikan 1979 hangtod sa iyang pagretiro sa 2009. Johann Gottlieb Fichte ay isang Aleman pilosopo na naging isang founding figure ng kilusang pilosopikal na kilala bilang idealismong Aleman , na binuo mula sa teoretikal at etikal na mga akda ni Immanuel Kant. Johann Gottlieb Fichte mao ang usa ka Aleman nga pilosopo nga nahimong usa ka founding numero sa kalihukang pilosopikal nga nailhan nga idealismo sa Aleman , nga naggikan sa teoretikal ug pamatasan nga sinulat ni Immanuel Kant. Kamakailan lamang, sinimulan ng mga pilosopo at iskolar na pahalagahan si Fichte bilang isang mahalagang pilosopo sa kanyang sariling karapatan dahil sa kanyang orihinal na pananaw sa likas na kamalayan ng sarilio kamalayan sa sarili . Di pa dugay, ang mga pilosopo ug eskolar nagsugod sa pagpabili sa Fichte ingon usa ka hinungdan nga pilosopo sa iyang kaugalingon nga katungod tungod sa iyang orihinal nga panan-aw sa kinaiyahan sa pagkahunahuna sa kaugalingono pagkahibalo sa kaugalingon . Si Fichte ay din ang nagpasimula ng tesis-antithesis-synthesis , isang ideya na madalas na maling naiugnay kay Hegel . Si Fichte usab ang tigpasiugda sa tesis-antithesis-synthesis , usa ka ideya nga kanunay nga sayop nga gipahinungod kang Hegel . Tulad nina Descartes at Kant sa harap niya, si Fichte ay pinasigla ng problema ng subjectivity at kamalayan . Sama nila Descartes ug Kant sa iyang atubangan, si Fichte naaghat sa problema sa subjectivity ug panumduman . Sumulat din si Fichte ng mga gawa ng pilosopiya sa politika ; siya ay may reputasyon bilang isa sa mga ama ng nasyonalismo ng Aleman . Gisulat usab ni Fichte ang mga buhat sa pilosopiya sa politika ; siya adunay reputasyon isip usa sa mga amahan sa nasyonalismo sa Aleman . Si Fichte ay ipinanganak sa Rammenau , Upper Lusatia . Si Fichte natawo sa Rammenau , Upper Lusatia . Ang anak na lalaki ng isang ribbon weaver, nagmula siya sa stock ng magsasaka na nanirahan sa rehiyon ng maraming henerasyon. Ang anak nga lalaki sa usa ka ribbon weaver, siya gikan sa stock sa mga mag-uuma nga nagpuyo sa rehiyon sa daghang mga henerasyon. Ang pamilya ay nabanggit sa kapitbahayan para sa pagsubok at kabanalan nito. Ang pamilya nakit-an sa kasilinganan tungod sa pag-usik niini ug pagkadiosnon. Si Christian Fichte, ang ama ni Johann Gottlieb, ikinasal sa itaas ng kanyang istasyon. Si Christian Fichte, amahan ni Johann Gottlieb, nagminyo sa taas sa iyang katungdanan. Iminungkahi na ang isang tiyak na kawalan ng tiyaga na ipinakita mismo ni Fichte sa buong buhay niya ay isang mana mula sa kanyang ina. Gisugyot nga ang usa ka palahutayon nga gipakita ni Fichte mismo sa iyang kinabuhi usa ka kabilin gikan sa iyang inahan. Nakatanggap siya ng isang hindi kapani-paniwala ng kanyang pag-aaral mula sa kanyang ama. Nakadawat siya usa ka batid nga panghimatuud sa iyang edukasyon gikan sa iyang amahan. Nagpakita siya ng kamangha-manghang kakayahan mula sa isang maagang edad, at dahil sa kanyang reputasyon sa mga tagabaryo na nakakuha siya ng pagkakataon para sa isang mas mahusay na edukasyon kaysa sa kung hindi niya matatanggap. Nagpakita siya og talagsaon nga katakus gikan sa usa ka sayo nga edad, ug tungod sa iyang dungog taliwala sa mga tagabaryo nga nakakuha siya og oportunidad alang sa usa ka labing maayo nga edukasyon kaysa sa kung dili niya madawat. Ang kwento ay tumatakbo na ang Freiherr von Militz, isang may-ari ng bansa, ay dumating huli na upang marinig ang lokal na pastor na nangangaral. Ang istorya nagdagan nga ang Freiherr von Militz, usa ka tag-iya sa yuta nga nasud, ulahi na ulahi aron madungog ang nagwali sa lokal nga pastor. Gayunman, ipinapaalam niya na ang isang batang lalaki sa kapitbahayan ay maaaring ulitin ang sermon na halos pandiwa . Hinuon, gipahibalo niya nga ang usa ka bata sa kasilinganan nga mahimoÕg balik-balik ang sermon nga hapit verbatim . Bilang isang resulta, kinuha ng baron si Fichte sa kanyang proteksyon at nagbayad para sa kanyang matrikula. Ingon usa ka sangputanan, gidala sa baron si Fichte sa pagpanalipod ug nagbayad sa iyang matrikula. Si Fichte ay inilagay sa pamilya ni Pastor Krebel sa Niederau malapit sa Meissen , at doon natanggap ang isang masinsinang saligan sa mga klasiko . Si Fichte gibutang sa pamilya ni Pastor Krebel sa Niederau duol sa Meissen , ug didto nakadawat sa usa ka bug-os nga sukaranan sa mga klasiko . Mula sa oras na ito pasulong, si Fichte ay maliit na nakakita ng kanyang mga magulang. Sukad karon, nagpadayon si Fichte nga gamay sa iyang mga ginikanan. Noong Oktubre 1774, dumalo siya sa bantog na pundasyon-paaralan sa Pforta malapit sa Naumburg . Niadtong Oktubre 1774, mitambong siya sa gisaulog nga eskuylahan sa eskuylahan sa Pforta duol sa Naumburg . Ang paaralang ito ay nauugnay sa mga pangalan ng Novalis , Agosto Wilhelm Schlegel , Friedrich Schlegel at Nietzsche. Kini nga eskuylahan nalangkit sa mga ngalan sa Novalis , Agosto Wilhelm Schlegel , Friedrich Schlegel ug Nietzsche. Ang diwa ng institusyon ay semi-monastic at, habang ang edukasyon ay napakahusay, nagdududa kung mayroong sapat na buhay sa lipunan at pakikipag-ugnay sa mundo para sa pag-uugali at antecedents ni Fichte. Ang diwa sa institusyon semi-monastic ug, samtang ang edukasyon maayo kaayo, nagduhaduha kung adunay igo nga kinabuhi sa sosyal ug pagkontak sa kalibutan alang sa pagkababaye ug antecedents ni Fichte. Marahil ay pinalakas ng kanyang edukasyon ang isang pagkahilig patungo sa pagsisiyasat at kalayaan, ang mga katangian na lumalabas sa kanyang mga doktrina at mga sinulat. Tingali ang iyang edukasyon nagpalig-on sa usa ka kalagmitan sa pagsusi ug pagka-independensya, mga kinaiya nga nagpakita nga lig-on sa iyang mga doktrina ug sinulat. Noong 1780, sinimulan ni Fichte ang pag-aaral sa seminaryo ng teolohiya ng University of Jena . Inilipat siya ng isang taon mamaya upang mag-aral sa Leipzig University . Sa 1780, si Fichte nagsugod sa pagtuon sa seminary theology sa University of Jena . Gibalhin siya usa ka tuig sa ulahi aron magtuon sa Leipzig University . Tila suportado ni Fichte ang kanyang sarili sa panahong ito ng mapait na kahirapan at mahirap na pakikibaka. Morag gisuportahan ni Fichte ang iyang kaugalingon niining panahon sa mapait nga kakabus ug lisud nga pakigbisog. Si Freiherr von Militz ay patuloy na sumusuporta sa kanya, ngunit noong siya ay namatay noong 1784, kailangang tapusin ni Fichte ang kanyang pag-aaral nang hindi nakumpleto ang kanyang degree. Si Freiherr von Militz nagpadayon sa pagsuporta kaniya, apan sa namatay siya sa 1784, kinahanglan nga tapuson ni Fichte ang iyang pagtuon nga wala nakatapos sa iyang degree. Mula 1784 hanggang 1788, tiyak na sinuportahan ni Fichte ang kanyang sarili bilang tutor para sa iba't ibang pamilya sa Saxon. Gikan sa 1784 hangtod 1788, gisuportahan kanunay ni Fichte ang iyang kaugalingon isip magtutudlo alang sa lainlaing pamilya sa Saxon. Noong unang bahagi ng 1788, bumalik siya sa Leipzig sa pag-asang makahanap ng isang mas mahusay na trabaho, ngunit sa kalaunan ay kailangan niyang manirahan para sa isang hindi gaanong pangako na posisyon kasama ang pamilya ng isang tagapangasiwa sa Zurich . Sa sayong 1788, siya mibalik sa Leipzig sa paglaum nga makakaplag sa mas maayo nga trabaho, apan sa katapusan kinahanglan niya nga maghusay alang sa usa ka dili kaayo nga panaad nga posisyon kauban ang pamilya sa usa ka tag-iya sa balay sa Zurich . Nanirahan siya sa Zurich sa susunod na dalawang taon (1788Ð1790), na isang oras ng malaking kasiyahan para sa kanya. Nagpuyo siya sa Zurich sa misunod nga duha ka tuig (1788Ð1790), nga usa ka panahon nga malipayon alang kaniya. Doon ay nakilala niya ang kanyang asawa sa hinaharap, si Johanna Rahn, at Johann Heinrich Pestalozzi . Didto nahimamat niya ang iyang umaabut nga asawa, si Johanna Rahn, ug si Johann Heinrich Pestalozzi . Siya rin ay naging, noong 1793, isang miyembro ng Freemasonry lodge na Modestia cum Libertate kung saan nakakonekta din si Johann Wolfgang Goethe . Nahimo usab siya, sa 1793, usa ka miyembro sa Freemasonry lodge nga Modestia cum Libertate nga konektado usab si Johann Wolfgang Goethe . Noong tagsibol ng 1790, naging pansin niya si Johanna. Sa tingpamulak sa 1790, nahimo siyang si Johanna. Sinimulan ni Fichte na pag-aralan ang mga gawa ng Kant noong tag-araw ng 1790. Gisugdan ni Fichte ang pagtuon sa mga buhat sa Kant sa ting-init sa 1790. Nangyari ito nang una dahil ang isa sa mga mag-aaral ng Fichte ay nais malaman ang tungkol sa mga sulat ni Kant. Nahitabo kini sa sinugdan tungod kay ang usa sa mga estudyante ni Fichte gusto mahibal-an bahin sa mga sinulat ni Kant. Mayroon silang pangmatagalang epekto sa kanyang buhay at pag-iisip. Adunay malungtaron nga epekto sa iyang kinabuhi ug hunahuna. Gayunpaman, habang pinag-aaralan ni Fichte ang pilosopiya ng Kantian, ang pamilya Rahn ay dumanas ng pagbabalik sa pananalapi. Bisan pa, samtang si Fichte nagtuon sa pilosopiya sa Kantian, ang pamilya Rahn nag-antus sa mga pagbalik sa pinansyal. Ang kanyang paparating na pag-aasawa ay kailangang ipagpaliban. Ang nagsingabot nga kaminyoon kinahanglan nga i-post. Mula sa Zurich, si Fichte ay bumalik sa Leipzig noong Mayo 1790. Gikan sa Zurich, si Fichte mibalik sa Leipzig kaniadtong Mayo 1790. Noong tagsibol ng 1791, nakakuha siya ng isang pagtuturo sa Warsaw sa bahay ng isang pinuno ng Poland . Sa tingpamulak sa 1791, nakuha niya ang usa ka panudlo sa Warsaw sa balay sa usa ka halangdon nga Poland . Gayunpaman, ang sitwasyon ay mabilis na napatunayan na hindi sumasang-ayon at siya ay pinakawalan. Hinuon, ang kahimtang dali nga napamatud-an nga dili mouyon ug siya gibuhian. Nakakuha siya ng pagkakataon na makita si Kant sa Konigsberg . Nakakuha siya og higayon nga makita si Kant sa Konigsberg . Matapos ang isang pagkabigo na panayam noong Hulyo 4 ng parehong taon, isinara niya ang kanyang sarili sa kanyang mga silid-tulugan at inihagis ang lahat ng kanyang lakas sa komposisyon ng isang sanaysay na maakit ang atensyon at interes ni Kant. Pagkahuman sa usa ka makapahigawad nga interbyu kaniadtong Hulyo 4 sa mao gihapon nga tuig, iyang gitakpan ang iyang kaugalingon sa iyang mga puy-anan ug gihulog ang tanan niyang kusog sa pagsulat sa usa ka sanaysay nga makadani sa atensyon ug interes ni Kant. Ang sanaysay na ito, na nakumpleto sa limang linggo, ay ang Versuch einer Critik aller Offenbarung ( Attempt at a Critique of All Revelation , 1792). Kini nga sanaysay, nga nahuman sa lima ka semana, mao ang Versuch einer Critik aller Offenbarung ( Pagsulay sa usa ka Critique of All Revelation , 1792). Sa librong ito, ayon kay Henrich, sinisiyasat ni Fichte ang mga koneksyon sa pagitan ng paghahayag ng banal at kritikal na pilosopiya ni Kant . Sa kini nga libro, sumala ni Henrich, gisusi ni Fichte ang mga koneksyon tali sa balaang pagpadayag ug sa kritikal nga pilosopiya ni Kant . Ang unang edisyon ay nai-publish nang walang kaalaman ni Kant o Fichte at walang pangalan ni Fichte o nilagdaan ang paunang salita. Ang una nga edisyon gipatik nga walaÕy kahibalo ni Kant o Fichte ug walaÕy ngalan ni Fichte o gipirmahan nga pasiuna. Sa gayon ay pinaniniwalaan ng publiko na maging isang bagong gawain ni Kant. Tungod niini gituohan sa publiko nga usa ka bag-ong buhat ni Kant. Nang tinanggal ni Kant ang pagkalito at hayag na pinuri ang akda at akda, ang reputasyon ni Fichte ay nag-skyrocketed. Sa pagwagtang ni Kant sa kalibug ug sa dayag nga gidayeg ang buhat ug tagsulat, ang reputasyon ni Fichte nag-skyrocket. Sa isang liham kay Karl Reinhold, isinulat ni Jens Baggeson na ito ay ang pinaka-nakakagulat at nakagulat na balita mula nang walang tao ngunit maaaring isulat ni Kant ang aklat na ito. Sa usa ka sulat kay Karl Reinhold, si Jens Baggeson nagsulat nga kini ang labing nakapahingangha ug makapahingangha nga balita sanglit walaÕy tawo apan si Kant ang nakasulat niini nga libro. Naghintay si Kant ng pitong taon upang gumawa ng pahayag sa publiko tungkol sa insidente; pagkatapos ng malaki panlabas na presyon siya dissociated kanyang sarili mula sa Fichte. Naghulat si Kant pito ka tuig aron ipahayag ang publiko bahin sa hitabo; pagkahuman sa daghang panlabas nga presyur siya mibulag sa iyang kaugalingon gikan sa Fichte. Sa kanyang pahayag, isinulat niya, NawaÕy maprotektahan tayo ng Diyos mula sa ating mga kaibigan. Sa iyang pamahayag, gisulat niya, Hinaot panalipdan kita sa Dios gikan sa atong mga higala. Mula sa ating mga kaaway, maaari nating subukang protektahan ang ating sarili. Noong Oktubre 1793, si Fichte ay ikinasal sa Zurich, kung saan nanatili siyang natitirang taon. Gikan sa atong mga kaaway, mahimo naton maprotektahan ang atong kaugalingon. Kaniadtong Oktubre 1793, si Fichte naminyo sa Zurich, diin siya nagpabilin nga nahabilin sa tuig. Pinukaw ng mga kaganapan at prinsipyo ng Rebolusyong Pranses , sumulat siya at hindi nagpapakilalang naglathala ng dalawang mga polyeto na humantong sa kanya na makikita bilang isang mapagtanggol na tagapagtanggol ng kalayaan ng pag-iisip at pagkilos at isang tagataguyod ng mga pagbabago sa politika. Gipukaw sa mga panghinabo ug mga prinsipyo sa Rebolusyong Pranses , nagsulat siya ug wala mailhi nga duha nga gipatik ang duha nga mga polyeto nga nagdala kaniya nga makita nga usa ka debotado nga tigdepensa sa kalingkawasan sa panghunahuna ug aksyon ug usa ka tigpasiugda sa mga pagbag-o sa politika. Noong Disyembre ng parehong taon, nakatanggap siya ng isang paanyaya upang punan ang posisyon ng pambihirang propesor ng pilosopiya sa Unibersidad ng Jena . Kaniadtong Disyembre sa susamang tuig, nakadawat siya usa ka imbitasyon nga pun-on ang posisyon sa talagsaon nga propesor sa pilosopiya sa Unibersidad sa Jena . Tinanggap niya at sinimulan ang kanyang mga lektura noong Mayo 1794. Gidawat niya ug gisugdan ang iyang mga lektura kaniadtong Mayo 1794. Na may pambihirang sigasig, ipinaliwanag niya ang kanyang sistema ng transcendental idealism . Uban ang talagsaong kadasig, iyang gisaysay ang iyang sistema sa transcendental idealism . Ang kanyang tagumpay ay kaagad. Ang iyang kalampusan diha-diha dayon. Napakahusay siya bilang isang lektor dahil sa kasigasig at lakas ng kanyang pagkatao. Nakabig siya isip usa ka lektur tungod sa pagkugi sa kusog sa iyang pagkatawo. Ang mga araling ito ay nai-publish sa ilalim ng pamagat Ang Vocation ng Scholar ( Einige Vorlesungen uber die Bestimmung des Gelehrten ). Kini nga mga lektura sa ulahi gimantala sa ulohanAng Vocation sa Scholar ( Einige Vorlesungen uber die Bestimmung des Gelehrten ). Ibinigay niya ang kanyang sarili sa matinding paggawa, at isang sunud-sunod na mga gawa ang lumitaw. Gitugyan niya ang iyang kaugalingon ngadto sa grabe nga produksiyon, ug ang sunud-sunod nga mga buhat sa wala madugay nagpakita. Matapos na maapektuhan ang ilang mga bagyong pang-akademiko, sa wakas ay tinanggal si Fichte mula sa Unibersidad ng Jena noong 1799 para sa ateismo. Pagkahuman sa pag-ulan sa daghang mga unos sa akademiko, si Fichte sa katapusan gibiyaan gikan sa University of Jena sa 1799 alang sa ateyismo. Inakusahan niya ito noong 1798 pagkatapos mailathala ang sanaysay na Ueber den Grund unsers Glaubens an eine gottliche Weltregierung (Sa Ground of Our Belief in a Divine World-Governance), na isinulat bilang tugon sa sanaysay ni Friedrich Karl Forberg Pag-unlad ng Konsepto ng Relihiyon, sa kanyang Philosophical Journal . Giakusahan niya kini sa 1798 pagkatapos i-publish ang sanaysay na Ueber den Grund unsers Glaubens an eine gottliche Weltregierung (On the Ground of Our Belief in a Divine World-Governance), nasulat bilang tubag sa sanaysay ni Friedrich Karl Forberg Pag-uswag sa Konsepto sa Relihiyon, sa iyang Philosophical Journal . Para kay Fichte, ang Diyos ay dapat na isinalin lalo na sa mga salitang moral: ang pamumuhay at mabisang kumikilos ng kaayusang moral ay ang Diyos mismo. Alang kang Fichte, ang Diyos kinahanglan nga ipamatuud sa mga pamatasan sa moralidad: ang buhi ug mabungahon nga nagalihok nga kahusay sa moral mao ang iyang kaugalingon nga Diyos. Hindi namin hinihiling ang ibang Diyos, o hindi natin mahahawakan ang iba pang (Sa Ground of Our Belief in a Divine World- Pamamahala ). Wala kami magkinahanglan og lain nga Diyos, o dili usab kita makasabot sa bisan kinsa (Sa Ground of Our Belief in a Divine World- Pangagamhanan ). Hindi mapigilan ni Fichte na Apela sa Publiko (upang mag-publish ng isang bukas na sulat kung saan siya ay nagkakapantay ng pilosopiya sa pangkalahatan at transkendental na pilosopiya ni Fichte partikular na sa nihilism . Ang pagkugi ni Fichte nga Apila sa Publiko (aron ipatik ang usa ka bukas nga sulat diin iyang gipakubkob ang pilosopiya sa kinatibuk-an ug ang pilosopiya nga transcendental ni Fichte labi na sa nihilism . Dahil ang lahat ng mga estado ng Aleman maliban kay Prussia ay sumali sa sigaw laban kay Fichte, napilitan siyang pumunta sa Berlin. Doon niya iniugnay ang kanyang sarili sa Schlegels, Schleiermacher , Schelling at Tieck . Sanglit ang tanan nga estado sa Aleman gawas sa Prussia nag-uban sa pagsinggit batok sa Fichte, napugos siya nga moadto sa Berlin. Didto nakig-uban siya sa mga Schlegels, Schleiermacher , Schelling ug Tieck . Noong Abril 1800, sa pamamagitan ng pagpapakilala ng Hungarian na manunulat na si Ignaz Aurelius Fessler , sinimulan siya sa Freemasonry sa Lodge Pythagoras ng Blazing Star kung saan siya ay nahalal na menor de edad na warden. Niadtong Abril 1800, pinaagi sa pagpaila sa magsusulat sa Hungarian nga si Ignaz Aurelius Fessler , gisugdan siya sa Freemasonry sa Lodge Pythagoras sa Blazing Star diin siya napili nga menor de edad nga warden. Sa una si Fichte ay isang mainit na admirer ng Fessler, at itinapon upang tulungan siya sa kanyang iminungkahing reporma sa Masonic. Sa sinugdanan si Fichte usa ka mainit nga adhikain sa Fessler, ug gihunahuna aron matabangan siya sa iyang gisugyot nga reporma sa Masonic. Ngunit kalaunan ay naging mapait na kalaban niya si Fessler. Apan sa ulahi nahimo siyang mapait nga kontra ni Fessler. Ang kanilang kontrobersya ay nakakaakit ng pansin sa Freemason. Ang ilang kontrobersiya nakapainteres sa daghang Freemason. Iniharap ni Fichte ang dalawang lektura sa pilosopiya ng Masonry sa parehong panahon bilang bahagi ng kanyang trabaho sa pagbuo ng iba't ibang mas mataas na degree para sa lodge sa Berlin. Gipakita ni Fichte ang duha nga mga leksyon sa pilosopiya sa Masonry sa parehas nga panahon ingon nga bahin sa iyang trabaho sa pagpauswag sa lainlaing mga taas nga degree alang sa balay sa Berlin. Si Johann Karl Christian Fischer, isang mataas na opisyal ng Grand Orient , ay naglathala ng mga lektura noong 1802/03 sa dalawang volume sa ilalim ng pamagat na Philosophy of Freemasonry: Mga Sulat kay Konstant ( Philosophie der Maurerei. Briefe isang Konstant ), kung saan tinukoy ni Konstant isang kathang-isip na di-Mason. Si Johann Karl Christian Fischer, usa ka hataas nga opisyal sa Grand Orient , nagpatik sa mga lecture kaniadtong 1802/03 sa duha nga mga volume sa ulohan nga Pilosopiya sa Freemasonry: Mga Sulat sa Konstant ( Philosophie der Maurerei. Briefe usa ka Konstant ), kung diin gihisgotan ni Konstant usa ka tin-aw nga dili-Mason. Noong Nobyembre 1800, inilathala ni Fichte ang The closed Commercial State: A Philosophical Sketch bilang isang Appendix sa Doktrina ng Tama at isang Halimbawa ng isang Hinaharap na Politiko. Niadtong Nobyembre 1800, gipatik ni Fichte ang The Ditutup Komersyal nga Estado: Usa ka Pilosopikal nga Sketch ingon usa ka Apendise sa Doktrina sa Matarung ug Usa ka Panig-ingnan sa Usa ka Politika sa Umaabot. Noong 1805, siya ay hinirang sa isang propesyon sa Unibersidad ng Erlangen . Niadtong 1805, siya gitudlo sa usa ka propesor sa Unibersidad sa Erlangen . Ang Labanan ng Jena-Auerstedt noong 1806, kung saan Napoleonganap na dinurog ang hukbo ng Prussian, pinalayas siya sa Konigsberg sa loob ng isang panahon, ngunit bumalik siya sa Berlin noong 1807 at ipinagpatuloy ang kanyang akdang pampanitikan. Ang Gubat sa Jena-Auerstedt kaniadtong 1806, diin Napoleonbug-os nga gidugmok ang kasundalohan sa Prussia, gipalayas siya sa Konigsberg sulod sa usa ka panahon, apan mibalik siya sa Berlin kaniadtong 1807 ug gipadayon ang iyang kalihokan sa literatura. Matapos ang pagbagsak ng Holy Roman Empire , kung saan nag-resign ang mga southern southernities bilang mga estado ng miyembro at naging bahagi ng isang pangangalaga sa Pransya, inihatid ni Fichte ang tanyag na Mga Address sa German Nation ( Reden an die deutsche Nation , 1807-1808) na nagtangka upang tukuyin ang German Nation, at gumabay sa pag-aalsa laban kay Napoleon. Pagkahuman sa pagbagsak sa Holy Roman Empire , kung diin ang mga punoan nga mga lugar sa habagatang southern nga mi-resign sa mga estado nga myembro ug nahimo nga bahin sa usa ka panalipdan sa Pransya, gipadangat ni Fichte ang bantog nga Mga Address sa German Nation ( Reden an die deutsche Nation , 1807-1808) nga misulay ipasabut ang Aleman nga Nasud, ug gigiyahan ang pag-alsa kontra Napoleon. Siya ay naging isang propesor sa bagong Unibersidad ng Berlin, na itinatag noong 1810. Nahimo siyang propesor sa bag-ong Unibersidad sa Berlin, gitukod kaniadtong 1810. Sa pamamagitan ng mga boto ng kanyang mga kasamahan si Fichte ay nagkakaisa na nahalal ng rektor nito sa susunod na taon. Pinaagi sa mga boto sa iyang mga kauban nga si Fichte nagkahiusa nga napili nga rektor niini sa nagsunod nga tuig. Ngunit, sa sandaling muli, ang kanyang kawalang-sigla at pagpapabago ng sigasig ay humantong sa alitan, at siya ay nagbitiw sa 1812. Apan, sa makausa pa, ang iyang pagkamainantuson ug pagbag-o nga kasibot miresulta sa pagkabingkil, ug siya ning-resign sa 1812. Ang kampanya laban kay Napoleon ay nagsimula, at ang mga ospital sa Berlin ay agad na puno ng mga pasyente. Ang kampanya kontra Napoleon nagsugod, ug ang mga ospital sa Berlin sa wala madugay puno sa mga pasyente. Ang asawa ni Fichte ay nakatuon sa kanyang sarili sa pag-aalaga at nahuli ang isang mabait na lagnat. Ang asawa ni Fichte nagpahinungod sa iyang kaugalingon sa pag-atiman sa bata ug nakuhaan usa ka mahiyason nga hilanat. Tulad ng siya ay gumaling, siya mismo ay nasaktan. Ingon nga siya naulian, siya mismo nasamaran. Namatay siya ng typhus noong 1814 sa edad na 51. Namatay siya sa typhus kaniadtong 1814 sa edad nga 51. Ang kanyang anak na si Immanuel Hermann Fichte (18 Hulyo 1796 - 8 Agosto 1879), ay gumawa din ng kontribusyon sa pilosopiya . Ang iyang anak nga si Immanuel Hermann Fichte (18 Hulyo 1796 - 8 Agosto 1879), mihimo usab mga kontribusyon sa pilosopiya . Nagtalo ang mga kritiko ni Fichte na ang kanyang paggaya sa mahirap na istilo ng Kant ay nagawa ng mga gawa na halos hindi matalino. Ang mga kritiko ni Fichte nangatarungan nga ang iyang pagsundog sa lisud nga istilo sa Kant naghimo og mga buhat nga halos dili masabtan. Hindi siya nag-aalangan sa pag-aalsa sa kanyang sarili sa kanyang mahusay na kasanayan sa anino at malaswa, sa pamamagitan ng madalas na pagsabi sa kanyang mga mag-aaral, na 'may isang tao lamang sa buong mundo na lubos na maunawaan ang kanyang mga akda; at kahit na siya ay madalas na nawala upang sakupin ang kanyang tunay na kahulugan. Wala niya pagduha-duha sa pagpahimulos sa iyang kaugalingon sa iyang dako nga kahanas sa anino ug dili mailhan, pinaagi sa kanunay nga pagsulti sa iyang mga tinon-an, nga 'adunay usa ra ka tawo sa kalibutan nga hingpit nga makasabut sa iyang mga sinulat; ug bisan siya kanunay nga nawala aron sakupon ang iyang tinuud nga kahulugan. Sa kabilang dako, kinilala ni Fichte ang kahirapan, ngunit pinagtalo na ang kanyang mga gawa ay malinaw at malinaw sa mga nagsisikap na mag-isip nang walang pag-iingat at mga pagkiling. Sa laing bahin, giila ni Fichte ang kalisud, apan nangatarungan nga ang iyang mga buhat tin-aw ug transparent sa mga nagtinguha sa paghunahuna nga walaÕy mga pagpalaglag ug pagpihig. Hindi itinataguyod ni Fichte ang argumento ni Kant para sa pagkakaroon ng noumena , ng mga bagay sa kanilang sarili, ang supra-makatuwirang katotohanan na lampas sa direktang pananaw ng tao. Wala gisuportahan ni Fichte ang argumento ni Kant alang sa paglungtad sa noumena , sa mga butang sa ilang mga kaugalingon, ang supra-makahunahuna nga kamatuoran nga walaÕy direktang pagsabot sa tawo. Nakita ni Fichte ang mahigpit at sistematikong paghihiwalay ng mga bagay sa kanilang sarili ( noumena ) at mga bagay bilang lumilitaw sa amin ( phenomena ) bilang isang paanyaya sa pag- aalinlangan . Nakita ni Fichte ang mabaskog ug sistematiko nga pagbulag sa mga butang sa ilang kaugalingon ( noumena ) ug mga butang ingon kini makita sa amon (mga katingad-anan ) ingon usa ka pagdapit sa pagduhaduha . Sa halip na anyayahan ang pag-aalinlangan, ginawa ni Fichte ang radikal na mungkahi na dapat nating itapon ang paniwala ng isang mundo ng noumenal at tanggapin na ang kamalayan ay walang saligan sa isang tinatawag na totoong mundo. Sa baylo nga imbitahon ang pagduhaduha, gihimo ni Fichte ang sugyot sa radikal nga kinahanglan naton itugyan ang ideya sa usa ka kalibutan nga bag-ong kalibutan ug dawaton nga ang panimuot walaÕy saligan sa gitawag nga tinuod nga kalibutan. Sa katunayan, nakamit ni Fichte ang katanyagan para sa nagmula sa argumento na ang kamalayan ay hindi saligan sa anumansa labas ng kanyang sarili. Sa tinuud, nakuha ni Fichte ang kabantog sa sinugdanan sa argumento nga ang panimuot wala gipasukad sa bisan unsang butanggawas sa iyang kaugalingon. Ang kamangha-manghang mundo tulad nito, ay nagmula sa kamalayan sa sarili; ang aktibidad ng ego; at kamalayan sa moral. Ang katingad-ang kalibutan nga ingon niini, naggikan sa pagkahunahuna sa kaugalingon; ang kalihokan sa ego; ug moral nga pagkahibalo. Ang kanyang mag-aaral (at kritiko), Arthur Schopenhauer , ay nagsulat: Si Fichte na, dahil ang bagay-in-mismo ay na-discredited, kaagad naghanda ng isang sistema nang walang anumang bagay-sa-sarili. Ang iyang estudyante (ug kritiko), Arthur Schopenhauer , nagsulat: Si Fichte kinsa, tungod kay ang butang-sa-kaugalingon nga nahisalaag, gilayon nga nag-andam usa ka sistema nga walaÕy bisan unsang butang-sa-kaugalingon. Dahil dito, tinanggihan niya ang pag-aakala ng anumang bagay na hindi sa pamamagitan at sa pamamagitan lamang ng ating kinatawan , at sa gayon hayaan ang alam na paksa ay lahat sa lahat o sa anumang rate ay gumawa ng lahat mula sa sarili nitong mga mapagkukunan. Tungod niini, gisalikway niya ang pag-isip sa bisan unsang butang nga dili pinaagi ug pinaagi lamang sa atong pagrepresentar , ug busa himoa nga ang nahibal-an nga hilisgutan nga ang tanan sa tanan o sa bisan unsang kadaghan naghimo sa tanan gikan sa kaugalingon nga mga kahinguhaan. Para sa layuning ito, siya ay kaagad na umalis kasama ang mahahalaga at pinaka-karapat-dapat na bahagi ng doktrina ng Kantian , ang pagkakaiba sa pagitan ng isang priori at isang posteriori at sa gayon ay sa pagitan ng kababalaghan at bagay-sa-sarili. Alang sa kini nga katuyoan, siya sa gilayon nawala gikan sa hinungdanon ug labi ka dalayegon nga bahin sa doktrina sa Kantian , ang kalainan tali sa usa ka priori ug usa ka posteriori ug sa ingon nga tali sa panghitabo ug butang-sa-kaugalingon. Sapagkat ipinahayag niya ang lahat na maging isang priori, natural nang walang anumang katibayan para sa tulad ng isang napakalaking pagsasaalang-alang; sa halip ng mga ito, nagbigay siya ng mga sopistikasyon at kahit na mga mabaliw na sham demonstrations na ang kamangmangan ay itinago sa ilalim ng mask ng kalabasan at ng hindi pagkakaunawaan na maaaring lumitaw mula rito. Kay iyang gipahayag ang tanan nga usa ka hinungdan, natural nga walaÕy bisan unsang ebidensya alang sa ingon usa ka kaayo nga pag-angkon; sa baylo niini, gihatagan niya ang mga pagyagayaga ug bisan ang mga buang nga nagpakitang kaulaw kansang kabuangan gitago sa ilawom sa maskara sa kabug-at ug sa dili masabtan nga katalagman nga naggikan gikan niini. Dagdag pa rito, siya inapela ng buong tapang at hayagang sa intelektwal na Swersey , iyon ay, talagang inspirasyon . Ang aming buong edad ay nasasabik sa isang pormal na pagsusumikap. Dugang pa, nangamuyo siya nga maisugon ug hayag sa intuwisyon sa intelektwal , nga mao, sa tinuud nga pagdasig . Ang atong tibuuk nga edad nahutdan og pormal nga pagpaningkamot. Ito ang humantong sa amin na huwag pansinin ang pagiging katutubo at upang bigyang-diin ang simetriko na kagandahan, mas gusto ang maginoo kaysa sa taimtim na relasyon sa lipunan. Mao kini ang hinungdan nga dili naton ibaliwala ang kasabotan ug ipasiugda ang symmetrical nga katahom, nga mas gusto ang kombensyon imbis nga sinsero nga relasyon sa sosyal. Ito ay buong pagsusumikap na ipinapahiwatig ng - upang gamitin ang mga salita ng isa pang may-akda - ang mga pagtatangka ni Fichte at ang iba pang mga pilosopo na magtayo ng mga sistema sa pamamagitan ng talino ng pag-iisip at pagtatangka ni Robespierre na gawin ito sa tulong ng guillotine; ito ang nakakatugon sa atin sa mga daloy ng mga talata ng paru-paro ng ating mga makata at sa musika ng Auber, at sa wakas, ito ang gumagawa ng maraming mga rebolusyon sa mundo pampulitika. Kini ang tibuuk nga paningkamot nga gisimbolo - sa paggamit sa mga pulong sa lain nga tagsulat - ang pagsulay ni Fichte ug uban pang mga pilosopo nga magtukod mga sistema pinaagi sa kaigmat sa hunahuna ug sa pagsulay ni Robespierre nga buhaton kini sa tabang sa guillotine; kini ang nakatagbo kanato sa mga nag-agay nga mga bersikulo sa butterfly sa among mga magbabalak ug sa musika ni Auber, ug sa katapusan, kini ang naghimo sa daghang mga pag-alsa sa kalibutan sa politika. Sumasang-ayon ako ng perpektong sa buong pagsisikap na kumapit upang mabuo, kung paano ito patuloy na maging daluyan kung saan mayroon tayong ideya, ngunit hindi ito dapat kalimutan na ito ay ang ideya na dapat matukoy ang form, hindi ang form na tumutukoy sa ideya. Nahiuyon ako nga hingpit sa bug-os nga paningkamot nga magpadayon aron maporma, ingon nga kini nagpadayon nga usa ka medium diin kita adunay ideya, apan dili kini angay kalimtan nga kini ang ideya nga kinahanglan magtino sa porma, dili ang porma nga nagtino sa ideya. Dapat nating tandaan na ang buhay ay hindi isang bagay na abstract ngunit isang bagay na sobrang indibidwal. Kinahanglan nga hinumduman naton nga ang kinabuhi dili usa ka butang nga abstract apan usa ka butang nga labi ka indibidwal. Hindi natin dapat kalimutan na, halimbawa, mula sa isang posisyon ng pagiging makataong henyo, ang anyo ay walang anuman kundi ang pagkakaroon ng ideya sa mundo, at ang gawain ng pagmuni-muni ay lamang upang siyasatin kung nakuha o hindi ang ideya. Dili naton dapat kalimtan nga, pananglitan, gikan sa posisyon sa pagdali sa henyo henyero, ang porma walaÕy lain gawas sa paglungtad sa ideya sa kalibutan, ug nga ang buluhaton sa pagpamalandong mao ra ang pagsusi kung nakuha ba o dili ang ideya. Ang maayos na kaukulang anyo. Ang hustong katumbas nga porma. Isipin na ang isang tao na matagal nang nahawa sa modus na pamumuhay ng Greek ay nakakuha ng paraan upang ayusin ang isang gusali sa estilo ng Greek at isang pagtatatag ng sambahayan ng Gresya - kung hindi man siya nasiyahan ay lubos na may problema, o mas gusto niya sa ibang paraan dahil lamang sa hindi niya sapat na pagsubok ang kanyang sarili at ang sistema kung saan siya nakatira. Hunahunaa nga ang usa ka tawo nga dugay na nga nahadlok sa pamaagi sa kinabuhi nga Griego nakakuha mga paagi aron mahikay ang usa ka bilding sa estilo nga Greek ug usa ka katukuran sa panimalay sa Gresya - kung dili ba siya matagbaw nga adunay problema kaayo, o gusto niya sa dili madugay tungod lang kay wala pa siya igo nga gisulayan ang iyang kaugalingon ug ang sistema diin siya nagpuyo. Ang form ay hindi batayan ng buhay, ngunit ang buhay ang batayan ng anyo. Ang porma dili sukaranan sa kinabuhi, apan ang kinabuhi ang sukaranan sa porma. Ang bahaging ito ay nangangailangan ng karagdagang mga pagsipi para sa pag- verify . Ang kini nga seksyon nanginahanglan dugang nga mga panipi alang sa pag-verify . Mangyaring makatulong na mapagbuti ang artikulong ito sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga pagsipi sa maaasahang mga mapagkukunan . Palihug tabangi ang pagpalambo sa kini nga artikulo pinaagi sa pagdugang mga pagsulti sa mga kasaligan nga gigikanan . Ang hindi materyal na materyal ay maaaring hinamon at alisin. Ang dili materyal nga materyal mahimong mahagiton ug kuhaon. Sa Foundations of Natural Right (1797), nagtalo si Fichte na ang pagiging malay sa sarili ay isang sosyal na kababalaghan - isang mahalagang hakbang at marahil ang unang malinaw na hakbang na ginawa sa direksyon na ito ng modernong pilosopiya. Sa Foundations of Natural Right (1797), gisugyot ni Fichte nga ang pagkahunahuna sa kaugalingon usa ka kahimtang sa sosyal - usa ka hinungdanon nga lakang ug tingali ang unang tin-aw nga lakang nga gihimo sa kini nga direksyon pinaagi sa modernong pilosopiya. Para sa Fichte, isang kinakailangang kondisyon ng bawat kamalayan ng bawat paksa ay ang pagkakaroon ng iba pang mga nakapangangatwiran na paksa. Alang kang Fichte, usa ka kinahanglanon nga kahimtang sa matag pagkahibalo sa kaugalingon sa kaugalingon nga hilisgutan mao ang pagkaanaa sa ubang mga pangatarungan nga mga hilisgutan. Ang iba pa ay tumatawag o tinawag ( fordern auf ) ang paksa o sarili mula sa kawalan ng malay nito at sa isang kamalayan ng sarili bilang isang malayang indibidwal. Kini ang uban nagtawag o nagpatawag ( fordern auf ) ang hilisgutan o kaugalingon nga walaÕy panimuot ug nahibal-an ang kaugalingon ingon usa ka gawasnon nga tawo. Ang Fichte ay nagmula mula sa pangkalahatang prinsipyo na ang I ( das Ich ) ay dapat magpakabuti ng sarili bilang isang indibidwal upang ma-positibo ( setzen ) ang kanyang sarili, at upang mapakinabangan ang sarili bilang isang indibidwal, dapat itong kilalanin ang sarili sa isang pagtawag o tawag ( Aufforderung ) ng iba pang mga libreng indibidwal (mga) - tinawag na limitahan ang sariling kalayaan sa paggalang sa kalayaan ng iba. Ang Fichte naggikan sa kinatibuk-ang baruganan nga ang I ( das Ich ) kinahanglan mag-positibo sa iyang kaugalingon ingon usa ka indibidwal aron mag-positibo ( setzen ) sa iyang kaugalingon, ug aron mapamatud-an ang iyang kaugalingon ingon usa ka indibidwal, kinahanglan nga mailhan ang kaugalingon sa usa ka pagtawag o pagtawag ( Aufforderung ) sa ubang mga libreng tawo (mga) - gitawag aron limitahan ang kaugalingon nga kagawasan gawas sa pagtahod sa kagawasan sa uban. Ang parehong kondisyon ay nalalapat sa iba sa pag-unlad. Ang parehas nga kondisyon magamit sa uban sa paglambo. Mutual recognition ( gegenseitig anerkennen ) ng taong may isip ay isang kalagayan na kailangan para sa mga indibidwal I. Mutual nga pag-ila ( gegenseitig anerkennen ) sa pangatarungan nga mga indibidwal mao ang usa ka kahimtang nga gikinahanglan alang sa tagsa-tagsa nga I. Ang argument para sa intersubjectivity ang sentro ng kuru-kuro ng selfhood binuo saAng mga pundasyon ng Agham ng Kaalaman. Ang argumento sa intersubjectivity mao ang sentro sa pagpanamkon sa selfhood naugmad diha sa mgaAng mga pundasyon sa Agham sa Kahibalo. Ang kamalayan ni Fichte sa sarili ay nakasalalay sa paglaban o isang tseke ng isang bagay na nauunawaan bilang hindi bahagi ng sarili pa ay hindi agad mailalarawan sa isang partikular na pandama sa pandamdam. Ang kaamgohan ni Fichte sa kaugalingon nagdepende sa pagsukol o usa ka pagsusi sa usa ka butang nga masabtan nga dili bahin sa kaugalingon bisan pa wala dayon isulat sa usa ka piho nga panghunahuna sa panimuot. Sa kanyang huling 1796Ð99 na lektura (ang kanyang Nova methodo ), isinama ito ni Fichte sa kanyang binagong paglalahad ng mga pundasyon ng kanyang sistema, kung saan ang mga panawagan ay nasa lugar nito kasabay ng orihinal na pakiramdam, na tumatagal ng lugar ng naunang Anstoss (tingnan sa ibaba) bilang isang limitasyon sa ganap na kalayaan at isang kondisyon para sa positing ng I. Sa iyang ulahi nga 1796Ð99 nga lektura (ang iyang Nova methodo ), gisagol kini ni Fichte sa iyang giusab nga presentasyon sa mga patukoranan sa iyang sistema, kung diin ang mga pagtawag naa sa lugar tupad sa orihinal nga pagbati, nga nagpuli sa una nga Anstoss (tan-awa sa ubos) ingon usa ka limitasyon sa hingpit nga kagawasan ug usa ka kondisyon alang sa pagpahimutang sa AK. Inilalagay ko ang sitwasyong ito para sa sarili. Ang posibilidad ko nga kini nga kahimtang alang sa iyang kaugalingon. Ang posit ay hindi nangangahulugang 'lumikha' ng mga bagay ng kamalayan. Ang positibo wala ipasabut sa 'paghimo' sa mga butang nga adunay panimuot. Ang prinsipyo na pinag-uusapan ay nagsasaad lamang na ang kakanyahan ng isang ako ay namamalagi sa pagpapalagay ng pagkakakilanlan sa sarili, ibig sabihin, ang kamalayang iyon ay nagtatakda ng kamalayan sa sarili. Ang prinsipyo nga gipangutana nga yano nag-ingon nga ang lintunganay sa usa ako nahibal-an sa pagpahayag sa pagkilala sa kaugalingon, sa ato pa, kana nga panimuot nagdumala sa pagkahunahuna sa kaugalingon. Ang ganitong kagyat na pagkakakilanlan sa sarili ay hindi maiintindihan bilang isang sikolohikal na katotohanan, o isang pagkilos o aksidente ng ilang dating umiiral na sangkap o pagkatao. Ito ay isang aksyon ng I, ngunit ang isa na magkapareho sa pagkakaroon ng parehong I. Ang ingon ka dali nga pagkilala sa kaugalingon dili mahibal-an ingon usa ka sikolohikal nga kamatuoran, o usa ka buhat o aksidente sa pipila nga kaniadto adunay usa ka butang. Kini usa ka aksyon sa I, apan ang usa nga parehas nga adunay sama niini nga I. Sa teknikal na terminolohiya ng Fichte, ang orihinal na pagkakaisa ng kamalayan sa sarili ay isang aksyon at produkto ng parehong ako, bilang isang katotohanan at / o kumilos ( Thathandlung ; Modern German : Tathandlung), isang pagkakaisa na itinataguyod at napapaloob sa loob ng bawat katotohanan at bawat kilos ng empirikal na kamalayan, bagaman hindi ito lilitaw tulad nito. Sa teknikal nga terminolohiya sa Fichte, ang orihinal nga panaghiusa sa pagkahunahuna sa kaugalingon usa ka aksyon ug produkto sa parehas nga ako, ingon usa ka kamatuoran ug / o molihok ( Thathandlung ; Modernong Aleman : Tathandlung), usa ka panaghiusa nga gipasiugdahan ug gilangkuban sa sulod sa matag kamatuuran ug matag lihok sa empirikal nga panimuot, bisan kung dili kini makita sama sa ingon. Maaari ko lamang i-positibo ang sarili nito bilang limitado. Bukod dito, hindi rin nito mai-positibo ang sarili nitong mga limitasyon, sa kahulugan ng paggawa o paglikha ng mga limitasyong ito. Ang hangganan ay hindi ako maaaring maging batayan ng sarili nitong pagiging kabaitan. Ang mahimo ko nga mahimoÕg positibo lamang ingon kaugalingon nga limitado. Dugang pa, dili kini mahimoÕg magbag-o sa kaugalingon nga mga limitasyon, sa kahulugan nga makahimo o paghimo kini nga mga limitasyon. Ang katapusan nga dili ako mahimong basihan sa kaugalingon nga pagkamatuud. Sa halip, para kay Fichte, kung ang I ay ang magbubunga mismo, dapat itong simpleng tuklasin ang sarili upang maging limitado, isang pagtuklas na si Fichte ay kumikilala bilang isang salpok, repulse, o paglaban ( Anstoss ; Modern German: Anstob) sa malayang praktikal na aktibidad ng I. Hinuon, alang sa Fichte, kung ako ang magbag-o sa iyang kaugalingon, kinahanglan nga madiskobrehan ang iyang kaugalingon nga limitado, usa ka pagdiskubre nga si Fichte ang nagpaila ingon usa ka salabutan, repulse, o resistensya ( Anstoss ; Modernong Aleman: Anstob) sa libre nga praktikal nga kalihokan sa I. Ang gayong isang orihinal na limitasyon ng I ay, gayunpaman, isang limitasyon para lamang sa hindi ko gaanong bilang paglalagay ko ito bilang isang limitasyon. Bisan pa, ang usa ka orihinal nga limitasyon sa ako mao, bisan pa, usa ka limitasyon alang sa ako lamang nga ingon sa pagpakita nga kini ingon usa ka limitasyon. Ginagawa ko ito, ayon sa pagsusuri ni Fichte, sa pamamagitan ng pag-post ng sarili nitong limitasyon, una, bilang isang pakiramdam lamang, kung gayon bilang isang pandamdam, kung gayon bilang isang intuwisyon ng isang bagay, at sa wakas bilang isang tawag ng ibang tao. Gibuhat ko kini, sumala sa pag-analisar ni Fichte, pinaagi sa pagpadala sa kaugalingon nga limitasyon, una, ingon usa lamang ka pagbati, unya ingon usa ka pagbati, unya ingon usa ka intuition sa usa ka butang, ug sa katapusan ingon usa ka pagtawag sa us aka tawo. Ang Anstoss sa gayon ay nagbibigay ng mahahalagang impetus na unang nagtuturo sa paggalaw sa buong kumplikadong tren ng mga aktibidad na sa wakas ay nagreresulta sa aming nakakamalay na karanasan sa ating sarili at sa iba bilang mga empirical na indibidwal at ng mundo sa paligid natin. Sa ingon gihatagan sa Anstoss ang hinungdanon nga impetus nga una nga nag-agda sa tibuuk nga komplikado nga tren sa mga kalihokan nga sa katapusan nagresulta sa atong nahunahunaan nga kasinatian sa kaugalingon ug sa uban ingon mga empirical nga mga indibidwal ug sa kalibutan nga naglibot kanato. Bagaman ang Anstoss ay gumaganap ng isang katulad na papel na ginagampanan ng sarili sa pilosopiya ng Kantian , hindi tulad ng Kant, ang Fichte's Anstoss ay hindi isang bagay na dayuhan sa I. Sa halip, ito ay nangangahulugang ang orihinal na pagtatagpo ng I sa sarili nitong kagalingan. Bisan kung ang Anstoss adunay usa ka parehas nga papel sama sa gibuhat sa kaugalingon sa pilosopiya sa Kantian , dili sama sa Kant, ang Fichte's Anstoss dili usa ka butang nga lahi sa I. Sa baylo, gipasabut niini ang orihinal nga pagtagbo sa I nga adunay kaugalingon nga katahom. Sa halip na i-claim na ang hindi-I ( das Nicht-Ich ) ay ang dahilan o saligan ng Anstoss , sinabi ni Fichte na hindi-ako ay na-posite ng I upang maipaliwanag sa sarili ang Anstossupang magkaroon ng kamalayan ng Anstoss . Imbis nga mag-angkon nga ang dili-I ( das Nicht-Ich ) ang hinungdan o hinungdan sa Anstoss , si Fichte nangatarungan nga dili-ako ang gihangyo sa ako aron ipatin-aw sa kaugalingon ang Anstossaron mahunahuna ang Anstoss . Ang Wissenschaftslehre ay nagpapakita na ang Anstoss ay dapat mangyari kung darating ang kamalayan sa sarili ngunit hindi maipaliwanag ang totoong paglitaw ng Anstoss . Gipakita sa Wissenschaftslehre nga kinahanglan mahitabo ang Anstoss kung adunay nahunahunaan sa kaugalingon apan dili makapasabut sa tinuud nga pagkahitabo sa Anstoss . May mga limitasyon sa kung ano ang maaaring asahan mula sa isang priori pagbabawas ng karanasan, at ito, para sa Fichte, na pantay na nalalapat sa transcendental na pilosopiya ni Kant. Adunay mga limitasyon sa mahimo paabuton gikan sa usa ka pagkunhod sa kasinatian sa priori, ug kini, alang sa Fichte, parehas nga magamit sa pilosopiyang pilosopiya ni Kant. Ayon kay Fichte, maipaliwanag ng pilosopiya ng pilosopiya na ang mundo ay dapat magkaroon ng puwang, oras, at pagiging sanhi, ngunit hindi nito maipaliwanag kung bakit ang mga bagay ay may partikular na makatotohanang mga katangian na mayroon sila o kung bakit ako ang nagpapasyang indibidwal kaysa sa iba. Sumala ni Fichte, mahimo nga ipatin-aw sa pilosopiya nga transcendental nga ang kalibutan kinahanglan adunay wanang, oras, ug hinungdan, apan dili kini makapangutana kung ngano nga ang mga butang adunay partikular nga mahibal-an nga mga kabtangan nga nahinabo nila o ngano nga ako kini nga determinado nga indibidwal kaysa usa. Ito ay isang bagay na kailangan ko lang matuklasan nang sabay-sabay na nadiskubre nito ang sariling kalayaan, at sa katunayan, ay isang kondisyon para sa huli. Kini usa ka butang nga kinahanglan nako mahibal-an sa parehas nga oras nga nadiskubrehan ang kaugalingon nga kagawasan, ug sa tinuud, usa ka kondisyon alang sa ulahi. Iminungkahi ni Dieter Henrich (1966) na si Fichte ay lumipat sa kabila ng isang mapanimdim na teorya ng kamalayan. Gisugyot ni Dieter Henrich (1966) nga si Fichte nakahimo sa paglihok sa unahan sa usa ka mapanagway nga teorya sa panimuot. Ayon kay Fichte, ang sarili ay dapat na magkaroon ng ilang paunang pagkakakilala sa kanyang sarili, na independiyenteng ng kilos ng pagmuni-muni (walang bagay na dumating sa kamalayan maliban sa ilalim ng kondisyon na alam ko ang aking sarili, ang malay na paksa. Ang ideyang ito ay tinawag ni Henrich na orihinal na pananaw ni Fichte . Sumala ni Fichte, ang kaugalingon kinahanglan nga adunay una nga kaila sa iyang kaugalingon, nga independente sa buhat sa pagpamalandong (walaÕy butang nga moabut sa pagkahibalo gawas sa ilalum sa kondisyon nga nahibal-an ko ang akong kaugalingon, ang nahunahuna nga hilisgutan. Kini nga ideya mao ang gitawag ni Henrich nga orihinal nga pagsabut ni Fichte . Sa pagitan ng Disyembre 1807 at Marso 1808, si Fichte ay nagbigay ng isang serye ng mga aralin tungkol sa bansang Aleman at ang kultura at wika nito, na nag-proyekto ng uri ng pambansang edukasyon na inaasahan niyang itaas ito mula sa kahihiyan ng pagkatalo nito sa mga kamay ng Pranses. Sa taliwala sa Disyembre 1807 ug Marso 1808, si Fichte naghatag usa ka serye sa mga leksyon bahin sa nasud nga Aleman ug ang kultura ug sinultian, nga nag-proyekto sa klase nga edukasyon sa nasyon nga iyang gilauman nga mapataas gikan sa pagpaubos sa kapildihan niini sa mga kamot sa mga Pranses. Ang pagkakaroon ng isang tagasuporta ng Rebolusyonaryong Pransya, si Fichte ay naging dismayado sa pamamagitan ng 1804 habang ang mga hukbo ni Napoleon ay sumulong sa Europa, sinakop ang mga teritoryo ng Aleman, hinuhubaran ang mga ito ng kanilang mga hilaw na materyales at nasakop ang mga ito sa dayuhang pamamahala. Ingon nga usa ka tigpaluyo sa Rebolusyonaryong Pransya, si Fichte nahigawad sa 1804 samtang ang mga kasundalohan ni Napoleon miuswag sa Europa, gisakop ang mga teritoryo sa Aleman, gikuha ang ilang hilaw nga materyales ug gisakup sila sa pagmando sa langyaw. Naniniwala siya na mananagot ang Alemanya na magdala ng mga birtud ng Rebolusyong Pranses sa hinaharap. Nagtuo siya nga ang Aleman mahimong responsable sa pagdala sa mga hiyas sa French Revolution sa umaabot. Bukod dito, ang kanyang nasyonalismo ay hindi napukaw ng pagkatalo at pagkahiya ng militar ng Prussian, sapagkat ang mga ito ay hindi pa naganap, ngunit nagresulta mula sa kanyang sariling makataong pilosopiya. Dugang pa, ang iyang nasyonalismo wala mapukaw sa kapildihan sa militar ug pagpaubos sa Prussian, kay wala pa kini nahinabo, apan naggikan sa kaugalingon nga pilosopiya nga makataob sa tawhanon. Nabigo sa Pranses, lumingon siya sa bansang Aleman bilang instrumento ng pagtupad nito. Kay nahigawad sa Pranses, siya milingi sa nasud nga Aleman ingon nga instrumento sa pagtuman niini. Ang mga lekturang ito, na pinamagatang Mga Address sa Alemang Pambansa , kasabay ng panahon ng reporma sa gobyernong Prussia, sa ilalim ng chancellorship ni Baron vom Stein . Kini nga mga lektura, nga may titulo nga Mga Address sa Alemang Nasud , nag-uban sa usa ka panahon sa reporma sa gobyernong Prussia, ubos sa pagdumala sa Baron vom Stein . Ang mga Address ay nagpapakita ng interes ni Fichte sa panahong iyon sa wika at kultura bilang mga sasakyan ng kaunlaran ng espirituwal na tao. Gipakita sa mga Address ang interes ni Fichte sa panahon sa sinultian ug kultura ingon mga sakyanan sa tawhanong espirituhanon nga kalamboan. Fichte na binuo sa naunang mga ideya ng Johann Gottfried Herder at tinangka na magkaisa ang mga ito sa kanyang diskarte. Gibuhat ni Fichte ang una nga mga ideya ni Johann Gottfried Herder ug misulay sa paghiusa kanila sa iyang pamaagi. Ang pakay ng bansang Aleman, ayon kay Fichte, ay natagpuan ang isang emperyo ng espiritu at pangangatuwiran, at puksain nang lubusan ang malulutong na puwersang pisikal na mga patakaran ng mundo. Ang katuyoan sa nasud nga Aleman, sumala ni Fichte, mao ang makakaplag usa ka emperyo sa espiritu ug pangatarungan, ug aron mapuo ang hingpit nga krudo nga pisikal nga kusog nga nagmando sa kalibutan. Tulad ng nasyonalismong Aleman ni Herder, si Fichte ay kulturang pangkultura, at nakasalig sa aesthetic, pampanitikan, at moral. Sama sa nasyonalismong Aleman ni Herder, ang kultura ni Fichte, ug nakabase sa aesthetic, literatura, ug moral. Ang nasyonalismo na iminungkahi ni Fichte sa mga Address ay gagamitin sa loob ng isang siglo mamaya ng Nazi Party sa Alemanya, na nakita sa Fichte na isang mangunguna sa sariling ideolohiyang nasyonalista. Ang nasyonalismo nga gitagik ni Fichte sa mga Addresses magamit sa usa ka siglo sa ulahi sa Nazi Party sa Alemanya, nga nakita sa Fichte nga usa ka nanguna sa kaugalingon nga ideolohiyang nasyonalista. Tulad ni Nietzsche , ang samahan ng Fichte kasama ang rehimeng Nazi ay naging kulay ng pagbabasa ng nasyonalismong Aleman ni Fichte sa panahon ng post-war. Sama ni Nietzsche , ang panag-uban sa Fichte uban ang rehimeng Nazi nakakuha sa mga pagbasa sa pagbasa sa Aleman nga nasyonalismo ni Fichte sa panahon sa pagkahuman sa giyera. Ang pagbabasa ng Fichte ay madalas na naipalabas sa pamamagitan ng sanggunian sa isang hindi nai-publish na sulat mula 1793, Mga Kontribusyon sa Pagwawasto ng Paghuhukom ng Publiko hinggil sa Rebolusyong Pranses , kung saan nagpahayag si Fichte ng mga sentimentong anti-semitik, tulad ng pagtatalo laban sa pagpapalawak ng mga karapatang sibil sa mga Hudyo at pagtawag sa kanila ng isang estado sa loob ng isang estado na maaaring magpanghina sa bansang Aleman. Ang pagbasa sa Fichte kanunay nga gipalig-on pinaagi sa paghisgot sa wala pa mailhan nga sulat gikan sa 1793, Mga Kontribusyon sa Pagwasto sa Paghukom sa Publiko bahin sa Rebolusyong Pranses , diin gipahayag ni Fichte ang mga sentimento nga anti-semitik, sama sa pagpangatarungan batok sa paglugway sa katungod sa sibil sa mga Judio ug pagtawag kanila nga estado sa sulod sa usa ka estado nga makapahuyang sa nasud nga Aleman. Gayunman, ang nakalakip sa liham ay isang talababa kung saan si Fichte ay nagbibigay ng isang walang humpay na pakiusap para sa pagpapahintulot sa mga Hudyo na magsagawa ng kanilang relihiyon nang walang hadlang. Bisan pa, ang gilakip sa sulat usa ka footnote diin si Fichte naghatag usa ka dili mapugngan nga paghangyo alang sa pagtugot sa mga Hudiyo nga ipatuman ang ilang relihiyon nga walaÕy babag. Bukod dito, ang pangwakas na gawa ng akademikong karera ng Fichte ay ang magbitiw bilang rektor ng University of Berlin bilang protesta nang tumanggi ang kanyang mga kasamahan na parusahan ang panliligalig ng mga mag-aaral na Hudyo. Dugang pa, ang katapusang aksyon sa akademikong karera sa Fichte mao ang pagbiya ingon rector sa University of Berlin sa protesta sa dihang ang iyang mga kauban nagdumili sa pagsilot sa pagpanghadlok sa mga estudyante sa mga Judio. Habang ang kamakailang iskolar ay hinahangad na i-dissociate ang mga sulat ni Fichte tungkol sa nasyonalismo sa pamamagitan ng pagkamit sa pamamagitan ng Nazi Party, ang asosasyon ay patuloy na pumaputok sa kanyang pamana, kahit na si Fichte, na parang ibubukod ang lahat ng dahilan ng pag-aalinlangan, malinaw at malinaw na ipinagbabawal, sa kanyang reworked na bersyon ng The Science of Ethics bilang Batay sa Agham ng Kaalaman (tingnan ang Pangwakas na panahon sa Berlin) pagpatay ng tao at iba pang mga krimen laban sa sangkatauhan. Samtang ang bag-o nga iskolar nagtinguha sa pagbulag sa mga sinulat ni Fichte bahin sa nasyonalismo sa pagsagop sa Nazi Party, ang asosasyon nagpadayon sa pagpahawa sa iyang panulundon, bisan kung si Fichte, ingon nga dili ibulag ang tanan nga hinungdan sa pagduha-duha, klaro ug tin-aw nga gidili. sa iyang gibalik nga bersyon sa The Science of Ethics ingon Batay sa Agham sa Kahibalo (tan-awa ang Katapusan nga panahon sa Berlin) genocide ug uban pang mga krimen batok sa katawhan. Kung sasabihin mo na ito ay utos ng iyong budhi na puksain ang mga tao para sa kanilang mga kasalanan, maaari naming masiglang sabihin sa iyo na ikaw ay mali; para sa mga ganitong mga bagay ay hindi kailanman maiutos laban sa malaya at moral na puwersa. Kung isulti mo nga kini ang sugo sa imong konsensya nga papason ang mga tawo tungod sa ilang mga kasal-anan, masaligon namon nga sultihan ka nga ikaw sayup; kay ang ingon nga mga butang dili mahimong isugo batok sa gawasnon ug pamatasan nga gahum. Naniniwala si Fichte na ang aktibong pagkamamamayan, kalayaan ng sibiko at maging ang mga karapatan sa pag-aari ay dapat na itago mula sa mga kababaihan, na ang pagtawag ay mapailalim ang kanilang sarili sa awtoridad ng kanilang mga ama at asawa. Nagtuo si Fichte nga aktibo nga pagkalungsuranon, kagawasan sa sibilya ug bisan ang mga katungod sa kabtangan kinahanglan nga itago sa mga babaye, kansang pagtawag mao ang pagpasakup sa ilang kaugalingon sa hingpit sa awtoridad sa ilang mga amahan ug bana. Ang seksyon na ito ay nakasalalay sa kalakhan o ganap sa isang solong mapagkukunan . Kini nga seksyon nagsalig sa kadaghanan o sa tibuuk nga gigikanan . Ang nauugnay na talakayan ay maaaring matagpuan sa pahina ng pag-uusap . Ang angay nga panaghisgot mahimong makita sa panid sa pakigpulong . Mangyaring makatulong na mapagbuti ang artikulong ito sa pamamagitan ng pagpapakilala ng mga pagsipi sa mga karagdagang mapagkukunan. Palihug tabangi ang pagpalambo sa kini nga artikulo pinaagi sa pagpaila sa mga citation sa dugang nga mga gigikanan. Ang mga libingan ni Johann Gottlieb Fichte at ang kanyang asawa na si Johanna Marie, Dorotheenstaedtischer Friedhof (sementeryo), Berlin. Ang mga lubnganan ni Johann Gottlieb Fichte ug iyang asawa nga si Johanna Marie, Dorotheenstaedtischer Friedhof (sementeryo), Berlin. Nagbigay si Fichte ng isang malawak na hanay ng mga pampubliko at pribadong lektura sa Berlin mula sa huling dekada ng kanyang buhay. Naghatag si Fichte sa daghang mga publiko ug pribado nga mga leksyon sa Berlin gikan sa katapusan nga dekada sa iyang kinabuhi. Ang mga ito ay bumubuo ng ilan sa kanyang pinakakilalang kilalang gawain, at ang batayan ng isang muling nabuhay na interes na nagsasalita ng Aleman na interes sa kanyang gawain. Nahimo kini nga pipila sa iyang labing nahibal-an nga buhat, ug mao ang sukaranan sa usa ka nabuhi nga interes nga nagsulti sa Aleman nga eskolar sa iyang trabaho. Kasama sa mga lektura ang dalawang gawa mula sa 1806. Sa Ang Katangian ng Kasalukuyang Edad inilalarawan ni Fichte ang kanyang teorya ng magkakaibang kasaysayan at pangkultura. Lakip sa mga lektura ang duha nga mga buhat gikan sa 1806. Sa Ang Mga Kinaiyahan sa Karon nga Panahon gisaysay ni Fichte ang iyang teorya sa lainlaing mga panahon sa kasaysayan ug kultura. Ang kanyang mystic na gawaing The Way Patungo sa Mapalad na Buhay ay nagbigay ng lubos na kaisipan sa relihiyon. Ang iyang mystic nga buhat Ang Daan Ngadto sa Bulahan nga Kinabuhi naghatag sa iyang labing bug-os nga mga hunahuna sa relihiyon. Noong 1807-1808, nagbigay siya ng isang serye ng mga talumpati sa sinakop ng Pransya na Berlin, Mga Address sa Alemang Aleman . Sa 1807-1808 naghatag siya usa ka sunod-sunod nga mga pakigpulong sa gisakop sa Pransya nga Berlin, ang mga Address sa Aleman nga Aleman . Noong 1810, ang bagong Unibersidad ng Berlin ay itinatag, na idinisenyo kasama ng mga ideya na ipinasa ni Wilhelm von Humboldt . Sa 1810, ang bag-ong Unibersidad sa Berlin natukod, nga gidisenyo kauban ang mga ideya nga gipasa ni Wilhelm von Humboldt . Si Fichte ay ginawang rektor nito at din ang unang Tagapangulo ng Pilosopiya. Si Fichte nahimo nga rektor niini ug usab ang una nga Lingkod sa Pilosopiya. Ito ay sa bahagi dahil sa mga temang pang-edukasyon sa mga Address , at sa bahagi dahil sa kanyang mas maagang gawain sa Jena University. Nahimo kini sa bahin tungod sa mga tema sa edukasyon sa mga Address , ug sa bahin tungod sa iyang una nga trabaho sa Jena University. Nag-aral si Fichte ng karagdagang mga bersyon ng kanyang Wissenschaftslehre . Naghisgot si Fichte sa dugang nga mga bersyon sa iyang Wissenschaftslehre . Sa mga ito, naglathala lamang siya ng isang maikling gawain mula 1810, Ang Agham ng Kaalaman sa Pangkalahatang Outline nito isinalin din bilang Balangkas ng Doktrina ng Kaalaman ). Niini, gipatik lamang niya ang usa ka mubo nga buhat gikan sa 1810, The Science of Knowledge in its General Outline gihubad usab ingon Outline of the Doctrine of Knowledge ). Ang kanyang anak na lalaki nai-publish ang ilan sa tatlumpung taon pagkatapos ng kanyang pagkamatay. Ang iyang anak nga lalaki nagpatik pipila sa mga katloan ka tuig human sa iyang pagkamatay. Karamihan lamang ay naging publiko sa mga huling dekada ng ikadalawampu siglo, sa kanyang mga nakolektang gawa. Kadaghanan nahimo ra sa publiko sa katapusang mga dekada sa ika-20 nga siglo, sa iyang nakolekta nga mga buhat. Hans Kelsen ay isang Austrian dalubhasa sa batas , legal na pilosopo at pampulitikang pilosopo . Siya ang may-akda ng 1920 ng Konstitusyon ng Austrian , na sa napakalaking degree ay may bisa pa rin ngayon. Hans Kelsen mao ang usa ka Austrian huwes , legal nga pilosopo ug sa politika pilosopo . Siya ang tagsulat sa 1920 sa Konstitusyon sa Austrian , nga sa kadaghan sa kadugayon nga balido gihapon karon. Dahil sa pagtaas ng totalitarianism sa Austria (at isang pagbabago sa konstitusyon ng 1929), Umalis si Kelsen patungo sa Alemanya noong 1930 ngunit pinilit na umalis sa post na ito sa unibersidad matapos ang pag-agaw ng kapangyarihan ni Hitler noong 1933 dahil sa kanyang Hudyo na ninuno. Tungod sa pagtaas sa totalitarianism sa Austria (ug us aka 1929 nga pagbag-o sa konstitusyon), Mibiya si Kelsen padulong sa Alemanya kaniadtong 1930 apan napugos nga mobiya sa poste sa unibersidad pagkahuman sa pag-agaw sa gahum ni Hitler kaniadtong 1933 tungod sa iyang katigulangan sa mga Judio. Sa taong iyon ay umalis siya para sa Geneva at kalaunan ay lumipat sa Estados Unidos noong 1940. Noong 1934, pinuri ni Roscoe Pound si Kelsen bilang walang alinlangan na nangungunang tagapamahala ng oras. Niana nga tuig siya mibiya sa Geneva ug sa ulahi mibalhin sa Estados Unidos kaniadtong 1940. Niadtong 1934, gipasalamatan ni Roscoe Pound si Kelsen nga walay duhaduha ang nanguna nga hurado sa panahon. Habang nasa Vienna, nakilala ni Kelsen si Sigmund Freud at ang kanyang bilog, at sumulat sa paksa ng sikolohiyang panlipunan at sosyolohiya. Samtang sa Vienna, nakilala ni Kelsen si Sigmund Freud ug ang iyang lingin, ug nagsulat sa hilisgutan sa sosyal nga sikolohiya ug sosyolohiya. Noong 1940s, ang reputasyon ni Kelsen ay maayos na naitatag sa Estados Unidos para sa kanyang pagtatanggol sa demokrasya at para sa kanyang Pure Theory of Law . Sa mga 1940, ang reputasyon ni Kelsen naayo na nga naestablisar sa Estados Unidos alang sa pagpanalipod sa demokrasya ug alang sa iyang Pure Theory of Law . Ang akademikong tangkad ni Kelsen ay lumampas sa teoryang legal lamang at pinalawak din sa pilosopiyang pampulitika at teoryang panlipunan. Ang sukaranan sa akademiko ni Kelsen milabaw sa ligal nga teyorya sa us aka ligal ug gihatag usab sa pilosopiya sa politika ug teorya sa sosyal. Ang kanyang impluwensya ay sumasaklaw sa mga larangan ng pilosopiya, ligal na agham, sosyolohiya, teorya ng demokrasya, at ugnayan sa internasyonal . Ang iyang impluwensya milibot sa natad sa pilosopiya, ligal nga syensya, sosyolohiya, ang teorya sa demokrasya, ug mga relasyon sa internasyonal . Si Kelsen sa buong kanyang aktibong karera ay isang makabuluhang nag-aambag sa teorya ng pagsusuri ng hudisyal, ang hierarchical at dinamikong teorya ng positibong batas, at ang agham ng batas. Si Kelsen sa tibuuk nga iyang aktibo nga karera usa usab ka hinungdan nga hinungdan sa teoriya sa hudisyal nga pagrepaso, ang hierarchical ug dinamikong teorya sa positibo nga balaod, ug ang syensya sa balaod. Sa pilosopiya pampulitika siya ay isang tagapagtanggol ng teoryang pagkakakilanlan ng batas ng estado at tagataguyod ng malinaw na kaibahan ng mga tema ng sentralisasyon at desentralisasyon sa teorya ng pamahalaan. Sa pilosopiya sa politika siya usa ka tigpanalipod sa teorya sa pagkaparehas sa estado ug usa ka tigpasiugda sa tin-aw nga kalainan sa mga tema sa sentralisasyon ug desentralisasyon sa teorya sa gobyerno. Si Kelsen ay isang tagataguyod din sa posisyon ng paghihiwalay ng mga konsepto ng estado at lipunan sa kanilang kaugnayan sa pag-aaral ng agham ng batas. Si Kelsen usa usab ka tigpasiugda sa posisyon sa pagbulag sa mga konsepto sa estado ug katilingban sa ilang kalambigitan sa pagtuon sa syensya sa balaod. Ang pagtanggap at pagpuna sa mga gawain at kontribusyon ni Kelsen ay malawak sa parehong mga masigasig na tagasuporta at detractors. Ang pagdawat ug pagsaway sa buhat ug mga kontribusyon ni Kelsen kaylap uban sa mga madasigon nga mga tagasuporta ug mga detraktor. Ang mga kontribusyon ni Kelsen sa ligal na teorya ng mga pagsubok sa Nuremberg ay suportado at ipinagtatalunan ng iba't ibang mga may-akda kabilang ang Dinstein sa Hebrew University sa Jerusalem. Ang mga kontribusyon ni Kelsen sa ligal nga teorya sa mga pagsulay sa Nuremberg gisuportahan ug gikontra sa lainlaing mga tagsulat lakip si Dinstein sa Hebrew University sa Jerusalem. Ang pagtatanggol sa neo-Kantian ni Kelsen ng kontinental legal na positivismo ay suportado ng HLA Hart sa kaibahan nitong anyo ng Anglo-American legal na positivism, na pinagtatalunan sa form na Anglo-American ng mga iskolar tulad ng Ronald Dworkin at Jeremy Waldron . Ang pagdepensa sa neo-Kantian ni Kelsen sa kontinental ligal nga positibo nga suportado ni HLA Hart sa sukwahi nga porma sa Anglo-American legal nga positivism, nga gi-debate sa porma sa Anglo-Amerikano sa mga scholar sama Ronald Dworkin ug Jeremy Waldron . Si Kelsen ay ipinanganak sa Prague sa isang gitnang uri, nagsasalita ng Aleman, pamilyang Judio . Si Kelsen natawo sa Prague sa usa ka tungatunga, nagsultig Aleman, pamilyang Judio . Si Hans ang kanilang unang anak; magkakaroon ng dalawang nakababatang kapatid at kapatid. Si Hans ang una nilang anak; adunay duha ka manghud nga lalaki ug usa ka igsoon nga babaye. Ang kanyang ama na si Adolf Kelsen, ay mula sa Galicia , at ang kanyang ina na si Auguste Lowy, ay mula sa Bohemia . Ang iyang amahan nga si Adolf Kelsen, taga- Galicia , ug ang iyang inahan nga si Auguste Lowy, gikan sa Bohemia . Ang pamilya ay lumipat sa Vienna noong 1884, nang si Hans ay tatlong taong gulang. Matapos makapagtapos mula sa Akademisches Gymnasium , pinag-aralan ni Kelsen ang batas sa Unibersidad ng Vienna , kumuha ng kanyang titulo ng batas sa batas ( Dr. juris ) noong 18 Mayo 1906 at ang kanyang habilitationnoong ika-9 ng Marso 1911. Ang pamilya mibalhin sa Vienna kaniadtong 1884, sa dihang si Hans tulo ka tuig ang panuigon. Pagkahuman sa pagtapos gikan sa Akademisches Gymnasium , si Kelsen nagtuon sa balaod sa University of Vienna , gikuha ang iyang pagka-doktor sa batas ( Dr. juris ) kaniadtong 18 Mayo 1906 ug ang iyang habilitationkaniadtong 9 Marso 1911. Dalawang beses sa kanyang buhay, si Kelsen ay nag-convert sa hiwalay na mga relihiyosong denominasyon. Doble sa iyang kinabuhi, si Kelsen nakabig sa pagbulag sa mga relihiyon nga denominasyon. Sa panahon ng kanyang disertasyon sa Dante at Katolisismo, si Kelsen ay nabautismuhan bilang isang Romano Katoliko noong 10 Hunyo 1905. Sa panahon sa iyang disertasyon sa Dante ug Katolisismo, si Kelsen nabautismohan isip usa ka Romano Katoliko kaniadtong 10 Hunyo 1905. Noong 25 Mayo 1912 pinakasalan niya si Margarete Bondi (1890-191973), ang dalawa ay nagbago ng ilang araw bago ang Lutheranism ng Augsburg Pag-amin ; magkakaroon sila ng dalawang anak na babae. Sa 25 Mayo 1912 gipakasal niya si Margarete Bondi (1890-191973), ang duha nakakabig pipila ka mga adlaw sa una sa Lutheranismo sa Augsburg Pagkumpisal ; sila adunay duha ka anak nga babaye. Ang tesis ng doktor ni Kelsen sa teorya ng estado ni Dante noong 1905 ay naging kanyang unang libro sa teoryang pampulitika. Ang tesis sa doktor ni Kelsen sa teorya ni Dante sa estado kaniadtong 1905 nahimoÕg una niyang libro bahin sa teoryang politika. Sa aklat na ito Kelsen ginawa tahasang kanyang kagustuhan para sa pagbabasa ng Dante Alighieri ni Divine Comedy bilang higit sa lahat batay sa pampulitika alegorya. Sa niini nga basahon Kelsen naghimo tin-aw ang iyang pagpalabi alang sa pagbasa sa Dante Alighieri ni Divine Comedy ingon kadaghanan nga nakabase sa sa politika pasumbingay. Ang pag-aaral ay gumagawa ng isang mahigpit na pagsusuri sa dalawang doktrina ng swords ni Pope Gelasius I , kasama ang natatanging sentimento ni Dante sa mga debatong Romano Katoliko sa pagitan ng mga Guelphs at Ghibellines . Ang pagtuon naghimo sa usa ka mapig-oton nga pagsusi sa duha nga pagtolon-an sa mga espada ni Papa Gelasius I , kauban ang lahi nga sentimento ni Dante sa debate sa Roman Catholic taliwala sa mga Guelphs ug Ghibellines . Ang pagbabagong loob ni Kelsen sa Katolisismo ay naging kontemporaryo sa pagkumpleto ng libro noong 1905. Ang pagkakabig ni Kelsen sa Katolisismo kaamgid sa pagkompleto sa libro kaniadtong 1905. Noong 1908 nanalo si Kelsen ng isang iskolar na pananaliksik na pinayagan siyang dumalo sa Unibersidad ng Heidelbergpara sa tatlong magkakasunod na semestre, kung saan siya ay nag-aral kasama ang kilalang jurist na si Georg Jellinek bago bumalik sa Vienna. Niadtong 1908 si Kelsen nagdaug usa ka panukiduki sa panukiduki nga nagtugot kaniya sa pagtungha sa Unibersidad sa Heidelbergsa tulo ka sunud-sunod nga semestre, diin siya nagtuon uban ang bantog nga jurist nga si Georg Jellinek sa wala pa mobalik sa Vienna. Ang pagsasara ng kabanata ng pag-aaral ni Kelsen ng alegasyong pampulitika sa Dante ay mahalaga din sa pagbibigay diin sa partikular na landas sa kasaysayan na nanguna nang direkta sa pagbuo ng modernong batas noong ikadalawampu siglo. Ang panapos nga kapitulo sa pagtuon ni Kelsen sa alegasyong pangpulitika sa Dante hinungdanon usab alang sa paghatag gibug-aton sa partikular nga agianan sa kasaysayan nga direktang nagdala sa pag-uswag sa modernong balaod sa ika-20 nga siglo. Matapos bigyang diin ang kahalagahan ni Dante sa pag-unlad na ito ng teoryang ligal, ipinakilala nina Kelsen ang kahalagahan ng kasaysayan nina Niccolo Machiavelli at Jean Bodin sa mga makasaysayang pagbabagong ito sa ligal na teorya na humahantong sa modernong ikadalawampu siglo na batas. Human nga gipasiugda ang kaimportante ni Dante sa kini nga pag-uswag sa teoryang ligal, gipaila ni Kelsen ang kahinungdanon sa kasaysayan nga sila Niccolo Machiavelli ug Jean Bodin sa kini nga mga pagbalhin sa kasaysayan sa ligal nga teorya nga nanguna sa modernong ika-20 nga siglo nga balaod. Sa kaso ni Machiavelli, nakita ni Kelsen ang isang mahalagang kontra-halimbawa ng isang pinalakas na ehekutibo na bahagi ng gobyerno na nagpapatakbo nang walang mabisang ligal na pagpigil sa responsableng pag-uugali. Sa kaso ni Machiavelli, nakita ni Kelsen ang usa ka hinungdanon nga kontra-panig-ingnan sa usa ka pinalabi nga ehekutibo nga bahin sa gobyerno nga walaÕy epektibong pagpugong sa balaod sa responsableng pamatasan. Para kay Kelsen, ito ay magiging instrumento sa oryentasyon ng kanyang sariling ligal na pag-iisip sa direksyon ng malakas na pamamahala ng batas ng batas, na may mas mataas na diin sa sentral na kahalagahan ng isang ganap na detalyadong kapangyarihan ng pagsusuri ng hudisyal. Alang kang Kelsen, kini mahimong hinungdan sa oryentasyon sa iyang kaugalingon nga ligal nga panghunahuna sa direksyon sa lig-on nga pagmando sa gobyerno sa balaod, nga adunay gipataas nga paghatag gibug-aton sa sentral nga kamahinungdanon sa usa ka labi ka detalyado nga gahum sa pag-usisa sa hudisyal. Ang oras ni Kelsen sa Heidelberg ay walang katapusang kahalagahan sa kanya na sinimulan niyang palakasin ang kanyang posisyon ng pagkakakilanlan ng batas at estado mula sa mga unang hakbang na kanyang nakita na kinuha ni Jellinek. Ang panahon ni Kelsen sa Heidelberg adunay hinungdan nga kahinungdanon alang kaniya nga nagsugod siya sa pagpalig-on sa iyang posisyon sa pagkilala sa balaod ug estado gikan sa pasiunang mga lakang nga iyang nakita nga gikuha ni Jellinek. Ang makasaysayang katotohanan ni Kelsen ay dapat palibutan ng dualistic na mga teorya ng batas at estado na nananatili sa kanyang panahon. Ang makasaysayan nga katinuud ni Kelsen kinahanglan nga palibutan sa dualistic nga mga teorya sa balaod ug estado nga nagpatigbabaw sa iyang panahon. Ang pangunahing katanungan para sa Jellinek at Kelsen, tulad ng sinabi ni Baume ay, Paano ang kalayaan ng estado sa isang dualist na pananaw ay magkakasundo sa katayuan nito (bilang) kinatawan ng ligal na pagkakasunud-sunod? Ang mayor nga pangutana alang sa Jellinek ug Kelsen, ingon sa gipahayag ni Baume mao ang, Giunsa ang independensya sa estado sa usa ka dualist nga panan-aw mapasig-uli sa kahimtang niini (ingon) nga representante sa ligal nga han-ay? Para sa dualistic na teorist ay nananatiling isang kahalili sa mga monistic na doktrina: ang teorya ng self-limitation ng estado. Alang sa dualistic nga mga teorist nagpabilin ang usa ka kapilian sa mga monistic nga mga doktrina: ang teorya sa kaugalingon nga limitasyon sa estado. Si Georg Jellinek ay isang kilalang kinatawan ng teoryang ito, na nagpapahintulot sa isa na maiwasan ang pagbabawas ng estado sa isang ligal na nilalang, at din upang ipaliwanag ang positibong relasyon sa pagitan ng batas at estado. Si Georg Jellinek usa ka bantog nga representante sa kini nga teorya, nga nagtugot sa usa nga likayan ang pagkunhod sa estado sa usa ka ligal nga entidad, ug usab ipatin-aw ang positibo nga relasyon tali sa balaod ug estado. Ang paglilimita sa sarili ng globo ng estado ay nagpapalagay na ang estado, bilang isang makapangyarihang kapangyarihan, sa pamamagitan ng mga limitasyon na ipinataw nito sa sarili nito, ay naging isang estado ng batas na panuntunan. Ang paglimitasyon sa kaugalingon sa kinataliwad-an sa estado sa estado naghunahuna nga ang estado. ingon usa ka soberanong gahum, pinaagi sa mga limitasyon nga gipahamtang niini sa iyang kaugalingon, nahimong usa ka estado sa pagmando sa balaod. Para kay Kelsen, nararapat ito hangga't nagpunta pa rin ito ay nananatili pa ring dualistic doktrina at sa gayon tinanggihan ni Kelsen na nagsasabi: Ang problema ng tinatawag na auto-obligasyon ng Estado ay isa sa mga pseudo-problema na resulta mula sa ang maling maling dualismo ng Estado at batas. Alang kang Kelsen, kini angayan alang sa kutob sa pagpadayon bisan pa nagpabilin kini nga usa ka dualistic nga doktrina ug busa gisalikway ni Kelsen kini nga nag-ingon: Ang problema sa gitawag nga auto-obligasyon sa Estado usa sa mga problema nga pseudo nga resulta gikan sa ang sayup nga dualismo sa Estado ug balaod. Ang dualism na ito ay, sa baybayin, dahil sa isang pagkahulog na kung saan natutugunan natin ang maraming mga halimbawa sa kasaysayan ng lahat ng larangan ng pag-iisip ng tao. Ang dualism nga kini, sa baylo, tungod sa pagkahulog diin nahibal-an naton ang daghang mga ehemplo sa kasaysayan sa tanan nga natad sa panghunahuna sa tawo. Ang ating pagnanais para sa intuitive na representasyon ng mga abstraction ay humahantong sa atin upang maipahiwatig ang pagkakaisa ng isang sistema, at pagkatapos ay i-hypostasize ang personipikasyon. Ang atong pagtinguha alang sa intuitive nga representasyon sa mga abstraksiyon magdala kanato sa pag-ila sa pagkahiusa sa usa ka sistema, ug aron maimpluwensiyahan ang personipikasyon. Ano ang orihinal na isang paraan lamang upang kumatawan sa pagkakaisa ng isang sistema ng mga bagay ay nagiging isang bagong bagay, na mayroon nang sariling tama. Unsa ang orihinal nga usa lamang ka paagi sa pagrepresentar sa panaghiusa sa usa ka sistema sa mga butang nga mahimoÕg usa ka bag-ong butang, nga adunay kaugalingon nga tama. Si Kelsen ay sumali sa kritikal na ito sa pamamagitan ng kilalang Pranses na tagapamahala na si Leon Duguit, na sumulat noong 1911: Ang teoryang self-limitation theory ay naglalaman ng ilang tunay na pagkayabag ng kamay. Si Kelsen nahiapil sa kini nga pagsaway pinaagi sa inila nga French jurist nga si Leon Duguit, nga nagsulat kaniadtong 1911: Teorya sa limitasyon sa kaugalingon adunay pipila nga tinuod nga katulin sa kamot. Ang boluntaryong pagsasakop ay hindi subordinasyon. Ang estado ay hindi talagang limitado ng batas kung ang estado lamang ang maaaring magpakilala at magsulat ng batas na ito, at kung maaari itong anumang oras na gumawa ng anumang mga pagbabago na nais nitong gawin dito. Ang boluntaryo nga pagsakup dili subordinasyon. Ang estado dili gyud limitado sa balaod kung ang estado lamang ang makapakilala ug makasulat sa kini nga balaod, ug kung kini sa bisan unsang oras makahimo og bisan unsang mga pagbag-o nga gusto niini nga buhaton niini. Ang ganitong uri ng pundasyon ng batas ng publiko ay malinaw na lubhang marupok. Bilang resulta, pinatibay ni Kelsen ang kanyang posisyon na itinataguyod ang doktrina ng pagkakakilanlan ng batas at estado. Kini nga klase nga pundasyon sa balaod sa publiko tin-aw kaayo nga mahuyang. Ingon usa ka sangputanan, gipalig-on ni Kelsen ang iyang posisyon nga nag-endorso sa doktrina sa identidad sa balaod ug estado. Noong 1911, nakamit niya ang kanyang habilitation (lisensya na magbigay ng lektura sa unibersidad) sa batas publiko at ligal na pilosopiya , na may isang tesis na naging una niyang pangunahing gawain sa ligal na teorya, (Pangunahing Mga Problema sa Teorya ng Public Law, Binuo mula sa Teorya ng Legal na Pahayag Ó). Sa 1911, nakamit niya ang iyang habilitation (lisensya sa paghatag sa mga lektura sa unibersidad) sa publiko nga balaod ug ligal nga pilosopiya , nga adunay usa ka tesis nga nahimong iyang labing una nga buluhaton sa teoryang ligal, (Panguna nga mga Suliran sa Teorya sa Public Law, Naugmad gikan sa Teorya sa Legal nga Pahayag ). Noong 1919, siya ay naging buong propesor ng batas sa publiko at administratibo sa Unibersidad ng Vienna, kung saan itinatag at na-edit niya ang Zeitschrift fur offentliches Recht (Journal of Public Law). Niadtong 1919, nahimo siyang hingpit nga propesor sa balaod sa publiko ug administratibo sa Unibersidad sa Vienna, diin gitukod niya ug gi-edit ang Zeitschrift fur offentliches Recht (Journal of Public Law). Sa pinakahusay na Chancellor na si Karl Renner , nagtrabaho si Kelsen sa pagbuo ng bagoKonstitusyon ng Austrian , naipatupad noong 1920. Ang dokumento ay bumubuo pa rin ng batayan ng batas ng konstitusyonal ng Austrian. Sa pinakalabaw sa Chancellor Karl Renner , nagtrabaho si Kelsen sa paghimog bag-oKonstitusyon sa Austrian , gi-undang kaniadtong 1920. Ang dokumento nagporma gihapon nga basehan sa balaod sa konstitusyon sa Austrian. Si Kelsen ay hinirang sa Constitutional Court, habang buhay. Ang diin ni Kelsen sa mga taon na ito sa isang Continental form ng ligal na positivism ay nagsimulang lalo pang umunlad mula sa pananaw ng kanyang monism-state monism, na medyo batay sa mga nakaraang halimbawa ng Continental legal positivism na natagpuan sa naturang mga iskolar ng dual-state dualism tulad ni Paul Laband ( 1838Ð1918) at Carl Friedrich von Gerber (1823Ð1891). Si Kelsen gitudlo sa Constitutional Court, sa tibuok niyang kinabuhi. Ang gibug-aton ni Kelsen niining mga katuigan sa usa ka Continental nga porma sa ligal nga positivismo nagsugod nga milambo gikan sa panan-aw sa monism nga estado nga monism, nga gipasukad sa nangaging mga panig-ingnan sa Continental legal nga positivism nga nakit-an sa ingon nga mga iskolar sa dual-state dualism sama ni Paul Laband ( 1838Ð1918) ug Carl Friedrich von Gerber (1823Ð1891). Ang disertasyon ni Kelsen noong 1905 ay tungkol sa alegasyong pampulitika sa Dante Alighieri (langis ni Botticelli). Ang dissertation ni Kelsen sa 1905 bahin sa alegasyon sa politika sa Dante Alighieri (langis ni Botticelli). Sa panahon ng 1920s, ipinatuloy ni Kelsen ang kanyang bantog na teorya ng pagkakakilanlan ng batas at estado na ginawa ang kanyang mga pagsisikap na kontra sa posisyon ni Carl Schmitt na nagsulong para sa prayoridad ng pampulitikang alalahanin ng estado. Sa mga tuig 1920, gipadayon ni Kelsen ang iyang bantog nga teorya sa identidad sa balaod ug estado nga naghimo sa iyang mga paningkamot nga kontra sa posisyon ni Carl Schmitt nga nagpasiugda alang sa prayoridad sa mga kabalaka sa politika sa estado. Si Kelsen ay suportado sa kanyang posisyon nina Adolf Merkl at Alfred Verdross, habang ang pagsalungat sa kanyang pananaw ay binigyan nina Erich Kaufman, Hermann Heller, at Rudolf Smend. Gisuportahan si Kelsen sa iyang posisyon ni Adolf Merkl ug Alfred Verdross, samtang ang pagsupak sa iyang pagtan-aw gipahayag ni Erich Kaufman, Hermann Heller, ug Rudolf Smend. Ang isang mahalagang bahagi ng pangunahing praktikal na pamana ni Kelsen ay bilang imbentor ng modernong European modelo ng pagsusuri sa konstitusyon . Usa ka hinungdanon nga bahin sa panguna nga praktikal nga panulundon ni Kelsen ingon ang imbentor sa modernong European model sa pagsusi sa konstitusyon . Ito ay unang ipinakilala sa parehong Austria at Czechoslovakia noong 1920, at kalaunan sa Federal Republic of Germany , Italy , Spain, Portugal , pati na rin sa maraming mga bansa sa Gitnang at Silangang Europa. Una kini gipaila sa Austria ug Czechoslovakia kaniadtong 1920, ug sa ulahi sa Federal Republic of Germany , Italy , Spain, Portugal , ingon man usab sa daghang mga nasud sa Central ug Eastern Europe. Tulad ng inilarawan sa itaas, ang modelo ng korte ng Kelsenian ay nagtatag ng isang hiwalay na korte sa konstitusyon na magkakaroon ng nag-iisang responsibilidad sa mga hindi pagkakaunawaan sa konstitusyon sa loob ng sistema ng hudisyal. Ingon sa gihisgutan sa itaas, ang modelo sa korte sa Kelsenian nagtukod og usa ka lahi nga korte sa konstitusyon nga adunay bug-at nga responsibilidad sa mga panagbingkil sa konstitusyon sa sulod sa sistema sa hudisyal. Si Kelsen ay ang pangunahing may-akda ng mga batas nito sa konstitusyon ng estado ng Austrya habang siya ay nagtala ng dokumento sa kanyang 1923 aklat na nabanggit sa itaas. Si Kelsen ang panguna nga tagsulat sa mga pamatasan sa konstitusyon sa estado sa Austrya samtang nag-dokumento siya sa iyang 1923 nga libro nga gikutlo sa itaas. Ito ay naiiba sa system na karaniwang sa karaniwang batasang mga bansa, kabilang ang USA, kung saan ang mga korte ng pangkalahatang hurisdiksyon mula sa antas ng pagsubok hanggang sa korte ng huling resort ay madalas na may mga kapangyarihan ng pagsusuri sa konstitusyon. Lahi kini sa sistema nga naandan sa kasagaran nga balaodAng mga nasud, lakip ang USA, kung diin ang mga korte sa kinatibuk-ang hurisdiksyon gikan sa lebel sa pagsulay hangtod sa korte sa katapusan nga pamaagi kanunay nga adunay gahum sa pagsusi sa konstitusyon. Kasunod ng pagtaas ng pampulitikang kontrobersya tungkol sa ilang mga posisyon ng Korte ng Konstitusyonal ng Austria, naharap ni Kelsen ang pagtaas ng presyon mula sa administrasyon na inatasan sa kanya na partikular na matugunan ang mga isyu at mga kaso hinggil sa pagkakaroon ng mga probisyon ng diborsyo sa batas ng pamilya ng estado. Pagkahuman sa pagdugang sa kontrobersiya sa politika bahin sa pipila nga mga posisyon sa Korte sa Konstitusyon sa Austria, si Kelsen nag-atubang sa pagtaas sa presyur gikan sa administrasyon nga nagtudlo kaniya sa piho nga pagsulbad sa mga isyu ug mga kaso bahin sa kasiguruhan sa mga probisyon sa diborsyo sa balaod sa pamilya sa estado. Si Kelsen ay may pagkiling sa isang liberal na pagpapakahulugan sa pagkakaloob ng diborsyo habang ang administrasyon na sa una ay hinirang sa kanya ay tumutugon sa presyon ng publiko para sa nakararami na bansang Katoliko na kumuha ng isang mas konserbatibong posisyon sa isyu ng pagbabawal ng diborsyo. Si Kelsen nahilig sa usa ka liberal nga paghubad sa pagtagana sa diborsyo samtang ang administrasyon nga sa una nga gitudlo siya mao ang pagtubag sa presyur sa publiko alang sa labi nga nasud nga Katoliko nga makakuha usa ka labi nga konserbatibo nga posisyon sa isyu sa pagpugong sa diborsyo. Sa ganitong konserbatibong klima, si Kelsen, na itinuturing na nakikiramay sa Ang mga Social Democrats , kahit hindi miyembro ng partido, ay tinanggal mula sa korte noong 1930. Sa niining labi nga konserbatibo nga klima, si Kelsen, nga giisip nga adunay simpatiya saAng mga Social Democrats , bisan kung dili miyembro sa partido, gikuha gikan sa korte kaniadtong 1930. Sa kanyang kamakailan-lamang na libro sa Kelsen, Sandrine Baume ay nagbubuod ng paghaharap sa pagitan ni Kelsen at Schmitt sa pinakadulo simula ng 1930s. Sa iyang bag-o nga libro sa Kelsen, Sandrine Baume nag-summarize sa panagbingkil tali ni Kelsen ug Schmitt sa pagsugod sa 1930s. Ang debate na ito ay upang hudyat ang malakas na pagtatanggol ni Kelsen sa prinsipyo ng hudisyal na pagsusuri laban sa prinsipyo ng isang authoritarian bersyon ng ehekutibong sangay ng pamahalaan na naisip ni Schmitt para sa pambansang sosyalismo sa Alemanya. Kini nga debate mao ang paghari sa kusgan nga pagdepensa ni Kelsen sa prinsipyo sa hudisyal nga pagrepaso batok sa prinsipyo sa usa ka bersyon sa authoritarian sa ehekutibo nga sanga sa gobyerno nga nahunahunaan ni Schmitt alang sa nasyonal sosyalismo sa Alemanya. Isinulat ni Kelsen ang kanyang masamang tugon kay Schmitt sa kanyang sanaysay ng 1931, Sino ang Dapat Maging Tagapag-alaga ng Konstitusyon? Gisulat ni Kelsen ang iyang nakasimangot nga tubag kay Schmitt sa iyang 1931 essay, Kinsa ang Kinahanglan nga Magbantay sa Konstitusyon? Kung saan ipinagtanggol niya sa mga payak na termino ang kahalagahan ng pagsusuri ng hudisyal at laban sa labis na anyo ng ehekutibong awtoridad ng gobyerno na si Schmitt ay nagpo-promulgating sa unang bahagi ng 1930s. Diin iyang gidepensahan sa yano nga mga termino ang kahinungdanon sa pag-usisa sa hudisyal ug batok sa sobra nga porma sa ehekutibong awtoridad sa gobyerno nga gipangunahan ni Schmitt sa sayong bahin sa 1930s. Tulad ng sinabi ni Baume, Ipinagtanggol ni Kelsen ang pagiging lehitimo ng korte ng konstitusyon sa pamamagitan ng pagsasama ng mga kadahilanan na binabanggit ni Schmitt para sa pagtatalaga ng papel ng tagapag-alaga ng Konstitusyon sa Pangulo ng Reich. Ingon sa gisulti ni Baume, Gidepensahan ni Kelsen ang lehitimo nga husgado sa korte sa konstitusyon pinaagi sa pagsukol sa mga hinungdan nga gisulat ni Schmitt sa pag-assign sa papel sa tigbantay sa Konstitusyon sa Presidente sa Reich. Ang pagtatalo sa pagitan ng dalawang abogado na ito ay tungkol sa kung aling katawan ng estado ang dapat italaga sa papel ng tagapag-alaga ng Saligang Batas. Ang panaglalis sa taliwala sa duha nga mga abogado mao ang bahin sa kung unsang lawas sa estado ang kinahanglan hatagan ang papel sa tigbantay sa Konstitusyon sa Aleman. Inisip ni Kelsen na ang misyon na ito ay nararapat na maipagkaloob sa hudikatura, lalo na ang Korte ng Konstitusyon. Naghunahuna si Kelsen nga kini nga misyon kinahanglan itugyan sa hudikatura, labi na ang Korte sa Konstitusyon. Kahit na si Kelsen ay matagumpay sa pagbubuo ng mga seksyon para sa Konstitusyon sa Austria para sa isang malakas na korte ng pagsusuri sa hudisyal, ang kanyang mga sympathizer sa Alemanya ay hindi gaanong matagumpay. Bisan kung si Kelsen nagmalampuson sa pag-draft sa mga seksyon alang sa Konstitusyon sa Austria alang sa usa ka lig-on nga korte sa pag-usisa sa hudisyal, ang iyang mga sympathizer sa Alemanya dili kaayo nagmalampuson. Parehong Heinrich Triepel noong 1924 at Gerhard Anschutz noong 1926 ay hindi matagumpay sa kanilang tahasang drive upang maglagay ng isang malakas na bersyon ng pagsusuri ng hudisyal sa Saligang Batas ng Weimar ng Alemanya. Parehong Heinrich Triepel kaniadtong 1924 ug Gerhard Anschutz kaniadtong 1926 wala magmalampuson sa ilang tin-aw nga pagmaneho aron mahatag ang usa ka lig-on nga bersyon sa pag-usisa sa hudisyal sa Konstitusyon sa Weimar sa Alemanya. Tinanggap ni Kelsen ang isang propesyon sa Unibersidad ng Cologne noong 1930. Nang dumating ang National Socialists sa kapangyarihan sa Alemanya noong 1933, tinanggal siya mula sa kanyang post. Gidawat ni Kelsen ang usa ka propesyon sa Unibersidad sa Cologne kaniadtong 1930. Sa dihang ang Nasyonal nga Sosyalista nga naghari sa Alemanya kaniadtong 1933, gikuha siya sa iyang katungdanan. Siya ay lumipat sa Geneva , Switzerland kung saan nagturo siya ng internasyonal na batas sa Graduate Institute of International Studies mula 1934 hanggang 1940. Mibalhin siya sa Geneva , Switzerland kung diin nagtudlo siya sa internasyonal nga balaod sa Graduate Institute of International Studies gikan 1934 hangtod 1940. Sa panahong ito, umalis si Hans Morgenthau mula sa Alemanya upang makumpleto ang kanyang disenyong habilitation sa Geneva, na nagresulta sa kanyang aklat na The Reality of Norms at Sa Partikular na Mga Norm ng International Law: Ang mga pundasyon ng isang Teorya ng mga Norm . Niining panahon sa panahon, mibiya si Hans Morgenthau gikan sa Alemanya aron makompleto ang iyang disenyasyon sa habilitation sa Geneva, nga nagresulta sa iyang libro nga The Reality of Norms ug Sa Labi nga Mga Kinaiyahan sa Internasyonal nga Balaod: Ang mga Pundasyon sa usa ka Teorya sa Mga Norm . Sa pamamagitan ng kapansin-pansin na magandang kapalaran para sa Morgenthau, si Kelsen ay nakarating lamang sa Geneva bilang isang propesor at siya ay naging tagapayo para sa disertasyon ni Morgenthau. Pinaagi sa katingad-an nga maayong kapalaran alang sa Morgenthau, si Kelsen bag-o lang nakaabut sa Geneva isip usa ka propesor ug nahimo siyang tagatambag alang sa disertasyon ni Morgenthau. Si Kelsen ay kabilang sa pinakamalakas na kritiko ni Carl Schmitt dahil si Schmitt ay nagsusulong para sa priyoridad ng mga pampulitikang alalahanin ng estado sa pagsunod sa estado sa pamamahala ng batas . Si Kelsen usa sa labing kusog nga mga kritiko ni Carl Schmitt tungod kay si Schmitt nagduso alang sa prayoridad sa mga kabalaka sa politika sa estado tungod sa pagsunod sa estado sa pagmando sa balaod . Sina Kelsen at Morgenthau ay nagkakaisa laban sa paaralang Pambansang Sosyalistang ito ng interpretasyong pampulitika na kung saan ginawang panuntunan ang batas, at sila ay naging mga kasama sa buong buhay kahit na matapos silang dalawa ay lumipat mula sa Europa upang kumuha ng kani-kanilang posisyon sa akademya sa Estados Unidos. Si Kelsen ug Morgenthau nagkahiusa batok sa kini nga sosyalistang Pambansa sa Sosyalistang interpretasyon sa politika nga gipauyon sa balaod, ug nahimo silang mga kauban sa kinabuhi bisan human ang duha namalhin gikan sa Europa aron makakuha sa ilang tagsatagsa nga mga posisyon sa akademiko sa Estados Unidos. Sa mga panahong ito, sina Kelsen at Morgenthau ay parehong naging persona non grata sa Alemanya sa panahon ng buong pagtaas ng kapangyarihan ng Pambansang Sosyalismo. Niining mga katuigan, silang Kelsen ug Morgenthau parehong nahimong persona non grata sa Alemanya sa tibuuk nga pagtaas sa gahum sa Pambansang Sosyalismo. Na si Kelsen ay ang pangunahing tagapagtanggol ng Morgenthau's Habilitationschrift ay kamakailan na naitala sa pagsasalin ng aklat ni Morgenthau na may pamagat na Konsepto ng Pampulitika . Nga Kelsen mao ang pangunang tigpanalipod ni Morgenthau Habilitationschrift ang bag-o lang dokumentado sa paghubad sa Morgenthau libro nga giulohan og Ang Konsepto sa Political . Sa pambungad na sanaysay sa dami, ipinahiwatig nina Behr at Rosch na ang guro ng Geneva sa ilalim ng mga tagasuri na sina Walther Burckhardt at Paul Guggenheim ay una nang negatibo tungkol sa Habilitationschrift ni Morgenthau . Sa pasiuna nga essay sa gidaghanon, Behr ug Rosch nagpakita nga sa Geneva katakos sa ilalum sa mga examiners WALTHER Burckhardt ug si Pablo Guggenheim mga sinugdanan na negatibo nga mahitungod ni Morgenthau Habilitationschrift . Nang matagpuan ni Morgenthau ang isang publisher ng Paris para sa dami, hiniling niya kay Kelsen na suriin muli ito. Dihang nakit-an ni Morgenthau ang usa ka magmamantala sa Paris alang sa kantidad, iyang gihangyo si Kelsen nga susihon usab kini. Sa mga salita nina Behr at Rosch, Kelsen ang tamang pagpipilian upang masuri ang tesis ni Morgenthau dahil hindi lamang siya isang senior scholar sa Staatslehre, ngunit ang tesis ni Morgenthau ay higit sa lahat ay isang kritikal na pagsusuri sa ligal na positibo ni Kelsen. Sa mga pulong ni Behr ug Rosch, Kelsen ang husto nga pagpili sa pagtimbang-timbang sa tesis ni Morgenthau tungod kay dili lamang siya usa ka senior scholar sa Staatslehre, apan ang tesis ni Morgenthau usa usab ka kritikal nga pagsusi sa ligal nga positibo ni Kelsen. Sa gayon, ito ay Kelsen kung kanino inutang ni Morgenthau ang kanyang Habilitation sa Geneva, 'bilang biographer ni Kelsen na si Rudolf Aladar Metall , kinumpirma, at sa huli din ang kanyang kasunod na pang-akademikong karera, dahil ginawa ni Kelsen ang positibong pagsusuri na nakakumbinsi sa lupon ng mga tagasuri. upang iginawad si Morgenthau kanyang Habilitation . Sa ingon, kini si Kelsen nga gi-utang ni Morgenthau sa iyang Habilitation sa Geneva, 'ingon ang biographer ni Kelsen nga si Rudolf Aladar Metall , ug usab sa ulahi ang iyang sunud-sunod nga karera sa akademiko, tungod kay si Kelsen naghimo og positibo nga pagsusi nga nakumbinser sa board of examiners. aron ihatag ang Morgenthau sa iyang Habilitation . Noong 1934, sa edad na 52, inilathala niya ang unang edisyon ng Reine Rechtslehre ( Pure Theory of Law ). Habang nasa Geneva siya ay naging higit na interesado sa internasyonal na batas . Sa 1934, sa edad nga 52, gipatik niya ang una nga edisyon sa Reine Rechtslehre ( Pure Theory of Law ). Samtang sa Geneva siya labi nga interesado sa internasyonal nga balaod . Ang interes na ito sa internasyonal na batas sa Kelsen ay higit na reaksyon sa Kellogg-Briand Pact noong 1929 at ang kanyang negatibong reaksyon sa malawak na ideyalidad na nakita niya na kinakatawan sa mga pahina nito, kasama ang kakulangan ng pagkilala ng mga parusa para sa hindi kilalang mga aksyon ng mga walang kabuluhan na estado . Kini nga interes sa internasyonal nga balaod sa Kelsen sa reaksiyon sa kadaghanan sa Kellogg Ð Briand Pact kaniadtong 1929 ug ang iyang negatibo nga reaksyon sa kadak-an nga ideismo nga nakita niya nga girepresentahan sa mga panid niini, duyog sa kakulang sa pag-ila sa mga parusa sa mga dili maayong buhat sa mga estado nga walaÕy hiwi. Kelsen ay dumating upang irekomenda ng mahigpit na parusa-maling wika teorya na nakita niya bilang malaking under-kinakatawan sa Kellogg-Briand Pact. Si Kelsen kusganong nag-endorso sa lig-on nga teoriya sa balaod nga nakita niya nga walaÕy representante sa Kellogg-Briand Pact. Noong 1936-1919 siya ay naging maikling propesor sa German University sa Prague bago bumalik sa Geneva kung saan siya nanatili hanggang 1940. Sa 1936-1919 siya mubo nga propesor sa German University sa Prague sa wala pa siya mobalik sa Geneva kung diin siya nagpabilin hangtod sa 1940. Ang kanyang interes sa internasyonal na batas ay magiging lalo na nakatuon sa mga sinulat ni Kelsen sa mga krimen sa digmaang internasyonal na mapapawi niya ang kanyang mga pagsisikap sa ngalan ng pag-alis sa Estados Unidos. Ang iyang interes sa internasyonal nga balaod mahimong labi nga nakatuon sa mga sinulat ni Kelsen sa mga krimen sa internasyonal sa gubat nga iyang palihokon ang iyang mga paningkamot alang sa pagkahuman sa iyang pagbiya sa Estados Unidos. Noong 1940, sa edad na 58, siya at ang kanyang pamilya ay tumakas sa Europa sa huling paglalakbay ng SS Washington , na nagsimula noong 1 Hunyo sa Lisbon . Sa 1940, sa edad nga 58, siya ug ang iyang pamilya nangalagiw sa Europa sa katapusan nga pagbiyahe sa SS Washington , nga nagsugod sa 1 Hunyo sa Lisbon . Lumipat siya sa Estados Unidos , binigyan ang prestihiyosong Oliver Wendell Holmes Lectures sa Harvard Law School noong 1942. Mibalhin siya sa Estados Unidos , gihatagan ang bantog nga Lectures nga si Oliver Wendell Holmes sa Harvard Law School kaniadtong 1942. Sinuportahan siya ng Roscoe Pound para sa isang posisyon sa faculty sa Harvard ngunit sinalungat ni Lon Fuller sa Harvard faculty bago naging isang buong propesor sa kagawaran ng agham pampulitika sa University of California, Berkeleynoong 1945. Gisuportahan siya ni Roscoe Pound alang sa usa ka posisyon sa faculty sa Harvard apan gisupak ni Lon Fuller sa Harvard faculty sa wala pa nahimo nga usa ka hingpit nga propesor sa departamento sa siyensya sa politika sa University of California, Berkeleykaniadtong 1945. Kelsen ay nagtatanggol sa isang posisyon ng pagkakaiba ng pilosopikal na kahulugan ng hustisya dahil ito ay nahihiwalay mula sa aplikasyon ng positibong batas. Si Kelsen nagdepensa sa usa ka posisyon sa kalainan sa pilosopikanhong kahulugan sa hustisya tungod nga kini nahamulag gikan sa aplikasyon sa positibo nga balaod. Tulad ng sinabi ni Fuller ng kanyang pagsalungat, Ibinahagi ko ang opinyon ng Jerome Hall, na napatunayan sa napakahusay na Pagbasa na ito, ang jurisprudence ay dapat magsimula sa hustisya. Sama sa gisulti ni Fuller sa iyang pagsupak, Akong gipaambit ang opinyon sa Jerome Hall, nga napamatud-an sa maayo kaayo nga Pagbasa, nga ang hukom kinahanglan magsugod sa hustisya. Inilalagay ko ang kagustuhan na ito hindi sa mga panukalang pangako, ngunit sa isang paniniwala na hanggang sa ang isang tao ay nakipagbuno sa problema ng hustisya ay hindi talaga maiintindihan ng isang tao ang iba pang mga isyu ng jurisprudence. Gipili nako kini nga gusto dili sa mga basehanan sa pag-awhag, apan sa usa ka pagtuo nga hangtod nga ang usa ka tawo nakigbugno sa problema sa hustisya ang usa dili tinuud nga makasabut sa ubang mga isyu sa hurisprudence. Halimbawa, si Kelsen, ay hindi kasama ang hustisya sa kanyang pag-aaral (ng praktikal na batas) sapagkat ito ay isang 'hindi makatuwiran na ideal' at samakatuwid 'hindi napapailalim sa pag-unawa.' Pananglitan, si Kelsen, wala magsalikway sa hustisya gikan sa iyang mga pagtuon (sa praktikal nga balaod) tungod kay kini usa ka 'dili makatarunganon nga sulud' ug busa 'wala mailalom sa pag-ila.' Ang buong istraktura ng kanyang teorya ay nagmula sa pagbubukod na iyon. Ang kahulugan ng kanyang teorya ay maaaring mauunawaan lamang kapag napasailalim natin sa kritikal na pagsisiyasat ang pangunahing bato ng negasyon. Ang tibuuk nga istruktura sa iyang teoriya naggikan sa pagkasama. Ang kahulogan sa iyang teorya mahimo ra masabtan kung kita nakaingon sa kritikal nga pagsusi sa sukaranang bato sa pagsalikway. Nadama ni Lon Fuller na ang natural na posisyon ng batas na kanyang ipinagtaguyod laban kay Kelsen ay hindi katugma sa pagtatalaga ni Kelsen sa responsableng paggamit ng positibong batas at agham ng batas. Gibati ni Lon Fuller nga ang posisyon sa natural nga balaod nga iyang gipasiugda batok ni Kelsen wala mahiuyon sa pagpahinungod ni Kelsen sa responsableng paggamit sa positibo nga balaod ug ang syensya sa balaod. Sa sumunod na mga taon, si Kelsen ay lalong tumatalakay sa mga isyu ng internasyonal na batas at internasyonal na mga institusyon tulad ng United Nations . Sa misunod nga mga tuig, si Kelsen labi nga naghisgot sa mga isyu sa internasyonal nga balaod ug internasyonal nga mga institusyon sama sa United Nations . Noong 1953-54, binisita niya ang Propesor ng International Law sa Estados Unidos na Naval War College . Kaniadtong 1953-54, nagbisita siya sa Propesor sa International Law sa Estados Unidos Naval War College . Ang isa pang bahagi ng praktikal na pamana ni Kelsen, tulad ng naitala niya, ay ang impluwensya na isinulat ng kanyang mga sulat mula 1930s at unang bahagi ng 1940s sa malawak at walang uliran na pag-uusig ng mga pinuno sa politika at pinuno ng militar sa katapusan ng WWII sa Nuremberg at Tokyo, paggawa ng mga paniniwala sa higit sa isang libong mga kaso ng krimen sa digmaan. Ang uban pang bahin sa praktikal nga panulundon ni Kelsen, ingon nga iyang natala, mao ang impluwensya sa iyang mga sinulat gikan kaniadtong 1930 ug sayong bahin sa 1940 kaniadtong lapad ug wala pa nahuman nga pag-uswag sa mga lider sa politika ug mga lider sa militar sa katapusan sa WWII sa Nuremberg ug Tokyo, naghimo og mga kombiksyon sa kapin sa usa ka libo nga mga kaso sa krimen sa gubat. Sa kasama ni Kelsen 1948 essay para kay JYBIL sa kanyang 1943 essay na War Criminals na binanggit sa talata sa itaas na pinamagatang, Kolektibo at Indibidwal na Pananagutan para sa Mga Gawa ng Estado sa International Law. Sa kauban ni Kelsen 1948 nga sanaysay alang sa JYBIL sa iyang 1943 nga War Criminals essay nga gikutlo sa ibabaw nga parapo nga giulohan, Kolektibo ug Indibidwal nga Responsibilidad alang sa Mga Buhat sa Estado sa International Law. Ipinakita ni Kelsen ang kanyang mga saloobin sa pagkakaiba sa pagitan ng doktrina ng tumugon nang higit pa at ang mga kilos ng doktrina ng Estado kapag ginamit bilang isang pagtatanggol sa panahon ng pag-uusig ng mga krimen sa digmaan. Gipakita ni Kelsen ang iyang mga hunahuna sa kalainan tali sa doktrina sa misanong nga superyor ug ang mga aksyon sa doktrina sa Estado kung gigamit ingon usa ka panalipod sa panahon sa pagpahamtang sa mga krimen sa gubat. Sa pahina 228 ng sanaysay na sinabi ni Kelsen na, Ang Mga Gawa ng Estado ay mga gawa ng mga indibidwal na ginagampanan ng mga ito sa kanilang kakayahan bilang mga organo ng Estado, lalo na ng organ na ito na tinawag na Pamahalaan ng Estado. Sa panid 228 sa essay nga Kelsen nag-ingon nga, Ang Mga Buhat sa Estado mao ang mga buhat sa mga indibidwal nga gihimo nila sa ilang kapasidad ingon mga organo sa Estado, labi na sa kana nga organo nga gitawag Gobyerno sa Estado. Ang mga gawa na ito ay ginagampanan ng mga indibidwal na kabilang sa Pamahalaan bilang pinuno ng Estado, o mga miyembro ng gabinete, o mga kilos na ginanap sa utos nito o sa pahintulot ng Pamahalaan . Kini nga mga buhat gihimo sa mga indibidwal nga sakop sa Gobyerno ingon nga pangulo sa Estado, o mga miyembro sa gabinete, o mga aksyon nga gipatuman sa mando o sa pagtugot sa Gobyerno . Si Yoram Dinstein ng Hebrew University sa Jerusalem ay natatangi sa pagbuo ni Kelsen sa kanyang aklat na The Defense of 'Obedience to Superior Orders' sa International Batas , na-print muli noong 2012 sa pamamagitan ng Oxford University Press, na nakikitungo sa tiyak na katangian ng Kelsen ng mga kilos ng Estado. Si Yoram Dinstein sa Hebreong Unibersidad sa Jerusalem ang gipahinungod sa pagporma ni Kelsen sa iyang librong The Defense of 'Obedience to Superior Orders' sa International Balaod , nga gi-print usab sa 2012 sa Oxford University Press, nga naghisgot sa piho nga pag-ila ni Kelsen sa mga buhat sa Estado. Makalipas ang ilang sandali matapos ang pagsisimula ng pagbalangkas ng UN Charter noong Abril 25, 1945 sa San Francisco, sinimulan ni Kelsen ang pagsulat ng kanyang pinalawak na 700-pahinang payo sa United Nations bilang isang bagong itinalagang propesor sa Unibersidad ng California sa Berkeley ( Ang Batas ng ang United Nations , New York 1950). Wala madugay pagkahuman sa pagsugod sa pagbalor sa UN Charter kaniadtong 25 Abril 1945 sa San Francisco, gisugdan ni Kelsen ang pagsulat sa iyang gipalawig nga 700-panid nga pahibalo sa United Nations ingon usa ka bag-ong gitudlo nga propesor sa University of California sa Berkeley ( Ang Balaod sa ang United Nations , New York 1950). Noong 1952, inilathala rin niya ang kanyang pag-aaral sa haba ng libro tungkol sa internasyonal na batas na pinamagatang Mga Prinsipyo ng International Law sa Ingles, at muling nai-print noong 1966. Sa 1952, gipatik usab niya ang iyang pagtuon sa taas nga libro bahin sa internasyonal nga balaod nga nag-ulohan nga Mga Prinsipyo sa International Law sa Ingles, ug giimprinta usab kaniadtong 1966. Noong 1955, si Kelsen ay bumaling sa isang 100-pahinang sanaysay, Mga Foundations of Democracy, para sa nangungunang pilosopong journal Etika ; nakasulat sa taas ng tensyon ng Cold War, nagpahayag ito ng isang madamdamin na pangako sa Western modelo ng demokrasya sa soviet at pambansa-sosyalistang anyo ng gobyerno. Sa 1955, si Kelsen milingi sa usa ka 100 ka panid nga essay, Mga foundations of Democracy, alang sa nanguna nga journal sa pilosopiya Mga Pamatasan ; gisulat sa taas nga tensyon sa Cold War, nagpahayag kini usa ka madasigon nga pasalig sa modelo sa demokrasya sa Kasadpan bahin sa soviet ug nasyonal-sosyalista nga mga porma sa gobyerno. Ang sanaysay ng 1955 na ito ni Kelsen sa demokrasya ay mahalaga rin para sa pagbubuod ng kanyang kritikal na tindig tungo sa 1954 na libro tungkol sa politika sa pamamagitan ng kanyang dating mag-aaral sa Europa na si Eric Voegelin . Kini nga sanaysay sa 1955 ni Kelsen bahin sa demokrasya hinungdanon usab alang sa pagtingub sa iyang kritikal nga baruganan sa 1954 nga libro bahin sa politika sa iyang kanhing estudyante sa Europe nga si Eric Voegelin . Kasunod nito, sa aklat ni Kelsen na pinamagatang A New Science of Politics (Ontos Verlag, na-print noong 2005, 140pp, na orihinal na nai-publish 1956), binigyan ni Kelsen ng isang punto sa pamamagitan ng point kritisismo ng labis na ideyalismo at ideolohiya na nakita niya na nananaig sa libro ni Voegelin sa politika . Pagkahuman niini, sa libro ni Kelsen nga may ulohan nga A New Science of Politics (Ontos Verlag, giimprinta kaniadtong 2005, 140pp, nga orihinal nga gimantala 1956), gisulat ni Kelsen ang usa ka punoan pinaagi sa punoan nga pagsaway sa sobra nga ideyalismo ug ideolohiya nga nakita niya nga naglungtad sa libro ni Voegelin bahin sa politika . Ang palitan at debate na ito ay na-dokumentado sa apendise sa libro, na isinulat ng may-akda sa Voegelin, Barry Cooper, na pinamagatang Voegelin at ang mga pundasyon ng Modern Political Sciencemula 1999. Kini nga pagbinayloay ug debate gi-dokumento sa apendise sa libro, nga gisulat sa tagsulat sa Voegelin, Barry Cooper, nga may titulo nga Voegelin ug ang mga Pundasyon sa Modern Political Sciencegikan sa 1999. Ang ibang libro ni Kelsen na nagtatanggol sa kanyang realistikong posisyon patungkol sa isyu ng paghihiwalay ng estado at relihiyon kumpara sa posisyon ni Voegelin sa isyung ito ay nai-publish na posthumously sa ilalim ng pamagat na Sekular na Relihiyon. Ang ubang libro ni Kelsen nga nagdepensa sa iyang realistiko nga posisyon bahin sa isyu sa pagkabulag sa estado ug relihiyon sukwahi sa posisyon ni Voegelin sa kini nga isyu nga gipatik sa ulahi sa titulo nga Sekular nga Relihiyon. Ang layunin ni Kelsen sa bahagi ay protektahan ang kahalagahan ng responsableng paghihiwalay ng estado at relihiyon para sa mga nakikiramay sa relihiyon at nag-aalala sa paghihiwalay na ito. Ang bahin sa katuyoan ni Kelsen mao ang pagbantay sa kaimportante sa responsableng panagbulag sa estado ug relihiyon alang sa mga adunay simpatiya sa relihiyon ug nabalaka bahin sa kini nga pagbulag. Ang aklat ni Kelsen 1956 ay sinundan noong 1957 ng isang koleksyon ng mga sanaysay tungkol sa hustisya, batas at politika, na karamihan sa kanila ay nai-publish sa Ingles. Ang libro ni Kelsen sa 1956 gisundan sa 1957 pinaagi sa usa ka koleksyon sa mga sanaysay sa hustisya, balaod ug politika, kadaghanan sa mga nauna gipatik sa Ingles. Ito ay orihinal na nai-publish sa wikang Aleman noong 1953. Kini orihinal nga gimantala sa pinulongang Aleman kaniadtong 1953. Ang Kelsen ay itinuturing na isa sa mga kilalang hurado ng ika-20 siglo at lubos na naimpluwensyahan sa mga iskolar ng jurisprudence at batas publiko , lalo na sa Europa at Latin America bagaman mas mababa sa mga karaniwang bansa. Si Kelsen giisip nga usa sa labing bantog nga mga hurado sa ika-20ng siglo ug naimpluwensyahan sa mga iskolar sa hurisprudence ug balaod publiko , labi na sa Europa ug Latin Amerika bisan kung dili kaayo sa mga nasod nga sagad nga balaod. Ang kanyang aklat na may pamagat na Pure Theory of Law ay nai-publish sa dalawang edisyon, isa sa Europa noong 1934, at isang pangalawang pinalawak na edisyon matapos na sumali siya sa faculty sa University of California sa Berkeley noong 1960. Ang iyang libro nga giulohan og Pure Theory of Law gimantala sa duha ka edisyon, usa sa Europe kaniadtong 1934, ug ikaduha nga gipalapdan nga edisyon human siya nagpasakop sa faculty sa University of California sa Berkeley kaniadtong 1960. Ang Pure Theory of Law ni Kelsen ay malawak na kinikilala bilang kanyang magnum opus. Ang Pure Theory of Law ni Kelsen kaylap nga giila ingon iyang magnum opus. Nilalayon nitong ilarawan ang batas bilang isang hierarchy ng mga pamantayan na nagbubuklod din ng mga kaugalian habang sa parehong oras ay tumanggi, mismo, upang suriin ang mga pamantayan. Nagtinguha kini nga ihulagway ang balaod ingon usa ka hierarchy sa mga pamatasan nga nagagapos usab nga mga pamatasan samtang sa samang higayon nagdumili, sa iyang kaugalingon, aron susihon ang mga pamatasan. Sa ganitong paraan, nakikipagtalo si Kelsen, ang pagkakagapos ng mga ligal na kaugalian, ang kanilang partikular na 'ligal' na character, ay maaaring maunawaan nang hindi sinubaybayan ito sa huli sa ilang mapagkukunang suprahuman tulad ng Diyos, personified Nature o isang personified State o Nation. Sa niini nga paagi, ang Kelsen nakiglalis, ang pagbugkos sa mga ligal nga pamatasan, ang ilang piho nga 'ligal' nga kinaiya, mahimong masabtan nga wala masubay kini sa katapusan sa pipila ka suprahuman nga tinubdan sama sa Diyos, gipersonipikar nga Kinaiyahan o usa ka gipahinungdan nga Estado o Nasud. Ang Pure Theory of Law ay karaniwang itinuturing na kabilang sa mga pinaka orihinal na kontribusyon na ginawa ni Hans Kelsen sa ligal na teorya. Ang Pure Theory of Law sa kadaghanan giisip nga usa sa labing orihinal nga mga kontribusyon nga gihimo ni Hans Kelsen sa ligal nga teorya. Ang kanyang aklat na may pamagat na ito ay unang nai-publish noong 1934, at sa isang napalawak na pangalawang edisyon (epektibong isang magnum opus na doble sa haba ng pagtatanghal) noong 1960. Ang iyang libro nga adunay titulo una nga gimantala kaniadtong 1934, ug sa usa ka dako nga gipalapad nga ikaduha nga edisyon (epektibo nga usa ka magnum opus nagdoble sa gitas-on sa pagpresentar) kaniadtong 1960. Ang ikalawang edisyon ay lumitaw sa pagsasalin ng Ingles noong 1967, bilang Pure Theory of Law ; ang unang edisyon ay lumitaw sa pagsasalin ng Ingles noong 1992, bilang Panimula sa Mga Problema ng Legal na Teorya . Ang ikaduha nga edisyon nagpakita sa paghubad sa Ingles kaniadtong 1967, ingon Pure Theory of Law ; ang una nga edisyon nagpakita sa paghubad sa Ingles kaniadtong 1992, ingon Pasiuna sa mga Suliran sa Legal nga Teorya . Ang teorya na iminungkahi sa librong ito ay marahil ang pinaka-maimpluwensyang teorya ng batas na ginawa noong ika-20 siglo. Ang teorya nga gisugyot sa kini nga libro lagmit mao ang labing impluwensyal nga teorya sa balaod nga gihimo sa ika-20 nga siglo. Ito ay, hindi bababa sa, ang isa sa mga mataas na puntos ng modernistang teoryang ligal. Mao kini ang labing taas nga punto sa modernistang ligal nga teorya. Gayunpaman, ang orihinal na terminolohiya na ipinakilala sa unang edisyon ay naroroon na sa maraming mga sulat ni Kelsen mula 1920s, at napapailalim din sa talakayan sa kritikal na pindutin ng dekada na. Bisan pa, ang orihinal nga terminolohiya nga gipaila sa una nga edisyon naa na sa kadaghanan sa mga sinulat ni Kelsen gikan sa 1920s, ug gipailalom usab sa diskusyon sa kritikal nga press sa kana nga dekada. Bagaman mas mahaba ang pangalawang edisyon, ang dalawang edisyon ay may maraming katulad na nilalaman. Bisan kung ang ikaduha nga edisyon daghan kaayo, ang duha nga mga edisyon adunay daghang parehas nga sulud. Ang teorya ni Kelsen ay parehong nagmula at binuo ng mga iskolar sa kanyang mga homelands, lalo na ang Vienna School sa Austria at ang Brno School na pinamunuan ni Franti_ek Weyr sa Czechoslovakia . Ang teorya ni Kelsen parehas nga nakuha ug gipalambo sa mga iskolar sa iyang mga pinuy-anan, labi na ang Vienna School sa Austria ug ang Brno School pinangunahan ni Franti_ek Weyr sa Czechoslovakia . Nakasaad na sa daigdig na nagsasalita ng Ingles, at kapansin-pansin ang paaralan ng Oxford ng hurisprudence , makikita ang impluwensya ni Kelsen sa HLA Hart , Julie Dickson , John Gardner , Leslie Green , Jim Harris , Tony Honore , Joseph Raz at Richard Tur , at sa backhanded na papuri ng masidhing pagpuna, din sa gawain ni John Finnis . Giingon nga sa kalibutan nga nagsulti sa Ingles, ug labi na ang eskuylahan sa Oxford sa hurisprudence , ang impluwensya ni Kelsen makita sa HLA Hart , Julie Dickson , John Gardner , Leslie Green , Jim Harris , Tony Honore , Joseph Raz ug Richard Tur , ug sa backhanded nga pagdayeg sa grabe nga pagsaway, usab sa buhat ni John Finnis . Kabilang sa mga pangunahing manunulat sa Ingles sa Kelsen ay sina Robert S. Summers , Neil MacCormick at Stanley L. Paulson. Lakip sa mga punoan nga tagsulat sa Ingles sa Kelsen mao sila Robert S. Summers , Neil MacCormick ug Stanley L. Paulson. Kabilang sa mga pangunahing kritiko ni Kelsen ngayon ay si Joseph Raz ng Columbia University na pinatunayan ang pagbabasa ng Nuremberg at mga pagsubok sa mga krimen sa digmaan na binigay ni Kelsen sa isang pare-pareho na paraan sa buong 1930s at 1940s sa pagtatapos ng kanyang sanaysay para sa Am. Si J. Juris., P 94, (1974) na may pamagat na Teorya ng Karaniwang Norm ng Kelsen. Lakip sa mga punoan nga kritiko ni Kelsen karon mao ang Joseph Raz sa Columbia University nga gipakusog ang pagbasa sa Nuremberg ug mga pagsulay sa mga krimen sa giyera nga gihubad ni Kelsen sa usa ka makanunayon nga paagi sa tibuuk nga 1930 ug 1940 sa katapusan sa iyang sanaysay alang sa Am. Si J. Juris., P 94, (1974) nga giulohan og Teorya ni Kelsen of the Basic Norm. Itinatag ni Hans Kelsen ang mga alituntunin ng pagsusuri ng hudikatura sa Konstitusyon ng Austria at Czechoslovakia kasunod ng halimbawa ni John Marshall sa karanasan sa Saligang Batas. Gintukod ni Hans Kelsen ang mga prinsipyo sa pag-usisa sa hudisyal sa Konstitusyon sa Austria ug Czechoslovakia subay sa panig-ingnan ni John Marshall sa kasinatian sa Konstitusyon sa Amerika. Ang ilang misteryo ay nakapaligid sa belated publication, noong 2012, ng Sekular na Relihiyon . Ang pipila nga misteryo naglibot sa belated publication, kaniadtong 2012, sa Secular Religion . Sinimulan ang teksto noong mga 1950s, bilang isang pag-atake sa trabaho ng kanyang dating mag-aaral na si Eric Voegelin. Sinugdan ang teksto kaniadtong 1950s, ingon usa ka pag-atake sa trabaho sa iyang kanhing estudyante nga si Eric Voegelin. Noong unang bahagi ng 1960 ang isang pinalawak na bersyon ay na-set up bilang patunay ngunit naatras sa pagpilit ni Kelsen (at malaki ang personal na gastos sa muling pagbabayad sa publisher), sa mga kadahilanan na hindi pa naging malinaw. Sa sayong bahin sa katuigang 1960 ang usa ka gipalapdan nga bersyon gipahimutang sa pamatuod apan gibiyaan sa pagpamugos ni Kelsen (ug daghang personal nga gasto sa pagbayad sa tigmantala), sa mga hinungdan nga wala pa klaro. Gayunpaman, sa kalaunan ay nagpasya ang Hans Kelsen Institute na dapat itong mailathala. Ito ay isang masigasig na pagtatanggol ng modernong agham laban sa lahat, kasama na si Voegelin, na babawiin ang mga nagawa ng Enlightenment sa pamamagitan ng paghiling sa agham na gagabayan ng relihiyon. Bisan pa, ang Hans Kelsen Institute sa katapusan nakahukom nga kinahanglan kini i-publish. Kini usa ka kusog nga pagdepensa sa modernong siyensya batok sa tanan, lakip ang Voegelin, nga molapas sa mga nahimo sa Enlightenment pinaagi sa paghangyo nga ang siyensya magagiya sa relihiyon. Nilalayon ni Kelsen na ilantad ang mga pagkakasalungatan sa kanilang inaangkin na ang modernong agham, pagkatapos ng lahat, ay nakasalalay sa parehong uri ng pag-aakala bilang relihiyon - na ito ay bumubuo ng mga porma ng bagong relihiyon at sa gayon ay hindi dapat magreklamo kapag naipasok ang lumang relihiyon. Gitinguha ni Kelsen nga ibutyag ang mga panagsumpaki sa ilang pag-angkon nga ang modernong siyensya, pagkahuman, nagsalig sa parehas nga lahi sa pag-isip nga relihiyon Ñ nga kini nahimo nga mga porma sa bag-ong relihiyon ug busa dili angay magreklamo kung ang daan nga relihiyon ipabalik. Apat na mga pangunahing lugar ng kontribusyon ni Kelsen sa ligal na teorya sa kanyang buhay ay kasama ang mga sumusunod na lugar ng pagsusuri ng hudisyal, hierarchical law, ang de-ideologicalization ng positibong batas upang masidhi na i-disassociate ang lahat ng sanggunian sa natural na batas, at ang malinaw na paglinis ng agham ng batas at ligal na agham sa ikadalawampu siglo na modernong batas. Upat ka mga punoan nga mga bahin sa mga kontribusyon ni Kelsen sa ligal nga teorya sa iyang tibuuk nga kinabuhi naglakip sa mga mosunud nga mga bahin sa panghukum pag-usisa, hierarchical law, ang de-ideologicalization sa positibo nga balaod aron kusganon nga maibulag ang tanan nga paghisgot sa natural nga balaod, ug ang tin-aw nga paglaraw sa syensya sa balaod ug ligal nga syensya sa ika-20 ka siglo nga modernong balaod. Ang pagsusuri ng hudisyal para kay Kelsen noong ikadalawampu siglo ay bahagi ng isang tradisyon na nagmula sa karaniwang tradisyon ng batas batay sa karanasan sa konstitusyonal ng Amerika tulad ng ipinakilala ni John Marshall. Ang pagsusi sa hudisyal alang sa Kelsen sa ikakaluhaan nga siglo usa ka bahin sa tradisyon nga napanunod gikan sa naandan nga tradisyon sa balaod nga gipasukad sa kasinatian sa konstitusyon sa Amerika sama sa gipaila ni John Marshall. Sa oras na ang prinsipyo ay umabot sa Europa at partikular na Kelsen, ang isyu ng codification ng karaniwang bersyon ng batas ng Marshall ng pagsusuri ng hudisyal sa anyo nito ng ayon sa batas na itinakdang batas ay naging isang malinaw na tema para kay Kelsen. Sa panahon nga ang prinsipyo nakaabot sa Europe ug labi na Kelsen, ang isyu sa codification sa komon nga bersyon sa balaod sa Marshall nga pagsusi sa paghukum sa porma sa us aka balaod nga gisulat sa balaod nga nahimoÕg usa ka tin-aw nga tema alang kang Kelsen. Sa pagbalangkas ng mga konstitusyon para sa parehong Austria at Czechoslovakia, pinili ni Kelsen na maingat na mag-ukit at limitahan ang domain ng judicial review sa isang mas makitid na pokus kaysa sa orihinal na akomodasyon ni John Marshall. Sa pagbalhas sa mga konstitusyon alang sa Austria ug Czechoslovakia, gipili ni Kelsen nga maampingon nga hayag ug limitahan ang domain sa hudisyal nga pagrepaso sa usa ka mas makit-an nga pokus kaysa sa orihinal nga gipahimutang ni John Marshall. Tumanggap si Kelsen ng isang panghabambuhay na appointment sa korte ng hudisyal na pagsusuri sa Austria at nanatili sa korte na ito ng halos isang buong dekada noong 1920s. Si Kelsen nakadawat sa usa ka tibuok kinabuhi nga appointment sa korte sa hudisyal nga pagribyu sa Austria ug nagpabilin sa kini nga korte sa hapit usa ka tibuuk nga dekada sa mga 1920. Hierarchical law bilang isang modelo para sa pag-unawa sa istruktura ng paglalarawan ng proseso ng pag-unawa at paglalapat ng batas ay sentral para kay Kelsen at pinagtibay niya ang modelo nang direkta mula sa kanyang kasamahan na si Adolf Merkl sa University of Vienna. Ang Hierarchical law ingon usa ka modelo alang sa pagsabut sa istruktura sa istruktura sa proseso sa pagsabut ug pagpadapat sa balaod hinungdanon alang ni Kelsen ug iyang gisagop ang modelo nga direkta gikan sa iyang kauban nga si Adolf Merkl sa University of Vienna. Ang mga pangunahing layunin ng hierarchical na paglalarawan ng batas ay tatlong-tiklop para kay Kelsen. Ang mga nag-unang katuyoan sa hierarchical nga paghulagway sa balaod mao ang tulo ka pilo alang kang Kelsen. Una, mahalaga na maunawaan ang kanyang bantog na teorya ng batas ng batas tulad ng detalyado sa Kabanata apat ng kanyang aklat sa Pure Theory of Law (tingnan ang subseksyon sa itaas). Una, hinungdanon ang pagsabut sa iyang gisaulog nga static teorya sa balaod ingon nga gipatin-aw sa Kapitulo upat sa iyang libro sa Pure Theory of Law (tan-awa ang subkut sa itaas). Sa pangalawang edisyon nito, ang kabanatang ito sa teoryang static ng batas ay halos isang daang pahina ang haba at kinakatawan ng isang komprehensibong pag-aaral ng batas na may kakayahang tumayo bilang isang independiyenteng paksa para sa pananaliksik para sa mga ligal na iskolar sa lugar na ito ng pagdadalubhasa. Sa ikaduha nga edisyon niini, kini nga kapitulo sa static teorya sa balaod hapit usa ka gatos nga panid ang gitas-on ug nagrepresentar sa usa ka komprehensibo nga pagtuon sa balaod nga makahimo sa pagbarug ingon usa ka independente nga hilisgutan alang sa panukiduki alang sa mga ligal nga iskolar sa kini nga lugar nga espesyalista. Pangalawa, ito ay isang sukatan ng kamag-anak na sentralisasyon o desentralisasyon. Ikaduha, kini usa ka sukod sa paryente nga sentralisasyon o desentralisasyon. Pangatlo, ang isang ganap na sentralisadong sistema ng batas ay tumutugma din sa isang natatanging Grundnorm o Basic na pamantayan na hindi mas mababa sa anumang iba pang pamantayan sa hierarchy dahil sa paglalagay nito sa sukdulang pundasyon ng hierarchy (tingnan ang seksyon ng Grundnorm). Ikatulo, ang usa ka hingpit nga sentralisado nga sistema sa balaod nga susama usab sa usa ka talagsaon nga Grundnorm o Basic nga pamatasan nga dili masinati sa bisan unsang ubang pamatasan sa hierarchy tungod sa pagbutang niini sa sukaranan nga pundasyon sa hierarchy (tan-awa ang seksyon sa Grundnorm). Si Kelsen, sa panahon ng kanyang pag-aaral at ligal na pagsasanay sa fin-de-siecle Europe, ay nagmana ng isang lubos na hindi maliwanag na kahulugan ng natural na batas na maaaring iharap bilang pagkakaroon ng metaphysical, teolohiko, pilosopikal, pampulitika, relihiyoso, o ideolohikal na sangkap depende sa alinman sa maraming mapagkukunan na maaaring nagnanais na magamit ang term. Si Kelsen, sa panahon sa iyang edukasyon ug ligal nga pagbansay sa fin-de-siecle Europe, nakapanunod sa usa ka labi nga dili klaro nga kahulugan sa natural nga balaod nga mahimong ipakita ingon adunay metaphysical, teolohiko, pilosopikal, politika, relihiyoso, o ideolohikal nga mga sangkap depende sa bisan kinsa sa daghang mga gigikanan nga gusto maggamit sa termino. Para kay Kelsen, ang kalabuan na ito sa kahulugan ng natural na nagawa nitong hindi magamit sa anumang praktikal na kahulugan para sa isang modernong diskarte sa pag-unawa sa agham ng batas. Alang sa Kelsen, kini nga kalabanan sa kahulugan sa natural nga naghimo niini nga dili magamit sa bisan unsang praktikal nga diwa alang sa usa ka modernong pamaagi sa pagsabut sa syensya sa balaod. Malinaw na tinukoy ni Kelsen ang positibong batas upang harapin ang maraming mga ambiguities na nauugnay niya sa paggamit ng natural na batas sa kanyang panahon, kasama ang negatibong impluwensya na kung saan ito ay sa pagtanggap ng kung ano ang ibig sabihin kahit sa positibong batas sa mga konteksto na tila tinanggal mula sa domain ng impluwensya na karaniwang nauugnay sa natural na batas. Tin-aw nga gipatin-aw ni Kelsen ang positibo nga balaod aron maatiman ang daghang mga ambiguities nga kauban niya sa paggamit sa natural nga balaod sa iyang panahon, kauban ang negatibo nga impluwensya nga naa sa pagdawat kung unsa ang gipasabut bisan sa positibo nga balaod sa mga konteksto nga gitangtang gikan sa domain sa ang impluwensya nga kasagaran kauban sa natural nga balaod. Ang muling pagkakahulugan ng agham ng batas at ligal na agham upang matugunan ang mga kinakailangan ng modernong batas sa ikadalawampu siglo ay may makabuluhang pag-aalala kay Kelsen. Ang pagpahinungod pag-usab sa siyensya sa balaod ug ligal nga syensya aron matuman ang mga kinahanglanon sa modernong balaod sa ika-20 nga siglo mao ang hinungdanon nga kabalaka ni Kelsen. Isusulat ni Kelsen ang mga pag-aaral sa haba ng libro na nagdedetalye ng maraming mga pagkakaiba na gagawin sa pagitan ng mga likas na agham at ang kanilang nauugnay na pamamaraan ng sanhi ng pangangatuwiran sa kaibahan sa pamamaraan ng normatibong pangangatwiran na nakita niya bilang mas direktang akma sa mga ligal na agham. Isulat ni Kelsen ang mga pagtuon sa gitas-on sa libro nga nagdetalye sa daghang mga kalainan nga buhaton tali sa mga natural nga siyensya ug ang ilang kalabutan nga pamaagi sa hinungdan nga pangatarungan sukwahi sa pamaagi sa pangatarungan nga pamatasan nga nakita niya nga labi ka direkta nga nahiangay sa mga ligal nga siyensya. Ang agham ng batas at ligal na agham ay pangunahing mga pagkakaiba-iba ng pamamaraan na may kahalagahan kay Kelsen sa pagbuo ng purong teorya ng batas at sa pangkalahatang proyekto ng pag-alis ng mga hindi maliwanag na ideolohiyang elemento mula sa pagkakaroon ng hindi nararapat na impluwensya sa pagbuo ng modernong dalawampu't siglo na batas. Ang siyensya sa balaod ug ligal nga syensya ang hinungdanon nga mga kalainan sa pamaagi nga adunay kaimportante sa Kelsen sa pagpauswag sa puro nga teorya sa balaod ug sa kinatibuk-ang proyekto sa pagtangtang sa mga dili hitabo nga mga elemento sa ideolohikal gikan sa pagbaton dili husto nga impluwensya sa pag-uswag sa modernong ika-20 ka siglo nga balaod. Sa kanyang mga huling taon, si Kelsen ay bumaling sa isang komprehensibong pagtatanghal ng kanyang mga ideya sa mga kaugalian. Sa iyang katapusan nga mga tuig, si Kelsen milingi sa usa ka komprehensibo nga pasundayag sa iyang mga ideya sa mga pamatasan. Ang hindi natapos na manuskrito ay nai-publish nang posthumously bilang Allgemeine Theorie der Normen (General Theory of Norms). Ang wala pa nahuman nga manuskrito gipatik sa ulahi nga paagi sama sa Allgemeine Theorie der Normen (General Theory of Norms). Sa huling 29 taon ng kanyang buhay sa University of California, ang appointment ni Kelsen sa Unibersidad at ang kanyang pakikipag-ugnay ay pangunahing sa Kagawaran ng Politika at hindi sa School of Law. Sa katapusan nga 29 ka tuig sa iyang kinabuhi sa Unibersidad sa California, ang appointment ni Kelsen sa Unibersidad ug ang iyang pagkalambigit sa una sa Department of Politics ug dili sa School of Law. Ito ay masidhing nakalarawan sa kanyang maraming mga akda sa larangan ng pilosopiyang pampulitika kapwa bago at pagkatapos na sumali sa faculty sa Berkeley. Kini gipakita sa daghang mga sinulat sa natad sa pilosopiya sa politika sa wala pa ug human sa pag-apil sa faculty sa Berkeley. Sa katunayan, ang pinakaunang libro ni Kelsen (tingnan ang Seksyon sa itaas) ay isinulat tungkol sa pilosopiyang pampulitika ni Dante Alighieri at ito ay kasama lamang ng kanyang pangalawang libro na sinimulan ni Kelsen na magsulat ng mga haba ng pag-aaral ng libro tungkol sa pilosopiya ng batas at mga praktikal na aplikasyon nito. Sa tinuud, ang una nga libro ni Kelsen (tan-awa ang Seksyon sa ibabaw) gisulat bahin sa pilosopiya sa politika ni Dante Alighieri ug kini kauban lamang ang iyang ikaduhang libro nga gisugdan ni Kelsen ang pagsulat sa gitas-on sa libro bahin sa pilosopiya sa balaod ug ang praktikal nga aplikasyon niini. Sinasalita ni Baume ang pilosopiya ng politika ni Kelsen tungkol sa hudisyal na pagsusuri bilang malapit sa Ronald Dworkin at John Hart Ely sa mga iskolar na aktibo pagkatapos ng katapusan ng buhay ni Kelsen. Gihisgutan ni Baume ang pilosopiya sa politika ni Kelsen bahin sa pag-usisa sa hudisyal nga pagduol sa Ronald Dworkin ug John Hart Ely taliwala sa mga iskolar nga aktibo pagkahuman sa katapusan ni Kelsen. Upang makakuha ng isang kapaki-pakinabang na pag-unawa sa lapad ng mga interes ni Kelsen sa pilosopiyang pampulitika, impormasyong suriin ang aklat ni Charles Covell na pinamagatang The Redefinition of Conservatism mula sa 1980s kung saan kinukuha ni Covell si Kelsen sa pilosopikong konteksto ng Ludwig Wittgenstein, Roger Scruton, Michael Oakeshott, John Casey at Maurice Cowling. Aron makuha ang usa ka mapuslanon nga pagsabut sa gilapdon sa mga interes ni Kelsen sa pilosopiya sa politika, impormatibo nga susihon ang libro ni Charles Covell nga giulohan nga The Redefinition of Conservatism gikan sa 1980s kung diin gipunting ni Covell si Kelsen sa pilosopikanhong konteksto ni Ludwig Wittgenstein, Roger Scruton, Michael Oakeshott, John Casey ug Maurice Cowling. Bagaman ang sariling kagustuhan pampulitika ni Kelsen ay pangkalahatang naglalayong patungo sa higit na liberal na mga anyo ng pagpapahayag, ang pananaw ni Covell ng modernong liberal na konserbatibo sa kanyang libro ay nagbibigay ng isang mabisang foil para sa pagdala sa mismong mga punto ng diin ni Kelsen sa loob ng kanyang sariling mga orientasyon sa pilosopiyang pampulitika. Bisan kung ang kaugalingon nga gusto sa politika ni Kelsen sa kadaghanan gipunting alang sa labi nga liberal nga mga porma sa ekspresyon, ang panan-aw ni Covell sa moderno nga liberal nga konserbatismo sa iyang libro naghatag usa ka epektibo nga foil alang sa pagdala sa kaugalingon nga mga punto ni Kelsen nga gihatagan og gibug-aton sa iyang kaugalingon nga mga orientasyon sa pilosopiya sa politika. Bilang buod sa kanila ni Covell, ang mga interes ni Kelsen sa pilosopong pampulitika ay sumasaklaw sa mga larangan ng praktikal na mga pananaw na pinagbabatayan ng moralidad, relihiyon, kultura, at pasadyang panlipunan. Ingon nga gisumaryo sila ni Covell, ang mga interes ni Kelsen sa pilosopiya sa politika naglibut sa natad sa praktikal nga mga panan-aw nga gipasukad sa moralidad, relihiyon, kultura, ug kostumbre sa sosyal. Tulad ng buod ni Sandrine Baume sa kanyang kamakailan-lamang na libro sa Kelsen, Noong 1927 [kinilala ni [Kelsen] ang kanyang utang sa Kantianism sa puntong ito na pamamaraan na natukoy ang halos lahat ng kanyang purong teorya ng batas: 'Ang kadalisayan ng pamamaraan, na kailangan sa ligal na agham. ay tila hindi ako ginagarantiyahan ng sinumang pilosopo nang matindi tulad ng sa Kant na may kaibahan niya sa pagitan ng Is at Ought. Ingon gisumaryo ni Sandrine Baume sa iyang bag-o nga libro sa Kelsen, Sa 1927 giila ni [Kelsen] ang iyang utang sa Kantianism sa kini nga metodohikal nga punto nga nagtino sa kadaghanan sa iyang putli nga teorya sa balaod: 'Ang kaputli sa pamaagi, nga kinahanglanon sa ligal nga syensya. wala daw kanako nga garantiya sa bisan unsa nga pilosopo nga ingon sa malantip pinaagi sa Kant uban sa iyang kalainan sa taliwala sa Is ug Angay. Sa gayon para sa akin, ang pilosopiya ni Kantian ay mula sa pinakadulo simula ng ilaw na gumagabay sa akin. Mao kini ang alang kanako, Kantian pilosopiya gikan sa sinugdanan sa kahayag nga naggiya kanako. Ang mataas na papuri kay Kelsen sa Ang Kant sa kawalan ng anumang tiyak na neo-Kantians ay naitugma sa mga pinakahuling iskolar ng John Rawls ng Harvard University. Taas nga pagdayeg sa Kelsen Ang Kant walaÕy bisan unsang piho nga neo-Kantians gipaangay sa labi pa ka bag-ong mga iskolar ni John Rawls sa Harvard University. Parehong Kelsen at Rawls ay gumawa din ng malakas na pag-endorso ng mga libro ni Kant sa Perpetual Peace (1795) at Mga ideya para sa isang Kasaysayan sa Universal (1784). Parehong Kelsen ug Rawls naghimo usab nga lig-on nga pag-endorso sa mga libro ni Kant sa Perpetual Peace (1795) ug Mga ideya alang sa usa ka Kasaysayan sa Universal (1784). Limang pangunahing mga lugar ng pag-aalala para kay Kelsen sa lugar ng pilosopong pampulitika ay maaaring matukoy sa kanyang maraming interes para sa kanilang sentralidad at ang epekto na kanilang isinagawa sa halos buong buhay niya. Lima ka mga punoan nga hinungdan sa kabalaka alang sa Kelsen sa natad sa pilosopiya sa politika mahimong mailhan taliwala sa iyang daghang mga interes alang sa ilang sentro ug ang epekto nga ilang gipadayon sa tibuuk nga tibuuk nga kinabuhi niya. Ito ay Soberanya, Teorya ng pagkakakilanlan ng batas-estado, dualism ng estado-lipunan, Centralization-desentralisasyon, at Dinamikong teorya ng batas. Kini mao Soberano, Teorya sa estado-sa-Balaod nga estado, Doblehon-sosyalismo sa estado, Centralization-desentralisasyon, ug Dinamikong teorya sa balaod. Ang kahulugan at muling pagkakahulugan ng soberanya para kay Kelsen sa konteksto ng ikadalawampu siglo na modernong batas ay naging isang pangunahing tema para sa pampulitikang pilosopiya ni Hans Kelsen mula 1920 hanggang sa katapusan ng kanyang buhay. Ang kahulugan ug ang pagpahinungod usab sa soberanya alang sa Kelsen sa konteksto sa ika-20 ka siglo nga modernong balaod nahimo nga usa ka punoan nga tema alang sa politikal nga pilosopiya ni Hans Kelsen gikan sa 1920 hangtod sa katapusan sa iyang kinabuhi. Ang soberanya ng estado ay tumutukoy sa domain ng hurisdiksyon para sa mga batas na namamahala sa estado at sa kaugnay na lipunan. Ang soberanya sa estado nagtino sa teritoryo sa hurisdiksyon alang sa mga balaod nga nagdumala sa estado ug sa kaubanan nga katilingban. Ang mga simulain ng tahasang tinukoy na soberanya ay magiging pagtaas ng kahalagahan kay Kelsen dahil ang domain ng kanyang mga alalahanin ay mas malawak na kumpleto sa internasyonal na batas at magkakaibang implikasyon kasunod ng pagtatapos ng WWI. Ang mga prinsipyo sa tin-aw nga gipatin-aw nga soberanya mahimong modugang nga importansya kay Kelsen tungod kay ang domain sa iyang mga gikabalak-an nagpalapad sa komprehensibo sa internasyonal nga balaod ug sa daghan nga mga implikasyon pagkahuman sa pagtapos sa WWI. Ang pag-unawa sa mataas na pagganap ng pagbasa ni Kelsen tungkol sa pagkakakilanlan ng batas at estado ay patuloy na kumakatawan sa isa sa mga pinaka-hamon na hadlang sa mga mag-aaral at mananaliksik ng batas na papalapit sa mga sinulat ni Kelsen sa unang pagkakataon. Ang pagsabut sa kusog kaayo nga pagbasa sa Kelsen sa identidad sa balaod ug estado nagpadayon nga nagrepresentar sa usa sa labing mahagiton nga mga babag sa mga estudyante ug tigdukiduki sa balaod nga nagsingabot sa mga sinulat ni Kelsen sa unang higayon. Matapos makumpleto ni Kelsen ang disertasyon ng kanyang doktor sa pilosopiyang pampulitika ng Dante, lumingon siya sa pag-aaral ng dualistang teorya ng batas at estado ni Jellinek sa Heidelberg sa mga taon na humahantong sa 1910. Pagkahuman ni Kelsen pagkompleto sa iyang disertasyon sa doktor sa pilosopiya sa politika ni Dante, gibalik niya ang pagtuon sa dualist nga teorya ni Jellinek sa balaod ug estado sa Heidelberg sa mga tuig nga nanguna sa 1910. Natagpuan ni Kelsen na kahit na siya ay may mataas na paggalang kay Jellinek bilang isang nangungunang iskolar sa kanyang panahon, na ang Jellinek na nag-endorso ng isang dualist na teorya ng batas at estado ay isang hadlang sa karagdagang pag-unlad ng isang ligal na agham na magiging suporta sa pagbuo ng responsable batas sa buong ikadalawampu siglo sa pagtugon sa mga kinakailangan ng bagong siglo para sa regulasyon ng kanyang lipunan at ng kultura nito. Nahibal-an ni Kelsen nga bisan siya adunay usa ka hataas nga pagtahud alang kang Jellinek ingon usa ka nanguna nga iskolar sa iyang adlaw, nga si Jellinek nga nag-endorso sa usa ka dualist nga teorya sa balaod ug estado usa ka pagpahamtang sa dugang nga pag-uswag sa usa ka ligal nga syensya nga magsuporta sa pagpauswag sa responsable balaod sa bug-os nga ika-20 nga siglo sa pagtubag sa mga kinahanglanon sa bag-ong siglo alang sa pagdumala sa sosyedad ug sa kultura niini. Ang lubos na pagganap ng pagbasa ni Kelsen ng estado ay ang pinaka-katugmang paraan na maaari niyang hanapin para sa pagpapahintulot sa pagbuo ng positibong batas sa isang paraan na katugma sa mga hinihingi ng dalawampu siglo na mga geopolitik. Ang maayo kaayo nga pagbasa sa estado ni Kelsen mao ang labing kaangay nga paagi nga iyang mahibal-an alang sa pagtugot sa pagpalambo sa positibo nga balaod sa usa ka paagi nga nahiuyon sa mga gipangayo sa ika-20 nga siglo nga mga geopolitik. Matapos tanggapin ang pangangailangan para sa pag-eendorso ng isang tahasang pagbabasa ng pagkakakilanlan ng batas at estado, si Kelsen ay nanatiling pantay na sensitibo sa pagkilala sa pangangailangan ng lipunan na gayunpaman ipinahayag ang pagpapaubaya at kahit na hikayatin ang talakayan at debate ng pilosopiya, sosyolohiya, teolohiya, metapisika, sosyolohiya, pulitika , at relihiyon. Human madawat ang panginahanglan alang sa pag-endorso sa usa ka tin-aw nga pagbasa sa identidad sa balaod ug estado, si Kelsen nagpabilin nga parehas nga sensitibo sa pag-ila sa panginahanglan alang sa katilingban bisan pa nga nagpahayag sa kahanas ug bisan pa nagdasig sa panaghisgot ug debate sa pilosopiya, sosyolohiya, teolohiya, metaphysics, sosyolohiya, politika , ug relihiyon. Kultura at lipunan ay dapat na regulahin ng estado ayon sa mga pamantayan sa pambatasan at konstitusyon. Ang kultura ug katilingban kinahanglan nga i-regulate sa estado sumala sa mga pamatasan sa konstitusyon ug konstitusyon. Kinilala ni Kelsen ang lalawigan ng lipunan sa isang malawak na kahulugan na magpapahintulot sa talakayan tungkol sa relihiyon, natural na batas, metapisika, sining, atbp., Para sa pag-unlad ng kultura sa marami at iba-ibang katangian. Giila ni Kelsen ang lalawigan sa katilingban sa usa ka halapad nga kahulugan nga magtugot alang sa panaghisgot sa relihiyon, natural nga balaod, metaphysics, art, ug uban pa, alang sa pagpalambo sa kultura sa daghan ug lainlaing mga kinaiya. Napakahalaga, darating si Kelsen sa malakas na pagkahilig sa kanyang mga akda na ang talakayan ng hustisya, bilang isang halimbawa, ay angkop sa domain ng lipunan at kultura. Sa kamahinungdanon, si Kelsen moabut sa kusog nga hilig sa iyang mga sinulat nga ang paghisgot sa hustisya, ingon nga usa ka pananglitan, angay sa natad sa katilingban ug kultura. Isang ikadalawampu siglo na bersyon ng modernong batas, para kay Kelsen, ay kailangang maingat at naaangkop na mag-isip ng responsableng talakayan ng hustisya sa pilosopiya kung ang agham ng batas ay pinahihintulutan na umunlad sa isang mabisang paraan na tumutugon sa mga pangangailangan sa heolohikal at domestic. ng bagong siglo. Usa ka ika-20 nga siglo nga bersyon sa moderno nga balaod, alang sa Kelsen, kinahanglan nga maampingon ug maayo ang paghusay sa responsableng panaghisgot sa hustisya sa pilosopiya kung ang siyensya sa balaod tugutan nga mouswag sa usa ka epektibo nga paagi pagtubag sa mga geopolitikanhon ug lokal nga mga panginahanglanon. sa bag-ong siglo. Ang isang pangkaraniwang tema na hindi maiiwasan para kay Kelsen sa loob ng maraming aplikasyon na nakatagpo niya sa kanyang pilosopiya ng politika ay ang sentralisasyon at desentralisasyon. Usa ka sagad nga tema nga dili malikayan alang sa Kelsen sa sulod sa daghang mga aplikasyon nga iyang nahibal-an sa iyang pilosopiya sa politika mao ang sentralisasyon ug desentralisasyon. Para kay Kelsen, ang sentralisasyon ay isang pilosopikal na pangunahing posisyon sa pag-unawa sa dalisay na teorya ng batas. Alang kang Kelsen, ang sentralisasyon usa ka hinungdan nga posisyon sa pilosopiya sa pagsabut sa lunsay nga teorya sa balaod. Ang dalisay na teorya ng batas ay sa maraming paraan na nakasalalay sa lohikal na regreso ng hierarchy nito ng higit na mataas at mas mababang mga kaugalian na umaabot sa isang sentralisadong punto ng pagka-orihinal sa hierarchy na tinawag niyang Batayang pamantayan , o, Grundnorm. Ang putli nga teorya sa balaod naa sa daghang mga paagi nga nagsalig sa lohikal nga regresyon sa hierarchy sa hierarchy sa mga superyor ug labing ubos nga pamatasan nga nakab-ot ang usa ka sentralisado nga punto sa pagsugod sa hierarchy nga iyang gitawag nga Basic nga pamatasan , o, Grundnorm. Sa pangkalahatang mga pagtatasa ni Kelsen, ang sentralisasyon ay madalas na nauugnay sa mas moderno at lubos na binuo na mga form ng mga pagpapahusay at pagpapabuti sa mga kaugalian sa sosyolohikal at kultura, habang ang pagkakaroon ng desentralisasyon ay isang sukatan ng mas primitive at hindi gaanong sopistikadong mga obserbasyon hinggil sa mga kaugalian sa sosyolohikal at kultura. Sa kinatibuk-ang mga pagtasa ni Kelsen, ang sentralisasyon kanunay nga nakig-uban sa labi ka moderno ug labi nga naugmad nga mga porma sa mga pagpauswag ug pag-uswag sa mga pamatasan sa sosyolohikal ug kultura, samtang ang presensya sa desentralisasyon usa ka sukod sa labi ka una ug dili kaayo sopistikado nga mga obserbasyon bahin sa mga pamatasan sa kultura ug kultura. Ang dinamikong teorya ng batas ay isinalin sa subseksyong ito na tinatalakay ang pilosopiyang pampulitika ng Hans Kelsen para sa parehong mga kadahilanan na inilalapat ni Kelsen sa paghihiwalay ng pagsabog nito mula sa talakayan ng static na teorya ng batas sa loob ng mga pahina ng Pure Theory of Law . Ang dinamikong teorya sa balaod gipadayag sa kini nga subksyon nga naghisgot sa pilosopiya sa politika ni Hans Kelsen alang sa parehas nga mga hinungdan nga gipadapat ni Kelsen sa pagbulag sa pagpatin-aw gikan sa paghisgot sa static teorya sa balaod sa sulod sa mga panid sa Pure Theory of Law . Ang pabago-bagong teorya ng batas ay ang malinaw at napaka-natukoy na mekanismo ng estado kung saan pinapayagan ang proseso ng batas na mabuo ang bagong batas, at naitatag na ang mga batas na susuriin, bilang isang resulta ng pampulitikang debate sa mga sosyolohikal at kulturang pang-kultura ng aktibidad. Ang dinamikong teorya sa balaod mao ang tin-aw ug tin-aw nga gipasabut nga mekanismo sa estado diin ang proseso sa pamalaod nagtugot sa paglalang sa bag-ong balaod, ug natukod na ang mga balaod nga giusab, ingon usa ka sangputanan sa debate sa politika sa sosyal ug kulturanhong kultura kalihokan. Itinataguyod ni Kelsen ang isa sa kanyang pinakamahabang mga kabanata sa binagong bersyon ng Pure Theory of Lawupang pag-usapan ang sentral na kahalagahan na nauugnay niya sa dinamikong teorya ng batas. Gihimo ni Kelsen ang usa sa iyang labing ka taas nga mga kapitulo sa giusab nga bersyon sa Pure Theory of Lawsa paghisgot sa hinungdanon nga kaimportante nga siya nakig-uban sa dinamikong teorya sa balaod. Ang haba nito ng halos isang daang pahina ay nagmumungkahi ng sentral na kahalagahan nito sa libro nang buo at maaaring halos pag-aralan bilang isang independiyenteng libro sa sarili nitong karapatan na umaakma sa iba pang mga tema na sakop ng Kelsen sa aklat na ito. Ang gitas-on sa hapit usa ka gatus nga mga panid nagsugyot sa hinungdanon nga kahinungdanon sa libro sa tibuuk nga ug mahimoÕg hapit na gitun-an ingon usa ka independente nga libro sa kaugalingon nga katungod nga nagpuno sa uban pang mga tema nga gisakup ni Kelsen sa kini nga libro. Tinukoy ng bahaging ito ang pagtanggap at pagpuna sa mga nakasulat at pananaliksik ni Kelsen sa buong buhay niya. Kini nga seksyon naghalipay sa pagdawat ug pagsaway sa mga sinulat ug panukiduki ni Kelsen sa tibuok niyang kinabuhi. Sinasalamin din nito ang reaksyon ng kanyang pagtanggap sa scholar pagkamatay niya noong 1973 hinggil sa kanyang intellectual legacy. Gipasabut usab niini ang reaksyon sa iyang pagdawat sa scholar pagkahuman sa iyang pagkamatay kaniadtong 1973 bahin sa iyang intellectual legacy. Sa buong buhay niya, pinanatili ni Kelsen ang isang lubos na makapangyarihang posisyon na kumakatawan sa kanyang malawak na hanay ng mga kontribusyon sa teorya at kasanayan ng batas. Sa tibuuk nga kinabuhi niya, nagpabilin si Kelsen nga usa ka labi ka may-akda nga posisyon nga nagrepresentar sa iyang daghang halapad nga mga kontribusyon sa teorya ug praktis sa balaod. Ilang mga iskolar sa pag-aaral ng batas ay nagawang tumugma sa kanyang kakayahan na makisali at madalas na polarize ng ligal na opinyon sa kanyang sariling buhay at pinalawak na mabuti sa kanyang pagtanggap sa legacy pagkatapos ng kanyang kamatayan. Pila ka mga iskolar sa pagtuon sa balaod ang nakahimo sa pagpahiangay sa iyang katakus nga makiglambigit ug kanunay nga gibadlong ang ligal nga opinyon sa panahon sa iyang kaugalingon nga kinabuhi ug gitun-an nga maayo ang pagdawat sa iyang panulundon pagkahuman sa iyang pagkamatay. Ang isang makabuluhang halimbawa nito ay nagsasangkot sa kanyang pagpapakilala at pag-unlad ng term na Grundnormna maaaring maikubli ng maikli upang mailarawan ang magkakaibang mga tugon na kung saan ang kanyang opinyon ay madalas na pasiglahin sa ligal na pamayanan sa kanyang panahon. Usa ka hinungdanon nga panig-ingnan niini nag-uban sa iyang pasiuna ug pag-uswag sa termino nga Grundnormnga mahimong mubu sa makadiyot aron mahulagway ang lainlaing mga tubag nga ang iyang opinyon nga kanunay makapadasig sa ligal nga komunidad sa iyang panahon. Ang maikling bersyon ng pagtanggap nito ay naglalarawan ng maraming magkakatulad na mga debate na kung saan si Kelsen ay kasangkot sa maraming mga punto sa kanyang karera at maaaring mai-summarize ang mga sumusunod. Ang mubo nga bersyon sa pagdawat niini mao ang paghulagway sa daghang susama nga mga debate diin giapil si Kelsen sa daghang mga punto sa iyang karera ug mahimong ma-summarize sa mga musunud. Ang pagtatanggol ni Kelsen sa mga pagsubok sa krimen ng Nuremberg ng krimen ay nakatanggap ng tahasang pagpuna ni Joseph Raz sa mga nakaraang taon. Ang pagdepensa ni Kelsen sa mga pagsulay sa krimen sa Nuremberg nga nakakuha og tin-aw nga pagsaway ni Joseph Raz kaniadtong bag-o nga mga tuig. Tungkol sa orihinal na paggamit ni Kelsen ng salitang Grundnorm , ang pinakamalapit nitong antecedent ay lilitaw sa mga sulat ng kanyang kasamahan na si Adolf Merkl sa University of Vienna. Mahitungod sa orihinal nga paggamit ni Kelsen sa termino nga Grundnorm , ang pinakaduol nga antecedent niini makita sa mga sinulat sa iyang kauban nga si Adolf Merkl sa University of Vienna. Ang Merkl ay bumubuo ng isang diskarte sa pananaliksik na istruktura para sa pag-unawa sa batas bilang usapin ng hierarchical na relasyon ng mga pamantayan, higit sa lahat sa batayan ng kanilang pagiging alinman sa nakahihigit, ang isa sa iba, o mas mababa sa respeto sa bawat isa. Ang Merkl nagpalambo usa ka pamaagi sa panukiduki sa istruktura alang sa pagsabut sa balaod ingon nga usa ka butang sa hierarchical nga relasyon sa mga pamatasan, nga kadaghanan sa sukaranan sa ilang pagkalabaw, usa sa usa, o labing ubos sa pagtahod sa matag usa. Inangkop at pinagsama-sama ni Kelsen ang halos paglapit ng Merkl sa kanyang sariling pagtatanghal ng Pure Theory of Law sa parehong bersyon nito (1934) at ang binagong bersyon (1960). Gipasibo ug gipahiangay ni Kelsen ang kadaghanan sa pamaagi sa Merkl sa iyang kaugalingon nga pagpakita sa Pure Theory of Law sa parehong orihinal nga bersyon (1934) ug ang giusab nga bersyon (1960). Para kay Kelsen, ang kahalagahan ng Grundnormmalaki ang sukat ng dalawang-piling dahil mahalagang ipahiwatig nito ang lohikal na regres ng higit na mga ugnayan sa pagitan ng mga pamantayan habang pinamunuan nila ang pamantayan na sa huli ay walang ibang pamantayan kung saan ito ay mas mababa. Alang kang Kelsen, ang kahinungdanon sa Grundnormsa dako nga sukod sa duha ka pilo tungod kay kini hinungdanon nga gipakita ang lohikal nga pagbag-o sa labing maayo nga mga relasyon tali sa mga pamatasan samtang nagdala sila sa pamatasan nga sa katapusan walaÕy lain nga pamatasan diin kini labing ubos. Ang pangalawang tampok nito ay na kinakatawan nito ang kahalagahan na nauugnay kay Kelsen sa konsepto ng isang ganap na sentralisadong legal na pagkakasunud-sunod sa pagkakaroon ng mga desentralisadong anyo ng pamahalaan at kumakatawan sa mga ligal na utos. Ang ikaduha nga bahin niini mao nga kini nagrepresentar sa kaimportante nga kauban ni Kelsen sa konsepto sa usa ka hingpit nga sentralisadong legal nga mando nga sukwahi sa pagkaanaa sa mga desentralisado nga porma sa gobyerno ug nagrepresentar sa mga mando nga ligal. Ang isa pang anyo ng pagtanggap ng term na nagmula mula sa medyo pinalawak na pagtatangka na basahin si Kelsen bilang isang neo-Kantian kasunod ng kanyang maagang pakikipag-ugnay sa gawa ni Hermann Cohen noong 1911, sa taon ng disertasyon ng Habilitation niya sa batas publikonai-publish. Ang usa pa nga porma sa pagdawat sa termino nga naggikan sa labi ka taas nga pagsulay sa pagbasa sa Kelsen ingon usa ka neo-Kantian kasunod sa iyang sayo nga pagpakiglambigit sa buhat ni Hermann Cohen kaniadtong 1911, sa tuig nga iyang pagsabwag sa Habilitation sa publiko nga balaodgipatik. Si Cohen ay isang nangungunang neo-Kantian ng oras at si Kelsen ay, sa kanyang sariling paraan, ay tumanggap ng maraming mga ideya na ipinahayag ni Cohen sa kanyang nai-publish na pagsusuri ng libro ng pagsulat ni Kelsen. Si Cohen usa ka nanguna nga neo-Kantian sa panahon ug si Kelsen, sa iyang kaugalingon nga paagi, nakadawat sa daghang mga ideya nga gipahayag ni Cohen sa iyang gipatik nga pagrepaso sa libro sa pagsulat ni Kelsen. Iginiit ni Kelsen na hindi niya ginamit ang materyal na ito sa aktwal na pagsulat ng kanyang sariling libro, kahit na ang mga ideya ni Cohen ay kaakit-akit sa kanya sa kanilang sariling karapatan. Gisiguro ni Kelsen nga wala gyud niya gigamit kini nga materyal sa tinuud nga pagsulat sa iyang kaugalingon nga libro, bisan kung ang mga ideya ni Cohen nakadani kaniya sa ilang kaugalingon nga husto. Nagdulot ito ng isa sa pinakamahabang tumatakbo na debate sa loob ng pangkalahatang pamayanan ng Kelsen kung ang Kelsen ay naging isang neo-Kantian mismo pagkatapos ng engkwentro sa gawa ni Cohen, o kung pinamamahalaan niyang mapanatili ang kanyang sariling di-neo-Kantian na posisyon na buo na siya inaangkin ay ang nananaig na kalagayan nang una niyang isulat ang kanyang libro noong 1911. Nagresulta kini sa usa sa labing dugay nga pagdebate sa sulod sa kinatibuk-ang komunidad sa Kelsen kung si Kelsen nahimo ba nga neo-Kantian sa iyang kaugalingon pagkahuman sa engkwentro sa buhat ni Cohen, o kung nakahimo siya nga magpadayon sa iyang kaugalingon nga dili-neo-Kantian nga posisyon nga buut nga siya giangkon nga ang nagpatigbabaw nga kahimtang sa una niyang gisulat ang iyang libro kaniadtong 1911. Ang mga neo-Kantians, kapag pinindot ang isyu, ay hahantong kay Kelsen sa mga talakayan tungkol sa kung ang pagkakaroon ng naturang Grundnorm (Basic Norm) ay mahigpit na sinasagisag o kung mayroon itong konkretong pundasyon. Ang mga neo-Kantians, kung gipilit ang isyu, magdala kay Kelsen sa mga panaghisgot bahin kung ang paglungtad sa usa ka Grundnorm (Batakang Kinaandan ) nga istrikto nga simbolo o kung kini adunay konkreto nga pundasyon. Ito ay humantong sa karagdagang dibisyon sa loob ng debate na ito tungkol sa pera ng term na Grundnorm kung dapat itong basahin, sa isang banda, bilang bahagi at bahagi ng Hans Vaihinger 's as-kung hypothetical construction. Nahimo kini sa dugang nga pagbahinbahin sa kini nga debate bahin sa kwarta sa termino nga Grundnorm kung kinahanglan ba nga basahon kini, sa usa ka bahin, ingon usa ka bahin ug bahin ni Hans Vaihinger 's as-if hypothetical construction. Sa kabilang banda, sa mga naghahanap ng praktikal na pagbabasa, ang Grundnorm ay nauugnay sa isang bagay nang direkta at konkretong maihahambing sa isang pederal na konstitusyong pederal, kung saan ay isinaayos ang lahat ng mga panrehiyong panrehiyong lokal at lokal, at walang batas na makikilala bilang higit na mataas dito. Sa pikas bahin, alang sa mga nangita usa ka praktikal nga pagbasa, ang Grundnorm nga katumbas sa usa ka butang nga direkta ug konkreto nga itandi sa konstitusyonal nga us aka pederal nga konstitusyon, diin ilakip ang tanan nga mga rehiyonal ug lokal nga mga balaod, ug walaÕy balaod nga mailhan nga labaw kaayo sa iya. Sa iba't ibang mga konteksto, ipahiwatig ni Kelsen ang kanyang mga kagustuhan sa iba't ibang paraan, na may ilang mga neo-Kantians na iginiit na huli na sa buhay si Kelsen ay higit na sumunod sa simbolikong pagbasa ng termino kapag ginamit sa konteksto ng neo-Kantian, at tulad ng mayroon siya dokumentado. Sa lainlaing mga konteksto, gipaila ni Kelsen ang iyang mga gusto sa lainlaing mga paagi, uban ang pipila nga neo-Kantians nga nagpahayag nga ulahi na sa kinabuhi si Kelsen labi nga magsunod sa simbolikong pagbasa sa termino kung gigamit sa konteksto nga neo-Kantian, ug ingon nga siya adunay dokumentado. Habang nasa Austria pa rin, ipinasok ni Kelsen ang debate sa mga bersyon ng Public Law na nananatili sa kanyang panahon sa pamamagitan ng pagsasama ng mga namumuno na opinyon ni Jellinekat Gerber sa kanyang 1911 Hilisitation dissertation (tingnan ang paglalarawan sa itaas). Samtang naa pa sa Austria, gisulud ni Kelsen ang debate sa mga bersyon sa Public Law nga naglungtad sa iyang panahon pinaagi sa pag-angkon sa labing una nga mga opinyon ni Jellinekug Gerber sa iyang 1911 Hilisitation dissertation (tan-awa ang paghulagway sa ibabaw). Si Kelsen, pagkatapos na dumalo sa mga lektura ni Jellinek sa Heidelberg ay nakatuon ang kanyang interpretasyon ayon sa pangangailangan na palawigin ang pananaliksik ni Jellinek sa mga puntong itinuro ni Jellinek bilang mga limitasyon nito. Si Kelsen, pagkahuman sa pagtambong sa mga lecture ni Jellinek sa Heidelberg nag-orient sa iyang paghubad sumala sa panginahanglan nga palapdan ang panukiduki ni Jellinek sa mga punto nga gitakda ni Jellinek ingon nga mga limitasyon. Para kay Kelsen, ang epektibong operasyon ng isang ligal na utos ay kinakailangan na mahiwalay ito sa mga impluwensya sa politika sa mga termino na lumampas nang malaki sa mga termino na pinagtibay ni Jellinek bilang kanyang ginustong form. Alang kang Kelsen, ang epektibo nga operasyon sa usa ka ligal nga mando nga gikinahanglan nga mahimulag sa mga impluwensya sa politika sa mga termino nga milapas sa mga termino nga gisagop ni Jellinek ingon nga kini gusto nga porma. Bilang tugon sa kanyang 1911 disertasyon, si Kelsen ay hinamon ng mga neo-Kantians, na pinangunahan ni Hermann Cohen, na nagpapanatili na mayroong malaking pananaw na neo-Kantian na bukas sa Kelsen, na si Kelsen mismo ay hindi lumilitaw na bubuo sa buong sukat ng kanilang potensyal na interpretasyon tulad ng naitala sa bahaging nasa itaas. Agig tubag sa iyang 1911 nga disertasyon, gihagit ni Kelsen ang mga neo-Kantians, nga pinangunahan ni Hermann Cohen, nga nagpadayon nga adunay daghang mga panan-aw sa neo-Kantian nga bukas sa Kelsen, nga si Kelsen mismo wala magpakita sa bug-os nga sukod sa ilang potensyal nga interpretasyon sama sa gilakip sa seksyon sa itaas. Si Sara Lagi sa kanyang kamakailan-lamang na libro sa Kelsen at ang kanyang mga 1920s na pagsulat sa demokrasya ay ipinagpahayag ang binagong at binabantayan na pagtanggap kay Jellinek ni Kelsen. Si Sara Lagi sa iyang bag-o nga libro sa Kelsen ug sa iyang 1920 nga mga sinulat sa demokrasya nga gipahayag ang giusab ug nabantayan nga pagdawat ni Jellinek ni Kelsen. Si Kelsen ay ang pangunahing may-akda ng mga sipi para sa pagsasama ng pagsusuri ng hudisyal sa mga Konstitusyon ng Austria at Czechoslovakia sa panahon ng 1910 na higit sa lahat sa modelo ng John Marshall at karanasan sa Konstitusyon ng Amerika. Si Kelsen ang panguna nga tagsulat sa mga agianan alang sa paglakip sa pag-usisa sa hudikatura sa Konstitusyon sa Austria ug Czechoslovakia sa panahon sa 1910 nga kadaghanan sa modelo ni John Marshall ug kasinatian sa Konstitusyon sa Amerika. Pumayag si Georg Jellinek kay Kelsen sa mga karapatan ng minorya ngunit hindi kailanman basahin ang teorya ni Kelsen tungkol sa pagkakakilanlan ng batas at estado. Giuyonan ni Georg Jellinek si Kelsen sa mga katungod sa minorya apan wala basaha ang teorya ni Kelsen bahin sa identidad sa balaod ug estado. Bilang karagdagan sa debate na ito, sinimulan ni Kelsen ang isang hiwalay na talakayan kay Carl Schmitt sa mga katanungan na may kaugnayan sa kahulugan ng soberanya at ang interpretasyon nito sa internasyonal na batas. Gawas sa kini nga debate, gisugdan ni Kelsen ang usa ka lahi nga diskusyon uban ni Carl Schmitt sa mga pangutana nga may kalabutan sa kahulugan sa soberanya ug ang interpretasyon niini sa internasyonal nga balaod. Si Kelsen ay naging lubos na nakatuon sa prinsipyo ng pagsunod ng estado sa panuntunan ng batas sa itaas ng kontrobersya sa politika, habang si Schmitt ay sumunod sa pagkakaiba-iba ng pananaw ng estado na nagpapaliban sa fiat pampulitika. Si Kelsen nahimong hingpit nga nagpatuo sa baruganan sa pagsunod sa estado sa pagmando sa balaod nga labaw sa kontrobersiya sa politika, samtang si Schmitt nagsunod sa pagkalainlain nga pagtan-aw sa estado nga nagpaundang sa fiat sa politika. Ang debate ay magkakaroon ng epekto ng polarizing opinion hindi lamang sa buong 1920s at 1930s na humahantong sa WWII, ngunit pinalawak din sa mga dekada pagkamatay ni Kelsen noong 1973. Ang debate adunay epekto sa polarizing nga opinion dili lamang sa mga tuig 1920 ug 1930 nga nanguna hangtod sa WWII, apan gipadayon usab ang mga dekada pagkamatay ni Kelsen kaniadtong 1973. Ang isang pangatlong halimbawa ng mga kontrobersya kung saan kasangkot si Kelsen sa kanyang mga taon sa Europa na napapalibutan ng matinding pagkabagot na naramdaman ng marami tungkol sa pampulitika at ligal na mga resulta ng WWI at Treaty of Versailles. Ang ikatulo nga panig-ingnan sa mga kontrobersya nga nahilambigit ni Kelsen sa iyang mga tuig sa Europe naglibot sa grabe nga pagkalisud nga gibati sa kadaghanan bahin sa politika ug ligal nga mga sangputanan sa WWI ug Treaty of Versailles. Naniniwala si Kelsen na ang kawalang-kasalanan na nauugnay sa mga pinuno ng pulitikal at mga pinuno ng militar ay nagpapahiwatig ng isang malubhang makasaysayang kakulangan ng internasyonal na batas na hindi na maaaring balewalain. Nagtuo si Kelsen nga ang kasaypanan nga nahilambigit sa mga lider sa politika ug mga lider sa militar sa militar nagpakita sa usa ka grabe nga kakulang sa kasaysayan sa internasyonal nga balaod nga dili na mabalewala. Karamihan sa mga isinulat ni Kelsen mula noong 1930s at humahantong sa 1940s patungo sa pagwawalang-saysay na ito kakulangan sa kasaysayan na kung saan ay lubos na pinagtatalunan hanggang sa huli si Kelsen ay nagtagumpay sa pag-ambag sa internasyonal na pangunahan ng pagtatag ng mga pagsubok sa krimen ng digmaan para sa mga namumunong pampulitika at pinuno ng militar sa pagtatapos ng WWII at Nuremberg at Tokyo. Gipasalig ni Kelsen ang kadaghanan sa iyang mga sinulat gikan sa 1930s ug nag-una sa mga 1940 ngadto sa pagbalik sa kini nga kakulang sa kasaysayan nga labi nga gihinambitan hangtod nga sa katapusan si Kelsen milampos sa pag-ambag sa internasyonal nga nanguna sa pag-establisar sa mga pagsulay sa krimen sa gubat alang sa mga lider sa politika ug mga lider sa militar sa katapusan sa WWII sa Nuremberg ug Tokyo. Sakop ng seksyong ito ang mga taon ni Kelsen sa kanyang mga Amerikanong taon. Ang pakikilahok ni Kelsen at ang kanyang bahagi sa pagtatatag ng mga tribunal na krimen sa digmaan kasunod ng WWII ay napag-usapan sa nakaraang seksyon. Kini nga seksyon naglangkob sa mga tuig ni Kelsen sa panahon sa iyang Amerikano nga mga tuig. Ang pag-apil ni Kelsen ug ang iyang bahin sa pagtukod sa mga tribunals sa krimen sa gubat kasunod sa WWII gihisgutan sa miaging seksyon. Ang pagtatapos ng WWII at pagsisimula ng United Nations ay naging isang makabuluhang pag-aalala para kay Kelsen pagkaraan ng 1940. Ang pagtapos sa WWII ug pagsugod sa United Nations nahimong hinungdanon nga kabalaka alang kang Kelsen pagkahuman sa 1940. Para kay Kelsen, sa prinsipyo, ang kinatawan ng United Nations ay may potensyal na makabuluhang pagbabago sa phase mula sa nakaraang League of Nations at ang maraming mga kakulangan na naitala niya sa kanyang mga naunang sinulat. Alang ni Kelsen, sa sukaranan, ang Hiniusang Kanasuran nagrepresentar sa potensyal nga pagbag-o sa hugna gikan sa miagi nga League of Nations ug ang daghang mga kakulangan nga iyang na-dokumento. sa iyang nangaging mga sinulat. Isinulat ni Kelsen ang kanyang 700-pahinang treatise sa United Nations, kasama ang kasunod na dalawang daang pahina ng suplemento, na naging pamantayang aklat ng teksto sa pag-aaral ng United Nations nang higit sa isang dekada noong 1950s at 1960. Isulat ni Kelsen ang iyang 700 nga panid nga treatise sa United Nations, uban ang sunod nga duha ka gatus nga panid nga panid, nga nahimong sumbanan nga libro sa teksto bahin sa pagtuon sa United Nations sulod sa kapin sa usa ka dekada kaniadtong 1950s ug 1960. Si Kelsen ay naging isang makabuluhang nag-aambag din sa debate ng Cold War sa paglathala ng mga libro tungkol sa Bolshevism at Komunism, na kanyang ipinagpalagay na hindi gaanong matagumpay na porma ng pamahalaan kung ihahambing sa Demokrasya. Si Kelsen nahimo usab nga hinungdan sa debate sa Cold War sa pagpatik sa mga libro bahin sa Bolshevism ug Komunism, nga iyang gihunahuna dili kaayo malampuson nga mga porma sa gobyerno kung itandi sa Demokrasya. Ito, para kay Kelsen, lalo na ang kaso kapag nakikipag-usap sa tanong ng pagiging tugma ng iba't ibang anyo ng pamahalaan na may kaugnayan sa Pure Theory of Law (1934, unang edisyon). Kini, para kay Kelsen, labi na ang kaso kung atubangon ang pangutana sa pagkakasunud-sunod sa lainlaing mga porma sa gobyerno kalabot sa Pure Theory of Law (1934, una nga edisyon). Ang pagkumpleto ng ikalawang edisyon ni Kelsen sa kanyang magnum opus sa Pure Theory of Law na inilathala noong 1960 ay nagkaroon ng malaking epekto sa internasyonal na pamayanang ligal tulad ng ginawa ng unang edisyon na inilathala noong 1934. Ang pagkompleto sa ikaduhang edisyon ni Kelsen sa iyang magnum opus sa Pure Theory of Law nga gimantala kaniadtong 1960 adunay labing dako nga epekto sa internasyonal nga komunidad nga ligal sama sa gibuhat sa una nga edisyon nga gipatik kaniadtong 1934. Si Kelsen ay isang walang pagod na tagapagtanggol ng application na ligal na agham sa pagtatanggol sa kanyang posisyon at patuloy na nakakaharap ng mga detractor na hindi naniwala na ang domain ng ligal na agham ay sapat na sa sariling paksa. Si Kelsen usa ka wala kapoy nga tigdepensa sa aplikasyon sa ligal nga siyensya sa pagpanalipod sa iyang posisyon ug kanunay nga nakigsulti sa mga detraktor nga wala makatuo nga ang domain sa ligal nga syensya igo na sa kaugalingon nga hilisgutan. Ang debate na ito ay nagpatuloy na rin sa dalawampu't unang siglo. Dalawang kritiko ni Kelsen sa Estados Unidos ay ang ligal na realistang si Karl Llewellyn at ang tagapamahala na si Harold Laski. Ang kini nga debate nagpadayon usab sa ika-kawhaag-usa nga siglo usab. Duha ka kritiko ni Kelsen sa Estados Unidos mao ang ligal nga realistang si Karl Llewellyn ug ang jurist nga si Harold Laski. Si Llewellyn, bilang isang firm na anti-positivist laban kay Kelsen ay nagsabi, Nakikita ko ang gawa ni Kelsen na lubos na mabait, i-save sa mga produktong-galing na nagmula sa kanyang pagkuha ng kanyang matalinong mga mata, sa isang iglap, sa kung ano ang iniisip niya bilang 'puro batas. Si Llewellyn, ingon usa ka lig-on nga anti-positivist kontra Kelsen nag-ingon, Nakita ko ang buhat ni Kelsen ingon ka maayo, maluwas sa mga produkto nga nakuha gikan sa iyang pagkuha sa iyang matinahon nga mata, sa makadiyot, gikan sa gihunahuna niya nga 'puro balaod. Sa kanyang sanaysay ng demokrasya noong 1955, pinangalagaan ni Kelsen ang kinatawan ng demokrasyang kinatawan na ginawa ni Joseph Schumpeter sa aklat ni Schumpeter tungkol sa demokrasya at kapitalismo. Sa iyang sanaysay sa demokrasya kaniadtong 1955, gipangunahan ni Kelsen ang representante nga demokrasya nga gihimo ni Joseph Schumpeter sa libro ni Schumpeter bahin sa demokrasya ug kapitalismo. Bagaman nakakuha ng posisyon si Schumpeter na hindi inaasahang naaangkop sa sosyalismo, nadama ni Kelsen na ang isang rehabilitasyon ng pagbabasa ng libro ni Schumpeter na higit na magagaling sa demokrasya ay maaaring ipagtanggol at sinipi niya ang malakas na paniniwala ni Schumpter na, upang mapagtanto ang kamag-anak na bisa ng mga pagkumbinsi at pa rin tumayo para sa kanila hindi maliwanag, bilang kaayon ng kanyang sariling pagtatanggol sa demokrasya. Bisan tuod ang posisyon ni Schumpeter nga wala damha nga gipaboran sa sosyalismo, gibati ni Kelsen nga ang usa ka rehabilitasyon sa pagbasa sa libro ni Schumpeter nga labi ka maikag sa demokrasya mahimo nga madepensahan ug gikutlo niya ang lig-on nga kombiksyon ni Schumpter nga, aron mahibal-an ang paryente nga kab-uton sa mga konbiksyon sa usa ka tawo ug bisan pa mobarug alang kanila dili mabag-o, ingon kaangay sa iyang kaugalingon nga pagpanalipod sa demokrasya. Si Kelsen mismo ay gumawa ng halo-halong mga pahayag tungkol sa malawak ng mas malaki o mas kaunting mahigpit na samahan ng demokrasya at kapitalismo. Si Kelsen mismo ang naghimo og managsama nga mga pahayag bahin sa kadaghan sa labi ka gamay o gamay nga higpit nga panag-uban sa demokrasya ug kapitalismo. Marami sa mga kontrobersya at kritikal na mga debate sa kanyang buhay ay nagpatuloy pagkatapos ng kamatayan ni Kelsen noong 1973. Daghan sa mga kontrobersya ug kritikal nga mga debate sa panahon sa iyang kinabuhi nagpadayon sa pagkamatay ni Kelsen kaniadtong 1973. Ang kakayahan ni Kelsen na pinahigpitan ang opinyon sa mga itinatag na ligal na iskolar na patuloy na nakakaimpluwensya sa pagtanggap ng kanyang mga akda nang maayos pagkatapos ng kanyang pagkamatay. Ang kaarang ni Kelsen sa pagpagaan sa opinyon taliwala sa natukod nga ligal nga mga iskolar nga padayon nga nakaimpluwensya sa pagdawat sa iyang mga sinulat pagkahuman sa iyang pagkamatay. Ang pagbuo ng European Union ay maaalala ang marami sa kanyang mga debate kasama si Schmitt tungkol sa isyu ng antas ng sentralisasyon na posible sa prinsipyo, at kung ano ang mga implikasyon tungkol sa soberanya ng estado ay magiging sandaling ang pag-iisa ay inilagay. Ang paghulma sa European Union mahinumduman sa kadaghanan sa iyang mga debate uban si Schmitt sa isyu sa ang-ang sa sentralisasyon nga mahimoÕg posibilidad, ug kung unsa ang mga implikasyon bahin sa soberanya sa estado nga sa higayon nga ang paghiusa gipahimutang. Ang kaibahan ni Kelsen kay Hart bilang kumakatawan sa dalawang nakikilala na porma ng ligal na positivismo ay patuloy na naiimpluwensyahan sa pagkakaiba sa pagitan ng Anglo-American na porma ng ligal na positivismo mula sa Continental form ng ligal na positivism. Ang pagkalainlain ni Kelsen kay Hart ingon nga nagrepresentar sa duha nga mahibal-an nga mga porma sa ligal nga positibo nga positibo nagpadayon nga naimpluwensyahan sa pag-ila tali sa Anglo-American nga mga porma sa ligal nga positivismo gikan sa Continental nga mga porma sa ligal nga positibo. Sa kanyang kamakailan-lamang na libro sa Hans Kelsen, Sandrine Baume kinilala si Ronald Dworkin bilang nangungunang tagapagtanggol ng pagiging tugma ng hudisyal na pagsusuri sa mismong mga prinsipyo ng demokrasya. Sa iyang bag-o nga libro sa Hans Kelsen, si Sandrine Baume nagpaila nga si Ronald Dworkin ingon usa ka nanguna nga tigdepensa sa pagpahiuyon sa hudisyal nga pagrepaso uban ang mismong mga prinsipyo sa demokrasya. Kinilala ni Baume si John Hart Ely sa tabi ni Dworkin bilang nangungunang tagapagtanggol ng prinsipyong ito sa mga nakaraang taon, habang ang pagsalungat sa prinsipyong ito ng pagiging tugma ay kinilala bilang Bruce Ackerman at Jeremy Waldron. Giila ni Baume si John Hart Ely sa tupad ni Dworkin nga panguna nga tigpanalipod sa kini nga baruganan sa bag-ohay nga mga tuig, samtang ang pagsupak sa kini nga prinsipyo sa pagkamaunungon giila nga sila Bruce Ackerman ug Jeremy Waldron. Si Dworkin ay isang matagal na tagataguyod ng prinsipyo ng moral na pagbabasa ng Konstitusyon na ang mga linya ng suporta na nakikita niya bilang malakas na nauugnay sa pinahusay na mga bersyon ng pagsusuri ng hudisyal sa pamahalaang pederal. Si Dworkin usa ka dugay nga tigpasiugda sa prinsipyo sa moral nga pagbasa sa Konstitusyon kansang mga linya sa suporta nga iyang nakita ingon kusog nga nakig-uban sa gipalambo nga mga bersyon sa pag-usisa sa hudisyal sa gobyerno federal. Sa mga sinabi ni Sandrine Baume, ang tumututol na pananaw sa pagiging tugma ay ang Jeremy Waldron at Bruce Ackerman, na tumitingin sa pagsusuri ng hudisyal na hindi naaayon sa paggalang sa mga demokratikong prinsipyo. Sa mga pulong ni Sandrine Baume, ang pagsupak nga pagtan-aw sa pagkomparar mao ang Jeremy Waldron ug Bruce Ackerman, kinsa nagtan-aw sa judicial review ingon nga dili sukwahi sa pagtahod sa mga demokratikong prinsipyo. Para sa okasyon ng ika-90 kaarawan ni Hans Kelsen, nagpasya ang pamahalaang pederal ng Austrian noong 14 Setyembre 1971 upang magtatag ng isang pundasyon na naglalaman ng pangalang Hans Kelsen-Institut. Alang sa okasyon sa ika-90 nga adlawng natawhan ni Hans Kelsen, ang gobyerno sa federal nga Austrian nagdesisyon kaniadtong 14 Septyembre 1971 aron magtukod usa ka pundasyon nga adunay ngalan nga Hans Kelsen-Institut. Ang Institut ay naging pagpapatakbo noong 1972. Ang Institut nahimo nga operational kaniadtong 1972. Ang tungkulin nito ay idokumento ang Pure Theory of Law at ang pagpapalaganap nito sa Austria at sa ibang bansa, at ipagbigay-alam ang tungkol at hikayatin ang pagpapatuloy at pag-unlad ng purong teorya. Ang tahas niini mao ang pagdokumento sa Pure Theory of Law ug ang pagkaylap niini sa Austria ug sa gawas sa nasud, ug ipahibalo bahin ug awhagon ang pagpadayon ug pag-uswag sa tiunay nga teorya. Sa kadahilanang ito ay gumagawa, sa pamamagitan ng publication house Manz, isang serye ng libro na kasalukuyang tumatakbo ng higit sa 30 volume. Niini nga katuyoan kini naghimo, pinaagi sa pagpatik sa Manz, usa ka serye sa libro nga karon nagdagan sa kapin sa 30 ka tomo. Ang Institut ay nangangasiwa ng mga karapatan sa mga gawa ni Kelsen at na-edit ang maraming mga gawa mula sa kanyang hindi nai-publish na mga papeles, kasama ang General Theory of Norms (1979, isinalin 1991) at Secular Religion (2012, nakasulat sa Ingles). Gipaneguro sa Institut ang mga katungod sa mga buhat ni Kelsen ug gi-edit ang daghang mga buhat gikan sa wala pa gipatik nga mga papeles, lakip ang General Theory of Norms (1979, gihubad 1991) ug Secular Religion (2012, nasulat sa English). Ang database ng Institut ay libre online na may pagrehistro sa pag-login. Ang mga founding director ng Institut, Kurt Ringhofer at Robert Walter, ay gaganapin ang kanilang mga post hanggang sa kanilang pagkamatay ayon sa pagkakabanggit noong 1993 at 2010. Ang database sa Institut libre online uban ang pagrehistro sa login. Ang mga gitukod nga mga direktor sa Institut, Kurt Ringhofer ug Robert Walter, naghupot sa ilang mga posisyon hangtod sa ilang pagkamatay kaniadtong kaniadtong 1993 ug 2010. Ang kasalukuyang mga direktor ay sina Clemens Jabloner (mula noong 1993) at Thomas Olechowski (mula noong 2011 ). Ang mga kasamtangang direktor mao si Clemens Jabloner (sukad 1993) ug Thomas Olechowski (sukad sa 2011 ). Noong 2006, ang Hans-Kelsen-Forschungsstelle (Hans Kelsen Research Center) ay itinatag sa ilalim ng direksyon ni Matthias Jestaedt sa Friedrich-Alexander University ng Erlangen-Nuremberg . Kaniadtong 2006, ang Hans-Kelsen-Forschungsstelle (Hans Kelsen Research Center) natukod ubos sa direksyon ni Matthias Jestaedt sa Friedrich-Alexander University sa Erlangen-Nuremberg . Si Gustav Radbruch (21 Nobyembre 1878 - 23 Nobyembre 1949) ay isang Aleman na ligal na iskolar at politiko. Gustav Radbruch (21 Nobyembre 1878 - 23 Nobyembre 1949) usa ka Aleman nga ligal nga eskolar ug politiko. Naglingkod siya bilang Ministro ng Hustisya ng Alemanya sa unang panahon ng Weimar . Nag-alagad siya isip Ministro sa Hustisya sa Alemanya sa unang panahon sa Weimar . Ang Radbruch ay itinuturing din na isa sa mga pinaka-maimpluwensyang ligal na pilosopo ng ika-20 siglo. Ang Radbruch giisip usab nga usa ka labing impluwensyal nga ligal nga pilosopo sa ika-20 ng siglo. Ipinanganak sa Lubeck , pinag-aralan ng Radbruch ang batas sa Munich , Leipzig at Berlin . Natawo sa Lubeck , gitun-an sa Radbruch ang balaod sa Munich , Leipzig ug Berlin . Ipinasa niya ang kanyang unang bar exam ( Staatsexamen ) sa Berlin noong 1901, at nang sumunod na taon ay natanggap niya ang kanyang titulo ng doktor na may disertasyon sa Theory of Adeverage Causeation. Gipasa niya ang iyang una nga bar exam ( Staatsexamen ) sa Berlin kaniadtong 1901, ug pagkasunod tuig nadawat niya ang iyang pagka-doktor sa usa ka disertasyon sa Theory of Adeverage Cause. Sinundan ito noong 1903 ng kanyang kwalipikasyon na magturo ng batas sa kriminal sa Heidelberg . Gisundan kini sa tuig 1903 pinaagi sa iyang kwalipikasyon sa pagtudlo sa balaod sa kriminal sa Heidelberg . Noong 1904, siya ay hinirang na Propesor ng kriminal at pagsubok sa batas at ligal na pilosopiya sa Heidelberg. Niadtong 1904, siya gitudlo nga Propesor sa kriminal ug pagsulay sa balaod ug ligal nga pilosopiya sa Heidelberg. Noong 1914 ay tinanggap niya ang isang tawag sa isang propesyon sa Konigsberg , at kalaunan sa taong iyon ay nagpalagay ng isang propesyon sa Kiel . Niadtong 1914 gidawat niya ang usa ka tawag sa usa ka propesyon sa Konigsberg , ug sa ulahi sa tuig nga nakakuha usa ka propesyon sa Kiel . Si Radbruch ay isang miyembro ng Social Democratic Party of Germany , at ginawang upuan sa Reichstag mula 1920 hanggang 1924. Si Radbruch usa ka myembro sa Social Democratic Party of Germany , ug naglingkod sa Reichstag gikan 1920 hangtod 1924. Noong 1921Ð22 at sa buong 1923, siya ay ministro ng hustisya sa mga cabinets nina Joseph Wirth at Gustav Stresemann . Niadtong 1921Ð22 ug sa tibuuk nga 1923, siya ang ministro sa hustisya sa mga kabinet ni Joseph Wirth ug Gustav Stresemann . Noong 1926, tinanggap ng Radbruch ang isang panibagong tawag sa panayam sa Heidelberg . Sa 1926, gidawat ni Radbruch ang usa ka nabag-o nga tawag aron mamulong sa Heidelberg . Ang mga unibersidad, bilang mga pampublikong katawan, ay napapailalim sa mga batas at regulasyon ng serbisyo sa sibil. Ang mga unibersidad, isip mga pangpubliko nga lawas, nasakup sa mga balaod sa serbisyo sa sibil ug mga regulasyon. Sa kabila ng pagbabawal sa pagtatrabaho sa Nazi Alemanya , noong 1935/36 nagawa niya ang isang taon sa England, sa University College , Oxford. Bisan pa sa pagdili sa pagpanarbaho sa Nazi Germany , sa 1935/36 nakagasto siya usa ka tuig sa England, sa University College , Oxford. Ang isang mahalagang praktikal na kinalabasan nito ay ang kanyang aklat, Der Geist des englischen Rechts ( The Spirit of English Law ), bagaman maaari itong mailathala lamang noong 1945. Ang usa ka hinungdanon nga praktikal nga sangputanan niini mao ang iyang libro, Der Geist des englischen Rechts ( The Spirit of English Law ), bisan kung mahimo kini ma-publish lamang kaniadtong 1945. Sa panahon ng Nazi, inilaan niya ang kanyang sarili lalo na sa kultura -historical na gawain. Sa panahon sa Nazi, gipahinungod niya ang iyang kaugalingon sa panguna sa kultura -historikal nga buhat. Noong Setyembre 1945, inilathala ni Radbruch ang isang maikling papel na Funf Minuten Rechtsphilosophie (Limang Minuto ng Legal na Pilosopiya), na naimpluwensyahan sa paghubog ng jurisprudence of values , na laganap sa pasunod na World War II bilang isang reaksyon laban sa ligal na positivism . Niadtong Setyembre 1945, gipatik ni Radbruch ang usa ka mubo nga papel nga FŸnf Minuten Rechtsphilosophie (Lima Minuto sa Legal nga Pilosopiya), naimpluwensyahan sa paghulma sa mga hurisprudence of values, nga sagad sa pagkahuman sa World War II ingon usa ka reaksyon batok sa ligal nga positibo . Kaugnay ng batas, ang triadism na ito ay nagpapakita ng sarili sa mga subfield ng ligal na sosyolohiya, ligal na pilosopiya at ligal na dogma. Sa kaangtanan sa balaod, kini nga triadism nagpakita sa iyang kaugalingon sa mga subfield sa ligal nga sosyolohiya, ligal nga pilosopiya ug ligal nga dogma. Ipinapalagay ng ligal na dogma ang isang lugar sa pagitan. Ang ligal nga dogma nagpasalig sa usa ka lugar tali sa taliwala. Ang core ng ligal na pilosopiya ng Radbruch ay binubuo ng kanyang pag-uugnay sa konsepto ng batas at ang ideya ng batas. Ang sukaranan sa ligal nga pilosopiya sa Radbruch naglangkob sa iyang titulo ang konsepto sa balaod ug ang ideya sa balaod. Ang ideya ng batas ay tinukoy sa pamamagitan ng isang triad ng hustisya, utility at katiyakan. Sa paniwala na ito ay batay sa pormula ng Radbruch , na masigla pa ring pinagtatalunan ngayon. Ang ideya sa balaod gihubit pinaagi sa usa ka triad sa hustisya, gamit ug kasiguruhan. Niini nga ideya gipasukad sa pormula sa Radbruch , nga lig-on pa usab nga gidebate karon. Ang Radbruch sa gayon ay nagkaroon ng ideya ng utility o pagiging kapaki-pakinabang mula sa isang pagsusuri ng ideya ng hustisya. Ang Radbruch sa ingon adunay ideya sa gamit o gamit gikan sa usa ka pagtuki sa ideya sa hustisya. Ang konsepto ng batas, para sa Radbruch, ay walang iba kundi ang ibinigay na katotohanan, na may kahulugan upang magsilbi sa ideya ng batas. Ang konsepto sa balaod, alang sa Radbruch, walaÕy lain gawas sa gihatag nga kamatuuran, nga adunay katakus nga magsilbi sa ideya sa balaod. Ang problema ng kontrobersya sa pagitan ng espiritu at liham ng batas, sa Alemanya, ay naibalik sa pansin ng publiko dahil sa mga pagsubok ng mga dating sundalo ng East German na nagbabantay sa Berlin Wall - ang tinatawag na pangangailangan ng pagsunod sa mga order. Ang problema sa kontrobersiya tali sa espiritu ug sa sulat sa balaod, sa Alemanya, nabalik sa atensyon sa publiko tungod sa mga pagsulay sa kanhing mga sundalo sa East German nga nagbantay sa Pader sa Berlin - ang gitawag nga kinahanglanon sa pagsunod sa mga mando. Ang mga teorya ng Radbruch ay nai-post laban sa positibo na purong ligal na pamagat na kinakatawan ni Hans Kelsen at, sa ilang sukat, din mula kay Georg Jellinek . Ang mga teyorya sa Radbruch gihimo batok sa positibo nga puro nga ligal nga mga titulo nga girepresentahan ni Hans Kelsen ug, sa pila ka sukod, gikan usab sa Georg Jellinek . Mula noong unang publication nito noong 1946 ang prinsipyo ay tinanggap ng Federal Constitutional Court ng Aleman sa iba't ibang mga kaso. Sukad sa una nga pagpatik niini kaniadtong 1946 ang prinsipyo gidawat sa Federal Constitutional Court sa Germany sa lainlaing mga kaso. Maraming mga tao ang bahagyang sinisisi ang mas matandang tradisyon ng Aleman na ligal na positibo sa ligal na positibo para sa kadalian kung saan nakuha ni Hitler ang kapangyarihan sa isang panlabas na ligal na paraan, sa halip na sa pamamagitan ng isang kudeta. Daghang mga tawo ang partido nga nagbasol sa mas daan nga tradisyon sa Aleman nga ligal nga positibo nga positibo alang sa kadali diin nakuha ni Hitler ang gahum sa us aka ligal nga pamaagi, imbis pinaagi sa usa ka kudeta. Nakakainis, nararapat na kumilos bilang isang pananggalang laban sa diktadura, isang hindi marumi na kapangyarihan ng Estado at ang pagtanggal ng mga karapatang sibil. Makatarungan, kinahanglan nga molihok ingon usa ka panalipod batok sa diktadurya, usa ka dili makulit nga gahum sa Estado ug pagwagtang sa mga katungod sa sibil. Joseph Raz (ipinanganak Marso 21, 1939) ay isang Israeli legal , moral na at pampulitika pilosopo . Si Joseph Raz (natawo sa 21 Marso 1939) usa ka Israeli nga ligal , moral ug politikal nga pilosopo . Isa siya sa mga kilalang tagapagtaguyod ng ligal na positibo at kilalang-kilala sa kanyang paglilihi ng pagiging perpektoista . Usa siya sa labing inila nga tigpasiugda sa ligal nga positibo sa pamatasan ug bantog tungod sa iyang pagsabot sa perpektoista nga liberalismo . Ginugol ni Raz ang karamihan sa kanyang karera bilang isang propesor ng pilosopiya ng batas sa University of Oxford na nauugnay sa Balliol College , at ngayon ay isang part-time na propesor ng batas sa Columbia University Law Schoolat isang part-time na propesor sa King's College London . Gigamit ni Raz ang kadaghanan sa iyang karera isip usa ka propesor sa pilosopiya sa balaod sa University of Oxford nga may kalabutan sa Balliol College , ug karon usa ka part-time nga propesor sa balaod sa Columbia University Law Schoolug usa ka part-time nga propesor sa King's College London . Tumanggap siya ng prestihiyosong Tang Prize para sa pamamahala ng batas sa 2018. Nakadawat siya sa prestihiyosong Tang Prize alang sa pagmando sa balaod sa 2018. Ipinanganak sa Mandatory Palestine noong 1939, nagtapos si Joseph Raz noong 1963 mula sa Hebrew University of Jerusalem na may Magister Juris ( summa cum laude ). Natawo sa Mandatory Palestine kaniadtong 1939, si Joseph Raz migradwar kaniadtong 1963 gikan sa Hebreong Unibersidad sa Jerusalem nga adunay Magister Juris ( summa cum laude ). Nang maglaon, kasama ang mga pondo na ibinigay ng Hebrew University, hinabol ni Raz ang isang Doctor of Philosophy sa University of Oxford sa ilalim ng pangangasiwa ng HLA Hart . Sa ulahi, uban ang mga pondo nga gihatag sa Hebrew University, gisundan ni Raz ang usa ka Doktor sa Pilosopiya sa University of Oxford ubos sa pagdumala sa HLA Hart . Nauna nang nakilala ni Raz si Hart sa isang pagpupulong sa Israel, na pinapabilib sa kanya sa pamamagitan ng pagturo ng isang kapintasan sa kanyang pangangatuwiran na kanina pa niya kinalulugdan. Nakigkita si Raz kang Hart sayo sa usa ka komperensya sa Israel, nga gipabilhan siya pinaagi sa pagpunting sa usa ka sayup sa iyang pangatarungan nga kaniadto nahilayo kaniya. Hinikayat siya ni Hart na pumunta sa Oxford para sa karagdagang pag-aaral. Gidasig siya ni Hart nga moadto sa Oxford alang sa dugang nga pagtuon. Nag-aral si Raz sa Balliol College at nakumpleto ang kanyang DPhil noong 1967. Nagtuon si Raz sa Balliol College ug nakompleto ang iyang DPhil kaniadtong 1967. Pagkatapos ay bumalik siya sa Israel upang magturo sa Hebrew University bilang isang lektor sa Faculty of Law at Kagawaran ng Pilosopiya. Mibalik siya sa Israel aron magtudlo sa Hebreong Unibersidad ingon usa ka magtutudlo sa Faculty of Law ug Departamento sa Pilosopiya. Mula noong 2002 ay naging Propesor din siya sa ang Law School sa University ng Columbia. Sukad sa 2002 siya usab usa ka Propesor sa ang Law School sa Columbia University. Si Raz, na ngayon ay nagretiro mula sa Oxford, ay kasalukuyang propesor ng batas sa pananaliksik sa King's College London . Si Raz, nga karon nagretiro gikan sa Oxford, karon usa usab ka propesor sa panukiduki sa balaod sa King's College London . Ang isang mag-aaral ng HLA Hart , si Raz ay naging mahalaga sa pagpapatuloy ng pag-unlad ng ligal na positivism bago pa man at mula nang mamatay si Hart. Usa ka estudyante sa HLA Hart , si Raz hinungdanon sa pagpadayon sa pag-uswag sa ligal nga positibo nga positibo sa wala pa ug sukad namatay si Hart. Si Raz ay co-editor din ng isang pangalawang edisyon ng The Concept of Law ng Hart na may isang sulat-sulat kabilang ang mga tugon ni Hart sa mga pagpuna ng ibang pilosopo sa kanyang gawain. Si Raz usab co-editor sa usa ka ikaduha nga edisyon sa Konsepto sa Balaod ni Hart nga adunay usa ka postcript lakip ang mga tubag ni Hart sa mga pagsaway sa ubang mga pilosopo sa iyang buhat. Ang unang libro ni Raz, Ang Konsepto ng isang Legal System , ay batay sa tesis ng kanyang doktor. Ang una nga libro ni Raz, ang Konsepto sa usa ka Legal System , gipasukad sa tesis sa doktor. Si Raz ay kinikilala ng kanyang mga kapanahon bilang isa sa pinakamahalagang pamumuhay na ligal na pilosopo. Giila ni Raz ang iyang mga kontemporaryo isip usa sa labing hinungdanon nga buhi nga ligal nga pilosopo. Ang kanyang pinakabagong trabaho ay hindi gaanong nauukol sa ligal na teorya at higit pa sa pampulitikang pilosopiya at praktikal na pangangatwiran. Ang iyang labing bag-o nga trabaho walaÕy labot sa teoryang ligal ug labi pa sa pilosopiya sa politika ug praktikal nga pangatarungan. Sa moral na teorya, Raz defends halaga pluralismo at ang ideya na ang iba't-ibang mga halaga ay incommensurable . Sa teorya sa pamatasan, gidepensahan ni Raz ang kantidad sa pluralismo ug ang ideya nga ang mga lainlaing mga kantidad dili angay . Ang gawain ni Raz ay binanggit ng Korte Suprema ng Canada sa mga kaso tulad ng Imperial Tobacco v. British Columbia at Sauve v. Canada (Chief Electoral Officer) . Ang gimbuhaton ni Raz gisaysay sa Korte Suprema sa Canada sa mga kaso sama sa Imperial Tobacco v. British Columbia ug Sauve v. Canada (Chief Electoral Officer) . Ang ilan sa mga mag-aaral ni Raz ay naging mahalagang pilosopong ligal at moral, kabilang ang dalawang kasalukuyang Propesor sa Jurisprudence sa Oxford, Leslie Green at Timothy Endicott , at ang dating propesor ng Jurisprudence John Gardner . Daghang mga estudyante ni Raz ang nahimong hinungdan nga mga pilosopo sa ligal ug moral, lakip ang duha nga karon nga Propesor sa Jurisprudence sa Oxford, Leslie Green ug Timothy Endicott , ug ang kanhi propesor sa Jurisprudence John Gardner . Si Raz ay nahalal bilang isang Fellow ng British Academy noong 1987 at ng American Academy of Arts & Sciences noong 1992. Si Raz napili usa ka Fellow sa British Academy kaniadtong 1987 ug sa American Academy of Arts & Sciences kaniadtong 1992. Siya ay iginawad ng Honorary Doctorates ng Catholic University of Brussels , 1993, ng King's College London , 2009 , at sa pamamagitan ng Hebrew University, 2014. Gihatagan siya og Honorary Doctorates sa Catholic University of Brussels , 1993, sa King's College London , 2009 , ug pinaagi sa Hebrew University, 2014. Jeremy Waldron (ipinanganak Oktubre 13, 1953) ay isang New Zealand propesor ng batas at pilosopiya . May hawak siyang University Professorship sa New York University School of Law at dating ang Chichele Propesor ng Social and Political Theory sa All Souls College , Oxford University . Jeremy Waldron (natawo Oktubre 13 1953) mao ang usa ka Bag-ong Zealand propesor sa balaod ug sa pilosopiya . Naghupot siya sa usa ka Professorship sa University sa New York University School of Law ug kaniadto ang Chichele Propesor sa Social and Political Theory sa All Souls College , Oxford University . Si Waldron ay may hawak ding adjunct professorship sa Victoria University of Wellington . Si Waldron adunay gihuptan usab nga professorship sa propesyon sa Victoria University sa Wellington . Ang Waldron ay itinuturing na isa sa nangungunang mga ligal na pampulitika at pampulitika sa mundo. Ang Waldron giisip nga usa sa mga nag-una nga ligal ug politikal nga mga pilosopo sa kalibutan. Nag-aral si Waldron sa Southland Boys 'High School , at pagkatapos ay nagpatuloy sa pag-aaral sa University of Otago , New Zealand, kung saan nagtapos siya ng isang BA noong 1974 at isang LL.B. noong 1978. Si Waldron nag-eskuyla sa Southland Boys 'High School , ug dayon nagpadayon sa pagtuon sa University of Otago , New Zealand, diin siya nakatapos sa usa ka BA kaniadtong 1974 ug usa ka LL.B. kaniadtong 1978. Nang maglaon ay nag-aral siya para sa isang D.Phil. sa Lincoln College, Oxford sa ilalim ng ligal na pilosopo na si Ronald Dworkin at teoristang pampulitika na si Alan Ryan ; Nagtapos si Waldron noong 1986. Siya sa ulahi nagtuon alang sa usa ka D.Phil. sa Lincoln College, Oxford ubos sa ligal nga pilosopo nga si Ronald Dworkin ug teorist sa politika nga si Alan Ryan ; Si Waldron migraduwar sa 1986. Siya rin ay naging isang bisitang propesor sa Cornell (1989-90), Otago (1991Ð92) at Columbia (1995) Mga unibersidad. Siya usab usa ka bisitang propesor sa pagbisita sa Cornell (1989-90), Otago (1991Ð92) ug Columbia (1995) Mga unibersidad. Nahalal siya sa American Academy of Arts and Sciences noong 1998. Napili siya sa American Academy of Arts and Sciences kaniadtong 1998. Noong 2005, natanggap ni Waldron ang isang honorary na titulo ng doktor mula sa University of Otago, ang kanyang alma mater . Niadtong 2005, si Waldron nakadawat usa ka honorary doctorate gikan sa University of Otago, ang iyang alma mater . Noong 2019 isang Professorial Chair sa Jurisprudence ay nilikha sa kanyang pangalan sa University of Otago. Kaniadtong 2019 usa ka Professorial Chair sa Jurisprudence ang gimugna sa iyang ngalan sa University of Otago. Si Waldron ay isang liberal at isang normatibong ligal na positibo . Si Waldron usa ka liberal ug usa ka normatibo nga ligal nga positibo . Malinaw na isinulat niya ang pagsusuri at pagbibigay-katwiran ng pribadong pag-aari at sa pampulitika at ligal na pilosopiya ni John Locke . Siya adunay daghang gisulat sa pag-analisar ug katarungan sa pribado nga kabtangan ug sa politikanhon ug ligal nga pilosopiya ni John Locke . Siya ay isang hindi malinaw na kalaban ng pagsusuri ng hudikatura at pagpapahirap , na kapwa naniniwala siyang nasa tensiyon sa mga demokratikong prinsipyo. Siya usa ka dili mabug-at nga kaatbang sa pag-usisa sa hudisyal ug pagsakit , nga sa tinuud iyang gituohan nga adunay tensiyon sa mga demokratikong mga prinsipyo. Naniniwala siya na ang galit na pagsasalita ay hindi dapat protektado ng Unang Susog . Nagtuo siya nga ang pagdumili pagsulti kinahanglan nga dili mapanalipdan sa Unang Pag-amyenda . Siya ay nagtatrabaho sa paksang ito mula noong ibinigay niya ang Tanner Lectures sa paksa noong 2009, na inilathala noong 2012 bilang Dignity, Ranggo at Karapatan . Nagtrabaho siya sa kini nga hilisgutan sukad gihatagan niya ang Tanner Lectures bahin sa hilisgutan kaniadtong 2009, gimantala kaniadtong 2012 nga Dignity, Rank and Rights . Binatikos din ni Waldron ang analytic legal na pilosopiya dahil sa pagkabigo nitong makisali sa mga katanungang tinalakay ng teoryang pampulitika . Gisaway usab ni Waldron ang pilosopiya nga ligal nga pilosopiya tungod sa pagkapakyas niini sa pagsulud sa mga pangutana nga gitubag sa teorya sa politika . Kahit na, si Waldron ay hindi nagtatalo laban sa pagkakaroon ng pagsusuri ng hudisyal, na maaaring naaangkop kapag mayroong institutional dysfunction. Bisan pa niana, si Waldron dili makiglalis batok sa paglungtad sa pag-usisa sa hudisyal, nga mahimo nga angay kung adunay institusyonal nga dysfunction. Sa kasong ito, ang pagtatanggol ng pagsusuri ng hudisyal na katugma sa demokrasya ay limitado sa mga remedyo para sa dfunction na iyon at hindi limitado o unibersal. Sa kini nga kaso, ang pagdepensa sa pag-usisa sa hudisyal nga pag-uyon sa demokrasya limitado sa mga remedyo alang sa kana nga function ug dili limitado o unibersal. Sa gayon inilalagay ni Waldron ang kanyang pananaw sa pagsusuri ng hudisyal sa tradisyon ng Hustisya Harlan Fiske Stone. Sa ingon gibutang ni Waldron ang iyang pagtan-aw sa pag-usisa sa hudisyal sa tradisyon sa Hustisya Harlan Fiske Stone. Sinabi ni Waldron ang kanyang mga halimbawa ng mga tulad ng mga hukom tulad ng kasama sina Sandra O'Connor, Ruth Ginsburg, at Felix Frankfurter. Gipahayag ni Waldron ang iyang mga panig-ingnan sa mga huwes sama kang Sandra O'Connor, Ruth Ginsburg, ug Felix Frankfurter. Ang Budgetary Power ng Pangulo ay nasa Section 22, Article 7 ng Constitution kung saan tinakda na ang Pangulo ay dapat magharap sa Kongreso tatlumpung-araw mula sa bawat pagbukas ng regular session (4th Monday of July) ng isang National Expenditure Program (NEP). Ang Gahum sa Budget sa Pangulo naa sa Seksyon 22, Artikulo 7 sa Konstitusyon nga naglatid nga ang Presidente magpakita sa Kongreso katloan ka adlaw gikan sa matag pag-abli sa regular nga sesyon (ika-4 nga Lunes sa Hulyo) sa usa ka National Expenditure Program (NEP). Ang NEP o ang proposed budget para sa susunod na taon ay siyang magiging batayan ng Kongreso para magpasa ng isang General Appropriation Bill (GAB). Ang NEP o ang gisugyot nga badyet alang sa sunod tuig mao ang basihan aron makapasar ang Kongreso sa usa ka General Appropriation Bill (GAB). Ang taunang NEP o proposed budget ay ginagawa ng Department of Budget and Management (DBM) kung saan nakalagay dito ang mga gastusin o budget ng lahat ng ahensya ng gobyerno sa susunod na taon. Ang tinuig nga NEP o gisugyot nga badyet gihimo sa Department of Budget and Management (DBM) nga naglatid sa mga gasto o badyet sa tanan nga ahensya sa gobyerno sa sunod tuig. Para sa darating na 2021, ang DBM ay nag-submit sa House of Representatives ng NEP o proposed national budget sa halagang P4.506 trillion na hindi naman maaaring dagdagan o taasan ng Kongreso dahil ito ay pinagbabawal sa Article 6, Section 25 (No. 1) ng Constitution. Alang sa umaabot nga 2021, ang DBM nagsumite sa Kamara de Representante sa NEP o gisugyot nga nasudnon nga badyet sa kantidad nga P4.506 trilyon nga dili madugangan o madugangan sa Kongreso tungod kay gidili sa Artikulo 6, Seksyon 25 (No. 1) sa Batakang Balaod. Pinagkaloob ng Constitution sa Pangulo ang Budgetary Power dahil mas nasa posisyon itong malaman kung ano ang mga kailangan ng mga ibaÕt-ibang ahensya ng gobyerno para sa mabuting operasyon nito. Ang Konstitusyon naghatag sa Presidente nga Gahum sa Budget sa Pangulo tungod kay labi nga naa sa posisyon nga mahibal-an kung unsa ang kinahanglan sa lainlaing mga ahensya sa gobyerno alang sa maayong operasyon niini. Ang Power of the Purse o kapangyarihang maglaan (appropriation) ng pondo ng gobyerno para sa mga gastusin at operasyon nito ay nasa kamay naman ng Kongreso, partikular sa House of Representatives (Kamara). Ang Gahum sa Purse o gahum sa angay nga pondo sa gobyerno alang sa mga gasto ug operasyon niini naa sa kamot sa Kongreso, partikular ang House of Representatives (House). Nasa kapangyarihan ng Kongreso na baguhin ang mga proposed budget na nakalagay sa NEP. Ang Kongreso adunay gahum sa pagbag-o sa gisugyot nga mga badyet nga gilatid sa NEP. Kaya maaaring gawin ng Kongreso na dagdagan o bawasan ang budget na nirekomenda ng Pangulo o DBM sa isang proyekto o sa isang ahensya ng gobyerno. Mao nga mahimo sa Kongreso aron madugangan o maibanan ang badyet nga girekomenda sa Presidente o DBM alang sa usa ka proyekto o ahensya sa gobyerno. Ang pinagbabawal lang ng Constitution ay taasan ang total budget na nirekomenda ng Pangulo sa Kongreso. Ang bugtong nga gidili sa Konstitusyon mao ang pagdugang sa kinatibuk-ang badyet nga girekomenda sa Presidente sa Kongreso. Dahil sa power of the purse ng Kongreso, ang lahat ng proyekto ng Pangulo at ng executive department ay maaaring hindi matuloy kung hindi ito bibigyan ng pondo ng Kongreso. Tungod sa gahum sa pitaka sa Kongreso, tanan nga mga proyekto sa Presidente ug ehekutibo nga departamento mahimo nga dili magpadayon kung dili kini gipondohan sa Kongreso. Maski gustuhin ng Pangulo na bigyan ng pondo ang isang ahensya ng gobyerno o tustusan ang isang proyekto nito, wala naman itong kapangyarihan magpalabas ng pera sa National Treasury dahil ang kapangyarihang ito ay natatangi lang sa Kongreso. Bisan kung gusto sa Pangulo nga pondohan ang usa ka ahensya sa gobyerno o pondohan ang usa ka proyekto, wala kini gahum nga maghatag isyu salapi sa National Treasury tungod kay kini nga gahum talagsaon sa Kongreso. Sa madaling salita, ang Pangulo o ang executive department ay maaari lang mag rekomenda o magsabi kung ano ang dapat gastusin para sa isang operasyon o proyekto ng gobyerno. Sa ato pa, ang Presidente o ang executive department mahimo ra nga morekomenda o isulti kung unsa ang kinahanglan gasto sa usa ka operasyon o proyekto sa gobyerno. Ang Kongreso ang may kapangyarihang magbigay ng pondo para dito. Adunay gahum ang Kongreso nga maghatag pondo alang niini. Kung hindi bibigyan ng pondo ng Kongreso ang operasyon o proyekto sa pamamagitan ng pagpasa ng isang batas, walang tutustusin na pera para suportahan ang proyektong ito. Kung ang Kongreso wala maghatag pondo alang sa operasyon o proyekto pinaagi sa pagpasar sa usa ka balaod, walaÕy ihatag nga salapi aron masuportahan kini nga proyekto. Malinaw ang Constitution (Section 29, No. 1, Article 6) na walang lalabas o hindi dapat magbayad ng salapi mula sa National Treasury maliban kung ito ay ayon sa batas na ipinasa ng Kongreso (no money shall be paid out of the Treasury except in pursuance of an appropriation made by law). Ang Konstitusyon (Seksyon 29, Num. 1, Artikulo 6) nagpatin-aw nga walaÕy bisan kinsa nga mahigawas gikan sa pagbayad sa salapi gikan sa National Treasury gawas kung kini uyon sa balaod nga gipasa sa Kongreso (walay salapi nga bayran gikan sa Panalapi gawas sa pagsunod sa usa ka paggahin nga gihimo sa balaod). Tandaan naman na ang lahat ng appropriation bill ay dapat magmula sa Kamara. Hinumdomi nga ang tanan nga mga kuwenta sa paggahin kinahanglan gikan sa Kamara. Kung ang Kamara ay hindi magpapasa ng isang appropriation bill, ang Senado ay walang magagawa dahil ayon sa Constitution ang lahat ng appropriation bill ay dapat magmula sa Kamara. Kung ang Kongreso dili mopasar sa usa ka balaodnon nga paglagmit, walaÕy mahimo ang Senado tungod kay sumala sa Konstitusyon ang tanan nga mga balaodnon sa paggahin kinahanglan magagikan sa Kamara. Ito ang dahilan kaya ang power of the purse ay sinasabing natatanging kapangyarihan ng Kamara. Kini ang hinungdan ngano nga ang gahum sa Purse giingon nga talagsaon nga gahum sa Kamara. Ngunit kapag naipasa na ng Kamara ang isang appropriation bill at ito ay nadala na sa Senado, ito ay maaari namang palitan, baguhin o rebesahin ng Senado. Apan kung nakapasar ang Kamara usa ka usa ka balaodnon nga paggahin ug gidala na kini sa Senado, mahimo na kini usbon, usbon o usbon sa Senado. Ang Power of the Purse ng Kongreso ay maaari namang makontra o mapawalang-bisa ng Pangulo. Ang Power of the Purse sa Kongreso mahimong supakon o bawion sa Presidente. Ito ay ang paggamit ng Pangulo ng kanyang veto power. Kini ang gigamit sa Presidente sa iyang gahum sa pag-veto. Binigyan ng kapangyarihan ang Pangulo sa ilalim ng Constitution na mag line veto. Ang Presidente gihatagan gahum sa ilalum sa Konstitusyon nga maglinya sa veto. Ang ibig sabihin nito, pwedeng i-veto o hindi aprobahan ng Pangulo ang ilang probisyon ng appropriation bill, gaya ng isang general appropriation bill, na hindi maapektuhan ang kabuuan nito. Kini nagpasabut nga ang Presidente mahimo nga mag-veto o dili mouyon sa pipila nga mga probisyon sa pagpagawas nga balaudnon, sama sa usa ka kinatibuk-ang panukiduki nga paggahin, nga wala maapektohi ang kinatibuk-an Kaya kung sakaling maipasa ng Kongreso ang general appropriation bill for 2021 maaaring i-veto ng Pangulo ang mga ghost project at skeleton government project na nakasingit dito. Mao nga kung gipasar sa Kongreso ang kinatibuk-ang balaudnon nga paggahin alang sa 2021, mahimo nga i-veto sa Presidente ang mga ghost project ug mga proyekto sa kalabera nga gisulud niini. Nasa kapangyarihan din ng Pangulo na i-line veto ang mga naglalakihang infrastructure project sa general appropriation bill na kung saan maaaring pinansyal na makikinabang ang mga mambabatas. Adunay gahum usab ang Presidente sa pag-veto sa daghang mga proyekto sa inprastraktura sa kinatibuk-ang balaodnon nga paggahin nga mga magbabalaod nga mahimong makabenipisyo sa pinansya May mga probisyon naman sa Constitution na kung saan nililimitahan ang Budgetary Power ng Pangulo at ang Power of the Purse ng Kongreso. Adunay mga probisyon sa Konstitusyon nga naglimite sa Budgetary Power sa Presidente ug ang Power of Purse of Congress. Tiniyak ng Constitution na ang taunang budget ng buong gyudiciary ay hindi dapat mas mababa sa nakaraang taon. Gisiguro sa Konstitusyon nga ang tinuig nga badyet sa tibuuk nga hudikatura dili moubus sa miaging tuig. Binigyan din ang gyudiciary at ang mga Constitutional Commission (COMELEC, Civil Service Commission at COA) ng fiscal autonomy. Ang Hudikatura ug ang Komisyon sa Konstitusyonal (COMELEC, Civil Service Commission ug COA) gihatagan usab og awtonomiya sa fiscal. Nakababahala kung totoo ang tip na ibinigay sa akin ng aking cricket kaugnay sa bagong modus ng mga tiwaling opisyal ng pamahalaan. Nabalaka kung tinuod ang tip nga gihatag kanako sa akong kuliglig kalabot sa bag-ong modus operandi sa mga kurakot nga opisyal sa gobyerno. Taon-taon ay nagsusumite ang mga kawani ng gobyerno ng kanilang statement of assets, liabilities and net worth o SALN. Matag tuig ang mga kawani sa gobyerno nagsumite sa ilang pahayag sa mga assets, liability ug net worth o SALN. Doon ay obligado silang ideklara ang kanilang mga ari-arian, pera sa bangko at maging mga pagkakautang. Obligado sila didto sa pagdeklarar sa ilang mga assets, kuwarta sa bangko ug bisan mga utang. Natural na magiging kwestyonable kapag biglang lumaki ang assets ng isang kawani o opisyal ng gobyerno laloÕt hindi naman nadagdagan ang kanyang sweldo sa gobyerno. Natural nga makapangutana kung kanus-a kalit nga motaas ang mga kabtangan sa usa ka kawani sa gobyerno o opisyal labi na nga wala motaas ang suweldo sa gobyerno. Noong araw ay naging takbuhan ng mga sangkot sa money laundering ang mga casino. Niadtong miaging adlaw, ang mga casino usa ka dapit sa mga nalambigit sa pagpanglabni sa salapi. Doon ay nagagawa nilang maparesibuhan ang pera na kanilang hawak na para bang nanalo sila sa sugal. Didto mahimo nila mabawi ang kuwarta nga ilang gihuptan nga ingon sa nagdaog sila sa sugal. Pero dahil bawal na sa loob ng mga pasugalan o leisure area ang mga kawani ng gobyerno kung kaya naman nakaisip sila ng bagong modus kung paano maitatago ang kanilang mga nakaw na pera o kaya ay may kita na nakuha sa pamamagitan ng iligal na mga gawain. Apan tungod kay ang mga kawani sa gobyerno dili na gitugotan sa sulud sa mga lugar nga sugal o mga lugar nga kalingawan, nakahatag sila usa ka bag-ong modus operandi kung giunsa itago ang ilang kinawat nga salapi o kumita pinaagi sa iligal nga kalihokan. Sinabi ng aking cricket na kadalasan ngayong namimili sila ng mga nanalong ticket sa lotto ng Philippine Charity Sweepstakes Office o PCSO. Giingon sa akong cricket nga karong panahona kasagaran sila namalit mga daog nga tiket sa lotto sa Philippine Charity Sweepstakes Office o PCSO. Dapat maimbestigahan kung totoo ang ulat na ito na ilan sa kanilang kawani ang tumatayong contact person ng ilang corrupt na opisyal ng gobyerno. Kinahanglan nga susihon kung tinuod ba kini nga ulat nga ang pipila sa ilang mga kawani mobarug ingon mga kontak sa pipila ka mga kurakot nga mga opisyal sa gobyerno. Ang modus ay bibilhin ng magnanakaw na opisyal ang isang lotto winning ticket ng cash. Ang modus alang sa opisyal sa kawatan aron makapalit usa ka lotto nga mananaog nga cash ticket. Pumapayag umano ang ilang nanalong mananaya dahil sure cash na nga naman ito at wala pang kaltas na 20-percent tax. Giingon nga ang pila nga nagdaog nga mga sugarol nag-uyon tungod kay sigurado nga kini cash ug wala pay 20-porsyento nga pagkulang sa buhis. Sinabi pa ng aking cricket na ilan sa mga nakinabang sa nasabing modus ang ilang kawani ng Bureau of Immigration na sangkot sa pastillas scam. Giingon usab sa akong cricket nga ang pipila sa mga benepisyaryo sa nahisgutang modus mao ang pipila ka kawani sa Bureau of Immigration nga naapil sa pastillas scam. Panawagan natin sa pamunuan ng PCSO na imbestigahan ang modus na ito. Nanawagan kami sa kadagkuan sa PCSO nga susihon kini nga modus. Sa mga katulad naming beterano ng bagyong Ondoy, ang bawat dating ng bagyo, mula sa pangalang nagsisimula sa A at nagtatapos sa Z ay nagdudulot ng pangamba na baka maulit muli ang nangyari noong September 26, 2009 kung saan nalubog sa tubig at putik ang Marikina, Pasig, Cainta at ilang bayan ng Rizal. Sa among mga kauban nga beterano sa bagyong Ondoy, ang matag kanhing bagyo, gikan sa ngalan nga nagsugod sa A ug natapos sa Z, nabalaka nga ang nahitabo kaniadtong Septyembre 26, 2009 diin nalunod sa tubig ug lapok si Marikina, sublion usab, Pasig, Kainta ug pipila ka mga lungsod sa Rizal. Sa mga naging biktima ng Ondoy, mahirap limutin ang nangyari. Maraming nasiraÕt namatay. Alang sa mga nabiktima sa Ondoy, lisud kalimtan ang nahitabo. Daghan ang naguba ug namatay. Sa aming parte, ito ay isang masamang karanasan na pilit naming kinakalimutan ngunit binabalik ng aming gunita at alaala tuwing umuulan at bumabagyo. Sa among bahin, dili maayo nga kasinatian nga gisulayan namon nga kalimtan apan ang among mga panumduman ug panumduman mobalik sa matag pag-ulan ug bagyo. Hindi dahil sa mga materyal na bagay na sinira at nawala sa baha, kundi dahil sa emotional stress na dinulot nito Dili tungod sa mga materyal nga butang nga nadaut ug nawala sa baha, apan tungod sa emosyonal nga kapit-os nga nahimo niini Ang pag-aalala at pag-iisip na baka may dumating na isang mala-Ondoy na bagyo o maulit ang isang bagyong Ondoy ay nagdulot ng emotional insecurity sa mga nabiktima ng bagyong Ondoy. Ang kabalaka ug panghunahuna nga moabut ang sama sa bagyo nga Ondoy o nga mahimong mahitabo usab ang bagyo nga Ondoy nga hinungdan sa kawalaÕy kasaligan sa mga biktima sa bagyong Ondoy. Ito yung tuwing may bagyo o malakas na habagat, ikaw ay balisa at nangangamba na papasukin ng tubig baha ang bahay niyo at malulubog lahat ang mga sasakyan na nakaparada sa garahe Kini ang panahon kung adunay bagyo o kusog nga hangin sa timog, nabalaka ka ug nahadlok nga magbaha ang tubig sa imong balay ug ang tanan nga salakyanan nga naka-park sa garahe malunod Matapos ang maraming bagyong dumaan na nagbigay sa amin ng emotional stress at labing-isang taon ang nakalipas mula ng nagka-Ondoy, dumating ang aming kinakatakutang bagyo, isang mala Ondoy na bagyo, si Ulysses. Pagkahuman sa daghang mga bagyo nga nakahatag kanamo stress sa emosyon ug onse ka tuig ang milabay gikan sa Ondoy, miabut ang among gikahadlokan nga bagyo, usa ka sama sa Ondoy nga bagyo, si Ulysses. Katulad ng pinangangambahan ng marami, muli nitong nilubog sa tubig at putik ang Marikina, Pasig, Cainta at ilang bayan ng Rizal, lalo na ang San Mateo, Rodriguez at Montalban. Ingon sa gikahadlokan sa kadaghanan, gilubog usab niini ang Marikina, Pasig, Kainta ug pipila ka mga lungsod sa Rizal, labi na ang San Mateo, Rodriguez ug Montalban. Sa pagkakataong ito, himala naman na nakaligtas kami sa bagyong Ulysses. Ning panahona, usa ka milagro nga nakaluwas kami sa bagyong Ulysses. Hindi pumasok ang tubig baha sa bahay (Cainta) bagamat mas mataas ng halos isang metro ang taas ng tubig sa Marikina River ng bagyong Ulysses kay Ondoy. Ang sulog sa baha wala makasulod sa balay (Kainta) bisan kung ang lebel sa tubig sa Marikina River sa bagyong Ulysses mas taas kaysa sa Ondoy. May mga binaha ngayon sa bagyong Ulysses na hindi nabaha ng bagyong Ondoy at may mga katulad namin na hindi nabaha ngayon ngunit nabaha ng Ondoy. Adunay mga gibahaan karon sa bagyong Ulysses nga wala gibahaan sa bagyong Ondoy ug adunay mga sama kanato nga wala gibahaan karon apan gibahaan ni Ondoy. Hindi pa din malinaw kung bakit ganito ang nangyari. Wala pa'y klaro kung unsa kini nahinabo. Ang dulot na kapinsalaan ng bagyong Ulysses sa mga nasalanta nito ay maaaring ikumpara sa bagyong Ondoy o di kaya mas malalala pa. Ang kadaot nga gipahinabo sa bagyong Ulysses sa mga biktima niini mahimong ikumpara sa bagyong Ondoy o labi ka grabe. Maaari bang maulit ang Ondoy at Ulysses? Mahimo bang masubli si Ondoy ug Ulysses? Kalikasan lang ang tanging makakasagot dito. Ang kinaiyahan ra ang makatubag niini. Hindi kayang pigilan ng sensya at teknolihiya (science and technology) ang isang bagyong katulad ni Ondoy at Ulysses pero kaya natin itong paghandaan upang maiwasan ang malawakan pagbaha na magdudulot ng pahirap sa taong bayan. Ang syensya ug teknolohiya (syensya ug teknolohiya) dili makapahunong sa usa ka bagyo sama sa Ondoy ug Ulysses apan makapangandam kita alang niini aron malikayan ang kaylap nga pagbaha nga hinungdan sa pag-antos sa mga tawo. Obligasyon ng ating National at Local Government na maglatag ng mga bagong proyektong imprastraktura upang maiwasan ang nangyaring malawakang pagbaha dulot ng Ondoy at Ulysses. Obligasyon sa atong Pambansa ug Lokal nga Gobyerno nga maglatag mga bag-ong proyekto sa inprastraktura aron mapugngan ang grabe nga pagbaha nga gipahinabo sa Ondoy ug Ulysses. Ang paglinis at paghukay ng Marikina River at iba ibang creek o canal na dumadaloy dito upang lumalim ito ay nagawa na. Nahuman na ang pagpanglimpyo ug pagkalot sa Marikina River ug uban pang mga sapa o kanal nga moagos niini aron mapalawman kini. Nagpatayo na din ng mga dikes sa ibaÕt ibang parte ng Marikina river upang mapigilan ang pag apaw nito. Ang mga pagkamatay giandam usab sa lainlaing mga bahin sa Marikina river aron malikayan ang pag-awas niini. Nagpagawa na din ng flood gate. Gitukod usab ang usa ka ganghaan nga nagbaha. IbaÕt ibang paraan na ang ginawa ng ating gobyerno ngunit hindi nito lubusan napigil ang malawakang pagbaha dala ng ganitong klaseng bagyo. Naghimo ang atong gobyerno og lainlaing mga lakang apan wala niini hingpit nga napahunong ang grabe nga pagbaha nga hinabo sa kini nga klase sa bagyo. Oras na para mag isip ang ating mga national at local leaders at gumawa ng bagong pamamaraan upang tuluyan masolusyonan ang laging pagbaha sa parte ng Marikina, Pasig, Cainta at ibang bayan ng Rizal. Panahon na alang sa atong mga nasyonal ug lokal nga mga lider nga maghunahuna ug maghimo bag-ong mga pamaagi aron sa katapusan masulbad ang kanunay nga pagbaha sa mga bahin sa Marikina, Pasig, Kainta ug uban pang mga lungsod sa Rizal. Nangangailangan din ng agarang tulong ang bayan ng Cainta, Rodriguez, San Mateo, Montalban, pati na ang Marikina City. Ang mga lungsod sa Kainta, Rodriguez, San Mateo, Montalban, ingon man ang Marikina City kinahanglan usab dayon nga tabang. Sana mabilis silang mabigyan ng pinansyal na tulong sa pamamagitan ng maagang pag release ng kanila mga calamity funds na manggagaling sa kanilang mga IRA. Nanghinaut ako nga mahatagan sila dali nga mahatagan pinansyal nga tabang pinaagi sa pagpagawas sayo sa ilang pondo sa kalamidad gikan sa ilang IRA. Ito ay moral at legal obligations ng ating national government. Kini ang mga moral ug ligal nga obligasyon sa nasudnon nga gobyerno. Hindi pa man nag-iinit sa pwesto bilang pinuno ng mababang kapulungan ng kongreso ay maugong na ang balita na may mga balak magkudeta kay House Speaker Lord Allan Velasco. Bisan kung wala pa siya sa kainit sa katungdanan isip pinuno sa ubos nga kapulungan sa kongreso, nagkagubot na ang balita nga adunay plano nga mag kudeta kay House Speaker Lord Allan Velasco. Hanggang ngayon kasi ay hindi pa rin umano ramdam ng ilang mga kongresista ang leadership style ng kanilang house speaker. Hangtod karon, ang pipila ka mga kongresista wala gihapoy gibati ang estilo sa pagpangulo sa ilang tigpamaba sa balay. Sinabi ng aking cricket sa Batasang Pambansa na kabado ang ilang mga depotado dahil baka nga naman hindi sila matulungan ng liderato ng kamara sa kanilang re-election bid sa 2022. Gisulti sa akong cricket sa Batasang Pambansa nga ang pipila nga mga representante gikulbaan tungod kay ang kapuno sa kamara mahimo nga dili makatabang kanila sa ilang piliay sa piliay usab kaniadtong 2022. Kabado rin sila na baka sumadsad ang performance ng kamara kapag nagpatuloy ang istilo ng pamamahala ni Velasco. Nabalaka usab sila nga mahimong maguba ang paghimo sa kamara kung magpadayon ang istilo sa pagdumala ni Velasco. At syempre pa, hindi naman uusok ang usapin sa kudeta kung walang pangalan na ilulutang bilang alternatibong lider ng lower house. Ug siyempre, ang isyu sa kudeta dili manimaho kung walaÕy ngalan nga gipalutaw ingon usa ka alternatibo nga pinuno sa ubos nga kapulungan. Usap-usapan ngayon ang posibilidad na isang mestiso at beteranong kongresista mula sa Eastern Visayas ang sinisipat nilang ipalit kay Velasco. Gihisgutan nila karon ang posibilidad nga ang usa ka mestizo ug beterano nga kongresista gikan sa Eastern Visayas nagtinguha nga hulipan si Velasco. Ito daw ang nakikita nilang magsasalba sa kanilang mga ambisyon na manatili sa kani-kanilang pwesto. Kini ang ilang nakita nga nagluwas sa ilang mga ambisyon nga magpabilin sa ilang tagsatagsa nga posisyon. Bukod sa mahusay na mambabatas at may malawak na karanasan sa legislative work ay hindi rin daw isnabero si Cong. M. na kanilang inaasahang papalit kay Velasco. Gawas sa maayo nga magbabalaod ug adunay daghang kasinatian sa legislative nga trabaho , dili usab snabero si Cong. M. nga gipaabot nila nga ilisan ang Velasco. Sinabi naman ng aking cricket na alam ng house speaker ang balak ng ilang mga kongresista na mapatalsik sya sa pwesto kay naglatag na rin ng plan B ang kampo nito. Giingon sa akong cricket nga house speaker nahibalo sa plano sa pipila nga mga kongresista nga papahawaon siya sa katungdanan tungod kay ang iyang kampo gilatid na ang plano B. Katulong umano ni Velasco ang kanyang mga solid supporter sa kamara sa paggapang para maagapan ang inilulutong coup. Giingong gitabangan ni Velasco ang iyang mga solidong tagasuporta sa kamara aron magkamang aron mahulat ang giluto nga coup. Ang kongresista na sinasabing posibleng pumalit kay Velasco sakaling matuloy ang kudeta sa kamara ay si Mr. MÉas in Martilyo. Ang kongresista nga giingon nga posible nga hulipan si Velasco kung magpadayon ang coup sa kamara mao si Mr. MÉ ingon sa Hammer. Sino ang gaganap na US acting president kung sakaling walang nadeklarang nanalong president at vice-president sa pag dating ng alas dose ng tanghali (12 noon) ng January 20, 2021? Kinsa ang mahimong acting president sa US kung walaÕy gideklara nga nagdaog nga presidente ug bise-presidente sa alas-12 sa udto (Enero 12) sa Enero 20, 2021? Sa takdang oras na ito, magtatapos ang termino nila Donald Trump at Mike Pence bilang president at vice-president at magsisimula naman ang termino ng bagong halal na president at vice-president. Ning orasa, ang termino ni Donald Trump ug Mike Pence matapos na isip presidente ug bise-presidente ug magsugod ang termino sa bag-ong napili nga presidente ug bise-presidente. Ito ang ilan sa mga naging katanungan matapos maganap noong November 3 ang US presidential at vice-presidential election at ng sabihin ni President Donald Trump na diumano nagkaroon ng dayaan sa election at dadalhin nya ang usaping ito sa korte. Kini ang pipila sa mga pangutana nga mitumaw pagkahuman sa piliay sa pagka-pangulo sa Estados Unidos ug pagka-bise-presidente kaniadtong Nobyembre 3 ug sa giingon ni Presidente Donald Trump nga adunay giingon nga limbong sa eleksyon ug iyang atubangon ang kaso sa husgado. Kung mangyayari ito, may posibilidad na walang madeklarang president at vice-president ang US Congress bago sumapit ang tanghali ng January 20, 2021. Kung nahitabo kini, adunay posibilidad nga ang Kongreso sa Estados Unidos dili madeklara nga presidente ug bise-presidente sa wala pa ang hapon sa Enero 20, 2021. Kung walang mahihirang o madedeklara ang US Congress na president at vice-president sa pag sapit ng tanghali ng January 20, 2021 (12 noon), ang speaker ng US of House of Representatives ang aakto bilang president hanggang opisyal na madeklara ng US Congress kung sino ang tunay na nanalo sa nakaraang US presidential at vice-presidential election. Kung walaÕy napili o gideklarar sa pangulo ug bise-presidente sa Kongreso sa Estados Unidos sa hapon sa Enero 20, 2021 (12 sa udto), ang mamumulong sa US House of Representatives molihok isip presidente hangtod nga opisyal nga ideklarar sa Kongreso sa Estados Unidos kung kinsa ang ang tinuud nga nagdaog sa miaging piliay sa pagka-presidente ug bise-presidente sa Estados Unidos. Ngunit dahil ang termino ng kasalukuyang speaker (Nancy Pelosi) ng US House of Representatives ay matatapos din sa January 20, 2021 (12 noon), ang Republican Senate Majority Leader (Mitch McConnell) ang dapat sanang gumanap na acting president. Apan tungod kay ang termino sa karon nga nagsulti (Nancy Pelosi) sa US House of Representatives natapos usab sa Enero 20, 2021 (12 kaniadto), ang Republican Senate Majority Leader (Mitch McConnell) mahimoÕg unta acting president. Pero dahil matatapos din ang termino ni Senator Mitch McConnell sa January 20, 2021 (12 noon), si Democratic Senate Minority Leader Charles Schumer ang gaganap na acting president. Apan tungod kay ang termino ni Senador Mitch McConnell natapos usab sa Enero 20, 2021 (12 kaniadto), ang Demokratikong Senador nga Minoridad sa Senado nga si Charles Schumer ang mahimoÕg akting nga presidente. Ito ay dahil ang termino ni Senator Charles Schumer, kasama ang anim-naput limang senador na kinabibilangan ng nakakaraming democratic senators ay matatapos pa sa January 20, 2023 at 2025. Kini tungod kay ang termino ni Senador Charles Schumer, kauban ang saysentay singko nga mga senador nga kauban ang kadaghanan sa mga demokratikong senador, matapos sa Enero 20, 2023 ug 2025. Magsisilbing acting president si Sen. Charles Schumer hanggang may madeklarang president at vice-president ang US Congress o hanggang may mahalal na speaker ng US House of Representatives o senate majority leader. Si Sen. Charles Schumer magsilbi nga acting president. hangtod ang Kongreso sa US adunay gideklarar nga presidente ug bise-presidente o hangtod nga adunay mapili nga mamumulong sa US House of Representatives o pinuno sa kadaghanan sa senado. Ang ganitong senaryo ay maaaring mangyari sa ating bansa sa darating na May 9, 2022 presidential at vice-presidential election na may pagkakaiba lang kung sino ang magiging acting president at ang posibleng walang maging acting president. Ang ingon nga senaryo mahimoÕg mahinabo sa atong nasud sa umaabot nga Mayo 9, 2022 nga piliay sa pagka-presidente ug bise-presidente nga adunay pagkalainlain kung kinsa ang mahimong acting president ug kung kinsa ang dili mahimong acting president. Kung sakaling walang madeklara ang ating Kongreso kung sino ang nanalo bilang president at vice-president sa tanghali (12 noon) ng June 30, 2022, ang senate president ang tatayo bilang acting president hanggat madeklara ng Kongreso kung sino ang nanalo sa presidential at vice-presidential election. Kung dili ideklarar sa atong Kongreso kung kinsa ang nagdaog pagka presidente ug bise-presidente sa udto (12 sa udto) kaniadtong Hunyo 30, 2022, ang pangulo sa senado mobarog isip acting president hangtod ideklarar sa Kongreso kung kinsa ang nagdaog sa pagkapresidente ug bise- piliay sa pagkapresidente. Kung ang senate president naman ay walang kakayanan (inability) manungkulan bilang acting president, ang speaker ng House of Representatives ang gaganap na acting president hanggang magkaroon ng deklarasyon ang Kongreso kung sino ang nanalong president at vice-president. Kung ang pangulo sa senado dili makahimo sa paglihok isip acting president, ang mamumulong sa House of Representatives molihok isip acting president hangtod ideklara sa Kongreso kung kinsa ang mananaog nga presidente ug bise-presidente. Kung sakali na ang nadeklara lang ng Kongreso ay ang vice-president at wala pang deklarasyon kung sino ang nanalong president sa halalan bago sumapit ang tanghali (12 noon) ng June 30, 2022, ang vice-president ang aakto bilang acting president hanggat magkaroon ng deklarasyon ang Kongreso kung sino ang nanalong president. Sa hitabo nga ang gi-deklarar ra sa Kongreso mao ang bise-presidente ug walaÕy deklarasyon kung kinsa ang nagdaog sa piliay sa wala pa ang udto (12 sa udto) sa Hunyo 30, 2022, ang bise-presidente molihok isip acting president hangtod adunay Gideklarar sa Kongreso kung kinsa ang mananaog nga presidente. Ang ganitong set up ng succession o yung gaganap na acting president sa mga ganitong panahon ay maaaring magdulot ng sitwasyon kung saan walang taong gaganap na acting president. Ang kini nga hugpong sa sunod-sunod o ang nag-arte nga pangulo sa mga ingon ka oras mahimong magdala sa usa ka sitwasyon diin walaÕy bisan kinsa nga molihok isip acting president. Katulad ng kung sakaling walang maganap na halalan sa May 9, 2022. Kung walaÕy piliay sa Mayo 9, 2022. Dahil walang halalan, ang termino ng nakaupong president (Duterte) at vice-president (Robredo) ay matatapos sa tanghali (12noon) ng June 30, 2022. Tungod kay walaÕy piliay, ang mga termino sa incumbent president (Duterte) ug bise-presidente (Robredo) matapos sa udto (12noon) sa Hunyo 30, 2022. Walang hold-over sa ating Constitution, kaya pagdating ng tanghali ng June 30, 2022, hindi na sila maituturing na president at vice-president. WalaÕy hold-over sa atong Konstitusyon, busa sa udto sa Hunyo 30, 2022, dili na sila isipon nga presidente ug bise-presidente. Wala naman senate president na gaganap bilang acting president dahil siya (Senator Tito Sotto) ay nahalal bilang senador noong 2016 at tapos na din ang termino nya bilang senador pag dating ng tanghali ng June 30, 2022. WalaÕy presidente sa senado nga molihok isip acting president tungod kay siya (Senador Tito Sotto) napili isip senador kaniadtong 2016 ug matapos ang iyang termino isip senador kaniadtong Hunyo 30, 2022. Ang natitirang labing-dalawang senador (Villar, Poe, Go, Cayetano, Dela Rosa, Angara, Lapid, Marcos, Tolentino, Pimentel, Revilla at Binay) ay hindi naman maaaring mag halal ng Senate President sa hapon ng June 30, 2022 dahil kailangan ng labing-tatlong boto ng senador upang makahalal ng bagong senate president. Ang nahabilin nga napulog duha ka mga senador (Villar, Poe, Go, Cayetano, Dela Rosa, Angara, Lapid, Marcos, Tolentino, Pimentel, Revilla ug Binay) dili mapili sa Presidente sa Senado sa hapon sa Hunyo 30, 2022 sa napulog tulo nga botos sa senador aron makapili usa ka bag-ong pangulo sa senado. Pati ayon sa Constitution ang Kongreso ay magtitipon pa sa July 25, 2022. Pinauyon sa Konstitusyon, magtigum ang Kongreso sa Hulyo 25, 2022. Wala namang President o Acting President na maaaring tumawag ng special session anumang araw mula hapon ng June 30, 2022 hanggang July 25, 2022. WalaÕy Presidente o Acting President ang makatawag us aka espesyal nga sesyon bisan unsang adlaw gikan sa hapon sa Hunyo 30, 2022 hangtod Hulyo 25, 2022. Ganoon din ang speaker ng House of Representatives (Lord Allan Velasco) dahil tapos na din ang termino nya pag dating ng tanghali (12noon) ng June 30, 2022 at ang pagtitipon pa nila sa plenaryo ay magaganap pa sa July 25, 2022. Ingon usab niana ang namulong sa House of Representatives (Lord Allan Velasco) tungod kay matapos ang iyang termino sa udto (12noon) sa Hunyo 30, 2022 ug ang ilang plenary assembling himuon sa Hulyo 25, 2022. Para maiwasan ang ganitong senaryo, nararapat na ang senate president bago maghalalan sa May 9, 2022 ay yung senador na ang termino ay matatapos pa sa 2025 o yung nahalal bilang senador noong 2019, para matiyak na mayroon gaganap na acting president kung sakaling hindi magkaroon ng halalan sa 2022. Aron malikayan ang ingon niini nga senaryo, ang presidente sa senado sa wala pa ang piliay sa Mayo 9, 2022 kinahanglan nga mao ang senador nga ang termino natapos kaniadtong 2025 o ang usa nga napili isip senador sa 2019, aron masiguro nga adunay usa ka acting president kung wala eleksyon kaniadtong 2022. Tinakda naman ng Constitution na ang Kongreso ay dapat magpasa ng batas kung papaano pipiliin ang taong aakto bilang acting president kung walang nadeklarang president at vice-president sa tanghali (12noon) ng June 30, 2022 at wala din senate president at speaker na gaganap bilang acting president. Gitakda sa Konstitusyon nga kinahanglan magpasar ang Kongreso usa ka balaod kung unsaon pagpili sa usa ka tawo nga molihok isip acting president kung walaÕy gideklara nga presidente ug bise-presidente sa udto (12noon) sa Hunyo 30, 2022 ug walaÕy presidente ug tigpamaba sa senado nga molihok presidente. Sa ngayon, hindi pa nagagampanan ng Kongreso ang constitutional duty nito na magpasa ng batas kung papaano pipiliin ang taong aakto bilang acting president sa mga ganitong kaganapan. Hangtod karon, wala matuman sa Kongreso ang katungdanan sa konstitusyonal nga pagpasa usa ka balaod kung unsaon mapili ang tawo nga molihok isip acting president sa mga nahinabo. Kaya kung magkakaroon ng ganitong sitwasyon, walang president o acting president pagdating ng June 30, 2022. Kung adunay ingon niana nga sitwasyon, wala naÕy presidente o acting president sa Hunyo 30, 2022. Mas mataas ba ang Senado sa Kamara (House of Representatives), o ang Kamara ang mas mataas sa Senado? Mas taas ba ang Senado kaysa sa Kamara (Mga Kinatawan sa mga Kinatawan), o ang Kamara mas taas kaysa Senado? Ang Constitution natin ay nagtakda ng isang bicameral congress na binubuo ng Senado at ng Kamara. Ang atong Konsitusyon naglatid sa usa ka kongreso nga bicameral nga gilangkuban sa Senado ug Kamara. Ang Senado ay hindi Kongreso, ganoon din ang Kamara, dahil sila ay parte lamang ng isa o buong Kongreso. Ang Senado dili Kongreso, ni ang Kamara, tungod kay bahin lamang sila sa usa o tibuuk nga Kongreso. Ang Kongreso ay ang Senado at Kamara. Ang Kongreso mao ang Senado ug ang Kamara. Sa Constitution, ang Senado at ang Kamara ay pantay at hindi nakakahigit sa isaÕt-isa. Sa Konstitusyon, ang Senado ug ang Kamara managsama ug dili magsapaw. Bagamat ang pangunahing kapangyarihan ng Senado at ng Kamara ay gumawa ng batas (legislate), may mga natatangi naman silang mga kapangyarihan na pinagkaloob lamang ng Constitution sa isa. Bisan kung ang punoan nga gahum sa Senado ug ang Kamara naghimo mga balaod (magbalaod), sila adunay mga talagsaon nga gahum nga gihatag lamang sa Konstitusyon sa usa. Sa Senado lamang pinagkaloob ng Constitution ang kapangyarihang magbigay ng pahintulot o sang-ayunan (concurrence/concurred) ang isang treaty o international agreement na pinasok o papasukin ng ating bansa. Sa Senado ra naghatag ang Konstitusyon og gahum nga maghatag pagtugot o pag-uyon (concurrence / concurred) sa usa ka kasabutan o internasyonal nga kasabutan nga gisudlan o gisudlan sa atong nasud. Ang Diplomatic Power ng Pangulo o kapangyarihan pumasok sa isang treaty o international agreement ay hindi exclusive na kapanyarihan ng Pangulo, dahil ayon sa Section 21, Article 7 ng Constitution, ito ay magiging valid at epektibo lamang kung ito ay sinang-ayunan (concurred) ng hindi bababa sa 2/3 (two-thirds) ng miyembro ng Senado. Ang Diplomatic Power sa Presidente o ang gahum nga mosulod sa usa ka kasabutan o internasyonal nga kasabutan dili ang eksklusibo nga gahum sa Presidente, tungod kay sumala sa Seksyon 21, Artikulo 7 sa Konstitusyon, kini mahimoÕg epektibo ug epektibo kung kini uyon sa labing menos 2/3 (dos-tersiya) sa myembro sa Senado. Dahil dito sa natatanging kapangyarihan ng Senado, maaari nitong tanggihan ang isang treaty o international agreement na pinasok ng Pangulo gaya ng nangyari noong 1991. Tungod sa talagsaon nga gahum sa Senado, mahimo niini nga isalikway ang us aka kasabutan o internasyonal nga kasabutan nga gisudlan sa Presidente sama sa nahitabo kaniadtong 1991. Tinanggihan ng Senado sa botong 12 (Salonga, Guingona, Pimentel, Tanada. Saguisag, Maceda, Ziga, Laurel, Mercado, Aquino, Enrile, Estrada)-11 ang RP-US Treaty of Friendship, Cooperation and Peace na magbibigay sana ng panibagong sampung taon para sa US na ipagpatuloy ang pamamalagi nila sa Subic Naval Base at iba pang mga US military facilities sa Pilipinas. Gisalikway sa Senado pinaagi sa boto nga 12 (Salonga, Guingona, Pimentel, Tanada. Saguisag, Maceda, Ziga, Laurel, Mercado, Aquino, Enrile, Estrada) -11 ang RP-US Treaty of Friendship, Kooperasyon ug Pakigdait nga maghatag usa pa nga napulo mga tuig alang sa pagpadayon sa US sa ilang pagpabilin sa Subic Naval Base ug uban pang pasilidad sa militar sa US sa Pilipinas. Ang kapangyarihan naman na maghain ng panukalang batas (bill) tungkol sa appropriation, gaya ng taunang General Appropriation Bill, ay dapat lamang magmula (emanate) sa Kamara dahil ito ang tinakda ng Constitution (Section 24, Article 6). Ang gahum sa pag-file usa ka usa ka balaodnon (paggahin) sa paggahin, sama sa tinuig nga Pangkalahatang Pag-aprubar nga Balaod, kinahanglan maggikan ra sa Kamara tungod kay kini ang gilatid sa Konstitusyon (Seksyon 24, Artikulo 6). Ganoon din ang private bill na katulad ng ABS-CBN franchise bill. Susama usab sa mga pribadong bayranan nga parehas sa bayranan sa prangkisa sa ABS-CBN. Ito ang dahilan kaya ang Senado, maski gustuhin nitong ipasa ang ABS-CBN franchise bill, ay walang nagawa ng binasura ng Kamara ang nasabing franchise bill. Kini ang hinungdan ngano nga ang Senado, bisan kung gusto niini nga mapasar ang balaodnon sa prangkisa sa ABS-CBN, walaÕy gihimo ang Kamara aron isalikway ang nahisgutang bill sa prangkisa. Kasama din dito ang mga bills na may local application katulad ng pagpapalit o pagbibigay ng pangalan sa isang kalsada o lugar gaya ng isinusulong na pagpalit sa pangalan ng Del Monte Avenue o Roosevelt Avenue sa Fernando Poe Jr. Avenue. Kauban usab niini ang mga bayranan nga adunay mga lokal nga aplikasyon sama sa pagbag-o o paghingalan sa usa ka dalan o lugar sama sa gisugyot nga pag-usab sa ngalan sa Del Monte Avenue o Roosevelt Avenue sa Fernando Poe Jr. Avenue Tandaan sana na ang binigay lamang ng Constitution sa Kamara ay ang kapangyarihan magmula ang mga nasabing panukalang batas sa kanila. Palihug hinumdomi nga ang bugtong nga hinatag sa Konstitusyon sa Kamara mao ang gahum nga gikan sa kanila ang nahisgutan nga mga balaudnon. Ang ibig sabihin, ang mga ganitong panukalang batas ay hindi maaaring magmula sa Senado. Sa ato pa, ang mao nga mga balaudnon dili maggikan sa Senado. Ngunit kapag ito ay naihain at naipasa na ng Kamara, may kapangyarihan naman ang Senado na rebisahin (revise), amendahan (amendments by substitution) o sang-ayunan ang nasabing panukalang batas. Apan kung napasaka na ug napasar sa Kamara, ang Senado adunay gahum sa pag-usab, pag-usab (mga pag-usab pinaagi sa pagpuli) o pag-apruba sa nahisgutang balaudnon. Ang botohan tungkol sa ibaÕt-ibang provisions ng Constitution, kung saan ang Senado at ang Kamara ay inutusan na magpulong (meet) sa isang joint session of Congress ay nagbigay din ng patas na kapangyarihan sa 2 Houses of Congress. Ang pagboto sa lainlaing mga probisyon sa Konstitusyon, diin ang Senado ug ang Kamara gimandoan nga magtigum sa usa ka hiniusa nga sesyon sa Kongreso, naghatag usab parehas nga gahum sa 2 Houses sa Kongreso. Gaya ng pag deklara ng giyera, ang pagboto ng Pangulo kung ang bilang ng boto ay pareho o patas at sa pag kumpirma ng appointment ng vice-president. Sama sa pagdeklara sa giyera, ang Presidente moboto kung ang ihap sa mga boto parehas o parehas ug sa pagkumpirma sa pagtudlo sa bise-presidente. Sa ganitong pambihirang pagkakataon, sila ay inatasan na bumoto ng magkahiwalay. Sa niining talagsaong okasyon, gihatagan sila katungdanan nga magboto nga bulag. Hindi naman malinaw kung papaano boboto ang mga miyembro ng Senado at Kamara tungkol sa pag amyenda at pag rebisa ng Constitution, pagtawag ng constitutional convention,sa pag sang-ayon sa pagbigay ng tax exemption at amnesty dahil hindi naman tinukoy sa Constitution kung ang Senado at Kamara ay boboto ng magkasama o magkahiwalay. Dili tin-aw kung giunsa ang pagboto sa mga myembro sa Senado ug sa Kamara sa pag-usab ug pagbag-o sa Konstitusyon, pagtawag sa konstitusyonal nga kombensiyon, nga nag-uyon nga hatagan ang exemption sa buhis ug amnestiya tungod kay ang Konstitusyon wala nagpiho kung ang Senado ug Ang mga kamara magboto nga magkaupod o magkalainlain. Madedehado ang Senado kung literal na susundin ang Constitution na ang Kongreso ay boboto bilang isa at hindi magkahiwalay sa mga ganitong pagkakataon, dahil sa maliit na bilang nila kumpara sa bilang ng miyembro ng Kamara. Dehado ang Senado kung literal nga sundon niini ang Konstitusyon nga magboto ang Kongreso usa ug dili bulag sa mga ingon niini nga okasyon, tungod sa ilang gamay nga ihap kumpara sa ihap sa mga myembro sa Kamara. Patas din ang bilang ng mga miyembro ng Senado at Kamara sa gyudicial Bar Council at Commission on Appointment (CoA) bagamat ang namumuno rito bilang ex-officio chairman ay ang Senate President na walang kapangyarihang bumoto maliban na lang kung pantay (tie) ang boto. Ang gidaghanon sa mga myembro sa Senado ug sa House of Representatives sa gyudicial Bar Council ug sa Commission on Appointment (CoA) patas usab, bisan kung ang namuno sa ex-officio chairman mao ang Presidente sa Senado nga walaÕy gahum sa pagboto gawas kung ang boto magkagapos. Sa lahat ng aspeto, pantay ang Senado at Kamara. Sa tanan nga aspeto, parehas ang Senado ug ang Kamara. Usap-usapan ngayon sa loob ng isang makabayang grupo ang maluhong pamumuhay ng isa sa kanilang iniidolong lider. Karon, sa sulud sa usa ka patriyotiko nga grupo, ang maluho nga kinabuhi sa usa sa ilang giidolo nga mga lider ang gihisgutan. Makailang beses na kasing lumapit sa kanya para humingi ng ayuda o tulong ang ilan sa kanilang mga kasapi sa kilusan dahil nga naman sa hirap ng buhay dulot ng pandemya. Daghang mga higayon nga giduol pa nila siya aron mangayo tabang o tabang sa pipila sa ilang mga myembro sa kalihukan tungod sa kalisud sa kinabuhi nga nahimo sa sakit nga pandemi. Pero imbes na tulong ay panunumbat pa ang napala ng mga ito. Apan imbis nga makatabang, nakadawat sila dugang nga pagsaway. Pinagbibintangan kasi ng lider na ito ang ilan sa kanilang mga kasapi na nagkutsabahan kaya kinapos ang pondo para sa isang malaki sanang pagtitipon na kanilang ginawa kamakailan. Giakusahan sa kini nga pinuno ang pipila sa ilang mga myembro sa pagkunsabo busa nahurot ang ilang pondo alang sa usa ka dakong tigum nga ilang gihimo karong bag-o. In short, nagkabukulan daw sa budget kaya iilan lamang ang nakadalo sa kanilang ginawang political rally kuno. Sa laktod nga pagkasulti, namala ang badyet busa pipila ra nga mga tawo ang ningtambong sa ilang gihimong rally sa politika. Kaya nang lapitan para hingan ng konting tulong ang ating bida ay wala man lang itong iniabot na ayuda dahil sa hinalang nabiktima siya ng mga dorobo sa kanilang kilusan. Mao nga sa iyang pagduol aron makapangayo gamay nga tabang sa among bayani, wala man lang siya nitanyag bisan unsang tabang tungod kay gidudahan siya nga biktima siya sa mga bulilyaso sa ilang kalihukan. Ang ikinasasama ng loob ng kanilang mga kasapi ay nalaman nila na kamakailan lamang ay namili ng ilang high-end laptops ang ating bida para sa kanyang mga anak na nag-aaral sa isang mamahaling eskwelahan dito sa Metro Manila. Sa kalagot sa ilang mga myembro, nahibal-an nila nga bag-o lang nagpalit ang atong bida og mga high-end nga laptop alang sa iyang mga anak nga nagtungha sa usa ka mahal nga eskuylahan dinhi sa Metro Manila. Habang sila nga naman ay nagtitiyaga sa kakaunting abot na tulong ay nagpapakasasa naman sa sarap ng buhay ang kanilang lider. Samtang sila nagpadayon sa gamay nga tabang, ang ilang pinuno nalipay sa mga kalipayan sa kinabuhi. Dahil dyan ay kanya-kanya na muna sila ng diskarte samantalang ang ilan naman ay gusto na raw makipag-tulungan sa gobyerno para maisapubliko ang tunay na pagkatao ng mga lider nilang nagpapakilla na handang magsakripisyo alang-alang sa bayan. Tungod niini, sila adunay kaugalingon nga estratehiya samtang ang uban gusto nga makigtambayayong sa gobyerno aron mahibal-an ang tinuod nga pagkatawo sa ilang mga pinuno nga andam magsakripisyo alang sa kaayohan sa publiko. Ang nagpapakilalang makabayang lider ng isang sikat na grupo na pinagdududahang sangkot rin sa pagnanakaw ng pondo ng kanilang samahan ay si Mr. TÉ.as in Tililing. Ang nagpahayag sa kaugalingon nga patriyotikong lider sa usa ka bantog nga grupo nga gidudahan usab nga naapil sa pagkawat sa pondo sa ilang organisasyon mao si Mr. TÉ .sama sa Tililing. Nagulat ang ilan sa ating readers ng mabasa nila ang kapangyarihan ng Super Congress o mas kakilala sa tawag na bicameral conference committee. Ang pipila sa among mga magbasa nahibulong sa pagbasa nila sa gahum sa Super Kongreso o mas naila nga komite sa komperensya sa bicameral. Ilan sa kanila ang nagpahayag na ito ay hindi naaayon sa rule of majority na sinusunod ng ating Kongreso. Ang pila sa ila nagpahayag nga dili kini uyon sa lagda sa kadaghanan nga gisundan sa atong Kongreso. Sa mga abogadong katulad natin, marami ang nagsabi na ang Super Congress ay isang unconstitutional. Sa mga abogado nga sama namo, daghan ang nag-ingon nga ang Super Congress supak sa konstitusyon. Ang ating Constitution ay klaro pag dating sa pagpasa o pag-apruba ng isang panukalang batas (bill). Klaro ang atong Konstitusyon kung bahin sa pagpasa o pag-aprobar sa usa ka balaudnon. Dapat ito ay dumaan sa tatlong pagbasa (3 seperate days reading rule) bago ito maipasa o ma-aprubahan. Kinahanglan moagi kini sa tulo nga pagbasa (3 nga magkalainlain nga adlaw sa pagmando sa pagbasa) sa dili pa kini mapasa o maaprubahan. Sa FIRST READING, binabasa lang ang title at numero ng panukalang batas at ito ay dinadala sa tamang committee para ito ay mapag-aralan. Sa UNANG PAGBASA, ang ulohan ug numero sa balaudnon yano nga gibasa ug gidala sa husto nga komite alang sa pagtuki. Kung ito ay makapasa sa committee level, ito naman ay pakikinggan sa second reading. Kung gipasa niini ang lebel sa komite, paminawon kini sa ikaduhang pagbasa. Ang SECOND READING ang pinakamagandang parte ng pagpapasa ng isang panukalang batas dahil dito nagaganap ang debate at interpellation (tanungin ang nagsasalita o sponsor ng panukalang batas) sa plenary session. IKADUHANG PAGBASA mao ang labing kaayo nga bahin sa pagpasar sa usa ka balaudnon tungod kay dinhi nahinabo ang debate ug interpellation (pangutan-a ang mamumulong o tigpasiugda sa balaudnon) sa sesyon sa plenaryo. Dito din nagkakaroon ng amendments sa panukalang batas. Dinhi usab adunay mga pag-usab sa balaudnon. Kung sakaling makapasa ulit ito sa second reading, ito naman ay dadalhin ulit sa plenary session para pagbotohan. Kung ipasa niini pag-usab ang ikaduhang pagbasa, dad-on kini pag-usab sa sesyon sa plenaryo alang sa pagboto. Sa THIRD READING, pagbobotohan ng mga miyembro kung ipapasa nila o hindi ang panukalang batas. Sa IKATLONG PAGBASA, ang mga myembro magboto kung ipasar o dili ang balaudnon. Wala ng ibang dapat maganap sa third reading kung hindi ang botohan. WalaÕy kinahanglan nga mahitabo sa ikatulo nga pagbasa kung dili ang botohan. Bago naman maganap ang third reading, itinakda ng Constitution na dapat bigyan ng final copy ng panukalang batas, kasama ang lahat ng amendments na ginawa sa second reading, ang lahat ng miyembro, na hindi bababa sa tatlong araw bago maganap ang third reading. Sa wala pa mahitabo ang ikatulong pagbasa, gilatid sa Konstitusyon nga usa ka katapusang kopya sa balaudnon, nga adunay tanan nga mga pag-usab nga nahimo sa ikaduhang pagbasa, kinahanglan ihatag sa tanan nga mga miyembro, labing menos tulo ka adlaw sa wala pa mahitabo ang ikatulong pagbasa. Ito ay para mabigyan ng sapat na panahon at matiyak na nabasaÕt naintindihan at napag-aralan ng mga miyembro ang panukalang batas bago magbotohan. Kini aron mahatagan igo nga oras ug masiguro nga mabasa ug sabton sa mga myembro ug tun-an ang balaudnon sa wala pa magboto. Ang 3 separate days reading rule ay dapat masunod maliban na lamang kung ang Pangulo ay nag palabas ng isang certification of urgency. Kinahanglan sundon ang 3 nga magkalainlain nga lagda sa pagbasa kung dili maghatag ang Presidente usa ka sertipikasyon sa pagkadinalian Kung may certification ang Pangulo, hindi na kailangan ng kongreso na sumunod sa 3 separate days reading rule upang maipasa ang isang panukalang batas. Kung ang Presidente adunay sertipikasyon, dili kinahanglan sundon sa kongreso ang 3 magkalainlain nga adlaw nga pagbasa sa pagmando aron makapasar ang usa ka balaudnon. Maaari ng dingin ng Kongreso at ma-aprubahan sa loob ng isang araw ang isang panukalang batas. Mahimo ug aprobahan sa Kongreso ang usa ka balaodnon sa sulud sa usa ka adlaw. Kung ito ay ulit nakapasa sa third reading, ito naman ay dadalhin sa kabilang kapulungan (House of Representatives o Senate) upang dumaan ulit sa pinag-uutos ng Constitution na magkaroon ng 3 seperate days reading rule. Kung ipasa niini pag-usab ang ikatulong pagbasa, dad-on kini sa pikas balay (House of Representatives o Senado) aron ipaagi usab sa Konstitusyon aron adunay usa ka 3 magkalainlain nga adlaw sa pagbasa. Dahil tiyak na ang panukalang batas na inaprobahan ng dalawang Houses of Congress ay magkaiba o di magkatugma, ang tanging paraan lamang upang magkaroon ng isang version na panukalang batas o yung tinatawag na enrolled bill ay pag uusapan ito sa isang bicameral conference committee. Tungod kay sigurado nga ang panukiduki nga gi-aprobahan sa duha nga Houses sa Kongreso lahi o dili magkatugma, ang paagi ra aron adunay usa ka bersyon sa balaudnon o ang gitawag nga na-enrol nga balaudnon aron hisgutan kini sa usa ka komite sa bicameral conference. Sa bicameral conference committee, pag uusapan at pagtutugmain ang dalawang magkaibang versions na panukalang batas. Sa komite sa komperensya sa bicameral, duha nga lainlaing mga bersyon sa panukiduki ang hisgutan ug ipares. Sa proseso na pagtugmain ang dalawang versions, maaaring madagdagan, mabawasan, maiba o mabago ang isang inaprubahang panukalang batas. Sa proseso sa pag-uyon sa duha nga bersyon, ang us aka naaprubahan nga bayranan mahimong madugangan, makuhaan, mabag-o o mabag-o. Ang proseso na ginagawa sa bicameral conference committee ay direktang kontra sa 3 separate days reading rule na ipinaiiral ng Constitution. Ang proseso nga gihimo sa komite sa komperensya sa bicameral direkta nga supak sa 3 nga magkalainlain nga pagmando sa pagbasa nga gihimo sa Konstitusyon. Una, nagkakaroon pa ng mga amendments sa panukalang batas na nauna ng inaprubahan ng House of Representatives at Senado. Una, naa gihapoy mga pag-usab sa balaudnon nga kaniadto gi-aprobahan sa House of Representatives ug Senado. Ang amendments sa panukalang batas ay pwede lang mangyari, ayon sa Constitution, sa second reading. Ang mga pag-usab sa balaodnon mahimo ra mahinabo, pinauyon sa Konstitusyon, sa ikaduhang pagbasa. Pangalawa, may mga bagong provisions ang naisisingit sa panukalang batas na wala sa original na panukalang batas ng House of Representatives at Senado. Ikaduha, adunay mga bag-ong probisyon nga gisal-ot sa balaudnon nga wala sa orihinal nga balaudnon sa House of Representatives ug Senado. Kadalasan, nawawala o tinatanggal din yung ilang provisions sa panukalang batas na nauna ng inaprubahan ng dalawang kapulungan. Kasagaran, ang pila nga mga probisyon sa panukiduki nga kaniadto nga gi-aprobahan sa duha ka mga balay nawala usab o gikuha. Ang pag-ratify, kung mayroon man, ng Bicameral Conference Committee Report ng Kongreso ay hindi din alinsunod sa Constitution dahil ito ay kontra sa 3 separate days reading rule. Ang pagpalig-on, kung adunay man, sa Bicameral Conference Committee Report sa Kongreso wala usab nahiuyon sa Konstitusyon tungod kay supak kini sa 3 nga magkalainlain nga lagda sa pagbasa. Ngunit ang kapangyarihan ng bicameral conference committee ay sinang ayunan naman ng Supreme Court sa kasong Tolentino vs. Secretary of Finance. Apan ang gahum sa komite sa komperensya sa bicameral gitunhay sa Korte Suprema sa kaso ni Tolentino vs. Kalihim sa Panalapi. Pinagtibay ng korte ang kapangyarihan ng bicameral conference committee laban sa alegasyon na ang pinagkaisang House at Senate bill na ginawa ng bicameral conference committee ay naglalaman ng mga provisions na wala sa original na House at Senate bill. Gisuportahan sa korte ang gahum sa komite sa komperensya sa bicameral kontra sa alegasyon nga ang hiniusang panukiduki sa Kamara ug Senado nga gihimo sa komite sa bicameral conference adunay mga probisyon nga wala sa orihinal nga balaudnon sa Kamara ug Senado. Duda ang ilang mga imbestigador ng PNP Crime Laboratory sa kwento ng isang gyudge sa Metro Manila na nabiktima ng nakawan ang kanyang sala. Ang pila sa mga imbestigador sa PNP Crime Laboratory nagduda sa istorya sa usa ka hukom sa Metro Manila nga gitulis sa iyang sala. Bukod kasi sa walang forcible entry na nakita ang mga imbestigador ay intact rin ang kandado ng isang cabinet na pinaglalagyan ng mga ebidensya ng mga kasong nakasalang sa sala ng ating hukom na bida. Gawas nga walaÕy pugsan nga pagsulod ang nakit-an sa mga imbestigador, ang lock sa usa ka gabinete nga adunay ebidensya sa mga kasong kriminal sa sala sa among bitoon nga huwes walaÕy labot. Hindi naman sinasabi ng mga pulis na inside job ang pangyayari pero nakakapagtakang tanging ang P800,000 na cash ang nawawala sa naturang mahiwagang cabinet. Wala isulti sa pulisya nga ang insidente usa ka inside job apan nakurat nga P800,000 lang nga cash ang nawala gikan sa misteryosong kabinete. Ang nasabing pera ayon sa aking cricket ay ebidensya sa isang naganap na nakawan. Ang nasangpit nga salapi pinauyon sa akong cricket ebidensya sa usa ka tulis nga nahinabo. Ito ay inilagay ng mga staff ni gyudge sa kanilang evidence cabinet pero makalipas lamang ang ilang araw ay bigla itong nawala. Gibutang kini sa kawani sa huwes sa ilang ebidensya nga gabinete apan pila ka adlaw ang nilabay kalit lang kini nawala. Ayaw lagyan ng malisya ng mga imbestigador pero naganap ang pagkawala ng pera kung kailan mismong nagdiwang ng isang bonngang birthday ang ating bidang gyudge. Ang mga imbestigador dili gusto nga makadaot apan ang pagkawala sa salapi nahitabo kanus a nag patigayon ug bongga nga selebrasyon sa adlaw natawhan ang gyudge. Rewind tayo ng konti. Medyo notorious pagdating sa pera si Sir dahil nasangkot na rin ito sa isang bribery case noong araw. Pag-rewind gamay. Medyo notoryo si Sir bahin sa kuwarta tungod kay nahilambigit usab siya sa kaso sa pagpanuhol kaniadtong miaging adlaw. Umaabot sa P100 million ang sinasabing asking price ni gyudge para sa isang malaking kaso bagay na inimbestigahan pa noon ng Integrated Bar of the Philippines. Ang giingon nga presyo sa pagpangayo sa huwes hangtod sa P100 milyon alang sa usa ka dakong kaso giimbestigahan kaniadto sa Integrated Bar of the Philippines. Hindi naman nating sinasabing may kinalaman si gyudge sa pagkawala ng ebidensya pero dapat itong maipaliwanag ng maayos sa publiko. Wala namon giingon nga ang hukom naapil sa pagkawala sa mga ebidensya apan kinahanglan kini ipasabut nga maayo sa publiko. At dahil sa pangyayaring iyon malamang ay sakupin na rin ng mas malalim pang imbestigasyon ang kwento sa likod ng pagkawa ng malaking halaga ng ebidensya sa mahiwagang cabinet ng ating bida. Ug tungod sa kana nga hitabo posible nga ang usa ka lawom nga imbestigasyon usab ang magakuha sa istorya sa likod sa pagkawat sa daghang mga ebidensya sa misteryosong kabinete sa among bayani. Ang hukom na bida sa ating kwento ngayong araw ay si gyudge JÉ.as in Jetlag. Ang nag-unang karakter sa among istorya karon mao si Hukom JÉ .sama sa Jetlag. Marami ang nag-react at nagulat, sumang-ayon at kumontra, sa ating pananaw na ang pagtawag ng Pangulo ng special session mula Oct. 13-16 ay nagdulot ng katapusan sa Bayanihan Law 2. Daghang reaksyon ug nasurprisa, miuyon ug misupak, sa among pagtan-aw nga ang Presidente nagtawag sa usa ka espesyal nga sesyon gikan sa Okt. Gitapos sa 13-16 ang Bayanihan Law 2. Matatandaan na ang Bayanihan Law 2 ay isang emergency powers at ayon sa ating Constitution (Article 6, Section (2) 23) ang emergency powers ay titigil o kusang mawawalan ng bisa sa susunod na mag-adjourn ang Kongreso (upon the next adjournment thereof). Kahinumduman nga ang Bayanihan Law 2 usa ka emergency power ug sumala sa atong Batakang Balaod (Artikulo 6, Seksyon (2) 23) ang mga gahum sa emerhensya mohunong o awtomatikong matapos ang sunod nga pagkasunud sa Kongreso (sa sunod nga pagkasunud niini) . Ang ating pananaw ay ang next adjournment na tinutukoy sa Constitution ay naganap noong Oct. 16 ng mag-adjourn o matapos ang pinatawag na special session ng Pangulo. Ang among panan-aw mao ang sunod nga pagsuspenso nga gihisgutan sa Konstitusyon nga gihimo kaniadtong Okt. 16 aron maundang o pagkahuman sa espesyal nga sesyon nga gitawag sa Presidente. Dahil ito ay isang emergency powers, tinakda mismo ng Kongreso na ang Bayanihan Law 2 ay magiging epektibo lamang hanggang sa susunod na adjournment na magaganap sa Dec. 19, 2020, dahil sa mga panahon na yon, ang tanging next adjournment na nakatala sa legislative calendar ng Kongreso ay ang adjournment ng regular session na magaganap sa Dec. 19, 2020. Tungod kay kini usa ka emergency power, gilatid mismo sa Kongreso nga ang Bayanihan Law 2 mahimong epektibo hangtod sa sunod nga paghusay nga himuon sa Dec. 19, 2020, tungod sa mga oras nga kana, ang sunod na lang nga pag-undang nga natala sa legislative calendar sa Kongreso mao ang pagpaundang sa regular nga sesyon nga himuon sa Dis 19, 2020. Ngunit sa hindi inaasahang pangyayari na naganap sa House of Representatives, nagkaroon ng special session sa Kongreso noong Oct. 13-16. Apan sa wala damha nga hinabo nga nahinabo sa House of Representatives, adunay usa ka espesyal nga sesyon sa Kongreso kaniadtong Okt. 13-16. Kaya ang next adjournment ng Kongreso ay naganap noong Oct. 16 ng magtapos ang special session at hindi sa darating na adjournment ng regular session sa Dec. 19. Mao nga ang sunod nga pagsuspenso sa Kongreso nahitabo kaniadtong Okt. Ang 16 sa espesyal nga sesyon natapos ug dili sa umaabot nga pagpahunong sa regular nga sesyon sa Dis. 19. Sa isang kasong (G.R. No 25577 Guevarra vs Inocentes) dinisisyunan ng Supreme Court noong March 16, 1966, sinabi ng korte na ang tinutukoy na next adjournment ay maaaring adjournment sa regular session o special session dahil hindi naman nagkaroon o nagbigay ng pagkakaiba (distinguish) ang Constitution kung anong klaseng adjournment ang tinutukoy dito. Sa usa ka kaso (GR No. 25577 Guevarra vs Inocentes) nga gidesisyonan sa Korte Suprema kaniadtong Marso 16, 1966, giingon sa korte nga ang sunod nga pagsuspenso mahimoÕg angayan sa regular nga sesyon o espesyal nga sesyon tungod kay walaÕy kalainan. ang Konstitusyon kung unsang lahi nga paglangay ang gihisgutan dinhi. Nabanggit din dito sa kasong ito na hindi maaaring magkasabay na magkaroon ng regular session at special session. Gisulti usab dinhi sa kini nga kaso nga dili posible nga adunay regular nga mga sesyon ug espesyal nga sesyon sa parehas nga oras. Ang pagsisimula ng special session ay katapusan ng regular session at ang pagsisimula ng regular session ay katapusan ng special session. Ang pagsugod sa espesyal nga sesyon mao ang katapusan sa regular nga sesyon ug ang pagsugod sa regular nga sesyon mao ang katapusan sa espesyal nga sesyon. Bagamat ang nasabing kaso ay tungkol sa ad interim appointment, tayo ay naniniwala na ganoon din ang dapat na interpretasyon pagdating sa adjournment tungkol sa emergency powers dahil hindi din nagbigay ng pagkakaiba (distinguish) ang Constitution. Bisan kung ang nahisgutan nga kaso bahin sa ad interim appointment, nagtuo kami nga ang parehas kinahanglan kini hubaron kung bahin sa pag-undang bahin sa mga emergency power tungod kay ang Konstitusyon wala usab nagpalahi. Sang-ayon naman tayo sa pananaw ng isang dating party-list representative na ang special session ay nagkaroon din ng epekto sa mga ad interim appointment na ginawa ng Pangulo o yung opisyal na hinirang (appointed) habang ang Kongreso ay naka-recess o naka-adjourn o yung mga hinirang mula June 6 hanggang July 26. Uyon kami sa panan-aw sa us aka representante sa lista sa partido nga ang espesyal nga sesyon adunay epekto usab sa ad interim appointment nga gihimo sa Presidente o sa opisyal nga gitudlo (gitudlo) samtang ang Kongreso naa sa pahulay o pag-undang o ang mga napili gikan sa Hunyo 6 hangtod Hulyo 26. Ayon sa Constitution (Article 7, Section 16), ang Pangulo ay pwedeng maghirang habang ang Kongreso ay naka-recess (o naka adjourn) ngunit ito ay may bisa lang hanggang hindi pa tinatanggihan (rejected) ng Commission on Appointment o hanggang sa susunod na adjournment (upon the next adjournment thereof). Pinauyon sa Konstitusyon (Artikulo 7, Seksyon 16), ang Presidente mahimong itudlo samtang ang Kongreso naa sa pahulay (o gi-adjourn) apan kini balido lamang hangtod nga kini isalikway sa Commission on Appointment o hangtod sa sunod pagsuspenso (sa sunod nga pagsuspenso niini). Katulad ng ating pananaw sa emergency powers, ang adjournment ng special session na naganap noong October 16 ay mangangahulugan din na ang mga ad interim appointment ng mga opisyal na hinirang ng Pangulo mula June 6 hanggang July 26 ay mawawalan ng bisa o deemed rejected ng Commission on Appointment. Nahiuyon sa among pagtan-aw sa mga gahum sa emerhensya, ang pagpahunong sa espesyal nga sesyon nga gihimo kaniadtong Oktubre 16 nagpasabut usab nga ang mga interim nga pagtudlo sa mga opisyales nga gitudlo sa Presidente gikan sa Hunyo 6 hangtod Hulyo 26 mahimong walaÕy bili o isipon nga gisalikway sa Komisyon sa Pagtudlo. Ito ay dahil hindi sila nakumpirma ng Commission on Appointment bago mag-adjourn noong Oct. 16. Kini tungod kay wala sila gikumpirma sa Commission on Appointment sa wala pa mag-undang sa Oktubre 16. Hindi naman na maaaktohan ng Commission on Appointment ang mga nomination/appointment (regular appointment) o yung mga hinirang habang ang Kongreso ay nasa session at hindi nakumpirma ng Commission on Appointment bago mag-adjourn ang special session noong Oct. 16. Ang Commission on Appointment dili makahimo sa paglihok sa mga nominasyon / pagtudlo (regular appointment) o kadtong gitudlo samtang ang Kongreso naa sa sesyon ug ang Komisyon sa Pagtudlo wala kumpirmahi sa wala pa gitapos ang espesyal nga sesyon kaniadtong Oktubre. 16. Kailangan ulit silang ihirang o ipadala ulit ang kanilang nomination/appointment sa Commission on Appointment. Kinahanglan sila itudlo usab o ipadala usab ngadto sa Commission on Appointment. Sa isang banda, may maganda namang nalutas ang pagtawag ng special session mula Oct. 13-16. Sa usa ka bahin, ang tawag alang sa usa ka espesyal nga sesyon gikan sa Okt. 13-16. Natiyak ang pagpasa ng General Appropriation Bill (GAB 2021) sa 3rd reading sa House of Representatives noong Oct. 16 na maaaring hindi nangyari kung walang special session. Ang pagpasa sa General Appropriation Bill (GAB 2021) gikumpirma sa ika-3 nga pagbasa sa House of Representatives kaniadtong Okt. 16 nga mahimoÕg dili mahitabo kung walaÕy espesyal nga sesyon. Ang tangka naman ng House of Representatives na gumawa pa ng amendments sa GAB 2021 matapos nila itong aprobahan sa 3rd reading noong Oct. 16 ay hindi naaayon sa Constitution. Ang pagsulay sa House of Representatives nga maghimo dugang nga pag-usab sa GAB 2021 human kini aprobahan sa ika-3 nga pagbasa kaniadtong Oktubre Ang 16 wala mahiuyon sa Konstitusyon. Ang debates at amendments sa isang panukalang batas (bill) ay magagawa lamang sa 2nd reading. Ang mga debate ug pag-usab sa usa ka balaudnon mahimo ra sa ika-2 nga pagbasa. Hindi na ito pinapayagan sa 3rd reading. Mas lalo naman hindi maaaring magkaroon ng amendments kung ito ay inaprubahan na sa 3rd reading. Dili na kini gitugotan sa ika-3 nga pagbasa. Labi na kung walaÕy mga pag-usab kung naaprobahan na sa ika-3 nga pagbasa. Ang tanging makakapagbago na lang sa mga provisions na inaprubahang panukalang batas ng House of Representatives o Senado sa 3rd reading, gaya ng GAB 2021, ay ang Super Congress o mas kakilala sa tawag na Bicameral Conference Committee. Ang bugtong butang nga makapausab sa mga probisyon nga gi-aprobahan sa House of Representatives o Senate bill sa ika-3 nga pagbasa, sama sa GAB 2021, mao ang Super Kongreso o mas naila nga Bicameral Conference Committee. Kung ang panukalang batas na inaprobahan ng dalawang Houses of Congress ay magkaiba o di magkatugma, ito ay pag-uusapan sa isang bicameral conference committee kung saan aayusin at pagtutugmain ang dalawang magkaibang versions na panukalang batas. Kung ang panukiduki nga gi-aprobahan sa duha nga Houses sa Kongreso lahi o dili magkatugma, kini pagahisgutan sa usa ka komite sa komperensya sa bicameral diin duha nga managlahi nga bersiyon sa balaudnon ang mag-ayos ug magkauyon. Ang bicamiral conference committee ay binubuo ng mga delegado o representatives ng Senado at House of Representatives. Ang komite sa komperensya sa bicamiral gilangkuban sa mga delegado o representante sa Senado ug House of Representatives. Ang bilang ng miyembro ay depende sa mapagkakasunduan nila pero kadalasan ito ay hindi higigit sa labing-anim na may pantay na bilang ng senador at kongresista. Ang ihap sa mga myembro nagsalig sa ilang kasabutan apan kasagaran dili kini molapas sa napulog unom nga adunay parehas nga ihap sa mga senador ug kongresista. Ang bicameral conference committee ay hindi nilikha ng Constitution o batas. Ang komite sa komperensya sa bicameral wala buhata sa Konstitusyon o balaod. Hindi din nanggaling sa Constitution o batas ang kapangyarihan nito. Ni ang gahum niini naggikan sa Konstitusyon o sa balaod. Ito ay nilikha at nagkaroon ng kapangyarihan dahil ang Kongreso ay isang bicameral congress. Kini gibuhat ug adunay gahum sukad ang Kongreso usa ka bicameral nga kongreso. Kailangan magkaroon ng bicameral conference committee para pagtugmain ang magkaibang version ng panukalang batas at tuluyan magkaroon ng isang aprobadong panukalang batas (enrolled bill) ang Kongreso. Kinahanglan adunay usa ka komite sa komperensya sa bicameral aron ipahiangay ang lainlaing mga bersyon sa balaudnon ug ang Kongreso sa katapusan adunay us aka gi-aprobahan nga balaudnon (nagpalista nga balaudnon). Sa proseso na pagtugmain ang dalawang versions, maaaring madagdagan, mabawasan, maiba o mabago ang isang inaprubahang panukalang batas. Sa proseso sa pag-uyon sa duha nga bersyon, ang us aka naaprubahan nga bayranan mahimong madugangan, makuhaan, mabag-o o mabag-o. Sa puntong ito, masasabi na ang bicameral conference committee ay napaka-makapangyarihan dahil kaya nitong baguhin o amendahan ang isang panukulang batas na inaprubahan na ng nakararaming miyembro ng Senado at House of Representatives. Niining higayona, mahimoÕg isulti nga ang komite sa bicameral nga komperensya kusgan kaayo tungod kay mahimo niini mabag-o o usbon ang usa ka balaudnon nga naaprobahan na sa kadaghanan sa Senado ug House of Representatives. Ang bicameral conference committee ay isa ngang tunay na Super Congress. Ang komite sa komperensya sa bicameral usa gyud ka tinuod nga Super Congress. Masama ang loob ng mga miyembro ng isang kilala at malaking fraternity sa bansa dahil sa sinapit ng dalawa sa kanilang mga miyembro na ngayon ay nahaharap sa patong-patong na mga kaso. Nasuko ang mga myembro sa usa ka inila ug daghang kapatiran sa nasod sa kahimtang sa duha nila ka myembro nga karon nag-atubang na og daghang kaso. Mas lalong ikinasasama ng kanilang kalooban ay ang katotohanang ang isa sa kanilang itinuturing na padrino ang nagpabaya kaya ngayon nahaharap sa asunto ang nasabing mga frat members na parehong abogado. Ang nakapait pa gyud kanila mao ang kamatuoran nga usa sa ilang gituohang mga ninong ang nagpabaya apan karon ang nasangpit nga mga myembro sa frat nga parehas nga abogado nag-atubang og kaso. Ang padrino na aking tinutukoy ay isang dating cabinet secretary na humawak ng isa sa pinaka-makapangyarihang kagawaran sa pamahalaan. Ang padrino nga akong gipasabut mao ang usa ka sekretaryo sa gabinete nga naghupot sa usa sa labing kusgan nga mga departamento sa gobyerno. Pero kahit na powerful noon si Mr. Cabinet Secretary ay wala siyang nagawa para isalba ang mga kapatid sa fraternity. Apan bisan kung gamhanan kaniadto si Mr. Kalihim sa Gabinete WalaÕy gihimo ang aron maluwas ang mga igsoon sa fraternity. Ang dahilan kasi ay mas inuna niyang iniligtas ang sarili sa kontrobersiya na kinakaharap ng kanilang mismomg tanggapan. Ang hinungdan mao nga una niyang giluwas ang iyang kaugalingon gikan sa kontrobersiya nga giatubang sa ilang kaugalingon nga opisina. Ang dalawang abogado na nakakulong sa kasalukuyan ay nahaharap sa kasong graft dahil umano sa pagtanggap ng milyong-milyong suhol mula sa ilang dayuhan kapalit ng pabor. Ang duha ka abogado nga karon nabilanggo nag-atubang sa kasong graft tungod sa giingon nga pagdawat milyon-milyon nga suborno gikan sa pipila nga mga langyaw baylo sa mga pabor. Hindi naman nakasuhan si dating Mr. Secretary dahil hindi raw maikonekta ng mga imbestigador ang kaugnayan nito sa kaso. Wala kasuhan ang kanhing Mr. Secretary tungod kay ang mga imbestigador dili kuno makakonektar sa koneksyon niini sa kaso. Pero naniniwala naman ang aking cricket na hindi gagalaw ang nasabing mga abogado kung wala itong basbas ng kanilang brod na dati rin nilang boss. Apan nagtuo ang akong kuliglig nga ang mga nasangpit nga abogado dili molihok kung wala sila bendisyon sa ilang brod nga mao usab ang ilang kaniadto boss. Si Mr. Secretary ay ilang beses na ring nasangkot sa mga akusasyon ng katiwalian pero hanggang ngayon ay hindi pa rin siya naididiin sa anumang kaso. Gipasabot ni Mr. Secretary nga daghang beses na usab nga naapil ang kalihim sa mga pasangil sa pangurakot apan hangtod karon wala pa siya ma-pressure sa bisan unsang kaso. Sinabi ng aking cricket na tunay na malapalos ang ating bida dahil sa dinami-dami ng mga gusot na kanyang kinasangkutan ay nalusutan niyang lahat ang mga ito. Giingon sa akong kuliglig nga mapildi gyud ang among bayani tungod sa daghang mga kasamok nga naapil niya, nakalusot niya tanan. Pero teka nga pala, may narinig rin akong mga balita na balak na rin ng kanyang mga kapatid sa frat na patalsikin sa kanilang kapatiran ang dating kalihim. Apan paghulat, nakadungog usab ako balita nga ang iyang mga igsoon sa frat naglaraw usab nga palagputon ang kanhing sekretaryo gikan sa ilang panag-igsoonay. Abangan na lang natin ang mga susunod na kabanata sa kwento ng buhay ni Mr. AÉ as in Argumento. Hulaton ra naton ang mga sunod nga kapitulo sa istorya ni Mr. AÉ sama sa Argumento. Natapos na din ang mala tele-nobelang drama sa House of Representatives ng ihalal ng nakararaming miyembro nito si Marinduque Representative Lord Allan Velasco bilang Speaker of the House. Ang tele-nobelang drama sa House of Representatives natapos usab sa dihang ang kadaghanan sa mga myembro niini nagpili sa Marinduque Representative Lord Allan Velasco isip Speaker sa Kamara. Sa dramang naganap, naipakita ang tunay na kapangyarihan ng Pangulo at ang malaking papel nito sa pagpili kung sino ang uupo bilang speaker ng House of Representatives. Sa nahinabo nga drama, gipakita ang tinuud nga gahum sa Presidente ug ang iyang hinungdanon nga papel sa pagpili kinsa ang molingkod isip mamumulong sa House of Representatives. Nakita din kung papaanong ginamit ng Pangulo ang kanyang kapangyarihang tumawag ng special session, ayon sa Constitution, upang maiwasan magkaroon ng reenacted budget at makontra ang sinasabi ng iba na political maneuvering ng mga kaalyadong kongresista ng dating speaker. Nakita usab kung giunsa gigamit sa Presidente ang iyang gahum sa pagtawag sa usa ka espesyal nga sesyon, pinauyon sa Konstitusyon, aron malikayan ang paghimoÕg usab nga badyet ug supakon ang giingon sa uban nga pagmaniobra sa politika sa mga kaalyado kaniadto sa kongresista. Ang political drama ay nagbigay din ng maraming legal issues o constitutional questions na wala at hindi nasagot o makikita sa anumang provisions ng constitution. Gipukaw usab sa drama sa politika ang daghang mga isyu sa ligal o mga pangutana sa konstitusyonal nga wala maglungtad ug wala gitubag o gipakita sa bisan unsang mga probisyon sa konstitusyon. Maski itanggi ito ng Malacanang, gaya ng pagtanggi ng mga dating nanirahan dito, ang Pangulo ang nagsasabi kung sino ang uupo bilang speaker ng House of Representatives. Bisan kung isalikway kini sa Malakanyang, tungod kay nagdumili ang kanhing mga residente, giingon sa Presidente kung kinsa ang molingkod isip mamumulong sa House of Representatives. Ang paghirang ng mga kongresista sa kanilang speaker ayon sa Constitution ay isang pormalidad na lang matapos ituro at sabihin ng Pangulo kung sino sa kanila ang gusto nitong maging speaker. Ang pagtudlo sa mga kongresista sa ilang mamumulong pinauyon sa Konstitusyon usa ra ka pormalidad pagkahuman tudlo sa Presidente ug isulti kung kinsa sa kanila ang gusto niya nga mamulong. Pinatunayan ulit ito sa speakership issues na naganap sa pagitan nila Speaker Velasco at dating speaker Allan Peter Cayetano. Napamatud-an kini pag-usab sa mga isyu sa panagsulti taliwala sa Speaker Velasco ug kanhing speaker Allan Peter Cayetano. Hindi maikakaila na nilipat ng mga kongresista ang suporta nila kay Speaker Velasco matapos nilang makita na ang mambabatas ng Marinduque ang gustong maging speaker ng Pangulo alinsunod sa 15-21 term sharing agreement. Dili ikalimod nga gibalhin sa mga kongresista ang ilang suporta kang Speaker Velasco pagkahuman nakita nga ang magbabalaud sa Marinduque gusto nga mahimong tigpamaba sa Presidente pinauyon sa 15-21 term sharing agreement. Nakita din sa political dramang ito na ang Pangulo ay may sapat na kapangyarihan pinagkaloob ng Constitution upang tugunan ang ganitong political crisis o political situation. Nakita usab sa kini nga drama sa politika nga ang Presidente adunay igong gahum nga gitugyan sa Konstitusyon aron masulbad ang ingon nga krisis sa politika o kahimtang sa politika. Ang pagpapatawag ng Pangulo ng special session sa October 13-16, ayon sa Constitution, ay isang political move na tila hindi inaasahan o napag-aralan ng kampo ng mga kaalyado ng dating speaker. Ang pagtawag sa Presidente sa usa ka espesyal nga sesyon kaniadtong Oktubre 13-16, pinauyon sa Konstitusyon, usa ka lakang sa politika nga wala damha o gitun-an sa kampo sa mga kaalyado sa kanhing speaker. Ang pagpapatawag ng special session ay nagdulot ng solusyon sa usaping pagsasabatas ng General Appropriation Act (GAB 2021) at ang speakership issue na sinasabi ng marami ay isang political maneuvering para hindi matuloy ang 15-21 term sharing agreement na nakatakda sa October 14. Ang pagtawag sa espesyal nga sesyon nagresulta sa usa ka resolusyon sa pagpatuman sa General Appropriation Act (GAB 2021) ug ang isyu sa pagpamulong nga giingon sa kadaghanan nga usa ka pagmaniobra sa politika aron mapugngan ang pagpadayon sa 15-21 nga termino nga kasabutan sa pag-ambitay nga gitakda sa Oktubre 14. Dahil sa pagtawag ng special session, malaking tsansa na ang GAB 2021 ay maipapasa ng House of Representatives sa October 16 o mas maaga pa dito. Tungod sa pagtawag sa espesyal nga sesyon, adunay daghang kahigayunan nga ang GAB 2021 ipasa sa House of Representatives sa Oktubre 16 o mas sayo pa. Dahil din sa pagtawag ng special session, ang issue ng speakership ay napagusapan at tuluyang naresolba matapos mahalal si Velasco bilang bagong speaker. Tungod usab sa pagtawag sa espesyal nga sesyon, nahisgutan ang isyu sa pagpamulong ug sa katapusan nasulbad pagkahuman napili si Velasco isip bag-ong mamumulong. Marami din legal issues at constitutional questions ang lumabas dahil sa dramang naganap sa House of Representatives, gaya ng pwede bang mag suspindi ng mahabang araw ang House of Representatives na walang pahintulot ang Senado? Daghang mga isyu sa ligal ug mga pangutana sa konstitusyon usab ang mitumaw tungod sa drama nga nahitabo sa House of Representatives, sama sa mahimo bang suspindihon sa House of Representatives ang usa ka taas nga adlaw nga walaÕy pagtugot sa Senado? Maaari bang mag plenary session ang Senado kung ang House of Representatives ay nasa mahabang recess? Mahimo ba nga magpadayon ang Senado sa usa ka plenary session kung ang House of Representatives naa sa usa ka taas nga pahulay? Ito ang mga naging legal at constitutional issues nang bigla nagsuspindi ang House of Representatives ng recess mula October 6 hanggang November 16. Kini ang ligal ug konstitusyonal nga mga isyu sa kalit nga gisuspinde sa House of Representatives ang pahulay gikan Oktubre 6 hangtod Nobyembre 16. Walang sagot ang constitution dito dahil ang binabanggit sa constitution ay tungkol sa adjournment at hindi sa mahabang recess katulad ng nangyari noon October 6. Ang tubag sa konstitusyon walaÕy tubag niini tungod kay kung unsa ang giingon sa konstitusyon bahin sa pag-undang ug dili sa usa ka taas nga pahulay sama sa nahitabo kaniadtong Oktubre 6. Isa pang legal at constitutional issue ay ang pagganap ng plenary session at paghirang kay Velasco bilang speaker ng House noong Lunes habang naka recess ang House of Represetatives sa Quezon City Sports Complex. Laing isyu nga ligal ug konstitusyonal ang paghimo sa sesyon sa plenaryo ug ang pagtudlo kang Velasco isip mamumulong sa Kamara kaniadtong Lunes samtang ang House of Represetatives naa sa pahulay sa Quezon City Sports Complex. Maaari bang mag session ang 187 congressmen habang ang House of Representatives ay opisyal na naka recess? Mahimo bang maghimo og sesyon ang 187 nga mga kongresista samtang opisyal nga nagpahuway ang House of Representatives? Pwede ba silang mag session sa Quezon City Sports Complex? Mahimo ba sila adunay sesyon sa Quezon City Sports Complex? Sa ating pananaw, hindi nalabag ang Constitution sa ginawang session sa Quezon City Sports Complex noong Lunes. Sa among tan-aw, ang Konstitusyon wala nalapas sa sesyon nga gihimo sa Quezon City Sports Complex kaniadtong Lunes. Kung mayroon man nalabag, ito ay ang House Rules na hindi naman pwedeng pakielaman ng korte dahil sa umiiral na doctrine of separation of powers. Kung adunay gilapas, kini mao ang Batasan sa Kamara nga dili mahimoÕg pasobrahan sa korte tungod sa adunay na doktrina sa pagkabulag sa mga gahum. Bagamat ang pagtawag ng special session ay nagdulot ng solusyon sa dalawang (2) malaking political issues, ito naman ay maaaring magdulot ng isang political question na maaaring maapektuhan ang petsa ng epektibo ng Bayanihan Law 2. Bisan kung ang pagtawag sa usa ka espesyal nga sesyon nagresulta sa usa ka solusyon sa duha (2) nga punoan nga isyu sa politika, kini mahimo usab nga magdul-ong sa usa ka pamangkot sa politika nga mahimong makaapekto sa epektibo nga petsa sa Bayanihan Law 2. Matatandaan na ang Bayanihan Law 2 ay isang emergency powers na ayon sa Constitution ay kusang titigil o mawawalan ng bisa sa susunod na adjournment. Kahinumduman nga ang Bayanihan Law 2 usa ka emergency power nga sumala sa Konstitusyon awtomatiko nga mohunong o matapos sa sunod nga pagkasunud. Ayon sa Bayanihan Law 2, ito ay magiging epektibo lamang hanggang sa susunod na adjournment o sa December 19, 2020. Pinauyon sa Bayanihan Law 2, epektibo ra kini hangtod sa sunod nga paglangan o sa Disyembre 19, 2020. Ang pinatawag na special session ay nagsimula noong Martes (October 13). S Ang gitawag nga espesyal nga sesyon nagsugod kaniadtong Martes (Oktubre 13). a araw na ito (October 13) ang Kongreso ay magbubukas at magtitipon sa isang special session at hindi bilang regular session. Karong adlawa (Oktubre 13) magbukas ug magtigum ang Kongreso sa usa ka espesyal nga sesyon ug dili ingon usa ka regular nga sesyon. Pag dating ng October 16, ang Kongreso ay magsasara ng kanilang special session at kakailanganin nitong mag adjourn para opisyal na ideklara na tapos na ang pinatawag na special session para mag regular session ulit sa November 16. Sa Oktubre 16, sirhan sa Kongreso ang ilang espesyal nga sesyon ug kinahanglan nga mag-undang aron opisyal nga ideklara ang gitawag nga espesyal nga sesyon aron ipadayon ang regular nga sesyon sa Nobyembre 16. Para sa may mga malilikot na pag-iisip, ang adjournment ng special session na magaganap sa October 16 ay maaring ang adjournment na tinutukoy sa ilalim ng Article 6, Section 23 (2) ng Constitution na magbibigay wakas sa emergency powers tulad ng Bayanihan Law 2. Alang sa mga adunay limbong, ang pagpaundang sa espesyal nga sesyon nga ipahigayon sa Oktubre 16 mahimo nga ang paglansad nga gihisgotan sa ilalum sa Artikulo 6, Seksyon 23 (2) sa Konstitusyon nga magtapos sa mga emergency power sama sa Bayanihan Law 2 . Ang Constitution ay klaro, mawawalan ng bisa ang emergency powers upon the next adjournment thereof. Tin-aw ang Konstitusyon, ang mga gahum sa emerhensya sa sunod nga pagpahunong niini matapos na. Hindi sinabi ng Constitution kung ang adjournment ay tungkol lamang sa regular session. Wala giingon sa Konstitusyon kung ang pag-undang ba bahin ra sa mga regular nga sesyon. Dahil walang distinction kung anong klaseng adjournment and tinitukoy sa Constitution, ang lahat ng klase ng adjournment, gaya ng adjournment sa special session o regular session, ay kasama dito. Tungod kay walaÕy kalainan kung unsang lahi sa pagpagawas ang gipiho sa Konstitusyon, ang tanan nga mga lahi sa paglansay, sama sa paglansay sa usa ka espesyal nga sesyon o regular nga sesyon, giapil dinhi. Kaya ang adjournment ng special session na magaganap sa October 16 ay maaaring maging dahilan upang matapos ang epektibo o bisa ng Bayanihan Law 2. Tungod niini, ang pag-undang sa espesyal nga sesyon nga mahitabo sa Oktubre 16 mahimong hinungdan sa pagtapos sa kaepektibo o pagka-epektibo sa Bayanihan Law 2. Bagamat ilan sa mga legal at constitutional issues na nabanggit ay moot and academic, nararapat sigurong pag usapan ito para masagot at masulosyonan agad kung ito ay muling mangyayari. Bisan kung ang pipila sa mga isyu nga ligal ug konstitusyonal nga gihisgutan mga moot ug pang-akademiko, tingali kinahanglan kini nga pagahisgutan aron sila matubag ug masulbad dayon kung kini mahinabo pag-usab. Kahit pala may pandemya ay hindi apektado ang bisyo at hanap-buhay ng isang sikat na sugarol ng bansa. Bisan sa usa ka pandemya, ang bisyo ug trabaho sa usa ka bantog nga sugarol sa nasud dili apektado. Eh bakit ba kamo? Eh ngano man ka? Aba eh tuloy ang kanyang bisyo at negosyo bilang financier at operator ng mga malakihang sabong sa Pilipinas. Ay, nagpadayon siya sa iyang bisyo ug negosyo ingon usa ka financier ug operator sa dinaghan nga sabong sa Pilipinas. At sa pagkakataong ito ay pwede na ring makipag-pustahan sa sabong pati ang kanyang mga suki sa abroad. Ug niining orasa mahimo ka usab makapusta sa sabong ingon man ang mga kustomer niini sa gawas sa nasud. Ito ay sa pamamagitan ng kanilang mobile app na nakalink naman sa mga online sabong sa bansa. Pinaagi kini sa ilang mobile app nga na-link sa mga online cockfighter sa nasud. Karaniwang ginagawa ang e-sabong sa loob ng isang bagong gawang sports arena na matatagpuan sa isang lungsod dito sa Metro Manila. Kasagaran gihimo ang e-cockfighting sa sulud sa usa ka bag-ong gimugna nga sports arena nga naa sa usa ka syudad dinhi sa Metro Manila. Hindi halata ang ginagawang sabong sa loob ng arena dahil by invitation ito at limitado lamang ang pwedeng pumasok aa venue. Dili tin-aw kung unsa ang gihimo nga sabong sa sulud sa arena tungod kay kini pinaagi sa pagdapit ug usa ra ka limitado nga mga tawo ang makasulod sa venue. Hindi rin mahahalata ng mga nakatira sa paligid ng arena dahil sound-proof ang nasabing airconditioned na sabungan. Dili usab makamatikod ang mga nagpuyo sa palibot sa arena tungod kay ang giingon nga airconditioned nga sabungan maayo ang pamatud-an. Hindi lang malinaw sa aking cricket kung paanong nabigyan ng permiso ang nasabing mobile app na ginagamit sa pagsusugal. Dili kini tin-aw sa akong cricket kung giunsa ang giingon nga mobile app nga gigamit sa sugal gihatag. Bukod sa sikat na sabungero na bida sa ating kwento ngayong araw ay pasok rin sa pagnenegosyo ng online sabong ang isang dating mambabatas mula sa Mindanao. Gawas sa bantog nga sabungero ang bida sa istorya karon, usa ka magbabalaod gikan sa Mindanao ang apil usab sa online nga negosyo nga sabong. Silang dalawa ang sinasabing magkaribal sa negosyo o bisyong ito na halos ay araw araw ang operasyon online. Parehas sila giingon nga karibal sa negosyo o bisyo nga naglihok hapit adlaw-adlaw sa online. Ang bida sa ating kwento ngayong araw na kilala sa pagiging genius pagdating sa sabong ay si Mr. AÉ as in Angat. Ang bida sa atong istorya karon nga naila sa usa ka henyo kung hisgutan ang sabong mao si Mr. AÉ sama sa Angat. Mr Speaker! Mr Speaker! Ito ang malakas na sigaw sa plenaryo ni Didagen Dilangalen na noon ay congressman ng Maguindanao, habang mabilis at tuloy tuloy na binabasa ni Manuel Villar, na noon ay speaker ng House of Representatives, ang Impeachment complaint laban kay Pangulong Joseph Estrada. Mr Speaker! Mr Speaker! Kini ang kusog nga singgit sa plenaryo ni Didagen Dilangalen nga kongresista kaniadto sa Maguindanao, samtang si Manuel Villar, nga nagsulti kaniadto sa House of Representatives, nagbasa sa Impeachment complaint batok kang Presidente Joseph Estrada nga dali ug padayon. Ang matining na sigaw ng congressman ng Maguindanao ay hindi maikakaila ay narinig ng speaker, ngunit kailangan nitong ituloy ang pagbabasa upang tupadin ang pinag uutos ng Constitution, na naglagay sa kanya sa mabuting kasaysayan-ang pag utos na dalhin ang impeachment complaint sa Senado Ang makusog nga pagsinggit sa kongresista sa Maguindanao dili ikalimod nga nadungog sa namulong, apan kinahanglan nga ipadayon niya ang pagbasa aron matuman ang mandato sa konstitusyon, nga nagbutang kaniya sa maayong kasaysayan - ang mando nga dalhon ang impeachment complaint sa Senado. Ito ang nangyari noong 2000 sa plenaryo ng House of Representatives. Kini ang nahinabo kaniadtong 2000 sa plenary sa House of Representatives. Noong Martes, dineklara ni Speaker Alan Peter Cayetano, kasama ang mga kaalyado nito, na tapos na ang period of debates at amendments ng General Appropriation Bill ( GAB), maski wala at hindi pa nauumpisahan ang debates at amendments sa plenaryo. Kaniadtong Martes, gipahayag ni Speaker Alan Peter Cayetano, kauban ang iyang mga kaalyado, nga ang yugto sa mga debate ug pag-usab sa General Appropriation Bill (GAB) natapos na, bisan kung ang mga debate ug pag-amendar wala pa masugdi sa plenaryo. Kasabay nito, pinagbotohan at inaprobahan din nila sa second (2nd) reading ang GAB. Sa parehas nga oras, nagboto usab sila ug giaprubahan ang ikaduha (ikaduhang) pagbasa sa GAB. Sinuspendi din ni Speaker Cayetano at ng kanyang kaalyado ang session ng House of Representatives hanggang November 16, 2020 o higit sa tatlong (3) araw. Gisuspinde usab ni Speaker Cayetano ug iyang mga kaalyado ang sesyon sa House of Representatives hangtod Nobyembre 16, 2020 o labaw pa sa tulo (3) ka adlaw. Ang lahat ng ito ay pinilit na tutulan at pigilan ni Partylist Representative Lito Atienza sa pamamagitan ng pagsabi at pagsigaw ng Mr Speaker! Mr Speaker! I Object! sa kanyang computer screen. Ang tanan niini napugos nga supakon ug pugngan ni Partylist Representative Lito Atienza pinaagi sa pagsulti ug pagsinggit kay Mr. Speaker! Mr Speaker! Tumong ko! sa iyang computer screen. Ngunit hindi katulad ng boses ni dating congressman Dingalen na tumaginting sa lahat ng sulok ng plenaryo, ang kanyang tinig ay nagmistulang nakakabinging katahimikan. Apan dili sama sa tingog sa kanhing kongresista nga si Dingalen nga milanog sa tanan nga suuk sa plenaryo, ang iyang tingog sama sa nagpabungol nga kahilom. Tiniyak na hindi marinig ng lahat ang kanyang tinig dahil tila sinadyang huwag mabigyan ng boses ang party list representative at iba pa ng pinatahimik (muted) ang microphone nila. Gisiguro nga dili tanan makadungog sa iyang tingog tungod kay ang representante sa lista sa partido ug uban pa dili gusto nga maghatag sa ilang mga tingog sa mga naka-miting nga speaker. Ang mga ganitong eksena sa House of Representatives, kasama na din ang Senado, ay hindi na bago. Ang ingon nga mga talan-awon sa House of Representatives, lakip ang Senado, dili bag-o. Dahil tayo ay demokratikong bansa, ang Rule of Majority o ang Tyranny of the Majority ang laging nananaig bagamat minsan ito ay hindi naaayon sa Constitution, batas at moralidad. Tungod kay kita usa ka nasud nga demokratiko, ang Rule of Majority o ang Tyranny of the Majority kanunay nagpatigbabaw bisan kung usahay dili kini uyon sa Konstitusyon, balaod ug moralidad. Ang madaliang pag- apruba sa second (2nd) reading ng General Appropriation Bill noong Martes ng House of Representatives na walang debates at amendments ay maaaring mali dahil hindi nabigyan ng pagkakataon mapakinggan ang mga kontra dito, tulad ni Partylist Representative Atienza at mga iba pa. Ang dali nga pag-aproba sa ikaduha (ika-2) nga pagbasa sa General Appropriation Bill kaniadtong Martes sa House of Representatives nga walaÕy debate ug pag-amendar mahimong sayup tungod kay wala kini hatagan higayon nga madungog ang mga kaatbang niini, sama sa Partylist Representative Atienza ug uban pa. Hindi din naaayon sa policy of transparency ang pagtanggal sa period of debates at amendments. Ang pagwagtang sa panahon sa mga debate ug pag-usab dili usab nahiuyon sa polisiya sa transparency. Subalit dahil ito ang kagustuhan ng nakakaraming miyembro ng House of Representatives, ito ang nasunod at nangyari. Apan tungod kay kini ang pagbuot sa kadaghanan sa mga myembro sa House of Representatives, kini ang gisundan ug nahinabo. Pero ang ganitong bagay ay nasa eksklusibong kapangyarihan ng House of Representatives. Apan ang ingon nga butang naa sa eksklusibo nga gahum sa House of Representatives. Walang ahensiya ng gobyerno, kasama na ang korte, lalo paÕt wala naman pinag-uutos na direkta sa Constitution na magkaroon ng debates at amendments sa second (2nd) reading, ang pwedeng magsabi at mag-utos sa House of Representatives na mag debate muna sila at gawin ang mga amendments sa isang panukalang batas (bill ) gaya ng GAB, bago ito pagbotohan sa second (2nd) reading. WalaÕy ahensya sa gobyerno, apil ang korte, labi na nga walaÕy direkta nga kinahanglanon sa Konstitusyon nga adunay mga debate ug pag-usab sa ikaduhang (ika-2) pagbasa, nga mahimong isulti ug mandoan ang Kamara sa mga Kinatawan nga magdebate. una ug paghimo mga pag-usab sa usa ka balaudnon (bill) sama sa GAB, sa wala pa kini iboto sa ikaduha (2nd) nga pagbasa. Ang pag suspendi naman sa session ng House of Representative mula noong Martes hanggang sa Nov 16, 2020 ay hindi naaayon sa Constitution. Ang pagsuspenso sa sesyon sa House of Representative gikan Martes hangtod Nobyembre 16, 2020 wala mahiuyon sa Konstitusyon. Sa Section 16 (5) ng Article 6 ng Constitution, pinag utos na hindi maaaring mag adjourn ang House of Representatives o Senado ng higit sa tatlong (3) araw ng walang pahintulot ng isaÕt-isa. Ang Seksyon 16 (5) sa Artikulo 6 sa Konstitusyon naglatid nga ang Kapulungan sa mga Kinatawan o Senado dili mahimong mag-undang sa sobra sa tulo (3) ka adlaw nga walaÕy pagtugot sa matag usa. Maaaring totoo na ang binabanggit sa nasabing constitutional provision ay adjournment at hindi session. Mahimong tinuod nga ang giingon sa nahisgutang probisyon sa konstitusyonal mao ang pag-undang ug dili sesyon. Pero dapat tandaan na ang pag suspendi ng plenary session na higit sa tatlong (3) araw sa parte ng House of Representatives ay lilikha ng isang ma-anomalyang sitwasyon na makakaapekto sa pagiging malaya (independent) ng Senado sa House of Representatives. Apan kinahanglan hinumdoman nga ang pagsuspinde sa sesyon sa plenaryo sa labaw sa tulo (3) ka adlaw sa bahin sa House of Representatives maghimo usa ka anomalosong sitwasyon nga makaapekto sa kagawasan sa Senado sa House of Representatives. Ang House of Representatives ay isang parte lang ng kabuuang Kongreso. Ang House of Representatives usa ka bahin lamang sa tibuuk nga Kongreso. Ang isa ay ang Senado. Ang usa mao ang Senado. Ang dalawa ay malaya (independent) sa isaÕt-isa pero sila ay iisa sa kabuuan ng Kongreso. Ang duha independente sa matag usa apan usa sila sa tibuuk nga Kongreso. Kasama o parte ng kapangyarihan nila na gumawa ng batas ay mag session sa kani-kanilang plenaryo. Kauban o bahin sa ilang gahum sa paghimo og mga balaod ang mga sesyon sa ilang tagsatagsa nga mga plenaryo. Kung ang isa ay hindi makakapag session dahil ito ay sinuspendi, ang isa ay hindi din makakapag-session dahil ang kapangyarihan nitong mag-session at gumawa ng batas ay nakasalalay sa isat-isa. Kung ang usa dili mahimo nga sesyon tungod kay kini gisuspinde, ang usa dili usab mahimo nga sesyon tungod kay ang gahum niini sa sesyon ug paghimo og mga balaod nagsalig sa matag usa. Sa madaling salita, kung walang House of Representative, wala din ang Senado. Sa ato pa, kung walaÕy House of Representative, walaÕy Senado. Kung walang session ang House of Representative, wala din dapat session sa Senado. Kung walaÕy sesyon ang House of Representatives, kinahanglan walaÕy sesyon sa Senado. Kaya hindi maaaring mag session ang Senado kung ang House of Representatives ay walang session hanggang Nov 16. Mao nga ang Senado dili mahimo nga maghimo usa ka sesyon kung ang House of Representatives walaÕy sesyon hangtod Nobyembre 16. Sa ganitong scenario na ngayon ay nangyari, maaaring ipatigil ng House of Representatives ang session sa Senado sa pamamagitan lang ng pag suspendi ng mahabang session sa House of Representatives. Sa kini nga sitwasyon nga karon nahinabo, mahimoÕg suspindihon sa House of Representatives ang sesyon sa Senado pinaagi lang sa pagsuspenso sa usa ka taas nga sesyon sa House of Representatives. Ito ay direktang paglabag sa dapat na malayang karapatan ng Senado sa House of Representatives. Kini direkta nga paglapas sa gituohang katungod sa Senado sa House of Representatives. Dahil sa pagsuspendi ng session sa House of Representatives hanggang Nov 16, pati ang Senado ay mapipilitan itigil ang kanilang plenary session hanggang Nov 16. Tungod sa pagsuspenso sa sesyon sa House of Representatives hangtod Nobyembre 16, bisan ang Senado mapugos sa pagsuspenso sa ilang sesyon sa plenaryo hangtod Nobyembre 16. Maaantala ang mga ibang panukalang batas (bill) na dapat ay madidinig at maaaksyonan ng Senado sa plenary session. Ang ubang mga panukiduki (paningil) nga kinahanglan pamatian ug lihokon sa Senado sa plenary session malangan. Ito ang rason kung bakit pinag uutos ng Constitution (Article 6, Section 16 (5) na hindi pwedeng mag adjourn na hihigit sa tatlong (3) araw ang isa sa kanila na walang pahintulot ng isa. Kini ang hinungdan kung ngano nga ang Kontisyon (Artikulo 6, Seksyon 16 (5) nagmando nga ang usa sa kanila dili mahimong mag-undang sa sobra sa tulo (3) ka adlaw nga wala ang pagtugot sa usa. Mr Speaker! Mr Speaker! Mr Speaker! Mr Speaker! Ang away tungkol sa issue ng speakership ay naglikha ng malaking abala sa mamamayan. Ang pakig-away sa isyu sa panagsulti nakamugna og daghang kahasol sa mga tawo. Imbes na tutukan ang mga panukalang batas (bill) na maaring makatulong sa mga tao sa panahon ngayon ng pandemic, nasayang ang mga oras ng ating kongresista, na pinapasweldo ng taong bayan, dahil sa issue ng speakership. Imbis nga mag-focus sa mga bayarin (bayranan) nga makatabang sa mga tawo sa karon nga pandemya, ang oras sa atong kongresista, nga gibayran sa mga tawo, nasayang tungod sa isyu sa pagsulti. Nagsimula nang mag-ikot sa kanyang mga posibleng maging financier at tagasuporta ang isang dating mambabatas. Ang usa ka kanhing magbabalaod nagsugod sa pagpagawas sa iyang potensyal nga financier ug tagasuporta. Sinabi ng aking cricket na bitbit ni Sir sa kanyang pag-iikot ang resulta ng survey ng isang sikat na survey firm na nagpapakita na may tsansa siyang manalo bilang senador sa 2022. Giingon sa akong kuliglig nga gipadayon ni Sir ang iyang paglibot sa mga sangputanan sa usa ka survey sa usa ka bantog nga survey firm nga nagpakita nga adunay higayon nga modaog isip senador kaniadtong 2022 Sa kanyang posisyon na 9-13 ay malaki daw ang tsansa na mapataas pa niya ang kanyang rating sa mga susunod na panahon ayon na rin sa kanyang sariling kalkulasyon. Sa iyang posisyon nga 9-13, giingon niya nga adunay daghang kahigayunan nga madugangan niya ang iyang rating sa sunod nga mga panahon sumala sa iyang kaugalingon nga pagkalkula. Bagaman galing sa sikat na pamilya sa larangan ng pulitika ay hindi na nakabalik sa pwesto ang ating bida dahil sa kanyang mahinang performance sa nagdaang kongreso ayon sa ilang analyst. Bisan gikan sa usa ka bantog nga pamilya sa natad sa politika, ang among bayani wala na makabalik sa katungdanan tungod sa dili maayo nga nahimo sa miaging kongreso pinauyon sa pila ka mga analista. Noong panahon ng kampanya ay sumentro ang kanilang taktika sa paninira sa administrasyon kaya napabayaan nilang ilutang ang kanilang sariling agenda para sa bayan. Sa panahon sa kampanya ang ilang taktika nasentro sa pagdaot sa administrasyon busa gipasagdan nila ang pagpalutaw sa ilang kaugalingon nga agenda alang sa mga tawo. Sa kabilang banda, nakangiting sinabi ng aking cricket na kaya lang naman maganda ang pwesto ng dating mambabatas sa survey ay dahil isa siya sa mga naunang nagbayad para mapasama sa survey form ang kanyang pangalan. Sa pikas nga bahin, nagpahiyom ang akong cricket ug giingon nga ang hinungdan nga ang us aka magbabalaod naa sa maayong posisyon sa survey tungod kay usa siya sa una nga nagbayad aron maupod ang iyang ngalan sa survey form. Hindi naman lingid sa ating kaalaman na kung gustong mong mapasama sa trend ng mga nagbabalak tumakbo sa isang national position ang iyong pangalan ay kailangan mong magbayad sa mga sikat na survey firm. Dili tinago kanamo nga kung gusto nimo nga ang imong ngalan iupod sa uso sa mga nagplano nga modagan alang sa usa ka nasudnon nga posisyon, kinahanglan ka magbayad sa bantog nga mga survey firm. Daang libong piso po ang pinag uusapan dito para lamang mailagay sa listahan ang isang pangalan. Gatusan ka libo nga piso ang gihisgutan dinhi aron mabutang ra ang usa ka ngalan sa lista. Ang halaga ay nado-doble pa habang papalapit ang mismong araw ng eleksyon. Doble ang kantidad samtang nagkaduol ang adlaw sa piliay. Ang bida sa ating kwento na sa palagay niya ay suswertehin na siya sa gagawin niyang muling pagtakbo bilang senador sa 2022 ay si Mr. BÉ.as in Bangkito. Ang bida sa among istorya nga naghunahuna nga suwerte usab siya nga modagan pag-usab isip senador kaniadtong 2022 mao si Mr. BÉ .ingon sa Bangkito. Klaro sa Article 6, Section 16 (1) ng Constitution na ang House of Representatives (Kamara) ang maghihirang ng kanilang Speaker sa pamamagitan ng majority votes ng lahat ng miyembro nito. Tin-aw sa Artikulo 6, Seksyon 16 (1) sa Konstitusyon nga ang House of Representatives (Chambers) magpili sa ilang Tigpamaba pinaagi sa pagboto sa kadaghanan sa tanan nga mga miyembro niini. Pero sa realidad at kung titignan ang kasaysayan ng Kamara, ang Pangulo (directly or indirectly) ang nagbabasbas at nagsasabi kung sino ang magiging Speaker. Apan sa tinuud ug kung imong tan-awon ang kaagi sa Balay, ang Presidente (direkta o dili direkta) nagpanalangin ug nag-ingon kinsa ang mahimong Ispiker. Marami ang naniniwala na ang ganitong noon pang nakaugaliang (tradition) pagpili ng Pangulo kung sino ang uupong speaker, bagamat wala sa constitution at batas, ay kailangan para agarang maisulong at maisabatas ang mga legislative agenda o priority bills ng kanyang administrasyon. Daghan ang nagtoo nga ang ingon nga tradisyon sa pagpili sa Presidente kung kinsa ang mahimong mamumulong, bisan wala sa konstitusyon ug balaod, kinahanglan aron maabtik dayon ug mabalaod ang mga agenda sa lehislatibo o mga prayoridad nga balaudnon sa iyang administrasyon. Ang kaalyadong speaker ang magbibigay sa Pangulo ng mga kailangang batas para maisulong at maisakatuparan ang mga programang pinangako noong eleksyon. Ang kaalyado nga mamumulong maghatag sa Presidente sa mga kinahanglan nga balaod aron mapalambo ug mapatuman ang mga programa nga gisaad sa panahon sa piliay. Tandaan na ang Speaker ay hindi lang nagsisilbing presiding officer at administrative head ng House of Representatives. Hinumdomi nga ang Speaker dili lamang nagsilbi isip presiding officer ug administrative head sa House of Representatives. May kapangyarihan din itong magsabi kung anong panukalang batas (bill) ang uunahing dinggin sa committee at plenaryo. Adunay usab gahum nga isulti kung unsang balaudnon (bill) ang unang madungog sa komite ug plenaryo. Kasama na din dito ang kapangyarihan kung ano ang panukalang batas ang ipapasa ng House of Representatives, anong anomalya o iskandalo sa gobyerno ang didinggin sa pamamagitan ng legislative investigation o inquiry at ang pinakamahalaga sa pangulo-ang usaping impeachment complaint-na kung saan malaki din ang papel at impluwensiya ng speaker. Kauban usab niini ang gahum sa kung unsang balaudnon nga ipasa sa House of Representatives, unsang mga anomaliya o iskandalo nga madungog sa gobyerno pinaagi sa usa ka pagsusi sa pamalaod o pag-usisa ug labi ka hinungdanon sa presidente - ang impeachment complaint - nga usa usab ka dako. papel ug impluwensya sa namulong. Ang ganitong nakasanayang pagpili ng Pangulo kung sino ang magiging speaker ng House of Representatives ay maaaring epektibo sa pamamalakad at pagsulong ng mga programa ng kanyang administrasyon ngunit ito ay hindi mainam sa ating demokrasya at pamahalaan. Ang ingon nga naandan nga kapilian sa Presidente kung kinsa ang mamumulong sa House of Representatives mahimong epektibo sa pagpadagan ug pagpauswag sa mga programa sa iyang administrasyon apan dili kini maayo alang sa atong demokrasya ug gobyerno. Ang House of Representatives, na isang parte ng Kongreso, ay dapat malaya (independent) sa executive branch lalo na sa kapangyarihan at impluwensiya ng Pangulo. Ang House of Representatives, nga bahin sa Kongreso, kinahanglan nga independente sa ehekutibo nga sangay labi na sa ilawom sa gahum ug impluwensya sa Presidente. Ang kapangyarihan ng House of Representatives ay sangkop para epektibong umiral at maipatupad ang check and balance sa isang demokratikong bansa tulad natin. Ang gahum sa House of Representatives igoigo aron epektibo nga mabuhi ug ipatuman ang pagsusi ug balanse sa usa ka demokratikong nasud sama sa atoa. Ang pagsuko sa Pangulo ng House of Representatives ng kanilang karapatan mamili ng kanilang speaker ay hindi lang salungat sa check and balance, ito din ay labag sa separation of powers na umiiral sa ating Constitution. Ang pagtugyan sa Presidente sa House of Representatives sa ilang katungod sa pagpili sa ilang mamumulong dili ra kontra sa tseke ug balanse, supak usab kini sa pagbulag sa mga gahum nga anaa sa atong Batakang Balaod. Maaaring totoo na ang House of Representatives pa din ang boboto sa plenaryo kung sino ang tuluyang magiging speaker, pero ito ay isang pormalidad na lang. Mahimong tinuod nga ang House of Representatives magboto gihapon sa plenaryo kung kinsa ang mahimong mamumulong, apan kini usa ra ka pormalidad. Isang bagay na napagkasunduan na ng mga kongresista matapos sabihin ng Pangulo kung sino ang magiging speaker. Kini usa ka butang nga gikasabutan sa mga kongresista pagkahuman gisulti sa Presidente kung kinsa ang mahimong mamumulong. Balewala na yung boses ng nakakarami. Ang tingog sa kadaghanan wala panumbalinga. Wala na din silbi kung ano ang gusto ng nakararami kung sino ang gusto nilang maging pinuno dahil sinabi na ng Pangulo kung sino sa kanila ang dapat maging speaker. Dili usab hinungdanon kung unsa ang gusto sa kadaghanan o kung kinsa ang gusto nila nga mangulo tungod kay giingon na sa Presidente kung kinsa kanila ang kinahanglan nga magsulti. Ganito mismo ang nangyari sa pagpili kay Speaker Allan Peter Cayetano noong nakaraang taon. Kini gyud ang nahitabo sa piliay ni Speaker Allan Peter Cayetano sa miaging tuig. Maski higit sa kalahati ng kongresista ay gustong maging speaker si Congressman Lord Allan Velasco, si Allan Peter Cayetano ang naging speaker dahil ito ang naging kagustuhan ng Pangulo matapos magkasundo sa 15-21 term sharing ang dalawa. Labi pa sa katunga sa mga kongresista ang gusto nga si Kongresista Lord Allan Velasco ang mamumulong, si Allan Peter Cayetano ang nahimong tigpamaba tungod kay mao kini ang gusto sa Presidente pagkahuman nga nagkasabot ang duha sa 15-21 nga term nga pag-ambitay. Nang matapos naman ang pinagkasunduang term sharing ng dalawa, higit sa kalahati ng kongresista ang gustong manatili si Speaker Allan Cayetano. Kung natapos ang term-sharing agreement tali sa duha, labi sa katunga sa mga kongresista ang gusto nga magpabilin si Speaker Allan Cayetano. Ngunit dahil sa kanilang term sharing agreement at sa kagustuhan ng Pangulo na maipatupad ang napagkasunduan, ang mga boses ng mga kongresista, kasama na ang karapatan nilang pumili ayon sa Constitution ng speaker ay nabalewala. Apan tungod sa ilang term of agreement sa pag-ambitay ug gusto sa Presidente nga ipatuman ang kasabutan, ang mga tingog sa mga kongresista, lakip ang ilang katungod sa pagboto pinauyon sa konstitusyon sa speaker, wala igsapayan. Ang napagkasunduang term-sharing agreement nila Speaker Cayetano at incoming Speaker Velasco na kung saan ang Pangulo ay naging saksi pa ay isang direktang pagbalewala sa check and balance at separation of powers. Ang gikasabutan nga term-sharing agreement tali sa Speaker Cayetano ug umaabot nga Speaker Velasco diin ang Presidente usa ka saksi usa ka direkta nga pagsalikway sa pagsusi ug balanse ug pagbulag sa mga gahum. Ito ay direktang labag din sa Constitution. Direkta usab kini nga dili uyon sa Konstitusyon. Pero tila ang ganitong kaugalian at patakaran na noon pang ginagawa at nangyayari ay tanggap na ng mga kongresista at politiko kasama na ang mamamayan bagamat ito ay salungat sa doktrina at prinsipyo ng check and balance at separation of powers pati na sa Constitution. Apan maoraÕg ang mga ingon nga kustombre ug mga patakaran nga gihimo ug padayon nga nahinabo gidawat sa mga kongresista ug mga politiko lakip ang mga tawo bisan kung supak sila sa doktrina ug mga prinsipyo sa pagsusi ug balanse ug pagbulag sa mga gahum ingon man sa Konstitusyon. Aasa na lang ang mamamayan na ang incoming speaker ay magiging malaya sa impluwensiya ng Pangulo. Gilauman ra sa mga tawo nga ang mosulod nga mamumulong mahimong gawasnon gikan sa impluwensya sa Presidente. Nagawa ito ni Sergio Osmena Sr. ng siya ay naging Speaker ng National Assembly noong 1907 sa edad na 28 anyos. Gihimo kini ni Sergio Osmena Sr. kaniadtong nahimo siyang Speaker sa National Assembly kaniadtong 1907 sa edad nga 28 ka tuig. Si Osmena, kasama ang kanyang classmate na si Manuel L. Quezon na hinirang bilang majority floor leader, ay hindi naging sunod sunuran sa mga American governor-generals at nanindigan sa mga karapatan ng kanilang kababayang Filipino. Si Osmena, kauban ang iyang klasmeyt nga si Manuel L. Quezon nga gitudlo isip mayoriya nga lider sa andana, wala sunda ang gobernador-heneral sa Amerika ug gibarugan ang mga katungod sa ilang mga kababayan nga Pilipino. Ganoon din sila Speakers Jose Pepito Laurel at Manuel Villar. Ingon usab sila si Speaker Jose Pepito Laurel ug Manuel Villar. Matapang na nilabanan at sinuway ni Speaker Laurel Jr. ang mga kagustuhan ng dating Pangulong Marcos. Maisugon nga gisukol ug gisupak ni Speaker Laurel Jr. ang mga pangandoy ni kanhi Presidente Marcos. Tumulong naman sa pagsulong ng impeachment complaint si Speaker Villar laban kay dating Pangulong Estrada. Si Speaker Villar ningtabang sa pag-file og impeachment complaint batok kang kanhi Presidente Estrada. Sila Speakers Osmena Sr, Laurel Jr at Villar ay naging malaya sa impluwensya ng Pangulo na tumulong magluklok sa kanila bilang speaker. Ang mga tigpamaba nga sila Osmena Sr, Laurel Jr ug Villar nahimong gawasnon gikan sa impluwensya sa Presidente nga nagtabang sa pagtudlo kanila ingon mga mamumulong. Makalipas ang ilang buwan ay naghiwalay na raw ng landas ang isang mambabatas at ang kanyang girlfriend na isang sexy actress. Paglabay sa pipila ka bulan, nagbulagbulag ang usa ka magbabalaod ug ang iyang hinigugma nga usa ka seksing aktres. Sinabi ng aking cricket na hindi kinaya ni Sir ang pagka-bilmoko o magastos ng nasabing aktres na ipinalit nya sa kanyang dating misis na isa ring artista. Giingon sa akong cricket nga dili makaya ni Sir ang binuang o gasto sa nasangpit nga aktres nga gipulihan niya sa iyang kanhing asawa nga usa usab ka artista. Nabisto rin pala ni Sir na bukod sa kanya ay mayroon pang ibang ka-date ang actress na isang mayamang negosyante. Nahibaw-an usab ni Sir nga gawas kaniya, ang aktres nga usa ka adunahan nga negosyante, dunay laing date. Hindi matanggap ng ating bida na nasalisihan siya ng isang Filipino-Chinese na businessman dahil madalas niyang ipagmalaki sa mga kapwa mambabatas na loyal sa kanya ang aktres. Dili madawat sa among bida nga gibabagan siya sa usa ka negosyanteng Pilipino-Intsik tungod lagi nga gipanghambog niya ang iyang mga kauban nga magbabalaod nga maunongon kaniya ang aktres. Sa totoo lang ay malaki naman ang kinikita ng seksing aktres kahit wala siyang mga project dahil sa pandemic. Sa tinuud, daghan ang kita sa seksi nga aktres bisan wala siyaÕy mga proyekto tungod sa pandemya. Bakit nga naman hindi, bukod sa mga nakapaligid sa kanyang mga sugar daddy ay sikat na sikat rin siya ngayon sa social media dahil sa dami ng kanyang mga followers bilang isang vlogger. Ngano nga dili, gawas sa mga nagpalibot sa iyang mga sugar daddies, sikat usab siya karon sa social media tungod sa kadaghan sa iyang mga sumusunod ingon usa ka vlogger. Sinabi ng aking cricket na noon pa man ay hindi nagkulang ng paalala ang mga friends ni sir na mahirap i-maintain ang aktres dahil sa marangyang lifestyle nito. Giingon sa akong cricket nga ang mga higala ni sir wala gyud palabya __ang usa ka pahinumdom nga lisud nga ipadayon ang aktres tungod sa iyang maluhong pamaagi sa kinabuhi. Hindi naman galing sa mayamang pamilya ang aktres pero nasanay ito sa luho na ibinibigay sa kanya ng mga dating karelasyon ayon pa sa aking cricket. Ang aktres dili gikan sa usa ka adunahan nga pamilya apan naanad siya sa kaluho nga gihatag sa kaniya kaniadto nga mga relasyon sumala sa akong cricket. Dati na rin siyang natsismis na umanoÕy naging flavor of the month rin ng isang matulis na broadcast executive. Gisultihan usab siya kaniadto nga mahimong lami sa bulan sa usa ka mahait nga executive sa broadcast. Ang bidang mambabatas sa ating kwento ngayong araw ay si Mr. DÉ as in Dakila. Ang magbabalaod sa atong istorya karon mao si Mr. DÉ sama sa Dakila. Ang aktres naman na nang-iwan sa kanya ay si Miss IÉ as in Ilawan. Ang aktres nga mibiya kaniya mao si Miss IÉ sama sa Ilawan. Ginunita ng mga ibat-ibang grupo, kontra at sang-ayon, noong Lunes (September 21, 2020) ang 48th Anniversary ng pag-deklara ng Martial Law. ng lainlaing mga grupo, pagsupak ug pag-uyon, gisaulog ang ika-48 nga Anibersaryo sa pagdeklara sa Martial Law kaniadtong Lunes (Septyembre 21, 2020). Kontra sa paniwala at sinasabi ng karamihan, ang Martial Law ay dineklara sa buong Pilipinas ng dating Pangulong Ferdinand E. Marcos noong September 23, 1972 at hindi September 21, 1972. Sukwahi sa gituohan sa kadaghanan, gideklara nga hingpit ang Martial Law Ang Pilipinas ni kanhi Presidente Ferdinand E. Marcos kaniadtong Septyembre 23, 1972 ug dili Septyembre 21, 1972. Ayon kay dating Pangulong Marcos, binaba nya ang Martial Law para mapigilan at puksain ang rebellion, karahasan sa kawalan ng batas (lawless violence ) at pag-aalsa (insurrection) at ang naging legal na batayan niya ay ang Article 7, Section 11(2) ng 1935 Constitution. Pinauyon kay kanhing Presidente Marcos, gipasa niya ang Martial Law aron mapugngan ug mapuo ang rebelyon, kalapasan sa kalapasan ug pagsukol ug ang iyang ligal nga basihan mao ang Article 7, Seksyon 11 (2). ) sa Konstitusyon sa 1935. Sunod-sunod na pag aresto ang nangyari matapos ideklara ang Martial Law na isinagawa ng militar sa mga kakilalang personalidad sa politika, media, labor sectors, student group, at iba pa na mga pawang kontra o kaaway ng dating Pangulong Marcos o ng kanyang administrasyon. Ang sunod-sunod nga pag-aresto nahitabo pagkahuman nga ang Martial Law gideklara sa militar bahin sa mga bantog nga personalidad sa politika, media, sektor sa pamuo, mga grupo sa estudyante, ug uban pang kontra sa kanhing Presidente Marcos o sa iyang administrasyon. Karamihan sa mga inaresto ay nagtagal sa kulungan ng walang kasong isinampa. Kadaghanan sa mga gidakup nagpabilin sa bilanggoan nga walaÕy bayad. Ilan ay kinasuhan at nilitis sa isang Military Court maski ang mga kinasuhan ay hindi miyembro ng militar. Ang pila gikasuhan ug gihusay sa usa ka Korte sa Militar bisan kung ang akusado dili mga miyembro sa militar. Pinasara din ng dating Pangulong Marcos ang Kongreso at mga ibang media outlet at establishment tulad ng ABS-CBN. Gipasira usab sa kanhing Presidente Marcos ang Kongreso ug uban pang media outlet ug mga establisamento sama sa ABS-CBN. Kasama din dito ang mga ibaÕt-ibang pangunahing pahayagan noon gaya ng Manila Times, Manila Chronicle, at iba pa na mga kritikal sa kanya administrasyon. Kauban usab niini ang lainlaing mga panguna nga pamantalaan kaniadto sama sa Manila Times, Manila Chronicle, ug uban pa nga kritikal sa iyang administrasyon. Nanatili ang Martial Law hanggang 1981 at napaalis naman sa pwesto ang dating Pangulong Marcos sa isang mapayapang Edsa Revolution. Ang Martial Law milungtad hangtod 1981 ug gipalagpot ang kanhing Presidente Marcos sa usa ka malinawon nga Edsa Revolution. Nang binabalangkas o ginagawa ang 1987 Constitution, tiniyak naman ng mga Commissioners ng Constititional Commission (ang naatasan noon na bumalangkas at gumawa ng 1987 Constitution) na ang mga abusong nangyari at naganap noong ibinaba ang Martial Law noong 1972 ay hindi na mangyayari at magaganap. Kung gi-draft o gihimo ang 1987 Constitution, ang mga Komisyoner sa Constititional Commission (ang usa nga gisugo nga mag-draft ug mag-draft sa 1987 Constitution) nagpasalig nga ang mga pag-abuso nga nahitabo ug nahinabo sa panahon sa pagpatuman sa Martial Law kaniadtong 1972 dili na mahinabo. Sa ating 1987 Constitution, maaari lang ideklara ng Pangulo ang Martial Law kung may paghihimagsik (rebellion) o pagsalakay (invasion) na nagaganap. Sa atong 1987 Konstitusyon, mahimo ra ideklara sa Presidente ang Martial Law kung adunay rebelyon o pagsulong. Hindi sapat ang isang pag-aalsa (insurrection) o karahasan sa kawalan ng batas (lawless violence) na pinapayagan noon sa 1935 at 1973 Constitution para ideklara ang Martial Law. Ang usa ka pag-alsa o walaÕy balaod nga kapintasan nga gitugotan kaniadto sa 1935 ug 1973 nga Konstitusyon dili igo aron ideklara ang Martial Law. Lalo naman hindi pwedeng ideklara ang Martial Law dahil sa pagsalakay (invasion) ng COVID-19 gaya ng pananaw at minumungkahi ng isang mataas na opisyal. Labi na ang Martial Law dili madeklarar tungod sa pagsulong (pagsulong) sa COVID-19 nga nakita ug gisugyot sa usa ka hataas nga opisyal. Ang pagsalakay na tinuturing ng Constitution ay isang pagsalakay ng mga dayuhan (foreign invasion) sa atin bansa sa pamamagitan ng dahas o giyera. Ang pagsulong nga gikonsiderar sa Konstitusyon usa ka pagsulong sa mga langyaw (pagsulong sa langyaw) sa atong nasud pinaagi sa kusog o giyera. Kung noon ay naipasara ni dating pangulong Marcos ang Kongreso, tiniyak naman ng 1987 Consitution na ang Kongreso ay mananatiling bukas at gagana maski dineklara ang Martial Law. Kung ang kaniadto nga presidente nga si Marcos ang nagsira sa Kongreso kaniadto, gisiguro sa 1987 Consumer nga magpadayon nga bukas ang Kongreso ug molihok bisan kung gideklara ang Martial Law. Sa loob ng apatnapuÕt walong (48) oras matapos ideklara ang Martial Law, ang Pangulo ay inatasan ng 1987 Constitution na mag report o ipaalam sa Kongreso ang pagdeklara ng Martial Law. Sulod sa kwarentay otso (48) oras pagkahuman ang pagdeklara sa Martial Law, ang Presidente gimandoan sa 1987 Constitution nga ireport o ipahibalo sa Kongreso ang pagdeklara sa Martial Law. May kapangyarihan naman ang Kongreso na bawiin (revoke) o ipawalang bisa, kung nanaisin nito, ang pagdedeklara ng Martial Law. Sa pikas nga bahin, ang Kongreso adunay gahum sa pagbakwi o pagwagtang, kung gusto niini, ang pagdeklara sa Martial Law. Ang pagbawi o pagpapawalang bisa ng Martial Law ng Kongreso ay hindi naman maaaring baliktarin o isang tabi ng Pangulo. Ang pagwagtang o pag wala ug bisa sa Martial Law sa Kongreso dili mahimong balihon o pasagdan sa Presidente. Tiniyak din ng 1987 Constution na hindi dapat tumagal ng animnapung (60) araw ang Martial Law bagamat bingyan ng kapangyarihan ang Kongreso na palawigin (extend) ang Martial Law kung hihilingin ng Pangulo at kung ang himagsikan at pananakop ay nananatili. Gisiguro usab sa Konstitusyon sa 1987 nga ang Martial Law dili molungtad sa saysenta (60) ka adlaw bisan kung gihatagan gahum ang Kongreso nga ipaabot ang Martial Law kung gihangyo sa Presidente ug kung magpadayon ang pag-alsa ug trabaho. Ang mga korte naman ay mananatiling bukas at gagana sa panahon ng Martial Law at binigyan ng 1987 Constitution ang Supreme Court ng kapangyarihan suriin ang naging batayan (factual basis) sa pag deklara ng Martial Law at sa paglawig o extension nito. Ang mga korte, sa pikas nga bahin, magpadayon nga bukas ug epektibo sa panahon sa Martial Law ug ang 1987 Constitution nga naghatag gahum sa Korte Suprema nga susihon ang tinuud nga basehan sa pagdeklara sa Martial Law ug ang extension o extension niini. Maaaring maghain ang sino mang Filipino citizen sa Supreme Court upang tutulan ang pagdeklara ng Martial Law o paglawig nito at ang nasabing korte ay mayroon lamang tatlongpung (30) araw na desisyonan ito. Ang bisan kinsa nga lungsuranon nga Pilipino mahimo mag-apela sa Korte Suprema aron supakon ang pagdeklara sa Martial Law o ang paglugway niini ug ang nahisgutang hukmanan adunay katloan (30) lang nga mga adlaw aron kini mapiho. Bukod sa mga nabanggit na bagong patakaran ( procedural requirement) na tinakda sa Article 7, Section 18 ng 1987 Constitution, marami din mga bagong provisions ( substantial rights) sa Constitution at ilang batas na ang layunin ay protektahan ang mga tao sa pang aabuso sa panahon ng Martial Law. Gawas sa nahisgutan nga bag-ong mga lagda (mga kinahanglanon sa pamaagi) nga gilatid sa Artikulo 7, Seksyon 18 sa 1987 Konstitusyon, adunay usab daghang mga bag-ong probisyon (daghang mga katungod) sa Konstitusyon ug pipila nga mga balaod nga nagtumong nga mapanalipdan ang mga tawo gikan sa pag-abuso sa panahon sa sa Batas Militar. Dapat sana natin tandaan na ang mga proteksyon na tinakda ng Constitution, kasama na ang mga ibat-ibang kasalukuyang batas, kontra o para mapigilan ang pang aabuso sa panahon ng Martial Law ay maaaring epektibo o mabisa lang sa isang Pangulo na gumagalang ng batas. Kinahanglan naton nga hinumduman nga ang mga proteksyon nga gihatag sa Konstitusyon, lakip ang lainlaing mga kasamtangan nga balaod, batok o aron mapugngan ang pag-abuso sa panahon sa Martial Law mahimong epektibo o epektibo ra alang sa usa ka Presidente nga nagrespeto sa balaod. Walang silbi ang mga ito sa isang Pangulo na hindi kumikilala ng batas at determinadong manatili sa pagka pangulo habang buhay. Wala silay kapuslanan sa usa ka Presidente nga wala makaila sa balaod ug determinado nga magpabilin sa pagkapangulo sa tibuok kinabuhi. Sa ganitong klase ng pangulo, siya ang batas at hindi niya kikilalanin ang ano mang batas kasama na ang Constitution. Sa kini nga klase nga pagka-presidente, siya ang balaod ug dili siya moila bisan unsang balaod lakip ang Konstitusyon. Dito magaganap, na sana huwag naman mangyari, ang kinakatakutang Revolutionary Government na sinusulong ng ilan para lang sa kanilang interest at manatili sa kanilang mga pwesto sa gobyerno. Dinhi mahitabo, nga gilauman nga dili mahitabo, ang gikahadlokan nga Rebolusyonaryong Gobyerno nga gipasiugda sa pipila alang ra sa ilang interes ug magpabilin sa ilang posisyon sa gobyerno. Ang Revolutionary Government ay hindi kinikilala ng Constitution. Ang Rebolusyonaryong Gobyerno wala ilha sa Konstitusyon. Ito ay labag sa Constitution. Kini supak sa konstitusyon. Magtatatag lang ito ng isang diktaduryang pamahalaan na mas masahol pa sa isang Martial Law. Magpatindog ra kini usa ka diktadurya sa gobyerno nga labi ka daotan kaysa usa ka Balaod sa Militar. Patindi ng patindi ang bangayan ng ilang mga kongresista dahil pondo na inilaan para sa infrastructure project sa kani-kanilang mga distrito. Nagkakusog ang bangi sa pipila ka mga kongresista tungod sa pondo nga gigahin alang sa proyekto nga inprastraktura sa ilang tagsatagsa ka distrito. Sa budget deliberation para sa 2021 budget ng Department of Public Works and Highways (DPWH) ay nakalkal ang P11 billion na infra budget na napunta sa Camarines Sur. Sa diskusyon sa badyet alang sa 2021 nga badyet sa Department of Public Works and Highways (DPWH), ang P11 bilyon nga infra budget napunta sa Camarines Sur. Ito ay higit na mataas kumpara sa ibang mga distrito. Kini mas taas kumpara sa ubang mga distrito. Hindi nakapagpigil sa isyu at kaagad na dumipensa ang matabil na si Camarines Sur 2nd District Rep. LRay Villafuerte na kilalang kapanalig ni Speaker Alan Peter Cayetano. Wala'y hunong ni Camarines Sur 2nd District Rep. Ang isyu ug pagdepensa dayon sa iyang kaugalingon. LRay Villafuerte nga naila nga kaalyado ni Speaker Alan Peter Cayetano. Ikinatwiran ni Villafuerte na para sa limang distrito ng Camarines ang nasabing P11 billion. Si Villafuerte nangatarungan nga ang nasangpit nga P11 bilyon alang sa lima ka distrito sa Camarines. Nakakuha rin ng pagkakataon si Villafuerte na akusahan si Cong. Arnolfo Teves Jr. ng Negros Oriental na umanoÕy kabilang sa pwersa na humaharang sa pagpapatibay sa higit sa P4 trillion na panukalang budget sa susunod na taon. Si Villafuerte nakakuha usab higayon nga maakusahan si Cong. Arnolfo Teves Jr. sa Negros Oriental nga giingon nga kauban sa mga pwersa nga nagbabag sa paghimo og labaw sa P4 trilyon nga proposal sa badyet sa sunod tuig. Gusto raw ng isang grupo ng mga kongresista na idiskaril ang budget deliberation sa Kamara para siraan na rin si Cayetano. Usa ka grupo sa mga kongresista ang gusto nga idiskaril ang diskusyon sa badyet sa Kamara aron daotan si Cayetano. Mababaw na malalim ang argumento ni Villafuerte. Babaw nga lalum ang argumento ni Villafuerte. Mababaw dahil halata naman na malakas siya sa pinuno ng Kamara kaya nakakuha sila ng malaking budget. Mabaw tungod kay tataw nga kusgan siya sa ulohan sa Kamara busa nakakuha sila daghang badyet. Malalim dahil syempre ay malaking halaga ng budget ng pamahalaan ang sangkot sa kanilang bangayan. Lawom tungod kay syempre daghang kantidad nga badyet sa gobyerno ang naapil sa ilang panagsumpaki. Tulad ng dati pera at kapangyarihan ang ugat ng kanilang pag-aaway laloÕt lumulutang ang mga balita na tila ay magkakapit-tuko sa kanyang pwesto si Cayetano. Sama kaniadto, salapi ug gahum ang ugat sa ilang bangi, labi na nga naglutaw ang balita nga si Cayetano daw nagkapot sa iyang posisyon. Base kasi sa usapang lalaki kaya nabuo ang 15-21 agreement. Pinauyon sa panagsulti sa mga lalaki, gihimo ang 15-21 nga kasabutan. Sa kasunduan ay 15 buwan na uupo bilang speaker si Cayetano na at magtatapos ang kanyang termino sa huling araw ng Oktubre. Ubos sa kasabutan, si Cayetano molingkod sa 15 ka bulan ingon usa ka mamumulong ug ang iyang termino matapos sa katapusan nga adlaw sa Oktubre. Ang natitirang 21 buwan ng 18th Congress ay pamumunuan naman ni Marinduque Rep. Lord Allan Velasco. Ang nahabilin nga 21 nga bulan sa ika-18 nga Kongreso nga pangunahan ni Marinduque Rep. Lord Allan Velasco. Pero sabi nga ng aking crickets sa Kamara mukhang may grupo sa Kongreso ang gagawin ang lahat para hwag mapalitan si Cayetano. Apan ang akong mga cricket sa Kamara nag-ingon nga usa ka grupo sa Kongreso ang mohimo sa tanan aron dili mapulihan si Cayetano. Kung anuman ang kanilang dahilan ay sila na lang ang nakakaalam. Kung unsa man ang ilang hinungdan, sila ra ang nakahibalo. Sa magkanong halaga? Sa unsang gasto? Yun ay hindi natin alam. Nga wala naton nahibal-an. Nakatanggap ng tawag ang isang kilalang artist noong nakaraang linggo mula sa isang art gallery sa Makati City. Usa ka bantog nga artista ang nakadawat usa ka tawag kaniadtong miaging semana gikan sa usa ka art gallery sa Makati City. Nagulat at natuwa ang artist ng sabihan siya na mayroon siyang tseke (check) para sa Resale Royalty ng kanyang painting na naibenta ng art gallery. Natingala ang artista ug nalipay sa gisultihan siya nga adunay siya tseke (tseke) alang sa Resale Royalty sa iyang gipinta nga gibaligya sa art gallery. Agad naman ipinost ng artist ang pangyayari sa kanyang facebook at ito ay umani ng maraming likes,shares at comments lalo na sa kapwa niya artist. Gi-post dayon sa artista ang insidente sa iyang facebook ug nakakuha kini daghang mga gusto, pagbabahagi ug komento labi na gikan sa iyang mga kaubang artista. Ang ganitong eksena ay tila himala para sa mga artist dahil iilan lang ang sumusunod sa batas tungkol sa kanilang Resale Royalty. Ang ingon nga talan-awon daw milagro alang sa mga artista sanglit pipila ang nagsunod sa balaod bahin sa ilang Resale Royalty. Ang pangyayaring ito ay nagbigay naman ng malaking pag-asa sa mga artist na ang karapatan nilang tumanggap ng Resale Royalty sa mga pinagbentahang mga painting at sculpture ay susuportahan ng mga namumuno sa gobyerno at sa art industry, lalo na hanay ng mga art dealers, art galleries at auction houses. Ang kini nga kalihokan naghatag dako nga paglaum sa mga artista nga ang ilang katungod nga makadawat sa Resale Royalty sa gibaligya nga mga painting ug eskultura suportahan sa mga namumuno sa gobyerno ug industriya sa arte, labi na ang han-ay sa mga art dealer, art mga galeriya ug mga balay sa subasta. Ang pagbibigay ng Resale Right at Resale Royalty, hanggang sa limang (5%) porsyento ng gross selling price sa kada bentahan ng mga painting o sculpture, sa mga artist pati na sa heirs ng mga artist, ay pinag uutos ng Intellectual Property Code (Section 200, RA No. 8293). Ang paghatag sa Resale Right ug Resale Royalty, hangtod sa lima (5%) nga porsyento sa gross nga presyo sa pagbaligya alang sa matag pagbaligya sa mga dibuho o iskultura, sa mga artista ingon man sa mga manununod sa mga artista, gimandoan sa Intellectual Property Code (Seksyon 200, RA No. 8293). Dahil batas ang nagbigay ng Resale Royalty sa mga artist at heirs ng mga artist, tanging batas lang ang makakabawi sa karapatang ito. Tungod kay ang balaod naghatag sa Resale Royalty sa mga artista ug manununod sa mga artista, ang balaod ra ang makabawi sa kini nga katungod. Ngunit ang Resale Royalty ng mga artist at heirs ng mga artist ay nanganganib na mawala dahil sa Implementing Rules and Regulations (IRR) na ginawa at pinasa ng Intellectual Property Office of the Philippines (IPOPHL) na naging epektibo noong September 5, 2020. Apan ang Resale Royalty sa mga artista ug manununod sa mga artista nameligro nga mawala tungod sa Implementing Rules and Regulations (IRR) nga gipatuman ug gipasa sa Intellectual Property Office of the Philippines (IPOPHL) nga nagsugod kaniadtong Setyembre 5, 2020. Ayon sa IRR, para maging entitled sa Resale Right at makakuha ng Resale Royalty, kakailanganin na irehistro muna ang mga painting at sculpture sa National Registry of Qualified Works (NRQW). Pinauyon sa IRR, aron adunay katungod sa Resale Right ug makakuha og Resale Royalty, ang mga dibuho ug iskultura kinahanglan iparehistro una sa National Registry of Qualified Works (NRQW). Malinaw ang IRR. Tin-aw ang IRR. Walang rehistro o hindi rehistrado sa NRQW ang mga painting at sculpture, walang Resale Right at Resale Royalty. Ang mga dibuho ug eskultura dili narehistro o wala nakarehistro sa NRQW, walaÕy Katungod nga Igabaligya usab ug Igabaligya nga Royalty. Sa madaling salita, ang patakaran o policy base sa IRR ay maaaring sabihin No Registration, No Resale Royalty. Sa ato pa, ang patakaran o palisiya nga nakabase sa IRR mahimoÕg isulti nga Dili Pagrehistro, WalaÕy Ig-uli nga Royalty. Ang No Registration, No Resale Royalty ay wala sa batas. WalaÕy Pagrehistro, WalaÕy Resale Royalty wala sa balaod. Ang batas na nagbigay sa mga artist at heirs ng mga artist ng Resale Right at Resale Royalty ay hindi nagtakda ng ganitong requirement o patakaran. Ang balaod nga naghatag mga artista ug manununod sa mga artista sa Resale Right ug Resale Royalty wala magtakda sa ingon nga kinahanglanon o patakaran. Hindi sinabi ng batas na kailangan munang irehistro sa NRQW o kung saan pa man ang mga painting at sculpture bago magkaroon ng Resale Right at Resale Royalty. Wala giingon sa balaod nga ang mga dibuho ug iskultura kinahanglan iparehistro sa NRQW o bisan diin pa sa wala pa makuha ang usa ka Resale Right ug Resale Royalty. Kung hindi sinabi o tinakda ng batas ang pagrerehistro, hindi naman maaaring idagdag ito sa IRR. Kung ang pagparehistro wala gipahayag o gilatid sa balaod, dili kini madugang sa IRR. Ang No Registration, No Resale Royalty ay hindi din naaayon sa intensyon at layunin ng batas. WalaÕy Pagrehistro, WalaÕy Resale Royalty nga wala usab nahisubay sa katuyoan ug katuyoan sa balaod. Matatandaan na noong November 14, 1972, naisabatas ang Presidential Decree (PD) No. 49 kung saan ang Resale Right at Resale Royalty ng mga artist ay unang kinilala. Kahinumduman nga kaniadtong Nobyembre 14, 1972, gipatuman ang Presidential Decree (PD) No. 49 diin ang Resale Right ug Resale Royalty sa mga artista unang giila. Sa PD No.49 (Section 32), bago magkaroon ng Resale Right at Resale Royalty ang mga artist sa kanilang mga nilikha, kailangan munang irehistro ang mga painting at sculpture sa National Museum. Sa PD No.49 (Seksyon 32), sa wala pa ang mga artista mahimoÕg adunay Resale Right ug Resale Royalty sa ilang mga gilalang, ang mga pintura ug eskultura kinahanglan una nga marehistro sa National Museum. Sa ibat ibang kadahilanan, personal man o politika at mali man o tama, maraming artist ang hindi nerehistro o ayaw irehistro ang kanilang mga painting at sculpture sa National Museum. Tungod sa lainlaing mga hinungdan, personal man o pamulitika ug sayup o tama, daghang mga artista ang dili magparehistro o dili gusto magparehistro sa ilang mga dibuho ug eskultura sa National Museum. Dahil dito nabalewala at nawalang saysay ang kanilang Resale Right at Resale Royalty. Ingon usa ka sangputanan, ang ilang Resale Right ug Resale Royalty wala tagda ug nawala. Kaya naman ng isinabatas ang Intellectual Property Code ( RA 8293) noong 1998, tiniyak ng mga mambabatas na ang pagrehistro ng mga painting at sculpture sa National Museum o kung saan saan pa (tulad ng National Registry of Qualified Works-NRQW) ay hindi na kailangan upang magkaroon ng Resale Right at Resale Royalty ang mga artist at heirs ng mga artist. Kana ang hinungdan kung kanus-a gihimo ang Intellectual Property Code (RA 8293) kaniadtong 1998, gisiguro sa mga magbabalaod nga ang pagrehistro sa mga dibuho ug eskultura sa National Museum o bisan diin (sama sa National Registry of Qualified Works-NRQW) dili na kinahanglan nga adunay Resale Right ug Resale Royalty nga mga artista ug mga manununod sa mga artista. Klaro ito sa batas. Kini tin-aw sa balaod. Ito ang intensyon ng batas. Kini ang katuyoan sa balaod. Tinanggal ng batas ang No Registration, No Resale Royalty at nararapat lamang na huwag ilagay at ibalik ito sa IRR. Gikuha sa balaod ang No registration, No Resale Royalty ug angayan lamang nga dili ibutang ug ibalik kini sa IRR. Ang pagbalik at paglagay ng No Registration, No Resale Royalty sa IRR ay magiging sanhi ng pagkawala o pagtanggal ng Resale Right at Resale Royalty ng mga artist. Ang pagbalik ug pagbutang WalaÕy Pagrehistro, WalaÕy Resale Royalty sa IRR nga magresulta sa pagkawala o pagtangtang sa Katungod sa Pagbaligya ug Pag-uli nga Royalty sa mga artista. Una, wala ni isang painting o sculpture ang narehistro sa NRQW bago mag Sept 5, 2020. Una, walaÕy bisan usa nga dibuho o iskultura ang narehistro sa NRQW sa wala pa ang Septyembre 5, 2020. Tiyak na hindi narehistro sa NRQW ang mga painting at sculpture na nagawa at naibenta bago naging epektibo ang IRR noong Sept 5, 2020 dahil wala pang requirement na irehistro muna ito sa NRQW. Ang piho nga mga dibuho ug iskultura nga gihimo ug gibaligya sa wala pa epektibo ang IRR kaniadtong Sept 5, 2020 wala marehistro sa NRQW tungod kay walaÕy kinahanglanon nga iparehistro una kini sa NRQW. Wala pa din NRQW bago mag Sept 5, 2020 kaya wala din pagrerehistrohan. Wala gihapoy NRQW sa wala pa ang Sept 5, 2020 busa wala usab magparehistro. Ang ibig sabihin nito, kung susundin ang IRR na No Registration, No Resale Royalty, wala ni isang artist o heirs ng artist ang magkakaroon ng Resale Right at Resale Royalty mula 1998 hanggang Sept 5, 2020 o higit pa. Kini nagpasabut nga kung ang IRR No registration, WalaÕy gisundan nga Resale Royalty, walaÕy artista o manununod sa artista ang adunay Resale Right ug Resale Royalty gikan 1998 hangtod Sept 5, 2020 o labaw pa. Kasama na dito ang mga Resale Royalty na dapat matanggap ng mga artist at heirs ng mga artist sa magaganap na dalawang (2) auction sale nitong buwan ng September. Kauban niini ang Resale Royalty nga kinahanglan madawat sa mga artista ug manununod sa mga artista sa umaabot nga duha (2) nga pagpamaligya sa subasta sa Septyembre. Pangalawa,mahirap na sa mga artist, lalo na sa heirs ng artist, na irehistro ang mga painting at sculpture na naibenta na. Ikaduha, lisud alang sa mga artista, labi na ang mga manununod sa artista, nga magparehistro sa mga painting ug iskultura nga nabaligya na. Maaaring hindi na din nila alam kung nasaan at sino na ang nagmamay-ari nito kaya papaano nila marerehistro ang mga ito. Mahimo nga wala nila nahibal-an kung diin ug kinsa ang tag-iya niini busa unsaon nila kini pagrehistro. Ang Resale Right at Resale Royalty ay isinabatas para tulungan ang mga artist at kanilang heirs. Ang Resale Right ug Resale Royalty gihimo aron matabangan ang mga artista ug ilang mga manununod. Ito ang klarong layunin ng batas-tulangan sila. Kini ang tin-aw nga katuyoan sa balaod - aron matabangan sila. Ang No Registration, No Resale Royalty ay kontra sa tunay na layunin ng batas dahil magdudulot lang ito ng pagkawala ng karapatan ng mga artist at heirs nila sa Resale Royalty na hanggang ngayon ay hindi pa nila ganap na pinakikinabangan. WalaÕy Pagrehistro, WalaÕy Resale Royalty supak sa tinuud nga katuyoan sa balaod tungod kay magresulta ra kini sa pagkawala sa mga katungod sa mga artista ug ilang mga manununod sa Resale Royalty nga hangtod karon wala pa nila magamit sa hingpit. Maaaari pa naman baguhin ang IRR sa pamamagitan ng pagpapalabas ng isang Revised Implementing Rules and Regulations at alisin ang No Registration, No Resale Royalty. Ang IRR mahimo pa usab nga mabag-o pinaagi sa pag-isyu sa usa ka Gibag-o nga Nagpatuman nga mga Lagda ug Regulasyon ug gikuha ang Wala nga Pagrehistro, WalaÕy Resale Royalty. Isama na din sana sa Revised Implementing Rules and Regulations ang patakaran kung papaano maipatutupad ang Resale Royalty sa mga bentahan sa art dealers, art galleries at auction houses. Ang Gibag-o nga Nagpatuman nga mga Balaod ug Regulasyon kinahanglan usab maglakip sa palisiya kung giunsa ipatuman ang Resale Royalty sa mga pagpamaligya sa mga art dealer, art gallery ug mga balay sa subasta. Samantala, habang hindi pa nababago ang IRR o hindi pa dinedeklara ng korte na labag sa batas ang IRR, ang mga artist at heirs nila ay walang Resale Royalty, maliban na lang kung magkukusang magbigay ang mga sellers ng Resale Royalty sa tulong ng mga art dealers, art galleries at auction houses. Samtang, samtang ang IRR wala mabag-o o wala pa gideklara sa korte nga ilegal ang IRR, ang ilang mga artista ug manununod walaÕy Resale Royalty, gawas kung ang mga tigbaligya boluntaryong mohatag sa Resale Royalty sa tabang sa mga art dealer. , mga gallery sa arte ug mga balay sa subasta. Muntik na palang magkagulo sa Batasan Pambansa kamakailan dahil sa panggugulang ng isang mambabatas sa kanyang mga kasamahan. Hapit adunay usa ka kagubot sa Batasan Pambansa ning bag-o lang tungod sa edad sa usa ka magbabalaod taliwala sa iyang mga kauban. Sinabi ng aking cricket na nag-volunteer si Mr. Congressman na maging bastonero para hindi magalaw sa pwesto ang kanyang mga kaalyado sa Kamara. Ang akong cricket giingon nga nagboluntaryo si Mr. Ang kongresista mahimong usa ka baston aron ang iyang mga kaalyado sa Kamara dili molihok. Nakapag-deliver naman si Sir at naalis sa pwesto ang ilang committee chairmen na nakikita nilang magiging tinik sa lalamunan ng liderato ng mababang kapulungan. Si Sir, sa laing bahin, nakapagawas ug natanggal ang pipila nga mga chairman sa komite nga ilang nakita nga usa ka tunok sa tutunlan sa pamunuan sa ubos nga balay. Dahil dito ay napilitan ang ating bida na umiwas na makaharap ang ilang mga kapwa mambabatas laloÕt lumabas ang report na nakakuha siya ng malaking pondo para sa kanyang distrito sa isang malayong lalawigan sa Southern Luzon. Ingon usa ka sangputanan, napugos ang among bida nga maglikay sa pag-atubang sa pipila nga kaubang magbabalaod, labi na sa paggawas sa taho nga nakakuha siya daghang pondo alang sa iyang distrito sa usa ka hilit nga lalawigan sa Southern Luzon. Sinabi ng aking cricket na tunay na trinabaho ni Sir na gumawa ng senaryo para palabasin na magkakaroon ng kudeta sa pamunuan ng Kamara. Giingon sa akong kuliglig nga nagtrabaho gyud si Sir aron makahimo usa ka senaryo aron ipahibalo nga adunay usa ka coup sa pagpangulo sa Kamara. Alam ito ng ilan sa kanyang mga kapwa kongresista pero dahil kapalmuks ang ating bida ay kaya pa rin niyang itaas ang kanyang noo sa gitna ng kontrobersiya. Pipila sa iyang mga kauban nga kongresista ang nakahibalo niini apan tungod kay kapalmuks ang atong bayani nakaya pa niya nga ipataas ang agtang taliwala sa kontrobersiya. Kahit na kinukwestiyon ng ilan ang kanyang pagkalalaki ay walang pakialam si Sir laloÕt umuulan daw ngayon ng proyekto sa kanyang distrito. Bisan kung pipila ang nagduda sa iyang pagkalalaki, walaÕy pakialam si Sir, labi na karon nga nag-ulan ang mga proyekto sa iyang distrito. Pati ang kanyang ama na dati ring mambabatas ay napapailing na lang dahil sa pagiging sugapa umano sa kapangyarihan ng kanyang dating macho na anak. Bisan ang iyang amahan, nga usa usab ka magbabalaod, natay-og sa iyang giingon nga pagkaadik sa gahum sa iyang anak nga macho kaniadto. Dati ko na ring naisulat sa column ang mambabatas na ito na naging dahilan kung bakit muntik maghirap ang isang mayamang actor na pilit niyang isinubo sa pulitika pero natalo. Gisulat usab nako kini nga magbabalaod sa kolum nga hinungdan sa usa ka dato nga artista nga iyang gisulayan paglabay sa politika apan nawala nga hapit mag-antos. Ang bida sa ating kwento ngayong umaga na sinasabing nakikinabang sa ilang mga proyekto sa kanyang distrito ay si Mr. LÉas in Lalakwe. Ang bida sa among istorya karong buntag nga giingon nga nakabenipisyo sa pipila ka mga proyekto sa iyang distrito si Mr. LÉ sama sa Lalakwe. Noong taong 1997 nang ipinasa ng Kongreso ang RA No. 8293 o mas kakilala sa tawag na Intellectual Property Code (IPC). Naging ganap na epektibo o pinatupad naman ito noong January 1, 1998. Kaniadtong 1997 sa pagpasar sa Kongreso sa RA No. 8293 o mas naila nga Intellectual Property Code (IPC). Kini hingpit nga epektibo o gipatuman kaniadtong Enero 1, 1998. Sa ilalim ng Section 200 ng IPC, ang mga Artist ay binigyan ng RESALE RIGHT, habang sila ay nabubuhay, sa lahat ng mga painting at sculpture na nilikha nila. Ubos sa Seksyon 200 sa IPC, ang mga Artista gihatagan usa ka RESALE RIGHT, samtang sila buhi, sa tanan nga mga painting ug eskultura nga gihimo nila. Kung sakali naman na sila ay mamamatay, o patay na ng naging epektibo ang IPC, ang Resale Right ay mapupunta naman sa mga Heir o tagapagmana nila sa loob ng limangpung (50) taon mula ng mamatay ang Artist. Sa panghitabo nga sila namatay, o ang IPC nahimong epektibo, ang Katungod sa Pag-uli maadto sa mga Manununod o ilang mga manununod sa sulud sa kalim-an (50) ka tuig gikan sa pagkamatay sa Artista. Ang Resale Right ay isang karapatan pinagkaloob ng batas (statutory right) sa mga Artist (o sa mga Heir ng mga Artist) na tumanggap ng RESALE ROYALTY hanggang limang (5%) porsyento ng gross selling price, matapos ang unang bentahan, SA BAWAT BENTAHAN (in every sale) ng kanilang mga painting at sculpture. Ang Katungod sa Pagbaligya usab usa ka katungod nga nabatasan nga gihatag sa mga Artista (o sa mga Heirs of Artists) nga nakadawat RESALE ROYALTY hangtod sa lima (5%) nga porsyento sa mahal nga presyo sa pagbaligya, sa unang pagbaligya, SA MATAG BALIGYA (sa matag pagpamaligya) sa ilang mga dibuho ug eskultura. Ang mga Artist at Heirs ng mga Artist ay nagkaroon na ng Resale Right at karapatan tumanggap ng Resale Royalty sa lahat ng klase ng bentahan o bawat bentahan ng kanilang painting at sculpture na naganap mula January 1, 1998. Ang mga Artista ug Heirs of Artists adunay na nga Katungod nga Pagabaligya ug adunay katungod nga makadawat sa Resale Royalty sa tanan nga lahi sa pagpamaligya o matag pagbaligya sa ilang pintura ug iskultura nga nahinabo gikan Enero 1, 1998. Kasama dito ang bentahan na naganap sa abroad, o sa pagitan ng dalawang pribadong indiviual kahit walang namagitan na art market professional, bentahan naganap sa isang private o public gathering, pati na ang bentahan sa auction houses dito o sa abroad, art galleries, private or public museums, art dealers at iba pa, mula January 1, 1998 hanggang sa kasalukuyan. Kauban niini ang mga pagpamaligya nga gihimo sa gawas sa nasud, o taliwala sa duha ka pribado nga indibidwal bisan kung walaÕy usa ka tigpataliwala nga art market propesyonal, ang pagpamaligya nga gihimo sa pribado o publiko nga pagtapok, ingon man pagpamaligya sa mga balay sa subasta dinhi o sa gawas sa nasud, mga gallery sa arte, pribado o mga museyo publiko, magbabaligya sa arte ug uban pa, gikan sa Enero 1, 1998 hangtod karon. Dahil sa kanilang Resale Right na pinaglaloob ng batas, maaari nilang singilin ng Resale Royalty ang lahat ng nagbenta ng kanilang mga painting at sculpture mula January 1, 1998 hanggang sa kasalukuyan, sa halaga na katumbas o hanggang sa 5% ng gross selling price. Tungod sa ilang Katungod sa Pagbaligya nga gihatag sa balaod, mahimo nila mapaningil ang Resale Royalty sa tanan nga nagbaligya sa ilang mga dibuho ug eskultura gikan sa Enero 1, 1998 hangtod karon, sa kantidad nga katumbas o hangtod sa 5% sa mahal nga presyo sa pagpamaligya. Bagamat may karapatan maningil ng Resale Royalty sa mga bentahan naganap mula January 1, 1998, ang mga Artist at Heir ng Artist ay mayroon lamang sampung (10) taon mula ng nagkabentahan para gawin ito. Bisan kung ang Resale Royalty adunay katungod nga maningil alang sa mga pagpamaligya nga nahinabo kaniadtong Enero 1, 1998, ang mga Artista ug Manununod sa Artista adunay napulo (10) ka tuig lamang gikan sa pagbaligya aron mahimo kini. Dapat din tandaan na ang magbabayad ng Resale Royalty ay ang nagbenta at hindi ang mga art galleries at auction houses, maliban na lang kung ang mga painting at sculpture na binenta ay pag aari nila (art galleries at auction houses). Angay usab nga hinumdoman nga ang nagbayad sa Resale Royalty mao ang namaligya ug dili ang mga gallery sa arte ug mga balay sa subasta, gawas kung ang mga gipintal nga dibuho ug estatwa ang ila (mga art gallery ug mga balay sa subasta). Ang batas (Sect 200 ng IPC) sa Resale Right at karapatan tumanggap ng Resale Royalty ng mga Artist at Heirs ng mga Artist ay napakalinaw at hindi komplikado. Ang balaod (Sekta 200 sa IPC) bahin sa Resale Right ug katungod nga makadawat sa Resale Royalty of Artists and Heirs of Artists klaro kaayo ug dili komplikado. Walang EXCLUDED na bentahan. WalaÕy EXCLUDED sales. Lahat ng bentahan ay may Resale Right ang Artist at Heirs ng mga Artist. Ang tanan nga mga baligya adunay Resale Right ang Artista ug Mga Manununod sa Mga Artista. Wala at hindi din kailangan irehistro kung saan saan ang mga painting at scuplture para magkaroon ng Resale Right. Dili kinahanglan magparehistro sa mga dibuho ug scuplture aron makabaton usa ka Resale Right At lalong walang kapangyarihan binigay ang batas sa Intellectual Property Office of the Philippines (IPOPHL) na magtakda kung ilan porsyento ang dapat matanggap ng mga Artist at Heirs ng mga Artist base sa presyo ng napagbentahang painting at scuplture. Ug labi pa nga walaÕy gahum ang balaod gihatag sa Intellectual Property Office of the Philippines (IPOPHL) aron itakda kung pila nga porsyento sa mga Artista ug Heirs of Artists ang kinahanglan makadawat pinauyon sa presyo sa gibaligya nga painting ug scuplture. Nitong September 5, 2020, nagpalabas ang Intellectual Property Office of the Philippines (IPOPHL) ng Implementing Rules and Regulations (IRR) tungkol sa Resale Right ng mga Artist at Heirs ng mga Artist. Kaniadtong Septyembre 5, 2020, ang Intellectual Property Office of the Philippines (IPOPHL) nagpagawas sa Implementing Rules and Regulations (IRR) bahin sa Katungod sa Igabaligya nga Katungod sa Mga Artista ug Heirs of Artists. Ang nasabing IRR ay nagdagdag ng mga alituntunin na wala sa batas o sa IPC, tulad ng pagrerehistro ng mga painting at sculpture sa National Registry of Qualified Works para makuha ang Resale Right. Ang nasangpit nga IRR nagdugang mga lagda nga wala sa balaod o IPC, sama sa pagrehistro sa mga dibuho ug eskultura sa National Registry of Qualified Works aron makuha ang Resale Right. Ito ay hindi tama dahil wala naman ito sa batas o sa Section 200 ng IPC. Kini dili husto tungod kay wala kini sa balaod o sa Seksyon 200 sa IPC. Ang pagrerehistro ng mga painting at sculpture ay pabigat at dagdag trabaho sa mga Artist at hindi praktikal kaya hindi ito nilagay ng mga mambabatas sa Section 200 ng IPC. Ang pagrehistro sa mga dibuho ug eskultura usa ka palas-anon ug dugang nga trabaho alang sa mga Artista ug dili praktikal busa wala gibutang kini sa mga magbabalaud sa Seksyon 200 sa IPC. Tiyak din na hindi marerehistro ng mga Artist at Heirs ng mga Artist ang mga painting at sculpture na nabili na bago naging epektibo ang IRR noong September 5, 2020. Nakasiguro usab nga ang mga Artista ug Heirs sa Mga Artista dili makaparehistro sa mga dibuho ug iskultura nga gipalit sa wala pa epektibo ang IRR kaniadtong Septyembre 5, 2020. Dahil dito, nawala o maaaring mawala ang Resale Right at Resale Royalty ng mga Artist at Heirs ng mga Artist. Ingon usa ka sangputanan, ang Resale Right ug Resale Royalty sa mga Artists ug Heirs of the Artists nawala o mahimong nawala. Dineklara din sa IRR na EXCLUDED sa Resale Right ang bentahan sa pagitan ng private individual na hindi dumaan o walang participation ng isang art market professional. Gideklara usab sa IRR nga EXCLUDED sa Resale Right ang pagbaligya tali sa mga pribado nga indibidwal nga wala nakapasar o walaÕy partisipasyon sa usa ka propesyonal sa art market. Ito ay direktang kontra sa batas o sa Section 200 ng IPC kung saan klarong walang EXCLUDED na bentahan. Direkta kini nga supak sa balaod o Seksyon 200 sa IPC diin klaro nga walaÕy EXCLUDED sale. Maaaring totoo na mahirap matunton at ma-regulate ang mga ganitong klase ng bentahan, ngunit imbes na mag isip at gumawa ng solusyon sa mga ganitong sitwasyon para masunod ang layunin ng batas na protektahan ang mga gawa at intellectual property ng mga Artist at Heirs ng mga Artist, minabuti sa IRR na gawing EXCLUDED ito sa Resale Right. Mahimong tinuud nga kini nga mga klase sa pamaligya lisud subayon ug ma-regulate, hinunoa maghunahuna ug maghimo og mga solusyon sa mga ingon nga kahimtang aron matuman ang katuyoan sa balaod aron mapanalipdan ang mga buhat ug intellectual property sa mga Artista ug Heirs of Artista, ang IRR nakadesisyon nga himuon kini EXCLUDED sa Resale Right. Ito ay hindi tama. Inalisan ng IRR ng karapatan ang mga Artist at Heirs ng mga Artist makakuha ng Resale Royalty sa ganitong klaseng bentahan. Dili kini husto. Gihikaw sa IRR ang mga Artista ug Mga Manununod sa Artista sa pagkuha og Resale Royalty sa kini nga klase sa pagbaligya. Ang karapatan tumanggap ng Resale Royalty sa ganitong bentahan ay binigay ng batas sa mga Artist at Heirs ng Artist at tanging isang batas lamang ang pwedeng bumawi sa karapatang ito. Ang katungod sa pagdawat sa Resale Royalty sa kini nga pagbaligya gitugyan sa mga Artista ug Mga Manununod sa Artista ug usa ra nga balaod ang mahimong mobawi sa kini nga katungod. Hindi din ito naaayon sa Constitution (Section 13, Article 14) na nagtakda na pangalagaan at siguruhin ng Estado ang karapatan ng mga Artist sa kanilang mga gawa at intellectual property. Dili usab kini uyon sa Konstitusyon (Seksyon 13, Artikulo 14) nga naglatid nga gipanalipdan ug ginagarantiyahan sa Estado ang katungod sa mga Artista sa ilang mga buhat ug intelektwal nga kabtangan. Ang pagtalaga sa IRR kung ano o ilan porsyento ang matatanggap ng mga Artist at Heirs ng mga Artist base sa presyo ng mapagbebentahan ng mga painting at sculpture ay hindi din naaayon sa batas o sa IPC. Ang pagtudlo sa IRR kung unsa o unsang porsyento sa mga Artista ug Heirs of Artists ang madawat pinahiuyon sa presyo sa pagpamaligya sa mga pintura ug mga eskultura dili usab uyon sa balaod o sa IPC. Una, walang ganito sa batas o sa Section 200 ng IPC. Pangalawa, hindi tama na bigyan lang ng maliit na porsyento (1% para sa bentahang 2 Million Pesos pataas) ang mga Artist at Heirs ng mga Artist dahil mahal nabili ang kanilang painting at sculpture. Una, walaÕy ingon niana nga butang sa balaod o sa Seksyon 200 sa IPC. Ikaduha, dili husto nga maghatag gamay ra nga porsyento (1% alang sa kita nga 2 Milyon nga Pesos pataas) sa Mga Artista ug Manununod sa Mga Artista tungod kay mahal ang ilang mga dibuho ug iskultura. Ang nangyari ay imbes na bigyan ng parangal ang magagaling na Artist (kasama ang mga National Artist) sila at ang mga Heir nila ay mistulang pinarusahan. Ang nahitabo mao nga imbis nga pasidunggan ang mga bantog nga Artista (lakip ang mga Pambansang Artista) sila ug ang ilang mga Heir daw gisilotan. Ang nakakalungkot ay walang provision o binanggit sa IRR tungkol sa mga bentahan mula January 1, 1998 hanggang bago magkaroon ng IRR. Ikasubo nga walaÕy probisyon o hisgutan sa IRR bahin sa mga baligya gikan sa Enero 1, 1998 hangtod sa wala pa magamit ang IRR. Tandaan na hindi kailangan na mayroon munang IRR bago maging epektibo ang IPC. Hinumdomi nga dili kinahanglan nga adunay IRR sa wala pa mahimong epektibo ang IPC. Ang IPC ay naging epektibo noon pang January 1, 1998. Ang IPC nahimoÕg epektibo gikan kaniadtong Enero 1, 1998. Nagkaroon na ng Resale Right at Resale Royalty ang mga Artist noon pa bago magkaroon ng IRR. Ang mga artista adunay Katungod sa Pagbaligya usab ug Pagbaligya usab nga Royalty sa wala pa ang IRR. Pero dahil walang provision ang IRR dito, maaaring mabalewala o tuluyan mawala ang Resale Right at Resale Royalty ng mga Artist at Heirs ng mga Artist sa mga bentahan naganap bago magkaroon ng IRR. Apan tungod kay ang IRR walaÕy probisyon dinhi, ang Resale Right ug Resale Royalty sa mga Artista ug ang mga Heirs of the Artists sa mga pagpamaligya nga nahitabo sa wala pa makuha ang IRR mahimoÕg ibaliwala o permanente nga mawala. Mas makakabuti,at naaayon sa batas (Section 200, IPC), kung ang Resale Royalty na matatanggap ay 5% ng gross selling price sa lahat ng bentahan kahit magkano pa nabenta ang painting at sculpture. Mas maayo kini, ug uyon sa balaod (Seksyon 200, IPC), kung ang nadawat nga Resale Royalty mao ang 5% sa mahal nga presyo sa pagbaligya sa tanan nga mga baligya bisan kung giunsa nga gibaligya ang pintura ug eskultura. Ito naman ang dapat dahil ang batas ay klaro na sinabi na ang Resale Royalty ay hanggang 5% (to the extent of 5%) ng gross selling price. Kinahanglan kini tungod kay tin-aw nga gipahayag sa balaod nga ang Resale Royalty hangtod sa 5% (hangtod sa 5%) sa mahal nga presyo sa pagpamaligya. Pinasa at sinama ng Kongreso ang Resale Right at Resale Royalty ng mga Artist at Heirs ng mga Artist sa Intellectual Property Code upang tugunan ang obligasyon ng Estado sa Constitution na pangalagaan at siguruhin ang mga karapatan ng mga Artist tungkol sa kanilang gawa at intellectual property. Gipasa ug giapil sa Kongreso ang Katungod sa Pagabaligya usab ug Pag-uli nga Royalty of Artists and Heirs of Artists sa Intellectual Property Code aron matubag ang obligasyon sa Estado sa Konstitusyon nga mapanalipdan ug masiguro ang mga katungod sa mga Artista bahin sa ilang trabaho ug intellectual property. Tila hindi naman ito ang nangyari sa IRR na halos binago at inamendahan ang Section 200 ng IPC. Ingon og dili kini ang kaso sa IRR nga hapit nagbag-o ug nag-usab sa Seksyon 200 sa IPC. Dahil dito nawala ang ilan karapatan ng mga Artist na nauna ng binigay ng batas at nagdagdag naman ito ng mga mabibigat na obligasyon na hindi naman pinataw ng batas. Dahil dito nawala ang ilan karapatan ng mga Artist na nauna ng binigay ng batas at nagdagdag naman ito ng mga mabibigat na obligasyon na hindi naman pinataw ng batas. Sana mabago ang IRR sa pamamagitan ng agarang paglabas ng isang Revised IRR na naglalaman at naaayon sa tunay na diwa ng Section 200 ng IPC, at ito ay tulungan ang mga Artist at Heirs ng mga Artist. Sana mabago ang IRR sa pamamagitan ng agarang paglabas ng isang Revised IRR na naglalaman at naaayon sa tunay na diwa ng Section 200 ng IPC, at ito ay tulungan ang mga Artist at Heirs ng mga Artist. Sana din sa paglabas ng isang Revised IRR ay matugunan at masolusyunan ang issue tungkol sa bentahan bago magkaroon ng IRR. Unta, sa pagpagawas sa usa ka Revised IRR, ang isyu sa pagbaligya mahatagan solusyon ug masulbad sa wala pa adunay IRR. Sa tuwing sumasapit ang araw ng kanyang birthday, Pasko at valentineÕs day ay problemado ang ating bida. Sa matag higayon nga moabut ang iyang adlawng natawhan, Pasko ug adlaw nga valentine, naa sa kasamok ang among bida. Sa mga ganitong panahon ay nauubos ang kanyang araw sa pag-iikot sa kanyang mga mahal sa buhay. Sa mga ingon niini nga oras gigahin niya ang iyang mga adlaw nga nagtuyok upod ang iyang mga minahal. At kapag sinabi kong mahal sa buhay ito ay nangangahulugan na mga karelasyon bukod pa sa kanyang misis. Ug kung giingon nako nga hinigugma usa kini nagpasabut nga mga relasyon nga dili ang iyang asawa. Ngayong valentineÕs day ay tiyak na naman ang kumpetisyon sa kanyang mga lovey doves lalo na sa pasarapan sa pagluluto ng kare-kare na paboritong ulam ni Sir na dating mataas na opisyal ng gobyerno. Sa Valentine's Day, siguradong adunay kompetisyon sa iyang mga lovey dovesi, labi na sa lami nga pagluto sa kare-kare, usa ka pinalabi nga putahe ni Sir, nga usa ka taas nga opisyal sa gobyerno. Kahit umay na umay na dahil maghapon siyang kakain ng kare-kare ay hindi siya pwedeng magreklamo dahil baka may magtampo sa kanyang mga karelasyon. Bisan kung gikapoy siya pag-ayo tungod kay nagkaon siya og kare-kare sa bug-os nga adlaw, dili siya maka-reklamo tungod kay adunay nakapasuko sa iyang mga relasyon. BagamaÕt marami at patuloy pa sa pagdagdag sa kanyang mahabang listahan ng babae si Sir ay wala pa itong balak magpaawat sa kanyang bisyo na pambababae. Bisan kung nagpadayon si Sir sa pagdugang sa iyang taas nga lista sa mga babaye, wala siyaÕy plano nga biyaan ang iyang pagkababaye. Sinabi ng aking cricket na meron na mamang bagong chiching si Sir maliban pa sa batambatang aktres na ibinahay niya sa US. Giingon sa akong cricket nga si Sir adunay bag-ong lalaki nga chiching gawas sa batan-ong aktres nga iyang gipapuyo sa US. Ang nasabing aktres ay anak pa naman ng kanyang kaibigan na dating pulitiko na namatay na ilang taon na ang nakalilipas. Ang nasangpit nga aktres anak pa sa iyang higala nga usa ka politiko kaniadto nga namatay pipila ka tuig ang nakalabay. Tila immune na rin naman sa kundisyon ang misis ng ating bida kahit na sabihing paminsan-minsan na lamang ito kung umuwi sa kanilang bahay. Ang asawa sa atong bida nga babaye ingon og dili usab mabalhin sa kondisyon bisan kung giingon niya kini panalagsa ra sa iyang pagpauli. Ang baberong dating government official na tiyak na mapupurga na naman sa kare-kare ngayong valentineÕs day ay si Mr. JÉas in Jowa. Ang baberong nga kanhi opisyal sa gobyerno nga sigurado nga maputli pag-usab sa kare-kare karong valentineÕs day mao si Mr. JÉ sama sa Jowa. Nagbitiw na ang presidente at chief executive officer (CEO) ng Philhealth at agad naman naghirang (appoint) ang Pangulo ng kapalit nito upang mamuno sa kontrobersyal na ahensya. Ang presidente ug punong ehekutibo nga opisyal (CEO) sa Philhealth miluwat sa katungdanan ug ang Presidente nagtudlo dayon og kapuli aron pangunahan ang kontrobersyal nga ahensya. May mga alituntunin na tinakda ang batas patungkol sa paghirang ng presidente/ CEO ng Philhealth at ang hindi pagsunod o paglabag dito ay maaaring makaapekto sa validity ng appointment ng bagong hinirang na presidente/CEO. Adunay mga lagda nga gitakda sa balaod bahin sa pagtudlo sa pangulo / CEO sa Philhealth ug ang dili pagsunod o paglapas niini mahimong makaapekto sa kabalido sa pagtudlo sa bag-ong natudlo nga pangulo / CEO. Bago mahirang bilang presidente/CEO ng Philhealth, ang ihihirang ay dapat miyembro ng Board of Trustees ng Philhealth. Sa wala pa itudlo ingon pangulo / CEO sa Philhealth, ang nominado kinahanglan nga miyembro sa Board olf Trustees sa Philhealth. Hindi maaaring diretsong ihirang bilang presidente/CEO ng Philhealth. Dapat ihirang muna bilang Board member ng Philhealth. Dili direkta nga matudlo ingon presidente / CEO sa Philhealth. Kinahanglan una nga itudlo ingon usa ka miyembro sa Board sa Philhealth. Para maging Board member ng Philhealth, kakailanganin munang dumaan sa mga proseso at alituntunin na tinakda ng batas (RA 10149) gaya ng screening, selection at mapabilang sa shortist ng Governance Commission for Government Owned or Ð Controlled Corporations (GCG). Aron mahimong miyembro sa Lupon sa Philhealth, kinahanglan mo una nga pag-agi ang mga proseso ug sumbanan nga gitakda sa balaod (RA 10149) sama sa pagsala, pagpili ug iapil sa tigpamaba sa Governance Commission for Government Owned o - Controlled Corporations (GCG). Ang Governance Commission for Government-Owned or Controlled Corporations (GCG) ay isang ahensya ng gobyerno na nilikha noong 2011 sa bisa ng RA No. 10149. Ang Governance Commission for Government-Owned o Controlled Corporations (GCG) usa ka ahensya sa gobyerno nga gihimo kaniadtong 2011 pinauyon sa RA No. 10149. Ilan sa mga kapangyarihan at obligasyon na pinagkaloob at tinakda ng RA No. 10149 sa GCG ay suriin at tiyakin na ang hihirangin at uupo bilang miyembro ng board of directors/trustees ng mga GOCCs, kasama ang Philhealth, ay may tamang qualifications at kaalaman. Ang pila sa mga gahum ug obligasyon nga gihatag ug gitakda sa RA No. 10149 sa GCG ang magribyu ug magseguro nga ang nominado ug myembro sa board of the board of director / trustee sa GOCCs, kauban ang Philhealth, adunay angay nga kwalipikasyon ug kahibalo. Obligasyon ng GCG na tiyakin na may sapat na experience, educational training, competence at integridad ang mga mahihirang at uupo bilang board of directors/trustees. Ang obligasyon sa GCG mao ang pagseguro nga ang mga napili adunay igo nga kasinatian, pagbansay sa edukasyon, katakus ug integridad ug molingkod isip board of director / trustees. Para malaman ng GCG kung ang hihirangin o ang uupo bilang miyembro ng board of trustees ng Philhealth (o anumang GOCCs) ay may sapat na qualifications/ requirements na tinakda ng batas, gaya ng experience at educational attainment, ang GCG ay nagsasagawa ng personal interviews at iba pa, para malaman at matiyak kung ang hihirangin ay qualified ayon sa batas at karapat dapat mahirang at umupo bilang isa sa board of trustees ng Philhealth. Aron mahibal-an sa GCG kung ang nominado o incumbent ingon usa ka myembro sa board of trustees sa Philhealth (o bisan unsang GOCCs) adunay igong mga kwalipikasyon / kinahanglanon nga gitakda sa balaod, sama sa kasinatian ug nakab-ot sa edukasyon, ang GCG nagpadagan personal nga pakigsulti ug ug uban pa, aron mahibal-an ug mahibal-an kung ang nominado usa ba nga kuwalipikado sa ligal ug kwalipikado nga itudlo ug molingkod isip usa sa mga board of trustee sa Philhealth. Kung kumbinsido ang GCG na ang hihirangin ay may sapat na kakayanan at nagtataglay lahat ng qualifications na inatas ng batas, isasama ang hihirangin bilang isa sa mga nominees sa shortlist na ipapadala sa Pangulo/Malacanang. Kung ang GCG kombinsido nga ang nominado adunay katakus ug tag-iya sa tanan nga mga kwalipikasyon nga gipangayo sa balaod, ang nominado maapil ingon usa sa mga gipili nga lista nga ipadala sa Presidente / Malakanyang. Ayon sa Section 15 ng RA No. 10149, ang Pangulo ay hihirang (appoint) ng Board of Directors/Trustees ng GOCCs, kasama ang Philhealth, mula doon sa shortlist na ginawa ng GCG. Pinauyon sa Seksyon 15 sa RA No. 10149, ang Presidente itudlo sa Board of Directors / Trustees sa GOCCs, kauban ang Philhealth, gikan sa lista nga gihimo sa GCG. Ang shortlist ay listahan ng mga nominees na dumaan sa pagsusuri ng GCG at maituturing na may sapat na kakayanan at qualifications. Ang lista sa lista usa ka listahan sa mga nominado nga nakapasar sa pagsusi sa GCG ug maisip nga kwalipikado ug kwalipikado. Kung sakali naman walang napili ang Pangulo doon sa mga nominees na nasa shortlist, maaari naman hilingin ng Pangulo na magpadala ng additional nominees ang GCG. Kung dili mapili sa Presidente ang bisan kinsa sa mga nominado sa lista sa mubu nga lista, mahimo maghangyo ang Presidente nga ang GCG magpadala dugang nga mga nominado. Klaro sa nasabing batas na ang Pangulo ay makakahirang (appoint) lamang ng mga miyembro ng Board of Trustees ng Philhealth (at ng mga ibaÕt ibang GOCCs) kung sila ay kasama sa shortlist o listahan na ginagawa at nagmula sa GCG. Tin'aw gikan sa nasangpit nga balaod nga ang Presidente mahimo lamang magtudlo (magtudlo) mga myembro sa Board of Trustees of Philhealth (ug lainlaing GOCCs) kung giapil sila sa lista nga gihimo o nakuha nga lista gikan sa GCG. Kung wala sa shortlist, hindi sila pupwedeng ihirang ng Pangulo bilang miyembro ng Board of Trustees ng Philhealth. Kung wala sila sa lista, dili sila mahimong itudlo sa Presidente ingon mga myembro sa Board of Trustees of Philhealth. Mas lalo naman magiging depektibo ang paghirang o appointment kung sila ay ihirangin ng Pangulo maski hindi sila nasuri at dumaan sa GCG at walang shortlist na pinagpilian ang Pangulo. Ang mga appointment mahimong labi ka depektibo kung kini gitudlo sa Presidente bisan kung wala kini masusi ug moagi sa GCG ug walaÕy lista nga gipili sa Presidente. Ang pagtalaga at pagpili ng chief executive officer (President/ General Manager/Administrator) ng mga GOCCs ay nasa kapangyarihan naman ng Board of Directors/Trustees ng mga GOCCs. Ang pagtudlo ug pagpili sa punoan nga ehekutibo nga ehekutibo (Presidente / General Manager / Administrator) sa mga GOCCs naa sa gahum sa Board of Directors / Trustees sa GOCCs. Ito ay ayon na din sa Section 19 ng RA No. 10149 kung saan binigyan ng kapangyarihan ang governing board (Board of Directors/Trustees) ng mga GOCCs na mamile sino man sa miyembro ng Board na magiging presidente at CEO. Nahiuyon usab kini sa Seksyon 19 sa RA No. 10149 nga naghatag gahum sa nagdumala nga board (Board of Directors / Trustees) sa mga GOCCs nga magpapili sa bisan kinsa nga mga miyembro sa Lupon nga mahimong presidente ug CEO. Ang batas na ito ay tila hindi naman nasusunod dahil karamihan sa mga board members ng mga GOCCs ay sumusunod lang sa kumpas ng Malacanang kung sino ang kanilang hihirangin bilang presidente at CEO. Kini nga balaod ingon og wala gisunod tungod kay kadaghanan sa mga myembro sa board sa GOCCs nagasunod ra sa kompas sa Malakanyang nga ilang itudlo ingon presidente ug CEO. Noong February 20, 2019, naisabatas ang RA No. 11223 (Universal Health Care Act). Kinilala sa batas na ito ang kapangyarihan ng GCC na magsagawa ng nomination at selection process para sa mga appointive members ng Board of Trustees ng Philhealth. Kaniadtong Pebrero 20, 2019, gihimo ang RA No. 11223 (Universal Health Care Act). Giila sa kini nga balaod ang gahum sa GCC nga magdumala sa proseso sa nominasyon ug pagpili alang sa mga mapili nga myembro sa Board of Trustees of Philhealth. Ang ibig sabihin nito, lahat ng appointment ng mga board of trustees ng Philhealth ay dadaan pa din sa proseso na pinatutupad ng GCG. Kini nagpasabot nga ang tanan nga pagtudlo sa board of trustee sa Philhealth moagi ra gihapon sa proseso nga gipatuman sa GCG. Kasama dito ang proseso na dapat nasa listahan ang mga nominees o nasa shortlist sila ng GCG para sila ay mahirang bilang Board member. Kauban niini ang proseso nga kinahanglan nga naa sa lista ang mga nominado o naa sila sa shortlist sa GCG aron sila matudlo ingon mga myembro sa Lupon. Pag wala sa shortlist, hindi pupwedeng mahirang. Bago mahirang bilang Board member ng Philhealth kailangan dumaan sa GCG. Kung walaÕy usa ka lista sa listahan, dili kini mahimong mapili. Sa wala pa itudlo ingon usa ka miyembro sa Lupon sa Philhealth, kinahanglan moagi sa GCG. Kailangan makita at nakumbinse ang GCG na ang nominee ay may sapat na qualifications at kaalaman para magsilbi bilang board member ng PHilhealth. Kinahanglan nga makit-an ug makumbinser ang GCG nga ang nominado adunay igo nga mga kwalipikasyon ug kahibalo aron magsilbi usa ka myembro sa board sa PHilhealth. Binago naman ng RA No. 11223 ang paghirang ng presidente/CEO ng Philhealth. Ang RA No. 11223 ang pagtudlo sa pangulo / CEO sa Philhealth. Kung dati ay pinipili ng Board of Trustees ng Philhealth kung sino sa kanila ang gaganap na president/CEO, ngayon ang presidente/ CEO ng Philhealth ay hinihirang ng Pangulo. Kung kaniadto gipili sa Board of Trustees of Philhealth kung kinsa sa kanila ang mahimong presidente / CEO, karon ang president / CEO sa Philhealth gitudlo sa Presidente. Ngunit ang paghirang ng presidente/CEO ng Philhealth ay limitado lang sa irerekomenda ng Board of Trustees ng Philhealth. Apan ang pagtudlo sa pangulo / CEO sa Philhealth gikutuban sa girekomenda sa Board of Trustees sa Philhealth. Ibig sabihin, yung irerekomenda lang ng Board of Trustees ang pwedeng ihirang ng Pangulo bilang presidente/CEO ng Philhealth. Kini nagpasabut nga ang Board of Trustees lamang ang mahimong girekomenda sa Presidente isip presidente / CEO sa Philhealth. At ang tanging pwedeng irekomenda naman ng Board of Trustees ng Philhealth na maging presidente/CEO ay limitado din sa miyembro ng Board na dapat ay nagtataglay ng pitong (7) taon na karanasan sa larangan ng public health, management, finance at health economics. Ug ang bugtong nga mahimo nga girekomenda sa Bpard of Trustees sa Philhealth nga mahimong presidente / CEO limitado usab sa miyembro sa Board nga kinahanglan adunay pito (7) ka tuig nga kasinatian sa natad sa kahimsog sa publiko, kahimsog, pinansya ug ekonomiya sa kahimsog. Kaya bago mahirang bilang presidente/CEO ng Philhealth, kailangan ang hihirangin ay dumaan muna sa GCG, naisama sa shortlist bilang nominee para sa pagka Board member ng Philhealth at kung saan namile at naging basehan ng paghirang ng Pangulo. Mao nga sa wala pa itudlo ingon usa ka presidente / CEO sa Philhealth, ang gipili kinahanglan moagi una sa GCG, iapil sa lista ingon usa ka nominado alang sa pagkahimong usa ka myembro sa Lupon sa Philhealth ug diin siya napili ug nahimong sukaranan sa pagtudlo sa Presidente. Dapat din na ito ay nirekomenda ng Board of Trustees ng Philhealth na maging presdente/CEO ng Philhealth sa Pangulo. Kinahanglan usab na kani irekomenda sa hunta sa mga sinligan sa Philhealth na mahimong presidente/CEO sa Philhealth sa presidente. At siyempre,ito ay dapat may pitong (7) taong karanasan sa larangan ng public health, management, finance, at health economics. Ug siyempre, kinahanglan nga adunay pito (7) ka tuig nga kaagi sa giwala sa public health, management, finance, ug health economics. Nagsimula na ang panunuyo ng isang paksyon sa grupo ng oposisyon sa isang sikat na brodkaster. Nagsugod na ang pagulog-ulog sa usa ka paksyon sa grupo sa oposisyon sa usa ka iladong brodkaster. Gusto kasi nilang isama sa kanilang senatorial lineup ang nasabing mediaman sa paniniwalang malaki ang magiging hatak nito sa mga botante. Gusto man gud nila nga apilon sa ilang senatorial line-up ang giilang mediaman sa pagtuo nga dako kini ug mabira nga mga botante. Sa inisyal na imbitasyon para sa isang exploratory talk ay tumanggi ang ating bida. Sa pasiuna nga imbitasyon alang sa usa ka exporatory talk midili ang atoang bida. Pero nang siya ay maging laman ng balita kamakailan ay nagpa-abot na umano ito ng pahayag na pag-aaralan niya ang imbitasyon na mapabilang siya sa senatorial slate para sa 2022 national elections. Apan katong siya ang sulod sa balita atong niagi mihatag na kuno kini og saysay na iyang paga tun-an ang pagdapit nga mauban siya sa senatorial slate alang sa 2022 national elections. Pero may pauna nang pahayag ang mamamahayag na kung sakaling pumayag siya dapat ay maibigay muna sa kanya ang bahagi ng pondo na gagamitin niya sa kanyang kandidatura. Apan aduna nay paunang saysay ang ang brodkaster na kuno kung siya musugot kinahanglan ihatag usa sa iyaha ang bahin sa pondo nga iyang pagagamiton sa iyang pag pangandidato. Sinabi ng aking cricket sa isang malaking broadcast network na talagang segurista si Sir pagdating sa pera. Mi ingon ang akong cricket sa usa ka dakong broadcast network nga segurista gayod ni sa kwarta si sir. Gusto niya ay puro kabig laloÕt alam niyang baka hindi na rin siya magtagal sa industriya dahil sa matinding stress na pinagdadananan niya sa kasalukuyan. Gusto niya nga puro kabig labaw na nga kabalo siyang dili na usab siya magdugay sa industriya tungod sa grabehan nga stress na iyang naagian sa pagkakaron. Idinagdag pa ng aking cricket na may sakit rin ang nasabing mediaman kaya hanggaÕt maaari ay ayaw na niya ang matitinding intriga at stress sa katawan. Dungag pa sa akong cricket na aduna kunoy sakit kining gi ingon nga media man maong hantod sa pwede dili siya ganahan og grabehan nga intriga ug stress sa kalawasan. Bukod sa kilalang natatapatan ng pera ay isa pang weakness ni Sir ay babae. Puyra sa iladong kayang tapatan og kwarta usa pang kamaluyahon ni Sir ang babaye. May ilang taon na rin ang nakalilipas nang ipahuli niya sa mga tauhan ng pulisya ang isang reporter nakabanggaan niya. Pila na pud ka tuig ang milabay niadtong gipadakop niya sa mga pulis ang usa ka reporter nga iyang nakalalis. Ang dahilan ay babae rin. Ang rason babae sad. Sa townhouse kasi na pinamamahalaan ng nasabing reporter ibinahay ni Sir ang isa sa kanyang mga staff na kanya ring karelasyon. Sa townhouse nga gidumalaan sa gi ingong reporter gibalay kuno ni Sir ang isa sa iyahang mga staff nga iya pung ka relasyon. Nabulilyaso ang kanilang samahan makaraang pagbawalan ng misis ng nasabing reporter ang karelasyon ng ating bida na hwag ipahiram sa ilang kaibigan ang kanilang unit na ginagawang parang motel. Nasakpan ang ilang pagkuyog human gibawalan sa asawa sa gi ingong reporter ang kapuyo sa atong bida na dili ipahiram sa ilang mga higala ang ilahang unit nga ginahimong sama sa motel. Dun na nagsimula ang kanilang bangayan hanggang sa lumayas na lamang sa kanilang network ang naturang reporter dahil ginawan na siya ng kung ano-anong intriga ng nasabing brodkaster. Didto na mnagsugod ang ilahang panaglalis hangtod sa nilayas na lang sa ilahang network ang gi ingong reporter tungod kay gi mugnaan na kini ug isturya sa inilang brodkaster. Dahil digital ang karma, ang nasabing mediaman naman ngayon ang inuulan ng batikos dahil sa isang malaking iskandalo na kinasangkutan. Tungod kay digital ang karma, ang gi ingong mediaman na usab karon ang gi ulan og panaway tungod sa dakong iskandalong gikalabutan niini. Hindi na natin kailangan ng matinding clue dahil tulad ng sinabi ko ay sikat nga ang bida sa ating kwento ngayong araw na marami ring itinatagong kalokohan sa katawan. Wala na ta manginahanglan og grabe nga clue tungod sama sa akong gi ingon ilado ang bida sa atong sturya karong adlawa nga daghan usab ginatago nga kabuang sa pagkatao. Nagkasundo na ang Senado at Kamara (House of Representatives) sa bicameral meeting tungkol sa magkakaibang mga provisions sa Bayanihan to Recover As One Act o mas kakilala sa tawag na Bayanihan Law 2. Nagkasinabot na ang senado ug kamara (House of Representatives) sa bicameral meeting mahitungod sa nagkalahi-lahing provisions sa Bayanahan to Recover As One Act o mas inila sa tawag nga bayanihan Law 2. Inaasahan na ito ay lalagdaan ng Pangulo sa mga susunod na araw upang ito ay maging ganap na batas. Gilauman nga kini pirmahan sa pangulo sa mga musunod nga adlaw aro kini mamahimo nang hingpit nga balaod. Katulad ng naunang Bayanihan Law na kusang nawalan ng bisa noong June 5, 2020 ng mag-adjourned ang Kongreso, ang Bayanihan 2 ay isa din emergency powers na pinagkaloob ng Kongreso sa Pangulo alinsunod sa Section 23 (2), Article VI ng Constitution. Parehas sa nauna nga Bayanihan Law nga boluntaryong natapos niadtong June 5, 2020 niadtong nag adjourned ang Kongreso, ang bayanihan 2 usa ka emergency power nga gihatag sa Kongreso ngadto sa Pangulo subay sa Section 23 (2), Article VI sa Konstitusyon. Walang duda na dahil sa patuloy na nagaganap na COVID-19 crisis, na tila hindi masolusyonan ng gobyerno at ng mga namumuno,maaaaring bigyan ng Kongreso ang Pangulo, sa pamamagitan ng isang batas, ng authority na gumamit ng kapangyarihan para isagawa ang mga idineklarang national policy. Sa wala'y pagduda tungod sa padayon nga nagakahitabo nga Covid 19 crisis, nga mura ba og dili kaya sulosyonan sa gobyerno ug sa mga namuno mahimo nga hatagan sa Kongreso ang Pangulo, pina agi sa usa ka balaod sa awtoridad nga mugamit sa gahom arun ilunsad ang mga gi ingon nga national policy. At ito ay sa pangkalahatan, upang labanan, sugpuin at pigilan ang COVID-19 crisis at ang epekto nito sa ekonomiya. Ug kani alang sa kinatiuk-an, aron sangkaon, sumpuon, ug pugngan ang Covid19 crisis ug ang epekto niini sa ekonomiya. Kung babasahing mabuti ang napipintong Bayanihan Law 2, may mga kapangyarihan na pinagkaloob sa Pangulo na walang koneksyon para maisagawa at maisakatuparan ang declared national policy na labanan ang nagaganap na COVID-19 crisis at epekto nito sa ekonomiya. Kung basahon og maayo ang muabutay nga Bayanihan Law 2, anaay mga gahom nga ihatag sa pangulo na walay koneksyon alang sa paglunsad ug pagatuman sa declared national poilicy nga sugpuon ang nagakahitabo nga Covid19 crisis ug epekto niini sa ekonomiya. Isa na dito ay ang pansamantalang pagsuspinde sa loob ng tatlong taon sa pagkuha ng national o local permit at clearance sa pagpapatayo, paglagay, pagpaayos, operation at maintenance ng mga telecommunication at internet infrastructure. Usa na diri ang temporaryong pagsuspinde sa sulod sa tulo ka tuig sa pagkuha og national o local permit clearance alang sa pagpatindog, pag-ayo, operation ug maintenance sa ga telecommunication ug internet infrastracture. Ito ay hindi konektado sa paglaban at pagpugsa sa nagaganap na crisis. Kini dili konektado sa pakigbatok ug pagsumpo sa nagakahitabo nga crisis. Wala din ito sa declared national policy na itinakda ng Bayanihan 2. Wala sab kini sa declared national policy nga gitakda sa Bayanihan 2. Ito ay matuturing isang unconstitutional hindi lang dahil ito ay hindi konektado sa declared national policy, ito din ay isang rider na pinagbabawal sa Article VI, Section 26 (1). Kani mahimong hunahunaon nga usa ka constitutional dili kay tungod lang nga dili kini konektado sa declared national policy, isa usab kini ka ridernga gibawal sa Article VI, Section 26 (1). Ganoon din ang pagbibigay ng halagang 1 Billion pesos para gamitin sa pagpapatayo ng mga infrastructure na konektado sa turismo. Sama usab kini sa paghatag og kantidad nga 1 billion pesos alang sa pagpatindog og mga infrastracture nga konektado sa turismo. Ito din ay walang koneksyon sa declared national policy at maituturing na rider at unconstitutional. Kini wala usab koneksyon sa declared national policy ug mahimong hunahunaong rider ug unconstitutional. Ganito din ang sitwasyon sa pagbigay ng subsidies sa halagang 100 million pesos, para sa training ng mga tourist guides, 2.5 million pesos sa Philippine Regulation Commission para sa computer-based licensure examination at pagbibigay ng allowances sa mga pambansang atleta at coaches sa halagang 180 million pesos. Mao usab kini ang sitawasyon sa pagpanghatag og subsidies sa kantidad nga 100 million pesos, alang sa mga training samga tourist guides, 2.5 million pesos sa Philippine Reguation Comission alang sa computer-based licensure examination ug pagpanghatag og allowances sa mga nasyonal nga atleta ug coaches sa kantidad nga 180 million pesos. Ang mga ito ay walang lugar sa Bayanihan 2. Ito ay maituturing mga riders na pinagbabawal ng Article VI, Section 26 (1) ng Constitution. Kini mga walay lugar sa Bayanihan 2. Kini maila nga mga riders nga gidili sa Article VI, Section 26 (1) sa Constitution. Ang pag repeal o pagpapawalang bisa ng batas (Section 127 (b) National Internal Revenue Code) tungkol sa pagpataw at pagsingil ng taxes sa sale, barter o exchange ng shares of stock na listed at traded sa Initial Public Offering sa pamamagitan ng Bayanihan 2 ay malinaw din na paglabag sa Constitution. Ang pag repeal o pagpawala og pagbungkag sa gi ingon nga balaod (Section 127 (b) National Internal Revenue Code) batok sa paagpahamtang ug pagsingil og taxes sa sale, barter o exchange sa shares of stocks nga listed ug traded sa initial Public offering pinaagi sa Bayanihan 2 kay klaro usab nga paglapas sa Constitution. Ano ang koneksyon nito sa kasalukuyang crisis? Unsa ang koneksyon niini sa crisis nga gikaatubang karon? Ito ay isang rider na isiningit sa Bayanihan 2. Kini usa ka rider nga gisingit sa Bayanihan 2. Dahil sa provision na ito na siningit sa Bayanihan 2, wala ng babayaran taxes ang mga issuing corporations sa primary offering at mga sellers sa secondary offering. Tungod niini nga provision nga gisingit sa Bayanihan 2, wala nay bayaran nga taxes ang mga issuing corporations sa primary offering ug mga seller sa secondary offering. Kung may bagay na patungkol sa taxes na dapat isinama sa Bayanihan 2, ito ay ang pagbigay ng tax exemption sa donorÕs tax. Kung adunay mga butang mahitungod sa taxes nga dapat giapil sa Bayanihan 2, mao kini ang paghatag og tax exemption sa donor's tax. Gaya ng Bayanihan Law 1, wala din binigay na tax exemption sa donorÕ tax ang Bayanihan 2. Parehas sa Bayanihan Law 1, wala usab gihatag nga tax exemption sa donor tax ang Bayanihan 2. Sana ito ang nilagay sa Bayanihan 2 para mainganyo ang mga tao para mag donate ng pera o bagay na konektado sa crisis. Unta kini ang gibutang sa bayanihan 2 aron nga mainganyo ang mga tao mag donate og kwarta o butang nga konektado sa crisis. Dahil sa ngayon, ang lahat ng donations na hindi hihigit sa 250 thousand pesos ay tax exempt at ang higit dito na konektado sa kasalukuyang crisis ay maaari lamang ibawas sa taxable income at hindi sa tax due. Tungod sa karon, ang tanan nga donasyon nga wala ning sobra sa 250 thousand pesos kay tax exempt ug labaw niini nga konektado sa karon nga crisis pwede ra kuhaan sa taxable income ug dili sa tax due. Malinaw na din sa Bayanihan 2 ang issue tungkol sa grace period ng mga renta o upa. Klaro usab sa Bayanihan 2 isyu mahitungod sa grace period sa mga arkila ug abang. Ito ay applicable sa residential at commercial. Kini mahimong magamit sa residential ug commercial. Sa naunang Bayanihan Law, klaro na ito ay applicable lamang sa residential ngunit pinalawak ito ng Department of Trade and Industry (DTI) at naisama and commercial rent. Sa nauna nga Bayanihan Law, klaro nga kini aplikable lamang lang sa residential apan gipalapadan kini sa Department of Trade and Industry(DTI) ug naapil ang commercial rent. Ang aksyon ng DTI ay hindi naaayon sa batas dahil ito ay kontra at salungat sa Bayanihan Law 1. Ang aksyon sa DTI wala magkauyon sa balaod kay kini kontra ug baliktad sa Bayanihan Law 1. Bagamat maliit lang ang pondo na inilaan sa Bayanihan 2 at ito ay isang band-aid solution sa nagaganap na crisis, marami na din itong matutulungan, lalo pa kung magiging masigasig at tapat ang mga namumuno sa pag implement nito. Apan gamay lang man ang pondo nga gituyo alang sa Bayanihan 2 ug kini usa ka band-aid nga solusyon sa nagakahitabo nga crisis, daghan na usab kini nga matabangan, labaw na kung mahimong kugihan ug matinud-anon ang mga lider sa pagpatuman niini. Ang mga pinagkatiwalaan na humawak ng pondo para dito ay dapat mag account at managot sa taong bayan. Ang mga gisaliganna mugunit sa pundo para niini kinahanglan mag account ug manubag sa mga katawhan. Ang pagnanakaw ng pera na nakalaan para matulungan at maibsan ang paghihirap ng tao dala ng crisis ay isang walang kapatawarang kasalanan. Ang pagpangawat og kwarta nga gitagana para matabangan ug maminosan ang pag-antos sa katawhan tungod sa crisis usa ka walay kapasayloan sala. Noong nakaraang linggo ay namigay ng ayuda sa ilang grupo ng mga jeepney drivers ang tv host na si Willie Revillame. Niadtong niaging semana nanghatag ug hinabang sa ubay-ubay nga grupo sa mga jeepney driver ang tv host nga si Willie Revillame. Galing sa sariling pagsisikap ang P5 million na kanyang ipinamigay sa tulong ng Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB). Gikan sa kaugalingong oagpaningkamot ang P5 million nga iyang gipanghatag na tabang sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB). Sa isang panayam ay sinabi ni Willie na walang halong pamumulitika ang kanyang hakbang dahil awa ang nagtulak sa kanya na gawin ang naturang pagtulong. Sa usa ka pakiguslti niingon si Willie nga walay sagol pamulitika ang iyang lakang tungod kay kaluoy ang nagtuklod sa iyaha nga buhaton ang nasaysay nga pagtabang. Maaga pa lamang at dumagsa na sa punong tanggapan ang LTFRB ang ilang mga jeepney drivers. Sayo pa lang nidagsa na sa ulohang opisina sa LTRFRB ang ubang jeepney drivers. Bukod sa cash ay nabigyan rin sila ng ilang kilo ng bigas at syempre jacket galing sa tv host. Gawas pa sa kwarta nahatagan usab sila og pila ka kilo nga bugas ug syempre jacket gikan sa TV host. Okay na sana ang lahat kundi lamang pumapel ang lider ng isang kilalang jeepney group. Okay ana unta ang tanan kung wala lang nag apil-apil ang ubang lider sa mga ilado nga jeepney group. Hindi raw napasama sa binigyan ng ayuda ang kanilang grupo na binubuo ng libo-libong miyembro kaya humirit kay Willie ang pinuno ng nasabing grupo. Wala kuno naapil sa mga nahatagan og ayuda ang ilahang grupo nga naglangkob sa nilibo nga mga miyembro mao nga mihirit ang lider sa gi ingong grupo. Kilala ang personalidad na ito sa pagiging maligalig at mapapel kaya naman noon pa ay kinaiinisan na ito ng kanyang mga kapwa transport leader. Ilado ang ni nga personalidad sa pagka magubot ug pagka apil-apilon mao nga sauna paman gikaligutgutan na kini sa iyang isig ka-transport leader. Ilang beses na rin niyang kinaladkad sa pulitika ang kanilang grupo sa pamamagitan ng pagsali sa partylist election pero lagi naman silang talo. Pila na usab ka higayon nga iyang gidala sa pulitika ang ilahang grupo pinaagi sa pag apil sa partylit election apan pirme man usab silang pilde. Sinabi ng aking cricket na matagal na niya itong istilo na gamitin ang kanilang samahan para pagkakitaan ito. Ingon sa akong cricket nga dugay na kining estilo nga gamiton ang ilang kapunongan arun pangwartahan. Sa kanyang ginawang hirit sa tv host, sinabi ng aking cricket na P1 million ang hinihingi niyang ayuda dahil marami raw ang kanilang miyembro. Sa iyang gihimo nga hirit sa tv host, ingon sa akong cricket nga P1 million ang gipangayo niya nga ayuda tungod kay daghan kuno daw sila ug miyembro. Lumalabas na nagkaroon pa ng utang si Willie samantalang siya na nga ang nagkusang tumulong sa ilang jeepney drivers na nawalan ng trabaho dahil sa pandemic. Migawas nga naka utang pa si Willie samtang siya pa ang boluntaryo nga mitabang sa ubang jeepney drivers nga nawal-an og trabaho tungod sa pandemya. Hindi tuloy maiwasang itanong ng ilang tranport leader kung saan dinadala ng lider na ito ang kanilang pondo mula sa butaw o regular na kontribusyon ng kanyang mga grupo. Wala na hinuon mapugngi nga makapangutana ang ubang transport leader kung asa ginadala niini nga lider ang ilahang pondo gikan sa butaw o regular nga kontribusyon sa iyahang grupo. Ang transport leader na humihirit ng P1 million na ayuda para daw sa kanyang mga miyembro na kilala rin sa pagkakaroon ng mapupulang pisngi dahil sa paggamit ng astringent ay si Mr. EÉ as in Ewan. Ang transport leader nga nihangyo ug P1 million ngs ayuda para daw sa iyahang mga miyembro ga giila nga anaay mga pula nga aping tungod sa oag gamit og astringent mao si Mr. E. . . ingon Ewan. Mula ng nagsimula ang COVID-19 crisis, marami sa ating mamamayan, lalo na sa social media, ang nagpahayag ng kanilang mga damdamin at disgusto sa pamamaraan ng gobyerno sa paglutas ng crisis. Sukad nga nagsugod ang COVID-19 crisis, daghan sa atong mga katawhan, labaw na sa social mdeia ang mipagawas sa ilang mga gibati ug mga kaligutgot sa pamaai sa gobyerno sa pagsulabad sa crisis. Sila yung mga tinawag (at minsan kinukutya) bilang REKLAMADOR. Sia inila sa tawag (ug usahay ginatawag) nga REKLAMADOR. Ang pagpahayag ng damdamin tungkol sa palakad ng gobyerno o yung right to air grievances ay ginagarantiyahan ng Constitution (Article 2, Section 4). Ang ilahang pagpagawas og gibati matod sa pinaagi sa gobyerno o right to air grievances kay gigarantiyahan sa Constitution (Article 2, Section 4). Ang lahat ng mamamayan ay may constitutional right na magpahayag ng kanilang mga damdamin (to air their grievances) ukol sa mga bagay-bagay na sa tingin nila ay maling pamamalakad ng gobyerno, tulad ng pamamaraan kung papaano reresolbahin ang COVID-19 crisis. Ang tanan katawhan adunay constitutional right nga magpagawas sa ilahang gibati (to air their grievances) batok sa mga butang na sa ilang panan-aw mali ang pinaagi sa gobyerno, parehas sa pamaagi unsaon pag resolba ang COVID-19 crisis. Kasama sa karapatan ng mamamayan ang magreklamo at ihayag at sabihin na mali ang paraan na ginagawa o sinusulong ng gobyerno para resolbahin ang COVID-19 crisis. Apil sa katungod sa mga katawhan ang magreklamo ug magsultiug iingon nga mali ang ginabuhat o gipasiugda sa gobyerno arun ma resolba ang COVID-19 crisis. Kasama din sa karapatan ng mamamayan na magmungkahi ng solusyon (propose a solution), mali man o tama, kung papaano dapat resolbahin ang crisis. Kauban usab sa katungod sa katawhan nga mosugyot og solusyon(propose a solution), mali man o tama, kung paunsa dapat nga resolbahon ang crisis. Ngunit tandaan na walang obligasyon ang mga reklamador na magmungkahi kung papaano susulosyunan ang crisis. Apan timan-i nga walay obligasyon ang mga reklamador nga mosugyot kung unsaon ang pagsolusyon sa crisis. Kasama din sa karapatan ng mamamayan na punahin (criticize) ang gobyerno kung sa tingin nila ay wala itong ginagawa upang solusyonan ang pagdami ng COVID-19. Kauban usab sa katunogd sa mga katawhan nga sawayon (criticize) ang gobyerno kung tan-aw ila kay wala kini ginabuhat aron solusyunan ang crisis. Tandaan din na hindi tamang tanungin ang mga reklamador kung ano ang mga nagawa nito upang sulusyonan ang crisis. Angay timan-an nga dili angay pangutan-on ang mga reklamador kung unsa ba ang ilang nabuhat aron nga masolusyunan ang crisis. Karapatan din ng mamamayan na punahin ang gobyerno kung sa tingin nila ay mali, kulang o hindi sapat ang pamamaraan ng gobyerno para mapigilan ang pagdami ng COVID-19. Katungod usab sa mga katawhan nga sawayon ang gobyerno kung tan-aw nila mali, kulang or dili sakto ang pamaagi sa gobyerno arun pugngan ang padaghan sa COVID-19. Ang paghayag ng damdamin, ang pagreklamo at ang pagpuna sa mga gawain at hakbang ng gobyerno tungkol sa pagresolba ng COVID-19 crisis ay ginagarantiyahan din ng Constitution (Article 3, Section 4) sa ilalim ng freedom of expression and speech. Ang pagpadayag sa gibati, ang pag reklamo ug pag saway sa mga binuhatan ug lakang sa gobyerno mahitungod sa pagresolba sa COVID-19 crisis gigarantiya usab sa constitution (Article 3, Section 4) ilalom sa freedom of expression and speech. Ang karapatan ng mamamayan na magpahayag ng kanilang damadamin, magreklamo at pumuna ay maaari din gawin sa mga official acts ng mga namumuno sa gobyerno tungkol sa pagresolba ng COVID-19 crisis. Ang katungod sa mga katawhan ang pagpadayag, magreklamo ug pag saway kay mahimo usab sa mga official acts sa mga nanguna sa gobyerno mahitungod sa pag sulbad sa COVID-19 crisis. Maaaring ihayag at sabihin ng mga mamamayan na walang ginagawa ang mga namumuno upang resolbahin ang crisis o kung mayroon man, ito ay hindi sapat at kulang. Mahimo nga ipadayag ug isulti sa mga katawhan nga walay ginabuhat ang mga nanguna para sulbaron ang crisis o kung naa man, kini dili ensakto. Maaaring punahin ng mamamayan at sabihin na mali at hindi tama ang ginagawa ng mga namumuno sa pagresolba ng COVID-19 crisis. Mahimo nga sawayon sa mga katawhan ug muingon nga mali ug dili tama ang mga gipangbuhat sa mga nanguna sa pagresolba sa COVID-19 crisis. Ang magpahayag ng damdamin, magreklamo at pumuna sa mga officials acts ng mga namumuno tungkol sa pagresolba ng COVID-19 crisis ay protektado din sa ilalim ng freedom of expression and speech. Ang mga mupadayag sa ilang gibati, pag reklamo ug adto sa mga official acts sa mga nanguna mahitungod sa pagsulbad sa COVID-19 crisis kay protektado usab ilalom sa freedom of expression and speech. Ngunit dapat malaman at tandaan na ang karapatan magpahayag ng damdamin, magreklamo at pumuna tungkol sa pagresolba ng COVID-19 crisis ay may limitasyon at hangganan. Apan kinahanglan mahibal-an ug timan-an nga ang katungod nga mag pagpadayag sa gibati, magreklamo ug manaway mahitungod sa pagsulbad sa COVID-19 crisis adunay limitasyon ug kahumanan. May mga obligasyon din ang mga reklamador. Adunay usab mga obligasyon alang sa mga reklamador. Hindi pwedeng ihayag ng mamamayan ang kanilang damdamin, o sa pamamagitan ng reklamo at pagpuna, na guluhin, palitan o patalsikin ang gobyerno. Dili pwede nga ipadayag sa katawhan ang ilahang gibati o pinaagi sa pagreklamo ug pagasaway nga guboton, ilisan, or pahawaon ang gobyerno. Hindi din maaaring maghimok ng himagsikan, rebellion, terorismo o isang kaguluhan na ikaka-peligro ng mga mamamayan at ng gobyerno. Dili usab mahimo nga mag awhag og rebolusyon, rebellion, terorismo o usa ka kasamok diin maka peligro sa katawhan ug gobyerno. Kailangan pa din igalang ng mga mamamayan reklamador ang lahat ng batas, kasama na ang law on libel, at ang mga karapatan ng ibang tao. Kinahanglan gihapo nga hatagan og pagtahod sa mga katawhang reklamador ang tanan balaod, apil na dira ang law on libel, ug ang katungod sa uban tao. Ang pagpapahayag ng damdamin ng mamamayan, kasama na ang pagreklamo at pagpuna tungkol sa pagresolba ng COVID-19 crisis ay maaaring makatulong sa pagresolba ng crisis. Ang pagpadayag og gibati sa mga katawhan, apil na ang pagreklamo ug pagsaway mahitungod sa pagresolba sa COVID-19 crisis mahimo nga makatabang sa pagsulbad sa maong crisis. May mga bagay na maaaring hindi nalalaman at nakikita ng gobyerno at ng mga namumuno na nalalaman at nakikita ng mamamayan. Adunay mga butang nga wala mahibaw-e ug makita sa gobyerno ug mga nanguna nga nahibaw-an ug nakita sa mga katawhan. Sana ikonsidera ng gobyerno at ng mga namumuno ang mga reklamo at puna ng mga reklamador bilang isang constructive criticism. Unta nga hunahunaon sa gobyerno ug mga nanguna ang mga reklamo ug saway sa mga reklamador isip usa ka constructive criticism. At kung ang reklamo at pagpuna ay may basehan at tama naman, huwag sanang magdalawang isip ang gobyerno at ng mga namumuno na gawin ito Ug kung ang reklamo ug pagsaway adunay basehan ug tama usab, dili unta mag duha-duha sa pag huna-huna ang gobyerno ug mga nanguna nga buhaton kini. Isaalang-alang din sana ng gobyerno at ng mga namumuno na ang mga reklamador ay ginagampanan lang nila ang kanilang social and moral obligation na tignan, bantayan at tiyakin na ang kilos at galaw ng gobyerno at ng mga namumuno sa pagresolba ng COVID-19 crisis ay tama at para sa kabutihan ng sambayanan. Hunahunaon usab unta sa gobyerno ug mga nanguna nga ang mga reklamador kay ginabuhat lang nag ilahang social ug moral obligation nga tan-awon, bantayan, ug siguraduhon nga ang matag lihok sa gobyerno ug mga nanguna sa pagsulbad sa COVID-19 crisis kay tama ug alang ra usab sa ika maayo sa katawhan. Ang mga unang reklamador sa kasaysayan ng Pilipinas gaya nila Rizal, Melchora Aquino, Mabini at mga iba pa, ay hindi naging pipi, bulag, at bingi para sa kanilang Inang Bayan. Ang una nga reklamador sa historya sa Pilipinas sama nila Rizal, Melchora Aquino, Mabini, ug uban pa, kay dili mga amang, buta, or bungol para sa ilahang Inahang bayan. Isang listahan ng interim government na binubuo ng ilang dating Cabinet secretaries ang hawak ngayon ng isang grupo na kabilang sa oposisyon. Isa ka listahan sa mga interim government ang naglangkob sa pipila ka daan nga cabinet secretaries gunit laron sa isa ka grupo uban sa oposisyon. Ito raw ang kanilang isasalpak sa gobyerno sakaling magkatotoo ang kanilang masamang wish para sa pangulo. Kini kuno mao ang ilahang isalpak kung matinuod ang ilahang dili maayong pangandoy para sa pangulo. Nang lumabas ang report na nagpunta raw sa Singapore ang pangulo para magpagamot na sila rin naman ang may gawa ay kaagad nila itong pinalaki gamit ang social media. Niadtong nigawas ang report nga niadto daw sa Singapore ang pangulo aron nga magpa tambal sila usab ang nag himo nga padak-on gamit ang social media. Sa tulong ng online trolls ng isang talunang senatorial candidate ay kaagad na kumalat ang nasabing malisyosong report. Sa tabang sa mga online trolls nga usa ka pildihan nga senatorial candidate abtik kini nga milukop ug naingon nga malisyoso nga balita. Dumagdag pa sa eksena ang isang PR man na dating naharap sa kasong arson sa mga nagpainit sa isyu gamit ang social media. Nidungag pa sa eksena ang usa ka PR man nga kaniadto niatubang sa kaso ng arson sa mga nagpainit sa isyu gamit ang social media. Sinabi ng aking cricket na ilang buwan nang nabuo ang nasabing listahan na handa nilang iabot kay Vice President Leni Robredo bilang successor ng pangulo kung sakaling maging incapacitated ito. Misulti ang akong cricket nga pila ka bulan na nila nga naugmad ang gi ingong listahan sa mga andam iabot kang Vice President Leni Robredo isip successor sa pangulo kung pananglitan incapacitated kini. Hindi pa nila ito ibinibigay sa pangalawang pangulo dahil alam nilang hindi naman ito kaagad na tatanggapin ang ikalawa sa pinakamataas na lider ng bansa. Dili pa nila kini ihatag sa bise-presidente tungod kabalo sila nga dili man kini diha-diha dayon ang ika-duha sa pinakataas nga lider sa nasod. Idinagdag pa ng aking cricket na laman rin ng listahan ang pangalan ng kanilang mga ipapalit na pinuno ng pulisya at militar just in case. Dugang pa sa akong cricket nga sulod usab sa listahan ang pangalan sa ilahang iilisa nga kder sa pulisya ug militar kung pananglitan. Laman rin ng listahan ang pangalan ng ilang talunang kandidato sa senatorial election na uupo sa mga sensitibong pwesto sa gobyerno. Sulod usab sa listahan ang pangalan sa ilang mga pildihan nga kanditato sa senatorial nga mulingkod sa mga sensitibo nga pwesto sa gobyerno. Noong Lunes ay inakala nila na iyun na ang panahon na kanilang hinihintay pero muli sila ay naunsyami. Niadtong Lunes, nagtoo sila nga mao na gayod ang panahon nga ilang ginahulat apan usab silang napalaw. Bukod sa nasabing listahan ay abala rin daw ang nasabing paksyon sa oposisyon sa pangangalap ng pondo para sa kanilang online operation. Gawas pa sa naingong listahan bisi usab daw ang gi ignonnga paksyon sa oposisyon sa pagkolekta og pondo alang sa ilahang online operation. Malaking bahagi raw ng pondo ay galing sa isang maimpluwensiyang personalidad sa abroad ayon pa sa aking cricket. Dako nga parte daw sa pondo ang gikan sa usa ka ilado nga personalidad sa abroad sumala pa sa akong cricket. Ang proseso ng bidding ay transparent. Ang proseso sa bidding sihag. Dapat lang. Kinahanglan lang. Ngunit ang transparency ay hindi garantiya na walang manipulasyon na maaaring mangyari. Apang ang kasihagan wala nag pasalig nga wala nay mnaipulasyon nga mahimong mahitabo. Sa panahon ng pandemya, may mga bidding na nangyayari na dapat bantayan na ang layunin pa naman ay ang makatulong sa panahon ng global health crisis. Sa panahon sa pandemya, adunay mga bidding nga nahitabo nga kinahanglan bantayan nga ang katuyoan pa man unta ang makatabang sa panahon sa global health crisis. Halimbawa, dahil sa kailangan ng mga tablet ngayon ng kabataan bunga ng nag-ibang istratehiya at pamamaraan sa pagtuturo dahil sa pandemya, isang katotohanan na hindi lahat ng kabataan ay makakabili nito. Pananglitan, tungod sa kinahanglan og mga tabet karon sa mga kabataan tungod sa nalahi nga estratihiya ug pamaagi sa pagtudlo tungod sa pandemya, usa ka kamatuoran nga dili tanan bata makapalit niini. Alam natin na may modules ngunit ang pangangailangan. Nasayod ta nga anaay modules apan ang mga kinahanglanon. Dito papasok ang mga local govervnment units sa pagbili ng tablets para ipamigay sa mga mag-aaral sa kanilang siyudad o bayan. Diri musulod ang mga local nga panggamhanan sa pagpalit og tablets aron ipanghatag sa mga estudyante sa ilahang syudad o bayan. May dalawa na akong LGU na nalamang natapos na ang bidding sa procurement ng tablets na ipamimigay sa mga mag-aaral. Aduna na ako duha ka LGU nga nabal-ang nahuman na ang bidding sa pagpaninguha sa mga tablets nga ipanghatag sa mga estudyante. Una ay sa Pasig City at ikalawa ay sa Quezon City. Una mao ang syudad sa Pasig ug ika-duha mao ang syudad sa Quezon. Julu 18 ang bidding na nangyari sa Pasig, August 4 naman ang sa Quezon City. Hulyo 18 ang bidding nga nahitabo sa Pasig, Agosto 4 usab sa syudad sa Quezon. Mabususi ang pagpili sa bahagi ng Pasig. Tamili ang pagpili sa bahin sa Pasig. Hindi ko iyon masasabing ganun din sa Quezon City batay sa mga impormasyong nakalap ko. Dili ko kini maingon nga saba sa syudad sa Quezon pinasukad sa mgaimpormasyon nga napundok ko. Yung napiling bidder sa Quezon City, lumahok din sa Pasig pero may ka joint venture sila o J.V. na tinatawag. Ang napili nga bidder sa syudad sa Quezon, miapil usab sa Pasig apan anaa ni ka joint venture o J.V. na ginatawag. At kung bubusisiin ang record ng ka- joint venture, sa groceries ito kilala, hindi sa gadget, definitely hindi sa tablet. Ug kung pagatamilion ang tala sa ka- joint venture, sa groceries kini ilado, dili sa gadget, ug labawng dili sa tablet. At yung nag-jpin sa Pasig na ka-J.V.na kilala sa groceries, sa software naman ang linya. Ug katong niapil sa Pasig nga ka-J.V. nga inila sa groceries, sa software usab ang linya. Parehong nasa Php1.2 Billion ang halaga ng allocation para sa procurement ng tablets ang sa Pasig City at Quezon City. Pareho nga anaa sa Php1.2 Billion ang kantidad sa allocation alang sa procurement sa mga tablets sa syudad sa Pasig ug syudad sa uezon. Malaking halaga. Dako nga knatidad. Ang totoo, ang 1.2B sa Quezon City ay bahagi lamang ng Php 2.9B na pindo para sa blended learning ng naturang lungsod. Ang tinuod, 1.2B syudad sa Qezon bahin lang sa Php 2.9B nga pondo alang sa blended learning sa gi ingong lungsod. Nasa Philippine Government E-Procurement Systems naman ang detalye tungkol dito. Anyone can access. Anaa sa Philippine Government E-Procurement Systems ang detalye mahitungod niini. Nibisan kinsa mamahimong maka akses. Eto ngayon, ang specifications ay halos copy paste ng isang brand at may clause pa na kailangan global brand na available sa 35 countries, na isa lang ang nag-qualify. Mao ni karon, ang detalye kay halos kinopya ra sa isa ka brand ug anaa pay kabihayag nga kinahanglan global brand nga aduna sa 35 ka nasod, nga usa ra ang nag kalipikar. A case of a lone bidder na ang bid price ay Php 6, 950.00 na 50 pesos lang ibinaba sa ceiling price na Php 7,000.00. Sa kaso sa lone bidder nga ang presyo sa bid kay Php 6, 950.00 nga 50 pesos ra ang ginaog sa ceiling price nga Php 7,000.00. Yung specs na halos copy paste at puwedeng nagkataon lang at yung must be a global brand ay puwedeng assurance ng quality ng mabibiling brand. Ang specs nga halos kinopya sa ug mga nga pag-atol lang ug kato kinahanglan nga global brand kay pwde nga kapangkohan og kalidad sa mapalit nga brand. Pero nang malaman ko kung sino ang connected doon sa isa dalawang may J.V. ay madali nang maamoy ang dapat maamoy. Apan atong nahibal-an nako kung kinsa nga konektado didto sa duha nga naay J.V. dali ra nakong nasimhutan angdili angay nga masimhot. The same company has dealings with PhilHealth na nasa gitna ngayon ng umaalingasaw na alegasyon ng katiwalian. Mao usab nga kompanya nga anaay dawit sa PhilHealthang anaa ron tunga sa ni alisngaw nga alegasyon sa korapsiyon. Maganda ang layunin ng pamimigay ng tablet sa mga mag-aaral lalo na sa mga walang pambili. Nindot ang katuyoan sa pagpanghatag og tablet sa mga estudyante labaw na sa mga dili makapalit niini. Yun ngang pagkaka-urong ng opening ng klase sa October 5 ay magbibigay pa ng sapat na panahon sa mga LGU na tumulong sa pag-aaral ng mga kabataan sa pamamagitan ng purchase ng tablet bilang gadget sa pag-aaral. Niadto ganing pagka atras sa abri klase sa October 5 kay manghatag pa og sakot na panahon sa mga LGU nga mutabang sa pag eskwela sa mga kabataan pinaagi sa pagpalit og tablet isip gadget sa pag eskwela. Ngunit kung makakabalita ka na lone bidder ang pasok at may preferred brand na, at may link sa isang mataas na tao sa mismong LGU yung nanalo sa bidding, hindi malayong mag-connect the dots ka. Apan kung maakabalita ka nga lone bidder ang sulod ug anaa na siyay pinili nga brand, ug anaay kapit sa isa sa piankataaas nga tao sa mismo nga LGU ang nidaog sa bidding, dili halayo nga mag-connect the dots ka. Wala akong sinasabing may anomalya, ang sa akin, bantayan natin at makokonek natin ang dots. Admirable at laudable ang layunin. Wala koy ma ingon nga unsa mang anomaliya, ang ako lang, bantayan nato ug atong ma konek ang mga tuldok. Admirable ug laudable ang katuyoan. Bantayan lang po natin ang mga bidding na nangyayari. Atoa lang bantayan ang mga bidding nga nagakahitabo. Shoutout kay Mayor Vicoy ng Pasig, nabalitaan kong mahigpit ang pagbabantay mo sa bidding upang matiyak na yung karapat-dapat ang mapipili. Shoutout kay Mayor Vicoy sa Pasig, akong nabalitaan nga istrikto ang imong pagmatyag sa bidding aron masiguro nga katong takus gyud ang mapili. Huwag sanang malusutan ang Mayor ng Pasig, gayundin ang Mayor ng Quezon City. Unta dili ma lutsan ang Mayor sa Pasig, mao usab ang Mayor sa syudad sa Quezon. Isang kilalang personalidad na malapit kay Pangulong Rodrigo Duterte ang nakikitang susi ng isang grupo ng mga duktor para mapatalsik sa pwesto si Health Secretary Francisco Duque. Usa ka iladong personalidad nga duol kang Presidente Rodrigo Duterte ang nakitanga mahimong susi sa usa ka gurpo sa mga duktor aron mapahawa sa pwesto si Health Secretary Francisco Duque. Sinabi ng aking cricket na isang dating Cabinet official rin ang kinausap ng nasabing grupo para mailapit sa nasabing personalidad ang kanilang hiling laban sa naturang health official. Batyag sa akong Cricket nga usa ka daang Cabinet official usab ang gikaisturya sa giingong gurpo aron nga maduol sa giingong personalidad ang ilang handom batok sa giingong health official. Naniniwala raw kasi ang grupo na dapat nang bumaba sa pwesto ang kalihim laloÕt bigo ang kampanya ng gobyerno kontra Covid-19. Nagatuo man gud ang grupo nga dapat munaog sa pwesto ang opisyal tungod kay pakyas ang kampanya sa gobyerno kontra Covid-19. Kamakailan lang ay inulan ng batikos si Duque dahil sa patuloy na pagtaas ng bilang ng mga nahahawa sa nasabing uri ng sakit. Karong bag-o lang giulan og batikos si Duque tungod sa padayon nga pagsaka sa ihap sa mga natakdan sa giingong klase sa sakit. Ang panawagan ay hindi lamang nagmula sa panig ng oposisyon kundi maging sa mga tagasuporta ng kasalukuyang administrasyon. Ang panawagan dili lang nag gikan sa mga dapig sa oposisyon apan masking ang mga taga-suporta sa karon nga administrasyon. Ang personalidad na balak kausapin ng isang grupo ng mga duktor ay nakatakda ring italaga sa isang pwesto sa pamahalaan ni Pangulong Duterte ayon pa sa aking cricket. Ang personalidad nga plano nga isturyahon sa usa ka grupo sa mga duktor nakatakda usab nga hatagan og pwesto sa pamahalaan ni Presidente Duterte sumala sa akong cricket. Si Madam na dati ring opisyal ng pamahalaan ay nakatakdang bumalik sa pamahalaan upang tutukan ang economic rehabilitation program ng pamahalaan na lubhang naapektuhan ng nararanasang pandemic. Si madam nga opisyal usab aniadto nakatakda nga mubalik sa pamahalaan aron tutukan ang program sa pamahalaan nga rehabilitasyon sa ekonomiya nga grabeng naapektuhan sa nagakahitabo nga pandemic. Kamakailan ay isang dating health secretary rin ang lumantad at nagsabing kulang at mali ang ginagawang hakbang ng grupo ni Duque kontra Covid-19. Atong bag-o lang sa ka kaniadto health secretary ang mibarog ug misaysay nga kulang ug mali ang ginaimo ng lakang ni Duque kontra Covid-19. Sa kabilang banda ay hindi rin magiging madali ang hihinging tulong ng mga dismayadong duktor sa ating bida dahil kilala rin ito na kaibigan ni Duque. Sa laing bahin dili usab sayon ang ginapagayo nga tabang sa mga nasagmuyo nga duktor sa atong bida tungod kay inila usab kini nga higala ni Duque. Pero anuman daw ang mangyari ay buo na ang kanilang pasya na hingin ang tulong ng dating mataas na opisyal bilang deperadong hakbang laban sa kasalukuyang kalihim. Apan unsa paman daw ang mahitabo tibuok gihapon ang ilang desisyon nga mangayo ug tabang sa kaniadtong taas nga opisyal isip desperado nga lakang batok sa karon nga opisyal. Ang personalidad at dating top official na gustong hiritan ng tulong ng isang grupo ng mga duktor para palitan ang kasalukuyang health secretary ay si Madam GÉ as in Gloria. Ang personalidad ug kaniadto top official nga gusto pangayoan ug tabang sa usa ka grupo sa mga duktor aron mailisan ang karon nga health secretary mao si Madam G. . . as in Gloria. Halos limang buwan na ang COVID-19 crisis pero tila walang epektibong solusyon nagawa ang gobyerno para labanan ang paglaganap o pagdami ng may COVID-19. Halos lima ka bulan na ang Covid-19C crisis apan mura ba og walay epektibo nga solusyong nahimo ang gobyerno aron batokan ang paglukop ug pagdaghan sa mga anaay COVID-19. At ngayon, ang tanging paraan, solusyon at plano na nilatag ay maghintay na lang ng pagdating ng vaccine, na maaring hindi mangyari sa loob ng anim na buwan o higit pa mula ngayon. Ug karon, ang bugtong paagi, solusyon ug plano nga gibatyag mao ang maghulat sa pag abot sa vaccine, nga mmaahimong dili mahitabo sulod sa unom ka bulan o labaw pa sukad karun. Ang ganitong polisiya ay hindi naaayon sa Article 2, Section 15 ng Constitution, kung saan sinasaad na ang estado ay may responsibilidad na itaguyod at pangalagaan ang karapatan sa kalusugan ng mga mamamayan. Ang ingon ani nga polisiya wala ma angkop sa Article 2, Section 15 sa constitution, kung asa gisaysay nga ang estado anaay responsibilidad nga paningakamutan ug ampingan ang katungod sa kahimsog sa maga katawhan. Maaaring totoo na ang vaccine laban sa COVID-19 ay ang tanging makakapagpigil sa crisis na ito, pero may mga paraan naman para mapigilan ang paglaganap nito habang hinihintay ang vaccine. Mamahimong tinuod nga ang vaccine kontra COVID-19 ang nag inusara nga paagi arun mahunong kini nga crisis, apan aduna pay mga paagi arun mapugngan ang paglukop niini samtang wala pay vaccine. Nagawa ito ng mga ibang bansa, gaya nang Vietnam, New Zealand at lalong lalo na ng Taiwan. Nahimo kini sa ubang nasod, sama sa Vietnam, New Zealand ug labaw na ang Taiwan. Kaya walang duda na pwede din itong gawin at mangyari dito. Mao nga sa walay pag duha-duha pwede usab kini buhaton ug mahitabo diri. Ngunit dahil sa umaasa na lang sa pag dating ng vaccine, walang nilatag na epektibong programa, plano at diskarte para mapigilan ang paglaganap at pagdami nito. Apan tungod kay ga asa ra usab sa pag abot sa vaccine, walay gibatyag nga epktibong programa, plano ug diskarte aron mapugngan ang pagkalat ug pagdaghan niini. Sa ngayon halos 112,593 na ang may COVID-19 sa ating bansa at ang bilang nito ay tuloy-tuloy na dumadami. Sa karon halos 112,593 na ang naay COVID-19 sa atong nasod ug kini nga ihap padayon nga nagasaka ug naga daghan. Sa puntong ito, nagkulang at nagpabaya ang gobyerno. Ug sa kini nga punto, nagkulang ug nahimong pabaya ang gobyerno. Hindi nito nagampanan ang responsibilidad na pinataw ng Constitution, na itaguyod at pangalagaan ang karapatan sa kalusugan ng mga mamamayan. Wala nila gihimo ang responsibilidad nga gihatag sa Consitution, nga paningkamutan ug ampingan ang katunog sa kahimsog sa mga katawhan. Mula ng sumiklab ang COVID-19 crisis, ibaÕt-ibang plano, programa at diskarte na ang ginamit ng gobyerno upang labanan ang paglaganap ng COVID-19. Sukad nga misilao ang COVID-19 crisis, lahi-lahi nga plano, programa ug diskarte na ang gigamit sa gobyerno aron atokan ang pagkalat sa COVID-19. Karamihan dito ay hindi umubra at nagpalala pa ng sitwasyon. Daghan niini ang wala mi epekto ug nagpalala ra sa sitwasyon. Ang pagtatalaga ng mga namumuno sa mga ahensyang pangunahing lumalaban sa COVID-19 crisis ay hindi din nakatulong. Ang pagpili sa mga manguno sa mga ahensyang punoa nga mubatok sa COVID-19 wala usab makatabang. Karamihan sa kanila ay mga retiradong military o police generals na walang karanasan o sapat na pag-aaral sa ganitong klaseng pandemya. Kadaghanan sa ilaha retirado nga military o police generals nga way kasinatian o sakto nga pagtuon sa ingon aning klase nga pandemya. Ang ilang programa naman ay nauwi sa imbestigasyon ng Senado dahil sa diumano overpricing ng mga PPEs at mga ibaÕt-ibang equipment, kasama na din ang testing kit para sa COVID-19 na kinakasangkutan ng DOH, DBM at Philhealth. Ang uban nga programa natagak sa imbestigasyon sa Senado tungod kay kini overpricing kuno sa mga PPE's ug uban pang equipment, apil na diri ang mga testing kit alang sa COVID-19 na gidawitan sa DOH, DBM, ug PhilHealth. Ano ba ang dapat gawin para mapigil ang paglaganap ng COVID-19? Unsa ba ang dapat buhaton para mahunong ang paglukop niining COVID-19? Malinaw ang mensahe ni Pangulong Rodrigo Duterte para sa telecom industry sa nakalipas niyang State of the Nation Address (SONA). Klaro ang isturya sa Presidente Rodrigo Dutertesa telecom industry sa iyang niagi nga State of the Nation Address (SONA). Binigyan ng hanggang sa buwan ng Disyembre ang Globe Telecom at Smart/PLDT para ayusin ang kanilang hindi maayos na serbisyo sa publiko. Gihatagan og hantod disyembre ang Globe Telecom ug Smart/PLDT arun ayuhon ang ilahang wala namao nga serbisyo sa publiko. Dahil din sa SONA ay nadiskubre ang ilan pang mga problema na nakapaloob sa information technology industry sa bansa. Tungod sa SONA nahibaw-an ang uban pang problema nga anaa sulod sa information technology industry sa nasod. Pinakamalala dito ang problema sa pagkuha ng permits sa ilang government units para sa pagtatayo ng kinakailangang mga imprastraktura. Pinakalala diri ang problema sa pagkuha sa permit sa ilang government units alang sa pagpatindog sa mga gikinahanglan nga imprastraktura. Bigla ko tuloy naalala na sa pagdinig ng Senate Public Services Committee na pinamumunuan ni Sen. Grace Poe na marami rin pala tayong isyu na dapat bantayan sa pagpasok sa telecom industry ng tinaguriang Third Player na Dito Telecommunity. Kalit hinuon ako nahinumdom nga sa bista sa Senate Public Services Committe nga gipangulohan ni Sen. Grace Poe na daghan na diay ta og isyu nga anagay bantayan sa pagsulod sa telecom industry sa giila nga Third Player nga Dito Telecommunity. Dahil minana lamang ng Dito (dating Mislatel) ang kanilang prangkisa kaya hindi ito isang bago o 25-year contract. Tungod kay gipanunod lang sa Ditp (kaniadtong Mislatel) ang ilahang prangkisa bantod dili kini isa ka bago o 25-year nga kontrata. Sa komite ni Poe ay lumitaw na hanggang 2023 lamang ang hawak na prangkisa ng nasabing telecom firm. Sa komite ni Poe milutaw nga hangtod 2023 lang ang gunit nga prangkisa sa giingong telecom firm. Sa pagdinig rin ng nasabing komite ay lumitaw na kailangan nilang maibigay ang kanilang mga ipinangakong magagandang serbisyo hanggang sa July 2021. Sa pag bista usab sa giingong komite milutaw nga kinahanglan nilang mahatag ang ilang gisaad nga maayong serbisyo hantod Hulyo 2021. Hanggang sa taong 2023 lamang ang hawak na prangkisa ng Dito na binubuo ng kumpanyang Udenna Corp. ng Davao-based businessman na si Dennis Uy at China Telecom. Hangtod 2023 lang ang gunit nga prangkita sa Dito nga gilangkoban sa mga kumpanya nga Udenna Corp. nga gipanagiyahan sa negosyante nga si Dennis Uy ug China Telecom. Sa loob ng isang taon ay kailangan nilang maitayo ang ipinangako nilang 2,500 cell sites, 27Mbps na internet speed sa mas murang halaga at 37-percent coverage ng kabuuang populasyon ng bansa. Sulod sa isa ka tuig kinahanglan nila nga matindog an gilang gisaad nga 2,500 cell sites, 27MBPS nga kapaspason sa internet sa mas baratong kantidad ug 37-percent coverage sa kinatibuk-ang polpulasyon sa nasod. Sa kasalukuyan ay nasa higit sa 600 cell sites pa lamang ang kanilang naitatayo at humihirit na sila ng six-month extension dahil natigil raw ang kanilang proyekto dahil sa pandemic. Sa pagkakaron anaa na sa sobra 600 cells pa lang ang ilang naipatindog ug mihangyo na sila ug unom ka bulan nga extension tungod kay nahunong daw ang ilang proyekto tungod sa pandemya. Mahalaga ring bantayan ng mga state regulators ang sinabi ni Poe na P25 Billion performance bond na dapat bayaran ng Dito kapag nabigo silang tuparin ang kanilang mga ipinangako kapalit ng ipinagkatiwala sa kanilang prangkisa. Importante usab nga bantayan ang mga state reguators ang gisaysay ni Poe nga P23 Billion performance bond ang dapat bayaran sa Dito kung mapakyas silang tumanon ang ilang saad kambyo sa gisalig nga prangkisa. Para sa mas maayos na telecom industry sa bansa ay dapat matiyak na binabantayan ito ng pamahalaan nang walang pinapaburan alinman sa mga tinaguriang industry players. Alang sa mas han-ay nga telecom industry kinahanglan maklaro nga ginabantayan ni sa pamahalaan nga walay ginapaburan si bisan kinsa man sa mga inilang industry players. Ang taunang State of the Nation Address o mas kakilala sa tawag na SONA ay tinakda nang Constitution na maganap tuwing pagbukas ng regular session ng Kongreso o tuwing ikapat na Lunes ng buwan ng Hulyo. Ang tinuig nga State of the Nation Address o mas giila sa tawag ga SONA gitakda sa Constitution nga mahitabo matag pag-abri sa regular season sa Kongreso o matag ika-upat nga Lunes sa bulan sa Hulyo. Ang okasyong ito ay pagbibigay buhay sa isang natatanging kapangyarihan ng Pangulo sa ilalim ng Section 23, Article VII ng Constitution, ang Informing Power. Kini nga okasyon naghatag kinabuhi sa usa ka gahom sa presidente ilalom sa Section 23, Article VII sa Constitution, ang Informing Power. Ang kapangyarihang ito ang siya niyang ginagamit sa SONA. Ang kini nga gahom mao ang ginagamit sa SONA. Sa SONA, ang Pangulo, mula pa noong panahon ni dating pangulong Manuel Luis Quezon, ay personal na nagpapahayag sa Kongreso ng mga programa nito o nais gawin o mangyari sa taon kasalukuyan o sa kanyang buong termino. Sa SONA ang Presidente, sukad pa man sa panahon ni kaniadtong Presidente Manuel Luis Quezon, kay personal nga ginabatyag sa Kongreso ang mga programa niini nga gusto buhaton o mahitabo sa karon nga tuig o sa tibuok termino. Ang mga programang ito ay kalimitan nangangailangan ng pagpasa ng batas o pagbabago ng batas. Ang kini nga mga programa kasagaran nanginahanglan ug pagpasa sa balaod o pagbag-o sa balaod. Ito ay pinapaalam ng Pangulo para malaman at magabayan ang mga mambabatas kung ano ang mga dapat na batas na gawin o baguhin alinsunod sa mga nasabing programa. Kini ginapahibalo sa Presidente arun mahibal-an sa mga magbabalaod kunsa unsa ang mga dapat nga balaod ang buhaton o bag-uhon subay sa naingong programa. Sa okasyong ito, pinapaalam din ng Pangulo sa mambabatas at sa mga taong bayan ang kalagayan ng bansa tungkol sa pananalapi, ekonomiya, ugnayan panlabas at kalagayan panlipunan. Niini nga okasyon, ginapahialo usab sa Presidente sa mga magbabalaod ug sa mga katawhan ang kahimtang sa nasod mahitungod sa panalapi, ekonomiya, koneksyon gawas sa nasod, ug kahimtang sa katilingban. Nararapat din na ipahayag ang isang national emergency o calamity na nagaganap o hinaharap ng bansa, gaya ng COVID-19 crisis at ang solusyon para maresolba ito. Kinahanglan usab nga ibatyag ang usa ka national emergency or calamity nga nagakahitabo o ginakaatubang sa nasod, sama sa COVID-19 cirisisug ang solusyon aron kini maresolba. Kasama din sa Informing Power ng Pangulo na ipaalam sa mga mambabatas, at siyempre lalo na sa taong bayan, ang mga mabubuting nagawa ng kanyang administrasyon sa bansa, kung mayroon man. Uban sad ni sa Informing Power sa Presidente nga ipahibalo sa mga magbabalaod, ug labaw na mga katawhan ang mga naayong nabuaht sa administrasyon sa nasod, kung anaa man. Ang SONA ay isang natatanging okasyon, kung saan ang taong bayan, ano man ang kulay sa politika, ay umaasa at nananalangin magtagumpay ang mga magagandang programa na nilahad ng Pangulo. Ang SONA usa ka talagsaon nga okasyon, kung asa ang mga katawhan, unsa man ang kolor sa poliika, galaom ug ga ampo nga mahimong madaugon ang mga nindot nga programang gibatyag sa Presidente. Ang tagumpay nito ay tagumpay din nila dahil maaaring ito ay magbigay ng katuparan o daan sa minimithi nilang magkaroon ng magandang buhay sa hinaharap. Ang kadaugan niini kadaugan usab nila tungod kay mahimo nang mahatagan og katumanan o dalan sa gipangandoy nga nindot nga kinabuhi damlag. Ngunit dapat malaman na ang SONA ay hindi itinakda ng Constitution para ipakita ang magagarbo at naggagandahang mala red carpet na damit ng mga mambabatas na naging tradisyon na tuwing SONA, maliban nitong nakaraang Lunes. Apan kinahanglan mahibal-an nga ang SONA wala gitakda sa Constitution arun ipakita ang mga magarbo ug maanindot nga pang red carpet nga mga suot sa mga magbabalaod nga nahimo nang tradisyon sa matag SONA, gawas lang atong Lunes. Hindi din ito ang nararapat na okasyon para ipahiya, paratangan, takutin at kastiguhin ang mga kalaban sa politika o sino man na hindi sumasang-ayon dito. Dili kini ensakto nga oksyon arun pakaulawan, basolon, hadlukon, ug silotan ang mga kalaban sa politika o si bisan kinsa man nga dili uyon niini. Ang mga ganitong pahayag ay hindi sakop ng Informing Power ng Pangulo. Ang mga ingon ani nga saysay dili sakto sa Informing Power sa Presidente. Dapat naman din tandaan na hindi obligasyon ng Pangulo sa ilalim ng kanyang Informing Power, na ipahayag at sabihin sa SONA ang lahat ng kanyang programa o impormasyon na nalalaman nito. Kinahanglan usab timan-an nga dili obligasyon sa paresidente ilalom sa iyang infroming power, nga isaysay ug iingon sa SONA tanan niyang programa ug impormasyon nga nahibal-an niya. Hindi maaaring pilitin nino man, pati na ng korte, na ihayag lahat ng Pangulo sa SONA ang kanyang mga impormasyon o programa na naglalayong mapabuti ang kalagayan ng bansa. Dili pwede nga pugson ni bisan kinsa, apil na ang korte, nga ibatyag tanan sa presidente sa SONA ang iyang mga impormasyon o programa nga nangandoy mapamaayo ang kahimtang sa nasod. Ang paggamit ng Informing Power ay karapatang pansarili ng Pangulo na hindi pwedeng pakialaman ng sino man. Ang pag gamit sa Informing Power kay kaugalingong katungod sa Presidente nga dili pwedeng hilabtan ni bisan kinsa. Baka naghahanap kayo ng house and lot sa Quezon City. Basin nangita mo og balay ug yuta sa Quezon City. For sale na kasi ngayon ang bagong bahay ng isang sikat na aktor na kailan lang niya ipinakita sa mga kaibigan. Ginabligya naman gud karon ang bag-o nga balay sa usa ka sikat nga aktor nga bag-o lang niya gipakita sa iyang mga higala. Nagkakahalaga ng P15 million ang two-storey dream house ng bida sa ating kwento ngayong araw. Nagkantitdad og P15 million ang two-storey dreamhouse sa atong bida nga maoy sturya nato karung adlawa. BagamaÕt mabigat sa kanyang kalooban na ibenta ang nasabing property ay wala raw siyang magawa sa kasalukuyan. Apan bug-at man sa buot nga ibaligya ang giingong property wala kuno siyay mabuhat sa pagkakaron. Bigla kasing naglaho ang kanyang mga proyekto dahil sa pagbawi sa prangkisa ng ABS-CBN kung saan ay isa siya sa mga sikat na talent. Kalit man gud nga nawala ang iyan gmga proyekto tungod sa pagbawi og prangkisa ABS-CBN diin siya usa ka sikat nga talent. Kesa nga naman mahila ng bangko ang kanyang house and lot ay mas minabuti niyang ibenta na lamang ito. Kaysa bitaw nga mabira sa bangko ang iyang balay ug yuta mas maayong ibaligya nalang niya kini. Matatagpuan ang nasabing house and lot sa isang gated subdivision malapit sa Commonwealth Avenue sa Quezon City. Makita ang giingong balay ug yuta sa usa ka gated subdivision duolsa Commonwealth Avenue sa Quezon City. Sinabi naman ng ilang malapit sa aktor na may ilang interesadong taga-showbiz rin sa nasabing property pero masyado nilang binabarat ang presyo nito. Giingon usab sa ubang duol sa aktor nga adunay pipila ka interesadong taga showbiz usab sa giingong property apan sobra rasad ka barato ang presyo niini. Bago pa man niyang ideklarang for sale ang kanyang bahay ay naibenta na rin niya ang isa sa kanyang mga kotse dahil rin aa takot na mahila ng dealer ang nasabing sasakyan. Bag-o paman gideklara nga ibaligya ang iyang balay nabaligya na usab niya ang isa sa iyahang mga kotse tungod kay nahadlok kining mabira usab sa dealer ang giingong sakyanan. Bukod sa ating bida marami ring mga taga showbiz ang problemado ngayon sa kanilang hindi lamang dahil sa binawing prangkisa ang ABS-CBN kundi dahil na rin sa epekto ng pandemya sa ating ekonomiya. Gawas sa atong bida daghan usab taga showbiz ang problemado karon dili lang sa ilang nabawi nga prankisa sa ABS-CBN kundi tungod usab sa epekto sa pandemya sa atong ekonomiya. Ang aktor na may apelyedong banyaga na nagbebenta na ng kanyang dream house ay si Mr. DÉ as in Danish. Ang aktor nga naay apelyidong langyaw nga nagabaligya sa iyang dreamhouse mao si Mr. D. . . as in Danish. Matapos na ibasura ng Kamara (House of Representatives) ang ABS-CBN franchise bill at sabihin ng Pangulo na matagumpay nitong nabuwag ang oligarchy na hindi binababa ang martial law, ang usaping anti-political dynasty ay nabuhay. HUman ibasura sa Kamara (House of Representatives) ang ABS-CBN franchise bill ug giingon sa Presidente ang madaugon niining nabuwag ang oligarchy nga wala ginaog ang martial law, ang isturyang political dynasty nabuhi. Ayon sa mga nagsusulong ng anti-political dynasty, ang totoo at ang tunay na mga oligarchs ay ang mga political dynasties na may yaman at may kontrol sa politika sa kani-kanilang mga nasasakupan. Sumala sa mga nagsulong sa anti-political dynasty, ang tinuod nga mga oligarchs kay ang mga politica dynasty nga anaay bahandi ug kontrol sa politika nga ilahang mga minandoan. Dahil sa kanilang yaman at kapangyarihang politikal, naiimpluwensyahan at nakokontrol nang mga ito ang patakaran sa pangangalakal, at sa pangkalahatang ekonomiya para isulong ang kanilang sariling interest. Tungod sa ilang bahandi ug gahom politikal, naimplwensiyahan ug nakontrol niini ang mga patakran sa pangita, ug sa kinatibuk-annga ekonomiya arun maabante ang ilang sarili nga interes. Matagal ng usapin ang anti-political dynasty at marami na din nagmungkahi at nagsulong nito sa Kongreso, ngunit hindi ito kailanman nabigyan ng tamang pansin at sapat na panahon para pag usapan at maisabatas. Dugay na kini nga isyu ang anti-political dynasty ug daghan usab kini gisugyot ug naguswag sa Kongreso, apan sukad wala pa gyud kini mahatagi ug tama ng pansin ug saktong panahon aron isturyahan ug ibalaod. Ang dahilan dito ay halos lahat ng kongresista at ilan sa mga senador, pati na ang Pangulo at mga dating pangulo ay kabilang sa political dynasties. Ang hinungdan niini kay halos tanan kongresista ug uban sa mga senador, apil na ang presidente ug ang mga niaging presidente apil niining political dynasty. Hindi ito naipasa at hindi din ito maipapasa sa kasalukuyan o sa nalalapit na panahon dahil ito ay kontra o salungat sa kanilang interest. Wala kini nakapasar ug dili kini mapasar sa pagka karon o sa mga muabutay nga panahon kay tungod kini kontra sa ilang interes. Maski tugunan ng Pangulo ang hamon ng ilang senador na himukin ang mga kaalyado nito sa Kamara para isulong ang anti-political dynasty sa Kongreso at i-Certify ito bilang isang urgent bill ay walang katiyakan na positibong tutugunan ng mga mambabatas ito. Maski pa tumanon sa Presidente ang hagit sa ubang senador nga dasigon ang mga kaalyado niini sa Kamara aron isulong ang anti-political dynasty sa Kongreaso ug i-ceritfy ni isip usa ka urgent bill kay wala gihapon ni kasiguraduhan nga positibong tumanon sa mga magbabalaod. Una, ang pagsasabatas ng anti-political dynasty ay kontra at salungat sa interest ng karamihan sa kanila. Una ang paghimong balaod sa anti-political dynasty kontra ug sukwahi sa interes sa kadaghanan sa ilaha. Hindi ito isusulong ng mga apektadong mambabatas. Dili ni isulong sa mga magbabalaod nga apektado niini. Sa politika walang permanenteng kakampi, permanenteng interest lang. Sa poltika walay pirmanente nga kaalyado, pirmanente nga interes lang. Pangalawa, hindi maaring i-Certify ng pangulo bilang urgent bill ito dahil wala namang public calamity o emergency upang agarang isabatas ito. Ikaduha, dili mahimo nga i-Certify sa Presidente isip usa ka urgent bill tungod wala ma'y public calamity or emergency para kini pinaabtik nga mahimong balaod. Ang tanging paraan lang na maisakatuparan at maisabatas ang anti-political dynasty ay sa pamamagitan ng Initiative and Referendum Act (Republic Act No. 6735) o yung mas kakilala sa tawag na PeopleÕs Initiative. Ang paagi na lang nga kini mapatuman ug mahimong balaod ang anti-political dynasty kay sa paagi sa Initiative and Referendum Act (Republic Act No. 6735) o mas giila sa tawag nga People's Initiative. Sa ilalim ng batas na ito, binibigyan ng kapangyarihan ang sinumang rehistradong botante na direktang magmungkahi at magpatibay ng isang batas, gaya ng anti-political dynasty law. Sa ilalom niini nga balaod, ginahatagan og gahum ang si bisan kinsa man nga rehistradong botante nga direkta musugyot ug magpalig-on sa usa ka balaod, sama sa anti-political dynasty. Magiging ganap na batas lang ang anti-political dynasty kung makakalikom ito ng sapat na pirma, aprobahan ng Comelec ang petition at paboran ng nakakaraming botante ang pagsasabatas nito sa isang referendum. Mahimong opisyal nga balaod ang anti-political dynasty kung makatapok kini og sakto nga pirma, aprobahan sa Comelec nag petition ug paboran sa kadaghanan sa mga botante ang paghimo niining balaod sa usa ka referendum. Gaya ng peopleÕs initiative na kinakasa ngayon ng mga ABS-CBN supporters, ang pagsulong ng anti-political dynasty na naaayon sa Initiative and Referendum Act ay napakahirap dahil sa napakahabang proseso at mga masasalimuot na alituntunin na dapat gawin bago ito maisabatas, partikular na ang pag pondo sa referendum. Parehas sa People's initative nga gikasa rn sa mga ABS-CBN supporters, ang pagsulong saanti-political dynasty nga na ensakto sa Initiative and Referendum Act hilabihan kalisod tungod sa hilabihan ka taas nga proseso ug mga komplikado na katuyoan partikular na ang pondo sa referendum. Pero hindi gaya ng ABS-CBN na mayroon pang ibang legal na lunas at pag-asa para makakuha ng kinakailangang prangkisa, ang peopleÕs initiative ay ang tanging paraan lamang para maisabatas ang anti-political dynasty. Apan dili parehas sa ABS-CBN nga ana pay ubang legal nga sulbad ug paglaom para makakuha sa gikinahanglan nga prangkisa, ang people's intiative lang ang pamaagi aron nga mahimong balaod nag anti-political dynasty. Dahil hindi ito ipapasa ng Kongreso, wala ng ibang legal na paraan para mabigyan buhay ang probisyon ng Article 2, Section 26 ng Constitution kung saan maliwanag na pinagbabawal ang political dynasty. Tungod kay wala kini napasar sa Kongreso, wala nay ubang legal nga pamaagaron mahatagan og kinabuhi ang probisyo sa Article 2, Section 26 sa Constitution kung asa klaro nga ginabawal ang political dynasty. Ito lang ang tanging legal na paraan para mabuwag ang mga tunay na oligarchs -political dynasties-na matagal ng naghahari sa ating bansa. Mao ra kini ang legal nga pmaag aron mabulag ang tinuod ang oligarchs -political dynasties- nga dugay nang gahari sa atong nasod. Tila may mga hakbang sa Kamara para imbestigahan ang ilan sa mga ara-arian ng ABS-CBN Corporation, particular ang lupa sa Mother Ignacio at Jusmag compound, kung saan nakatayo mismo ang studio at ibaÕt-ibang building ng ABS-CBN. Murag anaay mga lakang sa Kamra para imbestigahan ang uban sa mga kabtangan sa ABS-CBN Corporation, partikular na ang yuta sa Mother Ignacio ug Jusmag Compound, kung asa nakatindog mismo ang studio sa nagkalahi-lahing building sa ABS-CBN. May nagsasabi na hindi daw ito legal na pag-aari ng ABS-CBN Corp. at ang titulo nito ay isang peke. Adunay mga niingon nga dili daw kini legal nga gipaagiyahan sa ABS-CBN Corp. ug ang titulo kuno niini kay peke. Kung totoo ngang may legal question sa pag-aari o problema sa transfer certificate of tile (TCT) ng ABS-CBN Corp sa lupa nito sa Mother Ignacia at Jusmag compound ang dapat magimbestiga at magreklamo dito ay ang Land Registration Authority (LRA), Department of Justice o Office of the Solicitor General at hindi ang Kamara. Kung tinuod mang anaay legal question sa pagpanag-iya o problema sa transfer certificate of tile (TCT) sa ABS-CBN Corp. sa yuta niini sa Mother Ignacia ug Jusmag Compound ang kinahanglan mag imbestiga niini mao ang Land Registration Authority (LRA), Department of Justice o Offica of the Solicitor General og dili ang Kamara. May hangganan at limitasyon ang kapangyarihan ng Kongreso na magsagawa ng inquiry o hearing in aid of legislation, isa na dito ay ang mga tungkol sa pribadong usapin o bagay, gaya ng isyu tungkol sa pag-aari ng pribadong lupa. Adunay kahumanan ug limitasyon ang Kongreso nga magbuhat og inquiry o hearing in aid of legislation, isa na diri ang mahitungod sa pribadong isturya o butang, sama sa isyu mahitungod sa pagpanag-iya og pribado nga yuta. Ang usapin naman na parusahan o patawan ng multa ang ABS-CBN Corp. sa mga di-umanong paglabag nito sa mga batas at regulasyon ay wala din sa kapangyarihan ng Kamara o Kongreso. Ang isturya usab nga silotan o pahamtangan og multa ang ABS-CBN Corp. sa mga kuno kalapasan niini sa balaod ug regulasyon wala usab sa gahum sa Kamara o Kongreso. Ang kapangyarihan ng Kongreso ay gumawa ng batas at hindi mag gawad ng desisyon at magparusa. Ang gahum sa Kogreso maghimo ug balaod ug dili mag hatag og desisyon ug magsilot. Walang gyudicial power ang Kongreso na natatangi lang sa korte. Wala'y gyudicial power ang Kongreso nga nalahi ra sa korte. Halos dalawang taon pa bago ang 2022 national elections ay abala na ang isang political clan sa paghahanda sa pagtakbo sa mas mataas na pwesto ng isa sa kanilang kaanak. Halos duha ka tuig pa bago ang 2022 national elections bisi na ang isa ka political clan sa pagpangandam sa pagdagan sa mas taas nga pwesto sa isa sa ilang kabanay. Putok na putok sa isang bayan sa Central Luzon na target ng mambabatas na bida sa ating kwento ngayong araw ang vice presidential post. Kusog kaayo sa usa ka bayan sa Central Luzon nga tarfet sa magbabalaod nga bida sa atong isturya karong adlaw nag vice presidential post. Natural na magtulong tulong ang kanyang buong angkan na nakaposisyon rin ang ilan sa mga matataas na pwesto sa pamahalaan. Natural nga magtabangay ang iyang tibuok banay nga nakaposisyon usab sa ubang taas nga pwesto sa pamahalaan. Sinabi ng aking cricket na alam na rin ng kanilang mga suking kontratista ang plano ni Sir kaya medyo busy sila sa sangkatutak na mga proyekto. Saysay sa akong cricket nga kabalo na usab ang ilang mga suking kontraktor sa plano ni Sir mao nag medyo bisi na sila sa nagtapun-og nga proyekto. Yun nga lamang ay hindi nila maiwasang magreklamo dahil mula sa dating 10 percent ay umakyak sa 30 percent ang cut ng family members sa mga hawak nilang proyekto. Mao lang pud kay dili malikayang makareklamo tungod kay sa daan nga 10 percent nisaka sa 30 percent ang bahin sa mga kabanay sa mga gunit nilang proyekto. Sa laki ang tapyas para sa iniipong pondo sa eleksyon ng ating bida ay halos masira na ang kalidad ng kanilang mga proyekto. Sa kadako sa bahin para sa giipon nga pondo sa eleksyon sa atong bida halos guba-guba na ang kalidad sa ilahang mga proyekto. Kabilang dito ang ilang mga kalsada na halos walang lamang semento ang timpla. Apil na diri ang mga kalsada nga halos walay semento ang timpla. BagamaÕt dumaan sa magkasunod na pagsubok ang pamilya ni Sir ay hindi ito nagpahina sa kanyang target na pwesto. Apan miagi sa nagsunod nga problema ang pamilya ni Sir wala kini nagpaluya sa iyang gusto nga pwesto. Ang kanya kasing ama na isang sikat na personalidad at pulitiko rin ang pilit nagtutulak sa ating bida na tumakbo sa mas mataas na pwesto. Ang iyaha man gud amahan usa ka iladong personalidad ug politiko nga nagpugos usab sa atong bida nga mudagan sa mas taas nga pwesto. Sinabi ng aking cricket na ang mas nakababatang pulitiko ang nakikita ng kanyang ama na makakapagpatuloy sa naunsyami niyang pangarap na magkaroon ng pangulo ng bansa mula sa kanilang pamilya. Giingon sa akong cricket nga ang mas bata nga poltiko ang nakita sa iyang amahan nga makapadayon sa napakyas niyang pangandoy nga adunay presidente sa nasod nga gikan sa ilang banay. Posible raw na mangyari pa rin ang kanyang pangitain dahil iyun daw ang ipinangako sa kanila ni Lord. Posible daw nga mahitabo gihapon ang iyang panlantaw tungod mao kini ang saad sa ilaha sa Ginoo. Ang mambabatas na naghahanda na sa kanyang pagtakbo sa 2022 kahit na ang lahat ay abala sa pagharap sa problema sa pandemya ay si Mr. JÉ.as in Jewel. Ang magbabalaod nangandam sa iyang pagdagan sa 2022 maski pa tanan bisisa pag atubang sa problema sa pandemya mao si Mr. J. . . as in Jewel. Ito ang bansag ng mga taga-ABS-CBN sa patuloy na pagbabawas ng mga empleado na epektibo sa August 31. Mao kini ang tawag sa mga taga ABS-CBN nga padayon sa pagtanggal og mga empleyado nga epektibo sa Agosto 31. Sa News Division ni Ging Reyes, walang natira sa lahat ng mga current affairs programs, kabilang ang mga kumikitang RATED K ni Korina Sanchez, FAILON NGAYON ni Ted Failon, MY PUHUNAN ni Karen Davila, MISSION POSSIBLE ni Julius Babao, SOCO ni Gus Abelgas, NO FILTER ni Jeff Canoy, KUHA MO , ni Ka Tunying Taberna at Jorge Cari–o , MATANGLAWIN ni Kim Atienza pati ang morning show na UMAGANG KAY GANDA nina Ariel Ureta, Amy Perez, Winnie Cordero, Gretchen Ho at sina Taberna, Carino, Canoy. Sa News Division ni Ging Reyes, walay nabilin sa tanan nga mga current affairs programs, apil na diri ang maginansiyahon nga RATED K ni Korina Sanches, FAILON NGAYON ni Ted Failon, MY PUHUNAN ni Karen Davila, MISSION IMPOSIBLE ni Juluis Babao, SOCO ni Gus Abelgas, NO FILTER ni Jeff Canoy, KUHA MO, ni Ka Tunying ug Jorge Cari–o, MATANGLAWIN ni Kim Atienza pati ang morning show nga UMAGANG KAY GANDA nila Ariel Ureta, Amy Perez, Winnie Cordero, Gretchen Ho ug sila Taberna, Cari–o, Canoy. Kanselado rin ang late night Tagalog newscast na BANDILA nina Karen Davila, Ces Drilon at Julius Babao. Kansekado usab ang late night tagalog newscast nga BANDILA nila Karen Davila, Ces Drilon, ug Juluis Babao. Hanggang ngayon, patuloy ang pagpapatawag sa mga top officials ng News na ang ibaÕy nag-avail na lamang ng retirement kaysa tanggapin ang malaking pay cut sa sweldo. Hangtod karon, padayon ang pagtawag sa mga top officials sa News nga ang uban nanimulos nalang sa retirement kaysa dawatona ng dako nga pay cut sa sweldo. Binuwag din ang mga local TV PATROL at ang REGIONAL NEWS sa Bicol (Legazpi-Naga) , Northern Luzon (Baguio) , Palawan, Southern Tagalog (Batangas) , Central Visayas (Cebu) , Eastern Visayas (Tacloban) , Negros (Bacolod) at Panay (Iloilo). Gibuwag usab ang mga local TV PATROL ug ang REGIONAL NEWS sa Bicol (Legazpi-Naga) , Northern Luzon (Baguio) , Palawan, Southern Tagalog (Batangas) , Central Visayas (Cebu) , Eastern Visayas (Tacloban) , Negros (Bacolod) ug Panay (Iloilo). Sa Mindanao, sibak din lahat ang TV Patrol Chavacano (Zamboanga) ,North Mindanao (Cagayan de Oro) , South Central Mindanao (Cotabato) at Southern Mindanao (Davao-Gensan). Sa Mindanao, tanggal sab ang tanan nga TV Patrol Chavacano (Zamboanga) ,North Mindanao (Cagayan de Oro) , South Central Mindanao (Cotabato) ug Southern Mindanao (Davao-Gensan). Karamihan ng mga nasibak ay may serbisyo nang 15 hanggang 25 taon. Kadaghanan sa mga natanggal anaay serbisyo nga niabot 15 hantod 25 ka tuig. Merong mga balita na ang matitira lamang sa TV PATROL Manila ay sampung reporter at sampung cameraman. Naay mga balita nga ang mabilin na lang sa TV PATROL Manila mao ang napulo ka reporter ug napulo ka cameraman. Kahit DZMM ay nagtigbak din ng maraming regular na empleado, mula managers, desk editors at mga radio reporters. Maski anf DZMM nagtanggal usab ug daghang regular nga empleyado, desk editors, ug mga radio reporters. Sibak din lahat ng mga programa maliban na lamang sa lumalabas ngayon sa TELERADYO. Tanggal usab tanan programa gawas na lang sa gagawas gihapon hantod karon sa TELERADYO. At hindi lamang sa Radio-TV operations nagkasibakan, halos 90 percent ng mga negosyo ng ABS-CBN ay isinarado. Ug dili lang sa Radio-TV operations ang nagtanggal, hapit 90 porsyento sa mga negosyo sa ABS-CBN gisirado. Isang ehemplo rito ang CREATIVE department na gumagawa ng mga station IDÕs at pluggings ng mga entertainment at news programs, 15 lang ang natira sa halos 200 empleado nito. Usa sa mga ehemplo niini ang CREATIVE department nga nagahimo sa mga station ID's ug pluggings sa mga entertainment ug news programs, 15 lang ang nabilin sa hapit 200 nga empleyado niini. Maging sa Entertainment Division ni Madam Cory Vidanes, maraming mga artista ang pumayag na sa malaking pay cut sa kanilang mga kontrata. Lakip sa Entertainment Division ni Maam Cory Vidanes, daghang artista ang nisugot sa dakong pay cut sa ilang kontrata. Pati, Film restoration ay nawalan ng empleado at pondo. Apil, Film restoration kay nawal-an ug empleyado ug pondo. Ang mga taping ng mga shows ay nahinto kung kayat pati mga regular na kontratista nila (rent a car, catering, set designs, etc) ay natigil din. Ang mga taping sa mga shows nahunong mao nang pati mga regular nga kontraktor nila (rent a car, catering, set desings, etc.) nahunong usab. Tanging ang ABS-CBN NEWS CHANNEL (ANC) ang nakaligtas sa massacre dahil patuloy ang programming nito sa SKYCABLE. Ang ABS-CBN NEWS CHANNEL (ANC) ragyud ang nakaluwas sa masaker tungod kay padaoyo gihapon an gporgramming niini sa SKYCABLE. Ayon sa aking sources, yung mga empleadong kasapi sa supervisors o sa labor union ay medyo maganda ang matatanggap pero doon sa mga technical specialists o walang union ay makukuha lamang ang benepisyong alinsunod sa itinatakda ng labor laws. Sumala sa akong mga gigikanan, katong mga empleyado nga kauban sa mga supervisors o sa labor union anaay mas nindot nga nadawat apan didto sa mga technical specialists o walay union an gmakuha lang nila nga benepisyo mao ang subay sa gitakda sa labor laws. Talagang napakasakit ng nangyaring ito sa Kapamilya network lalot wala nang prangkisa ang kanilang free television Channel 2 at ang number-1 nilang AM radio station DZMM, kasama ang MOR 101.9 FM. Tinuod hastang sakita sa nahitabo sa Kapamilya network labaw na wala nay prangkisa ang ilahang free telivision Channel2 ug ang numero uno nila nga AM station DZMM, apil na usab ang MOR 101.9 FM. Ang tatlong ito ang kanilang money factory hanggang sa tuluyan nang mag-expire ang prangkisa noong Mayo 4. Kining tulo mao ang paktori sa kwarta hangtod sa natinuod na nga mag-expire ang prangkisa niadtong Mayo 4. Meron akong naririnig na negosasyon na mag-block time sa ABC-TV 5 o kayaÕy sa CHANNEL 11 ni Evangelist Eddie Villanueva, pero wala pang konkretong indikasyon kung gagawin nga ito ng Kapamilya network. Anaa koy nadungog nga negosasyon nga mga block time sa ABC-TV 5 o sa channel 11 ni Evangelist Eddie Villanueva, apan wala pay konkreto nga laraw kung buhaton kini sa Kapamilya network. Mula ngayon hanggang sa Agosto 31, mahirap talagang mapigilan at matagal huhupa ang mga luha ,panaghoy at galit ng napakaraming biktima ng pinakalamawak na masaker ng mga trabaho sa kasayasayan ng Philippine media. Sugod karon hangtod Agosto 31, lisod na nga pugngan ug dugay nga muhubas nang mga luha, pagbangotan, ug kaligugot sa labihang kadaghan nga biktima niining pinakadakong masaker sa trabaho sa kaagi sa Philippine media. Matapos ibasura ng Kamara (House of Representatives) ang ABS-CBN franchise bill noong Biyernes, maraming nagmungkahi na isulong ang ABS-CBN franchise sa pamamagitan ng peopleÕs initiative at referendum alinsunod sa Initiative and Referendum Act. Human ibasura sa Kamara (House of Representatives) ang ABS-CBN franchise bill niadtong Biyernes, daghan nagsugyot nga i-abante ang ABS-CBN franchise pinaagi sa people's intiative ug referendum subay sa Initiative Referendum Act. Sa ilalim ng Initiative and Referendum Act (Republic Act No. 6735), binibigyan ng kapangyarihan ang sino mang rehistradong botante ng Pilipinas na direktang magmungkahi at magpatibay ng isang batas, gaya ng franchise para sa ABS-CBN Corp. (ABS-CBN), sa pamamagitan ng paghain ng isang petition sa Commission on Election (Comelec). Ilalom sa Initiative and Referendum Act (Republic Act No. 6735), ginatagaan ug gahom ang si bisan kinsa mannga rehistradong botante sa Pilipinas ga direktang mosugyat ug mosagop og isa ka balaod, parehas sa ABS-CBN Corp. (ABS-CBN), pinaagi sa paglaray og isa ka petition sa Commission on Election (Comelec). Ang pagsasabatas ng ABS-CBN franchise sa pamamagitan ng peopleÕs initiative ay legal at pinapayagan sa ilalim ng Initiative and Referendum Act pero ito ay hindi praktikal na gamitin at gawin dahil sa mga sumusunod na dahilan: Sa pagbalaod sa ABS-CBN franchise pinaagi sa people's initiative kay legal ug ginatugotan ilalom sa Initiative and Referemdum Act apan kini dili praktikal nga gamiton ug buhaton tungod sa mga musunod nga rason: Una, ang petition na ihahain sa Comelec ay dapat suportado ng pirma ng hindi bababa sa sampung porsyento (10%) ng kabuuhang bilang ng rehistradong botante at kung saan bawat distrito ay kinakatawan ng hindi bababa sa tatlong porsyento (3%) ng kabuuhang registradong botante ng nasabing distrito. Una, ang petition nga gilaray sa Comelec kinahanglan suportado og pirma sa di mubaba napulo ka porsyente (10%) sa kinatibuk-ang ihap sa mga rehistradong botante ug kung asa matag distrito kay garepresentar sa dili mubaba tulo ka porsyento (3%) sa kinatibuk-ang rehistradong botante sa giingong distrito. Ito ay nangangahulugan na ang dapat pumirma ay sampung (10%) porsyento ng rehistradong botante ng buong Pilipinas. Kini nagkahulugan nga ang kinahanglan mupirma kay (10%) porsyento sa mga rehistradong botante sa tibuok Pilipinas. Sa ngayon may humigit kumulang animnapung (60) milyon ang rehistradong botante sa pangkalahatan. Sa karon adunay gibanabana saysenta ka milyon ang rehistradong botante sa kinatibuk-an. Bagamat may makinarya, organisasyon at kapasidad ang ABS-CBN na maglunsad ng isang malawakang kumpanya sa buong bansa para mangumbinsi at maglikom ng ganitong karaming suporta at pirma, ito naman ay tiyak na bibilang ng mahabang panahon. Apan anaay makinarya, organisasyon ug kapasidad ang ABS-CBN nga mag ugda og usa ka komprehensibo nga kumpanya sa tibuok nasod aron kombinsihon ug makatigom ug ingon ani ka daghan nga suporta ug pirma, kini man klaro nga muihap og taas nga panahon. Hindi ganoon kadaling maglikom at aktwal na magpapirma sa higit na anim (6) na milyong tao sa ibat-ibang bahagi ng Pilipinas. Dili ingon ani kadali nga magtigom ug aktwal nga magpapirma sa labaw sa unom (6) ka milyon nga tao sa nagkalahi-lahi ngaparte sa Pilipinas. Pangalawa, ang lahat na nalikom na pirma upang suportahan ang ABS-CBN franchise ay kakailanganin pang suriin ng Commission on Election (COMELEC) para tiyakin na ang mga pirma dito ay mga tunay na pirma nang mga rehistradong botante sa kalahatan at sa mga tamang distrito. Ikaduha, ang tanang naipon nga pirma para suportahan ang ABS-CBN frachise kay kinahanglan pang susihon sa Commission on Election (COMELEC) aron siguradohon nga ang pirma diri tinuod nga pirma sa mga rehistrado nga botante sa kinatibuk-an ug sa mga saktong distrito. Ang pagsusuri ng mahigit na anim (6) na milyong pirma at pangalan ay mano-manong gagawin ng mga kawani ng Comelec, kaya ito ay gugugol muli ng mahabang panahon. Ang pagrepaso sa labaw unom (6) ka milyon nga pirma ug pangalan kay mano-manong buhaton sa mga bara sa Comelec, mao kini gahinan na usab og taas nga panahon. Pangatlo, kung sakali naman na makalikom ng sapat na bilang ng suporta at pirma at ito ay kinatigan ng Comelec, kakailanganin pa itong dumaan sa isang referendum kung saan pagbobotohan ng mga rehistradong botante sa buong Pilipinas kung sumasang-ayon silang aprobahan ang pagsasabatas ng ABS-CBN franchise. Ikatulo, kung sa kaso man nga makatigom ug sakto nga ihap sa suporta ug pirma ug kini gikampihan sa Comelec, kinahanglanon pa nga kini muagi sa usa ka referendum asa botaran sa mga rehitrado nga botante sa tibuok Pilipinas kung mutugot silang aprobahan ang pagbalaod sa ABS-CBN franchise. Ang referendum ay dapat ganapin hindi bababa sa apatnaput-limang (45) araw o hihigit sa siyamnapung (90) araw matapos ang pag aproba sa petition ng Comele. Ang referendum kinahanglan pagahumanon sa dili muubos sa kwarenta'y singko (45) ka adlaw o labaw pa sa nobenta (90) ka adlaw human sa pag aproba sa petititon sa Comelec. Dahil dito, mangangailangan ng pondo ang Comelec para magsagawa ng isang referendum. Tungod ani, kinahanglanon og pondo ang Comelec aron pagabuhaton ang usa ka referendum. Dahil tiyak na hindi naman ito kasama sa budget ng Comelec para sa taunang General Appropriation Act, mangangailangan pang magpasa ng isang supplemental appropriation law ang Kongreso para pondohan ang referendum. Tungod kay sigurado nga dili man kini apil sa budget sa Comelec para sa tinuig nga General Appropriation Act, kinahanglan pa nga magpasa og supplemental appropriation law ang Kongreso aron pondohan ang referendum. Ayon sa ulat, mga apat (4) na bilyong piso ang kakailanganin para magsagawa ng isang referendum sa buong Pilipinas. Sumala sa balita, mga upat (4) ka biyong piso ang kinahanglanon aron mabuhat ang usa ka referendum sa tibuok Pilipinas. Ang pagsasabatas ng supplemental appropriation o pondo para sa referendum ay magmumula sa House of Representatives na nauna nang nagbasura sa ABS-CBN franchise bill. Ang pagbalaod sa supplemental appropriation o pondo alang sa referendum kay nag gikan sa House of Representatives nga mao'y una na nga nagbasura sa ABS-CBN franchise bill. Dahil sa walang katiyakan kung pagtutuonan ng pansin ng Kongreso para pondohan ang referendum, maaaring hindi na maganap ang referendum o mabinbin ito ng matagal. Tungod sa walay kasiguradohan kung tagaan ug pagtagad sa Kongreso aron pondohan ang referendum, mamahimodili dili na mahitabo ang referendum o malangan kini sa dugay nga panahon. Pang-apat, walang katiyakan kung ano ang magiging sentimento ng mga tao sa oras na ito ay isalang na sa referendum. Ika-upat, walay kasiguraduhan kung unsa ang mahimong sentimento sa mga tao oras nga kini ma presentar na sa referendum. Totoo na pitongpot limang (75%) porsyento na Filipino ang nagsasabi ngayon na dapat bigyan ng franchise ang ABS-CBN pero walang katiyakan na ito pa din ang magiging sentimento nila sa panahon ng referendum, na tiyak ay hindi magaganap sa kasalukuyan o sa madaling panahon. Tinuod nga setenta'ysingko (75%) porsyenta na mga Filipino ang nag ingon karon nga kinahanglan tagaan og franchise ang ABS-CBN apan walay kasiguradohan nga kini mao gihapon kini ang mahimong sentimento nila sa panahon sa referendum, nga klarong dili mahitabo sa pagkakaron o sa duol nga panahon. Panghuli, at ito ang pinakamalaking hadlang sa pagsulong ng ABS-CBN franchise sa pamamagitan ng peopleÕs initiative. Kinaulihan, ug kini mao ang pinakadakong babag sa pagsulong sa ABS-CBN franchise pinaagi sa people's initiative. Maaaring magkaroon ng pagtutol sa korte tungkol sa mga interpretasyon ng mga probisyon ng Initiative and Referendum Act. Mahimo nga anaay pagtutol sa korte mahitungod sa mga interpretasyon sa mga probisyon sa poeple's initiative. Alin sa mga ito ay ang isyu na kung pwede bang isulong at gamitin ang batas na ito para pagkalooban ng isang franchise ang isang media outlet gaya ng ABS-CBN. Hain man niini ang isyu nga kung pwede ba nga isulong gamit ang kini nga balaod aron tagaan og isa ka franchise ang isa ka media outlet parehas sa ABS-CBN. May nagsasabi na hindi pwedeng gamitin ang batas na ito dahil ayon sa constitution, ang pagbibigay ng isang franchise ay nalalaan lang sa Kongreso at hindi sa pamamagitan ng isang peopleÕs initiative. Adunay nag ingon nga dili pwedeng ni gamiton nga balaod sumala sa Constitution,ang paghatag og usa ka prangkisa kay nakatagan lang sa Kongreso ug dili pinaagi sa usa ka people's initiative. Ang pagsusuri naman ng Comelec sa mga kailangan pirma at mga pangalan ng mga rehistradong botante sa petition ay maaari din pagmulan ng mga ibat-ibang pagtatalo na mauuwi sa kasuhan. Ang pagsusi sa Comelec sa mga kinahanglan nga pirma ug mga pangalan sa mga rehistradong botante sa petition mamahimo usab nga sugdan sa nagkalahi-lahi nga away nga matagak sa kasohay. Ang mga dahilang ito ang nagsasabi na ang pagsasabatas ng ABS-CBN franchise sa pamamagitan ng peopleÕs initiative at referendum ay maaaring hindi mangyari. Kini nga mga rason ang naga ingon nga ang pagbalaod sa ABS-CBN franchise pinaagi sa people's initiative ug referendum kay mamahimong dili mahitabo. Kung sakali mang maisakatuparan ito, hindi ito magaganap sa panahon ng kasalukuyang administrasyon. Kung mahitabo nga mapatuman kini, dili kini mahitabo sa karon panahon sa karon nga administrasyon. Ang tanging legal na paraan na lang ng ABS-CBN para makakuha ng isang franchise ay maghain na lang ng panibagong ABS-CBN legislative franchise bill sa mga susunod na panahon. Ang ligal na lang nga pamaagi sa ABS-CBN para makakuha ug usa ka prangkisa mao ang pag dalit og bag-ong ABS-CBN legislative franchise bill sa mga musunod nga panahon. Ang usaping ABS-CBN franchise ay isang isyung politikal na didisisyonan ng Kongreso na naaayon sa politika. Sa isturyang ABS-CBN franchise kay isa ka isyung politikal nga desisyonan s Kongreso base sa kung unsay subay sa politika. Sa politika, walang permanenteng kaaway o kaibigin, permanenteng interest lang. Sa politika, walay permanente nga kalaban o higala, permanente nga interes lang. Sa muling pagbabalik ng aking column na Wacky Leaks ay hayaan nyo munang ipunto Ko ang ilang mga bagay na naganap na sa aking paniniwala ay makaka-apekto sa pagdaloy ng malayang pamamahayag sa ating bansa. Sa pagbalik usab sa akong column nga Wacky Leaks kay pasagdi sa ninyo nga ipunto nakonga ang ubang butang nga nahitabo na sa akong pagtoo nga maka apekto sa gadagayday sa gawasnon nga pagbalita sa atong nasod. Sa kabuuan ay mabigat ang mensaheng iniwan ng pagbasura sa broadcast franchise ng ABS-CBN. Sa kinatibuk-an bug-at ang mensahe nga gibilin sa pagbasura sa broadcast franchise sa ABS-CBN. Kahit anong paliwanag ang gawin ay hindi mahihiwalay dito ang aspeto ng pulitika laloÕt mismomg si Pangulong Rodrigo Duterte ang nagsabi na gusto niyang makitang sarado ang nasabing broadcasting network. Maski unsang pang pagpasabot ang buhaton dili mabulag sa aspeto sa politika labaw nang si Presidente Rodrigo Duterte ang nag-ingon nga gusto niyang makita nga masirado ang giingong broadcasting network. Bilang mamamahayag ay malinaw ang mensahe nito sa amin at maging sa sambayanan sa kabuuan. Isip usa ka mamahayag nga klaro ang mensahe niini sa amoa ug masking ang mga katawhan sa kinatibuk-an. Gaya ng sinabi ni Sen. Grace Poe na ito ay may chilling effect sa hanay ng mga mamamahayag sa kanilang pagganap sa tungkulin. Sama sa giingon ni Sen. Grace Poe nga kini anaay chilling effect sa han-ay sa mga mamahayag sa ilang pagsubay sa ilang katungdanan. Dahil rin sa pagbasura sa prangkisa ng ABS-CBN ay nangangahulugan rin na tagilid sa ngayon ang prangkisa ng iba pang media outfit dahil sa pangyayari. Tungod sa pagbasura sa prangkisa sa ABS-CBN nangahulogan pud ni nga sa karon tagilid ang prankisa sa uban pa nga media outfir tungod sa nahitabo. Tila bang sinasabi ng mga kaganapan na dapat magpakabait at umayon lamang sa mga hindi kritikal na balita kung gusto ninyong huwag matulad sa higanteng broadcasting network. Mura ba og ginaingon sa mga nahitabo nga kinahanglan magpakamaayo ug musunod lang sa mga dili kritikal nga balita kung gusto ninyonga dili mapareha sa dakong broadcasting network. Noong Pebrero ay sinabi sa Senate public services committee ng Securities and Exchange Commission (SEC), Bureau of Internal Revenue (BIR) at National Telecommunications Commission (NTC) na walang violations sa kanilang tanggapan ang ABS-CBN. Niadtong Pebrero giingon sa Senate public services committee sa Securities and Exchange Commission (SEC), Bureau of Internal Revenue (BIR) ug National Telecommunications Commission (NTC) nga walay violations sa ilahang opisina ang ABS-CBN. Sa komite ni Sen. Poe ay nilinaw ng nasabing mga government regulators na nakasunod ang naturang media outfit sa lahat ng panuntunan ng gobyerno pero lahat ng mga ito ay nabalewala. Sa komite ni Sen. Poe giklaro sa giingong government regulators nga nakasunod ang giingong media outfit sa tanan nga sulondonon sa gobyerno apan tanan kini wala pansina. Kasabay nito ang pagkawala sa kabuhayaan ng libo-libong mga manggagawa na umaaasa sa nasabing kumpanya. Sabay ani ang pagkawala sa trabaho sa nilibo ka mga trabahante nga galaom sa giingong kumpanya. BagamaÕt ang Wacky Leaks ay tumatalakay sa ilang maituturing na light issues lamang, sa puntong ito ay kailangan rin nating manindigan laloÕt usapin sa malayang pamamahayag ang nalalagay na sa kapahamakan. Apan ang wacky Leaks nagahisgot sa ilang giisip nga light issues ra, sa niini nga higayon kinahanglan usab natong mubarog labaw na nga ang gihisgutan ang gawasnong pagpamalita ang nabutang sa alanganin. Hinikayat ni Baguio City Rep. Mark Go ang Office of the Civil Defense na pag-aralan ang posibilidad na pagkakaroon ng iba pang daanan para sa tubig na pinapakawalan ng mga dam sa bansa upang maiwasan ang pagbaha sa ilang mga lugar. Gi-awhag ni Bagiuo City Rep. Mark Go ang Office of the Civil Defense nga tun-anang posibilidad nga magka anaa og lahi pa nga pamaagi parasa tubig nga gibuhian sa mga dam sa nasod aron malikayan ang pagbaha sa ubang mga lugar. Sa consulation meeting ng House Special Committee on North Luzon Growth Quadrangle, sinabi ni Go na hindi sapat na basta abisuhan lamang ang publiko sa posibleng maranasang pagbaha sa tuwing magpapakawala ng tubig ang mga dams sa bansa. Sa consulation meeting sa House Special Committee on North Luzon Growth Quadrangle, giingon ni Go nga hindi sakto na basta pahibal-on lamang ang publiko sa posibleng masinati nga pagbaha matag magbuhi og tubig ang mga dams sa nasod. Isa sa mga long-term solution na naiisip ni Go ay ang pagkakaroon ng panibagong daanan para sa tubig na papakawalan ng mga dams na malayo sa mga bahay at taniman. Usa sa mga long-term kasulbaran nga na nahuna-hunaan ni Go mao ang pagmugna og bag-ong agianan para sa tubig na pagabuhian sa mga dams nga layo sa mga balay at uma. Ito ay para na rin maiwasan ang matinding pagbaha tulad nang nangyari sa lalawigan ng Cagayan at Isabela nang buksan ng pamunuan ng Magat Dam ang pitong gates nito noong nakaraang linggo. Kini alang na usab nga mapugngan ang ksuog nga baha parehas sa nahitabo sa probinsya sa Cagayan ug Isabela niadtong gibuhian sa pamunuan sa Magat Dam ang pito ka gates niini kaniadtong niaging semana. Bukas naman ang OCD sa suhestiyon na ito ni Go. Abri usab ang OCD sa maong sugyot ni Go. Ayon kay OCD 2 Ð Dir Harold Cabreros, ikokonsidera nila ang rekomendasyon ni Go sa kanilang ginagawang holistic approach. Alang kay OCD 2 - Dir Harold Cabresos, konsiderahon nila ang sugyot ni Go sa ilang ginabuhat nga holistic approach. Nauna ng sinabi ni Isabela Governor Rodito Albano III na ang pagbaha na kanilang nakaranasan noong nakaraang linggo ay pinakamatindi sa nakalipas na apat na dekada. Una na nga giingon ni Isabela Governor Rodito Albano III nga ang pagbaha nga ilahang nasinati atong niaging semana isa sa pinakalala sa nilabay nga upat ka dekada. Premature pa para isulong ang panukalang batas na Bayanihan 3. Dili pa panahon para isulong ang panukalang batas nga Bayanihan 3. Tugon ito ng Palasyo sa panukala ni Senador Raph Recto na magpasa ng Bayanihan 3 para maayudahan ang mga nabiktima ng sunud-sunod na bagyo sa bansa. Saysay kini sa Palasyo sa sugyot ni Senador Ralph Recto nga magpasa og Bayanihan 3 aron matabangan ang mga biktima sa nagsunod nga bagyo sa nasud. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, titingnan muna ng Palasyo kung ano ang lalamanin ng P4.5 trilyong national budget para sa taong 2021. Sumala kang Presidential Spokesman Harry Roqu, ginalantaw pa sa Palasyo kung unsa man ang isulod sa P4.5 trilyong national budget para sa tuig 2021. Kung nakapaloob na aniya sa pambansang pondo ang ipang-aayuda sa mga nabiktima ng bagyo, hindi na kailangan ang Bayanihan 3. Kung anaa na ingon niya sa nasyonal nga pondo ang ipang tabang sa mga nabiktima sa bayo, dili na kinahanglan og Bayanihan 3. Pero kung may kakulangan naman aniya, maaaring atupagin na ang pagkakaroon ng Bayanihan 3. Apan kung anaay kakulangan man ana siya, mahimo nga atimanon ang pagbuhat sa Bayanihan 3. Matatandaang ipinasa ng Kongreso ang Bayanihan to Heal as One Act (Bayanihan 1) na may P275 bilyon at Bayanihan to Recover as One Act (Bayanihan 2) na may P140 bilyong pondo para ipang ayyuda sa nga naapektuhan ng pandemya sa COVID-19. Mahinumdoman nga gipasa sa Kongreso ang Bayanihan to Heal as One Act ( Bayanihan 1) nga anaay P275 bilyon ug Bayanihan to Recover as One Act (Bayanihan 2) nga anaay P140 Bilyon nga pondo para ipang tabang sa mga nakasinati sa pandemya nga COVID-19. Mananatiling suspendido ang klase sa buong probinsya ng Cagayan hanggang sa November 30. Magpabilin nga suspendido ang klase sa tibuok probinsya sa Cagayan hantod sa Nobyembre 30. Sakop nito ang lahat ng antas sa mga pribado at pampublikong paaralan. Apil niini ang tanan nga lebel sa pribado ug pambubloko nga mga eskwelahan. Ayon sa Cagayan Public Information Office, idineklara ito ni Gov. Manuel Mamba dahil sa iniwang matinding pinsala ng malawakang pagbaha sa probinsya dulot ng Bagyong Ulysses. Sumala sa Cagayan Public Information office, gideklara kini ni Gov. Manuel Mamba tungod sa nabilin nga hilabihan kadako nga damyos sa hilaihan ka dako nga pagbaha sa probinsya tungod sa Bagyo nga Ulysses. Sinabi ng gobernador na layon nitong mabigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral, guro at magulang na tutukan muna pagsasaayos sa kanilang tahanan, kagamitan at kabuhayan. Giingon sa gobernador nga gusto niyang mahatagan og higayon ang mga estudyane, magtutudlo, ug ginikanan nga tutukan usa ang pag tarong sa ilang mga panimalay ug panginabuhi. Kailangan ding mabigyan ng panahon ang pagsasaayos sa sektor ng edukasyon. Kinahanglan usab nga mahatagan ug panahon ang pag ayo sa sektor sa edukasyon. Samantala, balik-trabaho na ang mga kawani ng gobyerno sa Cagayan sa araw ng Miyerkules, November18. Samtang, balik-trabaho na ang mga sakop sa gobyerno sa Cagayan karong adlaw sa Miyerkules, Nobyembre 18. Kinikilala ng Palasyo ng Malakanyang ang kabayanihan ng limang tauhan ng Department of Public Works and Highways (DPWH) na namatay habang nagsasagawa ng clearing operations sa kasagsagan ng Bagyong Ulysses. Giila sa Palasyo sa Malakanyang ang kabayanihan sa lima ka tauhan sa Department of Public Works and Highways (DPWH) nga namatay samtang nagpahigayon og clearing operations sa kasamtangan sa Bagyo nga Ulysses. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, nagpapasalamat ang Pangulo at ang buong sambayanan sa kabayanihan at kagitingan ng mga search and rescue frontliners dahil sa kabila ng mga pagsubok ay ibinuwis ang kanilang buhay. Sumala kang Presidential Spokesman Harry Roque, nagpasalamat ang Presidente ug ang tibuok katawhan sa kabayanihan ug kagitingan sa mga search and rescue frontliners tungod sa likod sa kalisod kay ilang girisgo ang ilang kinabuhi. Nakilala ang mga nasawi na sina Roldan Pigoh, Joel Ballag Chur-ig, Johnny Duccog, at ang mga engineer na sina John Mutug Limoh at Julius Gulayan, na pawang kabilang sa quick response team ng DPWH. Nakaila ang mga namatay nag sila Roldan Pigoh, Joel Ballag Chur-ig, Johnny Duccog, ug ang mga engineer nga sila John Mutug Limoh at Julius Gulayan, na apil sa quick response team sa DPWH. Nasawi ang lima matapos matabunan ng landslide habang nagsasagawa ng clearing operation sa Nueva Vizcaya-Ifugao-Mt Province Road, sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint sa Banaue, Ifugao. Namatay ang lima human matabunan og landslide samtang galunsad og clearing operation sa Nueva Vizcaya-Ifugao-Mt Province Road, sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint sa Banaue, Ifugao. Kinikilala po talaga natin ang lahat ng ating rescue and search frontliners Ôno, nagpapasalamat po ang Pangulo at ang buong sambayanan sa kanilang kagitingan at sa kanilang katapatan Ôno na sa kabila ng pagsubok eh nandoon po sila Ôno, binubuwis ang kanilang mga buhay, ani Roque. Giila gyud nato ang tanan nato nga rescue and search frontliners Ôno, naggapasalamat ang Presidente ug ang tibuok katawhan sa ilang kaisog ug sa ilang pagkamatinudanon Ôno nga likod sa kalisod eh anaa gihapon sila Ôno, andam isakripisyo ang ilang mga kinabuhi, ana ni Roque. Ayon kay Roque, nakasaad naman sa batas na may espesyal na bayad na makukuha ang mga manggagawa ng gobyerno na namatay habang tinutupad ang tungkulin. Sumala kang Roque, gisaysay sa balaod nga anaay espesyal nga bayad nga makuha ang mga trabahante sa gobyerno kon sila namatay samtang ginabuhat ang ilang trabaho. Pero ayon kay Roque, hindi ang halaga ng pera ang pinag-uusapan kundi ang pasasalamat ng buong bansa sa kabayanihan ng lima. Apan sumala kang Roque, dili kantidad sa kwarta ang ginaisturyahan diri kundili ang pagpasalamat sa tibuok nasod sa ilang kabayanihan nga gipakita lima. Sa batas naman po, mayroon po tayong tinatawag na espesyal na bayad kapag sila poÕy gumagawa ng mga delikadong mga gawain Ôno at IÕm sure they will be given this amount po. Sa balaod, anaa tay ginatawag nga espesyal nga bayad kung sila gabuhat og mga delikado nga mga buluhaton ug nakasiguro ko nga mahatagan sila niining kantidara. Pero siyempre po itÕs not the amount of money, itÕs the gratitude of a very thankful nation, ani Roque. Apan sigurado nga dili kini mahitungod sa kwarta, kini nangabulohan sa dakong pasalamat sa tibuok nasod, ana ni Roque. Maraming salamat po, mga bayani po kayo, iyong mga nagbibigay ng tulong at mga patuloy na naghahanap po ng mga nawawalang ating mga kababayan. Daghang salamat, amoa kamong mga bayani, inyong mga nahatag nga tabang ug padayon nga pagpangita sa atong mga nawala nga katawhan. Maraming salamat po sa inyong lahat, dagdag pa niya. Daghang salamat sa inyong tanan, dungag pa niya. Saludo aniya ang Palasyo sa pagbibigay ng tulong ng mga search and rescue frontliner para sa paghahanap ng mga nawawalang indibidwal. Saludo ana siya ang palasyo sa paghatag pg tabang sa mga search and rescue frontliner para sa pagpangita sa mga nawala nga indibidwal. Nakararanas ng internet connectivity issues ang mga subscriber ng Converge ICT Solutions Inc. sa buong bansa. Nakasinati og internet connectivity nga isyu ang mga subscriber sa Converge ICT Solutions Inc. sa tibuok nasod. Ayon sa kumpanya, mayroong aberya ang kanilang data center bandang 1:10 ng hapon ngayong Martes (November 17). Sumala sa kompanya, anaay depekto angi ilahang data center banda 1:19 sa hapon karong Martes (Nobyembre 17). Humingi rin ito ng paumanhin sa kanilang mga subscriber. Nangayo usab sila og pasaylo sa ilang mga subscriber. Sinabi ng Converge ICT na antabayanan ang susunod na abiso sa kanilang Facebook page. Ingon sa Converge ICT nga bantayan nila ang musunod nga pahibalo sa ilang facebook page. Pumanaw na si Cebu City North District Rep. Raul del Mar sa edad na 79. Namatay na si Cebu City North District Rep. Raul del Mar sa edad nga 79. Inanunsyo ni Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri ang malungkot na balita sa Senado ngayong Martes ng umaga. Gianunsyo ni Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri ang masulob-on nga balita sa Senado karong Martes sa buntag. Sinang-ayunan ng Senado ang isang mosyon para mag-file ng resolusyon na magbibigay-pugay kay Del Mar at para na rin maipaabot sa mga naulila ng kongresista ang pakikidalamhati ng mataas na kapulungan ng Kongreso. Giuyonan sa Senado ang isa ka mosyon para mag-file og resolusyon nga maghatag-pasidungog kay Del Mar ug para na usab maipaabot sa mga nabiyaan sa kongresista ang pagbangotan sa taas nga kapulungan sa Kongreso. Inanunsiyo ng Valenzuela City government na bawal muna ang caroling sa lungsod. Ginanunsiyo sa Valenzuela City government nga bawal usa ang caroling sa lungsod. Ito ay base sa Ordinance No. 824, series of 2020. Kini base sa Ordinance No. 824, series of 2020. Ayon sa lokal na pamahalaan ng Valenzuela, hindi pinahihintulutan ang sinumang indibidwal o grupo na magsasagawa ng pisikal na caroling. Matod sa lokal nga panggamhanan sa Valenzuela, dili sugtan ang si bisan kinsa indibidwal o grupo nga magbuhat sa pisikal na caroling. Ito ay bahagi ng patuloy na pag-iingat sa COVID-19. Kini parte sa padayon nga pag-amping sa COVID-19. Epektibo ang naturang ordinansa simula sa December 1, 2020 hanggang January 4, 2021. Epektibo ang giingong ordinansa sugod sa Desyembre 1, 2020 hangtod Enero 4, 2021. Gayunman, papayagan naman ang pangangaroling sa pamamagitan ng electronic o digital. Bisan pa man, pagatugotan man ang pangangaroling pinaagi sa electronic o digital. Sinabi ng Valenzuela LGU na may administrative penalty na P5,000 multa o community service. Giingon sa Valenzuela LGU nga naay administrative penalty nga P5,000 multa o community service. Sa mga hindi naman susunod sa administrative penalty, may multang P5,000 o pagkakakulong ng hindi lalagpas sa 30 araw o pareho depende sa desisyon ng korte. Sa mga dili mutuman sa administrative penalty, anaay multang P5,000 o pagkakulong sa dili mulagpas sa 30 ka adlaw o pareho depende sa desisyon sa korte. Sa mga lalabag na 17 taong gulang pababa, sinabi ng Valenzuela City government na kailangang sumailalim sa intervention program ng City Social Welfare and Development Office. Sa mga dili mutuman nga 17 anyos pababa, sulti sa Valenzuela City government na kinahanglan sila mupailalom sa intervention program sa City Social Welfare and Development Office. Kung hindi susunod ang menor de edad sa intervention program, mananagot ang magulang sa ilalim ng Code of Parental Responsibility. Kung dili maminaw ang menor de edad sa intervention program, manubag ang ginikanan ilalom sa Code of Parental Responsibility. Aabot sa P6.8 million na halaga ng learning modules ang nasira sa in Marikina City dahil sa pagtama ng Typhoon Ylysses. Muabot sa P6.8 million nga katidad sa learning modules ang naguba sa Marikina City tungod sa pag igo sa Typhoon Ylysses. Ayon ito sa datos mula kay Department of Education (DepEd) National Capital Region Director Malcolm Garma. Sumala kini sa datos gikan kay Department of Education (DepEd) National Capital Region Director Malcolm Garma. Dahil sa insidente, nangangailangan ang DepEd ng P7 milyon para mapalitan ang mga nasirang modules. Tungod sa panghitabo, nanginahanglan ang DepEd og P7 milyon aron mailisdan ang mga naguba nga modules. Ang klase sa Marikina City ay mananatiling suspendido hanggang sa buong buwan ng Disyembre. Ang klase sa Marikina City kay magpabilin nga suspendido hangtod sa tibuok bulan ng Disyembre. Bunsod ito ng pinsalang naidulot ng Typhoon Ulysses. Tungod kini sa kadaot nga gihatag sa Typhoon Ulysses. Isang 84 anyos na lalaki sa Batanes ang nakitaan ng sintomas ng COVID-19 at nagpositibo sa Rapid Antigen Test. Usa ka 84 anyos na lalaki sa Batanes ang nakitaan og sintomas sa COVID-19 ug nagpositibo sa Rapid Antigen Test. Ayon sa Batanes COVID-19 Task Group, ang pasyente ay itinuturing ngayong Probable COVID-19 Case. Sumala sa Batanes COVID-19 Task Group, ang pasyente giila karon nga Probable COVID-19 Case. Wala umanong record ng exposure ang lalaki at walang travel history. Wala sumala kini record sa exposure ang lalaki ug walay travel history. Pero isa sa mga kasama nito sa bahay ay returning overseas Filipino worker na natapos sa kaniyang quarantine period noong Nov. 2. Pero isa sa mga kauban niini sa balay kay returning overseas Filipino worker nga nahuman sa iyahang quarantine period niadtong Nov. 2. Isasailalim na sa swab test ang pasyente para sa confirmatory test. Gipailalom na sa swab test ang pasyente alang sa confirmatory test. Inoobserbahan ito ngayon sa Batanes General Hospital. Ginaobserbahan kini karon sa Batanes General Hospital. Aabot sa 22 police trainees sa Regional Police Training Center sa Tacloban City ang nagpositibo sa COVID-19. Muabot sa 22 police trainees sa Regional Police Training Center sa Tacloban City ang nagpositibo sa COVID-19. Ayon kay Senior Sgt. Lalaine Rosales, information officer ng training center sa San Jose district, ang 22 ay bahagi ng 241 na bagong recruit na mga pulis. Sumala kay Senior Sgt. Lalaine Rosales, information officer sa training center sa San Jose district, ang 22 parte sa 241 nga bagong recruit nga mga pulis. Agad silang dinala sa isolation facility. Diha-diha dayon silang gidala sa isolation facility. Sinabi ni Rosales na pawang asymptomatic naman ang 22. Saysay ni Rosales na puros asymptomatic man ang 22. Oct. 30 nang dumating sa Regional Police Training Center ang 241 na police trainees. Oct. 30 atong miabot sa Regional Police Training Center ang 241 nga police trainees. Lima sa kanila ang nakitaan ng sintomas ng sipon at pananakit ng lalamunan at isinailalim sa swab test noong Nov. 13. Lima sa ilaha ang nakitaan og sintomas sa sipon ug pagpananakit sa tutunlan ug gipailalom sa swab test adtong Nov. 13. Apat sa kanila ang nagpositibo. Upat sa ilaha ang nagpositibo. Dahil dito isinailalim din sa swab test ang lahat ng kanilang nakasalamuha. Tungod niini gipailalom usab sa swab test ang tanan nga ilang nakahimamat. Labing-siyam pa ang nagpositibo gayundin ang isang mess hall server at dalawang training personnel. Napulog-siyam pa ang nagpositibo mao usab ang usa ka mess hall server ug duha ka training personnel. Kinuwestiyon ni Senator Imee Marcos ang diskarte ng Inter Agency Task Force (IATF). Gikuwestiyon ni Senator Imee Marcos ang diskarte sa Inter Agency Task Force (IATF). Ipinagtataka ni Marcos ang resolusyon ng IATF na nagsasabing maari ng magbukas ang mga sabungan, ngunit nanatiling sarado ang mga paaralan. Gikatingala ni Marcos ang resolusyon sa IATF na nag-ingong mapwede na nga abrihan ang mga sabungan, apan magpabiling sirado ang mga skwelahan. Diin ng senadora, dapat ay simulan muli ang face-to-face classes kung magagawa rin naman na makasunod ang mga paaralan sa health protocols para maiwasan ang pagkalat ng COVID-19. Bansay sa senadora, dapat ay sugdan na usa ang face-to-face classes kung mahimo naman diay nga makasunod ang mga eskwelahan sa health protocols aron malikayan ang pagkalat sa COVID-19. Ayon kay Marcos, tanging sa Pilipinas na lang nanatiling sarado ang mga eskuwelahan. Matod pa kay Marcos, nag inusarang sa Pilipinas na lang nagpadayon pag sarado sa mga eskwelahan. Naniniwala ito na magagawa na ligtas na makapag-aral ang mga estudyante at makakapagturo ang mga guro sa mga paaralan. Nagatuo kini nga mahimo nang luwas nga maka-eskwela ang mga estudyante ug makakatudlo ang mga magtutudlo sa mga eskwelahan. Bukod dito aniya, makakabalik na rin sa trabaho ang mga magulang na kailangan na manatili sa bahay para magabayan ang mga anak sa home schooling. Gawas pa niini saysay niya, makakabalik na usab sa trabaho ang mga ginikanan nga kinahanglan magpuyo sa balay aron masubaybayan ang mga anak sa home schooling. Nagbabala ang Malakanyang sa mga operator ng tiangge ngayong nalalapit na ang Pasko. Nagpasidaan ang Malakanyang sa mga operator sa tiangge karong hapit na ang Pasko. Paalala ni Presidential Spokesperson Harry Roque, kailangang maipatutupad ng tama ang social distancing sa mga tindahan. Pahinumdom ni Presidential Spokesperson Harry Roque, kinahanglan mapatuman ang sakto nga social distancing sa mga tindahan. Maari aniyang maipasara ang tinagge o anumang establisyimento na hindi nagpapatupad ng social distancing. Mamahimo saysay niya maipasarado ang tinagge o unsa mang establisyimento nga dili magpatuman og social distancing. Iri-remind ko lang po ang mga tiangge operators, pupuwede po kayong mapasara kapag hindi po ninyo in-observe ang social distancing, ayon kay Roque. Gipahinumdoman ko lang ang mga tiangge operators, pwede mo nga ipasara kung dili mo magpatuman og social distancing,matod kay Roque. Dagdag ni Roque, maari namang limitahan ang mga pumapasok sa tiangge. Dungag pa ni Roque, mamahimo man nga limitahan ang mga musulod sa tiangge. Kinakailangan din na magkaroon ng special entry at exit point. Kinahanglan usab na anaay special entry at exit point. Kapag hindi po kayo nag-control ng crowd, baka mapasara kayo, lalo kayong mawalan ng negosyo, dagdag ni Roque. Kung wala pa nag-control sa crowd, basin mapasirado kayo, labihan na gyod mong mawal-an og negosyo, dugang ni Roque. Walang malaking epekto sa mga telecommunication players sa Pilipinas ang nakatakdang pag-upo ni President-elect Joe Biden sa White House. Walay dakong epekto sa mga telecommunication players sa Pilipinas ang gikatakda nga paglingkod ni President-elect Joe Biden sa White House. Para sa top official ng Dito Telecommunity, ang third telco sa bansa na kasyosyo ang China Telecom, huli na para baguhin pa ang direksyon ng industriya ng telecom sa bansa na nakaangkla sa Chinese network gear at technology. Alang sa top official sa Dito Telecommunity, ang third telco sa nasod nga kasyosyo ang China Telecom, ulahi na para bag-ohon pa ang direksyon sa industriya sa telecom sa nasod nga nakaangorahe sa Chinese network gear ug technology. Ang Dito CME Holdings ay ang holding company ng DitoTel, na sinusuportahan din ng China Telecom. Ang Dito CME Holdings kay ang holding company sa DitoTel, nga gisuportahan usab sa China Telecom. Sinabi ni Alberto, dating No. 2 executive sa PLDT, na ang mga sanctions na resulta ng alitan sa kalakalan sa pagitan ng China at US ay wala rin sa kanilang prayoridad ngayong panahon ng pandemya. Giingon ni Alberto, kaniadtong No. 2 executive sa PLDT, nga ang mga sanctions nga resulta sa kasamok sa patigayon pinaagi sa China ug US kay wala usab sa ilang prayoridad karong panahon sa pandemya. Ang PLDT at Globe ay kapwa nagsabing mataas ang kalidad at mura ang teknolohiyang nanggagaling sa Huawei. Ang PLDT ug Globe kay parehong nag-ingon nga taas ang kalidad ug barato ang teknolohiya nga nag gikan sa Huawei. Nahahati ngayon ang mayorya sa Kamara de Representantes dahil sa nagaganap na sibakan at reshuffle sa ilalim ng pamumuno ni House Speaker Lord Allan Velasco. Natunga karon ang mayorya sa Kamara de Representantes tungod sa nasakop nga pagtanggal ug pag-usab ilalom sa pagpamumuno ni House Speaker Lord Allan Velasco. Nabatid na hindi nagustuhan ng mayorya ang ginawang pagtanggal ni Velasco sa mga deputy speakers at committee chairman dahil taliwas ito sa kanyang sinabi noong unang araw na maupo siya bilang speaker. Nabati nga wala magustohi sa mayorya ang gibuhat nga pagpananggal ni Velasco sa mga deputy speakers ug committee chairman tungod sukwahi kini sa iyang giingon kaniadtong unang adlaw nga milingkod isya. Ayon sa political analyst na si Mon Casiple, malaki ang posibilidad na magkaroon ng silent majority sa liderato ni Velasco dahil sa dami nang kanyang napangakuan ng posisyon pero hindi lahat ay mapagbibigyan. Sumala sa political analyst nga si Mon Casiple, dako ang posibilidad nga adunay sa silent majority sa liderato ni Velasco tungod sa ladaghan sa iyang nasaaran og posisyon apan dili tanan mahatagan. Tiyak umano na sa mga susunud na araw ay mas marami pang sibakan ang mangyayari para i-accomodate ang mga kaalyado ng bagong liderato. Siguradong iingon na sa mga musunod nga adlaw nga mas daghan pang pagpananggal ang mahitabo aron ma-accomodate ang mga kaalyado sa bag-o nga liderato. Hindi aniya maiiwasan na mayroon pa ring mga supporters si dating House Speaker Alan Peter Cayetano na nasanay sa kanyang estilo ng pamamahala na biglang naiba nang maupo si Velasco. Dili kuno ana niya malikayan nga aduna gihapoy mga supporters si kaniadtong House Speaker Alan Peter Cayetano nga naanad sa iyang urog sa pagdumala nga kalit lang nausab atong nakalingkod si Velasco. Aminado ang political expert na hindi magiging madali ang pamumuno ni Velasco dahil palagian itong ihahambing sa naging paraan ng pamumuno at nagawa ng nauna sa kanya. Aminado ang political expert nga dili mahimong dali ang pagpangulo ni Velasco tungod palagian kanunay kining ikompara sa mga nahimong pamaagi sa pagangulo ug nabuhat sa nauna sa iyaha. Ganundin, magiging malaking challenge umano sa Velasco leadership na patunayang may kakayahan itong mamuno at kayang mapagkaisa ang mga mambabatas na mula sa ibat ibang partido. Mao usab ang, mahimong dakong hagit kuno sa pagpangulo ni Velasco nga napamatuorang adunay abilidad sa pagpangulo ug kayang mahiusa ang mga magbabalaod nga mula sa nagladaiyang partido. Inasahan ng mga mambabatas ang pangako ni Velasco kay Pangulong Rodrigo Duterte na sila lang ni Cayetano ang magpapalitan ng pwesto at babaguhin ang Chairman ng House Committee on Accounts. Gilaoman sa mga magbabalaod ang saad ni Velasco kang Presidente Rodrigo Duterte nga sila lang ni Cayetano ang magbayloay og pwesto ug bag-uhon ang Chairman sa House Committee on Accounts. Gayunpaman, isang araw pa lamang sa pwesto ay agad nitong tinanggal si Camarines Sur Rep. Lray Villafuerte na sinundan din ng pagkakasibak bilang Deputy Speaker kina Batangas Rep. Raneo Abu, Capiz Rep. Fredenil Castro, Laguna Rep. Dan Fernandez gayundin ang pagtanggal kay Kabayan Rep Ron Salo bilang kinatawan ng Kamara sa Electoral Tribunal. Bisan pa man, isa ka adlaw pa lang sa pwesto kay dayon dayon niining gitanggal si Camarines Sur Rep. Lray Villafuerte nga sinundan usab sa pagtanggal isip Deputy Speaker ilaha Batangas Rep. Raneo Abu, Capiz Rep. Fredenil Castro, Laguna Rep. Dan Fernandez mao usab ang pagtanggal kang Kabayan Rep Ron Salo isip representante sa Kamara sa Electoral Tribunal. Ang pinakahuling natanggalan ng pwesto ay si Bulacan Rep Jose Antonio Sy-Alvarado na pinalitan ni Diwa Partylist Rep. Michael Aglipay, brother-in-law ni DPWH Secretary Mark Villar, bilang chairperson ng House Committee on Good Government and Public Accountability. Ang pinakaulahing natanggalan og pwesto mao si Bulacan Rep Jose Antonio Sy-Alvarado nga gipulihan ni Diwa Partylist Rep. Michael Aglipay, bayaw ni DPWH Secretary Mark Villar, isip chairperson sa House Committee on Good Government and Public Accountability. Ang nasabing komite ang syang nagsasagawa ng imbestigasyon sa mga mahahalagang isyu ng bansa. Ang naingong komite mao ang magbuhat og imbestigasyon sa mga mahinungdanon nga isyu sa nasod. Alinsunud sa direktiba noon ni Cayetano ay inimbestigahan ng komite ni Sy-Alvardo ang anomalya sa PhilHealth, ang iregularidad sa pamamahagi ng Social Amelioration Program, ang mataas na presyo ng kuryente ng Meralco sa panahon ng pandemic, ang sitwasyon ng mga Filipino migrants sa gitna ng COVID-19 crisis, ang ABS-CBN franchise renewal at 2021 national budget. Subay sa direktiba kaniadto ni Cayetano kay inimbestigahan sa komite ni Sy-Alvardo ang anomalya sa PhilHealth, ang iregularidad sa pagpanghatag sa Social Amelioration Program, ang taas nga presyo sa kuryente sa Meralco sa panahon sa pandemya, ang sitwasyon sa mga Filipino migrants taliwala sa COVID-19 crisis, ang ABS-CBN franchise renewal ug 2021 national budget. Nagbigay daan ang ginawang imbestigasyon para bumilis ang pamamahagi ng SAP, bumaba ang singil sa kuryente at naging mabilis ang pag-uwi ng mga OFWs. Naghatag og dalam ang gibuhat nga imbestigasyon aron mupaspas ang pagpanghatag sa SAP, ninaog ang singil sa kuryente ug nahimong paspas ang pag-uli sa mga OFWs. Si Alvarado ay isa 70 mambabatas na bumoto laban sa pagbabalik ng prangkisa ng ABS-CBN at sya ding namuno sa franchise hearing ng network kasama ang Committee on Legislative Franchises. Si Alvarado kay usa sa 70 magbabaload nga nibotar sukwahi sa pagbabalik sa prangkisa sa ABS-CBN ug sya usab kuno ang nangulo sa franchise hearing sa network kauban ang Committee on Legislative Franchises. Ang mga bumoto laban sa ABS-CBN franchise ang syang inalisan ng pwesto ni Speaker Velasco habang binigyan ng pwesto ang mga sumusuporta sa giant network kabilang na sina Deputy Speaker Lito Atienza at Rufus Rodriguez. Ang mga nibotar sukwahi sa ABS-CBN franchise ang maoy gitanggalan og pwesto ni Speaker Velasco samtang gihatagan og pwesto ang mga nisuporta sa giant network apil na sina Deputy Speaker Lito Atienza ug Rufus Rodriguez. Itinalaga ni Pangulong Rodrigo Duterye si dating pangulong Gloria Macapagal-Arroyo bilang Presidential Adviser on Clark Programs and Projects. Gibutang ni Presidente Rodrigo Duterye ang kaniadtong presidente Gloria Macapagal-Arroyo isip Presidential Adviser on Clark Programs and Projects. Ito ang kinumpirma ni Senador Bong Go. Mao kin ang gikumpirma ni Senador Bong Go. Nilagdaan ni Duterte ang appointment paper ni Arroyo noong November 25. Gipirmahan ni Duterte ang appointment paper ni Arroyo niadtong Nobyembre 25. Piso ang matatanggap na kompensasyon ni Arroyo kada taon. Piso ang madawatan nga kompensasyo ni Arroyo kada tuig. Matatandaang pagkatapos ng termino bilang pangulo ng bansa, naging kongresista si Arroyo ng Pampanga. Matiman-an gna human sa termino isip presidente sa nasod, nahimong kongresista si Arroyo sa Pampangga. Itinalaga ni Pangulong Rodrigo Duterte bilang bagong commissioner ng Commission on Elections (Comelec) si Aimee Ferolino-Ampoloquio. Gibutang ni Presidente Rodrigo Duterte isip bag-ong commissioner ds Commission on Elections (Comelec) si Aimee Ferolino-Ampoloquio. Ang appointment paper ni Ampoloquio ay nilagaan ng pangulo noong November 24. Papalitan niya si Commissioner Al Parreno. Ang appointment paper ni Ampoloquio gipirmahan sa presidente niadtong November 24. Pagapulihan niya si Commissioner Al Parreno. Ang termino ni Ampoloquio ay hanggang sa February 2027. Ang termino ni Ampoloquio kay hangtod sa Pebrero 2027. Bago mahirang bilang commissioner si Ampoloquio ay nanilbihan siya bilang Provincial Election Supervisor sa Davao Del Norte. Bago mabutang sa pwesto isip commissioner si Ampoloquio kay nanilbihan siya nisalir isip Provincial Election Supervisor sa Davao Del Norte. Sa darating na Lunes, Nobyembre 30, ilalabas ni Pangulong Rodrigo Duterte ang bagong quarantine classifications sa bansa. Sa muabotay na Lunes, Nobyembre 30, igawas ni Pangulong Rodrigo Duterte ang bag-o nga quarantine classifications sa nasod. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, may pagpupulong sa araw ng Huwebes, November 26, ang Inter-Agency Task Force at inaasahang magbibigay ng bagong rekomendasyon kay Duterte. Sumala kay Presidential Spokesman Harry Roque, adunay pulong-pulong sa adlaw sa Huwebes, November 26, ang Inter-Agency Task Force ug kini gilaoman maghatag og bag-ong rekomendasyon kay Duterte. Sa ngayon, nakikita naman aniya na may pagbaba sa mga naitatalang kaso ng COVID-19 at umaasang maipagpapatuloy ang ganitong trend. Sa karon, nakita man ana niya nga adunay pagnaog sa mga natala nga kaso sa COVID-19 ug gilauman nga magpadayon ang ingon aning trend. Samantala, sinabi naman ni National Task Force agains COVID-19 chief implementer at vaccine czar Carlito Galvez Jr. na batay sa napagkasunduan ng Metro Manila mayors maging ng iba pang alkalde sa ibang lugar sa bansa, kung gagawin mang modified general community quarantine ang bagong status ay pagkatapos na ng holiday season. Samtang, giingon naman ni National Task Force against COVID-19 chief implementer ug vaccine czar Carlito Galvez Jr. nga pinasukad sa nasabutan sa mga mayor sa Metro Manila ingon pa man sa ubang alkalde sa nagkadaiyang lugar sa nasod, kung buhaton mang modified general community quarantine ang bagong status kay pagkahuman na sa holiday season. Nag-iingat pa rin kasi aniya ang mga local government unit para hindi sumirit ang kaso ng COVID-19 sa kani-kanilang mga nasasakupan sa panahon ng Pasko. Nag amping man gud gihapon ana niya ang mga local government unit aron dili musirit ang kaso sa COVID-19 sa nagkadaiyang nasakupan sa panahon sa Pasko. Kaya paalala ni Galvez sa mga LGU, siguruhing nasusunod pa rin ang mahigpit na minimum health protocol kahit pa pinapayagan ang economic activities kaakibat ng nalalapit na Pasko at Bagong taon. Maong pahinumdom ni Galvez sa mga LGU, siguruhon nga nasunod gihapon ang hugot nga minimum health protocol bisan pa gitugotan na ang economic activities sigbit sa muabotaay na Pasko ug Bag-ong tuig. Sa kabila nito, sinabi ni Galvez na nasa pagpapasya pa rin ni Duterte ang kalalabasan ng magiging anunsyo nito sa Lunes. Sa pikas bahin niini, giingon ni Galvez nga anaa gihapon sa pagdesisyon ni Duterte ang sangputanan sa mahimong anunsyo niini sa Lunes. Sisiguruhin ng Kamara de Representantes na sa bicameral conference para sa panukalang 2021 national budget ay may sapat na pondo ang gubyerno para maipatupad ang programa nito laban sa pandemya ng coronavirus, ayon pahayag ni Speaker Lord Allan Velasco ngayong Huwebes. Siguraduhon sa Kamara de Representantes nga sa bicameral conference alang sa sugyot nga 2021 national budget ay adunay sakto nga pondo ang gobyerno aron mapatuman ang programa niini kontra sa pandemya nga coronavirus, sumala sa sutli ni Speaker Lord Allan Velasco karong Huwebes. Sinabi ito ni Velasco matapos na ipasa ng Senado sa ikatlo at pinal na pagbasa ang panukalang P4.5-trillion 2021 national budget. Gisulti kini ni Velasco human nga gipasa sa Senado sa ikatulo ug pinal nga pagbasa ang sugyot nga P4.5-trillion 2021 national budget. Sinabi ni Velasco na ang Kamara ay nakapagbuo na ng contingent para sa bicam na kinabibilangan ng 21 na mambabatas mula sa ibaÕt ibang partido ng mababang kapulungan. Gingon ni Velasco nga ang Kamara kay nakabuhat na og contingent alang sa bicam nga gilakipan sa 21 ka magbabalaod gikan sa nagkalahi-lahing partido ubos nga kapulungan. Idinagdag niya na sisiguruhin ng Kamara na may sapat ding pondo para sa rehabilitasyon ng mga komunidad na sinalanta ng bagyong Rolly at Ulysses. Gidungag niya nga siguraduhon sa kama nga adunay sakto nga pondo alang sa rehabilitasyon sa mga komunidad nga naigo sa bagyong Rolly ug Ulyses. Ganundin, sinabi ni Velasco na may pondo para maipagpatuloy ang priority programs ni Pangulong Rodrigo Duterte gaya ng Build, Build, Build. Mao usab, ang giingon ni Velasco nga anaay pondo aron nga mapadayon ang priority programs ni Presidente Rodrigo Duterte parehas sa Build, Build,Build. Matapos maipasa ng Senado ang budget bill, magtitipon ang mga kinatawan ng Kamara at Senado para sa isang bicam conference kung saan pag-usapan ang mga pagkakaiba ng kanilang mga bersyon ng panukalang badyet para mapag-isa ang mga iyon. Human mapasa sa Senado ang budget bill, magtapok ang mga representante sa Kamara ug Senado alang sa isa ka bicam conference diin paga istoryahan ang mga panaglahi-lahi sa ilang mga bersyon sa sugyot nga badyet para mahiusa kini.. Nakatanggap ng mas mataas na budget ang mga kaalyado ni House Speaker Lord Allan Velasco sa Kamara habang binawasan naman ang budget ng mga kaalyado ng pinalitan nitong si Taguig-Pateros Rep. Alan Peter Cayetano. Nakadawat og mas taas nga budget ang mga kaalyado ni House Speaker Lord Allan Velasco sa Kamara samtang gikuhaan ang budget sa mga kaalyado nga giilisan niining si Taguig-Pateros Rep. Alan Peter Cayetano. Napansin ito ni Senator Panfilo Lacson, partikular sa mga inilaang pondo sa ilalim ng budget ng Department of Public Works and Highways (DPWH). Namatikdan kini ni Senator Panfilo Lacson, partikular sa mga pondong gituyo ilalom sa budget sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Sinabi ni Lacson na nang magkaroon ng palitan sa liderato ay nagkaroon ng pagbabago sa inilaang mga pondo. Gisulti ni Lacson nga niadtong nahitabo ang pagilis sa liderato anaay kabag-uhan sa inila nga mga pondo. Kapansin-pansin ayon sa senador na nagrehistro ng dagdag sa pondo ang mga malalapit sa bagong speaker at nakaltasan naman ang malalapit sa dating speaker. Namatikdan sumala sa senador nga nagrehistro og dugang nga pondo ang mga duol sa bago-ong speaker ug nakuhaan usab ang mga duol sa kaniadtong speaker. Kabilang sa tinukoy ni Lacson na nagkaroon ng budget cut ay si Camarines Sur Rep. Luis Raymund Villafuerte. Kauban sa gihulad ni Lacson na nahatagan og budget cut kay si Camarines Sur Rep. Luis Raymund Villafuerte. Habang nadagdagan naman ang budget sa mga lalawigan ng Albay at Benguet. Samtang nadugangan ang budget sa mga lalawigan sa Albay ug Benguet. Ani Lacson, wala namang naging pagbabago sa budget sa distrito ni Cayetano. Ana ni Lacson, wala man daw nahimong pagbag-o sa budget sa distrito ni Cayetano. Una nang pinuna ni Lacson ang masyadong mataas na budget sa ilang distrito at sobrang baba sa iba. Una nang gibatikos ni Lacson ang hilabihan ka taas nga budget sa ilang distrito ug sobra ka ubos ang sa uban. Ang ibang distrito aniya ay tumanggap ng hanggang P15.351 billion habang may distrito na P620 million lang ang budget. Ang ubang distrito saysay niya nidawat og kutob P15.351 billion samtang anaay mga distrito na P620 million lang ang budget. May 108 na commercial flights ang naka-schedule na umalis sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA) ngayong araw ng Miyerkules (November 25). Anaay 108 na commercial flights ang naka-schedule nga muhawa sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA) karong adlaw sa Miyerkules (November 25). Ayon sa Manila International Airport Authority (MIAA), 20 na airlines ang may schedule na commercial flights sa Terminal 1, 2 at 3 ng NAIA ngayong araw. Matod sa Manila International Airport Authority (MIAA), 20 ka airlines ang anaay schedule na commercial flights sa Terminal 1, 2 ug 3 sa NAIA karong adlaw. Narito ang mga airlines at ang kani-kanilang mga biyahe: Naara ang mga airlines ug ang nagkadaiya nila nga mga biyahe: Ayon sa MIAA maaaring magkaroon pa ng pagbabago sa mga naka-schedule na flights kayaÕt mabuting tumawag muna sa airline kung mayroong nakaschedule na biyahe ngayong araw. Matod sa MIAA mahimong adunay mahitabo nga pagbabag-o sa mga naka-schedule nga flights maong mas maayo nga mutawag usa sa airline kung anaay nakaschedule na biyahe karong adlaw. Umabot sa mahigit 500 sasakyan ang nakabitan ng RFID stickers sa idinaos na Easytrip RFID installation program sa Navotas. Niabot sa halos 500 ka sakyanan ang natauran og RFID stickers sa gibuhat nga Easytrip RFID installation program sa Navotas. Ayon kay Navotas City Mayor Toby Tiangco, 505 na mga sasakyan ang napalagyan ng RFID stickers. Sumala kay Navotas City Mayor Toby Tiangco, 505 ka mga sakyanan ang nabutangan na og RFID stickers. Kabilang dito ang 481 na Class 1, 19 na Class 2, at limang Class 3 na mga sasakyan. Apil na diri ang 481 nga Class 1, 19 nga Class 2, ug lima ka Class 3 nga mga sasakyan. Ayon kay Tiangco, inaayos na din ang schedule para sa AutoSweep RFID installation sa lungsod. Sumala kay Tiangco, ginahan-ay na sad ang schedule para sa AutoSweep RFID installation sa lungsod. Sa harap ng pagbubunyag ni Senator Panfilo Lacson na bilyun-bilyong infrastructure budget insertions ng mga kongresista para sa kanilang mga distrito na ipinaloob sa 2021 national budget ay ang katotohanan naman na may mga sektor ang salat sa pondo batay na rin sa inihayag ni Senate President Pro Tempore Ralph Recto na 2.3 million estudyante ang hindi nakakapagpartisipa sa distance learning dahil wala pa rin kuryente sa maraming lugar sa bansa. Sa atubangan sa pagbutyag ni Senator Panfilo Lacson nga bilyun-bilyong infrastructure budget insertions sa mga kongresista alang sa ilahang mga distrito nga anaa sulod sa 2021 national budget kay ang kamatuoran man nga anaay mga sektor ang nihit og pondo sumala na usab sa gibatayag ni Senate President Pro Tempore Ralph Recto nga 2.3 million estudyante ang wala apil sa distance learning tungod wala pa usab kuryente sa daghang lugar sa nasod. Sa paghimay ng Senado sa 2021 budget ng Department of Education(DEped) at Department of Energy (DOE) ay inamin ng Deped na P3.85 billion ang kakailanganing pondo para mabigyan ng kuryente ang mga paralan habang sa panig ng DOE ay P25 billion ang kailangan para matanggal ang backlog sa household connections. Sa paghumay sa Senado sa 2021 budget sa Department of Education(DEped) ug Department of Energy (DOE) mitug-an ng Deped na P3.85 billion ang kinahanglanon nga pondo aron matagaan og kuryente ang mga skwelahan samtang sa bahin ng DOE kay P25 billion ang kiahanglan aron matangtang ang backlog sa household connections. Hindi lamang problema sa distance learning ang pangunahing kinahaharap ng mga estudyante ngayong pandemic kundi mas dumoble pa ang bilang ng mga nawalan ng access sa edukasyon, health, housing, nutrition, sanitation,malinis na tubig at marami ang nakakaranas ng mental health issues. Dili lang problema sa distance learning ang unang gina-atubang sa mga estudyante karong pandemic apan mas nidoble pa ang ihap sa mga nawal-an og access sa edukasyon, health, housing, nutrition, sanitation,limpyo nga tubig ug daghan ang nakasinati og mental health issues. Ayon sa United Nations ChildrenÕs Fund (UNICEF) nangangailangan ng agarang tulong ng pamahalaan ang mga bata kaya umaapela ito sa Duterte administration na mapondohan ang pangangailangan ng mga ito. Sumala sa United Nations ChildrenÕs Fund (UNICEF) nanginahanglan og abtik nga tabang sa panggamhanan ang mga bata maong ni apela kini sa Duterte administration nga mapondohan ang panginahanglanon niini.. Hamon ni Infrawatch Convenor Terry Ridon sa Senado na maigting na rebyuhin ang infrastructure allocations ng lahat ng mga congressional districts, ang pondo umano nito ay maaaring mailaan sa mas mahahalagang programa na pakikinabangan ng mas nangangailangang sektor. Hagit ni Infrawatch Convenor Terry Ridon sa Senado nga hugot nga rebyuhon ang infrastructure allocations sa tanan nga mga congressional districts, ang pondo kuno niini mamahimong igahin sa mas mahinungdanon nga programa nga pahimuslan sa mga mas nanginahanglang sektor. Sa paghimay ng Senado sa P667 Billion budget ng DPWH sa taong 2021 lumilitaw na P447B dito ay para sa mga congressional district,nasa P620M hanggang P15 Billion ang infrastructure projects ng bawat kongresista, nadiskubre din na mayroong mga double funding , overlapping projects sa mga distrito at biglaang insertions sa budget nang magpalit ng liderato sa Kamara at maupo si House Speaker Lord Allan Velasco, sinabi ni Lacson na sa laki ng insertions sa budget na ginawa ng Kamara ay sapat na sana para tulungan ang mga lugar na nasalanta ng mga nakalipas na bagyo. Sa paghumay sa Senado sa P667 Billion budget sa DPWH sa tuig 2021 nilutaw na P447B niini para sa mga congressional district, naa sa P620M hangtod P15 Billion ang infrastructure projects sa matag kongresista, nadiskubrehan usab nga adunay mga double funding , overlapping projects sa mga distrito ug kalit-kalit nga insertions sa budget niadtong nag-ilis og liderato sa Kamara ug milingkod si House Speaker Lord Allan Velasco, saysay ni Lacson nga sa kadako sa insertions sa budget nga gibuhat sa Kamara kay sakto na unta aron matabangan ang mga lugar nga naigo sa mga niagi nga bagyo. Sinabi ni Lacson na sa kanilang pagbusisi sa inaprubahang budget ng Kamara ay malinaw na mayroon pa din pork barrel ang mga kongresista na naiba lamang ang pangalan ngunit parehas lang ang sistema. Ingon ni Lacson nga sa ilahang pag imbestiga sa gi-aprubahan nga budget sa Kamara kay klaro nga anaa gihapon pork barrel ang mga kongresista nga nalahi lang ang pangalan apan parehas ra ang sistema. Hindi pork. Pero Ôdi rin nabago. Hindi pork ang tawag, kasi walang post-enactment identification. Identified na. Kaya ang nangyayari, iniikutan nila ang SC ruling Dili pork. Apan wala nausab. Dili pork ang tawag, kay walay post-enactment identification. Identified na. Mao ang nahitabo, gituyok-tuoykan nila ang SC ruling Sa General Appropriations Bill(GAB) pa lang pina-identify ang proyekto, so walang pork in the strictest sense of the word. Sa General Appropriations Bill(GAB) pa lang gipa-identify ang proyekto, so walay pork in the strictest sense of the word. Pero sa implementation hindi nawawala ang commission, paliwanag ni Lacson kung saan mas mataas na budget ay mas mataas na komisyon. Apan sa implementation wala nawala ang commission, eksplikar ni Lacson kung asa mas mataas nga budget kay mas taas ang komisyon. Ang kinukwenta lang nila yung kikitain nila. Yan ang issue na nire-raise ko pagtatapso pa ni Lacson. Ang gikuwenta lang nila ang makuha nila. Kana ang issue nga gina-raise nako paghuman pa ni Lacson. Nang hingan ng reaksyon ay tumangging magkomento sa naglalakihang infracture funds si House Majority Leader Martin Romualdez, nang hingan naman ng komento si Speaker Velasco ay ipinasa nya ang pagsagot kay House Appropriations Chairman Eric Yap na hindi rin nagbigay ng reakyon gayundin si House Minority Leader Joseph Stephen Paduano. Niadtong gipangayoan og reaksyon kay midumiling magkomento sa arang kadagko nga infracture funds si House Majority Leader Martin Romualdez, niadtong gipangayoan usab og komento si Speaker Velasco kay gipasa niya ang pagtubag kay House Appropriations Chairman Eric Yap nga dili usab makahatag og reaksyon mao sab si House Minority Leader Joseph Stephen Paduano. Magkakaroon ng panibagong pagtataas sa presyo ng ilang produktong petrolyo sa susunod na linggo. Anaay bag-o nga pagtaas sa presyo ang ubang produkto nga petrolyo sa musunod nga semana. Ito ay dahil sa paggalaw ng presyo sa international market. Kini tungod sa pagsibog sa presyo sa international market. Batay sa pagtaya, aabot sa P0.40 hanggang P0.50 ang dagdag na presyo sa bawat litro ng diesel. Sumala sa pagtaya, muabot sa P.0.40 hangtod P0.50 ang dungag nga presyo sa matag litro sa diesel. Sa kerosene o gaas, inaasahang tataas ng P0.30 hanggang P0.40 ang kada litro. Sa kerosene o gas, gilauman nga mutaas sa P0.30 hangtod P0.40 ang kada litro. Wala namang inaasahang pagbabago sa presyo ng gasoline. Wala may ginalauman nga pabag-o sa presyo sa gasolina. Sa araw ng Lunes, inaasahang mag-aanunsiyo ang ibaÕt ibang oil companies ng kanilang oil price adjustment. Sa adlawng Lunes, gilauman nga mag-aanunsiyo ang nagkadaiyang oil companies sa ilahang oil price adjustment. Umabot na sa mahigit 58.49 milyon ang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa buong mundo. Niabot na sa sobra 58.49 milyon ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa buong kalibutan. Batay sa huling tala, pumalo na sa kabuuang 58,494,754 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Sumala sa ulahing rekord, niabot sa kinatibu-ang 58,494,754 ang naigo sa makatakod nga sakit sa nagkalain-laing nasod. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang kaso ng COVID-19 ang Estados Unidos na may 12,450,666 cases. Nanguna gihapon sa adunay pinakadaghang narekord nga kaso sa COVID-19 ang Estados Unidos nga anaay 12,450,666 cases. Sumunod na rito ang India na may 9,095,908 na nagpositibo sa pandemiya. Sunod niini ang India nga anaay 9,095,908 nga nagpositibo sa pandemiya. Nasa 6,052,786 naman ang kaso sa Brazil habang 2,127,051 ang napaulat na kaso sa France. Anaa sa 6,052,786 usab ang kaso sa Brazil samtang 2,127,051 ang nabalita nag kaso sa France. Narito naman ang naitalang COVID-19 cases sa iba pang bansa at teritoryo. Mao kini ang narekord nga COVID-19 cases sa uban pang nasod ug teritoryo. Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 1,386,570 ang bilang ng nasawi sa ibaÕt ibang bansa. Samtang, nigawas usab sa pinakaulahian nga datos nga nisaka na sa kinatibuk-ang 1,386,570 ang ihap sa namatay sa nagkadaiyang nasod. Nasa 40,467,900 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Naa sa 40,467,900 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Idineklara ni Pangulong Rodrigo Duterte ang ikaapat na linggo ng Nobyembre kada taon bilang National Bicycle Day. Gideklara ni Presidente Rodrigo Duterte ang ikaupat nga semana sa Nobyembre kada tuig isip National Bicycle Day. Ayon kay Environment Secretary Roy Cimatu, base sa Proclamation 1052 na nilagdaan ng Pangulo, pinasisiguro nito ang ecological integrity, at clean and healthy environment. Sumala kay Environment Secretary Roy Cimatu, base sa Proclamation 1052 nga gipirmahan sa Presidente, gisiguro niini ang ecological integrity, ug clean and healthy environment. Ayon kay Cimatu, dahil sa proklamasyon, lalo pang mapaiigting ng DENR ang implementasyon ng Republic Act 8749 o Philippine Clean Air Act of 1999. Sumala kay Cimatu, tungod sa proklamasyon, labaw pang gipakusgan sa DENR ang implementasyon sa Republic Act 8749 o Philippine Clean Air Act of 1999. Inaatasan ang lahat ng tanggapan ng pamahalaan at pribadong sektor na makipagtulungan sa DENR. Gisugo ang tanan nga dawatanan sa kagamhanan ug pribadong sektor nga mutabang sa DENR. Unang ginanap ang National Bicycle Day noong November 2014 kung saan 30,000 cyclists ang nakiisa. Unang nahitabo ang National Bicycle Day niadtong November 2014 kung asa 30,000 cyclists ang nakighiusa. Inaprubahan na ng Senado ang P8.45 bilyong panukalang pondo ng Department of Agrarian Reform (DAR) para sa taong 2021. Giaprubahan na sa Senado ang P8.45 bilyong sugyot nga pondo sa Department of Agrarian Reform (DAR) alang sa tuig 2021. Ayon kay DAR Secretary John Castriciones, malaking tulong ito para sa mga programa sa mga magsasaka. Sumala kay DAR Secretary John Castriciones, dako nga tabang kini alang sa mga programa sa mga maguuma. Sinabi naman ni Senador Cynthia Villar, chairperson for Food, Agriculture and Agrarian Reform, sa pondong P8.45 bilyon, ang DAR ay umaasang maipamamahagi nila at maipatutupad sa kanayunan ang katahimikan at katatagan sa pagpapatupad ng repormang agraryo, mapanatili ang kaunlaran, magkaloob ng panlipunang hustisya, at industrialisasyon. Ingon man ni Senador Cynthia Villar, chairperson for Food, Agriculture and Agrarian Reform, sa pondong P8.45 bilyon, ang DAR kay naglaom nga mahatag nila ug mapatuman sa kabaryohan ang kalinaw ug kalig-on sa pagpatuman sa repormang agraryo, mapabilin niini ang kauswag, maghatag og panlipunang nga hustisya, ug industrialisasyon. Ang karamihan sa panukalang pondo ay gagamitin sa tatlong pangunahing programa ng DAR. Ang kadaghanan sa sugyot nga pondo kay gamiton sa tulo ka nag-unang programa sa DAR. Ito ay ang: Agrarian Justice Delivery (AJD) Program na pinaglaan ng may PhP 897.4 milyong pondo; Land Tenure Security (LTS) Program na may PhP 3.4 bilyon; at ang Agrarian Reform Beneficiaries Development and Sustainability Program (ARBDSP) na pinaglaanan ng PhP 1-5 bilyon, ani Villar. Kini mao ang: Agrarian Justice Delivery (AJD) Program nga gitigayunan nga anaay PhP 897.4 milyong pondo; Land Tenure Security (LTS) Program nga anaay PhP 3.4 bilyon; ug ang Agrarian Reform Beneficiaries Development and Sustainability Program (ARBDSP) nga gitigayunan og PhP 1-5 bilyon, ana ni Villar. Ayon pa sa Senadora, ang mga natitira na lamang na lupaing kailangang ipamahagi ay ang mga problemadong lupain na may kinalaman sa isyung panlegal at manghihingi siya ng ulat mula sa DAR ukol sa mga lupaing ito. Sumala pa sa Senadora, ang mga nabilin na lamang nga yutang kinahanglanong ipanghatag kay ang mga problemado nga yuta nga anaay labot sa isyung panlegal ug mangayo siya og balita gikan sa DAR matod niini nga mga kayutaan. Hinimok naman ni Senator Risa Hontiveros na kailangang sikapin ng DAR na magawa ang mandato nito na maipamahagi na ang mga lupain at agarang maitalaga ang mga magsasaka. Giawhag ingon pa man ni Senator Risa Hontiveros nga kinahanglang paningkamotan sa DAR nga mahimo ang mandato niini na ipanghatag na ang mga kayutaan ug pinaabtik nga mabutang ang mga maguuma. Nasa limang evacuee sa Marikina City ang nag positibo sa COVID-19. Naa sa lima ka evacuee sa Marikina City ang nag positibo sa COVID-19. Ayon kay Marikina Mayor Marcelino Teodoro, nagsagawa ang lokal na pamahalaan ng surveillance testing sa 12,000 residente ng Marikina kung saan nananatili sa ibaÕt ibang evacuation centers matapos ang pananalasa ng Bagyong Ulysses. Sumala kay Marikina Mayor Marcelino Teodoro, naghimo ang lokal nga pang gamhanan og surveillance testing sa 12,000 ka residente sa Marikina diin magpabilin sa nagkadaiyang evacuation centers human ang pagpanghasi sa Bagyong Ulysses. Out of 12,000 na sinurveillance testing sa mga evacuation center, may 153 na naging reactive sa rapid test doon sa antibodies, and out of that 153, may lima na nagpositibo at nasa quarantine facilities, pahayag ni Teodoro. Gikan sa 12,000 nga sinurveillance testing sa mga evacuation center, adunay 153 na nahimong reactive sa rapid test didto sa antibodies, ug gawas anang 153, adunay lima nga nagpositibo ug naa sa quarantine facilities, matod pa ni Teodoro. Nag-negatibo naman aniya sa COVID-19 ang mga close contact ng lima. Nag-negatibo man saysay niya sa COVID-19 ang mga close contact sa lima. Maugong ang panibagong yugto ng balasahan sa committee chairmanship sa Kamara de Representates, matapos sibakin noong nakaraang linggo ang tatlong deputy speakers na malapit na kaalyado ni dating House speaker Alan Peter Cayetano. Nilanog ang bag-ong panaglibot sa balasahan sa committee chairmanship sa Kamara de Representates, human tanggala kaniadtong niaging semana ang tulo ka deputy speakers nga duol na kaalyado ni kaniadtong House speaker Alan Peter Cayetano. Nauna nang pinalitan bilang deputy speakers sina Reps. Fredenil Castro (Lakas-CMD, Capiz), Dan Fernandez (NUP, Laguna) at Raneo Abu (NP, Batangas). Una nang giilisdan isip deputy speakers sila Reps. Fredenil Castro (Lakas-CMD, Capiz), Dan Fernandez (NUP, Laguna) ug Raneo Abu (NP, Batangas). Humalili sa posisyon ng mga ito sina Reps. Rufus Rodriguez (Independent, Cagayan de Oro City); Lito Atienza (BUHAY Partylist) at Camile Villar (NP, Las Pinas City). Mipuli sa posisyon nila mao sila Reps. Rufus Rodriguez (Independent, Cagayan de Oro City); Lito Atienza (BUHAY Partylist) ug Camile Villar (NP, Las Pinas City). Ayon sa insider sa Kamara ay tila taliwas ang mga hakbang na ito sa sinasabi ni House Speaker Lord Allan Velasco na magsisilbi siya bilang unifying leader ng mababang kapulungan ng Kongreso, matapos ang sigalot sa pagitan nila ni Cayetano. Matod sa insider sa Kamara mura ba og wala namao ni nga mga lakang sa gisaysay ni House Speaker Lord Allan Velasco nga mualagad siya isip unifying leader sa ubos nga kapulungan sa Kongreso, human ang samok bahin nila ni Cayetano. Maugong din ang balita na posibleng mapalitan si House Majority Leader Martin Romualdez, bukod kasi sa malapit ito kay Cayetano ay puntirya din ni 1-Pacman Partylist Rep Mikee Romero ang nasabing posisyon. Milanog usab ang balita nga posibleng mailisdan si House Majority Leader Martin Romualdez, pwera sa duol kini kang Cayetano kay puntarya usab ni 1-Pacman Partylist Rep Mikee Romero ang giingong posisyon. Batay sa term sharing agreement, tanging sina Cayetano at Velasco lamang ang magpapalit ng puwesto habang mananatili at hindi gagalawin ang mga Deputy Speakers at Chairman ng mga komite. Sumala sa term sharing agreement, sina Cayetano at Velasco ra ang magilis og puwesto samtang magpabilini ug dili hilabtan ang mga Deputy Speakers ug Chairman sa mga komite. Sinabi ni Cayetano na ipinangako ito mismo ni Velasco sa harap ni Pangulong Rodrigo Duterte. Sulti kini ni Cayetano nga gisaad kini mismo ni Velasco sa atubangan ni Presidente Rodrigo Duterte. Well, ako po ay witness na buhay na sa harap ng Pangulo ay nangako po si Congressman Velasco na walang tanggalan, having said that, akoÕy nag-o-observe, ako po ay supportive, supportive po ako sa ating Pangulo, supportive po ako sa bagong liderato sa Congress, wika ni Cayetano. Ako saksi nga buhi nga sa atubangan sa Presidente kay nisaad si Congressman Velasco nga walay tanggalon, og sa giingon pa, ako nag-obserba, ako kay supportive, gasuporta ko sa atong Presidente, gasuporta ko sa bagong liderato sa Kongreso, sulti ni Cayetano. Ganyan po talaga kasi, sa politika po, pero kung napaalala nila po sa amin before na pag may usapan dapat matupad, siguro, yun na lang ang message ko, na kung ano man ang usapan, dapat matupad, dagdag ni Cayetano. Ingona ana gyud na kay, sa politika, apan kung napahinumdom nila sa amoa bagoang tanan nga pag naay naisturyahan kinahanglan matuman, siguro, mao na lang ang mensahe nako, nga kung unsa man ang nahisgutan, kinahanglan matuman, dugang ni Cayetano. Nakapaloob din umano sa kasunduan ang pagkakaroon ng 22-Deputy Speakers, na mangyayari sa kauna-unahang pagkakataon sa kasaysayan ng Kamara. Nasulod kuno sa sa kasabutan nga adunay 22-Deputy Speakers, nga mahitabo sa pinaka unang higayon sa kasaysayan sa Kamara. Layunin umano nito na mapagbigyan ang mga kaalyado nina Velasco at Cayetano at magkaroon ng unified House kahit pa man dalawa ang magiging Speaker sa 18th Congress. Tumong niini kuno nga mahatagan ang mga kaalyado nila Velasco ug Cayetano ug anaay unified House maski pa man duha ang mahimong Speaker sa 18th Congress. Sa naging pulong nina Cayetano at Velasco kay Pangulong Rodrigo Duterte ay nangako pa ang huli na walang magiging pagbabago sa mga opisyal ng Kamara. Sa nahimong pulong nila Cayetano ug Velasco kang Presidente Rodrigo Duterte kay nagsaad pa sa ulahi nga walay mahimong pagbag-o sa mga opisyal sa Kamara. Una sa mga sinipa sa puwesto ni Velasco ay si Camarines Sur Rep. Lray Villafuerte na isa sa mga bumalangkas para maisabatas ang Bayanihan 1 at 2, na nagbigay daan para makinabang ang 18-milyong recipients ng Social Amelioration Program. Una sa mga gitanggal sa pwesto ni Velasco mao si Camarines Sur Rep. Lray Villafuerte nga isa sa mga nagmugna arom mahimong balaod ang Bayanihan 1 ug 2, nga naghatag dalan aron mapaimuslan ang 18-milyong recipients sa Social Amelioration Program. Ilan pa sa mga tinamaan ng balasahan ay si Kabayan Rep. Ron Salo, na inalis na rin bilang pinuno ng House Contingent ng House of Representatives Electoral Tribunal. Uban pa sa mga naigo sa karaw mao si Kabayan Rep. Ron Salo, nga gipahawa usab isip pangulo sa House Contingent sa House of Representatives Electoral Tribunal. Samantala, tumanggi naman umano si Las Pi–as Rep. Camille Villar sa alok na maging Deputy Speaker. Samtang, midumili man kuno si Las Pi–as Rep. Camille Villar sa tanyag nga mahimong Deputy Speaker. Aminado ang ilang insider sa Kamara na para makuha ang suporta noon ng mga kapwa nila mambabatas na nasa panig ni Cayetano ay pinangakuan ang mga ito ni Velasco na makakakuha ng puwesto sa kanyang liderato. Aminado ang ubang insider sa Kamara nga para makuha ang suporta kaniadto sa mga isig ka magbabalaod nila nga nasa bahin ni Cayetano kay gisaaran kini ni Velasco nga makakakuha og puwesto sa iyahang liderato. Ito umano ang dahilan ngayon kung bakit nagkakaroon ng silent war sa mismong mga kaalyado ng House Speaker. Kini kuno ang rason karon kung ngano anaay silent war sa mismong mga kaalyado sa House Speaker. Samantala, si AAMBIS-OWA Partylist Rep. Sharon Garin ay pumoporma umano na maging chair ng House Committee on Ways and Means na pinamumunuan ni Albay Rep. Joey Salceda. Samtang, si AAMBIS-OWA Partylist Rep. Sharon Garin kay gaporma kuno nga mahimong chair sa House Committee on Ways and Means nga gipangulohan ni Albay Rep. Joey Salceda. Si Salceda ay diumanoÕy inalok na maging Deputy Speaker, subalit hindi pumayag. Si Salceda kuno giagad nga na mahimong Deputy Speaker, apan wala nisugot. Umabot na sa 15,755 ang bilang ng mga indibidwal na sumailalim sa libreng swab test sa ilalim ng free mass swab testing program sa Lungsod ng Maynila. Niabot na sa 15,755 ang ihap sa mga indibidwal nga mipasailalom sa libre nga swab test ilalom sa free mass swab testing program sa Lungsod sa Maynila. Ang libreng mass swab testing ay para sa mga public transport drivers, market vendors, hotel employees at mall workers. Ang libreng mass swab testing kay alang sa mga public transport drivers, market vendors, hotel employees ug mall workers. Ayon kay Manila Mayor Isko Moreno, maliban sa mga sektor na ito, nasa 47,585 na rin ang kabuuang bilang ng mga na-swab test (RT-PCR) sa anim na district hospitals sa lungsod hanggang ngayong araw, November 20. Sumala kay Manila Mayor Isko Moreno, gawas sa mga ani nga sektor , anaa 47,585 na usab ang katibuk-ang ihap sa mga na-swab test (RT-PCR) sa unom ka district hospitals sa lungsod hangtod karong adlawa, Nobyembre 20. Tuloy-tuloy po ang paglulunsad natin nito upang mabigyan ng kapanatagan ang mga mamimili at matiyak ang kaligtasan ng lahat, ani Moreno. Padayon ang paglunsad nato niini aron mahatagan og kalinaw sa huna-huna ang mga mamalit ug masigurado ang kaluwasan sa tanan , sulti ni Moreno. Ipinasilip na sa publiko ng Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) ang bago nitong logo. Gipakita na sa publiko sa Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) ang bag-o niining logo. Ayon sa BSP, ang bagong logo ay mayroon pa ring Philippine Eagle pero buo na ang larawan nito na kulay gold. Sumala sa BSP, ang bag-ong logo anaa gihapoy Philippine Eagle apan tibuok na ang laraw niini nga kolor gold. Ang inspirasyon sa bagong logo ay hango sa mga wildlife photographs ng aktwal na Philippine Eagles. Ang inspirasyon sa bag-ong logo kay nag gikan sa mga wildlife photographs sa aktwal nga Philippine Eagles. Makikita rin ang tatlong bituin sa ibabaw ng agila. Makita usab ang tulo ka bitoon babaw sa agila. Ang paggamit pa rin ng agila sa bagong logo ay hindi lang layong i-represent ang BSP kundi maging ang sambayanang Filipino. Ang paggamit gihapon sa agila sa bag-ong logo kay dili lang tumong i-represent ang BSP apan apil na usab ng ang mga Filipino. Gagamitin ang bagong logo simula sa January 2021. Gamiton ang bagong logo sugod sa January 2021. Nanawagan si Senator Grace Poe sa DepEd na tiyaking mabuti at busisiin nang husto ang kalidad ng mga ipinamamahaging learning modules sa mga estudyante. Nanawagan si Senator Grace Poe sa DepEd nga siguraduhong maayo at busisuon og husto ang kalidad sa mga ipanghatag nga learning modules sa mga estudyante. Dapat aniya sensitibo ang mga teaching personnel at sumusunod sa protocols para matiyak na mataas na kalidad ng edukasyon ang nakukuha ng mga mag-aaral. Kinahanglan ani niya sensitibo ang mga teaching personnel ug musunod sa protocols aron maklaro nga taas ang kalidad sa edukasyon ang nakuha sa mga estudyante. Sinabi ni Poe ang naging panghihiya sa isang showbiz personality sa isang learning module sa Occidental Mindoro ay patunay lang na kulang ang ginagawang Ôquality controlÕ sa learning modules. Giingon ni Poe nga ang pagpaubos sa usa ka personalidad sa showbiz sa usa ka module sa pagkat-on sa Occidental Mindoro nagpamatuod lamang nga kulang ang Ôkalidad nga pagkontrolÕ sa mga modyul sa pagkat-on. Parang napakahirap isipin na mayroong makakalusot na ganitong klaseng halimbawa. Kini ingon lisud nga hunahunaon nga adunay usa ka madanlog nga bakilid sa kini nga klase nga pananglitan. May binanggit na personalidad na sinasabing ÔobeseÕ. Adunay usa ka personalidad nga gihisgutan ingon 'tambok'. May malisya man o wala, hindi tama para sa pangkaraniwang tao. Adunay o walaÕy pagdumot, dili kini angay alang sa kasagaran nga tawo. Paano nakalusot ang ganoÕn?, himutok ni Poe sa deliberasyon sa Senado sa 2021 budget ng DepEd. Giunsa kini pag-agi?, Gipunting ni Poe sa paghisgot sa Senado sa 2021 nga badyet sa DepEd. May napaglaanan ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) sa P83 bilyong pondo nila na hindi nagastos. Ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) naggahin og P83 bilyon nga wala magamit nga pondo. Sagot ito ni DSWD Sec. Rolando Bautista matapos punahin ni Senate Pro Tempore Ralph Recto ang hindi nagastos na pondo ng ahensya. Giingon ni DSWD Sec. Rolando Bautista pagkahuman gisaway ni Senate Pro Tempore Ralph Recto ang wala magamit nga pondo sa ahensya. Ayon kay Bautista nakalaan na ang naturang pondo sa mga programa ng ahensya kaya hindi nila pwedeng galawin ito at ilaan sa ibang proyekto. Pinauyon kay Bautista, ang pondo magamit na sa mga programa sa ahensya busa dili nila kini mahimong ibalhin ug igahin alang sa ubang mga proyekto. Nagpositibo sa Covid-19 si Senator Ronald ÒBatoÓ dela Rosa at apat pang kasama niya sa bahay, kabilang ang anak niyang babae. Si Senador Ronald ÒBatoÓ dela Rosa ug upat pa nga kauban niya sa balay, lakip ang iyang anak nga babaye, nagpositibo sa Covid-19. IÕm sorry to inform you that I tested positive for COVID-19 yesterday ayon sa post ni Dela Rosa sa kangyang Facebook page ngayong Sabado. Gikasubo ko nga ipahibalo kanimo nga nagpositibo ako sa COVID-19 kagahapon pinauyon sa post ni Dela Rosa sa iyang Facebook page karong Sabado. Pinayuhan ni Dela Rosa ang sinumang nakasalamuha niya na gawin ang mga hakbaning itinatagubilin ng Department of Health. Gitambagan ni Dela Rosa ang bisan kinsa nga iyang nahimamat nga buhaton ang mga lakang nga girekomenda sa Department of Health. Ang mga taong na-expose sa isang nagpositibo sa coronavirus ay kailangang mag-self quarantine sa loob ng 14 na araw. Ang mga tawo nga nalantawan sa positibo nga coronavirus kinahanglan nga mag-quarantine sa kaugalingon sa sulud sa 14 ka adlaw. Sa text message sa INQUIRER.net, sinabi ng senador na dating hepe ng Philippine National Police na wala namang malalang sintomas siyang nararanasan sa kasalukuyan. Sa usa ka text message sa INQUIRER.net, ang senador, nga kanhi hepe sa Philippine National Police, nagsulti nga wala siya nakasinati karon bisan unsang grabe nga mga simtomas. May ubo lang ako wika niya. Naa ra koy ubo giingon niya. Maliban kay Dela Rosa, nagpositibo rin aniya ang anak niyang babae, drayber, at kasambahay. Gawas kang Dela Rosa, giingon niya nga positibo usab ang iyang anak nga babaye, drayber, ug kapuyo. Si Dela Rosa ay ikalima nang senador na dinapuan ng nakakahawang sakit na Covid-19, pagkatapos nina Senators Sonny Angara, Koko Pimentel, Juan Miguel Zubiri, and Bong Revilla. Si Dela Rosa mao ang ikalimang senador nga natakdan sa makatakod nga sakit nga Covid-19, gisundan nila ni Senador Sonny Angara, Koko Pimentel, Juan Miguel Zubiri, ug Bong Revilla. Bago pa man kinumpirma ni Dela Rosa na may Covid-19 siya, sinabi na ni Senate Majority Floor Leader Juan Miguel Zubiri sa pagsasara ng interpelasyon ng Senado sa panukalang 2021 national budget na may isang taong pinagsususpetsahang may coronavirus ang nasa session hall ng Senado noong Miyerkules. Bisan sa wala pa gikumpirma ni Dela Rosa nga adunay siya Covid-19, si Senate Majority Floor Leader Juan Miguel Zubiri nagsulti sa pagtapos sa interpellation sa Senado sa gisugyot nga 2021 national budget nga ang usa ka tawo nga gidudahan nga adunay coronavirus naa sa session sa Senado kaniadtong Miyerkules. Hinikayat naman ni Senator Richard Goron ang mga na-expose kay Dela Rosa na mag-quarantine hanggang Lunes para malaman kung may sintomas na lalabas. Sa laing bahin, giawhag ni Senador Richard Goron ang mga gibutyag kay Dela Rosa nga mag-quarantine hangtod Lunes aron mahibal-an kung adunay mga sintomas nga magpakita. Magbubukas ng karagdagang anim (6) na UV Express routes ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB), na magbibigay permiso sa dagdag na 429 UV Express units na maaaring bumiyahe sa Metro Manila simula Lunes. Ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) mag abri ug dugang nga unom (6) nga mga ruta sa UV Express, nga magtugot sa dugang nga 429 nga mga yunit sa UV Express nga makabiyahe sa Metro Manila sugod Lunes. Ayon sa LTFRB ang mga karagdagang UV Express routes na bubuksan ay ang mga sumusunod. Sumala sa LTFRB nga ang dugang nga mga ruta sa UV Express nga pagaablihan mao ang mga musunud. Samantala, inaprubahan din ng LTFRB ang pagbubukas ng dalawang (2) provincial bus routes para sa 20 Provincial Public Utility Bus (PUB) na maaaring bumiyahe simula din sa Lunes. Samtang, gi-aprubahan usab sa LTFRB ang pag abri sa duha (2) nga mga ruta sa provincial bus alang sa 20 nga Provincial Public Utility Bus (PUB) nga mahimoÕg mobiyahe sugod Lunes. Narito naman ang mga sumusunod na Provincial PUB routes na bubuksan. Niini ang mosunud nga mga ruta sa Provincial PUB nga pagaablihan. Maaaring bumiyahe ang mga roadworthy PUVs na may valid at existing Certificate of Public Convenience (CPC) o Application for Extension of Validity, at kinakailangang naka-rehistro sa Personal Passenger Insurance Policy ang bawat unit sa mga rutang nakapaloob sa MC. Kadtong makabiyahe angayan nga mga PUV nga adunay balido ug adunay na Certificate of Public Convenience (CPC) o Application for Extension of Validity, ug ang matag unit kinahanglan iparehistro sa Personal Passenger Insurance Policy sa mga ruta nga sulud sa MC. Bilang kapalit ng Special Permit (SP), mayroong QR Code na ibibigay sa bawat operator na dapat ilagay sa short bond paper at ipaskil sa PUV. Puli sa Espesyal nga Permit (SP), usa ka QR Code ang ihatag sa matag operator nga kinahanglan ibutang sa mubo nga bond paper ug i-post sa PUV. Mada-download ang QR Code mula sa official website ng LTFRB. Ang QR Code mahimong i-download gikan sa opisyal nga website sa LTFRB. Muling pinapaalala ng ahensya na walang ipatutupad na taas-pasahe sa mga naturang UV Express at PUB, maliban na lang kung ipag-uutos ito ng LTFRB. Gisubli sa ahensya nga walaÕy pagsaka sa pamasahe sa mga UV Express ug PUBs, gawas kung gimando sa LTFRB. Arestado ang isang miyembro ng Abu Sayyaf Group sa ikinasang operasyon ng mga otoridad sa Saluping Island, Basilan alas 4:45 ng madaling araw nitong Biyernes. Usa ka miyembro sa Abu Sayyaf Group ang gidakup sa operasyon sa mga awtoridad sa Saluping Island, Basilan alas als kwatro kuwarentay singko sa buntag kaniadtong Biyernes. Sa incident report ng Philippine Coast Guard (PCG), ang kinilalang suspek na si Munjiral Kabole ay dinakip ng pinagsanib na pwersa ng Philippine National Police (PNP) at PCG. Sa report sa insidente sa Philippine Coast Guard (PCG), ang giila nga suspetsado nga si Munjiral Kabole, gidakup sa hiniusang pwersa sa Philippine National Police (PNP) ug PCG. Inihain kay Kabole ang warrant of arrest sa mga kaso nitong kidnapping at serious illegal detention. Usa ka warrant of arrest ang giisyu kay Kabole alang sa iyang pagkidnap ug seryuso nga mga kaso sa iligal nga detensyon. Nakuha sa kaniya ang isang granada, Cal .45 pistol na may magazine at pitong mga bala, at isa pang magazine na loaded din ng mga bala. Nakuha kaniya ang usa ka granada, usa ka kalibre kuwarentay singko nga pistola nga adunay usa ka magasin ug pito nga mga bala, ug usa pa nga magasin nga puno sa bala. Si Kabole ay isa sa mga kasapi ng Abu Sayyaf na dumukot sa isang Hja Sadday Jalal sa Barangay Kaum-Air, Sumisip, Basilan noong 2009. Si Kabole usa sa mga myembro sa Abu Sayyaf nga midagit sa usa ka Hja Sadday Jalal sa Barangay Kaum-Air, Sumisip, Basilan kaniadtong 2009. Siya ay tagasunod ni ASG sub-leader Pasil Bayali na sangkot sa serye ng harassment sa Basilan. Usa siya ka sumusunod sa sub-pinuno sa ASG nga si Pasil Bayali nga naapil sa sunod-sunod nga pagpanghasi sa Basilan. Naibalik na ng buo ang serbisyo ng Globe Telecom sa Camarines Norte at sa lalawigan ng Quezon. Ang serbisyo sa Globe Telecom hingpit nga napahiuli sa Camarines Norte ug lalawigan sa Quezon. Sa inilabas na abiso ng Globe, balik na sa normal ang Globe Prepaid, Globe Postpaid, Globe Business, Globe myBusiness, Globe Platinum, Globe At Home Postpaid at Prepaid WiFi sa dalawang lalawigan. Subay sa pahibalo sa Globe, ang Globe Prepaid, Globe Postpaid, Globe Business, Globe myBusiness, Globe Platinum, Globe ug Home Postpaid ug Prepaid WiFi ningbalik na sa normal sa duha nga mga probinsya. Muli namang maglalabas ng abiso ang Globe kaugnay sa restoration updates sa iba pang lugar na tinamaan ng bagyo. Nag-isyu usab ang Globe us aka pahibalo bahin sa mga pag-update sa pagpahiuli sa ubang mga lugar nga naigo sa bagyo. Pinagpapaliwanag ni Senator Panfilo Lacson ang House Leadership sa inaprubahan nitong infrastructure projects sa mga congressional districts na nakapaloob sa P4.5 trillion national budget kung saan nasa P620 milyon hanggang P15 bilyon ang alokasyong nakita sa bawat mga kongresista. Gipasabot ni Senador Panfilo Lacson ang House Leadership sa gi-aprubahan nga mga proyekto sa inprastraktura sa mga distrito sa kongreso nga gilakip sa P4.5 trilyon nga nasudnon nga badyet diin ang gahin nga nakita sa matag kongresista gikan sa P620 milyon hangtod P15 bilyon. Sa deliberasyon ng Senado sa panukalang P659 bilyon na badyet para sa Department of Public Works and Highway (DPWH), sinabi ni Lacson na halos kabuuan ng pondo ay alokasyon sa mga distrito ng mga kongresista. Sa usa ka diskusyon sa Senado bahin sa gisugyot nga P659 bilyon nga badyet alang sa Department of Public Works and Highway (DPWH), giingon ni Lacson nga ang kadaghanan sa mga pondo gigahin sa mga distrito sa kongresista. Pabiro nitong sinabi na ang insertions ng mga Senador ay lumalabas na parang barangay kagawad lamang ang mga ito kumpara sa insertions na ginawa ng Kamara. Gipabuhagay niya nga ang mga pagsal-ot sa mga Senador makita nga mga konsehal lamang sa barangay kumpara sa mga pagsal-ot nga gihimo sa Kamara. Tumanggi naman si Lacson na tukuyin ang mga pangalan ng mga kongresista na nakakuha ng malaking infrastructure projects, aniya, mainam na mai-focus ang usapin sa mga distrito kaysa sa personalidad. Sa pihak nga bahin, nagdumili si Lacson nga ipaila ang mga ngalan sa mga kongresista nga nakuha ang mga panguna nga proyekto sa inprastraktura. Malinaw umano na may kumpas ng House leadership ang paghahanda sa budget at kung sino sino ang makakakuha ng may malalaking pondo kaya mali na ibaling ang sisi sa DPWH dahil malinaw na ang mga congressman ang gumawa ng listahan. Klaro nga ang pamunuan sa Kamara adunay kompas sa pag-andam sa badyet ug kung kinsa ang makakuha sa daghang pondo busa sayup nga ibalik ang pagbasol sa DPWH tungod kay klaro nga ang lista sa mga kongresista. Matatandaan na una nang sinabi ni House Appropriations Committee Chairman Rep. Eric Yap na ang DPWH ang siyang dapat na magpaliwanag sa mga infrastructure projects na pinondohan sa ilalim ng 2021 budget. Kahinumduman nga si House Appropriations Committee Chairman Rep. Eric Yap nga kinahanglan ipatin-aw sa DPWH ang mga proyekto sa inprastraktura nga gipondohan ubos sa 2021 nga badyet. Gayunpaman sinabi ni Lacson na suportado niya ang posisyon ni Pangulong Rodrigo Duterte na hindi corrupt si DPWH Secretary Mark Villar. Hinuon, giingon ni Lacson nga suportado niya ang posisyon ni Presidente Rodrigo Duterte nga si DPWH Secretary Mark Villar dili kurakot. IÕm not blaming the department if it appears this way because practically, mga congressmen po ang may gawa ng mga listahan na ito, paliwanag nito. Wala ko gibasol ang departamento kung nagpakita kini sa kini nga paagi tungod kay praktikal, ang mga kongresista ang naghimo sa mga lista, gipatin-aw niya. Sinabi ni Lacson na hindi pa dapat magbunyi ang mga kongresista sa kanilang malaking 2021 budget, aniya, bagamat naisumite na sa plenary ang DPWH budget ay maaari pa itong amyendahan at baguhin bago ang second reading at sa bicameral conference meeting. Gipahayag ni Lacson nga dili pa unta gisaulog sa mga kongresista ang ilang dako nga badyet nga 2021, ingon niya, bisan kung ang budget sa DPWH gisumite na ngadto sa plenaryo, mahimo gihapon kini usbon ug usbon sa wala pa ang ikaduhang pagbasa ug sa miting sa bicameral conference. Ilan sa una nang tinukoy ni Lacson na may malaking infrastructure budget ay isang distrtito sa Davao na may P15.351 bilyong budget; sa Albay ay P7.5 bilyon, sa Benguet ay P7.9 bilyon habang sa Abra ay P3.75 bilyon. Ang pila sa naunang Lacson nga naila nga adunay daghang badyet sa inprastraktura usa ka distrito sa Davao nga adunay P15.351 bilyon nga badyet; sa Albay P7.5 bilyon, sa Benguet kini P7.9 bilyon samtang sa Abra P3.75 bilyon. Hindi tinukoy ni Lacson ang mga partikular na distrito subalit isa sa may hawak ng Distrito sa Davao ay si Presidential son at Davao 1st District Rep. Paolo Duterte, sa 2nd District ng Albay ay si Joey Salceda, sa Abra ay si Lone District Rep. Joseph Bernos habang caretaker naman sa Benguet si ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap. Wala gitukoy ni Lacson ang piho nga mga distrito apan ang usa sa mga Tag-iya sa Distrito sa Davao mao si Presidential son ug si Davao 1st District Rep. Si Paolo Duterte, sa 2nd District sa Albay mao si Joey Salceda, sa Abra si Lone District Rep. Joseph Bernos samtang si ACT CIS Partylist Rep. Caretaker sa Benguet Eric Yap. Ang 2021 budget ay pinagtibay sa ilalim ng pamumuno ni House Speaker Lord Allan Velasco subalit tumanggi ito na magkomento sa mga rebelasyon ni Lacson. Ang badyet sa 2021 gisagop sa pagpanguna ni House Speaker Lord Allan Velasco apan nagdumili kini paghatag komento bahin sa gipadayag ni Lacson. Matatandaan na sa House Speakership row kamakailan ay ginawang isyu kay dating House Speaker at Taguig Rep. Alan Peter Cayetano ng mga kaalyado ni Velasco na sina Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep, Mikee Romero at Oriental Mindoro Rep Doy Leachon ang hindi pantay pantay na infrastructure allocation sa budget kung saan inakusahan ng mga ito si Cayetano na pinaboran ang ilang mga mambabatas subalit sa pamumuno ni Velasco naipasa sa Kamara ang 2021 budget. Kahinumduman nga sa laray sa House Speakership karong bag-o usa ka isyu ang gihimo ngadto sa kanhing House Speaker ug Taguig Rep. Alan Peter Cayetano sa mga kaalyado ni Velasco nga si Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep, Mikee Romero ug Oriental Mindoro Rep Doy Leachon ang dili managsama nga paggahin sa inprastraktura sa badyet diin giakusahan nila si Cayetano nga gipaboran ang pipila ka mga magbabalaod apan sa pagpanguna ni Velasco gipasar ang 2021 nga budget sa Kamara. Bukod sa naglalakihang infrastracture budget ng mga kongresista at pinuna din ni Lacson ang ÒdisparityÓ o unfair na hatian ng budget mismo sa pagitan ng mga kongresista na ang iba ay bilyong piso kumpara sa iba na kakarampot, tinukoy din nito ang pagpopondo ng P68 billion sa tinawag nitong corrupt-ridden at skeleton multi-purpose building, sa kabila ng mga ibinunyag na iregularidad na ito ay nanatili namang tahimik sa isyu si House Speaker Velasco. Gawas sa mga inprastraktura sa kongreso daghang budget ug gisaway usab ni Lacson ang "disparity" o dili patas nga pagbahinbahin sa badyet sa mga kongresista nga ang pila bilyonbilyong piso kumpara sa uban nga pobre, gipunting usab niya ang P68 bilyon nga pondo sa Gitawag niya kini nga usa ka gamay nga katuyoan nga edipisyo nga dunot ug gisul-ob sa kalabera, bisan pa sa gipadayag nga mga kahiwian si House Speaker Velasco nagpabilin nga hilom sa isyu. Isinisi rin ng isang peasant group ang malalang pagbaha sa Cagayan at Isabela matapos ang pananalasa ng Bagyong Ulysses sa talamak na black sand mining at illegal logging. Gibasol usab sa usa ka grupo sa mga mag-uuma ang grabe nga pagbaha sa Cagayan ug Isabela human gubaon sa Bagyong Ulysses ang naghitak nga itom nga pagmina sa balas ug iligal nga pagtroso. Bukod dito, sinabi ng Kilusang Magbubukid ng Pilipinas (KMP) na patuloy rin ang legal logging operation sa Cagayan Valley kaya hindi na umano nakapagtataka na makaranas ang rehiyon ng malalang pagbaha. Gawas niini, giingon sa Kilusang Magbubukid ng Pilipinas (KMP) nga magpadayon ang ligal nga operasyon sa pagtroso sa Cagayan Valley busa dili katingad-an nga makasinati ang rehiyon og grabe nga pagbaha. Para sa KMP, walang dapat na sisihin sa paglubong ng Cagayan at Isabela kundi ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) na nagbibigay ng permit sa mga ganitong operasyon na may pag-apruba din mula sa lokal na pamahalaan kapalit ng malaking kita. Alang sa KMP, walaÕy mabasol sa paglubong sa Cagayan ug Isabela kundili ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) nga nagpagawas sa mga permiso alang sa mao nga operasyon nga adunay pagtugot sa lokal nga kagamhanan baylo sa daghang kita. Sinabi ni KMP President Danilo Ramos na matagal nang ipinanawagan ng mga mangingisda ang dredging sa Cagayan River subalit hindi ito binibigyang pansin. Ang Presidente sa KMP nga si Danilo Ramos nagkanayon nga ang mga mangingisda dugay na nga nanawagan sa pag-dred sa Suba sa Cagayan apan wala kini hatagiÕg pagtagad. Ngayon lamang umanong nagkaroon na ng pagbaha saka nakita ang kahalagahan nito at ipinag-utos na ng DENR ang dredging sa may 30 kilometrong Cagayan River. Karon pa lang nga adunay pagbaha unya nakita ang kahinungdanon niini ug nagmando ang DENR nga dredging sa 30 kilometros nga Cagayan River. Hiniling ng grupo na kasabay ng gagawing dredging ay magkaroon ng batas para sa tuluyang pagbabawal ng black sand mining at pati na rin ang legal logging. Gihangyo sa grupo nga dungan sa proseso sa dredging, kinahanglan adunay balaod alang sa hingpit nga pagdili sa itom nga balas sa pagmina ingon man ligal nga pagtroso. Ang black sand mining ay itinuturing na legal basta may permit ang operayon nito. Ang pagmina sa itom nga balas gikonsiderar nga ligal basta adunay kini permiso nga mag-operate. Wala pang batas na ipinagbabawal ito at ang tanging limitasyon nito sa ilalim ng Mining Act ay hindi dapat gawin ang dredging sa mga reservoirs at protective areas. WalaÕy balaod nga nagdili niini ug ang limitasyon ra niini ilalom sa Mining Act mao nga dili kinahanglan buhaton ang dredging sa mga reservoir ug panalipod nga lugar. Subalit dahil sa epekto nito sa kalikasan ay naghigpit ang Mines and Geosciences Bureau sa pag-iisyu ng permit simula pa noong 2014 na nagresulta naman sa illegal na black sand mining. Bisan pa, tungod sa epekto sa kinaiyahan, gikutuban sa Mines and Geosciences Bureau ang pagpagawas sa mga permiso gikan kaniadtong 2014, nga miresulta sa iligal nga pagmina sa itom nga balas. Ayon nga kay Ramos, marami silang nakikitang mga Chinese vessel na nagsasagawa nito at ikinukubli ang illegal na operasyon sa dredging. Pinauyon kay Ramos, nakita nila ang daghang mga barko sa China nga naghimo niini ug gitago ang iligal nga dredging operation. Ibinunyag pa nito na mismong mga kawani ng LGUs ang kanilang nakikitang nagbabantay sa mga Chinese vessel. Gipadayag usab niini nga ang mga kawani mismo sa LGUs ang nakita nga nagbantay sa mga barko sa China. Sinasabing nasa $50 milyon o P2.6 bilyon kada buwan ang kinikita ng mga contractor sa black sand mining sa Cagayan. Gibanabana nga ang mga kontraktor sa itom nga balas sa buhangin sa Cagayan nga mikita mga $ 50 milyon o P2.6 bilyon matag bulan. Ang black sand ay ginagawang stabilizer sa concrete at steel products gayundin ay ginagamit ito sa mga alahas at cosmetics manufacturing. Ang itom nga balas gigamit ingon usa ka stabilizer sa mga konkreto ug asero nga mga produkto ingon man usab sa paghimo og alahas ug kosmetiko. Ang Hongkong ay isa sa bansang may malaking pangangailangan sa black sand. Ang Hong Kong usa ka nasod nga taas ang panginahanglan sa itom nga balas. Bagaman malaki ang kita sa black sand ay malaki naman ang epekto nito sa kalikasan pangunahin na sa pagkawala ng fishery resources, erosion ng lupa at pagbaha. Bisan kung ang itum nga balas usa ka punoan nga kita, adunay kini hinungdan nga epekto sa kalikopan nga nag-una tungod sa pagkawala sa mga kapanguhaan sa pangisda, pagguba sa yuta ug pagbaha. Kaya naman sa inihaing Senate Bill 1075 ni Sen. Leila de Lima ay hinihiling nito ang total ban sa black sand mining. Mao nga sa Senate Bill usa ka libo ug kapitoan ug lima nga gipasaka ni Sen. Gipangayo ni Leila de Lima ang hingpit nga pagdili sa pagmina sa itom nga balas. Una nang ibinabala ni De Lima na ang Cagayan ay maaaring malubog sa baha sa loob ng 30 hanggang 70 taon bilang epekto ng black sand mining kung hindi ito tuluyang ihihinto. Una nang nagpahimangno si De Lima nga ang Baha mahimoÕg mabahaan og 30 hangtod 70 ka tuig nga resulta sa itom nga balas sa pagmina kung dili kini mahunong. Sa mga nakalipas na taon ay nakapagsagawa na ang Kamara at Senado ng imbestigasyon ukol sa black sand mining sa Cagayan subalit wala namang naparusahan dito. Sa mga ning-agi nga katuigan, ang Kamara ug Senado naghimo ug imbestigasyon sa pagmina sa itom na balas sa Cagayan apan walaÕy bisan usa nga gisilotan. Kaya naman ang apela ni Ramos sa liderato ni House Speaker Lord Allan Velasco na isama sa kanilang isinasagawang congressional inquiry sa dahilan ng massive flooding na naranasan sa Bagyong Ulysses ang usapin ng illegal logging, illegal mining at black sand mining. Mao nga naghangyo si Ramos sa pamunoan ni House Speaker Lord Allan Velasco nga iupod sa ilang nagpadayon nga pakisusi sa kongreso sa hinungdan sa grabe nga pagbaha nga nasinati sa Bagyong Ulysses bahin sa isyu sa iligal nga pagtroso, iligal nga pagmina ug itom nga balas nga pagmina. Giit ng KMP, kung hindi isasama ang illegal na mining at logging sa imbestigasyon ng Kamara ay mababalewala lamang dahil hindi mareresolba ang ugat ng problema sa Cagayan Valley. Giinsistir sa KMP nga kung dili ilakip sa imbestigasyon sa Kamara ang iligal nga pagmina ug pag-pangahoy, ibalewala ra kini tungod kay dili masulbad ang ugat sa problema sa Cagayan Valley. Comprehensive investigation ang dapat na gawin ng Kamara, dapat matapang nilang silipin ang mga nasa likod ng illegal logging at black sand mining na syang talamak sa Cagayan, dahil ito ang syang problema at dahilan ng paglubog ng lalawigan pagtatapos pa ni Ramos. Kinahanglan maghimo usa ka komprehensibo nga imbestigasyon ang Kamara, kinahanglan sila adunay kaisug nga tan-awon ang mga sa likud sa iligal nga pagpamutol ug itom nga balas sa pagmina nga kaylap sa Cagayan, tungod kay kini ang problema ug ang hinungdan sa pagkalunod sa probinsya pagkahuman ni Ramos. Ipinatitigil ni Bayan Muna Rep. Eufemia Cullamat ang konstruksiyon ng Kaliwa Dam at ang lahat ng large-scale destructive mining operations sa gitna ng pananalasa ng mga bagyo sa bansa. Nahinto si Rep. Bayan Muna Rep Eufemia Cullamat ang paghimo sa Left Dam ug tanan nga kadak-an nga makadaut nga operasyon sa pagmina taliwala sa mga kadaot sa bagyo sa nasud. Sa loob ng dalawang buwan, nanalasa sa ating bansa ang tatlong bagyo na nag-iwan ng mga malalaking pinsala sa ibaÕt ibang bahagi ng kapuluan ng ating bansa na nagdulot ng matinding pagbaha, landslide, pagkuha ng buhay ng ating pamilya, pagkawasak sa agrikultura at mga kabahayan at iba pang mga pinsala nito pahayag ng Lumad solon sa isang post sa Facebook. Sulod sa duha ka bulan, tulo nga mga bagyo ang ningdaot sa atong nasud nga nabiyaan ang dakong kadaot sa lainlaing mga bahin sa kapuloan sa atong nasud nga hinungdan sa grabe nga pagbaha, pagdahili sa yuta, pagkuha sa kinabuhi sa among mga pamilya, pagguba sa agrikultura. ug mga kabalayan ug uban pa nga nadaot ang pahayag sa Lumad solon niini sa usa ka post sa Facebook. Ang trahedya na nagdulot o ugat nitong matinding pagbaha at landslide ay ang nagpapatuloy pa rin na mga proyektong nakakasira sa ating kalikasan, katulad ng malalaking pagmimina na nagkakalbo sa mga kabundukan at kagubatan, at ang mga dambuhalang dam na nagpapakawala ng napakaraming tubig na naglulubog sa maraming bayan wika ni Cullamat. Ang katalagman nga hinungdan o hinungdan sa grabe nga pagbaha ug pagdahili sa yuta nagpadayon pa nga mga proyekto nga nakadaot sa atong kalikopan, sama sa mga lakang nga proyekto sa pagmina nga naguba ang mga bukid ug kalasangan, ug daghang mga dam nga nagpagawas sa daghang tubig nga nakalubog sa ang sinultian sa Cullamat. Sinabi niya na dapat nang ihinto ang Kaliwa Dam project at ang mga large-scale destructive mining operations dahil maaari itong magdulot ng panganib kaysa progreso. Giingon niya nga ang proyekto nga Left Dam ug ang kadak-an nga makadaut nga operasyon sa pagmina kinahanglan hunongon tungod kay mahimo kini magpameligro kaysa mouswag. Kaya dapat nang ihinto ang mga mapanirang proyektong ito. Mao nga kinahanglan gyud hunongon kining mga makaguba nga proyekto. Hindi kaunlaran, kundi panganib ang idudulot nito sa taumbayan. Dili kini pag-uswag, apan magdala kini peligro sa mga tawo. Tumatambad na lamang sa atin ang mga delubyong dulot ng mga mapaminsalang proyektong ito pag tumama na sa atin ang kalamidad. Ang mga pagbaha nga gipahinabo sa mga makaguba nga proyekto magpadayag lamang kanato kung moabut ang katalagman. Hindi solusyon ang mega dam, tulad ng Kaliwa Dam, sa kahirapan ng pagkukunan ng tubig sabi ni Cullamat. Ang Mega dam, sama sa Left Dam, dili solusyon sa krisis sa tubig, ingon ni Cullamat. Binigyang-diin niya na labis na maaapektuhan ang mga Dumagat ng naturang proyekto. Gitataw niya nga ang mga taga-Dumagat apektado kaayo sa mao nga proyekto. Sa simula pa lamang ng proyekto ay kahirapan na ang dulot nito sa mga katutubo. Sukad sa pagsugod sa proyekto, hinungdan sa pagkalisod sa mga lumad. Ang pagpigil ng pagdaloy ng tubig sa ilog ay makakadulot lamang ng pagkawala ng kabuhayan ng mga Dumagat. Ang pagpugong sa pag-agos sa tubig sa suba mosangpot lamang sa pagkawala sa panginabuhian sa mga Dumagat. Ang pagkamkam ng kabundukan ay magsisilbi lamang sa interes ng mga dayuhan, at malalaking kumpanya wika niya. Ang pag-agaw sa mga bukid magsilbi ra sa interes sa mga langyaw, ug mga dagkong kompanya nga giingon niya. Nanawagan din ang kongresista na bigyang prayoridad ang kapakanan ng mga mamamayan sa gitna ng pandemya at kalamidad. Nanawagan usab ang kongresista nga hatagan prayoridad ang kaayohan sa mga tawo taliwala sa mga pandemiko ug katalagman. Iginiit niya ang patuloy na pangangailangan para sa kagyat na relief at reconstruction ng mga nawasak na bahay ng libo-libong pamilya. Gihatagan importansya niya ang padayon nga panginahanglan alang sa dinalian nga pagtabang ug pagtukod pag-usab sa naguba nga mga panimalay sa liboan nga mga pamilya. Bilang isang Lumad at dumedepensa ng kalikasan, muli akong nananawagan sa taong bayan na magkaisa sa pagpapatigil ng mga nakakasirang proyekto. Ingon usa ka Lumad ug tigpanalipod sa kinaiyahan, nanawagan usab ako sa katawhan nga maghiusa sa pagpahunong sa mga makadaot nga proyekto. Bagkus, itong bilyon-bilyong pondo sa mga nakakasirang proyekto ay dapat ilaan na lang sa mas nangangailangan ngayon ng tulong na mga biktima ng nasalanta ng bagyong Quinta, Rolly at Ulysses sabi pa ni Cullamat. Hinuon, ang bilyon-bilyong pondo alang sa makaguba nga mga proyekto kinahanglan igahin sa mga nanginahanglan tabang sa mga biktima sa bagyong Quinta, Rolly ug Ulysses, ingon ni Cullamat. Sa kasalukuyan ay pumalo na sa mahigit P2 billion na halaga ng pinsala sa agrikultura ang iniwan ng bagyong Ulysses, ayon sa National Disaster Risk Reduction and Management Council. Ang bagyong Ulysses nagbilin labaw sa P2 bilyon nga kantidad sa kadaot sa agrikultura, pinauyon sa National Disaster Risk Reduction and Management Council. Ang pinsala sa mga pananim at iba pang agricultural products, na tinatayang nasa P2.14 billion, ay naitala sa mga rehiyon ng Ilocos, Cagayan, Central Luzon, Calabarzon, Bicol at Cordillera. Ang kadaot sa mga pananum ug uban pang mga produktong agrikultura, nga gibanabana nga P2.14 bilyon, natala sa rehiyon sa Ilocos, Cagayan, Central Luzon, Calabarzon, Bicol ug Cordillera. Determinado ni Sen. Panfilo Lacson na tanggalan ng pondo sa 2021 proposed national budget na inaprubahan ng House of Representatives ang mga tinukoy nitong corrupt-ridden at skeleton multi-purpose building projects at ilipat ang budget para pondohan ang rehabilitasyon ng mga Local Government Units (LGUs) na nahagupit ng Bagyong Ulysses. Gitino ni Sen. Panfilo Lacson nga tangtangon ang pondo kaniadtong 2021 nga gisugyot nga nasudnon nga badyet nga giaprobahan sa Kamara de Representante alang sa mga proyekto nga gitukod nga kurakot ug kalabera nga adunay daghang katuyoan nga proyekto ug ibalhin ang badyet aron pondohan ang rehabilitasyon sa mga Local Government Units (LGUs) nga naigo Bagyong Ulysses. Ayon kay Lacson, may P68 bilyong alokasyon ang natukoy nitong kuwestiyunableng proyekto sa inaprubahang badyet ng Kamara, sa nasabing halaga ay isusulong nitong gamitin ang P20 bilyon para pondohan ang rehabilitasyong gagawin ng LGUs. Pinauyon kay Lacson, kining kuwestiyonableng proyekto nakilala ang P68 bilyon nga alokasyon sa naaprubahan nga badyet sa Kamara, sa nasangpit nga kantidad nga igpasiugda niini ang paggamit sa P20 bilyon aron mapondohan ang rehabilitasyon sa mga LGU. Katwiran ni Lacson, tama lamang na gawin ang realignment dahil ang National Expenditure Program (NEP) ay nagawa bago pa man ang pananalasa ng bagyong Rolly, Quinta at Ulysses. Si Lacson nag-ingon nga angayan lamang nga buhaton ang pag-usab tungod kay ang National Expenditure Program (NEP) gimugna bisan wala pa ang pag-atake sa bagyong Rolly, Quinta ug Ulysses. Samantala ang iba pang pondo ay iminungkahi ni Lacson na mailipat sa national broadband program ng Department of Information and Communications Technology (DICT). Samtang gisugyot ni Lacson ang ubang mga pondo nga ibalhin sa nasudnon nga broadband nga programa sa Department of Information and Communities Technology (DICT). Maliban sa mga kuwestiyunableng proyekto na pinondohan sa P4.5 trillion 2021 national budget ay una na din ibinunyag Lacson ang hind patas na hatian ng alokasyon sa mga infrastructure budget ng mga Kongresista na ang pinakamalaki ay mula sa distrito sa Davao, Benguet, Albay at Abra. Gawas sa kuwestiyonableng mga proyekto nga gipondohan sa P4.5 trilyon nga 2021 nga nasudnon nga badyet, una usab nga gibutyag ni Lacson ang dili managsama nga paggahin sa mga badyet sa mga kongresista sa imprastraktura, ang kadaghanan niini gikan sa mga distrito sa Davao, Benguet, Albay ug Abra. Ang isang Distrito sa Davao may budget sa infrastructure na aabot sa P15.351 bilyon, sa Albay ay P7.5 bilyon, sa Benguet ay P7.9 bilyon habang sa Abra ay P3.75 bilyon habang may ilan ay kakarampot na P42 milyon. Ang usa ka Distrito sa Davao adunay badyet sa imprastraktura nga P15.351 bilyon, ang Albay adunay P7.5 bilyon, ang Benguet adunay P7.9 bilyon samtang ang Abra adunay P3.75 bilyon samtang ang uban adunay gamay nga P42 milyon. Sa halip na honor roll ay horror roll umano ang tawag sa mga kongresista na pinaboran sa mga bilyong infrastructure projects. Imbis nga honor roll, giingon nga ang mga kongresista nga gipaboran sa binilyon nga mga proyekto sa inprastraktura ang gitawag nga horror roll. Tikom at wala pang ipinalalabas na reaksyon ang tanggapan ni House Speaker Lord Allan Velasco sa naging rebelasyon ni Lacson habang sinabi ni House Appropriations Committee Chairman at ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap na ang Department of Public Works and Higways (DPWH) ang siyang nag-programa ng infrastructure projects kaya ang ahensya ang siyang nasa tamang posisyon na sumagot sa usapin. Ang opisina ni House Speaker Lord Allan Velasco wala pa maghatag usa ka reaksyon sa gibutyag ni Lacson samtang si House Appropriations Committee Chairman ug ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap nga ang Department of Public Works and Higways (DPWH) ang nagprograma sa mga proyekto sa inprastraktura busa naa sa saktong posisyon ang ahensya aron matubag ang isyu. Matatandaan na sa naging House Speakership row kamakailan ay ginawang isyu kay dating House Speaker at Taguig Rep. Alan Peter Cayetano ng mga kaalyado ni Marinduque Rep. at ngayon ay House Speaker Lord Allan Velasco na sina Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep. Mikee Romero at Oriental Mindoro Rep. Doy Leachon ang hindi pantay pantay na infrastructure allocation sa budget kung saan inakusahan ng mga ito si Cayetano na pinaboran ang ilang mga mambabatas. Kahinumduman nga sa bag-ohay lang nga laray sa House Speakership, usa ka isyu ang gihimo sa kanhing House Speaker ug Taguig Rep. Alan Peter Cayetano sa mga kaalyado ni Marinduque Rep. ug karon House Speaker Lord Allan Velasco Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep. Mikee Romero ug Oriental Mindoro Rep. Doy Leachon ang dili managsama nga paggahin sa inprastraktura sa badyet diin giakusahan nila si Cayetano nga gipaboran ang pipila ka magbabalaod. Kasunod ng naging pagpalit ng liderato ng Kamara ay sa ilalim ng pamumuno ni Velasco napasa ang 2021 budget. Pagkahuman sa pagbag-o sa pagpangulo sa Kamara, sa pagpanguna ni Velasco, gipasar ang badyet sa 2021. Nakapagserbisyo ng kabuuang 114,706 na pasahero ang Metro Rail Transit-3 nitong Lunes, Nobyembre 16. Ang Metro Rail Transit-3 nagsilbi sa kinatibuk-an nga 114,706 nga mga pasahero kaniadtong Lunes, Nobyembre 16. Ito na ang pinakatamaas na bilang ng mga commuter na sumakay ng MRT-3 simula nang magbalik-operasyon ito nooong Hunyo 1. Kini ang labing kataas nga mga magbiyahe sa MRT-3 sukad nga gipadayon ang operasyon kaniadtong Hunyo 1. Ayon sa DOTr MRT-3, ito ay resulta ng mas pinataas na passenger capacity, mas mabilis na pagbiyahe ng mga tren at pagkakaroon ng mataas na bilang ng mga running at operational na train sets sa linya. Pinauyon sa DOTr MRT-3, kini usa ka sangputanan sa pagdugang sa kapasidad sa pasahero, mas paspas nga pagbiyahe sa tren ug mas daghang ihap sa nagdagan ug magamit nga mga set sa tren sa linya. Dinagdagan ang kapasidad ng mga tren sa 30 porsyento (124 na pasahero kada train car, 372 na pasahero kada train set), mula sa dating 13 porsyento (51 na pasahero kada train car, 153 na pasahero kada train set). Ang kapasidad sa mga tren misaka sa traynta porsyento (usa ka gatus kaluhaan ug upat nga mga pasahero matag tren nga tren, tulo ka gatus kapitoan ug duha nga mga pasahero matag set sa tren), gikan sa miaging 13 porsyento (51 nga mga pasahero matag tren nga tren, 153 nga mga pasahero matag set sa tren). Mas pinabilis din ang takbo ng mga tren ng 50 kilometers per hour, mula sa dating 40 kph, simula noong ika-2 ng Nobyembre. Ang mga tren nagpadali usab sa 50 kilometros matag oras, gikan sa miaging 40 kph, sugod Nobyembre 2. Dahil dito, nabawasan ang average headway o oras sa pagitan ng mga tren mula 8.5 hanggang 9 na minuto sa 20 tren, pababa ng 4 hanggang 5 minuto. Ingon usa ka sangputanan, ang kasagaran nga headway o oras sa taliwala sa mga tren naminusan gikan sa 8.5 hangtod 9 minuto hangtod 20 nga tren, gipaubos sa 4 hangtod 5 minuto. Minaliit ng grupong Kilusang Magbubukid ng Pilipinas(KMP) ang imbestigasyong gagawin ng House of Representatives sa nangyaring massive flooding sa Cagayan at Isabela na tinawag nitong isang band-aid solution na walang kahihinatnan dahil tanging ang pagpapakawala ng tubig ng mga dam ang sakop ng gagawing imbestigasyon at hindi kasama ang pag iimbestiga sa illegal at legal logging at illegal mining operations. Gibalewala sa grupo sa Kilusang Magbubukid ng Pilipinas (KMP) ang imbestigasyon sa Kamara de Representante sa dakong pagbaha sa Cagayan ug Isabela, nga gitawag kini nga band-aid solution nga walaÕy sangputanan tungod kay ang pagpagawas ra sa tubig nga dam ang natabunan sa nagpadayon nga imbestigasyon ug walaÕy labot ang imbestigasyon sa iligal ug ligal nga pagtroso ug iligal nga operasyon sa pagmina. Ayon kay KMP President Danilo Ramos, kung nais ng mga mambabatas na masolusyunan ang problema at hindi na maulit sa hinaharap ang sinapit sa Bagyong Ulysses ay kumprehensibong investigation in aid of legislation ang dapat nitong gawin. Pinauyon kay KMP President Danilo Ramos, kung gusto sa mga magbabalaod nga masulbad ang problema ug dili na masubli kung unsa ang nahinabo sa Bagyong Ulysses, kinahanglan sila mohimo usa ka komprehensibo nga imbestigasyon sa pagtabang sa pamalaod. Hindi band-aid solution lang, hindi para masabi nating nag-imbestiga lang, ano ba yung punuÕt dulo ng problema,may relasyon ang nanyaring pagpapawala ng tubig ng mga dams at ang ginagawang legal at illegal logging at large at small scale mining operation paliwanag ni Ramos. Dili ra kini solusyon sa band-aid, dili aron masiling nga nag-imbestiga lang kami, unsa ang ugat sa problema, adunay kalabotan tali sa pagkaguba sa tubig sa mga dam ug sa ligal ug iligal nga pagtroso ug sa dako ug gamay nga operasyon sa pagmina Gipasabot ni Ramos. Una nang naghain ng House Resolution No. 1348 sina House Speaker Lord Allan Velasco, House Majority Leader Martin Romualdez at Minority Leader Joseph Stephen Paduano para imbestigahan ang nangyaring massive flooding sa pananalasa ng Bagyong Ulysses na ikinasawi na ng 67 katao at 20 pa ang nawawala habang bilyong piso ng ari arian ay imprastraktura ang nasira. Una nga gipasaka ang House Resolution No. 1348 House Speaker Lord Allan Velasco, House Majority Leader Martin Romualdez ug Minority Leader Joseph Stephen Paduano nga imbestigahan ang grabe nga pagbaha nga gipahinabo sa Bagyong Ulysses nga nagbilin 67 nga patay ug 20 pa nga nawala samtang bilyon bilyong pisos nga kantidad sa imprastraktura nadaot Giit ng KMP, ang tanging nakapaloob lamang sa 2 pahinang resolusyon ng Kamara ay ang pag-iimbestiga sa National Irrigation administration(NIA) na aalamin kung nasunud nito ang tamang protocol sa desisyon nitong buksan ang spillway gates ng Magat Dam subalit wala itong banggit ukol sa mining at logging operations, ani KMP Spokesperson Danilo Ramos, ang pagpapatigil sa mining operations at pagsasampa ng kaso sa mga ito ang syang dapat na resolbahin at imbestigahan ng Kamara. Giinsistir sa KMP nga ang duha ra ka panid nga resolusyon sa Kamara mao ang pag-imbestiga sa administrasyon sa National Irrigation (NIA) aron mahibal-an kung nasunod ba niini ang husto nga protocol sa desisyon niini nga ablihan ang mga ganghaan sa spillway sa Magat Dam apan wala kini hisguti ang operasyon sa pagmina ug pagtroso, ingon ni KMP Spokesperson Danilo Ramos, ang pagsuspenso sa operasyon sa pagmina ug pagsang-at sa mga kaso batok kanila kinahanglan nga ayohon ug imbestigahon sa Kamara. Nanindigan din si Bayan Muna Rep Eufemia Cullamat na ang tuluyang pagpapasara ng mga large scale destructive mining operations at pagpapahinto sa kontruksyon ng Kaliwa Dam ang syang dapat na naging aksyon ng pamahalaan sa naranasang worst flood sa loob ng 40 taon sa Cagayan at hindi sapat na magsagawa lamang ng imbestigasyon na sa bandang huli ay maaaring wala ding mangyari. Naglaraw usab si Bayan Muna Rep. Eufemia Cullamat nga ang permanente nga pagsira sa kadak-an nga makadaut nga operasyon sa pagmina ug paghunong sa konstruksyon sa Left Dam kinahanglan nga aksyon sa gobyerno sa labing grabe nga baha sa 40 ka tuig sa Cagayan ug dili igo aron matuman. usa ra ka pag-imbestiga nga sa kadugayan wala usab mahimo. Aniya, malinaw na illegal logging at mining ang sanhi ng naranasang malawakang pagbaha sa Cagayan at Isabela na nangangailangan ng agaran at matapang aksyon ng gobyerno dahil hanggang sa hindi natitigal ang pagmimina sa bansa ay mas marami ang trahedyang nag iintay sa Pilipinas. Giingon niya nga klaro nga ang iligal nga pagtroso ug pagmina ang hinungdan sa halap nga pagbaha sa Cagayan ug Isabela nga nagkinahanglan og dali ug kaisog nga aksyon sa gobyerno tungod kay basta dili nalangay ang pagmina sa nasud, daghang trahedya ang nagpaabot sa Pilipinas. Ang trahedya na nagdulot o ugat nitong matinding pagbaha at landslide ay ang nagpapatuloy pa rin na mga proyektong nakakasira sa ating kalikasan, katulad ng malalaking pagmimina na nagkakalbo sa mga kabundukan at kagubatan, at ang mga dambuhalang dam na nagpapakawala ng napakaraming tubig na naglulubog sa maraming bayan giit ni Cullamat. Ang katalagman nga hinungdan o hinungdan sa grabe nga pagbaha ug pagdahili sa yuta nagpadayon pa nga mga proyekto nga nakadaot sa atong kalikopan, sama sa mga lakang nga proyekto sa pagmina nga naguba ang mga bukid ug kalasangan, ug daghang mga dam nga nagpagawas sa daghang tubig nga nakalubog sa daghang tubig. bayan giit ni Cullamat. Duda si Act Teachers Partylist Rep France Castro na may kahihinatnan sa bandang huli ang imbestigasyong iniutos ni Pangulong Rodrigo Duterte, aniya, ang Department of Environment and Natural Resources(DENR) ang nagbibigay ng permit sa mining operations at sya ding inatasan sa gagawing imbestigasyon kaya sa huli ay maaaring moro-moro lang ang mangyari dito. Nagduha-duha si Act Teacher Partylist Rep. France Castro nga ang imbestigasyon nga gimando ni Presidente Rodrigo Duterte adunay sangputanan sa katapusan, ingon niya, ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) nagpagawas mga permiso alang sa operasyon sa pagmina ug siya usab ang gitahasan nga magdumala sa imbestigasyon. ang ulahi mahimo ra moro-moro nga mahitabo dinhi. Ang mga small scale mining ay agad na inisyuhan ng cease and desist order at pinatigil ang operasyon ngunit hindi naman makanti ng pamahalaan ang mga nasa large scale mining. Ang gagmay nga pagmina gilayon giluwatan usa ka paghunong ug paghunong sa kahan-ayan ug nahunong ang operasyon apan dili makaganti ang gobyerno batok sa mga adunay daghang pagmina. Hamon ni Castro, kasuhan ang mga mastermind sa mining at quarrying operations. Gihagit ni Castro ang mga utok sa pagmina ug quarrying nga operasyon. Gobyerno din ang may sala sa sinapit na pagbaha sa Cagayan dahil ang DENR na nasa ilalim ng ehekutibong sangay ang syang ding pumapayag na mag-operate ang mga mining at quarrying activities na kalaunang nagresulta sa pagkakalbo ng kabundukan pagtatapos pa ni Castro. May kapangakohan usab ang gobyerno sa pagbaha sa Cagayan tungod kay ang DENR ilawom sa ehekutibo nga sanga mao usab ang nagtugot sa mga kalihokan sa pagmina ug quarrying nga molihok nga sa katapusan miresulta sa pagkaupaw sa mga bukid pagkahuman sa Castro. Binigyan ng pagkilala ang dalawang pulis na kapwa nagpakita ng natatanging kabayanihan sa rescue operations sa naranasang pagbaha sa Cagayan at Isabela dulot ng Bagyong Ulysses. Duha ka mga pulis ang gihatagan pagkilala kinsa parehas nga nagpakitag talagsaong pagkabayanihon sa mga operasyon sa pagluwas sa mga pagbaha nga nasinati sa Cagayan ug Isabela nga hinabo sa Bagyong Ulysses. Sa idinaos na flag raising ceremony ng Police Regional Office-2, ginawaran ng Medalya ng Kasanayan o PNP Efficiency Medal si Pat. Brayan Bangayan. Sa seremonya sa pagpataas sa bandila nga gihimo sa Police Regional Office-2, gihatagan si Pat og Skills Medal o PNP Efficiency Medal. Brayan Bangayan. Ito ay dahil sa pagsagip ni Bangayan at pagpapaanak sa isang ginang sa kasagsagan ng pagbaha sa Tuguegarao City. Kini tungod sa pagluwas ni Bangayan ug pagpanganak sa usa ka ginang sa kataas sa pagbaha sa Tuguegarao City. Dahil din sa ipinakitang katapangan ng isa pang pulis, si Pat. Jayrick Talosig, ginawaran naman ito ng Medalya ng Kadakilaan. Tungod usab sa kaisog nga gipakita sa laing pulis nga si Pat. Si Jayrick Talosig, gihatagan Medal of Greatness. Iniligtas ni Talosig ang dalawang lalaki na kinabibilangan ng isang Sangguniang Kabataan chairman mula sa hanggang leeg na baha sa Ilagan City, Isabela. Naluwas ni Talosig ang duha ka lalaki, kauban ang usa ka chairman sa Sangguniang Kabataan, gikan sa pagbaha sa Ilagan City, Isabela. Tinatayang mahigit sa P2 bilyon ang halaga ng pinsala sa agrikultura ng Bagyong Ulysses. Gibanabana nga kapin sa P2 bilyon ang kadaot sa bagyong Ulysses sa agrikultura. Batay sa datos ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) hanggang araw ng Lunes, November 16, umabot na sa kabuuang P2,137,474,433 ang pinsala sa agrikultura sa ibaÕt ibang rehiyon sa bansa. Pinauyon sa datos gikan sa National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) hangtod kaniadtong Lunes, Nobyembre 16, ang kinatibuk-ang kadaot sa agrikultura sa lainlaing mga rehiyon sa nasud miabot na sa P2,137,474,433. Kabilang dito ang Regions 1, 2, 3, 5, Calabarzon, Cordillera Administrative Region (CAR) at Metro Manila. Kauban niini ang Rehiyon 1, 2, 3, 5, Calabarzon, Cordillera Administratibong Rehiyon (CAR) ug Metro Manila. Nasa P482,854,751.28 naman ang halaga ng pinsala sa mga imprastraktura sa Region 1, Mimaropa at Region 5. Ang kadaot sa inprastraktura sa Rehiyon 1, Mimaropa ug Rehiyon 5 mikabat sa P482,854,751.28. Base pa sa datos, 34,178 bahay ang nasira ng bagyo kung saan 4,059 ang totally damaged habang 30,119 naman ang partially damaged sa Regions 1, 3, 5, Calabarzon at CAR. Base sa datos, 34,178 ka mga balay ang nadaut sa bagyo diin 4,059 ang hingpit nga nadaut samtang 30,119 ang partially harm sa Regions 1, 3, 5, Calabarzon ug CAR. Samantala, 67 katao ang nasawi, 21 sugatan at 13 ang nawawala dahil sa pananalasa ng Bagyong Ulysses. Samtang, 67 ang patay, 21 ang nasamdan ug 13 ang nawala tungod sa Bagyong Ulysses. TINATAWAGAN ng pansin ng National Bureau of Investigation (NBI) ang publiko na mag-ingat sa laganap na bentahan ng pekeng CopperMask sa ilang lugar sa Divisoria, sa social media at maging sa ilang online stores. Nanawagan ang National Bureau of Investigation (NBI) sa publiko nga magbantay sa kaylap nga pagbaligya sa peke nga CopperMask sa pipila ka mga lugar sa Divisoria, sa social media ug bisan sa pipila ka mga online store. Ayun sa CopperMaskPH, ang kumpanyang gumagawa ng CopperMask dito sa bansa, lumapit sila sa NBI para humingi ng tulong at pigilan ang ilang indibidwal na nagtatangkang manlamang o manloko sa publiko sa pagbebenta ng mga peke at imitasyon ng produkto nila. Pinauyon sa CopperMaskPH, ang kompanya nga naghimo sa CopperMask dinhi sa nasud, ningduol sila sa NBI aron mangayo tabang ug pugngan ang pipila nga mga indibidwal nga maningkamot nga limbongan o limbongan ang publiko pinaagi sa pagpamaligya og peke ug peke nga mga produkto. Matatandaan na ang CopperMask ay sumikat sa ating bansa simula nang itoÕy ipakilala sa publiko sa kalagitnaan ng panahon ng pandemya. Kahinumduman nga ang CopperMask nahimoÕg bantog sa atong nasud sukad kini gipaila sa publiko sa tungatunga sa panahon sa pandemiya. Ito ay makikita na suot-suot ng mga artista at mga prominenteng tao na kadalasan ay makikita sa social media. Makita kini nga gisul-ob sa mga artista ug inila nga mga tawo nga kanunay makita sa social media. Ang CopperMask ay ang kauna-unahang facemask na may natural antimicrobial at self-disinfecting property, at ang bukod-tanging katangian ng elementong copper o tanso na nakapaloob sa facemask na ito. Ang CopperMask mao ang una nga facemask nga adunay natural nga antimicrobial ug self-disinfecting nga propiedad, ug ang talagsaon nga mga kinaiya sa tanso o tumbaga nga elemento nga naa sa kini nga facemask. Bukod sa isa itong mabisang proteksyon na pwedeng makatulong labanan at pigilan ang ibaÕt ibang uri ng bacteria at virus, ito rin ay kilala na Pandemic Hot and Fashionable item dahil sa taglay nitong agaw-pansing disenyo na siyang dahilan kung bakit ito tinatangkilik ng publiko. Gawas sa usa ka epektibo nga proteksyon nga makatabang makatabang sa away ug mapugngan ang lainlaing mga lahi sa bakterya ug mga virus, naila usab kini nga Pandemic Hot and Fashionable item tungod sa komplikado nga laraw niini nga tungod niini nabantog sa publiko. Ayon sa legal officers ng CoppermaskPH, ang mga nadiskubreng pekeng bersyon nito ay nakapaloob sa puting kahon o packaging na ang tawag ay CopperMask version 1.0. Pinauyon sa ligal nga mga opisyal sa CoppermaskPH, ang mga mini nga bersyon niini nakit-an sa usa ka puti nga kahon o putos nga gitawag nga CopperMask bersyon 1.0. Matatandaan na ang CoppermaskPH ay hindi na nagbebenta ng Version 1.0, sa halip ay Version 2.0 o yung nakapaloob sa itim na kahon ang ibinebenta nito. Kahinumduman nga ang CoppermaskPH wala na nagbaligya sa Bersyon 1.0, sa baylo nagbaligya kini sa Bersyon 2.0 o ang naa sa sulud nga itum nga kahon. Napansin din ng legal officers ng CoppermaskPH na ang mga pekeng bersyon nito ay malayo ang kulay at tekstura mula sa original na produkto. Namatikdan usab sa mga ligal nga opisyal sa CoppermaskPH nga ang mga peke nga bersyon niini adunay kolor ug kolor gikan sa orihinal nga produkto. Dagdag pa nila na ang mga nasabing pekeng produkto ay nagtataglay ng kakaunti o baka wala pa ngang taglay na Infused Copper Strands na siyang pangunahing materiales para sa pagiging epektibo ng produkto, at ito ay ibinebenta sa halos bagsak at malayo sa itinakdang presyo ng nasabing kumpanya na siyang matibay na senyales na Peke at imitasyon ang mga nasabing produkto. Gidugang nila nga ang mga pekeng mga produkto adunay gamay o wala bisan Mga Infus nga Copper Strands nga mao ang panguna nga materyal alang sa pagka-epektibo sa produkto, ug gibaligya kini hapit mubu ug layo sa gitakda nga presyo sa nasangpit nga kompanya. nga usa ka kusug nga timaan nga ang mga produkto peke ug peke. Ang pangamba ng mga opisyales ng CoppermaskPH ay kapag ito ay nabili ng mga customers na wala pang kaalam-alam sa pekeng bersyon nito. Nabalaka ang mga opisyal sa CoppermaskPH nga ibaligya kini sa mga kostumer nga walaÕy hibal-an sa peke nga bersyon niini. Ayun sa kanila, ang peke o imitasyong bersyon ng CopperMask ay nagtataglay ng kakaunti o walang proteksyon para labanan ang pagdami at pagpigil ng bacteria o virus. Sumala sa kanila, ang peke o pagsundog nga bersyon sa CopperMask adunay gamay o walaÕy proteksyon aron mabatukan ang pagtubo ug paglikay sa bakterya o mga virus. Nakatutok na ang NBI sa kasong ito at nagsabing huhulihin ang mga indibidwal na mapatutunayang nagbebenta ng mga pekeng CopperMask. Ang NBI naka-focus na sa kini nga kaso ug giingon nga dakpon nila ang mga indibidwal nga napamatud-an nga namaligya mga peke nga CopperMasks. Itinuring ng isang batikang abogado na panghihimasok at pangmamaliit sa kakayahan ng Armed Forces of the Philippines (AFP) ang ginawa ni House Speaker Lord Allan Velasco na tahasang pagtatanggol sa Makabayan Bloc laban sa akusasyong may kaugnayan sila sa Communist Party of the Philippines. Usa ka beterano nga abogado ang gikonsiderar ang Armed Forces of the Philippines (AFP) nga usa ka nanghimasok ug gipakubus ang abilidad ni House Speaker Lord Allan Velasco nga klarong gidepensahan ang Makabayan Bloc kontra sa akusasyon nga kauban sila sa Communist Party of the Philippines. Para kay Atty Trixie Angeles, sinira ni Velasco ang kampanya ng pamahalaan laban sa mga komunistang grupo nang maliitin nito ang impormasyon na mula mismo kay Lieutenant General Antonio Parlade, hepe ng AFP Southern Luzon Command. Alang kang Atty Trixie Angeles, gibungkag ni Velasco ang kampanya sa gobyerno batok sa mga komunista nga grupo sa diha nga gipaubos niya ang kasayuran gikan kang Tenyente Heneral Antonio Parlade, hepe sa AFP Southern Luzon Command. Aniya, kung hindi rin alam ni Velasco ang nangyayari sa ground ay mainam na hayaan na sa isyu ang AFP. Ingon niya, kung wala usab hibal-an ni Velasco kung unsa ang nahitabo sa yuta, mas maayo nga biyaan ang AFP sa isyu. Minumulat umano ng AFP ang publiko ukol sa recruitment na nangyayari sa mga unibersidad kaya nagpapalabas ng impormasyon at babala ang AFP sa mga magulang ukol sa pagsali sa komunistang grupo at inilalantad na din nito sa publiko ang mga personalidad na nasa likod ng grupo. Giingon nga gipahibalo sa AFP sa publiko ang bahin sa rekrutment nga nahinabo sa mga unibersidad busa nagpagawas kasayuran ang AFP ug gipasidan-an ang mga ginikanan bahin sa pag-apil sa komunista nga grupo ug gibutyag usab niini sa publiko ang mga personalidad sa likud sa grupo. Aniya, nakalulungkot na mismong si Velasco na mula sa administrasyon ang pumipigil dito sa halip na hayaang ang stratehiyang ginagawa ng AFP. Giingon niya nga makaluluoy nga si Velasco mismo ang gipugngan nga himuon sa administrasyon imbis nga buhian ang istratehiya sa AFP. Una nang sinabi ni Parlade, tagapagsalita din ng National Task Force to End Local Communist (NTF-ALCAC), na under surveillance ang mga progressive lawmakers sa pagiging miyebro ng CPP. Si Parlade, tigpamaba sa National Task Force to End Local Communists (NTF-ALCAC), nauna na nagsulti nga ang mga progresibong magbabalaod gisubay alang sa pagka-miyembro sa CPP. Sinabi niya na mismong mga miyembro ng CPP na nagbalik-loob na sa pamahalaan ang tumukoy sa mga mambabatas na kaanib ng kanilang grupo. Giingon niya nga ang mga myembro sa CPP nga nakabig na ngadto sa gobyerno nga nagpunting sa mga magbabalaod nga miyembro sa ilang grupo. Inalmahan naman ni Velasco ang red tagging sa Makabayan Bloc at binalaan pa si Parlade na mag-ingat sa kanyang mga akusasyon na walang basehan. Niapil si Velasco sa red tagging sa Makabayan Bloc ug gipasidan-an pa si Parlade nga magbantay sa walaÕy basehanan nga mga akusasyon. Apela ni Angeles kay Velasco na huwag pigilan ang AFP sa laban nito kontra sa mga komunistang grupo lalupa at tiyak umanong may basehan ang mga impormasyon na inilalabas nito. Nag-apelar si Angeles kay Velasco nga dili ihunong ang AFP sa pakig-away niini batok sa mga komunista nga grupo sa kalibutan ug giingon nga ang kasayuran nga gipagawas niini kinahanglan adunay basihan. Hindi ito ang kauna-unahang inakusahan na kaanib ng CPP ang Makabayan Bloc. Dili kini ang unang higayon nga giakusahan ang CPP nga myembro sa Makabayan Bloc. Matatandaan na mismong si Pangulong Rodrigo Duterte ang nagsabi na may mga partylist groups sa Kamara na may kaugnayan sa CPP at nagpopondo sa armed wing nito na New PeopleÕs Army. Kahinumduman nga mismo si Presidente Rodrigo Duterte mismo ang nagsulti nga adunay mga partylist nga grupo sa Kamara nga kauban sa CPP ug gipondohan ang armadong pako nga New People's Army. Pinuna ni Senator Panfilo Lacson ang ÒdisparityÓ o unfair na hatian ng alokasyon sa mga infrastructure budget ng mga kongresista kung saan tinukoy nito ang bilyun-bilyong pisong inilaan sa isang distrito sa Davao, sa Benguet, Albay at Abra habang sa ibang distrito ay ilang milyon lamang. Gisaway ni Senador Panfilo Lacson ang "disparity" o dili patas nga paggahin sa badyet sa inprastraktura sa mga kongresista diin gipunting niini ang binilyon ka pesos nga gigahin sa usa ka distrito sa Davao, Benguet, Albay ug Abra samtang sa ubang distrito milyon ra. Sa paghimay ng Senado sa proposed P4.5 trillion national budget, sinabi ni Lacson na kitang-kita ang malaking diperensya sa laki ng budget sa ilang distrito habang kakarampot naman sa iba. Sa pagbungkag sa Senado sa gisugyot nga P4.5 trilyon nga nasudnon nga badyet, giingon ni Lacson nga adunay mahinungdanong kalainan sa gidak-on sa badyet sa pipila ka distrito samtang ang uban nihit. Inihalimbawa ni Lacson ang isang distrito sa Davao may budget sa infrastructure na aabot sa P15.351 bilyon, sa Albay ay P7.5 bilyon, sa Benguet ay P7.9 bilyon habang sa Abra ay P3.75 bilyon. Gikutlo ni Lacson ang usa ka distrito sa Davao nga adunay badyet sa inprastraktura nga P15.351 bilyon, ang Albay nga P7.5 bilyon, Benguet nga P7.9 bilyon samtang ang Abra adunay P3.75 bilyon. Hindi tinukoy ni Lacson ang mga partikular na distrito subalit isa sa may hawak ng distrito sa Davao ay si Presidential Son at Davao 1st District Rep. Paolo Duterte, sa 2nd District ng Albay ay si Joey Salceda, sa Abra ay si Lone Distrct Rep. Joseph Bernos, habang caretaker naman sa Benguet si ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap. Wala gitukoy ni Lacson ang mga piho nga distrito apan ang usa sa mga naghupot sa distrito sa Davao mao sila si Presidential Son ug Davao 1st District Rep. Si Paolo Duterte, sa 2nd District sa Albay mao si Joey Salceda, sa Abra si Lone Distrct Rep. Joseph Bernos, samtang tig-atiman sa Benguet mao si ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap. Habang naglalakihan ang ilang mga distrito ay may kongresista naman na nakatanggap ng P42 million. Samtang ang pipila ka mga distrito nagtubo, ang pipila nga mga kongresista nakadawat P42 milyon. Sa laki ng budget na natangap ng mga kongresista na sinabi ni Lacson na nasa Òhorror rollÓ, aminado ito na duda din sya kung kung maipapatupad nga ang mga bilyong halaga ng infrastructure projects. Tungod sa kadako sa budget nga nadawat sa mga kongresista nga giingon ni Lacson nga naa sa "horror roll", giangkon niya nga nagduda usab siya kung ipatuman ang binilyon nga kantidad sa mga proyekto sa imprastraktura. Maging si Senate President Tito Sotto ay naalarma din sa puna ni Lacson sa paghahati hati ng alokasyon sa 2021 budget. Bisan si Senate President Tito Sotto naalarma sa komento ni Lacson bahin sa pagbahin sa alokasyon sa 2021 budget. Usually kasi sa pinagdaanan kong mga budgets, yung mga districts, Ôdi masyadong nagkakalayo ang amounts ng funding nila, especially sa DPWH. Kasagaran tungod sa mga badyet nga akong naagian, ang mga distrito, Ôang kantidad sa ilang pondo dili kaayo magkalayo, labi na sa DPWH. Bago sa akin ito na mayroong ilang district na saksakan ng lalaki ang amount paliwanag ni Sotto. Bag-o sa akon nga adunay daghang mga distrito diin ang lalaki ang kantidad nga gipatin-aw ni Sotto. Matatandaan na sa House Speakership row kamakailan ay ginawang isyu kay dating House Speaker at Taguig Rep. Alan Peter Cayetano ng mga kaalyado ni Marinduque Rep. at ngayon ay House Speaker Lord Allan Velasco na sina Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep, Mikee Romero at Oriental Mindoro Rep Doy Leachon ang hindi pantay pantay na infrastructure allocation sa budget kung saan inakusahan ng mga ito si Cayetano na pinaboran ang ilang mga mambabatas. Kahinumduman nga sa laray sa House Speakership karong bag-o usa ka isyu ang gihimo ngadto sa kanhing House Speaker ug Taguig Rep. Alan Peter Cayetano sa mga kaalyado ni Marinduque Rep. ug karon House Speaker Lord Allan Velasco Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep, Mikee Romero ug Oriental Mindoro Rep Doy Leachon ang dili managsama nga paggahin sa imprastraktura sa badyet diin giakusahan nila si Cayetano nga gipaboran ang pipila ka mga magbabalaod. Sa ilalim ng pamumuno ni Velasco naipasa sa Kamra ang 2021 budget. Sa pagpanguna ni Velasco, ang budget nga 2021 gipasa sa Kamra. Tinangkang hingan ng reaksyon si Velasco ukol sa ibinunyag na Òhorror rollÓ appropriations ni Lacson subalit tikom ang bibig ng House Leadership sa isyu. Gisulayan ni Velasco nga makakuha usa ka reaksyon sa gibutyag ni Lacson nga "horror roll" nga paggahin apan ang House Leadership walaÕy hilum bahin sa isyu. Binuweltahan ni Senate President Tito Sotto si Albay Rep. Joey Salceda at sinabihang ÒunfairÓna punahin nito ang Senado sa paggasta ng P10 bilyon para sa ipinatatayong New Senate Building sa Bonifacio Global City habang ang P2 bilyon na gagastusin para sa pagtatatag ng kinakailangang Department of Disaster Resilience (DDR) ay tinututulan nito. Gikiling ni Senate President Tito Sotto si Albay Rep. Joey Salceda ug giingon nga "dili patas" ang pagpanaway sa Senado sa paggasto og P10 bilyon alang sa bag-ong natukod nga New Senate Building sa Bonifacio Global City samtang gisupak ang P2 bilyon alang sa pagtukod sa kinahanglanon nga Department of Disaster Resilience (DDR). Ayon kay Sotto hindi patas na ikumpara ang ginastos sa Senate Building dahil wala itong kinalaman sa isyu ng pagtayo ng ibang departamento, depensa ni Sotto. Pinauyon kay Sotto, dili makiangayon nga itandi ang gasto sa Senate Building tungod kay wala kini kalabotan sa isyu sa pagtukod og laing departamento, gipanalipdan ni Sotto. Hindi naman umano ang mga kasalukuyang nakaupong Senador ang makikinabang sa modernong gusaling ipinatatayo kundi ang susunud na Senado na makatitipid ng malaki kumpara sa uupa pa sa GSIS ng P171M kada taon. Giingon nga dili ang karon nga naglingkod nga mga Senador ang makapahimulos sa modernong edipisyo nga gitukod kundili sa sunod nga Senado nga daghan ang makatipig kumpara sa pagpaarkila sa GSIS nga P171M matag tuig. Walang kinalaman yon sa pagtayo ng ibang departamento. WalaÕy kalabotan kana sa pagtukod og laing departamento. ItÕs not fair to include that. Dili patas nga iupod kana. Magkaiba yon, eh. Lahi kana, eh. Huwag niyang idikit Ôyon. Ayaw tugoti nga makapukan ka. Hindi naman kami ang huling makikinabang dito, Ôyong mga darating pang Senado. Dili kami ang ulahi nga makabenipisyo niini, sa sunod nga Senado. Imbes na nagbabayad sila, may sarili na silang building wika ni Sotto. Inay magbayad, adunay sila kaugalingon nga bilding nga giingon ni Sotto. Hindi naiwasan ni Salceda na batikusin ang Senado na tumututol sa pagbuo ng DDR na ang katwiran ay kawalan ng pondo, giit ni Salceda, kung nahanapan ng P10 bilyon ang Senate Building ay dapat bukas din sa paggasta sa DDR na syang tutugon sa problema ng bansa sa panahon ng kalamidad. Wala kapugngi ni Salceda ang pagpanaway sa Senado nga supak sa pagporma sa DDR nga ang pagpangatarungan kulang sa pondo, gitataw ni Salceda, kung ang P10 bilyon nga makit-an sa Senate Building kinahanglan usab nga ablihan ang paggasto sa DDR nga motubag sa problema sa nasud sa panahon sa katalagman. Sa kabila ng pagtutol ng Senado, nanindigan ang Kamara na dapat isabatas ang DDR, bukod sa priority bill ito ni Pangulong Rodrigo Duterte ay may pangangailangan para magkaroon na ng isang ahensya na tututok sa mga kalamidad. Bisan sa oposisyon gikan sa Senado, giinsistir sa Kamara nga kinahanglan ipatuman ang DDR, gawas sa kini nga prayoridad nga balaudnon ni Presidente Rodrigo Duterte adunay panginahanglan nga adunay ahensya nga magtutok sa mga katalagman. Sa panig ni Surigao del Sur Rep. Ace Barbers, kung may DDR ay magkakaroon ng direksyon tuwing may kalamidad at hindi nagtuturuan at nagsisisihan. Sa habig ni Surigao del Sur Rep. Ace Barbers, kung adunay DDR adunay direksyon bisan kanus-a adunay katalagman ug dili magtudlo ug magmahay. Gayundin ang posisyon nina House Majority Leader at Leyte Rep. Martin Romualdez at TINGOG party-list Rep. Yedda Marie Romualdez na nagsabing mababawasan o tuluyan nang mawawala ang bureaucratic red tape na nagiging sanhi ng delay sa pagtulong sa mga biktima ng kalamidad. Parehas ang posisyon sa House Majority Leader ug Leyte Rep. Martin Romualdez ug TINGOG party-list Rep. Yedda Marie Romualdez nga miingon nga ang bureaucratic red tape maminusan o hingpit nga mawala, hinungdan sa pagkalangan sa pagtabang sa mga biktima sa katalagman. Ngunit para sa Senado, kahit ipilit pa ng mga Kongresista ay hindi magandang ideya ang DDR at mas marami pang senador ang nagpahayag ng pagtutol dito. Apan alang sa Senado, bisan kung giinsistir sa mga Kongresista, dili maayong ideya ang DDR ug daghang mga senador ang nagpahayag supak niini. Maliban kina Sotto, Sen Franklin Drilon, Dick Gordon at Panfilo Lacson naniniwala din si Sen Sherwin Gatchalian na dapat munang pag-aralan nang mabuti ang panukalang pagbuo ng DDR. Gawas kang Sotto, Senador Franklin Drilon, Dick Gordon ug Panfilo Lacson, nagtoo usab si Sen. Sherwin Gatchalian nga ang gisugyot nga kalamboan sa DDR kinahanglan nga pagtukion pag-ayo. Ipinaliwanag ni Gatchalian na sa ipinapanukalang DDR ay magiging centralized ang approach kumpara kung ang palalakasin sa disaster response ay ang Local Governmen Units (LGUs). Gipasabot ni Gatchalian nga ang gisugyot nga DDR mahimong usa ka sentralisadong pamaagi kung ikumpara sa usa nga mapalig-on sa tubag sa katalagman mao ang Local Governmen Units (LGUs). Naging mayor din ako ng 9 years, ayaw natin ng isang napakabigat na centralized approach dahil kung lahat ng desisyon o tulong ay manggagaling pa sa Metro Manila ay talagang huli na. Nag-mayor usab ako sulod sa 9 ka tuig, dili namon gusto ang usa ka mabug-at kaayo nga pamaagi nga sentralisado tungod kay kung ang tanan nga mga desisyon o tabang gikan sa Metro Manila kini ulahi na kaayo. Hindi lang pondo problema dito, ang konsepto din. Dili lang mga problema sa pondo dinhi, ang konsepto usab. Gusto ba natin centralized o decentralized. Gusto ba naton ang sentralisado o desentralisado. Ang pananaw ng mga senador dapat nasa LGU ang kakayahan paliwanag ni Gatchalian. Kinahanglan ang panan-aw sa mga senador nga ang mga LGU adunay katakus sa pagpatin-aw sa Gatchalian. Ang panukalang pagbuo ng DDR ay isa sa priority measures ni Pangulong Duterte sa kanyang State of the Nation Address. Ang gisugyot nga pag-uswag sa DDR usa ka prayoridad nga lakang ni Presidente Duterte sa iyang State of the Nation Address. Agad itong naipasa sa Kamara sa huli at ikatlong pagbasa noong Setyembre 21 sa ilalim ng pamumuno ni dating House Speaker Alan Peter Cayetano. Gipasa dayon kini sa Kamara sa katapusang ug ikatulong pagbasa kaniadtong Septyembre 21 sa pagpanguna ni kanhi House Speaker Alan Peter Cayetano. Sa loob ng halos isang buwan ay limang maalakas nabagyo ang pumasok sa bansa kabilang ang bagyong Ofel, Quinta, Rolly, Tonyo at Ulysses na partikular na napuruhan ang Bicol Region at Metro Manila, ani Salceda sa nagdaang mga bagyo ay kitang kita ang kahinaan sa pagtugon ng bansa sa kalamidad. Dul-an sa usa ka bulan, lima nga makusog nga bagyo ang misulod sa nasud lakip ang bagyong Ofel, Quinta, Rolly, Tonyo ug Ulysses nga partikular nga naigo sa Bicol Region ug Metro Manila, ingon ni Salceda sa ning-agi nga mga bagyo nakita ko ang kahuyang sa pagtubag sa nasod nga naa sa katalagman. Sa malamyang pagtugon pa rin ng Senado sa panukala na apat na beses nang sinabi ni Duterte, umaasa na lamang umano si Salceda sa political leadership ng administrayon para makumbinsi ang Senado na maisabatas ito. Sa hinay nga pagtubag pa sa Senado sa sugyot nga giingon ni Duterte upat ka beses, giingon ni Salceda nga nagsalig ra siya sa pamunuan sa politika sa administrasyon aron kumbinsihon ang Senado nga himuon nga lehislasyon kini. Pinamamadali ng National Telecommunications Commission (NTC) sa public telecommunications entities ang pagkumpuni at panunumbalik ng kanilang serbisyo sa mga lugar na lubhang nasalanta ng Bagyong Ulysses. Gipaspasan sa National Telecommunications Commission (NTC) ang mga publiko nga entity sa telecommunication aron ayohon ug ibalik ang ilang serbisyo sa mga lugar nga giguba sa Bagyong Ulysses. Nakapaloob ang direktiba ni NTC Commissioner Gamaliel A. Cordoba sa memorandum na ipinalabas nitong Huwebes, November 12, sa lahat ng telecommunications company alinsunod sa kautusan mula sa Department of Information and Communications Technology. Ang direktiba sa Komisyoner sa NTC nga si Gamaliel A. Cordoba naa sa memorya nga giisyu kaniadtong Huwebes, Nobyembre 12, sa tanan nga mga kompanya sa telecommunication pinauyon sa mando gikan sa Department of Information and Communities Technology. Inatasan din ni Cordoba ang mga telco na mag-deploy ng ÒLibreng TawagÓ at ÒLibreng ChargingÓ stations sa mga istratehikong lugar na napinsala ng kalamidad. Gisugo usab ni Cordoba ang mga telcos nga magbutang mga "Free Calls" ug "Free Charging" nga mga istasyon sa mga istratehikong lugar nga nadaut sa kalamidad. Umaasa ang pinuno ng NTC na makakapagsumite ng status updates tuwing anim na oras ng ongoing restoration activities ng mga network sa kanilang pasilidad at timeline para sa full restoration ng serbisyo ng mga telco. Naglaum ang namuno sa NTC nga magsumite og mga update sa status matag unom ka oras nga nagpadayon nga kalihokan sa pagpahiuli sa mga network sa ilang mga pasilidad ug timeline alang sa hingpit nga pagpahiuli sa mga serbisyo sa telco. Napanatili ng bagyo ang lakas nito habang isinailalim naman ang limang lalawigan sa Luzon sa Tropical Wind Cyclone Signal No. 3 Huwebes ng umaga ayon sa pinakahuling update ng Philippine Atmospheric, Geophysical, and Astronomical Services Administration. Nagpadayon ang kusog nga bagyo samtang ang lima ka probinsya sa Luzon gipailalom sa Tropical Wind Cyclone Signal No. 3 Huwebes sa buntag subay sa labing bag-ong update sa Philippine Atmospheric, Geophysical, ug Astronomical Services Administration. Matagumpay na na-rescue ng mga awtoridad ang ilang pamilya sa isang barangay sa San Jose, Camarines Sur. Malampuson nga naluwas sa mga awtoridad ang daghang pamilya sa usa ka barangay sa San Jose, Camarines Sur. Na-trap ang mga pamilya sa baha sa bahagi ng Barangay Boclod dahil sa malakas na ulang dala ng Typhoon Ulysses. Ang mga pamilya natanggong sa pagbaha sa bahin sa Barangay Boclod tungod sa kusog nga ulan nga dala sa Bagyong Ulysses Batay sa video at mga larawang ibinahagi ni Mayor Dr. Marco Chavez sa Facebook, makikita ang aktuwal na pag-rescue ng San Jose Rescue Team sa mga pamilya kasabay ang malakas na pag-ulan at hangin. Pinauyon sa video ug mga litrato nga gipaambit ni Mayor Dr. Marco Chavez sa Facebook, tan-awa ang tinuud nga pagluwas sa San Jose Rescue Team sa mga pamilya kauban ang kusog nga ulan ug hangin. Nakahawak ang mga residente sa lubid na inihanda ng rescue team para makalikas sa lugar. Ang mga residente naggunit sa pisi nga giandam sa tim sa pagluwas aron mapahawa ang lugar. Isa ang Camarines Sur sa matinding nakaranas ng hagupit ng Bagyong Ulysses. Ang Camarines Sur usa sa labing daotan nga naigo sa Bagyong Ulysses. Nadagdagan pa ang bilang ng mga stranded na pasahero sa mga pantalan. Ang gidaghanon sa na-strand nga mga pasahero sa mga pantalan nagdugang. Ayon sa Philippine Coast Guard (PCG), ito ay bunsod ng Typhoon Ulysses. Pinauyon sa Philippine Coast Guard (PCG), kini gitukmod sa Bagyong Ulysses. Sa maritime safety advisory hanggang 4:00 ng hapon ngayong Miyerkules (November 11), na-stranded ang 2,071 pasahero, truck drivers at cargo helpers sa mga pantalan sa Metro Manila, Eastern Visayas, Bicol region at Southern Tagalog. Atol sa maritime safety advisory hangtod alas 4:00 sa hapon kaniadtong Miyerkules (Nobyembre 11), 2,071 ka mga pasahero, drayber sa trak ug mga tagtabang sa kargamento ang natanggong sa mga pantalan sa Metro Manila, Silangang Bisaya, rehiyon sa Bicol ug southern Tagalog. Maliban dito, stranded din ang 42 vessels, 114 motorbanca at 707 rolling cargoes. Gawas niini, 42 ka mga barko, 114 nga motorbanca ug 707 nga rolling cargoes usab ang natanggong. Sinabi ng ahensya na moderate sea condition ang nararanasan sa Eastern Visayas habang light to moderate sea condition naman sa Southern Tagalog, Metro Manila at Bicol. Giasoy sa ahensya nga kasarangan ang kahimtang sa dagat nga nasinati sa Sidlangan nga Kabisay-an samtang ang gaan hangtod kasarangan nga kahimtang sa dagat nga nahinabo sa Timog Katagalugan, Metro Manila ug Bicol. Patuloy naman ang 24/7 nationwide monitoring ng PCG Operations Center para sa istriktong implementasyon ng guidelines sa galaw ng mga sasakyang-pandagat. Padayon nga gi-monitor sa PCG Operations Center ang 24/7 nga pagbantay sa nasud alang sa istrikto nga pagpatuman sa mga sumbanan sa paglihok sa mga barko. Nakaalerto rin ang Coast Guard Districts, Stations, at Sub-Stations across sa bansa sakaling magkaroon ng emergency situations, katuwang ang Regional Disaster Risk Reduction and Management Council. Ang mga Coast Guard Districts, Stations, ug Sub-Stations sa tibuuk nasud naa usab alerto kung adunay mga sitwasyon sa emerhensya, kauban ang Regional Disaster Risk Reduction and Management Council. Nakataas pa rin ang heavy rainfall warning ang ilang lugar sa bansa. Ang mabug-at nga mga pasidaan sa ulan gipaabut usab sa pila ka mga lugar sa nasud. Sa inilabas na abiso ng PAGASA bandang 8:00, Miyerkules ng gabi (November 11), ito ay dulot pa rin ng Typhoon Ulysses. Pinauyon sa pahibalo nga giluwatan sa PAGASA mga alas 8:00, Miyerkules sa gabii (Nobyembre 11), tungod gihapon kini sa Bagyong Ulysses. Nakataas ang orange warning level sa mga sumusunod na lugar. Ang lebel sa pasidaan nga kahel gipataas sa mga mosunud nga lugar. Dahil dito, sinabi ng weather bureau na posibleng makararanas ng matinding pagbaha sa mabababang lugar. Ingon usa ka sangputanan, giingon sa kawanihan sa panahon nga posible nga masinati ang grabe nga pagbaha sa mga lugar nga ubos ang lugar. Maaari ring magkaroon ng pagguho ng lupa sa mga landslide prone area. Ang mga pagdahili sa yuta mahimo usab nga mahinabo sa mga lugar nga hilig sa pagdahili sa yuta. Asahan naman ang mahina hanggang katamtaman na kung minsan ay malakas na pag-ulan sa Tarlac, Nueva Ecija, Zambales, Bataan, at Pampanga. Gipaabot ang hayag hangtod kasarangan hangtod panagsang kusog nga ulan sa Tarlac, Nueva Ecija, Zambales, Bataan, ug Pampanga. Kaparehong lagay din ng panahon ang iiral sa Camiguin Island, Abra (Lagayan, Malibcong at Tineg), Cagayan (Tuao), Isabela (Burgos, Gamu at Roxas), Kalinga, Benguet, Ilocos Sur, at Ifugao. Ang parehas nga kondisyon sa panahon ang magpadayon sa Camiguin Island, Abra (Lagayan, Malibcong ug Tineg), Cagayan (Tuao), Isabela (Burgos, Gamu ug Roxas), Kalinga, Benguet, Ilocos Sur, ug Ifugao. Sinabi ng weather bureau na mararanasan ito sa susunod na dalawa hanggang tatlong oras. Giasoy sa kawanihan sa panahon nga masinati kini sa sunod nga duha hangtod tulo ka oras. Pinayuhan ang publiko at disaster risk reduction and management council na manatiling nakatutok sa lagay ng panahon. Gitambagan ang publiko ug ang pagpahamtang sa peligro sa katalagman ug pagdumala sa konseho nga magpadayon nga naka-focus sa panahon. Inatasan ng National Telecommunications Commission (NTC) ang mga kumpanya sa telekomunikasyon na siguruhing may mga technical at support personnel na nakaantabay sa mga lugar na tatamaan ng Bagyong Ulysses. Ang National Telecommunications Commission (NTC) nagmando sa mga kompanya sa telecommunications aron masiguro nga ang mga personahe nga teknikal ug suporta naa sa pag-standby sa mga lugar nga naapektuhan sa Bagyong Ulysses. Huling namataan ang Bagyong Ulysses sa layong 100 kilometro sa kanluran ng Virac, Catanduanes o 350 kilometro sa silangan ng Infanta, Quezon ganinang alas-10:00 ng umaga. Ang bagyong Ulysses katapusang nakit-an nga 100 kilometros kasadpan sa Virac, Catanduanes o 350 kilometros silangan sa Infanta, Quezon alas 10:00 sa buntag. Kumikilos ito sa bilis na 20 kilometro kada oras sa direksyong westward. Nagalihok kini sa gikusgon nga 20 kilometros matag oras padulong sa kasadpan. May taglay lakas ng hangin na 125 kilometers per hour ang bagyo at pagbugso na 155. Lumakas pa at isa nang ganap na typhoon ang Bagyong Ulysses. Ang bagyo adunay gikusgon sa hangin nga 125 kilometros matag oras ug pag-agos sa 155. Ang bagyong Ulysses ningdaghan ug nahimong usa ka hingpit nga bagyo. Lumakas pa at isa nang ganap na typhoon ang Bagyong Ulysses. Ang bagyong Ulysses nagkakusog ug nahimong usa ka bug-os nga bagyo. Ayon sa Pagasa, kumikilos ang bagyo sa bilis na 20 kilometers per hour sa direksyong westward. Pinauyon sa Pagasa, ang bagyo nagalihok sa gikusgon nga 20 kilometros matag oras padulong sa kasadpan. May taglay itong lakas ng hangin na 125 kilometers per hour at pagbugso na 155 kilometers per hour. Adunay kini gikusgon sa hangin nga 125 kilometros matag oras ug pagbagyo nga 155 kilometros matag oras. Huling namataan ang bagyo sa 100 kilometers north ng Virac, Catanduanes o 350 kilometers east ng Infanta, Quezon ganinang alas-10:00 ng umaga. Katapusang nakit-an ang bagyo 100 kilometros sa amihanan sa Virac, Catanduanes o 350 kilometros silangan sa Infanta, Quezon alas 10:00 sa buntag. Nakataas ngayon ang Tropical Cyclone Wind Signal No.3 sa sumusunod na Lugar. Ang Tropical Wind Signal No.3 gipataas karon sa mga mosunud nga Lugar. Nakataas naman ngayon ang Tropical Cyclone Wind Signal No.2 sa sumusunod na Lugar. Ang Tropical Cyclone Wind Signal No.2 gipataas na sa mga mosunud nga Lugar. Sinabi ng Pagasa na kikilos ang bagyo pa-Kanluran at inaasahang dadaan sa hilagang bahagi ng karagatan ng Catanduanes ngayong umaga hanggang hapon, at sa hilagang bahagi ng Camarines Sur at Camarines Norte sa hapon o gabi. Nagkanayon ang Pagasa nga ang bagyo mobalhin sa kasadpan ug gipaabot nga moagi sa amihanang bahin sa kadagatan sa Catanduanes karong buntag hangtod sa hapon, ug sa amihanang bahin sa Camarines Sur ug Camarines Norte sa hapon o gabii. Ang mata ng bagyo ay posibleng mag-landfall sa bahagi ng Polillo Islands at mainland ng Quezon ngayong gabi o bukas ng umaga. Ang mata sa bagyo posibleng motugpa sa mga bahin sa Polillo Islands ug mainland sa Quezon karong gabii o ugma sa buntag. Matapos mag-landfall ay tatahakin ng bagyo ang mainland ng Luzon at kanlurang bahagi ng seaboards ng Central Luzon ngayong gabi o bukas ng umaga. Pagkahuman sa paghulog sa lupa, ang bagyo moigo sa mainland sa Luzon ug sa kasadpang bahin sa mga baybayon sa Central Luzon karong gabii o ugma sa buntag. Posibleng bahagyang humina ang bagyo habang tinatahak nito ang mainland ng Luzon dahil sa Sierra Madre at Zambales Mountain Ranges pero mananatili sa typhoon category. Ang bagyo mahimoÕg mohuyang gamay sa pagtabok niini sa kadagatan sa Luzon tungod sa Sierra Madre ug Zambales Mountain Ranges apan nagpabilin sa kategorya sa bagyo. Hindi nagustuhan ng grupong Die Hard Duterte Supporters (DDS) ang naging pagkampi at pagtatanggol ni House Speaker Lord Allan Velasco sa Makabayan Bloc laban sa red tagging dahil ito umano ay malinaw na pagbalewala kay Pangulong Rodrigo Duterte at pagmamaliit sa kakayahan ng militar sa pangangalap ng impormasyon laban sa mga rebeldeng komunista. Dili gusto sa grupong Die Hard Duterte Supporters (DDS) ang bias ni House Speaker Lord Allan Velasco ug pagdepensa sa Makabayan Bloc kontra sa red tagging tungod kay wala kuno kini panumbalinga ni Presidente Rodrigo Duterte ug gipaubos ang katakus sa militar sa pagtigum og kasayuran kontra sa mga rebeldeng komunista. Sa Youtube Channel na Banat Balita ng DDS, sinabi ng mga tagasuporta ng pangulo na sa ginawang pagtatatanggol ni Velasco sa Makabayan Bloc ay ipinakikita lamang nitong wala syang nalalaman sa katangiang ng Communist Party of the Philippines at ng armadong grupo nitong New PeopleÕs Army. Sa Youtube Channel Banat Balita ng DDS, giingon sa mga tigpaluyo sa presidente nga ang pagdepensa ni Velasco sa Makabayan Bloc nagpakita lang nga wala siyaÕy nahibal-an bahin sa kinaiya sa Communist Party of the Philippines ug sa armadong grupo nga New PeopleÕs Army. Kung talagang kay Pangulong Duterte ka, sumunud ka sa kumpas ni Pangulong Duterte. Hindi naman sila mag-aakusa nang walang ebidensya ayon sa grupo. Kung tinuud ka nga iya ni Pangulong Duterte, sunda ang mga lakang ni Presidente Duterte. Dili sila magpasangil nga walaÕy ebidensya pinauyon sa grupo. Sinasabi mong careless accusations ni General (Antonio) Parlade. Giingon nimo ang mga dili mabinantayon nga akusasyon ni General (Antonio) Parlade. Hindi sila careless, puno ng ebidensya. Dili sila mabinantayon, puno sa ebidensya. Hindi ka nanonood, wala kang internet? Wala ka nagtan-aw, wala kaÕy internet? Sanay ka naman gumamit ng cellphone bakit hindi mo tinitignan. Naanad ka nga mogamit cellphone, nganong dili nimo kini tan-awon. Yung Makabayan bloc meron ebidensya ang ating pamahalaan kaya wag ibahin ang usapan itigil ang pagtatanggol dyan wika pa ng DDS. Ang blokeng Makabayan nga adunay ebidensya ang among gobyerno busa ayaw usba ang hilisgutan, hunong na sa pagdepensa didto, ingon sa DDS. Matatandaan na una nang nagpasalamat sina Bayan Muna Rep Carlos Isagani Zarate at Act Teachers Partylist Rep. France Castro kay Velasco sa ginawa nitong pagtatanggol sa kanila laban sa red tagging ni Parlade, ang spokesman ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC). Kahinumduman nga si Bayan Muna Rep. Carlos Isagani Zarate ug Act Teacher Partylist Rep. Ang France Castro kay Velasco alang sa pagdepensa sa ila kontra sa pula nga tag ni Parlade, ang tigpamaba sa National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC). Lubos namin pinasasalamatan si Speaker Velasco. Dako ang among pasalamat kay Speaker Velasco. Yung ginagawa nyang pagtatanggol sa kanyang kasamahan lalo na sya ay Speaker, ngayon lang ako nakarinig ng Speaker na ganito ang naunang pahayag ni Castro. Gidepensahan niya ang iyang kauban, labi na siya ang Speaker, karon ko lang nadungog ang gisulti sa Speaker nga kini ang nauna nga pahayag ni Castro. Sa ipinalabas na statement ni Velasco, sinabi nito na apektado siya sa ginagawang red-tagging ni Parlade sa mga myembro ng Kamara. Sa usa ka pahayag nga giluwatan ni Velasco, giingon niya nga naapektuhan siya sa red-tagging ni Parlade sa mga myembro sa Kamara. Pahayag ni Velasco kung saan sinabihan nito si Parlade na maging maingat sa kanyang pananalita laban sa mga kongresista. Ang pamahayag ni Velasco diin iyang gisultihan si Parlade nga mag-amping sa iyang pakigpulong kontra sa mga kongresista. Sinabi ng mga supporters ni Pangulong Duterte na dalawa lamang ang nakikita nilang dahilan ng pagkampi ni Velasco sa Makabayan Bloc, una ay natatakot syang banggain ang CPP-NPA dahil mayroong mga NPA sa distrito nito sa Marinduque o mapapakinabangan niya sa 2022 election ang mga ito. Giingon sa mga tagasuporta ni Presidente Duterte nga duha ra ang ilang nakita nga hinungdan sa bias ni Velasco sa Makabayan Bloc, una siya nahadlok nga makabangga sa CPP-NPA tungod kay adunay mga NPA sa distrito niini sa Marinduque o siya ang makabenipisyo sa kanila sa piliay sa 2022. Hamon ng grupo kay Velasco na patunayan nitong malapit talaga siya kina Pangulong Duterte at Sara Duterte. Gihagit sa grupo si Velasco nga pamatud-an nga suod gyud siya kang Presidente Duterte ug Sara Duterte. Sinasabi niya na close sya kay Pangulong Duterte at Mayor Sarah pero hindi nya (Velasco) alam na ang mga Duterte mismo ang nagsabi na may kaugnayan ang Makabayan Bloc sa CPP-NPA. Giingon niya nga suod siya kang Presidente Duterte ug Mayor Sarah apan wala siya (Velasco) nahibal-an nga ang katawhang Duterte mismo ang nagsulti nga ang Makabayan Bloc adunay kalabutan sa CPP-NPA. Matatandaan na sa kontrobersiyal na Instagram post noong October 8, 2018 ni Mayor Sarah ay tinawag nitong milking cow ng mga terorista ang partylist system. Kahinumduman nga sa usa ka kontrobersyal nga post sa Instagram kaniadtong Oktubre 8, 2018 ni Mayor Sarah, gitawag sa mga terorista ang milking cow nga usa ka teroristang partylist system. Ganundin, inakusahan nitong mga terorista at sinungalijng ang Makabayan Bloc na dapat umanong matangggal na sa Kamara. Sa susama, giakusahan sa mga terorista ug bakakon nga Makabayan Bloc nga kinahanglan kini tangtangon sa Kamara. Noong 2016 sa kanyang talumpati sa 1st Infantry Division sa Labangan, Zamboaga del Sur ay una na ding sinabi ni Duterte na ilang partylist sa Kamara ay may kaugnayan sa CPP at nagpopondo sa NPA. Kaniadtong 2016 sa iyang pagpamulong sa 1st Infantry Division sa Labangan, Zamboaga del Sur, una usab nga gisulti ni Duterte nga ang pila ka mga partylist sa Kamara adunay kalabotan sa CPP ug gipondohan ang NPA. Pinabulaanan ng Makabayan Bloc ang mga akusasyong ito. Gibalibaran sa Makabayan Bloc kining mga akusasyon. Maaring ibasura ang pagbebenta ng Chevron Corp. sa 45-percent stake nito sa Malampaya na nagkakahalaga ng $565 milyon sa UC Malampaya LLC ni businessman Dennis Uy, ayon sa Department of Energy (DOE). Ang pagbaligya sa Chevron Corp. mahimong kanselahon. sa 45-porsyento nga pusta sa Malampaya nga nagkantidad og $ 565 milyon sa UC Malampaya LLC sa negosyanteng si Dennis Uy, suma sa Department of Energy (DOE). Sa pagdinig sa Senado, sinabi ni Energy Assistant Secretary Leonido J. Pulido III na nagkasundo ang mga partido na ang Chevron-Udenna deal na sinelyuhan noong nakaraang March 11 ay puwede pang ipawalang-bisa kapag hindi ito inaprubahan ng DOE. Sa pagdungog sa Senado, si Energy Assistant Secretary Leonido J. Pulido III nagsulti nga ang mga partido nagkauyon nga ang kasabutan sa Chevron-Udenna nga giselyohan kaniadtong Marso 11 mahimo nga bawion kung dili kini aprobahan sa DOE. Binigyang-diin din ni Pulido na ang bentahan ay maaaring ipawalang-bisa bilang tugon sa katanungan ni Sen. Imee Marcos kung itoÕy isang Òincomplete sale.Ó Gitataw usab ni Pulido nga mahimoÕg kanselahon ang pagpamaligya agig tubag ni Sen. Imee Marcos kung kini usa ka "dili kompleto nga pagbaligya." Nangangahulugan ito na ang divestment ng 45-percent Chevron equity sa Malampaya ay maaaring hindi matuloy nang walang pahintulot ng gobyerno. Kini nagpasabut nga ang pagtangtang sa 45-porsyento nga equity sa Chevron sa Malampaya mahimong dili magpadayon nga walaÕy pagtugot sa gobyerno. Ayon kay Undersecretary Donato D. Marcos, sinusuri pa ng DOE ang Chevron-Udenna sale, gayundin ang financial at technical capability ng kompanya ni Uy na mapunta sa gas field operations. Pinauyon kay Undersecretary Donato D. Marcos, gisusi pa sa DOE ang pagpamaligya sa Chevron-Udenna, ingon man ang pinansyal ug teknikal nga katakus sa kompanya ni Uy nga moadto sa operasyon sa gas field. Sinabi ng Udenna at Chevron na hindi sila saklaw ng Section 11 ng Presidential Decree (PD) 87, o ang batas na nagre-require ng DOE approval sa kanilang transaksiyon. Si Udenna ug Chevron nagkanayon nga wala sila masakop sa Seksyon 11 sa Presidential Decree (PD) 87, o ang balaod nga nanginahanglan pagtugot sa DOE sa ilang transaksyon. Pinagtibay ito ni Pulido sa pagsasabing, Òthe parties are bound by the joint operating agreement, which requires the concurrence of the consortium-members to the sale namely the Shell Philippines Exploration B.V. and Philippine National Oil Company-Exploration Corporation (PNOC-EC).Ó Gikumpirma kini ni Pulido pinaagi sa pagingon, "ang mga partido gigapos sa hiniusang kasabutan sa operasyon, nga nagkinahanglan nga magkauyon ang mga myembro sa consortium sa pagpamaligya nga mao ang Shell Philippines Exploration B.V. ug Philippine National Oil Company-Exploration Corporation (PNOC-EC). Ó Pinayagan din ng Philippine Competition Commission (PCC) ang naturang transaksiyon. Giaprubahan usab sa Philippine Competition Commission (PCC) ang transaksyon. Sinabi rin ng Udenna Malampaya LLC sa naturang pagdinig na ang loans para sa transaksiyon ay nakuha sa Australia New Zealand (ANZ) Banking Group at sa ING Bank. Ang Udenna Malampaya LLC usab nagsulti sa pagdungog nga ang mga utang alang sa transaksyon nakuha gikan sa Australia New Zealand (ANZ) Banking Group ug ING Bank. Gayunman, iginiit ni Senate Committee on Energy Chairman Sherwin T. Gatchalian na ang Udenna-Chevron transaction ay isa nang done-deal and DOE is now just a footnote. Bisan pa, ang Senate Committee on Energy Chairman nga si Sherwin T. Gatchalian miinsistir nga ang transaksyon sa Udenna-Chevron usa ka deal-deal ug ang DOE karon usa na lang ka footnote. DOE is just a probably a footnote, trying to complete the transaction. Ang DOE usa ra tingali ka footnote, nga gisulayan nga makompleto ang transaksyon. I donÕt agree that thereÕs no violation. Dili ako uyon nga walaÕy kalapasan. Binigyang-diin ni Gatchalian na may paglabag sa sale and purchase agreement (SPA) dahil wala itong pahintulot mula sa DOE. Ang DOE tingali usa ra ka footnote, nga gisulayan nga makompleto ang transaksyon. Gayunman ay iginiit ni Pulido na sa kawalan ng pahintulot ng DOE, ang bentahan ay hindi maitututing na final and concluded. Bisan pa, giinsistir ni Pulido nga kung walaÕy pagtugot sa DOE, ang pagbaligya dili maisip nga katapusan ug gitapos. Itinanong din ni Sen. Panfilo Lacson sa mga opisyal ng DOE kung magagamit ng state-run PNOC ang karapatan nito na bilhin ang share ng Chevron sa Malampaya sakaling mabigo ang bentahan sa Udenna at kung mauuwi ito sa legal challenge na maaari pang umabot sa Korte Suprema. Nagpangutana usab si Sen. Panfilo Lacson sa mga opisyales sa DOE kung ang gipadagan nga estado sa PNOC mahimong mogamit sa ilang katungod nga mapalit ang bahin ni Chevron sa Malampaya kung ang pagpamaligya sa Udenna mapakyas ug kung mosangput kini sa usa ka ligal nga hagit nga maabut pa usab sa Korte Suprema. Sinabi ni PNOC president Reuben S. Lista na kasalukuyang pinag-aaralan ng pamahalaan ang posibilidad ng pagtataas sa stake nito sa Malampaya Ð at isinagawa ito kasama ang subsidiary nito, ang PNOC-Exploration Corporation, na kasalukuyang may hawak na 10-percent minority stake sa Malampaya project. Ang pangulo sa PNOC nga si Ruben S. Lista nagsulti nga karon gitun-an sa gobyerno ang posibilidad nga motaas ang pusta sa Malampaya - ug gihimo kini sa subsidiary niini, ang PNOC-Exploration Corporation, nga karon adunay 10-porsyento nga pusta sa minoriya sa Proyekto sa Malampaya. Gayunman, sinabi ni PNOC-EC president and CEO Rozzano D. Briguez na maaaring hindi handa ang kanilang kompanya na mag-take over sa gas field operations na kasing laki ng sa Malampaya. Bisan pa, ang pangulo ug CEO sa PNOC-EC nga si Rozzano D. Briguez nagsulti nga ang ilang kompaniya mahimo nga dili pa andam nga sakupon ang mga operasyon sa gas field sama kadako sa Malampaya. Aniya, ang kompanya ay wala pang malawak na karanasan sa deep water gas field operations; at ang mayroon sila dati ay sa mas maliliit na scale onshore gas field venture sa pamamagitan ng San Antonio gas field. Giingon niya nga ang kompanya wala pa daghang kasinatian sa lawom nga water gas field operations; ug kung unsa ang ilang kaniadto mao ang mas gamay nga sukod sa landong nga gas sa uma sa agianan sa gas sa San Antonio. Technically and financially, we are not yet ready to take over such magnitude of operations pagbibigay-diin ni Briguez, at idinagdag na kakailanganin ang 10 pang taon para magkaroon ng ganoong karanasan. Sa teknikal ug pinansyal, dili pa kami andam nga kuhaon ang ingon kadako sa mga operasyon nga gihatagan gibug-aton ni Briguez, nga gidugang nga molungtad pa og 10 ka tuig aron adunay ingon nga kasinatian. Sinabi pa ni Briguez na kailangan muna nilang magkaroon ng aktuwal na involvement sa kahit dalawang large scale gas field projects, kabilang ang kanilang planong pagpasok sa Service Contract 57 sa Northwest Palawan kung kalaunan ay mauwi ito sa pagiging isang commercial scale discovery. Dugang pa ni Briguez nga kinahanglan una sila adunay aktwal nga kalambigitan sa dili moubus sa duha nga mga dako nga proyekto sa uma nga gas, lakip ang ilang plano nga mosulod sa Service Contract 57 sa Northwest Palawan nga sa ulahi mosangput sa usa ka diskobre sa sukod sa komersyo. Inanunsiyo ni Foreign Affairs Secretary Teddy Boy Locsin Jr. na nasampahan na ng kaso si dating Philippine Ambassador to Brazil Marichu Mauro dahil sa diumanoÕy ilang ulit na pang-aabuso sa kanyang Filipino household service staff. Gianunsyo ni Foreign Affairs Secretary Teddy Boy Locsin Jr. nga si kanhi Philippine Ambassador to Brazil Marichu Mauro gikasuhan sa giingon nga daghang pag-abuso sa iyang mga kawani sa serbisyo sa panimalay sa Filipino. Ngunit, hindi nabanggit ni Locsin kung ang naisampa laban kay Mauro ay kasong kriminal o administratibo. Bisan pa, wala gihisgutan ni Locsin kung ang kaso nga gipasaka batok kang Mauro usa ba ka kriminal o kasong administratiba. Sinabi lang niya na alam na ni Pangulong Rodrigo Duterte ang kasong kinahaharap ni Mauro. Giingon ra niya nga nakahibalo na si Presidente Rodrigo Duterte sa kaso nga giatubang ni Mauro. Magugunita na agad pinabalik sa bansa ni Locsin si Mauro nang maipalabas sa television news sa Brazil ang CCTV footages sa diplomat house ng Philippine Embassy. Kahinumduman nga gipabalik dayon ni Locsin si Mauro sa nasud sa dihang ang mga kuha sa CCTV sa diplomatikong balay sa Embahada ng Pilipinas gisibya sa balita sa telebisyon sa Brazil. Mapapanood sa footages ang ilang pagkakataon na sinaktan ni Mauro ang kanyang kasambahay na Filipina. Daghang beses nga gipakita ang mga footage sa dihang naigo ni Mauro ang iyang kapuyo sa Pilipinas. Nakabalik na sa Koronadal City sa South Cotabato ang kasambahay at nabigyan na rin ito ng DFA ng P200,000 bilang tulong-pinansiyal. Ang katabang nibalik sa Lungsod sa Koronadal sa South Cotabato ug gihatagan usab siya sa DFA og P200,000 isip tabang pinansyal. Hindi muli bababa sa 2,000 ang panibagong kaso ng Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Dili mokubos sa 2,000 pa nga mga kaso sa Coronavirus Disease o COVID-19 ang naulat sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Lunes (November 9), umabot na sa 398,449 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) kaniadtong Lunes (Nobyembre 9), adunay 398,449 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 29,018 o 7.3 porsyento ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 29,018 o 7.3 porsyento ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,058 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 2,058 ka bag-ong giulat nga mga kaso sa COVID-19 sa nasud. 82.7 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 9.4 porsyento ang asymptomatic; 2.8 porsyento ang severe habang 5.0 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 82.7 porsyento nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 9.4 nga porsyento ang walaÕy simtomas; 2.8 porsyento ang grabe samtang 5.0 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 108 muli ang napaulat na nasawi. Laing 108 nga kaswalti ang gitaho Dahil dito, umakyat na sa 7,647 o 1.92 porsyento ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang mga may kalabutan nga COVID-19 nga namatay sa nasud ningtaas sa 7,647 o 1.92 porsyento. Ayon pa sa DOH, 182 naman ang gumaling pa sa COVID-19. Ingon usa ka sangputanan, ang COVID-19 nga may kalabutan sa pagkamatay sa nasud ningtaas sa 7,647 o 1.92 porsyento. Dahil dito, umakyat na sa 361,784 o 90.8 porsyento ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 361,784 o 90.8 porsyento. Humihirit ang Palasyo ng Malakanyang sa mga kritiko na bigyan muna ng pagkakataon si incoming PNP chief Major General Debold Sinas. Giawhag sa Palasyo sa Malaca–ang ang mga kritiko nga hatagan una higayon ang umaabot nga punoan sa PNP nga si Major General Debold Sinas. Pahayag ito ng Palasyo matapos umani ng kaliwaÕt kanang batikos ang desisyon ni Pangulong Rodrigo Duterte na italaga si Sinas bilang PNP chief kahit na may kinakaharap na kasong kriminal at administratibo dahil sa paglabag sa health protocols nang magsagawa ng birthday party o ma–anita kahit ba umiiral pa ang enhanced community quarantine dahil sa COVID-19. Kini ang pahayag sa Palasyo pagkahuman sa pagpanaway ni Pangulong Rodrigo Duterte nga itudlo si Sinas isip hepe sa PNP bisan pa man ang pagpanaway ug sumbong sa administratiba sa paglapas sa mga protocol sa kahimsog kung naghiwat usa ka birthday party o man–ana bisan kung adunay kini nakakuha og pagsaway gikan sa wala ug tuo. apan gipaayo nga quarantine sa komunidad tungod sa COVID-19. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, mas makabubuting bigyan muna ng tsansa si Sinas para patunayan ang kanyang kakayahan. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, mas maayo nga hatagan una og higayon si Sinas nga mapamatud-an ang iyang abilidad. May anim na buwan aniya si Sinas para maipakita kung maari siyang magsilbing inspirasyon sa mga kapwa pulis. Giingon niya nga si Sinas adunay unom ka bulan nga ipakita kung mahimo siya magsilbing inspirasyon sa mga kaubang pulis. Nanlaban kayaÕt napatay ng mga pulis ang isang miyembro ng Abu Sayyaf Group sa Tungawan, Zamboanga Sibugay, Linggo ng umaga. Usa ka miyembro sa Abu Sayyaf Group sa Tungawan, Zamboanga Sibugay, ang misukol ug gipatay sa pulis kaniadtong Domingo sa buntag. Kinilala ni Region 9 police director Brig. Gen. Jesus Cambaya Jr. ang napatay na si Salip Adzhar Alijam, na gumagamit ng mga alyas na ÒAyaÓ at ÒAlip Adjal Hamsa Grandad.Ó Ang director sa pulisya sa Rehiyon 9 nga si Brig. Si Gen. Jesus Cambaya Jr. ang gipatay nga si Salip Adzhar Alijam, nga gigamit ang mga alyas nga "Aya" ug "Alip Adjal Hamsa Grandad." Sinabi na kasama ang napatay na terorista sa pagdukot sa anim na mangingisdang Indonesian apat na taon na ang nakakalipas. Giingon nga ang napatay nga terorista naapil sa pagdakup sa unom nga mangingisda sa Indonesia upat ka tuig na ang nakalabay. Base sa ulat, isisilbi ng mga tauhan ng Regional Intelligence Unit 9 ang warrant sa isang bahay sa Barangay Masao nang paputukan sila ng terorista, na hinihinalang ilegal na nagtatago ng mga pampasabog. Subay sa report, ang mga personahe sa Regional Intelligence Unit 9 ang magsilbi sa warrant sa usa ka balay sa Barangay Masao kung sila gipusil sa usa ka terorista, nga gidudahang ilegal nga nagtago sa mga eksplosibo. Kasama sa operasyon ang mga tauhan ng 5th Special Action Battalion, PNP Ð Anti Kidnapping Group at PNP Ð CIDG. Kauban sa operasyon ang mga personahe sa 5th Special Action Battalion, PNP - Anti Kidnapping Group ug PNP - CIDG. Malaki ang posibilidad na magdeklara ng state of calamity si Pangulong Rodrigo Duterte sa Bicol region, MIMAROPA at CALABARZON. Dako ang posibilidad nga magdeklara si Presidente Rodrigo Duterte og state of calamity sa rehiyon sa Bicol, MIMAROPA ug CALABARZON. Pahayag ito ng Palasyo matapos irekomenda ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) na isailalim sa state of calamity ang tatlong rehiyon dahil sa lawak ng pinsala ng nagdaang bagyong Rolly. Gisulti kini sa Palasyo human girekomenda sa National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) nga ang tulo nga rehiyon ibutang sa state of calamity tungod sa kadako sa kadaot nga nahimo sa bag-ong bagyong Rolly. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, Ômost likelyÕ na sasang-ayunan ng Pangulo ang rekomendasyon ng NDRRMC. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, kini ang ÔlabingÕ posibilidad nga i-endorso sa Presidente ang rekomendasyon sa NDRRMC. Pero sa ngayon, mas makabubuting hintayin na lang muna ang ilalabas na papel ng Office of the President. Apan sa pagkakaron, mas maayo nga maghulat na lang una nga buhian ang tahas sa Opisina sa Presidente. Most likely po pero Ôantayin na natin iyong papel mismo na manggagaling sa tanggapan ng Presidente pahayag ni Roque. Labing siguro apan Ôhulaton naton ang kaugalingon nimong papel nga maggikan sa opisina sa Presidente nga gisulti ni Presidente Roque. Base sa talaan ng NDRRMC, aabot sa P11 bilyong halaga ng imprastrsktura at agrikultura ang nasira ng bagyong Rolly. Sa tala sa NDRRMC, moabot sa P11 bilyon nga kantidad sa inprastraktura ug agrikultura ang nadaot sa bagyong Rolly. 22 katao ang iniwang patay ng Bagyong Rolly na itinuturing na pinakamalakas na bagyo sa taong 2020 sa buong mundo. Gibiyaan sa bagyong Rolly ang 22 nga namatay, giisip nga labing kusog nga bagyo sa 2020 sa tibuuk kalibutan. Hindi napigilan ni Albay Representative Joey Salceda na pasaringan ang Senado at ikumpara ang ginawang paggasta nito ng bilyong piso para makapagpapagawa ng modernong Senate building sa Bonifacio Global City (BGC) sa Taguig City habang pinanghihinayangan nitong gastusan ang pagtatatag Department of Disaster Resilience (DDR). Wala makapugong si Albay Representative Joey Salceda nga manaway sa Senado ug gitandi ang paggasto og bilyun-bilyong pisos aron matukod ang usa ka moderno nga edipisyo sa Senado sa Bonifacio Global City (BGC) sa Taguig City samtang nagmahay sa pagkatukod sa Department of Disaster Resilience (DDR). Ayon kay Salceda, chairman ng House Committee on Ways and Means, nasa P2 bilyon lamang ang pondong kakailanganin para sa reorganisasyon ng bubuuing DDR, malayo sa halos P10 bilyong halaga ng ipinatatayong gusali ng Senado. Pinauyon kay Salceda, chairman sa House Committee on Ways and Means, P2 bilyon ra ang kinahanglan alang sa pag-organisar usab sa DDR, nga layo sa hapit P10 bilyon nga kantidad sa mga gitukod nga Senado. Gastos din pala ang paglipat sa BGC, sige mas unahin na nila yun pasaring pa ni Salceda. Gastos usab ang pagbalhin sa BGC, padayon ug tugoti si Salceda nga isugyot kana. Muling lumakas ang panawagan sa pagtatag ng DDR, ang ahensyang tututok sa panahon ng kalamidad, matapos na rin ang pananalasa ng Bagyong Rolly sa Bicol na ikinasawi ng 22 katao at nagresulta ng may P5.8 bilyong halaga ng pinsala sa imprastrakstura. Ang mga panawagan alang sa katukuran sa DDR, ang ahensya nga nakatutok sa katalagman, labi nga nagkusog matapos ang Bagyong Rolly sa Bicol nga mipatay sa 22 ka tawo ug miresulta sa P5.8 bilyon nga kantidad sa kadaot sa imprastraktura. Ang pagtatatag ng DDR na isa sa priority measures ni Pangulong Rodrigo Duterte ay aprubado na sa Kamara sa ilalim ng liderato ni dating House Speaker Alan Peter Cayetano. Ang pagtukod sa DDR isip usa sa mga gihimong prioridad nga lakang ni Presidente Rodrigo Duterte gi-aprubahan sa Kamara sa pagpanguna ni kanhi House Speaker Alan Peter Cayetano. Ngunit nanatili itong nakabinbin sa Senado sa harap ng pagtutol nina Senator Panfilo Lacson at Senator Dick Gordon dahil umano walang pondong pagkukuhaan ng pagbuo pa ng panibagong ahensya. Apan nagpabilin kini nga pending sa Senado atubangan sa oposisyon gikan nila Senador Panfilo Lacson ug Senador Dick Gordon tungod kay giingon nga walaÕy pondo alang sa pagporma sa laing ahensya. Iginiit ni Salceda na permanenteng solusyon ang kailangan para mabawasan ang epekto ng mga kalamidad sa bansa kaya isinusulong ng Kamara na palitan ang National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC), na isa lamang working group ng ibaÕt ibang ahensya ng gubyerno, at palitan ito ng DDR na magiging isang permanenteng ahensya na tututok sa prebensyon at pamamahala ng mga sakuna at kalamidad. Gihatagan hinungdanon ni Salceda nga kinahanglan ang permanente nga solusyon aron maminusan ang epekto sa mga katalagman sa nasud busa nag-propose ang Kamara nga hulipan ang National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC), nga usa ra ka working group sa lainlaing ahensya sa gobyerno, ug pulihan kini sa DDR nga mamahimong permanente nga ahensya nga nagpunting sa paglikay ug pagdumala sa mga katalagman ug kalamidad. Ang NDRMMC ay umaasa lang sa kontribusyon ng ibang members gaya ng pagpapalabas ng warning sa DOST, sa relief ay sa DSWD, ang rehabilitasyon ng mga kalsada sa NEDA at pagresponde sa DILG. Ang NDRMMC nagsalig ra sa mga kontribusyon sa ubang mga myembro sama sa pag-isyu og pasidaan sa DOST, pagtabang sa DSWD, rehabilitasyon sa mga dalan sa NEDA ug pagtubag sa DILG. Ang nangyayari ay kalat kalat at hindi integrated ang pagtugon sa kalamidad kaya mabagal sa response at rehabilitation pahayag ni Salceda. Labi ang nagakahitabo ug wala maupod ang tubag sa katalagman busa hinay kini sa pagtubag ug pamahayag sa rehabilitasyon nga si Salceda. Inihalimbawa ng mambabatas ang nangyari sa Supertyphoon Yolanda na siyam na taon na ang nakalipas mula nang manalasa ito noong Nobyembre 2013 ngunit hindi pa natatapos ang rehabilitasyon dahil kung kani-kaninong ahensya inaasa ang pangangasiwa dito na malayo kung may DDR na magsisilbing pangunahing ahensiya na magiging responsable sa paghahanda sa mga sakuna, pagharap sa panahong nagaganap ito at pagkatapos maganap ito. Gikutlo sa magbabalaod kung unsa ang nahinabo sa Supertyphoon Yolanda siyam ka tuig ang nakalabay sukad kini miigo kaniadtong Nobyembre 2013 apan wala pa matapos ang rehabilitasyon tungod kay unsang mga ahensya ang nagpaabut nga layo ang administrasyon niini kung adunay usa ka DDR nga magsilbi nga punoan nga ahensya nga responsable. sa pag-andam alang sa mga katalagman, pag-atubang sa oras nga kini mahinabo ug pagkahuman kini mahinabo. Iginiit ni Salceda na ang ginagawang pagpigil ng Senado sa pagbuo ng DDR ay maling mali. Gipahayag ni Salceda nga ang pagbabag sa Senado sa pagtukod sa DDR sayup. Maraming mamatay sa gusto ng Senado. Daghang mamatay sa kabubut-on sa Senado. Ang gustong nilang sabihin na inevitable na may mamamatay sa sakuna pero ito ay preventable kung mayroon tayong institusyon. Ang gusto nila isulti mao nga dili malikayan nga adunay mamatay sa usa ka katalagman apan mapugngan kung adunay kita usa ka institusyon. Hindi dapat na surrender na tayo at tanggapin na lang na pag may sakuna may mamamatay na 10 katao. Kinahanglan dili kita mosurender ug dawaton ra nga kung adunay katalagman, 10 ka tawo ang mamatay. Anong klaseng logic iyon? ani Salceda. Unsang lahi kana nga lohika? ingon niSalceda. Ang tinutukoy ni Salceda navSenate building na gagastusan ng P10 bilyon ay 11 storey tower na matatagpuan sa 1.8 ektaryang Navy Village na pinangangasiwaan ng Bases Conversion Development Authority (BCDA). Ang buot ginapasabot ni Slaceda na Senate building nga nagkantidad og P10 bilyon mao ang 11 ka andana nga mga tore nga naa sa 1.8 ektarya nga Navy Village nga gidumala sa Bases Conversion Development Authority (BCDA). Si Lascon, na Chairman of Committee on Accounts, at si Sen. Sherwin Gatchalian ang siyang prime movers sa paglipat ng Senado sa BGC. Si Lascon, chairman sa Committee on Account, ug Sen. Si Sherwin Gatchalian mao ang nag-una nga molihok sa pagbalhin sa Senado sa BGC. Si Gatchalian ang syang naghain ng resolusyon na bumuo ng special committee na magsasagawa ng feasibility sa paglipat at pagpapatayo ng sariling gusali ng Senado habang si Lacson ang nangasiwa sa funding. Nag-payl si Gatchalian us aka resolusyon nga maghimo us aka espesyal nga komite aron magpadayon ang posibilidad sa pagbalhin ug pagtukod sa kaugalingon nga edipisyo sa Senado samtang si Lacson ang nagdumala sa pondo. Una nang ipinagtanggol ni Lacson ang malaking pondo ng Senate building dahil sa umanoÕy matitipid ng mataas na kapulungan kumpara sa kasalukuyan nitong gusaling ginagamit na inuupahan lamang nito ng P171 milyon kada taon sa GSIS. Una nga gidepensahan ni Lacson ang daghang pondo sa edipisyo sa Senado tungod sa giingon nga pagtipig sa kataas-taas nga balay kon itandi sa karon nga edipisyo nga gigamit lang sa P171 milyon matag tuig sa GSIS. Nasa P4.58 bilyon ang inisyal na gastos sa gusali ngunit nadoble ito dala ng inflation sa construction cost at ang kontrobersiyal na HilmarcÕs Construction, na una nang inimbestigahan ng Senado dahil sa maanomalyang pagpapatayo ng Makati City Hall building. Ang inisyal nga gasto sa bilding mao ang P4.58 bilyon apan nadoble kini tungod sa inflation sa gasto sa konstruksyon ug ang kontrobersyal nga Hilmarc's Construction, nga una nga giimbestigahan sa Senado tungod sa anomalusong pagtukod sa Makati City Hall building. Target na maging fully operational ang bagong Senate building sa 2022. Ang bag-ong edipisyo sa Senado gipunting nga hingpit nga magamit sa tuig 2022. Higit na pinagtibay ng pinsalang dulot ng Bagyong Rolly sa ari-arian at buhay ang pangangailangang aktuhan ng Kongreso ang panukalang batas na Disaster Resilience Act, ayon kay Albay Representative Joey Salceda. Ang kadaot nga gipahinabo sa Bagyong Rolly sa kabtangan ug kinabuhi labi pa nga nagpalig-on sa panginahanglan alang sa Kongreso nga ipasar ang balaodnon sa Disaster Resilience Act, pinauyon kay Albay Representative Joey Salceda. Para kay Salceda, isa sa pangunahing may akda ng bersyon ng panukalang batas sa Kamara de Representantes, ang pinakahuling kalamidad na ito ay isang Òwake up callÓ na kung hindi bibigyan ng pangmatagalan at kumprehensibong solusyon ay magreresulta ng pagkawala ng marami pang buhay at ari-arian. Alang kang Salceda, usa sa mga punoan nga tagsulat sa bersyon sa House of Representatives sa balaudnon, kining labing bag-o nga katalagman usa ka "wake up call" nga kung wala mahatagan usa ka dugay ug komprehensibo nga solusyon magresulta sa pagkawala sa daghang mga kinabuhi ug kabtangan. Ginawa ni Salceda ang pahayag sa harap ng patuloy na pagtutol ng ilang senador na ipasa ang bersyon nito sa House Bill No. 5989, na sinertipikang Òurgent billÓ ni Pangulong Rodrigo Duterte, para maitayo ang Department of Disaster Resilience (DDR). Gihimo ni Salceda ang pahayag atubangan sa padayon nga pagsupak gikan sa pipila ka mga senador nga ipasa ang bersyon niini sa House Bill No. Ang 5989, nga gipanghimatuudan ingon usa ka Òurgent billÓ ni Presidente Rodrigo Duterte, aron tukuron ang Department of Disaster Resilience (DDR). Naipasa ang panukalang batas na ito sa Kamara sa ilalim ng liderato ni dating House Speaker Alan Peter Cayetano. Kini nga balaudnon gipasa sa Kamara sa pagpanguna ni kanhi House Speaker Alan Peter Cayetano. Isang Òfact of lifeÓ na ang kalamidad sa Pilipinas, ayon kay Salceda, dulot na rin ng lokasyon ng bansa na nakapaloob sa typhoon belt at Pacific Ring of Fire. Ang katalagman sa Pilipinas usa ka "fact of life", suma ni Salceda, nga hinungdan usab sa lokasyon sa nasud nga naa sa sulud sa bagyo ug Pacific Ring of Fire. Sa karaniwan ay may 20 bagyo ang dumadating sa bansa kada taon, lima dito ay mapaminsala. Ganundin, bulnerable ang Pilipinas sa madalas na paglindol at pagputok ng bulkan. Sa aberids adunay 20 ka mga bagyo ang moanhi sa nasud matag tuig, diin lima niini ang nakadaot. Sa susama, ang Pilipinas delikado sa kanunay nga mga linog ug pagbuto sa bulkan. Dagdag pa dito, sinabi ni Salceda na mahalagang may isang full-time na ahensya ng pamahalaan na naghahanda at tumutugon sa pinsalang idudulot ng nagbabaong klima ng daigdig o climate change. Ingon kadugangan, giingon ni Salceda nga hinungdanon nga adunay usa ka full-time nga ahensya sa gobyerno nga nag-andam ug nagtubag sa mga kadaot nga nahimo sa global warming o pagbag-o sa klima. Ang kawalan ng pondo at dagdag gastos pa para sa pagbuo ng panibagong ahensya na DDR ang syang pangunahing dahilan kung bakit tutol sa panukala sina Sen. Panfilo Lacson at Dick Gordon. Ang kakulang sa pondo ug dugang nga gasto alang sa pagporma sa usa ka bag-ong ahensya sa DDR ang nag-unang hinungdan ngano nga si Sen. Panfilo Lacson ug Dick Gordon. Subalit dinepensahan ito ni Salceda, dahil aniya hindi dapat maging balakid ang pondo sa pagbuo ng mga makabuluhang polisya. Apan gidepensahan kini ni Salceda, tungod kay giingon niya nga ang pondo kinahanglan dili mahimong babag sa pagpalambo sa makahuluganon nga mga polisiya. Una nang binigyang kasiguruhan ni Salceda sina Lacson at Gordon na hahanapan ng Kamara ng pondo ang pagbuo ng DDR. Una nga gipasalig ni Salceda sila Lacson ug Gordon nga ang Kamara mangayo pondo alang sa pagpalambo sa DDR. Ayon sa kaniya, ang kanyang komite na Committee on Ways and Means ay patuloy na naghahanap ng dagdag pondo para sa national government sa pamamagitan ng ipinapasang tax policy reforms. Pinauyon kaniya, ang iyang komite nga Committee on Ways and Means nagpadayon sa pagpangita dugang nga pondo alang sa nasyunal nga gobyerno pinaagi sa mga reporma sa patakaran sa buhis. Taong 2010 nang ipasa ng Kongreso ang landmark legislation para sa disaster-risk reduction and management na Republic Act 10121 o Philippine Disaster Risk Reduction and Management Act (DRRM Act). Kaniadtong 2010, gipasar sa Kongreso ang landmark nga balaodnon alang sa pagpaminus sa peligro sa katalagman ug pagdumala sa Republic Act 10121 o Philippine Disaster Risk Reduction and Management Act (DRRM Act). Bagamat nakatugon ito sa nagdaang mga kalamidad, nang tumama sa bansa ang Supertyphoon Yolanda noong 2013 ay nakita ang kahinaan nito padating sa koordinasyon at pagpapatupad ng large scale disaster-risk reduction and management efforts. Bisan kung nakatubag kini sa mga nangaging katalagman, sa pag-igo sa Supertyphoon Yolanda sa nasud kaniadtong 2013, nakita ang kahuyang niini sa koordinasyon ug pagpatuman sa dinaghan nga peligro nga peligro sa peligro ug paningkamot sa pagdumala. Ito ang dahilan kaya iminungkahi ni Duterte sa Kongreso ang pagtatatag ng DDR para mayroong bagong tanggapan na makakatugon ng mabilis sa panahon ng kalamidad. Kini ang hinungdan ngano nga gisugyot ni Duterte sa Kongreso ang pagtukod og DDR aron adunay bag-ong opisina nga dali nga makaresponde panahon sa usa ka katalagman. Sa inaprubahang House Bill 5989, maiestablisa rin ang National Disaster Operations Center (NDOC) na siyang mangangasiwa sa monitoring at reresponde sa mga lugar na apektado ng kalamidad; Alternative Command Centers (ACC), ang command center na tutulong sa NDOC; at Disaster Resilience Research and Training Institute (DRRTI) na siyang mangunguna sa training at pamamahagi ng impormasyon. Kini ang hinungdan ngano nga gisugyot ni Duterte sa Kongreso nga tukuron ang DDR aron adunay bag-ong opisina nga dali nga makatubag sa panahon sa kalamidad. Binibigyan din ng kapangyarihan ang Pangulo ng bansa na magdekara ng state of calamity at magpataw ng administrative sanctions sa mga local officials na hindi gumaganap sa kanilang tungkulin sa oras ng kalamidad. Gihatagan usab gahum ang Presidente sa nasud nga magdeklara usa ka kahimtang sa kalamidad ug pagpahamtang sa mga silot nga pang-administratiba sa mga lokal nga opisyal nga wala magtuman sa ilang katungdanan sa panahon sa usa ka katalagman. Hindi lamang simpleng ahensya ang DDR dahil sa oras na maisabatas ang Disaster Resilience Act ay tutugunan nito ang lahat ng paghahanda at rehabilitative efforts sa lahat ng uri ng natural hazards kabilang na dito ang geological phenomena gaya ng lindol, volcanic activity, hydrological, oceanographic at meteorological phenomena, climate variability/change gaya ng El Nino/El Nina, mga bagyo at pagpapatayo ng mga LGUs ng permanent evacuation center na nakaporma alinsunud sa standards ng United Nations Humanitarian Charter and Minimum Standards in Humanitarian Response. Ang DDR dili ra usa ka yano nga ahensya tungod kay kung nahimo na ang Disaster Resilience Act kini pagahisgutan ang tanan nga pagpangandam ug rehabilitative nga paningkamot sa tanan nga lahi sa natural nga peligro lakip ang mga geological phenomena sama sa linog, kalihokan sa bulkan, hydrological, Oceanographic ug meteorological. mga katingad-an, pagkalainlain / pagbag-o sa klima sama sa El Nino / El Nina, mga bagyo ug pagtukod sa mga permanente nga sentro sa pagbakwit nga mga LGU nga naporma pinauyon sa mga sumbanan sa United Nations Humanitarian Charter ug Minimum Standards sa Humanitarian Response. Nanindigan ang mga mambabatas na hindi na kailangan pang hintayin ang Òthe big oneÓ para umaksyon at baka maging huli na ang lahat. Giinsistir sa mga magbabalaod nga dili kinahanglan nga maghulat pa alang sa "ang dako" nga molihok ug mahimong ulahi na kini. Iniurong na ng isang convicted drug lord na testigo ng prosekusyon ang nauna niyang pahayag na nakipagkita diumano siya at nagbigay ng pera kay Senator Leila de Lima para sa kandidatura nito sa Senado. Ang usa ka nakonbikto nga drug lord nga usa ka saksi sa prosekusyon nga nag-atras sa iyang naunang pamahayag nga nagsugat kuno siya ug naghatag salapi kay Senador Leila de Lima alang sa iyang kandidatura sa Senado. Si Vicente Sy ay tumestigo noon at sinabi niya na nag-ambag daw siya ng halagang P500,000 para daw sa kampanya ni Senator De Lima noong 2012 wika ni Atty. Boni Tacardon, abogado ni De Lima. Nagpamatuod si Vicente Sy kaniadto ug giingon nga nag-amot kuno siya og P500,000 alang sa kampanya ni Senador De Lima kaniadtong 2012, ingon ni Atty. Boni Tacardon, abogado ni De Lima. Pero sa aming pagtatanong kanina, sinabi niya na kailanman ay hindi siya nagbigay ng pera kay Senator De Lima at sinabi rin niya na hindi niya kilala si De Lima dagdag ni Tacardon. Apan sa gipangutana namon siya kaniadtong una, giingon niya nga wala gyud siya naghatag salapi kay Senador De Lima ug giingon usab niya nga wala siya kaila ni De Lima, dugang pa ni Tacardon. Si Sy ay isa sa mga high profile na preso na namumuhay ng marangya sa loob ng National Penitentiary bago iutos ni De Lima, na nooÕy justice secretary, ang pag-raid at pagbaklas sa mga kubol noong 2014. Usa si Sy sa usa ka high profile nga piniriso nga nagpuyo nga malipayon sa sulud sa National Penitentiary sa wala pa si De Lima, nga kaniadto kalihim sa hustisya, nagmando sa pagsulong ug pagdemolis sa mga booth kaniadtong 2014. Tumestigo rin si Atty. Rigel Salvador ng Public Attorney Office at inaming wala siyang personal na pagkakaalam sa akusasyong sangkot si De Lima sa illegal drug trade sa loob ng New Bilibid Prison (NBP). Gipasabot ni Atty. Rigel Salvador sa Public Attorney Office ug giangkon nga wala siyay personal nga kasayuran sa akusasyon nga si De Lima nalambigit sa pagpamaligya sa iligal nga droga sa sulod sa New Bilibid Prison (NBP). Ayon kay Tacardon, sinabi ni Salvador na nag-notarize lamang siya ng sinumpaang salaysay ng namayapang drug convict na si Jaybee Sebastian na nagdadawit din kay De Lima sa umanoÕy bentahan ng droga sa loob ng NBP. Pinauyon kay Tacardon, giingon ni Salvador nga iya ra gi-notaryo ang gipanumpa nga pahayag sa namatay na nga konbiktado sa droga nga si Jaybee Sebastian nga naapil usab si De Lima sa giingon nga pagpamaligya og droga sa sulod sa NBP. Ayon sa prosekusyon, ginawa ni Sebastian ang salaysay anim na araw lamang bago siya namatay nitong Hulyo 18, dahil diumano sa COVID-19. Pinauyon sa prosekusyon, gihimo ni Sebastian ang pamahayag unom ra ka adlaw sa wala pa siya namatay kaniadtong Hulyo 18, tungod sa giingon nga COVID-19. Sa aming pagtatanong kay Atty. Salvador, inamin niya na hindi naman siya ang gumawa ng nasabing salaysay ni Jaybee Sebastian at ang tangi niyang partisipasyon dito ay ang mag-notaryo lang. Sa among pakighinabi kay Atty. Salvador, giangkon niya nga wala niya gihimo ang giingon nga pahayag ni Jaybee Sebastian ug ang iyang pag-apil ra niini mao ang pag-notaryo lang. Pinatotoo niya na hindi niya alam ang laman nito at hindi niya alam kung lahat ng nakasaad dito ay totoo wika ni Tacardon. Nagpamatuod siya nga wala niya hibal-an ang mga sulud niini ug wala siya nahibal-an kung ang tanan nga gipahayag niini tinuod, ingon ni Tacardon. Ganundin, sinabi Tacardon na mismong si Bureau of Corrections Officer Dennis Alfonso na testigo rin ng prosekusyon ay nagsabing wala silang anumang nakita na maaaring magdiin kay De Lima sa kaso ng ilegal na droga noong isagawa nila ang Oplan Galugad noong 2016. Sa susama, giingon ni Tacardon nga si Bureau of Correction Officer Dennis Alfonso, kinsa usa usab ka saksi sa prosekusyon, nagsulti nga wala silay nakit-an nga makahatag pagpamugos kay De Lima sa kaso sa iligal nga droga sa ilang gihimo ang Oplan Galugad kaniadtong 2016. Noong nakaraang buwan, sinabi rin ng Anti-Money Laundering Council (AMLC) at ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA), kapwa tumistigo para sa prosekusyon, na wala silang nakitang anumang katibayan na maaaring magpatunay na sangkot si De Lima sa bentahan ng droga sa NBP. Sa miaging bulan, ang Anti-Money Laundering Council (AMLC) ug ang Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA), parehas nga mga saksi sa paggukod, nagsulti nga wala sila nakit-an nga ebidensya nga mahimong magpamatuod nga si De Lima nalambigit sa pagpamaligya og droga sa NBP. Nakakulong si De Lima sa Camp Crame mula pa noong Pebrero 2017 sa akusasyong sangkot siya sa ilegal na kalakalan ng ipinagbabawal na gamot sa NBP noong siya ay nanunungkulan pa bilang kalihim ng Department of Justice. Si De Lima nakulong sa Camp Crame gikan kaniadtong Pebrero 2017 tungod sa mga sumbong nga siya nalambigit sa iligal nga droga sa droga sa NBP kaniadtong nagserbisyo pa siya isip kalihim sa Department of Justice. Mariing pinabulaanan ito ng senadora at sinabing ganti lamang ito ni Pangulong Rodrigo Duterte dahil dating pinaimbistigahan niya ang diumanoÕy malalang kaso ng extragyudicial killing sa Davao City noong mayor pa doon ang pangulo. Kusganon kini nga gipanghimakak sa senador ug giingon nga gigantihan lang kini ni Presidente Rodrigo Duterte tungod kay kaniadto pa giimbestigahan niya ang giingon nga grabe nga kaso sa extragyudicial pagpatay sa Dakbayan sa Davao kaniadtong mayor pa ang presidente. Maraming mga personalidad at institusyon sa daigdig, kabilang na ang European Parliament at US Senate, ang matagal nang nananawagan na palayain si De Lima. Daghang mga personalidad ug institusyon sa tibuuk kalibutan, lakip ang Parliamento sa Europa ug ang Senado sa Estados Unidos, nga dugay na nga nanawagan alang sa pagpagawas kang De Lima. May anim na bagong napaulat na nagpositibong Filipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Unom ka bag-ong gikataho nga mga Pilipino ang nagpositibo sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang November 7, nasa 11,423 na ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Filipino mula sa 81 na bansa at rehiyon. Pinauyon sa Department of Foreign Affairs (DFA) kaniadtong Nobyembre 7, adunay 11,423 ang kumpirmadong positibo nga COVID-19 nga mga Pilipino gikan sa 81 ka mga nasud ug rehiyon. Sa nasabing bilang, 3,228 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa kana nga ihap, 3,228 ang padayon nga gitambalan sa lainlaing mga hospital. Tatlo naman ang bagong gumaling kung kaya 7,367 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. Tulo ang bag-o lang nakarecover busa 7,367 ka mga overseas Filipino ang nakabawi gikan sa makatakod nga sakit o nakagawas sa hospital. Walang bagong napaulat na nasawi. WalaÕy bag-ong namatay. Dahil dito, 828 pa rin ang COVID-19 related deaths sa mga Filipino abroad. Ingon usa ka sangputanan, naa pa usab 828 COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa mga Pilipino sa gawas sa nasud. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na OF sa bahagi ng Middle East/Africa na may 7,492 na kaso. Ang labing gipanghimatuud nga positibo nga COVID-19 nga sa Tunga'ng Sidlakan / Africa gitala gihapon nga adunay 7,492 nga mga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,266 confirmed COVID-19 positive cases na OF. Gisundan ang Europa sa 1,266 nga nakumpirma nga positibo nga kaso sa COVID-19 SA. Nasa 816 naman ang kaso sa Americas at 1,849 sa Asia Pacific Region. Adunay 816 ka kaso sa Amerika ug 1,849 sa Asia Pacific Region. Tiniyak ng DFA na sa pamamagitan ng Foreign Service Posts, tututukan ang lagay ng mga Pinoy sa ibang bansa at handang umasiste ang ahensya sa mga Filipino na apektado ng COVID-19 pandemic. Gipasalig sa DFA nga pinaagi sa Foreign Service Post, ang kahimtang sa mga Pilipino sa gawas sa nasud itutok ug andam ang ahensya nga motabang sa mga Pilipino nga apektado sa COVID-19 pandemya. Natapos na ng Department of Public Works and Highways (DPWH) ang tatlong isolation facilities para sa COVID-19 patients sa Pasay City. Ang Department of Public Works and Highways (DPWH) nakumpleto ang tulo nga mga pasilidad nga nahimulag alang sa mga pasyente nga COVID-19 sa Pasay City. Ayon kay DPWH Secretary Mark Villar, ibinase ang mga pasilidad sa design standard na inihanda ng DPWH Task Force to Facilitate Augmentation of Local and National Health Facilities. Pinauyon kay DPWH Secretary Mark Villar, ang mga pasilidad gibase sa disenyo nga sumbanan nga giandam sa DPWH Task Force aron Mapadali ang Pagpadako sa Lokal ug Pambansa nga Pang-kahimsog sa Panglawas. Bawat kwarto ay may air conditioner at private comfort room. Ang matag kuwarto adunay aircon ug usa ka pribadong komportable nga kwarto. Sa ikatlong linggo ng Nobyembre, target naman ng DPWH South Manila District Engineering Office na matapos ang ginagawang conversion ng container vans na may 72-bed capacity quarantine facility sa loob ng Villamor Air Base. Sa ikatulong semana sa Nobyembre, gipunting sa DPWH South Manila District Engineering Office ang pagkumpleto sa pagkakabig sa mga container van nga adunay 72-bed nga kapasidad nga quarantine nga pasilidad sa sulud sa Villamor Air Base. Nagparating ng pasasalamat ang Pilipinas sa gobyerno ng United Arab Emirates (UAE) dahil sa ipinaabot na tulong para sa mga nasalanta ng Bagyong Rolly. Mapasalamaton ang Pilipinas sa gobyerno sa United Arab Emirates (UAE) alang sa pagtabang sa mga nabiktima sa Bagyong Rolly. Ayon sa Department of Foreign Affairs, ipinahatid ang humanitarian assistance sa pamamagitan ng Philippine Red Cross. Pinauyon sa Departamento sa Ugnayang Panlabas, ang pagtabang sa katawhan gihatag pinaagi sa Philippine Red Cross. Sinabi ng kagawaran na sa naturang tulong, napatunayan ang magandang relasyon ng UAE at Pilipinas. Giingon sa departamento nga sa ingon nga tabang, napamatud-an na ang maayong relasyon sa UAE ug Pilipinas. Hindi bababa sa 2,000 ang panibagong kaso ng coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Dili mokubos sa 2,000 pa nga mga kaso sa coronavirus disease o COVID-19 ang naulat sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) ngayong Sabado (November 7), umabot na sa 393,961 ang kumpirmadong kaso ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) karong Sabado (Nobyembre 7), adunay 393,961 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 36,260 o 9.2 porsyento ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 36,260 o 9.2 porsyento ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,157 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 2,157 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang giulat sa nasud. Umabot sa 83.7 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 10.0 porsyento ang asymptomatic; 2.3 porsyento ang severe habang 4.0 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Moabot sa 83.7 porsyento sa mga aktibo nga kaso sa COVID-19 ang hinay; Ang 10.0 nga porsyento walaÕy simtomas; 2.3 porsyento ang grabe samtang 4.0 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 24 muli ang napaulat na nasawi. Laing 24 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 7,485 o 1.90 porsyento ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang may kalabotan nga namatay nga COVID-19 sa nasod ningtaas sa 7,485 o 1.90 porsyento. Ayon pa sa DOH, 252 naman ang gumaling pa sa COVID-19. Sa tala sa DOH, 252 ang nakabawi gikan sa COVID-19. Dahil dito, umakyat na sa 350,216 o 88.9 porsyento ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 350,216 o 88.9 porsyento. Magpapadala ng 10 team ang Manila Electric Company (Meralco) sa Albay para tumulong sa power restoration. Ang Manila Electric Company (Meralco) magpadala 10 ka mga koponan sa Albay aron motabang sa pagpahiuli sa kuryente. Ang 10 team ay bubuuin ng 45 linemen na tutulong sa Albay Power and Energy Corporation (APEC) para maiayos ang mga pasilidad at linya ng koryenteng winasak ng Bagyong Rolly. Ang 10 ka koponan maglangkob sa 45 ka mga linemen nga motabang sa Albay Power and Energy Corporation (APEC) aron ayohon ang mga pasilidad ug linya sa kuryente nga giguba sa Bagyong Rolly. Darating sa Albay ang Meralco team ngayong Sabado, November 7, 2020. Ang Meralco tim moabut sa Albay karong Sabado, Nobyembre 7, 2020. Itatalaga sila sa District 1. Una nang nagpadala ng linemen ang 11 electric cooperatives na bahagi ng Federation of Rural Electric Cooperative sa Region 8. Igatudlo sila sa Distrito 1. Ang 11 nga kooperatiba sa kuryente nga bahin sa Federation of Rural Electric Cooperatives sa Rehiyon 8 nagpadala na og mga linemen. Ipinakalat na sila sa Districts 1 at 3 ng Albay. Gipakatap sila sa mga Distrito 1 ug 3 sa Albay. Aprubado na ang mahigit P26.6 million na halaga ng ayuda para sa mga napinsala ng Super Typhoon Rolly. Kapin sa P26.6 milyon nga kantidad sa ayuda alang sa mga nabiktima sa Super Typhoon Rolly ang naaprobahan. Ayon ito sa datos mula sa Department of Social Welfare and Development (DSDWD). Kini sumala sa datos gikan sa Department of Social Welfare and Development (DSDWD). Ayon pa sa DSWD, sa ngayon mayroon pang 34,700 na pamilya o 138,209 na katao na nananatili sa mahigit 1,200 na evacuation centers. Pinauyon sa DSWD, sa pagkakaron adunay 34,700 ka pamilya o 138,209 ka mga tawo ang nagpabilin sa labi sa 1,200 nga mga sentro sa pagbakwit. Ang mahigit 12,500 na pamilya naman o katumbas ng mahigit 47,600 na katao ay nakikitira sa kanilang mga kaanak. Kapin sa 12,500 nga mga pamilya o katumbas sa labaw sa 47,600 nga mga tawo ang nagpuyo kauban ang ilang mga paryente. Hinihimok ng Palasyo ng Malakanyang ang publiko na pairalin ang diwa ng bayanihan matapos ang pananalasa ng bagyong Rolly. Giawhag sa Palasyo sa Malaca–ang ang publiko nga gamiton ang diwa sa bayanihan pagkahuman sa kadaot sa bagyong Rolly. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, ito ay para agad na makabangon ang mga nasalanta ng panibagong kalamidad. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, kini aron makuha dayon ang mga biktima sa lain pang katalagman. Sa ngayon, puspusan aniya ang ibaÕt ibang sangay ng pamahalaan na magsagawa ng rehabilitasyon. Sa pagkakaron, ingon niya, ang lainlaing mga sanga sa gobyerno naa sa padayon nga pagpadayon sa rehabilitasyon. Halimbawa na lamang aniya ang Department of Social Welfare and Development (DSWD), na nakapagbigay na ng P18.2-M assistance sa NCR, Regions II, III, CALABARZON, MIMAROPA, V, VIII, at CAR. Giingon niya nga ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) usa ra ka panig-ingnan, nga nahatagan na og P18.2-M nga tabang sa NCR, Regions II, III, CALABARZON, MIMAROPA, V, VIII, ug CAR. Nakapagbigay na rin aniya ang Department of Health P540,440.00 na halaga ng hygiene kits at collapsible water drinking containers at P402,741.20 halaga ng mga gamot. Giingon usab niya nga ang Department of Health naghatag usab P540,440.00 nga kantidad sa mga hygiene kit ug mahimoÕg mahugno nga mga container nga mainom sa tubig ug kantidad nga P402,741.20 nga mga tambal. Sa panig naman Department of Energy, pinakilos na nila ang Task Force Kapatid kung saan ang Region 8 Electric Cooperatives-Task Force Kapatid at Task Force Kapatid Isabela Electric Cooperative 2 (ISELCO) ay patungo na ng Bicol Region at Marinduque para tumulong sa pagbabalik sa suplay ng kuryente. Sa habig sa Department of Energy, gipalihok nila ang Task Force Kapatid diin ang Region 8 Electric Cooperatives-Task Force Kapatid ug Task Force Kapatid Isabela Electric Cooperative 2 (ISELCO) padulong karon sa Bicol Region ug Marinduque aron matabangan nga maibalik ang supply sa elektrisidad. Ayon kay Roque bukas na rin ang lahat ng airports at seaports. Pinauyon kay Roque, bukas usab ang tanan nga mga tugpahanan ug pantalan. Animnapung tonelada ng reief goods at supplies ang ikinarga sa Philippine Coast GuardÕs BRP Gabriela Silang na ngayon ay patungo na sa Catanduanes. Kan-uman ka toneladang mga paninda ug gamit sa reief ang gikarga sa BRP sa Philippine Coast Guard nga si Gabriela Silang nga padulong na sa Catanduanes. Sa panig Department of Public Works and Highways, 26 road sections ang nalinis na at maaring madaanan na ng mga sasakyan. Sa habig sa Department of Public Works and Highways, 26 ka mga seksyon sa kalsada ang na-clear ug mahimong moagi ang mga salakyanan. Idineklara ni Public Works and Highways Secretary Mark Villar na maaari nang daanan ng mga motorista ang lahat ng national roads sa Albay at Camarines Sur. Gideklarar ni Public Works and Highways Secretary Mark Villar nga maablihan na sa mga motorista ang tanan nga mga nasudnon nga dalan sa Albay ug Camarines Sur. Ito ay matapos magtulungan ang DPWH Regional Office 5 at kanilang District Engineering Offices (DEOs) sa massive clearing operations. Kini pagkahuman sa pagtinabangay sa DPWH Regional Office 5 ug ilang mga District Engineering Office (DEO) sa daghang operasyon sa paghawan. Hanggang 6:00, Huwebes ng umaga (November 5), tatlong national roads sa Catanduanes na lamang ang nananatiling sarado dahil sa mga bumagsak na poste at puno, at landslides. Pagka alas 6:00 sa buntag, Huwebes sa buntag (Nobyembre 5), tulo ra nga nasyonal nga dalan sa Catanduanes ang nagpabilin nga sirado tungod sa mga nahulog nga poste ug mga kahoy, ug mga pagdahili sa yuta. Sa ngayon, tuloy pa ang operasyon ng DPWH Quick Response Teams Catanduanes Circumferential Road, lalo na sa Barangay Balongbong, Bato; Barangay Libod, Pandan; Barangay Putting Baybay, San Andres; at ilang intermittent sections sa San Miguel at San Andres. Sa karon, magpadayon ang operasyon sa DPWH Quick Response Teams Catanduanes Circumferential Road, labi na sa Barangay Balongbong, Bato; Barangay Libod, Pandan; Barangay Putting Baybay, San Andres; ug pipila ka mga nagsulud nga seksyon sa San Miguel ug San Andres. Tuloy din ang operasyon ng kagawaran para mabuksan ang road sections sa Catanduanes Circumferential Road, mula Belmonte, San Andres hanggang Barangay Francia, Virac; sa Barangay Marinawa, Bato; munisipalidad ng San Miguel; at San Andres. Nagpadayon usab ang operasyon sa departamento aron maablihan ang mga seksyon sa dalan sa Catanduanes Circumferential Road, gikan sa Belmonte, San Andres hangtod sa Barangay Francia, Virac; sa Barangay Marinawa, Bato; munisipyo sa San Miguel; sa San Andres. Tuloy pa rin ang repair and restoration efforts ng National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) matapos ang pananalasa ng Bagyong Rolly. Nagpadayon ang mga paningkamot sa pag-ayo ug pagpasig-uli sa National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) pagkahuman sa pag-atake sa Bagyong Rolly. Ito ay kasunod ng isinagawang aerial at foot patrols. Gisundan kini sa mga aerial ug foot patrol. Ayon sa ahensya, nasa kabuuang 755 transmission structures ang napinsala sa buong rehiyon ng Bicol. Pinauyon sa ahensya, kinatibuk-an nga 755 nga istruktura sa pagpadala ang nadaut sa tibuuk nga rehiyon sa Bicol. Kabilang din dito ang 47 toppled backbone structures. Naglakip usab kini 47 nga napukan nga mga istruktura sa gulugod. Sinabi pa ng NGCP na ilang site rin ang lubog pa rin sa baha. Gidugang sa NGCP nga ang pipila ka mga site gibahaan pa. Mahigit 1,000 ang panibagong kaso ng Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Kapin sa 1,000 nga mga bag-ong kaso sa Coronavirus Disease o COVID-19 ang naulat sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Huwebes (November 5), umabot na sa 389,725 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) kaniadtong Huwebes (Nobyembre 5), adunay 389,725 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 32,773 o 8.4 porsyento ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 32,773 o 8.4 porsyento ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 1,594 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 1,594 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang giulat sa nasud. 83.0 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 10.1 porsyento ang asymptomatic; 2.5 porsyento ang severe habang 4.4 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 83.0 porsyento nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; Ang 10.1 nga porsyento walaÕy simtomas; 2.5 porsyento ang grabe samtang 4.4 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 42 muli ang napaulat na nasawi. Laing 42 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 7,409 o 1.90 porsyento ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang mga may kalabotan nga namatay nga COVID-19 sa nasud ningtaas sa 7,409 o 1.90 porsyento. Ayon pa sa DOH, 468 naman ang gumaling pa sa COVID-19. Pinauyon sa DOH, 468 ang nakabawi gikan sa COVID-19. Dahil dito, umakyat na sa 349,543 o 89.7 porsyento ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas ngadto sa 349,543 o 89.7 porsyento. Pinasalamatan ni ACT Teachers Partylist Representative France Castro si House Speaker Lord Allan Velasco sa ginawa nitong pagtatanggol at pagbibigay proteksyon sa Makabayan Bloc sa harap ng pagbabansag na sila ay mga komunista. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 349,543 o 89.7 porsyento. Lubos naming pinasasalamatan si Speaker Velasco. Dako ang among pasalamat kay Speaker Velasco. Yung ginagawa niyang pagtatanggol sa kanyang kasamahan, lalo na siya ay Speaker wika ni Castro. Ang iyang gihimo mao ang pagdepensa sa iyang kauban, labi na siya ang Speaker giingon ni Castro. Noong Oktubre 27, kinastigo ni Velasco si Lieutenant General Antonio Parlade Jr., hepe ng Armed Forces of the Philippines Southern Luzon Command, matapos nitong paratangan ang mga progresibong kongresista at maging ang ilang sikat na artista na umanoÕy kasapi o simpatisador ng Communist Party of the Philippines (CPP). Kaniadtong Oktubre 27, gikastigo ni Velasco si Lieutenant General Antonio Parlade Jr., hepe sa Armed Forces of the Philippines Southern Luzon Command, pagkahuman nga giakusahan ang mga progresibong kongresista ug bisan ang pipila ka bantog nga artista nga kuno mga myembro o simpatiya sa Communist Party. sa Pilipinas (CPP). Tinutukoy ni Velasco ang mga kongresistang kasapi ng Makabayan bloc na kinabibilangan ni Castro, Gabriela Party-list Rep. Arlene Brosas, Kabataan Party-list Rep. Sarah Elago at Bayan Muna Representatives Carlos Zarate, Ferdinand Gaite, at Eufemia Cullamat. Gipasabut ni Velasco ang mga myembro sa kongresista sa Makabayan bloc nga kauban sila Castro, Gabriela Party-list Rep. Arlene Brosas, Youth Party-list Rep. Sarah Elago ug Representante sa Bayan Muna Carlos Zarate, Ferdinand Gaite, ug Eufemia Cullamat. Ito ay bagay na ikinagalak ni Castro. Kini ang butang nga nalipay si Castro. Sa panahon ko sa [House of Representatives], ngayon lang nagkaroon ng Speaker na may written statement pa para protektahan ang Makabayan bloc mula red tagging wika ni Castro. Sa akong panahon sa [House of Representatives], karon lang adunay sinulat nga pahayag ang Speaker aron mapanalipdan ang blangko sa Makabayan gikan sa pula nga sinultian sa tagging ni Castro. Una nang sinabi ni Parlade, tagapagsalita din ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC), na ang mga kasapi ng Makabayan Bloc at maging si dating Bayan Muna Rep. Neri Colmenares ay under surveillance dahil sa pagiging Òcard bearingÓ members ng CPP. Si Parlade, tigpamaba sa National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC), nauna nang miingon nga ang mga myembro sa Makabayan Bloc ug bisan si kanhi Bayan Muna Rep. Neri Colmenares gi-surveillance alang sa pagkahimong usa ka "nagdala sa kard" nga miyembro sa CPP. Sinabi ni Parlade na ang impormasyon ito laban sa mga progresibong mambabatas ay hindi galing sa militar kundi mismong sa mga dating kasapi ng CPP na nagbalik-loob na sa pamahalaan. Gisulti ni Parlade nga kini nga kasayuran batok sa mga progresibong magbabalaud dili gikan sa militar kung dili gikan sa mga kanhing myembro sa CPP nga nakabig na sa gobyerno. Kilalang kritiko ni Pangulong Rodrigo Duterte ang Makabayan Bloc. Si Presidente Rodrigo Duterte us aka bantog nga kritiko sa Makabayan Bloc. Matatandaan na noong 2016 sa kanyang talumpati sa 1st Infantry Division sa Labangan, Zamboaga del Sur ay una na ding sinabi ni Duterte na ilang partylist representatives sa Kamara ay may kaugnayan sa CPP at nagpopondo sa armed wing nito na New Peoples Army (NPA). Kahinumduman nga kaniadtong 2016 sa iyang pakigpulong sa 1st Infantry Division sa Labangan, Zamboaga del Sur, una usab nga gisulti ni Duterte nga ang pipila ka mga representante sa partylist sa Kamara nga kauban sa CPP ug gipondohan ang armadong pakpak nga New Peoples Army (NPA). Sa ipinalabas na pahayag ni Velasco, sinabi niya na hindi tama ang red tagging na ginagawa ni Parlade sa mga kongresista. Sa pahayag nga gipagawas ni Velasco, giingon niya nga dili husto ang red tagging nga gihimo ni Parlade sa mga kongresista. Dahil sa ginagawang pagtatangol sa kanila ni Velasco, sinabi ni Castro na naramdaman nilang protektado sila. Tungod sa pagdepensa ni Velasco sa kanila, giingon ni Castro nga gibati nila nga protektado sila. Kahit paano we feel protected and assured kami sa pahayag ni Speaker. Sa bisan unsang paagiha gibati namon ang pagpanalipod ug pagsiguro sa pahayag sa Tigpamaba. Pero syempre ingat pa rin kami sa aming kaligtasan ani Castro. Hinuon sigurado nga mag-amping gihapon kami sa among kaluwasan, ingon ni Castro. Ito ang paglilinaw ni Cavite Governor Jonvic Remulla sa harap ng kanyang mga pahayag na tumututol sa red tagging sa ilang mga celebrities at ilang personalidad. Kini ang pagpatin-aw sa Gobernador sa Cavite nga si Jonvic Remulla atubangan sa iyang mga pamahayag nga supak sa pula nga pag-tag sa pipila nga mga sikat ug pipila ka mga personalidad. Nitong nakaraang linggo ay mariin akong tumutol sa isyu ng Ôred-tagging.Õ Kaniadto nga miaging semana kusganon ko nga gisupak ang isyu sa Ôred-tagging.Õ This is because I believe that red-tagging people in a very public manner is unfair, unjust and downright cruel ayon sa post ni Remulla sa kanyang Facebook page. Kini tungod kay nagtuo ako nga ang mga red-tagging sa mga tawo sa usa ka publiko nga pamaagi dili patas, dili makatarunganon ug tinuud nga mabangis sumala sa post ni Remulla sa iyang Facebook page. Pero hindi ibig sabihin nito aniya ay isa na siyang komunista. Apan wala kini gipasabut nga siya usa ka komunista. Noong Oktubre 26, mariing binatikos ni Remulla si Lieutenant General Antonio Parlade Jr., hepe ng Southern Luzon Command ng Armed Forces of the Philippines, nang paratangan nito na communist sympathizer si Liza Soberano matapos na magsalita ang aktres sa isang webinar ng Gabriela Youth kaugnay sa karahasang nararanasan ng mga kababaaihan at bata. Kaniadtong Oktubre 26, kusganon nga gisaway ni Remulla si Lieutenant General Antonio Parlade Jr., ang hepe sa Southern Luzon Command sa Armed Forces of the Philippines, sa diha nga giakusahan niya si Liza Soberano nga usa ka simpatiya sa komunista pagkahuman namulong ang aktres sa usa ka webmaster sa Gabriela Youth sa kapintasan nga nasinati sa mga babaye ug bata. Idinawit din ni Parlade si Angel Locsin na umanoÕy may kapatid na miyembro ng New PeopleÕs Army at pati na rin si Miss Universe 2018 Catriona Gray dahil sa kanyang mga aktibidad na tumutulong sa mahihirap. Giapil usab ni Parlade si Angel Locsin nga giingong adunay igsuong miyembro sa New People's Army ingon man Miss Universe 2018 Catriona Gray alang sa iyang mga kalihukan nga makatabang sa mga kabus. Ipinagtanggol din niya si Manila Mayor Isko Moreno na binansagan din ni Parlade na communist sympathizer matapos na ipatanggal nito ang mga poster na tumutuligsa sa komunismo. Gidepensahan usab niya si Manila Mayor Isko Moreno nga ginganlan usab ni Parlade ingon usa ka simpatista sa komunista pagkahuman nga gitangtang niya ang mga poster nga nagkondena sa komunismo. Ibinunyag pa ni Remulla na mismong sa lalawigan ng Cavite ay may mga red tagging activities. Dugang gibutyag ni Remulla nga ang probinsya mismo sa Cavite adunay mga kalihokan sa pula nga pag-tag. Isang speaker mula sa National Task Force to End Local Communist Armed Conflict, ang nag-tag sa ilang grupo at aktibista as Ôcommunist terroristsÕ during the Strengthened Alliance on Fight Against Illegal Drugs and Terrorism wika niya. Usa ka mamumulong gikan sa National Task Force nga Tapuson ang Lokal nga Komunista nga Armed Conflict, gi-tag ang pipila ka mga grupo ug aktibista ingon 'mga komunista nga terorista' sa panahon sa Straceded Alliance on Fight Against Illegal Drugs and Terrorism, ingon niya. Naganap umano ito noong Oktubre 24 sa loob ng Cavite State University. Giingong kini nahitabo kaniadtong Oktubre 24 sulod sa Cavite State University. Pero dahil sa kanyang paninindigan sa mga ganitong isyu, sinabi ni Remulla na batid niyang may mga taong may Òmaling impresyonÓ tungkol sa kanya. Apan tungod sa iyang baruganan sa mga isyu, gisulti ni Remulla nga nahibal-an niya nga adunay mga tawo nga adunay "sayup nga impresyon" bahin kaniya. Kung kayaÕt nilinaw niya na, I am a staunch ANTI-COMMUNIST. Mao nga giklaro niya, usa ako ka lig-on nga ANTI-KOMUNISTA. Gayunpaman, sinabi ni Remulla na siya ay isang ÒprogresibongÓ lider. Ó Hinuon, giingon ni Remulla nga siya usa ka "progresibo" nga lider. Ó Naniniwala rin umano siya sa mga protesta, bastaÕt isinasagawa iyon sa mapayapang paraan. Nagtuo usab siya sa mga protesta, basta ipatuman kini sa malinawon nga pamaagi. Sinabi rin niya na mahalaga ang pagkakapantay-pantay ng kasarian. Giingon usab niya nga ang pagkaparehas sa gender hinungdanon. Ipinahayag din ni Remulla na mananatili siyang nagtatanggol sa kaparapatang pantao. Gipahayag usab ni Remulla nga magpadayon siya sa pagpanalipod sa tawhanong mga katungod. Kailanman ay hindi magbabago ang aking pananaw at paninindigan na ipaglaban ang karapatang pantao. Ang akong panan-aw ug baruganan nga makigbisog alang sa tawhanong mga katungod dili mausab. Gipahayag usab ni Remulla nga magpadayon siya sa pagpanalipod sa tawhanong mga katungod. Hindi yata kakayanin ng konsensya ko ang manahimik habang ang mga taong walang kalaban laban ay tinatakot, pilit na ginigipit at pinagmamalupitan wika niya. Sa akong hunahuna dili mahilum ang akong tanlag samtang ang mga tawo nga walaÕy kaatbang nahadlok, pinugos ug gidaugdaug, ingon niya. At panghuli, ipinahayag niya ang suporta kay Pangulong Rodrigo Duterte. Sa katapusan, gipadayag niya ang iyang suporta kay Presidente Rodrigo Duterte. Yes, marami siyang pagkukulang. Oo, daghan siyaÕg kakulian. Ngunit ako ay naniniwala na ang kanyang liderato ay itinakda ng tadhana. Apan nagatoo ako nga ang iyang pagpangulo gitino sa kapalaran. Hindi siya pipiliin ng nakararami at pagpapalain ng Diyos kung hindi tunay ang kanyang adhikain at pagmamahal sa bayan ani Remulla. Dili siya mapili sa kadaghanan ug panalanginan siya sa Diyos kung dili tinuud ang iyang mga pangandoy ug pagmahal sa nasud, ingon ni Remulla. Si Remulla ay nagtapos ng Bachelor of Arts in Philosophy sa University of the Philippines Diliman. Nagtapos si Remulla sa kursong Bachelor of Arts in Philosophy gikan sa University of the Philippines Diliman. Pinatitiyak ni Pangulong Rodrigo Duterte kay Labor Secretary Silvestre Bello III na maibibigay ang benepisyo ng mga manggagawa bago pa man sumapit ang Pasko. Gipasalig ni Presidente Rodrigo Duterte si Labor Secretary Silvestre Bello III nga ang benepisyo sa mga trabahante igahatag bisan sa wala pa ang Pasko. Tinutukoy ng pangulo ang dagdag na P 2 bilyon na inaprubahan sa Bayanihan 2 para sa mga manggagawa na hindi nakasama sa mga naunang Social Amelioration Program o SAP ng pamahalaan na naapektuhan ng pandemya sa COVID-19. Ang Presidente nagtumong sa dugang nga P 2 bilyon nga giaprobahan sa Bayanihan 2 alang sa mga trabahante nga walaÕy labot sa mga nangaging Social Amelioration Programs o gobyerno nga naapektuhan sa COVID-19 pandemic. Nais ng pangulo na matiyak na may maipanggagastos man lang ang bawat pamilya sa Pasko. Gusto sa pangulo nga sigurohon nga ang matag pamilya makaya labing menos ang Pasko. Sadyang mahirap aniya ang buhay ngayon kung kaya mahalaga na may mahawakan man lang kahit na kaunting pera ang mga manggagawa bago mag-Pasko. Giingon niya nga lisud kaayo ang kinabuhi karon busa hinungdan nga makaya sa mga trabahante ang bisan gamay nga salapi sa wala pa ang Pasko. Tugon naman ni Labor Secretary Silvestre Bello III, nakakasa na ang pamamahagi nila ng pondo sa mga benepisyaryo at pinakamaagang mapasisimulan ito sa November 15 o 20 ngayong taon. Sa pikas bahin, giingon ni Labor Secretary Silvestre Bello III nga naapud-apod na nila ang pondo sa mga beneficiaries ug magsugod kini sa Nobyembre 15 o 20 karong tuig. Ayon kay Bello, bago pa man sumapit ang Pasko, tiyak na naipamahagi na nila ang pondo. Pinauyon kay Bello, bisan sa wala pa ang Pasko, kinahanglan na nila napanagtag ang mga pondo. Sa ilalim ng Bayanihan 2, may kabuuang P13 billion na pondo ang DOLE para sa kanilang CAMP o COVID-19 Adjustment Measure Program, Tupad o Tulong Panghanapbuhay sa Ating Disadvantaged o Displaced Workers Program at AKAP Program o one-time financial assistance para sa mga OFW. Ubos sa Bayanihan 2, ang DOLE adunay kinatibuk-ang P13 bilyon nga pondo alang sa ilang CAMP o COVID-19 Adjustment Measure Program, Katuparan o Pagtabang sa Trabaho sa Our Disadvantaged or Displaced Workers Program ug AKAP Program o usa ka higayon nga tabang pinansyal alang sa Mga OFW. . Iginiit ni Senior Citizen Rep. Rodolfo Ordanes na gawing prayoridad sa pagbibigay tulong sa mga nakakatanda na lubhang naapektuhan ng pananalasa ng Super typhoon Rolly. Si Senior Citizen Rep. Rodolfo Ordanes nga himuon nga prayoridad ang paghatag tabang sa mga tigulang nga naapektuhan pag-ayo sa kadaot sa Super typhoon Rolly. Ayon sa mambabatas, nakikipag-ugnayan na siya sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) at Department of Health (DOH) para sa agarang pagtugon sa mga pangangailangan ng mga senior sa Bicol Region, Calabarzon, Metro Manila at Central Luzon. Pinauyon sa magbabalaod, nakontak na niya ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) ug ang Department of Health (DOH) alang sa dali nga pagtubag sa mga panginahanglanon sa mga tigulang sa Bicol Region, Calabarzon, Metro Manila ug Central Luzon. Tinutukan ko sa telebisyon, radyo at social media ang mga pangyayari at tunay naman na nakakapanlumo ang mga imahe mga bahay na natabunan ng putik, mga tao na kinailangan nang umakyat sa bubungan ng bahay para makaligtas sa rumaragasang baha, mga napinsalang bahay at nasirang ari-arian sabi ni Ordanes. Gitutokan nako ang telebisyon, radyo ug social media ang mga hitabo ug ang mga imahe makapasubo mga balay nga natabunan sa lapok, mga tawo nga kinahanglan nga mosaka sa atop sa balay aron mabuhi ang baha, nadaot nga mga balay ug nadaot nga mga kabtangan -arian nga giingon ni Ordanes. Nakasaad anya sa Republic Act No. 9994 o ang Expanded Senior Citizens Act of 2010 na prayoridad mabigyan tulong ang mga nakakatanda, partikular na ang mga gamot, pagkain at kanilang mga pangangailangan. Gipahayag niya sa Republic Act No. 9994 o ang Expaced Senior Citizens Act of 2010 diin giuna ang paghatag tabang sa mga tigulang, labi na ang mga tambal, pagkaon ug ilang mga panginahanglanon. Una nang sumulat si Ordanes kay Pangulong Duterte para payagan na rin makalabas ang mga ÔseniorÕ na nasa edad hanggang 70 pagsapit ng Disyembre. Una nga nagsulat si Ordanes kay Pangulong Duterte nga tugutan ang mga ÔseniorsÕ nga nag-edad hangtod 70 nga mobiya sa Disyembre. Sana sa pagsapit ng Disyembre o mas maaga pa, payagan na ang mga seniors up to 70 years old na lumabas ng kanilang mga tahanan para sa makabili ng gamot sa botika, makabili ng pagkain at inumin, makapagsimba, at makita ang mga anak, apo, pamangkin, at inaanak katuwiran ng mambabatas. Hinaut nga sa Disyembre o mas sayo pa, tugotan ang mga tigulang hangtod 70 ka tuig ang edad nga mobiya sa ilang balay aron makapalit tambal sa botika, mamalit pagkaon ug ilimnon, mosimba, ug makita ang ilang mga anak, apo, pag-umangkon, ug sinagop nga anak sa magbabalaod. Naging matagumpay ang pagtataas ng operating speed sa mga tren ng Metro Rail Transit Line 3 (MRT-3). Ang pagsaka sa tulin sa operasyon sa mga tren sa Metro Rail Transit Line 3 (MRT-3) nagmalampuson. Simula Lunes, November 2, nasa 50 kilometers per hour (kph) na ang bilis ng takbo ng mga tren. Sugod Lunes, Nobyembre 2, ang mga tren magbiyahe sa 50 kilometros matag oras (kph). Ibig-sabihin, mas maikli na ang oras ng paghihintay ng mga pasahero sa mga tren na nasa apat hanggang limang minuto na lamang. Kini nagpasabot nga ang mga pasahero adunay usa ka labi ka mubo nga oras sa paghulat sa mga tren nga upat hangtod lima ka minuto lamang. Dahil din dito, mapapabilis din ang biyahe mula North Avenue station hanggang Taft Avenue station at magiging 1 oras at limang minuto na lang ang travel time. Tungod niini, mapadali usab ang pagbiyahe gikan sa estasyon sa North Avenue hangtod sa estasyon sa Taft Avenue ug ang oras sa pagbiyahe usa ra ka oras ug lima ka minuto. Ang pagpapabuti ng train speed ay resulta ng installation ng bagong long-welded rails (LWRs) sa lahat ng MRT-3 stations. Ang pagdugang sa katulin sa tren mao ang sangputanan sa pagbutang bag-ong mga lig-lig nga riles (LWRs) sa tanan nga mga istasyon sa MRT-3. Bahagi ito ng part massive rehabilitation program ng MRT-3 katuwang ang Sumitomo-Mitsubishi Heavy Industries mula Japan. Kabahin kini sa bahin sa daghang programa nga rehabilitasyon sa MRT-3 nga adunay pakigtambayayong sa Sumitomo-Mitsubishi Heavy Industries gikan sa Japan. Target ng pamunuan ng MRT-3 na maitaas pa sa 60 kph ang takbo ng mga tren sa Disyembre.Huling nakapagpatakbo ng mga tren ng MRT-3 sa bilis na 50 kph noong September 2014. Target sa pagdumala sa MRT-3 nga dugangan ang katulin sa mga tren og 60 kph sa Disyembre. Ang mga tren sa MRT-3 katapusang nagdagan sa 50 kph kaniadtong Septyembre 2014. Patuloy pa rin ang search and rescue o retrieval operation ng Philippine Coast Guard (PCG) sa mga nawawalang residente sa Batangas. Padayon pang gipangita ug giluwas o retrieval ang Philippine Coast Guard (PCG) sa mga nawala nga residente sa Batangas. Ito ay dulot pa rin ng pananalasa ng Bagyong Rolly. Hinungdan gihapon kini sa mga pagdaot sa Bagyong Rolly. Ayon sa PCG, natagpuan ng kanilang team ang bangkay ng isang lalaki sa bayan ng Ibaan, araw ng Lunes (November 2). Pinauyon sa PCG, nakit-an sa ilang tem ang lawas sa usa ka lalaki sa lungsod sa Ibaan, kaniadtong Lunes (Nobyembre 2) Inanod ang biktima ng rumaragasang baha sakay ng kaniyang motor habang binabagtas ang kalsada sa naturang bayan noong November 1. Ang biktima gibanlas sa kusog nga baha sa iyang motor samtang nagtabok sa dalan sa nahisgutang lungsod kaniadtong Nobyembre 1. Ligtas naman ang asawa nito na nakasakay rin sa motor nang maganap ang insidente. Ang iyang bana nga nagsakay usab sa motor, luwas na sa pagkahitabo sa insidente. Sa ngayon, nagsagawa muli ng operasyon ang PCG, katuwang ang Coast Guard K9 Force, para hanapin ang isang 23-anyos lalaki na tinangay din ng baha sa probinsya. Sa pagkakaron, ang PCG, sa pakigtambayayong sa Coast Guard K9 Force, naghimo usab usa ka operasyon aron makit-an ang usa ka 23-anyos nga lalaki nga gibanlas usab sa mga pagbaha sa probinsya. Umabot na sa mahigit P5.756 bilyon ang halaga ng pinsala sa imprastraktura sa bansa dulot ng Bagyong Rolly. Ang kadaot sa mga inprastraktura sa nasod nga dulot sa Bagyong Rolly miabot na sa kapin P5.756 bilyon. Ayon sa Department of Public Works and Highways (DPWH), ito ang naitalang halaga sa mga nasirang kalsada, tulay, flood-control structures, at public buildings hanggang sa araw ng Martes, November 3. Pinauyon sa Department of Public Works and Highways (DPWH), kini ang natala nga nadaot nga mga dalan, taytayan, istraktura sa pagkontrol sa baha, ug mga pampublikong bilding hangtod kaniadtong Martes, Nobyembre 3. Ayon kay DPWH Secretary Mark Villar, nasa P1.515 bilyon ang pinsala sa mga kalsada, P458.2 milyon sa mga tulay, P2.036 bilyon sa flood-control structures, P367.25 milyon sa public buildings, at P1.379 bilyon sa iba pang imprastraktura. Pinauyon kay DPWH Secretary Mark Villar, P1.515 bilyon ang nadaot sa mga kalsada, P458.2 milyon sa mga taytayan, P2.036 bilyon sa mga istraktura sa pagpugong sa baha, P367.25 milyon sa mga pampublikong bilding, ug P1.379 bilyon sa uban pang mga inprastraktura. Iniluat ng DPWH Bicol Region na mayroong saradong kalsada sa Catanduanes sa intermittent sections ng Catanduanes Circumferential Road dahil sa landslides, at mga bumagsak na puno at poste ng kuryente. Gisirad-an sa DPWH Bicol Region ang usa ka sirado nga dalan sa Catanduanes sa sagunson nga mga seksyon sa Catanduanes Circumferential Road tungod sa pagdahili sa yuta, ug mga nahulog nga mga kahoy ug poste sa kuryente. Mayroon pa ring ilang kalsada sa Camarines Sur, Cordillera Administrative Region at Central Luzon na nananatiling sarado sa mga motorista. Adunay pa mga kadalanan sa Camarines Sur, Cordillera Administrative Region ug Central Luzon nga nagpabilin nga sirado sa mga motorista. Sa ngayon, nasa 19 road sections ang na-clear na at nabuksan na ng DPWH quick response teams. Sa pagkakaron, 19 ka mga seksyon sa kalsada ang na-clear ug gibuksan sa dali nga tubag nga mga tem sa DPWH. Inatasan ng National National Telecommunications Commission (NTC) ang lahat ng public telecommunications companies na madaliin ang pagpapanumbalik ng serbisyo ng telekomunikasyon sa mga lugar ng lubhang nasalanta ng Bagyong Rolly. Ang National Telecommunications Commission (NTC) nagmando sa tanan nga mga kompanya sa telecommunication publiko nga padalion ang pagpahiuli sa mga serbisyo sa telecommunication sa mga lugar nga grabeng naapektuhan sa Bagyong Rolly. Sa memorandum na ipinalabas ni NTC Commissioner Gamaliel Cordoba, sinabi niya na mahalagang agad na maibalik ang serbisyo ng mga telco lalo na sa panahong ito kung saan kailangan ang mabilis na komunikasyon, panunumbalik ng komersiyo at mga negosyo, pagpapatuloy ng distance learning at higit sa lahat para makatugon ang gubyerno sa rescue at recovery operations. Sa usa ka memorandum nga giisyu ni NTC Commissioner Gamaliel Cordoba, giingon niya nga hinungdanon nga ibalik dayon ang serbisyo sa mga telcos labi na ning panahon diin adunay panginahanglan alang sa dali nga komunikasyon, pagpahiuli sa komersyo ug mga negosyo, pagpadayon sa pagtuon sa distansya ug labaw sa tanan alang sa gobyerno nga tubagon ang mga operasyon sa pagluwas ug pagbawi. Ayon sa ulat ng National Disaster Risk Reduction and Management Council ngayong Lunes, umabot sa 46 na mga siyudad at bayan sa Calabarzon, Mimaropa at Bicol Region ang nakakaranas ng network interruptions dahil sa sa mga nasirang linya ng telekomunikasyon. Sa report sa National Disaster Risk Reduction and Management Council kaniadtong Lunes, moabot sa 46 ka mga lungsod ug lungsod sa Calabarzon, Mimaropa ug Bicol Region ang nakasinati og mga network interruption tungod sa nadaot nga linya sa telecommunication. Nabatid na pahirapan sa kasalukuyan ang pagpapadala at pagtanggap ng text messages, phone calls at mobile data sa ilang bahagi ng Luzon dahil sa Òmultiple fiber cutsÓ sanhi ng malalakas na hangin na dala ng Typhoon Rolly. Nahibal-an nga lisud karon magpadala ug makadawat mga text message, tawag sa telepono ug mobile data sa pipila nga mga bahin sa Luzon tungod sa "daghang pagputol sa hibla" nga gipahinabo sa kusog nga hangin nga dala ni Bagyong Rolly. Inatasan ng National Telecommunications Commission (NTC) ang Globe Telecom at Smart Communication na magbigay ng serbisyong libreng tawag at charging ng mobile phone sa mga lugar na sinalanta ng Bagyong Rolly. Ang National Telecommunications Commission (NTC) nagmando sa Globe Telecom ug Smart Communication nga maghatag serbisyo nga bayad sa tawag ug mobile phone sa mga lugar nga giguba sa Bagyong Rolly. Sinabihan ni Cordoba ang mga pangrehiyong direktor ng NTC na imonitor ang istriktong implementasyon nito sa Calabarzon, Mimaropa at Bicol Region na matinding napinsala ng bagyo. Gisultihan ni Cordoba ang mga director sa NTC nga bantayan ang istrikto nga pagpatuman niini sa Calabarzon, Mimaropa ug Bicol Region nga grabeng nadaut sa bagyo. Ayon sa ulat ng National Disaster Risk Reduction and Management Council ngayong Lunes, umabot sa 46 na mga siyudad at bayan sa Calabarzon, Mimaropa at Bicol Region ang nakakaranas ng network interruptions dahil sa sa mga nasirang linya ng telekomunikasyon. Sa report sa National Disaster Risk Reduction and Management Council kaniadtong Lunes, moabot sa 46 ka mga lungsod ug lungsod sa Calabarzon, Mimaropa ug Bicol Region ang nakasinati og mga network interruption tungod sa nadaot nga linya sa telecommunication. May bisa ang nasabing memorandum hanggang sa darating na Linggo. Ang nasangpit nga memorandum balido hangtod sa sunod Domingo. Hinamon ng Makabayan bloc ang kapwa miyembro nila sa Kamara de Representates na isapubliko ang kanila Statement of Assets, Liabilities and Net Worth (SALN). Gihagit sa Makabayan bloc ang ilang mga kaubanan nga miyembro sa House of Representatives nga himuon nga publiko ang ilang Statement of Assets, Liability and Net Worth (SALN). Ayon kay Act Teachers Partylist Representative France Castro, dapat itong pangunahan nina House Speaker Lord Allan Velasco, House Majority Leader Martin Romualdez at iba pang mga matataas na opisyal ng mababang kapulungan ng Kongreso. Pinauyon kay Act Teacher Partylist Representative France Castro, kinahanglan kini pangunahan ni House Speaker Lord Allan Velasco, House Majority Leader Martin Romualdez ug uban pang mga senior members sa ubos nga kapulungan sa Kongreso. Sinabi ni Castro na ang pagdedeklara ng SALN ay alinsunud na rin sa itinatakda ng Republic Act 6713 o An Act Establishing a Code of Conduct and Ethical Standards for public officials and employees. Si Castro nagingon nga ang pagdeklara sa SALN nahiuyon usab sa gilatid sa Republic Act 6713 o Usa ka Act Establishing a Code of Conduct and Ethical Standards alang sa mga publiko nga opisyal ug empleyado. Dapat aniya na ang mga nasa serbisyo publiko ay may transparency at accountability at ang pagdedeklara ng kanilang SALN ang isa sa mainam na hakbang para ipakitang wala silang itinatagong yaman. Giingon niya nga ang naa sa serbisyo publiko kinahanglan nga adunay transparency ug accountability ug ang pagdeklara sa ilang SALN usa sa labing kaayo nga lakang aron mapakita nga wala silay tinago nga yaman. Matatandaan na limang miyembro ng Makabayan bloc sa Kamara ang naglabas na ng kanilang SALN, kabilang dito sina Bayan Muna Representatives Carlos Zarate, Ferdinand Gaite, at Eufemia Cullamat; ACT Teachers Representative France Castro at Kabataan Representative Sarah Elago. Kahinumduman nga lima ka mga myembro sa Makabayan bloc sa Kamara ang nagpagawas na sa ilang SALN, lakip na ang mga Representante sa Bayan Muna nga sila Carlos Zarate, Ferdinand Gaite, ug Eufemia Cullamat; Representante sa Mga Magtutudlo sa ACT nga si France Castro ug Representante sa Kabatan-onan nga si Sarah Elago. Ang pagpapalabas ng SALN ng Makabayan bloc members ay sa harap na rin ng naging kautusan ni Pangulong Rodrigo Duterte na imbestigahan ang buong gobyerno sa katiwalian, at isang pamamaraan dito ay ang pagdedeklara ng SALN. Ang pagpagawas sa SALN sa mga myembro sa Makabayan bloc atubang usab sa mando ni Presidente Rodrigo Duterte nga imbestigahon ang tibuuk nga gobyerno alang sa kurapsyon, ug usa ka paagi aron mahimo kini mao ang pagdeklara nga SALN. Sinabi ni Gabriela Partylist Representative Arlene Brosas na kung may sinseridad ang Pangulo na imbestigahan ang korapsyon sa gobyerno at hindi diversionary tactics lamang ay maging modelo ito at pangunahan ang pagpapalabas ng SALN at sundan din ng iba pang opisyal ng gobyerno. Ang representante nga si Gabriela Partylist Representative Arlene Brosas nagsulti nga kung adunay sinseridad ang Presidente nga mag-imbestiga sa kurapsyon sa gobyerno ug dili lang mga taktika sa paglihuk, kini kinahanglan nga modelo ug manguna sa pagpagawas sa SALN ug sundan sa ubang mga opisyal sa gobyerno. Sinabi nila na mahalagang pangunahan ni Velasco ang pagdedeklara ng SALN sa Karama lalupaÕt napaballita kamakailan na shareholder siya sa San Miguel Corp. at sa Petron Corp. Giingon nila nga hinungdanon nga pangunahan ni Velasco ang pagdeklara sa SALN sa Karama labi na kaniadtong bag-o lang gipahibalo nga siya usa ka shareholder sa San Miguel Corp. ug Petron Corp. Ayon sa corporate record, kabilang si Velasco sa top 100 stockholders ng San Miguel Corp. at Petron Corp. noong 2017. Pinauyon sa record sa corporate, ang Velasco usa sa mga nanguna nga 100 stockholder sa San Miguel Corp. sa Petron Corp. sa 2017. Matatandaan na sina dati at yumaong Chief Justice Renato Corona at dating Chief Justice Ma Lourdes Sereno ay kapwa napatalsik sa pwesto dahil sa isyu ng deklarasyon ng SALN. Kahinumduman nga sila si kanhi ug ulahi nga si Chief Justice Renato Corona ug si kanhi Chief Justice Ma Lourdes Sereno parehas nga gitangtang sa katungdanan tungod sa isyu sa pagdeklara sa SALN. Idineklara ang pinakamataas na Tropical Cyclone Wind Signal No. 5 sa mga lalawigan ng Albay at Camarines Sur sa Bicol Region habang nagbabala ang Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration sa malaking delubyong idudulot ng Super Typhoon Rolly. Gideklarar ang labing kataas nga Tropical Cyclone Wind Signal No. 5 sa mga probinsya sa Albay ug Camarines Sur sa Bicol Region samtang nagpahimangno ang Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration bahin sa mga nakadaot nga pagbaha dala sa Super Typhoon Rolly. Makararanas ng Òcatastrophic at violentÓ na hangin at lubhang matinding pag-ulan sa loob ng dataging na 12 oras ang Catanduanes, Camarines Norte, Camarines Sur, Albay, ang hilagang bahagi ng Sorsogon, Burias Island, Marinduque, ang gitna at katimugang bahagi ng Quezon, Laguna, at silangang bahagi ng Batangas. Catanduanes, Camarines Norte, Camarines Sur, Albay, ang amihanang bahin sa Sorsogon, Burias Island, Marinduque, ang sentro ug habagatang bahin sa Ang Quezon, Laguna, ug ang sidlakang bahin sa Batangas. Nagbabala ang Pagasa na magiging mapanganib ang bagyo sa mga nabanggit na lugar. Nipasidaan ang Pagasa nga peligro ang bagyo sa mga nahisgutan nga lugar. Namataan ang mata ng Super Typhoon Rolly ganap na 7:20 ng umaga ngayong Linggo sa lugar ng Tiwi, Albay. Si Super Typhoon Rolly nakit-an alas 7:20 sa buntag karong Domingo didto sa Tiwi area, Albay. Kumikilos ito pa-kanluran sa bilis na 25 kilometro kada oras. Nagalihok kini sa kasadpan sa gikusgon nga 25 kilometros matag oras. May taglay na hangin ito na 225 kilometro kada oras at pagbugso ng hangin na umaabot sa 310 kilometro kada oras. Adunay kini gikusgon sa hangin nga 225 kilometros matag oras ug paghuros hangtod sa 310 kilometros matag oras. Naganap ang second landfall ng bagyo sa Tiwi, Albay ganap na 7:20 ng umaga. Kaninang madaling araw naman ito unang tumama sa kalupaan sa Bato, Catanduanes. Ang ikaduhang landfall sa bagyo nahitabo sa Tiwi, Albay alas 7:20 sa gabii. Kaganinang buntag unang ning-igo ang yuta sa Bato, Catanduanes. Inaasahang tatawid ang sentro ng bagyo sa lalawigan ng Camarines bago tumungo sa lugar ng Marinduque at katimugan ng Quezon ngayong hapon. Gipaabot nga motabok ang bagyo center sa probinsya sa Camarines sa dili pa moadto sa Marinduque area ug southern Quezon karong hapon. Ayon sa Pagasa, lilisanin ng bagyo ang kalupaan ng mainland Luzon at tatahak patungo sa West Philippine Sea ngayong gabi o bukas ng maaga. Sigun sa Pagasa, mobiya ang bagyo sa yuta sa mainland Luzon ug moadto sa West Philippine Sea karong gabii o ugma sayo. Inaasahang hihina ito habang rumaragasa sa Southern Luzon at muling lalakas habang nasa lugar ng West Philippine Sea. Gilauman nga mohuyang kini samtang mobulhot sa southern Luzon ug makuha ang kusog niini samtang naa sa West Philippine Sea area Nakataas ang ibaÕt ibang antas ng wind signal sa kalakhang bahagi ng Luzon at pati na rin sa Kabisayaan. Lainlaing lebel sa mga signal sa hangin nga gipataas sa kadaghanan nga mga bahin sa Luzon maingon man sa Kabisay-an Hindi na muna itutuloy ang pagpapatupad ng temporary shutdown sa operasyon ng Metro Rail Transit-3 ngayong Sabado, Oktubre 31, hanggang Lunes. Ang pagpatuman sa temporaryo nga pag-shutdown sa operasyon sa Metro Rail Transit-3 dili na ipadayon karong Sabado, Oktubre 31, hangtod Lunes Sa abiso ng MRT-3, pinaburan ni DOTr Secretary Arthur Tugade na suspindihin ang naka-schedule na weekend shutdown. Sa pahibalo sa MRT-3, pabor si DOTr Secretary Arthur Tugade nga suspindihon ang gikatakdang pag-shutdown sa hinapos sa semana Ito ay bilang pag-iingat sa posibleng pananalasa ng Bagyong Rolly. Kini usa ka pag-amping batok sa posibling pagkaguba sa Bagyong Rolly. Ayon sa abiso ng DOTr MRT-3, mahalagang maprotektahan ang mga manggagawa na magiging bahagi ng mga gagawing aktibidad sa mga nasabing petsa. Pinauyon sa pahibalo sa DOTr MRT-3, hinungdanon nga protektahan ang mga trabahante nga mahimong bahin sa mga kalihokan nga himuon sa nasangpit nga mga petsa Nakatakda sanang isaayos ang 34.5 kilovolt alternating current switch gear sa depot at mga turnouts sa Taft Avenue station. Ang 34.5 kilovolt alternating current switch gear gitakda nga i-set up sa depot ug turnout sa Taft Avenue station Magbibigay na lamang ng anunsyo ang pamunuan ng MRT-3 kung kailan matutuloy ang weekend shutdown. Igpahibalo ra sa tagdumala sa MRT-3 kung kanus-a magpadayon ang pag-shutdown sa hinapos sa semana. Dahil dito, magpapatuloy ang operasyon ng mga tren sa mainline bukas hanggang Lunes. Ingon usa ka sangputanan, ang mga operasyon sa mainline nga tren magpadayon ugma hangtod Lunes. Nais ni Deputy Speaker at Basilan Representative Mujiv Hataman na magkaroon ng congressional midterm review sa Bangsamoro transition sa harap ng mungkahi na palawigin ito sa 2025 at huwag munang magkaroon ng halalan sa 2022. Si Deputy Speaker ug Representante sa Basilan nga si Mujiv Hataman nagtinguha sa usa ka kongreso nga pagsusi sa konsyerto sa Bangsamoro atubangan sa sugyot nga lugwayan kini hangtod sa 2025 ug dili ipahigayon ang piliay sa 2022 Sa isang pahayag nitong Biyernes, sinabi ni Hataman, na maghahain siya ng resolusyon sa Kamara de Representantes upang hilingin sa kinauukulang komite na magsagawa ng midterm review sa mga nagawa na at plano pang gawin ng interim government ng Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao (BARMM). Sa usa ka pahayag kaniadtong Biyernes, giingon ni Hataman nga mag-file siya usa ka resolusyon sa House of Representatives aron hangyuon ang hingtungdan nga komite nga maghimo usa ka tunga-tunga nga pagsusi sa mga nahimo ug plano sa interim nga gobyerno sa Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao (BARMM). . Sa ilalim ng Bangsamoro Organic Law (BOL), ang Bangsamoro Transition Authority (BTA) ang magsisilbing interim government sa BARMM hanggang sa maisagawa ang paghalal ng mga opisyal sa 2022. Ubos sa Bangsamoro Organic Law (BOL), ang Bangsamoro Transition Authority (BTA) magsilbi nga interim nga gobyerno sa BARMM hangtod sa piliay sa mga opisyal kaniadtong 2022 Pero inihayag kamakailan ng Office of the Presidential Adviser on the Peace Process (OPAPP), na hindi sapat ang tatlong taon na transition sa BARMM kaya iminumungkahi na palawigin pa ito sa 2025. Apan ang Office of the Presidential Adviser on the Peace Process (OPAPP) bag-ohay lang nagpahibalo nga ang tulo ka tuig nga pagbalhin sa BARMM dili igo ug busa nagsugyot nga palapdan kini sa 2025. Ayon kay Hataman, kung palalawigin ang transition, dapat iprisenta ng mga namumuno ang kanilang plano sa autonomous region sa susunod na tatlo pang taon. Pinauyon kay Hataman, kung kinahanglan nga palapdan ang pagbalhin, kinahanglan ipresentar sa mga namumuno ang ilang plano sa rehiyon nga autonomiya sa sunod nga tulo ka tuig Sinabi pa ni Hataman na dapat din maging bahagi sa gagawing midterm review ang mga lokal na opisyal at mga sektor sa BARMM para makapaglatag ng mas mahusay na programa kung palalawigin ang panunungkulan ng mga kasalukuyang namamahala. Dugang ni Hataman nga ang mga lokal nga opisyales ug sektor sa BARMM kinahanglan usab nga bahin sa midterm review aron maglatag usa ka labi ka maayo nga programa kung lugwayan ang panahon sa karon nga administrasyon Nag-top sa 2020 Physician Licensure Exam kamakailan ang bagong doktor na si Jomel Lapides, na nag-top na rin noon sa 2011 Nursing Licensure Exam. Bag-ong doktor nga si Jomel Lapides ang nanguna sa 2020 Physician Licensure Exam ning bag-ohay lang, nga nag-una usab sa 2011 Nursing Licensure Exam. Ano nga ba ang sikreto niya? Unsa ang iyang tinago? Sa Unang Hirit nitong Biyernes, sinabi ni Lapides na hindi niya inasahan na siya ang magta-top 1 sa Physician Licensure Exam ngayong taon. Sa Unang Hirit karong Biyernes, giingon ni Lapides nga wala niya damha nga siya ang mahimong top 1 sa Physician Licensure Exam karong tuiga. Hangad lang daw ni Lapides na makapasok siya sa Top 10. Gusto lang ni Lapides nga maapil sa Top 10. Actually unexpected po na magta-top po ulit pero during my review po, ang goal ko po talaga and pinagpe-pray ko is at least sana makapasok ako doon sa Top 10. Sa tinuud wala damha nga mag-una pag-usab apan sa panahon sa akong pagrepaso, ang akong tinuud nga katuyoan ug nag-ampo ako labing menus gilauman ko nga makasulud ako sa Top 10. God has better plans pa tapos binigay Niya po sa akin ito. Ang Diyos adunay labi ka maayo nga mga plano unya gihatag Niya kini kanako. I was very grateful po, saad ng bagong doktor, na nagtrabahong nurse ng apat na taon. Dako ang akong pasalamat, ingon sa bag-ong doktor, nga nagtrabaho isip usa ka nars sa upat ka tuig . Natanong naman si Lapides kung paano niya pinaghandaan ang exam. Gipangutana si Lapides giunsa niya pagpangandam alang sa eksam. Una po talaga, I try to acknowledge na mahirap talaga siya tapos very broad yung coverage ng exam. Una sa tanan, gisulayan nako nga mailhan nga lisud gyud siya ug unya ang gilapdon sa exam mao ang lapad kaayo Thats why ang mindset ko, sa final year, tulad po ng ginawa ko nu ng nursing, sa final year ko, kahit pa-start pa lang po siya. Kana ang hinungdan kung ngano ang akong panghunahuna, sa katapusang tuig, sama sa akong pag-atiman, sa akong katapusang tuig, bisan kung nagsugod pa lang siya . I tried to read on the topics na po kasi ang tendency po nakalimutan na natin yung mga first few years ng education. Gisulayan nako nga basahon ang mga hilisgutan tungod kay nakalimtan ang hilig kita adunay una nga mga tuig sa edukasyon. I tried to recall na po, sabi ni Lapides. Gisulayan nako nga hinumdoman, giingon ni Lapides . Nakatulong naman ang pagiging Registered Nurse ni Lapides dahil pamilyar na siya sa medical terms at procedures. Ang pagkahimong usa ka Rehistrado nga Nars ni Lapides nakatabang tungod kay pamilyar na siya sa mga termino ug pamaagi sa medisina . At dahil naghahanda para sa 2020 PLE, working student si Lapides bilang staff nurse sa Philippine General Hospital. Ug samtang nangandam siya alang sa 2020 PLE, usa ka working student si Lapides ingon usa ka staff nurse sa Philippine General Hospital. I think siguro po dahil very limited lang po talaga yung time ko, that s why yung schedule na ginagawa ko, talagang nag-stick po talaga ako doon tapos I tried to maximize, focus po doon sa time na alloted kasi I have no other choice po eh, saad niya. Sa akong hunahuna tingali tungod kay ang akong oras tinuud nga limitado, mao nga ang iskedyul nga akong gibuhat, nagpabilin gyud ako didto unya gisulayan nako nga ma-maximize, ipunting ang oras nga gigahin tungod kay wala koy lain nga kapilian po eh, saad niya . Pumasa rin bilang doktor ang kaniyang nobyang si Baby Lyn Ann Tanalgo sa 2020 PLE. Ang iyang hinigugma nga si Baby Lyn Ann Tanalgo nakapasar usab isip usa ka doktor sa 2020 PLE. Sort of bonding na namin pag after ng duty, lalabas tapos study out na rin po siya. Naghimo kami bonding human duty, mogawas siya ug magtuon usab. Kaya parang two in one na po, kuwento ni Lapides, na nag-apply na ng residency training sa PGH para mag-specialize sa ophthalmology. Mao nga murag duha sa usa, ingon ni Lapides, nga nag-apply na alang sa residence training sa PGH aron ma-espesyalista sa optalmolohiya . Maaaring makaranas ng pagkabaog ang mga lalaking nagkaroon ng coronavirus disease 2019 (COVID-19), base sa mga lumabas na pag-aaral. Ang mga kalalakin-an nga adunay sakit nga coronavirus 2019 (COVID-19) mahimong makasinati pagkabaog, pinahiuyon sa bag-ohay nga mga pagtuon. Sa ulat ng GMA News Unang Balita nitong Biyernes, sinabing nadiskubre ng pag-aaral sa University of Miami sa Florida, USA, na may sira sa testes tissue ng mga pasyenteng pumanaw dahil sa naturang virus, kumpara sa testes ng mga pasyenteng namatay sa ibang sakit. Ang GMA News Unang Balita nagtaho kaniadtong Biyernes nga usa ka pagtuon sa University of Miami sa Florida, USA, nasuta nga adunay depekto sa testicular tissue sa mga pasyente nga namatay tungod sa virus, kumpara sa testicle sa mga pasyente nga namatay sa ubang mga sakit . Dahil dito, apektado ang sperm production ng isang lalaking COVID patient. Ingon usa ka sangputanan, apektado ang paghimo og sperm sa usa ka lalaki nga pasyente nga COVID. Pareho ang lumabas na obserbasyon ng mga eksperto sa China nitong mga nakaraang buwan, kung saan nakita nila na inaatake umano ng immune system ng mga lalaking pasyente ang kanilang testes. Parehas nga obserbasyon ang gihimo sa mga eksperto sa China kaniadtong miaging mga bulan, diin ilang nahibal-an nga ang immune system sa mga lalaki nga pasyente giingon nga giatake ang ilang mga testes. Nagbunga ang pagsisikap ng isang anak ng construction workers na matapos mag-top sa 2011 Nursing Licensure Exam, nanguna naman sa Physician Licensure Exam ngayong 2020. Ang mga paningkamot sa usa sa mga anak sa mga trabahante sa konstruksyon aron mahuman ang 2011 Nursing Licensure Exam, nga nagdala sa Physician Licensure Exam kaniadtong 2020. Ang girlfriend niya, pumasa rin bilang duktor. Ang iyang hinigugma, nakapasar usab ingon usa ka doktor. Sa ulat ni Raffy Tima sa GMA News 24 Oras nitong Huwebes, sinabing dating mananahi na naging construction worker ang ama ni Jomel Lapides. Sa report ni Raffy Tima sa GMA News 24 Oras kaniadtong Huwebes, giingon nga ang amahan ni Jomel Lapides usa ka mananahi nga nahimoÕg usa ka konstruksyon . At habang nag-aaral ng medisina sa University of the Philippines-Manila, kinailangan ni Lapides na ipagpatuloy ang kaniyang trabaho bilang nurse dahil hirap sila sa pinansiyal. Ug samtang nagtuon sa medisina sa University of the Philippines-Manila, kinahanglan nga ipadayon ni Lapides ang iyang trabaho isip usa ka nars tungod sa ilang kalisud sa pinansya. Nang makapagtapos, sabay sila ng kaniyang kasintahan na si Baby Lyn Ann Tanalgo na kumuha ng Physician Licensure Exam nitong Nobyembre para maging ganap na duktor. Sa iyang paggraduwar, siya ug ang iyang hinigugma nga si Baby Lyn Ann Tanalgo mikuha sa Physician Licensure Exam karong Nobyembre aron mahimong usa ka hingpit nga doktor. At kahit na siya ang nanguna sa Nursing Licensure Exam noong 2011, hindi raw inasahan ni Lapides na siya pa rin ang mangunguna sa Physician Licensure Exam. Ug bisan kung nangulo siya sa Nursing Licensure Exam kaniadtong 2011, wala damha ni Lapides nga siya gihapon ang manguna sa Physician Licensure Exam. Sobrang unexpected and surprised at talagang thankful lang talaga kay Lord. Wala damha ug natingala ug nagpasalamat ra gyud sa Ginoo. I prayed at least makapasok ako sa Top 10. Nag-ampo ko ug labing maayo nga makasulod ako sa Top 10. Si Lord po iba yung binigay lagpas-lagpas, mapagpakumbabang kuwento ni Lapides. Si Lord ang naghatag kay Lapides usa ka mapaubsanon, mapaubsanon nga istorya . Sabi naman ni Tanalgo, kahit alam na ng kaniyang nobyo na siya (Lapides) ang nag-top sa pagsusulit, hindi ito ipinagmalaki at sinabi sa kaniya. Giingon ni Tanalgo, bisan kung nahibal-an na sa iyang hinigugma nga siya (Lapides) ang nanguna sa eksam, wala siya nagpasigarbo ug gisultihan siya. Just to lessen my anxiety, gusto ko siya yung unang makakita ng results ng exam. Aron lang maibanan ang akong kabalaka, gusto nako nga siya ang una nga makakita mga sangputanan sa pasulit. Una niya pong sinabi na nakapasok ako tapos narinig ko lang from his brod na kasama niya sa apartment na top one siya, ani Tanalgo. Una niyang giingon nga nakasakay ako ug pagkahuman nabalitaan ko sa iyang igsoon nga kauban niya siya sa apartment nga siya ang nag-una, ingon ni Tanalgo . Sobrang humble talaga niya na hindi pa galing sa kaniya yung news na nag-top siya ng board, dagdag pa ng dalaga tungkol sa nobyo. Siya mapaubsanon kaayo nga ang balita nga siya ang nag-una sa pisara dili gikan kaniya, dugang sa dalaga bahin sa iyang hinigugma . Nag-apply na raw si Lapides para sa residency training sa Philippine General Hospital para mag-specialize sa ophthalmology. Nag-aplay na si Lapides alang sa pagbansay sa pagpuyo sa Philippine General Hospital aron mahimong espesyalista sa optalmolohiya. Sa gitna ng nangyaring pagsubok sa kaniyang buhay at sa kanilang propesyon ngayon panahon pandemiya, ipinakita ni Lapides na walang imposible sa taong nagpupursige. Taliwala sa mga pagsulay nga nahinabo sa iyang kinabuhi ug sa ilang propesyon karon sa panahon sa sakit nga pandemiya, gipakita ni Lapides nga walaÕy imposible sa tawo nga magpadayon. Pinayuhan ni Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor ang pinuno ng Presidential Anti-Corruption Commission na si Greco Belgica na manahimik kung wala namang ebidensiyang magpapatunay na sangkot sa katiwalian ang ilang kongresista. Gitambag sa representante sa Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor ang pinuno sa Presidential Anti-Corruption Commission nga si Greco Belgica nga magpakahilom kung walaÕy ebidensya nga magpamatuod nga dunay mga kongresista nga naapil sa kurapsyon. Ginawa ni Defensor ang pahayag nitong Huwebes matapos sabihin ni Belgica nitong Miyerkules na mayroong less than 12 na kongresista na sangkot sa katiwalian kaugnay sa proyekto ng Department of Public Works and Highways (DPWH). Gihimo ni Defensor ang pahayag kaniadtong Huwebes human gisulti ni Belgica kaniadtong Miyerkules nga adunay mas gamay sa 12 nga mga kongresista nga nahilambigit sa kahiwian nga adunay kalabotan sa proyekto sa Department of Public Works and Highways (DPWH). To my recollection, this is the second time in recent months that he has made this allegation, although he refuses to name names, saying he does not have solid evidence to file cases, ayon kay Defensor. Sa akong nahinumduman, kini ang ikaduha nga higayon sa ning-agi nga mga bulan nga gihimo niya kini nga alegasyon, bisan kung nagdumili siya sa pagngalan sa mga ngalan, nga giingon nga wala siyaÕy lig-on nga ebidensya aron magsampa mga kaso. If that is so, then he should just shut up. Kung ingon niana, kinahanglan siya mohilum. If he has evidence that can stand in court, he should file cases against the lawmakers he claims are involved in corruption, hamon pa ng mambabatas. Kung adunay siya mga ebidensya nga mahimoÕg makatindog sa husgado, kinahanglan siya mag-file og mga kaso kontra sa mga magbabalaod nga giingon niya nga dunay kalabutan sa korapsyon, hamon pa ng mambabatas . Giit ni Defensor, hindi patas para sa ibang kongresista at maging sa institusyon ng Kamara de Representantes ang ginagawang paratang ni Belgica na may ilang mambabatas na sangkot sa katiwalian gayung hindi niya pinapangalanan at kinakasuhan. Gitataw ni Defensor nga dili makatarunganon alang sa ubang mga kongresista ug bisan sa institusyon sa Kamara de Representante nga si Belgica nagpasumangil nga ang pipila ka mga magbabalaod naapil sa kurapsyon bisan kung wala niya kini nganli ug akusahan. If he cannot support what he is saying, then what is his purpose? Kung dili niya masuportahan ang iyang gisulti, unsa man ang iyang katuyoan? To taint all House members and their institution and put them under a cloud of suspicion? Aron mahugawan ang tanan nga mga myembro sa Kamara ug ang ilang institusyon ug ibutang sila sa ilalum sa usa ka panganod sa pagduda? We have been trying to improve the image of the House and he is tarnishing it, paliwanag ng partylist solon. Gisulayan namon nga mapaayo ang imahe sa Balay ug kini iyang buling, gipatin-aw ang partylist solon . Belgica s job is not to engage in trial by publicity but to gather evidence and build cases against corrupt officials and file them before the proper forum like the Department of Justice (DOJ) or the Office of the Ombudsman, dagdag niya. Ang trabaho ni belgica dili ang pag-apil sa husay pinaagi sa publisidad apan ang pagtigum og mga ebidensya ug paghimo mga kaso batok sa mga kurakot nga opisyal ug ipasaka kini sa tukmang forum sama sa Department of Justice (DOJ) o sa Office of the Ombudsman, dugang niya . Una rito, sinabi ni Belgica na hindi puwedeng imbestigahan ng PACC ang mga mambabatas dahil ang mandato nila ay imbestigahan lamang ang opisyal na itinalaga ng pangulo at hindi kasama ang mga halal na opisyal. Sayo niini, giingon ni Belgica nga dili mahimoÕg imbestigahan sa PACC ang mga magbabalaod tungod kay ang mandato nila mao ra ang pag-imbestiga sa opisyal nga gitudlo sa pangulo ug walaÕy labot ang mga napiling opisyal. In the course of our investigation, some of it, merong mga gaya ng isa naming witness nagsasabi tungkol nga sa connivance, porsyentuhan, which involves, of course DPWH contractors, aniya. Sa dagan sa among pag-imbestiga, ang uban niini, adunay mga sama sa usa sa among mga saksi nga nagsulti bahin sa koneksyon, porsyento, nga naglambigit, syempre ang mga kontratista sa DPWH, ingon niya . Ayon kay Belgica, dapat ipaubaya sa competent authorities tulad ng Office of the Ombudsman, Department of Justice, at National Bureau of Investigation, ang pagsisiyasat sa mga kongresista. Pinauyon kay Belgica, ang pag-imbestiga sa mga kongresista kinahanglan itugyan sa may katakus nga mga awtoridad sama sa Opisina sa Ombudsman, Department of Justice, ug National Bureau of Investigation. Puna naman ni Defensor, kung hindi puwedeng mag-imbestiga ang PACC sa mga mambabatas, bakit nagsasalita tungkol sa usapin si Belgica. Nagkomento si Defensor, kung dili maimbestigahan sa PACC ang mga magbabalaod, nganong gihisgutan ni Belgica ang isyu . If that is so, why talk about this issue, titillate the imagination of the public and put all House members in bad light? tanong niya. Kung mao man, ngano nga maghisgut ka bahin sa kini nga isyu, nga gipunting ang imahinasyon sa publiko ug gibutang sa daotang suga ang tanan nga mga miyembro sa Balay? nangutana siya . Sabi pa ni Defensor, mas makabubuti kay Belgica na ipasa na nito ang reklamo sa DOJ o Office of the Ombudsman laban sa mga kongresistang sinasabing sangkot sa katiwalian. Dugang pa ni Defensor nga mas maayo nga magsampa si Belgica og reklamo sa DOJ o Office of the Ombudsman batok sa mga kongresista nga giingon nga nalambigit sa kurapsyon. Pinasaringan ni Taguig Representative Alan Cayetano ang mga mambabatas na nagmadaling maalis siya sa puwesto bilang Speaker ng Kamara de Representantes matapos na madagdagan umano ang pondo ng mga ito sa kanilang mga proyekto sa 2021. Ang representante sa Taguig nga si Alan Cayetano nag-akusar sa mga magbabalaod sa pagdali sa iyang katungdanan isip Speaker sa House of Representatives pagkahuman gipasanginlan nga nagdugang sa ilang pondo alang sa ilang mga proyekto kaniadtong 2021. Hindi ko pa nakikita Ôyung Bicam report pero definitely maraming nadagdagan ng pondo from the NEP to the GAB. Wala pa nako nakita ang ulat sa Bicam apan siguradong nagdugang ang pondo gikan sa NEP hangtod sa GAB. So Ôyung pong mga maingay laban sa akin, between P300 million to P1 billion nadagdagan na sila from the House to the Senate. Mao nga Ôkadtong kusog nga kontra nako, tali sa P300 milyon hangtod P1 bilyon ang ilang nadugangan gikan sa Kamara hangtod sa Senado. Kaya pala atat na atat na nung October 14 na before that, mag-takeover, sabi ni Cayetano sa isang pagtitipon ng learning hub sa Taguig City. Mao nga sayo kaayo sa Oktubre 14 sa wala pa kana, aron mag-ilis, giingon ni Cayetano sa usa ka panagtapok sa hub sa pagkat-on sa Taguig City. Ang NEP ay National Expenditure Program na mungkahing budget ng pamahalaan na nanggagaling sa tanggapan ni Pangulong Rodrigo Duterte, at isinusumite sa Kongreso. Ang NEP mao ang National Expenditure Program nga gisugyot sa badyet sa gobyerno gikan sa opisina ni Presidente Rodrigo Duterte, ug gisumite sa Kongreso. Ang GAB naman ay panukalang batas na para sa 2021 national budget na naglalaman ng mga pag-amyenda ng mga mambabatas mula sa ipinadalang mungkahi ng pangulo at ipinapadala nila sa Senado. Sa pikas bahin, ang GAB usa ka balaudnon alang sa 2021 nga nasudnon nga badyet nga adunay mga pag-amendar gikan sa mga magbabalaod gikan sa sugyot sa presidente ug ila kini nga gipadala sa Senado. Ginawa ni Cayetano ang pahayag matapos sabihin ni Senador Panfilo Lacson sa isang panayam sa telebisyon na ilang distrito ng mga kaalyado ni Speaker Lord Allan Velasco ang tumaas ang alokasyon matapos magkaroon ng pagbabago sa liderato ng Kamara. Gihimo ni Cayetano ang pahayag human gisulti ni Senador Panfilo Lacson sa usa ka interbyu sa telebisyon nga ang pipila ka mga distrito sa mga kaalyado ni Speaker Lord Allan Velasco ang nagdugang sa ilang alokasyon pagkahuman sa pagbag-o sa pamunuan sa Kamara. Kasi nga may mga pondong pinag-uusapan. Tungod kay adunay gihisgutan nga pondo. But to be fair, not to myself, dahil ako naman ay okay naman ako, maganda naman ang takbo namin dito sa siyudad, wala naman akong hangarin na bumalik pa as Speaker, pero doon sa mga kasamahan ko, sa distrito nila na sinasabing malapit ka kay Alan bakit wala tayong masyadong project? ÔYun po ang mga number nila, 155, 204, 219, 193, 154, at ang problema sila pa yung mga nagtrabaho talaga, giit ni Cayetano. Apan aron makiangayon, dili sa akong kaugalingon, tungod kay okay ako, maayo ang among pag-ayo dinhi sa syudad, wala koy intensyon nga mobalik isip Tigpamulong, apan sa akong mga kauban, sa ilang distrito nga giingon nga duul ka kay Alan ngano wala kami daghang proyekto? ÔKana ang ilang mga numero, 155, 204, 219, 193, 154, ug ang problema sila ang nagtrabaho gyud, giinsistir ni Cayetano . Ang tinutukoy ni Cayetano ay ang ranking ng kaniyang mga kaalyado kaugnay sa halaga ng pondong nailaan sa kani-kanilang distrito. Gipasabut ni Cayetano ang ranggo sa iyang mga kaalyado kalabot sa kantidad sa mga pondo nga gigahin sa ilang tagsatagsa nga distrito Sinabi rin ni Cayetano na hindi maiiwasan na magkaroon ng bulok na mansanas sa isang institusyon gaya ng Kongreso. Giingon usab ni Cayetano nga dili kalikayan nga adunay mga dunot nga mansanas sa usa ka institusyon sama sa Kongreso. Una rito, sinabi ni Commissioner Greco Belgica of the Presidential Anti-Corruption Commission (PACC) na mayroong nasa 12 kongresista ang sangkot sa katiwalian na may kaugnayan sa infrastructure projects. Sayo niini, si Commissioner Greco Belgica sa Presidential Anti-Corruption Commission (PACC) nagsulti nga adunay mga 12 nga mga kongresista nga nahilambigit sa kahiwian nga adunay kalabotan sa mga proyekto sa inprastraktura Ngayon po, let us wait and let us see ano ang magiging pagkilos ng membership kasi ang problema sa House, Ôyung black eye ng isa, black eye ng buong institusyon, black eye ng lahat ng kongresista. Karon, maghulat kita ug tan-awon naton kung unsa ang lihok sa pagkamiyembro tungod kay ang problema sa Kamara, Ôang itum nga mata sa usa, itum nga mata sa tibuuk nga institusyon, itom nga mata sa tanan nga mga kongresista. Pero hindi naman po lingid sa ating kaalaman na meron naman talagang corruption, sabi ni Cayetano. Apan wala kini gitago sa among nahibal-an nga adunay tinuud nga kurapsyon, ingon ni Cayetano . Payo ni Cayetano sa Department of Justice para malaman kung sangkot sa katiwalian ang isang kongresista, alamin ang mga distrito na may malalaking alokasyon at tingnan kung nagkaroon talaga o tama ng implementasyon ng mga proyekto. Tambag ni Cayetano sa Department of Justice nga mahibal-an kung ang usa ka kongresista nahilambigit sa kurapsyon, hibal-i ang mga distrito nga adunay daghang gahin ug tan-awa kung tinuod ba o husto ang pagpatuman sa mga proyekto. Ang advice ko rin, lalo po sa DOJ, unahin nyo yung mga obvious. Ang akong tambag usab, labi na ang DOJ, unaha ang klaro. Isulat mo lahat ng project, let us say P50 million above, saad niya. Isulat ang tanan nga mga proyekto, isulti naton nga P50 milyon sa taas, ingon niya . Itambyolo, bumunot per region, patingnan mo, pa-inspect mo, pag nakita mong bitin, sinabi 6 inches pero 4 inches lang, o kaya nakita mo hindi pa gawa nasingil na, eh di napaka-obvious, madaling kasuhan Ôyun, ayon pa sa dating Speaker. Itambyolo, pagbunot matag rehiyon, tan-awa kini, susihon kini, kung makakita ka usa ka bitin, giingon nga 6 pulgada apan 4 pulgada ra, o kung nakita nimo nga wala pa kini mapahamtang, dili kaayo halata, dali ra mag-demanda, suno sa sa kanhing Speaker . Pinalitan si Cayetano bilang Speaker ni Velasco noong Oktubre 12, ilang linggo bago maipadala ng Kamara ang kopya ng inaprubahan nilang 2021 proposed budget sa Senado. Si Cayetano gipulihan isip Speaker ni Velasco kaniadtong Oktubre 12, pila ka semana sa wala pa magpadala ang Kamara usa ka kopya sa ilang gi-aprubahan nga 2021 nga gisugyot nga badyet sa Senado. Isang 67-anyos na Pinay ang nahuthutan ng libu-libong piso at labis na pinaasa ng love scammer. Isang 67-anyos na Pinay ang nahuthutan ng libu-libong piso at labis na pinaasa ng love scammer. Ang biktima na mula sa Pangasinan, mahigit isang linggo na umanong nasa airport at patuloy na naghihintay sa pinaniniwalaan niyang dayuhang nobyo na nakilala sa Facebook. Ang biktima na mula sa Pangasinan, mahigit isang linggo na umanong nasa airport at patuloy na naghihintay sa pinaniniwalaan niyang dayuhang nobyo na nakilala sa Facebook. Ayon sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras nitong Miyerkules, sinabing nakilala ng babaeng itinago sa pangalang Remy, ang isang nagpakilalang 66-anyos na retired US Army na si Alex Shandler sa Facebook. Pinauyon sa report ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras kaniadtong Miyerkules, giingon nga ang babaye nga nagtago sa ngalan nga Remy nakilala ang usa ka 66-anyos nga retiradong US Army nga si Alex Shandler sa Facebook. Marami akong ka-chat ginusto ko siya kasi mabait siya sa pagtingin niya o ano, hindi siya bastos, anang biktima na mula sa Pangasinan ay nagtungo sa Ninoy Aquino International Airport para sunduin ang dayuhan na kaniyang pangasawa. Daghang mga chat gusto nako siya tungod kay buotan siya sa iyang panan-aw o unsa, dili siya bastos, giingon nga ang biktima gikan sa Pangasinan miadto sa Ninoy Aquino International Airport aron kuhaon ang langyaw nga iyang gikasal . Noong nakaraang linggo, nanghingi raw si Shandler sa kaniya ng $500 o mahigit P24,000 upang makaalis sa kaniyang kampo sa Afghanistan at makuha ang kaniyang pension na $300,000 o mahigit P14 milyon. Kaniadtong miaging semana, gipangayo kuno siya ni Shandler sa $ 500 o labi pa sa P24,000 aron biyaan ang iyang kampo sa Afghanistan ug makuha ang iyang pensyon nga $ 300,000 o labaw pa sa P14 milyon. Nangutang daw ang biktima upang maipadala sa lalaking pinapaniwalaan niyang nobyo. Giingong adunay utang ang biktima nga ipadala sa lalaki nga iyang gituohan nga iyang hinigugma. Kasunod nito, sinabi naman ng scammer na kailangan niyang magbayad ng P70,000 sa Immigration personnel upang makalabas sa airport. Pagkahuman, giingon sa scammer nga kinahanglan siya mobayad og P70,000 sa mga kawani sa Immigration aron makagawas sa airport. Nandito siya, hawak siya. Ania siya, nagakupot kaniya. Ayaw nila ibigay Ôyung bagahe niya kasi sabi niya gusto raw nila buksan Ôyung bagahe niya. Dili nila gusto ihatag ang iyang bagahe tungod kay giingon niya nga gusto nila buksan ang iyang bagahe. Sabi ko naman, ÔNo way!Õ, ayon sa biktima. Giingon ko, ÔNo way!Õ, Pinauyon sa biktima . Dagdag pa ni Remy, mayroong tatlong babae na nabigyan na niya ng P20,000 na inutang din niya. Dugang pa ni Remy, adunay tulo ka mga babaye nga nahatagan na niya ang P20,000 nga nakautang usab niya Kinukuhaan ako noÕng tatlong babae ng tig-P30,000. Gidala ako sa tulo ka mga babaye sa tag P30,000 matag usa. Saan ako hahagilap ng pera dito? aniya. Asa man ako makakwarta dinhi? aniya. Hindi na makontak ni Remy ang pinaniniwalaan niyang nobyo at ang tatlong babae. Dili na makontak ni Remy ang iyang giingon nga hinigugma ug ang tulo ka mga babaye. Ayon sa mga awtoridad, nabiktima ng love scam ang babae. Pinauyon sa awtoridad, nabiktima sa love scam ang babaye. Sasabihin na siya ay na-hold sa Immigration at kinakailangan niya magbigay ng pera upang siya ay i-release. Moingon nga siya gitanggong sa Immigration ug siya kinahanglan nga mohatag salapi aron siya buhian. ÔWag na Ôwag niyo po itong gagawin kasi ito po ay scam, paalala ni Airport Police Senior Inspector Nemencio Bawalan. "Never do this because it is a scam," pagpahinumdom ni Airport Police Senior Inspector Nemencio Bawalan. Sa kabila ng nangyari, naniniwala pa rin si Remy na hindi siya naloko o nabiktima ng love scam. Bisan sa nahitabo, nagtuo gihapon si Remy nga wala siya nalimbongan o nabiktima sa usa ka love scam. Hindi. Dili. Nandito siya. Naa siya diri. Hindi siya nanloloko ito. Wala niya kini gibinuangan. ÔYung tatlong babae ang scammer, aniya. Ang tulo nga mga babaye mao ang scammer, ingon niya. Sinabi ni Senador Panfilo Lacson na nagkaroon ng pagbabago sa alokasyon ng pondo sa ilang kongresista sa 2021 national budget nang magkaroon ng pagpapalit sa liderato ng Kamara de Representantes noong Oktubre. Si Senador Panfilo Lacson nagsulti nga adunay pagbag-o sa paggahin sa mga pondo sa pipila ka mga kongresista sa 2021 nga nasudnon nga badyet kung adunay pagbag-o sa pagpangulo sa House of Representatives kaniadtong Oktubre. So what else can you conclude? Unya unsa pa ang mahimo nimong ikahinapos? Sabi ni Lacson sa panayam ng ANC nitong Miyerkules. Si Lacson nagsulti sa pakigsulti sa ANC kaniadtong Miyerkules . Evidently, noticeable ito na yung mga malalapit sa bagong Speaker Lord Allan Velasco may mga naka-register na increases at yung malalapit sa dating Speaker Alan Peter Cayetano , yun ang naka-experience naman ng reduction. Dayag, namatikdan nga ang mga duul sa bag-ong Speaker Lord Allan Velasco nagparehistro sa pagdugang ug kadtong duul sa kanhing Speaker Alan Peter Cayetano, kadtong nakasinati sa pagminus. Ayon kay Lacson, kabilang sa mga tinamaan ng kaltas ay ang sakop ni Camarines Sur Representative LRay Villafuerte, na kaalyado ni Cayetano. Pinauyon kay Lacson, lakip sa naapektuhan sa deduction mao ang Representante sa Camarines Sur nga si LRay Villafuerte, kaalyado ni Cayetano Ang Camarines Sur ay isa sa mga lalawigan na matinding hinagupit ng mga nagdaang bagyo. Ang Camarines Sur usa sa mga lalawigan nga naigo sa bag-o nga bagyo. Si ACT-CIS party-list Representative Eric Go Yap ang pinuno ng House committee on appropriations kahit noong panahon ng liderato ni Cayetano. Ang representante sa lista sa ACT-CIS nga si Representative Eric Go Yap ang nangulo sa komite sa Kamara bahin sa paggahin bisan sa panahon sa pagpanguna ni Cayetano. Nang mamuno na si Velasco, itinalaga rin niya si Yap na vice chair ng House committee on accounts, ang komite na namamahala naman sa pondo ng Kamara. Sa pag-ilis ni Velasco, gitudlo usab niya si Yap isip bise chairman sa House committee on accounts, ang komite nga nagdumala sa pondo sa Kamara . Hindi naman umano nagalaw ang P10-bilyon na alokasyon sa infrastructure projects sa Taguig, ang distrito ni Cayetano. Ang P10-bilyon nga alokasyon alang sa mga proyekto sa inprastraktura sa Taguig, distrito sa Cayetano wala molihok . Pag-submit sa amin ng GAB (general appropriations bill) hindi nagalaw, walang movement yung Taguig, probably out of respect or deference to Cong. Alan Peter, ani Lacson. Pagsumite sa amon sa GAB (kinatibuk-ang bayarin sa pagpagawas) nga wala matandog, ang Taguig walay kalihukan, tingali tungod sa respeto o pagtahod kay Cong. Alan Peter, ani Lacson . Para kay Lacson, hindi patas ang alokasyon ng infrastructure funds sa mga distrito ng mga kongresista. Alang kang Lacson, dili tama ang paggahin sa mga pondo sa inprastraktura sa mga distrito sa kongresista Makikita natin masyadong malawak, from a high of P15.351 billion to a low of P620 million, sabi niya. Makita naton ang labi ka lapad, gikan sa taas nga P15.351 bilyon hangtod sa labing mubu nga P620 milyon, ingon niya . Una rito, pinabulaanan ni Yap na pinaboran ng liderato na bigyan ng mas malaking pondo ang mga kaalyado ni Velasco. Sayo niini, gipanghimakak ni Yap nga gipaboran sa pamunuan ang paghatag dugang nga pondo sa mga kaalyado ni Velasco. Paano naging palakasan? Giunsa kini nahimo nga isport? Na kay Speaker Cayetano ako dati, I remained neutral to do my job para hindi ako mabahiran ng pulitika. Kaupod ko anay si Speaker Cayetano, nagpabilin ako nga neyutral aron himuon ang akong trabaho aron dili ako mabulingan sa politika. Hindi ako nakisali sa awayan ng speakership, saad niya. Wala ako nag-apil sa indigay sa pagsulti, ingon niya . Ngayon I m still the appropriations chair, nakita ni Speaker Velasco yung pagiging neutral ko, nagkaroon ng independence Ôyung House pagdating sa budget. Karon ako ang tag-iya usab sa paglingkod, nakita ni Speaker Velasco ang akong neyutralidad, ang Kamara adunay kagawasan sa pag-abut sa badyet. Nilinaw din ni Yap na may mga distrito na nagkaroon ng mas malaking alokasyon dahil may mga pambansang proyekto na nasa kanilang lugar, at hindi lang mga residente sa distrito ang makikinabang. Giklaro usab ni Yap nga adunay mga distrito nga adunay mas daghang gahin tungod kay adunay mga nasudnon nga proyekto sa ilang lugar, ug dili ra ang mga residente sa distrito ang makabenipisyo . Apat pa ang pinaghahanap ngayon ng mga awtoridad kaugnay pagbaril at pagnanakaw noong Oktubre sa isang rider sa Valenzuela. Gipangita pa sa mga awtoridad ang upat pa kalabot sa pagpamusil ug pagpangawat kaniadtong Oktubre sa usa ka rider sa Valenzuela. Ang tatlo sa mga bagong suspek, isang nasibak at isang AWOL na pulis at ang isang babae na unang ikinonsiderang saksi sa krimen. Tulo sa mga bag-ong suspetsado, usa ka dinakup ug usa ka AWOL nga pulis ug usa ka babaye ang una nga gikonsidera nga mga saksi sa krimen. Sa ulat ni Mariz Umali sa GMA News 24 Oras nitong Lunes, kinilala ang dating saksi na suspek na rin sa pagpatay at pagnanakaw kay Ni–o Luegi Hernando na si Jo-anne Quijano Cabatuan. Sa report ni Mariz Umali sa GMA News 24 Oras kaniadtong Lunes, nakilala ang kanhing testigo nga suspetsado usab sa pagpatay ug pagpangawat kay Ni–o Luegi Hernando, Jo-anne Quijano Cabatuan. Matatandaan na nag-viral noong Oktubre ang video na nakita ang ginawang pagbaril ng riding in tandem kay Hernando. Kahinumduman nga ang video nag-viral kaniadtong Oktubre nga nakita ang shot sa tandem nga gipusil kang Hernando. Kinuha ng riding in tandem criminal ang perang dala ng biktima at ang kaniyang motorsiklo. Gikuha sa riding in tandem criminal ang kwarta sa biktima ug ang iyang motorsiklo. Kinalaunan, natukoy ang pagkakakilanlan ng dalawang suspek na sina sa CCTV na sina Rico Reyes, alyas Moja at Narciso Santiago, alyas Tukmol. Pagkahuman, natino ang identidad sa duha nga suspetsado sa CCTV nga sila Rico Reyes, alyas Moja ug Narciso Santiago, alyas Tukmol. Sa pagpapatuloy ng imbestigasyon, sinabi ni Police Colonel Fernando Ortega, hepe ng Valenzuela Police, na lumitaw na si Cabatuan ang kumausap umano kay Santiago para ipaghiganti ang ka-live in nito na nakulong dahil sa testimonya ng biktima sa kasong tape. Samtang nagpadayon ang imbestigasyon, si Police Colonel Fernando Ortega, hepe sa Valenzuela Police, nagsulti nga si Cabatuan giingong nagpakita kay Santiago aron panimaslan ang iyang live-in partner nga nabilanggo tungod sa testimonya sa biktima sa kaso nga tape. Si Cabatuan din daw ang nagbigay ng impormasyon sa mga galaw ng biktima. Naghatag usab kuno kasayuran si Cabatuan sa lihok sa biktima. Kasabwat din umano ng mga suspek ang dalawang pulis na sina Police Corporal Michael Castro at Police Officer 1 Anthony Cubos. Ang mga suspetsado giingong nagsabwat usab sa duha ka mga pulis nga sila Police Corporal Michael Castro ug Police Officer 1 Anthony Cubos. Nag-AWOL umano si Castro nang malaman nitong pinaghahanap na siya ng mga awtoridad, habang nasibak naman sa trabaho si Cubos noong 2019. Giingong nag-AWOL si Castro sa dihang nahibal-an nga gipangita siya sa mga awtoridad, samtang si Cubos gitangtang sa trabaho kaniadtong 2019. Si Cubos umano ang lider ng grupong sangkot sa robbery-holdup at gun for hire sa Bulacan. Si Cubos ang giingon nga lider sa grupo nga naapil sa robbery-holdup ug gun for hire sa Bulacan. Nitong Biyernes, naaresto si Castro at umamin na umano sa krimen, ayon kay Ortega. Kaniadtong Biyernes, si Castro gidakup ug giingon nga mitug-an sa krimen, sumala ni Ortega. Patuloy namang tinutugis ang iba pang suspek. Ang ubang mga suspetsado padayon nga gigukod. Dalawa ang nasawi, kabilang ang isang ina na nagawang mailigtas ang kaniyang sanggol na anak bago siya tuluyang makulong sa nasusunog nilang bahay sa Tramo, Pasay City nitong Lunes ng umaga. Duha ang gipatay, lakip ang usa ka inahan nga nakapagluwas sa iyang masuso nga anak nga lalaki sa wala pa siya sa katapusan nakulong sa nasunog nilang balay sa Tramo, Pasay City kaniadtong Lunes sa buntag. Sa ulat ni Darlene Cay sa GMA News TV QRT, kinilala ang nasawing ginang na si Cindy Navarro, 29-anyos. Hindi naman nabanggit ang pangalan ng isa pang nasawi. Sa report ni Darlene Cay sa GMA News TV QRT, ang namatay nga babaye naila nga si Cindy Navarro, 29-anyos. WalaÕy gihisgutan ang ngalan sa usa pa nga biktima. Tatlong fire volunteer din ang nasaktan matapos silang madaganan ng natumbang pader. Tulo usab ka mga fire volunteer ang nasamad human sila maigo sa nahugno nga pader. Ayon sa kaanak ni Navarro, nagawang maibato ng ginang ang kaniyang sanggol na anak sa kaniyang mister na nakalabas ng bahay kasama ang tatlo pang maliliit nilang anak. Pinauyon sa paryente ni Navarro, nga gilabay sa babaye ang iyang anak sa iyang bana nga naa sa gawas sa balay kuyog ang tulo pa nila ka gagmay nga mga anak . Napakabilis daw ng pangyayari at hindi na nakaligtas pa ang mga biktima. Paspas kaayo ang hitabo ug wala nakalahutay ang mga biktima. Hindi rin umano naging madali para sa mga bumbero na makaresponde dahil masikip ang daanan sa lugar. Giingon usab niya nga dili dali alang sa mga bombero nga magresponde tungod kay pig-ot ang dalan sa lugar. Tumagal ng may dalawang oras ang sunod na naapula dakong 7:00 am. Mikabat og mga duha ka oras alang sa sunod mapalong mga alas 7:00 sa buntag. Inaalam pa ng mga imbestigador ang pinagmulan ng sunod na sinasabing nanggaling sa ikalawang palapag ng isang bahay. Giimbestigahan pa sa mga imbestigador ang sinugdanan sa sunod nga giingon nga gigikanan gikan sa ikaduhang andana sa usa ka balay Nagbabala ang Department of Health na kahit nakasuot ng face mask at face shield ang isang tao ay puwede pa ring siyang mahawahan ng COVID-19 kapag nasa matataong lugar. Nipasidaan ang Department of Health nga bisan kung ang usa ka tawo nagsul-ob og maskara sa nawong ug taming sa nawong, mahimo gihapon siya matapunan sa COVID-19 kung naa sa daghang lugar. Ginawa ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire ang paalala nitong Lunes matapos mag-viral ang larawan ng mga taong nagsisiksikan sa Divisoria, Manila at Baclaran in Pasay City para mamili. Ang Health Undersecretary nga si Maria Rosario Vergeire ang nagpahinumdom kaniadtong Lunes human nag-viral alang sa pagpamalit ang litrato sa mga tawo nga nagdasok sa Divisoria, Manila ug Baclaran sa Pasay City. Nakita po namin iyong mga litrato noong weekend, kung gaano kasikip. Nakita namon ang imong mga litrato sa miaging katapusan sa semana, kung unsa kadaghan. Gusto nating ipaalala sa ating mga kabababayan, nariyan pa rin ang COVID-19 virus. Gusto namon nga pahinumduman ang among mga katagilungsod, ang virus nga COVID-19 naa pa. Ang virus, naihahawa kapag naroon ka sa lugar na talagang siksikan, pahayag ni Vergeire sa online briefing. Makatakod ang virus kung naa ka sa usa ka lugar nga daghang tawo, ingon ni Vergeire sa usa ka online briefing. Kahit po kayo ay naka-mask at naka-face shield pero kayo naman ay pumupunta sa matataong lugar na halos dikit-dikit na po kayo, maaari pa rin kayong mahawa, babala niya. Bisan kung nagsul-ob ka usa ka maskara ug taming sa nawong apan moadto ka sa usa ka duug nga duul nga duul ka duul sa tawo, mahimo ka gihapon nga matapunan, nagpahimangno siya. Paliwanag pa ni Vergeire, ipinagbabawal ng Inter Agency Task Force, ang policy-making body ng pamahalaan sa COVID-19 response, na hindi pinapayagan ang mass gathering dahil mataas ang peligro ng hawahan kapag maraming taon sa isang lugar. Paliwanag pa ni Vergeire, ipinagbabawal ng Inter Agency Task Force, ang policy-making body ng pamahalaan sa COVID-19 response, na hindi pinapayagan ang mass gathering dahil mataas ang peligro ng hawahan kapag maraming taon sa isang lugar. The risk is there. Naa ang peligro. Kaya iwasan po ang pagpunta sa matataong lugar kung maaari po, sabi ng opisyal. Mao nga likayi ang pag-adto sa daghang lugar kung mahimo, ingon sa opisyal. Ang risk ng pagkahawa hawa ay napakalaki kapag tayo ay nakakapunta sa mga lugar na maraming tao katulad noong nangyari noong weekend, patuloy niya. Dako ang peligro sa impeksyon sa hangin kung makaabut kami sa daghang mga lugar sama sa nahitabo sa miaging semana, nagpadayon siya . Sa ngayon, umabot na sa 418,818 ang COVID-19 cases sa Pilipinas, 386,486 ang gumaling, 8,123 ang namatay, at 24,209 ang aktibong kaso. Sa pagkakaron, adunay 418,818 ka kaso sa COVID-19 sa Pilipinas, 386,486 ang naayo, 8,123 ang patay, ug 24,209 nga aktibo nga kaso. Hustisya ang hiling ng asawa ng biktimang nasawi sa pagbagsak ng steel girder sa Skyway Extension Project sa Muntinlupa nitong Sabado na nakuhanan ng video. Ang asawa sa biktima nga gipatay sa pagkahulog sa steel girder sa Skyway Extension Project sa Muntinlupa kaniadtong Sabado, nangayo og hustisya. Ang biktima, kaarawan pa naman sana nitong Linggo. Ang biktima, kini unta ang iyang adlawng natawhan karong Domingo . Sa ulat ng GMA News 24 Oras Weekend nitong Linggo, ipinakita sa video na mula sa isang concerned citizen na tumagilid muna ang malaking crane at tumama sa malaking bakal kaya bumagsak. Sa usa ka report sa GMA News 24 Oras Weekend kaniadtong Domingo, gipakita sa video nga gikan sa usa ka nagpakabana nga lungsuranon nga ang dakong crane nagtagilid una ug naigo ang dakong puthaw mao nga nahulog kini . Ibinahagi ng concerned citizen ang video para makatulong daw sa isinasagawang imbestigasyon sa nangyari. Ang nagpakabanang lungsuranon mipaambit sa video aron matabangan sa nagpadayon nga imbestigasyon sa kung unsa ang nahinabo . Nasawi sa naturang trahediya si Edison Paquibot, na sakay noon ng kaniyang motorsiklo papasok sana sa trabaho. Si Edison Paquibot, nga nagsakay sa iyang motorsiklo sa hapit na siya moadto sa trabaho, namatay sa trahedya. Naulila ni Paquibot ang kaniyang maybahay na si Marilou at apat na taong gulang nilang anak. Nawad-an si Paquibot sa iyang asawa, si Marilou, ug ilang upat ka tuig nga anak nga lalaki. Ayon kay Marilou, nagtamo ng mga bali sa tadyang ang kaniyang mister pero ang pinakagrabe ay ang pinsalang tinamo nito sa ulo. Sumala ni Marilou, ang iyang bana nakaangkon og bali sa gusok apan ang labi ka daotan mao ang kadaot nga nahiaguman sa iyang ulo . Kailangan managot sila. Kinahanglan manubag sila. I don t wish evil to anybody pero bakit yung asawa ko pa? I don t wish evil to anybody pero bakit yung asawa ko pa? Umiiyak na pahayag ni Marilou. Umiiyak na statement ni Marilou . Bukod kay Paquibot, apat na tao pa ang nasaktan sa naturang insidente. Gawas kang Paquibot, upat pa nga mga tawo ang nasamad sa hitabo. Ang EEI Corporation ang private contractor sa naturang proyekto ng Skyway Extension na pinapangasiwaan ng San Miguel Corporation. Ang EEI Corporation usa ka pribadong kontraktor sa proyekto nga Skyway Extension nga gidumala sa San Miguel Corporation. Nauna nang humingi ng paumanhin si San Miguel Corporation president and chief operating officer Ramon Ang sa nangyari. Ang pangulo ug chief operating officer sa San Miguel Corporation nga si Ramon Ang sayo nang nangayo og pasaylo sa nahitabo . Sinagot naman ng kompanya ang gastusin sa ospital at pagpapalibing kay Paquibot. Gibayran sa kompanya ang gasto sa ospital ug gilubong si Paquibot. Nananawagan naman ang iba pang biktima na mabilis sanang maibigay ang tulong sa kanila tulad sa mga nasira nilang sasakyan. Ang ubang mga biktima nanawagan alang sa panabang nga mahatag kanila sa labing ka dali sa ilang nadaot nga mga sakyanan . Sana wag nang patagalin kasi kung papatagalin nila, kawawa naman kami, anang isang rider na nasira ang motorsiklo sa insidente. Hinaot nga dili nila kini dugayon tungod kay kung ila kini nga gidugayon, alaot kami, ingon sa usa ka angkas nga ang motorsiklo nadaot sa hitabo . Ang isang taxi driver, nais na mapalitan na sana ang kaniyang sasakyan dahil matindi ang tinamong pinsala ng kaniyang taxi. Usa ka drayber sa taksi, gusto nga ilisan ang iyang awto tungod kay nadaot pag-ayo ang iyang taxi . Ayon kay Ang, bagaman ang EEI Corporation ang namamahala sa konstruksiyon ng proyekto, may responsibilidad ang SMC na tulungan ang mga biktima bilang nasa likod ng proyekto. Pinauyon kay Ang, bisan kung ang EEI Corporation ang nagdumala sa konstruksyon sa proyekto, ang SMC adunay kapangakohan nga motabang sa mga biktima nga naa sa likud sa proyekto. Nasampahan na ng reklamong reckless imprudence resulting in homicide, multiple physical injuries, at damage to property ang operator ng crane. Ang operator sa crane gisuhan sa reckless imprudence nga miresulta sa pagpatay, daghang kadaot sa lawas, ug kadaot sa kabtangan. Dahil sa insidente, mauurong sa Pebrero 2021 ang pagtatapos ng Skyway Extension Project na dapat sanang magawa na ngayong Disyembre. Tungod sa hitabo, ang pagkumpleto sa Skyway Extension Project, nga unta mahuman karong Disyembre, ibalhin sa Pebrero 2021. Ang dambuhalang eroplano ng militar na C-130 ang isa sa mga inaasahan sa panahon ng kalamidad para sa evacuation at paghahatid ng tulong sa mga nasalanta ng bagyo. Ang higanteng eroplano sa militar nga C-130 usa ka gipaabut sa panahon sa kalamidad alang sa pagbakwit ug paghatud sa mga hinabang sa mga biktima sa bagyo. Pero ayon kay Senador Ping Lacson, sa apat na eroplanong ito, isa lang ang kasalukuyang nagagamit. Apan pinauyon kay Senador Ping Lacson, sa upat nga mga ayroplano, usa ra ang gigamit karon. Inihayag ito ni Lacson nitong Biyernes sa deliberasyon sa Senado ng P215 bilyong budget ng Department of National Defense para sa 2021 kung saan siya ang nag-sponsor sa plenaryo. Gipahibalo ni Lacson kaniadtong Biyernes sa usa ka diskusyon sa Senado sa P215 bilyon nga badyet sa Department of National Defense alang sa 2021 nga iyang gipasiugdahan sa plenaryo. Ayon kay Lacson, naglaan ang Kamara de Representantes ng P2 bilyon para sa heavylift transport aircraft sa ilalim ng 2021 General Appropriations Bill. Pinauyon kay Lacson, ang House of Representatives naggahin og P2 bilyon alang sa heavylift transport aircraft ubos sa 2021 General Appropriations Bill. Pero ayon kay senador Imee Marcos, ang mga medium lift aircraft na katulad ng C-130 ang ginagamit sa human assistance at disaster relief. Apan pinauyon sa senador nga si Imee Marcos, ang medium lift nga mga ayroplano sama sa C-130 gigamit alang sa tabang sa tawo ug pagtabang sa kalamidad. Aniya, mas mahalaga ito sa pagtugon sa mga kalamidad lalo na ngayon matapos ang naging karanasan ng bansa sa nagdaang mga bagyo. Ingon niya, labi kahinungdanon sa pagtubag sa mga katalagman labi na karon pagkahuman sa kasinatian sa nasud sa mga miaging bagyo . Apat lang ang C-130, ang lumilipad lang sa ngayon isa. Adunay ra upat nga C-130s, ang usa ra nga naglupad hangtod karon usa ra. Hopefully the one undergoing repair will be finished by December, ani Lacson. Hinaot nga ang nagpailalom sa pag-ayo mahuman sa Disyembre, ingon ni Lacson . Batay sa impormasyon na ibinibigay ng kinatawan ng DND, sinabi pa ni Lacson na ang dalawa pang C-130 plane ng bansa ay nasa Portugal. Pinauyon sa kasayuran nga gihatag sa representante sa DND, gidugang ni Lacson nga ang uban pang duha nga C-130 nga eroplano sa nasud naa sa Portugal. Yung dalawa nasa PortugalÑ yung isa due for fly out na raw, yung isa undergoing maintenance in Portugal. Ang duha naa sa Portugal - ang usa tungod sa paglupad nga hilaw, ang usa gipaagi sa pagmentinar sa Portugal. Makakadagdag pa yan pero siguro next year na, ayon sa senador. Dugangan pa kana apan tingali sa sunod tuig, sigon sa senador . Pinuna ni Marcos na walang pondong nakalaan para bumili ng karagdagang C-130 plane. Gisaway ni Marcos nga walaÕy magamit nga pondo aron makapalit dugang nga C-130 nga ayroplano. Nakakatuwa lang po kasi sinabi natin na yung priority natin ay human assistance and disaster relief, wala naman tayong bagong medium lift tapos yun nga, isa lang ang lumilipad na lumang-luma na rin, ayon sa senadora. Nakakatawa ra tungod kay giingon namon nga ang among prayoridad mao ang pagtabang sa tawo ug pag-ayo sa katalagman, wala kami bag-ong medium lift pagkahuman, usa ra ang naglupad nga tigulang na kaayo, suma sa senador . Apat na bangkay ng lalaki na may tama ng bala ang nakita sa magkakahiwalay na lugar sa Quezon City nitong Biyernes. Upat ka mga lawas sa usa ka lalaki nga adunay samad sa bala ang napalgan sa managlahing lugar sa Quezon City kaniadtong Biyernes . Sa ulat ng GMA News TV QRT, sinabing nakita ang bangkay ng isang Alyas Toryo, na nakalagay sa sako at may balot ng packaging tape sa bangketa ng Barangay E. Rodriguez. Giasoy sa GMA News TV QRT nga usa ka patayÕng lawas sa usa ka Alias __Toryo ang nakit-an, gisulod sa usa ka sako ug giputos sa packaging tape sa sidewalk sa Barangay E. Rodriguez. Ayon sa isang saksi, apat silang naglalakad ng biktima nang hintuan sila at tutukan ng baril ng isang lalaking nakasakay sa motorsiklo. Pinauyon sa usa ka testigo nga silang upat ang naglakaw sa biktima dihang gipahunong sila ug gipusil sa usa ka lalaki sakay sa motorsiklo . Target daw ng suspek si Toryo at napatakbo na raw ang saksi at kaniyang mga kasama. Giingong gipunting sa suspetsado si Toryo ug ang saksi ug ang iyang mga kauban giingong nanagan. Nakita raw nila na ipinosas si Toryo at dinala ng suspek. Nakita kuno nila nga giposasan si Toryo ug gidala siya sa suspek. Sa Katipunan Avenue naman nakita ang bangkay ng dalawang lalaking nakaposas na 10 metro ang layo sa isat isa. Sa Katipunan Avenue, ang mga lawas sa duha ka lalaki giposasan nga 10 metro ang kalayo sa matag usa. Pareho silang may tama ng bala sa ulo at katawan. Pareho silang adunay samad sa bala sa ulo ug lawas. Ayon sa mga opisyal sa barangay, hindi residente sa kanilang lugar ang mga biktima. Suma sa mga opisyal sa barangay, ang mga biktima dili residente sa ilang lugar. May nakitang ID sa mga bangkay ng mga biktima pero beberipikahin pa ito ng ang mga awtoridad. Ang mga ID nakit-an sa mga lawas sa mga biktima apan wala pa mapamatud-an sa mga awtoridad. Nakaposas din ang bangkay ng isang lalaki na nakita sa Lagro, Fairview at may naiwan na basyo ng mga bala. Ang lawas sa usa ka lalaki nga nakit-an sa Lagro, Fairview giposasan usab ug adunay usa ka walaÕy kabhang nga nabilin Inaalam na ng mga awtoridad kung may CCTV sa mga lugar na pinangyarihan ng krimen para makatulong sa imbestigasyon. Giimbestigahan sa mga awtoridad kung adunay CCTV sa lugar nga nahinabo sa krimen aron makatabang sa imbestigasyon Inaalam natin kung itinapon lang dito, ibinagsak lang dito o dito mismo pinatay ang mga biktima . Nahibal-an naton kung gitambog lang sila dinhi, nahulog lang dinhi o dinhi mismo gipatay ang mga biktima. Nananawagan kami sa mga pamilya na maaaring hindi umuwi mula kagabi na kapamilya nila na hinihintay nila, ayon kay Police Major Elmer Monsalve, OCPD-CIDU. Nanawagan kami sa mga pamilya nga mahimong wala sa balay gikan kagabii nga paabuton sila sa mga miyembro sa ilang pamilya, suma sa Police Major Elmer Monsalve, OCPD-CIDU. Aalamin din ng mga imbestigador kung anong baril ang ginamit ng mga salarin, at kung magkakaugnay ang mga krimen. Mahibal-an usab sa mga imbestigador kung unsang mga armas ang gigamit sa mga naghimo niini, ug kung adunay kalabutan ang mga krimen. Iginiit naman ni Monsalve na isolated case ang pagkakadiskubre ng mga bangkay at walang dapat ikabahala ang mga tao. Giinsistir ni Monsalve nga ang pagkakaplag sa mga patayng lawas usa ka hilit nga kaso ug nga ang mga tawo dili mabalaka . Sumuko na ang pulis na bumaril at nakapatay sa isang lalaki, at nakasugat pa ng isa sa Tondo, Maynila ganinang madaling-araw. Ang mga pulis misurender aron pusil ug pamatyon ang usa ka lalaki, ug samaran ang usa pa sa Tondo, Manila kaganinang buntag. Paliwanag ng suspek, ipinagtanggol lang niya ang kaniyang sarili. Gipasabot sa suspek, gidepensahan ra niya ang iyang kaugalingon . Sa panayam ng GMA News TV QRT nitong Biyernes, sinabi ni Manila Police District Homicide Division chief Police Captain Henry Navarro na sumuko sa kaniyang tanggapan dakong 1:30 pm ang suspek na si Police Corporal Norman Alvin Santos. Sa pakighinabi sa GMA News TV QRT kaniadtong Biyernes, ang hepe sa Manila Police District Homicide Division nga si Police Captain Henry Navarro nagsulti nga ang suspetsado nga si Pulis Corporal Norman Alvin Santos, ning-surender sa iyang opisina mga ala 1:30 sa hapon. Ayon pa sa opisyal, makaraan ang insidente, kaagad silang nagtungo sa pinangyarihan ng krimen at kinausap din ang mga kamag-anak ni Santos para pasukuin ang suspek. Pinauyon sa opisyal, pagkahuman sa hitabo, gilayon silang nangadto sa lugar nga nahinabo sa krimen ug nakigsulti usab sa mga kabanay ni Santos aron mabuntog ang suspek. Right after po ng insidente, bumaba po kami sa lugar ng pinangyarihan, ganon na rin po sa address na nakasaad sa kaniyang file, pinuntahan namin yung mga kamag-anak niya at pinaliwanagan namin na sabihan si Corporal Santos na di makakabuti sa kaniya kung mananatili siyang at large, saad ni Navarro. Pagkahuman gyud sa hitabo, nangadto kami sa lugar, ingon usab ang adres nga gipahayag sa iyang file, nangadto kami sa iyang mga paryente ug gipatin-aw namo nga isulti sa Corporal Santos nga dili maayo alang kaniya kung magpabilin siya sa dako, saad ni Navarro . Kaya nakumbinsi naman po namin. Busa nakombinsir kami. Later on nagpahiwatig po siya ng intensyon na sumuko po, dagdag niya. Pagkahuman, gipakita niya ang iyang intensyon nga mohunong, dugang pa niya . Napatay sa naturang insidente na naganap sa Barangay 106 si Joseph Marga, habang sugatan naman si Mark Lester Qui–ones. Si Joseph Marga napatay sa insidente nga nahinabo sa Barangay 106, samtang si Mark Lester Qui–ones naangol. Una rito, iniulat na pauwi na ang mga biktima nang makita nila si Santos na umanoy lasing. Kaniadto pa, gitaho nga pauli na ang mga biktima sa ilang nakita si Santos nga giingon nga hubog. Nagbanta raw ang suspek na aarestuhin ang mga biktima. Giingong nagbanta ang suspek nga dakpon ang mga biktima. Pero ikinatwiran umano ni Marga na residente siya sa lugar na ikinainis ng pulis na humantong sa pamamaril. Apan giingon kuno ni Marga nga siya residente sa lugar nga gikasuko sa pulisya hinungdan sa pagpamusil . Tinangka naman ng mga tao na arestuhin si Santos pero nakatakas ito at naiwan ang kaniyang baril. Gisulayan pagdakup sa mga tawo si Santos apan nakatakas siya ug gibilin ang iyang pusil. Ayon kay Navarro, inamin umano ni Santos na nag-iinuman sila sa lugar at ikinagalit ni Marga na nakaparada sa harap ng bahay nito ang kaniyang motorsiklo. Pinauyon kay Navarro, giangkon kuno ni Santos nga nag-inom sila sa lugar ug nasuko si Marga nga ang iyang motorsiklo giparking sa atubangan sa iyang balay . Umalis umano ang biktima at nang bumalik ay may mga kasama nang may dalang pamalo at itak. Gibiyaan kuno ang biktima ug sa iyang pag-uli, dunay mga kauban nga nagdala mga sungkit ug sakit sa pangisip According sa kaniyang salaysay, nag-iinom po sila doon sa tapat ng bahay ng biktima hanggang dumating nga po yung biktima, medyo nagkaroon sila ng palitan ng maanghang na salita dahil diumano pinapatanggal ng biktima yung motor ng ating pulis na nakaparada sa tapat ng bahay ng biktima, kuwento ni Navarro. Sumala sa iyang pamahayag, sila sa pagpakita nga sila mao ang mga gikan didto sa atbang sa balay sa mga biktima sa pag-bisan kon kini sa mga biktima, ang gamay sila sa pag-ilis sa usa ka makapatandog nga pakigpulong, tungod kay siya pinapatanggal sa mga biktima, apan ang motor sa among mga opisyal sa kapulisan nga siya ang mo-parking atbang sa panimalay sa mga biktima, ang mga istorya ni jesus Navarro. Naawat naman sila pero umalis yung biktima pero bumalik diumano may mga kasama ng kalalakihan na may dalang tubo, itak at doon na ho nagkagulo... patuloy niya. Gidakup sila apan mibiya ang biktima apan giingon nga nibalik kauban ang pipila ka mga lalaki nga nagdala og mga pipa, sa pangisip ug adunay kaguliyang ... nagpadayon siya . Sinabi rin ni Navarro na kasama ni Santos ang sugatan na si Qui–ones. Gisulti usab ni Navarro nga kauban ni Santos ang samaran nga Qui–ones. Ang Philippine media giant na GMA Network ang bagong tahanan ng National Collegiate Athletic Association (NCAA), ang kauna-unahang athletic league sa Pilipinas. Ang higanteng media sa Pilipinas nga GMA Network mao ang bag-ong puy-anan sa National Collegiate Athletic Association (NCAA), ang labing una nga liga sa atletiko sa Pilipinas. Mapapanood sa GMA ang NCAA Season 96 hanggang 101 (2020-2026). Makita sa GMA ang NCAA Season 96 hangtod 101 (2020-2026). Kabilang dito ang centennial year ng NCAA sa 2024. Kauban niini ang ika-usa ka tuig nga tuig sa NCAA nga 2024. Ipapalabas ang mga laro ng NCAA sa GMA News TV at online streaming sa GMA Network.com. Ang mga dula nga NCAA ipasalida sa GMA News TV ug online streaming sa GMA Network.com. Ang MenÕs Basketball Finals ay mapapanood sa main channel na GMA-7. Ang Men's Basketball Finals mahimong tan-awon sa punoan nga channel sa GMA-7. Mapanonood din ito sa ibang bansa sa pamamagitan ng GMA Pinoy TV. Mahimo usab kini tan-awon sa gawas sa nasud pinaagi sa GMA Pinoy TV. Dalawang lalaki ang natagpuang patay at nakaposas pa sa Katipunan Avenue sa Quezon City nitong Biyernes, ayon sa ulat ni James Agustin sa Unang Balita. Duha ka lalaki ang napalgang patay ug giposasan pa sa Katipunan Avenue sa Lungsod sa Quezon kaniadtong Biyernes, pinauyon sa report ni James Agustin sa Unang Balita Bukod sa nakaposas ay may mga tama rin ng bala ang dalawang bangkay. Gawas nga giposasan, ang duha nga patay usab adunay samad sa bala. Ayon sa isang barangay tanod, isang motorista ang nakakita sa mga bangkay at nag-report sa kanila pasado 2 a.m. Pinauyon sa usa ka barangay tanod, nakita sa usa ka motorista ang mga patayÕng lawas ug gi-report kini pasado alas 2 sa kaadlawon. Nakadapa at may suot na pulang T-shirt at shorts ang isang bangkay, samantalang ang isa naman, na may 10 metro ang layo, ay may suot na puting T-shirt at pantalon. Ang usa ka patayng lawas naghigda sa iyang likud ug nagsul-ob og pula nga T-shirt ug shorts, samtang ang usa nga 10 metro ang gilay-on, nagsul-ob og puti nga T-shirt ug pantalon May nakuhang dalawang ID mula sa mga bangkay. Nakuha ang duha ka mga ID gikan sa mga patayng lawas. Aabot sa 15 basyo ng bala ang na-recover ng SOCO sa lugar. Hangtod sa 15 ka mga bala nga nakuha sa SOCO sa lugar. Ayon sa mga taga-barangay, hindi tagaroon ang mga biktima dahil walang nakakakilala sa mga ito. Pinauyon sa mga tagabaryo, ang mga biktima dili lokal tungod kay walaÕy nakaila kanila. Sinabi ni Department of Agriculture (DA) Secretary William Dar na mas maraming imported rice ang inaasahang darating sa bansa 2021 para punan ang mga nasirang pananim ng mga nagdaang bagyo. Ang Sekretaryo ni Department of Agriculture (DA) William Dar nagsulti nga daghang mga import nga bugas ang gipaabot nga moabot sa nasud sa 2021 aron mapunan ang mga nadaot nga pananum sa nangaging mga bagyo. Ayon kay Dar, target ng DA na itaas sa 93 percent ang rice sufficiency ng bansa, pero dahil sa pinsala ng mga bagyo sa agrikultura ay maaaring bumaba ito sa hanggang sa 89%. Pinauyon kay Dar, target sa DA nga dugangan og 93 porsyento ang igo sa bugas humay sa nasud, apan tungod sa kadaot nga gipahinabo sa bagyo sa agrikultura, mahimo kini moubus hangtod sa 89%. We have yet to now bring in 10% of our total rice consumption, patuloy niya. Wala pa naton madala ang 10% sa atong kinatibuk-ang konsumo sa bugas, padayon niya. Ayon kay Dar, natural na mag-aangkat ang isang bansa ng bigas kung hindi nito kayang tugunan ang pangangailangan ng tao. Pinauyon kay Dar, natural nga mag-import ang usa ka nasud og bugas kung dili kini makaya sa mga panginahanglanon sa mga tawo Hanggang nitong Miyerkules, iniulat na umabot na sa P12.3 bilyon ang pinsala sa agrikultura ng mga bagyong Quinta, Rolly, at Ulysses. Hangtod kaniadtong Miyerkules, gitaho nga ang bagyong Quinta, Rolly, ug Ulysses nakadaot hangtod sa P12.3 bilyon sa agrikultura. Naniniwala ang Malaca–ang na hindi kailangang humingi rin ng paumanhin si Pangulong Rodrigo Duterte kay Bise Presidente Leni Robredo kaugnay sa maling pag-akusa ng dalawa niyang opisyal na gumamit ng C-130 military plane ang pangalawang pangulo nang magtungo sa Bicol. Nagtuo ang Malaca–ang nga dili kinahanglan mangayo og pasaylo si Pangulong Rodrigo Duterte kay Bise Presidente Leni Robredo may kalabotan sa dili tinuod nga akusasyon sa iyang duha ka mga opisyal nga ang ikaduhang pangulo migamit og ayroplano sa militar nga C-130 sa iyang pag-adto sa Bicol. Hindi naman sinabi ni Presidente sumakay siya ng C-130 eh. Ang Presidente wala giingon nga nagsakay siya sa C-130. Hindi naman sinabi ni Presidente na pinalabas niya na iyong laman ng C-130 eh dala-dala ni VP Leni. Ang Presidente wala giingon nga gipagawas niya ang sulud sa C-130 nga gidala ni VP Leni. Eh bakit siya manghihingi ng abiso? Eh ngano mangayo siya pahibalo? Paliwanag ni presidential spokesperson Harry Roque nitong Huwebes sa pulong balitaan. Gipatin-aw ang tigpamaba sa pagkapangulo nga si Harry Roque kaniadtong Huwebes sa news conference . Bakit naman hihingi ng abiso ang Presidente na wala siyang pagkakamali? Ngano nga ang Pangulo mangayo pahibalo nga wala siya masayup? Dagdag niya. Dugtong pa niya. Ayon kay Roque, ang alegasyon ay nanggaling kina Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo at Defense Secretary Delfin Lorenzana. Suno kay Roque, ang alegasyon naghalin kay Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo kag Defense Secretary Delfin Lorenzana. Humingi na ng paumanhin sina Panelo at Lorenzana kay Robredo matapos kumpirmahin ng Philippine Air Force na hindi sumakay ng C-130 plane ang bise presidente nang magtungo sa binagyong Catanduanes noong Nobyembre 3. Si Panelo ug Lorenzana nangayo og pasaylo kay Robredo human gikompirma sa Philippine Air Force nga ang bise presidente wala mosakay sa usa ka C-130 nga eroplano sa pag-adto sa bagyong Catanduanes kaniadtong Nobyembre 3. Pinuri naman ni Roque sina Panelo at Lorenzana sa ginawang pag-amin sa pagkakamali. Gidayeg ni Roque sila Panelo ug Lorenzana sa pag-angkon sa sayup. Kamakailan lang, naglabas ng galit si Duterte kay Robredo dahil sa pagkakalat daw ng huli ng maling impormasyon tungkol sa kung nasaan siya sa kasagsagan ng bagyo. Karong bag-o, gipahungaw ni Duterte ang iyang kasuko kang Robredo tungod sa giingon nga pagsabwag sa sayup nga kasayuran bahin sa kung diin siya sa kataas sa bagyo . Tinukoy din ng pangulo ang nag-viral na hashtag na nasaan ang pangulo na umano y pakana ni Robredo. Gipunting usab sa pangulo ang viral hashtag diin ang presidente kuno ang plano ni Robredo . Gayunman, itinanggi ni Robredo ang alegasyon at iginiit na hindi niya hinanap ang pangulo. Bisan pa, gipanghimakak ni Robredo ang alegasyon ug miinsistir nga wala siya mangita sa presidente. Paniwala ng bise presidente, nagbigyan ng maling impormasyon si Duterte kaya nagalit ito sa kaniya. Sigun sa bise presidente, sayop nga impormasyon ang gihatag ni Duterte busa nasuko siya kaniya. Tinanggihan ni Las Pi–as City Representative Camille Villar ang nominasyon na gawing siyang deputy speaker sa Kamara de Representantes kasunod ng panibagong balasahan sa kapulungan nitong Miyerkules. Si Las Pi–as City Representative Camille Villar nagdumili sa nominasyon aron mahimong deputy speaker sa House of Representatives nunot sa laing pag-shuffle sa Kamara kaniadtong Miyerkules. Sa sulat na ipinadala niya kay Speaker Lord Allan Velasco, inihayag ni Villar ang pasasalamat sa ginawang nominasyon na gawin siyang isa sa mga deputy speaker ng liderato. Sa sulat nga gipadala niya kay Speaker Lord Allan Velasco, gipadayag ni Villar ang iyang pasalamat sa nominasyon nga himuon siya nga usa sa mga deputy speaker sa pamunoan Gayunman, tiniyak ng nakababatang Villar kay Velasco na buo ang suporta niya sa legislative agenda ng bagong liderato sa Kamara. Bisan pa, gipanghimatuud sa mas bata nga si Villar si Velasco nga hingpit niya nga gisuportahan ang agenda sa pamalaod sa bag-ong pamunuan sa Kamara. Kabilang si Rep. Villar sa tatlong kongresista na hinirang sa plenaryo nitong Miyerkules na maging deputy speaker--kabilang sina Cagayan De Oro City Representative Rufus Rodriguez at Buhay party-list Representative Lito Atienza. Lakip na si Rep. Si Villar lakip sa tulo nga kongresista nga gitudlo sa plenary kaniadtong Miyerkules aron mahimong deputy speaker - kauban ang representante sa Cagayan De Oro City nga si Rufus Rodriguez ug Buhay party-list Representative Lito Atienza. Pinalitan sa puwesto sina Capiz Rep. Fredenil Castro, Laguna Rep. Dan Fernandez, at Batangas Rep. Raneo Abu, na kilalang malapit na kaalyado ni dating Speaker Alan Peter Cayetano. Gihulipan ni Capiz Rep. Fredenil Castro, Laguna Rep. Dan Fernandez, ug Batangas Rep. Raneo Abu, nga naila nga suod nga kaalyado ni kanhi Speaker Alan Peter Cayetano . Limang menor de edad na babaeng ibinubugaw umano online ang nasagip ng mga pulis sa Pasig City, ayon sa ulat ni James Agustin sa Unang Balita nitong Huwebes. Lima nga menor de edad nga gipasanginlang molestiya sa online ang naluwas sa pulisya sa Pasig City, pinauyon sa report ni James Agustin sa Unang Balita kaniadtong Huwebes. Arestado naman ang bugaw na isa ring menor de edad matapos magsagawa ang mga otoridad ng entrapment operation sa Barangay Pinagbuhatan nitong Miyerkoles ng gabi. Ang bugaw, kinsa menor de edad usab, gidakop human sa gihimong entrapment operation sa mga awtoridad sa Barangay Pinagbuhatan kaniadtong Miyerkules sa gabii. Tatlo sa mga nasagip ay may edad 16 taon habang ang dalawa naman ay 15 taon. Tulo sa mga tigluwas 16 anyos samtang ang laing duha 15 anyos. Ayon sa otoridad, ibinubugaw ang mga biktima sa halagang P3,000. Pinauyon sa otoridad, ang mga biktima nagbugaw sa kantidad nga P3,000. Itu-turn over ang mga biktima sa Department of Social Welfare and Development habang ang bugaw naman ay sasampahan ng reklamong paglabag sa Expanded Anti-Trafficking of Persons Act. Ang mga biktima itugyan sa Department of Social Welfare and Development samtang ang bugaw mapasakaan og kasong kalapasan sa Expanding Anti-Trafficking of Persons Act. Nagpatupad ng bagong balasahan sa Kamara de Representantes. Nagpatuman usa ka bag-ong shuffle sa House of Representatives. Kabilang sa tinanggalan ng posisyon ang ilang kaalyado ni dating Speaker Alan Peter Cayetano, na pinalitan sa puwesto ni Speaker Lord Allan Velasco nitong Oktubre. Lakip sa gitangtang sa katungdanan ang pipila ka mga kaalyado ni kanhi Speaker Alan Peter Cayetano, kinsa gipulihan ni Speaker Lord Allan Velasco kaniadtong Oktubre. Sa sesyon nitong Miyerkules, tinanggal bilang mga deputy speaker sina Capiz Representative Fredenil Castro, Laguna Rep. Dan Fernandez, at Batangas Rep. Raneo Abu. Sa sesyon kaniadtong Miyerkules, ang Representante sa Capiz nga si Fredenil Castro, Laguna Rep. gitangtang isip representante sa tigpamaba Dan Fernandez, ug Batangas Rep. Raneo Abu . Hinirang sa nominasyon na ipalit sa tatlo sina Cagayan De Oro City Rep. Rufus Rodriguez, Buhay party-list Rep. Lito Atienza, at Las Pi–as City Rep. Camille Villar. Gitudlo nga si Cagayan De Oro City Rep. Rufus Rodriguez, Life party-list Rep. Lito Atienza, ug Las Pi–as City Rep. Camille Villar . Nauna nang inalis bilang deputy speaker si Camarines Sur Rep. Luis Raymund Villafuerte, na kilala ring kaalyado ni Cayetano. Si Camarines Sur Rep kaniadto gitangtang isip deputy speaker. Si Luis Raymund Villafuerte, naila usab nga kaalyado ni Cayetano . Samantala, itinalaga naman bilang chairman ng House Committee on Energy si Pampanga Rep. Mikey Arroyo. Samtang, si Pampanga Rep. gitudlo nga chairman sa House Committee on Energy. Mikey Arroyo. Ang naturang komite ay dating pinamumunuan ni Velasco bago siya nahalal na lider ng Kamara. Ang mao nga komite gipangulohan kaniadto ni Velasco sa wala pa siya mapili nga pinuno sa Kamara. Itinalaga naman si Caloocan City Rep. Dale Along Malapitan bilang pinuno ng lupon sa House of Representantive Electoral Tribunal. Si Caloocan City Rep. Dale Along Malapitan isip pinuno sa board sa House of Representative Electoral Tribunal. Ginawa namang vice chair ng House Committee on Accounts si ACT-CIS party-list Rep. Eric Go Yap, na pinamumunuan ni Davao City Rep. Paolo Duterte. Si ACT-CIS party-list Rep nga gihimong vice chairman sa House Committee on Account. Eric Go Yap, pinangunahan ni Davao City Rep. Paolo Duterte . Itinalaga naman si Velasco na legislative caretaker ng unang distrito ng Cebu City kasunod ng pagpanaw ni Rep Raul Del Mar. Si Velasco gitudlo nga tigbantay sa lehislatibo sa unang distrito sa Dakbayan sa Cebu pagkahuman sa pagpanaw ni Rep. Raul Del Mar . Ayon kay Deputy Majority Leader Xavier Jesus Romualdo, ito umano ang hiling ng pamilya ni Del Mar. Pinauyon kay Deputy Majority Leader Xavier Jesus Romualdo, kini ang hangyo sa pamilya ni Del Mar. Magsisilbi naman bilang bagong Secretary General ng Kamara si dating Batangas Rep. Mark Llandro Mendoza, matapos magbitiw sa naturang posisyon si Atty. Jocelia Bighani Sipin. Si kanhi Batangas Rep. magsilbi nga bag-ong Kalihim sa Heneral sa Kamara. Mark Llandro Mendoza, pagkahuman ni Atty. Jocelia Bighani Sipin . Noong Oktubre, sinabi ni Cayetano na hindi dapat magkaroon ng balasahan sa ilalim ng bagong liderato sa Kamara. Kaniadtong Oktubre, giingon ni Cayetano nga kinahanglan nga walaÕy shuffle ubos sa bag-ong pamunuan sa Kamara. Inihayag ni Defense Secretary Delfin Lorenzana na hindi sumakay si Vice President Leni Robredo sa C-130 military aircraft nang magpunta siya sa Bicol para maghatid ng tulong sa mga sinalanta ng bagyo. Gipahayag ni Defense Secretary Delfin Lorenzana nga si Bise Presidente Leni Robredo wala mosakay sa C-130 military aircraft sa pag-adto niya sa Bicol aron ihatud ang mga hinabang sa mga biktima sa bagyo. Sa halip, lumitaw na tanging ang relief goods na mula sa tanggapan ni Robredo ang isinakay sa Air Force helicopter noong Nobyembre 3 patungong Catanduanes. Sa baylo, nagpakita nga ang relief goods lamang gikan sa opisina ni Robredo ang gisakay sa helikopter sa Air Force kaniadtong Nobyembre 3 hangtod sa Catanduanes. Makikita sa Twitter post ni GMA News reporter Joseph Morong ang kopya ng flight manifest. Ang post sa reporter sa GMA News nga si Joseph Morong sa Twitter nagpakita sa kopya sa flight manifest. Dahil dito, humingi ng paumanhin si Lorenzana kay Robredo. Tungod niini, nangayo og pasaylo si Lorenzana kay Robredo. Una rito, nagpatutsada rin si Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo dahil sa pag-akalang nakisakay si Robredo sa C-130 plane, na kaagad na itinanggi ng opisina ng pangalawang pangulo. Sa sayo pa, mireklamo usab si Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo nga si Robredo nagsakay sa usa ka C-130 nga eroplano, nga gilimod gilayon sa opisina sa bise presidente. Nakakalungkot lang, tumutulong si Vice President Leni sa mga tinamaan ng bagyo at baha imbes na suporta, paninira at kasinungalingan ang binabato, dagdag niya. Sa kasubo, gitabangan ni Bise Presidente Leni ang mga naapektuhan sa mga bagyo ug baha imbis nga suportahan ang bato, pan-vandalismo ug mga bakak nga bato, dugang pa niya. Sinabi naman ni Armed Forces spokesman Major General Edgard Arevalo, na wala namang problema kahit gamitin ng pangalawang pangulo ang kagamitan ng militar para sa pagtulong sa mga nasalanta ng kalamidad. Ang tigpamaba sa Armed Forces nga si Major General Edgard Arevalo nagsulti nga walaÕy problema bisan kung ang bise presidente mogamit kagamitan sa militar aron matabangan ang mga biktima sa kalamidad. If you re going to ask us if the Vice President using naval, air, land assets, wala naman po tayong problema doon. Kung pangutan-on mo kami kung ang Bise Presidente naggamit naval, air, land assets, wala kami problema didto. Puwede naman po natin siyang tulungan, paliwanag ni Arevalo sa virtual press conference. Mahimo naton siya buligan, gipatin-aw ni Arevalo sa virtual press conference . Of course, kailangan po natin siyempre, may mga coordinations tayo na initial na kailangang gawin para alam din po nila yung destination na pupuntahan, ano po yung security package na kailangan nating ibigay sa kaniya, dagdag niya. Syempre, kinahanglan syempre, naa tay mga inisyal nga koordinasyon nga kinahanglan buhaton aron mahibal-an usab nila ang padulnganan nga adtoan, unsa ang security package nga kinahanglan naton ihatag sa kaniya, dugang pa niya . Nilinaw din ni Arevalo na walang natanggap ang AFP General Headquarters ng anumang kahilingan mula kay Robredo tungkol sa pag-rescue sa mga naipit ng baha. Giklaro usab ni Arevalo nga wala nakadawat bisan unsang hangyo ang General General headquarters sa Robredo kalabot sa pagluwas sa mga na-trap sa baha. Nagkakaisa umano ang mga senador na hindi tatapyasan ang pondong nakalaan sa state colleges and universities (SUCs) para sa 2021, ayon kay Senate President Pro Tempore Ralph Recto. Ang mga senador nagkahiusa nga dili nila putlon ang pondo nga gigahin sa mga state college ug unibersidad (SUCs) alang sa 2021, suma ni Senate President Pro Tempore Ralph Recto. Nitong Martes ng gabi, nagbanta si Pangulong Rodrigo Duterte na aalisan ng pondo ang University of the Philippines (UP) dahil sa pagre-recruit umano ng mga kabataan para maging rebeldeng komunista. Kaniadtong Martes sa gabii, nagbanta si Presidente Rodrigo Duterte nga mag-atras sa pondo gikan sa University of the Philippines (UP) alang sa giingon nga pagrekrut sa mga batan-on aron mahimong mga rebeldeng komunista. Ginawa ni Duterte ang batikos matapos manawagan ang mga mag-aaral ng Ateneo de Manila University (ADMU) ng academic strike bilang protesta sa umano y criminally neglectful ng pamahalaan sa pagtugon sa kalamidad at pandemya. Gihimo ni Duterte ang pagsaway human ang mga estudyante sa Ateneo de Manila University (ADMU) nanawagan alang sa usa ka akademikong welga agig protesta sa giingon nga walaÕy hinungdan nga tubag sa gobyerno sa mga kalamidad ug pandemics. Tinawag naman ni Senador Francis Kiko Pangilinan na legally infirm ang pag-alis ng pondo sa UP. Nanawagan si Senador Francis Kiko Pangilinan alang sa ligal nga pagtangtang sa mga pondo sa UP. Sa National Expenditure Program ng 2021 budget, may nakalaan na P20.8 bilyon para sa kabuuang UP System. Sa National Expenditure Program sa 2021 nga badyet, P20.8 bilyon ang gigahin alang sa kinatibuk-ang UP System. Ayon kay Recto, ang paunang pondo na inaprubahan ng Department of Budget and Management para sa SUCs ay maaari pang dagdagan kung makikita ng mga mambabatas ang pangangailangan. Pinauyon kay Recto, ang pasiunang pondo nga gi-aprobahan sa Department of Budget and Management alang sa mga SUC mahimong madugangan kung makita sa mga magbabalaod ang panginahanglan. Kasalukuyang hinihimay ng Senado ang panukalang pondo ng pamahalaan sa 2021 na nagkakahalaga ng P4.5 trilyon. Gibungkag karon sa Senado ang sugyot sa badyet sa gobyerno alang sa 2021 nga nagkantidad og P4.5 trilyon. Tinawag ni Pangulong Rodrigo Duterte na sinungaling si Bise Presidente Leni Robredo dahil sa umano y paghahanap sa kaniya noong nanalasa ang bagyong Ulysses. Gitawag ni Presidente Rodrigo Duterte nga bakakon si Bise Presidente Leni Robredo tungod sa giingon nga pagpangita kaniya sa bagyong Ulysses. May sagot naman ang pangalawang pangulo sa mga patutsada sa kaniya. Ang bise presidente adunay tubag sa iyang mga pangutana . Sa televised address ni Duterte na ipinalabas nitong Martes ng gabi, ipinaliwanag ng pangulo na nasa online ASEAN Summit siya nang manalasa ang bagyo. Sa pahayag sa telebisyon ni Duterte nga gipagawas kaniadtong Martes sa gabii, gipatin-aw sa presidente nga naa siya sa online nga ASEAN Summit sa pag-igo sa bagyo. Nang gabi ng Biyernes nang maiulat ang paglubog ng Cagayan dahil sa pagbaha, abala si Robredo sa pakikipag-ugnayan sa militar para sa pag-rescue sa mga residenteng nasa bubungan ng mga bahay. Kaniadtong Biyernes sa gabii diin gikataho nga nalunod ang Cagayan tungod sa pagbaha, si Robredo busy sa pagkontak sa militar alang sa pagluwas sa mga residente sa atop sa mga balay. Mula nang manalasa si Ulysses, walang pahayag si Robredo sa publiko tungkol sa paghahanap sa pangulo bagaman nag-trending sa social media ang Nasaan Ang Pangulo. Sukad gi-atake si Ulysses, walaÕy pahayag sa publiko si Robredo bahin sa pagpangita sa presidente bisan kung ang Nasaan Ang Pangulo nauso sa social media . Ayon kay Duterte, si Robredo ang nagpasimula ng naturang Nasaan Ang Pangulo, na nag-trending din noong bagyong Rolly. Pinauyon kay Duterte, gisugdan ni Robredo ang Nasaan Ang Pangulo, nga nag-uso usab sa panahon sa bagyong Rolly. Paliwanag ng pangulo, minomonitor niya ang sitwasyon sa epekto ng bagyo kahit dumadalo siya sa ASEAN Summit. Gipatin-aw sa pangulo, ginabantayan niya ang kahimtang sa epekto sa bagyo bisan kung nagtambong siya sa ASEAN Summit . Hindi mo na kailangan orderin Ôyan sila kasi two days before, deployed na Ôyan sila doon, patuloy niya. Dili nimo sila kinahanglan orderon tungod kay duha ka adlaw sa wala pa, didto sila gipakatap, nagpadayon siya . Ayon pa kay Duterte, nagbibigay ng utos umano si Robredo sa militar sa kasagsagan ng pananalasa ng bagyong Ulysses. Pinauyon kay Duterte, naghatag kuno si Robredo sa mga militar sa kasagsagan sa bagyong Ulysses. . Sa mga tweet ni Robredo, iniuugnay niya ang netizens na nangangailangan ng tulong sa rescue teams na nasa lugar. Sa mga tweet ni Robredo, gikonektar niya ang mga netizen nga nanginahanglan tabang sa mga rescue team sa lugar Mahina ka. Luya ka. Nagbabala rin si Duterte kay Robredo kapag tumakbong pangulo ang huli sa 2022 eleksiyon. Gipasidan-an usab ni Duterte si Robredo kung ang ulahi modagan pagka-presidente sa piliay nga 2022. Marami ako sabihin sa yo. Daghan ako isulti kanimo. Reserba ko na lang. Nagreserba ra ko. When you start your campaign, waswasan kita. Kung magsugod ka sa imong kampanya, buhaton namon. This is your nightmare, banta ni Duterte na matatapos ang termino sa June 2022. Kini ang imong nightmare, naghulga si Duterte nga tapuson ang iyang termino sa Hunyo 2022 . May pasaring pa si Duterte kay Robredo tungkol sa kung nasaan ang bise presidente tuwing gabi. Gipahiwatig pa ni Duterte si Robredo bahin sa kung diin ang bise presidente matag gabii. Sa kaniyang Twitter, nag-post si Robredo ng video ng mga tauhan ng kaniyang tanggapan ng nagre-repack ng mga relief goods para sa mga biktima ng bagyo. Sa iyang Twitter, nag-post si Robredo usa ka video sa iyang kawani sa opisina nga nag-repack sa mga relief goods alang sa mga biktima sa bagyo When a President is a misogynist, the conversation goes down to this level. Kung ang usa ka Presidente usa ka misogynist, ang panagsulti moubus sa kini nga lebel. Eto po Ôyung ginagawa namin gabi gabi, nagpupuyat ilang linggo na para, araw-araw, may madala lang na tulong sa mga nangangailangan, saad ni Robredo. Kini ang among gibuhat matag gabii, pagmata og pila ka semana aron, matag adlaw, makahatag ra kami og tabang sa mga nanginahanglan, ingon ni Robredo. Sa iba pa niyang posts, naniniwala bise presidente na nabigyan na naman ng maling impormasyon si Duterte kaya napikon ito. Sa iyang uban pang mga post, nagtoo ang bise presidente nga nahatagan na usab si Duterte og sayup nga kasayuran busa gibawog kini . Nauna nang pinuna ng kampo ni Robredo si chief presidential legal counsel Salvador Panelo dahil sa kasinungalingan nang sabihin daw ng huli na gumamit ang bise presidente ng C-130 plane ng militar nang magtungo sa Catanduanes. Ang kampo ni Robredo kaniadto gisaway ang punong abogado sa ligal nga pagkapresidente nga si Salvador Panelo sa pagpamakak sa diha nga giingon sa naulahi nga ang bise presidente migamit usa ka eroplano nga C-130 sa militar sa pag-adto sa Catanduanes Giit ni Robredo, ginagawa lang niya ang kaniyang tungkulin na tulungan ang mga taong nangangailangan sa panahon ng kalamidad. Giinsistir ni Robredo, gituman ra niya ang iyang katungdanan aron matabangan ang mga tawo nga nanginahanglan panahon sa mga katalagman . Marami sa inyo tumutulong sumagot sa mga umiiyak at humihingi ng tulong para ma rescue sa Cagayan at Isabela noong gabi ng Nov 13 hanggang sa madaling araw ng Nov 14. Daghan sa inyo ang nagtabang sa pagtubag sa mga naghilak ug nangayo tabang nga maluwas sa Cagayan ug Isabela sa gabii sa Nobyembre 13 hangtod sa aga sa Nobyembre 14. I did what I felt was my job, sabi ni Robredo. Gibuhat nako ang akong gibati nga akong trabaho, ingon ni Robredo . Aniya, ibinigay niya sa mga kinauukulang ahensiya tulad ng pulisya at militar ang mga natatanggap na impormasyon tungkol sa mga biktima ng bagyo na kailangang sagipin. Ingon niya, gihatag niya sa mga hingtungdan nga ahensya sama sa pulisya ug militar ang nadawat nga kasayuran bahin sa mga biktima sa bagyo nga kinahanglan maluwas . Sa panahon ng matinding sakuna, dapat lahat na tulong, welcome. Sa panahon sa usa ka katalagman, tanan kinahanglan motabang, welcome. Hindi ito contest. Dili kini indigay. Hindi tayo nag-uunahan. Wala kami sa unahan. Lahat tayo dapat nagtutulong tulong para sa ating mga kababayan, patuloy ng bise presidente. Kinahanglan kitang tanan magtinabangay alang sa atong mga kababayan, nagpadayon ang bise presidente. Sa hiwalay na pahayag, sinabi ni Barry Gutierrez, tagapagsalita ni Robredo na walang tigil sa trabaho ang pangalawang pangulo upang tulungan ang mga naging biktima ng bagyo without fanfare, and with no concern for politics. Sa usa ka lahi nga pamahayag, si Barred Gutierrez, tigpamaba ni Robredo, nagsulti nga ang bise presidente wala mohunong sa pagtrabaho aron matabangan ang mga nabiktima sa bagyo nga walaÕy kasayuran, ug walaÕy pagpakabana sa politika. Ibinasura ng Korte Suprema, na nagsisilbing Presidential Electoral Tribunal (PET), ang mga mosyon nina dating senador Ferdinand Bongbong Marcos Jr. at Solicitor General Jose Calida na alisin si Associate Justice Marvic Leonen sa electoral protest sa pagkapanalo ni Vice President Leni Robredo noong 2016 elections. Sa Korte Suprema, nga naglihok sama sa sa Presidential Electoral Tribunal (BINUHI), sa motion sa ex-senador Ferdinand ako Ferdinand e. Marcos, Jr. nga ang ug Solicitor-General Jose Calida sa pagtangtang sa mga si Associate Justice Marvic Leonen sa eleksyon nga protesta sa mga mata ni Vice-President, Leni cebuano news atol sa 2016 elections. Ang pagbasura sa mosyon nina Marcos at Calida ay kinumpirma Public Information Office ng SC nitong Martes. Ang pagbasura sa motion sa mga Marcos, ug Calida mao ang unang awit nga sa Public Information Office sa UK niini nga Semana. Ang mosyon laban kay Leonen ay inihain nina Marcos at Calida dahil sa alegasyon ng dalawa na kinikilingan nito si Robredo, na nakalaban ni Marcos sa vice presidential race noong 2016. Ang motion sa Leonen nga gipresentar ni Marcos ug Calida tungod sa mga imbestigasyon sa duha ka-bahin nga sa Usa ka, nga mahimong sa Marka sa vice presidential race sa 2016. Ito ang ikalawang pagkakataon na nabigo si Marcos na kombinsihin ang tribunal tungkol sa paniwala niya na hindi patas ang pagdinig sa kaniyang protesta laban kay Robredo. Kini mao ang ikaduha nga panahon nga ako nasagmuyo ang team nga kombinsihin ngadto sa hukmanan mahitungod sa ideya nga siya mao ang dili usa ka maanyag nga makadungog sa iyang mga protesta kay Robredo. Noong 2018, ibinasura rin ng PET ang petisyon ni Marcos laban Associate Justice Alfredo Benjamin Caguioa, dahil din sa alegasyon ng pagiging hindi umano patas. Kaniadtong 2018, gibasura usab sa PET ang petisyon ni Marcos batok ni Associate Justice Alfredo Benjamin Caguioa, tungod usab sa mga alegasyon sa giingon nga inhustisya. Nang panahong iyon, nagbabala ang PET kay Marcos at sa kaniyang mga abogado na any unfounded and inappropriate accusation made in the future will be dealt with more severely. Niadtong panahona, gipasidan-an sa PET si Marcos ug ang iyang mga abogado nga ang bisan unsang dili basehanan ug dili angay nga akusasyon nga himuon sa umaabot pagaatubangon og labi ka grabe. Sa en banc session nitong Martes, inatasan din ng PET si Calida na magpaliwanag kung bakit hindi siya dapat i-contempt sa ginawang paghahain ng mosyon laban kay Leonen. Sa en banc session kaniadtong Martes, gimandoan usab sa PET si Calida nga ipatin-aw kung ngano nga dili siya angay tamayon sa mosyon nga gisang-at batok kay Leonen . Inakusahan din ng OSG na hindi patas si Leonen at inihain ang mosyon sa kaparehong araw na naghain si Marcos. Giakusahan usab sa OSG si Leonen nga dili patas ug gipasaka ang mosyon sa parehas nga adlaw nga gipasaka ni Marcos. Hinihinala ng kampo ni Robredo na may sabwatan ang dalawa. Nagduda ang kampo ni Robredo nga adunay sabwatan ang duha. Pero itinanggi ni Marcos na nag-usap sila ni Calida tungkol sa naturang usapin. Apan gipanghimakak ni Marcos nga sila ni Calida naghisgot bahin niini. Sa Facebook post ni Villar, nadagdag sa mga pangalan na kaniyang idineklarang bayaning tauhan ng DPWH si Roldan Pigoh. Sa Facebook post ni Villar, gindugang ni Roldan Pigoh ang mga ngalan nga gindeklarar niya nga hero sa DPWH . There were 5 heroes that died serving our country during DPWHÕs response to Typhoon Ulysses: Roldan Pigoh, Joel Ballag Chur-ig, Johnny Duccog, Julius Gulayan, and John Mutug Limoh, anang kalihim. Adunay 5 ka bayani ang namatay nga nagserbisyo sa atong nasud sa tubag sa DPWH sa Bagyong Ulysses: Roldan Pigoh, Joel Ballag Chur-ig, Johnny Duccog, Julius Gulayan, ug John Mutug Limoh, anang kalihim . Please join us in praying for the eternal repose of their souls. Palihug pag-uban kanamo sa pag-ampo alang sa mahangturon nga kapahulayan sa ilang mga kalag. Dagdag pa niya sa post na makikita ang mga larawan ng limang tauhan na nasawi. Gidugang niya sa post nga mahimo nimo makita ang mga litrato sa lima ka mga tawo nga namatay . Sina Limoh,31-anyos at Julius Gulayan, 24, ay mga inhenyero ng DPWH, at bahagi ng Quick Response Team. Si Limoh, 31, ug Julius Gulayan, 24, mga inhinyero sa DPWH, ug bahin sa Quick Response Team. Sa isang pahayag nitong Linggo, sinabi ni Villar na magkakasama sina Limoh, Gulayan, Chur-ig, Duccog at Jacob Guinyang, na nagpunta sa Nueva Vizcaya-Ifugao-Mt Province Road, sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint sa Banaue, Ifugao, dahil sa nangyaring landslide at magsagawa ng clearing operation. Sa usa ka pamahayag kaniadtong Domingo, giingon ni Villar nga sila Limoh, Gulayan, Chur-ig, Duccog ug Jacob Guinyang, nga nangadto sa Nueva Vizcaya-Ifugao-Mt Province Road, sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint sa Banaue, Ifugao, nag-uban. Nahitabo ang landslide ug gihimo ang usa ka clearing operation . Pero dahil bumuhos ang malakas na ulan, sumilong sa isang bahay sina Limoh, Gulayan, Chur-ig, at Duccog, habang pumunta sa kabilang bahagi ng kalsada si Guinyang. Apan tungod sa kusog nga ulan, si Limoh, Gulayan, Chur-ig, ug Duccog midangup sa usa ka balay, samtang ang Guinyang moadto sa pikas nga bahin sa dalan. Sa kasamaang palad, muling nagkaroon ng pagguho ng lupa na nakasama ang bahay na kinaroonan ng mga biktima. Intawon, adunay usa pa nga pagdahili sa yuta nga nakaapekto sa balay diin didto ang mga biktima. Siyam ang lahat ng nasawi sa naturang trahedya. Siyam ka mga tawo ang napatay sa trahedya. Sa ulat ng GMA News 24 Oras nitong Lunes, sinabing tatlo pang biktima ng landslide ang natagpuan ganinang umaga. Gitaho sa GMA News 24 Oras kaniadtong Lunes nga tulo pa nga mga biktima sa landslide ang nakit-an ganinang aga May taas umano ng 100 metro ang lalim ng bangin na pinangyarihan ng insidente. Ang bangin diin nahitabo ang insidente giingon nga 100 ka metro ang gilawmon. Siyempre dadaan doon yung mga magde-deliver ng relief goods kaya umpisa pa lang yung naka-preposition na ang assets at mga mission talaga nila, ma-clear kaagad ang roads, sabi ni Villar sa ulat. Siyempre, ang mga naghatud sa mga relief goods mangadto didto, busa ang mga assets ug misyon nga ilang giandam gyud magsugod na, malimpyohan dayon ang mga dalan, ingon ni Villar sa report . Unfortunately they paid the ultimate price for their service. Subo nga gibayad nila ang katapusang presyo alang sa ilang serbisyo. Nandun talaga sila sa frontlines. Naa gyud sila sa frontlines. Ang laki ng sakripisyo nila, anang kalihim na labis na ikinalungkot ang nangyari. Ang kadako sa ilang sakripisyo, giingon sa kalihim nga nasubo sa nahitabo. Magkasunod na dagok sa buhay ang sinapit ng isang residente ng Marikina City, dahil bukod sa nasunugan na siya ay binaha rin ang kanilang bahay dahil sa Bagyong Ulysses. Usa ka residente sa Marikina City ang nag-antos sa sunod-sunod nga pagbunal sa buhay, tungod kay dugang sa sunog, gibahaan usab niya ang ilang balay tungod sa Bagyong Ulysses Isa si Mario Morfe, na isang sorbetero, sa mahigit 2,000 evacuees na pansamantalang nanunuluyan sa H Bautista Elementary School Si Mario Morfe, usa ka ice cream cone, usa sa sobra sa 2,000 nga mga evacuees nga temporaryong nagpuyo sa H Bautista Elementary School Mahirap po sir, kahit dito sa evacuation mahirap eh kasi maraming tao hindi ka makatulog ng maayos, ani Mang Mario sa ulat ni Bam Alegre sa Unang Balita nitong Lunes. Malisud kini sir, bisan dinhi sa pagbakwit lisud kini tungod kay daghang mga tawo nga dili ka makatulog nga maayo, ingon ni Mang Mario sa usa ka report ni Bam Alegre sa First News kaniadtong Lunes . Sa kabuuan, 3,211 pamilya ang nasa iba t ibang paaralan sa Marikina na nagsisilbing evacuation centers. Sa kinatibuk-an, 3,211 ka mga pamilya ang naa sa lainlaing mga eskuylahan sa Marikina nga nagsilbing mga evacuation center Patuloy naman ang clearing operations sa mga apektadong lugar. Magpadayon ang clearing nga operasyon sa mga apektadong lugar. Itinuturing ni Department of Public Works and Highways (DPWH) Secretary Mark Villar na mga bayani ang mga kasamahan niya sa trabaho na magsasagawa ng road clearing operation at nasawi sa landslide sa Ifugao dulot ng bagyong Ulysses. Gikonsiderar ni Department of Public Works and Highways (DPWH) Secretary Mark Villar ang iyang mga kauban sa trabaho nga mohimo og road clearing operation ug gipatay sa landslide sa Ifugao nga gipahinabo sa bagyong Ulysses Two of our colleagues in DPWH died as heroes. Duha sa among mga kauban sa DPWH namatay ingon bayani. Joel Chur-ig and John Duclog risked and lost their lives serving the country. Si peligro joel Chur-ig ug John Duclog nameligro ug nawad-an sa ilang kinabuhi sa pagserbisyo sa nasud They were found dead after another landslide hit Nueva Vizcaya - Ifugao - Mt Province Road where they were conducting clearing operations, ayon sa kalihim. Nakit-an sila nga patay human ang usa ka pagdahili sa yuta nga naigo sa Nueva Vizcaya - Ifugao - Mt Province Road diin sila nagpahigayun sa clearing nga operasyon, suma sa kalihim . Patuloy naman ang paghahanap at pinapangambahan na nasawi rin ang dalawang engineer na sina John Limoh at Julius Gulayan, na natabunan din ng gumuhong mga bato at lupa sa lugar. Nagpadayon ang pagpangita ug gikahadlokan nga napatay usab ang duha nga mga engineer, John Limoh ug Julius Gulayan, nga natabunan usab sa nahugno nga mga bato ug yuta sa lugar Sa ulat ng GMA News Alert, sinabing nilawakan na ang sakop ng search and rescue operation sa pinangyarihan ng landslide sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint, Banaue, Ifugao. Gitaho sa GMA News Alert nga gipalapdan ang kasangkaran sa search and rescue operation sa nahitabong landslide sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint, Banaue, Ifugao. Anim katao ang nasawi sa nangyaring pagguho kabilang ang mga tauhan ng DPWH. Unom nga mga tawo ang napatay sa pagdahili sa yuta lakip ang mga kawani sa DPWH. Itinuturing ding bayani si Henry Villarao, nakatalaga sa Fisheries Protection and Law Enforcement Office ng Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR), matapos siyang makuryente at masawi habang nagsasagawa ng rescue operation sa mga na-trap sa mga bahay na nalubog sa baha sa Tuguegarao City. Si Henry Villarao, nadestino sa Fisheries Protection and Law Enforcement Office sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR), giisip usab nga bayani, pagkahuman nakuryentihan ug nalumos samtang naghimo og rescue operation sa mga napiit sa nabahaan nga mga balay sa Tuguegarao Lungsod . Sa panayam naman sa Dobol B sa News TV, sinabi ni Villar na umabot na sa P1.6 bilyon ang pinsala sa impraestruktura sa Region 2 ng bagyong Ulysses. Sa pakighinabi sa Dobol B sa News TV, giingon ni Villar nga ang kadaut sa inprastraktura sa Rehiyon 2 sa bagyong Ulysses miabot na sa P1.6 bilyon. Kabilang umano sa mga nawasak ang mga kalsada at flood control na aabot sa P1 bilyon ang halaga. Lakip sa mga nawasak ang mga dalan ug control sa baha nga moabot sa P1 bilyon. Sa nasabing rehiyon, mula sa 25 ay 13 road sections na lamang hindi pa madaanan dahil sa nangyaring mudslide, landslide at pagbaha. Sa nasangpit nga rehiyon, gikan sa 25, 13 ra ka mga seksyon sa dalan ang wala pa mapasa tungod sa pagdahili sa yuta, pagdahili sa yuta ug pagbaha Pero patuloy pa rin umano ang isinasagawang clearing operation ng DPWH sa lugar. Apan ang DPWH nagpadayon gihapon og clearing operations sa lugar. Sa buong bansa, aabot naman sa halos P8 bilyon ang pinsalang idulot ni Ulysses sa impraestruktura. Sa bug-os nga pungsod, ang Ulysses magatuga sang halos P8 bilyon nga danyos sa imprastraktura. Viral nitong Sabado sa social media ang video ni presidential spokesperson Harry Roque habang humahataw sa pagkanta. Nag-viral ang video ni Presidente Spokesperson Harry Roque kaniadtong Sabado sa social media samtang nagkanta. Paliwanag ng opisyal, nag- unload lang siya dahil sa hectic na linggo. Gipatin-aw ang opisyal, gipalta ra niya tungod sa ka-hectic nga semana. Sa video, makikita si Roque na kinakanta ang Pare Ko. Sa video, makit-an si Roque nga nagkanta sa Pare Ko. Sinabing nakuhanan ang video nitong Biyernes ng gabi sa Baguio City. Giingon nga ang video kuha kaniadtong Biyernes sa gabii sa Baguio City. Nitong Biyernes din ng gabi kumalat sa social media ang mga larawan ng matinding pinsalang inabot ng mga tao sa Cagayan at Isabela dahil sa bagyong Ulysses. Dinhi usab sa Biyernes sa gabii, mga litrato sa grabeng kadaot nga nahimo sa mga tawo sa Cagayan ug Isabela tungod sa bagyong Ulysses nga nikatap sa social media. Dahil sa tindi ng pagbaha, ilang residente ang nagpalipas ng magdamag sa bubungan ng kanilang mga bahay. Tungod sa kakusog sa pagbaha, pipila ka mga residente ang nagpalabay sa gabii sa atop sa ilang mga balay May mga netizen din na pumuna na walang suot na face mask ang opisyal. May mga netizen usab nga manaway sa opisyal nga wala magsul-ob og maskara sa nawong. Hinikayat naman ni Roque ang publiko na ituon na lang sa mas mahalagang bagay ang atensiyon. Giawhag ni Roque ang publiko nga mag-focus sa labi ka mahinungdanong mga butang. Para kay Pangulong Rodrigo Duterte, maliit na bagay ang ibinabatong isyu tungkol sa ma–anita ng bago niyang talagang hepe ng Philippine National Police (PNP) na si General Debold Sinas. Alang kang Presidente Rodrigo Duterte, ang isyu sa mannan sa iyang bag-ong tinuud nga hepe sa Philippine National Police (PNP) nga si General Debold Sinas gamay nga butang. Sa video clip na inilabas ng Malaca–ang nitong Sabado, inako ni Duterte ang responsibilidad sa paghirang kay Sinas bilang bagong pinuno ng kapulisan kahit pa inaakusahan ng mga kritiko ang huli nang pagiging masamang ehemplo sa hindi pagsunod sa health protocol laban sa COVID-19 nang magdaos ng ma–anita sa kaniyang kaarawan noong Mayo. Sa video clip nga gibuhian sa Iyang kaugalingon sa ibabaw sa sabado, ang pipila sa mga Bag-mao ang responsibilidad sa pagpili sa Sinas ingon nga ang bag-ong pangulo sa kapulisan sa bisan akusado sa mga kritiko sa mga santos alang sa ingon nga usa ka dili maayo nga panig-ingnan ngadto sa mga dili-pagsunod sa health care protocol batok sa COVID-19 alang sa naghupot sa mga ma–anita sa iyang adlawng natawhan niadtong Mayo. Inireklamo sa piskalya ng Taguig si Sinas dahil nilabag umano nito ang patakaran sa pagbabawal ng mass gatherings at di pagsunod sa social distancing rules dahil sa naturang ma–anita. Si Sinas gireklamo sa piskalya sa Taguig tungod kay gilapas niya ang patakaran sa pagdili sa mga pagtapok sa kadaghanan ug dili pagsunod sa mga lagda sa pagpalayo sa sosyal tungod sa mao nga mannan . Pero ayon sa Punong Ehekutibo, hindi iyon kasalanan ni Sinas. Apan pinauyon sa Chief Executive, dili kini sala ni Sinas. Alam mo kasi Ôyang ma–anita, itÕs a religious, almost a religious ritual. Nahibal-an nimo, 'mannan, kini usa ka relihiyoso, hapit usa ka ritwal sa relihiyon. Nakaugalian na talaga ng mga Pilipino. Naanad na gyud ang mga Pilipino. Hindi kasalanan ng pobreng Sinas na Ôyan na pumunta sila doon, hindi naman niya alam, anang pangulo. Dili sala sa kana nga kabus nga Sinas nga sila nangadto, wala niya hibal-an, ingon sa presidente . At kung may kasalanan siya doon, pardon na siya. Ug kung siya sad-an didto, siya gipasaylo. Wala akong nakitang kasalanan na masama na may moral implications, may kasamang malisya, wala, dagdag ni Duterte. Wala akoÕy nakita nga daotan sa mga implikasyon sa moral, sa malisya, wala, dugang ni Duterte . Una rito, sinabi ng Palasyo na hindi nalulusaw ang anumang pananagutan ni Sinas sa usapin ng ma–anita kahit itinalaga siyang hepe ng PNP. Sayo niini, giingon sa Palasyo nga wala gitunaw ni Sinas ang bisan unsang responsibilidad sa mannan matter bisan kung siya gitudlo nga hepe sa PNP. Dati nang ipinagtanggol ni Duterte si Sinas sa naturang isyu at sinabi ng pangulo na hindi niya aalisin sa posisyon ng heneral. Gidepensahan kaniadto ni Duterte si Sinas sa ingon nga isyu ug giingon sa pangulo nga dili niya kini tangtangon gikan sa posisyon sa heneral . Hindi naman kailangan maglabas siya doon ng mga mask. Dili niya kinahanglan nga tangtangon ang iyang mga maskara didto. It happened. Nahinabo kini. Well, it was bad na Ôyung mga pumunta doon hindi nila inisip. Aw, daotan nga ang nangadto didto wala maghunahuna. But dahil naman sumusunod lang sila sa almost religious practice of ma–anita, paliwanag ni Duterte. Apan tungod kay nagsunod ra sila sa hapit relihiyoso nga batasan sa mannan, gipatin-aw ni Duterte. We sing a person a happy birthday ang wishing para naman i-endear ng tao sa trabaho niya at sa buhay niya. Gikanta namon ang usa ka tawo usa ka malipayon nga adlaw nga natawhan nga gihandum sa tawo nga higugmaon ang iyang trabaho ug iyang kinabuhi. Maliit na bagay Ôyun, patuloy niya. Gamay kana nga butang, nagpadayon siya . Kamakailan lang, hinimok ni Sinas ang publiko na mag-move on na sa ma–anita issue dahil nasa piskalya na ang reklamo laban sa kaniya. Karong bag-o, giawhag ni Sinas ang publiko nga magpadayon sa isyu sa mannan tungod kay ang reklamo batok kaniya naa na sa piskaliya . Planong kasuhan ni Marikina Mayor Marcy Teodoro ang pamunuan ng Angat Dam dahil sa kapabayaan umano nang hindi sila abisuhan na magpapakawala ng tubig noong kasagsagan ng pananalasa ng bagyong Ulysses. Plano ni Marikina Mayor Marcy Teodoro nga kiha ang pamunuan sa Angat Dam tungod sa giingon nga pagpabaya sa pagpagawas sa tubig sa kataas sa bagyong Ulysses. Sa ulat ni Maki Pulido sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, sinabi ng lokal na opisyal na ang 18 metrong taas ng tubig mula sa bagyong Ulysses ang kanilang pinaghadaan. Sa ulat ni Maki Pulido sa GMA News 24 Oras kaniadtong Biyernes, giingon sa lokal nga opisyal nga nagtabok sila sa 18 metro nga tubig gikan sa bagyong Ulysses. Pero hindi raw nila inasahan na magpapakawala rin ng tubig ang Angat Dam na nagpaakyat sa tubig ng 22 metro, mas mataas sa 21.5 metro na idinulot ng bagyong Ondoy noong 2009. Apan wala nila damha nga ang Angat Dam, nga nagpataas sa tubig sa 22 metro, magpagawas usab og tubig, mas taas kaysa sa 21.5 metro nga gipahinabo sa bagyong Ondoy kaniadtong 2009. Dahil dito, sinabi ng galit na si Teodoro na kakasuhan nila ang pamunuan ng dam dahil sa kapabayaan. Ingon usa ka sangputanan, nasuko si Teodoro nga giingon nila nga ilang kasuhan ang pagdumala sa dam tungod sa pagpasagad. Ayon pa kay Teodoro, aabot sa 10 bilyon ang pinsala sa pampublikong empraestruktura at P30 bilyon naman sa negosyo. Pinauyon kay Teodoro, hangtod sa 10 bilyon ang madaut sa publikong inprastraktura ug P30 bilyon nga negosyo. Sinabi naman ng National Power Corporation na bahagi ng protocol na apat na oras bago ang pagpapakawala ng tubig sa dam ay dapat abisuhan ang mga apektadong lokal na pamahalaan. Giingon sa National Power Corporation nga bahin sa protokol nga upat ka oras sa wala pa buhian ang tubig gikan sa dam kinahanglan ipahibalo sa mga apektadong lokal nga gobyerno Idinagdag ng NAPOCOR na hindi kasama sa inabisuhan ang Marikina City government dahil hindi kasama ang lungsod sa mga lugar na nasa listahan ng mga lugar na pupuntahan ng tubig ng Angat. Dugang sa NAPOCOR nga ang gobyerno sa Lungsod sa Marikina wala iapil sa pahibalo tungod kay ang lungsod wala maapil sa mga lugar nga nalista sa lista sa suplay sa tubig sa Angat. Pero giit ni Teodoro, ang mga tubig na pinapakawalan sa Angat Dam ay nakakonekta pa rin sa mga daluyan ng Marikina River. Apan giinsistir ni Teodoro nga ang katubigan nga gibuhian sa Angat Dam konektado gihapon sa mga kanal sa Marikina River. Dahil sa nangyaring pagbaha sa Marikina, maraming bahay ang nalubog sa tubig at naging pahirapan ang paglikas sa mga tao. Tungod sa pagbaha sa Marikina, daghang mga balay ang nalubog ug nahimong lisud ang pagbakwit sa mga tawo. Masakit para sa inang si Roche Inabore ang pagpanaw ng kaniyang dalawang-taong-gulang na anak matapos silang tangayin ng baha sa Barangay Tumana, Marikina nang manalasa ang bagyong Ulysses. Ang inahan nga si Roche Inabore nag-antos sa pagkawala sa iyang dos-anyos nga anak nga lalaki human sila gibanlas sa baha sa Barangay Tumana, Marikina sa pag-igo sa bagyong Ulysses. Sa ulat ni Mariz Umali sa GMA News 24 Oras, sinabing nitong Biyernes nakita ang bangkay ng batang si Steven Kent na balot ng putik. Si Mariz Umali nagtaho sa GMA News 24 Oras, nagsulti nga kaniadtong Biyernes, ang lawas sa bata nga si Steven Kent nakit-an nga natabunan sa lapok. Ayon kay Roche, hinihintay niya ang pagbalik ng kaniyang mister na unang inilakas ang 10-taong-gulang nilang anak papunta sa kabilang bahagi ng sapa. Suno kay Roche, ginahulat niya ang pagbalik sang iya bana nga una nga nagtulod sa pihak nga sapa ang ila 10-anyos nga anak nga lalaki . Pero unti-unti na raw tumaas ang tubig sa sapa hanggang sa bumigay na ang kawayan na kanilang kinaroroonan. Apan ang tubig sa sapa giingon nga anam-anam nga nadugangan hangtod nga ang kawayan nga ilang nahimutangan gihatag. Nagkahiwalay na silang mag-ina at wala na siyang nagawa nang tangayin ng tubig ang kaniyang anak. Nagbulag siya ug ang iyang inahan ug wala siyay nahimo sa paghugas sa tubig sa iyang anak. Sobrang sakit kasi ginawa ko ang lahat para mailigtas lang siya e. Sakit kaayo kay gibuhat nako tanan para lang masalbar ko siya e. Sabi ko kung puwede nga lang, ako na lang e, malungkot na sabi ni Roche. Giingon nako kung mahimo, ako ra, naguol nga giingon ni Roche. Dagdag pa sa pagdadalamhati ni Roche na hindi pa niya nakikita ang kaniyang mister at ang kanilang anak. Dugang sa kaguol ni Roche nga wala niya makita ang iyang bana ug ilang anak . Tinawag ni presidential spokesperson Harry Roque na kalokohan lang ng oposisyon ang muling pag-trending ng Nasaan Ang Pangulo, kaugnay sa paghahanap kay Pangulong Rodrigo Duterte sa pagtama ng bagyong Ulysses. Gitawag sa tigpamaba ni Presidential Harry Roque ang pag-usab sa oposisyon sa Nasaan Ang Pangulo, nga adunay kalabotan sa pagpangita kang Presidente Rodrigo Duterte pagkahuman sa bagyong Ulysses. Sa press briefing nitong Biyernes, iginiit ni Roque na mayroon nang modernong teknolohiya para masubaybayan ng pangulo ang mga mangyayari sa bansa at mag-atas sa kinauukulang ahensiya ng pamahalaan. Sa usa ka press briefing kaniadtong Biyernes, gipahayag ni Roque nga adunay moderno nga teknolohiya alang sa pangulo aron mabantayan kung unsa ang nahinabo sa nasud ug itudlo sa hingtungdan nga ahensya sa gobyerno Hindi po dapat tanungin Nasaan ang Pangulo -- yan po ay kalokohan lang ng oposisyon. Dili nimo kinahanglan pangutan-on Kung Hain ang Presidente - kana lang ang mga kalokohan sa oposisyon. Ang presidente po ay hindi nawawala, palagi po natin siyang kapiling, palagi po niyang iniisip ang kapakanan ng ating mga kababayan, giit ni Roque. Wala nawala ang pangulo, kanunay kita kauban, kanunay niya gihunahuna ang kaayohan sa atong mga kababayan, giinsistir ni Roque . Sinabi pa ng opisyal na mas mababa ang bilang ng mga nasasawi sa mga nangyayaring kalamidad ngayon kumpara sa mga nagdaang administrasyon. Gidugang sa opisyal nga ang ihap sa mga namatay sa karon nga mga katalagman mas gamay kaysa sa miaging mga administrasyon. Gayunman, nais umano ng gobyerno na pag-ibayuhin pa ang paghahanda sa kalamidad para walang buhay na masayang. Bisan pa, gusto sa gobyerno nga dugangan ang kaandam sa katalagman aron walaÕy tawo nga mabuhi nga malipayon. Nitong Huwebes, naging trending topic ang Nasaan Ang Pangulo matapos na bayuhin ni Ulysses ang malaking bahagi ng Luzon. Kaniadtong Huwebes, ang Nasaan Ang Pangulo nahimong usa ka hilisgutan nga hilisgutan pagkahuman nga gikulata ni Ulysses ang daghang bahin sa Luzon . Sa nabanggit din na araw, nagbigay ng pahayag sa publiko si Duterte at ipinaliwanag na kadadalo lang niya sa virtual forum ng Association of Southeast Asian Nations (ASEAN). Sa parehas nga adlaw, naghatag pahayag publiko si Duterte ug gipatin-aw nga motambong ra siya sa virtual forum sa Association of Southeast Asian Nations (ASEAN). Tiniyak din niya na nakahanda ang pamahalaan na tulungan ang mga nasalanta ng bagyo, at nagsagawa pa ng aerial inspection. Gisiguro usab niya nga andam ang gobyerno nga motabang sa mga biktima sa bagyo, ug naghimo pa usab og aerial inspeksyon. Kamakailan lang, nag-trending din ang Nasaan Ang Pangulo nang hindi makasama si Duterte sa televised press briefing sa paghahanda ng pamahalaan sa Super Typhoon Rolly bago nanalasa sa Bicol region. Karong bag-o, nag-uso usab ang Nasaan Ang Pangulo sa wala pag-apil si Duterte sa telebisyon nga pahayag bahin sa pagpangandam sa gobyerno alang sa Super Typhoon Rolly sa wala pa kini maigo sa rehiyon sa Bicol. Ayon kay Roque, naging mabilis ang pagtugon ng pamahalaan nang tumama ang bagyong Ulysses, bagaman sadyang malubha ang baha na idinulot nito. Pinauyon kay Roque, dali nga niresponde ang gobyerno sa pag-igo sa bagyong Ulysses, bisan kung grabe ang pagbaha. Gaya ng narinig niyo po, mabilis po ang naging response ng government. Sama sa imong nadungog, ang gobyerno dali nga ning responde. Unfortunately di po natin magagawan ng paraan ang masyadong mabilis na pagtaas ng tubig, paliwanag niya. Sa kasubo dili kita makakaplag usa ka paagi sa pagpataas sa tubig sa labing kadali, gipasabut niya . Aminado naman siya na hindi naging agaran ang mga pagsagip sa mga naipit sa baha. Giangkon niya nga ang pagluwas sa mga na-trap sa baha dili diha-diha dayon. Meron pong mga nag-antay, pero unfortunately hindi naman po instant talaga yung ating pag-rescue sa kanila, pero hindi naman po gaanong katagal ang kanilang pag-aantay at ang importante po eh na-rescue po lahat ng kinakailangan na matulungan, pahayag pa ni Roque. Adunay mga naghulat, apan sa kasubo ang pagluwas sa kanila dili gyud dayon, apan ang ilang paghulat dili magdugay ug ang hinungdanon nga ang tanan nga nanginahanglan tabang maluwas, ingon niya ni Roque . Inatasan ni Justice Secretary Menardo Guevarra ang National Bureau of Investigation (NBI) na siyasatin ang ginawang pagbaril at pagpatay sa isang hukom sa Maynila nitong Miyerkules. Gimandoan ni Justice Secretary Menardo Guevarra ang National Bureau of Investigation (NBI) nga imbestigahon ang pagpamusil ug pagpatay sa usa ka hukom sa Manila kaniadtong Miyerkules. Binaril si gyudge Maria Teresa Abadilla sa kaniyang opisina sa Manila Regional Trial Court Branch 45. Si gyudge Maria Teresa Abadilla gipusil sa iyang opisina sa Manila Regional Trial Court Branch 45. Suspek sa krimen ang sarili niyang clerk of court na si Atty. Amador Rebato, Jr., na sinasabing nagbaril din sa sarili. Ang iyang kaugalingon nga clerk of court, Atty. Amador Rebato, Jr., nga giingon usab nga nagpusil sa iyang kaugalingon . Though gyudge Abadilla s death appears to have arisen from an internal issue with her clerk of court, I have nonetheless directed the NBI to conduct a parallel probe, considering that the incident has implications on the personal security of our gyudges and justices, sabi ni Guevarra nitong Biyernes. Bisan tuod ang mga Paghukom sa Bughaw kamatayon makita mitungha gikan sa usa ka internal nga isyu uban sa iyang mga klerk sa sa korte, ako gihapon gitumong sa NBI sa pagpahigayon sa usa ka susama nga imbestigasyon, kon hunahunaon nga ang insidente adunay implikasyon sa personal security sa atong mga maghuhukom ug mga justices, miingon Guevarra niadtong biyernes. Inatasan naman ni Supreme Court Chief Justice Diosdado Peralta, si Court Administrator Jose Midas Marquez na magpatupad ng mas mahigpit na seguridad para hindi na maulit ang insidente. Si Korte Suprema Chief Justice Diosdado Peralta, Court Administrator Jose Midas Marquez, nagmando sa higpit nga siguridad aron mapugngan nga mahitabo ang insidente. Bago naging hukom, nagsilbi muna si Abadilla na law clerk sa SC ng mahigit 10 taon. Sa wala pa mahimong maghuhukom, si Abadilla unang nagserbisyo isip usa ka clerk sa balaod sa SC sa sobra sa 10 ka tuig. Nag-iwan ng 39 na patay at 22 iba pa ang nawawala ang bagyong si Ulysses, na inihalintulad ng marami sa bagyong Ondoy na nanalasa sa Luzon noong 2009. Ang bagyong Ulysses nabiyaan ang 39 nga patay ug 22 pa ang nawala, daghan kung ikumpara sa bagyong Ondoy nga mihapak sa Luzon kaniadtong 2009. Ang naturang bilang ng mga nasawi at nawawala ay nagmula sa militar na kabilang sa mga nagsasagawa ng search, rescue and retrieval operations sa mga lugar na nasalanta ng bagyo. Ang ihap sa mga nasamaran ug nawala nga mga tawo gikan sa militar nga kauban sa nagpadagan sa operasyon sa pagpangita, pagluwas ug pagkuha sa mga lugar nga nadaot sa bagyo. Pero sa press briefing nitong Biyernes, nagbigay naman ng magkakaibang bilang ng mga biktima ang mga ilang opisyal. Apan sa press briefing kaniadtong Biyernes, ang pipila ka mga opisyal naghatag lainlaing mga numero sa mga biktima . Si presidential spokesperson Harry Roque, sinabing 14 lang ang nasawi na umano y batay sa local government units. Ang tigpamaba sa pagkapangulo nga si Harry Roque, miingon nga 14 ra ka mga tawo ang gipamatay pinauyon sa mga local government unit . Kaya lang po nagkakaiba-iba ang casualty figures dahil subject ito to local government confirmation, paliwanag niya. Mao nga managlahi ang mga numero sa biktima tungod kay gipaubos kini sa kumpirmasyon sa lokal nga gobyerno, gipatin-aw niya . Sinabi naman ni Armed Forces chief General Gilbert Gapay na 39 bangkay na ang nakuha ng search, rescue, and retrieval (SRR) cluster. Ang hepe sa Armed Forces nga si Heneral Gilbert Gapay nagsulti nga ang search, rescue, and retrieval (SRR) cluster nakuha na 39 nga mga patayÕng lawas. Ngunit ayon kay Interior and Local Government Secretary Eduardo A–o, kailangan pa itong beripikahin. Apan sigun ni Interior and Local Government Secretary Eduardo A–o, kinahanglan pa kini mapamatud-an . Yung reported recovery of cadavers, we still have to verify kasi baka yung iba diyan hindi naman typhoon-related ang ikinamatay , ayon kay A–o sa naturang briefing. Ang gikataho nga pagbawi sa mga cadavers, kinahanglan pa naton susihon tungod kay ang uban pa didto wala gipatay nga may kalabutan sa bagyo, sumala ni A–o sa briefing . Inihayag din ni A–o na 14 lang ang bilang ng nasawi batay sa kanilang tala. Gianunsyo usab ni A–o nga adunay 14 lamang nga nasamad base sa ilang record. Ayon kay Gapay, sa 39 na bangkay, walo ang nakuha ng Armed Forces of the Philippines sa Bicol, Calabarzon at Zambales. Pinauyon kay Gapay, sa 39 nga patayng lawas, nakuha sa Armed Forces of the Philippines ang walo sa Bicol, Calabarzon ug Zambales. Samantalang ang Bureau of Fire Protection (BFP), nakakuha ng tatlong bangkay sa Dasmarinas, Cavite, at isa sa Bicol, at isa sa Ifugao, Benguet. Samtang, nakit-an sa Bureau of Fire Protection (BFP) ang tulo ka mga patayÕng lawas sa Dasmarinas, Cavite, ug usa sa Bicol, ug usa sa Ifugao, Benguet. Kasama sa 39 na bangkay ang 26 na katawan na nakuha ng Philippine National Police mula sa anim na rehiyon, kabilang sa Metro Manila. Ang 39 nga mga lawas gilakip sa 26 nga mga lawas nga nakuha sa Philippine National Police gikan sa unom ka mga rehiyon, lakip ang Metro Manila. Samantala, mayroong 40 katao ang nasaktan at 22 pa ang nawawala, batay sa tala ng SRR cluster. Samtang, 40 ka tawo ang nasamad ug 22 pa ang nawala, suma sa record sa SRR cluster. Sinabi rin ni Gapay na nakapagligtas ang mga sundalo ng 2,716 katao sa National Capital Region, Rizal at Bicol region. Giingon usab ni Gapay nga ang mga sundalo nakaluwas sa 2,716 ka mga tawo sa National Capital Region, Rizal ug Bicol nga rehiyon. Naisalba rin ang 11 kataong sugatan. Naluwas usab ang 11 ka samaran. Kaya sa lahat, ang aming paghahanap, pagsagip (at) pagkuha ng kumpol ay naka-save ng 138,272 mga indibidwal, Busa tanan, ang among pagpangita, pagluwas (ug) pagkuha sa cluster naka-save sa 138,272 nga mga indibidwal, Si Ulysses ang ika-walong bagyo na tumama sa Pilipinas sa nakalipas lang na dalawang buwan, at ika-21 bagyo ngayong taon. Ang Ulysses mao ang ikawalo nga bagyo nga miigo sa Pilipinas sa miaging duha ka bulan, ug ang ika-21 nga bagyo karong tuiga. Sa lakas ng kaniyang ulat at hangin, maraming kabahayan at mga lansangan at taniman ang nalubog sa baha. Sa kusog sa iyang report ug hangin, daghang kabalayan ug kadalanan ug plantasyon ang nalubog sa baha . Nagmisutalang ghost town ang isang subdivision sa Rodriguez, Rizal, matapos ang pananalasa ng Bagyong Ulysses, ayon sa ulat ni Corinne Catibayan sa Balitanghali nitong Biyernes. Usa ka subdivision sa Rodriguez, Rizal, nahimoÕg multo nga lungsod pagkahuman sa kadaot sa Bagyong Ulysses, pinauyon sa report ni Corinne Catibayan sa Balitanghali kaniadtong Biyernes. Halos mga sasakyan na lang ang naiwan sa Estrella Heights sa Barangay Burgos. Mga salakyanan ra ang nahabilin sa Estrella Heights sa Barangay Burgos. Umabot sa lagpas-tao raw ang baha sa ilang parte ng nasabing subdivision, mas mataas pa kaysa noong Bagyong Ondoy noong 2009. Ang mga baha gikataho nga naabut ang labaw sa pipila ka mga bahin sa nasangpit nga subdivision, nga mas taas pa kaysa sa Bagyong Ondoy kaniadtong 2009. Ayon sa residenteng si Eleazar Moreal, biglaan daw ang pagtaas ng tubig kaya wala halos naisalbang gamit ang mga tagaroon. Pinauyon sa residente nga si Eleazar Moreal, kalit nga misaka ang lebel sa tubig mao nga hapit dili kini maluwas. Nagsilbing silungan naman ng may 1,000 apektadong residente ang Kasiglahan Village Elementary School. Ang Kasiglahan Village Elementary School nagsilbing kanlungan sa hapit sa 1,000 nga apektado nga mga residente. Naglaan ng tig-isang milyong piso ang Caritas Manila sa bawat diyosesis na labis na nasalanta ng nagdaang Super Typhoon Rolly. Ang Caritas Manila nigahin usa ka milyon ka pesos sa matag diyosesis nga grabeng nadaut sa miaging Super Typhoon Rolly . Ito ang inihayag ni Fr. Anton CT Pascual, executive director ng Caritas Manila kasabay na rin ng pahayag ng pagtugon naman sa mga nasalanta ng bagyong Ulysses. Kini ang gisulti ni Fr. Si Anton CT Pascual, executive director sa Caritas Manila dungan sa pahayag nga tubag sa mga nabiktima sa bagyong Ulysses . Ayon sa pari, tuloy-tuloy pa rin ang pagtanggap ng donasyon ng Caritas Manila matapos ang isinagawang Caritas Oplan Damayan Telethon na umaabot na sa walong milyong piso ang nakakalap. Pinauyon sa pari, padayon ang pagdawat sa donasyon sa Caritas Manila pagkahuman sa gipahigayong Caritas Oplan Damayan Telethon, nga ningtaas hangtod sa walo ka milyon ka pesos. Maraming tumugon sa ating Typhoon Rolly Telethon, nakalikom tayo ng seven to eight million. Daghang ningresponde sa atong Bagyong Rolly Telethon, nga mikita pito hangtod walo ka milyon. May mga dumarating pa. basically tag-iisang milyon sa mga dioceses na tinamaan lalung lalu na sa Bicol Region, ayon kay Fr. Pascual sa panayam sa Radio Veritas. Naa pay muabot. usa ka milyon nga mga diyosesis nga naigo labi na sa Bicol Region, pinauyon kay Fr. Pascual sa pakighinabi sa Radio Veritas . Ito ay bukod pa sa paunang P200,000 na ibinahagi ng Caritas Manila sa limang diyosesis na naapektuhan ng malakas na bagyo. Dugang kini sa inisyal nga P200,000 nga gipanghatag sa Caritas Manila sa lima ka mga diyosesis nga naapektuhan sa bagyo Kabilang sa mga tumanggap na tulong sa Caritas Manila ang mga diyosesis ng Legazpi, Daet, Virac, Catanduanes at Gumaca. Lakip sa mga makadawat tabang sa Caritas Manila ang mga diyosesis sa Legazpi, Daet, Virac, Catanduanes ug Gumaca Sa kasalukuyan ay naghahanda rin ang social arm ng Archdiocese of Manila para naman tumugon sa mga nasalanta ng bagyong Ulysses na nagdulot naman ng malawakang pagbaha sa Metro Manila at mga karatig lalawigan. Ang sosyal nga bukton sa Archdiocese sa Manila nag-andam usab sa pagtubag sa mga biktima sa bagyong Ulysses nga sa baylo hinungdan sa kaylap nga pagbaha sa Metro Manila ug kasilinganan nga mga lalawigan Ayon sa ulat, kabilang sa mga lugar na labis na binaha ang Maynila, Marikina, Bulacan, Rizal at Cavite Subay sa report, ang Manila, Marikina, Bulacan, Rizal ug Cavite usa sa mga lugar nga labing naapektuhan sa pagbaha Nasawi ang isang traffic enforcer noong Martes matapos siyang mahagip ng bus habang tinutulungan ang isang nakatatandang commuter na tumawid sa EDSA. Usa ka traffic enforcer ang namatay kaniadtong Martes human siya nadasmagan sa usa ka bus samtang nagtabang sa usa ka tigulang nga komuter sa pagtabok sa EDSA. Ayon sa ulat ni Mark Salazar sa 24 Oras nitong Miyerkules, ginagabayan ni Field Enforcer George Banez sa bandang North EDSA ang isang senior citizen nang mahagip siya ng bus ng Joanna Jesh Transport. Pinauyon sa report ni Mark Salazar sa 24 Oras kaniadtong Miyerkules, ang Field Enforcer George Banez naggiya sa usa ka senior citizen sa lugar sa North EDSA sa dihang naigo siya sa usa ka Joanna Jesh Transport bus. Sinubukan ng mga first responder na buhayin ang biktima bago ito itakbo sa ospital, ngunit pumanaw din siya kalaunan. Ang mga una nga nagtubag misulay nga buhion ang biktima sa wala pa siya gidala sa ospital, apan namatay ra usab siya sa ulahi. Hindi naman nasaktan ang nakatatandang commuter na tinulungan ni Banez. Ang mas tigulang nga komyuter nga gitabangan ni Banez wala masakiti. Tinakbuhan lamang ng drayber ng bus na kinilalang si Nolan De Villa ang nahagip na traffic enforcer. Ang drayber sa bus nga giila nga Nolan De Villa mao ray nakadagan sa naigo nga traffic enforcer. Ayon sa Inter-Agency Council for Traffic (IACT), sumuko na ang suspek sa awtoridad. Pinauyon sa Inter-Agency Council for Traffic (IACT), ang suspetsado misurender na sa mga awtoridad. Haharap ang Joanna Jesh Transport sa isang imbestigasyon sa Nobyembre 27. Si Joanna Jesh Transport mag-atubang sa usa ka imbestigasyon sa Nobyembre 27. Pinasuspinde naman ng 90 araw ang lisensya ni De Villa. Ang lisensya ni De Villa gisuspenso sa 90 ka adlaw. Bagong pasok lamang na enforcer ang biktima na naka-job order sa IACT. Ang biktima bag-o ra nga nagpatuman sa eskuylahan nga adunay han-ay sa trabaho sa IACT. Mayroong accident and death insurance si Banez mula sa ahensya. Si Banez adunay aksidente sa aksidente ug kamatayon gikan sa ahensya. Aside from that, we will be extending whatever legal assistance para ma-obtain Ôyung possible filing ng civil and criminal cases against the erring bus driver and Ôyung employer niya, ayon kay Carpella. Magluwas sa sina, igahatag naton ang bisan ano nga ligal nga bulig agud makuha Ôang posible nga pagsang-at sang mga kaso sibil kag kriminal batok sa nag-erseer nga tsuper sa bus kagÔ sa iya amo, suno kay Carpella . Dagdag pa nito, ang Joanna Jesh Transport ay direktang nakikipag-ugnayan sa pamilya ng biktima. Dugang pa niya nga si Joanna Jesh Transport direktang kontak sa pamilya sa biktima. Pagka kasi Ôyung family ay nag-execute na ng quit claim, in as much as we want to pursue this criminally, baka mahirapan na kami, ani ni Carpella. Tungod kay gipatuman na sa pamilya ang pag-undang sa pag-angkon, sa bisan unsa nga gusto namon nga ipadayon kini nga kriminal, tingali maglisud kami, ingon ni Carpella Sinusubukan pa ng GMA News na kunin ang panig ng Joanna Jesh Transport. Gisulayan pa usab nga kuhaon sa GMA News ang bahin sa Joanna Jesh Transport. Isang hukom ang binaril umano ng sarili niyang clerk of court sa loob ng kaniyang opisina sa Manila Regional Trial Court nitong Miyerkules ng hapon. Usa ka hukom ang gipusil sa iyang kaugalingon nga clerk of court sa sulod sa iyang opisina sa Manila Regional Trial Court kaniadtong Miyerkules sa hapon. Sa ulat ng Special Mayor s Reaction Team (SMaRT) ng Manila Police District, kinilala ang biktima na si gyudge Ma. Theresa Abadilla, 44, ng Manila RTC Branch 45. Sa report sa Special Mayor s Reaction Team (SMaRT) sa Manila Police District, ang biktima naila nga si gyudge Ma. Theresa Abadilla, 44, taga Manila RTC Branch 45 . Isinugod ang biktima sa Manila Medical Center para sa karampatang lunas. Ang biktima gidali pagdala sa Manila Medical Center alang sa angay nga pagtambal. Idineklarang patay si Abadilla pasado alas-3 ng hapon. Si Abadilla patay na pasado alas 3 sa hapon. Tinukoy ng pulisya ang suspek na si Amador Rabato, clerk of court. Giila sa pulisya ang suspetsado nga si Amador Rabato, clerk of court. Ayon pa sa police report, nangyari ang insidente 2:45 ng hapon sa ikalimang palapag ng Manila City Hall. Sa report sa pulisya, ang insidente nahitabo alas 2:45 sa hapon sa ikalimang andana sa Manila City Hall . Kasalukuyang iniimbestigahan pa ang insidente. Ang hitabo padayon pa nga giimbestigahan. Bistado ang isang drug suspect sa Mandaluyong matapos siyang sitahin ng mga pulis dahil sa hindi pagsusuot ng face mask, ayon sa ulat ni Bam Alegre sa Unang Balita nitong Miyerkules. Usa ka suspetsado sa droga ang gidakup sa Mandaluyong human gidunggab sa pulisya tungod sa wala pagsul-ot sa nawong, nagtaho si Bam Alegre sa First News kaniadtong Miyerkules. Bigla raw kasi tumakbo ang suspek na si Genaro Ledesma nang sitahin siya ng mga pulis. Giingon nga nakadagan ang suspetsado nga si Genaro Ledesma sa pagdunggab sa pulisya. Nang mahabol, nakumpiska sa kaniya ang isang hindi lisensiyadong baril at hinihinalang shabu na may street value na mahigit P10,000. Sa paggukod, nakumpiska gikan kaniya gamit ang walaÕy lisensya nga pusil ug gidudahang shabu nga adunay kantidad sa kadalanan nga labaw sa P10,000 Itinanggi naman ni Ledesma na may nagawa siyang violation at sinabing baka may kaugnayan ang pag-aresto sa kaniya sa away niya sa isang barangay official na naangasan daw sa kaniya. Sa pihak nga bahin, ginpanginwala ni Ledesma nga may nahimo siya nga kalapasan kag ginsiling nga ang pag-aresto sa iya mahimo nga may kaangtanan sa pag-away niya sa isa ka opisyal sa baranggay nga ginpang-abuso kuno niya . Patay ang isang tatlong taong gulang na batang lalaki mula sa sunog na sumiklab sa isang compound sa Las Pi–as City Lunes ng gabi. Usa ka tres anyos nga bata nga lalaki ang namatay sa sunog nga niulbo sa usa ka compound sa Las Pi–as City Lunes sa gabii. Bagama t hindi na nailigtas pa ang biktima, hinangaan naman ang isang sugatang bumbero na sumagip sa kapatid nito. Bisan kung ang biktima wala maluwas, usa ka nasamdan nga bombero nga nagluwas sa iyang igsoon ang gidayeg Sa ulat ni Bam Alegre sa GMA News TV Balitanghali nitong Martes, sinabing sumiklab ang sunog sa Lopez Compound sa Barangay Daniel Fajardo, Tabon 1 ng nasabing lungsod ng 9 p.m. Sa report ni Bam Alegre sa GMA News TV Balitanghali kaniadtong Martes, giingon nga ang sunog nagsugod sa Lopez Compound sa Barangay Daniel Fajardo, Tabon 1 sa nahisgutang lungsod alas 9 sa gabii. Umabot pa ng kasingtaas ng dalawang palapag ang bumulabog na apoy at usok, samantalang balisa at hindi magkamayaw ang mga residente habang inililigtas ang kanilang mga kagamitan. Ang nagdilaab nga sunog ug aso miabot hangtod sa kataas sa duha ka andana, samtang ang mga residente nabalaka ug walaÕy nagsinggit samtang niluwas ang ilang kagamitan. Pahirapan din sa pagresponde ang mga awtoridad sa kasikipan ng mga eskinita at hindi na rin nasunod ng mga tao ang physical distancing. Gihimo usab nga lisud alang sa mga awtoridad ang pagtubag sa kahuot sa mga eskinita ug dili na sundan sa mga tawo ang paglayo sa lawas. Tumagal ng kalahating oras ang pag-responde sa sunog hanggang sa makontrol at maapula ito. Mikabat sa tunga sa oras ang pagtubag sa sunog hangtod nga kini nakontrol ug napalong. Ina-assess na natin kung ilang bahay at kung magkano. Gisusi na namon kung pila ang mga balay ug pila. Ang masaklap sa atin ay mayroon tayong isang bata na casualty na three years old diyan po malapit sa pinagmulan ng apoy, ayon kay Fire Superintendent Arthur Sawate, City Fire Director ng Las Pi–as. Ang nakapasubo kanamo mao nga adunay kami kaswalti sa bata nga nagpangedaron og tulo ka tuig didto duol sa gigikanan sa sunog, pinauyon kay Fire Superintendent Arthur Sawate, City Fire Director sa Las Pi–as. Umalis yung magulang, tapos yung lola nandu n din tapos nagsi-CR yung lola. Ninggawas ang ginikanan, ana si lola unya nag CR ang lola. Pagbalik niya nakita niya malaki yung apoy, dagdag ni Sawate. Pagbalik niya, nakita niya nga dako ang sunog, dugang pa ni Sawate . Ipinagluksa ni John Paul Edralin Escueta ang pagkamatay ng pamangkin niyang si Steven o Buknoy sa isa post sa social media. Si John Paul Edralin Escueta nagbangotan sa pagkamatay sa iyang pag-umangkon nga si Steven o Buknoy sa usa ka post sa social media. Pinasalamatan naman ng tiyahin ni Buknoy ang volunteer firefighter na tumulong sa pagliligtas sa nakababata nitong kapatid na si Gabgab. Gipasalamatan sa iyaan ni Buknoy ang boluntaryong bombero nga mitabang sa pagluwas sa iyang maguwang nga si Gabgab . Kabayanihan kung maituturing ng pamilya ang pagsugod ng firefigter sa apoy kahit wala siyang safety gear para iligtas ang sanggol. Bayanihon kung mahimo hunahunaon sa pamilya ang pag-atake sa bombero bisan kung wala siya mga safety gear aron maluwas ang bata . Nagpapagaling ang bumbero sa Las Pi–as District Hospital dahil sa mga tinamong sugat. Ang mga bombero sa Las Pi–as District Hospital naayo gikan sa mga samad. Natupok din ng sunog ang dalawang bahay sa Sta. Cruz, Maynila. Nasunog usab ang sunog sa duha ka balay sa Sta. Cruz, Manila. Nagsimula ang sunog 8 a.m. ng Martes, na nirespondehan naman agad ng mga bumbero. Nagsugod ang sunog 8 am kaniadtong Martes, nga gitubag dayon sa mga bombero. Patuloy ang imbestigasyon sa sanhi ng sunog at inaalam ang halaga ng pinsala. Nagpadayon nga pag-imbestiga sa hinungdan sa sunog ug pagsuta sa kantidad sa kadaot. Maglaro man ng basketball at sumali sa mga male pageant para patunayan ang kaniyang pagkalalaki lalo sa kaniyang tatay, alam ni Adrian sa sarili na isa siyang bakla. Bisan kung magdula siya og basketball ug moapil sa mga lalaki nga pageant aron mapamatud-an ang iyang pagkalalaki labi na ang iyang amahan, nahibal-an ni Adrian sa iyang kaugalingon nga siya usa ka bayot . At ngayong nagdesisyon na siyang kumawala at maging isang transgender woman, matanggap kaya ito ng kaniyang ama? Ug karon nga nakahukom na siya nga mobiya ug mahimong usa ka transgender nga babaye, mahimo ba kini nga dawaton sa iyang amahan? Dumating po ako sa point na natatakot po ako sa tatay ko. Naabot sa point nga nahadlok ko sa akong amahan. Nahihirapan po talaga ako, noong bata pa ako alam ko na po sa sarili ko. Naglisud gyud ako, sa bata pa ako nakaila na ako sa akong kaugalingon. Kuwento ni Adrian Lilang sa Kapuso Mo, Jessica Soho. Istorya ni Adrian Lilang sa Kapuso Mo, Jessica Soho. Hindi naman itinanggi ni Ferdinand Lilang, ama ni Adrian, na napansin na niya ang pagiging malambot ng kaniyang anak noong bata pa lamang ito, kaya masakit para sa kaniya kapag inaasar si Adrian ng kaniyang mga kaibigan. Wala gipanghimakak sa amahan ni Adrian nga si Ferdinand Lilang nga namatikdan niya ang kalumo sa iyang anak kaniadtong bata pa siya, busa nasakitan siya kung giyagayagaan sa iyang mga higala si Adrian . Tinatanong ko siya bakla ka ba? Gipangutana nako siya nga bayot ka? Sinasabi niya sa akin Pa hindi, lalaki ako. Gisultihan niya ako nga Dili, lalaki ako. Marami akong naririnig Bakit ang anak mo hindi mo turuan mag-basketball? ani Ferdinand. Daghan ang akong nadungog ngano nga dili nimo tudloan ang imong anak nga magdula og basketball? ingon ni Ferdinand . Maliban sa basketball, nagpa-borta pa si Adrian, naging modelo, at nagkaroon pa ng mga girlfriend para patunayang lalaki siya. Gawas sa basketball, nagbuntis usab si Adrian, nahimoÕg modelo, ug may mga girlfriend pa nga nagpamatuod nga lalaki siya. Pero hindi rin ito natiis ni Adrian, dahil nararamdaman niya sa sarili ang pagiging isang trans woman. Apan dili usab makaagwanta si Adrian, tungod kay gibati niya ang iyang kaugalingon nga usa ka babaye nga trans . Dahil dito, nagparetoke siya ng ilong, nagpa-chin filler at uminom ng hormone pills, hanggang sa naging siya na si Tanya Franchesca Amhadi Lilang. Tungod niini, naoperahan siya sa ilong, tagapuno sa suwang ug nag-inom og mga tabletas nga hormon, hangtod nga nahimo siyang Tanya Franchesca Amhadi Lilang . Napagod na po akong magpatigas. Gikapoy na ko sa pagpagahi. Hindi ako ito, hindi ko ito gusto. Dili ako kini, dili ko gusto. Bago po ako mag-transition as transgender, marami po akong narinig na batikos tungkol po sa akin, hindi lang po sa malalapit kong friends, siyempre sa family ko po, sabi ni Tanya. Sa wala pa ako pagbalhin ingon usa ka transgender, nakadungog ako daghang mga pagsaway bahin kanako, dili lamang ang akong mga suod nga higala, syempre ang akong pamilya, ingon ni Tanya . Tunghayan sa KMJS kung ano ang masasabi ng ama ni Adrian sa kaniyang pagbabago, at ang kaniya ring reaksyon nang makaharap niya mismo si Miss Manila Alexandra Abdon. Tan-awa ang KMJS kung unsa ang gisulti sa amahan ni Adrian bahin sa iyang pagbag-o, ug ang iyang reaksyon sa nahimamat niya mismo si Miss Manila Alexandra Abdon . Sumuko kay San Juan City Mayor Francis Zamora ang lalaking sumaksak at nakapatay sa isang 17-anyos na lalaki na inakala raw ng suspek na bagong nobyo ng kaniyang dating nobya. Ang lalaki nga nagdunggab ug nagpatay sa usa ka 17-anyos nga lalaki nga gihunahuna sa suspek nga bag-ong hinigugma sa iyang kanhing hinigugma misurender kay San Juan City Mayor Francis Zamora Sa ulat ni Mark Salazar sa GMA News 24 Oras nitong Lunes, kinilala ang suspek na si Marvin Ferreras, 20-anyos. Giasoy ni Mark Salazar sa GMA News 24 Oras kaniadtong Lunes nga ang suspetsado naila nga si Marvin Ferreras, 20 Sinaksak ni Ferreras noong Nobyembre 2 sa Barangay West Crame si John Clarence Buena, pumanaw sa ospital pagkaraan ng dalawang araw. Gidunggab ni Ferreras si John Clarence Buena kaniadtong Nobyembre 2 sa Barangay West Crame, nga namatay sa hospital paglabay sa duha ka adlaw Ang pamilya umano ni Ferreras ang nakipag-ugnay sa lokal na pamahalaan para sa ligtas na pagsuko ng suspek. Giingong gikontak sa pamilya ni Ferreras ang lokal nga gobyerno alang sa luwas nga pagsurender sa suspek Nangangamba raw kasi ang suspek sa kaniyang kaligtasan. Ang suspetsado giingon nga nabalaka sa iyang kaluwasan. Iginiit din ni Ferreras na ipinagtanggol lang niya ang kaniyang sarili dahil ginulpi siya ng mga kasamahan ng dati niyang kasintahan. Giinsistir usab ni Ferreras nga gidepensahan ra niya ang iyang kaugalingon tungod kay gibunalan siya sa mga kauban sa iyang hinigugma . Ayon sa suspek, hindi sa kaniya ang patalim na ginamit niya sa biktima, at nahulog daw sa isa sa mga nanakit sa kanila ng kaniyang kasama. Pinauyon sa suspetsado, ang kutsilyo nga gigamit niya sa biktima dili iya, ug nahulog sa usa sa mga nakasakit kanila sa iyang kauban . Hindi raw niya ginustong saksakin ang biktima at idinepensa lang niya ang kaniyang sarili. Giingon niya nga dili niya gusto nga dunggabon ang biktima ug gidepensahan ra niya ang iyang kaugalingon Gayunman, mayroon daw kuha ng cellphone video at testimonya ng ilang saksi na taliwas sa kuwento ng suspek. Bisan pa, gikuha kuno nila ang usa ka video sa cellphone ug ang testimonya sa pipila ka mga testigo sukwahi sa istorya sa suspek . Tatlo ang patay at nasa 64 na iba pa ang sugatan nang muling mag-riot ang dalawang pangkat ng mga bilanggo sa New Bilibid Prison nitong Lunes ng umaga, ayon sa Department of Justice. Tulo ang napatay ug dili moubus sa 64 pa ang nasamdan sa dihang duha nga grupo sa mga piniriso ang naggubot usab sa New Bilibid Prison kaniadtong Lunes sa buntag, pinauyon sa Department of Justice. Yun palang ang bilang na dumating saamin pero di pa tapos ayon kay Justice Undersecretary Emmeline Aglipay-Villar. Mao kana ang numero nga miabut sa aton apan wala pa kini natapos sumala pa ni Justice Undersecretary Emmeline Aglipay-Villar . Anim sa mga nasugatan ay dinala sa Ospital ng Muntinlupa, ayon sa Bureau of Corrections (BuCor). Unom sa mga nasamdan gidala sa Muntinlupa Hospital, suma sa Bureau of Correction (BuCor). Ilang tauhan din sa NBP ang nasugatan. Pipila ka mga personahe sa NBP ang naangol usab. Ayon sa BuCor, nagsimula ang kaguluhan sa pangkat ng Sputnik at Commando sa maximum security compound dakong 8 a.m. at nakontrol lamang pagkaraan ng dalawang oras. Pinauyon sa BuCor, nagsugod ang kagubot taliwala sa Sputnik ug Commando team sa maximum security compound mga alas 8 sa buntag. ug kontrolado pagkahuman sa duha ka oras . NBP ay bumalik sa normal na operasyon sabi ng BuCor dakong 3 p.m. NBP nibalik sa normal nga operasyon ingon ang BuCor mga alas 3 sa hapon. Noong nakaraang buwan, nagsagupa rin ang dalawang grupo kung saan anim na bilanggo ang nasawi. Kaniadtong miaging bulan, duha usab nga mga grupo ang nag-away diin unom nga mga priso ang napatay. Ayon kay Justice Secretary Menardo Guevarra, nagsagawa ng clearing operation ang mga awtoridad. Pinauyon kay Justice Secretary Menardo Guevarra, naghimo og clearing operation ang mga awtoridad. Inatasan din niya ang National Bureau of Investigation na imbestigahan ang insidente. Gimandoan usab niya ang National Bureau of Investigation nga imbestigahan ang hitabo. Kasama raw sa iimbestigahan ay kung may kapabayaan ang BuCor. Giapil kuno sa imbestigasyon kung nagpabaya ang BuCor. Kamakailan lang, nagsagawa ng programa ang BuCor na burahin ang mga tatak o tattoo ng pangkat ng mga bilanggo. Karong bag-o, ang BuCor naglansad usa ka programa aron mapapas ang mga marka o tattoo sa usa ka grupo sa mga binilanggo Nagsagawa rin sila ng paghalungkat sa mga nakatagong armas ng mga bilanggo sa mga selda. Gihimo usab nila ang pagpangita sa mga tinago nga armas sa mga bilanggo sa mga selda. Si Police Major General Debold Sinas ang napili ni Pangulong Rodrigo Duterte na maging susunod na hepe ng Philippine National Police, ayon sa Malaca–ang nitong Lunes. Si Police Major General Debold Sinas ang napili ni Presidente Rodrigo Duterte nga mahimong sunod nga hepe sa Philippine National Police, pinauyon sa Malaca–ang kaniadtong Lunes Inihayag ito ni presidential spokesperson Harry Roque, isang araw bago ang pagreretiro ni outgoing PNP chief Police General Camilo Cascolan. Gipahayag kini ni Presidente Spokesperson Harry Roque, usa ka adlaw sa wala pa pagretiro ang migawas nga hepe sa PNP nga si Police General Camilo Cascolan Sinas ang kasalukuyang hepe ng National Capital Region Police Office, naging kontrobersiyal noong Mayo dahil sa kaniyang birthday surprise celebration sa kabila ng COVID-19 protocol na tinawag na ma–anita. Ang karon nga hepe sa National Capital Region Police Office, nahimong kontrobersyal kaniadtong Mayo tungod sa iyang pagsaulog sa sorpresa nga natawhan bisan pa sa COVID-19 nga protokol nga gitawag nga mannan. giit ni Roque sa desisyon nitong gawing susunod na pinuno ng kapulisan si Sinas. Giinsistir ni Roque ang iyang desisyon nga himuong sunod nga hepe sa pulisya si Sinas. tiningnan siyempre ni Presidente yung track record ng kanyang appointee. syempre gitan-aw sa Presidente ang track record sa iyang gitudlo. Matagal nang sinasabi ni Presidente na talagang si bagong PNP chief Sinas ay napakalaki ng naitulong sa kanyang war on drugs, dagdag pa niya. Dugay na nga giingon sa Presidente nga ang bag-ong hepe sa PNP nga si Sinas nakatabang og dako sa iyang giyera kontra droga, dugang pa niya . Ayon kay Roque, inaasahan ng pangulo na ipagpapatuloy ni Sinas ang laban kontra sa ilegal na droga at ipagpatuloy ang pangangalaga sa peace and order ng pamahalaan. Pinauyon kay Roque, gipaabot sa pangulo nga ipadayon ni Sinas ang pakigbatok sa iligal nga droga ug ipadayon ang pagpatunhay sa kalinaw ug kahusay sa gobyerno. Sa kabila ng kinasangkutang kontrobersiya ni Sinas tungkol sa pagharana sa kaniya ng mga tauhan noong kaniyang kaarawan kahit pa ipinagbabawal ang mass gathering dahil sa COVID-19, idinepensa pa rin siya ni Duterte at inilarawan na mabuti at tapat na opisyal ng PNP. Bisan sa kontrobersya ni Sinas bahin sa pagpanghasi sa iyang kawani sa iyang adlaw'ng natawhan bisan kung gidili ang pagpundok tungod sa COVID-19, gidepensahan gihapon siya ni Duterte ug gihulagway nga siya usa ka maayo ug matinuuron nga opisyal sa PNP. Si Sinas ay nabibilang sa Philippine Military Academy Hinirang Class of 1987. Si Sinas sakop sa Philippine Military Academy Selected Class sa 1987. Sasapit ang kaniyang mandatory retirement sa edad na 56 sa Mayo 8, 2021. Ang iyang mandatory retirement moabut sa edad nga 56 sa Mayo 8, 2021. Patay ang tatlong katao, kabilang ang isang tatlong taong gulang na batang babae, sa sunog na sumiklab sa Caloocan City nitong Lunes ng madaling araw. Tulo ka mga tawo, lakip ang usa ka tres anyos nga batang babaye, ang napatay sa sunog nga nag-ulbo sa Caloocan City kaniadtong Lunes sa buntag. Natupok ng apoy ang bahay ng mga biktima sa Pangarap Village sa Barangay 182, ayon sa ulat ni Corinne Catibayan sa Unang Balita ng GMA. Ang sunog naugdaw sa balay sa mga biktima sa Pangarap Village sa Barangay 182, pinauyon sa report ni Corinne Catibayan sa Unang Balita sa GMA . Kuwento ng kaanak ng biktima, lumabas sila ng bahay para kumain. Istorya sa paryente sa biktima, ninggawas sila sa balay aron mangaon. Pagbalik nila ay natupok na ng apoy ang bahay. Pagbalik nila, ang balay nalamon sa kalayo. Nasunog ang bangkay ng kanilang lolo, lola at batang pinsan. Ang mga lawas sa ilang apohan, lola ug batan-ong ig-agaw gisunog. Nagsimula raw ang sunog ng 2 a.m. at naapula ito matapos ang 40 minuto. Giingong nagsugod ang sunog alas 2 sa kaadlawon ug napalong kini paglabay sa 40 minuto. Walang ibang bahay na naapektuhan. WalaÕy lain nga balay ang naapektuhan. Ayon kay City Fire Director Aristotle Ba–aga, hindi na nila itinaas ang fire alarm dahil kaya na ng kanilang apat na firetruck ang sunog. Pinauyon kay City Fire Director Aristotle Ba–aga, wala nila giisa ang alarma sa sunog tungod kay makaya sa ilang upat nga firetruck ang sunog. Tinitingnan daw ng Bureau of Fire Protection kung ang sanhi ng sunog ay ang paggamit ng kandila. Giimbestigahan sa Bureau of Fire Protection kung ang hinungdan sa sunog mao ba ang paggamit og kandila. Wala raw kuryente sa bahay at kandila ang gamit ng pamilya para magka-ilaw, ani Ba–aga. Giingon nga walaÕy kuryente ang pamilya sa balay ug kandila aron masiga, sulti ni Ba–aga. Tinatayang aabot sa P150,000 ang pinsalang naidulot ng sunog. Ang danyos sa sunog gibanabana nga P150,000. Isang pulis ang lumitaw na suspek sa pamamaril at pagpatay sa isang Cameroonian na nahuli-cam na binaril habang naglalakad sa Pasay City nitong nakaraang Oktubre. Usa ka pulis ang nagpakita nga suspetsado sa pagpusil ug pagpatay sa usa ka Cameroonian nga nadakup sa cam samtang naglakaw sa Pasay City kaniadtong Oktubre. Sa ulat ni Marisol Abdurahman sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, kinilala ang pulis na si Police Corporal Leonel Layson, na nakadestino sa Muntinlupa. Sa report ni Marisol Abdurahman sa GMA News 24 Oras kaniadtong Biyernes, ang pulis naila nga si Police Corporal Leonel Layson, kinsa naa sa Muntinlupa. Sa pulong balitaan, inihayag ni NCRPO chief Maj. Gen. Debold Sinas, na suspindido na si Layson at hinikayat niyang sumuko. Sa gipagawas nga balita, ang pangulo sa NCRPO nga si Maj. Si Gen. Debold Sinas, nga gisuspinde si Layson ug gihaylo siya nga mosurender . Hinahanap din ang sinasabing kasabwat ni Layson na si Katrina Fernandez. Gipangita usab ang giingon nga kakunsabo ni Layson nga si Katrina Fernandez. Itinuro umano ng isang testigo si Layson na sangkot sa krimen. Usa ka testigo nga giingon nga nagtudlo nga si Layson naapil sa krimen. Sa kuha ng CCTV, makikita ang biktima na naglalakad nang may biglang sumulpot sa kaniyang likod at binaril ang dayuhan. Makita sa kuha sa CCTV ang biktima nga naglakaw sa dihang adunay kalit nga nagpakita sa iyang likud ug gipusil ang langyaw. Lumitaw din sa imbestigasyon ng mga awtoridad na may kaugnay sa pagpapasok ng pera na negosyo ng dayuhan ang motibo sa krimen. Ang motibo sa krimen usab nagpakita sa pag-imbestiga sa mga awtoridad nga adunay kalabutan sa pag-import sa salapi sa negosyo sa langyaw. Kaagad na nasawi ang isang rider matapos siyang magulungan ng truck sa Tondo, Maynila. Patay diha-diha dayon ang usa ka angkas human siya madasmagi sa usa ka trak sa Tondo, Manila. Sa ulat ng GMA News Unang Balita nitong Biyernes, makikita sa kuha ng CCTV ng Barangay 154 na mabagal lang ang takbo ng truck sa bahagi ng Juan Luna St. Base sa gibalita sa GMA News Unang Balita kadtong Biyernes, makit-an sa CCTV sa Barangay 154 nga hinay ra ang padagan sa truck dapit sa Juan Luna St. Ilang saglit pa, nakita na sa CCTV ang pagdating ng rider at tinangka umano nitong mag-overtake sa kanang bahagi ng sinusundang truck. Milabay ang pila ka minuto, nakit-an sa CCTV ang pag-abot sa rayder nga ni aksyon kuno og oberteyk sa tuong bahin sa gisundang truck. Pero mayroon palang tricycle sa naturang gilid ng kalye kaya nag-alangan ang rider at bumangga sa gilid ng truck. Pero aduna diay traysikel sa kilid sa kalsada maong nag-alangan ang rayder og mibangga sa kilid sa truck. Nagulungan ang rider na agad niyang ikinamatay at nawasak din ang kaniyang motorsiklo. Naligiran ang rayder nga maoy gikamatay ug naguba sad ang iyahang motorsiklo. Nasa kostudiya ng mga awtoridad ang driver ng truck na nagsabing hindi niya napansin ang biktima. Naa sa kustodiya sa mg awtoridad ang drayber og truck nga miingong wala siya kabantay sa biktima. Sinisi ni Senador Richard Gordon si Health Secretary Francisco Duque III sa pagsambit ni Pangulong Rodrigo Duterte na Õmukhang pera ang pinamumunuan niyang Philippine Red Cross. Gi pasanginlan ni Senador Richard Gordon si Health Secretary Francisco Doque III sa pagsambit ni Presidente Rodrigo Duterte nga nawong og kwarta ang ginapamunuan niyang Philippine Red Cross. I think he [Duterte] was misled by the statement because the way the predicate was laid by Secretary Duque was wrong, sabi ni Gordon sa virtual press chat nitong Biyernes. Naga-tuo ko nga siya [Duterte] nahisalaag sa pahayag tungod kay ang pamaagi ni Secretay Doque sa pagsulte sa prediket kay sayup, kini giingon ni Gordon sa birtwal nga press tsat adtong Biyernes. Sinabi niya, Nag-test na ulit nung binayaran , dagdag ng senador. Niingon siya, Nag-test na usab atong gibayaran na, dungag pa ni senador. Itinigil ng PRC ang pagproseso sa COVID-19 test na binabayaran ng PhilHealth matapos lumobo sa P930 milyon ang utang nito. Gihunong sa PRC ang pag proseso sa COVID-19 test nga ginabayaran sa PhilHealth mahuman nga midako sa P930 ka milyon ang utang niini. Kapag may kalamidad, asahan nang may mga negosyanteng magsasamantala. Kung aduna'y katalagman, dili pud na kalikayan ang mga negosyanteng mapahimuslanon. Itataas nila ang paninda para kumita ng doble o triple. Isaka nila ang presyo sa mga baligya aron makaginansya og doble o triple. Wala na sa kanilang diksyunaryo ang salitang awa o konsensiya . Wala na sa ilahang diksyunaryo and pulong nga kaluoy o konsensiya. Sa Totoo lang, wala na silang konsensiya sapagkat naaatim nilang magtaas ng presyo kahit ang mga kababayan ay grabeng nasalanta ng bagyo at baha. Sa tinuud lang, wala na sila'y konsensya tungod kay nagpugos sila sa pagpataas sa presyo bisan kung ang ilang mga kababayan grabe nga naapektuhan sa mga bagyo ug baha. Para kumita nang doble o triple, itataas nila ang presyo ng mga pangunahing panga_ngailangan gaya ng instant noodles, tinapay, gatas, kape, bigas, sardinas, asukal, asin at sabon. Aron makaginansiya og doble o triple, ipataas nila ang presyo sa mga nag-unang kinahanglanon sama sa instant noodles, pan, gatas, kape, bugas, sardinas, asukal, asin ug sabon. Sinasamantala nila ang pagkakataon para kumita nang malaki. Ginapahimuslan nila ang higayon aron makaginansiya og dako. Wala na sa kanilang puso ang awa sa mga nasalanta. Wala na sa ilahang kasing-kasing ang kaluoy sa mga nasalanta. Nagbabala ang Department of Trade and Industry (DTI) sa mga mapagsamantalang negosyante sa Luzon na mahaharap sila sa mabigat na kaso kapag napatunayang nagtaas ng presyo sa mga pangunahing pangangailangan. Gipasidan-an sa Department of Trade and Industry (DTI) ang mga mapahimuslanon nga negosyante sa Luzon nga mag-atubang sila og seryoso nga kaso kung mapamatud-an nga nagpataas sila og presyo sa mga nag-unang panginahanglan. Nagtakda ang DTI ng 60-araw na price freeze sa buong Luzon makaraang ideklara ng pamahalaan ang state of calamity dahil sa pananalasa ng mga Bagyong Quinta, Rolly at Ulysses ang bumayo sa Luzon na nagdulot ng pagkasira ng mga bahay at ari-arian at nagdulot din ng kamatayan. Ang DTI nagtakda og 60 kaadlaw nga pag-hunong sa presyo sa tibuuk Luzon pagkahuman nga nagdeklara ang gobyerno og estado sa kalamidad tungod sa panalasa sa Bagyong Quinta, Rolly ug Ulysses nga ning-agi sa Luzon nga nagdulot sa kadaot sa mga balay ug kabtangan ug hinungdan usab sa kamatayon. Grabeng pagbaha ang naranasan sa Marikina City, Rodriquez, San Mateo at Taytay sa Rizal at ganundin sa Cagayan at Isabela. Grabe ang pagbaha nga nasinati sa Marikina City, Rodriquez, San Mateo ug Taytay sa Rizal ug usab sa Cagayan ug Isabela. Mahigpit na nagbabala ang DTI sa mga may-ari ng establishment na mahaharap sila sa pagka_bilanggo ng 1 hanggang 10 taon at multang P1 milyon kapag napatunayang nagtaas ng presyo ng bilihin. Kusganon nga gipasidan-an sa DTI ang mga tag-iya sa establisemento nga mag-atubang sila sa pagkakulong sa 1 hangtod 10 ka tuig ug multa nga P1 milyon kung makit-an nga nagpataas sa presyo sa mga palaliton. Hindi sila dapat magtaas ng presyo habang nasa state of calamity. Dili dapat sila magpataas og presyo samtang naa pa sa estado sa katalagman. Hinihikayat ng DTI ang publiko na ireport sa kanila ang mga retailers, distributors at manufacturers na nagtataas ng presyo at agad nilang aaksiyunan ang reklamo. Giawhag sa DTI ang publiko nga ireport sa ilaha ang mga tagbaligya, tagahatag ug tiggama nga nagpataas sa presyo ug mohimo dayon sila og aksyon sa reklamo. Ang kanilang One-DTI hotline ay 1-384 o sa kanilang email. Ang ilang One-DTI hotline mao ang 1-384 o sa ilang email. Siguruhin ng DTI na mapaparusahan ang mga magsasamantalang negosyante. Sigurohon sa DTI nga silotan ang mapahimuslanon nga mga negosyante. Kailangang masampolan sila para hindi na pamarisan ng iba pang nais magsamantala. Kinahanglan sila nga sampolan aron ang uban nga gusto magpahimulos dili na mosundog. Inaalam ng tropa ni Philippine National Police (PNP) chief Gen. Debold Sinas kung saan nanggaling ang bulto-bultong shabu na nakumpiska sa ibaÕt ibang bahagi ng bansa nitong nakaraang linggo. Ginahibalo sa tropa sa hepe sa Philippine National Police (PNP) nga si Gen. Debold Sinas kung diin gikan ang daghang bulto nga shabu nga nakumpiska sa lainlaing bahin sa nasud kaniadtong miaging semana. Sunud-sunod kasi ang accomplishments ng PNP laban sa droga alinsunod sa kautusan ni President Digong at nakasentro ang kanilang operation sa ngayon ang tuntunin kung saan pinalulusot ang shipment ng shabu. Sunod-sunod man gud ang mga nahimo sa PNP kontra sa droga pinauyon sa kamandoan ni Presidente Digong ug ang ilang operasyon nasentro karon sa pag-subay kung asa gipalusot ang pagpadala sa shabu. Kahit maraming nakumpiskang shabu ang PNP, aba walang humpay pa rin ang kumakalat na droga sa kalye na ikinagulat ni Brig. Gen. Ronald Lee, ang hepe ng PNP Drug Enforcement Group (PDEG). Bisan kung nakumpiska sa PNP ang daghang mga shabu, nagkalat gihapon ang mga droga sa kadalanan, nga nakurat si Brig. Si Gen. Ronald Lee, ang hepe sa PNP Drug Enforcement Group (PDEG). Kung sabagay, masyadong busy ang mga tauhan ni Lee sa ngayon, hindi lang para manghuli ng miyembro ng drug syndicates, kundi maging sa pagserbisyo ng arrest warrants laban sa convicted drug pushers para matigil na ang pagbebenta nila ng droga. Pagkahuman sa tanan, ang mga kawani ni Lee busy na karon, dili lang aron pangitaon ang mga myembro sa sindikato sa droga, kundi aron usab mag-isyu og mga mando sa pagdakup batok sa mga nakombikto nga mga drug pusher aron mahunong na ang pagpamaligya og droga. Hindi nagkamali si Sinas sa pagtalaga kay Lee sa PDEG. Tumpak! Wala nasayup si Sinas sa pagbutang sa posisyon ni Lee sa PDEG. Sakto gyud! Hindi lang naman si Lee ang kumikilos laban sa droga kundi maging ang buong PNP dahil isa ito sa mga bilin ni President Digong. Dili lang si Lee ang nagalihok kontra droga kung dili apil na ang tibuuk nga PNP tungod kay usa kini sa mando ni Presidente Digong. Kaya ang mga tauhan naman ni NPD director Brig. Gen. Ronnie Ylagan ay nakaaresto ng tatlong magkapatid sa Caloocan City at nakumpiska ang 25 kilos ng shabu. Mao ang kawani ni NDP direktor Brig. Gen. Ronnie Ylagan kay nakadakop og tulo kamagsuon sa Caloocan City ug nakakumpiska og 25 kilos nga shabu. Ito na siguro ang pinakamalaking shipment ng shabu na narekober sa kalye sa unang dalawang linggo ni Sinas sa trono ng PNP, di ba mga kosa? Tingali kini ang labing kadaghan nga kargamento sa shabu nga nakuha sa kadalanan sa unang duha ka semana nga si Sinas ang naa sa trono sa PNP, dili ba? Ayon kay Ylagan, may nagdeliber sa mga suspects ng droga at pinabenta sa kanila sa halagang mula P1.2 milyon hanggang P1.5 milyon kada kilo. Pinauyon kay Ylagan, dunay nagdala sa mga suspetsado sa droga ug gibaligya sa P1.2 milyon hangtod P1.5 milyon matag kilo. Ang tropa naman ni Lee ay nakakumpiska rin ng kilo-kilong shabu sa operation sa Bacolod City at sa Lanao del Sur. Nakumpiska usab sa tropa ni Lee ang kilo-kilo nga shabu sa usa ka operasyon sa Lungsod sa Bacolod ug Lanao del Sur. Malaman kaya nina Ylagan at Lee kung saan nanggaling ang mga nakumpiskang shabu, e maliwanag naman sa tinuran ni PDEA director Wilkins Villanueva na wala nang shabu laboratory sa bansa? Mahibal-an ba nila Ylagan ug Lee kung diin gikan ang nakumpiskar nga shabu, nga klaro naman sa giingon sa director sa PDEA nga si Wilkins Villanueva nga wala na ang laboratoryo sa shabu sa nasud? Noong bago mag-lockdown sa bansa dahil sa COVID-19, ang palaging itinuturo na source ng shabu sa kalye ay ang mga bigtime drug lords na nakakulong sa New Bilibid Prisons (NBP) sa Muntinlupa City. Subalit sa kasamaang palad, siyam sa kanila ang nadale ng virus. Sa wala pa ang lockdown sa nasud tungod sa COVID-19, ang kanunay nga gipunting og shabu sa kadalanan mao ang mga bigtime drug lord nga natanggong sa New Bilibid Prisons (NBP) sa Muntinlupa City. Apan sa kasubo, siyam kanila ang natakdan sa virus. Sobrang higpit din ni NBP warden Gen. Gerald Bantag sa ngayon kaya next to impossible na sa loob pa rin ang source ng shabu, di ba mga kosa? Sobra kahugot pud sa warden sa NBP nga si Gen. Gerald Bantag sa karon maong imposible nga sa sulod gihapon ang gigikanan sa shabu, dili ba? Bakit maraming shabu pa sa kalye? Abangan! Ngano nga daghang shabu sa kadalanan? Atangi! Ayon sa Supreme Court, hindi raw porke may pangako ng habambuhay na pagsasama ay pag-aari na ni mister ang kanyang misis. Pinauyon sa Korte Suprema, dili tungod adunay saad na panag-uban sa tibuuk kinabuhi panag-iya na sa bana ang iyang asawa. Dapat tandaan na obligasyon ng isang asawa na mahalin at alagaan ang kanyang kabiyak kahit ano pa man ang kapintasan nito. Kinahanglan nga hinumdoman nga obligasyon sa usa ka bana nga higugmaon ug atimanon ang iyang asawa bisan unsa man ang iyang mga kasaypanan. Ang galit na nag-udyok sa isang tao na patayin ang misis dahil sa selos ay hindi halimbawa nito. Ang kasuko nga nagtukmod sa usa ka tawo sa pagpatay sa iyang asawa tungod sa kasina dili usa ka halimbawa niini. Ang kasal ay isang sagradong institusyon na pundasyon ng pamilya at ang pamilya naman ang pundasyon ng ating bansa. Ang kasal usa ka sagrado nga institusyon nga mao ang pundasyon sa pamilya ug ang pamilya ang pundasyon sa atong nasud. Ang kasong ito ay tungkol kay Bruno na kasal kay Elisa at may apat na anak, sina Annie, Abby, Ferdie at Connie. Kini nga kaso bahin kang Bruno nga naminyo kay Elisa ug adunay upat ka mga anak nga sila Annie, Abby, Ferdie ug Connie. Si Bruno ay nagtrabaho sa isang bansa sa Middle East bilang mason at tagaayos ng tubo. Si Bruno nagtrabaho sa usa ka nasod sa Tunga'ng Sidlakan ingon usa ka mason ug usa ka tig-ayo sa tubo. Bumalik siya pagkatapos ng anim na taon nang mabalitaan na may kalaguyo si Elisa. Nibalik siya pagkahuman saunom ka tuig human mahibal-an niya nga aduna'y laing ginakuyog-kuyog si Elisa. Sa kanyang pagbabalik, nagtrabaho siya sa isang kompanya malapit sa siyudad kung saan nakatira ang kanyang pamilya. Sa iyang pagpauli, nagtrabaho siya sa usa ka kompanya nga duol sa lungsod diin nagpuyo ang iyang pamilya. Lumipas ang siyam na taon ay nailipat niya ang pamilya sa probinsiya kung saan nakatira ang mga kaanak ni Elisa. Paglabay sa siyam ka tuig gibalhin niya ang pamilya sa probinsya diin nagpuyo ang mga paryente ni Elisa. Sinadya niya iyon para may mag-alaga sa kanila lalo at lagi siyang nasa trabaho. Gituyo to niya aron adunay mag-atiman sa ilaha labi na ug kanunay siya nasa trabaho. Ang bahay nila ay isang palapag lang, bukas ang sala, kusina at may isang kuwarto para sa pagbisita ni Bruno. Ang ilahang balay usa ra ka andana, abli ang sala, kusina ug adunay usa ka kuwarto nga para sa pag-duaw ni Bruno. Sa isa sa kanyang pagbisita at naghahanda para bumalik sa trabaho ay natutulog si Ferdie sa kuwarto samantalang kumakain naman si Annie at nakatalikod sa mag-asawang Elisa at Bruno na noon ay nanonood ng TV kasama nina Abby at Connie. Sa usa sa iyang pagbisita ug pag-andam sa pagbalik sa trabaho, natulog si Ferdie sa kuwarto samtang nagkaon si Annie ug nagtalikod siya sa magtiayong Elisa ug Bruno nga nanan-aw sa TV kauban sila Abby ug Connie. Napansin ni Annie na balisa ang ama nang bigla niyang makita na hinampas nito ng martilyo sa ulo ang asawang si Elisa. Namatikdan ni Annie nga wala sa sarili ang amahan og iyahang nakit-an nga iyaha kining gihampak sa martilyo ang ulo sa asawa nga si Elisa. Inulit pa nito ang paghampas na tumama sa pader. Gisubli pa ang pagbunal nga naigo sa pader. Napasigaw ng Tay si Annie at inawat ang lalaki sabay tanong kung bakit niya ginawa iyon. Nakasinggit ug Tay si Annie og gipahunong ang lalaki ug nangutana kung nganonng gibuhat niya kini. Ang sabi ni Bruno ay may nakita siyang lalaki sa banyo kasama si Elisa pero wala talagang tao roon nang tingnan ng dalaga. Giingon ni Bruno nga nakakita siya og usa ka lalaki sa banyo kauban si Elisa apan wala gyu'y tawo didto sa pagtan-aw sa dalaga. Nagising si Ferdie at napalabas ng kuwarto. Nakamata si Ferdie ug nigawas sa kuwarto. Nakita niyang nakatayo ang tatay niya at hawak pa ang martilyo samantalang magkatuwang naman si Annie at Abby sa pagtulong sa nanay nilang si Elisa na dumudugo ang ulo. Nakita niya ang iyang amahan nga nagbarog ug gihawiran pa ang martilyo samtang sila Annie ug Abby nagtinabangay aron matabangan ang ilang inahan nga si Elisa nga nagkadugo ang ulo. Pinigilan ni Ferdie ang tatay niya habang tumulong naman ang mga kapitbahay sa pagdala kay Elisa sa ospital. Gipahunong ni Ferdie ang iyang amahan samtang ang mga silingan mitabang sa pagdala kang Elisa sa ospital. Dinala si Bruno sa presinto samantalang si Annie naman ay hinimatay at nahimasmasan lang nang saklolohan ng mga kapitbahay. Gidala si Bruno sa presinto samtang nakuyapan si Annie ug naulian ra human siyang gitabangan sa mga silingan. Sumunod na araw, ibinalita ni Tesse na kapitbahay nila ang tungkol sa pagpanaw ni Elisa. Pagkaugma, gipahibalo ni Tesse, ilang silingan, nga namatay na si Elisa. Matapos ang masusing imbestigasyon ng mga pulis at eksaminasyon sa bangkay ni Elisa ng PNP medico-legal na si Dr. Paterno sa Camp Crame tungkol sa sanhi ng pagkamatay ay sinampahan ng kasong parricide si Bruno. Pagkahuman sa makuti nga imbestigasyon sa pulisya ug pagsusi sa patayÕng lawas ni Elisa sa PNP medico-legal Dr. Si Paterno sa Kampo Krame bahin sa hinungdan sa pagkamatay, si Bruno gikasuhan og parricide. Sa paglilitis, ginawang testigo ng prosekusyon si Annie na kinuwento sa malinaw at diretsong paraan kung paano niya nakita nang hampasin ng martilyo ng tatay niya ang nanay na si Elisa. Sa husay, gihimong testigo si Annie sa prosekusyon og giistorya sa klaro ug direkta nga pamaagi kung giunsa niya pagkakita sa pambunal og martilyo sa iyahang amahan ngadto sa iyahag inahan. Sinuportahan siya ni Dr. Paterno, ang doktor na sumuri sa pisikal na ebidensiya at gumawa ng ulat tungkol sa bangkay. Gisuportahan siya ni Dr. Paterno, ang doktor nga nagsusi sa pisikal nga ebidensya ug naghimo sa usa ka report bahin sa patayng lawas. Tumestigo rin sina Abby at Ferdie kung paano nila nakita na may hawak na martilyo si Bruno na ginamit pampukpok habang ang nanay nila ay duguan ang ulo na nakabagsak sa sahig. Nagpamatuod usab sila Abby ug Ferdie kung giunsa nila pagkakita nga aduna'y gunit nga martilyo si Bruno nga mao'y gigamit pambunal sa ulo samtang ang ilahang inahan gadugo ang ulo sa salog. Ang depensa ni Bruno, may karelasyon daw si Elisa na ibang lalaki. Pasumangil ni Bruno nga aduna'y laing karelasyon nga lalaki si Elisa. Tumestigo pa siya na noong gabi na mangyari ang insidente, habang naghahanda na siya na pumasok ay nakita niya na lumabas si Elisa na parang may inaabangan. Nagpadayon siya nga nagpamatuod nga sa gabii sa hitabo, samtang nag-andam siya nga mosulod nakita niya nga migawas si Elisa nga ingon dunay gihulat. Bumalik ang misis, naligo at nag-ayos ng mukha. Mibalik ang asawa, naligo, ug gitarong ang nawong. Nang tanungin daw niya ang babae ay sinagot siya nito na wala siyang pakialam. Og iyahang gipangutana ang babae, gitubag lang siya nga wala kini labot. Pumasok siya sa banyo at narinig ang mga tao sa labas na nag-uusap. Nisulod siya sa banyo ug nadungog ang mga tawo sa gawas nga nagaistorya. Nang sumilip siya ay naroon si Elisa at may kahalikan na ibang lalaki sabay sabi huwag muna ngayon nandiyan pa siya habang yakap ng lalaki at hinihipuan sa dibdib at maselang bahagi ng katawan. Sa iyahang pagsilip, didto nakita niya si Elisa nga aduna'y kahalok nga lalaki dungan miingon nga ayaw sa karon kay naa pa siya samtang gigakos siya sa lalaki ug ginahikap ang dughan ug kinatawo. Sa galit ay lumabas daw si Bruno na hawak ang martilyo at hinataw ang lalaki. Sa kasuko, migawas kuno si Bruno nga gagunit og martilyo ug giguyod ang lalaki. Ginamit na panangga ng lalaki si Elisa at itinulak palapit sa kanya kaya sila natumba. Gigamit nga pangsangga sa lalaki si Elisa ug gitulak padulong kaniya maong sila natumba. Pumasok daw sa loob ng bahay si Elisa samantalang hinabol niya ang kalaguyo nitong lalaki pero nakatakas ito. Misulod kuno sa balay si Elisa samtang gagukod sa lalaki apan kini nakaikyas. Nang bumalik daw siya ay kalong na ni Ferdie si Elisa na dumurugo ang ulo. Sa iyahang pagbalik, gigunitan na ni Ferdie si Elisa nga gadugo ang ulo. Inutusan daw niya ang mga anak na dalhin ang nanay nila sa ospital at ipinaalam kay Annie na susuko siya. Gimandoan niya ang mga bata nga dad-on ang ilang inahan sa ospital ug gipahibalo si Annie nga mosuko na siya. Sa presinto naman ay sinabi ni Bruno sa mga pulis na plano niyang atakihin ang lalaki pero si Elisa ang aksidente niyang tinamaan. Sa prisohan, giingon ni Bruno sa mga pulis nga plano niyang atakihon ang lalaki apan si Elisa ang aksidenteng naigo. Kung beach at maging island resorts ang pag-usapan totoong marami sa Island Garden City of Samal o mas kilala sa pangalan na Samal Island na dinarayo ng libu-libong domestic at maging foreign tourists. Kung baybayon man kini ug bisan ang mga resort sa isla ang hisgutan, daghan sa Island Garden City of Samal of mas naila nga Samal Island nga gibisita sa liboan nga mga domestic ug bisan mga langyaw nga turista. Kaya nga naging isa sa mga leading tourist destinations ang Samal Island pag ang pag-usapan ay Southern Mindanao o Davao City man lang. Mao nga ang Samal Island nahimoÕg usa ka nag-una nga destinasyon sa mga turista pag-abut sa Timog Mindanao o maski sa Siyudad sa Davao man lang. May mahigit 500 beach resorts ang nasa Samal Island kasali na ang mga world-renowned resorts gaya ng Pearl Farm at Ocean View at Secdea. Adunay labaw pa sa 500 nga mga beach resort sa Samal Island lakip na ang bantog nga mga resort sa kalibutan sama sa Pearl Farm ug Ocean View ug Secdea. Ngayon ang kawalan ng sapat na supply ng kuryente ang pangunahing problema na matagal nang tinitiis ng mga taga-Samal Island. Karon ang kakulang sa igong suplay sa kuryente mao ang punoan nga problema nga dugay na nga giantos sa mga tawo sa Samal Island. Pati nga signal ng internet hindi mapagkatiwalaan dahil mahina ang signal sa Samal Island. Bisan ang signal sa internet dili kasaligan tungod kay hinay ang signal sa Samal Island. Hindi lang ang mga resorts ang may problema sa supply ng kuryente na parating may brownout araw-araw ngunit lalo na ang mga kawawang residente na nasanay na rin sa brownout at mahinang kuryente na ang nag-susupply ay ang Davao del Norte Cooperative (DANECO). Dili ra ang mga resort ang adunay problema sa supply sa kuryente nga kanunay nga aduna'y brownout matag-adlaw apan labi na ang mga kabus nga residente nga naanad usab sa mga brownout ug dili maayong suplay sa elektrisidad sa Davao del Norte Cooperative (DANECO). Ang balita ko ngayon, may petition yata ang local go-vernment unit at ang mga may-ari ng resorts ng Samal Island na kung pupuwedeng pumasok na ang Davao Light and Power Company na power utility ng mainland Davao City. Akong nabalitaan karon nga aduna kuno'y petisyon ang mga lokal na pamahalaan ug mga tag-iya sa mga resort sa Samal Island nga kung mahimo, makasulud ang Davao Light and Power Company, ang power utility sa Siyudad sa Dabaw. Kasi nga kung tutuusin ay hindi nga aabot sa ilang minuto ang pagtawid sa pagitan ng Davao City at Samal Island. Kay kung buot-hunahunaon dili ra kaabot og pila ka mga minuto ang pagtabok gikan ka sa Siyudad sa Dabaw adto sa Isla sa Samal. Panahon na upang mabigyang pansin ang problema sa supply ng kuryente sa Samal Island para naman sa ikabubuti ng lahat maging sa mga resort owners at mga residente mismo sa islang kasing laki ng Singapore. Panahon na aron hatagan og pagtagad ang problema sa suplay sa kuryente sa Isla sa Samal alang sa kaayohan sa tanan, lakip na ang mga tag-iya sa resort ug mga residente sa isla nga sama kadaghan sa Singapore. Pati Department of Public Works and Highways ay pinasok ng mga kurakot na kongresista. Ang Department of Public Works and Highways gisulud usab sa mga kurakot nga kongresista. Kaya lalo nang umalingasaw ang katiwalian sa tangga_pang ito. Mao nga ang kurapsyon sa kini nga opisina labi ka grabe. Maski si President Duterte ay amoy na amoy at langhap na langhap ang katiwalian sa DPWH. Bisan si Presidente Duterte nakapanimaho og kurapsyon sa DPWH. Kaya lang, hindi raw niya mapakikialaman ang mga kongresistang sangkot sa katiwalian. Bisan pa, giingon niya nga dili siya makabalda sa mga kongresista nga nahilambigit sa kurapsyon. Noong nakaraang buwan, sinabi ng Presidente na talagang talamak ang corruption sa DPWH. Kaniadtong miaging bulan, giingon sa Presidente nga kalat gyud ang kurapsyon sa DPWH. Ma_syado nang malala ang corruption at nangyayari raw ito sa ÔÔibabaÕÕ. Grabe kaayo ang kurapsyon ug giingon nga kini nagakahitabo sa "ubus". Ipinagtanggol naman niya si DPWH Sec. Mark Villar sa usapin ng korapsiyon. Gidepensahan niya si DPWH Sec. Mark Villar sa isyu sa kurapsyon. Hindi umano magagawa ni Villar na mag-corrupt sapagkat mayaman ito. Ingon niya dili mahimong kurakot si Villar tungod kay adunahan siya. Sa ibaba raw talaga nagaganap ang katiwalian at ito ang nais niyang madurog. Giingon nga ang kurapsyon tinuod nga nagahitabo sa ubus ug kini ang gusto niyang dugmokon. Nangako ang Presidente na ihahayag niya ang mga pangalan ng opisyal at empleyado na sangkot sa korapsiyon. Nagsaad ang Presidente nga ibutyag ang mga ngalan sa mga opisyal ug kawani nga nalambigit sa kurapsyon. Desidido siyang linisin ang mga tanggapan ng gob_yerno bago siya bumaba sa puwesto sa 2022. Determinado siya nga limpyohan ang mga opisina sa gobyerno sa dili pa mokanaog sa 2022. Pero sa nangyayari ngayon sa DPWH na marami palang kongresista ang sangkot sa katiwalian dito, mukhang mabibigo ang Presidente na makaskas ang dumi sa tanggapan. Apan sa nahitabo karon sa DPWH nga daghang mga kongresista ang nahilambigit sa kurapsyon dinhi, murag mapakyas ang Presidente sa pagkalot sa hugaw sa opisina. Paano maiimbestigahan ang mga kurakot na kongresista gayung nagpahiwatig na nga ang Chief Executve na hindi niya mapapakialaman ang mga ito. Unsaon pag-imbestigar sa mga kurakot nga kongresista kung gipakita na sa Chief Executve nga dili siya manghilabot sa kanila. Labindalawang kongresista ang sangkot sa kati_walian sa DPWH, ayon kay Presidential Anti-Corruption Commission (PACC) Commissioner Greco Belgica. Dose ka mga kongresista ang naapil sa kurapsyon sa DPWH, suma ni Presidential Anti-Corruption Commission (PACC) Commissioner Greco Belgica. Ayon kay Belgica, ang 12 kongresista ay tumanggap ng 15 percent kickback sa infra projects ng DPWH. Pinauyon kay Belgica, ang 12 ka mga kongresista nakadawat og 15 porsyento nga kickback sa mga proyekto sa infra sa DPWH. Sa laki ng kickback ng mga kongresista at sa porsiyento naman na nakukuha ng mga tiwa_ling DPWH officials, 50 percent na lang ang napupunta sa project at ito aniya ang dahilan kaya substandard ang pagkakagawa ng mga ito. Sa kadako sa kickback sa mga kongresista ug porsyento nga nakuha sa mga kurakot nga opisyal sa DPWH, 50 porsyento ra ang maadto sa proyekto ug kini ang hinungdan kung ngano substandard ra ang pagkabuhat sa ilahang mga proyekto. Inihalimbawa ni Belgica ang isang kongresista na kumubra ng P10 milyon sa project contractor. Gikutlo ni Belgica ang panig-ingnan sa usa ka kongresista nga nigasto og P10 milyon sa usa ka kontraktor sa proyekto. Merong kongresista na humingi ng P100 milyon sa isang malaking proyekto na gagawin sa kanyang distrito. Aduna'y usa ka kongresista nga nangayo og P100 milyon para sa usa ka dako nga proyektong ipatuman sa iyahang distrito. Kapag hindi raw maghahatagÕÕ hindi nito papapasukin sa distrito. Kung dili kuno mohatag, dili daw kini pasudlon sa iyahang distrito. Kung si President Duterte ay walang kakayahang pakialaman ang mga kurakot na kongresista, dapat ipursigi ni Belgica na pangalanan ang mga ito. Kung walaÕy mahimo si Pangulong Duterte nga manghilabot sa mga kurakot nga kongresista, kinahanglan nga paningkamutan ni Belgica nga nganlan sila. Kapag hindi natukoy ang mga matatakaw na kongresista, magpapatuloy ang katiwalian sa DPWH at hindi matutupad ang nais ng Presidente na malinis niyang iiwan ang pamahalaan sa katiwalian. Kung dili maila ang mga hakog nga kongresista, magpadayon ang kurapsyon sa DPWH ug ang pangandoy sa Presidente nga biyaan niya ang gobyerno nga limpyo sa kurapsyon dili matuman. Sabi ni President Duterte, wala siyang karapatang siyasatin ang anomalyang kinasasangkutan ng sangay ng pamahalaan na co-equal sa kanyang tanggapan, tulad ng Mababang Kapulungan ng Kongreso. Giingon ni Presidente Duterte nga wala siyay katungod nga mag-imbestiga sa mga anomaliya nga naglambigit sa mga ahensya sa gobyerno nga managsama sa iyang opisina, sama sa Ubos Balay Balauranan sa Kongreso. Ito ang pahayag ng Pangulo nang hingan ng mga ma_mamahayag ng talaan ng pangalanan ng mga Kongre_sistang dawit umano sa mga anomalya sa mga pagawaing-bayan na isinumiti ng Presidential Anti-Corruption Com_mision (PACC). Kini ang giingon sa Presidente tung gipangayuan siya sa mga mamamahayag og listahan sa mga ngalan sa mga Kongresista nga giingon nga nalambigit sa mga anomaliya sa mga publikong buhat nga gisumite sa Presidential Anti-Corruption Commission (PACC). Kung wala akong karapatang mag_siyasat sa kanila, wala rin akong karapatang ibunyag ang kanilang pangalanan, anang Pangulo. Kung wala ko'y katungod nga imbestigahon sila, wala usab ko'y katungod nga ibutyag ang ilang mga ngalan, ingon sa Presidente. Iniharap ni PACC Commissioner Greco Belgica ang naturang listahan sa Pangulo na binubuo ng mga kongresista na umanoÕy ginagamit ang impluwensya sa pagpapatupad ng mga public works projects. Gipresentar sa PACC Commissioner nga si Greco Belgica ang listahan sa Presidente, nga gilangkuban sa mga kongresista nga giingon nga naggamit og impluwensya sa pagpatuman sa mga proyekto sa publikong trabaho. Ito umano yaong mga Konresistang humihingi ng komisyon sa mga kontratista ng proyekto. Matagal nang sakit iyan sa biyurukrasya. Giingon nga kini ang mga Kongresista nga nangayo og komisyon gikan sa mga kontraktor sa proyekto. Kana dugay na nga sakit sa biyurukrasiya. Totoo na ang mga co-equal branches ng gobyerno tulad_ ng ehekutibo, lehislatibo at hudikatura ay walang paki__alaman. Tinuod nga ang managsamang mga sanga sa gobyerno sama sa ehekutibo, lehislatiba ug hudikatura kay wala'y pakialam. Pero sa tingin ko, may karapatan ang isaÕt isa na siyasatin ang alin mang sangay na sangkot sa ilegal na gawain. Apan sa akong hunahuna ang matag usa adunay katungod nga mag-imbestiga sa bisan unsang sanga nga nalambigit sa iligal nga kalihokan. Halimbawa, puwedeng mag-initiate ng impeachment_ ang Mababang Kapulungan laban sa Pangulo kung makakatanggap ng mga reklamo ng anomalya sa pagtupad nito sa tungkulin. Pananglitan, ang House of Representatives mahimong magpasiugda og usa ka impeachment batok sa Presidente kung makadawat kini og mga reklamo sa mga anomaliya sa paghimo sa iyahang mga katungdanan. Kung hindi pangangalanan ang mga tiwali, ang reputasyon at integridad ng buong Kongreso ay marurungisan kaya mawawalan ito ng kredibilidad. Kung dili mapangalanan ang mga kurakot, madaut ang dungog ug integridad sa tibuuk nga Kongreso ug dili na kini masaligan. Pangalanan sila. Tutal, kung talagang walang sala ay maaabsuwelto sila at malilinis ang pangalan. Nganli sila.Tutal, kung wala gyud silay sala maabsuwelto sila ug malimpyohan nila ang ilahang ngalan. Ang importante ay ipakita ng pamahalaan ang sinseridad nito sa paglilinis sa sistema at itoÕy walang sinasanto, pati ang mga kalyado nitong sangkot sa paggawa ng katiwalian. Ang importante gipakita sa gobyerno ang iyang kamatinud-anon sa paglimpiyo sa sistema ug wala kini gibalaan nga bisan unsa, lakip na ang mga kauban niini nga nalambigit sa paghimo og kurapsyon. Magsisilbing hamon sa liderato ni Central Luzon director Brig. Gen. Val de Leon itong patuloy na operation ng online sabong na Sabong Express sa loob mismo ng Royce Hotel sa Mabalacat, Pampanga. Mamahimo nga hagit sa liderato ni Central Luzon Director Brig. Gen. Val de Leon ang pagpadayon sa online sabong sa Sabong Express sa sulod mismo sa Royce Hotel sa Mabalacat, Pampangga. Itong Sabong Express kasi mga kosa ay patuloy na nag-ooperate sa Royce Hotel Clark Freeport kahit abot-langit ang paghihi_yaw nina Defense Secretary Delfin Lorenzana, Cabinet Secretary Karlo Nograles at Palace Spokesman Harry Roque na bawal pa ito habang nananalasa pa ang CO_VID-19 sa bansa. Kani nga Sabong Express man gud kay padayon nga naga opereyt sa Royce Hotel Clark Freeport bisan sangko sa langit ang pagpamadlong nila Defense Secretary Delfin Lorenzana, Cabinet Secretary Karlo Nograles ug Palace Spokesman Harry Roque nga bawal kini sampang aduna pa'y hulga sa COVID-19 sa nasud. May paglabag na ang Sabong Express sa Bayanihan Heal as One, di ba mga kosa? Adunay gilapas ang Sabong Express sa balaod nga Bayanihan Heal as One, dili ba? Bakit hindi ito ma-raid ng tropa ni General de Leon eh hayagan naman ang operation nitong online sabong at puno palagi ng mga imbitadong bigtime na sabungero itong Royce Hotel na pag-aari ng pamilya ni Pampanga Gov. Dennis Pineda? Ngano nga dili man ma-raid kini sa mga tropa ni General de Leon maskin pa nga abri ang operasyon niini ug puno permi og mga iladong sabungero ang Royce Hotel nga gipanag-iyahan sa pamilya ni Pampanga Gob. Dennis Pineda? Sa pagkaalam ng mga kosa kong sabungero, puma_yag ang Inter-Agency Task Force for the Management_ of Emerging Infectious Diseases na magbukas na ang pinagkasabikang hobby ng mga sugarol na Pinoy na sabong subalit sa mga licensed na sabungan lang. Sa nahibal-an nako sa akoang mga higalang sabungero ning-uyon ang Inter-Agency Task Force for the Management_ of Emerging Infectious Diseases nga abrihan ang sabungan kalingawan sa mga sugarol nga Pilipino apan sa mga lisensyadong sabungan lang. Sobrang excited ang mga sabungero subalit nanlumo sila dahil mara_ming_ ipinalabas na guidelines ang IATF na nagsasabing bawal_ ang online betting at walang miron sa sabungan. Nalipay kaayo ang mga sabungero apan nasubo sila tungod kay ang IATF nagpagawas og daghang mga panudlo nga giingon nga gidili ang online nga pusta ug walaÕy nagtan-aw sa sabungan. ÔIka nga bitin pa rin sila kaya sa online sabong sila bumaling para magdibersiyon. Ingon pa nila nga nabitin sila og wala'y laing kabalingan sa pagkalaay kung dili and sabong lang. Kaya lang kasama sa IATF guidelines na ang sabong ay puwede lang sa licensed na sabungan at itong Sabong Express ay ginagawa sa function room ng Royce Hotel kayaÕt maliwanag na violation pa rin ito sa Bayanihan Heal as One, di ba mga kosa? Mao lang kay apil sa mga panudlo sa IATF nga ang sabong pwede lang sa mga liensyadong sabungan og kaning Sabong Express ginahimo sa function room sa Royce Hotel busa klaro nga kalapasan kini sa Bayanihan Heal as One, dili ba? Kung maraming violation itong Sabong Express_ bakit nakaposas ang mga kamay ni de Leon laban dito? Kung ang Sabong Express adunay daghang mga kalapasan, nganong giposasan ang mga kamut ni de Leon batok niini? Anong milagro meron dito? Unsa nga milagro ang ania dinhi? Kung sabagay, hindi aandar itong Sabong Express kung walang go signal ng mga kapulisan at sa tingin ko kasali ito sa no take policy ni Philippine National Police (PNP) chief Gen. Debold Sinas. Kung sabagay, kini nga Sabong Express dili molihok kung wala ang go signal sa pulis ug sa akong hunahuna nga bahin kini sa no take policy sa hepe sa Philippine National Police (PNP) nga si Gen. Debold Sinas. Siyempre, hindi natin aasahan si Gov. Pineda na umaksiyon din laban sa online sabong na sa hotel mismo nila ginagawa, di ba mga kosa? Siyempre, dili nato masaligan si Gov. Pineda nga molihok pud kontra sa online nga sabong nga gihimo nila mismo sa hotel, dili ba? Tumpak! Sakto gyud! Matatandaan na si de Leon ang pumalit kay Sinas bilang PRO7 police director at na relieve sÕya sa isyung illegal gambling din, di ba retired PNP chief Archie Gamboa Sir? Mahinumduman nga gipulihan ni de Leon si Sinas isip PRO7 police director ug na relieve na siya sa isyung iligal nga pasugalan dili ba, dili ba retired PNP chief Archie Gamboa Sir? Sa ngayon, nanganganib masibak sa puwesto si de Leon kapag hindi nÕya napahinto itong Sabong Express. Sa pagkakaron, nameligro nga matangtang sa trabaho si de Leon kung dili niya kini hunongon sa kini nga Sabong Express. Walang forever sa pulitika, ito ang mainit na usap-usapan sa House of Representative. WalaÕy katapusan sa politika, kini ang init nga hilisgutan sa Kamara de Representante. Kasi nga mga suki, noong pilit na inaabot ni Speaker Lord Allan Velasco ang trono ni dating House Speaker Alan Peter Cayetano sa usaping term sharing, todo-todo ang ipinakita niyang pakikitungo sa mga kongresista. Mao gani mga suki nga, katong pugos ginakab-ot ni Speaker Lord Allan Velasco ang trono ni dating House Speaker Alan Peter Cayetano sa istorya bahin sa term-sharing, todo-todo ang iyahang gipakita nga pakig-kauban sa mga kongresista. Ngunit nang makuha na niya ang puwesto, nagbago na ang inog ng mundo sa Kamara, hehehe! Apan sa nakuha na niya ang pwesto, nausab ang pagtuyok sa kalibutan sa Kamara, hehehe! Sa unang salbo ay nang tanggalin niya ang ilang de_puty speakers at binalasa ang chairmanship ng mga House committee. Sa unang salbo kadtong gitanggal na niya ang uban nga mga deputy speakers ug gibag-o ang pagkapangulo sa mga komite sa Kamara. Maugong din na nilulutong mapalitan si House Ma_jority Leader Martin Romualdez, bukod kasi sa malapit ito kay Cayetano ay puntirya rin ni 1-Pacman Partylist Rep. Si House Majority Leader Martin Romualdez gikataho usab nga pulihan, sanglit gawas nga duul siya sa Cayetano, puntirya pud siya sa 1-Pacman Partylist Rep. Mikee Romero ang nasabing puwesto. Si Mike Romero ang naingon nga pwesto. Bago pa nabuo noon ang term sharing agreement sa pagitan nina Cayetano at Velasco, si Romero na ang napi__pisil na maging House Majority Leader kung magiging Speaker si Velasco. Sa wala pa maporma ang term of agreement sa taliwala ni Cayetano ug Velasco, si Romero ang gipisil aron mahimong House Majority Leader kung si Velasco nahimoÕg Speaker. Sa nabuong term sharing agreement, napagkasunduan na tanging sina Cayetano at Velasco lamang ang magpapalit ng puwesto habang mananatili at hindi gagalawin ang deputy Speakers at chairman ng mga committee dahil sa kasunduang ito kaya nagkaroon sa kauna unahang pagkakataon na 22 deputy Speakers ang Kamara, para i-accomodate ang mga kaalyado nina Velasco at Cayetano at magkaroon ng unified House kahit pa man dalawa ang magiging Speaker sa 18th Congress. Sa naabot nga kasabutan sa pagbahinbahin, gikasabutan nga sila Cayetano ug Velasco lang ang magbag-o og pwesto samtang ang Deputy Speaker ug chairman sa mga komite magpabilin ug dili mabalhin tungod sa kini nga kasabutan busa sa unang higayon ang Kamara adunay 22 ka deputy Speaker, alang sa pagtabang sa mga kaalyado ni Velasco ug Cayetano ug adunay usa ka unified house bisan kung duha ang mahimong Speaker sa ika-18 nga Kongreso. Sa naging pag-uusap nina Cayetano at Velasco kay Pres. Rodrigo Duterte ay nangako pa ang huli na walang magiging pagbabago sa mga opisyal ng Kamara. Sa panagistoryahanay nila Cayetano ug Velasco kauban si Pres. Rodrigo Duterte, gipasalig pa sa Presidente nga walaÕy pagbag-ong mahitabo sa mga opisyal sa Kamara. Nang maupo si Velasco ay kabaliktaran ang nangyari dahil sinimulan nitong tanggalin sa puwesto ang mambabatas na malapit kay Cayetano, pangunahin na si Camarines Sur Rep. LRay Villafuerte na naging malaki ang kontribusyon para sa pagsasabatas ng Bayanihan 1 at Bayanihan 2 na nagbigay daan para makinabang ang 18 million recipients sa ilalim ng Social Amelioration Program. Sa paglingkod ni Velasco, baiktad ang nahitabo tungod kay nagsugod siya sa pagtangtang sa magbabalaod nga duol kang Cayetano, labi na si Camarines Sur Rep. LRay Villafuerte nga dako ang nahatag bahin sa pagpatuman sa Bayanihan 1 ug Bayanihan 2 na naghatag og daan para mapahimuslan ang 18 ka milyong mangdadawat ubos sa Social Amelioration Program. Sa patuloy na purge na ginagawa ni Velasco ay inalis ding deputy Speakers sina Laguna Rep. Dan Fernandez, Batangas Rep. Raneo Abu at Capiz Rep. Fredenil Castro na nagsulong sa Bayanihan Act at pagpasa sa mga legislative agenda ng administrasyon. Sa pagpadayon nga pagputli nga ginahimo ni Velasco gihawa pud sa pwesto ang mga deputy Speakers nga sila Laguna Rep. Dan Fernandez, Batangas Rep. Raneo Abu at Capiz Rep. Fredenil Castro nga nagsulong sa Bayanihan Act ug pagpasar sa mga legislative agenda sa administrasyon. Samantala inalis bilang head ng House contingent to the House of Representatives Electoral Tribunal si Kabayan Rep. Ron Salo. Sa kasamtangan, gihawa si Kabayan Rep. Ron Salo isip usa ka pangulo sa House contingent padulong ngadto sa House of Representatives Electoral Tribunal. Ang mga sumusuporta sa ABS-CBN franchise na sina Buhay Partylist Rep. Lito Atienza at Cagayan de Oro Rep. Rufus Rodriguez ang ipinalit sa puwesto. Ang mga tagasuporta sa prangkisa sa ABS-CBN nga Buhay Partylist Rep. Lito Atienza ug Cagayan de Oro Rep. Si Rufus Rodriguez ang gipuli sa pwesto. Naitalaga rin na Deputy Speaker si Las Pinas Rep. Camille Villar subalit tinanggihan ang posisyon. Gitudlo usab nga Deputy Speaker si Las Pinas Rep. Camille Villar apan gibalibaran niya ang naingong posisyon. Aminado ang ilang insider sa Kamara na para makuha noon ang suporta ng mga kapwa mambabatas na ang suporta ay na kay Cayetano, pinangakauan ni Velasco ang mga ito na makakakuha ng puwesto sa kanyang liderato. Giangkon sa pipila ka mga sulud sa Kamara nga aron makuha ang suporta sa ilang mga isig ka magbabalaod na ang suporta alang kang Cayetano, gilauman sila ni Velasco nga makakuha sila og pwesto sa iyang liderato. Naawat lamang umano ito nang mamagitan si Maguindanao Rep. Toto Mangudadatu. Giingon nga nahunong ra kini sa dihang nipatunga si Maguindanao Rep. Toto Mangudadatu. Nabatid na si Garin ay pumoporma na maging chairman ng House Committee on Ways and Means subalit hindi naman nito mabangga si Albay Rep Joey Salceda na inalok na maging deputy Speaker subalit hindi pumayag. Nahibal-an nga si Garin nagaporma aron mahimong chairman sa House Committee on Ways and Means apan dili niini mabangga si Albay Rep. Joey Salceda nga gitanyagan nga mahimong Deputy Speaker apan wala misugot. Si Duterte ang humahawak ngayon ng makapangyarigang House Committee on Accounts habang naitalang Vice Chairman din ng komite si House Appropriations Committee Chairman at Benguet caretaker ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap na malapit na kaibigan ni Duterte. Si Duterte ang nagagunit karon sa makapangyarigan nga House Committee on Accounts samtang natudlo nga Vice Chairman pud sa komite si House Appropriations Committee Chairman at Benguet caretaker ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap nga suod nga higala ni Duterte. Maraming matatabang pulis ngayon. Adunay daghang mga tambok nga pulis karon. Hindi katulad noon na pawang slim ang mga pulis at matitikas ang tindig. Dili sama kaniadto nga ang mga pulis payat ug maayo ang ilang postura. Bagay ang uniporme sa ba_lingkinitan at siksik na pangangatawan. Nahiangay ang uniporme sa yagpis ug baga nga lawas. Ngayon, maraming pulis ang napabayaan sa kusina . Karon, daghang mga opisyal sa pulis ang mura og gipasagdan sa kusina. Kala_bisan nang sabihin na nawalan ng disiplina sa pagkain at hindi na nakakapag-ehersisyo. Sobra ra pud kung isulti nga nawal-an na sila og disiplina sa pagkaon ug dili na maka-ehersisyo. Ngayon, kapag nagsasagawa ng pass in review ang mga pulis sa Camp Crame, kitang-kita ang mga obese na pulis na namumutok sa suot na asul na uniporme. Karon, kung maghimo og pass in review ang mga pulis sa Kampo Krame, klaro na kaayo ang mga sobra ka tambok nga mga pulis na mura og mobuto na sa suot na asul nga uniporme. ÔYung iba ay hindi na mai-butones ang uniporme dahil sa katabaan. Ang uban dili na mahimo nga i-butones ang uniporme tungod sa hilabihang katambok. Masagwang tingnan. Ngild-ad tan-awon. At lalong masagwa kapag hindi sila nakahabol sa mga kawatan na nambibiktima sa mamamayan. Ug labi pang ngil-ad kung dili nila maabtan ang mga kawatan nga nagbiktima sa mga tawo. Paano makakahabol sa mga holdaper, snatcher at iba pang kawatan ang pulis na obese? Unsaon pag-apas sa hilabihang tambok na pulis and mga holdaper, snatcher ug uban pang kawatan? Ang problemang ito ang gustong masolusyunan ng bagong hirang na PNP chief Gen. Debold Sinas. Kini nga problema ang gusto nga sulbaron sa bag-ong napili nga hepe sa PNP nga si Gen. Debold Sinas. Aminado naman si Sinas na maraming obese na pulis kaya sinabi nito na ibabalik na ang Body Max Index (BMI). Sa laing bahin, giangkon ni Sinas nga daghang mga pulis nga tambok busa giingon niya nga ibalik na ang Body Mass Index (BMI). Ito ay para mapanatili ang kalusugan at maiwasan ang anumang sakit na humahantong sa kamatayan. Kini aron mapadayon ang kahimsog ug malikayan ang bisan unsang sakit nga mosangpot sa kamatayon. Ayon sa PNP chief, imo-monitor na ang mga obese na pulis. Ayon sa PNP chief, imonitor na ang mga hiblabihang katambok na mga pulis. Sinabi ni Sinas na dumami ang mga obese sa nakalipas na siyam na buwan habang ipinatutupad ang lockdown. Gisulti ni Sinas nga ang gidaghanon sa mga sobra katambok nga mga tawo nadugangan sa miaging siyam ka bulan samtang gipatuman ang lockdown. Marami umano ang hindi makapag-ehersisyo sapagkat sarado ang mga gym at iba pang pasilidad. Daghan ang giingon nga dili maka-ehersisyo tungod kay ang mga gym ug uban pang mga pasilidad sirado. Hinamon ni Sinas ang mga pulis na maging fit para maging malusog ang katawan. Gihagit ni Sinas ang pulisya nga mahimong fit aron mahimong himsog. Inilunsad ni Sinas_ ang 4-minute exercise araw-araw upang ma_kaiwas sa pagiging obese ang mga pulis. Gilunsad ni Sinas ang 4 ka minuto nga pag-ehersisyo matag adlaw aron malikayan ang pagkahimong tambok sa mga pulis. Sabi pa ng PNP chief, siya rin mismo ay tumatalima sa fitness program. Dugang pa sa hepe sa PNP nga siya mismo nagasunod sa fitness program. Kasalukuyan na umano siyang sumailalim dito. Gapailalom kuno siya ani karon. Ayon naman sa bagong tagapagsalita ng PNP, malaki na ang ibinaba ng timbang ni Sinas mula nang sumailalim sa fitness program. Pinauyon sa bag-ong tigpamaba sa PNP dako na ang gi-ubos sa timbang ni Sinas sugod atong pagpaubos niya sa fitness program. Harinawang magtagumpay ang planong ito para sa mga obese na pulis. Hinaut nga magmalampuson kini nga plano alang sa mga tambok nga mga pulis. Magandang tingnan kung fit na fit ang mga pulis at handang makipagsubukan ng lakas sa mga kriminal at iba pang halang ang kaluluwa. Maayo nga tan-awon kung ang pulis fit na fit ug andam nga sulayan ang ilang kusog kontra sa mga kriminal ug uban pang dautang tawo. Kailangan ng taumbayan ang mga matitipuno, malakas at maliliksing pulis para magbigay ng proteksiyon. Nanginahanglan ang katawhan og mga matso, kusgan ug abtik na mga pulis para maghatag og proteksiyon. Malaki ang aming paniwala na matatamo ang mga hangaring ito kung magkakaroon ng disiplina ang mga pulis. Hugot ang among pagtuo nga makab-ot ang kini nga mga pangandoy kung disiplinado ang pulisya. Sayang ito kung Ôdi ko agad isasa-Filipino at ibahagi pag_katanggap ng text mula sa madasaling kaibigan. Sayang ra kini kung dili dayon nako isa-Pilipino ug ipakalay ang pagdawat og teks nga gikan sa maampuong higala. Magagandang pangaral sa buhay. Mga maayo nga mga wali sa kinabuhi. Hindi spare tire ang dasal na nilalabas lang kapag may problema. Ang dasal ay manibela para sa tamang landas habambuhay. Ang pag-ampo dili usa ka ekstrang ligid nga gihatag ra kung adunay problema. Ang pag-ampo mao ang manibela alang sa husto nga dalan sa bug-os nga kinabuhi. Bakit ang windshield ng kotse ay pagkalaki-laki samantalang ang rearview mirror ay pagkaliit-liit? Ngano nga ang windshield sa awto dako samtang ang rearview mirror gamay ra kaayo? Kasi ang ating nakalipas ay hindi kasing-halaga ng ating hina_harap. Tungod kay ang atong kagahapon dili ingon ka hinungdanon sa atong kaugmaon. KayaÕt tumingin sa paroroonan. Busa tan-awa kung diin ka moadto. Parang libro ang pagkakaibigan. Ang panaghigalaay sama sa usa ka libro. Ilang sandali lang para ito sunugin, pero maraming taon para sulatin. Gikinahanglan ra ang pipila ka mga gutlo aron masunog kini, apan daghang tuig ang pagsulat. Lahat sa buhay ay panandalian. Ang tanan sa kinabuhi dili permeninte. Kapag maganda ang takbo, namnamin, sapagkat hindi ito habambuhay. Kung maayo ang dagan sa mga butang, kalipay, tungod kay dili kini magpabilin hangtod sa hangtod. Kapag masama ang takbo, huwag mag-alala, sapagkat hindi rin Ôyon magtatagal. Kung dili maayo ang mga butang, ayaw kabalaka, tungod kay dili usab kini magdugay. Ginto ang matatagal nang kaibigan. Bulawan ang mga nagadugay nga mga higala. Diyamante ang mga bago. Brilyante ang mga bag-o. Kapag magka-diyamante, huwag kaligtaan ang ginto. Kung aduna na kay brilyante, ayaw kalimte ang bulawan. Kailangan ng diamante ang pagkakapitang ginto. Kinahanglan sa brilyante ang mahuptang bulawan. Madalas kapag nawawalan tayo ng pag-asa at tila katapusan na ng lahat, ngumingiti ang Diyos mula sa itaas at bumubulong, Huwag mag-alala, liko lang ito at hindi wakas sa landas ng buhay. Kanunay kung mawad-an kita og paglaum ug ingon nga ang tanan mura og nahuman na, ang Ginoo nagapahiyom gikan sa taas ug nagahunghong, Ayaw kabalaka, usa ra kini ka liko ug dili katapusan sa kinabuhi. Kapag nilutas ng Diyos ang suliranin mo, Ôyon ay dahil nananalig ka sa kakayahan Niya. Kung ginasulbad sa Ginoo ang imong problema, kini tungod kay nagasalig ka sa Iyang katakus. Kapag hindi ka tinulungan ng Diyos, Ôyon ay dahil nananalig Siya sa kaka_yahan mo. Kung wala ka gitabangan sa Ginoo, kini tungod kay nagasalig Siya sa imong mga abilidad. Tinanong ng bulag ang Diyos kung may lalala pa sa mawalan ng paningin. Ang buta nga tawo nangutana sa Ginoo kung aduna pa ba'y mas grabe sa mawal-an og panan-aw. Sagot ng Diyos ay oo, kung ma_walan ka ng pananaw. Ang tubag sa Diyos mao ang oo, kung mawal-an ka og pananaw. Kapag ipinagdarasal mo ang iba, nakikinig ang Diyos at binebenditahan sila. Kung naga-ampo ka alang sa uban, ginapamati kini sa Ginoo ug ginabindetahan ang sila. Kapag masaya at ligtas ka, Ôyon ay dahil may nagdasal sa Diyos para sa iyo. Kung ikaw malipayon ug layo sa dautan, kini tungod kay adunay nag-ampo sa Diyos alang kanimo. Hindi naaalis ng labis na pag-aalala ang mga suliranin ng bukas. Ang kabalaka dili makatangtang sa mga problema. Inaalis nito ang katahimikan ng isip mo sa ngayon. Ginakuha niini ang kahapsay sa imong panghuna-huna sa karon. Namamayagpag ang mga magsasaka sa Mindanao_ dahil sa pangangasiwa ng Mindanao Development Authority (MinDA) sa liderato ni dating Agriculture Sec. Emmanuel Pi–ol. Nag-uswag ang mga mag-uuma sa Mindanao tungod sa Mindanao Development Authority (MinDA) sa pagpanguna ni dating Agriculture Sec. Emmanuel Pi–ol. Malayong nalalamangan sa pag-aaruga ang mga mag_sasaka sa Norte, kasama ang vegetable growers sa Ben_guet, Nueva Vizcaya at Mt. Province. Imposible nga malabwan sa pag-amping ang mga mag-uuma sa Amihanan, apil ang mga nagtatanom og utanon sa Benguet, Nueva Vizcaya ug Mt. Probinsya. Todo arangkada ang hakbangin ng MinDA upang pala_guin at payabungin ang pagsasaka at pamamalakaya sa Mindanao upang bigyang lunas ang kapabayaan noon na nagluwal ng rebelyon. Ang pruweba? Ginauswag pa sa MinDA ang ilang paningkamot nga mapadako ug mapayabung ang panguma ug pangisda sa Mindanao aron masulbad ang pagpasagad sauna nga nagdul-ong sa rebelyon. Ang pamatuod? Nakakarating na ang mga produkto nila, mula fresh produce hanggang semi-processed at processed sa NCR, Baguio City at ibang bansa. Makaabot na ang ilahang mga produkto gikan sa lab-as nga produkto hangtod sa gi semi-proseso ug giproseso nga produkto sa NCR, Baguio City ug uban pang mga nasud. Habang ang mga magsasaka ng gulay at iba pa sa Benguet, Mt. Province at Vizcaya, pati na rin sa iba pang magsasaka at mamamalakaya sa Norte ay lumalala ang daing_ na hindi naibebenta ang mga produkto sa mer_kado. Samtang ang mga mag-uuma og utan ug uban pa sa Benguet, Mt. province ug Vizcaya, ingon man ang uban pang mga mag-uuma ug mangingisda sa Amihanan kay nagagrabe ang daing_ na dili mabaligya ang mga produkto sa mer_kad, processed sa NCR, Baguio City ug uban pang mga nasud. Marami sa kanila, na mabuti na lang na masira sa mga taniman. Daghan sa ilaha, na mas pilion na lang nga madaot ang mga produkto sa tamnanan. Saging na nga lang sa mga merkado sa Norte, galing pa sa Davao o kayaÕy China? Bisan pa nga saging na lang unta sa mga merkado sa Norte, maggikan pa sa Dabaw o kung dili sa China? Ano ang problema rito? Policy ba o implementasyon sa agrikultura? Unsa man ang problema dinhi? Kini ba nga patakaran o pagpatuman sa agrikultura? O dahil ba nakagawian na lang ng mga concerned government officials na gumagawa na lang ng farm to market roads bilang suporta sa magsasaka at kaligtaan ang mga essential na kailanganin upang palaguin ang agrikultura? O tungod ra kay ang hingtungdan nga mga opisyal sa gobyerno naanad ra nga mohimo og uma para pasangil sa paghimo og mga kalsadaaron ingon nga suporta sa mag-uuma ug kalimtan na ang mga kinahanglanon para pa-uswagon ang agrikultura? Tokenism, sabi ng iba. Tokenism, giingon sa uban. O baka may ibang dahilan na kailangang ipahayag ng mga namamahala. O tingali adunay laing hinungdan nga kinahanglan ipahayag sa mga awtoridad. Sana naman hindi magpakasya ang agriculture sector_ at gobyerno rito sa Norte na tanging production na lamang ang huling yugto ng pagsasaka, kundi hanggaÕt sa mer_kado at processing. Naglaum ako nga ang sektor sa agrikultura ug ang gobyerno dinhi sa Amihanan dili magbuut nga ang produksyon mao lamang ang katapusang yugto sa pagpanguma, apan sa merkado ug pagproseso sad. Sana nga pati exportation. Hinaut nga pati pud sa eksportasyon. Dahil kung pagtatanim lang at pagbebenta ng fresh lang ang abot ng ating agrikultura, aba e, pag inabutan ka nga naman ng bagyo, pagsasara ng merkado o di kaya pandemya gaya ng COVID-19 na Ôdi aabot sa merkado ang produkto, sadyang mabubulok na lang ang mga ito at masasayang ang pagod at pawis ng mga abang magsasaka. Tungod kay pagtanom ug pagbaligya og lab-as nga prudokto lang ang kaya sa atong agrikultura, aba e, kung maapsan ta og bagyo, pagsarado sa merkado o dili ba kaha pandemya sama sa COVID-19 nga dili halos maabot sa merkado ang produkto, mabulok na lang kini ug masayang ang kahago ug singot sa mga mag-uuma. Panunoorin na lamang ba natin na mabulok ang bunga ng mga sakripisyo at pawis ng ating mga magsasaka? Magtan-aw ra ba ta nga mangabulok ang mga bunga sa sakripisyo sa atong mga mag-uuma? Babala ng BITAG sa mga tumatangkilik ng Kings Herbal, huwag kayong bumili sa Lazada at Shopee dahil posibleng peke ang inyong mabili. Gipasidan-an sa BITAG ang mga ninggamit sa Kings Herbal nga dili mopalit gikan sa Lazada ug Shopee tungod kay posible nga peke ang imong mapalit. Isa sa mga nagbebenta sa Lazada at Shopee ay ang kompanyang One Full Life, pero peke ang binebentang Kings Herbal nito. Ang usa sa mga namaligya sa Lazada ug Shopee mao ang kompanya nga One Full Life, apan peke ang ginabaligya niini nga Kings Herbal. Kinumpirma mismo sa BITAG ng Reh Herbal Manufacturing na hindi nila awtorisadong dealer at distributor ang One Full Life. Gikumpirma mismo sa Reh Herbal Manufacturing sa BITAG nga dili sila usa ka otorisado nga tigbaligya ug tigpanagtag sa One Full Life. Nakapagsagawa na rin ng hakbang ang Reh Herbal Manufacturing at Kings Empire Corp para makumpirmang hindi lehitimo ang binebenta ng One Full Life. Ang Reh Herbal Manufacturing ug Kings Empire Corp naghimo usab og lakang aron makumpirmang dili lihitmo ang ginabaligya nga One Full Life. Nitong nagdaang weekend ay binisita ko mismo ang may likha at herbalist ng Kings Herbal, si Ka Rey Herrera. Kaniadtong miaging hinapos sa semana personal nako nga gibisita ang taghimo ug herbalist sa Kings Herbal nga si Ka Rey Herrera. Una ay para kumustahin ang kanyang kalagayan sa Pampanga matapos ang bagyong Ulysses. Ang una mao ang pagpangumusta sa iyang kahimtang sa Pampanga pagkahuman sa bagyong Ulysses. Ikalawa, tinalakay namin ang gagawing hakbang laban_ sa ilegal na pagbebenta ng Kings Herbal sa Lazada at Shopee. Ikaduha, gihisgutan namo ang mga lakang nga buhaton batok sa iligal nga pagbaligya sa Kings Herbal sa Lazada ug Shopee. Partikular itong pesteng kompanyang One Full Life. Partikular na kining peste nga kompangya sa One Full Life. Pangungunahan ng programang BITAG ang babala habang kumikilos na ang abogado ng Kings Herbal. Manguna ang programa nga BITAG sa pagpasida samtang galihok na ang abogado sa Kings Herbal. Makikipag-ugnayan kami sa Department of Trade and Industry at National Bureau of Investigation ng Department of Justice para tuldukan ang walang pakundangan at kawalanghiyaan ng One Full Life. Makig-alyansa mi sa Department of Trade and Industry ug National Bureau of Invistigation sa Department of Justice aron humanon na ang pagkabastos ug pagkadili maayo sa One Full Life. Tandaan, huwag bumili at huwag umorder ng Kings Herbal sa Lazada o Shopee. Hinumdomi, ayaw pagpalit ug ayaw pag-order sa Kings Herbal sa Lazada o Shopee. Tanging sa mga authorized distributor at dealer lamang ito mabibili. Mahimo ra kini mapalit gikan sa mga gitugotan sa pagpanghatag ug mga tigbaligya. Wala rin ito sa mga malls at anumang phar_macy_. Dili usab kini mapalit sa mga mall ug bisan unsang botika. Ilegal at peke ang kanilang ibinebenta dahil hindi ito awtorisado ng pamunuan ng Kings Herbal Ð ang Reh Herbal Manufacturing at Kings Empire Corp. Ilegal ug peke ang ilahang ginabaligya tungod kay dili kini awtorisado nga pamunuan sa Kings Herbal- ang Reh Herbal Manufacturing ug Kings Empire Corp. Para makasigurado kung lehitimoÕt orihinal ang mga Kings Herbal na bibilhin, makipag-ugnayan diretso sa main office. Aron maseguro nga ang Kings Herbal nga imong gipalit lehitimo ug orihinal, pagkontak og direkta sa punoan nga opisina. Totoo ang inihayag ni DILG Secretary Eduardo_ A–o kamakailan na may mga mayor na nasa likod ng illegal logging at mining. Tinuod ang giingon bag-o ra ni DILG Secretary Eduardo A–o nga adunay mga mayor nga nagpaluyo sa iligal nga pagtroso ug pagmina. At magiging ma_katotohanan ang kanyang pahayag kung papangalanan niya ang mga ito. Ug mahimong tinuod ang iyahang giingon kung panganlan niya kining mga tawhana. Kung hindi niya ihahayag, lalabas na hearsay lamang ito. Kung dili niya kini ibutyag, mogawas nga tsismis lamang kini. Noon pa, marami nang napabalitang mayor na sangkot sa illegal na pagpuputol ng mga punongkahoy at illegal_ na pagmimina. Kaniadto pa daghan na nga mga mayor ang naapil sa iligal nga pagtroso ug iligal nga pagmina. Mayroong mga mayor na hinaha_yaan ang illegal loggers na makapasok sa kanyang bayan sapagkat malaki ang naibigay nitong pera sa kanya noong nangangampanya. Adunay mga mayor nga gitugotan ang mga iligal nga magtotroso nga makasulod sa iyang lungsod tungod kay naghatag kini kaniya daghang salapi sa panahon sa kampanya. Bilang pagtanaw ng utang na loob, hinahayaan na lamang niya ang mga ito na pumasok at pumutol nang pumutol ng kahoy. Isip pagpasalamat, ginapasagdaan na lang niya kining mga magtotroso nga mosulod ug mamutol og kahoy. Hindi lang illegal loggers ang hinahayaan ng ilang mayor na makapasok sa kanyang bayan kundi pati na rin ang illegal na pagmimina. Dili lang mga iligal nga magtotroso ang ginatugotan sa ubang mayor nga makasulod sa ilang lungsod apan lakip na pud ang iligal nga magmimina. Malaki ang napapakinabang ng mga mayor sa dalawang aktibidad na ito. Ang mga mayor adunay kaayohan gikan sa niining duha nga kalihokan. Limpak na pera ang napapasakamay niya. Daghan nga mga kwarta ang iyahang magunitan. Dahil may basbas ng mayor ang pagmimina, walang patumangga kung butasin ang bundok. Tungod kay ang pagmina adunay bendisyon sa mayor, mao nga kung magkalot sila sa bukid mura og wala nay ugma. Kapag butas-butas na ang bundok, dito na magsisimula ang malagim na trahedya. Kung buslot-buslot na ang bukid, diri na magsugod ang mga grabe nga trahedya. Mawa_wasak ang bundok at iluluwa ang mga bato at sasagasaan ang mga bahay. Malumpag ang mga bukid ug igatabog ang mga bato ug igbaha ang mga balay. Marami ang mamamatay dahil nalibing nang buhay. Daghan ang mangamatay tungod kay gilubong nga buhi. Nahalukay na naman ang illegal logging at mining makaraang bumaha sa Marikina, Rizal at Cagayan, dala_wang linggo na ang nakararaan. Ang ilegal nga pagpamutol sa kahoy ug pagmina nagsugod na usab human sa pagbaha sa Marikina, Rizal ug Cagayan, duha ka semana ang nakalabay. Umapaw ang Marikina River at naranasan na naman ng mga tao ang nangyari noong manalasa ang Bagyong Ondoy noong 2009. Nag-awas ang Marikina River ug nasinati na usab sa mga tawo kung unsa ang nahinabo sa pag-igo sa Bagyong Ondoy kaniadtong 2009. Umapaw rin ang Cagayan River kaya nalubog sa baha ang buong Cagayan. Niapaw usab ang suba sa Cagayan maong nalubog sa baha ang tibuok Cagayan. Nag-akyatan din sa bubong ng bahay ang mga residente. Nanaka usab sa mga atop ang mga lumulupyo. Ang pagkaubos ng mga puno ang isa sa mga dahilan nang pagbaha sa Marikina, Rodriguez at Taytay, Rizal at sa Cagayan. Ang pagkaguba sa kakahoyan usa ka hinungdan sa pagbaha sa Marikina, Rodriguez ug Taytay, Rizal ug Cagayan. Sabi ni Secretary A–o, ipag-uutos niya ang pagkakaron ng checkpoint para mahuli ang iilegal loggers. Ingon pa ni Secretary A–o, imando niya ang paglunsad og checkpoint para madakop ang mga iligal nga minero. Sasampahan ng paglabag sa PD 705 at RA 9175. Pasakahan sila og paglapas sa PD 705 ug RA 9175. Hindi lamang pagbaha ang idinudulot ng illegal logging at mining, ito rin ang dahilan nang pagguho ng lupa. Dili lamang pagbaha ang hinungdan sa iligal nga pagtroso ug pagmina, kini usab ang hinungdan sa pagdahili sa yuta. Wala nang kinakapitang ugat ang lupa kaya nagkakaroon ng soil erosion. Wala nay ginagunitan nga ugat ang yuta maong aduna nay soil erosion. May mga bundok na nabibiyak dahil sa sobrang pagkakalbo makaraang putulin ang mga puno. Adunay pipila ka mga bukid nga nabuak tungod sa sobrang pagkaupaw pagkahuman sa pagpamutol og mga kahoy. Ganito ang nangyari sa Bgy. Guinsaugon, St. Bernard, Southern Leyte noong Pebrero 17, 2006 kung saan naguho ang bundok at tinabunan ang buong barangay. Kini ang nahitabo sa Bgy. Guinsaugon, St. Bernard, southern Leyte kaniadtong Pebrero 17, 2006 diin nahugno ang bukid ug natabunan ang tibuuk nga barangay. Mahigit 1,000 katao ang namatay. Sobra sa 1,000 ka mga tawo ang namatay. Pangalanan ni A–o ang mga mayor na sangkot sa illegal logging at mining. Ginganlan ni A–o ang mga mayor nga naapil sa iligal nga pagtroso ug pagmina. Dapat malaman ng taumbayan ang mga mayor na salot sa kalikasan. Kinahanglan mahibal-an sa mga tawo ang mga mayor nga mga hampak sa kinaiyahan. Isa ang patay habang apat ang nasaktan nang bumag_sak ang isang girder na bahagi ng northbound Sky_way extension noong Sabado ng umaga. Usa ang patay ug upat ang angol samtang ang usa ka girder sa amihanan nga bahin sa Skyway nahulog kaniadtong Sabado sa buntag. Limang sasakyan_ ang nabagsakan, kabilang ang dalawang motorsiklo. Lima nga mga sakyanan ang nahulog, lakip ang duha nga motorsiklo. Walang kalaban-laban ang mga sasakyan. WalaÕy kontra ang mga sakyanan. Batay sa mga ulat at litrato, mukhang hindi kinayanan ng crane buhatin ang mabigat na girder na gawa sa bakal. Base sa mga ulat ug litrato, murag wala nakaya sa crane nga alsahon ang bug-at na girder na gama sa bakal. Wala pang video na lumalabas sa social media kung ano ang aktuwal na nangyari. Wala pay video nga nigawas sa social media kung unsa ang tinuud nga nahinabo. May sinimulang imbestigasyon_ para malaman kung ano ang nangyari, pero hindi ako magtataka kung may nagkamali at nauwi sa aksidente. Adunay gisugdan nga imbestigasyon aroon mahibal-an ang tinuod nga nahitabo, apan dili ko matingala kung adunay nasayup ug nauli sa aksidente Malaking bagay ang pag-iingat lalo na sa ganyang mga malalaking proyekto. Dako nga butang ang pag-amping labi na sa ingon ana nga dagkong proyekto. Maraming tanong kung bakit tila hindi kinayanan ng crane buhatin ang girder kung marami na ang naikabit sa Skyway? Adunay daghang pangutana kung ngano nga murag wala nakaya og alsa sa crane ang girder bisan og daghan na ang nakabit sa Skyway? Mali ba ang posisyon ng girder? Dili ba mao ang posisyon sa girder? Masyadong malayo ba binuhat Ôyung girder kaya tumagilid at bumigay ang crane? Layo ra ba kaayo gi-alsa ang girder mao nga nagtagilid ug nibuhi ra gyud ang crane? Unang tumaob ba ang crane at tumama sa girder kaya bumagsak? Natumba ba una ang crane ug naigo ang girder mao nga nahulog kini? Magtatanong ka rin kung bakit may dumaraan na sasakyan kung magbubuhat nga ng mabigat na bahagi ng Skyway? Makapangutana usab ka kung nganong adunay nagaagi nga sakyanan bisan og gakarga kini og mga bug-at dapit sa Skyway? Bakit hindi muna pansamantalang isinara habang ilalagay sa puwesto ang girder para ligtas lahat? Ngano nga dili una nimo isarado samtang ginabutang ang girder sa lugar aron mapanalipdan ang tanan? Ilan lamang ito sa mga tanong, pero malinaw na pagkakamali ang sanhi ng aksidente na maiiwasan. Pipila ra kini sa mga pangutana, apan klaro nga rason ang hinungdan sa aksidente nga maikyasan. Hinikayat din ang DOLE na imbestigahan ang aksi_dente kung may pagkukulang ang kompan_yang guma_gawa sa Skyway. Giawhag usab ang DOLE nga imbestigahan ang aksidente kung ang usa ka kompanya sa manufacturing nga Skyway aduna bay depekto. Sana ay may matutunan ang kompanya dahil hindi pa tapos ang Skyway. Hinaut nga adunay mahibal-an ang kompanya tungod kay ang Skyway wala pa mahuman. Baka maulit lang ang aksidente na siguradong hindi mata_tang_gap ng lahat. Basig mausab lang ang aksidente nga siguradong dili madawat sa tanan. Mahalaga ang imprastraktura_ na kulang na kulang sa bansa. Importante gyud ang imprastraktura_ nga kulang na kulang sa nasud. Ilang porsiyento na kaya ng mga proyekto sa ilalim ng Build, Build, Build ang na_tapos? Pila ka porsyento na kaha sa mga proyekto ubos sa Build, Build, Build ang nahuman? Ilang bagyo rin ang rumagasa sa ibaÕt ibang bahagi ng bansa. Daghang mga bagyo usab ang miigo sa lainlaing mga bahin sa nasud. Malaking bahagi ng imprastraktura ang nasira. Dakong bahin sa imprastraktura ang naguba. Lahat kailangang ayusin. Tanan kinahanglang tarungon. Kaya kailangan talagang mag-ingat sa lahat ng oras. Mao nga kinahanglan gyud magbantay kanunay. Hindi na dapat nada_ragdagan ang napipinsala. Dili na dapat madungagan pa ang nadaut. Hindi dapat buhay ng tao ang maging kabayaran ng kaunlaran. Dili dapat ang kinabuhi sa tawo mao ang himuong bayad sa pag-uswag. Ang kalyo ay matigas na layer ng balat na nabubuo para protektahan ang iyong balat sa pagkakakiskis at sa pressure. Ang kubal usa ka gahi nga sapaw sa panit nga gilangkob para protektahan ang imuhang panit sa pagkakiskis ug sa presyur. Kadalasan ito makikita sa mga kamay at paa. Kasagaran kini makita sa mga kamut ug tiil. Hindi naman ito nakasasama. Dili kini makadaot. Ngunit ang paggamot nito ay kina_kailangan lamang kung nagdudulot ito ng hindi magandang pakiramdam sa iyo. Apan ang pagtambal niinni kinahanglan lang kung kini magdulot og balatian sa imuha. Magsuot ng tamang sukat ng sapatos para hindi maipit ang mga daliri Ð Bumili ng sapatos na malambot ang suwelas. Piliin ang tamang sukat lamang, huwag maliit o malaki ang sapatos. Pagsul-ob sa husto nga gidak-on sa sapatos aron dili maipit ang mga tudlo sa tiilÐ Pagpalit og mga sapatos nga adunay humok nga mga lapa-lapa Pilia lang ang husto nga gidak-on, ayaw ang gamay o dako nga sapatos. Magsuot ng medyas Ð Ito ay para hindi kumiskis ang balat sa sapatos. Pagsul-ob og medyas - Kini aron malikayan ang pagkuskus sa panit sa sapatos. Magsuot ng gloves Ð Kung mabigat o paulit-ulit ang gawain na ginagamitan ng kamay magsuot nito. Pagsul-ob og gwantes Ð Kung bug-at o balik-balik ang ginabutang sa kamot, pagsul-ob niini. Puwede rin lagyan ng padding ang mga bagay na gagamitin tulad ng basahan pang-cover dito. Puwede pud nga butangan og panabton nga humok ang mga butang nga gamiton sama sa trapo pambalot niini. Ibabad ang mga kamay at paa sa maligamgam na tubig. Ihumol ang imong mga kamot ug tiil sa usa ka maligamgam nga tubig. Ang tubig na maligamgam ay nakapagpapalambot ng makapal at matigas na kalyo. Ang tubig nga maligamgam kay makapahumok sa baga ug gahi nga kubal. Gumamit ng panghilod na bato. Paggamit og bato nga panglugod. Sa tuwing mata_tapos maligo, kuskusin ang kalyo ng batong panghilod, o kaya naman ay telang pangkukos para unti-unti itong numipis. Kada huma og ligo, kuskusa ang kubal og nato nga panglugod, o dili ba kaha tela nga pangkukos para hinay-hinay ni nga monipis. Hindi ito ine-rerekomendang gawin para sa may diyabetes. Dili kini ginarekomendang himuon sa mga adunay diyabetes. Subukang gumamit ng corn dissolvers na mayroong salicylic acid. Sulayi ang paggamit sa mga dissolvers sa mais nga adunay salicylic acid. Ito ay plaster-pad o kaya naman ay solution. Kini usa ka plaster-pad o solusyon. Maaari itong bilhin sa drug store. Mahimo kini nga mapalit sa botika. Gumamit ng moisturizer. Paggamit og moystyurayser. Maglagay ng moisturizing cream araw-araw sa iyong mga kamay at paa para mapa_natili itong malambot. Pagbutang og moisturizing cream kada-adlaw sa imong mga kamotug tiil aron magpabilin kining humok. Kung ang kalyo ay naging mas masakit o namamaga, kumunsulta sa iyong doktor. Kung ang kubal mahimong mas sakit o nihubag, pagkunsulta sa imong doktor. Ang athleteÕs foot o alipunga ay isang fungal infection na nabubuo sa pagitan ng mga daliri sa paa o iba pang bahagi ng paa. Ang athleteÕs foot o alipunga usa ka inpiksyon sa fungus na naporma taliwala sa mga tudlo sa tiil o laing pang bahin sa tiil. Ang fungi na ito ay katulad ng isang amag na tinatawag na dermatophytes na sanhi ng alipunga. Kini nga fungi sama sa usa ka agup-op nga ginatawag nga dermatophytes nga hinungdan sa alipunga. Ang fungi ay nabubuhay sa labas ng iyong balat. Mabuhi ang fungi sa gawas sa imuhang panit. Alagaan ang iyong paa Ð Sumubok ng mga over-the-counter anti-fungal creams o kaya naman mga drying powder. Ampingi ang imong mga tiil Ð Pagsulay og mga over-the-counter anti-fungal creams o dili ba kaha mga makapa-uga nga pulbos. Ipahid ng 2-3 beses kada araw hanggang mawala ang mga rashes. Ipahid matag 2-3 beses sa usa ka adlaw hangtod nga mawala ang mga katul-katul. Panatilihing laging tuyo ang mga paa Ð Ito ay partikular sa iyong mga daliri at talampakan. Ipabiling permi uga ang mga tiil Ð labi na sa imuhang mga tudlo sa tiil ug lapa-lapa. Hayaan na nakakasingaw o nakapaa nang madalas lalo na kapag nasa bahay. Pasagdi nga kini mag-alisngaw o magtiniil kanunay labi na kung naa sa balay. Magsuot ng open shoes o iyong nakakasingaw ang paa Ð Iwasang magsuot ng mga sapatos na iyong sobrang sarado. Pagsuot og abri nga sapatos o kadtong makaalisngaw sa tiil Ð Paglikay og sul-ob og sapatos nga sobra ka sirado. Magpalit ng sapatos Ð Huwag gumamit ng paulit-ulit na sapatos. Pag-ilis og sapatos Ð Ayaw balik-balika imong sapatos. Mas mainam na magkaroon ng dalawang sapatos na papalit-palit. Mas maayo nga adunay duha ka sapatos na puli-pulihan. At huwag itong itago sa plastic o supot. Ug ayaw kini tagui sa plastik o supot. Huwag manghiram o magpahiram ng sapatos Ð Ang paghiram ng sapatos ay maaaring makahawa at kumalat ang fungal infection. Ayaw pahulam o pagpahulam og sapatos Ð Ang paghula og sapatos mao ang makatakod ug makakalat fungal infection. Magsuot ng medyas Ð Bumili ng medyas na gawa sa cotton upang maiwasan ang pamamawis ng iyong paa. Pagsuot og medyas Ð Pagpalit og medyas nga gama sa gapas aron nga maikyasan ang pasingot sa imong tiil. Kung ang paa ay sobrang magpawis, magpalit ng medyas dalawang beses sa maghapon. Kung sobra ra ka masingtanon ang tiil, pag-ilis og medyas ika-duha kada hapon. Magpatingin sa iyong doktor kung ang mga sintomas ay mas tumagal sa apat na linggo o lumala pa ito. Pagkonsulta sa imuhang doktor kung mas magdugay sa upat o kung mo grabe pa ang mga sintomas niini. Magpatingin agad kung mapansin ang sobrang pamumula, pamamaga o lagnat. Pagkonsulta dayon kung mabantayan ang sobrang pagpamula, paghubag o hilanat. At lalo na kung may sakit kang diabetes. Take care po. Labi na kung aduna kay sakit nga dyabetes. Pag-amping. Ano ba iyan! Kauupo lang halos bilang Speaker ng Kamara_ si Cong. Lord Allan Velasco may mga sumisingaw na na_mang alimuom: may grupo raw na gusto siyang alisin sa puwesto. Unsa man na! Halos bag-o ra nakalingkod isip usa ka Speaker sa Kamara_ si Cong. Lord Allan Velasco aduna nay mga nagasinggit nga alimuom: aduna kunoy grupo nga gusto siyang hawaon sa puwesto. Wala raw direksyon si Velasco bilang lider ng kamara. Wala kunoy direksyon si Velasco isip usa ka lider sa kamara. Pinulong ni Velasco ang ilan sa mga kongre_sista_ para sa isang loyalty check nang mabalitaan ito. Nakig pulong si Velasco sa pipila ka mga kongre_sista_ para sa usa ka loyalty check mahuman kining mahibal-an. Noong birthday ni Velasco, nagkasagutan sina Rep. Sharon Garin at Congressman Pulong Duterte. Sa adlaw nga natawhan ni Velasco, nagtinubagay sila Rep. Sharon Garin ug Congressman Pulong Duterte. Kinu_westyon_ ni Garin ang pagiging chairman ni Pulong sa com_mittee on accounts kahit hindi nito binoto si Velasco bilang speaker. Gikwestyon_ ni Garin ang pagka chairman ni Pulong sa com_mittee on accounts bisan og wala kini niboto kang Velasco isip usa ka speaker. Nag-viber message si Pulong na kumalat sa media. Nag-viber message si Pulong nga nikalat sa social media. Aniya, dumidistansya na siya sa ruling majority ng kamara dahil ipinahiya siya ni Garin. Ingon pa niya, gipahilayo niya ang iyang kaugalingon sa ruling majority sa kamara tungod kay gipakaulawan siya ni Garin. Binabatikos din ng ilang kongresista ang kawalan ng word of honor ni Velasco dahil inalis sa puwesto ang mga deputy speakers at committee chairman na sa tingin niya ay hindi niya kaalyado. Gisaway usab sa pipila ka mga kongresista ang kakulang sa pulong ni Velasco tungod sa pagtangtang niya sa mga deputy speaker ug chairman sa komite nga sa iyang hunahuna dili niya mga kaalyado. ÔDi nga ba noong bago umupong speaker ay inakusahan ni Velasco si Cong. Alan Peter Cayetano na walang palabra de honor sa term sharing isyu? Dili ba gipasanginlan ni Velasco si Cong. Alan Peter Cayetano nga walaÕy pulong nga dungog sa term sharing nga isyu? Ang lahat ng akusasyon ni Velasco ay bumalandra sa kanya. Ang tanan nga akusasyon ni Velasco misantop sa iyang hunahuna. Pumayag siya noon na hindi magpapalit ng mga committee chairmen Ôpag siya na ang umupo bilang lider ng kamara. Hindi niya ito sinunod. Ningsugot na siya kaniadto nga dili hulipan ang mga chairman sa komite Ôsa paglingkod niya isip pinuno sa kamara. Wala niya kini gisunod. Maraming nangyayari sa Kamara ngayon na wala sa hulog. Adunay daghang nahinabo sa Kamara karon nga walaÕy bayad. Kasama riyan ang pagdepensa ni Velasco sa Maka_bayan bloc sa isyu ng red tagging, at ang umaalingasaw nga_yon na kontrobersiya tungkol sa budget insertions ng mga kongresista sa 2021 national budget na ayon kay Senador Ping Lacson ay hindi bababa sa P620-M bawat isa. Lakip niana ang pagdepensa ni Velasco sa Maka_bayan bloc sa isyu nga red tagging, ug ang nialisngaw karon nga kontrobersiya bahin sa budget insertions sa mga kongresista sa 2021 national budget na sumala kay Senador Ping Lacson dili kini monaog sa P620-M kada usa. Sa nangyayaring gusot ngayon, malamang_ magising na lang siya na wala na siya sa puwesto. Sa kasamok karon, tingali magmata ra siya nga wala nay pwesto. Hindi man lang siya makapagpaliwanag tungkol sa akusasyon ni Sen. Ping Lacson sa usapin ng paglobo ng infrastructure budget ng mga kongresista. Dili man lang siya makapaklaro mahitungod sa akusasyon ni Sen. Ping Lacson sa istoryang kalit nga pagdako sa infrastructure budget sa mga kongresista. Abangan ang susunod na kabanata. Atangi ang mosunod nga kapitulo. Dapat malaman ng mamamayan na nasa paligid pa ang COVID-19 at nag-aabang nang maka_kapitan. Dapat mahibal-an sa katawhan nga aduna pa sa palibot ang COVID-19 ug naga-atang kini og makapyutan. Nararapat itanim sa isipan na banta pa sa buhay ang COVID kaya hindi dapat balewalain ang pa_alala ng Department of Health (DOH) na iwasan muna ang matataong lugar sapagkat malaki ang posibilidad na rito makuha ang virus. Kinahanglan nga hinumdoman nga ang COVID usa pa ka hulga sa kinabuhi busa dili dapat ibaliwala sa Department of Health (DOH) ang pahimangno nga likayan una ang mga lugar nga adunay daghang tawo tungod kay dako ang posibilidad nga makuha ang virus. Magtiis muna. Huwag sayangin ang walong buwan na nakapagtiis habang naka-lockdown at sumusunod sa health protocol. Pag-antos una. Ayaw usiki ang walo ka bulan nga imong giantos samtang naka-lock ug nagsunod sa health protocol. Noong Sabado, dumagsa ang mga tao sa Divi_soria para mamili ng mga damit, sapatos, gadgets at mga pangdekorasyon sa Pasko. Kaniadtong Sabado, ang mga tawo nagpanon sa Divisoria aron mamalit og mga sinina, sapatos, gadyet ug dekorasyon sa Pasko. Dikit-dikit ang mga tao na para bang walang kinatatakutang virus. Ang mga tawo duul kaayo nga ingon walaÕy kahadlok sa virus. Masig_lang-masigla sila sa pagpili ng mga damit at iba pang mga gamit. Abtik kaayo sila sa pagpili og mga sinina ug uban pang mga aksesorya. Nagmistula silang mga hayop na matagal na nakakulong sa kural at saka pinakawalan. Mura silaÕg mga hayop nga dugayÕng nakakandado sa kural ug unya gibuhian. Sa kasalukuyan, umabot na sa 420,614 ang kaso ng COVID sa bansa. Karon, adunay 420,614 ka kaso sa COVID sa nasud. Tumataas pa ang bilang at kung hindi susunod sa health protocol ang mamamayan_, darami pa ang kaso. Ang gidaghanon nagpadayon usab ug kung ang mga tawo dili magsunod sa health protocol, modaghan pa ang mga kaso. Maski sa mga evacuation centers_ na tinutuluyan ng mga biktima ng baha sa Marikina ay may mga nahawahan ng virus. Bisan sa mga sentro sa pagbakwit diin ang mga biktima sa baha nagpabilin sa Marikina, aduna gihapo'y mga nataptan sa virus. Sama-sama rin ang mga evacuees at hindi na nasusunod ang tamang distansiya at karamihan ay walang mga suot na facemask. Ang mga bakwit nag-uban usab ug wala na nagsunod sa husto nga distansya ug kadaghanan wala magsul-ob og facemasks. Mahigpit na nagpaalala ang DOH na huwag munang magtungo sa matataong lugar na gaya ng Divisoria para hindi makasagap ng virus. Kusganon nga nagpahimangno ang DOH nga dili una moadto sa daghang lugar sama sa Divisoria aron dili madakup ang virus. Sabi ni DOH Usec. Ma. Rosario Vergeire malaki ang posibilidad na magkahawa-hawa ang shoppers na nagtutungo sa Divisoria. Ingon ni DOH Usec. Ma. Si Rosario Vergeire adunay dako nga posibilidad nga magtakudanay ang mga mamalitay nga moadto sa Divisoria. Gusto lang natin ipaalala na ang risk ng pagkakahawa-hawa ay napakalaki kapag tayo ay nakakapunta sa mga lugar na maraming tao ka_tulad sa Divisoria. Gusto lang namo ipahinumdom nga ang peligro sa pagtinakudanay kay dako kung kita makaadto sa mga lugar nga adunay daghang tawo sama sa Divisoria. Bagaman alam natin na sabik na tayo na magpunta sa mga mall para mamili ng mga pampasko natin, alalahanin na nandiyan pa rin ang virus. Bisan kung kabalo na ta nga gusto nato moadto sa mga mall aron makapalit sa atong mga regalo sa Pasko, hinumdumi nga ang virus naa gihapon. Kahit kayo ay nakamask at naka-face shield pero kayo ay pupunta sa mga matataong lugar na halos dikit-dikit, maaari pa rin kayong mahawa, sabi ni Vergeire. Bisan pa og nakamask mo ug naka-face shield apan moadto mo sa mga lugar nga adunay daghang tawo nga halos dikit-dikit, pwede gihapon mong matakuran, ingon ni Vergeire. Pakinggan ang babala ng DOH. Pagtuman sa pahimangno sa DOH. Huwag munang magtungo sa matataong lugar para makaiwas sa virus. Ayaw una pag-adto sa lugar nga adunay daghang tawo aron malikayan ang virus. Magtiis munang huwag magtungo sa mga pamilihan. Pag-antos nga dili una moadto sa mga merkado. Nakatagal nga ng walong buwan sa ilalim ng lockdown, ngayon pa ba hindi makakapagtiis na malapit nang magkaroon ng bakuna. Walo ka bulan na ang nakalabay gikan sa lockdown, imposible pa ba nga dili kaagwanta karonnga hapit na ta magkabakuna. Sundin ang awtoridad para hindi na madagdagan pa ang problema sa COVID-19. Sunda ang mga awtoridad aron malikayan ang pag dugang og mga problema sa COVID-19. Kahapon, bumigay na rin ang administrasyon ni U.S. President Donald Trump sa hindi na maawat na agos ng pagkapanalo ni Vice-President Joseph Biden, ang susu_nod na Presidente ng Estados Unidos. Gahapon, misurender na pud ang administrasyon sa Presidente sa U.S. nga si Donald Trump sa dili matarug nga pagdagayday sa kadaugan ni Bise-Presidente Joseph Biden, ang sunod nga Presidente sa Estados Unidos. Naging hostage ng pagpakipot ni President Trump ang maaga at mapa_yapang paglipat ng kapangyarihan sa papasok na admi_nistrasyon ni President-elect Biden. Nahimong hostage sa pagpakipot ni Presidente Trump ang sayo ug malinawong pagbalhin sa gahum sa moabutay nga admi_nistrasyon ni Presidente-elect Biden. Kung tutuusin ay nananatiling President si Donald Trump hanggang oath taking ni Joe Biden sa Enero 2021. Kung buot-hunahunaon magpabiling Presidente si Donald Trump hangtod sa manumpa sai Joe Biden sa Enero 2021. May mangangatwiran na, bagamaÕt hindi grasyoso ang pagtanggi ni Trump na tanggapin ang pagkatalo, labag lang ito sa batas ng good manners and right conduct. Ang uban mangatarungan nga, bisan kung ang pagdumili pagdawat sa pagkapildi dili seryoso, supak lamang kini sa balaod sa maayong pamatasan ug maayong binuhatan. Wala itong sinusuway na aktuwal na batas. Wala kiniy gilapas nga aktuwal na balaod. Totoo ito. Tinuud kini. Subalit napakalaki rin ng perwisyo ng pasa_way na ugali ni Trump sa maganda sanang pamamalakad ng gobyerno ng Amerikano. Apan dako pud og perwisyo sasa daotan nga pamatasan ni Trump sa maayo untang pagdumala sa gobyerno sa Amerika. Ang burokrasya sa Amerika ang isa sa pinakamalaki sa mundo. Ang burukrasya sa Amerika usa sa labing kadako sa kalibutan. Para sa maganda at episyente nitong pamamalakad, maganda sana kung sa okasyon ng pagpalit ng administrasyon, sa pinakama_agang panahon maituro ng outgoing sa incoming ang mga bagay-bagay na dapat tuunan ng pansin. Alang sa nindot ug epektibo niining pagdumala, maayo unta kung sa okasyon sa pag-ilis og administrasyon, sa pinakasayong panahon mahimong matudlo na sa outgoing sa incoming ang mga butang nga kinahanglang mahatagan og atensyon. Hindi ito kuru-kuro lang. Dili kini usa ra opinyon. Huling nangyari ang gani_tong atrasadong transition noong taon 2000. Ulahing nahitabo ang ingon aning atrasadong transiyon kaniadtong tuig 2000. Sa elek_syong George Bush vs. Al Gore, umabot sa Mataas na Hukuman ang mahigpit na pagtatalo sa Florida kung saan ilang daang boto lang ang lamang ni Bush. Sa elek_syong George Bush vs. Al Gore, miabot sa Taas nga Hukuman ang init nga paglalisay sa Florida kung asa pipila ka libo nga boto ang lamang ni Bush. Dahil sa tensyon, halos December na rin nang naresolusyonan ang kontrobersiya para kay President Bush. Tungod sa tensyon, ang kontrobersiya alang kang Presidente Bush nasulbad hapit sa Disyembre. Dahil sa isang buwang delay, ang naging reaksyon ng administrasyon sa terrorist attacks sa New York at Washington sa 9/11 ay naantala. Tungod sa usa ka bulan nga pagkalangan, ang reaksyon sa administrasyon sa mga pag-atake sa terorista sa New York ug Washington kaniadtong 9/11 naantala usab. Ito ang findings ng imbestigasyon matapos ng atake. Kini ang mga nahibal-an sa imbestigasyon pagkahuman sa pag-atake. Sana ay walang gaanong mapeperwisyo sa atrasadong transition ngayon. Hinaot nga walaÕy daghang maperwisyo sa atrasado nga pagbalhin karon. Maraming programa na dapat tutukan, lalo na ang estratehiya ng Amerika laban sa pandemya. Daghang mga programa nga dapat tutukan, labi na ang kontra-pandemikong pamaagi sa America. Panahon lang ang makapagsasabi kung huli na rin ang lahat. Ang panahon ra ang makasulti kung ulahi na ang tanan. Sa ngayon, magpasalamat na lang at, sa wakas, nabawasan na rin kahit papaano ang talaan ng problema sa mundo. Sa pagkakaron, pasalamati lang ug, sa katapusan, ang lista sa mga problema sa kalibutan naminusan bisan unsaon. Mainit ang mga mata ng netizen ngayon sa mga guro natin ngayong pandemya. Init ang mga mata sa netizen karon sa mga magtutudlo nato karong pandemya. Lahat ng mga kilos at galaw ng mga guro partikular sa mga module ng blended learning, sinisilip, pinupuna, tinutuligsa. Tanan nga mga aksyon ug lihok sa mga magtutudlo piho sa mga modyul sa blended learning, ginasilip, ginasaway, ginabatikos. Nagsimula ang pamumuna nila sa pagsasalarawan sa module sa aktres na si Angel Locsin. Ang ilang pagsaway nagsugod sa paghulagway sa modyul sa aktres nga si Angel Locsin. Nag-iwan ito nang masamang panlasa sa mga netizen lalo na sa mga fans at followers ng aktres. Nagbilin kini og usa ka daotang lasa sa mga netizen labi na ang mga fans ug tagasunod sa aktres. Ang persepsyon kasi ay isang pananaw na naipasa sayo base saÕyong nakita, napanood o naranasan na kung tawagin ay experiential. Ang pangisip usa ka ideya nga gipasa nganha kanimo pinauyon sa imong nakita, nabantayan o nasinati nga gitawag nga kasinatian. Hindi kaya unknowingly and unconciously ay wala lang sa sarili ang mga guro habang ginagawa nila ang module? Mahimo ba nga ang mga magtutudlo wala ra sa ilang kaugalingon samtang nagtrabaho sila sa modyul? Kaya ang naging basehan ng kanilang mga ilus_trasyon ay kanilang persepsyon at impresyon. Mao nga ang sukaranan sa ilang mga ilustrasyon mao ang ilang panan-aw ug impresyon. Eto pang isa, maligalig ulit ang mga netizen sa social media. Niini ang usa pa, nagubot na usab ang mga netizens sa social media. Ang dahilan, huboÕt hubad na paglalarawan sa pamilya ng Pilipinong magsasaka sa kanilang pananamit. Ang hinungdan, hubo nga paghulagway sa pamilya sa Pilipinong mag-uuma sa ilang sinina. Tanong ulit, sinadya ba ito ng mga guro na lumikha ng illus_tration na ito para sa kanilang blended learning module_? Pangutana usab, gituyo ba kini sa mga magtutudlo nga maghimo og ilustrasyon para sa belende learning nga modyul? Ano naman ang kanilang motibo, saktan at laitin ang mga magsasaka? Unsa man ang ilang motibo, aron pasakitan ug insultuhon ang mga mag-uuma? Tila yata naging epidemic na sa mga netizen ang pamumuna ngayong panahon ng pandemya? Ingon og nahimoÕg epidemya ang mga pagsaway sa mga netizen sa niining panahon sa pandemiko? Hindi kaya naging epidemic na rin ang sakit ng pagiging ipokrito? . Dili kaha ang sakit sa pagkasalingkapaw nahimo usab nga epidemya? Kailan ba natutong magmalasakit ang mga netizen natin sa mga pobreng magsasaka? Kanus-a ba nakatuon og pagmalasakit ang mga netizen sa atuan mga pobre nga mag-uuma? Dati ang tawag pa nga sa kanila ay hampas lupa dahil literal na naghahampas ng lupa para makapagtanim? Kaniadto, ang tawag pa gani sa ilaha kay hampas lupa tungod kay literal nga nagahampas sila og yuta aron nga makatanom? Karamihan nga ng mga netizen, media at pulitiko, hindi prayoridad ang kalagayan ng mga magsasaka. Kadaghanan sa mga netizen, medya ug pulitiko, dili prayoridad ang kahimtangt sa mga mag-uuma. Halim_bawa na lamang nitong nagdaang bagyo, nagdurusa, nagdada_lamhati kung papaano makakabawi sa mga nasalantang pananim. Pananglitan, kaniadtong nilabay nga bagyo, nag-antos, naguol kung unsaon pagbawi gikan sa nadaot nga mga pananum. Alamin natin ang totoong kalagayan ng buhay ng mga pobreng magsasakang pinagsasamantalahan. Hibal-on nato ang tinuud nga kahimtang sa mga kabus nga mag-uuma nga gipahimuslan. Alalahanin nating sila ang mga nagpapakain sa atin. Hinumdoman nato nga sila ang nagpakaon sa ato. Imbes nakikigulo sa mga away-pulitika at pinasisikat ang mga hashtag ng panggigiba sa mga pulitiko, bakit walang nakakaalalang ipaglaban din ang sitwasyon ng magsasaka. Imbes na makigsamok sa mga away-pulitika ug ginapasikat nga mga hashtag sa pagguba sa mga pulitiko, nganong walay nakahinumdom nga ipaglaban pud ang sitwasyon sa mag-uuma. Pinapansin nÕyo ang ilustrasyon sa kanilang kasuutan, hindi mahalaga Ôyan. Ginapansin inyo ang ilustrasyon sa ilahang sinina, nga dili man na importante. Kunwari nagmamalasakit pero ang pagka-ipokrito, nakatago! Nagpakabana kuno apan ang pagka-ipokrito, nakatago! Sa bibig na ni Interior and Local Government Secretary Eduardo A–o nanggaling na maraming mga alkalde ang sangkot sa ilegal na pagmimina at pamumutol ng kahoy_. Ang Sekretaryo sa Interior and Local Government nga si Eduardo A–o nagsulti nga daghang mga mayor ang nahilambigit sa iligal nga pagmina ug pagtroso. Hindi naman daw lahat ng Mayor kundi marami sa kanila. Dili tanan mga mayor apan daghan kanila. Ang dapat gawin ni A–o ay pangalanan at idemanda ang mga opisyal na iyan na nangunguna sa mga gawaing dahilan ng pagkapinsala ng ating kapaligiran. Ang kinahanglan buhaton ni A–o mao ang panganlan ug kasohan sa mga opisyal nga nanguna sa mga kalihokan nga hinungdan sa kadaot sa atong kalikopan. Talagang dapat maparusahan ang mga ganyang punum_bayan. Kinahanglan nga silotan gyud ang mao nga mga tawo. Pero Ilan na ba ang tunay na napanagot? Apan pila ang tinuud nga responsable? Wala yata. Murag wala siguro. Kung sinsero at estrikto ang gobyerno sa pag_sugpo sa problemang nabanggit natin, dapat lahat ng mga opis_yal_ na sangkot sa illegal mining at logging ay naipaku_kulong upang matuldukan na ang problema. Kung ang gobyerno matinuuron ug istrikto sa pagsulbad sa problema nga among nahisgutan, ang tanan nga mga opisyal nga nahilambigit sa iligal nga pagmina ug pagtroso kinahanglan ipriso aron matapos ang problema. Hindi lang mga lokal na opisyal kundi ang mga alagad ng batas_ na nagbubulag_bulagan sa mga aktibidad na dapat nilang pigilin. Dili ra mga lokal nga opisyal apan ang mga alagad sa balaod nga nagbutabutahan sa mga aktibidad nga dapat nilang pug-ngan. Kaso, masyadong reactionary ang pamahalaan. Kaso, ang gobyerno sobra ka reaksyonaryo. Kung wala pang nangyayaring mga mapaminsalang kalamidad, hindi pa magsasalita at kikilos. Kung walaÕy mga katalagman nga nahinabo, walaÕy bisan kinsa ang mosulti ug molihok. Kung seasonal ang mga nagaganap na kalamidad, seasonal din ang aksyon ng pamahalaan at pagkatapos ay isinasainsantabi na naman ang mga hakbang na dapat gawin. Kung ang mga katalagman nga nahinabo pana-panahon, ang aksyon sa gobyerno pan-panahon usab ug pagkahuman biyaan na sad ang mga lakang nga dapat himuon. Sabi ni A–o, iniutos na ng DILG ang puspusang crack_down laban sa ilegal na pagmimina at logging. Gisulte ni A–o nga nagmando ang DILG sa hingpit nga pagpugong batok sa iligal nga pagmina ug pagtroso. May maba_litaan kaya tayong local officials na pag-uusigin at parurusahan? Aduna ba kaha kita'y maba_litaan nga mga lokal nga mga opisyal nga lutoson ug silotan? Sana mayroon para masabi nating seryoso ang gobyerno sa hangad nitong sugpuin ang anomalya. Unta naa para maingon nato nga seryoso ang gobyerno sa hangad niining sumpuon ang anomalya. Ayon kay A–o, may mga alkalde na direktang kasangkot sa mga naturang ilegal na gawain at mayroon din naman na hindi gumagalaw upang sugpuin ang iregula_ridad kahit batid nilang nagaganap ito. Pinauyon kay A–o, adunay mga mayor nga direktang nalambigit sa mga iligal nga kalihokan ug adunay usab dili molihok aron pugngan ang mga kahiwian bisan kung nahibal-an nila nga kini nagakahitabo. Iyan naman talaga ang nagiging papel ng mga nasa mataas na tungkulin: ang magbulagbulagan at magbingibingihan kapalit ng sandamukal na kayamanan. Mao gyud kana ang papel sa mga naa sa taas nga posisyon: ang magpabuta-buta ug magbungol-bungol baylo sa usa ka yaman. Sabi pa ng DILG Chief, dapat maging matalino sa pagboto ang taumbayan para hindi mailuklok ang mga tiwali. Gidugang sa Hepe sa DILG nga ang mga tawo kinahanglan magmaalam sa pagboto aron dili mapahimutang ang mga kurakot. Hindi botante ang dapat sisihin kundi ang mga tagapagpatupad ng batas na hindi gumagampan sa kanilang tungkulin. Dili ang mga botante ang basulon apan ang tigpatuman sa balaod nga wala magtuman sa ilang katungdanan. Lubhang kaakitakit ang salaping ipinagwawagwagan ng mga illegal miners at loggers, gayundin ng mga drug syndcate kaya maraming opisyal ang nagiging tiwali. Ang kuwarta nga ginabalandra sa mga iligal nga minero ug magtotroso, ingon man sindikato sa droga, madanihon kaayo nga daghang mga opisyal ang nahimong kurakot. Implementasyon ng batas ang kailangan. Kinahanglan ang pagpatuman sa balaod. SA pagkakaalis ng travel ban sa healthcare workers_, mababawasan na ang mga nakatambay na Pinoys. Sa pagtangtang sa pagbawal sa pagbiyahe sa mga trabahante sa healthcare, maminusan ang gidaghanon sa mga nakatambay nga mga Pilipino. Mabubunutan na ng tinik ang mga nawalan ng trabaho dahil sa pandemya. Maibutan na og tunok ang mga nawal-an og trabaho tungod sa pandemya. Halos walong buwan na nawalan ng trabaho ang mga nurses, medical tech_nologists, x-ray technicians, nursing aide at iba pa. Ang mga nars, technologist sa medisina, technician sa x-ray, mga aide sa nursing ug uban pa nawad-an og trabaho hapit na sa walo ka bulan. Si President Duterte mismo ang nag-utos na alisin ang travel ban sa lahat nang healthcare workers. Mismo si Presidente Duterte ang nagmando nga wagtangon ang pagbawal sa pagbiyahe sa tanan nga mga trabahante sa healthcare. Sabi ni Labor Secretary Silvestre Bello III, ang lifting ng ban ay effective immediately. Giingon ni Labor Secretary Silvestre Bello III nga epektibo dayon ang pagwagtang sa ban. Noong Setyembre, ang pinayagan lamang makaalis ay workers na may working visa na Agosto 31, 2020. Kaniadtong Septyembre, ang gitugotan lamang nga makagawas mao ang mga trabahante nga adunay mga working visa nga Agosto 31, 2020. Sa tuluyang pag-aalis ng ban, matutupad na ang pangarap ng health workers na mapabuti ang kanilang buhay na nasadlak sa kahirapan. Sa pagwagtang sa ban, matinuud na ang pangandoy sa mga health workers nga mapaayo ang ilahang kinabuhi nga nasadlak sa kakabus. Makakamtan na rin ang inaasam-asam nilang pagbabago sa buhay na sinalanta ng pandemya. Maabut usab nila ang gipaabot nga pagbag-o sa kinabuhi nga naguba sa pandemya. Mula nang ipatupad ang lockdown noong Marso dahil sa COVID-19, maraming overseas Filipino_ workers (OFWs) ang naapektuhan. Sukad sa pagpatuman sa lockdown kaniadtong Marso tungod sa COVID-19, daghang mga trabahanteng Pilipino sa gawas sa nasud ang naapektuhan. Hindi sila ma_kaalis sapagkat ipinagbawal ng pamahalaan. Dili sila makabiya tungod kay gidili kini sa gobyerno. Kahit may mga kontrata na sa foreign employer hindi sila pinayagan. Bisan kung adunay mga kontrata sa mga langyaw nga agalon wala gihapon sila gitugotan. Isa pa kanselado lahat ang mga flight. Usa pa kanselado na ang tanan nga mga flight. Maraming inabutan ng pagkapaso ng working visa. Daghan ang naab-tan sa pagkapaso sa working visa. Naging problema rin sa bansang pinagtatrabahuhan_ sapagkat nagkaroon ng paghihigpit dahil sa pandemic_. Nahimo usab kini usa ka problema sa nasud nga gitarbahuan tungod kay adunay mga pagdili tungod sa pandemya. Kabilang nga sa mga naapektuhan ang mga health__care workers, karamihan ay nurses na inabutan ng lock__down. Lakip sa mga naapektuhan mao ang mga trabahante sa healthcare, kadaghanan kay mga nars nga naigo sa lockdown. Marami sa kanila ay may mga kontrata nang pinirmahan, may working visa, plane ticket at lilipad na lang sana noong Abril pero dahil inabutan ng lockdown, hindi na nakaalis. Daghan sa ilaha ang mga adunay kontrata nga napirmahan na, adunay working visa, plane ticket ug mobyahe na lang unta kaniadtong Abril pero tungod sa naab-tan og lockdown, wala na nakahawa. At lalo pang nalagay sa ala_nganin nang ipagbawal na mismo ng pamahalaan ang pag-alis ng lahat ng health workers. Ug mas nabutang pa sa ala_nganin sadihang gibawal na mismo sa gobyerno ang pag-hawa sa tanang health workers. Walang maka_aalis na nurses at iba pang hospital workers. WalaÕy mga nars ug ubang mga trabahante sa ospital ang makabiya. Ang ban ay ipinatupad sa pamamagitan ng Philippine Overseas Employment Administration (POEA). Ang pagdili gipatuman sa Philippine Overseas Employment Administration (POEA). Ngayong maaari nang makaalis ng bansa ang health workers, mababawasan na ang mga walang trabaho sa kasalukuyan. Karon nga ang mga trabahante sa kahimsog mahimo nga mobiya sa nasud, ang gidaghanon sa mga walaÕy trabaho maminusan karon. Sa ibang bansa, may pag_kakataon ang health workers na kumita nang malaki. Sa ubang kanasuran, ang mga trabahante sa kahimsog adunay higayon nga mosweldo og daghang kwarta. Kung dito nga naman sa Pilipinas, wala silang aasahan dahil maliit ang suweldo at benepisyo. Kung dinhi sa Pilipinas wala silaÕy masaligan tungod gamay ra ang sweldo ug benepisyo. Kawawa ang kanilang kalagayan sa mga ospital dito. Luoy ang ilang kahimtang sa mga hospital dinhi. Kung mabuti sana ang pasahod at benepisyo sa bansa, maaaring hindi na maghangad na mangibang bansa. Kung maayo ang suholan ug benepisyo sa nasud, tingali dili nila gusto nga moadto sa gawas sa nasud. Dito, agrabyado ang mga nurses sapagkat sobra-sobra_ sa oras ang trabaho pero karampot ang suweldo. Dinhi, maguol ang mga nars tungod kay sobra-sobra sa oras sila magtarbaho ug ra sila og gamay ang sweldo. BIHASA ang Chinese Communist Party sa gray-zone stra_tegy . Naanad na ang Chinese Communist Party sa istratehiya nga grey-zone. Pinagsasanib ang giyera pulitika sa sanda_ta_hang opensiba. Ginahiusa ang away nga politika sa sandatahang opensiba. Ginagamit ang sibilyan sa kilos militar; halim_bawa, maritime militia, mga mangingisda, para bulabugin ang Pagasa Island, Palawan. Gigamit ang mga sibilyan sa aksyon militar; pananglitan, mga maritime militia, mangingisda, aron panguhaon ang Pagasa Island, Palawan. Sinimulang alisin ang Air Force sa 77-ektaryang Sangley base nuÕng Agosto 2019. Gisugdan og pahawa ang Air Force sa 77 ektar nga base sa Sangley kaniadtong Agosto 2019. Ipinalipat kasi roon ni President Duterte kay Transport Sec. Arthur Tugade ang general aviation mula Manila International Airport. Gipabalhin man gud didto ni Presidente Duterte kay Transport Sec. Arthur Tugade ang general aviation gikan sa Manila International Airport. Nawala ang 15th Strike Wing, 451st Supply Squadron, 570th Composite Tactical Wing, at 1398th Dental Dispensary. Nawala ang 15th Strike Wing, 451st Supply Squadron, 570th Composite Tactical Wing, ug 1398th Dental Dispensary. Ang runway at hangars ay inangkin ng maliliit na eroplanong pambiyahe ng isda at ibang magaang kargamento. Ang runway ug mga hangar kay giangkon sa mga gagmay nga eroplanong pambiyahe sa isda ug uban pang mga gaang nga kargamento. Ililipat ang Air Force sa Laguindingan field, Mindanao. Ang Air Force ibalhin sa natad sa Laguindingan, Mindanao. Agosto 2019 din, ika-limang bisita sa China, tinanggap ni Duterte ang 40% pag-aari ng China Communications Construction Co. sa itatayong Sangley international airport. Uutang ng P550 bilyon sa China. Sa Agosto 2019 pud nga ika-limang bisita sa China, nga gidawat ni Duterte ang 40% nga pagpanag-iya sa China Communications Construction Co. sa ipatindog nga Sangley international airport. Mangutang na pud og P550 ka bilyon sa China. Hindi lang Philippine Fleet ang aalisin. Dili ra ang panon sa barko sa Pilipino ang tangtangon. Tanggal din ang fleet support services, imbakan ng krudo at armas, special warfare units, commandos, komunikasyon, engineering, training, at air squadron. Tangtangon pud ang fleet support services, imabakan sa krudo ug armas, special warfare units, commandos, komunikasyon, engineering, training, ug air squadron. Hindi kinunsulta ang Navy sa pag_lilipat sa loob ng dalawang taon lang. Ang Navy wala gikonsulta sa pagbalhin sa duha ra ka tuig. Pebrero 2020 na nang mabalitaan lahat ng Navy. Siyempre nagulat sila. Pebrero 2020 kung diin nabalitaan sa tanan nga Navy. Syempre nakurat sila. Noong nakaraang Set. 8, binigyan ni Defense Sec. Delfin_ Lorenzana ng pribilehiyo ang China Telecom na gamitin ang mga kampo militar para sa cell towers. Kaniadtong niaging Set. 8, gihatagan ni Defense Sec. Delfin_ Lorenzana og pribilehiyo ang China Telecom na gamiton ang mga kampo militar para sa cell towers. Mamamanmanan ng kumpanyang China ang mga kilos ng Sandatahang Lakas. Mamanmanan sa kumpanya sa China ang mga lihok sa Sandatahang Lakas. Maeespiyahan at maari pang i-cyber-sabotage. Mahimo nga pagpaniid ug mahimo usab nga icyber-sabotahe. Ang China Tel ay 40% partner ng Dito Telecommunity na 3rd telco. Ang China Tel usa ka 40% nga kauban sa Dito Telecommunity nga ikatulo nga telco. May-ari ng Dito si Dennis Uy, kaibigan ni Duterte at pinaka-malaking nag-ambag sa kampanya niya sa pagka-Pangulo nuÕng 2016. Ang tag-iya sa Dito mao si Dennis Uy, usa ka higala ni Duterte ug labing dako ang iyahang nahatag sa iyang kampanya alang sa pagka-presidente sa 2016. Maari pa maging buong may-ari ang CCCC ng airport at ChinaTel ng 3rd telco. Pwede pa nga mahimo kining tag-iya ang CCCC sa paluparan ug ChinaTel sa ikatulo nga telco. Inaamyendahan ng Kongreso ang Public Service Act; papayagan na ang dayuhan na 100%, di lang 40%, sa public utilities. Gibag-o sa Kongreso ang Public Service Act; Tugotan na ang mga langyaw og 100%, dili lang 40%, sa mga public utilities. NANG umapela sa Supreme Court ay parehas pa rin sa Court of Appeals (CA) at Regional Trial Court (RTC) ang hatol bagaman binago ng kaunti. Kaniadtong ni-apelar sa Korte Suprema, parehas gihapon sa Court of Appeals (CA) ug Regional Trial Court (RTC) ang hukom bisan og gibag-o ra kini gamay. Ayon sa SC, ang ka_un_ting pagkakamali sa mga testimonya nina Anita at Blanca ay hindi importante at hindi mahalagang elemento ng krimen. Pinauyon sa SC, ang gamay nga sayup sa mga pagpamatuod ni Anita ug Blanca dili hinungdanon nga elemento sa krimen. Bukod pa sa 8 at 9-anyos lang sila nang mangyari ang mga kaso. Gawas nga 8 ug 9 pa lang ang ilang edad kaniadtong nahinabo ang mga kaso. Base sa mga naunang desisyon ng huku_man, ang kabataan at kakulangan sa pag-iisip ay senyales ng katotohanan at katapatan. Pinauyon sa miaging mga desisyon sa korte, ang pagkabatan-on ug sakit sa pangisip usa ka timaan sa kamatuoran ug kamatinuoron. Isa pa, ang pahayag naman ng biktima tungkol sa rape ay pinatotohanan ng ulat ng doktor na sumuri sa biktima kung talagang nagkaroon ng tinatawag na penetration na senyales na totoong ginahasa ang bata. Dugang pa, ang pahayag sa biktima bahin sa pagpanglugos gikumpirma sa ulat sa doktor kung kinsa ang nagsusi sa biktima kung adunay ba gitawag nga penetration sign nga gilugos gyud ang bata. Hindi rin mahalaga na inabot ng dalawang taon bago nakapagsampa ng reklamo si Anita tungkol sa kahayupang inabot sa kamay ng ama dahil ayon nga sa mga rekord ay hindi siya pinaniwalaan ng mismong nanay niya na si Clarita. Dili pud importante nga nagdugay og duha ka tuig ayha nipasaka og reklamo si Anita bahin sa kahayupan nga iyahang nasinati sa kamot sa amahan tungod kay base sa mga rekord, wala siya gituohan sa mismong inahan nga si Clarita. Ang kakulangan ng suporta mula sa mismong ina ang dahilan kung bakit nawalan ng tiwala ang bata. Ang kakulang sa suporta gikan sa inahan mismo mao ang hinungdan nga nawala ang pagsalig sa bata. Normal na reaksiyon ito ng mga batang inabuso kapag wala silang taong makita na mapagkakatiwalaan at kung kanino paki_ramdam nila ay ligtas sila. Kini usa ka normal nga reaksyon sa mga giabusohan nga mga bata kung wala sila bisan kinsa nga makit-an nga sila kasaligan ug kang kinsa sila makabati nga luwas sila. Pareho rin na tama ang RTC at CA sa pagsusuri nito na gumawa ng kalaswaan o sexual violence si Dante laban_ sa anak na si Bianca. Parehas nga tama ang RTC ug CA sa ilang pagtuki nga si Dante nakahimog malaw-ay o sekswal nga kapintas sa iyang anak nga si Bianca. Malinaw, kapani-paniwala at sapat ang testimonya ni Blanca na nakuha pa na ilarawan ang mga ginawa sa kanya ng buhong na ama. Ang pagpamatuod ni Blanca mao ang tin-aw, makapakombinsir ug igoigo nga gilaraw pa niya ang gihimo sa kaniya sa dautang amahan. Kaya walang pag-aalinlangan na nagkasala si Dante at dapat hatulan ng reclusion perpetua o habambuhay na pagkabilanggo sa rape na ginawa sa biktimang wala pang 12-anyos. Mao nga walaÕy pagduha-duha nga sad-an si Dante ug kinahanglan nga sentensyahan nga ibalik ang perpetua o pagkabilanggo sa tibuok kinabuhi tungod sa pagpanglugos nga gihimo sa biktima nga wala pa mag-12 anyos. Para naman sa krimen na acts of lasciviousness , ang hatol sa kanya ay mula 12 taon hanggang 20 taon at dapat magbayad ng kaukulang danyos sa mga anak (People vs. Divinagracia, Sr., G.R. 207765, July 26, 2017). Alang sa krimen sa mga buhat sa pagkamahilayon, ang sentensya gikan sa 12 ka tuig hangtod sa 20 ka tuig ug kinahanglan nga bayran ang katugbang nga danyos sa mga bata (People vs. Divinagracia, Sr., G.R. 207765, Hulyo 26, 2017). KUNG binayo man nang husto ng tatlong magkakasunod_ na bagyo ang Luzon at Visayas bukod pa riyan ang ka_walan ng hanapbuhay matapos na kumalat ang COVID-19 sa bansa, may masuwerte namang nakapagbulsa ng jackpot prize sa regular lotto 6/42 draw. Kung ang Luzon ug Kabisayaan naigo sa tulo ka sagunson nga mga bagyo dugang sa kawalay trabaho pagkahuman sa pagkaylap sa COVID-19 sa nasud, adunay usa nga palaran nga nakabulsa sa premyo sa jackpot sa regular nga lotto 6/42 draw. Kaya siguradong makakabangon na siya sa pagka_kalugmok at siguradong matutulungan pa niya ang kan_yang mga kamag-anak na muling makabangon sa bangu__ngot dulot ng kalamidad at pandemya. Hehehe! Mao nga siguradong makabangon siya gikan sa pagkahulog ug siguradong makatabang siya sa iyang mga paryente nga makabangon gikan sa bangungot nga nahimo sa kalamidad ug pandemya. Hehehe! Inihayag ng Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) na tinamaan ng nag-iisang tao mula sa Guluan, Eastern Samar ang jackpot prize na P20,398,839.60 sa kombinasyong 13-42-03-31-02-22. Ang Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) nagpahibalo nga usa ka tawo gikan sa Guluan, Eastern Samar ang nakadaug sa premyo sa jackpot nga P20,398,839.60 sa kombinasyon nga 13-42-03-31-02-22. Hindi lamang Ôyan mga suki, dahil may 25 katao pa na nagbulsa rin ng tig P25,000 bilang premyo sa second prize matapos na mahulaan ang limang kumbinasyong numero. Dili ra kana nga mga suki, tungod kay adunay 25 ubang mga tawo nga nagbulsa usab matag usa og P25,000 ingon usa ka premyo sa ikaduhang pwesto pagkahuman sa pagtag-an sa lima ka mga numero sa kombinasyon. Ang 6/42 regular lotto draw ay sa araw ng Martes, Huwebes at Sabado. Ang 6/42 nga regular nga lotto draw naa sa Martes, Huwebes ug Sabado. Sa mga pinalad na nanalo maari na ninyong makuha ang inyong premyo sa PCSO main office sa Mandaluyong City. Alang sa mga swerte nga mananaog, mahimo na ninyo makuha ang inyong premyo sa punoan nga opisina sa PCSO sa Mandaluyong City. Ipresenta lang ang inyong winning ticket kalakip ang inyong dalawang valid IDs. Ipresenta ra ang imong mananaog nga tiket kauban ang imong duha nga balido nga ID. Ganyan lang kadali mga suki, simbilis lang ng inyong pagtaya sa mga lotto outlet at sigu_radong datung na, hehehe! Ingon ana ra kadali mga suki, ang imong pagpusta sa mga lotto outlet ingon kadali ug siguraduhang moanha gyud ka, hehehe! Hinihikayat ni PCSO General Manager Royina Garma ang publiko na tangkilikin ang PCSO games upang maka_likom ang ahensiya nang marami pang pondo na naitutulong sa mga pangangailangan ng mga Pilipino. Giawhag ni PCSO General Manager Royina Garma ang publiko nga tangkilikon ang pahalipay sa mga dula sa PCSO aron ang ahensya makalikom og dugang pondo nga makatabang sa mga panginahanglanon sa mga Pilipino. Ang debidendo kasing makukuha ng PCSO sa inyong mga taya ay malaking halaga upang iayuda sa Philip_pine Government sa pagbibigay ng pondo para sa health Program, medical asistance and services at Charities of National Caracter. Ang dibidendo man gud nga makuha sa PCSO gikan sa imong mga pusta usa ka dako nga kantidad aron matabangan ang Gobyerno sa Pilipinas sa paghatag pondo alang sa Health Program, medikal nga tabang ug serbisyo ug Charities of National Character. Pangunahin dito ay ang programa sa Medical Access Program (MAP) upang umagapay sa medical needs ng mga Filipino nationwide, partikular sa hospital confinement, chemotherapy, dialysis at post-transplant medicine. Ang nag-una dinhi mao ang programa sa Medical Access Program (MAP) aron matubag ang mga panginahanglanon sa medisina sa mga Pilipino sa tibuuk nasud, labi na ang hospital confinement, chemotherapy, dialysis ug post-transplant nga medisina Kaya mga suki, tangkilikin ang mga palaro ng PCSO dahil sa bawat taya ninyo ay may kaakibat itong tulong para supor_tahan ang mga pangangailangan ng ating mga mahihirap na kababayan. Mao nga mga suki, tangkilika ang mga dula sa PCSO tungod kay sa matag pusta nga gihimo nimo adunay kini dala nga tabang aron masuportahan ang mga panginahanglanon sa mga kabus nga kababayan. Nang bumaha sa Marikina noong Nobyembre 12, kasamang lumutang ang sandamukal na basura. Dihang nagbaha ang Marikina kaniadtong Nobyembre 12, usa ka tapok nga basura ang ninglutaw. Tinangay ang mga ito nang malakas na agos nang umapaw ang Marikina River. Naanod sila sa kusog nga sulog sa diha nga nag-awas ang Suba sa Marikina. Kaya hanggang ngayon, naglilinis pa ang mga residente, hindi lamang ng putik kundi pati na rin ng sangkaterbang basura. Mao nga hangtod karon, nanglimpyo pa ang mga residente, dili ra lapok lakip na usab ang mga tinapok sa basura. Sari-saring basura ang tinangay ng baha sa Marikina na hanggang ngayon ay hindi matukoy kung saan nang_galing. Nagkalainlaing mga pagbaha ang gibanlas sa Marikina nga hangtod karon dili posible nga mahibal-an kung diin sila gikan. Karamihan sa mga basura ay plastic na hindi nabubulok Ð plastic na supot, grocery at shopping bags, plastic na silya, sachet ng shampoo, 3-in-1 coffee at coffee creamer, tube ng toothpaste at mga sako ng bigas at iba pang mga basura. Kadaghanan sa basura dili madunot nga plastik - mga plastik nga bag, grocery ug mga shopping bag, mga plastik nga lingkuranan, shampoo sachet, 3-in-1 nga kape ug kape nga creamer, tubo sa toothpaste ug mga sako sa bugas ug uban pang basura . Ang tanawing ito ay walang ipinagkaiba noong 2009 na manalasa ang Bagyong Ondoy at napuruhan din ang Marikina. Kini nga panan-aw walaÕy kalainan kaniadtong 2009 sa dihang miigo ang Bagyong Ondoy ug naigo usab si Marikina. Marami ring basura ang pinadpad sa loob ng mga bahay at ilang araw din ang ginugol ng mga residente sa paglilinis. Daghang basura usab ang gilabog sa sulud sa mga balay ug ang mga residente pila sad ka adlaw nga nanglimpiyo. Mga basura rin na hindi nabubulok ang pinadpad noon. Ang basura nga wala madunot nasaag usab kaniadto. Walang ipinagkaiba ang nangyari noon sa ngayon. WalaÕy kalainan sa kung unsa ang nahitabo kaniadto ug karon. Wala pa ring disiplina sa pagtatapon ng kanilang mga basura ang mga tao. Wala gihapoy disiplina ang mga tawo sa paglabay sa ilang mga basura. Tapon lang nang tapon. Tiyak na ang mga nakatira sa pampang ng Marikina River ang nagtatapon ng mga basura. Labay lang kung labay. Sigurado nga kadtong nagpuyo sa tampi sa Suba sa Marikin ang nagalabay og basura. Wala namang magtatapon kundi ang mga informal settlers na walang pakialam kung dumumi man ang ilog at maging dahilan nang pagbaha ang basurang itinatapon. Walay nagalabay kung dili ang mga dili pormal nga nangamuyo sa tampi lamang nga walay pakabana kung mahugaw man ang suba ug mahimong hinungdan ang basurang gilabay sa pagbaha. Ang nangyayaring ito na kawalan ng disiplina sa pagtatapon ng basura ay nararapat solusyunan ng Department of Environment and Natural Resources (DENR). Ang nagpadayong kakulang sa disiplina sa paglabay sa basura kinahanglan nga mahatagan og pagtubag sa Department of Environment and Natural Resources (DENR). Ang tanggapang ito ang may responsibilidad para hindi masalaula ang kalikasan at likas na yaman. Kini nga opisina adunay katungdanan nga dili madunot ang kinaiyahan ug natural nga mga kahinguhaan. Nasaan ang pangako ni DENR Secretary Roy Cimatu na wawakasan na ang mga gumagawa ng krimen sa kali_kasan at kapaligiran. Asa man ang saad ni DENR Secretary Roy Cimatu nga wagtangon ang mga naghimo sa mga krimen sa kalikopan ug kinaiyahan. Matatandaan na nagbabala siya noong nakaraang taon sa mga gumagawa ng katampalasanan sa Inang Kalikasan. Kahinumduman nga nagpasidaan siya kaniadtong miaging tuig batok sa mga naghimoÕg kahayupan batok sa Inahan nga Kinaiyahan. Aniya, mahigpit niyang ipatutupad ang environmental laws at mga ordinansa. Giingon niya nga istrikto niya nga ipatuman ang mga balaod ug mga ordinansa sa kalikopan. Subalit walang nakitang pagbabago at lalo pang dumami ang mga tumatampalasan sa kapaligiran. Apan walaÕy nakita nga pagbag-o ug ang ihap sa mga naghugaw sa kalikopan ningtaas. Marami pa rin ang nagtatapon ng basura sa mga ilog, sapa at estero. Daghan pa ang nagalabay og basura sa mga suba ug estero. Lahat nang itinapong ito ay hahantong sa karagatan at ang mapipinsala naman ay mga laman_dagat at corals. Ang tanan nga kini nga basura matapos sa kadagatan ug ang madaut mao ang mga tanom sa dagat ug mga koral. Magkaroon nang ibayong tapang ang DENR na maipatupad ang batas nang maturuan ng leksiyon ang mga nagtatapon ng basura. Dapat lang nga adunay dugang kaisog ang DENR na imando ang balaod aron makakat-on og leksiyon ang mga nagalabay og basura. Kung maaari, kamay na asero ang gamitin sa mga iresponsableng mama_mayan na walang pakundangang nagtatapon ng basu_rang plastic sa mga ilog at estero. Kung mahimo, gamiton ang bakal na kamot sa mga dili responsableng mga lungsuranon nga sa walay hunong nga paglabay sa plastik nga basura sa mga suba ug estero. Kung hindi ganito ang gagawin ng DENR, mauulit ang pagbaha. Kung dili molihok ang DENR sa ingon niini, mausab na pud ang pagbaha Mahigit walong buwan na simula nang maparalisa ang ating buhay at kabuhayan nang dahil sa pandemya. Sobra na sa walo ka bulan ang nakalabay sukad naparalisar ang among kinabuhi ug panginabuhian tungod sa pandemya. Marami nang nangyari sa loob ng panahong ito, at gusto kong isipin na mas nauunawaan na natin ngayon kung papaano tugunan at harapin ang mga hamong dala ng COVID-19. Daghan na ang nahinabo sa sulod aning panahona, ug gusto nakong hunahunaon nga mas masabtan nato karon kung gina-unsa pag solusyon ug pag-atubang ang mga hamon nga dala sa COVID-19. Mula sa pagsusuot ng masks, face shields, social dis_tancing, at palagiang pag di-disinfect ng ating mga kamay at kapaligiran, hanggang sa pagpapalakas ng ating mga katawan, unti-unti na nating nakakasanayan ang buhay sa new normal. Gikan sa pag-suot og mga maskara, tabon sa nawong, pagpalayo sa tapok, ug kanunay nga pagdisimpekta sa atong mga kamay ug palibot, hangtod sa pagpalig-on sa atong kalawasan, hinay-hinay na natong naandan ang kinabuhi sa bag-ong pagpapalakas ng ating mga katawan, unti-unti na nating nakakasanayan ang buhay sa bag-ong normal. Nakakapagbigay din ng pag-asa ang mga balita tung_kol sa matagumpay na trials ng mga bakuna kontra COVID_-19. Ang balita bahin sa malampuson nga pagsulay sa mga bakuna sa COVID-19 naghatag usab og paglaum. Umaasa ang buong mundo na kapag mayroon nang bakuna_ ay maaari nang manumbalik ang sigla at lakas ng eko_no_miya sa lahat ng mga bansa. Nagalaum ang tibuuk kalibutan nga kung mahimo na ang bakuna, mabalik na ang kakusog sa ekonomiya sa tanan nga mga nasud. Sa ngayon, ibayong pag-iingat at mass testing pa rin ang ating pananggalang laban sa nakamamatay na sakit na ito. Karon, ang dugang nga pag-amping ug pagsulay sa kadaghanan mao gihapon ang atong bantayan batok sa makamatay nga sakit. Simula July ay ipinatutupad sa Makati ang mass testing para sa ating mga frontliner at mga kawani sa City Hall para sa kapakanan ng mas nakararami. Sukad sa Hulyo, gipatuman na sa Makati ang mass testing alang sa atuang mga frontliner ug mga kawani sa City Hall alang sa kaayohan sa kadaghanan. Naniniwala kami na ang early detection ay susi sa mabilis na panggagamot at malaki ang naitutulong upang hindi na makahawa pa ng iba ang isang taong may coronavirus. Nagatuo kami nga ang sayo nga pagdetek kay mao ang susi sa paspas nga pagpanambal ug dako ang matabang niini aron dili na makatakod pa lain ang usa ka tawo nga adunay corona virus. Ngayong buwan ay ginawa naming mas abot-kaya at abot-kamay ang COVID-19 RT-PCR test para sa mga pri_badong mamamayan at mga negosyo at establisimiento sa Makati. Karong bulana gihimo namong mas barato ug mas dali ang COVID-19 RT-PCR test alang sa mga pribado nga katawhan ug mga negosyo ug establisimiyento sa Makati. Nakipag-partner ang lungsod sa mga public hospital at private testing lab upang mas maraming ProudMakati_zens ang kaagad na masusuri para sa COVID-19. Nakipag-partner ang siyudad sa mga pampubliko nga ospital ug pribadong testing lab aron mas daghang ProudMakati_zens ang abtik nga masusi alang sa COVID-19. Dahil mas mabilis ang paglabas ng resulta, ang mga magpo_positibong indibiduwal ay maagap na magagamot. Tungod kay ang mga sangputanan labi ka dali nga mahibal-an, ang mga positibo nga indibidwal mahimong matambalan dayon. Pinilit naming ibaba ang halaga ng test para mas maraming indibiduwal ang makapagpasuri kahit wala silang nararamdamang sintomas o walang nakasalamuhang nag_positibo sa COVID-19. Gipugos namo nga paub-san ang kantidad sa test alang sa mga indibiduwal nga makasulay niini bisan pa og wala silay sintomas o walay nakasalamuha nga nag_positibo sa COVID-19. Nagkakahalaga lamang ng P2,950 ang individual PCR tests ng Makati kumpara sa mula P4,500 hanggang P8,500 na presyo nito sa mga pribadong clinic at ospital sa Metro Manila. Nagkantidad ra og P2,950 ang indibiduwal nga PCR tests sa Makati kumpara sa gikan nga P4,500 hangtod P8,500 nga presyo niini sa mga pribadong klinika ug ospital sa Metro Manila. Malaking bagay ang test na ito para sa kaligtasan ng mga kompanya, negosyo at establisimento sa Makati. Dako nga tabang ang kini nga test alang sa kaayuhan sa mga kompanya, negosyo ug establisimyento sa Makati. Ang mga residente o kumpanya ay maaaring mag-log in para makapag-book ng RT-PCR tests. Ang mga residente o kompanya mahimong mag-log in sa aron mapareserba ang mga RT-PCR tests. Para sa mga kumpanya o komunidad na gustong magpa-test ng lampas sa 10-katao, pwedeng mag sign up para sa pooled swab test. Alang sa mga kompanya o komunidad nga gusto nga mosulay labaw pa sa 10 ka tawo, mahimo ka magpalista alang sa usa ka pooled swab test. Nasa P1,000 ang singil bawat tao sa grupo. Naa sa P1,000 ang singil sa presyo kada-tawo sa grupo. Dito sa Makati, nais naming gawing mas magaan ang buhay para sa mga ProudMakatizen. Dinhi sa Makati, gusto namo nga himuong mas gaan ang kinabuhi alang sa mga ProudMakatizen. Prayoridad namin ang kalusugan, kaligtasan, at kapakanan ng lahat. Prayoridad namo ang kahimsog, kahilwasan, ug kaayuhan sa tanan. Salamat po sa inyong patuloy na tiwala at suporta sa ating mga programa. Salamat sa inyong padayon nga pagsalig ug pagsuporta sa atuang mga programa. Unti-unting nilulupig ng mga galamay ng China ang mga kampo ng sandatahang lakas ng Pilipinas, matapos agawin ang mga teritoryong dagat natin. Hinay-hinay ng ginapildi sa mga galamay sa China ang mga kampo sa sandatahang kusog sa Pilipinas, human ilugon ang mga teritoryo nato nga dagat. Tinutulungan sila ng mga matataas na lider natin. Ginatabangan sila sa atong mga pinuno. Inalis ang Air Force mula sa 49-taon base sa Sangley, Cavite, simula Agosto 2019. Gihawa ang Air Force sugod sa 49-tuig nga base sa Sangley, Cavite, sukad Agosto 2019. Unang hakbang Ôyon sa pag_gawa at pagpatakbo ng international airport sa Sangley ng isang China state firm. Una nga lakang to sa paghimo ug pagpadagan og international airport sa Sangley sa usa ka China state firm. Sunod aalisin duÕn ang pangunahing daungan ng Phi_lippine Fleet. Sunod nga tangtangon didto ang primerong daungan sa panon sa mga barko sa Pilipinas. Mahuhubaran ng depensa ang Manila Bay at sentro ng gobyerno, kaba ng Navy. Mahukasan og pangpanalipod ang Manila Bay ug ang sentro sa kagamhanan, kulba sa Navy. Ang airport ay gagawin_ ng China Communications Construction Co. Ang tugpahanan pagatukuron sa China Communications Construction Co. Ito rin ang nanguna sa pagkongkteto bilang island-fortresses ng pitong_ bahura ng Pilipinas na inagaw ng China. Nag-una usab kini sa kombeksyon ingon mga kuta sa isla sa pito ka mga Philippine reef nga nasakmit sa Tsina. Isa pang kompanyang gobyerno ng China ang pinagkalooban ng pribilehiyo na magtayo ng cellular sites sa mga kampo natin. Usa pa ka kompanya sa gobyerno sa Tsina ang gihatagan og katungod nga magtukod og mga cellular site sa atong mga kampo. Maaring gamitin ng China Telecom ang mga tore para magmasid sa mga kilos ng militar natin at makinig sa mga komunikasyon. Mamahimong magamit sa China Telecom ang mga panting aron mapanid-an ang mga lihok sa militar nato ug maminaw sa mga komunikasyon. Makakabitan Ôyon ng mga gamit na pang-espiya at sabotahe. Makabitan to og mga butang nga pangpaniid ug pangsabotahe. Dalawang batas sa China ang nag-oobliga sa mga kompanya at mamamayan nila na tumulong sa pag-eespiya ng estado, at pagsikreto ng partisipasyong Ôyon. Duha ka mga balaod saTsina ang nag-obligar sa mga kompanya ug ilang mga lungsuranon nga motabang sa pagpaniidi sa estado, ug ang tinaguang pag-apil. Marami pang galamay ng estado ng China ang pinasasali sa mga proyektong may kinalaman sa seguridad. Daghang uban pang mga kaanib sa estado sa Tsina ang ginapa-apil sa mga proyekto nga naay kalabutan sa kahilwasan. Isa rito ang pag-rehab ng Marawi City mula sa pagwasak ng mga terorista. Usa na niini ang kahulipan sa Marawi City gikan sa pagkaguba sa mga manglilisang. Samantala inaangkin ng China ang mga teritoryo natin_. Samtang gina-angkon sa Tsina ang atong mga yutang-sakop. Ide-dredge ang Scarborough Shoal bilang air at naval base ng China para panapat sa katabing Subic Bay. Kubkobon ang Scarborough Shoal isip usa ka air ug naval base sa Tsina aron takupon ang katapad nga Subic Bay. Pinapa_libutan ng daan-daang trawlers ng Chinese maritime militia ang bayan ng Pagasa, Palawan, para guluhin ang air at sea_lifts doon. Gipalibutan sa gatusan ka mga palakaya sa Chinese maritime militia ang naglibut sa lungsod sa Pagasa, Palawan, aron guboton ang air ug sealifts didto. Palaging binubulabog ng China coast_guards ang mga Pilipinong sailors na nagdadala ng pagkain at gamit sa Marines sa Ayungin Shoal, sa Palawan din. Padayon nga gihasi sa mga tigbantay sa baybayon sa Tsina ang mga Pilipinong marinero nga nagdalag pagkaon ug mga suplay sa mga Marino sa Ayungin Shoal, ug sa Palawan. Bahagi lahat Ôyan ng China gray-zone operations . Bahin kana ang tanan sa operasyon sa abohon nga dapit sa Tsina. Madalas i-attribute kay US President John F. Kennedy ang kasabihang ask not what the country can do for you but what you can do for your country. Ang Presidente sa Estados Unidos nga si John F. Kennedy kanunay gipahinungod ang panultihon nga dili mangutana kung unsa ang mahimo sa nasud alang kanimo apan kung unsa ang imong mahimo alang sa imong nasud. Napupuna natin lagi ang mga kakulangan ng pamahalaan sa pagtugon sa mga suliranin ng bansa pero natanong na ba natin ang ating mga sarili kung ano ang naiambag natin sa paglutas sa mga problemang ito? Kanunay natong namatikdan ang mga kakulangan sa gobyerno sa pagsulbad sa mga problema sa nasud apan nakapangutana ba kita sa atong kaugalingon kung unsa ang atong natampo sa pagsulbad sa kini nga mga problema? Bantog ang mga Pilipino sa pagtutulungan sa harap ng mga kalamidad na kinaharap ng bansa. Nailhan ang mga Pilipino sa pagtinabangay sa atubangan sa mga katalagman nga giatubang sa nasud. Sabi ni dating House Speaker, Cong. Alan Peter Cayetano, ang espiritu ng pagtutulungan ang susi para makabangon tayo mula sa pinsalang idinulot ng mga nakaraang malalakas na bagyo. Matod pa sa kanhing House Speaker, Cong.Alan Peter Cayetano, ang diwa sa pagbulig mao ang yawi aron makabarog gikan sa kadaot nga nahimo sa nangaging mga bagyo. Tama. Magtulungan ang lahat, mayaman o mahirap, pati ang mga pribadong korporasyon o maliliit na sari-sari store. Husto kana. Magtinabangay ang tanan, adunahan o pobre, ingon man mga pribadong korporasyon o gagmay nga sari-sari nga mga tindahan. Lahat ng Pilipino ay puwedeng maging bayani sa panahon ng kalamidad. Tanan Pilipino mamahimong bayani sa panahon sa katalagman. Kahit mga kabataan, magulang, guro, o miyembro ng simbahan ay maaring mag-organisa para magbigay ng tulong, maliit man o malaki. Bisan ang mga batan-on, ginikanan, magtutudlo, o miyembro sa simbahan mahimong magtipon aron maghatag tabang bisan unsa ka gamay o kadako. Kahit hindi na Speaker of the House si Cayetano, pus_pusan ang pagtulong niya sa mga nasalanta ng bagyo. Bisan kung dili na Speaker of the House si Cayetano, hingpit na niya nga gitabangan ang mga nabiktima sa bagyo. Matapos ang Typhoon Rolly, bumisita siya at kan_yang_ maybahay na si Rep. Lani Cayetano sa Tiwi at Daraga, Albay at Buhi, Camarines Sur para magdala ng tulong sa mga tricycle drivers, tourist guides at nagtitindang nawalan_ ng trabaho at daan daang pamilyang tinamaan ng Typhoon Rolly. Pagkahuman sa Bagyong Rolly, siya ug ang iyang asawa nga si Rep.Lani Cayetano ningduaw sa Tiwi ug Daraga, Albay ug Buhi, Camarines Sur aron magdala og tabang sa mga drayber sa traysikol, gabay sa turista ug tindera nga nawad-an sa trabaho ug gatusang pamilya nga naigo sa Bagyong Rolly. Tumulong sa halos limang libong pamilya ang grupo ni Cayetano sa Rodriguez at Cainta, Rizal, at Marilao, Bocaue, Hagonoy, Paombong, Bulacan. Ang grupo ni Cayetano nitabang sa hapit lima ka libo ka pamilya sa Rodriguez ug Kainta, Rizal, ug Marilao, Bocaue, Hagonoy, Paombong, Bulacan. May binuong inter-agency task force na Build Back Better Task Force ang Malaca–ang. Ang Malaca–ang naghimo og usa ka inter-agency task force nga Build Back Better Task Force. Tututukan nito ang mga programa sa rehabilitation at recovery ng mga nasalanta ng bagyo sa Pilipinas. Igpunting niini ang kahulipan ug mga programa sa pagbawi alang sa mga biktima sa bagyo sa Pilipinas. Totoo naman na hindi dapat natatapos sa pagbibigay ng relief goods ang pagtulong sa taumbayan. Tinuod nga ang pagtabang sa mga tawo kinahanglan dili mahuman sa paghatag mga hinabang. Nang Speaker pa si Cayetano sa kasagsagan ng Covid-19 pandemic, hinimok niya ang mga kasamahan para magdonasyon ng kanilang mga sweldo para tumulong sa mga lugar at mga sektor na lubos na naapektuhan ng pandemya. Sa diha nga tigpamulong pa si Cayetano sa kataas sa Covid-19 pandemic, giawhag niya ang mga kauban sa paginduno sa ilang sweldo aron matabangan ang mga lugar ug sektor nga naapektuhan pag-ayo sa sakit nga pandemiya. Iyan ang diwa ng Bayanihan na huwag nating kalilimutan dahil isa sa mga katangian iyan ng mga Pinoy na hinahangaan ng buong mundo. Kana ang diwa sa Bayanihan nga dili nato kalimtan tungod kay kana ang usa ka kinaiya sa mga Pilipino nga gidayeg sa tibuuk kalibutan. MANILA, Philippines Ñ Mula sa pagiging best-of-five ay naging best-of-three ang semifinals series ng Barangay Ginebra, Meralco, TNT Tropang Giga at Phoenix. MANILA, Philippines - Gikan sa best-of-five, ang semifinals series sa Barangay Ginebra, Meralco, TNT Tropang Giga ug Phoenix nahimong best-of-three. Tinalo ng Bolts ang Gin Kings, 95-77, habang niresbakan ng Fuel Masters ang Tropang Giga, 110-103, sa Game Two para itabla sa 1-1 ang kani-kanilang best-of-five semifinals showdown sa 2020 PBA Philippine Cup. Gibuntog sa Bolts ang Gin Kings, 95-77, samtang gipilde sa Fuel Masters ang Tropang Giga, 110-103, sa ikaduhang dula aron itabla ang ilang best-of-five semifinals showdown sa 2020 PBA Philippine Cup 1-1. Pag-aagawan ng Ginebra at Meralco ang krusyal na 2-1 bentahe ngayong alas-6:30 ng gabi kagaya ng layunin ng Phoenix at TNT sa alas-4 ng hapon sa Angeles University Foundation Gym sa Angeles, Pampanga. Ang Ginebra ug Meralco magsangka alang sa usa ka krusyal nga 2-1 nga bentaha karong 6:30 sa gabii samtang ang Phoenix ug TNT magtinguha sa alas-4 sa hapon sa Angeles University Foundation Gym sa Angeles, Pampanga. Aminado si Gin KingsÕ head coach Tim Cone na wala silang nagawa nang umatake ang Bolts sa se_cond half kung saan sila nalimitahan sa 27 points matapos kunin ang 50-42 abante sa halftime. Giangkon sa head coach ni Gin Kings nga si Tim Cone nga wala silaÕy nahimo sa pag-atake sa Bolts sa segundo tunga diin gikutuban sila sa 27 puntos pagkahuman sa 50-42 nga labaw sa halftime. They attacked the rim all night and we didnÕt have an answer for it defensively, ani Cone sa Meralco. Giatake nila ang ngilit sa bug-os nga gabii ug wala kami tubag alang niini sa panalipod, ingon ni Cone sa Meralco. Anim na players ang tumapos sa double-figures para sa Bolts sa pamumuno ni Chris Newsome na may 16 points. Unom ka magdudula ang ninghuman sa dobleng numero alang sa Bolts nga gipangulohan ni Chris Newsome nga adunay 16 puntos. They did their jobs but of course, the job is not done yet. Gihimo nila ang ilang mga trabaho apan syempre, wala pa nahuman ang trabaho. We still have to win two more games, ani Meralco mentor Norman Black. Kinahanglan pa usab nga madaog kita og duha pa ka mga dula, ingon sa magtutudlo sa Meralco nga si Norman Black. Umaasa naman si Phoenix coach Topex Ro_binson na maduduplika nila ang panalo sa Game Two para maitayo ang 2-1 bentahe sa serye laban sa TNT. Gilauman ni Phoenix coach Topex Robinson nga madoble nila ang kadaugan sa okaduhang dula aron matukod ang 2-1 nga bintaha sa serye kontra sa TNT. MANILA, Philippines Ñ Sa idinaos na Senate plenary budget hearing kamakalawa para sa 2021 budget ng Philippine Sports Commission (PSC) ay hindi naitago ni chairman William ÔButchÕ Ramirez ang kanyang kagalakan sa suporta ng mga Senador. MANILA, Philippines - Sa gipahigayong Senate plenary budget hearing kagahapon alang sa 2021 budget sa Philippine Sports Commission (PSC), wala gitago ni chairman William 'Butch' Ramirez ang iyang kalipay sa suporta sa mga Senador. Gusto ng mga Senador na dagdagan ang pondo ng PSC para sa paglahok ng Team Philippines sa limang major international competitions sa susunod na taon kung kailan inaasahang mayroon nang bakuna para sa coronavirus di_sease (COVID-19). Gusto sa mga senador nga dugangan ang pondo sa PSC alang sa pag-apil sa Team Philippines sa lima ka mga panguna nga kompetisyon sa internasyonal sa sunod tuig kung gipaabot nga magamit ang coronavirus disease (COVID-19). Nakatakdang sumabak ang mga national athletes sa 32nd Olympic Games, 31st Southeast Asian Games, Asian Beach Games, Asian Indoor Martial Arts Games at Paralympics. Ang pambansang mga atleta gikatakdang makigkompetensiya sa ika-32 nga Dula sa Olimpiko, ika-31 nga Dulang Timog-Silangang Asya, Mga Dula sa Baybayon sa Asya, Mga Dulang Asyano sa Sulud sa Asya ug Paralympics. Inisponsoran ni Sen. Sonny Angara, nakapasa ang 2021 budget ng PSC sa plenary deliberations ng Senado. Gisponsoran ni Sen.Sonny Angara, gipasa ang badyet sa 2020 sa PSC sa plenary deliberations sa Senado. Sa liderato ni Ramirez ay hinirang ang Team Phi_lippines bilang overall champion ng 2019 SEA Games noong Disyembre. Sa pagpangulo ni Ramirez, ang Team Philippines gitudlo nga kinatibuk-ang kampiyon sa 2019 SEA Games kaniadtong Disyembre. Muling isasalang ang 2021 PSC budget sa bicameral conference committee para sa ipapasang unified bill na daraan sa pag-aaral bago aprubahan ni Pangulong Rodrigo Duterte. Ang 2021 nga badyet sa PSC pagaisipon usab sa komite sa bicameral conference alang sa hiniusang balaudnon nga ipasar sa pagtuon sa wala pa aprobahan ni Presidente Rodrigo Duterte. MANILA, Philippines Ñ Nakatakdang umalis ngayong araw patungong Manama, Bahrain ang buong delegasyon ng Gilas Pilipinas para sa FIBA Asia Cup Qualifiers na lalarga mula Nobyembre 27 hanggang 30. MANILA, Philippines - Ang tibuuk nga delegasyon sa Gilas Pilipinas gitakdang molarga padulong sa Manama, Bahrain karong adlawa alang sa FIBA __Asia Cup Qualifiers nga mahitabo gikan Nobyembre 27 hangtod 30. Nalagasan ang Gilas Pilipinas pool dahil hindi makakasama sina da_ting UAAP MVP Angelo Kouame at Allyn Bulanadi. Nabungkag ang Gilas Pilipinas pool tungod kay dili makauban ang kanhi UAAP MVP nga si Angelo Kouame ug Allyn Bulanadi. Wala pa rin ang natura_lization ni Kouame habang nagtamo naman ng shoulder injury si Bulanadi. Wala gihapoy naturalization si Kouame samtang si Bulanadi nakaangkog samad sa abaga. Kaya naman tanging sina Kobe Paras, Isaac Go, Dwight Ramos, Matt Nieto, Mike Nieto, Justine Baltazar, Rey Suerte, Dave Ildefonso, Jaydee Tungcab, Juan Gomez de Lia–o, Javi Gomez de Lia–o, Calvin Oftana, Kemark Cari–o at William Navarro lamang ang sasalang sa qualifiers. Mao ra nga sila Kobe Paras, Isaac Go, Dwight Ramos, Matt Nieto, Mike Nieto, Justine Baltazar, Rey Suerte, Dave Ildefonso, Jaydee Tungcab, Juan Gomez de Lia–o, Javi Gomez de Lia–o, Calvin Indrana, Kemark Cari–o ug William Navarro lang maapil sa mga kwalipikado. Mamanduhan ang tropa nina Gilas Pilipinas head coach Jong Uichico at SBP program director Tab Baldwin kasama sina Boyet Fernandez, Alton Lister, Sandro Soriano, Andrei Tolentino at Mike Magpantay. Manduan ang tropa nila Gilas Pilipinas head coach Jong Uichico ug SBP program director Tab Baldwin kauban sila Boyet Fernandez, Alton Lister, Sandro Soriano, Andrei Tolentino ug Mike Magpantay. Sa oras na duma_ting sa Bahrain, agad na daraan ang buong delegasyon sa health protocol requirements kabilang na ang swab testing para sa coronavirus disease (COVID-19). Sa oras sa pag-abut sa Bahrain, ang tibuuk nga delegasyon mag-agi dayon sa mga kinahanglanon sa protocol sa panglawas lakip na ang pagsulay sa swab alang sa coronavirus disease (COVID-19). Apat na sunud-sunod na laro ang pagdaraanan ng Gilas Pilipinas. Upat ka sagunson nga dula ang agian sa Gilas Pilipinas. Makakasagupa nito sa opening day sa Nobyembre 27 ang Thailand kasunod ang South Korea sa Nobyembre 28, Indonesia sa Nobyembre 29 at Thailand ulit sa Nobyembre 30. Atubangon niini ang Thailand sa adlaw sa pag-abre sa Nobyembre 27 sundan sa South Korea sa Nobyembre 28, Indonesia sa Nobyembre 29 ug Thailand usab sa Nobyembre 30. Nag-iwan naman ng magandang mensahe si SBP Chairman Emeritus Manny V. Pangilinan para sa bagong Gilas Pilipinas na magbibitbit ng bandila ng Pilipinas sa Bahrain. Si SBP Chairman Emeritus Manny V. Pangilinan nagbilin usa ka maayong mensahe alang sa bag-ong Gilas Pilipinas nga magdala sa bandila sa Pilipinas sa Bahrain. MANILA, Philippines Ñ Sibak agad ang 3x3 Manila sa FIBA 3x3 World Tour 2020 - Doha Masters sa Al Gharafa Sports Complex sa Doha, Qatar. MANILA, Philippines - Magsangka dayon ang 3x3 Manila sa FIBA __3x3 World Tour 2020 - Doha Masters sa Al Gharafa Sports Complex sa Doha, Qatar. Dalawang sunod na kabiguan ang tinamo ng Pinoy squad para maagang mamaalam sa kontensiyon sa torneo. Ang Pinoy squad nag-antos sa duha ka sagunson nga kapildihan aron manamilit sa sayong bahin sa torneyo. Lumasap ang 3x3 Manila ng 15-22 kabiguan sa top seed Liman ng Serbia sa kanilang unang pagsalang. Ang 3x3 Manila nahiagum sa 15-22 nga pilde sa top seed sa Serbia nga si Liman sa una nilang duwa. Nasundan pa ito ng 14-19 pagyuko ng Pinoy cagers sa Lusail ng host Qatar para mahulog sa 0-2 marka. Gisundan kini sa 14-19 nga kapildihan sa mga Filipino cager sa Lusail sa host Qatararon mahulog sa 0-2 nga marka. Winalis ng Liman ang dalawang asignatura nito para makuha ang top spot sa Pool A kasunod sa ikalawang puwesto ang Lusail na may 1-1 baraha Gisilhig ni Liman ang duha ka panulun-an niini aron makuha ang labing taas nga puwesto sa Pool A sundan ang Lusail sa ikaduhang puwesto nga adunay 1-1 nga baraha. Parehong umusad sa knockout quarterfinal stage ang Liman at Lusail. Parehas nga nag-abante si Liman ug Lusail sa knockout quarterfinal stage. Bigo ang 3x3 Manila na maduplika ang pagtatapos ng Pasig at Balanga noong nakaraang taon Ang 3x3 Manila napakyas sa pagdoble sa paghuman sa Pasig ug Balanga sa miaging tuig. Nabigyan ng pagkakataon si world champion Carlos Yulo na bisitahin ang mga venues na gagamitin sa 2021 Olympic Games sa Tokyo, Japan sa susunod na taon. Gihatagan higayon ang world champion Carlos Yulo nga makabisita sa mga lugar nga gamiton sa 2021 Olympic Games sa Tokyo, Japan sa sunod tuig. Kasama si Yulo sa ilang atleta at opisyales na nagsagawa ng ocular inspection sa mga venues gaya ng Olympic Stadium at Olympic Village. Si Yulo kauban sa pipila nga mga magdudula ug kadagkoan nga nagpadagan sa ocular inspeksyon sa mga lugar sama sa Olympic Stadium ug Olympic Village. Nakasalamuha rin ni Yulo si International Olympic Committee (IOC) president Thomas Bach sa naturang event kung saan nagawa pa nitong makipagsikuhan (sa halip na kamayan bilang bahagi ng health protocols) sa IOC chief. Nakigtagbo usab si Yulo sa pangulo sa International Olympic Committee (IOC) nga si Thomas Bach sa kalihokan diin nakamao siya nga makiglamano (imbis nga makiglamano isip bahin sa mga protocol sa kahimsog) kauban ang kadagkuan sa IOC. Present din ang ilang malalaking opisyal sa Japan tulad nina FIG president Morinari Watanabe at Japan Olympic Committee president Yasuhiro Yamashita. Anaa usab ang pipila ka mga punoan nga opisyal sa Japan sama ni FIG president Morinari Watanabe ug Japan Olympic Committee president Yasuhiro Yamashita. Isa si Yulo sa may pina_kamalakas na tsansang makasungkit ng gintong medalya para sa Pilipinas sa Tokyo Olympics. Si Yulo usa sa labing kusug nga kahigayunan nga makadaog usa ka bulawan nga medalya alang sa Pilipinas sa Tokyo Olympics. Magugunitang nasikwat ng 20-anyos Pinoy gymnast ang gintong medalya sa menÕs floor exercise ng prestihiyosong FIG World Championships sa Stuttgart, Germany noong nakaraang taon Usa ka 20-anyos nga Pilipinong gymnast ang nagdaog usa ka bulawan nga medalya sa men's floor nga ehersisyo sa usa ka bantog nga FIG World Championships sa Stuttgart, Alemanya kaniadtong miaging tuig Nakahirit din nito ng dalawang ginto at limang pilak sa 2019 Southeast Asian Games sa Maynila. Nagdaog usab kini og duha ka bulawan ug lima ka pilak nga medalya sa 2019 Southeast Asian Games sa Manila. Maliban kay Yulo, tatlo pang Pinoy ang nakasisi_guro na ng tiket sa Tokyo Olympics. Gawas kang Yulo, tulo pa ka mga Pilipino ang nakaseguro sa mga tiket sa Tokyo Olympics. Ito ay sina three-time SEA Games champion Eumir Felix Marcial at Irish Magno ng boxing, at SEA Games pole vault record holder Ernest John Obiena ng athletics. Kini sila three-time champion sa SEA Games nga si Eumir Felix Marcial ug Irish Magno sa boksing, ug tag-iya sa record sa pole vault sa SEA Games nga si Ernest John Obiena sa athletics. MANILA, Philippines Ñ Nagdesisyon ang pamunuan ng Derby City Classic na kanselahin ang 2021 edisyon ng torneo na nakatakda sana sa Enero dahil sa coronavirus disease (COVID-19) pandemic. MANILA, Philippines - Nagdesisyon ang haod sa Derby City Classic nga kanselahon ang 2021 nga edisyon sa torneyo nga gikatakda sa Enero tungod sa sakit nga coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Ayon sa statement ng mga organizers, hindi pinayagan ng mga otoridad sa Indiana na makapagsagawa ng torneo sa susunod na taon dahil sa patuloy na pagdami ng kaso ng coronavirus. Pinauyon sa mga nagtipon, wala gitugotan sa mga awtoridad sa Indiana nga himuon ang torneyo sa sunod tuig tungod sa padayon sa pagdaghan sa kaso sa coronavirus. Ang Indiana ang taunang host ng Derby City Classic. Ang Indiana mao ang tinuig nga ostiya sa Derby City Classic. Ipagpapatuloy na lamang ang torneo sa 2022 mula Enero 21 hanggang 29. Ang torneyo magpadayon sa 2022 gikan Enero 21 hangtod 29. Malungkot ang ilang cue masters sa naging epekto ng pandemya sa mundo ng billiards. Ang pila ka cue masters nasubo sa epekto sa pandemic sa kalibutan sa bilyaran. Kabilang na sina Dennis Orcollo at Lee Vann Corteza na nakatakda sanang ipagtanggol ang kani-kanyang korona sa torneo. Si Dennis Orcollo ug Lee Vann Corteza kauban sa gikatakdang modepensa sa ilang tagsatagsa ka mga korona sa torneyo. Magugunitang nasungkit ni Orcollo ang Derby City Classic All-Around Championship crown at Derby City Classic 9-Ball Banks title noong Enero habang napasakamay naman ni Corteza ang kampeonato sa Derby City Classic 9-Ball Division. Kahinumduman nga nakuha ni Orcollo ang korona sa Derby City Classic All-Around Championship ug titulo sa Derby City Classic 9-Ball Banks kaniadtong Enero samtang nakuha ni Corteza ang kampiyonato sa Derby City Classic 9-Ball Division. Yan ang pagmamakaawa ni Ronald Tubid sa San Miguel Beer management na nagpataw sa kanya ng indefinite suspension last year. Kana ang hangyo ni Ronald Tubid sa pagdumala sa San Miguel Beer nga nagpahamtang sa kaniya og dikatino nga pagsuspenso kaniadtong miaging tuig. Mahigit isang taon nang pahinga si The Saint. Si The Saint kay nagpahulay sa sobra sa usa ka tuig. Nasangkot kasi si Tubid sa away sa isang SMB practice nung November 2019 kasama si Arwind Santos, Kelly Nabong at import na si Dez Wells. Si Tubid naapil sa away sa usa ka praktis sa SMB kaniadtong Nobyembre 2019 kauban sila Arwind Santos, Kelly Nabong ug angkat nga si Dez Wells. Nakabalik na si Arwind habang si Kelly naman ay nasa NorthPort na. Natural, umuwi agad ang import. Nibalik si Arwind samtang naa si Kelly sa NorthPort. Kinaiyanhon, niuli dayon ang angkat. Pumasok si Tubid sa PBA nung 2003 at naglaro sa Shell, Air21, Barako Bull, Petron, Kia, Ginebra at SMB. Si Tubid miapil sa PBA kaniadtong 2003 ug nagdula alang sa Shell, Air21, Barako Bull, Petron, Kia, Ginebra ug SMB. May 9 na titles na ang 39-year-old na shooting guard with Ginebra at San Miguel. Ang 39-anyos nga shooting guard kauban si Ginebra ug San Miguel adunay 9 ka mga titulo. Patapos na ang career ni Tubid. Kaya naman ang hiling niya kay Boss RSA ng San Miguel ay bigyan sana siya ng huling pagkakataon. Pahuman na ang karera ni Tubid. Mao nga gihangyo niya si Boss RSA sa San Miguel nga hatagan siya usa ka katapusang higayon. Kahit one season lang. Kumbaga, chance lang na tapusin niya ang PBA career niya sa tamang paraan. Bisan usa ra ka panahon. Kung buot hunahunaon, higayon ra kini aron mahuman niya ang iyang karera sa PBA sa tama nga paagi. Kilala natin si Tubid at sa labas naman ng court ay maayos na tao. Pero mahilig masangkot sa gulo. Nailhan nato si Tubid ug siya usa ka maayong tawo sa gawas sa korte. Apan ganahan nga maapil sa kasamok. Sa Spiderman episode sa PBA, nakisama rin siya sa gulo. Sa yugto nga Spiderman sa PBA, ningapil usab siya. Anya, pinagtanggol lang niya si June Mar Fajardo na binangga ng isang PBA fan na naka-costume ng super hero. Giingon niya nga gidepensahan lang niya si June Mar Fajardo nga naigo sa usa ka magdadayeg sa PBA sa usa ka super hero costume. Pagbigyan kaya siya ng San Miguel? Sana naman. Tugutan ba siya sa San Miguel? Unta. MARAMING estudyante ang naapektuhan nang pagbaha dulot ng mga Bagyong Quinta, Rolly at Ulysses. DAGHANG mga estudyante ang naapektuhan sa lunop dala sa Bagyong Quinta, Rolly ug Ulysses. Pininsala ng tatlong bagyo ang Bicol Region, Quezon, Mimaropa at Batangas. Giguba sa tulo ka unos ang Bicol Region, Quezon, Mimaropa ug Batangas. Dito sa Metro Manila, grabeng pininsala ng baha ang Marikina City, bayan ng Rodriguez at San Mateo sa Rizal nang umapaw ang Marikina River dahil sa Bagyong Ulysses. Dinhi sa Metro Manila, grabeng nadaot ang paglunop sa Marikina City, lungsod sa Rodriguez ug San Mateo sa Rizal sa pag-awas sa Marikina River tungod sa Bagyong Ulysses. Grabeng baha rin ang naranasan sa Cagayan at Isabela nang umapaw ang Cagayan River. Grabe usab ang paglunop nga nasinati sa Cagayan ug Isabela sa pag-awas sa Suba sa Cagayan. Marami sa mga gamit ng estudyante ang hindi naisalba nang biglang bumaha. Daghan sa mga butang sa estudyante ang wala natipig sa kalit nga paglunop. Kabilang sa mga nasirang gamit ay ang kanilang laptop, tablet, cell phone at modules. Apil sa nadaot nga mga butang ang ilang mga laptop, tablet, cell phone ug module. Sa pagmamadali nilang makaakyat sa bubong para mailigtas ang sarili at ang pamilya, hindi na nila naalalang iligpit ang mga gadgets at modules. Samtang sila nagdali sa pag-adto sa atop aron maluwas ang ilang mga kaugalingon ug ilang mga pamilya, wala na nila nahinumduman nga hipuson ang ilang mga gadget ug module. Nataranta sila sa biglang pagtaas ng tubig at wala silang magawa para maisalba ang mga gamit sapagkat inunang iligtas ang sarili. Nataranta sila sa kalit nga pagtaas sa tubig ug walaÕy nahimo aron matipig ang mga butang tungod kay una nila nga giluwas ang ilang kaugalingon. Karamihan sa mga naapektuhang estudyante sa Marikina ay mga nakatira sa gilid ng Marikina River. Kadaghanan sa mga apektadong estudyante sa Marikina mao kadtong nagpuyo sa daplin sa Marikina River. Nakakadurog ng puso na malaman mula sa mga estudyante na bago sila nagkaroon ng gadgets na gagamitin sa pag-aaral ay pawis at dugo ang pinuhunan ng kanilang mga magulang para makabili ng gamit. Makabuak sa kasingkasing nga mahibal-an gikan sa mga estudyante nga sa wala pa sila adunay mga gadget nga gamiton sa pagtuon ang ilang mga ginikanan namuhunan sa singot ug dugo aron makapalit og mga butang. Mayroong magulang na nangutang sa Bombay para makabili ng tablet. Adunay ginikanan nga nanghulam sa Bombay aron makapalit usa ka tablet. Hindi pa bayad ang tablet na tinangay ng baha. Ang tablet nga gibanlas sa baha wala pa mabayri. Halos ganito rin ang nangyari sa mga estudyante sa Cagayan nang bumaha roon dahil sa Bagyong Ulysses. Hapit ingani pud ang nahitabo sa mga estudyante sa Cagayan kaniadtong gilunop kini tungod sa Bagyong Ulysses. Nang abutin ng baha ang kanilang mga bahay, umakyat din sila sa bubong para makaligtas. Dihang miigo ang baha sa ilang mga balay, misaka usab sila sa atop aron maluwas. Wala silang naisalbang gadgets o modules. Wala silay nasalbar nga mga gadget o modyul. Tinangay ng baha ang kanilang mga gamit at hindi nila alam kung paano magkakaroon muli ng mga ito para makahabol sa pag-aaral on-line. Ang baha mibanlas sa ilang mga butag ug dili nila hibal-an kung unsaon kini makuha pag-usab aron makaapas sa on-line nga pag-tuon. Bago ang pananalasa ng Bagyong Ulysses, sinalanta rin ng mga Bagyong Quinta at Rolly ang Bicol Region, Quezon at Mimaropa. Sa wala pa ang Bagyong Ulysses, ang Bagyong Quinta ug Rolly niguba usab sa Bicol Region, Quezon ug Mimaropa. Binaha rin sila at marami sa mga gamit ng mga estudyante ay nabasa at hindi na mapakinabangan. Gilunop usab sila ug daghan sa mga butang sa mga estudyante ang nabasa ug dili na mapuslan. Hindi rin nila naisalba ang mga gamit dahil sa biglang pagtaas ng tubig. Wala usab nila masalbar ang mga butang tungod sa kalit nga pagtaas sa tubig. Sa Guinobatan, Albay, putik at mga bato ang rumagasa sa mga bahay. Sa Guinobatan, Albay, lapok ug bato ang ningdasdas sa mga balay. Nararapat namang tulungan ng mga may mabu-buting puso at nakaluluwag sa buhay ang mga estudyante upang magkaroon ng bagong gadgets. Ang mga estudyante nga adunay maayong kasingkasing ug arangan og kinabuhi kinahanglan motabang sa mga estudyante aron makakuha og bag-ong mga gadget. Hindi sila dapat pabayaan sa ganitong sitwasyon. Dili sila kinahanglan pasagdan sa kini nga kahimtang. PINAGDIINAN ni Palace spokesman Harry Roque na bawal pa mag-operate ang online sabong subalit ang negosyanteng si Atong Ang at kasosyong si actress Gretchen Barretto ay lumutang sa Iloilo para mag-expand ng kanyang ilegal na negosyo. GIPAHIMUG-AT sa tigpamaba sa Palasyo nga si Harry Roque nga wala gitugotan ang sabong sa online apan ang negosyanteng si Atong Ang ug kauban nga aktres nga si Gretchen Barretto naglutaw sa Iloilo aron mapalapdan ang iyang ilegal nga negosyo. Siyempre, pinagkaguluhan ng mga Ilonggo si Barretto, na kasama ni Ang, sa ginanap na pulong sa isang beach sa Janiuay at hindi ipinatupad ang social distancing kahit mahigpit na ipinagbawal ito ni Gov. Arthur Defensor Jr. para hindi kumalat ang COVID 19. Bitaw, gipanon sa mga Ilonggo si Barretto, kinsa kauban ni Ang, sa usa ka pagtigom nga gihimo sa baybayon sa Janiuay ug wala gipatuman ang social distancing bisan hingpit nga ginadili ni Gov. Arthur Defensor Jr. Aron mapugngan ang COVID nga mokatap 19. Sinabi ng mga kosa ko na ang napag-usapan ay kung paano palalawakin ang online sabong sa Iloilo na balak ni Ang na ipatayo sa bayan ng Lambunao. Giingon sa akong mga kauban nga ang gihisgutan kung unsaon ang pagpalapad sa online nga sabong sa Iloilo nga gituyo ni Ang nga tukuron sa lungsod sa Lambunao. Siyempre, inalmahan ito ng mga Ilonggo na nagsasabing imbes na tulong ang dalhin nina Ang at Barretto, kademonyohan ang ikinakalat nito sa probinsiya ni Defensor na sinalanta rin ng virus. Bitaw, ningtutol ang mga Ilonggo nga ningsulti nga hinuon sa baylo nga magdala og tabang sila Ang ug Barretto, nagpakaylap kini og daotan sa probinsya sa Defensor nga naguba usab sa virus. Sa panahon ng pandemya, pagkakakitaan pa rin ang nasa isipan nina Ang at Barretto, di ba mga kosa? ÔAsan ang konsensiya nila? Sa panahon sa pandemya, si Ang ug Barretto naa pa sa ilang huna-huna ang pagpatigayun, dili ba? 'Hain ang ilang tanlag? Sa isang Laging Handa forum naman, tinanong ng reporter ng Hataw tabloid si Roque kung ano ang status ng online sabong na Pitmaster ni Ang, Sabong Express ni Bong Pineda, Sabong Live 618, Sabong International, JCAP Palito at iba pa dahil namamayagpag pa ang mga ito kahit ibinabando ng Inter-Agency Task Force (IATF) na bawal pa sila. Sa usa ka forum nga Laging Handa, ang Hataw tabloid reporter gipangutana si Roque kung unsa ang kahimtang sa sabong sa online na Pitmaster ni Ang, Sabong Express ni Bong Pineda, Sabong Live 618, Sabong International, JCAP Palito ug uban pa tungod kay ang gidili pa sa Inter-Agency Task Force (IATF) nga gidili pa sila. Hindi po legal ang online sabong, ang giit ni Roque. Ani Roque, ang huling balita niya ay nakipag-coordinate na si PAGCOR chairwoman Andrea Domingo kay NBI director Eric Distor para ipasara ang mga online sabong na patuloy at hayagang binabastos ang gobyerno ni President Digong. Dili legal ang sabong sa online, pahimug-at ni Roque. Pinauyon kay Roque, ang iyang ulahi nga balita nga ang tagsiya sa PAGCOR nga si Andrea Domingo nakighiusa sa direktor sa NBI nga si Eric Distor nga isira ang mga sabong sa online nga nagpadayon ug dayag nga giinsulto ang gobyerno ni Presidente Digong. Mukhang lip service lang itong tinuran ni Roque at IATF chairman Defense Secretary Delfin Lorenzana at Cabinet Secretary Karlo Nograles laban sa online sabong, Ôno mga kosa? Nilalaro lang ng operators ng online sabong sa palad nila ang gobyerno ni President Digong? Ingon sila Roque ug IATF chairman Defense Secretary Delfin Lorenzana ug Cabinet Secretary Karlo Nograles nga murag lip service lang ang batok sa online nga sabong, no mga kauban? Ang mga nagpadagan sa sabong sa online gidula ra sa ilang kamot ang gobyerno ni Presidente Digong? Halos laman ng social media itong operation ng online sabong subalit wala namang sangay ng gobyerno ni President Digong na kumilos at mapasara sila sa panahon ng pandemya. Kini nga operasyon sa sabong sa online hapit mipuno sa social media apan walaÕy sanga sa gobyerno ni Presidente Digong nga molihok ug magsira kanila sa panahon sa pandemiya. At tulad ng gobyerno ni President Digong, nagtuturuan din ang provincial at local government ng Iloilo kung sino ang dapat sisihin sa plano ni Ang at Barretto na mag-expand ng online sabong sa Lambunao, Iloilo. Ug sama sa gobyerno ni Presidente Digong, ang mga probinsyal ug lokal nga gobyerno sa Iloilo nagtudlo-ay usab kung kinsa ang basulon sa plano nila Ang ug Barretto nga palapdan ang online nga sabong sa Lambunao, Iloilo. ISANG kaso na naman ito na mga bata ang biktima. Usa nga kaso nasad kini diin ang mga biktima kay mga bata. Ang isyu kadalasan ay ang kredibilidad ng ebidensiya ng magkabilang panig lalo kung ang tatay mismo ng mga biktima na kasama nila sa bahay ang gumawa ng krimen. Kasagaran ang isyu mao ang kredibilidad sa ebidensya sa parehas nga partido labi na kung ang amahan sa mga biktima nga kauban nila sa balay ang naghimo sa krimen. Siyempre ay natural lang na matatakot sila na ilantad ang nangyari. Tinuod nga natural ra nga mahadlok sila nga ibuyagyag ang nahitabo. Kaya ang isyu sa kaso ay ang kredibilidad ng akusasyon ng mga bata at ang tagal ng panahon bago isinampa ang kaso. Mao nga ang isyu sa kaso mao ang kredibilidad sa akusasyon sa mga bata ug ang gidugayon sa wala pa ipasaka ang kaso. Ang kasong ito ay tungkol kay Dante na kasal kay Clarita at may pitong anak pero nakatira lang sa isang bahay na may nag-iisang kuwarto. Kini nga kaso bahin kay Dante nga naminyo kay Clarita ug adunay pito ka mga anak apan nagpuyo ra sa usa ka balay nga adunay usa ka kuwarto. Dahil nga hindi na sila magkasya sa bahay ay nakitira sa kanilang lola o kaya ay sa mga kabarkada ang lima sa pitong magkakapatid. Tungod kay dili na sila magsakto sa balay, lima sa pito ka mga igsoon ang nagpuyo sa ilang mga lola o higala. Dalawang bata lang ang naiwan sa bahay, sina Anita na 8-anyos at Blanca, 9, ang kasama ng mag-asawa. Isang beses, pati ang nanay nilang si Clarita ay umalis at nagpalipas ng gabi sa kanyang kapatid na babae nang mag-away sila ni Dante. Duha ra ka mga bata ang nahabilin sa balay, ang 8-anyos nga si Anita ug Blanca, 9, kauban ang magtiayon. Kausa, bisan ang ilang inahan nga si Clarita nilakaw ug nagpalabay sa gabii kauban ang iyang igsoon nga babaye diin nag-away sila ni Dante. Iniwan niya sina Anita at Blanca sa tatay nila. Gibilin niya si Anita ug Blanca sa ilang amahan. Kalaliman ng gabi, habang magkatabing natutulog sina Anita at Blanca, nagising si Blanca sa mahigpit na yakap ng ama. Lawon na sa gabii, samtang si Anita ug Blanca natulog nga nagtapad, nakamata si Blanca sa hugot nga gakos sa iyang amahan. Hinimas din ng manyak ang hita at dibdib ng musmos. Gihapuhap usab sa balbahutog ang paa ug dughan sa gamay. Naramdaman pati ng bata ang ari ng ama na nakadiin sa kanyang likuran. Gibati usab sa bata ang kinatawo sa amahan nga giduot sa iyang likud. Nagmakaawa lang ang bata at sinabing may klase pa siya sa susunod na araw. Nakiluoy lang ang bata ug giingon nga naa pa siyay klase pagkasunod adlaw. Lumayo si Dante at tuluyang lumabas ng bahay. Milakaw si Dante ug sa katapusan mibiya sa balay. Ilang minuto lang, bumalik si Dante at kay Anita naman tumabi. Pipila ka minuto ra ang milabay, nibalik si Dante ug ningtapad kay Anita. Nagising ang bata at tinanong kung nasaan ang kanyang ina. Nakamata ang bata ug nangutana kung hain ang iyang inahan. Piningot ni Dante ang tainga ni Anita at sinaway na tumahimik. Gilusi ni Dante ang dunggan ni Anita ug gikasab-an aron maghilom. Napansin ni Anita na unti-unting lumayo sa kanya ang kapatid na si Blanca. Namatikdan ni Anita nga ang iyang igsoon nga si Blanca hinayhinay nga nagpalayo kaniya. Susunod sana siya sa kaniyang ate pero hinatak siya ng ama at pagharap sa kanya ay biglang hinubad ang shorts ng bata at pinasok ang daliri sa kaselanan nito. Sundon unta niya ang iyang igsoon nga babaye apan gibira siya sa amahan ug sa pag-atubang niini kalit niya gihubo ang purol sa bata ug gisuksok ang iyang tudlo sa iyang kinatawhan. Dinaganan ni Dante ang bata at nagtagumpay na gahasain ito. Gidat-ogan ni Dante ang bata ug nakalampos nga lugoson kini. Iyak nang iyak si Anita at humihingi ng tulong sa kanyang Ate Blanca pero umiiyak na tinakpan lang din nito ang tainga. Naghilak si Anita ug nangayog tabang sa iyang Ate Blanca apan naghilak nga gitabunan ra niya ang iyang dunggan. Sunod na araw, nagulat si Anita nang makita ang bahid ng dugo sa kanyang shorts pero tinawanan lang siya ni Dante. Pagkaugma, nakuratan si Anita nga nakita ang lama sa dugo sa iyang shorts apan gikataw-an ra siya ni Dante. Dumating si Clarita at nagsumbong si Anita na minolestiya siya ng ama pero hindi nasabi ng bata na ginahasa siya sa takot na muling mag-away ang mga magulang. Miabut si Clarita ug gireklamo ni Anita nga gitamastamas siya sa iyang amahan apan wala giingon sa bata nga gilugos siya sa kahadlok nga mag-away na usab ang iyang mga ginikanan. Pero hindi naniwala si Clarita at sinumbong lang sa kapatid na babae ni Dante na si Erlinda ang tungkol sa pangmomolestiya ng kapatid nito. Apan wala motoo si Clarita ug gireklamo ra niya sa igsuon ni Dante nga si Erlinda bahin sa pagpangtamastamas sa iyang igsoon. Dalawang taon matapos mangyari ang insidente ay bumisita si Marina kay Clarita. Duha ka tuig pagkahuman sa hitabo, giduaw ni Marina si Clarita. Isang madre ang kapatid ni Clarita at hinihimok sana ang kapatid at mga pamangkin na sumama sa kaniya sa kalapit na probinsiya kung saan siya isang misyonero. Ang igsoong babaye ni Clarita usa ka madre gidasig nga unta ang iyang igsoon nga lalaki ug mga pag-umangkon nga moapil kaniya sa silingang probinsya diin siya usa ka misyonaryo. Pero ayaw sumama ni Clarita. Apan dili gusto moadto si Clarita. Hindi rin sumama ang magkapatid pero ipinagtapat nila sa tiyahin na madre kung ano ang ginawa sa kanila ng ama. Ang mga igsoon wala usab ning-uban apan gisugid nila sa ilang iyaan ang gibuhat kanila sa amahan. Matapos masuri ng isang doktor si Anita at mapatunayan na talagang pinagsamantalahan ang bata, tinulungan ni Marina na magsampa ng reklamo ang dalawa laban sa kanilang ama. Pagkahuman gisusi sa doktor si Anita ug nakita nga gipahimuslan gyud ang bata, gitabangan ni Marina ang duha nga magsang-at og reklamo batok sa ilang amahan. Una ay ayaw pa sana ni Blanca na magdemanda pero dahil sa kaiiyak ni Anita na laging takot ay pumayag na rin siya na magreklamo. Sa una, dili gusto mag-demanda si Blanca apan tungod sa hilak ni Anita nga kanunay nahadlok, nisugot usab siya nga moreklamo. Dalawang kaso ang isinampa kay Dante, kasong rape kay Anita at kalaswaan o acts of lasciviousness naman kay Blanca. Duha ka mga kaso ang gipasaka batok kang Dante, usa ka kaso sa pagpanglugos batok kang Anita ug kalaw-ayan o mga buhat sa imoralidad batok kang Blanca. Ang magkapatid, doktor na sumuri kay Anita at si Sister Marina ang tumestigo para sa prosekusyon. Ang magigsoon, usa ka magtatambal ang nagsusi kang Anita ug Sister Marina ang nagpatuod alang sa prosekusyon. Nilahad ng magkapatid sa malinaw at kapani-paniwalang paraan kung paano nagtagumpay ang kanilang ama na pagsamantalahan si Anita at gawan ng kahayupan si Blanca. Gihulagway sa managsuon sa usa ka tin-aw ug katoohan nga paagi kung giunsa sa ilang amahan paglampos sa pagpahimulos kay Anita ug paghimoÕg hayop kay Blanca. Sa kabilang banda, todo tanggi naman si Dante. Sa pikas nga bahin, hingpit nga nagdumili si Dante. Ang depensa niya ay isa silang masayang pamilya at hindi tulad ng pinapalabas ng dalawang anak niyang babae. Ang iyang depensa mao nga usa sila nga malipayon nga pamilya ug dili sama sa ginapagawas sa iyang duha ka anak nga babaye. Tumestigo pa para sa kanya ang kapatid na si Erlinda at tatlo nilang kapitbahay. Si Sister Erlinda ug ang ilang tulo nga mga silingan nagpamatuod usab alang kaniya. Kinumpirma nila na masaya ang pamilya ni Dante at isa siyang mapagmahal/mapagkalingang tatay sa kanyang mga anak. Gikumpirma nila nga malipayon ang pamilya ni Dante ug siya usa ka mahigugmaon / may pag-amuma nga amahan sa iyang mga anak. Inaalagaan daw mabuti ni Dante ang mga bata at inihahatid pa sa eskuwelahan. Giingon nga gina-atiman pag-ayo ni Dante ang mga bata ug dad-on pa usab sila sa eskuylahan. Pero pagkatapos ng paglilitis, napatunayan ng hukuman nang walang pag-aalinlangan nagkasala si Dante sa dalawang krimen. Apan pagkahuman sa paghusay, napatud-an sa korte nga sad-an si Dante sa duha nga krimen nga walaÕy pagduha-duha. Hinatulan siya ng reclusion perpetua o habambuhay na pagkabilanggo para sa rape at pinakamaliit na ang 12 taon, 4 na buwan hanggang 14 na taon, 4 na buwan para sa mga kaakibat na parusa sa dalawang kaso. Gisilotan siya og reclusion perpetua o tibuok kinabuhi nga pagkakulong tungod sa pagpanglugos ug usa ka kinakubsan nga 12 nga tuig, 4 nga bulan hangtod sa 14 nga tuig, 4 nga bulan alang sa mga may kalabutan nga mga silot sa parehas nga mga kaso. Kinatigan ng Court of Appeals ang hatol ng RTC. Gipadayon sa Court of Appeals ang paghukum sa RTC. AKALA nÕyo wala. Wala. Wala. Wala. Dahil nga Presidente siya ng bansa. Nagtuo mo nga wala. Wala. Wala. Wala. Tungod kay siya ang Presidente sa nasud. Ngunit may bitbit pala na Davao Quick Response (DQR) code si President Duterte na kanya namang pinakita sa Task Force Against COVID-19 ng city government na nakatalaga sa Davao International Airport nang dumating siya rito sa Davao City kahapon ng madaling araw. Nagdala si Pangulong Duterte og Davao Quick Response (DQR) code nga iyang gipakita sa Task Force Against COVID-19 sa kagamhanan sa lungsod nga nadestino sa Davao International Airport sa iyang pag-abot dinhi sa Dakbayan sa Davao kagahapon sa buntag. Ang DQR code ay nagagamit sa contact tracing upang madaling ma-trace ang mga COVID-19 cases. Gigamit ang DQR code sa contact tracing aron dali masubay ang mga kaso sa COVID-19. Lulan ng private jet, nagpakita rin ang Presidente ng negative na resulta ng kanyang reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR) test. Sa usa ka pribadong jet, gipakita usab sa Presidente ang dili maayong mga sangputanan sa iyang reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR) test. Sumusunod naman ang Presidente sa health protocol na sana ay gayahin din ng ibang pasahero na dumarating dito sa Davao Airport. Ang Presidente nagsunod sa health protocol nga unta sundogon usab sa ubang mga mananakay nga nangabot dinhi sa Davao Airport. Teka, sandali lang tanong ko lang din Ð may Food and Me-dicine pass din kaya ang Presidente gaya naming mga residente rito? Paghulat, kadiyot ra ni akong pangutana - ang Presidente ba aduna bay Food and Medicine sama sa atong mga residente dinhi? Kasi nga under GCQ na ang siyudad at ang FM pass ang basis kung makakalabas ang isang mamamayan dito depende kung odd or even ba ang ending ng kanyang FM pass. Tungod kay ang syudad naa sa ilawom sa GCQ ug ang FM pass mao ang basihan aron makagawas ang usa ka lungsuranon depende kung ang kataposansa iyang FM pass kay bungkig o tabla. Kasi nga kung odd number ang ending, maaring lu_mabas Monday, Wednesday at Friday habang ang even numbers ay tuwing Tuesday, Thursday at Saturday lang maaring lumabas upang bumili ng pangangailangan gaya ng pagkain at gamot Tungod kung ang kataposan usa ka bungkig nga numero, mahimo kini mogawas Lunes, Miyerkules ug Biyernes samtang ang tabla nga numero magamit ra matag Martes, Huwebes ug Sabado aron makapalit mga kinahanglanon sama sa pagkaon ug tambal Aabangan ko na lang ano ang ending ng FM pass ng Presidente. Maghulat ra ako ug tan-awon kung unsa ang katapusan sa FM pass sa Presidente. SABI nila, kapag may hidwaan ang mga nangungunang leader_ ng bansa at lumalahok ang kani-kanilang mga supporters, nagkakaroon ng pagkakahati ang taumbayan na maaaring pagsimulan ng civil war. GIINGON nila, kung adunay lantugi taliwala sa mga nanguna nga pinuno sa nasud ug sa ilang tagsatagsa nga tagasuporta, nabahin ang mga tawo nga mahimong magsugod sa usa ka giyera sibil. Ngunit kapag ang Presidente at ang kanyang Bise ay nagkakaroon ng iringan at may mga naririnig tayong mga matatalim na salita sa sino man sa kanila, hindi ito civil war kundi isang uncivil war o away na walang modo. Apan kung ang Presidente ug ang iyang Bise adunay away ug nakadungog kami mga mahait nga pulong gikan sa bisan kinsa saila, dili kini giyera sibil kundili usa ka dili sibil nga giyera o usa ka bastos nga away. Sa kasong ito, batid na natin kung sino ang nagbato ng mga matatalas at maanghang na pananalita. Sa kini nga kaso, nahibal-an na nato kung kinsa ang nagbuno sa mahait ug halang nga mga pulong. Anang Pangulo huwag kang (Leni) makipagkompitensya sa akin. Giingon sa Presidente nga dili ka (Leni) makigkompetensya kanako. Hindi mo pa panahon. Dili pa nimo oras. Sa panig naman ni VP, dapat sana ay pinigilan niya ang mga netizens na kampi sa kanya sa pagkuwestyon kung nasaan ang Pangulo. Pero, no disclaimer whatsoever. Sa habig sa VP, unta undangon na niya ang mga netizen nga midapig kaniya sa pagkuwestiyonsa kung diin ang Presidente. Apan, walaÕy disclaimer bisan unsa man. Nag-ugat ang away nang magtungo si Bise Presidente Leni Robredo upang dumalaw at mamahagi ng ayuda sa mga sinalanta ng bagyo sa Catanduanes. Nag-ugat ang away diin si Bise Presidente Leni Robredo miduaw ug nag-apod-apod og hinabang sa mga biktima sa bagyo sa Catanduanes. Ang siste, nag-viral sa social_ media ang ginawa ni VP Leni at nilagyan pa ng Nasaan _ang Pangulo ng mga netizens, bagay na ikinagalit ng Presidente. Intawon, ang gibuhat ni VP Leni nag-viral sa social media ug gibutngan pa og Nasaan ang Pangulo sa mga netizen, butang nga nasuko ang Presidente. Anang Pangulo, pinalilitaw ni VP na habang itoÕy abala sa pagtulong sa mga biktima ng kalamidad, hindi mahagilap ang Presidente. Pinauyon sa Presidente, giklaro sa VP nga samtang dukiros kini sa pagtabang sa mga biktima sa katalagman, dili makit-an ang Presidente. Ngunit wala namang sinabing ganoon si Vice at ang ano mang salitang may patutsada laban sa Pangulo ay nagmula sa mga netizens na supporters ni Leni na nagbigay ng komento. Apan wala kini gisulti ni Vice ug ang bisan unsang mabutangbutang nga pulong batok sa Presidente naggikan sa mga netizen nga tagasuporta ni Leni nga nagkomento. Nagpatutsada rin si Chief Presidential Legal Counsel Sal Panelo na si VP ay isang free loader. Gitataw usab ni Chief Presidential Legal Counsel Sal Panelo nga ang VP usa ka libre nga loader. Umangkas sa C1-30 na naghatid ng relief goods sa lalawigan mula sa DSWD. Ningangkas sa C1-30 nga nagdala sa mga relief goods sa probinsya gikan sa DSWD. Ito ay upang palabasin umano na kay VP nagmula ang tulong. Kini aron ipagawas nga ang tabang gikan sa VP. Kinum_pirma ito ni Defense Secretary Delfin Lorenzana, pero ilang oras ang lumipas ay nag-sorry sila kapwa sa VP dahil ito pala ay fake news. Gikumpirma kini ni Defense Secretary Delfin Lorenzana, apan paglabay sa pipila ka oras pareho silang nangayo og pasaylo sa VP tungod kay kini peke nga balita. Si VP pala ay nagtungo sa lalawigan lulan ng isang helicopter. Ang VP miadto sa probinsya sakay sa usa ka helikopter. Malaking bukol ang pag-amin ng dalawang cabinet members sa fake news na sinakyan nila. T Dakong bukol ang pag-angkon sa duha nga myembro sa gabinete sa daghang balita nga gisakyan nila. ama na sana ang politics na inihahalo pati sa gawaing dapat namang gampanan ng mga taong inihalal ng bayan. Husto na unta ang politika nga gisagol ingon man ang trabaho nga kinahanglan buhaton sa mga tawo nga gipili sa nasod. At sa mga political supporters na lubhang maalab ang pagsuporta sa sino mang kinakampihan nila, itigil na ang mga mapanakit na komento dahil lalu lang ninyong ginagatungan ang political division sa bansa. Ug sa mga tagasuporta sa politika nga madasigon kaayo nga suportahan ang bisan kinsa nga dapig nila, hunong na ang mga masakit nga komento tungod kay gipatubo ra nimo ang politikal nga pagkabahinbahin sa nasud. TAMA si Sen. Manny Pacquiao. TAMA si Sen.Manny Pacquiao. Kung malalim ang mga ilog at estero, walang mangyayaring pag_baha. Kung lawom ang mga suba ug estero, walaÕy paglunop nga mahitabo. Walang magiging problema gaya nang nangyari sa Marikina, Rodriguez sa Rizal, Cagayan at Isabela. WalaÕy problema sama sa nahitabo sa Marikina, Rodriguez sa Rizal, Cagayan ug Isabela. Mungkahi ni Pacquiao, chairman ng Committee on Public Works na kailangang palalimin ang mga ilog, lawa, estero at iba pang daanan ng tubig upang hindi magbaha. Si Pacquiao, chairman sa Committee on Public Works, nagsugyot nga palawman ang mga sapa, lanaw, estero ug uban pang mga agianan sa tubig aron malikayan ang pagbaha. Sampung metro ang nararapat na lalim para hindi umapaw ang ilog. Ang husto nga gilawmon kay napulo ka metro aron dili mag-awas ang suba. Sabi ng senador, kapag malalim ang mga ilog at estero, hindi aapaw kahit malakas ang ulan. Giingon sa senador nga kung lawom ang mga sapa ug mga estero, dili kini mag-awas bisan sa kusog nga ulan. Hindi magbabaha kaya walang aagos sa mga kabahayan gaya nang nangyari sa Marikina at ang nangyaring baha sa Cagayan noong nakaraang linggo dahil sa pananalasa ng Bagyong Ulysses. Dili kini maglunop busa walaÕy pagawas sa mga kabalayan sama sa nahitabo sa Marikina ug paglunop sa Cagayan kaniadtong miaging semana tungod sa pagkusokuso sa Bagyong Ulysses. Grabe rin ang baha sa Bicol Region na magkasunod na pininsala ng mga Bagyong Rolly at Quinta. Husto usab ang paglunop sa Bicol Region, gisundan sa Bagyong Rolly ug Quinta. Ayon pa kay Pacquiao, dapat maglunsad ang Department of Public Works and Highways (DPWH) at Department of Interior and Local Government (DILG) nang malawakang paghuhukay sa mga ilog, estero at lawa. Pinauyon kay Pacquiao, ang Department of Public Works and Highways (DPWH) ug ang Department of Interior and Local Government (DILG) kinahanglan maglansad og daghang mga pagpangubkob sa mga sapa, estero ug mga lanaw. Kabilang sa mga dapat isailalim sa dredging program ang Marikina River, Pasig River, Cagayan River, Chico River at Laguna Lake. Ang dredging program kinahanglan ilakip ang Marikina River, Pasig River, Cagayan River, Chico River ug Laguna Lake. Iminungkahi rin ng senador na gumawa ang gobyerno ng rain catchment at water impounding facilities. Gisugyot usab sa senador nga himuon sa gobyerno ang pagdakup sa ulan ug mga pasilidad sa pag-impound sa tubig. Dapat diyan natin ibuhos ang ating flood control program at hindi kung saan-saan na mga proyekto na paulit-ulit lang. Dinhi kinahanglan naton ibubo ang atong programa sa pagpugong sa baha ug dili ang bisan unsang mga nagbalikbalik nga proyekto. What we need is a long-term and sustained flood control program, sabi ng senador. Ang kinahanglan naton usa ka hataas ug malungtaron nga programa sa pagpugong sa baha, ingon sa senador. Napakaganda ng mungkahi ng senador at dapat_ itong magkaroon ng katuparan. Maayo kaayo ang sugyot sa senador ug kinahanglan kini matuman. Kapag napalalim ang mga ilog, estero at iba pang dinaraanan ng tubig, hindi na magbabaha. Kung napalawman na ang mga suba, estero ug uban pang mga agianan sa tubig, dili na magbaha. Sa Maynila, hindi na nalutas ang baha sapagkat ang mga estero ay punumpuno ng basura. Sa Manila, wala masulbad ang baha tungod kay ang mga estero puno og basura. Hukayin na ang mga ito para mawakasan na ang problemang baha. Kaluton na kini aron mahuman na ang problema sa baha. Ipursigi ni Senator Pacquiao ang pagpapalalim_ sa mga ilog. Si Senator Pacquiao mangimbisog aron mapalalom ang mga sapa. Kaisa niya kami sa adbokasiya. Kauban niya kami sa iyang adbokasiya. Bukod sa pagpapalalim, linisin na rin ang mga ilog at estero sa tambak ng basura. Isa ito sa dahilan ng pagbaha. Gawas sa pagpalawom, limpyohan mga suba ug estero sa mga nagtapok nga basura. Kini ang usa sa mga hinungdan sa paglunop. Kapag napalalim ang mga ilog, hindi magbabaha at wala nang aakyat sa bubong ng kanilang mga bahay. Kung molawom ang mga sapa, dili magbaha ug walaÕy mosaka sa atop sa ilang mga balay. NANAWAGAN ang mga residente ng Marikina City at kalapit_ na lugar na binaha ng bagyong Ulysses kay President Digong_ na ipasara na ang malakihang quarrying operation sa Rodri_guez, Rizal para permanenteng mawala na ang sakit ng ulo nila tuwing may bagyo. Ang mga residente sa Marikina City ug kasikbit nga lugar nga gilunop sa bagyong Ulysses nanawagan kay Presidente Digong nga pasirad-an ang dako nga operasyon sa quarrying sa Rodriguez, Rizal nga permanente nga wagtangon ang ilang sakit sa ulo panahon sa bagyo. Kapag sarado na ang quarry ope_rations, tinitiyak ng mga residente na maiiwasan na ang pag_lubog ng kanilang bahay at pagwasak ng kanilang naipun_dar na kagamitan at kabuhayan. Sa higayon nga sirado ang mga operasyon sa quarry, gisiguro sa mga residente nga malikayan ang pagkalunod sa ilang mga balay ug pagkaguba sa ilang naestablisar nga kagamitan ug panginabuhian. Sa kanilang panawagan kay President Digong sa social media, sinabi ng mga residente na puro kaba at nerbiyos ang nararamdaman nila kapag inaanunsiyo ng PAG-ASA na may darating na bagyo dahil alam nila na lulubog na naman ang lugar nila dahil mababa ito o malapit sa Marikina River. Sa ilang panawagan kay Presidente Digong sa social media, giingon sa mga residente nga gibati sila og kakulba ug kakulba sa pag-anunsyo sa PAG-ASA nga moabot ang bagyo tungod kay nahibal-an nila nga ang ilang lugar malunod usab tungod kay ubos kini o duul sa Marikina River. Ayon pa sa kanila, hindi lang sinisira ng quarrying ang kalikasan kundi naging primerang dahilan ito ng pagbaha, hindi lang sa Marikina at Pasig kundi maging sa mga bayan ng Rodriguez, San Mateo, Cainta at Taytay sa Rizal. Pinauyon sa kanila, ang pag-quarry dili lamang makaguba sa kalikopan apan nahimo usab nga punoan nga hinungdan sa paglunop, dili lang sa Marikina ug Pasig lakip na usab sa mga lungsod sa Rodriguez, San Mateo, Kainta ug Taytay sa Rizal. Maging si Marikina Mayor Marcelino Marcy Teodoro ay itinuturo ang quarrying sa Rodriguez na isa sa mga dahilan sa pagbaha ng kanyang siyudad na naglalagay pa ng peligro sa buhay ng kanyang mga constituents. Bisan si Marikina Mayor Marcelino Marcy Teodoro nagtudlo sa pag-quarry sa Rodriguez nga usa sa mga hinungdan sa paglunop sa iyang syudad nga gibutang pa sa peligro ang kinabuhi sa iyang mga ginsakupan. Hindi masabi ni Teodoro_ kung sinusuportahan nÕya ang panawagan na ipasara ang quarrying operations subalit iginiit nÕya sa management nito na gawin ang tama para maiwasang makapinsala ito sa kabuhayan at buhay ng tao. Dili masulti ni Teodoro kung gisuportahan ba niya ang panawagan nga pasirad-an ang quarrying nga operasyon apan giawhag ang iyang pagdumala nga buhaton ang tama nga butang aron mapugngan kini nga makadaot sa panginabuhian ug kinabuhi sa mga tawo. Idiniin ni Teodoro na ipinahinto na ng Department of Environment and Natural Resources (DENR) ang quarrying ope_rations sa Rodriguez dahil sa malawakang pagbaha ng Marikina at kalapit na lugar noong panahon ng habagat. Gitataw ni Teodoro nga gipahunong sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) ang mga operasyon sa quarrying sa Rodriguez tungod sa kaylap nga paglunop sa Marikina ug mga kasikbit nga lugar panahon sa habagat. Subalit lumipas ang mga taon ay pinayagang muli na mag-operate ito, matapos lakarin ng isang dating mataas na opisyal ng DENR. Apan paglabay sa mga tuig gitugotan kini nga maka-operate pag-usab, pagkahuman sa usa ka kanhing taas nga opisyal sa DENR nga naglakaw. Magkano? Tagpila? Iyan ang tanong ng mga apektadong residente. Mao kana ang pangutana sa mga apektadong residente. Hinikayat din si Teodoro ang management ng quarrying company na Ôwag puro kita lang ang isipin kundi unahin din ang kapakanan ng mga kababayan nating Pinoy. Giawhag usab ni Teodoro ang pagdumala sa quarrying company nga dili unta hunahunaon lang ang bahin sa makwarta apan unaha usab ang kaayohan sa atong mga kalungsoranon nga Pinoy. Idinagdag pa ni Teodoro na maaring kumikita ng limpak-limpak na salapi ang kompanya ng quarry subalit sinisira ng bagyo ang mga ari-arian ng mga Pinoy at may iilan pang nagbuwis ng buhay. Dugang pa ni Teodoro nga ang quarry company mahimoÕg makaginansiya og daghang salapi apan ang bagyo ginaguba ang mga kabtangan sa mga Pinoy ug ang uban nagsakripisyo sa ilang kinabuhi. Hiniling din niya sa DENR na suspendihin muna ang ope_rations ng kompanya ng quarry habang hindi pa nagkaroon ng kongkretong proyekto para mapahinto ang pagbaha sa kan_yang siyudad dahil sa anunsiyo ng PAG-ASA na may darating pang tatlong bagyo sa bansa bago magtapos ang taon. Gihangyo usab niya ang DENR nga suspindihon una ang operasyon sa quarry company samtang walaÕy konkretong proyekto aron mahunong ang paglunop sa iyang lungsod tungod sa gipahibawo sa PAG-ASA nga adunay pa tulo nga mga bagyo sa nasud sa dili pa mahuman ang tuig. Di makatulog ang mga residente ng Marikina at mga binahang lugar kapag may bagyo, di ba mga kosa? Hehehe! Weder-weder lang talaga, no mga kosa? Ang mga residente sa Marikina ug nabahaan nga mga lugar dili makatulog kung adunay bagyo, dili ba mga kosa? Hehehe! Weder-weder lang talaga, no mga kosa? Ang itinuturo ng mga residente na nasa likod ng malakihang quarrying operations sa Rodriguez ay itong Majestic Earth Core Ventures Inc., kung saan isang congressman ang top official nito. Ang ginatudlo sa mga residente nga anaa sa likod aning dakong quarrying operations sa Rodriguez kay mao kining Majestic Earth Core Ventures Inc., kung asa usa ka kongresman ang nag una nga opisyales niini. Hinihintay ng mga naapektuhan ng pagbaha ang desisyon ni President Digong sa panawagan nila na ipasara ang quarry operations sa Rodriguez sa lalong madaling panahon. Naghulat ang mga biktima sa baha sa desisyon ni Presidente Digong nga manawagan sa pagsira sa quarry operations sa Rodriguez sa labing dali nga panahon. ANG tindi ngayon ng sikwatan ng Committee sa Kamara. Hugot ang pagpit-os sa komite sa balay karon. Ang mga dating kaalyado ni dating Speaker of the House Alan Peter Cayetano ay nawalan ng puwesto at ang mga ipinalit ay ang mga sumuporta sa kasalukuyang lider ng Kamara. Ang mga kaalyado kaniadto sa Tigpamaba sa Balay nga si Alan Peter Cayetano nawad-an sa ilang mga lingkuranan ug ang mga nagsunod kanila mao ang nagsuporta sa karon nga namuno sa Kamara. Kaya ang pagbibiyak ng national budget tila naibuhos nang husto sa mga malapit kay House Speaker Lord Allan Velasco. Pana-panahon lang Ôdi ba mga suki? Maong ang pagbahinbahin sa nasudnon nga badyet ingon og gibubo og dako sa mga duul sa House Speaker Lord Allan Velasco. Panahonon ra kini dili ba mga suki? Nakatutok ngayon ang sambayanan kay Velasco kung kaya niyang tapatan ang ipinamalas na kasipagan at dedikasyon ni Cayetano. Gitutokan karon sa mga tawo si Velasco kung makatupong siya sa gipakita nga kakugi ug dedikasyon ni Cayetano. Katulad na lamang nitong sa Kingdom of Saudi Arabia na may pinakamaraming Pilipinong manggagawa. Kini sama sa Kingdom of Saudi Arabia nga adunay pinakadaghang mga trabahanteng Pilipino. Sa report ng Department of Foreign Affairs (DFA) noong December 2019, nasa 865,121 Pilipino ang nasa KSA. Pinauyon sa report sa Department of Foreign Affairs (DFA) kaniadtong Disyembre 2019, adunay 865,121 ka mga Pilipino sa KSA. Isa sa mga matagumpay na naisagawa ni Cayetano ay ang maaalis na ang Kafala (visa sponsorship) system sa Saudi. Usa sa malampuson nga nahimo sa Cayetano mao ang pagtangtang sa Kafala (visa sponsorship) nga sistema sa Saudi. Inanunsyo ng Saudi government na simula Marso 2021 ay tatang_galin na ang Kafala system. Gipahayag sa gobyerno sa Saudi nga ang sistema sa Kafala wagtangon gikan sa Marso 2021. Tinuring ng International_ Organization for Migration in the Philippines ang bagong labor inititiative ng Saudi Arabian Government bilang game-changer_ in terms of worker protection at partikular nitong kinilala ang pagpupursigi ng DFA na maiayos ang kalagayan ng OFWs. Gitan-aw sa International Organization for Migration sa Pilipinas ang bag-ong inisyatiba sa pamuo sa Saudi Arabia ingon usa ka game-changer bahin sa pagpanalipod sa mga trabahante ug piho nga giila ang mga paningkamot sa DFA nga mapaayo ang kahimtang sa mga OFW. Taon 2017 nang pasimulan ni dating Foreign Affairs Secretary at ngayon ay Taguig Rep. Alan Peter Cayetano ang laban sa pag-abolish ng Kafala system. Kaniadtong tuig 2017 gisugdan ni kanhi Foreign Secretary Secretary ug karon Taguig Rep. Alan Peter Cayetano ang pagwagtang sa sistema sa Kafala. Kaya ginawaran ni President Rodrigo Duterte si Cayetano ng Order of Sikatuna na may ranggong Datu for outstanding and dedicated service bago nito iniwan ang DFA. Mao nga gihatagan ni Presidente Rodrigo Duterte si Cayetano usa ka Order of Sikatuna nga adunay ranggo nga Datu alang sa maayo ug dedikado nga serbisyo sa wala pa siya mobiya sa DFA. Maliban sa paglaban sa Kafala system, napa_taas ang pondo para sa Assistance to Nationals (ATN) Fund na mula sa P400 milyon ay ginawang P1 billion na isinulong ni Cayetano kay President Duterte at Legal Assistance Fund (LAF) na mula P100 milyon ay naging P200 milyon. Gawas sa pakigbatok sa sistema sa Kafala, ang pondo alang sa Assistance to Nationals (ATN) Fund nadugangan gikan sa P400 milyon hangtod P1 bilyon nga gipasiugdahan ni Cayetano ngadto kang Presidente Duterte ug Legal Assistance Fund (LAF) gikan sa P100 milyon nahimong P200 milyon . Mula nang madagdagan ang pondo sa ATN ay agad na natulungan ng DFA ang 14,995 na distressed OFWs at 685 migrant workers na may kinahaharap na kaso ang nabigyan ng legal assistance sa ilalim ng pamumuno ni Cayetano. Sukad nadungagan ang pondo sa ATN, nakatabang dayon ang DFA sa 14,995 nga nameligro nga mga OFW ug 685 nga mga migranteng trabahador sa umaabot nga mga kaso nga nahatagan ligal nga tabang sa pagpanguna ni Cayetano. Sa dami ng mga pro-OFW accomplishments ni Cayetano sa DFA naisulong din niya sa Kamara ang pagpasa sa panukalang pagtatatag ng Department of OFWs. Sa daghang mga nakab-ot nga maka-OFW si Cayetano sa DFA, gipauswag usab niya sa Balay ang pag-agi sa gisugyot nga pagtukod sa Department of OFWs. Sa loob ng isa at kalahing taon ni Cayetano sa DFA ay napahusay ang pagpoproseso ng passport, mula sa dating 9,500 pasaporte na naipuproseso kada araw, napataas ito sa 20,000 pasaporte. Sa usa ug tunga ka tuig ni Cayetano sa DFA, ning-ayo ang pagproseso sa pasaporte, gikan sa miaging 9,500 nga passport nga giproseso matag adlaw, ngadto sa pagtaas sa 20,000 nga passport. Niresolba rin ang isyu sa pekeng passport appointment nang ilunsad ni Cayetano ang e-payment system. Naresolba usab ang isyu sa mga peke nga pagtudlo sa pasaporte sa paglansad ni Cayetano sa e-payment system. Tumaas ang show-up rate ng mga aplikante mula 65 porsiyento ay naging 95 porsiyento. Ang rate sa pagpakita sa mga aplikante nagdako gikan sa 65 porsyento hangtod 95 porsyento. Naisama sa courtesy lane ang senior citizens at isa nilang kamag-anak, mga taong may kapansanan at isa nilang kaanak, mga batang edad pito pababa, ang kanilang mga magulang at menor de edad na kapatid, mga buntis, nagbabalik na OFWs, gayundin ang solo parents at kanilang menor de edad na mga anak. Ang courtesy lane nag-upod sa mga senior citizen ug usa sa ilang mga paryente, mga tawo nga adunay kapansanan ug usa sa ilang mga paryente, mga bata nga nagpangidaron pito ug paubos, ilang mga ginikanan ug menor de edad nga igsuon, mga mabdos nga mga babaye, ningbalik nga mga OFW, ingon man solo nga ginikanan ug ilang menor de edad nga mga anak. Sa ilalim din ng panunungkulan ni Cayetano naipatupad ang 10 year validity ng Philippine passport. Ubos usab sa paglingkod ni Cayetano, gipatuman ang 10 ka tuig nga validity sa pasaporte sa Pilipinas. MAGHIHIGPIT muli ang Baguio City sa mga taong papasok dahil sa kakulangan ng kakayanan ng Benguet Province na magsigawa ng testing para sa COVID-19. Ang Lungsod sa Baguio pagalimitan usab ang mga umaabot nga mga tawo tungod sa kakulang sa kaarang sa Lalawigan sa Benguet sa paghimo og pagsulay alang sa COVID-19 Unang binuksan ang Baguio City sa mga turista mula sa Benguet Province lamang. Ang Dakbayan sa Baguio unang giabrihan sa mga turista gikan ra sa Lalawigan sa Benguet. Hindi pa ito binuksan sa mga taga-ibang lugar tulad ng Metro Manila. Wala pa kini maablihan sa mga langyaw sama sa Metro Manila. Pero dahil sa mga ulat na dumarami ang mga positibong kaso, minabuting maghigpit muli. Apan sa mga report nga daghang mga positibo nga kaso, labing maayo nga pahugtan kini pag-usab. Tutulong naman daw ang lokal na pamahalaan sa Benguet sa pag-testing. Ang lokal nga kagamhanan sa Benguet kay motabang sa pagsulay. Ganundin sa Davao at Cebu City kung saan dumarami na naman ang mga positibong kaso. Ingon ana usab ang nahitabo sa dakbayan sa Davao ug Cebu diin ningdaghan usab ang mga positibo nga kaso. Ang ayaw nilang mangyari ay mapasailalim muli sa enhanced community quarantine (ECQ) kaya ngayon pa lang ay kumikilos na para mapigilan ang pagkalat ng COVID-19. Ang dili nila gusto nga mahitabo mao ang ipailalom usab sa gipausbaw nga quarantine sa komunidad (ECQ) busa karon lang sila mohimo og lakang aron mapugngan ang pagkaylap sa COVID-19. Malinaw na hindi pa normal ang situwasyon. Ang kahimtang klaro nga dili pa mao ang naandan. Pero kung kumilos ang marami, parang wala nang COVID-19 virus sa kapaligiran natin. Apan kung daghan ang molihok, ingon og wala na ang COVID-19 nga virus sa atong palibot. Sa mga mall, makikita ang mga tao na walang ginagawa kundi umupo sa mga silya, partikular sa mga food court. Sa mga mall, ang mga tawo makit-an nga walaÕy gibuhat gawas sa paglingkod sa mga lingkuranan, labi na sa mga food court. May mga senior citizen pa nga. Naa man gani mga tigulang nga lungsoranon. Alam ko na hindi na ipinagbabawal silang lumabas pero may banta pa rin talaga ang COVID-19. Nahibal-an nako nga wala sila did-an sa paggawas apan ang COVID-19 usa pa ka tinuod nga hulga. Kailangan lang nating tumingin sa Europe. Kinahanglan ra nato tan-awon ang Yuropa. Maraming bansa ang nais maghigpit muli pero umaalma ang kanilang mamamayan. Daghang mga nasud ang gusto nga pahugtan pag-usab apan dili musugot ang ilang mga tawo. Pagod na sa quarantine at lockdown. Gikapoy na sa quarantine ug lockdown. Nais patak_buhin muli ang ekonomiya pero paano nga magagawa iyan? Malaking bahagi ng ekonomiya ng Europe ay turismo. Gusto ba nga ipadagan ang ekonomiya apan unsaon kini?Usa ka dako nga bahin sa ekonomiya sa Yuropa ang turismo. Sino ang mamamasyal sa panahong ito? Kinsa ang mobiyahe sa kini nga oras? Baka sila-sila na muna. Tingali sila-sila usa. Baka ito rin ang dahilan kung bakit dumarami ang kaso. Baka ito rin ang dahilan kung bakit dumarami ang kaso. Ang France, Spain, Italy, Germany at Belgium ay nasa top 20. Ang Pranses, Espanya, Italya, Alemanya ug Belgium naa sa top 20. Numero uno pa rin ang Amerika na sinusundan ng India. Ang Amerika mao gihapon ang numero uno nga gisundan sa India. Sa worldometers.info/coronavirus/ kung saan makikita ang lahat ng impormasyon, pang-26 ang Pilipinas sa rami ng kaso sa mundo. Sa worldometers.info/coronavirus/ diin makit-an ang tanan nga kasayuran, ang Pilipinas naa sa ika-26 nga numero sa mga kaso sa tibuuk kalibutan. Medyo bumaba mula sa numero 20 noong huling tining_nan ko. Medyo nahulog gikan sa numero 20 sa katapusan nako nga pagtan-aw. Pero bago tayo magsaya, ang Indonesia lang ang mas maraming kaso sa atin. Apan bag-o ta maglipay, ang Indonesia ra ang adunay daghang mga kaso alang kanato. Ang ibang timog-silangang bansa ay malayo na. Ang ubang mga nasod sa habagatan-sidlakang kay layo na. Umabot na sa 400,000 ang kaso sa bansa, kung saan halos walong libo na ang namatay. Ang nasud miabot sa 400,000 nga mga kaso, diin hapit walo ka libo ang namatay. Nasalanta ang bansa ng sunud-sunod na bagyo. Usa ka serye sa mga bagyo ang ningdaot sa nasud. Sa gustong makatulong nang marami, tandaan lang na hindi pa rin normal ang sitwasyon kahit lumipas na ang mga bagyo. Alang sa mga gusto nga makatabang kaayo, hinumdumi ra nga dili gihapon naandan ang kahimtang bisan kung nakalabay na ang mga bagyo. Tulad ng Cebu City, ayaw mapasailalim muli sa ECQ ang Metro Manila. Sama sa dakbayan sa Cebu, ang Metro Manila dili gusto nga ipaubos sa ECQ pag-usab. Baka tuluyan nang bumagsak ang ekonomiya na ngayon pa lang ay hirap na ang marami. Mahimong mahugno ang ekonomiya ug karon pa daghan na ang naglisud. HUBAD na ang mga bundok dahil sa illegal loggers. Ang mga bukid gihuboan sa mga iligal nga mangputulay og kahoy. Pati watershed areas, inubos na rin ng mga salot sa kapaligiran. Ingon usab ang mga lugar nga bahin sa tubig-saluran, nadaot usab ang mga peste sa kinaiyahan. Wala nang nakatanim na puno sa mga pampang ng ilog at sapa sapagkat pinutol na upang gawing muwebles. Wala nay mga kahoy nga natanum sa tampi sa mga suba ug sapa tungod kay gipamutol kini aron mahimo nga muwebles. Wala nang matanaw na luntiang mga kahoy sa bundok, sa halip, lupang guho ang maaaninag. Wala nay mga berde nga kahoy sa mga bukid, hinunoa, ang pagdahili sa yuta ang makit-an. Nawalan na ang mga ugat na kumakapit sa lupa kaya mahina at nagkakaroon ng soil erosion. Nawala ang mga gamot nga ningkapyot sa yuta mao nga maluya kini ug hinungdan sa pagguba sa yuta. Sa malakas at matagalang pag-ulan, na_iipon ang tubig sa kalbong bundok at dito na magsisimula ang pagguho o landslide. Sa kusog ug dugay nga pag-ulan, natipon ang tubig sa mga upaw nga bukid ug dinhi magsugod ang pagdahili sa yuta. Sa nangyaring malawakang pagbaha sa Cagayan noong nakaraang linggo na nagdulot nang malaking pinsala sa lalawigan at naging sanhi ng kamatayan ng 13 katao, isa sa itinuturong dahilan nang pagbaha ay ang pagkakalbo ng mga kabundukan sa lugar. Sa dakong paglunop sa Cagayan kaniadtong miaging semana nga hinungdan sa dakong kadaot sa probinsya ug hinungdan sa pagkamatay sa 13 ka mga tawo, usa sa giingon nga hinungdan sa paglunop mao ang pagka-upaw sa mga bukid sa lugar. Sinira ng illegal loggers. Giguba sa mga iligal nga mangputulay og kahoy. Ayon sa report, ang paligid ng Magat Dam ay unti-unti na ring nauubos ang mga kahoy. Pinauyon sa report, ang lugar sa palibot sa Magat Dam hinayhinay usab nga naglamoy sa mga kahoy. Walang patid ang pagputol sa mga kahoy doon na mahalaga pa naman para maging matibay ang lupa sa paligid ng dam. Ang pagpamutol sa mga kahoy didto walaÕy undang diin hinungdanon gihapon alang sa yuta nga palibot sa dam nga mahimong kusgan. Kapag nawala ang mga puno sa paligid ng dam, asahan na ang mga pagbaha. Kung mawagtang ang mga kahoy sa palibot sa dam, magpaabut nga adunay mga paglunop. Sinisisi ni Cagayan Governor Manuel Mamba ang management ng Magat Dam sa pagpapakawala ng tubig na nagresulta sa malaking baha. Gibasol sa Gobernador sa Cagayan nga si Manuel Mamba ang pagdumala sa Magat Dam sa pagpagawas sa tubig nga miresulta sa usa ka dakong paglunop. Sinusuportahan ni Mamba ang isasagawang imbestigasyon sa ginawang pagpapakawala ng tubig. Gisuportahan sa Mamba ang nagpadayon nga imbestigasyon bahin sa pagpagawas sa tubig. Sabi naman ng Magat management, hindi sila ang dapat sisihin sa nangyari. Giingon sa management sa Magat nga wala sila mabasol sa nahitabo. Anila, talagang mara_ming ulan ang binagsak ng Bagyong Ulysses dahilan para umapaw ang Cagayan River. Suma kanila, ang Bagyong Ulysses tinuud nga hinungdan sa daghang ulan hinungdan sa pag-awas sa Suba sa Cagayan. Mababaw na anila ang Cagayan River. Apan nila mabaw ang Suba sa Cagayan. Balak naman ng pamahalaan na pagtanimin ng puno ang mga estudyanteng kukuha ng government license. Tuyo sa gobyerno nga magtanum og mga kahoy ang mga estudyante nga makakuha og lisensya sa gobyerno. Gawin itong rquirements. Himua kini nga mga panginahanglon. Ayon kay Presidential Spokesperson Harry Roque, pangmatagalang solusyon ang pagtatanim ng puno para mapigilan ang pagbaha. Pinauyon kay Presidential Spokesperson Harry Roque, ang pagtanum og mga kahoy usa ka pangdugay nga solusyon aron malikayan ang pagbaha. Maganda ang balak na ito kung maipatutupad. Maayo kini nga plano kung ipatuman. Sa rami ng mga estudyanteng kukuha ng lisensiya, maraming puno ang maitatanim. Sa kadaghan sa mga estudyante nga nakakuha og lisensya, daghang mga punoan ang mahimoÕg itanum. Siguruhin lamang na ang mga itatanim na puno ay maaalagaan. Siguruha lang nga maatiman ang mga punoan nga itanum. Marami nang pangyayari na kapag naitanim na ang mga puno sa bundok o sa pampang ng ilog, pina_pabayaan lang kaya namatay. Nahitabo kini sa daghang mga higayon nga kung ang mga kahoy sa bukid o sa daplin sa sapa gitanum, ginapasagdan ra ug mamatay. Balewala ang tree planting. Walay pulos ang pagtanum sa kahoy. Sigu_ruhing may mag-aalaga sa mga itinanim na puno para mabuhay at hindi masayang ang pagpapakahirap sa pagtatanim. Siguruha nga adunay usa nga nag-atiman sa mga natanum nga mga kahoy aron mabuhi ug ang pagtrabaho sa pagtanum dili mausik. Ito na lang ang solusyon para maiwasan ang pagbaha. Kini ra ang solusyon aron malikayan ang paglunop. TAON 2006 pa nang maging isyu ang black sand (magnetite) mining sa Rio Grande de Cagayan. Kaniadtong 2006 pa kung kanus-a nahimong isyu ang pagmina sa itom nga balas (magnetite) sa Rio Grande de Cagayan. Pinapansin na ito noon pa ng mga Cagayanos, simbahan at environ_mental groups, ngunit nauwi lamang ang mga daing sa mga bingi at bulag. Dugay na kini nga gitagad sa mga taga-Cagayan, simbahan ug mga grupo sa kalikopan, apan ang mga singgit naabot ra sa mga bungol ug buta. Sa tagal ng dredging sa 16-kilometrong Rio Grande de Cagayan ng mga kompanya (karamihaÕy Chinese), hindi natanggal ang silt at napalalim ang ilog? Panahon sa dredging sa 16-kilometros nga Rio Grande de Cagayan sa mga kompanya (kadaghanan mga Intsik), wala makuha ang silt ug gipalalom ang suba? Ngayong nangyari ang sakunang labis na pagbaha, kailangang i-dredge? Karon nga nahuman na ang katalagman nga paglunop, kinahanglan ba nga i-dredge? Mismong ang Cagayan Provincial Board noong 2019 ang nag-imbestiga sa isyung black sand mining . Mismo ang Cebu Provincial Board kaniadtong 2019 giimbestigahan ang isyu sa black sand mining. Ang iginiit sa kanila --- dredging activity lamang ito . Ang gipamugos sa ila --- usa ra kini ka kalihokan sa dredging. Taon 2010 pa nang sabihin ng Kalikasan-Philippines Network for the Environment na, the black sand mining in the province of Cagayan will definitely bring havoc, not only to the unique marine and river ecosystems, but also to the livelihood and safety of communities particu_larly in the coastal areas. Kaniadtong 2010 kung kanus-a ang Kalikasan-Philippines Network for the Environment nag-ingon nga, ang pagmina sa itom nga balas sa probinsya sa Cagayan siguradong makaguba, dili lamang sa mga talagsaon nga mga ekosistema sa kadagatan ug ilog, apan lakip usab ang panginabuhian ug kahilwasan sa mga komunidad labi na sa ang mga lugar sa baybayon. Numerous studies and documentations have already revealed that black sand mining in coastal areas have resulted to coastal erosion, inundation of communities, and degradation of marine ecosystem. Daghang mga pagtuon ug dokumentasyon ang nagpadayag na nga ang itom nga balas sa pagmina sa mga lugar sa kabaybayonan nga nagresulta sa pagguba sa baybayon, pagbaha sa mga komunidad, ug pagkadaut sa ekosistema sa kadagatan. Umaaray na noong 2010 pa ang mga taga Lallo, Bu_guey, Calamanuigan, Dodan, Appari, Abulog, Ballesteros, Pamplona, at Sanchez Mira sa mga negatibong dulot gaya ng community displacement, receding coastline, reduction of fish catch, at decreasing productivity. Kaniadtong 2010, ang mga tawo sa Lallo, Buguey, Calamanuigan, Dodan, Appari, Abulog, Ballesteros, Pamplona, __ug Sanchez Mira nag-antus pa sa mga dili maayong epekto sama sa pagbalhin sa komunidad, pag-atras sa baybayon, pagminus sa pagdakup sa mga isda, ug pagminus sa pagkamabungahon. Noon lamang 2009, ang North Korean vessel MV Nam Yang 8 , isang 3,400-ton vessel na may lulang 22 Korean crew, ay nahuling may dalang 2,800 metric tons (MT) na magnetite sand mula sa Cagayan. Niadtong 2009 pa lang, ang barko sa North Korea nga MV Nam Yang 8, usa ka 3,400 ka toneladang barko nga nagdala og 22 ka mga tripulante sa Korea, nadakpan nga nagdala og 2,800 metric tone (MT) nga magnetite sand gikan sa Cagayan. Noong 2010, 6 na Chinese naman sa Lallo na lulan ng Hay Lon 69, na may 100 cubic meters na magnetite ore at unprocessed black sand. Kaniadtong 2010, 6 nga Intsik sa Lallo ang sakay sa Hay Lon 69, nga adunay 100 cubic meter nga magnetite ore ug wala maproseso nga itom nga balas. Isang dekada na ang nakalipas nang sabihin ng DPWH na walang dredging permit sa kompanyang nagpapadala ng dredged materials sa isang reclamation project sa HK na libreng kinukuha sa Cagayan. Usa ka dekada na ang ninglabay, gipahayag sa DPWH nga walaÕy dredging permit sa kompanya nga nagpadala mga dredged material sa usa ka reclaim project sa HK nga libre nga magamit sa Cagayan. Igiit ang accountability . Pagpamugos sa pagkamay-tulubagon. Tao ang punoÕt dulo ng sakuna, hindi ang kalikasan o climate change. Ang tawo mao ang gamot ug katapusan sa katalagman, dili ang kinaiyahan o pagbag-o sa klima. Dulot ng siyensiya, nalalaman natin ang buhos ng ulan, daloy ng ilog o tunguhin nang malakas na pagbayo ng hangin. Tungod sa syensya, nahibal-an nato ang pagbunok sa ulan, ang pagdagayday sa usa ka sapa o ang direksyon sa kusog nga paghuros sa hangin. Kaya nasa tao rin ang kakayahang iwasan ang sakunang dulot ng klima. Mao usab ang tawo adunay katakus nga malikayan ang mga katalagman nga gipahitabo sa klima. Iba nang usapan kung ang kalikasan ang minamanipula ng tao sa tawag ng kita at kapangyarihan. Lahi kini nga butang kung ang kinaiyahan nagmaniobra sa tawo sa pagtawag sa kinitaan ug gahum. NABULABOG ang mundo ng online lending mula nang ilantad ng BITAG ang ilegal na pamamaraan ng paniningil sa kanilang mga kostumer. Nagubot ang kalibutan sa online lending sukad gibutyag sa BITAG ang iligal nga pamaagi sa pagsingil sa ilang mga kostumer. Sa BITAG unang napanood ang mga aktuwal na pam_babastos, pambababoy, pambabalahura at pagbabanta ng mga kolektor ng ibaÕt ibang online lending sa kanilang mga sinisingil. Ang BITAG ang mao nga una nga nakakita sa tinuud nga pangpasipala, pangbaboy, pangsinalbahis ug hulga sa mga kolektor sa lainlaing online lending sa ilang mga sumbong. Dahil dito, lalo silang nahirapang makakolekta ng bayad sa mga nangutang sa kanila. Tungod niini, labi silang naglisud sa pagkolekta sa mga bayad gikan sa ilang mga nagpautang. Ang siste, unti-unti silang nag_bago ng estilo ng paniningil. Ang nahitabo, hinayhinay nilang gibag-o ang ilang istilo sa pagsingil. Kung dati ay tumatawag, ngayon ay panay text message na lamang. Kung kaniadto gapanawag, karon magsige nalang kini og text. Panay ang gamit ng kung anu-anong law office o korte kuno para lang ma-pressure at matakot ang kostumer na magbayad. Ang paggamit sa lainlaing mga law office o husgado aron lang mapug-atan ug mahadlok nga mubayad sa kostumer. Iba-ibang numero ang ginagamit at walang sumasagot kapag tinawagan ang mga ito. Lainlaing mga numero ang gigamit ug walaÕy mutubag kung kini tawagan. Sabi nga, mala-guerilla style. Ingon pa, estilo sa gerilya. Bakit? Ngano man? Sa takot na baka BITAG na ang nasa kabilang linya. Nahadlok nga ang usa sa pikas linya mahimong BITAG. O eto ang pinakabago, BITAG na mismo ang ginaga_mit ng mga putok sa buhong online lending. O dinhi ang labing bag-o, ang BITAG mismo gigamit sa mga buto sa salbahis nga online lending. Kailan pa naging kasapakat ang BITAG sa mga kalokohan nÕyo ha Pondo Loan? Kanus-a nahimo nga bahin ang BITAG sa inyong mga kabuang sa Pondo Loan? May mga lumapit na sa aming tanggapan na umanoÕy Bitag Legal Department na ang naniningil sa inyong delin_quent accounts. Adunay mga nangadto sa among opisina nga gipasanginlang Bitag Legal Department nga nagpaningil sa inyong mga delinquent account. Babala, hindi collection agency ang BITAG para kami maningil at wala kaming kaugnayan sa inyo Pondo Loan! Pasidaan, ang BITAG dili usa ka ahensya sa pagkolekta aron kami maningil ug wala kamiy kalabotan sa imong Pondo Loan! Last month, nanawagan ako sa mga empleyado ng mga online lending app na kung sila ay pinupuwersa ng kompanya na manakot at magbanta sa paniningil, tigilan na ang kalokohang ito Kaniadtong miaging bulan, nanawagan ko sa mga empleyado sa online lending apps nga kung pugson sila sa kompanya nga hadlokon ug hulgaon sa pagsingil, hunongi na kini nga binuang Noong Martes, higit isang dosenang tele-collector ng Cashmore ang nagreklamo sa amin. Kaniadtong Martes, labaw sa usa ka dosena nga mga tele-kolektor sa Cashmore ang nagreklamo sa amo. Maski silaÕy Ôdi na ma_sikmura ang estilong ginagawa sa pangongolekta. Bisan sila dili nila kaya matungol ang estilo sa ginabuhat sa pagkobra. Mahigpit daw na utos ng kanilang manager na Chinese na i-pressure at takutin ang mga nangutang para magbayad ng tama sa oras. Giingon niya nga ang ilang tagdumala nga Intsik higpit nga nagmando sa pagpamugos ug pagpanghadlok sa mga nanghulam nga mubayad sa husto nga oras. Hindi na ako nagulat nang isa sa mga agent ang notoryus na si alyas Jun Perez na nagsabi Tulfo mo mukha mo sa kanyang kliyente, mismong nagsumbong, umiyak laban sa Cashmore. Wala na ako matingala kung ang usa sa mga ahente mao ang gibantog nga alyas Jun Perez nga miingon nga Tulfo nimo nawng nimo sa iyang kliyente, siya mismo ang nireklamo, naghilak batok sa Cashmore. Buong detalye, nasa BITAG Official YouTube Channel. Tibook nga detalye, anaa sa BITAG Opisyal nga Channel sa YouTube. Nagsisimula pa lang ang BITAG sa krusadang ito. May mga susunod pa! Nagsugod pa lang ang BITAG sa kining krusada. Adunay pa moabut! Isina-Tagalog ko ito noong Abril 2009. Gi-Tagalog ko kini kaniadtong Abril 2009. Pero nakaligtaang ipangalan sa umakda ng orihinal na Ingles, si Prof. Ernesto ÔBoogieÕ C. Boydon. Apan nakalimtan nga ihinganlan sa orihinal nga tagsulat sa Ingles, Prof.Ernesto 'Boogie' C. Boydon. Taos-pusong paumanhin sa kanya. Tinuoray nga nangayog pasaylo kaniya. Muli itong nilalathala dahil makabuluhan pa rin ngayon. Gipatik kini usab tungod kay may kalabotan pa kini karon. NOONG unang panahon napabalita sa bayan ng Ler_nuscus na lulusubin sila ng mga taga-malayong bayan ng Clayounne. KANIADTONG panahon, ang lungsod sa Lernuscus nagtaho nga giatake sila sa mga tawo sa hilit nga lungsod sa Clayounne. Dahil 30 araw na lakad ang pagitan ng dala_wang pook, nagpasyang maghanda ang mga taga-Ler_nuscus sa napipintong labanan. Tungod sa 30 kaadlaw nga paglakaw taliwala sa duha nga lugar, ang mga tawo sa Lernuscus nakahukom nga mag-andam alang sa umaabot nga gubat. Nag-armas sila at nag-imbak ng pagkain at kagamitang pandigma. Nagkuha sila og armas ug gitipigan ang pagkaon ug kagamitan sa militar. Ikalawang araw, napansin ng ilang taga-Lernuscus ang isang pangkat sa hanay nila na papatay-patay sa paghahanda. Sa ikaduhang adlaw, pipila ka mga tawo gikan sa Lernuscus ang nakamatikod sa usa ka grupo sa ilang han-ay nga gapatay-patay sa pag-andam. Nagpulong sila kung ano ang dapat gawin. Gihisgutan nila kung unsa ang buhaton. Imbes na makatulong, magpapabigat lang ang mga hihina-hina na Ôyan sa laban natin sa mga Clayounnian, anila. Hinuon nga makatabang, ang kana nga mga kahuyang maka-aliid sa among pakig-away sa mga Clayounnian, ingon nila. Patayin_ natin silang lahat bago lumala ang problema. Pamatayon ta silang tanan sa dili pa mograbe ang problema. Dinakip ang mga tinuturing na pabigat lang, ihinelera sa pader, at pinagpapana hanggang lahat ay bumulagta sa lupa. Kadtong giisip nga usa lamang ka palas-anon nadakup, naglinya sa dingding, ug gipangpana hangtod nahulog ang tanan sa yuta. Nang sumunod na araw, ibang grupo naman ang nakapansin sa isa pang pangkat na weak link sa paghahanda. Pagkasunod adlaw, usa ka grupo ang nakamatikod sa usa ka hugpong nga huyang nga koneksyon sa pag-andam. Nagplano ang grupo ng paglinis ng kanilang hanay sa pamamagitan ng pagpatay sa huli. Plano sa grupo nga limpyohan ang ilang han-ay pinaagi sa pagpatay sa naulahi. Bawat araw na dumaan, naabala ang paghahanda sa pagtagpas ng mga weak link sa hanay ng Lernuscus. Sa matag adlaw nga molabay, ang mga pagpangandam nabalda sa pagtangtang sa mga huyang nga sumpay sa sakop sa Lernuscus. Isang araw bago dumating ang mga kalaban, dalawang tao na lang ang natitira roon. Sa usa ka adlaw sa wala pa mag-abot ang mga kontra, duha na lang ang nahabilin. Nagduda pa sila sa isaÕt isa. Nagha_munan sila na daanin ang diskusyon sa duwelo ng espada. Nagduda pa sila sa usag usa. Gihagit nila ang usa ka diskusyon sa duwelo sa espada. Sa sagupaan pareho silang namatay. Sa engkwentro silang duha namatay. Nang dumating ang mga Clayounnian, wala ni isang humadlang na taga-Lernuscus. Sarili na nila ang bayan. Pag-abut sa mga Clayounnian, walaÕy bisan usa ka Lernuscus ang nipugong. Ilaha na ang lungsod. Aral: Sa ano mang samahan walang perpektong kasapi. Leksyon: Sa bisan unsang kapunongan walaÕy perpekto nga kaanib. Lahat ay may kapansanan o kakulangan. Ang matag usa adunay kakulangan. Para tumatag ang samahan, dapat iangat ang isaÕt isa. Aron ang kapunongan malig-on, kinahanglan nato nga magbayaw ang usa'g usa. Pag-anibin ang lakas ng lahat. Iipon ang kusog sa tanan. Walang may karapatang humusga kung sino ang malakas o mahina. WalaÕy adunay katungod nga maghukom kung kinsa ang kusgan o mahuyang. AKALA ng mga nagpapadala ng salapi galing abroad ay lulusot ang istilo nila sa mga tauhan ni Port of NAIA Customs District Collector Mimel Talusan. Nagtuo ang mga nagpadala og kuwarta gikan sa gawas sa nasud nga ang ilang istilo molusot sa kawani sa Port of NAIA Customs District Collector Mimel Talusan. Sa awa ng Diyos, ang mga foreign currencies na nakapaloob sa mga packages na may US$38,700 o P2 mil_lion na isiniksik sa loob ng mga reading magazines sa ware_house ng Federal Express, ay huli! Sa grasya sa Diyos, ang mga langyaw nga kuwarta nga sulud sa mga putos nga US $ 38,700 o P2 milyon nga gisuksok sa sulod sa mga magasin sa bodega sa Federal Express, ay sakpan! Ayon sa mga asset ng mga kuwago ng ORA MISMO, ikinuwento ni Talusan, ang mga parcels ay minaling de_k_la__rasyon bilang mga dokumento , na dumating noong Nob__yembre 2, 2020. Pinauyon sa mga kabtangan sa mga kuwago sa ORA MISMO, giingon ni Talusan, nga ang mga parsela sayop nga asoy nga mga dokumento, nga niabot kaniadtong Nobyembre 2, 2020. Ang lahat ay ipinadala sa tatlong magkakaibang mga pakete ng parehong kamoteng nagpadala. Gipadala ang tanan sa tulo nga lainlaing mga pakete sa parehas nga nagpadala og kamote. Sabi nga, isang alyas Jacqualine Paas mula sa US of A, ang nagpadala para sa ibaÕt ibang mga consignee riyan sa Poblacion, Muntinlupa City. Ingon niana, usa ka alyas Jacqualine Paas gikan sa US of A, ang nagpadala alang sa lainlaing mga consignee didto sa Poblacion, Muntinlupa City. Sabi ni Talusan, inatasan niya ang kanyang customs examiner na magsagawa ng 100% pisikal na pagsusuri kaya nabuko ang mga pakete na naglalaman ng mga US dollar bill na itinago sa mga magazine. Gitug-an ni Talusan nga gimandoan niya ang iyang customs examiner nga maghimo og 100% nga pisikal nga eksaminasyon maong nasakpan ang mga putos nga adunay sulud nga mga US dolyar nga gitago sa mga magasin. Nitong nakaraang linggo lamang, ang BOC NAIA ay may naharang ding USD13,500.00 na hindi deklaradong foreign currencies. Kaniadto lang miaging semana, gibabagan usab sa BOC NAIA ang USD13,500.00 nga wala madeklarar nga mga foreign currency. Ayon kay Talusan, may kabuuang P29,875,000 ang nakumpiska nila ngayong 2020, naglabas ng mga warrant of seizure and detention para sa nahuling salapi. Pinauyon kay Talusan, mokabat sa P29,875,000 ang nakompiskar kaniadtong 2020, nga nagpagawas mga warrant of seizure ug detensyon alang sa nasakmit nga kuwarta. Matatandaang sa isang ulat ng Financial Action Task Force (FAFT) tungkol sa Money Laundering Through the Physical Transportation of Cash ang pagtatago ng cash in cargo at sa mga sulat ay isa sa mga diskarte sa money laundering. Kahinumduman nga sa usa ka report sa Financial Action Task Force (FAFT) bahin sa Money Laundering Through the Physical Transportation of Cash nga pagtipig sa kuwarta sa mga kargamento ug sa mga sulat usa ka pamaagi sa money laundering. Muling nagpapaalala sa publiko si Talusan na sa ilalim ng Manual of Foreign Exchange Transaction sa pag-import ng mga foreign currencies kailangan lamang ideklara ng nagpadala ang halagang inilaan na mai-import gamit ang prescribed Currency Declaration Form. Gipahinumduman usab ni Talusan ang publiko nga ubos sa Manual of Foreign Exchange Transaction alang sa pag-import sa mga langyaw nga kwarta, kinahanglan ipadeklarar sa nagpadala ang kantidad nga gilaraw nga i-import gamit ang gilatid nga Currency Declaration Form. Ang mga nasamsam na foreign currencies ay isasa_ilalim sa seizure ang forfeiture proceedings dahil sa Sek_syon 1400 (Misdeclaration) at 1113 ng RA No. 10863 (CMTA) na may kaugnayan sa RA 7653 (New Central Bank Act) at BSP Foreign Exchange Transaction Manual. Ang mga nasakmit nga langyaw nga kwarta ipailalom sa seizure forfeiture proceedings tungod sa Seksyon 1400 (Misdeclaration) ug 1113 sa RA No.10863 (CMTA) nga adunay kalabotan sa RA 7653 (New Central Bank Act) ug BSP Foreign Exchange Transaction Manual. Ang Bureau of Customs sa ilalim ng Commissioner Rey Leonardo B. Guerrero ay magpapatuloy na maging_ masigasig sa pagtupad ng mandato ng bureau ng mahigpit na pagpapatupad ng mga batas at patakaran sa regulasyon sa hangganan ng Philippines my Philippines. Ang Bureau of Customs ubos ni Commissioner Rey Leonardo B. Guerrero magpadayon nga makugihon sa pagtuman sa mandato sa bureau nga istrikto nga ipatuman ang mga balaod ug regulasyon sa mga lagda sa utlanan sa Pilipinas akong Pilipinas. Ang Ibig sabihin ng academic freeze ay pagpapaliban ng semester sa mga kolehiyo at itoÕy ipinapanukala ng ilang sektor sa dalawang dahilan: una, ang malaking pin__salang idinulot ng nakaraang bagyo at pangalawa, ang palpak na Internet connection na siyang ginagamit ngayon ng mga paaralan dahil sa patuloy pa ring pag-iral ng COVID-19 pandemic. Ang pag-freeze sa akademiko nagpasabot nga gi-postpone ang semestre sa mga kolehiyo ug gisugyot kini sa pipila ka mga sektor tungod sa duha nga hinungdan: una, ang grabe nga kadaot nga gipahitabo sa miaging bagyo ug ikaduha, ang dili maayong koneksyon sa Internet nga gigamit karon sa mga eskuylahan tungod kay sa padayon nga pagkaanaa sa COVID-19 pandemya. Tutol ang Commission on Higher Education (CHED) dito, lalo paÕt ipinapanukalang ipairal sa buong bansa. Supak niini ang Commission on Higher Education (CHED) labi na gisugyot nga ipatuman sa tibuuk nasod. Bakit nga naman ititigil ang pasukan eh, hindi naman lahat ng bahagi ng Pilipinas ay sinalanta ng bagyo? Ngano nga ihunong ang entrada, eh, dili man tanan nga bahin sa Pilipinas ang naguba sa bagyo? Sinuportahan din ng Malaca–ang ang pagtutol ng CHED. Gisuportahan usab sa Malaca–ang ang pagsupak sa CHED. Ayon kay Presidential spokesman Harry Roque sapat na ang pagbibigay ng CHED ng dalawang linggong extension sa semester imbes na ito ay itigil muna. Ang tigpamaba sa Pangulo nga si Harry Roque nagsulti nga igo na alang sa CHED nga maghatag duha ka semana nga lugway sa semestre imbis nga hunongon una kini. Marahil, kung itoÕy ipatutupad, gawin ito on a case-to-case basis. Tingali, kung ipatuman kini, buhata kini sa case-to-case basis. Ipa_tupad lamang sa mga lugar na sinalanta ng bagyo pero hindi naman sa buong Pilipinas. Ipatuman ra sa mga lugar nga nadaut sa bagyo apan dili sa tibuuk Pilipinas. Ang kaso nga lang, malaking problema pa rin ang palpak_ na Internet connection na nakaka-disrupt sa pagtuturo ng mga guro sa sistemang distant learning. Sa kaso lang, ang dili maayo nga koneksyon sa Internet usa pa ka dako nga problema nga makababag sa pagtudlo sa mga magtutudlo sa halayo nga sistema sa pagkat-on. Iyan ay bagay_ na dapat ayusin ng mga telecommunication company na ang serbisyo sa Internet ay parang alimuom. Usa kana ka butang nga kinahanglan ayohon sa mga kompanya sa telecommunication ingon ang serbisyo sa Internet sama sa usa ka gabon. Minsan, sa kalagitnaan ng pagtuturo ay bigla na lang mawawala. Usahay, tungatunga sa pagtudlo kay kalit lang kini nawala. Napakahalaga ng edukasyon. Hinungdanon kaayo ang edukasyon. Ito ang bumubuo ng mga eksperto sa ibaÕt ibang larangan na mahalaga sa pag-unlad_ ng ekonomiya. Kini ang naglangkob sa mga eksperto sa lainlaing natad nga hinungdanon sa paglambo sa ekonomiya. Ito rin ang humuhubog sa ating mga leader na mamumuno sa pamahalaan. Gihulma usab niini ang atong mga pinuno nga namuno sa kagamhanan. Hindi ito dapat pabayaang_ mabalam at kung may problema man, dapat agad aksyu_nan ng pamahalaan. Dili kini tugotan nga maglangaylangay ug kung adunay problema, kinahanglan maghimo dayon ang gobyerno og lakang. Nagpaliwanag na ba sa DILG ang 10 missing_-in-action na mayors nang manalasa ang Bagyong Rolly noong Nob. 1? Gipasabut na ba sa 10 nga nawala sa aksyon nga mayor sa DILG nga sa dihang miigo ang Bagyong Rolly kaniadtong Nobyembre. 1? Nasaan na sila? Asa sila? Kapani-paniwala ba ang kanilang paliwanag? Katuohan ba ang ilang pagpatin-aw? Nang bumaha sa Cagayan noong nakaraang linggo_, mayroon na namang mayor na missing in action. Sa paglunop sa Cagayan kaniadtong miaging semana, adunay usa pa nga mayor nga nawala sa aksyon. Sabi ng Department of Interior ang Local Government (DILG) pagpapaliwanagin nila si Tuguegarao Mayor Jefferson Soriano kung nasaan ito habang ang kanyang bayan ay lumubog sa baha noong nakaraang Biyernes dahil sa pananalasa ng Bagyong Ulysses. Giingon sa Department of Interior nga Local Government (DILG) nga ipasabot ni Tuguegarao Mayor Jefferson Soriano kung diin kini samtang gibahaan ang iyang lungsod kaniadtong Biyernes tungod sa mga pagdaot sa Bagyong Ulysses. Isa ang Tuguegarao sa grabeng binaha kung saan nag-akyatan sa bubong ng kanilang mga bahay ang mga residente upang makaligtas. Ang Tuguegarao usa sa labing daotan nga lugar nga gibahaan diin ang mga residente nagsaka sa atop sa ilang mga balay aron mabuhi. Habang tuliro at hindi malaman ng kanyang mga kababayan kung ano ang gagawin, hindi naman makita si Mayor Soriano. Samtang ang iyang mga kababayan naglibog ug wala mahibal-an kung unsa ang buhaton, dili makita si Mayor Soriano. Sa isa namang TV interview sa ANC, sinabi ni Soriano na nagtungo siya sa Manila noong Nobyembre 8 dahil mayroon siyang meeting kinabukasan (Nobyembre 9). Sa laing pakighinabi sa TV sa ANC, gisulti ni Soriano nga ning-adto siya sa Manila kaniadtong Nobyembre 8 tungod kay adunay siya pagkita sa sunod nga adlaw (Nobyembre 9). Ipinasya umano niyang tumigil sa Maynila dahil birthday ng kanyang anak. Nakahukom kuno siya nga mohapit sa Manila tungod kay birthday sa iyang anak. Matagal na umano silang hindi nagkikita ng anak. Dugay na kuno silang wala nagkita sa iyang anak. Sa pagkakataong iyon, humingi ng paumanhin si Soriano sa kanyang nasasakupan. Ning orasa, nangayo og pasaylo si Soriano sa iyang ginsakupan. Pinagsisisihan umano niya ang pagtungo sa Maynila. Nagmahay siya nga moadto sa Manila. Handa umano siyang magpaliwanag sa DILG ukol sa pangyayari. Giingon niya nga andam na siya nga magpatin-aw sa DILG bahin sa hitabo. Hindi lamang si Soriano ang naging ÔÔmissing-in-actionÕÕ habang may nagaganap na kalamidad sa ka_ni_lang bayan. Dili ra si Soriano ang "nawala-sa-aksyon" sa panahon sa kalamidad sa ilang lungsod. Noong manalasa ang Bagyong Rolly sa Bicol Region, Quezon, Mindoro, Batangas at La_guna, 10 mayors ang wala sa kanilang bayan na pinamumu_nuan. Dihang niigo ang Bagyong Rolly sa Bicol Region, Quezon, Mindoro, Batangas ug Laguna, 10 ka mga mayor ang wala sa ilang lungsod. Habang binabayo ni Rolly ang mamamayan, hindi naman mahagilap ang 10 mayors. Samtang gisakay ni Rolly ang mga tawo, dili makit-an ang 10 mayor. Sabi ni DILG Sec. Eduardo A–o, ipatatawag niya ang 10 mayors at pagpapaliwanagin kung bakit absent sa kanilang lugar habang humahagupit ang Bagyong Rolly. Ingon ni DILG Sec.Eduardo A–o, ipatawag niya ang 10 mayor ug ipatin-aw kung nganong wala sila sa ilang lugar samtang nag-igo ang Bagyong Rolly. Natukoy na umano ng DILG ang 10 mayors at pinadalhan na ang mga ito ng show cause orders upang hingan ng paliwanag. Giila kuno sa DILG ang 10 ka mga mayor ug gipadalhan sila og show cause orders alang mangayo og katin-awan. Ayon kay A–o, ang mga mayor ay dapat nasa kani-kanilang posisyon habang nasa kasagsagan ng bagyo at maging sa pagkatapos ng kalamidad. Pinauyon kay A–o, ang mga alkalde kinahanglan naa sa tagsatagsa nila ka posisyon samtang taas ang bagyo ug bisan pagkahuman sa katalagman. Dapat ang mga mayor ang mamumuno sa pagsasagawa ng mga kailangang pag_hahanda sa nasasakupan. Ang mga mayor kinahanglan nga manguna sa paghimo sa mga kinahanglan nga pagpangandam sa konstituwente. Mahaharap sa kasong administratibo ang mga hindi magbibigay ng paliwanag. Kadtong dili mohatag usa ka katin-awan mag-atubang sa mga sumbong sa administratiba. Ano na ang nangyari sa 10 mayors na missing-in-action . Unsa ang nahitabo sa 10 ka mga mayor nga nawala-sa-aksyon. May naparusahan ba sa kanila? Aduna na bay nasilot kanila? Kapani-paniwala ba ang kanilang dahilan kaya wala sila habang nananalasa ang bagyo o baha? Katuohan ba ang ilang katarungan nga wala diha samtang nagdagan ang bagyo o paglunop? Ang mag-asawang Isidro at Lumeng ay may anim na anak. Ang magtiayong Isidro ug Lumeng adunay unom ka mga anak. Sa kanilang pagsasama bilang mag-asawa, naka_tipon sila ng milyun-milyong halaga ng ari-arian. Pinaagi sa ilang kaminyoon, nakatigum sila og milyong-milyon nga kantidad sa mga kabtangan. Ngunit pagkaraan ng 30 taong pagsasama, naghiwalay sila sa hindi malamang dahilan. Apan pagkahuman sa 30 ka tuig nga kasal, nagbulag sila sa walaÕy klarong hinungdan. Tumira si Isidro sa Makati at Baguio samantalang tumira naman si Lumeng sa Antipolo. Si Isidro nagpuyo sa Makati ug Baguio samtang si Lumeng nagpuyo sa Antipolo. Lumipas ang 23 taon. Nilabay ang 23 ka tuig. Nagpasya si Isidro na muling bumalik kay Lumeng. Nakahukom si Isidro nga mobalik kay Lumeng. Ito ay matapos siyang magpagamot sa America. Kini pagkahuman sa iyang pagpatambal sa Amerika. Naging sakitin at humina ang katawan ni Isidro habang nakatira kay Lumeng. Nahimong masakiton ug nagluya ang lawas ni Isidro samtang nagpuyo kauban si Lumeng. Nagsampa si Lumeng ng kaso sa hukuman upang hirangin siya bilang tagapangalaga ng katauhan at ari-arian ni Isidro. Si Lumeng nagsang-at og kaso sa korte aron itudlo siya nga tigbantay sa tawo ug kabtangan ni Isidro. Naghinala ang kanilang mga anak na si Lumeng ang may kagagawan ng paghina ni Isidro. Nagduda ang ilang mga anak nga si Lumeng ang hinungdan sa kahuyang ni Isidro. Nang umakyat ng Baguio si Isidro upang dumalo sa pulong ng isang kompanya niya, hindi na siya bumalik kay Lumeng at sa halip ay tumira muli sa Makati. Sa pag-adto ni Isidro sa Baguio aron mutambong sa tigum sa usa sa iyang mga kompanya, wala siya mibalik kay Lumeng ug didto na siya nanimuyo sa Makati. Kaya nagsampa ng petisyon si Lumeng sa Court of Appeals laban sa kanyang dalawang anak na babae upang ibalik sa kanya ang pangangalaga kay Isidro (habeas corpus). Si Lumeng nagsumite usa ka petisyon sa Court of Appeals batok sa iyang duha ka anak nga babaye aron ibalik ang kustodiya kay Isidro (habeas corpus). Sinabi ni Lumeng na si Isidro raw (na noon ay 86-anyos na) ay pinipigilan ng kanyang anak na babae na bumalik at sumiping sa kanya. Giingon ni Lumeng nga si Isidro (nga kaniadto 86 anyos) gipugngan sa iyang anak nga babaye nga makabalik ug makigsekso kaniya. Kaya siya pinagkakaitan ng karapatang makisiping sa asawa. Mao nga gihikaw siya sa katungod nga makigsekso sa iyang asawa. Sa pagdinig ng kaso, si Isidro mismo ang humarap at sinabing walang pumipigil sa kanya at hindi niya rin binabawalan ang mga asawaÕt anak niya na siyaÕy bisitahin sa Makati. Sa pagdungog sa kaso, mismo si Isidro ang mitungha ug giingon nga walaÕy bisan kinsa ang nagpugong kaniya ug wala niya gidid-an ang iyang asawa ug mga anak sa pagbisita kaniya sa Makati. Nakita ng Court of Appeals na malinaw at matuwid pa ang pag-iisip ni Isidro kaya hindi nito igi_nawad ang petisyon ni Lumeng na ibalik sa kanya ang pangangalaga kay Isidro. Nakit-an sa Court of Appeals nga ang hunahuna ni Isidro kay tul-id ug patas pa, busa wala niya gihatag ang petisyon ni Lumeng nga ibalik kaniya ang kustodiya ni Isidro. Binigyan lang ng Court of Appeals si Lumeng ng karapatang bisitahin si Isidro at sinumang humadlang sa karapatang itoÕy paparusahan bilang pagsuway sa huku_man. Gihatagan ra sa Court of Appeals og katungod si Lumeng nga mobisita sa Isidro ug bisan kinsa ang makalapas sa kini nga silot silotan ingon usa ka pagtamay sa korte. Tama ba ang Court of Appeals? Husto ba ang Court of Appeals? Tama. Husto kana. Sa hindi paggawad ng habeas corpus na pe_tisyon ni Lumeng na ibalik sa kanya ang pangangalaga kay Isidro. Pinaagi sa pagdumili nga hatagan og habeas corpus petition ni Lumeng nga ibalik ang kustodiya ni Isidro kaniya. Ngunit mali ang Court of Appeals na bigyan pa ng karapatan si Lumeng na bisitahin ang kanyang asawa. Apan sayup ang Court of Appeals nga hatagan si Lumeng og katungod nga mobisita sa iyang asawa. Wala namang ilegal na pumipigil kay Isidro at nagkakait ng kanyang kalayaan at karapatang pumili ng tirahan kaya tama lang na hindi igawad ang habeas corpus na hiling ni Lumeng. WalaÕy ilegal nga nagpugong sa Isidro ug gihikawan siya sa iyang kagawasan ug katungod sa pagpili og puy-anan busa angayan lamang nga dili mahatagan ang habeas corpus nga pangandoy ni Lumeng. Ngunit kalabisan na sa kapangyarihan ng Court of Appeals na bigyan si Lumeng ng karapatang bisitahin si Isidro, lalo naÕt hindi naman ito hiniling ni Lumeng sa kanyang petisyon. Apan labihan ka daghan alang sa Court of Appeals nga hatagan si Lumeng og katungod nga mobisita sa Isidro, labi na nga wala kini gipangayo ni Lumeng sa iyang petisyon. Napatunayan mismo ng Court of Appeals na si Isidro ay may malinaw at matuwid na pag-iisip. Mismo ang Court of Appeals nagpamatuod nga si Isidro adunay tin-aw ug tul-id nga hunahuna. Kaya may kakayahan siyang pumili ng ibig niyang gawin tulad ng kung sino ang dapat bumisita sa kanya at ang kanyang gustong makausap at makapiling. Mao nga siya adunay katakus sa pagpili kung unsa ang gusto niya buhaton sama sa kung kinsa ang kinahanglan nga mobisita kaniya ug kung kinsa ang gusto niya makahisgutan ug maka-uban. Na kay Isidro ang kapangyarihang magpasya kung sino ang tatanggapin niya sa kanyang tinitirhan. Si Isidro ang adunay gahum sa paghukum kung kinsa ang iyang dawaton sa iyang gipuy-an. Hindi maaaring panghimasukan ng hukuman ang karapatan ng mag-asawa tungkol sa kanilang pagsasama at iutos na silaÕy sumiping sa isaÕt isa. Dili mamahimo nga manghilabot ang korte sa katungod sa magtiayon nga magpakasal ug mandoan sila nga makighilawas sa matag usa. ItoÕy personal sa mag-asawa (Ilusoria vs. Court of Appeals G.R. No. 139789-139808). Personal kini sa magtiayon (Ilusoria vs. Court of Appeals GR No. 139789-139808). Kumain ng sapat na protina. Kaon og igo nga protina. Ang protina ay maaaring_ magpalakas ng metabolismo. Ang protina makapakus-gan sa metabolismo. Maaari nitong mabawasan ang cravings o pagnanais na mag-snack muli sa gabi. Mahimo niini maminusan ang mga paghinamhinam o ang pangandoy nga magmeryenda usab sa gabii. Ngunit ang pagkain ng sunog na karne ay maaaring magpataas ng panganib ng kanser. Apan ang pagkaon sa nasunog nga karne mahimong madugangan ang peligro sa kanser. Kumain ng mga gulay at prutas. Kaon og utanon ug prutas. Ang mga gulay at prutas ay puno ng fiber, bitamina, mineral at maraming antioxidant. Ang mga utanon ug prutas puno sa fiber, bitamina, mineral ug daghang mga antioxidant. Ayon sa eksperto, ang mga taong kumakain ng karamihan sa mga gulay at prutas ay nabubuhay nang mas mahaba. Pinauyon sa mga eksperto, ang mga tawo nga nagakaon og kadaghanan sa mga utanon ug prutas mabuhi og mas taas. Mababawasan din ang sakit sa puso, type 2 diabetes, labis na katabaan at iba pang mga sakit. Mahimo usab nga maminusan ang sakit sa kasingkasing, type 2 diabetes, sobra nga katambok ug uban pang mga sakit. Mag-ehersisyo ng regular. Pag-ehersisyo kanunay. Ang ehersisyo ay maka_tutulong para sa iyong mental at pisikal na kalusugan. Makatabang ang ehersisyo sa imong kahimsog sa pangutok ug panglawas. Ito ay epektibo sa pagbawas ng taba sa tiyan o belly fat. Epektibo kini sa pagpaminus sa tambok sa tiyan o belly fat. Matulog nang sapat. Katulog og sakto. Iwasan ang maliliwanag na ilaw bago matulog. Paglikay sa hayag nga suga sa wala pa matulog. Maaari nitong mapigilan ang paggawa ng sleep hormone o melatonin. Mahimo niini mapugngan ang paghimo sa sleep hormone o melatonin. Ang kulang sa tulog ay maaaring magdulot ng panganib sa diabetes at hormonal imbalance. Ang kakulang sa pagkatulog mahimong magbutang sa peligro kanimo alang sa diabetes ug hormonal imbalance. Huwag manigarilyo, magdroga, at limitahan ang alak. Ayaw pagpanigarilyo, pagdroga, ug paglimita sa alkohol. Uminom ng sapat na rami ng tubig, lalo na bago ku_main. Pag-inom daghang tubig, labi na sa wala pa mokaon. Ayon sa pag-aaral, ang pag-inom ng 2 tasang tubig_ (500 ml) kada 30 minuto bago kumain ay nakaba_bawas ng timbang. Sumala sa pagtuon, ang pag-inom og 2 tasa nga tubig (500 ml) matag 30 minuto sa wala pa mokaon kay makapaubos sa gibug-aton. Limitahan ang mga pagkain ng mga mamantika at refined carbs. Limitahan ang mga pagkaon sa mantikaon ug refined carbs Hinay-hinay sa pagkain ng kanin at tinapay. Hinay nga mokaon og bugas ug pan. Posibleng maging sanhi ito ng diabetes. Mahimo kini hinungdan sa diabetes. Umiwas sa mga pausong diet o fad diets. Paglikay sa mga uso nga pagdiyeta o fad diet. Huwag basta maniniwala sa mga nauusong diyeta. Ayaw basta pagtuo sa mga uso nga diyeta. Ayon sa pag-aaral, ang mga nag-diet ay panandalian lang ang epekto_ ay lalo lang bumibigat ang timbang tapos mag-diet. Pinauyon sa pagtuon, ang mga nagdiyeta adunay lamang mubu nga epekto ug makakuha og labi nga gibug-aton pagkahuman sa pagdiyeta Sa halip na mag-diet, subukan ang mag-healthy lifestyle. Imbis nga magdiyeta, pagsulay sa usa ka himsog nga pamaagi sa kinabuhi. Ibig sabihin, maging healthy sa kinakain, sa pag-ehersisyo, sapat na tulog at tamang pag-iisip sa araw-araw. Sa ato pa, mahimong himsog sa pagkaon, pag-ehersisyo, igo nga pagtulog ug panghunahuna nga maayo adlaw-adlaw. Limitahan ang pag-inom ng matatamis. Limitahan ang mga ilimnon nga adunay asukal. Ang matatamis na inumin ay posibleng magresulta ng pagiging mataba, pagkakaroon ng type 2 diabetes at sakit sa puso. Ang mga gipatam-is nga ilimnon mahimong mosangput sa sobra nga katambok, tipo nga 2 nga diabetes ug sakit sa kasingkasing. Kahit ang mga fruit juices sa bote ay hindi gaanong healthy dahil naglalaman nang maraming asukal. Bisan ang mga fruit juice sa botelya dili kaayo himsog tungod kay daghan ang gisudlan niini. Masustansya ang mani. Ang mga mani masustansya. Ang mani ay puno ng magnesium, vitamin E, fiber at iba pang nutrients na maaaring makatulong sa pagbawas ng timbang at panlaban sa sakit. Ang mani adunay daghang magnesiyo, bitamina E, fiber ug uban pang mga nutrisyon nga makatabang sa pagkunhod sa timbang ug resistensya sa sakit. May ilang katibayan din na maaaring magpalakas ng metabolismo. Adunay usab pipila nga ebidensya nga kini makahimsog sa metabolismo. Piliin ang mani na walang mantika at konti lang ang asin. Pilia ang mga mani nga walaÕy lana ug gamay lang ang asin. Hanggang 1 ounce o isang dakot lang ang kainin. Hantod 1 ounce o usa ka kumo lang ang kan-on. Iwasan ang junk food at processed foods. Likayi ang junk food ug giproseso nga pagkaon. Kumain ng sariwang pagkain. Kaon og lab-as nga pagkaon. Ang processed foods ay karaniwang mababa sa fiber, protina at micronutrients at mataas sa asukal. Ang mga giproseso nga pagkaon kasagarang ubos sa fiber, protina ug micronutrients ug daghang asukal. Kaya, halos wala itong sustansiya. Sa ingon, hapit wala kini mga sustansya. Kumain ng isda tulad ng tamban, dilis, sardinas, bangus, tuna at salmon Ð Ang mga ito ay mapagkukunan ng mataas na kalidad na protina. Kaon og mga isda sama sa tamban, dilis, sardinas, bangus, tuna ug salmon - Kini usa ka gigikanan sa de-kalidad nga protina. May healthy fat na omega-3 fatty acids at iba pang mga nutrients. Adunay sulud nga himsog nga tambok nga omega-3 fatty acid ug uban pang mga sustansya. Ayon sa pag-aaral, ang mga taong kumakain ng isda ay may mas mababang panganib kabilang ang sakit sa puso, dementia at depression. Pinauyon sa pagtuon, ang mga tawo nga mokaon isda adunay mas ubos nga peligro lakip na ang sakit sa kasingkasing, dementia ug depression. Alagaan ang tiyan sa pamamagitan ng pagkain ng mataas sa fiber at mga probiotics. Pag-amping sa imong tiyan pinaagi sa pagkaon og daghan sa fiber ug probiotics. Ang bacteria sa tiyan ay nauugnay sa mga malulubhang sakit. Ang bakterya sa tiyan adunay kalabutan sa mga grabe nga sakit. Para mapabuti ang tiyan, kumain ng mga probiotic na pagkain tulad ng yogurt at sauerkraut, at pag-inom ng probiotic supplement. Aron mapaayo ang tiyan, kaon og mga probiotic nga pagkaon sama sa yogurt ug sauerkraut, ug pagkuha og mga suplemento nga probiotic. Ang mga gulay at mataas sa fiber na mabuti sa tiyan. Ang mga utanon ug taas sa fiber maayo alang sa tiyan. Kumain nang maraming herbs at spices. Kaon daghang mga tanum ug panakot. Halimbawa, ang luya, bawang, sibuyas at turmeric ay maraming benepisyo sa katawan. Pananglitan, luya, ahos, sibuyas ug turmeric adunay daghang mga benepisyo sa kahimsog. Alagaan ang iyong relasyon sa buhay. Pag-amping sa imong relasyon sa kinabuhi. Ang pamilya at kaibigan ay napakahalaga hindi lamang para sa iyong kaisipan kundi sa iyo ring pisikal na kalusugan. Ang pamilya ug mga higala labing hinungdanon dili lamang alang sa imong kahimsog sa pangutok apan alang usab sa imong kahimsog sa lawas. Ang mga taong may malapit na kaibigan at pamilya ay mas malusog at mas mahaba ang buhay kaysa sa mga wala nito. Ang mga tawo nga adunay suod nga mga higala ug pamilya labi ka himsog ug mas taas ang kinabuhi sa mga wala niini. Illegal na pagmimina at pagtotroso ang itinuturong dahilan nang malawakang pagbaha sa Cagayan noong Huwebes habang nananalasa ang Bag_yong Ulysses. Ilegal nga pagmina ug pagtroso ang giingon nga hinungdan sa dakong pagbaha sa Cagayan kaniadtong Huwebes sa panahon sa Bagyong Ulysses. Bukod sa pagbaha, nagkaroon din nang pagguho ng lupa sa nasabing probinsiya. Gawas sa paglunop, adunay usab pagdahili sa yuta sa nasangpit nga lalawigan. Nang magtungo si President Duterte sa Cagayan noong Linggo para alamin ang sitwasyon ng baha, inatasan niya si Environment Sec. Roy Cimatu na imbestigahan ang illegal mining activities sa Cagayan. Sa pag-adto ni Presidente Duterte sa Cagayan kaniadtong Domingo aron mahibal-an ang bahin sa kahimtang sa lunop, gitudlo niya si Environment Sec.Roy Cimatu aron maimbestigahan ang mga ilegal nga kalihokan sa pagmina sa Cagayan. Nakarating sa kaalaman ng Presidente na maraming illegal mining activities doon. Nahibal-an sa Presidente nga daghang mga kalihokan nga ilegal sa pagmina didto. Binubutas ang mga bundok. Ginabuslot ang mga bukid. Sa mga butas pumapasok ang tubig kapag umulan dahilan para humina ang lupa at nagkakaroon ng landslide at pagbaha. Ang tubig mosulod sa mga lungag kung moulan hinungdan nga maghinay ang yuta ug mahitabo ang pagdahili sa yuta ug paglunop. Sinisisi ng local government units (LGUs) ang pagpapakawala ng tubig sa Magat Dam kaya nagka_roon ng baha. Gibasol sa mga local government unit (LGUs) ang pagpagawas sa tubig sa Magat Dam busa adunay paglunop. Pero sabi ng pamunuan ng dam, Nob_yem_bre 9 pa lamang ay nag-abiso na silang mag_pa_pakawala ng tubig dahil may paparating na bagyo. Apan giingon sa management sa dam nga kaniadtong Nobyembre 9 lang nila gipahibalo nga ipagawas nila ang tubig tungod kay adunay paabutay nga bagyo. Hindi umano sila ang dapat sisihin sa baha. Giingon niya nga dili sila mabasol sa paglunop. Malaki ang posibilidad na ang illegal mining at illegal logging ang dahilan kaya bumaha sa Cagayan. Dako ang posibilidad nga ang iligal nga pagmina ug iligal nga pagputol og kahoy ang hinungdan sa mga pagbaha sa Cagayan. Galing sa miniminang bundok ang tubig na isinuka sa Cagayan River. Ang tubig nga gisuka gikan sa Suba sa Cagayan gikan sa mga minahan. Kulay kapeng may gatas ang baha na halatang nanggaling sa butas-butas na bundok. Ang baha kay nagkolor kape nga adunay gatas, klaro nga gikan sa buslot-buslot nga bundok. Grabeng pagbaha rin ang naranasan sa Marikina City, Rodriquez, San Mateo at Taytay, Rizal noong Huwebes. Grabeng paglunop usab ang nasinati sa Marikina City, Rodriquez, San Mateo ug Taytay, Rizal kaniadtong Huwebes. Dahil sa mabilis na pagtaas ng tubig, lumu_bog ang mga bahay at kahit ang third floor ay inabot. Tungod sa kusog nga pagtaas sa tubig, nalumos ang mga balay ug naabtan pa ang ikatulong andana. Umapaw ang Marikina River. Nag-awas ang Suba sa Marikina. Ang Provident Village na lumubog noong 2009 dahil sa Bagyong Ondoy ay lumubog na naman. Ang Provident Village, nga nalumos kaniadtong 2009 tungod sa Bagyong Ondoy, nalumos usab. Nag-akyatan na naman sa bubong ang mga tao para makaligtas. Ang mga tawo misaka na usab sa atop aron mabuhi. Quarrying ang sinasabing dahilan ng baha sa Marikina at mga bayan sa Rizal. Ang Quarrying ang giingon nga hinungdan sa paglunop sa Marikina ug mga lungsod sa Rizal. Grabe ang pagku-quarry sa Rodriquez (dating Montalban). Grabe ang pagku-quarry sa Rodriquez (kaniadtong Montalban). Ilang kompanya ang binigyan ng permit ng local government para mag-quarry. Pila ka mga kompanya ang gihatagan og permiso sa lokal nga gobyerno nga mag-quarry. Karamihan ay mga kompanyang pag-aari ng pulitiko ang nagku-quarry. Kadaghanan sa mga kompanya nga gipanag-iya sa politika ang nagku-quarry. Ngayong inatasan na ni President Duterte si Cimatu na imbestigahan ang illegal mining at illegal logging sa Cagayan at Isabela, dapat ding imbes_ti_gahan ang quarrying na ginagawa sa Rodriguez, Rizal. Karon nga gimandoan ni Pangulong Duterte si Cimatu nga imbestigahon ang iligal nga pagmina ug iligal nga pagpamutol og kahoy sa Cagayan ug Isabela, kinahanglan usab ang quarrying sa Rodriguez, Rizal. Suspendihin ang quarrying operations gaya ng ginawa sa Guinobatan, Albay. Suspindihon ang operasyon sa quarrying sama sa gihimo sa Guinobatan, Albay. Iniutos ni President Duterte ang pag-iimbestiga sa quarrying doon makaraang magsumbong ang mga mamamayan. Si Presidente Duterte nagmando sa usa ka quarrying nga imbestigasyon didto pagkahuman nagreklamo ang mga tawo. Kumilos sana si Cimatu ukol sa illegal mining, logging at quarrying na sanhi ng pagbaha. Si Cimatu molihok unta sa iligal nga pagmina, pagpamutol og kahoy ug quarrying nga hinungdan sa mga paglunop. Ipakita ni Cimatu ang kanyang tapang laban sa mga sumi_sira sa kapaligiran. Ipakita ni Cimatu ang iyang kaisug batok sa mga nagguba sa kalikopan. Hindi na nakatiis ang mga mag-aaral ng Ateneo at ng iba pang mga Pamantasan. Ang mga estudyante sa Ateneo ug uban pang Unibersidad dili na makaagwanta. Pag-aaklas sa pag-aaral ang naging panukala ng mga Atenista. Ang welga sa pagtuon ang nahimong sugyot sa mga Atenista. Sinundan ito ng paghikayat ng iba pang mga student council ng De La Salle at UST na mag-suspinde muna ng semester. Gisundan kini sa pag-awhag sa ubang mga konseho sa estudyante sa De La Salle ug UST nga suspindihon una ang semestre. Maraming iba pang nakibaka. Daghang uban ang nagbisog. Malala ang sa UP. Mapig-ot ang UP. Mismong mga propesor_ ang naghihinaing na agad ipatigil ang kasalukuyang semester. Mismo ang mga propesor ang nihangyo nga hunongon dayon ang karon nga semester. Hindi maitatwa ang hirap na dinanas ng lipunan nang tinapatan pa ng magkasunod na kalamidad na Rolly at Ulysses ang kalbaryo ng pandemya. Dili ikalimod ang pag-antus nga nahiaguman sa sosyedad kung ang sunod-sunod nga mga katalagman nga sila Rolly ug Ulysses nag-atubang pa sa kalbaryo sa sakit nga natapok. Hindi lamang ang pam_pisikal nating kalusugan at kaligtasan ang nasubukan. Dili ra ang atong pisikal nga kahimsog ug kahilwasan ang nasulayan. Maging ang mental at emotional well-being ay nalulunod. Bisan ang kaayohan sa pangutok ug emosyonal kay nahilumos. Papaano masasabihan ang estudyanteng naanod na ang gamit sa bagyo at baha na maghanda para sa eksamen o report o research paper? Unsaon pagsulti sa estudyante nga gibanlas sa mga bagyo ug baha nga mag-andam alang sa usa ka eksam o report o papel sa pagsiksik? Marami pang lugar ang nakalublob pa sa tubig o sa putik, mga tirahang nasalanta, pami-pamilyang wala nang matirahan. Daghang ubang mga lugar ang nalubog pa sa tubig o lapok, naguba nga mga panimalay, mga pamilya nga wala nay balay. Sa ganitong pamantayan, kaligtasan muna bago iskuwela. Sa kini nga sukaranan, luwas una sa eskuylahan. Kahit ang mga estudyanteng nakalusot sa bagyo at baha ay nahihiyang pangatawanan ang kanilang mabu_ting kapalaran gayong ang mga kaiskuwela ay naghi_hi_ngalo_. Bisan ang mga estudyante nga nakalahutay sa mga bagyo ug baha naulaw nga barogan ang ilang maayong kapalaran tungod himalatyon na ang ilang mga kauban sa eskuylahan. At, tulad ng pinamukha ng mga UP professors, na kulang kulang 130 ang lumagda sa petisyon, ang mga faculty man ay hindi magkanda-ugaga. Ug, ingon sa giingon sa mga propesor sa UP, nga adunay mas mubu sa 130 nga nagpirma sa petisyon, bisan ang mga faculty dili makaapas. Pilit na nga ang de_sisyon na simulan ang semester nang hindi pa handa at ngayon, sa gitna ng trahedya, aasahan pang kalimutan muna ang sakuna at magpursigi? Ang desisyon nga magsugod sa semestre nga walaÕy pag-andam napugos ug karon, taliwala sa trahedya, mapaabot ba nato nga kalimtan una ang katalagman ug molahutay? Malalim ang pinanggagalingan ng mga argumentong_ ipagpatuloy ang pag-aaral. Lawom ang gigikanan sa mga argumento sa pagpadayon sa pagtuon. AnilaÕy ang edukasyon ay hindi maaring pag-intayin. Ingon nila dili mapaabut ang edukasyon. Marahil ay kakayanin ito sakaling pare-parehong maganda ang kalagayan ng lahat ma_tapos dumaan ang peligro. Tingali mahimo kini buhaton kung ang tanan naa sa maayong kondisyon pagkahuman sa katalagman nga nangagi. Subalit matindi ang tama ng da_la__wang_ bagyo. Apan ang duha ka bagyo kusog nga miigo. Dumagdag pa ito lalo sa perwisyo ng pandemya. Labi pa nga nakadugang kini sa pandemya. Hindi natin masisi ang mga umaalma dahil, kailanman, wala pang tayong pinagdaanan na kasing bigat. Dili naton mabasol ang mga mahuyang tungod kay, kaniadto, wala pa kita ka agi og sama kabug-at. Ang panawagan ng mga estudyante at ng faculty ay palaisipan para sa ating mga tagapamahala. Ang tawag sa mga estudyante ug magtutodlo usa ka sulbaronon alang sa atong mga lider. Ang sigaw ng mga apektado ay hindi karaniwang pagnguynguy. Ang mga sinngit sa mga naapektuhan dili kasagaran nga nguyngoy May mabigat itong pinaghuhugutan na karapat dapat tuonan ng atensyon at mabigyan ng nararapat na ginhawa. Kini adunay usa ka bug-at nga katungod sa paghatag pagtagad ug paghatag angay nga paghupay. Ipinagdiriwang ngayon ang ika-157 kaarawan ng Supremo ng Katipunan na si Andres Bonifacio. Gisaulog karon ang ika-157 nataswhan ni supremo katipunan Andres Bonifacio. Siya ang itinuturing na bayani ng masa. Siya ang gitawag na lider sa Masa. Sa mga pagtitipon o pagra-rally na ginagawa, ang kanyang bantayog ang laging ginagawang tagpuan. Sa iyang monumento kanunay nagakita kung naay mga panagtigum o rally ang gipahigayon. Madalas magtipon sa kanyang monumento sa Caloocan ang mga manggagawa at ganundin sa Liwasang Bonifacio sa Maynila. Ang mga mamumuo kanunay nga nagtigum sa iyang Caloocan Monumento ug usab sa Bonifacio River sa Manila. Siya ang simbolo ng mga anak pawis na manggagawa. Siya ang simbolo sa mga mamumuo sa Anak awis na grupo. BagamaÕt bawal ngayon ang pagtitipon dahil sa pandemya, lalagi pa rin siya sa alaala. Karon nga ginadili ang pagtigumtigum tingod sa pandemya, kanunay gihapon sya nga mahinumduman. Sa lahat ng mga bayani, tanging ang kanyang kapanganakan ang ipinagdiriwang sa halip na ang naging kamatayan. Sa tanan nga mga bayani, ang iyang kabantog ang gisaulog imbis nga ang iyang kamatayon. Ito ay sapagkat kontrobersiyal ang kanyang naging kamatayan noong 1897. Kini tungod kay kontrobersyal ang iyanbg kamatayon kaniadtong 1897. Karumal-dumal ang kanyang kamatayan sa kamay ng mga kapwa rebolusyunaryo. Dili Maayo ang iyang kamatayon tungod namatay sya sa mga kamot sa mga kauban nga rebelde Pinatay siya at kanyang kapatid na si Procopio noong Mayo 10, 1897 sa isang bundok sa Cavite ng mga tauhan ni Gen. Emilio Aguinaldo. Siya ug iyang igsoon nga si Procopio noong Mayo, 10, 1897 sa usa ka bukid sa Cavite sa mga tawo ni Gen. Emilio Aguinaldo. Makaraang patayin, inili-bing sila sa isang mababaw na hukay na walang palatandaan kaya hindi matiyak kung ang nahukay na buto noong 1918 sa pinangyarihan ng pagpatay ay kay Bonifacio. Human mapatay, gilubong sila sa usa ka mabaw nga lungag nga wala'y klarong ebidensiya busa dili sigurado kung ang nakalut nga bukog kaniadtong 1918 sa lugar sa eksena ay kang Bonifacio. Inilagay sa isang urna ang mga buto at inilagak sa National Library na nasa Le-gislative Building sa Maynila. Ang mga bukog gibutang sa usa ka urna ug gibuatang sa National Library nga nahimutang sa Legislative Building sa Manila. Nang bombahin ng mga Hapones ang Maynila noong 1942, kasamang nawasak ang mga buto ng bayani. Sa dihang gibomba sa mga Hapon ang Manila kaniadtong 1942, ang mga bukog sa bayani nabungkag ug nangalaglag Ipinanganak si Bonifacio sa Tondo, Manila noong Nobyembre 30, 1863. Gianak si Bonifacio sa Tondo, Manila noong Nobyembre 30, 1863. Lima silang magkakapatid at siya ang panganay. Lima sila ka igsoon ug siya ang kinamagulangan. Maaga silang naulila kaya siya ang nagtaguyod sa kanyang mga kapatid. Sayo sila na ilo kaya sya ang nagsuporta sa iyang mga igsoon. Marami siyang pinasukang trabaho. Daghan siya gisudlan nga trabaho. Nagtinda ng mga tungkod at pamaypay. Nagtinda og mga tungkod og paypay. Nagtrabaho siya sa isang British company at pagkatapos ay sa German company. Nagtrabaho siya sa usa ka Brititish na Kompanya og pagkahuman sa usa ka German nga Kompanya. Habang walang ginagawa, nagbasa siya ng mga libro ukol sa French Revolutions, akda ni Victor Hugo na Les Miserables at mga libro tungkol sa mga naging presidente ng America. Samtang wala"y gihimo, nagabasa siya og mga libro mahitungod sa French na Rebolusyonaryo, usa ka buhat ni Victor Hugo na Les Miserables og mga libro mahitungod sa mga nahimong Presidente sa America. Nabasa rin niya ang Noli Me Tangere at El Felibusterismo ni Dr. Jose Rizal. Nakabasa pud sya sa Noli Me Tangereat El Felibusterismo ni Dr. Jose RIzal. Itinatag niya ang Katipunan. Gitukod niya ang Katipunan. Sinimulan nila ang rebolusyon sa pagpunit ng mga sedula. Gisugdan nila ang rebolusyon pinaagi sa paggisi sa mga sedulas. Lumaban nang buong giting sa mga Kastila sa kabila na kulang sa armas. Isug nga nisukol sa mga Kastila bisan pa kulang sa armas. Tanging itak at pupugak-pugak na baril laban sa mga kanyon ng kalaban. Sundang ug pupugak na armas lang batok sa mga kanyon sa kaaway. Maraming namatay sa mga Katipunero. Daghan ang namatay. Pero sa kabila niyon, hindi sumuko si Bonifacio. Apan bisan pa niana, si Bonifacio wala mohunong. Nakalulungkot na hindi siya namatay sa kamay ng mga kaaway kundi sa kamay ng mga kasamahan. Ikasubo nga wala siya namatay sa mga kamot sa mga kaaway apan sa mga kamot sa mga kauban. Mananatili sa isipan ng mamamayan ang ipinakita niyang tapang at labis na pagmamahal sa bayan. Ang iyang kaisog ug gugma alang sa katawhan magpabilin sa hunahuna sa mga tawo. Walang kaduda-duda na siya ang tunay na bayani ng masa. Wala'y pagduha-duha nga siya ang tinoud nga bayani sa masa. Napakalaking hamon para sa isang progresibong lungsod tulad ng Makati ang panatilihing ligtas at malayo sa sakit ang ating mga mamamayan. Kini usa ka daku nga hagit alang sa usa ka lungsod nga progresibong sama sa Makati aron mapadayon ang atong lungsod nga luwas og mga tao nga layo sa mga sakit. Dahil sentro ng negosyo at komersyo ang aming lungsod, libu-libong tao ang nagpupunta rito araw-araw para magtrabaho at magnegosyo. Tungod kay ang among lungsod usa ka sentro sa negosyo ug komersyal, libu-libong mga tawo ang moanhi dinhi matag adlaw aron magtrabaho ug magnegosyo. Sa kagustuhan naming magpatuloy ang takbo ng ekonomiya at tulungan ang mga negosyante at empleyado na muling makabangon sa gitna ng pandemya, lalo naming pinaigting ang aming mga programa upang gawing mas ligtas at mas sigurado ang kalusugan ng bawat Makatizen. Tungod ky gusto namo nga ipadayon ang lakang sa ekonomiya ug matabangan ang mga negosyante ug empleyado nga makabalik sa tunga-tunga sa mga pandemya, mas among gipakusog ang mga programa para masiguro ang kaluwasan og kahimsog sa tanang makatizen. May dagdag na libreng plastic face shields ang Pamaskong Handog tickets na inihahatid ng mga kawani ng lungsod sa mismong bahay ng mga residente ng lungsod simula noong November 2. Adunay dungag nga libre nga face shield ang Pamaskong Handog Tickets nga giandam sa mga kawani sa lungsod sa mismong mga balay sa mga residente adtong Nobyembre 2. Bukod sa humigit-kumulang 240,000 Christmas bag na inilalaan para sa Proud Makatizens, binibigyan din ng isang pirasong face shield ang bawat benepisyaryo ng aming Pamaskong Handog program. Gawas sa gibana-bana nga 240, 000 nga mga bag sa pasko ang gitagana alang sa mga Proud Makatizen, Gitagaan usab og tag isa ka Face Shield ang mga benepisyaro sa amoang Pamaskong Handog Program. Kabilang dito ang senior citizens, persons with disability (PWD), solo parents, rehistradong mga operator at driver ng dyipni at traysikel, at mga empleyado ng city hall at barangay hall. Naglakip kini sa mga senior citizen, mga tawo nga adunay kakulangan (PWD0, solo nga ginikanan, mga rehistrado nga operator ug mga drayber sa jeepney ug traysikel, ug mga empleyado sa city hall ug barangay hall. Ang mga Makatizen at mga negosyo at kompanya sa Makati ay puwede nang magbenepisyo sa mas murang RT-PCR testing. Ang mga Makatizen at mga negosyo at kompanya ay pwede na makabenepisyo sa baratong RT- PCR testing Magbook lamang online sa www.safemakati.com para makapagpa-test sa halagang P2,950 kung indibiduwal. Pag-book online lang sa www. safemakati.com aron maka pa test sa P2,950 kung indibiduwal. Malaking katipiran ito dahil nasa P4,500 hanggang P8,500 ang singil ng mga pribadong clinic at ospital sa Metro Manila. Makabarato ug dako tungod ky naa sa P4,500 ngadto sa P8, 500 ang singil sa mga pribadong clinic ug hospital sa Metro Manila. Bagay naman ang pooled swab test para sa mga negosyo at kompanya, dahil mas makakamura sila. Bagay para sa mga negosyo ang pooled swab test tungod ky makabarato sila. Ang pooled testing ay ginagawa sa grupo ng hindi bababa sa 10 indibidwal, at P1,000 lang ang singil bawat tao sa grupo. Ginabuhat ang pooled swab testing sa mga grupo nga adunay dili mubaba sa 10 ka meyembro, ug P1, 000 lang ang bayad sa kada usa. Mayroon na ring QR Code system ang Makati para sa aming mga residente at empleyado. Naa napud qrcode ang Makati para sa among mga residente og empleyado. Ang code ay ini-iscan kapag ang isang indibidwal ay papasok sa isang opisina o establisimento. Ang code ky gina scan kung mosulod sa mga opisina og establisimento . Malaking tulong ang QR code sa contact tracing efforts ng lungsod, lalo na at napakaraming nagtatrabaho sa Makati na mula sa ibaÕt ibang lugar. Dako nga tabang ang qrcode sa contact tracing nga lihok sa lungsod hilabi na nga daghan nagtrabaho gikan sa ubang lugar. Sa pamamagitan ng QR code, madaling mababasa ang kanilang health declaration at makikita agad ng aming sistema kung sila ay may nakasalamuhang taong nagpositibo sa COVID-19. Sa qrcode na pamaagi dali makita ang ilang health declaration, og makita dayon kung nakakuyog sila og positive sa COVID-19. Hinihikayat ko ang mga residente at mga negosyo sa Makati na mag-register sa https://umakemakatisafe.com at i-fill out ang Makati Health Declaration Form ID o MHDF-ID. Ginadasig nako ang mga lumulupyo og mga negosyante na magrehistro sa https://umakemakatisafe.com og mag fill up sa Makati Health Declaration Form ID or MHDF-ID. Kung may Makatizen Card na kayo, i-enter ang inyong ID number sa pre-registration step. kung naa na kay Makatizen Card naka, isulat ang imong ID Number sa pre-registration step. Ang bagong sistemang ito ay isa namang inobasyon na nagsusulong ng kaligtasan ng mga mamamayan at ng lahat ng mga manggagawa, mamimili, kliyente at bisitang pumapasok sa Makati. Kini ang bag-ong sistema usa pa ka kabag-ohan nga nagpasiugda para sa kaayuhan ug kaluwasan sa tanang mga lumulupyo, ug tanan na mga trabahante, mupalitay, kliyente ug mga bisita nga mosulod sa Makati. Mula nang lumaganap ang pandemya noong Marso, maraming hakbang na ang naisagawa namin sa Makati upang mapanatiling ligtas ang mga residente mula sa COVID-19. Sugod atong nagsugod ang Pandemya atong Marso, daghang lakang ang gibuhat namo sa Makati para permanenting luwas ang mga lumulupyo abtok sa COVID-19. Ang lahat ng mga hakbang na ito ay walang pagod naming ginagawa upang manatiling ligtas at malusog ang Makatizens lalo na ngayong Kapaskuhan, at salubungin ang Bagong Taon na puno ng pag-asa at katatagan. Kining tanang lakang walay puas namong ginabuhat para mapreserba ang kaluwasan ug kabaskog lawas hilabi na karong pasko, ug sugaton ang bagong tuig na puno sa paglaum ug kalig-on. Sabi-sabi lang sa online na talumpati ito ng hepe ng Google Chrome. Sulti-sulti lang sa online panultihon, mao ni ang Hepe sa Google Chrome. Pero magandang kuwento ng kung sinoÕng malalim mag-isip. Apan maayong istorya ang kung klinsa ang lawom nga hunahuna. Sa restoran biglang lumanding ang ipis sa dibdib ng babae. Sa restawran kalit nga ang ipis nitugpa sa dugahan sa babaye. Pagkakita nito sa ipis nagtitili siya sa takot. Pagkakita nya sa ipis grabeng singgit nya sa kahadlok Bakas ang panic sa mukha at panginginig ng boses, naglulundag siya habang pinapagpag ang ipis. Kita ang kalisang sa iyang nawong ug nagkurog ang tingog, nilukso sya daw nauyog ang yuta sa dihang gipagpag niya ang ipis. Nahawa sa panic ang mga kasama niyang babae. Nagtilian at naglundagan din sila. Natakdan ang ubang babae sa kalisang, nagsininggit ug naglinukso. Sa wakas napaalis ng babae ang ipis. Og sa dihang napalakaw nya ang ipis. Pero lumipad at lumanding ito sa isa sa kasamahan. Pero nilupad ug nitugpa sa usa na kauban. Yung pangalawang babae naman ang nagpatuloy ng drama. ang ikaduha nga babae napud ang nagpadayun sa drama. Lumapit ang waiter para sumaklolo. Niduol ang waiter para mutabang. Sa gitna ng lundagan at tilian, sa shirt naman ng waiter lumipat ang ipis. Sa tunga-tunga sa paglukso ug tilian, ang okok nibalhin sa kamiseta sa waiter. Tahimik, kalmado, minasdan ng waiter ang kilos ng peste. Hilom, kalmado, gitan-aw sa waiter ang lihok sa peste Nang masuri niya ito, bigla niyang hinuli at tinapon sa labas ng restoran. Sa iyang nasusi ang lihok niini, kalit niyang gidakop ug gilabay niya sa gawas sa restoran. Habang humihigop ng kape at pinapanood ang eksena, gumana ang mga antenna ng utak ko. Samtang naghigop og kape of tan-aw sa nahitabo,kalit nitukar akong utok Naisip ko kung ang ipis ba ang nagpa-panic sa mga babae? Naghunahuna ko kung ang ipis ba ang ang nagpapanic sa mga babaye? Kung ganÕun, e bakit hindi nabulabog ang waiter? Kung mao kana, nganong ang water kalma lng man? Walang kaabug-abog niyang kinontrol ang gulo. Walay pangabugho na kontrol niya ang kagubot. Hindi ang ipis kundi ang kawalang abilidad ng ibang tao na panghawakan ang sitwasyon ang sanhi ng gulo. Hindi ang ipis ang hinungdan apan ang kawala sa ubang mga tawo sa pagdumala sa kahimtang mao ang hiungdan sa kagubot Nabatid ko na hindi ang pagsigaw ng tatay ko o ng boss ko o ng misis ko ang gumugulo sa akin, kundi ang kawalan ko ng kakayahan na harapin Ôyun. Nahibal-an nako nga dili ang pagsyagit sa akong amahan o sa akong boss o sa akong asawa ang problema nako kung dili ang walay igong kaisog na atubangon kini. Nabubulabog ako ng sigaw nila. Nadisturbo ko sa ilang syagit. Hindi trapik ang gumugulo sa akin, kundi ang kawalan ko ng kakayahan panghawakan ang gulo sa kalye. Dili trapik ang problema nako, kung dili wala koy kaya na mangita og paagi na makalusot sa kagubot sa kalye. Higit duÕn, ang reaksyon ko sa mga problema ang gumugulo sa buhay ko. Mas labaw sa tanan, ang akong reaksiyon sa mga problema ang problema nako. Ang natutunan kong leksyon sa napanood: Hindi dapat ako magpabulabog sa problema. Ang akong nakat-unan nga leksyon sa pagtanaw nila, dili dapat magpadala sa mga problema. Dapat ko itong tugunan. Nagpabulabog ang mga babae sa ipis, pero ang waiter ay tinugunan ito. Dapat pangitaan og paagi, ang mga babaye nagpaapekto sa ipis pero ang waiter nangita og paagi. Congrats muna kay Rep. Bambol Tolentino na muling nahalal bilang Pangulo ng Philippine Olympic Committee (POC) sa eleksyon noong Biyernes. Congrats una ky Rep. Bambol Tolentino na naboto usab pagka presidente sa Philippine Olympic Committee( POC) adtong eleksiyon atong Biyernes. Wagi si Cong. Bambol laban kay Atty. Clint Aranas at nagkaroon siya ng bagong apat na taong termino sa POC. Daog si Cong. Bambol batok ky Atty. Clint Aranas ug adunay upat ka tuig nga termino sa POC Panalo hands down si Cong. Bambol at ang Philippine South East Asian Organizing Committee (PHISGOC) na namahala sa 30th South East Asian (SEA) Games sa kabila ng mga paninira ng grupo ni Atorni. Ug ang Philippine South East Asian Organizing Committee (PHISGOC) na angdumala sa 30th South East Asian (SEA) Games bisan pa sa pagdaut sa grupo ni Attorni. Sino naman kasi ang maniniwala sa mga pagbatikos sa grupo ni Tolentino at PHISGOC na nagbunga ng matagumpay na pagdaraos sa SEA games at humakot ng medalya ng mga manlalarong Pinoy. Kinsa ang motuo sa mga pagsaway sa grupo ni Tolentino og PHISGOC nga miresulta sa malampuson nga paghupot sa SEA Games ug mihakot og medalya sa magdudula sa Pinoy. Kung sino ang mga nagtrabaho at nag-ayos ng problema sa sports ay sila pa ang inuupakan? kung kinsa pa ang nagtrabaho ug nagsulbad sa problema sa sports sila pa ang gihasol? Sa nakalipas na mga panahon bago ang termino ni Bambol, maraming pondo ang nasayang at napabayaan ang mga atleta. Sulod sa mga tuig sa wala pa ang termino ni Bambol, daghang mg apondo ang nasayang ug napasagdan ang mga atleta. Taun-taon, sumasadsad ang performance ng ating mga atleta dahil sa palpak na pamamalakad. Matag tuig dili maayo ang resulta sa dula sa mga taleta tungod sa di maayo na pagdumala. Bago pa muling madiskaril ang pag-angat ng sports sa Pilipinas, dapat lang na itama ang mga bulok na sistema. Sa dili pa madaut ang pag-angat sa sports sa Pilipinas, ang mga dunot nga sistema kinahanglan ng amatul-id. Katuwang ni Tolentino si dating Speaker Alan Peter Cayetano sa matagumpay ng pagdaraos ng 30th SEA Games. Kanhi kaalalay ni Tolentino ang kanhing mamamulong na si Alan Peter Cayetano sa malampuson nga dula sa 30th Sea Games. Ipinaglaban ni Tolentino ang pagbabalik ng allowance ng mga atleta at coaches na nawala dahil sa pagbawas ng pondo ng Philippine Sports Comission (PSC). Giduso ni Tolentino ang pagbalik sa allowance sa mga magdudula ug coaches na kanhing nawala tungod sa kulang nga pondo sa Philippine Sports Commission (PSC). Sa tulong ni Speaker Cayetano, naipasa ng Kongreso ang pagbibigay ng allocation para sa mga atleta na nagkakahalaga ng P180 million. Sa tabang ni Speaker Cayetano, napasa sa Kongreso ang paghatag og pondo para sa mga atleta na 180 milyon. Sana ay mag-tuluy-tuloy ang pag-asenso ng sports sa bansa. Unta magpadayon ang paglambo sa sports sa atong Nasud. Ang matinong pamamalakad sa POC ay bagong pag-asa sa mga atleta na hindi sila mapapabayaan. Ang maayo nga pagdumala sa POC ang paglaum sa mga magdudula na dili sila mapasagdan. Kung masaya at protektado ang kapakanan ng mga manlalaro, mas magiging ganado at inspirado silang lumaban para sa bansa. Kung malipayon og protektado ang katungod sa mga magdudula, ganado ug inspirado sila na modula para sa Nasud . Sana ay hindi tayo biguin ni Cong. Bambol at ng iba pang bagong halal na opisyales ng POC. Unta dili ta pakyason ni Cong. Bambol ug uban na bag-ong boto na opisyales sa POC. Inaasam nating lahat na magkakaroon ng tunay at tuloy-tuloy na serbisyo. Naglaum tang tanan sa tinoud ug padayon nga serbisyo Nasa kanilang kamay ang katuparan ng panibagong pag-asa para sa mga atletang Pilipino. Naa sa ilang pagdumala ang kalampusan ug paglaum sa mga atletang Pinoy. Ayon sa Mega Task Force laban sa corruption na binuo ni Presidente Duterte, karamihan sa mga sumbong ng kati__walian na tinatanggap nito ay nagaganap sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Sumala pa sa Mega task Force batok korapsyon nga gimugna ni Presidente Duterte, kadaghan sa mga sumbong sa korapsyon ky ana sa Department of public Works and Highways (DPWH). Magmula pa naman noong araw, ang DPWH ay nahahanay na sa mga ahensya ng pamahalaan na nangu_nguna sa katiwalian, kasama ang mga tax collecting agen_cies ng pamahalaan. Sukad sa una, and DPWH nag-una sa katiwalian sa mga kulom sa mga ahensya sa Gobyerno, kauban ang mga tax collecting na ahensya sa gobyerno. Open secret naman iyan dahil ang mga naturang ahensya ay matatawag na vulnerable sa katiwalian. Kana usa ka bukas nga sekreto tungod ky ang maong ahensya ay mahimong tawgon nga mahuyang batok sa korapsyon. Halimbawa, ang DPWH ay may ponder para makontrol_ ang bidding ng mga kontrata at puwedeng papanalunin ang mga kontratista sa mga public works projects na maka_paghahatag ng mas malaking padulas. Pananglitan, ang DPWH naay igong kontrol kung kinsa ang kontrista sa public works projects ang padaugon sa bidding sa kontrata, kinsa na mas makahatag og dako nga lagay sa kwarta. Sa kaso naman ng Bureau of Internal Revenue (BIR) at mga ahensyang nakaugnay dito tulad ng Bureau of Customs, puwedeng maki__pagkutsaba ang mga opisyal nito sa mga tiwaling negos__yanteng nais mandaya sa babayarang buwis. Sa kaso sa Bureau of Internal Revenue (BIR) og mga ahensya nga naay lambigit sa mao pareha sa Bureau of Customs, ang mga opisyales mamahimong magpakunsaba sa mga negosyanteng gusto manikas sa bayad sa buhis. Iyan din ang kaso sa Bureau of Immigration na maa_aring magpapasok sa bansa ng mga banyagang kahina-hinala ang karakter sa tamang presyo. Mao pud sa kaso sa Bureau of Immigration , na pwede pasudlon ang mga banyaga nga kaduda-dudahan ang pagkatao sa paghatag og tamang presyo. Pero Ayon kay Jus_tice_ Secretary Menardo Guevarra na namumuno sa Mega Task Force, karamihan sa natatanggap nilang sum_bong ay mula sa DPWH. Pero matud pa ni Justice Secretary Menardo Guevarra na maoy pangulo sa Mega Task Force, kasagaran sa ilang nadawat na sumbong kay mao ang PDWH. Hindi nangangahulugan na pinakatiwali ang DPWH. Pero dili boot pasabot nga ang DPWH ang pinakadautan. Kaso, sa mga kaduda-dudang transaksyon sa ahensyang ito, may mga kontratistang natatalo sa bidding na marahil_, sila ang nagrereklamo. kaso, sa punto sa kwestyonableng transakyon sa ahensya, daghan ang mga kontratista ang napildi an pwede sila mao ang nisumbong/nagreklamo. Maaari rin na ang mga nagsu_sum_bong ay yaong nasa loob din ng ahensya na nalamangan sa partihan. Pwede pud ang mga naa sa sulod sa ahensya nga dehado sa partida ang nagsumbong. Matagal nang problema ang corruption at maging_ si Presidente Duterte ay aminadong nahihirapan siya sa pagsugpo nito. Dugay na na problema ang korapsyon, bisag si presidente Duterte, niangal kay naglisud pud sya pagpakgang niini. Pero hindi dapat tantanan ang lahat ng pagsisikap na puksain ang katiwalian dahil salapi ng taumbayan ang nalulustay dahil sa mga kawatan sa gobyerno. Pero dili dapat undangon ang paglaum nga gub-on ang korapsyon tungod ky kwarta sa mga tao ang nausik tungod sa mga kawatan nga naa sa gobyerno. Malaki ang pagkakaiba ng sinasabing academic break sa academic strike. Dako ang kalainan sa Christmas break og Christmas Strike. Yung una, nakikiusap, humihiling ng pagpapaliban muna ng panahon ng eskuwela. Sa sugod, nihangyo nga di usa ipadayon ang skwela. Yung academic strike, nagbabanta, nagmamaktol, nagpa_papansin. Ang Chrsitmas Strike, nanghulga, nagsamok, og nag papansin. Ako, bilang magulang ang unang papalag sa kalokohang tulad nito. ako na usa ka ginikanan ang pinakauna na mupalag niini. Etong mga estudyante ng Ateneo De Manila, umanoÕy hindi magpapasa ng kanilang mga academic requirement ngayong darating na Miyerkules. Kining mga estudyante sa Ateneo De Manila, ang dili mupasa sa ilang mga Academic Requirements karong Miyerkules. Ito raw ang kanilang gagawin hanggaÕt hindi inaayos ng pamahalaan ang pangangasiwa sa bansa na may kina_laman sa pandemyaÕt kalamidad. Kini mao ang ilang buhaton samtang dili mahusay ang pamaagi sa Gobyerno mahitungod sa pandemya't kalamidad. Alam ba ng mga nagpapaaral sa inyo ito? Kabalo ba ang mga nagpa skwela sa inyo ni? Etong mga estudyanteng Ôto, palamunin pa lang ng kani_lang mga magulang eh kung umasta akala mo kung sino. kaning mga estudyanteha, ginapakaon pa sa ginikanan pero kung umasta murag si kinsa. Siguro, ang dapat nÕyong sabihan ay Ôyung mga Jesuits at mga ari nÕyo riyan sa Ateneo para i-relay Ôyang ngawang panawagan nÕyo. Siguro, ang dapat ninyo sultian ang mga Jesuits ug mga Pari ninyo diha sa Ateneo para makabalo sa inyong tuyo o tawag. Una, sinuwag nÕyo ang inyong mga magulang na nagbabanat ng buto para pag-aralin kayo. Pinakauna, gisuway ninyo inyong mga ginikanan nga naningkamot nagpaskwela ninyo Ikalawa, nila_bag nÕyo ang panuntunan ng inyong unibersidad na gampanan ang responsibilidad bilang mga mag-aaral. Ikaduha, gisupak ang mando sa unibersidad na mamahimong mga responsabli na estudyante. Yan ba ay talagang pagiging makabayan? Mao ba na ang pagka Makabayan? Bakit Ôdi na lang kayo mamundok kung talagang matindi ang inyong pagmamahal sa bayan. Nganong dili na lng mo magpabukid kung subra ang inyong pagmahal sa lungsod. Subukan niyo kayang maging iskolar ng bayan nang maramdaman niyo ang pangambang hanggang kailan pa ang prebilehiyong makapag-aral. Sulayan kaya ninyo na mamahimong iskolar ng bayan para mabati ninyo unsa kalisud ang mag isip sa kasiguraduhan hangtod kanus a mahatagan og prebilihiyo na maka skwela. Kung ako ang magulang niyo, hindi uubra sa akin ang ganyang kabalbalan. Kung ako inyong ginikanan, dili magsilbi na sa ako inyong kabuang. Itutuwid ko Ôyang baluktot na paniniwala niyoÕt pag-aarte. Itul-id nako na inyong baliko nga pangutok og pagkaarte. Pakialam ng gobyerno sa pagmamaktol niyo? Unsay pakialam sa gobyerno sa inyong yawyaw? Kayo naman ang babagsak ang mga grado, kayo rin ang mahihirapan na ipasa ang inyong akademya at kayo naman ang mawawalan ng magandang kinabukasan. Kamo ra bitaw ang mugamay ang grado, mabagsak sa akademya, ug mawad an og maayong kaugmaon. O mga magulang, kayo ba ang pinalalaki o mina-manage ng mga pasaway niyong anak na Ôto?! Oh mga ginikanan, kamo ba ang gipatuyok anang inyong mga badlungon nga mga anak? MULA Enero hanggang Agosto 2020, may naitala nang 500 kaso ng leptospirosis at 50 na rito ang namatay. Sugod Enero hangtod Agosto 2020, naay nalista nga 500 ka kaso sa leptospirosis og 50 niini ang namatay na. Sabi ng Department of Health (DOH), ngayong laganap ang baha sa maraming lugar sa bansa dahil sa bagyo at pagpapakawala ng tubig sa mga dam, pinangangambahan ang pagdami pa ng kaso ng leptospirosis. Ingon sa Department of Health (DOH), karong kasagarang nagabaha sa bisag asang lugara sa nasud tungod sa baha, og pagkawala sa tubig sa dam, gikahadlokan nga mutaas ang kaso sa leptospirosis. Ang sakit ay nakukuha sa baha na kontaminado ng ihi ng daga. Ang sakit makuha sa tubig sa baha nga naay ihi sa ilaga Mataas ang tsansa na magka-leptospirosis kapag ang lumusong sa baha ay may sugat sa paa at binti. Posibli magka leptospirosis kung ang nitamak sa baha naay samad sa tiil. Sa mga sugat papasok ang mikrobyong leptospira na sanhi ng leptospirosis. Sa samad mosulod ang mikrobyong leptospira nga mao ang tinugdan sa sakit na leptospirosis. Grabeng baha ang naranasan sa Marikina, at iba pang lugar sa Metro Manila dahil sa Bagyong Ulysses. Grabi ang baha nga nasinati sa Marikina, at iba pang lugar sa Metro Manila tungod sa bagyong Ulyses. Marami sa mga residente sa Marikina ang nag-akyatan sa bubong para makaligtas. Daghan sa mga lumulupyo sa Marikina ang nangkatkat sa taas sa balay para mabuhi. Umapaw ang Marikina River at agad nalubog ang mga bahay na malapit sa ilog. Nilapas ang Sapa sa Marikina, ug naunlod ang mga balay na dool sa sapa. Ang Provident Village na dati nang binaha noong 2009 nang manalasa ang Bagyong Ondoy ay binaha na naman at matindi pa umano. Ang provident Village na nabahaan na sa una adtong 2009 pag abot ni Bagyong Ondoy mas nagrabihan pa. Bumaha rin sa Cagayan at Isabela province noong Biyernes. Nagbaha pud sa probinsya sa Cagayan og Isabela adtong Biyernes. Maraming tao ang nag-akyatan sa kanilang bubong para makaligtas. Daghan tao ang nangatkat sa ilang balay para mabuhi. Siyam ang namatay sa pagbaha sa mga nasabing lugar. Siyam ang namatay sa baha sa maong lugar. Ayon sa DOH, mas mababa ang kaso ng lep-tospirosis noong nakaraang taon (453 cases) kum_para ngayong taon. Ingon sa DOH, mas baba ang kaso sa leptospirosis sa una tuig (453 ka kaso) kumpara karong tuiga. Umabot naman sa 42 ang namatay noong nakaraang taon. Niabot pud sa 42 ang namatay niaging tuig. Ang mga sintomas ng leptospirosis ay lagnat, nahihirapang umihi, naninilaw ang balat, pananakit ng katawan at namumula ang mga mata. Ang Mabati sa leptospirosis mao ang kalintura, naglisud og ihi, nagyelo ang mata. Lumalabas ang sintomas makaraan ang pitong araw. Mugawas and sintomas sa lawas sulod sa pito ka adlaw. Maging maingat at huwag basta-basta lulusong sa baha na walang proteksiyon sa paa. Mag-amping ug dili basta basta matunob sa baha kung walay proteksyon sa tiil. Magsuot ng bota. Magsoot og botas. Hindi dapat ipagwalambahala ang leptospirosis sapagkat maaari itong ikamatay. Dili himoang basta basta ang leptospirosis tungod ky pwede na mamatay. Nararapat na magkaroon ng kampanya sa bawat barangay para hulihin ang mga daga na nagdudulot ng leptospirosis. Pwede magkahiusa ang kada barangay nga panakpon ang mga ilaga na mao ang dala sa sakit na leptospirosis. Ang unang hakbang ay ang pagpapanatili ng kalinisan sa kapaligiran at sa loob ng bahay. Ang pinakuna na buhaton, ang siguraduhong limpyo ang palibot ug sulod sa balay. Kung malinis at nasa ayos ang pagtatapon ng basura, walang mabubuhay na daga. kung limpyo ug tama ang paglabay sa basura, walay mabuhi na ilaga. Inaasahan pa ang pagbaha dahil sa mga papasok pang mga bagyo kaya kailangan ang ibayong pag-iingat upang hindi magka-leptospirosis. Lauman nga naa pay baha tungod ky naa pay umaabot na mga baha kaya dapat mag-amping para dili magkaleptospiros. Sinagasaan na ang bansa ng COVID-19 at pati itong leptospirosis ay dagdag pasakit din. Giagian na ang nasud og COVID -19, dungag pa ning leptospirosis. Mag-ingat sa mga sakit na ito. Mag amping sa kaning mga sakita. Kinapon mismo ni Ombudsman Samuel Martires ang kampanya kontra korapsiyon. Gisugdan mismo ni Ombudsman Samuel Martires ang iyang kampanya kontra korapsyon. Dapat may pirmadong pagsang-ayon ang opisyal bago ito ibigay sa humiling. Dapat naay pirma sa pagtugot sa opisyal bago ihatag ang gipangayo. Matitigil na umano ang pag-weaponize sa SALNs ng mga karibal sa politika. Mahunong na ang paggamit sa SALN sa mga kontra partido sa politika. Ititigil na rin ng Ombudsman ang lifestyle checks sa mga pinaghihinalaang kawatan. Ihunong na usab ang Lifestyle tsek sa mga kadudahang kawatan. Hindi naman daw nakikita roon kung labis sa legal na kita ang pamumuhay ng salarin. Dili man pud makita didto kung subra sa legal na kita ang pagpuyo sa gidudahan. Pinuna ni ex-Ombudsman Conchita Carpio Morales ang dalawang kilos ni Martires. Gisaway sa kanhing Ombudsman Conchita Carpio Morales ang di siguradong lihok ni Martires. Binalewala umano ang prinsipyo sa Konstitusyon na public office is a public trust. Wala gitagaan og bili matud pa ang prinsipyo sa konstitusyon na ang publikong opisina usa ka kasaligan sa publiko. Labag daw sa batas ang pagtago ng SALNs. Ilegal ang pagtago sa SALN. Walang dahilang pinaboran ang mga politiko, batikos ng mga abogado. Wala'y igong rason nga gipaboran ang mga politiko, matud pa sa mga abogado. NuÕng 1992 tinuya ni Comelec chairman Christian Monsod ang mga kandidatong nagpapa-exempt sa gun ban, ÒKung Ôdi ninyo matiis ang init, lumabas kayo sa kusina ng halalan. Niadtong 1992 gihagit Comelec Chairman Christian Monsod ang mga kandidato nga nidagan nga boot magpa ekzemp sa gun ban, og niingon "kung di ninyo maagwanta, panggawas mo sa kusina sa botohan". Marami nang nakalaboso sa tulong ng SALNs at lifestyle checks. Daghan ang nasakpan sa tabang sa SALN ug Lifestyle tsek. Dinetalye rito sa Sapol nuÕng 2004 ang pagdakip sa mga estudyanteng anak ng Armed Forces comptroller-general na lumipad nang first class pa-America bitbit ang Ôdi-dineklarang $100,000 cash. Gitanyag dinhi sa Sapol adtong 2004, ang mga estudyanteng anak sa Armed Forces Comptroller- General na nisakay sa first class paadto sa Amerika bitbit ang $100,000 na cash. Nabatid sa SALNs na labis sa legal na kita niya ang dolyares, condo sa New York City, bahay sa Ohio, at P302-milyong deposito at ari-arian. Nakita sa SALN niya na subra sa legal na kita nya ang mga dolyares, kondo sa New York, balay sa Ohio, ug 302 milyon na deposito og Kayamanan. Maaalala marahil Ôyon ni Martires. Isa siya sa tatlong mahistrado na umaproba sa kontrobersiyal na plea bargain ng heneral nuÕng 2010. Nahinumduman ni Marteris na usa sya sa tulo ka mahistrado ang nitugot sa plea bargain sa Heneral adtong 2010. BagamaÕt hirang ni Duterte, hiwalay si Ombudsman Martires sa Ehekutibo. Bisan king gitudlo ni Duterte, si Ombudsman Martires lahi sa ehekutibo. Pero agad dinepensahan ng presidential legal counsel at ng spokesman ang mga gawa nito. Pero gidepensan dayon sa presidential legal counsel ang iyang mga nabuhat. Nakakabawas ito sa kumpiyansa ng mamamayan sa sinseridad ng administrasyon kontra korapsiyon. Nakadaut kini sa salig sa mga tao sa administrasyon kontra korapsyon. Makinig sa Sapol, Sabado, 8-10 ng umaga, DWIZ (882-AM). Paminaw sa Sapol, Sabado, 8-10 sa buntag, DWIZ (882- AM). BAKIT binaha nang husto ang Cagayan province? Nganong gibaha pag-ayo ang Probinsya sa Cagayan? Ayon sa mga taga-roon, ito na ang pinakamasamang pagbabaha sa loob ng 40 taon. Sulti pa sa taga didto, mao na to ang pinakadako na baha nga ilang nasinatian sulod sa 40 ka tuig. Malawak ang pinsalang dinulot ng pagbabaha. Dako ang kadaut nga nahimo sa baha. Marami ang hindi handa para sa ganitong uri ng delubyo. Daghan ang dili andam sa mga ing aning klase nga delubyo. Pati ang mga lokal na pamahalaan sa Cagayan ay hindi rin handa kaya humihingi ng saklolo, maging sa pambansang pamahalaan o sa pribadong sektor. Pati ang lokal na gamhanan dili andam busa nangayo sila og tabang sa nasudrong pang gobyerno ug mga pribadong sektor. Karamihan sa naitalang 37 namatay sa paghagupit ng Bagyong Ulysses ay mula sa Cagayan. Kasagaran sa nasulting 37 ka namatay sa pagdagsa sa bagyong Ulyses gikan sa Cagayan. Ang unang sinisi ay ang pagpakawala ng tubig ng Magat Dam. Ang una nga gibasol mao ang pag buhi sa tubig sa Magat Dam. Ang Magat ang nagsusuplay ng tubig para sa mga lupaing agrikultura sa lalawigan, at may kakayanang 360 megawatts ang hydroelectric plant nito kung kapusin ang pangangailangan ng Luzon. Ang Magat mao ang nagahatag og tubig sa mga kaumahan sa lalawigan, ug naay kaya nga 360 megawatts ang hydroelectric plant nya na muhatag og tubig kung kulangon ang Luzon. Dahil sa ulan na dala nI Ulysses, napilitang magpakawala ang Magat dahil mas peligroso kung pababayaang umapaw ito. Tungod sa ulan na dala sa bagyong Ulyses, napugos og pagpagawas og tubig ang Magat kay mas peligro kung muawas kini. Ganito ang lahat ng dam sa mundo. Ing ani gyud ang tanang dam sa tibouk kalibutan. Hindi puwedeng pabayaang umapaw dahil baka gumuho ang dam. Dili pwede nga pasagdan na muawas ky basi maguba ang dam. Kapag mangyari ito tiyak ang pinsala sa buhay at ari-arian. Kung mahitabo kini mas kuyaw para sa kinabuhi ug mga kabtangan, Pero ayon sa tagapagsalita ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC), hindi ang pagpapakawala ng tubig ng Magat Dam ang dahilan ng malawak na pagbabaha kundi ang pag-apaw ng Cagayan River dahil din sa ulan na dulot ng bagyo. Sumala sa tagapag estorya sa National Disaster Risk Reduction and Management Council (MDRRMC), Dili ang pagpagawas og tubig sa Magat Dam ang rason sa dako na baha kung dili ang pag awas sa tubig sa Cagayan River tungod sa ulan nga dala sa bagyo. Nababad nang husto ang mga lupain sa Cagayan Valley kaya sa ilog dumiretso ang tubig-ulan. Ang mga yuta sa Cagayan Valley nahumol sa tubig kaya sa sapa nidiritso ang tubig sa ulan. Ang Cagayan River ang pinakamahaba at pinakamalaking ilog sa Pilipinas pero dahil sa sunud-sunod na bagyo at halos isang buwang pag-uulan, hindi na kinayanan ng ilog kaya umapaw sa lupain. Ang Cagayan River ang pinakalapad og pinakadako na sapa sa Pilipinas pero tungod sa sunod-sunod na bagyo ug halos isa ka bulan na ulan, wala na nakaya sa sapa kaya niapaw kini sa mga yuta. Malapit nang matapos ang 2020. Hapit na mahuman ang 2020. Napakahirap ng pinagdaanan ng ating bansa, ng ating mamamayan. Grabe ang kalisud nga natagamtaman sa atong nasud ug sa mga tao. Nagsimula sa pagsabog ng bulkang Taal noong Enero, sinundan ng pandemya noong Marso at mukhang magtatapos sa mga bagyo. Sugod sa pagbuto sa Bulkang Taal adtong Enero, nisunod ang pandemya adotong Marso, at murag mahuman sa mga bagyo. Sigurado ako na marami ang nais palipasin na ang taong ito. Sigurado ko, dgahan ang gusto na matapus na ang kani nga tuig. Sigurado ako marami ang nais magdiwang ng masayang kapaskuhan kahit papano. Sigurado ko daghan ang gusto nga magsaulog unta nga malipayon sa pasko. Pero dahil sa pandemya na hindi pa nawawala ay baka ibang kapaskuhan ang mararanasan natin. Pero tungod sa pandemya nga wala pa nahuman, murag lahi nga klase na pasko ang mahitabo. Huwag din nating kalimutan ang mga kapamilya nating nasalanta ng sunud-sunod na bagyo, ang iba ay hindi pa nakababangon ay tinamaan muli. Dili pud nato kalimtan ang mga kamapamilya nato nga sunod-sunod nga nabagyohan, ang uban ky wala pa nakabangon pero nabagyohan og balik. Tulungan natin sila. Tabangan nato sila. HINDI pa nagtatagal sa puwesto si House Speaker Lord Allan Velasco ay umaalingasaw na ang hindi patas na hatian ng alokasyon sa infrastructure projects ng congressional district sa 2021 budget. Dili pa dugay sa pwesto si House Speaker Lord Alan Velasco pero nilugwa na ang dili patas na pagbahin bahin sa alokasyon sa mga proyektong infrastraktora sa Congressional District tuig 2021 na pondo. Lumalabas na mga kaalyado lamang nito ang nabibigyan ng maayos na pondo at ang mga kadikit ng kapit-tukong dating speaker Alan Peter Cayetano ay nalubog. Nigiwas na ang mga kaalyado niya ang naay saktong pondo og ang mga dikit ni dating speaker Alan Peter Cayetano natabunan na. Ito ang nasisilip ng ilang senador sa naipasang 2021 budget. Mao na ang nakita sa mga Senador sa napasang 2021 na pondo. Sa paghimay ng Senado sa proposed P4.5 trillion national budget, sinabi ni Lacson na kitang-kita ang malaking diperensiya sa laki ng budget sa ilang distrito habang kakarampot naman sa iba. Sa gisugyot sa Senado sa 4.5 trillon nasyonal badyet, gisulti ni Lacson nga makita gayud ang dako nga deperensya sa badyet sa ubang distrito nga gamay lang ikumpara sa uban. Inihalimbawa ni Lacson ang isang distrito sa Davao na may budget sa infrastructure na P15.351 bilyon; Albay, P7.5 bilyon; Benguet, P7.9 bilyon at Abra, P3.75 bilyon. Gisugyot ni Lacson na ang distrito sa Davao na may badyet sa infrastraktura na may P15.351 bilyon, sa Albay nga adunay 7.9 bilyon, ang Abra adunay 3.75 bilyon usab. Hindi tinukoy ni Lacson ang mga partikular na distrito subalit isa sa may hawak ng Distrito sa Davao ay si Presidential Son at Davao 1st District Rep. Paolo Duterte, sa 2nd District ng Albay ay si Joey Salceda, sa Abra ay si Lone Distrct Rep. Joseph Bernos habang caretaker naman sa Benguet si ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap. Wala gisulti ni Lacson ang mga partikular na distrito pero isa sa naggunit sa mga distrito sa Davao kay si Presidential son og Davao 1st district Rep. Paolo Duterte, sa 2nd district sa Albay kay si Joey Salceda, sa Abra kay si Lone district Rep. Joseph Bernos og ang caretaker sa Benguet kay si ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap. Habang naglalakihan ang ilang mga distrito, may kong_re__sista naman na nakatanggap ng P42 million. Samtang nag ihayahay og pataasay ang mga distrito, naay kongresista usab nga nakadawat og P42 milyon. Yun ang honor roll. Horror roll. Mao na ang Honor Roll. Horror Roll. I just want to point that out, bakit ganun ang disparity? Gusto nako itumbok kung ngano ing ana kalainan? WhatÕs in those districts that would merit those appropriations? sabi ni Lacson. Unsay naa sa mga maong mga distrito nga makahatag og rason sa mao nga bahin? ingon si Lacson. Sa laki ng budget na natanggap ng mga kongresista, sinabi ni Lacson na nasa Òhorror rollÓ, aminado ito na duda rin siya kung maipatutupad nga ang mga bilyong halaga ng infrastracture projects. Tungod sa kadako nga badyet nga nadawat sa mga maong kongresista, nga ana sa Horror Roll matud pa ni Lacson, duda pud sya kung mahimo pa ba ang bilyong kantidad nga mga proyektong infrastraktura. Maging si Senate President Tito Sotto ay naalarma rin sa puna ni Lacson sa paghahati-hati ng alokasyon sa 2021 budget. Bisag si Senate President na si Tito Sotto kay nakuyawan sa nakita ni Lacson sa pagtunga-tunga sa alokasyon sa 2021 badyet. Usually kasi sa pinagdaanan kong mga budgets, yung mga districts, Ôdi masyadong nagkakalayo ang amounts ng funding nila, especially sa DPWH. kasagaran sa akong naagian sa una nga mga badyet, ang mga distrito dili kaayo layo og diperansya sa kantidad sa pondo nila, labi na sa DPWH. Bago sa akin ito na mayroong ilang district na saksakan ng lalaki ang amount, sabi ni Sotto. Bag-o sa akoa ni nga adunay pipila ka distrito nga dagko kaayo ang kantidad, sulti ni Sotto. Matatandaan na sa House Speakership row kamakailan ay ginawang isyu kay dating House Speaker Cayetano ng mga kaalyado ni Marinduque Rep at ngayon ay House Speaker Velasco na sina Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep, Mikee Romero at Oriental Mindoro Rep Doy Leachon ang hindi pantay-pantay na infrastructure allocation sa budget kung saan inakusahan ng mga ito si Cayetano na pinaboran ang ilang mga mambabatas. Mahinuduman nga niadtong panahon sa House Speaker row gihimo nga isyu ky dating House Speaker Cayetano and dili patas na paghatag og pondo sa infrastraktura nga giingon gidapigan niya ang uban nga mahistrado sumala pa sa mga kaalyado ni Marinduque Representative sauna nga sa karon House Speaker Representaive na nga si Velasco, sila Negros Oriental Representative na si Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep., Mikee Romero og Orieantal Mindoro Rep. Doy Leachon. Sa ilalim ng pamumuno ni Velasco naipasa sa Kamara ang 2021 budget. Ubos sa pagdumala ni Velasco, napasa sa Kamara ang 2021 na pondo. Tinangkang hingan ng reaksyon si Velasco ukol sa ibinunyag na Òhorror rollÓ appropriations ni Lacson subalit tikom ang bibig ng House Leadership sa isyu. Gisulayan nga kuhaan og reaksyon si Velasco mahitungod sa gipagawas nga "horror roll" appropriation ni Lacson pero sarado ang baba sa House Leader sa maong Isyu. SA desisyon ng korte, napatunayan na nagkasala si Marta base sa malinaw na salaysay ng tatlong bata dahil sa ginawa niyang pag-amba sa kanila ng itak at pagmumura na naging dahilan ng matinding takot ng tatlo at dahil sa nangyari ay napilitan pa sila na lumipat ng tirahan. Sa desisyon sa Korte, nakit -an nga sad-an si Martha tungod sa klaro nga saysay sa tulo ka bata nga gitiunan niya kini og sundang nga nakapahadlok sa tulo ug nahimong rason nga mubalhin pa sila og poluy-ana. Kinatigan ng Court of Appeals ang hatol. Gisuportahan sa Court of Appeals ang hukom. Pero ayon sa Supreme Court, medyo tama lang ang RTC at CA. Apan sumala pa sa Korte Suprema, husto lang ang RTC ug CA. Nagkamali raw sa pagsuri ng katotohanan ang hukuman. Nasayop ang korte sa pagsusi sa kamatuoran. Sa kaso raw kasi ng child abuse na pinarurusahan sa RA 7610, ang anumang kilos o salita ay dapat na yumurak sa dignidad, pagkatao o halaga ng bata sa paraan na nabawasan ang kalidad, kalinisan o kaya ay nakabawas sa estado, kondisyon, reputasyon o karakter ng bata. Sa kaso daw man gud sa Child abuse nga ginasilutan ubos sa RA 7610, ang bisan unsang buhat o pulong kinahanglan makapahuyang sa dignidad, kinaiya o bili sa bata sa paagi nga makunhuran ang kalidad, kalimpyo o kung dili man makunhuran ang estado, kahimtang, reputasyon o kinaiya sa bata. Sa kasong ito, ang pagsigaw o pagmumura ni Marta sa tatlong batang lalaki ay hindi humantong sa child abuse dahil wala siyang layunin na bawasan ang importansiya o dignidad ng tatlo. Sa kini nga kaso, ang pagsinggit o pagyawyaw ni Marta sa tulo ka mga batang lalaki dili usa ka pag-abuso sa bata tungod kay wala siyay katuyoan nga mapaubos ang kahinungdanon o dignidad sa tulo. Ang pagmumura niya ay bunsod lang ng ginawang pamamato sa kanya ng tatlong bata ng mga pakete ng ketsup pero ang puntirya talaga ay ang anak niyang si Pacing. Ang pagyawyaw niya sa tulo ka bata hinungdan lamang sa iyang kasuko ky gibato sya og pakete sa ketsap pero ang iyang tumong mismo mao ang iyang anak nga si Pacing. Nainis lang at nagalit si Marta kaya napamura at ininsulto ang pasaway na mga bata. Napungot og nasuko lamang si Martha maong nakapayawyaw siya ug nainsulto ang mga badlungon nga mga bata. Hindi napatunayan ng prosekusyon na intensiyon ni Marta na tapakan o insultuhin ang pagkatao ng mga biktima. Wala napamatud-an sa prosekusyon nga ang tumong ni Marta mao ang pagyatak o insultuhon ang pagkatao sa mga bata. Ang kanyang pananakot at insulto ay dala lang ng inis. Ang iyang pagpanghadlok og pang insulto dala lamang sa iyang kapungot. Idagdag pa na ang aktuwasyon ni Marta, ang akmang pagtaga ng itak pati ang malulutong na mura na binanggit ng babae ay patungkol lahat kay Dina na nanay ng tatlong bata. Dungag pa ang buhat ni Marta, nga pag aksyon og tigbas og sundang pati ang bastos na pagyawyaw sa babayi para kadto kay Dina inahan sa tulo ka bata. Kaya hindi puwedeng parusahan si Marta sa ilalim ng RA 7610. Maong dili pwede silutan si Marta ilalum sa RA 7610. Iyon nga lang, ang salita ni Marta na bunsod ng galit laban sa tatlong bata ay lumikha ng trauma sa kanila. Apan usab tungod ang pulong ni Marta nga tungod sa iyang kasuko sa tulo ka bata nga naghatag og truma nila. Kaya nga hindi na sila bumaba pa dahil sa isipin na ipalalapa sila ni Marta sa aso nito at dapat ituring na simpleng pananakot. Maong wala na sila ninaug sa kahadlok nga ipapaak sila sa iro na kailangan na itrato nga simpleng pananakot. Sa ilalim ng batas, pinarurusahan ito ng 10 araw na kulong at pinagbabayad ng danyos . Ubos sa balaod , ginasilutan kini og napulo ka adlaw nga pagkakulong ug pabayaron og danyos. Tulad nang nangyaring pagbaha sa Marikina, Pasig, at mga bayan ng Rodriguez at Taytay sa Rizal noong Huwebes ng gabi na ikinabigla ng mga residente, ganyan din ang naranasan ng mga taga-Cagayan noong Biyernes ng umaga. Pareho sa nahitabo nga baha sa Marikina, Pasig, ug mga lugar sa Rodriguez ug Taytay sa Rizal adtong Huwebes sa gabii na nagpakurat sa mga lumulupyo, mao pud ang naagian sa mga taga Cagayan adtong Biyernes sa buntag. Kung gaano kabilis ang pagtaas ng tubig sa Marikina, doble naman umano ang naranasan ng mga taga-Cagayan at sa isang iglap, mga bubong na lamang ng bahay doon ang nakita. Kung unsa kakusog sa pagtaas sa tubig sa Marikina, kaduhaon ang naagian sa mga taga Cagayan ug sa kalit atop na lang sa balay ang nakita. Kung maraming residente sa Marikina ang nag-akyatan sa bubong, mas marami sa Cagayan sapagkat rumaragasa ang tubig na ayon sa mga tao ay noon lamang nila naranasan makalipas ang 40 taon. Kung daghan sa mga lumulupyo sa Marikina ang nangatkat sa atop, mas daghan sa Cagayan tungod sa kusog na pagdaosos sa tubig nga ingon sa mga tao nga kadto pa lang sila nakasinati sa niaging kwarenta ka tuig. Sabi ng iba, hindi raw nila akalain na sa bubong ng kanilang bahay sila magpapalipas nang maraming oras para bumaba ang tubig. Hanggang kahapon, mataas pa rin umano ang tubig at mayroon pang nire-rescue. Ingon sa uban, wala daw sila nagdahum nga sa atop sa ilang balay makapagpalabay og daghang oras para moubosang tubig. hangtod gahapon, taas gihapon ang tubig ug naa pa'y ginaluwas. Halos lahat nang bayan sa Cagayan ay lumubog sa baha. Halos tanan sa lugar sa Cagayan ay nalunod sa baha. Ayon kay Cagayan Governor Manuel Mamba, ang pagpapakawala ng tubig mula sa Magat Dam ang naging dahilan ng pagbaha. Sulti pa ni Cagayan Governor Manuel Mamba, ang pagbuhi og tubig mula sa Magat Dam ang hinungdan sa baha. Pinakawalan ang tubig habang nananalasa ang Bagyong Ulysses. Gibuhian ang tubig samtang miagi ang bagyong Ulyses. Ayon kay Mamba, hindi kinaya ng waterways ang malaking volume ng tubig mula sa dam kaya umapaw at nagdulot nang grabeng pagbaha. Sulti ni Mamba, wala nakaya sa waterways ang bug-at nga kadaghanun sa tubig gikan sa Dam maong niawas ug grabeng nagpabaha. Ito umano ang pinakagrabeng pagbaha na naranasan ng Cagayan. Mao na daw ang pinakagrabe nga baha ang nasinatian sa Cagayan. Siyam ang namatay dahil sa baha karamihan ay nalunod. Siyam ang namatay tungod sa baha kasagaran ky nalumos. Ilan sa namatay ay mga bata. Uban sa mga namatay kay mga bata. Sinisisi ng local government units (LGU) ang agarang pagpapakawala ng tubig sa Magat Dam at ayon sa report, maaari raw sampahan ng kaso ang pamunuan. Gibasol sa Local Government Unit (LGU) ang dali na pagbuhi sa tubig sa Magat Dam ug sumala sa taho, mahimong pasakaan og kaso ang nagdumala. Kaya lang, naabisuhan na pala ang local government units (LGUs) na magpapaka_wala ng tubig ang Magat Dam dahil sa inaasahang paghagupit ng Bagyong Ulysses. Apan, nasultian na diay ang Local Government Units (LGU) daan nga magpa-awas sila og tubig sa Magat Dam tungod sa gilaumang moabot na bagyong Ulyses. Ayon sa report, pinaghahanda ang mga residente para lumikas. Matud pa sa taho, gipaandam na ang mga lumulupyo sa pagbiya. Ang nakapagtataka ay kung bakit marami pa rin ang na-trap ng baha. Ang katingad-an kung ngano nga daghan pa ang natanggong sa baha. Marami ang hindi nakalikas at inabutan ng ragasa ng baha sa kabila na binigyan na sila ng babala, isang araw bago ang pagpapa-kawala ng tubig sa dam. Daghan ang wala nakaikyasug naabtan sa dako na tubig sa baha bisan pa gipasidan-an usa ka adlaw sa wala pa nagpaawas og tubig sa dam . Binalewala ba ang babala? Gibalewala lang ba kaya ang pasidan-an? Nabanggit naman ng Cagayan governor na may problema sa waterways kaya lumubha ang baha. Gihigutan usab sa gobernador sa Cagayan nga adunay problema sa mga agianan sa tubig busa nahitabo ang kusog na baha. Ito marahil ang isa sa dapat solusyunan. Mao ni ang dapat tagaan og solusyon. Maaari ring silipin ang sinasabing illegal logging activities na dahilan nang pagbaha sa lalawigan. Pwede pud tan-awon ang ilegal logging na aktibidad nga mao daw ang rason nganong nagbaha sa lugar. Muli na namang sinubok ang kahandaan ng lungsod ng Makati sa pananalasa ng Bagyong Ulysses lalo paÕt may krisis pa ng pandemya. Gisulayan pagbalik ang pagpangandam sa lungsod sa Makati sa pag abot sa bagyong ulyses samtang aduna pa'y krisis tungod sa pandemya. Naging malaking hamon ito dahil kinailangang ipatupad ang safety protocols sa pagresponde sa mga apektadong Makatizen, ngunit maayos namang naisagawa ng emergency response team ang bawat operasyon, katuwang ang responders ng mga barangay. Kini usa ka hinungdanon nga hagit tungod kay ang mga protocol sa kaluwasan kinahanglan ipatuman agig tubag sa apektadong Makatizen, apan maayo nga gibuhat sa emergency response team ang ilang kada, lakip ang responders sa mga baryo. Agad na nailikas nang ligtas ang nasa 64 na pamilya o 230 katao sa mga evacuation centers sa apat na barangay na may pagbaha. Gilayon nga gibakwit ang 64 nga mga pamilya o 230 nga mga tawo sa mga evacuation center sa upat nga mga baryo nga gibihaan Nagtayo ng modular tents sa mga covered court bilang pansamantalang shelter ng bawat pamilya. Nagtukod og mga modular na tolda sa mga covered court ingon nga temporaryon nga puy-anan sa matag pamilya. Bilang karagdagang proteksyon, bawat pamilya ay binigyan ng Anti Covid kits na naglalaman ng mga shampoo, sabon, surgical masks, hand sanitizer, face shields, laundry bar, at herbal supplements. Ingon usa ka dugang nga tigpanalipod, ang matag pamilya gihatagan og Anti Covid Kits nga adunay shampoo, sabon, maskara sa pag-opera, sanitizer sa kamot, mga mga taming sa nawong, mga sabon na panghugas, ug mga suplemento sa herbal. Nakapagluto rin ang social workers ng mainit na hapunan para sa evacuees gamit ang mobile kitchen ng lungsod na may kapasidad para sa pagkain ng nasa 800 katao. Nagluto usab ang mga social worker og mainit nga panihapon alang sa mga evacuees gamit ang mobile kusina sa lungsod nga adunay kapasidad sa pagkaon sa kapin sa 800 ka mga tawo. Ibinahagi rin sa bawat pamilya ang food packs na may panlimang araw na supply na kanilang naiuwi pagbalik sa kanilang tahanan. Gipanghatag pud sa matag pamilya ang food packs nga adunay panglima ka adlaw na supply na ilang nadala pag-uli sa ilang mga balay. Sa kabutihang palad, zero casualty ang lungsod sa nagdaang unos. Maayo na lang, ang lungsod adunay zero kaswalti sa bag-ohay nga bagyo. Patunay lamang ito ng sapat na kahan_daan ng Makati para sa ganitong mga sakuna. Kini usa lamang ka pagpamatuod nga ang Makati andam alang sa mga kataglaman. Bukod sa matinding pagsasanay sa responders na binubuo ng rescue team, social workers, public safety officers, Makati police at fire personnel, at mga kawani ng engineering, environmental services, action center, at DRRMO ng lungsod, nakaantabay ang rescue boats, amphibian trucks, mobile kitchens, mobile shower and portalets, water filtration system at iba pang modernong kagamitan para tugunan ang kalamidad. Gawas sa grabe nga pagbansay sa mga responders nga gilangkuban sa rescue team, mga social workers, mga opisyal sa kaluwasan sa publiko, Makati police ug fire personnel, ug kawani sa engineering, mga serbisyo para sa kinaiyahan, sentro sa aksyon, ug DRRMO sa lungsod, nakaandam na ang mga sakyanan sa pagluwas, amphibian trak, mobile kusina, mobile shower ug portalets, sistema sa pagsala sa tubig ug uban pang mga modernong kagamitan aron matubag ang mga kinahanglanun sa panahon sa kalamidad. Handa rin kaming damayan ang mga karatig-bayan na nasalanta. Andam usab kami nga mutabang sa mga silingang lungsod. Kaagad kaming nagpadala ng rescue boats, ambulansya, search and rescue team at vehicle sa Marikina, at dalawang rescue boats sa Pasig, upang tumulong sa paglikas ng mga binahang residente. Nagpadala dayon kami og mga rescue boat sa Pasig, aron matabangan ang pagbakwit sa mga residente. Malaking bagay ang mga nakatatag nang disaster response protocols ng lungsod na gumagabay sa bawat kasapi ng aming disaster response team. Dako na tabang ang nakatukod na nga Disaster Response team protocols sa lungsod na naggiya sa matag miyembro sa among team sa pagtubag sa kalamidad Anumang oras, mabilis na kumikilos at nagsasagawa ng maayos at epektibong pagresponde ang lungsod, upang matiyak ang kaligtasan ng bawat Proud Makatizen. Sa bisan unsang oras, ang lungsod naglihok nga ug epektibo, aron masiguro ang kaluwasan sa matag masigarbuhong Makatizen. Dahil din sa kasipagan at katapatan sa serbisyo ng magigiting na frontliners, tuloy-tuloy ang paglilingkod namin sa mga mamamayan sa kabila ng mga kalamidad. Tungod sa kakugi ug pagkamaunungon sa serbisyo sa mga maisog nga frontliner, padayon kami nga nagserbisyo sa mga lungsuranon. Radikal ani Pangulong Duterte ang solusyon niya sa katiwalian. Radikal ingon ni Presidente Duterte mao ang iyang solusyon sa korapsyon. Kailangan daw nito ang bagong batas. Kailangan daaw ani ang bag-o nga kamanduan. Sasali siya mismo sa hearings ng Kongreso. Moapil siya mismo sa hearings sa kongreso. Nagpapakitang ganado kontra korapsiyon si Duterte. Si Duterte nagpakita nga ganado sa pagkontra sa korapsiyon. Pero tila hindi interesado ang mga appointees niya. Apan ang iyang mga gitudlo dili interesado. Kontra-pelo sila sa kanya. Usa sila ka kontra kaniya. Ehemplo ang pagkontrata sa kumpanyang kapos sa kapital para sa P107-bilyong expansion ng Manila International Airport. Ehemplo ang paghatag sa kontrata sa mga kompanya nga nagkulang ang kapital para sa P107-bilyon nga pagpalapad sa Manila International Airport. Pinaspasan ito nang tatlong linggo nuÕng Hulyo, bunyag ni Rep. Jericho Nograles. Gipaspasan og tulo ka simana niadtong Hulyo, sulti pa ni Rep. Jericho Nograles. Naka-skeletal force noon karamihan ng mga ahensiya dahil sa pagdami ng COVID-19 infections. Naka skeletal force ang kadaghan sa mga ahensiya tungod sa nagkadaghan sa na impeksiyon sa COVID-19. Pinanagot ni Nograles ang mga transport at MIA officials. Gipatubag ni Nograles ang mga tranport og MIA na opisyal. Sa kawalan ng transparency, linabag ang Build-Operate-Transfer at ang Procurement Reform Acts. Sa kakulangan og transparency, gilapas niini ang Build-Operate-Transfer ug Procurement Reform Acts. Binigyan ang kontratista ng mga pribilehiyo na ipinagkait sa karibal kaya umatras ang huli. Gihatagan ang mga kontraktor og mga pasiuna sa karibal busa ang ulahi nibiya. Alam ng transport appointees kung saan nauuwi ang kakapusan ng kapital. Kabalo ang mga gitudlo para sa transportasyon kung asa nauli ang ang kakulangan sa kapital NuÕng 2012 ang kumpanyang P625,000 lang ang hawak ay binigyan ng P56 milyon kada buwan para imentena ang MRT-3. NIadtong 2012, ang kompanyang naay P625,000 lang ang gigunitan gihatagan og P65 milyon matag bulan aron usbon ang MRT-3. Ibinulsa nito ang bayad pero iniwang sira-sira ang mga tren, riles, signaling, power supply, at mga istasyon. Binulsa niini ang bayad apan gibiyaan ang mga guba-guba na mga tren, riles, senyas, mga gamit sa kuryente, ug mga estasyon NuÕng 2013 isa pang fly-by-night na dating nasentensiyahan sa panloloko ay binigyan ng P3.8 bilyong paggawa ng vehicle registration plates. Niadtong 2013 usa pa ka fly-by-night na kaniadtong nasentensiyahan tungod sa pagpangllimbog ang gihatagan og P3.8 bilyon nga paghimo og mga plato nga rehistro sa awto. Ang dineliber, huli at kulang-kulang, ay mga bakal na plates na nalulukot sa tubig baha. Ang dineliber, ulahi ug kulang, mga plato na puthaw nga madunot sa tubig sa baha. Binulgar dito sa Sapol ang pagtatakip sa shortcuts sa dalawang naturang kontrata. Gibunyag usab sa Sapol ang pagtabon sa shortcuts sa duha ka giingong kontrata. Hindi sinisilip ng Energy Regulatory Board ang isa pang binulgar ni Nograles. Wala gisusi sa Energy Regulatory Board ang usa pa nga gipagawas ni Nograles. Ito ang walang permisong paniningil ng pribadong grupo ng P2 bilyon kada taon ng government fees mula sa electricity wholesale market. Kini mao ang walay pagpananghid na pagpabayad sa mga pribadong grupo og P2 milyon kada tuig na bayrunon sa panggobyerno para sa elektrikal wholesale market. Mga kamag-anak ng Duterte appointees ang nakikinabang sa kapos-kapital na grupo. Mga parente sa mga gitudlo sa presidente usab ang nabulahan sa kapos-kapital na grupo. Presidential appointees din ang mga nasa-ERB. Mga gitudlo usab sa Presidente ang naa sa ERB. Sana hindi sila nagtatakipan. Unta dili sila mag iyahay og takpanay. Makinig sa Sapol, Sabado, 8-10 ng umaga, DWIZ (882-AM). Paminaw sa Sapol, Sabado, 8-10 sa buntag, DWIZ (882- AM). Marami ang napataas ang kilay at ang ibaÕy nagalit nang hirangin ni Presidente Duterte bilang bagong hepe ng Philippine National Police (PNP) si Police General Debold Sinas na naging kontrobersyal sa pagdaraos ng magarbong birthday ma–anita sa kasagsagan ng COVID-9 pandemic. Daghang nagpataas og kilay og ang uban nangasuko sa dihang gitudlo ni Presidente Duterte isip bag-ong Hepe sa Philippine National Police si police general nga si Debold Sinas nga kontrobersyal sa birthday manyanita sa panahon sa COVID-19 na pandemya. Kahit ipinagbawal ang lahat ng ganoong pagtitipon upang mapigilan ang pagkalat ng COVID, nakunan ng larawan ang selebrasyon. Bisag ginadili ang tanan na pagtigum-tigum para mapugngan ang pagkalat sa COVID-19, nakuhaa og litrato ang selebrasyon. Ang katuwiran ni Sinas, hindi naman niya hiningi ang party kundi surpresang ibinigay sa kanya dahil ito umano ay isang tradisyon na dati nang ginagawa sa PNP. Ang pangatarungan ni Sinas mao nga wala daw niya gipangayo ang parti kung dili surpresa nga gihatag sa iyaha tungod ky mao na ang naandan sauna pa nga ginabuhat sa PNP. Kahit kabi-kabila ang mga protesta kaugnay ng pangyayari, parang wala man lang aksyon na ginawa ang gobyerno at kahit ang mga ibang PNP officials ay mukhang kumampi pa sa kanya. Bisan pa sa mga protesta mahitungod sa insidente, ingon og wala'y gihimo nga aksyon ang gobyerno ug bisan ang uban pang mga opisyal sa PNP daw nidapig pa sa iyaha. Pero wala tayong magagawa. Apan wala tay mahimo. Presidential prerogative ang pagpili ng ipupuwesto sa ganyang posisyon. Usa ka prerogatib sa Presidente ang pagpili kung kinsa ang iyang ibutang sa maong posisyon. Subok umano ng Pangulo ang katapatan at dedikasyon ni Sinas sa trabaho kaya mayroon mang tumututol. Sinati na sa Presidente ang tinoud ug dedikasyon ni Sinas sa trabaho busa kung naa may mosupak. Walang nakahadlang sa Pangulo para italaga siyang PNP Chief of Staff. Walay makapugong sa presidente sa pagbutang ka niya isip PNP Chief of Staff. Kilala na ng lahat ang Pangulo. Ang tanan nakaila na sa Presidente. Hindi siya nadadala ng public perception. Dili siya basta madala sa panglantaw sa publiko. BastaÕt gusto niya ang kanyang tauhan. Basta gusto nya iyang pagkatao. Isang ehemplo rin si Health Secretary Duque na sa kabila ng katakutakot na ulat ng katiwalian tungkol dito ay nananatili pa rin sa puwesto. Usa ka ehemplo ang secretaryo sa kahimsog nga si Duque na bisag sa likud sa makalilisang na taho sa korapsyon nagpabilin gihapon sa puwesto. Alam ng Pangulo ang pagtanggi ng marami kay Sinas bilang PNP chief at hindi maitatanggi ang ma–anita event na kinasangkutan ng General dahil malinaw na nakunan ng larawan. Kabalo ang Presidente na daghan ang wala niuyon ky Sinas isip general sa PNP ug dili pud ikalimud ang manyanita na nahitabo na nadawitan sa general ky klaro nga nakuhaan og litrato. Pero sabi ng Pangulo, napatawad na niya si Sinas. Pero ingon ni Presidente, iya ng napasaylo si Sinas. At kung may kasalanan siya roon, pardoned na siya, anang Pangulo sa isang recorded message. Og kung naa sya'y sala didto, ikyas na sya ato, ingon sa Presidente sa rekorded nga mensahe Well, tameme ang mga kumokontra sa desisyon ng Pangulo. Og, hilom ang mga nikontra sa desisyon sa presidente. Presidente siya ng Pilipinas eh. Mag-Presidente muna kayo! Presidente sya sa Pilipinas man gud no! Pagpresidente sa mo! Maraming itinuturong dahilan ang grabeng pagbaha sa Marikina noong Huwebes habang nananalasa ang Bagyong Ulysses. Daghan ang gitan-aw nga rason sa grabeng pagbaha sa Marikina adtong Huwebes samtang nitungha ang bangyong Ulyses. Una ay ang kababawan ng Marikina River na hindi na kinaya ang volume ng tubig na galing sa kabundukan ng Sierra Madre. Una ang kamabaw sa Marikina River nga wala na nakaya ang kabug-aton sa tubig nga gikan sa bukid sa Sierra Madri. Sinahod ng Marikina River ang tubig mula sa bundok. Gisalud sa Marikina River ang tubig nga gikan sa bukid. Ikalawang dahilan ay ang pagkakalbo ng mga kagubatan na hindi na kinaya ang buhos ng ulan kaya nagkaroon ng soil erosion at ikatlong dahilan, ang talamak na quarrying sa Rizal kung saan 13 quarry permits para sa 65 ektarya ang inaprubahan ng provincial government. Ikaduha ka rason mao ang pagka-upaw sa lasang na wala na nakaya ang pagbundak sa ulan maong nabanlas ang yuta og ang ika-tulo ka rason ang grabeng pagkubkob sa yuta sa Rizal kung asa naa'y 13 ka quarry permit para sa 65 ka ektarya ang naaprobahan sa probinsyal na panggobyerno. Sa tatlong dahilan, ang quarrying sa Rizal ang malaki ang posibilidad na dahilan nang grabeng baha sa Marikina na tinalo pa ang nangyari noong 2009 nang manalasa ang Bagyong Ondoy. Sa tulo ka rason, ang pagkubkob sa Rizal ang posibling rason sa grabeng pagbaha sa Marikina na tinalo pa ang nahitabo adtong 2009 sa dihang nahitabo ang Bagyong Ondoy. Sa nangyaring baha noong Huwebes, pati third floor ng bahay ay inabot ng tubig. Sa nahitabo na baha adtong Huwebes, apil ang ikatulo nga palapag sa balay kay naabtan sa tubig. Ayon sa mga residente, sobrang bilis ng pagtaas ng tubig. Ingon sa mga lumulupyo, grabe ka paspas ang pagtaas sa tubig. Talamak ang quarrying sa mga bayan ng Rodriguez (dating Montalban), Antipolo City, Baras at Tanay. Grabe ang pagkubkob o quarrying sa lungsod sa Rodriguez (Montalban sa una), Antipolo City, Baras at Tanay. Noong 2018, inireklamo na sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) ang mga quarrying companies sa Rizal dahil sa pagbaha rin sa Marikina at Taytay subalit wala umanong ginawang aksiyon ang kagawaran. Adtong 2018, gireklamo na sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) ang mga kompanya nga naga quarry sa Rizal tungod sa pagbaha pud sa Marikina ug Taytay apan wala'y gihimo na aksiyon ang maong departamento. Hiniling ng grupong Philippine Movement for Climate Justice (PMCJ) kay DENR Sec. Roy Cimatu na itigil ang lahat nang quarrying operations sa Rizal pero patuloy pa rin ang mga ito. Gihangyo sa grupo sa Philippine Movement for Climate Justice (PMCJ) kay DENR Sec. Roy Climatu na mapahunong ang tanan nga operasyon sa pag-quarry sa Rizal apan gapadayon gihapon sila. Maski ang mga residente ng Taytay ay umapela na rin kay President Duterte na ipatigil ang quarrying operations sapagkat apektado sila kapag umapaw ang Marikina River. Maski ang mga lumulupyo sa Taytay kay nagpatabang na kay Presidente Duterte na ipaundang ang oprasyon sa pagkubkob sa yuta tungod kay apektado sila kung muawas na ang Marikina River. Isang dahilan kaya hindi maipatigil ang quar-rying sa Rizal ay sapagkat ang ilan sa kompanyang nag-ooperate rito ay pag-aari ng mga pulitiko. Isa sa rason nangong dili mapaundang ang pagkubkob sa yuta sa Rizal tungod kay uban sa mga kompanya nga naga-operasyon didto kay gipanang-iyahan og mga pulitiko. Mas_yadong malalakas at maimpluwensiya ang mga pulitikong ito. Subra ka lakas ug maimpluwensya ang kani na mga pulitiko. Balewala sa mga ito kung masira man ang kapaligiran at maging dahilan nang pagbaha gaya nang nararanasan sa kasalukuyan. Wala'y pakialam ni sila kung madaut man ang palibot ug mahimong rason sa pagbaha pareha sa karon. Si President Duterte na lamang ang makakalutas ng talamak na quarrying sa Rizal na dahilan nang pagbaha sa Marikina at mga kalapit bayan at lungsod. Si Presidente Duterte ra gyud ang makasulbad sa grabeng pagkub-kob sa yuta sa Rizal na mao ang rason sa pagbaha sa Marikina og sa iyang ubang silingang dapit. Paimbestigahan niya ito gaya ng ginawa niya sa quarrying operations sa Guinobatan, Albay. Paimbestigahan niya kini pareha sa iyang gibuhat sa operasyon sa pagkub-kob sa yuta didto sa Guinobatan, Albay. Kung hindi matitigil ang quarrying operations sa Rizal, asahan na ang muling pagbaha sa Marikina. Kund dili maundang ang pagkub-kob sa yuta sa Riza, posibling mubalik napud ang pagbaha. Walang kadala-dala itong si Ka Marcial, ang management ng jueteng sa Rizal. Wala'y ayo gyud ni si Ka Marcial, ang tagdumala sa Jueteng sa Rizal. Matapos ma-raid ang butas niya sa Cainta sa kasagsagan ng COVID-19, aba nagpalamig lang sandali si Marcial at bumalik na naman sa dating negosyo, kapartner ang bangka niya na si Alyas John Yap. Human nga giataki ang lungga niya sa Cainta sa pagsugod sa Covid-19, niundang lang kadali ug nibalik pag usab sa iyang kanhing negosyo, ka partner nya si alyas John Yap. At sa ngayon, halos umaabot na sa P2.5 milyon ang kubransa maghapon ng jueteng ng mag-among Ka Marcial at John Yap, ayon sa mga kosa ko. Ug sa karon, hapit maabot og P2.5 milyon ang kubra sa jueteng maghapon sa mag-among ka Marcial ug John Yap, sumala sa akoang mga kauban. Ano sa tingin mo kosang Edwin Moreno? Hehehe! Unsa sa tan-aw nimo kosang Edwin Moreno? Hehehe! Namaos na kasi sa kabubulgar ng jueteng ng mag-among Ka Marcial at Yap itong si kosang Edwin sa social media subalit mukhang wa epek ito. Napiyok na intawon sa kakabulgar og jueteng ng mag-among Ka Marcial at Yap kini si Kosang Edwin sa sosyal medya pero walay epekto. Uubra kaya ang jueteng nina Ka Marcial at Yap kay Philippine National Police (PNP) chief Gen. Debold Sinas? Makaarte kaya ang jueteng nila Ka Marcial ug Yap ky Philippine National Police (PNP) Chief Gen. Debold Sinas? Habang nananalasa ang COVID-19 sa bansa, nagbukas ng jueteng si Ka Marcial subalit hindi siya nakaligtas sa CIDG at ni-raid ang butas niya sa Gloria St., Marik Subd., sa Cainta kung saan sampu katao niya ang nasakote. Samtang naay Covid-19 sa nasud, nag-abli og jueteng si Ka Marcial pero wala siya naka-ikyas sa CIDG ug gi raid iyang lungga sa Gloria St., Marik Subd., Cavite nga naay napulo ka tawo niya ang nadakpan. Kinasuhan ang mga nahuli ng paglabag sa Bayanihan Heal as One. Gikasuhan ang mga nadakpan kay nakalapas sa Bayanihan Heal as One. Subalit matapos ang ilang buwan, aba nagbukas na muli si Ka Marcial at ginamit ang modus ni Sonny Tan, ang bangka rin ng jueteng sa southern Metro Manila. Apan pagkahuman sa pila ka bulan, gibuksan usab ni Ka Marcial ug gigamit ang modus ni Sonny Tan, ug ang bangka sa jueteng sa Southern Mindanao. Legal na raw ang operation niya. Legal na daw ang ilang operasyon. Ang problema lang, halinhinang ni-raid ng NBI at NCRPO ang mga butas ni Sonny Tan at 47 kubrador at kabo nito ang naaresto. Ang problema ra, ang NBI ug NCRPO mi-atake sa mga lungag ni Sonny Tan ug 47 ka kubrador ug ilang mga biktima gidakup. Tinakbuhan ni Tan ang P2.5 milyon na piyansa ng kanyang mga tauhan na hanggang sa ngayon ay humihimas pa ng rehas na bakal. Gidaganan ni Tan ang P2.5 milyon nga piyansa sa iyang mga tawo nga hangtod karon naa pa sulod sa presuhan. Kung ilegal ang palaro ni Tan, eh di ganun din itong sa mag-among Ka Marcial at Yap, di ba mga kosa? Kung ilegal ang padula ni Tan, eh di pareho ra pud ni sa mag-among ka Marcial ug Yap, di ba mga pre? Kung sabagay ang Rizal ay hindi kasama sa 61 outlets ng Small Town Lottery na pinabuksan kamakailan ni PCSO General Manager Royina Garma. Sa tinoud ang Rizal wala maapil sa 61 nga mga outlet sa Small Town lottery nga bag-o lang gibuksan sa PCSO General Maanger Royina Garma. Wala namang sinasabi si Garma na may palaro sila sa Rizal, kung saan ang unang STL operator ay milyones ang utang sa PCSO. Wala may gisulti si Garma nga naa sila padula sa Rizal kung asa ang una nga STL operator naay milyones nga utang sa PCSO. Kaya maliwanag pa sa sikat ng araw na jueteng itong palaro nina Ka Marcial at Yap, di ba mga kosa? Maong hayag pa sa siga sa adlaw nga jueteng ang pagdula nila Ka Marcial at Yap, di ba mga bosing? Nagbukas ng dalawang beses ang jueteng ni Ka Marcial at Yap sa Rizal sa kapanahunan ni Calabarzon police director Brig. Gen. Vicente Danao, na sa ngayon ay NCRPO director na. nag-abli og duha ka higayon ang jueteng ni Ka Marcial ug Yap sa Rizal sa panahon pa ni Calabarzon Police Director Brig. Gen. Vicente Danaa, na karon mao ang NCRPO direktor na. Pinalitan si Danao kahapon ni Brig. Gen. Pipoy Natividad, na kamag-anak ni Interior Secretary Eduardo A–o. Giilisan si Danao gahapon ni Brig. Gen. Pipoy Natividad, na paryente ni Interior Secretary Eduardo A–o. May isang pasaherong dumating sa Davao Internatio-nal Airport noong isang araw ang nasita dahil gumamit ng pekeng real-time reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR) test result na requirement sa mga dumarating sa paliparan dito. Naa'yy isa ka pasahero nga niabot sa Davao International Airport adtong isang adlaw ang gisita ky nigamit og pekeng resulta sa real-time reverse transcription polymerase chain reaction (RRT-PCR) nga ginapangayo sa tanang muabot sa airport diri. Napag-alaman na ang kanyang swab result ay ginawa noon pang Agosto. Nasayran nga ang iyang resulta sa swab gihimo pa kaniadtong Agosto. Hayun at sumailalim na sa inquest proceedings ang babaing taga-General Santos na dumaan lang dito sa Davao Airport. Tua og niagi sa inquest ang babaye nga taga-General Santos na niagi lng sa Davao Airport. Ito ay pagkatapos na lumabas na negative ang swab test na kinuha sa kanya sa Davao airport at siya ay dineretso agad sa Sasa Police Station kung saan kasalukuyan siyang naka-detain. Kini pagkahuman nigawas ang resulta nga negatib ang swab test nga gikuha sa iya sa Davao airport ug siya gidiritso dayun sa Stasyon sa Sasa Police kung asa siya karon nakapriso. Sana magsilbing leksyon ang nangyari sa mga namemeke ng dokumento ngayong panahon ng pan-demya. Unta magsilbi nga leksyon ang nahitabo sa mga nameke og dokyumento karong panahon sa pandemya. Hindi biro ang COVID-19 sapagkat nakamamatay. Dili lalim ang Covid-19 tungod ky nakamatay kini. Huwag tularan ang nasabing babae at nang hindi sa police station ang bagsak imbes na makauwi nang maayos. Ayaw sunduga ang babaye para dili sa stasyon sa pulis ang padulngan imbis tarung nga diritso makauli. At dahil sa patuloy na pagtaas ng bilang ng COVID-19 cases muling pinaiiral ang paggamit ng Food and Medicine Pass (FM pass) dito sa Davao City maliban pa sa requirement na Davao Quick Response (DQR) code at ID ng mga lumalabas ng bahay simula bukas. Tungod sa padayun na pagtaas sa ihap sa Covid-19 na kaso gibalik pag usab ang paggamit og Food and Medicine Pass ( FM Pass) dinhi sa Davao City lakip sa gipangayo na Davao Quick Response (DQR) code ug ID kung mugawas sa balay sugod ugma. Marami ang nagrereklamo dahil nga may FM pass na may QR code at ID pa na kailangang ipakita sa checkpoints. Daghan ang nagreklamo ky naa pa'y FM pass naa pa gyud QR code ug ID na ipakita sa checkpoints. Ganito kasi yan Ñ ang FM pass ay para ma-regulate ang paglabas ng tao dahil nga may mga nakalaang araw lang na puwedeng lumabas depende sa ending number ng FM pass ng individual. Ing-ani man gud na, ang FM Pass para ma regulate ang paggawas sa mga tawo tungod ky naa'y adlaw nga pwede sila mugawas depende sa katapusan nga numero sa FM pass. Ang QR code naman ay namo-monitor ang paglabas ng tao at kung saan siya pumupunta lalo na sa contact tracing purposes. Ang QR code pud mamonitor ang paggawas sa tawo ug kung asa siya naka-adto hilabi na sa contact tracing. At ang ID naman ang magpapatunay kung saan ba talaga nagtratrabaho ang isang tao. Ug ang ID pud ang magpamatoud kung asa gyud nagtrabaho ang usa ka tawo. Kaya ito ang kailangang gawin dito dahil may ilang araw na ring Number 1 ang Davao City sa nationwide number ng new daily COVID cases sa bansa. Maong mao ni ang kailangan nga buhaton ani tungod kay naay pila ka-adlaw nga nag numero uno ang Davao City sa tibouk nasud nga numero sa kada-adlaw na bag-ong kaso sa Covid sa atong nasud. Nasa Number 1 kami ngunit hindi Ôyun kinaiinggitan. Naa mi sa numero uno pero dili mi ginakainggitan. Ang kaso ng child abuse sa ilalim ng Republic Act 7610 ay tungkol sa kahit anong klase ng kilos, gawa o salita na yumuyurak sa pagkatao, halaga o dignidad ng isang bata bilang tao. Ang kaso sa pang-aabuso sa bata ilalum sa Republic Act 7610 mao ang bahin sa nisan unsang klase sa buhat, buhat o pulong nga nagpahuyang sa kinaiya, bili o dignidad sa usa ka bata isip usa ka tawo. Ano ba ang dapat patunayan sa child abuse para parusahan alinsunod sa nasabing batas? Unsa ang kailangan pamatud-an sa pag-abuso sa bata alang sa silot pinauyon sa giingon nga balaod? Ito ang sasagutin sa kaso ni Marta. Kini ang matubag sa kaso ni Marta. Ang kaso ni Marta ay mula sa away nila ng kanyang kapitbahay na si Dina pati ng tatlong anak nitong lalaki, sina Art, edad 11, Ben, 9, at Carlos, 8. Ang kaso ni Marta naggikan sa ilang away sa iyang silingan nga si Dina ug sa iyang tulo ka ana nga lalaki, si Art, edad 11, Ben, 9, ug Carlos, 8. Isang umaga ay nagpapalipad ng eroplanong papel ang tatlong bata mula sa ikatlong palapag ng kanilang bahay nang bumagsak ito sa harap ng bahay ng anak na babae ni Marta. Usa ka buntag tulo ka bata ang nagpalupad og papel na eroplano gikan sa ikatulo nga andana sa ilang balay sa dihang nahugno kini sa atubangan sa balay sa anak nga babaye ni Marta. Si Pacing na hindi gusto ang nangyari ay nasambit lang ang patungkol kay Carlo. Si Pacing nga dili ganahan sa nahitabo nahisgot lang ang kay Carlo. Sunod na araw, nakita nina Art, Ben at Carlo si Pacing sa harap ng bahay nito at binato siya ng mga pakete ng ketsup. Pagkasunod adlaw, nakita ni Art, Ben ug Carlo si Pacing sa atubangan sa balay ug gibato siya sa mga pakete sa ketsup. Pero imbes na si Pacing na pumasok na sa loob ng bahay, si Marta ang dalawang beses na tinamaan ng mga pakete. Apan imbis nga si Pacing nisulod sa balay, si Marta ang naigo duha ka beses sa pakete. Sinigawan ni Marta ang mga bata, minura at tinakot na huwag magkakamaling bumaba ang mga bata kundi ay pakakawalan nito ang alagang aso para kagatin sila. Gisinggitan ni Marta ang mga bata, gishagitan og gihadlok nga bantay lang og manaug kay buhian niya ang iro para paakon sila. Nagsumbong ang mga bata sa kanilang ina pagdating nito sa palengke. Nisumbong ang mga bata sa ilang mama pag-abot gikan sa palengke. Nang kumprontahin ni Dina si Marta ay dinuro at mi-nura pa nito ang babae bago pumasok sa bahay. Sa gikumprunta ni Dina si Marta iya kining gitulisok og gishagitan ayha siya nisulod sa balay. Paglabas ay may hawak na itong itak at pasigaw na sinabing walang demanda-demanda sa akin, basta bumaba kayo dito lahat, papatayin ko kayong lahat. Paggawas naa na'y gigunit na sundang, nanghasi, ug nagsinggit nga wala'y demanda-demanda nako basta manaog mo dinhi, patyon tamong tanan. Tatagain ko kayo, papatayin ko kayo, lalaban na lang ako ng patayan. Targiton ta mo, patyun ta mo, makigpatay na lng ko ani. Natakot sa insidente ang tatlong bata at ayaw na nilang bumaba para maglaro. Nahadlok ang mga bata sa nahitabo ug dili na sila munaog para magdula. Ayon kay Dina, nagkaroon ng trauma ang tatlo at dahil sa takot sa mga sinabi ni Marta ay napilitan silang lumipat ng ibang tirahan. sulti ni Dina, nagtrauma ang tulo ka bata og nahadlok sa gisulti ni Marta nga kailangan pa nila mubalhin og laing puloy-anan. Nang mangyari ang insidente, dalawang kinatawan ng barangay ang sumaklolo, sina BPSO Lazo at Engracio. Sa nahitabo ang insidente, duha ka representante sa barangay ang nitabang, si BPSO Lazo ug Engracio. Hinawakan ni Engracio si Marta para pigilan ang babae habang inaamba nito ang itak at patuloy sa pagmumura habang nakatayo naman sa di kalayuan si Lazo. Gigunitan ni Engracio si Marta para pugngan ang babaye nga nanghasi samtang nagdala og sundang og nagapadayun nga nagshagit samtang nagtindog si lazo sa doul. Nang huminahon si Marta ay inuwi na niya sa bahay ang babae habang ang gulok naman ay kinumpiska ni Lazo. Sa pagkakalma ni Marta, gidala niya ang babaye sa balay samtang gikumpiska ni lazo ang sundang. Bilang resulta, kinasuhan si Marta sa paglabag ng RA 7610 (Sec. 10,) dahil sa ginawa niyang pag-abuso at pananakot kina Art, Ben at Carlo dahil sa pagmumura niya at pag-amba ng itak sa tatlong bata na lubhang nakainsulto at nagpahiya sa dignidad ng mga menor de edad. Ingon usa ka sangputanan, gisumbong si Marta sa paglapas sa RA 7610 (Sec. 10), tungod sa paghimo sa pag-abuso ug pagpanghulga nila Art, Ben, at kay Carlo alang sa pagshagit-shagit og pagpanghasi og sundang sa tulo ka bata nga grabeng giinsulto ug gipakaulawanang dignidad sa mga menor de edad. Sa paglilitis, tumestigo si Art at ina nito na si Dina tungkol sa nangyari. Sa hiring, nitestigo si Art ug inahan niini nga si Dina sa panghitabo. Sinang-ayunan ni BPSO Lazo ang kanilang testimonya lalo ang pagmumura ni Marta at pagwasiwas ng itak kahit pa pigil na siya ni BPSO Engracio. Nisang-ayon si BPSO Lazo sa ilang testimonya labi na ang pagshagit-shagit ni Marta og paghasi gamit ang sundang bisag gipugngan na siya ni BPSO Engrancio. Bilang depensa, dalawang kapitbahay naman ang tumestigo, sina Remy at Rody. Sa depensa, duha ka silingan ang ni testigo sila Remy og Roy. Nakita raw ni Remy na nagwawalis sa bakuran si Marta at tinakot lang ang tatlong bata na isusumbong sa kanilang nanay. Nakita ni Remy si Marta nga nanilhig sa tugkaran ug gihadlok lang ang tulo na isumbong sa ilang mama. Si Dina nga raw ang lumapit sa bahay ni Marta at nagmumura/sinisigawan si Marta pati iniinsulto. Si Dina daw ang niadto sa balay ni Marta ug nagshagit-shagit ug giinsulto si Marta. Isang BPSO daw ang lumapit kay Dina at inaawat siya dahil nga siya ang nag-umpisa ng away. Isang BPSO daw ang niduol ky Dina ug gipugngan siya tungod kay siya ang nag-unauna og pangaway Sabi naman ni Rosie ay walang itak na hawak si Marta na ginamit panakot laban kina Dina at sa mga anak nitong lalaki. Ingon pud ni Remy, wala daw sundang nga gigamit si marta nga gipanghadlok kay Dina og sa mga anak nya nga lalaki. Sa testimonya ni Rody, sinabi niya na narinig niya si Marta na nakikipag-away kay Dina pero hindi sa mga anak nito. Sa testimonya ni Rody, nakadungog siya nga nakig-away si Marta ky Dina pero dili sa mga anak niya. Hindi raw niya nakitang may hawak na itak si Marta at narinig lang niya na sinasaway nito ang tatlong bata sa paghahagis nila ng bato sa bubong nito. Wala daw niya nakita nga nagdala og sundang si Marta ug nadunggan lang daw niya nga gibadlung lang ang mga bata sa paglabay og bato sa atop niya. Ayon naman sa salaysay ni Marta, nakaupo lang siya sa may gate nang batuhin ng pakete ng ketsup ni Art. Sumala sa asoy ni Marta, naglingkod ra siya sa ganghaan sa dihang gibato siya ni Art og pakete sa ketsup. Kinagalitan daw niya ang bata at pinagsabihan na huwag kang mamamato pero imbes tumigil ay pinagpatuloy pa ni Art pati dalawang kapatid nito ang paghahagis ng mga pakete ng ketsup sabay sigaw Marta wala kang kuwenta sinundan pa ng nanay nilang si Dina na dinuro, pinagsisigawan at minura siya. Gisinggitan niya ang Bata ug giingnan nga dili manglabay pero imbes na mahunong gipadayun hinoun ni Art kauban ang duha ka igsoon sa paglabay og mga pakete sa ketsup sabay singgit na Marta wala kay ayo ug gisundan pud sa inahan nga si Dina nga nagtudlo-tudlo, nagshagit-shagit og giinsulto siya. MAY pinaslang na namang mamamahayag. Naa napud gipatay na reporter. Pinatay ng riding-in-tandem si Virgilio S. Maganes, 62, komentarista sa radio station dwPR sa Villasis, Pangasinan noong Martes ng umaga, dakong alas sais. Gipatay sa riding-in-tandem si Virgilio S. Maganes, 62, ug komentarista sa istasyon sa radyo DWPR sa Villasis, Pangasinan niadtong Martes sa buntag, mga alas Sais. Lumabas lang umano ng kanyang bahay si Maganes at pagbalik, pinagbabaril na. Nigawas lang daw sa iyang balay si Maganes ug pagbalik gipusil na. Tinamaan sa ulo si Maganes na agad namatay. Naigu si Maganes sa ulo ug namatay diritso. Ayon sa mga nakakita sa pangyayari, dalawang lala_king naka-itim na jacket at magkaangkas sa motorsiklo ang bumaril sa komentarista. Sulti sa mga nakakita sa nahitabo, duha ka lalaki nga nakajacket og itum ug sakay sa motorsiklo ang nagpusil sa komentarista. Mabilis na tumakas ang mga salarin. Dali nga niikyas ang mga kriminal. Pinagtangkaan nang patayin si Maganes noong 2016 ngunit nakaligtas. Gisulayan nga patyon si Maganes kaniadtong 2016 apan naluwas. Hinahanap na umano ng pulisya ang mga suspect. Gipangita na sa pulis ang mga suspect. Si Maganes ang ika-17 mamamahayag na pinatay sa ilalim ng Duterte administration. Si Maganes ang ika 17 na gipatay na reporter ilalum sa Duterte na administrasyon. Noong naka_raang Mayo, binaril din at napatay si Rex Cornelio Pepino. 48, reporter ng Energy 93.7 FM radio sa Dumaguete City. kaniadtong Mayo, gipusil og gipatay usab si Rex Cornelio Pepino, 48, reporter sa energy 93.7 FM radio. Nakasakay si Pepino sa motorsiklo angkas ang kanyang asawa pauwi sa bahay nang pagbabarilin ng dalawang lalaking magkaangkas sa motorsiklo. Nagsakay si Pepino sa motor angkas iyang asawa pauli sa balay sa dihang gibaril og duha ka lalaki nga nakamotorsiklo. Tinamaan sa ibaÕt ibang bahagi ng katawan si Pepino. Naigo sa bisag asang bahin sa lawas si Pepino. Hindi tinamaan ang kanyang maybahay. Wala maigo ang iyang misis. Ayon sa Committee to Protect Journalists (CPJ) na nakabase sa New York, ikalima ang Pilipinas sa mga pinaka-mapanganib na bansa para sa mga mamamahayag. Sumala sa Committee to Protect Journalist (CPJ) sa New York, ang Pilipinas ikalima sa labing delikado na mga nasud alang sa mga peryodista. Una ang Somalia, ikalawa ang Syria, ikatlo ang Iraq at ikaapat ang Pakistan. Una ang Somalia, iakduha ang Syria, ikatulo ang Iraq ug ika-upat ang Pakistan. Ang Pilipinas ayon sa CPJ ang may pinakamaraming bilang ng mga pinatay na mamamahayag na hindi nalulutas. Ang Pilipinas sumala sa CPJ adunay pinakadako na ihap sa mga gipatay nga mga peryodista nga wa masulbad. Noong 2016 na kauupo ni President Duterte, ma_riin niyang sinabi na tututukan ng kanyang adminis_trasyon ang pagpatay sa mga mamamahayag. Sa 2016 nga paglingkod ni Presidente Duterte, hugot nga giingon niya nag ang iyang administrasyon motutok sa mga gipangpatay nga mga peryodista. Subalit sa kabila ng kanyang pangako, hanggang ngayon at malapit nang matapos ang kanyang termino wala pa ring nakakamit na hustisya ang mga kaanak ng biktima. Apan bisan pa sa iyang saad, hangtod karon ug hapit na matapos ang iyang termino, ang mga kaliwat sa biktima walay pa kakuha og hustisya. Kailan mahuhuli ang mga killer at mga utak nito? Isang malaking katanungan sapagkat walang gina_gawa ang pamahalaan upang maprotektahan ang mga mamamahayag. Kanus-a madakup ang mga kriminal ug ang mga lider niini?Usa ka ka dako nga pangutan tungod kay wala'y gihimo ang gobyerno aron mapanalibtan ang mga peryodista. Hinahayaang barilin na parang mga manok. Gipasagdan nga pusilon nga mursag manok Sa nalalabing dalawang taon ni Duterte, umaasa ang mga mamamahayag na ganap silang mapuprotektahan at matitigil na ang mga pagpatay. Sa nahibilian nga 2 ka tuig ni Duterte, ang mga tigbalita naglaum nga sila hingpit nga mapanalipdan ug ang mga pagpamatay mahunong. Kumilos din naman ang PNP sa pamumuno ni bagong PNP chief Gen. Debold Sinas na malutas ang pagpaslang sa mga mamamahayag. Naglihok usab ang PNP sa panguna sa bag-ong hepe sa PNP nga si Gen. Debold Sinas aron masulbad ang pagpatay sa mga peryodista. MAY nagbabalak daw na kasuhan ang Philippine Southeast Asian Games Organizing Committee o PHISGOC dahil sinasabing malaking halagang ginugol sa pagdaraos ng Southeast Asian Games at hindi pagsusumite ng audited financial report. Naay nagplano nga kasuhan ang Philippine Southeast Asiean Games Oaganizing Committee o PHISGOC tungod sa kadako nga salapi ang gigasto niini sa paghupot sa Southeast Asian Games ug sa wala pagsumite og audit sa mga tahong pinansyal. Nakakalungkot. Makapasubo. Tingin ko, ginagamit ang isyu ng PHISGOC at SEA Games para madiskaril ang kandidatura ng kasalukuyang presidente na si Cong. Bambol Tolentino. Sa akong tan-aw gigamit ang isyu sa PHISGOC ug Sea Games para maundang ang kandidadatura sa karon nga Presidente nga si Cong. Bambol Tolentino. Yes, malapit na kasi ang eleksyon ng POC. Oo, hapit naman gud ang eleksyon sa POC. Ang kanyang kalaban na si Jesus Clint Aranas ay isa sa mga nagdemanda. Ang iyang kontra nga si Jesus Clint Aranas usa sa mga nagdemanda. Itigil na sana ang pamumulitika. Hunongon na unta ang pamulitiko. Hindi tamang sirain ang magandang accomplishments ng SEA Games at mga proyektong nasimulan para sa mga atleta at kabataang Pinoy. Dili husto nga gub-on ang maayong mga nahimo sa SEA Games ug mga proyekto nga gisugdan alang sa mga atleta ug batan-ong Pinoy. Ang sagot naman ni Rep. Alan Peter Cayetano na dating namuno sa SEA GAMES Organizing Committee sa isyung hindi pagsusumite ng report. Ang tubag ni Rep. Alan Peter Cayetano na kaniadto nangulo sa komite nga nag-organisa sa SEA Games kalabot sa isyu sa dili pagsumite og report. Mapapahiya lamang kayo . Maulawan lang mo. Tiniyak niyang kasalukuyan pang ginagawa ang financial audit at maisasapubliko lamang ito kapag kumpleto at tapos na. Gisiguro niya nga sa karon kay ginahimo pa ang pag-audit sa pinansyal ug mahimong ipahibalo kini sa publiko kung kompleto og human na. Mahigit isang dekadang nawala sa international sports ang Pilipinas, muli tayong tiningala sa maraming palaro na nakopo natin ang kampeonato. Sulod sa usa ka dekada nga nawala sa internasyonal sports ang Pilipinas, usab nga kita gihunumduman sa daghan nga dula nga kita nidaug og nagkampeyon. Nakapagtayo tayo ng mga modernong pasilidad na maipagmamalaki sa ating mga ka_lapit na bansa. Nakapatukod kita og mga modernong pasilidad nga maipasigarbo nato sa atong silingan na mga nasud. Naipagawa din ang Rizal Memorial Coliseum na ilang dekadang napabayaan; naitayo ng Clark City Ath_letics Stadium & Aquatics Center, pati Athletes Village na world-class ang kalidad. Napausab ang Rizal Memorial Coliseum na sa daghang mga dekada nga napasagdan; napatukod ang Clark City Athelic Stadium & Aquatic Center, apil usab ang Athletes Village na pinakaanindot. Inihayag sa press conference na ang pondong P6 bilyon para sa SEA games ay hindi ibinigay sa PHISGOC lahat. Gipahibalo sa press conference nga ang P6 bilyon na pondo alang sa SEA Games kay wala gihatag tanan sa PHISGOC. P1.48 bilyon lamang ang direktang binigay sa PHISGOC ng PSC. P1.48 bilyon ra ang diretang gihatag didto sa PHISGOC sa PSC. Umabot pa ng halos 15 buwan bago matapos ang pag-release ng pondo sa PHISGOC. Niabot og 15 ka bulan ang paghatag sa pondo sa PHISGOC. Ang P3 bilyon naman ay ibinigay sa Department of Budget and Management-Procurement Service (DBM-PS), samantalang ang P500 milyon ay ipinamahala sa POC, at ang P1 bilyon ay ginamit ng PSC. Gihatag ang P3 bilyon sa Department of Budget and Management-Procurement Service (DBM-PS), samtang ang 500 milyon ang gidumala sa POC, ug ang 1 bilyon ang gigamit sa PSC. Ayon kay PHISGOC Chief Operating Officer (COO) Ramon Suzara, nitong September 4, 2020 lang nila natanggap ang kabuuan ng pondong nilaan para sa gastusin ng SEA games. Sumala pa sa PHISGOC Cheif Operating Officer (COO) Ramon Suraza, karong Sept. 4, 2020 ra nadawat nila ang tibuuk nga pondo alang sa SEA Games. Ito ay sampung buwan matapos ang pagdaraos ng SEA Games. Napulo ka bulan pagkahuman sa nahitabo nga SEA Games. Dahil sa bagal ng release ng pondo, naantala din ang lahat ng proseso tulad ng liquidation at pag-audit. Tungod sa hinay nga pagpagawas sa pondo, ang tanan nga mga proseso sama sa pag-liquidate ug pag-audit nadugay usab. Iyan ang rason kung bakit wala pa ang audited report. Mao kana ang hinungdan ngano nga pa ang audit nga taho. Nilinaw din ni Suzara na bawat sentimo na binigay sa PHISGOC ay hindi nawaldas kundi nagamit ng tama. Gipatin-aw usab ni Suzara nga ang matag sentimo nga gihatag sa PHISGOC wala gilustay apan nagamit og husto. MASUSUBUKAN ang liderato ni Philippine National Police (PNP) chief Gen. Debold Sinas sa online sabong na patuloy na nag-ooperate kahit ibinabando ng Inter-Agency Task Force (IATF) na bawal pa ito habang nananalasa pa ang COVID-19. Masulayan na ang liderato ni Philippine National Police (PNP) Chief Gen. Debold Sinas sa online sabong nga nagapadayon sa pag-operatte bisan pa nga gidili na kini sa Inter Agency Task Force (IATF) samtang naa sa peligro sa COVID-19. Sa kanyang talumpati nitong nakaraang araw, mahigpit ang tagubilin ni Sinas sa kanyang mga tauhan na huwag tumanggap ng suhol o paiiralin niya ang no take policy sa lahat ng ilegal na aktibidades, at kasama na rito ang online gambling. Sa iyang pakipagpulong sa miaging adlaw, kusganon nga gimandoan ni Sinas ang iyang mga kawani nga dili mudawat og suhol o ipatuman niya ang no take policy sa tanan nga ilegal nga kalihikon ug lakip na ang online nga sugal. Malaki kasi ang paniniwala ng mga kosa ko na kaya hindi pinapansin ng management ng online gambling ang kautusan ng IATF dahil malaki ang parating nila sa lide_rato ng PNP, at tutuldukan ito ni Sinas. GetÕs nÕyo mga kosa? Nagtuo akong mga kauban nga maong wala gitagad sa nagdumala sa online gambling ang balaod sa IATF tungod kay dako sila'g ginahatag sa lider sa PNP, ug putlon kini ni Sinas, Nakuha n'yo pre? Si Sinas mga kosa ay hindi sugarol kaya wala sÕyang utang na loob sa mga operators ng online gambling. Si Sinas mhga kakosa dili sugarol busa wala siya utang sa mg aonline operator sa sugal. Diougaa! Sinabi ng tropa ni Sinas na susulat sila kay PAGCOR chairwoman Andrea Domingo para alamin ang mandatos ng operation ng online sabong. Ang tropa ni Sinas nagsukti nga magsulat sila sa chairwoman sa PAGCOR nga si Andrea Domingo aron mahibal-an ang mandato sa operasyon sa online nga sabong. Nais kasing malaman ng PNP kung anu-anong guidelines ang ibinigay ni Domingo sa online sabong na patuloy na binabastos ang gobyerno ni President Digong, lalo na ang IATF. Gusto sa PNP nga mahibal-an kung unsang mga panudlo ang gihatag ni Domingo sa online nga sabong nga padayon sa pagdaot sa gobyerno ni Presidente Digong, labi na ang IATF. Aalamin din ng PNP kung bakit hindi nagko-coordinate ang PAGCOR sa kanila para masawata ang online sabong, na halos hindi naman huminto sa kanilang operation sa loob ng walong buwan habang abala ang gobyerno ni President Digong na labanan ang pandemya. Gusto mahiba-an sa PNP kung ngano nga ang PAGCOR wala makig-alayon sa kanila aron mapuksa ang online nga sabong, nga halos wala miundang sa ilang operasyon sulod sa walo ka bulan samtang ang gobyerno ni Preseidente Digong busy na batukan ang pandemya. Sa tingin naman ng mga kosa ko, mahihirapan itong ma_nagement ng online sabong na suhulan si Sinas na tinawag ni President Digong na good at honest cop. Sa tan-aw sa akong mga kakosa, malisuran ang nagdumala sa online sabong na suhulan si Sinas nga gitawag ni Presidente Digong nga maayo ug matinuaron nga pulis.Dipuuggaaa! Ang unang panawagan ni Sinas sa mga tiwaling pulis ay huwag tumanggap ng suhol mula sa ilegal na aktibidades, kasama na rito ang online sabong na niloloko lang ang gob_yerno dahil sa hindi pagbabayad ng buwis. Ang una nga tawag ni Sinas sa mga korap nga pulis nga dili modawat modawat og suhol gikan sa iligal nga kalihokan, lakip ang online na sabong nga nanglimbog sa gobyerno sa wala pagbayad og buhis, Kaya tama lang ang panawagan ni Albay Rep. Joey Salceda na i-regulate ang operation ng online sabong nang sa gayon ay mabuwisan sila ng gobyerno para madag_dagan ang pondo kontra COVID. Sakto ra ang tawag ni Albay Rep. Joey Salceda na i-regulate ang mga oprasyon sa online sabong aron makuhaan og buhis sa gobyerno aron makadagdag sa pondo batok sa COVID. Sa mga pulis na naging protektor o tumatanggap sa online sabong, abaaaa dumistansiya na kayo sa naturang ilegal na negosyo bago kayo paluin sa puwit ni Sinas. Sa mga pulis nga nahimong protektor o nidawat og suhol sa online sabong, hala layu-layo sa mo sa maong iligal na kalihukan kay basi mabunalan mo sa lubot ni Sinas. Dipuugaa! Marami tiyak ang iiyak sa anti-corruption drive ni Sinas na iniutos ni President Digong, di ba mga kosa? Daghan ang siguradong maghilak sa Anti-Corruption drive ni Sinas nga gimando ni Presidente Digong, diba mga kosa? IYAN ang katawa-tawang post sa facebook nina DENR Usec. Benny Antiporda at MMDA Spokesperson Celine Pia_lago. Mao na ang kataw-anan nga post sa facebook ni DENR Sec. Benny Antiporda ug MMDA spoekperson Celine Pialago. Sa kabila ng trahedyang dinulot ni Bagyong Ulysses ay nagawa pang mag-selfie nina Antiporda at Pialago, hehehe! sa Likod sa trahedyang gidala ni bagyong Ulyses kay nakuha pa nag magselfie sina Antiporda ug Pialago.hehehehe Kung sabagay hindi naman sila masisisi dahil dapat nilang ipagmalaki na napanatili nilang kumikinang ang mga dolo_mite sa Manila Bay. Hinoun dili pud sila mabasol tungod kay kinahanglan sila magpasigarbo nga ilang natipig ang mga dolomite sa Manila Bay. Baka nga naman umani ito ng milyon-milyong like at share sa FB at pagnagkataon makakatulong ito upang makahikayat ng ayuda sa Good Sama_ritans na nakatunghay sa mga larawan nang paghambalos ng Bagyong Ulysses sa Luzon. Mahimo pa nga mag-ani kini og milyon-milyon na like ug share sa FB ug mahitabo makatabang kini nga makadani og maayong samaritano nga makakita sa mga litrato sa paghalagapak sa bagyong Ulysses. Bahagi pa rin yan ng publicity campaign kung tutuusin, kasi news makers sina Antiporda at Pialago mula nang bigyan ng puwesto ni Pres. Rodrigo Duterte sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) at Metro Manila Development Authority (MMDA). Kana bahin gihapon sa kampanya sa publisidad, tugod kay mga news amkers usab sina Antipardo ug Pialago sukad gitagaan og luna ni Presidente Duterte sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) ug sa Metro Manila Development Authority (MMDA). Para sa nakararami, nakakangasim ng sikmura ang pagsi-selfie nina Antiporda at Pialago dahil nga napakala_king pinsala ang idinulot ng mga bagyong nagdaan sa bansa. Sa kadaghanan, nakabaliktad og tiyan ang selfie-selfie ni Antiporda ug Pialago tungod kay dako ang kadaot sa mga bagyong niagi sa nasud. Sa totoo lang, marami sa ating mga kababayan ang nagsusumigaw na bigyan sila ng tulong dahil sa pagkawala ng kanilang mga kaanak na namatay matapos rumagasa ang tubig at putik na gumiba ng kanilang mga bahay. Sa tinuud lang, daghan sa atong mga kababayan ang naningkamot nga mangayo og tabang tungod sa pagkawala sa ilang mga kaliwatan nga namatay human ang tubig ug lapok niguba sa ilang mg abalay. Ang Catanduanes ay halos mabura sa mapa dahil sa hagupit nang magkakasunod na bagyo kung kaya maging ang mga local official doon ay nanawagan na sa national government na bigyan sila nang karagdagang budget o ayuda nang matustusan sa pangangailangan sa pagkain, pagkumpuni ng mga nasirang bahay, establisimento at para sa pagbangon ng mga nalugmok na kabuhayan ng kanilang constituents. Ang Catanduanes hapit mapapas sa mapa tungod sa sunod-sunod nga bagyo, sa ingon bisan ang mga nadaot nga mga balay, mga establisimento ug alang sa pagsaka sa panginabuhi sa mga naapektuhan. Sa halip kasi na gastusan ng milyun-milyong piso ang pagpapaganda at pagpreserba sa dolomite beach sa Manila Bay, ibili na lamang ng pagkain, gamot at materyales para sa mga kababayang sinalanta ng mga nagdaang bagyo lalo na ang paghambalos ni Ulysses. Imbis nag mogasto og milyun-milyon sa pagpagwapo ug pagreserbar sa dolomite beach sa Manila Bay, ipalit na lang sa pagkaon, tambal ug mga materyales alang sa mga kababayan nga naigo sa mga niaging bagyo ug ang panalasa ni Ulyses. Nananawagan ang marami kina Antiporda at Pialago na gamitin na lamang ang pera ng bayan sa pagsasaayos at paglinis sa mga ilog sa buong bansa upang maibsan ang pagbaha at landslide. Nanawagan ang kadaghanan kay Antiporda at Pialogonga gamiton na lamang ang kuwarta sa lungsod aron ayuhon og limpyohan ang mga sapa sa tibouk nasud aron mahupay ang pagbaha og pagdahili sa yuta. May katwiran naman na punahin ang pagsi-selfie nina Antiporda at Pialago dahil kitang-kita ang pruweba sa pagkalubog sa baha ng Marikina, San Mateo, Rodriguez, at ilang lugar sa Quezon City. Naa pud rason nagnong masaway ang pagselfie-selfie nila Antiporda og Pialago tungod kay makita ang pruweba nga nalunod sa baha ang Marikina, San Mateo, Rodriguez, at ilang lugar sa Quezon City. Idagdag pa ang sinapit ng Catanduanes at Albay. Idugang pa ang nahiaguman sa Catanduanes ug Albay. Kung si President Digong nga na abala sa summit meeting ay nagawang sumakay ng chopper at nilibot ang mga sinalantang lugar, dapat gawin din ito nina Antiporda at Pialago. Kung si Presidente Digong nadisturbo gani sa miting sa summit aron musakay sa chopper para susihon ang tibouk apektadong lugar, kinahanglan buhaton usab kini ni Antiporda og Pialago. Tularan nÕyo ang kasipagan ng Presidente. Sunduga ninyo ang kakugihan ni Presidente. NawaÕy maging open eyes ang mga nagdaang bagyo upang pursigihin ang pagsasaayos ng mga ilog nang maibsan ang pagbaha. Unta magkapabli sa mata ang mga niaging mga bagyo aron mapugos sa paglimpyo sa mga sapa para mokunhod ang mga pagbaha. Dahil numero uno na tayo sa buong mundo pagdating sa social media, nararapat lamang na ang i-post ay Ôyung may pakinabang ang sambayanan at hindi pangsarili lamang. Tungod kay numero uno na kita sa tibouk kalibutan kung bahin sa social medya, tama ra nga ang i post mao ang mapuslan sa katawhan ug dili lang sa kaugalingon. Gets nÕyo mga suki? Kuha niyo mga suki? Malaking bagay ang maiaambag ng DENR at MMDA sa pagbangon ng bansa kung gagamitin lamang nila ang kanilang abilidad sa paglilinis sa mga baradong ilog sa bansa at hindi sa pagsi-selfie. Ang DENR ug MMDA makatabang kaau sa paglambo sa nasud kung gamiton lang nila ang ilang abilidad sa paglimpyo sa mga sapa sa nasud ug dili sa pagselfie-selfie. Kilos na Mam at Sir, gamitin ang social media sa pagtulong sa mga napinsala ng bagyo nang lalo kayong sumikat! Pamaagi ni Mam ug Sir, gamiton ang sosyal medya aron matabangan ang mga naigo sa bagyo para mas musikat. Noong Martes, ipinatawag ni President Duterte sa Malaca–ang ang 40 Immigration officials. Adtong Martes, gipatawag ni Presidente Duterte sa Malaca_ang ang 40 nga mga opisyal sa imigrasyon. Bago iyon, nagpahanda muna ang Presidente nang maraming pastillas na may pera sa loob. Sa wala pa kana, una nga gipaandam sa President ang daghan mga pastillas nga adunay salapi sa sulod. Nang makaharap niya ang mga opisyal, pinagbibigyan niya ng pastillas ang mga ito. Sa dihang nakigkita siya sa mga opisyal, gipanghatagn niya kini og pastillas. Kainin nÕyo Ôyan dahil Ôyan ay may pera!Õ Sabi ni Presidential Spokesperson Harry Roque hindi naman daw pinilit ng Presidente na kainin ang pastillas na may pera. Kauna ninyo na kay kana naay kwarta! ingon sa tigpamaba sa Presidente nga si Harry Roque wala man hinuon daw gipugos sa Presidente nga kaunon ang pastillas nga naay kwarta. Walang kumain ng pastillas na may pera. Walay nikaon sa pastillas nga naay kwarta. Grabe na ang katiwalian sa Immigration. Grabe na ang korapsyon sa imigrasyon. Limpak na pera ang naibubulsa ng mga corrupt dahil sa pastillas scheme. Dgaghang kwarta ang gibulsa sa mga korap tungod sa pastillas. Namera nang husto mula nang dumagsa sa bansa ang mga Chinese na nagtatrabaho sa Philippine Offshore and Gaming Operators (POGOs). Nangwarta pag-ayo sukad nidagsa sa nasud ang mga intsik nga nagtrabaho sa Philippine Offshore na Gaming Operators (POGOs). Bawat Chinese ay naglalagay ng P10,000 para walang aberya ang kanilang pagpasok sa bansa. Ang matag intsik naghatag og P10, 000 aron dali nga makasulod sa nasud. Sa rami ng mga Chinese na pumasok sa bansa mula pa noong 2017, nakapagbulsa na umano ang mga korap sa Immigration ng P40 bilyon. Sa kadaghan nga intsik nga nisulod sa nasud sukad 2017, nakapangwarta na kono ang mga korap sa imigrasyon og P40 bilyon. Ito ang nahalungkat ng Senado sa ginawang pagdinig kamakailan. Mao kini ang nahalungkat sa bag-ong pagdungog sa Senado. Sabi ni Sen. Risa Hontiveros, chairman ng senate committee on women tungkol sa modus sa Immigration, bukod sa pastillas scheme, may_roon pang Visa-upon-arrival (VUA) policy na ipinatutupad sa mga dayuhang pumapasok sa bansa na kumikita rin ang mga taga-BI. Miingon si Sen. Risa Hontiveros, chairman sa komite sa senado sa mga kababayen-an sa mga mudos sa imigrasyon, dugang sa pastillas scheme, adunay pay visa-upon-arrival na palisiya nga gipatuman sa mga langyaw nga nasyonalidad nga nagsulod sa nasud nga nakakwarta usab ang mga taga-BI. Ipinaliwanag ni Hontiveros na sa ilalim ng pastillas, ang pera ay pumapasok sa airport saka ibini_bigay sa immigration officers habang sa VUA transactions naman ay diretsong napupunta ang suhol sa main office kung saan inaaprubahan ang mga visa. Gipasabot ni Hontiveros nga sa ilalum sa pastillas, ang kwarta moadto sa airport pagkahuman gihatag sa mga opisyal sa imigrasyon. Tinaguriang pastillas scheme dahil ang perang ipinanglalagay sa mga corrupt Immigration officials ay nakabilot na parang pastillas. Gitawag na pastillas scheme tungod ky ang salapi nga gibutangan sa mga korap nga opisyal sa imigrasyon giputos sama sa mga pastillas. Ayon sa National Bureau of Investigation (NBI), base sa lifestyle check na isinagawa nila sa mga opisyal at empleyado. Sumala sa National Burea of Inverstigation (NBI), basi sa lifestyle check nga gibuhat nila sa opisyal og empleyado. Hindi nagtutugma ang kanilang sahod sa kanilang yaman. Ang ilang sweldo dili katumbas sa ilang katigayunan. May isang opisyal sa Immigration na may sahod lamang na P32,000 kada buwan ay may net worth ito na P27.9 milyon. Adunay usa ka opisyal sa imigrasyon nga adunay suholan nga P32, 000 matag bulan apan adunay net worth nga P27.9 milyon. At ang nakapagtataka, may isang security guard sa BI na ang sahod ay P14,000 pero ang kanyang net worth ay mahigit na P10 milyon. Ang nakahibulong, naay usa ka gwardiya sa BL na ang suholan kay P14, 000 apan ang iyang net worth kay subra pa sa 10 milyon. Namera nang husto ang mga corrupt sa Immigration dahil sa pastillas. Nangwarta pag-ayo ang mga korap sa imigrasyon tungod sa pastillas. Dapat lang silang paka_inin ng pastillas na may pera. Dapat lang na pakan-on na sila og pastillas nga naay kwarta. Mas maganda kung sibakin sila sa puwesto at saka kasuhan para ma_bulok sa piitan. Mas nindot nga tanggalon sila sa puwesto dayun kasuhan aron madugta sa prisohan. Hindi dapat patawarin ang mga nahirati sa sarap ng pastillas. Dili dapat pasayluon ang mga nabulahan sa kalami sa pastillas. Liwasan ko muna sana sa pagsisimula ng Go North itong nakaririnding pagpaslang kay Pangasinan broadcaster Virgilio Maganes, 62, sa Villasis, Pangasinan noong Martes ng umaga, ngunit talagang mahirap hindi bigyan ng pansin ang kawalanghiyaang ito. likayan ko usa unta ang pagsugod sa Go North mao kini ang pagpatay sa Pangasinan broadcaster Virgilio Maganes, 62, sa Villasis, Pangasinan kaniadtong Martes sa buntag, apan lisud gyud nga dili hatagan pagtagad ang kini nga kabuang. Galaw galaw naman diyan mga awtoridad sa Pangasinan! Lihuk-lihok pud mga pulis sa Pangasinan. At ayan, tatanggapin ng mga tobacco-producing pro__vinces ang P18-B share nila sa Tobacco Excise Tax (RA7171). Ug syempre, ang mga probinsya sa paghimo sa tabako modawat sa ilang bahin nga P18-B sa Tobacco Excise Tax (RA 7171). Kasama sa mga tatanggap ang Pangasinan. Kauban sa mudawat mao ang Pangasinan. Aabot sa P14.4 bilyon ang tatanggapin ng Abra, Ilocos Norte, Ilocos Sur, La Union at Misamis Oriental dahil sa pagtatanim ng mga magsasaka ng Virginia-type na tabako. Abot sa P14.4 bilyon ang dawaton sa Abra, Ilocos Norte, Ilocos Sur, La Union ug Misamis Oriental tungod sa pagpananom sa mga mag-uuma og mga Virginia-type na tabako. Aabot naman sa P3.16 bilyon ang tatanggapin ng Kalinga, Pangasinan, Cagayan, Isabela, Nueva Vizcaya, Tarlac, Occidental Mindoro, Maguindanao at North Cotabato. Abot kini sa P3.16 bilyon ang madawat sa Kalinga, Panggasinan, Cagayan, Isabela, Nueva Visacya, Tarlac, Occidental Midoro, Maguindanao at North Cotabato. Napakalaking halaga na naman ito na sana ay magamit sa kapakanan at kagalingan ng mga magsasaka ng tabako. kadako sa kantidad napud kini nga unta magamit alang sa kaayohan ug kamaayo sa mga mag-uuma sa tabako. Sa matagal na panahon na taun-taong tinatanggap ng mga probinsiyang nabanggit ang bilyun-bilyong 7171 tax share nila, ang tanongÑ saan napupunta ang mga ito? Sulod sa dugay nga panahon, gidawat sa mga probinsya nga nahisgutan ang ilang binilyon 7171 nga bahin sa buhis, ang pangutana - asa kini naadto? Ayon sa mga state auditors na gumagampan pa rin sa kanilang sinumpaang tungkulin, karamihan ay ghost projects at mga proyektong ÒpampapogiÓ ng mga pulitiko. Sumala sa mga estate auditor nga nagapanunod gihapon sa ilang gipanumpaang trabaho, kadaghanan ay mga ghost projects ug mga pampagwapo proyekto ng mga pulitiko. Sa iba namang auditor ay napipilitang ipinipikit na lamang ang kanilang mata kung hindi man sila tinatakot o pinapaslang. Ang ubang mga auditor napugos nga piyungon na lng ang ilang mata kung dili sila ang hulgaon o patyon. Paikut-ikot lang ang mga istorya sa 7171, Mr. President. Patuyok-tuyok lang ang istorya sa 7171, Mr. Presidente. Sana isa ito sa pagtuunang usisain ng Mega Task Force ni DOJ Sec. Menardo Guevarra kontra katiwalian at panagutin ang may sala. Unta usa kini sa tagaan og pagtagad sa Mega Task Force ni DOJ Sec. Menardo Guevarra kontra sa korapsyon ug silutan ang naay sala. Naku, baka walang matira sa kanila kapag sinuspende ni Idol Samuel Martirez ang mga iyan! Alaut, tingali walay mabilin sa ila kung isuspende ni idolo Samuel Martirez kana sila! Sa kabilang banda, ilan na rin ang naparusahan dahil sa magic na ginawa nila sa 7171. Sa lahing bahin, ang pipila usab gisilotan tungod sa pagmugna-mugna nga ilang gibuhat sa 7171. Ngunit yaong mga mas magagaling mag-magic ay hindi pa rin. Apan ang kakdtong mas maayo magmugna-mugna ay wala gihapon. Nasampolan noon ang mayor sa Ilokoslovakia ng Ombudsman at Sandigan dahil sa pag-magic ng P400K. Nakatagamtam ang mayor sa Illo-ilo, ombudsman ug Sandigan sa Lokoslovakia tungod sa pagmugna-mugna sa P400 ka libo. Pero kung sino man ang nasa likod ng pagpopondo sa nasa mahigit P200 milyong dancing fountain na Ôdi man lang ma-enjoy ng mga magsasaka ng tabako at kapamilya nila, bibung-bibo pa rin! Apan kung kinsa man ang naa sa likod sa pagpondo sa mga naa sa 200 milyon nga mga dancing fountain nag di man lang matagamtaman sa mga mag-uuma sa tabako ug ilang pamilya, lingaw lang gihapon! Mabubulabog ang mga pasilidad, gawain at tauhang militar kapag patalsikin ang Sangley naval base. Madaut ang mga pasilidad, kalihukan ug kawani sa militar kung palagputon ang base sa Sangley Naval. Sana aralin Ôyan ng mga nagplano ng Sangley Point International Airport pero hindi sinangguni sa Philippine Navy. Unta tun-an kana sa mga nagplano sa Sangley Point International Airport apan wala gikonsulta sa Philippine Navy. Nang ipre_senta ang SPIA Project kay President Duterte nuÕng Peb., hindi binanggit ang mga gigibain o ililipat. Sa dihang gipresentar ang SPIA Project kay Presidente Duterte adtong Pebrero, wala'y gihigutan nga mga gub-on or ipangbalhin. 207 gusali, pier, gawaan ng barko, airstrips, hangars, imbakan ng petrolyo, arsenals, tore ng komunikasyon, training sites, ospital, weather station, gasolinahan, sports centers, gyms, kantina, at barracks. 207 nga mga bilding, peir, himoanan sa barko, airstrip, hangars, ponduhanan og petrolyo, arsenals, mga tore sa komunikasyon, mga lugar sa pagbansay, ospital, istasyon sa panahon, gasolinahan, sports center, gym, kantina ug barracks. 19,999 sailors at empleyado, espesyalista sa maraming linya. 19,999 mga marinero ug empleyado, daghang espeyalista sa bisag unsa. 738 na pabahay, tatlong paaralan ng 2,300 na anak, at plaza, palaruan, simbahan, at community halls ng mga pamilyang Navy. 738 na balay, tulo ka mga eskuylahan sa 2, 300 nga mga bata, ug mga plaza, dulaanan, simbahan, ug mga bulwagan sa kumindad sa mga pamilyang Navy. Kinaligtaan na estratehiko ang Sangley base sa depensa ng Manila Bay at sentro ng gobyerno. Napakyas na estratehiko ang Sangley sa base sa depensa sa Manila Bay ug sentro sa gobyerno. Yun ang daungan ng Philippine Fleet, at kampo ng mga Navy commandos, piloto at espesyalista sa digmaang pandagat, engineering_ battalion, at signals. Mao kadto ang pantalan sa Philippine Fleet, ug ang kampo sa mga commandos sa Navy, mga piloto ug mga espesyalista sa giyera sa maritime, batalyaon engineering, ug mga signal. Sampung kilometro lang ang tawid sa Bay, alternatibo ang Sangley kung sakaling, huwag naman sana, mapilay ang himpilan sa Roxas Boulevard, Manila, halimbawa ng lindol. Napulo ka kilometro lang ang layo sa Bay,usa ka kapilian ang sanglay kung unsa man, dili lang gyud unta, makimpang ang impilan sa Roxas Boulevard, Manila, pananglitan sa linog. Inutang sa China ang P550 bilyong pampatayo ng SPIA. Giutang sa China ang 550 bilyon na pangpatukod sa PIA. Kapalit, kinontrata ng kapitolyo ng Cavite ang state firm, China Communications Construction Company, para sa proyekto. Sa baylo, kinuntrata ang kapitolyo sa Cavite sa usa ka Kompanya sa Estado, China Communications Construction Company alang sa proyekto. Balik din sa China ang pera. Ang kwarta balik usab sa China. Pero gagasta ang gobyerno ng daan-daan bilyong piso pa para magtayo ng mga pamalit na pasilidad, pabahay at paaralan para sa sundaloÕt kaanak. Apan mogasto ang gobyerno gatusan ka bilyon-bilyon nga piso aron magtukod ug mga puli nga pasilidad, balay ug eskuylahan alang sa mga sundalo ug pamilya niini. Mapapasa-kamay ng China ang estrahikong base ng Navy. Maangkon sa China ang estratihikong base sa Navy. Mahalaga para sa morale at galing ng sundalo ang pangangalaga sa kanila at mga pamilya. Mahinungdanon para sa morale ug kaayo sa sundalo ang atimanun sila ug ang ilang pamilya. Kasama ruÕn ang pabahay at paaralan. Kauban didto ang panghatag og balay ug pagpaeskwela. Panira sa morale at trabaho kung ipagtabuyan sila ng gobyerno. Pandaut sa morale ug trabaho kung palayason sila sa gobyerno. Inaasahan ang sundalo na magbingit-buhay para sa bayan. Ang sundalo gilauman nga mabuhi alang sa lungsod. Dapat alagaan sila. Kinahanglan sila nga atimanon. Makinig sa Sapol, Sabado, 8-10 ng umaga, DWIZ (882-AM). Paminaw sa Sapol, Sabado, 8-10 sa buntag, DWIZ (882- AM). Isa ako sa mga maraming interesado sa kung ano ba itong mga charges na ipapataw sa kontrobersiyal na ambassador natin sa Brazil. Usa ko sa daghang interesado sa kung unsa ang mga kaso na ipahamtang sa kining atong kontrobersyal na ambasador sa Brazil. Ito baÕy magiging charges lamang sa papel o kung tala_gang papanagutin ang ambasadora sa kanyang pagmamalupit sa kanyang kasambahay. Ang kini nga bay mahimo sa nga singil sa papel o gayud na silutan ang ambasadora sa iyang pag-abuso sa iyang katabang sa balay. Hindi maparusahan sa bansang kanyang pinangga_lingan dahil sa tinatawag na diplomatic immunity. Dili pagasilutan sa nasud nga iyang naabtan tungod sa ginatawag nga diplomatic immunity. Pinauwi nga agad ng Pinas para makundenaÕt maparusahan kung nagkasala. Gipauli dayun as Pinas para mahukman kung naa may sala. Subalit para bagang pinatatagal, pinalilipas ang panahon para makalimutan o mawalan na ng interes ang taumbayan. Pero murag ginapadugay, ginapalabay ang panahon para makalimtan o mawad-an na ug interes ang mga tao. Isa ring palaisipan sa akin ang paggamit ng pula o official passport ng mga kasambahay ng mga diplomats. Usa ka nakalibog kanako ang paaggamit sa pula o opisyal nga pasaporte sa mga katabang sa balay sa mga diplomat. Ang pulang passport ay ginagamit ng mga may posisyon sa pamahalaan tulad ng mga sekretaryo at gabinete. Ang pula na pasaporte gigamit sa mga posisyon sa gobyerno sama sa mga sekretaryo ug mga gabinete. Habang dark blue naman ang pasaporte ng mga diplomats tulad ng Ambassador, Consul at Vice-Consul. Samtang dark blue pasaporte sa mga diplomat sama sa embahador, Consul ug Bise Consul. Eto ang siste, ang mga kasambahay na ito ng mga diplomats na bitbit nila sa bansang pupuntahan ay hindi naman empleyado o pinasasahod ng gobyerno. Mao ni ang sistema, ang mga katabang sa balay sa mga diplomats nga dala nila sa nasud nga ilang adtoan dili mga implyedo sa gobyerno. So, bakit pulang passport? Busa nganong pula ang passport? Hindi rin nasa ilalim ng Overseas Workers Welfare Admi_nistration (OWWA) ang mga kasambahay ng mga diplomats tulad ni Leonila De Ocampo. Wala pud nahilawom sa Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) ang mga katabang sa balay sa mga diplomat pareho ni Leonila De Ocampo. Paano ang kanilang proteksiyon? Unsaon ang ilang Proteksyon? Kami sa BITAG, marami nang kaso ng pang-aabuso ng mga dayuhang employer ang inilapit sa amin. Kami nga ana sa BITAG, daghang mga kaso sa pag-abuso sa mga langyaw nga amoang gidoukl sa amoa. KayaÕt hindi na bago sa amin ang mga isyu ng pangma-maltrato ng amo. Maong nga ang mga isyu nga pagdagmal sa mga amo dili na bag-o sa amoa. Sa awa ng Diyos at sa tulong ng mga tamang ahensiya sa gobyerno na nagiging katuwang namin ay agarang nasosolusyunan at nabibigyan ng tulong ang mga biktima. Sa kalouy sa Diyos ug sa tabang sa nga mga ahensya sa gobyerno nga nahimong among kasosyo para sa abtik na solusyon ug nahatagan og tabang ang mga nabiktima. Kung mapapansin, ang mga biktima, nagsasalitaÕt nagbabahagi ng kanilang mga karanasan upang maging babala at paalala sa iba. Kahinumduman, ang mga biktima, nagsulti sa ilang mga kasinatian aron mahimong usa ka pasidaan ug pahinumdom sa uban. Natututo ang karamihan sa mga karanasang ibinabahagi. Nakabalo ang kadaghanan tungod sa kasinatian nga gipaambit. Real talk lang, sa kasong ito ng kasambahay ng ambasadora, agad pinauwi ng probinsiyaÕt binigyan ng pinansiyal na tulong na P200,000. Sa tinoud nga pakigpulong lamang, sa kini nga kaso sa katabang sa balay sa ambasadora, gilayon nga gipauli sa probinsiya ug gihatagan tabang pinansyal nga P200, 000. Ang tanong ulit, ito baÕy tulong o suhol? Ang pangutana pag-usab, kini ba tabang o suhol? Bakit hindi nakikita ng media para sa kaalaman ng publiko? Ngano man nga dili makit-an sa media alang sa kahibalo sa publiko? Naging national issue na ito na dapat pinag-uusapan at hindi pagtakpan. Nahimo kini nga nasundon nga isyu nga kinahanglan hisgutan ug dili tabun-tabunan. Marami tuloy ang nagtatanong, may media blackout daw ba?! Daghan hinoun nangutana naa ba daw media blockout? Maraming tanong na naglutangan makaraang piliin ni President Duterte si Gen. Debold Sinas_ bilang bagong PNP chief. Daghang mga pangutana ang gipatungha sa digang gipili ni President Duterte si Gen. Debold Sinas-ingon bag-ong PNP Chief. Paano na ang mga nakabimbin na reklamo sa kanya? Unsaon na lang ang mga reklamo kaniya? Magpapatuloy pa ba ito? Kini magpadayun pa ba? Mayroon pa bang aasahan na maipatupad ang batas kaugnay sa kanyang mga nilabag? Aduna bay mapaabot nga ipatuman nga balaod kalabot sa iyang mga paglapas? Ngayon lang nagkaroon ng PNP chief na kahit may mga reklamo ay siya pa rin ang pinili para pamunuan ang 200,000 miyembro. Karon ra nga ang PNP Chief bisan naay mga reklamo gipili gihapon siya nga manguna sa 200, 000 nga mga miyembro. Pinili si Sinas dahil maganda umano ang track record nito at malaki ang naitulong sa kampanya ng pamahalaan laban sa ilegal na droga. Napili si Sinas tungod sa track record niini ug dako ang natampo sa gobyerno batok sa iligal nga droga. Dalawang reklamo ang naka-file laban kay Sinas sa Taguig prosecutorÕs office. Duha ka reklamo ang gisang-at batok kay Sinas sa opisina sa Taguig Prosecutor. Una ay ang isinampa ng PNPÕs internal affairs service (IAS) kaugnay sa idinaos na ma–anita o birthday party noong nakaraang May 8. Una mao ang gisampa sa Internal Affairs Service (IAS) sa PNP kalabot sa pagsaulog og ma–anita o birthday party kaniadtong Mayo 8. Ang pagdaraos ng pagtitipon ay mahigpit na ipinagbabawal sa ilalim ng Republic Act 11469 o ang Bayanihan to Heal as One Act. Ang pagpahigayon og asembleya hugot nga gidili ubos sa Republic Act 11469 o ang Bayanihan to Heal as One Act. Nakunan ng larawan si Sinas at mga bisita na nasa isang mesa at walang face mask habang nagseselebreyt ng kaarawan. Nakuhaan og hulagway sila Sinas ug mga bisita nga naa sa usa ka lamisa nga wala'y soot nga face mask. Nagkaroon din ng inuman sa ma–anita, na mahigpit ding ipinagba_bawal sapagkat ang buong Metro Manila ay nasa enhanced community quarantine. Adunay usab inom sa Ma–anita nga hugot usab nga gidili tungod kay ang tibuuk nga Metro Manila naa sa gipalambo nga quarantine sa komunidad. Ikalawang reklamo ay ang isinampa ng pamilya ng isang retiradong pulis na inaakusahan si Sinas nang pangha-harassed at sapilitang pagpapaalis sa bahay nito na malapit sa gusali ng NCRPOÕs Regional District Support Unit sa Taguig. Ang ikaduha nga reklamo mao ang gisumite sa pamilya sa usa retiradong opisyal sa opisyal sa pulisya nga nag-akusar kay Sinas nga gilugos og napugos nga mobiya sa ilang balay doul sa NCRPO's Regional District Support Unit sa Taguig. Ayon sa pamilya ni retired policeman Arnel delos Santos, pinaaalis sila ni Sinas dahil ang property ay gaga_wing quarantine facility para sa mga pulis. Sumala sa pamilya sa retiradong pulis nga si Arnold delos Santos, gipahawa sila ni Sinas tungod kay ang kabtangan himoung usa ka pasilidad sa quarantine alang sa pulisya. Ayon sa report, hindi na gumagalaw ang mga reklamo kay Sinas. Basi sa report, wala na naglihok ang mga reklamo batok ky Sinas. Naisantabi na? Napasagdan na? Ngayong PNP chief na si Sinas, maaaring wala nang pag-asang magkaroon ng resolusyon. Karon na PNP Chief na si Sinas, posibli na wala nay paglaum sa usa ka resolusyon. Pero sabi naman ng Malaca–ang, tuloy daw ito. Pero ingon sa Malaca–ang, padayon daw kini. Hindi raw makikialam ang Malaca–ang sa mga reklamo laban kay Sinas. Dili daw manghilabot ang Malaca–ang sa mga reklamo batok ky Sinas. Posibleng walang marating ang mga reklamo kay Sinas. Posibli walay madangatan ang mga reklamo ky Sinas. Ganunman, hindi naman siya malilimutan dahil sa iniwang dungis ng ma–anita. Ingon usab, dili siya makallimtan tungod sa sayop sa Ma–anita. Nagkaroon siya ng batik ukol dito. Kini nakapadaut kaniya. BUMABA na umano ang demand sa shabu at ang lumakas naman ngayon ay ang marijuana_. Nikunhod na ang panginahanlan alang sa shabu ug ang nikusog karon mao ang marijuana. Sabi ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) nababawasan na ang nahuhumaling sa shabu at lumilipat na ngayon sa marijuana. Sulti sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) nakuhaan na ang nabuang sa shabu ug nibalihin na karon sa marijuana. Ganunman, mariing sinabi ng PDEA na ang pagbaba ng demand sa shabu ay dahil na rin sa maigting na kampanya ng pamahalaan laban sa ilegal na droga. Bisan pa man, nagsulti ang PDEA nga tingali nikunhod ang panginahanglan sa shabu tungod usab sa kusog nga kampanya sa gobyerno batok sa iligal na droga. KaliwaÕt kanan umano ang operasyon ng PDEA laban sa drug traffickers at pushers. Grabe kono ang operasyon sa PDEA batok sa iligal nga droga. Sinabi ni PDEA Director General Wilkins Villa_nueva na ang mga dating gumagamit ng shabu ay lumipat na ngayon sa marijuana at ang iba ay sa ecstacy. Niingon si PDEA General Wilkins Villanueva nga ang mga tiggamit sa shabu mibalhin na sa marijuana ug ang uban sa ecstacy. Dahil dito, tumaas ang demand ng mari_juana kaya naman dumadagsa ito sa Metro Manila. Tungod niini, nitaas ang panginahanglan sa marjiuana ug nidagsa kini sa Metro Manila. Karaniwang nanggagaling ang marijuana sa Cordillera Region. Kasagaran naggikan ang marijuana sa Cordillera Region. Sinabi ni Villanueva na walang humpay ang pagwasak ng PDEA sa marijuana plantation sa Cordillera. Giingon ni Villanueva nga wala'y hunong nga pagpangguba sa PDEA sa plantasyon sa marijuana sa Cordillera. Pagkatapos bunutin ay sinusunog ang mga ito para hindi pakinabangan. Pagkahuman og larut, gipangsunog kini para dili mapuslan. Patuloy ang gina_gawa nilang pagsalakay sa taniman ng mari_juana at hindi umano sila titigil lalo pa ngayong mataas ang demand nito. nagpadayon sila sa pag-atake sa tanuman sa marijuana ug dili sila mohunong labi na karon nga taas ang panginahanglan. Marami na umano silang nahuli at sinampahan na ng kaukulang kaso. Daghan na daw sila nga nadakpan ug gipasakaan og katugbang nga kaso . Noong Linggo ng umaga, nakakumpiska ang mga pulis ng 217 kilos ng pinatuyong dahon ng marijuana sa Balintawak, Quezon City. Niadtong domingo sa buntag, nakumpiska sa pulisya ang 217 kilos nga pinaugang dahon sa marijuana sa Balintawak, Quezon City. Ang nakum_piskang marijuana ay nagkakahalaga ng P26 mil_yon. Ang nakumpiska ng amarijuana nagkantidad og P26 milyon. Tatlong suspek na kinabibilangan ng isang babae at dalawag lalaki ang naaresto. Tulo nga mga suspetsado naglakip sa usa ka babaye ug duga ka lalaki ang gidakup. Ayon sa mga pulis, talamak ang bentahan ng marijuana sa Balintawak. Sumala sa pulisya, grabe ang pagbaligya og marijuana sa Balintawak. Galing umano ang marijuana sa Cordillera. Gikan daw kono ang marijuana sa Cordillera. Ginagawa umanong bagsakan ang paligid ng Balintawak market. Gihimo daw kono og bagsakan ang palibot sa Balintawak Market. Kinasuhan na ang tatlong suspect sa paglabag sa dangerous drugs act. Gipasakaan na ang tulo ka suspetsado og kaso sa paglapas sa dangerous drig Act. Paigtingin pa ng PDEA ang pagwasak sa taniman ng marijuana sa Cordillera at iba pang lugar sa norte. Labi pa nga pakusgon sa PDEA ang pagkaguba sa tanum nga marijuana sa cordillera ug bisan diin sa Norte. Sa pagbaba ng demand ng shabu, tiyak_ na lalo pang babaha ang marijuana. Sa pagkunhod sa demand sa shabu, sigurado nga mudagsa pa ang marijuana. Marami ang maaakit na magtanim nito sapagkat mabilis lang ibenta. Daghan ang madani na magtanum niini tungod kay dali ra kini ibaligya. Ang pagkilos ng PDEA at iba pang drug enforcement_ agency ay mahalaga para hindi lumala ang problema sa bisyong ito na kinahuhumalingan ngayon. Ang aksyon sa PDEA ug uban pang mga ahensya kontra droga mahinugdanon para dili mograbe ang problema sa kani nga bisyo. ANANG kasaysayan, sa pagnanais na mamuhay nang mapayapa itinayo ng mga Chinese ang Great Wall. Sa kasaysayan, sa tinguha nga magpuyo og malinawon ang mga intsik nagtukod sila og Bantog nga Pader. Dahil sa taas ng pader, anila, walang hukbo na makakaakyat at mapapasok ang kaharian. Tungod sa gitas-on sa dingding, anila, wala'y kasundalohan nga makasaka ug makasulod sa gingharian. Pero sa unang 100 taon ng Great Wall tatlong beses linupig ang China. Apan sa una nga 100 ka tuig sa Great Wall tulo ka beses nga gisakop ang China. At sa lahat noon, hindi na kinailangan ng mga kalaban akyatin ang pader. Ug ang tanan, ang mga kaatbang dili na kinahanglan nga mosaka sa dingding. Sinuhulan lang nila ang mga guwardiya na buksan ang pinto. Gisuhulan lang nila ang guwardya para moabli sa pultahan. Nabuo ng Chinese ang Great Wall, pero nakalimutan_ nila ang mahalagang pagbuo ng pagkatao ng mga guwar_diya. Gibuhat sa Intsik ang Bantog nga Pader, apan nakalimtan nila ang mahinungadanon nga pagkatawo sa mga guwardya. BagamaÕt sa mga siglo naging simbulo ng pader ang katatagan ng bansa, naging pananda rin ito na tatag ng pagkatao ang magpapasya. Sa mga siglo nahimong simbolo ang pader sa kalig-on sa nasud, nahimo usab kini nga timaan nga usa ka kalig-on sa pagkatawo ang pagdesisyon. Nabatid ng mga Chinese na ang pinaka-mabisang depensa kontra kalaban ay hindi ang pinatayog na pader kundi pinatunayang pagkatao. Nahibal-an sa mga Intsik nga ang labing epektibo nga depensa batok sa kaaway dili ang nagbarug nga dingding apan ang gipamatud-an nga pagkatao. Hindi mo maisisisi sa tadhana ang sinapit mo, kundi sa sarili. Dili nimo mabasol sa kapalaran ang imong maangkon, kung dili sa kaugalingon. NuÕng panahong hati pa ang Germany ng Kanluran at Soviet bloc, pinaghiwalay ng konkretong pader ang West at East Berlin. Kaniadtong panahon nga natunga pa ang kasadpan sa Germany ug Soviet Bloc, nabulag sa konkretong dingding ang kasadpan ug Silangang Berlin. Matindi ang away nila sa ideyolohiya_. Grabe ilang away sa ideolohiya. Isang araw huminto sa pader ang malaking truck mula sa East, at nagtambak sa West Berlin ng pagka-baho-bahong dumi mula imburnal. Usa ka adlaw ang dako nga trak mihunong giakn sa East, ug nagyabo sa West Berlin og grabe ka baho nga basura gikan sa imburnal. Kayang-kaya ng West Berlin gumanti at magtambak din ng basura. Pero hindi Ôyon ang nangyari. Kaya kaayo sa West Berlin ang mubalos ug magtambak pud og basura. Pero wala kana nahitabo. Wala pang isang linggo. Wala pa'y usa ka semana. May kasing laking truck mula sa West na huminto sa pader. Aduna nay usa ka sama sa dakong trak gikan sa West ang mihunong sa dingding. Nagtambak ito sa East Berlin ng limpak-limpak na pagkain: prutas, keso, tsokolate. May bulaklak pa. Gitipigan kini sa East Berlin daghang pagkaon : prutas, keso, tsokolate. Aduna pay bulak. Maibibigay mo lang kung ano ang meron ka. Mahimo ra nimo mahatag kung unsa ang naa kanimo. Muli, labanan Ôyon ng pagkatao. Pag-usab, pakig-away kadto batok sa personalidad. Makinig sa Sapol, Sabado, 8-10 ng umaga, DWIZ (882-AM). Paminaw sa Sapol, Sabado, 8-10 sa buntag, DWIZ (882- AM). AYON sa Regional Trial Court (RTC), walang pag-aalin_la_ngan na nagkasala si Bruno sa krimen ng parricide sa pagpatay niya sa asawa at dapat siyang makulong ng habambuhay (reclusion perpetua) at magbayad ng danyos. Sumala sa Regiona Trial Court (RTC), wala'y pagduha-duha si Bruno nga sad-an sa krimen sa parricide sa iyang pagpatay sa iyang asawa ug kinahanglan malkulong tibuok kinabuhi (reclusion perpetua), ug magbayad og multa. Inapela ang hatol sa Court of Appeals (CA) at Supreme Court (SC). Inapila ang hukom sa Court of Appeals (CA) ug Supreme Court (SC). Ayon sa SC, malinaw na tumestigo si Annie na nakita niya nang biglang pukpukin ng martilyo ng tatay niya ang kaniyang nanay. Matod sa SC, klaro nga nitestigo si Annie nga nakita niya iyang amahan nga kalit nga gipukpuk og martilyo iyang mama. Ang malinaw, positibo at kapani-paniwala niyang pagsasalaysay sa insidente ay sapat para makulong ang ama. Ang iyang klaro, positibo ug kasaligan nga istorya sa panghitabo igo na aron mapriso ang iyang amahan. Hindi natural na ang anak mismo ng akusado ang mag_tuturo sa ama na siyang gumawa ng krimen maliban kung interesado siyang ipaghiganti ang biktima. Dili natural alang sa kaugalingon nga anak sa akusado ang magtudlo sa amahan na mao ang naghimo sa krimen gawas kung interesado siya nga manimalos para sa biktima. Hindi niya ituturo ang ibang tao maliban sa mismong salarin. Dili siya magtudlo bisan kinsa gawas sa sad-an. Isa pa, ang testimonya ng anak ay sinuportahan ng pisikal na ebidensiya base sa mga sugat na tinamo at ayon sa pagsusuri ni Dr. Paterno. Dugang pa, ang pagpamatuod sa bata gisuportahan sa pisikal nga ebidensya base sa mga samad nga naangkon sumala sa diagnosis ni Dr. Paterno. Ang sinasabing pagkakaiba ng testimonya nina Annie at Abby ay hindi nagkaroon ng epekto sa kredibilidad ng mga saksi. Ang giingon nga lainlaing mga pagpamatuod ni Annie ug Abby wala'y epekto sa kredibilidad sa mga saksi. Maliliit lang itong detalye na hindi makakapagbago sa katauhan ng akusado. Kini usa ka gamay nga detalye nga dili magbag-o sa pagkatao sa akusado. Kahit hindi talaga nakita nina Abby at Ferdie ang ama nang pukpukin nito ng maliit na martilyo sa ulo ang kanilang kawawang ina ay nakita naman nila ang lalaki na nakatayo sa tabi ng nakabagsak na babae at hawak ang martilyong ginamit kasunod o matapos ang pagpatay. Bisan kung si Abby ug Ferdie wala gyud makakita sa amahan sa dihang gidukduk sa gamay nga martilyo ang ulo sa ilang inahan nakita man pud nila ang lalaki nga nagtindog tupad sa natumba na babaye ug gihawiran ang martilyo ng agigamit paghuman o pagkahuman sa pagpatay. Ang paratang na may masamang motibo si Annie sa pagtuturo sa ama dahil pinayagan ni Bruno ang pagpapakasal ng dalaga ay mababaw at hindi kapani-paniwala. Ang alegasyon nga si Annie adunay dili maayo nga motibo sa pagtudlo sa amahan tungod kay gituguton ni Bruno na ipakasal ang dalaga usa ka mabaw ug dili katuohan . Wala siyang sapat na motibo para lang paratangan ang ama sa karumal-dumal na krimen. Wala siya'y igong motibo para lang pasanginlan ang iyang papa sa grabe nga krimen. Ang parricide ay pinarurusahan ng reclusion perpetua o habambuhay na pagkabilanggo hanggang kamatayan. Ang parricide pagasilutan pinaagi sa reclusion perpetua o pagkabilanggo sa tibuok kianbuhi hangtod sa kamatayan. Dahil kusang sumuko at walang ibang sirkumstansiya na nakabigat sa kaso ay tama lang na reclusion perpetua imbes na bitay ang ihatol People vs. Brusola, G.R. 210615, July 26, 2017. Tungod kay nisurender ug walay laing bug-at na kahimtang nga magpabug-at sa kaso tama ra nga reclusion perpetua imbis pagabitayon nga hukom People vs. Brusola, G.R.210615, Hulyo 26, 2017. PAPALAPIT na ang mga araw na maisakatuparan ang bakuna laban sa COVID-19. Nagkadoul na ang adlaw na sugdan na ang bakuna batok sa Covid-19. Sabi ng pamahalaan, may pondo ang bansa na P70 bilyon para maturukan ang may 110 milyong Pilipino. Ingon sa gobyerno, adunay pondo nga P70 nilyon ang nasud para maturukan ang 110 milyon ka pinoy. Sabi ni President Duterte, unang babakunahan ang mga frontliner gaya ng mga sundalo, pulis, doctors, nurses at medical Staff at mga mahihirap. Ingon ni President Duterte, unahon paturukan ang mga frontliners sama sa mga sundalo, pulis, doktor, narses ug mga medikal staff, ug ang mga pubre. Kaya hindi dapat na magpatumpik-tumpik ang local_ government units sa pagpapakalat ng mga contract tracers_ upang maalis sa mga komunidad ang may COVID-19 at mailagay sila sa isolation facilities nang maiwasan ang pagkahawahan. Kaya dili dapat magduha-duha pa ang mga lokal nga gobyerno sa pagpatibulaag sa mga contract tracer aron wagtangon sa mga komunidad ang adunay COVID-19 ug ibutang sila sa mga isolation nga mga pasilidad aron malikayan ang kontaminasyon. Ang masakit nito habang abala ang lahat ng mga opisyales ni Digong sa pagpapatupad ng health protocol patuloy naman sa pamamayagpag ang mga salot ng droga sa bansa. Ang sakit niini samtang ang tanan nga mga opisyal ni Digong busy sa pagpatuman sa health protocol nagpadayon usab ang mga hampak sa droga sa nasud. Nitong nakalipas na mga araw bultu-bultong droga ang nalambat ng mga tauhan ni PNP chief Gen. Debold Sinas_ sa ibaÕt ibang parte ng bansa. Sa mga niaging mga adlaw daghang mga droga ang nakuha sa kawani sa PNP Chief Gen. Debold Sinas sa lainlaing mga bahin sa nasud. Kabilang na riyan ang pagkalambat ni Northern Police District director BGen. Ronnie Ylagan sa tatlong magkakapatid na courier ng droga sa Camanava na umabot sa 25 kilos ng shabu. Kalakip niaana ang nasikop ni Northern Police District Director Gen. Ronnie Ylagan na tulo ka mga courier sa Camanava nakaabot sa 25 kilos na shabu. Maging si BGen. Ronald Lee ang bagong hepe ng PNP Drug Enforcement Group (PDEG) ay may mga nalambat din kilu-kilong shabu sa Bacolod City at Lanao del Sur kung kaya tumaas ang kilay ni Sinas at iniutos sa buong tropa ng kapulisan na hanapin ang mga salot ng droga at ang mga nakaimbak na bultu-bultong shabu. Maski si BGen. Ronald Lee ang bag-o na hepe sa PNP Drug Enforcement Group (PDEG) adunay nasikop pud nga daghang shabu sa Bacolod City ug Lanao del Sur maong nitaas ang kilay ni Sinas ug gimandoan ang tibuok kapulisan nga pangitaon ang mga hampak sa droga ug mga nakatago na daghang shabu. Malaking palaisipan kasi ito sa liderato ni Sinas kung saan nagmumula ang droga gayong sa super higpit ng kampanya ng kapulisan sa pagpapatupad ng quarantine mula nang tumama ang COVID-19. Kini usa ka kadudahan para kay Sinas kung asa naggikan ang droga sa sobrang higpit sa kampanya ng kapulisan sa pagpatuman sa quarantine sukad niabot ang COVID-19. Ayon sa pahayag ni PDEA director Wilkins Villanueva wala na raw shabu lab sa bansa. Hehehe! Sa pikas bahin, naa pud maayo nga nasulbad ang pagtawag sa special session sugod Oktubre 13-16. Sa Disyembre 14 gugunitain ang ika-16 na anibersaryo ng kamatayan ng Hari ng Pelikulang Pilipino na si Fernando Poe Jr (FPJ), na magpahanggang ngayon ay Ôdi pa nabibigyan ng hustisya. Sa Disyembre 14 ang ika-16 nga anibersaryo sa pagkamatay sa Hari ng Pelikulang Pilipino nga si Fernando Poe Jr. (FPJ), nga hangtod karon wala pa nahatagan og hustisya. Binawian ng buhay si FPJ sa St. LukeÕs Medical Center sa Quezon City, ilang buwan matapos ang 2004 Presidential elections kung saan na_agaw sa kanya ang sanaÕy pagka-Presidente. Namatay si FPJ sa St. Luke's Medical Center sa Quezon City, pipila ka bulan pagkahuman sa 2004 eleksyon sa pagka-presidente kung asa nabawi sa iya ang posisyon pagkapresidente. Pinanininiwalaan nang marami na dinaya si FPJ noong 2004 Presidential elections kaya nanalo si dating Pangulong Gloria Macapagal Arroyo. Nituo ang kadaghanan nga gitikasan si FPJ noong 2004 Presidential Election busa nidaog ang kanhing Presidente Gloria Macapagal Arroyo. Hindi pa rin naglalaho ang maalab na paghanga sa kanilang idolo, Para sa nakararaming nagmamahal kay FPJ, ang kawalang katarungan ng kanyang kamatayan ay lalo lamang magbibigay sa kanila ng inspirasyon para ituloy ang laban ni Da King. Ang nagdilaab nga pagdayeg sa ilang idolo wala gihapon mawala, para sa kadaghanang naghigugma kang FPJ, ang pagkawalay hustisya sa iyang kamatayon naghatag sa ila og kadasig sa pagpadayon sa nasugdan ni Da King. Batid ng sambayanan kung bakit binawian ng buhay si FPJ -- ito nga yung sinasabing dayaan noong 2004 elections. Di ba mga suki? Nahibalo ang kadaghanan nganong nakabsan sa kinabuhi si FPJ - kini ang ginaingon nga pagpanglimbong sa eleksyon sa 2004. Di ba mga suki? Hindi malilimot nang mahabang panahon ang paghihintay makamit lamang ang katarungan para kay FPJ. Dili makalimtan ang dugay nga panahon ang gihulat makab-ot lang ang hustisya para kay FPJ. At kung merong nagsasabi na nilimot na ng taumbayan si FPJ, ito ay pakana lamang ng kanyang mga kalaban na nais siraan si Da King. Hehehe! Ug kung naa man mosulti nga gikalimtan sa katawhan si FPJ, kini buhat lamang sa iyang kalaban nga gusto lang dauton si Da King. Hehehhe Kaya sa darating na Disyembre 14, inaasahang magtitipon ang lahat na tagasuporta ni FPJ sa Manila North Cemetery para gunitain ang buhay ng kanilang iniidolo kasabay ng pagbibigay parangal para sa hari ng pelikulang Pilipino. Mao nga sa Disyembre 14, ang tanan nga mga tagasuporta sa FPJ gilauman ng amagtigum sa Manila North Cemetery aron saulogon ang kinabuhi sa ilang idolo sabay paghatag og pasidungog sa hari sa pelikula sa Pilipinas. Hindi matatapos ang pagluluksa ng mga supporter at nagmamahal kay FPJ hanggat hindi nakakamtan ang hustisya. Dili matapos ang kasubo sa mga taga suporta ug naghigugma kay FPJ samtang dili makab-ot ang hustisya. Katarungan pa rin ang isinisigaw sa mga naiwan ni FPJ. Sabi nga, hindi pa tapos ang laban! Hustisya gihapon ang gipangayo sa mga nahabilin ni FPJ. Sulti gani, wala pa nahuman ang away! Ang marching order ni Pangulong Duterte sa bagong PNP Chief Debold Sinas ay paigtingin ang pakikidigma laban sa droga at communist insurgency. Ang Marching Order ni Presidente Duterte sa bag-ong PNP Chief Debold Sinas ay ang pakusgan ang pagkontra batok sa droga ug komunista, Good luck na lang kay General Sinas. Good luck na lang kay Heneral Sinas. Ang dalawang magkakambal na problemang iyan ay kung ilang dekada nang umiiral sa bansa at wala pang administrasyon na nakasugpo nito. Ang kanang duha ka kambal nga problema mao ang ambot kung unsa kadugay na na naglihok sa nasud ug wala pay administrasyon ang nakasulbad niini. Open secret na ang droga ay isa sa pinagmumulan ng pondo ng CPP/NPA/NDF bukod pa sa nahuhuthot na revolutionary tax mula sa mga malalaking kompanya. Abli nga sekreto na ang droga na usa sa mga gigikanan sa pondo sa CPP/NPA/NDF dugang pa sa nakukkuha nga revolutionary tax gikan sa mga dagkong kompanya. Sa pahayag ng isang nagbalik-loob na dating cadre ng CPP/NPA sa harap ng Senado, kinumpirma niya ang alam na ng marami na limpak-limpak na milyones ang nahahakot ng samahan mula sa malalaking telecom com_panies gayundin sa mga kontratista ng mga pagawaing bayan. Sa sulti sa nisurender nga aging cadre sa CCP/NPA atubangan sa Senado, dikumpirma niya nga kabalo na ang kadaghanan nga daghang milyones na ang nahakot sa grupo gikan sa mga dagkong telecom na kompanya pati sa mga kontratista sa mga proyekto sa lugar. Ang malungkot, sinabi ng ex-cadre na ang nagtitimbre sa kilusan ng mga proyekto ng pamahalaan at ang halaga_ ng mga ito ay mula mismo sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Ikasubo, giingon sa ex-cadre nga ang nagapagawas sa kalihukan sa mg aproyekto sa gobyerno ug ang kantidad niini gikan mismo sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Automatic ang dalawa o tatlong porsyento na napupunta sa kaban ng mga rebelde. Ang awtomatikong duha o tulo nga porsyento moadto sa mga rebelde. Paano masusugpo ang insurgency kung mismong sa loob ng gobyerno ay may mga kasabwat ang mga communist insurgents? Unsaon pagpugong sa pagrebelde kung mismo sa sulod sa gobyerno naay mga kasabwat sa mga komunistang rebelde. Tapos, ang bahagi ng pondong nali_likom nila ay inireremit sa kanilang big boss na si Jose Maria Sison na nagpapasarap sa the Netherlands. pagkahuman, ang bahin sa ilang nakolekta nga pondo ginahatag sa ilang bigboss nga nagpakahayahay sa Netherlands. Nais daw ng Pangulo na linisin ni Sinas ang hanay ng PNP upang alisin ang mga tiwali. Gusto daw sa presidente nga limpyohon ni Sinas ang tibouk PNP para wagtangun ang mga korap. Hindi sapat iyan. Dili igo na. Dapat ay buong gobyerno ang linisin upang siguruhin ang tagum_pay ng mga kompanya ng pamahalaan laban sa lahat ng klase ng katiwalian. Kinahanglan ang tibouk gobyerno ang limpyohon aron masiguro ang kalampusan sa mga kompanya sa gobyerno batok sa tanan nga matang sa korapsyon. Kaya sana ay magtagumpay din ang super probe body na pinamumunuan ni Justice Secretary Meynardo Guevarra upang tukuyin, usigin at ipadala sa kalaboso ang lahat ng mga tiwali sa gobyerno Mao nga unta magmapalampuson ang super probe nga gipangulohan sa kalihim sa hustisya nga si Meynardo Guevara sa pag-ila ug pagpadala sa bilangguan sa lahat nga mga korap sa gobyerno. Maraming nakahahawang sakit ngayon at isa na rito ang COVID-19 na hindi lamang sa ating bansa lumalaganap kundi sa buong mundo. Daghan ang makatakud nga sakit karon, isa na niini ang COVID-19 na dili lang sa atong nasud naa kung dili sa tibouk kalibutan. Sa ganitong sitwasyon, ang tanging panlaban natin ay ang ating immune system. Sa kini na kahimtang, ang atong bugtong depensa mao ang atong resistensya. Ito Ôyung resistensiya at lakas ng ating katawan. Mao ni ang resistensya og kalig-on sa lawas. Kapag ma_l_akas ang katawan, walang epekto ang virus at mikrobyo. Kung baskog ang lawas, walay epekto ang virus ug mikrobyo. Paano natin mapapalakas ang ating immune system? Unsaon nato mapalig-on sa atong resistensya? Matulog ng 7-8 oras bawat gabi. Matulog og 7-8 ka oras kada gabii. Kung kaya mong matulog ng mas mahaba ay okay din. Kung kaya matulog og mas taas maayo pud. Sa pamamagitan ng tulog, naghihilom ang organo ng ating katawan. Pinaagi sa pagkatulog, ang mga organo sa atong lawas maayo. Kung hindi ka makatulog, mahiga na lang at ipahinga ang isip. Lalakas ka na rin Kung dili makatulog, higda lang sa ug ipahulay ang huna-huna. Mobaskug ra ka pag-usab. l Relaks lang sa pagtatrabaho at sa gawaing bahay. Pahulay lang sa trabaho ug sa mga trabahoun sa balay. Puwede mo naman gawing mas magaan ang iyong trabaho. Pwede man nimo himoun nga mas gaan ang imong trabaho. Gawin mo lang ang kayang magagawa. Buhata lang ang kaya nga buhaton. Hindi kaila_ngang magmadali palagi. Dili kailangan nga magdali permi. Huwag gaanong mag-isip at maging aburido. Maging mas mapasensiya. Ayaw paghunahuna nga sobra ug pagpaka-aburido. Dapat magpasensya. Kumain ng masustansyang pagkain. Pagkaon og masustansyang pagkaon. Ito talaga ang panlaban natin sa mga sakit. Mao kini ang atong depensa batok sa sakit. Ang pagkain ng berdeng gulay, sari-saring prutas (saging, mansanas, dalandan) at isda ay nagpapalakas ng katawan. Ang pagkaon sa berde nga utanon, lainlian nga prutas (saging, mansanas, dalandan) ug isda naglig-on sa lawas. Kumain sa tamang oras. Kaon sa tamang oras. Huwag magpakagutom. Dili magpagutom. Kumain ng agahan. Mukaon og pamahaw. Ito ang pinakamahalagang pagkain sa buong araw. Moa ni ang pinakaimportanteng pagkaon sa tibouk adlaw. Ang sabi nga ay Kumain ng breakfast na parang isang hari. Ang giingon gani kay pagkaon og pamahaw sama sa usa ka hari. Tanghalian na parang isang prinsipe. Paniudto na murag prinsipe. At hapunan na parang pulubi. Ug panihapon nga murag manglilimos. Subukang mag-meryenda ng prutas tulad ng isang saging o mansanas. Sulayi pag-meryenda og prutas sama sa usa ka saging o mansanas. Uminom ng 8-12 basong tubig. Uminum sa 8-12 nga baso nga tubig. Ang tamang pag-inom ng tubig ay mga isang basong tubig bawat 2 oras. Ang husto nga tubig nga pag-inom usa ka baso ng atubig matag 2 ka oras. Huwag hayaang matuyo o ma-dehydrate ang iyong katawan. Ayaw tugoti ang imong lawas nga mamala o madehydrate. Panatilihing maputi at malinaw ang kulay ng iyong ihi. Ipadayon ang kolor sa imong ihi nga puti ug tin-aw. Ito ang palatandaan na sapat ang tubig sa iyong katawan. Kini ang timailhan nga husto ang tubig sa imong lawas. Paggising sa umaga, ugaliin uminom ng isang basong tubig. Pagmata sa buntag, anaron nga muinom og isa ka baso nga tubig. Puwedeng uminom ng multivitamins. Pwede muinom og mutlivitamins. Kahit anong bitamina ay makatutulong sa iyo. Bisag unsa nga bitamina kay makatabang sa imoha. Mas mura ang mga vitamins sa generics na botika. Mas barato ang mga bitamina sa generika nga botika. Maging positibo ang pananaw. Isiping magiging maganda ang iyong araw at siguradong susuwertehin ka sa araw na ito. Mahimong positibo, ipadayon ang imong adlaw nga matahum ug siguradohun nga swerte ka karon. Magdasal sa umaga at pasalamatan ang Diyos sa mga biyayang ibinigay Niya sa atin. Mag-ampo sa buntag ug magpasalamat sa Ginoo para sa mga grasya nga gihatag sa atoa. Kumunsulta sa doktor. Magkonsulta sa Doktor. Kung mayroon kang sakit gaya ng diabetes, altapresyon, at iba pa, kailangang magpatingin sa doktor para mabigyan ng tamang gamot at nang gumaling at lumakas ang katawan. Kung aduna usa ka sakit sama sa diabetes, altapresyon, ug uban pa, kinahanglan nimo nga magpakigkita og doktor aron mahatagan og hustong tambal para mahimong lig-on ang lawas. Isa ito sa magiging hamon kay Gen. Debold Sinas, ang bagong PNP chief. Kini mahimong hagit alang ni Gen. Debold Sinas, ang bag-ong PNP Chief Manu_numpa ngayong araw na ito si Sinas bilang ika-25 hepe ng PNP makaraang magretiro si Gen. Camilo Cascolan. Si Sinas manumpa karon isip ika-25 nga pangulo sa PNP pagkahuman sa pagretiro ni Gen. Camilo Cascolan. Walang pulis sa kalsada at sa mga matataong lugar. Wala'y pulis sa karsada ug sa daghang tao nga lugar. At ang ganitong pagkakataon ang sinasamantala ng mga halang ang kaluluwa. Ug kini nga opotunidad ang gusto pahimuslan sa mga tao nga wala'y puangod. Dahil walang pulis na nagpapatrulya, naglipana sa kalsada ang mga holda_per, slashers at snatchers. Tungod kay wala'y pulis nga nagpratolya, nanaghan ang mga holdaper, slashers ug snatchers sa kalsada. May pandemia man o wala, laging nariyan ang mga mapagsamantala at naghihintay nang pagkakataon para sumalakay. May pandemia man o wala, ang mga mapahimuslanon kanunay anaa ug naghulat alang sa usa ka oportunidad sa pag-atake. Isang iglap lang at tangay ang pera, gadgets, cell phone at iba pang mahahalagang bagay. Isa ka pamilok lang ug wagtang na imong kwarta, gadget, cellphone ug uban pang mahinungdanon nga mga butang. Kahit pa sumigaw ang nananakawan, wala ring mangyayari dahil wala namang pulis na nagpapatrulya sa kalye. Bisan pa og mosinggit ang gikawatan, wala gihapon mahitabo kay wala'y pulis nga nagpatrolya sa kalsada. Kung mayroong pulis na nagroronda sa kalsada, lalo na sa mga matataong lugar, hindi magkakaroon ng lakas ng loob ang mga kawatan para makapambiktima. Kung naay pulis nga magsuroy-suroy sa kalsada, labi na sa mga lugar nga daghan og tawo, dili magkaisug ang mga kawatan nga mamiktima. At dahil nga alam nilang walang pulis, libre silang makapambiktima. Ug tungod kay kabalo sila nga walay pulis. libre silang mamiktima. Iglap lang at natatangay na nila ang anumang gamit o pera ng mga taong nag_lalakad sa kalsada lalo sa gabi. Kadali lang og nakuha nila ang bisag unsang gamit o kwarta sa mga taong nagbaktas sa kalsada labi na og gabii. Gaya nang nangyari kay Labor Secretary Silvestre_ Bello nang hablutin ng apat na snatchers ang kan_yang iPhone habang nasa kanyang sasakyan noong Biyernes sa P. Burgos St. Maynila. Sama sa nahitabo kay labor secretary Silvestre - Bello sa dihang giilog sa upat ka snatser ang iyang iphone samtang naa sa iyang sakyanan adtong biyernes sa P. Burgos St. Maynila. Nakatigil umano ang sasakyan ni Bello dahil sa trapik. Nahunong kono ang awto ni Bello tungod sa trapiko. Dahil walang signal ang kanyang phone, binuksan niya ang bintana para makasagap. Tungod kay wala'y signal ang iyang telepono, gibuksan niya ang bintana aron makalanghap. Biglang sumulpot ang apat na snatchers at hinablot ang hawak na phone ng Labor secretary at saka tumakas. kalit nga upat ka mga snatcher ang misulod ug gikuha ang telepono sa kalihim sa labor ug mikalagiw. Nahuli naman agad ng mga pulis ang mga snat_chers at ayon sa report hindi na sasampahan ng kaso ni Bello. Nadakpan dayun sa mga pulis ang mga snatcher ug sumala sa taho wala na gipasakaan og kaso ni Bello. Bibigyan pa umano ng trabaho para hindi na mang-snatch. Hatagani pa gani og trabaho para dili mang snatch. Maraming kawatan ngayon. Daghang mga kawatan karon. At tiyak na darami pa kapag namudmod ng Christmas bonus ang mga kompanya. Ug labi pa modaghan kung ang mga kompanya maghatag na og bonus sa pasko. Sana, maging prayoridad ng bagong PNP chief ang pagpoposte ng mga pulis sa mga delikadong lugar. Gilauman, ang bag-ong PNP Chief ang magpabutang og pulisya sa mga peligro ng alugar. Pagpatrulyahin niya ang mga pulis sa lugar na madalas sumalakay ang mga kawatan. Ipapatrulya ang mga pulisya sa lugar diin kanunay giatake sa mga kawatan. Ka_ila_ngan ang police visibility ngayon para mapigilan ang krimen. Kinahanglan nga adunay pulisya nga makita aron malikayan ang krimen. Ipatupad ang 24/7 na pagbabantay ng mga pulis sa mga lugar na maraming halang ang kaluluwa. Ipatuman ang 24/7 nga pagbantay sa pulisya sa mga lugar diin daghan ang mga dautang tao. Kung magagawa ni Sinas na laging may pulis sa kalye, tiyak na matutuwa at mapapanatag ang ka_looban ng mamamayan. Kung mabuhat ni Sinas na adunay mga pulia sa dalan, ang mga tawo Sa ganitong paraan, malilimutan na nila ang mga isyu sa PNP chief na nagdaos ng birthday (ma–anita) kahit mahigpit na ipinagbabawal sa panahon ng pandemia. Niining paagiha, makalimtan nila ang mga isyu sa hepe sa PNP nga nagpahigayon sa adlawng natawhan (ma–anita) bisan pa nga hugot nga gidili sa panahon sa pandemia. May bagong hepe ang Philippine National Police (PNP). Naay bag-ong hepe ang Philippine National Police (PNP). Siya ay walang iba kundi si Maj. Gen. Debold Sinas, ang mas kilalang ma–anita general dahil sa ginawang selebrasyon noong Mayo 8, kaarawan niya. Walay lain kung di si Maj. Gen. Debold Sinas, ang labi ka bantog nga ma–anita heneral sukad sa pagsaulog sa Mayo 8, mao ang iyang adlawng natawhan. Naging kontro_bersyal ang selebrasyon dahil sa paglalabag sa mga mini_mum health protocols sa panahon nang mahigpit na lock_down. Ang selebrasyon nga nahimong kontrobersyal tungod sa mga paglapas sa minimum health protocols sa panahon sa higpit na lockdown. Kitang-kita sa mga larawan sa inilagay sa website ng NCRPO na hindi nag-social distancing ang iba at may banda pang tumutugtog habang silaÕy kumain ng almusal kahit ipinagbawal ang mass gatherings. Dayag sa mga litrato nga gi-post sa website sa NCRPO nga ang uban wala'y social distancing ug naa pa'y banda nga nagtugtog samtang sila nagakaon og pamahaw bisan kung gidili ang mass gatherings. Humingi ng tawad, dapat lang, si Sinas pero ipinagtanggol pa rin na hindi sila lumabag sa batas. Nangayo lang unta og pasaylo si Sinas apan gidepensahan gihapon nga wala nila malapas ang balaod. Naganap ito matapos ang insidente kung saan nabaril at napatay ng pulis na nagbabantay ng checkpoint si Winston Ragos, isang dating sundalo na may post-trau_matic stress disorder. Nahitabo kini pagkahuman sa insidente diin ang usa ka opisyal sa pulisya nga nagbantay sa usa ka checkpoint napatay si Winston Ragos, usa ka kaanhi sundalo nga adunay sakit sa post traumatic stress disorder. Lumabag umano si Ragos sa lock_down at hindi sumunod sa mga utos ng pulis. Giingon nga gilapas ni Ragos ang lockdown ug wala magsunod sa mga mando sa pulisya. Bubunot pa umano ng baril si Ragos kaya binaril at napatay ni Police Master Sergeant Daniel Florendo pero batay sa imbestigasyon ay hindi armado si Ragos kaya kinasuhan ng NBI death investigation division ng reklamo para sa murder, pagsinungaling habang suma_ilalim sa panunumpa, at pagtanim ng ebidensiya laban kay Florendo. Nikuha daw og armas si Ragos maong giusil ug gipatay ni Police Master Sargeant nga si Saniel Florendo apan basi sa imbestigasyon, apan basi sa imbestigasyon wala'y armas si Ragos busa ang NBI death division gikasuhan si Florendo og reklamo nga pagpatay, pamakak samtang nanumpa, ug pagtanum og ebidensya. Kinasuhan din ang ilang police trainee na nagbantay rin sa nasabing checkpoint. ang pila ka mga trainee sa pulisya nga nagbantay sa checkpoint gikasuhan usab. Kaya tumanggap ng matin_ding batikos si Sinas dahil sa hindi patas na pagpapa_tupad ng batas. Mao nga nakadawat si Sinas og grabe nga pagsaway alang sa dili patas nga pagpatuman sa balaod. Ano rin ang nangyari sa kaso ni Florendo kahit malakas ang ebidensiya laban sa kanya? Unsa pid ang nahhitabo sa kaso ni Florendo bisan og lig-on ang ebidensya batok kaniya? Kinusuhan si Sinas at 18 opisyal noong Mayo dahil sa paglabag sa lockdown. Si Sinas ug 18 nga mga opisyal ang gikasuhan kaniadtong Mayo tungod sa mga paglapas sa lockdown. Ayon kay Presidential Spokesperson Roque, hindi mababasura ang kaso laban kay Sinas kahit siya na piniling bagong PNP chief. Matod pa sa tigpamaba ni Presidente Roque, Dili mawala ang kaso ni Sinas bisan kung siya na ang napili nga bag-ong PNP Chief. Karapatan din umano ni Pangulong Duterte na mamili ng karapat-dapat na PNP chief at hindi na kailangang magpaliwanag sa kanyang pinipili. Adunay katungod usab si Presidente Duterte nga mopili kung kinsa ang angayan na PNP Chief ug dili na kailangan nga ipasabut kung nganong siya ang gipili. Marami ang nagtataka kung bakit si Sinas na may kaso pa nga ang pinili kung may mga mas mataas pang heneral sa PNP tulad ni Lt. Gen. Guillermo Eleazar. Daghan ang nahibulong nganong si Sinas pa nga ana pay kaso akong gipili daghan ang mas taas pa og ranggo sama ni Lit. Gen. Guillermo Eleazar. Ganun nga talaga ang buhay. Ing-ana gyud ang kinabuhi. Depende kung sino ang gusto ni Duterte at walang kinalaman ang ranggo sa PNP. Depende kung kinsa ang gusto ni Duterte ug wala'y labot ang ranggohay sa PNP. May anim na buwan si Sinas bilang PNP chief. Naay unom ka bulan si Sinas isip usa ka PNP Chief. Bigyan daw ng pagkakataon. Hatagi kini og higayon. Tingnan na lang natin kahit may pag-aalala na ang ilang grupo. Tan-awon ra nato bisan pa og naay kabalaka ang pila ka grupo. Hindi na kailangang magpaliwanagMay bagong hepe ang Philippine National Police (PNP). Dili na kailangan ipasabut nga ang Philippine National Police (PNP) aduna nay bag-ong hepe. Siya ay walang iba kundi si Maj. Gen. Debold Sinas, ang mas kilalang ma–anita general dahil sa ginawang selebrasyon noong Mayo 8, kaarawan niya. Wala'y lain kundi si Major Gen, Debold Sinas, ang labi ka bantog na Ma–anita heneral tungod sa pagsaulog adtong Mayo 8, ang iyang adlawng natawhan. Naging kontro_bersyal ang selebrasyon dahil sa paglalabag sa mga mini_mum health protocols sa panahon nang mahigpit na lock_down. Ang selebrasyon nahimong kontrobersyal tungod sa paglapas sa minimum health protocol sa panahon nga higpit ang lockdown. Kitang-kita sa mga larawan sa inilagay sa website ng NCRPO na hindi nag-social distancing ang iba at may banda pang tumutugtog habang silaÕy kumain ng almusal kahit ipinagbawal ang mass gatherings. Dayag sa mga litrato nga gi-post sa website sa NCRPO nga ang uban wala'y social distancing ug naa pa'y banda nga nagtugtog samtang sila nagakaon og pamahaw bisan kung gidili ang mass gatherings. Humingi ng tawad, dapat lang, si Sinas pero ipinagtanggol pa rin na hindi sila lumabag sa batas. Nangayo lang unta og pasaylo si Sinas apan gidepensahan gihapon nga wala nila malapas ang balaod. Naganap ito matapos ang insidente kung saan nabaril at napatay ng pulis na nagbabantay ng checkpoint si Winston Ragos, isang dating sundalo na may post-trau_matic stress disorder. Nahitabo kini pagkahuman sa insidente diin ang usa ka opisyal sa pulisya nga nagbantay sa usa ka checkpoint napatay si Winston Ragos, usa ka kaanhi sundalo nga adunay sakit sa post traumatic stress disorder. Lumabag umano si Ragos sa lock_down at hindi sumunod sa mga utos ng pulis. Gilapas kono ni Ragos ang lackdown ug wala nisunod sa mga pulis. Bubunot pa umano ng baril si Ragos kaya binaril at napatay ni Police Master Sergeant Daniel Florendo pero batay sa imbestigasyon ay hindi armado si Ragos kaya kinasuhan ng NBI death investigation division ng reklamo para sa murder, pagsinungaling habang suma_ilalim sa panunumpa, at pagtanim ng ebidensiya laban kay Florendo. Nikuha daw og armas si Ragos maong giusil ug gipatay ni Police Master Sargeant nga si Saniel Florendo apan basi sa imbestigasyon, apan basi sa imbestigasyon wala'y armas si Ragos busa ang NBI death division gikasuhan si Florendo og reklamo nga pagpatay, pamakak samtang nanumpa, ug pagtanum og ebidensya. Kinasuhan din ang ilang police trainee na nagbantay rin sa nasabing checkpoint. Gikasuhan pud ang mga police trainee nga nagbantay pud sa ingon nga checkpoint. Kaya tumanggap ng matin_ding batikos si Sinas dahil sa hindi patas na pagpapa_tupad ng batas. Maong grabe ang batikos ky Sinas tungod sa dili patas nga pagpatuman sa balaod. Ano rin ang nangyari sa kaso ni Florendo kahit malakas ang ebidensiya laban sa kanya? Unsa pud ang nahhitabo sa kaso ni Florendo bisan og lig-on ang ebidensya batok kaniya? Kinusuhan si Sinas at 18 opisyal noong Mayo dahil sa paglabag sa lockdown. Gikasuhan si Sinas ug 18 ka opisyal adtong Mayo tungod sa pagsupak sa lockdown. Ayon kay Presidential Spokesperson Roque, hindi mababasura ang kaso laban kay Sinas kahit siya na piniling bagong PNP chief. Matod pa sa tigpamaba ni Presidente Roque, Dili mawala ang kaso ni Sinas bisan kung siya na ang napili nga bag-ong PNP Chief. Karapatan din umano ni Pangulong Duterte na mamili ng karapat-dapat na PNP chief at hindi na kailangang magpaliwanag sa kanyang pinipili. Katungod pud daw ni Presidente Duterte ang mupili kung kinsa ang naangay nga PNP Chief ug dili na niya kailangan nga magpasabot kung nganong siya ang iyang gipili. Marami ang nagtataka kung bakit si Sinas na may kaso pa nga ang pinili kung may mga mas mataas pang heneral sa PNP tulad ni Lt. Gen. Guillermo Eleazar. Daghan ang natingala nganong si Sinas nga naay kaso ang gipili nga naa may mas taas pa na heneral sa PNP sama ni Lt. Gen. Guillermo Eleazar. Ganun nga talaga ang buhay. Depende kung sino ang gusto ni Duterte at walang kinalaman ang ranggo sa PNP. Ing-ana gyud ang kinabuhi. Depende kung kinsa ang gusto ni Duterte ug wala'y labot ang ranggohay sa PNP. May anim na buwan si Sinas bilang PNP chief. Naay unom ka bulan si Sinas isip usa ka PNP Chief. Bigyan daw ng pagkakataon. Hatagi kini og higayon. Tingnan na lang natin kahit may pag-aalala na ang ilang grupo. Tan-awon na lang nato bisan naa'y kaguol sa uban nga grupo. May bagong hepe ang Philippine National Police (PNP). Naa na'y bag-o nga hepe na ang Philippine National Police (PNP). Siya ay walang iba kundi si Maj. Gen. Debold Sinas, ang mas kilalang ma–anita general dahil sa ginawang selebrasyon noong Mayo 8, kaarawan niya. Wala'y lain kundi si Major Gen, Debold Sinas, ang labi ka bantog na Ma–anita heneral tungod sa pagsaulog adtong Mayo 8, ang iyang adlawng natawhan. Naging kontro_bersyal ang selebrasyon dahil sa paglalabag sa mga mini_mum health protocols sa panahon nang mahigpit na lock_down. Ang selebrasyon nahimong kontrobersyal tungod sa paglapas sa minimum health protocol sa panahon nga higpit ang lockdown. Kitang-kita sa mga larawan sa inilagay sa website ng NCRPO na hindi nag-social distancing ang iba at may banda pang tumutugtog habang silaÕy kumain ng almusal kahit ipinagbawal ang mass gatherings. Dayag sa mga litrato nga gi-post sa website sa NCRPO nga ang uban wala'y social distancing ug naa pa'y banda nga nagtugtog samtang sila nagakaon og pamahaw bisan kung gidili ang mass gatherings. Humingi ng tawad, dapat lang, si Sinas pero ipinagtanggol pa rin na hindi sila lumabag sa batas. Nangayo og pasaylo, dapat lang, si Sinas pero gidapigan gihapon niya nga wala sila'y gisupak na balaod. Naganap ito matapos ang insidente kung saan nabaril at napatay ng pulis na nagbabantay ng checkpoint si Winston Ragos, isang dating sundalo na may post-trau_matic stress disorder. Nahitabo kini pagkahuman sa insidente diin ang usa ka opisyal sa pulisya nga nagbantay sa usa ka checkpoint napatay si Winston Ragos, usa ka kaanhi sundalo nga adunay sakit sa post traumatic stress disorder. Lumabag umano si Ragos sa lock_down at hindi sumunod sa mga utos ng pulis. Gilapas kono ni Ragos ang lackdown ug wala nisunod sa mga pulis. Bubunot pa umano ng baril si Ragos kaya binaril at napatay ni Police Master Sergeant Daniel Florendo pero batay sa imbestigasyon ay hindi armado si Ragos kaya kinasuhan ng NBI death investigation division ng reklamo para sa murder, pagsinungaling habang suma_ilalim sa panunumpa, at pagtanim ng ebidensiya laban kay Florendo. Nikuha daw og armas si Ragos maong giusil ug gipatay ni Police Master Sargeant nga si Saniel Florendo apan basi sa imbestigasyon, apan basi sa imbestigasyon wala'y armas si Ragos busa ang NBI death division gikasuhan si Florendo og reklamo nga pagpatay, pamakak samtang nanumpa, ug pagtanum og ebidensya. Kinasuhan din ang ilang police trainee na nagbantay rin sa nasabing checkpoint. Gikasuhan pud ang mga police trainee nga nagbantay pud sa ingon nga checkpoint. Kaya tumanggap ng matin_ding batikos si Sinas dahil sa hindi patas na pagpapa_tupad ng batas. Maong grabe ang batikos ky Sinas tungod sa dili patas nga pagpatuman sa balaod. Ano rin ang nangyari sa kaso ni Florendo kahit malakas ang ebidensiya laban sa kanya? Unsa pud ang nahitabo sa kaso ni Florendo bisan pa og lig-on ang ebidensya batok kaniya? Kinusuhan si Sinas at 18 opisyal noong Mayo dahil sa paglabag sa lockdown. Gikasuhan si Sinas ug 18 ka opisyal adtong Mayo tungod sa pagsupak sa lockdown. Ayon kay Presidential Spokesperson Roque, hindi mababasura ang kaso laban kay Sinas kahit siya na piniling bagong PNP chief. Matod pa sa tigpamaba ni Presidente Roque, Dili mawala ang kaso ni Sinas bisan kung siya na ang napili nga bag-ong PNP Chief. Karapatan din umano ni Pangulong Duterte na mamili ng karapat-dapat na PNP chief at hindi na kailangang magpaliwanag sa kanyang pinipili. Katungod pud daw ni Presidente Duterte ang mupili kung kinsa ang naangay nga PNP Chief ug dili na niya kailangan nga magpasabot kung nganong siya ang iyang gipili. Marami ang nagtataka kung bakit si Sinas na may kaso pa nga ang pinili kung may mga mas mataas pang heneral sa PNP tulad ni Lt. Gen. Guillermo Eleazar. Daghan ang natingala nganong si Sinas nga naay kaso ang gipili nga naa may mas taas pa na heneral sa PNP sama ni Lt. Gen. Guillermo Eleazar. Ganun nga talaga ang buhay. Ing-ana gyud ang kinabuhi. Depende kung sino ang gusto ni Duterte at walang kinalaman ang ranggo sa PNP. Depende kung kinsa ang gusto ni Duterte ug wala'y labot ang ranggo sa PNP. May anim na buwan si Sinas bilang PNP chief. Naay unom ka bulan si Sinas isip usa ka PNP Chief. Bigyan daw ng pagkakataon. Hatagi kini og higayon. Tingnan na lang natin kahit may pag-aalala na ang ilang grupo. Tan-awon na lang nato bisan og naa'y duda ang uban nga grupo. Nakipagtulungan ang ACT-CIS Partylist sa ibaÕt ibang religious group upang mas mabilis na mahatiran ng tulong ang mga kababayan nating nasalanta ng Bagyong Rolly. Nagpatabang ang ACT-CIS Partylist sa bisan unsa nga relihiyosong grupo para mapadali ang paghatod og tabang sa mga katawhan nga naigo sa bagyong Rolly. Sa pangunguna ng mga madre ng Carmelite Sisters of The Holy Trinity sa Ligao, Albay ay personal na naipa_abot sa 1,000 katao ang mga pagkain at iba pang panga_nga_ilangan sa mga bayan ng Guinobatan, Oas at Tiwi. Sa liderato nang mga madre sa Carmelite Sisters of Holy Trinity sa Ligao, Albay nahatag sa 1,000 ka tawo ang mga pagkaon, ug uban pa nga mga panginahanglan sa mga lungsod sa Guinobatan, Oas ug Tawi. Agaran ding naipamigay ang 200 timba na may lamang bigas at mga delata sa iba pang bayan sa Bicol kung saan winasak ng Bagyong Rolly ang kabahayan ng mga residente. Dali pud naipanghatag ang 200 ka baldi nga naay sulod bugas og mga delata sa uban pang lungsod sa Bicol kung asa giguba ni bagyong Rolly ang mga balay sa mga namuyo. Ayon kay ACT-CIS Partylist Representative Eric Yap, hindi naging hadlang ang pagiging abala ng partido sa Kon_greso upang matulungan ang mga kababayang nanga_nga_ilangan lalo na sa panahon ng sakuna. Matod pa ni ACT-CIS Partylist Representative Eric Yap, wala nahimong sabagal ang pagka busy sa partido sa Kongreso para matabangan ang mga katawhang nanginahanglan hilabi na ang mga nigo sa dilubyo. Aniya, hindi po natin makakalimutan ang mga tao na nag_bitbit sa atin sa Kongreso lalo sa mga panahong sila ang nangangailangan ng tulong. Ingon siya, dili nato kalimtan ang mga tawo nga nagdala sa atoa sa kongreso hilabi na sa panahon nga sila ang nanginahanglan og tabang. Sa katunayan, bago pa tumama ang bagyo ay nagpa_hatid na ng ayuda ang ACT-CIS sa Silang, Cavite. Sa tinoud, sa wala pa niabot ang bagyo nagpahatud na og tabang ang ACT-CIS sa Silang, Cavite. Pangunahing naging benepisyaryo ang mga nawalan ng trabaho dulot ng pandemya. Unang nakabenipisyo ang mga tawo nga nawad-an og trabaho tungod sa pandemya. Sa pamamagitan naman ng Emmanuel Servants of The Holy Trinity Congregation, 100 pamilya sa depressed area ng Silang, Cavite ang nabigyan ng tig-5 kilong bigas, 1 buong manok at mga gulay. Pinaagi sa Emmanuel Servants of the Holy Trinity Congregation, 100 ka pamilya nga anaa sa subo nga lugar sa Silang, Cavite ang nahatagan og tag 5 ka kilo nga bugas, 1 ka tibuok na manok ug mga otan. Ilan lamang ang mga aktibidades na ito sa marami pang pagsisikap ng ACT-CIS Partylist para sa mga Pilipino. Pipila lang ang kini na mga aktibidades sa daghan pa nga mga paningkamot sa ACT-CIS Partylist para sa Pinoy. Maliban sa kontra krimen at terorismo, nagbibigay rin ng ibaÕt ibang tulong at ayuda ang partido. Gawas sa kontra sa krimen ug terorismo, naghatag usab ang partido og lainglaing tabang ug suporta. Mula sa relief, pagpapagamot, medisina, pag-aaral at pangkabuhayan. Gikan sa relief, pagpatambal, tambal, edukasyon ug panginabuhi. Maihahalintulad ko ang estilo ng ACT-CIS sa adbokasiya namin sa BITAG. Maikumpara nako ang estilo sa ACT-CIS sa among adbokasiya sa BITAG. Totoong kawanggawa, purong pagtulong at malalapitan ng nangangailangan at inapi. Tinoud nga gugma nga putli, putli nga tabang ug maduolan sa mga nanginahanglan ug gidaugdaog. Walang kiyeme, inarte at pasikat, serbisyo publiko lang! Wala'y pagpakarun-ingnon, inarte ug pasikat, serbisyo publiko lang gyud! Sa darating na Enero ay hindi na si Donald Trump ang Pa_ngulo ng Amerika. Karong umaabot na Enero kay dili na si Donald Trump ang Presidente sa Amerika. Para sa marami, ito lang ang masi_siguro nila, masaya na sila. Para sa kadaghanan, mao lang ni ang sigurado sila, malipayon sila. Kahit sino pang Joe Biden o Hillary Clinton o Bernie Sanders ang nandiyan, matanggal lang si Trump. Bisag kinsang pang Joe Biden o Hilary Clinton o Bernie Sanders ang naa diha, mailisan lang si Trump. Naging kontrobersiyal na pinuno ang ika-45 na Presi_dente ng U.S. Nahimong kontrobersyal ang ika- 45 nga presidents sa U.S. Mula nang maupo ay wala itong nirespeto sa paglatag niya ng reporma. Sugod sa paglingkod wala na'y girespeto sa paglat-ag niya og reporma. Sa pagkontrol ng mga migrante, sa pakikitungo sa Tsina at sa ibang bansa, sa pag_talikod niya sa interes ng ekolohiya at kalikasan, sa pag-atras ng Amerika sa papel bilang tagagarantiya ng demokratikong pamamalakad sa mundo, hindi naging mahiyain si Trump sa pagpahayag ng kanyang intensiyon. Sa pagkontrol sa mga langyaw, sa pag-atubang sa China ugubang nasud, sa pagtalikod niya sa interes sa ekolohiya ug kinaiyahan, sa pag-atras sa Amerika sa papel nga tagagarantiya sa demokratikong pagmando sa kalibutan, si Trump wala naulaw sa pagdeklara sa iyang tumong. Dahil din nagmula ito sa larangan ng negosyo, hindi ito aral sa mga patakaran ng gobyerno kung saan may mas mataas na pamantayan. Tungod kay gikan usab kini sa natad sa negosyo, dili kini pagtulon-an sa mga palisiya sa gobyerno diin adunay mas taas nga sukdanan. Ang nakasanayan nitong paglalagi sa social media ay madalas naging mitsa ng bangayan. Ang naanaran nga pirme naa sa social media kanunay nga punto sa kagubot. Maaga pa lang sa kanyang administrasyon ay nabuko na ang kanyang padalus-dalos na komentaryo sa Twitter na madalas ay walang katotohanan. Sugod pa lang sa iyang administrasyon kay nasakpan na ang iyang dali-dali nga paghatag og komento sa twitter na kasagaran walay kamatuoran. Ang pinakamabigat na kritisismo sa kanya ay ang kaku__langan sa estratehiya sa pandemya. Ang pinakabug-at nga pagsaway sa iyaha ang pagkawalay tarung nga diskarte batok sa pandemya. Mistulang ala-tsamba ang naging takbo ng kanyang plano laban sa COVID-19. Murag basta basi matsambahan ang dagan sa iyang plano abtok COVID-19. Maging siya, bilang Pinuno ng bansa, ay naging pasa_way at binalewala ang mga patakaran para sa kalig_tasan ng lahat mask, distancing, washing. Bisag Siya, isip usa ka lider sa nasud, ay nahimong badlungon ug wala paghatag og bili sa mga balaod para sa kaluwasan sa tanan sama sa mask, distancing, ug paghugas. Mayroon ding mga magandang ibinunga ang adminis_trasyon ni Trump, lalo na sa ekonomiya. Naa pud maayo nga nahimo ang administrasyon ni Trump, hilabi na sa ekonomiya. Subalit hindi ito sapat na dahilan na tanggapin ng madla ang kanyang kakulangan. Apan dili kini igo nga hinungdan aron madawat sa katawhan ang iyang kakulangan. Kapag matapos na ang proseso sa Enero, malinaw na mapapalitan na si Trump ng kanyang katunggaling si dating Vice President Joe Biden. Pagmahuman na ang proseso sa Enero, klaro na nga mailisan na si Trump sa iyang kalaban na saunang bise presidente na si Joe Biden. Marami ang nasisiyahan na hindi na ito nakakuha ng pangalawang termino. Daghan nagmalipayon na wala na kini nakakuha og ikaduhang termino. Ganoon pa man ay halos naungusan lang ito sa pagkatalo. Bisan pa man, natingala lang kini sa iyang pagkapildi. Kalahati pa rin ng Amerika ang patuloy na nananalig sa kanya. Katunga pa rin sa Amerika ang padayon nga nagatoo kaniya. Sa ganitong resulta, malamang sa hindi na ang mga kandidatong tulad ni Trump ay patuloy na mabibigyang puwang sa kamalayan ng botante. Sa maong sangputanan, dili malikayan nga ang mga kandidatong sama niTrump magpadayon nga hatagan og hayag nga higayon sa pagkahibalo sa mga botante. Iyan na talaga ang repleksiyon ng totoong anyo ng Amerikano. Mao na gyud na ang pagpamalandong sa tinuod nga porma sa Amerikano. Simula Marso 2021, paluluwagin na ang sponsorship system sa Saudi Arabia na kung tawagin ay Kafala. Sugod Marso 2021, luwagan na ang sistema sa pagsponsor sa Saudi Arabia na kung tawagon kay Kafala. May katwirang mag-celebrate ang mga OFWs sa Middle East, partikular sa Saudi Arabia. Naay igong rason nga magsaulog ang mga OFW sa Middle East, hilabi na sa Suadi Arabia. Sa sistemang Kafala, mistulang alipin ang mga OFWs. Sa sisteman kafala, murag mga ulipon ang mga OFW. Hindi agad makakaalis o makakalipat ang mga empleyado nang walang pahintulot ng kanilang mga amo. Dili dayun makahawa o makabalhin ang mga trabahante og wala'y pagtugot sa ilang mga amo. Ngayon, mas malaya na ang mga migranteng manggagawa sa Gitnang Silangan. karon, mas libre na ang mga migranteng mamumuo sa Gitnang Silangan. Matagal na pinahirapan ng kafala system ang mara_ming Pilipinong manggagawa. Dugay na gipaantos sa sistemang Kafala ang daghang pinoy nga mamumuo. Ito ang ugat ng pang-aabuso sa ma_rami nating kababayan lalo na ang mga domestic helpers_. Diri nagsugod ang mga pag-abuso sa daghang Pinoy hilabi na sa mga domestic helpers o katabang sa balay sa abroad. Buong tapang na ipinahayag ni Pangulong Duterte no_ong 2018 na ang Pilipino ay hindi dapat alipinin saan mang bahagi ng mundo. Isug nga gisulti ni Presidente Duterte adtong 2018 nga ang mga Pinoy dili dapat abusohon sa bisan asang parti sa kalibutan. May legacy na iniwan si Cong. Alan Peter Cayetano bilang Foreign Affairs Secretary. Naay kabilin nga gibilin si Cong. Alan Peter Cayetano isip Foreign Affairs Secretary. Noong panahon niya sa DFA, nanindigan ang gobyerno para mabigyan ng hus_tisya ang sinapit ni Demafelis. Kadtong sa panahon niya sa DFA, nitingdog ang gobyerno aron mahatagan og kamatuoran ang nahitabo ni Demafelis. Nagsimula ang kampanya para sa mas maayos at patas na pagtrato sa mga OFWs. Nagsugod ang kampanya para sa mas tarung ug mas maayo nga pagtrato para sa mga OFW. Naki_pagnegosasyon ang Pilipinas sa ibang bansa sa pagbuo ng Global Compact of Migration. Ang Pilipinas nakipagnegosasyon sa laing nasud sa pag-uswag sa Global Compact of Migration. Ito ang kauna-unahang United Nations Global Agreement na tutugon sa kapaka_nan ng mga migrante sa buong mundo. Kini mao ang pinakauna nga United Nation Global Agreement nga mutabang sa kaayuhan ng mga migrante sa tibuuk kalibutan. Hindi binigo ni Cayetano ang Pangulo. Wala gipakyas ni Cayetano ang Presidente. Matapos ang tatlong buwan ay naiuwi ang bangkay ni Demafelis sa Pilipinas at napirmahan na ang bagong Agreement on the Employment of Domestic Workers ng Kuwait at Pilipinas. Pagkahuman sa tulo ka bulan ang lawas ni Demafelis gibalik sa Pilipinas ug gipirmahan ang bag-ong kasabutan sa Employment of Domestic Workers sa Kuwait ug Pilipinas. Sunod-sunod na ang pagluluwag ng Kafala systema sa maraming bansa sa Gitnang Silangan, ang pinakahuli nga ay ang Saudi Arabia. Sunod-sunod na nga gipaluwagan ang Kafala system sa daghang mga nasud sa Gitnag Silangan, ang pinakaulahi mao ang Saudi Arabia. Sa tiyaga at pagpupursige, noong December 2018, inaprubahan ng 152 na bansa ang Global Compact of Migration kabilang ang mga bansa sa Gitnang Silangan. Sa pagpadayun ug pagkanunayon, kaniadtong Disyember 2018, 152 nga mga nasud ang miapruba sa Global Compact of Migration lakip na ang mga nasud sa Gitnang Silangan. Tuloy lang ang laban sa anumang sistema na nakakapag-pahirap sa mga Pilipinong nagtatrabaho sa ibang bansa. Padayun lang ang laban sa bisag unsang sistema nga nagpalisud sa mga Pilipinong nagatrabaho sa ubang nasud. Bawat reporma ay makakapagbigay ng bagong pag-asa sa ating mga OFW. Ang matag reporma makahatag og bag-ong paglaom sa atong mga OFW. LUMALAMIG na ba ang isyu sa minaltratong kasam_bahay sa Brazil? Nabugnaw na ba ang isyu sa gimaltrato nga katabang sa balay sa Brazil? Mula nang dumating sa bansa ang inaakusahang dating ambassador sa Brazil na si Marichu Mauro, wala nang naririnig ukol sa kaso. Sukad niabot sa nasud ang giakusahan nga niaging ambasador sa Brazil nga si Marichu Mauro, wala na'y nadunggan nga mahitungod sa kaso. May nasimulan na bang pagsisiyasat o nalimutan na? Naa na ba'y nasugdan nga imbestigasyon o nakalimtan na? Nawalang bigla ang mainit na pangyayari kung saan nakunan ng CCTV ang pananakit ng ambassador_ sa Pinay na kasambahay. Nawala kalit ang init nga insidente diin nakuhaan sa CCTV ang pagpanakit sa ambasador sa Pinay nga katabang. Si President Duterte pa ang nag-utos na imbestigahan ang pangyayari. Si Presidente Duterte pa ang nagmando nga imbestigahan ang nahitabo. Biglang ni-recall ng Department of Foreign Affairs (DFA) si Mauro. Daling gipapauli sa Department of Foreign Affairs (DFA) si Mauro. Subalit matapos iyon ay wala na ngang narinig na balita sa kanya. Pero human ato wala na'y nadunggog nga balita sa iyaha. Hindi rin malaman kung nasaan na ang minaltratong kasambahay. Wala pud nahibal-an kung asa na ang gimaltrato nga katabang. Ang huling narinig sa kontrobersiyal na isyu ay may grupo umano ng ex-diplomats na nagpahayag ng pagsuporta sa dating ambassador. Ang katapusan nga nadungog sa kontrobersyal nga isyu mao nga naay usa ka grupo sa mga ex-diplomat ang nagpadayag og suporta alang sa kanhing ambasador. Kinakampihan nila ang dating ambassador. Gidapigan nila ang kanhing ambasador. Sabi naman ng DFA naninindigan sila na hindi makaaapekto sa gagawing pag-iimbestiga ang ginagawang pagsuporta ng grupo. Ingon sa DFA dili maapektuhan sa ginagawang pagsuporta sa grupo ang imbestigasyon. Tatalima ang DFA sa kaso ni Mauro at gagawin nila ang lahat nang na_aayon sa batas. Ang DFA mollihok sa kaso ni Mauro ug buhaton nila ang tanan uyon sa balaod. Masinsinan ang gagawin nilang pag-iimbestiga sa dating ambassador. Masosi ang himuon nila nga imbestigasyon sa kanhing ambasador. Naging viral ang video ng dating ambassador nang ipalabas ng Globo News sa Brazil ang pananakit nito sa kanyang 51-anyos na kasambahay sa loob ng kanyang diplomatic residence sa Brazil. Nahimong sikat ang video sa kanhing ambasador sa dihang gipagawas sa Global News sa Brazil ang pagpanakit sa 51 anyos nga katabang sa sulod sa iyang diplomatic nga pinuy-anan sa Brazil. Kuhang-kuha sa video na sinasampal ni Mauro ang kasambahay at sa iba pang video, makikita ang ibaÕt ibang uri ng pananakit na ginagawa nito sa kasambahay. Kuha kaayo sa video ngagilaparo ni Mauro ang katabang ug sa uban pa nga video, makit-an ang uban pang pagpanakit nga gibuhat niini sa katabang. Sabi ni DFA Sec. Teodoro Locsin Jr. bumuo na siya ng team para mag-imbestiga sa pagmamaltrato ng dating ambassador. Ingon ni DFA Sec. Teodoro Locsin Jr. naghimo na siya og grupo nga moimbestiga sa maltrato sa kanhing ambasador. Pangungunahan ang team ni Philippine Consul General to Sydney Ezzedin H. Tago. Ang koponan pangunahan ni Philippine Consul General to Sydney Ezzedin H. Tago. Kasama sa team na mag-iimbestiga sina Jaime B. Ledda, Narciso T. Casta–eda at Atty. Ihna Alyssa Marie Santos. Kauban sa koponan sa pag-imbestiga sila Jaime B. Ledda, Narciso T. Casta–eda, ug Atty. Ihna Alyssa Marie Santos. Pero hanggang ngayon wala pang lumalabas na resulta ng imbestigasyon. Pero hangtod karon wala pa'y resulta sa imbestigasyon ang nigawas. Ano nang nangyari? Unsa na'y nahitabo? Gumugulong na ba ito? Nagadagan na ba ni? Mayroon na bang naumpisahang imbestigasyon? Nasugdan na ba imbestigasyon? Nararapat makamit ng kasambahay ang hustisya sa sinapit nito sa ambassador. Dapat lang na makab-ot sa katabang ang hustiya sa naagian niini sa ambasador. Hindi dapat maba_lewala ang pangyayari o mawala na lamang at sukat. Dili dapat mapasagdan ang nahitabo ug mawala na lamang. Hindi dapat mapalampas ang ginawang pana_nakit sa kasambahay. Dili dapat palampason ang gibuhat nga pagpasakit sa katabang. KUNG lumalaban ang bansang ninanakawan ng isda, umaatras ang China. Kung mosukol ang nasud nga gikawatan og isda, moatras ang China. Nitong dekada ilang karagatan ang pinasok ng Chinese poachers. Sulod sa dekada pipila ka mga kadagatan ang gisulod sa mga poachers sa China. Nirapido sila ng Russia; kinumpiska at sinunog ng Indonesia ang mga lantsa; pinatay ng munting Palau ang nanlaban na kapitan. Gikulata sa Russia; gikumpiska ug gisunog sa Indonesia ang mga lantsa; gipatay sa gamay nga Palau ang nisukol na Kapitan. Kung hindi binangga ng mga bangka ng Vietnam ang barkong pandigma ng China, naipuwesto sana ng Beijing ang higanteng oil rig sa Paracel Islands. Kung wala gibangga sa Vietnam ang mga barkong panggubat sa China, napwesto unta sa Beijing ang oil rig didto sa Paracel Island. Mayo 2016 nang huling nang-aresto ang Pilipinas ng Chinese poachers. Mayo 2016 ang katapusang nangdakop ang Pilipinas ug Chinese poachers. DalawampuÕt lima sila sa dalawang lantsa. Biyente-singko sila sa duha ka lantsa. Namasok sila sa teritoryong dagat sa pagitan ng Batanes at Babuyan islands. Gisulong nila ang teritoryo sa dagat taliwala sa Batanes ug Babuyan Island. Nagpanggap na mga Pilipino at may bandila pa ng Pilipinas ang mga sasak_yan. Nagpakarun-ingnon nga Pilipino, naa pa gyud bandila sa Pilipnas. Pero nakabaliktad ang kulay; pula ang nasa itaas, animoÕy giyera. Pero bali ang kolor, pula ang naa sa taas, mura og giyera. Dinumog sila ng coastguards at fisheries bureau. Giduol sila sa mga coastguard ug fisheries bureau. Huli, sakdal, kulong! Dakpan, gikasuhan, priso! Mula nuÕn malambot na ang Pilipinas sa China. Sugod sa una huyang na ang Pilipinas sa China. Sinabi ni President Duterte na pagbigyan silang dumayo sa West Philippine Sea. Giingon ni President Duterte nga tugutan sila na moadto sa West Philippine Sea. Pinaatras ang Navy mula sa joint exercises ng mga kaalyadong US, Japan, at Australia. Giwala ang Navy sa hiniusang lihok sa mga kaalyadong U.S, Japan, ug Australia. Epekto: Hunyo 2019 sadyang binangga ng bakal na trawler ng Chinese maritime militia ang kahoy na bangkang Pilipino na naka-angkla sa Recto Bank, Palawan. Epekto: Hulyo 2019 gituyo og bangga sa puthaw na trawler sa Chinese Maritime Militia ang kahoy na bangka sa Pilipino nga naka-angkla sa Recto Bank, Palawan. Inabandona ang 22 mangingisdang tumilapon sa madilim at ma_lamig na dagat. Gibiyaan ang 22 ka mananadagat na nilagpot sa ngitngit og tugnaw nga dagat. Walang sinakdal. Walay nahatulan. Hindi pinagbayad ang mga salarin. Wala gipabayad ang mga nakasala. Takot ang mga Pilipinong lumayag sa WPS. Hadlok ang mga Pilipino nga mulayag sa WPS. Pebrero 2020 tinutukan ng mga armas pandigma ng Chinese navy ang patrol ng Pilipinas sa Malampaya, Palawan. Pebrero 2020 gitutukan og armas nga panggubat sa mga Intsik nga Navy ang mga nagbantay nga Pilipino sa Malampaya, Palawan. Prinotesta ng Pilipinas ang pambubusabos. Nagprotesta ang Pilipinas sa pangbababoy. China pa ang nagalit. China pa ang suko. Kesyo raw naghahamon ng gulo ang Pilipinas sa tahimik na karagatan. Tungod daw kay nanghagit ang Pilipinas og gubot sa malinawon nga dagat. Tayo pa ang kontrabida. Kita pa ang kontrabida. Kapag hindi igiit ng Pilipinas ang karapatan sa sariling dagat, lalo lang aabuso ang China. Kung dili maniguro ang Pilipinas sa iyang katungod sa kaugalingong nga dagat, ang China moabuso. Nirerespeto ng China ang lakas, at tinutuya ang kahinaan, ani sinologist at dating Australian prime minister Kevin Rudd. Ang China nagtahod sa kalig-on, ug gibiaybiay ang kahuyang,sulti sa sinologist ug kanhing Australian Prime Minister Kevin Rudd. MALIBAN kay Tina, tumestigo rin si Dr. Santos na isang clinical psychologist at nagpakilalang expert witness sa kaso. Gawas kay Tina, nitestigo apil si Dr. Santos nga clinical psychologist ug nailhang ekspertong saksi sa kaso. Nagsagawa raw siya ng interview kay Tina at base sa mga tests ay wala itong sakit sa pag-iisip kahit pa apek_tado at emosyonal sa mga nangyayari. Nagpahigayon daw siya og interview kay Tina ug base sa pagkonsulta wala'y sakit sa pangisip bisan pa apektado ug emosyonal sa mga nahitabo. Naka_usap din daw ng doktor ang kaibigan ni Robert dahil hindi nito nasuri ang lalaki. Naistorya pud daw sa doktor ang amigo ni Robert tungod kay wala pud niya kini na konsulta. Sabi raw ni Robert ay wala kang paki_alam sa akin. Ingon daw ni Robert nga wala kay labot sa akoa. Base raw sa impormasyong nakalap mula sa ma_talik na kaibigan at dalawang iba pa nilang kakilala ay napag_tanto ni Dr. Santos na may matinding personality disorder ang lalaki. Base daw sa impormasyon nga nakuha gikan sa suod nga amigo niini ug duha pa nga ilang kaila nahibal-an ni Dr. Santos nga adunay grabe nga personality disorder ang lalaki. Malamang daw ay nahawa ito sa ama na isang psychiatric patient. Posibli daw nga natakdan sa amahan nga usa ka psychiatric nga pasyente. Ang rekomendasyon ni Dr. Santos kay Tina ay ipawalang-bisa na lang ang kasal dahil sa psychological incapacity ni Robert. Ang rekomendasyon ni Dr. Santos kang Tina mao ang ipawala ang bisa sa ilang kasal tungod sa psychological incapacity ni Robert. Matapos suriin ang lahat ng ebidensiya, pinagbigyan ng RTC ang petisyon ni Tina at pinawalang-bisa ang kanilang kasal. Paghuman og susi sa mga ebidensya, gitagaan sa RTC og pabor si Tina ug gipawala ang bisa ilang kasal. Pero nang umapela sa Court of Appeals ay naba_liktad ang hatol at binasura ang petisyon ni Tina. Apan sa dihang giapila sa Court of Appeals ang hukom nahimong baliktad ug ang petisyon ni Tina gibasura. Hindi raw dapat asahan ang testimonya ni Dr. Santos lalo at galing lang sa ibang tao (hearsay) at sa madaling salita ay wala itong halaga. Dili daw dapat asahan ang pagpamatuod ni Dr. Santos labi na nga gikan sa ubang tawo (hearsay) sa laktud nga pagkasulti wala'y pulos. Pero ayon sa Supreme Court, nagkamali ang CA. Apan sulti sa Supreme Court, namali ang CA. Hindi raw kailangan na masuri ng isang doctor si Robert para lang ideklarang psychologically incapacitated. Dili daw kailangan nga susion og doktor si Robert para ideklara na Psychologically incapacitated. Hindi raw awtomatikong ituturing na hearsay evidence at babale_walain ang mga ulat ng isang psychiatrist kahit pa hindi nito nasuri ang maysakit. Dili kini basta na lang isipon nga walay kamatuoran nga ebidensya ug ibasura ang taho sa usa psychiatrist bisan pa wala niya nasusi ang naay sakit. Dalawang tao naman ang sangkot sa kasal. Duha ka tawo man pud ang apil sa kasal. Ang importante ay mapatunayan ang kondisyon ng pag-iisip ng lalaki o babae base sa kalakhan ng ebidensiyang isinumite. Ang importante mapamatuoran ang kondisyon sa isip sa lalaki o babae base sa kabug-aton sa ebidensya nga gihatag. Ang lahat naman ng kilos ng isang asawa ay nakikita ng kanyang mister o misis. Ang tanan nga lihok sa usa ka asawa masaksihan sa iyang bana o asawa. Sa kasong ito, bukod sa testimonya ni Dr. Santos ay tumestigo rin si Tina para patunayan na may psychological incapacity si Robert. Sa kini nga kaso, gawas sa pagpamatuod ni Dr. Santos giduso usab ni Tina aron mapanatud-an nga adunay psychological incapacity si Robert. Alinsunod sa Art. 36 ng Family Code, dapat pahalagahan ng korte ang opinyon patungkol sa kondisyon ng pag-iisip ng magkabilang panig. Nahiuyon sa Art. 36 sa Family Code ang korte kinahanglan nga pahilabihan ang opinyon sa kahimtang sa panghuna-huna sa matag-usa. Isang kalupitan sa parte ng hukuman na ipag-utos ang hayaan si Tina na patuloy na makisama kay Robert (Dela Fuente vs. Dela Fuente, G.R. 188400, March 8, 2017). Usa ka bangis sa partido sa korte nga gimandoan si Tina nga magpadayon sa pagpakig-uban ni Robert.(Dela Fuente vs. Dela Fuente, G.R.188400, Marso 8, 2017). NGAYONG unti-unti nang bumababa ang bilang ng mga nahahawahan ng COVID-19, dapat lamang na baguhin din naman ang sistema. Karon hinay-hinay nga nikunhod ang numero sa mga natakdan sa COVID-19, kinahanglan gayud nga baghuon gyud pud ang sistema. Kaya naman maraming ahensiya ng pamahalaan ang nagpapatupad ng no physical contact kabilang dito ang pagkakabit ng radio frequency identification (RFID) sa mga sasakyan upang mapabilis ang pagbiyahe ng mga kababayan natin na naburo sa mahigit na siyam na buwang pagkaka-quarantine. Mao nga daghan ahensya sa gobyerno ang nagpahigayon og No Physical Contact apil diri ang pagkabit og Radio Frequency Identification (RFID) sa mga sakyanan para mapadali ang pagbiyahe sa mga tawo nga naputol saunom ka bulan nga pagka-quarantine. Subalit mukhang may mga salto pa itong dapat na iwasto upang lalong mapabilis pa ang pagpapatupad nito sa new normal na kinakaharap ng bansa. Apan naa pay mga salto nga dapat tarungon para mapadali pa ang pagpapahigayon niini sa New Normal nga anaa karon sa atong nasud. Ang masakit nito mula nang ipatupad ang pagbabago ng Department of Transportation (DOTr) ay tila lalong lumalala ang pasanin sa gastusin at ginugugol na oras ng mga kababayan natin. Ang sakit niini sukad gipahigayon ang kabag-uhan sa Department of Transportation (DOTr) mas nisamot ang problema sa gastusan ug sa oras nga gianhatag sa mga tawo. Kaya naging daan ito upang kumilos si Senator Grace Poe para saklolohan ang mga mahihirap nating kababayan na mapabilis at mabawasan ang gastusin, kasi nga ma_laking bagay ang barya-baryang nakukupit sa mga RFID na binabayaran nila upang mapabilis ang kanilang pagbibiyahe araw-araw. Maong nahimo kini nga paagi para molihok si Senador Grace Poe para tabangan ang mga kabus nga mga tawo nga mapaspas ug makunhuran ang mga gasto, tungod kay dako na kanang sensilyo nga makupit sa mga RFID nga ginabayran nila para mapaspas ang ilang matag adlaw nga biyahe. Dapat kasi na masusing pag-aralan ng DOTr ang buong proseso ng cashless payment system sa mga toll road upang maiwasan ang pagkakamali sa kalku_lasyon na ikalulugi ng mga motorista. Dapat gitun-an pag-ayo sa DOTr ang tibouk proseso sa cashless payment na sistema sa mga toll na kalsada para malikayan ang pagkasayup sa kalkulasyon nga nagpalugi sa mga motorista. Hindi dapat na magdusa ang mga motorista sa ipinatutupad na regulasyon ng pama_halaan sa paggamit ng cashless toll system. Dili dapat mag-antos ang mga motorista sa gipatuman nga regulasyon sa gobyerno sa pagamit sa cashless toll na sistema. Iginiit ni Sen. Poe, chairperson ng Senate committee on public services. na hindi dapat kumplikado at masalimuot ang pagkuha ng RFID. Sulti ni Senador Poe, Chairperson sa Senate Committe on Public Service na dili kinahanglan kumplikado og hagu ang pagkuha sa RFID. Dapat kasimbilis lang ng pagpapakarga ng gasolina ang pagpapalagay ng RFID sa mga sasakyan ng mga motorista. Dapat pareha ka paspas sa pagpakarga og gasolina ang pagbutang og RFID sa mga sakyanan sa mga motorista. Gets mo Sec. Tugade? Kuha nimo Sec. Tugade? Kasi nga naman nitong mga nakalipas ng mga araw halos mag_hapong nakapila ang mga nagugutom nating drayber sa pagpila para lamang makakuha ng RFID. kay unsaon man lagi niining mga niaging mga adlaw halos naghapon nagpila ang mga gigutom nga atong mga drayber para lang makakuha og RFID. Ginawang mandatory ng Department Order No. 2020-012 ng DOTr ang contactless transaction sa mga express_way kaya tumalima naman dito ang mga kababayan natin. Gihimong mandatory ng Department Order No. 2020-012 ng DOTr ang contactless transaksyon sa mga express way busa nisunod ang kababayan nato. Subalit ang super bagal at palpak na pagbibigay ng RFID at singilan nito ang pangunahing inirereklamo. Apan ang pinakahinay ug palpak nga paghatag RFID ug ang pagpaningil niini ang ginareklamo. Kaila_ngang masuri ng gobyerno ang buong sistema at tingnan ang pagbabayad sa dulo ng proseso, ang napuna ng senadora. Kinahanglan nga masusi sa gobyerno ang tibuok sistema ug tan-awon ang pagbayad sa utlanan sa proseso, ang nakita sa Senadora. Sabi ni Poe, habang ibinibigay ng mga toll operator ang RFID sticker nang libre, ang tanging gagawin ng DOTr ay tingnan ang aspeto ng balanse sa RFID at kung may posibleng singil sa paglo-load upang matiyak na hindi dehado ang mamamayan. Sulti ni Poe, samtang ginahatag sa mga toll operator ang RFID sticker nga libre, ang kinahanglan lang buhaton sa DOTr ang tan-awon ang aspeto sa balanse sa RFID ug kung naa'y possibling bayad sa pagloload para masiguro nga dili alkanse ang mga tawo. Mahalaga ang bawat halagang maiiwan sa kanilang mga pitaka, sa pamamagitan ng hindi paghingi ng di-kinakailangang deposito o mas mataas na maintaining balance kaysa sa gagamitin nila. Importante ang kada kwarta nga mabilin sa ilang pitaka, pinaagi sa dili pagpangayo og dili kinahanglan nga deposito o mas dako nga maintaining balance kaysa ilang gamiton. Marami nang pasanin ang ating mga kababayan, sambit ng senadora. Daghan na'y bug-at nga dinadala ang atong mga kababayan sulti sa Senadora. Inihalimbawa ng senador ang Cavitex na kailangang mayroon ang mga motorista ng pinakamababang balanse na P100 sa kanilang mga RFID account at hindi pinapayagan ng sistema ang debiting mula sa account kahit mas maliit ang toll fee na kanilang babayaran. Gihimo nga pananglit sa Senador ang Cavitex nga kinahanglan adunay pinakagamay nga balanse nga P100 sa RFID account sa mga motorista og dili ginatugot ang debiting giakn sa account bisan pa og mas gamay pa ang toll fee nga ilang bayaran. Aniya, kung pumasok ang isang motorista sa Cavitex mula sa Roxas Boulevard at lumabas sa Zapote exit na may P99 balanse, kailangan pa nitong mag-load sa kanyang account kahit aabot lamang sa P25 ang halaga ng toll fee. Sulti niya, kung ang usa ka motorista mosulod sa Cavitex gikan Roxas Boulevard ug mogawas sa Zapote Exit nga adunay P99 na balanse, kinahanglan pa niini nga magload sa iyang account bisag moabot lang sa P25 ang kantidad sa toll fee. Anumang karagdagan o hindi kailangang gastusin ay hindi na katanggap-tanggap sa mamamayan. Ang dugang o dili kailangan nga gastuhanan ay dili na maayo para sa mga tawo. Nawalan na sila ng trabaho at kita na may lumolobong utang na kanilang binubunong bayaran, paalala ni Poe. Nawad-an sila sa ilang mga trabaho ug kita nga adunay utang nga ginapaningkamutan nga bayaran, pahinumdon ni Poe. Kaya dapat tiyakin mo Sec. Tugade na di papapasanin ng mga motorista ang hindi kinakailangang halaga sa pagmimintina ng balanse. Busa siguraduha Sec. Tugade nga dili pas-anon sa mga motorista ang dili kailangang kwarta para mapadayon ang balanse. Umaasa ako na ang sistema ng RFID ay magiging maayos at kikiling sa kapakanan ng mga motoristang gasgas na ang bulsa sa gitna ng sunud-sunod na kalamidad at pandemya. Naglaum ko nga ang sistema sa RFID mahimong mamaayo ug mopabor sa kaayohan sa mga motorista nga walang-wala na tungod sa sunod-sunod nga mga katalagman ug pandemya. Ang Philippine Red Cross pa ngayon ang napa_paratangang mukhang pera makaraang mag-demand sila sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) na bayaran sila sa utang nito na umaabot sa P1 bilyon. Ang Philippine Red Cross pa karon ang giakusahan nga nawong og kwarta adtong namugos sila sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) na bayaran sila sa ilang utang nga halos muabot na og P1 bilyon. Napakasakit naman ng pang_yayaring ito na sila na nga ang inutangan ay sila pa ang lumalabas na kontrabida. Kasakit kaayo ani nga hitabo na sila pa ang giutangan sila pa ang nahimong kontrabida. Dahil sa sobrang laki ng utang, ipinasya ng Red Cross na itigil ang pag-swab test sa mga dumarating na overseas Filipino workers (OFWs). tungod sa subra ka dako nga utang, nagdesisyon ang Red Cross nga undangun usa ang pagswab test sa mga moabot nga mga Overseas Filipino Workers (OFW). Sabi ng Red Cross, kailangang bayaran muna ng PhilHealth ang pagkakautang. Sulti sa Red Cross kinahanglan nga bayaran usa sa PhilHealth ang ilang utang. Mariing sinabi ni Red Cross chairman at senator Richard Gordon, na kailangang bayaran sila nang buo ng PhilHealth dahil marami rin silang bayarin gaya ng suweldo ng mga medical technologists. Tingali nasulti ni Red Cross Chairman og usab senador nga si Richard Gordon, nga kinahanglan nga impasan sila og bayad sa PhilHealth tungod kay daghan usab sila nga bayrunon sama sa bayad sa mga medical technologist. Sinabi pa ni Gordon hindi profit-oriented organization ang Red Cross. Sulti ni Gordon dili usa ka organisasyon nga nagabase sa ginansya ang Red Cross. Nakadepende lamang umano ang Red Cross sa pumapasok na pera mula sa gobyerno. Ang Red Cross nagsalig ra sa umaabot nga salapi gikan sa gobyerno. Nangako naman ang Red Cross na magbabayad noong nakaraang Oktubre 26 pero hindi nabayaran nang buo at sa halip, P500 million lamang binayaran, ganunman, pinagpatuloy ng Red Cross ang pag-swab test sa OFWs noong Oktubre 28. Nisaad ang Red Cross nga magbayad kaniadtong Oktubre 26 apan wala nabayaran sa hingpit ug sa baylo, 500 milyon nga bayad, sumala sa kung diin, ang Red Cross nagpadayon sa pagswab test sa mga OFW kaniatong Oktubre 28. Noong nakaraang linggo, nagbayad uli ng karagdagang P200 million ang PhilHealth. adtong niaging Domingo, nagbayad og dugang og 200 milyon ang Philhealth. Sa meeting ni President Duterte noong Huwebes, kasama ang Cabinet officials, nasabi ng Presidente ang katagang mukhang pera habang nagre-report si Health Sec. Francisco Duque III ukol sa COVID-19 situation. Sa Meeting ni Presidente Duterte adtong Huwebes, kauban ang kabinete, nasulti sa Presidente ang pulong nga Nawong og Kwarta sa dihang nagreport si Health Secretary Francisco Duque III mahitungod sa COVID-19 nga sitwasyon. Hindi naman na-offend si Gordon sa sinabi ng Presidente ganunman hindi raw deserve ang Red Cross na sabihan nang ganung pananalita. Wala man nalain si Gordon sa gisulti sa Presidente apan dili daw angayan ang Red Cross sa iyang gitawag. Hindi kami mukhang pera sabi ni Gordon. Dili mki mga nawong og kwarta ingon ni Gordon. Hindi dapat parunggitan ang Red Cross na muk_hang pera sapagkat ang hinihingi lamang nila ay bayaran sila. Dili dapat tawagon ang Red Cross nga nawong og kwarta tungod kay ang gipangayo lang nila ang bayaran sila. Karapatan nila iyon. Wala namang masama roon. Katungod na nila. Wala may dautan niana. Ang dapat sabihang mga mukhang pera ay ang mga corrupt na opisyal ng PhilHealth. Ang dapat nga tawagon nga mga nawong og kwarta mao ang mga korap sa Philhealth. Dahil sa kanila kaya nabaon sa utang ang tanggapan. Tungod sa ila, napuno ug utang ang opisina. Dinagsa ng 260 Chinese fishing trawlers ang gilid-dagat ng Ecuador sa South America kamakailan. Gidagsa sa 260 ka Chinese Fishing Trawlers ang kilid sa dagat sa Ecuador sa may South Amerika bag-uhay lang. Naalarma, pinatrolya ng Ecuador Navy ang Galapagos Exclusive Eco_nomic Zone nila. Naalarma, nagpatrolya ang Ecuador Navy sa Galapos Exclusive Economic Zone nila. Isa ang Galapagos Islands sa pinaka-ma_yaman sa laman-dagat, hayop, at halaman sa mundo. Ang Galapos Islands sa labing adunahan sa lama-dagat, hayop, ug mga tanum sa kalibutan. Doon nagsaliksik si Charles Darwin ng Pacific Ocean nuÕng siglo-1800. Didto gisuhid ni Charles Darwin ang Dagat Pasipiko kaniadtong ulahing bahin sa 1800. Kapag nalaspag ang Galapagos, panda_igdig ang wasak sa kalikasan. Kung maguba ang Galapos, Pagkalibutan ang kadaut sa kinaiyahan. Tumulong ang mga kapit-bansang Costa Rica, Panama, Colombia, at Peru na pro_testahin ang Beijing sa pagnanakaw ng isda. Nitabang ang mga nagkahiusang nasud nga Costa Rica, Panama, Colombia, ug Peru nga magprotesta sa Beijing sa pagkawat og mga isda. Palusot ng mga Chinese nasa international waters sila sa labas ng 200-milyang EEZ ng Ecuador. Palusot sa mga Chinese naa sila sa international waters nga gawas sa 200 milya sa EEZ sa Ecuador. Pero naglalayag sila ng mahahabang fishing lines para painan ang mga pating mula Galapagos. Apan nagalawig sila og taas nga linya sa pangisda aron pauanan ang mga iho gikan Galapos. Nawala ang isang balye_nang may satellite tracker, kaya nag-aalala ang Ecuador na nabitag ito ng poachers. Ang usa ka balyena nga adunay satelite tracker nawala, busa nabalaka ang Ecuador nga napukot kini sa mga poachers. Hindi nila tiyak kung ano na ang laman ng 260 barko. Dili sila sigurado kung unsa ang sulod sa 260 ka barko. Pero nuÕng 2017, nang mahuli ang isang Chinese trawler sa loob ng Galapagos, tumambad ang nilambat na 300 toneladang isda o 10,000 banyera karamihan endangered hammerhead shark. Apan adtong 2017, sa dihang ang usa ka trawler sa Chinese nasikup sa sulod sa Galapos, nakita ang 300 ka tonelada nga isda o 10, 000 ka banyera nga kasagaran mganameligrong mga hammerhead shark. Isa sa bawat tatlong shark fin na binebenta sa Hong Kong ay specie na nakaw sa Galapagos, anang NGOs na World Wildlife Fund at Seafood Source. Usa sa matag tulo ng amga shark fin nga gibaligya sa HongKong mao ang klase nga gikawat sa Galapos, ingon sa NGOs nga World Wildlife Fund ug Seafood Source. Palusot ng Beijing wala itong kontrol sa pribadong traw_lers. Palusot sa Beijing wala sila'y kontrol sa mga pribado nga trawlers. Pero hindi sila makakalayo nang ganÕun mula China nang walang pondo at tulong teknikal mula gobyerno. Apan dili sila makalayo sama niana gikan China kung wala'y pondo ug wala'y teknikal na tabang sa gobyerno. Sa China ang pinaka-malaking distant-waters fishing fleet sa mundo, daig ang US, Japan, Taiwan at Korea. Sa China ang pinakadako nga distant waters fishing fleet sa kalibutan, lupig ang US, Japan, Taiwan, ug Korea. Binibiktima rin ngayon ng Chinese poachers ang Senegal, Liberia, at Ghana ng ilegal na estilo, walang-habas, hindi inuulat na pangingisda. Gibiktima usab sa Chinese poacher ang Senegal, Liberia, ug Ghana nga ilegal ang estilo, wala'y pugong, wala'y natala nga pangisda. Tumakas sa multa mula Sierra Leone ang tatlong nahuling trawlers. Nitakas sa multa sa Sierra Leone ang tulo ka trawlers. Pati sa West Africa, Atlantic Ocean, nambu-bully din ang China. Apil sa West Africa, Atlantic Ocean, naghinaway ang China. Lumalaban ang mamamayan doon sa pag-ubos ng yamang dagat at pagkain nila. Ang mga tawo didto nakipag-away batok sa pagkunhod sa ilang dagat ug pagkaon. Magandang balita para sa mga negosyong nag-oope__rate at rehistrado sa Makati! Maayo nga balita para sa mga negosyo nga nag-operate ug rehistrado sa Makati. Maaari na kayong mag-apply para sa tulong pinansyal na aabot sa P100,000 sa ilalim ng P2.5-bilyon Makati Assistance and Support to Businesses (MASB) Program. Pwede namo mo-apply para sa tabang nga pinansyal nga moabot og 100,000 ubos sa P2.5 bilyon Makati Assistance and Support to Business (MASB) nga Program. Kasama ito sa mga bagong inisyatiba ng Makati na nag_lalayong pasiglahin ang lokal na ekonomiya sa panahon ng pandemya at bigyan pagpapahalaga ang pag-employ sa mga Makatizens. Kauban kini sa bag-ong inisyatibo sa Makati nga adunay tumong nga pakusgan ang lokal na ekonomiya sa karon nga pandemya ug tagaan og importansiya ang paghatag og trabaho sa mga Makatizen. Sa loob nang maraming taon, naging katuwang natin_ ang mga may-ari ng negosyo upang palakasin ang eko_nomiya ng Makati. Sulod sa daghan nga katuigan, kauban nato ang mga tag-iya og negosyo sa pagpakusog sa ekonomiya. Kung hindi dahil sa kanila ay hindi maki_kilala ang Makati bilang premyadong lungsod para sa negosyo at komersiyo. Kung dili tungod nila dili mabantog ang Makati nga pinakaunang lungsod sa negosyo og komersyo. Kaya naman ngayong kailangan nila ng tulong, hindi nag-atubili ang pamahalaang lungsod na maglatag ng mga prog_rama para sama-sama tayong makabangon mula sa krisis. Maong sa karon nga kinahanglan nila ang tabang, wala nag usik og higayon ang gobyerno sa lungsod nga maghatag og mga programa para sabay tanan makalingkawas sa krisis. Naniniwala kami na kapag tuluy-tuloy ang operasyon ng mga negosyo, tiyak na mananatiling may trabaho ang kanilang mga empleyado na kinabibilangan ng napakaraming residente. kami nituo nga kung padayun ang operasyon ng mga negosyo, sigurado nga magpadayun nga adunay trabaho ang ilahang mga trabahante nga kadaghanan mga residente. Sa ilalim ng MASB Program, magbibigay ang Makati ng grants na mula P10,000 hanggang P100,000 sa mga rehistradong negosyo sa lungsod, depende sa uri ng negosyo at bilang ng Makatizens na empleyado nito. Ubos sa MASB Program, maghatag ang Makati ug tabang sa 10, 000 hangtod 100, 000 sa mga rehistrado nga negosyo sa lungsod. Nakalaan ang pondo para bayaran ang sahod ng mga empleyado, residente man o hindi, at sa mga suppliers ng negosyo. Naka-andam ang pondo para sa lungsod sa sweldo sa mga empleyado, tagadiha man o tagalaing dapit, ug sa mga suppliers sa negosyo. Direktang ire-release ang tulong sa mga empleyado at Makati-based suppliers ng negosyo. Diritso ihatag ang tabang sa mga empleyado ug Makati-based nga mga negosyo. Tulong na sa negosyo, tulong pa sa empleyado at pagtangkilik din sa mga suppliers sa Makati. Tabang sa negosyo, tabang sa empleyado ug pagkuha sa mga suppliers sa Makati. Ang tulong pinansyal sa MASB Program ay hindi utang at hindi na kailangang bayaran kung tumupad ang ne_gosyo sa mga sumusunod na kondisyon sa loob ng dala__wang taon. Ang tabang pinansyal sa MASB Program dili utang ug dili na kinahanglan nga kung ang negosyo nisunod sa mga kondisyon sulod sa duha ka tuig. Magpapatuloy sila ng operasyon. Magpadayon sila sa operasyon. Hindi sila magtatanggal ng Makatizen employees. Dili sila magtanggal og empleyado sa Makati. Mahigpit silang susunod sa mga ordinansa at safety guidelines ng lungsod. Strikto nga mosunod sa mga ordinansa at giya sa kaluwasan sa lungsod. Pinag-aralan namin itong mabuti upang gawing madali, mabilis at automatic ang proseso ng pagbibigay ng grants sa mga kabilang sa halos 78,000 rehistradong negosyo sa Makati. Gitun-an namo kini pag-ayo aron mahimo nga dali, paspas og awtomatiko ang proseso sa paghatag og tabang sa 78,000 nga rehistrado nga negosyo sa Makati. Nitong mga nagdaang linggo, hinimok namin ang maraming home-based enterprises na magrehistro upang maging lehitimong negosyo para sila rin ay makinabang sa mga benepisyong hatid ng aking administrasyon. Sa bag-ohay nga mga semana, gidasig namo ang daghang mga negosyo nga nakabase sa balay nga magparehistro aron mahimong lehitimo nga mga negosyo aron sila makabenepisyo gikan sa akong administrasyon. Maaaring mag-apply para sa financial grants sa ilalim ng MASB plan sa www.proudmakatizen.com. Pwede mag-apply para sa finansiyal na tabang ilalum sa MASB plan sa www.proudmakatizen.com Noon pa ito sumagi sa aking isipan. Sa una pa ni nasulod sa akong utok. Ang pagpasa-pasa ng mikropono sa mga party gigs at iba pang okasyon ay potensyal na makakapaglipat ng sakit sa mabilis na paraan. Ang pagpuli-puli og mikropono sa mga gigs sa mga selebrasyon ug uban pa nga mga okasyon mahimong hinungdan nga dali mapasa ang sakit. Mahilig din akong mag-karaoke pero mas gusto ko nang gawin ito nang mag-isa at hindi sa mga pagtitipon na marami ang gumagamit sa iisang mike. Mahilig pud ko magkaraoke pero mas gusto na nako ni nga ako lang isa ug dili sa mga pundok nga daghan mugamit sa usa ka mike. Hindi lang siguro natin napapansin pero kung malalapit sa ilong mo ang mikropono, sa katagalang paggamit ay amoy na itong panis na laway. Wala lang siguro nato mapansin nga kung madoul ang mike sa atong ilong, ka kadugay nga pagamit manimaho na ug pan-os nga laway. Simula nang magkaroon ng pandemya, naisip kong dapat nang iwasan ang mga karaoke party na bukod sa nakakabulahaw sa mga kapitbahay ay puwedeng maka_paghasik ng sakit tulad ng COVID-19. Sukad nga naay pandemya, nakahuna-huna ko nga dapat likayan na ang karaoke party gawas sa makadisturbo og mga silingan pwede pud makapatakod og sakit nga COVID-19. Ayon mismo sa Department of Health dapat itong ipagbawal dahil nga sa natukoy na nating dahilan. Sumala sa Department ogf Health kinahanglan daw nga bawal tungod sa nahibal an na nato nga rason. Ang mikropono ay siguradong pamumugaran ng mga virus na galing sa mga gumagamit nito. Ang mikropono sigurado puy-an og daghan nga virus gikan sa mga nigamit niini. Halimbawa, kung may tuberculosis ang gumamit ng mikropono, ang laway niya na tumalsik at dumapo sa mike ay puwedeng mailipat sa susunod na gagamit. Pananglitan, kung naay tuberculosis ang nigamit sa mikoprono, ang laway niya nga nitalsik ug motugpa sa mike pwedeng matakdan ang sunod na mugamit. Ano pa kaya kung ang unang gumamit ay positibo sa COVID na ang virus ay madaling kumalat? Unsa na lang kung ang unang nigamit ay positibo sa COVID na ang virus dali nga mukalat? Kaya marahil, gawin na itong batas ng pamahalaan. Maong mamahimong, buhaton na kini nga balaod. Ibawal na ang karaoke sa mga maramihang pagtitipon. Idili na ang karaoke sa dagko nga panagtapok. O kaya, kung hindi mapigilan ang tao sa pagkanta, magdala ng sariling mikropono para maiwasan makapanghawa o madapuan ng naturang sakit. O, kung ang tawo dili mapugngansa pagkanta, magdala og kaugalingong mikropono para makalikay makatakud o matakdan sa maong sakit. Tinupad ni Pres. Rodrigo Duterte ang sinabi nooong nakaraang linggo na marami siyang sisibaking opisyal sa mga tanggapan ng pamahalaan. Gituman ni Presidente Rodrigo Duterte ang gisulti adtong niaging domingo na daghan sya tanggalong mga opisyal sa mga opisina ng gobyerno. Noong Huwebes, isa-isa niyang binasa ang pangalan ng mga corrupt officials sa Bureau of Customs na dinismis ng Ombudsman. Adtong Huwebes, giisa-isa niya og tawag ang mga pangalan sa korap na opisyales sa Bureau of Customs nga gitanggal sa Ombudsman. Pati sa PhilHealth ay binanggit din niya ang sinuspendeng opisyal. Gisulti pud niya ang pangalan sa nasuspende na opisyal sa PhilHealth. Umpisa pa lamang umano ito nang pakikipaglaban ng pamahalaan sa korapsiyon. Sugod pa lang daw kini sa pakigbisug sa gobyerno batok korapsyon. Kamakailan, inatasan niya si Justice Secretary Menardo Guevarra na lumikha ng mega task force laban sa mga tiwaling opisyal at personnel sa mga tanggapan ng pamahalaan. Bag-o lang, gisugo niya si Justice Secretary Menardo Guevarra nga magmugna og Mega Task Force batok sa mga korap na opisyal ug trabahante sa mga opisina ng gobyerno. Gusto ng Presidente na bago siya bumaba sa Hunyo 30, 2022 ay malinis na sa katiwalian ang buong pamahalaan. Gusto ni Presidente nga sa di pa siya monaug sa puwesto sa Hunyo 30, 2022 limpyo na sa korapsyon ang gobyerno. Ang Customs officials na sinibak sa puwesto ay sina: NAIA Customs operations officer Lomontod Macabando, deputy collector Ramon Hernandez, Raymund Cabigon, Gil Senen Gamil, Zamboanga district collector Lyceo Martinez, Lt. Filomeno Salazar at Vicente Torres. Ang mga opisyales ng Custom nga gitanggal sa puwesto mao sila: NAIA Customs operation officer Lomontod Macabando, deputy collector Ramon Hernandez, Raymund Cabigon, Gil Senen Gamil, Zamboanga District Collector Lyceo Martinez, Lt. Felomino Salazar ug Vicente Torres. Sinuspende naman ng Ombudsman si PhilHeath senior vice president chief information officer Jovita Aragona dahil sa pagkakasangkot sa mga anomalya sa state insurer. Gisuspende si PhilHealth Senior Vice President Chief Information Officer Jovita Aragona sa Ombudsman tungod sa pagkadamay niini sa local insurer. Ayon sa Presidente, huhubaran daw niya linggu-linggo ang mga sangkot sa korapsiyon. Matod sa presidente nga tanggalon niya kada semana ang mga apil sa korapsyon. Sabi pa ng Presidente sa isang linggo ay magpopokus siya sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Matod pa sa presidente sulod sa usa ka semana gub-on niya ang korapsyon sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Pinakarami umanong opisyal sa DPWH ang masisibak sa puwesto. Pinakadaghan nga mga opisyales sa DPWH ang mawagtang sa puwesto. Karamihan aniya sa mga opisyal ay sangkot sa ghost projects. Kadaghan daw niana nga mga opisyales apil sa ghost projects. Binalaan ng Presidente ang mga korap sa DPWH na magbitiw na dahil hindi niya patatawarin ang mga ito. Gipasidan-an sa pangulo ang mga korap sa DPWH nga magbitiw tungod kay dili niya sila pasayloon. Maaari pa umanong patawarin ang ibang kasalanan pero hindi ang corruption. Mahimo ka pa makapasaylo sa ubang mga sala apan dili korapsyon. Desidido umano siyang linisin ang pamahalaan. Desidido siya nga limpyohan ang gobyerbo. Kung hindi umano malipol lahat, at least sinubukan niyang mabawasan. Kung ang tanan wala malaglag, labing menos siya misulay sa pagpakunhod niini. Sisiguruhin umano niyang mabubulok sa bilangguan ang mga kurakot. Siguraduon daw niya nga madugta sa prisohan ang mhga kurakot. Hihintayin ng mamamayan linggu-linggo ang mga ihahayag ng Presidente ukol sa mga korap. Maghulat ang mga lungsuranon sa mga pahayag sa Presidente bahin sa korapsyon. Harinawang malipol na ang mga kurakot na nagpapahirap sa bayan. HInaut nga mahanaw ang mga kurakot nga mao ang nagpaantos sa lungsod. Habang umaakyat ang limpak-limpak na salapi sa bulsa ng mga operator ng online sabong, marami sa mga kosa ko ang nagsasabing binabastos na nila ang Presidente ng bansa. Samtang nagasulod ang daghang kwarta sa bulsa sa mga operator sa mga online sabong, daghan sa akong mga kauban nagsulti nga ginabastos na nila ang presidente sa nasud. Kailangan pa bang magmura si President Digong bago tumalima ang management ng online sabong sa kautusan ni IATF chair Defense Secretary Delfin Lorenzana na bawal pa ang operation nila? Kinahanglan pa ba nga manumpa ang presidente ayha mosunod ang mga nagdumala sa online sabong sa sugo ni IATF Chair Defense Secretary Delfin Lorenzana nga bawal pa ang ilahang operasyon. Habang bilad ang operation ng online sabong, ang naapektuhan ay ang imahe ng PNP dahil hayagan din silang inaapak-apakan nitong palaro sa live streaming. Samtang padayon ang operasyon sa online sabong, ang naapektuhan ang imahe sa kapulisan tungod kay plantada silang ginatapakan niani sa dula live streaming. Kung sabagay, hindi naman puwedeng ang PNP lang ang dapat sisihin sa patuloy na operation ng online sabong dahil may say din dito ang PAGCOR, GAB ni Abraham Mitra, gobernador, mayor, chairman ng barangay, tanod, at NBI. Dipugaaaaa! HInoun, dili man pwede nga ang PNP lang ang kinahanglan nga sisihon sa padayon nga operasyon sa online sabong tungod apil dapat sila PAGCOR, GAB ni Abraham Mitra, gobernador, mayor, kapitan sa barangay, tanod, ug NBI. Subalit sinabi ng mga kosa ko na mababago ang ihip ng hangin kapag nagretiro na sa Martes si PNP chief Gen. Camilo Pancratius Cascolan. Pero sulti sa akong mga kauban nga malahi lang ang dagan kung maretiro na sa Martes si PNP chief Gen. Camilo Pancratius Cascolan. Sinabi ni Interior Secretary Eduardo A–o na nagsumite na siya sa Palasyo ng pangalan ng tatlong senior PNP officers bilang kapalit ni Cascolan. Gisulti ni Interior Secretary Eduardo A–o nga nagpasa na siya sa palasyo og tulo ka pangalan sa senior PNP officers nbga pwede mopuli ni Cascolan. Ayon naman sa mga kosa ko sa Camp Crame, pi_na_tawag sa Palasyo noong Huwebes sina Lt. Gen. Guillermo Eleazar, ang PNP Deputy Chief for Adminis_tration at hepe ng Joint Task Force Covid Shield at NCRPO chief Maj. Gen. Debold Sinas. Matod pa sa akong mga kauban Camp Crame, gipatawag sa palasyo adtong huwebes sila Lt. Gen. Guillermo Eleazar, ang PNP Deputy Chief of Administration ug hepe ng Joint Task Force Covid Shield ug NCRPO Chief major gen. Debold Sinas. Hindi masabi ng mga kosa ko kung sino sa dalawa ang binasbasan ni President Digong, sa harap ni Sen. Bong Go. Dili masulti sa akong mga kauban kung kinsa sa ilaha ang gitugyawan ni presidente, atubangan ni Sen. Bong Go. Subalit ang mahigpit na bilin ng Presidente ay huwag nang ituloy ang programang Malasakit dahil para lang sa indigent ito at ang mga pulis ay hindi na mahirap dahil malaki na ang suweldo. Apan ang hingpit nga pag-awhag sa Presidente dili na ipadayun ang programang Malasakit tungod kay kini para lang sa mga kabus ug ang mga pulis dili na kabus tungod kay dako na ang sweldo. Kasamang wawalisin ay ang Food Bank dahil wala ngang gastusin ang PNP dito subalit mukha naman silang nagmamalimos na lalong ikakasama ng imahe ng kapulisan. Apil ang walaon mao ang Food Bank tungod kay wala nay gastuon ang PNP Dinhi pero mura pud sila og manlilimos nga mas subra nakadaut sa imahe nang mga pulis. Si Eleazar ay nag-utos na hulihin ang mga online sabong subalit mukhang naka-isang buwan na eh wala pang nahuli ang PNP samantalang si Sinas ay tahimik lang sa isyu dahil wala naman nito sa Metro. Si Eleazar ang nagsugo nga dakpon ang mga online sabong pero murag naka isa ka bulan na pero wala pay nadakpan sa PNP ug si Sinas hilum lang sa isyu tungod kay wala napud siya sa Metro Manila. Ngayon mga kosa, sino ang kursunada nÕyo kina Eleazar at Sinas na papalit kay Cascolan? Karon mga kauban, kinsa inyong gusto sa ila ni Eleazar og Sinas nga mopuli kang Cascolan? Isa na naman itong kaso ng psychological incapacity ng isang asawa na ginamit na basehan para mapawalang-bisa ang kanilang kasal. Isa na pud ni sa kaso sa psychological incapacity sa usa ka asawa nga giagamit nga basehan para mawala ang bisa sa kasal. Alinsunod sa batas at mga desisyon, ang sakit ay sa pag-iisip at hindi sa katawan. Subay sa balaod ang sakit kay sa panghunahuna ug dili sa lawas. Dapat ay sapat din ito para masabing hindi naintindihan ng nagpakasal ang kanyang mga obligasyon at tungkulin sa kaniyang mister o misis. Kinahanglan usab nga igo kini nga makasulti nga wala nasabtan sa nagpakasal ang iyang mga obligasyon ug trabaho isip usa ka bana o asawa. Dapat din na matukoy ng mga eksperto ang ugat ng sakit at mapatunayan sa hukuman sa pamamagitan ng eksaminasyon at pagtatanong sa sinasabing asawa. Kinahanglan pud masubay sa mga eksperto kung unsa ang hinugdan sa sakit ug mapamatud-an sa korte pinaagi sa eksaminasyon ug pagpangutana sa asawa. Kung walang nangyaring eksaminasyon at interview ay puwedeng mawalang halaga ang nasabing pagsusuri ng doktor o psychiatrist pati ituring pa na hearsay o narinig lang sa iba. Kung wala'y eksaminasyon ug pagpangutana pwede mawala ang bisa ang ebalwasyon sa doktor o psychiatrist ug isipon nga dili tinoud o nadunggan lang sa uban. Ito ang isa sa mga isyung tinalakay sa kaso ni Robert. Isa kini sa mga isyu nga gihisgutan sa kaso ni Robert. Sina Robert at Tina ay mga estudyante sa isang Catholic university. Sila Robert ug Tina mga estudyante sa Katoliko nga eskwelahan. Naging magsiyota sila at pagkatapos ng kolehiyo ay agad na nakapagtrabaho si Tina sa TreasurerÕs Office ng unibersidad. Nagkauyab sila ug pagkahuman og kolehiyo nakatrabaho si Tinsa sa Treasuerer's office sa ilang unibersidad. Si Robert naman ay hindi nakatapos at nagtrabaho na lang sa printing press ng pamilya. Si Robert wala nakahuman ug nagtrabaho na lng sa printing press nila sa ilang pamilya. Noong magkarelasyon ang dalawa ay napapansin na ni Tina ang pagiging introbert ni Robert pati ang pagiging seloso nito. Sa dihang nagkauyab na sila namatikdan na ni Tina ang pagkahilumon ni Robert ug pagkaseloso niini. Sa pagmamasid niya ay walang ambisyon ang lalaki at naiinggit sa mga kapatid na nakatapos ng pag-aaral pati may kanya-kanyang karera sa buhay. Sa iyang pagpaniid wala'y ambisyon ang lalaki ug naibog sa iyang mga igsoon nga nakahuman og naay kanya-kanyang trabaho. Gayunpaman ay pinakasalan ni Tina si Robert. Bisan pa man gipakaslan gihapon ni Tina si Robert. Nagkaroon sila ng dalawang anak. Naa sila'y duha ka anak. Lumala ang ugali ng lalaki habang mag-asawa na sila. Nigrabe ang batasan sa lalaki sa nagminyo na sila. Lahat ng taong makipag-usap kay Tina ay pinagseselosan nito at madalas na lumiliban sa trabaho ang lalaki para lang bantayan siya. Tanang tao na maistorya ni Tina iyang selosan ug permi nagaabsent ang lalaki ky nagapaniid sa iyaha. Isang beses ay tinutukan pa nito ng baril ang kinse anyos na pinsan na nakatira sa kanilang bahay dahil sa paghihinalang kalaguyo ni Tina ang binatilyo. Usa ka beses iyang gitutukan og pusil ang kinse anyos nga ig-agaw nga nagpuyo sa ilang balay tungod sa duda nga uyab ni Tina kini. Ang masama pa ay inalila at ginawang parausang babae ni Robert si Tina. Ang nakapait gihimo niya nga katabang ug pagawasan lang ni Robert si Tina. Sa isang araw ay apat hanggang limang beses silang nagtatalik. Sa usa ka adlaw upat o lima sila ka beses magtalik. Minsan ay sinusundo pa ni Robert si Tina kapag lunch break para lang sa sex. Usahay ginasundo pa ni Robert si Tina para lang magsex. Kapag sexual intercourse ay itinatali ni Robert si Tina at kung anu-ano ang isinusundot sa kaniya. Kapag magsex sila ginagapos ni Robert si Tina ug bisag unsa lang ang ginatuslok sa iyaha. Minsan naman ay minungkahi nito na tumawag sila ng ibang tao habang nagtatalik sila o kaya ay sa ibang lalaki makipagtalik si Tina habang pinapanood ni Robert. Usahay ginasugyot niya nga magtawag sila og laing tawo samtang magsex sila o kaya sa laing lalaki sya makipagsex samtang magtan-aw si Tina. Pakiramdam ni Tina ay binaboy at minolestiya siya ng sariling asawa. Pamati ni Tina ginababoy ug ginamolestiya siya sa iyang kaugalingog bana. Kapag naman tumatanggi si Tina ay nagagalit si Robert at pinagmumulan ito ng kanilang away. Kung musalikway si Tina kay masuko si Robert ug magsugod na ang ilang away. Humingi ng payo si Tina mula sa isang doktor, isang pari, isang abogado at pati kahit sinong makapagbibigay sa kanila ng tulong. Nangayo og tambag si Tina sa usa ka doktor, usa ka pari, usa ka abogado ug pati bisag kinsa makahatag sa iya og tabang. Minungkahi din niya sa mister na sumailalim sila sa marriage counselling pero tumanggi ang lalaki at sinabing kalokohan lang iyon. Gisugyot usab niya sa mister nga mopailalum sila og marriage conselling apan nagdumili ang lalaki ug sulti pa binuang lang daw kini. Dalawang taon pagkatapos nilang magpakasal ay nagkaroon ng matinding away ang dalawa. Duha ka tuig human sila gikasal nagka-away sila duha og grabe. Tinutukan siya ni Robert ng baril sa sentido dahil sa paghihinalang may iba siyang lalaking kalaguyo. Gitiunan siya ni Robert og pusil nga sagad tungod kay nagduda nga naa siya'y laing lalaki. Bitbit ang dalawang anak nilang babae ay nilayasan ni Tina si Robert. Nagbitbit sa duha nila ka anak na babae ug gilayasan ni Tina si Robert. Umalis sila sa sariling tahanan at mula noon ay hindi na nakita ulit ang lalaki. Nilakaw sila sa kaugalingong panimalay ug sugod ato wala na nila nakita ang lalaki. Mag-isa na niyang binuhay ang dalawang anak. Nag-inusara na siya nga iyang gibuhi ang ilang duha ka anak. Bandang huli ay nagsampa ng petisyon si Tina sa RTC para mapawalang-bisa ang kasal nila ni Robert. Sa Katapusan nagsumite si Tina og usa ka petisyon sa RTC aron i-annul ang kasal nila ni Robert. Walang sagot o kahit anong papel na ipinasa sa korte ang lalaki. Wala'y tubag o bisag unsang papel nga gisumite sa lalaki. Hindi rin ito nagpapakita sa mga hearing kahit pa natanggap ang sulat ng RTC kahit pa sinabi ng piskalya na walang naging sabwatan sa dalawa. Wala pud ni nagpakita sa mga hearing bisan pa nga nadawat ang sulat ng RTC ug bisan pa gisulti sa korte nga wala'y sabwatan sa ilang duha. Mabuti naman at pinakinggan ni Presidential daughter at Mayor Sara Duterte-Carpio ang daing ng mga residente ng Davao City ukol sa implementasyon ng Davao Quick Response (DQR) code na ang layunin ay matigil ang patuloy na pag-akyat ng COVIED-19 cases dito sa siyudad namin. Salamat kay gidunggog ni presidential daughter o mayor Sarah Duterte-Carpio ang gipangayo sa mga residente sa Davao City mahitungod sa pagpahamtang sa Davao Quick Response (DQR) code na ang tumong mahunong ang pagtaas sa kaso sa Covid -19 diri sa among siyudad. Malaking tulong ang DQR para sa contact-tracing sa mga panahong may mga positive cases. Dako nga tabang ang DQR para sa contact-tracing sa mga panahon nga adunay mga positibo nga kaso. In short, mada-ling mahanap kung sinu-sino ang nakasalamuha ng isang positive COVID patient. Sa laktud nga istorya, dali ra pangitaon kung kinsa man ang mga nahimamat sa usa ka positibo sa COVID-19 nga pasyente. Dapat sanaÕy kahapon (Nobyembre 7) ang unang araw ng implementation ng DQR system ngunit may mga problemang lumabas ukol sa registration ng mga nais kumuha ng DQR Dapat unta gahapon (Nobyembre 7) ang una nga adlaw sa pagpahamtang sa DQR nga sistema apan naa'y mga problema ang nigawasmahitungod sa pagparehistro sa mga gusto mokuha og DQR. Hayun at nagkaaberya nga at libu-libong residente and nagrereklamo sa social media, maging sa Facebook na hindi nga sila makakapasok sa site nito at ang dami ring tanong na kailangang masagot ng developer at admin bago simulan ang DQR system. Maong didto ug nagkaproblema ug daghang residente ang nagreklamo sa social media, pati sa facebook nga dili sila makasulod sa site niini ug daghan pud pangutana nga kinahanglan matubag sa developer ug admin sa dili pa sugdan ang DQR System. Nakinig naman si Inday Sara at sa Nobyembre 23 na ang simula ng implementation ng DQR na may sapat na panahon upang maayos ang kailangang ayusin sa system nito. Naminaw man pud si Inday Sara ug sa Nobyembre 23 na ang sugod sa pagpahamtang sa DQR nga adunay igong panahon para maayo ilang sistema. Aabangan na lang sa Nobyembre 23 kung kailan sisimu_lan ang pagpatupad ng DQR ngunit patuloy pa man din ang registration nito kahit pagkatapos ng nasabing petsa. Hulaton na lang sa Nobyembre 23 kung kanus-a pagasugdan ang pagpahamtang sa DQR pero padayun lang gihapon ang pagparehistro niini bisag pagkahuman anang petsaha. Isa sa mga dapat gawin ng military para ganap nang mapuksa ang teroristang Abu Sayyaf ay ang walang patid na opensiba laban sa mga ito. Isa sa dapat buhaton sa sundalo para sa dayun mapildi ang mga Abu Sayyaf mao ang wala'y hunong nga pakigyera niini batok sa ilaha. Kung walang patlang ang pagsalakay sa mga kuta ng terorista, tiyak na mawawala na ang grupo na ang tanging hangarin ay mangidnap para kumita ng pera. Kung wala'y puas nga pag-atake sa kuta sa mga terorista, sigarudo nga mawala na ang grupo nga ang putling tumong ang pagpangidnap para makakwarta. Kung magsasagawa lagi nang matitinding pagsalakay sa lungga ng mga ito sa Sulu at Basilan, tiyak tapos na ang problema. Kung maghimo og grabe nga pag-atake sa mga lungga sa mga niini sa Sulu ug Basilan, siguradong impas na ang problema. Noong Martes, isang malaking tagumpay sa military ang pagkakapatay sa pitong Abu Sayyaf sa kara_gatan ng Sulu. Adtong Martes,Usa ka kalampusan para sa mga sundalo ang pagkamatay sa pitong Abu Sayyaf sa dagat sa Sulu. Napatay ng mga tropa ng Joint Task Force-Sulu ang mga terorista habang sakay ng speed boat. Napatay sa Joint Task Force sa Sulu ang mga terorista samtang nagsakay og speed boat. UmanoÕy may balak na namang kidnapin ang grupo. Sulti pa naa napud balak nga kidnapon ang grupo. Ayon kay JTF-Sulu Commander Major Gen William Gonzales, gumamit sila ng attack helicopter at multi purpose attack craft ng Philippine Navy, para maharang ang pitong Abu Sayyaf. Sumala sa JTF- Sulu Commander Major General William Gonzales, nigamit sila og helicopter na pang-atake ug multi-purpose attack craft sa Philippine Navy, para maharang ang pito ka Abu Sayyaf. Kabilang sa mga napatay sina Madsmar Sawadjaan at Mannul Sawadjaan, senior leader ng grupo. Lakip sa mga napatay sila Madsmar Sawad-jaan ug Mannul Sawad-jaan ang pinakaleader sa grupo. Kapatid sila ng notorious bomber na si Mundi Sawad_jaan. Igsoon sila sa iladong bomber nga si Mundi Sawad-jaan. Marami nang kinidnap at pinatay ang Abu Sayyaf. Daghan na gikidnap og gipatay ang mga Abu Sayyaf. Karamihan ay mga dayuhan. Kadaghanan mga langyaw. Kapag hindi nakapag_bigay ng ransom ang dayuhan, pinapatay nila. Kung dili makahatag og ransom ginapatay nila. Ma_rami na rin silang dinamay ng mga inosenteng si_bilyan makaraang magtanim ng bomba sa simbahan at palengke. Daghan napud gidamay nila nga mga inosente nga sibilyan adtong nagtanum sila og bomba sa simbahan ug palengke. Gaya nang ginawa nila sa pambobomba sa Jolo Cathedral noong Disyembre 2019 na maraming nagsisimba ang namatay. Pareha sa gibuhat nila nga pagbomba sa Jolo Cathedral ilang adtong Disyembre 2019 nga daghan nga nagsimba ang namatay. Nakihalo ang suicide bomber sa mga nagsisimba at naganap ang malagim na pag_sabog. Nihalo ang suicide bomber sa mga tawo nga nagsimba, ug diha nihatabo ang pagboto. Noong nakaraang Agosto, dalawang magkasunod na pambobomba ang naganap sa Bgy. Walled City sa Jolo na ikinamatay ng 17 katao, karamihan ay mga sundalo. Adtong niaging Agosto, duha ka sunod-sunod nga pagbomba ang nahitabo sa Bgy. Walled City sa Jolo nga gikamatya sa 17 ka tawo, kadaghanan mga sundalo. Naganap ang pagsabog malapit sa isang restaurant at grocery store. Nahitabo ang pagboto duol sa restauran ug grocery store. Makalipas ang isang oras, naganap ang ikalawang pagsabog ma_lapit sa sangay ng Development Bank of the Philip_pines, may 100 metro mula sa pinangyarihan ng unang insidente. Paglabay sa usa ka oras, nahitabo ang ikaduhang pagbuto dapit sa branch sa Development Bank of the Philippines, mga 100 metro ang gilay-on sa una nga hitabo. Tindihan pa ng military ang opensiba sa Abu Sayyaf sapagkat malapit nang malipol ang mga ito. Pakusgon sa militar ang opensiba niini kontra sa Abu Sayyaf tungod kay sa dili madugay malaglag sila. Kakaunti na lamang umano ang miyembro dahil sunud-sunod ang pagkalagas. Giingon nga dyutay ra ang mga miyembro tungod kay adunay sunod-sunod nga pagkahulog. Kapag tuluyang nalagas ang Sayyaf, uunlad na ang turismo sa bansa. Kung kanus-a mahugno ang Sayyaf, molambo ang turismo sa nasud. Wala nang katatakutan ang mga banyaga at maraming Pilipino ang makikinabang lalo ang mamamayan ng Mindanao. Dili na mahadlok ang mga langyaw ug daghang mga Pilipino ang makapahimulos labi na ang mga tawo sa Mindanao . Tiniyak ni Presidente Duterte na tataas ang unemployment sa bansa. Gipasalig ni Presidente Duterte nga modaghan ang kawalay trabaho sa nasud. Pero huwag mabahala dahil itoÕy isang uri ng kawalan ng trabaho na ikatutuwa ng marami kung mangyayari. Apan ayaw kabalaka tungod kay kini usa ka klase sa kawalay trabaho nga matagamtaman sa kadaghanan kung kini mahinabo. Ha? Meron bang ganoon? Ha? Adunay ba kana usa ka butang? Meron! Naa! Tiyak_ matu_tuwa ang taumbayan kapag ang pinagsisibak at ipaku_kulong ng gobyerno ay yaong mga dorobo at kawatan sa pamahalaan. Siguradong malipay ang mga tawo kung ang mga gipangputol ug gibilanggo sa gobyerno mao kadtong mga kawatan ug kawatan sa gobyerno. Expect a wave of dismissals, suspensions and even prosecutions to swamp the bureaucracy next month ani President Duterte na kamakailan ay bumuo ng isang super probe body sa pamumuno ni Justice Secretary Meynardo Guevarra upang siyasatin at usigin ang mga hinayupak na kawatan sa pamahalaan. Gilauman ang usa ka balud sa pagpatangtang, pagsuspinde ug bisan ang paggukod aron mapuno ang burukrasya sa sunod bulan nga giingon ni Pangulong Duterte nga bag-o lang naghimo usa ka super probe body nga gipangulohan ni Justice Secretary Meynardo Guevarra aron mag-imbestiga ug i-prosekusyon ang mga kawatan sa gobyerno. Siguro naman, determinado ang Pangulo na iwasiwas ang kanyang palakol sa leeg ng mga kurakot na opisyal ng pamahalaan dahil iyan ay kanyang campaign pro_mise noon pa na hanggang ngayon ay hindi pa natutupad. Tingali, ang Presidente determinado nga ibalhin ang iyang wasay sa liog sa mga kurakot nga mga opisyal sa gobyerno tungod kay kana ang iyang pangako sa kampanya nga wala matuman hangtod karon. Kaya tuloy maraming mamamayan ang dismayado at nag_dududa kung seryoso nga ba ang Pangulo sa kanyang anti-corruption campaign. Daghang mga tawo ang nasagmuyo ug nagduhaduha kung ang Presidente seryoso ba sa iyang kontra-kurapsyon nga kampanya . Kaya aniya, gugugulin niya ang nalalabing panahon sa kanyang termino upang tuparin ang kanyang naipa_ngako. Busa giingon niya, igugol niya ang nahabilin sa iyang termino aron matuman ang iyang saad .. Please lang po Mr. President, gawin niyo na ah ora mismo! Please lang po Mr. Presidente, buhata kini karon! Ginawa ng Pangulo ang pahayag ng pulungin niya kamakalawa ang mga opisyal ng gabinete upang tayahin ang pinsalang idinulot sa bansa ng bagyong Rolly. Gihimo sa Presidente ang pahayag kaniadtong nakigtagbo siya sa mga opisyal sa gabinete kagahapon aron masusi ang kadaot nga gipahinabo sa bagyong Rolly sa nasud. Many will lose their jobs. Daghan ang mawad-an sa ilang trabaho. Many will be separated from the government. Daghang mabulag gikan sa gobyerno. Many will face prosecution and many will go to jail, pagdidiin ng Pangulo. Daghan ang mag-atubang sa prosekusyon ug daghan ang mapriso, gipahimug-atan sa Presidente. Kasabay nito ang pagkawala sa kabuhayaan ng libo-libong mga manggagawa na umaaasa sa nasabing kumpanya. Sa parehas nga pagkawala sa panginabuhian sa libuan ka mga trabahante nga nagsalig sa nasangpit nga kompanya . BagamaÕt ang Wacky Leaks ay tumatalakay sa ilang maituturing na light issues lamang, sa puntong ito ay kailangan rin nating manindigan laloÕt usapin sa malayang pamamahayag ang nalalagay na sa kapahamakan. Bisan kung gamay ra ang gihisgutan sa Wacky Leaks, sa niining punto kinahanglan usab kita nga mobarug, labi na kung bahin sa mga libre nga isyu sa press. Hinikayat ni Baguio City Rep. Mark Go ang Office of the Civil Defense na pag-aralan ang posibilidad na pagkakaroon ng iba pang daanan para sa tubig na pinapakawalan ng mga dam sa bansa upang maiwasan ang pagbaha sa ilang mga lugar. Baguio City Rep. Mark Go ang Opisina sa Civil Defense aron tun-an ang posibilidad nga adunay uban pang mga agianan sa pag-access alang sa tubig nga gipagawas sa mga dam sa nasud aron malikayan ang pagbaha sa pipila nga mga lugar. Sa consulation meeting ng House Special Committee on North Luzon Growth Quadrangle, sinabi ni Go na hindi sapat na basta abisuhan lamang ang publiko sa posibleng maranasang pagbaha sa tuwing magpapakawala ng tubig ang mga dams sa bansa. Sa consulate meeting sa House Special Committee on North Luzon Growth Quadrangle, giingon ni Go nga dili igo nga ipahibalo lang sa publiko ang posibleng pagbaha matag higayon nga magpagawas ang tubig sa mga dam sa nasud. Isa sa mga long-term solution na naiisip ni Go ay ang pagkakaroon ng panibagong daanan para sa tubig na papakawalan ng mga dams na malayo sa mga bahay at taniman. Usa sa mga dugay nga solusyon nga gihunahuna ni Go nga adunay bag-ong agianan sa tubig nga magpagawas sa mga dam nga layo sa mga balay ug plantasyon. Ito ay para na rin maiwasan ang matinding pagbaha tulad nang nangyari sa lalawigan ng Cagayan at Isabela nang buksan ng pamunuan ng Magat Dam ang pitong gates nito noong nakaraang linggo. Kini aron usab mapugngan ang grabe nga pagbaha sama sa nahitabo sa mga lalawigan sa Cagayan ug Isabela sa pagbukas sa management sa Magat Dam sa pito ka mga ganghaan niini kaniadtong miaging semana. Bukas naman ang OCD sa suhestiyon na ito ni Go. Bukas ang OCD sa kini nga sugyot ni Go. Ayon kay OCD 2 Ð Dir Harold Cabreros, ikokonsidera nila ang rekomendasyon ni Go sa kanilang ginagawang holistic approach. Pinauyon sa OCD 2 - Dir Harold Cabreros, ilang ikonsiderar ang rekomendasyon ni Go sa ilang holistic nga pamaagi . Nauna ng sinabi ni Isabela Governor Rodito Albano III na ang pagbaha na kanilang nakaranasan noong nakaraang linggo ay pinakamatindi sa nakalipas na apat na dekada. Si Gobernador Isabela Rodito Albano III nagsulti kaniadtong una pa nga ang mga pagbaha nga nasinati nila kaniadtong miaging semana ang labing ngil-ad sa miaging upat ka dekada. Premature pa para isulong ang panukalang batas na Bayanihan 3. Premature aron isulong ang Bayanihan bill 3. Tugon ito ng Palasyo sa panukala ni Senador Raph Recto na magpasa ng Bayanihan 3 para maayudahan ang mga nabiktima ng sunud-sunod na bagyo sa bansa. Kini ang tubag sa Palasyo sa sugyot ni Senador Raph Recto nga ipasa ang Bayanihan 3 aron matabangan ang mga nabiktima sa sunod-sunod nga bagyo sa nasud. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, titingnan muna ng Palasyo kung ano ang lalamanin ng P4.5 trilyong national budget para sa taong 2021. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, tan-awon una sa Palasyo kung unsa ang sulud sa P4.5 trilyon nga nasudnon nga badyet alang sa tuig 2021. Kung nakapaloob na aniya sa pambansang pondo ang ipang-aayuda sa mga nabiktima ng bagyo, hindi na kailangan ang Bayanihan 3. Kung giingon niya nga ang nasyonal nga pondo gamiton aron matabangan ang mga nabiktima sa bagyo, dili na kinahanglan ang Bayanihan 3. Pero kung may kakulangan naman aniya, maaaring atupagin na ang pagkakaroon ng Bayanihan 3. Apan kung adunay kakulang, ingon niya, ang paglungtad sa Bayanihan mahimoÕg buhaton 3. Matatandaang ipinasa ng Kongreso ang Bayanihan to Heal as One Act (Bayanihan 1) na may P275 bilyon at Bayanihan to Recover as One Act (Bayanihan 2) na may P140 bilyong pondo para ipang ayyuda sa nga naapektuhan ng pandemya sa COVID-19. Kahinumduman nga gipasa sa Kongreso ang Bayanihan ngadto sa Heal as One Act (Bayanihan 1) nga adunay P275 bilyon ug ang Bayanihan to Recover as One Act (Bayanihan 2) nga adunay P140 bilyon nga pondo aron matabangan ang mga naapektuhan sa COVID-19 pandemic. Mananatiling suspendido ang klase sa buong probinsya ng Cagayan hanggang sa November 30. Suspendido ang klase sa tibuuk nga probinsya sa Cagayan hangtod Nobyembre 30. Sakop nito ang lahat ng antas sa mga pribado at pampublikong paaralan. Sakup niini ang tanan nga lebel sa pribado ug publiko nga mga eskuylahan. Ayon sa Cagayan Public Information Office, idineklara ito ni Gov. Manuel Mamba dahil sa iniwang matinding pinsala ng malawakang pagbaha sa probinsya dulot ng Bagyong Ulysses. Pinauyon sa Cagayan Public Information Office, Gob. Manuel Mamba tungod sa grabeng kadaot nga nabilin sa dakong pagbaha sa probinsya nga dulot sa Bagyong Ulysses . Sinabi ng gobernador na layon nitong mabigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral, guro at magulang na tutukan muna pagsasaayos sa kanilang tahanan, kagamitan at kabuhayan. Gipunting sa gobernador nga gitinguha niini nga mahatagan higayon ang mga. estudyante, magtutudlo ug ginikanan nga makapunting sa pagpaayo sa ilang mga balay, kagamitan ug panginabuhian Kailangan ding mabigyan ng panahon ang pagsasaayos sa sektor ng edukasyon. Kinahanglan usab nga hatagan oras ang pag-ayo sa sektor sa edukasyon. Samantala, balik-trabaho na ang mga kawani ng gobyerno sa Cagayan sa araw ng Miyerkules, November18. Samtang, ang mga kawani sa gobyerno sa Cagayan mobalik sa trabaho sa Miyerkules, Nobyembre18. Kinikilala ng Palasyo ng Malakanyang ang kabayanihan ng limang tauhan ng Department of Public Works and Highways (DPWH) na namatay habang nagsasagawa ng clearing operations sa kasagsagan ng Bagyong Ulysses. Giila sa Palasyo sa Malaca–ang ang kabayanihon sa lima ka mga kawani sa Department of Public Works and Highways (DPWH) nga namatay samtang gilimpyohan ang operasyon kaniadtong taas sa Bagyong Ulysses. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, nagpapasalamat ang Pangulo at ang buong sambayanan sa kabayanihan at kagitingan ng mga search and rescue frontliners dahil sa kabila ng mga pagsubok ay ibinuwis ang kanilang buhay. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, ang Presidente ug ang tibuuk nga katawhan mapasalamaton sa kabayanihon ug kaisog sa mga frontliner sa pagpangita ug pagluwas tungod bisan sa mga pagsulay, gibuhis ang ilang kinabuhi. Nakilala ang mga nasawi na sina Roldan Pigoh, Joel Ballag Chur-ig, Johnny Duccog, at ang mga engineer na sina John Mutug Limoh at Julius Gulayan, na pawang kabilang sa quick response team ng DPWH. Ang mga biktima giila nga sila Roldan Pigoh, Joel Ballag Chur-ig, Johnny Duccog, ug mga inhinyero nga sina John Mutug Limoh ug Julius Gulayan, pulos mga myembro sa DPWH quick response team. Nasawi ang lima matapos matabunan ng landslide habang nagsasagawa ng clearing operation sa Nueva Vizcaya-Ifugao-Mt Province Road, sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint sa Banaue, Ifugao. Lima ang namatay human natabunan sa pagdahili sa yuta samtang naghimo og clearing operation sa Nueva Vizcaya-Ifugao-Mt Province Road, sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint sa Banaue, Ifugao. Kinikilala po talaga natin ang lahat ng ating rescue and search frontliners Ôno, nagpapasalamat po ang Pangulo at ang buong sambayanan sa kanilang kagitingan at sa kanilang katapatan Ôno na sa kabila ng pagsubok eh nandoon po sila Ôno, binubuwis ang kanilang mga buhay, ani Roque. Giila gyud namon ang tanan namong mga nagluwas ug nagpangita sa mga frontliner, ang Presidente ug ang tibuuk nga mga tawo nagpasalamat sa ilang kaisug ug ilang pagkamaunongon, bisan pa sa pagsulay, naa sila didto, nga nagbuhis sa ilang kinabuhi, ani Roque . Ayon kay Roque, nakasaad naman sa batas na may espesyal na bayad na makukuha ang mga manggagawa ng gobyerno na namatay habang tinutupad ang tungkulin. Pinauyon kay Roque, gilatid sa balaod nga adunay espesyal nga bayad nga magamit sa mga trabahante sa gobyerno nga mamatay samtang naa sa katungdanan. Pero ayon kay Roque, hindi ang halaga ng pera ang pinag-uusapan kundi ang pasasalamat ng buong bansa sa kabayanihan ng lima. Apan pinauyon kay Roque, dili ang kantidad sa kuwarta nga gihisgutan kundili ang pasalamat sa tibuuk nasud sa kabayanihon sa lima . Sa batas naman po, mayroon po tayong tinatawag na espesyal na bayad kapag sila poÕy gumagawa ng mga delikadong mga gawain Ôno at IÕm sure they will be given this amount po. Pinaagi sa balaod, adunay kita gitawag nga espesyal nga bayranan kung maghimo sila mga peligro nga kalihokan Ôdili ug sigurado ako nga mahatagan sila sa kini nga kantidad. Pero siyempre po itÕs not the amount of money, itÕs the gratitude of a very thankful nation, ani Roque. Pero siyempre po dili kini ang kantidad sa salapi, kini ang pasalamat sa usa ka mapasalamaton nga nasud, ani Roque . Maraming salamat po, mga bayani po kayo, iyong mga nagbibigay ng tulong at mga patuloy na naghahanap po ng mga nawawalang ating mga kababayan. Daghang salamat, kamo mga bayani, kadtong naghatag tabang ug kadtong padayon nga nagpangita sa among nawala nga mga kababayan. Maraming salamat po sa inyong lahat, dagdag pa niya. Daghang salamat sa tanan, dugangan pa niya . Saludo aniya ang Palasyo sa pagbibigay ng tulong ng mga search and rescue frontliner para sa paghahanap ng mga nawawalang indibidwal. Giingon niya nga ang Palasyo saludo sa tabang sa mga frontliner sa pagpangita ug pagluwas alang sa pagpangita sa mga nawala nga indibidwal . Nakararanas ng internet connectivity issues ang mga subscriber ng Converge ICT Solutions Inc. sa buong bansa. Ang mga subscriber sa Converge ICT Solutions Inc. nakasinati mga isyu sa pagkakakonekta sa internet sa tibuuk nasud . Ayon sa kumpanya, mayroong aberya ang kanilang data center bandang 1:10 ng hapon ngayong Martes (November 17). Pinauyon sa kompanya, adunay problema ang ilang data center mga ala 1:10 sa hapon karong Martes (Nobyembre 17). Humingi rin ito ng paumanhin sa kanilang mga subscriber. Nangayo usab kini pasaylo sa ilang mga suskritor. Sinabi ng Converge ICT na antabayanan ang susunod na abiso sa kanilang Facebook page. Ang Converge ICT giingon nga gipaabot ang sunod nga pagpahibalo sa ilang Facebook page. Pumanaw na si Cebu City North District Rep. Raul del Mar sa edad na 79. Si Cebu City North District Rep. Raul del Mar sa edad nga 79. Inanunsyo ni Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri ang malungkot na balita sa Senado ngayong Martes ng umaga. Gipahayag ni Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri ang makapasubo nga balita sa Senado kaniadtong Martes sa buntag. Sinang-ayunan ng Senado ang isang mosyon para mag-file ng resolusyon na magbibigay-pugay kay Del Mar at para na rin maipaabot sa mga naulila ng kongresista ang pakikidalamhati ng mataas na kapulungan ng Kongreso. Giuyonan sa Senado ang us aka mosyon nga mag-file usa ka resolusyon nga maghatag paghatag pasidungog kay Del Mar ug ipadangat usab sa mga namatyan nga kongresista ang pahasubo sa labawÕng kongreso. Inanunsiyo ng Valenzuela City government na bawal muna ang caroling sa lungsod. Gipahibalo sa gobyerno sa Lungsod sa Valenzuela nga una nga i-ban ang caroling sa syudad. Ito ay base sa Ordinance No. 824, series of 2020. Kini gibase sa Ordinansa No. 824, serye sa 2020. Ayon sa lokal na pamahalaan ng Valenzuela, hindi pinahihintulutan ang sinumang indibidwal o grupo na magsasagawa ng pisikal na caroling. Pinauyon sa lokal nga gobyerno sa Valenzuela, walaÕy bisan kinsa o grupo nga gitugotan nga makahimo og pisikal nga pagminahal. Ito ay bahagi ng patuloy na pag-iingat sa COVID-19. Bahin kini sa nagpadayon nga pagpugong sa COVID-19. Epektibo ang naturang ordinansa simula sa December 1, 2020 hanggang January 4, 2021. Ang mao nga ordinansa epektibo gikan sa Disyembre 1, 2020 hangtod Enero 4, 2021. Gayunman, papayagan naman ang pangangaroling sa pamamagitan ng electronic o digital. Bisan pa, ang e-mail tugotan sa elektronik o digital. Sinabi ng Valenzuela LGU na may administrative penalty na P5,000 multa o community service. Ang LGU sa Valenzuela nagsulti nga adunay silot nga administratiba nga P5,000 nga multa o serbisyo sa komunidad. Sa mga hindi naman susunod sa administrative penalty, may multang P5,000 o pagkakakulong ng hindi lalagpas sa 30 araw o pareho depende sa desisyon ng korte. Alang sa mga dili mosunod sa silot nga administratiba, adunay multa nga P5,000 o pagkabilanggo nga dili molapas sa 30 adlaw o pareho depende sa desisyon sa korte. Sa mga lalabag na 17 taong gulang pababa, sinabi ng Valenzuela City government na kailangang sumailalim sa intervention program ng City Social Welfare and Development Office. Alang sa mga nakalapas sa edad nga 17 paubos, giingon sa gobyerno sa Valenzuela City nga kinahanglan kini ipailawom sa interbensyon nga programa sa City Social Welfare and Development Office. Kung hindi susunod ang menor de edad sa intervention program, mananagot ang magulang sa ilalim ng Code of Parental Responsibility. Kung ang menor de edad dili motuman sa programa sa interbensyon, ang ginikanan responsable sa ilalum sa Code of Responsibilidad sa Ginikanan. Aabot sa P6.8 million na halaga ng learning modules ang nasira sa in Marikina City dahil sa pagtama ng Typhoon Ylysses. Hangtod sa P6.8 milyon nga kantidad sa mga modyul sa pagkat-on ang nadaot sa Marikina City tungod sa Bagyong Ylysses. Ayon ito sa datos mula kay Department of Education (DepEd) National Capital Region Director Malcolm Garma. Kini sumala sa datos gikan sa Department of Education (DepEd) National Capital Region Director Malcolm Garma. Dahil sa insidente, nangangailangan ang DepEd ng P7 milyon para mapalitan ang mga nasirang modules. Tungod sa hitabo, nanginahanglan ang DepEd og P7 milyon aron mapulihan ang nadaot nga mga modyul. Ang klase sa Marikina City ay mananatiling suspendido hanggang sa buong buwan ng Disyembre. Ang mga klase sa Marikina City magpabilin nga gisuspenso hangtod sa tibuuk nga bulan sa Disyembre. Bunsod ito ng pinsalang naidulot ng Typhoon Ulysses. Hinabo kini sa kadaot nga dulot sa Bagyong Ulysses. Isang 84 anyos na lalaki sa Batanes ang nakitaan ng sintomas ng COVID-19 at nagpositibo sa Rapid Antigen Test. Usa ka 84-anyos nga lalaki sa Batanes ang nadayagnos nga adunay COVID-19 ug nagpositibo sa Rapid Antigen Test. Ayon sa Batanes COVID-19 Task Group, ang pasyente ay itinuturing ngayong Probable COVID-19 Case. Pinauyon sa Batanes COVID-19 Task Group, ang pasyente gikonsiderar na us aka Probable COVID-19 Case. Wala umanong record ng exposure ang lalaki at walang travel history. Ang lalaki kuno walaÕy rekord sa pagkaladlad ug walaÕy kasaysayan sa pagbiyahe. Pero isa sa mga kasama nito sa bahay ay returning overseas Filipino worker na natapos sa kaniyang quarantine period noong Nov. 2. Apan ang usa sa iyang kauban sa balay mao ang mobalik nga overseas Filipino worker nga nagtapos sa iyang quarantine period kaniadtong Nob. 2 . Isasailalim na sa swab test ang pasyente para sa confirmatory test. Ang pasyente ipaubos sa usa ka swab test alang sa kumpirmasyon nga pagsulay. Inoobserbahan ito ngayon sa Batanes General Hospital. Giobserbahan karon sa Batanes General Hospital. Aabot sa 22 police trainees sa Regional Police Training Center sa Tacloban City ang nagpositibo sa COVID-19. Hangtod sa 22 ka mga nagbansay sa pulisya sa Regional Police Training Center sa Tacloban City ang nagpositibo sa COVID-19. Ayon kay Senior Sgt. Lalaine Rosales, information officer ng training center sa San Jose district, ang 22 ay bahagi ng 241 na bagong recruit na mga pulis. Suma ni Senior Sgt. Si Lalaine Rosales, information officer sa training center sa distrito sa San Jose, nagsulti nga 22 ang bahin sa 241 nga bag-ong na-rekrut nga mga pulis. Agad silang dinala sa isolation facility. Gidala dayon sila sa pasilidad nga nahimulag. Sinabi ni Rosales na pawang asymptomatic naman ang 22. Giasoy ni Rosales nga 22 ang walaÕy simtomas. Oct. 30 nang dumating sa Regional Police Training Center ang 241 na police trainees. Okt 30 sa pag-abot sa 241 ka mga pulis nga nagbansay sa Regional Police Training Center. Lima sa kanila ang nakitaan ng sintomas ng sipon at pananakit ng lalamunan at isinailalim sa swab test noong Nov. 13. Lima sa kanila ang nadayagnos nga adunay sip-on ug sakit sa tutunlan ug gipaubos sa usa ka swab test kaniadtong Nob. 13 . Apat sa kanila ang nagpositibo. Upat sa kanila ang nagpositibo. Dahil dito isinailalim din sa swab test ang lahat ng kanilang nakasalamuha. Tungod niini, ang tanan nga ilang nahimamat gipailalom usab sa usa ka swab test . Labing-siyam pa ang nagpositibo gayundin ang isang mess hall server at dalawang training personnel. Napulo ug siyam nga mas positibo ingon man usa ka server sa gubot ug duha nga mga kawani sa pagbansay. Kinuwestiyon ni Senator Imee Marcos ang diskarte ng Inter Agency Task Force (IATF). Gikuwestiyon ni Senador Imee Marcos ang estratehiya sa Inter Agency Task Force (IATF). Ipinagtataka ni Marcos ang resolusyon ng IATF na nagsasabing maari ng magbukas ang mga sabungan, ngunit nanatiling sarado ang mga paaralan. Nakurat si Marcos sa resolusyon sa IATF nga giingon nga maablihan ang mga sabungan, apan nagpabilin nga sirado ang mga eskuylahan. Diin ng senadora, dapat ay simulan muli ang face-to-face classes kung magagawa rin naman na makasunod ang mga paaralan sa health protocols para maiwasan ang pagkalat ng COVID-19. Gitataw sa senadora nga ang mga klase sa nawong ug nawong kinahanglan magsugod pag-usab kung posible nga sundon usab sa mga eskuylahan ang mga protokol sa kahimsog aron mapugngan ang pagkaylap sa COVID-19. Ayon kay Marcos, tanging sa Pilipinas na lang nanatiling sarado ang mga eskuwelahan. Suma ni Marcos, sa Pilipinas ra magpabilin nga sirado ang mga eskuylahan. Naniniwala ito na magagawa na ligtas na makapag-aral ang mga estudyante at makakapagturo ang mga guro sa mga paaralan. Nagtoo kini nga himuon nga posible nga magtuon ang mga estudyante nga luwas ug magtudlo sa mga eskuylahan. Bukod dito aniya, makakabalik na rin sa trabaho ang mga magulang na kailangan na manatili sa bahay para magabayan ang mga anak sa home schooling. Dugang pa, ingon niya, ang mga ginikanan nga kinahanglan magpabilin sa balay aron magiyahan ang ilang mga anak sa pag-eskuyla sa balay mahimo usab nga makabalik sa trabaho. Nagbabala ang Malakanyang sa mga operator ng tiangge ngayong nalalapit na ang Pasko. Gipasidan-an sa Malaca–ang ang mga tiangge operator karon nga hapit na ang Pasko. Paalala ni Presidential Spokesperson Harry Roque, kailangang maipatutupad ng tama ang social distancing sa mga tindahan. Gipahinumduman ni Presidential Spokesperson Harry Roque, ang pagpahilayo sa sosyal sa mga tindahan kinahanglan ipatuman nga tama. Maari aniyang maipasara ang tinagge o anumang establisyimento na hindi nagpapatupad ng social distancing. Giingon niya nga posible nga sirad-an ang tinagge o bisan unsang establisamento nga wala nagpatuman sa pagpalayo sa sosyal . Iri-remind ko lang po ang mga tiangge operators, pupuwede po kayong mapasara kapag hindi po ninyo in-observe ang social distancing, ayon kay Roque. Pahinumduman ra nako ang mga operator sa tiangge, mahimo nimong isira kung dili nimo maobserbahan ang pagpalayo sa sosyal, suma ni Roque . Dagdag ni Roque, maari namang limitahan ang mga pumapasok sa tiangge. Dugang pa ni Roque, posible nga limitahan ang mga mosulod sa tiangge. Kinakailangan din na magkaroon ng special entry at exit point. Kinahanglan usab nga adunay usa ka espesyal nga entry ug exit point. Kapag hindi po kayo nag-control ng crowd, baka mapasara kayo, lalo kayong mawalan ng negosyo, dagdag ni Roque. Kung dili nimo mapugngan ang kadam-an, mahimo ka magsira, mawad-an ka usab og negosyo, dugang ni Roque . Walang malaking epekto sa mga telecommunication players sa Pilipinas ang nakatakdang pag-upo ni President-elect Joe Biden sa White House. Ang gikatakda nga paglingkod ni President-elect Joe Biden sa White House walaÕy hinungdan nga epekto sa mga magdudula sa telecommunication sa Pilipinas. Para sa top official ng Dito Telecommunity, ang third telco sa bansa na kasyosyo ang China Telecom, huli na para baguhin pa ang direksyon ng industriya ng telecom sa bansa na nakaangkla sa Chinese network gear at technology. Alang sa punoan nga opisyal sa Dito Telecommunity, ang ikatulo nga telco sa nasud nga nakigtambayayong sa China Telecom, ulahi na aron mabag-o ang direksyon sa industriya sa telecom sa nasud nga nakaangkla sa gamit sa teknolohiya sa China ug teknolohiya. Ang Dito CME Holdings ay ang holding company ng Dito Tel, na sinusuportahan din ng China Telecom. Ang Dito CME Holdings mao ang holding company sa Dito Tel, gisuportahan usab sa China Telecom. Sinabi ni Alberto, dating No. 2 executive sa PLDT, na ang mga sanctions na resulta ng alitan sa kalakalan sa pagitan ng China at US ay wala rin sa kanilang prayoridad ngayong panahon ng pandemya. Ingon ni Alberto, kanhing No. Ang 2 nga mga ehekutibo sa PLDT, nga ang mga parusa nga resulta sa mga panagbangi sa pamatigayon tali sa Tsina ug US dili usab ang ilang prayoridad sa niining pandemya. Ang PLDT at Globe ay kapwa nagsabing mataas ang kalidad at mura ang teknolohiyang nanggagaling sa Huawei. Parehong giingon sa PLDT ug Globe nga taas ang kalidad ug barato nga teknolohiya nga gikan sa Huawei. Nahahati ngayon ang mayorya sa Kamara de Representantes dahil sa nagaganap na sibakan at reshuffle sa ilalim ng pamumuno ni House Speaker Lord Allan Velasco. Ang kadaghanan sa House of Representatives nabahin karon tungod sa nagpadayon nga pagpugong ug pagbag-o sa ilalum sa pagpanguna ni House Speaker Lord Allan Velasco. Nabatid na hindi nagustuhan ng mayorya ang ginawang pagtanggal ni Velasco sa mga deputy speakers at committee chairman dahil taliwas ito sa kanyang sinabi noong unang araw na maupo siya bilang speaker. Nahibal-an nga ang kadaghanan dili gusto sa pagtangtang ni Velasco sa mga deputy speaker ug chairman sa komite tungod kay sukwahi kini sa iyang giingon sa una nga adlaw nga siya milingkod isip speaker . Ayon sa political analyst na si Mon Casiple, malaki ang posibilidad na magkaroon ng silent majority sa liderato ni Velasco dahil sa dami nang kanyang napangakuan ng posisyon pero hindi lahat ay mapagbibigyan. Pinauyon sa political analista nga si Mon Casiple, adunay daghang kahigayunan nga adunay hilum nga kadaghanan sa pamunoan ni Velasco tungod sa kadaghan nga mga posisyon nga iyang gisaad apan dili tanan ang hatagan. Tiyak umano na sa mga susunud na araw ay mas marami pang sibakan ang mangyayari para i-accomodate ang mga kaalyado ng bagong liderato. Sigurado nga sa umaabot nga mga adlaw adunay daghang mga pakigbisog aron mapaabut ang mga kaalyado sa bag-ong pamunoan. Hindi aniya maiiwasan na mayroon pa ring mga supporters si dating House Speaker Alan Peter Cayetano na nasanay sa kanyang estilo ng pamamahala na biglang naiba nang maupo si Velasco. Giingon niya nga dili kalikayan nga si kanhi House Speaker Alan Peter Cayetano may mga tagasuporta pa nga naanad sa iyang istilo sa pagdumala nga kalit nga nagbag-o sa paglingkod ni Velasco . Aminado ang political expert na hindi magiging madali ang pamumuno ni Velasco dahil palagian itong ihahambing sa naging paraan ng pamumuno at nagawa ng nauna sa kanya. Giangkon sa eksperto sa politika nga dili dali ang pamunuan ni Velasco tungod kay kanunay kini itandi sa pamaagi sa paggiya ug kung unsa ang gihimo sa mga nauna kaniya. Ganundin, magiging malaking challenge umano sa Velasco leadership na patunayang may kakayahan itong mamuno at kayang mapagkaisa ang mga mambabatas na mula sa ibat ibang partido. Sa susama, kini mahimong usa ka dako nga hagit alang sa pamunuan sa Velasco nga pamatud-an nga kini adunay katakus nga manguna ug mahimo nga mahiusa ang mga magbabalaod gikan sa lainlaing partido. Inasahan ng mga mambabatas ang pangako ni Velasco kay Pangulong Rodrigo Duterte na sila lang ni Cayetano ang magpapalitan ng pwesto at babaguhin ang Chairman ng House Committee on Accounts. Gipaabot sa mga magbabalaud ang panaad ni Velasco ngadto kang Presidente Rodrigo Duterte nga siya lang ug Cayetano ang magbag-o sa posisyon ug hulipan ang chairman sa House Committee on Account. Gayunpaman, isang araw pa lamang sa pwesto ay agad nitong tinanggal si Camarines Sur Rep. Lray Villafuerte na sinundan din ng pagkakasibak bilang Deputy Speaker kina Batangas Rep. Raneo Abu, Capiz Rep. Fredenil Castro, Laguna Rep. Dan Fernandez gayundin ang pagtanggal kay Kabayan Rep Ron Salo bilang kinatawan ng Kamara sa Electoral Tribunal. Bisan pa, usa ra ka adlaw sa opisina, gitangtang dayon niya si Camarines Sur Rep. Lray Villafuerte nga gisundan sa pagbulag isip Deputy Speaker kauban si Batangas Rep. Raneo Abu, Capiz Rep. Fredenil Castro, Laguna Rep. Dan Fernandez ug ingon man ang pagtangtang kay Kabayan Rep Ron Salo isip House of Representatives sa Electoral Tribunal. Ang pinakahuling natanggalan ng pwesto ay si Bulacan Rep Jose Antonio Sy-Alvarado na pinalitan ni Diwa Partylist Rep. Michael Aglipay, brother-in-law ni DPWH Secretary Mark Villar, bilang chairperson ng House Committee on Good Government and Public Accountability. Ang labing bag-o nga gitangtang mao si Bulacan Rep Jose Antonio Sy-Alvarado nga gihulipan ni Diwa Partylist Rep. Si Michael Aglipay, bayaw ni DPWH Secretary Mark Villar, ingon chairman sa House Committee on Good Government ug Public Accountability. Ang nasabing komite ang syang nagsasagawa ng imbestigasyon sa mga mahahalagang isyu ng bansa. Ang nasangpit nga komite nagpahigayon usa ka imbestigasyon sa mga mahinungdanong isyu sa nasud. Alinsunud sa direktiba noon ni Cayetano ay inimbestigahan ng komite ni Sy-Alvardo ang anomalya sa PhilHealth, ang iregularidad sa pamamahagi ng Social Amelioration Program, ang mataas na presyo ng kuryente ng Meralco sa panahon ng pandemic, ang sitwasyon ng mga Filipino migrants sa gitna ng COVID-19 crisis, ang ABS-CBN franchise renewal at 2021 national budget. Alinsunud sa kapunongan ni Cayetano nga gisusi sa usa ka committee sa mga Sy-Alvardo, ang anomaliya sa Coverage, ug ang mga iregularidad sa-apod-apod sa Social Amelioration nga Programa diha sa hatag-as nga-sa presyo sa kuryente sa Meralco sa panahon sa pandemic, ang kahimtang sa mga Pilipino nga mga migrante sa tunga-tunga sa mga COVID-sa ika-19 sa bulan, sa ABS-INAHAN broadcasting corporation sa usa ka franchise nga pagbag-o, ug 2021 sa national budget. Nagbigay daan ang ginawang imbestigasyon para bumilis ang pamamahagi ng SAP, bumaba ang singil sa kuryente at naging mabilis ang pag-uwi ng mga OFWs. Ang pag-imbestigar nagbukas sa dalan alang sa dali nga pag-apud-apod sa SAP, pagpaubos sa bayranan sa kuryente ug ang labing kadali nga pagbalik sa mga OFWs. Si Alvarado ay isa 70 mambabatas na bumoto laban sa pagbabalik ng prangkisa ng ABS-CBN at sya ding namuno sa franchise hearing ng network kasama ang Committee on Legislative Franchises. Si Alvarado usa ka 70 magbabalaod nga nagboto batok sa pagbalik sa prangkisa sa ABS-CBN ug siya usab ang nangulo sa pagdungog sa network franchise sa Committee on Legislative Franchises. Ang mga bumoto laban sa ABS-CBN franchise ang syang inalisan ng pwesto ni Speaker Velasco habang binigyan ng pwesto ang mga sumusuporta sa giant network kabilang na sina Deputy Speaker Lito Atienza at Rufus Rodriguez. Ang mga nagboto kontra sa prangkisa sa ABS-CBN gitangtang ni Speaker Velasco samtang kadtong mga nagsuporta sa higanteng network, apil na si Deputy Speaker Lito Atienza ug Rufus Rodriguez, gihatagan pwesto. Itinalaga ni Pangulong Rodrigo Duterye si dating pangulong Gloria Macapagal-Arroyo bilang Presidential Adviser on Clark Programs and Projects. Gitudlo ni Presidente Rodrigo Duterye si kanhi presidente Gloria Macapagal-Arroyo isip Presidential Adviser sa Clark Programs and Projects. Ito ang kinumpirma ni Senador Bong Go. Kini ang gikumpirma ni Senador Bong Go. Nilagdaan ni Duterte ang appointment paper ni Arroyo noong November 25. Gipirmahan ni Duterte ang appointment paper ni Arroyo kaniadtong Nobyembre 25. Piso ang matatanggap na kompensasyon ni Arroyo kada taon. Makadawat piso si Arroyo matag tuig. Matatandaang pagkatapos ng termino bilang pangulo ng bansa, naging kongresista si Arroyo ng Pampanga. Kahinumduman nga pagkahuman sa iyang termino isip presidente sa nasud, si Arroyo sa Pampanga nahimong kongresista. Itinalaga ni Pangulong Rodrigo Duterte bilang bagong commissioner ng Commission on Elections (Comelec) si Aimee Ferolino-Ampoloquio. Gitudlo ni Presidente Rodrigo Duterte si Aimee Ferolino-Ampoloquio isip bag-ong komisyonado sa Commission on Elections (Comelec). Ang appointment paper ni Ampoloquio ay nilagaan ng pangulo noong November 24. Ang papel sa pagtudlo ni Ampoloquio gi-file sa pangulo kaniadtong Nobyembre 24. Papalitan niya si Commissioner Al Parreno. Puli niya si Komisyoner Al Parreno. Ang termino ni Ampoloquio ay hanggang sa February 2027. Ang termino ni Ampoloquio hangtod sa Pebrero 2027. Bago mahirang bilang commissioner si Ampoloquio ay nanilbihan siya bilang Provincial Election Supervisor sa Davao Del Norte. Sa wala pa itudlo isip komisyoner, nagsilbi si Ampoloquio isip Provincial Election Supervisor sa Davao Del Norte. Sa darating na Lunes, Nobyembre 30, ilalabas ni Pangulong Rodrigo Duterte ang bagong quarantine classifications sa bansa. Sa umaabot nga Lunes, Nobyembre 30, ipagawas ni Presidente Rodrigo Duterte ang bag-ong quarantine classification sa nasud. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, may pagpupulong sa araw ng Huwebes, November 26, ang Inter-Agency Task Force at inaasahang magbibigay ng bagong rekomendasyon kay Duterte. Suno kay Presidential Spokesman Harry Roque, ang Inter-Agency Task Force magahiwat sang miting sa Huwebes, Nobyembre 26 kag ginalauman nga maghatag bag-o nga rekomendasyon kay Duterte. Sa ngayon, nakikita naman aniya na may pagbaba sa mga naitatalang kaso ng COVID-19 at umaasang maipagpapatuloy ang ganitong trend. Sa pagkakaron, ingon niya, adunay pagkunhod sa natala nga mga kaso sa COVID-19 ug gilauman nga kini nga uso magpadayon. Samantala, sinabi naman ni National Task Force agains COVID-19 chief implementer at vaccine czar Carlito Galvez Jr. na batay sa napagkasunduan ng Metro Manila mayors maging ng iba pang alkalde sa ibang lugar sa bansa, kung gagawin mang modified general community quarantine ang bagong status ay pagkatapos na ng holiday season. Sa pagkakaron, siya miingon nga ang tanan nga sa National Task Force agains COVID-19, mga pangulo sa mga implementer ug mga bakuna czar Carlito Galvez, Jr. base sa consensus sa mga Metro Manila mayor nga ang ubang mga mayor sa ubang mga dapit sa nasud, kon kita walay katapusan krus sa kinatibuk-ang komunidad quarantine sa mga bag-ong status human sa holiday season. Nag-iingat pa rin kasi aniya ang mga local government unit para hindi sumirit ang kaso ng COVID-19 sa kani-kanilang mga nasasakupan sa panahon ng Pasko. Giingon niya nga ang mga yunit sa gobyerno lokal nagbantay gihapon aron ang kaso nga COVID-19 dili mograbe sa ilang tagsatagsa ka mga konstituwensya sa panahon sa Pasko. Kaya paalala ni Galvez sa mga LGU, siguruhing nasusunod pa rin ang mahigpit na minimum health protocol kahit pa pinapayagan ang economic activities kaakibat ng nalalapit na Pasko at Bagong taon. Busa gipahinumduman ni Galvez ang mga LGUs, siguruha nga ang istrikto nga minimum nga health protocol sundon bisan kung gitugotan ang mga kalihokan sa ekonomiya dungan sa umaabot nga Pasko ug Bag-ong Tuig . Sa kabila nito, sinabi ni Galvez na nasa pagpapasya pa rin ni Duterte ang kalalabasan ng magiging anunsyo nito sa Lunes. Bisan pa niini, giingon ni Galvez nga padayon pa nga nagdesisyon si Duterte sa sangputanan sa iyang anunsyo kaniadtong Lunes. Sisiguruhin ng Kamara de Representantes na sa bicameral conference para sa panukalang 2021 national budget ay may sapat na pondo ang gubyerno para maipatupad ang programa nito laban sa pandemya ng coronavirus, ayon pahayag ni Speaker Lord Allan Velasco ngayong Huwebes. Siguraduhon sa House of Representatives nga sa bicameral conference alang sa gisugyot nga 2021 nga nasudnon nga badyet, ang gobyerno adunay igong pondo aron ipatuman ang programa kontra sa pandemikong coronavirus, ingon ni Speaker Lord Allan Velasco kaniadtong Huwebes. Sinabi ito ni Velasco matapos na ipasa ng Senado sa ikatlo at pinal na pagbasa ang panukalang P4.5-trillion 2021 national budget. Gisulti kini ni Velasco pagkahuman gipasar sa Senado ang ikatulo ug katapusang pagbasa sa gisugyot nga P4.5-trilyon nga 2021 nga nasudnon nga badyet. Sinabi ni Velasco na ang Kamara ay nakapagbuo na ng contingent para sa bicam na kinabibilangan ng 21 na mambabatas mula sa ibaÕt ibang partido ng mababang kapulungan. Si Velasco nagingon nga ang Kamara nakamugna na usa ka contingent alang sa bicam nga kauban ang 21 nga magbabalaod gikan sa lainlaing partido sa ubos nga balay. Idinagdag niya na sisiguruhin ng Kamara na may sapat ding pondo para sa rehabilitasyon ng mga komunidad na sinalanta ng bagyong Rolly at Ulysses. Dugang niya nga sigurohon sa Kamara nga adunay usab igong pondo alang sa rehabilitasyon sa mga komunidad nga nadaot sa bagyong Rolly ug Ulysses. Ganundin, sinabi ni Velasco na may pondo para maipagpatuloy ang priority programs ni Pangulong Rodrigo Duterte gaya ng Build, Build, Build. Sa susama, giingon ni Velasco nga adunay pondo aron mapadayon ang mga prayoridad nga programa ni Presidente Rodrigo Duterte sama sa Build, Build, Build. Matapos maipasa ng Senado ang budget bill, magtitipon ang mga kinatawan ng Kamara at Senado para sa isang bicam conference kung saan pag-usapan ang mga pagkakaiba ng kanilang mga bersyon ng panukalang badyet para mapag-isa ang mga iyon. Pagkahuman mapasar sa Senado ang balaudnon sa badyet, ang mga representante sa Kamara ug Senado magtigum alang sa usa ka bicam conference diin ilang hisgutan ang kalainan sa ilang mga bersyon sa proposal sa badyet aron mahiusa sila. Nakatanggap ng mas mataas na budget ang mga kaalyado ni House Speaker Lord Allan Velasco sa Kamara habang binawasan naman ang budget ng mga kaalyado ng pinalitan nitong si Taguig-Pateros Rep. Alan Peter Cayetano. Ang mga kaalyado ni House Speaker Lord Allan Velasco nakadawat labi ka taas nga badyet sa Kamara samtang ang mga kaalyado sa iyang gisundan nga si Taguig-Pateros Rep. Alan Peter Cayetano . Napansin ito ni Senator Panfilo Lacson, partikular sa mga inilaang pondo sa ilalim ng budget ng Department of Public Works and Highways (DPWH). Namatikdan kini ni Senador Panfilo Lacson, partikular sa pondo nga gigahin sa badyet sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Sinabi ni Lacson na nang magkaroon ng palitan sa liderato ay nagkaroon ng pagbabago sa inilaang mga pondo. Si Lacson nagingon nga kung adunay pagbag-o sa pagpanguna adunay pagbag-o sa gigahin nga pondo. Kapansin-pansin ayon sa senador na nagrehistro ng dagdag sa pondo ang mga malalapit sa bagong speaker at nakaltasan naman ang malalapit sa dating speaker. Talalupangdon nga suno sa senador, ang mga malapit sa bag-ong mamumulong nagparehistro dugang nga pondo ug kadtong duul sa nahauna nga mamumulong wala iapil. Kabilang sa tinukoy ni Lacson na nagkaroon ng budget cut ay si Camarines Sur Rep. Luis Raymund Villafuerte. Lakip sa giila ni Lacson nga adunay gitabas nga badyet mao si Camarines Sur Rep. Luis Raymund Villafuerte . Habang nadagdagan naman ang budget sa mga lalawigan ng Albay at Benguet. Samtang ang badyet nagdugang sa mga probinsya sa Albay ug Benguet. Ani Lacson, wala namang naging pagbabago sa budget sa distrito ni Cayetano. Si Lacson nagingon nga walaÕy pagbag-o sa badyet sa distrito sa Cayetano. Una nang pinuna ni Lacson ang masyadong mataas na budget sa ilang distrito at sobrang baba sa iba. Una nga gisaway ni Lacson ang taas kaayo nga badyet sa pila ka distrito ug ang labing ubus sa uban. Ang ibang distrito aniya ay tumanggap ng hanggang P15.351 billion habang may distrito na P620 million lang ang budget. Ingon niya ang ubang mga distrito nakadawat hangtod sa P15.351 bilyon samtang ang uban adunay badyet nga P620 milyon ra. May 108 na commercial flights ang naka-schedule na umalis sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA) ngayong araw ng Miyerkules (November 25). 108 nga flight sa komersyo ang gikatakda nga mogikan sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA) karong Miyerkules (Nobyembre 25). Ayon sa Manila International Airport Authority (MIAA), 20 na airlines ang may schedule na commercial flights sa Terminal 1, 2 at 3 ng NAIA ngayong araw. Pinauyon sa Manila International Airport Authority (MIAA), 20 nga mga airline ang nagtakda sa komersyal nga mga flight sa Terminal 1, 2 ug 3 sa NAIA karong adlawa. Narito ang mga airlines at ang kani-kanilang mga biyahe: Ania ang mga airline ug ilang tagsatagsa nga mga biyahe: Ayon sa MIAA maaaring magkaroon pa ng pagbabago sa mga naka-schedule na flights kayaÕt mabuting tumawag muna sa airline kung mayroong nakaschedule na biyahe ngayong araw. Pinauyon sa MIAA, mahimoÕg adunay pagbag-o sa mga naka-iskedyul nga paglupad, busa maayo nga ideya nga tawagan una ang airline kung adunay iskedyul nga paglupad karon. Umabot sa mahigit 500 sasakyan ang nakabitan ng RFID stickers sa idinaos na Easytrip RFID installation program sa Navotas. Labaw pa sa 500 nga mga salakyanan ang gisudlan og mga sticker sa RFID sa gipahigayong Easytrip RFID program sa Navotas. Ayon kay Navotas City Mayor Toby Tiangco, 505 na mga sasakyan ang napalagyan ng RFID stickers. Pinauyon kay Navotas City Mayor Toby Tiangco, 505 ka mga salakyanan ang gikarga nga RFID sticker. Kabilang dito ang 481 na Class 1, 19 na Class 2, at limang Class 3 na mga sasakyan. Lakip na niini ang 481 Class 1, 19 Class 2, ug lima nga Class 3 nga mga awto. Ayon kay Tiangco, inaayos na din ang schedule para sa AutoSweep RFID installation sa lungsod. Sumala sa Tiangco, nagtrabaho usab sa ibabaw sa mga eskedyul alang sa AutoSweep RFID sa instalasyon sa siyudad. Sa harap ng pagbubunyag ni Senator Panfilo Lacson na bilyun-bilyong infrastructure budget insertions ng mga kongresista para sa kanilang mga distrito na ipinaloob sa 2021 national budget ay ang katotohanan naman na may mga sektor ang salat sa pondo batay na rin sa inihayag ni Senate President Pro Tempore Ralph Recto na 2.3 million estudyante ang hindi nakakapagpartisipa sa distance learning dahil wala pa rin kuryente sa maraming lugar sa bansa. Diha sa mga nawong sa pagbutyag ni Senador Panfilo Lacson nga ang binilyon sa infrastructure sa budget lungag sa mga kongresista sa ilang distrito ug nga nadala sa 2021 national budget mao ang kamatuoran usab nga adunay mga sektor sa palibot diin ang pundo mao ang base usab sa mga panig-ingnan sa mga Senate President Pro Tempore Ralph Recto nga 2.3 milyon nga ang mga estudyante dili nakakapagpartisipa sa gilay-on sa pagkat-on tungod kay wala pa kuryente sa daghang bahin sa nasud. Sa paghimay ng Senado sa 2021 budget ng Department of Education(DEped) at Department of Energy (DOE) ay inamin ng Deped na P3.85 billion ang kakailanganing pondo para mabigyan ng kuryente ang mga paralan habang sa panig ng DOE ay P25 billion ang kailangan para matanggal ang backlog sa household connections. Ang paghimay sa Senado, sa 2021 ang badyet sa Department of Education(Pgma) ug sa Department of Energy (DOE) nga makasulod ngadto sa Hari nga ang P3.85 bilyon ngadto sa usa ka fund nga dad-on sa kuryente ngadto sa linaw, samtang ang kilid sa DOE nga P25 bilyones ang gikinahanglan aron sa pagwagtang sa populasyon nagpadayon aron sa pagdugang sa panimalay koneksyon. Hindi lamang problema sa distance learning ang pangunahing kinahaharap ng mga estudyante ngayong pandemic kundi mas dumoble pa ang bilang ng mga nawalan ng access sa edukasyon, health, housing, nutrition, sanitation,malinis na tubig at marami ang nakakaranas ng mental health issues. Dili lamang mao ang sa problema uban sa gilay-on sa pagkat-on mao ang nag-unang mga plano sa niini nga mubo nga, apan ang labaw nga mga tawo sa labaw pa nga gidaghanon niadto kinsa nawad-an sa pag-access sa edukasyon, panglawas sa pag-atiman, housing, nutrisyon, sanitasyon,limpyo nga tubig, ug daghan ang mag-antus gikan sa mental nga panglawas nga mga isyu. Ayon sa United Nations ChildrenÕs Fund (UNICEF) nangangailangan ng agarang tulong ng pamahalaan ang mga bata kaya umaapela ito sa Duterte administration na mapondohan ang pangangailangan ng mga ito. Pinauyon sa United Nations ChildrenÕs Fund (UNICEF), ang mga bata nanginahanglan dali nga tabang sa gobyerno busa naghangyo sila sa administrasyong Duterte nga pondohan ang ilang mga panginahanglanon. Hamon ni Infrawatch Convenor Terry Ridon sa Senado na maigting na rebyuhin ang infrastructure allocations ng lahat ng mga congressional districts, ang pondo umano nito ay maaaring mailaan sa mas mahahalagang programa na pakikinabangan ng mas nangangailangang sektor. Gihagit ni Infrawatch Convenor Terry Ridon ang Senado nga kusganon nga repasuhon ang mga gigahin nga inprastraktura sa tanan nga mga distrito sa kongreso, nga giingon nga ang pondo niini mahimoÕg igahin sa labi ka mahinungdanong mga programa nga makabenipisyo sa mga nanginahanglan nga sektor. Sa paghimay ng Senado sa P667 Billion budget ng DPWH sa taong 2021 lumilitaw na P447B dito ay para sa mga congressional district,nasa P620M hanggang P15 Billion ang infrastructure projects ng bawat kongresista, nadiskubre din na mayroong mga double funding , overlapping projects sa mga distrito at biglaang insertions sa budget nang magpalit ng liderato sa Kamara at maupo si House Speaker Lord Allan Velasco, sinabi ni Lacson na sa laki ng insertions sa budget na ginawa ng Kamara ay sapat na sana para tulungan ang mga lugar na nasalanta ng mga nakalipas na bagyo. Ang paghimay sa Senado sa P667 Bilyones nga budget sa cebuano news: sa tuig 2021 makita nga P447B kini mao ang alang sa congressional district,sa P620M sa P15 Bilyones sa infrastructure nga mga proyekto, sa matag entry, ang editor sa mao usab nga adunay double pundo , sa nagsapaw nga mga proyekto sa mga district, ug mga kalit nga mga lungag sa budget, alang sa usa ka pagbag-o sa pagpangulo sa Lawak ug pagkuha sa iyang Balay uban sa mga Mamumulong, Ginoo Allan Velasco, mao miingon sa Pagbalik ngadto sa gidak-on sa lungag diha sa budget nga mahimong nga gihimo pinaagi sa mga Lawak nga igo nga paglaum alang sa tabang diha sa mga dapit nga apektado sa bag-ohay nga mga bagyo. Sinabi ni Lacson na sa kanilang pagbusisi sa inaprubahang budget ng Kamara ay malinaw na mayroon pa din pork barrel ang mga kongresista na naiba lamang ang pangalan ngunit parehas lang ang sistema. Si Lacson nagingon nga sa ilang pagsusi sa naaprobahan nga budget sa Kamara, klaro nga ang mga kongresista adunay pa mga pork barrel nga lainlain lang og ngalan apan parehas ang sistema. Hindi pork. Pero Ôdi rin nabago. Hindi pork ang tawag, kasi walang post-enactment identification. Identified na. Kaya ang nangyayari, iniikutan nila ang SC ruling Dili baboy. Apan kana wala mausab. Wala kini gitawag nga baboy, tungod kay walaÕy pag-ila sa post-enactment. Nailhan ug. Mao nga ang nahinabo, gisalikway nila ang paghukum sa SC. Sa General Appropriations Bill(GAB) pa lang pina-identify ang proyekto, so walang pork in the strictest sense of the word. Ang General Appropriations Bill (GAB) bag-o lang nakilala ang proyekto, busa walaÕy baboy sa labing higpit nga kahulugan sa pulong. Pero sa implementation hindi nawawala ang commission, paliwanag ni Lacson kung saan mas mataas na budget ay mas mataas na komisyon. Apan sa pagpatuman wala mawala ang komisyon, gipatin-aw ni Lacson kung diin ang labi ka taas nga badyet usa ka mas taas nga komisyon . Ang kinukwenta lang nila yung kikitain nila. Kuwentahon ra nila kung unsa ang ilang kita. Yan ang issue na nire-raise ko pagtatapso pa ni Lacson. Kana ang isyu nga akong gipatindog pagkahuman ni Lacson. Nang hingan ng reaksyon ay tumangging magkomento sa naglalakihang infracture funds si House Majority Leader Martin Romualdez, nang hingan naman ng komento si Speaker Velasco ay ipinasa nya ang pagsagot kay House Appropriations Chairman Eric Yap na hindi rin nagbigay ng reakyon gayundin si House Minority Leader Joseph Stephen Paduano. Sa hangyo sa mga reaksyon, nga midumili sa pag-comment sa dako nga infracture pundo, mao ang Balay Majority Leader nga si Martin Romualdez, sa hangyo ni ang comment mao ang Mamumulong Velasco nga gihatag gikan sa mga tubag sa House Appropriations Chairman Eric Yap kinsa mao usab sa wala nga gihatag sa panig-ingnan sa ferromagnesians ingon man sa House Minority Leader, si Joseph Stephen Paduano. Magkakaroon ng panibagong pagtataas sa presyo ng ilang produktong petrolyo sa susunod na linggo. Adunay us aka us aka usbaw sa presyo sa pila ka produktong petrolyo sa sunod semana. Ito ay dahil sa paggalaw ng presyo sa international market. Kini tungod sa paglihok sa presyo sa internasyonal nga merkado. Batay sa pagtaya, aabot sa P0.40 hanggang P0.50 ang dagdag na presyo sa bawat litro ng diesel. Pinauyon sa banabana, ang dugang nga presyo mahimong P0.40 hangtod P0.50 matag litro sa diesel. Sa kerosene o gaas, inaasahang tataas ng P0.30 hanggang P0.40 ang kada litro. Alang sa petrolyo o gas, gilauman nga mosaka kini sa P0.30 hangtod sa P0.40 matag litro. Wala namang inaasahang pagbabago sa presyo ng gasoline. WalaÕy gipaabot nga pagbag-o sa presyo sa gasolina. Sa araw ng Lunes, inaasahang mag-aanunsiyo ang ibaÕt ibang oil companies ng kanilang oil price adjustment. Sa Lunes, gipaabot nga ipahibalo sa lainlaing mga kompanya sa langis ang ilang pag-ayo sa presyo sa lana. Umabot na sa mahigit 58.49 milyon ang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa buong mundo. Ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa tibuuk kalibutan miabot labaw sa 58.49 milyon. Batay sa huling tala, pumalo na sa kabuuang 58,494,754 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Pinauyon sa ulahi nga talaan, sa kabug-usan nga 58,494,754 nga mga tawo ang natapnan sa mga makatakod nga sakit sa lainlaing mga nasud Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang kaso ng COVID-19 ang Estados Unidos na may 12,450,666 cases. Nanguna pa ang Estados Unidos nga adunay labing kataas nga kaso sa COVID-19 nga natala nga adunay 12,450,666 nga mga kaso Sumunod na rito ang India na may 9,095,908 na nagpositibo sa pandemiya. Gisundan ang India sa 9,095,908 nga nagpositibo sa pandemia. Nasa 6,052,786 naman ang kaso sa Brazil habang 2,127,051 ang napaulat na kaso sa France. Adunay 6,052,786 ka mga kaso sa Brazil samtang 2,127,051 ka mga kaso ang giulat sa Pransya. Narito naman ang naitalang COVID-19 cases sa iba pang bansa at teritoryo: Ania ang natala nga mga kaso sa COVID-19 sa ubang mga nasud ug teritoryo: Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 1,386,570 ang bilang ng nasawi sa ibaÕt ibang bansa. Sa kasamtangan, gipakita usab ang labing kabag-o nga datos nga ang ihap sa mga nasamaran sa lainlaing mga nasud ningtaas sa kinatibuk-ang 1,386,570. Nasa 40,467,900 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Adunay 40,467,900 nga kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 nga pandemya sa tibuuk kalibutan. Idineklara ni Pangulong Rodrigo Duterte ang ikaapat na linggo ng Nobyembre kada taon bilang National Bicycle Day. Gideklarar ni Presidente Rodrigo Duterte ang ika-upat nga semana sa Nobyembre matag tuig isip National Bicycle Day. Ayon kay Environment Secretary Roy Cimatu, base sa Proclamation 1052 na nilagdaan ng Pangulo, pinasisiguro nito ang ecological integrity, at clean and healthy environment. Pinauyon kay Environment Secretary Roy Cimatu, pinauyon sa Proclaim 1052 nga gipirmahan sa Presidente, gisiguro niini ang ecological integridad, ug usa ka limpyo ug himsog nga palibot. Ayon kay Cimatu, dahil sa proklamasyon, lalo pang mapaiigting ng DENR ang implementasyon ng Republic Act 8749 o Philippine Clean Air Act of 1999. Pinauyon kay Cimatu, tungod sa proklamasyon, pahugtan sa DENR ang pagpatuman sa Republic Act 8749 o Philippine Clean Air Act of 1999. Inaatasan ang lahat ng tanggapan ng pamahalaan at pribadong sektor na makipagtulungan sa DENR. Gihangyo ang tanan nga mga opisina sa gobyerno ug pribadong sektor nga magtinabangay sa DENR. Unang ginanap ang National Bicycle Day noong November 2014 kung saan 30,000 cyclists ang nakiisa. Ang National Bicycle Day unang gihimo kaniadtong Nobyembre 2014 nga adunay 30,000 nga siklista ang nanambong. Inaprubahan na ng Senado ang P8.45 bilyong panukalang pondo ng Department of Agrarian Reform (DAR) para sa taong 2021. Giaprubahan na sa Senado ang P8.45 bilyon nga sugyot sa badyet sa Department of Agrarian Reform (DAR) alang sa tuig 2021. Ayon kay DAR Secretary John Castriciones, malaking tulong ito para sa mga programa sa mga magsasaka. Pinauyon kay DAR Secretary John Castriciones, dako kini nga tabang alang sa mga programa sa mga mag-uuma. Sinabi naman ni Senador Cynthia Villar, chairperson for Food, Agriculture and Agrarian Reform, sa pondong P8.45 bilyon, ang DAR ay umaasang maipamamahagi nila at maipatutupad sa kanayunan ang katahimikan at katatagan sa pagpapatupad ng repormang agraryo, mapanatili ang kaunlaran, magkaloob ng panlipunang hustisya, at industrialisasyon. Siya miingon, tin-aw nga, sa Senador Cynthia Villar, sa misa alang sa Pagkaon, Agrikultura, ug Agrarian Reform, uban sa mga pundo sa P8.45 bilyon, ang KAMPANYA nga naglaom sa maapud-apud sila sa kabanikanhan, ang kalinaw ug kalig-on diha sa pagpatuman sa mga agrarian reform, sa pagpadayon sa paglambo, sa paghatag sa katilingbanong hustisya, ug industrialisasyon. Ang karamihan sa panukalang pondo ay gagamitin sa tatlong pangunahing programa ng DAR. Kadaghanan sa sugyot sa pondo magamit sa tulo ka punoan nga programa sa DAR. Ito ay ang: Agrarian Justice Delivery (AJD) Program na pinaglaan ng may PhP 897.4 milyong pondo; Land Tenure Security (LTS) Program na may PhP 3.4 bilyon; at ang Agrarian Reform Beneficiaries Development and Sustainability Program (ARBDSP) na pinaglaanan ng PhP 1-5 bilyon, ani Villar. Kini mao ang Agrarian Hustisya Delivery (AJD) nga Programa, nga pinaglaan uban PhP 897.4 milyones sa pundo; sa Yuta pagpanag-iya sa Seguridad (LTS) nga Programa mao ang PhP 3.4 bilyones; ug Agrarian Reform Manununod Kalamboan, ug nga Tayuyon nga Programa (ARBDSP) nga mao ang alang sa PhP ug gikan sa 1 ngadto sa 5 bilyones, og sa panahon. Ayon pa sa Senadora, ang mga natitira na lamang na lupaing kailangang ipamahagi ay ang mga problemadong lupain na may kinalaman sa isyung panlegal at manghihingi siya ng ulat mula sa DAR ukol sa mga lupaing ito. Suma sa Senador, ang nahabilin ra nga mga yuta nga kinahanglan ipanghatag mao ang mga adunay problema nga mga yuta nga adunay kalabutan sa ligal nga isyu ug siya mangayo alang sa usa ka report gikan sa DAR bahin sa mga yuta. Hinimok naman ni Senator Risa Hontiveros na kailangang sikapin ng DAR na magawa ang mandato nito na maipamahagi na ang mga lupain at agarang maitalaga ang mga magsasaka. Giawhag ni Senador Risa Hontiveros ang DAR nga paningkamutan nga matuman ang mandato niini nga maapod-apod ang mga yuta ug mahatagan dayon ang mga mag-uuma. Nasa limang evacuee sa Marikina City ang nag positibo sa COVID-19. Lima nga bakwit sa Marikina City ang nagpositibo sa COVID-19. Ayon kay Marikina Mayor Marcelino Teodoro, nagsagawa ang lokal na pamahalaan ng surveillance testing sa 12,000 residente ng Marikina kung saan nananatili sa ibaÕt ibang evacuation centers matapos ang pananalasa ng Bagyong Ulysses. Pinauyon kay Marikina Mayor Marcelino Teodoro, naghimo ang lokal nga gobyerno og surveillance test sa 12,000 ka mga residente sa Marikina nga nagpabilin sa lainlaing mga evacuation center pagkahuman sa pagdaot sa Bagyong Ulysses. Out of 12,000 na sinurveillance testing sa mga evacuation center, may 153 na naging reactive sa rapid test doon sa antibodies, and out of that 153, may lima na nagpositibo at nasa quarantine facilities, pahayag ni Teodoro. Gikan sa 12,000 nga sinurveillance nga pagsulay sa mga sentro sa pagbakwit, 153 ang reaktibo sa dali nga pagsulay nga adunay mga antibody, ug gikan sa 153, lima nga positibo ang nasulayan ug naa sa mga quarantine nga pasilidad, ingon pa ni Teodoro. Nag-negatibo naman aniya sa COVID-19 ang mga close contact ng lima. Giingon niya nga ang mga suod nga kontak sa lima negatibo alang sa COVID-19. Maugong ang panibagong yugto ng balasahan sa committee chairmanship sa Kamara de Representates, matapos sibakin noong nakaraang linggo ang tatlong deputy speakers na malapit na kaalyado ni dating House speaker Alan Peter Cayetano. Ang bag-ong hugna sa pag-ilis magtingog sa chairman sa komite sa House of Representatives, pagkahuman sa pagpalagpot sa tulo ka mga deputy speaker nga suod nga kaalyado ni kanhi House speaker Alan Peter Cayetano sa miaging semana. Nauna nang pinalitan bilang deputy speakers sina Reps. Fredenil Castro (Lakas-CMD, Capiz), Dan Fernandez (NUP, Laguna) at Raneo Abu (NP, Batangas). Giingon ni Rep. Fredenil Castro (Lakas-CMD, Capiz), Dan Fernandez (NUP, Laguna) ug Raneo Abu (NP, Batangas). Humalili sa posisyon ng mga ito sina Reps. Rufus Rodriguez (Independent, Cagayan de Oro City); Lito Atienza (BUHAY Partylist) at Camile Villar (NP, Las Pinas City). Giingon ni Rep. Rufus Rodriguez (Independent, Lungsod sa Cagayan de Oro); Lito Atienza (LIFE Partylist) ug Camile Villar (NP, Las Pinas City) . Ayon sa insider sa Kamara ay tila taliwas ang mga hakbang na ito sa sinasabi ni House Speaker Lord Allan Velasco na magsisilbi siya bilang unifying leader ng mababang kapulungan ng Kongreso, matapos ang sigalot sa pagitan nila ni Cayetano. Pinauyon sa insider sa Kamara, ang kini nga mga lakang daw sukwahi sa pag-angkon ni House Speaker Lord Allan Velasco nga siya ang magsilbi nga naghiusa nga pinuno sa ubos nga kapulungan sa Kongreso, pagkahuman sa panagsumpaki tali nila ni Cayetano. Maugong din ang balita na posibleng mapalitan si House Majority Leader Martin Romualdez, bukod kasi sa malapit ito kay Cayetano ay puntirya din ni 1-Pacman Partylist Rep Mikee Romero ang nasabing posisyon. Ang balita nga mahimong pulihan si House Majority Leader Martin Romualdez, gawas nga kini duul sa Cayetano, target usab ni 1-Pacman Partylist Rep. Mikee Romero ang nasangpit nga posisyon. Batay sa term sharing agreement, tanging sina Cayetano at Velasco lamang ang magpapalit ng puwesto habang mananatili at hindi gagalawin ang mga Deputy Speakers at Chairman ng mga komite. Pinauyon sa term sharing agreement, sila si Cayetano ug Velasco lang ang magbag-o sa pwesto samtang ang mga Deputy Speaker ug chairman sa mga komite magpabilin ug dili mabalhin. Sinabi ni Cayetano na ipinangako ito mismo ni Velasco sa harap ni Pangulong Rodrigo Duterte. Si Cayetano nagingon nga si Velasco mismo ang nagsaad niini sa atubangan ni Presidente Rodrigo Duterte. Well, ako po ay witness na buhay na sa harap ng Pangulo ay nangako po si Congressman Velasco na walang tanggalan, having said that, akoÕy nag-o-observe, ako po ay supportive, supportive po ako sa ating Pangulo, supportive po ako sa bagong liderato sa Congress, wika ni Cayetano. Sa ingon, ako usa ka buhi nga saksi nga sa presensya sa Presidente nga si Kongresista Velasco nagsaad nga dili siya papahawaon, nga giingon nga, akong naobserbahan, suportado ako, suportado ako sa atong Presidente, suportado Naa ako sa bag-ong pamunuan sa Kongreso, giingon ni Cayetano . Ganyan po talaga kasi, sa politika po, pero kung napaalala nila po sa amin before na pag may usapan dapat matupad, siguro, yun na lang ang message ko, na kung ano man ang usapan, dapat matupad, dagdag ni Cayetano. Ingon ana gyud kana, sa politika, apan kung gipahinumdom nila kita kaniadto nga kung adunay pag-istoryahan kinahanglan kini matuman, tingali, kana lang ang akong mensahe, nga kung unsa man ang pag-istoryahan, kinahanglan matuman, dugang ni Cayetano . Nakapaloob din umano sa kasunduan ang pagkakaroon ng 22-Deputy Speakers, na mangyayari sa kauna-unahang pagkakataon sa kasaysayan ng Kamara. Ang kasabutan kauban usab ang presensya sa 22-Deputy Speaker, nga mahitabo sa unang higayon sa kasaysayan sa Kamara. Layunin umano nito na mapagbigyan ang mga kaalyado nina Velasco at Cayetano at magkaroon ng unified House kahit pa man dalawa ang magiging Speaker sa 18th Congress. Giingon nga ang katuyoan niini aron mahatagan ang mga kaalyado sa Velasco ug Cayetano ug adunay usa ka hiniusang Balay bisan kung duha ang mahimong Speaker sa ika-18 nga Kongreso . Sa naging pulong nina Cayetano at Velasco kay Pangulong Rodrigo Duterte ay nangako pa ang huli na walang magiging pagbabago sa mga opisyal ng Kamara. Sa usa ka tigum tali sa Cayetano ug Velasco kauban si Presidente Rodrigo Duterte, ang naulahi nagsaad nga walaÕy pagbag-o sa mga opisyal sa Kamara. Una sa mga sinipa sa puwesto ni Velasco ay si Camarines Sur Rep. Lray Villafuerte na isa sa mga bumalangkas para maisabatas ang Bayanihan 1 at 2, na nagbigay daan para makinabang ang 18-milyong recipients ng Social Amelioration Program. Una sa mga gipapahawa sa pwesto ni Velasco mao si Camarines Sur Rep. Lray Villafuerte nga usa sa mga nagsulat sa pagpatuman sa Bayanihan 1 ug 2, nga naghatag dalan sa 18-milyon nga makadawat sa Social Amelioration Program aron makapahimulos. Ilan pa sa mga tinamaan ng balasahan ay si Kabayan Rep. Ron Salo, na inalis na rin bilang pinuno ng House Contingent ng House of Representatives Electoral Tribunal. Ang uban pa nga naigo sa shuffle mao si Kabayan Rep. Ron Salo, nga gitangtang usab isip pinuno sa House Contingent sa House of Representatives Electoral Tribunal. Samantala, tumanggi naman umano si Las Pi–as Rep. Camille Villar sa alok na maging Deputy Speaker. Sa pagkakaron, dili mobalik sa pagsalig kang jesus, ug sa Las Pi–as city Rep. Camille Villar sa paghalad sa Deputy Speaker. Aminado ang ilang insider sa Kamara na para makuha ang suporta noon ng mga kapwa nila mambabatas na nasa panig ni Cayetano ay pinangakuan ang mga ito ni Velasco na makakakuha ng puwesto sa kanyang liderato. Pipila ka mga sulud sa Kamara ang miangkon nga aron makuha ang suporta sa ilang mga kauban nga magbabalaod sa habig ni Cayetano, gisaaran sila ni Velasco og pwesto sa iyang pagpangulo. Ito umano ang dahilan ngayon kung bakit nagkakaroon ng silent war sa mismong mga kaalyado ng House Speaker. Kini ang giingon nga hinungdan kung nganong adunay hilum nga giyera sa mga kaalyado sa House Speaker. Samantala, si AAMBIS-OWA Partylist Rep. Sharon Garin ay pumoporma umano na maging chair ng House Committee on Ways and Means na pinamumunuan ni Albay Rep. Joey Salceda. Si Salceda ay diumanoÕy inalok na maging Deputy Speaker, subalit hindi pumayag. Sa pagkakaron, siya AAMBIS-OWA party-List Rep. Lionel Garin nga pumoporma tumong nga ang chair sa House Committee on nga mga Paagi ug mga Paagi (nga gipangulohan ni Albay Rep. Joey Salceda. Mr. Salceda ang giingong mihalad sa usa ka trabaho ingon nga usa ka Deputy Speaker, apan kini mao ang dili miuyon nga. Umabot na sa 15,755 ang bilang ng mga indibidwal na sumailalim sa libreng swab test sa ilalim ng free mass swab testing program sa Lungsod ng Maynila. Ang ihap sa mga indibidwal nga nagpailawom sa usa ka libre nga swab test ilalom sa libre nga programa nga mass swab testing sa Lungsod sa Manila miabot na sa 15,755. Ang libreng mass swab testing ay para sa mga public transport drivers, market vendors, hotel employees at mall workers. Ang libre nga pagsulay sa mass swab alang sa mga drayber sa publiko nga transportasyon, namaligya sa merkado, empleyado sa hotel ug mga trabahante sa mall. Ayon kay Manila Mayor Isko Moreno, maliban sa mga sektor na ito, nasa 47,585 na rin ang kabuuang bilang ng mga na-swab test (RT-PCR) sa anim na district hospitals sa lungsod hanggang ngayong araw, November 20. Pinauyon kay Manila Mayor Isko Moreno, gawas sa mga sektor, ang kinatibuk-ang ihap sa mga swab test (RT-PCR) sa unom ka mga district hospital sa syudad naa pa sa 47,585 hangtod karon, Nobyembre 20. Tuloy-tuloy po ang paglulunsad natin nito upang mabigyan ng kapanatagan ang mga mamimili at matiyak ang kaligtasan ng lahat, ani Moreno. Padayon namon kini nga ilansad aron masiguro ang mga konsyumer ug masiguro ang kaluwas sa tanan, ingon ni Moreno. Ipinasilip na sa publiko ng Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) ang bago nitong logo. Ang Central Bank of the Philippines (BSP) na-preview na ang bag-ong logo. Ayon sa BSP, ang bagong logo ay mayroon pa ring Philippine Eagle pero buo na ang larawan nito na kulay gold. Pinauyon sa BSP, ang bag-ong logo naa gihapoy Philippine Eagle apan ang imahe niini sa bulawan kompleto . Ang inspirasyon sa bagong logo ay hango sa mga wildlife photographs ng aktwal na Philippine Eagles. Ang inspirasyon alang sa bag-ong logo dinasig sa mga wildlife litrato sa tinuud nga Philippine Eagles. Makikita rin ang tatlong bituin sa ibabaw ng agila. Tulo nga mga bituon ang makita usab sa itaas sa agila. Ang paggamit pa rin ng agila sa bagong logo ay hindi lang layong i-represent ang BSP kundi maging ang sambayanang Filipino. Gigamit pa ang agila sa bag-ong logo dili lang gituyo aron representahan ang BSP apan lakip ang katawhang Pilipino . Gagamitin ang bagong logo simula sa January 2021. Ang bag-ong logo gamiton sugod Enero 2021. Nanawagan si Senator Grace Poe sa DepEd na tiyaking mabuti at busisiin nang husto ang kalidad ng mga ipinamamahaging learning modules sa mga estudyante. Nanawagan si Senador Grace Poe sa DepEd aron masiguro nga ang kalidad sa mga modyul sa pagkat-on nga gipanghatag sa mga estudyante gitun-an ug gitun-an pag-ayo. Dapat aniya sensitibo ang mga teaching personnel at sumusunod sa protocols para matiyak na mataas na kalidad ng edukasyon ang nakukuha ng mga mag-aaral. Giingon niya nga ang mga kawani sa pagtudlo kinahanglan nga sensitibo ug sundon ang mga protokol aron masiguro nga ang mga estudyante makakuha og taas nga kalidad nga edukasyon. Sinabi ni Poe ang naging panghihiya sa isang showbiz personality sa isang learning module sa Occidental Mindoro ay patunay lang na kulang ang ginagawang Ôquality controlÕ sa learning modules. Gisulti ni Poe nga ang pagpakaulaw sa usa ka personalidad sa showbiz sa usa ka module sa pagkat-on sa Occidental Mindoro nagpamatuod lamang nga kulang ang Ôcontrol sa kalidadÕ sa mga modyul sa pagkat-on. Parang napakahirap isipin na mayroong makakalusot na ganitong klaseng halimbawa. Ingon lisud kaayo hunahunaon nga adunay usa ka madanlog nga bakilid sa ingon nga pananglitan. May binanggit na personalidad na sinasabing ÔobeseÕ. Adunay gihisgutan nga personalidad nga giingon nga 'tambok'. May malisya man o wala, hindi tama para sa pangkaraniwang tao. Adunay o walaÕy pagdumot, dili kini angay alang sa kasagaran nga tawo. Paano nakalusot ang ganoÕn? Sa unsang paagi nakalusot kana? May napaglaanan ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) sa P83 bilyong pondo nila na hindi nagastos. Ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) naggahin og P83 bilyon sa ilang wala magamit nga pondo. Sagot ito ni DSWD Sec. Rolando Bautista matapos punahin ni Senate Pro Tempore Ralph Recto ang hindi nagastos na pondo ng ahensya. Giingon ni DSWD Sec. Rolando Bautista pagkahuman gisaway ni Senate Pro Tempore Ralph Recto ang wala magamit nga pondo sa ahensya. Ayon kay Bautista nakalaan na ang naturang pondo sa mga programa ng ahensya kaya hindi nila pwedeng galawin ito at ilaan sa ibang proyekto. Pinauyon kay Bautista, ang pondo magamit na sa mga programa sa ahensya busa dili nila kini mahimong ibalhin ug igahin alang sa ubang mga proyekto. Nagpositibo sa Covid-19 si Senator Ronald ÒBatoÓ dela Rosa at apat pang kasama niya sa bahay, kabilang ang anak niyang babae. Si Senador Ronald ÒBatoÓ dela Rosa ug upat pa nga kauban niya sa balay, lakip ang iyang anak nga babaye, nagpositibo sa Covid-19. IÕm sorry to inform you that I tested positive for COVID-19 yesterday ayon sa post ni Dela Rosa sa kangyang Facebook page ngayong Sabado. Nangayo ako pasensya nga ipahibalo kanimo nga nagpositibo ako sa COVID-19 kagahapon pinauyon sa post ni Dela Rosa sa iyang Facebook page karong Sabado . Pinayuhan ni Dela Rosa ang sinumang nakasalamuha niya na gawin ang mga hakbaning itinatagubilin ng Department of Health. Gitambagan ni Dela Rosa ang bisan kinsa nga iyang nahimamat nga buhaton ang mga lakang nga girekomenda sa Department of Health. Ang mga taong na-expose sa isang nagpositibo sa coronavirus ay kailangang mag-self quarantine sa loob ng 14 na araw. Ang mga tawo nga nalantawan sa positibo nga coronavirus kinahanglan mag-quarantine sa kaugalingon sa sulud sa 14 ka adlaw. Sa text message sa INQUIRER.net, sinabi ng senador na dating hepe ng Philippine National Police na wala namang malalang sintomas siyang nararanasan sa kasalukuyan. Sa usa ka text message sa INQUIRER.net, ang senador, nga kanhi hepe sa Philippine National Police, nagsulti nga wala siya nakasinati karon bisan unsang grabe nga mga simtomas. May ubo lang ako wika niya. Naa ra koy ubo giingon niya. Maliban kay Dela Rosa, nagpositibo rin aniya ang anak niyang babae, drayber, at kasambahay. Gawas kang Dela Rosa, giingon niya nga positibo usab ang iyang anak nga babaye, driver, ug kapuyo. Si Dela Rosa ay ikalima nang senador na dinapuan ng nakakahawang sakit na Covid-19, pagkatapos nina Senators Sonny Angara, Koko Pimentel, Juan Miguel Zubiri, and Bong Revilla. Si Dela Rosa ang ikalima nga senador nga natakdan sa makatakod nga sakit nga Covid-19, gisundan nila ni Senador Sonny Angara, Koko Pimentel, Juan Miguel Zubiri, ug Bong Revilla. Bago pa man kinumpirma ni Dela Rosa na may Covid-19 siya, sinabi na ni Senate Majority Floor Leader Juan Miguel Zubiri sa pagsasara ng interpelasyon ng Senado sa panukalang 2021 national budget na may isang taong pinagsususpetsahang may coronavirus ang nasa session hall ng Senado noong Miyerkules. Bisan sa wala pa gikumpirma ni Dela Rosa nga adunay siya Covid-19, si Senate Majority Floor Leader Juan Miguel Zubiri nagsulti sa pagtapos sa interpellation sa Senado sa gisugyot nga 2021 national budget nga adunay gidudahang adunay coronavirus ang naa sa session session sa Senado kaniadtong Miyerkules. . Hinikayat naman ni Senator Richard Goron ang mga na-expose kay Dela Rosa na mag-quarantine hanggang Lunes para malaman kung may sintomas na lalabas. Giawhag ni Senador Richard Goron ang mga gibutyag ni Dela Rosa nga mag-quarantine hangtod Lunes aron mahibal-an kung adunay mga sintomas nga magpakita. Magbubukas ng karagdagang anim (6) na UV Express routes ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB), na magbibigay permiso sa dagdag na 429 UV Express units na maaaring bumiyahe sa Metro Manila simula Lunes. Ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) magbukas us aka dugang nga unom (6) nga mga ruta sa UV Express, nga magtugot sa dugang nga 429 nga mga yunit sa UV Express nga makabiyahe sa Metro Manila sugod Lunes. Ayon sa LTFRB ang mga karagdagang UV Express routes na bubuksan ay ang mga sumusunod. Sigun sa LTFRB ang dugang nga mga ruta sa UV Express nga mabuksan mao ang mga musunud. Samantala, inaprubahan din ng LTFRB ang pagbubukas ng dalawang (2) provincial bus routes para sa 20 Provincial Public Utility Bus (PUB) na maaaring bumiyahe simula din sa Lunes. Samtang, gi-aprubahan usab sa LTFRB ang pagbukas sa duha (2) nga mga ruta sa provincial bus alang sa 20 ka mga Public Public Utility Bus (PUBs) nga mahimoÕg mobiyahe sugod Lunes. Narito naman ang mga sumusunod na Provincial PUB routes na bubuksan. Dinhi ang mosunud nga mga ruta sa Provincial PUB nga pagaablihan. Maaaring bumiyahe ang mga roadworthy PUVs na may valid at existing Certificate of Public Convenience (CPC) o Application for Extension of Validity, at kinakailangang naka-rehistro sa Personal Passenger Insurance Policy ang bawat unit sa mga rutang nakapaloob sa MC. Ang mga roadworthy PUVs mahimong mobiyahe nga adunay usa ka balido ug adunay na Certificate of Public Convenience (CPC) o Application for Extension of Validity, ug ang matag unit kinahanglan iparehistro sa Personal Passenger Insurance Policy sa mga ruta nga sulud sa MC. Bilang kapalit ng Special Permit (SP), mayroong QR Code na ibibigay sa bawat operator na dapat ilagay sa short bond paper at ipaskil sa PUV. Baylo sa Special Permit (SP), usa ka QR Code ang igahatag sa matag operator nga kinahanglan ibutang sa mubo nga bond paper ug i-post sa PUV. Mada-download ang QR Code mula sa official website ng LTFRB https://ltfrb.gov.ph. Ang QR Code mahimong i-download gikan sa opisyal nga website sa LTFRB https://ltfrb.gov.ph. Muling pinapaalala ng ahensya na walang ipatutupad na taas-pasahe sa mga naturang UV Express at PUB, maliban na lang kung ipag-uutos ito ng LTFRB. Gisubli sa ahensya nga walaÕy pagsaka sa pamasahe sa mao nga UV Express ug PUB, gawas kung gimando sa LTFRB. Arestado ang isang miyembro ng Abu Sayyaf Group sa ikinasang operasyon ng mga otoridad sa Saluping Island, Basilan alas 4:45 ng madaling araw nitong Biyernes. Usa ka myembro sa Abu Sayyaf Group ang gidakup sa operasyon sa mga awtoridad sa Saluping Island, Basilan alas 4:45 sa buntag kaniadtong Biyernes. Sa incident report ng Philippine Coast Guard (PCG), ang kinilalang suspek na si Munjiral Kabole ay dinakip ng pinagsanib na pwersa ng Philippine National Police (PNP) at PCG. Sa report sa insidente sa Philippine Coast Guard (PCG), ang giila nga suspetsado nga si Munjiral Kabole, gidakup sa hiniusang pwersa sa Philippine National Police (PNP) ug PCG. Inihain kay Kabole ang warrant of arrest sa mga kaso nitong kidnapping at serious illegal detention. Si Kabole giisyuhan og warrant of aresto sa mga kaso sa pagkidnap ug grabe nga iligal nga detensyon. Nakuha sa kaniya ang isang granada, Cal .45 pistol na may magazine at pitong mga bala, at isa pang magazine na loaded din ng mga bala. Nakuha kaniya ang usa ka granada, usa ka Cal .45 nga pistola nga adunay usa ka magasin ug pito nga mga bala, ug usa pa nga magasin nga puno sa bala. Si Kabole ay isa sa mga kasapi ng Abu Sayyaf na dumukot sa isang Hja Sadday Jalal sa Barangay Kaum-Air, Sumisip, Basilan noong 2009. Si Kabole usa sa mga myembro sa Abu Sayyaf nga midagit sa usa ka Hja Sadday Jalal sa Barangay Kaum-Air, Sumisip, Basilan kaniadtong 2009. Siya ay tagasunod ni ASG sub-leader Pasil Bayali na sangkot sa serye ng harassment sa Basilan. Siya usa ka sumusunod sa sub-pinuno sa ASG nga si Pasil Bayali nga naapil sa usa ka serye sa pagpanghasi sa Basilan. Naibalik na ng buo ang serbisyo ng Globe Telecom sa Camarines Norte at sa lalawigan ng Quezon. Ang serbisyo sa Globe Telecom hingpit nga napahiuli sa Camarines Norte ug lalawigan sa Quezon. Sa inilabas na abiso ng Globe, balik na sa normal ang Globe Prepaid, Globe Postpaid, Globe Business, Globe myBusiness, Globe Platinum, Globe At Home Postpaid at Prepaid WiFi sa dalawang lalawigan. Sumala sa Globe, ang Globe Prepaid, Globe Postpaid, Globe Business, Globe myBusiness, Globe Platinum, Globe And Home Postpaid ug Prepaid WiFi nabalik sa normal. Muli namang maglalabas ng abiso ang Globe kaugnay sa restoration updates sa iba pang lugar na tinamaan ng bagyo. Nag-isyu usab ang Globe usa ka pahibalo bahin sa mga pag-update sa pagpahiuli sa ubang mga lugar nga naigo sa bagyo . Pinagpapaliwanag ni Senator Panfilo Lacson ang House Leadership sa inaprubahan nitong infrastructure projects sa mga congressional districts na nakapaloob sa P4.5 trillion national budget kung saan nasa P620 milyon hanggang P15 bilyon ang alokasyong nakita sa bawat mga kongresista. Gipasabut ni Senador Panfilo Lacson ang House Leadership sa gi-aprubahan nga mga proyekto sa inprastraktura sa mga distrito sa kongreso nga gilakip sa P4.5 trilyon nga nasudnon nga badyet diin ang gahin nga nakita sa matag kongresista gikan sa P620 milyon hangtod sa P15 bilyon. Sa deliberasyon ng Senado sa panukalang P659 bilyon na badyet para sa Department of Public Works and Highway (DPWH), sinabi ni Lacson na halos kabuuan ng pondo ay alokasyon sa mga distrito ng mga kongresista. Atol sa pagtuki sa Senado bahin sa gisugyot nga P659 bilyon nga badyet alang sa Department of Public Works and Highway (DPWH), giingon ni Lacson nga kadaghanan sa mga pondo gigahin sa mga distrito sa kongresista. Pabiro nitong sinabi na ang insertions ng mga Senador ay lumalabas na parang barangay kagawad lamang ang mga ito kumpara sa insertions na ginawa ng Kamara. Gibugalbugalan niya nga ang mga pagsal-ot sa mga Senador makita nga mga konsehal lamang sa barangay kumpara sa mga pagsal-ot nga gihimo sa Kamara . Tumanggi naman si Lacson na tukuyin ang mga pangalan ng mga kongresista na nakakuha ng malaking infrastructure projects, aniya, mainam na mai-focus ang usapin sa mga distrito kaysa sa personalidad. Sa pihak nga bahin, nagdumili si Lacson nga ipaila ang mga ngalan sa mga kongresista nga nakuha ang mga panguna nga proyekto sa inprastraktura. Malinaw umano na may kumpas ng House leadership ang paghahanda sa budget at kung sino sino ang makakakuha ng may malalaking pondo kaya mali na ibaling ang sisi sa DPWH dahil malinaw na ang mga congressman ang gumawa ng listahan. Maathag nga maathag nga ang pamunuan sa Kamara nag-andam sa badyet ug kung kinsa ang makakuha sa daghang pondo busa sayup nga ibalik ang pagbasol sa DPWH tungod kay klaro nga ang lista sa mga kongresist. Matatandaan na una nang sinabi ni House Appropriations Committee Chairman Rep. Eric Yap na ang DPWH ang siyang dapat na magpaliwanag sa mga infrastructure projects na pinondohan sa ilalim ng 2021 budget. Kahinumduman nga si House Appropriations Committee Chairman Rep. Eric Yap nga kinahanglan ipatin-aw sa DPWH ang mga proyekto sa inprastraktura nga gipondohan ubos sa 2021 nga badyet. Gayunpaman sinabi ni Lacson na suportado niya ang posisyon ni Pangulong Rodrigo Duterte na hindi corrupt si DPWH Secretary Mark Villar. Bisan pa giingon ni Lacson nga suportado niya ang posisyon ni Presidente Rodrigo Duterte nga si DPWH Secretary Mark Villar dili kurakot. IÕm not blaming the department if it appears this way because practically, mga congressmen po ang may gawa ng mga listahan na ito, paliwanag nito. Dili ko gibasol ang departamento kung nagpakita kini sa kini nga paagi tungod kay praktikal, ang mga kongresista ang naghimo sa mga lista, gipatin-aw niya . Sinabi ni Lacson na hindi pa dapat magbunyi ang mga kongresista sa kanilang malaking 2021 budget, aniya, bagamat naisumite na sa plenary ang DPWH budget ay maaari pa itong amyendahan at baguhin bago ang second reading at sa bicameral conference meeting. Gipahayag ni Lacson nga dili pa unta gisaulog sa mga kongresista ang ilang dako nga badyet nga 2021, ingon niya, bisan kung ang budget sa DPWH gisumite na ngadto sa plenaryo, mahimo gihapon kini usbon ug usbon sa wala pa ang ikaduhang pagbasa ug sa miting sa bicameral conference. Ilan sa una nang tinukoy ni Lacson na may malaking infrastructure budget ay isang distrtito sa Davao na may P15.351 bilyong budget; sa Albay ay P7.5 bilyon, sa Benguet ay P7.9 bilyon habang sa Abra ay P3.75 bilyon. Ang pipila nga kaniadto giila ni Lacson nga adunay daghang badyet sa inprastraktura usa ka distrito sa Davao nga adunay P15.351 bilyon nga badyet; sa Albay P7.5 bilyon, sa Benguet kini P7.9 bilyon samtang sa Abra P3.75 bilyon. Hindi tinukoy ni Lacson ang mga partikular na distrito subalit isa sa may hawak ng Distrito sa Davao ay si Presidential son at Davao 1st District Rep. Paolo Duterte, sa 2nd District ng Albay ay si Joey Salceda, sa Abra ay si Lone District Rep. Joseph Bernos habang caretaker naman sa Benguet si ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap. Wala giingon ni Lacson ang mga piho nga distrito apan usa sa mga naghupot sa Distrito sa Davao mao ang Presidential son ug si Davao 1st District Rep. Si Paolo Duterte, sa 2nd District sa Albay mao si Joey Salceda, sa Abra si Lone District Rep. Joseph Bernos samtang si ACT CIS Partylist Rep. Caretaker sa Benguet Eric Yap . Ang 2021 budget ay pinagtibay sa ilalim ng pamumuno ni House Speaker Lord Allan Velasco subalit tumanggi ito na magkomento sa mga rebelasyon ni Lacson. Ang badyet sa 2021 gisagop sa pagpanguna ni House Speaker Lord Allan Velasco apan nagdumili siya sa pagkomento sa gipadayag ni Lacson. Matatandaan na sa House Speakership row kamakailan ay ginawang isyu kay dating House Speaker at Taguig Rep. Alan Peter Cayetano ng mga kaalyado ni Velasco na sina Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep, Mikee Romero at Oriental Mindoro Rep Doy Leachon ang hindi pantay pantay na infrastructure allocation sa budget kung saan inakusahan ng mga ito si Cayetano na pinaboran ang ilang mga mambabatas subalit sa pamumuno ni Velasco naipasa sa Kamara ang 2021 budget. Kita sa House Speakership sa pagsunod sa panig-ingnan, ako bag-ohay lang nga gihimo sa mga isyu sa kanhi House Speaker, ug ang Kalingawan sa negosyo ug teknolohiya, Alan Peter Cayetano, sa balangay ni Velasco nga Occ Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pula ug party-List Rep, Mikee Romero ug Oriental Kayutaan Rep Doy sa tanan, kini dili patas nga mga imprastruktura nga alokasyon sa badyet, nga akusado sa nga, kini Cayetano nga ang bag-o nga mga igsoon ngadto sa pipila ka mga magbabalaod, apan ubos sa pagpangulo ni Velasco milabay diha sa Lawak sa 2021 budget. Isinisi rin ng isang peasant group ang malalang pagbaha sa Cagayan at Isabela matapos ang pananalasa ng Bagyong Ulysses sa talamak na black sand mining at illegal logging. Gibasol usab sa usa ka grupo sa mga mag-uuma ang grabe nga pagbaha sa Cagayan ug Isabela human gubaon sa Bagyong Ulysses ang naghitak nga itom nga balas nga pagmina ug iligal nga pagtroso. Bukod dito, sinabi ng Kilusang Magbubukid ng Pilipinas (KMP) na patuloy rin ang legal logging operation sa Cagayan Valley kaya hindi na umano nakapagtataka na makaranas ang rehiyon ng malalang pagbaha. Dugang pa, ang Kilusang Magbubukid ng Pilipinas (KMP) nagsulti nga magpadayon ang ligal nga operasyon sa pagtroso sa Cagayan Valley, busa dili katingad-an nga ang rehiyon makasinati grabe nga pagbaha. Para sa KMP, walang dapat na sisihin sa paglubong ng Cagayan at Isabela kundi ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) na nagbibigay ng permit sa mga ganitong operasyon na may pag-apruba din mula sa lokal na pamahalaan kapalit ng malaking kita. Alang sa KMP, walaÕy mabasol sa paglubong sa Cagayan ug Isabela kundili ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) nga nagpagawas sa mga permiso alang sa mao nga operasyon nga adunay pagtugot sa lokal nga kagamhanan baylo sa daghang kita. Sinabi ni KMP President Danilo Ramos na matagal nang ipinanawagan ng mga mangingisda ang dredging sa Cagayan River subalit hindi ito binibigyang pansin. Ang Presidente sa KMP nga si Danilo Ramos nagkanayon nga ang mga mangingisda dugay na nga nanawagan alang sa pagpangutkot sa sapa sa Cagayan apan wala kini panumbalinga. Ngayon lamang umanong nagkaroon na ng pagbaha saka nakita ang kahalagahan nito at ipinag-utos na ng DENR ang dredging sa may 30 kilometrong Cagayan River. Karon pa lang nga adunay pagbaha unya nakita ang kahinungdanon niini ug gimando sa DENR ang dredging sa 30 kilometros nga Cagayan River. Hiniling ng grupo na kasabay ng gagawing dredging ay magkaroon ng batas para sa tuluyang pagbabawal ng black sand mining at pati na rin ang legal logging. Gihangyo sa grupo nga dungan sa proseso sa dredging, kinahanglan adunay balaod alang sa permanente nga pagdili sa black mining mining ingon man ligal nga pagtroso. Ang black sand mining ay itinuturing na legal basta may permit ang operayon nito. Ang itom nga balas sa pagmina giisip nga ligal samtang adunay kini permiso nga mag-operate. Wala pang batas na ipinagbabawal ito at ang tanging limitasyon nito sa ilalim ng Mining Act ay hindi dapat gawin ang dredging sa mga reservoirs at protective areas. WalaÕy balaod nga nagdili niini ug ang limitasyon ra niini ilalom sa Mining Act mao nga dili kinahanglan buhaton ang dredging sa mga reservoir ug panalipod nga lugar. Subalit dahil sa epekto nito sa kalikasan ay naghigpit ang Mines and Geosciences Bureau sa pag-iisyu ng permit simula pa noong 2014 na nagresulta naman sa illegal na black sand mining. Bisan pa, tungod sa epekto sa kinaiyahan, gikutuban sa Mines and Geosciences Bureau ang pagpagawas sa mga permiso gikan kaniadtong 2014 nga miresulta sa iligal nga pagmina sa itom nga balas. Ayon nga kay Ramos, marami silang nakikitang mga Chinese vessel na nagsasagawa nito at ikinukubli ang illegal na operasyon sa dredging. Pinauyon kay Ramos, nakita nila ang daghang mga barko sa China nga naghimo niini ug gitago ang iligal nga dredging operation. Ibinunyag pa nito na mismong mga kawani ng LGUs ang kanilang nakikitang nagbabantay sa mga Chinese vessel. Dugang niini nga gibutyag nga ang mga kawani sa LGUs mismo ang nakita nga nagbantay sa mga barko sa China . Sinasabing nasa $50 milyon o P2.6 bilyon kada buwan ang kinikita ng mga contractor sa black sand mining sa Cagayan. Ang mga kontraktor sa itom nga balas sa balas sa Cagayan kumita mga $ 50 milyon o P2.6 bilyon matag bulan. Ang black sand ay ginagawang stabilizer sa concrete at steel products gayundin ay ginagamit ito sa mga alahas at cosmetics manufacturing. Ang itom nga balas gigamit ingon usa ka stabilizer sa mga konkreto ug asero nga mga produkto ingon man usab sa paghimo og alahas ug kosmetiko. Ang Hongkong ay isa sa bansang may malaking pangangailangan sa black sand. Ang Hong Kong usa ka nasod nga taas ang panginahanglan sa itom nga balas. Bagaman malaki ang kita sa black sand ay malaki naman ang epekto nito sa kalikasan pangunahin na sa pagkawala ng fishery resources, erosion ng lupa at pagbaha. Bisan kung ang itom nga balas mapuslanon kaayo, adunay kini dako nga epekto sa kalikopan, labi na tungod sa pagkawala sa mga kapanguhaan sa pangisda, pagguba sa yuta ug pagbaha. Kaya naman sa inihaing Senate Bill 1075 ni Sen. Leila de Lima ay hinihiling nito ang total ban sa black sand mining. Mao nga sa Senate Bill 1075 nga gipasaka ni Sen. Gipangayo ni Leila de Lima ang hingpit nga pagdili sa pagmina sa itom nga balas. Una nang ibinabala ni De Lima na ang Cagayan ay maaaring malubog sa baha sa loob ng 30 hanggang 70 taon bilang epekto ng black sand mining kung hindi ito tuluyang ihihinto. Una nang nagpahimangno si De Lima nga ang Baha mahimong mabahaan og 30 hangtod 70 tuig nga resulta sa itom nga balas sa pagmina kung dili kini hunongon. Sa mga nakalipas na taon ay nakapagsagawa na ang Kamara at Senado ng imbestigasyon ukol sa black sand mining sa Cagayan subalit wala namang naparusahan dito. Sa mga ning-agi nga katuigan, ang Kamara ug Senado naghimo ug imbestigasyon bahin sa pagmina sa itom nga balas sa Cagayan apan walaÕy bisan usa nga gisilotan. Kaya naman ang apela ni Ramos sa liderato ni House Speaker Lord Allan Velasco na isama sa kanilang isinasagawang congressional inquiry sa dahilan ng massive flooding na naranasan sa Bagyong Ulysses ang usapin ng illegal logging, illegal mining at black sand mining. Mao nga nanawagan si Ramos sa pamunuan ni House Speaker Lord Allan Velasco nga iupod sa ilang nagpadayon nga pakisusi sa kongreso sa hinungdan sa grabe nga pagbaha nga nasinati sa Bagyong Ulysses bahin sa isyu sa iligal nga pagtroso, iligal nga pagmina ug itom nga balas nga pagmina. Giit ng KMP, kung hindi isasama ang illegal na mining at logging sa imbestigasyon ng Kamara ay mababalewala lamang dahil hindi mareresolba ang ugat ng problema sa Cagayan Valley. Giinsistir sa KMP nga kung dili ilakip sa imbestigasyon sa Kamara ang iligal nga pagmina ug pag-log, ibalewala ra kini tungod kay dili masulbad ang ugat sa problema sa Cagayan Valley. Comprehensive investigation ang dapat na gawin ng Kamara, dapat matapang nilang silipin ang mga nasa likod ng illegal logging at black sand mining na syang talamak sa Cagayan, dahil ito ang syang problema at dahilan ng paglubog ng lalawigan pagtatapos pa ni Ramos. Kinahanglan nga maghimo ang usa ka komprehensibo nga imbestigasyon, unta adunay kaisug nga tan-awon ang mga sa likud sa iligal nga pagpamutol ug itom nga balas sa pagmina nga kaylap sa Cagayan, tungod kay kini ang problema ug ang hinungdan sa pagkalunod sa probinsya pagkahuman sa Ramos. Ipinatitigil ni Bayan Muna Rep. Eufemia Cullamat ang konstruksiyon ng Kaliwa Dam at ang lahat ng large-scale destructive mining operations sa gitna ng pananalasa ng mga bagyo sa bansa. Huminto si Bayan Muna Rep Eufemia Cullamat ang paghimo sa Left Dam ug tanan nga kadak-an nga makadaut nga operasyon sa pagmina taliwala sa mga kadaot sa bagyo sa nasud. Sa loob ng dalawang buwan, nanalasa sa ating bansa ang tatlong bagyo na nag-iwan ng mga malalaking pinsala sa ibaÕt ibang bahagi ng kapuluan ng ating bansa na nagdulot ng matinding pagbaha, landslide, pagkuha ng buhay ng ating pamilya, pagkawasak sa agrikultura at mga kabahayan at iba pang mga pinsala nito pahayag ng Lumad solon sa isang post sa Facebook. Sa ibabaw sa ginsakpan sa duha ka tuig, nanalasa sa tulo ka mga bagyo nga mibiya sa kaylap nga kadaot sa sa mga nagkalain-laing mga bahin sa isla sa nasud hinungdan sa grabe nga pagbaha, pagdahili sa yuta, nga nag-angkon sa kinabuhi sa atong mga pamilya, ug sa kalaglagan sa agrikultura ug sa mga balay, ug ang usa alang sa ingon nga taas nga kutob sa mahimo sa ibabaw sa iyang deklarasyon sa usa ka Lisensya nga mga dapit atol sa usa ka post sa Facebook. Ang trahedya na nagdulot o ugat nitong matinding pagbaha at landslide ay ang nagpapatuloy pa rin na mga proyektong nakakasira sa ating kalikasan, katulad ng malalaking pagmimina na nagkakalbo sa mga kabundukan at kagubatan, at ang mga dambuhalang dam na nagpapakawala ng napakaraming tubig na naglulubog sa maraming bayan wika ni Cullamat. Ang trahedya nga miresulta sa, o nakagamot ngadto sa grabe nga pagbaha ug pagdahili sa yuta magpadayon ingon man sa mga proyekto nga makadaot sa kinaiyahan, sama sa usa ka dako nga pagmina nagkakalbo sa kabukiran, sa mga kalasangan, ug ang mga higanteng dam nga nagpagawas lang sa usa ka daghan sa mga tubig sa naglulubog sa daghang mga tawo sa Cullamat. Sinabi niya na dapat nang ihinto ang Kaliwa Dam project at ang mga large-scale destructive mining operations dahil maaari itong magdulot ng panganib kaysa progreso. Giingon niya nga ang proyekto nga Left Dam ug ang kadak-an nga makadaut nga operasyon sa pagmina kinahanglan hunongon tungod kay mahimo kini magpameligro kaysa mag-uswag. Kaya dapat nang ihinto ang mga mapanirang proyektong ito. Busa kini nga mga makaguba nga proyekto kinahanglan hunongon. Hindi kaunlaran, kundi panganib ang idudulot nito sa taumbayan. Dili kauswagan, apan peligro sa mga tawo. Tumatambad na lamang sa atin ang mga delubyong dulot ng mga mapaminsalang proyektong ito pag tumama na sa atin ang kalamidad. Ang mga pagbaha nga gipahinabo sa mga makaguba nga proyekto magpadayag lamang kanato kung moabut ang katalagman. Hindi solusyon ang mega dam, tulad ng Kaliwa Dam, sa kahirapan ng pagkukunan ng tubig sabi ni Cullamat. Ang Mega dams, sama sa Left Dam, dili solusyon sa krisis sa tubig, ingon ni Cullamat. Binigyang-diin niya na labis na maaapektuhan ang mga Dumagat ng naturang proyekto. Iyang gihatagan hinungdan nga ang Dumagat apektado kaayo sa mao nga proyekto. Sa simula pa lamang ng proyekto ay kahirapan na ang dulot nito sa mga katutubo. Gikan sa pagsugod sa proyekto nga hinungdan sa kakabus sa mga lumad. Ang pagpigil ng pagdaloy ng tubig sa ilog ay makakadulot lamang ng pagkawala ng kabuhayan ng mga Dumagat. Ang pagpugong sa pagdagayday sa tubig padulong sa sapa modala ra sa pagkawala sa panginabuhian sa mga Dumagat. Ang pagkamkam ng kabundukan ay magsisilbi lamang sa interes ng mga dayuhan, at malalaking kumpanya wika niya. Ang pagsakmit sa bukid magsilbi ra sa interes sa mga langyaw, ug mga dagkong kompanya nga giingon niya . Nanawagan din ang kongresista na bigyang prayoridad ang kapakanan ng mga mamamayan sa gitna ng pandemya at kalamidad. Nanawagan usab ang kongresista nga hatagan prayoridad ang kaayohan sa mga tawo taliwala sa mga pandemiko ug kalamidad. Iginiit niya ang patuloy na pangangailangan para sa kagyat na relief at reconstruction ng mga nawasak na bahay ng libo-libong pamilya. Gihatagan importansya niya ang padayon nga panginahanglan alang sa gilayon nga kahupayan ug pagtukod pag-usab sa mga naguba nga panimalay sa libu-libong pamilya. Bilang isang Lumad at dumedepensa ng kalikasan, muli akong nananawagan sa taong bayan na magkaisa sa pagpapatigil ng mga nakakasirang proyekto. Ingon usa ka Lumad ug tigpanalipod sa kinaiyahan, nanawagan usab ako sa katawhan nga maghiusa sa pagpahunong sa mga makadaot nga proyekto. Bagkus, itong bilyon-bilyong pondo sa mga nakakasirang proyekto ay dapat ilaan na lang sa mas nangangailangan ngayon ng tulong na mga biktima ng nasalanta ng bagyong Quinta, Rolly at Ulysses sabi pa ni Cullamat. Hinuon, kining bilyon-bilyong pondo alang sa makaguba nga mga proyekto kinahanglan igahin lamang sa mga nanginahanglan tabang sa mga biktima sa bagyong Quinta, Rolly ug Ulysses, ingon ni Cullamat. Sa kasalukuyan ay pumalo na sa mahigit P2 billion na halaga ng pinsala sa agrikultura ang iniwan ng bagyong Ulysses, ayon sa National Disaster Risk Reduction and Management Council. Pinauyon sa National Disaster Risk Reduction and Management Council, ang bagyong Ulysses nagbilin og kapin sa P2 bilyon nga kantidad sa kadaot sa agrikultura. Ang pinsala sa mga pananim at iba pang agricultural products, na tinatayang nasa P2.14 billion, ay naitala sa mga rehiyon ng Ilocos, Cagayan, Central Luzon, Calabarzon, Bicol at Cordillera. Ang kadaot sa mga pananum ug uban pang produktong agrikultura, nga gibanabana nga P2.14 bilyon, natala sa mga rehiyon sa Ilocos, Cagayan, Central Luzon, Calabarzon, Bicol ug Cordillera. Determinado ni Sen. Panfilo Lacson na tanggalan ng pondo sa 2021 proposed national budget na inaprubahan ng House of Representatives ang mga tinukoy nitong corrupt-ridden at skeleton multi-purpose building projects at ilipat ang budget para pondohan ang rehabilitasyon ng mga Local Government Units (LGUs) na nahagupit ng Bagyong Ulysses. Gitino ni Sen. Panfilo Lacson nga tangtangon ang pondo kaniadtong 2021 nga gisugyot nga nasudnon nga badyet nga gi-aprobahan sa Kamara de Representante alang sa giila nga mga proyekto nga gitukod nga kurakot ug kalabera nga adunay daghang katuyoan nga proyekto ug ibalhin ang badyet aron pondohan ang rehabilitasyon sa Local Government Units (LGUs) Bagyong Ulysses . Ayon kay Lacson, may P68 bilyong alokasyon ang natukoy nitong kuwestiyunableng proyekto sa inaprubahang badyet ng Kamara, sa nasabing halaga ay isusulong nitong gamitin ang P20 bilyon para pondohan ang rehabilitasyong gagawin ng LGUs. Pinauyon kay Lacson, kining kuwestiyonableng proyekto nakilala ang P68 bilyon nga alokasyon sa naaprobahan nga badyet sa Kamara, sa nasangpit nga kantidad nga igpasiugda niini ang paggamit sa P20 bilyon aron mapondohan ang rehabilitasyon sa mga LGU. Katwiran ni Lacson, tama lamang na gawin ang realignment dahil ang National Expenditure Program (NEP) ay nagawa bago pa man ang pananalasa ng bagyong Rolly, Quinta at Ulysses. Si Lacson nag-ingon nga angayan lamang nga buhaton ang pag-usab tungod kay ang National Expenditure Program (NEP) gimugna bisan wala pa ang pag-atake sa bagyong Rolly, Quinta ug Ulysses. Samantala ang iba pang pondo ay iminungkahi ni Lacson na mailipat sa national broadband program ng Department of Information and Communications Technology (DICT). Samtang ang uban pang pondo gisugyot ni Lacson nga ibalhin sa nasudnon nga broadband program sa Department of Information and Communities Technology (DICT). Maliban sa mga kuwestiyunableng proyekto na pinondohan sa P4.5 trillion 2021 national budget ay una na din ibinunyag Lacson ang hind patas na hatian ng alokasyon sa mga infrastructure budget ng mga Kongresista na ang pinakamalaki ay mula sa distrito sa Davao, Benguet, Albay at Abra. Gawas sa kuwestiyonableng mga proyekto nga gipondohan sa P4.5 trilyon nga 2021 nga nasudnon nga badyet, una usab nga gipadayag ni Lacson ang dili managsama nga paggahin sa mga badyet sa inprastraktura sa mga Kongresista, ang kadaghanan niini gikan sa mga distrito sa Davao, Benguet, Albay ug Abra. Ang isang Distrito sa Davao may budget sa infrastructure na aabot sa P15.351 bilyon, sa Albay ay P7.5 bilyon, sa Benguet ay P7.9 bilyon habang sa Abra ay P3.75 bilyon habang may ilan ay kakarampot na P42 milyon. Ang usa ka Distrito sa Davao adunay budget nga pang-imprastraktura nga P15.351 bilyon, ang Albay adunay P7.5 bilyon, ang Benguet adunay P7.9 bilyon samtang ang Abra adunay P3.75 bilyon samtang ang uban adunay gamay nga P42 milyon. Sa halip na honor roll ay horror roll umano ang tawag sa mga kongresista na pinaboran sa mga bilyong infrastructure projects. Imbis nga honor roll, giingon nga ang mga kongresista nga gipaboran sa binilyon nga mga proyekto sa inprastraktura ang gitawag nga mga horror roll. Tikom at wala pang ipinalalabas na reaksyon ang tanggapan ni House Speaker Lord Allan Velasco sa naging rebelasyon ni Lacson habang sinabi ni House Appropriations Committee Chairman at ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap na ang Department of Public Works and Higways (DPWH) ang siyang nag-programa ng infrastructure projects kaya ang ahensya ang siyang nasa tamang posisyon na sumagot sa usapin. Magsira ug walay usa nga magpakita sa reaksiyon sa buhatan sa mga Mamumulong Ginoo Allan Velasco nga mahimong ang pagpadayag ni jesus sa Pagbalik sa ingon siya miingon nga ang House Appropriations Committee, ang Chairman, ug MOLIHOK CIS party-List Rep. Eric Yap sa Department of Public Works ug Higways (cebuano news:) usab nga ang programa sa infrastructure nga mga proyekto, sa ingon nga kini maayo pa alang kaniya nga sa husto nga posisyon sa pagtubag sa isyu. Matatandaan na sa naging House Speakership row kamakailan ay ginawang isyu kay dating House Speaker at Taguig Rep. Alan Peter Cayetano ng mga kaalyado ni Marinduque Rep. at ngayon ay House Speaker Lord Allan Velasco na sina Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep. Mikee Romero at Oriental Mindoro Rep. Doy Leachon ang hindi pantay pantay na infrastructure allocation sa budget kung saan inakusahan ng mga ito si Cayetano na pinaboran ang ilang mga mambabatas. Kita na sa House Speakership sa pagsunod sa panig-ingnan, ako bag-ohay lang nga gihimo sa mga isyu sa kanhi House Speaker, ug ang Kalingawan sa negosyo ug teknolohiya, Alan Peter Cayetano, sa mga alyado sa Honda Rep. ug karon-House Speaker Ginoo Allan Velasco ingon nga sa Gawas Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pula nga-List Rep. Mikee Romero ug Oriental Kayutaan Rep. Doy sa tanan, kini dili patas nga mga imprastruktura nga alokasyon sa badyet, nga akusado sa nga, kini mao ang Cayetano nga ang bag-ong igsoon sa sa pipila sa mga magbabalaod. Kasunod ng naging pagpalit ng liderato ng Kamara ay sa ilalim ng pamumuno ni Velasco napasa ang 2021 budget. Pagkahuman sa pagbag-o sa pagpangulo sa Kamara sa pagpangulo ni Velasco, gipasar ang badyet sa 2021. Nakapagserbisyo ng kabuuang 114,706 na pasahero ang Metro Rail Transit-3 nitong Lunes, Nobyembre 16. Ang Metro Rail Transit-3 nagsilbi sa kinatibuk-an nga 114,706 nga mga pasahero kaniadtong Lunes, Nobyembre 16. Ito na ang pinakatamaas na bilang ng mga commuter na sumakay ng MRT-3 simula nang magbalik-operasyon ito nooong Hunyo 1. Kini ang labing kataas nga mga magbiyahe sa MRT-3 sukad nga gipadayon ang operasyon kaniadtong Hunyo 1. Ayon sa DOTr MRT-3, ito ay resulta ng mas pinataas na passenger capacity, mas mabilis na pagbiyahe ng mga tren at pagkakaroon ng mataas na bilang ng mga running at operational na train sets sa linya. Pinauyon sa DOTr MRT-3, kini usa ka sangputanan sa pagdugang sa kapasidad sa pasahero, mas paspas nga pagbiyahe sa tren ug mas daghang ihap sa mga running ug operating train set sa linya. Dinagdagan ang kapasidad ng mga tren sa 30 porsyento (124 na pasahero kada train car, 372 na pasahero kada train set), mula sa dating 13 porsyento (51 na pasahero kada train car, 153 na pasahero kada train set). Gipataas ang kapasidad sa mga tren ngadto sa 30 porsyento (124 nga mga pasahero matag tren nga tren, 372 nga mga pasahero matag set sa tren), gikan sa miaging 13 porsyento (51 nga mga pasahero matag tren nga tren, 153 nga mga pasahero matag set sa tren). Mas pinabilis din ang takbo ng mga tren ng 50 kilometers per hour, mula sa dating 40 kph, simula noong ika-2 ng Nobyembre. Ang mga tren nagpadali usab sa 50 kilometros matag oras, gikan sa 40 kph, sugod sa Nobyembre 2. Dahil dito, nabawasan ang average headway o oras sa pagitan ng mga tren mula 8.5 hanggang 9 na minuto sa 20 tren, pababa ng 4 hanggang 5 minuto. Ingon usa ka sangputanan, ang kasagaran nga headway o oras sa taliwala sa mga tren naminusan gikan sa 8.5 hangtod 9 minuto hangtod 20 nga tren, gipaubos sa 4 hangtod 5 minuto. Minaliit ng grupong Kilusang Magbubukid ng Pilipinas(KMP) ang imbestigasyong gagawin ng House of Representatives sa nangyaring massive flooding sa Cagayan at Isabela na tinawag nitong isang band-aid solution na walang kahihinatnan dahil tanging ang pagpapakawala ng tubig ng mga dam ang sakop ng gagawing imbestigasyon at hindi kasama ang pag iimbestiga sa illegal at legal logging at illegal mining operations. Nahukman nga sayop ang unang Kalihukan sa Capital sa Pilipinas(KMP) sa imbestigasyon nga gihimo pinaagi sa mga Balay sa mga Representante sa panahon sa usa ka kaylap nga pagbaha sa Cagayan ug si isabela kinsa gitawag nga mahimong usa ka band-aid solusyon nga dili mga sangputanan tungod kay kini lamang sa pagpagawas sa tubig nga gikan sa mga dam sa dapit sa paghimo sa usa ka imbestigasyon ug wala naglakip sa imbestigasyon sa mga illegal ug legal nga logging ug illegal mining operations. Ayon kay KMP President Danilo Ramos, kung nais ng mga mambabatas na masolusyunan ang problema at hindi na maulit sa hinaharap ang sinapit sa Bagyong Ulysses ay kumprehensibong investigation in aid of legislation ang dapat nitong gawin. Pinauyon kay KMP President Danilo Ramos, kung gusto sa mga magbabalaod nga masulbad ang problema ug dili na masubli kung unsa ang nahinabo sa Bagyong Ulysses, kinahanglan sila mohimo usa ka komprehensibo nga imbestigasyon sa pagtabang sa pamalaod. Hindi band-aid solution lang, hindi para masabi nating nag-imbestiga lang, ano ba yung punuÕt dulo ng problema,may relasyon ang nanyaring pagpapawala ng tubig ng mga dams at ang ginagawang legal at illegal logging at large at small scale mining operation paliwanag ni Ramos. Dili lang solusyon sa band-aid, dili pa giingon nga giimbestigahan lang naton, kung unsa ang ugat sa problema, adunay kalabotan tali sa pagkagawas sa tubig sa mga dam ug sa ligal ug iligal nga pagtroso ug dako ug gamay nga pagmina Gipasabot ni Ramos . Una nang naghain ng House Resolution No. 1348 sina House Speaker Lord Allan Velasco, House Majority Leader Martin Romualdez at Minority Leader Joseph Stephen Paduano para imbestigahan ang nangyaring massive flooding sa pananalasa ng Bagyong Ulysses na ikinasawi na ng 67 katao at 20 pa ang nawawala habang bilyong piso ng ari arian ay imprastraktura ang nasira. Kaniadto sa House Resolution No. 1348 mao ang Mamumulong sa Ginoo Allan Velasco, ang Balay Majority Leader nga si Martin Romualdez, ug Minority Leader nga si Joseph nga si Stephen Paduano sa pag-imbestigar sa mga nasud sa kaylap nga pagbaha sa pananalasa sa mga paagi nga Subay sa internasyonal nga relasyon mao nga sa 67 ka mga tawo, ug mga 20 pa nawala, samtang ang bilyonbilyong dolyares sa mga kabtangan sa infrastructure nalaglag. Giit ng KMP, ang tanging nakapaloob lamang sa 2 pahinang resolusyon ng Kamara ay ang pag-iimbestiga sa National Irrigation administration(NIA) na aalamin kung nasunud nito ang tamang protocol sa desisyon nitong buksan ang spillway gates ng Magat Dam subalit wala itong banggit ukol sa mining at logging operations, ani KMP Spokesperson Danilo Ramos, ang pagpapatigil sa mining operations at pagsasampa ng kaso sa mga ito ang syang dapat na resolbahin at imbestigahan ng Kamara. Giit sa KMP, nga mao lamang ang anaa lamang sa 2nd page sa resolusyon sa Movie ang imbestigasyon sa National Irrigation administration(NIA) sa pagtino kon ang nasunud kini mao ang husto nga protocol sa mga desisyon sa pag-abli sa spillway ganghaan ingon Usab ang Dam apan adunay lain nga kinutlo mahitungod sa pagmina ug logging nga mga operasyon, pag-ani sa KMP gitudlo spokespersons Danilo Ramos, ang stoppage sa mining operations ug ang pagpasaka sa mga kaso, kini mahimo sa pagsulbad sa, ug sa pag-imbestigar sa mga Lawak. Nanindigan din si Bayan Muna Rep Eufemia Cullamat na ang tuluyang pagpapasara ng mga large scale destructive mining operations at pagpapahinto sa kontruksyon ng Kaliwa Dam ang syang dapat na naging aksyon ng pamahalaan sa naranasang worst flood sa loob ng 40 taon sa Cagayan at hindi sapat na magsagawa lamang ng imbestigasyon na sa bandang huli ay maaaring wala ding mangyari. Mibarug alang sa unsa ang Lungsod sa Unang Rep Eufemia Cullamat sa kinatibuk-pagpapasara sa dako nga-scale nga mga makadaut nga pagmina sa mga operasyon, ug mohunong sa kontruksyon sa Wala, ang Dam nga mao ang aksyon sa gobyerno nakasinati sa labing pagbaha sa ibabaw sa 40 ka tuig, ang balay mao ang dili igo lang sa pagbuhat sa usa ka imbestigasyon nga sa katapusan dili. Aniya, malinaw na illegal logging at mining ang sanhi ng naranasang malawakang pagbaha sa Cagayan at Isabela na nangangailangan ng agaran at matapang aksyon ng gobyerno dahil hanggang sa hindi natitigal ang pagmimina sa bansa ay mas marami ang trahedyang nag iintay sa Pilipinas. Ingon niya, klaro nga ang iligal nga pagtroso ug pagmina ang hinungdan sa halap nga pagbaha sa Cagayan ug Isabela nga nanginahanglan dali ug maisugon nga aksyon sa gobyerno tungod kay basta dili nalangay ang pagmina sa nasud, daghang trahedya ang nagpaabot sa Pilipinas. Ang trahedya na nagdulot o ugat nitong matinding pagbaha at landslide ay ang nagpapatuloy pa rin na mga proyektong nakakasira sa ating kalikasan, katulad ng malalaking pagmimina na nagkakalbo sa mga kabundukan at kagubatan, at ang mga dambuhalang dam na nagpapakawala ng napakaraming tubig na naglulubog sa maraming bayan giit ni Cullamat. Ang trahedya nga miresulta sa, o nakagamot ngadto sa grabe nga pagbaha ug pagdahili sa yuta magpadayon ingon man sa mga proyekto nga makadaot sa kinaiyahan, sama sa usa ka dako nga pagmina nagkakalbo sa kabukiran, sa mga kalasangan, ug ang mga higanteng dam nga nagpagawas lang sa usa ka daghan sa mga tubig sa naglulubog daghang mga tawo giit si Cullamat. Ang mga small scale mining ay agad na inisyuhan ng cease and desist order at pinatigil ang operasyon ngunit hindi naman makanti ng pamahalaan ang mga nasa large scale mining. Ang gagmay nga pagmina gilayon nga giisyuhan usa ka hunong ug hunong na ang kahusay ug nahunong ang operasyon apan dili makaganti ang gobyerno batok sa mga naa sa dinaghan nga pagmina. Hamon ni Castro, kasuhan ang mga mastermind sa mining at quarrying operations. Gihagit ni Castro, giakusahan ang mga utok sa operasyon sa pagmina ug quarrying. Gobyerno din ang may sala sa sinapit na pagbaha sa Cagayan dahil ang DENR na nasa ilalim ng ehekutibong sangay ang syang ding pumapayag na mag-operate ang mga mining at quarrying activities na kalaunang nagresulta sa pagkakalbo ng kabundukan pagtatapos pa ni Castro. Ang gobyerno usab ang mabasol sa mga pagbaha sa Cagayan tungod kay ang DENR ilawom sa ehekutibo nga sanga mao usab ang nagtugot sa operasyon sa mga kalihokan sa pagmina ug quarrying nga sa katapusan nagresulta sa pagkaupaw sa mga bukid pagkahuman sa Castro. Binigyan ng pagkilala ang dalawang pulis na kapwa nagpakita ng natatanging kabayanihan sa rescue operations sa naranasang pagbaha sa Cagayan at Isabela dulot ng Bagyong Ulysses. Gihatag ang pagkilala sa duha ka mga pulis nga parehas nga nagpakitag talagsaong pagkabayanihon sa mga operasyon sa pagluwas sa mga pagbaha nga nasinati sa Cagayan ug Isabela nga hinabo sa Bagyong Ulysse. Sa idinaos na flag raising ceremony ng Police Regional Office-2, ginawaran ng Medalya ng Kasanayan o PNP Efficiency Medal si Pat. Brayan Bangayan. Sa seremonya sa pagpataas sa bandila nga gihimo sa Police Regional Office-2, ang Medal of Skills o PNP Efficiency Medal gihatag kang Pat. Brayan Bangayan . Ito ay dahil sa pagsagip ni Bangayan at pagpapaanak sa isang ginang sa kasagsagan ng pagbaha sa Tuguegarao City. Kini tungod sa pagluwas ug pagpanganak sa usa ka babaye nga Bangayan sa kataas sa pagbaha sa Tuguegarao City . Dahil din sa ipinakitang katapangan ng isa pang pulis, si Pat. Jayrick Talosig, ginawaran naman ito ng Medalya ng Kadakilaan. Tungod usab sa kaisog nga gipakita sa laing pulis nga si Pat. Si Jayrick Talosig, gihatagan Medal of Greatness. Iniligtas ni Talosig ang dalawang lalaki na kinabibilangan ng isang Sangguniang Kabataan chairman mula sa hanggang leeg na baha sa Ilagan City, Isabela. Naluwas ni Talosig ang duha ka lalaki lakip ang usa ka chairman sa Sangguniang Kabataan gikan sa pagbaha sa Ilagan City, Isabela Tinatayang mahigit sa P2 bilyon ang halaga ng pinsala sa agrikultura ng Bagyong Ulysses. Gibanabana nga kapin sa P2 bilyon ang kadaot sa bagyong Ulysses sa agrikultura. Batay sa datos ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) hanggang araw ng Lunes, November 16, umabot na sa kabuuang P2,137,474,433 ang pinsala sa agrikultura sa ibaÕt ibang rehiyon sa bansa. Pinauyon sa datos gikan sa National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) hangtod kaniadtong Lunes, Nobyembre 16, ang kinatibuk-ang kadaot sa agrikultura sa lainlaing mga rehiyon sa nasud miabot sa P2,137,474,433. Kabilang dito ang Regions 1, 2, 3, 5, Calabarzon, Cordillera Administrative Region (CAR) at Metro Manila. Kauban niini ang Rehiyon 1, 2, 3, 5, Calabarzon, Cordillera Administratibong Rehiyon (CAR) ug Metro Manila. Nasa P482,854,751.28 naman ang halaga ng pinsala sa mga imprastraktura sa Region 1, Mimaropa at Region 5. Ang kadaot sa imprastraktura sa Rehiyon 1, Mimaropa ug Rehiyon 5 mao ang P482,854,751.28. Base pa sa datos, 34,178 bahay ang nasira ng bagyo kung saan 4,059 ang totally damaged habang 30,119 naman ang partially damaged sa Regions 1, 3, 5, Calabarzon at CAR. Base sa datos, 34,178 ka mga balay ang nadaut sa bagyo diin 4,059 ang hingpit nga nadaut samtang 30,119 ang partially harm sa Regions 1, 3, 5, Calabarzon ug CAR . Samantala, 67 katao ang nasawi, 21 sugatan at 13 ang nawawala dahil sa pananalasa ng Bagyong Ulysses. Samtang, 67 ang patay, 21 ang nasamdan ug 13 ang nawala tungod sa Bagyong Ulysses. TINATAWAGAN ng pansin ng National Bureau of Investigation (NBI) ang publiko na mag-ingat sa laganap na bentahan ng pekeng CopperMask sa ilang lugar sa Divisoria, sa social media at maging sa ilang online stores. Nanawagan ang National Bureau of Investigation (NBI) sa publiko nga magbantay sa kaylap nga pagpamaligya sa peke nga CopperMask sa pipila ka mga lugar sa Divisoria, sa social media ug bisan sa pipila ka mga online store. Ayun sa CopperMaskPH, ang kumpanyang gumagawa ng CopperMask dito sa bansa, lumapit sila sa NBI para humingi ng tulong at pigilan ang ilang indibidwal na nagtatangkang manlamang o manloko sa publiko sa pagbebenta ng mga peke at imitasyon ng produkto nila. Pinauyon sa CopperMaskPH, ang kompanya nga naghimo sa CopperMask dinhi sa nasud, ning-abut sila sa NBI alang sa tabang ug gipugngan ang pipila nga mga indibidwal nga maningkamot nga limbongan o limbongan ang publiko pinaagi sa pagpamaligya og peke ug peke nga produkto. Matatandaan na ang CopperMask ay sumikat sa ating bansa simula nang itoÕy ipakilala sa publiko sa kalagitnaan ng panahon ng pandemya. Mahinumduman nga ang CopperMask nahimoÕg popular sa atong nasud sukad kini gipaila sa publiko taliwala sa panahon sa pandemya. Ito ay makikita na suot-suot ng mga artista at mga prominenteng tao na kadalasan ay makikita sa social media. Makita kini nga gisul-ob sa mga artista ug inila nga mga tawo nga kanunay makita sa social media. Ang CopperMask ay ang kauna-unahang facemask na may natural antimicrobial at self-disinfecting property, at ang bukod-tanging katangian ng elementong copper o tanso na nakapaloob sa facemask na ito. Ang CopperMask mao ang una nga facemask nga adunay natural nga antimicrobial ug self-disinfecting nga propiedad, ug ang talagsaon nga mga kinaiya sa tanso o tumbaga nga elemento nga naa sa kini nga facemask. Bukod sa isa itong mabisang proteksyon na pwedeng makatulong labanan at pigilan ang ibaÕt ibang uri ng bacteria at virus, ito rin ay kilala na Pandemic Hot and Fashionable item dahil sa taglay nitong agaw-pansing disenyo na siyang dahilan kung bakit ito tinatangkilik ng publiko. Gawas sa usa ka epektibo nga panalipod nga makatabang makatabang sa away ug mapugngan ang lainlaing mga lahi sa bakterya ug mga virus, naila usab kini nga Pandemic Hot and Fashionable nga butang tungod sa komplikado nga laraw niini nga tungod niini nabantog sa publiko. . Ayon sa legal officers ng CoppermaskPH, ang mga nadiskubreng pekeng bersyon nito ay nakapaloob sa puting kahon o packaging na ang tawag ay CopperMask version 1.0. Pinauyon sa ligal nga mga opisyal sa CoppermaskPH, ang mga mini nga bersyon niini nakit-an sa usa ka puti nga kahon o putos nga gitawag nga CopperMask bersyon 1.0. Matatandaan na ang CoppermaskPH ay hindi na nagbebenta ng Version 1.0, sa halip ay Version 2.0 o yung nakapaloob sa itim na kahon ang ibinebenta nito. Hinumdumi nga ang CoppermaskPH dili na nagbaligya sa Bersyon 1.0, sa baylo kini gibaligya ang Bersyon 2.0 o ang naa sa sulud nga itom nga kahon . Napansin din ng legal officers ng CoppermaskPH na ang mga pekeng bersyon nito ay malayo ang kulay at tekstura mula sa original na produkto. Namatikdan usab sa mga ligal nga opisyal sa CoppermaskPH nga ang mga peke nga bersyon niini adunay kolor ug kolor gikan sa orihinal nga produkto. Dagdag pa nila na ang mga nasabing pekeng produkto ay nagtataglay ng kakaunti o baka wala pa ngang taglay na Infused Copper Strands na siyang pangunahing materiales para sa pagiging epektibo ng produkto, at ito ay ibinebenta sa halos bagsak at malayo sa itinakdang presyo ng nasabing kumpanya na siyang matibay na senyales na Peke at imitasyon ang mga nasabing produkto. Dugang pa, sila adunay tanan nga sa mga labaw sa mga peke nga mga produkto mao ang naglangkob sa dili kaayo o mahimo nga dili gani sa pagpanag-iya nga Lamang sa Tumbaga nga mga Lanot nga mao ang nag-unang mga materiales alang sa pagka-epektibo sa niini nga produkto, ug kini gibaligya ngadto sa dul-an sa napildi nga layo ngadto sa gibutang ang presyo sa maong mga kompanya nga mao ang adamant nga ang mga timailhan nga sa Artipisyal nga ug sa pagsunod sa maong mga produkto. Ang pangamba ng mga opisyales ng CoppermaskPH ay kapag ito ay nabili ng mga customers na wala pang kaalam-alam sa pekeng bersyon nito. Nabalaka ang mga opisyal sa CoppermaskPH nga ibaligya kini sa mga kostumer nga wala pa mahibal-an ang peke nga bersyon. Ayun sa kanila, ang peke o imitasyong bersyon ng CopperMask ay nagtataglay ng kakaunti o walang proteksyon para labanan ang pagdami at pagpigil ng bacteria o virus. Sumala sa kanila, ang peke o pagsundog nga bersyon sa CopperMask adunay gamay o walaÕy proteksyon aron mabatukan ang pagtubo ug paglikay sa bakterya o mga virus. Nakatutok na ang NBI sa kasong ito at nagsabing huhulihin ang mga indibidwal na mapatutunayang nagbebenta ng mga pekeng Copper Mask. Gitutokan na sa NBI ang kini nga kaso ug giingon nga dakpon nila ang mga indibidwal nga napamatud-an nga namaligya mga peke nga Copper Masks. Itinuring ng isang batikang abogado na panghihimasok at pangmamaliit sa kakayahan ng Armed Forces of the Philippines (AFP) ang ginawa ni House Speaker Lord Allan Velasco na tahasang pagtatanggol sa Makabayan Bloc laban sa akusasyong may kaugnayan sila sa Communist Party of the Philippines. Usa ka beteranong abogado ang nag-isip sa Armed Forces of the Philippines (AFP) nga usa ka pagsulod ug pagminus sa gibuhat ni House Speaker Lord Allan Velasco sa pagdepensa sa Makabayan Bloc kontra sa akusasyon nga sila adunay kalabutan sa Communist Party of the Philippines. Para kay Atty Trixie Angeles, sinira ni Velasco ang kampanya ng pamahalaan laban sa mga komunistang grupo nang maliitin nito ang impormasyon na mula mismo kay Lieutenant General Antonio Parlade, hepe ng AFP Southern Luzon Command. Alang kang Atty Trixie Angeles, gibali ni Velasco ang kampanya sa gobyerno batok sa mga komunista nga grupo sa diha nga gipaubos niya ang kasayuran gikan kang Tenyente Heneral Antonio Parlade, hepe sa AFP Southern Luzon Command. Aniya, kung hindi rin alam ni Velasco ang nangyayari sa ground ay mainam na hayaan na sa isyu ang AFP. Ingon niya, kung wala usab hibal-an ni Velasco kung unsa ang nahitabo sa yuta, mas maayo nga biyaan ang AFP sa isyu . Minumulat umano ng AFP ang publiko ukol sa recruitment na nangyayari sa mga unibersidad kaya nagpapalabas ng impormasyon at babala ang AFP sa mga magulang ukol sa pagsali sa komunistang grupo at inilalantad na din nito sa publiko ang mga personalidad na nasa likod ng grupo. Giingon nga ipahibalo sa AFP sa publiko ang bahin sa rekrutment nga nahinabo sa mga unibersidad, busa nagpagawas kasayuran ang AFP ug gipasidan-an ang mga ginikanan bahin sa pag-apil sa komunista nga grupo ug gibutyag usab niini sa publiko ang mga personalidad sa likud sa grupo. Aniya, nakalulungkot na mismong si Velasco na mula sa administrasyon ang pumipigil dito sa halip na hayaang ang stratehiyang ginagawa ng AFP. Ingon niya, makaluluoy nga si Velasco mismo gipugngan nga himuon kini sa administrasyon imbis nga pasagdan ang pamaagi nga magamit sa AFP . Una nang sinabi ni Parlade, tagapagsalita din ng National Task Force to End Local Communist (NTF-ALCAC), na under surveillance ang mga progressive lawmakers sa pagiging miyebro ng CPP. Si Parlade, tigpamaba sa National Task Force to End Local Communist (NTF-ALCAC), nauna na nga nagsulti nga ang mga progresibong magbabalaod gisubay alang sa pagkamiyembro sa CPP. Sinabi niya na mismong mga miyembro ng CPP na nagbalik-loob na sa pamahalaan ang tumukoy sa mga mambabatas na kaanib ng kanilang grupo. Giingon niya nga ang mga myembro sa CPP nga nakabig na sa gobyerno nga nagpunting sa mga magbabalaod nga myembro sa ilang grupo. Inalmahan naman ni Velasco ang red tagging sa Makabayan Bloc at binalaan pa si Parlade na mag-ingat sa kanyang mga akusasyon na walang basehan. Si Velasco miapil sa pula nga pag-tag sa Makabayan Bloc ug gipasidan-an pa si Parlade nga magbantay sa walaÕy basehanan nga mga akusasyon . Apela ni Angeles kay Velasco na huwag pigilan ang AFP sa laban nito kontra sa mga komunistang grupo lalupa at tiyak umanong may basehan ang mga impormasyon na inilalabas nito. Nag-apelar si Angeles kay Velasco nga dili ihunong ang AFP sa pakig-away niini batok sa mga komunista nga grupo sa kalibutan ug giingon nga ang kasayuran nga gipagawas niini kinahanglan adunay basihan. Hindi ito ang kauna-unahang inakusahan na kaanib ng CPP ang Makabayan Bloc. Dili kini ang unang higayon nga giakusahan ang CPP nga myembro sa Makabayan Bloc. Matatandaan na mismong si Pangulong Rodrigo Duterte ang nagsabi na may mga partylist groups sa Kamara na may kaugnayan sa CPP at nagpopondo sa armed wing nito na New PeopleÕs Army. Kahinumduman nga mismo si Presidente Rodrigo Duterte mismo ang nagsulti nga adunay mga partylist nga grupo sa Kamara nga kauban sa CPP ug gipondohan ang armadong pako nga New People's Army. Pinuna ni Senator Panfilo Lacson ang ÒdisparityÓ o unfair na hatian ng alokasyon sa mga infrastructure budget ng mga kongresista kung saan tinukoy nito ang bilyun-bilyong pisong inilaan sa isang distrito sa Davao, sa Benguet, Albay at Abra habang sa ibang distrito ay ilang milyon lamang. Gisaway ni Senador Panfilo Lacson ang "disparity" o dili patas nga paggahin sa mga badyet sa inprastraktura sa mga kongresista diin gipunting niini ang binilyon ka pesos nga gigahin sa usa ka distrito sa Davao, Benguet, Albay ug Abra samtang sa ubang distrito milyon ra . Sa paghimay ng Senado sa proposed P4.5 trillion national budget, sinabi ni Lacson na kitang-kita ang malaking diperensya sa laki ng budget sa ilang distrito habang kakarampot naman sa iba. Sa pagtuki sa Senado sa gisugyot nga P4.5 trilyon nga nasudnon nga badyet, giingon ni Lacson nga adunay mahinungdanong kalainan sa kadako sa badyet sa pipila ka distrito samtang ang uban nihit. Inihalimbawa ni Lacson ang isang distrito sa Davao may budget sa infrastructure na aabot sa P15.351 bilyon, sa Albay ay P7.5 bilyon, sa Benguet ay P7.9 bilyon habang sa Abra ay P3.75 bilyon. Gikutlo ni Lacson ang usa ka distrito sa Davao nga adunay badyet sa inprastraktura nga P15.351 bilyon, sa Albay P7.5 bilyon, sa Benguet P7.9 bilyon samtang sa Abra P3.75 bilyon. Hindi tinukoy ni Lacson ang mga partikular na distrito subalit isa sa may hawak ng distrito sa Davao ay si Presidential Son at Davao 1st District Rep. Paolo Duterte, sa 2nd District ng Albay ay si Joey Salceda, sa Abra ay si Lone Distrct Rep. Joseph Bernos, habang caretaker naman sa Benguet si ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap. Ayaw gihubit pinaagi sa Pagbalik ngadto sa partikular nga distrito, apan sa usa sa mga naghupot sa priesthood sa distrito sa board mao nga ang Presidential Anak ug mao ang sa gikan sa Davao city 1st District Rep. Paolo Bag, diha sa 2nd District sa Albay ni Joey Salceda, ang Kalibutan mao ang usa ka Gubat Distrct Rep., si Joseph Bernos, samtang ang shades sa grey mobalik ngadto sa Gobyerno mao ang BUHAT CIS party-List Rep. Eric Yap. Habang naglalakihan ang ilang mga distrito ay may kongresista naman na nakatanggap ng P42 million. Samtang ang pipila ka mga distrito nagtubo, ang pipila nga mga kongresista nakadawat P42 milyon. Sa laki ng budget na natangap ng mga kongresista na sinabi ni Lacson na nasa Òhorror rollÓ, aminado ito na duda din sya kung kung maipapatupad nga ang mga bilyong halaga ng infrastructure projects. Sa kadako sa badyet nga nadawat sa mga kongresista nga giingon ni Lacson nga naa sa "horror roll", giangkon niya nga nagduda usab siya kung mapatuman ang binilyon nga kantidad sa mga proyekto sa imprastraktura . Maging si Senate President Tito Sotto ay naalarma din sa puna ni Lacson sa paghahati hati ng alokasyon sa 2021 budget. Bisan ang Presidente sa Senado nga si Tito Sotto naalarma sa komento ni Lacson bahin sa pagbahin sa alokasyon sa 2021 nga badyet. Usually kasi sa pinagdaanan kong mga budgets, yung mga districts, Ôdi masyadong nagkakalayo ang amounts ng funding nila, especially sa DPWH. Kasagaran tungod kay sa mga badyet nga akong naagian, ang mga distrito, Ôang kantidad sa ilang pondo dili kaayo magkalayo, labi na sa DPWH. Bago sa akin ito na mayroong ilang district na saksakan ng lalaki ang amount paliwanag ni Sotto. Bag-o sa akon nga adunay daghang mga distrito diin ang lalaki ang kantidad nga gipatin-aw ni Sotto. Matatandaan na sa House Speakership row kamakailan ay ginawang isyu kay dating House Speaker at Taguig Rep. Alan Peter Cayetano ng mga kaalyado ni Marinduque Rep. at ngayon ay House Speaker Lord Allan Velasco na sina Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep, Mikee Romero at Oriental Mindoro Rep Doy Leachon ang hindi pantay pantay na infrastructure allocation sa budget kung saan inakusahan ng mga ito si Cayetano na pinaboran ang ilang mga mambabatas. Kita sa House Speakership sa pagsunod sa panig-ingnan, ako bag-ohay lang nga gihimo sa mga isyu sa kanhi House Speaker, ug ang Kalingawan sa negosyo ug teknolohiya, Alan Peter Cayetano, sa mga alyado sa Honda Rep. ug karon-House Speaker Ginoo Allan Velasco ingon nga sa Gawas Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pula ug party-List Rep, Mikee Romero ug Oriental Kayutaan Rep Doy sa tanan, kini dili patas nga mga imprastruktura nga alokasyon sa badyet, nga akusado sa nga, kini mao ang Cayetano nga ang bag-ong igsoon sa sa pipila sa mga magbabalaod. Sa ilalim ng pamumuno ni Velasco naipasa sa Kamra ang 2021 budget. Sa pagpanguna ni Velasco ang budget nga 2021 gipasa sa Kamra. Tinangkang hingan ng reaksyon si Velasco ukol sa ibinunyag na Òhorror rollÓ appropriations ni Lacson subalit tikom ang bibig ng House Leadership sa isyu. Gisulayan ni Velasco nga makakuha usa ka reaksyon sa gibutyag ni Lacson nga "horror roll" nga paggahin apan ang House Leadership walaÕy hilum bahin sa isyu. Binuweltahan ni Senate President Tito Sotto si Albay Rep. Joey Salceda at sinabihang ÒunfairÓna punahin nito ang Senado sa paggasta ng P10 bilyon para sa ipinatatayong New Senate Building sa Bonifacio Global City habang ang P2 bilyon na gagastusin para sa pagtatatag ng kinakailangang Department of Disaster Resilience (DDR) ay tinututulan nito. Binuweltahan Senate President Tito Sotto mao ang Alaska Rep. Joey Salceda, ug misulti kanako sa "unfair"sa pagsaway sa Senado alang sa paggasto sa P10-bilyones alang sa ipinatatayong sa bag-Ong Senado sa Pagtukod sa Bonifacio Global City samtang ang P2 bilyones nga gigahin sa pag-establisar ang gikinahanglan sa Department of Disaster kalig-on (DDR) mao ang supak. Ayon kay Sotto hindi patas na ikumpara ang ginastos sa Senate Building dahil wala itong kinalaman sa isyu ng pagtayo ng ibang departamento, depensa ni Sotto. Sumala ni Sotto dili makatarunganon ang pagtandi sa gasto sa Senate Building tungod kay wala kini kalabotan sa isyu sa pagtukod og laing departamento, depensa ni Sotto. Hindi naman umano ang mga kasalukuyang nakaupong Senador ang makikinabang sa modernong gusaling ipinatatayo kundi ang susunud na Senado na makatitipid ng malaki kumpara sa uupa pa sa GSIS ng P171M kada taon. Giingon nga dili ang karon nga naglingkod nga mga Senador ang makapahimulos sa modernong edipisyo nga gitukod kundili sa sunod nga Senado nga daghan ang makatipig kumpara sa pagpaarkila sa GSIS nga P171M matag tuig. Walang kinalaman yon sa pagtayo ng ibang departamento. Kana walaÕy kalabotan sa pagbutang us aka departamento. Huwag niyang idikit Ôyon. Hindi naman kami ang huling makikinabang dito, Ôyong mga darating pang Senado. Wala niya kini idikit. Dili kami ang ulahi nga makabenipisyo niini, sa sunod nga Senado. Imbes na nagbabayad sila, may sarili na silang building wika ni Sotto. Imbis nga magbayad, adunay sila kaugalingon nga bilding nga giingon ni Sotto. Hindi naiwasan ni Salceda na batikusin ang Senado na tumututol sa pagbuo ng DDR na ang katwiran ay kawalan ng pondo, giit ni Salceda, kung nahanapan ng P10 bilyon ang Senate Building ay dapat bukas din sa paggasta sa DDR na syang tutugon sa problema ng bansa sa panahon ng kalamidad. Wala kapugngi ni Salceda ang pagpanaway sa Senado nga supak sa pagporma sa DDR nga ang pagpangatarungan kulang sa pondo, gitataw ni Salceda, kung ang P10 bilyon nga makit-an sa Senate Building kinahanglan usab nga ablihan ang paggasto sa DDR nga motubag sa problema sa nasud sa sa panahon sa katalagman . Sa kabila ng pagtutol ng Senado, nanindigan ang Kamara na dapat isabatas ang DDR, bukod sa priority bill ito ni Pangulong Rodrigo Duterte ay may pangangailangan para magkaroon na ng isang ahensya na tututok sa mga kalamidad. Bisan sa pagsupak sa Senado, giinsistir sa Kamara nga kinahanglan ipatuman ang DDR, gawas sa kini nga prayoridad nga balaudnon ni Pangulong Rodrigo Duterte kinahanglan adunay ahensya nga magtutok sa mga katalagman. Sa panig ni Surigao del Sur Rep. Ace Barbers, kung may DDR ay magkakaroon ng direksyon tuwing may kalamidad at hindi nagtuturuan at nagsisisihan. Sa kilid ni Surigao del Sur Rep. Ace Barbers, kung adunay DDR adunay direksyon bisan kanus-a adunay katalagman ug ayaw pagtudlo ug pagmahay . Gayundin ang posisyon nina House Majority Leader at Leyte Rep. Martin Romualdez at TINGOG party-list Rep. Yedda Marie Romualdez na nagsabing mababawasan o tuluyan nang mawawala ang bureaucratic red tape na nagiging sanhi ng delay sa pagtulong sa mga biktima ng kalamidad. Ingon man ang posisyon sa House Majority Leader ug Leyte Rep. Martin Romualdez ug TINGOG party-list Rep. Yedda Marie Romualdez nga miingon nga ang bureaucratic red tape maminusan o hingpit nga mawala, hinungdan sa pagkalangan sa pagtabang sa mga biktima sa katalagman. Ngunit para sa Senado, kahit ipilit pa ng mga Kongresista ay hindi magandang ideya ang DDR at mas marami pang senador ang nagpahayag ng pagtutol dito. Apan alang sa Senado, bisan kung igpamugos sa mga Kongresista, dili maayong ideya ang DDR ug daghang mga senador ang nagpahayag sa pagsupak niini. Maliban kina Sotto, Sen Franklin Drilon, Dick Gordon at Panfilo Lacson naniniwala din si Sen Sherwin Gatchalian na dapat munang pag-aralan nang mabuti ang panukalang pagbuo ng DDR. Gawas kang Sotto, Senador Franklin Drilon, Dick Gordon ug Panfilo Lacson, nagtoo usab si Sen. Sherwin Gatchalian nga ang gisugyot nga pagpalambo sa DDR kinahanglan nga pagtukion pag-ayo. Ipinaliwanag ni Gatchalian na sa ipinapanukalang DDR ay magiging centralized ang approach kumpara kung ang palalakasin sa disaster response ay ang Local Governmen Units (LGUs). Gipasabut ni Gatchalian nga sa gisugyot nga DDR ang pamaagi mahimong sentralisado kung ikumpara kung ang tubag sa katalagman gipalig-on sa mga Local Governmen Units (LGUs). Naging mayor din ako ng 9 years, ayaw natin ng isang napakabigat na centralized approach dahil kung lahat ng desisyon o tulong ay manggagaling pa sa Metro Manila ay talagang huli na. Nag-mayor usab ako sulod sa 9 ka tuig, dili namon gusto ang usa ka mabug-at kaayo nga pamaagi nga sentralisado tungod kay kung ang tanan nga mga desisyon o tabang gikan sa Metro Manila kini ulahi na kaayo. Hindi lang pondo problema dito, ang konsepto din. Gusto ba natin centralized o decentralized. Dili ra pondohan ang mga problema dinhi, ang konsepto usab. Gusto ba naton ang sentralisado o desentralisado. Ang pananaw ng mga senador dapat nasa LGU ang kakayahan paliwanag ni Gatchalian. Ang panan-aw sa mga senador nga unta adunay kaarang ang LGU sa pagpatin-aw sa Gatchalian. Ang panukalang pagbuo ng DDR ay isa sa priority measures ni Pangulong Duterte sa kanyang State of the Nation Address. Ang gisugyot nga pag-uswag sa DDR usa ka prayoridad nga lakang ni Presidente Duterte sa iyang State of the Nation Address. Agad itong naipasa sa Kamara sa huli at ikatlong pagbasa noong Setyembre 21 sa ilalim ng pamumuno ni dating House Speaker Alan Peter Cayetano. Gipasa dayon kini sa Kamara sa katapusang ug ikatulong pagbasa kaniadtong Septyembre 21 sa pagpanguna ni kanhi House Speaker Alan Peter Cayetano. Sa loob ng halos isang buwan ay limang maalakas nabagyo ang pumasok sa bansa kabilang ang bagyong Ofel, Quinta, Rolly, Tonyo at Ulysses na partikular na napuruhan ang Bicol Region at Metro Manila, ani Salceda sa nagdaang mga bagyo ay kitang kita ang kahinaan sa pagtugon ng bansa sa kalamidad. Dul-an sa usa ka bulan, lima nga makusog nga bagyo ang misulod sa nasud, kauban ang bagyong Ofel, Quinta, Rolly, Tonyo ug Ulysses, nga partikular nga naigo sa Bicol Region ug Metro Manila, ingon ni Salceda sa mga bag-o nga bagyo. ng bansa sa kalamidad . Sa malamyang pagtugon pa rin ng Senado sa panukala na apat na beses nang sinabi ni Duterte, umaasa na lamang umano si Salceda sa political leadership ng administrayon para makumbinsi ang Senado na maisabatas ito. Nga wala gihapon pagtubag sa Senado ang sugyot nga giingon ni Duterte upat ka beses, giingon ni Salceda nga nagsalig ra siya sa pamuno sa politika sa administrasyon aron kumbinsihon ang Senado nga himuon kini. Pinamamadali ng National Telecommunications Commission (NTC) sa public telecommunications entities ang pagkumpuni at panunumbalik ng kanilang serbisyo sa mga lugar na lubhang nasalanta ng Bagyong Ulysses. Gipadali sa National Telecommunications Commission (NTC) ang mga publiko nga mga entity sa telecommunication aron ayohon ug ibalik ang ilang serbisyo sa mga lugar nga grabeng nadaut sa Bagyong Ulysses. Nakapaloob ang direktiba ni NTC Commissioner Gamaliel A. Cordoba sa memorandum na ipinalabas nitong Huwebes, November 12, sa lahat ng telecommunications company alinsunod sa kautusan mula sa Department of Information and Communications Technology. Ang direktiba ni Komisyoner sa NTC nga si Gamaliel A. Cordoba naa sa memorya nga giisyu kaniadtong Huwebes, Nobyembre 12, sa tanan nga mga kompanya sa telecommunication pinauyon sa mando gikan sa Department of Information and Communities Technology. Inatasan din ni Cordoba ang mga telco na mag-deploy ng ÒLibreng TawagÓ at ÒLibreng ChargingÓ stations sa mga istratehikong lugar na napinsala ng kalamidad. Gisugo usab ni Cordoba ang mga telcos nga magbutang mga "Free Calls" ug "Free Charging" nga mga istasyon sa mga istratehikong lugar nga nadaut sa kalamidad. Umaasa ang pinuno ng NTC na makakapagsumite ng status updates tuwing anim na oras ng ongoing restoration activities ng mga network sa kanilang pasilidad at timeline para sa full restoration ng serbisyo ng mga telco. Naglaum ang namuno sa NTC nga magsumite og mga update sa status matag unom ka oras nga nagpadayon nga kalihokan sa pagpahiuli sa mga network sa ilang mga pasilidad ug timeline alang sa hingpit nga pagpahiuli sa mga serbisyo sa telco. Napanatili ng bagyo ang lakas nito habang isinailalim naman ang limang lalawigan sa Luzon sa Tropical Wind Cyclone Signal No. 3 Huwebes ng umaga ayon sa pinakahuling update ng Philippine Atmospheric, Geophysical, and Astronomical Services Administration. Gipadayon sa bagyo ang kusog niini samtang ang lima ka probinsya sa Luzon gipailalom sa Tropical Wind Cyclone Signal No. 3 Huwebes sa buntag sumala sa labing bag-o nga update sa Philippine Atmospheric, Geophysical, and Astronomical Services Administration . Matagumpay na na-rescue ng mga awtoridad ang ilang pamilya sa isang barangay sa San Jose, Camarines Sur. Malampuson nga naluwas sa mga awtoridad ang daghang pamilya sa usa ka barangay sa San Jose, Camarines Sur. Na-trap ang mga pamilya sa baha sa bahagi ng Barangay Boclod dahil sa malakas na ulang dala ng Typhoon Ulysses. Ang mga pamilya natanggong sa pagbaha sa bahin sa Barangay Boclod tungod sa kusog nga ulan nga dala sa Bagyong Ulysses . Batay sa video at mga larawang ibinahagi ni Mayor Dr. Marco Chavez sa Facebook, makikita ang aktuwal na pag-rescue ng San Jose Rescue Team sa mga pamilya kasabay ang malakas na pag-ulan at hangin. Pinauyon sa video ug mga litrato nga gipaambit ni Mayor Dr. Si Marco Chavez sa Facebook, makita nimo ang tinuud nga pagluwas sa San Jose Rescue Team gikan sa mga pamilya kauban ang kusog nga ulan ug hangin. Nakahawak ang mga residente sa lubid na inihanda ng rescue team para makalikas sa lugar. Ang mga residente naggunit usa ka pisi nga giandam sa tim sa pagluwas aron mapahawa ang lugar. Isa ang Camarines Sur sa matinding nakaranas ng hagupit ng Bagyong Ulysses. Ang Camarines Sur usa sa labing grabe nga naigo sa Bagyong Ulysses. Nadagdagan pa ang bilang ng mga stranded na pasahero sa mga pantalan. Dugang pa nga nadugangan ang ihap sa mga na strand nga pasahero sa pantalan. Ayon sa Philippine Coast Guard (PCG), ito ay bunsod ng Typhoon Ulysses. Pinauyon sa Philippine Coast Guard (PCG), kini gitukmod sa Bagyong Ulysses. Sa maritime safety advisory hanggang 4:00 ng hapon ngayong Miyerkules (November 11), na-stranded ang 2,071 pasahero, truck drivers at cargo helpers sa mga pantalan sa Metro Manila, Eastern Visayas, Bicol region at Southern Tagalog. Sa advisory sa kahilwasan sa kadagatan hangtod sa alas 4:00 sa hapon kaniadtong Miyerkules (Nobyembre 11), 2,071 ka mga pasahero, mga drayber sa trak ug mga tigbulig sa kargamento ang natanggong sa mga pantalan sa Metro Manila, Silangang Kabisay-an, rehiyon sa Bicol ug Habagatang Tagalog. Maliban dito, stranded din ang 42 vessels, 114 motorbanca at 707 rolling cargoes. Dugang pa, 42 ka mga barko, 114 nga motorbanca ug 707 nga mga rolling cargo ang natanggong usab. Sinabi ng ahensya na moderate sea condition ang nararanasan sa Eastern Visayas habang light to moderate sea condition naman sa Southern Tagalog, Metro Manila at Bicol. Giingon sa ahensya nga ang kasarangan nga kahimtang sa dagat nasinati sa Silangang Kabisay-an samtang ang gaan hangtod kasarangan nga kahimtang sa dagat nga nasinati sa Habagatang Tagalog, Metro Manila ug Bicol. Patuloy naman ang 24/7 nationwide monitoring ng PCG Operations Center para sa istriktong implementasyon ng guidelines sa galaw ng mga sasakyang-pandagat. Ang PCG Operations Center nagpadayon sa 24/7 nga pagmonitor sa tibuuk nga nasud alang sa istrikto nga pagpatuman sa mga sumbanan sa paglihok sa mga barko. Nakaalerto rin ang Coast Guard Districts, Stations, at Sub-Stations across sa bansa sakaling magkaroon ng emergency situations, katuwang ang Regional Disaster Risk Reduction and Management Council. Ang mga Coast Guard Districts, Stations, ug Sub-Stations sa tibuuk nasud naa usab alerto kung adunay mga sitwasyon sa emerhensya, kauban ang Regional Disaster Risk Reduction and Management Council. Nakataas pa rin ang heavy rainfall warning ang ilang lugar sa bansa. Ang kusog nga pasidaan sa ulan nagpadayon gihapon sa pagtaas sa pipila ka mga lugar sa nasud. Sa inilabas na abiso ng PAGASA bandang 8:00, Miyerkules ng gabi (November 11), ito ay dulot pa rin ng Typhoon Ulysses. Pinauyon sa usa ka pahibalo nga giluwatan sa PAGASA mga alas 8:00, Miyerkules sa gabii (Nobyembre 11), tungod gihapon kini sa Bagyong Ulysses. Nakataas ang orange warning level sa mga sumusunod na lugar. Ang lebel sa orange nga pasidaan gipataas sa mga mosunud nga lugar. Dahil dito, sinabi ng weather bureau na posibleng makararanas ng matinding pagbaha sa mabababang lugar. Ingon usa ka sangputanan, giingon sa weather bureau nga posible nga masinati ang grabe nga pagbaha sa mga lugar nga ubos ang lugar. Maaari ring magkaroon ng pagguho ng lupa sa mga landslide prone area. Ang pagdahili sa yuta mahimo usab nga mahitabo sa mga lugar nga hilig sa landslide. Asahan naman ang mahina hanggang katamtaman na kung minsan ay malakas na pag-ulan sa Tarlac, Nueva Ecija, Zambales, Bataan, at Pampanga. Gipaabot ang hinay ngadto sa kasarangan hangtod panagsang kusog nga ulan sa Tarlac, Nueva Ecija, Zambales, Bataan, ug Pampanga. Kaparehong lagay din ng panahon ang iiral sa Camiguin Island, Abra (Lagayan, Malibcong at Tineg), Cagayan (Tuao), Isabela (Burgos, Gamu at Roxas), Kalinga, Benguet, Ilocos Sur, at Ifugao. Parehas nga panahon ang molungtad sa Camiguin Island, Abra (Lagayan, Malibcong ug Tineg), Cagayan (Tuao), Isabela (Burgos, Gamu ug Roxas), Kalinga, Benguet, Ilocos Sur, ug Ifugao. Sinabi ng weather bureau na mararanasan ito sa susunod na dalawa hanggang tatlong oras. Ang weather bureau nagkanayon nga masinati kini sa sunod nga duha hangtod tulo ka oras. Pinayuhan ang publiko at disaster risk reduction and management council na manatiling nakatutok sa lagay ng panahon. Gitambagan ang publiko ug ang pagpahamtang sa peligro sa katalagman ug konseho sa pagdumala nga magpadayon nga naka-focus sa panahon . Inatasan ng National Telecommunications Commission (NTC) ang mga kumpanya sa telekomunikasyon na siguruhing may mga technical at support personnel na nakaantabay sa mga lugar na tatamaan ng Bagyong Ulysses. Ang National Telecommunications Commission (NTC) nagmando sa mga kompanya sa telecommunication aron masiguro nga ang mga kawani sa teknikal ug suporta naa sa pag-standby sa mga lugar nga naapektuhan sa Bagyong Ulysses. Huling namataan ang Bagyong Ulysses sa layong 100 kilometro sa kanluran ng Virac, Catanduanes o 350 kilometro sa silangan ng Infanta, Quezon ganinang alas-10:00 ng umaga. Ang bagyong Ulysses katapusang nakit-an nga 100 kilometros kasadpan sa Virac, Catanduanes o 350 kilometros silangan sa Infanta, Quezon alas 10:00 sa buntag. Kumikilos ito sa bilis na 20 kilometro kada oras sa direksyong westward. Kini nagalihok sa gikusgon nga 20 kilometros matag oras padulong sa kasadpan. May taglay lakas ng hangin na 125 kilometers per hour ang bagyo at pagbugso na 155. Ang bagyo adunay gikusgon sa hangin nga 125 kilometros matag oras ug pag-agos sa 155. Lumakas pa at isa nang ganap na typhoon ang Bagyong Ulysses. Ang bagyong Ulysses ningdaghan ug nahimong usa ka hingpit nga bagyo. Lumakas pa at isa nang ganap na typhoon ang Bagyong Ulysses. Ang bagyong Ulysses nagkakusog ug nahimong usa ka hingpit nga bagyo. Ayon sa Pagasa, kumikilos ang bagyo sa bilis na 20 kilometers per hour sa direksyong westward. Suma sa Pagasa, ang bagyo nagalihok sa gikusgon nga 20 kilometros matag oras padulong sa kasadpan. May taglay itong lakas ng hangin na 125 kilometers per hour at pagbugso na 155 kilometers per hour. Adunay gikusgon sa hangin nga 125 kilometros matag oras ug paghuros nga 155 kilometros matag oras. Huling namataan ang bagyo sa 100 kilometers north ng Virac, Catanduanes o 350 kilometers east ng Infanta, Quezon ganinang alas-10:00 ng umaga. Ang bagyo ang katapusan nga nakita nga 100 kilometros sa amihanan sa Virac, Catanduanes o 350 kilometros silangan sa Infanta, Quezon alas 10:00 sa buntag. Nakataas ngayon ang Tropical Cyclone Wind Signal No.3 sa sumusunod na Lugar. Ang Tropical Cyclone Wind Signal No.3 gipataas karon sa mga mosunud nga Lugar. Nakataas naman ngayon ang Tropical Cyclone Wind Signal No.2 sa sumusunod na Lugar. Ang Tropical Cyclone Wind Signal No.2 gipataas na sa mga mosunud nga Lugar. Sinabi ng Pagasa na kikilos ang bagyo pa-Kanluran at inaasahang dadaan sa hilagang bahagi ng karagatan ng Catanduanes ngayong umaga hanggang hapon, at sa hilagang bahagi ng Camarines Sur at Camarines Norte sa hapon o gabi. Giasoy sa Pagasa nga ang bagyo molihok pa sa Kasadpan ug gilauman nga moagi sa amihanang bahin sa kadagatan sa Catanduanes karong buntag hangtod sa hapon, ug sa amihanang bahin sa Camarines Sur ug Camarines Norte sa hapon o gabii. Ang mata ng bagyo ay posibleng mag-landfall sa bahagi ng Polillo Islands at mainland ng Quezon ngayong gabi o bukas ng umaga. Ang mata sa bagyo posibleng motugpa sa mga bahin sa Polillo Islands ug mainland sa Quezon karong gabii o ugma sa buntag . Matapos mag-landfall ay tatahakin ng bagyo ang mainland ng Luzon at kanlurang bahagi ng seaboards ng Central Luzon ngayong gabi o bukas ng umaga. Pagkahuman sa landfall, ang bagyo moigo sa mainland sa Luzon ug sa kasadpang bahin sa mga baybayon sa Central Luzon karong gabii o ugma sa buntag . Posibleng bahagyang humina ang bagyo habang tinatahak nito ang mainland ng Luzon dahil sa Sierra Madre at Zambales Mountain Ranges pero mananatili sa typhoon category. Ang bagyo mahimoÕg naluyaÕg gamay samtang nagtadlas sa mainland sa Luzon tungod sa Sierra Madre ug Zambales Mountain Ranges apan magpabilin sa kategorya sa bagyo . Hindi nagustuhan ng grupong Die Hard Duterte Supporters (DDS) ang naging pagkampi at pagtatanggol ni House Speaker Lord Allan Velasco sa Makabayan Bloc laban sa red tagging dahil ito umano ay malinaw na pagbalewala kay Pangulong Rodrigo Duterte at pagmamaliit sa kakayahan ng militar sa pangangalap ng impormasyon laban sa mga rebeldeng komunista. Dili sama sa unang Namatay sa Malisud nga Bag-Supporters (DDS) nga favoritism ug sa pagpanalipod sa Balay Mamumulong sa Ginoo Allan Velasco sa mga Plantang Bloc batok sa mga pula nga-sa nga gibato tungod kay kini mao ang giingong tin-aw nga ang pagtapos sa mga Pangulo sa mga Rodrigo Bag-ug pagdaut sa abilidad sa militar sa mga koleksyon sa impormasyon batok sa mga nasud sa mga komunista. Sa Youtube Channel na Banat Balita ng DDS, sinabi ng mga tagasuporta ng pangulo na sa ginawang pagtatatanggol ni Velasco sa Makabayan Bloc ay ipinakikita lamang nitong wala syang nalalaman sa katangiang ng Communist Party of the Philippines at ng armadong grupo nitong New PeopleÕs Army. Ang Youtube Channel nga mga Haligi Balita sa DDS, miingon nga ang mga supporters sa mga presidente sa iyang pagtatatanggol sa Velasco sa mga Plantang Bloc nga gipakita aron lamang sila masayud sa kinaiya sa Partido Komunista sa Pilipinas ug sa armadong mga grupo sa bag-Ong mga nga mga Tawo sa Kasundalohan. Kung talagang kay Pangulong Duterte ka, sumunud ka sa kumpas ni Pangulong Duterte. Hindi naman sila mag-aakusa nang walang ebidensya ayon sa grupo. Kung tinuud ka nga iya ni Presidente Duterte, sunda ang mga lakang ni Presidente Duterte. Dili sila magsumbong nga walaÕy ebidensya pinauyon sa grupo . Sinasabi mong careless accusations ni General (Antonio) Parlade. Giingon nimo ang mga walay-pagtagad nga akusasyon sa General (Antonio) Parlade. Hindi sila careless, puno ng ebidensya. Dili sila mabinantayon, puno sa ebidensya. Hindi ka nanonood, wala kang internet? Wala ka nagtan-aw, wala kaÕy internet? Sanay ka naman gumamit ng cellphone bakit hindi mo tinitignan. Naanad ka nga mogamit cellphone kung ngano dili ka tan-awon. Yung Makabayan bloc meron ebidensya ang ating pamahalaan kaya wag ibahin ang usapan itigil ang pagtatanggol dyan wika pa ng DDS. Ang blokeng Makabayan ang among gobyerno adunay ebidensya busa ayaw pagbag-o ang panagsulti paghunong sa pagdepensa didto giingon sa DD. Matatandaan na una nang nagpasalamat sina Bayan Muna Rep Carlos Isagani Zarate at Act Teachers Partylist Rep. France Castro kay Velasco sa ginawa nitong pagtatanggol sa kanila laban sa red tagging ni Parlade, ang spokesman ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC). Hinumdumi nga kamo kaniadto nga gihatag sa usa sa mga Lungsod sa Unang Rep Henry usa ka Tuig Zarate ug Act Teachers party-List Rep., France Castro, si Velasco nga nahimo ngadto sa pagpanalipod kanila batok sa mga pula nga-sa nga gibato sa mga Parlade, usa ka tigpamaba sa National Task Force sa Katapusan Domestic Komunista Armadong Panagbangi (NTF-ELCAC). Lubos namin pinasasalamatan si Speaker Velasco. Dako ang among pasalamat kay Speaker Velasco. Yung ginagawa nyang pagtatanggol sa kanyang kasamahan lalo na sya ay Speaker, ngayon lang ako nakarinig ng Speaker na ganito ang naunang pahayag ni Castro. Gidepensahan niya ang iyang kauban, labi na siya ang Speaker, karon ko lang nadungog ang gisulti sa Speaker nga kini ang nauna nga pahayag ni Castro . Sa ipinalabas na statement ni Velasco, sinabi nito na apektado siya sa ginagawang red-tagging ni Parlade sa mga myembro ng Kamara. Sa usa ka pahayag nga giluwatan ni Velasco, giingon niya nga naapektuhan siya sa red-tagging ni Parlade sa mga myembro sa Kamara. Pahayag ni Velasco kung saan sinabihan nito si Parlade na maging maingat sa kanyang pananalita laban sa mga kongresista. Ang pahayag ni Velasco diin iyang gisultihan si Parlade nga mag-amping sa iyang pakigpulong kontra sa mga kongresista . Sinabi ng mga supporters ni Pangulong Duterte na dalawa lamang ang nakikita nilang dahilan ng pagkampi ni Velasco sa Makabayan Bloc, una ay natatakot syang banggain ang CPP-NPA dahil mayroong mga NPA sa distrito nito sa Marinduque o mapapakinabangan niya sa 2022 election ang mga ito. Siya miingon nga ang mga supporters sa mga Presidente ug sa mga Bag nga sa duha lamang ka sila nakasabut nga ang hinungdan sa favoritism sa Velasco sa mga Plantang Bloc mao ang dili mahadlok moabut dugmokon ang CPP-NPA, tungod kay adunay mga KAUSABAN diha sa mga distrito uban sa iyang mga umahan, o sa paggamit siya sa 2022 eleksyon alang kanila. Hamon ng grupo kay Velasco na patunayan nitong malapit talaga siya kina Pangulong Duterte at Sara Duterte. Gihagit sa grupo si Velasco nga pamatud-an nga suod gyud siya kang Presidente Duterte ug Sara Duterte . Sinasabi niya na close sya kay Pangulong Duterte at Mayor Sarah pero hindi nya (Velasco) alam na ang mga Duterte mismo ang nagsabi na may kaugnayan ang Makabayan Bloc sa CPP-NPA. Giingon niya nga suod siya ni Presidente Duterte ug Mayor Sarah apan wala siya (Velasco) nahibal-an nga ang katawhang Duterte mismo ang nagsulti nga ang Makabayan Bloc dunay kalabutan sa CPP-NPA . Matatandaan na sa kontrobersiyal na Instagram post noong October 8, 2018 ni Mayor Sarah ay tinawag nitong milking cow ng mga terorista ang partylist system. Kahinumduman nga sa kontrobersyal nga post sa Instagram kaniadtong Oktubre 8, 2018 ni Mayor Sarah, ang mga terorista gitawag nga partylist system nga usa ka gatasan nga baka. Ganundin, inakusahan nitong mga terorista at sinungalijng ang Makabayan Bloc na dapat umanong matangggal na sa Kamara. Ingon usab, kining mga terorista ug bakakon nag-akusar sa Makabayan Bloc nga sila kinahanglan nga tangtangon gikan sa Kamara . Noong 2016 sa kanyang talumpati sa 1st Infantry Division sa Labangan, Zamboaga del Sur ay una na ding sinabi ni Duterte na ilang partylist sa Kamara ay may kaugnayan sa CPP at nagpopondo sa NPA. Kaniadtong 2016 sa iyang pakigpulong sa 1st Infantry Division sa Labangan, Zamboaga del Sur, una usab nga gisulti ni Duterte nga ang pila ka mga partylist sa Kamara adunay kalabotan sa CPP ug gipondohan ang NPA. Pinabulaanan ng Makabayan Bloc ang mga akusasyong ito. Gipanghimakak sa Makabayan Bloc kining mga akusasyon. Maaring ibasura ang pagbebenta ng Chevron Corp. sa 45-percent stake nito sa Malampaya na nagkakahalaga ng $565 milyon sa UC Malampaya LLC ni businessman Dennis Uy, ayon sa Department of Energy (DOE). Mahimong ibaligya ang gibaligya sa Chevron Corp. sa 45-porsyento nga pusta sa Malampaya nga nagkantidad og $ 565 milyon sa UC Malampaya LLC sa negosyanteng si Dennis Uy, suma sa Department of Energy (DOE). Sa pagdinig sa Senado, sinabi ni Energy Assistant Secretary Leonido J. Pulido III na nagkasundo ang mga partido na ang Chevron-Udenna deal na sinelyuhan noong nakaraang March 11 ay puwede pang ipawalang-bisa kapag hindi ito inaprubahan ng DOE. Sa pagdungog sa Senado, giingon ni Energy Assistant Secretary Leonido J. Pulido III nga ang mga partido nagkasabot nga ang kasabutan sa Chevron-Udenna nga gitimbrehan kaniadtong Marso 11 mahimo pa nga bawion kung dili kini aprobahan sa DOE. Binigyang-diin din ni Pulido na ang bentahan ay maaaring ipawalang-bisa bilang tugon sa katanungan ni Sen. Imee Marcos kung itoÕy isang Òincomplete sale.Ó Gitataw usab ni Pulido nga mahimoÕg kanselahon ang pagpamaligya agig tubag ni Sen. Imee Marcos kung kini usa ka "dili kompleto nga pagbaligya. Nangangahulugan ito na ang divestment ng 45-percent Chevron equity sa Malampaya ay maaaring hindi matuloy nang walang pahintulot ng gobyerno. Gipasabot niini nga ang pagpagawas sa 45-porsyento nga equity sa Chevron sa Malampaya mahimong dili magpadayon nga walaÕy pagtugot sa gobyerno. Ayon kay Undersecretary Donato D. Marcos, sinusuri pa ng DOE ang Chevron-Udenna sale, gayundin ang financial at technical capability ng kompanya ni Uy na mapunta sa gas field operations. Pinauyon kay Undersecretary Donato D. Marcos, gisusi pa sa DOE ang pagpamaligya sa Chevron-Udenna, ingon man ang pinansyal ug teknikal nga katakus sa kompanya ni Uy nga moadto sa operasyon sa gas field. Sinabi ng Udenna at Chevron na hindi sila saklaw ng Section 11 ng Presidential Decree (PD) 87, o ang batas na nagre-require ng DOE approval sa kanilang transaksiyon. Si Udenna ug Chevron nagkanayon nga wala sila masakop sa Seksyon 11 sa Presidential Decree (PD) 87, o ang balaod nga nanginahanglan pagtugot sa DOE sa ilang mga transaksyon. Pinagtibay ito ni Pulido sa pagsasabing, Òthe parties are bound by the joint operating agreement, which requires the concurrence of the consortium-members to the sale namely the Shell Philippines Exploration B.V. and Philippine National Oil Company-Exploration Corporation (PNOC-EC).Ó Gisagop Pulido, nga nag-ingon, "ang partido gigapos pinaagi sa joint operating agreement, nga nagkinahanglan sa concurrence of the consortium-mga sakop sa alang sa sale sa ato pa, ang Kabhang sa Pilipinas Exploration B. V. ug sa Philippine National Oil Company-Exploration Corporation (PNOC-EC)." Pinayagan din ng Philippine Competition Commission (PCC) ang naturang transaksiyon. Giaprubahan usab sa Philippine Competition Commission (PCC) ang transaksyon. Sinabi rin ng Udenna Malampaya LLC sa naturang pagdinig na ang loans para sa transaksiyon ay nakuha sa Australia New Zealand (ANZ) Banking Group at sa ING Bank. Ang Udenna Malampaya LLC usab nagsulti sa pagdungog nga ang mga utang alang sa transaksyon nakuha gikan sa Australia New Zealand (ANZ) Banking Group ug ING Bank. Gayunman, iginiit ni Senate Committee on Energy Chairman Sherwin T. Gatchalian na ang Udenna-Chevron transaction ay isa nang done-deal and DOE is now just a footnote. Bisan pa, ang Senate Committee on Energy Chairman nga si Sherwin T. Gatchalian miinsistir nga ang transaksyon sa Udenna-Chevron usa na ka deal-deal ug ang DOE karon usa na lang ka footnote. Ang DOE ay marahil isang talababa, sinusubukang kumpletuhin ang transaksyon. Ang DOE usa ra tingali ka footnote, nga gisulayan nga makompleto ang transaksyon. I donÕt agree that thereÕs no violation. Dili ko uyon nga walaÕy kalapasan . Binigyang-diin ni Gatchalian na may paglabag sa sale and purchase agreement (SPA) dahil wala itong pahintulot mula sa DOE. Gipasabot ni Gatchalian nga adunay kalapasan sa sale and buying agreement (SPA) tungod kay wala kini permiso gikan sa DOE. Gayunman ay iginiit ni Pulido na sa kawalan ng pahintulot ng DOE, ang bentahan ay hindi maitututing na final and concluded. Bisan pa, gipahayag ni Pulido nga kung walaÕy pagtugot sa DOE, ang pagbaligya dili maisip nga katapusan ug gitapos. Itinanong din ni Sen. Panfilo Lacson sa mga opisyal ng DOE kung magagamit ng state-run PNOC ang karapatan nito na bilhin ang share ng Chevron sa Malampaya sakaling mabigo ang bentahan sa Udenna at kung mauuwi ito sa legal challenge na maaari pang umabot sa Korte Suprema. Nagpangutana usab si Sen. Panfilo Lacson sa mga opisyales sa DOE kung ang gipadagan nga estado sa PNOC mahimong mogamit sa iyang katungod nga paliton ang bahin ni Chevron sa Malampaya kung ang kapakyasan sa pagpamaligya sa Udenna ug kung mosangput kini sa usa ka ligal nga hagit nga maabut pa usab sa Korte Suprema. Sinabi ni PNOC president Reuben S. Lista na kasalukuyang pinag-aaralan ng pamahalaan ang posibilidad ng pagtataas sa stake nito sa Malampaya Ð at isinagawa ito kasama ang subsidiary nito, ang PNOC-Exploration Corporation, na kasalukuyang may hawak na 10-percent minority stake sa Malampaya project. Siya miingon PNOC presidente, si Reuben S. orrell t. nga mao ang karon nga gitun-an sa gobyerno, ang posibilidad sa pag-isa sa stake sa iyang mga Labaw nga Ð ug sa ingon uban sa iyang subsidiary, sa PNOC-Exploration Corporation, nga karon naghupot sa usa ka 10-porsyento minoriya nga stake sa ibabaw sa mga Pangulo sa mga proyekto. Gayunman, sinabi ni PNOC-EC president and CEO Rozzano D. Briguez na maaaring hindi handa ang kanilang kompanya na mag-take over sa gas field operations na kasing laki ng sa Malampaya. Bisan pa, ang pangulo ug CEO sa PNOC-EC nga si Rozzano D. Briguez nagsulti nga ang ilang kompaniya mahimo nga dili pa andam nga sakupon ang mga operasyon sa gas field sama kadako sa Malampaya. Aniya, ang kompanya ay wala pang malawak na karanasan sa deep water gas field operations; at ang mayroon sila dati ay sa mas maliliit na scale onshore gas field venture sa pamamagitan ng San Antonio gas field. Siya miingon, ang kompanya wala pa daghang kasinatian sa lawom nga water gas uma sa operasyon; ug kung unsa ang ilang kaniadto mao ang us aka gamay nga gidak-on nga sukod sa land gas nga panimpalad latas sa natad sa gasolina sa San Antonio. Technically and financially, we are not yet ready to take over such magnitude of operations pagbibigay-diin ni Briguez, at idinagdag na kakailanganin ang 10 pang taon para magkaroon ng ganoong karanasan. Sa teknikal ug pinansyal, dili pa kami andam nga kuhaon ang ingon kadaku sa mga operasyon nga gihatagan gibug-aton ni Briguez, nga gidugang nga molungtad pa og 10 ka tuig aron adunay ingon nga kasinatian . Sinabi pa ni Briguez na kailangan muna nilang magkaroon ng aktuwal na involvement sa kahit dalawang large scale gas field projects, kabilang ang kanilang planong pagpasok sa Service Contract 57 sa Northwest Palawan kung kalaunan ay mauwi ito sa pagiging isang commercial scale discovery. Dugang pa ni Briguez nga kinahanglan una sila adunay aktwal nga pagkalambigit sa dili moubus sa duha ka mga dako nga proyekto sa uma nga gas, lakip ang ilang plano nga mosulod sa Service Contract 57 sa Northwest Palawan nga sa ulahi mahimoÕg usa ka pagkadiskobre sa sukdanan sa komersyo Inanunsiyo ni Foreign Affairs Secretary Teddy Boy Locsin Jr. na nasampahan na ng kaso si dating Philippine Ambassador to Brazil Marichu Mauro dahil sa diumanoÕy ilang ulit na pang-aabuso sa kanyang Filipino household service staff. Gipahibalo ni Foreign Affairs Secretary Teddy Boy Locsin Jr. si kanhi Philippine Ambassador to Brazil Marichu Mauro gipasakaan na sa kaso nga daghang pag-abuso sa iyang mga kawani sa serbisyo sa panimalay sa Filipino. Ngunit, hindi nabanggit ni Locsin kung ang naisampa laban kay Mauro ay kasong kriminal o administratibo. Bisan pa, wala gihisgutan ni Locsin kung ang kaso nga gipasaka batok kang Mauro usa ba ka kriminal o kasong administratiba. Sinabi lang niya na alam na ni Pangulong Rodrigo Duterte ang kasong kinahaharap ni Mauro. Giingon ra niya nga nakahibalo na si Presidente Rodrigo Duterte sa kaso nga giatubang ni Mauro. Magugunita na agad pinabalik sa bansa ni Locsin si Mauro nang maipalabas sa television news sa Brazil ang CCTV footages sa diplomat house ng Philippine Embassy. Kahinumduman nga gipabalik dayon ni Locsin si Mauro sa nasud sa dihang ang mga kuha sa CCTV sa diplomatikong balay sa Embahada ng Pilipinas gisibya sa balita sa telebisyon sa Brazil Mapapanood sa footages ang ilang pagkakataon na sinaktan ni Mauro ang kanyang kasambahay na Filipina. Gipakita sa kuha ang pila ka mga higayon nga naigo ni Mauro ang iyang kapuyo sa Filipina . Nakabalik na sa Koronadal City sa South Cotabato ang kasambahay at nabigyan na rin ito ng DFA ng P200,000 bilang tulong-pinansiyal. Ang dalaga nakauli na sa Siyudad sa Koronadal sa South Cotabato ug gihatagan usab siya sa DFA og P200,000 isip tabang pinansyal. Hindi muli bababa sa 2,000 ang panibagong kaso ng Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Dili moubus sa 2,000 pa nga mga kaso sa Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Lunes (November 9), umabot na sa 398,449 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) hangtod kaniadtong Lunes (Nobyembre 9), adunay 398,449 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 29,018 o 7.3 porsyento ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 29,018 o 7.3 porsyento ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,058 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Ang departamento nagsulti nga 2,058 ka bag-ong giulat nga COVID-19 nga mga kaso sa nasud. 82.7 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 9.4 porsyento ang asymptomatic; 2.8 porsyento ang severe habang 5.0 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 82.7 porsyento nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 9.4 nga porsyento ang walaÕy simtomas; 2.8 porsyento ang grabe samtang 5.0 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 108 muli ang napaulat na nasawi. Adunay 108 nga gitaho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 7,647 o 1.92 porsyento ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang may kalabotan nga namatay nga COVID-19 sa nasod ningtaas sa 7,647 o 1.92 porsyento. Ayon pa sa DOH, 182 naman ang gumaling pa sa COVID-19. Pinauyon sa DOH, 182 ang nakabawi gikan sa COVID-19. Dahil dito, umakyat na sa 361,784 o 90.8 porsyento ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 361,784 o 90.8 porsyento. Humihirit ang Palasyo ng Malakanyang sa mga kritiko na bigyan muna ng pagkakataon si incoming PNP chief Major General Debold Sinas. Giawhag sa Palasyo sa Malaca–ang ang mga kritiko nga hatagan una higayon ang umaabot nga punoan sa PNP nga si Major General Debold Sinas. Pahayag ito ng Palasyo matapos umani ng kaliwaÕt kanang batikos ang desisyon ni Pangulong Rodrigo Duterte na italaga si Sinas bilang PNP chief kahit na may kinakaharap na kasong kriminal at administratibo dahil sa paglabag sa health protocols nang magsagawa ng birthday party o ma–anita kahit ba umiiral pa ang enhanced community quarantine dahil sa COVID-19. Ang pamahayag sa harianong Palasyo human sa estado sa sa wala ug sa husto nga-kamot nga pagsaway sa desisyon ni Presidente Rodrigo Bag-assign nga si Sinas ingon nga ang mga pangulong AQUINO bisan kon nga mao ang usa ka sa umaabot nga mga kriminal ug administratiba tungod sa usa ka guba nga kuta nga sa panglawas nga mga protocols sa paghimo sa usa ka birthday party o sa usa ka ma–anita bisan anaa pa, ang enhanced komunidad nga gi-quarantine tungod sa COVID-19. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, mas makabubuting bigyan muna ng tsansa si Sinas para patunayan ang kanyang kakayahan. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, mas maayo nga hatagan una ang Sinas ug higayon nga mapamatud-an ang iyang katakus . May anim na buwan aniya si Sinas para maipakita kung maari siyang magsilbing inspirasyon sa mga kapwa pulis. Giingon niya nga si Sinas adunay unom ka bulan aron ipakita kung mahimo siya magsilbing inspirasyon sa mga kaubang pulis . Nanlaban kayaÕt napatay ng mga pulis ang isang miyembro ng Abu Sayyaf Group sa Tungawan, Zamboanga Sibugay, Linggo ng umaga. Napatay sa pulisya ang usa ka miyembro sa Abu Sayyaf Group sa Tungawan, Zamboanga Sibugay, Domingo sa buntag. Kinilala ni Region 9 police director Brig. Gen. Jesus Cambaya Jr. ang napatay na si Salip Adzhar Alijam, na gumagamit ng mga alyas na ÒAyaÓ at ÒAlip Adjal Hamsa Grandad.Ó Ang director sa pulisya sa Rehiyon 9 nga si Brig. Si Gen. Jesus Cambaya Jr. ang napatay nga si Salip Adzhar Alijam, nga mogamit sa mga alyas nga "Aya" ug "Alip Adjal Hamsa Grandad." Sinabi na kasama ang napatay na terorista sa pagdukot sa anim na mangingisdang Indonesian apat na taon na ang nakakalipas. Giingon nga kauban sa napatay nga terorista sa pagdakup sa unom nga mangingisda nga Indonesia upat ka tuig na ang nakalabay . Base sa ulat, isisilbi ng mga tauhan ng Regional Intelligence Unit 9 ang warrant sa isang bahay sa Barangay Masao nang paputukan sila ng terorista, na hinihinalang ilegal na nagtatago ng mga pampasabog. Pinauyon sa report, ang mga personahe sa Regional Intelligence Unit 9 ang magsilbi sa warrant sa usa ka balay sa Barangay Masao kung sila gipusil sa usa ka terorista, nga gidudahang nagtago sa iligal nga mga eksplosibo. Kasama sa operasyon ang mga tauhan ng 5th Special Action Battalion, PNP Ð Anti Kidnapping Group at PNP Ð CIDG. Kauban sa operasyon ang mga personahe sa 5th Special Action Battalion, PNP - Anti Kidnapping Group ug PNP - CIDG. Malaki ang posibilidad na magdeklara ng state of calamity si Pangulong Rodrigo Duterte sa Bicol region, MIMAROPA at CALABARZON. Dako ang posibilidad nga ideklarar ni Presidente Rodrigo Duterte ang usa ka state of calamity sa rehiyon sa Bicol, MIMAROPA ug CALABARZON . Pahayag ito ng Palasyo matapos irekomenda ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) na isailalim sa state of calamity ang tatlong rehiyon dahil sa lawak ng pinsala ng nagdaang bagyong Rolly. Kini ang pahayag sa Palasyo human girekomenda sa National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) nga ang tulo nga rehiyon ibutang sa state of calamity tungod sa kadako sa kadaot nga nahimo sa bag-ong bagyong Rolly. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, Ômost likelyÕ na sasang-ayunan ng Pangulo ang rekomendasyon ng NDRRMC. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, ÔlagmitÕ nga aprobahan sa Presidente ang rekomendasyon sa NDRRMC. Pero sa ngayon, mas makabubuting hintayin na lang muna ang ilalabas na papel ng Office of the President. Apan sa pagkakaron, mas maayo nga hulaton na lang una ang pagpagawas sa papel sa Opisina sa Presidente . Most likely po pero Ôantayin na natin iyong papel mismo na manggagaling sa tanggapan ng Presidente pahayag ni Roque. Halos kemungkinan po pero Ôantayin na ang imong papel mismo nga gikan sa opisina ni Presidente Roque . Base sa talaan ng NDRRMC, aabot sa P11 bilyong halaga ng imprastrsktura at agrikultura ang nasira ng bagyong Rolly. Sa tala sa NDRRMC, moabot sa P11 bilyon nga kantidad sa inprastraktura ug agrikultura ang nadaot sa bagyong Rolly. 22 katao ang iniwang patay ng Bagyong Rolly na itinuturing na pinakamalakas na bagyo sa taong 2020 sa buong mundo. Gibiyaan sa bagyong Rolly ang 22 nga namatay, giisip nga labing kusog nga bagyo sa 2020 sa tibuuk kalibutan. Hindi napigilan ni Albay Representative Joey Salceda na pasaringan ang Senado at ikumpara ang ginawang paggasta nito ng bilyong piso para makapagpapagawa ng modernong Senate building sa Bonifacio Global City (BGC) sa Taguig City habang pinanghihinayangan nitong gastusan ang pagtatatag Department of Disaster Resilience (DDR). Dili nga mihunong sa Albay Representante Joey Salceda sa pasaringan sa Senado ug balay nga buhat mao ang paggasto sa bilyonbilyong dolyares alang sa makapagpapagawa sa modernong Senado sa pagtukod sa Bonifacio Global City (BGC) sa Taguig City samtang ikaw magbasol sa pag-finance sa pag-establisar sa Department of Disaster kalig-on (DDR). Ayon kay Salceda, chairman ng House Committee on Ways and Means, nasa P2 bilyon lamang ang pondong kakailanganin para sa reorganisasyon ng bubuuing DDR, malayo sa halos P10 bilyong halaga ng ipinatatayong gusali ng Senado. Pinauyon kay Salceda, chairman sa House Committee on Ways and Means, P2 bilyon ra ang kinahanglan alang sa pag-organisar pag-usab sa DDR, nga layo sa hapit P10 bilyon nga kantidad sa gitukod nga mga edipisyo sa Senado. Gastos din pala ang paglipat sa BGC, sige mas unahin na nila yun pasaring pa ni Salceda. Gastos usab ang pagbalhin sa BGC, padayon ug tugoti si Salceda nga isugyot kana. Muling lumakas ang panawagan sa pagtatag ng DDR, ang ahensyang tututok sa panahon ng kalamidad, matapos na rin ang pananalasa ng Bagyong Rolly sa Bicol na ikinasawi ng 22 katao at nagresulta ng may P5.8 bilyong halaga ng pinsala sa imprastrakstura. Ang mga panawagan alang sa katukuran sa DDR, ang ahensya nga nakatutok sa katalagman, nagpakusog usab pagkahuman sa pagpatay sa Bagyong Rolly sa Bicol sa 22 ka mga tawo ug miresulta sa P5.8 bilyon nga kantidad sa kadaot sa imprastraktura. Ang pagtatatag ng DDR na isa sa priority measures ni Pangulong Rodrigo Duterte ay aprubado na sa Kamara sa ilalim ng liderato ni dating House Speaker Alan Peter Cayetano. Ang pagtukod sa DDR isip usa sa mga prayoridad nga lakang ni Presidente Rodrigo Duterte nga naaprobahan sa Kamara sa pagpanguna ni kanhi House Speaker Alan Peter Cayetano. Ngunit nanatili itong nakabinbin sa Senado sa harap ng pagtutol nina Senator Panfilo Lacson at Senator Dick Gordon dahil umano walang pondong pagkukuhaan ng pagbuo pa ng panibagong ahensya. Apan nagpabilin kini nga pending sa Senado atubangan sa oposisyon gikan nila Senador Panfilo Lacson ug Senador Dick Gordon tungod kay giingon nga walaÕy pondo alang sa pagporma sa laing ahensya. Iginiit ni Salceda na permanenteng solusyon ang kailangan para mabawasan ang epekto ng mga kalamidad sa bansa kaya isinusulong ng Kamara na palitan ang National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC), na isa lamang working group ng ibaÕt ibang ahensya ng gubyerno, at palitan ito ng DDR na magiging isang permanenteng ahensya na tututok sa prebensyon at pamamahala ng mga sakuna at kalamidad. Magpadayon pinaagi sa Salceda mao nga sa usa ka permanente nga solusyon mao ang gikinahanglan aron sa pagpakunhod sa epekto sa natural nga mga katalagman diha sa mga nasud, sa ingon sa pagpalambo sa Lawak sa pag-ilis sa National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC), nga mao ang lang sa usa sa pagtrabaho sa mga grupo sa nagkalain-laing ahensya sa gobyerno, ug sa mopuli kini uban sa usa ka DDR nga mao ang sa pag-adto sa mahimo nga usa ka permanente nga kabubut-on nga tututok sa prebensyon, ug sa pagdumala sa mga kalamidad ug natural nga mga kalamidad. Ang NDRMMC ay umaasa lang sa kontribusyon ng ibang members gaya ng pagpapalabas ng warning sa DOST, sa relief ay sa DSWD, ang rehabilitasyon ng mga kalsada sa NEDA at pagresponde sa DILG. Ang NDRMMC nagsalig ra sa kontribusyon sa ubang mga myembro sama sa pag-isyu og pasidaan sa DOST, pag-ayo sa DSWD, rehabilitasyon sa mga dalan sa NEDA ug pagtubag sa DILG. Ang nangyayari ay kalat kalat at hindi integrated ang pagtugon sa kalamidad kaya mabagal sa response at rehabilitation pahayag ni Salceda. Kaylap ang nagakahitabo ug wala gihiusa ang pagtubag sa katalagman hinay hinay sa pagtubag ug pamahayag sa rehabilitasyon Salceda . Inihalimbawa ng mambabatas ang nangyari sa Supertyphoon Yolanda na siyam na taon na ang nakalipas mula nang manalasa ito noong Nobyembre 2013 ngunit hindi pa natatapos ang rehabilitasyon dahil kung kani-kaninong ahensya inaasa ang pangangasiwa dito na malayo kung may DDR na magsisilbing pangunahing ahensiya na magiging responsable sa paghahanda sa mga sakuna, pagharap sa panahong nagaganap ito at pagkatapos maganap ito. Inihalimbawa sa lehislatura sa pag-agi sa Supertyphoon Yolanda nga siyam ka tuig ang milabay sukad ang manalasa sa nobyembre 2013, apan wala pa mahuman alang sa rehabilitasyon tungod kay kon ang usa ka tawo, kansang kabubut-on inaasa sa pagdumala sa niini ingon nga sa usa ka DDR sa pag-alagad ingon nga ang mga nag-unang kabubut-on nga responsable alang sa pag-andam sa mga katalagman, sa pagpakig-angot sa sa panahon sa panahon nga kini mahitabo, ug dayon dad-a kini sa gawas. Iginiit ni Salceda na ang ginagawang pagpigil ng Senado sa pagbuo ng DDR ay maling mali. Gipahayag ni Salceda nga ang pagbabag sa Senado sa pagtukod sa DDR sayup. Maraming mamatay sa gusto ng Senado. Daghan ang namatay sa mando sa Senado. Ang gustong nilang sabihin na inevitable na may mamamatay sa sakuna pero ito ay preventable kung mayroon tayong institusyon. Gusto nila isulti nga dili malikayan nga adunay mamatay sa usa ka katalagman apan mapugngan kung adunay kita usa ka institusyon. Hindi dapat na surrender na tayo at tanggapin na lang na pag may sakuna may mamamatay na 10 katao. Kinahanglan dili kita mosurender ug dawaton ra nga kung adunay katalagman 10 ang mamatay. Anong klaseng logic iyon? ani Salceda. Unsang klase nga lohika kana? ani Salceda. Ang tinutukoy ni Salceda navSenate building na gagastusan ng P10 bilyon ay 11 storey tower na matatagpuan sa 1.8 ektaryang Navy Village na pinangangasiwaan ng Bases Conversion Development Authority (BCDA). Ang edipisyo sa Salceda navSenate nga nagkantidad og P10 bilyon mao ang 11 ka andana nga mga tore nga naa sa 1.8 ektarya nga Navy Village nga gidumala sa Bases Conversion Development Authority (BCDA). Si Lascon, na Chairman of Committee on Accounts, at si Sen. Sherwin Gatchalian ang siyang prime movers sa paglipat ng Senado sa BGC. Si Lascon, chairman sa Committee on Account, ug Sen. Si Sherwin Gatchalian mao ang nag-una nga molihok sa pagbalhin sa Senado sa BGC. Si Gatchalian ang syang naghain ng resolusyon na bumuo ng special committee na magsasagawa ng feasibility sa paglipat at pagpapatayo ng sariling gusali ng Senado habang si Lacson ang nangasiwa sa funding. Nag-file si Gatchalian us aka resolusyon nga maghimo us aka espesyal nga komite aron magpadayon ang posibilidad sa pagbalhin ug pagtukod sa kaugalingon nga edipisyo sa Senado samtang si Lacson ang nagdumala sa pondo Una nang ipinagtanggol ni Lacson ang malaking pondo ng Senate building dahil sa umanoÕy matitipid ng mataas na kapulungan kumpara sa kasalukuyan nitong gusaling ginagamit na inuupahan lamang nito ng P171 milyon kada taon sa GSIS. Una nga gidepensahan ni Lacson ang daghang pondo sa edipisyo sa Senado tungod kay ang gitun-an sa taas nga balay nag-ipon kuno kung itandi sa karon nga tinukod, nga nag-abang lang og P171 milyon matag tuig sa GSIS. Nasa P4.58 bilyon ang inisyal na gastos sa gusali ngunit nadoble ito dala ng inflation sa construction cost at ang kontrobersiyal na HilmarcÕs Construction, na una nang inimbestigahan ng Senado dahil sa maanomalyang pagpapatayo ng Makati City Hall building. Ang inisyal nga gasto sa bilding mao ang P4.58 bilyon apan nadoble kini tungod sa inflation sa gasto sa konstruksyon ug ang kontrobersyal nga Hilmarc's Construction, nga una nga giimbestigahan sa Senado tungod sa anomalusong pagtukod sa Makati City Hall building. Target na maging fully operational ang bagong Senate building sa 2022. Ang bag-ong edipisyo sa Senado gipunting nga hingpit nga magamit sa tuig 2022. Higit na pinagtibay ng pinsalang dulot ng Bagyong Rolly sa ari-arian at buhay ang pangangailangang aktuhan ng Kongreso ang panukalang batas na Disaster Resilience Act, ayon kay Albay Representative Joey Salceda. Ang kadaot nga gipahinabo sa Bagyong Rolly sa kabtangan ug kinabuhi labi pa nga nagpalig-on sa panginahanglan nga ipasar sa Kongreso ang balaodnon sa Disaster Resilience Act, pinauyon kay Albay Representative Joey Salceda. Para kay Salceda, isa sa pangunahing may akda ng bersyon ng panukalang batas sa Kamara de Representantes, ang pinakahuling kalamidad na ito ay isang Òwake up callÓ na kung hindi bibigyan ng pangmatagalan at kumprehensibong solusyon ay magreresulta ng pagkawala ng marami pang buhay at ari-arian. Alang kang Salceda, usa sa mga punoan nga tagsulat sa bersyon sa House of Representatives sa balaudnon, kining labing bag-o nga katalagman usa ka "wake up call" nga kung wala hatagi usa ka pangdugay ug komprehensibo nga solusyon magresulta sa pagkawala sa daghang mga kinabuhi ug kabtangan. Ginawa ni Salceda ang pahayag sa harap ng patuloy na pagtutol ng ilang senador na ipasa ang bersyon nito sa House Bill No. 5989, na sinertipikang Òurgent billÓ ni Pangulong Rodrigo Duterte, para maitayo ang Department of Disaster Resilience (DDR). Gihimo ni Salceda ang pahayag atubangan sa padayon nga pagsupak gikan sa pipila ka mga senador nga ipasa ang bersyon niini sa House Bill No. Ang 5989, nga gipamatud-an nga "urgent bill" ni Presidente Rodrigo Duterte, aron tukuron ang Department of Disaster Resilience (DDR). Naipasa ang panukalang batas na ito sa Kamara sa ilalim ng liderato ni dating House Speaker Alan Peter Cayetano. Kini nga balaudnon gipasa sa Kamara sa pagpanguna ni kanhi House Speaker Alan Peter Cayetano. Isang Òfact of lifeÓ na ang kalamidad sa Pilipinas, ayon kay Salceda, dulot na rin ng lokasyon ng bansa na nakapaloob sa typhoon belt at Pacific Ring of Fire. Ang katalagman sa Pilipinas usa ka "fact of life", suma ni Salceda, hinungdan usab sa lokasyon sa nasud nga sulud sa bagyo ug ang Pacific Ring of Fire. Sa karaniwan ay may 20 bagyo ang dumadating sa bansa kada taon, lima dito ay mapaminsala. Sa aberids adunay 20 ka mga bagyo ang moanhi sa nasud matag tuig, diin lima niini ang katalagman. Ganundin, bulnerable ang Pilipinas sa madalas na paglindol at pagputok ng bulkan. Sa susama, ang Pilipinas delikado sa kanunay nga mga linog ug pagbuto sa bulkan. Dagdag pa dito, sinabi ni Salceda na mahalagang may isang full-time na ahensya ng pamahalaan na naghahanda at tumutugon sa pinsalang idudulot ng nagbabaong klima ng daigdig o climate change. Ingon kadugangan, giingon ni Salceda nga hinungdanon nga adunay usa ka full-time nga ahensya sa gobyerno nga nag-andam ug nagtubag sa mga kadaot nga nahimo sa global warming o pagbag-o sa klima. Ang kawalan ng pondo at dagdag gastos pa para sa pagbuo ng panibagong ahensya na DDR ang syang pangunahing dahilan kung bakit tutol sa panukala sina Sen. Panfilo Lacson at Dick Gordon. Ang kakulang sa pondo ug dugang nga gasto alang sa pagporma sa usa ka bag-ong ahensya sa DDR ang punoan nga hinungdan ngano nga si Sen. Panfilo Lacson ug Dick Gordon . Subalit dinepensahan ito ni Salceda, dahil aniya hindi dapat maging balakid ang pondo sa pagbuo ng mga makabuluhang polisya. Apan gidepensahan kini ni Salceda, tungod kay giingon niya nga ang pondo kinahanglan dili mahimong babag sa pagpalambo sa makahuluganon nga mga polisiya . Una nang binigyang kasiguruhan ni Salceda sina Lacson at Gordon na hahanapan ng Kamara ng pondo ang pagbuo ng DDR. Una nga gipasalig ni Salceda sila Lacson ug Gordon nga ang Kamara magtinguha pondo alang sa pagpalambo sa DDR. Ayon sa kaniya, ang kanyang komite na Committee on Ways and Means ay patuloy na naghahanap ng dagdag pondo para sa national government sa pamamagitan ng ipinapasang tax policy reforms. Pinauyon kaniya, ang iyang komite nga Committee on Ways and Means nagpadayon sa pagpangita dugang nga pondo alang sa nasyunal nga gobyerno pinaagi sa mga reporma sa patakaran sa buhis. Taong 2010 nang ipasa ng Kongreso ang landmark legislation para sa disaster-risk reduction and management na Republic Act 10121 o Philippine Disaster Risk Reduction and Management Act (DRRM Act). Kaniadtong 2010 sa pagpasar sa Kongreso sa landmark nga balaodnon alang sa pagpaminus sa peligro sa katalagman ug pagdumala sa Republic Act 10121 o Philippine Disaster Risk Reduction and Management Act (DRRM Act). Bagamat nakatugon ito sa nagdaang mga kalamidad, nang tumama sa bansa ang Supertyphoon Yolanda noong 2013 ay nakita ang kahinaan nito padating sa koordinasyon at pagpapatupad ng large scale disaster-risk reduction and management efforts. Bisan kung nagresponde kini sa mga nangaging katalagman, sa pag-igo sa Supertyphoon Yolanda sa nasud kaniadtong 2013 nakita ang kahuyang niini sa pag-abut sa koordinasyon ug pagpatuman sa dako nga sukod sa pagpaminus sa peligro sa katalagman ug mga paningkamot sa pagdumala. Ito ang dahilan kaya iminungkahi ni Duterte sa Kongreso ang pagtatatag ng DDR para mayroong bagong tanggapan na makakatugon ng mabilis sa panahon ng kalamidad. Kini ang hinungdan ngano nga gisugyot ni Duterte sa Kongreso ang pagtukod og DDR aron adunay bag-ong opisina nga dali nga makaresponde panahon sa usa ka katalagman. Sa inaprubahang House Bill 5989, maiestablisa rin ang National Disaster Operations Center (NDOC) na siyang mangangasiwa sa monitoring at reresponde sa mga lugar na apektado ng kalamidad; Alternative Command Centers (ACC), ang command center na tutulong sa NDOC; at Disaster Resilience Research and Training Institute (DRRTI) na siyang mangunguna sa training at pamamahagi ng impormasyon. Ang mga aprobahan House Bill 5989, maiestablisa mao usab ang usa ka National Disaster Operations Center (NDOC) nga mopahigayon sa monitoring ug reresponde sa mga dapit nga apektado sa usa ka katalagman; kini nga Lisud nga sa Command Center (ACC), ug ang command center aron sa pagtabang sa uban sa NDOC; ug Katalagman kalig-on nga Research ug Training Institute (DRRTI) kinsa mao ang mangulo sa mga pagbansay-bansay ug sa pagsabwag sa mga impormasyon. Binibigyan din ng kapangyarihan ang Pangulo ng bansa na magdekara ng state of calamity at magpataw ng administrative sanctions sa mga local officials na hindi gumaganap sa kanilang tungkulin sa oras ng kalamidad. Gihatagan usab gahum ang Presidente sa nasud nga magdeklara usa ka kahimtang sa kalamidad ug pagpahamtang sa mga silot sa administratiba sa mga lokal nga opisyal nga wala magtuman sa ilang katungdanan sa panahon sa usa ka katalagman. Hindi lamang simpleng ahensya ang DDR dahil sa oras na maisabatas ang Disaster Resilience Act ay tutugunan nito ang lahat ng paghahanda at rehabilitative efforts sa lahat ng uri ng natural hazards kabilang na dito ang geological phenomena gaya ng lindol, volcanic activity, hydrological, oceanographic at meteorological phenomena, climate variability/change gaya ng El Nino/El Nina, mga bagyo at pagpapatayo ng mga LGUs ng permanent evacuation center na nakaporma alinsunud sa standards ng United Nations Humanitarian Charter and Minimum Standards in Humanitarian Response. Dili lamang kini yano nga sa pagpalit sa usa ka DDR tungod kay sa panahon nga puti-on sa mga Katalagman kalig-on, sa Buhat nga ginahimo sa pagtubag sa tanan sa pagpangandam, ug ang mga rehabilitative mga paningkamot sa tanan nga mga matang sa mga natural nga mga peligro lakip na ang dapit nga butang nga katingalahan sama sa mga linog, bolkan nga kalihokan, hydrological, oceanographic, ug meteorological mga butang nga katingalahan, nga klima pagkamabalhinon/change sama sa El Nino/El Nina, nga unos, ug sa pagtukod sa pakigtambayayong sa local government units sa permanente nga evacuation centers nga nakaporma alinsunud sa mga sumbanan sa Tinipong Kanasuran diha sa Humanitarian nga Charter ug Minimum nga Sumbanan sa Tawhanon nga mga Tubag. Nanindigan ang mga mambabatas na hindi na kailangan pang hintayin ang Òthe big oneÓ para umaksyon at baka maging huli na ang lahat. Giinsistir sa mga magbabalaod nga dili kinahanglan nga maghulat pa nga maghimo og lakang ang "dako" ug tingali ulahi na kini . Iniurong na ng isang convicted drug lord na testigo ng prosekusyon ang nauna niyang pahayag na nakipagkita diumano siya at nagbigay ng pera kay Senator Leila de Lima para sa kandidatura nito sa Senado. Ang usa ka nakonbikto nga drug lord nga usa ka saksi sa prosekusyon nga nag-atras sa iyang naunang pamahayag nga nagtagbo kuno siya ug naghatag salapi kay Senador Leila de Lima alang sa iyang kandidatura sa Senado. Si Vicente Sy ay tumestigo noon at sinabi niya na nag-ambag daw siya ng halagang P500,000 para daw sa kampanya ni Senator De Lima noong 2012 wika ni Atty. Boni Tacardon, abogado ni De Lima. Si Vicente Sy nagpamatuod kaniadto ug giingon nga nag-amot kuno siya og P500,000 alang sa kampanya ni Senador De Lima kaniadtong 2012, ingon ni Atty. Boni Tacardon, abogado ni De Lima . Pero sa aming pagtatanong kanina, sinabi niya na kailanman ay hindi siya nagbigay ng pera kay Senator De Lima at sinabi rin niya na hindi niya kilala si De Lima dagdag ni Tacardon. Apan sa una namong gipangutana, giingon niya nga wala gyud siya naghatag salapi kay Senador De Lima ug giingon usab niya nga wala siya kaila nga gidugang ni De Lima si Tacardon . Si Sy ay isa sa mga high profile na preso na namumuhay ng marangya sa loob ng National Penitentiary bago iutos ni De Lima, na nooÕy justice secretary, ang pag-raid at pagbaklas sa mga kubol noong 2014. Usa si Sy sa usa ka high profile nga piniriso nga nagpuyo nga malipayon sa sulud sa National Penitentiary sa wala pa si De Lima, nga kaniadto kalihim sa hustisya, nagmando sa pagsulong ug pagdemolis sa mga booth kaniadtong 2014. Tumestigo rin si Atty. Rigel Salvador ng Public Attorney Office at inaming wala siyang personal na pagkakaalam sa akusasyong sangkot si De Lima sa illegal drug trade sa loob ng New Bilibid Prison (NBP). Gipasabot ni Atty. Rigel Salvador sa Public Attorney Office ug giangkon nga wala siyay personal nga kasayuran sa akusasyon nga si De Lima nalambigit sa pagpamaligya sa iligal nga droga sa sulod sa New Bilibid Prison (NBP). Ayon kay Tacardon, sinabi ni Salvador na nag-notarize lamang siya ng sinumpaang salaysay ng namayapang drug convict na si Jaybee Sebastian na nagdadawit din kay De Lima sa umanoÕy bentahan ng droga sa loob ng NBP. Pinauyon kay Tacardon, giingon ni Salvador nga iya ra gi-notaryo ang gipanumpa nga pahayag sa namatay nga drug convict nga si Jaybee Sebastian nga naapil usab si De Lima sa giingon nga pagpamaligya og drugas sa sulud sa NBP. Ayon sa prosekusyon, ginawa ni Sebastian ang salaysay anim na araw lamang bago siya namatay nitong Hulyo 18, dahil diumano sa COVID-19. Pinauyon sa prosekusyon, gihimo ni Sebastian ang pamahayag unom ra ka adlaw sa wala pa siya namatay kaniadtong Hulyo 18, tungod sa giingon nga COVID-19. Sa aming pagtatanong kay Atty. Salvador, inamin niya na hindi naman siya ang gumawa ng nasabing salaysay ni Jaybee Sebastian at ang tangi niyang partisipasyon dito ay ang mag-notaryo lang. Sa among pagpangutana kay Atty. Salvador, giangkon niya nga wala niya gihimo ang giingon nga pahayag ni Jaybee Sebastian ug ang iyang pag-apil ra niini mao ang pag-notaryo lang. Pinatotoo niya na hindi niya alam ang laman nito at hindi niya alam kung lahat ng nakasaad dito ay totoo wika ni Tacardon. Nagpamatuod siya nga wala niya nahibal-an ang mga sulud niini ug wala siya nahibal-an kung ang tanan nga gipahayag niini tinuod, ingon ni Tacardon . Ganundin, sinabi Tacardon na mismong si Bureau of Corrections Officer Dennis Alfonso na testigo rin ng prosekusyon ay nagsabing wala silang anumang nakita na maaaring magdiin kay De Lima sa kaso ng ilegal na droga noong isagawa nila ang Oplan Galugad noong 2016. Sa susama, giingon ni Tacardon nga si Bureau of Corrections Officer Dennis Alfonso, kinsa usa usab ka saksi sa pag-uusig, nagsulti nga wala sila nakit-an nga bisan unsang makahatag og presyur kay De Lima sa kaso sa iligal nga droga sa ilang gihimo ang Oplan Galugad kaniadtong 2016. Noong nakaraang buwan, sinabi rin ng Anti-Money Laundering Council (AMLC) at ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA), kapwa tumistigo para sa prosekusyon, na wala silang nakitang anumang katibayan na maaaring magpatunay na sangkot si De Lima sa bentahan ng droga sa NBP. Kaniadtong miaging bulan, ang Anti-Money Laundering Council (AMLC) ug ang Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA), parehong saksi alang sa paggukod, nagsulti usab nga wala sila nakit-an nga ebidensya nga makapamatuod nga si De Lima nalambigit sa pagpamaligya og droga. NBP . Nakakulong si De Lima sa Camp Crame mula pa noong Pebrero 2017 sa akusasyong sangkot siya sa ilegal na kalakalan ng ipinagbabawal na gamot sa NBP noong siya ay nanunungkulan pa bilang kalihim ng Department of Justice. Si De Lima nabilanggo sa Camp Crame gikan kaniadtong Pebrero 2017 tungod sa mga sumbong nga siya nalambigit sa iligal nga droga sa droga sa NBP kaniadtong nagserbisyo pa siya isip kalihim sa Department of Justice. Mariing pinabulaanan ito ng senadora at sinabing ganti lamang ito ni Pangulong Rodrigo Duterte dahil dating pinaimbistigahan niya ang diumanoÕy malalang kaso ng extragyudicial killing sa Davao City noong mayor pa doon ang pangulo. Kusganon kini nga gipanghimakak sa senador ug giingon nga gigantihan lang kini ni Presidente Rodrigo Duterte tungod kay kaniadto pa giimbestigahan niya ang giingon nga seryoso nga kaso sa extragyudicial pagpatay sa Dakbayan sa Davao kaniadtong mayor pa ang presidente. Maraming mga personalidad at institusyon sa daigdig, kabilang na ang European Parliament at US Senate, ang matagal nang nananawagan na palayain si De Lima. Daghang mga personalidad ug institusyon sa tibuuk kalibutan, lakip ang Parliamento sa Europa ug ang Senado sa Estados Unidos, dugay na nga nanawagan alang sa pagpagawas kang De Lima. May anim na bagong napaulat na nagpositibong Filipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Adunay unom nga bag-ong gikataho nga positibo nga mga Pilipino sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang November 7, nasa 11,423 na ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Filipino mula sa 81 na bansa at rehiyon. Pinauyon sa Department of Foreign Affairs (DFA) hangtod Nobyembre 7, adunay 11,423 ang kumpirmadong positibo nga COVID-19 nga mga Pilipino gikan sa 81 ka mga nasud ug rehiyon. Sa nasabing bilang, 3,228 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa kana nga ihap, 3,228 ang padayon nga gitambalan sa lainlaing mga hospital. Tatlo naman ang bagong gumaling kung kaya 7,367 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. Tulo ang bag-o lang nakabawi mao nga 7,367 ka mga overseas Filipino ang nakabawi gikan sa makatakod nga sakit o nakagawas sa hospital . Walang bagong napaulat na nasawi. WalaÕy bag-ong namatay. Dahil dito, 828 pa rin ang COVID-19 related deaths sa mga Filipino abroad. Ingon usa ka sangputanan, naa pa usab 828 COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa mga Pilipino sa gawas sa nasud. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na OF sa bahagi ng Middle East/Africa na may 7,492 na kaso. Sa gihapon ang labing nakumpirma nga COVID-19 positibo OF sa Tunga'ng Sidlakan / Africa nga adunay 7,492 nga mga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,266 confirmed COVID-19 positive cases na OF. Gisundan ang Europa sa 1,266 nga nakumpirma nga COVID-19 positibo nga mga kaso sa OF. Nasa 816 naman ang kaso sa Americas at 1,849 sa Asia Pacific Region. Adunay 816 ka kaso sa Amerika ug 1,849 sa Asia Pacific Region. Tiniyak ng DFA na sa pamamagitan ng Foreign Service Posts, tututukan ang lagay ng mga Pinoy sa ibang bansa at handang umasiste ang ahensya sa mga Filipino na apektado ng COVID-19 pandemic. Gipasalig sa DFA nga pinaagi sa Foreign Service Post, ang kahimtang sa mga Pilipino sa gawas sa nasud itutok ug andam ang ahensya nga motabang sa mga Pilipino nga apektado sa COVID-19 pandemya. Natapos na ng Department of Public Works and Highways (DPWH) ang tatlong isolation facilities para sa COVID-19 patients sa Pasay City. Ang Department of Public Works and Highways (DPWH) nakumpleto ang tulo nga mga pasilidad nga nahimulag alang sa mga pasyente nga COVID-19 sa Pasay City. Ayon kay DPWH Secretary Mark Villar, ibinase ang mga pasilidad sa design standard na inihanda ng DPWH Task Force to Facilitate Augmentation of Local and National Health Facilities. Pinauyon kay DPWH Secretary Mark Villar, ang mga pasilidad gibase sa disenyo nga sumbanan nga giandam sa DPWH Task Force aron Mapadali ang Pagpadako sa Lokal ug Pambansa nga Pang-kahimsog sa Panglawas Bawat kwarto ay may air conditioner at private comfort room. Ang matag kuwarto adunay aircon ug usa ka pribadong komportable nga sulud. Sa ikatlong linggo ng Nobyembre, target naman ng DPWH South Manila District Engineering Office na matapos ang ginagawang conversion ng container vans na may 72-bed capacity quarantine facility sa loob ng Villamor Air Base. Sa ikatulong semana sa Nobyembre, gipunting sa DPWH South Manila District Engineering Office ang pagkumpleto sa pagkakabig sa mga container van nga adunay 72-bed nga kapasidad nga quarantine nga pasilidad sa sulud sa Villamor Air Base. Nagparating ng pasasalamat ang Pilipinas sa gobyerno ng United Arab Emirates (UAE) dahil sa ipinaabot na tulong para sa mga nasalanta ng Bagyong Rolly. Ang Pilipinas nagpahayag pasalamat sa gobyerno sa United Arab Emirates (UAE) alang sa tabang nga gihatag sa mga biktima sa Bagyong Rolly. Ayon sa Department of Foreign Affairs, ipinahatid ang humanitarian assistance sa pamamagitan ng Philippine Red Cross. Pinauyon sa Departamento sa Ugnayang Panlabas, ang tabang sa katawhan gihatag pinaagi sa Philippine Red Cross. Sinabi ng kagawaran na sa naturang tulong, napatunayan ang magandang relasyon ng UAE at Pilipinas. Giingon sa departamento nga sa ingon nga tabang, napamatud-an na ang maayong relasyon sa UAE ug Pilipinas. Hindi bababa sa 2,000 ang panibagong kaso ng coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Dili moubus sa 2000 nga mga bag-ong kaso sa coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) ngayong Sabado (November 7), umabot na sa 393,961 ang kumpirmadong kaso ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) karong Sabado (Nobyembre 7), adunay 393,961 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 36,260 o 9.2 porsyento ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 36,260 o 9.2 porsyento ang aktibo nga mga kaso. Umabot sa 83.7 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 10.0 porsyento ang asymptomatic; 2.3 porsyento ang severe habang 4.0 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Hangtod sa 83.7 porsyento nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 ang hinay; Ang 10.0 nga porsyento walaÕy simtomas; 2.3 porsyento ang grabe samtang 4.0 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 24 muli ang napaulat na nasawi. 24 ang gitaho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 7,485 o 1.90 porsyento ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang may kalabotan nga namatay nga COVID-19 sa nasud ningtaas sa 7,485 o 1.90 porsyento. Ayon pa sa DOH, 252 naman ang gumaling pa sa COVID-19. Sa tala sa DOH, 252 ang nakabawi gikan sa COVID-19. Dahil dito, umakyat na sa 350,216 o 88.9 porsyento ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 350,216 o 88.9 porsyento. Magpapadala ng 10 team ang Manila Electric Company (Meralco) sa Albay para tumulong sa power restoration. Ang Manila Electric Company (Meralco) magpadala 10 ka mga koponan sa Albay aron motabang sa pagpahiuli sa kuryente. Ang 10 team ay bubuuin ng 45 linemen na tutulong sa Albay Power and Energy Corporation (APEC) para maiayos ang mga pasilidad at linya ng koryenteng winasak ng Bagyong Rolly. Ang 10 ka koponan maglangkob sa 45 ka mga linemen nga motabang sa Albay Power and Energy Corporation (APEC) aron ayohon ang mga pasilidad ug linya sa kuryente nga giguba sa Bagyong Rolly. Darating sa Albay ang Meralco team ngayong Sabado, November 7, 2020. Ang Meralco team moabut sa Albay karong Sabado, Nobyembre 7, 2020. Itatalaga sila sa District 1. Una nang nagpadala ng linemen ang 11 electric cooperatives na bahagi ng Federation of Rural Electric Cooperative sa Region 8. Madestino sila sa Distrito 1. Ang 11 nga kooperatiba sa kuryente nga bahin sa Federation of Rural Electric Cooperatives sa Rehiyon 8 nagpadala na og mga linemen Ipinakalat na sila sa Districts 1 at 3 ng Albay. Gipakatap sila sa mga Distrito 1 ug 3 sa Albay. Aprubado na ang mahigit P26.6 million na halaga ng ayuda para sa mga napinsala ng Super Typhoon Rolly. Kapin sa P26.6 milyon nga kantidad sa ayuda alang sa mga nabiktima sa Super Typhoon Rolly ang naaprobahan. Ayon ito sa datos mula sa Department of Social Welfare and Development (DSDWD). Kini sumala sa datos gikan sa Department of Social Welfare and Development (DSDWD). Ayon pa sa DSWD, sa ngayon mayroon pang 34,700 na pamilya o 138,209 na katao na nananatili sa mahigit 1,200 na evacuation centers. Pinauyon sa DSWD, sa pagkakaron adunay 34,700 ka pamilya o 138,209 ka mga tawo ang nagpabilin sa labi sa 1,200 nga mga sentro sa pagbakwit. Ang mahigit 12,500 na pamilya naman o katumbas ng mahigit 47,600 na katao ay nakikitira sa kanilang mga kaanak. Labaw sa 12,500 nga mga pamilya o ang katumbas sa labaw sa 47,600 nga mga tawo nga nagpuyo uban sa ilang mga paryente. Hinihimok ng Palasyo ng Malakanyang ang publiko na pairalin ang diwa ng bayanihan matapos ang pananalasa ng bagyong Rolly. Giawhag sa Palasyo sa Malaca–ang ang publiko nga ipatuman ang diwa sa bayanihan pagkahuman sa kadaot sa bagyong Rolly. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, ito ay para agad na makabangon ang mga nasalanta ng panibagong kalamidad. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, kini aron makuha dayon ang mga nabiktima sa laing katalagman . Sa ngayon, puspusan aniya ang ibaÕt ibang sangay ng pamahalaan na magsagawa ng rehabilitasyon. Sa pagkakaron, ingon niya, ang lainlaing mga sanga sa gobyerno naa sa bug-os nga paghimo aron mahatagan rehabilitasyon Halimbawa na lamang aniya ang Department of Social Welfare and Development (DSWD), na nakapagbigay na ng P18.2-M assistance sa NCR, Regions II, III, CALABARZON, MIMAROPA, V, VIII, at CAR. Ingon niya, pananglitan, ang Department of Social Welfare and Development (DSWD), nga nahatagan na og P18.2-M nga tabang sa NCR, Regions II, III, CALABARZON, MIMAROPA, V, VIII, ug CAR. Nakapagbigay na rin aniya ang Department of Health P540,440.00 na halaga ng hygiene kits at collapsible water drinking containers at P402,741.20 halaga ng mga gamot. Giingon usab niya nga ang Department of Health naghatag usab P540,440.00 nga kantidad sa mga hygiene kit ug mahimoÕg mahugno nga mga container nga mainom sa tubig ug kantidad nga P402,741.20 nga mga tambal. Sa panig naman Department of Energy, pinakilos na nila ang Task Force Kapatid kung saan ang Region 8 Electric Cooperatives-Task Force Kapatid at Task Force Kapatid Isabela Electric Cooperative 2 (ISELCO) ay patungo na ng Bicol Region at Marinduque para tumulong sa pagbabalik sa suplay ng kuryente. Sa kilid sa Department of Energy, nga gikutaw nga sila mao ang mga sa ibabaw nga mga Buluhaton nga Pwersa, nga mao ang dapit diin ang Rehiyon 8 Electric Cooperatives-ang Task Force nga adunay usa ka Igsoon nga lalaki ug sa usa ka katunga-nga Sister, si isabela Electric Cooperative 2 (ISELCO) mao ang pag-anhi sa Bicol Region ug mao ang Gigamit aron sa pagtabang sa pagpasig-uli sa mga gahum nga suplay sa. Ayon kay Roque bukas na rin ang lahat ng airports at seaports. Suno kay Roque tanan nga mga erport kag pantalan bukas man. Animnapung tonelada ng reief goods at supplies ang ikinarga sa Philippine Coast GuardÕs BRP Gabriela Silang na ngayon ay patungo na sa Catanduanes. Kan-uman ka toneladang mga gamit sa reief ug mga suplay ang gikarga sa BRP sa Philippine Coast Guard nga si Gabriela Silang nga padulong na sa Catanduanes . Sa panig Department of Public Works and Highways, 26 road sections ang nalinis na at maaring madaanan na ng mga sasakyan. Sa kilid sa Department of Public Works and Highways, 26 nga mga seksyon sa kalsada ang na-clear ug mahimong moagi ang mga salakyanan. Idineklara ni Public Works and Highways Secretary Mark Villar na maaari nang daanan ng mga motorista ang lahat ng national roads sa Albay at Camarines Sur. Gideklarar ni Public Works and Highways Secretary Mark Villar nga maablihan na sa mga motorista ang tanan nga mga nasudnon nga dalan sa Albay ug Camarines Sur. Ito ay matapos magtulungan ang DPWH Regional Office 5 at kanilang District Engineering Offices (DEOs) sa massive clearing operations. Kini pagkahuman sa pagtinabangay sa DPWH Regional Office 5 ug ilang mga District Engineering Office (DEO) sa daghang operasyon sa paghawan. Hanggang 6:00, Huwebes ng umaga (November 5), tatlong national roads sa Catanduanes na lamang ang nananatiling sarado dahil sa mga bumagsak na poste at puno, at landslides. Hangtod 6:00, Huwebes sa buntag (Nobyembre 5), tulo ra nga nasyonal nga dalan sa Catanduanes ang nagpabilin nga sirado tungod sa nahulog nga mga poste ug kahoy, ug pagdahili sa yuta. Sa ngayon, tuloy pa ang operasyon ng DPWH Quick Response Teams Catanduanes Circumferential Road, lalo na sa Barangay Balongbong, Bato; Barangay Libod, Pandan; Barangay Putting Baybay, San Andres; at ilang intermittent sections sa San Miguel at San Andres. Sa pagkakaron, ang DPWH Quick Response Teams Catanduanes Circumferential Road magpadayon sa operasyon niini, labi na sa Barangay Balongbong, Bato; Barangay Libod, Pandan; Barangay Putting Baybay, San Andres; ug pipila ka mga nagsulud nga seksyon sa San Miguel ug San Andres . Tuloy din ang operasyon ng kagawaran para mabuksan ang road sections sa Catanduanes Circumferential Road, mula Belmonte, San Andres hanggang Barangay Francia, Virac; sa Barangay Marinawa, Bato; munisipalidad ng San Miguel; at San Andres. Ipadayon usab sa departamento ang operasyon aron maablihan ang mga seksyon sa dalan sa Catanduanes Circumferential Road, gikan sa Belmonte, San Andres hangtod sa Barangay Francia, Virac; sa Barangay Marinawa, Bato; munisipyo sa San Miguel; sa San Andres . Tuloy pa rin ang repair and restoration efforts ng National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) matapos ang pananalasa ng Bagyong Rolly. Ang mga paningkamot sa pag-ayo ug pagpasig-uli sa National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) magpadayon pagkahuman sa pag-atake sa Bagyong Rolly. Ito ay kasunod ng isinagawang aerial at foot patrols. Gisundan kini sa mga aerial ug foot patrol. Ayon sa ahensya, nasa kabuuang 755 transmission structures ang napinsala sa buong rehiyon ng Bicol. Pinauyon sa ahensya, kinatibuk-an nga 755 nga istruktura sa pagpadala ang nadaut sa tibuuk nga rehiyon sa Bicol. Kabilang din dito ang 47 toppled backbone structures. Nag-upod usab kini 47 nga napukan nga mga istruktura sa gulugod. Sinabi pa ng NGCP na ilang site rin ang lubog pa rin sa baha. Gidugang sa NGCP nga ang pipila ka mga site gibahaan pa. Mahigit 1,000 ang panibagong kaso ng Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Labaw sa 1,000 nga mga bag-ong kaso sa Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Huwebes (November 5), umabot na sa 389,725 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) kaniadtong Huwebes (Nobyembre 5), adunay 389,725 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 32,773 o 8.4 porsyento ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 32,773 o 8.4 porsyento ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 1,594 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Ang departamento nagsulti nga 1,594 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang giulat sa nasud. 83.0 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 10.1 porsyento ang asymptomatic; 2.5 porsyento ang severe habang 4.4 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 83.0 porsyento nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; Ang 10.1 nga porsyento walaÕy simtomas; 2.5 porsyento ang grabe samtang 4.4 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 42 muli ang napaulat na nasawi. 42 ang gitaho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 7,409 o 1.90 porsyento ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang may kalabotan nga namatay nga COVID-19 sa nasod ningtaas sa 7,409 o 1.90 porsyento. Ayon pa sa DOH, 468 naman ang gumaling pa sa COVID-19. Pinauyon sa DOH, 468 ang nakabawi gikan sa COVID-19. Dahil dito, umakyat na sa 349,543 o 89.7 porsyento ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 349,543 o 89.7 porsyento. Pinasalamatan ni ACT Teachers Partylist Representative France Castro si House Speaker Lord Allan Velasco sa ginawa nitong pagtatanggol at pagbibigay proteksyon sa Makabayan Bloc sa harap ng pagbabansag na sila ay mga komunista. Nagpasalamat si ACT Teacher Partylist Representative France Castro kay House Speaker Lord Allan Velasco sa pagdepensa ug paghatag proteksyon sa Makabayan Bloc atubangan sa pangangkon nga sila mga komunista. Lubos naming pinasasalamatan si Speaker Velasco. Dako ang among pasalamat kay Speaker Velasco. Yung ginagawa niyang pagtatanggol sa kanyang kasamahan, lalo na siya ay Speaker wika ni Castro. Ang iyang gihimo mao ang pagdepensa sa iyang kauban, labi na siya ang Speaker giingon ni Castro . Noong Oktubre 27, kinastigo ni Velasco si Lieutenant General Antonio Parlade Jr., hepe ng Armed Forces of the Philippines Southern Luzon Command, matapos nitong paratangan ang mga progresibong kongresista at maging ang ilang sikat na artista na umanoÕy kasapi o simpatisador ng Communist Party of the Philippines (CPP). Sa oktubre 27, kinastigo sa Velasco ang Lieutenant-Kinatibuk-an, Antonio Parlade, Jr., ang mga pangulo sa mga Armadong Pwersa sa Pilipinas sa Habagatang-Pgma Sugo, human kini giakusahan ang mga progresibong congressman, ug bisan sa pipila ka mga celebrities nga giingong miyembro o simpatisador sa Partido Komunista sa Pilipinas (CPP). Tinutukoy ni Velasco ang mga kongresistang kasapi ng Makabayan bloc na kinabibilangan ni Castro, Gabriela Party-list Rep. Arlene Brosas, Kabataan Party-list Rep. Sarah Elago at Bayan Muna Representatives Carlos Zarate, Ferdinand Gaite, at Eufemia Cullamat. Gipasabut ni Velasco ang mga myembro sa kongresista sa Makabayan bloc nga kauban sila Castro, Gabriela Party-list Rep. Arlene Brosas, Youth Party-list Rep. Sarah Elago ug Representante sa Bayan Muna Carlos Zarate, Ferdinand Gaite, ug Eufemia Cullamat . Ito ay bagay na ikinagalak ni Castro. Kini ang gikahimut-an ni Castro. Sa panahon ko sa [House of Representatives], ngayon lang nagkaroon ng Speaker na may written statement pa para protektahan ang Makabayan bloc mula red tagging wika ni Castro. Sa akong panahon sa [House of Representatives], karon lang ang Speaker adunay gisulat nga pahayag aron mapanalipdan ang blangko sa Makabayan gikan sa pula nga sinultian sa tagging ni Castro . Una nang sinabi ni Parlade, tagapagsalita din ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC), na ang mga kasapi ng Makabayan Bloc at maging si dating Bayan Muna Rep. Neri Colmenares ay under surveillance dahil sa pagiging Òcard bearingÓ members ng CPP. Una, sa miingon Parlade, tigpamaba usab sa National Task Force sa Katapusan Domestic Komunista Armadong Panagbangi (NTF-ELCAC), kinsa mga miyembro sa ang Lungsuranon Bloc, ug bisan sa iyang ngalan, Unang Rep. Neri Colmenares ubos sa surveillance tungod sa pagkahimong usa ka "card-nga nagahatag ug" ang elemento sa KAHULUGAN. Sinabi ni Parlade na ang impormasyon ito laban sa mga progresibong mambabatas ay hindi galing sa militar kundi mismong sa mga dating kasapi ng CPP na nagbalik-loob na sa pamahalaan. Gisulti ni Parlade nga kini nga kasayuran batok sa mga progresibong magbabalaod dili gikan sa militar kung dili gikan sa mga kanhing myembro sa CPP nga nakabig na sa gobyerno. Kilalang kritiko ni Pangulong Rodrigo Duterte ang Makabayan Bloc. Si Presidente Rodrigo Duterte us aka bantog nga kritiko sa Makabayan Bloc. Matatandaan na noong 2016 sa kanyang talumpati sa 1st Infantry Division sa Labangan, Zamboaga del Sur ay una na ding sinabi ni Duterte na ilang partylist representatives sa Kamara ay may kaugnayan sa CPP at nagpopondo sa armed wing nito na New Peoples Army (NPA). Kahinumduman nga kaniadtong 2016 sa iyang pakigpulong sa 1st Infantry Division sa Labangan, Zamboaga del Sur, una usab nga gisulti ni Duterte nga ang pipila ka mga representante sa partylist sa Kamara nga kauban sa CPP ug gipondohan ang armadong pakpak nga New Peoples Army (NPA). Sa ipinalabas na pahayag ni Velasco, sinabi niya na hindi tama ang red tagging na ginagawa ni Parlade sa mga kongresista. Sa usa ka pahayag nga gipagawas ni Velasco, giingon niya nga dili husto ang red tagging nga gihimo ni Parlade sa mga kongresista . Dahil sa ginagawang pagtatangol sa kanila ni Velasco, sinabi ni Castro na naramdaman nilang protektado sila. Tungod sa pagdepensa ni Velasco sa kanila, giingon ni Castro nga gibati nila nga protektado sila . Kahit paano we feel protected and assured kami sa pahayag ni Speaker. Bisan unsang paagiha among gibati nga gipanalipdan ug gipasaligan sa pahayag sa Tigpamaba. Pero syempre ingat pa rin kami sa aming kaligtasan ani Castro. Apan siyempre nag-amping gihapon kami sa among kaluwasan, ingon ni Castro . Ito ang paglilinaw ni Cavite Governor Jonvic Remulla sa harap ng kanyang mga pahayag na tumututol sa red tagging sa ilang mga celebrities at ilang personalidad. Kini ang pagpatin-aw sa Gobernador sa Cavite nga si Jonvic Remulla atubangan sa iyang mga pamahayag nga supak sa pula nga pag-tag sa pipila nga mga bantog ug pipila ka mga personalidad. Nitong nakaraang linggo ay mariin akong tumutol sa isyu ng Ôred-tagging.Õ Kaniadtong miaging semana kusganon kong gisupak ang isyu sa Ôred-tagging.Õ This is because I believe that red-tagging people in a very public manner is unfair, unjust and downright cruel ayon sa post ni Remulla sa kanyang Facebook page. Kini tungod kay nagtoo ako nga ang mga red-tagging sa mga tawo sa usa ka publiko nga pamaagi dili patas, dili makatarunganon ug tinuud nga mabangis sumala sa post ni Remulla sa iyang Facebook page . Pero hindi ibig sabihin nito aniya ay isa na siyang komunista. Apan wala kini gipasabut nga siya usa ka komunista. Noong Oktubre 26, mariing binatikos ni Remulla si Lieutenant General Antonio Parlade Jr., hepe ng Southern Luzon Command ng Armed Forces of the Philippines, nang paratangan nito na communist sympathizer si Liza Soberano matapos na magsalita ang aktres sa isang webinar ng Gabriela Youth kaugnay sa karahasang nararanasan ng mga kababaaihan at bata. Niadtong oktubre 26, sa luyo sa sa pagtubo sa Remulla mao ang Tenyente-Kinatibuk-an, Antonio Parlade, Jr., ang mga pangulo sa mga balay sa Habagatang bahin sa Pgma Command sa Armadong kusog sa estados Unidos, ug sa diha nga akusado sa iyang mga komunista sympathizer Liza Soberano human sa pakigpulong sa mga batang babaye sa usa ka webinar sa bug-os nga Kamatuoran kalabut sa pagpanlupig nga nasinati sa mga kababaaihan ug mga anak. Idinawit din ni Parlade si Angel Locsin na umanoÕy may kapatid na miyembro ng New PeopleÕs Army at pati na rin si Miss Universe 2018 Catriona Gray dahil sa kanyang mga aktibidad na tumutulong sa mahihirap. Giapil usab ni Parlade si Angel Locsin nga giingon nga adunay igsuon nga miyembro sa New People's Army ug ingon usab si Miss Universe 2018 Catriona Gray alang sa iyang mga kalihukan nga makatabang sa mga kabus . Ipinagtanggol din niya si Manila Mayor Isko Moreno na binansagan din ni Parlade na communist sympathizer matapos na ipatanggal nito ang mga poster na tumutuligsa sa komunismo. Gidepensahan usab niya si Manila Mayor Isko Moreno nga gihatagan usab ngalan ni Parlade nga usa ka simpatista sa komunista pagkahuman nga gitangtang niya ang mga poster nga gisaway ang komunismo. Ibinunyag pa ni Remulla na mismong sa lalawigan ng Cavite ay may mga red tagging activities. Dugang gibutyag ni Remulla nga ang probinsya mismo sa Cavite adunay mga kalihokan sa pula nga pag-tag. Isang speaker mula sa National Task Force to End Local Communist Armed Conflict, ang nag-tag sa ilang grupo at aktibista as Ôcommunist terroristsÕ during the Strengthened Alliance on Fight Against Illegal Drugs and Terrorism wika niya. Usa ka mamumulong gikan sa National Task Force aron Tapuson ang Lokal nga Komunista nga Armed Conflict, gi-tag ang pipila ka mga grupo ug aktibista ingon 'mga komunista nga terorista' sa panahon sa Gipalig-on nga Alliance on Fight Against Illegal Drugs and Terrorism nga giingon niya. Naganap umano ito noong Oktubre 24 sa loob ng Cavite State University. Giingong kini nahitabo kaniadtong Oktubre 24 sulod sa Cavite State University. Pero dahil sa kanyang paninindigan sa mga ganitong isyu, sinabi ni Remulla na batid niyang may mga taong may Òmaling impresyonÓ tungkol sa kanya. Apan tungod sa iyang baruganan sa mga ingon nga isyu, giingon ni Remulla nga nahibal-an niya nga adunay mga tawo nga adunay "sayup nga impresyon" bahin kaniya. Kung kayaÕt nilinaw niya na, I am a staunch ANTI-COMMUNIST. Mao nga giklaro niya, Ako usa ka malig-on nga ANTI-KOMUNISTA. Gayunpaman, sinabi ni Remulla na siya ay isang ÒprogresibongÓ lider. Ó Bisan pa, giingon ni Remulla nga siya usa ka "progresibo" nga lider. Ó I believe that the role of government is to effect change for the better and to administer the power of the state for good. Nagtoo ako nga ang papel sa gobyerno mao ang pag-epekto sa pagbag-o alang sa mas maayo ug pagdumala sa gahum sa estado alang sa kaayohan . Naniniwala rin umano siya sa mga protesta, bastaÕt isinasagawa iyon sa mapayapang paraan. Nagtuo usab siya sa mga protesta, basta malinaw nga gihimo. Sinabi rin niya na mahalaga ang pagkakapantay-pantay ng kasarian. Giingon usab niya nga ang pagkaparehas sa gender hinungdanon. Ipinahayag din ni Remulla na mananatili siyang nagtatanggol sa kaparapatang pantao. Gipahayag usab ni Remulla nga magpabilin siyang nagdepensa sa tawhanong mga katungod. Kailanman ay hindi magbabago ang aking pananaw at paninindigan na ipaglaban ang karapatang pantao. Ang akong panan-aw ug baruganan nga makigbisog alang sa tawhanong mga katungod dili mausab. Hindi yata kakayanin ng konsensya ko ang manahimik habang ang mga taong walang kalaban laban ay tinatakot, pilit na ginigipit at pinagmamalupitan wika niya. Sa akong hunahuna dili mahilum ang akong tanlag samtang ang mga tawo nga walaÕy kaatbang nahadlok, pilit ug gidaugdaug, ingon niya . At panghuli, ipinahayag niya ang suporta kay Pangulong Rodrigo Duterte. Ug sa katapusan, nagpahayag siya og suporta kang Presidente Rodrigo Duterte. Yes, marami siyang pagkukulang. Oo, daghan siya mga kakulian. Ngunit ako ay naniniwala na ang kanyang liderato ay itinakda ng tadhana. Apan nagatoo ako nga ang iyang pagpangulo gitino sa kapalaran. Hindi siya pipiliin ng nakararami at pagpapalain ng Diyos kung hindi tunay ang kanyang adhikain at pagmamahal sa bayan ani Remulla. Dili siya mapili sa kadaghanan ug panalanginan siya sa Diyos kung dili tinuud ang iyang mga pangandoy ug pagmahal sa nasud, ingon ni Remulla . Si Remulla ay nagtapos ng Bachelor of Arts in Philosophy sa University of the Philippines Diliman. Nagtapos si Remulla sa kursong Bachelor of Arts in Philosophy gikan sa University of the Philippines Diliman. Pinatitiyak ni Pangulong Rodrigo Duterte kay Labor Secretary Silvestre Bello III na maibibigay ang benepisyo ng mga manggagawa bago pa man sumapit ang Pasko. Gipasalig ni Presidente Rodrigo Duterte si Labor Secretary Silvestre Bello III nga ang mga benepisyo sa mga trabahante igahatag bisan sa wala pa ang Pasko. Tinutukoy ng pangulo ang dagdag na P 2 bilyon na inaprubahan sa Bayanihan 2 para sa mga manggagawa na hindi nakasama sa mga naunang Social Amelioration Program o SAP ng pamahalaan na naapektuhan ng pandemya sa COVID-19. Ang Presidente nagtumong sa dugang nga P 2 bilyon nga giaprobahan sa Bayanihan 2 alang sa mga trabahante nga walaÕy labot sa mga nangaging Social Amelioration Programs o gobyerno nga naapektuhan sa COVID-19 pandemic. Nais ng pangulo na matiyak na may maipanggagastos man lang ang bawat pamilya sa Pasko. Gusto sa presidente nga masiguro nga ang matag pamilya makaya labing menos ang Pasko. Sadyang mahirap aniya ang buhay ngayon kung kaya mahalaga na may mahawakan man lang kahit na kaunting pera ang mga manggagawa bago mag-Pasko. Giingon niya nga lisud kaayo ang kinabuhi karon busa hinungdan nga makaya sa mga trabahante ang bisan gamay nga salapi sa wala pa ang Pasko . Tugon naman ni Labor Secretary Silvestre Bello III, nakakasa na ang pamamahagi nila ng pondo sa mga benepisyaryo at pinakamaagang mapasisimulan ito sa November 15 o 20 ngayong taon. Sa pihak nga bahin, ginpahayag ni Labor Secretary Silvestre Bello III nga naapud-apod na nila ang pondo sa mga benepisyaryo ug magsugod kini sa Nobyembre 15 o 20 karong tuig. Ayon kay Bello, bago pa man sumapit ang Pasko, tiyak na naipamahagi na nila ang pondo. Suma ni Bello, bisan sa wala pa ang Pasko, kinahanglan na nila napanagtag ang mga pondo. Sa ilalim ng Bayanihan 2, may kabuuang P13 billion na pondo ang DOLE para sa kanilang CAMP o COVID-19 Adjustment Measure Program, Tupad o Tulong Panghanapbuhay sa Ating Disadvantaged o Displaced Workers Program at AKAP Program o one-time financial assistance para sa mga OFW. Sa ubos sa mga korsakoff syndrome sa 2 nga, sa usa ka kinatibuk-an nga P13 bilyones sa pundo sa CEBUANO alang sa ilang mga KAMPO, o COVID-19 Kausaban Sukod nga Programa, sa Implementar, o sa Pagtabang sa Trabaho alang sa Atong Disadvantaged, o Mga Trabahante sa mga Programa ug sa PAGDAWAT sa mga Programa nga uban sa usa ka-panahon nga financial assistance alang sa mga komunidad. Iginiit ni Senior Citizen Rep. Rodolfo Ordanes na gawing prayoridad sa pagbibigay tulong sa mga nakakatanda na lubhang naapektuhan ng pananalasa ng Super typhoon Rolly. Si Senior Citizen Rep. Rodolfo Ordanes nga himuon nga prayoridad ang paghatag tabang sa mga tigulang nga naapektuhan pag-ayo sa kadaot sa Super typhoon Rolly . Ayon sa mambabatas, nakikipag-ugnayan na siya sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) at Department of Health (DOH) para sa agarang pagtugon sa mga pangangailangan ng mga senior sa Bicol Region, Calabarzon, Metro Manila at Central Luzon. Pinauyon sa magbabalaod, nakontak na niya ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) ug ang Department of Health (DOH) alang sa dali nga pagtubag sa mga panginahanglanon sa mga tigulang sa Bicol Region, Calabarzon, Metro Manila ug Central Luzon. Tinutukan ko sa telebisyon, radyo at social media ang mga pangyayari at tunay naman na nakakapanlumo ang mga imaheÉmga bahay na natabunan ng putik, mga tao na kinailangan nang umakyat sa bubungan ng bahay para makaligtas sa rumaragasang baha, mga napinsalang bahay at nasirang ari-arian sabi ni Ordanes. Disiplinado ko sa telebisyon, radyo ug social media, mga panghitabo, ug sa usa ka tinuod nga mobalik nakakapanlumo sa mga larawan, mao ang panimalay sa kamingawan sa lapok, mga tawo kinsa adunay sa pagkatkat sa ibabaw sa balay aron sa pag-ikyas ang naghaguros nga baha sa tubig, naguba nga mga balay ug gilaglag kabtangan, nag-ingon Ordanes. Nakasaad anya sa Republic Act No. 9994 o ang Expanded Senior Citizens Act of 2010 na prayoridad mabigyan tulong ang mga nakakatanda, partikular na ang mga gamot, pagkain at kanilang mga pangangailangan. Iyang gipahayag sa Republic Act No. 9994 o ang Expaced Senior Citizens Act of 2010 nga usa ka prayoridad nga maghatag tabang sa mga tigulang, labi na ang mga tambal, pagkaon ug ilang mga panginahanglanon. Una nang sumulat si Ordanes kay Pangulong Duterte para payagan na rin makalabas ang mga ÔseniorÕ na nasa edad hanggang 70 pagsapit ng Disyembre. Una nga nagsulat si Ordanes kay Pangulong Duterte nga tugutan ang mga ÔseniorsÕ nga nag-edad hangtod 70 nga mobiya sa Disyembre. Sana sa pagsapit ng Disyembre o mas maaga pa, payagan na ang mga seniors up to 70 years old na lumabas ng kanilang mga tahanan para sa makabili ng gamot sa botika, makabili ng pagkain at inumin, makapagsimba, at makita ang mga anak, apo, pamangkin, at inaanak katuwiran ng mambabatas. Hinaut nga sa Disyembre o mas sayo pa, tugotan ang mga tigulang hangtod 70 ka tuig ang edad nga mobiya sa ilang balay aron makapalit tambal sa botika, mamalit pagkaon ug ilimnon, mosimba, ug makita ang ilang mga anak, apo, pag-umangkon, ug sinagop nga anak sa magbabalaod . Naging matagumpay ang pagtataas ng operating speed sa mga tren ng Metro Rail Transit Line 3 (MRT-3). Ang pagtaas sa katulin sa operasyon sa mga tren sa Metro Rail Transit Line 3 (MRT-3) nagmalampuson. Simula Lunes, November 2, nasa 50 kilometers per hour (kph) na ang bilis ng takbo ng mga tren. Sugod Lunes, Nobyembre 2, ang mga tren nagbiyahe sa 50 kilometros matag oras (kph). Ibig-sabihin, mas maikli na ang oras ng paghihintay ng mga pasahero sa mga tren na nasa apat hanggang limang minuto na lamang. Kana mao, ang oras sa paghulat alang sa mga pasahero sa mga tren upat ra hangtod lima ka minuto. Dahil din dito, mapapabilis din ang biyahe mula North Avenue station hanggang Taft Avenue station at magiging 1 oras at limang minuto na lang ang travel time. Tungod niini, mapadali usab ang pagbiyahe gikan sa estasyon sa North Avenue hangtod sa estasyon sa Taft Avenue ug ang oras sa pagbiyahe usa ra ka oras ug lima ka minuto . Ang pagpapabuti ng train speed ay resulta ng installation ng bagong long-welded rails (LWRs) sa lahat ng MRT-3 stations. Ang pagdugang sa katulin sa tren mao ang sangputanan sa pagbutang bag-ong mga lig-lig nga riles (LWRs) sa tanan nga mga istasyon sa MRT-3. Bahagi ito ng part massive rehabilitation program ng MRT-3 katuwang ang Sumitomo-Mitsubishi Heavy Industries mula Japan. Bahin kini sa bahin sa daghang programa sa rehabilitasyon sa MRT-3 nga adunay pakigtambayayong sa Sumitomo-Mitsubishi Heavy Industries gikan sa Japan. Target ng pamunuan ng MRT-3 na maitaas pa sa 60 kph ang takbo ng mga tren sa Disyembre. Target sa pagdumala sa MRT-3 nga dugangan ang katulin sa mga tren og 60 kph sa Disyembre. Huling nakapagpatakbo ng mga tren ng MRT-3 sa bilis na 50 kph noong September 2014. Ang mga tren sa MRT-3 katapusang nagdagan sa 50 kph kaniadtong Septyembre 2014. Patuloy pa rin ang search and rescue o retrieval operation ng Philippine Coast Guard (PCG) sa mga nawawalang residente sa Batangas. Ang Philippine Coast Guard (PCG) nagpadayon sa pagpangita ug pagluwas o pagkuha nga operasyon sa nawala nga mga residente sa Batangas. Ito ay dulot pa rin ng pananalasa ng Bagyong Rolly. Hinungdan gihapon kini sa mga pagdaot sa Bagyong Rolly. Ayon sa PCG, natagpuan ng kanilang team ang bangkay ng isang lalaki sa bayan ng Ibaan, araw ng Lunes (November 2). Pinauyon sa PCG, nakit-an sa ilang tem ang lawas sa usa ka lalaki sa lungsod sa Ibaan kaniadtong Lunes (Nobyembre 2). Inanod ang biktima ng rumaragasang baha sakay ng kaniyang motor habang binabagtas ang kalsada sa naturang bayan noong November 1. Ang biktima gibanlas sa kusog nga baha sa iyang motor samtang nagtabok sa dalan sa nahisgutang lungsod kaniadtong Nobyembre 1 . Ligtas naman ang asawa nito na nakasakay rin sa motor nang maganap ang insidente. Ang iyang bana nga nagsakay usab sa motor, luwas na sa pagkahitabo sa insidente. Sa ngayon, nagsagawa muli ng operasyon ang PCG, katuwang ang Coast Guard K9 Force, para hanapin ang isang 23-anyos lalaki na tinangay din ng baha sa probinsya. Sa pagkakaron, ang PCG, sa pakigtambayayong sa Coast Guard K9 Force, naghimo usab usa ka operasyon aron makit-an ang usa ka 23-anyos nga lalaki nga gibanlas usab sa mga pagbaha sa probinsya. Umabot na sa mahigit P5.756 bilyon ang halaga ng pinsala sa imprastraktura sa bansa dulot ng Bagyong Rolly. Ang kadaot sa mga inprastraktura sa nasod nga dulot sa Bagyong Rolly miabot na sa kapin P5.756 bilyon. Ayon sa Department of Public Works and Highways (DPWH), ito ang naitalang halaga sa mga nasirang kalsada, tulay, flood-control structures, at public buildings hanggang sa araw ng Martes, November 3. Pinauyon sa Department of Public Works and Highways (DPWH), kini ang natala nga nadaot nga mga dalan, taytayan, istraktura sa pagkontrol sa baha, ug mga publikong bilding hangtod kaniadtong Martes, Nobyembre 3. Ayon kay DPWH Secretary Mark Villar, nasa P1.515 bilyon ang pinsala sa mga kalsada, P458.2 milyon sa mga tulay, P2.036 bilyon sa flood-control structures, P367.25 milyon sa public buildings, at P1.379 bilyon sa iba pang imprastraktura. Pinauyon kay DPWH Secretary Mark Villar, P1.515 bilyon ang nadaot sa mga kalsada, P458.2 milyon sa mga taytayan, P2.036 bilyon sa mga istraktura sa pagpugong sa baha, P367.25 milyon sa mga pampublikong bilding, ug P1.379 bilyon sa uban pang mga inprastraktura . Iniluat ng DPWH Bicol Region na mayroong saradong kalsada sa Catanduanes sa intermittent sections ng Catanduanes Circumferential Road dahil sa landslides, at mga bumagsak na puno at poste ng kuryente. Ang DPWH Bicol Region adunay sirado nga dalan sa Catanduanes sa mga nagsulud nga mga seksyon sa Catanduanes Circumferential Road tungod sa pagdahili sa yuta, ug mga nahulog nga mga kahoy ug poste sa kuryente. Mayroon pa ring ilang kalsada sa Camarines Sur, Cordillera Administrative Region at Central Luzon na nananatiling sarado sa mga motorista. Naa gihapoy pipila nga mga dalan sa Camarines Sur, Cordillera Administrative Region ug Central Luzon nga nagpabilin nga sirado sa mga motorista. Sa ngayon, nasa 19 road sections ang na-clear na at nabuksan na ng DPWH quick response teams. Sa pagkakaron, 19 ka mga seksyon sa kalsada ang na-clear ug gibuksan sa dali nga tubag nga mga tem sa DPWH. Inatasan ng National National Telecommunications Commission (NTC) ang lahat ng public telecommunications companies na madaliin ang pagpapanumbalik ng serbisyo ng telekomunikasyon sa mga lugar ng lubhang nasalanta ng Bagyong Rolly. Ang National Telecommunications Commission (NTC) nagmando sa tanan nga mga publiko nga kompanya sa telecommunications nga padalion ang pagpahiuli sa mga serbisyo sa telecommunication sa mga lugar nga giguba sa Bagyong Rolly. Sa memorandum na ipinalabas ni NTC Commissioner Gamaliel Cordoba, sinabi niya na mahalagang agad na maibalik ang serbisyo ng mga telco lalo na sa panahong ito kung saan kailangan ang mabilis na komunikasyon, panunumbalik ng komersiyo at mga negosyo, pagpapatuloy ng distance learning at higit sa lahat para makatugon ang gubyerno sa rescue at recovery operations. Sa usa ka memorandum nga gi-isyu sa NTC Commissioner Gamaliel Cordoba miingon nga siya mao ang importante nga diha-diha dayon sa pagpasig-uli sa pag-alagad sa usa ka telco nga, ilabi na sa niini nga edad diin ang mga panginahanglan alang sa paspas nga komunikasyon, ang pagpasig-uli sa komersiyo ug sa negosyo, sa pagpadayon sa gilay-on sa pagkat-on ug, labaw sa tanan, sa pagtubag sa gobyerno sa pagluwas ug pagkaayo operasyon. Ayon sa ulat ng National Disaster Risk Reduction and Management Council ngayong Lunes, umabot sa 46 na mga siyudad at bayan sa Calabarzon, Mimaropa at Bicol Region ang nakakaranas ng network interruptions dahil sa sa mga nasirang linya ng telekomunikasyon. Sa report sa National Disaster Risk Reduction and Management Council kaniadtong Lunes, moabot sa 46 ka mga lungsod ug lungsod sa Calabarzon, Mimaropa ug Bicol Region ang nakasinati og mga network interruption tungod sa nadaot nga linya sa telecommunication. Nabatid na pahirapan sa kasalukuyan ang pagpapadala at pagtanggap ng text messages, phone calls at mobile data sa ilang bahagi ng Luzon dahil sa Òmultiple fiber cutsÓ sanhi ng malalakas na hangin na dala ng Typhoon Rolly. Nahibal-an nga lisud karon magpadala ug makadawat mga text message, tawag sa telepono ug mobile data sa pipila ka mga bahin sa Luzon tungod sa "daghang pagputol sa hibla" nga gipahinabo sa kusog nga hangin nga gidala ni Bagyong Rolly. Inatasan ng National Telecommunications Commission (NTC) ang Globe Telecom at Smart Communication na magbigay ng serbisyong libreng tawag at charging ng mobile phone sa mga lugar na sinalanta ng Bagyong Rolly. Gimandoan sa National Telecommunications Commission (NTC) ang Globe Telecom ug Smart Communication nga maghatag serbisyo nga bayad sa tawag ug mobile phone sa mga lugar nga giguba sa Bagyong Rolly. Sinabihan ni Cordoba ang mga pangrehiyong direktor ng NTC na imonitor ang istriktong implementasyon nito sa Calabarzon, Mimaropa at Bicol Region na matinding napinsala ng bagyo. Gisultihan ni Cordoba ang mga director sa NTC nga bantayan ang istrikto nga pagpatuman niini sa Calabarzon, Mimaropa ug Bicol Region nga grabeng nadaut sa bagyo. May bisa ang nasabing memorandum hanggang sa darating na Linggo. Ang nasangpit nga memorandum balido hangtod sa sunod nga Domingo. Hinamon ng Makabayan bloc ang kapwa miyembro nila sa Kamara de Representates na isapubliko ang kanila Statement of Assets, Liabilities and Net Worth (SALN). Gihagit sa blokeng Makabayan ang ilang mga kauban nga miyembro sa House of Representatives nga himuon nga publiko ang ilang Statement of Assets, Liability and Net Worth (SALN). Ayon kay Act Teachers Partylist Representative France Castro, dapat itong pangunahan nina House Speaker Lord Allan Velasco, House Majority Leader Martin Romualdez at iba pang mga matataas na opisyal ng mababang kapulungan ng Kongreso. Pinauyon sa Act Teacher Partylist Representative France Castro, kinahanglan kini pangulohan ni House Speaker Lord Allan Velasco, House Majority Leader Martin Romualdez ug uban pang mga senior nga opisyal sa ubos nga kapulungan sa Kongreso. Sinabi ni Castro na ang pagdedeklara ng SALN ay alinsunud na rin sa itinatakda ng Republic Act 6713 o An Act Establishing a Code of Conduct and Ethical Standards for public officials and employees. Si Castro nagingon nga ang pagdeklara sa SALN nahiuyon usab sa gilatid sa Republic Act 6713 o Usa ka Act Establishing a Code of Conduct and Ethical Standards alang sa mga publiko nga opisyal ug empleyado. Dapat aniya na ang mga nasa serbisyo publiko ay may transparency at accountability at ang pagdedeklara ng kanilang SALN ang isa sa mainam na hakbang para ipakitang wala silang itinatagong yaman. Giingon niya nga ang naa sa serbisyo publiko kinahanglan nga adunay transparency ug accountability ug ang pagdeklara sa ilang SALN usa sa labing kaayo nga lakang aron mapakita nga wala silay tinago nga yaman. Matatandaan na limang miyembro ng Makabayan bloc sa Kamara ang naglabas na ng kanilang SALN, kabilang dito sina Bayan Muna Representatives Carlos Zarate, Ferdinand Gaite, at Eufemia Cullamat; ACT Teachers Representative France Castro at Kabataan Representative Sarah Elago. Kahinumduman nga lima ka mga myembro sa Makabayan bloc sa Kamara ang nagpagawas na sa ilang SALN, kauban ang mga Representante sa Bayan Muna nga sila Carlos Zarate, Ferdinand Gaite, ug Eufemia Cullamat; Representante sa Mga Magtutudlo sa ACT nga si France Castro ug Representante sa Kabatan-onan nga si Sarah Elago . Ang pagpapalabas ng SALN ng Makabayan bloc members ay sa harap na rin ng naging kautusan ni Pangulong Rodrigo Duterte na imbestigahan ang buong gobyerno sa katiwalian, at isang pamamaraan dito ay ang pagdedeklara ng SALN. Ang pagpagawas sa SALN sa mga myembro sa Makabayan bloc atubang usab sa mando ni Presidente Rodrigo Duterte nga imbestigahon ang tibuuk nga gobyerno alang sa kurapsyon, ug usa ka paagi aron mahimo kini mao ang pagdeklara nga SALN. Sinabi ni Gabriela Partylist Representative Arlene Brosas na kung may sinseridad ang Pangulo na imbestigahan ang korapsyon sa gobyerno at hindi diversionary tactics lamang ay maging modelo ito at pangunahan ang pagpapalabas ng SALN at sundan din ng iba pang opisyal ng gobyerno. Ang representante nga si Gabriela Partylist Representative Arlene Brosas nagsulti nga kung adunay sinseridad ang Presidente nga mag-imbestiga sa kurapsyon sa gobyerno ug dili lang mga taktika sa paglihay, kinahanglan kini usa ka modelo ug manguna sa pagpagawas sa SALN ug sundan sa ubang mga opisyal sa gobyerno. Sinabi nila na mahalagang pangunahan ni Velasco ang pagdedeklara ng SALN sa Karama lalupaÕt napaballita kamakailan na shareholder siya sa San Miguel Corp. at sa Petron Corp. Giingon nila nga hinungdanon nga pangunahan ni Velasco ang pagdeklara sa SALN sa Karama labi na kaniadtong bag-o lang gipahibalo nga siya usa ka shareholder sa San Miguel Corp. ug sa Petron Corp . Ayon sa corporate record, kabilang si Velasco sa top 100 stockholders ng San Miguel Corp. at Petron Corp. noong 2017. Pinauyon sa record sa corporate, ang Velasco usa sa mga nanguna nga 100 stockholder sa San Miguel Corp. sa Petron Corp. sa 2017 . Matatandaan na sina dati at yumaong Chief Justice Renato Corona at dating Chief Justice Ma Lourdes Sereno ay kapwa napatalsik sa pwesto dahil sa isyu ng deklarasyon ng SALN. Kahinumduman nga sila si kanhi ug ulahi nga si Chief Justice Renato Corona ug si kanhi Chief Justice Ma Lourdes Sereno parehong gitangtang sa katungdanan tungod sa isyu sa pagdeklara sa SALN. Idineklara ang pinakamataas na Tropical Cyclone Wind Signal No. 5 sa mga lalawigan ng Albay at Camarines Sur sa Bicol Region habang nagbabala ang Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration sa malaking delubyong idudulot ng Super Typhoon Rolly. Gideklarar nga labing taas nga Tropical Cyclone Wind Signal No. 5 sa mga probinsya sa Albay ug Camarines Sur sa Bicol Region samtang nagpahimangno ang Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration bahin sa usa ka dakong pagbaha nga gipahinabo sa Super Typhoon Rolly. Makararanas ng Òcatastrophic at violentÓ na hangin at lubhang matinding pag-ulan sa loob ng dataging na 12 oras ang Catanduanes, Camarines Norte, Camarines Sur, Albay, ang hilagang bahagi ng Sorsogon, Burias Island, Marinduque, ang gitna at katimugang bahagi ng Quezon, Laguna, at silangang bahagi ng Batangas. Pipila sa "makalilisang ug mabangis nga" hangin ug sa kaayo nga bug-at nga ulan sa sulod sa dataging sa 12 ka oras, sa Pilipinas, ang artikulo nga may samang titulo Norte, zamboanga sibugay, Albay, sa amihanang silangang bahin sa Sorsogon, Burias Island, Marinduque, ug sa tunga-tunga ug habagatang bahin sa Negor, ang Pilipinas, ug sa silangang bahin sa Dakbayan. Nagbabala ang Pagasa na magiging mapanganib ang bagyo sa mga nabanggit na lugar. Nipasidaan ang Pagasa nga peligro ang bagyo sa mga nahisgutan nga lugar. Namataan ang mata ng Super Typhoon Rolly ganap na 7:20 ng umaga ngayong Linggo sa lugar ng Tiwi, Albay. Si Super Typhoon Rolly nakit-an alas 7:20 kaniadtong Domingo sa buntag sa lugar sa Tiwi, Albay. . Kumikilos ito pa-kanluran sa bilis na 25 kilometro kada oras. Kini mobalhin sa kasadpan sa gikusgon nga 25 kilometros matag oras. May taglay na hangin ito na 225 kilometro kada oras at pagbugso ng hangin na umaabot sa 310 kilometro kada oras. Adunay gikusgon sa hangin nga 225 kilometros matag oras ug pagbugso hangtod sa 310 kilometros matag oras. Naganap ang second landfall ng bagyo sa Tiwi, Albay ganap na 7:20 ng umaga. Ang ikaduhang landfall sa bagyo nahitabo sa Tiwi, Albay alas 7:20 sa gabii. Kaganinang buntag unang ning-igo ang yuta sa Bato, Catanduanes . Kaninang madaling araw naman ito unang tumama sa kalupaan sa Bato, Catanduanes. Kaganinang buntag unang ning-igo sa yuta sa Bato, Catanduanes. Inaasahang tatawid ang sentro ng bagyo sa lalawigan ng Camarines bago tumungo sa lugar ng Marinduque at katimugan ng Quezon ngayong hapon. Gipaabot nga motabok ang bagyo sa probinsya sa Camarines sa wala pa moadto sa Marinduque area ug habagatan sa Quezon karong hapon. Ayon sa Pagasa, lilisanin ng bagyo ang kalupaan ng mainland Luzon at tatahak patungo sa West Philippine Sea ngayong gabi o bukas ng maaga. Suma sa Pagasa, mobiya ang bagyo sa yuta sa mainland Luzon ug moadto sa West Philippine Sea karong gabii o ugma sayo . Inaasahang hihina ito habang rumaragasa sa Southern Luzon at muling lalakas habang nasa lugar ng West Philippine Sea. Gilauman nga mohuyang kini samtang mobulhot sa southern Luzon ug makuha ang kusog niini samtang naa sa West Philippine Sea area. Nakataas ang ibaÕt ibang antas ng wind signal sa kalakhang bahagi ng Luzon at pati na rin sa Kabisayaan. Lainlaing lebel sa mga signal sa hangin nga gipataas sa kadaghanan nga mga bahin sa Luzon maingon man sa Kabisay-an. Hindi na muna itutuloy ang pagpapatupad ng temporary shutdown sa operasyon ng Metro Rail Transit-3 ngayong Sabado, Oktubre 31, hanggang Lunes. Ang pagpatuman sa temporaryo nga pag-shutdown sa operasyon sa Metro Rail Transit-3 dili na ipadayon karong Sabado, Oktubre 31, hangtod Lunes. Sa abiso ng MRT-3, pinaburan ni DOTr Secretary Arthur Tugade na suspindihin ang naka-schedule na weekend shutdown. Sa pahibalo sa MRT-3, pabor si DOTr Secretary Arthur Tugade nga suspindihon ang gikatakdang pag-shutdown sa hinapos sa semana. Ito ay bilang pag-iingat sa posibleng pananalasa ng Bagyong Rolly. Kini usa ka pag-amping batok sa posibling pagkaguba sa Bagyong Rolly. Ayon sa abiso ng DOTr MRT-3, mahalagang maprotektahan ang mga manggagawa na magiging bahagi ng mga gagawing aktibidad sa mga nasabing petsa. Pinauyon sa pahibalo sa DOTr MRT-3, hinungdanon nga protektahan ang mga trabahante nga mahimong bahin sa mga kalihokan nga himuon sa nasangpit nga mga petsa. Nakatakda sanang isaayos ang 34.5 kilovolt alternating current switch gear sa depot at mga turnouts sa Taft Avenue station. Nakatakda sanang isaayos ang 34.5 kilovolt alternating current switch gear sa depot at mga turnouts sa Taft Avenue station. Magbibigay na lamang ng anunsyo ang pamunuan ng MRT-3 kung kailan matutuloy ang weekend shutdown. I-anunsyo ra sa tagdumala sa MRT-3 kung magpadayon ang pag-shutdown sa hinapos sa semana. Dahil dito, magpapatuloy ang operasyon ng mga tren sa mainline bukas hanggang Lunes. Ingon usa ka sangputanan, ang mga operasyon sa mainline nga tren magpadayon ugma hangtod Lunes. Kabilang ang SM Bonus na asukal at Filipino cookies na Robinsons Pacencia sa mga produktong ipinagbabawal na bilhin dahil hindi rehistrado sa Food and Drug Administration (FDA). Lakip ang SM Bonus nga asukal ug mga cookies sa Filipino nga Robinsons Pacencia kauban ang mga produkto nga gidili sa pagpalit tungod kay wala kini narehistro sa Food and Drug Administration (FDA). Sa magkahiwalay na advisory, inatasan ng FDA ang mga law enforcement agencies at local government units na siguruhing hindi na naibebenta pa sa mga pamilihan ang SM Bonus Brown Sugar, SM Bonus Refined Sugar at Robinsons Pacencia (90g). Sa usa ka lahi nga tambag, gimandoan sa FDA ang mga ahensya nga nagpatuman sa balaod ug mga yunit sa lokal nga gobyerno aron masiguro nga ang SM Bonus Brown Sugar, SM Bonus Refined Sugar ug Robinsons Pacencia (90g) dili na ibaligya sa mga merkado. Sa pamamagitan ng post-marketing surveillance, sinabi ng ahensiya na napatunayan walang certificate of product registration ang naturang mga produkto. Pinaagi sa surveillance sa post-marketing, giingon sa ahensya nga ang mao nga mga produkto napamatud-an nga walaÕy sertipiko sa pagrehistro sa produkto. Sinabi ng FDA na hindi nila maigagarantiya na ligtas o epektibo ang mga produktong hindi nagparehistro at hindi dumaan sa kanilang pagsusuri. Giingon sa FDA nga dili sila makagarantiyahan nga ang mga produkto nga dili narehistro ug dili makapasar sa ilang pagsulay mao ang luwas o epektibo. Sa isang pahayag, nangako ang SM Markets na ihihinto nito ang pagbebenta ng mga nabanggit na produktong asukal habang inaayos pa ang rehistro ng mga ito. Sa usa ka pahayag, misaad ang SM Markets nga hunongon na ang pagbaligya sa mga nahisgutang mga produkto sa asukal samtang girehistro pa kini. Noong Setyembre 16, ipinagbawal rin ng FDA ang pagbebenta ng Reno Liver Spread matapos na mapatunayang hindi rin ito rehistrado. Kaniadtong Septyembre 16, gidili usab sa FDA ang pagbaligya sa Reno Liver Spread pagkahuman napamatud-an nga wala usab kini narehistro. Makaraan ang isang buwan, tinanggal na ng FDA ang restriction sa pagbebenta at pagkonsumo ng sikat na palaman matapos na maisaayos ng Reno Foods, Inc. ang rehistrasyon nito. Paglabay sa usa ka bulan, gikuha sa FDA ang pagdili sa pagbaligya ug pagkonsumo sa mga popular nga pagpuno human kini gikontrolar sa Reno Foods, Inc. pagparehistro niini . Lumalakas pa ang Typhoon Rolly habang nasa bahagi ng Philippine Sea. Ang bagyong Rolly nagkakusog samtang naa sa Philippine Sea. Huling namataan ang bagyo sa layong 980 kilometers east ng Casiguran, Aurora. Ang bagyo ang katapusan nga nakita nga 980 kilometros silangan sa Casiguran, Aurora. Taglay na nito ang lakas ng hanging aabot sa 185 kilometers bawat at pagbugsong aabot sa 230 kilometers bawat oras. Adunay na kini katulin nga hangin nga hangtod sa 185 kilometros matag usa ug pagbugso hangtod sa 230 kilometros matag oras. Kumikilos ang bagyo sa bilis na 20 kilometers bawat oras sa direksyong pa-kanluran. Ang bagyo nagalihok sa gikusgon nga 20 kilometros matag oras sa direksyon nga kasadpan. Ayon sa Pagasa ang sentro ng bagyo ay tatama sa Aurora-Quezon area sa Linggo ng gabi o Lunes ng umaga. Pinauyon sa Pagasa, ang bagyo center moigo sa Aurora-Quezon area sa Domingo sa gabii o Lunes sa buntag. Itinaas na ng Pagasa ang Tropical Cyclone Wind Signal No. 1 sa Catanduanes. Gipataas na sa Pagasa ang Tropical Cyclone Wind Signal No. 1 sa Catanduanes. Ngayong gabi hanggang bukas ng umaga, ang trough bagyo ay magpapaulan sa Bicol Region, Eastern and Central Visayas, Caraga, Northern Mindanao, Zamboanga Peninsula, Batanes, Cagayan, Isabela. Karong gabii hangtod ugma sa buntag, moulan ang bagyo sa Bicol Region, Eastern ug Central Visayas, Caraga, Northern Mindanao, Zamboanga Peninsula, Batanes, Cagayan, Isabela . Simula bukas hanggang Linggo, maghahatid ito ng heavy hanggang intense rains sa Northern at Central Luzon at sa Bicol Region. Gikan ugma hangtod Domingo, maghatu.d kini kusog hangtod sa kusog nga ulan sa Northern ug Central Luzon ug sa Bicol Region. Isang night heron ang nakitang patay at nakasabit sa tali ng saranggola sa University of the Philippines, Diliman. Usa ka gabii nga heron ang nakit-an nga patay na ug nagbitay sa usa ka saranggola sa University of the Philippines, Diliman . Batay sa larawang kula ni Michael Magtoto na ibinahagi ng Facebook page ng ÒThe UP WildÓ, ang bahagi ng pakpak ng ibon ay nabuhol sa tali ng saranggola. Pinauyon sa litrato ni Michael Magtoto nga gipaambit sa panid sa Facebook nga "The UP Wild", ang bahin sa mga pako sa langgam gihigot sa usa ka buaya. Nakita ang patay na ibon malapit sa lagoon area ng UP Diliman. Ang patay nga langgam nakit-an nga duul sa lagoon area sa UP Diliman. Dahil sa nangyari, pinaalalahanan ng UP Wild ang publiko na maging responsable sa mga aksyon para hindi na maulit ang mga insidente na nagdudulot ng pinsala sa wildlife at kalikasan. Tungod sa nahinabo, gipahinumduman sa UP Wild ang publiko nga responsable sa mga lihok aron dili masubli ang mga insidente nga hinungdan sa kadaot sa wildlife ug kinaiyahan. Magpapatupad ng temporary shutdown sa operasyon ng Metro Rail Transit-3 simula bukas, Oktubre 31, hanggang sa Nobyembre 2. Ipatuman ang usa ka temporaryo nga pagsira sa operasyon sa Metro Rail Transit-3 gikan ugma, Oktubre 31, hangtod Nobyembre 2. Pansamantalang ipinahihinto ang operasyon upang magbigay-daan ang gagawing bushing replacement sa depot at turnout activity sa Taft Avenue station ng Sumitomo-MHI-TESP. Ang mga operasyon temporaryo nga gisuspinde aron pagtugot sa pag-ilis sa bushing sa depot ug turnout nga kalihokan sa Taft Avenue station sa Sumitomo-MHI-TESP. Parte ng gagawing bushing replacement ang pagsasayos ng bus tie na nagbibigay ng supply ng kuryente sa depot mula sa Meralco power source nito sa Balintawak at Diliman, at pagkukumpuni ng isang panel na mayroong 12 bushing unit. Kabahin sa pagbag-o sa bushing mao ang paghan-ay sa kurbatang bus nga naghatag suplay sa kuryente sa depot gikan sa gigikanan sa kuryente sa Meralco sa Balintawak ug Diliman, ug ang pag-ayo sa usa ka panel nga adunay 12 ka bushing unit. Itutuloy din ang pagsasaayos at pagpapalit ng mga turnouts sa Taft Avenue station. Magpadayon usab sa pag-organisar ug pag-ilis sa mga turnout sa istasyon sa Taft Avenue. Noong Oktubre 10 at 11, naiayos na ang bahagi ng turnouts at umabot na sa 91 porsyento ang completion rate nito. Kaniadtong Oktubre 10 ug 11, bahin sa mga turnout ang naayos ug ang rate sa pagkompleto miabut sa 91 porsyento. Ang mga turnout ay ginagamit upang makalipat ang isang tren mula sa isang track patungo sa ibang track. Ang mga turnout gigamit aron pagbalhin ang usa ka tren gikan sa usa ka track ngadto sa lain. Mapapaaga ang pagtanggap ng pensyon ng mga pensioners ng Social Security System o SSS. Ang Social Security System o SSS pensioners makadawat pension og sayo. Ayon kay Presidential Spokesperson Harry Roque, ito ay dahil natapat na weekend at special non-working holiday ang Nobyembre 1. Pinauyon kay Presidential Spokesperson Harry Roque, kini tungod kay ang Nobyembre 1 usa ka espesyal nga hinapos sa semana ug espesyal nga walaÕy trabaho nga holiday. Kahapon sinabi ni Roque na sinimulan na ng SSS ang pagpondo sa unang batch ng November 2020 pension. Kagahapon giingon ni Roque nga gisugdan na sa SSS ang pondo sa una nga batch sa pension nga Nobyembre 2020. Ngayong araw sa ganap na alas 12:00 ng tanghali, ire-release na aniya ng Development Bank of the Philippines ang pondo para sa pensyon. Karong alas-12 sa udto, ingon niya, ipagawas sa Development Bank of the Philippines ang pondo sa pensyon. Patuloy pa ring nagpapakawala ng tubig ang Magat dam sa lalawigan ng Isabela. Padayon nga nagpagawas tubig ang Magat dam sa lalawigan sa Isabela. Sa update mula sa Magat Sub-basin, hanggang alas 8:00 ng umaga ngayong Biyernes, Oktubre 30, ang dam ay nasa 190.41 meters ang water level. Sa pag-update gikan sa Magat Sub-basin, hangtod alas 8:00 sa buntag karong Biyernes, Oktubre 30, ang dam naa sa 190.41 metro nga lebel sa tubig . Dalawang gate pa rin ang bukas dito at nagpapakawala ng tubig. Duha nga mga ganghaan pa ang bukas dinhi ug nagpagawas tubig. Inabisuhan ang mga residente sa munisipalidad ng Ramon, San Mateo, Aurora, Cabatuan, Luna, Reina Mercedes, Burgos, Baguilian at Gamu na maari silang maapektuhan ng pagpapakawala ng tubig. Ang mga residente sa munisipyo sa Ramon, San Mateo, Aurora, Cabatuan, Luna, Reina Mercedes, Burgos, Baguilian ug Gamu gipahibalo nga mahimo sila maapektuhan sa pagpagawas sa tubig Ilang malls ng SM ang binuksan sa mga motorista para sa pagpapakabit ng easytrip RFID. Ang pipila nga mga SM mall giablihan sa mga motorista alang sa dali nga pagbutang RFID. Sa abiso ng SM Supermalls, may mga itinakdang petsa sa ilang mga SM branches para sa pagpapakabit ng RFID stickers. Sa pagpahibalo sa SM Supermalls, adunay gitakda nga mga petsa sa pipila nga mga sanga sa SM alang sa pagbutang mga RFID sticker. Narito ang mga branch at schedule ng RFID installation. Ania ang mga sanga ug iskedyul sa pag-instalar sa RFID. Walang dokumentong kailangang isumite. Walay dokumento nga kinahanglan isumite. Kailangan lamang magparehistro at magpaload para sa installation. Kinahanglan lang magparehistro ug pag-load alang sa pag-instalar. Isinailaim sa state of calamity ang probinsya ng Batangas dahil sa pananalasa ng Typhoon Quinta na may international name na ÒMolave.Ó Ang probinsya sa Batangas gipailalom sa state of calamity tungod sa pagkaguba sa Bagyong Quinta nga adunay internasyonal nga ngalan nga "Molave. Base sa resolution no. 855 year 2020, inaprubahan ng Sangguniang Panlalawigan ng Batangas ang pagdedeklara ng state of calamity. Pinauyon sa resolusyon no. 855 tuig 2020, giaprobahan sa Sangguniang Panlalawigan ng Batangas ang pagdeklara nga state of calamity. Ilang lungsod at munisipalidad kasi ang binaha bunsod ng bagyo. Pipila ka mga syudad ug munisipyo ang gibahaan tungod sa bagyo. Maliban dito, naapektuhan din energy, agricultural, fishing at poultry sector at maging ang mga kalsada at suplay ng kuryente sa nasabing probinsya. Gawas niini, apektado usab ang sektor sa enerhiya, agrikultura, pangisda ug manok ingon man mga kalsada ug suplay sa kuryente sa nasangpit nga lalawigan. Sa pamamagitan ng deklarasyon, magagamit ang calamity funds para sa mabilis na ayuda sa mga naapektuhang pamilya. Pinaagi sa pagdeklara, magamit ang pondo sa kalamidad alang sa dali nga tabang sa mga apektadong pamilya. Itinaas ng Department of Agriculture (DA) ang suggested retail price para sa karneng baboy. Gipataas sa Department of Agriculture (DA) ang gisugyot nga presyo sa pagpamaligya alang sa baboy. Mula sa dating P230 ay ginawang P260 na ang SRP sa kada kilo ng kasim. Gikan sa miaging P230, ang SRP naa na sa P260 matag kilo nga kamoteng kahoy. Mula naman sa P250 ay ginawang P280 na ang SRP sa kada kilo ng liempo. Gikan sa P250, ang SRP karon P280 matag kilo nga liempo. Sa panayam ng Radyo INQUIRER kay Agriculture Assistant Secretary Noel Reyes, sinabi nitong sadyang kulang ang suplay ng karne ng baboy sa Metro Manila. Sa pakighinabi sa Radyo INQUIRER kang Agriculture Assistant Secretary Noel Reyes, giingon niya nga ang supply sa baboy sa Metro Manila grabe kaayo. Payo naman ng DA sa mga mamimili na isumbong ang mga nagbebenta ng baboy ng P300 pataas ang kada kilo. Tambag sa DA sa mga konsumedor nga ireport ang mga namaligya og baboy sa P300 matag kilo. Isang malaking kalokohan para kay Senator Risa Hontiveros na pinahihintulutan ng Pilipinas ang China na magtayo ng cell sites sa mga military camps sa kabila ng patuloy na sigalot ng dalawang bansa sa West Philippine Sea. Usa kini ka dakong binuang alang kang Senador Risa Hontiveros nga gitugotan sa Pilipinas ang China nga magpatindog og mga cell site sa mga kampo sa militar bisan pa sa nagpadayon nga panagbangi sa duha ka mga nasud sa West Philippine Sea. Nagbabala si Hontiveros na Òvery materialÓ ang isyu na ang Dito Telecommunity, bilang third telco sa bansa, ay 40 porsyentong pagmamay-ari ng pamahalaan ng China. Nipasidaan si Hontiveros nga ang isyu nga ang Dito Telecommunity, isip ikatulong telco sa nasud, 40 porsyento nga gipanag-iya sa gobyerno sa China "material kaayo". Ito ay sa harap ng napapabalitang paggamit ng Beijing sa telcos para umanoÕy magsagawa ng cyber surveillance sa ibaÕt ibang bansa. Atubang kini sa gikatahong paggamit sa telcos sa Beijing aron kuno makapahigayun sa cyber surveillance sa lainlaing mga nasud. Dati nang sinabi ng Department of National Defense na ang pagiging kasosyo ng China sa Dito ay ÒimmaterialÓ sa isyu ng seguridad ng bansa. Una nang giingon sa Department of National Defense nga ang pakigtambayayong sa China kang Dito "immaterial" sa isyu sa nasudnon nga seguridad. Sa United States, Australia at Vietnam, ipinagbawal ang mga 5g equipment na galing sa mga kumpanyang Chinese dahil ginagamit umano ang mga ito sa cyber espionage. Sa Estados Unidos, Australia ug Vietnam, 5g kagamitan gikan sa mga kompanya sa China ang gidili tungod kay gigamit kuno kini sa cyber spionage. Hindi ito panghihimasok lang ng isang ordinaryong kompanya. Dili lang kini interbensyon sa usa ka ordinaryong kompanya. Panghihimasok ito ng Chinese Communist Party, ang Politburo nila mismo pagbibigay-diin niya sa pagdinig ng Senado sa budget ng DND kamakailan. Kini ang interbensyon sa Chinese Communist Party, ilang kaugalingon nga Politburo nga gihatagan importansya ang pagdungog sa Senado sa badyet sa DND karong bag-o . Dapat nakalaan ang cybersecurity budget ng DND sa paglaban sa patuloy na pananalakay ng Tsina kung tunay na gusto nating protektahan ang ating soberanya dagdag ni Hontiveros. Ang badyet sa cybersecurity sa DND kinahanglan igahin aron pakigbatokan ang nagpadayon nga agresyon sa China kung gusto gyud naton protektahan ang atong soberanya, dugang ni Hontiveros. Dati na ring nanawagan ang senadora sa Commission on Audit na repasuhin ang 2020 spending ng DND sa cybersecurity sa harap ng panukalang P500-million fund ng ahensiya para sa kaparehong kategorya sa 2021, gayundin ng kasunduan sa pagitan ng Armed Forces of the Philippines at ng Dito. Mahimo usab nga gitawag sa mga museyo sa Commission on Audit sa pagribyu sa 2020 nga paggasto pinaagi sa DND sa "krisis" diha sa mga nawong sa sa gisugyot nga P500-milyon nga pundo alang sa kabubut-on sa sama nga kategoryaha sa 2021, ingon man usab sa mga kasabutan tali sa mga Armadong Pwersa sa estados Unidos, ug gikan Niini. Binigyang-diin niya na isa sa pinakamalaking cybersecurity threats sa bansa ay ang patuloy na Òinterception effortsÕÓng China-backed groups. Gitataw niya nga usa sa labing dako nga hulga sa cybersecurity sa nasud mao ang nagpadayon nga "paningkamot nga pagsamok" sa mga grupo nga gisuportahan sa China. Magugunitang noong nakaraang Mayo ay tinarget ng mga pinaghihinalaang Chinese PeopleÕs Liberation Army hackers ang Philippine government agencies at government-owned companies sa layuning makakalap ng Ògeo-political intelligence.Ó Kahinumduman nga kaniadtong Mayo, ang gidudahang mga hacker sa Chinese People's Liberation Army gipunting ang mga ahensya sa gobyerno sa Pilipinas ug mga kompanya nga gipanag-iya sa gobyerno nga adunay katuyoan nga makatigum og "geo-political intelligence. Sinabi pa ni Hontiveros na noong April 2019, napaulat na tinarget ng isang Chinese cyber espionage group na kilala bilang APT10 ang government at private organizations sa Pilipinas. Dugang pa ni Hontiveros nga kaniadtong Abril 2019, gikataho nga usa ka Chinese cyber spionage group nga naila nga APT10 ang gipunting sa gobyerno ug pribadong mga organisasyon sa Pilipinas. Sa parehong buwan, natuklasan din ng Analytics Association of the Philippines ang Chinese-related scripts na ipinasok sa source codes ng government websites, kabilang ang website ng Philippine Navy. Sa parehas nga bulan, nadiskubrehan sa Analytics Association of the Philippines ang mga script nga adunay kalabutan sa China nga gisulud sa mga source code sa mga website sa gobyerno, kauban ang website sa Philippine Navy. Sisimulan na sa Disyembre sa taong 2020 ang Phase 3 ng clinical trials ng bakuna kontra COVID-19 ng World Health Organization (WHO) sa Pilipinas. Ang hugna 3 sa mga klinikal nga pagsulay sa bakuna sa COVID-19 batok sa World Health Organization (WHO) sa Pilipinas magsugod sa Disyembre 2020. Ayon kay Health Usec. Maria Rosario Vergerie, iaanunsyo ngayong linggo ang mga lugar kung saan ito isasagawa. Sigun sa Health Usec. Maria Rosario Vergerie, karong semana ipahibalo ang mga lugar diin kini pagahimuon . Sinabi nito na magsisimula na sa ibang lugar ang solidarity trial at sa Disyembre naman target na masimulan ito sa bansa. Giingon niya nga ang solidarity trial magsugod sa ubang lugar ug sa Disyembre gipunting kini nga magsugod sa nasud . Sinabi nito na patungkol naman sa Russian vaccine na Gamaleya, nakikipag-usap na aniya ang manufacturer sa Philippine-based contract research organization para sa posibilidad na paggawa rito sa Pilipinas ng COVID-19 vaccine. Giingon niya nga bahin sa bakuna sa Russia nga Gamaleya, ang tiggama nakigsulti sa organisasyon nga nagsiksik sa kontrata nga nakabase sa Pilipinas alang sa posibilidad nga makahimo og bakuna nga COVID-19 dinhi sa Pilipinas. Ang nasabi aniyang contract research organization ang magiging kinatawan ng Gamaleya sa bansa. Giingon niya nga ang organisasyon sa panukiduki sa kontrata magrepresentar sa Gamaleya sa nasud. Para naman sa Chinese vaccine na Sinovac, sinabi ng health official na tapos na itong dumaan sa Vaccine Expert Panel ng Department of Science and Technology (DOST). Bahin sa bakuna sa China nga Sinovac, giingon sa opisyal sa kahimsog nga gipasa na niini ang Vaccine Expert Panel sa Department of Science and Technology (DOST). Hinihintay na lamang aniya nito ang approval ng Ethics Board na kailangan bago ito mag-apply ng clearance sa Food and Drug Administration (FDA) upang makapagsagawa ng clinical trial. Giingon niya nga naghulat lang kini alang sa pagtugot sa Ethics Board nga kinahanglan sa wala pa kini mag-aplay alang sa clearance sa Food and Drug Administration (FDA) aron makahimo og klinikal nga pagsulay. Sa ilalim ng 2021 General Appropriations Bill, naglaan ang pamahalaan ng P2.5 bilyon para ipambili ng bakuna laban sa COVID-19. Ubos sa 2021 General Appropriations Bill, ang gobyerno naggahin og P2.5 bilyon aron mapalit ang bakuna batok sa COVID-19. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Lunes (October 26), umabot na sa 371,630 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) hangtod kaniadtong Lunes (Oktubre 26), adunay 371,630 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 36,333 o 9.8 porsyento ang aktibong kaso. Sa nasangpit nga numero, 36,333 o 9.8 porsyento ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 1,607 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Ang departamento nagsulti nga 1,607 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang giulat sa nasud. 82.6 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 10.9 porsyento ang asymptomatic; 2.3 porsyento ang severe habang 4.1 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. 82.6 porsyento sa aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 10.9 nga porsyento ang walaÕy simtomas; 2.3 porsyento ang grabe samtang 4.1 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 62 ang napaulat na nasawi. Mga 62 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 7,039 o 1.89 porsyento ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang may kalabotan nga namatay nga COVID-19 sa nasod ningtaas sa 7,039 o 1.89 porsyento. Ayon pa sa DOH, 245 naman ang gumaling pa sa bansa. Pinauyon sa DOH, 245 ang nakarekober sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 328,258 o 88.3 porsyento ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 328,258 o 88.3 porsyento. Kinalampag ni House Deputy Minority Leader at Bayan Muna Rep. Carlos Zarate ang Supreme Court para madaliin ang pagdinig sa constitutionality ng Anti-Terrorism Law. Ang House Deputy Minority Leader ug Bayan Muna Rep. Carlos Zarate ang Korte Suprema aron mapadali ang pagdungog sa konstitusyonalidad sa Anti-Terrorism Law. Iginiit ni Zarate na nalalagay sa alanganin ang buhay at kalayaan ng nakararami lalo na ang kanilang mga miyembro sa patuloy na red-tagging ng National Task Force to End Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC). Gipahayag ni Zarate nga ang mga kinabuhi ug kagawasan sa kadaghanan, labi na ang ilang mga myembro, nameligro sa nagpadayon nga red-tagging sa National Task Force to End Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC). Umaasa naman ang kongresista na papanig ang Supreme Court sa kanilang ipinaglalaban. Naglaum ang kongresista nga modapig ang Korte Suprema sa ilang giaway. Kasunod ito ng paghingi ng proteksyon sa local court sa Iloilo City ni dating Bayan Muna Rep. Siegfred Deduro matapos maakusahan ng militar ng pagiging high-ranking opisyal ng Communist Party of the Philippines (CPP) at New PeopleÕs Army (NPA). Ini kasunod sa paghangyo nga proteksyon sa lokal nga korte sa syudad sang Iloilo ni anay Bayan Muna Rep. Siegfred Deduro pagkahuman nga giakusahan siya sa militar nga usa ka hataas nga opisyal sa Communist Party of the Philippines (CPP) ug New People's Army (NPA). Mariin namang kinukundena ni Bayan Muna Rep. Ferdinand Gaite ang banta at surveillance na ginagawa kay Bayan Muna Chairman Neri Colmenares. Kusganong gikondena ni Bayan Muna Rep Ferdinand Gaite ang pagpanghulga ug pagpaniid nga gihimo sa Chairman sa Bayan Muna nga si Neri Colmenares . Kinuwkestyon din ng mambabatas kung krimen na bang maituturing ang pagiging kritiko at paglalantad sa mga isyung kinakaharap ng administrasyon tulad ng pagiging sunud-sunuran sa China, mga alegayson ng korapsyon sa pamahalaan at paglabag sa karapatang pantao. Gikuwestiyon usab sa magbabalaod kung usa ba kini ka krimen aron mahimong kritikal ug ibutyag ang mga isyu nga giatubang sa administrasyon sama sa pagpasakop sa China, mga alegasyon sa korapsyon sa gobyerno ug mga paglapas sa tawhanong katungod. Nagpaabot ng pagbati ang Palasyo ng Malakanyang kay Miss Iloilo Rabiya Mateo matapos makoronahan bilang Miss Universe Philippines 2020. Ginpangamusta sang Palasyo sang Malaca–ang si Miss Iloilo Rabiya Mateo matapos nga makoronahan bilang Miss Universe Philippines 2020. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, nag-align ang mga bituin para iproklama si Mateo na pinaka-natatanging Filipina sa buong Universe. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, ang mga bituon naghanay aron iproklamar si Mateo ingon ang labing pinasahi nga Pilipina sa Uniberso. Nag-align ang mga bituin para siya ang i-proklamang pinakanatatanging Pilipina sa buong universe pahayag ni Roque. Ang mga bituon naghanay alang kaniya aron maproklamar nga labing talagsaon nga Filipina sa tibuuk nga uniberso nga giingon ni Roque . Umaasa aniya ang Palasyo na magiging produktibo ang panunungkulan ni Mateo bilang Miss Universe Philippines. Giingon niya nga ang Palasyo naglaum nga ang paglingkod ni Mateo isip Miss Universe Philippines mahimong mabungahon. Isa si Roque sa mga naging gyudge sa katatapos na Miss Universe Philippines pageant. Si Roque usa sa mga maghuhukom sa bag-ohay lang nga Miss Universe Philippines pageant. Para kay Senate President Vicente Sotto III hindi na kailangan pang kuwestiyunin ang mga karapatan ng mga miyembro ng LGBTQ community. Alang sa Presidente sa Senado nga si Vicente Sotto III dili kinahanglan pangutan-on ang mga katungod sa mga miyembro sa LGBTQ nga komunidad. Ayon kay Sotto pantay-pantay naman ang karapatan ng lahat sa bansa. Pinauyon kay Sotto, ang matag usa sa nasud adunay parehas nga katungod. Sinabi nito, dapat ay tumbukin na ng mga nagsusulong ng mga sinasabing karapatan ng mga LGBTQ na ang layon naman nila ay magkaroon ng same sex marriage sa bansa. Ingon niya, ang mga nagpasiugda sa giingon nga mga katungod sa LGBTQs kinahanglan tumong nga makuha ang ilang katuyoan nga adunay parehas nga kasal sa nasud. Ngunit aniya kailangan na amyendahan ang Saligang Batas at ang Family Code. Apan giingon niya nga kinahanglan usbon ang Konstitusyon ug ang Family Code. Diin ni Sotto hindi naman na sikreto sa bansa ang pagsasama ng mga magkatulad na kasarian, ito aniya ay tanggap naman na ng lipunan ngunit pag-amin din niya, ito ay may kuwestiyon sa ilan sa aspeto ng moralidad. Gitataw ni Sotto nga dili sekreto sa nasud nga managsama ang homosexualidad, giingon niya nga gidawat na kini sa sosyedad apan giangkon usab niya, adunay mga pangutana sa pila ka aspeto sa moralidad . Dagdag pa ng senador wala naman ilegal sa pagsasama ng magkatulad ng kasarian. Gidugang sa senador nga walaÕy ilegal sa kasal sa parehas nga sekso. Kaugnay naman sa isinusulong ni Sen. Ime Marcos na pagkakaroon ng property rights sa mga same sex relationship, giit ni Sotto malinaw naman sa batas na kung sino ang bumili siya ang may ari at kung hati sa pagbili, hati din sa pag-aari. Kalabot sa giingon ni Sen. Ime Marcos nga adunay mga katungod sa pagpanag-iya sa parehas nga relasyon sa sekso, giinsistir ni Sotto sa balaod nga bisan kinsa ang mopalit nga siya ang tag-iya ug kung nag-ambit siya sa pagpalit, nag-ambit usab siya sa propiedad . Aniya ang maaring mangyari ay Ôclass legislationÕ na posibleng palagan din naman. Miingon siya nga ang mahimong mahitabo mao ang Ôklase nga pamalaodÕ nga posible usab. Sa ngayon ay may isinusulong na SOGIE Bill sa Senado na para bigyan proteksyon ang karapatan ng mga miyembro ng LGBTQ community. Ang SOGIE Bill karon gipaila sa Senado aron mapanalipdan ang mga katungod sa mga myembro sa LGBTQ nga komunidad. Kapag lumabas na ang balita sa INQUIRER.net, totoo na yun, hindi fake news! Kon mogawas ang balita sa INQUIRER.net, tinuod kana, dili peke nga balita! Yan ang palaging sinasabi ng ilan naming kasamahan sa entertainment media kapag may gusto silang i-confirm na chika o issue tungkol sa isang celebrity o kilalang artista. Kana ang kanunay isulti sa uban namong mga kauban sa entertainment media kung gusto nila kumpirmahon ang usa ka chika o isyu bahin sa usa ka sikat nga tawo o inila nga artista . Ganyan katindi ang kredibilidad ng INQUIRER.net sa mga mambabasa at netizens na araw-araw naghahanap ng sariwa at maiinit na balita. Ang INQUIRER.net adunay ingon ka kusug nga kredibilidad sa mga magbasa ug netizen nga adlaw-adlaw nga nangita lab-as ug init nga balita. Mula sa national issues, current events, entertainment news, sports hanggang sa lifestyle, health and fitness, kumbaga sa buffet, pipili ka na lang ng gusto mong tikman o lantakan - dahil kumpletos-rekados na ang laban. Gikan sa nasudnon nga mga isyu, karon nga mga hitabo, balita sa kalingawan, isport hangtod sa estilo sa kinabuhi, kahimsog ug kahimsog, tingali sa buffet, kinahanglan ra nimo pilion kung unsa ang gusto nimo nga tilawan o tilawan - tungod kay nahuman na ang away. Ngayong buwan, 23 years nang naghahatid ng balita at impormasyon mula sa ibaÕt ibang panig ng mundo ang INQUIRER.net at siyempre, damay na ang Inquirer Bandera sa pagpupunyagi at tagumpay ng INQUIRER.net. Karong bulan, ang INQUIRER.net naghatud mga balita ug kasayuran gikan sa tibuuk kalibutan sa 23 ka tuig ug syempre, ang Inquirer Bandera naapil na sa mga paningkamot ug kalampusan sa INQUIRER.net. Ilang taon nang kapamilya, kapatid, kapuso at kadabarkads ng INQUIRER.net ang Bandera na nagsisilbi ring source ng madlang pipol sa mga showbiz chika, trending at viral na mga eksena at maiinit na balita sa ibaÕt ibang panig ng bansa. Ang InQUIRER.net usa ka miyembro sa pamilya, igsoon, kapuso ug kadabarkads sa INQUIRER.net sa daghang tuig ug nagsilbi usab nga tigpaminaw sa showbiz chika, mga nag-trend ug viral nga eksena ug mainit nga balita sa tibuuk nasud. Ito ang nagsisilbing tambayan ng masang Pinoy online na ang hanap ay mga pampa-good vibes, pang-aliw at pang-alis umay sa nakasasawa nang problema ng bawat Filipino. Nagsilbi kini nga dalangpanan alang sa masang Pilipino sa online nga nangita kaayohan, paghupay ug kahupayan gikan sa makasuko nga mga problema sa matag Pilipino . Siyempre, nandiyan pa rin ang mga challenges lalo na nang dumating ang pandemya dulot ng COVID-19 ngunit hindi nagpatalbog sa killer virus ang tambalang Bandera at INQUIRER.net. Bitaw, naa gihapoy mga hagit, labi na kung moabut ang pandemik nga gipahinabo sa COVID-19, apan ang Bandera ug INQUIRER.net wala mobalik gikan sa killer virus. Masasabing naka-adapt naman agad sa new normal ang mga writer at reporter kasabay ng pagiging creative at resourceful sa paghahanap ng showbiz chika. Mahimong ikaingon nga ang mga magsusulat ug tigbalita gilayon nga nabag-o sa bag-ong normal samtang malalangon ug may kapanguhaan sa pagpangita sa showbiz chika . Hindi naging madali ang adjustment sa new normal coverage pero malaking tulong din sa paghahatid ng entertainment news through online and digital platforms ang isinasagawang Zoom media conference ng mga film companies at TV networks. Ang pagpahiangay sa bag-ong normal nga sakup dili sayon __apan ang Zoom media conference sa mga kompanya sa pelikula ug mga network sa TV usa usab ka tabang sa paghatud sa balita sa kalingawan pinaagi sa online ug digital platform . Kailangang sumabay sa agos ng buhay, kailangang bukas sa mga pagbabago, dapat laging Òopen mindedÓ sa ibaÕt ibang panlasa ng mambabasa para masigurong naibibigay ang mga putaheng bubusog sa kanila. Kinahanglan nga magpadayon sa dagan sa kinabuhi, kinahanglan nga bukas sa mga pagbag-o, kinahanglan kanunay nga "bukas ang pangisip" sa lainlaing gusto sa magbabasa aron masiguro nga ang mga pinggan ihatud sa kanila. Nang dahil sa INQUIRER.net mas lumawak pa ang audience ng Bandera, mas dumami ang likes, ang shares, ang nagko-comment, at mas tumaas ang kredibilidad sa larangan ng pagbabalita bilang isang media organization. Tungod sa INQUIRER.net labi pa nga nagkadako ang tagpaminaw sa Bandera, nagkagusto ang mga gusto, namahagi, nadugangan ang mga komentarista, ug ang kredibilidad sa natad sa balita nga ningdaghan ang usa ka organisasyon sa media. Siguradong tatagal ng maraming-maraming taon ang INQUIRER.net sa digital at online world at siyempre, ka-join pa rin diyan ang pag-ariba ng Bandera dahil sa bonggang partnership at collaboration. Ang INQUIRER.net siguradong molungtad sa daghang mga tuig sa digital ug online nga kalibutan ug syempre, ang pag-abut sa Bandera magpabilin gihapon didto tungod sa daghang pakig-uban ug pagtinabangay . Totoong-totoo ang tema ng ika-23 anibersaryo ng INQUIRER.net ngayong taon na ÒWe are youÓ - dahil kayo, para sa inyo, at dahil sa inyo kaya buhay na buhay pa rin at patuloy na nagbibigay ng mahahalaga, makabuluhan, nakaaaliw at mga pampa-good vibes na impormasyon ang INQUIRER.net at Inquirer Bandera. Apan aron mahimong tinuod nga ang tema sa ika-23 nga anibersaryo sa INQUIRER.net kini nga tuig, ang "Kita anaa kaninyo" - tungod kamo, alang kaninyo, alang sa inyong buhi pa, ug magpadayon sa paghatag sa usa ka bililhon nga, meaningful, fun, ug ang pampa-sa maayo nga mga vibes nga ang mga impormasyon sa INQUIRER.net ug ang Nagpangutana sa Bandila. Hiniling ng National Telecommunications Commission (NTC) na paluwagin na rin ang proseso ng pagkuha ng permit para sa paglalatag ng fiber optic networks sa bansa. Ang National Telecommunications Commission (NTC) naghangyo nga ang proseso sa pagkuha usa ka permiso alang sa pagpatong sa mga fiber optic network sa nasud mahimong relaks. Ayon sa joint letter nina NTC Commissioner Gamalierl Cordoba at Deputy Commissioners Delilah Deles at Edgardo Cabarios, mahalaga ito para sa masinop na integrasyon ng fiber optic cable at wireless technologies na kapwa kritikal na sangkap para sa national broadband network. Pinauyon sa usa ka hiniusa nga sulat gikan sa Komisyonado sa NTC nga si Gamalierl Cordoba ug Deputy Commissioner nga sila Delilah Deles ug Edgardo Cabarios, hinungdanon kini alang sa husto nga paghiusa sa fiber optic cable ug mga wireless nga teknolohiya nga pareho nga kritikal nga sangkap alang sa nasudnon nga broadband network. Ibinigay nilang halimbawa ang Joint Memorandum Circular No. 1 s. 2020 kung saan ay pinagaan ang mga rekisitos sa pagkuha ng permit, lisensiya, at mga sertipiko para sa pagtatayo ng shared passive telecommunicaitons tower. Gihatag nila ang Joint Memorandum Circular No. 1 s. Ang 2020 nga gipasimple ang mga kinahanglanon alang sa pagkuha permiso, lisensya, ug sertipiko alang sa pagtukod sa gipaambitan nga passive telecommunicaitons tower. Sinabi nila na ang joint memorandum ay nagresulta ng pagtatayo ng karagdagang base tower sa bansa lalupa sa mga lugar na wala pang cell towers. Giingon nila nga ang hiniusa nga memorandum miresulta sa pagtukod sa usa ka dugang nga base tower sa nasud labi na sa mga lugar nga walaÕy cell towers. Pero mahalaga umano ang paglalatag ng fiber optic networks dahil ito ang magbibigay ng fundamental telecommunication infrastructure para matugunan ang pangangailangan ng bansa sa information and communication technologies. Apan ang pagpakatap sa mga fiber optic network giingon nga hinungdanon tungod kay maghatag kini nga sukaranan nga imprastraktura sa telecommunication aron matubag ang mga panginahanglanon sa nasud sa mga teknolohiya sa kasayuran ug komunikasyon. Sa kasalukuyan, ang fiber optic backbone infrastructure ng bansa ay binubuo ng PLDT Domestic Fiber Optic Network (DFON) at Globe Telecom Fiber Optic Backbone Network (FOBN). Karon, ang imprastraktura sa fiber optic backbone sa nasud naglangkob sa PLDT Domestic Fiber Optic Network (DFON) ug Globe Telecom Fiber Optic Backbone Network (FOBN). Dagdag pa dito ay ang pribadong telecommunication network ng National Grid Corporation of the PhilippineÕs (NGCP). Dugang niini ang pribado nga network sa telecommunication sa National Grid Corporation of the Philippine's (NGCP). May iba pang kumpanyang nagsimula na ring magpalawak ng kanilang fiber optic networks gaya ng Converge ICT ang iba pang internet service providers. Ang uban pang mga kompanya nagsugod usab aron mapalapdan ang ilang mga fiber optic network sama sa Converge ICT uban pang mga tagahatag sa serbisyo sa internet. Ang DITO Telecommunity ay inaasahan din na magtatayo ng sarili niyang network. Gilauman usab nga magpatindog ang DITO Telecommunity og kaugalingon nga network. Sinabi rin ng mga opisyla ng NTC na may koordinasyon silang ginagawa sa Department of Public Works and Highways para sa posibilidad na maamyendahan ang Department Order No. 73 s. 2014 para na nagbabawal sa mga telcos na magkabit ng kanilang kable sa mga poste ng gubyerno sa mga pambansang lansangan. Siya usab miingon nga ang opisyla sa NTC mao nga adunay pisikal nga ug sila sa pagbuhat sa Department of Public Works ug sa Kadalanan kay ang higayon sa pag-itugot nga kami ninyo ang Department Order No. 73, s. Sa 2014 nga magdili sa telcos sa pag-instalar sa ilang mga wiring ngadto sa tukon, ug ang center sa national highway. Dalawang beses na nag-landfall sa lalawigan ng Albay ang Bagyong Quinta ngayong Linggo ng gabi, apat na oras matapos na ito ay mabilis na lumakas at maging isang ganap na typhoon. Ang bagyong Quinta naka-landfall duha ka beses sa lalawigan sa Albay kaniadtong Domingo sa gabii, upat ka oras pagkahuman nga dali nga ningdaghan kini sa usa ka hingpit nga bagyo. Unang landfall ni Typhoon Quinta ay naganap eksaktong 6:10 ng gabi sa San Miguel Island, Tabaco City, sa Albay, ayon sa pinakahuling ulat ng Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration. Ang una nga pag-landfall sa bagyong Quinta nahitabo alas 6:10 sa gabii sa San Miguel Island, Tabaco City, Albay, pinauyon sa labing ulahi nga report sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration. Pagkatapos ng 40 minuto, naganap ang ikalawang landfall sa Malinao, Albay. Pagkahuman sa 40 minuto, ang ikaduhang landfall nahitabo sa Malinao, Albay. Nauna nang itinaas ang typhoon signal sa ibaÕt ibang bayan ng Luzon at sa Kabisayaan habang patuloy na lumalakas si Quinta habang patuloy itong tumatahak sa pa-kanlurang direksyon. Ang signal sa bagyo gipataas kaniadto sa lainlaing mga lungsod sa Luzon ug sa Kabisay-an samtang nagpadayon ang Quinta nga labi ka kusog samtang kini nagpadayon sa paglihok sa kasadpan nga direksyon. Nagbabala rin ang Pagasa na maaaring magdulot si Quinta ng storm surge na may taas na mula isang metro hanggang dalawang metro sa mga baybaying bahagi ng Northern Samar, Bicol Region, at sa gitna at katimugang bahagi ng Quezon. Nagpahimangno usab ang Pagasa nga ang Quinta mahimong hinungdan sa bagyo nga adunay taas nga gikan sa usa ka metro hangtod sa duha ka metro sa mga baybayon nga bahin sa Amihanang Samar, Bicol Region, ug sa sentro ug habagatang bahin sa Quezon. Pinag-aaralan na ng ilang mga kongresista ang paghahain ng kaso laban sa mga opisyal ng Philippine Health Insurance Corporation may kaugnayan sa mga katiwalian sa ahensya. Gitun-an na sa pipila ka mga kongresista ang pagsang-at og kaso batok sa mga opisyal sa Philippine Health Insurance Corporation nga adunay kalabutan sa kurapsyon sa ahensya. Ayon kay House Committee on Public Accounts Chairman at Anakalusugan Rep. Mike Defensor, maaaring magdesisyon ang mga kongresista na sampahan ng kaso sa kanilang personal na kapasidad ang mga opisyal na nasasangkot sa anomalya sa PhilHealth. Pinauyon sa House Committee on Public Public Account Chairman ug Anakalusugan Rep. Mike Defensor, mahimong magbuut ang mga kongresista nga pasakaan sila og kaso sa ilang kaugalingon nga katakus kontra sa mga opisyal nga nalambigit sa anomaliya sa PhilHealth. Isa-isa din anya ang gagawin nilang pagsasampa ng kaso at ÒindividualÓ din ang gagawing paghahain nito. Giingon usab niya nga tagsatagsa nila nga ipasaka ang kaso ug ang pagpasaka himuon usab nga "tagsatagsa". Ang pahayag ay kasunod ng nag-leak na committee report sa joint investigation ng Committee on Public Accounts at Good Government and Public Accountability patungkol sa mga anomalya sa PhilHealth. Ang pahayag gipagawas sa usa ka nanggawas nga report sa komite bahin sa hiniusang pag-imbestiga sa Committee on Public Account ug Maayong Gobyerno ug Public Accountability bahin sa mga anomaliya sa PhilHealth. Nakasaad sa rekomendasyon ng 65 pahina na leaked committee report na kasama sa pinakakasuhan ng kasong administratibo at kriminal si Health Secretary Francisco Duque III, dating PhilHealth President Ricardo Morales, executive vice president Arnel de Jesus, senior vice presidents Israel Francis Pargas, Renato Limsiaco Jr. at Rodolfo del Rosario gayundin sina Labor Secretary Silvestre Bello III, at Budget Secretary Wendel Avisado bilang mga myembro ng PhilHealth board at iba pang company officials at board members. Sa gipahayag diha sa mga rekomendasyon sa 65-page leaked sa committee report nga gilakip sa pinakakasuhan sa kaso sa administrative ug criminal si Health Secretary Francisco Duque III ug kanhi Cebuano Presidente, Ricardo Morales, executive vice president, Arnel de Jesus, senior nga bise-presidente, Israel Francis Pargas, Renato Limsiaco, Jr. ug Karon sa mga Nasud, ug usab ang Labor Secretary Silvestre Bello III ug Budget Secretary Wendel Avisado isip mga miyembro sa Cebuano board ug ubang mga kompaniya sa mga opisyal, ug mga sakop sa board. Nilinaw naman ni Defensor na ang nag-leak na committee report sa isinagawang PhilHealth investigation ng Kamara ay hindi pa opisyal at hindi rin final. Giklaro ni Defensor nga ang gipagawas nga report sa komite bahin sa gihimong imbestigasyon sa PhilHealth sa Kamara dili pa opisyal ug dili katapusan. Iginiit nito na dadaan pa sa talakayan at pagdedebatehan pa ito ng dalawang komite at maaari pang amyendahan. Giinsistir nga dugang nga pagahisgutan ug debate sa duha ka mga komite ug mahimoÕg usbon. Mahigit 2,000 ang panibagong kaso ng 2019 coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Labaw sa 2,000 nga mga bag-ong kaso sa 2019 coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) araw ng Sabado (October 24), umabot na sa 367,819 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) kaniadtong Sabado (Oktubre 24), adunay 367,819 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 47,773 ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 47,773 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,057 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Ang departamento nagingon nga 2,057 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang giulat sa nasud. May kabuuang 83.7 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 11.4 porsyento ang asymptomatic; 1.8 porsyento ang severe habang 3.1 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Usa ka kinatibuk-an nga 83.7 porsyento sa mga aktibo nga COVID-19 nga mga kaso malumo; 11.4 nga porsyento ang walaÕy simtomas; 1.8 porsyento ang grabe samtang 3.1 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 19 ang napaulat na nasawi. 19 ang gitaho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 6,934 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, COVID-19 nga may kalabutan sa pagkamatay sa nasud ningtaas sa 6,934. Ayon pa sa DOH, 442 naman ang gumaling pa sa bansa. Sa tala sa DOH, 442 ang nakabawi gikan sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 313,112 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 313,112. Nagkaroon pa ng mga bagong kaso ng COVID-19 sa Quezon City. Adunay mga bag-ong kaso sa COVID-19 sa Lungsod sa Quezon. Sa datos ng Quezon City Health Department, umabot na sa 22,056 ang bilang ng mga kumpirmadong kaso ng nakakahawang sakit sa lungsod hanggang 8:00, Sabado ng umaga (October 24). Sa tala sa Quezon City Health Department, ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa mga makatakod nga sakit sa syudad miabot sa 22,056 hangtod 8:00, Sabado sa buntag (Oktubre 24). Ang nasabing bilang ng kaso ay na-validate na ng Quezon City Epidemiology and Surveillance at district health offices. Ang nasangpit nga ihap sa mga kaso gi-validate sa Quezon City Epidemiology and Surveillance ug mga district health office. Samantala, nasa 1,285 o katumbas ng anim porsyento ang itinuturing na aktibong kaso ng pandemiya. Samtang, mga 1,285 o unom ka porsyento nga katumbas ang giisip nga aktibo nga mga kaso sa pandemic. May bilang na 20,146 o 91 porsyento ang total recoveries sa COVID-19 sa lungsod habang 625 o tatlong porsyento ang nasawi. Ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa syudad nga ihap 20,146 o 91 porsyento samtang 625 o tulo porsyento ang namatay . Batay pa sa datos, nasa 19,246 ang suspected COVID-19 cases na kabilang na isinagawang contact tracing. Pinauyon sa datos, adunay 19,246 nga gidudahan nga kaso sa COVID-19 lakip na ang pagsubay sa kontak. Pumalo na sa mahigit 1.15 milyon ang bilang ng mga nasawing COVID-19 patient sa buong mundo. Ang ihap sa namatay nga mga pasyente nga COVID-19 sa tibuuk kalibutan nga miigo sa labaw sa 1.15 milyon. Batay sa huling tala, umakyat na sa kabuuang 1,149,229 ang nasawi sa ibaÕt ibang bansa bunsod ng nakakahawang sakit. Pinauyon sa ulahi nga talaan, ang kinatibuk-ang ihap sa mga namatay sa lainlaing mga nasud tungod sa mga makatakod nga sakit nga ningtaas sa usa ka total nga 1,149,229. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang nasawi dahil sa COVID-19 ang Estados Unidos na may 229,284. Nanguna pa ang Estados Unidos nga adunay labing daghang namatay tungod sa COVID-19 nga adunay 229,284. Sumunod na rito ang Brazil na may 156,528 na pumanaw bunsod ng pandemiya. Gisundan ang Brazil nga adunay 156,528 nga namatay tungod sa pandemya. Nasa 117,992 naman ang death toll sa India habang 88,312 ang napaulat na nasawi sa Mexico. Adunay 117,992 nga namatay sa India samtang 88,312 ang gikataho nga namatay sa Mexico. Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 42,489,905 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Samtang, ang labing bag-ong datos nagpakita usab nga sa kinatibuk-an 42,489,905 ka mga tawo ang natapnan sa mga makatakod nga sakit sa lainlaing mga nasud. Nasa 31,427,020 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Adunay 31,427,020 nga kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 nga pandemya sa tibuuk kalibutan. Binatikos ni Lanao del Sur Rep. Ansaruddin ÒHookyÓ Adiong ang naging pahayag ni AFP Chief of Staff Lt. Gen. Gilbert Gapay na posibleng ginagawang Òbreeding groundsÓ ng mga terorista ang mga Madrasah o Islamic School. Si Lanao del Sur Rep. Ansaruddin ÒHookyÓ Adiong ang pahayag ni Chief of Staff sa AFP nga si Lt. Si Gen. Gilbert Gapay nga posible nga ang mga terorista ang naghimo sa mga Madrasah o Islamic Schools nga "breeding ground". Ayon kay Adiong, hindi ito makatwiran bukod pa sa lumilikha lamang ito ng pagdududa sa mga Muslim community. Pinauyon kay Adiong, dili kini makatarunganon gawas sa kini nagdududa lamang sa komunidad nga Muslim . Sabi ng mambabatas, walang puwang sa kanilang mga paaralan at komunidad ang terorismo at violent extremism. Magbabalaod nag-ingon ang terorismo ug mapintas nga ekstremismo walaÕy lugar sa ilang mga eskuylahan ug komunidad. Paliwanag ni Adiong, ang layunin lamang ng mga Madrasah ay magturo ng naayon sa moral values ng QurÕan gayundin ang pag-promote ng kapayapaan hindi lamang sa mga Muslim kundi para sa lahat. Gipasabut ni Adiong, ang nag-inusarang katuyoan sa Madrasahs mao ang pagtudlo pinauyon sa moral nga mga hiyas sa Qur'an ingon man usab sa paglansad sa kalinaw dili lamang alang sa mga Muslim kundi alang sa tanan . Dahil dito, hinikayat ng mambabatas ang mga opisyal ng pamahalaan na pag-aralan kung ano ang ginagampanan ng mga Madrasah sa buhay ng mga kabataang Muslim. Ingon usa ka sangputanan, giawhag sa magbabalaud ang mga opisyal sa gobyerno nga tun-an ang papel sa Madrasahs sa kinabuhi sa mga kabatan-onan nga Muslim. Bahagyang lumakas ang Tropical Depression Quinta habang papalapit ito sa Luzon at inaasahang tatama ito sa kalupaan ng Bicol Region sa Linggo ng gabi o Lunes ng umaga. Ang Tropical Depression Quinta gamay nga nagpalig-on sa pag-adto sa Luzon ug gilauman nga maigo sa yuta sa Bicol Region sa Domingo sa gabii o Lunes sa buntag. Sa loob ng 24 oras, posibleng lumakas pa ito at maging isang tropical storm, ayon sa ulat ni Benison Estareja, weather specialist ng Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration, ngayong Sabado. Sa sulud sa 24 oras, posible nga kini modako ug mahimo nga usa ka bagyo sa tropikal, sumala sa usa ka report ni Benison Estareja, espesyalista sa panahon sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration, karong Sabado. Huling namataan si Quinta na may layong 885 kilometro sa silangan ng Catarman, Northern Samar. Katapusang nakit-an si Quinta nga 885 kilometros silangan sa Catarman, Northern Samar. May taglagy itong hangin na 55 kilometro kada oras, na bahagyang lumakas mula sa dating 45 kilometro kada oras. Adunay kini paghuros sa hangin nga 55 kilometros matag oras, mas taas og gamay kaysa sa miaging 45 kilometros matag oras. May bugso ito ng hangin na 70 kilometro kada oras. Adunay hangin nga 70 kilometros matag oras. Mabagal na kumikilos si Quinta sa direksyong hilagang-kanluran sa bilis na 15 kilometro kada oras. Si Quinta hinay nga naglihok sa direksyon sa amihanan-kasadpan sa gikusgon nga 15 kilometros matag oras. Tinatayang magla-landfall ito sa Linggo ng gabi o Lunes ng umaga sa lugar ng Albay o Catanduanes. Gibanabana nga mo-landfall kini sa Domingo sa gabii o Lunes sa buntag sa lugar sa Albay o Catanduanes. Ayon kay Estareja, si Quinta ay inaasahan na magiging mas malakas kesa sa mga nagdaang bagyo. Suma ni Estareja, gipaabot nga mas kusog ang Quinta kaysa kaniadto nga mga bagyo. Pinagbabawalan ang paglalayag ng mga maliliit na sasakyang pandagat sa western seaboard ng Luzon dahil sa malalaking alon. Pagdili sa pag-agi sa gagmay nga mga barko sa kasadpan nga baybayon sa Luzon tungod sa daghang balod . Niyanig ng 3.2 magnitude na lindol ang Ilocos Norte at Cagayan Valley ganap na 6:32 a.m. ngayong Sabado. Usa ka 3.2 nga kusog sa linog ang niuyog sa Ilocos Norte ug sa Lambak sa Cagayan alas 6:32 sa buntag. karong Sabado . Ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology, tumama ang lindol may 19 na kilometro sa timog-silangan ng Santa Praxedes sa Cagayan. Pinauyon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology, ang linog miigo sa 19 kilometros habagatang-silangan sa Santa Praxedes sa Cagayan. Mababaw lamang ang pinagmulan nito na may sukat lamang na anim na kilometro. Taphaw ra ang gigikanan niini nga adunay gidak-on nga unom ka kilometros lamang. Naramdaman ito sa lakas na Intensity II sa bayan ng Pasuquin sa Ilocos Norte. Gibati kini sa kusug nga Intensity II sa lungsod sa Pasuquin sa Ilocos Norte. Walang naiulat na nasaktan o pinsala mula sa pagyanig. WalaÕy nasamdan o nasamdan gikan sa linog. Umaalma ang ilang mga dumadaong sa itinalagang crew change hub ng pamahalaan sa Port Capinpin sa Orion, Bataan dahil sa sinasabing korapsyon doon. Ang pila ka mga tawo ning-landing sa gipunting sa gobyerno nga pagbabago sa mga tripulante sa Port Capinpin sa Orion, Bataan tungod sa giingon nga kurapsyon didto. Partikular na tinukoy ang ginagawang paniningil ng sobra-sobra ng mga taga Bureau of Customs (BOC), Bureau of Quarantine (BOQ), at Bureau ofImmigration (BI) sa nasabing pantalan. Ang Bureau of Customs (BOC), Bureau of Quarantine (BOQ), ug Bureau of Immigration (BI) sa nahisgutang pantalan nga piho nga nagpunting sa sobra nga pagsingil. Base sa dokumentong nakuha ng Radyo INQUIRER, lumalabas na naniningil ang mga nasabing ahensya ng mas mahal na Òfacilitation feesÓ kumpara sa ibang designated crew change hubs. Pinauyon sa dokumento nga nakuha sa Radyo INQUIRER, nagpakita nga ang nasangpit nga mga ahensya nag-charge labi ka mahal nga "facilitation fees" kung itandi sa uban pa nga gitudlo nga mga crew hub hub. Sinasabing naniningil ng $2,850 sa Port Capinpin kumpara sa $500 sa Port of Manila para sa Customs Bonding, Customs Entrance Clearance, Customs Inspection, Medical Quarantine, Plant/Animal/Fishery Quarantine at Incidental to Port Authority Charges na mas mataas ng $2,350. Gipasanginlan nga naningil sa $ 2,850 sa Port Capinpin kumpara sa $ 500 sa Port of Manila alang sa Customs Bonding, Customs Entrance Clearance, Customs Inspection, Medical Quarantine, Plant / Animal / Fishery Quarantine ug Incidental sa Port Authority Charges nga $ 2,350. Bukod dito, mataas din ang kinokolektang Immigration stamping sa Port Capinpin na aabot sa $600 kumpara sa $200 sa Port of Manila. Dugang pa, ang pagtimbre sa Immigration sa Port Capinpin taas usab sa $ 600 kumpara sa $ 200 sa Port of Manila. Ang Customs Conduction na $100 lamang sa Port of Manila pero $600 sa Port Capinpin. Ang Customs Conduction sa $ 100 ra sa Port of Manila apan $ 600 sa Port Capinpin. Umaabot naman sa kabuuang $1,500 ang crew changing fees sa Port Capinpin habang $800 lamang sa Port of Manila o mas mataas ng $700. Ang mga tripulante nga nagbag-o sa bayranan sa Port Capinpin mokabat sa kantidad nga $ 1,500 samtang $ 800 ra sa Port of Manila o labaw pa sa $ 700. Sa kabuuan, sa Port of Manila ay $14,850 lamang ang kinokolekta sa mga services nito kumpara sa $20,345 na sinisingil sa Port Capinpin. Sa kinatibuk-an, sa Port of Manila $ 14,850 ra ang nakolekta alang sa serbisyo niini kumpara sa $ 20,345 nga gisingil sa Port Capinpin. Ibinaba ng pamahalaan sa kalahati singil sa Port Capinpin upang makahikayat ng maraming shipping companies na doon dumaong at madecongest ang Port of Manila. Gibubo sa gobyerno ang mga singil sa Port Capinpin pinaagi sa katunga aron mahaylo ang daghang mga kompanya sa pagpadala nga makalanding ug pantalan sa Port of Manila. Mula naman sa $7,290 na port due sa Port of Manila ibinaba ito ng limampung porsyento o ginawang $3,645 sa Port Capinpin gayundin ang anchorage fee sa Port Capinpin ay ginawang $900 kumpara sa $1,800 na sinisingil sa Port of Manila. Gikan sa $ 7,290 nga pantalan nga kinahanglan sa Port of Manila nga naminusan kini og singkwenta porsyento o nahimo nga $ 3,645 sa Port Capinpin ingon man ang anchorage fee sa Port Capinpin nga gihimo nga $ 900 kumpara sa $ 1,800 nga gisingil sa Port of Manila . Dalawang sundalo at dalawang militia member ang nasugatan sa pagsabog ng isang improvised explosive device (IED) sa bayan ng Ampatuan sa Maguindanao nitong Biyernes. Duha ka sundalo ug duha ka myembro sa milisya ang nasamdan sa pagbuto sa usa ka improvised explosive device (IED) sa lungsod sa Ampatuan sa Maguindanao kaniadtong Biyernes. Ang insidente ang pangatlo na simula noong nakaraang buwan sa nasabi din lugar at 11 sundalo na ang nasugatan sa mga naunang pagsabog. Ang insidente mao ang ikatulo gikan sa miaging bulan sa parehas nga lugar ug 11 nga sundalo ang nasamad sa miaging mga pagbuto . Pinaniniwalaan na ang panibagong road bombing ay kagagawan ng Bangsamoro Islamic Freedom Fighters at Dawah Islamiyah, na paksyon ng Islamic State. Gituohan nga ang bag-ong pagpamomba sa dalan gihimo sa Bangsamoro Islamic Freedom Fighters ug Dawah Islamiyah, usa ka paksyon sa Islamic State. Sinabi ni Western Mindanao Command (Wesmincom) commander, Lt. Gen. Corleto Vinluan Jr., nagsasagawa ang security at road-mine clearing operations ang mga tauhan ng Joint Task Force Central sa Barangay Salman nang maganap ang panibagong insidente. Giingon nga kumander sa Western Mindanao Command (Wesmincom), Lt. Si Gen. Corleto Vinluan Jr., ang security ug road-mine clearing operation gihimo sa mga kawani sa Joint Task Force Central sa Barangay Salman sa dihang adunay laing insidente nga nahinabo. Sinabi nito na ginamit bilang anti-personnel mine ang IED. Giingon nga ang IED gigamit ingon usa ka anti-personnel mine. Kanselado ang taunang pagparada ng Itim na Nazareno sa Maynila sa darating na Enero 9, ayon sa pahayag ng pamahalaan ng Maynila ngayong Biyernes. Ang tinuig nga parada sa Black Nazarene sa Manila pagkanselar sa Enero 9, pinauyon sa pahayag gikan sa gobyerno sa Manila karong Biyernes. Ito ay matapos mag-usap ang mga opisyal ng Manila City government at ng Minor Bacilica of the Black Nazarene o mas kilala sa tawag na Quiapo Church at magpasyang ikansela na muna ang Translacion dahil sa malaking panganib na maaaring maidulot ng selebrasyon sa kalusugan ng mga deboto. Kini pagkahuman nga nakigsulti ang mga opisyal sa kagamhanan sa Dakbayan sa Manila ug ang Minor Bacilica sa Itom nga Nazareno o labi ka naila nga Quiapo Church ug gihukman nga kanselahon una ang Translacion tungod sa daghang peligro nga ang kasaulugan magdala sa kahimsog sa mga deboto. Milyong Katolikong deboto ang dumadalo sa taunang prusisyon ng imahe ng Mahal na Poong Nazareno na pinaniniwalaang nagpapagaling sa mga maysakit at tumutugon sa iba pang panalangin ng mga deboto. Milyon-milyon nga mga deboto sa Katoliko ang ningtambong sa tinuig nga prosesyon sa imahe sa Lord Nazarene nga gituohang makaayo sa mga masakiton ug motubag sa uban pang mga pag-ampo sa mga deboto. Nitong nakaraang Enero 9, mahigit sa dalawang milyon ang sumama sa prusisyon na tumagal nang may 16 na oras. Kaniadtong miaging Enero 9, labaw sa duha ka milyon ang ning-apil sa prosesyon nga milungtad og 16 ka oras. Sinabi ni Manila Mayor Isko Moreno na maaaring ikapahamak lamang ng mga debotong Katoliko kung itutuloy ang selebrasyon. Giingon ni Manila Mayor Isko Moreno nga mahimoÕg masakitan ang mga debotong Katoliko kung magpadayon ang kasaulugan . Nakikisuyo po ako, iwasan po muna natin ang mga parada at prusisyon ngayong may pandemya dulot ng sakit na COVID-19. Pasayloa ako, kalikayan una naton ang mga parada ug prusisyon karon nga adunay usa ka pandemik nga gipahinabo sa sakit nga COVID-19. Maaari pong mapahamak ang ating mga deboto, mailagay sila sa alanganin ani Moreno. Ang atong mga deboto mahimo'g masakitan, mahimo kini mabutang sa peligro, ingon ni Moreno. Sinabi naman ni Quiapo Church Rector Monsignor Hernando Coronel na magdaraos pa rin ang simbahan ng Banal na Misa para sa mga deboto ng Itim na Nazareno. Si Quiapo Church Rector Monsignor Hernando Coronel nagsulti nga ang simbahan magpadayon sa paghimo og Holy Mass alang sa mga deboto sa Itom nga Nazareno. Ang mangyayari po sa January 9 ay patuloy na mga misa, at yung ating mga bikaryo ay ilalagay po natin sa canopy po sa labas ng simbahan ani Coronel. Kung unsa ang mahitabo sa Enero 9 ipadayon ang kadaghanan, ug ibutang namon ang among mga vicar sa canopy sa gawas sa simbahan, ingon ni Coronel . Ang Itim na Nazareno ay inukit ng isang di kilalang Mehikano noong 16th century sa Mexico at ipinadala sa Pilipinas noong 1606. Ang Itom nga Nazareno gikulit sa usa ka wala hiilhi nga Mexico kaniadtong ika-16 nga siglo sa Mexico ug gipadala sa Pilipinas kaniadtong 1606 . Kabilang ang Pilipinas sa 10 bansa sa mundo na nangunguna sa larangan ng pamumuhunan sa telekomunikasyon, ayon sa IMD World Digital Competitiveness Rankings of 2020. Ang Pilipinas usa sa mga nanguna nga 10 ka mga nasud sa kalibutan sa natad sa pagpamuhunan telecommunications, pinauyon sa IMD World Digital Competitiveness Rankings sa 2020. Tumataas ang pamumuhunan para sa pagpapahusay ng telecommunications infrastructure bilang resulta na rin ng tumataas na pangangailangan ng bansa sa connectivity at internet access na mahalagang bahagi ng new normal. Ang pagpamuhunan sa pagpaayo sa imprastraktura sa telekomunikasyon nagdako nga sangputanan sa nagkadako nga panginahanglan sa nasud alang sa pagkadugtong ug internet access nga usa ka hinungdanon nga bahin sa bag-ong normal. Kabilang ang Globe Telecom sa mga telcos na nagpapaunlad ng kanilang pasilidad alinsunod na rin sa kautusan ni Pangulong Rodrigo Duterte. Ang Globe Telecom usa sa mga telcos nga nagpalambo sa ilang pasilidad pinauyon sa mando ni Presidente Rodrigo Duterte. Hindi bababa sa P50.3 billion capital expenditures ang inilaan para sa GlobeÕs network expansion at upgrades ngayong 2020. Dili moubus sa P50.3 bilyon nga paggasto sa kapital alang sa pagpalapad ug pag-upgrade sa network sa Globe sa tuig 2020 . Kinabibilangan ito ng pagpapatayo ng dagdag na cell towers at fiber modernization para paiksiin ang patlang sa mga lugar na nangangailangan ng maayos na komunikasyon. Kauban niini ang paghimo og dugang nga mga cell tower ug fiber modernisasyon aron mapamub-an ang umahan sa mga lugar nga nanginahanglan husto nga komunikasyon. Nakatutok umano ang investments sa telecom infrastructure sa pagpapatayo ng dagdag na mga tore upang mapalawak ang kanilang coverage at kapasidad laloÕt niluwagan na ng gobyerno ang mga patakaran sa pagkuha ng mga permit. Giingon nga ang pagpamuhunan sa imprastraktura sa telecom nakatutok sa pagtukod og dugang nga mga tore aron mapalapdan ang ilang sakup ug kapasidad labi na nga gi-relaks sa gobyerno ang mga lagda alang sa pagkuha permiso. Ang pagdagdag naman ng fiber connections sa mga bahay-bahay ay isa pang uri ng investment opportunity para mabigyan ang mga kostumer ng mas maayos na data experience. Ang pagdugang sa mga koneksyon sa hibla sa mga puy-anan usa pa ka lahi nga higayon sa pagpamuhunan aron mahatagan ang mga kostumer sa labi ka maayo nga kasinatian sa datos. Nabatid din sa ulat ng IMD World Digital Competitiveness Rankings of 2020 na ang mga bansa na may mahusay na infrastructure ay mas mataas ang tsansa na maibsan ang impact ng pandemya sa kanilang ekonomiya. Ang taho sa IMD World Digital Competitiveness Rankings sa 2020 nagsulti usab nga ang mga nasud nga adunay maayong inprastraktura adunay mas taas nga kahigayunan nga mapagaan ang epekto sa pandemic sa ilang ekonomiya. Kasabay ng pagtataas ng passenger capacity sa mga tren, nagtalaga ang MRT-3 ng mga station marshals sa lahat ng mga istasyon nito. Kauban ang pagdugang sa kapasidad sa pasahero sa mga tren, ang MRT-3 nagtudlo sa mga station marshal sa tanan nga mga istasyon niini. Ito ay para masigurong napapanatili ang kaayusan at masiguro na nasusunod ang mga health and safety protocols. Kini aron maseguro nga mapadayon ang kahusay ug masunod ang mga pamaagi sa kahimsog ug kahilwasan. Sinisiguro ng mga station marshals na ayon sa itinakdang capacity ang bilang ng mga pasahero na sumasakay sa loob ng mga bagon ng tren. Gisiguro sa mga station marshal nga sigun sa gitakda nga kapasidad ang ihap sa mga pasahero nga mosakay sa sulud sa mga bagon sa tren. Itinaas na ang kapasidad ng mga tren sa 30% (124 na pasahero kada train car, 372 na pasahero kada train set), mula sa dating 13% (51 na pasahero kada train car, 153 na pasahero kada train set). Ang kapasidad sa mga tren nga nadugangan sa 30% (124 mga pasahero matag tren nga tren, 372 nga mga pasahero matag set sa tren), gikan sa miaging 13% (51 nga mga pasahero matag tren nga tren, 153 nga mga pasahero matag set sa tren). At upang lalong masigurong ligtas ang mga pasahero, mahigpit na ipinatutupad ang mga sumusunod na Ò7 CommandmentsÓ sa loob ng mga tren, ayon sa rekomendasyon ng mga eksperto sa kalusugan. Ug aron masiguro usab ang kahilwasan sa mga pasahero, ang mosunud nga "7 ka Sugo" hugtanon nga gipatuman sa mga tren, sama sa girekomenda sa mga eksperto sa kahimsog. Dahil sobrang bagsak na ang presyo ng palay, inihirit ni Senator Cynthia Villar kay Agriculture Secretary William Dar na ipatigil na sa Bureau of Plant Industry ang pagbibay ng permit para sa pag-aangkat ng bigas. Tungod kay ang presyo sa bugas humay kaayo, giawhag ni Senador Cynthia Villar si Secretary Secretary William Dar nga hunongon ang Bureau of Plant Industry sa pag-isyu og mga permiso alang sa mga import sa bugas humay. Kasabay nito, sinabi ni Villar na halos P4.6 bilyon ang ipamamahagi sa 1.1 milyon magsasaka sa bansa bilang tulong-pinansiyal dahil sa epekto ng pandemiya at mababang halaga ng palay. Dungan niini, giingon ni Villar nga hapit P4.6 bilyon ang iapod-apod sa 1.1 milyon nga mga mag-uuma sa nasud ingon tabang pinansyal tungod sa epekto sa pandemya ug sa mubu nga gasto sa bugas humay. Ang pera, ayon sa senadora, ay ang sobrang nasingil ng Bureau of Customs sa rice importation na hanggang noong nakaraang buwan ay umabot na sa P13.6 billion maliban pa sa sumobra noong nakaraang taon. Ang salapi, suma sa senador, mao ang sobra nga gisingil sa Bureau of Customs bahin sa importasyon sa bugas humay hangtod sa miaging bulan nga miabot sa P13.6 bilyon dugang sa sobra sa miaging tuig. Nakasaad sa Rice Tariffication Law, ang anumang halaga na hihigit sa P10 bilyon na koleksyon sa buwis sa pag-aangkat ng bigas ay maaring magamit para sa kapakanan o tulong sa mga magsasaka. Ang Rice Tariffication Law nagsulti nga ang bisan unsang kantidad nga kapin sa P10 bilyon nga koleksyon sa buhis sa import sa bugas mahimong magamit alang sa kaayohan o tabang sa mga mag-uuma. Sa inihain niyang Senate Joint Resolution No. 12, sinabi ni Villar ang mabibigyan ng ayuda na mga magsasaka ay ang mga nagsasaka lang ng isang ektarya o mas maliit pa. Sa iyang Senate Joint Resolution No. 12, giingon ni Villar nga ang mahatagan tabang mao ang mga mag-uuma nga mag-uuma ra sa usa ka ektarya o mas gamay pa . Suportado nina Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri, Sens. Francis Pangilinan, Imee Marcos at Nancy Binay ang resolusyon ni Villar. Gisuportahan ni Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri, Sens. Francis Pangilinan, Imee Marcos ug Nancy Binay ang resolusyon ni Villar . Inaasahang makukumpleto ang Phase 3 ng P700-million multi-year road concreting project sa Lebak, Sultan Kudarat bago matapos ang taong 2020. Ang phase 3 sa P700-milyon nga multi-year road concreting project sa Lebak, Sultan Kudarat gilauman nga mahuman sa dili pa matapos ang 2020. Ito ang inanunsiyo ni DPWH Secretary Mark Villar ukol sa nagpapatuloy na konstruksyon sa ilalim ng Roads Leveraging Linkages of Industry and Trade (ROLL-IT) Program na pinondohan ng Department of Trade and Industry (DTI). Kini ang gipahibalo ni DPWH Secretary Mark Villar bahin sa nagpadayon nga konstruksyon sa ilalum sa Roads Leveraging Linkages of Industry and Trade (ROLL-IT) Program nga gipondohan sa Department of Trade and Industry (DTI). Base sa ulat mula kay DPWH Region 12 Director Basir Ibrahim, sinabi ng kalihim na kabilang sa nakaprogramang civil works sa taong 2020 sa proyekto ang dalawang kilometrong kalsada na nagkakahalaga ng P28.7 milyon. Pinauyon sa usa ka report gikan sa Direktor sa DPWH Region 12 nga si Basir Ibrahim, giingon sa kalihim nga lakip sa giprograma nga mga sibil nga buhat sa tuig 2020 sa proyekto mao ang duha ka kilometro nga dalan nga nagkantidad og P28.7 milyon. Tapos na aniya ang pitong kilometrong kalsada sa ilalim ng P90-million Phase 1 noong 2018 at ang P39.93-million Phase 2 noong 2019. Giingon niya nga ang pito ka kilometrong dalan nga naa sa ilawom sa P90-milyon nga Phase 1 sa 2018 ug P39.93-milyon nga Phase 2 sa 2019 nahuman na. Sakop ng multi-year concreting project ang pagpapabuti ng 24.53 kilometers road section ng proposed 71-kilometer Esperanza-Lebak Bypass Road, na nagsisimula sa Awang-Upi-Lebak-Kalamansig-Palimbang-Sarangani Road; at maging ang konstruksyon ng dalawang tulay kung saan isa na ang nakumpleto sa first phase. Gitabonan sa usa ka multi-tuig nga concreting project alang sa kalamboan sa 24.53 ka kilometro nga road sections sa sa gisugyot 71-kilometro nga Coach-Lebak Laktaw sa Dalan, nga magsugod sa Lutak-Upi-Lebak-Kalamansig-Palimbang-Xii Dalan; ug ang pagtukod sa duha ka taytayan diha nga ang usa ka mahimo nga makompleto sa unang hugna. Maliban dito, makatutulong din ang proyekto para sa mas ligtas na kalsada. Dugang pa, ang proyekto makatabang usab alang sa usa ka luwas nga dalan. Mula sa apat na oras na travel time, magiging dalawang oras na lamang ang biyahe mula Lebak hanggang Isulan. Gikan sa upat ka oras nga oras sa pagbiyahe, duha ra ka oras ang biyahe gikan sa Lebak hangtod sa Isulan . Sa pamamagitan din nito, inaasahang mababawasan ang agricultural production cost at tataas naman ang productivity sa lugar. Pinaagi niini, gilauman nga maminusan ang mga gasto sa produksyon sa agrikultura ug madugangan ang pagkamabungahon sa lugar. Samantala, nakatakdang simulan ang pagsasagawa ng karagdagang pitong kilometrong kalsada bilang Phase 4 ng proyekto sa taong 2021. Sa kasamtangan, ang pagtukod sa dugang nga pito ka kilometros nga dalan ingon ang Phase 4 sa proyekto gikatakda nga magsugod sa 2021. Inihayag ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) na posibleng umabot hanggang walong bagyo ang pumasok sa bansa bago matapos ang taong 2020. Ang National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) nagpahibalo nga posible nga moabot sa walo ka mga bagyo ang mosulod sa nasud sa dili pa matapos ang 2020. Sa Palace press briefing, sinabi ni NDRRMC Executive Director Ricardo Jalad na maaaring lima hanggang walo pang bagyo ang pumasok sa bansa hanggang sa katapusan ng Disyembre. Sa press briefing sa Palasyo, gisulti ni NDRRMC Executive Director Ricardo Jalad nga lima hangtod walo pa nga mga bagyo ang mahimong mosulod sa nasud sa katapusan sa Disyembre. Sa karanasan naman natin, usually mayroong isa o dalawa na sa mga bagyo na ito na maaring mapaminsala nang husto o malakas pahayag ni Jalad. Sa among nasinatian, sagad adunay usa o duha sa mga bagyo nga mahimong hinungdan sa grabe o grabe nga kadaot sa pamahayag ni Jalad. Dahil dito, nagpulong na aniya sila para sa gagawing paghahanda. Tungod niini, giingon niya nga nagtagbo na sila alang sa himuon nga pagpangandam. Kaya noon pa lang mga ilang buwang nakalipas ay nagsagawa na tayo ng pre-disaster risk assessment meeting at saka preparedness measures, isa na diyan para sa la ni–a ni Jalad. Mao nga pipila ka bulan ang nakalabay nagpahigayon kami usa ka miting sa pagtimbang-timbang sa peligro sa wala pa ang katalagman ug pagkahuman mga lakang sa pagpangandam, usa na niini alang sa la ni–a ni Jalad . Batay sa huling abiso ng PAGASA, posibleng lumabas ang Tropical Depression Pepito ng teritoryo ng bansa sa Huwebes ng umaga, October 22. Pinauyon sa labing bag-ong pahibalo sa PAGASA, ang Tropical Depression Pepito posibling mobiya sa teritoryo sa nasud sa Huwebes sa buntag, Oktubre 22. Nasa 26 ang bagong napaulat na nagpositibong Filipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Adunay 26 nga bag-ong gikataho nga positibo nga mga Pilipino sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang October 20, umakyat na sa 11,178 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Filipino mula sa 81 na bansa at rehiyon. Pinauyon sa Department of Foreign Affairs (DFA) hangtod Oktubre 20, ang ihap sa nakumpirma nga positibo nga COVID-19 nga mga Pilipino gikan sa 81 ka mga nasud ug rehiyon ningtaas sa 11,178. Sa nasabing bilang, 3,129 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa kana nga ihap, 3,129 ang padayon nga gitambalan sa lainlaing mga hospital. 33 naman ang bagong gumaling kung kaya 7,234 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. 33 ang bag-o lang nakarekober busa 7,234 ka mga overseas Filipino ang nakabawi gikan sa makatakod nga sakit o nakagawas na sa hospital. Tatlo naman ang bagong napaulat na nasawi. Tulo nga mga bag-ong namatay ang gitaho. Dahil dito, nasa 815 na ang COVID-19 related deaths sa mga Filipino abroad. Ingon usa ka sangputanan, naa na sa 815 ang COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa mga Pilipino sa gawas sa nasud. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na OF sa bahagi ng Middle East/Africa na may 7,369 na kaso. Sa gihapon ang labing kataas nga kumpirmasyon nga COVID-19 positibo OF sa Tunga'ng Sidlakan / Africa nga adunay 7,369 ka mga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,215 confirmed COVID-19 positive cases na OF. Gisundan ang Europa nga adunay 1,215 nga nakumpirma nga positibo nga kaso sa COVID-19 SA. Nasa 815 naman ang kaso sa Americas at 1,779 sa Asia Pacific Region. Adunay 815 ka mga kaso sa Amerika ug 1,779 sa Asia Pacific Region. Tiniyak ng DFA na sa pamamagitan ng Foreign Service Posts, tututukan ang lagay ng mga Pinoy sa ibang bansa at handang umasiste sa mga Filipino na apektado ng COVID-19 pandemic. Gipasalig sa DFA nga pinaagi sa Foreign Service Post, ang kahimtang sa mga Pilipino sa gawas sa nasud itutok ug andam motabang sa mga Pilipino nga apektado sa COVID-19 pandemya. Umabot na sa 1,118,321 ang bilang ng mga nasawi sa COVID-19 sa buong mundo. Ang namatay gikan sa COVID-19 sa tibuuk kalibutan miabot sa 1,118,321. Sa huling datos na nakalap ng Radyo INQUIRER, pinakamaraming bilang ng nasawi sa US na umabot na sa 224,730. Pinauyon sa labing kabag-o nga datos nga nakolekta sa Radio INQUIRER, ang labing kadaghan nga nangamatay sa US miabot sa 224,730. Umabot naman na sa mahigit 153,905 ang bilang ng mga nasawi sa Brazil. Ang namatay sa Brazil miabot sa labaw sa 153,905. Ang death toll sa India ay mahigit 114,000 na. Ang namatay sa India kapin sa 114,000. Habang ang death toll sa Mexico ay umabot na sa mahigit 86,100. Samtang ang namatay sa Mexico miabot na sa kapin 86,100. Umabot naman na sa mahigit 30 million na ang bilang ng mga naka-recover na sa sakit. Ang ihap sa mga naayo gikan sa sakit moabot sa labaw sa 30 milyon. Habang nasa mahigit 9 million pa ang aktibong kaso. Samtang adunay pa nga labaw sa 9 milyon nga aktibo nga mga kaso. Narito ang bilang ng mga nasawi sa ibaÕt ibang ng mga bansa. Ania ang ihap sa mga nangamatay sa lainlaing mga nasud. Sa paggunita ng ika-104 anibersaryo ng Senado sa taong 2020, ang Senate Spouses Foundation Inc. ay namahagi ng health packs sa mga medical and health frontliners sa Pasay City. Agig paghandum sa ika-104 nga anibersaryo sa Senado kaniadtong 2020, ang Senate Spouses Foundation Inc. gipanghatag ang mga health pack sa mga frontliner sa medikal ug kahimsog sa Pasay City. Kabilang sa mga nabiyayaan ang frontliners sa Pasay City General Hospital, Pasay City Health Office at Philcare Manpower Services. Lakip sa mga gipanalanginan ang mga frontliner sa Pasay City General Hospital, Pasay City Health Office ug Philcare Manpower Services. Sa kanyang mensahe, sinabi ni Senate President Vicente ÒTitoÓ Sotto III na napili ang Pasay City dahil ang lungsod ang nagsisilbing tahanan ng Senado ng marami ng taon. Sa iyang mensahe, gisulti ni Presidente Presidente Senador Vicente ÒTitoÓ Sotto III nga ang Pasay City napili tungod kay ang syudad mao ang puy-anan sa Senado sa daghang tuig. Samantala, ang actress/singer na si Ciara Sotto ang kumatawan sa kanyang ina na si Helen Gamboa, pangulo ng Senate Spouses Foundation Inc., sa pamamahagi ng health packs. Samtang, ang aktres / mag-aawit nga si Ciara Sotto nagrepresentar sa iyang inahan nga si Helen Gamboa, presidente sa Senate Spouses Foundation Inc., sa pagpanghatag sa mga health pack. Nangangamba si Senator Francis Pangilinan na maaring kuwestiyonin ang legalidad kapag inamyendahan pa sa Kamara ang inaprubahan ng proposed P4.5 trilllion 2021 national budget. Nahadlok si Senador Francis Pangilinan nga mahimoÕg kuwestiyonable ang legalidad kung aprobahan sa Kamara ang gisugyot nga P4.5 trilyon nga 2021 nga nasudnon nga badyet. Aniya ang pag-amyenda sa katuwiran na nagkamali sa pagsusulat o pag-imprenta ay taliwas sa proseso ng lehislatura. Giingon niya nga ang pag-usab sa katarungan alang sa mga sayup sa pagsulat o pag-imprinta sukwahi sa proseso sa pagbalaod. Sinabi nito kung may gagawin pagbabago ang mga kongresista maari naman itong ilahad sa bicameral conference committee lalo na kung malaki ang halaga ng pondo. Giingon niya nga kung magbag-o ang mga kongresista mahimo kini ipresenta sa komite sa komperensya sa bicameral, labi na kung daghan ang pondo. Magugunita pa, ayon kay Pangilinan, na ilang bahagi ng 2019 national budget ay na-veto ng Malakanyang dahil sa ginawang pagsingit ng P95 bilyon para sa mga imprastraktura. Kahinumduman, suno kay Pangilinan, nga ang pila ka bahin sa nasudnon nga badyet nga 2019 gi-veto sa Malaca–ang tungod sa pagsulud sa P95 bilyon alang sa mga imprastraktura. Una nang sinabi ni Rep. Eric Yap, ang namumuno sa House Appropriations Committee, na magkakaroon sila ng pag-amyenda sa 2021 General Appropriations Bills na inaprubahan na noong nakaraang Biyernes bago nila ito isusumite sa Senado sa Oktubre 28. Una nang giingon ni Rep. Si Eric Yap, chairman sa House Appropriations Committee, nagsulti nga ilang usbon ang 2021 General Appropriations Bills nga gi-aprubahan kaniadtong Biyernes sa wala pa isumite sa Senado kaniadtong Oktubre 28. Ipinapaubaya na ng Palasyo ng Malakanyang sa Office of the Ombudsman ang pagre-release ng State of Assets, Liabilities and Networth (SALN) ni Pangulong Rodrigo Duterte para sa mga taong 2018 hanggang 2019. Ang Palasyo sa Malaca–ang nagtugyan na karon sa Office of the Ombudsman nga buhian ang State of Assets, Liability and Networth (SALN) ni Presidente Rodrigo Duterte alang sa mga tuig 2018 hangtod 2019. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, may bagong guidelines na sinusunod ang Ombudsman sa paglalabas ng SALN. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, adunay bag-ong mga sumbanan nga gisunud sa Ombudsman sa pagpagawas sa SALN. Sinabi pa ni Roque na iginagalang ng Palasyo ng Malakanyang ang Ombudsman laloÕt isa itong constitutional body. Dugang ni Roque nga gitahod sa Palasyo sa Malaca–ang ang Ombudsman labi na nga kini usa ka konstitusyon nga lawas. Base umano sa panuntunan ng Ombudsman, kailangang may permiso muna sa subject ng SALN para magbigay ito ng Ôgo signalÕ sa isang nagre-request o nais makakuha ng kanyang Statements of Assets and Liabilities. Pinauyon sa lagda sa Ombudsman, ang pagtugot kinahanglan una nga makuha gikan sa hilisgutan sa SALN aron makahatag kini usa ka 'go signal' sa usa ka tawo nga naghangyo o gusto makuha ang iyang Statement of Assets and Liability. Tugon naman dito ni Roque, sundin na lang ang prosesong ipinatutupad. Tubag ni Roque, sunda nalang ang paagi nga gipatuman. Bago ito ay nauna nang iginiit ng Malakanyang na nagsusumite ng kanyang SALN ang Chief Executive. Una niini, giinsistir na daan sa Malaca–ang nga isumite sa Punong Ehekutibo ang iyang SALN. Pinirmahan na ni San Juan City Mayor Francis Zamora ang isang ordinansa ukol sa mas maikling curfew hours sa lungsod. Gipirmahan na sa mayor sa dakbayan sa San Juan na si Francis Zamora ang usa ka ordinansa kalabot sa labi ka mubu nga oras sa kurpyo sa syudad. Ito ay base aniyang napagkasunduan ng 17 Metro Manila mayors kasama ang Inter-Agency Task Force at Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) sa isinagawang pulong, Linggo ng gabi (October 18). Kini pinauyon sa usa ka kasabutan sa 17 ka mga mayor sa Metro Manila kauban ang Inter-Agency Task Force ug ang Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) sa usa ka miting nga gihimo kaniadtong Domingo sa gabii (Oktubre 18). Ayon sa alkalde, base sa City Ordinance No. 79, Series of 2020, ipatutupad na ang curfew simula 12:00 ng hatinggabi hanggang 4:00 ng madaling-araw. Matod pa sa mayor, pinauyon sa ordinansa sa dakbayan numero 79, suhil sa 2020, ang kurpyo ipatuman gikan alas-12 sa tungang gabii hangtod alas 4:00 sa kadlawon. Ani Zamora, epektibo ang nasabing curfew simula sa araw ng Lunes, October 19. Pinauyon kay Zamora, epektibo ang giingon nga kurpyo gikan sa Lunes, Oktubre 19. Matatandaang noong nakaraang Lunes ay nauna nang nagpatupad sa San Juan ng 12:00 ng hatinggabi hanggang 5:00 ng madaling-araw na curfew. Mahinumduman nga kaniadtong Lunes una nga gipatuman sa San Juan gikan alas-12 sa tungang gabii hangtod alas 5:00 sa kadlawon nga curfew. Hiniling ng National Telecommunications Commission (NTC) sa Department of Public Works and Highways (DPWH) na amyendahan na ang patakaran ng ahensiya kaugnay sa right-of-way ng mga telecommunication companies. Gihangyo sa National Telecommunications Commission (NTC) ang Department of Public Works and Highways (DPWH) nga usbon ang patakaran sa ahensya bahin sa right-of-way nga mga kompanya sa telecommunication. Sa liham ng NTC kay DPWH Secretary Mark Villar, sinabi nilang dapat amyendahan na ang Department Order (DO) 73 series of 2014 para mapabilis ang pagtatayo ng mga kinakailangang cell sites ng mga telcos. Sa sulat gikan sa NTC ngadto kang DPWH Secretary Mark Villar, giingon nila nga ang mando sa departamento (DO) 73 suhil sa 2014 aron mapapas ang paghimo sa kinahanglan nga cell sites sa telcos. Sa ilalim ng DO 73, ipinagbabawal ang pagtatayo ng mga poste para sa mga kable ng telepono at ng mga mobile service providers sa mga gilid ng national roads. Ubos sa DO 73, gidili ang pagtukod og mga poste alang sa mga kable sa telepono ug mga mobile service provider ubay sa mga kilid sa nasodnon nga dalan. Sa halip, ipinag-uutos ng DPWH na ang mga telcos at kanilang contractors ang bahalang bumili ng sarili nilang right-of-way. Hinuon, nagmando ang DPWH sa mga telcos ug ilang mga kontraktor nga mopalit sa ilang kaugalingon nga right-of-way. Ang kautusang ito, ayon sa NTC, ay nagiging sanhi ng pagkaantala ng pagtatayo ng mga kritikal na pasilidad ng mga telco na mahalaga para mapabuti ang serbisyo sa telekomunikasyon at internet connectivity. Ang kini nga mando, pinauyon sa NTC, pagkamaong hinungdan sa pagkalangan sa pagtukod sa mga kritikal nga pasilidad sa telco hinungdanon aron mapaayo ang mga serbisyo sa telecommunication ug koneksyon sa internet. Dati nang inatasan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang telcos na bilisan ang pagpapaunlad ng kanilang serbisyo lalupaÕt tumataas ang internet usage sa bansa simula nang manalasa ang COVID-19. Gimandoan na kaniadto ni Presidente Rodrigo Duterte ang mga telcos aron mapadali ang pag-uswag sa ilang serbisyo labi na nga ningtaas ang paggamit sa internet sa nasud gikan sa pagkaigo sa COVID-19. Sa Memorandum of Agreement (MOA) na nilagdaan sa First Philippine Telecoms Summit noong 2017, nagkasundo ang Department of Information and Communications Technology (DICT), DPWH at NTC sa pangangailangan na amyendahan o baguhin ang DO 73 para wala nang maging hadlang sa pagpapaunlad at pagpapalawak ng telecommunication services at facilities sa bansa. Sa usa ka kasabotan sa memorandum (MOA) nga gipirmahan sa First Philippine Telecoms Summit kaniadtong 2017, ang Department of Information and Communication Technology (DICT), DPWH ug NTC nagkasabot nga kinahanglan ipausway o usbon ang DO 73 aron walaÕy babag sa pag-uswag ug pagpalapad sa mga serbisyo sa telecommunication ug pasilidad sa nasud. Tinawag na ÒimoralÓ at ÒilegalÓ ng isang advocacy group at think-tank ang pag-empleyo ng mga Chinese workers sa dalawang bridge projects sa Maynila. Usa ka adbokasiya nga grupo ug think-tank nga gitawag ang trabaho sa mga trabahanteng Tsino sa duha nga mga proyekto sa tulay sa Manila nga "imoral" ug ÒilegalÓ. Sa kanilang sulat kay Mayor Isko Moreno, sinabi ng Pinoy Aksyon for Governance and the Environment (Pinoy Aksyon) na ito ay pagyurak sa interes ng mga Pilipino. Sa ilang sulat kang Mayor Isko Moreno, ang Pinoy Aksyon for Governance and the Environment (Pinoy Aksyon) nagsulti nga kini kalapasan sa interes sa mga Pilipino. Sa Senate hearing para sa budget ng Department of Public Works and Highways nitong nakaraang Miyerkules, inamin ni Undersecretary for Public Works Emil Sadain na may mga manggagawang Chinese na nagtatrabaho sa Estrella-Pantaleon bridge at sa Binondo-Intramuros bridge projects. Sa pagdungog sa Senado alang sa badyet sa Department of Public Works and Highways kaniadtong Miyerkules, giangkon ni Undersecretary for Public Works Emil Sadain nga adunay mga trabahanteng Tsino nga nagtrabaho sa tulay sa Estrella-Pantaleon ug mga proyekto sa tulay sa Binondo-Intramuros. Sa Binondo-Intramuros Bridge project, 45 porsyento ng lakas paggawa ay Chinese at 31 porsyento naman sa Estrella-Pantaleon Bridge, ayon kay Sadain. Sa proyekto nga Binondo-Intramuros Bridge, 45 ka siha sa pwersa sa pamuo ang mga Intsik ug 31 ka siha sa Estrella-Pantaleon Bridge, pinauyon kay Sadain. Tinutukoy ni Ellorin ang ginawang pagpapasara ni Moreno noong Agosto sa isang product distributor sa Binondo na nagbebenta ng mga produktong may label na Made in Manila, province of China. Gikutlo ni Ellorin ang pagpasira ni Moreno kaniadtong Agosto sa usa ka distributor sa produkto sa Binondo nga nagbaligya sa mga produkto nga adunay marka nga hinimo sa Manila, lalawigan sa China. Inaasahan na ang ÒBuild Build BuildÓ project ng administrasyon ay magbibigay ng trabaho sa mga Pilipino. Gipaabot na ang "Build Build Build" nga proyekto kay makahatag pg trabaho sa mga Pilipino. Pero sa datos kamakailan, tumaas ng 10 porsyento ang kawalan ng trabaho, mula 5.4 porsyento noong Huly 2019 ay naging 17.7 porsyento nitong nakaraang Hulyo. Apan sa bag-ohay nga datos, ang kawalay trabaho ningtaas og 10 ka siha, gikan sa 5.4 ka siha kaniadtong Hulyo 2019 ngadto sa 17.7 ka siha kaniadtong Hulyo. Maging sa sarbey ng Social Weather Station, umaabot sa pitong milyong Pilipino ang nagsabing nakakaranas sila ng gutom. Bisan sa pagpaniid sa Social Weather Station, moabot sa pito ka milyon nga mga Pilipino ang nagsulti nga nakasinati sila og kagutom. Kaya sinabi ni Ellorin na mahalagang patatagin ang ekonomiya ng bansa para lumikha ng trabaho na magreresulta ng mga pang-ekonomiyang aktibidad sa kalakhan ng mahihirap na Pilipino. Mao nga giingon ni Ellorin nga mahinungdanon ang pagpalig-on sa ekonomiya sa nasud aron makahimo og mga trabaho nga moresulta sa mga kalihokan sa ekonomiya alang sa kadaghanan sa mga pobreng Pilipino. Sinabi rin niya na ang mga Chinese ay nagtatrabao bilang _karaniwang laborer, hindi sa mga specialized technical work, na aniya ay paglabag sa batas ng bansa. Giingon usab niya nga ang mga Intsik nagtrabaho isip ordinaryong mga trabahador, dili sa mga espesyalista nga teknikal nga buhat, nga giingon niya nga usa ka paglapas sa balaod sa nasud. Niyanig ng 3.8 magnitude na lindol ang Zamboanga Peninsula bago maghatinggabi ng Sabado, ganap na 11:54 ng gabi. Usa ka kusog nga 3.8 nga linog ang nag-uyog sa Zamboanga Peninsula sa hapit na ang tungang gabii sa Sabado, alas 11:54 sa gabii. Naitala ang lokasyon ng lindol siyam na kilometro sa hilagang-kanluran ng bayan ng Hadji Mohammad Ajul sa Basilan, ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Ang lokasyon sa linog natala siyam ka kilometros sa amihanan-kasadpan sa lungsod sa Hadji Mohammad Ajul sa Basilan, pinauyon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Walang naiulat na nasaktan o pinsala sa pagyanig na may lalim na 25 kilometro. WalaÕy nabalita nga nasamdan o nadaot sa pag-uyog nga dunay giladmon nga 25 kilometros. Naitala ang Intensity II sa Zamboanga City. Gitaho ang Intensity II sa dakbayan sa Zamboanga. Ang Pilipinas ay matatagpuan sa tinatawag ng Pacific Ring of Fire, kung saan ang mga continental plates ay patuloy na nagbabanggaan na siyang lumilikha ng madalas na pagyanig at pag-aalburuto ng bulkan. Nahimutang ang Pilipinas sa gitawag nga Pacific Ring of Fire, diin ang mga kontinente nga palid kay kanunay nga nagbangga, nga nakamugna sa kanunay nga pag-uyog ug pagbuto sa bulkan. Mula sa 13 porsyento, itataas na sa 30 porsyento ang maximum passenger capacity ng Metro Rail Transit Line 3 (MRT-3). Gikan sa 13 ka siha, ang labing kadaghan nga kapasidad sa pasahero sa Metro Rail Transit Line 3 (MRT-3) taasan ngadto sa 30 ka siha. Ayon sa pamunuan ng MRT-3, simula sa Lunes (October 19), 124 pasahero na ang papayagang makasakay kada train car at 372 pasahero sa kasa train set. Pinauyon sa pamunuan sa MRT-3, sugod Lunes (Oktubre 19), 124 nga pasahero ang tugotan nga makasakay sa matag train car ug 372 nga mga pasahero sa kada set sa tren. Ito ay matapos ipag-utos ni Transportation Secretary Arthur Tugade sa DOTr railways sector na dagdagan ang passenger capacity upang dumami pa ang maa-accommodate na commuter. Kini human gimando sa sekretaryo sa transportasyon nga si Arthur Tugade ang sektor sa mga riles sa DOTr nga dugangan ang kapasidad sa pasahero aron daghang mga sumasakay ang mapahiluna. Alinsunod ito sa desisyon ni Pangulong Rodrigo Duterte at kanyang Gabinete na aprubahan ang mga rekomendasyon ng Economic Development Council para sa economic recovery. Nahiuyon kini sa desisyon ni Presidente Rodrigo Duterte ug sa iyang Gabinete nga aprobahan ang mga rekomendasyon sa Economic Development Council alang sa pagbawi sa ekonomiya. Tiniyak ng pamunuan ng MRT-3 na patuloy pa rin ang istriktong pagpapatupad ng health and safety protocols. Gisiguro sa pamunuan sa MRT-3 nga magpadayon ang istrikto nga pagpatuman sa mga health and safety protocol. Samantala, upang mapabilis ang biyahe, patuloy ang pagtatrabaho ng MRT-3 para sa deployment ng iba pang train sets. Samtang, aron mapadali ang biyahe, padayon ang pagtrabaho sa MRT-3 alang sa pagpakatap sa ubang mga set sa tren. Matatandaang nakapag-deploy ang MRT-3 ng 22 train sets noong September 21, 2020, Mahinumduman nga ang MRT-3 nagpakatap og 22 ka set sa tren kaniadtong Septyembre 21, 2020, Tumaas na rin sa 40 kilometers per hour ang train speed simula noong October 1, 2020 matapos ang installation ng bagong long-welded rails (LWRs) sa lahat ng MRT-3 stations. Ang katulin sa tren nagdugang usab sa 40 kilometros matag oras gikan Oktubre 1, 2020 pagkahuman sa pagbutang bag-ong mga lig-lig nga riles (LWRs) sa tanan nga mga istasyon sa MRT-3. Kahit Sabado, tuloy ang gobyerno! Bisan sa Sabado, padayon ang gobyerno! Ito ang pahayag ni Mayor Isko Moreno matapos niyang ibida kung gaano kalinis ang Divisoria. Kini ang saysay ni Mayor Isko Moreno pagkahuman niya gipahibalo kung unsa kalimpyo ang Divisoria. Ito ay matapos na walisin ang mga kalat at buhusan ng tubig ang nanlilimahid na kalsada ng mga miyembro ng Deparment of Public Services sa Lungsod ng Maynila ngayong Sabado ng umaga. Kini human gisilhig ang mga kalat ug gibanlas og tubig ang hugaw nga dalan sa mga myembro sa Department of Public Services sa Dakbayan sa Manila karong Sabado sa buntag. Umulan man o umaraw, patuloy ang ating DPS Power Sweepers sa paglilinis ng Divisoria ayon pa sa post ni Moreno. Pag-ulan o pagsidlak, ang among DPS Power Sweepers magpadayon sa paglimpiyo sa Divisoria sigun sa post ni Moreno. Katulong din sa operasyon linis ang mga kasapi ng Municipal Disaster Risk Reduction and Management Office, wika pa niya. Ang mga myembro sa Municipal Disaster Risk Reduction and Management Office nagtabang usab sa pagpanglimpyo, dugang niya. Dahil po sa kanila, nababawasan ang libag ng ating lungsod at napapanatili pong malinis ang Divisoria, Recto, Binondo, Asuncion at Tondo ayon pa kay Moreno. Tungod sa ila, nabuhinan ang hugaw sa atong syudad ug nagpabilin nga hinlo ang Divisoria, Recto, Binondo, Asuncion ug Tondo, suma ni Moreno. Halos 1.11 milyon na ang bilang ng mga nasawing COVID-19 patient sa buong mundo. Ang ihap sa namatay nga mga pasyente nga COVID-19 sa tibuuk kalibutan hapit 1.11 milyon. Batay sa huling tala, umakyat na sa kabuuang 1,109,130 ang nasawi sa ibaÕt ibang bansa bunsod ng nakakahawang sakit. Pinauyon sa ulahi nga balita, ang kinatibuk-ang ihap sa namatay sa lainlaing mga nasud tungod sa makatakod nga mga sakit nga ningtaas sa usa ka total nga 1,109,130. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang nasawi dahil sa COVID-19 ang Estados Unidos na may 223,644. Nanguna gihapon ang Estados Unidos nga adunay labing kataas nga mga namatay tungod sa COVID-19 nga adunay 223,644. Sumunod na rito ang Brazil na may 153,229 na pumanaw bunsod ng pandemiya. Gisundan kini sa Brazil nga adunay 153,229 ang namatay tungod sa pandemya. Nasa 113,032 naman ang death toll sa India habang 85,704 ang napaulat na nasawi sa Mexico. Adunay 113,032 ang namatay sa India samtang 85,704 ang gitaho nga namatay sa Mexico. Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 39,584,854 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Sa kasamtangan, ninggawas usab sa kanaulahian nga datos nga sa kinatibuk-an nga 39,584,854 ka mga tawo ang natapnan sa mga makatakod nga mga sakit sa lainlaing mga nasud. Nasa 29,655,601 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Aduna usab nga 29,655,601 ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 pandemya sa tibuuk kalibutan. Binawi na ng pamahalaan ang umiiral na ban para sa non-essential outbound travel. Gibawi sa gobyerno ang kasamtangan nga pagdili sa dili kinahanglan nga paggawas nga pagbiyahe. Ayon kay Presidential spokesperson Harry Roque, simula sa Oktubre 21 pwede na ang non-essential travels sa labas ng bansa. Pinahiuyon sa tigpamaba sa Presidente nga si Harry Roque, ang mga dili kinahanglan nga pagbiyahe sa gawas sa nasud magamit gikan Oktubre 21. Para sa mga bibiyahe, kailangang mayroong negatibong antigen test results, confirmed plane tickets, at health and travel insurance. Alang sa mga nagbiyahe, kinahanglan ang mga negatibong resulta sa antigen, kumpirmadong mga tiket sa ayroplano, ug kahimsog sa panglawas ug pagbiyahe nga insurance. Ang test result ay dapat ginawa 24 na oras bago ang departure. Ang resulta sa pagsulay kinahanglan himuon 24 oras sa wala pa paggikan. Mas pinagaan ng Inter Agency Task Force (IATF) ang ipinatutupad nitong limitasyon sa mga pinapayagang lumabas ng bahay. Gipagaan sa Inter Agency Task Force (IATF) ang paghiman sa hangtoran sa mga gitugotan nga makagawas sa balay. Ayon kay Presidential Spokesperson Harry Roque, ang mga edad 15 hanggang 65 ay pinapayagan nang lumabas ng bahay ng IATF. Pinauyon sa tigpamaba sa Presidente nga si Harry Roque, ang edad 15 hangtod 65 ginatugotan na nga mogawas sa balay IATF. Ang mga lokal na pamahalaan ay binibigyang kapangyarihan para i-adjust ang age limit para sa mga menor de edad depende sa sitwasyon ng COVID-19 sa kanilang lugar. Gihatagan og gahum ang mga lokal nga gobyerno nga ipahiuyon ang limitasyon sa edad sa mga menor de edad depende sa kahimtang sa COVID-19 sa ilang lugar. Nag-update din ang IATF sa listahan ng mga kasama sa APOR o mga authorized persons outside residence. Gi-update usab sa IATF ang lista sa mga myembro sa APOR o mga otorisadong tawo sa gawas sa puy-anan. Isinama sa listahan ang mga repatriated overseas Filipino workers at mga overseas Filipino na pauwi sa kani-kanilang pamilya. Kauban sa lista ang mga gipabalik nga mga trabahanteng Pilipino sa gawas sa nasud ug mga Pilipinong sa gawas nga nanguli. Aprubado na sa ikatlo at huling pagbasa ng Kamara de Representantes ang panukalang P4.506 trillion 2021 national budget. Ang gisugyot nga P4.506 trilyon nga 2021 nga nasudnon nga badyet giaprobahan sa ikatulo ug katapusang pagbasa sa Kamara de Representante. Mas mataas ito ng 9.9 porsyento kumpara sa P4.1 trillion budget ngayong 2020. Kini ang 9.9 ka siha nga mas taas itandi sa P4.1 trilyon nga badyet alang sa 2020. Pinakamalaking bahagi ng 2021 budget ay mapupunta sa personnel services na nasa 29.2 porsyento kung saan dito kukunin ang alokasyon para sa dagdag na hiring ng mga healthcare workers, second tranche ng Salary Standardization Law, at dagdag na pensyon para sa mga retired uniformed at military personnel. Ang labing kadaghan nga bahin sa badyet nga 2021 moadto sa mga serbisyo sa mga kawani nga anaa sa 29.2 ka siha diin diri kuhaon ang alokasyon alang sa dugang nga pagkuha sa mga trabahante sa healthcare, ikaduhang tranche sa Salary Standardization Law, ug dugang nga pensyon alang sa mga retirado nga uniporme ug mga kawani sa militar. Nakapaloob din sa pambansang pondo ang mga stimulus para sa muling pagbangon ng ekonomiya sa gitna ng COVID-19 at sa bakuna laban sa impeksyon. Nakabutang usab sa nasyonal nga pondo ang mga stimulus alang sa pagbawi sa ekonomiya taliwala sa COVID-19 ug bakuna batok sa impeksyon. Pinakamataas na pondo pa rin ang sektor ng edukasyon kasama ang Department of Education, Commission on Higher Education, state universities and colleges at Technical Education and Skills Development Authority. Ang sektor sa edukasyon mao gihapon ang labing kataas nga napondohan kauban ang Department of Education, Commission on Higher Education, mga unibersidad ug kolehiyo sa estado ug Technical Education and Skills Development Authority. Niyanig ng 5.4 magnitude na lindol ang malaking bahagi ng Luzon ganinang 4:06 ng umaga, ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Usa ka kusog nga 5.4 nga linog ang nagpauyog sa daghang bahin sa Luzon sa alas 4:06 sa buntag, sumala sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Nagmula ang lindol sa ilalim ng dagat, may 23 kilometro sa timog-kanluran ng bayan ng Looc sa Occidental Mindoro. Ang linog naggikan sa ilalom sa dagat, mga 23 kilometros habagatan-kasadpan sa lungsod sa Looc sa Occidental Mindoro. Walang napaulat na pinsala o nasaktan sa pagyanig na na may lalim na 33 kilometro. WalaÕy nabalita nga kadaot o nasamdan sa linog nga adunay gilawmon nga 33 kilometros. Naramdaman ito sa mga sumusunod na lugar. Kini nabati sa mga mosunud nga lugar. Na-miss nÕyo ba ang Reno Liver Spread? Gimingaw ba kamo sa Reno Liver Spread? Mabibili na muli sa mga tindahan at supermarket ang paboritong palaman na ito ng mga Pinoy, ito ang ipinahayag ng Food and Drug Administration ngayong Biyernes. Ang paborito nga palaman sa mga Pilipino mahimoÕg mapalit usab sa mga tindahan ug supermarket, kini gipahibalo sa Food and Drug Administration karong Biyernes. Sinabi ng FDA na nakakuha na ng certificate of product registration ang Reno Foods, Inc. para sa sikat nitong produktong liver spread. Giingon sa FDA nga ang Reno Foods, Inc. nakakuha usa ka sertipiko sa pagparehistro sa produkto. alang sa popular nga produkto nga liver spread. Itong Reno, nabigyan na po siya ng certificate of product registration baka two weeks ago. Kini si Reno, gihatagan siya usa ka sertipiko sa pagrehistro sa produkto tingali duha ka semana ang milabay. Meron na po wika ni Eric Domingo, pinuno ng FDA, sa panayam ng DZMM. Si Eric Domingo, pinuno sa FDA, nagsulti niini sa pakighinabi sa DZMM. Itong liver spread wala ng kulang na dokumento at pumasa sa ating panuntunan dagdag pa ni Domingo. Ang liver spread walaÕy kulang nga mga dokumento ug nakapasa sa atong lagda, dugang ni Domingo. Ipinahinto ng FDA ang pagmamamupaktura at pagbebenta ng Reno Liver Spread noong Setyembre 16 matapos na matagpuang rehistrado lamang ang Reno Foods, Inc. bilang kumpanya ng pagkain pero hindi ang produkto nitong liver spread. Gipahunong sa FDA ang paggama ug pagpamaligya sa Reno Liver Spread kaniadtong Septyembre 16 human nga makit-ang rehistrado ra ang Reno Foods, Inc. busa usa ka kompanya sa pagkaon apan dili ang produkto niini nga liver spread. Ang mga produktong rehistrado sa FDA ay dumadan sa masusing pagsusuri para masigurong epektibo at ligtas ito para sa mga mamimili. Ang mga produkto nga nakarehistro sa FDA kay gina-agi sa usa ka hingpit nga pagsusi aron masiguro nga kini epektibo ug luwas alang sa mga konsumidor. Isinumite ng Reno Foods, Inc. ang aplikasyon nito para sa pagpaparehistro bago magkatapusan ng Setyembre at ayon sa FDA ay humingi rin ito ng paumanhin sa pangyayari. Isinumite ng Reno Foods, Inc. ang aplikasyon nito para sa pagpaparehistro bago magkatapusan ng Setyembre at ayon sa FDA ay humingi rin ito ng paumanhin sa pangyayari. Maliban sa palaman, ang Reno Liver Spread ay nakagawian nang panghalo sa ilang popular na pagkaing Pilipino. Gawas sa palaman, ang Reno Liver Spread usa ka naandan nga pangsagol sa pipila ka mga bantog nga pagkaon sa Pilipino. Nasa 24 ang bagong napaulat na nagpositibong Filipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Adunay 24 nga bag-ong gitaho nga positibo nga mga Pilipino sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang October 15, umakyat na sa 11,141 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Filipino mula sa 81 na bansa at rehiyon. Pinauyon sa datos sa Department of Foreign Affairs (DFA) hangtod Oktubre 15, ningtaas na sa 11,141 nga kumpirmadong positibo sa COVID-19 nga mga Pilipino gikan sa 81 ka mga nasud ug rehiyon. Sa nasabing bilang, 3,155 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa naingon nga ihap, 3,155 ang padayon nga nakadawat pagtambal sa lainlaing mga ospital. Tatlo naman ang bagong gumaling kung kaya 7,175 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. Tulo ang bag-o lang naayo mao nga 7,175 ka mga overseas Filipino ang nakabawi gikan sa makatakod nga sakit o nakagawas na sa hospital. Wala namang bagong napaulat na nasawi. WalaÕy man say bag-ong gitaho nga namatay. Dahil dito, nasa 811 pa rin ang COVID-19 related deaths sa mga Filipino abroad. Tungod niini, naa pa gihapon sa 811 ang ang pagkamatay sa mga Pilipino nga adunay kalabutan sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na OF sa bahagi ng Middle East/Africa na may 7,364 na kaso. Ang labing daghan gihapon nga gitaho nga positibo sa COVID-19 nga OF sa Tunga'ng Sidlakan / Africa nga adunay 7,364 ka mga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,211 confirmed COVID-19 positive cases na OF. Gisundan kini ang Europa sa 1,211 nga nakumpirma nga positibo nga kaso sa COVID-19 sa OF. Nasa 811 naman ang kaso sa Americas at 1,755 sa Asia Pacific Region. Adunay 811 ka mga kaso sa Amerika ug 1,755 sa Asia Pacific Region. Hating kapatid dapat sa mga tao at sasakyan ang lansangan. Kinahanglan nga tunga nga mag-igsoon sa mga tawo og sakyanan sa kadalanan Ito ang sinabi ni Sen. Francis Pangilinan kay Sec. Mark Villar sa deliberasyon sa Senado ng budget ng DPWH sa susunod na taon. Kini ang gisulti ni Sen. Francis Pangilinan ngadto kang Sec. Mark Villar sa Senate deliberations bahin sa budget sa DPWH sa sunod tuig. Ayon kay Pangilinan, sa gitna ng pandemya, lumutang ang kahalagahan ng pantay o balanseng espasyo sa kalsada para sa mga sasakyan at tao. Pinauyon kay Pangilinan, taliwala sa pandemya, naglutaw ang kahinungdanon sa patas o timbang nga wapang sa dalan alang sa mga sakyanan ug tawo. Kayat hirit ng senador kay Villar, gawing prayoridad ang pagpapatayo ng bikes lanes at pedestrian lanes at mga imprastraktura na makakatulong nang husto sa paggalaw ng mga taong may kapansanan. Mao nga giawhag sa senador si Villar nga himuon nga prayoridad ang konstruksyon sa mga bikes lanes ug pedestrian lanes ug inprastraktura nga makatabang kaayo sa kalihukan sa mga tawo nga adunay mga kakulangan. Puna ni Pangilinan, tila napapaboran ang mga pribadong sasakyan sa usapin ng paglalaan ng espasyo sa kalye. Nagkomento si Pangilinan nga ang mga pribado nga sakyanan daw gipaboran bahin sa paggahin sa wapang sa kadalanan. Sa pagsagot naman ng kalihim, sinabi nito na nakikipagtulungan na sila sa DOTr at MMDA para sa bike lanes. Sa tubag, giingon sa kalihim nga kauban na nila ang DOTr ug MMDA alang sa mga bike lane. Tatapatan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang mga riding-in-tandem sa bansa. Magmatinuuron si Presidente Rodrigo Duterte sa mga riding-in-tandem sa nasud. Pahayag ito ni Pangulong Rodrigo Duterte sa gitna ng tumataas na kaso ng kriminalidad na kinasasangkutan ng riding-in-tandem o ito ang mga masasamang loob na gumagawa ng krimen at karaniwang magka-angkas sa motorsiklo. Kini ang gipahayag ni Presidente Rodrigo Duterte taliwala sa nagkataas nga kaso sa krimen nga naglambigit sa riding-in-tandem o kini ang daotan nga mga tawo nga nakahimog krimen ug sagad nagsakay sa mga motorsiklo. Ayon sa pangulo, tumaas ang kaso ng holdap at street crimes nang buksan ang ekonomiya ng bansa na una nang nalugmok dahil sa COVID-19. Pinauyon sa pangulo, ang kaso sa paghawid ug mga krimen sa kadalanan nadugangan sa pagabri usab sa ekonomiya sa nasud nga unang nahugno tungod sa COVID-19. Malaya na kasi aniyang nakagagalaw at nakabibiyahe ang mga tao na sinasamantala naman ng mga kriminal. Giingon niya nga libre naman gud ang mga tawo sa paglihok ug pagbiyahe nga gipahimuslan nahinuon sa mga kriminal. Ayon sa pangulo, multo para sa mga pulis kung paano habulin ang mga kriminal na madaing nakatatakas sakay lamang ng motorsiklo. Pinauyon sa pangulo nga usa ka multo sa pulis kung unsaon ang paggukod sa mga kriminal nga mahimo ra nga dali makatakas sakay sa motorsiklo. Dahil dito, tatapatan ni Pangulong Duterte ang mga kriminal. Tungod niini, magmatinuoron si Presidente Duterte sa mga kriminal. Base sa talaan ng joint task force COVID shield, 12,847 na krimen ang naitala mula Marso hanggang Agosto ngayong taon. Pinauyon sa hiniusa nga task force task sa COVID, 12,847 ka mga krimen ang nabalita gikan Marso hangtod Agosto ning tuig. Naghihintay na lamang si Pangulong Rodrigo Duterte na tawagin ng China o Russia para maturukan ng bakuna kontra COVID-19. Naghulat lang si Presidente Rodrigo Duterte sa China o Russia nga manawag aron maturukan siya og bakuna batok sa COVID-19. Ayon sa pangulo, nakahanda siyang tupiin ang manggas ng kanyang damit para magpaturok ng bakuna. Pinauyon sa pangulo, andam siya nga ihilot ang bukton sa iyang bisti aron maturukan og bakuna. Giit ng pangulo, kumpiyansa siya na ligtas ang bakuna ng China at Russia. Gitataw sa presidente nga masaligon siya nga lingkaw ang bakuna sa China ug Russia. Tayo, kaming mga civilian puwede tayong ma-last. Kita, kami nga mga sibilyan mahimoÕg molahutay. Pero kung mag-offerÉ Ako nagahintay ako tawagin ako ng China or Russia. Apan kung mohaladÉ Naghulat ko nga tawgon ako sa China o Russia. IÕll be glad to open up my sleeves and, sige kasi may kumpyansa nga ako pahayag ng Pangulo. Malipay ko nga ablihan ang bukton sa akong bisti ug, nagpadayon tungod kay ako adunay pagsalig sa pahayag sa Presidente. Una nang sinabi ng pangulo na nakahanda siyang maunang magpaturok ng bakuna kontra COVID-19 para mawala ang agam agam ng tao kung ligtas o hindi ang bakuna. Una nang giingon sa pangulo nga andam na siya nga magpaturok og una sa bakuna batok sa COVID-19 aron dili mabalaka ang mga tawo kung luwas ba ang bakuna o dili. Tiniyak ng Department of Labor and Employment (DOLE) na maibibigay ang 13th month pay ng mga empleyado ngayong taon. Gisiguro sa Department of Labor and Employment (DOLE) nga mahatagan ang mga kawani sa ika-13 nga bulan nga sweldo karong tuig. Kasunod ito ng naunang pahayag ni Labor Sec. Silvestre Bello III na maaring ma-delay ang pagbibigay ng 13th month pay dahil maraming kumpanya ang naapektuhan ng pandemic ng COVID-19. Nunot kini sa naunanga saysay ni Labor Sec. Silvestre Bello III nga mahimong maglangan sa pagpagawas sa 13th month pay tungod kay daghang mga kompanya ang naapektuhan sa COVID-19 pandemic. Nilinaw ni Bello na hindi ipag-uutos ng DOLE na ipagpaliban ang pababayad ng 13th month pay. Giklaro ni Bello nga dili magsugo ang DOLE sa pagpa-irog sa pagbayad sa 13th month pay. Hindi rin aniya magbibigay ng exemptions ang kagawaran dahil ang pagbabayad ng 13th month pay ay nakasaad sa batas. Giingon usab niya nga ang departamento dili mag-isyu og mga exemption tungod kay ang pagbayad sa 13th month pay nalatid sa balaod. Tiniyak naman ng kalihim na gagawa ng paraan ang gobyerno upang mabigyan ng subsidiya ang mga kumpanya na mahihirapang magbayad ng 13th month pay. Gipasalig sa kalihim nga ang gobyerno mangitag pamaagi aron mahatagan og subsidyo ang mga kompanya nga maglisud og bayad sa 13th month pay. Sa harap nang tumitinding demand sa sektor ng telekomunikasyon sa Pilipinas ay tila namemeligro naman na agad na maisakatuparan ang digital transformation at telecommunications development sa bansa. Atubangan sa nagkadako nga panginahanglan sa sektor sa telecommunications sa Pilipinas, ingon adunay peligro nga ipatuman dayon ang digital transformation ug telecommunications development sa nasud. Ito ay kahit pa patuloy na tinataasan ng telecom companies ang kanilang capital expenditures upang mapaghusay ang kani-kanilang networks dahil sa mga masalimuot na mga regulasyon ng pamahalaan dahilan para magkaroon umano ng tinatawag na digital divide na lalong nagpapahirap sa kabuhayan ng mga kapos-palad maging ng ordinaryong Pilipino. Kini bisan pa nga ang mga kompanya sa telecom nagpadayon sa pagdugang sa ilang mga gasto sa kapital aron mapaayo ang ilang mga network tungod sa komplikado nga mga regulasyon sa gobyerno nga giingon nga adunay gitawag nga digital divide nga labi nga nagkumplikado ang panginabuhian sa mga pobre maski ang yano nga mga Pilipino. Kaya naman, una nang pinayuhan ng World Bank ang Philippine government na gawin ang parte nito sa pagpapabuti sa communications infrastructure dahil sa dumaraming internet users kabilang na ang paglipat ng bansa sa digital services. Tungod niini, una nga gitambagan sa World Bank ang gobyerno sa Pilipinas nga buhaton ang bahin niini sa pagpaayo sa imprastraktura sa komunikasyon tungod sa nagkadaghan nga mga ninggamit sa internet lakip ang pagbalhin sa nasud sa mga digital nga serbisyo. Mungkahi pa ng World Bank, dapat manguna ang Philippine government sa pag-transform sa ekonomiya sa digital. Gisugyot usab sa World Bank nga ang gobyerno sa Pilipinas kinahanglan nga manguna sa pagbag-o sa digital nga ekonomiya. Iyan ay sa gitna ng hamon ng COVID-19 pandemic kung saan sapilitan nang nagiging ÒonlineÓ ang pang-araw-araw na gawain ng mamamayan. Taliwala kini sa hagit sa COVID-19 pandemya diin ang adlaw-adlaw nga kalihokan sa mga tawo napugos nga mahimong online. Ang pag-upgrade sa digital infrastructure, pagsusulong sa digital payments, pagpapahusay sa kakayahan ng logistics system at pagpapayaman sa conducive business environment ay kabilang sa inirekomendang hakbang na tinukoy sa report na ipinalabas ng World Bank at ng National Economic Development Authority. Ang pag-upgrade sa digital nga imprastraktura, pagpauswag sa digital nga pagbayad, pagpaayo sa mga kaarang sa sistema sa logistics ug pagpayaman sa maayo nga palibot sa negosyo lakip sa girekomenda nga mga lakang nga gilatid sa ulat nga gipagawas sa World Bank ug sa National Economic Development Authority. Nakasaad din sa report na ang pagsisikap na mapagbuti ang telecommunications systems ng bansa ay nahahadlangan ng complex government regulations Ð na nagdudulot ng Ôdigital divideÕ na lalong nagpapahirap sa buhay ng mahihirap. Giingon usab sa taho nga ang mga paningkamot nga mapaayo ang mga sistema sa telekomunikasyon sa nasud gibabagan sa mga komplikadong mga regulasyon sa gobyerno - nga hinungdan sa usa ka 'digital split' nga labi nga nakakomplikado sa kinabuhi sa mga kabus. Sinasabi ng pamahalaan na gumawa na ito ng hakbang upang matugunan ang kawalan ng imprastraktura, kabilang ang pagtatalaga ng Ôthird telcoÕ, ang Dito Telecommunity. Giasoy sa gobyerno nga naghimo na kini og mga lakang aron matubag ang kakulang sa imprastraktura, lakip ang paghingalan sa 'ikatulong telco', ang Dito Telecommunity. Gayunman ay sinabi ng Industry at media analysts na maaaring lumikha ang gobyerno ng mas maraming problema dahil sa umanoÕy iregularidad sa pagwawagi ng Dito sa bid, delays at rollout issues, gayundin sa posibleng banta sa pambansang seguridad. Bisan pa, giingon sa mga analista sa industriya ug media nga ang gobyerno mahimong makamugna og daghang mga problema tungod sa giingon nga kahiwian sa kadaugan ni Dito sa pag-bid, paglangan ug paglansad sa mga isyu, ingon man mga posibleng pagpanghulga sa nasudnon nga seguridad. Ang desisyon ng militar na payagan ang Dito na maglagay ng cell towers sa kanilang mga kampo ay nagpataas lamang sa security risks ng kompanya. Ang desisyon sa militar nga tugotan ang Dito nga magbutang og mga cell tower sa ilang mga kampo kay nagdugang lang sa mga peligro sa seguridad sa kompanya. Binigyang-diin ng Department of Information and Communications Technology (DICT) ang pangangailangan para sa mas maraming investment support kasabay ng panawagan sa mga senador na bigyang prayoridad ang National Broadband Program at ang free internet access program sa mga eskuwelahan. Gihatagan og gibug-aton sa Department of Information and Communication Technology (DICT) ang panginahanglan alang sa dugang nga suporta sa pagpamuhunan samtang nanawagan sa mga senador nga unahon ang National Broadband Program ug ang libre nga internet access program sa mga eskuylahan. Sa presentasyon ng DICT sa Senado, ang ideal budget para sa broadband program ay nagkakahalaga ng P18.18 billion, subalit ang inaprubahan lamang ng Department of Budget and Management (DBM) ay P902.19 million. Sa DICT nga presentasyon sa Senado, ang sulundon nga badyet alang sa broadband program nagkantidad og P18.18 bilyon, apan ang Department of Budget and Management (DBM) nag-apruba ra sa P902.19 milyon. Humihingi ang DICT ng karagdagang P17.2 billion para sa programa, nang sa gayon ay ma-activate nito ang cable landing station sa Baler, Aurora, at makakonekta sa National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) node sa San Fernando, La Union. Nagpangayo ang DICT og dugang nga P17.2 bilyon alang sa programa, aron mapalihok ang cable landing station sa Baler, Aurora, ug makakonektar sa National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) node sa San Fernando, La Union. Samantala, patuloy na namumuhunan ang telecom service providers sa network improvements sa harap ng pagtaas ng demand para sa connectivity sa gitna ng pandemya. Sa kasamtangan, ang mga nag-alagad sa telecom nagpadayon sa pagpamuhunan sa mga pagpaayo sa network sa atubang sa nagkataas nga panginahanglan alang sa koneksyon taliwala sa pandemya. Ang Pilipinas, sa katunayan, ay kabilang na sa Top 10 countries sa mundo pagdating sa world investments sa telecom, base sa IMD World Digital Competitiveness Rankings of 2020. Ang Pilipinas, sa tinuud, kauban na sa Top 10 nga mga nasud sa kalibutan bahin sa mga pagpamuhunan sa telecom sa kalibutan, pinauyon sa IMD World Digital Competitiveness Rankings sa 2020. Sa nakalipas na 19 na taon, ang Globe at PLDT ay may pinagsamang mahigit sa P1.1 trillion na investments at nagbayad ng daang bilyong pisong dibidendo sa mga shareholder. Sa miaging 19 ka tuig, ang Globe ug PLDT naghiusa sa kapin P1.1 trilyon nga pagpamuhunan ug nabayaran ang gatusan nga bilyonbilyong piso sa dividends sa mga shareholder. Tiniyak ng Minority Bloc sa Kamara ang kanilang pakikipagtulungan sa mayorya sa ilalim ng pamumuno ni Speaker Lord Allan Velasco. Ang Minority Bloc sa Kamara nagpasalig sa ilang kooperasyon sa kadaghanan sa pagpanguna ni Lord Allan Velasco nga tigpamaba. Ayon kay House Minority Leader Bienvenido Abante, mahalaga ang pagbibigay ng kooperasyon sa mga kasamahang mambabatas para makalikha at makapagpatibay ng mga panukala na pakikinabangan ng publiko. Pinauyon lider sa minarya sa balay nga si Bienvenido Abante, hinungdanon nga maghatag og kooperasyon sa mga kauban nga magbabalaod aron makahimo ug magamit ang mga lakang nga makabenipisyo sa publiko. Umaasa ang Minority Group na magtatrabaho na ang mga kongresista ayon sa kanilang mandato at aprubahan ang mga panukalang batas na makakatulong sa epekto ng pandemya sa buhay ng mga Pilipino. Gilauman sa Minority Group nga ang mga kongresista molihok uyon sa ilang mandato ug aprubahan ang mga batas nga makatabang sa epekto sa pandemya sa kinabuhi sa mga Pilipino. Hinikayat naman ni Deputy Minority Leader Carlos Zarate ang bagong liderato na humanap ng paraan para pondohan ang mga kinakailangang mga programa at serbisyo sa gitna ng COVID-19 pandemic tulad ng trabaho, kalusugan, agrikultura at social aid. Si Deputy Minority Leader Carlos Zarate nag-awhag sa bag-ong pamunuan nga mangita pamaagi aron mapondohan ang mga kinahanglanon nga programa ug serbisyo taliwala sa COVID-19 nga pandemya sama sa trabaho, kahimsog, agrikultura ug tabang sosyal. Tiniyak din ng Minorya na patuloy nilang babantayan ang proseso ng budget upang masiguro na hindi ito mamadaliin kahit pa sinertipikahan urgent ng pangulo. Gipasalig usab sa Minority nga padayon ang ilang pagbantay sa proseso sa badyet aron masiguro nga dili kini madali bisan kung sertipikado kini nga dinalian sa pangulo. Nakatipid ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) ng aabot sa P10 billion ngayong taong 2020. Ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) nakatipig og hangtod sa P10 bilyon karong tuig 2020. Sa pagpapatuloy ng budget deliberation sa plenaryo ng Kamara, sinabi ni House Appropriations Vice Chairperson at Negros Oriental Rep. Jocelyn Limkaichong na ginamit ang pondo na ayuda sa mga mahihirap na nangangailangan. Nagpadayon ang diskusyon sa badyet sa House plenary, sila si House Appropriations Vice Chairperson ug Negros Oriental Rep. Jocelyn Limkaichong nga ninggamit sa pondo aron matabangan ang mga nanginahanglan. Mayroon pang P6.5 Billion na natitira mula sa P10 Billion pondo at ito ay ini-realign para gamitin sa Assistance to Individuals in Crisis Situation (AICS). Adunay usa pa nga P6.5 Bilyon nga nahabilin gikan sa P10 Bilyon nga pondo ug kini gi-realign alang sa paggamit sa Assistance to Individuals in Crisis Situation (AICS). Samantala, malaking bahagi naman ng kabuuang budget ng DSWD ay inilaan ng kagawaran sa kanilang Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps). Sa kasamtangan, usa ka dako nga bahin sa kinatibuk-ang badyet sa DSWD ang gigahin sa departamento sa ilang Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps). Sa P171.22 Billion na kabuuang budget ng ahensya sa 2020, P113.856 dito ay para sa 4Ps. Sa P171.22 Bilyon nga kinatibuk-ang badyet sa ahensya alang sa 2020, P113.856 dinhi alang sa 4Ps. Mayroon pa namang natitira na humigit kumulang 350,000 na pamilya ang hindi pa nabibigyan ng ikalawang tranche ng Social Amelioration Program (SAP) mula sa P14.3 Million na pamilyang benepisyaryo dito. Adunay pa nga 350,000 nga mga pamilya ang nahabilin nga wala mahatagan og ikaduhang tranche sa Social Amelioration Program (SAP) gikan sa P14.3 Milyon nga mga pamilya nga beneficiary dinhi. Umaapela ang Palasyo ng Malakanyang sa Kongreso na magpasa ng resolusyon para mabigyan ng prangkisa ang motorcycle taxi na Angkas at Joyride. Nag-apelar ang Palasyo sa Malaca–ang sa Kongreso nga magpasa usa ka resolusyon nga ihatag ang prangkisa sa mga taksi nga motorsiklo sa Angkas ug Joyride. Pahayag ito ng Palasyo matapos luwagan ang pagbiyahe ng mga pampublikong sasakyan sa layuning buhayin ang ekonomiya ng bansa na nalugmok dahil sa pandemya sa COVID-19. Kini ang pahayag sa Palasyo pagkahuman sa pagpagaan sa pagbiyahe sa pangpubliko nga transportasyon nga adunay katuyoan nga buhion ang ekonomiya sa nasud nga nahugno tungod sa COVID-19 pandemya. Ayon kay Presisential Spokesman Harry Roque, wala kasing prangkisa ang Angkas kung kaya hindi pa makabiyahe. Pinauyon sa tigapamaba sa presidente nga si Harry Roque, walaÕy prangkisa ang Angkas busa wala pa kini makabiyahe. Mayroon na pong pinal na desisyon, inindorso na po namin sa Kamara de Representante na kung pupuwede, bigyan. Adunay kami katapusang desisyon, giindorso namon kini sa Kamara de Representante ug kung mahimo, ihatag kini. Magpasa uli sila ng resolusyon para magkaroon ng pilot study muli, dahil habang wala pong prangkisa ang Angkas ay wala po talagang legal na basehan. Mopasar sila usa ka resolusyon aron adunay piloto nga magtuon pag-usab, tungod kay samtang walaÕy prangkisa ang Angkas, wala gyudÕy ligal nga basihan. Pero kung hindi pa po maipasa talaga iyong prangkisa nila, kahit resolusyon po ay hiningi na po ng IATF nang makapagsimula po muli na bumiyahe ang Angkas at saka Joyride pahayag ni Roque. Apan kung wala pa gyud napasar ang ilang prangkisa, bisan ang resolusyon gipangayo sa IATF sa pagsugod sa pagbiyahe pag-usab sa Angkas ug pagkahuman sa pahayag ni Joyceide ni Roque. Sa halip na isang metro ang distansya ng mga pasaheto sa mga pampublikong sasakyan, ginawa na lamang itong one-seat apart. Imbis nga usa ka metro ang kalayo ang mga pasahero gikan sa pampubliko nga transportasyon, gihimo nga usa ka lingkuranan ang kalay-on. Pero ayon kay Roque, kinakailangan pa na magpalabas ng guidelines ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) para sa one-seat-apart policy at kinakailangan na mailathala mula sa Official Gazette. Apan pinauyon kay Roque, ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) kinahanglan pa mag-isyu mga panudlo alang sa usa ka lingkoran ang kalay-on nga patakaran ug kinahanglan ipatik gikan sa Opisyal nga Gazette. Inabot lang ng 60 oras ang pansamantalang kalayaan ng South Korean national na tumakas mula sa kulungan ng PNP CIDG sa Fort Bonifacio, Taguig City. Milungtad lang og 60 oras alang sa temporaryong kagawasan sa South Korean national aron makatakas gikan sa prisohan sa CIDG sa PNP sa Fort Bonifacio, Taguig City. Natunton at naaresto ng mga operatiba ng CIDG si Yeong Jun Lim tanghali ng Martes sa Salamanca St., sa Makati. Na-antan ug gidakop sa mga operatiba sa CIDG si Yeong Jun Lim sa hapon sa Martes sa Salamanca St., Makati. Magugunitang nakatakas si Yeong kasama ang kababayan na si Hyeok Soo Kwon noong Sabado nang bugbugin nila ang bantay at tinangay pa ang service firearm nito, bago tumalon mula sa bintana. Kahinumduman nga nakaikyas si Yeong kauban ang kababayan nga si Hyeok Soo Kwon kaniadtong Sabado sa dihang gikulata nila ang guwardiya ug gikawat pa ang iyang service firearm, sa wala pa miambak sa bintana. Kinabukasan ay naaresto si Hyeok sa Barangay Fort Bonifacio. Pagkaugma, gidakup si Hyeok sa Barangay Fort Bonifacio. Nadagdagan pa ang mga kinahaharap na kasong kriminal ng dalawa dahil sa kanilang pagtakas. Nadugangan pa ang mga giatubang nga kaso sa kasong kriminal sa duha tungod sa ilang pag-ikyas. Unang inaresto ang dalawa noong June 22 sa Para–aque City dahil sa phone fraud at nadiskubre na wanted din sila sa South Korea dahil sa katulad na kaso. Una nga gidakup ang duha kaniadtong Hunyo 22 sa dakbayan sa Para–aque tungod sa panlimbong sa telepono ug nasuta nga gipangita usab sila sa South Korea alang sa susamang kaso. Umabot na sa 1,388 ang bilang ng mga stranded na pasahero sa mga pantalan. Ang ihap sa na-stranded nga mga pasahero sa mga pantalan miabot na sa 1,388. Ayon sa Philippine Coast Guard (PCG), ito ay bunsod ng Tropical Depression Ofel. Pinauyon sa Philippine Coast Guard (PCG), kini tungod sa Tropical Depression Ofel. Sa huling datos hanggang 12:00, Miyerkules ng tanghali (October 14), nasa 1,388 pasahero na ang stranded sa mga pantalan sa Southern Tagalog, Bicol, at Eastern Visayas. Base sa labing kabag-o nga datos hangtod alas-12:00, Miyerkules sa udto (Oktubre 14), 1,388 ka mga pasahero ang na-stranded sa mga pantalan sa Habagatang Tagalog, Bicol, ug Silangang Kabisay-an. Maliban dito, stranded din ang 682 rolling cargoes, 41 vessels, at 19 motorbancas. Gawas niini, na-stranded usab ang 682 nga rolling cargoes, 41 nga mga vessel, ug 19 nga mga motorbanca. Nakaalerto rin ang Coast Guard Districts, Stations, at Sub-Stations across sa bansa sakaling magkaroon ng emergency situations, katuwang ang Regional Disaster Risk Reduction and Management Council (RDRRMC). Ang mga Coast Guard Districts, Stations, ug Sub-Stations sa tibuuk nasud alerto usab kung adunay mga sitwasyon sa emerhensya, sa pakigtambayayong sa Regional Disaster Risk Reduction and Management Council (RDRRMC). Ito ang naging pagbati ng Palasyo ng Malakanyang kay Marinduque Congressman Lord Allan Velasco matapos mahalal bilang speaker ng Kamara kapalit ni Taguig Congressman Alan Peter Cayetano. Kini ang pagtimbaya sa Palasyo sa Malaca–ang sa kongresista sa Marinduque nga si Lord Allan Velasco human napili isip tigpamaba sa Kamara hulip sa kongresista sa Taguig nga si Alan Peter Cayetano. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, desisyon na ng mga kongresista ang pagpili ng kanilang lider. Pinauyon kay tigpamaba sa presidente Harry Roque, nakadesisyon na ang mga kongresista nga pilion ang ilang lider. Iginagalang aniya ng Palasyo ang palitan ng liderato sa Kamara. Giingon niya nga gitahod sa Palasyo ang pagbag-o sa pagpangulo sa Kamara. Well, consistent naman po ang ating Presidente, ang paghalal po ng mga liderato sa Mababang Kapulungan ay desisyon ng mga indibidwal na mga representante natin. Hinuon, makanunayon ang atong Presidente, ang pagpili sa mga namuno sa tinugyanan sa balay mao ang desisyon sa among tagsatagsa nga representante. Ayon kay Roque, dahil natapos na ang drama sa Kamara, napapanahon nang atupagin ang pagpasa sa P4.5 trilyong national budget para sa taong 2021. Matod kay Roque, sanglit nahuman na ang drama sa Kamara, oras na nga magpadayon sa pagpasa sa P4.5 trilyon nga badyet nasyonal para sa tuig 2021. Ito ang naging pahayag ni Senador Christopher ÒBongÓ Go matapos pulungin, araw ng Martes (October 13), ni Pangulong Rodrigo Duterte sina Taguig Congressman Alan Peter Cayetano at Marinduque Congressman Lord Alan Velasco na una nang nagbangayan sa pagka-Speaker. Kini ang pahayag ni Senador Christopher ÒBongÓ Go pagkahuman nga nagtagbo si Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong Martes (Oktubre 13), kongresista sa Taguig nga si Alan Peter Cayetano ug kongresista sa Marinduque nga si Lord Alan Velasco nga unang nag-indigay alang sa pagka-tigpamaba. Ayon kay Go, parang isang tatay si Pangulong Duterte na kinausap ang kanyang mga anak. Ingon ni Go, si Presidente Duterte sama sa usa ka amahan nga nakigistorya sa iyang mga anak. Pinayuhan aniya ng Pangulo sina Velasco at Cayetano na magkaisa at ipasa na ang P4.5 trilyong 2021 national budget. Giingon niya nga gitambagan sa Presidente si Velasco ug Cayetano nga maghiusa ug ipasa ang P4.5 trilyon nga 2021 nga nasudnon nga badyet. Naghain na ng kanyang irrevocable resignation bilang House Speaker si Taguig Rep. Alan Peter Cayetano. Gisampa na ni Taguig Rep. Alan Peter Cayetano ang iyang dili maibalik nga pagbiya sa puwesto isip tigpamaba sa balay. Ang pagbibitiw ay inihayag ni Cayetano sa pamamagitan ng kanyang Facebook live. Ang pagbiya sa posisyon gipahibalo ni Cayetano pinaagi sa iyang Facebook live. Nagpasalamat si Cayetano kay Pangulong Rodrigo Duterte. Gipasalamatan ni Cayetano si Presidente Rodrigo Duterte. Sinabi ni Cayetano na isa siyang Ôgood followerÕ at inirerespeto nito ang liderato ni Pangulong Duterte. Si Cayetano nagsulti nga siya usa ka 'maayong sumusunod' ug girespeto niya ang pagpangulo ni Presidente Duterte. Nagpasalamat si Cayetano kay Duterte sa oportunidad na ibinigay upang siya ay maging house speaker. Gipasalamatan ni Cayetano si Duterte sa higayon nga gihatag kaniya aron mahimo siyang tigpamaba sa balay. Sinabi ni Cayetano na noong panahong iyon ay pinakamataas ang house ratings at halos naipasa ang mahahalagang batas na karamihan ngayon ay pending na sa Senado. Si Cayetano niingon nga sa oras nga kana ang rating sa balay mao ang labing kataas ug hapit na mapasar ang mga mahinungdanong balaod nga ang kadaghanan naghulat na sa Senado. Humingi rin ito ng paumanhin kay Pangulong Duterte dahil sa mali ang kaniyang interpretation na nais na itong ituloy ang pagtalakay at pagpasa sa 2021 national budget. Nangayo usab siya pasensya kay Presidente Duterte sa iyang maling interpretasyon nga gusto niya nga ipadayon ang paghisgot ug pagpasa sa 2021 national budget. Hindi aniya nito hinangad na hindi sundin o sumuway sa pangulo. Giingon niya nga wala kini pagtinguha nga dili sundon o suwayan ang presidente. Nagpasalamat ito sa mga sumusuporta sa kanya sa Mababang Kapulungan at nanawagan na suportan ang proseso ng budget. Gipasalamatan niya ang iyang mga dumadapig sa tinugyanan sa balay ug nanawagan alang sa ilang suporta sa proseso sa badyet. Nag sorry din ito sa kanyang mga staff dahil hindi nito nakausap ang mga ito ng personal. Nangayo usab siya og pasaylo sa iyang kawani tungod kay wala siya naistorya sa personal. Tumama ang magnitude 3.3 na lindol sa Calayan, Cagayan Martes ng tanghali. Usa ka kusog nga linog ang miigo sa Calayan, Cagayan kaniadtong Martes sa hapon. Ayon sa Phivolcs, namataan ang sentro ng lindol sa layong 47 kilometers Northeast ng Calayan. Pinauyon sa Phivolcs, ang epicenter sa linog kay gikataho nga 47 kilometros amihanan-silangan sa Calayan. Naramdaman ang pagyanig bandang 12:36 ng tanghali. Ang pag-uyog nabati mga alas 12:36 sa udto. Tectonic ang origin nito at walong kilometro ang lalim. Tectonic ang gigikanan niini ug walo ka kilometros ang giladmon. Gayunman, sinabi ng Phivolcs na walang napaulat na pinsala sa lugar. Bisan pa, giingon sa Phivolcs nga walaÕy nabalitang kadaot sa lugar. Wala ring inaasahang aftershocks matapos ang lindol. Bisan pa, giingon sa Phivolcs nga walaÕy gitaho nga danyos sa lugar ug walaÕy gipaabot nga mga aftershock pagkahuman sa linog. Posibleng bawiin ng susunod na Kongreso ang mga insentibong nakapaloob sa prangkisa ng San Miguel airport sa Bulacan kung hindi maayos na mailalatag ang mga probisyon ng panakulang batas na ito, ayon sa ilang senador. Posible nga ang sunod nga Kongreso bawi-on ang mga insentibo nga sulud sa prangkisa sa San Miguel airport sa Bulacan kung ang mga probisyon sa kini nga balaudnon dili husto nga gipahimutang, sumala sa pipila ka mga senador. Sa botong 22-0-0 ay lusot na sa third and final reading ang franchise bill na magpapahintulot sa San Miguel Aerocity na magtayo ng paliparan sa bayan ng Bulakan. Pinaagi sa boto nga 22-0-0, ang balaodnon sa prangkisa nga magtugot sa San Miguel Aerocity nga makatukod usa ka tugpahanan sa lungsod sa Bulacan nakapasar na sa ikatulo ug katapusan nga pagbasa. Pero matapos ang botohan ay nagpahayag ng pangamba si Senate Minority Leader Franklin Drilon na kung hindi mailalatag nang maayos ang batas ay may posibilidad na baguhin ito ng susunod na Kongreso at alisin ang mga insentibo na ipinagkaloob sa korporasyon. Apan pagkahuman sa pagboto, ang lider sa senado sa minorya nga si Franklin Drilon nagsulti og kabalaka nga kung ang balaod wala gibutang sa husto nga paagi, adunay posibilidad nga usbon kini sa sunod nga Kongreso ug tangtangon ang mga insentibo nga gihatag sa korporasyon. Sa puntong ito ay ipinaalala ni Senador Panfilo Lacson ang kanyang concern kung mauunang aprubahan ang panukala kaugnay sa pinag-uusapan ding CREATE bill. Ning puntoha, gipahinumduman ni Senador Panfilo Lacson ang iyang kabalaka kung una nga naaprobahan ang proposal kalabot sa gihisgutan nga CREATE bill. Aminado si Senador Francis Tolentino na magkakaroon ng kontrobersiya kung mababaligtad ng general law ang inaprubahan nilang panukala. Giangkon ni Senador Francis Tolentino nga adunay kontrobersiya kung balihon sa kinatibuk-ang balaod ang lakang nga ilang gi-aprubahan. Bilang solusyon, iginiit ni Drilon na dapat ituring ang franchise bilang kontrata sa pagitan ng San Miguel at estado na hindi maaaring baguhin ang mga probisyon. Ingon usa ka solusyon, giinsistir ni Drilon nga ang prangkisa kinahanglan isipon nga usa ka kontrata tali sa San Miguel ug estado nga dili mabag-o ang mga probisyon. Samantala, iginiit naman ni Tolentino na dapat manaig ang batas sa property right kung saan hindi maaaring alisin ang mga ibinibigay na insentibo nang hindi dumaraan sa proseso. Samtang, giinsistir ni Tolentino nga ang balaod bahin sa mga katungod sa pagpanag-iya kinahanglan ipatigbabaw diin dili matangtang ang mga insentibo nga dili moagi sa proseso. Sa pagtaya ng maraming eksperto sa pagbubuwis ay umaabot sa P118-bilyon ang maibibigay na libreng bayarin sa buwis ng kompanya ni Ramon S. Ang sa loob ng 50-year contract na siyang buhay ng nasabing prangkisa. Daghang eksperto sa buhis ang nagbanabana nga ang kompanya ni Ramon S. makahatag hangtod sa P118-bilyon nga bayranan nga walaÕy buhis sa sulud sa 50 ka tuig nga kontrata nga mao ang kinabuhi sa nasangpit nga prangkisa. Ang nasabing tax perks ay kinondena ng ilang advocacy group dahil sobra-sobraÕt nakalulula umano at labag pa sa panuntunan ng gobyerno at sa patas na pagnenegosyo. Ang nasangpit nga mga tax perks gikondena sa pipila ka mga adbokasiya nga grupo tungod sa giingon nga sobra ug nakalimbong ug sukwahi sa mga regulasyon sa gobyerno ug patas nga negosyo. Hindi dapat ang gobyerno ang babalikat sa mga bayarin sa buwis ng isang pribadong proyekto na pribadong kompanya ang nagkusang maitayo bilang kanyang negosyo pahayag ng Action for Economic Reform. Ang gobyerno kinahanglan dili responsable alang sa mga bayarin sa buhis sa usa ka pribadong proyekto nga boluntaryong gitukod sa usa ka pribadong kompanya ingon pamahayag sa negosyo niini nga Action for Economic Reform. Ngunit iginiit ni Sen. Grace po sa kanyang pagdepensa sa proyekto ng SMC Aerocity na aabot umano sa P1.5 trillion ang ibubuhos na investment sa proyektong nabanggit kung saan ay sinasabing P734 billion ang ilalaan para sa airport facility mismo. Apan si Sen. Grace alang sa iyang pagdepensa sa proyekto sa SMC Aerocity nga kuno mo-invest hangtod P1.5 trilyon sa naasoy nga proyekto diin giingon nga P734 bilyon ang igahin alang mismo sa pasilidad sa airport. Sa kanyang panig ay sinabi naman ni Senate President Vicente ÔTitoÕ Sotto III na ang pagtatayo ng bagong airport ay 17 taon na nilang plinano ng mga dating kasamahan sa Senado, gayundin ni Ang at ang mga yumaong sina Danding Cojuangco at Fernando Poe Jr. na ama ni Senator Poe. Sa iyang bahin, gisulti ni Senate President Vicente 'Tito' Sotto III nga ang pagtukod sa bag-ong tugpahanan gilaraw sulod sa 17 ka tuig sa mga kanhing kauban sa Senado, ingon man sila Ang ug anhing Danding Cojuangco ug Fernando Poe Jr.amahan ni Senador Poe. Tinawag na paglapastangan ni House Speaker Alan Peter Cayetano hindi lamang sa House rules kundi maging sa Saligang Batas ang ginawang sesyon ng kampo ni Preseumptive Speaker Lord Allan Velasco para palitan ang liderato ng Kamara. Gitawag kini sa tigpamaba sa balay nga si Alan Peter Cayetano nga usa ka kalapasan dili lang sa mga balaod sa Kamara kon dili lakip usab sa Konstitusyon nga ang kampo sa tigpamaba sa presidente nga si Lord Allan Velasco naghupot usa ka lingkuranan aron mabag-o ang pamunuan sa Kamara. Sabi ni Cayetano, hindi basta-basta makakapagsagawa ng sesyon ang mga kongresista base lamang sa kanilang sariling kagustuhan lalo pa ngayon ay suspended pa rin ang kanilang sesyon at ngayong araw pa babalik sa plenaryo alinsunod sa ipinatawag na special session ni Pangulong Rodrigo Duterte. Si Cayetano niingon nga ang mga kongresista dili mahimo nga maghimo usa ka sesyon pinahiuyon sa ilang kaugalingon nga mga gusto, labi na karon nga ang ilang sesyon gisuspinde pa ug mobalik sa plenaryo karon subay sa espesyal nga sesyon nga gipatawag ni Presidente Rodrigo Duterte. Ang session anya na kanilang idinaos sa Batangas noong Enero kasunod nang pagputok ng Bulkang Taal ay bunga ng isang resolusyon na kanilang inaprubahan. Giingon niya nga ang sesyon nga ilang gihimo sa Batangas kaniadtong Enero pagkahuman sa pagbuto sa Taal Volcano mao ang resulta sa usa ka resolusyon nga ilang gi-aprubahan. Sinabi ni Cayetano na nilabag din ng mga kaalyado ni Velasco ang safety protocols na inilatag ng Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF-EID) dahil sa pagtitipon-tipon ng mga ito sa kabila ng banta ng COVID-19 pandemic. Giasoy ni Cayetano nga ang mga kaalyado ni Velasco nakalapas usab sa mga safety protocol nga gibutang sa Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF-EID) tungod sa ilang pagtapok bisan pa sa hulga sa COVID-19 pandemik. Binalaan ni Cayetano sina Velasco na huwag ilagay sa putikan ang Kamara at huwag ding idiskaril ang pleary deliberations sa 2021 proposed P4.5-trillion national budget. Gipasidan-an ni Cayetano si Velasco nga dili ibutang sa lapok ang Kamara ug dili idiskaril ang palusot nga pagdumala sa 2021 nga gisugyot nga P4.5-trilyon nga nasudnon nga badyet. Marami na aniya siyang malalaking taong binangga kaya hindi siya natatakot na kumilos sa oras na malagay sa alanganin ang panukalang pondo para sa susunod na taon. Giingon niya nga daghan siya nga mga dagkung tawo nga nakabangga busa dili siya mahadlok nga molihok kung ang gisugyot nga badyet alang sa sunod nga tuig mameligro. Nangangako naman si Cayetano sa isang Òhonorable at orderlyÓ session mamaya sa kabila nang pangyayari kahapon. Gipasalig ni Cayetano ang usa ka "dungganan ug hapsay nga" sesyon sa ulahi bisan sa hitabo kagahapon. Gayunman umaapela ito ng pag-unawa at kooperasyon mula sa mga kapwa kongresista upang sa gayon ay masunod pa rin ang kanilang target na maaprubahan sa lalong madaling panahon ang panukalang pondo alinsunod na rin sa apela ni Pangulong Duterte. Bisan pa, ning-apelar alang sa pagsabot ug kooperasyon sa mga kaubang kongresista aron ang ilang target nga aprubahan ang proposal sa pondo sa labing dali nga panahon nahiuyon sa apela ni Presidente Duterte. Binansagan ni House Speaker Alan Peter Cayetano na isang Òfake sessionÓ ang ginawang pagtitipon ng mga mambabatas sa labas ng Kongreso at paghalal kay Marinduque Rep. Lord Allan Velasco bilang bagong pinuno ng Kamara de Representantes ngayong Lunes. Gitawag sa tigpamaba sa balay nga si Alan Peter Cayetano nga "peke nga sesyon" ang gihimong pagtapok sa mga magbabalaod gawas sa Kongreso ug ang pagpili sa representate sa Marinduque nga si Lord Allan Velasco busa usa ka bag-ong pinuno sa mga representante sa balay karong Lunes. Sobrang kalokohan Ôyung ginawa nila. You know in your hearts, itÕs simply wrong ani Cayetano at tinawag pa niyang Òfake sessionÓ lamang ang pagtitipon ng kampo ni Velasco sa Celebrity Sports Plaza. Binuang kaayo ang ilang gihimo. Nahibal-an nimo sa imong kasingkasing, kani yanong sayup sulti pa ni Cayetano ug gitawag pa niya nga "peke nga sesyon" ang pagtapok sa kampo ni Velasco sa Celebrity Sports Plaza. Ganundin, sinabi nya na ang ginawa nina Velasco ay lilikha ng very, very disturbing precedent. Ingon usab, giingon niya nga ang gihimo ni Velasco makamugna usa ka labi ka makagubot nga panig-ingnan. Nagtipon ang mga kaalyado ni Velasco sa Celebrity Sports Plaza sa Quezon City matapos lumabas ang isang manipesto na nananawagan na muling buksan ang sesyon sa Kongreso, ideklara na bakante ang posisyon ni Cayetano at ihalal si Velasco bilang bagong House Speaker. Nagtapok ang mga kaalyado ni Velasco sa Celebrity Sports Plaza sa Lungsod sa Quezon pagkahuman sa usa ka manifesto nga nanawagan nga abrihan usab ang sesyon sa Kongreso, gideklara nga bakante ang posisyon ni Cayetano ug gipili si Velasco isip bag-ong tigpamaba sa balay. Sa naturang pagtitipon, umabot umano sa 186 kongresista ang dumalo at bomoto kay Velasco bilang bagong pinuno ng Kamara. Sa mao nga pagtapok, niabot kuno sa 186 ka mga kongresista nga mitambong ug nagboto alang kay Velasco isip bag-ong pinuno sa Kamara. Pero sinabi si Cayetano na hindi lehitimo ang sesyon na idinaos at hindi kikilalanin ng mababang kapulungan ang aniyaÕy ilegal na paghalal kay Velasco bilang bagong House Speaker. Apan giingon ni Cayetano nga dili lehitimo ang gipahigayong sesyon ug dili ilhon sa ubos nga kapulungan ang giingon nga iligal nga piliay ni Velasco isip bag-ong tigpamaba sa Kamara. Ayon pa sa kanya, ang anumang sesyon sa labas ng Batasan Complex ay dapat aprubado ng resolusyon gaya nang nangyari sa special session sa Batangas noong Enero sa kasagsagan ng pagputok ng Bulkang Taal. Pinauyon kaniya, ang bisan unsang sesyon sa gawas sa Batasan Complex kinahanglan aprubahan sa resolusyon sama sa nahitabo sa espesyal nga sesyon sa Batangas kaniadtong Enero sa kataas sa pagbuto sa Taal Volcano. Sinabi rin ni Cayetano na ÒnapakadelikadoÓ ng ginawa ng mga nasabing mambabatas at malinaw na labag sa Saligang Batas ng bansa. Gisulti usab ni Cayetano nga "peligro kaayo" ang gihimo sa mga nahisgutang magbabalaod ug klarong supak sa Konstitusyon sa nasud. Sinabi rin ni Cayetano na nilabag ng kampo ni Velasco ang House Rules nang magtipon-tipon sa kabila ng health and safety protocols na itinatakda ng Inter Agency Task Force. Gisulti usab ni Cayetano nga ang kampo ni Velasco nakalapas sa mga balaod sa balay sa pagtawag niini bisan pa sa mga proteksyon sa kahimsog ug kahilwasan nga gitakda sa Inter Agency Task Force. Siniguro niya na tuloy ngayong Martes ang pagdaraos ng special session na iniutos ni Pangulong Rodrigo Duterte para ipasa ang 2021 national budget bill. Gipasalig niya nga ang espesyal nga sesyon nga gimando ni Presidente Rodrigo Duterte nga ipasar ang 2021 nga nasudnon nga balaudnon nga badyet magpadayon karong Martes. Malinaw umano ang marching orders ng Pangulo na isaayos ang budget at walang pakialam sang Palasyo sa usapin ng sigalot sa speakership. Giingon niya nga ang pagmando sa Presidente sa pagmando nga ayohon ang badyet ug ang palasyo walaÕy pakialam sa isyu sa panaglalis Nagbabala rin ito kay Velasco at sa mga kaalyado nito na huwag tangkaing gumawa ng kaguluhan sa budget deliberations dahil hindi umano niya ito pahihintulutan. Gipasidan-an usab niini si Velasco ug ang iyang mga kaalyado nga ayaw pagsulay nga maghimo og kagubot sa mga diskusyon sa badyet tungod kay dili niya kini tugotan. Samantala, tiniyak ng Malaca–ang na hindi ito makikialam sa isyu ng Speakership sa Kamara at kung ano man ang gagawin ng mga mambabatas pagkatapos na maipasa ang 2021 budget. Samtang, gipasalig sa Malaca–ang nga dili kini manghilabot sa isyu sa pangalalis sa kamara ug kung unsa man ang buhaton sa mga magbabalaod pagkahuman mapasar ang badyet sa 2021. Sinabi ni Presidential Spokesperson Harry Roque na hindi isyu kay Duterte kung sino ang maluluklok na lider ng Kamara at maging ang usapin ng term-sharing agreement ay usaping dapat umanong lutasin sa pagitan ni Cayetano at Velasco. Ang tigpamaba sa balay nga si Harry Roque nagsulti nga dili isyu alang kang Duterte kung kinsa ang mapili nga mamuno sa kamara ug bisan ang isyu sa term-sharing agreement usa ka isyu nga kinahanglan sulbaron tali nila Cayetano ug Velasco. Yung mga bagay bagay na yan, wala na yan. Kanang mga butanga , wala na kana. Wala na yan. Wala na kana. I mean, bahala na sila dyan ani Roque. Akong buot ipasabut, bahala na sila Roque dira. Sinabi pa ni Roque na Òwalang pinapaniganÓ ang Pangulo sa isyu ng liderato sa Kamara. Dugang pa ni Roque nga ang Presidente "dili mapihig" sa isyu sa pagpangulo sa Kamara. Sa oras na matapos ang deliberasyon ng budget ay inaasahan na magkakaroon ng girian sa pagitan nina Cayetano at Velasco. Sa oras nga mahuman ang paghisgot sa badyet, gilauman nga adunay panagbangi taliwala kina Cayetano ug Velasco. Pero para kay Cayetano, ang hindi pagtanggap ng mayorya sa inihain niyang pagbibitiw noong Setyembre 30 ay patunay lamang na Òmoot and academicÓ na din ang term-sharing deal nila ni Velasco. Apan alang kang Cayetano, ang wala pagdawat sa kadaghanan ang iyang pagbiya sa katungdanan kaniadtong Septiyembre 30 nga nagpamatuod lang nga ang iyang term-sharing deal kauban si Velasco "moot ug akademiko". Pumanaw na si Fr. Erasmo ÒSonnyÓ Ramirez ngayong Sabado sa gulang na 74. Namahuway na si Fr. Erasmo ÒSonnyÓ Ramirez karong Sabado sa edad nga 74. Kinumpirma ang malungkot na balita ng kanyang pamangking si Eric Remirez. Gikumpirma ang makaguol nga balita sa iyang pag-umangkon nga si Eric Remirez. Si Father Ramirez ay isang kilalang paring Dominikano na naging spiritual adviser ng mga kilalang tao. Si Padre Ramirez usa ka inila nga pari sa Dominican nga nahimong usa ka espirituhanon nga magtatambag sa mga bantog nga tawo. Hindi muli lalagpas sa 2,000 ang panibagong kaso ng coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Dili molapas sa 2,000 nga mga bag-ong kaso sa coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) ngayong Sabado (October 10), umabot na sa 336,926 ang kumpirmadong kaso ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) karong Sabado (Oktubre 10), niabot na sa 336,926 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 54,594 ang aktibong kaso. Sa nasulting ihap, 54,594 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,249 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga adunay 2,249 ka bag-ong gitaho nga COVID-19 nga mga kaso sa nasud. Umaabot sa 85.8 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild, 10 porsyento ang asymptomatic, 1.3 porsyento ang severe, habang 2.9 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Moabot sa 85.8 ka siha nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 ang kasangaran, 10 ka siha ang walaÕy simtomas, 1.3 ka siha ang grabe, samtang 2.9 ka siha ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 87 ang napaulat na nasawi kung kayaÕt umakyat na sa 6,238 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Adunay 87 nga gikataho nga pagkamatay busa ang COVID-19 nga may kalabutan sa pagkamatay sa nasud kay ningtaas sa 6,238. Ayon pa sa DOH, 842 naman ang gumaling pa sa bansa. Pinauyon sa DOH, 842 ang naayo na gikan sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 276,094 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Tungod niini, ang kinatibuk-ang pagkaayo sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 276,094. Sa kauna-unahang pagkakataon, isang Filipino-Swiss ang nahirang na bagong kasapi ng Papal Swiss Guard. Sa unang higayon, usa ka Filipino-Swiss ang gitudlo nga bag-ong miyembro sa Papal Swiss Guard. Si Vincent Luthi ay kabilang sa 38 na bagong mga sundalo na Swiss na nanumpa ng katapatan kay Pope Francis sa Vatican noong Oktubre 4, ayon sa ulat ng CBCP News. Si Vincent Luthi kauban sa 38 nga mga bag-ong sundalo sa Switzerland nga nanumpa sa pagkamaunongon ni Papa Francis sa Vatican kaniadtong Oktubre 4, pinauyon sa usa ka report sa CBCP News. Lumaki sa Cugy, Switzerland ang 22-anyos na si Luthi. Ang 22-anyos nga si Luthi nagdako sa Cugy, Switzerland. Nag-iisa siyang anak ng kanyang ama na isang Swiss at ina na Pilipina at tubong Santa Fe sa Bantayan Island sa lalawigan ng Cebu. Bugtong siya nga anak sa iyang amahan nga usa ka Swiss ug inahan nga Pinay ug lumad nga taga Santa Fe sa Bantayan Island sa lalawigan sa Cebu. Ayon sa tradisyon, tanging mamamayan lamang ng Switzerland ang maaaring maging kasapi ng Papal Swiss Guard o Swiss Guard, ang elite na grupo ng mga sundalong nagpoprotekta sa Santo Papa at sa Vatican City. Pinauyon sa naandan, ang mga lungsuranon sa Switzerland ra ang mahimong miyembro sa Papal Swiss Guard o Swiss Guard, ang elite nga grupo sa mga sundalo nga nagpanalipod sa Santo Papa ug Lungsod sa Vatican. Nakaharap muna ni Pope Francis ang mga bagong kasapi ng pontifical guards at kanilang mga magulang bago ang seremonya kung saan ay pinasalamatan sila sa pagpiling ialay ang bahagi ng kanilang kabataan sa paglilingkod sa Kahalili ni San Pedro. Una nga nahimamat ni Papa Francis ang mga bag-ong myembro sa pontifical guwardiya ug ilang mga ginikanan sa wala pa ang seremonya diin gipasalamatan niya sila sa pagpili nga igahin ang ilang bahin sa ilang pagkabatan-on sa pagserbisyo sa Kahalili sa San Pedro. Itinayo noong 1506 sa panahon ni Pope Julius II, ang Swiss Guard ay ang pinakamaliit na grupo ng militar sa buong mundo. Tunkulin nitong protektahan ang Vatican, Apostolic Palace at ang Santo Papa. Gitukod kaniadtong 1506 sa panahon ni Papa Julius II, ang Swiss Guard mao ang labing gamay nga grupo sa militar sa kalibutan. Tumong niini nga maprotektahan ang Vatican, ang Apostolic Palace ug ang Santo Papa. Maliban sa pagiging Swiss, ang kasapi ng pontifical guards ay dapat na isang Katoliko at isang mahusay a sundalo. Gawas sa pagka-Swiss, ang miyembro sa mga guwardya nga pontifical kinahanglan usa ka Katoliko ug maayong sundalo. Kilala sila sa kanilang makulay na unipormeng bughaw, pula at dilaw. Nailhan sila sa ilang kolor nga asul, pula ug dalag nga uniporme. Patuloy pa rin ang pamimigay ng tulong-pinansiyal sa ilalim ng second tranche ng Social Amelioration Program (SAP). Ang pag-apod-apod sa tabang pinansyal sa ilalum sa ikaduhang tranche sa Social Amelioration Program (SAP) nagpadayon gihapon. Umabot na sa kabuuang 13,968,357 pamilyang benepisyaryo na ang nakatanggap ng cash aid. Sa kinatibuk-an nga 13,968,357 nga mga pamilya nga beneficiary nakadawat na og tabang nga salapi. Ito ay batay sa datos ng Department of Social Welfare and Development hanggang 8 ng gabi nitong Biyernes (October 9). Kini pinauyon sa datos gikan sa Department of Social Welfare and Development hangtod alas-8 sa gabii karong Biyernes (Oktubre 9). Dahil dito, tinatayang P83.5 bilyon na ang nailabas ng DSWD para sa second tranche ng SAP. tungod niini, ang DSWD nagpagawas usa ka gibanabana nga P83.5 bilyon alang sa ikaduhang tranche sa SAP. Sinabi pa ng kagawaran na tuloy pa rin ang pamamahagi ng emergency subsidy sa mga benepisyaryo ng SAP, kabilang ang mga ÒwaitlistedÓ o karagdagang mga pamilya. Gidugang sa departamento nga ang pagpanghatag sa mga emergency nga tabang sa mga benepisyaryo sa SAP magpadayon, lakip ang "waitlisted" o dugang nga mga pamilya. Arestado ang isang babaeng Indonesian na hinihinalang suicide bomber sa magkasanib pwersang operasyon ng Joint Task Force Sulu sa bayan ng Jolo. Usa ka babaye nga taga-Indonesia nga gidudahang usa ka suicide bomber ang gidakup sa hiniusang operasyon sa Joint Task Force Sulu sa lungsod sa Jolo. Nasa loob ng isang bahay na pinaniniwalaaang pagmamay-ari ng isang sub-leader ng Abu Sayyaf Group si Rezky Fantasya Rullie, aka Cici, nang siya ay mahuli, ayon sa ulat ng task force. Si Rezky Fantasya Rullie, aka Cici, naa sa sulod sa usa ka balay nga gituohang gipanag-iya sa usa ka sub-leader sa grupo nga Abu Sayyaf, sa diha nga siya nadakup, pinauyon sa taho sa task force. Dalawang pang babae ang kasamang naaresto sa isinagawang operasyon na alinsunod sa bisa ng isang search warrant na ipinalabas ng Regional Trial Court sa Jolo, Sulu. Duha pa ka mga babaye ang gidakup sa gipahigayong operasyon subay sa search warrant nga giisyu sa Regional Trial Court sa Jolo, Sulu. Kinilala ang dalawang babae na sina Inda Nurhaina, asawa ng ASG sub-leader na si Ben Tatoo, at Fatima Sandra Jimlani, asawa ni Jahid Jam, isang kasapi ASG. Ang duha ka mga babaye giila nga sila Inda Nurhaina, bana ni ASG sub-leader Ben Tatoo, ug Fatima Sandra Jimlani, asawa ni Jahid Jam, usa ka miyembro sa ASG. Sinabi ni Brigadier General William Gonzales, commander ng JTF Sulu, na aktibong pinaghahanap ng militar ang mga dayuhang suicide bombers na nasa Sulu matapos ang kambal na pagpapasabog sa Jolo noong Agosto 24. Ang Brigadier General William Gonzales, kumander sa JTF Sulu, nagsulti nga aktibo nga gipangita sa militar ang mga langyaw nga bombang nagpakamatay sa Sulu pagkahuman sa kambal nga pagbuto sa Jolo kaniadtong Agosto 24. Si Rullie pinaniniwalaan din na anak ng mag-asawang Indonesian na nagsagawa ng pagpapasabo sa Jolo Cathedral noong Enero 27, 2019, wika pa ni Gonzales. Si Rullie gitoohan usab nga anak sa usa ka magtiayon nga taga-Indonesia nga naghimo sa pagpabuto sa Jolo Cathedral kaniadtong Enero 27, 2019, ingon ni Gonzales. Nakumpiska rin sa bahay na kinahulihan kay Rullie ang isang vest na may nakakabit na pipe bombs at iba pang sangkap sa paggagawa ng improvised explosive device. Nakuha gikan sa balay ni Rullie ang usa ka vest nga adunay mga bombang tubo ug uban pa nga sangkap alang sa paghimo og usa ka improvised explosive device. Kasalukuyang nakakulong ang tatlo sa Criminal Investigation and Detection Unit ng Sulu Police Provincial Office. Ang tulo gitanggong karon sa Criminal Investigation and Detection Unit sa Sulu Police Provincial Office. Pumalo na sa mahigit 1.07 milyon ang bilang ng mga nasawing COVID-19 patient sa buong mundo. Ang ihap sa namatay nga mga pasyente nga COVID-19 sa tibuuk kalibutan miabot sa labaw sa 1.07 milyon. Batay sa huling tala, umakyat na sa kabuuang 1,072,712 ang nasawi sa ibaÕt ibang bansa bunsod ng nakakahawang sakit. Pinauyon sa ulahi nga talaan, ang kinatibuk-ang ihap sa mga namatay sa lainlaing mga nasud tungod sa mga makatakod nga sakit nga ningtaas sa 1,072,712. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang nasawi dahil sa COVID-19 ang Estados Unidos na may 218,648. Nanguna gihapon ang Estados Unidos nga adunay labing kataas nga gikataho nga mga biktima tungod sa COVID-19 nga adunay 218,648. Sumunod na rito ang Brazil na may 149,692 na pumanaw bunsod ng pandemiya. Gisundan kini sa Brazil nga adunay 149,692 ang namatay tungod sa pandemya. Nasa 107,450 naman ang death toll sa India habang 83,507 ang napaulat na nasawi sa Mexico. Adunay 107,450 nga namatay sa India samtang 83,507 ang namatay sa Mexico. Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 37,110,987 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Sa kasamtangan, gipakita usab ang labing kabag-o nga datos nga sa kinatibuk-an 37,110,987 ka mga tawo ang natapnan sa mga makatakod nga mga sakit sa lainlaing mga nasud. Nasa 27,897,003 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Adunay 27,897,003 nga kinatibuk-ang pagpagkaayo sa COVID-19 pandemya sa tibuuk kalibutan. Sumama na rin si Marinduque Rep. Lord Allan Velasco sa panawagan ng mga kapwa niya kongresista at ng mga senador para sa pagbabalik ng sesyon ng Kamara matapos itong sinuspunde ng mas maaga noong Oktubre 6 hanggang Nobyembre 16. Nag-apil usab ang representante sa Marinduque nga si Lord Allan Velasco sa panawagan sa iyang mga kauban nga kongresista ug senador alang sa pagpadayon sa sesyon sa Kamara human kini gisuspinde kaniadtong Oktubre 6 hangtod Nobyembre 16. Ayon kay Velasco, ipinahamak ng napaagang suspension ng plenary debate noong Martes ang ilan sa mga mahahalagang panukalang batas, partikular na ang panukalang pambasang pondo para sa susunod na taon. Pinauyon kay Velasco, ang sayo nga pagkasuspenso sa plenary debate kaniadtong Martes nakadaot sa pila ka mga hinungdanon nga balaudnon, labi na ang sugyot nasudnon nga badyet alang sa sunod tuig. Hindi kasi aniya nasunod ang kabuuan ng budget process nang aprubahan sa ikalawang pagbasa ng Kamara ang P4.5-Trillion proposed 2021 national budget noong Martes. Gisulti niya nga wala gisunod ang tibuuk nga proseso sa badyet ang P4.5-Trilyon nga gisugyot nga 2021 nga nasudnon nga badyet naaprobahan sa ikaduhang pagbasa sa Kamara kaniadtong Martes. Sinabi ng kongresista na panahon na ngayon para isantabi ang pagkakaiba sa politika lalo pa at nahaharap pa rin sa pandemya ang Pilipinas. Giingon sa kongresista nga oras na aron isalikway ang mga kalainan sa politika labi na ug ang Pilipinas nag-atubang pa usab usa ka pandemik. Ang issue sa budget anya ay mas malaking laban kaysa speakership post sa pagitan nila ni Speaker Alan Peter Cayetano. Ang isyu sa badyet, ingon niya, mas dako nga away kaysa sa pagka-tigpamaba sa tunga nila ni tigpamaba Alan Peter Cayetano. Ang pagho-hostage aniya sa budget at pag-blackmail sa ehekutibo para lamang sa ambisyon ng iisang tao ay disservice sa sambayanang Pilipino. Giingon niya nga ang pag-hostage sa badyet ug pag-blackmail sa ehekutibo alang lang sa ambisyon sa usa ka solo nga tawo dili makapahamtang sa katawhang Pilipino. Naseserbisyuhan na ng Pasig River Ferry Service ang kanilang buong ruta mula Pasig City hanggang sa Maynila. Ang Pasig River Ferry Service nagserbisyo na sa ilang tibuuk nga agianan gikan sa Pasig City hangtod sa Manila. Ito ang sinabi ni Irene Navera, ang central admin officer ng PRFS at aniya balik biyahe na ang kanilang ferry boats mula Pinagbuhatan sa Pasig City hanggang sa Escolta sa Maynila. Kini ang giingon ni Irene Navera, ang central admin officer sa PRFS, ug giingon nga ang ilang mga ferry boat mobiyahe gikan sa Pinagbuhatan sa dakbayan sa Pasig hangtod sa Escolta sa Manila. Sinabi pa nito na sa ngayon bukas ang walong terminals at ang anim na iba pa ay ang Guadalupe, Hulo, Valenzuela, sa Makati City; Sta. Ana, Lawton, Escolta, sa Maynila at San Joaquin at Pinagbuhatan na kapwa sa Pasig City. Dugang pa niya nga hangtod karon walo ka mga terminal ang bukas ug ang unom pa ang Guadalupe, Hulo, Valenzuela, sa dakbayan sa Makati ; Ang Sta.Ana, Lawton, Escolta, sa Manila ug San Joaquin ug Pinagbuhatan pareho sa dakbayan sa Pasig. Kahapon ay nagkaroon ng partial operation ang ferry service dahil sa makapal na water hyacinths. Kagahapon ang serbisyo sa lantsa adunay usa ka parsyal nga operasyon tungod sa baga nga water hyacinths. Noong Lunes ay tumigil ang operasyon dahil kumapit sa propellers ng ferry boats ang halaman-tubig. Kaniadtong Lunes gipahunong ang operasyon tungod kay mikuyog sa mga propeller sa mga ferry boat ang guso. Libre pa rin sa pasahe ang health workers, mga kawani ng gobyerno at lahat ng authorized persons outside residence o APOR. Ang mga trabahante sa kahimsog, mga kawani sa gobyerno ug tanan nga mga otorisado nga tawo sa gawas sa puy-anan o APOR kay libre gihapon sa plete. Binati ng Palasyo ng Malakanyang si PhilHealth President Dante Gierran sa ginawa nitong hakbang upang pagbitiwin sa pwesto ang maraming matatas na opisyal ng ahensya. Ang Palasyo sa Malaca–ang gipahalipayan ang Presidente sa PhilHealth nga si Dante Gierran sa paghimoÕg lakang aron matangtang ang daghang mga larino nga opisyal sa ahensya. Ayon kay Presidential Spokesperson Harry Roque, ipinatupad ni Gierran ang dati nang PhilHealth Board Resolution na binalewala lamang ni dating PhilHealth President Ricardo Morales. Pinauyon sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, gipatuman ni Gierran ang miaging PhilHealth Board Resolution nga wala lang panumbalinga ni kanhi Presidente sa PhilHealth nga si Ricardo Morales. Sa nasabing resolusyon, pinagsumite ng courtesy resignation lahat ng opisyal ng PhilHealth na may Salary Grade 26 pataas. Sa nasangpit nga resolusyon, usa ka courtesy resignation ang gisumite sa tanan nga mga opisyal sa PhilHealth nga adunay Salary Grade 26 pataas. Sinabi ni Roque na ang hakbang na ito ni Gierran ay maituturing na tamang direksyon batay sa direktiba ni Pangulong Duterte na magpatupad ng reorganisasyon sa ahensya. Giingon ni Roque nga ang lakang ni Gierran maisip nga tama nga direksyon pinauyon sa direktiba ni Presidente Duterte nga ipatuman ang reorganisasyon sa ahensya. Anim hanggang sa pito sa bawat 10 botante ang nagsabing iboboto nila si Senator Juan Miguel Zubiri kung isasagawa ngayon ang national election. Unom hangtod pito sa matag 10 ka botante ang nag-ingon nga iboto nila si Senador Juan Miguel Zubiri kung himuon ang piliay nga nasyonal karon. Nasungkit ni Zubiri (60.9%) ang Top 1 sa ÔMagic 12Õ ng Pulse Asia survey na isinagawa noong nakaraang Setyembre 14 hanggang 20. Nakuha ni Zubiri (60.9%) ang Top 1 sa 'Magic 12' sa Pulse Asia survey nga gihimo kaniadtong Septyembre 14 hangtod 20. Sinundan naman siya nina, Ferdinand ÔBong BongÕ Marcos (55.4%), Alan Peter Cayetano (54%), Sara Duterte (52.7%), at Francis Escudero (49.2%). Gisundan siya ni Ferdinand 'Bong Bong' Marcos (55.4%), Alan Peter Cayetano (54%), Sara Duterte (52.7%), ug Francis Escudero (49.2%). Pang-anim si Panfilo Lacson (46.8%) kasunod sina Loren Legarda (41.4%), Sherwin Gatchalian (40.9%), JV Ejercito (32.3%), Risa Hontiveros (31.9%), Bam Aquino (30.8%) at Gringo Honasan (29.3%). Ikaunom si Panfilo Lacson (46.8%), gisundan nila Loren Legarda (41.4%), Sherwin Gatchalian (40.9%), JV Ejercito (32.3%), Risa Hontiveros (31.9%), Bam Aquino (30.8%) ug Gringo Honasan ( 29.3%). Sa nagkakaisang opinyon ng mga political analysts, napansin ng mga respondents ang patuloy na pagta-trabaho ni Zubiri sa kabila nang pagkakasakit niya ng COVID 19. Sa nagkahiusa nga opinyon sa mga analista sa politika, namatikdan sa mga kiniha nga si Zubiri nagpadayon sa pagtrabaho bisan pa sa iyang sakit sa COVID 19. Gayundin ang kanyang pagpapahayag ng matinding pagkadismaya sa mga nabunyag na katiwalian sa Philhealth at pagsusulong ng mga panukala para sa kapakanan ng mga kabataan. Gipahayag usab niya ang grabeng pagkadismaya sa gibutyag nga kurapsyon sa Philhealth ug gipasiugda ang mga lakang alang sa kaayohan sa mga batan-on. Tinatayang may 43,000 na manok ang umanoÕy namatay sa heatstroke sa isang poultry farm sa Nagcarlan, Laguna. Gibanabana nga 43,000 ka manok ang namatay sa heatstroke sa usa ka poultry farm sa Nagcarlan, Laguna. Nakunan ng video at litrato nina Cezon Vieron at Jasmin Vieron Alibio ang mga patay na manok sa Happy Nest Poultry Farm sa Barangay Maravilla noong Miyerkules. Si Cezon Vieron ug Jasmin Vieron Alibio nakakuha og video ug litrato sa mga namatay nga manok sa Happy Nest Poultry Farm sa Barangay Maravilla kaniadtong Miyerkules. Sa panayam ng INQUIRER.net kay Alibio, sinabi niya na na-heatstroke ang mga commercial chickens dahil sa pagkawala ng koryente sa Nagcarlan. Sa pakighinabi sa INQUIRER.net kay Albido, giingon niya nga ang mga manok sa komersyo kay na-heatstroke tungod sa pagkawala sa kuryente sa Nagcarlan. Mga three to four hours po [nawalan ng kuryente] ayon kay Alibio. Nag-start po siya mga 11 a.m.-12 p.m. po. Mga tulo hangtod upat ka oras [nawad-an og kuryente] sumala sa Alibio. Nagsugod siya mga 11 am-12pm. Eh yung poultry farm po ay air-conditioned po siya. Di raw po kinaya ng generator nila dagdag pa ni Alibio. Naka-aircon ang poultry farm. Dugang pa ni Alibio nga dili makaya sa ilang generator. Tumungo si Alibio, na isang lokal na vlogger, sa poultry farm matapos mabalitaang namimigay doon ng libreng manok. Si Alibio, usa ka lokal nga vlogger, ning-adto sa poultry farm human madungog nga adunay libre nga mga manok ang gipanghatag didto. Bumili po kasi ako ng ulam. Nakapalit koÕg pinggan. Then merong lalaki na may dala ng manok kwento ni Alibio. Unya adunay usa ka lalaki nga adunay manok nga adunay istorya ni Alibio. Sabi niya ÔPinamimigay yung manok doon kasi brownout, di kinaya. Ingon niya 'Ang manok gipanghatag didto tungod kay brownout, dili ko kini makaya. Kasi air-conditioned nga daw po yung poultry farm. Tungod kay ang poultry farm airconditioned. Magiging commercial model na si Pangulong Rodrigo Duterte, ayon sa tagapagsalita niyang si Harry Roque. Si Presidente Rodrigo Duterte mahimoÕg usa ka komersyal nga modelo, sigon sa iyang tigpamaba nga si Harry Roque. Ngunit sa halip na mag-alok ng produkto o serbisyo, health protocols laban sa Covid-19 ang isusulong ng pinuno sa patalastas. Apan imbis nga maghatag usa ka produkto o serbisyo, mag-una ang nanguna nga mga protokol sa kahimsog kontra sa Covid-19 sa adbertisment. Isinusulong ng pribadong sektor ang kampanyang naglalayong mapanumbalik ang kumpiyansa ng mga mamimili habang unti-unting binubuksan ng pamahalaan ang ekonomiya makaraan ang mahigit kalahating taon mula nang magpataw ng quarantine noong Marso. Ang pribado nga sektor nagduso alang sa usa ka kampanya nga gitumong aron mapahiuli ang pagsalig sa konsyumer samtang hinayhinay nga gibuksan sa gobyerno ang ekonomiya pagkahuman sa kapin sa tunga sa tuig gikan sa pagpahamtang sa quarantine kaniadtong Marso. Inendorso na rin ito ng Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases (IATF). Giindorso usab kini sa Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases (IATF). Gayunpaman, tumanggi siyang magpalawig pa kaugnay ng patalastas na katatampukan ng Pangulo. Bisan pa, nagdumili siya sa paghatag dugang nga komento bahin sa pahibalo sa Presidente. Samantala, ibinahagi ni Roque na kaugnay ng pagluluwag sa mga lugar ng trabaho at komersyo, inendorso na ng IATF ang muling pagpapahintulot sa motorcycle-taxi na Angkas na tumanggap ng mga pasahero. Samtang, gipaambit ni Roque nga adunay kalabotan sa pagpahulay sa mga lugar sa trabahoan ug komersyo, gi-endorso sa IATF ang pagtugot usab sa Angkas nga motorsiklo-taxi aron mapaabot ang mga pasahero. Gagawin na ring isang bakanteng upuan ang pagitan sa mga pasahero ng mga pampublikong sasakyan. Adunay usab bakante nga lingkuranan taliwala sa mga pasahero sa pampublikong transportasyon. Itataas na rin ang bilang ng mga sasakyang papayagang pumasada sapagkat inaasahang tataas ang bilang ng mga pasahero. Ang gidaghanon sa mga sakyanan nga gitugotan nga mamasahero usab tungod kay gilauman nga modaghan ang mga pasahero. Kabilang din sa paglulunsad sina Department of Trade and Industry (DTI) Sec. Ramon Lopez, IATF chief implementor Sec. Carlito Galvez Jr., at IATF deputy at testing czar Vince Dizon. Kauban usab sa paglansad si Department of Trade and Industry (DTI) Sec. Ramon Lopez, IATF chief implementor Sec.Carlito Galvez Jr., ug representante sa IATF ug testing czar Vince Dizon. Iginiit ng mga opisyal na mahalagang muling buksan ang ekonomiya ng bansa at makahanap ng mainam na balanse sa pagitan ng kalusugan at kabuhayan. Gitataw sa mga opisyal ang kahinungdanon sa pagabri usab sa ekonomiya sa nasud ug pagpangita usa ka maayong pagkabalanse sa tungatunga sa kahimsog ug panginabuhian. Nagpasalamat din sila sa pribadong sektor para sa patuloy ng pagtulong sa pamahalaan na mapagaan ang epekto ng pandemya sa mga mamamayan, gaya ng pagbubukas ng mga isolation center, pagdadagdag sa testing laboratories, pagbibigay ng mga personal protective equipment (PPE) at iba pang ayuda sa mga mamamayan. Gipasalamatan usab nila ang pribadong sektor sa padayon nga pagtabang sa gobyerno nga mapagaan ang epekto sa pandemya sa mga tawo, sama sa pag-abri sa mga isolation center, pagdugang mga laboratoryo sa pagsulay, paghatag mga personal nga gamit sa pagpanalipod (PPE) ug uban pang tabang sa mga lungsuranon. Kasama nila sa paglulunsad mula sa pribadong sektor sina Ayala Corp. Chief Executive Officer Jaime Augusto Zobel de Ayala, Angkas Chief Transport Advocate George Royeca, Cobena Senior Market Research and Marketing Technologist Pierre Samson, McDonaldÕs Philippines Managing Director Margot Torres, at Melvin Mangada mula sa advertising company na TBWA. Kauban sa paglansad gikan sa pribadong sektor ang Ayala Corp. Chief Executive Officer Jaime Augusto Zobel de Ayala, Angkas Chief Transport Advocate George Royeca, Cobena Senior Market Research and Marketing Technologist Pierre Samson, McDonald's Philippines Managing Director Margot Torres, ug Melvin Mangada gikan sa advertising nga kompanya nga TBWA. Inilahad ni Torres na isang Òunprecedented collaborationÓ ng 31 kumpanya, kabilang ang mga magkakatunggali, ang kampanyang Ingat Angat Tayong Lahat. Gihubit ni Torres ang kampanya nga usa ka "wala pa hitupong nga kolaborasyon" sa 31 ka kompanya, lakip ang mga magkalaban, ang kompaya nga "Ingat Angat Tayong Lahat". Aarangkada ang kampanya sa Okt. 9 at makikita sa ibaÕt ibang plataporma gaya ng telebisyon, pahayagan, radyo, at social media. Ang kampanya magsugod sa Oktubre 9 ug makita sa lainlaing mga plataporma sama sa telebisyon, pamantalaan, radyo, ug social media. Maliban sa mga anunsyong pangkalahatan, maglalabas din ng mga bersyon para sa mga industriyang higit na tinamaan ng pandemya, tulad ng restaurants, mobility, at shopping and leisure. Gawas sa mga kinatibuk-an nga pahibalo, magpagawas usab kini mga bersyon alang sa mga industriya nga apektado sa pandemya, sama sa mga restawran, paglihok, ug pagpamalit ug kalingawan. Maglulunsad din ng isang Viber group upang higit na mapalaganap ang mensahe ng kampanya. Usa ka Viber nga grupo usab ang ilunsad aron dugang nga ipakaylap ang mensahe sa kampanya. Kabilang ang Philippine Daily Inquirer at INQUIRER.net sa mga media partner ng kampanyang Ingat Angat Tayong Lahat. Apil ang Philippine Daily Inquirer ug INQUIRER.net sa mga media partner sa kampanya nga Ingat Angat Tayong Lahat. Lahat ng ari-arian ng dating electric utility na Panay Electric Company (PECO) na mahalaga sa operasyon ng More Electric and Power Corp. (More Power) ay maaari nang bilhin ng bagong power firm. Tanan nga kabtangan sa kanhing electric utility Panay Electric Company (PECO) nga hinungdan sa operasyon sa More Electric and Power Corp. (Labi nga Kusog) kay mahimo na mapalit sa bag-ong power firm. Sa 22 pahinang desisyon ni Iloilo Regional Trial Court gyudge Nestle Go ay kinatigan nito ang mosyon ng More Power na maisama maging ang Category C assets ng PECO sa writ of possession (WOP) na una nang ipinalabas ni Iloilo RTC gyudge Emerald Requina Contreras noong Pebrero 2020. Sa 22-panid nga desisyon ni Iloilo Regional Trial Court gyudge Nestle Go gipatigbabaw niini ang mosyon sa More Power nga iupod bisan ang mga assets sa Category C sa PECO sa writ ofilikan (WOP) nga una nga giisyu ni Iloilo RTC gyudge Emerald Requina Contreras kaniadtong Pebrero 2020 . Ang WOP na ipinalabas ni Contreras ay ang unang hakbang para sa pag-expropriate ng assets ng PECO matapos itong bawian ng prangkisa at ibigay naman ang 25 taong legislative franchise sa More Power sa bisa ng isinabatas na Republic Act 11212. Ang WOP nga giisyu ni Contreras mao ang una nga lakang alang sa pagkuha sa mga kabtangan sa PECO pagkahuman nga kini gibasura sa prangkisa ug gihatag ang 25 ka tuig nga pransya nga pang-magbabalaod sa More Power pinaagi sa pagpatuman sa Republic Act 11212. Matatandaan na sa ilalim ng prangkisa ng More Power ay binibigyan ito ng kapangyarihan na i-expropriate ang distribution assets at facilities ng PECO sa layuning na masigurong walang pagkaantala sa power supply service sa lalawigan. Mahinumduman nga sa ilalum sa More Power franchise gihatagan kini gahum nga gamiton ang pagpanghatag mga assets ug pasilidad sa PECO nga adunay katuyoan nga masiguro nga walaÕy paglangan sa serbisyo sa supply sa kuryente sa probinsya. Sa ilalim ng WOP na ipinalabas ni Contreras ay hinati nito sa 3 kategorya ang mga assets, kasama sa Category A at B ang mga substations sa La Paz, City Proper, Jaro, Molo at Mandurriao substations; ang Meter Lab at Power Plant Building at ang Switchboard House na nasa General Luna Street. Ubos sa WOP nga giisyu sa Contreras gibahinbahin niini ang mga assets sa 3 ka mga kategorya, lakip na ang Category A ug B substations sa La Paz, City Proper, Jaro, Molo ug Mandurriao substations; ang Meter Lab ug Power Plant Building ug ang Switchboard House sa General Luna Street. Habang kasama naman sa Category C ang business building office ng PECO, elevator at parking lot sa General Luna Street, City Proper; 769-square meter lot sa General Hughes, City Proper; isang 2,401-square meter lot na ginagamit bilang pole stockyard sa Diversion Road, San Rafael, Mandurriao at dalawang guest/staff houses at semi concrete canteen sa General Luna Street, City Proper Ang Kategoryang C nag-uban sa opisina sa paghimo og negosyo sa PECO, elevator ug parking lot sa General Luna Street, City Proper; 769-square meter nga lote sa General Hughes, City Proper;usa ka 2,401-square meter nga lote nga gigamit isip poste sa poste sa Diversion Road, San Rafael, Mandurriao ug duha ka mga bisita / kawani nga balay ug semi kongkreto nga kantina sa General Luna Street, City Proper Hinarang ng PECO ang pagkuha ng kanilang assets sa ilalim ng Category C subalit sa ipinalabas na desisyon ni Go sinabi nito na ang ari-arian na nabanggit ay mahalaga para sa operasyon ng kumpanya. Gibabagan sa PECO ang pagkuha sa ilang mga assets ilalom sa Category C apan sa gipagawas nga desisyon ni Go giingon nga ang propiedad nga gihisgutan hinungdanon alang sa operasyon sa kompanya. Sinabi ni Go na hindi na kailangan ng isang full-blown trial ukol sa nasabing kaso dahil maaari naman magpalabas ng order of expropriation ang korte. Giingon ni Go nga dili kinahanglan ang usa ka full-blown trial sa nasangpit nga kaso tungod kay ang korte mahimong mag-isyu usa ka mando sa pagkuha. Samantala, sinabi ni More Power Legal Counsel Atty Allana Mae Babayen-on na ang mga assets sa ilalim ng Category C ay kailangan para sa operasyon ng power firm lalo na at nakatuon sila sa pagdagdag pa ng mga substations at magagamit nila ang mga lupain at mga gusali para dito. Samtang, ang More Power Legal Counsel nga si Atty Allana Mae Babayen-on nagsulti nga ang mga assets ilalom sa Category C kinahanglan alang sa pagpadagan sa power firm labi na ug sila komitado sa pagdugang pa nga mga substation ug magamit nila ang mga yuta ug pagtukod alang niini. Kasunud ng naging desisyon ng korte, sinabi ni Babayen-on na hihintayin nila ang Court sheriff na iturn over sa More Power ang mga assets na nasa Category C gaya ng naging proseso ng naging pag-expopriate ng iba pang assets ng PECO. Pagkahuman sa desisyon sa korte, giingon ni Babayen-on nga hulaton nila ang sheriff sa Korte nga itugyan ang mga assets sa Category C sa More Power isip proseso sa pagpalapad sa uban pa nga mga asset sa PECO. Pinuna ni Senator Panfilo Lacson ang magkasalungat na mga probisyon ng Corporate Recovery and Tax Incentive for Enterprise (CREATE) bill at ang San Miguel Aerocity franchise bill na minamadali para sa pagpapatayo ng domestic at international airport sa Bulacan. Gisaway ni Senador Panfilo Lacson ang magkasumpaki nga probisyon sa Corporate Recovery and Tax Incentive for Enterprise (CREATE) bill ug ang San Miguel Aerocity franchise bill nga nagdali sa pagtukod sa usa ka domestic ug international airport sa Bulacan. Sinabi ni Lacson na kung mauunang maaprubahan ang panukala para sa pagpapatayo ng Bulacan airport ay mawawalang-saysay ang mga tax exemptions sa San Miguel Aerocity dahil sa probisyon sa CREATE bill na nagsasabing anumang batas na kontra sa mga regulasyon nito ay kinokonsiderang repealed o walang bisa. Si Lacson nagingon nga kung ang sugyot alang sa pagtukod sa Bulacan airport aprobahan una, ang mga exemption sa buhis sa San Miguel Aerocity mahimong walaÕy kapuslan tungod sa probisyon sa CREATE bill nga nagsulti nga ang bisan unsang balaod nga supak sa mga regulasyon niini gikonsiderar nga gibasura o dili balido. Inaprubahan sa ikalawang pagbasa ng Senado noong Lunes ang panukalang batas na magpapahintulot sa pagtatayo ng Manila International Airport. Ang ikaduhang pagbasa sa Senado kaniadtong Lunes nag-aprobar sa balaudnon nga magtugot sa pagtukod sa Manila International Airport. Pero sa period of interpellation sa Senado para sa prangkisa ng SMC Aerocity, mariing kinuwestiyon ni Lacson ang banggaan ng mga probisyon sa dalawang mahalagang panukalang batas. Apan sa panahon sa interpellation sa Senado alang sa prangkisa sa SMC Aerocity, kusganon nga gikuwestiyon ni Lacson ang panagsumpaki sa mga probisyon taliwala sa duha nga hinungdanon nga balaudnon. Sa ilalim ng CREATE bill, na nauna nang naisalang sa Senado, ay sasagasa ang tax incentive item na nakapaloob dito sa probisyon namang nakapaloob sa airport franchise bill na nagbibigay ng umanoÕy sobra-sobrang tax incentives sa kompanyang pag-aari ng negosyanteng si Ramon S. Ang. Ubos sa CREATE bill, nga kaniadto gibutang sa Senado, ang item sa insentibo sa buhis nga dinhi malapas sa probisyon nga sulud sa bill sa prangkisa sa airport nga naghatag kuno sa sobra nga tax incentives sa kompanya nga gipanag-iya sa negosyanteng si Ramon. S. Ang. Partikular na tinukoy ng mambabatas ang probisyon sa CREATE bill na mag-aalis sa ilang fiscal incentives para sa karagdagang income ng gobyerno bilang kapalit naman ng pagpapababa sa corporate income tax ng mga pribadong negosyante. Partikular nga gipunting sa magbabalaod ang probisyon sa CREATE bill nga magtangtang sa pipila nga mga insentibo sa panalapi alang sa dugang nga kita sa gobyerno baylo sa pagpaubus sa buhis sa kita sa korporasyon sa mga pribadong negosyante. Nauna nang ipinasa ng Kamara at kinatigan na ng Senado sa ikalawang pagbasa ang probisyon sa airport franchise bill na magbibigay ng tinatayang aabot sa P118 bilyong biyaya sa SMC Aerocity sa pamamagitan ng ibaÕt-ibang tax privileges sa loob ng limampung-taon. Nakapasar na ang Kamara ug gipatigbabaw sa Senado sa ikaduhang pagbasa ang probisyon sa bill sa prangkisa sa airport nga maghatag usa ka gibanabana nga moabot sa P118 bilyon nga mga benepisyo sa SMC Aerocity pinaagi sa lainlaing mga pribilehiyo sa buhis sa kalim-an ka tuig. Nakapaloob sa 50-year frachise bill na sa unang sampung taon na itinatayo ang paliparan ay umaabot sa P38 bilyon ang maililibre sa ibaÕt ibang bayarin sa buwis ng kompanya at P2 bilyon naman kada taon ang karagdagang tax incentives sa loob ng natitira pang 40 taon na siyang buhay ng prangkisa. Ang 50-year frachise bill nagsulti nga sa unang napulo ka tuig nga pagtukod sa landiganan, hangtod sa P38 bilyon ang dili buhian gikan sa lainlaing mga bayranan sa buhis sa kompanya ug P2 bilyon matag tuig nga dugang nga insentibo sa buhis sa nahabilin nga 40 ka tuig nga mao ang kinabuhi sa franchise. Ang naturang probisyon para sa umanoÕy nakalululang paglibre sa mga bayarin sa buwis, na sinasabi ng mga kritiko na tanging ang SMC Aerocity lamang ang napagkalooban, ay nauna nang hinagupit ng Action for Economic Reform at iba pang mga advocacy group bilang labag sa panuntunan ng gobyerno at umanoÕy mapanira sa patas na pagnenegosyo sa bansa. Ang ingon nga probisyon alang sa giingon nga pagpatalikod sa mga exemption sa buhis, diin giingon sa mga kritiko nga ang SMC Aerocity ra ang nahatagan, nauna nga naigo sa Action for Economic Reform ug uban pang mga adbokasiya nga grupo nga nakalapas sa gobyerno ug kuno pagguba sa patas nga patigayon sa nasud. Hindi na itutuloy ang panukalang total lockdown sa Tuguegarao City na naunang itinakdang ipatupad mula Oct. 9 hanggang Oct. 11. Ang kinatibuk-ang lakang sa lockdown sa dakbayan sa Tuguegarao, nga orihinal nga gilaraw nga ipatuman gikan sa Oktubre 9 hangtod Oktubre 11. Ayon kay Tuguegarao City Mayor Jefferson Soriano, nakumbinsi niya ang mayorya sa City Council na iurong na muna ang resolusyon na pagsasailalim sa lockdown sa mga nasabing petsa. Pinauyon sa mayor sa dakbayan sa Tuguegarao nga si Jefferson Soriano, nakumbinser niya ang kadaghanan sa Sangguniang Panlungsod nga ibakwi una ang resolusyon sa lockdown sa nasangpit nga mga petsa. Binigyang-diin ni Soriano na bagaman hindi na matutuloy ang planong lockdown ay hindi mangingimi ang lokal na pamahalaan na isailalim sa total lockdown o Enhanced Community Quarantine (ECQ) ang buong siyudad kung dadami pa ang local at community transmission sa lungsod. Gitataw ni Soriano nga bisan kung dili magpadayon ang lockdown plan, dili magpanuko ang lokal nga gobyerno nga ipailalom sa tibuuk nga lockdown ang Enhanced Community Quarantine (ECQ) kung adunay daghang local ug community transmission sa syudad. Sa ngayon ay nakasailalim sa MECQ ang Tuguegarao City. Ang dakbayan sa Tuguegarao kay anaa karon sa ilawom sa MECQ. Kaugnay nito ay umapela ang alkalde sa mamamayan ng Tuguegarao na huwag ng lumabag sa mga pinaiiral na regulasyon habang nakataas ang MECQ. Bahin niini, nag-apela ang mayor sa mga tawo sa Tuguegarao nga dili lapason ang mga magamit nga regulasyon samtang naa ang MECQ. Patuloy na nasa MECQ ang Tuguegarao hanggang Oktubre-16. Ang Tuguegarao magpadayon sa MECQ hangtod Oktubre 16. Batay sa huling datos, mayroon 80 aktibong kaso ng COVID-19 ang Lungsod ng Tuguegarao. Base sa labing kabag-o nga datos, ang dakbayan sa Tuguegarao adunay 80 ka aktibo nga kaso sa COVID-19. Pumalag ang Palasyo ng Malakanyang sa pahayag ni Cagayan Governor Manuel Mamba na dapat na bawasan ang sweldo ng mga guro dahil wala namang ginagawa habang may pandemya sa COVID-19. Mingpalag ang Palasyo sa Malacanyang ang istorya sa Gobernador sa Cagayan nga si Manuel Mamba nga kinahanglan maminusan ang suweldo sa mga magtutudlo tungod kay wala silaÕy gihimo sa panahon sa COVID-19 pandemic. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, hindi totoo na walang ginagawa ang mga guro. Pinauyon sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, dili tinuud nga walaÕy gibuhat ang mga magtutudlo. Katunayan, nagpapasalamat aniya ang Palasyo sa sakripisyo bg mga guro kung kaya naging matagpumpay ang pagbubukas ng blended learning noong October 5. Sa tinuud, ingon niya, mapasalamaton ang Palasyo sa pagsakripisyo sa mga magtutudlo busa usa ka maayong sangputanan ang pag-abli sa sagol nga pagtuon kaniadtong Oktubre 5. Sinabi naman ni Education Secretary Leonor Briones na bagaman ilang buwan na walang pasok sa eskwela, naging abala naman ang mga guro sa pagsasailalim sa training para sa blended learning. Ang Sekretaryo sa Edukasyon nga si Leonor Briones nagingon nga bisan wala siya nakaeskuyla sa daghang mga bulan, ang mga magtutudlo nagkapuliki sa pagpailalom sa pagbansay alang sa sagol nga pagtuon. Ang nga master teachers aniya ang gumawa ng mga modules habang ang mga school superintendent naman ay panay ang trahabo para sa learning continuity program. Giingon niya nga ang mga maestro nga magtutudlo ang naghimo sa mga modyul samtang ang mga tigdumala sa eskuylahan ang nagtrabaho nga makugihon alang sa programa sa pagpadayon sa pagkat-on. Maaring hindi aniya pisikal na nagtuturo ang mga guro dahil may pandemya subalit naging abala pa rin para sa paghahanda ng klase noong Oct. 5. Giingon niya nga ang mga magtutudlo mahimo nga wala magtudlo sa pisikal tungod kay adunay usa ka pandemya apan dukiros gihapon sila sa pagpangandam alang sa klase kaniadtong Oktubre5. May naitabi nang budget si Pangulong Rodrigo Duterte para ipambili ng bakuna kontra COVID-19. Si Presidente Rodrigo Duterte nigahin og badyet aron mapalit ang bakuna batok sa COVID-19. Pahayag ito ng Palasyo matapos sabihin ng World Health Organization (WHO) na maaaring maging available na sa merkado ang bakuna sa katapusan ng 2020. Gisulti kini sa Palasyo human giingon sa World Health Organization (WHO) nga ang bakuna mahimoÕg magamit sa merkado sa katapusan sa 2020. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, batid na ng pamahalaan ang mekanismo sa pagbili ng bakuna. Pinauyon tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, nahibal-an na sa gobyerno ang mekanismo sa pagpamalit og bakuna. Ang Philippine International Trading Corporation ang bibili ng bakuna at ang Land Bank of the Philippines at Development Bank of the Philippines ang magfi-finance. Ang Philippine International Trading Corporation ang mupalit sa bakuna ug ang Land Bank of the Philippines ug Development Bank of the Philippines ang magbayad niini. Ay naitabi na po natin ang budget para sa pagbili ng Covid-19. Natipig na namo ang badyet alang sa pagpalit sa Covid-19 . Alam na natin ang mekanismo. Nahibal-an na namon ang mekanismo. PITC (Philippine International Trading Corp.) ang bibili po niyan at ang magfi-finance po ay ang LandBank at DBP at bibili po tayo ng dosage, dalawang dosage para sa 20 million na pinakahirap nating mga kababayan. Mapalit kana sa PITC (Philippine International Trading Corp.) ug ang financier mao ang Land Bank ug DBP ug mopalit kami og usa ka dosis, duha nga dosis alang sa 20 milyon nga labing kabus sa atong mga kababayan. Mauuna po ang mga mahihirap pahayag ni Roque. Unahon ang mga kabus ingon ni Roque. Una nang sinabi ng Palasyo na P2.5 bilyon ang inilaang pondo ng pamahalaan para ipambili ng bakuna. Una na nga giingon sa Palasyo nga P2.5 bilyon ang gigahin nga pondo sa gobyerno aron ipangpalit og bakuna. Sa halip na mapikon, natutuwa si Presidential Spokesman Harry Roque sa mga meme sa Facebook matapos ang pagbisita sa isla ng Boracay kamakailan. Imbes maglagot, ang tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque nalipay sa mga meme sa Facebook pagkahuman sa pagbisita sa isla sa Boracay. Kumakalat kasi ngayon sa Facebook ang litrato ni Roque sa Boracay na in-edit at nilagyan sa larawan ng Japanese sports manga series na Slam Dunk, UAAP cheering squad, Avengers pati na ang sikat na basketball player na si LeBron James. Nagkalat karon sa Facebook ang hulagway ni Roque sa Boracay nga gi-edit ug gibutngan og hulagway sa mga dula sa Hapon sa manga series na Slam Dunk, UAAP cheering squad, Avengers, apil pud ang sikat nga magdudula sa basketball nga si Lebron James. Ayon kay Roque, natatawa na lamang siya sa mga meme. Pinauyon kay Roque, makatawa lang siya sa mga meme. Hindi po. Dili. Sa panahon ng pandemya eh natutuwa ako na kahit papano meron tayong kontribusyon para maaliw ang ating mga kababayan pahayag ni Roque. Sa panahon sa pandemya, nalipay ko nga bisan unsaon adunay kita amot nga malipay ang atong mga katagilungsod, ingon ni Roque. Pinakapaborito ni Roque ang meme kasama ang Avengers. Labaw nga ganahan si Roque sa meme nga kauban ang Avengers. Mas maganda Ôyung kasama ko ang mga Avengers. Mas maayo kung kauban nako ang mga Avengers. Kamukha din ako ng mga Avengers. Kanawng usab ko sa mga Avengers. Kasing katawan ng mga Avengers pahayag ni Roque. Pareho-pareho ug lawas sa mga Avengers ingon pa ni Roque. Kailangan aniya ngayon ng kaunting aliw habang may pandemya. Giingon niya nga nanginahanglan niya karon og gamay nga kahlipay sa panahon sa pandemya. Kailangan po talaga natin na magkaroon ng konting aliw dahil alam niyo naman ang mensahe ng Presidente, bagamat nandiyan ang Covid-19 kaya po natin mabuhay inspite and despite, pag-ingatan lang ang ating buhay para tayo ay makapaghanapbuhay pahayag ni Roque. Kinahanglan gyud nga adunay gamay nga paghupay tungod kay nahibal-an ninyo ang mensahe sa Presidente, bisan kung adunay Covid-19 kaya gihapon nato nga mabuhi makadasig ug bisan pa, ampingan lang ang atong kinabuhi aron makapanginabuhi ta, ingon ni Roque. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Miyerkules (October 7), umabot na sa 329,637 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) hangtod Miyerkules (Oktubre 5), adunay 329,637 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 49,989 ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 49,989 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,825 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 2,825 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang gitaho sa nasud. 85.9 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 9.4 porsyento ang asymptomatic; 1.5 porsyento ang severe habang 3.3 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 85.9 ka siha nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 9.4 ka siha ang walaÕy simtomas; 1.5 ka siha ang grabe samtang ang siha nga 3.3 naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 60 ang napaulat na nasawi. Aduna sa 60 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 5,925 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa nasud ningtaas sa 5,925. Ayon pa sa DOH, 437 naman ang gumaling pa sa bansa. Pinauyon sa DOH, 437 na ang naayo sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 273,723 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Tungod niini, ang kinatibuk-ang pag-ayo sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 273,723. Arestado ang nakababatang kapatid ni Journey lead singer Arnel Pineda matapos magbenta ng shabung nagkakahalaga ng P23,000 sa mga undercover operatives sa Quezon City nitong Martes ng gabi. Ang manghod sa mag-aawit nga si Arnel Pineda gidakup human nagbaligya og shabu nga nagkantidad og P23,000 sa mga undercover nga operatiba sa Quezon City kaniadtong Martes sa gabii. Nakumpiska mula kay Rusmon Pineda, 51, at sa kasamahan niyang si Rojimar Frilles, 30, ang may 20 gramo ng hinihinalang shabu sa buy-bust operation sa Barangay Obrero, ayon sa ulat ni Lt. Col. Bernouli Abalos, station commander sa Kamuning police station. Nakumpiska gikan kila Rusmon Pineda, 51, ug iyang kauban nga si Rojimar Frilles, 30, ang 20 gramos nga gituohang shabu sa usa ka buy-bust operation sa Barangay Obrero, pinauyon kay Lt. Col. Bernouli Abalos, station commander sa Kamuning police station. Kinumpirma ni Abalos na si Pineda ay kapatid ng sikat na frontman ng American rock band na Journey. Gikumpirma ni Abalos nga si Pineda kay igsoon sa bantog nga frontman sa American rock band nga Journey. Sa ulat ng pulisya, isang regular informant umano ang nagsumbong sa presinto hinggil sa pagbebenta ng ilegal na droga ni Rusmon Pineda. Subay sa report sa pulisya, usa ka regular nga impormante ang nagtaho sa presinto bahin sa pagpamaligya sa iligal nga droga ni Rusmon Pineda. Si Pineda ay may asawa at nagtatrabaho bilang chef. Si Pineda naminyo ug nagtrabaho isip usa ka chef. Kasalukuyang nakakulong sina Pineda at si Frilles sa Kamuning police station habang inihahanda pa ang kaso laban sa kanila kaugnay sa paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Si Pineda ug Frilles kasamtangang natanggong sa Kamuning police station samtang giandam ang kaso batok sa ilang kalapasan sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Mapapalabas na ang mga programa at pelikula ng ABS-CBN sa bagong A2Z Channel 11 simula sa October 10. Ang mga programa ug pelikula sa ABS-CBN ipagawas sa bag-ong A2Z Channel 11 sugod Oktubre 10. Sa inilabas na anunsiyo ng TV network, ito ay bahagi ng kasunduan ng ABS-CBN at Zoe Broadcasting Network Inc. Sa anunsyo nga gipagawas sa TV network, bahin kini sa kasabutan tali sa ABS-CBN ug Zoe Broadcasting Network Inc. Maaari anilang mapanood ang A2Z Channel 11 sa Metro Manila at ilang malalapit na lalawigan. Mahimo nilang tan-awon ang A2Z Channel 11 sa Metro Manila ug pila ka kasikbit nga mga lalawigan. Magtutulungan ang ABS-CBN at Zoe para maghatid ng entertainment, public service programs, at educational shows sa publiko dagdag ng TV network. Magtinabangay ang ABS-CBN ug Zoe sa paghatud sa kalingawan, mga programa sa serbisyo publiko, ug mga show sa edukasyon sa publiko, dugang sa TV network. Nakaramdam muli ng aftershock ang Bayabas, Surigao del Sur. Nakabati usab og aftershock ang Bayabas, Surigao del Sur. Ito ay aftershocks ng tumama ang magnitude 5.7 na lindol sa nasabing bayan noong September 21. Kini ang mga aftershock dihang niigo ang usa ka kusog nga 5.7 nga linog sa nahisgutang lungsod kaniadtong Septyembre 21. Ayon sa Phivolcs, yumanig ang magnitude 3.6 na lindol sa 71 kilometers Northeast ng Bayabas dakong 2:41 ng hapon. Pinauyon sa Phivolcs, usa ka linog nga 3.6 nga kusog ang mitay-og sa 71 kilometros Amihanang-silangan sa Bayabas mga alas 2:41 sa hapon. 18 kilometers ang lalim nito at tectonic ang origin. Kini may giladmon nga 18 kilometros ug tectonic ang gigikanan. Gayunman, hindi nagdulot ng pinsala sa nasabing bayan ang lindol. Hinuon, walaÕy hinungdan og kaguba sa linog ang nasangpit nga lungsod. Nais ni Pangulong Rodrigo Duterte na agad na sirain sa loob lamang ng isang linggo ang mga nakukumpiskang shabu. Gusto ni Presidente Rodrigo Duterte nga ang nakumpiskar nga shabu madaut sa sulud sa usa ka semana. Sa ganitong paraan kasi aniya, maiiwasan ng mga pulis na nakawin o recycle ang mga shabu. Apan kaniya ning paagiha, malikayan ang pagpangawat o pag-recycle sa mga pulis. Halimbawa ayon sa pangulo, nakakumpiska ang mga pulis ng 20 kilo ng shabu, isang kilo lang ang inire-report pero ang 19 kilos ay niri-recycle. Pananglitan apan sa pangulo, nakumpiska sa pulisya ang 20 ka kilo nga shabu, usa ra ka kilo ang gitaho apan 19 ka kilo ang gina-recycle. Panahon na aniya para ayusin ang sistema. Giingon niya nga panahon na aron ayuhon ang sistema. Sinabi pa ng pangulo na iinspeksyunin niya balang araw ang mga pasalidad kung saan itinatago ang droga. Giingon usab sa presidente nga usa ka adlaw iyang susihon ang mga pasilidad diin gibutang ang mga droga. Utos ng pangulo sa tagapamahala sa mga pasilidad, sirain ang shabu sa suusunod na linggo dahil may mga magsasagawa naman aniya ng ocular inspection at may prosecutor naman. Utos ng pangulo sa tagapamahala sa mga pasilidad, sirain ang shabu sa suusunod na linggo dahil may mga magsasagawa naman aniya ng ocular inspection at may prosecutor naman. Umaasa ang Pangulo na sasang-ayon sa kanya ang Supreme Court. Naglaum ang Presidente nga mouyon kaniya ang Korte Suprema. Niyanig ng magnitude 3.3 na lindol ang lalawigan ng Davao Occidental. Giuyog sa magnitude 3.3 nga linog ang lalawigan sa Davao Occidental. May lalim na 170 kilometers at tectonic ang origin ng pagyanig. Adunay giladmon nga 170 kilometros ug tectonic ang gigikanan sa pag-uyog. Wala namang naitalang pagkasira ng mga ari-arian,intensities at aftershocks bunsod ng pagyanig. WalaÕy gitaho nga kadaot sa kabtangan, kakusog ug aftershock tungod sa linog. Itinanggi ni House Speaker Alan Peter Cayetano ang mga batikos na ipinupukol sa kanya ng mga supporters ni Marinduque Rep. Lord Alan Velasco sa Kamara. Wala gi angkon sa tigpamaba sa balay nga si Alan Peter Cayetano ang mga pagsaway nga gibutang kaniya sa mga dumadapig sa representante sa Marinduque Lord Alan Velasco sa Kamara. Ayon kay Cayetano hindi niya pinagbawalan nila ang mga kongresista na dumalo sa mga pagdinig sa plenaryo at tanging mga kaalyado lamang ang pinapayagang pumunta ÔphysicallyÕ sa Mababang Kapulungan. Giasoy ni Cayetano nga wala niya gidili ang mga kongresista sa pagtambong sa mga plenary hearing ug ang mga kaalyado ra ang gitugotan nga 'moadto og pisikal' nga paagi sa mga representante sa balay. Paliwanag ni Cayetano, totoo namang pinagbawal ang pagpunta ng maraming kongresista sa Kamara upang maiwasan ang hawaan ng COVID-19 kaya naman nag-set up sila ng mga zoom hearings pero walang katotohanan na pinipigilan ang mga mambabatas na magtungo sa Batasan Complex. Gipasabot ni Cayetano nga tinuod nga daghang mga kongresista sa Kamara ang gidid-an nga makalikay sa impeksyon sa COVID-19 busa naghimo sila og zoom hearing apan walaÕy kamatuoran nga nagpugong sa mga magbabalaod nga moadto sa Batasan Complex. Hindi rin aniya totoo na 60% ng Metro Manila budget ay napunta sa Taguig. Giingon usab niya nga dili tinuod nga 60% sa badyet sa Metro Manila ang napunta sa Taguig. Kung tutuusin aniya ang karamihan sa top 10 na distrito na nabigyan ng malaking alokasyon sa 2021 budget ay hindi close sa kanya at hindi kaalyado. Pinauyon sa iya, kadaghanan sa mga nanguna nga 10 distrito nga nahatagan og dako nga alokasyon sa badyet nga 2021 dili haduol kaniya ug dili mga kaalyado. Kuntento ang siyam sa bawat sampung Filipinos sa performance ni Pangulong Rodrigo Duterte ngayong may problema ang bansa sa pandemic ng COVID-19. Siyam sa matag napulo ka mga Pilipino ang natagbaw sa nahimo ni Presidente Rodrigo Duterte karon nga ang nasud adunay problema sa COVID-19 pandemya. Sa resulta ng Pulse Asia survey, 91 percent ng mga Pinoy ang nagsabing aprubado nila ang performance ni Pangulong Duterte. Sa resulta sa survey sa Pulse Asia, 91 ka siha sa mga Pilipino ang nag-ingon nga ilang gi-aprubahan ang pasundayag ni Presidente Duterte. 5 percent lamang ang nagsabi hindi sila kuntento at 5 percent ang undecided. 5 ka siha ra ang nag-ingon nga wala sila natagbaw ug 5 ka siha ang wala pa nakadesisyon. Ginawa ang survey noong September 14 hanggang 20. Ang survey gihimo gikan sa Septyembre 14 hangtod 20. Si Vice President Leni Robredo naman ay nakatanggap ng 57 percent na approval rating, 22 percent na disapproval at 21 percent and undecided. Si Bise Presidente Leni Robredo nakadawat og 57 ka siha nga pagtugot nga rating, 22 ka siha nga dili pag-uyon ug 21 ka siha ug walaÕy desisyon. Si Senate President Tito Sotto ay nakakuha ng 84 percent na approval rating habang 70 percent ang approval rating ni ouse Speaker Alan Peter Cayetano. Ang Presidente sa Senado nga si Tito Sotto nakakuha og 84 ka siha nga pagtugot sa rating samtang ang tigpamaba sa balay nga si Alan Peter Cayetano nakadawat usa ka pagtugot nga rating nga 70 ka siha. Pormal nang binuksan ng Philippine National Police (PNP) ang multi-level carpark sa Camp Crame, araw ng Lunes. Pormal nga giabrihan sa Philippine National Police (PNP) ang multi-level carpark sa Camp Crame kaniadtong , adlaw sa Lunes. Ito ay kasabay ng pagtugon ni PNP Chief General Camilo Cascolan para ma-decongest ang PNP camps at installations sa pamamagitan ng facilities development. Nahiuyon kini sa tubag ni PNP Chief General Camilo Cascolan sa pag-decongest sa mga kampo ug instalasyon sa PNP pinaagi sa pagpalambo sa pasilidad. Inaasahang makatutulong ang carpark building para masolusyunan ang problema sa parking ng mga pulis at sibilyan na may transkasyon sa PNP National Headquarters. Gipaabot nga makatabang ang carpark building sa pagsulbad sa problema sa pag-parking sa mga pulis ug sibilyan nga adunay transaksyon sa PNP National Headquarter. Aabot sa 462 sasakyan ang kayang makapag-park sa gusali. Moabot sa 462 ka mga sakyanan ang mahimong makaparking sa bilding. Ayon kay Police Col. Ysmael Yu, tagapagsalita ng PNP, kinuha ang P153.71 milyong pondo para sa naturang proyekto sa PNP Trust Receipts Fund. Pinauyon kay Police Col. Ysmael Yu, tigpamaba sa PNP, mikuha og P153.71 milyon nga pondo alang sa proyekto gikan sa PNP Trust Receipts Fund. Magkakaroon aniya ng minimal fee para masuportahan ang maintenance sa pagpapatuloy ng operasyon ng carpark. Giingon niya nga adunay gamay nga bayranan aron masuportahan ang pagmintinar sa padayon nga operasyon sa carpark. Ani Yu, may isa pang 5-storey multi-purpose building at carpark project na pinondohan ng Department of Public Works and Highways (DPWH) ang itatayo sa northwest corner ng PNP camp. Giasoy ni Yu nga ang lain nga 5 ka andana nga multi-purpose building ug carpark project nga gipondohan sa Department of Public Works and Highways (DPWH) itukod sa amihanan-kasukuban nga kanto sa kampo sa PNP. Magkakaroon aniya ito ng karagdagang 176 parking slots, 12 function halls, at concessionaire stalls. Giingon niya nga adunay kini dugang nga 176 parking slots, 12 function hall, ug mga concessionaire stall. Tiniyak ng Philippine National Police (PNP) na nananatili pa rin ang kanilang suporta sa Department of Education (DepEd). Gipaniguro sa Philippine National Police (PNP) nga magpabilin ang ilang suporta sa Department of Education (DepEd). Ito ay kasabay ng pagsisimula ng klase para sa School Year 2020-2021. Nahiuyon kini sa pagsugod sa mga klase alang sa Tuig sa Pag-eskuyla 2020-2021. Sa press briefing, araw ng Lunes (October 5), sinabi ni PNP Chief General Camilo Caslocan na suportado pa rin ng kanilang hanay ang kagawaran pagdating sa pagbibigay ng manpower support sa mga pampublikong paaralan para sa pamamahagi ng learning materials at modules bilang bahagi ng Basic Learning Continuity Plan ng DepEd sa gitna ng kinakaharap na national health emergency. Sa usa ka press briefing kaniadtong Lunes (Oktubre 5), gisulti ni PNP Chief General Camilo Caslocan nga suportahan gihapon ang ilang ranggo sa departamento kung bahin sa paghatag suporta sa manpower sa mga publikong eskuylahan alang sa pagpanghatag sa mga materyales sa pagkat-on ug modyul nga bahin sa Batakang Ang Pagpadayon sa Plano sa Pagpadayon sa DepEd taliwala sa emerhensya sa nasudnon nga kahimsog. Sa mga paaralan na magbubukas para sa blended learning methods, sinabi ng PNP chief na magbibigay ang pambansang pulisya ng police security. Sa mga eskuylahan nga magabri alang sa mga sagol nga pamaagi sa pagkat-on, ang punoan sa PNP nagingon nga ang nasudnon nga pulis maghatag og seguridad gikan sa pulisya. Samantala, ipinarating din ni Cascolan ang pagbati ng PNP sa 1.1 milyong Filipino teachers sa mga pampubliko at pribadong paaralan sa bansa kasabay ng paggunita ng World TeachersÕ Day. Samtang, gipadangat usab ni Cascolan ang pahalipay sa PNP sa 1.1 milyon nga mga magtutudlo nga Filipino sa publiko ug pribadong mga eskuylahan sa nasud isip pagsaulog sa World Teacher 'Day. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Lunes (October 5), umabot na sa 324,762 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) hangtod kaniadtong Lunes (Oktubre 5), adunay 324,762 nga mga kumpirmadong kaso sa makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 45,799 ang aktibong kaso. Sa naingon nga ihap, 45,799 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,291 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 2,291 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang gitaho sa nasud. 85.6 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 9.2 porsyento ang asymptomatic; 1.6 porsyento ang severe habang 3.6 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 85.6 ka siha nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 9.2 ka siha ang walaÕy simtomas; 1.6 ka siha ang grabe samtang ang siha nga 3.6 naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 64 ang napaulat na nasawi. Aduna sa 64 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 5,840 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa nasud ningtaas sa 5,840. Ayon pa sa DOH, 87 naman ang gumaling pa sa bansa. Pinauyon sa DOH, 87 na ang naayo sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 273,123 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Tungod niini, ang kinatibuk-ang pag-ayo sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 273,123. Hiniling ng isang good governance advocacy group na imbistigahan ng Senado ang umanoÕy Òillegal at forcedÓ Chinese labor sa Pilipinas, kabilang pa ang anilaÕy pagpapadala ng mga presong Intsik para magtrabaho sa bansa. Usa ka maayong grupo sa adbokasiya sa pagdumala ang nanawagan sa Senado nga imbistigahan ang giingon nga "iligal ug pinugusang" pagtrabaho sa China sa Pilipinas, lakip ang giingon nga pagpadala sa mga piniriso sa China aron magtrabaho sa nasud. Sa liham ng Pinoy Aksyon for Governance and the Environment (Pinoy Aksyon) kina Senator Juan Miguel Zubiri at Senator Francis Pangilinan, sinabi ng grupo na karamihan sa mga Chinese na ilegal na nagtratrabaho sa bansa ay nasa mga construction projects. Sa sulat gikan sa Pinoy Aksyon for Governance and the Environment (Pinoy Aksyon) kang Senador Juan Miguel Zubiri ug Senador Francis Pangilinan, giingon sa grupo nga kadaghanan sa mga Intsik nga ilegal nga nagtrabaho sa nasud naa sa mga proyekto sa konstruksyon. Nagtatrabaho sila sa mga kumpanyang Intsik na nasa Pilipinas, ayon sa Pinoy Aksyon. Nagtrabaho sila alang sa mga kompanya nga Intsik nga anaa sa Pilipinas, suma sa Pinoy Aksyon. Karamihan umano sa mga manggagawang dayuhan ay nasa larangan ng konstruksiyon, mga hindi bihasa sa technical work at pinapasweldo lamang ng mababa, ayon pa sa grupo. Giingon nga ang kadaghanan sa mga langyaw nga trabahador naa sa natad sa konstruksyon, kadtong dili hanas sa teknikal nga trabaho ug gamay ra ang ginapasweldo, suma sa grupo. Sa Misamis Oriental, iniimbistigahan ng Bureau of Immigration ang ulat na may 48 Chinese workers na umanoÕy nagtatrabaho na walang work permit sa Keim Hing Steel Corporation. Sa Misamis Oriental, giimbestigahan sa Bureau of Immigration ang usa ka taho nga 48 nga mga trabahador sa China ang giingon nga nagtrabaho nga walaÕy work permit sa Keim Hing Steel Corporation. Ayon kay Felipe Alano Jr., alien control officer ng BI sa Cagayan de Oro, ang mga naturang Chinese workers ay ilang taon nang nagtatrabaho sa steel plant na hindi nalalaman ng mga awtoridad. Pinauyon kay Felipe Alano Jr., BI alien control officer sa Cagayan de Oro, ang mga nasangpit nga trabahador sa China nagtrabaho sa planta nga asero sa pila ka tuig nga wala hibal-an sa mga awtoridad. Sinabi pa ni Alano na may ulat silang natanggap na meron umanong nabayaran sa Immigration office kung kayaÕt hindi napapa-deport ang mga illegal workers. Dugang pa ni Alano nga nakadawat sila og taho nga aduna silay nabayran sa opisina sa Immigration maong dili madeport ang mga iligal nga trabahador. Ganundin, sinabi ng Pinoy Aksyon na ang mga illegal foreign workers na ito ay umaagaw sa hanapbuhay na dapat sana ay para sa mga manggagawang Pilipino. Ganundin, sinabi ng Pinoy Aksyon na ang mga illegal foreign workers na ito ay umaagaw sa hanapbuhay na dapat sana ay para sa mga manggagawang Pilipino. Batay sa pinakahuling datos, umakyat sa 10 percent ang unemployment sa bansa nitong nakaraang Hulyo kumpara sa kaparehong panahon noong 2019, mula 5.4 porsyento patungo sa 17.7 porsyento. Pinauyon sa labing kabag-o nga datos, ang kawalay trabaho sa nasud ningtaas sa 10 ka siha kaniadtong Hulyo kumpara sa parehas nga panahon sa 2019, gikan sa 5.4 ka siha hangtod 17.7 ka siha. Sa pinakahuling sarbey naman ng Social Weather Station, sinabi na 7.6 milyong pamilyang Pilipino ang nakararanas ng involuntary hunger. Usa ka bag-o nga survey sa Social Weather Station nagbutyag nga 7.6 milyon nga mga pamilyang Pilipino ang nakasinati sa dili kinabag-an nga kagutom. Kahit pa anila inaasahan na bababa sa walong porsiyento ang unemployment sa bansa dahil sa pinaluwang na quarantine restrictions at pagsisimula ng Christmas season, ang naturang pigura ay mas mataas pa rin kumpara sa normal na panahon. Bisan kung gilauman nila nga maminusan ang kawalay trabaho sa nasud og walo ka siha tungod sa gipadako nga mga pagdili sa quarantine ug pagsugod sa panahon sa Pasko, ang numero mas taas pa kaysa sa naandan. Ayon sa Pinoy Aksyon, kailangang gumawa ng mga hakbangin para lumikha ng maraming trabaho lalo na sa grassroots para palakasin ang ekonomiya ng bansa. Pinauyon sa Pinoy Aksyon, kinahanglan nga buhaton ang mga lakang aron makahimo og daghang trabaho labi na sa mga grassroots aron mapalig-on ang ekonomiya sa nasud. Ang ÒBuild Build BuildÓ na programa ng administrasyon ni Pangulong Duterte ay isa umano sa major job generators, gayunman ay may ibang nakikinabang pagdating sa employment na nililikha ng programa. Ang ÒBuild Build BuildÓ nga programa sa administrasyong Presidente Duterte giingon nga usa sa mga nag-unang nakahatag og trabaho, bisan pa adunay uban nga nagpahimulos kung bahin sa trabaho nga gihimo sa programa. Hiniling ng Pinoy Aksyon kay Zubiri at Pangilinan na maghain ng Senate Resolution para maimbistigahan ng Senado ang isyu. Naghangyo ang Pinoy Aksyon kina Zubiri ug Pangilinan nga magsang-at og Senate Resolution alang sa Senado aron maimbestigahan ang isyu. Kailangan din anilang umaksiyon ang Department of Labor and Employment, Department of Public Works and Highways, Bureau of Immigration, construction company associations, kasama na ang Philippine Construction Accreditation Board, labor groups at iba pang stakeholders. Apan nila, kinahanglan usab nga mohimo og aksyon ang Department of Labor and Employment, Department of Public Works and Highways, Bureau of Immigration, mga asosasyon sa kompanya sa konstruksyon, kauban ang Philippine Construction Accreditation Board, mga labor group ug uban pang mga hingtungdan. Ang Pinoy Aksyon ay isang independent advocacy group at think-tank na nagkakaloob ng plataporma para sa dayalogo sa governance, environment, consumer rights at sustainable development issues. Ang Pinoy Aksyon usa ka independente nga adbokasiya nga grupo ug think-tank nga naghatag og usa ka plataporma alang sa dayalogo bahin sa pagdumala, kalikopan, mga katungod sa konsyumer ug malungtaron nga mga isyu sa pag-uswag. Humihirit si Quezon City Congressman Precious Hipolito-Castelo sa Department of Transportation (DOTr) na mamahagi ng libreng Beep o fare cards. Giawhag ni Quezon City Congressman Precious Hipolito-Castelo ang Department of Transportation (DOTr) nga moapud-apod nga libre nga Beep o pamasahe nga kard. Pahayag ito ni Castelo matapos umangal ang mga pasahero sa P80 na bayad sa Beep card para makasakay sa edsa carousel bus. Gisulti kini ni Castelo pagkahuman ang pagsinggit sa mga pasahero sa bayad nga P80 sa Beep card aron makasakay sa edsa carousel bus. Ayon kay Castelo, sa ganitong paraan, magkakaroon ng access ang mga pasahero sa mass transit system. Pinauyon kay Castelo, sa ingon niini, adunay access ang mga pasahero sa mass transit system. Base sa House resolution 1273 na inihain ni Castelo, inihihirit nito na bigyan ng libreng Beep card ang mga pasahero pati na ang nga sumasakay sa tren. Pinauyon sa resolusyon sa House 1273 nga gisang-at ni Castelo, namilit kini nga hatagan og libre ang Beep cards ang mga pasahero ug ingon man kadtong mosakay sa tren. Hindi pabor si Senador Christopher ÒBongÓ Go na isapribado o buwagin ang PhilHealth. Si Senador Christopher ÒBongÓ Go dili pabor sa pribatisasyon o pagbungkag sa PhilHealth. Pahayag ito ni Go matapos imungkahi na isapribado na ang PhilHealth dahil sa kaliwaÕt kanang korupsyon. Gisulti kini ni Go pahayag pagkahuman nga nagsugyot nga isapribado ang PhilHealth tungod sa wala ug tuo nga kurapsyon. Kapag nagkataon, sinabi ni Go na magiging negosyo na ang PhilHealth. Kung mahitabo, giingon ni Go nga ang PhilHealth mahimong usa ka negosyo. Sa ngayon, mas makabubuti aniya na bigyan muna ng pagkakataon si bagong PhilHealth President Dante Geirran na linisin muna ang tanggapan. Sa pagkakaron, giingon niya nga mas maayo nga hatagan higayon ang bag-ong Presidente sa PhilHealth nga si Dante Geirran nga limpyohan una ang opisina. Alam niyo itong sa PhilHealth issue, para sa akin po kapag isinapribado po ito, magiging negosyo na po ang PhilHealth. Nahibal-an ninyo kining isyu sa PhilHealth, alang kanako kung gi-isapribado kini, mahimo'g negosyo ang PhilHealth. Magiging profit-oriented na po and the business of government is not profit. Kini mahimong mapuslanon sa kaayohan ug ang negosyo sa gobyerno kay walay ginansya. It is service pahayag ni Go. Kini ang serbisyo gisulti ni Go. Mismong si Pangulong Rodrigo Duterte aniya ay tutol ding isapribado ang PhilHealth. Mismo si Presidente Rodrigo Duterte, aniya, supak usab sa pribatisasyon sa PhilHealth. I agree with Gierran na huwag muna at sabi naman ni Pangulong Duterte, bibigyan muna ng pagkakataon ang bagong pamunuan ng PhilHealth to prove their worth and work to clean PhilHealth. Uyon ako kang Gierran nga dili usa ug giingon ni Presidente Duterte, ang bag-ong pamunuan sa PhilHealth hatagan og higayon nga mapamatud-an ang ilang kantidad ug trabaho nga limpyohan ang PhilHealth. Sa ngayon hindi pa po. Sa karon dili pa. Hindi muna iaabolish sa ngayon pahayag ni Go. Dili sa wagtangon karon gisulti ni Go. Malinaw aniya ang utos ni Pangulong Duterte kay Geirran na ipakulong ang dapat na makulong na nangurakot sa pondo ng PhilHealth. Giingon niya nga malinaw ang kamandoan ni Presidente Duterte kang Geirran nga prisohon ang mga dapat mapriso tungod sa pagpangilkil sa pondo sa PhilHealth. Ang task po ng bagong presidente ng PhilHealth is to clean, investigate, audit at papanagutin, ipakulong ang dapat makulong. Ang tahas sa bag-ong presidente sa PhilHealth mao ang paglimpiyo, pag-imbestiga, pag-audit ug pagpapanubag, pagpapriso sa mga kinahanglan mapriso. Suportahan muna natin ang bagong pamunuan ng PhilHealth and letÕs see until December. Suportahan usa nato ang bag-ong pagpangulo sa PhilHealth ug tan-awon nato hangtod sa Disyembre. Kapag hindi niya nalinis, sabi ni Pangulo, maaaring abolish niya pahayag ni Go. Kung dili siya maglimpiyo, ingon sa Presidente, mahimo niyang wagtangon saysay ni Go. Pinuri ng Commission on Human Rights ang mga namumuno sa Quezon City, Pasig at Maynila. Gidayeg sa Commission on Human Rights ang mga nangulo sa dakbayan sa Quezon, Pasig ug Manila. Ito ay dahil sa pamimigay ng gadget at internet connection para masurportahan ang blended learning ng mga estudyante at guro sa gitna ng pandemya sa COVID-19. Kini tungod sa pagpanagtag sa mga gadget ug koneksyon sa internet aron pagsuporta sa sagol nga nahibal-an sa mga estudyante ug magtutudlo taliwala sa COVID-19 pandemya. Ayon kay CHR spokesman Atty. Jacqueline de Guia, malaking tulong ito para sa mga estudyante at guro. Sumala sa tigpamaba sa CHR nga si Atty. Jacqueline de Guia, dako kaayo kini nga tabang alang sa mga estudyante ug magtutudlo. Nabatid na naglaan ang Pasig City ng P1.3 bilyong pondo, ang Manila City ng P1 bilyon habang ang Quezon City naman ay mamahagi ng 176,000 na gadget. Nahibal-an nga ang Dakbayan sa Pasig nigahin og P1.3 bilyon, ang Dakbayan sa Manila adunay P1 bilyon samtang ang Dakbayan sa Quezon mag-apod-apod sa 176,000 nga mga gadget. Umaasa naman ang CHR na mas marami pang LGU ang gagaya at mamimigay ng gadget. Naglaum ang CHR nga daghang LGUs ang magsundog ug maghatag og gadyet. Mahigit 3,000 ang panibagong kaso ng Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Kapin sa 3,000 nga mga bag-ong kaso sa Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Linggo (October 4), umabot na sa 322,497 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) karong Dominggo (Oktubre 4), niabot na sa 322,497 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 43,642 ang aktibong kaso. Sa nasulting ihap, 43,642 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 3,190 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 2,825 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang gitaho sa nasud. 85.4 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 9.2 porsyento ang asymptomatic; 1.7 porsyento ang severe habang 3.8 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 85.9 ka siha nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 9.4 ka siha ang walaÕy simtomas; 1.5 ka siha ang grabe samtang ang siha nga 3.3 naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 100 ang napaulat na nasawi. Aduna sa 100 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 5,776 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Tungod niini nisaka sa 5,776 ang COVID-19 nga mga kaso sa nasud. Ayon sa Phivolcs, tumama ang episentro ng lindol sa layong 15 kilometers Southwest ng Kiamba dakong 1:23 ng hapon. Pinauyon sa Phivolcs, ang sentro sa linog gikataho nga 15 kilometros habagatan-kasadpan sa Kiamba ala 1:23 sa hapon. Tectonic ang origin nito at 23 kilometer ang lalim. Tectonic ang gigikanan niini ug 23 kilometros ang giladmon. Gayunman, sinabi ng Phivolcs na walang napaulat na pinsala sa Calayan at mga karatig-bayan. Hinuon, giingon sa Phivolcs nga walaÕy gitaho nga kadaot sa Calayan ug mga silingang lungsod. Magiging bulnerable ang seguridad ng bansa pag-espiya at hacking ng China sa sandaling maitayo na ang mga cellular tower ng Dito Telecommunity sa mga kampo ng pulisya at militar sa bansa, ayon kay Citizens for Philippine Sovereignty (CPS) chair Neri Colmenares. Ang siguridad sa pagpaniid ug pag-hack sa China mahimoÕg mahuyang kung ang Dito Telecommunity cellular towers itukod sa mga pulis ug kampo sa militar sa nasud, suma sa chairman sa Citizens for Philippine Sovereignty (CPS) nga si Neri Colmenares. Ang Dito ay 40 posiyentong pag-aari ng China Telecom, isang state corporation ng China. Ang Dito kay 40 ka siha nga gipanag-iya sa China Telecom, usa ka estado nga korporasyon sa Tsina. Sinabi ni Colmenares na ang isyu sa security risk na dala ng bagong telecom company ay magpapatuloy dahil nangingibabaw umano ang pangamba at takot ng China na masapawan ng US ang kanilang ambisyong kontrolin ang mga Pilipino. Giasoy ni Colmenares nga magpadayon ang isyu sa peligro sa seguridad nga gibutang sa bag-ong kompanya sa telecom tungod kay nagpatigbabaw ang kahadlok sa Tsina nga masapawan sa US ang ilang ambisyon aron makontrol ang mga Pilipino. Tinukoy mismo ng National Cybersecurity Plan (NCP) ng Department of Information and Communications Technology (DICT) ang tinawag na Òkey areas in the online environment for cybersecurityÓ at sinabing paramount concern is the intrusion, through a MOA between the AFP and Dito/China Tel, of state-owned businesses into military bases, police camps, government facilities and their outlying areas within their localities. Ang National Cybersecurity Plan (NCP) mismo sa Department of Information and Communication Technology (DICT) mismo ang nagpaila sa gitawag nga "mga punoan nga lugar sa online environment alang sa cybersecurity" ug giingon nga ang labing hinungdanon nga kabalak-an mao ang pagsulud, pinaagi sa usa ka MOA taliwala sa AFP ug Dito / ChinaTel, sa mga negosyo nga gipanag-iya sa estado ngadto sa mga base militar, mga kampo sa pulisya, pasilidad sa gobyerno ug ilang mga kasikbit nga lugar sa sulud sa ilang mga lokalidad. Upang maibsan umano ang takot sa posibleng cyber espionage ng mga dayuhan sa seguridad ng bansa, maging ang paniniktik sa mga pribadong buhay ng mga Pilipino, ay inihayag ni Dito chief administrative officer Adel Tamayo ang pakikipagtulungan ng Dito-ChinaTel sa United States cybersecurity firm na Fortinet. Aron nakibhan ang kahadlok sa posibleng cyber spionage sa mga langyaw sa siguridad sa nasud, ingon man pagpaniid sa pribadong kinabuhi sa mga Pilipino, gipahibalo sa punong administratibo sa Dito nga si Adel Tamayo ang kooperasyon sa Dito-ChinaTel kauban ang firm sa cybersecurity sa Estados Unidos nga Fortinet. . Ngunit hayagang sinabi ng advocacy group na hindi maibsan ang naturang pangamba sa cyber espionage dahil sa dalawang batas sa China na nag-uutos sa kanilang mga negosyo sa labas ng bansa, Ôtulad ng ChinaTel, na mangalap o maniktik ng mga impormasyon Ð ang ChinaÕs National Intelligence Law of 2017 at ang kanilang Counter-Espionage Law of 2014. Apan ang adbokasiya nga grupo dayag nga gipahayag nga ang ingon nga kahadlok sa cyber spionage dili mahupay tungod sa duha nga balaod sa China nga nagmando sa ilang negosyo sa gawas sa nasud, sama sa ChinaTel, aron makatipon o magpaniid sa kasayuran - ang ChinaÕs National Intelligence Law of 2017 ug sa ilang Counter-Espionage Law sa 2014. Isang mobile security firm na kung tawagin ay Zimperium ang nakatuklas sa pananaliksik nito na umanoÕy potential security issues exist in cell towers or base transceiver stations (BTS) which can allow hackers to remotely hijack the entire cell phone tower. Usa ka kompanya sa seguridad sa mobile nga gitawag og Zimperium ang nadiskobrehan sa panukiduki nga ang mga potensyal nga isyu sa seguridad anaa sa mga cell tower o base transceiver station (BTS) nga mahimong tugotan ang mga hacker nga ma-hijack sa layo ang tore sa cell phone. Ang Zimperium, na kilalang bilang global leader sa larangan ng mobile security, ay natuklasan na ÔbugsÕ in a main BTS software service can open the device to external connections, allowing hackers to reach the BTS transceiver via the internet.Ó Ang Zimperium, nga naila nga usa ka global nga nanguna sa natad sa seguridad sa mobile, nadiskubrehan nga ang mga "bug" sa usa ka panguna nga serbisyo sa software sa BTS mahimoÕg mabuksan ang aparato sa mga external nga koneksyon, nga nagtugot sa mga hacker nga maabot ang transceiver sa BTS pinaagi sa internet. " Isa pang multinational software provider, Checkpoint Software Technologies Ltd., ang nauna nang nakatuklas na umanoÕy gumagamit ng mga Òrogue cell phone towersÓ ang mga Chinese hacker upang mamahagi ng Android banking malware sa pamamagitan ng mapanlinlang na text messages sa layuning masabotahe ang industriya ng mga banko. Ang usa pa nga multinational software provider, ang Checkpoint Software Technologies Ltd., nga kaniadto nadiskobrehan nga ang mga hacker sa China giingon nga naggamit og mga "rogue cell phone towers" aron maapod-apod ang Android banking malware pinaagi sa mga dili tinuod nga text message nga adunay katuyoan nga masabotahe industriya sa bangko. Nasa 99 porsyento nang kumpleto ang isinasagawang Philippine Coast Guard (PCG) quarantine facility. Ang pasilidad sa quarantine sa Philippine Coast Guard (PCG) karon naglihok sa 99 ka siha. Ayon sa ahensya, inaasahang matatapos ang proyekto sa Coast Guard Base Taguig sa susunod na linggo, kasabay ng pagdiriwang ng ika-119th na anibersaryo nito. Pinauyon sa ahensya, ang proyekto gilauman nga mahuman sa Coast Guard Base Taguig sa sunod semana, dungan sa pagsaulog sa ika-119 nga anibersaryo niini. Makatutulong ang pasilidad para sa mga frontliner ng ahensya na apektado ng COVID-19. Ang pasilidad makatabang alang sa mga frontliner sa ahensya nga apektado sa COVID-19. Sa huling datos ng Coast Guard Medical Service, nasa 85 ang kabuuang bilang ng PCG personnel na lumalaban pa sa nakakahawang sakit. Pinauyon sa labing kabag-o nga datos gikan sa Coast Guard Medical Service, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kawani sa PCG nga nakigkombate sa makatakod nga sakit anaa sa 85. DalawampuÕt isa naman ang naitalang kaso ng reinfection, kung saan 16 ang gumaling na sa ikalawa at ikatlong kaso ng reinfection. Kawhaan ug usa nga mga kaso sa pagsubli ang natala, diin 16 ang naayo sa ikaduha ug ikatulo nga kaso sa pagsubli. Tumama ang magnitude 4.6 na lindol sa Abra De Ilog, Occidental Mindoro. Ningigo ang magnitude 4.6 nga linog sa Abra De Ilog, Occidental Mindoro. Sinabi ng Phivolcs na naramdaman ang lindol sa layong 19 kilometers hilagang-kanluran ng naturang bayan. Giasoy sa Phivolcs nga ang linog nakabatyag 19 kilometros amihanan-kasadpan sa lungsod. Naitala ang pagyanig ganap na 1:03 ng hapon. Gitaho ang pag-uyog nga nahitabo sa 1:03 sa hapon. May lalim itong 123 kilometro at tectonic ang origin. Adunay giladmon nga 123 kilometros ug usa ka gigikanan sa tectonic. Ayon sa ahensya, walang naitalang pinsala at aftershocks matapos ang pagyanig. Pinauyon sa ahensya, walaÕy gitaho nga nasamdan o aftershock pagkahuman sa pag-uyog. Umabot na sa 231,009 na overseas Filipino workers (OFWs) ang naasistihan sa ilalim ng Hatid-Tulong Program. Niabot na sa 231,009 nga mga overseas Filipino workers (OFWs) ang natabangan ilalom sa Hatid-Tulong Program. Ayon sa Department of Transportation (DOTr), naitala ang nasabing bilang ng mga napauwing OFW hanggang October 1. Pinauyon sa Department of Transportation (DOTr), gitaho ang nasangpit nga ihap sa gipapauli nga mga OFW hangtod Oktubre 1. Sa 87,708 OFWs, 71,338 ay naihatid sa pamamagitan ng land transport at 111,497 naman ang air transport simula May 25. Sa 87,708 nga mga OFW, 71,338 ang gihatud sa pamaagi sa land transport ug 111,497 pinaagi sa air transport sugod Mayo 25. Samantala, 48,174 OFWs pa rin ang nakauwi naman via sea transport mula April 27 hanggang October 1. Samtang, 48,174 nga mga OFWs gihapon ang nakabalik pinaagi sa transportasyon sa dagat gikan Abril 27 hangtod Oktubre 1. Sa pagitan ng nasabing petsa, walang naging biyahe sa June 1, 3, 8, 12, 15, 20, 24 at 28, at mula August 10 hanggang 13. Sa taliwala sa nahisgutang mga petsa, walaÕy pagbiyahe kaniadtong Hunyo 1, 3, 8, 12, 15, 20, 24 ug 28, ug gikan sa Agosto 10 hangtod 13. Pumalo na sa mahigit isang milyon ang bilang ng mga nasawing COVID-19 patient sa buong mundo. Ang ihap sa namatay nga mga pasyente nga COVID-19 sa tibuuk kalibutan miabot sa labaw sa usa ka milyon. Batay sa huling tala, umakyat na sa kabuuang 1,033,235 ang nasawi sa ibaÕt ibang bansa bunsod ng nakakahawang sakit. Sa ulahi nga talaan, ang kinatibuk-ang ihap sa mga namatay sa lainlaing mga nasud tungod sa mga makatakod nga sakit kay ningtaas sa 1,033,235. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang nasawi dahil sa COVID-19 ang Estados Unidos na may 213,524. Nanguna gihapon ang Estados Unidos nga adunay labing kataas nga mga namatay tungod sa COVID-19 nga adunay 213,524. Sumunod na rito ang Brazil na may 145,431 na pumanaw bunsod ng pandemiya. Gisundan kini sa Brazil nga adunay 145,431 nga namatay tungod sa pandemya. Nasa 100,875 naman ang death toll sa India habang 78,492 ang napaulat na nasawi sa Mexico. Adunay 100,875 ang death toll sa India samtang 78,492 ang gikataho nga namatay sa Mexico. Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 34,831,044 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Sa kasamtangan, gipakita usab ang labing kabag-o nga datos nga sa kinatibuk-an 34,831,044 ka mga tawo ang natapnan sa mga makatakod nga mga sakit sa lainlaing mga nasud. Nasa 25,895,323 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Adunay 25,895,323 nga kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 pandemya sa tibuuk kalibutan. Niyanig ng magnitude 5 na lindol ang Davao Oriental, Sabado ng umaga. Giuyog og magnitude 5 nga linog ang Davao Oriental, Sabado sa buntag. Ayon sa Phivolcs, tumama ang lindol sa layong 54 kilometro timog-silangan ng Governor Generoso dakong 11:25 ng umaga. Sumala sa Phivolcs, ang linog miigo sa 54 kilometros habagatang-silangan sa Gobernador Generoso mga alas 11:25 sa buntag. May lalim itong 118 kilometro at tectonic ang pinagmulan. Aduna kini giladmon nga 118 kilometros ug tectonic ang gigikanan. Naramdaman ang lindol sa mga sumusunod na lugar. Ang linog nabati sa mga mosunud nga lugar. Wala namang napaulat na pinsala sa Governor Generoso at mga karatig-bayan. WalaÕy gitaho nga kadaot sa Gobernador Generoso ug mga silingang lungsod. Ngunit nagbabala ang Phivolcs na posibleng makaranas ng aftershocks. Apan nagpahimangno ang Phivolcs nga posibleng makabati og mga aftershock. Nagbibisekleta ka ba sa Quezon City pero wala kang pambili ng helmet? Gabike ba ka sa Dakbayan sa Quezon apan wala kay pampalit og helmet? Walang problema dahil sagot ka na ng pamahalaang panglungsod. WalaÕy problema kay gitubag ka na sa kagamhanan sa syudad. Nitong Huwebes, namahagi ang Department of Public Order and Safety ng 100 helmet at 120 naman nitong Biyernes bilang bahagi ng programa ng siyudad na mamahagi ng 2,000 na helmet para sa mga walang kakayahang bumili nito. Kaniadtong Huwebes, ang Department of Public Order and Safety nag-apud-apod og 100 nga helmet ug 120 kaniadtong Biyernes isip bahin sa programa sa syudad aron maapud-apod ang 2,000 nga helmet alang sa mga walay ikapalit niini. Gagawin natin ito upang matulungan ang mga nagbibisikleta na hindi kayang bumili ng helmet upang hindi masakripisyo ang kanilang kaligtasan dagdad ni Belmonte. Buhaton namo kini aron matabangan ang mga nagbisikleta nga walay ikapalit og helmet aron dili masakripisyo ang ilang kaluwasan, dugang ni Belmonte. Inaprubahan kamakailan ni Belmonte ang Ordinance No. SP-2942 na nagbabawal magbisekleta ng walang helmet sa mga lansangan ng Quezon City. Bag-ohay lang giaprobahan ni Belmonte ang Ordinance No.Ang SP-2942 nga nagdili sa pagbisikleta nga walaÕy helmet sa kadalanan sa Quezon City. May multang nagkakahalaga ng P1,000, P3,000 at P5,000 para una, pangalawa at pangatlong paglabag. Adunay multa nga nagkantidad og P1,000, P3,000 ug P5,000 alang sa una, ikaduha ug ikatulo nga kalapasan. Pero sumang-ayon ang konseho ng siyudad na babaan ang multa matapos mag-apila ang ilang advocacy groups dahil na rin sa hirap ng buhay sa kasalukuyan. Apan ang konseho sa syudad nagkauyon nga ipaubos ang multa pagkahuman sa pipila ka mga adbokasiya nga mga grupo nga nag-apelar tungod sa karon nga kalisud sa kinabuhi. Hindi binanggit kung magkano ibababa ito. Wala gihisgot kung pila ang kantidad sa inaog kini. Siniguro din ni Belmonte na magbibigay ang pamahalaang panglungsod ng sapat na panahon para sundin ng mga bikers ang rekisitos ng ordinansa bago ito puspusang ipatupad. Gipasalig usab ni Belmonte nga maghatag ang gobyerno sa syudad og igong oras alang sa mga bikers nga masunod sa mga kinahanglanon sa ordinansa sa dili pa kini hingpit nga ipatuman. Sinabi ni Belmonte na ang ordinansa ay naglalayong gawing ligtas ang pagbibisekleta bilang nauusong klase ng transportasyon ngayong panahon ng pandemiya. Giasoy ni Belmonte nga ang katuyoan sa ordinansa nga himuon nga luwas ang pagbisikleta ingon ang nauso nga paagi sa transportasyon sa panahon sa kini nga pandemiya. Isang network ng mga magkakaugnay na daan ng bisekleta na naayon sa international standards ang ginagawa sa buong lungsod. Ang usa ka network sa mga magkonektar nga mga linya sa bisikleta nga nahiuyon sa internasyonal nga mga sukdanan gihimo sa tibuuk nga syudad. Kaugnay nito, binabalangkas na rin ng konseho ng lungsod ang Safe Cycling and Active Transport Ordinance of Quezon City. Kalabot niini, naglaraw usab ang konseho sa syudad sa Safe Cycling ug Active Transport Ordinance sa Dakbayan sa Quezon. Patung-patong na kasong kriminal ang isinampa ng National Bureau of Investigation (NBI) laban sa siyam na dati at kasalukuyang opisyal ng Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth) dahil sa umanoÕy pagkakasangkot nila sa maanomalyang interim reimbursement mechanism (IRM). Nagsumite ang National Bureau of Investigation (NBI) og serye sa mga kasong kriminal batok sa siyam nga kaniadto ug karon nga mga opisyal sa Philippine Health Insurance Corp.(PhilHealth) alang sa ilang giingon nga pagkalambigit sa anomaliya nga interim reimbursement mekanismo (IRM). Sinabi ni Justice Secretary Menardo Guevarra na inendorso ng Department of Justice ang reklamong inihain ng NBI sa Office of the Ombudsman nitong Biyernes. Si Justice Secretary Menardo Guevarra nagkanayon nga giindorso sa Department of Justice ang reklamo nga gisang-at sa NBI sa Office of the Ombudsman kaniadtong Biyernes. Ipinag-utos ng kapalit ni Morales na si Dante Gierran ang maramihang pagbibitiw ng mga senior officials ng PhilHealth, alinsunod na rin sa resolusyon ng board noong nakaraang taon at sa utos ni Pangulong Rodrigo Duterte na ÒlinisinÓ ang state insurer. Nagmando ang nagilis kay Morales nga si Dante Gierran sa pagbiya sa kadaghanan sa mga tigulang nga opisyal sa PhilHealth, subay sa resolusyon sa board sa miaging tuig ug ang kamandoan ni Presidente Rodrigo Duterte nga "limpyohan" ang insurer sa estado. Sinabi ni Guevarra na ang mga reklamong isinampa ay kaugnay sa paglabag sa Sections 3 (e) at 3 (i) ng Anti-Graft and Corrupt Practices Act, pagwaldas ng pampublikong pondo o ari-arian, at paglabag sa Sections 251, 255 at 272 ng New Internal Revenue Code at Section 4 ng Republic Act No. 1051 kaugnay sa kwestyunableng pagbibigay ng cash advances sa ilang health-care institutions sa Metro Manila sa ilalim ng programang IRM. Giasoy ni Guevarra nga ang mga reklamo nga gisang-at kay batok sa paglapas sa Seksyon 3 (e) ug 3 (i) sa Anti-Graft and Corrupt Practices Act, sayop nga paggamit sa mga pondo o kabtangan sa publiko, ug paglapas sa Seksyon 251, 255 ug 272 sa New Internal Revenue Code ug Seksyon 4 sa Republic Act No.1051 nga adunay kalabotan sa kuwestiyonable nga paghatag og cash advance sa pipila nga mga institusyon sa pag-atiman sa kahimsog sa Metro Manila ubos sa programa sa IRM. Ayon sa imbistigasyon, umaabot sa 30-bilyong IRM na pondo ang umanoÕy ibinigay sa mga ospital na hindi naman nanggagamot ng mga pasyenteng may COVID-19. Pinauyon sa imbestigasyon, hangtod sa 30-bilyon nga pondo sa IRM ang giingon nga gihatag sa mga ospital nga wala nagpatambal og mga pasyente nga adunay COVID-19. Ang IRM ay isang mekanismo na nagpapahintulot sa PhilHealth na maglabas ng pondo para sa mga health care facilities sa panahon ng emerhensiya gaya ng dinadanas na pandemiya ng bansa. Ang IRM usa ka mekanismo nga nagtugot sa PhilHealth nga magpagawas og mga pondo alang sa mga pasilidad sa pag-atiman sa kahimsog samtang adunay mga emerhensya sama sa sakit sa nasud. Ayon kay Cesar Bacani, NBI NCR director, may ebidensyang natagpuan ang mga imbistigador para kasuhan si Morales at iba pang opisyal na umanoÕy nagpalabas ng pondo bago pa man sinimulang ipatupad ang IRM circular. Pinauyon kay Cesar Bacani, director sa NBI NCR, nakit-an sa mga imbestigador ang ebidensya aron kasuhan si Morales ug uban pang mga opisyal nga giingon nga nagpagawas og pondo sa wala pa ipatuman ang IRM circular. What we filed was endorsed by the DOJ ani Bacani, na siyang naghapag ng reklamo sa Office of the Ombudsman noong Biyernes ng hapon. Ang among gisang-at kay giindorso sa DOJ, ingon ni Bacani, kinsa nagsang-at og reklamo sa Office of the Ombudsman kaniadtong Biyernes sa hapon. Bumaba sa pwesto bilang presidente ng PhilHealth si Morales noong Agosto 26. Si Morales mikanaog isip pangulo sa PhilHealth kaniadtong Agosto 26. Dalawa pang mataas na opisyal ng state insurer ang nagbitiw din noong nasabing buwan - sina Senior Vice President for Legal Sector Rodolfo del Rosario Jr. at Vice President for Operations Augustus de Villa. Duha usab ka taas nga opisyal sa insurer sa estado ang ningbiya usab sa bulan - Senior Vice President for Legal Sector Rodolfo del Rosario Jr. ug Bise Presidente alang sa Operations Augustus de Villa. Umabot na sa 48.43 percent ang completion rate ng LRT-1 Cavite Extension Project. Ang rate sa pagkompleto sa LRT-1 Cavite Extension Project niabot na sa 48.43 ka siha. Ayon sa Department of Transportation (DOTr), minamadali na ang proyekto matapos ang halos dalawang dekada at mga nagdaang administrasyon na halos hindi ito umusad. Pinauyon sa Department of Transportation (DOTr), ginadali ang proyekto pagkahuman sa hapit duha ka dekada ug ang mga nangaging administrasyon na hapit wala mouswag. Target ng DOTr, Light Rail Manila Corporation (LRMC) at ng Bouygues Construction na magkaroon ng partial operation ang Cavite extension ng LRT-1 sa 2021. Target sa DOTr, Light Rail Manila Corporation (LRMC) ug Bouygues Construction nga adunay bahin nga operasyon alang sa pagpalapad sa Cavite sa LRT-1 sa 2021. Ang 11.7 kilometers extension ng LRT-1 ay mula Baclaran hanggang sa Brgy. Niog sa Bacoor, Cavite. Ang 11.7 kilometros nga extension sa LRT-1 gikan sa Baclaran hangtod sa Brgy. Niog sa Bacoor, Cavite. Sa sandaling matapos, magiging 25-minuto na lamang ang biyahe hanggang Cavite mula sa kasalukyang 1 oras at 10 minuto. Sa kadiyot nga mahuman na, ang biyahe sa Cavite 25-minuto ra gikan sa karon nga 1 oras ug 10 minuto. Aabot din sa 300,000 hanggang 500,000 na pasahero ay maisasakay nito kada araw. Mahimo usab magdala hangtod sa 300,000 hangtod 500,000 nga mga pasahero matag adlaw. Niyanig ng magnitude 4.6 na lindol ang lalawigan ng Pangasinan. Usa ka kusog nga 4.6 nga linog ang nitay-og sa lalawigan sa Pangasinan. Ayon sa Phivolcs, naitala ang pagpaynig sa 15 kilometers northwest ng bayan ng Infanta, alas-2:56 ng hapon ng Biyernes (October 2). Sumala sa Phivolcs, ang linog natala sa 15 kilometros amihanan-kasadpan sa lungsod sa Infanta, alas 2:56 sa hapon kaniadtong Biyernes (Oktubre 2). May lalim na 23 kilometers at tectonic ang origin ng pagyanig. Ang linog dunay giladmon nga 23 kilometros ug utectonic ang gigikanan sa pag-uyog. Naitala ang Intensity IV sa Alaminos City, Pangasinan at Intensity III naman sa Laoac, Pangasinan. Ang Intensity IV gitaho sa Dakbayan sa Alaminos, Pangasinan ug Intensity III gitaho sa Laoac, Pangasinan. Hindi naman inaasahang magdudulot ito ng pinsala at aftershocks. Kini dili gilauman nga maghinungdan og kadaot ug aftershock. Kinumpirma ng Malakanyang ang pagtatalaga kay dating Malolos Mayor Christian Natividad bilang chairman ng Optical Media Board (OMB). Gikumpirma sa Malaca–ang ang pagtudlo ni kanhi Malolos Mayor Christian Natividad isip chairman sa Optical Media Board (OMB). Tatlong taon ang magiging termino ni Natividad ayon kay Presidential Spokesperson Harry Roque. Si Natividad adunay tulo ka tuig nga termino, sumala tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque. Sinabi ni Roque na umaasa ang palasyo na sa ilalim ng pamumuno ni Natividad ay mapaigting pa ang paglaban sa optical media piracy at pagprotekta sa intellectual property rights. Giasoy ni Roque nga naglaum ang palasyo nga sa pagpangulo ni Natividad, labi nga gipakusog ang pakig-away batok sa optikong media piracy ug pagprotektar sa mga katungod sa intelektwal nga pagpanag-iya. Si Natividad ay tumakbong Bulacan governor noong 2019 midterm elections sa ilalim ng partido ni Pangulong Duterte na PDP-Laban pero natalo ito kay Governor Daniel Fernando. Si Natividad kay nidagan sa pagka gobernador sa Bulacan kaniadtong 2019 midterm nga eleksyon sa partido ni Presidente Duterte nga PDP-Laban apan napildi kay Gobernador Daniel Fernando. Mismong si US President Donald Trump sa pamamagitan ng kanyang Twitter account ang nagsabing positibo siya at si First Lady Melania Trump sa CoVid-19. Mismo ang Presidente sa Estados Unidos nga si Donald Trump pinaagi sa iyang Twitter account nga positibo sila ni First Lady Melania Trump sa CoVid-19. Agad silang sasailalim sa quarantine na magkasama. Diha-diha dayon sila gipailalom sa quarantine nga nag-uban. Una rito ay ang pagkumpirma ni Trump na nagpositibo sa COVID-19 ang kaniyang top aide na si Hope Hicks. Una niini ang pagkumpirma ni Trump nga positibo sa COVID-19 ang iyang top aide nga si Hope Hicks. Agad silang sumailalim sa test matapos makumpirma na positibo si Hicks. Gipaubos dayon sila sa usa ka pagsulay pagkahuman gikompirma nga positibo si Hicks. San kaya pwede mag order ng Palabra De Honor? Asa kaha ko mamahimong mag-order og Palabra De Honor? May pinariringgan kaya si Senator Nancy Binay sa mensahe niyang ito sa Twitter? Adunay ba gipamati si Senador Nancy Binay sa kini nga mensahe sa Twitter? Kaakibat ng tweet ay video ng lumang advertisement ng Development Bank of the Philippines tungkol sa kaugaliang Pilipino na Òpalabra de honorÓ o ang pagtupad sa mga binitiwang salita o pangako. Nalakip sa tweet ang usa ka video sa daang anunsyo sa Development Bank of the Philippines bahin sa kustombre nga Filipino sa "palabra de honor" o ang katumanan sa mga pulong o saad. May mga netizens na sumagot sa tweet at tinukoy nilang si House Speaker Alan Peter Cayetano ang pinapatamaan ng senadora. Dunay mga netizen nga ningresponde sa tweet ug giila nga ang tigpamaba sa balay nga si Alan Peter Cayetano ang ginapaig-an sa senadora. Mainit na isyu ngayon sa Kamara ang alitan sa House speakership ni Cayetano at Marinduque Rep. Lord Allan Velasco. Init ang isyu karon sa Kamara sa panagbangi sa pagka-tigpamaba sa balay ni Cayetano ug representante sa Marinduque nga si Lord Allan Velasco. Noong 2019, sa isang pagpupulong na pinangunahan mismo ni Pangulong Rodrigo Duterte, nagkasundo sina Cayetano at Velasco na magkaroon ng term-sharing sa liderato sa Kamara. Kaniadtong 2019, sa usa ka tigum nga gipanguluhan mismo ni Presidente Rodrigo Duterte, nagkasabot sila Cayetano ug Velasco nga maghatag usa ka term-sharing sa pagpangulo sa Kamara. Si Cayetano ang magiging Speaker sa unang 15 buwan ng 18th Congress at si Velasco ang magtutuloy sa natitirang 21 buwan ng termino. Si Cayetano ang mahimong Speaker alang sa una nga 15 ka bulan sa ika-18 nga Kongreso ug magpadayon si Velasco sa nahabilin nga 21 ka bulan nga termino. Batay sa kasunduang ito, matatapos ang termino ni Cayetano sa Oktubre 14. Pinauyon sa kasabutan, ang termino ni Cayetano mahuman sa Oktubre 14. Pero nitong Miyerkules, sinabi ni Cayetano na malabong mahalal si Velasco na Speaker ng Kamara. Apan kaniadtong Miyerkules, giingon ni Cayetano nga si Velasco dili tingali mapili busa usa ka tigpamaba sa Kamara. Maaari lamang umano itong mangyari kung bababa siya sa pwesto. Ingon niya nga mahimo lang kini kung mokanaog siya sa pwesto. Hindi siya mananalo. Dili siya modaog. Bakit? Ngano? Maraming popular sa Kongreso wika ni Cayetano. Daghag ilado sa Kongreso saysay ni Cayetano. At nitong Miyerkules, inihain ni Cayetano sa Kamara ang kanyang desisyon na bumaba sa pwesto, pero sa botohan ay kaagad naman itong ibinasura ng kanyang mga kaalyadong mambabatas. Ug kaniadtong Miyerkules, gipasaka ni Cayetano sa Kamara ang iyang desisyon nga mokanaog, apan sa mga botohan, gibalibaran dayon kini sa iyang mga kaalyado nga magbabalaod. Pero para kay Puwersa ng Bayaning Atleta Rep. Jericho Nograles, ang hakbang na ito ni Cayetano at kaalyado ay isa lamang palabas. Apan alang kang Puwersa ng Bayaning Atleta Rep.Si Jericho Nograles, kining lakang ni Cayetano ug ang iyang mga kaalyado usa ra ka pasundayag. Dahil sa ginawang botohan kung papayagan bang bumaba si Cayetano, hindi napag-usapan sa plenaryo ang P4.5-trillion na panukalang pambansang badyet sa 2021. Tungod sa pagboto kung tugutan ba nga mohawa si Cayetano, ang P4.5-trilyon nga proposal sa nasudnon nga badyet alang sa 2021 wala hisguti sa plenaryo. Kasama dito ang pondo para masugpo ang COVID-19. Kauban niini ang pondo aron mapugngan ang COVID-19. At maging ang mga netizens ay dismayado na sa patuloy na awayan sa liderato ng Kamara. Ug bisan ang mga netizen nasagmuyo sa nagpadayon nga bangi sa pamunuan sa Kamara. Sa reply kay Binay kung saan makakabili ng Òpalabra de honorÓ, sinabi ng netizen na si Royena (Rosor02) na, Wag nyo subukan umorder sa Taguig, wala duon. Sa tubag ni Binay kung diin mapalit ang "palabra de honor", ang netizen nga si Royena (Rosor02) miingon, Ayaw pagsulay nga mag-order sa Taguig, wala dadto. Si Cayetano ay representative ng Taguig City-Pateros. Si Cayetano kay representante sa Dakbayan sa Taguig-Pateros. Sa lumang video advertisement ng DBP na may titulong ÒPalabra de HonorÓ, hinimok ng anak ang kanyang ama na bukas na lamang kayo magbayad sa bangko, bumabagyo e. Sa daang video advertisement sa DBP nga giulohan og "Palabra de Honor", giawhag sa anak ang iyang amahan nga ugma nalang mubayad sa bangko, gabagyo man gud. Anak sa kasunduan, ang salita pinaninindigan, ang pangako tinutupad wika ng ama. Anak sa kasabotan, ang pulong ginabarigan, ang saad ginatuman sulti sa amahan. Dagdag naman ng ina, Anak, Ôyan ang palabra de honor. Dugang sad sa inahan, Anak, kana ang palabra de honor. Hindi imposible na isailalim sa modified general community quarantine ang Metro Manila. Dili imposible nga mapailalom ang Metro Manila sa modified general community quarantine. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, ito ay dahil sa pababa na ang kaso ng mga tinatamaan ng COVID-19. Pinauyon sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, kini tungod sa pagnaog sa kaso sa mga naapektuhan sa COVID-19. Pero paalala ni Roque sa publiko, huwag pa ring kalimutan ang mga health protocol na itinakda ng pamahalaan. Apan gipahinumduman ni Roque ang publiko, ayaw gihapon kalimti ang mga health protocol nga gitakda sa gobyerno. Halimbawa na ang pagsusuot ng face mask, face shield, palagiang paghuhugas ng kamay, at physical distancing. Pananglitan, ang pagsul-ob sa maskara sa nawong, panagang sa nawong, regular nga paghugas sa kamot, ug paglayo sa lawas. Paulit-ulit din aniya ang paalala ni Pangulong Rodrigo Duterte sa ÒIngat Buhay Para sa KabuhayanÓ campaign. Balik-balik usab daw ang pahinumdom ni Pangulong Rodrigo Duterte sa kampanya nga "Ingat Buhay Para sa Kabuhayan". Nasa general community quarantine (GCQ) pa ngayon ang Metro Manila hanggang sa katapusan ng Oktubre. Ang Metro Manila naa pa sa general community quarantine (GCQ) hangtod sa katapusan sa Oktubre. It is not an impossibility dahil talaga naman pong napababa natin no pahayag ni Roque. Dili kini imposible tungod kay gipaminosan gyud nato ang pahayag ni Roque. Nagsasagawa ang Department of Public Works and Highways (DPWH) ng pop-up hospital sa Lung Center of the Philippines sa Quezon City. Ang Department of Public Works and Highways (DPWH) nagpabuhat og pop-up hospital sa Lung Center of the Philippines sa Dakbayan sa Quezon. Ayon kay DPWH Secretary Mark Villar, chief isolation czar, makatutulong ang 16-bed capacity modular hospital upang suportahan ang health care services sa naturang ospital. Pinauyon kay DPWH Secretary Mark Villar, chief isolation czar, ang 16 ka higdaan nga kapasidad nga modular hospital makatabang sa pagsuporta sa mga serbisyo sa pag-atiman sa kahimsog sa ospital. Gagamitin din aniya ng pamunuan ng Lung Center management ang mobile hospital para magamot ang mga severe COVID-19 patient. Giasoy niya nga ang tagdumala sa Lung Center mogamit usab sa mobile hospital aron matambalan ang grabe nga mga pasyente nga COVID-19. Samantala, nagsagawa na ng inspeksyon si DPWH Undersceretary Emil Sadain, pinuno ng said DPWH Task Force, kasama sina Bureau of Maintenance Director Ernesto Gregorio, Jr.; Bureau of Design Director Aristarco Doroy; at Bureau of Construction Director Eric Ayapana at Asst. Director Edgar Garces sa 8-room facility na may dalawang kama kada kwarto. Samtang, si DPWH Undersceretary Emil Sadain, pinuno sa nahisgutang Task Force sa DPWH, naghimo og inspeksyon kauban si Bureau of Maintenance Director Ernesto Gregorio, Jr. Bureau of Design Director Aristarco Doroy;ug Bureau of Construction Director Eric Ayapana ug Asst. Ang director nga si Edgar Garces sa usa ka pasilidad nga 8 ka kuwarto nga adunay duha ka higdaan matag kuwarto. Maliban dito, magtatayo rin ang DPWH Task Force ng limang modular hospitals sa bahagi ng Quezon Institute compound sa E. Rodriguez Avenue, Quezon City. Gawas niini, ang DPWH Task Force magatukod usab lima nga modular hospital sa compound sa Quezon Institute sa E. Rodriguez Avenue, Quezon City. Ito ay may total capacity na 110 beds at mayroon pang hiwalay na nursing station, equipment laboratory, pantry, storage, medical gas line, cctv system, at elavated pathway na magkokonekta sa mga cluster. Adunay kini kinatibuk-an nga kapasidad nga 110 nga mga higdaan ug adunay usa ka bulag nga istasyon sa pag-alima, kagamitan sa laboratoryo, pantry, pagtipig, linya sa medikal nga gas, sistema sa cctv, ug gipataas nga agianan nga magkonektar sa mga kumpol. Personal na opinyon lamang ni Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. ang pagtutol sa pahayag ni Pangulong Rodrigo Duterte na ibenta na ang mga ari-arian ng Pilipinas sa Japan para may maipangtustos sa mga programa kontra sa COVID-19. Kaugalingon ra nga opinion ni Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr.ang pagsupak sa pahayag ni Presidente Rodrigo Duterte nga ibaligya ang mga assets sa Pilipinas sa Japan alang sa pagpondo sa mga kontra-COVID-19 nga programa. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, hindi lang naman si Pangulong Rodrigo Duterte ang kailangan na magbenta ng mga ari-arian sa Japan. Pinauyon tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, dili lang si Presidente Rodrigo Duterte ang kinahanglan nga mobaligya og kabtangan sa Japan. Kinakailangan din kasi aniya ng pag-sang ayon ng Kongreso. Giingon usab niya nga nanginahanglan kini og pagtugot sa Kongreso. Mga personal na opinyon po iyan ni Secretary Locsin. Kana ang mga kaugalingong opinyon ni Secretary Locsin. Pero ang sinasabi ko nga po noong huling press briefing, ang mga pagbebenta po ng property natin sa Japan ay hindi lamang manggaling sa Presidente, kinakailangan magkaroon din po ng concurrence an gating Kongreso pahayag ni Roque. Apan kung unsa ang akong giingon sa katapusang press briefing mao ang pagbaligya sa among kabtangan sa Japan dili lang maggikan sa Presidente, apan ang atong Kongreso kinahanglan adunay pag-uyon, ingon ni Roque. Una rito, sinabi ni Locsin na sa halip na ibenta ang mga ari-arian ng gobyerno sa Japan, mas makabubuting ibenta na lamang ang mga kurakot at mga walang kakayahang opisyal ng pamahalaan sa slave market sa North Africa. Una niini, giingon ni Locsin nga imbis nga ibaligya ang mga kabtangan sa gobyerno sa Japan, mas maayo nga ibaligya na lang ang mga dunot ug walaÕy kaarang nga mga opisyal sa gobyerno sa merkado sa mga ulipon sa North Africa. Apat na property ang nabili ng pamahalaan ng Pilipinas sa Tokyo at Kobe noong panahon ng war reparation agreement noong May 1956. Ang gobyerno sa Pilipinas nagpalit og upat ka mga kabtangan sa Tokyo ug Kobe sa panahon sa kasabutan sa pag-usab sa giyera kaniadtong Mayo 1956. Pinakapamoso sa mga ari-arian ng Pilipinas ang Roppongi property sa Tokyo. Ang pagpanag-iya sa Roppongi sa Tokyo ang labing mahal sa mga kabtangan sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Huwebes (October 1), umabot na sa 314,079 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) karong Huwebes (Oktubre 1), niabot na sa 314,079 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 54,294 ang aktibong kaso. Sa nasulting ihap, 54,294 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,415 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 2,415 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang gitaho sa nasud. 86.6 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 9.0 porsyento ang asymptomatic; 1.4 porsyento ang severe habang 3.1 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 86.6 ka siha nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 9.0 ka siha ang walaÕy simtomas; 1.4 ka siha ang grabe samtang ang siha nga 3.1 naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 59 ang napaulat na nasawi. Aduna sa 59 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 5,562 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa nasud ningtaas sa 5,562. Ayon pa sa DOH, 771 naman ang gumaling pa sa bansa. Pinauyon sa DOH, 771 na ang naayo sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 254,223 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Tungod niini, ang kinatibuk-ang pag-ayo sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 254,223. Kukunsultahin muna ni Pangulong Rodrigo Duterte ang mga residente sa Bataan kung pabor o hindi sa panukalang buksang muli ang Bataan Nuclear Power Plant. Si Presidente Rodrigo Duterte unang mokonsulta sa mga residente sa Bataan kung papabor ba o dili ang pagabri usab sa Bataan Nuclear Power Plant. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, pahayag ito ng Pangulo matapos ang pakikipagpulong niya, Miyerkules ng gabi (September 30), sa Malakanyang kina Energy Secretary Alfonso Cusi at dating Congressman Mark Cojuangco. Pinauyon tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, kini ang pahayag sa Presidente pagkahuman sa iyang miting, Miyerkules sa gabii (Setyembre 30), kauban ang Malaca–ang kauban si Energy Secretary Alfonso Cusi ug si kanhi Kongresista Mark Cojuangco. Ipinag-utos aniya ng Pangulo na pag-aralan muna nang mabuti ang Bataan Nuclear Power Plant. Giingon niya nga ang Presidente nagmando nga ang Bataan Nuclear Power Plant tun-an una og maayo. Sinasabi naman po ng ating Presidente, kinakailangan talagang pag-aralarang mabuti Ôyan. Ginaingon usab sa atong Presidente, kinahanglan gyud nga tun-an kana pag-ayo. Ibalik sa ground level, tatanungin ang taumbayan ng Bataan kung ano ba talaga ang gusto nila. Balik sa lebel sa yuta, pangutan-on ang mga tawo sa Bataan kung unsa ang gusto nila. Hindi pupwede na sa taas manggaling ang desisyon. Dili mamahimong ang paghukum mag-gikan sa taas. ÔYun pala yung statement ng Presidente na dapat i-share ko lalong lalo na dito sa aking mga kababayan dito sa Bataan. Kana ang pahayag sa Presidente nga kinahanglan nako ipaambit labi na sa akong mga kababayan dinhi sa Bataan. Tayo daw po ang konsultahin kung mabubuksan muli ang Bataan Nuclear pahayag ni Roque. Kita daw ang konsultahon kung mahimoÕg maabrihan usab ang Bataan Nuclear saysay ni Roque. Dapat aniyang magsimula sa ground ang naturang usapin. Giingon niya nga ang butang kinahanglan magsugod sa yuta. Pagdating po dito sa meeting with Sec. Cusi at former Congressman Mark Cojuangco, ang sabi po ni Presidente start from the ground. Pag-abut sa tigum kauban si Sec. Cusi ug kanhi Kongresista Mark Cojuangco, giingon sa Presidente nga magsugod sa yuta. Pag-aralang mabuti but start from the ground. Tun-an og maampingon apan pagsugod gikan sa yuta. And I take that to mean na tayo pong mga taga Bataan ang dapat konsultahin muna kung gusto natin buksan ang Bataan Nuclear Power Plant pahayag ni Roque. Ug gikuha ko kana aron ipasabut nga kita nga mga tawo sa Bataan, ang kinahanglan nga konsultahon una kung gusto nato abrihan ang Bataan Nuclear Power Plant, ingon ni Roque. Ang dalawang bilyong dolyar na Bataan Nuclear Power Plant ay ang nag-iisang nuclear power station sa bansa. Ang duha ka bilyon nga dolyar nga Bataan Nuclear Power Plant mao ang nag-inusara nga nukleyar nga istasyon sa nasud. Itinayo ito noong 1973 sa panahon ng panunungkulan ni dating Pangulong Ferdinand Marcos. Gitukod kini kaniadtong 1973 sa panahon ni kanhi Presidente Ferdinand Marcos. Gayunman, hindi napakinabangan ang power plant dahil sa matinding korupsyon at safety issues. Bisan pa, ang planta sa kuryente wala napahimuslan tungod sa grabe nga mga isyu sa kurapsyon ug kahilwasan. Idiniin ni Senator Grace Poe na hindi na maaari pang ipagpaliban ang pagtatayo ng panibaong paliparan dahil ang Ninoy Aquino International Airport ay limang taon nang lagpas sa maksimum na kapasidad nito. Giduot ni Senador Grace Poe nga ang pagtukod sa bag-ong tugpahanan dili na masibog tungod kay ang Ninoy Aquino International Airport lima ka tuig nga na nilapas sa labing kadaghan nga maksimum nga kapasidad niini, Sinabi ito ni Poe sa deliberasyon sa Senado nitong Miyerkules nang talakayin ang panukalang batas na magbibigay sa San Miguel Aerocity Inc. ng prangkisa para itayo at patakbuhin ang New Manila International Airport sa Bulacan. Gisulti kini ni Poe sa usa ka diskusyon sa Senado kaniadtong Miyerkules kung hisgutan ang balaudnon nga maghatag sa San Miguel Aerocity Inc.sa usa ka prangkisa sa pagtukod ug pagpadagan sa New Manila International Airport sa Bulacan. Sa pag-endorso sa franchise bill, sinabi ni Poe, ang chairperson ng Senate public services committee, na ang pagtatayo ng bagong paliparan ay hindi lamang isyu ng paghahanda para sa kinabukasan kundi isa ring obligasyon na matagal nang dapat ginawa. Sa pag-endorso sa franchise bill, giingon ni Poe, ang chairman sa komite sa serbisyo publiko sa Senado, nagsulti nga ang pagtukod sa bag-ong tugpahanan dili lamang usa ka isyu sa pagpangandam alang sa umaabot apan usa usab ka obligasyon nga dugay na nga kinahanglan buhaton. Sinabi ni Poe na ang NAIA ay limang taon nang lagpas sa maximum passenger handling capacity na 35 milyong tao kada taon. Si Poe nagingon nga ang NAIA lima ka tuig nga molapas sa maximum nga kapasidad sa pagdumala sa pasahero nga 35 milyon nga mga tawo matag tuig. Noong 2019, sinabi niya na umabot sa 47.8 milyong pasahero ang dumaan sa NAIA. Kaniadtong 2019, giingon niya nga hangtod 47.8 milyon nga mga pasahero ang ning-agi sa NAIA. Tinatayang aabot sa 71.6 milyong pasaherong dadaan sa NAIA sa 2030 at 101.5 milyon sa 2040, wika ni Poe. Gibanabana nga 71.6 milyon nga mga pasahero ang moagi sa NAIA sa 2030 ug 101.5 milyon sa 2040, ingon ni Poe. Gaya ng mga lansangan natin kung saan gumagapang na ang mga pampublikong transportasyon dahil laging barado, ang pangunahing paliparan ng Maynila ay puno at overloaded na nga. Sama sa atong kadalanan diin nagkamang ang publikong transportasyon tungod kay kanunay kini gibabagan, ang mga punoan nga tugpahanan sa Manila puno ug sobra ang karga. Dahil napapaligiran ang NAIA ng mga bahay, pabrika at opisina, wala na itong lugar para mapalawak sabi ni Poe. Tungod kay ang NAIA gilibutan sa mga balay, pabrika ug opisina, wala kini lugar alang nga mapadako, ingon ni Poe. Dinepensahan din ni Poe ang mga insentibo sa buwis ng P735-bilyong airport project, isang isyu na di pinapaboran ng ilang mambabatas. Gidepensahan usab ni Poe ang mga insentibo sa buhis sa P735-bilyon nga proyekto sa tugpahanan, usa ka isyu nga dili gidapigan sa pipila ka mga magbabalaod. Sa franchise bill, sinabi ni Poe na ang San Miguel Aerocity Inc. ay hindi magbabayad ng mga direct at indirect taxes at iba pang mga bayarin sa loob ng 10 taon na itinatayo ang proyekto sa baybaying bayan ng Bulakan. Sa franchise bill, giingon ni Poe nga ang San Miguel Aerocity Inc.dili magbayad og mga direkta ug dili direkta nga buhis ug uban pang bayranan sa sulud sa 10 ka tuig gikan sa proyekto nga gitukod sa baybayon nga lungsod sa Bulacan. Pero sinabi niya na ang proyekto ay magiging daan para mabigyan ng trabaho ang maraming Pilipino, kabilang na ang mga nagbabalik-bayang overseas Filipino workers para sa konstruksiyon ng paliparan. Apan giingon niya nga ang proyekto maghatag dalan alang sa daghang mga Pilipino nga magamit, lakip na ang pagpauli sa mga overseas Filipino workers alang sa konstruksyon sa tugpahanan. Ang kakayahan ng mga paliparan na lumikha ng trabaho at magpayabong ng turismo ay mahalaga lalo na ngayong tayoÕy lubhang apektado ng pandemya saad ni Poe. Ang kapasidad sa mga tugpahanan sa paghimo og trabaho ug pagpauswag sa turismo labi ka hinungdanon karon nga apektado kaayo kita sa pandemya ni Poe. Sinabi pa ng senadora na sa sandaling maaprubahan ang prangkisa ay agad nang sisimulan ang konstruksyon ng paliparan na inaasahang matatapos sa loob ng 12 taon. Midugang ang senador nga kung maaprubahan na ang prangkisa, magsugod dayon ang konstruksyon sa tugpahanan, nga gilauman nga mahuman sa sulud sa 12 ka tuig. Makalipas naman ang 50 taon o sa pagtatapos ng bisa ng prangkisa, ililipat ang pagmamay-ari ng airport sa pamahalaan na walang anumang babayaran sa developer. Pagkahuman sa 50 ka tuig o pagkahuman sa bisa sa prangkisa, ang tag-iya sa tugpahanan ibalhin sa gobyerno nga walaÕy bayad gikan sa developer. Nakasaad din sa panukala na bukod sa buwis na ipapataw pagkatapos mabawi ng airport ang puhuhan, mayroon ding bahagi ang pamahalaan sa kikitain ng paliparan na sosobra sa profit margin nitong 12 porsiyento. Giingon usab sa lakang nga dugang sa buhis nga ipahamtang pagkahuman makuha sa tugpahanan ang kapital, ang gobyerno adunay bahin usab sa mga kita sa paliparan nga milapas sa profit margin niini nga 12 ka siha. Itinigil muna ang interpelasyon kay Poe upang ipagpatuloy sa Lunes, Oktubre 5, kung kailan nakatakdang harapin naman ng senadora ang mga pag-usisa ng dalawang miyembro ng oposisyon na sina Senator Risa Honteveros at Senator Francis ÔKikoÕ Pangilinan. Ang pagsukit-sukit kay Poe giuswag nga ipadayon kaniadtong Lunes, Oktubre 5, kung ang senador gikatakdang atubangon ang mga pangutana sa duha ka myembro sa oposisyon nga sila Senador Risa Honteveros ug Senador Francis 'Kiko' Pangilinan. Hindi pabor ang ilang civil society groups sa umanoÕy sobra-sobrang insentibo na ibinibigay ng pamahalaan sa San Miguel Aerocity Inc., isang subsidaryo ng San Miguel Corp. Ang pila ka mga grupo sa katilingbang sibil dili pabor sa giingon nga sobra nga insentibo sa gobyerno sa San Miguel Aerocity Inc., usa ka subsidiary sa San Miguel Corp. Walang gastos ang gobyerno? WalaÕy gasto sa gobyerno? Eh, ano ang tawag sa libreng buwis na umaabot ng bilyon-bilyong-piso? wika ng Filipino League of Advocates for Good Governance (FLAGG). Eh, unsa man ang ngalan sa bill nga walaÕy buhis nga mokabat sa binilyon ka pesos? saysay sa Filipino League of Advocates for Good Governance (FLAGG). Malinaw sa panuntunan ng gobyerno na hindi dapat ikompromiso ang public funds, kinita na o kikitain pa lamang sa pagseguro o pagsuporta sa mga bayarin para sa tax at regulatory compliance ng pribadong negosyo pahayag ng FLAGG. Tin-aw gikan sa lagda sa gobyerno nga ang pondo sa publiko dili angay ikompromiso, nakita na o kitaon pa lang aron maseguro o masuportahan ang bayranan alang sa pagsunod sa buhis ug pagpugong sa pamahayag sa pribadong negosyo nga FLAGG. Nauna rito ay nanawagan ang Action for Economic Reforms sa mga senador na ibasura ang sobra-sobrang tax exemptions na ibinibigay sa San Migue Aerocity sapagkat labag umano ito sa patakarang pananalapi ng gobyerno at taliwas sa interes ng naghihirap na mamamayan lalupa ngayong panahon ng pandemya. Kaniadto pa, ang Action for Economic Reforms nanawagan sa mga senador nga wagtangon ang sobra nga pagkagawas sa buhis nga gihatag sa San Migue Aerocity tungod kay nakalapas kuno kini sa palisiya sa panalapi sa gobyerno ug sukwahi sa interes sa nag-antos nga mga tawo labi na panahon sa pandemiya. Pinag-aaralan na ng Metro Manila mayors ang pagtanggal sa curfew. Gitun-an sa mga mayor sa Metro Manila ang pagtangtang sa curfew. Umiiral ang curfew sa Metro Manila mula 10:00 ng gabi hanggang 5:00 ng umaga para malimitahan ang galaw ng tao at makaiwas sa COVID-19. Adunay curfew sa Metro Manila gikan 10:00 pm hangtod 5:00 am aron limitahan ang paglihok sa tawo ug likayan ang COVID-19. Sa Laging Handa public briefing, sinabi ni Para–aque City Mayor Edwin Olivarez na tumatayong chairman ng Metro Manila Council na nasa agenda na nila sa pagpupulong sa susunod na linggo ang pagtanggal sa curfew. Sa Laging Handa public briefing, ang Mayor sa Dakbayan sa Para–aque nga si Edwin Olivarez, kinsa ang chairman sa Metro Manila Council, nagsulti nga ang pagtangtang sa curfew naa na sa ilang agenda sa miting sa sunod semana. Pero sa ngayon, iiral muna ang curfew maliban na lamang sa mga nasa food delivery services na pinapapayagang makabiyahe ng 24 oras. Apan sa pagkakaron, mo-aplikar una ang curfew gawas sa mga naa sa serbisyo sa paghatud sa pagkaon nga gitugotan nga magbiyahe 24 oras. Iyon pong ating curfew ay pinag-aaralan yan na magpatanggal po iyong curfew. Ginatun-an ang atong curfew aron matangtang na katong curfew. Sa susunod po na meeting namin, yan po ang isa aming main agenda para mabuksan na po yung economy natin pahayag ni Oliverez. Sa among sunod nga miting, kana ang usa sa among punoan nga agenda aron maabrihan na ang atong ekonomiya, ingon ni Oliverez. Sa ngayon, nasa general community quarantine (GCQ) pa ang Metro Manila kasama na ang Batangas, Tacloban City, Bacolod City, Iligan City, at Iloilo City hanggang sa katapusan ng Oktubre. Sa karon, ang Metro Manila naa pa sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad (GCQ) lakip ang Batangas, Dakbayan sa Tacloban, Dakbayan sa Bacolod, Dakbayan sa Iligan, ug Dakbayan sa Iloilo hangtod sa katapusan sa Oktubre. Binatikos ni House Speaker Alan Peter Cayetano si Marinduque Rep. Lord Allan Velasco. Gibatikos sa tigpamaba sa balay nga si Alan Peter Cayetano ang representatnte sa Marinduque nga si Lord Allan Velasco. Sa kanyang privilege speech sinabi ni Cayetano na napagkasunduan sa pulong sa pagitan nila at ni Pangulong Rodrigo Duterte, Martes ng gabi (September 29), na siya ang mag-anunsyo sa resulta ng usapan may kinalaman sa Speakership issue. Sa iyang privilege speech, gisulti ni Cayetano nga kini nasabutan sa usa ka tigum tali nila ni Presidente Rodrigo Duterte, Martes sa gabii (Setyembre 29), nga iyang ipahibalo ang sangputanan sa mga pakigpulong nga adunay kalabotan sa isyu sa pagkatigpamaba. Sabi ni Cayetano, matapos ang meeting ilang sandali pa lamang ay kumalat na ang aniya ay Òfake newsÓ at sinasabing sa October 14 ay mauupo na si Velasco. Giasoy ni Cayetano nga pagkahuman sa miting, pipila na lang ka oras sa una nga nagkalat ang giingon niya nga "peke nga balita" ug giingon nga sa Oktubre 14, molingkod si Velasco. Nanggaling aniya ang balita sa kampo ni Velasco. Ang balita gikan daw sa kampo ni Velasco. Ang pangulo din aniya ang nakiusap kay Velasco na sa December na magpalitan ng Speaker kapag natapos na ang 2021 budget pero hindi ito pumayag. Giingon niya nga gihangyo usab sa pangulo si Velasco nga hulipan ang tigpamaba kaniadtong Disyembre kung nahuman na ang badyet sa 2021 apan wala siya mosugot. Bukod dito, umaapela rin si Cayetano kay Velasco na kung maaari ay makapagdiwang man lang siya ng kanyang ika-50 kaarawan bilang Speaker ng Kamara. Dugang pa, naghangyo usab si Cayetano kay Velasco nga kung mahimo man lang saulogon niya ang iyang ika-50 ka tuig nga natawhan isip tigpamba sa Kamara. Pinatutsadahan naman ni Cayetano ang supporters ni Velasco na aniyaÕy tinitira siya nang patalikod sa kabila ng kanyang maayos na pakikitungo sa kanya. Sa pihak nga bahin, ginbasol ni Cayetano ang mga tagasuporta ni Velasco nga ginsiling nga nabilin siya bisan pa nga maayo ang pagtratar sa iya. Ayon kay Cayetano, katulad ni Velasco, atat din aniya ang mga supporter nito na maupo ang mga ito sa puwesto sa Kamara. Pinauyon kay Cayetano, sama ni Velasco, giawhag usab niya ang iyang mga dumadapig nga maglingkod sa Kamara. Pero nilinaw ni Cayetano na walang mapapalitan sa chairmanship ng mga komite base na rin sa naging pangako ni Velasco. Apan giklaro ni Cayetano nga walaÕy mailisdan sa pagka-chairman sa mga komite pinauyon sa saad ni Velasco. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Miyerkules (September 30), umabot na sa 311,694 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) karong Miyerkules (Septyembre 30), niabot na sa 311,694 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 52,702 ang aktibong kaso. Sa nasulting ihap, 52,702 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,426 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 2,825 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang gitaho sa nasud. 86.4 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 9.0 porsyento ang asymptomatic; 1.4 porsyento ang severe habang 3.2 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 85.9 ka siha nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 9.4 ka siha ang walaÕy simtomas; 1.5 ka siha ang grabe samtang ang siha nga 3.3 naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 58 ang napaulat na nasawi. Aduna sa 60 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 5,504 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa nasud ningtaas sa 5,925. Ayon pa sa DOH, 585 naman ang gumaling pa sa bansa. Pinauyon sa DOH, 437 na ang naayo sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 253,488 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Tungod niini, ang kinatibuk-ang pag-ayo sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 273,723. Wala na munang Christmas party ang Metro Manila mayors sa Pasko. Wala saÕy Christmas party alang sa Pasko ang mga mayor sa Metro Manila. Ayon kay Para–aque City Mayor Edwin Olivarez, chairman ng Metro Manila Council, ito ay dahil sa ilalaan na muna ang pondo na pang Christmas party sa pagtugon sa problema sa COVID-19. Pinauyon sa Mayor sa Dakbayan sa Para–aque nga si Edwin Olivarez, chairman sa Metro Manila Council, kini tungod sa paggahin sa pondo sa Christmas party agig tubag sa problema sa COVID-19. Katunayan, ayon kay Oliverez, mare-realign na rin ang pondo ng ibang proyekto para sa Covid 19. Sa tinuud, pinauyon kay Oliverez, marealign usab ang pondo sa ubang proyekto alang sa Covid 19. Bibigyan aniya ng prayoridad ng Metro Manila mayors ang pagtugon sa naturang problema. Hatagan daw og prayoridad sa mga mayor sa Metro Manila ang pagsulbad sa mga giingon nga problema. Actually po, hindi lang po iyong mga Christmas party, iyon pong mga ibang mga projects ay nai-realign na rin po natin doon sa ating mga COVID prevention at doon po sa ating paglaban ng ating pandemic na ito. Sa tinuud, dili ra kadtong mga Christmas party, ang uban pang mga proyekto nga naamgohan usab namo sa among paglikay sa COVID ug sa among pakig-away sa kini nga pandemya. At siguro naman po iyong Christmas party po natin, iyan po ay gagawin po ng lahat ng LGUs sa Metro Manila. Ug tingali kini atong Christmas party, tanan nga mga LGU sa Metro Manila ang magbuhat ana. Mayroon po tayong hinaharap na pandemic po na ito, ito po ang ating bibigyan ng priority pahayag ni Olivarez. Aduna kita'y ginatubang niining pandemiya, mao kini ang hatagan namo og prayoridad saysay ni Olivarez. Una rito, sinabi ni Quezon City Mayor Joy Belmonte na wala na munang Christmas party sa kanyang siyudad at ilalaan na lamang ang pondo para sa pagtugon sa COVID-19. Kaniadto pa, giingon ni Mayor Joy Belmonte sa Dakbayan sa Quezon nga walaÕy Christmas party sa iyang lungsod ug igahin nalang ang pondo alang sa pagtubag sa COVID-19. Naka-eengganyo para sa Palasyo ng Malakanyang ang panibagong survey ng Social Weather Stations (SWS) na nagsasabing 79 porsyento ng mga Filipino ang nagsusuot ng face mask tuwing lumalabas ng bahay bilang proteksyon kontra COVID-19. Ang Palasyo sa Malaca–ang naengganyo sa usa pa ka surbi sa Social Weather Stations (SWS) diin giingon nga 79 ka siha sa mga Pilipino ang nagsul-ob og maskara sa matag higayon nga mogawas sila sa balay isip proteksyon kontra sa COVID-19. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, patunay ito na sumusunod ang mga Filipino sa itinakdang health protocols ng pamahalaan. Sumala sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, kini ang pruweba nga ang mga Pilipino nagsunod sa gitakda nga mga health protocol sa gobyerno. Pero ayon kay Roque, hindi pa rin dapat na magpa kumpiyansa ang taong bayan laloÕt wala pang bakuna kontra COVID-19. Apan pinauyon kay Roque, dili gihapon magkumpiyansa ang mga tawo labi na nga walaÕy bakuna batok sa COVID-19. Kailangan pa rin aniyang tiyakin ang kaligtasan ng bawat mamamayan kasabay ng pagbalanse na buhaying muli ang ekonomiya. Giingon niya nga kinahanglan pa nga masiguro ang kaluwas sa matag lungsuranon samtang gibalanse ang pagpabuhi sa ekonomiya. Humingi ng paumanhin ang kumpanyang gumagawa ng Reno Liver Spread dahil hindi nito naasikaso ang rehistro ng kaniyang produkto, ayon sa Food and Drug Administration. Ang kompaniya nga naghimo sa Reno Liver Spread nangayo og pasaylo sa wala pagproseso sa rehistro sa produkto, sumala sa Food and Drug Administration. Sinabi ni Eric Domingo, director general ng FDA, na sinimulan nang asikasuhin ng Reno Foods Incorporated ang rehistro ng popular na liver spread. Si Eric Domingo, direktor heneral sa FDA, nagsulti nga ang Reno Foods Incorporated nagsugod na sa pagasikaso sa rehistro sa mga bantog nga liver spread. Nagrehistro po sila nung 2017 para kumuha ng license to operate as a manufacturer of food at pumasa naman po yung kanilang factory sinabi ni Domingo sa panayam ng Teleradyo ngayong Miyerkules. Nirehistro sila kaniadtong 2017 aron makakuha og lisensya nga makapadagan ingon usa ka taghimo og pagkaon ug ang ilang pabrika gipasar ni Domingo sa pakighinabi sa Teleradyo kaniadtong Miyerkules. Pero sinabi ni Domingo na hiwalay pa ang pagpaparehistro ng mga produkto ng isang kumpanya at ito ang hindi nagawa ng RFI. Apan giingon ni Domingo nga bulag pa ang pagrehistro sa mga produkto sa usa ka kompanya ug kini ang wala buhata sa RFI. Sumulat naman sila at nagpaumanhin dahil nga hindi daw sila nakapagrehistro ng produkto nila wika pa niya. Nagsulat sila ug nangayo og pasaylo tungod kay wala nila marehistro ang ilang produkto, ingon niya. Noong Setyembre 17, nagbabala ang FDA na huwag ibenta at gamitin ang Reno Liver Spread dahil hindi ito rehistrado at sa gayon ay hindi dumaan sa masusing pagsusuri ng FDA. Kaniadtong Septiyembre 17, nagpahimangno ang FDA nga dili ibaligya ug gamiton ang Reno Liver Spread tungod kay wala kini narehistro ug busa wala kini nakaagi sa usa ka hingpit nga pagsusi sa FDA. Sa ilalim ng Republic Act No. 9711, na lalong kilala sa ÒFood and Drug Administration Act of 2009,Ó ang paggawa, importasyon, pag-advertise, at pagbebenta ng mga hindi rehistradong produkto ay ipinagbabawal ng batas. Ubos sa Republic Act No.Ang 9711, nga mas naila nga "Food and Drug Administration Act of 2009," nagdili sa paghimo, pag-import, pag-advertise, ug pagbaligya sa mga wala marehistro nga produkto. Sinabi ni Domingo na sinimulan nang ayusin ng RFI ang rehistro ng Reno. Gisulti ni Domingo nga nagsugod na ang RFI sa pag-ayo sa rehistro sa Reno. Alam ko po noong isang araw, silaÕy nagsubmit na ng kanilang application for registration wika pa ng hepe ng FDA. Nahibal-an na nako kaniadtong miaging adlaw, gisumite na nila ang ilang aplikasyon alang sa pagparehistro, ingon sa hepe sa FDA. Hinihintay pa pong ma-complete nila lahat ng requirement. Naghulat pa sila nga mahuman ang tanan nga mga kinahanglanon. Pagkatapos po makumpleto ang mga requirements, mabilis ang approval sa FDA ani Domingo. Pagkahuman makumpleto ang mga kinahanglanon, dali ang pag-uyon sa FDA, ingon ni Domingo. Sinabi niya na kailangang pumasa ang produkto sa ibaÕt ibang pagsusuri, kabilang na ang safety tests, bago mabigyan ng permisong maibalik sa merkado. Giingon niya nga ang produkto kinahanglan nga makapasa sa lainlaing mga pagsulay, lakip ang mga pagsulay sa kahilwasan, usa hatagan og pagtugut nga makabalik sa merkado. May mga test po tayo na hinihingi. Aduna kami mga pagsulay nga ginapangayo. Unang una, to make sure na malinis at saka walang bacteria yung pagkain. Una sa tanan, aron masiguro nga limpyo ang pagkaon ug walaÕy bakterya. Pagkatapos pag nasa lata ang pagkain may mga chemicals po tayo na pinapatest sa mga pagkain na de lata to make sure na wala yung chemicals sa pagkain paliwanag ni Domingo. Pagkahuman pag anaa sa lata pagkaon aduna kami mga kemikal nga ginasulayan sa mga de-lata nga pagkaon aron masiguro nga walaÕy mga kemikal sa pagkaon, gipatin-aw ni Domingo. Once na napakita nila na pumasa sa lahat ng standard, makakabalik naman po sila para magtinda ulit wika pa niya. Sa higayon nga mapakita nila nga nakapasar na sila sa tanan nga mga sumbanan, mahimo na silang makabalik aron magbaligya usab, ingon niya. Natapos na ang girian sa pagitan nina House Speaker Alan Peter Cayetano at Marinduque Rep. Lord Allan Velasco kaugnay sa speakership post. Nahuman na ang panagbangi taliwala sa tigpamaba sa balay nga si Alan Peter Cayetano ug representante sa Marinduque nga si Lord Allan Velasco nga adunay kalabotan sa post sa pagkatigpamaba. Ayon sa isang kongresista na kasama sa pulong sa Malakanyang, simula sa October 14 ay mauupo ng House Speaker si Velasco. Pinauyon sa usa ka kongresista nga nitambong sa tigum sa Malaca–ang, sugod Oktubre 14, molingkod na si Velasco busa usa ka tigpamba sa balay. Ito ayon sa source ay base na rin sa 15-21 term-sharing agreement. Pinauyon sa gigikanan, kini gibase usab sa 15-21 nga term-sharing agreement. Martes ng gabi, September 29, humarap kay Pangulong Rodrigo Duterte sina Cayetano at Velasco kasama ang iba pang lider ng Kamara at mga kaalyado ng mga itong kongresista. Kaniadtong Martes sa gabii, Setyembre 29, nakigtagbo sila Cayetano ug Velasco kauban si Presidente Rodrigo Duterte kauban ang ubang mga pinuno sa Kamara ug mga kaalyado sa mga kongresista. Pinag-usapan sa pulong ang may kinalaman sa speakership post. Gihisgutan sa miting ang post sa pagkatigpamaba. Hindi bababa sa 2,000 ang naitalang bagong kaso ng Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Dili moubus sa 2,000 nga mga bag-ong kaso sa Coronavirus Disease o COVID-19 ang gitaho sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Martes (September 29), umabot na sa 309,303 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) karong Martes (Septyembre 29), niabot na sa 309,303 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 50,925 ang aktibong kaso. Sa nasulting ihap, 50,925 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,025 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 50,925 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang gitaho sa nasud. 86.5 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 8.8 porsyento ang asymptomatic; 1.4 porsyento ang severe habang 3.3 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 86.5 ka siha nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 8.8 ka siha ang walaÕy simtomas; 1.4 ka siha ang grabe samtang ang siha nga 3.3 naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 68 ang napaulat na nasawi. Aduna sa 68 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 5,448 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa nasud ningtaas sa 5,448. Ayon pa sa DOH, 290 naman ang gumaling pa sa bansa. Pinauyon sa DOH, 290 na ang naayo sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 252,930 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Tungod niini, ang kinatibuk-ang pag-ayo sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 252,930. Sinalubong ng Department of Foreign Affairs (DFA) ang pag-uwi sa Pilipinas ng 16 stranded Filipino seafarers at tatlong land-based overseas Filipino workers (OFWs) mula China, Martes ng madaling-araw. Gisugat sa Department of Foreign Affairs (DFA) ang pagbalik sa 16 ka mga natanggong nga mga marinero nga Filipino ug tulo nga mga land-based nga mga overseas Filipino worker (OFW) gikan sa China padulong sa Pilipinas kaniadtong Martes sa kadlawon. Dumating ang Filipino seafarers sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA) bandang 1:30 ng madaling-araw. Naabot ang mga marinero nga Filipino sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA) dapit sa 1:30 sa kadlawon. Sa 16 seafarers, 11 ay mula sa Ocean Star 86, na na-stranded sa Dongshan noong March 2020. Sa 16 ka mga marinero, 11 ang gikan sa Ocean Star 86, na natanggong sa Dongshan kaniadtong Marso 2020. Ang limang iba pa ay mula naman sa M/V Maria P., kung saan na-stranded sa Ningde simula noong July 2020. Ang laing lima kay gikan sa M / V Maria P., nga natanggong sa Ningde gikan kaniadtong Hulyo 2020. Apektado ang dalawang Chinese fishing vessels ng Òno disembarkationÓ policy bilang precautionary measure bunsod ng COVID-19 pandemic at walang commercial flights. Duha ka mga barkong pangisda sa China ang naapektuhan sa patakaran nga "no disembarkation" ingon usa ka pag-amping nga lakang tungod sa pandemya sa COVID-19 ug walaÕy komersiyal nga pagbiyahe. Ayon kay Foreign Affairs Undersecretary for Migrant WorkersÕ Affairs Sarah Lou Arriola, ang repatriation ay resulta ng ilang buwang negosasyon sa gobyerno ng China. Pinauyon kay Foreign Affairs Undersecretary for Migrant Workers 'Affairs Sarah Lou Arriola, ang repatriation kay resulta sa pila ka bulan nga negosasyon sa gobyerno sa China. Bago ang departure, dumaan ang seafarers sa RT-PCR test at lumabas na negatibo sa COVID-19. Una ang paglarga, ang mga marinero nagpailawom sa usa ka RT-PCR test ug ninggawas nga negatibo sa COVID-19. Pagkadating ng NAIA, sumailalim ang seafarers sa medical protocols at mandatory quarantine. Pag-abut sa NAIA, ang mga marinero ning-agi sa mga medikal nga protokol ug mandatory quarantine. Walang balak si Pangulong Rodrigo Duterte na i-ban ang operasyon ng Facebook sa Pilipinas. WalaÕy plano si Presidente Rodrigo Duterte nga i-ban ang operasyon sa Facebook sa Pilipinas. Pahayag ito ng Palasyo matapos sabihin ng Pangulo na kailangan niyang makausap ang pamunuan ng Facebook nang tanggalin ang pekeng account na may kaugnayan sa Armed Forces of the Philippines at Philippine National Police. Gisulti kini sa Palasyo pagkahuman nga gisulti sa Presidente nga kinahanglan niya nga makigsulti sa pamunuan sa Facebook sa dihang gitanggal ang peke nga account nga adunay kalabotan sa Armed Forces of the Philippines ug Philippine National Police. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, malaking kawalan sa Facebook at Pilipinas kung mawawala ang operasyon ng social media site. Pinauyon tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, dako ang kapildihan sa Facebook ug sa Pilipinas kung mawala ang operasyon sa social media site. Hindi naman po siguro kasi ang sinabi ng Presidente, kinakailangan mag-usap. Dili sad sigurado tungod kay ang giingon sa Presidente, kinahanglan nga mag-istoryahan. Parehong hindi mabuti yan sa Facebook at Pilipinas. Pareho nga dili kana maayo alang sa Facebook ug sa Pilipinas. Number one po kasi sa buong mundo tayo sa Facebook. Kami ang numero uno sa tinuok kalibutan sa Facebook. Kung mawawala tayo, malaking kawalan po yan sa Facebook. Kung mawala kita, kana usa ka dakong pagkawala sa Facebook. Pero at the same time dahil number one nga tayo, maraming Pilipino ang gumagamit ng Facebook na maaapetkuhan. Apan sa parehas nga oras tungod kay kita ang numero uno, daghang mga Pilipino ang nagagamit sa Facebook nga maapektuhan. Ang sabi naman ni Presidente, pag-usapan yan pahayag ni Roque. Ang giingon usab sa Presidente, hisgutan nato kana saysay ni Roque. Malinaw naman aniya ang apela ng Pangulo sa Facebook na huwag supilin ang malayang pamamahayag ng mga pabor sa gobyerno. Tin-aw man daw ang apela sa presidente sa Facebook nga dili sumpuon ang libre nga pagpadayag sa katungod nga pabor sa gobyerno. Ang kongkretong aksyon po wag supilin ang kalayaan ng malayang pananalita ng mga personalidad o mga pages na pabor sa gobyerno. Ang konkreto nga aksyon kay dili sumpuon ang kagawasan sa pagsulti sa mga personalidad o mga panid nga uyon sa gobyerno. Kasi ang nangyayari po, kapag laban sa gobyerno, hindi po tinatanggal ng Facebook. Tungod kay ang nahitabo, kung bahin sa gobyerno ang hisgutan, dili kini ginatangtang sa Facebook. Kapag suporta po gobyerno, tinatanggal po. Kung gisuportahan kini sa gobyerno, tangtangon kini. Matagal na pong naninindigan ang President sa malayang pananalita. Ang Presidente dugay na nga nagbarug alang sa libre nga pagsulti. Bakit naman dito sa physical personification ng free market place of ideas e cinecensor kapag kampi po sa gobyerno ang mga postings? pahayag ni Roque. Ngano nga dinhi sa pisikal nga personipikasyon sa libre nga lugar sa merkado sa mga ideya kay ginacensor kung ang mga post kay gipihig batok sa gobyerno? Saysay ni Roque. Sinabi pa ni Roque na censorship na ang ginagawa ng Facebook. Giingon ni Roque nga censorship na ang ginabuhat sa Facebook. Kumpiyansa ang Palasyo ng Malakanyang na walang mangyayari sa inihaing petisyon ng isang retired government employee sa Korte Suprema na maglabas ng temporary restraining order o writ of preliminary injunction sa restriction ng pamahalaan na nagbabawal sa mga senior citizen na lumabas ng bahay habang may pandemya sa COVID-19. Masaligon ang Palasyo sa Malaca–ang nga walaÕy mahitabo sa petisyon nga gisang-at sa usa ka retirado nga kawani sa gobyerno sa Korte Suprema aron makapagawas usa ka temporaryo nga pagpugong nga mando o usa ka sulat nga preliminary injunction sa gobyerno nga nagpugong sa mga tigulang nga mobiya sa balay sa usa ka COVID pandemic. 19. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, may kapangyarihan ang estado na police power na pangalagaan ang kapakanan ng bawat mamamayan. Pinauyon sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, adunay gahum ang estado sa gahum sa pulisiya nga mapanalipdan ang kaayohan sa matag lungsuranon. Sa hirit ni Eugenio Insigne sa SC, sinabi nitong hindi makatarungan ang polisiya ng pamahalaan. Sa hirit ni Eugenio Insigne sa SC, giingon niya nga ang patakaran sa gobyerno dili patas. Pero ayon kay Roque, nais lamang ng pamahalaan na proteksyon ang mga senior citizen para hindi tamaan ng COVID-19. Apan sumala kay Roque, gusto ra sa gobyerno nga protektahan ang mga tiguwang nga lungsuranon aron dili maigo sa COVID-19. Agad namang nilinaw ni Roque na hindi naman pinapangunahan ng ehekutibo ang Kataas-taasng Hukuman pero tiyak na walang mapupuntahan ang petisyon. Giklaro dayon ni Roque na nga wala gipangunahan sa ehekutibo ang kinatas-ang korte apan ang tag petisyon siguradong walaÕy adtoan. At ang basehan po sa pag-exercise ng police power ay yung pangalagaan ang kalusugan mismo ng seniors. Ug ang sukaranan sa paggamit sa gahum sa pulisya mao ang pag-atiman sa kahimsog sa mga tigulang mismo. So to the petitioner, ito pong pagbabawal sa inyong movement outside of your resident except for work and to procure necessities is for your own benefit. Mao nga sa naghangyo, ang pagdili sa inyong paglihok gawas sa inyong residente gawas sa trabaho ug pagpamalit mga kinahanglanon alang sa inyong kaugalingon nga kaayohan. It is to protect your lives amids the proving fact po na ang mga namamatay sa COVID-19, karamihan po senior citizens pahayag ni Roque. Kini aron mapanalipdan ang inyong kinabuhi taliwala sa nagpamatuod nga ang mga namatay sa COVID-19, nga kadaghanan mga tigulang na, ingon ni Roque. Hindi magre-resign si Pangulong Rodrigo Duterte. Kini aron mapanalipdan ang inyong kinabuhi taliwala sa nagpamatuod nga ang mga namatay sa COVID-19, nga kadaghanan mga tigulang nga lungsoranon, ingon ni Roque. Paglilinaw ito ng Palasyo ng Malakanyang makaraang sabihin ni Pangulong Duterte na nais na niyang mag-resign sa puwesto dahil sa matinding korupsyon sa pamahalaan. Giklaro kini sa Palasyo sa Malaca–ang pagkahuman nga giingon ni Presidente Duterte nga gusto niya nga moluwat sa katungdanan tungod sa grabe nga kurapsyon sa gobyerno. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, dalawang taon na lang kasi ang natitirang termino ni Pangulong Duterte. Pinauyon sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, duha na lang ka tuig ang nahabilin sa termino ni Presidente Duterte. Tingin ko hindi po siya magri-resign ngayon dahil dalawang taon na lamang natitira sa kaniyang termino pahayag ni Roque. Sa akong hunahuna dili na siya moluwat sa katungdanan karon tungod kay duha nalang ka tuig ang nahabilin sa iyang termino, ingon ni Roque. Ayon kay Roque, gugugulin ni Pangulong Duterte ang huling dalawang taong panunungkulan sa paglilinis sa ibaÕt ibang ahensiya ng gobyerno. Pinauyon kay Roque, si Presidente Duterte mogugol sa nabiling duha ka tuig sa katungdanan sa paglimpyo sa lainlaing ahensya sa gobyerno. Matatandaang makailang beses nang sinabi ng Pangulo na nais na niyang magbitiw sa puwesto dahil sa talamak na korupsyon sa pamahalaan. Mahinumduman nga sa daghang mga higayon nga giingon sa Presidente nga gusto niya nga mohawa tungod sa kanunay nga kurapsyon sa gobyerno. Sumampa na sa mahigit isang milyon ang bilang ng mga nasawi sa COVID-19 sa buong mundo. Ang nangamatay gikan sa COVID-19 ningtaas sa kapin sa usa ka milyon sa tibuuk kalibutan. Sa huling datos na nakalap ng Radyo INQUIRER, pinakamaraming bilang ng nasawi sa US na umabot na sa 209,453. Pinauyon sa labing kabag-o nga datos nga nakolekta sa Radio INQUIRER, ang labing kadaghan nga nangamatay sa US miabot sa 209,453. Umabot naman na sa mahigit 141,000 ang bilang ng mga nasawi sa Brazil. Ang namatay sa Brazil miabot na sa labaw sa 141,000. Ang death toll sa India ay mahigit 95,000 na. Ang death toll sa India kay kapin sa 95,000 na. Habang ang death toll sa Mexico ay umabot na sa mahigit 76,000. Samtang ang death toll sa Mexico kay miabot na sa kapin sa 76,000. Umabot naman na sa mahigit 24.6 million na ang bilang ng mga naka-recover na sa sakit. Ang ihap sa mga naayo gikan sa sakit moabot na sa kapin sa 24.6 milyon. Habang nasa mahigit 7.6 million pa ang aktibong kaso. Samtang adunay pa labaw sa 7.6 milyon nga aktibo nga mga kaso. Pinatitiyak ng inter-agency task force on emerging infectious diseases sa mga operator ng provincial bus na masusunod ang health protocols na itinakda ng pamahalaan konta COVID-19. Ang pwersa sa inter-ahensya sa paglutaw sa mga makatakod nga sakit nagpasalig sa mga tigpadayon sa bus sa probinsya nga ang mga protocol sa kahimsog nga gitakda sa gobyerno ug COVID-19 ang sundon. Pahayag ito ng IATF kaugnay sa pagbabalik operasyon ng ruta ng labing dalawang provincial bus sa Sept. 30. Kini ang pahayag sa IATF kalabot sa pagpadayon sa mga operasyon sa ruta sa napuloÕg duha nga mga bus sa probinsya kaniadtong Sept. 30. Ayon kay Cabinet Secretary Karlo Alexi Nograles, co-chairman ng IATF, sa ganitong paraan, masisiguro na hindi magiging carrier ng virus ang mga pasahero. Pinauyon kay Cabinet Secretary Karlo Alexi Nograles, co-chairman sa IATF, sa niining paagiha, masiguro nga dili mga tagdala sa virus ang mga pasahero. Kailangan din aniya na maganda ang koordinasyon ng mga local government units at mga bus operator. Kinahanglan daw nga maayo ang koordinasyon sa mga local government unit ug bus operator. Simula sa Sept. 30 balik operasyon na ang 12 ruta ng provincial buses. Sugod sa Sept. 30 mubalik na ang operasyon sa 12 nga mga ruta sa mga provincial bus. Iginiit ni Senator Imee Marcos na hind lockdown ang paraan para mapigilan ang pagkalat ng COVID 19 at ito pa aniya ang nakakadagdag sa paghihirap ng mga mahihirap. Giinsistir ni Senador Imee Marcos nga ang lockdown dili paagi aron mapugngan ang pagkaylap sa COVID 19 ug gidugang niya nga nagdugang kini sa pag-antos sa mga kabus. Katuwiran ng senadora dahil sa lockdown nasa bahay lang ang mga tao kung saan aniya kadalasan ay hindi naman nasusunod ang physical distancing at hindi pa sila makapag-hanapbuhay. Giasoy sa senador nga tungod sa lockdown, ang mga tawo naa ra sa balay diin giingon niya nga ang pagpahilayo sa lawas dili sagad sundan ug dili pa sila makatrabaho. Naniniwala ang namumuno sa Senate Committee on Economic Affairs, final option na lang ang pagpapatupad ng lockdown sa mga komunidad na mataas ang infection rate at hindi sumusunod sa health protocols. Ang chairman sa Senate Committee on Economic Affairs nagtuo nga ang pagpatuman sa lockdown sa mga komunidad nga adunay taas nga rate sa impeksyon ug dili pagsunod sa mga protocol sa kahimsog usa ka katapusan nga kapilian. Aniya ang dapat gawin ng gobyerno ay buksan pa ang mga pampublikong lugar, paigsiin ang curfew hours at habaan naman ang oras ng pagnenegosyo. Giingon niya nga ang gobyerno kinahanglan abrihan pa ang mga publiko nga lugar, mapamub-an ang mga oras sa curfew ug dugangan ang oras sa pagnegosyo. Ayon pa kay Marcos maaring baka makakabuti pa kung pagkatapos ng oras ng trabaho ay isara ang mga kalye para sa mga sasakyan at hayaan ang mga tao na gawin ang mga dapat nilang gawin. Dugang pa ni Marcos nga mahimoÕg mas maayo kung mahuman ang oras sa pagtrabaho ang mga karsada sarado alang sa mga salakyanan ug tugutan ang mga tawo nga buhaton ang ilang kinahanglan buhaton. Dagdag pa nito, maaring buksan na rin ang mga parke, stadiums at auditoriums. Dugang pa niini, mamahimong abrihan nasad ang mga parke, istadyum ug awditoryum. Kapag binawasan naman aniya ang oras ng curfew hindi na magmamadali umuwi ang mga nagta-trabaho at hindi na sila magsisiksikan sa mga pampublikong sasakyan at mababawasan ang traffic. Kung maminusan ang oras sa curfew, ingon niya, dili magdali-dali sa pagpauli ang mga trabahante ug dili na sila mapuno sa mga pangpubliko nga transportasyon ug maminusan ang trapiko. Sinabi pa ni Marcos na kung hahabaan naman ang oras ng mga negosyo, maiiwasan din ang pagdagsa sa mga palengke at iba pang pamilihan dahil sa paghahabol sa oras. Giingo pa ni Marcos nga kung dugangan ang oras sa negosyo, mapugngan usab ang pagdagsa sa mga merkado ug uban pang merkado tungod sa pag-aps sa oras. Nabanggit din nito na dapat 24 oras ang pamamahagi ng ayuda ng gobyerno para maiwasan ang napakahabang pila ng mga benipisaryo. Gisulti usab niini nga ang pagpanghatag sa tabang sa gobyerno kinahanglan ipanghatag 24 oras aron malikayan ang asta ka taas nga pila sa mga benepisyaryo. Sumugod sa Manila City hall ang mga residente ng Katuparan village sa Vitas Tondo, Manila. Ang mga residente sa baryo Katuparan sa Vitas Tondo, Manila nagdali sa pag-adto sa Manila City hall. Ito ay para magpasaklolo kay Manila Mayor Isko Moreno na itigil na muna ang napipintong demolisyon habang may banta pa ng pandemya sa COVID-19. Kini aron matabangan ang Mayor sa Manila nga si Isko Moreno nga mahunong na ang nagsing-abot nga demolisyon samtang naa paÕy hulga sa pandemiya sa COVID-19. Nagsagawa ng Ôdie in protestÕ o nahiga sa gitna ng kalsada ang mga residente. Ang mga residente adunay gihimong 'die in protest' o naghigda sa tungatunga sa dalan. Ayon kay Fe Bacaltos, isa sa mga residente na mawawalan ng tirahan, aabot sa 400 ang maaapektuhan ng demolisyon. Pinauyon kay Fe Bacaltos, usa sa mga residente nga mawad-an og balay, muabot sa 400 ang maapektuhan sa demolisyon. Nabatid na ang National Housing Authority ang magpapademolish sa dalawang gusali para bigyang daan ang road right of way para sa itatayong gusali. Nahibal-an nga ang National Housing Authority ang magpademolish sa duha nga mga bilding aron mahatagan og dalan ang road right of way alang sa pagtukod sa bilding. Wala rin aniyang klaro ang pamahalaan kung saan sila dadalhin kapag na demolish na ang kanilang tahanan. Dili usab daw tin-aw sa gobyerno kung asa sila dad-on kung gubaon ang ilang balay. Hamon nila kay Mayor Moreno, panindigan ang pangako na walang Manileno na aalis ng Maynila dahil sa demolisyon habang may pandemya. Gihagit nila si Mayor Moreno nga ipadayon ang saad nga walaÕy Manileno nga mobiya sa Manila tungod sa demolisyon samtang naay pandemya. Makauuwi na sa bansa bukas ang labinganim na Filipino Seafarers na na-stranded sa kanilang barko sa China. Makauli na sa nasod ugma ang napuloÕg unom nga marinero nga Filipino nga natanggong sa ilang barko sa China, Ayon kay Foreign Affairs Undersecretary for Migrant WorkersÕ Affairs Sarah Lou Y. Arriola, sa 16 na seafarers, 11 ay mula sa Ocean Star 86 na na-stranded sa Dongshan simula noong March 2020. Pinauyon kay Foreign Affairs Undersecretary for Migrant Workers 'Affairs nga si Sarah Lou Y. Arriola, sa 16 nga mga marinero, 11 ang gikan sa Ocean Star 86 nga natanggong sa Dongshan gikan Marso 2020. Kasama ding uuwi ang limang seafarers ng M/V Maria P., na stranded sa Ningde simula naman July 2020. Lima usab nga mga marinero sa M / V Maria P. ang mopauli usab, nga natanggong sa Ningde gikan kaniadtong Hulyo 2020. Ang dalawang Chinese fishing vessels ay naapektuhan ng Òno disembarkationÓ policy ng China. Ang duha nga barkong pangisda sa China naapektuhan sa patakaran nga "no disembarkation" sa China. Maliban sa mga seafarer, mayroon ding tatlong land-based overseas Filipino workers (OFWs) mula China ang uuwi sa bansa. Gawas sa mga marinero, tulo usab nga mga and-based overseas Filipino workers (OFWs) gikan sa China ang mopauli usab. Darating sila lulan ng chartered flight ng Department of Foreign Affairs (DFA) alas 11:00 ng umaga bukas, Martes (Sept. 29). Moabot sila sa usa ka chartered flight sa Department of Foreign Affairs (DFA) alas 11:00 sa buntag ugma, Martes (Septiyembre 29). Maraming senyales na makikialam ang China sa 2022 presidential election sa Pilipinas para mapanatili ang impluwensya nito sa bansa at masigurong hindi sila hahabulin sa ilegal na pag-okupa sa West Philippine Sea, ayon sa mga progresibong mambabatas. Daghang mga timailhan nga manghilabot ang China sa 2022 nga pagpili pagkapresidente sa Pilipinas aron mapadayon ang impluwensya niini sa nasud ug masiguro nga dili sila gukdon sa iligal nga pag-okupar sa West Philippine Sea, sumala sa mga progresibong magbabalaod. Sinabi nina ACT Partylist Rep. France Castro at Bayan Muna Partylist Rep. Carlos Zarate na prubewa na dito ang pagkakaroon ng network ng mga pekeng Facebook accounts na nakabase sa Fujian, China at sumusuporta umano sa presidential bid ng anak ni Pangulong Rodrigo Duterte na si Davao City Rep. Sara Duterte. Ang representante sa ACT Partylist nga si France Castro ug ang representante sa Bayan Muna Partylist nga si Carlos Zarate nga ang pagkaanaa og network sa mga peke nga Facebook account nga nakabase sa Fujian, China ug kuno pagsuporta sa bid sa pagkapresidente sa anak ni Presidente Rodrigo Duterte, nga representante sa Dakbayan sa Davao nga si Sara Duterte. Ang naturang account ay kabilang sa 181 accounts na isinara ng Facebook dahil nilabag nito umano ang patakaran ng social media giant laban sa pakikialam ng isang dayuhang grupo o bansa sa internal na aktibidad ng ibang nasyon. Ang giistoryahang nga account kay kauban sa 181 nga mga account nga gisirhan sa Facebook tungod kay giingon nga nakalapas kini sa patakaran sa social media giant batok sa pagpanghilabot sa usa ka langyaw nga grupo o nasud sa internal nga kalihokan sa laing nasud. Pinatunayan na dun sa ibinulgar ng Facebook na sangkot ang China mismo. Napamatud-an kini sa gibutyag sa Facebook nga ang China mismo apil. May mga account, may network na nagmula sa China na ire-raise up ang kandidatura ng anak ng Presidente sa susunod na eleksiyon pahayag ni Castro sa isang virtual press conference. Adunay mga account, adunay network nga gikan sa China nga ipataas ang kandidatura sa anak nga lalaki sa Presidente sa sunod nga piliay nga giingon ni Castro sa usa ka virtual press conference. Talagang may nakikita tayong indication eh na maaaring makialam ang China sa election. Aduna gyud ta'y makita nga timailhan nga ang China mahimong manghilabot sa piliay. Makikita natin sa mga tinek-down na account. Malaki ang posibilidad na makikialam ang China sa susunod na eleksiyon dagdag pa niya. Makita nato sa mga gitake-down nga account. Dako ang posibilidad nga manghilabot ang China sa umaabot nga piliay, dugang niya. Sa kanyang panig ay sinabi ni Zarate na hindi na siya magtataka kung manghihimasok ang China sa 2020 presidential election dahil malaki ang interes nito sa Filipinas, lalo na sa inaangkin nitong WPS. Sa iyang bahin, giingon ni Zarate nga dili siya matingala kung manghilabot ang China sa piliay sa pagkapresidente sa 2020 tungod kay daghan ang interes sa Pilipinas, labi na ang pag-angkon sa WPS. Kaugnay nito ay hinamon niya ang social media regulators sa bansa at maging ang Facebook na maging pro-active sa laban sa mga ganitong account at network upang hindi maimpluwensiyahan ng sinuman, lalo na ng China, ang susunod na halalan sa bansa. Bahin niini, gihagit niya ang mga regulator sa social media sa nasud ug bisan ang Facebook nga mahimong aktibo kontra sa mga ingon ana nga account ug network aron walaÕy bisan kinsa, labi na ang China, ang maka-impluwensya sa sunod nga piliay sa nasud. Kasi this will undermine the democratic processesses na mayroon ang isang kandidato na halal ng bayan na na-elect pala dahil hindi ito ang kagustuhan ng bayan kundi dahil ang mamamayan ay na-mislead. Tungod kay makadaut kini sa mga demokratikong proseso nga gipili sa usa ka kandidato nga gipili sa katawhan tungod kay dili kini kabubut-on sa mga tawo kundili tungod kay nahisalaag ang katawhan. Naloko sila dahil sa kanilang nabasa sa social media platforms paliwanag ni Zarate. Nabinuangan sila tungod sa ilang nabasa sa mga plataporma sa social media nga gipatin-aw ni Zarate. Samantala, sinabi naman ni Bayan Muna Partylist Rep. Ferdinand Gaite na dapat imbistigahan ng National Bureau of Investigation o ng Office of the Ombudsman ang umanoÕy mga pekeng accounts ng Facebook at Instagram sa Pilipinas. Samtang, giingon sa representante sa Bayan Muna Partylist nga si Ferdinand Gaite nga kinahanglan imbestigahon sa National Bureau of Investigation o ang Office of the Ombudsman ang giingon nga peke nga mga Facebook ug Instagram account sa Pilipinas. Naniniwala si Gaite na walang mangyayari kung ipauubaya sa Armed Forces of the Philippines at sa Philippine National Police ang pag-iimbestiga sa mga pekeng account sa kanilang hanay. Nagatuo si Gaite nga walaÕy mahitabo kung ipasalig sa Armed Forces of the Philippines ug ang Philippine National Police ang pag-imbestiga sa mga peke nga account sa ilang ranggo. Kasama ring isinara ng Facebook ang 102 accounts sa Pilipinas na umanoÕy may kaugnayan sa AFP at PNP. Gisirad-an usab sa Facebook ang 102 ka mga account sa Pilipinas nga kuno adunay kalabotan sa AFP ug PNP. Kinatigan ng lawyersÕ advocacy group ang pahayag ni retired Senior Associate Justice Antonio Carpio na ang House Bill No. 78 na magpapahintulot sa 100 porsyentong foreign control sa telecommunications ay labag sa Saligang Batas. Gisuportahan sa grupo sa adbokasiya sa mga abogado ang pahayag ni retiradong Senior Associate Justice Antonio Carpio nga ang House Bill No. 78 nga magtugot sa 100 ka siha nga pagpugong sa langyaw sa mga telecommunication kay dili uyon sa konstitusyon. Sinabi ng grupong Tagapagtanggol ng Watawat na mali ang pagkaunawa ni Albay 2nd Dist. Rep. Joey Salceda sa mga desisyon ng Korte Suprema nang makipagtalo siya na ang Kongreso ay maaaring magpasa ng isang panukalang batas na hindi nagsasama sa ilang industriya sa minimum requirement na 60 porsiyentong pagmamay-ari ng Pilipino. Ang grupo nga Tagapagtanggol ng Watawat kay nagsulti nga ang pagkasabot sa representate sa Albay 2nd Dist. nga si Joey Salceda sa mga desisyon sa Korte Suprema sa iyang pangatarungan nga ang Kongreso mahimong magpasa og usa ka balaudnon nga dili iapil ang pila ka industriya gikan sa minimum nga kinahanglanon nga 60 porsyento nga pagpanag-iya sa Filipino. Isinusulong ni Salceda ang House Bill No. 78 o ang New Public Service Act 78 na magtatanggal ng limitasyon sa pagmamay-ari ng mga dayuhan sa ilang industriya sa Pilipinas. Giduso ni Salceda ang House Bill No.78 o ang New Public Service Act 78 nga magtangtang sa limitasyon sa pagpanag-iya sa mga langyaw sa pipila ka mga industriya sa Pilipinas. Sinabi ni Carpio na malinaw na sinasabi sa Konstitustyon na ang sektor ng telecommunication at transportation ay nasa kategorya ng public utilities na hindi pwedeng ariin ng buo ng mga dayuhang korporasyon. Giasoy ni Carpio nga klarong giingon sa Konstitusyon nga ang sektor sa telecommunication ug transportasyon naa sa kategorya sa mga public utilities nga dili hingpit nga mapanag-iya sa mga langyaw nga korporasyon. Nais ilimita ng panukalang batas ang depinisyon ng public utilities sa distribution at transmission ng koryente, tubig at sewerage pipelines, air transportation, mga daungan at paliparan. Gusto limitahan sa panukalang batas ang kahulugan sa mga kagamitan sa publiko sa pag-apod-apod ug paghatud sa elektrisidad, tubig ug mga tubo sa imburnal, transportasyon sa hangin, pantalan ug mga tugpahanan. Ang mga ito ay mananatiling sakop ng batas na nagtatakda ng 60 porsyentong pagmamay-ari ng Pilipino at 40 prosyento ng mga dayuhan. Magpadayon kini nga mapailalom sa balaod nga naglatid sa 60 ka siha nga pagpanag-iya sa mga Pilipino ug 40 ka siha nga mga langyaw. Pero sinabi ni Atty. Arnel Victor Valen_a, presidente ng Tagapagtanggol ng Watawat, na labag sa batas ang pag-amyenda sa Konstitusyon sa pamamagitan lamang ng ordinary legislation. Apan si Atty. Arnel Victor Vale–a, presidente sa Tagapagtanggol ng Watawat, nga ilegal nga usbon ang Konstitusyon pinaagi sa yano nga balaod. Ganundin, hindi umano tamang inaagaw sa Korte Suprema ang kapangyarihan nitong magtakda ng saklaw ng isang batas at ang mga kaukulang prohibisyon nito. Sa susama, giakusahan nga ang Korte Suprema dili husto nga pagkuha sa gahum niini nga magtakda og kasangkaran sa usa ka balaod ug ang mga katugbang nga pagdili. Sinabi ni Valen_a na ang desisyon ng Mataas na Hukuman na sinasabi ni Salceda ay hindi puwedeng gamitin sa sektor ng telekomunikasyon. Si Vale–a nagingon nga ang desisyon sa High Court nga ginaingon ni Salceda nga dili pwede gamiton sa sektor sa telecommunications. Hindi katulad ng telecommunications, sinabi ni Valen_a na ang shipyards-kung saan itinatayo o kinukumpuni ang mga barko Ð ay nagsisilbi lamang sa limitadong kliyente at hindi sa publiko sa pangkalahatan. Dili sama sa telecommunication, giingon ni Vale–a nga ang mga shipyards - kung diin ang mga barko gitukod o giayo - nag-alagad ra sa mga limitado nga kliyente ug dili sa publiko. Taliwas sa pahayag ni Salceda, sinabi niya na sa katunayan ay ipinatutupad ng Korte Suprema ang kahulugan ng Òpublic utilityÓ sa desisyon nito noong 2003 sa JG Summit Holdings, Inc. vs. Court of Appeals. Sukwahi sa saysay ni Salceda, giingon niya nga sa tinuud kay gipatuman sa Korte Suprema ang pasabot sa "public utility" sa desisyon niini kaniadtong 2003 sa JG Summit Holdings, Inc. vs. Korte sa mga Apela. Sa madaling salita, sinabi niya na ang shipyards ay itinuturing na public utility sa Òlegislative declarationÓ lamang at hindi ng Konstitusyon. Sa ato pa, giingon niya nga ang mga shipyards giisip nga usa ka public utility sa "legislative declaration" ra ug dili sa Konstitusyon. Hindi ito tulad ng telecommunications companies na maliwanag na idineklara ng Saligang Batas na public utility. Dili kini sama sa mga kompanya sa telecommunication nga klarong gideklara sa Saligang Batas nga usa ka public utility. Umapila si Quezon City Mayor Joy Belmonte sa mga trader at retailer ng baboy na huwag mag-overprice sa harap ng nakaambang kakulangan ng suplay dahil sa pagkalat ng African swine fever sa Luzon. Nag-apela Mayor sa Dakbayan sa Quezon nga si Joy Belmonte sa mga negosyante og baboy ug namaligya nga dili magpalabi og pamahal sa atubang sa hapit na kakulangon sa supply tungod sa pagkaylap sa Africa swine fever sa Luzon. Huwag po tayong mag-overprice sa presyo ng karneng baboy. Dili kita magpalabi og pamahal sa presyo sa karne nga baboy. Nabili niyo po Ôyan sa inyong supplier sa tamang presyo, kaya ibenta niyo rin sa tamang halaga sabi ni Belmonte. Gipalit ninyo kini gikan sa imong tigsuplay sa sakto nga presyo, busa ibaligya kini sa husto nga kantidad, ingon ni Belmonte. Batay sa daily market report ng Quezon City Veterinary Department, may mga meat retailers na nagbebenta ng karneng baboy ng umaabot pa sa P300 kada kilo. Pinauyon sa inadlaw nga ulat sa merkado sa Quezon City Veterinary Department, ang pipila nga namaligya og karne namaligya og baboy sa hangtod P300 matag kilo. Ang suggested retail price ng baboy ay P260 hanggang P270 kada kilo. Ang gisugyot nga presyo sa pagpamaligya sa baboy mao ang P260 hangtod P270 matag kilo. Siniguro ni Belmonte sa mga mamimili na ang pamahalaang lungsod ay regular na nagmo-monitor ng mga lokal na palengke. Gipasalig ni Belmonte ang mga konsyumer nga ang gobyerno sa lungsod kanunay nga nagbantay sa mga lokal nga merkado. Araw-araw pong may nagmo-monitor sa ating mga pamilihan upang masigurong walang overpricing, hindi lang sa karneng baboy kundi sa iba pang bilihin wika niya. Matag adlaw adunay nagmonitor sa among mga merkado aron masiguro nga walaÕy nagpasobra og presyo, dili lamang sa baboy apan sa uban pang mga palaliton, ingon niya. Ayon naman kay City Veterinarian Dr. Ana Marie Cabel na maging ang mga imported at frozen meat products ay iniinspeksyon din ng kanilang departamento. Ayon naman kay City Veterinarian Dr. Ana Marie Cabel na maging ang mga imported at frozen meat products ay iniinspeksyon din ng kanilang departamento. Tuloy-tuloy naman ang inspeksyon natin sa wet markets, grocery at supermarket para masigurong safe at walang ASF ang bibilhin ng ating mga resident ani Cabel. Padayon nga susihon sa among mga residente ang basa nga merkado, groseriya ug supermarket aron masiguro nga luwas kini ug walaÕy ASF. Hindi kinatigan ng Department of Health ang hiling ng business sector na payagan nang huwag magsuot ng face shield ang mga manggagawang hindi kabilang sa frontliners. Wala gisuportahan sa Department of Health ang hangyo sa sektor sa negosyo nga tugotan dili magsul-ob og taming sa nawng ang mga trabahanteng dili apil sa mga frontliners. Sinabi ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire na hindi maaaring ikompromiso ang posisyon ng DOH kaugnay sa pagsuusot ng face shield dahil ito aniya ay base sa siyensya at ebidensya. Si Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire nagsulti nga ang posisyon sa DOH dili mahimong ikompromiso kalabot sa pagsul-ob sa mga taming sa nawong tungod kay kini gibase sa syensya ug ebidensya. Hindi po ani Vergeire, ang amin pong punto at posisyon mula po nung umpisa ay iyong pagsusuot ng face shield, iyong paggawa ng physical distancing, iyong paghuhugas ng kamay. Dili giingon ni Vergeire, ang among punto ug posisyon gikan sa sinugdanan mao ang pagsul-ob sa taming sa nawong, pagbuhat sa pagpahilayo sa lawas, ang paghugas sa kamot. Iyon po ang aming isinusulong at ina-advocate po sa lahat at hindi po namin iko-compromise itong posisyon na ito dahil base po sa syensya at ebidensya wika pa ng tagapagsalita ng DOH. Kana ang among gipasiugda ug gipasiugdahan namo alang sa tanan ug dili namo ikompromiso ang kini nga posisyon tungod kay kini gibase sa syensya ug ebidensya, ingon sa tigpamaba sa DOH. Sa joint letter nila kay Secretary Karlo Nograles, co-chair ng Interagency Task Force on the Management of Emerging Infectious Diseases, hiniling ng tatlong malalaking grupo ng mga negosyante na payagan na ang mga manggagawang hindi kabilang sa fronliners na magtrabahong walang face shield dahil sa umanoÕy masamang epekto nito sa paningin, kaligtasan at produktibidad ng mga empleyado. Sa usa ka hiniusa nga sulat ngadto kang Secretary Karlo Nograles, co-chair sa Interagency Task Force on the Management of Emerging Infectious Diseases, tulo ka mga dagkong grupo sa mga negosyante ang naghangyo nga ang mga trabahante nga dili kauban sa mga fronliner tugutan nga magtrabaho nga walaÕy mga panagang sa nawong. Adunay kini makadaot nga epekto sa panan-aw, kaluwas ug pagkamabungahon sa mga empleyado. Pero ayon kay Vergeire, Sinasabi na when you wear a mask, you can decrease the incidence or probability na ma-infect as much as 70 percent. Apan pinauyon kay Vergeire, giingon nga kung magsul-ob ka og maskara, mahimo nimo maminusan ang insidente o kalagmitan nga maimpeksyon hangtod sa 70 ka siha. Pag sinamahan niyo pa ho ng face shield at sinamahan niyo pa ho ng physical distancing, you can prevent yourself from being infected by as much as 99 percent dagdag pa niya. Kung imong gidugangan ang taming sa nawong ug paglayo sa lawas, mapugngan nimo ang imong kaugalingon nga matapunan bisan hangtod sa 99 ka siha, dugang niya. Ang mga grupong lumagda sa joint letter ay ang Philippine Silkroad International Chamber of Commerce, Employers Confederation of the Philippines, at Philippine Exporters Confederation, Inc. Kasama ring pumirma si George Barcelon, kasapi ng Legislative Executive Development Advisory Council. Ang mga grupo nga nagpirma sa hiniusang sulat mao ang Philippine Silkroad International Chamber of Commerce, Employers Confederation of the Philippines, ug Philippine Exporters Confederation, Inc. Si George Barcelon, usa ka miyembro sa Legislative Executive Development Advisory Council, nagpirma usab. Isang magnitude 4.4 na lindol ang tumama sa karagatan malapit sa baybayin ng bayan ng Bayabas sa Surigao del Sur ngayong Sabado sa ganap na 7:33 ng gabi. Usa ka magnitude 4.4 nga linog ang mihampak sa kadagatan nga duul sa baybayon sa lungsod sa Bayabas sa Surigao del Sur karong Sabado sa alas 7:33 sa gabii. Naitala ng Philippine Institute of Volcanology and Seismology ang lugar ng pagyanig may 75 kilometro sa hilagang silangan ng Bayabas. Gitaho sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology ang lugar sa pag-uyog nga adunay 75 kilometros amihanan-silangan sa Bayabas. May lalim itong apat na kilometro. Adunay giladmon nga upat ka kilometro. Walang anumang naiulat na pinsala o nasaktan sa lindol. WalaÕy gitaho nga kadaot o nasakitan sa linog. Pumalo na sa 24.63 milyun ang bilang ng mga estudyante na nakapag-enroll sa bansa para sa school year 2020-2021. Ang ihap sa mga estudyante nga nagpalista sa nasud alang sa tuig sa pag-eskuyla 2020-2021 miabot na sa 24.63 milyon. Ito ay base sa inilabas na datos ng Department of Education (DepEd) noong Biyernes ng umaga (September 25). Kini pinauyon sa datos nga gipagawas sa Department of Education (DepEd) kaniadtong Biyernes sa buntag (Septyembre 25). Ayon sa DepEd, tinatayang 24,633,586 na ang bilang ng enrollees sa bansa. Pinauyon sa DepEd, ang ihap sa mga nagpalista sa nasud gibanabana nga 24,633,586. Katumbas ito ng 88.70 porsyento ng enrollees noong school year 2019-2020. Kini katumbas sa 88.70 ka siha sa mga nagpalista sa tuig ting-eskuyla 2019-2020. Sa nasabing bilang, 22,444,560 mag-aaral ang nag-enroll sa mga pampublikong paaralan habang 2,136,264 milyon naman ang nasa private schools. Sa kana nga ihap, 22,444,560 mga estudyante ang nalista sa mga publikong eskuylahan samtang 2,136,264 milyon ang naa sa pribadong mga eskuylahan. Karamihan sa naitalang kabuuang bilang ng enrollees ay sa elementarya na nasa 11,825,621. Kadaghanan sa natala nga kinatibuk-ang ihap sa mga nagpalista naa sa elementarya nga tunghaan anaa sa 11,825,621. Umabot naman sa 7,770,756 ang mga nakapag-enroll sa junior high school at 2,827,026 sa senior high school. Moabot sa 7,770,756 ang nagpalista sa junior high school ug 2,827,026 sa senior high school. Nasa 1,747,614 na mag-aaral ang nag-enroll sa kindergarten habang 390,703 sa Alternative Learning System. Adunay 1,747,614 ka mga estudyante ang nagpalista sa kindergarten samtang 390,703 sa Alternative Learning System. May kabuuang 71,866 naman ang learner with disabilities (non-graded) na nakapag-enroll. Usa ka kinatibuk-an nga 71,866 mga estudyante nga adunay mga kakulangan (dili markado) ang nagpalista. Inaasahang madaragdagan pa ang bilang ng enrollees. Gilauman nga madungagan pa ang mga magpalista. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) ngayong Sabado (September 26), umabot na sa 301,256 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) karong Sabado (Septyembre 26), niabot na sa 301,256 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 63,066 ang aktibong kaso. Sa nasulting ihap, 63,066 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,747 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 2,747 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang gitaho sa nasud. Umaabot naman sa 87.3 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 8.8 porsyento ang asymptomatic; 1.2 porsyento ang severe habang 2.7 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ningabot sad sa 87.3 ka siha nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19; 8.8 ka siha ang walaÕy simtomas; 1.2 ka siha ang grabe samtang ang siha nga 2.7 naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 88 ang napaulat na nasawi kung kayaÕt umakyat na sa 5,284 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa nasud ningtaas sa 5,925. Ayon pa sa DOH, 787 naman ang gumaling pa sa bansa. Pinauyon sa DOH, 437 na ang naayo sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 232,906 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Tungod niini, ang kinatibuk-ang pag-ayo sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 273,723. Arestado ang dalawang drug suspect sa ikinasang buy-bust operation ng mga awtoridad sa Lapu-Lapu City, Cebu Biyernes ng hapon. Duha ka mga suspetsado sa droga ang nadakpan sa usa ka buy-bust operation sa mga awtoridad sa Dakbayan sa Lapulapu, Cebu Biyernes sa hapon. Ayon sa Philippine Drug Enforcement Agency Ð Central Visayas (PDEA RO7), isinagawa ang operasyon sa bahagi ng Sitio Mustang, Barangay Pusok bandang 4:00 ng hapon. Sa tala sa Philippine Drug Enforcement Agency - Central Visayas (PDEA RO7), ang operasyon gihimo sa Sitio Mustang, Barangay Pusok mga alas 4:00 sa hapon. Naaresto sa operasyon sina Antonjan Madrid Regis, 23-anyos, at Jojie Binondo Regis, 40-anyos. Si Antonjan Madrid Regis, 23, ug Jojie Binondo Regis, 40, gidakup sa operasyon. Sinabi ng PDEA RO7 na dati nang naaresto si Antonjan Regis ngunit nakalaya dahil sa plea bargaining taong 2018. Ang PDEA RO7 nagsulti nga si Antonjan Regis gidakup kaniadto apan gibuhian tungod sa plea bargaining kaniadtong 2018. Nakuha sa dalawa ang 12 pakete na naglalaman ng hinihinalang shabu na tinatayang nagkakahalaga ng P716,040. Nasakmit sa duha ang 12 ka putos nga dunay sulud nga gidudahang shabu nga nagkantidad og P716,040. Nakumpiska rin ng mga awtoridad ang ginamit sa buy-bust na boodle money at iba pang non-drug evidence. Gikuha usab sa mga awtoridad ang gigamit nga buy-bust boodle money ug uban pang ebidensya nga dili droga. Mahaharap ang mga drug suspect sa kasong paglabag sa Section 5 (Sale of Dangerous Drugs) at Section 11 (Possession of Dangerous Drugs) Article 2 ng Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Ang mga suspetsado sa droga mag-atubang sa kasong paglapas sa Seksyon 5 (Sale of Dangerous Drugs) ug Seksyon 11 (Possession of Dangerous Drugs) Artikulo 2 sa Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Pumalo na sa mahigit 993,000 ang bilang ng mga nasawing COVID-19 patient sa buong mundo. Kapin sa 993,000 nga mga pasyente nga adunay COVID-19 ang namatay sa tibuuk kalibutan. Batay sa huling tala, umakyat na sa kabuuang 993,413 ang nasawi sa ibaÕt ibang bansa bunsod ng nakakahawang sakit. Pinauyon sa ulahi nga balita, ang kinatibuk-ang ihap sa namatay sa lainlaing mga nasud tungod sa makatakod nga mga sakit nga ningtaas sa usa ka total nga 993,413. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang nasawi dahil sa COVID-19 ang Estados Unidos na may 208,440. Nanguna gihapon ang Estados Unidos nga adunay labing kataas nga mga namatay tungod sa COVID-19 nga adunay 208,440. Sumunod na rito ang Brazil na may 140,709 na pumanaw bunsod ng pandemiya. Gisundan kini sa Brazil nga adunay 140,709 ang namatay tungod sa pandemya. Nasa 93,410 naman ang death toll sa India habang 75,844 ang napaulat na nasawi sa Mexico. Adunay 93,410 ang namatay sa India samtang 85,704 ang gitaho nga namatay sa Mexico. Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 32,758,340 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Sa kasamtangan, ninggawas usab sa kanaulahian nga datos nga sa kinatibuk-an nga 32,758,340 ka mga tawo ang natapnan sa mga makatakod nga mga sakit sa lainlaing mga nasud. Nasa 24,171,877 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Aduna usab nga 24,171,877 ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 pandemya sa tibuuk kalibutan. Napaulat na tatlo ang bagong nagpositibong Pilipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Gitaho nga tulo ang bag-ong mga Pilipino ang nagpositibo sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang September 26, umakyat na sa 10,433 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Pilipino mula sa 78 na bansa at rehiyon. Sa datos sa Department of Foreign Affairs (DFA) hangtod sa Setyembre 26, ang ihap sa nakumpirma nga positibo nga COVID-19 nga mga Pilipino gikan sa 78 nga mga nasud ug rehiyon ningtaas sa 10,433. Sa nasabing bilang, 2,989 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa kana nga ihap, 2,989 ang padayon nga nagpatambal sa lainlaing mga ospital. Siyam naman ang bagong gumaling kung kaya 6,654 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. Siyam ang bag-ong naayo aron ang 6,654 nga mga Pilipino sa gawas sa nasud naayo gikan sa makatakod nga sakit o nakagawas sa hospital. Samantala, apat naman ang napaulat na nasawing Pilipino. Samtang, upat ka mga Pilipino ang gikataho nga napatay. Dahil dito, 790 na ang COVID-19 related deaths sa mga Pilipino sa abroad. Ingon usa ka sangputanan, adunay 790 ka COVID-19 nga may kalabutan sa pagkamatay sa mga Pilipino sa gawas sa nasud. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na Pilipino sa bahagi ng Middle East/Africa na may 7,074 na kaso. Ang COVID-19 nga positibo nga mga Pilipino naa pa sa daghang mga kumpirmadong kaso sa Tunga'ng Sidlakan / Africa nga adunay 7,074 nga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,179 confirmed COVID-19 positive cases. Gisundan sa Europa nga adunay 1,179 nga nakumpirma nga positibo nga kaso sa COVID-19. Nasa 808 naman ang kaso sa Americas at 1,372 sa Asia Pacific Region. Adunay 808 ka kaso sa Amerika ug 1,372 sa Asia Pacific Region. Iminungkahi ng tatlong malalaking grupo ng mga negosyante sa gubyerno na ilimita na lamang sa frontliners ang pagsusuot ng face shield at payagan ang pagbyahe ng mas maraming pampasaherong sasakyan sa bansa. Tulo ka dagko nga mga grupo sa mga negosyante sa gobyerno ang nagsugyot nga limitahan ang mga frontliner sa pagsul-ob og mga taming sa nawong ug tugotan ang daghang mga de pasaherong salakyanan nga makabiyahe sa nasud. Sa joint letter nila kay Secretary Karlo Nograles, co-chair ng Interagency Task Force on the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF), sinabi ng mga business leaders na Òisang malaking kritisismo sa gubyernoÓ ay ang hindi pagbibigay ng sapat na transportasyon sa publiko. Sa usa ka hiniusa nga sulat ngadto kang Secretary Karlo Nograles, co-chairman sa Interagency Task Force on the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF), ang mga pinuno sa negosyo miingon nga ang "usa ka panguna nga pagsaway sa gobyerno" mao ang kakulang sa igong transportasyon sa publiko. . Hiniling rin nilang payagan na ang mga manggagawang hindi kabilang sa fronliners na magtrabahong walang face shield dahil sa umanoÕy masamang epekto nito sa paningin, kaligtasan at produktibidad ng mga empleyado. Gihangyo usab nila nga ang mga trabahante nga dili kauban sa mga fronliner tugotan nga magtrabaho nga walaÕy panagang sa nawong tungod sa giingon nga dili maayong epekto sa panan-aw, kaluwas ug produktibo sa mga empleyado. Sa isyu ng contact tracing, sinabi nilang dapat suspendihin muna ang Data Privacy Act, kabilang na ang confidentiality clause na nagbabawal na isapubliko ang mga pangalan ng taong maysakit. Bahin sa isyu sa pagsubay sa kontak, giingon nila nga ang Data Privacy Act kinahanglan nga suspindihon una, lakip na ang kumpidensyal nga sugyot nga nagdili sa pagmantala sa mga ngalan sa mga masakiton. Samantala, kinuwestiyon din nila kung bakit ipinapasa ng pamahalaan sa pribadong sektor ang responsibilidad ng pag-isolate sa mga manggagawang posibleng nahawa ng COVID-19. Samtang, gikuwestiyon usab nila kung ngano nga gipasa sa gobyerno sa pribadong sektor ang responsibilidad nga ibuwag ang mga trabahante nga posibling nataptan sa COVID-19. Ayon sa kanila, ang paglalaan ng mandatory isolation rooms sa bawat 200 employees ay magbibigay ng malaking problema sa mga employer dahil sa laki ng espasyong kakailanganin nito. Pinauyon kanila, ang paghatag sa mga mandatory isolation room alang sa matag 200 ka mga kawani magpresentar usa ka dako nga problema sa mga amo tungod sa kadako sa wanang nga kinahanglan niini. Ganundin, sinabi nilang wala silang technical expertise para patakbuhin ang ganitong pasilidad bukod pa sa panganib na makompromiso ang pangkalusugang seguridad ng iba pang manggagawa. Sa susama, giingon nila nga wala silay teknikal nga kahanas sa pagpadagan sa mao nga pasilidad dugang sa peligro nga makompromiso ang siguridad sa kahimsog sa ubang mga trabahante. Nagbabala ang US Food and Drug Administration na ang nauusong ÒBenadryl ChallengeÓ sa TikTok ay maaaring makamatay. Ang US Food and Drug Administration nagpasidaan nga ang nag-uso nga ÒBenadryl ChallengeÓ sa TikTok mamahimong makamatay. Inilabas ng US FDA ang pahayag nitong Huwebes matapos mapabalitang may mga teenager sa US na isinugod sa ospital matapos ma-overdose ng Benadryl (diphenhydramine), isang klase ng gamot sa allergy. Ang US FDA nagpagawas sa pahayag kaniadtong Huwebes human kini gitaho nga ang pipila nga mga batan-on sa Estados Unidos gidali sa pagdala sa ospital pagkahuman sa overdosed sa Benadryl (diphenhydramine), usa ka klase nga allergy drug. Isang 15-anyos na babae sa Oklahoma ang napabalitang namatay. Usa ka 15-anyos nga babaye sa Oklahoma ang gikataho nga namatay. Sinabi ng ahensiya na ang Benadryl, na mabibiling walang reseta sa mga botika, ay maaaring magdulot ng malubhang problema sa puso, seizure, coma at maging kamatayan. Giingon sa ahensya nga ang Benadryl, nga mapalit nga walaÕy reseta sa mga botika, mahimong hinungdan sa mga grabe nga problema sa kasingkasing, pagkirig, pagka-comatose ug bisan sa pagkamatay. Tinanggal na ng TikTok, isang popular na social media app, ang mga videos na kaugnay sa Benadryl Challenge. Ang TikTok, usa ka sikat nga app sa social media, gitangtang ang mga video nga adunay kalabotan sa Benadryl Challenge. Walang pahayag ang Philippine Food and Drug Administration hinggil dito. Walay gisulti ang Food and Drug Administration sa Pilipinas bahin niini. Kinontra ng isang policy advocacy group ang tax exemption na ipinagkaloob ng Kongreso sa proyektong international airport ng San Miguel Corp. sa lalawigan ng Bulacan. Gisupak sa usa ka grupo nga adbokasiya sa patakaran ang pagkagawas sa buhis nga gihatag sa Kongreso sa proyekto sa internasyonal nga tugpahanan sa San Miguel Corp. sa lalawigan sa Bulacan. Ayon sa Action for Economic Reforms (AER), ang probisyon sa panukalang batas na nagbibigay ng prangkisa sa SMC para maitayo ang New Manila International Airport sa bayan ng Bulakan ay mangangahulugan ng pagkawala ng may P38 bilyong kita ng pamahalaan sa panahong itinatayo ang paliparan. Pinauyon sa Action for Economic Reforms (AER), ang probisyon sa panukiduki nga naghatag sa prangkisa sa SMC nga tukuron ang New Manila International Airport sa lungsod sa Bulacan nagpasabot nga pagkawala sa hapit P38 bilyon nga kita sa gobyerno samtang gitukod ang tugpahanan. Iginiit ng AER na hindi dapat ipatong sa balikat ng taxpayers ang mga pasanin ng pribadong sektor. Giinsistir sa AER nga ang palas-anon sa pribadong sektor dili igbutang sa mga abaga sa mga magbubuhis. Nakapaloob sa 50-taon na prangkisa na bibigyan ang San Miguel Aerocity Inc., ang subsidiary ng SMC, ng tax exemption sa kalahati ng kita nito na lagpas sa 12-porsyento na profit margin at sa lahat ng profit na lagpas sa 14 porsyento, maliban pa sa ibang tax incentives, sakaling maipasa ang panukalang batas ng Kamara. Kauban sa 50 ka tuig nga prangkisa maghatag sa San Miguel Aerocity Inc., usa ka subsidiary sa SMC, exemption sa buhis sa katunga sa kita niini nga sobra sa 12-porsyento nga margin sa kita ug sa tanan nga kita nga molapas sa 14 porsyento, gawas ang sa uban pang mga insentibo sa buhis, kung mapasar ang panukalang batas sa Kamara. Sa insentibong ito, aabot umano sa P1.5-2 bilyon kada taon ang mawawalang kita ng gubyerno. Sa kini nga insentibo, ang gobyerno mawad-an og kita hangtod P1.5-2 bilyon sa usa ka tuig. Tutol ang Department of Finance sa panukalang tax incentives para sa proyekto sa harap na rin ng pangambang tularan ito ng ibang proyekto. Gisupak sa Department of Finance ang gisugyot nga mga tax incentives alang sa proyekto sa atubang sa mga kahadlok nga sundogon kini sa ubang mga proyekto. Ayon kay Finance Assistant Secretary Maria Teresa S. Habitan, sa ilalim ng build-operate-transfer (BOT) law, the government must not provide subsidies or guarantees to proponents. Pinauyon kay Finance Assistant Secretary Maria Teresa S. Habitan, ubos sa balaod nga build-operate-transfer (BOT), ang gobyerno dili kinahanglan maghatag og mga subsidyo o garantiya sa mga tigpasiugda. Idiniin ng AER na malinaw ang panuntunan ng pamahalaan na hindi dapat magamit ang public funds na pantapal o pansalo sa pribadong puhunan o gastusin. Giduot sa AER nga ang patakaran sa gobyerno nga klaro nga ang mga pondo sa publiko dili angay gamiton isip panaad o bahin sa pribadong pagpamuhunan o gasto. Mahigit 400 COVID-19 patients ang gumaling matapos sumailalim sa convalescent plasma treatment. Kapin sa 400 ka mga pasyente nga COVID-19 ang naayo pagkahuman gipaubos sa convalescent nga pagtambal sa plasma. Ayon kay Food and Drug Administration (FDA) Director General Eric Domingo, sa 526 na mga pasyente na napagkalooban ng convalescent blood plasma, 429 ang naka-recover na. Pinauyon kay Food and Drug Administration (FDA) Director General Eric Domingo, sa 526 ka mga pasyente nga gihatagan og convalescent blood plasma, 429 ang naayo. Nagpapakita ito ayon kay Domingo ng Ògood resultsÓ sa experimental treatment ng COVID-19. Pinauyon kay Domingo, nagpakita kini mga "maayong sangputanan" sa eksperimento nga pagtambal sa COVID-19. Ayon kay Domingo, kailangan pa din ng dagdag na mga pag-aaral para matukoy kung talagang nagagamot ng blood plasma ang COVID-19. Pinauyon kay Domingo, kinahanglan dugang nga mga pagtuon aron mahibal-an kung tinuod nga matambal sa COVID-19 ang blood plasma. Ang Plasma ay liquid component ng dugo na nagtataglay ng antibodies na nakatutulong para palakasin ang immune response laban sa bacteria at viruses. Ang Plasma usa ka likido nga sangkap sa dugo nga adunay sulud nga mga antibodies nga makatabang aron mapalig-on ang tubag sa resistensya batok sa bakterya ug mga virus. Sa ngayon, 17 ospital ang pinapayagan ng FDA na mag-administer ng convalescent plasma sa mga COVID-19 patients. Sa pagkakaron, 17 ka mga ospital ang gitugotan sa FDA nga makapangalagad sa convalescent plasma sa mga pasyente nga COVID-19. Hiniling nina House Speaker Alan Peter Cayetano at Majority Leader Martin Romualdez sa Senado na madaliin ang pagpapatibay sa panukala para sa paglikha ng Department of Disaster Resilience (DDR). Nanghangyo ang tigpamaba sa balay nga si Alan Peter Cayetano ug lider sa mayorya nga si Martin Romualdez sa Senado aron madali ang pag-apruba sa sugyot alang sa paghimo sa Department of Disaster Resilience (DDR). Ayon kay Cayetano, isa sa mga pangunahing may-akda ng panukala, ang pagapruba sa panukala ay napakahalaga para sa pagtugon ng bansa sa natural disasters tulad ng pagbaha, bagyo at lindol kahit pa sa gitna ng COVID-19 pandemic. Pinauyon kay Cayetano, usa sa mga punoan nga tagsulat sa kini nga lakang, ang pag-aprobar sa lakang hinungdanon alang sa pagtubag sa nasud sa natural nga mga katalagman sama sa pagbaha, bagyo ug linog bisan taliwala sa COVID-19 pandemic. Nasa kamay na anya ng Senado para pagtibayin na ang landmark measure na maghahanda sa bansa na harapin ang mga kalamidad. Naa na daw sa kamut sa Senado ang pagsagop sa landmark nga lakang nga mag-andam sa nasud nga atubangon ang mga katalagman. Umaasa naman si Romualdez na makikiisa ang Senado sa Kamara para sa tuluyang pagsasabatas ng panukala na itinuturing na mahalaga sa kapakanan at kaligtasan ng mga Pilipino. Gilauman ni Romualdez nga moapil ang Senado sa Kamara alang sa katapusang pagpatuman sa lakang nga giisip nga hinungdanon alang sa kaayohan ug kahilwasan sa mga Pilipino. Tiwala ang kongresista na ngayong taon din ay aaprubahan na ng Senado ang panukalang DDR. Masaligon ang kongresista nga karong tuig aprubahan usab sa Senado ang proposal sa DDR. Noong Martes, inaprubahan sa Kamara sa ikatlo at huling pagbasa ang panukala para sa pagbuo ng DDR na siyang magsisilbing national agency sa disaster preparedness, rehabilitation, rescue, response, recovery at reconstruction tuwing may kalamidad. Kaniadtong Martes, giaprobahan sa Kamara sa ikatulo ug katapusang pagbasa ang sugyot alang sa pagpauswag sa DDR nga magsilbing nasyonal nga ahensya alang sa pag-andam sa katalagman, rehabilitasyon, pagluwas, pagtubag, pagbawi ug pagbag-o kung adunay kalamidad. Kapwa nagpositibo sa COVID-19 ang isang alkalde sa isang bayan sa Negros Occidental at ang kaniyang asawa. Usa ka mayor sa usa ka lungsod sa Negros Occidental ug iyang asawa ang nagpositibo sa COVID-19. Agad sumailalim sa self-quarantine si Pontevedra Mayor Jose Maria Alonso at ang asawa niyang si Mary Gerardine nang makaranas ng lagnat. Si Pontevedra Mayor Jose Maria Alonso ug asawa nga si Mary Gerardine nagpaubos gilayon sa kaugalingon nga quarantine sa diha nga sila gihilantan. Noong Miyerkules ay nagpasailalim sa swab test ang alkalde at siyam na iba pang kasama sa bahagi, kabilang ang kaniyang asawa, mga anak at biyenan. Kaniadtong Miyerkules, ang alkalde ug siyam pa nga mga myembro sa grupo, kauban ang iyang asawa, mga anak ug ugangan, gipaubos sa usa ka swab test. Sinabi ng alkalde na Huwebes (Sept. 24) ng umaga niya nalaman na positibo siya sa COVID-19. Giingon sa mayor nga kaniadtong Huwebes (Septiyembre 24) sa buntag niya nahibal-an nga positibo siya sa COVID-19. Maayos naman ang kondisyon sa ngayon ng alkalde. Naa sa maayong kondisyon ang mayor karon usab. Aabot sa 220,000 na repatriated overseas Filipino workers ang nakauwi na sa kani-kanilang pamilya. Mokabat sa 220,000 nga gipapauli nga mga Pilipinong trabahador sa gawas ang nakabalik sa ilang pamilya. Batay ito sa datos ng Overseas Workers Welfare Administration (OWWA). Sumala kini sa datos gikan sa Overseas Workers Welfare Administration (OWWA). Ayon kay OWWA Administrator Hans Cacdac, 70,000 hanggang 80,000 na OFWs pa ang inaasahang darating pa sa bansa. Pinauyon kay OWWA Administrator Hans Cacdac, laing 70,000 hangtod 80,000 nga mga OFW ang gilauman nga moabot sa nasud. Lahat ng umuuwing OFWs ay inaasistihan ng pamahalaan sa pamamagitan ng OWWA sa pag-uwi sa kani-kanilang mga bayan. Ang tanan nga ningbalik nga OFWs gitabangan sa gobyerno pinaagi sa OWWA nga makabalik sa ilang tagsatagsa ka lungsod. Dahil papalapit na ang Christmas season sinabi ni Cacdac na maaring madagdagan pa angbilang ng mga pauwing OFWs. Samtang nagkaduol ang panahon sa Pasko, giingon ni Cacdac nga mamahimong madungagan ang mga mobalik nga OFW. Iniutos ni Environment Secretary Roy Cimatu ang temporary suspension sa dolomite operations ng dalawang kumpanya sa Cebu. Gimando ni Environment Secretary Roy Cimatu ang temporaryo nga pagsuspenso sa operasyon sa dolomite sa duha ka mga kompanya sa Cebu. Sa kaniyang pahayag sa Cebu, sinabi ni Cimatu na layon ng desisyon na mabigyang-daan ang imbestigasyon ng DENR sa environmental impact ng dolomite quarrying. Sa iyang pamahayag sa Cebu, giingon ni Cimatu nga ang desisyon gitumong aron mapadali ang imbestigasyon sa DENR bahin sa epekto sa kinaiyahan sa dolomite quarrying. Epektibo ang suspensyon simula ngayong araw, Sept. 25 ayon kay Cimatu. Ang suspensyon epektibo gikan karon, Sep. 25 suno kay Cimatu. Nagtungo si Cimatu sa Alcoy, Cebu para inspeksyunin ang dolomite-quarrying. Si Cimatu niadto sa Alcoy, Cebu aron masusi ang dolomite-quarrying. Inatasan ni Cimatu ang Environmental Management Bureau sa Central Visayas (EMB-7) na kumuha ng water samples at magsagawa ng air monitoring sa Philippine Mining Services Corporation (PMSC). Gimandoan ni Cimatu ang Environmental Management Bureau sa Central Visayas (EMB-7) nga magkuha mga sampol sa tubig ug himuon ang air monitoring sa Philippine Mining Services Corporation (PMSC). Ang PMSC ay naka-base sa Barangay Pugalo sa Alcoy at ito ang nagproseso ng dolomite na binili ng DENR mula sa Dolomite Mining Corporation (DMC). Ang PMSC nakabase sa Barangay Pugalo sa Alcoy ug giproseso ang dolomite nga gipalit sa DENR gikan sa Dolomite Mining Corporation (DMC). Nagbabala ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology na ang lokasyon ng panukalang P736-bilyong international airport project sa Bulacan ay bahain at bulnerable sa malakas na pagyanig ng lupa. Nagpahimangno ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology nga ang lokasyon sa gisugyot nga P736-bilyon nga international airport nga proyekto sa Bulacan ang mabahaan ug dali maigo sa kusog nga linog. Sa pagdinig ng Senate public services committee sa airport franchise noong Miyerkules, sinabi ni Phivolcs director Renato Solidum na ang lugar na pagtatayuan ng New Manila International Airport sa baybaying bayan ng Bulakan ay pangunahing nasasapnan ng buhangin at ang water table ay napakababaw. Sa pagdungog sa komite sa serbisyo publiko sa Senado bahin sa prangkisa sa tugpahanan kaniadtong Miyerkules, giingon sa direktor sa Phivolcs nga si Renato Solidum nga ang lugar sa New Manila International Airport sa baybayon nga lungsod sa Bulacan panguna nga natabunan sa balas ug mabaw kaayo ang lamesa sa tubig. Dahil sa ganitong katangian ng lupa, bantad ang lugar sa geohazards, kabilang na rin ang liquefaction, bagamat malayo ang airport project sa Valley Fault System na naghahati sa Luzon, ayon pa kay Solidum. Tungod sa kini nga kinaiyahan sa yuta, ang lugar giladlad sa mga geohazard, lakip ang liquefaction, bisan kung ang proyekto sa ayroplano halayo sa Valley Fault System nga nagbahin sa Luzon, pinauyon kay Solidum. Ipinaliwanag niya na ang river environment na ito ay nangangailangan ng special engineering interventions upang ang mga gusali at imprastraktura ay maging matatag sa mga panganib na dulot ng lindol o malakas na pag-ulan. Gipasabut niya nga ang kini nga palibot sa sapa nanginahanglan og espesyal nga mga interbensyon sa inhenyeriya aron ang mga bilding ug inprastraktura mahimong makasugakod sa mga katalagman nga dala sa mga linog o kusog nga ulan. Sinabi ni Solidum na para matuloy ang proyekto, kailangan nito ng disaster risk reduction at business continuity protocols, maliban pa sa pagtatayo ng tamang drainage system. Giasoy ni Solidum nga aron magpadayon ang proyekto, kinahanglan niini ang pagpaminus sa peligro sa katalagman ug mga pagpadayon sa mga protokol sa negosyo, dugang sa pagtukod og tama nga drainage system. Siniguro naman ng San Miguel Corporation, ang project proponent, na ang mga isyung inilahad ng Phivolcs director ay naisaalang-alang na sa plano. Ang San Miguel Corporation, ang tigpasiugda sa proyekto, nagpasalig nga ang mga isyu nga gipataas sa director sa Phivolcs gikonsiderar na sa plano. Ayon kay Melissa Encanto-Tagarda, head ng government relations unit ng SMC, kumuha ang kompanya ng foreign partners na eksperto sa airport construction at safety designs. Pinauyon kay Melissa Encanto-Tagarda, pinuno sa unit sa relasyon sa gobyerno sa SMC, ang kompanya nagsuhol sa mga kasosyo sa langyaw nga eksperto sa konstruksyon sa tugpahanan ug mga laraw sa kahilwasan. Itatayo ang panukalang international airport sa isang 2,500 hectare property sa Bulakan, Bulacan na tatawaging SMC Aerocity. Ang gisugyot nga internasyonal nga tugpahanan itukod sa 2,500 ka ektarya nga propyedad sa Bulacan, Bulacan nga tawgon nga SMC Aerocity. Binigyan ito kamakailan ng prangkisa ng House of Representatives at humihingi ngayon ng Senate approval. Bag-ohay lang gihatagan kini og prangkisa sa balay sa mga representante ug karon nagapangayo og pagtugot sa Senado. Ang prangkisa ay nagpapahintulot sa SMC na magtayo at mag-operate ng four-runway air facility para sa domestic at international flights sa loob ng 50 taon, kabilang ang tax reliefs sa panahon ng pagtatayo nito. Ang prangkisa ang nagatugot SMC nga magtukod ug magpadagan og ng four-runway air facility alang sa mga domestic ug internasyonal nga paglupad sa 50 ka tuig, lakip ang mga buhis sa buhis sa panahon sa pagtukod niini. Arestado ang isang high-value target sa ikinasang buy-bust operation ng mga awtoridad sa Cebu City, Miyerkules ng hapon. Usa ka high-value target ang gidakup sa usa ka buy-bust operation sa mga awtoridad sa Dakbayan sa Cebu, Miyerkules sa hapon. Ayon sa Philippine Drug Enforcement Agency Ð Central Visayas (PDEA RO7), isinagawa ang operasyon sa bahagi ng North Reclamation Mabolo bandang 4:25 ng hapon. Sa tala sa Philippine Drug Enforcement Agency - Central Visayas (PDEA RO7), ang operasyon gihimo dapit sa North Reclamation Mabolo mga alas 4:25 sa hapon. Nagresulta ang operasyon sa pagkakaaresto kay Ronilo Esmeres Bartolome alyas ÒOlsen,Ó 40-anyos na residente ng Barangay Mabolo. Ang operasyon miresulta sa pagdakup kay Ronilo Esmeres Bartolome alyas ÒOlsen,Ó 40-anyos nga residente sa Barangay Mabolo. Samantala, nakatakas naman ang kasabwat nito na sa Marjon Rosalejos Orbiso. Samtang, nakaikyas ang kauban niya nga si Marjon Rosalejos Orbiso. Nakumpiska ng mga awtoridad ang 76 pakete na naglalaman ng hinihinalang shabu na nagkakahalaga ng P578,000. Nakumpiska sa mga awtoridad ang 76 nga mga putos nga gisudlan og gituohang shabu nga nagkantidad og P578,000. Nakuha rin ang ginamit na buy-bust money at iba pang non-drug evidence. Gikuha usab ang gigamit nga buy-bust money ug uban pang ebidensya nga dili droga. Kasong paglabag sa Section 5 na may koneksyon sa 26b at 11 Article 2 ng Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 ang isasampa laban kay Bartolome. Ang mga kaso sa paglapas sa Seksyon 5 nga adunay kalabotan sa 26b ug 11 Article 2 sa Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 ang ipasaka batok kang Bartolome. Pinayuhan ng mga kongresista sa Kamara si Marinduque Rep. Lord Allan Velasco na isantabi na ang term-sharing sa Speakership post. Gitambagan sa mga kongresista sa Kamara ang represenatnte sa Marinduque nga si Lord Allan Velasco nga isalikway ang term-sharing sa post busa pagkatigpamaba. Sa manifestation ni Deputy Speaker Rodante Marcoleta, sinabi nitong ikinalulugod niya ang ginawa ni Marinduque Rep. Lord Allan Velasco na pagbasag sa kanyang pananahimik patungkol sa mga isyu na gumimbal sa term-sharing ng pagka-Speaker. Sa pagpakita ni Deputy Speaker Rodante Marcoleta, giingon niya nga nalipay siya sa giingon ni Marinduque Rep.Lord Allan Velasco nga naguba ang iyang kahilom bahin sa mga isyu nga nakadaot sa term-sharing sa pagkatigpamaba. Magkagayunman, sinabi ng kongresista na ang ÒgentlemanÕs agreementÓ sa pagitan nila Speaker Alan Peter Cayetano at Velasco na sinabayan ng COVID-19 pandemic ay lalo lamang nagpahiwatig para makita ang bigat at kahalagahan ng liderato. Bisan pa, giingon sa kongresista nga ang "gentlemen's agreement" tali nila sa tigpamaba nga si Alan Peter Cayetano ug Velasco nga giubanan sa COVID-19 nga pandemiya labi pa nga gipakita aron makita ang gibug-aton ug kahinungdanon sa pagpangulo. Iginiit din ng mambabatas na ang leadership ay hindi pakikipagkompitensya o paghihintay sa pagkakataon. Gitataw usab sa magbabalaod nga ang pagpangulo dili bahin sa pag-indigay o paghulat alang sa usa ka higayon. Kasabay nito ang paghimok ni Marcoleta sa mga kongresista na suportahan ang Speaker partikular sa pagbalangkas at pagpapatupad ng mga batas na makakatulong sa pag-survive ng mga Pilipino sa gitna ng pandemic. Sa parehas nga oras, giawhag ni Marcoleta ang mga kongresista nga suportahan ang Tagpamulong nga piho sa pagpanday ug pagpatuman sa mga balaod nga makatabang sa mga Pilipino nga mabuhi taliwala sa pandemic. Samantala, maging ang kongresista mula sa Liberal Party na si Caloocan Rep. Edgar Erice ay nanawagan na kay Velasco na isakripisyo na muna nito ang pangarap para na rin sa ikabubuti ng buong Kongreso. Samtang, bisan ang kongresista gikan sa Liberal Party nga si Caloocan Rep. Edgar Erice kay Velasco kay ningsampit nga isakripisyo ang iyang pangandoy alang sa kaayohan sa tibuuk nga Kongreso. Sinabi naman ni Cavite Rep. Elpidio Barzaga na nakita at naramdaman ng mga myembro ng Kamara ang pakikisama ni Cayetano kaya naman sa susunod na 21 buwan ay suportado pa rin nito ang kasalukuyang liderato. Giingon usab sa representante sa Cavite nga si Elpidio Barzaga nga nakita ug nabati sa mga myembro sa Kamara ang kooperasyon ni Cayetano busa sa sunod nga 21 bulan suportahan gihapon niya ang karon nga namuno. Pinayuhan naman ng mga kongresista si Velasco na maghintay sa pagdating ng kanyang panahon laloÕt itoÕy bata pa at masigla. Gitambagan sa mga kongresista si Velasco nga maghulat sa iyang oras nga moabut labi na nga bata pa siya ug kusogan. Nagbitiw sa pwesto bilang chairman emeritus ng ABS-CBN Corporation si Eugenio ÒGabbyÓ Lopez III. Si Eugenio ÒGabbyÓ Lopez III miluwat isip pagka-chairman emeritus sa ABS-CBN Corporation. Personal na dahilan ang binanggit ni Lopez sa kaniyang pagbibitiw. Gikutlo ni Lopez ang kaugalingon nga hinungdan sa iyang pagbiya sa posisyon. Nagbitiw na rin si Lopez bilang director ng sa ABS-CBN Holdings Corporation, Sky Vision Corporation, Sky Cable Corporation, First Philippine Holdings Corporation, First Gen Corporation, at Rockwell Land Corporation. Si Lopez nagbiya usab isip director sa ABS-CBN Holdings Corporation, Sky Vision Corporation, Sky Cable Corporation, First Philippine Holdings Corporation, First Gen Corporation, ug Rockwell Land Corporation. Effective immediately ang pagbibitiw ni Lopez. Epektibo dayon ang pagbiya sa posisyon ni Lopez. Nagpasalamat si Lopez sa tiwala ng mga stockholder at mga kapwa niya opisyal ng network. Gipasalamatan ni Lopez ang pagsalig sa mga stockholder ug kaubanan sa mga opisyal sa network. Sa ginawang organizational meeting ngayong araw, tinanggap ng board of Directors ang resignation ni Lopez. Sa miting sa organisasyon karon, gidawat sa board of Directors ang pagbiya sa katungdanan ni Lopez. Sinupalpal ng Palasyo ng Malakanyang ang panawagan ni Lipa Archbishop Ramon Arguelles sa publiko na huwag nang magsuot ng face mask at manalig na lamang sa pananampalataya sa Panginoon para makaiwas sa COVID-19. Gibabagan sa Palasyo sa Malaca–ang ang panawagan ni Lipa Archbishop Ramon Arguelles sa publiko nga ihunong ang pagsul-ob og mga maskara sa nawong ug pagsalig lang sa pagsalig sa Ginoo aron malikayan ang COVID-19. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, mas makabubuti kung tutukan na lamang ni Archbisop Arguelles ang kanyang tungkulin sa siyudad bilang isang kagawad ng Simbahang Katolika. Pinauyon tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, mas maayo nga mag-focus ang Archbisop nga si Arguelles sa iyang papel sa syudad isip myembro sa Simbahang Katoliko. Kay Bishop, Sir, I hope we stick to our roles in society. Kay Bishop, Sir, hinaut nga magpadayon kita sa atong mga katungdanan sa katilingban. Ang mga bishops po kinakailangan sa pananampalataya lang ng mga tao pahayag ni Roque. Ang mga obispo kinahanglan lang sa pagtuo sa mga tawo, ingon ni Roque. Hindi maikakaila, ayon kay Roque, na ang pagsusuot ng face mask ay napatunayan na sa siyenseya na pinakamabisang paraan para makaiwas sa COVID-19. Dili ikalimod, pinauyon kay Roque, nga ang pagsul-ob sa maskara sa nawong gipamatud-an sa siyensya nga labi ka epektibo nga paagi aron malikayan ang COVID-19. Pero napatunayan na po ng siyensiya at ng mga doktor na napaka epektibo po ng pagsusuot ng face mask para maiwasan po ang COVID pahayag ni Roque. Apan napamatud-an sa syensya ug mga doktor nga ang pagsul-ob og maskara sa nawong epektibo kaayo aron malikayan ang pahayag ni COVID ni Roque. Apela ni Roque kay Archbishop Arguelles, gamitin ang kanilang impluwensya at hikayatin ang taong bayan na magsuot ng face mask. Nag-apelar si Roque kay Archbishop Arguelles, nga gamiton ang ilang impluwensya ug awhagon ang mga tawo nga magsul-ob og maskara sa nawong. Sana po gamitin na lang natin yung impluwensya natin sa lipunan para tulungan yung bayan na mabawasan ang kaso ng COVID. Unta gamiton nalang nato ang atong impluwensya sa sosyedad aron matabangan ang mga tawo nga maminusan ang kaso sa COVID. I-encourage po natin ang pagsusuot ng face masks kaysa po i-discourage pahayag ni Roque. Awhagon nato ang pagsul-ob sa mga maskara sa nawong kaysa pagpa-undang, pahayag ni Roque. Muling niyanig ng magnitude 3.2 lindol ang lalawigan ng Agusan del Sur. Giuyog usab og magnitude 3.2 nga linog ang probinsya sa Agusan del Sur. Ayon sa Phivolcs, naitala ang pagyanig sa 4 kilometers southeast ng bayan ng Esperanza, alas-2:01 hapon ng Huwebes(September 24). Pinauyon sa Phivolcs, ang linog gitaho sa 4 kilometros habagatang-silangan sa lungsod sa Esperanza, alas 2:01 sa hapon kaniadtong Huwebes (Septiyembre 24). May lalim na 34 kilometers at tectonic ang origin ng pagyanig. Ang linog dunay giladmon nga 34 kilometros ug tectonic ang gigikanan. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Miyerkules (September 23), umabot na sa 294,591 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) karong Miyerkules (Septyembre 23), niabot na sa 294,591 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 58,127 ang aktibong kaso. Sa nasulting ihap, 58,127 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,833 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 2,833 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang gitaho sa nasud. 86.5 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 9.2 porsyento ang asymptomatic; 1.3 porsyento ang severe habang 3.0 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 86.5 ka siha nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 9.2 ka siha ang walaÕy simtomas; 1.3 ka siha ang grabe samtang ang siha nga 3.0 naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 44 ang napaulat na nasawi. Aduna sa 44 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 5,091 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa nasud ningtaas sa 5,091. Ayon pa sa DOH, 765 naman ang gumaling pa sa bansa. Pinauyon sa DOH, 765 na ang naayo sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 231,373 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Tungod niini, ang kinatibuk-ang pag-ayo sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 231,373. Nais ni Senate President Vicente Sotto III na kada taon ay maisapubliko ang lagay ng kalusugan ng lahat ng mga nagsisilbi sa gobyerno para matiyak na kaya nilang gampanan ng maayos ang kanilang mga tungkulin. Gusto ni Senate President Vicente Sotto III nga matag tuig kay mahipabalo sa publiko ang kahimsog sa tanan nga nagserbisyo sa gobyerno aron masiguro nga makahimo sila og maayo sa ilang katungdanan. Sa inihain niyang Senate Bill No. 1818 o ang ÔFit-to-Work Act,Õ obligado ang lahat ng mga opisyal, itinalaga man o halal, na magsumite kada taon ng medical certificate para malaman ng publiko ang lagay ng kanilang kalusugan. Sa iyang Senate Bill No. 1818 o ang 'Fit-to-Work Act,' nga nag-obligar sa tanan nga mga opisyales, bisan kung itudlo o napili, nga magsumite matag tuig usa ka sertipiko sa medisina alang sa publiko nga mahibal-an ang kahimtang sa ilang kahimsog. Iginiit ni Sotto na kasing halaga ng dunong at kahusayan ang pagkakaroon ng mayos na kalusugan para makapagsilbi ng maayos sa bayan at mamamayan. Gisaysay ni Sotto nga pareho og bili ang dunong ug kahusay ang pagka-adunay maayong panglawas aron makaalagad og tarong sa lungsod og lungsoranon. Pinansin ng mga senador na may mga pagbibigay serbisyo-publiko ang naaantala dahil sa may kondisyon medikal ang opisyal at ito aniya ang nais niyang mahinto sa pamamagitan ng kanyang panukala. Namatikdan sa mga senador nga adunay mga serbisyo sa publiko nga naantala tungod kay ang opisyal naa sa kondisyon sa medisina ug giingon nga kini ang gusto niyang ihunong sa iyang sugyot. Ikukunsidera ayon kay Sotto na administrative offense ang hindi pagsusumite ng medical certificate at ang mga lalabag ay maaring patawan ng disciplinary sanction. Ikunsiderar ingon ni Sotto nga administrative offense ang dili pagsumite og sertipiko medikal ug ang mga malapason mahimong ipahamtang sa mga silot sa pagdisiplina. Ligtas na nakauwi ng Iloilo City ang 40 locally stranded individuals, araw ng Martes (September 22). 40 nga indibidwal nga natanggong nga indibidwal ang luwas nga nakabalik sa Dakbayan sa Iloilo, adlaw sa Martes (Septiyembre 22). Ayon sa Philippine Coast Guard (PCG), nagmula ang 40 LSIs sa Lungsod ng Maynila. Pinauyon sa Philippine Coast Guard (PCG), 40 LSI ang gikan sa Lungsod sa Maynila. Sakay ang mga LSI ng BRP Lapu-Lapu (MMOV-5001) pauwi sa Iloilo City. Pauli na sa Lungsod sa Iloilo ang mga LSI sa BRP Lapulapu (MMOV-5001). Sinabi ng PCG na ang naturang transport mission ay bahagi ng kontribusyon ng ahensya sa ÒHatid Tulong InitiativeÓ ng gobyerno na layong ligtas na maihatid sa kani-kanilang probinsya ang LSIs sa gitna ng COVID-19 pandemic. Ang PCG nagingon nga ang misyon sa transportasyon usa ka bahin sa kontribusyon sa ahensya sa "Hatid Tulong Initiative" nga gitumong aron luwas nga mahatud ang mga LSI sa ilang tagsatagsa nga mga probinsya taliwala sa COVID-19 pandemya. Iginagalang ng Palasyo ng Malakanyang ang desisyon ng Facebook na i-take down ang mahigit 100 fake accounts. Girespeto sa Palasyo sa Malaca–ang ang desisyon sa Facebook nga i-take down ang kapin sa 100 ka peke nga account. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, bahala na ang popular na global social networking company. Pinauyon sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, ang bantog nga global social networking company ang mag-atiman niini. Apela ng Palasyo sa Facebook, maging patas sa pagbibigay aksyon sa mga account. Nag-apela ang Palasyo sa Facebook, patas sa paglihok sa mga account. Mahigit 100 pekeng account ang isinara ng Facebook na karamihan ay mga sumusuporta kay Pangulong Rodrigo Duterte at Mayor Sara Duterte. Gisirhan sa Facebook ang kapin sa 100 nga peke nga account, diin ang kadaghanan mga tagasuporta ni Presidente Rodrigo Duterte ug Mayor Sara Duterte. Napaulat na dalawa ang bagong nagpositibong Filipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Gitaho nga duha nga bag-ong mga Pilipino ang nagpositibo sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang September 23, umakyat na sa 10,419 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Filipino mula sa 78 na bansa at rehiyon. Sa datos sa Department of Foreign Affairs (DFA) hangtod sa Setyembre 23, ang ihap sa nakumpirma nga positibo nga COVID-19 nga mga Pilipino gikan sa 78 nga mga nasud ug rehiyon ningtaas sa 10,419. Sa nasabing bilang, 3,005 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa kana nga ihap, 3,005 ang padayon nga nagpatambal sa lainlaing mga ospital. Wala namang bagong gumaling kung kaya 6,629 pa rin ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. Siyam ang bag-ong naayo aron ang 6,629 nga mga Pilipino sa gawas sa nasud naayo gikan sa makatakod nga sakit o nakagawas sa hospital. Samantala, anim naman ang napaulat na nasawing overseas Filipino. Samtang, unom ka mga Pilipino ang gikataho nga napatay. Dahil dito, 785 na ang COVID-19 related deaths sa mga Filipino abroad. Ingon usa ka sangputanan, adunay 785 ka COVID-19 nga may kalabutan sa pagkamatay sa mga Pilipino sa gawas sa nasud. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na OF sa bahagi ng Middle East/Africa na may 7,068 na kaso. Ang COVID-19 nga positibo nga mga Pilipino naa pa sa daghang mga kumpirmadong kaso sa Tunga'ng Sidlakan / Africa nga adunay 7,068 nga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,177 confirmed COVID-19 positive cases na OF. Gisundan sa Europa nga adunay 1,177 nga nakumpirma nga positibo nga kaso sa COVID-19. Nasa 808 naman ang kaso sa Americas at 1,366 sa Asia Pacific Region. Adunay 808 ka kaso sa Amerika ug 1,366 sa Asia Pacific Region. Isinara ng Facebook ang 181 pekeng accounts sa China na sumusuporta kay Pangulong Rodrigo Duterte at sa potensyal na pagtakbo ng anak nito na si Sara Duterte-Carpio sa 2022 presidential election. Gisirhan sa Facebook ang 181 nga peke nga account sa China nga nagsuporta kang Presidente Rodrigo Duterte ug sa potensyal nga pagpadagan sa iyang anak nga babaye nga si Sara Duterte-Carpio sa piliay sa pagka-presidente sa 2022. Sinabi ni Nathaniel Gleicher, head of security policy ng Facebook, na sinarhan ang mga accoutns dahil nilabag ng mga ito ang patakaran ng social media giant laban sa pakikialam ng isang dayuhang grupo o bansa sa internal na aktibidad ng ibang nasyon. Si Nathaniel Gleicher, pinuno sa polisiya sa seguridad sa Facebook, nagsulti nga ang mga accoutn gisira tungod kay gilapas nila ang polisiya sa higanteng social media kontra sa pagpanghilabot sa usa ka langyaw nga grupo o nasud sa internal nga kalihokan sa usa ka nasud. Ang mga isinara ay 155 na Facebook accounts, 11 Pages, 9 Groups at 6 na Instagram accounts, sinabi ni Gleicher sa isang online press conference nitong Martes ng gabi. Ang mga gisara nga 155 ka mga Facebook account, 11 Mga Panid, 9 Mga Grupo ug 6 nga mga Instagram account, ingon ni Gleicher sa usa ka online press conference kaniadtong Martes sa gabii. Natukoy ng Facebook ang base ng aktibidad sa probinsiya ng Fujian sa China. Giila sa Facebook ang basihan sa kalihokan sa lalawigan sa Fujian sa Tsina. Sinabi ni Gleicher na maraming clusters ng magkakaugnay na aktibidad ang gumagamit ng mga pekeng account para sa kanilang kampanyang may kaugnayan din sa South China Sea na ang malaking bahagi ay inaangkin ng China. Giingon ni Gleicher nga daghang mga kumpol nga adunay kalabotan nga kalihokan ang naggamit mga peke nga account alang sa ilang kampanya nga adunay kalabotan usab sa South China Sea nga giangkon sa daghang bahin sa China. Ang kanilang mga post ay nakasulat sa Chinese, Filipino o English at bahagi ng kanilang modus operandi ay ang pagpapanggap na sila ay mamamayan ng target na bansa. Ang ilang mga post gisulat sa Chinese, Filipino o English ug bahin sa ilang modus operandi aron magpakaaron-ingnon nga sila mga lungsuranon sa target nga nasud. Sa Southeast Asia kung saan naka-focus ang aktibidad ng network, nagpo-post sila ng mga balita na may kaugnayan sa interes ng Beijing sa South China Sea, Hong Kong, Pangulong Duterte at maging sa potensyal na pagtakbo ni Sara sa 2022 presidential election, ayon kay Gleicher. Sa Timog-silangang Asya diin nakapunting ang kalihokan sa network, nag-post sila mga balita nga adunay kalabotan sa interes sa Beijing sa South China Sea, Hong Kong, Presidente Duterte ug bisan ang potensyal nga modagan ni Sara sa piliay sa pagkapresidente sa 2022, sumala ni Gleicher. Aabot sa mahigit P26 milyon halaga ng smuggled cigarettes ang nakumpiska ng mga tauhan ng Bureau of Customs (BOC) sa Port of Davao. Nakumpiska sa mga personahe sa Bureau of Customs (BOC) ang kapin sa P26 milyon nga kantidad nga gipalusot nga sigarilyo sa Port of Davao. Nag-isyu ng alert order si District Collector Erastus Sandino Austria sa mga kargamento, kaya isinailalim sa 100 porsyentong physical examination ang shipment. Si District Collector Erastus Sandino Austria nagpagawas usa ka alert order sa mga kargamento, busa ang pagpadala gipailalom sa 100 porsyento nga pisikal nga eksaminasyon. Batay sa pagsusuri sa container nakita ang 980 na master cases ng mga sigarilyo. Sa pagsusi sa container nasuta nga 980 ka mga master case sa mga sigarilyo. Naka-consign ang kargamento sa ÒGoldsmith TradingÓ at idineklarang naglalaman ng plastic cups. Naka-consign ang kargamento gipadala sa "Goldsmith Trading" ug gideklara nga adunay sulud nga mga plastik nga tasa. Dahil dito agad nag-isyu ng warrant of seizure and detention sa mga kargamento. Tungod niini, gilayon nga giisyu ang usa ka warrant of seizure ug detention sa mga kargamento. Nag-usap na sina House Speaker Alan Peter Cayetano at Deputy Speaker Paolo Duterte kaugnay sa isyu ng kudeta at term-sharing sa Speakership post. Gihisgutan na nila House Speaker Alan Peter Cayetano ug Deputy Speaker Paolo Duterte ang bahin sa isyu sa coup ug pag-ambitay sa termino sa Speakership post. Ayon kay Deputy Speaker LRay Villafuerte, masinsinan ang naging pag uusap nina Cayetano at ng batang Duterte kung saan nailatag na ang lahat ng concerns ng magkabilang panig at naayos na ang gusot. Pinauyon kay Deputy Speaker LRay Villafuerte, grabe ang pag-istoryahanay ni Cayetano ug ang batan-ong Duterte kung diin nahiluna ang tanan nga kabalak-an sa duha ka bahin ug nasulbad ang dili pagsinabtanay. Kasabay nito ay hinikayat ni Villafuerte ang mga kasamahang kongresista na isantabi na muna ang usaping pulitikal at pagtuunan na lamang ng pansin ang publiko at ang mahahalagang trabaho sa Kamara. Sa parehas nga oras, giawhag ni Villafuerte ang iyang mga kauban nga kongresista nga isalikway una ang mga isyu sa politika ug isentro ra ang hunahuna sa publiko ug ang hinungdanon nga buluhaton sa Kamara. Umapela ang kongresista na hayaan munang maipasa ang pambansang pondo sa susunod na taon upang hindi maapektuhan ang ekonomiya ng bansa sa gitna ng pandemya. Nag-apela ang kongresista nga tugotan nga mapasar ang nasudnon nga pondo sa sunod tuig aron dili maapektuhan ang ekonomiya sa nasud taliwala sa pandemic. Nababahala ito na matulad ang sitwasyon noong 2018 matapos na maupong Speaker si dating Pampanga Rep. Gloria Arroyo kapalit ng dating Speaker Pantaleon Alvarez kung saan hindi agad naaprubahan pambansang pondo sa 2019 at napilitan ang Kongreso na gamitin ang reenacted budget sa unang bahagi ng taon. Nabalaka nga ang kahimtang mahimong parehas sa 2018 pagkahuman ni anhing Pampanga Rep. Gipulihan ni Gloria Arroyo si kanhi Speaker Pantaleon Alvarez nga wala dayon giaprobahan ang nasudnon nga pondo kaniadtong 2019 ug gipugos ang Kongreso nga gamiton ang gibag-o nga badyet sayo sa tuig. Matatandaang nitong Linggo ay nagpadala si Paolo Duterte ng mensahe sa mga kongresista kaugnay sa umanoÕy bantang kudeta sa posisyon ng Speaker at Deputy Speakers dahil sa pagkaladkad sa kanyang pangalan sa isyu ng hindi pantay na alokasyon sa infrastructure projects sa mga distrito. Mahinumduman nga kaniadtong Domingo, si Paolo Duterte nagpadala mensahe sa mga kongresista kalabot sa giingon nga coup d'Žtat batok sa posisyon sa Speaker ug Deputy Speaker alang sa pagguyod sa iyang ngalan sa isyu sa dili patas nga paggahin sa mga proyekto sa inprastraktura sa mga distrito. Kinumpirma ng Palasyo ng Malakanyang ang nominasyon kay Michael Braganza Peloton bilang bagong commissioner ng Commission on Elections (Comelec). Gikumpirma sa Palasyo sa Malaca–ang ang nominasyon ni Michael Braganza Peloton isip bag-ong komisyonado sa Commission on Elections (Comelec). Sinabi ni Presidential Spokesperson Harry Roque na kumpiyansa ang Palasyo na maninilbihan si Peloton sa Comelec nang may propesyunalismo at integridad. Ang tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque nagsulti nga ang Palasyo masaligon nga si Peloton magsilbi sa Comelec nga adunay propesyonalismo ug integridad. Kabilang aniya si Peloton sa magtitiyak ng manilis, credible, free, honest, orderly at modernized elections. Giingon niya nga ang Peloton kauban sa mga magsiguro sa hapsay, katuohan, libre, matinuoron, hapsay ug moderno nga eleksyon. Kasabay nito nagpaabot ng pagbati ang Palasyo kay Peloton sa kaniyang bagong assignment. Sa parehas nga oras, gipahalipayan sa Palasyo si Peloton sa iyang bag-ong gimbuhatan. Ang pagsasara ay simula ngayong araw Sept. 22 hanggang Sept. 28. Ang pagsira magsugod karong Septyembre 22 hangtod Septiyembre 28. Sa memorandum ni Executive gyudge Ethel Mercado-Gutay, habang sarado ang korte ay magsasagawa ng disinfection sa pasilidad. Sa usa ka memorandum ni Executive gyudge Ethel Mercado-Gutay, samtang ang korte gisirhan, usa ka disinfection ang himuon sa pasilidad. Magsasagawa rin ng contact tracing at swab testing sa mga staff na nagkaroon ng close contact sa nasabing empleyado na huling pumasok sa trabaho noong Sept. 14. Ipadayon usab ang contact tracing ug swab test sa mga kawani nga adunay suod nga kontak sa nasangpit nga kawani nga katapusang misulod sa trabaho kaniadtong Sept. 14. Ang mga transaksyon sa naturang korte ay maaring ipadaan sa pamamagitan ng e-mail at hotline numbers. Ang mga transaksyon sa mao nga korte mahimong ipasa sa mga numero sa e-mail ug hotline. Hiniling ni Ombudsman Samuel Martires sa Kongreso na amyendahan ang Republic Act 6713 o ang Code of Conduct and Ethical Standards of Public Official and Employees. Gihangyo ni Ombudsman Samuel Martires ang Kongreso nga usbon ang Akta Republika 6713 o ang Code of Conduct and Ethical Standards sa Mga Opisyal sa Publiko ug mga empleyado. Sa pagdinig ng panukalang 2021 budget ng Office of the Ombudsman, sinabi ni Ombudsman Samuel Martires na maraming kailangang baguhin sa nasabing batas. Sa pagdungog sa proposal sa Office of the Ombudsman sa 2021 nga badyet, si Ombudsman Samuel Martires nagsulti nga daghang kinahanglan nga usbon sa nahisgutang balaod. Marami anya ang nabibiktima ng nasabing batas at subject ito sa ibaÕt ibang interpretasyon. Giingon niya nga daghan ang biktima sa nasangpit nga balaod ug kini nasakup sa lainlaing paghubad. Ito anya ang dahilan kung bakit inihinto na nila ang lifestyle check sa mga kawani ng pamahalaan. Kini, ingon niya, ang hinungdan kung giundang nila ang lifestyle check sa mga kawani sa gobyerno. Paliwanag ni Martires sa Kamara walang sinuman ang may karapatan upang husgahan isang empleyado ng gobyerno dahil may kaniya-kaniya prayoridad ang bawat isa. Gipasabot ni Martires sa Kamara nga walaÕy bisan kinsa ang adunay katungod nga maghusga sa usa ka kawani sa gobyerno tungod kay ang matag usa adunay kaugalingon nga prayoridad. Mayroon anya na nagtatrabaho sa pamahalaan na mas pinipili ang mamuhay na mas mataas sa kanyang kinikita pero hindi anya ito dapat pakialaman. Giingon niya nga adunay mga nagtrabaho sa gobyerno nga gusto nga mabuhi labaw sa ilang kita apan giingon niya nga dili kini angay buhaton. Paliwanag nito, mayroong mas inuuna ang ibang bagay tulad halimbawa ng mamahaling sasakyan at iba pang material na bagay at isinasantabi ang iba. Paliwanag nito, mayroong mas inuuna ang ibang bagay tulad halimbawa ng mamahaling sasakyan at iba pang material na bagay at isinasantabi ang iba. Ang iba naman anya ay nangungutang para sa kanilang mga gustong bilhin. Ang uban, ingon niya, nanghulam alang sa mga gusto nga mopalit. Aabot sa mahigit P2 milyon halaga ng marijuana bricks ang nakumpiska ng mga tauhan ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) sa Bontoc, Mt. Province. Nakumpiska sa mga personahe sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) ang kapin sa P2 milyon nga kantidad nga mga marijuana brick sa Bontoc, Mt. Probinsya. Open in Google Translate Feedback Labingpitong piraso ng marijuana bricks ang nakumpiska ng pinagsanib-pwersa ng PDEA at PNP sa Brgy. Samoki. Napulo ug pito ka piraso nga mga brick nga marijuana ang nakumpiska sa hiniusang pwersa sa PDEA ug PNP sa Brgy. Samoki. Ayon sa PDEA Ð Cordillera Administrative Region, iniwan ang mga kahon sa waiting shed sa highway sa naturang barangay. Pinauyon sa PDEA - Cordillera Administrative Region, ang mga nahabilin na kahon sa waiting shed sa haywey sa nahisgutang barangay. Naghintay ng ilang oras ang mga operatiba kung may darating para kumuha ng mga kahon, pero walang kumuha nito, kaya nagpasya silang buksan na ang kargamento at doon natuklasan ang mga bloke ng marijuana. Naghulat ang mga operatiba daghang oras alang sa usa ka tawo nga moabut ug kuhaon ang mga kahon, apan walaÕy nagdala niini, busa nakahukom sila nga abrihan ang kargamento ug pangitaon ang mga bloke sa marijuana. Iniimbestigahan na ngayon ng PDEA at PNP ang bagong modus na Òdropping and shippingÓ ng illegal na droga. Giimbestigahan karon sa PDEA ug PNP ang bag-ong mode sa "paghulog ug pagpadala" sa iligal nga droga. Hiniling ni Manila Mayor Isko Moreno sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) na lagyan ng barikada ang Manila Bay Sands. Gihangyo ni Manila Mayor Isko Moreno ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) nga i-barikada ang Manila Bay Sands. Kasunod ito ng insidente ng pagdagsa ng mga tao sa lugar nitong nagdaang weekend. Kini nunot sa insidente sa pagdagsa sa mga tawo sa lugar kaniadtong miaging semana. Ayon kay Moreno, hiniling na niya sa DENR na bakuran ang lugar, lalo pa at mayroon pang nagpapatuloy na konstruksyon. Pinauyon kay Moreno, gihangyo na niya ang DENR nga koralon ang lugar labi na nga nagpadayon pa ang konstruksyon. Magugunitang nitong weekend, dumagsa ang mga tao sa lugar na nais tignan ang mas magandang itsura ng Manila Bay. Kahinumduman nga kaniadtong katapusan sa semana, ang mga tawo nagpanon sa lugar aron makita ang labi ka matahum nga Manila Bay. Sa kabila ng presensya ng mga otoridad, hindi napigilan ang pagsisiksikan ng mga tao at nalabag na ang protocol sa social distancing. Bisan pa sa presensya sa mga awtoridad, ang mga panon sa katawhan dili mapugngan ug gilapas ang social distancing protocol. Hindi pagbabawalan ng pamahalaan ang mga senior citizen at mga bata na makalabas sa kani kanilang tahanan bago mag-Undas. Dili gidili sa gobyerno ang mga senior citizen ug bata nga mobiya sa ilang balay sa wala pa ang Undas. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, ito ay para makadalaw ang mga bata at nga senior citizen sa mga puntod o sa mga mahal sa buhay na pumanaw na. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, kini alang sa mga bata ug mga senior citizen nga bisitahan ang mga lubnganan o mga mahal sa kinabuhi nga namatay na. Papayagan aniya na makalabas ang nga senior citizen at mga bata bago ang pagsasara sa mga sementeryo sa Oktubre a-29 hanggang Nobyembre a-4. Gitugotan niya nga ang mga senior citizen ug bata tugotan nga makagawas sa dili pa magsira ang sementeryo sa Oktubre 29 hangtod Nobyembre 4. Aalisin na muna aniya ang age restriction para makabisita sa mga sementeryo. Giingon niya nga kuhaon una ang age restriction aron makaduaw sa mga sementeryo. Hindi aniya maikakaila na ngayon pa lamang may mga nagtutungo na sa sementeryo. Giingon niya nga dili ikalimod nga karon lang adunay mga tawo nga moadto sa sementeryo. Positibo sa COVID-19 si Bureau of Corrections Director Gerald Bantag. Si Director of Bureau of Corrections Gerald Bantag positibo sa COVID-19. Kinumpirma ito ni Bantag sa pamamagitan ng text message sa mga mamamahayag. Gikumpirma kini ni Bantag pinaagi sa usa ka text message sa mga tigbalita. Una nang nagpositibo sa COVID-19 si BuCor spokesperson Gabriel Chalag. Ang tigpamaba sa BuCor nga si Gabriel Chalag unang positibo sa COVID-19. Ayon kay Chalag, mild symptoms lamang ang nararamdaman niya. Ingon pa ni Chalag, malumo lang ang iyang gibati. Dahil sa pagkakaroon ng COVID-19 ni Chalag, agad nagpasaialim sa swab test si Bantag at mga staff nito. Tungod sa COVID-19 ni Chalag, nagpaubos dayon og swab test si Bantag ug ang iyang kawani. Niyanig ng magnitude 4 na lindol sa Surigao del Sur. Usa ka kusog nga linog nga niyanog sa Surigao del Sur. Ayon sa Phivolcs, tumama ang lindol sa layong 106 kilometers Northeast ng Bayabas. Pinauyon sa Phivolcs, ang linog miigo sa 106 kilometros Amihanang-silangan sa Bayabas. Naramdaman ang pagyanig bandang 12:28 ng tanghali. Ang linog nabati mga alas 12:28 sa hapon. 26 kilometers ang lalim ng lindol at tectonic ang origin. Ang linog dunay giladmon nga 26 kilometros ug usa ka gigikanan sa tectonic. Ayon sa Phivolcs, aftershock ito ng tumamang magnitude 6.1 na lindol sa Bayabas, Surigao Del Sur noong September 21. Pinauyon sa Phivolcs, ning-aftershock kini sa usa ka 6.1 nga kusog nga linog sa Bayabas, Surigao Del Sur kaniadtong Septyembre 21. Hindi naman nagdulot ng pinsala ang aftershock sa Bayabas at mga karatig-bayan. Pinauyon sa Phivolcs, ning-aftershock kini sa usa ka 6.1 nga kusog nga linog sa Bayabas, Surigao Del Sur kaniadtong Septyembre 21. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Linggo (September 20), umabot na sa 286,743 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) kaniadtong Domingo (Septyembre 20), adunay 286,743 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 51,894 ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 51,894 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 3,311 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 3,311 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang nataho sa nasud. 86.6 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 8.7 porsyento ang asymptomatic; 1.4 porsyento ang severe habang 3.3 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. 86.6 porsyento sa aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 8.7 nga porsyento ang walaÕy simtomas; 1.4 porsyento ang grabe samtang 3.3 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 55 ang napaulat na nasawi. Mga 55 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 4,984 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Tungod ani, misaka na ug 4,984 ang COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa nasud. Ayon pa sa DOH, 20,021 naman ang gumaling pa sa bansa. Sa tala sa DOH, 20,021 ang nakabawi gikan sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 229,865 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Tungod niini, ang total nga nakuha sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas na sa 229,865. Bumaba na ang koleksyon ng buwis ng pamahalaan sa Philippine Offshore Gaming Operations (POGO). Nibaba ang pagkolekta sa buhis sa gobyerno sa Philippine Offshore Gaming Operations (POGO) Ito ay dahil marami na ang nagsarang POGO operations. Kini tungod kay daghan ang adunay sirado nga operasyon sa POGO. Nabatid na natakot ang mga Chinese worker na magtrabaho sa Pilipinas dahil sa mataas na kaso ng COVID-19. Nahibal-an nga ang mga trabahante sa China nahadlok nga magtrabaho sa Pilipinas tungod sa taas nga kaso sa COVID-19. Nabatid na ang Pilipinas ang epicenter ng COVID-19 sa Southeast Asia. Nahibal-an nga ang Pilipinas ang sentro sa COVID-19 sa Timog-Silangang Asya. Ayon kay Bureau of Internal Revenue (BIR) Internal Revenue Deputy Commissioner Arnel Guballa na tuloy pa rin ang kanilang pangongolekta ng buwis sa operasyon ng POGO, service providers at sa kanilang mga empleyado. Ang Deputy of Internal Revenue (BIR) Internal Revenue Deputy Commissioner nga si Arnel Guballa nagsulti nga padayon sila nga mangolekta og buhis sa operasyon sa POGO, service provider ug ilang mga empleyado. Matatandaang maraming sektor na ang bumabatikos sa operasyon ng POGO dahil sa hindi pagbabayad ng tamang buwis pati na ang magagaspang na pag-uugali ng mga Chinese worker. Kahinumduman nga daghan na nga mga sektor ang misaway sa pagpadagan sa POGO alang sa dili pagbayad sa tama nga buhis maingon usab ang mabangis nga pamatasan sa mga trabahante sa China. Maglalaan ang pamahalaan ng P152.35 bilyong budget para sa implementasyon ng convergence program sa climate change adaptation at disaster risk reduction sa susunod na taon. Ang gobyerno mogahin og P152.35 bilyon nga badyet alang sa pagpatuman sa programa sa pagtagbo sa pagbag-o sa klima ug pagpaminus sa peligro sa katalagman sa sunod tuig. Ito ay ayon sa Cabinet Cluster on Climate Change Adaptation, Mitigation and Disaster Risk Reduction (CCAM-DRR) na pinamumunuan ng Department of Environment and Natural Resources (DENR). Kini pinauyon sa Cabinet Cluster on Climate Change Adaptation, Mitigation and Disaster Risk Reduction (CCAM-DRR) nga gipanguluhan sa Department of Environment and Natural Resources (DENR). Sabi pa ng cabinet cluster na ang Duterte administration ay naglaan ng P152.35 billion para sa Risk Resiliency Program (RRP) ng pamahalaan sa ilalim ng 2021 National Expenditure Program na isinumite sa Kongreso. Gidugang sa cluster sa gabinete nga ang administrasyong Duterte naggahin og P152.35 bilyon alang sa Risk Resiliency Program (RRP) sa gobyerno ilawom sa 2021 National Expenditure Program nga gisumite sa Kongreso. Nabatid na ang hinihirit na pondo ay mas mataas ng 30 porsyento sa P117 bilyong inilaan para sa programa sa taong 2020. Nahibal-an nga ang paggahin sa mga pondo nga 30 porsyento nga mas taas kaysa sa P117 bilyon nga gigahin alang sa programa sa 2020. Ayon sa Cabinet cluster, kaya itinaas ang pondo dahil na rin sa pag-align ng mga programa at aktibidad para sa mga priority policy, strategy at proyekto ng Inter-Agency Task Force Technical Working Group on Anticipatory and Forward Plan para sa Ònew normalÓ ng CCAM-DDR sector. Pinauyon sa Cabinet cluster, ang pondo nakolekta tungod sa paghanay sa mga programa ug kalihokan alang sa mga prayoridad nga mga polisiya, estratehiya ug proyekto sa Inter-Agency Task Force Technical Working Group sa Anticipatory and Forward Plan alang sa "bag-ong normal" sa sektor nga CCAM-DDR. Ayon kay DENR Undersecretary for Finance, Information System and Climate Change Analiza Rebuelta-Teh, ang panukalang pondo ay gagamitin sa pagpapatayo ng resilient at sustainable communities habang ang bansa ay dumadaan sa Coronavirus crisis. Pinauyon sa DENR Undersecretary for Finance, System sa Impormasyon ug Pagbag-o sa Klima nga si Analiza Rebuelta-Teh, ang gisugyot nga pondo gamiton aron matukod ang lig-on ug malungtaron nga mga komunidad samtang ang nasud moagi sa krisis sa Coronavirus. Magbibigay ng buong suporta ang gobyerno sa Filipino crew members na lulan ng lumubog na Panamanian-registered M/V Livestock 1 sa Japan, ayon sa Department of Labor and Employment (DOLE). Ang gobyerno maghatag hingpit nga suporta sa mga tripulante sa Filipino sakay sa nalunod nga narehistro sa Panamanian nga M / V Livestock 1 sa Japan, sumala sa Department of Labor and Employment (DOLE). Sa inilabas na pahayag, sinabi ni Labor Secretary Silvestre Bello III na kasama rito ang dalawang nakaligtas sina Chief officer Eduardo Sareno at deck crew Jay-nel Rosales, ang pamilya ng nasawing si Joel Canete Linao, at iba pang nawawala. Sa usa ka pahayag, giingon ni Labor Secretary Silvestre Bello III nga ang duha nga nakalas kauban ang Chief officer Eduardo Sareno ug deck crew nga si Jay-nel Rosales, ang pamilya sa namatay nga si Joel Canete Linao, ug uban pa nga nawala. Aniya pa, we are also looking at possible job opportunities for them in other shipping companies in case they want to get back at work as soon as possible. Dugang pa niya, gitan-aw usab namon ang posible nga mga oportunidad sa trabaho alang kanila sa ubang mga kompanya sa pagpadala kung gusto nila nga makabalik sa trabaho sa labing dali nga panahon. Nagsimula na aniyang makipag-ugnayan ang kagawaran sa foreign employers na nangangailangan ng overseas Filipino workers (OFWs). Giasoy niya nga nagsugod na ang departamento sa pagkontak sa mga langyaw nga agalon nga nanginahanglan mga overseas Filipino workers (OFWs). Samantala, inihayag ng kalihim na ang Filipino seafarers ang isa sa mga pinakamatapang sa buong mundo. Samtang, gipahibalo sa kalihim nga ang mga marinero sa Pilipinas ang usa sa labing kaisug sa kalibutan. Nakauwi na ng Pilipinas sina Sareno at Rosales sa pamamagitan ng Philippine Airlines flight mula Tokyo. Si Sareno ug Rosales ningbalik sa Pilipinas sakay sa usa ka flight sa Philippine Airlines gikan sa Tokyo. Umabot na sa 185,650 na overseas Filipinos (OFs) ang na-repatriate simula nang magpauwi ng mga Filipinong apektado ng COVID-19, ayon sa Department of Foreign Affairs (DFA). Niabot ug 185,650 nga mga overseas Filipino (OFs) ang gipapauli gikan sa pagpauli sa mga Pilipino nga apektado sa COVID-19, suma sa Department of Foreign Affairs (DFA). Naitala ang nasabing datos mula February hanggang 2:00, Linggo ng hapon (September 20). Ang nasangpit nga datos nataho gikan sa Pebrero hangtod 2:00, Domingo sa hapon (Septiyembre 20). Nitong nagdaang linggo, sinabi ng kagawaran na aabot sa 11,611 ang napauwing overseas Filipinos. Kaniadtong miaging semana, giingon sa departamento nga moabot sa 11,611 ang mga Pilipinong sa gawas sa nasud ang ningbalik. Sa kabuuang bilang na 185,650, 65,048 o 35.04 porsyento ang sea-based habang 120,602 o 64.96 porsyento ang land-based. Sa kinatibuk-ang ihap sa 185,650, 65,048 o 35.04 porsyento ang nakabase sa dagat samtang 120,602 o 64.96 porsyento nga nakabase sa yuta. Sinabi ng kagawaran na patuloy pa rin ang repatriation sa mga nais umuwi ng Pilipinas. Giingon sa departamento nga nagpadayon pa ang pagpauli alang sa mga gusto nga mobalik sa Pilipinas. Inabisuhan ng DFA ang sinumang OF na nais makauwi ng Pilipinas ay maaaring ipagbigay-alam sa embahada o konsulado sa kanilang lugar. Gipahibalo sa DFA nga ang bisan kinsa sa mga gusto nga mobalik sa Pilipinas mahimong ipahibalo sa embahada o konsulada sa ilang lugar. Idiniin si dating Supreme Court Associate Justice Antonio Carpio na labag sa Saligang Batas ng bansa ang pagpapahintulot sa 100 porsyentong foreign ownership ng telecommunications firms sa Pilipininas. Gitataw ni kanhi Supreme Court Associate Justice Antonio Carpio nga supak sa Konstitusyon sa nasud ang pagtugot sa 100 porsyento nga pagpanag-iya sa langyaw sa mga kompanya sa telecommunication sa Pilipinas. Ganundin, nagbabala si Carpio sa panganib sa pambansang seguridad kapag ang telecommunication industry ay napasukan ng ibang bansa gaya ng China kapag Ipinasa noong Marso ng Kamara ang House Bill 78 na nagpapahintulot ng 100 porsyentong pag-aari sa public utilities gaya ng telecommunication, transportasyon at koryente. Sa susama, nagpahimangno si Carpio sa hulga sa seguridad sa nasud kung ang industriya sa telecommunication mosulod sa ubang mga nasud sama sa China sa pagpasar sa Kamara sa House Bill 78 kaniadtong Marso nga nagtugot sa 100 porsyento nga tag-iya sa mga public utilities sama sa telecommunication, transportasyon ug elektrisidad. . Pero sa isang webinar na isinagawa ng Philippine Bar Association, sinabi ni Carpio na ito ay labag sa 1987 Constitution. Apan sa usa ka webinar nga gihimo sa Philippine Bar Association, giingon ni Carpio nga supak kini sa 1987 Constitution. BagamaÕt sa inaprubahang panukalang batas na naglalayong amyendahan ang Public Service Act ay inalis ang transportasyon at telecommunications bilang public utilities, sinabi ng dating SC justice na sa ilalim ng kasalukuyan at mga nagdaang Saligang Batas, malinaw na ang telecommunications ay maituturing na isang public utility. Bisan kung ang gi-aprobahan nga balaudnon nga nagtumong sa pag-usab sa Public Service Act giwagtang ang transportasyon ug telecommunication ingon mga kagamitan sa publiko, ang kanhing hustisya sa SC nag-ingon nga sa karon ug kaniadto nga Konstitusyon, tin-aw nga ang telecommunication mahimoÕg maisip nga usa ka public utility. Ang posisyong ito ng dating mahistrado ay kinatigan ni Atty. Marlon Anthony R. Tonson, director at founding member ng Tagapagtanggol ng Watawat. Kini nga posisyon sa kaniadto mahistrado gitun-an ni Atty. Marlon Anthony R. Tonson, director ug founding member sa Flag Defender. Ayon kay Tonson, isa sa mga reactor sa webinar, ang telco ay isang public utility at ang 60-40 ownership ay angkop at hindi maaaring baguhin ng kapangyarihan ng Kongreso. Pinauyon kay Tonson, usa sa mga reaktor sa webinar, ang telco usa ka public utility ug 60-40 nga tag-iya ang angay ug dili mabag-o sa gahum sa Kongreso. Arestado ang 34 Pilipino at dayuhan sa isang bar sa Makati City, Biyernes ng gabi. Trayntay dos nga mga Pilipino ug mga langyaw ang gidakup sa usa ka bar sa Makati City, Biyernes sa gabii. Sa ulat ng National Capital Region Police Office (NCRPO), nahuli ang nasabing bilang ng indibidwal dahil sa pag-inom sa bahagi ng Algier Street sa Baranga Poblacion bandang 10:00 ng gabi. Pinauyon sa National Capital Region Police Office (NCRPO), ang nahisgutang ihap sa mga indibidwal ang nadakup nga nag-inom sa Algier Street section sa Baranga Poblacion mga alas 10:00 sa gabii. Batay sa imbestigasyon, nakatanggap ng impormasyon ang Substation Ð 6, Makati City Police Station Personnel mula sa isang concerned citizen at naaktuhan sa Facebook Live ang drinking session sa Kartel Rooftop Bar. Base sa imbestigasyon, ang Substation - 6, Makati City Police Station Personnel nakadawat kasayuran gikan sa usa ka nagpakabana nga lungsuranon ug gitala ang sesyon sa pag-inom sa Kartel Rooftop Bar sa Facebook Live. Kasunod nito, agad nagsagawa ng operasyon sa nasabing bar dahil sa paglabag sa CO no. 2020 Ð 76 Extended Curfew hour at social distancing na may kinalaman sa implementasyon ng General Community Quarantine (GCQ). Kasunod niini, gihimo dayon ang usa ka operasyon sa nasangpit nga bar tungod sa kalapasan sa CO no. 2020 - 76 Gidugayon nga oras sa Curfew ug pagpalayo sa sosyal nga adunay kalabotan sa pagpatuman sa General Community Quarantine (GCQ). Dinala ang mga violator sa Station Investigation and Detective Management Section, Makati City Police Station para sa documentation at pag-isyu ng Ordinance Violation Receipts. Ang mga nakalapas gidala sa Station Investigation and Detective Management Section, Makati City Police Station alang sa pagdokumento ug pag-isyu sa mga Ordinansa nga Pagdawat sa Paglapas. Matapos ang pag-isyu ng receipts, pinalaya na rin ang lahat ng naarestong violators. Pagkahuman sa pag-isyu sa mga resibo, gipagawas usab ang tanan nga gidakup nga mga nakalapas. Nasabat ng mga awtoridad ang mahigit P1 milyong halaga ng hinihinalang shabu sa Tagbiliran City, Biyernes ng gabi. Nasakmit sa mga awtoridad ang kapin P1 milyon nga kantidad sa gituohang shabu sa Tagbiliran City, Biyernes sa gabii. Ayon sa Philippine Drug Enforcement Agency Ð Central Visayas (PDEA RO7), isinagawa ang buy-bust operation sa bahagi ng C. Ligason St. Corner CPG East Avenue sa Barangay Bool bandang 6:20 ng gabi. Sa tala sa Philippine Drug Enforcement Agency - Central Visayas (PDEA RO7), usa ka buy-bust operation ang gihimo sa bahin sa C. Ligason St. Corner CPG East Avenue sa Barangay Bool mga alas 6:20 sa gabii. Nagresulta ang operasyon sa pagkakaaresto sa high-value target na si Camilo Ibay Malicse, 50-anyos. Ang operasyon miresulta sa pagdakup sa high-value target nga si Camilo Ibay Malicse, 50-anyos. Nakuha kay Malicse ang pitong heat sealed transparent plastic sachet na naglalaman ng hinihinalang shabu na nagkakahalaga ng P1,360,000. Si Malicse nakuhaan og pito ka heat selyadong transparent nga plastik nga mga sachet nga adunay sulud nga gidudahang shabu nga nagkantidad og P1,360,000. Nakumpiska rin ang ginamit na buy-bust money at iba pang non-drug evidence. Nakumpiska usab ang gigamit nga kwarta nga buy-bust ug uban pang ebidensya nga dili droga. Mahaharap si Malicse sa kasong paglabag sa Sections 5 at 11 Article 2 ng Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Si Malicse mag-atubang sa kasong kalapasan sa Seksyon 5 ug 11 Artikulo 2 sa Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Nagsagawa ng inspeksyon sina Environment and Natural Resources Secretary Roy Cimatu at Manila Mayor Isko Moreno sa Manila Bay beach. Ang kalihim sa kinaiyahan ug natural nga kahinguhaan nga si Roy Cimatu ug Manila Mayor Isko Moreno nagpahigayon og inspeksyon sa baybayon sa Manila Bay. Ito ay kasabay pagdaraos ng ika-35 International Coastal Clean-up Day sa araw ng Sabado, September 19. Kadungan kini sa ika-35 nga International Coastal Clean-up Day sa Sabado, Septiyembre 19. Kasama rin nina Cimatu at Moreno sina Agriculture Secretary William Dar, DOLE Secretary Silvestre Bello, DSWD Secretary Rolando Bautista, MMDA Chairman Danny Lim at iba pang opisyal ng gobyerno. Kauban usab nila Cimatu ug Moreno sila si Secretary Secretary William Dar, DOLE Secretary Silvestre Bello, DSWD Secretary Rolando Bautista, MMDA Chairman Danny Lim ug uban pang mga opisyal sa gobyerno. Nagkolekta rin ng mga basura ang ilang ahensya ng gobyerno at mga pribadong organisasyon bilang bahagi ng cleanup activity sa Roxas Boulevard. Ang pila ka ahensya sa gobyerno ug pribadong organisasyon nakolekta usab ang basura isip bahin sa kalihokan sa paglimpiyo sa Roxas Boulevard. Kasabay ng International Coastal Cleanup Day, pansamantala ring binuksan ang Manila Bay sa publiko sa araw ng Sabado. Kauban sa International Coastal Cleanup Day, ang Manila Bay temporaryo usab nga giablihan sa publiko kaniadtong Sabado. Nakiusap naman si Moreno sa publiko na makiisa sa paglilinis ng Manila Bay. Sa pihak nga bahin, nag-apela si Moreno sa publiko nga magbuylog sa pagpahinlo sa Manila Bay. Matapos gawin at patuloy na gagawin at aayusin, nakikiusap naman ako, Ôyung mga balat ng candy ninyo, pinag-inuman, pinagkainan ilagay niyo naman sa tamang sisidlan ani Moreno. Pagkahuman sa pagbuhat ug pagpadayon sa pagbuhat ug pag-ayo, gihangyo ko ikaw, Ôang mga panit sa imong kendi, pag-inum, kaon ug isulud sa tama nga sulud, ingon ni Moreno. Maging responsable rin tayong mamamayan. Mahimong responsable usab kita nga mga lungsuranon. Hindi lamang ang gobyerno nagpoprotekta sa kapaligiran. Dili ra gipanalipdan sa gobyerno ang kalikopan. Dumating kayong malinis, umalis din kayo nang malinis dagdag pa niya. Naglimpyo ka, nagbiya usab ka nga limpyo dugang niya. Pumalo na sa mahigit 956,000 ang bilang ng mga nasawing COVID-19 patient sa buong mundo. Kapin sa 956,000 nga mga pasyente nga COVID-19 ang namatay sa tibuuk kalibutan. Batay sa huling tala, umakyat na sa kabuuang 956,438 ang namatay sa ibaÕt ibang bansa bunsod ng nakakahawang sakit. Pinauyon sa labing kabag-o nga numero, kinatibuk-an nga 956,438 ka mga tawo ang namatay sa lainlaing mga nasud tungod sa mga sakit nga makatakod. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang nasawi dahil sa COVID-19 ang Estados Unidos na may 203,171. Nanguna pa ang Estados Unidos nga adunay labing kataas nga mga biktima tungod sa COVID-19 nga adunay 203,171. Sumunod na rito ang Brazil na may 135,857 na pumanaw. Gisundan kini sa Brazil nga adunay 135,857 nga namatay. Nasa 85,625 naman ang death toll sa India habang 72,803 ang napaulat na nasawi sa Mexico. Adunay 85,625 ang namatay sa India samtang 72,803 ang gikataho nga namatay sa Mexico. Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 30,694,541 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Sa kasamtangan, gipakita usab ang labing kabag-o nga datos nga sa kinatibuk-an 30,694,541 nga mga tawo ang natapnan sa mga makatakod nga sakit sa lainlaing mga nasud. Nasa 22,336,284 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Adunay 22,336,284 nga kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 pandemya sa tibuuk kalibutan. Halos 4,000 ang naitalang bagong kaso ng coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Dul-an sa 4,000 nga mga bag-ong kaso sa coronavirus disease o COVID-19 ang natala sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) ngayong Sabado (September 19), umabot na sa 283,460 ang kumpirmadong kaso ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) karong Sabado (Septyembre 19), adunay 283,460 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 68,645 ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 68,645 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 3,962 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 3,962 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang giulat sa nasud. Umaabot sa 87.4 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 9.0 porsyento ang asymptomatic; 1.1 porsyento ang severe habang 2.5 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Moabot sa 87.4 porsyento nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 ang hinay; 9.0 porsyento nga asymptomatic; 1.1 porsyento ang grabe samtang 2.5 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 100 ang napaulat na nasawi. Mga 100 ang gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 4,930 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang mga may kalabutan nga COVID-19 nga namatay sa nasud ningtaas sa 4,930. Ayon pa sa DOH, 1,128 naman ang gumaling na sa bansa. Pinauyon sa DOH, 1,128 ang naayo sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 209,885 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 209,885. Nagpahayag ang Department of Transportation (DOTr) ngayong Sabado na mahigpit nitong ipatutupad ang patakarang isang metrong distansya ng mga pasahero sa mga pampublikong sasakyan alinsunod sa desisyon ni Pangulong Rodrigo Duterte. Gipahibalo sa Department of Transportation (DOTr) karong Sabado nga istrikto nga ipatuman niini ang patakaran nga usa ka metro ang gilay-on sa mga pasahero sa mga pampublikong transportasyon pinauyon sa desisyon ni Presidente Rodrigo Duterte. Nagsalita na ang Pangulo. Nakasulti na ang Presidente. Agresibo nating tutuparin at mahigpit nating ipapatupad ang isang metrong physical distancing sa lahat ng pampublikong sasakyan ayon sa pahayag ng DOTr na nakasulat sa wikang Ingles. Agresibo namon nga ipatuman ug higpit nga ipatuman ang usa ka metro nga pisikal nga distansya sa tanan nga pangpubliko nga transportasyon sigun sa pahayag sa DOTr nga gisulat sa Ingles. Nakatakda sanang bawasan ng DOTr ang distansya ng mga pasahero sa isaÕt isa sa loob ng sasakyan kung saan gagawin na lamang 0.75 metro ang pagitan sa halip na isang metro gaya ng itinatagubilin ng World Health Organization. Ang DOTr gikatakda nga minusan ang distansya sa mga pasahero sa matag usa sa sulod sa salakyanan nga 0.75 metro lang ang gilay-on imbis usa ka metro nga gimando sa World Health Organization. Nasuspinde ang implementasyon nito at ngayong Sabado ay inanunsyo ni Secretary Harry Roque na tutol ang Pangulo sa planong ito. Gisuspinde ang pagpatuman niini ug kaniadtong Sabado gipahibalo ni Secretary Harry Roque nga supak ang Presidente sa kini nga plano. Nag-desisyon na po ang Presidente kahapon. Naghimo desisyon ang Presidente kagahapon. Ang desisyon po ng Presidente, mananatili po ang one-meter social distancing sa pampublikong transportasyon ayon kay Roque. Pinauyon kay Roque, ang desisyon sa Presidente magpabilin nga usa ka metro nga sosyal nga distansya sa mga publiko nga transportasyon. Aabot sa P6.5 milyong halaga ng mga mamamahaling bag at sapatos ang nakumpiska ng mga tauhan ng Bureau of Customs (BOC) sa Ninoy Aquino International Airoprt (NAIA). Nakuha sa mga kawani sa Bureau of Customs (BOC) ang mokabat sa P6.5 milyon nga mahal nga mga bag ug sapatos gikan sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA). Ang mga bag na may brand na Prada, Gucci, Hermes, Louis Vuitton, Chanel, Christian Dior, Valentino, kabilang ang mga sapatos at iba pang accessories ay pawang idineklarang shampoo. Ang mga bag nga adunay marka nga Prada, Gucci, Hermes, Louis Vuitton, Chanel, Christian Dior, Valentino, lakip na ang sapatos ug uban pang mga aksesorya gideklarar nga shampoo. Batay sa rekord, ang mga kargamento ay naka-consign sa isang Reynaldo Tan sa Paircargo Warehouse at galing ng Maisons-Alfort, France. Pinahiuyon sa talaan, ang mga kargamento gitugyan sa usa ka Reynaldo Tan sa Paircargo Warehouse ug gikan sa Maisons-Alfort, France. Layon ng misdeclaration na makaligtas sa pagbabayad ng buwis para sa mga mamahaling bag at sapatos. Ang sayup nga pagdeklara nagtumong aron malikayan ang pagbayad og buhis sa mga mahalon nga bag ug sapatos. Ayon sa BOC, tinatayang nasa 157 piraso ang mga nakumpismang gamit. Pinauyon sa BOC, ang nakumpiska nga mga butang gibanabana nga 157 ka buok. Sinabi ni District Collector Carmelita M. Talusan, sasailalim sa seizure at forfeiture ang mga gamit batay sa isinasaad ng Section 1400 in relation to Section 1113 ng CMTA. Si District Collector Carmelita M. Talusan nagsulti nga ang mga ekipo ipailalom sa pagsakmit ug pagka wala pinauyon sa Seksyon 1400 kalabot sa Seksyon 1113 sa CMTA. Nanawagan si Senator Imee Marcos sa Bureau of Customs na i-donate na lang sa mga mahihirap na estudyante ang mga nakumpiskang cellphones at laptops. Nanawagan si Senador Imee Marcos sa Bureau of Customs nga ihatag ang mga nakumpiska nga cellphone ug laptop sa mga kabus nga estudyante. Ayon kay Marcos kung nagawa ng kawanihan na magbigay ng halos 800 smuggled vehicles sa PNP, AFP at iba pang ahensiya ng gobyerno, wala siyang nakikitang dahilan para hindi ipamahagi ang mga nakumpiskang electronic gadgets na magagamit ng mga estudyante. Giingon ni Marcos kung nakahatag ang bureau hapit 800 nga smuggled nga mga salakyanan sa PNP, AFP ug ubang ahensya sa gobyerno, wala siyay nakitang hinungdan aron dili maapod-apod ang mga nakumpiskang elektronik nga gadget nga magamit sa mga estudyante. Pangamba ng senadora, ngayong in-demand ang electronic devices, posible na marami ang magtatangka na magpuslit papasok ng bansa ng mga cellphones, tablets at laptops. Nahadlok ang senador nga karon nga ang mga electronic device nanginahanglan, posible nga daghan ang mosulay sa pagpalusot sa mga cellphones, tablet ug laptop sa nasud. Noong nakaraang buwan 29.5 tonelada ng cellphones, storage devices at electrical items ang kinumpiska ng Customs Bureau dahil walang mga papeles. Sa miaging bulan, nakumpiska sa Customs Bureau ang 29.5 ka toneladang mga cellphone, storage device ug mga gamit sa elektrisidad tungod kay walaÕy papel. Samantala noong 2019, P100 milyon halaga ng cellphones at tablets mula Hong Kong ang nasabat sa Clark Freeport Zone at sinundan ito ng pagkakakumpiska ng P15 milyon halaga ng second hand cellphone units mula naman South Korea. Samtang kaniadtong 2019, P100 milyon nga kantidad sa mga cellphone ug tablet gikan sa Hong Kong ang nasakmit sa Clark Freeport Zone ug gisundan kini sa pagsakmit sa P15 milyon nga kantidad sa mga second hand cellphone unit gikan sa South Korea. Sinabi ni Marcos na kung didinggin ng Bureau of Customs ang kanyang panawagan at sulitin na ng kawanihan ang pagtulong sa pamamagitan nang pamamahagi sa mga bata ng mga cellphones, tablets at laptops bago ang muling pagsisimula ng klase sa Oktubre 5. Giasoy ni Marcos nga kung madungog sa Bureau of Customs ang iyang panawagan ug pahimuslan sa labi ang pagtabang sa mga bata pinaagi sa pagpanghatag og mga cellphone, tablet ug laptop sa mga bata sa dili pa magsugod ang klase sa Oktubre 5. Nagpatupad ng physical closure sa Municipal Trial Court in Cities (MTCC) Branch 1 ng San Jose City sa Nueva Ecija. Nagpatuman sa pisikal nga pagsira sa Municipal Trial Court in Cities (MTCC) Branch 1 sa San Jose City sa Nueva Ecija. Sa memorandum na inilabas ni Executive gyudge Leo Cecilio Bautista, ang pagsasara ay simula ngayong araw hanggang sa Sept. 21. Sa usa ka memorandum nga giluwatan ni Executive gyudge Leo Cecilio Bautista, magsugod ang pagsira karong adlawa hangtod sa Sept. 21. Ito ay makaraang magpositibo sa COVID-19 ang isang empleyado ng korte. Kini pagkahuman positibo sa usa ka kawani sa korte nga nagpositibo sa COVID-19. Sasailalim sa dinsinfection ang korte at lahat ng staff nito ay inaatasang mag-work from home. Ang korte mopailalom sa disinfection ug ang tanan nga kawani niini kinahanglan nga magtrabaho gikan sa balay. Maari pa ring ma-contact ang korte sa pamamagitan ng hotline numbers at email accounts. MahimoÕg makontak ang korte pinaagi sa mga numero sa hotline ug mga email account. Pinag-iingat ng Department of Education (DepEd) ang publiko sa mga kumakalat na scam na naghihikayat sa mga tao na sumali sa anumang contest upang mabigyan ng DepEd ng libreng laptops at cellphones. Gipanalipdan sa Department of Education (DepEd) ang publiko gikan sa pagkaylap sa mga scam nga nagdasig sa mga tawo nga moapil sa bisan unsang indigay nga hatagan ang DepEd libre nga mga laptop ug cellphone. Ayon sa pahayag ng DepEd, hindi ito namimigay ng free wifi at gadgets sa pamamagitan ng anumang online giveaway, raffle draw, o contest. Pinauyon sa DepEd, wala kini giapod-apod nga libre nga wifi ug mga gadget pinaagi sa bisan unsang online giveaway, raffle draw, o indigay. Ang learning continuity packages na donasyon ng LGUs at partners ay ipinamamahagi sa mga mag-aaral at mga guro sa pamamagitan ng DepEd regional and division offices at mga paaralan. Ang mga pakete sa pagpadayon sa pagkat-on nga gidonar sa LGUs ug kaubanan gipanghatag sa mga estudyante ug magtutudlo pinaagi sa DepEd regional ug division office ug mga eskuylahan Maaaring i-report ang mga scam na may kinalaman sa pagbubukas ng klase sa action@deped.gov.ph. Ang mga panlimbong nga may kalabotan sa pagabli sa klase mahimong ireport sa action@deped.gov.ph Bawal dumalaw sa patay sa Araw ng mga Patay. Gidili ang pagbisita sa mga patay sa Adlaw sa mga Minatay. Eto ang direktiba ng Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases o IATF bunsod ng pangambang lolobo ang bilang ng mga may sakit na coronavirus sa bansa kung papayagang bumisita ang milyong Pilipino sa mga sementeryo at kolumbaryo ngayong Undas. Kini ang direktiba sa Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases o IATF tungod sa kahadlok nga modaghan ang mga masakiton nga coronavirus sa nasud kung tugutan ang milyon-milyon nga mga Pilipino nga mobisita sa mga sementeryo ug kolonya karon. Ayon sa tagapagsalita ng pangulo na si Secretary Harry Roque, isasara sa mga bisita ang lahat ng pribado at pampublikong sementeryo at columbarium mula Oktubre 29 hanggang Nobyembre 4. Pinauyon sa tigpamaba sa pagkapresidente nga si Secretary Harry Roque, ang tanan nga pribado ug publiko nga mga sementeryo ug columbarium sarado sa mga bisita gikan Oktubre 29 hangtod Nobyembre 4. Ibig sabihin, pwede naman po tayo dumalaw bago isara at matapos isara ang mga semeteryo ani Roque. Kini nagpasabut nga mahimo kita makabisita sa dili pa sirad-an ug pagkahuman sa pagsira sa mga sementeryo, ingon ni Roque. Pero nilinaw niya na sa mga araw na pahihintulutan ang pagdalaw, hanggang 35 porsyento lamang ng kapasidad ng lugar ang makakapasok. Apan giklaro niya nga sa mga adlaw nga gitugotan ang pagbisita, hangtod sa 35 porsyento lamang sa kapasidad sa lugar ang ma-access. Dahil nga po magsasara ang mga sementeryo sa loob ng isang linggo, ang bilang ng mga bibisita sa ating mga mahal sa buhay na sumakabilang buhay ay lilimitahan sa maximum 30 percent ng venue capacity paliwanag ni Roque. Tungod kay ang mga sementeryo sirad-an sa sulud sa usa ka semana, ang ihap sa mga bisita sa atong mga minahal nga namatay na gilimitahan sa maximum nga 30 porsyento nga kapasidad sa venue, gipatin-aw ni Roque. Kinakailangan magsuot ng face masks, face shields, at mag-social-distance wika pa niya bilang bahagi ng mga pamamaraang ipinatutupad sa maraming panig ng bansa para maiwasan ang pagkalat ng Covid-19. Gikinahanglan nga magsul-ob og mga maskara sa nawong, panagang sa nawong, ug giingon nga layo sa sosyal nga bahin sa mga pamaagi nga gipatuman sa daghang bahin sa nasud aron mapugngan ang pagkaylap sa Covid-19. Ganundin, pahihintulutan ang mga senior citizens at mga bata na makadalaw sa kanilang namayapang mahal sa buhay sa mga araw na nabanggit, dagdag pa ni Roque. Sa susama, gitugotan ang mga senior citizen ug bata nga mobisita sa ilang namatyan nga mga minahal sa mga adlaw nga gihisgutan, dugang pa ni Roque. Nauna nang magpalabas ng kautusan si Mayor Isko Moreno noong Setyembre 8 na nagbabawal sa pagdalaw sa mga sementeryo sa panahon ng Undas. Si Mayor Isko Moreno una nang nagpagawas usa ka kamandoan kaniadtong Septyembre 8 nga nagdili sa pagbisita sa mga sementeryo sa panahon sa Undas. Binatikos ng isang think tank group ang anilaÕy Òkawalang kaalamanÓ ng Malaca–ang sa panganib na kaakibat ng partisipasyon ng isang Chinese company sa Sangley international airport project. Gisaway sa usa ka think tank group ang giingon nga "pagkaignorante" sa Malaca–ang sa mga peligro nga nahimo sa pagsalmot sa usa ka kompanya nga Intsik sa proyekto nga international airport sa Sangley. Sinabi ng Pinoy Aksyon for Governance and the Environment (Pinoy Aksyon) na ÒimposibleÓ ang pahayag nig Executive Secretary Salvador Medialdea na hindi niya alam na bahagi ng P500 bilyong proyekto ang China Communications and Construction Co. Ltd (CCCC). Ang Pinoy Aksyon for Governance and the Environment (Pinoy Aksyon) nagsulti nga ang pahayag ni Executive Secretary Salvador Medialdea nga wala niya hibal-an nga ang China Communicons and Co. Co. bahin sa P500 bilyon nga proyekto nga "imposible". Ltd (rela). Ang CCCC, na bahagi ng consortium na nakakuha ng Sangley Point International Airport project sa Cavite, ay kabilang sa mga Chinese firms na blacklisted sa US dahil sa partisipasyon nito sa pagtatayo ng mga artipisyal na isla sa South China Sea. Ang CCCC, nga bahin sa consortium nga nakuha ang proyekto nga Sangley Point International Airport sa Cavite, kauban sa mga mga kumpanya sa China nga naapil sa listahan sa US alang sa pag-apil sa konstruksyon sa mga artipisyal nga isla sa South China Sea. Matapos na lumabas sa media ang isyu, nagbabala si Foreign Secretary Teodoro Locsin Jr. na maaring ipawalang-bisa ang kontrata ng mga Chinese companies na sangkot sa reclamation project sa South China Sea, kabilang na sa lugar na may territorial claim ang Pilipinas. Paggawas sa isyu sa media, nagpahimangno si Foreign Secretary Teodoro Locsin Jr. nga mahimoÕg walaÕy pulos ang kontrata sa mga kompanya nga Intsik nga naapil sa reclaim project sa South China Sea, lakip na sa mga lugar diin adunay pag-angkon sa teritoryo ang Pilipinas. Pero binawi rin ni Locsin ang pahayag niyang ito matapos na hindi sumang-ayon ang Palasyo. Apan gikuha usab ni Locsin ang iyang pamahayag pagkahuman nga wala makauyon ang Palasyo. Nagpahayag din ng suporta ang grupo sa Philippine Navy na tumututol sa pagpapatalsik sa naval stations sa Sangley Point dahil mahalaga umano ang mga ito sa seguridad ng bansa. Gipahayag usab sa grupo ang suporta sa Philippine Navy, nga supak sa pagpalagpot sa mga naval station sa Sangley Point tungod kay hinungdanon kini sa seguridad sa nasud. Sinabi ni Vice Admiral Giovanni Carlo Bacordo, ang flag officer in command ng Philippine Navy, na ang CCCC ay hindi lamang karaniwang construction firm dahil sa papel na ginampanan nito sa militarisasyon ng South China Sea at panghihimasok ng China sa exclusive economic zone ng Pilipinas sa West Philippine Sea. Si Bise Admiral Giovanni Carlo Bacordo, ang flag officer nga nagmando sa Philippine Navy, nagsulti nga ang CCCC dili usa ka yano nga konstruksyon kumpanya tungod sa papel niini sa militarisasyon sa South China Sea ug pagsulong sa China sa eksklusibong economic zone sa Pilipinas sa Kasadpan Dagat sa Pilipinas. Sa House Resolution 1199 ni Representative Rufus Rodriguez, hinikayat ang Department of National Defense na siguruhing mananatili ang Naval Bases Heracleo Alano at Pascual Ledesma sa kanilang lokasyon sa Sangley Point. Sa House Resolution 1199 ni Representative Rufus Rodriguez, giawhag ang Department of National Defense nga siguruhon nga ang Naval Bases Heracleo Alano ug Pascual Ledesma magpabilin sa ilang lokasyon sa Sangley Point. Ang mga pangyayaring ito, ayon kay Ellorin, ay nagpapakita lamang kung gaano na kahina ang bansa. Ang kini nga mga hitabo, suno kay Ellorin, nagpakita lamang kung unsa kahinay ang nasod. Mananatili ang isang metrong distansya ng mga pasahero sa mga pampublikong transportasyon, ayon sa Palasyo ng Malakanyang. Ang mga pasahero magpabilin nga usa ka metro ang gilay-on sa publikong transportasyon, suma sa Palasyo sa Malaca–ang. Ayon kay Presidential spokesperon Harry Roque, inihayag ni Transportation Secretary Arthur Tugade sa pulong ng Inter-Agency Task Force on the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF-MEID) na mananatili ang Òone-meter ruleÓ sa public transportation habang wala pang desisyon si Pangulong Rodrigo Duterte ukol dito. Pinahiuyon sa tigpamaba sa Presidente nga si Harry Roque, ang Sekretaryo sa Transportasyon nga si Arthur Tugade nagpahibalo sa usa ka miting sa Inter-Agency Task Force on the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF-MEID) nga ang "usa ka metro nga pagmando" sa publiko nga transportasyon magpabilin nga pending Presidente Rodrigo Duterte bahin niini. Dahil dito, suspendido muna ang implementasyon ng 0.75-meter physical distancing sa mga pampublikong sasakyan. Ingon usa ka sangputanan, gisuspinde ang pagpatuman sa 0.75-meter nga pisikal nga pagkalayo sa mga publiko nga salakyanan. Matatandaang sinimulan ang pagpapaliit ng physical distancing noong Lunes, September 14. Kahinumduman nga ang pagkunhod sa pisikal nga pagkalayo gisugdan kaniadtong Lunes, Septyembre 14. Hinikayat ni Deputy Majority Leader Bernadette Herrera ang pamahalaan na magpalabas ng hold departure order (HDO) laban sa mga opisyal ng PhilHealth na sangkot sa katiwalian. Giawhag ni Deputy Majority Leader Bernadette Herrera ang gobyerno nga mag-isyu og hold departure order (HDO) batok sa mga opisyal sa PhilHealth nga nalambigit sa kurapsyon. Ayon kay Herrera, makakatulong sa pormal na paghahain ng kaso kung makapaglalabas agad ng immigration watchlists, hold departure order at Interpol red notices laban sa PhilHealth executives. Pinauyon kay Herrera, makatabang ang pormal nga pagsang-at sa kaso kung ang mga lista sa imigrasyon, paghupot sa mga mando sa pag-alis ug mga pahibalo nga pula sa Interpol giluwatan dayon batok sa mga ehekutibo sa PhilHealth. Dapat din ayon sa mambabatas na i-secure ng Department of Justice (DOJ) at National Bureau of Investigation (NBI) ang mga dokumento at computer ng PhilHealth bilang mga ebidensya sa pagsasampa ng kaso. Pinauyon sa magbabalaod, ang Department of Justice (DOJ) ug ang National Bureau of Investigation (NBI) kinahanglan magseguro sa mga dokumento ug computer sa PhilHealth isip ebidensya sa pag-file sa kaso. Kung mas maaga anyang makapaglalabas ng legal authorization ang mga otoridad ay matitiyak na hindi mabubura o mawawala ang mga kinakailangang dokumento mula sa PhilHealth na magdidiin sa mga akusado sa kanilang katiwalian. Giingon niya kung ang mga awtoridad mahimoÕg magpagawas sa ligal nga pagtugot sa una, siguruhon nila nga ang mga kinahanglanon nga dokumento gikan sa PhilHealth nga nag-akusar sa akusado sa ilang kurapsyon dili mapapas o mawala. Samantala, naniniwala naman si ACTI-CIS Partylist Rep. Jocelyn Tulfo na hindi dapat ma-abswelto si Health Sec. Francisco Duque III sa nangyaring gusot sa PhilHealth. Samtang, si ACTI-CIS Partylist Rep. Jocelyn Tulfo nga si Health Sec. Francisco Duque III sa iskandalo sa PhilHealth. Muli namang ipinanawagan ni Tulfo na isailalim sa hospital arrest si dating PhilHealth President & CEO Ricardo Morales bunsod naman ng iniinda nitong lymphoma. Nanawagan usab si Tulfo alang sa kanhi Presidente ug CEO sa PhilHealth nga si Ricardo Morales nga ipaubus sa hospital tungod sa iyang lymphoma. Kumpirmadong isa na ang nasawi habang mayroong isa pang nawawala sa pananalasa ng Hurricane Sally sa Alabama. Usa ka tawo ang kumpirmadong namatay samtang ang usa nawala sa Bagyong Sally sa Alabama. Ayon kay Mayor Tony Kennon ng Orange Beach, bagaman hindi naman nagtamo ng matinding pinsala ang Orange Beach ay nakapagtala sila ng isang nasawi. Pinauyon kay Mayor Tony Kennon sa Orange Beach, bisan kung ang Orange Beach wala mag-antos sa bisan unsang seryoso nga kadaot, nakarekord sila sa usa ka kaswalti. Sa Baldwin County, maraming bahay ang nawalan ng kuryente. Sa Baldwin County, daghang mga balay ang nawad-an ug kuryente. Mula Alabama, mananalasa din sa Florida ang bagyo. Gikan sa Alabama, ang bagyo moigo usab sa Florida. Nagbabala na si Florida Gov. Ron DeSantis sa mga residente na maaring magdulot ng pagtaas ng tubig sa mga ilog sa Florida ang ulang dulot ng bagyo. Ang Gobernador sa Florida Gisulti ni Ron DeSantis sa mga residente nga ang bagyo nga ang maong hinungdan sa pagbaha sa mga sapa sa Florida. Tumama ang magnitude 3.3 na lindol sa Davao Occidental. Niigo ang magnitude 3.3 nga linog sa Davao Occidental. Ayon sa Phivolcs, tumama ang lindol may 9 na kilometro timog-silangan ng Governor Generoso. Suno sa Phivolcs, ang linog nag-igo sa 9 kilometros bagatnan-sidlangan sang Gobernador Generoso. Naramdaman ang pagyanig bandang 1:04 ng hapon. Ang linog nabati mga ala 1:04 sa hapon. May lalim itong 25 kilometro at tectonic ang origin. Adunay kalalom nga 25 kilometros ug usa ka gigikanan sa tectonic. Ayon sa Phivolcs, wala namang napaulat na pinsala o nasaktan sa lindol. Pinauyon sa Phivolcs, walaÕy nataho nga na sira o nasamdan sa linog. Prayoridad sa panukalang pondo ng Department of Foreign Affairs (DFA) sa susunod na taon ang pagpapauwi sa mga overseas Filipino workers (OFWs). Ang pagpauli sa mga overseas Filipino workers (OFWs) usa ka prayoridad sa proposal sa badyet sa Department of Foreign Affairs (DFA) sa sunod tuig. Sa pagdinig ng Kamara sa P22.092 bilyong panukalang budget sa 2021 ng DFA, sinabi ni Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr., na nakasentro ang kagawaran para tiyakin na matutulungan ang mga Pilipino sa ibayong-dagat na makabalik ng bansa lalo na ang mga nawalan ng trabaho bunsod ng COVID-19 pandemic. Atol sa pagdungog sa Kamara bahin sa sugyot sa badyet sa DFA nga P22.092 bilyon alang sa 2021, giingon ni Secretary Foreign Secretary Teodoro Locsin Jr. sa trabaho nga gipahinabo sa COVID-19 pandemic Mas mataas ng .49 porsyento ang panukalang pondo ng DFA sa 2021 kumpara ngayong taon. Ang sugyot sa pondo sa DFA mas taas og .49 porsyento sa 2021 kung itandi sa niining tuig. Sa ngayon ay nasa 178,000 na ang napapauwing OFWs sa bansa at mayroon pang 177,000 na naghihintay sa kanilang repatriation. Sa pagkakaron, 178,000 na nga mga OFW ang gipapauli sa nasud ug laing 177,000 ang naghulat sa ilang pagpauli. Ipinauubaya naman ng DFA sa Kongreso kung dadagdagan ang kanilang pondo partikular sa Assistance to Nationals Program (ATN). Gitugyan sa DFA sa Kongreso nga dugangan ang ilang pondo nga alang sa Assistance to Nationals Program (ATN). Para sa 2021 ay aabot sa P1.259 bilyon ang alokasyon para sa proteksyon ng karapatan at pagsusulong ng kapakanan ng mga OFWs sa ilalim ng ATN na bahagya lang mataas sa P1.258 bilyon ngayong 2020. Alang sa 2021, ang alokasyon alang sa pagpanalipod sa mga katungod ug pagpauswag sa kaayohan sa mga OFWs ubos sa ATN moabot sa P1.259 bilyon, nga mas taas lang gamay kaysa P1.258 bilyon sa tuig 2020. Paborito mo bang palaman sa pan de sal ang Reno River Spread? Paborito ba nimo nga palaman sa pan de sal ang Reno Liver Spread? Nagbabala ang Food and Drug Administration (FDA) na huwag bilhin at gamitin ang Reno dahil kabilang ito sa mga produktong hindi rehistrado sa ahensiya. Nipasidaan ang Food and Drug Administration (FDA) nga dili paliton ug gamiton ang Reno tungod kay usa kini sa mga produkto nga wala marehistro sa ahensya. Sinabi ng FDA na batay sa online monitoring at post-marketing surveillance ng ahensiya, ang mga produktong ito ay napatunayang walang Certificates of Product Registration. Giingon sa FDA nga pinauyon sa monitoring sa ahensya sa online ug pagbantay sa post-marketing, kini nga mga produkto napamatud-an nga walaÕy mga Sertipiko sa Pagrehistro sa Produkto. Ang mga ganitong produkto ay hindi dumaan sa masusing ebalwasyon ng FDA at sa gayon ay walang kasiguruhan na epektibo at ligtas na gamitin o ikonsumo ng mamimili, ayon pa sa ahensiya. Ang mao nga mga produkto dili moagi sa usa ka hingpit nga pagtimbang-timbang sa FDA ug busa dili gigarantiyahan nga kini epektibo ug luwas magamit sa konsumo o konsumo, sumala sa ahensya. Mahaharap umano sa regulatory actions at sanctions ang mga establisyementong lalabag at patuloy na magbebenta ng mga produktong hindi rehistrado. Giingon nga ang mga establisemento nga makalapas ug padayon nga nagbaligya sa wala rehistrado nga mga produkto mag-atubang sa mga aksyon sa pagdumala ug mga silot. Bumagsak ang isang Air Force rescue helicopter sa Lantawan, Basilan Miyerkules ng tanghali. Usa ka helikopter sa pagluwas sa Air Force ang nahulog sa Lantawan, Basilan Miyerkules sa udto. Ayon sa Isabela City Disaster Risk Reduction Management Office (CDRRMO), bumagsak ang helicopter sa bahagi ng Barangay Upper Manggas bandang 12:45 ng tanghali. Sa tala sa Isabela City Disaster Risk Reduction Management Office (CDRRMO), ang helikopter nahulog sa Barangay Upper Manggas mga alas 12:45 sa hapon. Natagpuang patay ang apat na sakay nito. Nakitang patay ang upat nga sakay niini. Sinabi ng Isabela CDRRMO na nagsasagawa na ng imbestigasyon sa aksidente. Isabela CDRRMO nagsulti nga adunay gihimong imbestigasyon sa aksidente. Inilabas na ng gyudicial and Bar Council (JBC) ang listahan para sa susunod na Supreme Court Associate Justice. Gipagawas sa gyudicial and Bar Council (JBC) ang lista alang sa sunod nga Supreme Court Associate Justice. Mababakante kasi ang nasabing posisyon ni Supreme Court Associate Justice Jose Reyes Jr. kasunod ng nakatakda nitong retirement sa September 18, 2020. Bakante ang nahisgutang posisyon ni Supreme Court Associate Justice Jose Reyes Jr. pagkahuman sa gitakda nga pagretiro kaniadtong Septyembre 18, 2020. Isinumite na ang nasabing listahan kay Pangulong Rodrigo Duterte upang mapili ang bagong mahistrado. Ang nasangpit nga lista gisumite na ngadto kang Presidente Rodrigo Duterte aron mapili ang bag-ong mahistrado. Sarado muna sa publiko hanggang sa Sept. 18 ang Branch 76 ng Malolos City, Regional Trial Court. Gisirhan una sa publiko hangtod sa Septyembre Ang 18 mao ang Branch 76 sa Malolos City, Regional Trial Court. Ito ay makaraang isang staff nito ang magpositibo sa COVID-19 sa isinagawang swab test. Kini pagkahuman positibo ang usa sa mga kawani niini sa COVID-19 sa swab test. Sept. 3 huling pumasok sa trabaho ang empleyado at simula Sept. 4 ay nag-self quarantine. Septyembre 3 katapusang misulod sa trabaho ug sugod sa Septyembre 4 nga kaugalingon nga quarantine. Sa memorandum ni Executive gyudge Olivia Escubio-Samar, magpapatupad ng skeleton workforce bahang sarado ang korte. Sa usa ka memorandum ni Executive gyudge Olivia Escubio-Samar, ipatuman sa korte ang usa ka closed skeleton workforce. Tuloy pa rin ang operasyon ng korte sa pamamagitan ng hotline numbers at gyudiciary email accounts. Nagpadayon pa ang operasyon sa korte pinaagi sa mga numero sa hotline ug gyudiciary email account. Ikinumpara ni Senate President Pro Tempore Ralph Recto ang magagasta sa libreng pagpapa-aral ng mga nangangarap at kaparapat dapat na maging doktor sa intelligence and confidential funds. Gikumpirma a Presidente sa Senado nga si Pro Tempore Ralph Recto ang gasto sa libre nga edukasyon sa mga nangandoy ug angayan nga mahimong mga doktor sa intelihensiya ug kompidensyal nga pondo. Ipinunto ni Recto na napakaliit ng kailangan pondo para sa medical scholarship ngunit malaki naman ang maibubunga sa isang bansa katulad ng Pilipinas na kulang ang mga pampublikong doktor. Gitataw ni Recto nga adunay gamay nga pondo nga kinahanglan alang sa medikal nga mga iskolar apan adunay daghang makuha sa usa ka nasud sama sa Pilipinas nga kulang sa mga doktor publiko. Tiniyak ng senador na ang pondo na kakailanganin para sa pagpapa-aral ng nais maging doktor ay lubhang napakaliit kumpara sa P9.6 billion intelligence and confidential fund at sa P20.1 billion travel fund at katiting lang ng P1.2 trillion personal services budget ngayon taon. Gipasalig sa senador nga ang pondo nga gikinahanglan alang sa edukasyon sa mga gusto mahimong doktor gamay ra kaayo kung ikumpara sa P9.6 bilyon nga intelligence ug kompidensyal nga pondo ug ang P20.1 bilyon nga pondo sa pagbiyahe ug gamay ra nga kantidad nga P1.2 trilyon nga badyet sa personal nga serbisyo karon tuig. Sinabi nito kung ang mga sinasabing gastos ay mahalaga para sa demokrasya, hindi naman aniya masasabing hindi mahalaga ang pagkakaroon ng mga karagdagang pampublikong doktor. Giingon niya nga kung ang nahisgutan nga gasto hinungdanon alang sa demokrasya, dili niya giingon nga ang pagdugang daghang mga doktor sa publiko dili hinungdanon. Nabanggit nito na, mayroon lang sa ngayon 78,400 doctors sa bansa para sa populasyon na 106.9 milyon. Giasoy niini nga karon naa lang sa 78,400 nga mga doktor sa nasud alang sa populasyon nga 106.9 milyon. Idinagdag pa nito ang lumulobong bilang na rin ng senior citizens na ngayon ay 8.6 porsiyento ng populasyon at kailangan na kailangan na talaga ng mangangalaga sa mga Filipino hanggang sa mga liblib na lugar. Gidugang niini nga ang nagtubo nga ihap sa mga senior citizen karon nga 8.6 porsyento na sa populasyon ug kinahanglan gyud ang mga tig-atiman sa mga Pilipino hangtod sa mga hilit nga lugar. Hinimok ni Marikina Rep. Stella Quimbo ang Department of Transportation (DOTR) na dagdagan ang bilang ng mga public utility vehicles (PUVs) na pumapasada. Giawhag ni Marikina Rep. Stella Quimbo ang Department of Transportation (DOTR) aron dugangan ang ihap sa mga public utility vehicle (PUV) nga moagi. Sa pagdinig sa panukalang budget ng DOTr sa Kamara, sinabi ni Quimbo, kahit na bawasan ang physical distancing measure sa loob ng mga public transport ay nananatili pa rin sa 1.7 million ang estimated na stranded passengers dahil sa kakulangan ng masasakyan. Sa pagdungog bahin sa sugyot sa DOTr nga badyet sa Kamara, si Quimbo nagsulti, bisan kung ang pagmobu sa lihok sa pisikal nga distansya sa sulud sa publiko nga transportasyon, ang gibanabana nga naabut nga mga pasahero magpabilin nga 1.7 milyon tungod sa kakulang sa transportasyon. Ayon naman kay LTFRB Chair Martin Delgra, sa Metro Manila ay tumaas na sa 77,609 ang tumatakbong PUVs bunsod na rin ng dagdag na 17,000 na ruta ng traditional jeep. Pinauyon kay LTFRB Chair Martin Delgra, sa Metro Manila, ang ihap sa mga PUV nga ningdagan nisaka sa 77,609 tungod sa dugang 17,000 nga mga ruta sa mga tradisyonal nga dyip. Ipinagmalaki naman ng DOTR sa Kamara na 1.647 million ang maidadagdag na pasahero sa pagluwag ng physical distancing sa mga pampublikong transportasyon. Ang DOTR gipanghambog sa Kamara nga 1.647 milyon nga mga pasahero ang madugang aron magaan ang pisikal nga pagpalayo sa mga pangpubliko nga transportasyon. Paliwanag ni DOTR Asec. Steve Pastor, dalawang pasahero ang naidagdag sa mga bus na 2 by 2 ang seating habang dalawa hanggang walong pasahero naman ang dagdag para sa mga bus na mayroong 2 by 3 na seating arrangement. Pasabot ni DOTR Asec. Steve Pastor, duha nga mga pasahero ang gidugang sa mga bus nga adunay 2 por 2 nga lingkod samtang ang duha hangtod walo nga mga pasahero ang gidugang alang sa mga bus nga adunay 2 pinaagi sa 3 nga mga kahikayan sa paglingkod. Dagdag na dalawang pasahero din ang maisasakay sa modern jeep at tig-isa naman na dagdag para sa mga traditional jeep at UV Express. Duha pa ka mga pasahero ang makasakay sa modernong dyip ug usa nga dugang alang sa tradisyonal nga mga dyip ug UV Express. Matapos magsara ng may anim na buwan dahil sa pandemya, muling binuksan ang pinto ng Manila Cathedral para sa mananampalataya. Pagkahuman sa pagsira mga unom ka bulan tungod sa pandemya, giablihan usab ang pultahan sa Manila Cathedral alang sa mga matuuhon. Pero dahil sa Covid-19, mahigpit na ipatutupad ng Minor Basilica and Metropolitan Cathedral of the Immaculate Conception, o mas kilala sa tawag na Manila Cathedral, ang mga health at safety protocols. Apan tungod sa Covid-19, higpit nga ipatuman sa Minor Basilica ug Metropolitan Cathedral of the Immaculate Conception, o mas naila nga Manila Cathedral, ang mga protokol sa kahimsog ug kaluwas. Walumpong mananampalataya lamang ang pahihintulutan sa loob ng simbahan para masigurado na mayroong tamang social distancing. Kawaloan ra nga mga magtotoo ang gitugotan sa sulod sa simbahan aron masiguro ang husto nga pagpalayo sa sosyal distansing. May kabuuang kapasidad ang Manila Cathedral na 800. Ang Manila Cathedral adunay total nga kapasidad nga 800. Ang 80 na bilang ay batay na rin sa panuntunan na ipinalabas ng pamahalaan sa mga simbahan na nasa ilalim pa rin ng general community quarantine, tulad sa Metro Manila. Ang 80 nga numero gibase usab sa lagda nga giisyu sa gobyerno sa mga simbahan nga naa sa ilawom pa sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad, sama sa Metro Manila. Hanggang 10 porsyento lamang ng normal na kapasidad ang maaaring papasukin sa simbahan. Hangtod sa 10 porsyento lamang sa normal nga kapasidad ang mahimong madawat sa simbahan. Ganundin, ang pagsusuot ng facemask at face shield ay kinakailangan. Ingon usab, kinahanglan ang pagsul-ob sa usa ka facemask ug panagang sa nawong. Tuwing Linggo, ang mga mananampalataya ay maaring makinig ng Misa sa Plaza Roma sa harap ng simbahan, ayon pa sa pahayag ng tinaguriang Inang Simbahan ng bansa. Matag Domingo, ang mga magtutuo makapamati sa Misa sa Plaza Roma sa atubang sa simbahan, pinauyon sa pahayag gikan sa gitawag nga Mother Church sa nasod. May Misa mula Lunes hanggang Biyernes tuwing 7:30 ng umaga at 12:10 ng hapon; tuwing Sabado sa ganap na 7:30 ng umaga; at tuwing Linggo, 8:00 ng umaga, 10:00 ng umaga at 6:00 ng hapon. Adunay Misa gikan Lunes hangtod Biyernes sa alas 7:30 sa buntag ug 12:10 sa hapon; matag Sabado sa alas 7:30 sa buntag. ug matag Domingo, 8:00 sa buntag, 10:00 sa buntag ug 6:00 sa gabii. Bukas din ang katedral para sa mga pribadong panalangin mula 8:00 hanggang 11:30 ng umaga at 1:00 hanggang 5:00 ng hapon. Bukas usab ang katedral alang sa pribadong mga pag-ampo gikan 8:00 hangtod 11:30 sa buntag ug 1:00 hangtod 5:00 sa hapon. At tulad sa nakaraang anim na buwan, lahat ng misa ay naka-livestream sa opisyal na Facebook page at YouTube channel ng Manila Cathedral. Ug sama sa miaging unom ka bulan, ang tanan nga masa gi-livestream sa opisyal nga panid sa Facebook ug channel sa YouTube sa Manila Cathedral. Walang sapat na kakayahan ang Department of Information and Communications Technology (DICT) para mapigilan ang Òcyber spyingÓ kabilang na ang pangangalap ng mga kritikal na impormasyon ng ibang bansa. Ang Departamento sa Impormasyon ug Komunikasyon sa Teknolohiya (DICT) walay igong katakus aron mapugngan ang "cyber spying" lakip ang pagkolekta sa kritikal nga kasayuran sa gawas sa nasud. Ito ang inamin ni DICT chief Gregorio Honasan sa budget hearing ng ahensiya sa Kamara kung saan sinabi niyang masusing pinag-aralan ng kanyang grupo ang panukalang pagtatayo ng mga tower sa loob military camps ng Dito Telecommunity, ang third telco sa bansa. Giangkon kini sa pinuno sa DICT nga si Gregorio Honasan sa budget hearing sa ahensya sa Kamara diin giingon niya nga gitun-an sa iyang grupo ang sugyot nga magtukod mga tore sa sulod sa mga kampo sa militar sa Dito Telecommunity, ang ikatulong telco sa nasud. Layon ng Dito na magtayo ng cell sites sa military camps, kung saan lumagda ito ng kasunduan sa Armed Forces of the Philippines bilang bahagi ng rollout plan ng kompanya. Tuyo ni Dito nga magpatukod og mga cell site sa mga kampo militar, diin nagpirma kini og usa ka kasabutan sa Armed Forces of the Philippines isip bahin sa plano sa paglansad sa kompanya. Ang nasabing hakbang ay umani ng batikos mula sa ibaÕt ibang grupo dahil ang minority shareholder ng Dito, ang China Telecom, ay isang Chinese state-owned enterprise. Ang lakang nakakuha og pagsaway gikan sa lainlaing mga grupo tungod kay ang tagdumala sa minoriya ni Dito, ang China Telecom, usa ka kompanya nga gipanag-iya sa estado sa China. Ang China ay matagal nang kaalitan ng Pilipinas sa West Philippine Sea. Nagbabala rin ang United States sa banta sa seguridad ng mga Chinese-made equipment at infrastructure. Ang China dugay na nga kaalyado sa Pilipinas sa West Philippine Sea. Nagpahimangno usab ang Estados Unidos sa mga hulga sa seguridad sa kagamitan ug inprastraktura nga hinimo sa China. BagamaÕt sinabi ni Honasan na masusi nilang pinag-aralan ang hakbangin ng Dito sa Camp Aguinaldo, inamin niya na limitado lamang ang kakayahan ng DICT laban sa cyber spying. Bisan kung giingon ni Honasan nga gitun-an nila og maayo ang inisyatibo ni Dito sa Camp Aguinaldo, giangkon niya nga limitado ang katakus sa DICT kontra cyber spying. Hindi niya tahasang tinukoy kung sino ang mga ÒkaibiganÓ na ito, subalit sinabing ang mga entities ay may kinalaman sa power transmission business. Wala niya tin-aw nga gitino kung kinsa ang mga "higala", apan giingon nga ang mga entidad nahilambigit sa negosyo sa power transmission. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Martes (September 15), umabot na sa 269,407 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) kaniadtong Martes (Septiyembre 15), adunay 269,407 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 57,392 ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 57,392 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 3,544 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 3,544 ang bag-ong giulat nga COVID-19 nga mga kaso sa nasud. 87.9 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 8.0 porsyento ang asymptomatic; 1.2 porsyento ang severe habang 2.9 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 87.9 porsyento nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 8.0 porsyento nga asymptomatic; 1.2 porsyento ang grabe samtang 2.9 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 34 ang napaulat na nasawi. Ingon usa ka sangputanan, ang may kalabotan nga namatay nga COVID-19 sa nasud ningtaas na sa 4,663. Dahil dito, umakyat na sa 4,663 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Tungod niini, misaka na sa 4,663 ang COVID-19 related deaths sa nasud. Ayon pa sa DOH, 395 naman ang gumaling pa sa bansa. Sa tala sa DOH, 395 ang nakabawi sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 207,352 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 207,352. Aprubado na sa ikatlo at huling pagbasa ng Mababang Kapulungan ng Kongreso ang panukala upang palawigin pa ng dalawang taon ang estate tax amnesty. Ang sugyot nga palapdan ang amnestiya sa buhis sa estate gi-aprobahan sa ikatulo ug katapusang pagbasa sa Ubos Balay Balauranan sa Kongreso. Sa botong 209 na YES at walang pagtutol, pumasa ang House Bill 7068 na naglalayong amyendahan ang Republic Act 11213 o ang Tax Amnesty Act. Pinaagi sa boto nga 209 YES ug walaÕy pagsupak, gipasar ang House Bill 7068 diin gitinguha nga usbon ang Akta Republika 11213 o ang Tax Amnesty Act. Ayon kay Committee on Ways and Means Chairman Joey Salceda, sa ilalim nito, bibigyan ng kaluwagan ang mga indibidwal na may outstanding tax liabilities. Pinauyon kay Committee on Ways and Means Chairman Joey Salceda, sa ilalum niini, ang mga indibidwal nga adunay walaÕy kaakohan nga buhis nga hatagan mahatagan kahupayan. Kapag naging batas, palalawigin pa ng dalawang taon ang amnesty para sa paghahain ng estate tax na inaprubahan noong February 2019 ng pangulo. Kung nahimo kini nga balaod, ang amnestiya alang sa pag-pamapeles sa buhis sa kabtangan nga gi-aprubahan kaniadtong Pebrero 2019 sa presidente ipadayon sa laing duha ka tuig. Magugunitang sinabi ng Bureau of Internal Revenue na mula 2019 hanggang June 2020 ay aabot lamang sa 23,911 ang nag-avail ng Estate Tax Amnesty at Tax Amnesty on Delinquencies. Ang Bureau of Internal Revenue nagsulti nga gikan sa 2019 hangtod Hunyo 2020, 23,911 ra ang makapahimulos sa Estate Tax Amnesty ug Tax Amnesty sa mga Delinquency. Nasa P3.40 bilyon pa lamang ang nakokolekta ng BIR para sa estate tax delinquency habang P4.75 bilyon ang nakolekta para sa pagbabayad ng estate tax sa nasabing panahon. Nakolekta ra sa BIR ang P3.40 bilyon alang sa delinquency sa buhis sa estate samtang P4.75 bilyon ang nakolekta alang sa pagbayad sa buhis sa yuta sa nasangpit nga panahon. Malayo pa ito sa target na P21 bilyon para sa tax amnesty on delinquencies at P6 bilyon para sa maghahain ng estate tax. Layo ra kini sa target nga P21 bilyon alang sa tax amnesty sa mga delinquency ug P6 bilyon alang sa mga filers sa buhis sa kabtangan. Tatagal lamang ang bisa ng batas ng dalawang taon matapos itong aprubahan ni Pangulong Duterte noong February 2019. Ang balaod molihok lang sa duha ka tuig pagkahuman kini gi-aprubahan ni Presidente Duterte kaniadtong Pebrero 2019. Nagpapasalamat naman ang mga may-akda ng panukala na sina Majority Leader Martin Romualdez, Tingog Partylist Rep. Yedda Marie Romualdez at Zamboanga Sibugay Rep. Wilter Palma II sa suporta ng mga kongresista dahil mabibigyan ng kaluwagan at pagkakataon na makapagbayad pa ang mga indibidwal ng kanilang outstanding tax liabilities. Ang mga tagsulat sa sugyot, Majority Leader Martin Romualdez, Tingog Partylist Rep. Yedda Marie Romualdez ug Zamboanga Sibugay Rep. Wilter Palma II uban ang suporta sa mga kongresista tungod kay maghatag kahupayan ug higayon sa mga indibidwal nga mabayran ang ilang mga walaÕy katungdanan nga buhis. Tumama ang magnitude 3.2 na lindol sa Davao Oriental. Usa ka kusog nga 3.2 nga linog ang miigo sa Davao Oriental. Ayon sa Phivolcs, tumama ang sentro ng lindol sa layong 49 kilometers Southeast ng Manay dakong 4:46 ng hapon. Pinauyon sa Phivolcs, ang sentro sa linog gikataho nga 49 kilometros habagatan-silangan sa Manay alas 4:46 sa hapon. 17 kilometers ang lalim ng lindol at tectonic ang origin. Ang linog 17 ka kilometro ang giladmon ug gigikanan sa tectonic. Ayon sa Phivolcs, hindi naman nagdulot ng pinsala ang lindol sa Manay at mga karatig-bayan. Pinauyon sa Phivolcs, ang linog wala magdulot kadaot sa Manay ug mga silingang lungsod. Wala ring inaasahang aftershocks matapos ang pagyanig. WalaÕy gipaabot nga mga aftershock pagkahuman sa linog. Nasa 15 ang napaulat na bagong nagpositibong Filipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Adunay 15 nga gikataho nga bag-ong positibo nga mga Pilipino sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang September 15, umakyat na sa 10,329 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Filipino mula sa 76 na bansa at rehiyon. Pinauyon sa Department of Foreign Affairs (DFA) kaniadtong Septyembre 15, 10,329 ang nakumpirma nga positibo nga COVID-19 nga mga Pilipino gikan sa 76 nga mga nasud ug rehiyon. Sa nasabing bilang, 2,985 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa kana nga ihap, 2,985 ang padayon nga nakadawat pagtambal sa lainlaing mga ospital. 17 naman ang bagong gumaling kung kaya 6,571 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. 17 ang bag-ohay lang nakarekober busa 6,571 ka mga Pilipino sa gawas sa nasud ang nakabawi gikan sa makatakod nga sakit o nakagawas na sa hospital. Samantala, isa naman ang napaulat na nasawing overseas Filipino. Samtang, usa pa nga Pilipinong Pilipino ang gikataho nga napatay. Dahil dito, umakyat na sa 773 ang COVID-19 related deaths sa mga Filipino abroad. Ingon usa ka sangputanan, ang COVID-19 nga may kalabutan nga pagkamatay sa mga Pilipino sa gawas sa nasud ningtaas na sa 773. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na OF sa bahagi ng Middle East/Africa na may 7,025 na kaso. Ang labing gipanghimatuud nga positibo nga COVID-19 nga sa Tunga'ng Sidlakan / Africa natala usab nga adunay 7,025 ka mga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,172 confirmed COVID-19 positive cases na OF. Gisundan ang Europe sa 1,172 nga nakumpirma nga positibo nga kaso sa COVID-19 SA. Nasa 805 naman ang kaso sa Americas at 1,327 sa Asia Pacific Region. Adunay 805 ka mga kaso sa Amerika ug 1,327 sa Asia Pacific Region. Arestado ang isang drug suspect sa buy-bust operation ng mga awtoridad sa Cebu City, Martes ng umaga. Usa ka suspetsado sa droga ang gidakup sa usa ka buy-bust operation sa mga awtoridad sa Dakbayan sa Sugbo kaniadtong Martes sa buntag. Ayon sa Philippine Drug Enforcement Agency Ð Central Visayas (PDEA RO7), isinagawa ang operasyon sa bahagi ng Barangay Sambag II bandang 11:15 ng umaga. Pinauyon sa Philippine Drug Enforcement Agency - Central Visayas (PDEA RO7), ang operasyon gihimo sa bahin sa Barangay Sambag II mga alas 11:15 sa buntag. Nahuli sa operasyon ang drug suspect na si Maricar Esmero Llaguno, 40-anyos na residente ng Barangay Banawa. Ang suspek sa droga nga si Maricar Esmero Llaguno, 40-anyos nga residente sa Barangay Banawa, nadakup sa operasyon. Nakilala si Llaguno bilang isang target listed drug personality na nag-ooperate sa Cebu City. Si Llaguno naila nga usa ka target nga nakalista nga drug personality nga naglihok sa Dakbayan sa Cebu. Nakumpiska kay Llaguno ang apat na pakete ng hinihinalang shabu na nagkakahalaga ng P17,000. Upat ka putos sa gituohang shabu nga nagkantidad P17,000 ang nakumpiska gikan kang Llaguno. Nakuha rin sa drug suspect ang ginamit na buy-bust money at iba pang non-drug evidence. Ang suspetsado sa droga nakit-an usab nga ninggamit salapi nga buy-bust ug uban pang ebidensya nga dili droga. Mahaharap si Llaguno sa kasong paglabag sa Sections 5 at 11 Article 2 ng Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Si Llaguno mag-atubang sa kasong kalapasan sa Seksyon 5 ug 11 Article 2 sa Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Posibleng matapos na sa susunod na mga linggo ang implementing rules and regulations ng Anti-Terror Law (ATL). Posible nga ang pagpatuman sa mga lagda ug regulasyon sa Anti-Terror Law (ATL) makumpleto sa umaabot nga mga semana. Sa pagdinig ng House committee on appropriations sa 2021 budget ng Office of the President, sinabi ni Executive Secretary Salvador Medialdea na dalawang beses nang nagpulong ang Anti-Terror Council para talakayin ang mga magiging laman ng ATL. Sa komite sa Kamara bahin sa pagdungog nga gigamit sa badyet sa Opisina sa 2021 nga badyet sa Presidente, gisulti ni Executive Secretary Salvador Medialdea nga ang Anti-Terror Council duha ka beses nagtagbo aron mahisgutan ang sulud sa ATL. Nilinaw naman ni Medialdea na hindi nila suportado ang red-tagging na isinasagawa laban sa mga opisyal ng pamahalaan. Sa pikas nga bahin, giklaro ni Medialdea nga dili nila gisuportahan ang red-tagging nga gihimo batok sa mga opisyal sa gobyerno. Iginiit ni Medialdea na dahil wala pang IRR para sa ATL, wala pang mga indibidwal o mga grupo ang proscribed bilang mga terorista sa ilalim ng naturang bagong batas. Gipahayag ni Medialdea nga tungod kay walaÕy IRR alang sa ATL, wala paÕy mga indibidwal o mga grupo ang giapas nga mga terorista sa ilalum sa bag-ong balaod. Isinusulong ni House Deputy Speaker at Davao Rep. Paolo Duterte na itaas ang sahod ng private nurses. Si House Deputy Speaker ug Davao Rep. Paolo Duterte nga patas-an ang sweldo sa mga pribadong nars. Sa House Bill No. 7569 o ÒMinimum Wage for Nurses in the Private Sector Act of 2020Ó ni Duterte, nais nito na isaayos ang kalagayan ng mga nurse na nasa pribadong sektor. Sa House Bill No. 7569 o "Minimum Wage for Nurses in the Private Sector Act of 2020", gusto niya nga mapaayo ang kahimtang sa mga nars sa pribadong sektor. Sa ilalim ng panukala ay inaatasan ang National Wages Productivity Commission (NWPC) ng Department of Labor and Employment (DOLE), Department of Health (DOH), Philippine Nursing Association at Private Hospitals Association of the Philippines para sa itatakdang angkop na wage increase depende sa lugar at kakayanan ng ospital. Ubos sa sugyot, ang National Wages Productivity Commission (NWPC) sa Department of Labor and Employment (DOLE), Department of Health (DOH), Philippine Nursing Association ug Private Hospitals Association of the Philippines gikinahanglan nga magtakda sa angay nga usbaw sa sweldo depende sa lokasyon ug kapasidad sa hospital. Layunin ng panukala na maprotektahan ang nurses sa pribadong health care facilities sa pamamagitan ng pagtataas sa kanilang sahod at pagbibigay ng mas magandang benepisyo. Tumong ang lakang aron mapanalipdan ang mga nars sa mga pribadong pasilidad sa pag-atiman sa kahimsog pinaagi sa pagpataas sa ilang suholan ug paghatag og labi ka daghang mga benepisyo. Giit pa ni Duterte, napakalaki ng kontribusyon ng nurses sa mga pribadong ospital sa gitna ng pandemya kaya nararapat lamang na maitaas ang kanilang sahod at benepisyo. Giingon usab ni Duterte nga dako ang kontribusyon sa mga nars sa mga pribadong ospital taliwala sa pandemik busa angay nga dugangan ang ilang sweldo ug benepisyo. Kamakailan lamang ay itinaas ng pamahalaan ang sahod naman ng nurses sa pampublikong sektor ng P19,845 hanggang P30,531 kada buwan. Karon lang, gipataas sa gobyerno ang sweldo sa mga nars sa publikong sektor og P19,845 hangtod P30,531 matag bulan. Kinumpirma ni Cagayan Valley Medical Center Chief (CVMC) Dr. Glenn Matthew Baggao na nakapagtala na ng kauna-unahang kaso ng COVID-19 ang Aparri, Cagayan. Gipangunahan ni Cagayan Valley Medical Center Chief (CVMC) Dr. Glenn Matthew Baggao nga nakatala na sa una nga kaso sa COVID-19 sa Aparri, Cagayan. Ayon kay Baggao, isang senior citizen at Locally Stranded Individual (LSI) mula sa Metro Manila ang 77 taong gulang na lola na nagpositibo sa sakit. Pinauyon kay Baggao, usa ka 77-anyos nga lola nga nagpositibo sa sakit mao ang usa ka senior citizen ug Locally Stranded Individual (LSI) gikan sa Metro Manila. Residente sya ng Tallungan, Aparri, Cagayan. Siya residente sa Tallungan, Aparri, Cagayan. Noong buwan ng Agosto, nagtungo sa Quezon City ang pasyente para sa kaniyang medical check up sa Providence Hospital sanhi ng nararamdamang pneumonia. Kaniadtong Agosto, ang pasyente ningadto sa Lungsod sa Quezon alang sa iyang pagpa-medical check up sa Providence Hospital tungod sa sakit nga pulmonya. Makaraan ng ilang araw ay lumabas ito ng ospital at umuwi sa Aparri. Paglabay sa pila ka adlaw gipagawas siya gikan sa ospital ug mibalik sa Aparri. Makalipas ang isang linggo ay nagkaroon ng ubo at pananakit ng dibdib ang lola kayaÕt dinala ito ito sa Lyceum of Aparri at kalaunan ay inilipat siya sa CVMC. Paglabay sa usa ka semana ang lola adunay sakit nga ubo ug dughan busa gidala siya sa Lyceum of Aparri ug pagkahuman gibalhin sa CVMC. Ang pasyente ay mayroong ding heart disease, hypertension at diabetes. Ang pasyente adunay usab sakit sa kasingkasing, hypertension ug diabetes. Nakapaloob sa Bayanihan to Recover as One Act na pinirmahan ni Pangulong Duterte ay ang pag-aalok dapat ng utility companies ng Ôthree givesÕ sa mga konsyumer. Apil sa Bayanihan to Recover as One Act nga gipirmahan ni Presidente Duterte mao nga ang mga utility company kinahanglan magtanyag Ôtulo nga ihatagÕ sa mga konsumidor. Ikinatuwa ito ni Sen. Francis Tolentino dahil siya ang masigasig na nagtulak sa probisyon sa deliberasyon sa plenaryo ng Bayanihan 2. Gipasabot ni Sen. Francis Tolentino tungod kay siya ang usa nga madasigon nga nagduso alang sa probisyon sa pagtalakay sa plenaryo sa Bayanihan 2. Katuwiran ng senador napakahirap na ng sitwasyon at ang pag-aalok ng installment na pagbabayad sa kuryente, tubig at telekomunikasyon ay kahit paano ay makagaan sa pasanin ng mga konsyumer. Husto ang senadora nga lisud kaayo ang kahimtang ug ang pagtanyag bayad sa pagbayad alang sa elektrisidad, tubig ug telecommunication bisan unsaon makapagaan ang palas-anon sa mga konsumidor. Paliwanag ni Tolentino, kailangan na magbigay ang lahat ng utility companies ng 30-day grace period para sa pagbabayad ng kanilang konsumo habang umiiral ang enhanced community quarantine o ECQ at MECQ ng walang interes at multa. Gipasabut ni Tolentino nga ang tanan nga mga kompanya nga magamit kinahanglan maghatag usa ka 30 ka adlaw nga panahon sa grasya alang sa pagbayad sa ilang konsumo samtang ang gipaayo nga quarantine sa komunidad o ECQ ug MECQ anaa nga walaÕy interes ug multa. Pagkalipas ng grace period may opsyon din ang mga konsyumer maging ang mga micro, small and medium enterprises na bayaran ang kanilang naiwan bills ng tatlong hulog o Ôthree givesÕ ng wala rin interes at multa. Pagkahuman sa panahon sa grasya, ang mga konsumedor, bisan ang mga micro, gagmay ug medium nga mga negosyo, adunay kapilian nga bayran ang nahabilin nga bayranan sa tulo ka mga installment o Ôtulo kahataganÕ nga walaÕy interes ug multa. Samantala ang upa naman sa tirahan at puwesto ng negosyo na nagsara noong ECQ at MECQ ay sakop din ng 30-day grace period at bibigyan din sila ng hanggang sa katapusan ng taon para tapusin ang Ôinstallment paymentÕ sa upa. Sa kasamtangan, ang abang alang sa pinuy-anan ug mga lugar sa negosyo nga gisira sa panahon sa ECQ ug MECQ gitabunan usab sa 30-adlaw nga panahon sa paghatag ug hatagan usab sila hangtod sa katapusan sa tuig aron makumpleto ang Ôbayad sa pagbayadÕ sa renta. Para mapaghusay pa ang kakayahan ng mga Filipino seafarers nag-aalok ang gobyerno ng online maritime courses. Aron labi nga mapaayo ang kahanas sa mga pilipinong mananagat, nagtanyag ang gobyerno mga online maritime nga kurso. Bukod sa mga kurso para mapagbuti ang kanilang kahusayan at karunungan, nag-aalok din ang National Maritime Polytechnic o NMP ng personal safety courses, gaya ng STD/HIV/AIDS Prevention in Maritime Sector o SHAPIMS at Prevention of Alcohol and the Drug Abuse in the Maritime Sector o PADAMS. Gawas sa mga kurso aron mapaayo ang ilang pagkaepisyente ug kahibalo, ang National Maritime Polytechnic o NMP nagtanyag usab personal nga mga kurso sa kahilwasan, sama sa STD / HIV / AIDS Prevention sa Maritime Sector o SHAPIMS ug Paglikay sa Pag-abuso sa Alkohol ug droga sa Maritime Sector o PADAMS. Nasa ilalim ng pangangasiwa ng DOLE ang NMP. Ang NMP ubos sa pagdumala sa DOLE. Ayon kay NMP Executive Director Joel Maglunsod ang naturang programa ay ligtas na alternatibo sa classroom-based education at makakapag-aral sila sa kanilang sariling pamamahay, opisina o kahit sila ay naka-deploy sa barko. Pinauyon kay NMP Executive Director Joel Maglunsod ang ingon nga programa usa ka luwas nga alternatibo sa edukasyon nga nakabase sa klasehanan ug mahimo sila magtuon sa ilang kaugalingon nga balay, opisina o bisan gipakatap sa usa ka barko. Dagdag pa ni Maglunsod ang lahat na makakakumpleto ng online courses ay tatanggap ng Certificate of Completion. Dugang pa ni Maglunsod nga ang matag usa nga nakatapos sa mga kurso sa online makadawat usa ka Sertipiko sa Pagkompleto. Sinabi pa ng opisyal na ang safety courses ay ginawa sa pakikipagtulungan sa International Labor Organization at United Nations Program on HIV / AIDS. Gidugang sa opisyal nga ang mga kurso sa kahilwasan gihimo sa pakigtambayayong sa International Labor Organization ug United Nations Program on HIV / AIDS. Nag-aalok din ng online course na Gender Sensitivity Training for Seafarers ang NMP. Nagtanyag usab ang NMP og online nga kurso nga Gender Sensitivity Training alang sa mga Marinero. Tatagal ang pag-aalok ng online courses hanggang sa Disyembre ng taon. Ang pagtanyag sa mga kurso sa online molungtad hangtod sa Disyembre sa tuig. Nananawagan ang gamefowl sector kay Pangulong Rodrigo Duterte na payagan na muli ang operasyon ng mga sabungan sa bansa. Nanawagan ang sektor sa gamefowl kang Presidente Rodrigo Duterte nga tugotan na usab ang operasyon sa mga sabungan sa nasud. Sa isang pahayag na inilabas ngayong Lunes, sinabi ng International Federation of Gamefowl Breeders Association, Inc. (FIGBA) na may sapat na safety measures na isinasagawa ang industriya para masigurong ligtas ang kanilang aktibidad sa buong bansa. Sa usa ka pahayag nga gipagawas kaniadtong Lunes, ang International Federation of Gamefowl Breeders Association, Inc. (FIGBA) nga angayan nga mga lakang sa kaluwasan nga gihimo sa industriya aron masiguro ang ilang luwas nga kalihokan sa tibuuk nasod. Katunayan, ikinatwiran pa ng FIGBA na mas ligtas pa ang kanilang operasyon kesa sa mga facial at wellness center na pinayagan na ng pamahalaan na magbukas sa mga lugar na nasa ilalim ng general community quarantine dahil sa Covid-19 Sa tinuud, nangatarungan ang FIGBA nga labi ka luwas ang ilang operasyon kaysa sa mga sentro sa pangutok ug kahimsog nga gitugotan na sa gobyerno nga buksan sa mga lugar nga adunay quarantine sa kinatibuk-ang komunidad tungod sa Covid-19. Sinabi ng FIGBA na ngayon lamang sila hihingi ng pabor sa pamahalaan at minabuti nilang umapila kay Duterte matapos na ang kanilang hiling na pahintulutang nang magbukas ang mga sabungan ay di pinakinggan ng Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF). Giingon sa FIGBA nga karon lang sila mangayo pabor sa gobyerno ug nadesisyonan nga moapelar kay Duterte pagkahuman sa ilang hangyo nga permiso nga ablihan ang mga sabungan wala madungog sa Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF). Umaabot sa 1,210 na mga sabungan ang nagsara sa buong bansa mula pa nang magsimula ang quarantine noong Marso. Mokabat sa 1,210 nga mga sabungan ang nasirhan sa tibuuk nasud gikan sa pagsugod sa quarantine kaniadtong Marso. Kaugnay nito, naiulat na bumagsak ng may 50 porsyento ang P30-bilyong industriya ng patuka, habang ang mga veterinary products naman ay nalugi ng may P15 bilyon. Bahin niini, gitaho nga ang P30-bilyon nga industriya sa patuka nahulog sa hapit 50 porsyento, samtang ang mga produktong beterinaryo nawad-an sa hapit P15 bilyon. Umaabot sa 14,000 mga tindahan ng poultry supply sa buong bansa ang apektado din, habang bagsak ang benta ng may 30,000 breeders. Moabot usab sa 14,000 ang mga tindahan sa poultry suplay sa tibuuk nasud ang naapektuhan usab, samtang ang pagpamaligya sa hapit 30,000 nga mga breeders ang nahulog. Ang mga direktang benepisyaryo ng mga lehitimong derbies na tinatayang nasa 50,000 marginal breeding farms, 1,200 cockpit owners at daang libong manggagawa na inempleyo ng allied service at supply firms ng battle birdsÕ breeding at cockfights ang una sa aming isipan sa pagtutulak na aprubahan ang aming sports events ayon pa sa pederasyon. Ang direkta nga mga benepisyaryo sa mga lehitimong derby nga gibanabana nga 50,000 nga mga gagmay nga mga uma sa pag-uma, 1,200 nga tag-iya sa sabungan ug gatusan ka libo nga mga trabahante nga gigamit sa alyado nga serbisyo ug nagsuplay nga mga kompanya sa pagpasanay sa mga langgam sa gubat ug mga sabong mao ang una nga nahunahuna namo sa pagduso nga aprubahan ang among isport mga panghitabo sumala sa pederasyon. Sinabi pa ng FIGBA na maliban sa hanapbuhay na naibibigay nga gamefowl industry, daang milyong piso umano ang buwis na ibinabayad nito sa gubyerno habang umaabot naman sa P75 bilyon ang revenue na naitutulong nito sa lokal na ekonomiya. Dugang pa sa FIGBA nga gawas sa trabaho nga gihatag sa industriya ng gamefowl, nagbayad kuno kini sa gatusan ka milyon nga buhis sa gobyerno samtang ang kita nga naamot sa lokal nga ekonomiya moabot sa P75 bilyon. Nahihirapan umano silang kumbinsihin ang IATF na ang aming new normal design para sa sports birds, o sabong, ay higit na ligtas kaysa operasyon ng facial at wellness center na pinayagan kamakailan sa mga lugar na nasa ilalim ng general community quarantine at modified general community quarantine. Giingon nila nga naglisud sila sa pagkumbinser sa IATF nga ang among bag-ong naandan nga laraw alang sa mga sports bird, o sabong, labi ka luwas kaysa pagpadagan sa facial and wellness center nga bag-ohay lang nga naaprobahan sa mga lugar nga sakop sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad ug nabag-o nga kinatibuk-ang quarantine sa komunidad. Sinabi ni Palmares na lumago nang husto ang game fowl industry sa mga nakalipas na taon. Giingon ni Palmares nga ang industriya sa fowl nga dula nagdako nga ning-ayo sa miaging mga tuig. Umaabot umano sa P75 bilyon ang annual revenue nito, na kinabibilangan ng halaga ng feeds vaccines, vitamins, mineral supplements at medicines, farm equipment, farm accessories tulad ng incubators, pens, derby gadgets, halaga ng lupa para sa farm at construction materials. Ang tinuig nga kita niini giingon nga hangtod sa P75 bilyon, nga upod ang gasto sa mga bakuna sa feed, bitamina, mga suplemento sa mineral ug mga tambal, kagamitan sa uma, accessories sa uma sama sa mga incubator, bolpen, derby gadget, kantidad sa yuta alang sa mga materyales sa uma ug konstruksyon. Binigyang-diin ng FIGBA president na ang lahat ng mga kinakailangang datos na bumabalangkas sa tinatawag niyang Òeconomic paralysisÓ na tumama sa game fowl industry ay naisumite na sa National Economic Development Authority (NEDA) para sa angkop na paghahalaga. Gipahayag sa pangulo sa FIGBA nga ang tanan nga gikinahanglan nga datos nga naglangkob sa gitawag nga "economic paralysis" nga naigo sa industriya sa fowl nga industriya gisumite sa National Economic Development Authority (NEDA) alang sa angay nga kakugi. Sa kanilang apila sa Pangulo, sinabi ni Palmares na tumugon sila sa panawagan na tulungan ang pamahalaang lutasin ang pandemya. Sa ilang pag-apelar sa Presidente, giingon ni Palmares nga girespondehan nila ang panawagan nga tabangan ang gobyerno nga masolusyunan ang pandemiya. Mahal naming Pangulo, nanatili kaming mahinahon at masunurin sa iyong panawagang suportahan ang laban sa COVID-19, at sa aming maliit na paraan ay nagbigay kami ng tulong sa libo-libo naming miyembro. Minahal nga Presidente, Nagpadayon kami nga kalma ug masunuron sa imong panawagan nga suportahan ang pakig-away batok sa COVID-19, ug sa among gamay nga paagi naghatag kami tabang sa among liboan nga mga miyembro. Kailanman ay hindi kami naging pabigat sa local man o pamahalaang nasyunal at hangad naming manatiling ganyan ani Palmares. Wala pa kami nahimong palas-anon sa lokal o nasyunal nga gobyerno ug gusto namon nga magpadayon nga ingon niana, ingon ni Palmares. Ninanais din naming maging bahagi ng solusyon sa mga umiiral na problema ngayong pandemya at itoÕy magagampanan naming kung kami ay papayagan na po ninyong magpatuloy sa aming sports events na may garantiyang susundin naming ang mga umiiral na health protocols na isinasaad sa kautusan ng IATF. Gusto usab namo nga mahimong bahin sa solusyon sa karon nga mga problema sa pandemik ug mahimo namo kini kung gitugotan mo kami nga magpadayon sa among mga hinabo sa isport nga adunay garantiya nga sundon namon ang mga adunay na nga mga protocol sa kahimsog nga gilatid sa han-ay sa IATF. KUNG may isang bagay na palaging ipinaaalala ni Sen. Manny Pacquiao sa kanyang mga anak, yan ay walang iba kundi ang magsikap at makapagtapos sa pag-aaral. KUNG dunay usa ka butang nga kanunay gipahinumdom ni Sen. Manny Pacquiao sa iyang mga anak, kana walaÕy lain kundi ang magkugi ug mogradwar. Mukhang hindi naman istriktong tatay ang Pambansang Kamao sa mga anak ni Jinkee dahil lahat naman ng mga gusto nilang gawin ay nagagawa nila, bastaÕt para sa ikabubuti nila bilang tao. Ingon og ang Pambansang Kamao dili usa ka higpit nga amahan sa mga anak ni Jinkee tungod kay mahimo nila ang tanan nga gusto nila buhaton, basta alang sa ilang kaayohan isip mga tawo. Mismong ang dalawa niyang anak na sina Jimuel at Michael Pacquiao ang nagsabi na napakabait at super supportive na tatay ang senador kaya hindi nila sinisira ang tiwala nito sa kanila. Ang iyang duha ka anak nga sila si Jimuel ug Michael Pacquiao ang nagsulti nga ang senador usa ka buotan ug suportado kaayo nga amahan busa wala nila guba ang iyang pagsalig sa ila. Naniniwala rin sila sa laging ipinapayo sa kanila ni Pacquiao na pinakamahalaga pa rin ang may natapos ang isang tao na maaari niyang ipagmalaki kahit saan at kahit kanino. Natoo usab sila sa kanunay nga tambag sa kanila ni Pacquiao nga mahinungdanon gihapon nga adunay nahuman ang usa ka butang nga mahimo niya ipasigarbo bisan diin ug bisan kinsa. Malalim talaga ang hugot ng senador pagdating sa pag-aaral kaya ganuÕn na lang din ang malasakit niya sa mga mahihirap na kabataan na walang sapat na halaga para makapag-aral. Lalim gyud ang senador kung bahin sa edukasyon ang hisgutan, busa nagpakabana lang siya sa mga kabus nga batan-on nga walaÕy igong salapi aron magtuon. Kaya siguradong matutuwa ang lahat ng estudyante pati na rin ang kanilang mga magulang sa good news na dala ni Pacman. Mao nga sigurado nga ang tanan nga mga estudyante ingon man ang ilang mga ginikanan malipay sa maayong balita nga gidala ni Pacman. Balita kasing sagot na ng senador ang gastos para sa 13 TV channel para gamitin ng Department of Education ngayong darating na pasukan. Balita nga gibayran na sa senador ang 13 ka mga TV channel nga gamiton sa Department of Education karong umaabot nga semester. Ayon sa boxing champ, hindi raw niya matiis na mapag-iwanan sa aralin ang mga estudyanteng mahihirap at nasa malalayong lugar na hindi kayang bumili ng mga laptop at gadgets para sa online learning. Pinauyon sa boxing champ, dili niya maagwanta nga biyaan ang mga estudyante nga pobre ug sa mga hilit nga lugar nga dili makaya nga makapalit mga laptop ug gadget alang sa pagkat-on sa online. Galing ako sa hirap kaya alam ko ang nararamdaman ng mga mag-aaral at mga magulang nila sabi ni Pacquiao. Gikan ko sa kalisud busa nahibal-an nako kung unsa ang gibati sa mga estudyante ug ilang mga ginikanan, ingon ni Pacquiao. Alam ko rin na hindi pa 100% coverage yang internet natin sa Pilipinas, kaya kahit me pambili ka ng laptop o gadget, hindi ka pa rin nakakasiguro na aabot sa Ôyo ang mga aralin buhat sa DepEd dagdag pa niya. Nahibal-an ko usab nga ang atong internet sa Pilipinas wala pa 100% nga sakup, busa bisan kung mopalit ka usa ka laptop o gadyet, dili ka pa sigurado nga maabot kanimo ang mga pagtulon-an gikan sa DepEd, dugang niya. Sa tulong ng mga nasa industriya ng telecommunications, nagawan namin ng paraan para me magamit na 13 TV channels ang DepEd nang walang gastos buhat sa gobyerno at mga estudyante. Sa tabang sa mga naa sa industriya sa telecommunications, gihimo namo nga posible nga magamit sa DepEd ang 13 ka mga TV channel nga walaÕy gasto gikan sa gobyerno ug mga estudyante. Kaya wala nang dahilan para hindi matuloy ang pag-aaral ng mga bata ngayong darating na pasukan ani Sen. Pacquiao. WalaÕy hinungdan nga dili magpadayon ang mga bata sa ilang pagtungha sa umaabot nga tuig sa pagtungha, ingon ni Sen. Pacquiao. Kung saan ako muntik nang magkulang, maaga kong pupunuan. Dahil napakahalaga ng pag-aaral para sa kinabukasan ng ating mga kabataan aniya pa. Kung diin hapit ako magkulang, sayo ako punan. Tungod kay ang edukasyon hinungdanon kaayo alang sa kaugmaon sa atong kabatan-onan, dugang pa niya. Nakumpleto na ang konstrukyon ng 17 pang quarantine facilities sa Eastern Visayas, ayon sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Natapos na ang konstruksyon sa 17 pa nga mga quarantine nga pasilidad sa Sidlangan nga Kabisay-an, suma sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Dahil dito, umabot na sa 800 ang COVID-19 bed capacity sa nasabing rehiyon. Ingon usa ka sangputanan, ang kapasidad sa COVID-19 nga higdaanan sa nahisgutang rehiyon miabot sa 800. Ayon kay DPWH Secretary Mark Villar, batay sa report mula sa DPWH Regional Office 8, dalawang pasilidad ang nakumpleto noong buwan ng September, 10 noong August, at lima noong July. Pinauyon kay DPWH Secretary Mark Villar, pinauyon sa usa ka report gikan sa DPWH Regional Office 8, duha nga mga pasilidad ang nakumpleto kaniadtong Septyembre, 10 sa Agosto, ug lima sa Hulyo. Isa pang pasilidad ang ginagawa pa at inaasahang matatapos bago matapos ang buwan ng September. Ang usa pa nga pasilidad padayon pa nga gitukod ug gilauman nga mahuman sa dili pa matapos ang Septyembre. Gumaling na sa COVID-19 ang 540 na pulis sa Central Visayas na tinamaan ng virus. Giayo sa COVID-19 ang 540 ka mga pulis sa Central Visayas nga naapektuhan sa virus. Ayon kay Brigadier Gen. Albert Ferro, magandang balita ito at nagtagumpay ang mga pulis na malagpasan ang panibagong hamon sa buhay. Pinauyon kay Brigadier Gen. Albert Ferro, maayong balita kini ug nagmalampuson ang pulisya sa pagbuntog sa laing hagit sa kinabuhi. Dahil magaling na sa COVID-19, balik-trabaho na ang mga pulis. Karon nga maayo ang COVID-19, nakabalik sa trabaho ang pulis. Ayon kay Ferro, ipagpapatuloy ng mga pulis ang pagpapatupad sa mahigpit na quarantine protocols. Suno kay Ferro, padayon nga ipatuman sang pulisya ang mga istrikto nga quarantine protokol. Matatandaang isa ang Cebu sa nakapagtala ng may mataas na kaso ng COVID-19 sa bansa. Kahinumduman nga ang Cebu usa sa mga adunay labing daghang kaso nga COVID-19 sa nasud. Niyanig ng magnitude 3.2 na lindol ang Davao Occidental. Usa ka kusog nga linog 3.2 ang natay-og sa Davao Occidental. Ayon sa Phivolcs, namataan ang sentro ng lindol sa layong 108 kilometers Southeast sa Jose Abad Santos bandang 11:58 ng umaga. Pinauyon sa Phivolcs, ang epicenter gikataho nga 108 kilometros habagatang-silangan sa Jose Abad Santos mga alas 11:58 sa gabii. 32 kilometers ang lalim ng lindol at tectonic ang origin. Ang linog 32 ka kilometros ang giladmon ug adunay gigikanan nga tectonic. Ayon sa Phivolcs, wala namang napaulat na pinsala sa lugar at mga karatig-bayan. Pinauyon sa Phivolcs, walaÕy natalang kadaot sa lugar ug mga silingang lungsod. Napa-deport na ng Bureau of Immigration (BI) si US Marine Lance Corporal Joseph Scott Pemberton. Gideport sa Bureau of Immigration (BI) si US Marine Lance Corporal Joseph Scott Pemberton. Pinalaya si Pemberton sa kaniyang detention cell sa Camp Aguinaldo, Linggo ng umaga (September 12). Si Pemberton gipagawas gikan sa iyang detention cell sa Camp Aguinaldo, Domingo sa buntag (Septyembre 12). Sa ibinahaging larawan ng ahensya, makikitang naka-posas pa rin ang Amerikanong sundalo. Sa gipaambit nga imahe sa ahensya, ang sundalong Amerikano makit-an pa nga nakaposas. Kasama ang ilang tauhan ng BI sa mga nag-escort kay Pemberton mula Camp Aguinaldo patungong Ninoy Aquino International Airport (NAIA). Pipila ka mga kawani sa BI ang kauban sa nag-escort sa Pemberton gikan sa Camp Aguinaldo hangtod sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA). Ayon sa BI, nakaalis ang military aircraft kung saan isinakay ang dayuhan pabalik ng Amerika bandang 9:14 ng umaga. Pinauyon sa BI, ang mga ayroplano sa militar nibiya diin ang langyaw naglupad balik sa Amerika mga alas 9:14 sa buntag. Na-convict si Pemberton dahil sa pagpatay sa Filipino transgender na si Jennifer Laude sa Olongapo City noong October 2014. Si Pemberton nakonbikto sa pagpatay sa Filipino transgender nga si Jennifer Laude sa Olongapo City kaniadtong Oktubre 2014. September 7 naman nang pagkalooban ni Pangulong Rodrigo Duterte ng absolute pardon ang Amerikanong sundalo. Kaniadtong Septyembre 7, gihatagan ni Presidente Rodrigo Duterte ang hingpit nga pasaylo sa mga sundalong Amerikano. Matapos makarating sa kaalaman ng Lawyers for Commuters Safety and Protection (LCSP) kamakailan ang Òdrive to own-kill switchÓ scheme, ay ibinahagi naman ngayon ni Atty. Ariel Inton ang aniyaÕy mga kasapakat sa naturang modus. Pagkahuman nga nahibal-an sa Lawyers for Commuters Safety and Protection (LCSP) karong bag-o bahin sa laraw nga "drive to own-kill switch", si Atty. Si Ariel Inton giingon nga mga kakunsabo sa mao nga modus operandi. Sabi ni Inton, founder at tagapangulo ng LCSP, batay sa salaysay ng mga biktima ng Òdrive to own-kill switchÓ scheme, kakuntsaba ng transport network company (TNC) na kanilang kinabibilangan ang financing company. Si Inton, founder ug chairman sa LCSP, nagsulti nga pinauyon sa pahayag sa mga nabiktima sa "drive to own-kill switch" scheme, ang transport network company (TNC) usa ka kauban diin sila nahisakop sa financing company. Ito rin daw ay nagpapakilalang abugado ng mga financing firms. Giingon usab kini usa ka nagpahayag nga abogado sa mga financing firms. Sa paunang imbestigasyon ng LCSP, nabatid na paso na o expired na ang accreditation ng di pinangalanang TNC sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board(LTFRB) at may nakabinbin na application for renewal of accreditation ito. Ang pasiuna nga imbestigasyon sa LCSP nagbutyag nga ang wala nganli nga TNC na-expire o natapos na gikan sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) ug adunay pending nga aplikasyon alang sa pagpabag-o sa akreditasyon. Dahil sa naturang di makatarungang estilo, ay haharangin umano ng mga TNC drivers ang aplikasyon sa LTFRB ng TNC, sa tulong ng LCSP. Tungod sa dili patas nga istilo, i-block kuno sa mga drayber sa TNC ang aplikasyon sa LTFRB sa TNC, sa tabang sa LCSP. Dagdag pa ni Inton, mapanlinlang ang come on scheme ng TNC dahil sa halagang P25,000 ay may sasakyan na, may TNVS pa ang kanilang mabibiktima. Dugang pa ni Inton nga ang come on scheme sa TNC malimbongon tungod sa kantidad nga P25,000 nga naa na silaÕy salakyanan, mahimo pa nila mabiktima ang TNVS. Ang nakapanglulumo ayon kay Inton, dating board member ng LTFRB, ay inutang lamang ng mga biktima ang naturang halaga o di kaya ay matagal na ipon. Pinauyon kay Inton, nga kaniadto myembro sa board sa LTFRB, makapaguol nga ang mga biktima nakautang lang sa ingon kadaghan o natipon kini sa dugay nga panahon. Batay aniya sa salaysay ng mga biktima, pagtungo pa lamang sa opisina ng di-binanggit na TNC ay sasabihan ang mga driver-operator na magbukas ng checking account sa bangko na malapit sa Timog Avenue sa Quezon City. Giingon niya pinauyon sa pahayag sa mga biktima, sa wala pa moadto sa opisina sa wala nganli nga TNC, ang mga drayber-operator sultihan nga magbukas og usa ka check account sa bangko nga duul sa Timog Avenue sa Quezon City. Batid umano ng bank manager na ang aplikante ay ini-refer sa kanila ng TNC kung saan agad na makapagbubukas sila ng checking account sa halagang P5,000. Nasayran nga nahibal-an sa tagdumala sa bangko nga ang aplikante gi-refer sa kanila sa TNC diin dayon nila nga maablihan ang usa ka check account nga P5,000. Ang post dated checks (PDC) naman ang siyang gagamitin ng driver/operator para iisyu sa financing company na kasabwat ng TNC. Ang post nga gipetsahan og tseke (PDC) gamiton sa drayber / operator aron maisyu sa kompanya sa financing nga usa ka kakunsabo sa TNC. Ang PDC ang siyang kolateral sa monthly installment ng sasakyan. Ang PDC mao ang garantiya sa binulan nga pagbutang sa salakyanan. Ayon kay Inton, Ilan lamang ito sa bahagi ng modus operandi ng Òown-kill switch scheme,Ó na malinaw na hindi dumaan sa tama o lehitimong proseso ng car loan. Pinauyon kay Inton, pila ra kini sa mga modus operandi sa "kaugalingon-kill switch scheme," nga klarong wala moagi sa tama o lehitimo nga proseso sa pagpautang sa awto. Maliban dito, sumbong din ng mga biktima na sila ay pinapipirma ng dokumento nang hindi man lamang sila binibigyan ng kopya. Gawas niini, gireklamo usab sa mga biktima nga gipirmahan sila sa dokumento nga wala pa mahatagan kopya. Ang masaklap, dahil hindi kilala ang TNC na kinaaaniban ng mga biktima ay matumal kung sila ay makakuha ng pasahero lalo ngayong nahaharap sa krisis ang bansa sanhi ng pandemya. Aron mas grabe ang kahimtang, tapulan ang TNC nga wala mailhi ang mga myembro kung makakuha sila mga pasahero labi na karon nga nag-atubang og krisis ang nasud tungod sa pandemya. At dahil walang pasahero, natural aniya na hindi makapagbayad ng monthly amortization ang mga ito at dito na nagtatalbugan ang kanilang inisyung PDCs at nangyayari ang Òkill switchÓ para hindi umandar ang makina ng sasakyan. Ug tungod kay walaÕy mga pasahero, ingon niya, natural nga dili sila makabayad matag buwan nga amortisasyon ug dinhi naggawas ang ilang giisyu nga PDCs bounce ug nahitabo ang "kill switch" aron dili molihok ang makina sa awto. May mga nagsabi na, e kasalanan nila hindi nakabayad, Hindi po! may legal na proseso kung sakaling hindi makakabayad ng monthly installment ng sasakyan. Adunay mga nag-ingon, e nga sala wala nila pagbayad, Dili! adunay usa ka ligal nga proseso kung dili nimo mabayran ang binulan nga installment sa awto. Parang yun hindi makabayad ng upa sa apartment puputulan ng kuryente o tubig o di kaya ikakandado ang unit. Ingon og dili ka makabayad sa abang sa apartment, maputlan og kuryente o tubig o ma-lock ang unit. So mapipilitan ka na isuko yun unit saad ni Inton. Mao nga mapugos ka nga biyaan ang yunit nga gisaad ni Inton. Pero teka paano yun pangako ng provisional authority galing sa LTFRB? Apan paghulat, kumusta ang kana nga saad sa provisional nga awtoridad gikan sa LTFRB? Wala nangyari doon lipad ang bente mil mo at ano mangyayari sa sasakyan, sasaluhin ng sasabihin ng panibagong mabibiktima wika ni Inton. WalaÕy nahitabo didto ang imong baynte mil nga milupad ug kung unsa ang mahitabo sa awto, madakup sa giingon sa ubang mga biktima nga giingon ni Inton. Aniya, lumalabas na stand by deed of sale lamang ang pala ang pinirmahan ng biktima ng kill-switch modus. Giingon niya nga nagpakita nga ang stand by deed of sale ra ang gipirmahan sa biktima sa modus nga kill-switch. Ito aniya ang dahilan kung bakit mabilis na naililipat sa ibang pangalan ang sasakyan. Giingon niya nga kini ang hinungdan kung ngano nga ang sakyanan dali nga gibalhin sa laing ngalan. Pero teka isa sa biktima ang nagsabi sa amin na updated siya sa pagbabayad pero kinilswitch pa rin siya. Apan paghulat, usa sa mga biktima ang nagsulti kanamo nga na-update siya sa bayad apan gibalhin ra gihapon siya. Bakit? dahil sumama siya sa kalaban na TNC dahil mahina nga ang pasada, ibang laban ng TNVS ang haharapin natin dito Pagtatapos ni Atty. Inton. Ngano man? tungod kay ning-apil siya sa kaaway nga TNC tungod kay huyang ang pass, mag-atubang kita og lain nga panagsangka sa TNVS dinhi nga si Atty. Inton. Malapit nang buksan ang Bantayan Airport sa isla ng Bantayan sa Cebu. Ang Bantayan Airport ablihan dayon sa isla sa Bantayan sa Cebu. Ayon kay Steve Dicdican, general manager ng Mactan-Cebu International Airport Authority (MCIAA), halos 50 porsyento na ang natatapos sa proyekto. Pinauyon kay Steve Dicdican, general manager sa Mactan-Cebu International Airport Authority (MCIAA), hapit 50 porsyento nga mahuman ang proyekto. Nitong Sabado, tumungo si Dicdican sa isla para mag-inspeksyon at alamin ang estado ng itinatayong paliparan. Kaniadtong Sabado, ang Dicdican miadto sa isla aron susihon ug hibal-an kung unsa ang kahimtang sa gitukod nga tugpahanan. Kabilang sa proyekto ang pagdudugtong at pagtatapos sa runway, na sa ngayon ay 70 porsyento nang tapos, habang ang perimeter fence naman ay 30 prosyento nang tapos. Kauban sa proyekto ang pagtukod ug pagkumpleto sa landasan, nga karon 70 porsyento nga nahuman, samtang ang perimeter nga koral nga 30 porsyento nga nahuman. Sinabi ni Dicdican na makakamit ng proyekto ang target nitong pagtatapos ng konstruksyon ngayong Disyembre. Si Dicdican nagkanayon nga ang proyekto makakab-ot sa target nga mahuman ang konstruksyon karong Disyembre. Nagbanta si Senador Bong Revilla na pananagutin niya ang mga taong nagpapakalat ng fake news tungkol sa kanya. Naghulga si Senador Bong Revilla nga panubagon sila sa mga nagsabwag ug peke nga balita bahin kaniya. Basta at the right time wika ni Revilla sa panayam ng DWIZ nitong Sabado. Sa husto nga oras giingon ni Revilla sa pakighinabi sa DWIZ kaniadtong Sabado. Sinabi niya na kasalukuyan pa lamang siyang nag-iipon ng mga ebidensya. Giingon niya nga nagkuha pa siya og mga ebidensya. Kinausap ko ang ang PNP, NBI tungkol sa gumagawa ng fake news. Nakigsulti ako sa PNP, NBI bahin sa paghimo og dili tinuod nga balita. Gagalaw rin sila diyan ani Revilla. Mobalhin usab sila didto, ingon ni Revilla. Noong Agosto, isinugod sa ospital si Revilla dahil nahihirapan na itong huminga dulot ng sakit na Covid-19. Kaniadtong Agosto, gidala sa hospital si Revilla tungod kay naglisod siya sa pagginhawa tungod sa Covid-19. Muli niyang nakapiling ang pamilya matapos magnegatibo sa coronavirus noong Setyembre 4. Nahiusa siya pag-usab sa iyang pamilya pagkahuman negatibo sa coronavirus kaniadtong Septyembre 4. Pero sa kabila ng kanyang kundisyon, may mga netizens pa rin na patuloy syang binabanatan sa social media. Apan bisan sa iyang kahimtang, naa gihapoy mga netizen nga padayon nga gihasi siya sa social media. Katunayan, habang siya ay nasa ospital kumalat ang balitang namayapa na ang actor-turned politician. Sa tinuud, samtang naa siya sa hospital nikatap ang balita nga namatay na ang politiko nga nahimoÕg artista. Kaya sabi ko, yung mga ganung iresponableng fake news na ganyan, dahil hindi ko alam kung gusto nila kumita o may galit sila sa akin, e nakakadamay sila ng tao. Mao nga giingon ko, kana nga mga dili responsable nga peke nga balita nga ingon niana, tungod kay wala nako mahibal-an kung gusto nila mukita ug kwarta o nasuko sila kanako, ug nagadamay sila ug mga tawo. Nakakasakit sila ani Revilla. Makasakit pud sila ingon si Revilla. Dagdag pang 1,159 na pampasaherong jeepney ang pinayagan na rin ng Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) na pumasada mula sa Lunes. Dugang nga 1,159 ka mga pampasaherong dyip ang gitugotan usab sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) nga moagi gikan kaniadtong Lunes. Sa pahayag na inilabas ngayong Sabado, sinabi ng LTFRB na ang mga jeepney na ito ay babyahe sa 28 ruta sa Metro Manila. Sa usa ka pahayag nga gipagawas kaniadtong Sabado, giingon sa LTFRB nga ang mga dyip nga kini mobiyahe sa 28 nga mga ruta sa Metro Manila. Sa bisa ng Memorandum Circular 2020-046, ang mga sumusunod na ruta ay muling bubuksan para sa mga jeepney. Sa epekto sa Memorandum Circular 2020-046, ang mga mosunud nga ruta pagaablihan usab alang sa mga dyip. Maaaring mag-operate ang mga roadworthy traditional PUJs na mayroong valid Personal Passenger Insurance Policy sa mga rutang ito ng walang special permit. Ang mga takus nga daan nga tradisyonal nga mga PUJ nga adunay usa ka balido nga Personal Passenger Insurance Policy mahimong magpaandar sa kini nga mga ruta nga walaÕy espesyal nga permiso. Kapalit ng special permit ay ang QR Code na ibibigay sa bawat operator bago pumasada. Baylo sa us aka espesyal nga permiso mao ang QR Code nga ihatag sa matag operator sa wala pa mamasahero. Ang QR Code ay dapat naka-print sa short bond paper at naka-display sa PUJ unit. Ang QR Code kinahanglan ipatik sa mubo nga bond paper ug ipakita sa yunit sa PUJ. Maaari i-download ang QR Code mula sa website ng LTFRB simula ngayong Linggo, Setyembre 13. Ang QR Code mahimong i-download gikan sa website sa LTFRB sugod karong Domingo, Septyembre 13. Pinapaalala naman ng ahensya na walang taas-pasahe na ipatutupad maliban na lang kung opisyal na inilahad at inaprubahan ng LTFRB. Sa laing bahin, gipahinumdoman sa ahensya nga walaÕy ipatuman nga usbaw sa pletihan gawas kung opisyal nga gipahayag ug giaprobahan sa LTFRB. Kabilang din sa mga requirements para mag-operate ang traditional PUJs ay ang pagsunod sa safety measures alinsunod sa mga alintuntunin ng Inter-Agency Task Force for Emerging Infectious Diseases, tulad ng pagsusuri sa body temperature, pagsusuot ng face mask/shield at gloves sa lahat ng oras, at ang mahigpit na pagpapatupad ng physical distancing sa loob ng mga sasakyan. Ang mga kinahanglanon alang sa pagpadagan sa tradisyonal nga mga PUJ nagalakip usab sa pagsunod sa mga lakang sa kahilwasan pinauyon sa mga panudlo sa Inter-Agency Task Force alang sa mga Nag-uswag nga Sakit nga Makatakod, sama sa pagsulay sa temperatura sa lawas, pagsul-ob sa maskara sa nawong / taming ug gwantes sa tanan oras, ug ang istrikto nga pagpatuman sa pisikal nga pagpalayo sa sulud sa mga salakyanan. Samantala, narito ang kabuuang bilang ng mga public utility vehicles na pinayagang mag-operate ng LTFRB sa Metro Manila simula ika-1 ng Hunyo. Samtang, ani ang kinatibuk-ang ihap sa mga public utility vehicle nga gitugotan nga makaandar sa LTFRB sa Metro Manila hangtod Hunyo 1. Tunay ngang maraming gamit ang dahon ng saging. Tinuod na daghan gamit ang dahon sa saging. Ilang beses na ring nag-viral ang kwento ng mga estudyanteng walang pambili ng papel at ginamit ay dahon ng saging para sulatan. Ang istorya sa mga estudyante nga wala namalit papel ug gigamit nga dahon sa saging aron magsulat daghan na usab nga nag-viral. Pero face shield? Apan ang taming sa nawong? Sa checkpoint na isinasagawa ng kapulisan sa Cauayan City Police Station sa lalawigan ng Isabela, isang matandang lalaki na nagbibisekleta ang sinita nila. Sa checkpoint nga gihimo sa pulisya sa Cauayan City Police Station sa probinsya sa Isabela, nagsul-ob sila usa ka tigulang nga lalaki nga nagbiseklita. Violation ni lakay: suot niya ay dahon ng saging bilang improvised face shield. Kapintasan ni lakay: nagsul-ob siya mga dahon sa saging ingon usa ka improvised nga taming sa nawong. Nang tanungin ng mga pulis sa pangunguna ni Police Staff Sergeant Mark Anthony Ramirez kung bakit dahon ang suot niya. Dihang gipangutana sa mga pulis nga gipangulohan ni Police Staff Sergeant Mark Anthony Ramirez kung ngano nga nagsul-ob siya og mga dahon. Ang tugon ni lolo na residente ng Barangay Alinam ay wala siyang pambili ng facemask o face shield. Ang apohan, residente sa Barangay Alinam, nitubag nga dili siya kinahanglan nga mopalit usa ka facemask o panagang sa nawong. Sa halip na patawan ng penalty sa paglabag sa regulasyon ng quarantine, isang facemask ang iniabot ni Ramirez sa matanda. Hinuon nga nagpahamtang og silot alang sa paglapas sa mga regulasyon sa quarantine, si Ramirez ninghatag usa ka facemask sa tiguwang. Ipinost ng Cauayan City police ang mga larawan ng nakakaantig ng damdaming tagpo sa checkpoint. Ang pulisya sa Cauayan City nag-post og mga litrato sa emosyonal nga talan-awon sa checkpoint. Habang inilalathala ang balitang ito, umani na ng mahigit 9,500 na likes sa Facebook ang mga larawan. Sa pagsulat niini, ang mga litrato nakakuha labaw pa sa 9,500 nga gusto sa Facebook. Ang lalawigan ng Isabela ay nasa ilalim ng modified general community quarantine. Ang probinsya sa Isabela naa sa ilalom sa nabag-o nga kinatibuk-ang quarantine sa komunidad. Nasa 13 ang napaulat na bagong nagpositibong Pilipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Adunay 13 nga gireport nga bag-ong positibo nga mga Pilipino sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang September 12, umakyat na sa 10,181 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Pilipino mula sa 77 na bansa at rehiyon. Pinauyon sa Department of Foreign Affairs (DFA) kaniadtong Septyembre 12, 10,181 ang nakumpirma nga positibo nga COVID-19 nga mga Pilipino gikan sa 77 ka mga nasud ug rehiyon. Sa nasabing bilang, 2,982 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa kana nga ihap, 2,982 ang padayon nga gitambalan sa lainlaing mga hospital. Sampu naman ang bagong gumaling kung kaya 6,431 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. Napulo ka mga bag-ong bag-o ang nakarekober busa 6,431 ang mga Pilipinong sa gawas sa nasud naayo gikan sa makatakod nga sakit o nakagawas sa hospital. Samantala, wala namang napaulat na nasawing Pilipino sa abroad. Samtang, walaÕy gikataho nga Pilipino nga namatay sa gawas sa nasud. Dahil dito, 768 pa rin ang COVID-19 related deaths sa mga Pilipino sa labas ng bansa. Tungod niini, naa pa sa 768 ang may kalabotan nga namatay nga COVID-19 sa mga Pilipino sa gawas sa nasud. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na overseas Filipino sa bahagi ng Middle East/Africa na may 7,002 na kaso. Ang labing kataas nga nakumpirma nga COVID-19 positibo nga mga Pilipino sa gawas sa nasud sa Tunga'ng Sidlakan / Africa nga natala usab nga adunay 7,002 nga mga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,169 na kumpirmadong kaso. Gisundan ang Europa sa 1,169 nga kumpirmadong mga kaso. Nasa 805 naman ang kaso sa Americas at 1,205 sa Asia Pacific Region. Adunay 805 ka kaso sa Amerika ug 1,205 sa Asia Pacific Region. Pumalo na sa mahigit 919,000 ang bilang ng mga nasawing COVID-19 patient sa buong mundo. Kapin sa 919,000 nga mga pasyente nga COVID-19 ang namatay sa tibuuk kalibutan. Batay sa huling tala, umakyat na sa kabuuang 919,715 ang nasawi sa ibaÕt ibang bansa bunsod ng nakakahawang sakit. Pinauyon sa labing kabag-o nga numero, kinatibuk-ang 919,715 ka mga tawo ang namatay sa lainlaing mga nasud tungod sa mga sakit nga makatakod. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang nasawi dahil sa COVID-19 ang Estados Unidos na may 197,421. Ang Estados Unidos sa gihapon adunay labing taas nga ihap sa mga namatay tungod sa COVID-19 nga adunay 197,421. Sumunod na rito ang Brazil na may 130,474 na pumanaw bunsod ng pandemiya. Gisundan kini sa Brazil nga adunay 130,474 nga namatay tungod sa pandemya. Nasa 77,506 naman ang death toll sa India habang 70,183 ang napaulat na nasawi sa Mexico. Adunay 77,506 nga namatay sa India samtang 70,183 ang gitaho nga namatay sa Mexico. Trending ang komento ni Metro Manila Development Authority Spokesperson Celine Pialago sa Facebook kaugnay sa mga tumutuligsa sa proyektong paglalagay ng white sand sa baybayin ng Manila Bay. Trending ang komento ni Metro Manila Development Authority Spokesperson Celine Pialago sa Facebook bahin sa mga kritiko sa proyekto nga white sand sa baybayon sa Manila Bay. Bakit noong madumi ang Manila Bay wala ni isa ang nagmalasakit? Ngano nga kung hugaw man ang Manila Bay walaÕy nagpakabana? Kahit na alam nating mas delikado sa kalusugan ang basura? Bisan kung nahibal-an naton nga ang basura labi ka peligro sa kahimsog? Ngayong pinapaganda lahat nangingialam? Wow a! Just wow! wika ni Pialogo sa kanyang post noong Setyembre 9. Karon gipatahom ang tanan nga nanghilabot? Wow a! Wow ra! Gisulti ni Pialogo sa iyang post kaniadtong Septyembre 9. Pinuna ng mga netizens kung bakit mas inuna pang pagkagastusan ng ilang milyones ang white sand project kaysa idagdag sa ayuda para sa mga hindi pa nakatanggap ng tulong pinansyal ng gubyerno ngayong panahon ng pandemya. Gisaway sa mga netizen kung ngano nga ang proyekto sa puti nga buhangin nagkantidad og daghang milyon labi pa sa pagdugang sa ayuda alang sa mga wala pa makadawat tabang pinansyal sa gobyerno sa panahon sa pandemiya. Ang proyektong ito ng Department of Environment and Natural Resources ay naglalayong pagandahin ang Manila Bay sa paglalagay ng puting buhangin sa baybayin nito. Kini nga proyekto sa Department of Environment and Natural Resources nagtumong sa pagpatahum sa Manila Bay pinaagi sa pagbutang puti nga balas sa mga baybayon niini. Nagkakahalaga ang buong proyekto ng P389 milyon. Ang tibuuk nga proyekto nagkantidad og P389 milyon. Ayon pa kay Pialago, Magko-comment ako, kasi MMDA ang isa sa mga ahensya na araw-araw naglilinis ng basura ng mga balahurang Pinoy at mapanamantalang establisyemento, 30-45 trucks ng basura lang naman ang nakukuha namin noong wala pang rehabilitation sa Manila Bay. Sumala ni Pialago, mohatag ako komento, tungod kay ang MMDA usa ka ahensya nga adlaw-adlaw nga naglimpiyo sa basura sa mga basurang Pilipino ug mga temporaryo nga establisemento, nakakuha lang kita og 30-45 nga trak nga basura sa wala pa ipahiuli sa Manila Bay. Saka pwede ba 2019 pa aprubado ang budget para diyan, huwag niyong ipilit na isinabay yan sa panahon ng pandemya aniya. Unya mahimo pa ba aprubahan ang 2019 alang sa badyet alang niana, ayaw pag-insister nga kini madungan sa panahon sa pandemiya, ingon niya. Pero hindi pinalampas ng ilang netizens ang reaksyon ng MMDA spokesperson. Apan ang pila ka mga netizen wala palabyon ang reaksyon sa tigpamaba sa MMDA. Baka nga, 50% doon galing sa mga Chinese na friends ni Digong. Tingali, 50% niini gikan sa mga higala ni Digong nga Insik. Mula naman sa isang editor ng publikasyon na mahigit 100 years na, di ba puwedeng maglinis lang at Ôwag nang lagyan ng pekeng white sand? Gikan sa usa ka editor sa usa ka publikasyon nga adunay kapin sa 100 ka tuig, dili ba mahimo ka lang maglimpiyo ug 'dili ibutang ang peke nga puti nga balas niini? At tungkol din sa ginamit na terminong Òbalahura ang mga PinoyÓ ang diretsong sabi ng editor, Pasalamat siya sa mga balahura na nagpapasuweldo sa kanya! Ug bahin usab sa term nga gigamit nga "balahura ang mga Pinoy" direkta nga giingon sa editor, Salamat sa mga balahura nga nagbayad kaniya! May taga-MMDA rin kaming nakausap na ang payo naman sa amin, Not worth our comment. Nakigsulti usab kami sa usa ka miyembro sa MMDA nga nagtambag kanamo, WalaÕy bili sa among komento. Iba ang mundo niya. Lahi ang iyang kalibutan. Baka naman may gustong paliwanag dito si MMDA Spokesperson, Ms Celine Pialago, bukas ang aming espasyo. Tingali ang MMDA Spokesperson, Ms Celine Pialago gusto usa ka pagpatin-aw dinhi, bukas ang among wanang. Suspendido ang 89 punong barangay sa ibaÕt ibang panig ng bansa dahil sa maanomalyang pagpapatupad nila ng Social Amelioration Program o SAP. 89 nga mga punong barangay sa lainlaing bahin sa nasud ang gisuspinde tungod sa ilang anomaliya nga pagpatuman sa Social Amelioration Program o SAP. Inatasan ni Interior Secretary Eduardo A–o ang mga mayor na nakakasakop sa mga kapitan para kaagad na ipatupad ang kautusan ng Office of the Ombudsman na anim na buwang preventive suspension. Gimandoan ni Interior Secretary Eduardo A–o ang mga mayor nga naglangkob sa mga kapitan nga ipatuman dayon ang Office of the Ombudsman sa unom ka buwan nga preventive suspence order. Bunsod ang suspensyon ng maanomalya at maraming iregularidad na pagpapatupad ng unang tranche ng SAP, ang programa ng gubyerno kung saan binigyan ng cash subsidy ang mga mahihirap at bulnerableng Pilipino na apektado ng ipinatupad na enhanced community quarantine dahil sa Covid-19. Tungod sa pagsuspenso sa mga anomaliya ug daghang mga iregularidad sa pagpatuman sa una nga tranche sa SAP, ang programa sa gobyerno diin gihatag nga cash subsidies ang mga kabus ug huyang nga mga Pilipino nga apektado sa gipatuman nga gipaayo nga quarantine sa komunidad tungod sa Covid-19. Ang Department of the Interior and Local Government ang nagsampa ng reklamo laban sa mga opisyal ng barangay. Ang Department of the Interior and Local Government nagsumite usa ka reklamo batok sa mga opisyal sa barangay. Sinabi ng Ombudsman na ang pananatili ng mga kapitan ng barangay sa pwesto ay maaaring makaapekto sa imbistigasyong ng mga kasong isinampa laban sa kanila. Ang Ombudsman nagingon nga ang presensya sa mga barangay kapitan sa opisina mahimong makaapekto sa imbestigasyon sa mga kaso nga gipasaka batok kanila. Naway magsilbing babala ang suspensiyon na ito sa iba pang mga lokal na opisyales. Hinaut nga kini nga pagsuspenso magsilbing usa ka pasidaan sa ubang mga lokal nga opisyal. Ang katiwalian ay walang puwang sa ating pamahalaan lalong-lalo pa ngayong panahon ng pandemya ayon kay A–o. Ang kurapsyon walaÕy lugar sa atong gobyerno labi na sa panahon sa pandemiya sumala pa ni A–o. Nangunguna sa listahan ang mga rehiyon ng Ilocos Region, Metro Manila at Cagayan Valley sa dami ng nasuspending punong barangay, habang ang Cordillera Administrative Region at Caraga ang may pinakamababang bilang. Nag-una sa lista ang mga rehiyon sa Ilocos Region, Metro Manila ug Cagayan Valley nga adunay ihap sa mga gisuspinde nga punong barangay, samtang ang Cordillera Administratibong Rehiyon ug Caraga ang adunay labing ubus nga numero. Tanging ang Soccsksargen ang rehiyon sa bansa na walang suspendidong kapitan. Ang Soccsksargen ra ang rehiyon sa nasod nga walaÕy gisuspinde nga kapitan. Halos 5,000 ang naitalang bagong kaso ng Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Dul-an sa 5,000 nga mga bag-ong kaso sa Coronavirus Disease o COVID-19 ang natala sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) bandang araw ng Sabado (September 12), umabot na sa 257,863 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health (DOH) kaniadtong Sabado (Septyembre 12), adunay 257,863 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 66,455 ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 66,455 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 4,935 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 4,935 ka bag-ong giulat nga mga kaso sa COVID-19 sa nasud. 89.2 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 8.2 porsyento ang asymptomatic; 1.1 porsyento ang severe habang 1.6 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. 89.2 porsyento sa aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 8.2 porsyento nga asymptomatic; 1.1 porsyento ang grabe samtang 1.6 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nasa 186 ang napaulat na nasawi. Adunay 186 nga gitaho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 4,292 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang may kalabotan nga pagkamatay sa COVID-19 sa nasud ningtaas na sa 4,292. Ayon pa sa DOH, 659 naman ang gumaling pa sa bansa. Pinauyon sa DOH, 659 ang nakabawi gikan sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 187,116 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 187,116. Hindi lamang nakaligtas sa parusang kamatayan sa pamamagitan ng pagbigti, nakalaya pa ang isang overseas Filipino worker matapos ang 13 pagkabilanggo sa Kuwait. Dili lang siya nakaikyas sa silot nga kamatayon pinaagi sa pagbitay, apan usa ka trabahanteng Pilipino sa gawas sa nasud ang gibuhian usab human sa 13 nga pagkakulong sa Kuwait. Inihatid pa mismo ni ChargŽ dÕAffaires at Consul General Mohd. ChargŽ d'Affaires ug Consul General nga si Mohd. Noordin Pendosina Lomondot ng Philippine Embassy sa Kuwait si Bienvenido Espino sa Kuwait International Airport noong Agosto 30 para lumipad ng Maynila. Noordin Pendosina Lomondot sa Philippine Embassy sa Kuwait Bienvenido Espino sa Kuwait International Airport kaniadtong Agosto 30 aron molupad sa Manila. Noong Mayo 2008, si Espino ay nasentensiyaha ng Kuwaiti Court of First Instance ng parusang kamatayan sa pamamagitan ng pagbigti dahil sa pagpaslang sa kanyang Pilipinang nobya noong 2007. Kaniadtong Mayo 2008, gisentensyahan si Espino sa Kuwaiti Court of First Instance og kamatayon pinaagi sa pagbitay sa pagpatay sa iyang hinigugma nga Filipina kaniadtong 2007. Pinagtibay ang desisyong ito ng mataas na korte. Kini nga desisyon gitunhayan sa hataas nga hukmanan. Ngunit nakatanggap si Espino ng tanazul o sulat ng pagpapatawad mula sa pamilya ng nasawing Pilipina matapos magbayad ng tinatawag na blood money. Apan nakadawat si Espino usa ka tanazul o sulat sa pasaylo gikan sa pamilya sa namatay nga Filipina pagkahuman mabayran ang gitawag nga kwartang dugo. Dahil sa tanazul, bumaba ang kanyang sentensiya noong 2013. Tungod sa tanazul, nabawasan ang iyang sentensya kaniadtong 2013. Mula kamatayan, ito ay naging habambuhay na pagkabilanggo. Gikan sa pagkamatay, nahimo kini usa ka pagkabilanggo sa tibuok kinabuhi. At kamakailan lamang, tuluyan na siyang pinatawad ni Kuwaiti emir Sheikh Sabah Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah. Ug karong bag-o, gipasaylo sa Kuwaiti emir Sheikh Sabah Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah siya. Bunga na rin ito ng walang-sawang pag-apila ng pamahalaan ng Pilipinas na mapatawad si Espino. Bunga usab kini sa walaÕy hunong nga pag-apelar sa gobyerno sa Pilipinas alang sa pasaylo ni Espino. Nagpasalamat din si Lomondot sa Kuwaiti emir sa pagbibigay ng clemency kay Espino at sa pagbibigay sa ating kababayan ng panibagong pagkakataon na magsimula ng bagong buhay sa Pilipinas. Gipasalamatan usab ni Lomondot ang emir sa Kuwaiti sa paghatag og pasaylo kang Espino ug sa paghatag sa among mga kababayan sa laing higayon nga makasugod usa ka bag-ong kinabuhi sa Pilipinas. Kilala nyo ba si Super Lolo? Kaila ka Super Lolo? Sa Guimaras, ang mahirap na signal ng cellular phone ay matagal nang suliranin lalupa sa mga liblib na bahagi ng isla. Sa Guimaras, ang dili maayo nga signal sa cellular phone dugay na nga problema labi na sa mga hilit nga bahin sa isla. At para sa mga mag-aaral na nagbabalik-eskwela naÐonline eskwelaÐito ay isang malaking problema. Ug alang sa mga estudyante nga mobalik sa eskuylahan - online nga eskuylahan - kini usa ka dako nga problema. Kabilang si Jennylyn Mae Casipit, 17, sa mga estudyanteng ang tahanan ay di biniyayaan ng malakas na cellphone signal. Si Jennylyn Mae Casipit, 17, usa sa mga estudyante nga ang ilang panimalay wala mabulahan sa kusog nga signal sa cellphone. Pero para sa kanyang 72-anyos na lolo, si Florentino ÒTinoÓ Bernadas, hindi ito sapat na dahilan para isuko ang edukasyon ng kanyang pinakamamahal na apo. Apan alang sa iyang 72-anyos nga lolo, si Florentino ÒTinoÓ Bernadas, dili kini igo nga katarungan aron biyaan ang edukasyon sa iyang pinalanggang apo. Laki sa lolo at lola si Jennylyn dahil ang kanyang mga magulang ay kapwa nagtatrabaho sa ibang bansa. Si Jennylyn nagdako nga adunay mga apohan tungod kay ang iyang mga ginikanan parehong nagtrabaho sa gawas sa nasud. Isang improvised na silid-aralan ang itinayo ni Lolo Tino para kay Jennylyn, na ngayon ay nasa 12th grade. Naghimo si Lolo Tino usa ka improvised classroom alang kang Jennylyn, nga naa na sa ika-12 nga grado. At para solusyonan ang problema ng signal, ang kanyang classroom ay ginawa ni lolo sa itaas ng isang puno, kung saan malakas ang sagap ng signal ng mobile phone. Ug aron masulbad ang problema sa signal, ang iyang klasehanan gitukod sa iyang apohan sa ibabaw sa usa ka punoan, diin ang signal sa mobile phone nawala. Kaya naman ngayon, hindi na problema ni Jennylyn ang kanyang oline class na bunga ng suspensyon ng face-to-face na pag-aaral dahil na rin sa nakamamatay na Covid-19. Mao nga karon, wala naÕy problema si Jennylyn sa iyang klase sa oline bunga sa pagsuspenso sa pagtuon sa nawong nga nawong tungod sa makamatay nga Covid-19. Salamat, ÒSuper Lolo!Ó Salamat, "Super Lolo!" Niyanig ng 3.6 magnitude na lindol ang Agusan del Sur ganinang 9:45 ng umaga ngayong Sabado, ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Usa ka 3.6 nga kusog nga linog ang niuyog sa Agusan del Sur alas 9:45 sa buntag karong Sabado, pinauyon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Tumama ang lindol may limang kilometro sa kanlurang-silangan ng bayan ng Sibagat. Ang linog miigo sa lima ka kilometros habagatan-kasadpan sa lungsod sa Sibagat. May lalim itong 13 kilometro. Adunay gilawmon nga 13 kilometros. Walang anumang naiulat na nasaktan o napinsalang ari-arian sa pagyanig na nagmula sa ilalim ng kalupaan. Wala'y nataho nga nasakitan o nasira nga mga kabtangan sa pag lihok ilalom sa yuta. Ang Pilipinas ay nasa tinaguriang Pacific ÒRing of FireÓ kung saan nagbubungguan ang mga continental plates na siyang nagiging dahilan ng madalas na pagyanig at pag-aalburuto ng mga bulkan. Ang Pilipinas naa sa gitawag nga ÒRing of FireÓ sa Pasipiko diin nagbangga ang mga kontinental nga plate, hinungdan sa kanunay nga pagbuto sa bulkan ug pagbuto sa bulkan. Maging si Luis Antonio Cardinal Tagle ay hindi pinatawad ng coronavirus na sakit. Bisan si Luis Antonio Cardinal Tagle wala gipasaylo sa sakit nga coronavirus. Inanunsyo ng Holy See Press Office nitong Biyernes na si Cardinal Tagle ay nagpositibo sa Covid-19 matapos ang swab test na isinagawa pagkarating ng Maynila nitong Huwebes. Ang Holy See Press Office gipahibalo kaniadtong Biyernes nga nagpositibo si Cardinal Tagle alang sa Covid-19 pagkahuman sa gipahigayong swab test sa pag-abot sa Manila kaniadtong Huwebes. Pero sinabi ni Bruni na si Tagle, ang prefect ng Congregation for the Evangelization of Peoples ng Vatican ay walang anumang sintomas at mananatiling nasa mandatory self-quarantine sa Pilipinas. Apan giingon ni Bruni nga si Tagle, ang prefek sa Congregation for the Evangelization of Peoples of the Vatican, walaÕy bisan unsang simtomas ug magpabilin sa mandatory self-quarantine sa Pilipinas. Ang Pilipinong cardinal ay ang kauna-unahang tagapamuno ng departamento ng Holy See ang tinamaan ng Covid-19, ayon kay Bruni. Ang kardinal nga Pilipino ang una nga pinuno sa departamento sa Holy See nga naigo sa Covid-19, suma ni Bruni. Sinabi ni Bruni na bago tumungong Maynila, sumailalim din si ang 63-taong-gulang na cardinal sa swab test noong Setyembre 7, at negatibo ang naging resulta. Gisulti ni Bruni nga sa wala pa moadto sa Manila, ang 63-anyos nga cardinal gipaubos usab sa swab test kaniadtong Septyembre 7, ug ang resulta negatibo. Huling beses niyang nakaharap si Pope Francis noong Agosto 29. Katapusan niya nga nahimamat si Papa Francis kaniadtong Agosto 29. Si Cardinal Tagle ay dating arsobispo ng Maynila mula pa 2011, bago siya tumungong Vatican para sa bagong tungkuling iniatas ng Santo Papa. Si Cardinal Tagle mao ang arsobispo sa Manila gikan pa kaniadtong 2011, sa wala pa moadto sa Vatican alang sa bag-ong katungdanan nga gitudlo sa Santo Papa. Siya rin ang presidente ng Caritas Internationalis, ang pederasyon ng pangkawang-gawang organisasyon ng Simbahang Katoliko Romano sa buong mundo. Siya usab ang presidente sa Caritas Internationalis, ang pederasyon sa mga samahang charity alang sa Roman Catholic Church sa tibuuk kalibutan. Sang-ayon si Interior Secretary Eduardo A–o sa mga desisyon ng ilang lokal na pamahalaan na ipasara ang lahat ng mga pribado at pampublikong libingan sa panahon ng Todos los Santos ngayon taon dahil sa pandemiya. Si Interior Secretary Eduardo A–o miuyon sa mga desisyon sa pipila ka mga lokal nga gobyerno nga pasirad-an ang tanan nga pribado ug publiko nga lubnganan sa panahon sa Todos los Santos karong tuig tungod sa pandemya. Ayon kay A–o hinihikayat talaga nila ang pagsasara ng mga sementeryo para maiwasan ang pagtitipon ng mga tao. Ingon pa ni A–o, gidasig gyud nila ang pagpasira sa mga sementeryo aron malikayan ang pagtapok sa mga tawo. Katuwiran ng kalihim, ang layon lang ng naman ng Todos los Santos ay bumisita sa mga puntod at aniya maari naman itong gawin sa ibang araw. Pinauyon sa kalihim, ang katuyoan lamang sa Todos los Santos mao ang pagbisita sa mga lubnganan ug giingon niya nga mahimo kini sa usa ka ulahi nga petsa. Ngunit ayon sa opisyal hindi pa lahat ng alkalde ay nagkasundo sa pagsasara ng mga libingan ngunit inaasahan na matatalakay ang isyu sa pagpupulong ng Metro Manila Council sa darating na araw ng Linggo. Apan sigun sa opisyal, dili tanan nga mga mayor ang ning-uyon nga sirad-an ang mga lubnganan apan gilauman nga hisgutan ang isyu sa tigum sa Konseho sa Manila sa sunod Domingo. Dagdag pa ni A–o may iba pang paraan sa paggunita sa tradisyon tuwing Nobyembre 1 at 2 at isa na dito aniya ang pagdarasal na lang sa bahay. Dugang pa ni A–o nga adunay ubang mga paagi aron saulogon ang tradisyon kaniadtong Nobyembre 1 ug 2 ug ang usa niini nagaampo lang sa balay. Sinabi pa nito na maaring magkaroon ng malawakang hawaan sa mga sementeryo dahil milyon-milyon ang dumadagsa sa mga libingan tuwing Oktubre 31 hanggang Nobyembre 2. Dugang pa niya nga mahimong adunay kaylap nga kontaminasyon sa mga sementeryo tungod kay milyon-milyon ang nagbaha sa mga lubnganan matag Oktubre 31 hangtod Nobyembre 2. Nasawi ang dalawang miyembro ng New PeopleÕs Army at isa pa ang nahuli matapos ang engkuwentro sa Barangay Saloy, Calinan District sa lungsod ng Davao. Duha ka myembro sa New PeopleÕs Army ang napatay ug isa pa ang naaresto human sa engkwentro sa Barangay Saloy, Calinan District sa siyudad sa Davao. Nagtungo ang mga tauhan ng Army 27th Infantry Battalion sa lugar base sa mga sumbong ng mga residente ukol sa presensiya ng mga armado. Ang mga personahe sa Army 27th Infantry Battalion nangadto sa lugar pinauyon sa mga reklamo gikan sa mga residente bahin sa presensya sa mga armadong lalaki. Sa pagpapalitan ng mga putok, namatay ang dalawang rebelde samantalang nahuli naman ang isang sugatang amasona, na dinala sa Southern Philippines Medical Center. Sa bayloay sa buto sa pusil, duha ka rebelde ang napatay samtang ang nasamdan nga Amazon nadakup, kinsa gidala sa Southern Philippines Medical Center. Narekober sa kanila ang tatlong Armalite rifles, isang M4 rifle, at isang M-14 rifle. Nakuha gikan sa kanila ang tulo ka Armalite rifle, usa ka M4 rifle, ug usa ka M-14 rifle. Pinuri naman ni Lt. Gen Jose C Faustino Jr., commander ng Eastern Mindanao Command, 27th Infantry Battalion sa pagbabantay sa mga komunidad ng lungsod at pinasalamatan din ang mga komunidad sa pakikipagtulungan sa awtoridad. Lt. Gen Jose C Faustino Jr., kumander sa Eastern Mindanao Command, 27th Infantry Battalion sa pagpatrolya sa mga komunidad sa syudad ug nagpasalamat usab sa mga komunidad sa kooperasyon sa mga awtoridad. Natanggap ng Korte Suprema ang ika-31 petisyon na kontra sa Anti-Terrorism Act of 2020 o Republic Act 11479. Nadawat sa Korte Suprema ang ika-31 nga petisyon batok sa Anti-Terrorism Act of 2020 o Republic Act 11479. Ang bagong petisyon ay inihain ng United Against Torture Coalition, na sinabing ang bagong batas kontra terorismo ay kontra sa RA 9745 o ang Anti Torture Law of 2009. Ang bag-ong petisyon gisang-at sa United Against Torture Coalition, diin giingon nga ang bag-ong balaod kontra-terorismo kontra sa RA 9745 o Anti Torture Law kaniadtong 2009. Binanggit ng grupo ang Section 29 ng bagong batas kung saan nakasaad na ang mga pinagdududahan na mga terorista at maaring ikulong ng 14 araw at maaring mapalawig pa ng 10 araw bago sila pormal na masampahan ng kaso sa korte. Gipunting sa grupo ang Seksyon 29 sa bag-ong balaod nga nagsulti nga ang mga suspetsado nga terorista mahimong makulong sa 14 ka adlaw ug mahimoÕg lugwayan pa sa 10 ka adlaw sa wala pa pormal nga gidala sa korte. Inaasahan naman na isasama na lang ang bagong petisyon sa unang inihain na petisyon. Gipaabot nga ang bag-ong petisyon iupod sa una nga gisang-at nga petisyon. Nabatid din na dalawa pang katulad na petisyon ang inihain higit isang buwan na ang nakakalipas ngunit walang kumpirmasyon kung natanggap na ang mga ito ng Korte Suprema. Nahibal-an usab nga duha pa nga parehas nga mga petisyon ang gi-file labaw pa sa usa ka bulan ang milabay apan walaÕy kumpirmasyon kung nadawat kini sa Korte Suprema. Ang dalawang petisyon ay mula sa Mindanao at ipinadala sa SC sa pamamagitan ng koreo. Ang duha nga petisyon gikan sa Mindanao ug gipadala sa SC pinaagi sa koreyo. Una nang inanunsiyo ng SC na magkakaroon ng oral arguments hinggil sa mga petisyon at si Solicitor General Jose Calida ay humirit na sa Kataastaasang Hukuman na huwag nang ituloy ang diskusyon dahil maaring malabag ang pagbabawal sa mass gatherings. Una nang gipahibalo sa SC nga adunay mga oral argument bahin sa mga petisyon ug giawhag ni Solicitor General Jose Calida ang Korte Suprema nga dili ipadayon ang diskusyon tungod kay mahimoÕg malapas ang pagdili sa mga pagtapok sa masa. Kinuwestiyon ng Commission on Audit (COA) ang pagbibigay ng notice to proceed sa P12-bilyong Kaliwa Dam project bagamaÕt wala pa itong environmental compliance certificate (ECC). Gikuwestiyon sa Commission on Audit (COA) ang pag-isyu sa us aka pahibalo aron ipadayon ang P12-bilyon nga proyekto nga Left Dam bisan wala pa kini usa ka environment pagsunod certificate (ECC). Sa kalalabas lamang na 2019 annual audit report para sa Metropolitan Waterworks and Sewerage System, binusisi ng COA ang pag-iisyu ng MWSS ng notice to proceed para sa detalyadong engineering, design at konstruksiyon ng proyekto na iginawad sa China Energy Engineer Company Inc. Sa karon nga tuig 2019 ang tinuigan nga report sa pag-audit alang sa Metropolitan Waterworks and Sewerage System, giimbestigahan sa COA ang pagpagawas sa MWSS usa ka pahibalo nga magpadayon alang sa detalyado nga inhenyeriya, laraw ug pagtukod sa proyekto nga gihatagan sa China Energy Engineer Company Inc. Ayon sa state auditors, ang mga rekisitos sa pagkakaron ng ECC ay di pa natutupad, kabilang na ang free and prior informed consent ng mga katutubong maapektuhan ang kabuhayan at komunidad ng proyekto. Pinauyon sa mga awditor sa estado, ang karon nga mga kinahanglanon sa ECC wala pa matuman, lakip ang libre ug pauna nga nahibal-an nga pagtugot sa mga lumad aron makaapekto sa panginabuhian ug komunidad sa proyekto. Napuna rin ng mga COA examiner na hindi binanggit sa RP na inisyu ng Dumagat/Remontado tribe ng General Nakar, Quezon ang mga pangalan ng tribal leaders at elders na magpapatotoo sa pagkakakilanlan ng mga katutubong pumirma sa resolusyon. Giingon usab sa mga nagsusi sa COA nga ang RP nga giisyu sa Dumagat / Remontado nga tribo sa General Nakar, Quezon wala hisguti ang mga ngalan sa mga pinuno sa tribo ug mga tigulang nga motestigo sa kaila sa mga lumad nga nagpirma sa resolusyon. Kinuwestiyon din ng mga auditor ang hindi pagtugma sa petsa na nilagdaan ang mga dokumento at ang kawalan ng notaryo sa mga ito. Gikuwestiyon usab sa mga tigdukiduki ang dili pagtutugma sa petsa nga pirmahan ang mga dokumento ug walaÕy notaryo sa kanila. Binigyang-diin ng COA na ang umanoÕy kaduda-duda at kwestyonableng dokumento ng pagpayag ng mga katutubo ay nasuportahan sa isang hearing sa Senado noong Enero 22 nang kuwestiyunin ng ilang stakeholders at tribal groups ang pagiging lehitimo ng mga sinasabing kumatawan sa kanila sa dokumento. Gitataw sa COA nga ang kaduda-duda ug kuwestiyonableng dokumento sa pagtugot sa mga lumad gisuportahan sa usa ka pagdungog sa Senado kaniadtong Enero 22 sa dihang gikuwestiyon sa pipila ka mga hingtungdan ug mga grupo sa tribu ang pagkalehitimo sa mga nagpahayag nga sila ang representante sa dokumento. Inatasan ng COA ang MWSS na bumuo ng balido at nararapat na resolution of consent na alinsunod sa mga hinihingi ng National Commission for Indigenous Peoples. Gitataw sa COA nga ang kaduda-duda ug kuwestiyonableng dokumento sa pagtugot sa mga lumad gisuportahan sa usa ka pagdungog sa Senado kaniadtong Enero 22 sa dihang gikuwestiyon sa pipila ka mga hingtungdan ug mga grupo sa tribu ang pagkalehitimo sa mga nagpahayag nga sila ang representante sa dokumento. Bilang reaksiyon, sinabi naman ng MWSS na ang pag-isyu ng FPIC mula sa mga apektadong indibidwal ay napigilan ng mga protesta ng ibaÕt ibang interest groups. Agi og tubag, giingon sa MWSS nga ang pag-isyu sa FPIC gikan sa mga apektadong indibidwal na-ali sa mga protesta sa lainlaing mga grupo nga interesado. Ilang bahagi ng General Nakar at Infanta sa lalawigan ng Quezon ang lulubog sa tubig dahil sa proyekto. Ang mga bahin sa General Nakar ug Infanta sa lalawigan sa Quezon malubog sa tubig tungod sa proyekto. Ganundin, maapektuhan din umano nito maging ang Sierra Madre sa Tanay, Rizal. Sa susama, maapektuhan usab ang Sierra Madre sa Tanay, Rizal. Samantala, sinabi rin ng mga auditor na ang pagkabigo ng MWSS na i-expropriate ang mga lote para sa right of way ay itinuturing na batayan para tapusin ang kontrata sa ilalim ng bagong batas. Samtang, giingon usab sa mga awditor nga ang pagkapakyas sa MWSS nga gamiton ang mga lote alang sa katungod sa pamaagi giisip nga basihan sa pagtapos sa kontrata ubos sa bag-ong balaod. Ipinaliwanag naman ng MWSS na naantala ang expropriation proceedings dahil sa community quarantine dulot ng COVID-19 pandemic. Gipasabut sa MWSS nga ang mga pagpadayon sa pagkuha sa mga buhat nadugay tungod sa quarantine sa komunidad nga gipahinabo sa COVID-19 pandemya. Sinabi ng mga state auditor na dahil ang kontrata sa pagitan ng MWSS at ng CEEC ay hindi saklaw ng anumang tratado, kailangang manaig ang mga probisyon ng RA 9184. Giingon sa mga auditor sa estado nga tungod kay ang kontrata taliwala sa MWSS ug CEEC wala masakup sa bisan unsang kasabutan, ang mga probisyon sa RA 9184 kinahanglan magpadayon. Alinsunod sa RA 9184, ang NTP ay kinakailangang ipalabas pitong araw mula sa petsa ng pag-apruba sa kontrata at matapos itong tanggapin ng contractor na itinuturing nang nakasunod sa lahat ng rekisito na itinatakda sa ilalim ng loan agreement. Subay sa RA 9184, ang NTP kinahanglan nga ipagawas pito ka adlaw gikan sa petsa sa pag-apruba sa kontrata ug pagkahuman kini gidawat sa kontraktor nga giisip nga nakasunod sa tanan nga mga kinahanglanon nga gilatid sa ilalum sa kasabutan sa pautang. Ang sinasabing commercial contract ay itinuturing na walang bisa sa kadahilanang hindi nasunod ang mga rekisito. Ang giingon nga kontrata sa komersyo giisip nga dili balido tungod kay ang mga kinahanglanon wala masunod. Ang Kaliwa Dam, na may taas ang 60 metro, ay inaasahang magbibigay ng 600 milyong litrong tubig araw-araw. Ito ay itatayo sa lugar na nasasakupan ng mga lalawigan ng Rizal at Quezon. Ang Wala Dam, nga adunay taas nga 60 metro, gilauman nga makahatag 600 milyon ka litro nga tubig adlaw-adlaw. Pagatukoron kini sa lugar nga sakop sa mga lalawigan sa Rizal ug Quezon. Niyanig ng magnitude 4.6 na lindol ang lalawigan ng Oriental Mindoro. Usa ka kusog nga 4.6 nga linog ang niuyog sa probinsya sa Oriental Mindoro. Ang lindol ay naitala sa layong 4 kilometers southwest ng bayan ng Naujan alas 12:52 ng hapon ngayong Biyernes, Sept. 11. Ang linog natala sa 4 ka kilometros habagatan-kasadpan sa lungsod sa Naujan alas 12:52 sa hapon kaniadtong Biyernes, Sept. 11. Ayon sa Phivolcs, 26 kilometers ang lalim ng lindol at tectonic ang origin. Pinauyon sa Phivolcs, ang linog 26 ka kilometro ang gilawmon ug adunay gigikanan nga tectonic. Hindi naman inaasahang magdudulot ng pinsala at aftershocks ang lindol. Ang linog wala damha nga maghatag hinungdan sa kadaot o aftershock. Ipinade-delay sa Enero ng sususnod na taon ni Ang Probinsyano Rep. Ronnie Ong sa Metro Pacific Tollways ang implementasyon ng full automated toll collection sa mga pinapatakbo nito tollways na nakatakdang magsimula sa November 2. Nadugay kaniadtong Enero sa sunod tuig ni The Provincial Rep. Ronnie Ong sa Metro Pacific Tollways ang pagpatuman sa bug-os nga awtomatikong koleksyon sa toll sa mga operating tollway niini nga gikatakdang magsugod sa Nobyembre 2. Ayon kay Ong, hindi napapanahon ang hakbang ngayon panahon ng pandemya dahil sa daan-daang mga toll collectors ang mawawalan ng trabaho kapag ipinatupad na ito. Pinauyon kay Ong, ang lakang dili ensakto sa panahon karon sa panahon sa pandemik tungod kay gatusan ka mga toll collector ang mawad-an sa ilang trabaho kung mapatuman na. Bukod dito, may kanya-kanya anyang radio frequency identification o RFID ang ibaÕt-ibang toll operators kaya atubili ang mga motorista na magpalagay ng mga ito. Ingon kadugangan, ang lainlaing mga toll operator adunay kaugalingon nga pag-ila sa frequency sa radyo o RFID, busa ang mga motorista nagduha-duha sa pagdawat kanila. Iginiit ni Ong na hindi siya tutol sa para sa cashless tollway operation, kailangan anya na ipatupad ito kapag mayroon ng integrated electronic toll collection system ang mga expressway operators. Gitataw ni Ong nga dili siya supak sa operasyon nga cashless tollway, ingon niya, kinahanglan kini ipatuman kung ang mga expressway operator adunay integrated electronic toll collection system. Maganda anya ito dahil sa is ana lamang na RFID ang gagamitin ng mga motorista sa ibaÕt-ibang tollways. Maayo kini tungod kay gamiton ra sa mga motorista ang RFID sa lainlaing mga tol. Mayroon anyang mga motorista na taga Norte na bihira magtungo sa South at gayundin naman ang mga taga South na hindi madalas magtungo sa Norte kaya hindi praktikal ang bumili ng RFID para sa bihirang byahe. Giingon niya nga adunay mga motorista gikan sa North nga talagsa moadto sa South ug usab ang gikan sa South nga dili kanunay moadto sa North busa dili praktikal ang pagpalit sa RFID alang sa usa ka talagsaon nga biyahe. Kinukwesyton din ng mambabatas kung bakit tahimik ang Toll Regulatory Board sa plano ng MPT. Gikuwestiyon usab sa magbabalaod kung nganong wala magtingog ang Toll Regulatory Board sa plano sa MPT. Sa kasalukuyan, mayroong siyam na tollways sa Luzon na iba-iba ang nagpapatakbo kung saan hawak ng Metro Pacific Tollways ang North Luzon Expressway, SubicÐClarkÐTarlac Expressway (SCTEX) at ang Manila-Cavite Expressway. Karon, adunay siyam ka mga tollway sa Luzon nga managlahi nga naglihok diin ang Metro Pacific Tollways naghupot sa North Luzon Expressway, Subic - Clark - Tarlac Expressway (SCTEX) ug ang Manila-Cavite Expressway. Isang malaking katangahan na pinahintulutan ng pamahalaan ang Dito Telecommunity na magtayo ng mga cellular towers sa loob ng mga military camps, ito ang tahasang pahayag ni retired Supreme Court Senior Associate Justice Antonio Carpio. Usa ka dakong binuang nga gitugotan sa gobyerno ang Dito Telecommunity nga magpatindog og mga cellular tower sa sulod sa mga kampo sa militar, kini ang tin-aw nga pahayag ni retirado nga Korte Suprema nga si Senior Associate Justice Antonio Carpio. Sinabi ni Carpio na sa hakbang na ito ay malaking banta sa seguridad ng bansa dahil binigyan ng Pilipinas ang China ng pagkakataong maglagay ng Òlistening deviceÓ para makapag-espiya ito. Giingon ni Carpio nga kining lakang usa ka dakong hulga sa seguridad sa nasud tungod kay gihatagan sa Pilipinas ang Tsina og higayon nga magbutang usa ka "aparato sa pagpaminaw" aron kini makapaniid. Ang Dito Telecommunity ay isang consortium ng Udenna Corporation na pagmamay-ari ng Pilipinong negosyateng si Dennis Uy at ng China Telecommunications Corporation, na pagmamay-ari naman ng pamahalaan ng China. Ang Dito Telecommunity usa ka consortium sa Udenna Corporation nga gipanag-iya sa negosyanteng Pilipino nga si Dennis Uy ug China Telecommunications Corporation, nga gipanag-iya sa gobyerno sa China. Sinabi pa ni Carpio na ang naturang spy applications ay maaari ring gamitin sa ÒeavesdroppingÓ o pagsagap ng mga pag-uusap ng mga tao kahit pa naka-off ang mobile phones. Dugang pa ni Carpio nga ang mga ingon nga aplikasyon sa espiya mahimo usab magamit alang sa "eavesdropping" o pagsanta sa mga panagsulti sa mga tawo bisan kung gipatay ang mga mobile phone. Kinumpirma ni Defense Secretary Delfin Lorenzana noong Martes na lumagda siya sa isang kasunduan na nagpapahintulot sa third telco na magtayo ng cell towers sa loob ng mga kampo ng militar. Gikumpirma ni Defense Secretary Delfin Lorenzana kaniadtong Martes nga nagpirma siya sa usa ka kasabutan nga gitugotan ang ikatulong telco nga magtukod mga cell tower sa sulod sa mga kampo sa militar. Muling lumutang ang security at privacy concerns kasunod ng anunsiyo kung saan tinukoy ng ilang opisyal at mambabatas ang partnership ng Dito sa Beijing-run China Telecom. Ang kabalaka bahin sa seguridad ug pagkapribado ningbalik na usab pagkahuman sa anunsyo diin ang pipila ka mga opisyales ug magbabalaod nagtumbok sa pakigtambayayong ni Dito sa gipangunahan sa Beijing nga China Telecom. Noong nakaraang taon ay pinayagan din ng Armed Forces of the Philippines ang Dito Telecommunity na maglagay ng communications equipment sa mga kampo nito, subalit hindi ito natuloy makaraang kuwestiyunin ng ilang mambabatas dahil sa isyu ng seguridad. Sa miaging tuig, gitugotan usab sa Armed Forces of the Philippines ang Dito Telecommunity nga magbutang mga kagamitan sa komunikasyon sa mga kampo niini, apan wala kini gihimo pagkahuman gikuwestiyon sa pipila ka magbabalaod ang isyu sa siguridad. Nanatiling malaking banta sa soberenya ng bansa ang patuloy na pambabraso ng China sa South China Sea, kung saan maging ang mga lugar na bahagi ng continental shelf ng Pilipinas ayon sa United Nations Convention on the Law of the Sea ay inaangkin ng Beijing. Ang padayon nga pagsulong sa China sa South China Sea nagpabilin nga usa ka dakong hulga sa soberanya sa nasud, bisan kung ang mga lugar nga bahin sa kontinente sa Pilipinas sumala sa United Nations Convention on the Law of the Sea giangkon sa Beijing. Nagsampa ng reklamo ang Pilipinas sa Permanent Court of Arbitration at nanalo ang bansa laban sa China noong Hulyo 12, 2016. Ang Pilipinas nag-file usa ka reklamo sa Permanent Court of Arbitration ug ang nasud nagdaog kontra sa China kaniadtong Hulyo 12, 2016. Pero hindi kinilala ng Beijing ang desisyong ito ng international tribunal. Apan wala kinilala sa Beijing kini nga desisyon sa internasyonal nga tribunal. Nasagip ang pitong menor de edad sa Binondo, Maynila Miyerkules ng gabi (September 9). Pito ka menor de edad ang naluwas sa Binondo, Manila Miyerkules sa gabii (Septiyembre 9). Ayon sa Manila Public Information Office, na-rescue ng mga tauhan ng Juan Luna PCP ng Meisic Police Station (PS-11) ang mga menor de edad sa kahabaan ng C.M. Recto Avenue. Pinauyon sa Manila Public Information Office, ang mga personahe sa Juan Luna PCP sa Meisic Police Station (PS-11) nagluwas sa mga menor de edad sa may C.M. Recto Avenue. Kasunod ito ng isinasagawang routine clearing operations at checkpoint ng mga pulis. Sunod kini sa naandan nga paglimpyo sa operasyon ug mga checkpoint nga gihimo sa pulisya. Agad namang dinala ang mga menor de edad sa Manila Department of Social Welfare (MDSW) sa RASAC Covered Court. Ang mga menor de edad gidala dayon sa Manila Department of Social Welfare (MDSW) sa RASAC Covered Court. Maliban dito, nahuli naman ang 10 lumabag sa City Ordinance No. 8627 at dalawang motorista dahil sa hindi pagsusuot ng helmet at binigyan ng citation ticket. Gawas niini, ang 10 nga nakalapas sa City Ordinance No. 8627 ug duha ka mga motorista nga wala magsul-ob og helmet ug gihatagan usa ka citation ticket. Pitong lugar pa sa Baguio City ang nananatiling nakasailalim sa lockdown. Pito pa nga mga lugar sa Lungsod sa Baguio ang nagpabilin nga naa sa lockdown. Batay ito sa update na inilabas ng Public Information Office ng Baguio City Huwebes (Sept. 10) ng umaga. Kini pinauyon sa update nga gipagawas sa Public Information Office sa Baguio City Huwebes (Septiyembre 10) sa buntag. Mahigpit na ipinatutupad ang localized lockdown sa mga lugar sa Baguio City na mayroong pagtaas ng kaso ng COVID-19. Ang localized lockdown higpit nga gipatuman sa mga lugar sa Baguio City diin adunay pagtaas sa mga kaso sa COVID-19. Niyanig ng magnitude 3.9 na lindol ang lalawigan ng Masbate. Usa ka kusog nga 3.9 nga linog ang niuyog sa lalawigan sa Masbate. Ayon sa Phivolcs, naitala ang pagyanig sa 14 kilometers southeast ng bayan ng Cataingan, alas-8:27 umaga ng Huwebes (September 10). Pinauyon sa Phivolcs, ang linog natala sa 14 kilometros habagatang-silangan sa lungsod sa Cataingan alas 8:27 sa Huwebes (Septiyembre 10). May lalim na pitong kilometers at tectonic ang origin ng pagyanig. Ang linog dunay giladmon nga pito ka kilometros ug tectonic ang gigikanan. Walang naiulat na nasaktan o nasirang mga ari-arian bunsod ng pagyanig. WalaÕy nataho nga kabtangan nga nadaut o nadaut nga resulta sa linog. Ang lindol ay aftershock ng magnitude 6.6 na pagyanig sa Cataingan, Masbate noong Agosto 18. Ang linog usa ka 6.6 nga kusog nga linog sa Cataingan, Masbate kaniadtong Agosto 18. Siniguro ni House Speaker Alan Peter Cayetano na mayroong sapat na pondo para sa bakuna sa COVID-19 sa ilalim ng P4.5 trillion 2021 national budget. Gipasalig ni House Speaker Alan Peter Cayetano nga adunay igong pondo alang sa bakuna sa COVID-19 ubos sa P4.5 trilyon nga 2021 nga nasudnon nga badyet. Ayon kay Cayetano, may sapat na alokasyon ang gobyerno para ipambili ng anti-COVID-19 vaccines at sa pagsasagawa ng therapeutic science research. Suno kay Cayetano, ang gobyerno may igo nga alokasyon para sa pagbakal sang kontra-COVID-19 nga mga bakuna kag para sa pagpatigayon sang therapeutic science research. Hiling lang ni Cayetano sa Inter-Agency Task Force (IATF) na bigyan sila ng tamang impormasyon upang makapaglaan ang Kongreso ng karampatang halaga para ipambili ng vaccines. Gihangyo lang ni Cayetano ang Inter-Agency Task Force (IATF) nga hatagan sila og tama nga kasayuran aron makahatag ang Kongreso sa angay nga kantidad aron makapalit mga bakuna. Ang panawagan ni Cayetano ay kasunod na rin ng nakita niyang ulat na ang bansang Australia ay naghahanda na ng US$1.2 billion para sa bakuna. Ang panawagan ni Cayetano kasunod sa usa ka ulat nga ang Australia nag-andam og US $ 1.2 bilyon alang sa bakuna. Bagamat batid ni Cayetano na iba naman ang itatakdang presyo ng mga manufacturers ng bakuna sa mga developing countries, hindi pa nakasisiguro na mapapabilang ang Pilipinas sa mga bansang bibigyan ng mas mababang presyo ng COVID-19 vaccine. Bisan kung nahibal-an ni Cayetano nga ang mga naghimo sa bakuna magtakda sa lainlaing mga presyo sa mga nag-uswag nga mga nasud, dili pa sigurado nga ang Pilipinas kauban sa mga nasud nga hatagan mas mubu ang presyo sa bakuna sa COVID-19. Sinabi pa ni Cayetano na maiging nakikipag-ugnayan na ngayon pa lang ang Kamara sa Senado at sa mga Cabinet secretaries upang matiyak na targeted at matutugunan ng pambansang pondo sa susunod na taon ang pangangailangan ng bansa sa pagsugpo ng coronavirus disease. Dugang pa ni Cayetano nga nakigtambayayong karon sa mga kalihim sa Senado ug Gabinete aron maseguro nga ang nasudnon nga pondo sa sunod tuig target ug matubag ang panginahanglan sa nasud alang sa paglikay sa coronavirus disease Gusto ni Senator Risa Hontiveros na makapagsagawa ang Senado ng komprehensibong pag-audit sa operasyon ng Bases Conversion and Development Authority (BCDA). Gusto ni Senador Risa Hontiveros ang Senado nga maghimo us aka komprehensibo nga pag-audit sa operasyon sa Bases Conversion and Development Authority (BCDA). Inihain ni Hontiveros ang Senate Resolution No. 520 para makapagsagawa ng investigation in aid of legislation para na rin malaman ang paggamit ng Armed Forces of the Philippines (AFP) sa remittances ng BCDA para sa modernisasyon ng sandatahang lakas. Nag-file si Hontiveros sa Senate Resolution No. 520 aron mag-imbestiga pagtabang sa pamalaod aron mahibal-an ang paggamit sa Armed Forces of the Philippines (AFP) sa mga remittance sa BCDA alang sa modernisasyon sa armadong kusog. Ayon sa senadora maraming katanungan ukol sa naiaambag ng BCDA sa modernisasyon ng AFP. Pinauyon sa senadora, daghang pangutana bahin sa natampo sa BCDA sa modernisasyon sa AFP. Katuwiran nito dahil sa mga panlabas at panloob na mga banta sa seguridad ng Pilipinas nararapat lang na matiyak na may sapat na pondo para sa AFP modernization. Natarong kini tungod sa gawas ug sulud nga pagpanghulga sa seguridad sa Pilipinas, kinahanglan lamang nga masiguro nga adunay igong pondo alang sa modernisasyon sa AFP. Una nang ibinunyag ni General Gilbert Gapay, ang chairman ng Joint Chiefs of the AFP, na nabigo ang BCDA na mag-remit sa AFP ng P13.2 billion, na alinsunod sa Bases Conversion and Development Act. Si General Gilbert Gapay, ang chairman sa Joint Chiefs sa AFP, una nang gibutyag nga ang BCDA napakyas nga i-remit ang P13.2 bilyon sa AFP, pinauyon sa Bases Conversion and Development Act. Itinanggi naman ito ng BCDA sa pagsasabing ang pera ay nasa pangangalaga lang ng Bureau of Treasury at mailalabas din kapag kailangan na ng AFP. Gipanghimakak kini sa BCDA, nga giingon nga ang salapi naa lang sa kustodiya sa Bureau of Treasury ug mahimong buhian kung gikinahanglan kini sa AFP. Ang pagkontrahan na ito ng AFP at BCDA ang pinuna ni Hontiveros at aniya ay dapat malinawagan. Ang kini nga oposisyon sa taliwala sa AFP ug BCDA gisaway ni Hontiveros ug giingon niya nga kinahanglan kini maklaro. Binanggit pa nito na sa Annual Audit Report noong 2017 ng Commission on Audit, walang naging bahagi ang AFP sa mga operasyon ng BCDA sa mga kampo sa labas ng Metro Manila maging sa Clark Special Economic Zone. Dugang pa niya nga sa Taunang Audit Report sa 2017 sa Commission on Audit, ang AFP wala moapil sa operasyon sa BCDA sa mga kampo sa gawas sa Metro Manila ug ingon man sa Clark Special Economic Zone. Nais lang ni Hontiveros na maitama o mapunan ang mga pagkukulang sa pamamagitan ng lehislatura. Gusto ra ni Hontiveros nga itul-id o pun-an ang mga kal-ang pinaagi sa magbabalaod. Ipinag-utos ni Muntinlupa City Mayor Jaime Fresnedi ang 15-day extreme localized lockdown sa isang residential compound dahil sa tumataas na kaso ng COVID-19. Ang Mayor sa Lungsod sa Muntinlupa nga si Jaime Fresnedi nagmando sa 15 ka adlaw nga grabeng localized lockdown sa usa ka compound sa mga residente tungod sa nagkataas nga kaso sa COVID-19. Epektibo ngayong Miyerkules ang lockdown sa RMT 7A Compound sa Barangay Tunasan at tatagal ito hanggang alas-12 ng tanghali ng Setyembre 24. Ang lockdown sa RMT 7A Compound sa Barangay Tunasan epektibo karong Miyerkules ug molungtad hangtod alas 12 sa udto sa Septyembre 24. Ayon kay Dra. Tet Tuliao, ang chief city health officer, 11 ang kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa compound, bukod pa sa may limang probable cases at limang suspect cases. Pinauyon kay Dra. Si Tet Tuliao, ang punoan nga opisyal sa panglawas sa syudad, mikompirma sa 11 ka mga kaso sa COVID-19 sa compound, dugang sa lima nga posibleng mga kaso ug lima nga mga suspetsadong kaso. Sinabi pa nito, halos pitong araw lang ang doubling time ng sakit sa compound at nakapagtala din ng high attack rate na 46/100. Dugang pa niya nga ang doble nga oras sa compound sa compound mga pito lang ka adlaw ug nagtala usab sa taas nga rate sa atake nga 46/100. Marami din aniya ang itinuturing na high risk sa compound tulad ng mga buntis, persons with disability at senior citizens. Giingon usab niya nga daghan ang gikonsiderar nga taas nga peligro sa compound sama sa mga mabdos, mga tawo nga adunay kapansanan ug mga tigulang. Nabatid na may pitong pamilya, na binubuo ng 24 na indibiduwal, sa compound, at sila ay nasa loob ng isang industrial complex na may 57 kompaniya na may higit 1,600 empleado. Nahibal-an nga adunay pito nga pamilya, nga naglangkob sa 24 nga mga indibidwal, sa compound, ug naa sila sa sulud sa usa ka industriya nga kumplikado nga adunay 57 ka mga kompanya nga adunay labaw sa 1,600 nga mga empleyado. Hinihinala na isang kantina sa loob ng complex ang naging transmission hotspot kayat ipinasara na ito ng lokal na pamahalaan habang nagsasagawa ng imbestigasyon at inspeksyon ang Business Permit and Licensing Office. Gidudahan nga usa ka canteen sa sulud sa complex ang nahimoÕg hotspot sa transmisyon busa gisirhan kini sa lokal nga gobyerno samtang ang Business Permit ug Licensing Office nagpahigayon og imbestigasyon ug inspeksyon. Sa update, nakapagtala na ng kabuuang 3,718 kumpirmadong kaso ng COVID 19 sa lungsod, 2,857 recoveries, 733 active cases, 549 suspect cases, 584 probable cases at 128 na ang namatay. Sa pag-update, sa kinatibuk-an nga 3,718 kumpirmadong mga kaso sa COVID 19 ang narehistro sa syudad, 2,857 nga nakarekober, 733 nga aktibo nga kaso, 549 nga suspetsado nga kaso, 584 nga posibleng mga kaso ug 128 ang namatay. Ligtas na naihatid ang humigit-kumulang 100 locally stranded individual (LSI) at authorized person outside residence (APOR) sa Iloilo City, araw ng Martes (September 8). Luwas nga nahatod ang gibanabana na 100 nga lokal stranded nga mga indibidwal (LSI) ug otorisadong tawo sa gawas nga pinuy-anan (APOR) ang luwas nga naihatid sa Lungsod sa Iloilo, Martes (Septyembre 8). Ayon sa Philippine Coast Guard (PCG), nagmula ang mga LSI sa Maynila habang ang mga APOR ay mula sa Cebu. Ayon sa Philippine Coast Guard (PCG), ang LSI ay nag gikan sa Maynila samtang ang mga APOR ay nag gikan sa Cebu. Ginabayan naman ang mga LSI at APOR sa pagsasailalim sa disembarkation at health protocol sa Arrastre Pier, Fort San Pedro. Ang LSI ug APOR gigiyahan nga makaagi sa pagpaubus ug health protocol sa Arrastre Pier, Fort San Pedro. Tinulungan din ang mga ito sa pagsakay sa mga government service vehicle upang maihatid sa designated isolation facility para sa mandatory 14-day quarantine. Gitabangan usab sila sa pagsakay sa mga salakyanan sa serbisyo sa gobyerno aron ihatud sa gitudlo nga kahimulag nga nahimulag alang sa mandatory nga 14 ka adlaw nga quarantine. Walong terorista na nagtatago sa bansa ang masusing binabantayan ng Armed Forces of the Philippines (AFP). Walo ka mga terorista nga nagtago sa nasud ang gisubay og maayo sa Armed Forces of the Philippines (AFP). Sa budget briefing ng Department of National Defense sa Kamara, sinabi ni AFP Chief of Staff Lt. Gen. Gilbert Gapay na ang mga dayuhang terorista ay ilegal na pumasok sa bansa. Atol sa briefing sa badyet sa Department of National Defense sa Kamara, ang Chief of Staff sa AFP nga si Lt. Si Gen. Gilbert Gapay nga ang mga langyaw nga terorista iligal nga nakasulod sa nasud. Dagdag pa ni Gapay, may minomonitor silang 29 na pinaghihinalaang terorista na nasa ilalim ng kanilang watch list. Dugang pa ni Gapay nga gisubay nila ang 29 nga gidudahang mga terorista sa ilawom sa ilang lista sa relo. Gumamit aniya ng backdoor ang mga dayuhan sa pagpasok sa bansa. Giingon niya nga gigamit sa mga langyaw ang backdoor aron makasulod sa nasud. Patuloy din ayon kay Gapay ang pagberipika nila sa mga impormasyon tungkol sa mga dayuhang nasa bansa. Pinauyon kay Gapay, padayon usab ang ilang pag-verify sa kasayuran bahin sa mga langyaw sa nasud. Hinimok ni Cagayan de Oro City Rep. Rufus Rodriguez ang Philippine Statistics Authority (PSA) na ipagpaliban muna ang 2020 population and housing census sa Enero ng susunod na taon dahil sa COVID-19 pandemic. Gitug-an ni Cagayan de Oro City Rep. Rufus Rodriguez nagsulti sa Philippine Statistics Authority (PSA) nga i-postpone ang populasyon sa populasyon ug senso sa pabalay sa Enero sa sunod tuig tungod sa COVID-19 pandemya. Base sa House Resolution 1186 ni Rodriguez, sinabi nito na naghahanda na ang PSA para sa kanilang census kung saan nakapag-hired na ang mga ito ng 113,364 data enumerators at 22,000 supervisors na magbabahay-bahay. Pinauyon sa House Resolution 1186 ni Rodriguez, giingon nga nag-andam na ang PSA alang sa ilang census diin nakakuha na sila og 113,364 data enumerators ug 22,000 house-to-house supervisors. Kahit anya sinasabi ng ahensya na trained na ang kanilang mga tauhan para sundin ang mahigpit na health protocols tulad ng pagsusuot ng facemask at face shield gayundin ang physical distancing ay napakadelikado pa rin nito para sa mga taga PSA at kanilang mga pupuntahan. Bisan kung giingon sa ahensya nga ang mga kawani niini nabansay na sa pagsunod sa mga istrikto nga kahimsog sa kahimsog sama sa pagsul-ob sa facemask ug taming sa nawong ingon man pisikal nga pagpahilayo peligro gihapon alang sa mga myembro sa PSA ug sa ilang padulnganan. Giit nito, mayroong face to face linterviews kaya naroon ang posibilidad ng pagkakaroon ng COVID-19. Giinsistir niini, adunay mga atubangay nga interbyu busa adunay posibilidad nga adunay COVID-19. Bagaman mahalaga ayon kay Rodriguez population census para sa development planning at policy making ng pamahalaan hindi naman ngayon ang tamang panahon na isagawa ito. Bisan kung sumala sa sensus sa populasyon sa Rodriguez hinungdanon alang sa paglaraw sa gobyerno ug paghimo og palisiya, dili karon ang tama nga oras aron mahimo kini. Hindi rin anya marapat na ilagay sa peligro ang kalusugan at buhay ng mga taga-PSA dahil sa census ngayong taon. Giingon usab niya nga ang kahimsog ug kinabuhi sa mga myembro sa PSA dili angay ibutang sa peligro tungod sa sensus karong tuig. Pahayag ito ng mambabatas kasunod ng babala ng PSA na ang sinuman na hindi makikiisa sa census ay maaring makulong ng isang taon o kaya naman ay magmulta ng P100,000. Gisulti kini sa magbabalaod nunot sa pasidaan sa PSA nga ang bisan kinsa nga dili moapil sa sensus mahimong mapriso sa usa ka tuig o pamultahon og P100,000. Hindi isasama ng Department of National Defense (DND) sa ginagawang Implementing Rules and Regulations o IRR ng Anti-Terror Law ang pagregulate sa social media. Ang Department of National Defense (DND) dili iapil sa pagpatuman sa Implementing Rules and Regulations o IRR sa Anti-Terror Law ang regulasyon sa social media. Ayon kay National Defense Secretary Delfin Lorenzana, ang binubuo nilang IRR ay lilimitahan lamang sa kung ano ang mga probisyon na nakasaad sa ilalim ng Anti-Terror Law, na nilagdaan ni Pangulong Rodrigo Duterte noong Hulyo 3, na kasalukuyang ay nahaharap sa 25 petisyon sa Korte Suprema. Pinauyon kay National Defense Secretary Delfin Lorenzana, ang IRR nga ilang gihimong limitado sa kung unsa nga mga probisyon nga gilatid ubos sa Anti-Terror Law, nga pirmado ni Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong Hulyo 3, nga karon nag-atubang sa 25 nga petisyon sa Korte. Supremo. Sa ngayon, sinabi ni AFP Chief of Staff Lt/Gen. Gilbert Gapay na hindi pa tapos ang pagbalangkas sa IRR ng Anti-Terror Law. Hangtod karon, ang Chief of Staff sa AFP nga si Lt / Gen. Gilbert Gapay nga ang paghuman sa IRR sa Anti-Terror Law wala pa mahuman. Pero aminado sila na sa kasalukuyang panahon ay nagagamit talaga sa global terrorism ang social media mula sa recruitment, resource generation hanggang sa pagpaplano nang pag-atake. Apan giangkon nila nga karong panahona ang social media gigamit na sa tibuuk kalibutan nga terorismo gikan sa pagrekrut, pagmugna og mga gigikanan hangtod sa pagplano sa atake. Kadalasan aniya sa mga nabibiktima ng mga teroristang ito ay ang mga kabataan na madaling gawing radikal. Giingon niya nga kadaghanan sa mga nabiktima sa mga terorista mao ang mga batan-on nga dali nga mahimong radikal. Kaya sa kanilang rekomendasyon, isinusulong nila na ma-regulate ang social media platforms mismo at hindi ang mga taong gumagamit na ito. Mao nga sa ilang rekomendasyon, giduso nila nga makontrol ang mga platform sa social media mismo ug dili ang mga tawo nga mogamit niini. Kasabay nito ay nananawagan sila sa social media platforms na kaagad harangin ang contents na inilalabas ng global terror network. Sa parehas nga oras, nanawagan sila sa mga platform sa social media nga i-block dayon ang mga sulud nga gipagawas sa global terror network. Sarado ang mga sementeryo sa Maynila sa darating na Araw ng mga Patay. Ang mga sementeryo sa Manila sirhan sa umaabot nga Adlaw sa mga Patay. Ito ang ipinag-utos ni Mayor Isko Moreno sa kanyang nilagdaang Executive Order No. 38 na nagbabawal magpapasok sa pampubliko at pribadong sementeryo mula Octubre 31 hanggang Nobyembre 3. Kini ang gimando ni Mayor Isko Moreno sa iyang gipirmahan nga Executive Order No. 38 nga nagdili sa pagsulud sa publiko ug pribadong sementeryo gikan Oktubre 31 hangtod Nobyembre 3. Sinabi ni Moreno na minabuti niyang agahan ang pag-anunsyo para mabigyan ng sapat na panahon ang mga Manile–o na dumalaw sa mga campo santo. Gipahayag ni Moreno nga nakahukom siya nga ipahibalo una ang anunsyo aron mahatagan og igo nga panahon si Manile–os aron makabisita sa mga santos nga kampo. Kaya ko po ito ginagawa ngayon, para mabigyan kayo ng sapat na panahon ng humigit kumulang dalawang buwan na mabisita ang inyong mga mahal sa buhay na nahihimlay sa mga pribado at pampublikong sementeryo wika niya sa kanyang Facebook post. Mao nga gibuhat ko kini karon, aron makahatag kanimo igo nga oras nga mga duha ka bulan aron mabisita ang imong mga minahal nga naghigda sa pribado ug publiko nga mga sementeryo nga giingon niya sa iyang Facebook post. Humingi rin siya ng paumanhin sa paglalabas ng naturang kautusan dahil batid niyang ang Todos los Santos ay isa sa pinakamahalagang pista opisyal na ginugunita ng mga Pilipino. Nangayo usab siya pasensya sa pagpagawas sa ingon nga kamandoan tungod kay nahibal-an niya nga ang Todos los Santos usa sa labing kahinungdan nga piyesta opisyal nga gisaulog sa mga Pilipino. Patawarin niyo po ako kung sakaling masasaktan ko ang inyong damdamin na hindi makita ang inyong mga mahal sa buhay sa partikular na panahon na iyon. Pasayloa ako kung sakaling nasakitan ko ang imong gibati nga dili makita ang imong mga minahal sa mao nga orasa. Inagapan namin na makabisita po kayo sa panahon ngayon wika pa niya. Gipaabut namo nga mahimo ka makabisita sa kini nga oras, ingon niya. Ipinaliwanag ni Moreno na ang Maynila ay nananatili pa ring nasa ilalim ng general community quarantine dahil sa COVID-19. Gipasabot ni Moreno nga nagpabilin gihapon ang Manila sa ilawom sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad tungod sa COVID-19. Kaya aniya ang pagdalaw sa patay ngayong panahon ng pandemya ay di dapat gawin nang maramihan at sabay-sabay. Mao nga giingon niya nga ang pagduaw sa mga namatay sa niining panahon sa pandemiya dili kinahanglan buhaton sa kadaghanan ug sa parehas nga oras. Ibig sabihin, may mga panahon, mga araw, oras na hindi natin kailangan magsiksikan, magpahirapan sa pila, na mabisita ang mga mahal sa buhay sa kani-kanilang mga pribadong sementeryo o kolumbaryo, o sa mga pampublikong sementeryo wika niya. Mao nga giingon niya nga ang pagduaw sa mga namatay sa niining panahon sa pandemiya dili kinahanglan buhaton sa kadaghanan ug sa parehas nga oras. Hinihingi ko po ang inyong pang-unawa. Ito na rin ay para sa inyong kaligtasan. Nangayo ako sa imong pagsabut. Alang usab kini sa imong kaluwasan. Nagtakda na ang Korte Suprema ng petsa kung kailan gaganapin ang susunod na Bar examinations. Ang Korte Suprema nagtakda usa ka petsa kung kanus-a himuon ang sunod nga pagsusi sa Bar. Sa inilabas na Bar Bulletin no. 13, series of 2020, sinabi ni Associate Justice at 2020/21 Bar Examinations Chairperson Marvic Leonen na gaganapin ito sa November 2021. Sa gipagawas nga Bar Bulletin no. 13, serye sa 2020, giingon sa Associate Justice ug 2020/21 Bar Examinations Chairperson Marvic Leonen nga himuon kini sa Nobyembre 2021. Matatandaang naantala ang Bar examinations sa taong 2020 dahil sa banta ng COVID-19 pandemic. Kahinumduman nga ang mga eksaminasyon sa Bar nadugay sa tuig 2020 tungod sa hulga sa COVID-19 pandemic. Nag-iisang mananaya ang nakakuha ng jackpot sa Ultra Lotto 6/58. Ang bugtong nga sugarol nga nakadaog sa jackpot sa Ultra Lotto 6/58. Nakuha ng bettor ang winning number combination na 18 19 28 09 01 11 sa isinagawang draw noong Linggo. Nakuha sa bettor ang nagdaog nga kombinasyon sa numero 19 19 28 09 01 11 sa draw nga gihimo kaniadtong Domingo. Ayon sa Philippine Charity Sweepstakes Office, P339,217,037 ang napanalunan ng lotto bettor. Pinauyon sa Philippine Charity Sweepstakes Office, ang lotto bettor nakadaog og P339,217,037. Binili ang winning ticket sa isang lotto outlet sa Quezon City. Ang nagdaug nga tiket gipalit sa usa ka lotto outlet sa Lungsod sa Quezon. May kabuuan namang 57 na mananaya ang nakahula sa lima sa anim na winnning combination. Usa ka kinatibuk-an nga 57 nga mga sugarol ang nakatag-an sa lima sa unom ka mga winnning nga kombinasyon. Bawat isa ay makatatanggap ng P120,000 na premyo, ayon sa PCSO. Ang matag usa makadawat P120,000 nga premyo, sigun sa PCSO. Sa Mega Lotto 6/45 jackpot, isa ang tumama ng P24 milyon sa winning combination na 37-07-34-17-05-27 noong Lunes. Sa jackpot nga Mega Lotto 6/45, usa ang naigo sa P24 milyon sa nagdaog nga kombinasyon sa 37-07-34-17-05-27 kaniadtong Lunes. Umabot naman sa 41 ang nakahula ng lima sa anim na tamang combination number at bawat isa ay mabibigyan ng pabuyang P32,000. Hangtod sa 41 nga nakatag-an lima sa unom nga tama nga mga kombinasyon nga numero ug ang matag usa hatagan og ganting P32,000. Inaprubahan na ni Pangulong Rodrigo Duterte ang rekomendasyon ng Inter-Agency Task Force na isailalim sa modified enhanced community quarantine ang Lanao del Sur at Bacolod City mula September 8 hanggang 30. Giaprobahan ni Presidente Rodrigo Duterte ang rekomendasyon sa Inter-Agency Task Force nga ipaubos sa Lanao del Sur ug Lungsod sa Bacolod ang usa ka nabag-o nga dugang nga quarantine sa komunidad gikan sa Septyembre 8 hangtod 30. Ito ay dahil sa tumataas ang kaso ng COVID-19 sa dalawang nabanggit na lugar. Kini tungod sa nagkataas nga kaso sa COVID-19 sa duha nga nahisgutan nga mga lugar. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, aprubado rin ang hiling ng Region VI, Iligan, at Lanao del Sur na suspendihin muna ang inbound travel ng mga locally stranded individuals. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, gi-aprubahan usab ang hangyo sa Region VI, Iligan, ug Lanao del Sur nga suspindihon ang inbound nga pagbiyahe sa mga lokal nga na-straced nga indibidwal. Sa meeting kagabi sa Malakanyang, sinabi ni Heath Secretary Francisco Duque na 462 na bagong kaso ang naitala sa Bacolod City sa loob lamang ng apat na araw. Sa usa ka miting kagabii sa Malaca–ang, giingon ni Heath Secretary Francisco Duque nga 462 nga mga bag-ong kaso ang natala sa Lungsod sa Bacolod sa upat lang ka adlaw. Inaprubahan din aniya ng IATF ang paggamit antigen test bilang substitute sa RT-PCR bilang pre-boarding requirement para sa mga asymptomatic domestic tourists. Giingon usab niya nga gi-aprubahan usab sa IATF ang paggamit sa antigen test ingon hulip sa RT-PCR ingon usa ka pre-boarding nga kinahanglanon alang sa mga asymptomat domestic nga turista. Bumagsak ang kita ng Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) ngayong taon dahil pa rin sa epekto ng COVID-19 pandemic. Ang kita sa Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) nahulog karon nga tuig tungod sa mga epekto sa COVID-19 pandemic. Sa pagdinig ng kamara para sa 2021 national budget, sinabi ng PCSO na P9.3 bilyon lamang ang kanilang kinita para sa lotto, small town lottery, keno, sweepstakes, at peryahan games na Ôdi hamak na mababa sa P63 billion noong 2018 at P44 billion noong 2019. Sa husay sa kamara alang sa 2021 nasyonal nga badyet, giingon sa PCSO nga nakakuha lang sila og P9.3 bilyon alang sa lotto, gamay nga loterya sa lungsod, keno, sweepstakes, ug patas nga mga dula nga dili moubos sa P63 bilyon sa 2018 ug P44 bilyon sa 2019. Tinatayang aabot naman sa P19.5 billion ang naluging halaga na sa ahensya. Gibanabana nga moabot sa P19.5 bilyon ang nawala sa ahensya. Bumaba din sa P2.75 billion ang buwis na na-i-remit ng PCSO sa gobyerno mula Enero hanggang Hulyo kumpara sa P16.9 Billion noong 2018 at P13.5 Billion noong 2019. Ang buhis nga gi-remit sa PCSO sa gobyerno gikan sa Enero hangtod Hulyo ninghulog usab sa P2.75 bilyon kumpara sa P16.9 Bilyon sa 2018 ug P13.5 Bilyon sa 2019. Mula naman nang magbukas ulit ang gaming operations nitong Hulyo hanggang Agosto ay umaabot pa lang sa P522 million ang nalikom na kita ng PCSO. Sukad nga gi abrihan usab ang operasyon sa pagdula kaniadtong Hulyo hangtod Agosto, ang PCSO nakakuha lang og P522 milyon nga kita. Umaasa naman ang PCSO na maitataas pa nila sa P6.9 billion ang kita sa mga games sa mga natitirang buwan ngayong taon. Gilauman sa PCSO nga dugangan ang kita gikan sa mga dula sa P6.9 bilyon sa nahabilin nga mga bulan sa niining tuig. Mula kalagitnaan ng Marso hanggang kalagitnaan ng Hulyo ay pansamantalang sinuspinde ang gaming operations bilang pagsunod sa community quarantine. Gikan sa tungatunga sa Marso hangtod sa tungatunga sa Hulyo, ang mga operasyon sa pagdula temporaryong gisuspinde sa pagsunod sa quarantine sa komunidad. Wow, mali! Apat na magkakabarkadang nagkatuwaan sa Valenzuela City ang inaresto nang ang plano nilang manakot sa mga dumadaan ay di naging katawa-tawa para sa pulisya. Wow, sayup! Upat ka myembro sa gang nga naglingaw-lingaw sa Lungsod sa Valenzuela ang gidakup sa diha nga ang ilang plano sa pagpanghadlok sa mga lumalabay dili nahimo nga kataw-anan sa pulisya. Ang drama, si Mark Francis Habagat, 20, ay magpapanggap na patay sa loob ng isang sako na ÒnakataponÓ sa tabing daan sa Barangay Paso De Blas. Ang drama nga si Mark Francis Habagat, 20, magpakaaron-ingnon namatay sa sako nga "gilabog" sa daplin sa dalan sa Barangay Paso De Blas. Samantala, ang tatlo nyang katropaÐsina Mark Aldrin Arce, 20; Chris Bayron, 20; at Wynzel Tan, 19Ðay nakatago sa di kalayuan habang nagbi-video ng mga taong takot habang dumadaan sa nakasakong Òbangkay.Ó Samtang, ang iyang tulo nga tropa - Mark Aldrin Arce, 20; Chris Bayron, 20; ug Wynzel Tan, 19 - nakatago sa layo samtang nag-video ang nangalisang mga tawo sa pag-agi nila sa "patay nga lawas" nga sakay. Ang siste, isa sa mga natakot ay nag-report sa nagpapatrolyang pulis, na kaagad namang rumesponde sa ulat. Ang siste, usa sa nahadlok nga nagreport sa nagpatrolya nga pulisya, nga diha-diha dayon nagtubag sa ulat. Sinabi ni Police Staff Sergeant Regor Germedia na katuwaan lang umano ang sinasabing pakay ng apat na kabataan at hindi nila layong makasakit ng ibang tao. Si Police Staff Sergeant Regor Germedia nagsulti nga ang katuyoan sa upat ka mga batan-on alang ra sa kalipayan ug wala nila tuyoa nga masakitan ang ubang mga tawo. Gusto rin nilang i-upload sa social media ang video, sabi ni Germedia, na nag-imbistiga ng kaso. Gusto usab nila nga i-upload ang video sa social media, ingon ni Germedia, nga nag-imbestiga sa kaso. Pero hindi katanggap-tanggap para sa pulisya ang ÒtripÓ ng magto-tropa. Apan ang "biyahe" sa mga tropa dili madawat sa pulis. Arestado ang apat at kasalukuyang nahaharap sa kasong paglabag sa Article 155 of the Revised Penal Code, na nagbabawal sa anumang gawaing lumilikha ng alarma at pubic scandal. Ang upat gidakup ug karon nag-atubang sa sumbong sa paglapas sa Article 155 sa Revised Penal Code, nga nagdili sa bisan unsang kalihokan nga nagmugna og alarm sa eskandalo ug pubic. Dagdag pa, lumabag din sila sa ordinansa ng siyudad kaugnay sa pagpapatupad ng social distancing at mandatory na paggamit ng quarantine pass. Dugang pa, gilapas usab nila ang ordinansa sa syudad bahin sa pagpatuman sa social distancing ug mandatory nga paggamit sa quarantine pass. Walang nakikitang mali ang Palasyo ng Malakanyang sa hakbang ng Philippine National Police (PNP) na i-monitor ang social media posts para sa posibleng quarantine violator. Ang Palasyo sa Malaca–ang walaÕy nakit-an nga sayup sa lakang sa Philippine National Police (PNP) aron ma-monitor ang mga post sa social media alang sa mga mahimong maglapas sa quarantine. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, hindi naman ipinagbabawal ang social media monitoring. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, dili gidili ang pagmonitor sa social media. Well, alam niyo po, yung Cybercrimes Act natin nakasaad po doon ang mga pinagbabawal. Nahibal-an nimo, ang among Cybercrimes Act nagsulti kung unsa ang gidili didto. Hindi naman po pinagbabawal ang social media monitoring. Wala gidili ang pagmonitor sa social media. So wala pong mali sa ginagawa ng pulis kung tinitignan lang nila kung ano ang naka-post sa social media. Mao nga walaÕy daotan sa gibuhat sa pulis kung gitan-aw ra nila ang gi-post sa social media. So yung pagmomonitor po hindi po Ôyan illegal. Mao nga dili ilegal ang pagmonitor. I donÕt think thereÕs anything wrong with that pahayag ni Roque. Sa akong hunahuna walaÕy bisan unsa nga daotan sa pahayag ni Roque. Sinabi pa ni Roque na ang pag-monitor ng PNP sa social media ay bahagi lamang ng paggamit ng teknolohiya. Dugang pa ni Roque nga ang pagsubay sa PNP sa social media bahin ra sa paggamit sa teknolohiya. Sa tingin ko ang pagmomonitor ng social media, eh pinost po Ôyan, eh. Sa akong hunahuna ang pag-monitor sa social media, eh gina post po eh. Sa parang nagkaroon po ng waiver of privacy diyan kapag posted na po ang isang bagay sa social media pahayag ni Roque. MaoraÕg dunay waiver of privacy didto kung dunay gi-post sa pahayag sa social media ni Roque. Maging ang mga mauunlad na bansa aniya ay ginagamit na rin ang teknolohiya sa imbestigasyon. Bisan ang mga mauswagon nga nasud, ingon niya, naggamit na sa teknolohiya sa pag-imbestiga. Ngayon po kasi talaga, pagdating sa mga imbestigasyon, ini-enganyo ang pag-check sa social media, pag-check sa mga cellphones, SOP na po Ôyan lalong-lalo na sa mga developed countries Ôpag sila ay nag-i-imbestiga. Karon gyud, kung bahin sa mga pag-imbestiga, nag-agda nga mag-check sa social media, mag-check sa cellphone, nga ang SOP labi na sa mga mauswagon nga nasud kung sila nag-imbestiga. Lalagdaan na ni Pangulong Rodrigo Duterte sa loob ng linggong ito o sa susunod na linggo ang Bayanihan 2. Pirmahan ni Presidente Rodrigo Duterte ang Bayanihan 2 karong semana o sa sunod semana. Ito ang panukalang batas na naglalaman ng P165 bilyong pondo na ipang aayuda sa mga naapektuhan ng COVID-19. Kini ang panukiduki nga adunay sulod nga P165 bilyon nga pondo aron matabangan ang mga apektado sa COVID-19. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, kaya natatagalan ang Pangulo sa paglagda sa bagong batas dahil inaaral pa ito ng ehekutibo. Pinauyon kay Presidential Spokesman Harry Roque, ang Presidente nagdugay sa pagpirma sa bag-ong balaod tungod kay gitun-an pa kini sa ehekutibo. Kinukonsulta pa aniya ang ibaÕt ibang ahensya ng gobyerno. Giingon niya nga nagpakonsulta pa siya sa lainlaing mga ahensya sa gobyerno. Alam niyo po kaya lang natatagalan nang kaunti at hindi pa naman mahabang panahon ang nakalipas, kinukunsulta po lahat ng ahensya ng gobyerno na merong stake dito sa Bayanihan 2 bill. Nahibal-an nimo, nagkinahanglan kini usa ka panahon ug dili pa dugay, ang tanan nga mga ahensya sa gobyerno nga adunay stake dinhi sa Bayanihan 2 bill gikonsulta. So yun lang po ang ordinaryong proseso pero I can assure you po pag natapos na itong consultation na ito e pipirmahan naman po yan ng Presidente, hiningi naman po yan ng Presidente sa Kongreso rin pahayag ni Roque. Mao kana ang yano ra nga proseso apan masiguro nako nga kung matapos na kini nga konsulta, pirmahan kini sa Presidente, gipangayo usab sa Presidente si Roque alang sa usa ka pahayag gikan sa Kongreso. Matinding tumututol ang mga residente ng isang komunidad ng aktibo at retiradong opisyal ng militar sa planong pagtatayo ng 5G cellular towers sa kanilang village sa Taguig City dahil sa pangambang masamang epekto nito sa kalusugan at cybersecurity. Kusganong misupak ang mga residente sa usa ka komunidad nga aktibo ug retirado nga mga opisyal sa militar ang plano nga pagtukod ug 5G cellular towers sa ilang baryo sa Taguig City tungod sa kahadlok sa daotang epekto niini sa kahimsog ug cybersecurity. Sa isang online petition, sinabi ng mga residente ng Armed Forces of the Philippines Officers Village Inc. (AFPOVAI) na hindi makabubuti para sa kanila ang planong pagtatayo ng cell sites ng Dito Telecommunity, ang ikatlong telco player sa bansa, katuwang ang China Telecom na pag-aari ng gubyerno ng China. Sa usa ka online petition, giingon sa mga residente sa Armed Forces of the Philippines Officers Village Inc. (AFPOVAI) na dili maayo alang kanila ang plano nga pagtukod og mga cell site sa Dito Telecommunity, ang ikatulo nga telco player sa nasud, sa pakigtambayayong sa China Telecom nga gipanag-iya sa gobyerno sa China Ayon kay Suzzanne Bangsil, isang residente at opisyal ng AFPOVAI, plano ng Dito na magtayo sa kanilang lugar ng limang 5G cellular sites. Pinauyon kay Suzzanne Bangsil, residente ug opisyal sa AFPOVAI, nagplano si Dito nga magtukod lima ka 5G cellular sites sa ilang lugar. Kabilang ito sa 20 cell sites na gustong itayo ng telco sa Taguig City, dagdag niya. Lakip kini sa 20 ka mga cell site nga gitinguha sa telco nga tukuron sa Taguig City, dugang pa niya. Pero para sa ibang residente, isa pang malaking issue maliban sa kalusugan ang cybersecurity. Apan alang sa ubang mga residente, ang cybersecurity usa usab ka dako nga isyu gawas sa kahimsog. Ang village ay may 4,000 house lots na kung saan naninirahan ang maraming aktibo at retiradong military officials, bukod pa sa ilang residenteng may matataas na posisyon sa gubyerno. Ang baryo adunay 4,000 nga lote sa balay diin nagpuyo ang daghang aktibo ug retirado nga mga opisyal sa militar, dugang sa pipila ka mga residente nga adunay taas nga katungdanan sa gobyerno. Sinabi ng mga residente na maging ang mga bansang gaya ng United States, Germany, Australia at Japan ay nangangamba sa telecom facility ng China gaya ng 5G network ng Huawei, na syang pangunahing backer ng Dito Telecom. Giingon sa mga residente nga bisan ang mga nasud sama sa Estados Unidos, Alemanya, Australia ug Japan nabalaka sa pasilidad sa telecom sa China sama sa 5G network sa Huawei, nga nag-una nga tigsuporta sa Dito Telecom. Isang retiradong heneral, na naninirahan sa village ng halos 20 taon na, ay nagpahayag din ng agam-agam sa plano ng Dito. Usa ka retiradong heneral, nga nagpuyo sa baryo dul-an sa 20 ka tuig, nagpahayag usab pagduha-duha sa plano ni Dito. Sinabi niya na kung ang ibang residente ay nangangamba para sa kanilang kalusugan, siya umano ay mas nag-aalala sa panganib sa cybersecurity lalupaÕt ang kanilang lugar ay kalapit lamang ng mga kampo ng militar. Giingon niya nga kung ang ubang mga residente nabalaka sa ilang kahimsog, labi siyang nabalaka sa peligro sa cybersecurity labi na nga ang ilang lugar haduol ra sa mga kampo sa militar. Ayon sa mga residente, noong Marso ay may ilang tauhan ng Dito na bumisita sa kanilang village. Pinauyon sa mga residente, kaniadtong Marso pila ka mga kawani sa Dito ang mibisita sa ilang baryo. Ito ay dahil sa nag-positibo sa COVID-19 ang isa sa kanyang security detail. Kini tungod kay ang usa sa mga detalye sa siguridad positibo alang sa COVID-19. Gayunman, sinabi ni Roque na wala naman siyang nararanasang sintomas. Hinuon, giingon ni Roque nga wala siya nakasinati bisan unsang simtomas. Gayunman, bagamat naka-self isolate, tuloy pa rin sa trabaho si Roque. Bisan pa, bisan pa nahimulag sa kaugalingon, nagpadayon si Roque sa pagtrabaho. Katunayan, tuloy ang regular press briefing ni Roque pero sa kanyang bahay na lamang ito ginawa. Sa tinuud, gipadayon ni Roque ang iyang regular nga press briefing apan sa iyang balay ra. Dadalo rin si Roque sa Inter-Agency Task Force meeting, Lunes ng gabi (September 7) kasama si Pangulong Rodrigo Duterte pero sa online o virtual meeting lamang siya. Motambong usab si Roque sa tigum sa Inter-Agency Task Force, Lunes sa gabii (Septyembre 7) kauban si Presidente Rodrigo Duterte apan sa mga miting sa online o virtual ra. Ipinag-utos ng Department of Transportation (DOTr) sa Philippine Coast Guard (PCG) ang pagpapalawig ng deployment ng K9 units sa lahat ng railway facilities at stations sa Metro Manila. Ang Department of Transportation (DOTr) nagmando sa Philippine Coast Guard (PCG) nga palapdan ang pagpakatap sa mga K9 nga yunit sa tanan nga mga pasilidad sa riles ug estasyon sa Metro Manila. Ito ay kasunod ng kambal na pagsabog sa Jolo, Sulu kung ilang tao ang nasawi at nasugtan. Kasunod kini sa kambal nga pagbuto sa Jolo, Sulu diin daghang mga tawo ang napatay ug nasamdan. Ayon sa PCG, nasa kabuuang 40 K9 units ang itatalaga sa mga istasyon at pasilidad ng Light Rail Transit Line 1 (LRT-1), Light Rail Transit Line 2 (LRT-2), Metro Rail Transit Line 3 (MRT-3) at Philippine National Railways (PNR) para mas istriktong security measures. Pinauyon sa PCG, sa kinatibuk-an 40 ka K9 nga mga yunit ang ipakatap sa mga estasyon ug pasilidad sa Light Rail Transit Line 1 (LRT-1), Light Rail Transit Line 2 (LRT-2), Metro Rail Transit Line 3 (MRT-3) ug Philippine National Railways (PNR) alang sa mas istrikto nga mga lakang sa seguridad. Kabilang sa K9 units ang K9 handlers, working dogs, veterinarians, at explosive ordinance disposal specialists. Ang mga yunit sa K9 ang naga gunit sa K9 nagatrabaho ng mga iro, mga beterinaryo, ug mga ordinance disposal specialists. Suportado rin ito ng operations officers at quick response teams. Gisuportahan usab kini sa mga opisyales sa operasyon ug mga dali nga grupo sa pagtubag. Sinabi ni Transportation Secretary Arthur Tugade na mahalagang maprotektahan ang mga pasahero laban sa banta ng terorismo. giingon ni Transportion Secretary Arthur Tugade nagkanayon nga hinungdanon nga protektahan ang mga pasahero batok sa hulga sa terorismo. Tiniyak naman ni PCG Commandant Admiral George Ursabia Jr. na handa ang kanilang hanay sa pagbibigay ng suporta upang pagtibayan ang seguridad sa rail networks. Gisiguro ni PCG Commandant Admiral George Ursabia Jr. nga ang ilang sakup andam na nga maghatag suporta aron masiguro ang siguridad sa mga network sa riles. Sa kabila ng patung-patong na mga alegasyon ng katiwalian sa paggamit ng pondo ng Philhealth, sinabi ni Senator Panfilo Lacson na nararapat pa rin na suportahan ng Kongreso ang Universal Health Care Budget para sa susunod na taon. Bisan pa sa mga pasangil sa pangurakot sa paggamit sa pondo sa Philhealth, giingon ni Senador Panfilo Lacson nga kinahanglan gihapon suportahan sa Kongreso ang Universal Health Care Budget alang sa sunod tuig. Ngunit pahabol niya, mas makakabuti at magiging makahulugan sa health care program sa bansa kung mapapanagot sa kulungan ang mga nagnakaw ng pondo na para dapat sa pagbibigay serbisyong pangkalusugan sa mamamayan. Apan giingon niya, mas maayo ug labi ka makahuluganon alang sa programa sa pag-atiman sa kahimsog sa nasud kung mapanobag sa kulungan ang mga nangawat sa pondo na para unta sa paghtaga ug serbisyong panghimsog sa katawhan. Kayat diin ng senador, dapat ay tiyakin ng bagong pamunuan ng Philhealth na ang kanilang 2021 budget ay magagasta sa pagpapatupad ng Universal Health Care Act sa talagang mga banepisaryo. Tungod niini gipahimatuud sa senador nga ang bag-ong pamunuan sa Philhealth kinahanglan masiguro nga ang ilang 2021 nga badyet magasto sa pagpatuman sa Universal Health Care Act alang sa tinuud nga mga benepisyaryo. Sabi pa ni Lacson hindi na dapat makasama pa ang Philhealth at ibang ahensiya ng gobyerno sa mga dahilan ng palpak na pagpapatupad ng batas. Dugang ni Lacson nga ang Philhealth ug ubang ahensya sa gobyerno kinahanglan dili na maapil sa mga hinungdan sa pagpatuman sa balaod. VIRAL na ngayon ang batang umorder ng pagkain online na talaga namang ikina-shock ng kanyang mga magulang. VIRAL karon alang sa usa ka bata nga mag-order pagkaon sa online nga nakurat gyud sa iyang ginikanan. Sikat na sikat na sa social media ang 5 years old na si Gab-Gab na taga-General Santos City matapos i-post ng ama niyang si Angelito Respecia sa Facebook ang nakaaaliw na pangyayari. Ang 5-anyos nga Gab-Gab nga gikan sa General Santos City nahimong sikat kaayo sa social media pagkahuman gi-post sa iyang amahan nga si Angelito Respecia sa Facebook ang makalingaw nga hitabo. Makikita sa kanyang FB post ang litrato ng bata at ang mga nakabalot pang pagkain na kanyang inorder sa pamamagitan ng cellphone gamit ang isang delivery app. Gipakita sa iyang FB post ang litrato sa bata ug ang mga naka-pack nga pagkaon nga gisugo niya pinaagi sa cellphone gamit ang usa ka delivery app. Kuwento ni Angelito sa panayam ng GMA, hiniram daw ng kanilang anak ang isa nilang cellphone habang abala sila sa mga gawaing bahay ng asawang si Michelle. Giasoy ni Angelito sa pakighinabi sa GMA, nga ang ilang anak giingong nanghulam usa sa ilang cellphone samtang busy sila sa buluhaton sa balay sa iyang asawa nga si Michelle. Wala raw silang kamalay-malay na nag-order na pala si Gab-Gab online ng pagkain. Giingon nila nga wala sila kabantay nga si Gab-Gab nag-order og pagkaon sa online. Nagulat na lamang sila nang kumatok na sa bahay nila ang delivery rider dala ang mga inorder ng bagets. Natingala lang sila sa pagtuktok sa delivery rider sa ilang pultahan dala ang mando sa batan-on. Makikita sa resibo, na ipinost din ni Angelito sa FB ang listahan ng mga inorder ni Gab-Gab na umabot sa halagang P1,147.90. Gipakita sa resibo nga gi-post usab ni Angelito sa FB ang lista sa mga order ni Gab-Gab nga nagkantidad og P1,147.90. Kabilang sa mga inorder ng bata ang dalawang buko juice, tatlong teriyaki chicken, dalawang bihon guisado, walong sweet and spicy chicken at isang cappuccino shake. Ang mando sa bata kauban ang duha ka coconut juice, tulo nga teriyaki nga manok, duha nga guisado noodles, walo ka tam-is ug halang nga manok ug usa ka cappuccino shake. Ayon sa magulang ni Gab-Gab marahil daw ay ginaya lang sila ng bata dahil nakikita nito kung paano sila umoorder online gamit ang cellphone at ang delivery app na naka-save rito. Pinauyon sa mga ginikanan ni Gab-Gab, tingali gisundog sila sa bata tungod nakita niini kung giunsa sila nag-order online gamit ang cellphone ug ang delivery app nga natipig dinhi. At dahil sa nangyari, nagdesisyon ang parents ng bagets na mag-uninstall na ng mga food delivery apps sa kanilang cellphone. Ug tungod sa nahitabo, nakadesisyon ang mga ginikanan sa batan-on nga i-uninstall ang mga delivery apps sa pagkaon sa ilang mga cellphone. Matagumpay na nakumpleto ng Department of Public Works and Highways (DPWH) at nai-turnover ang Carmona Mega Isolation Facility sa Cavite. Malampuson nga nakumpleto sa Department of Public Works and Highways (DPWH) ug gitunol ang Carmona Mega Isolation Facility sa Cavite. Ayon kay DPWH Secretary Mark Villar, layon nitong mapangalagaan ang mga pasyenteng apektado ng COVID-19 sa Carmona at iba pang parte ng Calabarzon. Pinauyon kay DPWH Secretary Mark Villar, katuyoan niini nga maprotektahan ang mga pasyente nga apektado sa COVID-19 sa Carmona ug uban pang bahin sa Calabarzon. Aabot sa 151 ang bed capacity ng nasabing healthcare facility. Ang katakus sa higdaanan sa nasangpit nga pasilidad sa kahimsog maabot sa 151. Makakatulong din ang pasilidad para ma-decongest ang mga ospital bilang bahagi ng mga hakbang ng gobyerno sa paglaban sa COVID-19 pandemic. Ang pasilidad makatabang usab sa mga labing kadugangan nga mga ospital ingon bahin sa mga lakang sa gobyerno aron pakigbatokan ang COVID-19 pandemya. Pormal na nai-turnover ni Undersecretary Emil Sadain, pinuno ng Task Force to Facilitate Augmentation of National and Local Health Facilities, ang pasilidad kay Carmona Mayor Roy Loyola. Pormal na giturn over ni Undersecretary Emil Sadain, pinuno sa Task Force nga Mapadali ang Pagpadako sa National ug Local Health Facilities, pormal nga gitugyan ang pasilidad kay Carmona Mayor Roy Loyola. Binati naman ni Loyola ang paghihirap, dedikasyon at collaborative efforts ng DPWH sa mga local government unit sa gitna ng kinakaharap na krisis. Sa laing bahin, gipahalipayan ni Loyola ang DPWH sa mga kalisud, dedikasyon ug pagtinabangay nga paningkamot sa mga local government unit taliwala sa krisis nga moabut. Sa ngayon, ayon kay Sadain, mayroon nang 602 COVID-19 facilities na may 23,000 bed capacity sa buong bansa kung saan 340 ang kumpleto na habang 262 ang matatapos sa September at October. Sa pagkakaron, pinauyon kay Sadain, adunay 602 ka mga kagamitan sa COVID-19 nga adunay 23,000 ka higdaanan sa katre sa tibuuk nasud diin 340 ang nakumpleto samtang 262 ang mahuman sa Septyembre ug Oktubre. Umabot na sa 164,368 na overseas Filipinos (OFs) ang na-repatriate simula nang magpauwi ng mga Filipinong apektado ng COVID-19, ayon sa Department of Foreign Affairs (DFA). Mokabat sa 164,368 ka mga overseas Filipino (OFs) ang gipapauli gikan sa pagpauli sa mga Pilipinong naapektuhan sa COVID-19, sigun sa Department of Foreign Affairs (DFA). Naitala ang nasabing datos mula February hanggang September 5. Ang nasangpit nga datos naitala gikan Pebrero hangtod Setyembre 5. Nitong nagdaang buwan ng Agosto, sinabi ng kagawaran na aabot sa 42,583 ang napauwing overseas Filipinos. Kaniadtong Agosto, giingon sa departamento nga moabot sa 42,583 ang mga Pilipinong sa gawas sa nasud ang ningbalik. Sa kabuuang bilang na 164,368, 59,853 o 36.4 porsyento ang sea-based habang 104,515 o 63.6 porsyento ang land-based. Sa kinatibuk-ang ihap sa 164,368, 59,853 o 36.4 porsyento ang nakabase sa dagat samtang 104,515 o 63.6 porsyento ang nakabase sa yuta. Tumama ang magnitude 3.2 na lindol sa Marinduque, Linggo ng umaga. Usa ka kusog nga 3.2 nga linog ang niigo sa Marinduque kaniadtong Domingo sa buntag. Ayon sa Phivolcs, namataan ang episentro ng lindol sa layong 29 kilometers Southwest ng Boac bandang 11:06 ng umaga. Pinauyon sa Phivolcs, ang epicenter gikataho nga 29 kilometros Habagatang Kasadpan sa Boac mga alas 11:06 sa gabii. 14 kilometro ang lalim ng lindol at tectonic ang origin. Ang linog 14 ka kilometros ang giladmon ug adunay gigikanan nga tectonic. Wala namang naidulot na pinsala sa Boac at iba pang karatig-bayan. WalaÕy kadaot nga nahimo sa Boac ug uban pang kasilinganan nga lungsod. Sinabi rin ng Phivolcs na walang inaasahang aftershocks matapos ang pagyanig. Giingon usab sa Phivolcs nga walaÕy gipaabut nga mga aftershock pagkahuman sa linog. Nagpaabot ng pakikiramay si Presidential Communications Secretary Martin Andanar sa naulilang pamilya ni Dumanjug Mayor Nelson Garcia. Si Presidential Communication Secretary Martin Andanar mihatag pahasubo sa namatyan nga pamilya ni Dumanjug Mayor Nelson Garcia. Inanunsyo ni Cebu Governor Gwen Garcia na pumanaw na ang kanyang kapatid na si Mayor Nelson, Linggo ng umaga, (September 6) matapos pumanaw ang isa pa niyang kapatid na si Barili Mayor Marlon Garcia noong September 1. Si Gobernador Gwen Garcia sa Cebu nagpahibalo nga ang iyang igsoon nga si Mayor Nelson namatay sa Domingo sa buntag, (Septyembre 6) human ang usa pa niya ka igsuon nga si Barili Mayor Marlon Garcia, namatay kaniadtong Septyembre 1. Noong nakaraang buwan lamang, inanunsyo ni Governor Gwen na positibo sa COVID-19 si Mayor Nelson. Kaniadtong miaging bulan lang, gipahibalo ni Gobernador Gwen nga positibo si Mayor Nelson sa COVID-19. Panalangin ni Andanar na sumalangit nawa ang kaluluwa ng magkapatid na Garcia. Giampo ni Andanar nga langitnon ang kalag sa magigsuon na Garcia. Isasailalim sa lockdown ang Building 4 ng Navotas Homes-2 sa bahagi ng Barangay Tanza 2 sa Navotas City. Ipailalom ug lockdown ang Building 4 ng Navotas Homes-2 sa bahagi ng Barangay Tanza 2 sa Navotas City. Ayon kay Mayor Toby Tiangco, pinirmahan na ang Executive Order No. TMT-046, series of 2020, para sa pagtatakda ng lockdown sa nasabing lugar. Pinauyon kay Mayor Toby Tiangco, gipirmahan na ang Executive Order No. Ang TMT-046, serye sa 2020, alang sa pagtakda sa lockdown sa nahisgutang lugar. Epektibo ang lockdown simula 5:01 ng madaling-araw, September 6, hanggang 11:59 ng gabi, September 19. Ang lockdown epektibo gikan sa 5:01 sa buntag, Septyembre 6, hangtod 11:59 sa gabii, Septyembre 19. Batay sa datos ng City Health Office, sa buwan ng Agosto, umabot sa 25 residente sa nasabing gusali ang tinamaan ng COVID-19. Base sa datos gikan sa City Health Office, sa bulan sa Agosto, moabot sa 25 ka mga residente sa nasangpit nga bilding ang naigo sa COVID-19. Sinabi pa ng alkalde na lahat ng residente sa Building 4 ay kailangang manatili sa bahay at sasailalim sa swab test. Gidugang sa mayor nga ang tanan nga residente sa Building 4 kinahanglan magpabilin sa balay ug ipaubos sa usa ka swab test. Kapag nagpositibo, agad dadalhin ang pasyente sa Community Isolation Facility. Kung positibo, ang pasyente gidala dayon sa Community Isolation Facility. Makakatanggap naman ng relief packs ang mga miyembro ng kanilang pamilya na maiiwan sa bahay. Makadawat ug relief packs ang mhga miyembro sa ilahang pamilya nga mahabilin sa ilang mga panimalay. Papayagan naman aniyang makapasok sa trabago ang mga essential worker na exempted ng IATF kapag nagnegatibo sa swab test at may dalang valid company ID o certificate of employment. Giasoy niya nga ang mga mahinungdanong trabahante nga exempted sa IATF tugotan nga makasulod sa trabaho kung magkuha sila usa ka negatibo nga swab test ug magdala sa usa ka balido nga ID sa kompanya o sertipiko sa trabaho. Pababa na ang mga kaso ng COVID-19 sa ating lungsod. Nanaog na ang mga kaso sa COVID-19 sa atung syudad. Ngunit kailangan pa rin ng pagsasakripisyo para mas lalo pa itong bumaba. Apan nagkinahanglan paÕg sakripisyo aron mograbe pa gyud. Hinihingi po namin ang iyong lubos na suporta at kooperasyon. Gihangyo namo ang imong bug-os nga suporta ug kooperasyon. Pakikiisa ang tatapos sa pandemya hiling ng alkalde sa mga residente sa lugar. Tapuson sa panaghiusa ang pandemikong hangyo sa mayor sa mga residente sa lugar. Ang pagbagsak ng Panay Electric Company (PECO) ay resulta ng Òtechnical incompetenceÓ nito na nagdulot ng madalas at matagalang power interruptions, ayon sa report ng Publishers Association of the Philippines Inc. (PAPI). Ang pagkahugno sa Panay Electric Company (PECO) mao ang sangputanan sa "teknikal nga kakulangan" nga hinungdan sa kanunay ug dugay nga pagputol sa kuryente, suma sa report sa Publishers Association of the Philippines Inc. (PAPI). Resulta nito ay ang pagtamlay ng pamumuhunan na naging banta sa economic viability ng Iloilo City maliban pa sa perwisyong dulot nito sa mga karaniwang power consumers, ayon sa PAPI. Ang sangputanan usa ka paghinay sa pagpamuhunan nga naghulga sa posibilidad nga mabuhi ang ekonomiya sa syudad sa Iloilo dugang sa pagpanggukod hinungdan sa yano nga mga konsumidor sa kuryente, sumala sa PAPI. Sa ulat ay inisa-isa ng publishers association ang dahilan ng pagbagsak ng 96-taong pamamahala ng PECO at kung bakit inayawan ito hindi lamang ng mga consumers kundi maging ng mga opisyal ng lokal na pamahalaan na gumawa ng inisyatiba para hilingin sa Kongreso at Energy Regulatory Commission(ERC) na palitan ang kanilang power supplier. Sa ulat, gidetalye sa asosasyon sa mga magmamantala ang hinungdan sa pagkahugno sa 96-ka-tuig nga pagmando sa PECO ug kung ngano nga kini gisalikway dili lamang sa mga konsyumer apan usab sa mga opisyal sa lokal nga gobyerno nga nanguna sa pagpangutana sa Kongreso ug Energy Regulatory Komisyon (ERC) nga hulipan ang ilang tigahatag og kuryente. Kabilang sa itinuturing na operational lapses ng PECO ang mga isyung tinukoy na rin ng ERC katulad ng hindi maayos na protective devices, mapanganib na mga poste, overheating na substations, kawalan ng upgrade sa lumang distribution system sa maraming taon at panghuhula sa meter reading na nagresulta ng P631 million refund sa mga consumers. Ang gikonsiderar nga mga lapses sa operasyon sa PECO adunay mga isyu nga giila sa ERC sama sa dili husto nga mga aparato sa pagpanalipod, peligro nga mga poste, mga substation nga overheating, kakulang sa mga pag-upgrade sa daan nga sistema sa pamamahagi sa daghang mga tuig ug mga prediksiyon sa pagbasa sa metro nga miresulta sa P631 milyon nga bayad sa mga konsumedor. Sa issue naman ng system loss na ibinabato ng PECO sa MORE, sinabi ng PAPI na lumilitaw na walang basehan ang akusasyon at sa halip ay sinisi ang PECO sa umanoÕy substandard na sistemang ginamit nito. Bahin sa isyu sa pagkawala sa sistema nga gilabay sa PECO sa DUGANG, giingon sa PAPI nga ang akusasyon walaÕy basehanan ug gibasol hinuon ang PECO sa gigamit kuno nga substandard nga sistema nga gigamit niini. Dahil sa pag-aayos aniya na isinasagawa ng bagong power supplier kaya nagkakaroon ng scheduled power interruption. Giingon niya nga tungod sa mga pag-ayo nga gihimo sa bag-ong tigsuplay og kuryente, adunay gikatakda nga pagkaguba sa kuryente. Binigyang puntos din ng PAPI ang suporta ng buong komunidad sa MORE Power na hindi umano nakita sa ilalim ng pamamahala ng PECO. Giasoy usab sa PAPI ang suporta sa tibuuk nga komunidad alang sa MORE Power nga giingon nga wala makita sa pagdumala sa PECO. Ayon sa ilang business at church leaders sa Iloilo City, inaasahan nila ang pangako ng MORE Power na mas episyente nitong mapapatakbo ang power supply company. Suno sa pila ka mga pinuno sa negosyo ug simbahan sa syudad sa Iloilo, ginapaabot nila ang panaad nga MORE Power ngamas episyente ang pagpadagan sa kumpanya nga naga suplay ug kuryente. Patuloy na bumubuti ang serbisyo ng internet sa bansa batay sa November 2020 report ng Ookla, ang global leader sa mobile at broadband network intelligence, testing applications at technology. Ang serbisyo sa Internet sa nasud nagpadayon sa pagpaayo pinahiuyon sa report sa Nobyembre 2020 nga Ookla, ang global nga nanguna sa mobile ug broadband network intelligence, pagsulay sa mga aplikasyon ug teknolohiya. Para sa fixed broadband latest report, nakasaad na sa average download speed na 28.69Mbps, umabot sa 262.71 porsyento ang itinaas mula sa dating download speed na 7.91Mbps nitong July 2016. Alang sa naayos nga labing bag-ong report sa broadband, gipahayag nga ang kasagaran nga tulin sa pag-download nga 28.69Mbps, miabut sa 262.71 porsyento nga mas taas gikan sa miaging katulin sa pag-download nga 7.91Mbps kaniadtong Hulyo 2016. Samantala, ang overall mobile network performance ay nagbunga ng average download speed na 18.49Mbps na may pagtaas ng 148.52 porsyento mula sa speed na 7.44Mbps noong July 2016. Samtang, ang kinatibuk-ang paghimo sa mobile network miresulta sa usa ka average nga tulin sa pag-download nga 18.49Mbps nga adunay pagtaas nga 148.52 porsyento gikan sa gikusgon nga 7.44Mbps kaniadtong Hulyo 2016. Ang consistent increase sa internet speed ay nangyari sa kasagsagan ng COVID-19 pandemic-related lockdowns at naghudyat ng infrastructure roll-out at maintenance ng cell sites sa ibaÕt ibang lugar sa bansa simula March 2020. Ang makanunayon nga pagtaas sa katulin sa internet nahitabo sa kataas sa COVID-19 nga naka-lock sa kalabutan sa pandemiko ug gisinyasan ang pag-roll out sa imprastraktura ug pagmintinar sa mga cell site sa lainlaing bahin sa nasud gikan kaniadtong Marso 2020. Nangyari ang pagbuti ng internet speed habang ang bansa ay bumabangon sa pinsala dulot ng mga bagyong ÒAmboÓ, ÒQuintaÓ, Super Typhoon ÒRollyÓ at Typhoon ÒUlyssesÓ. Nahinabo ang pagpaayo sa tulin sa Internet samtang ang nasud nakabangon gikan sa kadaot nga gipahinabo sa bagyong "Ambo", "Quinta", Super Typhoon "Rolly" ug Typhoon "Ulysses". Kabilang sa mga lugar na matinding hinagupit ng mga naturang kalamidad ay ang Region II, NCR, CALABARZON, Central Luzon at mga karatig lalawigan, Oriental at Occidental Mindoro, Quezon province, Bicol Region, Northern at Eastern Samar, CARAGA, Bukidnon at Davao del Norte. Ang mga lugar nga grabeng naapektuhan sa mga kalamidad sama sa Rehiyon II, NCR, CALABARZON, Central Luzon ug mga silingan nga probinsya, Oriental ug Occidental Mindoro, probinsya sa Quezon, Bicol Region, Northern ug Eastern Samar, CARAGA, Bukidnon ug Davao del Norte . Nangyari ang improvement habang ang telco services ay sinisikap na makamtan ang 500 porsyentong increase sa demand ng internet services dahil sa pagtaas ng work, education at entertainment-related usage dulot ng umiiral na community quarantine guidelines. Nahimo ang pag-uswag samtang ang mga serbisyo sa telco naglisud pagkab-ot sa 500 porsyento nga pagtaas sa panginahanglan alang sa mga serbisyo sa internet tungod sa pagtaas sa trabaho, edukasyon ug kalabutan sa kalingawan nga gigamit sa mga adunay na nga mga panudlo sa quarantine sa komunidad. Sa kanyang talumpati, inobliga ni Pangulong Rodrigo Duterte na ang telco services ay mapaghusay hanggang sa katapusan ng taong kasalukuyan. Sa iyang pagpamulong, obligado ni Pangulong Rodrigo Duterte nga mapaayo ang mga serbisyo sa telco hangtod matapos ang karon nga tuig. Inaasahan na lalo pang mapaghusay ang internet speed sa bansa sa collaboration ng DILG sa local government units para sa pagpapabilis pagkuha ng permits sa pagpapatayo ng cellular towers. Gilauman nga ang katulin sa internet sa nasud labi nga mapaayo pinaagi sa kooperasyon sa DILG sa mga local government unit alang sa pagpadali sa pagkuha sa mga permiso alang sa pagtukod og mga cellular towers. Ayon kay Globe President and CEO Ernest Cu, ang pagpapabilis ng proseso ng permits upang bigyang-daan ang telco industry na makapag-patayo ng mga kinakailangang imprastraktura upang mapaunlad ang connectivity sa bansa. Pinahiuyon sa Presidente ug CEO sa Globe nga si Ernest Cu, ang pagpadali sa proseso sa mga permiso aron pagtugot sa industriya sa telco nga tukuron ang kinahanglanon nga inprastraktura aron mapaayo ang koneksyon sa nasud. Ayon naman kay DILG Sec. Eduardo A–o, mahigit 2,200 applications for permits ng telco firms para makapagpatayo ng cell towers ang naaprubahan kamakailan sa layunin na mapabilis ang konstruksiyon ng cell sites para sa mas maayos na connectivity services hanggang sa pagtatapos ng taon. Pinauyon kay DILG Sec. Eduardo A–o, labaw sa 2,200 nga aplikasyon alang sa mga permiso sa mga kompanya sa telco nga magtukod mga cell towers karong bag-o giaprobahan nga adunay katuyoan nga mapadali ang pagtukod sa mga cell site alang sa labi ka maayo nga serbisyo sa koneksyon sa katapusan sa tuig. Samantala, pinalalakas na ni Department of Information and Communications Technology Sec. Gringo Honasan ang Free Wi-Fi sa lahat ng proyekto sa buong bansa para mapaunlad ang online class learning experience ng mga guro at estudyante sa remote areas. "Samtang, ang Department of Information and Communication Technology Sec. Gringo Honasan ay nagpalig-on sa Free Wi-Fi sa tanan nga mga proyekto sa tibuuk nasod aron mapaayo ang kasinatian sa pagkat-on sa klase sa online sa mga magtutudlo ug estudyante sa mga hilit nga lugar. " Inaasahan naman na sa Marso ng 2021 ay idaraos na ang commercial launch ng ikatlong telco sa bansa-ang DITO Telecommunity, na inaasahang magpagpapaunlad sa telco services at mas abot-kaya. Gipaabot nga sa Marso 2021, himuon ang komersyal nga paglansad sa ikatulong telco sa nasod - DINHI Telecommunity, nga gipaabot nga molambo ang mga serbisyo sa telco ug labi ka barato. Suportado ni House Speaker Lord Allan Velasco ang deklarasyon ng climate emergency sa layuning pakilusin ang ibaÕt ibang sangay ng gubyerno at iba pang sektor ng lipunan para labanan ang global warming. Gisuportahan ni House Speaker Lord Allan Velasco ang pagdeklara sa emergency emergency nga adunay katuyoan nga mapalihok ang lainlaing mga sanga sa gobyerno ug ubang sektor sa sosyedad aron pakigbatokan ang pag-init sa kalibutan. Sinabi ni Velasco na mapupwersa ng deklarasyon ang pamahalaan, kabilang na ang Kongreso at iba pang stakeholders, para ilagay ang climate change sa sentro ng kanilang mga desisyon sa polisiya at pagpaplano. Si Velasco nagingon nga ang deklarasyon mapugos ang gobyerno, apil ang Kongreso ug uban pang mga hingtungdan, nga ibutang ang sentro nga pagbag-o sa klima sa ilang mga desisyon sa polisiya ug pagplano. Naniniwala ang House leader na ang Pilipinas ay ilang dekada nang humaharap sa isang climate emergency na nakakaapekto sa milyun-milyong Pilipino. Nagtuo ang mga opisyal sa balay nga ang Pilipinas nakaatubang usa ka emerhensya nga nakaapekto sa milyon-milyon nga mga Pilipino sa mga dekada. Ang Pilipinas ay matatagpuan sa tinatawag na Pacific Ring of Fire kung saan madalas ang mga paglindol at pagputok ng bulkan. Ang Pilipinas naa sa gitawag nga Pacific Ring of Fire diin sagad sa mga linog ug pagbuto sa bulkan. Madalas ding dinadalaw ng mapaminsalang bagyo ang bansa. Ang mga bagyo sa kalamidad kanunay usab mobisita sa nasud. Binanggit na halimbaha ni Velasco ang pinsalang hatid ng Supertyphoon Rolly and Typhoon Ulysses na nagresulata ng pagkasawi ng 73 tao, at malalang pagbaha sa Metro Manila at Cagayan Valley. Gihisgot ni Velasco ang kadaot nga gipahinabo sa Supertyphoon Rolly ug Typhoon Ulysses nga resulta sa pagkamatay sa 73 ka tawo, ug grabe nga pagbaha sa Metro Manila ug Cagayan Valley. Kamakailan ay in-adopt ng Kamara de Representantes ang isang resolusyon na inendorso ng Committee on Climate Change na nagdedeklara ng climate at environmental emergency. Bag-ohay lang gi adopt sa Kamara de Representantes and usa ka resolusyon na gi endorso sa Comittee on Climate Change nga nagadeklara ug klima ug emerhensya sa kinaiyahan. Nais din ng House Resolution (HR) 1377 na mapakilos ang mga ahensya ng gubyerno at iba pang mga sangay ng pamahalaan, kasama na ang local government unit, para magpatupad ng epektibong hakbangin para labanan ang climate change. Gusto usab sa House Resolution (HR) 1377 nga mapalihok ang mga ahensya sa gobyerno ug ubang mga sangay sa gobyerno, lakip ang local government unit, aron mapatuman ang mga epektibo nga lakang aron pakigbatokan ang pagbag-o sa klima. Muling inimbita ni Pangulong Rodrigo Duterte si Russian President Vladimir Putin na bumisita sa bansa. Giimbitahan na usab ni Presidente Rodrigo Duterte ang Presidente sa Russia nga si Vladimir Putin nga mobisita sa nasud. Ginawa ng pangulo ang imbitasyon matapos magpresinta kahapon ng kaniyang credentials si Ambassador Marat Ignatyevich Pavlov bilang bagong ambassador ng Russia sa Pilipinas. Gihimo sa pangulo ang imbitasyon pagkahuman gipresentar ni Ambassador Marat Ignatyevich Pavlov ang iyang mga kredensyal kagahapon ingon bag-ong embahador sa Russia sa Pilipinas. Ayon sa pangulo, oras na matapos na ang problema sa pandemya sa COVID-19 ay makabisita sana si Putin sa Pilipinas para sa ika-45 anibersaryo ng diplomatic relations ng dalawang bansa sa susunod na taon. Pinauyon sa pangulo, kung matapos na ang problema sa pandemya sa COVID-19, mahimo nga makabisita si Putin sa Pilipinas alang sa ika-45 nga anibersaryo sa diplomatikanhong relasyon sa duha ka mga nasud sa sunod tuig. Sinabi ni Duterte na napakabuting kaibigan ng Pilipinas ang Russia at nakatuwang sa defense and security, health, science and technology at pagpapalago ng ekonomiya ng dalawang bansa. Giingon ni Duterte nga ang Russia usa ka maayong higala sa Pilipinas ug komitido sa pagdepensa ug seguridad, kahimsog, syensya ug teknolohiya ug ang paglambo sa ekonomiya sa duha ka mga nasud. Ipinagpasalamat din ni Duterte sa Russia ang alok na bakuna kontra COVID-19 na Sputnik V at kagustuhan nitong maibahagi ang kanilang kaalaman sa teknolohiya hinggil sa vaccine production. Gipasalamatan usab ni Duterte ang Russia sa tanyag nga bakuna batok sa COVID-19 Sputnik V ug gusto niya nga ipaabot ang ilang kahibalo sa teknolohiya bahin sa paghimo og bakuna. Matatandaang makailang beses nang inimbita ni Duterte si Putin na bumisita sa bansa. Kahinumduman nga kanunay giimbita ni Duterte si Putin nga mobisita sa nasud. Hinamon ng anti-communist groups at ilang civil society organizations si House Speaker Lord Allan Velasco na imbestigahan ang mga kasapi Makabayan Bloc na ayon mismo kay Pangulong Rodrigo Duterte ay front ng Communist Party of the Philippines. Gihagit sa mga kontra-komunista nga grupo ug pipila nga mga kapunungan sa katilingbang sibil si House Speaker Lord Allan Velasco nga imbestigahan ang mga myembro sa Makabayan Bloc nga, suno kay Presidente Rodrigo Duterte mismo, mao ang atubang sa Communist Party of the Philippines. Ayon sa League of Parents of the Philippines (LPP), Liga Independencia Pilipinas (LIPI), Hands Off Our Children (HOC) at grupong Yakap ng mga Magulang, ang Kamara at hindi ang Senado ang may hurisdiksyon sa Makabayan Bloc kaya naman hinihintay ng publiko ang aksyon ni Velasco sa patuloy na pagtanggi ng mga progresibong mambabatas na wala silang koneksyon sa mga rebeldeng komunista. Pinauyon sa League of Parents of the Philippines (LPP), Liga Independencia Pilipinas (LIPI), Hands Off Our Children (HOC) ug Mga gakos sa mga ginikanan nga grupo, ang Kamara ug dili ang Senado adunay hurisdiksyon sa Makabayan Bloc busa nagahulat ang publiko sa aksyon ni Velasco sa progresibong pagdumili sa mga progresibong magbabalaod nga wala sila koneksyon sa mga rebeldeng komunista. Giit ni LPP Chair Remy Rosadio na bago pa man maging tapagtanggol ng Makabayan Bloc si Velasco ay mayroon itong sinumpaang tungkulin sa bayan. Giinsistir ni LPP Chair Remy Rosadio nga bisan sa wala pa nahimong tigpanalipod si Velasco sa Makabayan Bloc, siya adunay gipanumpa nga katungdanan sa mga tawo. Kung noong una ay ipinagtanggol ni Speaker Velasco ang Makabayan Bloc sa red tagging at sinabihang walang ebidensya si General Parlade sa akusasyon nito, ngayon sana na may malinaw nang ebidensya ay gampanan nya ang kanyang pagiging lider paliwanag ni Rosadio. Kung sa una gidepensahan ni Speaker Velasco ang Makabayan Bloc sa pula nga pag-tag ug giingon nga walaÕy ebidensya si General Parlade sa akusasyon niini, karon nga adunay klarong ebidensya siya ang magdala sa iyang katungdanan ingon gipatin-aw sa pinuno si Rosadio. Sinabi din ni Gemma Labsan, founder ng Hands Off our Children na nakikipag-ugnayan na sila sa ibat ibang non governmental grganizations mula sa ibat ibang sektor para kalampagin ang Kamara na umaksyon laban sa Makabayan Bloc. Si Gemma Labsan, founder sa Hands Off our Children, nagsulti usab nga nakigtambayayong na sila sa lainlaing mga non government government gikan sa lainlaing sektor aron mapukan ang Kamara aron mohimo aksyon batok sa Makabayan Bloc. Sinabi niya na may kapangyarihan si Velasco na makapagsagawa ng imbestigasyon subalit nakapagtatakang hindi umano ito ginagawa. Giingon niya nga adunay gahum si Velasco sa paghimo og imbestigasyon apan nakurat nga wala niini buhata. May basehan ang pagsasagawa ng imbestigasyon laban sa Makabayan Bloc. Adunay basihanan sa paghimo og imbestigasyon kontra sa Makabayan Bloc. Treason ang sinasabing kaso nila sa pakikipagsabwatan sa kalaban ng gobyerno. Ang Treason giingon nga ilang kaso sa panagkunsabo batok sa kaaway sa gobyerno. Ang tanong ng lahat ay ano ang ginagawa ni Speaker Velasco. Ang pangutana sa tanan kung unsa ang gibuhat ni Speaker Velasco. Ang aming tanong ay nasaan sya? Ang among pangutana asa siya? Bakit hindi kumikilos ang Kamara? giit pa ni Labsan. Ngano nga wala molihok ang Kamara? Giinsistir ni Labsan. Sinabi ng grupo na isang House Inquiry ang kailangan para mailantad ang katotohanan laban sa kung ano ang ginagawa ng Makabayan Bloc sa Kongreso. Giingon sa grupo nga kinahanglan ang usa ka House Enquiry aron mapadayag ang tinuud batok sa gibuhat sa Makabayan Bloc sa Kongreso. Wala itong personalan kay Speaker Velasco, nagkataon lamang na sya ang House Speaker, ang aming panawagan ay maging lider sya. Wala kini kalabotan kay Speaker Velasco, nahinabo nga siya mao ang House Speaker, ang among panawagan nga siya ang mangulo. Ang imbestigasyon ay ang syang hinihingi ng lahat kaya walang dahilan para hindi ito gawin paliwanag pa ni Labsan. Ang imbestigasyon ang gipangayo sa tanan busa walaÕy katarungan nga dili kini ipatin-aw ni Labsan. Ipinanawagan din ng grupo na sa oras na mag-imbestiga ang Kamara ay isapubliko ito, sa ganitong paraan ay mamumulat ang mga kabataan sa tunay na dahilan kung bakit nagkakaroon ng recruitment ang makakaliwang grupo. Nanawagan usab ang grupo alang sa oras kung kanus-a paimbestigahan sa Kamara ug himuon kini nga publiko, sa niining paagiha mahibal-an sa mga kabatan-onan ang tinuud nga hinungdan ngano nga ang mga leftist nga grupo adunay usa ka rekrutment. Hinahamon namin si Speaker Velasco na magsagawa ng imbestigasyon sa ethics committee at patalsikin na sila bago mahuli pa ang lahat wika ni Rosadio. Gihagit namo si Speaker Velasco nga maghimo us aka imbestigasyon uban ang komite sa pamatasan ug papahawaon sila sa wala pa makuha ang tanan nga gisulti ni Rosadio. Naniniwala ang grupo na hanggang nasa Kamara ang Makabayan Bloc ay magagamit nila itong platform para sa kanilang recruitment kaya malaki ang nakaatang na responsibilidad kay Velasco na wakasan ito. Nagtuo ang grupo nga kung ang Makabayan Bloc naa sa Kamara, mahimo nila gamiton ang kini nga plataporma alang sa ilang pagrekrut, busa adunay dakong responsibilidad si Velasco nga tapuson kini. Kay Speaker Velasco, marami ang madidismaya sa inyong leadership kung wala kayong gagawin at manonood lang habang marami ang nakikipaglaban na wakasan na ang atrocities at pagpatay sa mga inosente na ginagawa ng mga rebeldeng komunista pagtatapos pa ni Rosadio. Pinauyon kay Speaker Velasco, daghan ang madismaya sa imong pamunuan kung wala kaÕy gibuhat ug pagtan-aw lang samtang daghan ang nakig-away aron matapos ang mga kabangis ug pagpatay sa mga inosenteng tawo nga gihimo sa mga rebeldeng komunista pagkahuman sa pagtapos ni Rosadio. Ang ugnayan ng Makabayan Bloc sa CPP-NPA ay lalo umanong napatunayan ayon kay Defense Secretary Delfin Lorenzana nang mapatay sa engkuwetro ng military at rebelde ang bunsong anak ni Bayan Muna Rep. Eufemia Culliamat na si Jevilyn. Pinauyon kay Defense Secretary Delfin Lorenzana, ang relasyon sa Makabayan Bloc sa CPP-NPA labi pa nga nakumpirma kung napatay ang usa ka kamanghorang anak ni Bayan Muna Rep sa engkwentro sa militar ug rebelde. Eufemia Culliamat ug Jevilyn. Iniimbistigahan ng German police ang misteryosong pagkawala ng isang nililok na titing kahoy na sa maraming taon ay kinaaaliwan ng mga umaakyat sa Bavarian Alps sa Germany. Giimbestigahan sa pulisya sa Alemanya ang misteryosong pagkawala sa usa ka kinulit nga kahoy nga taling nga sa daghang katuigan gikalipay ang mga tigkatkat sa Bavarian Alps sa Alemanya. Nagbukas kami ng imbistigasyon sa pagkawala nito ayon sa Bavarian police spokesman na si Holger Stabik. Giabrihan namo ang usa ka imbestigasyon sa pagkawala niini sumala sa tigpamaba sa pulisya sa Bavarian nga si Holger Stabik. Napaulat na nawala ang pamosong iskultura nitong nagdaang linggo mula sa bundok ng Gruenten. Ang gitaho nga iskultura nawala sa miaging semana gikan sa mga bukid sa Gruenten. Ang pinakapuno at ilang pinagkataman na lamang ang naiwan ng obra na kumakatawan sa higanting ari ng lalaki na may taas na anim na talampakan at matatagpuan sa Alpine village ng Rettenberg, ayon sa lokal na diyaryong Allgaeuer Zeitung. Ang pinaka taas ug uban pang gipagkataman nga obra ra ang nahabilin nga nagrepresentar sa usa ka higanteng kinatawo nga taas og unom ka tiil ug naa sa baryo Alpine sa Rettenberg, sumala sa lokal nga pamantalaan nga Allgaeuer Zeitung Mukhang isang gabi ay may naglagare na dito anang isang lokal na babae. Ingon usa ka gabii usa ka lokal nga babaye ang nakakita kaniya dinhi. Pero ayon kay Stabik, hindi sigurado ang pulisya kung maituturing itong krimen o isang anyo ng pagnanakaw dahil walang nakakaalam sa pagkakakilanlan ng lumikha ng higanteng kahoy na titi. Apan pinauyon kay Stabik, dili sigurado ang pulis kung mahimo kini maisip nga usa ka kalapasan o usa ka matang sa pagpangawat tungod kay walaÕy nakahibalo sa pagkatawo sa naghimo sa higanteng kahoy nga bunal sa lalaki. Hindi naman ito ang aming leading na hypothesis, pero maaaring ang may-ari mismo ang naglagare at bumawi sa iskultura ani Stabik. Dili kini ang among panguna nga pangagpas, apan mahimo nga ang tag-iya mismo ang nakakita ug nakakuha og balik sa estatwa, ingon ni Stabik. Ilang linggo ang nakaraan ay napabalita na sa Germany ang titing kahoy nang ito ay muling ÒitayoÓ matapos na mabuwal sa pinapatungan nito. Pipila ka mga semana ang nakalabay, gikataho sa Alemanya nga ang taling "gitukod pag-usab" pagkahuman nga kini nahugno ang gipatungan. Nagpahayag ng kalungkutan ang mayor ng Rettenberg sa pagkawala ng isang kakaibang Òpangkulturang monumentoÓ na tumulong para makilala ang rehiyon. Ang mayor sa Rettenberg nagpahayag sa iyang kasubo sa pagkawala sa usa ka talagsaon nga "cultural monument" nga nakatabang sa pag-ila sa rehiyon. Ang obra ay nakalista ring Òpangkulturang monumentoÓ sa Google Maps. Ang trabaho gilista usab ingon usa ka "monumento sa kultura" sa Google Maps. Nanawagan ang mga kasapi ng La Independencia Pilipinas kay House Lord Alan Velasco na imbistigahan ang Makabayan Bloc na umanoÕy front lamang ng Communist Party of the Philippines (CPP). Nanawag ang mga myembro sa La Independencia Pilipinas kay House Lord Alan Velasco nga imbestigahon ang Makabayan Bloc, nga giingon nga usa ra nga atubang sa Communist Party of the Philippines (CPP). Nananawagan kami kay Speaker Velasco at sa pamunuan ng Kongreso, malinaw pa sa sikat ng araw ang taktikang panggagamit ng CPP-NPA-NDF sa Kongreso sa pamamagitan ng Makabayan Bloc, congressman ayon kay Pep Goitia, secretary general ng La Indepencia Pilipinas. Nanawagan kami kang Speaker Velasco ug sa pagpanguna sa Kongreso, ang taktika sa CPP-NPA-NDF nga gamiton ang Kongreso pinaagi sa Makabayan Bloc, kongresista pinauyon kay Pep Goitia, ang sekretaryo heneral sa La Indepencia Pilipinas. Ito po ay dual tactics ng CPP-NPA-NDF. Duha kini nga taktika sa CPP-NPA-NDF. Ito ang tinatawag naming CPP-NPA-NDF ÔAnay WarÕ. Kini ang gitawag naton nga CPP-NPA-NDF nga 'Anay War'. Inaanay nila ang ating institustyon wika ni Goitia. Gipahiangay nila ang among institusyon nga sinultian sa Goitia. Maalalang dati nang ipinagtanggol ni Velasco ang Makabayan Bloc laban sa red-tagging na isinasagawa ni Southern Luzon Command chief Lt. Gen. Antonio Parlade Jr. sa mga mambabatas at maging mga sikat na artista. Kahinumduman nga kaniadto gidepensahan ni Velasco ang Makabayan Bloc kontra sa red-tagging nga gihimo sa pangu sa Southern Luzon Command nga si Lt. Si Gen. Antonio Parlade Jr. sa mga magbabalaod ug bisan sa mga bantog nga tawo. Nitong Lunes, nagpahayag din si Defense Secretary Delfin Lorenzana na sa naging engkuwetro sa pagitan ng military at New PeopleÕs Army kung saan napatay ang bunsong anak ni Bayan Muna Rep. Eufemia Culliamat na si Jevilyn ay nagapapatunay na may basehan ang kanilang matagal nang sinasabi na ang Makabayan Bloc ay sumusuporta sa CPP-NPA. Kaniadtong Lunes, gipahibalo usab ni Defense Secretary Delfin Lorenzana nga sa panagsangka sa militar ug sa New PeopleÕs Army diin ang kamanghorang anak ni Bayan Muna Rep. Eufemia Culliamat Jevilyn nga adunay basihan ang dugay na nila nga pangangkon nga suportahan sa Makabayan Bloc ang CPP-NPA. Actually dahil sa nangyari ngayon, anak pa ng congresswoman na Makabayan Ôyung namatay, yung red-tagging namin ay may basis. Sa tinuud tungod sa nahitabo karon, ang namatay usa ka anak sa kongresista nga si Makabayan, adunay sukaranan ang among red-tagging. May basis na sila ay sumusuporta, Ôyung Makabayan, sinusuportahan nila itong CPP-NPA at saka Ôyung tinatawag na armed struggle ng NPA paliwanag ni Lorenzana. Adunay basihan nga ilang gisuportahan, Ôang Makabayan, suportahan nila ang kini nga CPP-NPA ug pagkahumanÔ ang gitawag nga armadong pakigbisog sa NPA, gipatin-aw ni Lorenzana. Sinabi ni Goitia na kailangang mag-imbistiga ang Kamara. Giingon ni Goitia nga kinahanglan mag-imbestiga ang Kamara. Hinahamon po namin si Speaker Velasco na magsagawa ng imbistigasyon sa ethics committee at patalsikin na sila bago mahuli pa ang lahat wika ni Goitia. Gihagit namo si Speaker Velasco nga maghimo us aka imbestigasyon sa komite sa pamatasan ug palagputon sila sa wala pa makuha ang tanan nga gisulti ni Goitia. Huwag ninyo pong hayaan na kainin kayo ng buhay ng CPP-NPA-NDF sa loob ng Kongreso dagdag niya. Ayaw pasagdi ang kinabuhi sa CPP-NPA-NDF kaonon ka sa sulud sa Kongreso, dugtong pa niya. Hinamon din ng DDS Blogger na si Mark Lopez si Velasco na magsagawa ng imbistigasyon ngayon na mismong si Pangulong Rodrigo Duterte ang nagsabing front organization ng CPP-NPA-NDF ang Makabayan Bloc sa Kamara. Gihagit usab sa DDS Blogger nga si Mark Lopez si Velasco nga mohimo usa ka imbestigasyon karong adlawa nga mismo ang giingon ni Presidente Rodrigo Duterte mao ang atubang nga organisasyon sa CPP-NPA-NDF nga Makabayan Bloc sa Kamara. Suportado ng DDS ang panawagan ng dating NPA rebel at star witness ng gobyerno na si Jeffrey Celiz alyas Ka Eric na magbitiw bilang miyembro ng Kamara ang Makabayan Bloc dahil guilty ito sa kasong treason. Gisuportahan sa DDS ang panawagan sa kanhi rebelde sa NPA ug saksi sa gobyerno sa bituon nga si Jeffrey Celiz alyas Ka Eric nga mohawa sa katungdanan ingon usa ka myembro sa Makabayan Bloc tungod kay siya sad-an sa pagbudhi. Una ay nilalabag nito umano ang kanilang sinumpaang tungkulin na dapat ipagtanggol nila ang Konstitusyon laban sa mga kalaban ng gobyerno, at ikalawa ay nililinlang nito ang taumbayan dahil ang kanilang loyalty ay wala sa tao at sa gobyerno. Una, gilapas niini ang ilang gipanumpaan nga katungdanan nga panalipdan nila ang Konstitusyon batok sa mga kaaway sa gobyerno, ug ikaduha nga gilimbungan niini ang mga tawo tungod kay ang ilang pagkamaunongon dili sa mga tawo ug sa gobyerno. Naniniwala ang mga supporters ni Duterte na may hurisdiksyon ang Kamara para mapatalsik ang mga Makabayan Bloc subalit nangangailangan ito ng inisyatibo mula kay Velasco. Ang mga dumadapig ni Duterte nagtuo nga ang hurisdiksyon sa Kamara aron mapalagpot ang Makabayan Bloc apan nanginahanglan kini og inisyatiba gikan sa Velasco. Malamig ang naging unang araw ng Disyembre matapos makapagtala ng mababang temperatura ngayong Martes sa Metro Manila. Bugnaw ang unang adlaw sa Disyembre pagkahuman nagtala sa ubos nga temperatura kaniadtong Martes sa Metro Manila. Ayon sa datos mula sa automated weather station ng PAGASA, naitala ganinang ala 5:00 ng umaga ang 20 degrees Celsius sa PAGASA Science Garden sa Quezon City. Sa datos gikan sa automated weather station sa PAGASA, 20 degree Celsius ang natala alas 5:00 sa buntag sa PAGASA Science Garden sa Quezon City. Ngayong araw, naitala ang 12 degrees Celsius sa lungsod ganap na alas 5:00 ng umaga. Karon, 12 degree Celsius ang natala sa syudad alas 5:00 sa hapon. Nagpasa ng isang resolusyon an Sangguniang Panlalawigan ng Quezon para bigyang kapangyarihan si Governor Danilo Suarez na magsagawa ng agarang hakbang upang ipahinto ang konstruksiyon ng P12-bilyong Kaliwa dam project sa bayan ng Infanta. Nagpasa ang Sangguniang Panlalawigan ng Quezon ug usa ka resolusyon aron hatagan gahum si Gobernador Danilo Suarez nga mohimo dayon nga lakang aron mahunong ang konstruksyon sa P12-bilyon nga proyekto nga Left dam sa lungsod sa Infanta. Ipinasa ang nasabing resolusyon noong Nobyembre 27, 2020 ng 11 sa 13 miyembro ng Sangguniang Panlalawigan sa pamumuno ni Bise Gobernador Samuel Nantes. Ang nasangpit nga resolusyon gipasa kaniadtong Nobyembre 27, 2020 sa 11 sa 13 ka mga myembro sa Sangguniang Panlalawigan pinangunahan ni Bise Gobernador Samuel Nantes. Hindi ko gusto Ôyang Kaliwa dam. Dili ko gusto Ôang Wala nga dam. AkoÕy kaisa nyo at Ôpag itinuloy pa rin ang pagpapatayo nyan ay magkikita-kita kami sa korte pahayag ni Suarez sa harap ng mga grupong kumokontra sa naturang proyekto, kabilang ang mga miyembro ng Save Sierra Madre network. Kauban ko ikaw ug Ôkung magpadayon ang konstruksyon, magtagbo kami sa korte, ingon ni Suarez atubangan sa mga grupo nga supak sa proyekto, lakip ang mga myembro sa Save Sierra Madre network. Iginiit din ng mga lider ng Simbahang Katoliko sa lalawigan ang kanilang pagtutol sa multibillion-peso mega-dam project, at sinabing ang laban ay para sa kaligtasan ng mga tao. Ang mga pinuno sa Simbahang Katoliko sa probinsya nangayo usab sa ilang pagsupak sa proyekto nga multibillion-peso mega-dam, nga giingon nga ang away alang sa kaluwasan sa mga tawo. Ayon kay Bishop Bernardino Cortez ng Infanta, ang Kaliwa dam project ay may nakaumang na panganib sa lowland agricultural at fishing communities na may kasaysayan ng flash flooding. Pinauyon kay Bishop Bernardino Cortez sa Infanta, ang proyekto nga Left dam naghatag hulga sa mga komunidad sa agrikultura ug pangisda sa kapatagan nga adunay kaagi sa pagbaha. Ang prelature, na sumasakop sa hilagang bahagi ng mga lalawigan ng Quezon at Aurora, ay nasa Sierra Madre Mountain Range at sa silangan ng Pacific Ocean. Ang pasiuna, nga naglangkob sa amihanang bahin sa mga lalawigan sa Quezon ug Aurora, naa sa Sierra Madre Mountain Range ug sidlakan sa Kadagatang Pasipiko. Tahanan din ito ng libo-libong Dumagats, isang indigenous community sa bulubunduking bahagi ng Infanta. Puy-anan usab kini sa libu-libo nga mga Dumagats, usa ka komunidad nga lumad sa bukirong bahin sa Infanta. Kaugnay nito ay hinikayat ni Cortez ang gobyerno na maghanap ng alternatibong mapagkukunan ng tubig tulad ng watershed rehabilitation at ayusin ang mga umiiral na dams at water facilities. Kalabot niini, giawhag ni Cortez ang gobyerno nga pangitaon ang alternatibo nga mga rekurso sa tubig sama sa rehabilitasyon sa tubig sa tubig ug ayohon ang mga kasamtangan nga dam ug pasilidad sa tubig. Dahil patok ngayong panahon na ito ang online selling, mag-aalok na din ng trainings ang Technical Education and Skills Development Authority o TESDA na may kaugnayan sa cellphone at computer repairs. Tungod kay sikat ang pagpamaligya sa online karong mga panahona, ang Technical Education and Skills Development Authority o TESDA magatanyag usab mga pagbansay nga adunay kalabutan sa pag-ayo sa cellphone ug computer. Ayon sa TESDA, ngayong maraming naka-work from home ay gamit na gamit ang cellphone, computers at iba pang gadgets. Pinauyon sa TESDA, karon daghan sa mga nagtrabaho sa balay ang ninggamit mga cell phone, computer ug uban pa nga gadget. Binuksan ng pamahalaang-lungsod ng Pasay ang Baclaran night market sa Service Road ng Roxas Boulevard. Gibuksan sa kagamhanan sa lungsod sa Pasay ang Baclaran night market sa Service Road sa Roxas Boulevard. Siniguro naman ni Mayor Emi Calixto-Rubiano na mahigpit na ipapatupad ang minimum health and safety protocols para iwas hawaan ng COVID-19 sa mga nagtitinda at mamimili. Sa pihak nga bahin, ginpasalig ni Mayor Emi Calixto-Rubiano nga ang minimum nga mga protokol sa ikaayong lawas kag kalig-onan nga ipatuman agud malikawan nga maapektuhan ang COVID-19 sa mga nagbaligya ug pumapalit. Ang pagbubukas ay para patuloy na may pagkakitaan ang mga nagtitinda sa ilalim at paligid ng Baclaran LRT station sa Taft Avenue na pinalayas dahil sa anti-obstruction operation ng MMDA. Ang pag abri aron magpadayon nga makapangita ang panginabuhian sa mga namaligya sa ilawom ug palibot sa Baclaran LRT station sa Taft Avenue nga gipapahawa tungod sa anti-obstruction operation sa MMDA. Inilabas ng Philippine Postal Corporation ang disenyo ng Christmas stamps ngayong 2020. Gipagawas sa Philippine Postal Corporation ang laraw sa mga Christmas stamp sa tuig 2020. Ayon sa PHLPost, bagaman maraming paghihirap ang naranasan ngayong taon, ang Christmas stamp ay magpapaalala ng pagsasama-sama ng pamilyang Pilipino. Pinauyon sa PHLPost, bisan kung daghang mga kalisdanan ang nasinati karong tuig, ang Christmas stamp mahimong pahinumdum sa panaghiusa usab sa mga pamilyang Pilipino. At ang pagsasama-sama ng pamilya ay mahalaga para maiwaksi ang mga pag-aalala at maging puno pa rin ng pag-asa. Ug ang panagsama sa pamilya hinungdanon aron mawala ang mga kabalaka ug puno gihapon sa paglaum. Sinabi ng PHLPost na naging puno ng hamon at pagsubok ang taong 2020 lalo na dahil sa ga nagdaang bagyo at sa pandemya ng COVID-19. Giingon sa PHLPost nga ang tuig 2020 puno sa mga hagit ug pagsulay labi na tungod sa miaging bagyo ug COVID-19 pandemya. Sa kabila nito sinabi ng PHLPost na mayroon pa ding liwanag na aasahan ang bansa. Bisan pa niini, giingon sa PHLPost nga adunay gihapon kahayag nga mapaabot sa nasud. Sa ikatlong sunod na taon muling nabigyang pagkilala ang National Telecommunications Commission (NTC) sa kanilang pagpapatupad ng programa kaugnay sa Freedom of Information (FOI). Sa sunod nga ikatulong tuig, ang National Telecommunications Commission (NTC) giila usab sa pagpatuman niini nga programa sa Freedom of Information (FOI). Sa katatapos na 2020 Freedom of Information (FOI) Awards ceremony, kinilala ng Presidential Communications Operations Office (PCOO) sa pamamagutan ng Freedom of Information Ð Project Management Office (FOI-PMO) ang NTC bilang isa sa mga Top Requested and Performing Agencies sa eFOI Portal. Sa bag-ohay lang nga seremonya sa Awards Freedom of Information (FOI) sa 2020, ang Presidential Communication Operations Office (PCOO) pinaagi sa Freedom of Information - Project Management Office (FOI-PMO) giila ang NTC ingon usa sa Mga Nanguna nga Gipangayo ug Naghimo nga Ahensya sa eFOI Portal. Napabilang kasi ang NTC sa elite group ng mga ahensya ng gobyerno na tumanggap ng mahigit 500 requests. Ang NTC gilakip sa elite nga grupo sa mga ahensya sa gobyerno nga nakadawat labaw pa sa 500 nga mga hangyo. Sa mga natanggap na requests ng NTC, 90 porsyento ang closed o resolved transactions. Sa nadawat nga mga hangyo sa NTC, 90 porsyento ang sirado o nasulbad nga mga transaksyon. Ito na ang ikatlong sunod na taon na nabigyang pagkilala ang FOI efforts ng NTC. Kini ang ikatulo nga sunod-sunod nga tuig nga giila ang mga paningkamot sa FOI sa NTC. Kinilala din si NTC FOI officer, Divine N. Dacquioag, bilang isa sa Best FOI Officers sa idinaos na seremonya. Ang opisyal sa NTC FOI, si Divine N. Dacquioag, giila usab nga usa sa mga Pinakamaayo nga FOI Officer sa seremonya. Pinapurihan ni NTC Commissioner Gamaliel A. Cordoba si Dacquioag at ang buong NTC family. Ang Komisyoner sa NTC nga si Gamaliel A. Cordoba gidayeg si Dacquioag ug ang tibuuk nga pamilya NTC. Tiniyak ni Cordoba na patuloy ang pagtalima ng NTC sa panawagang transparency ni Pangulong Duterte sa mga ahensya ng gobyerno. Gipasalig ni Cordoba nga magpadayon ang NTC sa pagtuman sa panawagan ni Presidente Duterte alang sa transparency sa mga ahensya sa gobyerno. Pinasalamantan naman ni PCOO Secretary Martin Andanar ang mga FOI champions, decision-maker/receiving officers, civil society organizations at government partners. Gipasalamatan ni PCOO Secretary Martin Andanar ang mga kampiyon sa FOI, mga nagdesisyon / nagdawat mga opisyales, mga organisasyon sa katilingbang sibil ug mga kauban sa gobyerno. Pinayagan na ng Inter-Agency Task Force na makabiyahe sa Pilipinas ang mga dayuhang asawa at anak ng mga Filipino citizen. Gitugotan na sa Inter-Agency Task Force ang mga langyaw nga asawa ug anak sa mga lungsuranon nga Pilipino nga mobiyahe sa Pilipinas. Simula sa December 7, 2020 pwede na silang bumiyahe sa Pilipinas anuman ang kanilang edad ayon sa pahayag ni Presidential Spokesperson Harry Roque. Gikan sa Disyembre 7, 2020, makabiyahe sila sa Pilipinas bisan unsa ang ilang edad, sumala ni Presidential Spokesperson Harry Roque. Kailangan lamang, ayon sa IATF, na kasama sa biyahe ang Filipino Citizen. Gikinahanglan ra, pinauyon sa IATF, nga ang Filipino Citizen maapil sa biyahe. May mga istriktong kundisyon din ang pagpasok nila sa bansa kabilang na ang pagsailalim nila sa COVID-19 testing at quarantine. Adunay mga istriktong pagpamaagi ang pagsulud sa nasud adunay usab mga higpit nga kondisyon lakip ang ilang COVID-19 nga pagsulay ug quarantine. Subject din sila ng maximum capacity ng mga inbound passenger sa port at date of entry. Napailalom usab sila sa maximum nga kapasidad sa mga papasok nga pasahero sa pantalan ug petsa sa pagsulud. Inatasan ng IATF ang Bureau of Immigration na bumuo na ng alituntunin hinggil dito para maayos na maipatupad ang polisiya. Gisugo sa IATF ang Bureau of Immigration nga maghimo mga panudlo kalabot niini aron mahingpit nga maipatuman ang polisiya. Inatasan din ang Department of Tourism na maglabas ng guidelines para naman sa accommodation ng mga uuwing Pilipino at kanilang dayuhang asawa at anak. Gimandoan usab ang Department of Tourism nga maghatag isyu og mga panudlo alang sa kapuy-an sa mga mobalik nga Pilipino ug ilang mga langyaw nga asawa ug mga anak. pampublikong sasakyan (PUVs) na magpa-rehistro at lumahok sa ÒService Contracting ProgramÓ na isinusulong ng Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB). Publikong transportasyon (PUVs) aron magparehistro ug moapil sa ÒSerbisyo sa Kontrata sa SerbisyoÓ nga gipasiugdahan sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB). Nasa ikatlong araw ngayon ng general registration at orientation program para sa Service Contracting ng LTFRB na ginaganap sa Quezon City Memorial Circle Covered Basketball Court. Karon ang ikatulong adlaw sa kinatibuk-ang programa sa rehistrasyon ug oryentasyon alang sa LTFRB Service Contracting nga gihimo sa Quezon City Memorial Circle Covered Basketball Court. Tatagal ito hanggang sa Nov. 29. Kini molungtad hangtod Nob. 29. Sa ilalim ng programa, sinabi ni Tugade na tutulungan ang mga driver na magkaroon ng dagdag na kita sa pamamagitan ng pagbibigay ng insentibo base sa kanilang performance. Ubos sa programa, giingon ni Tugade nga makatabang sa mga drayber nga makakuha dugang nga kita pinaagi sa paghatag mga insentibo pinauyon sa ilang nahimo. Sa ilalim ng Bayanihan To Recover As One Act o ÒBayanihan 2Ó ay naglaan ng P5.58 bilyon para pondohan at isakatuparan ang Òservice contracting programÓ at tulungan ang mga tsuper na na magkaroon ng dagdag na kita. Ubos sa Bayanihan To Recover As One Act o "Bayanihan 2", gigahin nga P5.58 bilyon aron pondohan ug ipatuman ang "service contracting program" ug matabangan ang mga drayber nga makakuha dugang nga kita. Nakasaad sa programa na babayaran ng pamahalaan ang mga tsuper sa pamamagitan ng isang Òperformance-based subsidyÓ, kung saan gagawing batayan ang distansyang itinakbo ng mga pampublikong sasakyan na minamaneho nila. Giingon sa programa nga bayaran sa gobyerno ang mga drayber pinaagi sa usa ka "based-based subsidy", nga magbase sa distansya nga gibiyahe sa mga publikong sakyanan nga ilang gidrayban. Ayon sa LTFRB, ang mga tsuper ng mga tradisyunal at modernong jeepneys ay makakatanggap ng P11 kada kilometro. Pinauyon sa LTFRB, ang mga drayber sa tradisyonal ug moderno nga mga dyip nga makadawat P11 matag kilometro. Samantala, ang mga tsuper naman ng mga pampublikong bus ay makakatanggap ng P23.10 kada kilometrong itinakbo. Samtang, ang mga drayber sa mga pampubliko nga bus makadawat P23.10 matag kilometro nga pagdagan. Magkakaroon ng tatlong araw na systems upgrade ang Government Service Insurance System o GSIS. Ang Government Service Insurance System o GSIS adunay tulo ka adlaw nga pag-upgrade sa sistema. Sa abiso ng GSIS, magsisimula ang aktibidad alas 8:00 ng gabi ng December 11 araw ng Biyernes at tatagal hanggang alas 9:00 ng gabi ng December 13. Pinauyon sa pahibalo sa GSIS, ang kalihokan magsugod alas 8:00 sa gabii sa Disyembre 11 sa Biyernes ug molungtad hangtod 9:00 sa gabii sa Disyembre 13. Ayon sa GSIS, mainam na planuhin na at gawin na ang mga transaksyon bago ang system downtime. Pinauyon sa GSIS, labing maayo nga planuhon ug buhaton ang mga transaksyon sa walaÕy pag-undang sa sistema. Nagsasagawa ng restoration sa bronze na pintuan ng Manila Cathedral sa Intramuros, Manila. Naghimo pagpahiuli sa ganghaan nga tumbaga sa Manila Cathedral sa Intramuros, Manila. Sa mga nagdaang taon ay nakitaan na ng kalawang ang pintuan. Sa ning-agi nga katuigan ang taya nakit-an sa pultahan. Ayon sa The Manila Cathedral, nasasagawa na ng restoration process sa pintuan para malinis at ma-preserve ang heritage pieces nito. Pinauyon sa The Manila Cathedral, nagpadayon ang usa ka proseso sa pagpahiuli sa pultahan aron malimpiyo ug mapreserba ang mga yutang kabilin. Ang bronze doors ay idinesenyo ng Italian artists na sina Alessandro Monteleone at Francesco Nagni. Ang mga ganghaan nga tumbaga gilaraw sa mga Italyanong artista nga sila Alessandro Monteleone ug Francesco Nagni. Ginawa ito sa Roma at ikinabit sa Manila Cathedral noong 1958 postwar reconstruction. Gitukod kini sa Roma ug giapil sa Manila Cathedral kaniadtong 1958 human sa pagtukod og balik. Naniniwala si Finance Secretary Carlos Dominguez na makakabawi ang bansa sa revenue collection sa gitna pa rin ng epekto ng COVID-19 pandemic. Nagtuo si Finance Secretary Carlos Dominguez nga makabangon ang nasud gikan sa pagkolekta sa kita taliwala sa mga epekto sa COVID-19 pandemic. Sa pagdinig ng House Committee on Appropriations sa panukalang P4.5 trillion national budget sa sususnod na taon, sinabi ni Dominquez na inaasahan nila na makaka-recover ng bahagya ang revenue collection sa 2021 na tinatayang aabot sa P2.7 trillion at tataas pa sa P3 trillion sa 2022. Sa husay sa House Committee on Appropriations bahin sa gisugyot nga P4.5 trilyon nga nasudnon nga badyet sa sunod tuig, giingon ni Dominquez nga gipaabot nila nga ang koleksyon sa kita mobawi gamay sa 2021 nga gibanabana nga moabot sa P2.7 trilyon ug madugangan ngadto sa P3 trilyon kaniadtong 2022. Iginiit ng opisyal na malaking tulong sa pagtaas ng kita ng pamahalaan ang koleksyon mula sa TRAIN Law. Gipahayag sa opisyal nga ang pagkolekta gikan sa TRAIN Law usa ka dako nga tabang sa pagdugang sa kita sa gobyerno. Sabi ni Dominquez, base sa kanilang projection ay aabot lamang sa P2.5 trillion ang revenue collection ngayong 2020, mas mababa kumpara sa P3.1 trillion na kinita noong 2019. Nagkanayon si Dominquez, pinauyon sa ilang proyekto, ang pagkolekta sa kita moabot ra sa P2.5 trilyon sa tuig 2020, mas gamay kaysa sa P3.1 trilyon nga nakuha sa 2019. Nitong 2019 aniya ay tumaas sa 91% ang revenue collection sa ilalim ng TRAIN law o katumbas ng 14.5% ng GDP noong nakaraang taon na siyang itinuturing na Òbest performanceÓsa loob ng 22 taon. Sa tuig 2019, ingon niya, ang pagkolekta sa kita misaka sa 91% sa ilalum sa balaod sa TRAIN o katumbas nga 14.5% sa GDP sa miaging tuig nga gikonsiderar nga "labing kaayo nga nahimo" sa 22 ka tuig. Itinutulak naman ni Dominguez ang pag-apruba sa mga panukala tulad ng CREATE, FIST at GUIDE ACT na sesentro sa pagbangon at pagbibigay suporta sa mga Pilipino sa gitna ng pandemic. Sa pihak nga bahin, ginaduso ni Dominguez ang pag-apruba sa mga panugyan sama sa CREATE, FIST ug GUIDE ACT nga mahimong sentro sa pagsaka ug suporta sa mga Pilipino tunga sa pandemiya. Binigyang diin din ng kalihim ang tuluy-tuloy na implementasyon ng Build, Build, Build program dahil ito ang may pinakamalaking multiplier effect sa pagsigla ng ekonomiya. Gitataw usab sa kalihim ang padayon nga pagpatuman sa programa nga Build, Build, Build tungod kay adunay kini labing kadaghan nga epekto sa paglambo sa ekonomiya. Umaabot sa 860 beds ang kapasidad ng mga itinayong quarantine facilities sa 82 na barangay sa Quezon City, ayon kay Mayor Joy Belmonte. Ang kapasidad sa mga quarantine nga pasilidad nga gitukod sa 82 ka mga barangay sa Quezon City hangtod sa 860 ka mga higdaan, suma ni Mayor Joy Belmonte. Bukod pa ito sa HOPE quarantine facilities na may kakayahang tumanggap ng 2,000 pasyente, ani Belmonte. Kini dugang sa mga pasilidad sa quarantine nga HOPE nga mahimoÕg mapaakomod sa 2,000 ka mga pasyente, ingon ni Belmonte. Ginawa ang mga pasilidad sa barangay para magsilbing isolation facility ng mga pasyenteng pinaghihinalaan at kumpirmadong may COVID-19 na sakit. Ang mga pasilidad sa barangay gihimo aron magsilbi nga mga kahimanan nga nahimulag alang sa mga pasyente nga gidudahan ug gikumpirma nga adunay sakit nga COVID-19 Mahalaga ito para maiwasan ang lalupang pagkalat ng coronavirus. Hinungdanon kini aron mapugngan ang pagkaylap sa coronavirus. Mismong ang Inter-agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases ay di pabor sa home quarantine dahil nagbubunga umano ito ng pagkalat ng virus sa iba pang kasama ng pasyente sa bahay. Mismo ang Inter-agency Task Force alang sa Pagdumala sa Mga Nagtungha nga Mga Sakit nga Dili Makagusto sa pag-quarantine sa balay tungod kay kini ang hinungdan nga mikaylap ang virus sa ubang mga pasyente sa balay. Sa kasalukuyan ang District 1 ay may pasilidad na may 213 beds, District 2 ay 90 beds, District 3 ay 154 beds (sa 24 na barangay), habang ang District 4 ay may pinakamaraming bilang na maabot sa 281 beds. Ang Distrito 1 karon adunay 213 ka higdaan, ang Distrito 2 adunay 90 mga higdaanan, ang Distrito 3 adunay 154 nga mga higdaan (sa 24 nga mga barangay), samtang ang Distrito 4 ang adunay labing kadaghan nga moabot sa 281 nga mga higdaan. Ang District 5 ay may 78 at ang District 6 ay may 44 beds. Ang Distrito 5 adunay 78 ug ang Distrito 6 adunay 44 nga mga higdaan. Tataas pa ang bilang na ito dahil inaasahan natin na marami pang barangay ang gagawa ng sarili nilang pasilidad Belmonte said. Mas modaghan pa gyud kini nga ihap tungod kay gipaabot namon nga daghang mga barangay ang makatukod sa ilang kaugalingon nga pasilidad nga giingon ni Belmonte. Animnapung barangay ang wala pang ganitong pasilidad sa siyudad. Sisyenta ka mga barangay ang wala pay ingon nga pasilidad sa syudad. Sa mga barangay na walang isolation facilities, sinabi ni Quezon City COVID-19 Task Force head Joseph Juico na maari silang tumungo sa mga karatig na barangay na may pasilidad. Sa mga barangay nga walaÕy kahimanan nga nahimulag, giingon sa pangulo sa Task Force COVID-19 sa Siyudad nga si Joseph Juico nga mahimo sila makaadto sa mga silingan nga barangay nga adunay mga pasilidad. Sinabi pa ni Juico na may mga doktor mula sa City Health Department na regular na bibisita sa mga isolation facitlities sa barangay. Dugang pa ni Juico nga adunay mga doktor gikan sa City Health Department nga kanunay mobisita sa mga isolation facitlity sa barangay. Nasa tatlo ang napaulat na bagong nagpositibong Filipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Adunay tulo nga gikataho nga bag-ong positibo nga mga Pilipino sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang September 5, umakyat na sa 10,116 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Filipino mula sa 74 na bansa at rehiyon. Pinauyon sa Department of Foreign Affairs (DFA) kaniadtong Septyembre 5, 10,116 ang nagpanghimatuud nga positibo nga COVID-19 nga mga Pilipino gikan sa 74 nga mga nasud ug rehiyon. Sa nasabing bilang, 3,074 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa kana nga ihap, 3,074 padayon nga gitambalan sa lainlaing mga hospital. Siyam naman ang bagong gumaling kung kaya 6,284 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. Nuwebe ang bag-o lang nakabawi mao nga 6,284 ka mga Pilipino sa gawas sa nasud ang nakabawi gikan sa makatakod nga sakit o nakagawas na sa hospital. Samantala, isa ang napaulat na nasawing overseas Filipino. Samtang, usa nga gikataho nga sa gawas sa nasod Pilipino ang namatay. Dahil dito, 758 na ang COVID-19 related deaths sa mga Filipino na nasa abroad. Ingon usa ka sangputanan, adunay 758 karon nga may kalabutan nga COVID-19 nga namatay sa mga Pilipino sa gawas sa nasud. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na OF sa bahagi ng Middle East/Africa na may 6,975 na kaso. Ang labing gipanghimatuud nga positibo nga COVID-19 nga sa Tunga'ng Sidlakan / Africa gitala gihapon nga adunay 6,975 ka mga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,168 confirmed COVID-19 positive cases. Gisundan ang Europa nga adunay 1,168 nga nakumpirma nga positibo nga kaso sa COVID-19. Nasa 798 naman ang kaso sa Americas at 1,175 sa Asia Pacific Region. Adunay 798 ka mga kaso sa Amerika ug 1,175 sa Rehiyon sa Asya Paspiko. Tiniyak ng DFA na sa pamamagitan ng Foreign Service Posts, tututukan ang lagay ng mga Pilipino sa ibang bansa at handang umasiste sa mga kababayan na apektado ng COVID-19 pandemic. Gipaniguro sa DFA nga pinaagi sa Foreign Service Post, ang kahimtang sa mga Pilipino sa gawas sa nasud mapunting ug andam nga motabang sa mga kababayan nga naapektuhan sa COVID-19 pandemya. Lagpas 2,000 ang naitalang bagong kaso ng coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Kapin sa 2000 nga mga bag-ong kaso sa coronavirus disease o COVID-19 ang natala sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) araw ng Sabado (September 5), umabot na sa 234,570 ang kumpirmadong kaso ng nakakahawang sakit sa bansa. Pinauyon sa labing kabag-o nga datos gikan sa Department of Health (DOH) kaniadtong Sabado (Septyembre 5), adunay 234,570 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 69,112 ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 69,112 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,529 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 2,529 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 ang gitaho sa nasud. Umaabot sa 90.4 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 7.2 porsyento ang asymptomatic; 1.0 porsyento ang severe habang 1.4 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Moabot sa 90.4 porsyento nga aktibo nga mga kaso sa COVID-19 ang hinay; 7.2 nga porsyento ang walaÕy simtomas 1.0 porsyento ang grabe samtang 1.4 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nakuha ang mga datos mula sa 92 out of 113 licensed laboratories. Nakuha ang datos gikan sa 92 gikan sa 113 nga lisensyado nga mga laboratoryo. Nasa 53 ang napaulat na nasawi. Adunay 53 nga gitaho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 3,790 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Tungod niini, nisaka na sa 3,790 ang COVID-19 may kalabotan nga pagkamatay sa nasud. Ayon pa sa DOH, 1,136 naman ang gumaling pa sa bansa kaya ang kabuuang bilang ng nakarekober sa sakit ay 161,668 na. Pinauyon sa DOH, 1,136 ang naayo sa nasud busa ang kinatibuk-ang ihap sa mga tawo nga naayo gikan sa sakit nga 161,668. Ipinagmalaki ni Department of Transportation Secretary Arthur Tugade na nananatiling buhay ang tinaguriang ÒProject of the CenturyÓ na Metro Manila Subway Project sa kabila ng COVID-19 pandemic. Gipasigarbo ni Department of Transportation Secretary Arthur Tugade nga buhi pa ang gitawag nga "Project of the Century" Metro Manila Subway Project bisan pa sa COVID-19 pandemya. Kasabay ito ng pagpapasilip sa publiko sa pamamagitan ng Facebook Live mula sa bansang Japan sa anim na mga tunnel boring machine na gagamitin sa konstruksyon ng subway. Nahiuyon kini sa usa ka publiko nga preview pinaagi sa Facebook Live gikan sa Japan sa unom nga mga makina nga makalaay nga tunnel nga gamiton sa pagtukod sa subway. Sabi ni Tugade, inaasahang darating na sa bansa ang nasabing makina sa Enero at Pebrero ng susunod na taon. Gihisgot ni Tugade nga ang makina gipaabot nga moabot sa nasud sa Enero ug Pebrero sa sunod tuig. Target din ng ahensya na makapagsimula na ang partial operation ng Metro Manila subway bago matapos ang termino ni Pangulong Rodrigo Duterte sa 2022. Tumong usab sa ahensya nga masugdan ang bahin nga operasyon sa Metro Manila subway sa wala pa matapos ang termino ni Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong 2022. Ayon naman kay DOTr Undersecretary for Railways Timothy John Batan na Setyembre 1973 pa isinagawa ang pag-aaral para sa subway ng Metro Manila pero ngayon lamang maisasakatuparan. Pinauyon kay DOTr Undersecretary for Railways Timothy John Batan, ang pagtuon alang sa subway sa Metro Manila gihimo kaniadtong Septyembre 1973 apan mahimo ra kini mahimo. Mayroong 35 kilometrong haba ang subway mula sa Quezon City hanggang Ninoy Aquino International Airport sa Pasay City. Ang subway adunay gitas-on nga 35 kilometros gikan sa Lungsod sa Quezon hangtod sa Ninoy Aquino International Airport sa Pasay City. Kapag naging fully operational, magiging 40-minuto na lamang ang travel time mula Quezon City hanggang NAIA mula sa kasalukuyang mahigit dalawang oras. Kung hingpit nga magamit, ang oras sa pagbiyahe gikan sa Lungsod sa Quezon hangtod sa NAIA 40 minuto ra gikan sa karon nga sobra sa duha ka oras. Inaasahan ng DOTr na maseserbisyuhan nito sa initial operation ang 370,000 na mananakay kada araw. Gipaabot sa DOTr nga magsilbi kini sa 370,000 ka mga rider matag adlaw sa inisyal nga operasyon. Pansamantalang sinuspinde ng Japanese Coast Guard ang search and rescue operations sa nawawalang Panamanian-flagged cargo vessel sa Japan. Temporaryo nga gisuspinde sa Japanese Coast Guard ang mga operasyon sa pagpangita ug pagluwas sa usa ka nawala nga flag-cargo vessel sa Panamanian sa Japan. Ayon sa Department of Foreign Affairs (DFA), ito ay kasunod ng inaasahang pagdating ng Typhoon 10 sa nasabing bansa. Pinauyon sa Department of Foreign Affairs (DFA), kini nunot sa gipaabot nga pag-abot sa Bagyong 10 sa nasangpit nga nasud. Samantala, iniulat ng kagawaran na nakausap na ng dalawang nakaligtas na mga Pilipinong crew members ng Gulf Livestock 1ang kanilang pamilya. Sa kasamtangan, gireport sa departamento nga ang duha nga nahabilin nga mga tripulanteng Pilipino sa Gulf Livestock 1 nakigsulti sa ilang mga pamilya. Patuloy namang tinututukan at nakikipag-ugnayan ang Philippine Embassy sa Tokyo, Philippine Consulate General sa Osaka at Philippine Overseas Labor Office sa Japanese Coast Guard, shipowner at manning agency para iparating ang lahat ng kailangang suporta sa Filipino seafarers at kani-kanilang pamilya. Ang Embahada sa Pilipinas sa Tokyo, ang Konsulado ng Pilipinas sa Osaka ug ang Philippine Overseas Labor Office nagpadayon sa pag-focus ug pakigtambayayong sa Japanese Coast Guard, tag-iya sa barko ug manning nga ahensya aron ipaabot ang tanan nga kinahanglanon nga suporta sa mga marinero nga Pilipino ug ilang mga pamilya. Isa pang Pinoy nailigtas sa lumubog na barko malapit sa Japan; 40 iba pa hinahanap pa rin. Laing Pilipino ang naluwas gikan sa nalunod nga barko nga hapit sa Japan; 40 pa ang nangita. Sumampa na sa 26.79 milyon ang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa buong mundo. Misaka na sa 26.79 milyon ang ingon na kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa tibuok kalibutan. Batay sa huling tala, pumalo na sa kabuuang 26,792,233 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Pinauyon sa labing ulahi nga rekord, sa kinatibuk-an 26,792,233 ka mga tawo ang natapnan sa mga makatakod nga sakit sa lainlaing mga nasud. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang kaso ng COVID-19 ang Estados Unidos na may 6,389,057 na kaso. Nanguna pa ang Estados Unidos nga adunay labing kataas nga kaso sa COVID-19 nga natala nga adunay 6,389,057 ka mga kaso. Sumunod na rito ang Brazil na may 4,091,801 na nagpositibo sa pandemiya. Gisundan kini sa Brazil nga adunay 4,091,801 positibo sa sakit nga pandemiya. Nasa 4,020,239 naman ang kaso sa India habang 1,015,105 ang napaulat na kaso sa Russia. Nasa 4,020,239 naman ang kaso sa India habang 1,015,105 ang napaulat na kaso sa Russia. Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 878,958 ang bilang ng nasawi sa ibaÕt ibang bansa. Sa kasamtangan, gipakita usab ang labing kabag-o nga datos nga ang mga nangamatay sa pagtaas sa 878,958 sa lainlaing mga nasud. Nasa 18,904,050 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Adunay 18,904,050 nga total nga nakarekober sa COVID-19 pandemya sa tibuuk kalibutan. Tinamaan ng COVID-19 ang dalawa pang empleyado sa Kamara. Ang COVID-19 naigo sa duha pa nga empleyado sa Kamara. Ayon kay House Secretary General Atty. Jose Luis Montales, ang isang empleyado ay nakatalaga sa Oversight Committee at huling pumasok sa trabaho noong September 1 at 2. Pinauyon kay House Secretary General Atty. Si Jose Luis Montales, usa ka empleyado nga nadestino sa Oversight Committee ug katapusang misulod sa opisina kaniadtong Setyembre 1 ug 2. Nagpasuri ang empleyado matapos makaranas ng chills, sipon, at pagkawala ng pang-amoy. Gisulayan ang empleyado pagkahuman nakasinati og katugnaw, sip-on, ug pagkawala sa gibati. Ang ikalawang empleyado naman ay mula sa Information and Communications Technology Service na huling pumasok sa trabaho noong August 24 at 26. ng ikaduha nga empleyado gikan sa Information and Communication Technology Service nga katapusang nagsulod sa trabaho kaniadtong Agosto 24 ug 26. Sumailalim sa pagsusuri ang empleyado makaraang magkaroon ng lagnat, body malaise, ubo, at kawalan ng pang-amoy. Ang empleyado gipaubos sa usa ka eksaminasyon pagkahuman sa hilanat, sakit sa lawas, ubo, ug pagkawala sa baho. Ani Montales, ang dalawa ay hindi close contact ng mga kumpirmadong kaso sa Kamara. Pinauyon kay Montales, ang duha walaÕy kontak sa mga kumpirmadong kaso sa Kamara. Patuloy na aniya ang pagsasagawa ng contact tracing sa mga nakasalamuha ng dalawa. Giingon niya nga ang pagsubay sa kontak sa mga nakasugat sa duha nagpadayon. Sa huling datos hanggang September 5, nasa 13 na ang kabuuang active COVID-19 cases sa Kamara. Pinauyon sa labing kabag-o nga datos kaniadtong Septyembre 5, adunay 13 nga total nga aktibo nga COVID-19 nga mga kaso sa Kamara. Tatlong karagdagang bus stop sa EDSA Busway ang nakatakdang buksan ng Department of Transportation (DOTr) at Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) ngayong Sabado. Tulo ka dugang nga mga hunonganan sa bus sa EDSA Busway ang gikatakdang buksan sa Department of Transportation (DOTr) ug sa Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) karong Sabado. Ayon sa DOTr, kabilang sa bubuksan na median bus stops ng EDSA Busway ay sa North Avenue, Quezon Avenue, at Nepa Q-Mart. Pinauyon sa DOTr, lakip sa mga median nga bus stop nga pagaablihan sa EDSA Busway mao ang North Avenue, Quezon Avenue, ug Nepa Q-Mart. Dahil dito, madaragdagan na ang mga lugar kung saan papayagang sumakay at bumaba ang mga pasahero ng bus na bumabaybay sa EDSA Busway. Tungod niini, daghang lugar ang gitugotan nga makasakay ug makanaog sa mga pasahero sa bus nga nagbiyahe sa EDSA Busway. Sa pagbubukas ng tatlong median bus stop, magiging mas madali, maayos at ligtas ang pagbaba at pagsakay sa mga bus para sa mga pasahero sa mga nasabing lugar sabi ni DOTr Assistant Secretary for Road Transport and Infrastructure Mark Steven Pastor. Sa pag-abli sa tulo ka mga median nga paghunong sa bus, mas dali, mas hapsay ug mas luwas ang pagkanaog ug pagsakay sa mga bus alang sa mga pasahero sa nahisgutang mga lugar, ingon ni Assistant Secretary for Road Transport and Infrastructure ni DOTr nga si Mark Steven Pastor. Dati ay mayroon lamang apat na median bus stopsÐsa Guadalupe, Ortigas, Santolan, Main Ave.Ð kung saan pinapayagang tumigil panandalian ang mga bus upang makapagsakay at makapagbaba ng pasahero. Kaniadto, adunay upat ra nga median nga mga pag-undang sa bus - sa Guadalupe, Ortigas, Santolan, Main Ave. - diin gitugotan nga mohunong makadiyot ang mga bus aron makasakay ug makagawas sa mga pasahero. Sa kabuuan, magkakaroon ng 29 na bus stops sa EDSA Busway, 15 dito ay kumpleto na. Sa kinatibuk-an, adunay 29 nga mga hunonganan sa bus sa EDSA Busway, nga ang 15 niini makompleto. Ang mga nalalabi ay unti-unting bubuksan matapos kumpletuhin ang mga kinakailangang imprastraktura at kagamitan upang masiguro na ito ay magiging ligtas sa mga pasahero. Ang mga nahabilin hinayhinay nga mabuksan pagkahuman makompleto ang mga kinahanglan nga inprastraktura ug kagamitan aron masiguro nga luwas kini alang sa mga pasahero. Ang EDSA Busway ay isang dedicated lane sa gitnang bahagi ng EDSA. Ang EDSA Busway usa ka gipahinungod nga linya sa tungatungang bahin sa EDSA. Sapagkat tanging mga bus lamang ang maaaring gumamit nito, mas mabilis, iwas-trapik, maaasahan at predictable ang oras ng dating at alis ng mga bus. Tungod kay mga bus lang ang makagamit niini, mas paspas, malikayan ang trapiko, kasaligan, ug matag-an ang oras pag abot ug paghawa sa mga bus. Mula sa dating dalawa o tatlong oras na biyahe galing Monumento papuntang PITX, ngayon, 45 minuto hanggang isang oras na lamang ito. Gikan sa miaging duha o tulo ka oras nga biyahe gikan sa Monumento hangtod sa PITX, karon, molungtad lang og 45 minuto hangtod usa ka oras. Matatandaan na nag-umpisa na ring mag-deploy ang DOTr ng mga bus na may passenger door sa kaliwang bahagi nito o left-door buses, para sa EDSA Busway. Kahinumduman nga ang DOTr nagsugod usab sa pag-deploy og mga bus nga adunay mga pultahan sa pasahero sa wala nga kilid o wala nga pultahan nga mga bus, alang sa EDSA Busway. Apat na buses na ang kasalukuyang bumabaybay sa EDSA at madadagdagan pa ang mga ito sa mga susunod na araw. Upat ka mga bus ang nagbiyahe karon sa EDSA ug daghan pa ang madugang sa umaabot nga mga adlaw. Pinapaalalahanan din ng DOTr ang mga motorista na tanging mga bus at emergency vehicles lamang ang maaaring dumaan sa EDSA Busway. Gipahinumduman usab sa DOTr ang mga motorista nga ang mga bus ug emergency vehicle lang ang makaagi sa EDSA Busway. Ipinagbabawal din dito ang reckless o kaskaserong mga bus drivers. Gidili usab niini ang mga badlungon o walay habal nga driver sa bus. Isa pang Pilipinong seaman ang natagpuang buhay dalawang araw matapos na lumubog sa karagatang malapit sa Japan ang barkong sinasakyan niya. Usa pa nga seaman nga Pilipino ang nakit-an nga buhi duha ka adlaw pagkahuman nalunod ang iyang barko sa kadagatan nga duol sa Japan. Si Jay-nel Rosals, 30, ay nakasuot ng life jacket habang nasa liferaft nang makita na kumakaway at humihingi ng tulong, ayon sa Japanese coastguard. Si Jay-nel Rosals, 30, nagsul-ob og life jacket samtang naa sa usa ka liferaft dihang nakit-an siya nga nagwagayway ug nangayo og tabang, sumala sa Japanese coastguard. Si Rosals ay kabilang sa 43 na tripulante ng Panamanian-flagged vessel Gulf Livestock 1 na tumaob at pinaniniwalaang lumubog matapos salpukin ng malalaking along hatid ng Bagyong Maysak sa karagatan malapit sa timog na bahagi ng Japan noong Miyerkules. Ang mga Rosal kauban sa 43 ka mga miyembro sa tripulante sa Panamanian flagged Gulf Livestock 1 nga natapos ug gituohang nalunod human maigo sa daghang mga balud nga gidala sa Bagyong Maysak sa kadagatan nga dapit sa habagatang bahin sa Japan kaniadtong Miyerkules. Maliban sa 39 na Pilipino, ang barko ay may lulan din na dalawang seafarers mula sa New Zealand at dalawa rin mula sa Australia. Gawas sa 39 ka mga Pilipino, nagdala usab ang barko og duha nga mga marinero gikan sa New Zealand ug duha gikan sa Australia. Nauna nang nailigtas ang isa pang Pilipino, si Chief Officer Sareno Edvarodo, noong Miyerkules matapos na matagpuan siyang nakalutang sa tubig na may suot na life vest, ayon sa ulat ng Philippine Embassy sa Tokyo at ng Philippine Consulate General sa Osaka. Ang laing Pilipino nga si Chief Officer Sareno Edvarodo, naluwas kaniadtong Miyerkules human siya makaplagi nga naglutaw sa tubig nga nagsul-ob og life vest, pinauyon sa report sa Embahada sa Pilipinas sa Tokyo ug sa Konsulada Heneral ng Pilipinas sa Osaka Sa video na inilabas ng Japanese coast guard, tinanong ni Edvarodo ang mga rescuers kung may iba pang kasamahan niya na nailigtas. Sa video nga gipagawas sa Hapon na guardia sa baybayon, gipangutana ni Edvarodo ang mga tigluwas kung adunay pa ba sa uban pa niyang mga kauban nga naluwas. Si Edvarodo, 45, ay nagpapagaling pa rin sa ospital sa Japan. Si Edvarodo, 45, padayon pang nagpaayo sa hospital sa Japan. Isang crew member naman ang natagpuang nakalutang at subsob ang mukha sa tubig nitong Biyernes ng umaga pero ayon sa DFA ang di pa nakikilalang lalaki ay patay na. Nakit-an ang usa ka tripulante nga naglutaw ug nalumos ang iyang nawong sa tubig kaniadtong Biyernes sa buntag apan subay sa DFA namatay ang wala mailhing lalaki. May lulang 5,800 na baka ang Gulf Livestock 1 nang simulang maglayag ito sa pier ng Napier sa New Zealand noong Agosto 14 patungong pier ng Jingtang sa coastal city ng Tangshan sa China. Ang Gulf Livestock 1 nagdala og 5,800 nga mga baka sa diha nga nagsugod kini sa paglawig sa Napier pier sa New Zealand kaniadtong Agosto 14 ngadto sa Jingtang pier sa baybayon nga lungsod sa Tangshan sa Tsina. Ayon kay Edvarodo, nagawa pa ng barkong magpadala ng distress signal matapos na huminto ang makina nito habang hinahampas ng malalakas na alon. Pinauyon kay Edvarodo, ang barko nakapadala usa ka kagul-anan na signal pagkahuman mihunong ang makina niini samtang naigo sa kusog nga balud. Sa ilang maritime reports, nalaman na ang 11,947-ton na barko ay may kasaysayan ng mekanikal na mga problema. Pinauyon sa pila ka mga taho sa kadagatan, ang 11,947 ka toneladang barko adunay kaagi sa mga problema sa mekanikal. Pormal na naghain ng reklamo ang isang koalisyon sa Iloilo City sa Energy Regulatory Commission (ERC) para atasan ang More Electric and Power Corporation (MORE Power) na i-refund sa power consumers ang may P20 milyon na umanoÕy labis na system loss charges. Pormal na naglapag ug reklamo ang isa ka koalisyon sa Iloilo City sa Energy Regulatory Commission (ERC) nga mandoan ang More Electric and Power Corporation (MORE Power) nga i-refund sa mga konsumedor ang P20 milyon alang sa giingon kuno nga sobrang pagkawala sa sistema. Sinabi ng Koalisyon Bantay Kuryente (KBK) na ang kanilang hakbang nitong Biyernes ay kaalinsabay sa aksyon ng Panay Electric Company (PECO) na naghain din ng kaparehong reklamo dahil sa umanoÕy paniningil ng MORE ng system loss charges na lagpas sa 6.25% cap na ipinag-uutos ng ERC. Nagingon ang Koalisyon of Bantay Kuryente (KBK) nga ang ilang lakang kaniadtong Biyernes nag-uban sa aksyon sa Panay Electric Company (PECO) nga nagsumite usab og susamang reklamo tungod sa DUGANG giingon nga pagsingil sa mga singil sa pagkawala sa sistema nga sobra sa 6.25% cap gimando sa ERC Sinabi ni Marcelo Cacho, head of Public Engagement and Government Affairs ng PECO, na kung halimbawa umabot sa P0.7162/kWh ang system loss noong Mayo ng MORE at ito ay i-multiply sa monthly average total power consumption ng Iloilo City, aabot umano ito sa estimated 54,000 MWh. Nagingon si Marcelo Cacho, pinuno sa Public Engagement and Government Affairs sa PECO, nga kung pananglitan ang pagkawala sa sistema niabot sa P0.7162 / kWh kaniadtong Mayo sa DUGANG ug kini dugangan sa binulan nga average nga kinatibuk-ang konsumo sa kuryente sa Lungsod sa Iloilo kini sa gibanabana nga 54,000 MWh. Kung susumahin ang naturang halaga ay papalo sa P41 milyon o mahigit sa P13 milyon kumpara sa baseline ng PECO na nasa P28 milyon lamang. Kung mahiusa, ang kantidad moabot sa P41 milyon o labaw pa sa P13 milyon kumpara sa basehan sa PECO nga P28 milyon ra. At dahil nagtuloy-tuloy aniya, ang billing cycle na ito ng MORE hanggang noong buwan ng Hulyo ay aabot na sa P20.9 milyon ang diumanoÕsy unfarir charges na nakolekta ng MORE sa power consumers. Ug tungod kay nagpadayon kini, ingon niya, ang kini nga DUGANG nga siklo sa pagsingil hangtod sa Hulyo nga moabot sa P20.9 milyon sa mga gipasangil nga walaÕy bayad nga singil nga nakolekta sa DUGANG sa mga konsumidor sa kuryente. Suportado naman ni PECO legal counsel Atty. Estrella Elamparo ang panawagan ni Cacho para sa isang independent ERC inquiry, kasabay nang paggiit na dapat mapatunayan kung talagang may katotohanan ang mga alegasyon laban sa MORE. Suportado sad ni PECO ligal na tambag nga si Atty. Estrella Elamparo ang panawagan ni Cacho alang sa independente nga pagpangutana sa ERC, dungan nga gipahayag nga tinuod ang mga pasangil batok sa DUGANG. Una na ring sinabi ng tagapagsalita ng MORE Power na si Jonathan Cabrera na mali ang pagkuwenta o computation ni KBK representative Allen Aquino sa system loss nang hindi aniya isinama ang transmission charges. DUGANG nga tigpamaba sa Kuryente nga si Jonathan Cabrera una na nga giingon nga ang representante sa KBK nga si Allen Aquino sayup nga nakalkula o nakalkula ang pagkawala sa sistema nga walaÕy labot ang mga singil sa pagpadala. Sa halip na makabuti, naniniwala ang isang marine conservation advocacy group na mas makakasama pa ang pagtatambak ng white sand sa bahagi ng Manila sa Roxas Boulevard sa Maynila. Imbis nga moarang-arang, usa ka grupo sa adbokasiya sa kadagatan ang nagtoo nga ang pagpundok og puti nga balas sa kilid sa Manila sa Roxas Boulevard sa Manila mas grabe pa. Ayon sa grupong Oceana, sinisira ng white sand ang natural ecosystem ng Manila Bay at maaring gayundin sa pinagkukunan ng tone-toneladang puting buhangin. Pinauyon sa Oceana nga grupo, ang puti nga balas naguba ang natural nga ecosystem sa Manila Bay ug mahimo usab nga gigikanan sa toneladang puti nga balas. Sinabi ni Oceana vice president Gloria Ramos nakasaad sa batas, kailangan munang magsagawa ng Enviromental Impact Study process at dapat may environmental compliance certificate para sa mga proyekto na makakaapekto sa kalikasan. Giingon sa Bise Presidente sa Oceana nga si Gloria Ramos nga gilatid sa balaod nga kinahanglan una nga himuon ang proseso sa Enviromental Impact Study ug kinahanglan adunay sertipiko sa pagsunod sa kinaiyahan alang sa mga proyekto nga nakaapekto sa kalikopan. Naniniwala din si Ramos na pagsasayang lang ng pondo ng bayan ang ginagawang pagtatambak ng puting buhangin dahil maari lang itong maanod ng malalakas na alon at humalo sa itim na buhangin na aniya ang natural na elemento ng Manila Bay. Nagtoo usab si Ramos nga ang paglabog sa puti nga balas usik ra sa pondo sa publiko tungod kay mahimo ra kini madan-agan sa kusog nga sulog ug isagol sa itom nga balas nga giingon niya nga natural element sa Manila Bay. Kontra din ang grupong Pamalakaya sa ginagawa ng gobyerno at ayon sa grupo ng mga mangingisda maaaring nitong maapektuhan ang suplay ng nahuhuling yaman dagat sa Manila Bay. Supak usab ang Pamalakaya group sa gibuhat sa gobyerno ug pinauyon sa grupo sa mga mangingisda nga mahimong makaapekto sa supply sa nakuha nga mga gigikanan sa kadagatan sa Manila Bay. Mahigit 3,000 ang naitalang bagong kaso ng Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Kapin sa 3,000 nga mga bag-ong kaso sa Coronavirus Disease o COVID-19 ang natala sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) araw ng Biyernes (September 4), umabot nasa 232,072 ang confirmed cases ng COVID-19 sa bansa. Pinauyon sa labing kabag-o nga datos gikan sa Department of Health (DOH) kaniadtong Biyernes (Septyembre 4), adunay 232,072 nga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa nasud. Sa nasabing bilang, 67,786 ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 67,786 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 3,714 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 3,714 ka bag-ong giulat nga mga kaso sa COVID-19 sa nasud. 90.7 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 6.9 porsyento ang asymptomatic; 0.9 porsyento ang severe habang 1.4 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. 90.7 porsyento sa aktibo nga mga kaso sa COVID-19 malumo; 6.9 nga porsyento ang walaÕy simtomas; 0.9 porsyento ang grabe samtang 1.4 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Nakuha ang mga datos mula sa 93 out of 113 licensed laboratories. Nakuha ang datos gikan sa 93 gikan sa 113 nga lisensyado nga mga laboratoryo. Nasa 49 ang napaulat na nasawi. Adunay 49 nga nataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 3,737 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Tungod niini, nisaka na sa 3,737 ang COVID-19 adunay kalabotan nga pagkamatay sa nasud. Ayon pa sa DOH, 1,088 naman ang gumaling pa sa bansa. Sa tala sa DOH, 1,088 ang nakabawi sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 160,549 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. tungod niini, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas sa 160,549. Labing-tatlo ang nasaktan matapos magkarambola ang 14 na sasakyan sa isang intersection sa President Osme–a Highway sa Makati City ngayong Biyernes ng umaga. Trese ka mga tawo ang nasamdan human 14 nga mga salakyanan ang nabanggaan sa usa ka intersection sa Presidente Osme–a Highway sa Makati City kaniadtong Biyernes sa buntag. Sa ulat ng Southern Police District, nawalan ng preno ang isang Pitbull Bus habang papalapit sa intersection ng Antonio Arnaiz Avenue sa Barangay Pio del Pilar dakong alas 9:00 ng umaga. Pinauyon sa Southern Police District, usa ka Pitbull Bus ang nawad-an og preno sa pag-abot sa intersection sa Antonio Arnaiz Avenue sa Barangay Pio del Pilar mga alas 9:00 sa gabii. Dahil nakahinto ang traffic light sa Osme–a Highway, inararo ng rumaragasang bus ang 12 sasakyan na nakahimpil sa north-bound lane ng highway. Sa paghunong sa suga sa trapiko sa Osme–a Highway, ang nagdalagan nga bus nagdaro sa 12 ka mga salakyanan nga nakaparking sa amihanan nga linya sa dalan. Unang binangga ng Pitbull Bus sa puwitan ang isang Ford Focus, at pagkatapos ay sinagasaan ang 11 motorsiklo, bago tuluyang bumangga sa kanang bahagi sa harapan ng isang JAC Liner bus. Ang Pitbull Bus unang nabanggaan sa usa ka Ford Focus, pagkahuman nagdagan ang 11 nga mga motorsiklo, sa wala pa mabangga ang tuo nga kilid sa atubang sa usa ka JAC Liner bus. Sa panayam sa telepono, sinabi ni Police Executive Master Sergeant Romel Salvador na apat ang isinugod sa ospital habang ang siyam na iba pa ay bahagya lamang na nasaktan. Sa pakighinabi sa telepono, giingon ni Police Executive Master Sergeant Romel Salvador nga upat ang dali nga gidala sa hospital samtang siyam pa ang nasamdan. Dinala naman sa himpilan ng pulisya ang driver ng Pitbull Bus na kinilalang si Marlon Yandug Nacaytona, 29 taong gulang, para maimbistigahan. Ang drayber sa Pitbull Bus nga giilang si Marlon Yandug Nacaytona, 29, gidala sa buhatan sa pulisya alang sa imbestigasyon. Naaprubahan na ang 26 na permits ng Globe para makapagtayo ng cell sites sa ibaÕt ibang bahagi ng Northern at Southern Luzon, Visayas at sa Mindanao. Naaprubahan na ang 26 ka permiso sa Globe ang gi-aprubahan nga magtukod mga cell site sa lainlaing bahin sa Amihanan ug Habagatang Luzon, Kabisay-an ug Mindanao. Ayon sa pahayag ng Globe, aprubado na ang kanilang permits para makapagtayo ng cell sites sa Sto. Domingo, Agoo at Vigan sa Ilocos Sur, gayundin sa Sto. Tomas at sa Batangas City sa Batangas. Pinauyon sa pahayag sa Globe, ang ilang mga permiso sa pagtukod og mga cell site sa Sto. Domingo, Agoo ug Vigan sa Ilocos Sur, ingon man sa Sto. Tomas ug sa Batangas City sa Batangas. Sa Visayas naman, may permit na rin ang Globe para sa itatayong cell towers sa Toledo City, Cebu gayundin sa Butuan City sa Agusan Del Norte; Pagadian City sa Zamboanga del Sur at Cagayan De Oro City sa Misamis Oriental. Sa Kabisay-an, ang Globe adunay usab mga permiso alang sa mga cell tower nga itukod sa Toledo City, Cebu ingon man sa Butuan City sa Agusan Del Norte; Pagadian City sa Zamboanga del Sur ug Lungsod sa Cagayan De Oro sa Misamis Oriental. Nagpasalamat naman ang Globe sa suporta ng local government units sa mabilis na pag-apruba sa permits. Gipasalamatan sa Globe ang suporta sa mga local government unit alang sa dali nga pag-apruba sa mga permiso. Ayon kay Joel Agustin, Globe Senior Vice President for Program Development, Network Technical Group, malaking tulong ito ngaong panahon ng pandemya para mas mapagserbisyuhan pa ang mga residente na nangangailangan ng network connection. Ayon kay Joel Agustin, Globe Senior Vice President for Program Development, Network Technical Group, malaking tulong ito ngaong panahon ng pandemya para mas mapagserbisyuhan pa ang mga residente na nangangailangan ng network connection. Sinabi ng Globe na mayroong 25 LGUs sa bansa na inalis na ang ÒSanggunian Bayan resolutionÓ bilang isa sa mga requirement para network expansion ng mga telco. Giingon sa Globe nga adunay 25 ka mga LGU sa nasud nga gikuha ang "Sanggunian Bayan resolusyon" ingon usa sa mga kinahanglanon alang sa pagpalapad sa network sa mga telcos. Dati ay kailangang makapagpasa muna ng Sanggunian Bayan resolution para mabigyan ng permit ang pagtatayo ng isang cell site. Kaniadto, kinahanglan nga ipasa ang us aka resolusyon sa Sanggunian Bayan aron makakuha og permiso alang sa pagtukod og cell site. Isinusulong ni House Committee on Ways and Means Chair at Albay Rep. Joey Salceda ang isang panukala upang magkaroon ng overhaul sa Philippine Health Insurance Corporation o PhilHealth. Gisulong ni House Committee on Ways and Means Chair ug Albay Rep. Si Joey Salceda adunay sugyot nga us aka overhaul sa Philippine Health Insurance Corporation o PhilHealth. Sa ilalim ng House Bill No. 7578 o PhilHealth Reform Act of 2020, nais ni Salceda na magpatupad ng overhaul sa national health insurerÕs operations. Ubos sa House Bill No. 7578 o ang PhilHealth Reform Act of 2020, gusto ni Salceda nga ipatuman ang us aka overhaul sa mga operasyon sa nasyunal nga kahimsog. Kapag ginawa anya ito ay makatitiyak na mawawala ang katiwalian at mismanagement sa PhilHealth at mapopondohan ang universal health care. Ang paghimo niini, ingon niya, masiguro nga mawagtang ang kurapsyon ug dili maayong pagdumala sa PhilHealth ug mapondohan ang unibersal nga pag-atiman sa kahimsog. Sa ilalim ng panukala, ang Secretary of Finance na ang magiging chairman of the board ng PhilHealth. Ubos sa sugyot, ang Sekretaryo sa Panalapi mahimong chairman sa PhilHealth board. Bilang isang insurance at investment agency, sinabi ni Salceda kailangang mahusay sa financial management ang mauupo rito. Ingon usa ka ahensya sa paniguro ug pamuhunan, giingon ni Salceda nga kailangan maayo sa pagdumala sa pinansiya ang mulingkod niini. Nakapaloob din dito na hindi na rin kailangang magbayad ng kontribusyon ang mga overseas Filipino workers dahil sa hindi naman sa Pilipinas nanggagaling ang kanilang kita bukod pa sa hindi naman nila napapakinabangan ang serbisyo ng state health insurer. Kauban usab niini nga ang mga mamumuo sa gawas sa nasud dili kinahanglan nga magbayad sa mga kontribusyon tungod kay ang ilang kita dili gikan sa Pilipinas gawas nga wala sila makabenipisyo sa mga serbisyo sa tigpaniguro sa kahimsog sa estado. Nakasaad din dito na magiging progressive ang premium contribution scheme kung saan ang mga minimum wage earners na walang binabayarang buwis ay magbabayad na lamang ng P100 buwanang premium. Giingon sad niino nga mahimong progresibo ang primyum nga amot laraw kung asa ang mga naka-sweldo nga dili magbayad buhis magbayad ra og P100 nga binulan nga primyum. Patay ang isang Pilipinong seaman habang sugatan naman ang isa pang kababayan sa sunog sa isang supertanker malapit sa baybayin ng Sri Lanka. Patay ang usa ka Pilipinong seaman samtang ang usa pa nga kababayan nasamdan sa sunog sa usa ka supertanker nga duul sa baybayon sa Sri Lanka. Ayon kay Captain Indika de Silva, tagapagsalita ng Sri Lanka Navy, namatay ang Pilipino matapos sumabog ang boiler sa engine room ng MT New Diamond noong Huwebes ng umaga. Pinauyon kay Kapitan Indika de Silva, tigpamaba sa Sri Lanka Navy, namatay ang Pilipino pagkahuman mobuto ang usa ka boiler sa engine room sa MT New Diamond kaniadtong Huwebes sa buntag. Tatlong barko mula sa Sri Lanka, dalawa galing sa India, isang eroplano mula sa Indian coast guard at dalawang tug boats ng Sri Lanka ang tulung-tulong sa pag-apula ng apoy. Tulo ka mga barko gikan sa Sri Lanka, duha gikan sa India, usa ka eroplano gikan sa guwardya sa baybayon sa India ug duha nga mga tug barko gikan sa Sri Lanka ang nagtabang sa pagpalong sa sunog. Ang MT New Diamond, na arkilado ng Indian Oil Corp, ay nagmula sa pantalan ng Mina Al Ahmadi sa Kuwait patungo sa pantalan ng Paradip sa India. Ang MT New Diamond, gipaabangan sa Indian Oil Corp, gikan sa pantalan sa Mina Al Ahmadi sa Kuwait hangtod sa pantalan sa Paradip sa India. May karga itong dalawang milyong bariles ng langis. May karga itong dalawang milyong bariles ng langis. May kabuuang 23 crew members ang tanker na kinabibilangan ng 18 Pilipino at limang Griyego. Ang tanker adunay kinatibuk-an nga 23 ka mga tripulante lakip ang 18 ka mga Pilipino ug lima ka mga Greko. Kinilala ang Pilipinong nasugatan na isang third engineer ng supertanker. Ang nasamdan nga Pilipino naila nga ikatulong engineer sa supertanker. Sinabi ni Silva na dinala na ang seaman sa hospital at bumubuti na ang kanyang kalagayan. Si Silva niingon nga ang seaman gidala sa ospital ug nag-ayo ang iyang kahimtang. Samantala sa karagatang malapit sa Japan, isang lalaki ang natagpuang nakalutang at nakasubsob ang mukha sa tubig habang nagpapatuloy ang paghahanap sa lumubog na barkong lulan ang 39 Pilipino, dalawang Australian at dalawang taga-New Zealand. Samtang, sa kadagatan nga duul sa Japan, usa ka lalaki ang nakit-an nga naglutaw ug ang iyang nawong nalubog sa tubig samtang nagpadayon ang pagpangita sa nalunod nga barko nga nagdala sa 39 ka mga Pilipino, duha nga mga Australyano ug duha nga taga-New Zealand. Ang Panamanian-flagged Gulf Livestock 1 ay may sakay na 5,800 na baka at naglalayag mula sa Napier City sa New Zealand patungo sa Tangshan sa China nang itaob ito ng malalaking alon hanggang sa tuluyang lumubog noong Miyerkules. Ang Panamanian-flagged Gulf Livestock 1 nagdala og 5,800 nga baka ug naglawig gikan sa Napier City sa New Zealand padulong sa Tangshan sa China kung kini nalipayan sa daghang mga balod hangtod nga sa katapusan nalunod kaniadtong Miyerkules. Sinabi ni Foreign Affairs Assistant Secretary Eduardo Me–ez na patuloy nilang sinusubaybayan ang mga pangyayari. Si Foreign Affairs Assistant Secretary Eduardo Me–ez nagsulti nga nagpadayon sila sa pag-monitor sa kahimtang. Tiwala ang Department of Labor and Employment na sa mga darating na buwan ay mas madadagdagan ang mga Filipino na magkakaroon ng trabaho. Masaligon ang Department of Labor and Employment nga sa umaabot nga mga bulan, daghang mga Pilipino ang adunay mga trabaho. Base sa inilabas na pahayag ng kagawaran, ang pagluwag sa quarantine restrictions ang dahilan kayat nabuksan ang 7.5 milyon trabaho at 4.9 milyon manggagawa naman ang nagbalik trabaho base sa July Labor Force Survey. Pinauyon sa pahayag sa departamento, ang pagpagaan sa mga restriksyon sa quarantine ang hinungdan kung giablihan ang 7.5 milyon nga mga trabaho ug 4.9 milyon nga mga trabahante ang mibalik sa trabaho pinauyon sa Hulyo Labor Force Survey. Inaasahan na magkakaroon pa ng mga positibong pagbabago bunsod nang pagpapatupad ng ÒPrevent, Detect, Isolate, Treat and RecoverÓ strategy ng gobyerno sa pakikipaglaban sa COVID-19. Gilauman nga adunay daghang positibo nga pagbag-o tungod sa pagpatuman sa estratehiya nga "Prevent, Detect, Isolate, Treat and Recover" sa pakigbatok sa COVID-19. Gayundin madadagdagan ang bibiyaheng pampublikong transportasyon at maraming negosyo ang muling magbabalik operasyon. Madugangan usab ang publiko nga transportasyon ug daghang mga negosyo ang magpadayon sa operasyon. Kasabay pa nito ang pagpapatupad ng RECHARGE PH, ang recovery plan ng gobyerno para muling mapasigla ang komersiyo at ekonomiya sa mas ligtas na pamamaraan. Sa parehas nga oras, ang pagpatuman sa RECHARGE PH, ang plano sa pagbawi sa gobyerno aron buhion ang komersyo ug ang ekonomiya sa usa ka luwas nga paagi. Pagaganahin din ng husto ang employment facilitation services, online, digital o face-face, sa pakikipagtulungan sa mga Public Employment Service Offices, pribadong sektor at iba pang kinauukulang ahensiya. Paganahon sad ug maayo ang mga serbisyo sa pagpadali sa panarbaho, online, digital o nawong-sa-nawong, sa pakigtambayayong sa mga Opisina sa Serbisyo sa Public Employment, ang pribadong sektor ug uban pang mga hingtungdan nga ahensya. Inihayag din ng DOLE na magpapatuloy din ang mga social protection programs sa mga apektadong manggagawa sa pagsasabatas ng Bayanihan to Recover as One Act o Bayanihan 2. Gibutyag usab sa DOLE nga magpadayon ang social protection programs sa mga naigu nga mga trabahante sa pagpatumann sa balaud sa Bayanihan to Recover Act o Bayanihan 2. Viral ang Facebook post ng high school teacher na si Rejohn Modesto tungkol sa chats niya sa kanyang mga estudyante. Viral karon sa Facebook ang gipost sa high school nga magtutudlo nga si Rejohn Modesto mahitungod sa chats niya sa iyang mga estudyante. Isang estudyante na suma-sideline bilang water deliver boy ay kailangan pang umarkila ng mobile phone. Usa ka estudyante nga naga-sideline isip water deliver boy ang nanginahanglan pang moarkila og mobile phone. Ang isa naman ay nagpaalam na male-late sa klase dahil sumama muna sa pangingisda para may ipambili ng pre-paid load na pang-Wifi. Ang usa usab nananghid nga maulahi usa sa klase nila aron lamang mouban sa panagat ipalit og pre-paid load nga pang-wifi. Sa panayam ni Neil Arwin Mercado ng INQUIRER.net kay Teacher Rejohn, pag-uusapan ang ilang mga balakid na kinakaharap ng distance online learning sa Pilipinas bilang bagong new normal sa panahon ng pandemya. Sa pakighinabi ni Neil Arwin Mercado sa INQUIRER.net kang Teacher Rejohn, pagahisgutan ang pipila ka mga babag nga giatubang sa distance online learning sa Pilipinas isip bag-ong normal sa panahon sa pandemya. Nakatanggap ka na rin ba ng advisory mula sa Facebook na may mga pagbabago itong gagawin sa kanyang terms of service? Nakadawat na ba pud kag advisory gikan sa Facebook nga anaay mga kabag-ohan silang pagahimuon sa ilang terms of service? Ayon sa Facebook, mula Oktubre 1 ay maaari na nitong tanggalin ang anumang post na pwedeng magdulot sa US tech giant ng problemang legal o mga suliraning may kaugnayan sa regulasyon sa mga bansa kung saan ginagamit ang kanyang platform. Matud pa sa Facebook, sugod Oktubre 1 mamahimo na niining tanggalon ang bisan unsang post nga mamahimong maghatag sa US tech giant og Prolema nga legal o mga suliran nga adunay kalambigitan sa regulasyon sa mga nasod kung diin gigamit ang iyang platform. Ang partikular na seksyon ding ito ng Terms of Service ng Facebook ay kinapapalooban ng mga kasunduan kung sino ang pwede at hindi pwedeng gumamit sa social networking platform at ang mga bagay na pinahihintulutan at ipinagbabawal sa Facebook. Ang mismong seksyon niini sa Terms of Service sa Facebook nagalangkob sa mga kasabutan kung kinsa ang pwede ug dili pwedeng mugamit og social networking platform ug ang mga butang nga gitugtan ug ginadili sa Facebook. Ipinalabas ang advisory habang umiinit ang girian ng Facebook at pamahalaan ng Australia kaugnay sa panukalang batas na mag-oobliga sa mga higanteng social networking platforms, kabilang ang Google, na bayaran ang Australian media sa paggamit ng kanilang balita at iba pang impormasyon. Gipagula ang maong advisory samtang niinit ang hisgutanan sa Facebook ug sa panggamhanan sa Australia mahitungod sa balaudnon sa batakang balaud sa mga magpugos sa mga dagkong social networking platforms, lakip na niini ang Google, nga bayran ang Autralian media sa paggamit sa ilang balita ug uban pang inpormasyon. Matagal nang umaangal ang maraming publishers sa buong mundo dahil pinagkikitaan umano ng mga digital platforms ang kanilang impormasyon. Dugay na nga nagareklamo ang daghang publishers sa tibuok kalibutan tungod sa panginabuhian kuno sa mga digital platforms ang ilang inpormasyon. At bagamaÕt daluyan lamang sila ng mga ginawa ng media networks, malaking bahagi ng kita sa digital advertising ay nakokopo ng Facebook at Google. Og tungod kay dagananan lang sila sa mga gimugnang media networks, dakong kabahin sa kita sa digital advertising ang naglangkob sa Facebook ug Google. Sa panukalang batas ng Australia, sinasabi na maaaring magbuo ng arbitration panel sakaling hindi magkasundo ang publisher at US tech giants kung magkano ang karampatang bayad na matatanggap ng news website. Sa balaudnon sa Australia,gibutyag nga mamahimong magmugna og arbitration panel kung pananglitan dili magkasinabot ang publisher ug ang US tech giants kung pila gayud ang maong bayad nga madawat sa news website. Pero nagmatigas ang Facebook at nagbabala na kung maisasabatas ang panukalang lehislasyon ay mapipilitan umano itong ipagbawal na lamang ang pagpo-post ng mga balitang lokal at international sa Australia. Apan nagmagahi ang Facebook ug nagpahinumndum nga kung mapasaka ang balaud ang gikasabutang lehislasyon mapugos gayud kining idili na lamang ang pagpost sa mga tahu nga lokal ug international sa Australia. This is not our first choice - it is our last ayon kay Will Easton, managing director ng Facebook sa Australia at New Zealand sa kanyang blog. Dili kini mao ang among unang gipili, apan ang ulahi kini matud pa ni Will Easton, managing director sa Facebook sa Australia ug sa New Zealand sa iyang blog. Pero ito na lamang ang tanging paraan para maprotektahan laban sa kahihinatnan na di naaayon sa lohika at makasasama, sa halip na makatulong, sa pangmatagalang sigla ng balita at sektor ng media sa Australia. Apan mao lamang kini ang mamahimong pamaagi aron maprotektahan batuk sa samputanan nga wala mahaom sa panglantaw ug makadaut, imbis nga makatabang, sa lintunganay nga kabaskog sa tahu ug sektor sa Media sa Australia. Sinagot naman ni Australian Treasurer Josh Frydenberg ang banta at sinabing hindi ito pwedeng tumiklop sa harap ng pambabraso ng higanteng Facebook. Gitubag usab ni Australian Treasurer Josh Frydenberg ang hulga ug matud pa dili kini mamaghimong mutiklop sa atubangan sa pagpangusog sa higanteng Facebook. Gumagawa ang Australia ng mga batas para isulong ang pambansang interes nito. Nagamugna ang Australia og mga balaodnon aron iduso ang nasudnong interes niini. Hindi kami tumutugon sa mga pamumwersa at matitinding banta kanino man ito nanggaling sabi ni Frydenberg sa isang pahayag. Wala mi nagasunod sa mga pagpamugos ug sobra na kaayong pagpanghadlok bisan kinsa pa kini nag gikan pulong ni Frydenberg sa usa niya ka pahayag. Maging ang Google ay nagpahayag ng oposisyon at nagbabala na ang panukalang batas ay Òmaglalagay sa panganib sa libreng serbisyong ibinibigayÓ nila. Lakip ang Google nagbutyag usab og pagsupak ug pagpahinumdum nga ang balaudnong " magbutang sa peligro sa libreng serbisyo nga idalit " nila. Naniniwala ang mga analysts na ang matigas na postura ng Facebook sa Australia ay isang mahigpit na babala sa iba pang pamahalaan sa daigdig, lalupa sa Europa, kung ano ang maaring gawing hakbang ng social media giant sakaling sundan nila ang yapak ng Australia. Nagtuo ang mga analitiko nga ang lig-on nga postura sa Facebook sa Australia usa ka lig-on nga pahinumdum sa uban pang mga nasud sa kalibutan, ilabina gayud sa Europa, Kung unsa ang mahimong lakang sa mga kadagkuan sa social media kung pananglit sundugon nila ang Australia. Tanging isa lamang ang napaulat na bagong nagpositibong Filipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Usa ra gyud ang napabalita nga bag-ong nagpositibo nga Pilipino sa COVID-19 sa ubang nasod. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang September 3, umakyat na sa 10,087 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Filipino mula sa 74 na bansa at rehiyon. Sa datos sa Department of Foreign Affairs (DFA) kutob niadtong Setyembre 3, nisaka sa 10,087 amg mga kumpirmadong nagpositibo sa COVID-19 nga Pilipino gikan sa 74 ka nasod ug rehiyon. Sa nasabing bilang, 3,120 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sumala matod pa sa ihap, 3,120 ang padayon nga nagpatambal sa nagkalain-laing mga balay tambalanan. 43 naman ang bagong gumaling kung kaya 6,220 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. 43 na usab ang sumala pa nanga ayo na tungod niini 6,220 nga mga Overseas Filipino nga nakarecover sa makatakod nga sakit o napagawas na sa balay tambalanan. Samantala, walang napaulat na nasawing overseas Filipino. Sa laing bahin, walay nabalita nga namatay nga Overseas Filipino. Dahil dito, nanatili sa 757 ang COVID-19 related deaths sa mga Filipino abroad. Tungod niini, nagpabiling 757 ang mga kasong may kalambigitan sa COVID-19 nga mga kamatauyon sa Filipino abroad. Sumunod dito ang Europa na may 1,166 confirmed COVID-19 positive cases na OF. Nisunod niini ang Europa nga anaay 1,166 nga mga napamatud-ang mga positibong kaso saCOVID-19 nga OF. Nasa 798 naman ang kaso sa Americas at 1,158 sa Asia Pacific Region. Naa sa 798 usab ka kaso ang natala sa Amerika ug 1,158 sa Asia Pacific Region. Isang livestock carrier na may 43 na tripulante, kabilang ang 39 Pilipino na seafarers, ang lumubog sa karagatan malapit sa timog na bahagi ng Japan. Usa ka livestolck carrier nga adunay mga pasahero apila na ang 39 ka mga Pilipino nga seaafarers, ang nalunod sa kadagatan duol sa kasadpang dapit sa Japan. May lulang 5,800 na mga baka ang Panamanian-flagged na barko nang ito ay lumubog makaraang magpadala ng distress call noong Miyerkules, ayon sa ulat ng Department of Foreign Affairs. Adunay dala 5,800 ka mga baka ang Panamanian-flagged nga barko sa dihang nalunod sa dihang nagpadala og distress call niadtong Miyerkoles, sigun sa pahayag sa Department of Foreign Affairs. Hindi pa batid ang dahilan ng distress call, pero masama ang panahon at malalaki ang alon sa lugar noong araw na iyon dulot ng Bagyong Maysak. Wala pa masayri ang hinungdan sa ditress call, apan dili maayo ang lakat sa panahon ug dagko ang mga balod sa nahisgutang dapit niadtong adlawa dala sa Bagyong Maysak. Kaagad na nagpadala ang Japanese Coast Guard ng partrol boats at P-3C surveillance aircraft para hanapin ang nawawalang 11,947-ton Gulf Livestock 1 na barko at ang lulan nitong crew members. Nagpadala dayon ang Japanese Coast Guard og mga patrol boats ug P-3C surveillance aircraft aron pangitaon ang nawalang 11,947 ton Gulf Livestock Isa kabarko ug ang karga niining mga crew members. Isang Filipino seaman ang nailigtas ng Japanese navy matapos na makita siyang nakalutang sa tubig na may suot na life vest, ayon pa sa DFA, batay sa ulat ng Philippine Embassy sa Tokyo at ng Philippine Consulate General sa Osaka. Usa ka Pilipinong seaman ang nasakmit sa Japanese navy human nga nakita kining naglutaw sa tubig nga adunay gisul-ob nga life vest, matod pa sa DFA, sigun sa pahayag sa Philippine Embassy sa Tokyo ug sa Philippine Consulate General sa Osaka. Sinabi ng DFA na sinusubaybayan ng Consulate General sa Osaka ang sitwasyon at patuloy itong nakikipag-ugnayan sa coast guard ng Japan na kasalukuyang nagsasagawa ng second search and rescue mission. Sigun pa sa DFA nga gisundan sa Consulate General sa Osaka ang sitwasyon ug padayon kining nakapignegosasyon sa coast guard sa Japan nga padayong nagbuhat og search and rescue mission. Ayon sa VesselFinder, ang Gulf Livestock 1 ay naglalayag patungong Jintang sa China nang maganap ang sakuna. Sigun pa sa Vessel Finder, ang Gulf Livestock 1 nagalayag padulong sa Jintang sa China sa dihang nahitabo ang emerhensiya. Samantala, ang DFA Office of the Undersecretary for Migrant WorkersÕ Affairs at ang Philippine Overseas Labor Office sa Osaka ay mahigpit na nakikipag-ugnayan naman sa Korpil Ship Management and Manning Corp., ang lokal na manning agency ng mga Pilipinong seafarers. Sa Laing bahin, ang DFA Office of the Undersecretary for Migrant Workers Affairs ug ang Philippine Overseas Labor Office sa Osaka adunay hugot nga nakignegosasyon pag usab sa Korpil Ship Management ug Manning Corp., ang lokal nga manning agency sa mga Pilipinong seafarers. Arestado ang isang drug suspek sa ikinasang buy-bust operation sa Dumaguete City, Negros Oriental Miyerkules ng gabi. Gisikop, ang usa ka suspetsadong tigpayuhot og druga sa gimugna nga buy-bust operation sa Dumaguete City, Negros Oriental Miyerkules sa gabii. Sa datos ng Philippine Drug Enforcement Agency Ð Central Visayas (PDEA RO7), isinagawa ang operasyon sa bahagi ng Zone 2, Barangay Looc dakong 8:00 ng gabi. Sa datos sa Philippine Drug Enforcement Agency-Central Visayas(PDEA RO7) gihimo ang maong operasyon sa dapit sa Zone 2, Barangay Looc mgaalas 8 sa gabii. Naaresto ang target sa operasyon na si Rosalinda Martin Tolentino alyas ÒRosie Tolentino,Ó 60-anyos. Nadakpan ang target sa operasyon nga si Rosalinda Martin Tolentino aalyas "Rosie Tolentino", 60-anyos. Nakilala si Tolentino na isang Target Listed personality na nag-ooperate sa Dumaguete City. Nailhan si Tolentino nga maoy Target Listed Personality nga nagalihok sa Dumaguete City. Nakumpiska kay Tolentino ang siyam na pakete ng hinihinalang shabu na nagkakahalaga ng P6,800, ginamit na buy-bust money at iba pang non-drug evidence. Nasakmit kang Tolentino ang siyam ka gitouhang pakete sa shabu nga nagkantidad matod pa og balor P6,800, gamit ang buy-bust money ug uban pang non-drug evidence. Kasong paglabag sa Sections 5 at 11, Article 2 ng Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 ang isasampa laban kay Tolentino. Kaso nga pagsupak sa Sections 5 ug 11 sa Article 2 sa Republic Act 9165 o ang ginatawag nga Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 ang ikaso batok kang Tolentino. Niyanig ng magnitude 3.6 na lindol ang lalawigan ng Eastern Samar. Gitay-og og magnitude 3.6 nga linog ang lungsod sa Eastern Samar. Sa datos mula sa Phivolcs, naitala ang pagyanig sa 30 kilometro timog-kanluran ng bayan ng Guiuan, alas-9:32 umaga ng Huwebes (September 3). Sa datos gikan sa Philvolcs, nahitabo ang pagtay-og sa 30 kilometro timog-kanluran sa lungsod sa Guiuan, alas-9:32 sa buntag adtong Huwebes (Setyembre 3). May lalim na 41 kilometers at tectonic ang origin nito. Adunay gilawmon nga 41 kilometro ug tectonic ang origin niini. Naitala naman ang instrumental intensity 1 sa Palo, Leyte. Nahasulat napud ang instrumental intensity 1 didto sa Palo, Leyte. Walang naitalang pagkasira sa mga ari-arian at aftershocks. Walay nahasulat nga kadaot sa mga kabtangan ug aftershocks. Nanawagan si Pangulong Rodrigo Duterte sa ibaÕt ibang lider sa buong mundo na magkaisa at magkaroon ng kooperasyon kontra terorismo. Nanawagan si Presidente Duterte tanang mga lider sa tibook kalibutan nga magkahiusa ug magtinabangay batok terorismo. Pahayag ito ng pangulo sa 2020 Aqaba Process Virtual Meeting kung saan ang nag host ay si Jordanian King Abdullah II. Sumala kini sa pahayag sa Pangulo sa 2020 Aqaba Process Virtual Meeting kung diin ang nag host si Jordanian King Abdullah II. Sinabi ni Duterte na hindi dapat kalimutan ang paglaban sa terorismo sa gitna ng kinakaharap na pandemya sa COVID-19. Matod pa ni Duterte nga dili igu ang pakigbatok sa terorismo sa tunga sa giatubang nga pandemya sa COVID-19. Inorganisa ang pagpupulong ng state leaders at pinuno ng international organization para talakayin ang bulnerabilidad ng mga bansa sa radicalization at violent extremism bunga ng COVID-19 pandemic. Gihiusa ang pagsabot sa mga estate leaders ug ang pangulo sa International organization aron hisgutan ang bulnerabilidad sa mga nasud sa radicalization ug violent extremism bunga sa COVID-19 pandemic. Panawagan ng pangulo sa mga kapwa lider, maging bukas at magkarooon ng mas matibay na kooperasyon at pagkakaisa para makarekober ang ekonomiya sa kabila ng banta ng terorismo at pandemya sa COVID-19. Matod pa sa pangulo sa kaubanan niining mga lider, abli ug adunay mas lig-on nga pagtinabangay ug pakighiusa aron makalingkawas ang ekonomiya sa gilaid nga hagit sa terorismo ug pandemya sa COVID-19. Hindi aniya sapat na rason ang COVID-19 para magdusa ang taong bayan dahil sa terorismo. Dili pa matud niya igu nga rason ang COVID-19 aron mag antos ang katawhan tungod sa terorismo. Umabot na sa mahigit 26.1 milyon ang naitatalang kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa buong mundo. Niabot na sa ubos kun kulang 26.1 milyong nalistang kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa tibuok kalibutan. Batay sa pinakahuling datos, hanggang umaga ng Miyerkules (Sept. 3) ay 26,176,140 na ang global cases ng COVID-19. Sigun pa sa pinaka ulahing datos, kutob sa buntag atong Miyerkules( Sept. 3) adunay 26,176 na ang kinatibuk-ang kaso sa tibook kalibutan sa COVID-19. Ito ay makaraang makapagtala ng mahigit 287,000 na bagong kaso sa magdamag. Kini human nakalista og ubos kun kulang sa 287,000 sa tibook buntag. Ang US ay nakapagtala ng mahigit 37,000 na dagdag na mga kaso. Ang US kay nakalista og labaw sa 37,000 nga dugang nga mga kaso. Sumampa naman na sa apat na milyon ang kaso ng COVID-19 sa Brazil matapos makapagtala pa ng mahigit 48,000 na dagdag na kaso. Nikabat na pud sa upat ka milyon ang kaso sa COVID-19 sa Brazil human nakalista kini og 48,000 nga dugang kaso. Mahigit 82,000 naman ang bagong kaso na naitala sa India. Sobra sa 82,000 napud ang bag-ong kaso nga nalista sa India. Kabilin-bilinan ng matatanda, huwag magsasalita kung puno ng pagkain ang bibig. Pahinumdum sa mga katigulangan, ayaw pag istorya kung puno imong baba. Pero para sa mga taga Levashi, isang barangay sa bulubunduking bayan ng Dagestan sa Russia, huwag kang matutulog na nakabuka ang bunganga. Apan matod pa sa mga taga Levashi, usa ka barangay sa bukid sa Dagestan sa Russia, Ayaw katulog nga abli ang imong baba. Isang babae sa Levashi ang isinugod sa ospital matapos na ito ay sumama ang pakiramdam sa hindi malamang dahilan, ayon sa ulat ng Daily Mail. Usa ka babae sa Levashi ang gidala sa balay tambalanan human kini naglain ang paminaw sa dili masayrang hinungdan, sigun sa pahayag sa Daily Mail. Matapos ang inisyal na pagsusuri, tinurukan ng general anesthesia ang babae para sumailalim sa isang operasyon. Human ang inisyal nga pagsusi, gitupukan gilayon ang babaye og general anesthesia aro ipailawom sa operayon. Habang isinasagawa ang operasyon, narinig pa umano ang isa sa doktor na nagsabing: Tingnan nga natin kung ano ito. Samtang ginahimo ang maong operasyon nadungog pa kuno ang usa ka doktor nga niingong: Tan-awon sa nato og unsa ni. Isang tube ang ipinasok sa bibig ng babae para makuha ang bagay na bumabara sa lagusan ng kanyang paghinga. Usa ka tubo ang gisulod sa baba sa babaye aron makuha ang butang nga nakabara sa agianan sa iyang pag ginhawa. At ganon na lamang ang pagkabigla ng mga medical personnel sa operating room nang ang mahugot nila mula sa lalamunan ng babae ay isang ahas. Og mao na kadtoy nakapakulba sa mga medical personnel sa operating room sa dihang nabira nila gikan sa tutunlan sa babaye ang usa ka bitin. Isang babaeng medic ang napalundag at napasigaw sa gulat, patuloy pang ulat ng Daily Mail. Usa ka babayeng medic ang naka ambak ug nakasinggit sa kahadlok, sa padayon nga balita sa Daily Mail. Inilagay ang apat-na-talampakang ahas sa isang plastic medical bucket. Gibutang ang upat ka pulgada nga bitin sa plastic medical bucket. Hindi malinaw sa ulat kung buhay pa o patay na ito. Dili klaro sa balita kun buhi paba o patay na kini. Sa inisyal na imbistigasyon, sinabi ng online news site na gumapang ang ahas at pumasok sa bibig ng babae habang ito ay natutulog sa loob ng kanyang bakuran sa Levashi. Sa inisyal nga pag imbistigar, giingon sa online news site nga nikamang angm bitin ug nisulod sa baba sa babaye samtang kini natulog sa sulod sa iyang balisbisan sa Levashi. Ang barangay ng Levashi ay may 11,500 na populasyon at may 4,165 talampakang elebasyon. Ang barangay sa Levashi adunay 11,500 nga populasyon ug adunay 4,165 piye nga elebasyon. Base sa kwento ng mga lokal na residente, bagamat hindi madalas ay nangyayari ang ganitong insidente na ang ahas ay pumapasok sa bibig ng isang natutulog na tao. Matod pa sa paghisgot sa mga lokal nga residente, bisan dili permi ang maong panghitabo nga ang bitin mosulod sa baba sa usa ka natulog nga tawo. Mahigit 2,000 ang naitalang bagong kaso ng coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Sobra 2,000 ang nalista nga bag-ong kaso sa coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) ngayong Miyerkules (September 2), umabot na sa 226,440 ang kumpirmadong mga kaso ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa ulahing datos sa Department of Health (DOH) karong Miyerkules (Setyembre 2) mikabat na sa 226,440 ang kumpirmado nga kaso sa makatakod nga balatian sa nasud. Sa nasabing bilang, 64,207 ang aktibong kaso. Matod pa sa maong ihap, 64,207 niini ang aktibong kaso. Sinabi ng kagawaran na 2,218 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Sigun pa sa Kagawaran nga 2,218 ang bag-ong napabalita nga kaso sa COVID-19 sa nasud. Umaabot sa 91.2 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 6.4 porsyento ang asymptomatic; 1.0 porsyento ang severe habang 1.4 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Nikabat na og 91.2 ka porsyento sa aktibong kaso ang mild; 6.4 kaporsyento ang asymptomatic ; 1.0 porsyento ang grabe samtang 1.4 porsyento ang anaa sa kritikal nga kondisyon. Nakuha ang mga datos mula sa 102 out of 110 licensed laboratories. Nasakmit ang mga datos gikan sa 102 gikan sa 110 ka mga lisensyadong mga laboratoryo. Nasa 27 ang napaulat na nasawi. Dahil dito, umakyat na sa 3,623 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Mikabat sa 27 ang mga nangamatay. Tungod niini, nisaka na sa 3,623 ang COVID-19 related deaths sa nasud. Ayon pa sa DOH, 609 naman ang gumaling pa sa bansa kung kayaÕt umakyat na sa 158,610 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Sigun pa sa DOH, 609 napud ang nanga ayo sa nasud mao nga nisaka sa 158,610 ang sumatotal nga recoveries sa COVID-19 sa Pilipinas. Paunang P120,000 ang matatanggap ng mga naulila ng dalawang overseas Filipino workers (OFWs) na nasawi sa gas explosion sa isang sangay ng KFC restaurant sa Abu Dhabi, United Arab Emirates. Makadawat og P120,000 ang mga hingtungdang poamilya sa duha ka Overseas Filipino Workers(OFWs) nga namatay sa pagbusikad sa usa ka sangang buhatan sa KFC restawran sa Abu Dhabi, United Arab Emirates. Ito ang sinabi ni Labor Sec. Silvestre Bello III at aniya, makakakuha rin ng insurance benefits ang pamilya nina Clark Gasis at Merriner Bertoces kung sila ay miyembro ng Overseas Workers Welfare Administration (OWWA). Mao kini ang pahayag ni Labor Sec. Silvestre Bello III matod pa niya, makadawat usab og insurance benefits ang pamilya nila Clark Gasis ug Merriner Bertoces kung mga miyembro sila sa Overseas Workers Welfare Admintration (OWWA). Ibinahagi din ni Bello ang ulat mula sa Philippine Overseas Labor Office (POLO) sa Abu Dhabi na walong Filipino pa, kasama ang dalawang sanggol, ang nasugatan sa insidente. Gilakip usab ni Bello ang balita gikan sa Philippine Overseas Labor Office (POLO) sa Abu Dhabi nga walo paka mga Pilipino,apil na usab ang duha ka mga bag-ong himugso, ang naangol sa insidente. Lima sa kanila ang pinauwi na matapos magamot sa ospital, samantalang isa ang nananatiling under observation. Lima kanila ang gipauli human madala sa balay tambalanan, sa laing bahin isa ang nagpabiling under observation. Nabatid na ang 39-anyos na si Gasis ay isang electrical draftsman at tubong Surigao del Sur, samantalang si Bertoces, 26-anyos, ay mula sa Negros Oriental at nagtatrabaho sa sumabog na KFC sa Airport Road. Nasayran nga ang 39-anyos nga si Gasis usa ka electrical draftsman ug nagdako sa Surigao del Sur, samtang si Bertoces,26-anyos gikan kini sa Negros Oriental ug nagatrabaho sa nibusikad nga KFC Airport Road. Sa tangke ng gas sa loob ng restaurant sinasabing nagmula ang pagsabog. Sa tangke sa sulod sa restawran giingnong nagsukad ang pagbusikad. Mistulang kabuting nagsulputan ang mga online sellers dahil sa mga restriksyon sa paglabas ng bahay bunsod ng umiiral na pandemya. Murag mga kaupas nga nanurok ang mga online sellers tungod sa mga restriksyon sa pag gawas sa balay samtang nagapadayon pa ang pandemya. At sa pagbabago ng pamamaraan ng kalakalan ay may mga kaakibat ding bagong mga suliranin, pangunahin dito ang proteksyon ng mga mamimili. Ug sa pag usab sa pamaagi sa pang negosyo adunay lakbit pud nga mga suliran, una niini ang proteksyon sa mga kunsumante. Ayon kay Puwersa ng Bayaning Atleta (PBA) Partylist Rep. Jericho ÒKokoÓ Nograles, kabilang sa isyung kinakaharap ng mga mamimili sa online market ay mislabelling o paglalagay ng hindi wastong impormasyon sa mga produkto. Matod pa ni Pwersa sa Bayaning Atleta(PBA) Partylist Rep. Jericho "Koko" Nograles, kabahin sa isyong giatubang sa mga kunsumante sa online market ay mislabelling opagbutang sa dili haom nga impormasyon sa mga produkto. Ibinigay niyang halimbawa ang kaso ng isang hair treatment product sa Binondo na sa label ay sinasabing probinsiya ng China ang Lungsod ng Maynila. Gihatag niyang pananglitan ang kaso sa usa ka hair treatment product sa Binondo naa sa label ang giingong probinsya sa China ang syudad sa Maynila. Maaalalang si Nograles ang nagbunyag ng isyung ito na lumikha ng matinding ingay sa social media. Kahinumdumang si Norales ang nagtug-an sa isyu mahitungod niini nga maoy nakamugna og kasamok sa social media. Kaagad namang kumilso si Mayor Isko Moreno at ipinasara ang apat na tindahang nagbebenta ng produktong mali ang labelling sa Binondo. Og diha diha dayong nilihok si Mayor Isko Moreno ug gipasirad-an ang upat ka tindahang namaligya og produktong mali ang labelling didto sa Binondo. Ganundin, nagsagawa ng hiwalay na imbistigasyon ang Department of Justice, Department of Trade and Industry, at Bureau of Immigration sa nasabing isyu. Sa maong panghitabo, nagbuhat usab og laing usab nga imbitigasyon ang Department of Justice , Department of Trade and Industry, ug ang Bureau of Immigration sa nahisgutang isyu. Sinabi ni Nograles na may sapat na batas ang bansa laban sa tinatawag na mislabelling. Matod pa ni Nograles nga adunay igong balaod ang nasud kontra sa mga gitawag nga mislabelling. Para sa kanya, mas dapat tutukan ngayon ng pamahalaan ang mga pamamaraan kung paano mapoprotektahan ang mga mamimili ng mga produktong ibinebenta sa internet. Alang kaniya, angayan lamang nga mas tutukan karon sa gobyerno kung unsaon nga maprotektahan ang mga konsumante sa mga produktong ginabaligya sa internet. Karaniwang produktong ibinebenta ng mga online sellers ngayon ay pagkain, damit, gadgets, at pati na rin facemask at alcohol. Kasagaran sa mga ginabaligyang produkto sa mga online sellers karon mao ang pagkaon, sanina, gadgets,ug apil na pud facemasks ug alcohol. Bunsod na rin ng pag-usbong ng mga online sellers, maging ang Bureau of Internal Revenue ay nagsabing dapat nang magparehistro ang mga ito para mabigyan ng sapat na proteksyon ang mga mamimili. Og tungod na pud sa paggawas sa mga online sellers, lakip na usab ang Bureau of Internal Revenue nagpahayag nga angayang magparehistro na usab aron mahatagan og igong proteksyon ang mga konsumante. Patuloy na binabantayan ng Pagasa ang bagyo sa labas ng bansa na mayroong international name na ÒHaishen.Ó Padayong ginabantayan sa Pagasa ang bagyo sa gawas sa nasud nga adunay Internationa name nga "Haishen". Huling namataan ang bagyo sa layong 2,355 kilometro sa silangan ng Extreme Northern Luzon. Ulahing nakit-an ang bagyo sa gilay-ong 2,355 kilometro sa sidlakang Extreme Northern Luzon. Taglay nito ang lakas ng hanging aabot sa 65 kilometro bawat oras at pagbugsong aabot sa 80 kilometro bawat oras. Dala niini ang gikusgon sa hangin nga muabot sa 65 kilometro kada oras at gikusgong muabot sa 80 kilometro kada oras. Kumikilos ang bagyo sa direksyong south southwest sa bilis na 10 kilometro bawat oas. Nagalihok ang bagyo sa direksyon sa south southwest sa kapaspasong 10 kilometro kada oras. Ngayong araw, Habagat ang nakaaapekto sa Northern at Southern Luzon. Karong adlawa, Habagat ang nakaapekto sa Northern ug Southern Luzon. Ayon sa Pagasa, magiging maaliwalas naman ang panahon sa buong bansa at makararanas lamang ng bahagyang maulap na papawirin na mayroong pulo-pulong pag-ulan. Matod pa sa Pagasa, mamahimong maayo ang lakat sa panahon sa tibuok kinatibuk-an sa nasud ug makasinati kini og mapanganurong kalangitan inubanan sa katag-katag nga pag-ulan. Nakapagtala ng labing-apat na volcanic earthquake sa Bulkang Taal sa nakalipas na magdamag. Nagasulat og katorse ka volcanic earthquake sa Bulkang Taal sa nilabay nga buntag. Batay sa Taal Volcano Bulletin ng Phivolcs, ang mga pagyanig ay bunsod ng pagkakaroon ng proseso ng rock-fracturing sa bulkan. Sigun pa sa Taal Volcano Bulletin sa Philvolcs, ang mga pagtay-og hinungdan kini sa paglihok sa rock-fracturing sa bulkan. May naitala ring mahinang steaming activity sa bulkan na ang taas ay umabot sa 20 meters. Adunay nalista usab nga hinayng steaming activity sa bulkan nga ang gitas-on muabot sa 20 metros. Nakataas pa rin ang Alert Level 1 (Abnormal) sa Mt. Taal at inabisuhan ang publiko na maaring magkaroon ng sudden steam-driven o phreatic explosions, volcanic earthquakes, at minor ashfall. Gisaka pa gihapon sa Alert Level 1( Abnormal) sa Mt. Taal ug giabisuhan ang katawhan nga mamahimong adunay rock-fracturing sa bulkan. Bawal pa rin ang pumasok sa Taal Volcano Island at sa Permanent Danger Zone ng bulkan partilukular sa bisinidad ng main crater at sa Daang Kastila fissure. Gidili pa gihapon ngamosulod sa Taal Volcano Island ug sa Permanent Danger Zone sa bulkan partikular sa bisinidad sa main crater ug sa Daang Kastila fissure. Naitala na ng Boston Celtics ang 2-0 lead sa Eastern Conference semifinals series sa NBA. Nasakmit sa Boston Celtics ang 2-0 lead sa Easthern Conference semifinals series sa NBA. Ito ay makaraang talunin ng Celtics ang Raptors sa game 2 sa score na 99 Ð 102. Human kini gipildi sa Celtics ang Raptors sa game 2 sa score nga 99-102. Umiskor ng 34 na puntos si Jayson Tatum para sa koponan. Ni iskor og 34 ka puntos si Jayson Tatum alang sa ilang grupo. Malaki ang inilamang ng Raptors sa 3rd quarter. Dako og labaw ang Raptors sa ikatulo nga quarter. Pero limang magkakasunod na three-points ang binatawan ni Marcus Smart sa 4th quarter ng laban. Apan lima kasagunsun nga three points ang gibuhian ni Marcus Smart sa ikaupat nga quarter sa dula. May kabuuang 19 points si Smart, habang 17 points ang naiambag ni Kemba Walker at 16 points naman si Jaylen Brown. Adunay kinatibuk-ang 19 ka puntos si Smart, samtang 17 ka puntos ang natabang ni Kemba Walker ug 16 puntos pud kang Jaylen Brown. Pasado na House Committee on Ways and Means ang panukala upang bigyan ng diskwento ang bayad sa pagpapadala ng mga remittance ng mga overseas Filipino worker (OFW) sa kanilang mga pamilya sa bansa. Pasar sa House Committee On Ways angd means ang giduso aron hatagan og diskwento ang bayad sa pagpadala og mga remittance sa mga Overseas Filipino Worker (OFW) sa ilang mga pamilya sa nasud. Sa pagdinig ng komite, sinabi ni Deputy Speaker Aurelio Gonzales, may-akda ng House Bill 826, malaki ang nawawala sa budget ng mga pamilya ng mga OFW sa bansa dahil sa mataas na charges na ipinapataw ng mga financial at non-bank financial institution sa remittances. Sa pagdungog so komite,gilayong gisulti ni Deputy Speaker Aurelio Gonzaless, ang nagsulat sa House Bill 826,dako og nawala sa budget sa mga pamilya sa mga OFW sa nasud tungod sa taas nga kausaban nga gipatong nga mga financial ug non-financial institution sa mga remittances. Sa inilatag na amyenda ni House Ways and Means Committee Chairman Joey Salceda, inaatasan ang financial at non-bank financial intermediaries na otomatikong bigyan ng 50-percent discount na service fee ang money remittances na ipinapadala ng mga OFW gaano man kalaki ang halagang ito. Sa gibutyag nga pag-amyenda ni House Ways and Means Committee Chairman Joey Salceda, gisangunan ang financial ug non-bank financial intermediaries nga otomatiokong hatagan og 50 porciento diskwento sa service fee ang money remittances nga ginapadala sa mga OFW unsa pa kini ka dako ang kantidad niini. Maaaring i-claim ng financial at non-bank institutions ang diskwentong ibinigay sa OFW remittances bilang kaltas sa buwis dahil ituturing itong mahalagang gastusin na ibabawas sa kanilang kabuuang kita sa isang taon. Mamahimomng i-claim ang financial ug non-bank institutions ang diskwento nga gihatag sa OFW remittances isip gikuha ang buwis tungod kay mao kini ang importanteng galastuhon sa ikaltas sa ilahang kinatibuk-an sa isa ka tuig. Hindi naman dapat lalagpas sa P24,000 kada OFW ang ibabawas sa gross income ng mga establisyimentong nagbibigay ng discounts sa remittance fees sa bawat taxable year. Dili pud pwede nga mulapas sa P24,000 kada OFW ang ikaltas sa gross income sa mga establisyimentong nagahatag og diskwento sa remittance fees sa kada taxable year. Ipinagbabawal din ang biglang pagtataas sa singil ng remittance charges sa lahat ng financial at non-bank intermediaries lalo na kung ito ay hindi dumaan sa konsultasyon ng Department of Finance (DOF), Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP), at Philippine Overseas Employment Administration (POEA). Ginadili usab ang kalit nga pagsaka sa singil sa remittance charges sa tanan nga financial ug non-bank intermediaries ilabina kun kini wala niagi og konsultasyon sa Department of Finance (DOF), Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP), ug Philippine Overseas Employment Administration(POEA). Umabot na sa mahigit 25.6 milyon ang naitatalang kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa buong mundo. Nikabat sa kapin 25.6 kamilyon ang naihap nga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa tibuok kalibutan. Batay sa pinakahuling datos ng World Health Organization tanghali ng Martes ay 25,620,737 na ang global cases ng COVID-19. Sigun sa pinakaulahing datos sa World Health Organization udto niadtong Martes adunay 25,620,737 na ang Global nga kaso sa COVID-19. Ito ay makaraang makapagtala ng mahigit 237,000 na bagong kaso sa magdamag. Kini human nikabat na sa sobra kun kulang 237,000 nga bag-ong kaso sa tibook adlaw. Mahigit 48,000 ang dagdag sa kaso ng Brazil habang mahigit 68,000 ang bagong kaso na naitala sa India. Kapin 48,000 ang dugang kaso sa Brazil samtang sobra 68,000 usab ang bag-ong kaso nga nakuha sa India. Nakapasok na rin ang Argentina sa top 10 ng mga bansang may pinakamaraming kaso. Nakasulod ra gyud ang Argentina sa top 10 nga mga nasud nga adunay pinakadaghang kaso. Ito ay matapos maungusan na ng Latin American country ang bilang ng mga kaso sa Chile. Kini pagkahuman nga maapsan na sa Latin America nga mga nasud ang ihap sa mga kaso sa Chile. Si dating National Bureau of Investigation (NBI) Director Dante Gierran ang uupong bagong presidente ng Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth). Si kanhing National Bureau of Investigation (NBI) Director Dante Gierran ang molingkod isip bag-ong presidente sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth). Itinalaga ni Pangulong Rodrigo Duterte si Gierran kapalit ng nagbitiw na si Ricard Morales. Gisangunan ni Pangulong Rodrigo Duterte si Gierran hulip sa nihawa nga si Richard Morales. Sa pulong sa Inter Agency Task Force kagabi, inanunsyo ng pangulo ang pagtatalaga kay Gierran na isa ring abogado at accountant. Sa panagsabot sa Inter Agency Task Force kagabii, gianunsyo sa pangulo ang pasangun kang Gierran nga usa ka abogado usab ug accountant. Kasabay nito ay ipinag-utos ni Duterte ang pagsibak sa pwesto ng mga regional vice presidents ng PhilHealth sa buong bansa. Kuyog niini gibutyag ni Duterte ang pagtanggal sa pwesto sa mga regional vice presidents sa PhilHealth sa tibuok nasud. Si Geirran ay nanilbihan sa NBI mula taong 2016 at nagretiro sa pwesto noong Pebrero. Si Gierran nagserbisyo sa NBI gikan adtong tuig 2016 ug nagretiro sa iyang pwesto niadtong Pebrero. Arestado ang walong katao sa loob ng isang videoke bar sa Lucena City dahil sa paglabag sa quarantine protocols. Nadakpan ang walo ka mga tawo sa sulod sa usa ka videoke bar sa Lucena City tungod sa pagsupak sa quarantine protocols. Ayon kay Police Lt. Colonel Romulo Albacea, Lucena police chief, ang mga nadakip ay kinilalang sina Mark Bevezo, Jumer Estokato, Jewine Teves, Jojo Otunes, Francisco Catipon, Aljhon Dela Pena, Wilfredo Bocado, at Merlou Cleope. Sigun pa kang Police Lt. Colonel Romulo Albacea, Lucena police chief, ang mga dinakpan giila nga mao sila Mark Bevezo, Jumer Estokato, Jewine Teves, Jojo Otunes, Francisco Catipon, Aljhon Dela Pena, Wilfredo Bocado, ug Merlou Cleope. Nahuli ang walo na nag-iinuman sa loob ng isang bar sa Barangay Dalahican alas 12:30 ng madaling araw ng Martes (Sept. 1). Nadakpan ang walo nga nag inum sa sulod sa usa ka bar sa Barangay Dalahican alas 12:30 sa kadlawon adlaw nga Martes (Sept. 1) Ayon kay Albacea, lumabag ang walo sa umiiral na quarantine protocols sa Lucena City sa ilalim ng modified general community quarantine. Matod pa ni Albacea, nisupak ang walo sa gipatuman nga quarantine protocols sa Lucena City sa ilawom sa modified community quarantine. Sasampahan sila ng reklamong paglabag sa safety at health protocols na itinakda ng Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases. Gipahamtangan na og reklamong pagsupak sa safety health protocols nga gitakda sa Inter-Agency Task Force Manangement of Emerging Infectious Diseases. Mahina ang anti-fraud mechanisms ng Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) kayat nagpapatuloy ang katiwalian. Hinay ang anti-fraud mechanisms sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) mao nga nagpadayon ang pagpanikas. Ito ang paniniwala ni Sen. Sonny Angara kaya dapat umanong gayahin ng PhilHealth ang Government Service Insurance System (GSIS) at Social Security System (SSS) na may sistema sa pag-validate ng status ng kanilang mga miyembro. Mao kini ang gituohan ni Sen.Sonny Angara mao nga angayang sundugon sa PhilHealth ang Government Service Insurance System ug sa Social Secuty System(SSS) nga adunay sistema sa pagvalidate sa status sa ilang mga miyembro. Sinabi ito ng senador dahil sa reklamo ng isang miyembro ng PhilHealth na nadiskubre na limang taon na siyang patay nang magpa-update ng kanyang membership sa ahensiya. Giingon kini sa Senador tungod sa angal sa usa ka miyembro sa PhilHealth nadiskubre nga lima ka tuig na siyang patay sa dihang nagpa update sa iyang membership sa ahensya. Dahil aniya hindi pa fully automated ang ginagamit na sistema ng PhilHealth kayaÕt nagagawa ng ilang tiwali sa ahensiya na maniobrahin ang pondo. Tungod matod pa niya dili pa fully automated ang ginagamit nga sistema sa PhilHealth mao nga nahimo sa ubang mga tikasan sa ahensya nga maniobrahon ang pondo. Inirekomenda din ng senador na kailangang dagdagan ng Philhealth ang kanilang medical reviewers, anti-fraud officers, data scientists, data analytics personnel, at kung maari ay kumuha din ng mga artificial intelligence at big data experts. Giduso usab sa senador nga kinahanglang dugangan sa PhilHealth ang ilang medical reviewers, anti-fraud officers, data scientists, data analytics personnel, og kung mahimo mukuha usab sila og mga artificial intelligence ug big data experts. Bukod dito, inirekomenda din ni Angara ang pag-amyenda sa Universal Health Care Act para magkaroon ng mandatory audit sa paggamit ng pondo ng ahensiya gayundin para mabusisi ang kanilang financial report ng Congressional Oversight Committee, Senate Committee on Finance at House Committee on Appropriations. Gawas niini, girekomenda usab ni Angara ang pag-amyenda sa Universal Heaalth Care Act aron adunay mandatory audit sa paggamit sa pondo sa ahensya lakip na ang pag-abri sa ilang financial report sa Congressional Oversight Committee, Senate Committee on Finance ug House Committee on Appropriations. Samantala, sinabi naman ni Senate President Vicente Sotto III na Òvery good choiceÓ si dating NBI Dir. Dante Gierran bilang bagong presidente ng Philhealth. Sa laing bahin, gibutyag usab ni Senate President Vicente Sotto III nga "very good choice" si kanhing NBI Dir. Dante Gierran isip bag-ong presidente sa PhilHealth. Aniya malinis ang service record ni Gierran at magagamit nito ang kanyang husay sa pag-iimbestiga at accounting para matuldukan ang mga anomalya sa PhilHealth. Matod pa niyta, limpyo ang service record ni Gierran ug iya kining magamit ang iyang katakos sa pag-imbistiga ug ang accounting aron mahunong na ang mga anomalya sa PhilHealth. Isinusulong ni Cagayan de Oro Rep. Rufus Rodriguez na hikayatin ang Department of Health na huwag ipagamit ang rapid test sa pag-screen ng COVID-19. Giduso ni Cagayan de Oro Rep. Rufus Rodriguez nga pukawon ang Department of Health nga dili ipagamit ang rapid test sa pag-screen sa COVID-19. Sa House Resolution 1146, ipinanukala ni Rodriguez na tanging RT-PCR o swab test lamang ang ipagamit ng DOH. Sa House Resolution 1146, giduso ni Rodrigurez ang ang RT-PCR lamang gayud o swab test lamang ang ipagamit sa DOH. Ipinapakita anya ng swab test ang Òactual presenceÓ ng virus habang ang rapid test ay nakaka-detect lamang ng antibodies na inilababas ng katawan bilang reaksyon sa isang Ôinfectious agentÕ tulad ng virus. Gipakita matod pa sa swab test ang "actual presence" sa virus samtang ang rapid test naga detect lamang kini sa antibodies nga ipagawas sa lawas isip reaksyon sa usa ka "infectious agent' sama sa virus. Nababahala ang kongresista na sa kabila ng mga testimonya at patunay ng mga eksperto na hindi epektibo ang rapid test ay marami pa ring establisyimento at kumpanya ang gumagamit ng RAT para i-test ang kanilang mga manggagawa at empleyado sa COVID-19 bago makabalik ng trabaho. Nahingawa na pag-ayo ang kongresista nga sa luyo sa mga testimonya ug gipamatuod sa mga eksperto nga dili rapid test nga mamahimong ang mga istablisyimento ug kompanya ang nagagamit sa RAT aron i-test ang ilang mga trabahante ug empleyado sa COVID-19 sa dili pa mobalik sa trabaho. Dahil sa maling resulta ng rapid test ay maraming mga indibidwal ang isinailalim sa quarantine dahil sa false-negative result habang marami naman sa mga may impeksyon ng coronavirus ay cleared o negative sa rapid test at hindi alintana na naikakalat na pala nila ang sakit. Tungod sa sayop nga resulta sa rapid test daghang mga katawhan ang gipailawom sa quarantine tungod kini sa false-negative result samtang daghan usab sa mga dunay impeksyon sa coronavirus nga cleared o negatibo sa rapid test ug wala nasayri nga nakatag na diay nila ang maong balatian. Pinaniniwalaan din aniya ng mga eksperto ang maling clinical decisions sa maling resulta ng rapid test ang naging ugat ng pagtaas ng kaso ng impeksyon sa Metro Manila. Gituohan nga matod pa sa mga eksperto ang sayup nga clinical result sa rapid test nga maoy nahimong pagsaka sa ihap sa kaso sa impeksyton sa Metro Manila. Sinabi ni Rodriguez na kabilang sa mga bansa na nagbabawal sa paggamit ng rapid test ay ang Australia, UAE at India. Matod pa ni Rodriguez nga apil sa mga nasud nga nagadili sa pag gamit og rapid test mao ang Australia, UAE ug India. General Community Quarantine (GCQ) pa rin ang iiral sa Metro Manila sa loob ng isang buwan. General Community Quarantine (GCQ) ra gihapon ang ipatuman sa Metro Manila sa sulod sa usa ka bulan. Ito ang inaprubahan ni Pangulong Rodrigo Duterte matapos ang pulong sa Inter Agency Task Force kagabi. Kini giaprubahan ni Presidente Rodrigo Duterte human ang panagsabot sa Inter Agency Task Force kagabii. Sa kaniyang anunsyo, sinabi ni Presidential Spokesperson Harry Roque na maliban sa Metro Manila, iiral pa din ang GCQ sa Bulacan at Batangas. Sa iyang pahayag, giingon ni Presidential Spokesperson Harry Roque nga gawas sa Metro Manila, ipatuman pa gihapon ang GCQ sa Bulacan ug Batangas. Gayundin sa Bacolod City at Tacloban City sa Visayas. Mao usab sa Bacolod City ug Tacloban City sa Visayas. Isinailalim naman sa Modified Enhanced Community Quarantine (MECQ) ang Iligan City. Gipailawom samakausa pa sa Modified Enhanced Community Quarantine (MECQ) ang Iligan City. Ang nalalabi pang bahagi ng bansa ay sasailalim na lamang sa Modified General Community Quarantine (MGCQ). Ang nahabiling bahin sa nasud ipailawom na lang sa Modified General Community Quarantine (MGCQ). Ang bagong quarantine measures na inanunsyo ni Roque ay iiral simula ngayong araw, Sept. 1, hanggang sa Sept. 30. Ang bag-ong quarantine measures nga gianunsyo ni Roque ipatuman sugod karong adlawa, Sept.1 hantud sa Sept. 30. Dalawampung luma at kupas nang watawat ng Pilipinas ang sinunog sa Bi–an City sa isang mataimtim na seremonya kaalinsabay sa paggunita ng Pambansang Araw ng mga Bayani nitong Lunes. Bayente ka daan ug kuspaw na nga mga bandila sa Pilipinas ang gidauban sa Binan City sa usa ka hilum nga seremonya dungan sa paghinumdum sa Nasudnong Adlaw sa mga Bayani niining Lunes lamang. Ang pagsunog sa mga lumang watawat ay bahagi ng tradisyon sa wastong pag-dispose ng pambansang simbolo. Ang pagdaub sa mga daan nga bandila kabahin kini sa tradisyon sa saktong pagdispose sa nasudnong simbolo. Mabibilang ang mga lokal na pamahalaan na nagsasagawa ng tinatawag na Òflag cremationÓ, kabilang na dito ang Imus City sa lalawigan ng Cavite at ang San Fernando sa Pampanga, na may dalawang taon pa lamang na isasagawa ang tradisyong ito. Maihap ang mga lokal nga panggamhanan nga nagahimo og ginatawag nga "flag cremation", lakip na niini ang Imus City sa lungsod sa Cavite ug ang San Fernando Pampanga, nga adunay duha ka tuig pa lamang nga ginabuhat kining tradisyon. Tulad sa Imus, ang itinuturing na Òflag capitalÓ ng bansa, naitala sa kasaysayan ang Bi–an dahil sa kagitingan ng lokal nitong bayaning si Ambrosio Rianzares Bautista. Sama usab sa Imus, ang ginaila nga "flag capital' sa nasud, nakatatak sa kasaysayan ang Binan tungod sa kamatinud-anon sa lokal niining bayani nga si Ambrosio Rianzares Bautista. Si Bautista, isinilang sa Bi–an noong 1830, ay isang abugadong propagandista na nagwagayway ng bandila sa Kawit, Cavite, nang ideklara ni Gen. Emilio Aguinaldo ang independensiya taong Hunyo 12, 1898. Si Bautista, gipanganak sa Binan kaniadtong 1830,usa ka abogadong propagandista nga nag wagayway sa bandila sa Kawit, Cavite, sa dihang gideklara ni Gen. Emilio Aguinaldo ang independensya tuig Hunyo 12, 1898. Maging ang Cultural Center of the Philippines ay nagsimula lamang magsunog ng lumang bandila taong 2014. Apil asta ang Cultural Center of thePhilippines nagsugod lang sa pagdaub sa bandila tuig 2014. Ang tradisyong ito ay nasasaad sa Saligang Batas. Ang maong tradisyon nahasubay kini sa batakang balaod. Sa Section 14 of Republic Act No. 8491, o ang Flag and Heraldic Code of the Philippines, sinasabing ang mga laspag na bandila ay hindi dapat itinatapon lamang. Sa Section 14of Republic Act No. 8491, o ang Flag and Heraldic Code ofthePhilippines,naga ingon ang mga daan na kaayong bandila dili dapat ilabay nalang. Sa halip, mataimtim itong sinusunog para maiwasang magamit sa maling pamamaraan o desekrasyon, ayon pa sa batas na nagsimulang ipatupad noong 1998. Hinoon angyang, sa kahilom kining dauban aron malikayan nga gamiton sa sayup nga paagi o desekrasyon, sigun pa sa balaod nagsugod ang pagpatuman niadtong tuig 1998. Dating dinadala lamang ng Bi–an ang lumang watawat nito sa Boy Scout of the Philippines sa Pamantasa ng Pilipina sa Los Ba–os para doon sunugin, ayon kay Bryan Jayson Borja, tourism officer ng Bi–an. Sauna pa ginadala lang kini sa Binan ang mga daan nga bandila sa Boy Scout of the Philippines sa Pamantasan sa Pilipina sa Los Banos aron didto dauban, matod pa ni Bryan Jayson Borja, tourism officer sa Binan. Nang simulan ng Bi–an City ang tradisyon ng pagsunog, sinabi ni Borja na maraming tao ang nagsabing ilegal ang ginagawa ng lokal na pamahalaan. Sa dihang sugdan na sa Binan City ang tradisyon sa pagdaub, gipahayag ni Borja nga daghang tawo ang niingon nga ilegal ang gibuhat sa lokal nga panggamhanan. Kaya para sa kanya, napapanahon nang malaman ng mamamayan ang tradisyong ito. Mao nga alang kaniya, panahon na nga mahibaloan sa katawhan ang maong tradisyon. Gusto rin namin na maipakilala ang batas sa mga taong hindi pa ito alam, o hindi ito naiintindihan ani Borja sa wikang English. Nanghinaot usab sila nga mapaila ang balaodnon sa wala pa masayod,o wala pa masabti pulong ni Borja sa sinultihang English. Ayon sa tradisyon, sinusunog ang mga luma at kupas nang watawat mula sa mga tanggapan ng gubyerno at mga paaralan sa isang malaking kawa habang nakatayo sa tabi nito ng isang babae na nakasuot ng damit na Filipiniana. Matod sa tradisyon, ginadauban ang mga daan ug kuspaw nga bandila gikan sa mga opisina sa gobyerno ug mga tunghaan sa dako nga kawa saamtang nagtindog tapad niini ang usa ka babaye nga nagsul-ob og sinina nga Filipiniana. Ang mga abo ay ilalagay sa isang urn at ililibing sa isang sagradong seremonya. Ang mga abo ginasulod sa urn ug ginalubong sa usa ka sagradong seremonyas. Ang pagsunog sa luma at kupas na watawat, ayon kay Borja, ay pagbibigay dito ng panghuling paggalang sa ginawa nitong pagsimbolo sa dangal at mithiin ng mga mapagmahal sa kalayaang Pilipino. Ang pagdaub sa daan ug kuspaw nga bandila, matod ni Borja, mao ang paghatag niini og pagsaludo sa gihimong simbolo sa respeto ug mga pangandoy sa mga mahigugmaon sa kagawasan sa Pilipino. Sa loob ng 24 na oras umabot sa halos 80,000 ang kaso ng COVID-19 sa India. Sulod sa 24 oras miabot sa halos 80,000 ang kaso sa COVID-19 sa India. Ayon sa huling datos na nakalap ng Radyo INQUIRER, ang total confirmed cases ng COVID-19 sa India ay umabot na sa 3,619,169. Sumala sa ulahing datos nga natigom sa Radyo INQUIRER,ang sumadal sa confirmed cases sa COVID-19 sa India mikabat sa 3,619,169. Sa loob lang ng 24 na oras ay umabot sa mahigit 79,400 ang naitalang bagong kaso. Sa sulod lang sa 24 oras nikabat na sa 79,400 ang nalistang bag-ong kaso. Sa nasabing bilang, 781,624 paang aktibong kaso, habang mahigit 2.7 million ang gumaling na. Sa maong ihap, 781,624 pa ang aktibo nga kaso, samtang sobra 2.7 ka milyon ang nanga ayo na. Umabot naman na sa 64,617 ang bilang ng mga nasawi sa India. Niabot usab sa 64,617 ang ihap sa mga nangamatay sa India. Matapos ang halos isang buwang pananatili sa Davao City, balik-Maynila na kagabi si Pangulong Rodrigo Duterte. Human sa usa kabulan nga pagpundo sa Davao City, nibalik na sa Maynila si Presidente Rodrigo Duterte. Nagtungo muna sa Jolo, Sulu kahapon ang pangulo para bisitahin ang lugar kung saan naganap ang pagsabog na ikinasawi ng mahigit sampu katao. Niadto usa sa Jolo,Sulu gahapon si pangulo aron bisitahon ang lugar nga nahitaboan sa pagbuto og gikamatay sa napu ka tawo. Nagsindi ng kandila, nag-alay ng bulaklak at panalangin ang pangulo. Nagsindi og kandila, naghalad og bulak ug nag-ampo ang pangulo. Pagkatapos ng pagbisita sa blast site, nakipag-usap din ang pangulo sa mga sundalo. Human sa pagduaw sa blast site, nakigpulong usab ang pangulo sa mga sundalio. Ito ay para palakasin ang morale ng mga sundalo sa gitna ng panibagong hamon sa seguridad sa Jolo. Aron kini pakusgon ang morale sa mga sundalo sa giatubang niining bag-ong hagit sa seguridad sa Jolo. Pasado alas 3:00 ng hapon nang umalis ang pangulo mula Davao patungo ng Jolo. Pasado alas 3:00 na sa kahaponon nihawa ang pangulo gikan sa Davao padulong sa Jolo. Mag aalas-6:00 naman ng gabi nang umalis ng Jolo ang pangulo patungo ng Malakanyang. Padulong na sa alas 6:00 sa gabii sa dihang nihawa sa Jolo ang pangulo paingon sa Malakanyang. Dahil mahirap ang signal sa Jolo, alas 8:00 na ngayong umaga mai-ere sa PTV ang talumpati ni Pangulong Duterte. Tungod kay lisod og signal sa Jolo,alas 8:00 karong buntag lamang mai-ere sa PTV ang pagpamulong ni Pangulong Duterte. Ngayong araw, may meeting ang pangulo sa IATF. Karong adlawa, adunay panagpulong ang pangulo sa IATF. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, base sa kanilang pag-uusap ni Senador Bong Go, iaanunsyo na ngayong araw ni Pangulong Duterte ang bagong Philhealth President kapalit nang nagbitiw na si PhilHealth President Ricardo Morales. Matod pa ni Presidential Spokesperson Harry Roque, sigun sa ilang panaghisgot ni Senador Bong Go, gianunsyo na karong adlawa ni pangulong Duterte ang bag-ong PhilHealth President puli sa nihawa nga si PhilHealth President Ricardo Morales. Utos ng pangulo sa susunod na PhilHealth president, linisin ang kalat sa ahensya. Sugo sa pangulo nga sa mosunod nga PhilHealth President, hawanan ang katag sa ahensya. Sa September 2, may nakatakda namang virtual conference ang pangulo sa Malakanyang kay King Abdullah bin Al-Hussein ng Jordan. Sa Setyembre 2, adunay himoon nga virtual conference ang pangulo sa Malakanyang kang King Abdullah bin Al-Hussein sa Jordan. Tatalakyin ng dalawang lider kung paano ang pagsugpo sa pandemya sa COVID-19. Pagahisgutan sa duha ka lider kung unsaon ang pagpahunong sa pandemya sa COVID-19. Sumampa na sa mahigit 850,000 ang bilang ng mga nasawi sa COVID-19 sa buong mundo. Nisaka na sa kapin 850,000 ang ihap sa mga nangamatay sa COVID-19 sa tibook kalibutan. Sa huling datos ng WHO, ang bilang ng mga nasawi sa COVID-19 sa ibaÕt ibang panig ng mundo ay 850,544 na. Sa ulahing datos sa WHO, ang ihap sa mga nangamatay sa COVID-19 sa nagkalain-laing parte sa kalibutan nikabat sa 850,544 na. Pinakamaraming naitalang nasawi pa rin sa US na umabot na sa 187,224. Pinakadaghang nalistang nangamatay sa US pa gihapon nga nikabat na sa 187,224. Sumampa naman na sa mahigit 120,000 ang bilang ng mga nasawi sa Brazil. Nisaka na pud sa kapin 120,000 ang ihap sa mga nangamatay sa Brazil. Habang ang death toll sa Mexico ay umabot na sa mahigit 64,600. Samtang ang death toll sa Mexico nikabat na sa kapin 64,600. Sumampa naman na sa mahigit 17.7 million na ang bilang ng mga naka-recover na sa sakit. Nisaka pud sa kapin 17.7 ka milyon na ang ihap sa mga nakarekober sa maong balatian. Habang nasa mahigit 6.8 million pa ang aktibong kaso. Samtang anaa sa kapin 6.8 ka milyon pa ang aktibong kaso. Magpapatuloy na ang voter registration bukas September 1. Magpadayon na ang voterregistration ugma Setyembre 1. Kaugnay nito naglabas ng mga paalala ang Commission on Elections (Comelec) sa publiko sa mga ipatutupad na health protocols sa Comelec offices. Kabahin niini nagpagawas og pahimangnu ang Commission on Elections (Comelec) sa katawhan sa mga ipatuman nga Health protocols sa Comelec offices. Ayon sa Comelec, ang pagpaparehistro ay maaring gawin mula Martes hanggang Sabado alas 8:00 ng umaga hanggang alas 3:00 ng hapon kabilang ang mga holiday. Matod pa sa Comelec, ang pagparehistro mamahimo kining paga buhaton hantod Sabado sa alas 8:00 sa buntag hangtud alas 3:00 sa kahaponon apil na ang mga holiday. Ang publiko ay pinapayuhang magpa-reistro muna o mag-download ng application form sa comelec.gov.ph bago magtungo sa Comelec Office. Ang publiko giawhag nga magparehistro una o mag-download sa application form sa comelec.gov.ph sa dili pa muadto sa Comelec Office. Kailangang sulatan ang form na dadalhin at isusumite sa Comelec. Kinahanglang sulatan una ang form nga isubmite sa Comelec. Pinapayuhan din ang lahat na magdala ng sariling ballpen. Giawhag usab nga ang tanan magdala og kaugalingong ballpen. Kailangang magsuot ng face mask, face shield, mag-sanitize at gumamit ng footh bath bago pumasok sa Comelec office. Kinahanglang magsuot og face mask, face shield, mag-sanitize ug mugamit og footh bath sa dili pa mosulod sa Comelec. Bahagyang bumilis ang kilos ng Typhoon Julian na nananatili sa karagatan ng Pilipinas. Nipaspas sa makadiyot ang lihok sa Typhoon Julian nga nagpundo sa kadagatan sa Pilipinas. Ang bagyo ay huling namataan sa layong 710 kilometers East Northeast ng Basco, Batanes. Ang bagyo ulahing nakit-an sa gilay-ong 710 kilometers East Northeast sa Basco, Batanes. Taglay ng bagyo ang lakas ng hanging aabot sa 150 kilometers bawat oras malapit sa gitna at pagbugsong aabot sa 185 kilometers bawat oras. Dala sa bagyo ang kusog nga hangin nga muabot sa 150 kilometers kada oras duol sa tunga ug gikusgong 185 kilometers kada oras. Kumikilos ang bagyo sa direksyong nort northwest sa bilis na 30 kilometers bawat oras. Nagalihok ang bagyo sa direksyong north northwest sa kapaspason nga 30 kilometers kada oras. Ayon sa PAGASA kumikilos na ang bagyo patungong Miyako at Okinawa Islands. Matud pa sa PAGASA nagalihok na ang bagyo padulong sa Miyako ug Okinawa Islands. Inaasahang mamayang gabi o bukas ng umaga ay lalabas na ito ng bansa. Gikatakdang unyang gabii o ugma sa buntag mugawas na ang bagyo sa nasud. Ngayong araw, ang Habagat ang magppaulan pa rin sa northern portion ng Palawan kabilang ang Calamian at Cuyo Islands gayundin sa Batanes at Babuyan Islands. Karong adlawa, ang Habagat ang magpaulan sa northern portion sa Palawan lakip na ang Calamian ug Cuyo Islands apil pud ang Batanes ug Babuyan Islands. Patuloy na binabantayan ng PAGASA ang Typhoon Julian sa loob ng Philippine Area of Responsibility (PAR). Padayong ginabantayan sa PAGASA ang Typhoon Julian sa sulod sa Philippine Area of Responsibility (PAR). Ayon kay PAGASA weather specialist Joey Figuracion, huling namataan ang bagyo sa layong 775 kilometers Silangan ng Tuguegarao City, Cagayan bandang 3:00 ng hapon. Sumala kang PAGASA weather specialist Joey Figuracion, ulahing nakit-an ang bagyo sa gilay-ong 775 kilometers Sidlakang bahin sa Tuguegarao City, Cagayan dapit alas 3:00 sa hapon. Samantala, patuloy namang makakaapekto ang Southwest Monsoon o Habagat sa Kanlurang bahagi ng Visayas at Luzon. Sa laing bahin, padayong makaapekto ang Southwest Monsoon o Habagat sa Kanluran nga dapit sa Visayas ug Luzon. Dahil sa outer rainbands ng bagyo at Habagat, magdadala ito ng kalat-kalat na pag-ulan at thunderstorm sa buong Luzon kabilang ang Metro Manila, Western Visayas at Samar provinces Linggo ng gabi. Tungod sa outer rainbands sa bagyo ug Habagat, magdala kini og katag-katag nga pag-ulan ug kidlat sa tibuok Luzon lakip na ang Metro Manila,Western Visayas ug Samar provinces Dominggo sa gabii. Sa nalalabing bahagi ng bansa, asahan lamang aniya ang thunderstorms na magdadala ng pulo-pulong pag-ulan. Sa ubang bahin sa nasud, lauman lamang matod pa ang kilat nga magdala og katag-katag nga pag-ulan ulan. Ani Figuracion, inaasahang lalabas ang bagyo ng bansa sa Lunes ng gabi, August 31, o Martes ng madaling-araw, September 1. Matod pa ni Figuracion,gilaumang mugawas ang bagyo sa nasud Lunes sa gabii, Agosto 31, oMartes sa kadlawon,Setyembre 1. Mahigit 1,000 ng Avigan tablets ang natanggap ng Ospital ng Sampaloc. Kapin 1,000 nga Avigan tablets ang nadawat sa Ospital sa Sampalok. Ayon sa Manila Public Information Office (PIO), nasa kabuuang 976 na tablets ng naturang Japanese anti-flu drug ang natanggap ng ospital. Sumala sa Manila Public Information Office,(PIO) anaa sa kinatibuk-ang 976 ka tableta sa giingong Japanese anti-flu drug ang nadawat sa ospital. Nagmula ang gamot sa Department of Health (DOH). Nag gikan ang tambal sa Department of Health (DOH). Kabilang ang Ospital ng Sampaloc sa mga ospital sa bansa na magsasagawa ng clinical trial kontra sa COVID-19. Lakip na niini ang Ospital sa Sampalok sa mga ospital sa nasud nga mag himo og clinicval trial kontra sa COVID-19. May nakatakdang virtual conference si Pangulong Rodrigo Duterte sa King of Jordan. Adunay nakaplastar na nga virtual conference si Pangulong Rodrigo Duterte sa King sa Jordan. Ayon kay Senador Christopher ÒBongÓ Go, ito ang dahilan kung kaya babalik na ng Malakanyang si Pangulong Duterte. Sumala pa kang Senador Christopher "Bong Go", mao kini ang hinungdan mao nga mobalik na sa Malakanyang si Pangulong Duterte. Umuwi ng Davao City si Pangulong Duterte noong August 3 ng gabi bago naging epektibo ang modified enhanced community quarantine sa Metro Manila. Niuli sa Davao City si Pangulong Duterte niadtong Agosto 3 sa gabii sa wala pa nag-epektibo ang modified community quarantine sa Metro Manila. Ayon kay Go, tatalakayin ng dalawang lider kung paano tutugunan ng dalawang bansa ang pandemya sa COVID-19. Sumala pa kang Go, hisgutan sa duhaka lider kung unsaon masolusyunan sa duha kanasud ang pandemya sa COVID-19. Babalik na rin siya sa mga susunod na araw sa Manila at marami po siyang gagampanan. Mobalik ra pud siya sa mga mosunod nga adlaw sa Manila ug daghan siyang tulumanon. Merong virtual conference na inimbitahan siya ng King of Jordan tungkol sa fight against pandemic. Adunay virtual conference nga giimbitahan siya sa King of Jordan mahitungod sa pagsukol batok sa pandemya. Magsasalita po si Pangulo doon pahayag ni Go. Mamaulong didto si Pangulo didto matud pa ni Go. Umabot na sa 153,124 na overseas Filipinos (OFs) ang na-repatriate simula nang magpauwi ng mga Filipinong apektado ng COVID-19, ayon sa Department of Foreign Affairs (DFA). Nikabat na sa 153,124 nga Overseas Filipinos(OFs) ang na-repatriate sugod sa pagpauli sa mga Filipinong apektado sa COVID-19 matud pa sa Department of Foreign Affairs(DFA). Naitala ang nasabing datos mula February hanggang August 29. Nailista ang maong datos sugod niadtong Pebrero hangtud Agosto 29. Nitong nagdaang linggo, sinabi ng kagawaran na aabot sa 8,329 ang napauwing overseas Filipinos. Niining nilabayng semana, matud sa kagawaran nga muabot ang gipauling Overseas Filipinos. Sa kabuuang bilang na 153,124, 57,595 o 37.6 porsyento ang sea-based habang 95,529 o 62.4 porsyento ang land-based. Sa kinatibuk-an nga ihap 153,124,57,595 o 37.6 porsyento ang sea-based samtang 95,529 o 62.4 porsyento ang land-based. Inabisuhan ng DFA ang sinumang OFW na nais makauwi ng Pilipinas ay maaaring ipagbigay-alam sa embahada o konsulado sa kanilang lugar. Gipasidan-an na sa DFA ang si bisan kinsang OFW nga gustong mouli sa Pilipinas nga mamahimong ipahibalo sa embahada o konsulado ang ilang nahimutangan. Arestado ang dalawang drug suspek sa ikinsang buy-bust operation sa Talisay City, Cebu Sabado ng hapon. Sikop ang duha ka drug suspek sa gimugnag buy-bust operation sa Talisay City, Cebu Sabado sa hapon. Ayon sa Philippine Drug Enforcement Agency Ð Central Visayas (PDEA RO7), isinagawa ang operasyon sa bahagi ng Sitio Laray, Barangay San Roque bandang 3:20 ng hapon. Matud pa sa Philippine Drug Enforcement Agency-Center Visayas (PDEA RO7), gibuhat ang operasyon dapit sa Sitio Laray,Barabgay San Roque mga alas 3:20 sa kahaponon. Nagresulta ang operasyon sa pagkakaaresto kina Marjun Bayo Cabaluna alyas ÒRex,Ó 25-anyos; at Joselito Abejo, 41-anyos. Miresulta ang operasyon sa pagkasikop nila ni Marjun Bayo Cabaluna alyas "Rex," 25-anyo; ug Joselito Abejo, 41-anyos. Nakumpiska sa operasyon ang isang plastic pack na selyado ng masking tape na naglalaman ng hinihinalang shabu. Nasakmit sa operasyon ang usa ka plastik pack nga selyado og masking tape nga adunay sulod nga gidudahang shabu. Tinatayang nagkakahalaga ng P680,000 ang ilegal na droga. Gidudahang nagkantidad og P68,000 ang ilegal nga druga. Maliban dito, nakuha rin ng mga otoridad ang ginamit na buy bust money, cell phones at iba pang non drug evidence. Gawas pa ato, nasakmit usab sa mga otoridad ang gigamit nga buy-bust money, cell phone ug uban pang non drug evidence. Kasong paglabag sa Section 5 at 26b, Article 2 ng Republic Act 9165 ang isasampa sa dalawang suspek. Kasong pagsupak sa Section 5 ug 26b,Article 2 sa Republic Act 9165 ang ipa sang-at sa duha ka susupek. Pero itinanggi ni Marcos na nag-usap sila ni Calida tungkol sa naturang usapin. Apan hugot nga namalibad si Marcos nga nagkaistorya sila ni Calida mahitungod sa maong hisgutanan. Sa Facebook post ni Villar, nadagdag sa mga pangalan na kaniyang idineklarang bayaning tauhan ng DPWH si Roldan Pigoh. Sa Facebook post ni Villar, nadugang sa mga pangalan nga iyang gideklarang bayaning tauhan sa DPWH si Roldan Pigoh. There were 5 heroes that died serving our country during DPWHÕs response to Typhoon Ulysses: Roldan Pigoh, Joel Ballag Chur-ig, Johnny Duccog, Julius Gulayan, and John Mutug Limoh, anang kalihim. Adunay 5 ka bayani nga nagpakamatay sa pagserbisyo sa nasud sa panaho sa DPWH nga tubag sa bagyong Ulysses:Roldan. Please join us in praying for the eternal repose of their souls. #ulyssesph, dagdag pa niya sa post na makikita ang mga larawan ng limang tauhan na nasawi. Palihug sa pag apil sa inyong mga pag-ampo ang ilang mga kalag. #ulyssesph, dugang pa niya sa iyang post. Sina Limoh,31-anyos at Julius Gulayan, 24, ay mga inhenyero ng DPWH, at bahagi ng Quick Response Team. Sila Limoh,31-anyos ug Julius Gulayan,24, ang mga inhenyero sa DPWH, ug kabahin sa Quick Response Team. Sa isang pahayag nitong Linggo, sinabi ni Villar na magkakasama sina Limoh, Gulayan, Chur-ig, Duccog at Jacob Guinyang, na nagpunta sa Nueva Vizcaya-Ifugao-Mt Province Road, sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint sa Banaue, Ifugao, dahil sa nangyaring landslide at magsagawa ng clearing operation. Sa usa ka pahayag ining Dominggo, gibutyag ni Villar nga nagkuyog sila Limoh,Gulayan,Chur-ig Duccog ug Jacob Guinyang, nga niduaw sa Nueva Vizcaya-Ifugao-Mt.Province. Pero dahil bumuhos ang malakas na ulan, sumilong sa isang bahay sina Limoh, Gulayan, Chur-ig, at Duccog, habang pumunta sa kabilang bahagi ng kalsada si Guinyang. Apan tungod kay nibunok ang kusog nga ulan, nagpasilong sa usa ka balay sila Limoh,Gulayan,Chur-ig,ug Duccog, samtang niadto sa pikas bahin sa karsada si Guinyang. Sa kasamaang palad, muling nagkaroon ng pagguho ng lupa na nakasama ang bahay na kinaroonan ng mga biktima. Apan walay swerte, adunay pagdahili sa yuta nga naapil hasta ang balay nga naa usab ang mga biktima.. Siyam ang lahat ng nasawi sa naturang trahedya. Siyam tanan ang namatay sa maong trahedya. Sa ulat ng GMA News 24 Oras nitong Lunes, sinabing tatlo pang biktima ng landslide ang natagpuan ganinang umaga. Sa balita sa GMA News sa 24 Oras niining Lunes, matud pa tulo pa ka biktima sa pagdahili ang napalgan ganihang buntag. May taas umano ng 100 metro ang lalim ng bangin na pinangyarihan ng insidente. Adunay gitas-on kuno nga 100 metro ang gilawmon sa pangpang sa gihitabuan sa insidente. Siyempre dadaan doon yung mga magde-deliver ng relief goods kaya umpisa pa lang yung naka-preposition na ang assets at mga mission talaga nila, ma-clear kaagad ang roads, sabi ni Villar sa ulat. Alanga didto gayud muagi ang mohatod sa mga relief goods mao sinugdanan palang kadto naka-panukad na ang assets ug misyon gayud nila, nga mahawan gilayon ang kadalanan, matud pani Villar sa balita. Unfortunately they paid the ultimate price for their service. Walay swerte nagbayad sila sa dako nga presyo sa ilang pangalagad. Nandun talaga sila sa frontlines. Naa gayud sila sa fronliners. Ang laki ng sakripisyo nila, anang kalihim na labis na ikinalungkot ang nangyari. Daku kaayo ang ilang sakripisyo, matudpa sa kalihim nga grabeng nalusno sa nahitabo. Magkasunod na dagok sa buhay ang sinapit ng isang residente ng Marikina City, dahil bukod sa nasunugan na siya ay binaha rin ang kanilang bahay dahil sa Bagyong Ulysses. Sunod-sunod nga pagsulay sa kinabuhi ang nahiaguman sa usa ka residente sa Marikina City tungod sa nasugan pa nga siya gibaha pud ang ilang panimalay tungod sa Bagyong Ulysses. Isa si Mario Morfe, na isang sorbetero, sa mahigit 2,000 evacuees na pansamantalang nanunuluyan sa H Bautista Elementary School Usa si Mario Morfe, nga usa ka sorbetero, sa kapin 2,000 ka mga evacuees nga nagpuyo usa sa H Bautista Elementary School. Mahirap po sir, kahit dito sa evacuation mahirap eh kasi maraming tao hindi ka makatulog ng maayos, ani Mang Mario sa ulat ni Bam Alegre sa Unang Balita nitong Lunes. Lisod kaayo sir,bisan diri sa evacuation pait kaayo daghang tawo ang wala makatulog og maayo, matud pa ni Nong Mario sa balita ni Bam Alegre sa Unang Balita niining Lunes lamang. Sa kabuuan, 3,211 pamilya ang nasa iba t ibang paaralan sa Marikina na nagsisilbing evacuation centers. Sa kinatibuk-an, 3,211 ka pamilya ang anaa sa nagkalain-laing tulanghaan sa Marikina nga maoy nagsilbing evacuation centers. Patuloy naman ang clearing operations sa mga apektadong lugar. Paduyon ang clearing operations sa mga naapektuhang mga dapit. Itinuturing ni Department of Public Works and Highways DPWH Secretary Mark Villar na mga bayani ang mga kasamahan niya sa trabaho na magsasagawa ng road clearing operation at nasawi sa landslide sa Ifugao dulot ng bagyong Ulysses. Gikonsidera ni Department of Public Works and Highways DPWH Secretary Mark Villar nga mga bayani ang mga kaubanan niya sa trabaho nga maghimo sa road cleaning operation ug namatay sa pagdahili sa Ifugao tungod sa bagyong Ulysses. Two of our colleagues in DPWH died as heroes. Duha sa among mga kaubanan sa DPWH namatay nga mga giilang bayani. Joel Chur-ig and John Duclog risked and lost their lives serving the country. Joel Chur-ig ug si John Duclog gabuhis sa ilang kinabuhi ug namatay sa pagserbisyo sa nasud. They were found dead after another landslide hit Nueva Vizcaya - Ifugao - Mt Province Road where they were conducting clearing operations, ayon sa kalihim. Nakit-an na lamang silang wala nay kinabuhi sa usa paka pagdahili nga miigo sa Nueva Vizcaya-Ifugao-Mt. Province kung diin nag himo sila sa clearing operations matud pa sa kalihim. Patuloy naman ang paghahanap at pinapangambahan na nasawi rin ang dalawang engineer na sina John Limoh at Julius Gulayan, na natabunan din ng gumuhong mga bato at lupa sa lugar. Padayong gipangita ug gika balak-ang namatay na sad ang duha ka engineer nga sila John Limoh ug Julius Gulayan, nga natabunan sad sa nidahiling mga bato ug yuta sa maong dapit. Sa ulat ng GMA News Alert, sinabing nilawakan na ang sakop ng search and rescue operation sa pinangyarihan ng landslide sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint, Banaue, Ifugao. Sa tahu sa GMA News Alert, gibutyag gipalawig na ang sakop sa search and rescue operation sa nahitabuan sa pagdahili sa Sitio Nabito, Barangay Viewpoint, Banawe, Ifugao. Anim katao ang nasawi sa nangyaring pagguho kabilang ang mga tauhan ng DPWH. Unom ka tawo ang namatay sa nahitabong pagdahili lakip na ang mga tawo sa DPWH. Itinuturing ding bayani si Henry Villarao, nakatalaga sa Fisheries Protection and Law Enforcement Office ng Bureau of Fisheries and Aquatic Resources BFAR, matapos siyang makuryente at masawi habang nagsasagawa ng rescue operation sa mga na-trap sa mga bahay na nalubog sa baha sa Tuguegarao City. Gikonsidera usab nga bayani si Henry Villarao, nakapwesto sa Fisheries Protection and Law Enforcement Office sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resoureces BFAR, human siya nga nakurentehan ug namatay samtang nagapatigayon og rescue operation sa mga naipit sailang kabalayan nga nalunod sa Tuguegarao. Sa panayam naman sa Dobol B sa News TV, sinabi ni Villar na umabot na sa P1.6 bilyon ang pinsala sa impraestruktura sa Region 2 ng bagyong Ulysses. Sa pakighinabi sa Dobol B News TV, gibutyag ni Villar nga niabot na sa P1.6 bilyon ang danyos sa imprastraktura sa Rehiyon 2 sa Bagyong Ulysses. Kabilang umano sa mga nawasak ang mga kalsada at flood control na aabot sa P1 bilyon ang halaga. Lakip na kuno sa mga nadaot ang mga karsada ug flood control na nikabat sa P1.6 bilyonng kantidad. Sa nasabing rehiyon, mula sa 25 ay 13 road sections na lamang hindi pa madaanan dahil sa nangyaring mudslide, landslide at pagbaha. Sa nasulti nga rehiyon, gikan sa 25 adunay 13 ka road sections nalang ang dili pamaagian tungod sa nahitabong mudslide,landslide, ug pagbaha. Pero patuloy pa rin umano ang isinasagawang clearing operation ng DPWH sa lugar. Apan padayon pa gihapon ang ginahimong clearing operation sa DPWH sa dapit. Sa buong bansa, aabot naman sa halos P8 bilyon ang pinsalang idulot ni Ulysses sa impraestruktura. Sa tibuok nasud, mukabat napud sa halos P8 bilyon ang kadaot nga hatod ni Ulysses sa imprastraktura. Viral nitong Sabado sa social media ang video ni presidential spokesperson Harry Roque habang humahataw sa pagkanta. Viral niining Sabado sa social media ang video ni presidential spokesperson Harry Roque samtang ni pasundayag sa pagkanta. Paliwanag ng opisyal, nag- unload lang siya dahil sa hectic na linggo. Gipasabot sa opisyal, nag-unload lang kuno siya tungod sa hectic nga semana. Sa video, makikita si Roque na kinakanta ang Pare Ko. Sa video, makitang si Roque nga nikanta og Pare Ko. Sinabing nakuhanan ang video nitong Biyernes ng gabi sa Baguio City. Gibutyag nga nakuhaan og video niining Biyernes sa gabii sa Baguio City. Nitong Biyernes din ng gabi kumalat sa social media ang mga larawan ng matinding pinsalang inabot ng mga tao sa Cagayan at Isabela dahil sa bagyong Ulysses. Niining Biyernes usab sa gabii nikatag sa social media ang mga hulagway sa grabeng kadaot sa mga katawhan sa Cagayan ug Isabela tungod sa bagyong Ulysses. Dahil sa tindi ng pagbaha, ilang residente ang nagpalipas ng magdamag sa bubungan ng kanilang mga bahay. Tungod sa tumang pagbaha, pila ka residente ang nagpalabay sa tibuok buntag sa ibabaw sa atop sa ilang balay. May mga netizen din na pumuna na walang suot na face mask ang opisyal. Adunay mga netizen usab nga nakasaway sa walay sul-ob nga face mask ang op[isyal. Hinikayat naman ni Roque ang publiko na ituon na lang sa mas mahalagang bagay ang atensiyon. Giawhag usab ni Roque ang katawhan nga ipokus na lamang sa mas importanteng mga butang ang ilang atensyon. Para kay Pangulong Rodrigo Duterte, maliit na bagay ang ibinabatong isyu tungkol sa ma–anita ng bago niyang talagang hepe ng Philippine National Police PNP na si General Debold Sinas. Alang kang Pangulong Rodrigo Duterte, gamay nga butang ang ginalabay nga isyu mahitungod sa ma–anita sa bag-ong gibutang nga hepe sa Philippine National Police PNP nga si General Debold Sinas. Sa video clip na inilabas ng Malaca–ang nitong Sabado, inako ni Duterte ang responsibilidad sa paghirang kay Sinas bilang bagong pinuno ng kapulisan kahit pa inaakusahan ng mga kritiko ang huli nang pagiging masamang ehemplo sa hindi pagsunod sa health protocol laban sa COVID-19 nang magdaos ng ma–anita sa kaniyang kaarawan noong Mayo. Sa video clip nga gipagula sa Malaca–ang niining Sabado,giangkon ni Duterte ang responsibilidad sa pagpili kang Sinas isip bag-ong lider sa kapulisan bisan pa giakusahan sa mga kritiko ang gihimong dautan niyang ehemplo sa dili pagsunod sa health protocol batok sa COVID-19 sa pagselebrar sa ma–anita saiyang adlawng natawhan niadtong Mayo. Inireklamo sa piskalya ng Taguig si Sinas dahil nilabag umano nito ang patakaran sa pagbabawal ng mass gatherings at di pagsunod sa social distancing rules dahil sa naturang ma–anita. Gireklamo sa piskalya sa Taguig si Sinas tungod kay gisupak niya ang patakaran sa pagdili sa mass gatherings ug sa wala pagsunod sa social distancing rules tungod sa maong ma–anita. Pero ayon sa Punong Ehekutibo, hindi iyon kasalanan ni Sinas. Apan matud pa sa Punong Ehekutibo, dili kadto sala ni Sinas. Alam mo kasi Ôyang ma–anita, itÕs a religious, almost a religious ritual. Kabalo naka anang ma–anita, usa kini kabalaan, hapit kini matawag nga rehiheyosong ritwal. Nakaugalian na talaga ng mga Pilipino. Nabatasan na gayud sa mga Pilipino. Hindi kasalanan ng pobreng Sinas na Ôyan na pumunta sila doon, hindi naman niya alam, anang pangulo. Dili sayup sa makalolooy nga si Sinas nga muadto sila didto, wala man pud siya masayod,matud pa sa pangulo. At kung may kasalanan siya doon, pardon na siya. Og kung naa siyay sayup didto, gipasaylo na siya. Wala akong nakitang kasalanan na masama na may moral implications, may kasamang malisya, wala, dagdag ni Duterte. Wala koy nakitang sala nga dautan nga adunay moral implications, adunay galakip nga malisya, wala, dugang ni Duterte. Una rito, sinabi ng Palasyo na hindi nalulusaw ang anumang pananagutan ni Sinas sa usapin ng ma–anita kahit itinalaga siyang hepe ng PNP. Una niini, gibutyag sa Palasyo nga dili mahanaw ang unsa mang tulubagon ni Sinas sa hisgutanan sa ma–anita bisan gibutang siya nga hepe sa PNP. Dati nang ipinagtanggol ni Duterte si Sinas sa naturang isyu at sinabi ng pangulo na hindi niya aalisin sa posisyon ng heneral. Sauna pa nga ginapanalipdan ni Duterte si Sinas sa maong isyu ug gisulti niya sa pangulo nga dili niya tanggalon sa posisyon ang heneral. Hindi naman kailangan maglabas siya doon ng mga mask. It happened. Dili naman kinahanglang magpagawas pa siya og mga mask didto, Nga nahitabo na. Well, it was bad na Ôyung mga pumunta doon hindi nila inisip. Hinoon, dautan kadto nga ang mga nangadto didto wala sila naghunahuna. But dahil naman sumusunod lang sila sa almost religious practice of ma–anita, paliwanag ni Duterte. Apan tungod kay nisunod lamang sila sa ginatawag nga hapit relihiyosong pagtulun-an sa ma–anita, pasabot ni Duterte. We sing a person a happy birthday ang wishing para naman i-endear ng tao sa trabaho niya at sa buhay niya. Maliit na bagay Ôyun, patuloy niya. Atong ginakantahan og happy birthday ug mga pangamuyo aron pud i-endear sa tawo sa trabaho niya ug sa iyang kinabuhi. Kamakailan lang, hinimok ni Sinas ang publiko na mag-move on na sa ma–anita issue dahil nasa piskalya na ang reklamo laban sa kaniya. Pilihay lang, giingganyo ni Sinas ang katawhan nga mag-move on na sa ma–anita issue tungod kay anaa sa piskalya na ang reklamo laban sa iyaha. Planong kasuhan ni Marikina Mayor Marcy Teodoro ang pamunuan ng Angat Dam dahil sa kapabayaan umano nang hindi sila abisuhan na magpapakawala ng tubig noong kasagsagan ng pananalasa ng bagyong Ulysses. Nagplano nga kasuhan ni Marikina Mayor Marcy Teodoro ang panggamhanan sa Angat Dam tungod sa pagpasagad kuno nga wala sila pahibal-a nga magbuhi og tubig niadtong paghitabo sa bagyong Ulysses. Sa ulat ni Maki Pulido sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, sinabi ng lokal na opisyal na ang 18 metrong taas ng tubig mula sa bagyong Ulysses ang kanilang pinaghadaan. Pero hindi raw nila inasahan na magpapakawala rin ng tubig ang Angat Dam na nagpaakyat sa tubig ng 22 metro, mas mataas sa 21.5 metro na idinulot ng bagyong Ondoy noong 2009. Sa balita ni Maki Pulido sa GMA News sa 24 Oras niining Biyernes, pulong sa lokal nga opisyal nga ang 18 metro ang gitas-on sa tubig gumikan sa bagyong Ulyssesang ilang gipangamdaman. Dahil dito, sinabi ng galit na si Teodoro na kakasuhan nila ang pamunuan ng dam dahil sa kapabayaan. Tungod niini, gisulti sa suko kaayo nga si Teodoro nga kasuhan nila ang panggamhanan sa dam tungod sa pagpasagad. Ayon pa kay Teodoro, aabot sa 10 bilyon ang pinsala sa pampublikong empraestruktura at P30 bilyon naman sa negosyo. Matud pa ni Teodoro, mukabat sa 10 bilyones ang kadaot sa pampublikong emprastraktura ug P30 bilyones ang sa negosyo. Sinabi naman ng National Power Corporation na bahagi ng protocol na apat na oras bago ang pagpapakawala ng tubig sa dam ay dapat abisuhan ang mga apektadong lokal na pamahalaan. Matud pa sa National Power Corporation nga kabahin sa protocol nga upat sa dili pa buhian ang tubig sa Dam dapat abisuhan usa ang mga apektadong lokal nga panggamhanan. Idinagdag ng NAPOCOR na hindi kasama sa inabisuhan ang Marikina City government dahil hindi kasama ang lungsod sa mga lugar na nasa listahan ng mga lugar na pupuntahan ng tubig ng Angat. Gidugang sa NAPOCOR nga dili lakip sa giabisuhan ang Marikina City government tungod dili kauban ang syudad sa mga dapit nga anaa sa listahan sa mga lugar nga agian sa tubig sa Angat. Pero giit ni Teodoro, ang mga tubig na pinapakawalan sa Angat Dam ay nakakonekta pa rin sa mga daluyan ng Marikina River. Apan ingon ni Teodoro, ang mga Tubig nga ginabuhian sa Angat Dam ang nakonektar pa gihapon sa mga agian sa Marikina River. Dahil sa nangyaring pagbaha sa Marikina, maraming bahay ang nalubog sa tubig at naging pahirapan ang paglikas sa mga tao. Hinungdan sa nahitabong pagbaha sa Marikina, daghang balay ang nalubong sa tubig ug nahimong lisod ang pagbalhin sa mga tawo. Masakit para sa inang si Roche Inabore ang pagpanaw ng kaniyang dalawang-taong-gulang na anak matapos silang tangayin ng baha sa Barangay Tumana, Marikina nang manalasa ang bagyong Ulysses. Sakit alang sa inahan nga si Roche Inabore ang pagpananw sa iyang duha katuig nga anak human kini naanod sa baha sa Barangay Tumana, Marikina sa dihang miigu angbagyong Ulysses. Sa ulat ni Mariz Umali sa GMA News 24 Oras, sinabing nitong Biyernes nakita ang bangkay ng batang si Steven Kent na balot ng putik. Sa tahu ni Mariz Umali sa GMA News sa 24 Oras, giingon nga niining Biyernes nakita ang patayng lawas sa batang si Steven Kent nga balut sa palstic. Ayon kay Roche, hinihintay niya ang pagbalik ng kaniyang mister na unang inilakas ang 10-taong-gulang nilang anak papunta sa kabilang bahagi ng sapa. Matud pa ni Roche, ginapaabot niya ang pagbalik sa iyang bana nga unang giluwas ang 10-anyos nilang anak paingon sa pikas bahin sa sapa. Pero unti-unti na raw tumaas ang tubig sa sapa hanggang sa bumigay na ang kawayan na kanilang kinaroroonan. Apan sa hinay hinay na daw nitaas ang tubig sa sapa hangtud sa wala na nakaya sa kawayan nga ilang gipunduhan. Nagkahiwalay na silang mag-ina at wala na siyang nagawa nang tangayin ng tubig ang kaniyang anak. Nagkabulag na silang mag-inahan ug wala na siyay mahimo sa dihang nadala na sa tubig ang iyang anak. Sobrang sakit kasi ginawa ko ang lahat para mailigtas lang siya e. Sakit kaayo tungod kay gibuhat nako ang tanan aron lang maluwas lang nako siya. Sabi ko kung puwede nga lang, ako na lang e, malungkot na sabi ni Roche. Ingon nako nga kung pwede lang unta, maypa ako nalang, masulub-ong ingon ni Roche. Dagdag pa sa pagdadalamhati ni Roche na hindi pa niya nakikita ang kaniyang mister at ang kanilang anak. Dugang pa sa pagsubo ni Roche nga dili pa niya makit-an ang iyang mister ug ang ilang anak. Tinawag ni presidential spokesperson Harry Roque na kalokohan lang ng oposisyon ang muling pag-trending ng Nasaan Ang Pangulo, kaugnay sa paghahanap kay Pangulong Rodrigo Duterte sa pagtama ng bagyong Ulysses. Gihinganlan ni presidential spokesperson Harry Roque nga binuang lang ang oposisyon ang pag-trending sa Nasaan Ang Pangulo, kabahin niini sa pagpangita kang presidente Rodrigo Duterte sa pag-igu sa bagyong Ulysses. Sa press briefing nitong Biyernes, iginiit ni Roque na mayroon nang modernong teknolohiya para masubaybayan ng pangulo ang mga mangyayari sa bansa at mag-atas sa kinauukulang ahensiya ng pamahalaan. Sa press briefing niadto lamang Biyernes, gipamugos ni Roque nga aduna nay modernong teknolohiya aron masundan sa pangulo ang mga mahitabo sa nasud ug magtugyan og hingtungdang ahensya sa panggobyernpo. Hindi po dapat tanungin Nasaan ang Pangulo -- yan po ay kalokohan lang ng oposisyon. Ang presidente po ay hindi nawawala, palagi po natin siyang kapiling, palagi po niyang iniisip ang kapakanan ng ating mga kababayan, giit ni Roque. Dili unta angayang ipangutana Asa ang Pangulo- Usa kana ka dakong binuang sa oposisyon. Ang presidente wala nahanaw, kanunay nato siya nga kauban,kanunay niyang gihuna-huna ang kaayuhan sa atong mga isig ka Pilipino, ang pamulong ni Roque. Sinabi pa ng opisyal na mas mababa ang bilang ng mga nasasawi sa mga nangyayaring kalamidad ngayon kumpara sa mga nagdaang administrasyon. Gibutyag pa sa opisyal nga mas mubo ang ihap sa mga nangamatay sa mga nahitabong kalamidad karon kumpara sa nangaging administrasyon. Gayunman, nais umano ng gobyerno na pag-ibayuhin pa ang paghahanda sa kalamidad para walang buhay na masayang. Sa laing bahin, nanghinaot unta ang gobyerno nga pangusgan pa og maayo ang pag pangandam sa kalamidad aron walay kinabuhing makalas. Nitong Huwebes, naging trending topic ang Nasaan Ang Pangulo matapos na bayuhin ni Ulysses ang malaking bahagi ng Luzon. Niining Huwebes, nahimong sikat sa hisgutanan ang Asa Ang Pangulo human nga gilubok ni Ulysses ang dakong bahin sa Luzon. Sa nabanggit din na araw, nagbigay ng pahayag sa publiko si Duterte at ipinaliwanag na kadadalo lang niya sa virtual forum ng Association of Southeast Asian Nations ASEAN. Sa nasangpit usab nga adlaw, naghatag og mensahe sa katawhan si Duterte ug gipasabot nga bag-o lang siya miapil sa virtual forum sa Association of Southeast Asian Nations ASEAN. Tiniyak din niya na nakahanda ang pamahalaan na tulungan ang mga nasalanta ng bagyo, at nagsagawa pa ng aerial inspection. Gisiguro usab niya nga andam ang gobyerno nga tabangan ang mga apektado sa bagyo, ug naghimo pa og aerial inspection. Kamakailan lang, nag-trending din ang Nasaan Ang Pangulo nang hindi makasama si Duterte sa televised press briefing sa paghahanda ng pamahalaan sa Super Typhoon Rolly bago nanalasa sa Bicol region. Bag-uhay palang, nagtrending usab ang Nasaan Ang Pangulo sa dihang wala matud pa nakauban si Duterte sa televised press briefing sa pag andam sa panggamhanan sa super Typhoon Rolly bag-o pa kini miigu sa Bicol Region. Ayon kay Roque, naging mabilis ang pagtugon ng pamahalaan nang tumama ang bagyong Ulysses, bagaman sadyang malubha ang baha na idinulot nito. Matud pa ni Roque, nahimong dali ang pagdungog sa panggamhanan sa dihang niigu ang bagyong Ulysses, apan bisan pa grabe ang baha nga gihatag niini. Gaya ng narinig niyo po, mabilis po ang naging response ng government. Sama sa inyong nang nadungog, paspasang nahitabong pagtubag sa panggamhanan. Unfortunately di po natin magagawan ng paraan ang masyadong mabilis na pagtaas ng tubig, paliwanag niya. Sa wala damha dili nato mahimuan og paagi ang grabe ka paspas nga pagsaka sa tubig, matud pa niya. Aminado naman siya na hindi naging agaran ang mga pagsagip sa mga naipit sa baha. Amido usab siya nga dili ingon ato ka paspas ang pagluwas sa mga naipit sa baha. Meron pong mga nag-antay, pero unfortunately hindi naman po instant talaga yung ating pag-rescue sa kanila, pero hindi naman po gaanong katagal ang kanilang pag-aantay at ang importante po eh na-rescue po lahat ng kinakailangan na matulungan, pahayag pa ni Roque. Naa usab nga mga naghulat, pero sa wala damha dili man ana kasayon ang maong pagluwas. Inatasan ni Justice Secretary Menardo Guevarra ang National Bureau of Investigation NBI na siyasatin ang ginawang pagbaril at pagpatay sa isang hukom sa Maynila nitong Miyerkules. Gisangunan ni Justice Secretary Menardo Guevarra ang National Bureau of Investigation NBI na imbistigahan ang nahitabong pagpusil ug pagpatay sa usa ka hukom sa Maynila niining Miyerkoles. Binaril si gyudge Maria Teresa Abadilla sa kaniyang opisina sa Manila Regional Trial Court Branch 45. Gipusil si gyudge Maria Teresa Abadilla sa iyang opisina sa Manila Regional Trial Court Branch 45. Suspek sa krimen ang sarili niyang clerk of court na si Atty. Amador Rebato, Jr., na sinasabing nagbaril din sa sarili. Gidudahan sa krimen ang kaugalingong clerk of court nga si Atty. Amador Rebato, Jr., nga matud pa nagpusil gilayon sa iyang kaugalingon. Inatasan naman ni Supreme Court Chief Justice Diosdado Peralta, si Court Administrator Jose Midas Marquez na magpatupad ng mas mahigpit na seguridad para hindi na maulit ang insidente. Gisangunan ni Supreme Court Chief Justice Diosdado Peralta, si Court Administrator Jose Midas Marquez nga magpatuman ug mas hugot ngha seguridad aron dili na mausabang insidente. Bago naging hukom, nagsilbi muna si Abadilla na law clerk sa SC ng mahigit 10 taon. Sa wala pa nahimong hukom, nagserbisyo si Abadella isip law clerk sa SC kapin 10 ka tuig. Nag-iwan ng 39 na patay at 22 iba pa ang nawawala ang bagyong si Ulysses, na inihalintulad ng marami sa bagyong Ondoy na nanalasa sa Luzon noong 2009. Nagbilin og 39 ka patay ug 22 nga mga nangawala ang bagyong Ulysses, nga gikompara sa kadaghanan og bagyong Ondoy nga miigu saLuzon niadtong 2009. Ang naturang bilang ng mga nasawi at nawawala ay nagmula sa militar na kabilang sa mga nagsasagawa ng search, rescue and retrieval operations sa mga lugar na nasalanta ng bagyo. Ang maong ihap sa mga nangamatay nag gikan sa militar nga kabahin sa mga nagahimo og search, rescue ug retrieval operations sa mga dapit nga naigu sa bagyo. Pero sa press briefing nitong Biyernes, nagbigay naman ng magkakaibang bilang ng mga biktima ang mga ilang opisyal. Apan sa press briefing niining Biyernes, naghatag usab og lahi nga ihap sa mga biktima ang mga pipila ka mga opisyales. Si presidential spokesperson Harry Roque, sinabing 14 lang ang nasawi na umano y batay sa local government units. Si presidential spokesperson Harry Roque, giingong 14 lang ang namatay nga matud pa gikan sa lokal nga panggamhanan. Kaya lang po nagkakaiba-iba ang casualty figures dahil subject ito to local government confirmation, paliwanag niya. Apan lamang nagkalain-lain ang ihap sa casualty tungod kay matud kini sa local government confirmation. Sinabi naman ni Armed Forces chief General Gilbert Gapay na 39 bangkay na ang nakuha ng search, rescue, and retrieval SRR cluster. Matud pa usab ni Armed Forces chief General Gapay nga 39 ka patayng lawas ang nakuha sa search, rescue and retrieval SRR cluster. Ngunit ayon kay Interior and Local Government Secretary Eduardo A–o, kailangan pa itong beripikahin. Apan matud pa ni Interior and Local Government Secretary Eduardo A–o,gikinahanglan pa kining iberipika. Yung reported recovery of cadavers, we still have to verify kasi baka yung iba diyan hindi naman typhoon-related ang ikinamatay , ayon kay A–o sa naturang briefing. Ang maong natahu nga nakuhang mga patayng lawas, kinahanglan pa namo kining iberipika kay basin ang uban dili diay bagyo nga kalambigitan ang gikamatay, matud pa ni A–o sa maong pakighinabi. Inihayag din ni A–o na 14 lang ang bilang ng nasawi batay sa kanilang tala. Gibutyag usab ni A–o nga 14 ang ihap sa namatay sa ilang paglista. Ayon kay Gapay, sa 39 na bangkay, walo ang nakuha ng Armed Forces of the Philippines sa Bicol, Calabarzon at Zambales. Samantalang ang Bureau of Fire Protection BFP, nakakuha ng tatlong bangkay sa Dasmarinas, Cavite, at isa sa Bicol, at isa sa Ifugao, Benguet. Sumala pa kang Gapay, sa 39 nga patay, walo ang nakuha sa Armed Forces of the Philippines sa Bicol, Calabarzon ug Zambales, samtang ang Bureau of Fire Protection BFP, nakakuha og 3 ka patayng lawas sa Dasmari–as Cavite, ug isa sa Bicol,ug isa sa Ifugao, Benguet. Kasama sa 39 na bangkay ang 26 na katawan na nakuha ng Philippine National Police mula sa anim na rehiyon, kabilang sa Metro Manila. Lakip sa 39 ka patayng lawas ang 26 nga nakuha sa Philippine National Police gikan sa unom ka rehiyon,lakip na ang Metro Manila. Samantala, mayroong 40 katao ang nasaktan at 22 pa ang nawawala, batay sa tala ng SRR cluster. Sa laing bahin, adunay 40 ka tawo ang naangol ug 22 pa ang nangawala, sumala sa lista sa SRR cluster. Sinabi rin ni Gapay na nakapagligtas ang mga sundalo ng 2,716 katao sa National Capital Region, Rizal at Bicol region. Naisalba rin ang 11 kataong sugatan. Matud usab ni Gapay nga nakalingkawas ang mga sundalo nga 2,716 ka tawo sa National Capital Region, Rizal ug Bicol region. Naluwas lakip na ang 11 ka tawong samaran. Kaya t sa lahat, ang aming paghahanap, pagsagip at pagkuha ng kumpol ay naka-save ng 138,272 mga indibidwal, Mao nga sa kinaibuk-an, ang among pagpangita, pagluwas ug pagkuha sa grupo nakasalba og 138,272 ka mga indibidwal. Si Ulysses ang ika-walong bagyo na tumama sa Pilipinas sa nakalipas lang na dalawang buwan, at ika-21 bagyo ngayong taon. Si Ulysses ang ikawalo nga bagyo nga niigo sa Pilipinas sa milabay nga duha lamang ka bulan, ug ika-21 nga bagyo karong tuiga. Sa lakas ng kaniyang ulat at hangin, maraming kabahayan at mga lansangan at taniman ang nalubog sa baha. Sa kakusog sa iyang ulan ug hangin, daghang kabalayan ug mga kadalanan ug katanuman ang naunlod sa baha. Nagmisutalang ghost town ang isang subdivision sa Rodriguez, Rizal, matapos ang pananalasa ng Bagyong Ulysses, ayon sa ulat ni Corinne Catibayan sa Balitanghali nitong Biyernes. Mura na hinoon og ghost town ang usa ka subdivision sa Rodriguez, Rizal, human ang pag igu sa Bagyong Ulysses matud pa sa tahu ni Corinne Catibayan sa Balitanghali niining Biyernes. Halos mga sasakyan na lang ang naiwan sa Estrella Heights sa Barangay Burgos. Halos na mga sakyanan ang nangabilin sa Estrella Heights sa Barangay Burgos. Umabot sa lagpas-tao raw ang baha sa ilang parte ng nasabing subdivision, mas mataas pa kaysa noong Bagyong Ondoy noong 2009. Niabot sa lampas tawo kuno ang baha sa ubang parte sa maong subdibisyon, mas taas pa miaging Bagyo nga Undoy tuig 2009. Ayon sa residenteng si Eleazar Moreal, biglaan daw ang pagtaas ng tubig kaya wala halos naisalbang gamit ang mga tagaroon. Matud pa sa residente nga si Eleazar Moreal,kalit kaayo ang pasaka sa tubig maonga walay halos naluwas nga mga gamit ang mga lumulupyo. Nagsilbing silungan naman ng may 1,000 apektadong residente ang Kasiglahan Village Elementary School. Nahimong balay pasilungan usab sa 1,000 ka apektado nga lumulupyo ang Kasiglahan Villaage Ementary School. Naglaan ng tig-isang milyong piso ang Caritas Manila sa bawat diyosesis na labis na nasalanta ng nagdaang Super Typhoon Rolly. Naglain og tag-isa ka milyong kantidad ang Caritas Manila sa kada diyosesis nga grabeng naigu sa milabay nga Super Typhoon Rolly. Ito ang inihayag ni Fr. Anton CT Pascual, executive director ng Caritas Manila kasabay na rin ng pahayag ng pagtugon naman sa mga nasalanta ng bagyong Ulysses. Mao kini ang pulong ni Fr. Anton CT Pascual, executive director sa Caritas Manila inubanan sa pagtubag usab sa mga naigu sa bagyong Ulysses. Ayon sa pari, tuloy-tuloy pa rin ang pagtanggap ng donasyon ng Caritas Manila matapos ang isinagawang Caritas Oplan Damayan Telethon na umaabot na sa walong milyong piso ang nakakalap. Matud pa sa pari, nagapadayon ang pagdawat sa donasyon sa Caritas Manila human ang gibuhat nga Caritas Oplan Telethon nga nikabat sa og walo ka milyon. Maraming tumugon sa ating Typhoon Rolly Telethon, nakalikom tayo ng seven to eight million. Ddaghan ang nitubag sa atong Typhoon Rolly Telethon, nakatigom kita og 7 ngadto sa 8 ka milyon. May mga dumarating pa. Aduna pay nangabot. Basically tag-iisang milyon sa mga dioceses na tinamaan lalung lalu na sa Bicol Region, ayon kay Fr. Pascual sa panayam sa Radio Veritas. Kasagaran tag isa ka milyon sa mga diyosesis nga naapektuhan sa Rehiyon, matud pa ni Fr. Pascual sa pakighinabi sa Radio Veritas. Ito ay bukod pa sa paunang P200,000 na ibinahagi ng Caritas Manila sa limang diyosesis na naapektuhan ng malakas na bagyo. Kini gawas pa sa gipaunang P200,000 nga gipanghatag sa Caritas Manila sa lima ka diyosesis nga naapektuhan sa kusog nga bagyo. Kabilang sa mga tumanggap na tulong sa Caritas Manila ang mga diyosesis ng Legazpi, Daet, Virac, Catanduanes at Gumaca. Apil sa mga nakadawat sa hinabang ang Maynila ang mga diyosesis sa Legazpi, Daet, Virac, Catanduanes ug Gumaca. Sa kasalukuyan ay naghahanda rin ang social arm ng Archdiocese of Manila para naman tumugon sa mga nasalanta ng bagyong Ulysses na nagdulot naman ng malawakang pagbaha sa Metro Manila at mga karatig lalawigan. Sa paagkakaron naga andam usab sila og social arm sa Archdiocese of Manila aron usab mutubag sa mga naigu sa bagyong Ulysses nga naghatag og dako kaayong pagbaha sa Metro Manila ug sa mga kasikbit nga lugar. Ayon sa ulat, kabilang sa mga lugar na labis na binaha ang Maynila, Marikina, Bulacan, Rizal at Cavite .Sumala pa sa tahu, lakip sa mga dapit nga sobra nga gibaha mao ang Maynila, Marikina, Bulacan, Rizal ug Cavite Nasawi ang isang traffic enforcer noong Martes matapos siyang mahagip ng bus habang tinutulungan ang isang nakatatandang commuter na tumawid sa EDSA. Namatay ang usa ka traffic enforcer niadtong Martes human kini mahigop sa bus samtang ginatabangan ang usa ka tigulang pasahero nga nitabok sa EDSA. Ayon sa ulat ni Mark Salazar sa 24 Oras nitong Miyerkules, ginagabayan ni Field Enforcer George Banez sa bandang North EDSA ang isang senior citizen nang mahagip siya ng bus ng Joanna Jesh Transport. Sumala pa sa tahu ni Mark Salazar sa 24 Oras niining Miyerkoles, gigiyahan ni Field Enforcer George Benez dapit sa EDSA ang usa ka senior citizen sa dihang natapsingan siya sa usa ka bus sa Joanna Jesh Transport. Sinubukan ng mga first responder na buhayin ang biktima bago ito itakbo sa ospital, ngunit pumanaw din siya kalaunan. Gisulayan pa sa mga unang naka responde nga luwason ang biktima sa wala pa kini gidala sa balay tambalanan, apan namatay kini sa kadugayan. Hindi naman nasaktan ang nakatatandang commuter na tinulungan ni Banez. Wala man naangol ang tigulang nga pasahero nga gitabangan ni Banez. Tinakbuhan lamang ng drayber ng bus na kinilalang si Nolan De Villa ang nahagip na traffic enforcer. Gisibatan pa hinoon sa drayber sa bus nga giilang si Nolan De Villa ang nagligsan niining traffic enforcer. Ayon sa Inter-Agency Council for Traffic IACT, sumuko na ang suspek sa awtoridad. Matud pa sa Inter-Agency Council for traffic IACT, nisurender na ang suspetsado sa mga otoridad. Haharap ang Joanna Jesh Transport sa isang imbestigasyon sa Nobyembre 27. Muatubang ang Joanna Jesh Transport sa usa ka imbestigasyon karong Nobyembre 27. Pinasuspinde naman ng 90 araw ang lisensya ni De Villa. Gipasuspende usa og 90 ka adlaw ang lisensya ni De Villa. Bagong pasok lamang na enforcer ang biktima na naka-job order sa IACT. Bag-ong sulod lamang nga enfoecer ang biktima nga naka-job order pa lamang sa IACT. Mayroong accident and death insurance si Banez mula sa ahensya. Adunay accident ug death insurance si Banez gikan sa ahensya. Aside from that, we will be extending whatever legal assistance para ma-obtain Ôyung possible filing ng civil and criminal cases against the erring bus driver and Ôyung employer niya, ayon kay Carpella. Gawas pa niana, muhatag kami og legal assistance aron makuha ang posibling pagpasang-at og civil nga kaso. Dagdag pa nito, ang Joanna Jesh Transport ay direktang nakikipag-ugnayan sa pamilya ng biktima. Dugang pa niini, ang Joanna Jesh Transport direktang nag alayon sa pamilya sa biktima. Pagka kasi Ôyung family ay nag-execute na ng quit claim, in as much as we want to pursue this criminally, baka mahirapan na kami, ani ni Carpella. Kung ang pamilya mangud ang magpagula og quit claim, gustohon man namo kining ipadayon kini criminally, basin maglisod pa mi, pulong pa ni Capella. Sinusubukan pa ng GMA News na kunin ang panig ng Joanna Jesh Transport. Ginasulayan pa sa GMA nga pangayuan og tubag ang Joanna Jesh Transport. Isang hukom ang binaril umano ng sarili niyang clerk of court sa loob ng kaniyang opisina sa Manila Regional Trial Court nitong Miyerkules ng hapon. Usa ka hukom ang gipusil matud pa sa kaugalingong clerk of court sa sulod sa iyang opisina sa Manila Regional Trial Court niining Miyerkoles sa hapon. Sa ulat ng Special Mayor s Reaction Team SMaRT ng Manila Police District, kinilala ang biktima na si gyudge Ma. Theresa Abadilla, 44, ng Manila RTC Branch 45. Sa tahu sa Special Mayor's Team SMaRT sa Manila Police District, nailhan ang biktima nga si gyudge Ma. Teresa Abadilla, 44 sa Manila RTC Branch 45. Isinugod ang biktima sa Manila Medical Center para sa karampatang lunas. Gidala ang biktima sa Manila Medical Center alang sa hinanaling pagtambal. Idineklarang patay si Abadilla pasado alas-3 ng hapon. Gideklarang wala nay kinabuhi si Abadilla pasado na alas-3 sa kahaponon. Tinukoy ng pulisya ang suspek na si Amador Rabato, clerk of court. Gibutyag sa mga kapulisan nga ang suspek mao si Amador Rabato, Clerk of court. Ayon pa sa police report, nangyari ang insidente 2:45 ng hapon sa ikalimang palapag ng Manila City Hall. Matud pa sa police repport, nahitabo ang maong insidente 2:45 sa kahaponon sa ikalima nga ang-ang sa Manila City Hall. Kasalukuyang iniimbestigahan pa ang insidente. Padayon pa nga giimbestigahan ang panghitabo. Bistado ang isang drug suspect sa Mandaluyong matapos siyang sitahin ng mga pulis dahil sa hindi pagsusuot ng face mask, ayon sa ulat ni Bam Alegre sa Unang Balita nitong Miyerkoles. Sakpan ang usa ka drug supect sa Mandaluyong human siyang gisita sa mga pulis tungod sa wala pagsul-ob og face mask, matud pa sa tahu ni Bam Alegre sa Unang Balita niining Miyerkoles. Bigla raw kasi tumakbo ang suspek na si Genaro Ledesma nang sitahin siya ng mga pulis. Kalit lamang nidagan ang suspitsado nga si Genaro Ledesma sa dihang gisita siya sa mga pulis. Nang mahabol, nakumpiska sa kaniya ang isang hindi lisensiyadong baril at hinihinalang shabu na may street value na mahigit P10,000. Sa pagkasakop, nasakmit kaniya ang usa ka dili lisinsyadong pusil ug gidudahang shabu nga adunay street value nga mukabat sa P10,000. Itinanggi naman ni Ledesma na may nagawa siyang violation at sinabing baka may kaugnayan ang pag-aresto sa kaniya sa away niya sa isang barangay official na naangasan daw sa kaniya. Nangulipas siLedesma nga aduna siyay nahimong pagsupak ug pulong pa niya basin aduna kini kalambigitan ang pagdakop kaniya sa dukit niya sa usa ka barangay official nga nasuya kuno niya. Patay ang isang tatlong taong gulang na batang lalaki mula sa sunog na sumiklab sa isang compound sa Las Pi–as City Lunes ng gabi. Patay ang usa ka tulo ka tuig nga bata nga lalaki gumikan sa sunog sa usa ka compound sa Lasn Pi–as City Lunes sa gabii. Bagama t hindi na nailigtas pa ang biktima, hinangaan naman ang isang sugatang bumbero na sumagip sa kapatid nito. Apan wala man naluwas ang maong biktima, gidayeg usab ang samaran nga bumbero nga niluwas sa igsoon niini. Sa ulat ni Bam Alegre sa GMA News TV Balitanghali nitong Martes, sinabing sumiklab ang sunog sa Lopez Compound sa Barangay Daniel Fajardo, Tabon 1 ng nasabing lungsod ng 9 p.m. Sa tahu ni Bam Alegre sa GMA News TV Balitanghali niining Martes,matud niulbo ang sunog sa Lopez Compound sa Barangay Daniel Fajardo, Tabon 1 sa maong Lungsod sa alas 9 sa gabii. Umabot pa ng kasingtaas ng dalawang palapag ang bumulabog na apoy at usok, samantalang balisa at hindi magkamayaw ang mga residente habang inililigtas ang kanilang mga kagamitan. Nisaka sa hapit duha ka ang-ang ang kusog kaayo nga kalayo ug asu, samtang nangaratol ug dili nagkaguliyang ang mga lumulupyo samtang ginaluwas ang ilang mga kabtangan. Pahirapan din sa pagresponde ang mga awtoridad sa kasikipan ng mga eskinita at hindi na rin nasunod ng mga tao ang physical distancing. Lisod ang pagresponde sa mga otoridad sa kaguot sa mga eskina ug dili pud matuman sa katawhan ang physical distancing. Tumagal ng kalahating oras ang pag-responde sa sunog hanggang sa makontrol at maapula ito. Niabot og halos tunga sa oras ang pagresponde sa sunog hantud sa napugngan na kini ug napalong. Ina-assess na natin kung ilang bahay at kung magkano. Gina tan-aw na karon kung pila ka mga balay ug ang kantidad. Ang masaklap sa atin ay mayroon tayong isang bata na casualty na three years old diyan po malapit sa pinagmulan ng apoy, ayon kay Fire Superintendent Arthur Sawate, City Fire Director ng Las Pi–as. Ang sakit pa niini kay aduna kitay usa ka bata nga casualty nga tulo ka tuig diha duol sa gisukaran sa kalayo, matud pa ni Fire Superintendent Arthur Sawate, City Fire Director sa Las Pi–as. Umalis yung magulang, tapos yung lola nandu n din tapos nagsi-CR yung lola. Nilakaw ang ginikanan, human ang apohan anaa usab human nag-CR kini. Pagbalik niya nakita niya malaki yung apoy, dagdag ni Sawate. Pagbalik niya nakit-an niya nga daku na kaayo ang kalayo dugang pa ni Sawate. Ipinagluksa ni John Paul Edralin Escueta ang pagkamatay ng pamangkin niyang si Steven o Buknoy sa isa post sa social media. Gikasubo pag-ayo ni John Paul Edralin ang pagkamatay sa pag-umangkon niyang si Steven o Buknoy sa usa niya ka post sa social media. Pinasalamatan naman ng tiyahin ni Buknoy ang volunteer firefighter na tumulong sa pagliligtas sa nakababata nitong kapatid na si Gabgab. Gipasalamatan usab sa iyaan ni Buknoy ang boluntaryong firefighter nga mitabang sa pagluwas sa manghud nga si Gabgab. Kabayanihan kung maituturing ng pamilya ang pagsugod ng firefigter sa apoy kahit wala siyang safety gear para iligtas ang sanggol. Bayani kung tawago ang pamilya ang pagdasmag sa usa ka fire figter sa kalayo bisan paman wala siyanakasul-ob sa iyang safety gear aron lamang luwason ang bata nga puya. Nagpapagaling ang bumbero sa Las Pi–as District Hospital dahil sa mga tinamong sugat. Nagapaayo ang bumbero sa Las Pi–as District Hospital tungod sa mga naangkong samad. Natupok din ng sunog ang dalawang bahay sa Sta. Cruz, Maynila. Nalukop og kasunog ang duha ka balay sa Sta. Cruz, Maynila. Nagsimula ang sunog 8 a.m. ng Martes, na nirespondehan naman agad ng mga bumbero. Nagsugod ang sunog alas 8 sa buntag sa Martes, nga girespondehan usab dayun sa mga bumbero. Patuloy ang imbestigasyon sa sanhi ng sunog at inaalam ang halaga ng pinsala. Padayon ang imbestigasyon sa hinungdan sa sunog ug ginasuta ang kantidad sa mga naapektuhan. Maglaro man ng basketball at sumali sa mga male pageant para patunayan ang kaniyang pagkalalaki lalo sa kaniyang tatay, alam ni Adrian sa sarili na isa siyang bakla. Magdula man og basketbol ug maupil sa mga panglalake nga pageant aron mapamatud-an ang iyang pagkalalake ilabina sa iyang amahan, sayud sa iyang kaaugalingon nga usa siya ka binabaye. At ngayong nagdesisyon na siyang kumawala at maging isang transgender woman, matanggap kaya ito ng kaniyang ama? Og ka nidesisyon na siya nga mugawas ug mahimong usa ka transgender woman, madawat kaha kini sa iyang amahan? Dumating po ako sa point na natatakot po ako sa tatay ko. Niabot gayud ko sa punto nga nahadlok kaayo ko sa akong amahan. Nahihirapan po talaga ako, noong bata pa ako alam ko na po sa sarili ko. Naglisod kaayo ko, niadtong gamay pako kabalo nako sa akong kaugalingon. Kuwento ni Adrian Lilang sa Kapuso Mo, Jessica Soho. Sa pagsaysay ni Adrian Lilang sa Kapuso Mo, Jessica Soho. Hindi naman itinanggi ni Ferdinand Lilang, ama ni Adrian, na napansin na niya ang pagiging malambot ng kaniyang anak noong bata pa lamang ito, kaya masakit para sa kaniya kapag inaasar si Adrian ng kaniyang mga kaibigan. Wala man gitago ni Ferdinand Lilang, amahan ni Adrian, nga nakabantay na siya sa pagkahuyang sa iyang anak kaniadtong gamay pa kini, mao nga sakit alang kaniya kung biay biayon si Adrian sa iyang mga higala. Tinatanong ko siya Bakla ka ba? Gipangutana nako siya kung bayot ka ba? Sinasabi niya sa akin Pa hindi, lalaki ako. Iyang tubag, Pa dili, lalake ko. Marami akong naririnig Bakit ang anak mo hindi mo turuan mag-basketball? ani Ferdinand. Daghan kog nadungog kung nganong ang akong anak dili kuno nako matudluan og basketbol? Pulong ni Ferdinand. Maliban sa basketball, nagpa-borta pa si Adrian, naging modelo, at nagkaroon pa ng mga girlfriend para patunayang lalaki siya. Gawas pa sa basketbol, nagpa-borta pa si Adrian, nahimo kining modelo,ug nakabaton pa kini og trato aron mapamatud-an nga kini usa ka lake. Pero hindi rin ito natiis ni Adrian, dahil nararamdaman niya sa sarili ang pagiging isang trans woman. Apan wala kini makaya ni Adrian, tungod nabati niya sa iyang kaugalingon nga mamahimong trans woman. Dahil dito, nagparetoke siya ng ilong, nagpa-chin filler at uminom ng hormone pills, hanggang sa naging siya na si Tanya Franchesca Amhadi Lilang. Tungod niini, nagparetoke siya og ilong, nagpa-chin filler ug niinom og hormone pills, hantudnga nahimo siyang si Tanya Francesca Amhadi Lilang. Napagod na po akong magpatigas. Gikapoy na kong magpakagahi. Hindi ako ito, hindi ko ito gusto. Dili kini ako, dili na koni gusto. Bago po ako mag-transition as transgender, marami po akong narinig na batikos tungkol po sa akin, hindi lang po sa malalapit kong friends, siyempre sa family ko po, sabi ni Tanya. Sa wala pa ko ngpa-transition isip transgender, daghan ang nadungog nga pagpanghimaraot mahitungod kanako, dili lang kay akomg suod nga mga higala,ilabina sa akong pamilya , matud pa ni Tanya. Tunghayan sa KMJS kung ano ang masasabi ng ama ni Adrian sa kaniyang pagbabago, at ang kaniya ring reaksyon nang makaharap niya mismo si Miss Manila Alexandra Abdon. Tan-awa kini sa KMJS kung unsa ang masulti sa amahan ni Adrian sa iyang pagbag-o, ug ang iya pud nga reaksyon sa dihang naatubang niya mismo si Miss Manila Alexandra Abdon. Sumuko kay San Juan City Mayor Francis Zamora ang lalaking sumaksak at nakapatay sa isang 17-anyos na lalaki na inakala raw ng suspek na bagong nobyo ng kaniyang dating nobya. Nisurender kang San Juan City Mayor Francis Zamora ang lalake nga nagdunggab ug nakapatay sa usa 17-anyos nga lalake nga gituohang suspek nga bag-ong trato sa iyang trato kaniadto. Sa ulat ni Mark Salazar sa GMA News 24 Oras nitong Lunes, kinilala ang suspek na si Marvin Ferreras, 20-anyos. Sa tahu ni Mark Salazar sa GMA News 24 Oras, niining Lunes, giila ang suspek nga si Marvin Ferreras,20-anyos. Sinaksak ni Ferreras noong Nobyembre 2 sa Barangay West Crame si John Clarence Buena, pumanaw sa ospital pagkaraan ng dalawang araw. Giluba ni Ferreras niadtong Nobyembre 2, sa Barangay West Crame si John Clarence Buena, namatay sa ospital mga duha kaadlaw ang milabay. Noong madaling-araw ng November 2, bandang 12:30 a.m. ay nagkaroon ng pagtatagpo si Marvin at yung biktima na si John Buena at yung ex-girlfriend ni Marvin na ang pangalan ay Gillian at sa pagtatagpong yun, base ito sa police report nagkaroon ng selosan at nasaksak ni Marvin si John Buena ng dalawang beses at pagkaraan ng dalawang araw ay namatay si John Buena, ayon sa Facebook post ni Zamora. Niadtong kadlawon sa Nobyembre 2, mga alas 12:30 sa buntag adunay panagtagbo si Marvin ug kadtong biktima nga si John Buena ug kadtong ex-girlfriend ni Marvin nga ang ngalan si Gillian ug sa maong panghitabo, sumala kini sa police report adunay nahitabong pagpangabubho ug pagdunggab ni Marvin kang John Buena sa ikaduha ka beses ug paglabay sa duha ka adlaw namatay si John Buena sumala sa Facebook post ni Zamora. Ang pamilya umano ni Ferreras ang nakipag-ugnay sa lokal na pamahalaan para sa ligtas na pagsuko ng suspek. Ang pamilya kuno ni Ferreras ang nakig alayon sa lokal nga panggamhanan aron luwas nga musurender ang suspetsado. Nangangamba raw kasi ang suspek sa kaniyang kaligtasan. Nabalaka sumala pa ang suspetsado sa iyang kaluwasan. Iginiit din ni Ferreras na ipinagtanggol lang niya ang kaniyang sarili dahil ginulpi siya ng mga kasamahan ng dati niyang kasintahan. Gipamatud-an usab ni Ferreras nga giluwas lang niya ang iyang kaugalingon tungod kay gikulata siya sa mga kaubanan sa kanhi niyang hinugugma. Ayon sa suspek, hindi sa kaniya ang patalim na ginamit niya sa biktima, at nahulog daw sa isa sa mga nanakit sa kanila ng kaniyang kasama. Sumala pa sa suspetsado, dili iyaha ang kutsilyo nga gigamit niya sa biktima, ug nahagbong kuno sa isa sa mga nanghilabot sa ilaha ug sa mga kaubanan niya. Hindi raw niya ginustong saksakin ang biktima at idinepensa lang niya ang kaniyang sarili. Dili niya intensyong dunggabon og hinagiban ang biktima ug giluwas lang niya ang iyang kaugalingon. Gayunman, mayroon daw kuha ng cellphone video at testimonya ng ilang saksi na taliwas sa kuwento ng suspek. Sa laing bahin, aduna kunoy kuha sa cellphone video ug testimonya sa pipila ka saksi nga suhi sa gisulti sa suspetsado. Tatlo ang patay at nasa 64 na iba pa ang sugatan nang muling mag-riot ang dalawang pangkat ng mga bilanggo sa New Bilibid Prison nitong Lunes ng umaga, ayon sa Department of Justice. Tulo ang patay ug naa sa 64 nga uban pa ang samaran sa dihang nagriot na usab ang duha ka grupo sa mga pineriso sa New Bilibid Prison niini lamang Lunes, matud pa sa Department of Justice. Yun palang ang bilang na dumating saamin pero di pa tapos ayon kay Justice Undersecretary Emmeline Aglipay-Villar. Mao pa lang kadto ang ihap sa niabot sa amua apan wala pa nahuman ayon sa Justice Undersecretary Emmeline Aglipay-Villar. Anim sa mga nasugatan ay dinala sa Ospital ng Muntinlupa, ayon sa Bureau of Corrections BuCor. Unom sa mga samaran gipangdala sa Balay tambalanan sa Muntinlupa, matud pa sa Bureau of Corrections BuCor. Ilang tauhan din sa NBP ang nasugatan. Pipila ka sakod usab sa NBP ang samaran. Ayon sa BuCor, nagsimula ang kaguluhan sa pangkat ng Sputnik at Commando sa maximum security compound dakong 8 a.m. at nakontrol lamang pagkaraan ng dalawang oras. Sumala pa sa BuCor, nagsugod ang kasamok sa grupo sa Sputnik ug Commando sa maximumsecurity compound mga alas 8 sa kabuntagon ug nakontrol lamang paghuman sa duha ka oras. NBP ay bumalik sa normal na operasyon sabi ng BuCor dakong 3 p.m. Nibalik na sa normal ang NBP sa ilang normal nga operasyon matud pa sa BuCor mga alas 3 sa hapon. Noong nakaraang buwan, nagsagupa rin ang dalawang grupo kung saan anim na bilanggo ang nasawi. Niadtong nilabay nga bulan, nag-abot ang duha ka grupo kung diin unom ka pineriso ang nangamatay. Ayon kay Justice Secretary Menardo Guevarra, nagsagawa ng clearing operation ang mga awtoridad. Sumala kang Justice Secretary Menandro Guevarra, nagpatigayon og clearing operation ang mga otoridad. Inatasan din niya ang National Bureau of Investigation na imbestigahan ang insidente. Gisangunan usab niya ang National Bureau of Investigation ang panghitabo. Kasama raw sa iimbestigahan ay kung may kapabayaan ang BuCor. Lakip sa imbestigahan kung adunay pagpasagad ang BuCor. Kamakailan lang, nagsagawa ng programa ang BuCor na burahin ang mga tatak o tattoo ng pangkat ng mga bilanggo. Sa milabay lang, nagpatigayon og programa ang BuCor nga papason ang mga tatak o tattoo sa grupo sa mga pineriso. Nagsagawa rin sila ng paghalungkat sa mga nakatagong armas ng mga bilanggo sa mga selda. Nagpatigayon usab sila og pag-ukay sa mga gihiposang armas sa mga pineriso sa mga selda. Si Police Major General Debold Sinas ang napili ni Pangulong Rodrigo Duterte na maging susunod na hepe ng Philippine National Police, ayon sa Malaca–ang nitong Lunes. Si Police Major General Debold Senas ang napili ni Presidente Rodrigo Duterte nga maoy mopuli nga hepe sa Philippine National Police, Malaca–ang niining Lunes. Inihayag ito ni presidential spokesperson Harry Roque, isang araw bago ang pagreretiro ni outgoing PNP chief Police General Camilo Cascolan. Gibutyag kini ni presidential spokesperson Harry Roque, usa ka adlaw bag-o ang pagretiro ni outgoing PNP chief General Camilo Cascolan. Sinas ang kasalukuyang hepe ng National Capital Region Police Office, naging kontrobersiyal noong Mayo dahil sa kaniyang birthday surprise celebration sa kabila ng COVID-19 protocol na tinawag na ma–anita. Sinas ang sa pagkakarong hepe sa National Capital Region Police Office, nahimong kontrobersyal niadtong Mayo tungod sa iyang birthday surprise celebration bisan paman sa COVID-19 protocol nga gitawag og ma–anita, giit ni Roque sa desisyon nitong gawing susunod na pinuno ng kapulisan si Sinas. Gipamugos ni Roque sa desisyon niining himoon nga mosunod nga lider sa kapulisan si Sinas. tiningnan siyempre ni Presidente yung track record ng kanyang appointee. Gitan-aw gayud ni Presidente ang track record sa iyang pinili. Matagal nang sinasabi ni Presidente na talagang si bagong PNP chief Sinas ay napakalaki ng naitulong sa kanyang war on drugs, dagdag pa niya. Dugay nang gipamulong ni Presidente nga si bag-ong PNP chief Sinas gayud ang adunay dakong natabang sa iyang war on drugs, dugang pa niya. Ayon kay Roque, inaasahan ng pangulo na ipagpapatuloy ni Sinas ang laban kontra sa ilegal na droga at ipagpatuloy ang pangangalaga sa peace and order ng pamahalaan. Matud pa ni Roque, gilauman sa presidente nga ipadayon ni Sinas ang pakigbatok sa ilegal nga druga ug ipadayon ang pag-atiman sa peace and order sa pamahalaan. Sa kabila ng kinasangkutang kontrobersiya ni Sinas tungkol sa pagharana sa kaniya ng mga tauhan noong kaniyang kaarawan kahit pa ipinagbabawal ang mass gathering dahil sa COVID-19, idinepensa pa rin siya ni Duterte at inilarawan na mabuti at tapat na opisyal ng PNP. Bisan paman sa pagka apil sa usa kontrobersiya ni Sinas mahitungod sa pagharana kaniya sa mga sakop niadtong iyang adlawng natawhan bisan paman gidili ang dinagkong panagtapok tungod sa COVID-19, gidipensahan pa gihapon siya ni Duterte ug gidayeg nga maayo ug buotan nga opisyal. Si Sinas ay nabibilang sa Philippine Military Academy Hinirang Class of 1987. Si Sinas nahisakop sa Philippine Military Academy Hinirang Class of 1987. Sasapit ang kaniyang mandatory retirement sa edad na 56 sa Mayo 8, 2021. Mudangat ang iyang mandatory retirement sa pangidaron nga 56 sa Mayo 8, 2021. Patay ang tatlong katao, kabilang ang isang tatlong taong gulang na batang babae, sa sunog na sumiklab sa Caloocan City nitong Lunes ng madaling araw. Patay ang tulo ka tawo, lakip na usab ang tulo ka tuig nga batang babaye, sa sunog nga nisilaob sa Caloocan City niining Lunes sa kadlawon. Natupok ng apoy ang bahay ng mga biktima sa Pangarap Village sa Barangay 182, ayon sa ulat ni Corinne Catibayan sa Unang Balita ng GMA. Naugdaw sa sunog ang balay sa mga biktima sa Pangarap Village sa Barangay 182, sumala sa balita ni Corinne Catibayan sa Unang balita sa GMA. Kuwento ng kaanak ng biktima, lumabas sila ng bahay para kumain. Sumala sa pahayag sa mga paryente sa biktima, nigula sila sa balay aron mokaon. Pagbalik nila ay natupok na ng apoy ang bahay. Pagbalik nila naugdaw na sa kalayo ang ilang panimalay. Nasunog ang bangkay ng kanilang lolo, lola at batang pinsan. Nasunog ang patayng lawas sa ilang lolo, lola ug batang ig-agaw. Nagsimula raw ang sunog ng 2 a.m. at naapula ito matapos ang 40 minuto. Nagsugod kuno ang sunog sa alas 2 sa kadlawon ug napalong human ang 40 minutos. Walang ibang bahay na naapektuhan. Walay laing balay ang napagan. Ayon kay City Fire Director Aristotle Ba–aga, hindi na nila itinaas ang fire alarm dahil kaya na ng kanilang apat na firetruck ang sunog. Sumala kang City Fire Director Aristotle Ba–aga, wala na nila gitaas pa ang fire alarm tungod kay kaya ra sa ilang upat ka firetrack ang maong kalayo. Tinitingnan daw ng Bureau of Fire Protection kung ang sanhi ng sunog ay ang paggamit ng kandila. Gisusi kuno sa Bureau of Fire Protection kung ang hinungdan sa sunog mao ang paggamit sa kandila. Wala raw kuryente sa bahay at kandila ang gamit ng pamilya para magka-ilaw, ani Ba–aga. Wala kuno kuryente sa balay og kandila ang ilang gigamit sa pag-iwag, matud pa ni Ba–aga. Tinatayang aabot sa P150,000 ang pinsalang naidulot ng sunog. Gibanabanaang mukabat sa P150,000 ang danyos nga nahatag sa sunog. Isang pulis ang lumitaw na suspek sa pamamaril at pagpatay sa isang Cameroonian na nahuli-cam na binaril habang naglalakad sa Pasay City nitong nakaraang Oktubre. Usa ka pulis ang nagpatim-aw nga suspek sa pagpamusil ug pagluba sa usa ka Cameroonian nga nahuli-cam nga gipusil samtang nagalakaw sa Pasay City niining nilabay nga Oktubre. Sa ulat ni Marisol Abdurahman sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, kinilala ang pulis na si Police Corporal Leonel Layson, na nakadestino sa Muntinlupa. Sa tahu ni Marisol Abdurahman sa GMA News 24 Oras niining Biyernes,nailhan ang pulis nga ni Police Corporal Leonel Layson,nga naka destino sa Muntinlupa. Sa pulong balitaan, inihayag ni NCRPO chief Maj. Gen. Debold Sinas, na suspindido na si Layson at hinikayat niyang sumuko. Sa pamulong sa tahu, gibutyag ni NCRPO chief Maj. Gen. Debold Sinas, nga suspendido na si Layson ug giawhag niyang mosurender na. Hinahanap din ang sinasabing kasabwat ni Layson na si Katrina Fernandez. Gipangita usab ang matud pa kauban ni Layson nga si Katrina Fernandez. Itinuro umano ng isang testigo si Layson na sangkot sa krimen. Gitudlo matud pa sa usa ka testigo si Layson nga kabahin kuno sa krimen. Sa kuha ng CCTV, makikita ang biktima na naglalakad nang may biglang sumulpot sa kaniyang likod at binaril ang dayuhan. Sa kuha sa CCTV, makit-an nga ang biktima nga samtang nagalakaw sa kalit lang adunay niguho sa iyang likod og gipusil ang langyaw. Lumitaw din sa imbestigasyon ng mga awtoridad na may kaugnay sa pagpapasok ng pera na negosyo ng dayuhan ang motibo sa krimen. Nigula usab sa imbestigasyon nga ang mga otoridad nga adunay kalambigitan sa pagpasulod og kwarta nga negosyo sa langyaw ang tumong sa maong krimen. Yung Cameroonian victim parang mag-invest ka sa kaniya ng dollars, peso, ido-double it in certain time, sabi ni Sinas. Ang maong Cameroonian nga biktima murag mag-invest ka og dolyar, peso, idubli sa gitakna nga panahon, matud pa ni Sinas. Kaagad na nasawi ang isang rider matapos siyang magulungan ng truck sa Tondo, Maynila. Gilayong namatay ang usa ka rider human siya nga malatayan sa trak sa Tondo, Maynila. Sa ulat ng GMA News Unang Balita nitong Biyernes, makikita sa kuha ng CCTV ng Barangay 154 na mabagal lang ang takbo ng truck sa bahagi ng Juan Luna St. Sa tahu sa GMA news Unang Balita niining Biyernes, makit-an sa kuha sa CCTV sa Barangay 154 nga hinay lang ang dagan sa trak dapit sa Juan Luna St. Ilang saglit pa, nakita na sa CCTV ang pagdating ng rider at tinangka umano nitong mag-overtake sa kanang bahagi ng sinusundang truck. Pila lamang ka segundo, nakaplagan na sa CCTV ang pag-abot sa rider ug gisulayan pa kuno niini nga apson satuong bahin ang gisundang trak. Pero mayroon palang tricycle sa naturang gilid ng kalye kaya nag-alangan ang rider at bumangga sa gilid ng truck. Apan aduna man diay tricycle sa kilid sa eskina mao nga nagduha-duha ang rider og nibangga sa kilid sa trak. Nagulungan ang rider na agad niyang ikinamatay at nawasak din ang kaniyang motorsiklo. Nalatayan ang rider nga gilayong hinungdan sa iyang kamatayon ug naguba usab ang iyang motorsiklo. Nasa kostudiya ng mga awtoridad ang driver ng truck na nagsabing hindi niya napansin ang biktima. Anaa na sa kostudiya sa mga otoridad ang driver sa trak nga nag-ingon wala niya nabantayan ang biktima. Sinisi ni Senador Richard Gordon si Health Secretary Francisco Duque III sa pagsambit ni Pangulong Rodrigo Duterte na Õmukhang pera ang pinamumunuan niyang Philippine Red Cross. Gibasol ni Senador Richard Gordon si Health Secretary Francisco Duque III sa paghisgot ni Pangulong Rodrigo Duterte nga nawong og kwarta ang gidala nga Philippine Red Cross. Sa palagay ko siya ay naligaw sa pahayag dahil mali ang paraan ng paglalagay ng predicate ni Secretary Duque, sabi ni Gordon sa virtual press chat nitong Biyernes. Sa paminaw nako nawala siya sa iyang gipamulong tungod sayop ang pamaagi sa pagbutang nga predicate ni Secretary Duque, matud ni Gordon savirtual press chat niadtong Biyernes. Sinabi niya, Nag-test na ulit nung binayaran , dagdag ng senador. Matud pa niya, Nag-test na usab niadtong gibayaran, dugang pa sa Senador. Itinigil ng PRC ang pagproseso sa COVID-19 test na binabayaran ng PhilHealth matapos lumobo sa P930 milyon ang utang nito. Gipaundang sa PRC ang pagproseso sa COVID-19 test nga ginabayaran sa PhilHealth matapos nisaka sa P930 milyon ang utang niini. Hinihintay ng PhilHealth ang clearance mula sa Department of Justice bago maglabas ng paunang bayad sa utang sa PRC. Ginahulat sa PhilHealth ang clearance gikan sa Department of Justice sa dili pa magpagawas og pasiunang bayad sa utang sa PRC. Sa pulong nitong Huwebes, sinabi ni Duque sa pangulo na ipinagpatuloy na ng PRC ang testing sa swab specimens matapos magbayad ang PhilHealth ng paunang P500 milyon. Sa pakighinabi niining Huwebes, gibutyag ni Doque sa pangulo nga ipadayon na sa PRC ang testing sa swab specimens human magbayad sa PhilHealth og paunang P500 milyon. Ayon kay Gordon, umabot ang COVID-19 test ng PRC sa 10,000 bawat araw. Sumala kang Gordon, niabot ang COVID-19 test sa PRC sa 10,000 kada adlaw. At binaba na namin ang hinihinging presyo ng PhilHealth, ani Gordon. Og among gipanaog na ang gipangayong presyo sa PhilHealth, matud ni Gordon. Bagaman hindi umano nasaktan si Gordon sa pahayag ni Duterte sa PRC, sinabi naman ng senador na dapat maging maingat ang pangulo sa mga binibitiwang salita. Apan bisan wala nasakitan si Gordon sa pulong ni Duterte sa PRC, gibutyag usab sa senador nga angayang mag-amping ang pangulo sa mga ginabuhiang mga pulong. I think the President should really be careful. Alang kanako angayang mag-amping ang presidente. Minsan hindi niya alam that the statement is not really presidential, sabi ni Gordon. Usahay wala niya nahibaloan ang pulong dili presidential, matud pa ni Gordon. Nagbitiw ng salitang mukhang pera si Pangulong Rodrigo Duterte matapos iulat ni Health Secretary Francisco Duque III na itutuloy na ng Philippine Red Cross PRC ang pagsusuri ng mga swab specimen para sa COVID-19 test. Nagbuhi og pulong nga nawong og kwarta si Pangulong Rodrigo Duterte human gitahu ni Health Secretary Francisco Duque III nga ipadayon na sa Phiippine Red Cross PRC ang pagtuon sa mga swab specimen alang sa COVID-19 tests. Sa televised briefing nitong Huwebes ng gabi, sinabi ni Duque na itutuloy na ng PRC ang kanilang operasyon matapos makapagbigay ng paunang bayad na P500 milyon para sa kabuuang P930 milyon na utang sa kanila ng Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth sa COVID-19 tests. Sa televised briefing niining Huwebes sa gabii, gibutyag ni Duque ngab ipadayon na sa PRC ang ilang operasyon human nakahatag sa P500 milyon sa kinatibuk-ang P930 milyon nga hulam sa ilaha sa Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth sa COVID-19 tests. Ngunit nabayaran na po ang PRC at nagbukas na silang muli kaya patuloy na po ang kanilang pagsusuri ng mga swab specimen, ani Duque. Apan nabayaran na ang PRC ug nag abli na sila pag-usab mao nga padayon na ang ilang pagsusi sa mga swab specimen, matud pa ni Duque. Matapos nito, sinabi ng Punong Ehekutibo na, Mukhang pera. Human niini, gibutyag sa Punuan sa Ehekutibo nga, nawong og kwarta. Una rito, nangako si Duterte na babayaran ng pamahalaan ang P930-milyon na utang ng PhilHealth sa PRC, matapos na itigil ng naturang humanitarian organization ang pagproseso sa COVID-19 test. Una niini, nagsaad si Duterte nga bayaran sa gobyerno ang P930 ka milyon nga utang sa PhilHealth sa PRC,human nga gipaundang sa maong humanitarian organizatgion ang pagproseso sa COID-19 sa test. Ang PRC ang nagpoproseso sa mga COVID-19 test ng mga umuuwing OFW at sa ilang mega quarantine facility, na ang PhilHealth ang nagbabayad. Ang PRC nagaproseso sa mga COVID-19 test sa mga nagapanguli nga OFW sa ubang dagkong quarantine facility, nga ang PhilHealth ang nagabayad. Dahil sa pagtigil ng PRC sa pagproseso sa COVID-19 tests, maraming OFW ang natengga muli sa mga quarantine facilities habang hinihintay ang resulta sa kanilang pagsusuri bago pauwiin sa kani-kanilang pamilya. Tungod sa paghunong sa PRC sa pagproseso sa COVID0-19 tests, daghang OFW ang napundo pa gihapon sa mga quarantine facilities samtang nagapaabot sa resulta sa ilang pagsusi sa dili pa paulion sa ila kanya-kanyang panimalay. Ipinaliwanag noon ng PhilHealth na naghihintay pa sila ng clearance mula sa Department of Justice bago makapaglabas ng paunang bayad sa kanilang utang sa PRC. Gipasabot kaniadto sa PhilHealth nga nagahulat pa sila sa clearance gikan sa Department of Justice sa wala pa nakapagawas sa unang bayad sa ilang hulam sa PRC. Pero sabi ni PRC Chairman at senador na si Richard Gordon, dapat na buong bayaran ng PhilHealth ang kanilang utang. Apan matud pa ni PRC chairman ug senador nga si Richard Gordon, angayang tibuok bayaran sa PhilHealth ang ilang hulam. Iginiit niyang gumagastos ang PRC sa isinasagawang mga COVID-19 test. Gipamugos niya nga nigasto ang PRC sa ginahimong mga COVID-19 test. Nitong Huwebes, sinabi ng PhilHealth na nakapagpalabas pa sila ng karagdagang P100 milyon na pambayad sa PRC. Niining Huwebes,gibutyag sa PhilHealth nga nakapagawas na sila og dugang P100 milyon nga pambayad sa PRC. Wala pang reaksiyon si Gordon sa naging pahayag ni Duterte. Wala pay reaksyon si Gordon sa nahimong pamahayag ni Duterte. Ilang motorista ang nagrereklamo sa nawawala o nababawas na load sa kanilang Easytrip Radio-frequency identification o RFID stickers kahit di nila nagamit. Pipila ka mga motorista ang gareklamo sa nangawala o nangakuha sa load sa ilang Easytrip Radio-Frequency Identification o RFID stickers bisan pa wala nila kini magamit. Maging ang isang opisyal ng Toll Regulatory Board TRB, nakaranas din daw ng katulad na problema. Apil ang usa ka opisyal sa Toll Regulatory Board TRB, nakasulay usab og kapareha nga problema. Sa ulat ni Ivan Mayrina sa GMA News 24 Oras nitong Huwebes, sinabi ng nagreklamong motorista na si William Herrera na dalawang sasakyan niya ang pinaglagyan niya ng RFID at inilagay niya ang dalawang ID number sa isang application lang. Sa tahu ni Ivan Mayrina sa GMA 24 Oras niining Huwebes, gibutyag sa nagreklamong motorista nga si William Herrera nga duha ka sakyanan ang gibutangan niya og RFID ug gibutang niya sa duha ka numero sa usa ka applayan lang. Pero nang dumaan umano si Herrara sa toll ng NLEX, maging ang isa niyang RFID sticker ay nakaltasan. Apan sa dihang milabay kuno si Herrera sa Toll sa NLEX, lakip na ang usa niya ka sticker nakaltasan usab. Pinagsama ko sa app para ma-track Ôyong usage tapos lumabas na Ôtong kotseng ito ay nabawasan din pero ang nakalagay na time stamp ng paggamit ay September 27. Giusa nako sa app aron masubay ang maong gamit human mugawas nga maong sakyanan nakuhaan usab apan ang nakabutang nga time stamp sa pag gamit kay Setyembre 27. Malabo dahil October 7 ko na nabili Ôyong RFID, paliwanag ni Herrera. Walay klaro tungod Octubre 7 pa nako napalit ang maong RFID, matud ni Herrera. ÔYong isang kotse, hindi pa dumadaan sa NLEX pero naka-reflect sa app nila na dumaan na ng tatlong beses sa NLEx scanners, dagdag pa niya. Kadtong usa ka kotse, wala pa nagaagi sa NLEX apan naka-reflect sa app niya nag niagi na ang tulo ka higayon sa NLEX scanners, dugang pa niya. Inireport daw ni Herrera ang insidente sa Toll Regulatory Board TRB. Gibutyag kuno ni Herrera ang panghitabo sa Toll Regulatory Board TRB. Pero sabi ni TRB Executive Director Engr. Abraham Sales, naranasan din niya ang nangyari kay Herrera. Apan matud pa ni TRB Executive Director Engr. Abraham Sales, nasulayan usab niya ang nahitabo kang Herrera. Hindi ko naman ginagamit, noong tiningnan ko Ôyong app, P200 na lang. Wala man nako kini gamita, niadtong gitan-aw nako ang app, P200 na man lang. Sabi ko, bakit ganoon? Ingon ko, ngano man to? So siyempre pina-check ko, may deperensiya raw Ôyong application, under maintenance, sabi ni Sales. Mao nga akong gipasilip nako, aduna kuno daot, "ang maong aplication, under maintenance," matud pa ni Sales. Ayon sa Metro Pacific Tollways Corp., na namamahala sa NLEX at Easytrip ID, nagkaroon ng glitch ang kanilang sistema nitong weekend at patuloy pa raw nilang pinapahusay ang kanilang serbisyo at app. Matud pa sa Metro Pacific Tollways Corp., nga nagadumala sa NLEX ug Easytrip ID, adunay gamayng deprensya sa ilang sistema og padayon pa nila kining gina ayoang serbisyo sa ilang app. Sinabi naman ni MPTC Chief Communication Officer Romulo Quimbo, awtomatikong ibinabalik naman daw sa motorista ang halagang basta na lang nawala sa load. Gibutyag usab ni MPTC Chief Communication Ofiicer Romulo Quimbo, Awtomatiko nga gibalik man kuno sa motorista ang kantidad nga kalit lang nahanaw sa laod. Nagkaroon tayo ng glitch so it was as if two cars ang dumaan doon sa system namin. Nakasinati kita og aberiya mao nga murag duha ka kotse ang niagi didto sa system namo. We have confirmed it internally na hindi naman dalawang beses siya na-charge for the same trip. Amo kining napamatud-an sa sulod niini nga wala raman hinooy duha ka beses siya nga nicharge sa parehong byahe. Hindi lang na-reflect agad sa app, paliwanag ni Quimbo. Wala lang dayon nakita sa app, pagpasabot ni Quimbo. Ang RFID ay tila sticker na may barcode na babasahin ng scanner kapag dumaan ang sasakyan sa tollways. Ang RFID murag sticker nga naay barcode nga pagabasahon sa scanner kung mulabay ang sakyanan sa tollways. Simula sa November 2, ipatutupad ang cashless system sa paggamit ng mga expressway para maiwasan ang hawahan ng coronavirus disease COVID-19. Sugod sa Nobyembre 2, ipatuman ang cashless system sa paggamit sa mga expressway aron nga malikayan ang pagtakboy sa Coronavirus Disease COVID-19. Pero ipinagpaliban ng Department of Transportation ang total implementation ng cashless system hanggang Disyembre 1 dahil marami pa umano ang motorista na hindi nakakapagpalagay ng RFID. Apan gipalabay sa Department of Transportation ang sumada sa implementatasyon sa cashless system kutob Disyembre 1 tungod sa daghan pa ang mga motorista nga wala nakabutang pa og RFID. Easytrip ID ang ginagamit sa NLEx, Subic-Clark-Tarlac Expressway SCTEx, Manila-Cavite Expressway CAVITEx, at Cavite-Laguna Expressway CALAx ng MPTC. Easytrip ID ang gigamit sa NLEX, Subic-Clark-Tarlac Expressway SCTEx, Manila-Cavite Expressway CAVITEX, ug Cavite-Laguna Expressway CALAx sa MPTC. Habang Autosweep ID naman sa ginagamit sa Skyway, South Luzon expressway SLEx, STAR Tollway, TarlacÐPangasinanÐLa Union Expressway TPLEx, Ninoy Aquino International Airport Expressway NAIAx, at Muntinlupa-Cavite Expressway MCX ng San Miguel Corporation. Samtang Autosweep ID usab ang gigamit sa Skyway, South Luzon Expressway SLEx, STAR Tollway, Tarlac-Pangasinan-La Union Expressway TPLEx, Ninoy Aquino Internatinal Airport Expressway NAIAx, ug Muntinlupa-Cavite Expressway MCX sa San Miguel Corporation. Kamakailan lang, hiniling ni Valenzuela City Representative Wes Gatchalian sa Department of Transportation DOTr na ipagpaliban ang full implementation ng cashless toll collection sa mga expressway dahil na rin sa mga problema sa RFID system at hindi pa nababasa ng magkabilang sistema ang dalawang RFID tags. Sa milabay lang, gihanyo ni Valenzuela City Representative Wes Gatchalian sa Department of Transportation DOTr nga ipalabay lang usa ang pagpatuman sa implementasyon sa cashless toll collection sa mga expressway tungod kini sa mga suliran sa RFID system ug wala pa nabasa sa isig ka bahin nga sistema ang duha ka RFID tags. Iminungkahi sa Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases IATF na ipagbawal muna ang pangangaroling ngayong Pasko sa pangambang maaari itong magdulot ng pagkalat ng COVID-19. Giduso sa Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases IATF nga gidili usa ang pagpanaygon karong pasko sa kahadlok nga mamahimo kining maghatag og pagkuyanap sa COVID-19. Batay sa ulat ni Raffy Tima sa GMA News TV Balitanghali nitong Huwebes, si Cagayan Governor Manuel Mamba ang nagbigay ng panukala. Sumala sa tahu ni Raffy Tima sa GMA News TV Balitanghali niining Huwebes, si Cagayan Governor Manuel Mamba ang naghatag og balaudnon. Karamihan kasi ng carolers namin dito, they are not even from our place. Kasagaran man gud sa mga nagapanaygon diri, dili ni sila diri gikan sa among lugar. Yung pagpupunta nila from one house to the other, natatakot kami doon because it might cause the upsurge of COVID cases, sabi ni Mamba. Kanang ilang pagbalhin-balhin sa mga kabalayan, nahadlok mi niana tungod kay basin maoy hinungdan sa pagsaka sa COVID-19 nga kaso, matud pa ni Mamba. Dagdag ng gobernador, kakaunti lamang ang COVID-19 cases sa kanilang lalawigan kumpara sa ibang lugar sa bansa, kaya gusto nila itong mapanatili. Dugang pa sa Gobernador, gamay lamang ang COVID-19 nga kaso sa ilang lungsod kaysa sa laing dapit sa nasud, mao nga gusto nila kining mapadayon. Ayon pa kay Mamba, maaari namang magbigay ng kautusan ang mga LGU pero iba pa rin kung manggagaling mismo ang kautusan sa IATF. Matud pa usab ni Mamba, mamahimong muhatag og kasuguan ang mga LGU apan lahi ra gayud kung maggikan mismo ang kasuguan sa IATF. At least they know that there is a medical and scientific basis of what we are trying to ask dahil ang hirap nito eh, it s a... tradisyon ito eh na ginagawa every year, ani Mamba. Mas maayo kay nasayud sila nga aduna gayoy medical ug scientific nga basehan sa among gustong ipangutana tungod lisod malisod kini, kuan man tradisyon na man gud ni nga ginabuhat kada tuig, matud pa ni Mamba. Suportado ni IATF chief implementer at vaccine czar Secretary Carlito Galvez ang panukala ni Mamba. Suportado ni IATF chief implementer ug vaccine czar Secretery Carlito Galvez ang pamalaud ni Mamba. Ayon kay Galvez, isasama niya ito sa mga pag-uusapan sa IATF. Matud pa ni Galvez, iuban niya kini sa mga hisgutanan sa IATF. Gayunman, maaari nang mag-issue ng ganitong kautusan kung nanaisin ng gobernador na ipagbawal ang pangangaroling. Sa laing bahin, mamahimong na nga mag-issue og ingon-ani nga kasuguan kung gustuhon sa gobyerno nga idili ang pagpanaygon matud ni Galvez. It is the prerogative of the LGU because we have said, the Local Government Executives are the most knowledgeable people that can protect their constituents, what is best for them, sabi ni Galvez. Mao kana ang desisyon sa LGU tunod kay maoy ilang kagustuhan, ang Local Government Executives sila ang labaw nga adunay kasayuran nga hingtundan nga makadepensa sa ilang katawhan, og unsay maayoalang kanila, matud ni Galvez. Nauna naman nang napagkasunduan ng Metro Manila mayors na ipagbawal ang mga Christmas Party ngayong taon dahil pa rin sa pandemya. Nauna nang nagkasinabot sa Metro Manila nga mga mayor nga gidili ang mga Christmas party karong tuiga tungod gihapon sa pandemya. Patay sa pamamaril ang mag-live in partner sa loob mismo ng kanilang bahay sa Old Balara, Quezon City nitong Miyerkules ng gabi. Patay sa pagpamusil ang mag live-in partner sa sulod mismo sa ilang balay sa Old Balara, Quezon City Miyerkoles sa gabii lang. Iniulat ni James Agustin sa Unang Balita na nangyari ang pamamaril dakong alas-onse ng gabi. Gitahu ni James Agustin sa Unang Balita nga nahitabo ang pagpamusil mga alas-onse ang takna sa gabii. Ayon sa mga kapitbahay, nagising na lamang daw sila ng mga susnod-sunod na putok ng baril at hindi nila malaman kung ilan ang mga salarin dahil masyado umanong madilim sa lugar. Matud pa sa mga kasilinganan, nahigmata na lang sila sa mga sagunsong pagbuto sa pusil ug wala nila nahibaloan kung pila ang mga namusil tungod kay man kuno sa maong nahitabuan. Kinilala lamang ang mga biktima sa mga alyas na Jonathan at Jackie. Nailhan lamang ang mga napusilan nga mao sila alyas Jonathan ug Jackie. Nakuha sa crime scene ang siyam na basyo ng bala ng baril, ayon sa SOCO. Napalgan sa crime scene ang siyam ka mga basiyo sa bala sa pusil, matud pa sa SOCO. Iniimbestigahan na ng mga pulis ang motibo sa krimen. Padayon pa ang imbistigasyon sa motibo sa maong krimen. Inihayag ng Malaca–ang na posibleng ipagpaliban muli ni Pangulong Rodrigo Duterte ang pagbasura ng Visiting Forces Agreement VFA sa Amerika. Gibutyag sa Malaca–ang nga posibleng idelatar gihapon ni Pangulong Rodrigo Duterte ang pagbasura sa Visiting Forces Agreement VFA sa Amerika. Ang pahayag ay ginawa ni presidential spokesperson Harry Roque, isang araw matapos imungkahi ni Muntinlupa City Representative Ruffy Biazon, na palawigin ang pagpapaliban sa pagbasura sa VFA dahil na rin sa ginaganap na halalang pampanguluhan sa Amerika. Ang pagbutyag gipagula ni presidential spokesperson Harry Roque, usa ka adlaw human giduso ni Muntinlupa City Representative Ruffy Biazon, nga lugwayan pa ang pagdelatar sa pagbasura sa VFA tungod sa nahitabong piniliay sa pagka Pangulo sa nasud Amerika. Kung gusto natin ng elbow room, an extension of the suspension would be the choice given na mayroong possibility ng bagong administration na papasok sa America, sabi ni Biazon. Kung pabor ta sa elbow room, ang pagpataas sa paglugway maoy angayang pilion nga adunay posibilidad sa bag-ong administrasyon nga mosulod sa Amerika, matud ni Biazon. Naglalaban sa panguluhan ang incumbent president na si Donald Trump at si dating Vice President Joe Biden. Nagsangka sa pagkapangulo ang incumbent nga si Donald Trump ug ang kaniadtong bise presidente Joe Biden. Ayon kay Biazon, sakaling magkaroon ng bagong liderato sa Amerika, posible ring magkaroon ng pagbabago sa foreign policy ng naturang bansa. Matud pa ni Biazon, pananglitan nga adunay bag-ong liderato sa Amerika, posibleng aduna usab kabag-uhan sa foreign policy sa maong nasud. Kung ie-extend lang natin Ôyong suspension, then we have the elbow room whether to later on push through with the termination or baka itong period na ito na magkaroon ng elections, it would become an opportunity for the Philippines to negotiate for terms that it deems better, paliwanag ni Biazon, vice chairman ng House Committee on National Defense. Kung atoa pang lugwayan ang maong suspinsyon, angayan lamang nga atong pilion nga adunay elbow room bisan pa atong ipadayon o dili ang pagtanggal o basin kini nga panahon aduna nay pagpili, mamahimo nakining oportunidad sa Pilipinas nga makig alayon nga maayong samputanan, matud pa ni Biazon, Vice Chairman sa House Committee on NationalDefense. Bukod dito, magkakaroon din umano ng dagdag na panahon ang Korte Suprema na makapagdesisyon sa petisyon ng Senado tungkol sa kuwestiyon kung kailangan pa ang boto ng mga senador bago ibasura ang VFA na itinuturing isang tratado, na dumaan sa Mataas na Kapulungan. Gawas nii, aduna usab dugang nga panahon ang Korte Suprema nga makadesisyon sa petisyon sa Senado mahitungod sa pangutana kung kanus-a ang pagpili samga senador sa dili pa ibasura ang VFA nga gituohang usa ka tratado, nga muagi sa labaw nga panaghisgutanay. Ang alam ko rin wala pang action ang Supreme Court whether to even issue an order to put everything in suspension. Nasayud ko nga wala pagihapon lihok ang Supreme Court kung hatagan ba og issue nga order sa pagbutang sa pagpahunong usa. As I understand it, noong nag-issue ng suspension of termination Ôyong Philippine government, in effect ulit Ôyong VFA, ayon sa mambabatas. Sa akong pagsabot niini, kaniadtong naghatag og pagpahunong usa sa terminasyon ang Philippine Government, walay bisa gihapon ang VFA, matud pa sa mga hukom. Sa panayam ng CNN Philippines nitong Miyerkules, sinabi ni Roque na posibleng palawigin ni Duterte ng panibagong anim na buwan ang suspensiyon sa pagbasura sa VFA. Sa pakighinabi sa CNN Philippines niini lamang Miyerkoles, matud pa ni Roque nga mamahimong lugwayan pa ni Duterte og lain pang unom ka bulan nga paghunong sa pagbasura sa VFA. Nitong Hunyo inihayag ng pamahalaan ang pagsuspindi sa pagbasura sa VFA na pinaniniwalaan dulot ng COVID-19 pandemic at mga nangyayari sa pinag-aagawang South China Sea. Niini lamang Hunyo gipayag sa panggamhanan ang pagpahunong usa sa pagbasura sa VFA sa patoo nga tungod sa COVID-19 pandemic ug mga panghitabo sa pag-iluanay sa South China Sea. Nitong nakaraang Pebrero, inihayag ni Duterte ang pasya niyang ibasura na ang VFA matapos kanselahin ng Amerika ang US visa ng kaniyang kaalyado na si Senador Ronald Bato Dela Rosa, dahil sa umano y pagiging bahagi ng huli sa kontrobersiyal na war on drugs sa Pilipinas. Niadtong milabay lamang nga Pebrero, gibutyag ni Duterte ang desisyon niya nga ibasura na ang VFA human gikansela sa Amerika an US Visa sa iyang kaalyado nga si Senador Ronald Bato dela Rosa, tungod kuno nga kabahin niini sa kontrobersiya nga War On Drugs sa Pilipinnas. Ang VFA ay niratipikahan ng Senado noong 1999, at bahagi nito ang pagsasanay sa bansa ng mga sundalong Amerikano at Filipino. Ang VFA mao ang giratipika sa Senado niadtong 1999, og kabahin niini ang pagbansay sa nasud sa mga sundalo nga Amerikano ug Pilipino. Napabilang ang Pilipinas sa listahan ng mga bansa sa mundo na maituturing ligtas at nagtitiwala ang mga tao sa mga pulis, ayon sa 2020 Global Law and Order survey ng American analytics firm na Gallup. Naapil ang Pilipinas sa listahan sa mga nasud sa tibook kalibutan nga maingong luwas ug nagasalig ang katawhan sa mga pulis, matud pa sa 2020 Global Law and Order survey sa American analytics nga Gallup. Sa naturang survey na ginawa noong 2019, kapantay ng Pilipinas ang Australia, New Zealand, Poland, at Serbia sa ika-12 puwesto sa law and order index score na 84. Sa maong survey nga gihimo niadtong 2019, natupngan sa Pilipinas ang Australia, New Zealand, Poland, ug Serbia sa ika-12 nga pwesto sa law and order index score nga 84. Sa 144 bansa, kabilang ang Pilipinas sa 40 bansa na nakakuha ng pinakamataas na puntos. Sa 144 ka nasud, lakip ang Pilipinas sa 40 ka nasud nga nakakuha ang pinakataas nga puntos. Ayon sa ulat, nagtanong ang Gallup researchers ng halos 175,000 adults sa 144 bansa at mga lugar. Matud pa sa tahu, nangutana ang Gallup researchers nga halos175,000 ka hamtong sa 144 ka mga nasud ug mga dapit. Apat ang itinanong na patungkol sa kanilang pakiramdam ng kaligtasan, karanasan sa krimen at mga awtoridad. Upat ang gipangutana mahitungod sa ilang paminaw sa luwas, kriminalidad, ug hasta mga awtoridad. Ang Singapore at Turkmenistan ang nanguna sa listahan ng law and order index score na 97. Ang Singapore ug Turkmenistan ang nag-una sa listahan sa law and order index score nga 97. Sumunod ang China, Iceland, Kuwait, Norway, Austria, Switzerland, Uzbekistan, at United Arab Emirates. Nisunod ang China, Iceland, Kuwait, Norway, Austrai, Switzerland, Uzbekistan, ug United Arab Emirates. Ang Afghanistan ang pinakahuli na may puntos na 43. Ang Afghanistan ang pinakaulahi nga adunay puntos nga 43. Kasama rin sa mga bansa na may pinakamababang marka ang Gabon, Venezuela, Liberia, South Africa, Gambia, Uganda, Sierra Leone, Botswana, at Mexico. Lakip usab sa mga nasud nga adunay pinaka ubos nga marka ang Gabon, Venezuela, Liberia, South Africa, Gambia, Uganda, Sierra Leone, Botswana, ug Mexico. Ayon sa Gallup, batay sa 2019 survey, lumitaw na pito sa bawat 10 katao o 69% sa mundo ang nagsasabing nakararamdam sila ng kaligtasan sa paglalakad sa gabi at may tiwala sila sa kapulisan. Matud pa sa Gallup, subay kini sa survey sa 2019, nigula nga ang maong pito sa kada 10 ka tao o 69% sa kalibutan ang matud pa nakasinati nga luwas sa paglulinghayaw sa gabii ug aduna silay salig sa mga kapulisan. Nasa isa sa bawat walo katao o 12% ang nagsabing nanakawan na sila, o ang kaanak nila sa nakalipas na mga taon, at anim na porsiyento umano ang inatake o sinaktan. Anaa sa usa kada walo ka tawo o 12% ang matud pa nakawatana sila, o ang ilang kaparentehan sa milabay nga mga katuigan ug unom ka porsiento kuno giatake ug gipasakitan. Idinagdag pa ng Gallup na ang survey ay ginawa sa pamamagitan ng pagtawag at mayroon ding face-to-face interviews. Gidugang pa sa Gallup nga ang survey gibuhat pinaagi sa pagtawag ug aduna usab sa atubang nga pagpamgutana. Tinatayang 1,000 katao na may edad 15 pataas ang tinanong sa bawat bansa. Gibana-banaang 1,000 ka mga tawo nga nagpangidaron og 15 pataas ang gipangutana sa kada nasud. Tiwala ang Gallup na 95 porsiyentong tama ang resulta ng survey at nasa 2.1 percentage points to 5.6 percentage points ang inilagay nilang margin of sampling error. Nilaumang Gallup nga 95 porsiyento nga sakto ang resulta sa survey ug anaa sa 2.1 prosiyento nga puntos hantud 5.6 porsiyento nga puntos ang gibutang nila nga margin of sampling error. Iginiit ni Armed Forces of the Philippines Southern Luzon Command chief Lieutenant General Antonio Parlade na hindi niya sinabing miyembro ng New People s Army NPA ang aktres na si Angel Locsin. Gibutyag ni Armed Forces of the Philippines Southern Luzon Command chief Lieutenant General Antonio Parlade nga wala niya nabungat ang pulong nga miyembro sa New People's Army NPA ang artista nga si Angel Locsin. I never said that Angel Locsin is an NPA but ang statement niya ngayon, sinasabi niya ngayon hindi raw siya NPA. Wala ko nag-ingon nga si Angel Locsin usa ka NPA apan ang pahayag niya karon, matud pa niya dili daw siya NPA. paliwanag ni Parlade sa pagdinig ng Senate committee on national defense na pinamunuan ni Senador Ping Lacson tungkol sa umano y red-tagging. Pagpasabot pa ni Parlade sa pagdungog sa Senate Committee on National Defense nga gipangulohan ni Senador Ping Lacson mahitungod sa kuno red-tagging. Ikinatuwa ni Lacson ang pahayag ni Parlade dahil kaibigan umano ng kaniyang pamilya ang fiance ni Angel na si Neil Arce. Gikalipay pag-ayoni Lacson ang giluwatang pahayag ni Parlade tungodkay managhigala man ang ilang pamilya pamanhunon ni Angel nga mao si Neil Arce. Pag kinasal yon kukunin akong ninong. Kung ikasal na sila, kuhaon ko nila og ninong. So, I m just making a disclosure mabuti na yung kwentas klaras, anang senador. Mao nga, akong gisiguro nga mas maayo na nga kwentas klaras, matud pa sa senador. Gayunman, nanindigan naman si Parlade na miyembro ng komunistang grupo ang kapatid ni Angel na si Ella Colmenares. Sa laing bahin, gibarugaqn ni Parlade nga miyembro sa komunistang grupo ang igsoon ni Angel nga si Ella Colmenares. Sana hindi na siya Angel magsinungaling na si Ella Colmenares ay hindi NPA dahil si Ella Colmenares ay talagang NPA, anang heneral. Unta dili na siya Angel mamakak, ang iyang igsoon nga si Ella Colmenares dili usa ka NPA tungod kay si Ella Colmenares tinood nga NPA, matud pa sa Heneral. Una rito, itinanggi ni Angel na siya, ang kaniyang kapatid na si Ella at pinsan na si Atty. Neri Colmenares, ay bahagi ng NPA o anumang teroristang grupo. Una niini, nibalibad si Angel nga siya, ang iyang igsoon nga si Ella ug ig-agaw nga si Atty.Neri Colmenares, adunay kalabutan sa NPA o unsa pamang teroristang mga grupo. Si Neri ay dating kongresista at kasalukuyang chairman ng grupong Bayan Muna. Si Neri maoy kanhing kongresista ug sapagkakaron chairman sa grupo nga Bayan Muna. Sa nakaraang social media post ni Parlade nang paalalahanan niya ang aktres na si Liza Soberano at Miss Universe 2018 Catriona Gray na huwag makipag-ugnayan sa women s rights group na Gabriela, binanggit ng heneral sina Angel, isang Ka Ella, at si Neri. Sa nilabay nga social media post ni Parlade sa dihang gipahinumduman niya ang artista nga si Liza Soberano ug Miss Universe 2018 Catriona Gray nga dili makiglambigit sa Women's rights group nga Gabriela, gibutyag sa heneral sila Angel, usa ka gihingalang ka Ella, ug asta si Neri. Sa naturang pagdinig, itinanggi ng opisyal ang umano y red-tagging sa ilang celebrity. Sa maong pagdungog, nibalibad ang opisyal nga kuno adunay red-tagging sa ilang mga sikat nga artisrta. Nag-viral ang isang lalaki matapos makitang nagkakape sa kasagsagan ng pananalasa ng Bagyong Rolly sa bansa. Nagviral angb usa ka lalaki human nakit-ang nagkape sa pagkusog sa pag-igu sa bagyong Rolly sa nasud. Sa ulat ng Unang Balita nitong Martes, makikitang tila hindi alintana ni Carlo Tanay ang malakas na hangin at ulan na dala ni Rolly habang umiinom siya ng kape sa labas ng kaniyang bahay. Sa tahu sa Unang Balita niini lamang Martes, makit-ang murag walanabatini Carlo Tanay ang kusog kaayo nga hangin ug ulan nga dala ni Rolly samtang naga inom kiniog kape sa gawas sa iyang balay. Aniya, basa na talaga siya ng ulan dahil maghapon siyang naglinis ng mga nagkalat na kahoy. Matud pa niya, basa naman gud siya sa ulan tungod naghinapon siya nga naglimpyo sa mga nagakatag nga mga sanga. Sa video, makikitang matapos magkape ay nag-stretching at humilata pa si Tanay sa sofa. Sa video, makit-ang human magkape nagpaugnat sa kusog ug miligid pa sa sofa. Sa kaniyanag post, inalok pa ni Tanay na magkape ang netizens Sa iyang post, giagda pa ni Tanay nga moinom og kape ang mga netizens. Umani ng iba t ibang reaksiyon ang post ni Tanay, karamihan sa kanila ay natuwa dahil sa pagiging kalmado niya. Nihakot og nagkalain-laing mga rekasyon ang post ni Tanay,kasagaran sa ilaha nalingaw pag ayo tungod kay kalmado lamang siya. Sa kabila nito, may ilan ding nabahala dahil posible raw siyang tamaan ng mga lumilipad na yero. Bisan paman adunay pipila nga nangahadlok na sa iyang gibuhat kay basin maigo sa mganaglupad nga mga sin nga atop sa balay. Idinepensa ni Senate President Vicente Sotto III sa Pangulong Rodrigo Duterte mula sa mga puna na hindi nagpakita ang Punong Ehekutibo nang manalasa sa bansa ang Super Typhoon na si Rolly. Gidepensahan ni Senate President Vicente Sotto III batok sa Pangulong Rodrigo Duterte gikan sa mga nakabantay nga wala napakita ang punong ehekutibo nga muigo sa nasud ang makusog nga bagyong si Super Typhoon Rolly. Sa kaniyang text message sa mga mamamahayag nitong Lunes, sinabi ni Sotto na puwede namang gampanan ni Duterte ang kaniyang tungkulin kahit wala mismo sa lugar na sinasalanta ng bagyo. Sa iyang mensahe pinaagi sa text ngadto sa mga mamahayag niining Lunes, matud pa ni Sotto mamahimo man gihapon nga tumanon ni Duterte ang iyang gimbuhaton bisan pa og wala kini sa mismong dapit nga giigo sa bagyo. Nag-trend sa Twitter ang Nasaan Ang Pangulo at Nasaan Si Duterte nitong Linggo ng hapon matapos na hindi makita ng publiko si Duterte sa ginanap na government briefing sa naturang araw hanggang sa manalasa na ang bagyo. Nag-trend sa Twitter ang Asa Ang Pangulo ug Asa Si Duterte niini lamang dominggo sa hapon human nga wala makit-i ang pangulo sa publiko si Duterte sa nahitabong govenrment briefing sa mao mismong adlaw hantud na nga niigu na ang bagyo. Sa naturang unang government briefing kaugnay sa bagyo, nandoon si presidential spokesperson Harry Roque, at sinabing nasa Davao City pa si Duterte. Sa maong una nga government briefing kalabut sa bagyo, naa si presidential spokesperson Harry Roque, og matud pa niya naa sa Davao City si Duterte. Gayunman, tiniyak ni Roque na sinusubaybayan ng pangulo ang mga nangyayari sa apeketo ng bagyo kahit pa nasa lalawigan ito. Bisan paman, gipanigguro ni Roque nga gibantayan ni pangulo ang mga panghitabo sa apektado sa bagyo bisan paman anaa kini sa iyang dapit. Paniwala ni Sotto, kahit dumalo si Duterte sa briefing at ilang oras na nagsalita ay may mga tao pa rin na magrereklamo. Nagtoo si Sotto, bisan pa og musalmot si Duterte sa briefing ug pila pa ka oras kining mamulong,aduna pagihapoy mga mulo ang daghang mga tawo. Nitong Lunes, nagsagawa ng aerial inspection si Duterte sa naging pinsala ng bagyo sa Bicol Region at Calabarzon, at bumalik na sa Maynila. Niining Lunes, naghimo og aerial inspection si Duterte sa nahimong nadaot sa bagyo sa Bicol Region ug Calabarzon ug nibalik ra pud kini sa Maynila. Inihayag ng Department of Agriculture DA na umabot na sa P1.1 bilyon ang pinsala sa agrikultura ng Super Typhoon Rolly, ayon kay Secretary William Dar. Gibutyag sa Department of Agriculture DA nga nikabat na sa P1.1 bilyon ang kadaut sa agrikultura sa Super Typhoon Rolly, matud ni secretary William Dar. Sa press briefing nitong Lunes, sinabi ni Dar na tinatayang 20,000 magsasaka ang naapektuhan ni Rolly, na puminsala sa mga taniman ng palay, mais, at high-value crops. Sa press briefing niining Lunes, gibutyag ni Dar nga gibana-banaang 20,000 ka mag-uuma ang naapektuhan ni Rolly, na midaut sa mga tanom na humay, mais, ug mga high-value crops. As of today, this morning, the initial estimated agricultural damages and losses are totaling P1.1 billion. This has been brought about by the Typhoon Rolly, anang kalihim. Karong adlawa, ganihang buntag, ang pauna nga bana-bana sa agricultural nga nadaut ug nawala mikabat na sa P1.1 billion. Mao kini ang dala sa Bagyong si Rolly, matud pa sa kalihim. Most of the commodities that have been badly damaged are rice, corn, high-value crops during this Typhoon Rolly, with almost 20,000 hectares. Kasagaran sa mga nadaut nga pananom ang sobrang naapektuhan mao ang humay, mais, maanindot nga mga lagutmon panahon niining Typhoon Rolly, apil na ang 20,000 ka ektarya. And about 20,000 farmers as well have been affected, patuloy niya. Nikabat sa 20,000 ka mga mag-uuma ang lakip sa naapektuhan, sa iyang pagpadayun. Sa video post ni Super Radyo dzBB reporter Mark Makalalad, makikitang nakalubog sa baha ang mga sakahan ng palay sa Barangay Mabolo, Naga City sa Camarines Sur dahil kay Rolly. Sa video post ni Super Radyo dzBB reporter Mark Makalakad, maki-ang naglutaw na sa baha ang mga basakan og humay sa Barangay Mabolo , Naga City sa Camarines Sur tungod ni Rolly. Sabi pa ni Dar, nagdulot din ng pinsala sa agrikultura ang naunang bagyo kay Rolly na si Quinta, na umaabot sa P2 bilyon. Matud pa ni Dar, naghatag og dakong kadaut sa agrikultura ang permiro nga bagyo kang Rolly nga si Quinta, nga nikabat og 2 ka bilyon. Nangako naman ang DA na magbibigay sila ng tulong sa apektadong sektor. Nanumpa ang DA nga muhatag sila og hinabang sa mga apektado nga sektor. Kabilang dito ang pamamahagi ng 133,326 bags ng rice seeds at 17,545 bags ng corn seeds. Lakip na niini ang pag apud-apud og 133,326 bags sa rice seeds ug 17,545 bags sa liso sa mais. May inihahanda rin silang tulong sa mga naapektuhang may-ari ng mga nag-aalaga ng livestock at poultry. Adunay usab giandam sila nga hinabang alang sa mga naapektuhan nga mga tag-iya og mga hayupan og livestock asta poultry. Sa mga may palaisdaan na naapektuhan, mamamahagi ang DA ng 10 milyong tilapia at milkfish fingerlings, at maging ilang kagamitan. Sa mga adunay mga pangisdaan nga naapektuhan, mag apud-apud usab ang DA og 10 milyon nga tilapia ug milkfish fingerlings, ug apil nga mga kahimanan. Mayroon daw na P400 milyon ang DA bilang quick response fund na gagamitin sa rehabilitasyon. Aduna usab kuno P400 milyon ang DA isip quick responses fund nga pagagamiton sa rehabilitasyon. Magbibigay din ang DA ng P25,000 survival and recovery loan sa mga naapektuhang magsasaka, sabi pa ni Dar. Maghatag usab ang DA og P25,000 survival ug recovery loan sa mga naapektuhang mag-uuma, matud pa ni Dar. Kabilang sa mga lugar na labis na sinalanta ni Rolly ay ang Catanduanes, Albay, Batangas at Quezon, at iba pa. Lakip sa mga dapit nga nadaut ni Rolly mao ang Catanduanes, Albay, Batangas, ug Quezon, ug uban pa. Inaasahan na magdudulot ng malakas na pag-ulan at hangin ang bagyong Rolly , at una raw itong mararamdaman sa Bicol Region sa Sabado ng gabi, ayon kay GMA resident meteorologist Nathaniel Mang Tani Cruz. Gilauman nga maghatag og kusog pag-ulan ug hangin ang bagyong Rolly,ug una kining masinatian sa Bicol Region sa Sabado sa gabii, matud pa ni GMA metreologist Nathaniel mang Tani Cruz. Sa ulat ni Mang Tani sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, sinabi niya na asahan ang pag-ulan sa ilang bahagi ng bansa ngayong weekened. Sa tahu ni mang Tani sa GMA News sa 24 Oras niining Biyernes, gibutyag niya nga lauman ang pag-ulan sa ubang dapit sa nasud karong semanaha. Inaasahan na tatama si Rolly sa kalupuan ng Aurora-Quezon area sa Linggo ng gabi o Lunes ng umaga. Gilauman nga muigo si Rolly sa kayutaan sa Aurora-Quezon area sa Dominggo sa gabii o Lunes sa buntag. Nitong Biyernes, nakataas na ang storm signal number 1 sa Catanduanes. Niini lamang Biyernes, gisaka na sa storm signal numero 1 sa Catanduanes. Sa Linggo ay asahan umano ang mas matinding pag-ulan sa Bicol Region, Aurora, Quezon at maging sa Cagayan Valley. Sa Dominggo gilauman kuno nga mas grabe pa nga pag-ulan sa Bicol Region, Aurora, Quezon ug apil na sa Cagayan Valley. Taglay ng bagyo ang pinakamalakas na hangin na hanggang 185 kilometer per hour malapit sa gitna, at pagbugso na hanggang 230 kph, at kumikilos pakanluran sa bilis na 20 kph. Dala sa bagyo ang pinakakusog nga hangin nga muabot hangtud 185 kilometro kada oras duol na sa tunga, ug gikusgon nga hangtud 230 kph, ug nagalihok pa amihan sa gikusgon nga 20 kph. Ayon pa kay Mang Tani, matapos tumama ang bagyo na posibleng sa Polilio Island o Aurora-Quezon, tatawirin naman ni Rolly ang Central Luzon. Matud pa ning Mang Tani, human niigo ang bagyo nga posibleng sa Polilio Island o Aurora-Quezon, tabukon ni Rolly ang Central Luzon. Dahil sa malakas ang bagyo, posible umanong umabot sa signal number 4 ang ideklara sa mga lugar na dadaanan ni Rolly. Tungod kay kusog man ang bagyo, posible kining muabot sa signal numero 4 ang ideklara sa mga dapit nga agian ni Rolly. Sa Metro Manila, sinabi ni Mang Tani na maaaring umabot sa 100 kph ang hangin ni Rolly sa Linggo ng gabi at maaaring umabot sa signal number 3 ang ideklara sa lugar. Sa Metro Manila, matud pa ni Mang Tani nga posibleng mukabat sa 100kph ang hangin ni Rolly Dominggo sa gabii ug mamahimomg muabot og signal number 3 ang ideklara sa lugar. Ayon sa PAGASA, maaaring magdulot ang bagyo ng hanggang 2.0 meters na daluyong sa coastal areas ng Aurora, Quezon, Marinduque, Bicol Region, at Northern Samar. Matud pa sa PAGASA, mamahimong maghatag ang bagyo og hantod 2.0 metros nga baha sa coastal nga dapit sa Aurora, Quezon, Marinduque, Bicol Region, ug sa Northern Samar. Bukod kay Rolly, binabantayan din ng PAGASA ang isa pang posibleng maging bagyo at inaasahang papasok sa Philippine Area of Responsibility sa Linggo o Lunes. Gawas pa kang Rolly, ginabantayan usab sa PAGASA ang usa pa ka posibleng mamahimong bagyo ug gilaumang musulod sa Philippine Area of Responsibility sa Dominggo o Lunes. Sinuportahan ng mayorya ng mga tao sa New Zealand ang ipinasang batas ng kanilang Kongreso para sa euthanasia o mercy killing sa pasyenteng may malubhang karamdaman. Samantala, namimiligro namang ibasura nila ang recreational use ng marijuana. Gisupotahan sa mayorya sa mga tawo sa New Zealand ang gipatuman nga balaud sa ilahang Kongreso alang sa euthanasia o mercy killing sa pasyente nga adunay grabe nga balatian. Sa ulat ng Reuters, sinabi ng Electoral Commission ng New Zealand na lumabas sa isinagawang referendum na 65.2% ng mga botante ang pabor sa ipinasang batas sa euthanasia. Sa tahu sa Reuters, matud sa Electoral Commission sa New Zealand nga nigawas sa gihimong referendum nga 65.2% sa mga botante ang uyon sa gipatuman sa balaud nga euthanasia. Ang New Zealand ang magiging ika-pitong bansa na pinapayagan na tapusin ang paghihirap ng isang pasyenteng may taning na ang buhay. Ang New Zealand ang mamahimong ika-pitong nasud nga gitugutan nga humanon ang pag-antos sa usa ka pasyenteng hapit na mamatay. Ang referendum ay ginawa kasabay ng kanilang general election na nagpabalik kay Prime Minister Jacinda Ardern sa kapangyarihan. Ang referendum gimugna dungan sa ilang general election nga nagpabalik kang Prime Minister Jacinda Ardern sa iyang panggamhanan. Habang sinusuportahan ng New Zealanders ang euthanasia, ibinasura naman ng 53.1% botante ang payagan o gawing legal ang paggamit ng cannabis o marijuana. Samtang nagpaluyo ang mga New Zealanders sa euthanasia, gibasura usab sa 53.1% botante nga tugutan o himoong legal ang paggamit sa canabies o marijuana. Ayon sa Electoral Commission, mayroon pang kalahating milyon boto ang hindi pa nabibilang na karamihan ay galing sa ibang bansa. Sumala pa sa Electoral Commission, aduna pay tunga sa milyonng boto ang wala pa naihap nga kasagaran gikan sa laing nasud. Bagaman hindi na ito makakaapekto sa boto ng euthanasia, posible naman nitong mabago pa ang resulta ng boto sa recreational use ng marijuana. Bisan paman og dili kini maka apekto sa boto sa euthanasia, adunay puruhan pa nga mausab ang resulta sa boto sa kalingawan nga paggamit sa marijuana. Sa ilalim ng ipinasang batas ng euthanasia, nakasaad na ipatutupad ito sa Nobyembre 2021 sa sandaling suportahan ng mga tao. Ubos sa gipasa nga balaud sa eutthanasia, nakalatid kini sa Nobyembre 2021 sa oras nga suportahan kini sa katawhan. Nakasaad sa naturang batas na pahihintulutan ang terminal patient na hindi na hihigit sa anim na buwan ang tagal ng buhay na humiling na wakasan na ang kaniyang paghihirap. Nakalatid sa maong balaud nga tugutan ang terminal patient nga dili na mulabaw sa unom ka bulan ang lugway sa kinabuhi nga nangamuyong tapuson na ang iyang pag-antos. Ang mga hihiling ng euthanasia ay dapat na may edad 18 pataas at kailangang aprubahan ng dalawang duktor ang kaniyang kahilingan. Sikinsa man kadtong muhanyo sa euthanasia angayang adunay pangidaron nga 18 pataas ug kinahanglang aprubahan sa duha ka duktor ang iyang pangamuyo. Isang K-9 service company sa San Jose, Antipolo City ang nagsasanay ng ilang aso para matukoy ang mga taong positibo sa COVID-19. Usa ka K-9 service company sa San Jose, Antipolo City ang nagbansay og pipila ka iru aron mailhan ang mga tawo nga positibo sa COVID-19. Sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News24 Oras nitong Huwebes, ipinaliwanag ni Ryia Tabares ng Universal K-9 Training and Services, na 10 aso ang kanilang sinasanay sa nakalipas na apat na buwan para maamoy ang COVID-19. Sa tahu ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras niining Hwebes, gipasabot ni Ryia Tabares sa Universal K-9 Training and Services, nga 10 ka iru ang ilang gibansay sa milabay nga upat ka bulan aron masimhutan ang COVID-19 Tulad umano ng ibang aso na sinanay sa paghahanap ng bomba o droga, kailangan maging pamilyar din ang mga aso sa amoy ng virus. Sama sa ubang iru nga gibansay sa pagpangita og bomba o druga, gikinahanglang suhito usab ang mga iru sa baho sa virus. This time sa COVID, i-imprint Ôyong COVID-19 na specimen. Sa pagkakaron, printahon kadtong COVID-19 nga specimen. Ang ginamit namin na specimen is from COVID-19 patients na nag-positive. Ang among gamitonon nga specimen gikan sa COVID-19 nga pasyente nga nagpositibo. Kinuha namin Ôyong face mask nila, Ôyong laway nila and also Ôyong mga damit nila na may pawis nila, paliwanag ni Tabares. Gikuha namo ang face mask nila, ang laway nila ug lakip na usab ang gisuot nila nga adunay singot, pagpasabot ni Tabares. So far Ôyon pa lang Ôyong nade-detect namin Ôyong kukunin Ôyong mask nila, Ôyong sweat nila pero later on, ideally ang gusto namin, dadaan lang Ôyong tao, alam na natin kung may COVID-19, dagdag niya. Mao lamang usa kadto ang among nabantayan katong kuhaon ang face mask nila, ang singot nila apan sa kadugayan, ang mismo namong gusto mualabay lang ang tawo, nasayud na kita nga adunay COVID-19, dugang pa niya. Ilan bansa rin tulad ng Finland, Germany, Iran at France ang nagsasagawa ng pagsasanay sa mga aso para magamit sa pagtukoy sa taong positibo sa COVID-19. Pila ka nasud lakip ang Finland, Germany, Iran ug France ang nagabuhat og pagbansay sa mga iru aron mapuslan sa pag-ila sa tawo nga positibo sa COVID-19. Ayon kay Gerry Tabares Jr., ang lokal na pamahalaan ng Antipolo ang unang nakipagtulungan sa kanila para sa subukan ang husay ng mga aso para maghanap ng bagay na may virus. Sumala ni Jerry Tabares Jr., ang lokal nga panggamhanan sa Antipolo ang permero nga nakig alayon sa ilaha aron masulayan ang kahanas sa mga iru nga mangita og mga butang nga adunay virus. Significant yong accuracy nila 96 thatÕs based sa ibang bansa. Kaya kami, with the help of Antipolo government, yon ang gusto naming mangyari na we could gather data para ma-prove din natin Ôyong mga aso natin na maging mataas ang accuracy rate, pahayag niya. Mapuslanon ang ilang kahaum 96 nga sumala sa ubang nasud. Mao nga kami, sa tabang sa Gobyerno sa Antipolo, maokadto ang gusto namong mahitabo nga among matapok ang datus aron mapamatud-an namo nga mamahimong taas ang acuuracy rate, matud pa niya. Sakaling magamit na frontliner ang mga aso sa paghahanap ng COVID-19 possitive, tiwala ang mga may-ari ng aso na hindi mahahawa ang kanilang mga alaga batay sa kanilang pag-aaral. Pananglitang maggamit sa mga fronliners ang mga iru sa pagkakaplag sa COVID-19 positive, milaum ang mga tag-iya sa iru nga wala matakdi ang ilang mga iru sumala sa ilang pagtuon . Nanatiling pinakamayamang senador si Cynthia Villar, batay sa isinumite nilang 2019 Statement of Assets, Liabilities and Net worth SALN, habang si Leila de Lima naman ang nakalistang pinakamahirap. Nagpabiling pinaka adunahang senador si Cynthia Villar, sumala sa gisubmite nila nga 2019 Statement of Assets, Liabilities and Net Worth SALN, samtang si Leila de Lima ang nakalista nga pinakapobre. Sa listahan ng SALN ng mga senador na makikita sa website ng Senado, lumitaw na ang kabuuang ari-arian ni Villar ay umabot sa P3.8 bilyon at walang nakalistang utang. Sa listahan sa SALN sa mga senador nga makita sa website sa Senado, nigawas nga ang kinatubuk-ang kwarta ni Villar nikabat sa P3.8 bilyon ug walay nakalista nga utang. Sumunod naman kay Villar ang Fighting Senator na si Manny Pacquiao na may kabuuang yaman na P3.17 bilyon. Nisunod kang Villar ang Boksengerong Senador nga si Manny Pacquiao, nigula nga ang kinatibuk-ang kwarta nga P3.17 bilyon. Pasok din sa top five richest senator sinabi Senate President Pro Tempore Ralph Recto P567.4 milyon, Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri P203.7 milyon, at Sen. Ramon Bong Revilla P176.4 milyon. Lakip usab sa top five nga pinakakwartahang senador matud pa sa Senate Pro Tempore Ralph Recto P567.4 milyon, Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri P203.7 milyon ug Senador Ramon Bong Revilla P176.4 milyon. Nakalista naman bilang pinakamahirap na senador ang nakadetineng si De Lima na naglista ng kabuuang yaman na P8.3 milyon. Nalista usab isip pinakapobre nga senador ang nakadetineng si De Lima nga adunay kinatibuk-ang kwarta nga P8.3 milyon. Sumunod kay De Lima si Sen. Risa Hontiveros P16 milyon at Sen. Bong Go P18.4 milyon. Nisunod ka De Lima si Sen. Risa Hontioveros P16 milyon ug si Sen. Bong Go P18.4 milyon. Tulad ni Villar, wala ring inilistang utang si Hontiveros. Susama ni Villar, walay nakalista nga utang si Hontiveros. Narito pa ang listahan ng yaman ng mga senador: Ania pa ang listahan sa kwarta sa mga senador. Sina Pacquiao at Sotto naman ang may nakalistang pinakamalaking liabilities. Sila Pacquiao ug Sotto usab ang adunay nakalista nga pinakadakong liabilities. Sa ilalim ng batas, dapat magsumite ng kanilang SALN ang mga opisyal at kawani ng pamahalaan. Ubos sa balaud, angayang magsubmite sa ilang SALN ang mga opisyal ug trabahante sa panggamhanan. Noong nakaraang taon base sa 2018 SALN, si dating Sen. Antonio Trillanes ang nakalistang pinakamahirap na senador na may P7.5 milyon ari-arian, na sinundan ni De Lima na P7.7 milyon ang idineklarang yaman noon. Niadtong milabay nga tuig base sa 2018 SALN, si kanhing Sen. Antonio Trillanes ang nakalistang pinakapobre nga senador nga adunay P75 milyong kabtangan, nga gisundan ni De Lima nga P7.7 milyon ang gideklarang kwarta kaniadto. Nanatili naman sina Villar at Pacquiao ang nanguna sa naturang listahan na naglista ng P3.719 bilyon at P3.005 bilyon na yaman, ayon sa pagkakasunod sa kanilang 2018 SALN. Nagpabilin pa gihapon sila Villar ug Pacquiao ang nag-una sa maong listahan nga naglista og P3.719 bilyon ug P3.005 nga kwarta, sumala sa pagkasunod sa ilaang 2018 SALN. Nagtamo ng mga sugat sa ulo ang dalawang batang magkapatid matapos silang mahulog sa escalator kasama ang sinasakyang stroller ng nakababatang kapatid sa isang shopping mall sa Russia. Nakahiagom og mga samad sa ulo ang duha ka magsuon nga bata human mahulog sa escalator sakay sa stroller sa kinamanghurang igsoon Sa isang video na mapapanood din sa GMA NewsFeed, makikita na pababa ang magkapatid sa escalator kasama ang isa pang bata na kanilang kaibigan. Sa usa ka video nga makita sa GNA NewsFeed, napamatud-ang ninaog sa escalator kauban ang usa pa ka bata nga ilang amigo. Tulak-tulak ng nakatatandang kapatid na babae ang stroller ng kaniyang kapatid at matagumpay niya itong naisampa sa escalator, habang inaalalayan naman siya ng kaibigan. Gihawiran pa sa kinamagulangang igsoon ang babae niini nga manghud sakay stroller at swerte niining naplastar sa escalator, samtang gialalayan usab siya sa iyang higala. Ngunit nang bumaba na ang stroller sa escalator, dito na ito nagpasirko-sirko. Apan sa dihang mikanaog na ang stroller sa escalator,diri na kini nagtuyok-tuyok. Nakakapit sa stroller ang nakatatandang kapatid kaya napasama rin siya sa pagkahulog. Nakagunit sa stroller ang kinamaguwangang igsoon mao nga nakuyog na pud siya sa pagkahulog. Agad namang napatakbo ang kanilang kaibigan para humingi ng tulong. Diha diha dayong nakadagan ang ilang higala aron mangayo og tabang. Batay sa mga ulat, nasa loob ng store ang mga ina ng mga bata at nagsusukat ng damit. Sumala sa mga tahu, anaa sa sulod sa tindahan ang mga inahan sa mga bata og nagsukod og sanina. Dinala sa pinakamalapit na ospital ang magkapatid matapos magtamo ng mga sugat sa ulo. Gidala gilayon sa pinakaduol nga balay tambalanan ang magsuon human naangkon og samad sa ulo. Patuloy ang imbestigasyon ng mga awtoridad sa insidente at wala pang linaw kung may pananagutan ang mga ina ng mga bata dahil sa kapabayaan nila umano. Padayon pang giimbestigahan sa mga awtoridad ang panghitabo ug wala pay klaro kung adunay tulubagon ang mga inahan sa mga bata tungod sa pagpasagad nila. Inihayag ni Senate President Vicente Sotto III na magpupulong ang mga lider ng kinaaaniban niyang partido na Nationalist Peoples Coalition NPC para paghandaan ang darating na 2022 presidential elections. Gibutyag ni Senate President Vicente Sotto III nga maghisgut ang mga lideres sa kaubanan niya nga partido nga Nationalist Peopes Coalition NPC para mapangandaman ang muabotay nga 2022 presidential elections. Ayon kay Sotto, ipinagluluksa pa rin nila sa NPC ang pagpanaw ng kanilang founder at kingmaker na si Eduardo Danding Cojuangco noong Hunyo. Sumlala kang Sotto, gikasubo pa gihapon nila NPC ang pagpanaw sa ilang founder ug kingmaster nga si Eduardo Danding Cojuangco noong Hunyo. Ang usapan namin originally kasi was after the 40th day of Ambassador Danding, the leadership will meet again to focus on the continuation and the leadership of the party, pahayag ni Sotto sa Kapihan sa Manila Bay forum. Ang among sabot sa permero man gud mao nga ang ika 40 diyas nga pagkamatay ni Danding, ang pagpangulo makita gihapon sa pag pagpadayon ug ang panguluhan sa partido, sumala sa paayag ni Sotto sa Kapihan sa Manila Bay Forum. Sa kabila ng pagpanaw ni Cojuangco, sinabi ni Sotto na nananatiling solido ang NPC bilang isang partido. Bisan sa kamatayon ni Cojuangco, sumala pa ni Sotto nga mapabilin lig-on ang NPC isip usa ka partido. Pero pinaka-solid, bihirang may umaalis, unless tinanggal, dagdag niya. Apan pinaka lig-on, usahay lang nagahawa, kung tanggalon, dugang pa niya. Sa ngayon, mayroong tatlong senador ang NPC Sotto, Sherwin Gatchalian at Lito Lapid, 44 na kongresista, walong gobernor, at ilan pang lokal na opisyal. Sa pagkakaron, adunay tulo ka senador ang NPC Sotto, Sherwin Gatchalian ug Lito Lapid, 44 ka mga konresista, walo ka gobernador, ug pipila ka lokal nga opisyal. Una rito, sinabi ni Sotto, huling termino na bilang senador, na hindi pa siya nakapagpapasya kung tatakbo siya sa mas mataas na posisyon sa 2022 eleksiyon. Una pa niini, matud pa ni Sotto, katapusan na kining termino isip senador, nga wala pa siya nakadesisyon kung mudagan ba kini sa taas nga posisyon sa 2022 eleksyon. Kabilang sa mga ihahalal sa 2022 elections ay ang bagong pangulo at bise presidente ng bansa. Lakip sa mga pagabotoan sa 2022 eleksyon mao ang bag-ong presidente ug ang bise presidente. Pinatakpan ng Bureau of Corrections BuCor ang mga tattoo ng mga bilanggo sa New Bilibid Prisons NBP na nagpapakita kung saang pangkat sila kaanib para maiwasan ang gulo sa bilangguan. Gipatabunan sa Bureau of Corrections BuCor ang mga tattoo sa mga peneriso sa New Bilibid Prisons NBP nga nagpakita kung hain nga grupo sila musagol aron malikayan ang kagubot sa presohan. Sa ulat ni Joseph Morong sa GMA News 24 Oras nitong Miyerkules, sinabing isinagawa ang pagbura sa mga tattoo sa pamamagitan ng Oplan Bura Tatak ni BuCor chief director general Gerald Bantag. Sa tahu ni Joseph Morong sa GMA News 24 Oras niining Miyerkoles, matud pa gibuhat ang pagpapas sa mga tattoo pinaagi sa Oplan Tatak BuCor Chief Director General Gerld Bantag. May mga nag-aaway pero hindi katulad noong may mga pangkat. Adunay mga naglalis apan dili pareha kaniadtong adunay mga grupo. Kapag nasaktan ang isang pangkat, gaganti naman. Kung masakitan ang pikas grupo, mubalos pud dayon. Nagbabaka sakali tayo na Ôyong culture of violence ng pangkat ay at least mabawasan kung hindi man mawala nang tuluyan, ayon sa Bantag. Nangita mi og tsamba nga ang culture of violence sa mga grupo maayo nalang nga makuhaan o dili ba mahanaw na gayud, matud pa ni Bantag. Lahat ng bilanggo o persons deprived of liberty ay kailangan umanong makibahagi sa programa. Tanging mga tattoo o marka ng pangkat nila ang tatakpan. Tanang mga peneriso o mga tawo nga gikawangan sa kagawasan nanginahanglan nga muapil sa programa. Ang mga tattoo lamang o ang marka sa grupo nila ang tabunan. Yong mga tattoo artists natin talagang mga lisensyado. Kanang atong mga tattoo artists mga lisensyado na. Sila Ôyong in-charge na tanggalin kung ano Ôyong pangalan noong pangkat, ani Bantag. Sila mao ang nasangunan nga mutanggal kung unsa man kadtong pangalan sa grupo, matud ni Bantag. Samantala, ilang armas din tulad ng mga patalim ang isinuko ng mga PDL. Sa laing bahin, pipila ka armas usab sama sa mga hinagiban ang nasakmit sa mga PDL. Ito na ang magandang resulta kasi lahat ng armory nila unti-unti na Ôyang ibibigay sa amin, isu-surrender, sabi ni Bantag. Mao na kini ang maayong resulta tungod tanan nga mga hinagiban nila nga anam-anam na nga iuli sa amua, isu-surrender, matud ni Bantag. Kamakailan lang, siyam na bilanggo ang nasawi matapos na magsagupa ang dalawang pangkat sa NBP. Sa milabay lang, siyam ka peneriso nga nangamatay human nga nag-away ang duha ka grupo sa NBP. Isinagawa rin ang Oplan Bura Tatak sa Correctional Institution for Women at iba pang penal farms sa lalawigan. Gibuhat usab ang Oplan Bura Tatak sa Correctional Institution for Women ug ang uban pang mga penal farms sa syudad. Inihayag ni Justice Secretary Menardo Guevarra ang limang ahensiya ng pamahalaan na uunahin umanong silipin ng bubuuin niyang task force para imbestigahan kung may nagaganap na katiwalian. Gibutyag ni Justice Secretary Menardo Guevarra ang lima ka ahensya sa panggamhanan nga unahon usa susihon sa mugnaong task force aron imbestigahan kung adunay nahitabo nga dili mao. Sa panayam ng Dobol B sa News TV nitong Miyerkules, ang limang ahensiya na tinukoy ni Guevarra ay ang: Sa pakighinabi s Dobol B sa News TV niining Miyerkoles lamang, ang lima ka ahensya nga gibutyag ni Guevarra mao ang : Umaasa si Guevarra na makapaglalabas sila ng resulta ng imbestigasyon sa mga susunod na buwan. Naglaom si Guevarra nga makapagula sila og resulta s imbestigasyon sa mga mosunod nga bulan. Nitong Martes, inatasan ni Pangulong Rodrigo Duterte si Guevarra na pangunahan ang pagsisiyasat sa katiwalian sa lahat ng ahensiya ng gobyerno. Niining lang Martes, gisangunan ni Pangulong Rodrigo Duterte si Guevarra nga manguna sa pag-imbestiga sa anomalya sa tanang ahensya sa gobyerno. Inamin ni Duterte na patuloy ang katiwalian sa ibat ibang ahensiya sa kaniyang administrasyon. Giangkon ni Duterte nga padayon ang anomalya sa lain-laing ahensya sa iyang administrasyon. Sa pamamagitan ng task force na pangungunahan ng DOJ, umaasa si Duterte na mababawasan pa rin ang katiwalian bago matapos ang kaniyang termino sa June 2022. Pinaagi sa task force nga panguluhan sa DOJ, naglaom si Duterte nga makuhaan pa gihapon ang anomalya sa dili pa mahuman ang iyang termino sa June 2022. Ayon kay Guevarra, ibabase niya ang prayoridad ng imbestigasyon sa tindi ng katiwalian sa ahensiya. Sumala pa kang Guevarra, ihaom niya ang prayoridad sa imbestigasyon sa naghinubra na nga anomalya sa ahensya. Ayon doon sa memorandum na in-issue ng Presidente sa akin na i-consider ng task force yung gravity o magnitude nung anomalya o corrupt activity, anang kalihim. Sumala pa didto sa memorandum nga gi-issue sa Presidente sa akua nga i-consider sa task force ang maong gravity o magnitude sa maong anomalya o corrupt activity, matud pa sa kalihim. Aminado si Guevarra na ito ang pinakamabigat na utos na ibinigay sa kaniya ng pangulo. Aminado si Guevarra nga mao ang pinakabug-at nga sugo nga gihatag sa iyaha sa pangulo. Inilunsad ng online platform ng Radyo Veritas 846 o Radyo Veritas Philippines ang Undas Veritas 2020: Pag-alala, Panalangin at Pagkilala kaugnay sa pangingilin ng sambayanang Filipino ng Todos Los Santos. Gipagula sa online platform sa Radyo Veritas 846 o Radyo Veritas Philippines ang Undas Veritas 2020: pagpahinumdum, pag-ampo ug pag-ila kalabot sa pagpanalangin sa nasud Pilipnas sa panahon sa Kalag-kalag. Ayon sa isang artikulo sa Veritas sinabing nais ng Simbahang Katolika na pamamagitan ng Undas Veritas 2020 ay makapagpadala ang mga kapanalig at mananampalataya ng mga panalangin at pamisa para sa kanilang mga yumaong mahal sa buhay. Sumala sa usa ka arikulo sa Veritas gibutyag nga gusto sa Simbahang Katoliko nga pinaagi sa Undas Veritas 2020 nga makapadala ang mga kapanalig ug mga mag-alampu sa mga ampuonon ug pamisa alang ilang mga mipanaw nga mahal sa kinabuhi. Hinikayat din ang mananampalataya na mag-alay ng love offering para ipagdasal ang namayapang frontliners kung saan magpapadala naman ang Kapanalig na himpilan ng e-mass card sa pamilya ng namayapang medical o service frontliners sa pamamagitan ng e-mail. Giing-ganyo usab ang mga mag-ampuay nga magpahinungod og love offering aron iampo ang nangamatay nga frontliners kung diin magpadala usab ang mga mag-aampo og himpilan og emass card sa pamilya sa mga nangamatay nga medical o service frontliners pinaagi sa amail. Ang Undas Veritas 2020 tugon ng Simbahan lalu paÕt patuloy na umiiral ang community quarantine sa malaking bahagi ng bansa at pagbabawal sa maramihang pagtitipon. Ang Undas Veritas 2020 tubag sa Simbahan ilabina padayon ang community quarantine sa dakong bahin sa nasud ug pagdili sa dinagkong pagtigom. Una na ring ipinag-utos ng pamahalaan ang pansamantalang pagpapasara ng mga sementeryo sa buong bansa upang maiwasan ang mga pagtitipon at pagkahawa mula sa COVID-19. Una na nga gimando sa panggamhanan ang pagpasirado usa sa mga minteryo sa tibuok nasud aron malikayan ang mga pagtigom ug pagtakod sa COVID-19. Ayon kay Fr. Roy Bellen, Vice President for Operation ng Veritas, itatampok sa mga programa ang kuwento ng mga banal at mga katuruan ng simbahan na makatutulong sa paglago ng pananampalataya ng mamamayan. Matud pa kang Fr. Roy Bellen, Bise Presidente for Operation sa Veritas, ipasundayag kini sa mga programa ang maong storya sa mga balaan ug mga panudlo sa simbahan nga makatabang sa paglambo sa pag-ampo sa katawhan. Bilang mga Katoliko, ang atin pong programa ay tungkol sa katesismo;mga pagpapaliwanag tungkol sa ating pananampalataya na may kinalaman sa mga espiritwal na bagay,Õ pahayag ni Fr. Bellen sa Radio Veritas. Isip mga Katoliko, ang atong programa mahitungod sa katesismo; mga pagpasabot mahitungod sa atong tinuohan nga adunay kalabutan sa espiritual nga bahin; pulong ni Fr. Bellen sa Radio Veritas. Ilan sa mga dapat abangan ng mga Kapanalig sa ÔUNDAS VERITAS 2020: PAG-ALALA, PANALANGIN AT PAGKILALAÕ ang pagpapaliwanag tungkol sa buhay ng mga banal at kung paano ito nakatulong sa pananampalataya ng mamamayan. Isa sa mga angay nga atangan sa mga Kapanalig sa "UNDAS VERITAS 2020: PAGHINUMDUM, PAG-AMPO ug PAG-ILA ang pagpasabot mahitungod sa kinabuhi sa mga balaan ug kung unsaon kini makatabang sa pag-ampo sa katawhan. Tatalakayin naman ni Veritasan anchor Fr. Jerome Secillano ang alituntuning dapat sundin sa cremation upang mabigyang dignidad ang mga yumao at maging ang pagdadalamhati. Ito ay pagbibigay halaga naman sa mga pumanaw dulot ng COVID-19 kung saan sa kautusan ng mga eksperto sa kalusugan na dapat agad sunugin ang bangkay upang maiwasan ang pagkalat pa ng virus. Pagahisgutan na usab sa Veritasan anchor Fr. Jerome Sacilano ang balaudnong angayan sundon sa pagsunog sa patayng lawas aron mahatagan og dignidad ang mga mipanaw na og mahimong ang mga nahasubo. Mao kini ang pamaagi sa paghatag og bili sa mga nipanaw na tungod sa COVID-19 kung diin sa kasuguan sa mga eksperto sa panglawas nga angayan dayun dauban ang patanyg lawas aron malikayan ang pagkatag sa virus. Auyon sa artikulo sa Veritas, tampok din sa araw ng mga patay ang pagpapaliwanag ng mga exorcist sa pagpaparamdam ng mga yumaong kaanak kung saan isa si Kalookan Bishop Pablo Virgilio David sa magtatalakay kasama ang kaanak ng mga napaslang na biktima ng extra gyudicial killings. Sumala pa sa artikulo sa Veritas, kabahin usab sa adlaw sa mga patay ang pagpasabot sa mga exorcist sa pagpabati sa mga nangamatay na nga parente kung diin isa na si Caloocan Bishop Pablo Virgilio David sa mohisgot kauban ang mga kaparentehan sa napatay ug mga biktima sa extra gyudicial killings. Nauna nang hinimok ng simbahan ang mananampalataya na gawing makabuluhan ang paggunita ng undas ngayong Ônew normalÕ laloÕt isinara sa publiko ang mga sementeryo sa bansa mula ika-29 ng Oktubre hanggang ika-4 ng Nobyembre bilang pag-iingat na lalaganap ang virus. Una nang gi-awhag sa simbahan tanang mag-apuay nga himoong mabungahon ang paghinumdum sa kalag-kalag sa bag-ong normal nga paagi ilabina nga nga ipasirado alang sa publiko ang mga sementeryo sa nasud sugod ika-29 sa Oktubre hantod ika-4 sa Nobyembre isip pag-amping sa pagkatag sa virus. Kasabay ng pag-utos ni Pangulong Rodrigo Duterte sa Department of Justice DOJ na imbestigahan ang ibat ibang sangay ng pamahalaan na sangkot sa katiwalian, muli naman nanindigan ang Punong Ehekutibo sa integridad nina Public Works and Highway DPHW Secretary Mark Villar at Health DOH Secretary Francisco Duque III. Kuyog sa mando ni Pangulong Rodrigo Duterte sa Department of Justice DOJ nga imbestigahan ang lain-laing ahnesya sa panggamhanan nga apil sa anomalya, sa makausa pa lig-on ang baruganan sa Punong Ehekutibo sa Integridad nila Public Works and Highways DPWH secretary Mark Villar ug Health DOH Secretary Francisco Doque III. Sa taped national address na ipinalabas nitong Martes, iniutos ni Duterte sa bubuuing task force na siyasatin ang umanoy katiwalian na nagaganap sa DPWH. Sa taped national address nga gipagula niining Martes, gimando ni Duterte sa pagahimoong task force nga susihon ang kuno anomalya nga nagahitabo sa DPWH. sabi ni Duterte, na bumuo ng inter-agency body noong Agosto para imbestigahan ang alegasyon ng katiwalian sa Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth. Sumala ka Duterte, nga magmugna og inter-agency body niadtong Agosto aron maimbestigahan ang pasangil nga anomalya sa Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth. Sa kabila ng alegasyon ng katiwalian sa DPWH, nanindigan pa rin si Duterte sa integridad ni Sec. Villar, na inilarawan niyang mahusay magtrabaho at naipatupad ang mga pangunahing proyekto ng gobyerno. Luyo sa akosasyon sa anomalya sa DPWH, nagmalig-on pa gihapon si Duterte sa integridad ni Sec. Villar, nga gihulagway niya nga maayo mutrabaho ug napatuman ang mga nag-unang proyekto sa gobyerno. Batid din ng pangulo na hindi trabaho ni Villar na hanapin ang mga tiwali sa ahensiya. Sayud ang pangulo nga dili gimbuhaton ni Villar ang pangitaon ang mga anomalya sa ahensya. Nitong Martes, sinabi ni Villar na wala silang pipiliin sa imbestigasyon ng gagawin ng kaniyang kagawaran kung may mga opisyal man o tauhan siyang sangkot sa anomalya. Niini lamang Martes, matud pa ni Villar nga wala silay pilion sa imbestigahan nga himoon sa iyang departamento kung adunay mga opisyal ba o kaubanan nga lakip sa anomalya. Tuloy pa rin. Ipadayon pa gihapon. Siyempre, yung sa amin, itÕs also internal. Alang-alang, katong sa amua, Lakip kini tinago. Kailangan din ng internal. Kinahanglan gihapon nga itago. And then may external na rin. Og lakip nga adunay pud ipagawas. Of course, weÕre happy with the creation of this task force. Sa tinuod, malipayon kami sa gimugna sa task force. Sa hiwalay na pulong balitaan sa Palasyo, sinabi ni presidential spokesperson Harry Roque, na nanatili ang tiwala ni Duterte kay Villar, anak ni dating Senate President Manny Villar at incumbent Senator Cynthia Villar. Sa laing panaghisgot balitaan sa Palasyo, gibutyag ni presidential spokesperson Harry Roque, nga nagpabilin ang pagsalig ni Duterte kang Villar, anak ni kanhing senate President Manny Villar ug incumbent Senator Cynthia Villar. Kung ganito kayaman naman kasi iyong Secretary at alam natin na very well educated, educated in the best universities in the world and mayroon ding untainted record as a public servant, having served as congressman also of Las Pi–as eh talaga naman pong he is beyond doubt, ayon kay Roque. Kung ing-ani ka adunahan ang atong Secretary ug nasayud usab kita nga edukado, edukado sa pinaka maayong unibersidad sa tibook kalibutan ug aduna usab limpyo nga binuhatan isip ubos nga suluguon, isip usab nga congressman ug usab sa Las Pi–as sa tinud-anay nga pulong sa walay pagduha duha, matud pa ni Doque. Samantala, sinabi rin ni Duterte sa naturang televised address na wala siyang nakikitang dahilan para sibakin o suspindihin si Sec. Duque. Sa laing bahin, gibutyag usab ni Duterte sa maong televised address nga wala siyay nakitang hinungdan aron pagatanggalon sa o suspendehon si Sec. Duque. Una rito, inihayag ni Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor, na inirekomenda ng kaniyang pinamumunuang House Committee on Public Accounts, ang paghahain ng kaso laban kina Duque at dating PhilHealth president Ricardo Morales. Una niini, gibutyag ni Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor, nga girekomenda sa iyang gipanguluhang House Committee on Public Accounts, ang pagduso og kaso batok nila Duque ug kanhing Health President Ricardo Morales. Ang ulat ng komite ni Defensor ay kaugnay sa isinagawa nilang imbestigasyon tungkol sa umanoy pagwawaldas ng mga opisyal sa pondo ng state health insurer. Ang tahu sa komite ni Defensor adunay kalabutan sa ginamugna nila nga imbestigasyon mahitungod sa kuno paggasto sa mga opisyal sa pondo sa state health insurer. Bukod sa isyu ng PhilHealth, iniuugnay din si Duque sa umanoy overpriced procurement ng COVID-19 testing tools ng DOH. Gawas sa isyu sa PhilHealth, gilakip usab si Duque sa kuno sobra ka mahal nga procurement sa COVID-19 testing tools sa DOH. Ngunit ayon kay Duterte, dapat hintayin ng mga senador na kritiko ni Duque ang resulta ng official report sa ginawang bidding sa mga medical equipment na ginamit ng pamahalaan sa pagtugon sa COVID-19 pandemic. Apan matud pa ka Duterte, angayan nga hulaton sa mga senador nga kritiko ni Duque ang resulta sa opisyal nga report sa gihimong bidding sa mga medical nga kagamitan sa gigamit sa paggamhanan sa pagtubag sa COVID-19 pandemic. Patay ang isang dayuhang lalaki matapos siyang barilin sa ulo ng hindi pa nakikilalang salarin sa Libertad, Pasay City. Nakabsan sa kinabuhi ang usa ka langyaw human mapusilan sa ulo sa wala mailhi nga mamumuno sa Libertad. Sa ulat ni Marisol Abdurahman sa GMA News TV Balitanghali nitong Martes, sinabing natagpuan ang lalaki na nakahandusay at wala nang buhay pasado hatinggabi sa nasabing lugar. Sa tahu ni Marisol Abdurahman sa GMA News TV Balitanghali niining Martes, gibutyag nga napalgan ang lalaki nga naghigda ug wala nay kinabuhi pasado tungang gabii sa maong dapit. Duguan ang biktima at nagtamo ng tama ng bala sa ulo. Nagkadugo ang biktima ug nakahiagum og igu sa bala sa iyang ulo. Nakunan ng CCTV ng isang establisyimento ang pamamaril, kung saan makikita sa lugar ang biktima na naka-jacket at face mask. Nakuaan sa CCTV sa usa ka establisyimento ang pagpamusil, kung diin makita sa dapit sa nahitabuan ang biktima nga naka-jacket ug face mask. Ilang saglit lang, lumapit ang isang lalaking naka-face mask din sa kaniyang likuran saka binaril sa ulo ang biktima. Pipila lamang minuto, niduol ang usa ka lalaki nga naka-face mask usab sa ilang likod nga bahin og diha gilayong gipusil sa ulo ang biktima. Nagtungo sa crime scene ang isang babae na sinabing kakilala niya ang biktima na mayroon umanong bar sa Para–aque. Niadto sa crime scene ang usa ka babaye nga matud pa kaila niya ang biktima nga adunay bar sa Para–aque. Nakuha sa pinangyarihan ng krimen ang passport, clutch bag at cellphone ng biktima. Nasakmit sa lugar sa nahitabuan sa krimen ang pasaporte, clutch bag at cellphone sa biktima. Patuloy na inaalam ng mga awtoridad ang motibo sa krimen. Padayon pang giimbestigahan sa mga awtoridad ang motibo sa maong krimen. Handa si Senate committee on sports chairperson Christopher Bong Go na imbestigahan ang Philippine Southeast Asian Games Organizing Committee PHISGOC kaugnay ng alegasyon ng katiwalian sa pag-host ng bansa sa nakaraang 2019 Southeast Asian Games. Andam si Senate Committee on Sports Chairperson Christopher Bong Go nga imbestigahan sa Philippine Southeast Asian Games Organizing Committee PHISGOC kalabot sa pasangil nga anomalya sa pagdumala sa nasud sa milabay nga 2019 Southeast Asian Games . Kung merong magsasampa ng reklamo o resolution sa Senado, handa po tayo at hindi ako mag-aatubiling isagawa ang parallel investigation on the allegations against PHISGOC, on top of what the Ombudsman and the House of Representatives are doing now, sabi ni Go sa isang pahayag. Kung adunay magsumite og reklamo o resolusyon sa Senado, andam gayud kita ug dili magduha duha himoon ang parallel nga imbestigasyon batok sa mga mulo sa PHISGOC, sa pinakataas kung diin ang Umbudsman ug ang House of Representatives nga nagabuhat niini karon, matud pa ni Go sa usa ka pakighinabi kaniya. Ang importante naman po ay malaman ng taumbayan ang katotohanan. Nagsabi naman po ang PHISGOC, PSC Philippine Sports Commission, POC Philippine Olympic Committee at iba pang nag-organisa ng hosting natin noong 2019 Southeast Asian Games na handa silang sagutin ang mga alegasyon laban sa kanila, dagdag pa ng senador. Ang bilihon man gud niini nga mahibaloan sa katawhan ang kamatuoran. Nagsulti man usab ang PHISGOC, PSC Philippine Sports Commission, POC Philippine Olympic Committee ug uban pang nag-organisa sa pagdumala nato niadtong 2019 Sootheast Asian Games nga andam sila nga tubagon ang mga alegasyon batok kanila, dugang pa sa Senador. Si dating Speaker Alan Peter Cayetano ang nagsilbing chairman ng PHISGOC, isang private foundation na namahala sa paghahanda sa hosting ng 30th SEA Games na ginawa nitong 2019. Si kanhing Speaker Alan Peter Cayetano ang mibarog nga chairman sa PHISGOC, usa ka pribadong foundation nga nagdumala sa pagpangandam sa pagdumala sa 30th SEA Games nga gimugna niining 2019. Ginawa ni Go ang pahayag kaugnay sa panawagan ng ilang miyembro ng POC Executive Board kamakailan na isumite ng PHISGOC ang audited financial statement ng 2019 SEA Games. Gipagula ni Go ang maong pahayag kalabot sa ubang miyembro sa POC Executive Board sa milabay lamang pagsumite sa PHISGOC ang audited nga financial statement sa 2019 SEA Games. Ayon sa senador, nakiusap na rin siya sa Department of Budget and Management na bayaran ang PSC at mga obligasyon ng PHISGOC sa mga supplier na nakibahagi sa hosting ng naturang palaro. Matud pa sa Senador, nihanyo na pud siya sa Department of Budget and Management ng bayaran ang PSC ug ang mga obligasyon sa PHISGOC sa mga supplier nga misalmot sa pagdumala sa maong Palaro. Ibigay na kaagad dahil ayaw natin na ang mga ordinaryong Pilipino ang pumapasan sa kakulangan ng iilan na makapagbayad on time, ani Go. Ihatag na dayon tungod kay dili nato gusto nga ang mga ordinaryong mga Pilipino maoy magbagu sa dili saktong pagbayad, matud pa ni Go. Aksyunan na natin ang mga naiwang mga obligasyon at tuldukan na ang mga isyu na konektado rito. Lihukon na nato dayun ang mga nahabiling mga balayrunon ug undangon na ang mga isyu nga kabahin niini. Una rito, sinabi ng PSC na may pagkakautang pa sila ng aabot sa P387 milyon sa mga supplier sa 2019 SEA Games. Una pa niini, matud pa sa PSC nga adunay utang pa sila nga mukabat sa P387 ka milyon sa mga supplier sa 2019 SEA Games. Kaagad na ipina-cremate ang mga labi ng 14-anyos na binatilyo na pinagbabaril ng riding-in-tandem noong Martes ng gabi sa Maynila matapos na lumitaw na positibo siya sa coronavirus disease 2019 COVID-19. Diha-diha dayun ipacremate ang patayng lawas sa 14-anyos nga batan-on nga gipusil patay sa riding-in -tandem niadtong Martes sa gabii sa Maynila human nga migula nga positibo siya sa Coronavirus disease 2019 COVID-19. Sa ulat ni Chino Gaston sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, ipinakita ang kuha ng CCTV nang pagbabarilin ng mga salarin ang biktimang si DJ Cabilin habang nakaupo sa covered court ng Barangay 56 sa Tondo, Manila. Sa tahu ni Chino Gaston sa GMA News 24 Oras niining Biyernes, gipakita ang kuha sa CCTV sa dihang gipusil sa mga mamumuno ang biktima nga si DJ Cabilin samtang naglingkod sa may covered court sa Barangay 56 sa Tondo, Manila. Isinugod sa ospital ang biktima at pumanaw nitong Miyerkules. Gidala gilayon sa balay tambalanan ang biktima ug mipanaw niini lang Miyerkoles. At kanina, nalaman ng pamilya ng biktima na nagpositibo rin ito sa COVID-19 kaya ipina-cremate agad. Og kaganiha, nasayran sa pamilya sa biktima nga nagpositibo usab kini sa COVID-19 mao gipa cremate dayon kini. Naghihinagpis ang ina ng biktima lalo pat hindi pa nakauuwi ang kanilang padre de pamilya na nais umanong masulyapan sa huling pagkakataon ang kanilang anak. Nasakitan pag-ayo ang inahan sa biktima ilabina nga wala pa nakauli ang ilang amahan sa pamilya nga gusto untang masug-ongan sa katapusang higayon. Lumitaw sa imbestigasyon ng pulisya na nasa covered court ang biktima at ang pinsan nito para aregluhin ang reklamong pananaksak laban sa kaniya. Nigawas sa imbestigasyon sa mga kapulisan nga anaa sa covered court ang biktima ug ang ig-agaw nii aron areglohon ang reklamo nga pagdunggab batok kaniya. Sa video, makikita ang pagdating ng motosiklo na may sakay na dalawang lalaki. Sa video, makit-an ang pag-abot sa motorsiklo nga aduhay angkas nga duha ka lalaki. Huminto ito at bumaba ang angkas at pinagbabaril ang biktima na nagtamo ng mga tama ng bala sa ulo. Nihunong kini og ninaog ang sakay og gipusil diha diha dayon ang biktima nga nakahiagom og igu sa iyang ulo. Nasugatan din ang isa pang kasama ng biktima. Nasamdan asta na ang usa pa ka kauban sa biktima. Samantala, kasama sa mga anggulong iimbestigahan ng Manila Police District MPD ang posibleng paghihiganti at iba pang nakaaway ng biktima. Sa laing bahin, kauban sa mga anggulo nga paga imbestigahan sa Manila Police District MPD ang posible nga balos ug lain pang nakaaway amg biktima. Yun ang titingnan namin. Mao na amoang sutaon. Papaano nakakuha ng impormasyon itong mga suspek na Ôyung bata, eh, nandoon nung mga oras na Ôyun, ani Police Lieutenant Colonel Carlo Manuel, ang tagapagsalita ng MPD. Giunsa pagkuha og impormasyon kining mga suspetsado nga kadtong bata, kuan, naa didto anang mga orasa, matud ni Police Lieutenant Colonel Manuel, ang tigpamahayag sa MPD. Hinatulan ng Sandiganbayan na makulong at madiskuwalipika na humawak ng puwesto sa gobyerno si Surigao del Sur Representative Prospero Pichay Jr., dahil sa umanoy maanomalyang paglalagay niya ng P1.5 milyon pondo ng gobyerno sa National Chess Federation of the Philippines NCFP. Gisentensyahan sa Sandigangbayan nga mabalhog ug madiskwalipika nga mugunit sa pwesto sa gobyerno si Surigao del Sur Representative Prospero Pichay Jr., tungod sa kuno kadudahang pagbutang niya og 1.5 milyon nga pondo sa gobyerno sa National Chess Federation of the Philippines NCFP. Sa 31-pahinang desisyon ng anti-graft court na may petsang Oktubre 23, sinabing ang P1.5 milyon ay nagmula sa Local Water Utilities Administration LWUA, na dating pinamumunuan ni Pichay noong 2010. Sa 31-ka panid nga desisyon sa anti-graft court nga anaay petsa nga Oktubre 23, gibutyag ang P1.5 milyon nga naggikan sa Local Water Utilities Administration LWUA, nga kanhing gidumala ni Pichay noong 2010. Nang panahon iyon, si Pichay din ang presidente ng NCFP, at acting chairman ng LWUA Board of Trustees BOT Niadtong panahona, si Pichay usab ang presidente sa NCFP, ug acting chairman sa LWUA Board of Trustees BOT. Bilang parusa, hinatulan ng Sandiganbayan si Pichay at dalawa pang opisyal ng LWUA na makulong ng anim hanggang walong taon. Isip pagsilot, gihukman sa Sandigangbayan si Pichay ug duha pa ka opisyal sa LWUA nga mabilanggo sulod sa unom hantud walo ka tuig. Diniskuwalipika rin silang humawak ng posisyon sa gobyerno. Gidiskwalipika usab sila nga mogunit og posisyon sa gobyerno. Naniniwala ang anti-graft court na masusing pinag-aralan ni Pichay bilang LWUA-BOT Acting Chairman, ang pondong inilagay sa NCFP. Nagtoo ang anti-graft court nga masusi tun-an ni Pichay isip LWUA-BOT Acting Chairman, ang pondo nga gibutang sa NCFP. Kasama ni Pichay sa naturang kaso sina Emmanuel Malicdem nakatalaga noon na LWUA Senior Deputy Administrator at Wilfredo Feleo nakatalaga noon na LWUAÕs Acting Deputy Administrator for Investment and Financial Services. Kauban ni Pichay sa maong kaso sila Emmanuel Malicdem nakadestino kaniadto nga LWUA Senior Deputy Administrator ug Wilfredo Feleo nga nakadestino usab isip LWUA's Acting Deputy Administrator for Investment And Financial Services. Inatasan din ng korte si Pichay at dalawa pang kasama niya sa kaso na isauli sa LWUA ang P1.5 milyon na may kasamang tubo. Gisangunan usab sa korte si Pichay ug ang duha pa nga kaubanan niya sa kaso nga ibalik sa LWUA ang P1.5 milyon nga adunay tubo. Hinatulan din ng Sandiganbayan na guilty si Pichay sa paglabag sa Code of Conduct for Public Officials and Employees dahil sa nasabi ring kaso. Gihukman usab sa Sandigangbayan nga kadudahan si Pichay sa pagsupak sa Dcode of Conduct for Public Officials and Employees tungod sa maong kaso. Pinagmulta siya ng korte ng P5,000 para dito. Gipamulta siya sa korte og P5,000 alang niato. Sa kabila ng mga naiuulat na mapangahas na krimeng sangkot ang mga salaring nakamotorsiklo, iginiit ng isang opisyal ng Philippine National Police na bumaba ang mga krimen na gawa ng riding in tandem criminal sa nagdaang mga buwan. Bisan pa sa natahu nga dautang krimen nga apil ang mga mamumuno nga nakamotorsiklo, gipamugos sa usa ka opisyal sa Philippine National Police nga mukunhod ang mga krimen nga hinimo sa riding in tandem criminal sa milabay nga buwan. Mula nang luwagan muli ang pagbiyahe ng mga motorsiklo, sunod-sunod na krimen ang iniulat na sangkot ang riding in tandem tulad ng pagnanakaw at maging sa pagpatay. Sukad nga giluagan na usab ang pagbyahe sa mga motorsiklo, sagunson ang krimen nga gibutyag apil ang riding in tandem sama sa pagpangawat ug apil na pagpatay. Sa panayam ng GMA News Unang Hirit nitong Biyernes, sinabi ni Joint Task Force COVID Shield Commander Police Lieutenant General Guillermo Eleazar, na bumaba ng 59 porsyento ang krimen ng mga nakamotorsiklo sa pitong buwan na ipinatupad ang community quarantine, kumpara sa pitong buwan bago nito. Sa pakighinabi sa GMA News Unang Hirit niining Biyernes, gibutyag ni Joint Task Force COVID Sheild Commander Police Lieutenant General Guillermo Eleazar, nga nikanaog sa 59 porsyento ang krimen sa mga nagmotorsiklo sa pito ka buwan sa ipatuman sa community quarantine. Gayunman, sinang-ayunan ni Eleazar na naglipana na naman ang mga krimeng kinasasangkutan ng mga nakamotor sa pagluluwag ng quarantine. Bisan pa niini, gitugutan ni Eleazar nga nanggawas na usab ang mga krimen nga giapilan sa mga nakamotor sa pagpaluag sa quarantine. Kagaya rin natin yan, itong mga kriminal naman, hindi puwedeng mag-work from home itong mga holdupper nung time na nasa quarantine tayo, sabi niya. Mao ra gihapon na sa atua, kining mga kriminal, dili mamahimong mag-work from home kining mga holdaper kaniadtong panahon nga anaa sa quarantine pa, matud pa niya. Pero uulitin ko, talagang kokonti sila kumpara before the pandemic, dagdag ni Eleazar. Apan usbon ko, sa tinood lang gamay ra sila kumpara sa dili pa pandemic, dugang pa ni Eleazar. Para patuloy na masugpo ito, sinabi ni Eleazar na binuo ng PNP ang mga Motorized Anti-Street Crime Operatives MASCO. Aron padayon kini nga mapahunong, matud pa ni Eleazar nga gitukod sa PNP ang mga Motorized Anti-Street Crime Operatives MASCO. Bukod dito, nagtalaga rin ang ahensiya ng mga random checkpoint para mabantayan ang mga magkakaangkas. Gawas pa niini, nagtuboy usab ang ahensya og mga random checkpoint aron mabantayan ang mga mang angkasay. Hiniling ni AnaKalusugan Partylist Representative Mike Defensor na pangalanan ng Presidential Anti-Corruption Commission PACC ang mga mambabatas na sangkot sa katiwalian sa mga proyekto ng Department of Public Works and Highways DPWH. Gihanyo ni AnaKalusugan Partylist Representative Mike Defensor nga hinganlan sa Presidential Anti-Corruption Commission PACC ang mga mambabalaod nga nahilakip sa anomalya sa mga proyekto sa Department of Public Works and Highways DPWH. Ayon kay Defensor, chairman ng House committee on public accounts, hindi makatwiran na madamay ang buong Kongreso kung walang tutukuying pangalan ang PACC. Matud pa ni Defensor, chairman sa House committe on public accounts, dili makatarunganon nga madamay ang tibook kongreso kung walay hisgutan nga ngalan ang PACC. Ang panawagan ko huwag naman blanket accusation. Huwag naman nilalahat dahil unfair din sa institusyon at sa maraming miyembro ng Kongreso, na naniniwala akong hindi naman ganito ang ginagawa, pahayag niya sa mga mamamahayag nitong Biyernes. Ang akong panawagan dili lang unta blanket accusation. Dili lang unta tananon tungod kay dili makatarunganon sa institusyon ug sa daghang myembro sa Kongreso, nga nagatuo ko nga ingon ani ang gibuhat, pulong niya sa mga tigbalita niining Biyernes. Ituro na talaga nila at magkaroon nang malalim na pag-aaral, dagdag niya. Itudlo na gayud nila ug aduna nay lawom nga pagtuon, dugang pa niya. Una rito, sinabi ni PACC chief Greco Belgica sa isang panayam sa radyo na mayroong mga DPWH district engineers ang ginigipit ng mga mambabatas para sa proyekto. Una niini, matud pa ni PACC chief Greco Belgica sa usa ka hinabi sa radyo nga anaaay mga DPWH nga district engineers ang giipit sa mga mambabalaud alang sa proyekto. Ayon kay Defensor, handa siyang magpatawag ng imbestigasyon tungkol sa katiwalian sa DPWH pero mas makabubuti umano kung third party ang gagawa nito kung may mga mambabatas na sangkot. Matud pa ni Defensor, andam siyang magpatawag og imbestigasyon mahitungod sa anomalya sa DPWH apan mas makaayo kuno kung third party ang mubuhat niini kung mga mambabalaud ang nahiaapil. Baka ang sabihin naman nila, self-serving. Basin ang isulti napud nila, kinaugalingog-serbisyo. Gagawa ako ng investigation, pagkatapos ang mga kasamahan ko magkaroon ng absuwelto. Maghimo ko og imbestigasyon, human ang mga kaubanan nako makabaton og kagawasan. Bago nito, inihayag ni Senador Panfilo Lacson na may nasilip siyang sa 2021 budget proposal na alokasyon ng pondo para sa local infrastructure projects sa 42 congressional districts na magkakapareho sa ilalim ng DPWH propose budget. Sa wala pa, gibuyag ni Senador Panfilo Lacson nga anaay nasusihan siya nga sa 2021 budget proposal nga alokasyong pondo alang sa local infrastructure project sa 42 ka congressional districts nga pareha sa ilawom sa DPWH propose budget. Ayon sa senador, may mga naghihinala na kaya naantala ang pagsusumite ng DPWH ng kanilang mungkahing budget ay dahil na rin sa mga pahabol na ginagawa ng ilang kongresista. Matud pa ssa senador, adunay mga nagduda nga maong nalangan ang pagsubmite sa DPWH sa ilang giduso nga budget tungod kini sa mga gipaapas nga gibuhat sa ubang kongresista. Sinabi naman ni Defensor na hindi niya nakita ang sinasabi ni Lacson na 42 distrito na magkakapareho ng alokasyon. Matud pa ni Defensor nga wala niya nakita nag gisulti ni Lacson nga 42 distrito nga pareha sa alokasyon. Kamakailan lang, pinuna ni Pangulong Rodrigo Duterte ang umanoy patuloy na katiwaliang nagaganap sa DPWH. Pilahay lamang, nabantayan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang kuno padayon nga anomalya nga nagahitabo sa DPWH. Gayunman, nilinaw ng pangulo na hindi si DPWH Secretary Mark Villar ang kaniyang pinatutungkulan. Sa mao gihapon, giklaro sa pangulo nga dili si DPWH Secretary Mark Villar ang iyang buot pasabot. Inihayag naman ni Villar na bumuo na siya ng task force na magsisisayat at tatanggap ng mga reklamo tungkol sa mga iregularidad sa kaniyang ahensiya. Gibutyag usab ni Villar nga nagmugna na siya og task force nga magsusi ug mudawat og mga reklamo mahitungod sa dili maayong gimbuhaton sa iyang ahensya. Walang binabagong batas ng simbahan si Pope Francis sa usapin ng same-sex marriage. Walay giusab nga balaud sa simbahan si Pope Francis sa hisgutanan sa same-sex marriage. Ito ang pahayag nina Veritas Pilipinas anchor priests Fr. Emmanuel Alfonso SJ, Executive director ng Jesuits Communication at Msgr. Pepe Quitorio kaugnay sa mga ulat na pinapayagan ng Santo Papa ang pag-iisang dibdib ng parehong kasarian. Mao kini ang pulong nila Veritas Pilipinas anchor priests Fr. Emmanuel Alfonso SJ, Executive director sa Jesuits Communication ug Msgr. Pepe Quitorio kabahin sa mga tahu nga ginatugutan sa Santo Papa ang pagpakasal sa pareha og sekso. Ipinaliwanag ni Msgr. Quitorio, director ng Media office ng Catholic Bishops Conference of the Philippines CBCP na binigyan diin lamang ng Santo papa ang pagbibigay tuon sa karapatan ng mga homosexual bilang bahagi ng pamilya at ng lipunan. Gipasabot ni Msgr. Quitorio, director sa Media office sa Catholic Bishops Conference of the Philippines CBCP nga gihatagan og kabug-aton sa Santo Papa ang paghatag pagtagad sa Katungod sa mga homosexual isip nahilakip sa pamilya ug sa katilingban. It is not a change of dogma, or document ng simbahan. Dili kini kausaban sa pagtulun-an, o dukomento sa simbahan. Walang binago. Walay giutro. Ang sa kanya lang Pope Francis, bigyan ng atensyon ng civil government kasi may mga problema yang ganyan and they are our brothers and sisters, ayon kay Msgr. Quitorio. Alang sa iyaha kang Pope Francis, hatagan og pagtagad sa civil government tungod kay anaay mga suliran kana ug sila atong mga kaigsuonan, matud pa ni Msgr. Quitorio. Sa hiwalay na pahayag sinabi naman ni Fr. Alfonso na ang lahat ay may karapatan na kalingain, igalang at mahalin na siya ring sinasaad sa mga dokumento ng simbahan. Sa laing pahayag gibutyag ni Fr. Alfonso nga ang tanan adunay katungod nga atimanon, tahuron, ug May karugtong daw yan. Aduna kanay sumpay. Tinanggal na ang Ôthis doesnÕt mean that I support homosexual act. Gitanggal na ang 'wala kini nagpasabot nga ako misuporta sa mga homosexual nga binuhatan. Tinanggal yun. Gitanggal kadto. Ganun po talaga yan. Ingon ato gyud to siya. Pangalawa, matagal nang turo ng simbahan at ito, ang mahalaga na ang third sex na matagal na may mga dokumento na ang simbahan na ang people are differently orientated, dapat respetuhin pa rin natin. Ikaduha, dugay na nga gitudlo sa simbahan ug kini, ang importante nga third sex mnga dugay na nga adunay mga dokumento na ang simbahan nga ang tawo nagkalain lain ang pagkabalo, angayang irespeto nato. Respetuhin, kalingain, mahalin. Respetuhon, atimanon, mahalon. So yun po ang context ng katuruan ng simbahan, hinihingi po na nagbigyan natin ng paggalang ang lahat ng tao anuman ang kanyang kasarian. Mao kadto ang pagtulun-an sa simbahan, gipangayo usab nga hatagan nato og pagtahod ang tanang tawo bisan unsa paman ang ilang sekso. Pangatlong punto nga natin iba po ang civil union sa marriage, paliwanag pa ng pari. Ikatulong punto nato lahi man gud ang civil union sa kaminyuon, pagpasabot pa sa pari. Iginiit ng pari na ang ipinaliwanag ni Pope Francis ay ang pagkakaiba ng civil union sa sakramento ng kasal na tinututulan ng simbahan sa magkapareho ng kasarian, subalit kinakailangan ng proteksyon sa ilalim ng civil law. Gipamugos sa pari nga ang gipasabot ni Pope Francis mao ang kalainan sa civil union sa sakramento sa kasal nga gibabagan sa simbahan sa pareho og sekso, apan gikinahanglan nga proteksyonan ssa ilawom sa civil law. Ang kontrobersyal na pahayag ng Santo Papa ay mula sa documentary film na ipinalabas sa Roma, Italya. Ang kontrobersyal nga pahayag ni Santo Papa naggikan sa documentaryo nga pasundayag nga gipagula sa Roma, Italya. Hindi yan bago, yan ay bahagi ng isang documentary film na nag-premiere nung isang araw sa Roma, Italya. Pinik-up nila ang mga kontrobersyal statement, dagdag pa ni Fr. Alfonso. Dili na ka bag-o, aduna kanay kalambigitan sa usa ka dokumentaryo nga palabas nga nag-premiere niadtong nilabayng adlaw sa Roma, Italya. Tiniyak din ni Fr. Jerome Secillano, executive secretary ng CBCP-Permanent Committee on Public Affairs na hindi nababago ang turo ng simbahan sa usapin ng pag-aasawa. Gipaniguro usab ni Fr. Jerome Secillano, executive secretary sa CBCP-Permanent Committee on Public Affairs nga dili mausab ang tudlo sa simbahan sa hisgutanan sa kaminyuon. Ipinaliwanag ni Fr. Secillano na bukod tanging Santo Papa lamang ang makapagpaliwanag sa tunay na kahulugan ng Una Ley de Convivencia Civil na nagkaroon ng ibat-ibang interpretasyon. Gipasabot ni Fr. Secillano nga gawas kang Santo Papa nga mao lamang ang makapasabot sa tinuod buot pasabot sa Una Ley de Convivencia Civil nga adunay nagkalain-laing interpretasyon. Iginiit ng opisyal na hindi madali ang pagbabago ng doktrina ng simbahan lalot nag-ugat lamang ito sa panayam kay Pope Francis sa isang film documentary. Gipamugos sa opisyal nga dili sayon ang pag-usab sa doktrina sa simbahan ilabina nga nagsukad kini sa pakighinabi kang Pope Francis sa usa ka film documentary. Inihayag ni Fr. Secillano na maaring gamitin ng LGBT groups at kanilang supporters ang pahayag ni Pope Francis para isulong ang kanilang agenda pero ang pamahalaan at lehislatura pa rin ang magpapasa ng batas kaugnay sa civil union. Gibutyag ni Fr. Secillano nga mamahimong gamiton sa LGBT groups ug sa ilang mga sumusunod ang pahayag ni Pope Francis aron ipadayon ang ilang gisabutan apan ang gobyerno ug ang lehislatura pa gihapon ang mupasa og balaudnon sa civil union. Patay ang isang 14-anyos na binatilyo matapos siyang pagbabarilin ng riding-in-tandem sa Tondo, Maynila. Patay ang usa ka 14-anyos nga batan-on human kining gipusil sa riding-in-tandem sa Tondo, Maynila. Ang biktima, ay inereklamo umano ng pananaksak ng isa pang menor de edad. Ang biktima, gireklamo kuno sa pagpanunggab sa usa ka menor de edad. Sa ulat ni Corinne Catibayan sa GMA News TV Balitanghali nitong Biyernes, kinilala ang biktima na si Deejay Cabilin. Sa tahu ni Corinne Catibayan sa GMA News TV Balitanghali niining Biyernes, giila ang biktma nga si Deejay Cabilin. Nangyari ang insidente Martes ng bandang 11 p.m., kung saan pinagbabaril ang binatilyo sa bahagi ng covered court sa tabi ng barangay hall ng Barangay 56. Nahitabo ang insidente Martes sa alas 11 sa kagabhion., kung diin gipusil ang batan-on a dapit sa covered court duol sa barangay hall sa Barangay 56. Bago nito, makikita sa CCTV na nakaupo si Cabilin kasama ang isang grupo ng mga babae at lalaki. Sa wala pa kini, malantawan sa CCTV nga naglingkod si Cabilin kauban ang usa ka grupo sa mga babae ug lalake. Biglang dumating ang dalawang nakaitim na jacket na lalaki na sakay ng motorsiklo. Nakasumbrero ang rider samantalang naka-helmet naman ang angkas. Sa kalit lang niabot ang duha ka nakaitom og jacket nga lalake nga nagsakay og motorsiklo. Nagsul-ob og kalo ang rider samtang naka-helmet usab ang angkas. Bumaba ang nakaangkas saka nilapitan ang biktima at binaril nang dalawang beses sa ulo. Nikanaog ang nag-angkas human giduol ang biktima og gipusil og kaduha ka beses sa iyang ulo. Agad na isinugod si Cabilin sa ospital pero binawian din ng buhay. Dali dayun nga gidala si Cabilin sa balay tambalanan apan namatay ra gihapon kini. Samantala, sugatan naman ang isa pang menor de edad na pamangkin ni Cabilin. Sa laing bahin, samaran ang usa pa ka menor de edad nga pag-umangkon ni Cabilin. Pahayag ng Manila Police District, galing ng barangay hall si Cabilin dahil sa reklamo ng pananaksak umano sa isa pang menor de edad sa isang computer shop. Matud pa sa Manila Police District, gikan sa barangay hall si Cabilin tungod sa reklamo sa pagpanuggab kuno sa usa pa ka menor de edad sa usa ka computer shop. Patuloy ang imbestigasyon ng pulisya kung may kinalaman ang pamamaril sa krimen. Padayon ang imbestigasyon sa mga pulis kung aduna bay kalabutan ang pagpusil sa krimen. Pinaghahanap na ng mga awtoridad ang mga suspek. Gipangita na sa mga kapulisan ang mga suspetsado. Sinisikap pang makapanayam ng GMA News ang pamilya ng biktima at mga saksi sa krimen. Gipaningkamutan pa nga mahinabi sa GMA News ang kabanay sa biktima ug mga nakakita sa krimen. Tinawag umano ni MMDA traffic chief Bong Nebrija na bollard massacre ang nangyaring pag-araro ng isang oil tanker sa aabot sa 70 na bollards sa EDSA-Shaw southbound tunnel magadaling-araw nitong Biyernes. Gitawag pa kuno ni MMDA traffic chief Bong Nebrija nga muabot nga bollard massacre ang nahitabong pagdaro sa usa ka oil tanker nga mukabat ssa 70 ka bollards sa EDSA-shaw Southbound tunnel kadalawon niining Biyernes. Iniulat ni Mark Makalalad sa Unang Balita na sinabi Nebrija na aabot sa 70 na mga bollard ang nabuwal matapos umano mawalan ng kontrol ang driver sa minamanehong sasakyan ala-una ng madaling-araw. Gitahu ni Mark Makalalad sa Unang Balita nga matud pa ni Nebrija nga muabot sa 70 ka mga bollard ang nayabu human nga nawad-an og kontrol ang drayber sa gimaneho niining sakyanan alauna sa kadlawon. Ikinatuwiran umano ng driver na si Ronald David na pumutok ang gulong sa harapan at likuran ng kaniyang sasakyan kaya siya rumagasa sa bollards. Gikatarungan sa drayber nga si Ronald David nga nibuto ang ligid sa atubangan ug sa likod sas iyang sakyanan mao siya niharurot sa bollards. Ayon kay Nebrija, delikado ang insidente dahil maaaring sumabog ang tanker at sa init ng apoy ay maaaring mag-collapse and MRT structure. Matud pa ni Nebrija, makuyaw ang panghitabo tungod kay mamahimong daghang mubuto nga tanker ug sa kainit sa kalayo mamahimong matumba ang MRT structure. Isinalang sa breath analyzer test ang driver at nakakuha ng 0. 07 reading, na ang ibig sabihin ay nakainom ng alak ang driver, ayon sa ulat. Gisalang sa breath analyzer test ang driver ug nakakuha og 0.07 reading, nga ang buot pasabot nga nakainom og bino ang drayber, sumala sa tahu. Sinabi ni Nebrija na magrereklamo sila sa Land Transportation Office upang mag-issue ng show-cause order laban sa driver. Matud pa ni Nebrija nga nagreklamo sila sa Land Transportation Office aron maghatag og show-cause order batok sa driver. Posible umano itong magresulta sa revocation ng lisensya ng driver. Adunay posibilidad kini nga moresulta sa pagtanggal sa lisensya sa drayber. Aniya, aabot sa 200 daang meto ang haba ng puwang ng mga nabuwal na bollards sa EDSA dahil sa insidente. Matud pa niya, mukabat sa 200 ka gatos metos ang gitas-on sa bakante nga natanggal sa bollards sa EDSA tungod sa nahitabo. Isang security guard ng Bureau of Immigration ang kabilang sa mga iniimbestigahan ng National Bureau of Investigation NBI kaugnay ng Pastillas scheme dahil sa pagkakaroon niya ng ari-arian na aabot sa P14 milyon kahit nasa P10,000 kada buwan lang ang kaniyang sahod. Usa ka security guard sa Bureau of Immigration ang kabahin sa mga pagaimbestigahan sa National Bureau of Investigation NBI bahin sa Pastillas Scheme sa pagsakmit niya og bahandi nga mukabat og P14 milyon bisan pa anaa lang sa P10,000 kada bulan ang iyang sweldo. Sa ulat ni John Consulta sa GMA News 24 Oras nitong Huwebes, sinabi ng opisyal ng Special Action Unit ng NBI na nagdeklara ang security guard sa kaniyang SALN statements of assets, liabilities, and net worth noong 2018 ng kabuuang ari-arian na umaabot sa mahigit P14 milyon. Sa tahu ni John Consulta sa GMA News 24 Oras niining Huwebes, matud pa sa opisyal sa Special Action Unit sa NBI nga nagdeklara ang security guard sa iyang SALN statements of Assets and liabilities and net worth niadtong 2018 sa iyang kinatibuk-ang kabtangan nag mukabat sa P14 milyon. Idineklara umano ng security guard na nakabili siya ng bahay na nagkakahalaga ng P4.5 milyon, may mga alahas, dalawang sasakyan na SUV ang isa, at nakakabiyahe sa ibang bansa ng walong beses sa isang taon kabilang na sa Japan, Amerika, at Europe. Gideklara kuno sa security guard nga nakapalit siya og balay nga nagkantidad og P4.5 milyon, adunay mga alahas, duha ka sakyanannga SUV ang isa, ug nagabyahe sa nasud ka walo sa isa ka tuig lakip na sa Japan, Amerika, ug sa Europa. Ang security guard, salary grade 4 or 5 lang Ôyan. Ang maong security guard, salary grade 4 o 5 lang na. So more or less kung sumesuweldo Ôyan, P8,000 ang maximum. P8,000 to P10,000 Ôyan a month, paliwanag ni Jun Donggalio, NBI Special Action unit chief. Naa sa siguro sa P8,000 ang pinaka dako nga sweldo. P8,00 hantud P10,000 kana kada bulan, pasabot ni Jun Donggalio, NBI Special Action Unit Chief. Pag sobrang laki naman ng idineklera mo na hindi mo na maja-justifyÉ it is safe to say na puwedeng may kinalaman ka talaga diyan sa pastillas, dagdag niya. Kung dako ra kaayo ang ideklara nimo dili kana makatarunganon...mas maayong isulti nimo nga adunay kalabutan ka sa pastillas , dugang pa niya. Bukod sa security guard, isang Immigration officer naman ang napansin din ang mabilis na paglago ng ari-arian batay sa isinumite ring SALN. Gawas sa security guard, usa ka Immigration Officer usab abg nabantayan nga paspas ang asenso sa iyang katigayunan sumala sa iyang SALN nga gisumete. Mula umano sa P227,000 networth na idineklara noong 2015, umangat ito sa P1.4 milyon pagkaraan lang ng isang taon 2016. Gikan kuno sa P227,000 networth nga gideklara kaniadtong 2015 niasenso kini sa P1.4 milyon paglabay lamang sa usa ka tuig 2016. Pagsapit ng 2018 na sinasabing kalakasan ng pastillas scheme, umangat pa ang ari-arian niya sa mahigit P5 milyon. Pag-abot sa 2018 nga maoy pagkusog sa pastillas scheme, nidaghan pa ang iyang mga katigayunan sa halos P5 milyon. Halos P1.2 million ang nadagdag. Halos na P1.2 milyon ang nadugang. So sa isang taon makikita niyo po na medyo may discrepancy talaga. Mao nga sa isa ka tuig makita ninyo nga murag aduna gayud kalainan. Itong SALN, Ôyung declaration nila diyan, magiging part ng ebidensya natin Ôyan sa imbestigasyon natin sa pastillas case, sabi pa ng opisyal. Kining SALN, 'kanang gideklara nila diha, mamahimong kabahin sa ebidensya na kini sa imbestigasyon nato sa pastillas case, matud pa sa opisyal. Mayroon 20 high-ranking official ng BI ang isinailalim din umano sa lifestyle check at sasampahan ng reklamo kaugnay ng pastillas scheme. Adunay 20 ka taas og mga posisiyon nga opisyal sa BI ang anaa karon sa kuno lifestyle check ug sang-atan kini og reklamo kalabot sa pastillas scheme. Ang isang opisyal, sumasahod umano ng P33,000 bawat buwan pero nagdeklara ng P27 milyon na ari-arian. Ang usa ka opisyal, musweldo lang kuno og P33,000 kada bulan apan nagdeklara og P27 milyon nga katigayunan. Ang mga ari-arian niya, kinabibilangan ng mga condo unit, mamahaling sasakyan, at maging mga bahay at lupa, ayon kay Donggalio. Ang iyang mga kabtangan, lakip na niini ang condo unit, mahalong sakyanan, ug lakip na usab mga balay ug yuta, matud pa ni Donggalio. Yung supposed to be na natirang 20 from the first batch na hindi pa nakakasuhan, na sabi nga nila Ôyung mga boss, ang akin pong palagay, eh, baka madagdagan pa po. Kadtong nahabilin unta nga 20 gikan sa unang batch nga wala pa nakasuhan, nga matud pa nila katong mga boss, sa aking paminaw, basun pa kini madugangan pa. Pipilitin po natin na madagdagan dahil nga sa paglutang o pag-surface ng bago nating whistleblower, dagdag pa niya. Atong paningkamutan nga madugangan tungod kay naggawas na o paggimaw sa mga whistleblower, dugang pa niya. Inaasahan ng NBI na maisasampa ang kaso sa mga opisyal ng BI sa huling linggo ng Oktubre o unang linggo ng Nobyembre. Gilauman sa NBI nga mapasang-at na ang kaso sa opisyal sa BI sa katausan sa semana sa Oktubre o unang semana sa Nobyembre. Ang pastillas scheme ay sinasabing sabwatan ng mga taga-BI upang makapagpapasok sa bansa ng mga dayuhan, partikular na ang mga Tsino, kahit hindi na repasuhin nang mabuti ang kanilang mga dokumento. Ang pastillas scheme gihinganlan og panagsabut sa taga-BI aron makapasulod sa nasud og langyaw, partikular na niini ang mga Intsek, bisan pa dili ayuhon pagrepaso ang ilang mga papeles. Binalaan ni Southern Luzon Command Solcom chief Lieutenant General Antonio Parlade Jr. ang aktres na si Liza Soberano dahil sa pagsuporta umano nito sa Gabriela Womens Party, na ayon sa militar ay prente ng komunistang grupo. Gipahinumduman ni Southern Luzon Command Solcom chief Liuetenant General Antonio Parlade Jr. ang artista nga si Liza Soberano tungod sa pagsuporta niini sa Gabriela Women's Party nga matud pa sa militar prenta sa komunistang grupo. Sa isang pahayag nitong Miyerkules ng gabi, sinabi ni Parlade na dapat mabigyan ng sapat na impormasyon ang aktres na nagtataguyod ng karapatan ng mga kababaihan. Sa usa ka pamulong niining Miyerkoles sa gabii, gibutyag ni Parlade nga angayang mahatagan og saktong impormasyon ang artista na nagtabang sa katungod sa mga kababayen-an. Dagdag pa ng opisyal, hindi pa miyembro ng New Peoples Army si Liza at iba pang celebrity kaya dapat malaman nila ang hidden violent agenda ng Malayang Kilusan ng Bagong Kababaihan MAKIBAKA. Dugang pa sa opisyal, dili pa kuno miyembro sa New Peoples Army si Liza ug uban pang mga celebrity mao nga angayang masayran ang hidden violent agenda sa Malayang Kilusan ng Bagong Kababaihan MAKIBAKA. Ayon kay Parlade, ang MAKIBAKA ay isang underground group na nagtatago sa likod ng Gabriela Womens Party. Matud pa ni Paralde, ang MAKIBAKA usa ka pailawom nga grupo nga nagatago sa luyo sa Gabriela Womens Party. Nagbigay din ng katulad na babala ang militar kay Miss Universe 2018 Catriona Gray. Naghatag ug susama nga pahinumdum ang militar kay Miss Universe 2018 Catriona Gray. Pinayuhan din ni Parlade ang aktres na huwag sundan ang yapak ng isang Ka Ella Colmenares. Gitambagan usab ni Paralde nga dili sundugon ang mga lakang sa usa ka Ka Ella Colmenares. Binatikos din ni Parlade sa pahayag ang Gabriela dahil hindi umano ipinapaalam ng grupo ang kanilang pakay sa mga nire-recruit. Gibatikos usab ni Paralde sa iyang pahayag ang Gabriela tungod kay wala kini nagsulti sa ilang grupo sa ilang tumong sa mga narecruit nila. Sa pagtukoy umano ni Paralde kay Soberano na hindi pa NPA, sinabi ni Brosas na malisyoso nang iniuugnay ng opisyal ang aktres sa armadong grupong NPA. Sa pagsulti pa kuno ni Paralde kang Soberano nga dili pa kini NPA, matud pa ni Brosas nga gihatagan lang og pasabot sa opisyal ang artista sa armadong grupo nga NPA. Natangayan ng sasakyan ang isang plantita na bibili lang sana ng paso sa Quezon City, ayon sa ulat ni Bam Alegre sa Unang Balita nitong Huwebes. Nakuhaan og usa ka sakyanan ang usa ka plantita nga mupalit lang unta og kaang sa Quezon City, matud pa sa tahu ni Bam Alegre sa Unang Balita niining Huwebes lang. Nag-park lang daw sandali si Diane Canaveral sa Commonwealth Avenue sa Barangay North Fairview para bumili ng mga paso ng bulaklak na matangay ang kaniyang sasakyan. Nagparada lang unta kadali si Diane Canaveral sa Commonwealth Avenue sa Barangay North Fairview aron mupalit og kaang sa bulak sa dihang nadala ang iyang sakyanan. Sumalisi raw ang carnapper dahil iniwang idling ang sasakyan. Nisalisi ra kuno ang carnapper tungod kay idling ang sakyanan. Natagpuan ang sasakyan sa may Barangay Greater Fairview matapos lamang ang 20 minutos ng mga miyembro ng Tactical Response Motorcycle Unit ng pulisya. Napalgan ang sakyanan dapit sa may barangay Greater Fairview human lamang sa 20 minutos sas mga miyembro sa Tactical Respose Motorcycle Unit sa pulisya. Ayon sa mga saksi, inabandona ito ng isang lalaki. Matud pa sa mga nanakita, gibilin kini sa usa ka lalake. Matapos matukoy ang pagkakakilanlan ng dalawang suspek sa pagpatay sa isang rider sa Valenzuela City kamakailan, lumitaw sa imbestigasyon ng pulisya na hindi pagnanakaw ang pangunahin nilang motibo sa ginawang pagpaslang sa biktima. Human mahinganli ang pagkatawo sa duha ka suspetsado sa pagpatay sa usa ka rider sa Valenzuela City, pilahay lamang nigula sa imbestigasyon sa pulisya nga dili kawat ang unang motibo sa gihimong pagpatay sa biktima. Sa ulat ni Chino Gaston sa GMA News 24 Oras nitong Miyerkules, sinabing pinagbabaril ng riding-in-tandem ang biktimang si Luigi Hernando noong Oktubre 9 sa Barangay Paso de Blas habang papauwi na mula sa bangko. Sa tahu ni Chino Gaston sa GMA News 24 Oras niining Miyerkoles, matud pa gipusil sa riding-in tandem ang usa ka biktima si Luigi Hernando kaniadtong Oktubre 9 sa Barangay Paso de Blas samtang pauli kini gikan sa bangko. Nang matumba ang biktima, kinuha ng mga salarin ang bag ni Hernando na may lamang pera at tinangay din ang kaniyang motorsiklo. Sa dihang natumba na ang biktima, gikuha sa mga mamumuno ang bag ni Hernanado nga adunay sulod nga salapi og gidasla lakip na ang iyang motorsiklo. Ang biktima, nagtatrabaho bilang messenger at collector sa isang kompanya. Ang biktima nagtrabaho isisp usa ka messenger ug collector sa usa ka kompanya. Pagnanakaw at pagpatay na by just mere looking doon sa CCTV. Papangawat ug pagpatay kini kung tan-awon sa kuha sa CCTV. Pero pagimbistiga namin and nakuha Ôyung mga pieces of evidence ay ito ay planado, ayon kay Police Colonel Fernando Ortega, hepe ng Valenzuela City Police. Apan sa among pag-imbestiga ug nakuha ang pipila ka mga ebidensya kini usa ka giplanohan pag-ayo, matud pa ni Police Colonel Fernando Ortega, hepe sa Valenzuela City Police. Ang primordial intent niya is Ôyung murder. Ang primordial intent niya mao ang pagpatay. Secondary lang Ôyung pagkuha ng pera, idinagdag ng opisyal. Ikaduha nalang ang pagkuha sa kwarta, gidugang pa sa opisyal. Nakilala na ang mga suspek na sina Rico Reyes, alias Moja, at Narciso Santiago, alias Tukmol, na sinampahan ng mga reklamong murder, robbery at carnapping. Nailhan na ang mga suspetsado nga sila Rico Reyes, alias Moja, ug si Narciso Santiago, alias Tukmol, nga gisang-atan na og mga reklamong murder ug carnapping. Ayon sa pulisya, si Santiago ang driver ng motorsiklo, at may mahaba na umanong criminal record. Matud pa sa pulisya, si Santiago ang driver sa motorsiklo, og adunay tag-as na kunong mga criminal record. Pero si Reyes, na lumilitaw na gunman, ngayon lang daw namonitor ng pulisya. Apan si Reyes, nga nigawas nga gunman, karon lang kini nakita sa pulisya. Naglaan ang lokal na pamahalaan ng Valenzuela ng pabuyang P600,000 o tig-P300,000 sa bawat suspek, sa sinomang makakapagbigay ng impormasyon para madakip ang mga ito. Naghatag ang lokal nga panggamhanan sa Valenzuela og ganti nga P600,000 o tag P300,000 sa kada suspetsado nga kung kinsa man ang makahatag og impormasyon aron madakpan na kini sila. Bukod kina Santiago at Reyes, hinahanap na rin ng pulisya ang ibang sangkot umano sa krimen, kasama na ang sinasabing mastermind sa pagpatay kay Hernando. Gawas pa nila Santiago ug ni Reyes, ginapangita na karon sa mga kapulisan ang uban pang kabahin kuno sa krimen, lakip na niini ang gibutyag nga mastermind sa pagpatay kang Hernando. Wasak ang ikalawang palapag ng isang bahay sa Marikina City nang mabagsakan ng nabuwal na puno ng Ipil-ipil na tinatayang nasa 60 talampakan ang taas. Bungkag ang ikaduhang andana sa usa ka balay sa Marikina City human matumbahan kini og usa ka punuan sa Ipil-ipil nga gibana-banaang anaa sa 60 ka pulgada ang gitas-on. Sa ulat ng GMA News TV Quick Response Team nitong Miyerkules, sinabing nangyari ang insidente sa Provident village. Sa tahu sa GMA News TV Quick Response Team niining Miyerkoles, gibutyag nga naitabo ang insidente sa Provident Village. Natumba ang puno sa kasagsagan ng malakas na pag-ulan nitong Martes. Natumba ang punuan sa kahoy sa paghaguros sa makusog nga pag-ulan niining Mates lamang. Nasa labas ng bakod ng village ang puno pero inabot pa rin ang bahay at ilang nakaparadang sasakyan dahil sa sobrang laki nito. Naa sa gawas sa kural sa village ang punuan apan naabtan pa gihapon ang balay ug uban pang naglaray nga sakyanan tungod sa kadako niini. Ayon sa mga awtoridad, ilang dekada na ang tanda ng puno na kinailangan pagputol-putulin para maitanggal. Matud pa sa mga awtoridad, pila na ka dekada ang kagulangon sa punuan nga anayan putol-putulon aron nga matanggal. Itinanggi ng tagapagsalita ng Department of Agriculture DA na ang pag-angkat ng mga bigas sa ibang bansa ang dahilan ng pagbaba ng presyo ng palay na inaani ng mga lokal na magsasaka. Walang giangkon sa tigpamaba sa Department of Agriculture DA ang pagkuha og mga bugas sa laing nasud ang nag unang hinungdan sa pagkunhod sa presyo sa humay nga bugas nga gina ani sa mga lokal nga mag-uuma. Sa panayam sa GMA News Unang Balita nitong Miyerkules, sinabi ni DA spokesperson Assistant Secretary Noel Reyes, na ang pagiging basa ng palay ang dahilan kaya sa murang halaga ito binibili ng mga trader. Sa pakighinabi sa GMA News sa Unang Balita niining Miyerkoles, matud pa ni DA spokesperson Assistant Secretary Noel Reyes, ang pagkabasa sa humay ang hinungdan mao nga barato ang presyo sa palit niini sa mga mamalitay. Ang presyo ng palay ay nade-determine ng supply and demand. Mababa yun dahil basa. Kapag nakikita mo yun kapag basa, hindi po nabibili masyado na mataas sa presyo, paliwanag niya. Ang presyo sa humay maoy ilhanan sa supply ug demand. Ubos kadto tungod kay nahumod. Kung imong kining makit-an ang pagkahumog niini,dili kini ginapalit kaayo sa taas nga presyo, pasabot niya. So P19 per kilo po kapag tuyong-tuyo. Mao nga P19 kada timbang kini kung uga na kaayo. Siyempre po may P12, P13, P14 pero mataas din po yung iba na P16, P17 yung tuyo, dagdag ni Reyes. Syempre adunay P12, P13 , P14 apan taas usab ang uban nga P16, P17 kung uga, dugang pa ni Reyes. Nitong nakaraang buwan, hiniling ni Senador Ralph Recto sa DA na alamin ang sintemyento ng mga magsasaka sa pagbaba ng presyo ng bagong aning palay sa P12 bawat kilo. Niining milabay nga bulan, gihanyo ni Senador Ralph Recto sa DA nga susihon ang mga mulo sa mga mag-uuma sa pagkunhod sa presyo sa bag-ong sanggi nga humay sa P12 kada kilo. Giit ni Recto, dapat alamin ng DA kung nakaapekto sa presyo ng palay ng mga lokal na magsasaka ang pag-angkat ng bigas. Gipamugos ni Recto, angayang hibaloon sa DA kung nakaapekto ba sa presyo sa humay sa mga lokal nga mag-uuma ang pag-angkat og bugas. Nitong Oktubre 6, sinabi ng DA na hindi dapat umangkat ng palay sa ibang bansa sa panahon ng anihan ng palaya sa Pilipinas para matulungan ang mga magsasaka. Niini lamang Oktubre 6, matud pa sa DA nga dili angayang muangkat og humay sa ubang nasud sa panahon nga ting-ani og humay sa Pilipinas aron nga matabangan ang mga mag-uuma. Pinigilan po natin yan at nakiusap po si Secretary William Dar na huwag munang magparating lalong-lalo na sa harvest. Gipugngan nato kana ug nanghanyo ni Secretary William Dar sa dili usa magpahatod ilabina sa pagsanggi. Yan din ang utos ng Senate committee on agriculture and food ni Senator Cynthia Villar, ayon kay Reyes. Mao usab kini ang sugo ni Senate committe on agriculture and food ni Senator Cynthia Villar, matud pa ni Reyes. Although, tuloy-tuloy ang pag-issue ng permit ay huwag po sila magpasok ng imported rice tuwing anihan, sabi pa niya. Apan, padayun ang paghatag og permit dili sila angay magpasulod og imported nga humay kaga sanggi, matud pa niya. Isang lalaki sa Quezon City ang natangayan ng cellphone ng isang kawatan na nakikisabay sa pangangailangan ngayon ng marami sa internet connection dahil sa online class ng mga mag-aaral. Usa ka lalake sa Quezon City ang nakawatan og cellphone sa usa ka kawatan nga nakigdungan sa panginahanglan karon sa kadaghanan sa internet connection tungod sa online class sa mga magtutuon. Ang modus ng suspek, nag-aalok ng libreng wifi. Ang modus sa suspetsado, nagapang-agda og libre nga wifi. Sa ulat ni Jun Veneracion sa GMA News 24 Oras nitong Martes, ipinakita ang kuha sa CCTV sa Barangay Apolonio Samson sa pagdating ng suspek na sakay ng motorsiklo. Sa tahu ni Jun Veneracion sa GMA News 24 Oras niining Martes, gipakita ang kuha sa CCTV sa Barangay Apolonio Samson sa pag-abot sa suspetsado nga nag-angkas sa motorsiklo. Tumigil siya sa isang apartment building at paatras na ipinarada ang kaniyang motorsiklo para madaling makatakas. Nihunong siya duol sa usa ka apartment building ug paatras nga giplastar ang iyang motorsiklo aron dali rang makasibat. Ayon sa mga saksi, kinatok ng suspek ang bawat unit sa building para mag-alok kunwari ng kabit na libreng wifi. Matud pa sa mga nakakita, gitoktok sa suspetsado ang kada unit sa gambalay aron kunuhay manghanyag og libreng kabit sa wifi. Isa sa mga nahikayat si Amid, hindi niya tunay na pangalan, na nagtiwala sa suspek dahil inisip niya na magagamit ng kaniyang anak sa online class ang wifi connection. Usa sa mga naagni si Amid, dili niya tinood nga ngalan, nga nisalig sa suspetsado tungod kay pagtuo niya mapuslan sa iyang anak sa online class ang maong wifi connection. Hinanapan daw ng suspek ng cellphone si Amid at saka inayang bumaba mula sa kinaroroonan nilang second floor para daw makasagap ng mas malakas na internet signal. Gipangitaan kuno og cellphone sa suspetsado si Amid ug dayon giagni nga muduol sa iyang pwesto sa ikaduhang andana aron kuno makasakmit og mas kusog nga internet signal. Nang nasa baba na sila, hinanapan daw ng suspek si Amid ng xerox ng kaniyang ID pero ipinaiwan ang kaniyang cellphone para hindi raw mawala ang internet signal. Sa dihang naa na sila sa ubos, gipangitaan kuno si Amid og kopya sa iyang ID apan gipabilin ang iyang cellphone aron kuno dili mawala ang internet signal. At nang umakyat si Amid, doon na tumakas ang suspek dala ang cellphone ng biktima na nagkakahalaga ng P13,000. Og sa pagsaka ni Amid, didto na nisibat ang suspetsado bitbit ang cellphone sa biktima nga nagkantidad og P13,000. Ayon kay Amid, ang naturang cellphone ay bigay niya sa kaniyang anak. Matud pa ni Amid, ang maong cellphone hinatag niya sa iyang anak. Kapag may nag-aalok sa inyo na free wifi para sa online class wag po tayong madaling magtiwala. Kun adunay maghatag sa inyoha og libre nga wifi alang sa online class dili gilayon kitang motuo. Nangyari na po sa sa akin at ayaw ko rin pong mangyari sa inyo, payo ni Amid. Nahitabo na kini ka nako ug dili ko motugot nga mahitabo usab kini sa inyoha, tambag ni Amid. Samantala, inalerto na ng barangay ang kanilang mga kababayan para mag-ingat sa bagong modus sa kanilang lugar. Sa Laing bahin, gialerto sa na barangay ang ilang mga katawhan aron magmabinantayon sa bag-ong modus sa ilang dapit. Umatake na naman ang manlolokong nagpapa-deliver ng mga pagkain sa address na iba ang nakatira sa Las Pi–as City. Niatake na usab ang mga mangingilad nga nagadeliver og mga pagkaon sa address nga lain ang nagpuyo sa Las Pi–as City. Hindi na naman bababa sa 10 food delivery rider ang nabiktima. Dili na usab moubos sa 10 ka delivery rider ang ilang nabiktima. Sa ulat ni Cedric Castillo sa GMA News 24 Oras nitong Martes, sinabing gumamit ng pangalang Marl dela Cruz ang manloloko. Sa tahu ni Cedric Castillo sa GMA News 24 Oras niining Martes, matud nigamit og ngalan nga Marl dela Cruz ang mangingilad. Tinatayang aabot umano sa mahigit P20,000 ang inabot ng mga inorder na pagkain ng manloloko. Gibana- banaang muabot kuno sa kapin sa P20,000, ang giabot nga mga order nga pagkaon ang mga mangingilad. May nag-doorbell po kasi ang sabi niya sa akin ÔmaÕam, may delivery po kayo, order.Õ Adunay nag-doorbell man gud angn pulong niya sa akoa, 'ma,am, adunay delivery para nimo, order.' Sabi ko, Ôkuya, wala akong order saÕyo.Õ Tubag nako, 'kuya, wala man koy order sa imo. ' Sabi niya, Ônako, maÕam, naloko po kami. Matud pa niya, 'hala ,maam, nailad mi ani. Ito po hindi ko na po matawagan. Mao ni dili na nako ni matawgan. Sabi niya, ÔmaÕam, marami po kami.Õ Matud niya, 'ma'am, daghan gud mi. Sabi ko, anong marami? Ingon ko, unsay daghan? Tapos maya-maya datingan po Ôyong mga delivery, kuwento ng uploader ng nag-viral na video. Dayun taod-taod nagsingabot ang mga delivery, gisaysay sa uploader nga nagviral ang maong video. Hindi maiwasan ng uploader ng video na maging emosyonal dahil sa awa para sa mga deliver rider. Dili malikayan sa uploader sa video nga mahimong emosyonal tungod sa tumang kalooy sa mga rider. Naaawa ako sa mga tao. Nalooy ko sa mga tawo. Nakita ko po Ôyong isang driver na bata pa siya. Nakit-an nako nga ang usa ka driver bata pa. Para siyang taranta kasi siguro wala pang kita. Nataranta intawon siya tungod wala pay kita. ÔMaÕam,Õ sabi niya ÔBigyan ko po kayo ng chicken?Õ Sabi ko, Ônako, kuya, Ôwag,Õ saad niya. Ma'am, matud pa niya hatagan ka nako og manok,? Ingon nak,' ay kuya ayaw na uy,' tubag nako. Kung sinuman po Ôyong taong Ôyon na umorder, napaka-halimaw siya. Kung kinsa man to nga tawo niorder, perting ka halimaw niya. Hindi po magandang biro, patuloy pa niya. Dili kini usa ka maayong binuang, padayon pa niya. Nitong lang nakaraang Setyembre, nasa 10 delivery rider din ang nabiktima ng panloloko sa nabanggit na lungsod na nagtago sa pangalang AJ Pande. Niining nilabay nga Setyembre, anaa sa 10 ka delivery rider usab ang nabiktima sa pagpangilad sa nasulti nga syudad nga nagtakuban sa ngalan nga AJ Pande. Para mahikayat ang mga tsuper, market vendor at iba pang manggagawa na magpa-COVID-19 test, inihayag ni Manila Mayor Isko Moreno na sasagutin ng lokal na pamahalaan ang pagkain ng kanilang pamilya sakaling magpositibo sila sa virus. Aron nga maagni ang mga drayber, mga tindero ug uban pang mga trabahante nga magpa-COVID test, gibutyag ni Manila Mayor Isko Moreno nga libre kini gikan sa panggamhanan. Inihayag ito ng alkalde sa kaniyang Facebook Live nitong Martes, kaugnay sa isinasagawang mass swab testing ng lungsod kaugnay na rin sa patuloy na pagbubukas ng ekonomiya ng lungsod. Gibutyag kini sa Mayor sa ilang Facebook Live niining Martes, kalabot sa ginahimong mass swab testing sa syudad kalabot na usab sa pag-abli sa ekonomiya sa syudad. Ayon kay Moreno, nauunawaan niya ang alalahanin ng ilan na nag-aalinlangan na magpa-swab test dahil sa nangangamba silang walang makakain ang kanilang pamilya kapag isinailalim sila sa isolation o quarantine ng 14-araw. Matud pa ni Moreno, nasabtan niya ang kaguol sa pipila nga nag-alanganin nga magpa-swab test tungod sa pagduha duha walay mapakaon sa ilang pamilya kung pasudlon na sila sa isolation o quarantine sulod sa 14 ka adlaw. Sa mga tricycle drivers, e-trike drivers, jeepney drivers, bus drivers, pedicab drivers, sa lahat ng manininda namin na vendor sa pampublikong palengke at lahat ng mga empleyado ng malls sa Manila, Ôwag na po kayong mangamba, saad ni Moreno sa kaniyang panawagan na magpa-swab test. Alang sa mga tricycle drayber, e-trike drayber, dyip drayber, bus drayber, pedicab drayber, sa tanang nanida nga vendor namo sa publikong merkado ug tanan nga mga trabahante sa malls sa Maynila, 'ayaw kamo kahadlok, matud pa ni Moreno sa iyang pag-awhag sa mga magpa-swab test. Katulad ng kompromiso ko sa inyo, pipilitin nating yakapin hanggaÕt kaya nating yakapin. Sama sa kompromeso nako sa inya, pugson nako nga tabangan ang tanan. Pipilitin nating maibsan ang agam-agam o pangamba na baka magutom ang inyong pamilya, patuloy niya. Ipugos nato nga makuhaan ang pagduha-duha nga basin magutman ang inyong pamilya, padayon niya. Kabilang sa mga kalipikadong makatanggap ng naturang ayudang pagkain ay ang mga public market vendors, mall at supermarket employees, hotel staffers, restaurant workers, at e-trike, pedicab, tricycle, jeepney at bus drivers. Apil sa mga mamahimong makadawat sa maong hinabang nga pagkaon mao ang mga naninda sa pampublikong merkado, malls ug supermarket nga mga trabahante, hote staffs, restaurant nga nagtrabaho ug e-trike, pedicab, tricycle, dyip, ug bus drayber. Magkakaloob umano ang lokal na pamahalaan ng isang sakong bigas at mga grocery items kapag nagpositibo ang manggagawa sa COVID-19 test. Makadawat kuno ang lokal nga panggamhanan og usa ka sakong bugas ug mga grocery items kung kini magpositibo sa COVID-19 test. Ipinaliwanag din ng alkalde ang kahalagahan ng pagpapa-test upang matiyak ng manggagawa na hindi lang ang pamilya niya ang ligtas kung hindi maging ang mga taong pinagsisilbihan nila. Gipasabot usab sa Mayor ang importansya sa mga nagpatest aron masiguro nga ang mga trabahante nga dili lang ang pamilya niya ang luwas lakip na nag mga tawo nga ilang gialagaran usab. Sinimulan ng Maynila ang free RT-PCR testing sa ilang manggagawa nitong Setyembre. Gisugdan na sa Maynila ang libre nga RT-PCR testing sa ubang trabahante niining Setyembre lamang. Madadaanan na ng mga motorista sa Disyembre ang Metro Manila Skyway Stage 3 sa soft-opening nito at toll-free sa loob ng isang buwan, ayon sa kompanyang namamahala sa proyekto na San Miguel Corp. SMC. Mamahimo na nga agian sa mga motorista sa Disyembre ang Metro Manila Skyway Stage 3 sa soft-opening niini ug toll-free sa sulod sa usa ka bulan, matud pa sa kompaya nga nagdumala sa proyekto nga San Miguel Corp. SMC WeÕre very proud and excited about this project, because it will truly make a big difference to so many peopleÕs lives, especially with our economy slowly opening up and with more vehicles coming back to our roads, saad ni SMC president and COO Ramon Ang sa isang pahayag nitong Martes. Kami mapasigarbohon gayud ug naghinamhinam na mahitungo sa proyekto, tungod kay makatahag kami og kabag-ohan sa kadaghanan tawo nga kinabuhi, ilabina sa atong ekonomiya hinay hinay nga pab-abli ug mas daghan pang mga sakyanan muagi sa kadalanan, matud pa ni SMC president ug COO Ramon Ang sa usa ka pamulong niini niadtong Martes. Nitong nakaraang linggo inanunsyo ng SMC na natapos na ang 18-kilometer elevated expressway, mas maaga kaysa sa itinakdang target schedule na sa katapusan pa sana ng Oktubre. Niining milabay nga semana gibutyag sa SMC nga nahuman na ang 18 ka kilometro elavated expressway, mas sayo kaysa sa gihatag nga target schedule niini nga sa katapusan pa unta kadto sa Oktubre. While weÕre still doing a few finishing works, we want the public to be able to use Skyway 3 already and benefit from the convenience and ease of travel that it will bring. Samtang amoa pa kining ginahimo ang ginagmay nga paghuman, naghinaot kami sa publiko nga magamit na ang Skyway 3 ug makabenipisyo sa pagpahapsay ug makapasayon sa byahe ang mahatag niini. We have all waited long for this project, so this is the best way we can welcome everyone, by making Skyway 3 free for one month, dagdag ni Ang. Dugay na kaayo nato kining gipaabot nga proyekto, mao kini ang pinaka maayo nga pagawhag sa tanan, pinaagi sa skyway 3 libre sa tanan sa sulod sa usa ka bulan, dugang pa ni Ang. Ayon sa SMC, bahagya ring binuksan para sa motorista at libre ding nagagamit ang bahagi ng Buendia to Plaza Dilao ng Skyway 3. Matud pa sa SMC, hinay hinay usab nga giablihan alang sa mga motorista ug libre usab nga gipagamit ang dapit sa Buendia paingon sa Plaza Dilao sa Skyway 3. Inabot ng may anim na taon bago nakompleto ang proyekto na mag-uugnay ng South Luzon Expressway SLEX at North Luzon Expressway NLEX. Niabot og mga unom ka tuig ang maong proyekto human kini makumpleto nga magsumpay sa South Luzon Expressway SLEX ug North Luzon Expressway NLEX. Kabilang umano sa naging problema sa proyekto ay ang usapin ng right-of-way at pagpapalit sa desisyon nito. Lakip na kuno sa nahimong suliran sa maong proyekto mao ang hisgutanan sa right-of-way ug ang pag-usab sa desisyon niini. Dahil sa Skyway 3, mababawasan na umano ang mga dadaan sa EDSA dahil mayroon itong walong access points sa Makati , Manila San Juan , at Quezon City. Tungod sa Skyway 3, makuhaan na kuno ang mga muagi sa EDSA tungod kay aduna kini walo ka mga access points sa Makati, Manila San Juan, ug sa Quezon City. Sinabi ng Malaca–ang na karapatan ni Metropolitan Manila Development Authority MMDA spokesperson Celine Pialago na magpahayag ng sariling pananaw kaugnay sa mga pangyayari sa nakakulong na aktibistang si Reina Mae Nasino, na namatayan ng anak. Matud pa sa Malaca–ang ka katungod sa Metropolitan Manila Development Authority MMDA spokesperson Celine Pialago nga magpagawas og kaugalingong panglantaw kalabot sa mga panghitabo sa nakakulong nga aktibistang si Reina Mae Nasino, nga namatayan og anak. Hindi naman po kasi related sa MMDA iyang issue na iyan. Wala may kalabutan sa MMDA ang maong isyu. So hayaan po natin na magkaroon ng personal na opinyon si spokesperson Pialago, paliwanag ni presidential spokesperson Harry Roque sa pulong balitaan nitong Lunes. Mao nga ato nalang kining pasagdan nga adunay personal nga opinyon si spokesperson Pialago, pasabot ni presidential spokesperson Harry Roque. Umani ng batikos si Pialago dahil sa kaniyang Facebook post na dapat umanong alamin ng publiko ang istorya ni Nasino bago maglaan ng simpatiya matapos mawalan ng anak. Nihakot og mga mga pagpanghinaway si Pialago tungod sa iyang Facebook post nga angayan kunong hibaloon sa publiko ang storya ni Nasimo sa dili pa muhatag og simpatiya human mawad-an og anak. Tinawag ni Pialogo na ginagawang drama serye ang nangyari kay Reina Mae. Gitawag ni Pialago nga drama serye ang nahitabo ni Reina Mae. Matapos umani ng mga batikos, humingi ng paumanhin si Pialago kay Nasino at mga inang nawalan ng anak. Human kini nihakot og batikos, nangayo og pasaylo si Pialago kang Nasino ug sa mga inahan nga nawad-an usab og mga anak. Pero hindi niya binawi ang pagtawag niya sa nangyari na drama serye dahil may mga tao umanong sinamantala ang sitwasyon ni Nasino. Apan wala niya bawia ang pagtawag niya sa nahitabo nga drama serye tungod kay adunay mga tawo kuno nga nisakay lang usab sa sitwasyon ni Nasino. Isang urban poor organizer, nahaharap si Nasino sa kasong illegal possession of firearms and explosives. Usa ka urbar poor organizer, nag-atubang karon si Nasino sa kaso nga illegal possession of firearms and explosives. Nang pumanaw ang sanggol niyang anak na nakahiwalay sa kaniya na si River, pinayagan siyang makalabas ng piitan ng kulungan ng anim na oras para makapunta sa burol at libing ng bata. Sa dihang namatay ang iyang batang anak nga nahabulag kaniya nga si River, gitugutan siya nga makagawas sa presohan sa unom ka oras aron lamang makaadto sa haya ug sa lubong. Pero binatikos ng mga tagasuporta ni Nasino ang mahigpit na seguridad na ibinigay kay Nasino na hindi inalisan ng posas. Apan gibatikos sa mga tagasuporta ni Nasino ang guot kaayo nga pagbantay nga gihatag kang Nasino nga wala tanggali og posas. Ngunit giit ng Department of the Interior and Local Government, nararapat at hindi overkill ang ginawang pagbabantay kay Nasino. Apan matud pa sa Department of the Interior and Local Government, angayang dili palabian ang gihimong pagbantay kang Nasino. Inihatid sa huling hantungan si Baby River noong Biyernes. Gihatod sa iyang lubnganan si Baby River niadtong Biyernes. Nais umano ni Pangulong Rodrigo Duterte na bilisan pa ang rehabilitasyon ng Marawi na nawasak sa bakbakan ng tropa ng pamahalaan laban sa teroristang grupo noong 2017. Gusto unta ni Pangulong Rodrigo Duterte nga paspasan ang rehabilitasyon sa Marawi nga nadaot sa gyera sa pamahalaan kontra ang teroristang grupo niadtong 2017. Ito ay sa kabila ng pagtiyak ng Task Force Bangon Marawi TFBM na matatapos ang rehabilitasyon ng lungsod sa Disyembre 2021. Kini human sa pagsiguro sa Task Force Bangon Marawi TFBM ang mahuman ang rehebilitasyon sa syudad karong Disyembre 2021. Ginawa ni Roque ang pahayag kasabay ng paggunita sa ikatlong taong anibersaryo ng madugong labanan ng tropa ng pamahalaan kontra sa teroristang Maute group. Gibutyag ni Roque ang pahayag uban sa paghinumdum sa ikatulo nga anibersaryo sa madugo nga away sa tropa sa gobyerno kontra sa teroristang Maute group. Ayon kay Task Force Bangon Marawi chief Eduardo del Rosario, target nilang matapos ang pagsasaayos sa nawasak na lungsod sa Diyembre 2021, o anim na buwan bago matapos ang termino ni Duterte. Matud pa sa Task Force Bangon Marawi chief Eduardo del Rosario, punterya nila nga mahuman ang pagplastar sa nabungkag nga syudad sa Disyembre 2021, o unom ka bulan sa dili pa mahuman ang termino ni Duterte. Bilyon-bilyong pondo na ang ginugol sa pagsasaayos ng Marawi, at maging sa bayan ng Butig at Piagapo sa Lanao del Sur. Bilyon-bilyon nga pundo ang ang gihatag sa pagpaayo sa Marawi, ug lakip na sa lungsod sa Butig ug Piagapo sa Lanao del Sur. Ang Marawi Reconstruction Conflict Watch, isang autonomous monitoring group, nababagalan sa ginagawang proyekto para makabangon muli ang mga mamamayan ng lungsod. Ang Marawi Reconstruction Conflict Watch, usa ka autonomous monitoring nga grupo, gininayan sila sa gihimong proyekto aron bangonon pagbalik ang katawhan sa maong syudad. Maging si Vice President Leni Robredo ay nananawagan sa pamahalaan na bilisan ang mga proyekto para makabalik sa normal na pamumuhay ang mga tao. Lakip na si Bise Presidente Leni Robredo nag-awhag sa panggamhanan nga paspasan na ang mga proyekto aron makabalik na sa normal ang panginabuhi sa mga tawo. Ayon sa MRCW, bukod sa mabagal umano ang rehabilitasyon, hindi rin umano sapat ang pondong inilalaan sa pagbangon ng Marawi. Matud pa sa MRCW, gawas pa nga hinay kuno ang rehabilitasyon, dili usab kuno igu ang pondo nga gihatag aron mapatindog sa Marawi. Nagbitiw sa kaniyang puwesto bilang House Minority leader si Manila Representative Bienvenido Abante Jr. at lumipat sa bakuran ng mayorya ni bagong Speaker Lord Allan Velasco. Nihawa sa iyang pwesto isip House Minority leader si Manila Representative Bienvenido Abante Jr. Ug nibalhin sa grupo sa mayorya ni bag-ong Speaker Lord Allan Velasco. Ginawa ni Abante ang pagbibitiw matapos niyang gawin ang kaniyang talumpati na turno en contra sa panukalang P4.5 trilyong national budget sa 2021 nitong Biyernes. Gihimo ni Abante ang paghawa human niya tapusa ang iyang pagpamulong sa turno en contra sa balaudnong P4.5 trilyong national budget sa 2021 niining Biyernes lamang. Ipinaubaya naman ni Abante sa mga miyembro ng minorya na pumili ng kaniyang kapalit. Gisalig na usab ni Abante sa mga miyembro sa minorya nga mangita na og iyang ikapuli. Kasabay nito, nagpasalamat siya sa suportang ibinigay sa kaniya ng minority bloc sa nakalipas na 15 buwan. Kauban nii, nagpasalamat usab siya sa suporta nga gihatag sa iyaha sa minoryang bloc sa milabay nga 15 ka bulan. Magkaiba man tayo ng partido, paniniwala, ideolohiya, there is one thing that binds us, which is our desire to serve our people, sabi ni Abante. Lahi man ang aton partido, tinuohan, idolohiya, apan aduna gihapoy usa ka butang nga naghugpong kanato, mao kini ang kagustuhan nato sa pagpangalagad sa katawhan, matud pa ni Abante. Una rito, sinabi ni Abante na handa siyang magparaya kay Cayetano na maging lider ng minorya kung nanaisin ng kongresista na kumalas sa grupo ng mayorya matapos mapalitan sa liderato. Una pa niini, gibutyag ni Abante nga andam siya nga magparaya na lamang kang Cayetano nga mahimong lider sa minorya kun gustuhon sa Kongresista nga muhawa sa grupo sa mayorya human mapulihan sa liderato. Pero ayon kay Surigao del Norte Rep. Robert Ace Barbers, nagpahayag na silang mga kasapi ng Nacionalista Party NP ng suporta kay Velasco, at kasama rito ang kanilang kapartido na si Cayetano. Apan matud pa kang Surigao del Norte Rep. Robert Ace Barbers, nagpagawas na sila nga mga kaubanan sa Nacionalista Party NP og suporta kang Velasco, ug kauban na niini ang ilang kapartido nga si Cayetano. Mga maliliit na negosyo o micro and small firms na in distress lang ang mabibigyan ng ayuda sakaling magbigay ng subsidiya ang gobyerno para makapagbigay sila ng 13th month pay sa kanilang mga manggagawa, ayon sa Department of Labor and Employment Mga gamayng negosyo o micro ang small firms sa in ditress lamang ang gihatagan sa hinabang kung pananglit maghatag og subsidiya ang gobyerno aron makahatag sila og 13th month pay sa ilang mga trabahante, matud pa sa Department of Labor and Employment. Sa virtual press conference nitong Biyernes, sinabi ni Labor Secretary Bello III, na ang mga naluging maliliit na negosyo ay dapat mag-apply sa pamahalaan ng subsidiya para makapagbigay sila ng 13th-month pay sa mga empleyado. Sa virtual press confernce niining Biyernes, gibutyag ni Labor Secretary Bello III,nga mga nalugi nga gagmayng negosyo angayang mag-apply ssa gobyerno og sabsidiya aron makahatag kini og 13th month pay sa ilang mga trabahante. Kailangan patunayan ng mga mag-a-apply ng subsidiya na nalulugi sila at magkano ang nalugi sa kanila. Kinahangkang pamatud-an sa mga muapply sa sabsidiya nga nalugi sila og pila ang nalugi kanila. Nang tanungin kung posibleng makasama rin sa subsidiya ang medium enterprises, sabi ng kalihim, Hindi na siguro. Sa dihang gipangutana kung aduna bay posibilidad nga mahilakip usab sa subsidiya ang medium enterprises, matud pa sa kalihim, dili na kuno. Maganda-ganda ang kanilang katayuan ito Ôyung mga umaabot sa P100 million ang capitalization nila so hindi na siguro, micro na lang tsaka small, sabi ni Bello. Arang-arang ang ilang barug mao kini kadtong miabot og P100 milyon ang capitalization nila mao nga dili na kinahanglan, micro na lang ug ang small, matud pa ni Bello. Sa Pilipinas, ang mga negosyo na itinuturing micro ay kung ang asset size nito ay nasa P3,000,000 at may siyam na empleyado. Sa pilipinas, ang mga negosyo nga ginatawag nga micro kadtong ang asset size niini naa sa mga P3,000,000 ug adunay siyam ka mga trabahante. Ang small business ay may asset size na nasa P3,000,001 at P15,000,000 na may 10 hanggang 99 kawani. Ang small business usab adunay asset size nga mukabat sa P3,000,001 ug P15,000,000 nga adunay 10 hantud 99 ka mga trabahante. Ang medium business ay may P15,000,001 hanggang P100,000,000 asset size at nasa 100 hanggang 199 ang kawani. Ang medium business adunay P15,000,001 hantud P100,000,000 asset size ug anaa sa 100 kutob 199 ka mga trabahante. Sa datos ng Department of Trade and Industry, 99 porsiyento ng negosyo sa bansa ay kinakatawan ng MSMEs. Sa datos sa Department of Trade and Industry, 99 porsiento sa negosyo sa nasud ang girepresentahan sa MSMEs. Bukod dito, 60 porsiyento rin umano ng mga manggagawa ay nasa MSMEs. Gawas pa niini, 60 porsiento usab kuno sa mga trabahante ang anaa sa MSMEs. Nitong Huwebes, idineklara ni Bello na dapat ibigay ang 13th-month pay ng mga manggagawa ngayong taon kahit may pandemic. Niining Huwebes, gideklara ni Bello nga angayang ihatag ang 13th month pay sa mga trabahante karong tuiga. Upang matulungan ang mga nagigipit na negosyo, sinabi ni Bello na pinag-aaral ng pamahalaan ang magkaloob ng subsidiya o magtatag ng loan facility. Aron matabangan ang mga naglisod sa negosyo, matud pa ni Bello nga gitun-an sa gobyerno ang muhatag og sabsidiya ug muhatag og lig-on nga loan facility. Kung pagbabatayan ang datos ng DOLE na 1.3 milyong manggagawa ang apektado ng krisis, kakailanganin ng P5 bilyon para gamiting subsidiya upang makapagbigay ng 13th-month pay. Kung sumadahon sa datos sa DOLE nga 1.3 milyong trabahante ang naapektuhan sa krisis, gikinahanglan og P5 bilyon aron gamitong sabsidiya aron mahatagan og 13th month pay. Subalit kung pagbabatayan ang datos ng Philippine Statistics Authority na 5.5 milyon ang mga manggagawa na apektado ng pandemic, P13.7 bilyon ang kakailanganin. Apan kung subayon ang datos sa Philippine Statistics Authority nga 5.5 milyon ang mga trabahante nga naapektuhan sa pandemic, P 13.7 bilyon ang gikinahanglan. Pero ayon kay Bello, kailangan pa rin alamin kung ilan talaga ang apektadong manggagawa sa micro at small business ang kailangang tulungan na mabigyan ng 13th month pay. Apan matud pa ni Bello, kinahanglan pa gihapon nga sayron kung pila ba ang naapektuhan nga mga trabahante sa micro ug small business ang gikinahanglang tabangang mahatagan og 13th month pay. Kung wala umanong sapat na pondo ang gobyerno para magbigay ng subsidiya para sa 13th-month pay, maaari namang humiram ang mga employer sa mga state-owned banks tulad ng Land Bank of the Philippines at Development Bank of the Philippines. Pananglitan kuno kung kulang ang pondo sa gobyerno aron mahatagan og sabsidiya alang sa 13th month pay, mamahimong muhulam ang mga employer sa mga state-owned nga bangko sama sa Land Bank of the Philippines ug sa Development Bank of the Philippines. Depende sa DOF kung anong loan facility ang ie-extend nila sa micro and small businesses, ani Bello Depende sa DOF kun unsa ang loan facility ang ilang ihatag sa micro ug small business, matud ni Bello. Isa ang patay, at isa ang sugatan nang pagbabarilin sa kanilang bahay ang isang magbayaw sa Balut sa Tondo, Maynila. Usa ang patay, ug usa usab ang samaran sa dihang gipamusil sa ilang mga balay ang usa ka magbayaw sa Balut sa Tondo, Manila. Sa ulat ng GMA News TV Quick Response Team nitong Biyernes, nagkakasiyahan dahil sa kanilang bahay ang mga biktima ng biglang pumasok ang mga salarin at pinagbabaril ang mga biktima. Sa tahu sa GMA News TV Quick Response Team niining Biyernes, naglingaw lingaw sa ilang balay ang mga biktima sa kalit lamang nisulod ang mga mamumuno ug gilayong gipamusil ang mga biktima. Kaagad na nasawi ang isa sa mga biktima habang sa balikat naman tinamaan ang isa pa. Diha-diha dayong namatay ang usa sa mga biktima samtang sa abaga naigo ang isa sa mga biktima. Ayon sa kapitan ng barangay 138, nasa dalawa hanggang tatlo ang mga salarin na tumakas matapos ang krimen. Sumala sa kapitan sa barangay 138, anaa sa duha hantud tulo ang mga mamumuno nga nisibat human ang krimen. Ilang basyo ng bala mula sa kalibre 9mm at kalibre .45 na baril ang nakita ng mga imbestigador sa crime scene. Pila ka mga basiyo sa bala gikan sa kalibre .45 ng pusil ang nakit-an sa mga imbestigador sa nahitabuan sa krimen. Patuloy ang pagsisiyasat ng mga awtoridad para matukoy ang pagkakakilanlan ng mga salarin. Padayon ang pag-imbestiga sa mga awtoridad aron mahibal-an kung kinsa ang ang mga nibuhat niini. Puwede na ulit lasapin ang sarap ng Reno liver spread na nagbalik na muli sa merkado matapos makakuha ng product registration certificate sa Food and Drug Administration FDA. Mamahimo na usab matilawan ang kalami sa Reno liver spread nga nibalik na usab sa merkado human makakuha og product registration certificate sa food and Drug Administration FDA. Kinumpirma ito sa GMA News Online ni FDA Director General Eric Domingo nitong Biyernes. Gikumperma kini sa GMA News Online ni FDA Director General Eric Domingo niining Biyernes. Dahil dito, pinayagan na muli na ibenta sa pamilihan ang naturang produkto. Tungod niini, gitugtan ma usab ang pagbaligya sa merkado sa maong produkto. Nitong nakaraang September 16, nagbabala ang FDA sa pagbili ng Reno liver spread dahil hindi sumailalim sa product evaluation ng ahensiya ang produkto. Niining milabay nga Setyembre 16, nagpahinumdum ang FDA sa pagpamalit og Reno Liver Spread tungod kay wala kini miagi sa product evaluation sa ahnsya ang maong produkto. Ipinaliwanag din ng FDA na walang CPR ang Reno na kailangan upang matiyak na ligtas kainin ang produkto. Gipasabot usab sa FDA nga walay CPR ang Reno nga kinahanglan aron nga masiguro nga luwas kaonon ang maong produkto. Ayon sa FDA may ibat ibang uri ng pagpapahintulot sa mga processed food product bago payagang maibenta sa merkado. Sumala pa sa FDA, adunay nagkalain-laing klase sa paghatag og pagtugot sa mga processed food product sa dili pa tugtang mabaligya sa merkado. The first is the License-to- Operate LTO which is an authorization granted to manufacturers, repackers, importers, distributors, wholesalers, traders who passed FDA guidelines such as Good Manufacturing Practices, anang ahensiya. Ang permero mao ang License-to-Operate LTO kung diin mao kini ang authorization granted to manufacturers, repackers, importers, distributors, whosalers, traders, nga nakapasar sa FDA guidelines. Ayon sa FDA, ang gumagawa ng Reno Brand Liver Spread ay mayroong LTO bilang food repacker. Matud pa sa FDA, ang naga mugna og Reno Brand Liver Spread adunay LTO isip food repacker. Noong 2017, nag-apply ang kompanya para mabago ang kanilang LTO para maisama na rin sila bilang tagagawa ng processed meat products. Inaprubahan naman ito ng FDA. Kaniadtong 2017, nag-apply ang kompanya aron mausab ang ilang LTO aron usab mahilakip na sila isip tighimo og processed meat product. Giaprubahan usab kini sa FDA. After being issued an LTO, the food business operator is required to secure another authorization which is called Certificate of Product Registration ,dagdag nila, bagay na hindi kaagad nagawa ng kompanya para sa kanilang produkto. Human mahatagan sa LTO, ang food business operator nagsugyot nga magkuha og isa pa ka authorization kung diin gitawag nga certificate of product Registration, dugang nila, butang nga dili dayun mahimo sa kompanya alang sa ilang produkto. Isang kalansay ng Allosaurus na naglakad sa daigdig 150 milyon taon na ang nakalilipas ang naibenta sa Paris, France sa halagang katumbas ng mahigit 3 milyon. Usa ka bukog sa Allosauros nga naglakaw sa kalibutan 150 milyon na ang milabay ang nabaligya sa Paris, France sa kantidad nga mukabat sa 3 milyon. Sa ulat ng Reuters, sinabing nahukay ang kalansay ng naturang dinosaur sa Wyoming, USA noong 2017. Sa tahu sa Reuters, gibutyag nga nakalutan ang bukog sa maong dinosaur sa Wyoming, USA niadtong 2017. Halos 70 porsiyento umanong kompleto ang kalansay ng dinosaur kaya itinuturing itong pambihirang specimen. Hapit 70 porsiento kuno ang kompleto pa ang bukog sa dinosaur mao nga gikonsidera kini nga katingalahang spesimento. Nang ayusin ang mga buto, may taas itong 11 talampakan at haba na 32 talampakan. Sa dihang gihan-ay ang mga bukog, aduna kini gitas-on nga 11 ka pulgada ug gitas-on nga 32 ka pulgada. Hindi tinukoy kung sino ang nakabili sa kalansay sa presyong 3.52 milyon o katumbas ng mahigit P171 milyon. Wala gibutyag kung kinsa ang nakapalit sa maong bukog sa presyo nga 3.52 milyon o halos P171 milyon. Inihayag ng Land Transportation Franchising and Regulatory Board na bubuksan ngayong linggo ang dagdag na ruta sa biyaheng probinsiya. Gibutyag sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board nga ablihan karong semanaha ang dugang mga ruta nga mobyahe sa mga probinsya. Sa briefing na ginawa sa Palasyo nitong Huwebes, sinabi ni LTFRB chairperson Martin Delgra III, na kasama sa dagdag na ruta ang Davao City at Mabalacat, Pampanga sa Central Luzon. Sa briefing nga gihimo sa Palasyo niining Huwebes, gibutyag ni LTFRB chairperson Martin Delgra III, nga kabahin sa dugang ruta ang Davao City ug Mabalakay, Pampanga sa Central Luzon. Ayon kay Delgra, nakikipag-ugnayan pa ang kaniyang tanggapan sa mga lokal na opisyal upang buksan ang kanilang hangganan sa mga biyahe sa lalawigan. Matud pa ni Delga, nakig-alayon pa ang ilang opisina sa mga lokal nga opisyal arong ablihan ang ilang kinutuban sa mga byahe sa ilang syudad. Una rito, binuksan ng LTFRB ang 12 modified provincial bus routes para makapagsakay ng mga pasahero na patungo o pabalik ng Metro Manila, at Regions 3 at 4-A Una pa niini, giablihan sa LTFRB ang 12 ka modified provincial bus routes aron magkarga og mga pasahero nga paingon o pabalik sa Metro Manila, ug sa Rehiyon sa 3 ug 4-A. Tinatayang 286 provincial buses ang pinayagang bumiyahe sa naturang ruta simula nitong September 30. Gibana-banaang 286 ka provincial buses ang gitugtang mubyahe sa maong ruta sugod karong Setyembre 30. Patay ang isang pulis matapos pagbabarilin ng salaring nakasakay sa motorsiklo sa Tondo, Maynila. Ang biktima, tinangka raw lumaban pero naunahan siya ng hitman. Patay ang usa ka pulis human pusial sa mamumuno nga nagsakay og motorsiklo sa Tondo, Maynila. Ang biktima, gisulayan pang musukol apan naunhan kini ka hitman. Sa ulat ni Marisol Abdurahman sa GMA News TV QRT nitong Huwebes, kinilala ang biktima na si Police Sergeant Dranreb De Castro, na kaagad namatay sa pinangyarihan ng pananambang sa Vitas, Tondo. Sa tahu ni Marisol Abdurahman sa GMA News TV QRT niining Huwebes, nailhan ang biktima nga si Police Seargent Dranreb De Castro, nga diha gilayong namatay sa gihitabuan sa pagpamusil sa Tondo. Sa paunang imbestigasyon, sakay din umano ng motorsiklo ang biktima nang pagbabarilin ng salarin. Sa nag-unang imbestigasyon, sakay kuno og motorsiklo ang biktima sa dihang kini gipusil sa mamumuno. Matapos matumba, inikutan pa umano ng hitman si De Castro at muling binaril nang malapitan bago tuluyang tumakas sakay ng motorsiklo. Human kini matumba, gituyukan sa kuno sa hitman si De Castro ug usab gipusil sa dul-it human kini gibiyaan sakay sa iyang motorsiklo. Ayon sa ilang residente sa lugar, limang putok ng baril ang kanilang nadinig. Matud pa sa nakakita nga nagpuyo sa nahitaboan, lima ka buto sa pusil amg iyang nadungog. Nagtangka rin daw lumabas ang biktima at bumunot ng baril pero naunahan siya ng salarin. Nisulay pa og bunot sa iyang pistula ang biktima apan naunhan kini sa mamumuno. Sa Twitter post ni dzBB reporter Isa Avenda–o-Umali, sinabing angkas ni De Castro ang asawa nang mangyari ang insidente. Sa twitter post sa dzBB reporter Isa Avenda–o-Umali, matud pa angkas ni De Castro ang asawa sa dihang mahitabo ang insidente. Nagtamo umano ng sugat ang babae at dinala sa ospital. Nakahiagom kuno og samad sa babae ug gilayong gidala sa balay tambalanan. Patuloy ang imbestigasyon ng mga awtoridad sa nangyaring krimen Padayong giimbestigahan sa mga awtoridad sa maong nahitabong krimen. Nagpahayag ng kooperasyon ang partido ni dating Speaker Alan Peter Cayetano na Nacionalista Party NP, sa liderato ng bagong pinuno ng Kamara de Representantes na si Marinduque Representative Lord Allan Velasco. Nagpahibalo og pakig-alayon ang partido ni kanhing Speaker Alan Peter Cayetano nga Nacionalista Party NP, sa liderato sa bag-ong lider sa Kamara de Representantes nga si Marinduque RepresentativeLord Allan Velasco. Ayon sa kongresista, buo ang suporta ng kanilang partido sa legislative agenda ni Pangulong Rodrigo Duterte, lalo na ngayong nahaharap sa pagsubok ang bansa dulot ng COVID-19 pandemic. Matud pa sa Kongresista, tibuok ang pagsuporta sa ilang partido sa legislative agenda ni Pangulong Rodrigo Duterte ilabina karon nga nag-atubang sa pagsulay ang nasud tungod aning COVID-19 Pandemic. Idinagdag ni Villar na hangad din ng kanilang partido ang mabilis na pagpasa sa panukalang 2021 national budget at maalis ang katiwalian. Gidugang pa ni Villar nga gusto usab sa ilang partido ang pas-pas nga pagsumite sa giduso sa 2021 national budget ug maundang na ang anomalya. Ayon naman kay Surigao del Norte Rep. Robert Ace Barbers, miyembro rin ng NP, pumirma ang mga miyembro ng partido sa isang manifesto na nagpapahayag ng suporta kay Velasco. Matud pa pud ni Surigao del Norte Rep. Robert Ace Barbers, miyembro usab sa NP, nipirma ang mga miyembro sa partido sa usa ka kasulatan nga magpamatuod sa ilang pagsuporta kang Velasco. Mahigit 40 kongresista ang kasapi ng NP, ang pinakamatandang partido pulitikal sa bansa. Sobra 40 ka kongresista ang nahilakip sa NP, ang pinakadugay nga partido pulitikal sa nasud. Sinabi ni Barbers na maging sina Cayetano at maybahay niya na si Taguig Rep. Lani Cayetano, ay pumirma rin umano sa manifesto. Matud pa ni Barbers nga lakip usab sila Cayetano ug kapikas niini nga si Taguig Rep. Lani Cayetano, ningpirma usab sa kasabutan. Nagpapatunay at nagpapahayag ito ng kanilang unequivocal support sa leadership ng ating Mababang Kapulungan through Speaker Lord Allan Velasco, dagdag niya. Nagpamatuod ug nagpakita kini sa ilang unequivocal support sa pamalakad sa atong Ubos nga Kapulungan, pinaagi kang speaker Lord Allan Velasco, dugang pa niya. Nitong Lunes, nagbitiw si Cayetano bilang Speaker ilang oras bago pormal na iluklok sa plenaryo ng Kamara ng mahigit 180 kongresista bilang bagong lider ng kapulungan si Velasco. Niining Lunes, nikanaog si Cayetano isip Speaker pipila ka oras sa wala pa pormal nga gibutang sa plenaryo sa Kamara sa kapin kung kulang 180 ka kongresista isisp bag-ong kapulungan si Velasco. Isang babae ang nagtamo ng mahabang sugat sa mukha matapos siyang hiwain ng blade ng nakaalitan niyang bilas sa Caloocan City. Usa ka babae ang nakahiagom og tag-as nga samad sa nawong human kini gisamdan sa nakalalis niini nga bilas sa Caloocan City. Sa ulat ni Nico Waje sa GMA News 24 Oras nitong Miyerkules, sinabi ng biktimang si Gyra Pepito, na nagsimula ang alitan nila ng kaniyang bilas na si Amie Fuentes, nitong Setyembre at nag-ugat sa pagbabayad ng kuryente. Sa tahu ni Nico Waje sa GMA News 24 Oras niining Miyerkoles, gibutyag sa biktima nga si Gyra Pepito, nga nagsugod ang lalis nila sa iyang bilas nga ni Amie Fuentes, niining Setyembre ug nagsukad kini sa pagbayad og kuryente. Nitong Oktubre 6, nauwi na sa pisikalan ang alitan ng dalawa matapos pumunta sa isang handaan. Niining Oktubre 6, napadulong na sa pasakitay sa lawas ang bangi sa duha human kini miadto sa usa ka panagtapok. Nagkataon po na nag-inuman po kami. Natunong usab nga nag-inom mi ato. ÔYon Ôyung ako po naka-inom, Ôyun po binuhos ko na po Ôyung sama ng loob ko sa kaniya, ani Pepito. Mao kadto nga ako naka-inom, ' mao to akong gipagawas ang akong sakit sa dughan kaniya, matud pa ni Pepito. Bumababa raw ang biktima sa silong kung saan nakatira si Fuentes. Nagakanaog kuno ang biktima sa ubos kung diin nagapuyo si Fuentes. Bumaba siya tapos minura niya ako. Tapos sinampal niya ako, sabi ni Fuentes. Nikanaog siya human gibalikas ko niya. Human iyaha pud kong gisagpa, matud pa ni Fuentes. Dito na raw nagdilim ang paningin ni Fuentes at hiniwa ang mukha ni Pepito sa pamamagitan ng blade na kakagamit pa lamang niya sa pagtanggal ng balahibo ng baboy. Diri na kuno ningitngit ang panan-aw ni Fuentes ug gigulgol ang nawong ni Pepito pinaagi sa blade nga bag-ong gigamit niya sa pagtanggal sa balahibo sa baboy. Hindi bababa sa 33 tahi ang ginawa upang maisara ang mga sugat ni Pepito sa mukha. Dili moubos sa 33 ka tahi ang gihimo aron masirado ang mga samad ni Pepito sa iyang nawong. Hindi ko po akalain na mangyayari rin po sa akin Ôyon, Ôyung ganon na magagawa niya sa akin ng ganito. Wala nako damha gayud nga mahitabo ni sa akoa, ang ingon ato nga himoon niya ni sa akoa. Nagpasya naman si Pepito na hindi na magsampa ng kaso laban kay Fuentes. Nagdesisyon usab si Pepito nga dili na magsang-at og kaso batok kang Fuentes. Naawa po ako kasi may maliit na bata po Ôyon, eh. Nalooy kaayo ko tungod kay anaay mga batang gamay to. Nagkasundo na lang po kami sa baranggay, ano, sagutin niya Ôyung mga gamot ko atsaka Ôyung danyos po, aniya. Nagkasinabot na lang mi sa barangay; kuan, tubagon niya ang mga tambal nako ug asta na pud ang kadtong danyos, matud paniya. Nagsisisi naman si Fuentes sa ginawa niya sa biktima. Nagamahay usab si Fuentes sa gihimo niya sa biktima. Nagsisi talaga ako sa ginawa ko sa bilas ko. Nagamahay gayud ko sa gihimo nako sa akong bilas. Nagsisi talaga ako. Nagamahay gayud ko. Hindi nga ako makatulog, eh. Dili paman gani ko makatulog. Hindi ko nga siya matignan kasi sa ginawa ko, sabi nito. Dili man nako siya deretsong matan-aw tungod sa akong gihimo, matud pa niya. Tinanggal bilang Deputy Speaker ang kilalang kaalyado ni dating Speaker Alan Peter Cayetano, na si si Camarines Sur Representative Luis Raymund Villafuerte. Gitanggal isip Deputy Speaker ang iladong kaalyado ni kanhing Speaker Alan Peter Cayetano, nga mao si Camarines Sur Representative Luis Raymund Villafuerte. Ang ipinalit sa kaniyang puwesto, ang kongresita na dating inalis sa naturang posisyon din. Ang gipuli sa iyang pwesto, ang kongresista nga kanhing gitangal sa maong posisyon gihapon. Sa pag-upo ni Marinduque Rep. Lord Allan Velasco bilang kapalit ni Cayetano na bagong Speaker, inalis naman sa puwesto bilang deputy speaker si Villafuerte, ay ipinalit si 1-PACMAN party-list Rep. Mikee Romero. Sa paglingkod ni Marinduque Rep. Lord Allan Velasco isip hulip ni Cayetano nga bag-ong Speaker, gitanggal usab sa pwesto isip deputy speaker si Villafuerte, og gipuli si 1PACMAN party-list Rep. Mikee Romero. Ilang linggo pa lang ang nakalilipas habang mainit ang banggaan nina Cayetano at Velasco, inalis sa posisyon bilang deputy speaker si Romero, at ipinalit sa kaniya si Capiz Rep. Fredenil Castro. Pilahay lamang ka semana ang nilabay samtang init ang pagbinanggay nila Cayetano ug ni Velasco, gitanggal sa posisyon isip speaker si Romero, ug gipuli kaniya si Capiz Rep. Fredenil Castro. Hindi pa nagbibigay ng pahayag si Villafuerte kaugnay sa pagkakasibak niya sa puwesto. Wala pa naghatag og pahayag si Villafuerte kalabot sa pagtanggal niya sa pwesto. Samantala, humalili naman si Oriental Mindoro Rep. Salvador Leachon, kaalyado rin ni Velasco, bilang senior deputy speaker. Sa laing bahin, mipuli usab si Oriental Mindoro Rep. Salvador Leanchon, kaalyado usab ni Velasco; isip senior deputy speaker. Pinalitan ni Leanchon sa puwesto si Davao City Rep. Paolo Duterte, na itinalagang chairman ng House committee on account, ang komite na humahawak sa pondo ng Kamara de Representantes. Gipulihan ni Leanchon sa pwesto si Davao City Rep. Paolo Duterte, nga gituboy nga chairman sa House committee on account, ang komite nga nagagunit sa panudlanan sa kamara de Representantes. Kasabay nito, sa mosyon ni DIWA party-list Representative Michael Aglipay, na inaprubahan ng mga kongresista, inalis sa House records ang talumpati ni Castro noong September 22, na bumabatikos sa mga kaalyado ni Velasco. Kuyog niini, sa mosyon ni DIWA party-list Representative Michael Aglipay, nga giaprubahan sa mga Kongresista, gitanggal sa House records ang pagpamulong ni Castro niadtong Setyembre 22, nga mibatbat sa mga kaalyado ni Velasco. Sa kaniyang Facebook Live video nitong Miyerkules, binanggit ni Cayetano ang salitang word of honor dahil may mga mambabatas umanong nais alisin sa puwesto ang mga kongresistang sumusuporta sa kaniya. Sa iyang Facebook Live video niining Miyerkoles, gibutyag ni Cayetano ang pulong nga word of honor tungod kay adunay mga mambabalaud matud pa gustong hawaon sa pwesto ang mga kongresista nga mingsuporta kaniya. Inihayag ni Public Works Secretary Mark Villar na magagamit na ng mga motorista ang Metro Manila Skyway Stage 3, na nag-uugnay sa north at south expressway bago matapos ang taon. Gibutyag ni Public Works Secretary Mark Villar nga magamit na sa mga motorista ang Metro Manila Skyway Stage 3, nga nagsumpay sa north ug south expressway sa dili pa mahuman ang tuig. Posibleng sa Disyembre umano ang pinakamaagang pagbubukas sa naturang skyway. Adunay posibilidad nga sa Disyembre pa kuno ang pinakasayo nga pag-abli sa maong skyway. Nitong Lunes, inanunsyo ng San Miguel Corporation at maging si Villar, na natapos na ang konstruksiyon ng 17.93-kilometer Skyway Stage 3 project nitong weekend. Niini lamang Lunes, gianunsyo sa San Miguel Corporation ug apil na si Villar, nga nahuman na ang konstraksyon sa 17.93 ka kilometro nga Skyway Stage 3 nga proyekto niini lamang semana. Mas maaga umano itong natapos kaysa sa orihinal na target schedule na October 31. Mas sayo pa kuno kining mahuman kumpara sa orihinal nga target nga skedyul sa Oktubre 31. Dahil sa Skyway Stage 3, ang biyahe umano sa SLEX patungong NLEX ay tatagal na lang ng 20 minuto, kaysa sa kasalukuyang tatlong oras. Tungod sa Skyway Stage 3, ang byahe matud pa sa SLEX paingon sa NLEX mukabat na lamang sa 20 minutos, kumpara sa tulo ka oras. Ang biyahe naman na Magallanes to Balintawak ay maging 15 minuto, ang Balintawak to Ninoy Aquino International Airport ay magiging 15 minuto, at ang Valenzuela to Makati ay 10 minuto na lang. Ang byahe usab sa Magallanes paingon sa Balintawak mamahimo na nga 15minutos, ang Balintawak paingon sa Ninoy Aquino International Airport mamahimo na nga 15 minutos, ug ang Valenzuela padulong sa Makati mahimong 10 minutos na lamang. Gayunman, patuloy pa umanong ginagawa ang Connector Road. Sa laing bahin, padayon pa gihapon ginamugna ang Connector Road. Sabi pa ng kalihim, malaking tulong ang naturang Skyway project para mabawasan ang mga sasakyang dumadaan sa EDSA. Matud pa sa kalihim, dakong tabang ang maong Skyway project aron makuhaan ang mga sakyanang nagalabay sa EDSA. Hindi makatarungan ang mungkahi na ipagpaliban ang pagbibigay ng 13th month pay ng mga manggagawa, ayon kay Kidapawan Bishop Jose Colin Bagaforo, national director ng Caritas Philippines. Dili patas ang sugyot nga i-postpone ang paghatag og 13th month pay sa mga trabahador, matod kay Kidapawan Bishop Jose Colin Bagaforo, national director sa Caritas Philippines. Binigyang-diin ng obispo na ang benepisyo na ito ay nakasaad sa Saligang Batas ng Pilipinas. Giklaro sa obispo nga ang benepisyo nga kini kay nakasulat sa Saligang Batas sa Pilipinas. Ayon sa obispo, hindi maikakaila na mas labis na naapektuhan ng krisis na dulot ng pandemya ang mga manggagawang Filipino na ang ilan ay hindi pa rin nakakapasok o tuluyan nang walang papasukang trabaho. Matod sa obispo, dili ikalimod nga mas grabe nga naapektuhan sa krisis nga dala sa pandemya ang mga trabahador nga Filipino nga ang pipila kay wala gihapon makasulod o padayon nga walay masudlan nga tarbaho. Una na ng inihayag ni Labor Secretary Silvestre Bello III ang ungkahing ipagpaliban ang pagbibigay ng 13th month pay ng micro, small, and medium enterprises MSMEs dahil sa epekto ng krisis sa maliit na mamumuhunan. Una na nga gisulti ni Labor Secretary Silvestre Bello III ang sugyot nga i-postpone ang paghatag og 13th month pay sa micro, small, and medium enterprises MSMEs tungod sa epekto sa krisis sa gamay nga tigpamuhunan. Tiniyak naman ng Caritas Philippines ang pagbibigay ng suporta sa mga kawani upang ipanawagan ang pagtutol na ipagpaliban ang pamamahagi ng 13th month pay. Gisigurado sad sa Caritas Philippines ang paghatag og suporta sa mga tawo aron ipanawagan ang pagsupak sa pag-postpone og 13th month pay. Sa pag-aaral ng Employers Confederation of the Philippines ECOP tinatayang nasa dalawang milyong manggagawa ang maaring hindi makatanggap ng kanilang 13th month pay ngayong taon dahil sa pagkalugi ng ilang mga kompanya. Sa pag-istudyo sa Employers Confederation of the Philippines ECOP gibanabana nga naa sa duha ka milyon nga trabahador ang pwede nga dili makadawat sa ilang 13th month pay karong tuiga tungod sa pagkalugi sa ilahang mga kompanya. Ngunit, nilinaw na nang Malaca–ang noong Martes na hindi maaaring iantala ang pagbibigay ng 13th month pay. Pero, giklaro na sa Malaca–ang atong Martes nga dili pwede nga langanon ang paghatag sa 13th month pay. Huling-huli sa CCTV camera ang tahimik na pagpasok ng isang lalaki sa maliit na butas sa isang construction site sa Quiapo, Maynila kung saan natangay niya ang ilang cellphone at pera ng mga natutulog na manggagawa. Nadakop sa akto sa CCTV camera ang hilum nga pagsulod sa usa ka lalaki sa gamay nga buslot sa usa ka construction site sa Quiapo, Maynila kon asa nabanlas niya ang pila ka cellphone ug kwarta sa mga natog nga trabahador. Sa ulat ni Jun Veneracion sa GMA News 24 Oras nitong Martes, makikita ang suspek na kunwari pang umiihi lang sa gilid ng ginagawang gusali. Sa balita ni Jun Veneracion sa GMA News 24 Oras aning Martes, makita ang suspek nga kunuhay pa nga nangihi ra sa kilid sa ginabuhat nga bilding. Maya-maya lang, lumusot na siya sa maliit na siwang upang makapasok sa construction area. Sa wa nadugay, nilusot na siya sa gamay nga siwang aron makasulod sa construction area. Mga cellphone at pera ng mga natutulog na manggagawa na ipadadala sana sa kani-kanilang pamilya ang nakuha ng salarin. Mga cellphone ug kwarta sa mga natog nga trabahador nga ipadala unta sa kanta-kanya nga pamilya ang gikuha sa salaod. Nahagip rin sa CCTV na may kasabwat na babae ang suspek na nagsilbi niyang lookout. Nasakpan sad sa CCTV nga naay kauban nga babaye ang suspek nga nagsilbi nga iyang lookout. Sa follow-up operation ng mga awtoridad, nadakip kinalaunan ang salarin na kinilalang si Ronald Amaleda, 25-anyos, at ang kinakasama niyang babae. Sa follow-up operation sa mga awtoridad, nadakop wa madugay ang salaod nga giila nga si Ronald Amaleda, 25-anyos, ug ang ginakauban niya nga babaye. Ayon sa mga opisyal ng barangay, menor de edad pa lang noon si Amaleda ay sakit na ito ng ulo sa kanilang barangay at labas-pasok na rin sa kulungan. Matod sa mga opisyal sa barangay, menor de edad pa lang ato si Amaleda kay labad na kini sa ulo sa ilang barangay ug gawas-sulod na sad siya sa prisohan. Bagaman dalawang beses nang pinagnakawan ang construction site, iginiit ni Amaleda na isang beses pa lang niyang ginawa ang pagnanakaw. Bisan pa duha na ka utro ginakawatan ang construction site, giingun ni Amaleda nga kausa pa lang niya gibuhat ang pagkawat. Nakakulong na ngayon ang dalawa at nahaharap sa kaukulang kaso. Naa na karon sa prisohan ang duha ug nag-atubang sa katugbang nga kaso. Habang papalapit ang Pasko, pinaalalahanan ni Manila Mayor Isko Moreno ang publiko laban sa ibat ibang uri ng modus operandi ng mga kriminal tulad umano ng susi-susi, itlog at spiderman. Samtang paduol na ang Pasko, ginapahinumdom ni Manila Mayor Isko Moreno ang publiko matang sa lain-laing klase sa modus operandi sa mga kriminal sama kuno sa susi-susi, itlog ug spiderman. Sa ulat ni Mariz Umali sa GMA News 24 Oras nitong Martes, sinabi ni Moreno na ang susi-susi modus ay taktika ng mga kriminal na mapababa sa sasakyan ang kanilang bibiktimahin. Sa balita ni Mariz Umali sa GMA News 24 Oras aning Martes, nag-ingun si Moreno nga ang susi-susi modus kay taktika sa mga kriminal nga mapababa sa sakyanan ang ilang biktimahonon. Pag nakikita ka nilang nagda-drive mag-isa, dudunggulin Ôyong likod mo. Kon makit-an ka nila nga nag-drive nga ikaw ra, banggaon imong likod. So ang tendency, bababa ka. So ang tendency, mobaba ka. Pag baba mo Ôyon na Ôyon, holdap na Ôyon at maaari pang carnap o carjacking, sabi ng alkalde. Pag baba nimo mao na to, holdap na to ug pwede pa carnap o carjacking, ingun sa mayor. Wag kang bababa ng kotse, kunin mo na lang Ôyong plate number noong nakabunggo saÕyo tapos pumunta ka na sa pinakamalapit na police station, patuloy niya. Ayaw og baba sa kotse, kuhaa na lang ang plate number sa nibangga sa imoha ug adto na dayun sa pinakaduol nga police station, padayon niya. May modus din umano na ginagamit ng mga kriminal ang itlog na ibinabato sa windshield ng sasakyan. Naa sad modus nga nagagamit ang kriminal og itlog nga ginabato sa windshield sa sakyanan. Yong itlog binabato nila sa windshield. Ang itlog ginabato nila sa windshield. Ang payo ko, Ôwag na lang gagamitin Ôyong wiper, lalong lalabo Ôyong windshield so ang tendency bababa ka o doon ka na maaaring madisgrasya, dagdag niya. Ang tambag nako, ay nalang gamita ang wiper kay mas dili na maklaro ang windshield so ang tendency kay mobaba ka o didto na ka pwede madisgrasya, iyang dugang. Ayon sa alkalde, hindi tumitigil sa masasamang gawain ang mga kriminal kahit mayroong COVID-19 pandemic. Matod sa mayor, wala nihunong sa mga dili maayo nga buluhaton ang mga kriminal bisan naa ang COVID-19 pandemic. Sa ating mga kababayang nanonood, lalo na kung kayo ay babae, nagmamaneho mag-isa, mag-iingat kayo at Ôwag masyadong naniniwala. Sa atong mga ka-nasud nga naglantaw, ilabi na kon kamo kay babaye, nag-drive nga ikaw ra, pag-amping mo ug ayaw kaayo og tuo-tuo. Always think twice na bigla na lang may magmamalasakit sa inyo kuno. Always think twice nga kalit na lang naay naluoy sa imoha kuno. Hindi Ôyan random, payo niya. Dili na random, tambag niya. Ipinaalala rin ni Moreno ang mga kawatan na ang tinatarget ay mga truck na naiipit sa traffic. Ginapahinumdom sad ni Moreno ang mga kawatan nga ang gina-target kay mga truck nga naipit sa traffic. May grupo rin na kung tawagin umano ay jumper boys at spiderman. Naa na sad grupo nga kon tawgon kuno kay jumper boys ug spiderman. Hawak sila ng sindikato at nagdi-distribute ng kuryente sa mga iskwater tapos sila naniningil, patuloy ng alkalde. Kupti sila sa sindikato ug naga-distribute og kuryente sa mga iskwater ug sila nagasingil, padayon pa sa mayor. Kasabay ng paalala niya sa publiko, binalaan din ni Moreno ang mga kriminal na hindi niya tatantanan. Kauban sa iyang tambag sa publiko, gi-warningan sad ni Moreno ang mga kriminal nga dili sila niya hunongan. Pag ginawa niyo sa Maynila, Ôdi namin kayo tatantanan. Kon buhaton ninyo sa Maynila, dili kamo namo hunongan. ÔYan naman ang garantiya namin saÕyo. Kana ra sad among masiguro sa inyo. Magtago na kayo saan man sulok ng ating bansa, hahabulin namin kayo, ayon kay Moreno. Pagtago na mo kon asa man nga kilid sa atong nasod, gukoron mo namo, matod kay Moreno. Sa kabila ng pandemic, mas maagang natapos kaysa inaasahan ang Metro Manila Skyway Stage 3, ayon sa San Miguel Corp. SMC na nasa likod ng proyekto. Bisan pa nga pandemic, mas sayo nga nahuman ang gipaabot sa Metro Manila Skyway Stage 3, matod sa San Miguel Corp. SMC nga naa sa likod sa proyekto. Sa isang pahayag, sinabi ni SMC president at COO Ramon Ang, na ang buong 17.93-kilometrong proyekto na mag-uugnay sa Southern at Northern Luzon ay natapos nitong weekend. Sa usa ka pahayag, giingun sad ni SMC president ug COO Ramon Ang, nga ang tibuok 17.93-kilometro nga proyekto nga magsumpot sa Southern ug Northern Luzon kay nahuman na aning weekend. Sa kabila ito ng nangyayaring pandemic, mas maaga umano itong natapos kaysa sa orihinal na itinakdang petsa na October 31. Bisan pa sa nahitabo nga pandemic, mas sayo kuno kini nahuman kaysa sa orihinal nga gisaad nga petsa nga October 31. Dahil sa Skyway Stage 3, ang biyahe mula SLEx patungong NLEx ay tatagal na lang umano ng 20 minuto, mula sa dating tatlong oras. Tungod sa Skyway Stage 3, ang biyahe gikan sa SLEX paadto sa NLEX kay magdugay ra kuno og 20 minuto, gikan sa dati nga tulo ka oras. Ang Magallanes hanggang Balintawak ay magiging 15 minuto, Balintawak to Ninoy Aquino International Airport ay 15 minuto, at ang Valenzuela to Makati ay 10 minuto. Ang Magallanes hangtod Balintawak kay mahimong 15 minuto, Balintawak to Ninoy Aquino International Airport kay 15 minuto, ug ang Valenzuela to Makati kay 10 minuto. Gayunman, sinabi ni Ang na hindi pa puwedeng buksan sa publiko ang expressway dahil may mga kailangan pa ayusin na bahagyang naantala dahil sa mga pag-ulan. Bisan pa, giingun ni Ang nga dili pa pwede nga ablihan sa publiko ang expressway kay naay mga kinahanglan pa nga ayuhon nga kadali nalangay tungod sa mga pag-ulan. Sa kaniyang Facebook account, nag-post din si Department of Public Works and Highway Secretary Mark Villar, upang ibalita ang pagkakatapos sa proyekto. Sa iyang Facebook account, nag-post sad si Department of Public Works and Highway Secretary Mark Villar, aron ibalita ang pagkahuman sa proyekto. Gaya ng sinabi ni Ang, magiging 30 minuto na lang umano ang layo ng SLEX at NLEX. Ingon sa giingun ni Ang, mahimong 30 minuto na lang kuno ang lagyo sa SLEX ug NLEX. Naghain ng irrevocable resignation bilang Speaker ng Kamara de Representantes si Taguig Representative Alan Peter Cayetano nitong Martes. Nagbutang og irrevocable resignation ingon nga Speaker ng Kamara de Representantes si Taguig Representative Alan Peter Cayetano aning Martes. Pormal namang iniluklok bilang bagong lider ng kapulungan si Marinduque Representative Lord Allan Velasco. Pormal sad nga gibutang sama nga bag-o nga lider sa pulong si Marinduque Representative Lord Allan Velasco. Inihayag ni Cayetano ang kaniyang pagbibitiw bilang Speaker sa Facebook Live video na ginawa niya sa labas ng kaniyang tahanan sa Taguig. Giingun ni Cayetano ang iyang pagbuhi sama nga Speaker sa Facebook Live Video nga gibuhat niya sa gawas sa iyang balay sa Taguig. Pakiusap ko sa aking mga kasama, 3 o clock p.m., elect your new Speaker and pass the budget, pagtungkol ni Cayetano sa P4.5-trilyong panukalang national budget sa 2021 na tatalakayin sa special session ngayong Martes. Hangyo nako sa akong mga kauban, 3 o clock p.m., elect your new Speaker and pass the budget, pakisayran ni Cayetano sa P4.5-trilyon nga sugyot nga national budget sa 2021 nga hisgut sa special session karong Martes. Bagaman nagbitiw sa kaniyang puwesto, tiniyak naman ni Cayetano na mananatili ang suporta niya kay Pangulong Rodrigo Duterte. Bisan pa nibuhi sa iyahang pwesto, gisiguro ni Cayetano nga magpabilin ang suporta niya kay Presidente Rodrigo Duterte. Humingi rin siya ng paumanhin kung sinuspindi niya ang sesyon noong nakaraang Oktubre 6 kahit hindi pa lubos na naaprubahan ang panukalang budget. Nangayo sad siya og pasensya kon gisuspindi niya ang session atong niagi nga Oktubre 6 bisan pa dili pa hingpit nga naaprubahan ang sugyot nga budget. Magbalot-balot na kayo riyan sa opisina para wala silang masabi sa atin. We will be okay, and we will continue to help our people. Hindi tayo magiging balakid, dagdag niya. Pagbalot namo dira sa opisina para wala na silay maingon sa atoa. We will be okay, and we will continue to help our people. Dili ta mahimong babag, dugang niya. Sa botong 186, pormal na hinirang ng mga kongresista bilang bagong lider nila sa Kamara si Velasco. Sa boto nga 186, pormal nga gitudlo sa mga kongresista sama nga bag-o nga lider nila sa Kasama si Velasco. Nitong Lunes, sinasabing 186 na kongresista rin ang sumuporta kay Velasco sa pagtitipon na ginawa ng mga mambabatas sa Celebrity Sports Plaza sa Quezon City. Aning Lunes, giingun nga 186 nga kongresista sad ang nisuporta kay Velasco sa pagtigom nga gihimo sa mga magbabalaod sa Celebrity Sports Plaza sa Quezon City. Binati naman ng Malaca–ang nitong Martes si Velasco. Gi-greet sad sa Malaca–ang aning Martes si Velasco. Our congratulations to the new Speaker of the House, Marinduque Congressman Lord Allan Velasco, but as I said, thatÕs a decision of the House of Representatives which the President respects, ayon kay presidential spokesperson Harry Roque sa pulong balitaan. Our congratulations to the new Speaker of the House, Marinduque Congressman Lord Allan Velasco, but as I said, that's a decision of the House of Representatives which the President respects, matod kay presidential spokesperson Harry Roque sa storya sa balita. Sa kaniyang unang talumpati bilang Speaker, binigyan-diin ni Velasco ang kahalagahan ng word of honor, patungkol sa kanilang term sharing agreement ni Cayetano sa posisyon bilang lider ng kapulungan. Sa iyang una nga sinultihan sama nga Speaker, giklaro ni Velasco nga ang importansya sa word of honor, matod sa ilang term sharing agreement ni Cayetano sa posisyon sama nga lider sa pulong. Inihayag din ni Velasco na kailangan ibalik ang sense of statesmanship sa Kamara. Giingun sad ni Velasco nga kinahanglan balikon ang sense of statesmanship sa Kamara. Binaha ang isang shopping mall sa Quezon City nitong Lunes matapos ang mga pag-ulan dulot ng bagyong Nika, Low Pressure Area at Hanging Habagat. Gibaha ang usa ka shopping mall sa Quezon City aning Lunes human ang mga pag-ulan hinungdan sa bagyo nga Nika, Low Pressure Area ug Hanging Habagat. Sa ulat ni Jonathan Andal sa Unang Balita ng GMA News nitong Martes, makikitang ipinangharang ang mga sako at upuan para hindi magtuloy ang tubig sa iba pang bahagi ng mall. Sa balita ni Jonathan Andal sa Unang Balita sa GMA News aning Martes, makita nga gipangbabag ang mga sako ug lingkuranan aron dili mopadayon ang tubig sa lain pang parte sa mall. Nawala rin ang baha kalaunan. Nawala sad ang baha wa madugay. Bukod dito, binaha rin ang ilang kabahayan sa Kamuning sa Quezon City dahil sa pag-apaw ng ilog. Gawas ani, gibaha sad ang pila ka mga balay sa Kamuning sa Quezon City tungod sa pag-lapaw sa sapa. May takot man, sinabi ng mga residente na sanay na sila sa mga pagbaha kapag umaapaw ang ilog. Naa may kahadlok, giingun sa mga residente nga anad na sila sa mga pagbaha kon molampas ang suba. Nagtampisaw at naglaro pa ang ilang bata sa abot-hita na baha. Nagbugsay og nagdula pa ang pila ka bata sa abot-hita nga baha. Ganito rin ang eksena sa Scout area kung saan nakapag-swimming pa ang mga bata sa baha. Ing-ani sad ang eksena sa Scout area kon asa naka-swimming pa ang mga bata sa baha. Hindi na ito halos madaanan ng mga sasakyan dahil sa lalim ng baha, at tumirik pa ang ilang lumusong na kotse sa gitna ng kalsada. Dili na kini halos maagi-an sa mga sakyanan tungod sa lalum sa baha, ug nitindog pa ang pila nga nilusong nga sakyanan sa tunga sa kalsada. Isang bangkay ng isang lalaki ang natagpuan kasama ng mga inanod na basura sa tabing-ilog sa Quezon City, ayon sa ulat ni Mai Bermudez sa Unang Balita nitong Martes. Usa ka patay nga lawas sa usa ka lalaki ang nakit-an sa mga gipang-anod nga basura sa kilid sa sapa sa Quezon City, matod sa balita ni Mai Bermudez sa Unang Balita aning Martes. Natagpuan ang bangkay sa Barangay Talayan matapos humupa ang matinding ulan nitong Lunes. Nakit-an ang patay nga lawas sa Barangay Talayan human nihupa ang grabe nga ulan aning Lunes. Tadtad ito ng tattoo at puno ng gasgas sa katawan. Puno kini og tattoo ug puno og samad ang lawas. Ayon sa residenteng si Jeanette Vergara, naglilinis sa labas ng kanilang bahay ang kaniyang anak nang mahawakan nito ang paa ng bangkay. Matod sa residente nga si Jeanette Vergara, naghinlo sa gawas sa ilang balay ang iyang anak nga nagunitan niini ang paa sa lawas sa patay. Bagamat sanay na sa baha ang mga residente malapit sa tabing ilog, ito raw ang unang pagkakataon na may inanod na patay na tao sa lugar. Bisan pa og anad na sa baha ang mga residente duol sa kilid sa sapa, kini kuno ang una nga panahon nga naay gianod nga patay nga tawo sa lugar. Hindi raw tagaroon ang lalaki at posibleng inanod lang ito mula sa ibang lugar. Dili kuno tagadidto ang lalaki ug posible nga gianod ra kini gikan sa laing lugar. Patuloy na inaalam ng otoridad ang kaniyang pagkakakilanlan. Padayon nga giimbistegahan sa awtoridad ang iyang pagkatawo. Pinaalalahanan ng Department of Education DepEd ang mga guro na tantsahin lang at huwag tambakan ng gawain ang mga estudyante ngayong blended learning ang paraan ng pagtuturo dahil sa pandemic. Ginapahiumdom sa Department of Education DepEd ang mga magtutudlo nga tantsahon ra ug dili tambakan og buluhatonon ang mga estudyante karong blended learning ang pamaagi sa pagtudlo tungod sa pandemic. Sa pulong balitaan nitong Lunes, sinabi ni DepEd Undersecretary Diosdado San Antonio na nauunawaan niya ang sitwasyon ng mga estudyante dahiil nakita rin niya ang ganitong usapin sa pagsubaybay sa Bicol Region. Sa pagpulong alang sa balita aning Lunes, giingun ni DepEd Undersecretary Diosdado San Antonio nga nakasabot siya sa sitwasyon sa mga estudyante tungod kay nakit-an sad niya ang ingun ani nga storya sa paglantaw niya sa Bicol Region. Nauunawaan po natin Ôyan sobrang aralin. Nasabtan nato ang kanang sobra nga istudyohanan. Magre-remind po tayo officially na kailangan yatang mag-synchronize. Mag-remind ta officially nga kinahanglan siguro mag-synchronize. Meron na po kaming suggestion sa kapag homework na hindi sabay-sabay na mayroon, ayon sa opisyal. Naa na mi suggestion sa kon homework nga dili dungan nga naa, matod sa opisyal. Ayon kay San Antonio, dapat bigyan ng sapat na panahon ang mga estudyante at makatwirang deadline para magawa ng mga estudyante ang anumang ipagagawa sa kanila ng guro. Matod kay San Antonio, angay tagaan og tanto nga panahon ang mga estudyante ug patas nga deadline aron mabuhat sa mga estudyante ang bisang unsa nga ipabuhat sa ilaha sa magtutudlo. Kung ano lang ang kaya ng bata, Ôyun lang muna. Kon unsa lang ang kaya sa bata, mao na lang sa. Hindi naman ito panahon na dapat super higpit tayo sa mga kung ano-anong ginagawa natin, patuloy ng opisyal. Dili man kini ang panahon nga dapat super strikto ta sa mga kon unsa man ang ginapabuhat nato, pagpadayon sa opisyal. Nitong nakaraang Oktubre 5 lang nagsimula ang klase sa mga pampublikong paaralan. Aning niagi nga Oktubre 5 ra nagsugod ang klase sa publiko nga mga eskwelahan. Kabilang sa sistema ng pagtuturo ang online, self-learning modules, at pati na broadcast media. Kauban sa sistema sa pagtudlo ang online, self-learning modules ug pati na broadcast media. Inihayag ng tagapagsalita ni Pangulong Rodrigo Duterte na si Atty. Harry Roque na hindi maaaring ipagpaliban ng mga employer ang pagbigay ng 13th month pay sa kanilang mga kawani. Giingun sa tagasulti ni Presidente Rodrigo Duterte nga si Atty. Harry Roque nga dili pwede i-postpone sa mga employer ang paghatag sa 13th month pay sa ilang mga kauban. Ginawa ni Roque ang pahayag matapos na umani ng batikos ang sinabi kamakailan ni Labor Secretary Silvestre Bello III, na posibleng payagan na hindi magbigay ng naturang benepisyo ang mga kompanyang in distress ngayong taon dahil sa epekto ng COVID-19 pandemic. Gibuhat ni Roque ang pagstorya human nga makadawat og pagbatikos ang giingun bag-o ra ni Labor Secretary Silvestre Bello III, nga posible nga tugtan ang dili maghatag sa mao nga benepisyo sa mga kompanya nga in distress karong tuiga tungod sa epekto sa COVID-19 pandemic. Pabayaan po nating pag-aralan ng DOLE Department of Labor and Employment. Pasagdaan nato nga istudyohan sa DOLE Department of Labor and Employment. Pero sa aking tingin, hanggang magkaroon ng bagong batas ay baka hindi po iyan pupuwedeng ma-defer, dagdag ng opisyal. Pero sa akong panan-aw, hangtod naa nay bag-o nga balaod kay basin dili na pwede nga ma-defer, dugang sa opisyal. Sa ilalim ng Presidential Decree 851, lahat ng mga employer ay dapat magbigay ng 13th month pay sa kanilang mga kawani bago sumapit ang December 24. Sa ilalum sa Presidential Decree 851, tanan sa mga employer kay dapat maghatag og 13th month pay sa ilang mga trabahante bag-o moabot ang December 24. Gayunman, nakasaad sa implementing rules and regulations IRR ng naturang kautusan na, distressed employers shall qualify for exemption kung papayagan ng Secretary of Labor. Bisan pa man, nakasulat sa implementing rules and regulations IRR sa maong order nga, distressed employers shall qualify for exemption kon tugtan sa Secretary of Labor. Ayon kay Bello, magkakaroon ng pag-uusap ngayong linggo ang DOLE, labor groups, employers groups, at Department and Trade and Industry, upang alamin ang mga kompanya na maaaring ideklarang in distress dahil sa epekto ng pandemic, at payagang hindi na muna magbigay ng 13th month pay. Matod kay Bello, adunay panag-istorya karon nga semana ang DOLE, labor groups, employers groups, ug Department of trade and Industry, aron sayron ang mga kompanya nga pwede madeklara nga in distress tungod sa epekto sa pandemic, ug tugtan nga dili sa maghatag og 13th month pay. Sa isang pahayag, iginiit naman ni Senador Bong Go na higit na dapat na ibigay sa panahong ito ang 13th month pay ng mga manggagawa na hirap ngayon sa buhay. Sa usa ka pagstorya, giklaro sad ni Senador Bong Go nga mas dapat nga ihatag sa panahon karon ang 13th month pay sa mga trabahador na naglisud karon sa kinabuhi. Ibigay natin sa mga empleyado ang dapat na ibigay sa kanila na naaayon sa batas at sa tamang panahon. Ihatag nato sa mga empleyado ang dapat nga ihatag sa ilaha nga angay sa balaod ug sa tama nga panahon. Ngayon na hirap pa ang karamihan sa atin dahil sa pandemya, unahin dapat natin ang kapakanan lalo na ng mga maliliit na manggagawa, ayon sa senador Karon nga naglisud pa ang kadaghanan sa atoa tungod sa pandemya, unahon dapat nato ang kaayohan ilabi na sa mga gagmay na mga trabahador, matod sa senador. Sinabi ni Go na makikiusap siya kay Duterte sa DOLE upang siguradong matanggap ng mga kawani ang naturang benepisyo na ibinibigay taun-taon. Giingun ni Go nga mohangyo siya kay Duterte sa DOLE aron sigurado nga madawat sa mga trabahador ang maong benepisyo nga ginahatag kada tuig. Dapat tulungan din ng gobyerno ang maliliit na mga negosyo na makaahon upang mas lalo nilang maalagaan ang kanilang mga empleyado at hindi maapektuhan o mahinto ang mga benepisyo na itinakda ng batas, dagdag niya. Dapat tabangan sad sa gobyerno ang mga gagmay nga mga negosyo nga makasugakod aron mas maampingan nila ang ilang mga empleyado ug di maapektuhan o mahunong ang mga benepisyo nga gisaad sa balaod, dugang niya. Kulungan ang bagsak ng isang lalaki matapos niyang itakbo ang kotse ng isang makeup artist na nakilala at napaibig niya sa dating app. Prisohan ang nahulugan sa usa ka lalaki human niya idagan ang sakyanan sa usa ka makeup artist nga nakaila ug napahigugma niya sa dating app. Ang suspek, isa palang wanted carnapper sa Laguna at Cavite. Ang suspek, usa diay ka wanted carnapper sa Laguna ug Cavite. Sa ulat ni Corinne Catibayan sa 24 Oras Weekend ng GMA News nitong Sabado, ikinuwento ni Jhera Fadol, makeup artist sa ilang programa ng GMA, na nakilala niya sa dating app ang 33-anyos na si Wilson Morris. Sa balita ni Corinne Catibayan sa 24 Oras Weekend sa GMA News aning Sabado, giistorya ni Jhera Fadol, makeup artist sa pila ka programa sa GMA, nga nakaila niya sa dating app ang 33-anyos nga si Wilson Morris. Mabilis aniyang nahulog ang loob ni Jhera kay Morris dahil sa mga matatamis na salita ng suspek. Dali ra matod niya nahog ang kasingkasing ni Jhera kay Morris tungod sa tam-is nga mga storya sa suspek. Kaya naman pagkaraan ng ilang araw, ipinakilala na ni Jhera si Morris sa kaniyang pamilya. Mao pagkahuman sa pila ka adlaw, gipailaila na ni Jhera si Morris sa iyahang pamilya. Malinis, okay makipag-usap sa family. Limpyo, okay makigstorya sa family. Siyempre, lahat naman may tiwala, sabi ni Philip Fadol, kapatid ng biktima. Siyempre, tanan man naay pagsalig, ingun ni Philip Fadol, igsoon sa biktima. Sinabi rin daw ni Morris kay Jhera na ipakikilala rin siya sa pamilya nito sa La Union. Giingun daw ni Morris kay Jhera nga ipailaila sad siya sa pamilya niini sa La Union. Pero nang magtungo si Jhera sa tinutuluyan ni Morris, nagtaka siya dahil hihiramin ng suspek ang kaniyang sasakyan. Pero nga niadto si Jhera sa gipuy-an ni Morris, natingala siya kay hulamon sa suspek ang iyang sakyanan. Nagulat lang ako pagpunta ko doon sa apartment nila, hindi siya yung parang excited na umalis. Gikugaan ra ko pag-adto nako didto sa apartment nila, dili siya ang murag excited nga molakaw. Nagulat lang ako na sabi niya hihiramin niya yung susi. Natingala ra ko nga ingun niya hulamon niya ang susi. Dahil love ko siya, nagtiwala ako, sabi ni Jhera. Kay love nako siya, nagsalig ko, ingun ni Jhera. Mga ilang oras na rin ang nakalipas hindi na siya sumasagot sa mga calls ko, sa mga texts ko, sabi pa ng makeup artist. Mga pila ka oras na sad ang nilapas wa na siya nagatubag sa mga calls nako, sa mga texts nako, ingun pa sa makeup artist. Matapos nito, nagpasundo na siya sa kaniyang pamilya saka humingi ng tulong sa mga kaibigan sa media. Human niini, nagpasundo na siya sa iyang pamilya ug nangayo na og tabang sa mga amigo sa media. Pinost ng biktima ang mga larawan ni Morris sa social media, hanggang sa lumitaw na rin ang iba pang nabiktima ng suspek. Gi-post sa biktima ang mga litrato ni Morris sa social media, hangtod sa nagpakita na sad ang uban pa nga nabiktima sa suspek. Napag-alamang may iba rin ginagamit na pangalan ang suspek na Benjamin Ferrer at Jomar Lamsen Garcia, na isa palang wanted carnapper sa Laguna at Cavite. Nabal-an nga naa sad uban nga ginagamit nga pangalan ang suspek nga Benjamin Ferrer ug Jomar Lamsen Garcia, nga usa diay ka wanted carnapper sa Laguna ug Cavite. Ayon sa inisyal na imbestigasyon, modus na talaga ng suspek ang magpaibig at lumansi ng mga trans gaya ni Jhera. Matod sa una nga imbestigasyon, modus na gyud sa suspek ang magpahigugma ug manguyab og mga trans sama ni Jhera. Nang makita ng suspek ang mga social media post tungkol sa kaniya, ibinalik niya ang kotse ni Jhera, pero desidido ang biktima na mahuli ang suspek. Nga makit-an sa suspek ang social media post tungkol niya, giuli niya ang sakyanan ni Jhera, pero desidido ang biktima nga madakpan ang suspek. Sabi ko sa sarili ko na sana ako na yung pinakahuling taong mabibiktima niya, ani Jhera. Ingun nako sa akong sarili nga unta ako na ang pinakahuli nga tawo nga mabiktima niya, ingun ni Jhera. Nadakip naman ang suspek sa isinagawang entrapment operation sa isang mall sa Quezon City. Nadakpan man sad ang suspek sa gihimo nga entrapment operation sa usa ka mall sa Quezon City. Humihingi ako ng patawad po sa inyong lahat. Sana po mapatawad niyo po ako, sabi ng suspek. Mangayo ko og kapasayloan sa inyong tanan. Unta mapasaylo ko ninyo, ingun sa suspek. Mahaharap ang suspek sa patung-patong na kaso ng carnapping, falsification of public documents, estafa at iba pa. Moatubang ang suspek sa gapatong-patong nga kaso sa carnapping, faslsification of public documents, estafa ug uban pa. Inihayag ni Senador Joel Villanueva na 56 porsiyento ng mga namatay sa COVID-19 hanggang nitong Oktubre 5 ay hindi man lang umano nadala sa ospital para matulungang lumaban sa virus. Giistorya ni Senador Joel Villanueva nga 56 porsiyento sa mga namatay sa COVID-19 hangtod aning Oktubre 5 kay wa man lang kuno nadala sa ospital aron matabangan nga moato sa virus. Ang naturang datos, galing daw mismo sa Department of Health DOH. Ang maong datos, gikan kuno mismo sa Department of Health DOH. Sa pagdinig ng Senado nitong Biyernes sa panukalang budget ng DOH sa 2021, sinabi ni Villanueva na batay sa datos ng DOH hanggang nitong Oktubre 5, nakasaad na 3,279 ng 5,840 na namatay sa COVID-19 ay hindi naratay sa ospital. Sa husay sa Senado aning Biyernes sa sugyot nga budget sa DOH sa 2021, giingun ni Villanueva na matod sa datos sa DOH hangtod aning Oktubre 5, nakasulat nga 3, 279 sa 5, 840 nga namatay sa COVID-19 kay wala nakabutang sa ospital. Ayon kay Villanueva, ang naturang datos ay mas mataas sa 48 porsiyento na naitala noong Agosto kung saan pinuna na umano niya si DOH Secretary Francisco Duque III, tungkol sa naturang usapin. Matod kay Villanueva, ang maong datos kay mas tag as og 48 ka porsiyento nga naisulat atong Agosto kon asa gipuna na kuno niya si DOH Secretary Francisco Duque III, mahitungod sa maong storya. Ang mas masaklap ay umabot na rin po sa 76 porsiyento ng mga kritikal na COVID patients ang hindi rin na-admit sa mga ospital, saad naman ng senador sa kaniyang social media post. Ang mas di maayo kay niabot na sad sa 76 porsiyento sa mga kritikal nga COVID patients ang wala pa gihapon na-admit sa mga ospital, gisaad sad sa senador sa iyang social media post. Ayon kay Villanueva, nakakabahala ang datos dahil 54 porsiyento umano ng COVID-dedicated ICU bed ay bakante pero marami pa rin ang hindi nagagamot sa mga ospital. Matod kay Villanueva, makabalaka ang datos kay tungod 54 porsiyento kuno sa COVID-dedicated ICU kay bakante pero daghan gihapon ang wa pa natambalan sa mga ospital. Malinaw po na kailangan nang maayos na referral system para sa mga COVID patients na may kritikal at malubha na sintomas upang agad ma-admit sa ospital, giit niya. Tin-aw nga kinahanglan og plastado nga referral system para sa mga COVID patients nga naay kritikal ug grabe nga sintomas aron ma-admit dayun sa ospital, ingun niya. Sa naturang pagdinig sa Senado na dinaluhan ni Duque, inamin nito na nakarating sa kaniya ang impormasyon tungkol sa malaking bilang ng mga pasyente ang namamatay pagdating sa mga pagamutan pero kailangan pa umanong i-validate. Sa maong paghusay sa Senado nga giadtoan ni Duque, giangkon ani nga nakaabot sa iyaha ang impormasyon matod sa gidaghanon sa mga pasyente ang nangamatay pag-abot sa mga ospital pero kinahanglan pa kuno i-validate. Isa umano sa posibleng dahilan ng mataas na bilang ng mga nasasawi ay hindi kaagad nagpapatingin sa ospital ang mga tao lalo na ang mga mahihirap hanggang sa lumalala na ang sitwasyon. Usa kuno sa posible nga rason nga tag-as nga ihap sa mga nangamatay kay wala dayun magpatan-aw sa ospital sa mga tawo ang mga kabus hangtod nga musamot ang sitwasyon. Ayon pa kay Villanueva, Mahigit 3,200 na buhay ang nakakalungkot na it appears na hindi ito naipaglaban at wala na po sila sa mundo na ito at hindi na maibabalik ang buhay nila. Matod kay Villanueva, hapit og 3, 200 nga kinabuhi ang makaguol nga it appears nga wala kini naatiman ug wala na sila diri nga kalibutan ug di na mauli ilang kinabuhi. Sa datos ng DOH nitong Biyernes, umakyat na sa 334,770 ang kabuuang bilang ng positibong kaso ng COVID-19 sa Pilipinas, at 53,311 nito ang active cases. Sa datos sa DOH aning Biyernes, nikatkat na sa 334, 770 ang kinatibuk-an nga ihap sa positibo nga kaso sa COVID-19 sa Pilipinas, ug 53, 311 niini ang active cases. Samantala, umakyat naman sa 6,152 ang kabuuang bilang ng mga nasawi matapos pumanaw ang 83 pang pasyente. Sa laing bahin, nikatkat na sad sa 6, 152 ang kinatibuk-an nga ihap sa mga nangamatay human namatay ang 83 pa ka pasyente. Nauwi sa sakitan ang alitan ng isang babaeng TNVS driver at isang naka-sibilyang pulis nitong Martes sa isang coffee shop sa Taguig City matapos magkainitan ang dalawa sa away trapiko. Niabot sa pagsinakitay ang pagtinamayay sa usa ka babaye nga TNVS driver ug usa ka naka-sibilyan nga pulis aning Martes sa usa ka coffee shop sa Taguig City human magka-ininitay sa duha sa away trapiko. Ayon sa ulat ni Ian Cruz sa 24 Oras nitong Biyernes, nakuha sa CCTV na tila ginawang drive through ng pulis na si Ronald Saquilayan ang drop off point sa harap ng coffee shop habang naghihintay sa anak. Matod sa balita ni Ian Cruz sa 24 Oras aning Biyernes, nakuha sa CCTV nga murag gihimo nga drive through sa pulis nga si Ronald Saquilayan ang drop off point sa atubangan sa coffee shop samtang naghulat sa anak. Makikitang inabot ng anim na minuto bago kumatok sa bintana ang driver na si Florence Norial. Makita nga niabot na og unom ka-minuto bag-o nituktok sa bintana ang driver nga si Florence Norial. Maya-maya ay humingi na ito ng tulong sa guwardiya. Unya kay nangayo na kini og tabang sa guwardiya. Nang hindi pa rin umalis si Saquilayan, kumuha na ng video si Norial. Nga wala pa gihapon nilakaw si Saquilayan, nikuha na og video si Norial. Narinig ko na sabi niya na ibe-video niya raw ako. Nadunggan nako ang iyang ingun nga video-han daw ko niya. So, of course, definitely, Ôpag vinideo niya ako, presenting myself, ako na naman ang talo. So, of course, definitely, kon video-han ko niya, presenting myself, ako na sad ang pildi. Kami na naman ang talo, kapulisan na naman ang talo, kami na naman ang mali, ani Saquilayan. Kami na sad ang pildi, kapulisan na sad ang pildi, kami na sad ang mali, ingun ni Saquilayan. Matapos nito, bumababa na ng sasakyan si Saquilayan upang kausapin si Norial. Human niini, nibaba na og sakyanan si Saquilayan aron istoryahon si Norial. Maya-maya pa ay nagka-pisikalan na ang dalawa. Unya kay nagkapisikalan pa ang duha. Ayon kay Saquilayan, pinipigilan raw siya ni Norial na makapasok ng sasakyan. Matod kay Saquilayan, ginapugngan daw siya ni Norial nga nakasulod sa sakyanan. Ayaw niya po ako pasakayin. Wa ko ninyo pasakya. Tinutulak niya po Ôyung pinto, so I need to force myself in. Ginatuklod niya ang pultahan, so I need to force myself in. Nagkataon, paghila ko, akala ko nga po napa-upo siya, napa-atras lang po siya, aniya. Natimingan, pagbira nako, abi gani nako nakalingkod siya, napa-atras ra siya, ingun niya. Wala ang boyfriend ni Norial nang magkagulo pero sabi nito, nasugatan si Norial nang puwersahang buksan ni Saquilayan ang pinto. Wala ang boyfriend ni Norial nga magkagubot pero ingun niini, nasamaran si Norial sa paglugos nga pag-abli ni Saquilayan sa pultahan. After niyang makiusap, nung pagkatulak po sa kaniya sa pinto nung car at tumumba siya, nasubsob siya, which may mga pasa po siya. After niya makastorya, katong pagkatuklod sa iyaha sa pultahan sa sakyanan ug nahulog siya, nadasok siya, which naa pay siyay mga samad. Pagbangon niya po sinampal niya po Ôyung officer, ani Mirza Miguel Shahzad. Pagtindog niya kay gisampalo niya ang officer, ingun ni Mirza Miguel Shahzad. Sa isa pang video na kuha naman ni Norial sa loob ng coffee shop, maririnig siyang umaalma sa pag-aresto sa kaniya ni Saquilayan. Sa usa pa ka video nga kuha sad ni Norial sa sulod sa coffee shop, madunggan siya nga nisukol sa pag-aresto sa iyaha ni Saquilayan. Ngunit, iginiit ni Norial na ang ginawa niya ay self-defense lamang dahil nauna siyang sinaktan ng pulis. Pero, giklaro gyud ni Norial nga ang gibuhat niya kay self-defense ra tungod kay una siya gipasakitan sa pulis. Inaresto si Norial at dinala sa Taguig Station 4, kung saan sumunod ang kaniyang boyfriend at kapatid. Giaresto si Norial ug gidala sa Taguig Station 4, kon asa nisunod ang iyang boyfriend ug igsoon. Sila man ay pinagbantaan na poposasan nang makitang kumukuha ng video. Sila man kay gihulga nga posasan nga makita nga nagkuha og video. Hindi naman sila tinatakot or hinawakan or minanhandle. In fact, ang kumakausap sa kanila Ôyung WCPD personnel doon sa sub-station, ani Police Brigadier General Emmanuel Peralta, ang district director ng Southern Police District. Wala man sila gihadlok o gihawiran o gimanhandle. In fact, ang nagastorya sa ilaha kay ang WCPD personnel didto sa sub-station, ingun ni Police Brigadier General Emmanuel Peralta, ang district director sa Southern Police District. Na-inquest si Norial matapos sampahan sa reklamong direct assault, alarming scandal, at disobediance, pero nananatili pa rin siyang nakakulong ngayon. Na-inquest si Norial human sampahan sa reklamo nga direct assault, alarming scandal, ug disobedience, pero nagpabilin gihapon siya nga priso karon. Ayon naman kay Commission on Human Rights CHR spokesperson Atty. Jacqueline Ann de Guia, iimbestigahan nila kung may nilabag na batas ang mga pulis. Matod sad kay Commission on Human Rights CHR spokesperson Atty. Jacqueline Ann de Guia, imbestigahan nila kon naay nalapas nga balaod ang mga pulis. Nagpatawag ng special session ng Kongreso sa susunod na linggo si Pangulong Rodrigo Duterte para talakayin ng mga mambabatas ang panukalang 2021 national budget. Nagpatawag og special session sa Kongreso sa sunod nga semana si Presidente Rodrigo Duterte aron hisgutan sa mga magbabalaod ang sugyot nga 2021 national budget. Dahil dito, inaasahan ang muling pag-init ng agawan sa liderato ng Kamara de Representantes nina Speaker Alan Peter Cayetano at Marinduque Representative Lord Allan Velasco. Tungod niini, gipaabot ang utro na sad nga pag-init sa agawan sa liderato sa Kamara de Representantes nila Speaker Alan Peter Cayetano ug Marinduque Representative Lord Allan Velasco. Ayon kay presidential spokesperson Harry Roque, idaraos ang special session sa October 13 hanggang 16 Matod kay presidential spokesperson Harry Roque, pagabuhaton ang special session sa October 13 hangtod 16. Nakasaad sa Section 15, Article 6 ng 1987 Constitution na the President may call a special session at any time. Nakasulat sa Section 15, Article 6 sa 1987 Constitution nga the President may call a special session at any time. Una rito, nagpahayag ng pangamba ang ilang senador na baka reenacted 2020 budget ang magamit sa 2021 matapos suspindihin ng Kamara de Representantes ang kanilang sesyon nitong nakaraang linggo, at magbabalik na lamang sa Nobyembre 16. Una niini, nagsulti og kahadlok ang pila ka senador nga basin reenacted 2020 budget ang magamit sa 2021 human suspindihon sa Kamara de Representantes ang ilang sesyon aning niagi nga semana, ug muoli ra sa Nobyembre 16. Pero bago ipinatupad ang suspensiyon ng sesyon, ipinasa muna ng Kamara sa ikalawang pagbasa ang 2021 panukalang budget ng pamahalaan. Pero bag-o gipatuman ang suspensyon sa sesyon, gipasa sa sa Kamara sa ikaduha nga pagbasa ang 2021 nga sugyot nga budget sa gobyerno. Naganap ang maagang suspensiyon ng sesyon sa Kamara sa harap ng sigalot sa liderato ng kapulungan kaugnay sa term-sharing agreement nina Cayetano at Marinduque Representative Lord Allan Velasco, na itinakdang ipatupad sa Oktubre 14. Nahitabo ang sayo nga suspensyon sa sesyon sa Kamara sa atubangan sa sigalot sa liderato sa pagpulong matod sa term-sharing agreement nila Cayetano ug marinduque Representative Lord Allan Velasco, nga gisaad nga ipatuman sa Oktubre 14. Sa Facebook post, sinabi ni Cayetano na susundin nila ang direktiba ni Duterte tungkol sa special session. Sa Facebook post, giingun ni Cayetano nga sundon nila ang direktiba ni Duterte matod sa special session. Habang itinatalaga natin ang ating bansa at ang Budget ng Tao sa 2021 sa Makapangyarihang Diyos, tinatanggap namin ang panawagan ni Pangulong Duterte para sa isang Espesyal na Session ng Kongreso sa Oktubre 13 hanggang 16, ayon kay Cayetano. Samtang ginatudloan nato ang atong nasod ug ang Budget sa Tao sa 2021 sa Makapangyarihang Diyos, ginadawat namo ang tawag ni Presidente Duterte para sa usa ka Espesyal nga Session sa Kongreso sa Oktubre 13 hangtod 16, matod kay Cayetano. Sa hiwalay na pahayag, umapela naman si House Majority Leader at Leyte Rep. Martin Romualdez, ng kooperasyon sa kanilang mga kasamahan sa Kamara para maipasa sa ikatlong pagbasa ang 2021 national budget bill. Sa bulag nga interbyu, niingun sad si House Majority Leader ug Leyte Rep. Martin Romualdez, og kooperasyon sa ilang mga kauban sa Kamara aron mapasa sa ikatulo nga pagbasa ang 2021 national budget bill. Tiniyak din ni Romualdez na magiging transparent at naayon sa batas ang kanilang gagawing pagdinig. Gisigurado sad ni Romualdez nga mahimong transparent ug angay sa balaod ang ilang buhaton nga pagdungog. Posibleng hindi makatanggap ng 13th month pay ngayong taon ang mga manggagawa na nagtatrabaho sa micro, small, and medium enterprises MSMEs na in distress dahil sa nararanasang COVID-19 pandemic. Posible nga dili makadawat og 13th month pay karong tuiga ang mga trabahador nga nagtarbaho sa micro, small and medium MSMEs nga in distress tungod sa nasinati nga COVID-19 pandemic. Sa panayam ng Super Radyo DzBB nitong Biyernes, sinabi ni Labor Secretary Silvestre Bello III, na pinapayagan sa batas ang naturang exemption sa mga in distress na kompanya. Sa pagpangutana sa Super Radyo DzBB aning Biyernes, giingun ni Labor Secretary Silvestre Bello III, nga ginatugtan sa balaod ang maong exemption sa mga in distress nga kompanya. Under the law, kailangang bayaran ang 13th month pay. Under the law, kinahanglan bayran ang 13th month pay. Ang exemption diyan is kapag ang company is in distress, anang kalihim. Most probably yung mga in distress ay yung galing sa micro, small and medium industries. Ang exemption dira is kon ang company is in distress, ingun sa opisyal. Most probably, katong mga in distress kay ang gikan sa micro, small and medium industries. Ang tinutukoy ng kalihim ay ang Presidential Decree No. 851, na nagtatakda sa mga employer sa pribadong sektor na magbigay sa kanilang rank-and-file employees ng 13th month pay bago sumapit ang Disyembre 24 ng bawat taon. Ang buot pasabot sa opisyal kay ang Presidential Decree No. 851, nga nagsaad sa mga employer sa pribado nga sektor nga maghatag sa ilang rank-and-file employees og 13th month pay bag-o moabot ang Disyembre 24 sa kada tuig. Ang 13th month pay sa ilalim ng PD 851 ay dapat katumbas sa 1/12 ng basic annual salary ng empleyado. Ang 13th month pay sa ilalum sa PD 851 kay dapat kapareho sa 1/12 sa basic annual salary sa empleyado. Gayunman, kailangan patunayan muna ng kompanya na wala itong kakayanan na ipagkaloob sa kaniyang mga kawani ang 13th month pay. Mao man, kinahanglan pamatud-an sa ang kompanya nga wala ni kaya nga ihatag sa iyang mga trabahador og 13th month pay. Ayon kay Bello, maglalabas ang DOLE ng advisory kung ano ang magiging patakaran para matawag na in distress ang isang kompanya. Matod kay Bello, magpagawas ang DOLE sa advisory kon unsa ang mahimong balaod para matawag nga in distress ang usa ka kompanya. Whether they are in distress or not ay magpapalabas kami ng advisory tungkol diyan. Whether they are in distress or not kay magpagawas kami og advisory matod ana. Yan ang pag-uusapan namin with stakeholders, gawan natin ng paraan para maipaliwanag natin kung sino yung mga kompanya na considered to be in distress, anang kalihim. Kana kay pag-istoryahan namo with stakeholders, himoan nato og pamaagi aron mapasabot nato kon kinsa ang mga kompanya nga considered to be in distress, ingun sa opisyal. Dahil sa COVID-19 pandemic, maraming negosyo ang nagsara at marami rin ang naghihingalo para manatiling buhay ang kanilang negosyo. Tungod sa COVID-19 pandemic, daghang negosyo ang sirado ug daghan na sad ang naningkamot aron magpabilin nga buhi ang ilang negosyo. Siyam na bilanggo ang nasawi matapos magsagupa ang mga miyembro ng Sputnik at Commando gang sa New Bilibid Prison sa Muntinglupa nitong Biyernes. Siyam ka priso ang namatay human mag-engkwentro ang mga miyembro sa Sputnik ug Commando gang sa New Bilibid Prison sa Muntinlupa aning Biyernes. Ayon kay Gabriel Chaclag, tagapagsalita ng Bureau of Corrections BuCor, inaalam pa ang dahilan ng kaguluhan. Matod kay Gabriel Chaclag, tagasulti sa Bureau of Corrections BuCor, ginaimbistigahan pa ang rason sa samok. Sa isang report ng Southern Police District SPD, na galing umano kay Chaclag, pito sa mga nasawi ay miyembro ng Sputnik at dalawa sa Commando. Sa usa ka report sa Southern Police District SPD, nga gikan kuno kay Chaclag, pito sa mga namatay kay miyembro sa Sputnik ug duha sa Commando. Inaalam pa kung ilan ang sugatan. Ginaimbistigahan pa kon pila ang samaran. Nagsimula umano ang riot dakong 2:30 a.m. at humupa lang dakong 4 a.m. Nagsugod kuno ang riot mga 2:30 a.m. ug nihunong ra mga 4 a.m. Nangyari ito sa isang quadrant ng maximum security compound ng NBP. Nahitabo kini sa usa ka quadrant sa maximum security compound sa NBP. Ilang armas umano ang nakuha sa Bilibid, ayon pa kay Chaclag. Pila ka armas kuno ang nakuha sa Bilibid, matod pa kay Chaclag. Sa isang panayam sa GMA News TV Balitanghali, sinabi ng tagapagsalita ng BuCor na nangako ang mga lider ng gang na hindi na mauulit ang insidente. Sa usa ka interbyu sa GMA News TV Balitanghali, giingun sa tagasulti sa BuCor nga nagsaad ang mga lider sa gang na dili na mautro ang insidente. Nakausap na po natin yung kani-kanilang leaders at nangako po sila na wala na pong gulong mangyayari from here on, at yun naman po ay pinanghahawakan natin dahil sila rin po ang kawawa, anang opisyal. Nakastorya na nato ang kanya-kanya nga leaders ug nagsaad sila na wala nay samok nga mahitabo from here on, ug kato man sad kay gisaligan nato kay sila sad ang luoy, ingun sa opisyal. Inatasan naman ni Justice Secretary Menardo Guevarra si BuCor chief Gerald Bantag, alamin ang ugat ng kaguluhan at magbigay sa kaniya ng ulat. Gimandoan sad ni Justice Secretary Menardo Guevara si BuCor chief Gerald Bantag, imbistigahan ang ugat sa samok ug maghatag sa iyaha og balita. Dinakip sa pamamagitan ng citizens arrest ang isang lalaki matapos niya umanong lokohin at kunan ng pera ang isang grupo ng mga UV express at TNVS driver at operator sa Quezon City. Gidakop pinaagi sa citizens arrest ang usa ka lalaki human niya kuno lokohon ug kuha-i og kwarta ang usa ka grupo og mga UV express ug TNVS driver ug operator sa Quezon City. Depensa ng suspek, nabiktima lang din siya ng mga tunay na scammer. Depense sa suspek, nabiktima ra sad siya sa mga tinuod nga scammer. Sa ulat ni Darlene Cay sa GMA News TV Balitanghali nitong Huwebes, sinabing inalok ng suspek na si Rowell Oliva ang isang grupo ng mga driver at operator para maging shuttle service ng malalaking kumpanya. Sa balita ni Darlene Cay sa GMA News TV Balitanghali aning Huwebes, giingun nga gitanyag sa suspek nga si Rowell Oliva ang usa ka grupo sa mga driver ug operator aron mahimong shuttle service sa mangkadagko nga kompanya. Pinangakuan daw sila ni Oliva ng P90,000 hanggang P120,000 na kita kada kapalit ng membership fee at bayad sa pag-asikaso niya sa ibat ibang permit. Gisaaran kuno sila ni Oliva og P90, 000 hangtod P120, 000 nga kita kada kambyo sa membership fee ug bayad sa pag-atiman niya sa lain-laing permit. Ang isa sa mga biktima na si Jack Austria, nakuhanan ng P60,000 pati ang 27 pa niyang kasamahang driver. Ang usa sa mga biktima nga si Jack Austria, nakuhaan og P60, 000 sama ang 27 pa niya nga kauban nga driver. Ngunit hindi natupad ang alok ni Oliva at walang biyaheng nangyari. Pero wala natuman ang tanyag ni Oliva ug walay biyahe nga nahitabo. Hindi rin daw ito ang unang beses na may naloko ang suspek. Dili sad daw kini ang una nga panahon nga naay naloko ang suspek. 2018 siya ang nag-offer po sa akin na maglakad ng prangkisa para sa UV express. 2018 pa siya naga-offer sa akoa nga maglakad og prangkisa para sa UV express. Hanggang 2019 po, fully paid ko yung P80,000. Hangtod 2019, fully paid nako ang P80, 000. Tapos hindi ko na po na-contact, kahit sa messenger nag-reply pero binlock niya na po ako, sabi ng isa pang biktima na si Sherwin Himantog. Human wala na nako na-contact, bisan sa messenger nag-reply pero gi-block ko niya, ingun pa sa usa ka biktima nga si Sherwin Himantog. Aabot daw sa P1 milyon ang nakuha ni Oliva mula sa mga biktima. Moabot daw sa P1 milyon ang nakuha ni Oliva gikan sa mga biktima. Kaya naman nagsama-sama ang nasa 50 nabiktima ni Oliva para siya arestuhin. Mao man nga nag-uban uban ang naa sa 50 nga nabiktima ni Oliva aron siya arestohon. Sinabi ni Police Leiutenant Colonel Melchor Rosales, Station Commander ng Fairview Police, na nagkataon naman na may mga pulis sa lugar at rumesponse sa ginawang citizens arrest ng mga operator. Ingun ni Police Lieutentat Colonel Melchor Rosales, Station Commander sa Fairview Police, nga nasaktohan sad nga naay mga pulis sa lugar ug ni-respond sa gihimo nga citizens arrest sa mga operator. Nadawit lang ako sa tao na lumapit sa akin na nagpahanap ng mga unit sa shuttle, ako ang pinapa-front So yung koleksyon ako ang nakatanggap, binigay ko sa kanila, hindi na naibalik sa akin ngayon. Nadamay ra ko sa tawo nga niduol sa akoa nga nagapagpangita og mga unit sa shuttle, ako ang ginapa-front. So ang koleksyon ako ang nagadawat, gihatag nako sa ilaha, wa na nauli sa akoa karon. Ako ang kawawa ngayon kasi ginawa akong sangkalan, depensa ni Oliva. Ako ang luoy karon kay gibuhat ko na salaan, depensa ni Oliva. Itinuro ni Oliva ang isang alyas Marian at Mike na nanloko umano sa kaniya, ngunit hindi niya naipakita ang kanilang mga litrato na magpapatunay na mga totoong tao ang mga umanoy scammer. Gitudlo ni Oliva ang usa ka alyas Marian ug Mike nga nangloko kuno sa iyaha, pero wala niya naipakita ang ilang mga litrato nga nagpamatuod nga tinuod nga tawo ang mga maong scammer. Wala akong balak takbuhan, hindi ako lumalayas dito sa Maynila. Wala koy balak nga daganan, wala ko nilayas diri sa Maynila. Ang plano ko sa kanila ako na lang ang mag-shoulder, mababayaran ko po silang lahat, sabi ni Oliva. Ang plano nako sa ilaha kay ako lang ang mag-shoulder, mabayran nako silang tanan, ingun ni Oliva. Gayunman, desididong sampahan ng mga driver at operator ng kasong estafa si Oliva. Mao man, desidido nga sampahan sa mga driver ug operator sa kaso nga estafa si Oliva. Sumuko na sa mga awtoridad ang sinasabing nasa likod ng karumal-dumal na pagpatay sa dalawang nursing graduate at isang estudyante sa Caloocan City. Nisurender na sa mga awtoridad ang ginaingun nga naa sa likod sa ngil-ad nga pagpatay sa duha ka nursing graduate ug usa ka estudyante sa Caloocan City. Pero batay sa pahayag niya sa pulisya, iba ang bersiyon niya sa nangyaring krimen. Pero matod sa pagstorya niya sa pulisya, lahi ang bersiyon niya sa nahitabo nga krimen. Kinilala ni Quezon City Police District chief Police Brigadier General Ronnie Montejo, ang suspek na si Ronald Cajepe, 38-anyos, isa ring construction worker. Giila ni Quezon City District Police Brigadier General Ronnie Montejo, ang suspek nga si Ronald Cajepe, 38-anyos, usa sad nga construction worker. Si Cajepe ang itinuro nang naunang sumukong suspek na si Anselmo Singkol, na siya umanong pumatay kina Arjay Belencio at Glydel Belonio, at kaibigan nilang si Mona Ismael, sa ipinapagawang bahay na pinagtatrabahuhan ng mga suspek. Si Cajepe ang gitudlo sa una na nga nisurender nga suspek nga si Anselmo Singkol, nga siya kuno ang nipatay sa ila Arjay Balencio ug Glydel Belonio, ug amigo nila nga si Mona Ismael, sa ginapabuhat nga balay nga gitarbahoan sa suspek. Ayon kay Montejo, sumuko si Cajepe kay Police Major Sandie Caparroso, deputy station commander ng Station 6 ganinang tanghali. Matod kay Montejo, nisurender si Cajepe kay Police major Sandie Caparroso, deputy station commander sa Station 6 ganihang paniudto. Sinabi pa ng opisyal na umamin umano si Cajepe na may partisipasyon siya sa nangyaring krimen na naganap sa isang subdivision sa North Caloocan noong nakaraang buwan. Giingun pa sa opisyal nga niangkon kuno si Cajepe nga naay partisipasyonsiya sa nahitabo nga krimen nga nahitabo sa usa ka subdivision sa North Caloocan atong niaging bulan. Inusig daw siya ng konsensiya kaya siya sumuko. Gilutos daw siya sa konsensiya maong siya nisurender. Sabi umano ni Cajepe sa mga awtoridad, Akala ko ay magnanakaw lang kami ng mga kasamahan ko pero dahil nakilala sila ng mga biktima ay pinatay nila yung tatlo. Ingun ni Cajepe sa mga awtoridad, abi nako kay mangawat ra mi sa mga kauban nako pero tungod sa nailhan sila sa mga biktima kay gipatay niya ang tulo. Batay sa pahayag nang naunang sumuko na si Singkol, na umamin na kasama sa nagplano sa krimen, si Cajepe umano ang pumatay sa tatlong biktima. Matod sa gisulti sa nauna nga nisurender nga si Singkol, nga niangkon nga kauban sa nagplano sa krimen, si Cajepe kuno ang nipatay sa tulo ka biktima. Sinasabi nitong si Anselmo Singkol na si Ronron Cajepe ang responsable sa pagpatay dito sa tatlo. Giingun aning si Anselmo Singkol nga si Ronron Cajepe ang responsable sa pagpatay niini sa tulo. In fact narinig pa nga daw niya na humingi ng tulong si Glydel, pero it seems na alam talaga niya na gagawin ni Ronron yung napag-usapan nila kaya na-consummate yung crime, sabi ni Police Colonel Dario Menor, hepe ng Caloocan Police, sa nakaraang ulat. In fact nadunggan pa daw niya nga nangayo og tabang si Glydel, pero it seems nga kabalo gayud siya nga himuon ni Ronron ang naistoryahan nila maong na-consummate ang crime, ingun ni Police Colonel Dario Menor, hepe sa Caloocan Police, sa niagi nga balita. Maliban kay Anselmo, naging person of interest din sa kaso ang mga kapatid niyang sina Alden at Adonis Singkol. Gawas kay Anselmo, nahimong person of interest sad sa kaso sa mga igsoon niya nga sila Alden ug Adonis Singkol. Nasa pangangalaga na ngayon ng Caloocan police si Cajepe. Naa na sa pag-atiman sa karon sa Caloocan police si Cajepe. Lumilitaw na paghihiganti ang motibo ng mga suspek sa pagpatay sa mga biktima dahil pinaalis sila sa trabaho sa ipinapagawang bahay dahil nabisto umanong pinapatungan nila ang gastusin sa konstruksiyon ng bahay at may nahuli pang nagdodroga. Nakita nga pagbalos ang motibo sa mga suspek sa pagpatay sa mga biktima kay gipalakaw sila sa tarbaho sa gipahimo nga balay kay nasakpan kuno nga ginapatungan nila ang gastuhonon sa konstruksyon sa balay ug nasakpan nga nagdroga. Patay ang isang lalaki matapos pagbabarilin ang kotseng sinakayan nito sa Marikina City. Patay ang usa ka lalaki human pusilon ang kotse nga gisakyan niini sa Marikina City. Iniulat ng Unang Balita nitong Huwebes na tadtad umano ng bala ang katawan ng lalaking kinilalang si Raymond Eugenio. Gibalita sa Unang Balita aning Huwebes nga tadtad kuno sa bala ang lawas sa lalaki nga giila nga si Raymond Eugenio. Nakaligtas naman umano ang babaeng driver ng kotse. Naluwas sad kuno ang babaye nga driver sa kotse. Lumabas sa imbestigasyon ng mga pulis na pauwi na ang mga biktima nang biglang sumulpot ang dalawang motorsiklo sakay ang mga salarin na nakaitim na jacket. Nigawas sa imbestigasyon sa mga pulis nga pauli na ang mga biktima nga kalit ra nisulpot ang duha ka motor sakay ang mga salaod nga nakaitom og jacket. Walong beses na binaril ang bahagi ng kotse kung saan nakaupo si Eugenio. Walo ka utro nga gipusil ang parte sa kotse kon asa naglingkod si Eugenio. Iniimbestigahan na ang insidente at palaisipan pa rin umano sa mga pulis kung sino ang nasalikod at kung ano ang motibo sa krimen. Giimbestigahan na ang insidente ug misteryo gihapon kuno sa mga pulis kon kinsa ang naa sa likod ug kon unsa ang motibo sa krimen. Hinamon ni Speaker Alan Peter Cayetano ang katunggali niyang si Marinduque Representative Lord Allan Velasco na magpakita ng listahan ng mga kongresistang pabor na gawin siyang lider ng Kamara de Representantes. Gihagit ni Speaker Alan Peter Cayetano ang kalaban niya nga si Marinduque Representative Lord Allan Velasco nga magpakita og listahan sa mga kongresistang pabor nga buhaton siya nga lider sa Kamara de Representantes. Ginawa ni Cayetano ang hamon matapos sabihin ng mga kaalyado ni Velasco na mayorya umano ng mga kongresista ay pabor na magkaroon ng pagbabago sa liderato ng Kamara. Gihimo ni Cayetano ang hagit human iingun sa mga kauban ni Velasco nga mayorya kuno sa mga kongresista kay pabor nga naay kabag-ohan sa liderato sa Kamara. Sa kaniyang Facebook Live video, sinabi ni Cayetano na laging sinasabi ng mga kaalyado ni Velasco na may sapat silang numero para alisin siya sa puwesto pero wala namang umanong maipakitang listahan ng pangalan. Sa iyang Facebook Live video, giingun ni Cayetano nga pirme iingun sa mga kauban ni Velasco nga naay tama sila nga numero aron walaon siya sa puwesto pero wala man kuno maipakita nga listahan sa pangalan. Matatandaan na isang manipesto ang lumabas noong nakaraang linggo na nagpapahayag umano ng suporta kay Cayetano para manatiling Speaker sa kabila ng kanilang term sharing agreement ni Velasco. Mahinumdoman nga usa ka manipesto ang nigawas atong niaging semana nga nagsaad kuno og suporta kay Cayetano aron magpabilin nga Speaker bisan pa sa ilang term sharing agreement ni Velasco. May numero ka, ipakita mo sa akin, wala kang numero, tumulong ka sa budget, start going to work, pumasok ka na, paghimok ni Cayetano kay Velasco. Naa kay numero, ipakita sa akoa, wala kay numero, nitabang ka sa budget, start going to work, sulod na, pagtanyag ni Cayetano kay Velasco. Sa ilalim ng Salitang Batas, dapat mayorya ng mga nakaupong kongresista ang makuhang suporta ng isang mambabatas para maging Speaker. Sa ilalum sa Saligang Batas, dapat mayorya sa mga nakalingkod nga kongresista ang makuha nga suporta sa usa ka magbabalaod para mahimong Speaker. Sa ngayon nasa 300 ang mga kongresista, o mahigit 150 ang kailangan na makuhang boto ng aspiranteng maging Speaker. Sa karon naa sa 300 ang mga kongresista, o sobra pa 150 ang kinahanglan nga makuha nga boto sa aspirante nga mahimong Speaker. Ayon kay Cayetano, hindi sapat na sabihin lang ng kampo ni Velasco na mayroon silang numero para makuha ang liderato ng kapulungan dahil kailangan nilang patunayan ito. Matod kay Cayetano, dili igo nga iingun ra sa kampo ni Velasco nga naa silay numero para makuha ang liderato sa pulong kay kinahanglan nila pamatud-an kini. Ilang linggo nang pinag-uusapan ang speakership, puwede bang tanggalin na natin sa topic yan, tapusin na natin? ani Cayetano. Pila ka semana na nga giistoryahan ang speakership, pwede ba tanggalon na nato sa topic na, human na nato? ingun ni Cayetano. Welcome ka dito, welcome lahat kayo. Welcome ka diri, welcome mong tanan. Doon po sa mga sinasabing casualties sila, well stop politicking and start working, dagdag pa niya. Didto sa mga giingun nga casualties sila, well stop politicking and start working, dugang pa niya. Una rito, sinabi ni Deputy Speaker Luis Raymund Villafuerte na tinatayang 200 kongresista ang patuloy na sumusuporta kay Cayetano. Una niini, giingun ni Deputy Speaker Luis Raymond Villafuerte nga gibanabana nga 200 ka kongresista ang padayon nga nisuporta kay Cayetano. Noong nakaraang September 30 na nag-alok si Cayetano na magbitiw bilang Speaker para maupo na si Velasco, 184 na kongresista ang tumutol. Katong niaging September 30 nga nagtanyag si Cayetano nga mubuhi sama sa pagka-Speaker aron mahalingkod si Velasco, 184 nga kongresista ang nisupak. Gayunman, sa naging pulong nila noon kay Pangulong Rodrigo Duterte, napagkasunduan umano nina Cayetano at Velasco na isagawa sa Oktubre 14 ang pagpapalit nila ng puwesto. Mao man, sa nahimong pulong nila ato kay Presidente Rodrigo Duterte, nasabutan kuno nila Cayetano ug Velasco nga himuon sa Oktubre 14 ang pagkambyo nila og pwesto. Pero nitong Martes, nagdesisyon ang liderato ng Kamara sa pangunguna ni Cayetano na suspindihin na ang sesyon hanggang sa Nobyembre 16. Pero aning Martes, nagdesisyon ang liderato sa Kamara sa pag-una ni Cayetano nga suspindihon na ang sesyon hangtod sa Nobyembre 16. Iminungkahi ni Senate President Tito Sotto kay Speaker Alan Peter Cayetano na kopyahin na lang ng Kamara de Representantes ang bersiyon ng Senado sa P4.5-trilyon na pambansang budget sa 2021 para madali itong maipasa ng dalawang kapulungan ng Kongreso. Gisugyot ni Senate President Tito Sotto kay Speaker Alan Peter Cayetano nga kopyahon na lang sa Kamara de Representantes ang bersiyon sa Senado sa P4.5-trilyon nga pangnasod nga budget sa 2021 aron dali ra ni mapasa sa duha ka pulong sa Kongreso. Adopt nila yung version namin. Bibilis ang bicam, sabi ni Sotto nang tanungin tungkol sa kahandaan ni Cayetano na mapabilis ang proseso sa bicameral committee. Adopt nila amoang version. Modali ang bicam, ingun ni Sotto pagpangutana matod sa kaandam ni Cayetano nga mapadali ang proseso sa bicameral committee. Dumadaan sa bicameral committee ang mga panukalang batas para pag-usapan kung may pagkakaiba ang probisyon sa bersiyon ng Senado at Kamara. Moagi sa bicameral committee ang mga gisugyot na mga balaod para pag-istoryahan kon naay kalainan ang probisyon sa bersiyon sa Senado ug Kamara. Gayunman, aminado si Sotto na duda siya kung tatanggapin ng Kamara ang kaniyang mungkahi pero lahat naman umano ay posible. Mao man, giangkon ni Sotto nga duda siya kon dawaton sa Kamara ang iyang sugyot pero tanan man kuno kay posible. Ilang mambabatas ang nangangamba na re-enacted budget ang gamitin sa 2021 kung hindi nila maipapasa ngayong taon ang naturang panukala. Pila ka magbabalaod ang nahadlok nga re-enacted budget ang gamiton sa 2021 kon dili nila mapasa karong tuiga ang mao nga sugyot. Ibig sabihin nito, ang alokasyon sa pondo ng gobyerno ngayong 2020 ang ipatutupad sa 2021. Buot pasabot niini, ang alokasyon sa pondo sa gobyerno karong 2020 kay ipatuman sa 2021. Were really staring at the possibility of a re-enacted budget. Ginatan-aw gyud namo ang posibilidad sa re-enacted budget. Isang buwan yung delay sa ine-expect namin. Usa ka bulan ang delay sa ginapaabot namo. I dont know how but sabi nila sa November 17 daw ita-transmit sa amin, eh kapag inapprove mo in third reading, may printing pa yun eh... Ang daming kopya niyan, ang kapal niyan, paliwanag ni Sotto. I don't know how but ingun nila sa November 17 daw kini ma-transmit sa amoa, eh kon ma-approve nimo in third hearing, naay pa na printing eh... Daghan kopya ana, baga na, ingun pa ni Sotto. Nitong Martes, ipinasa ng Kamara sa ikalawang pagbasa ang panukalang batas sa 2021 budget. Aning Martes, gipasa sa Kamara sa ikaduha nga pagbasa ang gisugyot nga balaod sa 2021 budget. Sinuspindi na rin ang sesyon hanggang sa Nobyembre 16. Gisuspindi na sad ang sesyon hangtod sa Nobyembre 16. Gayunman, nangako si Cayetano na maipapasa nila sa ikatlong pagbasa ang 2021 budget bill sa Nobyembre 16, at ipadadala nila ang kopya nito sa Senado sa Nobyembre 17. Mao man, nagsaad si Cayetano nga mapasa nila sa ikatulo nga pagbasa ang 2021 budget bill sa Nobyembre 16, ug ipadala nila ang kopya niini sa Senado sa Nobyembre 17. Kahit suspindido ang sesyon, patuloy naman daw ang gagawing pagrepaso ng Kamara sa budget sa pamamagitan ng binuong small group ni Cayetano na makikipag-ugnayan sa mga kongresista. Bisan pa og suspindido ang sesyon, padayon gihapon daw ang himuon nga pagrepaso sa Kamara sa budget pinaagi sa gihimo nga small group ni Cayetano nga makigsabot sa mga kongresista. Ang biglaang pagpasa ng 2021 budget bill at pagsuspindi ng sesyon ay ginawa sa harap ng sigalot sa agawan ng liderato sa Kamara nina Cayetano at Marinduque Representative Lord Allan Velasco. Ang kalit nga pagpasa sa 2021 budget bill ug pagsuspindi sa sesyon kay gibuhat sa atubangan sa sigalot sa agawan sa liderato sa Kamara nila Cayetano ug Marinduque Representative Lord Allan Velasco. Sa kabila ng pangako ni Cayetano na maipapadala nila ang kopya ng 2021 budget bill sa Nobyembre 17, naniniwala ang mga senador na kakapusin sila sa panahon para maipasa ito dahil tatagal muna ng isang linggo bago nila ito matalakay sa plenaryo. Luyo sa saad ni Cayetano nga mapadala nila ang kopya sa 2021 budget bill sa Nobyembre 17, nituo ang mga senador nga mapakyas sila sa panahon aron mapasa kini kay modugay sad og usa ka semana bag-o nila kini mahisgutan sa plenaryo. Sabi ni Sotto, mayroon na lamang silang 20 working days, para isalang sa interpolasyon o debate ang panukala, pag-amyenda at bicam, bago ang Congressional break sa Disyembre 19. Ingun ni Sotto, naa na lamang sila 20 working days, aron iatubang sa interpolasyon o debate ang sugyot, pag-amyenda ug bicam, bag-o ang Congressional break sa Disyembre 19. Gaya ng mga panukalang batas tungkol sa prangkisa at mga buwis, ang taunang budget ng pamahalaan ay kailangang manggaling muna sa Kamara. Parehas sa sugyot nga balaod matod sa prangkisa ug mga buwis, ang tuig-tuig nga budget sa gobyerno ang kinahanglan maggikan sa sa Kamara. Nahuli sa isang buy-bust operation ang kapatid umano ng isang sikat na singer at ang kasama nitong barangay tanod sa Quezon City. Nasakpan sa usa ka buy-bust operation ang igsoon kuno sa usa ka sikat nga singer ug ang kauban niini nga barangay tanod sa Quezon City. Iniulat ng Unang Balita nitong Miyerkules na kinilala ang mga suspek na sina Rusmon Pineda at ang tanod na si Rojimar Frilles Romero na siyang nagmamaneho ng motorsiklong kanilang ginamit. Gibalita sa Unang Balita aning Miyerkules nga giila ang mga suspek nga sila Rusmon Pineda ug ang tanod nga si Rojimar Frilles nga siya nag-drive sa motor nga ilang gigamit. Nangyari ang operasyon sa Barangay Obrero, matapos umano ang tatlong linggong pagmamanman sa mga suspek. Nahitabo ang operasyon sa Barangay Obrero, human kuno ang tulo ka semana nga pagsunod-sunod sa mga suspek. Nakuha mula sa kanila ang 30 gramo ng shabu na nagkakahalaga ng P136,000, ayon sa mga pulis. Nakuha gikan sa ilaha ang 30 ka gramo sa shabu nga nagkantidad og P136, 000, matod sa mga pulis. Walang pahayag si Pineda, at ayon kay Romero naghatid lamang umano siya bilang isang public servant. Walay sulti si Pineda, ug matod kay Romero naghatod ra kuno siya sama sa usa ka public servant. Tatlong kongresista na umanoy kaalyado ni Marinduque Representative Lord Allan Velasco ang inalisan ng pinamumunuan nilang komite. Tulo ka kongresista nga kuno kauban ni Marinduque Representative Lord Allan Velasco ang gikuhaan og gipamunoan nila nga komite. Sa deliberasyon sa plenaryo ng Kamara de Representantes nitong Martes, nagmosyon si Deputy Majority Leader Xavier Jesus Romualdo na alisin si Quezon Rep. Helen Tan, bilang chairperson ng Committee on Health, at palitan ni Guimaras Rep. Ma. Lucille Nava. Sa liberasyon sa plenaryo sa Kamara de Representantes aning Martes, nagmosyon si Deputy Majority Leader Xavier Jesus Romualdo nga walaon si Quezon Rep. Helen Tan sama sa pagka-chairperson sa Committee on Health, ug kambyoan ni Guimaras Rep. Ma. Lucille Nava. Pinapalitan din ni Romualdo si AAMBIS-OWA party-list Representative Sharon Garin, bilang chairperson ng Committee on Economic Affairs, at inilagay naman sa nabakanteng puwesto si Aklan Rep. Teodorico Haresco Jr. Gipakambyoan sad ni Romualdo si AAMBIS-OWA-party-list Representative Sharon Garin sama sa pagka-chairperson sa Committee on Economic Affairs, ug gibutang sad sa nabakante nga pwesto si Aklan Rep. Teodorico Haresco Jr. Inalis din si Valenzuela City Rep. Eric Martinez bilang chairman ng Committee on Youth and Sports Development, at ipinalit sa kaniya si Manila Rep. John Marvin Yul Servo Nieto. Giwala sad si Valenzuela Rep. Eric Martinez sama sa pagka-chairman sa Committee on Youth and Sports Development, ug gikambyo sa iyaha si Manila Rep. John Marvin Yul Servo Nieto. Si Garin ay kabilang sa mambabatas na kasama ni Velasco nang makipagpulong kay Pangulong Rodrigo Duterte sa Palasyo noong nakaraang linggo kasama ang katunggali niya sa liderato ng Kamara na si Speaker Alan Peter Cayetano. Si Garin kay kauban sa magbabalaod nga kauban si Velasco nga nakigpulong kay Presidente Rodrigo Duterte sa Palasyo atong niagi nga semana kauban ang kalaban niya sa liderato sa Kamara nga si Speaker Alan Peter Cayetano. Samantalang kapartido naman ni Velasco sa PDP-Laban si Martinez. Samtang kapartido sad ni Velasco sa PDP-Laban si Martinez. Bagaman miyembro naman ng Nationalist Peoples Coalition si Tan, kabilang siya sa sinasabing sumusuporta kay Velasco bilang kapalit ni Cayetano bilang Speaker. Bisan pa miyembro man sa Nationalist Peoples Coalition si Tan, kauban siya sa ginaingun nga nisuporta kay Velasco sama kambyo ni Cayetano sama sa pagka-Speaker. Una rito, inalis si 1-PACMAN party-list Rep. Mikee Romero, pinuno ng Party-list Coalition, bilang deputy speaker. Una niini, giwala si 1-PACMAN party-list Rep. Mikee Romero, gipuno sa Party-list Coalition, sama sa pagka-deputy speaker. Kasama rin si Romero ni Velasco nang makipagpulong kina Duterte at Cayetano. Kauban sad si Romero ni Velasco nga nakigpulong sa ila Duterte ug Cayetano. Kamakailan lang, hinamon ni Deputy Speaker Dan Fernandez ang mga kasamahan niya sa Kamara na bitawan ang mga hinahawakang posisyon kung hindi sila sang-ayon sa liderato ni Cayetano. Bag-o ra, gihagit ni Deputy Speaker Dan Fernandez ang mga kauban niya sa Kamara nga buhian ang mga ginagunitan nga posisyon kon dili sila angay sa liderato ni Cayetano. Yung ating mga kasamahan sa Kongreso, with all due respect to them, its time to resign kung talagang hindi niyo kayang suportahan ang ating Speaker. Ang atoang mga kauban sa Kongreso, with all due respect to them, it's time to resign kon gayud dili ninyo kaya suportahan ang atoang Speaker. Ganun talaga ang Kongreso, its a numbers game, ayon kay Fernandez. Ing ana gyud ang Kongreso, it's a numbers game, matod kay Fernandez. Kung hindi niyo maibibigyan ng kaukulang pagtitiwala ang pagkakaluklok ng 184 members na nagsasabi na hindi namin pinapayagan ang resignation ni Speaker Alan Cayetano, its better for you to let go and fight another day, dagdag niya. Kon dili ninyo mahatagan og angay nga salig ang pagkabutang og 184 members nga nag-ingun nga dili namo ginatugtan ang resignation ni Speaker Alan Cayetano, it's better for you to let go and fight another day, dugang niya. Matapos ang palitan sa ilang komite, nagtalumpati si Cayetano at kinalaunan ay biglang nagmosyon na ipasa na sa ikalawang pagbasa 2021 General Appropriations Bill, kahit hindi pa tapos ang deliberasyon. Human makambyoan sa pila ka komite, nagsulti si Cayetano ug kinaulahian kay kalit nagmosyon nga ipasa sa ikaduha nga pagbasa 2021 General Appropriations Bill, bisan wa pa nahuman ang deliberasyon. Ipinasuspindi rin niya ang sesyon ng Kamara hanggang sa Nobyembre 16, kaya hindi na magaganap ang inaasahang banggaan nina Cayetano at Velasco sa Oktubre 14, na takdang araw ng pagpapalit nila bilang lider ng kapulungan. Gipasuspindi sad niya ang sesyon sa Kamara hangtod sa Nobyembre 16, maong dili na mahitabo ang gipaabot nga banggaan nila Cayetano ug Velasco sa Oktubre 14, nga nakasaad nga adlaw sa pagkambyo nila sama sa pagka-lider sa pulong. Patuloy na pinaghahanap ng mga awtoridad ang sinasabing nasa likod ng brutal na pagpatay sa dalawang nursing graduate at isang estudyante na pinagsasaksak sa ipinapagawang bahay sa Caloocan City nitong nakaraang linggo. Padayon nga gipaatubang sa mga awtoridad ang ginaingun nga naa sa luyo sa brutal nga pagpatay sa duha ka nursing graduate ug usa ka estudyante nga gidunggab sa ginapabuhat nga balay sa Caloocan City aning niaging semana. Sa ulat ni Darlene Cay sa GMA News 24 Oras nitong Martes, inamin ng sumukong person of interest na si Anselmo Singkol, 37-anyos, na kasama siya sa nagplano sa krimen pero hindi raw siya kasama sa pagpatay sa mga biktimang sina Arjay Belencio at Glydel Belonio, at kaibigan nilang si Mona Ismael. Sa balita ni Darlene Cay sa GMA News 24 Oras aning Martes, niangkon ang nisurender nga person of interest nga si Anselmo Singkol, 37-anyos nga kauban siya sa pagplano sa krimen pero dili daw siya kauban sa pagpatay sa mga biktima nga sila Arjay Belencio ug Glydel Belonio, ug amigo nila nga si Mona Ismael. Nakitang patay at may mga saksak ang mga biktima sa ipinapagawang bahay sa Amparo Subdivision, North Caloocan noong September 27. Nakit-an nga patay ug naay mga dunggab ang mga biktima sa ginapabuhat nga balay sa Ampara Subdivision, North Caloocan atong September 27. Si Singkol ay kabilang sa mga construction worker sa ipinapagawang bahay. Si Singkol kay apil sa mga construction worker sa ginapabuhat nga balay. Kasama niya bilang persons of interest sa kaso ang mga kapatid niyang sina Alden at Adonis, at isang nagngangalang Ronron Cajipe. Kauban niya sama nga persons of interest sa kaso ang mga igsoon niya nga sila Alden ug Adonis, ug usa pa nga naay pangalan nga Ronron Cajepe. Matapos ang krimen, nagawa ni Singkol na makauwi sa Samar. Human sa krimen, nabuhat pa kuno ni Singkol nga makauli sa Samar. Pero kinumbinsi umano siya ng mga kamag-anak na sumuko. Pero gikumbinsi kuno siya sa mga kapamilya nga musurender. Ayon kay Police Colonel Dario Menor, hepe ng Caloocan Police, inamin ni Singkol na isa siya sa mga nagplano ng krimen pero itinanggi niyang kasama siya sa pagpatay sa mga biktima. Matod kay Police Colonel Dario Menor, hepe sa Caloocan Police, giangkon ni Singkol nga usa siya sa mga nagplano sa krimen pero gilimod niya nga kauban siya sa pagpatay sa mga biktima. Sinasabi nitong si Anselmo Singkol na si Ronron Cajipe ang responsable sa pagpatay dito sa tatlo. Gina-ingun aning si Anselmo Singkol nga si Ronron Cajipe ang responsable sa pagpatay aning tulo. In fact narinig pa nga daw niya na humingi ng tulong si Glydel, pero it seems na alam talaga niya na gagawin ni Ronron yung napag-usapan nila kaya na-consummate yung crime, ani Menor. In fact nadunggan pa gani daw niya nga nangayo og tabang si Glydel, pero it seems nga kabalo gyud siya nga himuon ni Ronron ang napagstoryahan nila maong na-consummate ang crime, ingun ni Menor. Nasa kostudiya na rin ng mga awtoridad sina Alden at Adonis, at tanging si Cajipe na lang ang hindi pa sumusuko. Naa sa kostudiya na sad sa mga awtoridad sila Alden ug Adonis, ug si Cajipe na lang ang wala nisurender. Paghihiganti pa rin ang nakikitang motibo sa krimen dahil tinanggal sa trabaho ang apat na persons of interest. Pagbalos gihapon ang nakita nga motibo sa krimen kay gitanggal sa tarbaho ang upat nga person of interest. Lumitaw sa imbestigasyon na isinumbong ng isa sa mga biktima sa may-ari ng ipinapagawang bahay ang pandaraya umano ng mga person of interest sa pondo at pinapatungan ang gastusin sa konstruksiyon ng bahay. Nitunghaw sa imbestigasyon nga gisumbong sa usa sa mga biktima sa tag-iya sa ginapabuhat nga balay ang panglimbong kuno sa mga person of interest sa pondo ug ginapatungan ang gastuhonon sa konstruksiyon sa balay. Tumanggi namang magbigay ng pahayag si Singkol. Nagdili sad maghatag og storya si Singkol. Pero ayon sa pulisya, malalaman ang katotohanan kung nagsasabi ng totoo si Singkol sa pagpapatuloy ng imbestigasyon lalo pat tatlong kutsilyo ang nakita sa crime scene. Pero matod sa pulisya, mabal-an ang tinuod kon naga-ingun og tinuod si Singkol sa pagpadayon nga imbestigasyon ilabi na nga tulo ka kutsilyo ang nakit-an sa crime scene. Hindi rin inaalis ng mga awtoridad na gumagamit ng droga ang mga person of interest dahil isa sa kanila ang nakita umano ng isa sa mga biktima na gumagamit ng shabu. Wala sad gikuha sa awtoridad nga nagagamit og drogas ang mga person of interest kay usa sa kanila ang nakit-an kuno sa usa sa mga biktima nga nagagamit og shabu. Mahaharap naman sa kasong murder ang magkakapatid na Singkol. Magaatubang sad sa kaso nga murder ang mag-igsoon nga Sigkol. Isa ang nasawi, habang siyam na iba pa ang sugatan nang banggain ng isang AUV ang ilang motorsiklo at iba pang sasakyan sa Barangay Upper Bicutan, Taguig City nitong Martes. Ang suspek, kinuyog ng mga tao. Usa sa mga namatay, samtang siyam nga lain pa ang samaran apan sa pagbangga sa usa ka AUV ang pila ka motor, ug lain pang sakyanan sa Barangay Upper Bicutan, Taguig City aning Martes. Ang suspek, gidumog sa tawo. Sa panayam sa Dobol B sa News TV, sinabi ni Taguig City Police chief Police Colonel Celso Rodriguez, na sinabihan siya ng mga kaanak ng biktimang si Christian Dalisay, na binawian na ito ng buhay. Sa pagpangutana sa Dobol B sa News TV, giingun ni Taguig City Police chief Police Colonel Celso Rodriguez, nga giingnan siya sa mga kapamilya sa biktima nga si Christian Dalisay nga nawad-an kini og kinabuhi. Yung isa sa biktima ay pumanaw na kanina, si Christian Dalisay. Yung dalawa pa ay conscious naman sa Taguig-Pateros Hospital. Kami ay nakikiramay sa pamilya ng biktima, nakakalungkot nga, ayon kay Rodriguez. Ang usa ka biktima kay namatay ganiha, si Christian Dalisay. Ang duha pa kay conscious man sa Taguig-Pateros Hospital. Kami kay nakiramay sa pamilya sa biktima, makaguol gani, matod kay Rodriguez. Umabot sa 14 sasakyan na kinabibilangan ng limang kotse, isang bisikleta at walong motorsiklo ang binangga ng AUV na minamaneho ni Conrad Frank Toledo, company driver. Niabot sa 14 ka sakyanan nga naapilan og lima ko kotse, usa ka bisikleta ug walo ka motor ang gibangga sa AUV nga gi-drayban ni Conrad Frank Toledo, company driver. Yung iba naman hindi naman nasaktan kasi sila yung nasa pinaka-likuran kasi kung titingnan natin, sunod-sunod kasi, medyo traffic doon sa lugar kaya lang parang nagkaroon ng domino effect, ayon kay Rodriguez sa hiwalay na panayam sa telepono. Ang lain sad wala man nasakitan kay ang naa sa pinakalikod man gud kon tan-awon nato, sunod-sunod man gud, medyo traffic didto sa lugar mao murag nagka-domino effect, matod kay Rodriguez sa bulag nga interbyu sa telepono. Sa video ng GMA News TV QRT, makikita na unang nabangga ni Toledo ang ilang motorsiklo at isang AUV. Pero nagtangka siyang tumakas at muling nakabangga ng iba pang sasakyan hanggang sa masukol siya ng mga tao. Sa video sa GMA News TV QRT, makit-an nga una nabangga ni Toledo ang pila ka motor ug usa ka AUV. Pero ni-aksyon siya og takas ug nakabangga na usab og lain pa nga sakyanan hangtod sa madumog siya sa mga tawo. Ayon kay Rodriguez, sinabi ni Toledo, na nakatingin umano siya sa cellphone habang nagmamaneho sa bahagi ng PAE-DOST nang makabangga ng mga sasakyan. Matod kay Rodriguez, giingun ni Toledo nga nakatan-aw kuno siya sa cellphone samtang naga-drive sa parte sa PAE-DOST sa dihang nakabangga og mga sakyanan. Hindi naman siya nakainom, siyempre company driver, although sinasabi niya nataranta lang siya pero ang totoo niyan yung cellphone tinitingnan niya at nagulat na lang siya may nabangga na pala siya. Wala man siya nakainom, siyempre company driver, although gina-ingun niya nga nalisang ra siya pero ang tinuod ana ang cellphone ginatan-aw niya ug nakugaan na siya nga naa na siyay nabangga. Sa taranta niya, gusto niyang tumakas so ganoon kadami ang nainvolved na sasakyan, pahayag ng opisyal. Sa pagkalisang niya, gusto niya nga motakas so ing-ato ka daghan ang na-involved nga sakyanan, ingun sa opisyal. Noong nagtangka siyang tumakas, nataranta na siya, doon mayroon na naman siyang naatrasan so nagkaroon na naman ng domino effect doon sa likuran. patuloy ni Rodriguez. Katong ni-aksyon siya nga motakas, nalisang siya, didto naa na sad siya naatrasan so naa na sad domino effect didto sa likod, pagpadayon ni Rodriguez. Nasa presinto na si Toledo na mahaharap sa mga kasong reckless imprudence resulting in multiple physical injuries with multiple damage to property and homicide. Naa na sa presinto si Toledo nga nagaatubang sa mga kaso nga reckless imprudence resulting in multiple physical injuries with multiple damage to property and homicide. Sa loob ng isang jeepney na lang nag-attend ng online class ang dalawang magpinsan sa Quezon City nitong Martes, ang ikalawang araw ng pagbubukas ng klase nitong school year 2020-2021, ayon sa ulat ni Allan Gatus sa Dobol B sa News TV. Sa sulod sa usa ka jeepney na lang ni-attend og online class ang duha ka mag-ig-agaw sa Quezon City aning Martes, ang ikaduha nga adlaw sa pag-abli sa klase aning school year 2020-2021, matod sa balita ni Allan Gatus sa Dobol B sa News TV. Itong jeep na ito ang siyang nagsisilbi rin daw na pansamantalang tahanan ng pamilya. Kaning jeep nga kini ang maong nagsilbi sad saw nga temporaryo nga puyoanan sa pamilya. Hindi pa pumapasada ang jeep na may ruta sa Visayas Avenue simula ng mag-lockdown noong Marso. Wala pa nagabyahe ang jeep nga naay ruta sa Visayas Avenue sugod nga mag-lockdown atong Marso. Gamit ang iisang cellphone ng magulang, nagsumikap ang magpinsan na mag-attend sa online classes ng New Era Elementary School para sa Grade 3 at Grade 4 nitong Martes ng umaga. Gamit ang usa ra ka cellphone sa guinikanan, naningkamot ang mag-ig-agaw nga mag-attend og online classes sa New Era Elementary School para sa Grade 3 ug Grade 4 aning Martes sa buntag. Hiraman din sila ng headset para marinig nilang mabuti ang kanilang mga guro. Hulamanay sad sila sa headset aron madunggan ra og maayo ang ilang mga magtutudlo. May mabait silang kapitbahay na pinayagan silang gamitin ang Wi-Fi nito para sa mga klase ng mga bata. Naay buotan sila nga silingan nga ginatugtan sila nga gamiton ang Wi-Fi niini para sa mga klase sa mga bata. Ang problema lang ay parehong kailangang dumalo ng magpinsan sa kanya-kanyang online class nitong umaga. Ang problema ra kay parehas nga kinahanglan moapil sa kanya-kanya nga online class aning buntag. Pagsapit naman ng alas-11 ng umaga ay makikigamit naman ng parehong cellphone ang isa pa nilang pinsan para naman sa kanyang online class. Pag-abot sad sa alas-11 sa buntag kay makigamit na sad og pareho nga cellphone ang usa pa nila nga ig-agaw para sad sa iyang online class. Aminado ang magpinsan na mahirap ito para sa kanila pero kailangan nilang gawin para makapagtapos sila ng pag-aaral. Niangkon ang mag-ig-agaw nga lisud kini para sa ilaha pero kinahanglan nila buhaton aron makahuman sila sa pag-eskwela. Nangangamba naman ang pamilya na baka kunin na ng operator ang jeepney na ito dahil hindi na nakakapasada, at kailangan nilang maghanap ng matitirahan. Nahadlok sad ang pamilya basi og kuhaon sa operator kini nga jeepney kay dili na makabyahe, ug kinahanglan nila mangita og mapuy-an. Tutol din umano si Pangulong Rodrigo Duterte sa paniningil para magkaroon ng Beep cards na pamalit sa pagbabayad ng pamasahe sa pagsakay sa mga bus sa EDSA Busway. Kontra kuno si Presidente Rodrigo Duterte sa pagsingil aron magka-Beep cards nga pangkambyo sa pagbayad sa pamasahe sa pagsakay sa mga bus sa EDSA Busway. Inihayag ito ni presidential spokesperson Harry Roque matapos iutos ni Department of Transportation DOTr na suspendihin ang sapilitang paggamit ng Beep cards simula ngayong Lunes matapos tumanggi ang kompanyang nag-o-operate ng automatic fare collection system na ibigay ang mga card nang libre sa mga pasahero. Giistorya kini ni presidential spokesperson Harry Roque human imandos sa Department of Transportation DOTr nga suspendihon ang gilugos nga paggamit sa Beep cards sugod karong Lunes human magdumili ang kompanya nga naga-operate og automatic fare collection system nga ihatag ang mga card og libre sa mga pasahero. Ang pagkakaalam ko po ang naging damdamin ni Presidente ay tutol din siya diyan sa binabayaran na Beep card at marahil po isa ito sa dahilan kung bakit sinuspindi muna iyong paniningil para sa Beep card, sabi ni Roque sa press briefing sa Boracay. Anng nasayran nako kay nahimong pagbati ni Presidente kay kontra sad siya dira sa ginabayaran sa Beep card ug basi kini sa rason kon ngano gisuspindi sa ang pagsingil para sa Beep card, ingun ni Roque sa press briefing sa Boracay. Nahabag po talaga ang Presidente doon sa isang balita na maraming mga naghihirap nating mga kababayan ang nagulat at dahil ang pera nila ay sapat lamang sa pamasahe at sa pagkain para sa araw na iyon, dagdag pa niya. Naluoy sad ang Presidente didto sa usa ka balita nga daghang mga kabus nato nga mga kauban ang nikuga ug tungod sa kwarta nila kay igo ra sa pamasahe ug sa pagkaon para ato nga adlaw, dugang pa niya. Nitong Linggo, sinabi ng DOTr na maaari na muling magbayad ng cash na pamasahe ang mga pasahero na sasakay ng bus sa EDSA. Aning Dominggo, giingun sa DOTr nga pwede na utro magbayad og cash nga pamasahe ang mga pasahero nga mosakay og bus sa EDSA. Itong pagsuspinde ng gamit ng Beep card altogether ay patunay na nakikinig ang gobyerno sa taumbayan at may puso itong administrasyon na ito, sabi ni Roque. Kaning pagsuspindi nga gamit ang Beep card altogether kay pamatuod nga nagapaminaw ang gobyerno sa katawhan ug naay kasingkasing kining administrasyon, ingun ni Roque. Una rito, ipinatupad ng DOTr ang no Beep card, no ride policy sa mga bus para mawala ang contact ng pasahero at driver o konduktor para maiwasan ang hawahan ng COVID-19. Una niini, gipatuman sa DOTr ang no Beep card, no ride policy sa mga bus aron mawala ang contact sa pasahero ug driver o konduktor aron malikayan ang paghawaanay og COVID-19. Pero nasorpresa ang maraming pasahero nang malaman nilang kailangan nilang maglabas ng P180 para magkaroon ng Beep card na halagang P80, at paunang load of P100. Pero nakugaan ang daghang pasahero inig kahibalo nila nga kinahanglan nila magpagawas og P180 aron magka-Beep card sa kantidad nga P80, ug pauna nga load of P100. Iginiit ng DOTr na dapat ilibre na ng operator na AF Payments Inc. ang Beep cards. Giklaro sa DOTr nga dapat ilibre na sa operator na AF Payments Inc. ang Beep cards. Gayunman, iginiit ng kompanya na walang silang kinikita sa presyo ng card at direkta itong napupunta sa gumagawa. Mao man, giklaro sa kompanya nga wala silay kita sa presyo sa card ug direkta kini maadto sa nagabuhat. Kasunod nito, nagbabala ang DOTr na maghahanap ang EDSA Bus Consortia ng ibang kompanya na makapagbibigay ng mahusay na serbisyo sa biyahe sa EDSA. Kasunod niini, nagpasidaan ang DOTr nga mangita ang EDSA Bus Consortia og laing kompanya nga makahatag og tarung nga serbisyo sa biyahe sa EDSA. Sa televised briefing nitong Lunes ng gabi, nilinaw naman mismo ni Duterte na tanging ang card lamang ang malilibre pero kailangan pa rin ng mga pasahero ang maglagay ng load na pamasahe sa card. Sa televised briefing aning Lunes sa gabii, giklaro na mismo ni Duterte nga ang card ra ang malibre pero kinahanglan gihapon sa mga pasahero nga magbutang og load nga pamasahe sa card. Samantala, nag-alok naman ng AFPI nitong Lunes din na gumamit ng QR system sa EDSA Busway, at handa na rin silang magbigay ng libreng Beep cards sa mga pasaherong nangangailangan sa ngayon. Kasamtangan, nagtanyag sad ang AFPI aning Lunes sad nga mogamit og QR system sa EDSA Busway, ug andam na sad sila nga maghatag og libre nga Beep cards sa mga pasahero nga nanginahanglan sa karon. Ayon pa sa AFPI, nag-alok dil sila sa mga operator sa EDSA Busway ng system upgrade para sa QR tickets via paper o mobile phone, ang magiging paraan ng pagbabayad ng pamasahe ng mga pasahero na hindi gagamit ng Beep card. Matod pa sa AFPI, nagtanyag sad sila sa mga operator sa EDSA Busway og system upgrade para sa QR tickets via paper o mobile phone, ang mahimong pamaagi sa pagbayad sa pamasahe sa mga pasahero nga dili mogamit og Beep card. Inaresto ng National Bureau of Investigation NBI ang isang lalaking ibinubugaw umano para sa panandaliang aliw ang mga modelo na nawalan ng trabaho dahil sa COVID-19 pandemic. Giaresto sa National Bureau of Investigation NBI ang usa ka lalaki nga ginabugaw kuno para sa temporaryo mga kalipay ang mga modelo nga nawad-an og tarbaho tungod sa COVI-19 pandemic. Sa ulat ni John Consulta sa Balitanghali nitong Lunes, dalawang modelong babae ang nasagip ng mga awtoridad sa isinagawang entrapment operation laban kay Christopher Torres. Sa balita ni John Consulta sa Balitanghali aning Lunes, duha ka modelo nga babaye ang nasakpan sa mga awtoridad sa gibuhat nga entrapment operation kontra kay Christopher Torres. Nakatanggap kami ng anonymous complaint sa isang asawa na binanggit niya na ang aniyang mister ay nahuhumaling sa mga babae na ino-offer sa Facebook, ani Atty. Janet Francisco, NBI-Anti-Human Trafficking Division chief. Nakadawat mi og anonymous complaint as usa ka asawa nga gihisgutan niya na ang iyang mister kay naboang sa mga babaye nga gina-offer sa Facebook, ingun ni Atty. Janet Francisco, NBI-Anti Human Trafficking Division chief. Wala na silang gig eh so wala na silang means of income kaya naisipan nila na mag-engage sa ganitong activity, dagdag ni Francisco. Wala na silay gig so wala na silay means of income maong nahunahunaan nila nga mag-engage sa ingun ani nga activity, dugang ni Francisco. Ayon pa kay Francisco, lubhang mapanganib ang ginagawang paglipat ng ilang kababaihan sa sex trafficking dahil na rin sa nakahahawang mga sakit na COVID-19 at sexually transmitted disease. Matod pa ky Francisco, grabe ka delikado ang gihimong pagbalhin sa pila ka mga babaye sa sex trafficking tungod na sad sa makatakod nga sakit na COVID-19 ug sexually transmitted disease. The fact na ikaw ay nag-e-engage sa ganitong activity, youÕre risking yourself na magkaroon ng COVID-19. Aside from the sexually transmitted disease na makukuha niya, anang opisyal. The fact nga ikaw kay naga-engage sa ingun ani nga activity, you're risking yourself nga magka-COVID-19. Aside from the sexually transmitted disease nga makuha niya, ingun sa opsiyal. Samantala, giniit ni Torres na hindi naman sila namimilit ng mga modelo na sumali sa kanilang ginagawa. Kasamtangan, giklaro ni Torres nga wala man sila nagapamugos sa mga modelo nga moapil sa ilang ginabuhat. Di po kami namimilit. Depende po sa kanila Ôyon o dahil siguro po sa pandemiya, ani Torres. Wala kami nagapamugos.Depende na sa ilaha na o tungod siguro sa pandemya, ingun ni Torres. Sinampahan ang suspek ng reklamong violation of the Anti-Human Trafficking Law in relation to the Cybercrime Prevention Act. Gi-file-lan ang suspek sa reklamo nga violation of the Anti-Human Trafficking Law in relation to the Cybercrime Prevention Act. Hinahanap na rin ang iba pang kasabwat sa online sex syndicate. Ginapangita na sad ang lain pang kauban sa online sex syndicate. Pag Ôdi tayo umaksyon, mas marami sa kababaihan natin ang mapapahamak. Kon dili ta moaksyon, mas daghang babaye nato ang madelikado. Bukod sa mga mas malawakang operasyon, makikipag-ugnayan tayo sa mga telco para mas dumali ang ating pagsugpo sa online sexual exploitation ng ating kababayan, ani NBI director Eric Distor. Gawas sa mga mas daku nga operasyon, makipag-istorya ta sa mga telco aron mas modali ang atong pagpawala sa online sexual exploitation sa atong kabayan, ingun ni NBI director Eric Distor. Patay ang isang babae sa Caloocan City matapos umanong pagsasaksakin ng isang magnanakaw na pumasok sa kaniyang apartment, ayon sa ulat ng Unang Balita nitong Lunes. Patay ang usa ka babaye sa Caloocan City human kuno duggabon ang usa ka kawatan nga nisulod sa iyang apartment, matod sa ulat sa Unang Balita aning Lunes. Aabot daw sa 30 saksak ang tinamo ng biktimang si Chrisna Hipolito, 26. Moabot daw sa 30 ka dunggab ang nakuha sa biktima nga si Chrisna Hipolito, 26. Ayon sa kaniyang kasintahan, isang lalaki ang kumatok sa apartment ni Chrisna nitong September 11 at nagsabing may hinahanap siyang maitim at matangkad na lalaki. Matod sa iyang uyab, usa ka lalaki ang nituktok sa apartment ni Chrisna aning September 11 ug nag-ingun nga naa siyay ginapangita siya nga itom ug tag-as nga lalaki. Kahit sinabi na ng biktima na wala silang kilalang ganon, bumalik daw ang lalaki at kumatok ulit sa pinto ni Chrisna. Bisan pa giingun sa biktima nga wala silay kaila nga ing ato, niuli daw ang laki ug nituktok utro sa pultahan ni Chrisna. Nang pagbuksan ng pinto ay inundayan na raw ng saksak ng suspek ang biktima. Sa dihang ablihan na sa pultahan kay gipaspasan na daw og dunggab sa suspek ang biktima. Kinuha raw ng suspek ang tatlong cellphone at wallet ni Chrisna. Agad naman siyang nahuli ng otoridad. Gikuha daw sa suspek ang tulo ka cellphone ug wallet ni Chrisna. Diretso dayun siya nadakpan sa otoridad. Ayon sa imbestigasyon ng pulisya, pagnanakaw ang motibo ng suspek. Matod sa imbestigasyon sa pulisya, pagkawat ang motibo sa suspek. Hindi raw siguro akalain ng suspek na may tao sa apartment kaya niya napatay ang biktima. Wala daw siguro magtuo ang suspek nga naay tawo sa apartment mao niya napatay ang biktima. Sumiklab ang sunog sa isang barangay sa Novaliches, Quezon City nitong Sabado ng umaga. Nisilaob ang sunog sa usa ka barangay sa Novaliches, Quezon City aning Sabado sa buntag. Iniulat ni Mark Makalalad sa Dobol B sa News TV na nagsimula ang sunog dakong alas-otso ng umaga sa Block 6, Barangay Capri. Gibalita ni Mark Makalalad sa Dobol B sa News TV nga nagsugod ang sunog banda alas-otso sa buntag sa Block 6, Barangay Capri. Sa inisyal na report ng mga taga-Bureau of Fire Protection, nakulong lamang sa isang bahay ang apoy, at pinipigilan itong kumalat pa sa ibang mga bahay sa lugar. Sa inisyal nga report sa mga taga-Bureau of Fire Protection, natanggong ra sa usa ka balay ang kalayo, ug ginapugngan kini nga mokalat pa sa laing balay sa lugar. Ayon sa ulat, wala namang naiulat na nasaktan sa sunog. Matod sa balita, wala man nabalita nga nasakitan sa sunog. Patuloy pang inaapula ang apoy. Padayon pa nga ginapatay ang kalayo. Natukoy na ang pagkakakilanlan kung sino ang pugot na ulo na nakalagay sa ice box at iniwan sa kalye sa Maynila. Ang mga suspek sa krimen, nakitang sakay ng motorsiklo. Natino na ang pagkatawo sa kon kinsa ang putol nga ulo nga nakabutang sa ice box ug gibilin sa dalan sa Maynila. Ang mga suspek sa krimen, nakit-an nga sakay sa motor. Sa ulat ni Jun Veneracion sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, nahagip sa CCTV ang pagdating ng riding in tandem na may bitbit na ice box sa Florentino Torres Street sa Santa Cruz bago mag-12 ng hatinggabi. Sa balita ni Jun Veneracion sa GMA News 24 Oras aning Biyernes, nasakpan sa CCTV ang pag-abot sa riding in tandem nga naay dala nga ice box sa Florentino Torres Street sa Santa Cruz bag-o mag-12 sa tunga sa gabii. Inilapag sa kalye ng nakaangkas ang ice box at sadya pang itinagilid ang kahon para sadyang makita ang ulo ng biktima na isang reservist ng Philippine Navy at traffic aide na si Oliver Ignacio, taga-Navotas. Gibutang sa dalan sa niangkas ang ice box ug gituyo pa nga gipatakilid ang kahon aron tuyo nga makit-an ang ulo sa biktima nga usa ka reservist sa Philippine Navy ug traffic aide nga si Oliver Ignacio, taga-Navotas. Natukoy ang pagkakakilanlan ng biktima sa tulong ng kaniyang pinsan. Natino na ang pagkatawo sa biktima sa tabang sa iyang ig-agaw. Pagbukas niya ng styro gumulong yung ulo. Pag-abli niya sa styro niligid ang ulo. Napatakbo ako, sabi ng saksing si Richard, hindi niya tunay na pangalan. Nakadagan ko, ingun sa saksi nga si Richard, dili tinuod nga pangan. Sinabi ni Navotas Mayor Tobby Tiangco na traffic aide nila ang biktima, na dinukot ng alas singko ng hapon ng mga nakasakay sa itim na SUV. Ingun ni Navotas Mayor Tobby Tiangco nga traffic aide nila ang biktima, nga gi-kidnap sa alas singko sa hapon sa mga nakasakay sa itom nga SUV. Inilahad ng mga saksi na tatlong sakay ng SUV ang bumaba saka isinakay si Ignacio. Gibulgar sa mga saksi nga tulo ka sakay sa SUV ang nibaba ug dayon gisakay si Ignacio. Natagpuan ang ulo ni Ignacio pagkaraan ng anim na oras sa Barangay 305. Nakit-an ang ulo ni Ignacio pagkahuman sa unom ka oras sa Barangay 305. Ang lugar kung saan iniwan ang ulo ni Ignacio, ang lugar din kung saan nabaril at napatay si Police Executive Master Sergeant Roel Candido, noong nakaraang buwan. Ang lugar kon asa gibilin ang ulo ni Ignacio, ang lugar sad kon asa gipusil ug gipatay si Police Executive Master Sergeant Roel Candido, atong niaging bulan. Sa kuha ng CCTV nang mangyari ang pamamaril kay Candido, mga nakaunipormeng pulis ang bumaril sa biktima. Sa kamang sa CCTV nga nahitabo ang pagpusil kay Candido, mga naka-uniporme nga pulis ang nipusil sa biktima. Gayunman, sa isang panayam ng GMA News TV QRT nitong Biyernes, sinabi ng pulisya na wala pang katibayan na mag-uugnay sa dalawang krimen. Mao man, sa usa ka interbyu sa GMA News TV QRT aning Biyernes, giingun sa pulisya nga wala pa pagpamatuod nga magkonekta sa duha ka krimen. Hinamon ng mga kaalyado ni Speaker Alan Peter Cayetano ang mga kaalyado naman ni Marinduque Representative Lord Allan Velasco na bitawan ang kanilang mga puwesto kaugnay pa rin ng sigalot sa liderato ng Kamara de Representantes. Gihagit sa mga kauban ni Speaker Alan Peter Cayetano ang mga kauban sad ni Marinduque Representative Lord Allan Velasco nga buhian ang ilang mga pwesto bahin gihapon sa sigalot sa liderato sa Kamara de Representantes. They should resign from their leadership positions, if they are willing to help and cooperate with Cayetano, sabi ni Capiz Rep. Fred Castro sa kaniyang talumpati nitong Biyernes sa budget hearing. They should resign from their leadership positions, if they are willing to help and cooperate with Cayetano, ingun ni Capiz Rep. Fred Castro sa iyahang pagsulti aning Biyernes sa budget hearing. Ayon sa kongresista, hindi kahiya-hiyang tanggapin ang pagkatalo sa mas mahusay na kalaban. Matod sa kongresista, dili ulaw dawaton ang pagkapildi sa mas kabalo nga kalaban. It is not fit to pretend to be a part of the team when you are betraying your colleagues and undermining the efforts of Congress, sabi pa ni Castro, chairman ng House Committee on Strategic Intelligence. It is not fit to pretend to be a part of the team when you are betraying your colleagues and undermining the efforts of Congress, ingun pa ni Castro, chairman sa House Committee on Strategic Intelligence. Ginawa ni Castro ang talumpati ilang araw matapos tanggihan ng mahigit 180 kongresista ang alok ni Cayetano na magbitiw bilang Speaker upang pumalit na sa kaniya si Velasco. Gibuhat ni Castro ang pagsulti pila ka adlaw human salikwayon ang hapit nga 180 nga kongresista sa hagit ni Cayetano nga mobuhi sama sa pagka-Speaker aron kambyoan na siya ni Velasco. Ang sigalot sa liderato ng Kamara ay bunsod ng term-sharing agreement ni Cayetano at Velasco bilang Speaker. Ang sigalot sa liderato sa Kamara kay tungod sa term-sharing agreement ni Cayetano ug Velasco sama sa pagka-Speaker. Kung masusunod, dapat ipasa ni Cayetano kay Velasco ang liderato sa darating na Oktubre 14. Kon masunod, angay ipasa ni Cayetano kay Velasco ang liderato sa umaabot nga Oktubre 14. Pero nais ng mga kaalyado ni Cayetano na manatili siya sa puwesto upang hindi maapektuhan ang deliberasyon ng 2021 budget, bagay na tinututulan naman ng mga kaalyado ni Velasco. Pero gusto sa mga kauban ni Cayetano nga magpabilin siya sa pwesto aron dili maapektuhan ang deliberasyon sa 2021 budget, butang nga gikontra sad sa mga kauban ni Velasco. Ayon kay Castro, kahit araw-araw umanong mabitiw si Cayetano ay paulit-ulit nila itong tatanggihan. Matod kay Castro, bisan adlaw-adlaw pa kuno mobuhi si Cayetano kay balik-balik kini nga salikwayon. Inakusahan din ni Castro si Velasco na walang respeto sa kaniyang mga kasamahan sa Kamara. Giakusahan sad ni Castro si Velasco nga walay respeto sa iyang mga kauban sa Kamara. Sino ba ang kapit-tuko sa posisyon? Iyong taong kusang nagbibitiw ngunit pilit ibinabalik, o iyong kasamahan natin na inaayawan na ng nakararami pero hindi pa rin tumitigil sa panggugulo? ani Castro. Kinsa ba ang kapit-tuko sa posisyon? Ang tawo nga boluntaryo mobuhi pero gilugos nga mobalik, o ang atong kauban nga ginadili-an sa kadaghanan pero wala gihapon hunong sa pagsamok-samok? ingun ni Castro. Idinagdag niya na hindi sapat ang sinasabing kasunduan upang makuha ni Velasco ang liderato sa Kamara kung wala siyang sapat na boto ng mga kongresista para ihalal na Speaker. Gidugang niya nga dili igo ang ginaingun nga sabot aron makuha ni Velasco ang liderato sa Kamara kon wala siya igo nga boto sa mga kongresista aron i-elekta nga Speaker. Kailangan ng nagnanais na maging Speaker ang mayoryang boto ng nasa 300 kongresista o mahigit 150. Kinahanglan sa gusto mamahiming Speaker ang mayorya nga boto nga naa sa 300 ka kongresista o sobra 150. Sa deliberasyon ng Kamara kanina, inalis naman bilang Deputy Speaker ang kaalyado ni Velasco na si 1-Pacman party-list Representative Michael Romero. Sa deliberasyon sa Kamara ganiha, gikuha sama sa pagka-Deputy Speaker ang kauban ni Velasco nga si 1-Pacman party-list Representative Michael Romero. Si Deputy Majority Leader XJ Romualdo ng Camiguin ang nagmosyon na alisin sa naturang posisyon si Romero at si Castro ang ipapalit. Si Deputy Majority Leader XJ Romualdo sa Camiguin ang nagmosyon nga kuhaon sa maong posisyon si Romero ug si Castro ang ikambyo. Dahil walang tumutol sa mosyon ni Romualdo, nagdeklara si Deputy Speaker Raneo Abu of Batangas, presiding officer, na ipatupad ang naturang paghirang kay Castro bilang deputy speaker kapalit ni Romero. Tungod kay walay nikontra sa mosyon ni Romualdo, gideklara si Deputy Speaker Raneo Abu of Batangas, presiding officer, nga ipatuman ang maong pag-ila kay Castro sama nga deputy speaker kambyo ni Romero. Nauwi sa mabigat na kaso ang simpleng pagsita sa isang lalaki na walang suot na helmet habang nagmomotorsiklo sa Quezon City. Nahimo nga bug-at nga kaso ang simple nga pagbadlong sa usa ka lalaki nga walay suot nga helmet samtang naga-motor sa Quezon City. Ang suspek kasi, nakasuot ng uniporme ng pulis kahit hindi na siya pulis, at nakitaan pa ng baril na natuklasan na nawawalang baril ng isang tauhan ng Highway Patrol Group ng Philippine National Police. Ang suspek man gud, nakasuot og uniporme sa pulis bisan dili siya pulis, ug nakit-an pa og pusil nga nadiskobre nga nawala nga pusil sa usa ka tawo sa Highway Patrol Group sa Philippine National Police. Sa ulat ni Jun Veneracion sa GMA News TV Balitanghali nitong Biyernes, sinabing natiyempuhan ng mga tauhan ng HPG ang dating pulis na si Emmanuel Amutan, na walang helmet habang nagmomotorsiklo sa Camachile Overpass. Sa balita ni Jun Veneracion sa GMA News TV Balitanghali aning Biyernes, giingun nga natungnan sa mga tawo sa HPG ang sauna nga pulis nga si Emmanuel Amutan, nga walay helmet samtang ga-motor sa Camachile Overpass. Nakasuot siya ng fatigue uniform ng pulis, pero wala siyang naipakitang katibayan na awtorisado pa siyang magsuot ng naturang uniporme. Nakasuot siya og fatigue uniform sa pulis, pero wala siya mapakita nga pamatuod nga awtorisado pa siya nga magsuot sa maong uniporme. Bukod dito, nakita rin sa kaniya ang isang baril, mga magazine na loaded ng bala, at posas. Gawas ani, nakit-an sad sa iyaha ang usa ka pusil, mga magazine nga loaded og bala, ug posas. Nang sinuri ng Firearms and Explosives Office ang record ng baril base sa serial number nito, nagulat ang HPG sa kanilang nadiskubre. Sa pag-imbestiga sa Firearms ang Explosives Office ang record sa pusil base sa serial number ani, nakugaan ang HPG sa ilang nadiskubre. Yan palang baril na yan, yan pala yung nawawalang baril ng isang pulis dito sa HPG, bakit napunta sa iyo? tanong ni Brigadier General Eliseo Cruz, Direktor ng PNP-HPG kay Amutan. Kana nga pusil diay, kana diay ang nawala nga pusil sa usa ka pulis diri sa HPG, ngano naadto sa imoha? pangutana ni Brigadier General Eliseo Cruz, Direktor sa PNP-HPG kay Amutan. Napag-alaman na 2018 pa nasibak sa serbisyo bilang pulis si Amutan. Nasayran nga 2018 pa nga gitangtang sa serbisyo sa pagkapulis si Amutan. Ayon na rin sa kaniya, na-dismiss siya dahil sa grave misconduct. Matod sad sa iyaha, na-dismiss siya tungod sa grave misconduct. Walang maibigay na sagot ang suspek kung bakit patuloy siyang nagsusuot ng uniporme at nagdadala ng baril. Walay mahatag nga tubag ang suspek kon ngano padayon siya nagasuot og uniporme ug nagabitbit og pusil. Sinampahan ang suspek ng kasong usurpation of authority at illegal possession of firearms. Gisampakan ang suspek sa kaso nga usurpation of authority ug illegal possession of firearms. Isang pugot na ulo ang natagpuan sa kalye ng Florentino Torres, Sta. Cruz, Maynila nitong Huwebes ng gabi. Usa ka putol nga ulo ang nakit-an sa dalan sa Florentino Torres, Sta. Cruz, Maynila aning Huwebes sa gabii. Sa inisyal na impormasyong ibinigay ng Manila Police District MPD nitong Biyernes, kinilala ang biktima na si Oliver Ignacio, isang traffic enforcer at isa ring Navy reservist na residente ng lungsod ng Navotas. Sa inisyal nga impormasyon nga gihatag sa Manila Police District MPD aning Biyernes, giila ang biktima nga si Oliver Ignacio, usa ka traffic enforcer ug usa sad nga Navy reservist nga residente sa lungsod sa Navotas. Natukoy ang pagkakakilanlan ng biktima sa tulong ng kaniyang pinsan na si Marie Anne Esguerra. Nailhan ang pagkatawo sa biktima sa tabang sa iyang ig-agaw nga si Marie Anne Esguerra. Sa salaysay ni Esguerra, Huwebes ng hapon nang makatanggap siya ng tawag na dinukot umano ang kaniyang pinsan habang itoy nasa impounding area sa Navotas. Sa gisulti ni Esguerra, Huwebes sa hapon nga makadawat siya og tawag nga gi-kidnap kuno ang iyang ig-agaw samtang naa kini sa impounding area sa Navotas. Nakatanggap rin daw siya sa kaniyang social media account ng larawan ng pugot na ulo ng biktima. Nakadawat sad daw siya sa iyahang social media account og litrato nga putol nga ulo sa biktima. Agad siyang nagtungo sa tanggapan ng pulisya upang ilahad ang insidente. Diretso siya niadto sa estasyon sa pulisya aron ibulgar ang insidente. Kasunod nito, sinamahan siya ng mga awtoridad sa punerarya at dito na nga niya kinilala ang kaniyang pinsan. Sunod niini, giubanan siya sa mga awtoridad sa punerarya ug dinhi na niya nailhan ang iyang ig-agaw. Patuloy naman ang imbestigasyon ng MPD ukol sa insidente. Padayon sad ang pag-imbstiga sa MPD matod sa insidente. Sa kuha ng CCTV sa lugar, nakita ang dalawang magkaangkas sa motorsiklo ang nag-iwan ng ice box sa gitna ng kalsada na pinaglalagyan ng ulo. Sa kuha sa CCTV sa lugar, nakit-an ang duha ka angkas sa motor nga nagbilin sa ice box sa tunga sa dalan nga gibutngan sa ulo. Sadya pa nilang itinagilid ang ice box para lumabas ang ulo ng biktima. Gituyo pa nila nga itakilid ang ice box aron mogawas ang ulo sa biktima. Nagpositibo sa COVID-19 ang 74-anyos na pangulo ng Amerika na si Donald Trump at kaniyang asawa na si Melania. Nagpositibo sa COVID-19 ang 74-anyos nga presidente sa Amerika nga si Donald Trump ug iyang asawa nga si Melania. Si Trump mismo ang nag-anunsiyo nito sa kaniyang Twitter post at sinabing naka-quarantine silang mag-asawa. Si Trump mismo ang nagpahibalosa iyang Twitter post ug giingun nga naka-quarantine sila nga mag-asawa. Sa hiwalay na tweet, sinabi ni Melani na maayos naman ang kanilang pakiramdam at sa bahay sila naka-quarantine ng kaniyang mister. Sa bulag nga tweet, giingun ni Melanie nga maayo ra man ang ilang pagbati ug sa balay sila naka-quarantine sa iyang mister. Maituturing high risk sa virus si Trump dahil sa kaniyang edad at itinuturing overweight. Mailhan nga high risk sa virus si Trump kay sa iyang edad ug giila nga overweight. Maayos naman umano ang kalusugan ni Trump bago siya mahawahan ng virus pero hindi batid kung regular siyang nag-e-ehersisyo at kung sumusunod siya sa healthy diet. Maayo man sad kuno ang kahimsog ni Trump bag-o siya matakdan sa virus pero wala nabal-an kon regular siya nga naga-eksersays ug kon nagasunod siya sa healthy diet. Bago nito, magpositibo sa virus ang top adviser at trusted aide ni Trump na si Hope Hicks. Bag-o ani, nagpositibo sa virus ang top adviser ug trusted aide ni Trump nga si Hope Hicks. Mayroong mahigit 7.3 milyong kaso ng COVID-19 sa Amerika at mahigit 200,000 naman ang nasawi. Naay hapit 3.7 milyon nga kaso sa COVID-19 sa Amerika ug hapit 200, 000 sad ang namatay. Nangyari ito sa panahong umiinit na ang kampanya para sa darating na US presidential elections sa Nobyembre kung saan muling tatakbo si Trump, at makakalaban niya si Joe Biden. Nahitabo kini sa panahon nga niinit na ang kampanya para sa umaabot nga US presidential elections sa Nobyembre kon asa nidagan na sad si Trump, ug makalaban niya si Joe Biden. Isang babae ang nag-shopping gamit umano ang nakaw na credit cards, ayon sa ulat ni Mark Salazar sa Unang Balita nitong Biyernes. Usa ka babaye ang nag-shopping gamit kuno ang gikawat nga credit cards, matod sa balita ni Mark Salazar sa Unang Balita aning Biyernes. Umabot daw sa mahigit P71,000 ang nagastos ng babae gamit ang mga credit card na nananakaw sa may-ari nito sa loob ng isang exclusive membership grocery sa Congressional Avenue, Quezon City, nitong Sabado. Niabot daw sa hapit P71, 000 ang nagasto sa babaye gamit ang mga credit card nga gikawat sa tag-iya sa sulod sa usa ka exclusive membership grocery sa Congressional Avenue, Quezon City, aning Sabado. Lima raw ang credit cards ang nakuha ng magnanakaw sa biktima. Lima kuno ang credit cards nga nakuha sa kawatan sa biktima. Bandang 3 p.m. naganap ang pagnanakaw. Base sa records, bandang 6 p.m. unang matagumpay na nagamit ang isa sa credit cards. Umabot sa mahigit P25,000 ang nagastos ng suspek. Mga 3 p.m. nahitabo ang pagkawat. Base sa records, mga 6 p.m. una nga milampos og gamit sa usa sa credit cards. Niabot sa hapit P25, 000 ang nagasto sa suspek. Matapos ang ilang minuto, nakabili ang suspek ng mikropono sa halagang P14,200. Mahuman ang pila ka minuto, nakapalit ang suspek og mikropono sa kantidad nga P14, 200. Ilang saglit pa ay mamahaling damit naman ang binili ng magnanakaw sa halagang P8,865. Pipila ka oras kay mahalon na sad nga sinina ang gipalit sa kawatan sa kantidad P8, 865. Kita sa CCTV na pirma lang nang pirma ang magnanakaw tuwing may bibilhin siya. Kita sa CCTV nga pirma ra nga pirma ang kawatan kada nga naay siyay paliton. Reklamo ng asawa ng biktima, tila hindi tinignan maige ng mga kahera kung pareho ang pirma na nasa credit card sa pirma ng magnanakaw. Reklamo sa asawa sa biktima, murag wala ginatan-aw og tarung sa mga kahera kon pareho ang pirma nga naa sa credit card sa pirma sa kawatan. Ganap na 7:03 p.m. naman nang bumili ang magnanakaw ng plates ng dumbbell sa halagang P6,600 gamit pa rin ang nakaw na credit cards. Sakto nga 7:03 p.m. sad nipalit ang kawatan og plates sa dumbbell sa kantidad nga P6, 600 gamit gihapon ang gikawat nga credit cards. Pagkatapos nito, nag-grocery naman siya at umabot ng P16,586. Pagkahuman niini, nag-grocery na sad siya og niabot og P16, 586. Sa kabuuan, umabot ng P71,796 ang nagastos ng magnanakaw. Sa kinatibuk-an, niabot og P17, 796 ang nagasto sa kawatan. Naganap ang lahat ng ito bago pa naipa-block ng may-ari ang mga nanakaw niyang credit card. Nahitabo kini tanan bag-o pa napa-block sa tag-iya ang mga nakawat niya nga credit card. Si misis, andaming proseso kaniyang pagdadaanan tapos marami ka pang isasagot bago ma-process. Si misis, daghang proseso nga iyang giagi-an human daghan pa ka tubagon bag-o ma-process. Ipa-process pa lang, hindi pa talaga maba-block, hinaing ng asawa ng biktima Ipa-process pa lang, dili pa gayud ma-block, opinyon sa asawa sa biktima. Bukod sa credit cards, isang mamahaling wallet at ilang government IDs din ang nawala sa biktima. Gawas sa credit cards, usa ka mahalon nga wallet ug pila ka government IDs sad ang nawala sa biktima. Aabot daw ng 60 hanggang 100 araw bago maglabas ng desisyon ang mga bangko kung tatanggapin ang kuwento ng biktima o siya pa rin ang magbabayad sa mga nagastos ng magnanakaw. Moabot daw og 60 hangtod 100 nga adlaw bag-o magpagawas sa desisyon ang mga bangko kon dawaton ang storya sa biktima o siya gihapon ang magbayad sa mga nagasto sa kawatan. Nagsumbong na sa pulis ang biktima. Ang pagasa na lang niyang manalo ay kung may makakakilala sa dimple sa braso ng suspek na nakita sa CCTV. Nisumbong na sa pulis ang biktima. Ang paglaum na lang niya nga modaog kay kon naay makaila sa dimple sa braso sa suspek nga nakita sa CCTV. Patay ang isang courier service rider sa Quezon City matapos itong barilin ng hindi pa nakikilalang salarin nitong Huwebes ng gabi. Patay ang usa ka courier sa service rider sa Quezon City human kini pusilon sa wala pa nailhi nga salaod aning Huwebes sa gabii. Kinilala ang biktima sa ulat ng Unang Balita nitong Biyernes na si Rio Velarde. Giila ang biktima sa balita sa Unang Balita aning Biyernes nga si Rio Velarde. Ayon sa mga pulis, nangyari ang pamamaril sa Barangay Pasong Tamo sa. Matod sa mga pulis, nahitabo ang pagpusil sa Barangay Pasong Tamo. Pahayag ng nga kaanak ng biktima, mabait at matulungin si Velarde at wala silang alam na maykagalit ito, at isa itong student pastor ng Baptist Church. Sulti sa mga kapamilya sa biktima, buotan ug matinabangon si Velarde ug wala silay nahibal-an nga naay kalaban kini, ug usa kini ka student pastor sa Baptist Church. Sa inisyal na imbestigasyon ng mga pulis, sinabing sa sentido tinamaan ang biktima, at posible umanong pagnanakaw ang motibo sa krimen dahil nawawala ang cellphone ng rider. Sa inisyal nga imbestigasyon sa mga pulis, giingun nga sa sentido naigo ang biktima, ug posible kuno nga pagkawat ang motibo sa krimen kay nawala ang cellphone sa rider. Iniimbestigahan na ang insidente. Gina-imbestighan na ang insidente. Iginiit ni Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor na muli siyang maghahain ng mosyon na magbotohan kapag nagbitiw muli bilang Speaker si Taguig Rep. Alan Peter Cayetano sa Oktubre 14. Giklaro ni Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor nga maghatag siya utro og mosyon nga magbotohan kon mobuhi sama pagka-Speaker si Taguig Rep. Alan Peter Cayetano sa Oktubre 14. Hindi rin umano basta magiging Speaker si Marinduque Rep. Lord Allan Velasco, ahit magbitiw si Cayetano. Dili sad kuno basta mahimong Speaker si Marinduque Rep. Lord Allan Velasco, bisan pa mobuhi si Cayetano. I will object. I will object if there is a motion, sabi ni Defensor sa mga mamamahayag nitong Huwebes nang tanungin kung ano gagawin niya kapag muling nag-alok si Cayetano na magbitiw sa puwesto. I will object. I will object if there is a motion, ingun ni Defensor sa mga tagabalita aning Huwebes inig pangutana kon unsa buhaton niya kon maghagit utro si Cayetano nga mobuhi sa pwesto. Sinabi ko na noon pa, in fact Ive been open about it, kung ano yung track record, kung ano yung sitwasyon natin ngayon, ano yung mga dapat gawin. Giingun nako sauna pa, in fact I've been open about it, kon unsa ang track record, kon unsa ang sitwasyon nato karon, unsa ang dapat nga buhaton. On the base of all this, we should keep the leadership of Speaker Alan Cayetano, giit niya. On the base of all this, we should keep the leadership of Speaker Alan Cayetano, klaro niya. Nitong Miyerkules, nag-alok si Cayetano na bitiwan na ang kaniyang puwesto bilang Speaker para pumalit na sa kaniya si Velasco, na kabahagi niya sa term sharing agreement bilang lider ng Kamara de Representantes noong July 2019. Aning Miyerkules, naghagit si Cayetano nga buhian na ang iyang pwesto sama pagka-Speaker aron ikambyo na sa iya si Velasco, nga ka-parte niya sa term sharing agreement sama nga lider sa Kamara de Representantes. Sa pakikipag-usap nila kay Pangulong Rodrigo Duterte nitong Lunes ng gabi, sinabing napagkasunduan nina Cayetano at Velasco na gawin sa Oktubre 14 ang implementasyon ng kasunduan. Sa pakigstorya nila kay Presidente Rodrigo Duterte aning Lunes sa gabii, giingun nga nasabutan nila Cayetano ug Velasco nga buhaton sa Oktubre 14 ang implementasyon sa sabot. Ngunit hindi ikinatuwa ni Cayetano nang lumabas kaagad ang mga impormasyon sa naturang kasunduan na dapat na siya umano ang mag-aanunsyo. Pero wala gikalipay ni Cayetano nga nigawas dayon ang mga impormasyon sa maong sabot nga dapat nga siya kuno ang mag-anunsiyo. Nang ihayag ni Cayetano ang hangarin niyang magbitiw na bilang Speaker, naghain ng mosyon si Defensor para tutulan ito at nagkaroon ng botohan. Sa giingun ni Cayetano ang pangandoy niya nga mobuhi sama pagka-Speaker, nagbutang og mosyon si Defensor aron kontrahon kini ug magkabotohan. Sa botohan, 184 kongresista ang tumutol na magbitiw si Cayetano, isa ang pumabor, at siyam ang hindi bumoto. Sa botohan, 184 ka kongresista ang nikontra sa pagbuhi ni Cayetano, usa ang nipabor, ug siyam ang wala niboto. Ayon kay Defensor, ang resulta ng botohan ay pagpapakita ng lubos na suporta sa liderato ni Cayetano. Matod kay Defensor, ang resulta sa botohan kay nagapakita nga grabe ang suporta sa liderato ni Cayetano. So ako, ang tingin ko lang, from the other camp, if they want to pursue the change of leadership, ang kailangan mag-declare sila ng vacancy ng Office of the Speaker, anang mambabatas. So ako, ang tan-aw ra nako, from the other camp, if they want to pursue the change of leadership, ang kinahanglan mag-declare sila og vacancy sa Office of the Speaker, ingun sa magbabalaod. They have to move, someone will object, and then on the basis of that, magbibilangan ulit, dagdag niya. They have to move, someone will object, and then on the basis of that, magsig-ihap na sad, dugang pa niya. Sa Saligang Batas, nakasaad na dapat ihalal ng mayorya ng mga kongresista ang magiging lider o Speaker ng Kamara. Sa Saligang Batas, nakasulat nga angay ibutang sa mayorya sa mga kongresista ang mamahimong lider o Speaker sa Kamara. Sa ngayon, tinatayang nasa 300 ang mga kongresista kaya kailangan ng higit 150 boto para maging Speaker. Sa karon, gibanabana nga naa sa 300 ang mga kongresista maong kinahanglan og sobra pa 150 nga boto aron mahimong Speaker. Sa isang pahayag nitong Miyerkules, sinabi ni Velasco na dapat magbitiw si Cayetano sa puwesto bilang Speaker sa Oktubre 14 para tuparin ang kanilang kasunduan. Sa usa ka interbyu aning Miyerkules, giingun ni Velasco nga angay mobuhi si Cayetano sa pwesto sama sa pagka-Speaker sa Oktubre 14 aron tumanon ang ilang sabot. Ngunit para kay Defensor, hindi na usapin ng gentlemans agreement o word of honor ang posisyon ng Speaker ngayong nahaharap sa COVID-19 pandemic ang bansa. Pero para kay Defensor, dili na hisgutanan sa gentlemans agreement o word of honor ang posisyon sa Speaker karong nagaatubang sa COVID-19 pandemic sa nasud. Ito bang bansa natin, itong sitwasyon natin, inuuwi na natin sa usapin ng gentlemans agreement? Hindi ba dapat ang unang pag-usapan, dumaan tayo sa COVID, patuloy tayong dumadaan sa COVID, ano yung dapat sa ating bansa? Sino yung kailangan nating liderato sa Senado, sa Kongreso, sa mga departamento para magawa yung mga problema natin? paliwanag niya. Kani bang nasud nato, kaning atong sitwasyon, ginabalik na nato ang storya sa gentlemans agreement? Dili ba dabat ang una nga pagstoryahan, niagi ta sa COVID, padayon ta nga niagi sa COVID, unsa ang dapat sa atoang nasud. Nabisto ang tangkang pagpupuslit ng marijuana ng isang babaeng dalaw matapos siyasatin ng mga pulis ang ensaymadang inabot niya sa kinakasama niyang preso sa Talipapa Police Station sa Quezon City. Nasakpan ang aksyon nga pagpalusot sa marijuana sa usa ka babaye nga bisita human imbestigahan sa mga pulis ang ensaymada nga gihatag niya sa kauban niya nga priso sa Talipapa Police Station sa Quezon City. Umamin ang bilanggo na ipinadala niya ang droga dahil gamot niya umano ito sa depresyon. Niangkon ang priso nga ginapadala niya ang droga kay tambal kuno niya kini sa depresyon. Sa ulat ni James Agustin sa GMA News TV Balitanghali nitong Huwebes, sinabing ipinadala ng dalaw na si Mary Jane Larrosa ang ensaymada para sa nakakulong na kinakasama nitong si Jonathan Alonzo. Sa balita ni James Augustin sa GMA News TV Balitanghali aning Huwebes, giingun nga ginapadala sa bisita nga si Mary Jane Larrosa ang ensaymada para sa nakapriso nga kauban aning si Jonathan Alonzo. Pinagdudahan ng pulisya ang padala dahil alas otso y media na pumunta ng estasyon ang babae, na lagpas na sa oras ng dalaw. Gidudahan sa pulisya ang padala kay alas otso y medya nga niadto sa estasyon ang babaye, nga lagpas ana sa oras sa pagbisita. Kahit pinagbawalan na, nagpumilit pa rin si Larrosa. Bisan ginadili na, namugos gihapon si Larrosa. Pagkabigay niya agad siyang umalis, quickly so yung jailer nagduda. Pagkahatag niya diretso dayun siya nilakaw, quickly so ang jailer nagduda. Nandun si Alonzo hawak-hawak yung pasalubong, so binuksan in front of him, which is nagbungad yung marijuana sa ibabaw ng ensaymada, pahayag ni Police Lieutenant Colonel Jeffrey Bilaro, commander ng Talipapa Police. Naa didto si Alonzo nga gibitbit ang pasalubong, so giabli-an in front of him, which is nakit-an ang marijuana sa babaw sa ensaymada, sulti ni Police Lieutenant Colonel Jefferey Bilaro, commander sa Talipapa Police. Nakakulong si Alonzo magmula pa noong Agosto dahil sa kasong may kaugnayan din sa droga. Nakapriso si Alonzo sugod pa atong Agosto tungod sa kasong naay koneksyon sad sa droga. Dahil sa insidente, panibagong kaso ang kahaharapin ni Alonzo. Tungod sa insidente, bag-o nga kaso ang atubangon ni Alonzo. Pinadala ko po sa kaniya. May sakit po kasi ako, para po sa depresyon, sinabi ni Alonzo, na alam naman daw na bawal ang pagpapadala ng droga sa loob ng bilangguan. Gipadala nako sa iyaha. Naa man gud koy sakit, para sa depresyon, ingun ni Alonzo, nga kabalo man daw nga bawal ang pagpadala sa droga sa sulod sa prisohan. Pinaghahanap ngayon ng mga awtoridad si Larrosa na sinampahan na rin ng reklamo. Gipagpangita karon sa mga awtoridad si Larrosa nga gisampakan na sad og reklamo. Inilahad ng pamunuan ng QCPD Station 3 na maghihigpit pa sila sa mga dalaw matapos ang insidente. Gisulti sa pangulo sa QCPD Station 3 nga mahimong strikto pa sila sa mga bisita human ang insidente. Maingat kami diyan, pagka chine-check binabaligtad namin ang burger, iche-check namin yung in between baka dun nakapalaman. Nag-amping mi ana, pagka gina-check ginabaliktad namo ang burger, i-check namo ang in between basi didto gipalaman. Or sa bigas, or sa anything na hard object puwedeng gamitin sa loob kaya sinisita natin yun, talagang chine-check diyan sa pagpasok pa lang, ayon kay Bilaro. Or sa bugas, or sa anything nga hard object pwede nga gamiton sa sulod maong ginasita nato na, gina-check gyud na pagsulod pa lang, matod kay Bilaro. Nasunog ang halos 50 na mga bahay sa Sampaloc, Maynila nitong Miyerkules ng gabi, at isa ang naiulat na nasugatan. Nasunog ang hapit 50 ka mga balay sa Sampaloc, Maynila aning Miyerkules sa gabii, ug usa ka nga nabalita nga nasamaran. Sa ulat ng Unang Balita nitong Huwebes, sinabing nangyari ang sunog sa panulukan ng Galicia at Aranga Streets, at naapula ang apoy pasado alas-onse ng gabi. Sa balita sa Unang Balita aning Huwebes, giingun nga nahitabo ang sunog sa interseksyon sa Galicia ug Aranga Streets, ug natabang ang kayo pasado alas-onse sa gabii. Nagpalipas ng gabi ang mga nasunugang residente sa isang bakanteng lote, dala-dala ang knailang mga naisalbang mga gamit. Nabalewala ang physical distancing, ayon sa ulat. Nagpalabay og gabii ang mga nasunugan nga residente sa usa ka bakante nga lote, bitbit ang ilang mga nasalba nga gamit. Gibalewala ang physical distancing, matod sa balita. Nagsilikas din umano ang ilang residente kahit hindi naabot ang kanilang mga bahay. Nakaikyas sad kuno ang pila ka residente bisan pa wa giabot ilang mga balay. Bahagi umano ito sa kanilang paghahanda kapag may sunog, ayon sa isang lola. Parte kuno kini sa ilang pag-andam kon naay sunog, matod sa usa ka lola. Sugatan na ang isang lalaki matapos mabagsakan ng kawad ng kuryente sa kasagsagan ng sunog, ayon sa ulat. Samaran na ang usa ka lalaki human mahulugan og kawad sa kuryente sa tunga-tunga sa sunog, matod sa balita. Pahayag ng isang taga-Bureau of Fire Protection, nagmula ang apoy sa tatlong palapag na bahay sa lugar. Sulti sa usa ka taga-Bureau of Fire Protection, nagsugod ang kayo sa tulo ka salog nga balay sa lugar. Nahirapan umano ang mga bumbero sa pag-apula ng apoy dahil kinapos sa tubig ang mga firetruck, at maylayuan din umano ang mga fire hydrant sa lugar ng sunog. Nalisdan kuno ang mga bumbero sa pagpatay sa kayo kay nahutdan sa tubig ang mga firetruck, ug layo sad kuno ang mga fire hydrant sa lugar sa sunog. Inaalam pa ang sanhi ng sunog. Gina-imbestigahan pa ang rason sa sunog. Binatikos ni Marinduque Representative Lord Allan Velasco si Speaker Alan Peter Cayetano dahil sa talumpati ng huli na nakaapekto lang umano sa trabaho ng mga kongresista. Gibatikos ni Marinduque Representative Lord Allan Velasco si Speaker Alan Cayente tungod sa sulti sa ulahi nga niapekto ra kuno sa tarbaho sa mga kongresista. Sa Facebook post ni Velasco, iginiit niya na dapat sa Oktubre 14 magbitiw si Cayetano sa puwesto alinsunod sa nakapagkasunduan nila sa pakikipagpulong kay Pangulong Rodrigo Duterte nitong Martes ng gabi. Sa Facebook post ni Velasco, giklaro niya nga angay sa Oktubre 14 mobuhi si Cayetano sa pwesto sunod sa nasabutan nila sa pakigpulong kay Presidente Rodrigo Duterte aning Martes sa gabii. October 14 was chosen as the date for the turnover because we committed to pass the budget before October 14 and do nothing else that would disrupt or derail the process, anang kinatawan ng Marinduque. October 14 was chosen as the date for the turnover because we committed to pass the budget before October 14 and do nothing else that would disrupt or derail the process, ingun sa representante sa Marinduque. Batay sa kanilang term sharing agreement noong July 2019, uupong lider ng Kamara si Cayetano sa unang 15 buwan, at si Velasco naman sa susunod na 21 buwan. Matod sa ilang term sharing agreement atong July 2019, molingkod nga lider sa Kamara si Cayetano sa una nga 15 ka bulan, ug si Velasco na sad sa sunod nga 21 ka bulan. Magtatapos ang termino ni Cayetano bilang Speaker ngayong Oktubre. Mahuman ang termino no Cayetano sama Speaker karong Oktubre. Pero may mga nagsusulong na mambabatas na manatili si Cayetano sa puwesto para hindi maantala ang deliberasyon ng 2021 budget na kailangan ngayong COVID-19 pandemic. Pero naay mga pag-uswag sa magbabalaod nga magpabilin sa pwesto aron dili malangay ang deliberasyon sa 2021 budget nga kinahanglan karong COVID-19 pandemic. Sa talumpati ni Cayetano kaning sa plenaryo, nag-alok siyang magbitiw na bilang Speaker para umupo na si Velasco. Pero nagbotohan ang mga kongresista at tinanggihan ang kaniyang pagbibitiw. Sa pagsulti ni Cayetano aning sa plenaryo, nagtanyag siya nga mobuhi sama Speaker aron molingkod na si Velasco. Pero nagbotohan ang mga kongresista ug gibalibaran ang iyang pagbuhi. Kasunod nito, may nagmosyon din na ipagpaliban na lang ang deliberasyon sa 2021 budget hanggang sa Biyernes. Kasunod ani, naay nagmosyon sad nga i-postpone na lang sa ang deliberasyon sa 2021 budget hangtod sa Biyernes. Kasabay nito, nanawagan si Velasco sa mga kapwa mambabatas na ipasa ang 2021 budget bago o pagsapit ng October 14. Dungan niini, nanawag si Velasco sa mga kauban nga magbabalaod nga ipasa ang 2021 budget bag-o o pag-abot sa October 14. Sa kabila ng nararanasang COVID-19 pandemic, magandang balita ang hatid ng Department of Agriculture dahil sinimulan na umano ng Pilipinas ang mag-export ng okra o lady finger sa Japan nitong Martes, na magiging dagdag kita sa ilang magsasaka. Sa luyo sa nasinati nga COVID-19 pandemic, nindot nga balita ang hatod sa Department of Agriculture tungod gisugdan na kuno sa Pilipinas ang mag-export sa okra o lady finger sa Japan aning Martes, nga mahimong dungag sa kita sa pila ka mag-uuma. Sa isang pahayag nitong Miyerkules, sinabi ng DA na nasa 300 magsasaka ang kabahagi sa pagggawa ng mga export-grade okra products na inani sa ibat ibang taniman sa 14 na barangay sa Tarlac. Sa usa ka interbyu aning Miyerkules, giingun sa DA nga naa sa 300 ka mag-uuma ang parte sa pagbuhat sa mga export-grade okra products nga giani sa lain-laing tanmanan sa 14 nga barangay sa Tarlac. Pinangunahan nina DA Secretary William Dar at agripreneurs Jeffrey Fernandez at Rap Pelayo ng Jelfarm Fresh Produce Enterprise ang paunang shipment ng dalawang toneladang okra sa Pair-pags Center sa Pasay City. Gipangunahan nila DA Secretary William Dar ug agripreneurs Jeffrey Fernandez ug Rap Pelayo ng Jelfarm Fresh Produce Enterprise ang una nga shipment sa duha ka tonelada nga okra sa Pair-pags Center sa Pasay City. Ayon sa DA, tinatayang limang toneladang okra ang ipadadala sa ibang bansa ng Jelfarm bawat araw sa pagsisimula ng panahon ng anihan. Matod sa DA, ginabanabana nga lima ka tonelada nga okra nga gipadala sa laing nasud sa Jelfarm kada adlaw sa pagsugod sa panahon sa ani. Posible pa umano itong umabot sa 13 hanggang 15 tonelada bawat araw sa peak season. Posible pa kuno kini moabot sa 13 hangtod 15 tonelada kada adlaw sa peak season. Ang mga lungsod ng Tokyo, Osaka, Kobe at Nagoya, ang pangunahing merkado umano ng mga okra mula sa Pilipinas. Ang mga lungsod sa Tokyo, Osaka, Kobe ug Nagoya ang una nga merkado kuno sa mga okra gikan sa Pilipinas. Ayon kay Fernandez, naghanap umano noon ang kaniyang ama ng ibang pagkukunan ng kabuhayan ng mga magsasaka sa Tarlac dahil sa hindi matatag na kita sa presyo ng palay. Matod kay Fernandez, nangita kuno ato ang iyang amahan sa laing kuhaanan sa panginabuhi sa mga mag-uuma sa Tarlac tungod sa dili lig-on nga kita sa presyo sa palay. Ang okra kasi, you can start harvesting within 55Ð65 days upon seeding and you can harvest it every day for 75 days straight, paliwanag niya. Ang okra man gud, you can start harvesting within 55-65 days upon seeding and you can harvest it every day for 75 days straight, pagklaro niya. Sa isang hektaryang lupa, maaari umanong umani ang magsasaka ng mula 500 kilograms hanggang isang toneladang okra sa 75 araw, at kumita ng P80,000 hanggang P120,000. Sa usa ka hektarya nga lupa, pwede kuno moani ang mag-uuma sa sugod 500 kilograms hangtod usa ka tonelada okra sa 75 ka adlaw, ug mokita og P80, 000 hangtod P120, 000. Palalawakin pa umano ng Jelfarm ang produksiyon ng export-quality okra sa pakikipagtulungan ng DA, Bureau of Plant Industry at farming cooperatives. Palaparon pa kuno sa Jelfarm ang produksyon sa export-duality okra sa pakigtabangay sa DA, Bureau of Plant Industry ug family cooperatives. Nag-alok si Speaker Alan Peter Cayetano na magbitiw sa kaniyang puwesto bilang lider ng Kamara de Representantes, isang araw matapos siyang pulungin ni Pangulong Rodrigo Duterte, kasama si Marinduque Representative Lord Allan Velasco, tungkol sa kanilang term sharing agreement. Nagtanyag si Speaker Alan Peter Cayetano nga mobuhi sa iyang pwesto sama lider sa Kamara de Representante, usa ka adlaw human siya storyahon ni Presidente Rodrigo Duterte, kauban si Marinduque Representative Lord Allan Velasco, matod sa ilang term sharing agreement. Gayunman, tinanggihan ng mga kongresista ang alok ni Cayetano na magbitiw sa puwesto, matapos maghain ng mosyon si Anak-Kalusugan Party-list Representative Mike Defensor. Mao man, gidili-an sa mga kongresista ang tanyag ni Cayetano nga mobuhi sa pwesto, human magbutang og mosyon si Anak-Kalusugan Party-list Representative Mike Defensor. Sa mosyon ni Defensor na tanggihan ang pagbibitiw ni Cayetano, 184 kongresista ang pumabor, isa ang tutol at siyam ang hindi bumoto. Sa mosyon ni Defensor nga dili-an ang pagbuhi ni Cayetano, 184 kongresista ang nipabor, usa ang kontra ug siyam ang wala niboto. Inihain ni Cayetano ang pagbibitiw upang mabigyan-daan na umano ang pag-upo ni Velasco bilang lider ng Kamara. Gibutang ni Cayetano ang pagbuhi aron matagaang-dalan na kuno ang paglingkod ni Velasco sama lider sa Kamara. Nitong Martes ng gabi, pinulong ni Duterte sina Cayetano at Velasco para pag-usapan ang pagpapatupad ng kanilang term sharing agreement bilang Speaker. Aning Martes sa gabii, gipulong ni Duterte sila Cayetano ug Velasco aron pagstoryahan ang pagpatuman sa ilang term sharing agreement sama pagka-Speaker. Batay sa kasunduan, matatapos ngayon Oktubre ang 15 buwan na pag-upo ni Cayetano bilang lider ng Kamara, at hahalili na sa kaniya si Velasco. Matod sa sabot, mahuman karong Oktubre ang 15 ka bulan ang paglingkod ni Cayetano sama lider sa Kamara, ug molampos na sa iya si Velasco. Sa pulong kay Duterte, nagkasundo umano ang dalawa na aalis sa puwesto bilang speaker si Cayetano sa Oktubre 14, pero hahayaan umano ang huli na siyang mag-aanunsyo ng napag-usapan. Sa pulong kay Duterte, nagkasinabot kuno ang duha nga molakaw sa pwesto sama speaker si Cayetano sa Oktubre 14, pero sagdaan kuno ang ulahi nga siya ang mag-anunsyo sa napagstorya. Pero nitong Martes din ng gabi, lumabas na ang mga impormasyon tungkol sa resulta ng napag-usapan, bagay na hindi nagustuhan ni Cayetano. Pero aning Martes sad sa gabii, nigawas na ang mga impormasyon matod sa resulta sa napagstoryahan, butang nga wala naangayan ni Cayetano. Ayon pa kay Cayetano, sa naturang pagpupulong nila ni Velasco, nakiusap umano si Duterte na ipagpaliban hanggang sa Disyembre ang pagsasalin ng kapangyarihan ng speaker, bagay na tinanggihan umano ni Velasco. Matod pa kay Cayetano, sa maong pagpulong nila si Velasco, nakigstorya kuno si Duterte nga i-postpone hangtod sa Disyembre ang paghatag sa gahum sa speaker, butang nga gidili-an kuno ni Velasco. Inihayag din ni Cayetano na kung magkakaroon ng halalan sa pagka-Speaker ay hindi umano mananalo si Velasco. Gistorya sad ni Cayetano nga kon naay eleksyon sa pagka-Speaker kay dili kuno modaog si Velasco. Sinabi pa ni Cayetano na kahit maging speaker si Velasco kapag bumaba siya sa puwesto ay tiyak umanong maaalis din kaagad ang huli sa puwesto. Giingun pa ni Cayetano nga bisan pa mahimong speaker si Velasco kon mobaba siya sa puwesto kay sigurado kuno molakaw sad dayun ang ulahi sa pwesto. Inihayag ni Para–aque City Mayor Edwin Olivarez, na chairperson din ng Metro Manila Council, na posibleng isailalim na sa mas maluwag na modified general community quarantine MGCQ ang Metro Manila sa Nobyembre. Gistorya ni Para–aque City Mayor Edwin Olivarez, nga chairperson sad sa Metro Manila Council, nga posible ibutang na sa mas luag nga modified general community quarantine MGCQ ang Metro Manila sa Nobyembre. Pero mangyayari umano ito kung patuloy na bababa ang COVID-19 cases sa Metro Manila at patuloy na susundin ng publiko ang minimum health protocols. Pero mahitabo kuno kini kon padayon nga mobaba ang COVID-19 cases sa Metro Manila ug padayon nga sundon sa publiko ang minimum health products. Sa ilalim ng MGCQ, mas maraming negosyo na maaaring mabuksan pero patuloy na ipatutupad ang mga public health protocols tulad ng pagsusuot ng face mask at social distancing. Sa ilalum sa MGCQ, mas daghang negosyo nga pwede maablihan pero padayon nga ipatuman sa mga public health protocols sama sa pagsuot sa face mask ug social distancing. Kasalukuyang nasa general community quarantine GCQ ang Metro Manila. Kasamtangang naa sa general community quarantine GCQ sa Metro Manila. Palagay ko po hanggang katapusan ng October na ito, matapos natin ang GCQ at hopefully with GodÕs graces, ito pong dadating na November baka mag-MGCQ na po tayo sa pahintulot ng ating mahal na Presidente, pahayag ni Olivarez, sa Laging Handa briefing nitong Miyerkules. Sa pagtuo nako kay hangtod katapusan sa kini nga October, human nato ang GCQ ug hopefully with God's graces, kining moabot sa November basi mag-MGCQ na ta sa pagtugot sa atong hinigugmang Presidente, ingun ni Olivarez, sa Laging Handa briefing aning Miyerkules. Sinabi rin ni Olivarez na pag-aaralan nilang mga alkalde sa Metro Manila na luwagan ang curfew. Giingun sad ni Olivarez nga istudyohan nila mga mayor sa Metro Manila nga luagan ang curfew. Sa susunod po na meeting po namin, iyan po ay isa sa main agenda po natin para mabuksan na po natin ang economy, anang alkalde. Sa sunod nga meeting namo, kana kay usa sa main agenda nato aron mabuksan na nato ang economy, ingun sa mayor. Nitong nakaraang linggo, inihayag ng University of the Philippines OCTA research team na pababa na ang datos ng transmission, number of cases, positivity rate, at hospital resource utilization sa National Capital Region NCR. Aning niagi nga semana, gistorya sa University of the Philippines OCTA research team nga pababa na ang datos sa transmission, number of cases, positivity rate, ug hospital resources utilization sa National Capital Region NCR. Nitong Martes, inihayag ng Department of Health na nasa 309,303 na ang kabuuang kaso ng COVID-19 sa bansa. Aning Martes, giistorya sa Department of Health nga naa sa 309, 303 nga ang kinatibuk-an nga kaso sa COVID-19 sa nasud. Sa 2,025 na bagong mga kaso, 628 ang mula sa Metro Manila, mas mababa na kumpara sa dating mga naitatalang kaso na mahigit 1,000. Sumunod sa NCR ang Cavite , Negros Occidental , Laguna , at Bulacan Sa 2, 025 nga bag-o nga mga kaso, 628 ang gikan sa Metro Manila, mas baba na kaysa sa una nga nasulat nga kaso nga hapit 1, 000. Nisunod sa NCR ang Cavite, Negros Occidental, Laguna, ug Bulacan. Arestado ang isang mag-asawang nagtitinda ng cellphone accessories at face mask matapos mahulihan ng shabu sa Quezon City. Arestado ang usa ka mag-asawa nga nagbaligya og cellphone accessories ug face mask human madakpan og shabu sa Quezon City. Sa ulat ng Unang Balita ni James Agustin, sinabing nasakote ang mag-asawa sa kanilang tindahan sa North Fairview ng pinagsamang operasyon ng mga tauhan ng PDEA Region 4-A at ng Quezon City Police District Station 5. Sa balita sa Unang Balita ni James Agustin, giingun nga nasakpan ang mag-asawa sa ilang tindahan sa North Fairview sa giuban nga operasyon sa mga tawo sa PDEA Region 4-A ug sa Quezon City Police District Station 5. Isang linggo din umanong minanmanan ang mga suspek. Usa ka semana sad kuno gibantayan ang mga suspek. Nasamsam mula sa tindahan ng mga suspek ang 50 gramo ng shabu na nagkakahalaga ng P340,000. Nakuha gikan sa tindahan sa mga suspek ang 50 ka gramo sa shabu nga nagkantidad og P340, 000. Pahayag ng mga awtoridad, sa North Caloocan unang nagtinda ang mga suspek at nang uminit sila doon, lumipat sa Fairview. Storya sa mga awtoridad, sa North Caloocan una nagbaligya ang mga suspek ug sa dihang niinit sila didto, nibalhin sa Fairview. Batay sa imbestigasyon ng mga pulis, dalawang linggo pa lamang umuupa sa Fairview ang mag-asawa. Matod sa imbestigasyon sa mga pulis, duha ka semana pa lang nagpirme sa Fairview ang mag-asawa. Wala pang pahayag ang mga suspek na ngayon ay nasa kustodiya ng mga pulis. Wala pay storya ang mga suspek nga karon kay naa sa kustodiya sa mga pulis. Mahaharap sila sa kasong paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Muatubang sila sa kaso nga paglapas sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Arestado ang isang lalaki matapos niyang holdapin ang isang tindahan sa Commonwealth, Quezon City. Arestado ang usa ka lalaki human niya nga holdapon ang usa ka tindahan sa Commonwealth, Quezon City. Paliwanag ng suspek, nagawa niya ang krimen matapos na mawalan ng trabaho dahil sa pandemic at naubos ang puhunan niya sa pagtitinda. Pagklaro sa suspek, nabuhat niya ang krimen human mawad-an og tarbaho tungod sa pandemic ug nahurot ang gipuhunan niya sa pagbaligya. Sa ulat ni Jonathan Andal sa GMA News TV QRT nitong Martes, kinilala ang suspek na si Aldrin Pemanuel, dati umanong security guard. Sa balita ni Jonathan Andal sa GMA News TV QRT aning Martes, giila ang suspek nga si Aldrin Pemanuel, nga dati kuno nga security guard. Bago ang panghoholdap sa tindahan, umorder daw muna ng tatlong leche flan ang suspek at pagkatapos ay nagkuwento ng kung ano-ano sa tindera hanggang sa umalis. Bag-o ang pangholdap sa tindahan, ni-order daw sa og tulo ka leche flan ang suspek ug human kay nagstorya sa kon bisan unsa sa tindera hangtod sa nilakaw. Nang magsasara na tindahan, bumalik si Pamanuel at nakita siya ng tindera na magtatapon na ng basura. Sa dihang nagsirado na ang tindahan, nibalik si Pemanuel ug nakit-an siya sa tindera nga maglabay na og basura. Tinanong ko pa siya anong ginagawa mo dito? Gipangutana pa nako siya unsay gibuhat nimo diri? Kukunin mo ba yung leche flan?, ayon sa tindera. Kuhaon ba nimo ang leche flan? matod sa tindera. Ngunit bigla raw tinutukan ng suspek ng patalim ang tindera at nagdeklara ng holdap. Pero kalit ra daw gitutukan sa suspek og kutsilyo ang tindera og nagdeklara og holdap. Nakuha ng suspek ang halos P4,000 kita ng tindahan at dalawang cellphone at saka umalis. Nakuha sa suspek ang halos P4, 000 nga kita sa tindahan og duha ka cellphone ug dayun nilakaw. Pero bago tuluyang makatakas, nahuli na siya ng mga awtoridad matapos na makahingi kaagad ng tulong ang tindera. Pero bag-o gayud makatakas, nasakpan na siya sa mga awtoridad human makapangayo dayun og tabang ang tindera. Umamin naman ang suspek sa krimen at idinahilan niya na nawalan siya ng trabaho dahil sa pandemic at naubos na rin ang puhunan niya sa pagtitinda ng isda. Niangkon man sad ang suspek sa krimen ug girason niya nga nawad-an siya og tarbaho tungod sa pandemic og nahurot na sad ang gipamuhunan niya sa pagbaligya og isda. Wala na po akong maipapakain, wala na po akong pambuhay sa sarili ko saka sa mga bata. Wala na koy mapakaon, wala na koy pangbuhi sa akong sarili og sa mga bata. Hindi ako binayaran ng kapatid ko sa pampuhunan ko po, paliwanag niya. Wa ko gibayran sakoang igsoon sa akong pangpuhunan, pagklaro niya. Nabawi sa suspek ang mga kinuha niya sa tindahan at isang patalim. Nabawi sa suspek ang mga gikuha niya sa tindahan ug usa ka kutsilyo. Mahaharap siya sa kasong robbery. Maatubang siya sa kaso nga robbery. Sa kabila ng pagbatikos ni Pangulong Rodrigo Duterte laban sa Facebook, tiniyak ng Malaca–ang na hindi ipapa-ban ng pamahalaan ang naturang social media giant sa Pilipinas. Sa luyo sa pagsaway ni Presidente Rodrigo Duterte laban sa Facebook, gisiguro sa Malaca–ang nga dili ipa-ban sa gobyerno ang maong social media giant sa Pilipinas. Ayon kay Presidential spokesperson Harry Roque, mas gusto ni Duterte na magkaroon ng pag-uusap ang gobyerno at Facebook matapos ang pag-aalis ng naturang social media sa mga account na konektado sa adbokasiya ng administrasyon tulad sa militar at pulisya. Matod kay Presidential spokesperson Harry Roque, mas gusto ni Duterte nga naay pagstorya ang gobyerno ug Facebook human sa pagwala sa maong social media sa mga adbokasiya sa administrasyon sama sa militar ug pulisya. Dagdag pa ni Roque, magiging masama ang pag-ban sa Facebook sa mga Pinoy, pati na rin sa kompanya, dahil milyon-milyong Pilipino ang gumagamit nito. Dugang pa ni Roque, mahimong maot ang pag-ban sa Facebook sa mga Pinoy, pati na sad sa kompanya, tungod kay milyon-milyon nga Pilipino ang nagagamit niini. Alam ninyo po parehong hindi mabuti iyan sa Facebook at sa Pilipinas, number one po kasi sa buong mundo tayo sa Facebook. Kabalo mo nga pareho dili maayo na sa Facebook ug sa Pilipinas, number one man gud sa tanang kailbutan ta sa Facebook. So kung mawawala tayo, malaking kawalan po iyan sa Facebook, sabi ni Roque sa isang briefing. So kon mawala ta, daku nga kawalan na sa Facebook, ingun ni Roque sa usa ka briefing. Dahil number one nga tayo, marami ring Pilipinong gumagamit ng Facebook na maaapektuhan din. Tungod nga number one ta, daghang mga Pilipino ang nagagamit sa Facebook nga maapektuhan sad. So ang sabi naman ng Presidente, pag-usapan iyan dahil pare-pareho naman silang sinusulong ang karapatan ng malayang pananalita at iyong malayang merkado ng mga idea, dagdag pa ni Roque. So ang ingun sad sa Presidente, pagstoryahan na tungog kay parehas ra man nila ginasulong ang karapatan sa libre nga pagpanulti ug ang libre nga merkado sa mga idea, dungag pa ni Roque. Nitong Lunes, kinuwestiyon ni Duterte kung dapat pang ipagpatuloy ng Facebook ang operasyon nito sa Pilipinas matapos nitong ipasara ang mga page at account na may kaugnayan sa militar at pulisya ng bansa dahil sa coordinated inauthentic behavior. Aning Lunes, gikwestyon ni Duterte kon angay pa nga ipadayon sa Facebook ang operasyon niini sa Pilipinas human niini gipasarado ang mga page ug account nga naay koneksyon sa militar ug pulisya sa nasud tungod sa coordinated inauthentic behavior. Makikita sa mga post ng mga account ang tungkol sa Anti-Terrorism Law, pati na rin ang pagbatikos sa ilang aktibista at komunista. Makita sa mga post sa mga account ang matod sa Anti-Terrorism Law, pati na sad ang pagsaway sa pila ka aktibista ug komunista. Inalis din ng Facebook ang mga page na naghahayag ng pagsuporta sa Presidente at ang potensyal na pagtakbo ng anak ni Duterte na si Davao City Mayor Sara Duterte-Carpio sa 2022. Giwala sad sa Facebook ang mga page nga nag-ingun og pagsuporta sa Presidente ug ang potensyal nga pagdagan sa anak ni Duterte nga si Davao City Mayor Sara Duterte Sara Duterte-Carpio sa 2022. Ang kongkretong aksiyon po ay huwag pong supilin ang kalayaan ng malayang pananalita ng mga personalidad o mga pages na pabor po sa gobyerno, sabi ni Roque. Ang klaro nga aksyon kay dili pugngan ang kagawasan sa libre nga pagpanulti sa mga personalidad o mga pages nga pabor sa gobyerno, ingun ni Roque. Kasi ang nangyayari po, kapag laban sa gobyerno hindi po tinatanggal ng Facebook; kapag sumusuporta sa gobyerno naitatanggal po, dagdag ni Roque. Kay ang nahitabo, kon kontra sa gobyerno dili ginatangtang sa Facebook, kon nisuporta sa gobyerno ginatangtang, dungag ni Roque. Nauna nang sinabi ng Malaca–ang na maaaring lumipat ang mga tagasuporta ni Duterte sa ibang platform matapos ang pagsasara ng Facebook pages. Una na giingun sa Malaca–ang nga pwede mobalhin ang mga tagasuporta ni Duterte sa ubang platform human sa pagsarado sa Facebook pages. Isang miyembro ng LGBT community ang nakitang palutang-lutang ang katawan sa ilog sa Caloocan, ayon sa ulat ni Darlene Cay sa Unang Balita nitong Martes. Usa ka miyembro sa LGBT community ang nakit-an nga naglutaw ang lawas sa sapa sa Caloocan, matod sa balita ni Darlene Cay sa Unang Balita aning Martes. May mga sugat sa ulo ang bangkay ng biktimang si Donna Nierra nang matagpuan ito nitong Lunes ng umaga sa Barangay 176 sa North Caloocan. Naay mga samad sa ulo ang patay nga lawas sa biktima nga si Donna Nierra sa dihang nakit-an kini aning Lunes sa buntag sa Barangay 176 sa North Caloocan. Kuwento ng kaanak ng biktima, nagpaalam si Donna na may lakad sila ng kaniyang mga kaibigan nitong Sabado ng hapon. Storya sa kapamilya sa biktima, nananghid si Donna nga naa silay lakaw sa iyang mga amigo aning Sabado sa hapon. Hindi na raw ito umuwi mula noon. Wala na daw kini mouli sugod ato. Dagdag pa nila, wala raw silang alam na kaaway ni Donna kaya palaisipan sa kanila ang nangyari rito. Dungag pa nila, wala daw silay nabal-an nga kalaban ni Donna maong misteryo sa ilaha ang nahitabo niini. Makonsensiya ka sana kasi hindi naman manika yung tinapon niyo, tao yun. Makonsensya ka unta kay dili man manika ang imong gilabay, tawo na. Wala kayong mga puso, panawagan ng kapatid ni Donna na si Mae Ann Nierra. Wala moy mga kasingkasing, tawag sa igsoon ni Donna nga si Mae Ann Nierra. Arestado ang isang lalaking nangholdap umano ng isang tindahan sa Quezon City matapos magpanggap na bibili ng leche flan, ayon sa ulat ni James Agustin sa Unang Balita nitong Martes. Arestado ang usa ka lalaki nga nangholdap kuno sa usa ka tindahan sa Quezon City human magpakaarong-ingnon nga mopalit sa leche flan, matod as balita ni James Augustin sa Unang Balita aning Martes. Noong una ay umorder lang daw ng tatlong leche flan ang suspek na si Aldrin Pemanuel sa tindahang matatagpuan sa Commonwealth Avenue. Tong una kay niorder ra daw og tulo ka leche flan ang suspek nga si Aldrin Pemanuel sa tindahan nga makit-an sa Commonwealth Avenue. Nakipagkuwentuhan pa raw ito sa tindera bago umalis. Nakipagstoryahan pa daw kini sa tindera bag-o nilakaw. Ngunit nang malapit nang magsara ang tindahan ay bumalik daw si Pemanuel. Pero sa hapit na magsarado ang tindahan kay nibalik daw si Pemanuel. Nag-alok pa raw ito na tumulong sa paglalabas ng basura bago nagdeklara ng holdap gamit ang isang kutsilyo. Nagtanyag pa daw kini sa pagtabang sa pagpagawas sa basura bag-o nagdeklara og holdap gamit ang usa ka kutsilyo. Sabi ko sa kaniya, huwag mo na akong galawin, kunin mo nang lahat, salaysay ng tindera. Ingun nako sa iyaha, ayaw ko hilabti, kuhaa na ang tanan, ingun sa tindera. Natangay ang halos P4,000 na kita ng tindahan at dalawang cellphone. Nakawat ang hapit P4, 000 nga kita sa tindahan ug duha ka cellphone. Agad naman nakahingi ng tulong ang biktima kaya nasundan at nahuli si Pemanuel. Diha-diha dayun nakapangayo og tabang ang biktima maong nasundan ug nadakpan si Pemanuel. Aminado naman ang suspek sa nagawang krimen. Niangkon man sad ang suspek sa nahimong krimen. Aniya, natanggal siya sa trabaho bilang security guard dahil sa pandemya kaya siya nag-sideline na magbenta ng isda. Ingun niya, natangtang siya sa tarbaho sama pagka-security guard tungod sa pandemya maong ni-sideline siya nga magbaligya og isda. Yun nga lang naubos din daw ang puhunan niya kaya siya nang-holdap. Pero nahurot sad daw iyang gipamuhunan mao siya nang-holdap. Wala na akong maipakain eh, wala na akong pambuhay sa sarili ko at sa mga bata. Wala na koy mapakaon, wala na koy pangbuhi sa akong sarili og sa mga bata. Hindi ako binayaran ng kapatid ko sa pampuhunan ko po, aniya. Wala ko gibayran sa akong igsoon sa gipamuhunan nako, ingun niya. Nabawi mula sa suspek ang isang patalim. Nakuha gikan sa suspek ang usa ka kutsilyo. Nahaharap siya ngayon sa reklamong robbery. Nagaatubang siya karon sa reklamo nga robbery. Tatlong nursing student, kabilang ang dalawang babae, ang pinatay sa saksak sa loob ng tinutuluyang bahay na ipinapagawa sa Caloocan City. Tulo ka nursing student, kauban ang duha ka babaye, ang giapatay sa dunggab sa sulod sa gidayunan nga balay nga ginapabuhat sa Caloocan City. Ang mga person of interest sa krimen, mga construction worker. Ang mga person of interest sa krimen, mga construction worker. Sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras nitong Lunes, natagpuan ang duguang bangkay nina Glydl Belonio, Arjay Belencio, at Mona Habibolla, sa ipinapagawang bahay sa Amparo Subdivision sa North Caloocan. Sa balita ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras aning Lunes, nakit-an ang duguan nga patay nga lawas nila Glydi Belonio, Arjay Belencio, ug Mona Habibolla, sa ginapabuhat nga balay sa Amparo Subdivision sa North Caloocan. Magpinsan sina Belonio at Belencio, habang si Habibolla naman ay kaibigan nila na nakitulog lamang sa bahay. Mag-ig-agaw sila Belonio ug Belencio, samtang si Habibolla sad kay amigo nila nga nakitulog ra sa balay. Nagtamo ng mga saksak sa ibaÕt ibang bahagi ng katawan ang mga biktima. Nakakuha og mga dunggab sa lain-laing parte sa lawas ang mga biktima. Narekober ng mga awtoridad sa crime scene ang mga kitchen knife na ginamit sa krimen. Narekober sa mga awtoridad sa crime scene ang mga kitchen knife nga gigamit sa krimen. Sa apat na persons of interest ng pulisya, tatlo ay magkakapatid na construction worker, na kabilang sa mga nagtatrabaho sa ginagawang bahay. Sa upat ka persons of interest sa pulisya, tulo kay mag-igsoon nga construction worker, nga kauban sa mga nagatarbaho sa ginapabuhat nga balay. Dalawa sa mga persons of interest ay hawak na ng pulisya habang dalawa naman ang hinahanap pa. Duha sa mga persons of interest kay gunit na sa pulisya samtang ang duha sad kay ginapangita pa. Ayon sa pulisya, natanggal mula sa trabaho ang isa sa mga suspek dahil kay Belonio. Matod sa pulisya, natangtang gikan sa tarbaho ang usa sa mga suspek tungod kay Belonio. Nahuli niya itong si Bingbing Sarmiento na bumabatak ng shabu and with that, tinanggal si Bingbing sa construction a week before nangyari Ôyung crime, ayon kay Police Colonel Dario Menor, hepe ng Caloocan police. Nasakpan niya ning si Bingbing Sarmiento nga nagabira og shabu and with that, gitangtang si Bingbing sa construction a week before nahitabo ang crime, matod kay Police Colonel Dario Menor, hepe sa Caloocan police. Dagdag ng hepe, nanggaling din sa bahay ng mga biktima ang kutsilyong ginamit sa krimen. Dungag sa hepe, gikan sad sa balay sa biktima ang kutsilyo nga gigamit sa krimen. Ang tinitingnan naming entry nila dito ay nasa likod, sa kusina, na kung saan baka doon na rin nila nakuha Ôyung mga kutsilyo na Ôyun, mga kitchen knife, ani Menor. Ang ginatan-aw namo nga entry nila diri kay naa sa likod, nga kon asa basi didto na sad nila nakuha ang mga kutsilyo, mga kitchen knife, ingun ni Menor. At meron pa rin kaming na-rekober na isang kitchen knife saka Ôyung isang basahan na may mga dugo. Ug naa pa mi mga narekober nga usa ka kitchen knife ug usa ka trapo nga naay mga dugo. Pinagpunasan ng dugo. Gipahiran sa dugo. Ang nakaka-access lang doon sa construction site ay ang mga construction boy, dagdag pa nito. Ang maka-access ra didto sa construction site kay ang mga construction boy, dungag pa niini. Pagnanakaw ang isa sa mga motibong iniimbestigahan ng awtoridad. Pagkawat ang usa sa mga motibo nga gina-imbestigahan sa awtoridad. Ang nawawala po doon ay ang dalawang ATM. Ang nangawala didto kay ang duha nga ATM. Doon po pinapasok Ôyung pampasahod weekly, ayon kay Menor. Didto ginapasulod ang sweldo weekly, matod kay Menor. Gayunman, tinitingnan din ng mga awtoridad ang iba pang motibo ng mga salarin. Mao man, ginatan-aw sad sa mga awtoridad ang lain pang motibo sa mga salaod. Kasi kung pagnanakaw, pati sana Ôyung mga cellphone. Kay kon pagpangawat, apil unta ang mga cellphone. Ine-establish po natin Ôyung ibang angle pa, ayon pa kay Menor. Gina-establish nato ang lain pang angle, matod pa kay Menor. Labis ang paghihinagpis ng mga kamag-anak na biktima na nalaman lang na nasawi ang mga ito nang matagal na silang hindi sumasagot sa mga tawag. Grabe nga pagkaguol sa mga kapamilya sa biktima sa dihang nasayran na lang nga nangamatay kini sa nadugay na sila nga wala na nagatubag sa mga tawag. Gusto ko pong mabigyang katarungan Ôyung pagkamatay ng anak ko. Gusto nako mahatagan og hustisya ang pagkamatay sa akoang anak. Kung sino ka mang gumawa nito sa anak ko, lumantad ka. Kon kinsa man ka nga nibuhat ani sa akoang anak, pagpakita na. Dahil sa oras na hindi ka lumantad, karma ang aabot saÕyo, ani Rosemarie Belonio, ina ni Glydyl. Kay sa oras nga dili ka magpakita, karma ang moabot sa imuha, ingun ni Rosemarie Belonio, inahan ni Glydi. Nahaharap ngayon sa patung-patong na reklamo ang isang Egyptian matapos magwala at manakit ng pulis sa Malate, Maynila. Nagaatubang karon sa luntod-luntod nga reklamo ang usa ka Egyptian human magwala ug manakit sa pulis sa Malate, Maynila. Iniulat ni Jonathan Andal nitong Sabado ng umaga sa Dobol B sa News TV na inaresto ng mga tauhan ng Malate Police Station ang dayuhan matapos itong magwala sa kanyang condo unit at lumaban pa sa mga pulis. Gibalita ni Jonathan Andal aning Sabado sa buntag sa Dobol B sa News TV nga gi-aresto sa mga tawo sa Malate Police ang langyaw human ani magwala sa iyang condo unit og ni-ato pa sa mga pulis. Batay sa ulat ng mga pulis, nagsisisigaw ang banyaga sa kanyang condo unit dahilan upang magreklamo ang mga katabi nitong units. Matod sa balita sa mga pulis, nagsyagit-syagit ang langyaw sa iyang condo unit tungod aron magreklamo sa mga luyo aning units. Ayon sa mga nakasaksi, binasag pa ng 36-anyos na Egyptian ang bintana ng kanyang condo at inihulog pa ang binasag niya sa Ocampo Avenue na dinadaanan ng maraming tao at mga sasakyan. Matod sa mga nakakita, gibuak pa sa 36-anyos nga Egyptian ang bintana sa iyang condo ug gihulog pa ang iyang gibuak sa Ocampo Avenue nga ginaagi-an sa daghang tawo ug mga sakyanan. Nang dumating ang mga pulis nagkulong sa kanyang unit ang suspek, ngunit tuloy pa rin umano ang pagwawala nito. Sa dihang niabot ang mga pulis nagtanggong sa iyang unit ang suspek, pero padayon gihapon kuno ang pagwala niini. Hanggang dumating ang kaibigan nito at nakumbinseng sumama sa mga awtoridad. Hangtod nga niabot ang amigo niini ug nakumbinse siya nga mouban sa mga awtoridad. Pero nang makababa sa elevator, at arestuhin na siya, tinangka pa umano nitong tumakas. Pero inig makababa sa elevator, ug arestohon siya, niaksyon pa kuno kini nga motakas. Mabuti na lamang umano at nahawakan siya ng isang pulis sa kamay. Maayo na lang kuno ug nagunitan siya sa usa sa mga pulis sa kamot. Ngunit sinunggaban ng suspek ang pulis na nagtamo ng sugat sa leeg. Pero gikuptan sa suspek ang pulis nga nakakuha og samad sa liog. Nahaharap sa patung-patong na reklamo ang suspek, kabilang na ang direct assault, alarm and scandal, resisting arrest, at malicious mischief. Nagaatubang sa luntod-luntod nga reklamo ang suspek, kauban na ang direct assault, alarm and scandal, resisting arrest, ug malicious mischief. Arestado ang 30 Chinese nationals na naabutan umanong nagpa-party sa isang KTV bar at restaurant sa Makati City nitong Biyernes ng gabi, ayon sa ulat ni GMA News reporter Jonathan Andal. Arestado ang 30 ka Chinese nationals sa dihang naabtan kuno nga nagpasaulog sa usa ka KTV bar ug restaurant sa Makati City aning Biyernes sa gabii, matod sa balita ni GMA News reporter Jonathan Andal. Hinuli sila dahil sa paglabag umano sa social distancing. Gidakop sila tungod sa paglapas kuno sa social distancing. Pero matapos kumpiskahin ang mga ID at tiketan para sa multa ay pinauwi rin sila. Pero human kumpiskahon ang mga ID ug gitiketan para sa multa kay gipauli na sila. Sa Quezon City naman, 93 ang inaresto sa isang bar dahil sa paglabag sa quarantine protocols. Sa Quezon City sad, 93 ang gidakop sa usa ka bar tungod sa paglapas sa quarantine protocols. Base sa guidelines ng Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases IATF-EID, bawal pang magbukas ang mga bar sa mga lugar na nasa general community quarantine GCQ. Base sa guidelines sa Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases IATF-EID, bawal pa mag-abli ang mga bar sa mga lugar nga naa sa general community quarantine GCQ. Kasalukuyan pa ring ipinatutupad ang GCQ sa Metro Manila bilang pagtugon sa banta ng COVID-19. Kasamtangan gihapon nga ginapatuman ang GCQ sa Metro Manila sama pagtubag sa hulga sa COVID-19. Nirerepaso na umano ng Department of Education ang pinansiyal na tulong na ipagkakaloob sa mga nawalan ng trabaho sa sektor ng edukasyon na tinatayang nasa 4,500 matapos magsara ang ilang eskwelahan dahil sa COVID-19 pandemic. Girepaso na kuno sa Department of Education ang pinansiyal nga tabang nga gihatag sa mga nawad-an nga tarbaho sa sektor sa edukasyon nga gibanabana nga naa sa 4, 500 human magsarado sa pila ka eskwelahan tungod sa COVID-19 pandemic. Sa pagdinig ng Senado sa 2021 budget ng DepEd nitong Biyernes, sinabi ng mga opisyal nito na maglalabas sila ng joint memorandum circular para sa pamamahagi ng P900 milyon na COVID-19 cash assistance na nakapaloob sa Bayanihan to Recover as One Act o Bayanihan 2. Sa pagdungog sa Senado sa 2021 budget sa DepEd aning Biyernes, giingun sa mga opisyal ani nga magpagawas sila og joint memorandum circular para sa paghatag sa P900 milyon nga COVID-19 cash assistance nga nakasulod sa Bayanihan to Recover as One Act to Bayanihan 2. Ayon kay DepEd Undersecretary Jess Mateo, ilang pagpupulong na umano ang ginawa nila kasama ang Department of Labor and Employment, at Commission on Higher Education. Matod kay DepEd Undersecretary Jess Mateo, pila ka pagpulong na kuno ang gihimo nila ang kauban ang Department of Labor and Employment, ug Commission on Higher Education. Tapos na po yung JMC na yun its just being legal scrubbed by the DOLE legal team, pahayag niya sa mga senador. Human na ang JMC it's just being legal scrubbed by the DOLE legal team, sulti niya sa mga senador. Ikinatuwa naman ni Senador Joel Villanueva, chairman ng Higher, Technical and Vocational Education, ang ibinigay na kasiguraduhan ng DepEd. Gikalipay sad ni Senador Joel Villanueva,chairman sa Higher, Technical and Vocational Education, ang gihatag nga kasigurohan sa DepEd. Ayon sa senador, sa ilalim ng Bayanihan 2 Act, P300 milyon ang nakalaan na pondong pang-ayuda para sa mga guro at iba pang kawani sa edukasyon na nawalang ng trabaho lalo na sa mga nagsarang mga pribadong paaralan. Matod sa senador, sa ilalum sa Bayanihan 2 Act, P300 milyon ang nakasaad nga pondo nga pang-ayuda para sa mga magtutudlo ug lain pang empleyado sa edukasyon nga nawad-an og tarbaho labi na sa mga nagsarado nga mga pribado nga eskwelahan. Samantalang P600 milyon naman ang nakalaan para sa mga mag-aaral. Samtang P600 milyon sad ang nakasaad para sa mga estudyante. Ayon kay Mateo, ang mga teaching and non-teaching personnel na naapektuhan ng pandemic ay maaaring tumanggap ng nasa P5,000 na ayuda. Matod kay Mateo, ang mga teaching and non-teaching pesonnel nga naapektuhan sa pandemic kay pwede nga modawat nga naa sa P5, 000 nga ayuda. Uunahin din umanong bigyan ng tulong ang mga nasa elementary schools dahil ito umano ang may pinakamataas na bilang sa 865 na pribadong eskwelahan na nagsara dahil sa pandemic. Unahon sad kuno tagaan og tabang ang mga naa sa elementary schools tungod kini kuno ang naay pinakatag-as nga ihap nga 865 nga pribado nga eskwelahan nga nagsarado tungod sa pandemic. Samantala, sinabi ni Mateo na kailangan pa nilang pag-usapan ng Commission on Higher Education ang hatian sa paggamit ng P600 milyon na ayudang para sa mga mag-aaral sa paraan ng subsidiya at allowance. Kasamtangan, giingun ni Mateo nga kinahanglan pa nila pagstoryahan sa Commission on Higher Education ang bahinan sa paggamit sa P600 milyon nga ayuda para sa mga estudyante sa pamaagi sa subsidiya ug allowance. Nitong nakaraang linggo, inihayag ni CHED chairperson Prospero De Vera III, na magiging mahirap ang pamamahagi ng naturang cash assistance sa sektor ng edukasyon dahil sa lawak ng sakop na kasama ang public at private elementary, secondary, at tertiary education institutions. Aning niaging semana, gisulti ni CHED chairperson Prospero De Vera III, nga mahimong lisud ang panghatag sa maong cash assistance sa sektor sa edukasyon tungod sa kadako sa sakop nga kauban ang public ug private elementary, secondary, ug tertiary education institutions. Isang 30-anyos na nurse na itinuring na low-risk sa coronavirus disease 2019 COVID-19 ang pumanaw isang linggo matapos dapuan ng sakit, na labis na ikinagulat ng kaniyang mga mahal sa buhay. Usa ka 30-anyos nga nurse nga gitrato nga low-risk sa coronavirus disease sa COVID-19 ang namatay usa ka semana human masakit, nga grabe nga gikakugaan sa iyang mga gihigugma sa kinabuhi. Ayon sa ulat ni Ivan Mayrina sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, nilagnat ang nurse na si Joey Ner noong gabi ng Setyembre 16. Matod sa balita ni Ivan Mayrina sa GMA News 24 Oras aning Biyernes, gikalintura ang nurse nga si Joey Ner atong gabii sa Setyember 16. Paglipas ng dalawang araw, nagpatingin si Ner at sumailalim sa mga lab test na naglabas ng normal na resulta. Pag-agi sa duha ka adlaw, nagpatan-aw si Ner ug niagi og mga lab test nga nigawas nga normal ang resulta. Dahil maituturing na isang low-risk dahil 30-anyos lang, walang bisyo, walang ibang sakit, at madalas na nag eeksersisyo, pinayuhan siyang sumailalim sa home quarantine. Tungod kay matrato nga usa ka low-risk tungod kay 30-anyos, walay bisyo, walay laing sakit, ug halos pirme mag-ehersisyo, gitambagan siya nga moagi sa home quarantine. Noong Setyembre 21, ang araw kung saan naka-schedule ang kaniyang swab test, ay lumalala na ang kondisyon ni Ner. Atong Setyembre 21, ang adlaw kon asa naka-schedule ang iyang swab test, kay mas nigrabe na ang kondisyon ni Ner. Nakita ko parang hinihingal siya. Mabilis Ôyung paghinga niya pero ang sinasabi niya hindi naman siya hinahapo. Nakit-an nako nga murag nagahangos siya. Paspas iyang pag-ginhawa pero ang ginaingun ra niya kay wa man siya gikapoy. So sabi ko pa-admit ka na. During his admission, nag cha-chat pa kami, nangungulit pa siya, nag vi-video call pa siya sa mga pamangkin ko, ayon kay Dr. John Paul, kapatid ni Ner. So ingun nako nga pa-admit na ka. During his admission, naga-chat pa mi, nanghinamhinam pa siya, nag-video call pa siya sa pag-umangkon nako, matod kay Dr. John Paul, igsoon ni Ner. Katrabaho ni Ner ang kaniyang kapatid sa East Avenue Medical Hospital. BagamaÕt madalas na pinag-uusapan ng magkapatid ang peligro sa trabaho, nagulat daw si John Paul sa bilis ng paglala ng kondisyon ni Ner. Katarbaho ni Ner ang iyang igsoon sa East Avenue Medical Hospital. Bisan pa og halos nga ginastoryahan sa mag-igsoon ang kadelikado sa tarbaho, nakugaan kuno si John Paul sa kapaspas sa pag-grabe sa kondisyon ni Ner. Bago magtanghali nitong Setyembre 23 ay isinailalim si Ner sa hemoperfu shot, isang proseso upang malinis ang kaniyang dugo. Bag-o sa paniudto aning Setyembre 23 kay gipaagi si Ner sa hemoperfu shot, usa ka proseso aron malimpyo iyang dugo. Ka-chat ko pa siya noon, kakulitan ko pa siya until lunch time. Tapos sinabi pa niya sa akin nasa kwarto na siya, tapos na Ôyung procedure, ililipat siya ng ICU, kuwento ni John Paul. Ka-chat pa nako siya ato, kahinamhinam pa nako siya until lunch time. Human giingun niya sa akoa nga naa na siya sa kwarto, human na ang procedure, gibalhin siya sa ICU, storya ni John Paul. Tas mga 30 minutes si Majo na nagsabi sa akin na kailangan daw i-intubate Ôyung kapatid ko kasi bumibilis Ôyung kanyang breathing. Human mga 30 minutes si Majo nga nag-ingun sa akoa nga kinahanglan kuno i-intube akong igsoon kay nipaspas na ang iyang breathing. Tapos mga wala pang 30 mintues after that nag-arrest na daw siya, idinagdag nito. Human nga wala pay 30 minutes after that nag-arrest na kuno siya, dungag ani, Pero pumanaw din si Ner nang araw ding iyon. Pero namatay sad si Ner kato nga adlaw mismo. Ang Majo na tinutukoy ni John Paul ay si Majo Tenepere, nobya at kapwa nurse na nagbantay kay Ner. Ang Majo nga buot pasabot ni John Paul kay si Majo Tenepre, uyab ug parehas nurse nga nagbantay kay Ner. Bilang isang nurse sa COVID-19 ward ng East Avenue, sanay raw siyang makita ang paghihirap ng mga pasyente. Sama usa ka nurse sa COVID-19 ward sa East Avenue, anad na kuno siya makit-an ang paglisud sa mga pasyente. Ngunit, hindi raw siya handa nang makita ang nobyo na nag-aagaw buhay. Pero, dili kuno siya andam nga makit-an ang uyab nga himalatyon na. Hindi po, hindi talaga. Dili, dili gyud. Hindi po si Joey, hindi ko po naisip na ganoÕn. Dili si Joey, wa ko naghunahuna og ing-ato. Sobrang hirap, sobrang hirap po talaga. Hastang lisura, lisud gyud kaayo. Hindi ko kaya na makita si Joey na ganoÕn. Dili nako kaya makit-an si Joey nga ing-ato. Hindi pumasok sa isip ko Ôyung ganong itsura niya. Wala nisulod sa akong hunahuna ang ing-ato nga hitsura niya. Nakita ko siya na nahihirapan siya, hindi, ani Tenepere. Nakit-an nako siya nga nalisuran na, dili, ingun ni Tenepre. Nagpapagaling at naka-isolate din si Tenepere dahil sa COVID-19. Nagapaayo ug naka-isolate sad si Tenepre tungod sa COVID-19. Hinihiling naman ng mga mahal sa buhay ni Ner na sana ay hindi mabalewala ang sakripisyo nito na isang nurse na nagpakita ng dedikasyon sa kaniyang trabaho. Ginahangyo sad sa mga gihigugma sa kinabuhi ni Ner nga unta dili ibaliwala ang sakripisyo ani nga usa ka nurse nga nagpakita og dedikasyon sa iyang tarbaho. Huwag silang papakampante, Ôyung COVID kasi kahit sinasabi nila na karamihan mild, paano kung severe and dumapo sayo? Dili sila magpakakampante, ang COVID man gud bisan pa ginaingun nila nga kadaghanan kay mild, unsaon kon severe and moigo sa imo? Katulad niyan, walang nag-e-expect na ganiyan ang mangyayari, so dapat parati silang nag-iingat, ani John Paul. Parehas ana, walay nag-expect nga ing-ana ang mahitabo, so angay nga pirme sila mag-amping, ingun ni John Paul. Nitong Setyempre 23, umabot na sa 9,267 na frontliners ang nagpositibo sa COVID-19. Aning Setyembre 23, niabot na sa 9, 267 nga frontliners ang nagpositibo sa COVID-19. Sa bilang na ito, 8,566 ang gumaling sa sakit habang 90 naman ang pumanaw. Sa ihap niini, 8, 566 ang naayo sa sakit samtang 90 sad ang namatay. Patay ang isang babae matapos siyang masagasaan ng truck sa San Andres Bukid sa Maynila. Patay ang usa ka babaye human siya maligsan sa truck sa San Andres Bukid sa Maynila. Ang biktima, lumapit daw sa truck driver para manghingi ng limos. Ang biktima, niduol kuno sa truck driver aron mangayo og limos. Sa ulat ng GMA News TV Quick Response Team nitong Biyernes, sinabi ng driver na si Marvin Santos, na naka-red ang traffic light nang lumapit sa kaniya ang biktima. Sa balita sa GMA News TV Quick Response Team aning Biyernes, giingun sa driver nga si Marvin Santos, nga naka-red ang traffic light nga niduol sa iyaha ang biktima. Kaagad naman daw binigyan ni Santos ng limos ang babae. Diha-diha man kuno dayun gihatagan ni Santos og limos ang babaye. Inakala raw niyang umalis na ang babae kaya umandar na siya nang green na ang traffic light, at doon niya nasagasaan ang biktima. Pagtuo kuno niya nilakaw na ang babaye maong niandar na siya inig ka-green na sa traffic light, ug didto niya naligsan ang biktima. Dahil sa pagkakaipit sa gulong, naging pahirapan bago naalis ang katawan ng biktima. Tungod sa pagkaipit sa ligid, nahimong lisud bag-o mapagawas ang lawas sa biktima. Nasa kostudiya ng pulisya si Santos, na iginiit na hindi niya napansin ang babae. Naa sa kostudiya sa pulisya si Santos, nga giklaro nga wala niya namatikdan ang babaye. Arestado ang dalawang babae matapos silang magpanggap na mga empleyado ng Manila International Airport Authority MIAA para malusutan ang mga opisyal sa immigration at makalipad patungong Dubai. Arestado ang duha ka babaye human sila magpakaarong-ingnon nga mga empleyado sa Manila International Airport Authority MIAA aron malusutan ang mga opisyal sa immigration ug makalupad paadtong Dubai. Sa ulat ni John Consulta sa GMA News 24 Oras, sinabi ng National Bureau of Investigation-International Airport Division na tinangka ng dalawang babae na pumasok sa Ninoy Aquino International Airport Terminal 1 gamit ang mga pekeng MIAA ID. Sa balita ni John Consulta sa GMA News 24 Oras, giingun sa National Bureau of Investigation-International Airport Division sa pag-aksyon sa duha ka babaye nga pagsulod sa Ninoy Aquino International Airport Terminal 1 gamit ang mga peke nga MIAA ID. Modus nila na magkaroon ng access sa mga ipinupuslit sa departure area ng paliparan para maiwasan ang counter ng Bureau of Immigration BI at hindi sila ma-offload ng nagbabantay na immigration officers. Modus nila nga magka-access sa mga gipalusot sa departure area sa tugpahanan aron malikayan ang counter sa Bureau of Immigration BI ug dili sila ma-offload sa nagabantay nga immigration officers. Ginamit nila ito para malagpasan nila yung immigration, para Ôdi na sila dumaan sa immigration. Gigamit nila kini aron malampasan nila ang immigration, aron di na sila moagi sa immigration. Kasi Ôyung dinaanan nila, dinadaanan ng mga empleyado papunta sa loob para makadiretso na sila sa boarding gate, sabi ni NBI international airport investigation division chief Atty. Ruel Dugayon. Kay ang agi-anan nila, ginaagi-an sa mga empleyado paadto sa sulod aron makadiretso na sila sa boarding gate, ingun ni NBI international airport investigation division chief Atty. Ruel Dugayon. Binalikan ng mga awtoridad ang dinaanan ng mga suspek at nahanap ang isa nilang kasabwat na nagpasok sa kanila sa paliparan. Gibalikan sa mga awtoridad ang giagi-an sa mga suspek ug nakit-an ang usa nila nga kauban sa pagsulod sa ila sa tugpahanan. Nagtatrabaho ito bilang operations assistant sa MIAA. Nagatarbaho kini sama pagka-operations assistant sa MIAA. At nang magharap-harap, positibo nilang itinuro ang lalaking kasabwat. Ug sa dihang nag-inatubangay, positibo nila nga gitudlo ang laki nga kauban. Sinubukan ng GMA News na kunan ng pahayag ang mga suspek. Gisulayan sa GMA News nga kuhaan og storya ang mga suspek. Sinampahan sila ng kasong human trafficking at falsification of public documents. Gisampakan sila og kaso nga human traficking ug falsification of public documents. Pinaalalahanan ni NBI deputy director Atty. Jun de Guzman ang overseas Filipino workers na makipag-ugnayan sa mga awtorisadong travel agencies. Gipahinumdom ni NBI deputy director Atty. Jun de Guzman ang overseas Filipino workers nga makig-kontak sa mga awtorisado nga travel agencies. Atin pong mga OFWs working abroad ay subject to abuse ng kanilang mga amo abroad. Atoang mga OFWs working abroad kay subject to abuse sa ilang mga amo abroad. Alam niyo sa mga maayos na travel agencies, they are in charge of preparing your travel documents para pagdating niyo po doon sa ano eh walang problema, sabi ni de Guzman. Kabalo mo sa mga tarung nga travel agencies, they are in charge of preparing your travel documents aron pag-abot ninyo didto sa kuan kay walay problema, ingun ni de Guzman. Tinambangan ng mga nakamotorsiklong salarin ang opisyal ng isang marine transportation services sa Maynila kagabi. Gi-ambus sa mga naka-motor nga salaod ang opisyal sa usa ka marine transportation services sa Maynila gabii. Iniulat ng Unang Balita na nangyari ang pananambang bago mag-alas-sais ng gabi nitong Huwebes sa panulukan ng Road 10 at Mel Lopez Boulevard. Gibalita sa Unang Balita nga nahitabo ang pag-ambus bag-o mag-alas-sais sa gabii aning Huwebes sa interseksyon sa Road 10 ug Mel Lopez Boulevard. Pinaulanan ng mga salarin na magkaangkas sa motor ng bala ang isang AUV, na bumangga pa sa isang trailer truck. Gipa-ulanan sa mga salaod nga magkaangkas sa motor og bala ang usa ka AUV, nga nibangga pa sa usa ka trailer truck. Sugatan ang driver ng AUV at naisugod kaagad sa ospital. Samaran ang driver sa AUV ug nadala dayun sa ospital. Ayon sa mga awtoridad, posibleng work-related ang motibo sa pananambang dahil sa bukod sa operations manager siya, may pag-aari din itong mga barko, base na rin sa salaysay nang kanyang kapatid. Matod sa mga awtoridad, posible nga work-related ang motibo sa pag-ambus kay sa gawas sa operations manager siya, naay gipanag-iyahan kini nga barko, base ra sad sa ingun sa iyang igsoon. Ligtas na sa pagamutan ang biktima. Luwas na sa ospital ang biktima. Dahil sa COVID-19 pandemic, mababawasan ang pagbili ng mga Pilipino ng mga paborito nilang bibingka, puto bumbong at hamon sa nalalapit na kapaskuhan. Tungod sa COVID-19 pandemic, nahuwasan ang pagpalit sa mga Pilipino og mga paborito nila nga bibingka, puto bumbong ug hamon sa haduol na nga kapaskuhan. Ngunit hindi na ito kailangang ipag-alala dahil ang mga naturang pagkain, available na rin online. Pero dili kini kinahanglan ikabalaka tungod kay ang mga maong pagkaon, available na sad online. Sa Pera Paraan ng GMA Public Affairs, ikinuwento ni Heidi De Leon, may-ari ng Haidelicious Bibingka and Puto Bungbong, na naisipan niyang sumabay na rin sa online selling lalot pinipilahan ang kaniyang bibingka at puto bumbong sa tuwing nalalapit ang Pasko. Sa Pera Paraan sa GMA Public Affairs, giistorya ni Heidi de Leon, tag-iya sa Haidelicious Bibingka and Puto Bumbong, nga nahunahunaan niya nga modungan na sad sa online selling labi na nga ginalinyahan ang iyang bibingka ug puto bumbong sa kada haduol na ang Pasko. Hindi naman puwedeng maliitin ang karanasan ni Heidi sa paggawa ng paboritong kakain ng mga Pinoy dahil 29 na taon na raw niya itong ginagawa kaya. Dili man pwede nga tamayon ang kaagi ni Heidi sa pagbuhat og paborito nga kakanin sa mga Pinoy kay 29 na ka tuig na kuno kini niya ginahimo. Ngayon, meron na rin silang riders na naghahatid ng mga order sa mga customer. Karon, naa na sad sila riders nga maghatod sa mga order sa mga customer. Si Fernando Addy Cruz naman, founder ng Jamon De Coron sa Palawan, nagsimula nang ipatikim sa mga kaibigan ang kaniyang specialty na hamon. Si Fernando Addy Cruz sad, founder sa Jamon De Coron sa Palawan, nagsugod na og patilaw sa mga amigo sa iyahang specialty nga hamon. Tunghayan sa Pera Paraan kung paano sila dumidiskarte sa pagbebenta ng mga pagkaing pampasko sa ilalim ng new normal. Bantayi sa Pera Paraan kon unsa sila modiskarte sa pagbaligya sa mga pagkaon nga pampasko sa ilalum sa new normal. Sa kulungan ang bagsak ng dalawang Cameroonian na mga sangkot umano sa black dollar scam o paggawa ng pekeng dolyar sa isang entrapment operation sa Para–aque City. Sa prisohan nahog ang duha ka Cameroonian nga mga apil sa black dollar scam o pagbuhat og peke nga dolyar sa usa ka entrapment operation sa Para–aque City. Sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News TV QRT nitong Huwebes, makikita ang aktuwal na pag-aresto ng Criminal Investigation and Detection Group CIDG Anti-Organized Crime Unit sa dalawang suspek. Sa balita ni Emil Sumangil sa GMA News TV QRT aning Huwebes, makit-an ang aktwal nga pag-aresto sa Criminal Investigation ang Detection Group CIDG Anti-Organized Crime Unit sa duha ka suspek. Ngunit malalaki ang pangangatawan ng mga dayuhan at pumapalag kaya may kahirapan sa pagdakip sa kanila ang arresting team. Pero mangkadagko ang kalawasan sa mga langyaw ug nipalag maong naay kalisdanan sa pagdakop sa ilaha sa arresting team. Ayon sa ulat, ang black dollar scam ay isang uri ng panloloko kung saan gumagawa ng pekeng dolyar ang mga sindikato saka ibebenta sa mga bibiktimahin na nais mag-invest sa kanila. Matod sa balita, ang black dollar scam kay usa ka klase nga panloko kon asa nagabuhat og peke nga dolyar ang mga sindikato nya ibaligya sa mga biktimahunon nga gusto mag-invest sa ilaha. Yung isang dollar lalagyan nila ng film at pagkatapos po nilang punasan ng isang kemikal na tinatawag nilang Vitamin C, nagre-replicate po ang dollar. Ang usa ka dollar butngan nila og film ug pagkahuman nila pahiran sa usa ka kemikal nga gitawag nga Vitamin C, naga-replicate ang dollar. Yung isang dollar nagiging tatlo, sabi ni Police Staff Sergeant Michael Camillo, Investigator ng CIDG-AOCU. Ang usa ka dollar, mamahimong tulo, ingun ni Police Staff Sergeant Michael Camillo, Investigator sa CIDG-AOCU. Sinabi ng CIDG na P2 milyon ang huling natangay ng mga suspek sa isang biktimang tumanggi nang humarap sa camera. Giingun sa CIDG nga P2 milyon ang ulahi nga nakuha sa mga suspek sa usa ka biktima nga nidili og atubang sa camera. Pagka po tayo ay inalok ng mga ganiyan, at alam natin ang pera ay hindi naman nanggaling sa mga bangko na dapat na mapagkuhanan niyan, isipin niyo na po, scam po ito, babala ni Camillo. Pagkagitanyag ta og mga ing-ana, ug kabalo ta nga ang kwarta kay dili man gikan sa bangko nga angay kuhaan ana, hunahunaa na ninyo, scam kini, pasidaan ni Camillo. Naging usap-usapan online ang isang surprise birthday party para sa isang opisyal sa Zamboanga dahil ginawa umano ito ilang araw matapos na may magpositibo sa COVID-19 sa kanilang opisina. Nahimong storya online ang usa ka surprise birthday party para sa usa ka opisyal sa Zamboanga kay gibuhat kuno kini pila ka adlaw mahuman nga naay nagpositibo sa COVID-19 sa ilahang opisina. Sa ulat ni Darlene Cay sa GMA News Balitanghali nitong Huwebes, makikita ang mga larawan ng pa-party para kay Zamboanga City Special Economic Zone and Freeport Authority chairman Raul Regondola, na ginawa apat na araw matapos magpositibo sa virus ang isa nilang empleyado. Sa balita ni Darlene Cay sa GMA News Balitanghali aning Huwebes, makit-an ang mga litrato sa pa-party kay Zamboanga City Special Economic Zone and Freeport Authority chairman Raul Regondola, nga gibuhat upat ka adlaw human magpositibo sa virus ang usa nila nga empleyado. Nagpaliwanag naman si Regondola tungkol sa mga alegasyon na nilabag nila ang patakaran na bawal ang mass gathering. Nagstorya sad si Regondola matod sa mga alegasyon nga gilapasan nila ang balaod nga bawal ang mass gathering. Hindi pa rin yun mass gathering kasi workplace yun eh, trabaho yun. Dili pa gihapon to mass gathering kay workplace to, tarbaho to. May trabaho kami nun, that is Thursday, paano naging mass gathering yun? depensa ni Regondola. Naa mi tarbaho ato, that isThursday, maunsa to ma-mass gathering? depensa ni Regondola. Sinabi pa ni Regondola na sinorpresa lang siya ng mga empleyado at nasunod naman daw ang health protocols tulad ng social distancing. Ingun pa ni Regondola nga gisorpresa ra siya sa mga empleyado ug nasunod na man kuno ang health protocols sama sa social distancing. Matapos din daw ng pagdiriwang, boluntaryong nag-isolate daw si Regondola. Inig ka human kuno sa pagsaulog, boluntaryo nga nag-isolate kuno si Regondola. Inihayag ng Commission on Elections Comelec na pinag-aaralan nila na gawing dalawang araw ang botohan sa 2022 elections kung magpapatuloy pa ang COVID-19 pandemic sa naturang taon. Giingun sa Commission on Elections Comelec nga gi-istudyohan nila nga himuon nga duha ka adlaw ang botohan sa 2022 elections kon magpadayon pa ang COVID-19 sa maong tuig. Kasabay nito, tinanong ng isang mambabatas kung ikinukonsidera rin ba ang ahensiya na ipagpaliban ang eleksiyon kung tatagal pa ng hanggang 2022 ang pandemic. Kauban ani, gipangutana sa usa ka magbabalaod kon ikonsidera sad ba ang ahensiya nga i-postpone ang eleksyon kon modugay pa hangtod 2022 ang pandemic. Ginawa ni House Deputy Majority Leader Mikey Arroyo ang tanong tungkol sa posibilidad na ipagpaliban ang halalan sa ginanap na pagdinig ng Kamara de Representantes sa panukalang budget ng Comelec sa 2021. Gibuhat ni House Deputy Majority Leader Mikey Arroyo ang pangutana matod sa posibilidad nga i-postpone ang eleksyon sa gihimo sa pagdungogsa Kamara de Representantes sa sugyot nga budget sa Comelec 2021. Inalam ni Arroyo kung may Plan B ang Comelec at kung ikinukonsidera nila na ipagpaliban ang May 2022 elections kung tatagal pa hanggang sa naturang taon ang COVID-19 pandemic para sa kaligtasan na rin ng mga tao. Gi-alam ni Arroyo kon naay Plan B ang Comelec ug kon ikonsidera nila nga i-postpone ang May 2022 elections kon modugay pa hangtod sa maong tuig ang COVID-19 pandemic para sa kaluwasan na sad sa mga tawo. Tugon naman ni Comelec chairperson Sheriff Abas, sa ngayon ay wala sa isip nila na iurong ang petsa ng 2022 elections. Tubag sad sa Comelec chairperson Sheriff Abas, sa karon kay wala sa hunahuna nila nga iatras ang petsa sa 2022 elections. Hindi po talaga. Because alam naman natin that this is a constitutional mandate at fixed yung nilagay, paliwanag ng opisyal. Dili gyud. Because kabalo man ta that this is a constitutional mandate ug fixed ang gibutang, pagklaro sa opisyal. Ayon naman kay Comelec executive director Bartolome Sinocruz, pinag-aaralan umano ng ahensiya ang pagtiyak sa kaligtasan ng mga botante sa pagsapit ng halalan. Matod sad kay Comelec executive director Bartolome Sinocruz, gi-istudyohan kuno sa ahensiya ang pagsiguro sa kaluwasan sa mga botante sa pag-abot sa eleksyon. Kabilang na rito ang gawing dalawang araw ang pagboto ng mga tao. Kauban na ani ang himuon nga duha ka adlaw ang pagboto sa mga tawo. In so far as Election Day, tinitingnan namin ang ideya ng pagsasagawa ng halalan hindi lamang sa isang araw ngunit sa loob ng dalawang araw In so far as Election Day, ginatan-aw namo ang ideya sa pagbuhat sa eleksyon dili lamang sa usa ka adlaw pero sa sulod sa duha ka adlaw. So para ma-regulate natin yung mga boboto. So aron ma-regulate nato ang mga moboto. Were assuming na baka hindi rin mangyari yun so yung mga preparasyon namin will include anti-COVID measures, dagdag niya. We're assuming nga basi dili na mahitabo na so ang mga preparasyon namo will include anti-COVID measures, dungag niya. Gayunman, ikokonsidera umano ng Comelec ang tanong ni Arroyo na ipagpaliban ang halalan, ayon kay Abas. Mao man, ikonsidera kuno sa Comelec ang pangutana ni Arroyo nga i-postpone ang eleksyon, matod kay Abas. Well taken yung comment ni Cong. Arroyo. Medyo mabigat na usapin yan but rest assured titingnan natin kung paano magdedevelop ang sitwasyon natin sa health, patuloy niya. Well taken ang comment ni Cong. Arroyo. Medyo bug-at nga storya na but rest assured tan-awon nato kon unsa pagdevelop sa sitwasyon nato sa health, padayon niya. Nakatakdang idaos ang susunod na halalan sa May 9, 2022, kung saan kabilang sa ihahalal ay ang bagong pangulo at bise presidente ng bansa. Gisaad nga mahitabo ang sunod nga eleksyon sa May 9, 2022, kon asa kauban sa botohan kay ang bag-o nga presidente ug bise presidente sa nasud. Nadismaya ang mga senador nang malaman nila na mayroon pang P10 bilyong pondong pang-ayuda na para sa mga mahihirap na Filipino sa ilalim ng Bayanihan law ang hindi ipinamigay ng Department of Social Welfare and Development DSWD at idineklarang savings. Nasagmuyo ang mga senador sa pagkabalo nila nga naa pay P10 bilyon nga pondo nga pang-ayuda nga para sa mga kabus nga Filipino sa ilalum sa Bayanihan law ang wala gihatag sa Department of Social Welfare and Development DSWD ug gideklara nga savings. Inihayag ng DSWD sa budget hearing sa Senado nitong Martes, na naipon ang naturang pondo nang mabawasan ng apat na milyon ang mga nakatanggap ng P5,000 hanggang P8,000 cash aid sa Social Amelioration Program SAP dahil sa double compensation. Giistorya sa DSWD sa budget hearing sa Senado aning Martes, nga natigom ang maong pondo sa dihang nakuhaan og upat na milyon ang mga nakadawat sa P5, 000 hangtod P8, 000 cash aid sa Social Amelioration Program SAP tungod sa double compensation. Ayon kay Senate Minority Leader Franklin Drilon, ang ginawa ng DSWD na hindi ipamigay ang P10 bilyon ay taliwas umano sa hangarin ng pamahalaan na pasiglahin ang ekonomiya sa harap ng COVID-19 pandemic. Matod kay Senate Minority Leader Franklin Drilon, ang gibuhat sa DSWD nga dili ihatag ang P10 bilyon kay kontra kuno sa gusto sa gobyerno nga palipayon ang ekonomiya sa atubangan sa COVID-19 pandemic. Dapat ibigay ng DSWD ang P10 bilyon sa mga mahihirap na hindi nakatanggap ng pangalawang tranche ng SAP. Angay ihatag sa DSWD ang P10 bilyon sa mga kabus nga wala nakadawat sa ikaduha nga tranche sa SAP. Huwag po nating tipirin ang tulong natin sa ating mga kababayan, sabi ni Drilon sa pahayag. Di nato tipigon ang tabang nato sa atong mga kabayan, ingun ni Drilon sa storya. Ang gobyerno ay kailangang gumastos sa loob ng natitirang mga buwan ng taon upang masimulan ang ekonomiya. Ang gobyerno kay kinahanglan mogasto sa sulod sa mga nabilin nga mga bulan sa tuig aron masugdan ang ekonomiya. Dapat tayong gumastos ng pera upang mapakain ang 5.2 milyong kabahayan ng Pilipino na nagugutom, magbigay ng trabaho sa pitong milyong mga Pilipino at magbigay ng tulong sa mga namimighating negosyo, patuloy niya. Angay ta mogasto og kwarta aron mapakaon ang 5.2 milyon nga kabayan nga Pilipino nga gutom, maghatag og tarbaho sa pito ka milyon nga mga Pilipino ug maghatag og tabang sa mga naglisud nga negosyo, padayon niya. Ayon naman kay Senador Risa Hontiveros, dapat pa ring ipamahagi ang naturang ayuda sa mga mahihirap dahil ibinalik noong Agosto sa mas mahigpit na community quarantine ang Metro Manila at mga kalapit na lalawigan. Matod sad kay Senador Risa Hontiveros, angay sad nga ihatag ang maong ayuda sa mga kabus tungod kay gibalik atong Agosto sa mas strikto nga community quarantine sa Metro Manila ug mga duol nga probinsya. It is unconscionable na may pera ka, iniipit mo, at hindi mo ibibigay sa mga nangangailangan. It is unconscionable nga naa kay kwarta, ginatipig nimo, ug wala nimo gihatag sa mga nagkinahanghlan. Dapat itong ipinamahagi lalot nagdeklara ulit ng MECQ noong Agosto nang humiling ng time out ang ating health workers. Angay ni ihatag labi na nga nagdeklara balik og MECQ atong Agosto sa dihang nangayo og time out ang atoang health workers. May mga nawalan ulit ng kita sa loob ng 15 araw, sabi niya sa mensahe. Naay mga nawad-an balik og kita sa sulod sa 15 ka adlaw, ingun niya sa mensahe. Gayundin, may mga negosyong hindi pa rin muling mabubuksan at nawawalan ng kita ang mga manggagawa dahil sa limitadong pampublikong transportasyon bilang direktang resulta ng regulasyon ng IATF Inter-Agency Task Force, dagdag ni Hontiveros. Mao sad, naay mga negosyo nga dili pa gihapon balik maablihan ug nawad-an og kita ang mga empleyado tungod sa limitado nga pampubliko nga transportasyon sama nga direkta nga resulta sa regulasyon sa IATF Inter-Agency Task Force, dungag ni Hontiveros. Umaasa naman si Sen. Sonny Angara, chairman ng finance committee, na kaagad na kikilos ang DSWD para ipamahagi ang naturang pondo sa mga nangangailangan. Nagpaabot na sad si Sen. Sonny Angara, chairman sa finance committee, nga diha-diha nga molihok ang DSWD aron ipanghatag ang maong pondo sa mga nanginahanglan. Ito ang mga pondong pang-emergency pagkatapos na ang lahat ay mailipat mula sa ibang mga programa ng gobyerno upang makapag-reaksyon sa pinsalang idinulot sa mga pamilya at indibidwal na apektado ng COVID-19, paliwanag niya sa hiwalay na mensahe sa media. Kini ang mga pondo nga pang-emergency human nga ang tanan kay mabalhin gikan sa laing mga programa sa gobyerno aron makapag-reaksyon sa kadautan nga gigikanan sa mga pamilya ug indibidwal nga apektado sa COVID-19, pagklaro niya sa bulag nga mensahe sa media. Ang maingat na pamamahala sa pananalapi ng bansa sa nakaraan ay dapat magbigay daan sa mas maraming paggastos ngayong kailangan ng mga tao ito, dagdag ni Angara. Ang maayo nga pagdumala sa kwarta sa nasud sa niagi ang angay maghatag og agi-anan sa mas daghan nga gasto karong kinahanglan kini sa mga tawo, dungag ni Angara. Naniniwala rin si Sen. Nancy Binay na libu-libong pamilyang Filipino ang dapat sanang nakinabang sa naturang pondong hindi ginastos. Nituo sad si Sen. Nancy Binay nga libu-libo ka pamilya nga Filipino ang angay unta nga makinabang sa maong pondo nga wala gigasto. Ang suggestion ko doon sa hearing, kung kakayanin ipamigay na lang nila as is yung SAP dahil bukod doon sa jeepney drivers, may mga kababayan pa tayo na biktima ng Taal na nasa evacuation centers, ayon kay Binay sa panayam ng Dobol B sa News TV. Ang suggestion nako didto sa hearing, kon kayanon nga ipanghatag na lang nila as in ang SAP kay gawas didto sa jeepney drivers, naay mga kabayan pa ta nga biktima sa Taal nga naa sa evacuation centers, matod kay Binay sa interbyu sa Dobol B sa News TV. Sa hiwalay na pahayag, sinabi ni Sen. Panfilo Lacson na dapat ipamigay ang naturang pondo at hindi dapat ikonsidera ng DSWD na savings. Sa bulag nga storya, giingun ni Sen. Panfilo Lacson nga angay ipanghatag ang maong pondo ug dili angay nga ikonsidera sa DSWD nga savings. Paliwanag naman ng DSWD, plano nilang gamitin ang naturang P10 billion savings bilang P15,000 livelihood assistance para sa mahigit 600,000 pamilya. Pagklaro sad sa DSWD, plano nila nga gamiton ang maong P10 billion savings sama nga P15, 000 livelihood assistance para sa sobra 600, 000 pamilya. Hinihintay pa umano nilang aprubahan ito ni Pangulong Rodrigo Duterte. Gihulatan pa kuno nila nga aprubahan kini ni Presidente Rodrigo Duterte. Nagbabala ang ilang duktor sa masamang epekto sa kalusugan ng tao ang pagkalantad sa ultraviolet light na ginagamit na pang-disinfect sa COVID-19. Nagpasidaan ang pila ka duktor sa di maayo nga epekto sa kalawasan sa tawo ang pagka-ekspos sa ultraviolet light nga gigamit nga pang-disinfect sa COVID-19. Sa ulat ni Ivan Mayrina sa GMA News 24 Oras nitong Martes, sinabi ni Dr. Jay Racoma, ophthalmologist, na ang sobrang pagkakalantad sa UVC radiation ay maaaring magdulot sa mata ng photokeratitis o photoconjunctivitis. Sa balita ni Ivan Mayrina sa GMA News 24 Oras aning Martes, giingun ni Dr. Jay Racoma, opthalmologist, nga ang sobra nga pagka-ekspos sa UVC radiation kay pwede mahinungdan sa mata og photokeratitis o photoconjunctivitis. Inihayag naman ng Philippine Academy of Ophthalmology at Philippine Cornea Society, na ang madalas na pagkakalantad ng mata sa naturang radiation at maaaring magdulot ng catarata. Giistorya sad sa Philippine Academy of Opthalmology ug Philippine Cornea Society, nga ang kanunay nga pagka-eskpos sa mata sa maong radiation ug pwede mahimong hinungdan a catarata. Kamakailan lang, ilang mamamahayag sa Baguio City ang nagkaproblema sa mata nang malantad sila sa UV-C disinfecting robot na gagamitin ng lungsod na panlaban sa COVID-19. Bag-o ra, pila ka tigbalita sa Baguio City ang nagkaproblema sa mata sa dihang na-ekspos sila sa UV-C disinfecting robot nga gamiton sa lungsod nga pangkontra sa COVID-19. Hindi ko na maidilat. Dili ko na kini maablihan. Pag dinidilat ko siya nakikita ko puro puti lang. Pag ablihan nako siya makita nako puro puti ra. Hinilamusan ko nang hinilamusan ng tubig, wala pa rin talaga, ayon sa isang kasapi ng media. Gihugasan nako og tubig, wala gihapon, matod sa usa ka miyembro sa media. May something na para siyang mabuhangin sa loob na ayaw dumilat, and then at the same time, meron siyang mga parang bubog sa mata, sabi ng isa pang mamamahayag. Naay something nga mura siya og balason sa sulod nga dili maabli, and then at the same time, naa siya nga mga murag buak nga baso sa mata, ingun pa sa usa pa ka tigbalita. Humingi na ng paumanhin sa mga mamamahayag ang namamahala sa naturang proyekto ng lokal na pamahalaan. Nangayo og pasensya sa mga tigbalita ang nagpangulo sa maong proyekto sa lokal nga gobyerno. Samantalang bukod sa pinsala sa mata, sinabi naman ni Dr. Jean Marquez, dermatologist, na may epekto rin sa balat ang UV lights. Samtang gawas sa kadaot sa mata, giingun sad ni Dr. Jean Marquez, dermatologist, nga naay epekto sad sa panit ang UV lights. Una nang sinabi ng Department of Health na walang matibay na patunay na kayang patayin ng UV light disinfectant ang SARS-CoV-2, ang virus na dahilan COVID-19. Una na nga gisulti sa Department of Health nga walay lig-on nga pamatuod nga kaya patyon sa UV light disinfectant ang SARS-CoV-2, ang virus nga rason sa COVID-19. Maging ang Food and Drug Administration of the Philippines ay nagpahayag na hindi nila ikinukonsidera ang UV light disinfectant bilang medical equipment. Apil ang Food and Drug Administration of the Philippines kay nagsulti nga dili nila ikonsidera ang UV light disinfectant sama nga medical equipment. Nais umano ng mga mambabatas na kasapi sa tinatawag na supermajority sa Kamara de Representantes na manatiling lider ng kapulungan si Speaker Alan Peter Cayetano sa kabila ng term-sharing agreement nito kay Marinduque Representative Lord Allan Velasco. Gusto kuno unta sa mga magbabalaod nga kauban sa ginatawag nga supermajority sa Kamara de Representantes nga magpabilin nga lider sa pulong si Speaker Alan Peter Cayetano sa luyo sa term-sharing agreement ani kay Marinduque Representative Lord Allan Velasco. Inihayag ito ni Deputy Speaker Luis Raymund Villafuerte kasunod ng umanoy plano na patalsikin na sa puwesto si Cayetano nitong Lunes sa pamamagitan ng kudeta sa Kamara. Giistorya kini ni Deputy Speaker Luis Raymond Villafuerte sunod sa kuno nga plano nga pahawaon na sa pwesto si Cayetano aning Lunes pinaagi sa kudeta sa Kamara. Kung mayroon mang nagrereklamo, one or two people, which the Speaker will resolve. Kon naa may reklamo, one or two people, which the Speaker will resolve. Nabuo ang term sharing agreement nina Cayetano at Velasco noong Hulyo 2019 para maiwasan ang pagkakahati ng puwersa ng administrasyon sa Kamara. Nahimo ang term sharing agreement nila Cayetano ug Velasco atong Hulyo 2019 aron malikayan ang pagkatunga sa kusog sa administrasyon sa Kamara. Sa kasunduan, si Cayetano ang unang uupong Speaker sa loob ng 15 buwan na magtatapos ngayong Oktubre, at sunod na uupong lider ng Kamara si Velasco para sa nalalabing 21 buwan. Sa sabot, si Cayetano ang una nga molingkod nga Speaker sa sulod sa 15 ka bulan nga mahuman karong Oktubre, ug sunod nga molingkod nga lider sa Kamara si Velasco para sa nabilin nga 21 ka bulan. May basbas ni Pangulong Rodrigo Duterte ang naturang kasunduan. Naay panalangin ni Presidente Rodrigo Duterte ang maong sabot. Sa panayam sa radyo nitong Lunes, sinabi ni Cayetano na handa siyang bumaba sa puwesto kung hindi na nais ng kaniyang mga kasamahan na manatili siyang lider ng kapulungan. Sa interbyu sa radyo aning Lunes, giingun ni Cayetano nga andam siya nga mobaba sa pwesto kon dili na gusto sa iyang mga kauban nga magpabilin siya nga lider sa pulong. Inakusahan din niya si Velasco at mga tagasuporta nito na nasa likod ng planong alisin na siya sa puwesto. Gi-akusahan sad niya si Velasco ug mga tagasuporta ani nga naa sa luyo sa plano nga wala-on na siya sa pwesto. Hindi pa tumutugon si Velasco sa paratang ni Cayetano. Wala pa nitubag si Velasco sa pasangil ni Cayetano. Ayon kay Villafuerte, hihintayin nila ang pasya ni Pres. Duterte sa usapin ng liderato ng Kamara at kasunduan ng term sharing bago umupo sa puwesto si Velasco. Matod kay Villafuerte, hulaton nila ang desisyon ni Pres. Duterte sa storya sa liderato sa Kamara ug sabot sa term sharing bag-o molingkod sa pwesto si Velasco. Ako personally I would want Speaker Cayetano to continue. Ako personally I would want Speaker Cayetano to continue. Maganda ang performance niya and I feel, if it comes to a vote, supermajority of congressmen will vote for him, patuloy niya. Nindot ang performance niya and I feel, it it comes to a vote, supermajority of congressmen will vote for him, padayon niya. Nagtamo ng mga sugat ang isang mag-iina matapos makasalpukan ng sinasakyan nilang kotse ang isang cement mixer truck sa Caloocan City nitong Martes. Nakakuha og mga samad ang usa ka inahan ug anak nga babaye human mabanggaan sa gisakyan nila nga kotse ang usa ka cement mixer truck sa Caloocan City aning Martes. Ang driver naman ng truck, tumakas. Ang driver sad sa truck, nitakas. Sa ulat ni James Agustin sa GMA News Balitanghali, makikita na naipit ang kaliwang paa ng ina sa kaniyang kotse habang tinutulungang mailigtas ng mga rescuer sa intersection ng A. De Jesus Street at 10th Avenue pasado hatinggabi. Sa balita ni James Aguilon sa GMA News Balitanghali, makit-an nga naipit ang wala nga paa sa inahan sa iyahang kotse samtang gitabangan nga maluwas sa mga rescuer sa intersection sa A. De Jesus Street ug 10th Avenue pasado sa tunga sa gabii. Gumamit ng cutter ang mga rescuer at maingat na inalis ang driver sa sasakyan. Nigamit og cutter ang mga rescuer ug maampingong gikuha ang driver sa sakyanan. Sugatan din ang dalawa niyang anak na isang 20-anyos na babae at 4-anyos na lalaki. Samaran sad ang duha niya ka anak nga usa ka 20-anyos nga babaye ug 4-anyos nga laki. Pagpunta namin doon ng mga kasamahan kong tanod tsaka ng EX-O namin, yun na nga, may naipit na babae, naipit yung paa sa manibela. Pag-adto nami didto sa mga kauban nako nga tanod sa EX-O namo, mao na to, naay naipit nga babaye, naipit ang paa sa manubela. Kasi kung wala siyang air bag patay sigurado siya, sabi ng barangay tanod na si Jeffrey Soriano. Kay kon wala siyay air bag patay sigurado siya, ingun sa barangay tanod nga si Jeffrey Soriano. Matapos magbanggaan ang dalawang sasakyan, tumagilid ang cement mixer truck saka dinaganan ang kanilang kotse, na nagresulta sa pagkayupi ng unahang bahagi nito at pagkabasag ng windshield. Human mabanggaan ang duha ka sakyanan, nitagilid ang cement mixer truck ug gidat-agan ang ilang kotse, nga nagresulta sa pagpatag sa unahan dapit nga parte niini ug pagkabuak sa windshield. Napag-alaman na may laman pang semento ang truck. Nasayran nga naay sulod nga pang semento ang truck. Binabagtas ng truck ang A. De Jesus Street samantalang galing naman sa 10th Avenue ang kotse, ayon sa isang saksi. Gitabok sa truck ang A. De Jesus samtang gikan sad sa 10th Avenue ang kotse, matod sa usa ka saksi. Yung mixer medyo mabilis na kasi, akala niya walang dadaan na ibang sasakyan. Ang mixer nga medyo paspas na man gud, abi niya nga walay moagi nga laing sakyanan. Hindi na niya siguro napansin na may sumulpot ding kotse. Wala na niya siguro namatikdan nga naay nisulpot sad nga kotse. May narinig po akong kalabog na, ayun nga, nagbanggan itong mixer and then yung kotse. Na koy nadunggan nga samok, mao to, nagbanggaan kining mixer and then ang kotse. So yung pagkabangga po, nasadsad yung mixer and then kumandong dito sa bumper ng kotse, sabi ng saksing si Jumar Candiza. So ang pagkabangga, nasadsad ang mixer ang then nisabak kini sa bumper sa kotse, ingun sa saksi nga si Jumar Candiza. Bumangga rin ang truck sa pader ng isang bahay kaya nabutas ito. Nibangga sad ang truck sa pader sa usa ka balay maong nabuslot kini. Sa hiwalay na ulat ni Mark Salazar sa GMA News Balitanghali, makikita ang kuha ng CCTV ng Caloocan City Disaster Risk Reduction Management Office CDRRMO ng pinangyarihan ng insidente 12:17 ng madaling araw. Sa bulag nga balita ni Mark Salazar sa GMA News Balitanghali, makit-an sa kuha sa CCTV sa Caloocan City Disaster Risk Reduction Management Offcie CDRRMO sa gikahitaboan sa insidente 12:17 sa kaadlawon. Pareho umanong hindi nag-menor ang cement mixer at ang kotse sa intersection ng A. De Jesus Street at 10th Avenue. Parehas kuno nga wlaa nag-menor ang cement mixer ug ang kotse sa intersection sa A. De Jesus Street ug 10th Avenue. Makikita rin ang paglabas ng magkapatid na babae at isang bata na mga sakay ng pulang kotse. Makit-an sad ang pag-gawas sa mag-igsoon nga babaye ug usa ka bata nga mga sakay sa pula nga kotse. Ayon sa CDRRMO, nagtamo ang magkapatid ng minor injury sa paa. Matod sa CDRRMO, nakakuha ang mag-igsoon sa minor injury sa paa. Sumakay ang magkapatid ng tricycle para makauwi at humingi ng tulong sa kanilang pamilya, na nakatira malapit lamang sa 12th Street. Nisakay ang mag-igsoon sa tricycle aron makauli ug mangayo og tabang sa ilang pamilya, nga nagpuyo duol ra sa 12th Street. Lumabas naman ang driver ng truck at naglakad papalayo na tila walang nangyaring banggaan at tumakas. Nigawas sad ang driver sa truck ug nagbaktas palayo nga murag walay nahitabo nga banggaan ug nitakas. Pagkalipas ng 30 minuto, dumating na ang ambulansya ng CDRRMO para kunin ang ina ng mga biktima sa loob ng kotse at dalhin ito sa Metropolitan Hospital. Pagkaagi og 30 minuto, niabot na ang ambulansya sa CDRRMO aron kuhaon ang inahan sa mga biktima sa sulod sa kotse ug dad-on kini sa Metropolitan Hospital. Binabalak na raw ng CDRRMO na pakabitan ito ng traffic light ang intersection dahil itinuturing na itong major road na daanan ng mga truck papalabas ng EDSA. Giplano na kuno sa CDRRMO nga pakabitan kini og traffic light ang intersection kay gitrato kini nga major raod nga agi-anan sa mga truck pagawas sa EDSA. Huli sa CCTV ang ginawang pananalisi ng isang lalaki sa kaniyang kapitbahay sa Pasay City, ayon sa ulat ni Mai Bermudez sa Unang Balita nitong Martes. Nasakpan sa CCTV sa gibuhat nga pagkawat sa usa ka lalaki sa iyang silingan sa Pasay City, matod sa balita ni Mai Bermudez sa Unang Balita aning Martes. Nakuha ng suspek ang wallet ng biktima nang malingat ito habanga nagpapa-load sa isang tindahan nitong Lunes. Nakuha sa suspek ang wallet sa biktima sa dihang masakpan kini samtang nagpa-load sa usa ka tindahan aning Lunes. Kita sa CCTV kung paano dahan-dahang lumapit ang lalaki sa biktima hanggang sa makuha ang wallet na nakalapag sa counter ng tindahan. Kit-an sa CCTV kon giunsa paghinay-hinay og duol ang laki sa biktima hangtod sa makuha ang wallet nga nakabutang sa counter sa tindahan. Agad na nag-report ang biktima sa barangay officials. Diha-diha dayun nag-report ang biktima sa barangay officials. Nakilala ang suspek matapos i-review ng mga ito ang kuha ng CCTV. Nailhan ang suspek human nila i-review ang kuha sa CCTV. Ani Kagawad Reynaldo Kabigting ng Barangay 111, mismong ang ama ng suspek ang nagsabi na anak nga niya ang nakitang sumikwat ng wallet ng babae sa CCTV. Ingun ni Kagawad Reynaldo Kabigting sa Barangay 111, mismo ang amahan sa suspek ang nag-ingun nga anak niya ang nakit-an nga nikuha sa wallet sa babaye sa CCTV. Sabi ng tatay, Sige tuluyan niyo yan, ipakulong niyo yan, dagdag pa ni Kabigting. Ingun sa tatay, sige dayuni na na, prisoha na siya, dungag pa ni Kabigting. Hindi raw pumalag ang suspek nang puntahan ng barangay officials. Wala kuno nipalag ang suspek pag-adto sa iyaha sa barangay officials. Bagamat nabawi ang wallet at mga ID ng biktima, hindi na nakuha ang laman nitong pera na nagkakahalaga raw ng mahigit P7,000. Bisan pa nakuha balik ang wallet ug mga ID sa biktima, wala na nakuha ang sulod aning nga kwarta nga nagkantidad kuno og halos P7, 000. Hinihinala ng mga awtoridad na ang grupong bumaril at pumatay sa isang pulis-Maynila at tumangay ng nasa P2 milyon halaga ng pera at alahas sa isang sasakyan sa Sta. Cruz, Maynila noong Sabado, ay parehong grupo na humoldap at tumangay din ng milyon-milyong pisong halaga ng pera at alahas sa magkahiwalay na establisimyento sa Pasay at Mandaluyong kamakailan. Gidudahan sa mga awtoridad na ang grupo ng nipatay sa usa ka pulis-Maynila ug gikuha ang naa sa P2 milyon nga kantidad sa kwarta ug alahas sa usa ka sakyanan sa Sta. Cruz, Maynila atong Sabado, kay parehas nga grupo nga ni-holdap ug nikuha sad sa milyon-milyon nga piso nga kantidad sa kwarta ug alahas sa bulag nga establisimiyento sa Pasay ug Mandaluyong bag-o. Ayon sa ulat ni Emil Sumangil sa 24 Oras nitong Lunes, makikita sa CCTV footage ang nasawing pulis na Police Executive Master Sergeant Roel Candido, na nakasakay sa kaniyang motorsiklo at nakasunod sa isang SUV na hinoldap ng mga salarin. Matod sa balita ni Emil Sumangil sa 24 Oras aning Lunes, makit-an sa CCTV footage ang namatay nga pulis nga Police Executive Master Sergeant Roel Candido, nga nakasakay sa iyang motor ug nakasunod sa usa ka SUV nga giholdap sa mga salaod. Napatigil ang SUV nang tumigil ang isang sasakyan sa kanilang harapan, na sanhi naman para mapatigil din si Candido. Nihunong ang SUV sa dihang nihunong ang sakyanan sa ilang atubangan, nga resulta sad aron mohunong sad si Candido. Pero bigla siyang pinaputukan ng mga nag-aabang na salarin at kasunod nito ay pinagkukuha na ang pera at alahas sa SUV. Pero kalit siya gipabuthan sa mga naghulat nga salaod ani kay gikuhaan og kwarta ug alahas sa SUV. Nakatakas ang mga salarin na nakasuot ng field service fatigue uniform ng Philippine National Police PNP. Nakatakas ang mga salaod nga nakasuot sa field service fatigue uniform sa Philippine National Police PNP. Sugatan din sa pamamaril ang mga sakay ng SUV. Samaran sad sa pagpusil sa mga sakay sa SUV. Inatasan na ni PNP chief Police General Camilo Cascolan at Manila Mayor Isko Moreno ang hepe ng Manila Police District MPD na si Police Brigadier General Rolando Miranda, na hulihin ang mga salarin at bigyan ng hustisya ang mga biktima. Gimando-an na ni PNP chief Police General Camilo Cascolan ug Manila Mayor Isko Moreno ang hepe sa Manila Police District MPD nga si Police Brigadier General Rolando Miranda, nga dakpon ang mga salaod ug tagaan og hustisya ang mga biktima. Ayon kay Miranda, posibleng iisang grupo lamang ang pumatay kay Candido at humoldap ng milyon-milyong pisong halaga ng pera at alahas sa Pasay at Mandaluyong kamakailan. Matod kay Miranda, posible nga usa ra ka grupo ang nipatay kay Candido ug niholdap sa milyon-milyon nga kantidad sa kwarta ug alahas sa Pasay ug Mandaluyong bag-o ra. Professional ito kasi unang una, hindi basta-basta nila by chance ito hinoldap. Professional kini kay una, dili basta-basta nila nga by chance kini gi-holdap. Pinagplanuhan ito, matagal nilang pinagplanuhan. Giplanohan kini, dugay na ni nila giplanohan. Alam nila Ôyung sasakyan na-pattern nila Ôyung paggalaw, anang opisyal. Kabalo sila sa sakyanan na-pattern nila ang paglihok, ingun sa opisyal. Four suspects ang ating tinutukoy dito dahil Ôyung tatlong gunman, of course may driver Ôyung Mirage na humarang. Kakontsaba Ôyan, dagdag pa ni Miranda. Four suspects ang atong gitan-aw diri tungod kay ang tulo ka gunman, of course naay driver ang Mirage nga nibabag. Kakontsaba na, dungag pa ni Miranda. Bumuo na ng tatlong grupo ang MPD upang hulihin ang mga salarin. Nihimo na og tulo ka grupo ang MPD aron dakpon ang mga salaod. May nagba-backtracking from the store at meron namang nagpa-follow up sa mga witnesses natin at may nagpa-follow up doon sa mga CCTV footage kung saan sila dumaan. Naag naga-backtracking from the store ug naa na man nagpa-follow up sa mga witnesses nato ug naay nagpa-follow up didto sa mga CCTV footage kon asa sila niagi. Maganda naman ang result. Marami tayong nakukuhang evidence ngayon, ayon pa kay Miranda. Nindot man ang result. Daghan ta makuha nga evidence karon, matod pa kay Miranda. Tumagal lang ng 18 minuto ang sesyon sa Kamara de Representantes nitong Lunes, at kaagad na tinapos sa harap ng umuugong na planong pagpapalit ng liderato sa kapulungan na pinamumunuan ni Speaker Alan Peter Cayetano. Nidugay ra og 18 minuto ang sesyon sa Kamara de Representantes aning Lunes, ug diha-diha gihuman sa atubangan sa ni-ugong nga plano nga pagkambyo sa liderato sa pulong nga gipanguloan ni Speaker Alan Peter Cayetano. Ilang minuto matapos magbukas ang sesyon, nagdeklara agad si Deputy Speaker Raneo Abu, nagsilbing presiding officer, na suspendihin ang sesyon hanggang 3 p.m. sa Martes kahit wala namang nag-mosyon. Pila ka minuto human mag-abli ang sesyon, nagdeklara diha-diha si Deputy Speaker Raneo Abu, gasilbi nga presiding officer, nga suspendihon ang sesyon hangtod 3 p.m. sa Martes bisan wala man nag-mosyon. Wala namang tumutol at wala ring naghain ng mosyon na ideklarang bakante ang posisyon ng Speaker at mga Deputy Speaker. Wala man lang nikontra ug wala sad magbutang og mosyon nga gideklara nga bakante ang posisyon sa Speaker ug mga Deputy Speaker. Nitong Linggo, kinumpirma ni presidential son at Deputy Speaker Paolo Duterte, na nagpadala siya ng text message sa mambabatas, na nagsasaad na hihilingin niya sa Mindanao Bloc na ideklarang bakante ang posisyon ng Speaker at mga Deputy Speaker ngayong Lunes. Aning Dominggo, gikompirma ni presidential son ug Deputy Speaker Paolo Duterte, nga nagpadala siya og text message sa magbabalaod, nga nag-ingun nga hangyoon niya sa Mindanao Bloc nga ideklara ang posisyon sa Speaker ug mga Deputy Speaker karong Lunes. Ang sigalot ay sinasabing nag-ugat sa umanoy hindi pantay-pantay na alokasyon sa mga kongresista para sa 2021 national budget. Ang sigalot kay ang gina-ingun nga ugat sa maoy dili pare-parehas nga alokasyon sa mga kongresista para sa 2021 national budget. Gayunman, ayaw umano ng anak ni Pangulong Rodrigo Duterte na makialam sa iringan ng mga mambabatas patungkol sa alokasyon ng pondo. Mao man, ayaw kuno sa anak ni Presidente Rodrigo Duterte nga makialam sa samok sa mga magbabalaod matod sa alokasyon sa pondo. Naniniwala naman si House appropriations chair Eric Yap also na mananatili sa kaniyang posisyon si Cayetano. Nituo sad si House appropriations chair Eric Yap also nga magpabilin sa iyang posisyon si Cayetano. Nakatakdang bumaba sa puwesto si Cayetano bilang Speaker sa Oktubre alinsunod sa term sharing agreement nila ni Marinduque Rep. Lord Alan Velasco. Gitakda nga mobaba sa pwesto si Cayetano sama nga Speaker sa Oktubre sunod sa term sharing agreement nila ni Marinduque Rep. Lord Alan Velasco. Sa panayam ng Dobol B sa News TV, sinabi ni Deputy Speaker Luis Raymund Villafuerte, nagkausap na sina Rep. Duterte at Cayetano. Sa interbyu sa Dobol B sa News TV, giingun ni Deputy Speaker Luis Raymund Villafuerte, nagkastorya na sila Rep. Duterte ug Cayetano. Ang alam ko kasi nag-usap na rin si Speaker and Deputy Speaker Pulong Ang nabal-an man gud nako nagstorya na sad si Speaker and Deputy Pulong. I think na-settle naman lahat yung mga concerns na pinaparating sa kanya. I think na-settle na sad tanan ang mga concerns nga gipaabot sa iyaha. Even in the same way na kung meron man, aayusin yun, anang mambabatas. Even in the same way na kon naa man, tarungon na, ingun sa magbabalaod. Kasi ang talagang objective naman ni Speaker Cayetano, people first, politics later. Kay ang tinuod nga objective sad ni Speaker Cayetano, people first, politics later. Kung meron man diyang nag-ingay, individual parochial concern niya yun at hindi naman dapat maapektuhan ang Congress, dagdag niya. Kon naa man dira nagsamok, individual parochial niya to ug dili man dapat maapektuhan ang Congress, dungag niya. Nitong nakaraang linggo, inakusahan ni Negros Oriental Representative Arnolfo Teves Jr. na nakakuha si Villafuerte ng P11.8 bilyon alokasyon sa Department of Public Works and Highways para sa distrito nito sa CamSur. Aning niagi nga semana, gi-akusahan ni Negros Oriental Representative Arnolfo Teves Jr. nga nakakuha si Villafuerte og P11.8 bilyon nga alokasyon sa Department of Public Works and Highways aron ma distrito diri sa CamSur. Umabot naman umano sa P8 bilyon ang nakuhang pondo ni Cayetano sa DPWH para sa Cayetano. Niabot na man kuno sa P8 bilyon ang nakuha nga pondo ni Cayetano sa DPWH para sa Cayetano. Itinanggi naman ni Villafuerte ang paratang ni Teves, na umanoy pakana lamang na mang-intriga dahil tagasuporta ito ni Velasco. Gilimod sad ni Villafuerte ang pasumangil ni Teves, na kuno tuyo lamang na mang-intriga kay tagasuporta ani ni Velasco. Isang tindera ng halaman sa Quezon City ang natangayan ng pera at cellphone ng isang nagpanggap na customer, ayon sa ulat ni Bam Alegre sa Unang Balita nitong Lunes. Usa ka tindera sa tanom sa Quezon City ang nakuhaan og kwarta ug cellphone sa usa ka nagpakaarong-ingnon nga customer, matod sa balita ni Bam Alegre sa Unang Balita aning Lunes. Sa kuha ng CCTV ng Quezon City Memorial Circle, makikitang nakabihis-frontliner pa ang suspek. Sa kuha sa CCTV sa Quezon City Memorial Circle, makit-an nga nakasinina nga frontliner pa ang suspek. May ID pa raw ito kaya naman mukang katiwa-tiwala. Naa pa ID kuno kini maong murag masaligan. Nung una, namili ang suspek ng halagang P400 na mga tanim. Atong una, nipalit ang suspek sa kantidad nga P400 nga mga tanom. Naisagawa ang umanoy pagnanakaw nang malingat ang tinderang si Zenie Geronimo para maghanap ng baryang panukli sa suspek. Aniya, tila sadya siyang nilito ng suspek. Nabuhat ang maoy pagkawat sa dihang nalipat ang tindera nga si Zenie Geronimo aron mangita og barya nga isukli sa suspek. Ingun niya, murag gituyo siya gilipat sa suspek. Natangay ng suspek ang wallet at cellphone ni Geronimo. Nakuha sa suspek ang wallet ug cellphone ni Geronimo. Anang tindera, hindi bababa sa P30,000 ang laman ng wallet na kita raw ng tindahan. Ingun sa tindera, dili mobaba og P30, 000 ang sulod sa wallet nga kita kuno sa tindahan. Sana makonsensiya siya, sabi ni Geronimo. Unta makonsensiya siya, ingun ni Geronimo. Pinaghirapan ko yan tapos basta lang niya kinuha nang walang kahirap-hirap. Gi-umotan nako na human basta ra niya kuhaon nga walay kalisud. Sa hirap ng buhay ngayon sana nanghingi na lang siya. Sa kalisud sa kinabuhi karon unta nangayo na lang siya. Nagkainitan ang ilang pasahero ng bus kung sino sa kanila ang dapat na bumaba matapos na makita ng PNP-Highway Patrol Group HPG na hindi nasusunod sa sasaktan ang isang metrong distansiya ng mga pasahero na bahagi ng health protocol laban sa COVID-19. Nagkadumot ang pila ka pasahero sa bus kon kinsa sa ilaha ang angay nga mobaba human nga makit-an sa PNP-Highway Patrol Group HPG nga dili na sunod nga pasaktan ang usa ka metro nga distansya sa mga pasahero nga parte sa health protocol kontra sa COVID-19. Sa ulat ni Jun Veneracion sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, pinababa ng mga operatiba ng HPG ang mga pasahero nang aktuwal nilang sukatin ang layo ng mga pasahero sa bawat isa at makitang hindi nasusunod ang one meter distancing. Sa balita ni Jun Veneracion sa GMA News 24 Oras aning Biyernes, gipababa sa mga operatiba sa HPG ang mga pasahero nga aktwal nila nga sukdon ang layo sa mga pasahero sa matag usa nga makit-an nga wala kasunod ang one meter distancing. Kaya para masunod ang itinatakdang physical distance, kinalangang magbawas ng pasahero ang bus pero hindi naging madali ang pagpili kung sino ang dapat na bumaba. Mao aron mosunod ang gisaad nga physical distance, kinahanglan nga magminus og pasahero ang bus pero wa nahimong dali ang pagpili kon kinsa ang angay nga mobaba. Ang isang pasahero, iginiit na dapat bumaba ang huling mga sumakay dahil sila ang naunang pasahero. Ang usa ka pasahero, giklaro nga dapat nga mobaba ang ulahi nga nisakay kay sila ang nauna nga pasahero. Pero nag-aalangan ang iba na bumaba dahil naghahabol sa oras ng kanilang pagpasok sa trabaho. Pero nagduhaduha ang uban nga monaog kay nag-apas sila sa oras sa ilang pagsulod sa tarbaho. Dahil dito, hindi napigilan ng ilang pasahero na magreklamo. Tungod niini, wala mapugngi sa pila ka pasahero nga magreklamo. Sana nag announce muna kayo kasi paano yung may mga trabaho po kami sa tingin mo lalakarin ko hanggang doon, ayon sa isang pasahero. Unta nag-announce sa mo kay unsaon na naa mi mga tarbaho sa tuo nimo baktason nako hangtod didto, matod sa usa ka pasahero. Kabilang sa mga apektado ng mahigpit na patakaran sa one meter distance ng mga pasahero ang mga ordinaryong bus na alanganin ang sukat ng mga upuan. Nahisama sa mga apektado sa strikto nga balaod sa one meter distance sa mga pasahero ang mga ordinaryo nga bus nga alanganin ang sukod sa mga lingkuranan. Lumalabas na isa lamang ang dapat nakaupo sa kada silya upang maisagawa ang isang metro na physical distancing. Nigawas nga usa lamang ang angay nga molingkod sa kada silya aron mabuhat sa usa ka metro sa physical distancing. Apektado po kaming lahat. Kahit po Ôyung mananakay mahihirapan po sila, anang konduktor. Apektado ming tanan. Bisan pa makisakay malisdan sila, ingun sa konduktor. Kamakailan lang, inaprubahan ang isang mungkahi na bawasan na ang distansya ng mga pasahero sa pampublikong sasakyan na mula sa isang metro ay gagawin na lamang 0.75 na metro simula sa Setyembre 14. Bag-o ra, gi-aprubahan ang usa ka sugyot nga ang distansya sa mga pasahero sa pampubliko nga sakyanan nga gikan sa usa ka metro kay buhaton na lang nga 0.75 nga metro simula sa Setyembre 14. Kung natupad ang plano, babawasan muli ito sa 0.5 matapos ang dalawang linggo, at sa 0.3 na metro matapos ang susunod na dalawang linggo. Kon matuman ang plano, minusan na sad kini sa 0.5 ang duha ka semana, ug sa 0.3 nga metro mahuman ang mga mosunod nga duha ka semana. Subalit nitong Huwebes, inihayag ng Palasyo na hindi na muna ipatutupad ang plano at mananatili sa one meter ang distansiya ng mga pasahero sa pampublikong sasakyan. Pero atong Huwebes, giistorya sa Palasyo nga dili ra sa ipatuman ang plano ug magpabilin sa one meter ang distansya sa mga pasahero sa pampubliko nga sakyanan. Dalawang menor de edad ang sugatan matapos masaksak sa rambol ng mga kabataan sa Tondo, Manila, ayon sa ulat ni Jonathan Andal sa Unang Balita nitong Martes. Duha ka menor de edad ang samaran human madunggab sa rambol sa mga kabataan sa Tondo, Manila, matod sa balita ni Jonathan Andal sa Unang Balita aning Martes. Kuha sa CCTV ang rambol, na naganap bandang 3 a.m. nitong Lunes o oras ng curfew. Kuha sa CCTV ang rambol, nga nahitabo mga 3 a.m. aning Lunes o oras sa curfew. Makikita sa video na pumara ng tricycle ang isang grupo ng mga kabataan. Makit-an sa video nga nipara og tricycle sa usa ka grupo sa mga kabataan. Ngunit bago sila makasakay, nilapitan sila ng isa pang grupo at maya-maya pay nagkagulo na sila. Pero bag-o sila makasakay, giduolan sila sa usa pa ka grupo ug unya gamay kay nasamok na. Ilan sa mga kasama sa rambol ay mga babae. Pila sa mga kauban sa rambol kay mga babaye. Isinugod ng tricycle sa ospital ang dalawang nasaksak na kapwa 16 anyos. Gihatod sa tricycle sa ospital ang duha nga nadunggaban nga parehas 16 anyos. Ayon sa pulisya, parehong sa likod ang tama ng dalawa. Matod sa pulisya, pareho sa likod ang naigo sa duha. Lima ang tinukoy ng pulisya na suspek -- tatlong babae at dalawang lalaki. Lima ang gitan-aw sa pulisya nga suspek -- tulo ka babaye ug duha ka lalaki. Isa sa kanila ang naaresto. Usa sa ilaha ang nadakop. Ayon sa naarestong suspek, kapatid niya ang isa sa mga babaeng nanggulpi. Matod sa nadakpan nga suspek, igsoon niya ang usa sa mga babaye nga nangulata. Aniya, umawat lang siya matapos niyang makitang sinasaktan ang kaniyang kapatid. Ingun niya, nihunong ra ko sa ila human niya makit-an nga gipasakitan sa iyang igsoon. Ayon kay Barangay Chairwoman Rosanna Garcia ng Barangay 231, hindi taga-Tondo ang mga suspek. Matod kay Barangay 231, dili taga-Tondo ang mga suspek. Hindi pa malinaw kung ano ang pinagmulan ng away. Dili pa klaro kon unsa ang gisugdan sa gubot. Papayagan na ang mga kabataan na makapasok sa mall basta kasama ang kanilang mga magulang sa mga lugar na nasa ilalim ng General Community Quarantine, ayon kay Interior and Local Government Secretary Eduardo A–o. Tugtan na ang mga kabataan nga makasulod sa mall kon kauban ang ilang mga guinikanan sa mga lugar nga naa sa ilalum sa General Community Quarantine, matod kay Interior and Local Gvernment Secretary Eduardo A–o. Para na rin po sa kapaskuhan ay dun sa ipinag-utos natin na puwede nang gradual expansion ng age group para makalabas ang mga minor, anang kalihim sa televised briefing nitong Lunes ng gabi. Para na sad sa kapaskuhan kay didto sa gimando nga pwede na nga gradual expansion sa age group aron makagawas ang mga minor, ingun sa opisyal sa televised briefing aning Lunes sa gabii. Basta accompanied ng mga magulang ay papayagang makalabas at makapunta sa malls, dagdag niya. Basta accompanied sa mga guinikanan kay tugtan nga makagawas ug makaadto sa malls, dungag niya. Sa nasabing briefing na pinangunahan ni Pangulong Rodrigo Duterte, sinabing nasa-GCQ mula sa Disyembre 1 hanggang 31 ang National Capital Region, Batangas, Iloilo City, Tacloban City, Lanao del Sur, Iligan at Davao City. Sa naingon nga briefing nga gipangulohan ni Presidente Rodrigo Duterte, giingun nga naa sa GCQ gikan sa Disyembre 1 hangtod 31 ang National Capital Region, Batangas, Iloilo City, Tacloban City, Lanao del Sur, Iligan ug Davao City. Ang iba pang bahagi ng bansa ay nakapailalim sa mas maluwag na modified general community quarantine. Ang uban pa nga parte sa nasud kay nakapailalum sa mas luag nga modified general community quarantine. Una rito, inirekomenda ng Department of Trade and Industry sa Inter-Agency Task Force na payagan na ang mga batang edad pito pataas na mapasok sa mall para kumain at bumili ng pangangailangan na kasama ang mga magulang. Una niini, girekomenda sa Department of Trade and Industry sa Inter-Agency Task Force nga tugtan na ang mga bata nga edad syete pataas nga masulod sa mall aron mokaon ug mopalit og gikinahanglan nga kauban ang mga guinikanan. Pero mananatili namang sarado ang mga palaruan sa mga mall para maiwasan pa rin ang hawahan ng virus. Pero magpabilin man nga sirado ang mga dulaanan sa mga mall aron malikayan gihapon ang takdanay sa virus. Iminungkahi ng Department of Trade and Industry sa Inter-Agency Task Force nitong Lunes na pahintulutan na ang mga menor de edad na pitong-taong-gulang pataas na makapasok na rin sa mga mall bilang bahagi ng programang palakasin na muli ang ekonomiya ng bansa. Giingun sa Department of Trade and Industry sa Inter-Agency Task Force aning Lunes nga tugtan na ang mga menor de edad nga syete anyos pataas nga makasulod na sad sa mga mall sama nga parte sa programa nga pakusgon na sad ang ekonomiya sa nasud. Ginawa ni DTI Secretary Ramon Lopez ang mungkahi kaugnay na rin sa papalapit na Pasko, ayon sa ulat ni Sandra Aguinaldo sa GMA News TV Balitanghali nitong Lunes. Gibuhat niDTI Secretary Ramon Lopez ang sugyot matod na sad sa duol nga na Pasko, matod sa balita ni Sandra Aguinaldo sa GMA News TV Balitanghali aning Lunes. Pero ang kaniyang mungkahi ay para lamang sa pagbili ng mga pangangailangan at kung kakain sa mall. Pero ang iyang sugyot kay para lang sa pagpalit sa mga gikinahanglan ug kon mokaon sa mall. Ang mga palaruan, katulad ng arcade ay mananatili pa ring sarado upang maiwasan ang hawahan ng COVID-19. Ang mga dulaanan, parehas sa arcade lay magpabilin gihapon nga sirado aron malikayan ang tinakdanay sa COVID-19. Sinabi pa ni Lopez na maaaring ang lokal na pamahalaan ang magtakda ng edad ng mga batang nais papasukin sa mall depende sa sitwasyon ngCOVID-19 sa kanilang nasasakupan. Giingun ni Lopez nga pwede ang lokal nga gobyerno ang magsaad og edad sa mga bata nga gusto pasudlon sa mall depende sa sitwasyon sa COVID-19 sa ilang mga kauban. Nitong nakaraang Oktubre, pinayagan na ng IATF ang mga nasa edad 15 hanggang 65 na makalabas na ng bahay. Aning niagi nga Oktubre, gitugtan na sa IATF ang mga naa sa edad 15 hangtod 65 nga makagawas sa balay. Sa ngayon, mayroon nang 431,630 na naitalang kaso ng COVID-19 sa Pilipinas at 8,392 ang nasawi. Sa karon, naa nay 431, 630 nga naisulat nga kaso sa COVID-19 sa Pilipinas ug 8, 392 ang namatay. Naaagnas na nang matagpuan ang bangkay ng isang lalaki sa bubungan ng isang bahay sa Caloocan City na umanoy binaril. Nadunot na nga makit-an ang patay nga lawas sa usa ka lalaki sa bubong sa usa ka balay sa Caloocan City nga kuno gipusil. Ang may-ari ng bahay, sinabing may nadinig silang kalabog ilang araw na ang nakalilipas pero hindi nila pinansin dahil inakalang pusa lang. Ang tag-iya sa balay, giingun nga naay nadunggan nga pagkahugno pila ka adlaw na ang niagi pero wala nila namatikdan tungod sa pagtuo nga iring lang. Sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, sinabing nakita ang bangkay ganinang 10:00 am sa isang bahay sa Phase 8-A Bagong Silang, Caloocan. Sa balita ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras aning Biyernes, giingun nga nakit-an ang patay nga lawas ganihang 10:00 a.m. sa usa ka balay sa Phase 8-A Bagong Silang, Caloocan. Nakilala kinalaunan ang bangkay na si Paul Martin Camballa Millanes, 22-anyos, at residente ng karatig na Phase 1. Nailhan sa ulahi ang patay nga lawas nga si Paul Martin Camballa Millanes, 22-anyos, ug residente sa silingan nga Phase 1. Ayon kay Caloocan Police Chief Colonel Dario Menor, naaagnas na ang bangkay ni Millanes, na palatandaang ilang araw na itong nasa bubungan. Matod kay Caloocan Police Chief Colonel Dario Menor, nadunot na ang patay nga lawas ni Millanes nga pamatuod nga pila na ka adlaw kini nga naa sa bubong. Sinabi naman ng may-ari ng bahay na may narinig silang kalabog sa kanilang bubungan noong mga nakaraang araw pero hindi nila pinansin. Giingun man nga tag-iya sa balay nga naay nadunggan sila nga pagkahugno sa ilang bubong atong mga niagi nga adlaw pero wala nila namatikdan. Noong Lunes ng gabi, may bumagsak, hindi namin pinansin kasi akala namin pusa lang. Atong Lunes sa gabii, naay nahulog, wala namo namatikdan kay pagtuo namo iring ra. Tapos kanina may nakakita sa bubong namin na may tao nga raw, patay, kuwento ni Riena Sison, may-ari ng bahay. Nya ganiha kay nakit-an sa among bubong nga naay tawo kuno, storya ni Riena Sison, tag-iya sa balay. Lumabas sa imbestigasyon ng pulisya na binaril ang biktima. Nigawas sa imbestigasyon sa pulisya nga gipusil ang biktima. Ayon kay Sison, may nadinig sila noon na tatlong putok pero hindi nila alam kung saan nanggaling. Matod kay Sison, naa silay nadunggan ato nga tulo ka boto pero wala sila kabalo kon asa gikan. Inihayag naman ng ilang residente na hinabol ang biktima ng mga nakamotorsiklo hanggang sa umabot ito sa isang eskinita at umakyat ng bakod. Giingun sad sa pila ka residente nga gigukod ang biktima sa mga naka-motor hangtod sa niabot kini sa usa ka eskinita ug nikatkat sa pader. Nakarinig sila ng tatlong putok, yun lang po. Nakadungog sila og tulo ka boto, mao ra to. Tapos nagsitakbuhan yung mga hinahabol nila, ayon sa residenteng si Benjamin del Rosario. Human mingdagan ang mga gigukod nila, matod sa residente si Benjamin del Rosario. Hinahanap na ngayon ng mga awtoridad ang sinasabing humabol sa biktima. Ginapangita na karon sa mga awtoridad ang giingun nga nigukod sa biktima. Pinalawig ni Pangulong Rodrigo Duterte ng isang taon ang state of calamity sa Pilipinas dahil sa COVID-19 pandemic. Gipadako ni Presidente Rodrigo Duterte sa usa ka tuig ang state of calamity sa Pilipinas tungod sa COVID-19 pandemic. Sa Proclamation 1021 na pinirmahan ni Duterte noong Miyerkules, nakasaad na tatagal ang state of calamity hanggang sa September 12, 2021, unless earlier lifted or extended as circumstances may warrant. Sa Proclamation 1021 nga gipirmahan ni Duterte atong Miyerkules, nakasulat nga modugay ang state of calamity hangtod sa September 12, 2021, unless earlier lifted or extended as cicrcumstances may warrant. Unang idineklara ang state of calamity noong Marso na may bisa ng hanggang anim na buwan at magtatapos sana ngayong linggo. Una nga gideklara ang state of calamity atong Marso nga modugay hangtod unom ka bulan ug mahuman unta karon nga semana. Sa pamamagitan ng ginawang pagpapalawig ng state of calamity, sinabi ng pangulo na mabibigyan ng pagkakataon ang pamahalaang nasyunal at lokal na magamit ang kaukulang pondo para tugunan ang mga pangangailangan kaugnay sa nagaganap na pandemya. Pinaagi sa gihimo nga pagpadako sa state of calamity, giingun sa presidente nga mahatagan og tsansa ang gobyerno nga nasyunal ug lokal nga magamit ang maong pondo aron mahatag ang mga gikinahanglan matod sa nahitabo nga pandemya. Magagamit din ang naturang hakbang para masubaybayan ng pamahalaan at makontrol ang presyo ng mga pangunahing bilihin. Magamit sad ang maong lihok aron masundan sa gobyerno ug makontrol ang presyo sa mga una nga palitonon. Sa ngayon, umaabot sa 279,526 ang COVID-19 cases sa Pilipinas, kabilang ang 208,790 na pasyenteng gumaling at 4,830 na nasawi. Sa karon, niabot sa 279, 526 ang COVID-19 sa Pilipinas, apil ang 208, 790 nga pasyente nga naayo ug 4, 830 nga namatay. Mababang lebel ng dissolved oxygen sa tubig ang tinitingnang dahilan sa pagkamatay ng mga isda sa Manila Bay na naglutangan noong Huwebes ng umaga sa may Baseco Beach sa Tondo, Maynila. Baba nga lebel sa dissolved oxygen sa tubig ang ginatan-aw nga rason sa pagkamatay sa mga isda sa Manila Bay nga mingpakita atong Huwebes sa buntag nga naa sa Baseco Beach sa Tondo, Maynila. Iniulat ng Unang Balita nitong Biyernes na batay sa water sample na nakuha, 0.11 milligram sa bawat litro ng tubig ang dissolved oxygen. Gibalita sa Unang Balita aning Biyernes nga matod sa water sample nga nakuha, 0.11 milligram sa kada litro nga tubig ang dissolved oxygen. Ayon umano sa mga eksperto, five milligrams per liter ang acceptable na lebel ng dissolved oxygen, dagdag ng balita. Matod kuno sa mga eksperto, five milligrams per liter ang acceptable nga lebel sa dissovled oxygen, dugang pa nila. Batay sa panayam ni GMA News reporter na is Mai Bermudez sa mga residente, may mga ilang taga-Baseco Compound ang nanguguha ng patay na isda at niluto. Matod sa interbyu ni GMA News reporter nga si Mai Bermudez sa mga residente, naay mga pila ka taga-Baseco Compound ang nanguha og patay nga isda ug giluto. Ayon pa sa isang nakapanayam, may ilang mga residente rin ang nagbenta ng mga napulot na isda na dinala nila sa palengke. Matod pa sa usa ka na-interbyu, naay pila ka residente sad nga nagbaligya og mga nakit-an nga isda nga gidala nila sa palengke. Patuloy naman ang mga tauhan ng MMDA sa paghahakot ng mga lumulutang na isda. Padayon sad ang mga tawo sa MMDA sa paghakot og mga nilutaw nga isda. IbaÕt ibang uri ng isda ang nakuha ng mga residente sa mga kanal malapit sa Quirino Grandstand sa Maynila nitong Huwebes matapos magkaroon ng high tide sa Maynila Bay. Lahi lahi nga klase sa isda ang nakuha sa mga residente sa mga kanal duol sa Quirino Grandstand sa Maynila aning Huwebes human sa high tide sa Maynila Bay. Ayon sa ulat ni Isa Avenda–o-Umali sa GMA News 24 Oras, sinabing napunta sa mga kanal ang mga isda nang umapaw ang tubig sa dagat dulot ng high tide. Matod sa balita ni Isa Aveda–o-Umali sa GMA News 24 Oras, giingun nga naadto sa mga kanal ang mga isda sa dihang nilagpas ang tubig sa dagat resulta sa high tide. Tuwang-tuwa naman at nag-uunahan ang mga bata sa pagkuha ng mga isda gaya ng tilapia, dalag, tamban, at iba pa. Nalipay sad kaayo ug naglumba ang mga bata sa pagkuha og mga isda sama sa tilapia, dalag, tamban ug lain pa. Sabi ng ilang residente na informal settler sa lugar, uulamin nila ang mga isda. Ingun sa pila ka residente nga informal settler sa lugar, sud-anon nila ang mga isda. May iba naman ang nagbabalak na maibenta ang mga nakuhang isda. Naay uban sad ang nagaplano nga ibaligya ang mga nakuha nga isda. Gayunman, nagbabala ang Department of Health sa pagkain ng mga isda mula sa mga kanal, lalo nat mayroon pa rin daw mga itinatapong basura sa Maynila Bay. Mao man, nagpasidaan ang Department of Health sa pagkaon sa mga isda gikan sa mga kanal, labi na nga naa gihapon kuno mga ginalabay nga basura sa Maynila Bay. Kung halimbawa makain Ôyan ng mga isda, Ôwag lang may mga kemikal na makain sila. Kon butang nato makaon na nga mga isda, ayaw lang nga naay kemikal nga makaon sila. Doon po nagkakaroon ng harmful effects for people when they ingest or consume the fish, ani Health undersecretary Maria Rosario Vergeire. Didto naanaa ang harmful effects for people when they ingest or consume the fish, ingun ni Health undersecretary Maria Rosario Vergerie. Inihayag ni Senador Ping Lacson na maaaring mas malala sa not so good ang tunog ng naging pahayag na not so bad ni Department of Information and Communications Technology DICT Secretary Gregorio Honasan II, tungkol sa internet speed sa Pilipinas na tatlo hanggang pitong Mbps. Giingun ni Senador Ping Lacson nga pwede mas maot pa sa not so good ang tingog sa nahimong sulti nga not so bad ni Department of information and Communications Technology DICT Secretary Gregorio Honasan II, matod sa internet speed sa Pilipinas nga tulo hangtod sa syete ka Mbps. Ayon kay Lacson, sa gitna ng nagaganap na pandemic at mahalaga ang virtual communication, sinabi niya na, what we want to hear, at least realistically, is good enough. Matod kay Lacson, sa tunga sa nahitabo nga pandemic ug importante ang virtual communication, giingun niya na, what we want to hear, at least realistically, is good enough. Gayunman, sinabi ng senador na sadyang marami pa umano ang kailangang gawin para mapahusay ang serbisyon ng internet connection sa bansa. Mao man, giingun sa senador nga daghan ra gyud kuno ang kinahanglan nga himoon aron mapaayo ang serbisyo sa internet connection sa nasud. Sa budget deliberations ng Senado nitong Miyerkules sa P46- bilyong panukalang budget para sa DICT sa 2021, inako ni Honasan ang responsibilidad sa isyu ng internet speed. Sa budget deliberations sa Senado aning Miyerkules sa P46 bilyon nga sugyot nga budget para sa DICT sa 2021, gi-ako ni Honasan ang responsibilidad sa isyu sa internet speed. Sa ibang bansa pumapalo sila ng 55 Mbps, tayo naglalaro between 3 and 7 Mbps, pero hindi na po ito masama, ayon sa dating senador. Sa laing nasud moabot sila og 55 Mbps, kita nagdula between 3 and 7 Mbps, pero dili na kini maot, matod sa dati nga senador. Without going into figures, we are not doing too badly, we have improved a lot, dagdag niya. Without going into figures, we are not doing too badly, we have improved a lot, dungag niya. Sa hiwalay na pahayag, sinabi rin ni Senador Sonny Angara, na marami pang dapat gawin para hindi mapag-iwanan sa internet speed ang Pilipinas sa kabila ng not so bad na sinabi ni Honasan. Sa lain nga interbyu, giingun sad ni Senador Sonny Angara, nga daghan pa ang angay buhaton aron dili mabiyaan sa internet speed ang Pilipina luyo sa not so bad nga giingun ni Honasan. There should be decisive steps taken to improve the speed, reach and affordability of internet services, ayon kay Angara para hindi umano mapag-iwanan ng ibang bansa ang Pilipinas. Naa unta sigurado nga mga lihok ang buhaton to improve the speed, reach ug affordability of internet services, matod kay Angara aron dili kuno mabiyaan sa laing nasud ang Pilipinas. Isinusulong din ngayon ang senador ang panukalang batas na Philippine Digital Workforce Competitiveness Act, para mapahusay at palaganapin ang pagsasanay sa digital skills, certifications, at mga pasilidad sa pagsasanay. Ginasulong sad karon ang senador ang sugyot nga balaod nga Philippine Digital Workforce Competitiveness Act, aron mapaayo ug mapadako ang pagpraktis sa digital skills, certifications, ug mga pasilidad sa pagpraktis. Ang Malaca–ang, suportado ang pahayag ni Honasan na hindi na masama ang bilis ng internet connectivity sa Pilipinas kumpara sa ibang kalapit na bansa. Ang Malaca–ang, suportado ang sulti ni Honasan nga dili na maot ang kapaspas sa internet connectivity sa Pilipinas kon kumparahon sa lain nga silingan nga nasud. Idinagdag niya na mismong si Pangulong Rodrigo Duterte na nagbigay ng utos na bilisan ang mga paglalagay ng telecommunications towers at iba pang proyekto para mapabuti ang serbisyo ng internet. Gidugang niya nga mismo si Presidente Rodrigo Duterte ang naghatag og mando nga paspasan ang mga pagbutang og telecommunications towers ug lain pa nga proyekto aron mapaayo ang serbisyo sa internet. Ibig sabihin, wala na pong dahilan ang mga telcos sa mga darating na panahon para hindi magbigay nang mas mabuting serbisyo sa panahon na talagang pati sa edukasyon ay nangangailangan tayo ng internet, ayon kay Roque. Buot pasabot, wala nay rason ang mga telcos sa mga moabot nga panahon aron dili maghatag og mas maayo nga serbisyo sa panahon nga pati gyud sa edukasyon kay kinahanglan nato og internet, matod kay Roque. Mananatili sa isang metro ang distansiya ng mga pasahero sa mga pampublikong sasakyan habang wala pang desisyon si Pangulong Rodrigo Duterte kung dapat na itong bawasan, ayon sa Malaca–ang. Magpabilin sa usa ka metro ang distansya sa mga pasahero sa mga pampubliko nga sakyanan samtang wala pay desisyon si Presidente Rodrigo Duterte kon angay ba kini nga kuhaan, matod sa Malaca–ang. Ayon kay presidential spokesperson Harry Roque, inihayag ito ni Transportation Secretary Arthur Tugade sa ginanap na pagpupulong ng Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases IATF nitong Huwebes. Matod kay presidential spokesperson Harry Roque, gisulti kini ni Transportation Secretary Arthur Tugade sa nahitabo nga pagpulong sa Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases IATF aning Huwebes. Pansamantalang isususpinde ang implementasyon ng 0.75 meter na distancing sa mga pampublikong transportasyon at ibabalik po ito sa one meter, sabi ni Roque sa televised briefing. Temporaryo nga gisuspindi ang implementasyon sa 0.75 meter nga distancing sa mga pampubliko nga transportasyon ug iuli na kini sa one meter, ingun ni Roque sa televised briefing. Posible umanong magdesisyon si Duterte sa naturang usapin sa Lunes. Posible kuno nga magdesisyon si Duterte sa maong storya sa Lunes. Ayon pa kay Roque, ayaw umanong madaliin ni Tugade ang pangulo na magbigay ng pasya tungkol sa planong ibaba ang physical distance sa mga pasahero para madagdagan ang mga sasakyan sa mga pampublikong sasakyan. Matod pa kay Roque, dili kuno gusto ni Tugade nga dali-on ang presidente nga maghatag og desisyon matod sa plano nga ibaba ang physical distance sa mga pasahero aron madugangan ang mga sakyanan sa mga pampubliko nga sakyanan. So sabi niya, Ôto give the President all the time that he needs to study the matter, balik muna tayo sa one meter and until he says so we will not implement the 0.75,Õ paliwanag ni Roque. So ingun niya, 'to give the President all the time that he needs to study the matter, balik sa ta sa one meter and until he says so we will not implement the 0.75,' pag-isplika ni Roque. Una rito, inihayag ng DOTr na ibaba sa 0.75 meters ang pagitan ng mga pasahero simula sa September 14. Una ani, giingun sa DOTr nga ibaba sa 0.75 meters ang lagyo sa mga pasahero sugod sa September 14. Pagkaraan ng dalawang linggo, ibababa muli ito sa 0.5 meters, at pagkaraan muli ng dalawang linggo ay magiging 0.3 meters na lamang. Pagkaagi og duha ka semana, ibaba balik kini sa 0.5 meter, ug pagkahuman utro sa duha ka semana kay mahimong 0.3 meters na lang. Pero kontra ang mga opisyal ng Department of Health at Department of Interior and Local Government sa plano dahil sa pangambang malalagay sa panganib ang mga pasahero kung babawasan ang distansiya nila sa mga pampublikong sasakyan. Pero kontra ang mga opisyal sa Department of Health ug Department of Interior and Local Government sa plano tungod sa kahadlok nga mabutang sa kadelikado ang mga pasahero kon minusan ang distansya nila sa mga pampubliko nga sakyanan. Sinabi rin ng Metro Manila Council, na binubuo ng mga alkalde sa Metro Manila na hindi sila kinunsulta ng DOTr tungkol sa naturang usapin ng pagbawas ng physical distancing sa mga pampublikong sasakyan. Giingun sad sa Metro Manila Council, nga gilangkob og mga mayor sa Metro Manila nga wala sila gikonsulta sa DOTr matod sa maong storya sa pagminus og physical distancing sa mga pampubliko nga sakyanan. Gayunman, naniniwala ang ilang eksperto tulad nina dating Health secretaries Manuel Dayrit at Esperanza Cabral, na may basehan na maaaring ipatupad naman ang unti-unting pagbawas sa physical distancing inside sa mga pampublikong sasakyan. Mao man, nituo ang pila ka eksperto sama nila dati nga Health secretaries Manuel Dayrit ug Esperanza Cabralm nga naay basehan nga pwede mapatuman sad ang hinay-hinat nga pagminus sa physical distancing inside sa mga pampubliko nga sakyanan. Namumulot ng mga basurang plastic ang ilang estudyante sa Jakarta, Indonesia para may pambili sila ng WiFi access sa kanilang online schooling sa gitna ng COVID-19 pandemic. Namunit og mga basura nga plastik ang pila ka estudyante sa Jakarta, Indonesia aron naay pampalit sila og WiFi access sa ilang online schooling sa tunga sa COVD-19 pandemic. Sa ulat ng Reuters, sinabing nangongolekta ng basurang plastic ang ilang estudyante sa kanilang mga kapitbahay ngayong sarado rin ang kanilang mga eskuwelahan dahil sa lockdown. Sa balita sa Reuters, giingun nga nangolekta sa basura nga plastik ang pila ka estudyante sa ilang mga silingan karong sirado sad ang ilang mga eskwelahan tungod sa lockdown. Sa makukuha nilang 2.2 lb na basurang plastic, mayroon silang tatlong oras na access sa WiFi upang nakapag-online class na tatlong beses sa isang linggo. Sa makuha nila nga 2.2 lb nga basura nga plastik, naa sila tulo ka oras nga access sa WiFi aron maka online class sa tulo ka utro sa usa ka semana. Samantala sa Bogor, West Java Province naman, inihahatid ng ilang volunteer ang online access sa mga estudyante sa tulong ng kanilang Mobile WiFi. Samtang sa Bogor, West Java Province sad, ginahatod sa pila ka volunteer ang online access sa mga estudyante sa tabang sa ilang Mobile WiFi. Bukod sa kanilang service car na may mobile network transmitter, nagdadala rin ang mga volunteer ng mga laptop at cellphone para sa mga mag-aaral sa malalayong lugar. Gawas sa ilang service car nga naay mobile network transmitter, nagdala sad ang mga volunteer og mga laptop ug cellphone para sa mga estudyante sa lagyo nga mga lugar. Pinayuhan ng Food and Drug Administration FDA ang publiko na huwag bilhin at kainin ang Reno liver spread dahil hindi ito nakarehistro, kasama ang apat pang produkto. Gitambagan sa Food and Drug Administration FDA ang publiko nga di paliton ug kaonon ang Reno liver spread kay wala kini nakarehistro, kauba ang upat pa ka produkto. Sa abisong ipinalabas ng FDA nitong Miyerkules, kasama sa mga inirekomendang huwag bilhin ay ang Miracle White Advanced Whitening Capsules Food Supplement, Turcumin Natural & Standardized Turmeric Curcumin, Desa Spanish Style Bangus in Corn Oil, at Samanthas Spanish Sardines Paste Sauce. Sa abiso nga gipagawas sa FDA aning Miyerkules, kauban sa mga girekomenda nga dili paliton kay ang Miracle White Advanced Whitening Capsules Food Supplement, Turcumin Natural & Standardized Turmeric Curcumin, Desa Spanish Style Bangus in Corn Oil, ug Samantha's Spanish Sardines Paste Sauce. Paalala ng FDA, maaaring alamin ng publiko kung nakarehistro ang isang produkto Pasidaan sa FDA, pwede nga sayran sa publiko kon nakarehistro ang usa ka produkto. Apat katao ang nasawi nang bumagsak sa Lantawan, Basilan ang isang rescue helicopter ng Philippine Air Force nitong Miyerkules. Upat ka tawo ang namatay sa diha nga nahulog sa Lantawan, Basilan ang usa ka rescue helicopter sa Philippine Air Force aning Miyerkules. Ayon kay Police Lieutenant Richelle Perez, hepe ng Lantawan Municipal Police Station, bumagsak ang helicopter sa rubber plantation sa lugar. Matod kay Police Lieutenant Richelle Perez, hepe sa Lantawan Municipal Police Station, nahulog ang helicopter sa rubber plantation sa lugar. Bago lumakas ang ulan, may pumutok daw sa taas. Pumutok bago bumagsak, may explosion pa daw doon sa itaas sabi ni Perez sa GMA News Online. Bag-o nikusog ang ulan, naay niboto kuno sa taas, Niboto bag-o nahulog, naay explosion pa kuno didto sa taas ingun ni Perez sa GMA News Online. Patuloy pa umano ang imbestigasyon sa dahilan ng insidente. Padayon pa kuno ang imbestigasyon sa rason sa insidente. Kabilang ang mga miyembro ng Isabela City Disaster Risk Reduction and Management Office sa mga unang dumating sa lugar ng pinagbaksakan ng chopper. Kauban ang mga miyembro sa Isabela City Disaster Risk Reduction and Management Office sa mga una nga niabot sa lugar sa nahulogan sa chopper. Samantala, sinabi naman ni Western Mindanao Command chief Major General Corleto Vinluan, na inaalam pa ng mga awtoridad ang pagkakakilanlan ng mga nasawi at kung kasapi sila ng Air Force. Kasamtangan, giingun sad ni Western Mindanao Command chief Major General Corleto Vinluan, nga gina-imbestigahan pa sa mga awtoridad ang pagkatawo sa mga namatay ug kon kauban sila sa Air Force. Para kay Department of Information and Communications Technology DICT Secretary Gregorio Honasan II, hindi na raw masama ang kasalukuyang internet speed sa Pilipinas na tatlo hanggang pitong Mbps. Para kay Department of Information and Communications technology DICT Secretary Gregorip Honasan II, dili na kuno maot ang internet speed karon sa Pilipinas nga tulo hangtod sa syete nga Mbps. Ginawa ni Honasan ang pahayag sa budget deliberations para sa P46- bilyong panukalang budget para sa DICT sa 2021. Gibuhat ni Honasan ang pagsulti sa budget deliberations para sa P46 bilyon nga sugyot nga budget para sa DICT sa 2021. Sa ibang bansa pumapalo sila ng 55 Mbps, tayo naglalaro between 3 and 7 Mbps, pero hindi na po ito masama, ayon sa kalihim na dati ring senador. Sa ubang nasud niabot sila og 55 Mbps, kita kay nagdula between 3 and 7 Mbps, pero dili na kini maot, matod sa opisyal nga dati sad nga senador. Nang hindi pupunta sa mga numero, hindi tayo masyadong gumagawa ng masama, marami kaming napabuti, dagdag niya Kon dili moadto sa numero, wala kaayo ta nagabuhat og dili maayo, daghan sad napaayo, dungag niya. Ayon naman kay DICT Assistant Secretary Emmanuel Caintic, bumilis na umano ang internet speed sa bansa na 7.91 Mbps hanggang 25.07 Mbps sa fixed broadband, at nasa 7.4 to 6.25 Mbps naman sa mobile internet. Matod sad kay DICT Assistant Secretary Emmanuel Caintic, nipaspas na kuno ang internet speed sa nasud nga 7.91 hangtod sa 25.07 Mbps sa fixed broadband ug naa sa 7.4 to 6.25 Mbps sad sa mobile internet. Hindi natin ikinagagalak ito kasi ang ating neighbors ay nasa 200 Mbps on fixed broadband at 56.43 Mbps on mobile, pahayag ni Caintic, na nagsabing kailangan talagang ayusin ang telecommunications infrastructure. Dili nato ikalipay kini kay ang atong neighbors kay naa sa 200 Mbps on fixed broadbands ug 54.43 Mbps on mobile, sulti ni Caintic, nga nag-ingun nga kinahanglan gyud tarongon ang telecommunications infrastracture. Ngayon nangangailangan ng pagtutulungan ang ating kababayan upang dalhin ang kanilang kabuhayan, edukasyon at buhay, dagdag ni Honasan. Karon kay nagkinahanglan og pagtinabangay ang atong kabayan aron dad-on ang ilang panginabuhian, edukasyon ug kinabuhi, dungag ni Honasan. Para mapabuti pa raw ang mobile connectivity, naglabas ang DICT ng 23 provisional independent tower company ITC certificates of registration. Aron mapaayo pa kuno ang mobile connectivity, nagpagawas ang DICT og 23 provisional independent tower company ITC certificates of registration. Ang naturang provisional certificate ay magsisilbing provisional authority para makapag-ari, magtayo, mamahala at mag-operate ng one or more Passive Telecommunications Towers Infrastructures, ayon sa DICT. Ang maong provisional certificate ang magsilbi nga provisional authority aron makakuha, magpatindog, mangulo ug mag-operate og one or more Passive Telecommunications Towers Infrastractures, matod sa DICT. Kakaunti lamang ang pinayagang makadalo sa unang Misa sa Manila Cathedral sa muling pagbubukas nito matapos ang anim na buwang pagsasara dahil sa banta ng COVID-19. Gamay ra ang gitugtan nga moapil sa una nga Misa sa Manila Cathedral sa utro nga pag-abli niini human ang unom ka bulan nga pagsirado tungod sa hulga sa COVID-19. Makikita sa mga larawan ng unang Misa na ang dating punong-puno na Katedral sa tuwing idaraos ang banal na pagtitipon, ay aalog-alog lamang noong Miyerkules ng umaga, sanhi ng pagtalima ng mga pari sa mga patakaran laban sa COVID-19. Makit-an sa mga litrato sa una nga Misa nga ang dati nga puno kaayo nga Katedral kada idaos ang balaan nga pagtipon, kay mauyog ra atong Miyerkules sa buntag, resulta sa pagsunod sa mga pari sa mga balaod kontra sa COVID-19. Bago papayagang pumasok ang mga parokyano sa Instramuros, magpi-fill out muna sila ng contact tracing form. Bag-o tugtan nga mosulod ang mga parokyano sa Intramuros, mag-fill out sa sila sa contract tracing form. Mahigpit ding ipinatutupad ang pagsuot ng face mask at face shields. Strikto sad gipatuman ang pagsuot og face mask ug face shields. Nasamsam ng mga tauhan ng Philippine Drug Enforcement Agency ang aabot sa isang kilong shabu mula isang tulak umano ng droga. Nadakpan sa mga tawo sa Philippine Drug Enforcement Agency ang moabot sa usa ka kilo gikan sa usa ka tulak kuno og droga. Sa ulat ni James Agustin sa Unang Balita kinilala ang nahuling suspek na si Jayson Legaspi, ayon sa PDEA. Sa balita ni James Augustin sa Unang Balita giila ang nadakpan nga suspek nga si Jayson Legaspi, matod sa PDEA. Aabot sa P6.8 milyon ang umanoy street value ng isang kilong droga na nasabat ng mga awtoridad. Moabot sa P6.8 milyon ang maoy street value sa usa ka kilong nga droga nga nadakop sa mga awtoridad. Ikinasa ang operasyon sa may EDSA nitong Martes ng gabi, dagdag pa ng PDEA. Gibuhat ang operasyon sa naay EDSA aning Martes sa gabii, dungag pa sa PDEA. Pahayag ng PDEA agents, mga limang beses na umanong nag-deliver ng droga ang suspek, batay sa kanilang intel report. Sulti sa PDEA agents, mga lima ka utro kuno nga nagdeliver og droga ang suspek, matod sa ilang intel report. Depensa naman ng suspek, nangangalakal lamang siya noon nang maylumapit na lalaki sa kanya at kinuminse siyang i-deliver, kapalit ng pera, ang isang bagay na nakasilid sa isang paper bag. Depensa sad sa suspek, nangalkal ra siya ato nga naay niduol nga lalaki sa iya ug gikumbinsi siya nga ideliver, kambyo sa kwarta, ang usa ka butang nga makasulod sa usa ka paper bag. Hindi umo niya alam na droga ang laman ng naturang bag. Wala kuno siya kabalo nga droga ang sulod sa maong bag. Nasa kustodiya na ng mga pulis ang suspek. Naa sa kustodiya sa mga pulis ang suspek. Mas madali pang mahawa sa COVID-19 ang mga motoristang nasa sarili nilang mga kotse kaysa sa mga commuter sa mga pampublikong sasakyan. Mas dali pa matapnan sa COVID-19 ang mga motorista nga naa sa sarili nila nga mga kotse kaysa sa mga commuter sa mga publiko nga sakyanan. Ito ang sinabi ni Secretary Carlito Galvez, ang chief implementer ng government policy laban sa COVID-19 sa diskusyon ng mga opisyal tungkol sa pagbabawas ng social distancing sa mga pampublikong sasakyan. Kini ang giingun ni Secretary Carlito Galvez, ang chief implementer sa government policy kontra sa COVID-19 sa storya sa mga opisyal matang sa pagminus og social distancing sa mga publiko nga sakyanan. Naniniwala si Galvez na mainam nang bawasan ang layo ng mga tao sa isat isa sa mga pampublikong sasakyan mula isang metro hanggang 0.75 na metro. Nituo si Galvez nga mas maayo kon minusan ang lagyo sa mga tawo sa usa'g-usa sa mga publiko nga sakyanan gikan usa ka metro hangtod 0.75 nga metro. Kasi ang transport po talaga is a vehicle for recovery. Kay ang transport gyud is a vehicle for recovery. Kasi kung wala po talaga yung tinatawag na transportation, we cannot recover po, ani Galvez sa pulong kasama si Pangulong Rodrigo Duterte at mga kasapi ng IATF. Kay kon wala gyud ang ginatawag nga transportation, we cannot recover po, ingun ni Galvez sa pulong kauban si Presidente Rodrigo Duterte ug mga miyembro sa IATF. Ang nakikita po natin based din sa studies din mas delikado ang private cars, based din sa studies na nabasa namin, dagdag pa niya. Ang nakit-an nato based sad sa studies sad mas delikado ang private cars, based sad s studies nga nabasa namo. Dahilan daw ito na ang karamihan ng mga pampribadong sasakyan ay air conditioned at hindi lumalabas ang hangin. Resulta kini nga ang kadaghanan sa mga pribado nga sakyanan kay air conditioned ug walay nagagawas nga hangin. Ang pinaka-vulnerable po talaga bahay tsaka sa community kasi tinatanggal natin yung mask when we are eating, when we are talking with our friends. Ang pinaka-vulnerable gyud kay balay ug sa community kay ginatanggal nato ang mask when we are eating, when we are talking with out friends. Ang pinaka-vulnerable talaga yung workplace, ani Galvez. Ang pinakavulnerable gyud ang workplace , ingun ni Galvez. Inumpisahan ni Health Secretary Francisco Duque III ang diskusyon nang banggitin niya kay Duterte ang paniwala ng mga eksperto na maaaring bumilis muli ang pagkalat ng COVID-19 dahil sa pagpapatupad ng mas maikling social distancing. Gisugdan ni Health Secretary Francisco Duque III ang pulong sa diha nga giistorya niya kay Duterte ang pagtuo sa mga eksperto nga pwede mopaspas utro ang pagkalat sa COVID-19 tungod sa pagpatuman sa mas gamay nga social distancing. Sinabihan ni Duterte ang mga opisyal na magsumite na kani-kanilang suhestiyon na kung maaari ay visual upang mas madali niyang maintindihan. Giingnan ni Duterte ang mga opisyal nga maghatag sa ilahang mga suhestyon nga kon pwede kay visual aron mas madali niya masabtan Ipinasa ng Senado nitong Lunes sa botong 22-0 ang Medical Scholarship Act o Doktor Para Sa Bayan bill, na layuning suportahan ang pag-aaral ng mga mahihirap pero kalipikadong mag-aaral na nais kumuha ng medical education. Gipasa sa Senado aning Lunes sa boto nga 22-0 ang Medical Scholarship Act o Doktor Para sa Bayan bill, nga pangandoy nga suportahan ang pag eskwela sa mga kabus pero kalipikado nga estudyante nga gusto mokuha og medical education. Sa Senate Bill 1520, nais ng mga mambabatas na sagutin ng pamahalaan ang matrikula at iba pang bayarin sa paaralan, libro, at pagkalooban ng allowance at iba pa ang mga kalipikadong medical students. Sa Senate Bill 1520, gusto sa mga magbabalaod nga tubagon sa gobyerno ang bayrunon ug lain bang fee sa eskwelahan, libro, ug tagaan og allowance ug lain pa ang mga kalipikado nga medial students. Si Sen. Joel Villanueva, pangunahing may-akda ng panukala, inihayag ang pangangailangan ng naturang panukalang batas lalo pat siyam lang umano ang public medical schools sa bansa. Si Sen. Joel Villanueva, una nga naay akda sa sugyot, giingun ang panginahanglan sa maong sugyot nga balaod labi na nga siyam ra kuno ang public medical schools sa nasud. At kabila din umano ang Pilipinas sa mga bansang mahal ang medical education. Ug luyo sad kuno sa Pilipinas sa mga nasud nga mahal ang medical education. Ngayon po, kahit sinong Pilipino, anuman ang antas sa buhay, kaya nang tuparin ang pangarap na maging doktor, dagdag ng senador. Karon, bisan kinsa nga Pilipino, unsa man ang estado sa kinabuhi, kaya na tumanon ang pangandoy nga mahimong doktor, dungag sa senador. Si Sen. Sonny Angara, sinabing dapat bigyan din ng pagkakataon ang mga mahihirap na estudyante na nais maging doktor at makapagsilbi sa bayan. Si Sen. Angara, giingun nga dapat tagaan sad og tsansa ang mga kabus nga estudyante nga gusto mahimong doktor ug makasilbi sa nasud. Kapalit ng libreng medical education ang kondisyon na dapat magsilbi muna sa bansa ang mga estudyante kapag nakapagtapos na sila at nakakuha ng professional license. Kambyo sa libre nga medical education ang kondisyon nga dapat magsilbi sa sa nasud ang mga estudyante kon makahuman na sila ug makakuha og professional license Ayon kay Sen. Ronald Dela Rosa, makatutulong ang panukala para madagdagan ang bilang ng mga doktor sa bansa lalo pat anim sa 10 Filipino umano ang namamatay nang hindi man lang nakakakita ng doktor. Matod kay Sen. Ronald Dela Rosa, makatabang ang sugyot nga madungagan ang ihap sa mga doktor sa nasud labi na unom sa 10 Filipino ang nangamatay sa dili man lang makakita og doktor. Katulad ng iba nating mga kababayan, ang aking pamilya po ay nakaranas din ng pagdadalamhati noong binawian ng buhay ang aking dalawang musmos na kapatid dahil sa pangkaraniwang sakit nang hindi man lamang nakapagpa-doktor. Isa po ang aming barangay noon ang hindi naabot ng doktor, ang Barangay Bato, Sta. Cruz, Davao Del Sur, ayon sa senador. Parehas sa lain nato nga kabayan, ang akong pamilya kay nakasinati sad og kaguol atong namatay ang akong duha ka bata nga igsoon tungod sa ordinaryo nga sakit nga wa man lang makapa-doktor. Usa ang amoang barangay ato nga dili abton sa doktor, ang Barangay Bato, Sta. Cruz, Davao del Sur, matod sa senador. Hindi sang-ayon ang mga eksperto ng University of the Philippines UP sa plano ng pamahalaan na unti-unti nang bawasan ang physical distancing standard sa mga pampublikong sasakyan dahil pa rin sa peligro ng hawahan sa COVID-19. Dili kampi ang mga eksperto sa University of the Philippines UP sa plano sa gobyerno nga hinay-hinay nga minusan ang physical distancing standard sa mga publiko nga sakyanan kay tungod gihapon sa kadelikado sa pagtinakday sa COVID-19. Sa panayam ng Dobol B sa News TV nitong Lunes, umapela sina UP-OCTA Research Team Professor Ranjit Rye at Dr. Guido David na irekonsidera ang naturang plano. Sa interbyu sa Dobol B sa News TV aning Lunes, niingun sila UP-OCTA Research Team Professor Ranjit Rye ug Dr. Guido David nga irekonsidera ang maong plano. Tutol po kami dito sa decision o plano ng Department of Transportation DOTr. Kontra kami ani nga desisyon o plano sa DOTr. Naniniwala po kami na dadami po ang transmission natin ng COVID-19 kung gagawin natin ito, ayon kay Rye. Nituo mi nga modaghan ang transmission nato sa COVID-19 kon himuon nato kini, matod kay Rye. Ngayong Lunes, sinimulan na ng DOTr ng pagbawas sa distansiya ng mga pasahero sa 0.75 meters mula sa dating isang metro. Karong Lunes, gisugdan na sa DOTr ang pagminus sa distansya sa mga pasahero sa 0.75 meters gikan sa usa ka metro. Pagkaraan ng dalawang linggo, ibaba na lang 0.5 meters ang physical distancing, at pagkaraan muli ng dalawang linggo ay magiging 0.3 meters na lang ang layo ng mga pasahero sa isat isa. Pagkahuman sa duha ka semana, gibaba na lang sa 0.5 meters ang physical distancing ig pagkahuman na sad sa duha ka semana kay mahimo nga 0.3 na lang ang lagyo sa mga pasahero sa usag usa. Paliwanag ng DOTr, gagawin ito para madagdagan ang mga nakasasakay sa mga pampublikong sasakyan Ingun sa DOTr, himuon kini aron madungagan ang mga nakasakay sa mga publiko nga sakyanan. Hindi ho kami kinonsulta rito. Di kami nikonsulta ani. Meron naman talaga dapat mga eksperto na konsultahin tungkol sa mga ganito, mga scientist, mga health expert natin sa Department of Health, ayon kay Rye. Naa man gyud dapat mga eksperto nga konsultahon matod sa mga ing ani, mga scientist, mga health expert nato sa DOH, matod kay Rye. Binigyan-diin ni Rye ang kahalagahan ng social distancing, pagsusuot ng face masks at face shields, para makaiwas sa hawahan ng COVID-19. Giklaro ni Rye ang importansya sa social distancing, pagsuot og face masks og face shields, aron makalikay sa COVID-19. Ngayon nagluluwag tayo sa quarantine status tapos tatanggalin pa natin Ôyung sandata natin laban sa COVID, lalong kakalat to, maraming mahahawaan , at lalong maraming magkakasakit, babala niya. Karon nagluag ta sa quarantine status human tanggalon ang hagib nato kontra sa COVID-19, mas mokalat ni, daghan matakdan, ug labi na modaghan ang masakit, pasidaan niya. At dahil malubha itong sakit na ito, maaari marami pang mamamatay, patuloy ni Rye. Ug tungod nga grabe kini nga sakit, pwede daghan ang mamatay, padayon ni Rye. Ayon kay David, dapat na masusing pinag-aralan ang plano. Matod kay David, dapat hingpit nga tun-an ang plano. Iginiit niya na ang patakaran ng one-meter minimum distance ay inirekomenda ng World Health Organization at mayroon itong basehan para makaiwas sa hawahan. Giklaro ni Rye ang balaod sa one meter minimum distance nga girekomenda sa World Health Organization ug naa basehan kini aron makalikay sa tinakdanay. Wala naman tayong nakitang basis for a shorter distance na physical distancing, ani David. Wala man tay nakit-an nga basis for a shorter distance nga physical distancing, ingun ni David. Kung .75 meter, mamaya baka gawin na rin nating 0.5 meter. I mean kung arbitrary lang naman din Ôyung distancing, hindi na siya science-based, patuloy niya. Kon .75 meter, unya himuon na sad nato nga 0.5. I mean kon arbitrary ra sad ang distancing, dili na siya science based pdayon niya. Sa halip na bawasan ang physical distance, iminungkahi ni Rye na dagdagan na lang ang uri ng mga transportasyon para mas maraming pasahero ang makasakay. Kaysa minusan ang physical distance, sugyot ni Rye nga dugangan na lang ang klase sa mga transportasyon aron mas daghan pasahero ang makasakay. Nanindigan naman si DOTr Undersecretary Artemio Tuazon, na pinag-aralan ng mga eksperto ang planong pagbawas sa physical distancing sa public transport. Mitindog sad si DOTr Undersecretary Artemio Tuazon nga gitun-an sa mga eksperto ang plano nga pagminus sa physical distancing sa public transport. Pinagbasehan po namin dito yung pag-aaral ng ibang eksperto, katulad po sa train yung International Union of Railways, na nakikita na hindi naman ganun kailangan talagang kalaki ang distansya, paliwanag ni Tuazon. Gibasehan namo diri ang pagtuon sa eksperto, sama sa train ang International Union of Railways nga nakit an nga wala man kaayo kinahanglan gayud daku ang distansya, ingun ni Tuazon. Batay umano sa medical experts, sinabi ni Tuazon na mababawasan ang transmission rate ng 94-95% kung masusunod ang health protocols na pagsusuot ng face mask at face shield, at regular disinfection. Matod kuno sa medical experts, ingun ni Tuazon nga maminusan ang transmission rate sa 94-95% kon masunod ang hralth protocols nga pagsuot og face masks ug face shield, ug regular disinfection. Actually po kung titignan niyo yung mga datos ngayon, ang Pilipinas na lang ang nagpapatupad ng one-meter distancing sa mga railways natin, ayon sa opisyal. Actually kon tan awon ninyo ang mgadatos karon, ang Pilipinas na lang ang nagpatuman og one meter distancing sa mga railways nato, matod sa opisyal. Magdamag na pumila ang ilang mga taga-Marikina para malaman kung nasa listahan sila ng mga tatanggap ng ayuda sa pangalawang tranche ng Social Amelioration Program. Kaadlawon hangtod nga nilinya ang pila ka taga Marikina aron masayran kon naa sa lista sila sa mga modawat sa ayuda sa ikaduha nga trance sa SAP. Ayon sa ulat ni Bam Alegre sa Unang Balita ng GMA News nitong Lunes, hindi na inalintana ng mga residente ang pagod at puyat para makapila sa Barangay Sto. Ni–o. Matod sa balita ni Bam Alegre sa Unang Balita sa GMA News aning Lunes, dili na bag-o sa mga residente ang kapoy ug puyat aron makalinya sa Brgy. Sto. Ni–o. Bawat isa ay kailangang magpakita ng ID bago malaman kung kasama sa listahan ng mga kuwalipikadong benepisyaro. Kada usa kay kinahanglan magpakita og ID bag-o masayran kon kauban sa lista sa mga kalipikado nga benepisyaro. Apektado ng lockdown ang mga nakapila kayat nagtiyaga silang pumila, pati na ang mga senior citizen. Apektado sa lockdown ang mga nakalinya maong nag-umot sila og linya, pati na ang mga senior citizen. Pahirapan naman ang pagsunod sa social distancing sa pila. Lisud man ang pagsunod sa social distancing sa linya. Sa video naman na ibinahagi ni Mark Makalalad ng Super Radyo dzBB, makikita ang mahabang pila ng mga tao sa bangketa sa Marikina City, para rin sa ayuda. Sa video sad nga gipakita ni Mark Makalalad sa Super Radyo DZBB makit-an ang tag-as nga pila sa mga tawo sa bangketa sa Marikina City para sad sa ayuda. Ayon sa Department of Social Welfare and Development, noong Setyembre 9, umabot sa P82.2 bilyon na ang naipamahagi sa 13,784,904 na pamilya sa ilalim ng ikalawang tranche ng Social Amelioration Program. Matod sa DSWD, atong Setyembre niabot og P82.2 bilyon na ang nahatag sa 13, 784, 904 nga pamilya sa ilalum sa ikaduha nga trance sa SAP. Patuloy daw na magbibigay ng ayuda ang DSWD hanggang maabot ang target na bilang ng mga benepisyaryo. Padayon kuno maghatag sa ayuda ang DSWD hangtod maabot ang target nga ihap nga benepisyaryo. Ang ayuda ay inilaan ng gobyerno para matulungan ang mga low-income na mga pamilya habang may COVID-19 pandemic. Ang ayuda kay ihatag sa gobyerno aron matabangan ang mga low-income na mga pamilya samtang naay COVID-19 pandemic. Isang bata sa Maynila ang nanakawan ng bisikleta matapos umanong pangakuan ng Xbox at cake ng suspek na 51-anyos, ayon sa ulat ni Jonathan Andal sa Unang Balita nitong Lunes. Usa ka bata sa Maynila ang gikawatan sa bisekleta human saaran og Xbox ug cake sa suspek nga 51 anyos, matod sa balita ni Jonathan Andal sa Unang Balita aning Lunes. Trauma raw ang inabot ng biktimang may edad 11 taon dahil sa pangyayari. Trauma kuno ang naabtan sa biktima nga naay edad nga 11 anyos tungod sa nahitabo. Kinausap yung bata, sabi bibigyan siya ng Xbox atsaka bibigyan siya ng cake para sa birthday ng lola niya. Giistorya ang bata, ingun tagaan siya og Xbox ug tagaan siya og cake para sa birthsay sa lola niya. Itong bata madaling napaniwala, sabi ni Police Corporal Val Valencia ng Sampaloc Police. Kaning bata dali ra mapatuo, ingun ni Police Corporal Val Valencia sa Sampaloc Police. Mula Sampaloc, pinasunod daw ng suspek na si Rodennis Garcia, na naka-bike din, ang bata hanggang sa Recto Avenue kung saan niyaya niya itong kumain sa isang fastfood restaurant. Gikan Sampaloc, gipasunod kuno sa suspek nga si Rodennis Garcia, nga naka bike sad, ang bata hangtod Recto Avenue kon asa gitanyag niya nga mokaon sa usa ka fastfood restaurant. Nang tumangging kumain ang bata, dinala siya ng suspek sa Navotas kung saan ito nakatira. Sa diha nga nidili mokaon ang bata, gidala siya sa suspek sa Navotas kon asa kini nagpuyo. Iniwan ng suspek yung bike niya sa bahay niya, so ang ginamit na pabalik yung mountain bike na ng bata, ani Valencia. Gibilin sa supek ang bike niya sa iyang balay, so ang gigamit nga pabalik ang mountain bike na sa bata, ingun ni Valencia. Angkas ang biktima, pumadyak ang suspek pabalik ng Maynila. Angkas ang biktima, nipadyak ang suspek pabalik sa Maynila. Nang makarating sa R. Papa Street ay ibinaba niya ang bata at inutusang bumili ng plastic bag para paglagyan daw ng ibibigay niyang Xbox. Sa diha nga niabot sa R. Papa Street kay gibaba niya ang bata ug gimandoan nga mopalit og plastic bag aron butngan kuno og ihatag niya nga Xbox. Doon na iniwan ng suspek ang bata at tinangay ang mountain bike nito. Didto na gibilin sa suspek ang bata nga si Noah Trinidad ug gidala ang mountain bike niini. Ayon sa ama ng bata na si Noah Trinidad, naging balisa ang kaniyang anak matapos ang insidente. Matod sa amahan sa bata nga si Noah Trinidad, nahimong nabalaka ang iyang anak human sa insidente. Na-contact lamang ng bata ang pamilya niya nang manghiram siya ng cellphone sa isang kagawad. Na-contact ra sa bata iyang pamilya sa diha nga nanghulam siya og cellphone sa usa ka kagawad Agad namang nag-report ang pamilya sa pulisya, dahilan para mahuli ang suspek. Diha diha dayun nag report ang pamilya sa pulisya, rason ngano nadakpan ang suspek. Nabawi mula sa suspek ang bike na nagkakahalaga ng P10,000. Nabawi gikan sa suspek ang bike nga nagkantidad og P10, 000. Tumanggi siyang magbigay ng pahayag bagamat humingi siya ng paumanhin sa biktima at pamilya nito. Nagdumili siya nga mohatag og storya pero nangayo siya og pasensta sa biktima ug pamilya niini. Sa gitna ng coronavirus disease 2019 COVID-19 pandemic, dalawang insidente ng pagnanakaw ng bisikleta ang nahuli sa CCTV footage sa Manila. Sa tunga sa corona virus disease 2019 COVID-19 pandemic, duha ka insidente sa pagkawat sa bisikleta ang nakita sa CCTV footage sa Manila. Ayon sa ulat ni Chino Gaston sa 24 Oras Weekend nitong Sabado, sa isang CCTV footage na in-upload ni Roselle Abajo sa social media, makikita na kinakandado ng kanyang anak ang bisikleta nito sa railing bago pumasok sa restaurant. Matod sa balita ni Chino Gaston sa 24 Oras Weekend aning Sabado sa usa ka CCTV footage nga gi-upload ni Roselle Abajo sa social media, makit-an nga gisarado sa iyang anak ang bisikleta ani sa railing bag-o nisulod sa restaurant. Makalipas ang ilang sigundo, may dumating na nakasombrerong lalaki na kinalas ang lock at tinangay ang bisikleta. Human sa pila ka segundo, naay niabot nga nakakalo nga laki nga gikalas ang lock ug gikawat ang bisekleta. Hindi matanggap ni Abajo ang pagkakawala ng kaniyang bisikleta na gamit niya sa online selling at delivery matapos matigil ang kaniyang trabaho bilang Zumba instructor dahil sa pandemya. Dili madawat ni Abajo ang pagkawala sa iyang bisekleta nga niya sa online selling ug delivery human mahunong ang iyang tarbaho sama Zumba instructor tungod sa pandemya. Sobrang bilis lang, mga siguro, one second lang talaga Ôyung paghawak niya ng bike. Paspas ra kaayo, mga siguro, one second ra gyud pag gunit niya sa bike. Saglit lang. Pag-kwan niya siguro, ganon agad, alis agad, ani Abajo. Kadali ra. Pagkuan niya siguro, mao dayun, lakaw dayun, ingun ni Abajo. Noong gabi ng September 1, tatlong lalaki naman ang nahuli sa CCTV footage na kinukuha ang bike ng isang residents sa Barangay 801 sa Maynila. Atong gabii sa September 1, tulo ka laki na sad ang nasakpan sa CCTV footage nga ginakuha ang bike sa usa sa residents sa Barangay 801 sa Maynila. Makikita rin na sumakay ang tatlo dito. Makit-an sad nga nisakay ang tulo diri. Nag-payo naman ang Manila Police District na bumili ng magandang lock o kaya naman mag bilin sa gwardya kung magpa-park o ilagay sa lugar kung saan ito makikita. Nagpasidaan sad ang Manila Police District nga mopalit og nindot nga lock o kaya mag bilin sa gwardya kon magpark o ibutang sa lugar kon asa ni makita. Samantala, kung sa bahay naman ito ilalagay, huwag raw ito iwan sa labas ng bahay o sa lugar kung saan kita ito mula sa labas. Inabisuhan rin ng MPD ang publiko na maging mapagmatyag. Kasamtangan, kon sa balay sad ni ibutang, ayaw kuno kini sa gawas sa balay o sa lugar kon asa kini kita gikan sa gawas. Giabisuhan sad sa MPD ang publiko nga mahimong listo. Hinuli ng mga awtoridad ang ilang nagpunta sa Manila North Cemetery dahil may mga dalang alak ang mga ito, ayon sa ulat ni Jamie Santos sa 24 Oras Weekend nitong Sabado. Gidakop sa mga otoridad ang pila ka nag adto sa Manila North Cemetery kay nagdala og ilimnon kini, matod sa balita ni Jamie Santos sa 24 Oras Weekend aning Sabado. Bago makapasok sa sementeryo, dadaanan muna ang mga bibista sa decontamination booth at kukuhanan ng temperatura dahil sa coronavirus disease 2019 pandemic. Bag-o nakasulod sa sementeryo, moagi sa ang mga bisita sa decontamination booth ug kuhaan og temperatura tungod sa coronavirus disease 2019 pandemic. Iniisia-isa rin ng mga awtoridad ang kanilang mga gamit na dala-dala. Giisa isa sa mga otoridad ang ilang mga gamit nga dala. Isang lalaking may dalang kahon na alak ang hinarang. Usa ka laki naay dala nga kahon nga ilimnon ang giatangan. Kinukumpiska po namin sir. Kumpiskahon namo sir. Iho-hold po namin, ani ng isang gwardya. I-hold namo, ingun sa usa ka gwardya. Isang bibisita rin na may dalang alak ang hinarang. Usa ka mobisita sad nga naay dala nga ilimnon ang gibabagan. Nagasagawa rin ng clearing operations laban sa mga tricycle dahil ipinagbabawal ang pagpapasada sa loob ng sementeryo. Nagbuhat sad og clearing operations kontra sa mga tricycle tungod sa gibawal nga pagpamasahero sa sulod sa sementaryo. Kaya nga po namin pinagbawal ang saksayan sa loob upang hindi tayo makapag dikit-dikit at magkaroon ng social at physical distancing, ani Yayay Delos Reyes, ang Manila North Cemetery Director. Mao gani gibawal ang sakyanan sa sulod aron dili ta makadikit dikit ug naay social ug physical distancing, ingun ni Yayay delos Reyes, ang Manila North Cemetery Director. Kinumpiska ng mga awtoridad ang mga tricycle at ii-impound. Gikumpiska sa mga awtoridad ang mga tricycle ug giimpound. Maglakad na lang po tayo. Magbaktas na lang ta. Maganda naman po Ôyun sa ating katawa, diba po? Nindot man kini sa atong lawas diba? Kaonting exercise lang po ito, sabi ni Delos Reyes. Gamay nga exercise ra ni, ingun ni Delos Reyes. Nasugatan ang isang 61-anyos na driver matapos mahulog mula sa ikalawang palapag ng parking area ang kanyang minamanehong sasakyan. Nasamaran ang usa ka 61 anyos nga driver human mahog gikan sa ikaduha nga salog sa parking area ang iyang sakyanan. Nabagsakan ng kanyang sasakyan ang isang nakaparadang SUV sa harap ng parking building ng Philippine Ports Authority sa Maynila, ayon kay Jonathan Andal ng GMA News. Nahogan sa iyang sakyanan ang usa ka SUV sa atubangan sa parking building sa Philippine Ports Authorty sa Maynila, matod kay Jonathann Andal sa GMA News. Kita sa CCTV mula sa Barangay 163 ang pagbagsak ng sasakyan mula sa parking area. Kita sa CCTV gikan sa Brgy. 163 ang pagkahulog sa sakyanan gikan sa parking area. Wala namang sakay ang nabagsakang nakaparadang sasakyan. Wala may sakay ang nahogan nga sakyanan. Mayroon na ring nangyaring aksidente dati kung saan nahulog din ang isang sasakyan mula sa parking building sa Greenhills, San Juan. Naa sad nahitabo nga aksidente dati kon asa nahog ang usa sad nga sakyanan gikan sa parking building sa Greenhills, San Juan. Hiniling ng Presidential Commission for the Urban Poor PCUP sa Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases IATF na ipag-utos na suspendihin muna ang mga isinasagawang demolisyon sa mga tahanan habang may COVID-19 pandemic. Gipangayo sa Presidential Commission for the Urban Poor PCUP sa inter Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases nga imando nga suspendihon sa ang mga gihimo nga demolisyon sa mga balay samtang naay COVID-19 pandemic. Lahat po sana ng project ng lokal na pamahalaan at nasyonal na pamahalaan na makakaapekto sa ating mga kapatid na informal settlers ay huwag munang ituloy dahil alam ninyo naman po ang panahon, bukod sa mahirap ang buhay meron hong pandemic, ayon kay PCUP chairperson Alvin Feliciano sa panayam ng Dobol B sa News TV nitong Biyernes. Tanan unta sa project sa lokal nga gobyerno ug nasyonal nga gobyerno nga makaapekto sa atong mga igsoon nga informal settlers kay dili sa ipadayon kay kabalo mo ang panahon, gawas sa lisud ang kinabuhi karong pandemic, matod kay PCUP chairperson Alvin Feliciano sa interbyu sa Dobol B sa News TV aning Biyernes. Sabi natin stay at home. Paano magiging stay at home ang isang urban poor at IFS informal settlers kung wala na po itong tahanan, dagdag pa ng opisyal. Ingun nato stay at home. Unsaon pag stay at home sa usa ka urban poor ug IFS informal settlers kon wala na kini balay, dungag pa sa opisyal. Kasabay nito, sinabi ni Feliciano na pinag-aaralan din ng kanilang legal unit ang humiling ng moratorium sa mga demolition projects na mayroon nang court order. Dungan ani, giingun ni Feliciano nga gi tun-an sa ilang legal unit ang nihangyo sa moratorium sa mga demolition projects nga naay court order. Kung wala pong pre-demolition conference, hindi po puwedeng mag-demolish, giit niya dahil kailangan umanong pag-usapan din ang relokasyon at tulong pinansiyal sa mga maapektuhang pamilya. Kon walay pre-demolition conference, dili pwede nga mag demolish klaro niya kay kinahanglan kuno pagstoryahan ang relokasyon ug tabang pinansiyal sa mga maapektuhan nga pamilya. Umaasa ang PCUP na mapapalawig ang deklarasyon ng state of calamity pagkatapos ng September 15. Nihandom ang PCUP nga mapadaku ang dekarasyon nga state of calamity human sa September 15. Nitong nakaraang mga araw, may mga demolisyon na naganap sa Maynila at Ozamiz City. Aning niaging mga adlaw, naay mga demolisyon nga nahitabo sa Maynila ug Ozamiz City. Nakatakda ring gibain na ang Vitas tenement sa Tondo kung saan maraming pamilya ang inaasahan na mawawalan ng tirahan. Nakasulat sad nga gub-on na ang Vitas tenement sa Tondo kon asa daghang pamilya ang gipaabot nga mawad-an og balay. Nagpositibo sa COVID-19 si Cardinal Luis Antonio Tagle matapos suriin pag-uwi niya sa Pilipinas, ayon sa Vatican News. Nagpositibo sa COVID-19 si Cardinal Luis Antonio Tagle human susihon pag-uli niya sa Pilipinas, matod sa Vatican News. Ayon kay Matteo Bruni, director ng Holy See Press Office, wala umanong sintomas ng sakit si Tagle at naka-mandatory self-quarantine sa bansa. Matod kay Matteo Bruni, director sa Holy See Press Office, wala kuno sintomas sa sakit si Tagle ug naka-mandatory self-quarantine sa nasud. Dating archbishop ng Manila si Tagle, pero nakabase na siya ngayon sa Vatican bilang prefect of the Congregation for the Evangelization of Peoples. Dati nga archbishop sa Manila si Tagle, pero nakabase na siya karon sa Vatican sama nga prefect of the Congregation for the Evangelization of Peoples. Hindi pa malinaw kung bakit siya umuwi ng bansa. Di pa klaro kon ngano siya niuli sa nasud. Sumailalim naman daw si Tagle sa COVID-19 test sa Rome noong Setyembre 7 at negatibo ang resulta nito. Gipailawom na daw si Tagle sa COVID-19 test sa Roma kaniadtong Setyembre 7 og nag negatibo ang resulta niini. Ayon kay Bruni magsasagawa ng kaukulang pagsusuri sa mga taong nakasalamuha ni Tagle nitong nagdaang mga araw. Sumala ni Bruni magbuhat sila og gikinahanglan nga pagsusi sa mga tao nga nakauban ni Tagle sa mga miagi nga mga adlaw. Si Tagle ang itinuturing unang mataas na opisyal sa Vatican na nagpositibo sa COVID-19. Si Tagle ang ginakonsiderar na taas na opisyal sa Vatican nga nagpositibo sa COVID-19 Kamakailan lang, pinuna ni Tagle ang mga taong nananamantala sa nararanasang pandemya para kumita nang malaki. Bag-o lamang, gipuna ni Tagle ang mga nagpahimulos sa nasinatiang pandemya aron mokita og dako. Naglunsad ang tanggapan ni Vice President Leni Robredo ng website para matulungang makahanap ng trabaho ang mga manggagawang naapektuhan ng COVID-19 pandemic. Naglunsad ang opisina ni Bise Presidente Leni Robredo og website aron matabangan og pangita og panginabuhian ang mga trabahante na naapektuhan sa COVID-19 na pandemya. Sa ilalim ng programang Bayanihanapbuhay, makikita sa portal na https://sikap.ph, makikita ang mga lugar sa ibat ibang panig ng bansa kung mayroong bakanteng trabaho na maaaring aplayan. Ilawom aning programa nga Bayanihanapbuhay, makita kini sa portal na https://sikap.ph, makita ang mga lugar sa nagkalain-laing bahin sa nasud kon aduna ba'y bakanteng trabaho na mamahimong aplayan. Nitong Huwebes ng hapon, mayroong halos 3,000 job openings mula sa ibat ibang kumpanya na makikita sa website. Kaniadtong Huwebes sa hapon, aduna'y halos 3,000 na panginabuhian nga abre gikan sa mga nagkalain-laing kumpanya na makita sa website. Nanawagan ang tanggapan ng pangalawang pangulo sa iba pang negosyante na makibahagi sa Bayanihanapbuhay at makiisa sa pagkakaloob ng trabaho. Nanawagan ang opisina sa ikaduhang pangulo sa lain pa nga mga negosyante nga moapil sa Bayanihanapbuhay ug makighiusa sa paghatag og panginabuhian. Nahuli ang isang criminology graduate at dalawa pang iba sa ikinasang buy-bust operation sa Quezon City. Nasikop ang usa ka nakahuman og criminology ug duha pa ka lain sa gipahitabo nga buy-bust operation sa Quezon City. Iniulat ni James Agustin sa Unang Balita nitong Biyernes na nangyari ang operasyon sa Barangay Damayang Lagi, at kinokonsidera ang main suspect na malaking tulak ng iligal na droga. Gibalita ni James Agustin sa Unang Balita kaniadtong Biyernes nga nahitabo ang operasyon sa Barangay Damayang Lagi, ug ginahuna-huna nga main suspect nga dakong tulak sa iligal nga droga. Hinuli rin ng mga pulis ang live-in partner at ang tiyuhin ng suspek na tipid sa pagbigay ng pahayag. Gidakop usab sa mga pulis ang live-in partner niini ug uyoan sa suspek nga tipid sa paghatag og pahayag. Nakumpiska mula sa suspek ang 15 gramo ng shabu na may street value na P102,000; 130 gramo ng marijuana; halos limang gramo ng kush; at 150 tablets ng party drugs. Nakumpiska gikan sa suspek and 15 (kinse) ka gramo sa shabu nga adunay kantidad nga P102,000; 130(usa ka gatos og trayinta) ka gramo sa marijuana; halos lima ka gramo nga kush; ug 150(usa ka gatos ug singkwenta) ka tabletas sa party drugs. Nahuli na rin umano dati ang main suspek dahil sa iligal na droga. Nasikop sad daw kaniadto ang unang suspek tungod sa Iligal nga droga. Isang sanggol na babae ang natagpuang inabandona sa gilid ng halamanan ng isang bahay sa isang subdibisyon sa Para–aque City. Usa ka bata nga babayi ang nakit-ang giaabandona sa kilid sa katanoman sa usa ka balay sa usa ka subdibisyon sa Para–aque City. Sa ulat ni JP Soriano sa GMA News 24 Oras nitong Huwebes, sinabi ng lalaking nakakita sa sanggol na naglalakad siya nang mapansin niyang may gumagalaw sa gilid ng halamanan. Sumala sa balita ni JP Soriano sa GMA News 24 Oras kadiadtong Huwebes, Giingon sa lalaking nakakita sa bata nga nagalakaw siya kadtong mapansin niya nga nagalihok ang kilid sa katanoman. Nakabalot ng jacket tapos naka-ano lang Ôyung ulo niya. Nakabalot og jacket unya naka-ano lang ang ulo niini. May ano pa Ôyun, may pusod pa dito Ôyung bata. Aduna pa usab pusod and ngari ang bata. Gaganon-ganon na lang siya, siguro sa ano ng bata. Maingani-ani na lamang siya, siguro sa unsa sa bata. Hindi na siya umiiyak eh, kay Mak. Wala na kini naghilak, kay Mak. Kaagad na sinabi ng Mak sa kaniyang employer na si Chris Pedayo ang nakitang sanggol. Dayon nga gisulti sa Mak sa kaniyang employer nga si Chris Pedayo ang nakit-ang bata. Nakipag-ugnay din sila sa security personnel ng subdibisyon, na nakipag-ugnayan naman sa barangay. Nakipaghiusa sad sila sa security personnel sa subdibisyon, nga nakipag-hiusa sab sa barangay. Nakakaawa Ôyung bata diba. Makaluluoy ang bata diba. ÔYung relief ko is nahanap siya, you know, itÕs very unfortunate nga na nangyari at the same time, IÕm happy too na safe hands Ôyung person na nakakita. Ang alibyo nako kay ang nakit-an siya, kabalo ka, malas kaayo nga na nahitabo kini sa samang oras, malipayon sab ko na luwas sab ang taong nakakita. Kasi maraming mga aso dito or, you know, baka kung hindi niya nakita Ôyan baka umulan bigla, sabi ni Pedayo. Tungod kay daghan sab og iro diri o, kanang kabalo ka, lagmit kon wala niya makit-an lagmit moulan og kalit, sumala ni Pedayo. Habang inaantay ang ambulansiya, dinala na muna ang bata sa bahay ni Nicole Camins, ang may-ari ng bahay kung saan malapit na nakita ang sanggol. Samtang nagahulat sa ambulansiya, gidala usa ang bata sa balay ni Nicole Camins, ang tag-iya sa balay kon asa dapit naki-an ang bata. Hours old lang kasi the umbilical cord nandoon pa, Ôyung placenta nandoon, nakakabit pa. Oras pa laman ang edad niini tungod kay aduna pa kini umbilical cord (pusod), aduna pa'y pacenta, nakataod pa. So, I had to bring her inside, and Ôyung neighbor ko dito sheÕs a nurse kasi so she went over with first aid kits, Ôyung ganoon. Maong gikinahanglan nako siyang dalahon sa sulod, unya ang silingan nako dinhi usa ka nurse maong iya dayong giandam ang first aid kits, kanang ana. So nilinisan namin Ôyung baby, ayon kay Camins. Tapos among gilimpyohan ang bata, sumala ni Camins. Wala naman daw silang napansin na dumaan o tumigil sa tapat ng kanilang bahay. Wala man sab daw sila'y napansin na niagi o nihunong sa atubangan sa ilahang balay. ÕYung son ko actually went up to me and he said, mommy I hear a baby crying. Ang akong anak sa pagkatinuod ang maoy niduol nako ug miingon, Mommy aduna ko'y nadungog na batang nagahilak. Pero when I listen to it, tumigil, so sabi ko, maybe itÕs just a neighbor walking a baby ganon, saad niya. Apan sa akong pagpaminaw, nihunong, maong ingon nako, basi ang silingan lamang kini nagsuroy sa ilang bata, sumala niya. Kinuha na ang sanggol nang dumating barangay ambulance, at nakipag-ugnayan sila sa City Department of Social Welfare and Development. Gikuha na ang bata pag-abot sa barangay ambulance, og nakipaghiusa sila sa City Depeartment of Social Welfare and Development. Sa spot report ng subdivision security, isang babae ang napansin na dumaan dakong 8 a.m. malapit sa lugar pero hindi tiyak kung siya ang nag-iwan ng sanggol. Sa spot report sa subdivision security, usa ka babayi ang napansin nga niagi mga alas otso sa buntag duol sa lugarapan dili sila sigurado kon siya ang nagbilin sa bata. Maayos naman umano ang kalagayan ng sanggol na ipinaubaya na muna sa pamunuan ng subdibisyon ang pangangalaga. Maayo man usab daw ang kahimtang sa bata na gipahimutangn usa sa pamunuan sa subdibisyon ang pag-atiman niini. Arestado ang isang retiradong US Navy matapos siyang ireklamo ng kaniyang Pinay na karelasyon ng pananakit, pang-aabuso at pagpapagamit pa umano ng droga para pagsamantalahan ang biktima. Nasikop ang usa ka retiradong US Navy human siya ireklamo sa iyahang Pinay nga karelasyon sa pagpanakit, pag-abuso, ug pagpagamit usab daw niini og droga aron pahimuslan ang biktima. Sa ulat ni John Consulta sa GMA News 24 Oras nitong Huwebes, inaresto ng mga tauhan ng International Operations Division IOD ng National Bureau of Investigation NBI ang suspek na si Jonathan Matthew, sa kaniyang condo unit. Sa balita ni John Consulta sa GMA News 24 Oras kaniadtong huwebes, gisikop ang mga tauhan sa International Operations Diviison o IOD sa National Bureau of Investigation o NBI ang suspek na si Jonathan Matthew, sa iyahang condo unit. Nasagip naman ang nagreklamong karelasyon ni Matthew na itinago sa pangalang Anna, na mismong nagsumbong sa mga awtoridad. Naluwas usab ang ang nagreklamo nga karelasyon ni Matthew na itago sa ngalang Anna, na mao mismo ang nagsumbong sa awtoridad. Sa condo unit, nakita ng mga operatiba ang isang prescription drug na umanoy dinudurog at ipinapagamit ng suspek sa biktima na may kasamang cocaine upang maging high ang babae bago niya abusuhin. Sa condo unit, nakita sa mga operatiba ang usa ka prescription na tambal na maoy gidukmok ug gipagamit sa suspek ngadto sa biktima na adunay halong cocaine aron mahimong hign ang babae bag-o abusohon. Dumulog itong bagong biktima sa ating opisina kahapon matapos mapanood sa 24 Oras Ôyung naunang ni-rescue rin natin sa kamay ng isang Koreano. Miadto kining bag-ong biktima sa atoang opisina kagahapon human matan-awan sa 24 Oras ang naunang naluwas usab nato sa kamot sa usa ka Koreano. Pinagdodroga niya ito to the point na hilong-hilo at hindi na niya nalalaman kung anong ginagawa sa kaniya noÕng kaniyang boyfriend, ayon kay Ronald Aguto, hepe ng NBI-IOD. Ginapagamit kini niya og droga ngadto sa punto na lipong na kaayo ug wala na kahibalo ang biktima sa ginabuhan sa iya sa iang uyab, sumala ni Ronal Aguto, hepe sa NBI-IOD. Ayon pa kay Anna, sinasaktan din siya ng kaniyang live-in partner. Sumala ni Anna, Ginapasakitan usab siya sa iyang kaipon sa panimalay. Dagdag pa niya, ilang beses na siyang nagtangkang tumakas ngunit ipinadala ng suspek ang sex video nila sa dati niyang nobyo. Dungag pa niya, kapila na siya nisulay og ikyas apad gipadala sa suspek ang ilahang sex video sa sa dati uyab niini. Sabi pa ni Anna, nagbanta rin ang suspek na i-a-upload nito sa internet ang kanilang maseselang video kapag tuluyan siyang umalis. Sumala pa ni Anna, Nanghulga usab ang suspek nga i-upload niya kini sa internet ang ilang maselan nga video kon kini muhawa. Nagpapasalamat po ako sa NBI-IOD sa agarang pagtugon at pagtulong nila sa akin. Nagpasalamat ko sa NBI-IOD sa abtik na pagtubag ug pagtabang nila sa akoa. Kung hindi po sila dumating, hindi ko alam kung anoÕng gagawin ko or ano na pong nangyari saÕkin, anang biktima. kon wala sila niabot, wala ko kahibalo kon unsa ang akong buhaton o unsa ang mahitabo sa akoa, ingon ang biktima. Tumanggi manang magbigay ng komento ang suspek, na mahaharap sa patong-patong na reklamo kabilang ang paglabag sa Anti-Violence Against Women and Children at Anti-Voyeurism Act. Nagdumili na maghatag og komento ang suspek, na mag-atubang sa patong-patong nga reklamo lakip na ang paglapas niini sa Anti-Violence Against Women and Children at Anti-Voyeurism Act. Laking takot at halos mapaanak umano ang isang babae na siyam na buwang buntis dahil sa ginawang panghihipo sa kaniya ng isang rider sa Ususan, Taguig City. Grabi ang kahadlok ug halos makaanak ang usa ka babayi na siyam ka bulang buntis sa pagpanghipo sa iya sa usa ka rider sa Ususan, Taguig City. Sa Twitter post na nag-viral kamakailan, ipinakita ng biktima ang kuha sa CCTV sa nangyaring insidente. Sa usa ka twitter post na nag-viral bago-o lamang, gipakita sa biktima ang kuha sa CCTV sa panghitabo. Naglalakad noon sa kalye ang biktima nang may tumigil na motorsiklo sa kaniyang harapan at kinausap ang babae. Nagbaktas sa usa ka kanto kaniadtong panahona ang biktima unya adunay mihunong na motorsiklo sa iyahang atubangan ug giistorya ang babayi. Ayon sa biktima, umaga raw noon at bumili siya ng pandesal. Sumala sa biktima, buntag atong panahona ug nagpalit siya og pandesal. Pero maya-maya lang, dinakma na ng lalaki ang dibdib ng biktima. Apan, taod-taod lamang, gibira sa lalaki ang dughan niining biktima. Napansin din umano ng biktima na namumula ang mata ang lalaki kaya lalo siyang natakot. napansin usab sa biktima na nagpula ang mata sa lalaki maong samot siya nahadlok. Nung tinignan ko muli yung face nya, eyes and nose lang kita. kadtong akong gilantaw usab ang iyang dagway, mata ug ilong lamang ang nakita. Yung eyes nya namumula. Ang iyang mata pula. I was so scared, kuwento niya. Labi akong kahadlok. Mabilis umanong umalis ang rider nang mahawakan ang kaniyang dibdib. abtik nga nihawa ang rider human gigunitan ang iyang dughan. Isang kalye lang umano ang layo ng bakery na pinagbilhan niya ng pandesal mula sa kaniyang bahay. usa ka kanto lang daw ang kalayoon sa bakery nga iyang gipalitan og pandesal ngadto sa ilang balay. Napakalakas naman ng loob mo kuya para mang GROPE ng buntis? Kaisog ba nimo kuya para manggunit ka og buntis? Gaano ka ba kalibog sa ganong oras? Unsa na gayod ka-ibog/ka manyak kaniadtong orasa? Grabe trauma ang inabot ko sayo. Grabe ang trauma nga nakuha nako sa imo. Kung may asawa at anak ka man, NAPAKASAHOL MO, galit na pahayag niya. Kon aduna man kay asawa ug anak, DAOTAN NA KAAYO KA, suko nga giingon niya. Sa Twitter, ipinagtanggol din ng babae ang kaniyang sarili mula sa puna at komento ng ilang netizen. Sa Twitter, gipanalipdan usab sa babaye ang iyahang sarili gikan sa man saway ug komentaryo sa ubang netizen. Sa mga taong sasabihin jan na, ÔBaket di mo sinipa yung motor?Õ Sa mga tao nga mag-ingon dira na, 'Nganong wala nimo gisipa ang motor?' Buntis po ako at kabuwanan ko na, sensitibo po ang pagbubuntis ko kaya inisip ko din yung kapakanan ng anak ko, paliwanag niya. Buntis ko ug kabulanan na nako, sensitibo ang akoang pagbuntis mao nga gihunahuna usab nako ang kaayohan sa akoang anak, gipatin-aw niya. Baket di ka sumigaw?Õ Nganong wala ka mosinggit?' Alasais ng umaga. Ala sais sa buntag. Halos lahat ng tao sa subdivision namin ay tulog pa, sumigaw ako pero wala po talagang makakadinig. Halos tanan sa subdivision namo kay tulog pa, nisinggit ko apan wala gayod nakadungog. At ng taga dito sabi , first time it happened ever in this lifetime, patuloy niya. Ug ang taga dinhi miingon, karon pa lamang kini nahitabo sa niining kinabuhia, padayon niya. Nilinaw din niya na may pahintulot sa kaniya ang kaniyang duktor na lumbas ng bahay dahil kabuwanan na niya at dalawang linggo na lang ay manganganak na siya. Gitin-aw usab niya nga aduna siya'y pagtugot gikan sa iyang duktor na mogawas og balay mahitungod kabulanan na niya ug duha na lamang ka semana kay manganak na siya. Mag-isa rin lang umano siya dahil may online class ang kaniyang partner. Siya lang isa usab kay adunay online class iyahang trato. Tbh, nung nangyare yan pagkauwi ko iyak lang ako ng iyak. Sa kamatooran, pagkahitabo ato pag-uli nako minghilak gayod ko og maayo. Na para bang nandon padin yung kamay nya. Na sama sa maanaa pa ang iyahang kamot. Ngayon niyo sabihing namamanyak ang mga babae dahil sa suot nila? Karon iingon ninyo na magminanyak ang mga lalaki tungod sa suot nila? Taena buntis nga minamanyak pa eh sabi pa ng biktima. Taena buntis gani giminanyakan pa gibutyag sa biktima. Inalis na ng National Telecommunications Commission NTC ang nakatalagang mga frequency o signal at channel sa ABS-CBN Corporation, dalawang buwan matapos na hindi sila makakuha ng panibagong prangkisa sa Kamara de Representantes. Gitanggal na sa National Telecommunications Commission NTC ang gihatag nga mga frequency o signal ug channel sa ABS-CBN Corporation, duha ka bulan mahuman na wala siya makakuha og bag-ong prangkisa sa Kamara de Representantes. Sa inilabas na desisyon na may petsang September 9, 2020, binawi na ng NTC ang lahat nang nakatalagang frequency sa radio at TV station ng ABS-CBN dahil sa kawalan ng valid legislative franchise. Sa gigawas nga desisyon na adunay petsa nga Setyembre 9, 2020, gibawi na sa NTC ang tanan nga gihatag nga frequency sa radyo ug estasyon sa TV tungod sa wala kini valid na legislative na prangkisa. Napaso ang 25 taon na prangkisa ng ABS-CBN noong Mayo 4. Napaso ang 25 ka tuig nga prangkisa sa ABS-CBN kaniadtong Mayo 4. Noong Mayo 5, nagpalabas ng cease and desist order ang NTC laban sa ABS-CBN na magpatuloy sa pag-operate ng kanilang radio at television stations dahil sa kawalan ng bagong prangkisa. kaniadtong Mayo 5, nagpagawas og cease and desist order and NTC kontra sa ABS-CBN nga magpadayon sa pag-operate sa ilahang radyo ug mga estasyon sa telebisyon tungod sa wala kini bag-on prangkisa. Pinagpaliwanag din ang ABS-CBN kung bakit hindi dapat alisin sa kanila ang mga nakatalagang frequency sa kabila ng kawalan nila ng prangkisa. Gipaklaro usab sa ABS-CBN kon ngano dili dapat tanggalon sa ilaha ang ilang gihatag nga frequency sa bisan pa wala sila'y prangkisa. Nitong nakaraang July 10, nagdesisyon ang House Committee on Legislative Franchise na tuluyang ibasura ang aplikasyon ng ABS-CBN sa panibagong prangkisa dahil sa umanoy mga paglabag ng network sa dati nilang prangkisa. Kaniadtong niaging Hulyo 10, nagdessiyon ang House Committee on Legislative Franchise nga padayon nga ibasura ang aplikasyon sa ABS-CBN ngadto sa bag-o nga prangkisa tungod sa giingon nga paglapas sa network sa kaniadto nila nga prangkisa. Sinabi ni House Committee on Public Accounts chairman Representative Mike Defensor, na kailangang ipaliwanag sa publiko ng Department of Finance DOF ang ginawang pag-utang ng gobyerno ng P1.86 trilyon sa loob lamang ng pitong buwan o mula Enero hanggang Hulyo ngayong 2020. Giingon ni House Committee on Public Accounts chairman Representative Mike Defensos, nga kinahanglan ipahibalo sa publiko sa Department of Finance ang gihimong pag-utang sa gobyerno og P1.86 trilyon sa sulod lamang sa pito ka bulan o gikan sa Enero hangtod Hulyo 2020. Bagaman batid umano ni Defensor ang pangangailangan ng pamahalaan na umutang sa loob at labas ng bansa para tugunan ang krisis na dulot ng COVID-19, sinabi ng mambabatas na dapat pa ring ipaliwanag ng DOF, at ng Department of Budget and Management DBM kung papaano ito ginamit para maalis ang mga pagdududa. Bisan pa nahibaloan kini ni Defensor and panginahanglanon sa gobyerno nga moutang sa sulod ug sa gawas sa nasod para sulbaron ang krisis na mahitungod sa COVID-19, giingon sa magbabalaod nga kinahanglan ipahahibalo sa DOF, ug sa Department of Budget and Management DBM kon giunsa kini paggamit aron matanggal and mga pagduda. Sinubukan ng GMA News Online na makuha ang panig ni DOF Assistant Secretary Tony Lambino pera wala pa siyang tugon. Gisulayan usab sa GMA News Online nga makakuha og punto ni DOF Assistant Secretary Tony Lambino apan wala pa siya mitubag. Ayon kay Defensor, sa ginanap na budget hearing ng Development Budget Coordination Committee, sinabi ni Budget Secretary Wendel Avisado na hanggang nitong Agosto 28, nakapaglabas na umano ang DBM ng kabuuang P389 bilyon para sa COVID-19 response. Sumala ni Defensor, sa nahitabo nga budget hearing sa Development Budget Coordination Committee, giingon ni Budget Secretary Wendel Avisado nga hangtod sa Agosto 28, giingon nga nakapagawas na ang DBM og kinatibuk-an nga P389 bilyon para sa COVID-19 response. Sa naturang inilabas na pondo, P266.53 bilyon ay mula sa hindi itinuloy na Projects, Activities and Programs PAPs noong 2019 at 2020 budgets. Sa giingon nga gigawas nga pondo, P266.53 bilyon kay gikan sa mga wala nadayon nga Proyekto, mga Kalihokan ug mga Programa PAPs kaniadtong 2019 ug 2020 nga budget. Habang ang P102.06 bilyon naman ay mula sa special purpose funds at P20.48 bilyon sa regular agency appropriations, ayon umano kay Avisado. Samtang ang P102.06 bilyon kay gikan sa special purpose funds ug P20.48 bilyon sa regular agency appropriations, sumala pa ni Avisado. Idinagdag ng opisyal na nasa P211 bilyon ang ginamit sa first at second tranche ng emergency cash subsidies para sa 18 milyon na low-income families sa ilalim ng Bayanihan to Recover as One Act. Gidungag sa opisyan nga nasa P211 bilyon ang gigamit sa una og ikaduha nga tranche sa emergency cash subsidies para sa 18 milyon na low-income families nga napailawom sa Bayanihan to Recover as One Act. Ayon kay Defensor, dapat tukuyin ng DBM ang mga PAPs na hindi na itinuloy para hindi na asahan ng publiko. Sumala ni Defensor, kinahanglan na ipasabot sa DBM ang mga PAPs nga dili na magdahon ang publiko. Nais din ni Defensor na ihayag ng DBM sa Kongreso at publiko kung magkano ang naipon ng gobyerno sa gastusin mula nang ipatupad ang lockdown noong Marso. gusto usab ni Defensor na ipahibalo sa DBM sa Kongreso ug sa publiko kon pila ang naipon sa gipanggasto sukad gipatuman ang lockdown kaniadtong Marso. Paliwanag ni Defensor, malaking halaga ang posibleng natipid ng gobyerno sa panahon ng lockdown dahil sa work-from-home arrangement sa mga tanggapan ng pamahalaan. Giklaro ni Defensor, dako nga kantidad ang posible nga natipid sa gobyerno sa panahon sa lockdown tungod sa work-from-home arrangement sa mga opisina sa gobyerno. Ang mga natipid ay posibleng manggaling sa bayarin sa kuryente, tubig, telepono, internet, office supplies, gasolina at at iba pang maintenance and other operating expenses MOOE. Ang na natipid kay mamahimo nga gikan sa mga bayronon sa kuryente, tubig, telepono, internet, gamit sa opisina, gasolina, ug uban pang Maintenance and Other Operating Expenses MOOE. Una rito, iminungkahi ni Defensor na bawasan ng 20 porsiyento ang MOOE, o katumbas ng P320 bilyon para magamit sa COVID-19 response ng pamahalaan. Ang una kaniadto, gisugyot ni Defensor nga bawasan og 20 porsiyento ang MOOE, o kapareho sa kantidad nga P320 bilyon aron magamit sa COVID-19 response sa gobyerno. Isang panukalang batas ang inihain ni Senate President Vicente Sotto III na magtatakda sa mga opisyal sa pamahalaan na magsumite ng kanilang medical certificate taun-taon para malaman kung kaya pa nilang gampanan ang kanilang trabaho. Usa ka gipatuman nga balaod ang gipagawas ni Senate President Vicente Sotto III aron maoy magtudlo sa mga opisyal sa gobyerno nga magpasa sa ilahang medical certificate kada tuig aron mahibaloan kon kaya pa nila buhaton ang ilahang trabaho. Sa ilalim ng Senate Bill 1818, nakasaad na dapat magsumite ang mga opisyal ng pamahalaan ng medical certificate at laboratory test results bago o pagsapit ng Abril 30 ng bawat taon. Ilawom sa Senate Bill 1818, sugyot niini nga kinahanglan magpasa ang mga opisyal sa gibyerno og medical certificate ug mga resulta sa laboratory test bag-o or sa taknang adlaw sa Abril 30 matag tuig. Sa ganitong paraan, sinabi ni Sotto na mapapataas ang antas ng health consciousness sa mga opisyal at kawani ng pamahalaan. sa ingon niani nga pamaagi, gisugyot ni Sotto nga mas mapataas ang lebel sa health consciousness sa mga opisyal ug kawani sa gobyerno. Bukod doon, matitiyak din umano na nasa mahusay na pangangatawan at isipan ang mga nagsisilbi sa gobyerno na kaya nilang gampanan ang kanilang tungkulin. Gawas kaniadto, giingon nga mas masigurado nga maanaa sa maayo nga panglawas ug panghunahuna ang mga nag-alagas sa gobyerno nga kaya nila buhaton ang ilang mga trabaho. Sa panukala, ipinaliwanag ni Sotto na ang mga public officials and employees ay kinabibilangan ng inihalal at itinalagang ang mga opisyal at kawani, permanent o temporary, at maging ang militar at pulis. sa sugyot, giklaro ni Sotto na ang mga publiko nga opisyales ug empleyado kay Maaari umanong gawin ang annual physical examination ng mga opisyal at kawani sa public o private hospital, o sa diagnostics clinic na accredited ng Department of Health. Mamahimo daw buhaton ang annual physical exam sa mga opisyales ug kawani sa publiko o pribadong ospital, o sa diagnostics na klinikana na accredited sa Department of Health. Suportado ng ilang mga obispo, at gayon din ng pinuno ng Catholic Bishops Conference of the PHilippines-Episcopal Commission on the Clergy ang panukalang pagsasara ng mga sementeryo sa nalalapit na kapistahan ng All Saints at All Souls Days. Suportado ang ubang mga obispo, ug apil usab ang Catholic Bishops Conference of the Philippines Espicopal Commission on the Clergy sa sugyot nga pagpasarado sa mga sementeryo sa umaabot nga kapistahan sa All Saints ug All Souls Day o Kalag-kalag. Tiniyak ng Arkidiyosesis ng Ozamiz na susunod sa mga panuntunan na ipatutupad ng pamahalaan kaugnay sa nalalapit na Undas. Gisigurado sa Arkidiyoses sa Ozamis nga mosunod sa mga panudlo nga ipatuman sa gobyerno sumpay sa umaabot nga Undas. Sa panayam sa Radio Veritas, sinabi ni Archbishop Martin Jumoad na tatalima ang arkidiyosesis sa rekomendasyon ng National Task Force against COVID-19 na ipagbawal ang pagdalaw sa mga sementeryo sa a-uno at ika-2 ng Nobyembre bilang pag-iingat na magkahawaan ng coronavirus. Sa pahayag sa Radyo Veritas, gisulti ni Arsobispo Martin Jumoad nga mosunod ang arkidiyosesis sa girekomenda sa National Task Force against COVID-19 nga ipagbawal ang pagduaw sa mga sementeryo sa petsa uno ug sa ika petsa dos sa Nobyembre aron sa pag-amping nga magkatakoranay sa coronavirus. Ayon sa Arsobispo, sa pagpupulong ng mga pari ng arkidiyosesis nitong ika - 9 ng Setyembre ay napagkasunduan na ipagpatuloy ang pagdiriwang ng Banal na Misa sa paggunita ng araw ng mga santo sa unang araw ng Nobyembre at paggunita ng mga yumaong mahal sa buhay sa ikalawa ng buwan. Sumala sa Arsobispo, sa pagtapok-tapok sa mga pari sa arkidiyosesis kaniadtong ika-9 sa Setyembre kay nagkasinabotanay nga ipadayon ang pagsaulog sa Balaan nga Misa sa pagsaulog sa adlaw sa mga santo sa unang adlaw sa Nobyembre ug pagsaulog sa mga minatay sa ikaduhang adlaw sa bulan. Tatalima din ang Diocese of San Pablo,Laguna sa maging kautusan ng pamahalaan na isara sa publiko ang lahat ng sementeryo. Mosunod usab ang Diyosesis sa San Pablo, Laguna sa mahimong mando sa gobyerno na isara sa publiko ang tanang sementeryo. Inihayag ni San Pablo Bishop Buenaventura Famadico, chairman ng CBCP-Episcopal Commission on the Clergy na nararapat na sundin ang panuntunan ng pamahalaan para sa kagalingan ng mamamayan. Gipahibalo sa Obispo sa San Pablo nga si Famadico, chairman sa CBCP-Episcopal Commission on the Clergy nga angay nga sundon ang mando sa gobyerno aron sa kaayohan sa katawhan. Kung ano ang ipag-uutos ng gobyerno susundin yon para na rin sa pansariling kagalingan at kagalingan ng nakararami. Kon unsa ang imando sa gobyerno sundon kini aron usab sa kaayohan sa kaugalingon ug kaayohan sa kadaghanan. Mensahe ni Bishop Famadico sa Radio Veritas. Mensahe ni Obispo Famadico sa Radyo Veritas. Nilinaw naman ni COVID-19 testing czar Vince Dizon na hindi pa pinal ang mga panuntunan sa paggunita ng All Saints at All Souls Days ay kanilang irerekomenda sa pamahalaan na pansamantalang ipagbawal ngayong taon ang pagdalaw sa mga sementeryo. Giklaro usab ni COVID-19 testing czar Vince Dizon nga dili pa mao ang mga mando sa pagsaulod sa All Saints Day ug All Souls Day nga ilang ipaabot sa gobyerno nga tkadyot nga gibawal karong tuiga ang pagduaw sa mga sementeryo. Sa lungsod ng Maynila, naunang humingi ng paumanhin si Mayor Isko Moreno sa mamamayan na pansamantalang isasara ang mga sementeryo sa ika-31 ng Oktubre hanggang ikatlo ng Nobyembre upang maiwasan ang pagdagsa ng mga tao. Sa syudad sa Maynila, Unang nangayo ug dispensa si Mayor Iso Moreno sa mga katawhan kay kadiyot nga isarado ang mga sementeryo sa ika-31 sa Oktubre hangtos sa ika tulo sa Nobyembre aron malikayan ang pagdagsa sa mga tao. Hinimok naman ni Archbishop Jumoad ang mamamayan na dumalaw sa puntod ng mga mahal sa buhay sa ibang mga araw bilang pag-iingat at pangangalaga sa kalusugan. Giawhag usab ni Arsobispo Jumoad ang mga katawhan nga moduaw sa mga puntod sa ilang mga minatay sa laing adlaw aron sa pag-amping sa kahimsog. Kaugnay nito, hinikayat ni Bishop Broderick Pabillo, Apostolic administrator ng Archdiocese of Manila ang mananampalataya na maagang pabasbasan sa mga pari ang puntod ng mga mahal sa buhay. Lakip niini, giawhag ni Obispo Broderick Pabillo, Apostolic administrator sa Arkidiyosesis sa Manila ang mga magtotoo nga sayo pa bendisyonan sa mga ang mga puntod sa ilang mga minatay. Patay ang dalawang motorcycle riders sa aksidente sa daan sa Metro Manila noong Miyerkules. Patay ang duha ka nagsakay og motorsiklo sa aksidente sa dalan sa Metro Manila kaniadtong Miyerkules. Iniulat sa Unang Balita nitong Huwebes na ang unang biktima ay kinilalang si Mark Anthony Passion, na sumemplang sa Southbound Lane ng C-5 Road bago makarating sa Ortigas Flyover. gibalita sa Unang Balita kaniadtong Huwebes na ang uang biktima kay giila nga si Mark Anthony Passion, nga nideretso sa Southbouth Lane sa dalan sa C-5 abot sa Ortigas Flyover. Nangyari ang aksidente pasado 8:30 ng gabi. Nahitabo ang aksidente pasado 8:30 sa gabii. Sumemplang at namatay naman ang isang rider na kinilalang si Richard Henry Casimiro. Nideretso ug namatay usab ang usa ka rider nga giila nga si Richard Henry Casimiro. Ayon sa ulat, bumangga si Casimiro sa bollards sa Ayala Avenue, Makati City. Sumala sa balita, nabangga si Casimiro sa mga bollard sa Ayala Avenue, Makati. Iniimbestigahan na ng mga pulis kung bakit bumangga sa bollards ang biktima. Giimbestigahan na sa mga pulis kon ngano nabangga sa mga bollard ang biktima. Tumangging magbigay ng pahayag ang pamilya ng biktima. Nagdumili nga maghatag og komento and pamilya sa biktima. Nakahanap ng murang paraan upang makasagap ng WiFi connection ang ilang residente sa Baseco Compound sa Tondo, Manila upang makadalo sa online class ang mga estudyante o maging ang ibang tao na kailangang mag-internet. Nakitaan og baratong pamaagi aron makakuha og koneksyon sa WiFi ang pipila sa mga lumulopyo sa Baseco Compound sa Tondo, Manila aron makatambong sa online class ang mga estudyante o labot ang ubang mga tao nga nanginahanglan og internet. Sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras nitong Miyerkules, ipinakita ang WiFi vending machine na puntahan ng mga taong kailangan ng internet connection. Sumala sa balita ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras kaniadtong Miyerkules, gipakita ang WiFI Vending Machine nga adtoan sa mga tawo nga nanginahanglan og koneksyon. Sa eskwelahan din po, nagagamit siya tapos sa Youtube at tsaka Ôpag may sinisearch sa Google, mas madali na po, ayon sa isang estudyante. Sa eskwelahan usab, magamit siya unya sa Youtube ug sa pag adunay ginasearch sa Google, mas dali na kini, sumala sa usa ka estudyante. Ayon kay Dina Mira, namamahala sa vending machine, maraming kapitbahay niya ang tumatangkilik sa kanilang piso WiFi. Sumala usab ni Dina Mira, tigdumala sa vending machine, daghang silingan niya ang gamit sa ilahang piso WiFi. Sa dami po ng tao dito, malakas naman po siya at tsaka nagagamit po siya sa online at tsaka mga YouTube ng mga bata kasi bored sa bahay, sabi ni Mira. Sa kadaghan sa tawo dinhing dapita, kusog man hinuon siya ug magamit siya sa online ug sa Youtube sa mga bata kay gilaay na sa balay, ingon ni Mira. Para magkapag-internet, kailangan lang maghulog ng P1 sa vending machine para makagamit ng WiFi sa loob ng 10 minuto. Aron maka-internet, kinahanglang maghulog ka og pisa sa vending machine aron makagamit sa WiFi sa sulod sa 10 ka minuto. Kung isang oras ang kailangan sa internet, P5 ang dapat ihulog. Kon isa ka oras ang kinahanglan sa internet, P5 and kinahanglan nga ihulog. Sampung piso P10 naman para sa tatlong oras na internet. Diyes pesos P10 usab aron tulo ka oras nga internet. Mas mura umano ito kumpara sa paglalagay ng load sa cellphone upang magka-data. Mas barato daw kini kon ikumpara sa pagpabutang og load sa cellphone aron magka data. Sa WiFi vending machine, may timer kaya makikita kung ilang oras na ang nagagamit ng tao. Sa WiFi vending machine, adunay timer maong makita kon pila na nagamit sa tawo. Bukod dito, puwede ring i-pause ang takbo ng timer kung sandaling titigal sa paggamit ng internet. Gawas niini, puwede sab ihunong ang dagan sa timer kon kadali na moundang og gamit sa internet. Gayunman, kailangan manatiling malapit lang sa vendo machine ang gagamit ng Piso WiFi para hindi mawala ang koneksiyon sa internet. Bisan pa, kinahanglang magpabilin nga duol sa vendo machine and mogamit sa Piso WiFi aron dili mawala ang koneksyon sa internet. Pumanaw na ngayong Miyerkules sa edad na 74 ang dating lider sa Kamara de Representantes na si Arnulfo Noli Fuentebella. Namatay na kaniadtong Miyerkules sa edad na 74 ang dating lider sa Kamara de Representantes na si Arnulfo Noli Fuentabella. Sa Facebook post, kinumpirma ng kaniyang anak na si Camarines Sur 4th District Representative Arnie Fuentebella, ang malungkot na balita. Sa Facebook post, gikumpirma sa iyahang anak na si Camarines Sur na representante sa ika-upat na Distrito na si Arnie Fuentabella, ang masulob-on nga balita. Ayon kay Arnie, pumanaw ang kaniyang ama dahil sa heart failure matapos ang dalawang taong pakikipaglaban sa kidney disease. Sumala ni Arnie, namatay ang iyang amahan sa heart failure human ang duha ka tuig nga pakiglaban niini sa sakita sa kidney. Wala pang ibinigay na detalye ang kongresista tungkol sa necrological services para sa kaniyang namayapang ama. Wala pay gihatag nga detalye ang kongresista bahin sa necrological services aron sa iyang namatay nga amahan. Nahalal na lider ng Kamara si Fuentebella noong Nobyembre 13, 2000 nang palitan niya sa puwesto ang nooy Speaker na si Manny Villlar Jr., na pinatalsik matapos na aprubahan ng huli at ipadala sa Senado ang Articles of Impeachment laban sa nooy nakaupong pangulo na si Joseph Erap Estrada. Napili nga lider sa Kamara si Fuentabella kaniadtong Nobyembre 13, 2000 kaniadtong gipulihan niya sa pwesto ang speaker kaniadto nga si Manny Villar Jr., nga gipatanggal human nga aprubahan sa iwit ug gipadala sa Senado ang Articles of Impeachment labn sa maoy nakalingkod nga presidente nga si Erap Estrada. Pero pagsapit ng Enero 24, 2001, natanggal si Fuentebella bilang Speaker nang mapatalsik naman sa puwesto si Estrada bilang pangulo. Apan pag tungtong sa Enero 24, 2001, natanggal si Fuentabella sa pagka Speaker kaniadtong gitanggal sa pwesto si Estrada sa pagka presidente. Pumalit kay Fuentabella bilang lider ng Kamara si nooy Quezon City Rep. Feliciano Sonny Belmonte Jr., sa ilalim ng administrasyon ni Vice President Gloria Macapagal Arroyo, na siyang pumalit kay Estrada bilang pangulo ng bansa. Nipuli kay Fuentabella sa pagkalider sa Kamara si Kaniadtong Quzen City Rep. Feliciano Belmonte Jr. sa ilawom sa administrasyon ni ikaduhang-presidente nga si Gloria Macapagal Arroyo, na maoy nipuli kay Estrada sa pagka presidente sa nasod. Bukod sa pagiging lider ng Kamara, naging kinatawan si Arnulfo ng ikatlong distrito ng Camarines Sur mula 1992 hanggang 2001 at mula 2004 hanggang 2010, at kinalaunan ay kinatawanan naman ng fourth district ng lalawigan mula 2010 hanggang 2013 at mula 2016 hanggang 2019. Gawas niini sa pagka lider sa Kamara, nahimong representante si Arnulfo sa ika-tulong distrito sa Camarines Sur sukad sa 1992 hangtod sa 2001 ug sukad sa 2004 hangtod sa 2010, ug sa ulahi nahimong representante sa ika-upat nga distrito sa probinsya sukad 2010 hangtod 2013 ug gikan 2016 hangtod 2019. Pinatitira pansamantala ng pamahalaang-lungsod ng Taguig City ang aabot sa 104 locally stranded individuals LSIs na dating nasa tabi-tabi lamang sa may Libingan ng mga Bayani at sa may Heritage Park. Kasamtangang gipapuyo sa munisipyo sa Taguig City ang moabot sa 104 locally stranded individuals LSIs nga kaniadtong maanaa ra sa kilid kilid sa Libingan ng mga Bayani sa may Heritage Park. Iniulat ni Bam Alegre sa sa Unang Balita na pansamantalang pinatira ng pamahalaang lungsod ang mga LSI sa isang covered court sa Barangay Pinagsama, at binigyan ng modular tents. Gibalita ni Bam Alegre sa Unang Balita nga temporaryong gipapuyo sa munisipyo ang mga LSI sa usa ka covered court sa Barangay Pinagsama, ug gihatagan og modular tents. May ilan-ilan narin umanong LSI ang natulugan ng Taguig sa pagkuha ng health certificate at iba pang mga dokumento, at may ibang napauwi na rin. Aduna usab pipila ka LSI ang natabangan sa Taguig sa pagkuha og health certificate ug uban pang mga dokumento, ug ang uban kay napauli na. Pero, ayon sa pamahalaang lungsod, hindi na sila maaaring tumanggap pa ng karagdagang mga LSI. Apan, sumala sa munisipyo, dili na sila mamahimong modawat og mga dungag nga LSO. Tatlong tao na naghihintay lang sa labas ng isang veterinary clinic sa Quezon City ang sugatan matapos araruhin ng isang SUV, ayon sa ulat ni James Agustin sa Unang Balita nitong Miyerkoles. Tulo nga ka tawo ang naga hula sa gawas sa usa ka Veterinary clinic sa Quezon City and samaran human giararo sa usa ka SUV, sumana sa balita ni James Agustin sa Unang Balita kaniadtong Miyerkules. Huli sa CCTV ang nasabing insidente na naganap nitong Sabado ng umaga sa Regalado Avenue. Nasikop sa CCTV and ginaingon nga panghitabo kaniadtong Sabado sa buntag sa Regalado Avenue. Kita sa kuha ng CCTV kung paano na lang biglang sumulpot ang SUV at sagasaan ang mga tao sa labas ng clinic. Kita sa kuha sa CCTV kon giunsa kalit nga misulpot ang SUV ug giligsan ang mga tawo sa gawas sa klinika. Kita ring umangat ang sasakyan at pumailalim ang isang biktima. Nakita usab nga nialsa ang sakyanan ug nasuksok and usa ka biktima. Sinugod sa ospital ang tatlong sugatan, at isa sa kanila ang nakalabas na. Gidala sa balay tambalanan ang tulo ka samaran, ug usa sa ila ang nakagawas na. Sa imbestigasyon ng otoridad, napag-alamang nakaparada ang SUV malapit sa clinic dahil inaantabayanan daw ng driver ang kaniyang anak na nagpapa-checkup ng alagang aso. Sa imbestigasyon sa mga otoridad nahibaloan nga nakaparada ang SUV duol sa klinika tungod ginahulat daw sa drayber ang iyahang anak nga nagpa-checkup sa ilahang alaga nga iro. Nangyari raw ang insidente ng uusad na ang driver sa harap ng clinic. Nahitabo daw ang panghitabo kaniadtong niuswag na drayber sa atubangan sa klinika. Ayon sa kaniya driver, parang acceleration na hindi niya na-kontrol. Sumala sa drayber, murag paglarga nga wala niya na kontrol. Doon niya nasagasaan yung mga tao doon, ani Police Corporal Pablo Pagandiyan Jr., traffic investigator ng Quezon City Police District Traffic Sector 2. Didto niya nligsan ang mga tawo kaniadtong dapita, sulti ni Police Corporal Pablo Pagandiyan Jr. traffic investigator sa Quezon City Police District Traffic Sector 2. Nangako raw ang driver ng SUV na sasagutin ang mga gastusin ng biktima. Nagsaad daw ang drayber sa SUV nga tubgon ang mga gastohonon sa mga biktima. Ayon sa pulisya, hindi na raw kakasuhan ang driver dahil nagkasundo na ang lahat ng panig. Sumala sa pulisya, dili daw kasuhan ang drayber tungod nagkasinabot ang tanang bahin. Ipinakita ni Speaker Alan Peter Cayetano sa kaniyang Facebook account ang tinawag niyang nakaka-proud na bagong quarantine facility na itinayo sa kaniyang bayan sa Taguig City. Gipakita ni Speaker Alan Peter Cayetano sa iyang Facebook account ang gitawag niyang pinaka makagarbo nga bag-ong pang quarantine na pasilidad nga gitukod sa iyang syudad sa Taguig City. Hindi lang dahil sa napakaganda ng pagkakagawa, kundi dahil ito din ay tatayong simbolo ng pag-asa sa ating mga kababayan, ayon kay Cayetano na kinatawan ng nasabing lungsod. Dili lang tungod sa nindot kini sa pagkabuhat, apan kini tungod ang mamahimong simbolo sa paglaum sa atong mga kababayan, sumala ni Cayetano na representante sa giingong syudad. Itinayo ang naturang quarantine facility sa Taguig Lakeshore sa Brgy. Lower Bicutan, na pagdadalhan sa mga magpopositibo sa COVID-19 na hindi naman kailangang dalhin sa ospital. Gipatukod and giingon nga quarantine facility sa Taguig Lakeshore sa Brgy. Lower Bicutan Isa kasi sa mga rason kung bakit ayaw ng mga tao magpa-quarantine ay dahil sa takot. Usa kini sa mga rason kon ngano dili gusto ang mga tao nga magpa-quarantine kay tungod nahadlok sila. Ngunit kapag makita nila ang mga facilities na ito, kung gaano kalinis, tibay, ligtas, at kumportable ang mga kwarto, siguradong maiibsan ang kanilang pangamba, sabi ng lider ng mga kongresista. Apan kon makita nila ang facilities niini, kon unsa kini ka limpyo, ka lig-on, luwas, ug kumportable ang mga kwarto, sigurado nga makuhaan ang ilang mga kabalaka, ingon sa lider sa mga kongresista. Sa larawan, makikita ang RoboNurse at sina Taguig Mayor Lino Cayetano, at Bases Conversion and Development Authority BCDA chief Vince Dizon, na itinalagang Deputy Chief Implementer and Testing Czar. sa litrato, makita-an ang RoboNurse ug sila Taguig Mayor Lino Cayetano, ug Bases Conversion and Development Authority BCDA chief Vince Dizon, nga gipili nga Deputy Chief Implementing and Testing Czar. Sa nakaraang pahayag, sinabi ni Mayor Lino Cayetano na kompleto sa medical personnel at gamit ang naturang pasilidad. Sa niaging sugyot, giingon ni Mayor Lino Cayetano nga kumpleto sa medical personnel ug gamit ang giingon nga pasilidad. Mayroong mahigit 5,000 positibong kaso ng COVID-19 sa Taguig, pero nasa mahigit 400 na lang ang active cases at mahigit 40 ang nasawi. Adunay lapas sa 5,000 nga positibo nga kaso sa Covid-19 sa Taguig, apan adunay lapas 400 na lang ang aktibong kaso ug lapas 40 ang namatay. Pumanaw na si Sorsogon 2nd District Representative Maria Bernardita Ditas Ramos, na lumitaw sa pagsusuri na positibo sa COVID-19. Namatay na and representante sa ikaduhang Distrito sa Sorsogon nga si Maria Bernardita Ditas Ramos, nga nigawas sa pagsusi nga nagpositibo sa COVID-19. Ipinaalam ni House Deputy Majority Leader Xavier Jesus Romualdo ang pangyayari sa sesyon ng Kamara de Representantes nitong Martes. Gipahibalo ni House Deputy Majority Leader Xavier Jesus Romualdo ang panghitabo sa sesyon sa Kamara de Representantes kaniadtong Martes. Kasunod ng malungkot na balita, naglaan ng panalangin ang mga kongresista sa pangunguna ni Pangasinan Rep. Christopher de Venecia. Human sa masulob-ong balita, nag gahin og pag-ampo ang mga kongresista nga gipangulohan ni Pangasinan Rep. Christopher de Venecia. Ayon kay House Secretary-General Jose Luis Montales, nalaman nila nitong Linggo na nagpositibo sa COVID-19 si Ramos. Sumala ni House Secretary-General Jose Luis Montales, Nahibaloan nila kaniadtong Dominggo nga nagpositibo sa COVID-19 si Ramos. Si Ramos ang ikalawang kongresista na nagpositibo sa COVID-19 at pumanaw. Si Ramos ang ikaduhang kongresista nga nagpositibo sa COVID-19 ug namatay. Una rito si Senior Citizens party-list Representative Francisco Jun Datol Jr. Ang una niini kay si Senior Citizens party-list Representative Francisco Jun Datol Jr. Nakapagtala ng 70 kaso ng COVID-19 sa Kamara, na karamihan ay mga empleyado. Nakalista og 70 ka kaso sa COVID-19 sa Kamara, na kadaghanan kay mga empleyado. Kahit na ginagawa na itong white sand beach, sandamakmak pa rin na basura ang makikitang palutang-lutang sa Manila Bay. Bisan pa nga gibuhat na kini og white sand beach, daghan gihapon ang mga basura nga makita nga naglutaw-lutaw sa Manila Bay. Ayon sa ulat ni Jonathan Andal sa Unang Balita nitong Martes, makikita ang mga lumulutang na basura malapit sa Manila Yacht Club. Sumala sa balita ni Jonathan Andal sa Unang Balita kaniadtong Martes, Makita ang mga naglutaw nga mga basura duol sa Manila Yacht Club. Aniya, mas marumi rito kumpara sa kabilang dulo ng Manila Bay kung saan naman nagtatambak ng white sand ang Department of Environment at Natural Resources. Sumala, Mas hugaw pa kini kon kon itandi sa pikas tumoy sa Manila Bay kon asa nagatambak og puti nga balas ang Department of Environment and Natural Resources. Nagdudulot daw ng mabahong amoy sa lugar ang mga basura. Kini nagdala ug dili maayo nga baho sa lugar ang mga basura. Ayon sa mga opisyal, regular naman daw ang ginagawang paglilinis sa nasabing lugar. Sumala sa mga opisyal, kanunay daw ang ginahimong pagpanlimpyo sa giingong lugar. Dagdag pa nila, galing daw sa ibang lugar ang mga basura at inanod lang sa Manila Bay. Dungag pa nila, gikan daw sa ubang lugar ang mga basura ug naanod lamang kini sa Manila Bay. Normal daw ito sa mga buwan ng Hulyo hanggang Setyembre. Normal lamang daw kini sa mga bulan sa Hulyo hangtod sa Setyembre. Arestado sa Maynila ang siyam na namemeke umano ng ilang dokumento, ayon sa ulat ng Unang Balita nitong Martes. Nasikop sa Maynila ang siyam ka giingon nga nagapameke og pipila ka mga dokumento, sumala sa balita sa Unang Balita kaniadtong Martes. Nahuli ang mga suspek, kabilang ang isang menor de edad, sa isang motorcycle shop kung saan daw ginagawa ang mga pekeng dokumento gaya ng resulta ng COVID-19 test at travel documents. Nasikop ang mga suspek, Lakip niini ang usa ka menor de edad, sa usa ka tindahan sa motor kon asa giingon nga ginabuhat ang mga peke nga dokumento sama sa resulta sa COVID-19 test ug dokumento sa pagbiyahe. Kumpiskado mula sa grupo ang mga computer sa shop. Gikumpiska gikan sa grupo and mga kompyuter sa tindahan. Ayon sa may-ari ng shop, hindi niya alam na may nagaganap na pamemeke ng dokumento sa lugar. Sumala sa tag-iya sa tindahan, wala kini kahibalo nga adunay nagakahitabong pagpameke og dokumento sa giingong lugar. Nagbebenta raw sila ng motorcycle parts online. Giignong nagapamaligya og piyesa sa motor sa online. Sinabi ni Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. na pinagkalooban ni Pangulong Rodrigo Duterte ng absolute pardon ang sundalong Amerikanong si Lance Corporal Joseph Scott Pemberton, na naunang hinatulan ng korte na makulong dahil sa pagpatay sa isang transgender Filipino woman noong 2014. Giingon ni Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. nga gihatagan ni Presidente Rodrigo Duterte og absolute pardon and sundalo nga Amerikano nga si Lance Corporal Joseph Scott Pemberton, nga unang gihatulan sa korte og pagkakulong tungod sa pagpatay sa usa ka transgender nga Filipino nga babaye kaniadtong 2014. Kinumpirma naman ni presidential spokesperson Harry Roque ang naturang desisyon ni Duterte. Gikumpirma usab sa presidential spokeperson Harry Roque and giingong desisyon ni Duterte. Binura na po ng Presidente kung ano pa Ôyung parusa na ipapataw kay Pemberton, ani Roque, na naging legal counsel noon ng pamilya ng biktimang si Jennifer Laudes family. Gitanggal na sa Presidente kon unsa ang kadtong pagsilot nga gihukom kay Pemberton, ingon ni Roque, nganahimong legal counsel kaniadto sa pamilya sa biktima nga si Jennifer Laude. Puwede na po siyang umuwi dahil meron na po siyang pardon, dagdag ni Roque. Mamahimo na siyang mopauli kay tungod aduna na siyay pardon, dungag ni Roque. Ayon pa kay Roque, hindi na kailangan ipaliwanag pa ni Duterte ang kaniyang dahilan sa pagbibigay ng pardon kay Pemberton. Sumala ni Roque, dili na kinahanglan ipasabot pa ni Duterte and ihayang rason sa paghatag og pardon kay Pemberton. Hindi na po kinakailangan bigyan ng dahilan ng Presidente Ôyan dahil yung pag-grant ng pardon at parole at iyan naman po ang ating sinasabi na hindi po Ôyan katungkulan ng hudikatura kundi katungkulan ng ehekutibo, paliwanag niya. Dili na kana kinahanglan hatagan og rason sa Presidente tungod ang pag hatag og pardon ug parole ug kana usab daw ang atong ginaingon nga dili niya katungdanan sa hudikatura apan katungdanan sa ehekutibo, pagkalro niya. Nitong nakaraang linggo, inutos ng Regional Trial Court ng Olongapo City ang maagang pagpapalaya kay Pemberton, na nahatulang mabilanggo ng anim hanggang 10 taon dahil sa pagpatay kay Laude. Kaniadtong niading Dominggo,gisugo sa Regional Trial Court sa Olongapo City and sayo nga pagbuhi kay Pemberton, nga gihatulan og pagkakulong sa unom hangtod sa naputo ka tuig tungod sa pagpatay kay Laude. Limang taon pa lang nakakulong si Pemberton, pero inirekomenda ang maaga niyang paglaya dahil sa good conduct time allowances GCTA, ayon kay gyudge Roline Ginez-Abalde. Lima ka tuig pa lang sa kulongan si Pemberton, apan kini kirekomenda nga sayo buhian tungod sa Good Conduct Time Allowances BCTA, sumala ni gyudge Roline Ginez-Abalde. Gayunman, tinutulan at umapela sa utos ng korte ang pamilya ni Laude. Gawas niini, nikontraug niapela sa sugo sa korte and pamilya ni Laude. Dahil dito, ipinagpaliban ng Bureau of Corrections ang pagpapalaya kay Pemberton habang hindi nareresolba ang petisyon. Tungod niini, giuswag sa Beureau of Corrections and pagpagawas kay Pemberton samtang wala pa nasulbad and petisyon. Plano rin sana ng Department of Justice na maghain ng mosyon sa Olongapo court kaugnay sa rekomendasyon nito na maagang palayain si Pemberton. Palno usab unta sa Department of Justice na magpasa og mosyon sa Olongapo court bahin sa rekomendasyon niining sayo buhian si Pemberton. Pero dahil sa ibinigay na pardon ni Duterte, sinabi ni Roque na hindi na magiging hadlang ang pagkuwestiyon sa GCTA para makalaya si Pemberton. Apan tungod sa gihatag nga pardon ni Duterte, ingon ni Roque nga dili na mahimong bababg ang pagpangutana sa GCTA aron makagawas si Permberton. Wala na pong issue kung siya ay entitled sa GCTA. Wala na'y isyu kon siya adunay katungod sa GCTA. Wala na pong issue kung applicable ba sa kanya ang batas dahil hindi siya nakulong sa national penitentiary, sabi ni Roque. Wala na'y isyu kon ikadapt ba sa iya ang balaod tungod wala siya nakulong sa national penitentiary, ingon ni Roque. Ang hindi po nabura ng Presidente, Ôyung conviction ni Pemberton. Ang wala natanggal sa Presidente, ang hatol ni Pemberton. Mamamatay-tao pa rin po siya. Mamamatay-tao gihapon siya. Dismayado si Archdiocese of Manila Apostolic Administrator Bishop Broderick Pabillo sa hindi napapanahong proyekto ng pagpapaganda at paglalagay ng artificial white sand sa Manila Bay bilang bahagi ng rehabilitasyon nito sa gitna ng krisis na kinahaharap ng bansa mula sa COVID-19 pandemic. Nagsamuyo si Archdiocese of Manila Apostolic Administrator Bishop Broderick Pabillo sa wala napanahong proyekto sa pagpanindot ug pagbutang og artipisyal nga puti nga balas sa Manila Bay nga labot sa rehabilitasyon niini sa tunga sa krisis na ginaatubang sa nasod gikan sa COVID-19 pandemic. Inihayag ng obispo sa panayam ng Radyo Veritas na hindi naaangkop na mas bigyang prayoridad at paglaanan ng pondo ang nasabing proyekto dahil marami ang dumaranas ng hirap at nagugutom sa epekto ng health crisis. Gisugyot sa obispo sa interbyu sa Radyo Veritas nga dili angay na mas hatagan of pagtagad ug pagahatagan of pondo ang giingon nga proyekto tungod daghan ang naga-antos og kalisod ug nagutom tungod sa epek sa krisis ka kahimsog. Ngayong panahon po na napakaraming mga tao na walang trabaho, na walang pagkain, tapos kung gagawa ng ganyang project na aabutin ng higit P300 million para lang sa white sand, parang hindi po angkop sa ating panahon ngayon, pahayag ni Pabillo sa Radio Veritas. Sa karong panahon na daghan kaayo og mga tawo nga walay trabaho, nga walay makaon, unya magbuhat og ing-ana nga proyekto nga mokabat og P300 million aron lamang sa buti nga balas, mura og dili siya angay sa atong panahon karon, sugyot ni Pabillo sa Radyo Veritas. Iginiit rin ng Obispo na mas nararapat na ilaan ng Department of Environment and Natural Resources ang pondo sa pagkakaloob ng trabaho at pagkain sa mamamayang lubos na apektado ng pandemya. Giduso usab sa Obispo nga mas angay nga ihatag sa Department of Environment and Natural Resources and pondo sa paghatag og trabaho ug pagkaon sa mga katawahan nga maoy epektado kaayo sa pandemya. So Ôyan poy marami pong mga hindi tama sa paggawa po ng project at lalung-lalo na sating panahon ngayon na hindi angkop sa kalagayan ng ating bayan. Mao na nga daghan ang mga dili haom sa pagbuhat og proyekto ug samot na sa atong panahon karon nga dili angay sa kahimtang sa atong nasod. Kaya kung ang DENR ay may pera, itulong nya sana sa mga pagbibigay ng trabaho, pagbibigay ng pagkain sa mga nangangailangan, dagdag ni Bishop Pabillo. Mao na nga kon ang DENR aduna mey kwarta, itabang na lamang unta sa paghatag og panginabuhian, og paghatah og pagkaon sa mga nanginahanglan, gungag ni Obispo Pabillo. Ipinaliwanag ng obispo na hindi rin nakatitiyak na ang nasabing white sand ay magtatagal at mapapanatili ang kagandahan ng Manila Bay dahil mapupuno lamang ito ng basura kapag sinalanta ng bagyo ang bansa. Ipaklaro sa Obispo nga dili usab daw masugurado nga ang giingon nga puti nga balas magdugay ug magkanunay ang kanindot sa Manila Bay tungod giingon mapuno lamang kini og basura kon bagyuhon ang nasod. Hindi pa naman natin sigurado na ang white sand na Ôyan ay mananatili kasi alam naman natin na kapag twing bumabagyo ay talagang pinapasukan Ôyan ng lahat ng mga dumi so, pansamantala lang Ôyung kagandahan nyan.pahayag ni Bishop Pabillo. Dili pa man kini sigurado nga kana nga puti nga balas magkanunayon kay tungod nahibaloan nato na sa panahon nga mobagyo kay maanoran kini tanan og mga hugaw mao, temporaryong lamang ang kanindot niana, sumala ni Obispo Pabillo. Samantala, suportado naman ni Manila Mayor Isko Morenao ang proyekto. Sa kasamtangan, suportado usab sa Mayor sa Manila nga si Isko Moreno and proyekto. Sinabi rin ng DENR na ang proyekto ay makaka-discourage sa mga tao na magtapon ng basura sa Manila Bay, at hindi rin umano makasisira sa kapaligiran ang white sand. Giingon usan sa DENR nga ang proyekto ang makawala sa gana sa mga tawo nga maglabay og basura sa Manila Bay, ug dili na daw usab makadaot ang puting balas sa kinaiyahan. Patay ang isang pulis matapos siyang tambangan ng mga hindi pa matukoy na nakamotorsiklong salarin sa Tandang Sora Avenue sa Quezon City nitong Sabado. Patay ang usa ka pulis human siya gitabangan sa mga wala pa mailhi nga nakamotor nga suspek Tandang Sora Avenue sa Quezon City kaniadtong Sabado. Sa ulat ni Luisito Santos ng DZBB sa Dobol B sa News TV, sinabing hindi muna pinangalanan ng mga awtoridad ang pagkakakilanlan ng biktima, ngunit kinumpirma nilang isa itong aktibong personnel ng Philippine National Police PNP. Sa balita ni Luisito Santos sa DZBB sa Dobol B News TV, giingon nga wala usa gipanganlan sa mga awtoridad ang pagkatawo sa biktima, apan gikumpirma nila nga usa kini ka aktibo nga personnel sa Philippine National Police PNP. Kinalaunan ay kinilala na ang biktima na si Police Lieutenant Samar Baharan, ayon sa ulat ni Jamie Santos sa 24 Oras. Sa ulahi kay giila na ang biktima nga si Police Lieutenant Samar Baharan, sumala sa balita ni Jamie Santos sa 24 Oras. Ayon sa ilang saksi sa insidente, nangyari ang pamamaril sa pulis dakong 9:15 ng umaga. Sumala sa ubang saksi sa panghitabo, nahitabo ang pagpamaril sa pulis sa bahing 9:15 sa kabuntagon. Binabaybay ng pulis na sakay ng kulay puti na motorsiklo ang Tandang Sora Avenue sa Brgy. Culiat nang pagbabarilin siya ng dalawang lalaking magkaangkas sa motor. Gabaybay ang pulis nga sakay sa puti nga motor ang Tanadang Sora Avenue sa Brgy Culiat kaniadtong gibaril siya sa duha ka lalaki nga nakaangkas sa motor. Pansamantala munang isinara sa mga motorista ang Tandang Sora Avenue matapos ang pamamaril sa gitna mismo ng kalsada. Temporaryo usa nga gipasara sa mga motorista ang Tandang Sora Avenue human ang pagpamaril sa tunga mismosa kalsada. Sinisikap na ng mga tauhan ng barangay na makakuha ng ebidensiya na maaaring tumukoy sa mga suspek, tulad ng CCTV footage. Gisulayan sa mga mga tauhan sa barangay nga makakuha og ebidensiya na mamahimong mailhan ang suspek sama sa CCTV footage. May mga nakitang basyo ng bala ng .45 kalibreng baril malapit sa biktima. Adunay nakitang basyo sa bala nga .45 kalibre nga baril duol sa biktima. Ayon sa inisyal na imbestigasyon, namatay ang biktima dahil sa mga tama ng bala sa katawan. Sumala sa una nga imbestigasyon, namatay ang biktima tungod sa mga igo niini sa bala sa lawas. Magreretiro na raw sana ang biktima sa susunod na taon. Magretiro na unta daw ang biktima sa sunod nga tuig. Inaalam pa ng mga awtoridad ang posibleng motibo sa pamamaril at kung sino ang mga salarin. ginasusi pa sa mga awtoridad ang pisible nga motibo sa pagpamaril ug kon kinsa and sad-an. Ayon sa anak ng biktima, noong isang araw daw ay may nakasagutan ang kanyang ama. Sumala sa anak sa biktima, kaniadtong usang adlaw adunay nakalalis ang iyahanag amahan. Dumating naman sa crime scene kaagad ang mga opisyal ng PNP Community Affairs Development Group ng Camp Crame kung saan naka-assign ang biktima. Niabot usab dayon sa crime scene ang mga opisyal sa PNP Community Affairs Development Group sa Camp Crame kon asa na-assign ang biktima. Tulungan natin kaagad financially. Tabangan nga dayon-dayon sa pinansyal. Isang utos sa amin ng aming director na magtulong sa mga investigator dito sa insidente na ito para matukoy ang dahilan kung bakit siya nabaril, ani Police Colonel Oscar Nantes ng nasabing opisina. Usa ka sugo sa amo sa amoang direktor nga magtabang sa mga imbestigador dinhi niining insidenteha aron mahibaloan kon ngano siya gibaril, ingon ni Police Colonen Oscar Nantes sa giingong opisina. Dalawa katao na pinaniniwalaang mag-asawang negosyante ang patay matapos tambangan ng mga hindi pa nakikilalang salarin sa Pasay City nitong Huwebes ng gabi, ayon sa ulat ng Unang Balita nitong Biyernes. Duha ka tawo ang gitoohang mag-asawa nga negosyante and patay human tabangan sa mga wala pa mailhi nga supek sa Pasay City kaniadtong Huwebes sa bagii, sumala sa balita sa Unang Balita kaniadtong Biyernes. Lulan ng isang AUV ang mga biktima nang sila ay pagbabarilin sa Ortigas Street sa nasabing siyudad. Sakay sa usa ka AUV ang mga biktima kaniadtong gipamaril sila sa Ortigas Street sa giingong syudad. Ayon sa pulisya, pumarada ang isang grupo ng mga lalaking nakauniporme at nakamotorsiklo sa lugar. Sumala sa pulisya, Nihunong ang usa ka grupo sa mga lalaki nga naka uniporme ug naka motor sa lugar. Maya-maya pa ay nakarinig na ng magkakasunod na putok ng baril ang ilang saksi. Taod-taod kay nakadungog na ug nagsunod-sunod nga buto sa baril and pipila ka nga saksi. Patuloy ang imbestigasyon sa insidente. Padayon ang imbestifasyon sa panghitabo. Sumuko na ang driver ng sasakyang nakabundol at nakapatay sa nurse na si Renz Jayson Perez noong Agosto 23, ayon kay Manila City Mayor Isko Moreno. Nigawas na and drayber sa sakyanan nga nakabangga ug nakapatay sa nurse nga si Renz Jayson Perez kaniadtong Agosto 23, sumala kay Manila City Mayor Isko Moreno. Sa Facebook live, kinilala ni Moreno ang suspek na si Mohammad Ali Sulayman. SA Facebook live, giila ni Moreno ang suspek nga si Mohammad Ali Sulayman. Humingi ng paumanhin si Sulayman sa pamilya at mga kaanak ni Perez. Nangayo og pasaylo si Sulayman sa pamilya og paryente ni Perez. Hindi umano kaagad siya sumuko dahil sa takot. Wala daw kini siya dayon nigawas tungod sa kahadlok. Gusto ko lang pong humingi ng paumanhin sa nagawa kong aksidente at akoy di muna lumitaw dahil akoy nadala sa aking takot at akoy naghahanap muna ng malalapitan na puwedeng tumulong sa akin, sabi ni Sulayman. Gusto lang nako nga mangayo og pasaylo sa akong nabuhat nga aksidente ug wala usa ko nagpakita kay tungod nadala ko sa akong kahadlok ug ako nangita usa og maduolan nga mamahimong motabang sa ako. Ingon ni Sulayman. Humihingi po ako ng paumanhin at kapatawaran sa nagawa kong aksidente. Nagapangayo ko og pasensiya ug pagpasaylo sa akong nabuhat nga aksidente. Sana mapatawad ninyo ako sa nagawa kong kasalanan, patuloy niya. Unta mapasaylo ko ninyo sa akong nabuhat nga sala, dungag niya. Una rito, kinilala ng Manila Police District ang may-ari ng sasakyan na si Saudah Bacaye. Una niini, giila sa Manila Police District and tag-iya sa sakyanan nga si Saudah Bacaye. Sa imbestigasyon, sinabi ng pulisya na idinahilan ni Bacaye na dalawang linggo nang hiniram ang kaniyang sasakyan kaya hindi niya alam na nasangkot ito sa aksidente. SA imbestigasyon, giingon sa pulisya nga girason ni Bacaye nga suha ka bulan nang gihiram ang iyahang sakyanan maong wala kini kahibalo na nalabot kini sa usa ka aksidente. Nangako naman ang kampo ni Bacaye na tutulong sa imbestigasyon at tutulungan din ang pamilya ni Perez. Nagsaad usab angkampo ni Bacaye nga motabang sa imbestigasyon ug tabangan usab ang pamilya ni Perez. Isang person with disability PWD ang nahuli ng mga awtoridad matapos ireklamo ng car-pasalo modus kung saan mga talbog umanong tseke ang ibinibigay ng suspek sa kaniyang mga biktimang nagbebenta ng marerematang sasakyan. Usa ka person with Disability PWD and gisikop sa mga aytoridad human ireklamo sa car-pasalo nga modus kon asa motalbong ang tseke nga gihatag sa suspek sa iyahang mga biktima nga namaligya og mga maremata nga sakyanan. Sa ulat ni John Consula sa GMA News 24 Oras nitong Miyerkules, kinilala ang suspek na naaresto sa entrapment operation ng Highway Patrol Group-4A, na si Jaime Raverirya. sa balita ni John Consulta sa GMA News kaniadtong Miyerkules, giila ang suspek nga naaresto sa entrapment operation sa Highway Patrol Group 4-A nga si Jaime Raverirya. Nakuha rin ng mga awtoridad ang isang AUV na kinuha umano ni Raverirya sa isa niyang biktima. Nakuha usab sa awtoridad ang usa ka AUV nga gituohang gikuha ni Raverirya sa usa niya ka biktima. Ayon sa mga biktima, nagpapakilala ang suspek na tagasalo ng mga sasakyan na malapit nang maremata dahil hindi sila nakapaghulog dahil sa pandemya. Sumala sa biktima, nagpaila ang suspek nga tagasalo sa mga sakyanan nga hapit na nga maremata tungod wala sila nakapaghulog tungod sa pandemya. Pinipilit daw ng suspek ang kaniyang bibiktima na pumayag na magpatulong sa problema ng pagbabayad sa sasakyan. Ginapugos daw sa suspek ang iyang mga biktima nga mosugot nga magpatabang sa problema sa pagbayad sa sakyanan. Dahil nagpakilalang PWD at mahusay makipag-usap, nakukuha nito ang loob ng kaniyang biktima. Tungod nagpaila kining PWD ug maayo kaayo siya makipagpulong, makuha mapasugot niini ang iyang biktima. Ngunit kapag nakuha na ang sasakyan, maglalaho na ang suspek at tatalbog ang mga inisyu na tseke. Apan kon nakuha na niya ang sakyanan, mawala na ang suspek ug motalbong ang giisyu nga tseke. Nagpakilala po siya na PWD so parang medyo iba po kasi Ôyung dating, medyo gumaan naman po Ôyung loob ko kasi mabait po Ôyung perception ko doon sa mga taong PWD, sabi ng biktima. Nagpaila siya nga PWD maong mura og lahi gamay ang dating, medyo nigaan ang akong pagbati sa iya kay tungod bootan ang akong pagkaila sa mga tao nga PWD, ingon sa biktima. Ayon kay Police Lieutenant Colonel Alejandro Espiritu, hepe ng HPG-4A regional office, nahuli na rin noon ang suspek sa kaparehong modus. Sumala ni Police Lieutenant Colonel Alejandro Espiritu, hepe sa HPG-4A regional office, giingon nga nasikop na kaniadto ang suspek sa kaparehas nga modus. Ito pong taong naaresto ay merong track record na rin po. Kining tawhana nga nasikop adunay track record na usab. Ibig sabihin nahuli na rin po siya sa ganitong sistema way back 2019. Pasabot niinin nasikop na usab siya sa parehas nga sistema kaniadtong 2019. Yung mga ibang sasakyan po ay naibenta na at naidala na sa Bisayas at Mindanao, aniya. Ang ubang sakyanan nabaligya na ug napadala na sa Bisayas ug Mindanao, ingon niya. Kaya tinitingnan po namin din ito with close coordination po sa mga respective, regional highway patrol units po ng aming Highway Patrol Group, idinagdag nito. Mao na nga ginatan-aw usan namo kini nga adunay duol nga koordinasyon sa mga nagkalahi-lahi nga patrol units sa among Highway Patrol Group, Dungag niini. Tumanggi naman magbigay ng pahayag ang suspek at hindi rin pinansin ang kaniyang biktima nang komprontahin siya habang nasa selda. Nagdumili nga maghatag og komento and suspek ug wala usab gipansin and iyang biktima kaniadtong giatubang siya samtang maanaa siya sa sulod sa selda. Nais ng isang komite sa Kamara de Representantes na maghain ng panukalang batas na magbibigay ng kapangyarihan kay Pangulong Rodrigo Duterte na ireporma ang PhilHealth. Gusto sa usa ka komite sa Kamara de Representantes nga maggawas og balaod nga maghatag og gahom kay Presidente Rodrigo Duterte nga usabon and PhilHealth. This was done in the past, marami na tayong naging precedent na nagkaroon ng isang batas para bigyan ng emergency powers ang ating Pangulo, ang Ehekutibo, dagdag niya. Kini gibuhat na kaniadto pa, daghan na ta og mga miaging balaod nga nahatagan og usa ka balaod aron mahatagan og emergency powers and atoang Presidente, and ehekutibo, dungag niya. Ayon kay Defensor, makatutulong ang ibibigay na emergency powers kay Duterte para ireporma ang PhilHealth, na ang mga opisyal ay inaakusahan sa ibat ibang uri ng katiwalian. sumala kay defensor, makatabang ang ihatah nga emergency powers kay Duterte aron usabon and PhilHealth, nga ang mga opisyal kay gipasanginlan sa nagkalahi-lahi nga klase nga kurapsyon. Sa kaso ng PhilHealth ngayon, under the leadership of Atty. Dante Gierran, kinakailangan niya na maglagay ng mga personnel, tumulong sa kaniya immediately, puwede ring mga kumpanya na umalalay sa kanya sa IT, sabi ng mambabatas. Sa kaso sa PhilHealth karon, sa ilawom sa pagpangulo ni Atty. Dante Gierran, kinahanglan niya nga magbutang og mga trabahante, tabangan siya dayon-dayon, mamahimo sad nga mga kumpanya nga motabang sa iya sa IT, ingon ang magbabalaod. Si Gierran, dating director ng National Bureau of Investigation, ay itinalaga ni Duterte na bagong PhilHealth president and CEO, kapalit ng nagbitiw na si Ricardo Morales. Si Gierran, direktor kaniadto sa National Beureau of Investigation, kay gibutang ni Duterte nga bag-ong presidente ug CEO sa PhilHealth,siya mao'y puli sa ningbuhi na sa puwesto nga si Ricardo Morales. Nagbitiw si Morales dahil umano sa isyu ng kaniyang kalusugan. Ningbuhi si Morales tungod sa giingong isyu sa iyang kahimsog. Naganap ang kaniyang pagbibitiw sa harap ng isinasagawang imbestigasyon ng Senado, Kamara, at government task force, tungkol sa umanong mga katiwaliang nagaganap sa ahensiya. Nahitabo ang iyang pagbiya sa atubangan sa ginabuhat nga imbestigasyon sa Senado, Kamara, ug sa Government task force, bahin sa ginaingon nga kurapsyon nga nagakahitabo sa ahensiya. Dumalo sa naturang pagdinig si Health Secretary Francisco Duque III, at nagpahayag ng suporta sa mungkahi ng mga mambabatas. Ningtambong sa giingong pagdungog si Health Secretary Francis Duque III, ug nagpakita og pagsuporta sa giingon sa mga magbabalaod. Maganda yung iyong panukala na bigyan ng karagdagan na kapangyarihan si Pangulong Duterte para mabilis ang reporma na isailalim ang PhilHealth, anang kalihim. Nindot ang inyong balaod nga hatagan ug dungag na gahom si Presidente Duterte aron paspas ang pagbag-o nga ipailawom ang PhilHealth ingon ang kalihim. Kasama sina Duque at Morales na inirekomenda ng Senate Committee of the Whole na kasuhan dahil sa umanoy mga iregularidad sa PhilHealth. Uban sila Duque ug Morales nga girekomenda sa Senate Committee of the Whole nga kasuhan tungod sa ginaingon nga mga dili regular sa PhilHealth. Pinabulaanan naman ng dalawang opisyal ang mga paratang laban sa kanila. Gipanghimakak usab sa duha ka opisyal ang pasangil bahin kanila. Suportado rin ni Justice Undersecretary Adrian Sugay, ang mungkahing emergency powers sa pangulo para sa PhilHealth. Gisuportahan usan ni Justice Undersecretary Adrian Sugay, ang giingon nga emergency powers sa presidente aron sa PhilHealth. Kung ano ang kinakailangan sa tingin ng Kongreso para maayos ang mga issues ng PhilHealth, kami ay sumusuporta nang lubos, patuloy ni Sugay. Kon unsa ang gikinahanglan sa tan-aw sa Kongrso aron masulbad ang mga isyu sa PhilHealth, nagasuporta kami pagmaayo, dungag ni Sugay. Matapos wakasan ng House Committees on Public Accounts at Good Government ang kanilang imbestigasyon tungkol sa umanoy mga katiwalian sa PhilHealth, isang technical working group ang bubuuin para ihanda ang mga magiging rekomendasyon sa resulta ng ginawang mga pagdinig. Human giundang sa House Committee on Public Accounts ug Good Government and ilahang imbestigasyon bashin sa ginaingon nga kurapsyon sa PhilHealth, usa ka technical working group ang pormahon aron iandam ang mga mahimong rekomendasyon sa resulta sa nahitabong pagsabot-sabot. Inihayag ni Manila Mayor Isko Moreno nitong Miyerkoles na mayroon nang isang person of interest na maaaring makapagturo kung saan nanggaling ang mga rapid test kits na nagkalat sa isang kalye sa Maynila. Gipagawas ni Manila Mayor Isko Moreno kaniadtong Miyerkules nga adunay usa ka person of interest nga mamahimong magtudlo kon asa gikan ang mga rapid test kit nga nagkalat sa usa ka kanto sa Maynila. Sa tweet ni Isa Avenda–o-Umali ng Super Radyo DzBB, sinabi ni Moreno na dapat maharap sa parusa ang establisyementong pinagmulan ng mga rapid test kit. Sa tweet sa ni Isa Aveda–o-Umali sa Super Radyo-DZBB, giingon ni Moreno nga kinahanglan mo atubang sa pagsilot ang usa establisyemento kon asa gikan ang mga rapid test kit. Sa kuha ng CCTV sa bahagi ng Loyola dela Fuente Street, makikitang nahulog ang test kits sa isang butas na sako na nasa loob ng isang padyak na kariton na pinatatakbo ng isang mangangalakal. Sa kuha sa CCTV sa bahin sa Loyola dela Fuente Street, makita nga nahulog ang test kits sa usa ka buslot nga sako nga maanaa sa sulod sa usa ka padyak nga kariton nga ginapadagan sa usa ka mamaligyaay. Tila hindi namalayan ng mangangalakal ang mga nalalaglag na test kit dahil tuloy-tuloy lang siya sa pagpadyak. Mura og wala nabantayan sa mamaligyaay ang mga nangatagak nga test kit tungod padayon lamang kini sa pag padyak. Ang good news, at least alam nating hindi sinadya, sabi ni Moreno. Ang maayong balita, at least nahibaloan nato nga wala kini gituyo, ingon ni Moreno. Sa ulat ni Mai Bermudez sa Unang Balita nitong Miyerkoles, sinabing napilitang magwalis ang mga residente sa lugar kahit dis oras na ng gabi. SA balita ni Mai Bermudez sa Unang Nalita kaniadtong Miyerkules, ginaingon nga napugos manilhig ang mga lumolupyo sa lugar maski gabiing dako. Nangangamba kasi ang mga residente sa posibleng banta sa kalusugan ng gamit nang test kits dahil natagpuan ang mga ito malapit sa Trabajo Market. Kay tungod nabalaka ang mga residente sa posible nga hulga sa kahimsog sa gamit nga test kits tungod nakit-an kini duol sa Trabajo Market. Nag-alala rin ang mga taga-barangay dahil kita daw sa test kits ang mga pangalan ng mga sumailalim sa rapid test. Nabalaka usabang mga taga-barangay tungod giingong makita sa test kits ang mga pangalan sa mga nipailawom sa rapid test. Labag daw ito sa privacy law. Kini giingong minglapas sa privacy law. Inihayag ng Department of Health DOH na target ng pamahalaan na matanggal na sa ikatlong bahagi ng 2021 ang community quarantine sa bansa na ipinaiiral dahil sa COVID-19 pandemic. Gipagawas sa Department of Health DOH nga target sa gobyerno nga matanggal sa ikatulong bahin sa 2021 ang community quarantine sa nasod nga gipatuman tungod sa COVID-19 pandemic. Ito ang reaksiyon ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire sa naging pahayag ni National Economic Development Authority NEDA Director General Karl Chua, na asahan daw na mananatili ang quarantine protocols hanggang sa buong 2021. Kini ang tubag ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeiresa nahitabong pahayag ni National Economic Development Authority NEDA Director General Karl Chua, nga madahom nga magpabilin ang quarantine protocols hangtod sa tibuok 2021. Ayon kay Vergeire, magiging susi sa mas mabilis na pag-alis ng quarantine ang pagpapalakas ng mga lokal na pamahalaan sa pagpigil sa pagkalat ng virus tulad ng mahusay na surveillance, contact tracing, quarantine facilities, at COVID testing. Sumala ni Vergeire, mahimong susi sa mas abtik nga pagkawala sa quarantine and pagpakusog sa mga lokal nga gobyerno sa pagpugong sa pagkalat sa sakit sama sa maayong pagbantay (surveillance), contact tracing, quarantine facilities, ug COVID testing. Sa ngayon, umiiral sa ilang lungsod at lalawigan modified general community quarantine MGCQ at general community quarantine GCQ. Sa karon, ginapatuman sa ubang mga syudad ug probinsya ang modified general community quaratine MGCQ ug General Community Quarantine GCQ. Ang milestone na tinitingnan ng gobyerno, dapat by second quarter of next year, lahat ng LGUs local government units, MGCQ na tayo, ayon kay Vergeire. Ang kalay-on sa pag-uswag nga ginalantaw sa gobyerno, kinahanglan sa ikaduhang ikaupat nga bahin sa sunod nga tuig, tanan nga mga LGU Local Government Units, MGCQ na ta, sumala ni Vergeire. Kapag nabuo na natin iyong gatekeeping components saka iyong health system capacity is at low risk, maybe by second quarter next year we can shift to MGCQ and hopefully, as months progress after the second quarter, all of us can shift to new normal, dagdag niya. Kon naporma na nato ang inyohang gatekeeping components ug and inyong ubos na ang risk sa health system capacity, posible nga sa ikaduha nga ikaduhang kwarter, kitang tanan makabalhin na sa bag-o nga normal, dungag niya. Ang MGCQ ang pinakamaluwag na quarantine status kung saan pinapayagan na ang mga edad 15 hanggang 65 na makalabas ng bahay at payagan ang 50% operation ng movie screenings, concerts, sporting events at iba pang entertainment activities, religious services, at work conferences. Ang MGCQ ang pinakaluag nga quarantine staus kon asa mamahimo na ang mga edad 15 hangtod sa 65 nga makagawas sa balay ug tugotan ang 50% nga operasyon sa mga palabas sa sine, mga concert, mga sport nga kalihukan ug uban pang makapalipay nga kalihokan, relihiyoso nga serbisyo, ug mga pagpulong-pulong trabaho. Gayunman, nagpaalala si Vergeire na hindi dapat maging kampante ang publiko kapag magkaroon na ng COVID-19 vaccine sa 2021. Bisan pa, nagpahinumdom si Vergeire nga dili dapat mahimong kampante ang mga katawhan kon magbakuna na sa COVID-19 sa 2021. Dapat ipagpatuloy pa rin ang pagpapatupad ng minimum health standards, saad niya. Kinahanglan ipadayon gihapon ang pagpatuman sa minimum health standards, ingon niya. May P71.4 bilyon na pondong inilaan sa kontrobersiyal na Philippine Health Insurance Corp. PhilHealth sa ilalim ng panukalang national budget sa 2021, ayon kay Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor. Adunay P71.4 bilyo nga pondo ang gigahin sa kontrobersiyal nga Philippine Health Insurance Corp. PhilHealth sa ilawom sa gisugyot nga national budget sa 2021, sumala sa Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor. Sa isang pahayag nitong Martes, sinabi ni Defensor na nananatili rin ang pondong nakalaan sa PhilHealth sa kasalukuyang 2020 General Appropriations Act. Sa usa ka pahayag kaniadtong Martes, giingon ni Defensor na nagpabilin gihapon nakagahin sa PhilHealth sa kasamtangang 2020 General Appropriations Act. Bukod sa pondong nakukuha sa pamahalaan, may nakokolekta rin na mahigit P100 bilyon ang PhilHealth mula sa kontribusyon ng kanilang mga miyembro, ayon kay Defensor. Gawas pa sa pondo nga ginakuha sa gobyerno, adunay ginakolekta nga lapas sa P100 bilyon ang PhilHealth. Umaasa ang kongresista na magiging maayos ang pangangalaga sa pondo ng bagong pinuno ng PhilHealth na si Dante Gierran. Nagalaom ang kongresista nga mahimong maayo ang paggamit sa pondo sa bag-ong lider sa PhilHealth nga si Dante Gierran. Iginiit din ni Defensor na dapat alisin na ng PhilHealth ang package rates at ang interim reimbursement mechanism, na tinawag niyang root of all evil and corruption in Philhealth. Giduot usab ni Defensor nga kinahanglan tanggalon na sa PhilHealth anng package rates ug ang interim reimbursement mechanism, nga gitawag niyang ugat sa tanang daotan ug kurapsyon sa PhilHealth. Si Defensor, chairman ng House Committee on Public Accounts, ay isa dalawang komite na nagsasagawa ng pagdinig tungkol sa alegasyon ng mga katiwalian sa PhilHealth. Si Defensor, chairman ng House Committee on Public Accounts, kay usa sa duha ka komite nga nagpabuhat og pagdunog bahin sa pasangil nga kurapsyon sa PhilHealth. Patay matapos pagbabarilin sa labas ng kaniyang bahay ang isang aktibong pulis sa Rodriguez, Rizal. Patay human kapila gipusil sa gawas sa iyang panimalay ang usa ka aktibo nga pulis sa Rodriguez, Rizal. Ang mga kaanak ng biktima, nakatanggap din umano ng banta sa kanilang buhay. Ang mga paryente sa biktima, giingong nakadawat og hulga sa ilang kinabuhi. Sa ulat ni Bam Alegre sa GMA News Unang Balita nitong Martes, ipinakita ang kuha sa CCTV sa biktimang si Police Staff Sergeant Jon Grecia habang nasa labas ng bahay. Sa balita ni Bam Alegre sa GMA News Unang Balita kaniadtong Martes, gipakita ang kuha sa CCTV sa biktima nga si Police Staff Sergeant Jon Garcia samtang maanaa sa gawas sa balay. Hindi nagtagal isang lalaking nakamotorsiklo ang dumaan sa lugar ng biktima, at kasunod nito ang isang lalaking naglalakad lang. wala nagdugay usa ka lalaki nga naka motorsiklo ang nilabay sa lugar sa biktima, sunod niini ang usa ka lalaki nga naglakaw lamang. Lumampas sa bahay ng biktima ang nakamotorsiklo habang ang lalaking naglalakad, tumakbo papasok sa bakuran ng bahay ng biktima at doon na pinagbabaril ang pulis. Ninglapas sa balay sa biktima ang naka motor samtang ang lalaki nga naglakaw, nidagan pasulod sa tugkaran sa balay sa biktimaug didto na gipusil ang pulis. Nang maisagawa ang krimen, tumakbo palabas ang salarin at sinalubong siya ng lalaking nakamotorsiklo at magkasabay na tumakas. kadtong nahitabo na ang krimen, nidagan pagawas ang suspek ug gisugat siya sa lalaki nga naka motor ug sabay sila nga nitakas. Aktibong pulis umano si Grecia na nakatalaga sa Criminal Investigation and Detection Group sa Camp Crame. Giingon nga aktibo nga pulis si Grecia nga nakabutang sa Criminal Investigation and Detection Group sa Camp Crame. May hinala umano ang pamilya kung sino ang nasa likod ng krimen pero hahayaan daw nila ang awtoridad na magsiyasat sa kaso. Giingon nga adunay pagduda ang pamilya kon kinsa ang maanaa sa likod sa krimen apan pasagdan daw nila ang awtoridad nga mosulbad sa kaso. Inilarawan ng anak ni Grecia ang kaniyang ama na mabait at palakaibigan. gipagawas sa anak ni Grecia nga ang iyang amahan buotan ug mahigalaon. Nangangamba rin sila sa kanilang kaligtasan dahil sila man ay nakatanggap din umano pagbabanta sa kanila buhay. Nabalaka usab sila sa ialahang kaluwasan tungod sila giingon nga nakadawat usab og hulga sa ilang kinabuhi. Kaya ang hiling ng anak ni Grecia sa mga kasamahan ng kaniyang ama sa trabaho, tulungan silang mapabilis ang imbestigasyon. Mao ang hangyo sa anak ni Grecia sa mga kauban sa iyang amahan sa trabaho, tabangan sila nga mapaspas ang imbestigasyon. Sa pag-upo bilang pinuno ng Philippine Health Insurance Corp. PhilHealth, sinabi ni Dante Gierran na pinayuhan siyang mag-ingat sa bago niyang tungkulin dahil parang lungga ng mga ahas ang ahensiya. Sa paglingkod sa pagka lider sa Philippine Health Insurance Corp. PhilHealth, giingon ni Dante Gierran nga gitambagan siya nga mag-amping sa bag-o nga katungdanan tungod kini mura og lunnga sa mga halas ang ahensiya. Sa panayam ng GMA News Unang Balita nitong Martes, sinabi ni Gierran, dating pinuno ng National Bureau of Investigation NBI. Sa pakipagsulti sa GMA News Unang balita kaniadtong Martes, giingon ni Gierran, kaniadtong lider sa National Beureau of Investigation NBI. Na hindi madaling labanan ang katiwalian. Nga dili dali makigkontra sa kurapsyon. Kailangan umanong maging pamilyar muna siya sa mga taong makakatrabaho niya sa ahensiya. Giingon nga kinahanglang mahimong pamilyar usa siya sa mga tawo nga makatrabaho niya sa ahensiya. Nitong Lunes lang inanunsiyo ni Pangulong Rodrigo Duterte na si Gierran ang papalit sa nagbitiw na PhilHealth president na si Ricardo Morales dahil sa isyu ng kaniyang kalusugan. Niining Lunes lang gipagawas ni Presidente Rodrigo Duterte nga si Gierran ang mopuli sa ningbuhi nga presidente sa PhilHalth nga si Ricardo Morales tungod sa insyu niini sa iyang panglawas. Naganap ang pagbibitiw ni Morales sa panahon na nahaharap sa alegasyon ng katiwalian ang ahensiya. Nahitabo ang pagbuhi ni Morales sa panahon nga nagatubang sa pasangil sa kurapsyon ang ahensiya. Ang Presidente mismo parang nagmamakaawa na tanggapin mo ito. Ang presidente mismo ang mura og nakilooy nga dawata ni. Tulungan mo ako. Tabangi ko. Ang natira na two years na lang sa akin ay gagawin ko ito na para lalaban ang kurapsyon, kuwento ni Gierran. Ang nahibilin nako nga duha ka tuig sa ako buhaton nako ni aron labanan ang kurapsyon, saysay ni Gierran. Hindi umano madaling tanggihan ang pangulo at tinanggap niya ang trabaho dahil ang mga Filipino umano ang nakikinabang sa PhilHealth. Giingon nga dili sayon nga modili sa presidente ug gidawat niya ang trabaho tungod and mga Filipino and giingon nga maka benepisyo sa PhilHealth. Kabilang sa direktiba ni Duterte ay linisin ang hanay ng regional vice presidents at burahin ang katiwalian sa ahensiya. Lakip sa direktiba ni Duterte kay ang limpyohon ang han-ay sa regional vice presidents ug walaon ang kurapsyon sa ahensiya Kinumpirma naman nitong Martes ni presidential spokesperson Harry Roque na nais ni Duterte na balasahin ang regional vice presidents ng PhilHealth. Gikumpirma usab kaniadtong Martes ni presidential spokesperson Harry Roque nga gusto ni Duterte nga balasahon ang regional vie presidents sa PhilHealth. Kabilang naman sa mga taktikang gagawin umano ni Gierran sa pagtugon sa mga tiwali sa ahensiya ay pagsasampa ng kaso o paghiya sa mga ito. Lakip usab niini ang taktika nga giingong pagabuhaton ni Gierran sa pagsulbad sa mga kurap sa ahensiya kay ang pagpasa og kaso o pagpakaulaw sa ilaha. Kapag may kakasuhan ka, kasuhan mo. Kon aduna kay kasuhan, kasuhi. Number two, hiyain mo dun sa flag ceremony. Ikaduha, pakaulawi diadto sa flag ceremony. Papangalanin mo ang pangalan. Pangalanan nimo ang pangalan. Number three, ilipat mo doon sa lugar na hindi niya gusto, paliwanag niya. Ikatulo, ibalhin nimo salugar kon asa dili niya gusto, giklaro niya. Bukod sa paglaban sa katiwalian, nais din daw ni Gierran na alamin ang natitirang pondo ng PhilHealth. Gawas pa sa pagkontra sa kurapsyin, gusto usab daw ni Gierran nga hibaloon ang nahibiling pondo sa PhilHealth. Alamin natin kung magkano pa ang perang natira sa PhilHealth. Susihon nato kon pila pa ang kantidad nga nabilin sa PhilHealth. I can do that because I am not only a lawyer, I am also an accountant. Mabuhat nako na kay tungod dili lamang ako abogado, usa usab ko ka accountant. Tingnan natin kung magkano pa ang pera, sabi niya. Tan-awon nato kon pila pa ang kantidad, ingon niya. Huli ca CCTV ang pambubugbog ng tatlo umanong shoplifter sa sumita sa kanilang service crew ng isang convenience store sa Quezon City, ayon sa ulat ng Unang Balita nitong Martes. Nakita sa CCTV ang pagkulata sa giingong tulo ka kawatan sa sumita sa ilahang service crew nga usa ka convenience store sa Quezon City, sumala sa balita sa Unang Balita kaniadtong Martes Kita rin sa CCTV kung paano kinuha ng isa sa mga suspek ang paninda sa convenience store at ilagay ito sa kaniyang damit. Nakita usab sa CCTV kon giunsa pagkuha sa usa ka suspek ang paninda sa convenience store ug gibutang kini sa iyang sanina. Agad namang lumapit ang service crew para sitahin ang mga suspek na umanoy nakainom hanggang sa pagbubugbugin siya ng mga ito. Dali-dali nga niduol sa service crew aron sitahon ang mga suspek nga maoy gituohan nga nakainom hangtod sa gikulata siya sa nila. Bagamat nai-report ang insidente sa otoridad, hindi na nakita ang mga suspek. Bisan pa na gisumbong na ang panghotabo sa mga otoridad, wala na nakita pa ang mga suspek. Dahil sa sakit na inabot, hindi muna makapasok sa trabaho ang binugbog na service crew. Tungod sa sakit nga gisangpit, wala usa makasulod sa trabaho ang gikulata nga service crew. Humihingi naman ng tulong ang pamilya ng biktima para sa ikadarakip ng mga suspek. Nangayo usab og tabang ang pamilya sa biktima aron masikop na ang mga suspek. Isang 4-anyos na bata ang ginahasa at pinatay sa Caloocan City, ayon sa ulat ng Unang Balita nitong Martes. Usa ka 4-anyos nga bata ang gi-lugos ug gipatay sa Caloocan City, sumala sa balita sa Unang Balita kaniadtong Martes. Suspek sa krimen ang 17-anyos na kapitbahay na siya raw huling nakitang kasama ng biktima. Suspek sa krimen and 17-anyos nga silingan nga siya ang gitudlo nga iwit nga nakita uban ang biktima. Ayon sa ina ng biktima, naglalaro lang sa labas ng bahay ang bata nang bigla itong nawala. Sumala sa inahan sa biktima, nadula lamang sa gawas sa ilang panimalay and bata human kalit lamang kini nga nawala. Sa sobrang pag-aalala, humingi ng tulong ang ina sa barangay officials. Sa grabi nga kabalaka, nangayo og tabang ang inahan sa mga opisyal sa barangay. Di kalaunan, nakita ang bangkay ng bata na tinabunan ng mga dahon sa likod-bahay. Sa ulahi, Nakita ang patay nga lawas sa bata nga gitabunan og dahon sa likod sa balay. Inamin ng suspek na ginahasa at pinukpok niya sa ulo ang biktima. Giangkon sa suspek nga gilugos ug gidukdok niya ang ulo sa biktima. Dahil sa nakasinding gasera na napabayaan, nasunog ang bahay ng pitong-taong-gulang na si Alvin sa Allen, Northen Samar. Tungod sa nakasindi nga lampara nga napasagdan, nasunog ang balay sa pito ka tuig nga si Alvin sa Allen, Northern Samar. Ang tanging kasama niya noon sa bahay, ang apat na taong gulang niyang kapatid na babae na si Angelien. Ang kauban lamang niini sa balay kaniadtong panahona, ang upat niya ka tuig nga igsoong babae nga si Angelien. Nang mangyari ang trahediya, nasa Sorsogon ang kanilang amang si Allan na nagtatrabaho roon bilang security guard. Kaniadtong nahitabo ang trahediya, maanaa sa Sorsogon ang ilahang amahang si Allan na nanginabuhi didto nga security guard. At dahil sa lockdown, natigil sa trabaho si Allan kaya ang misis niyang si Lovely ang kumakayod sa Samar upang matustusan ang kanilang pangangailan. Ug tungod sa lockdown, nahunong sa trabaho si Allan maong ang asawa niya nga si Lovely ang naningkamot sa Samar aron mahatag ang ilang mga kinahanglan. Katunayan, nasa pier at nagtitinda si Lovely nang mangyari ang sunog. Sa tinuod, maanaa sa pier ug namaligya si Lovely kaniadtong nahitabo ang sunod. Hirap man magsalita, sinabi ni Alvin na bumalik siya sa nasusunog nilang bahay para iligtas ang kaniyang kapatid pero nabigo siya. Naglisod man og istorya, giingon ni Alvin nga nibalik siya sa nasunog nila nga balay aron luwason ang iyang igsoon apan napakyas siya. Bagaman nakaligtas, halos buong katawan naman niya ang nasunog. Bisan pa nga naluwas, halos tibuok lawas niini ang nasulog. Ngunit sa kabila ng sakit ng katawan na nararamdaman habang nakatay sa ospital, lagi pa ring naiisip ni Alvin ang kapatid. Apan sa bisan sa kasakit sa lawas nga iyang gibati samtang maanaa siya sa balay tambalanan, kanunay gihapon niya nga gihunahuna ni Alvin ang iyang igsuon. Matinding sigaw at iyak ang madidinig tuwing dumidikit ang kaniyang mga sugat sa telang sapin sa higaan. Pirti ang siyagit ug hilak ang madungog kon mupilit ang iyang mga samad sa tela nga gihapin sa higdaanan. Kaya ang ginagawa ni Lovely, kumukuha siya ng mga sariwang dahon ng saging upang gawing higaan ng kaniyang anak. Mao ang gibuhat ni Lovely, nikuha siya ug mga preskong dahon sa saging aron higdaan sa iyang anak. Dahil dama ni Lovely ang paghihirap at sakit na nararamdaman ng anak, sana raw ay siya na lang ang nasa kalagayan ng bata. Tungod nabati ni Lovely ang kalisod ug kasakit nga nabati sa anak, unta daw siya na lang ang maanaa sa kahimtang sa bata. Ang ama naman na si Allan, nakauwi na si Samar pero hindi pa rin agad mapuntahan ang anak dahil sa ipinatutupad na quarantine protocols. Ang amahan usab nga si Allan, nakauli na sa Samar apan dili pa kini dayon-dayon nga maadtoan ang anak tung sa gipatuman nga quarantine protocols. Ngunit dahil na rin sa matinding pinsala ng sunog na kaniyang tinamo, kinailangan ilipat si Alvin sa mas malaking ospital at pinapangambahan na baka kailanganing putulin ang kaniyang mga paa. Apan tungod sa grabi nga epekto sa sunog nga iyang nakuha, gikinahanglan ibalhin si Alvin sa dakong ospital ug gikabalak-an nga basi kinahanglan putlon ang tiil niini. Tunghayan ang matinding pagsubok na pinagdadaanan ni Alvin at ng kaniyang mga magulang sa video na ito ng Kapuso Mo, Jessica Soho. Saksihi ang dakong pagsulay nga giagian ni Alvin ug ang iyang inahan sa video sa Kapuso Mo, Jessica Soho. Binawian ng buhay sa ospital ang isang babaeng siyam na taong gulang matapos siyang matuklaw ng ahas sa loob ng kanilang bahay sa San Carlos City, Pangasinan. Namatay sa balay tambalanan ang babaye nga siyam ka tuig human kini gipaak ug halas sa sulod sa ilang panimalay sa San Carlos City, Pangasinan. Ang biktima, nagsusukat ng unipormeng gagamitin sa pasukan ng klase nang mangyari ang trahediya. Ang biktima, nagasukod og uniporme nga gamiton unta niini sa abre klase kaniadtong nahitabo ang trahediya. Sa ulat ni Russel Simorio sa GMA Regional TV Balitang Amianan nitong Lunes, kinilala ang biktima na si Rea Dela Cruz, incoming grade 4 pupil sana sa darating na pasukan. Sa balita ni Russel Simorio sa GMA Regional TV Balitang Amianan kaniadtong Lunes, giina ang biktima nga si Rea Dela Cruz, musulod na unta sa ika-upat nga ang-ang sa umaabot nga abre-klase. Hirap ang ama ng biktima na matanggap ang biglang pagpanaw ng kaniyang anak. Naglisod og dawat ang amahan sa kalit nga pagkamatay sa iyang anak. Ang ina naman ni Rea, sinabing excited na ang anak sa pagsisimula ng klase at nagsusukat ng uniporme ang bata nang biglang sumulpot ang ahas at natuklaw siya sa binti. Ang inahan usab ni Rea, nag-ingon nga naghinam-hinam na ang anak sa pagsugod sa klase ug nagsukod sa iyang uniporme. Nadala pa sa ospital ang biktima pero binawian din ng buhay kinalaunan. Nadala pa sa balay tambalanan ang biktima apan namatay kini pagka taod-taod. Hindi pa malaman kung anong uri ng ahas ang nakatuklaw sa bata dahil hindi pa ito nahuhuli. Wala pa mahibaloi kon unsa nga klase nga halas ang nagpaak sa bata tungod wala kini madakpi. Para maiba, nilagyan ng ibat ibang disenyo ang ilang face shield na mabibili sa online at maging sa mga pamilihan. Ang ilan sa mga ito, anime, Marvel, at Ariana Grande inspired. Sa lahi nga bahin, gibutangan og nagkalahi-lahi nga disenyo ang ubang face shiel nga mapalit sa online ug maski na sa mga palitanan. Ang uban niini, anime, Marvel ug Ariana Grande inspired. Sa ulat ni Vonne Aquino sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, ipinakita ng advertising graduate na si Jem Uy II, ang kaniyang Naruto-inspired face shield. Sa balita ni Vonne Aquino sa GMA News 24 Oras kaniadtong Biyernes, Gipakita sa advertising graduate nga si Jem Uy II, ang iyang Naruto-Inspired nga face shield. Hindi raw niya inasahan na marami ang tatangkilik nito. Wala daw kini nagdahom nga mosikat kini. Pinost ko po ito sa social media na grupo at laking gulat ko po kasi ang dami pong tumangkilik dito, ayon kay Uy. Gipost lang nako kini sa social media nga grupo og nakuratan na lamang ko kay daghan na ang giganahan niini, sumala ni Uy. Proud-Pinoy din si Joco Comendador na nagdisenyo naman ng face shield na may rabbit ears na inspired naman daw ni Ariana Grande. Proud-Pinoy usab si Joco Comendador nga nagdisenyo sa face shield nga adunay dunggan sa kuneho nga giingon nga inspired ni Ariana Grande. Para naman kakaiba yung face shield ko sa ibang face shield na binebenta online and sa market. Aron daw malahi and akoang face shield sa ubang face shield nga ginabaligya sa online ug sa mga tindahan. 100% locally made ito. 100% nga lokal kini nga binuhat. Gawa ito ng aking mga artisans back in Marikina, saad ni Comendador. Gigama kini sa mga artisan sa Marikina, sumala ni Comendador. Mayroon ding face shields na tila maskara ni Iron Man, Captain America at Spider-Man. Aduna usab face shiel nga sama sa maskara ni Iron Man,Captain America ug Spider Man. Hindi rin mawawalan ang mga Star Wars fan dahil sa mga face shield na ang disenyo naman ay Darth Vader at Stormtrooper. Wala usab daw nawad-an ang mga naga suporta sa Star Wars tungod sa mga face shield nga ang disenyo sama kay Darth Vader ug Stormtrooper. May mabibili ring face shield sa Divisoria market sa Maynila na cartoon character inspired naman gaya nina Doraemon at Hello Kitty. Aduna usab mapalit nga face shiel sa tindahan sa Divisoria sa Maynila nga cartoon character inspired sama ni Doraemon ug ni Hello Kitty. Pero pasado naman kaya ang mga ito sa itinatakda ng mga awtoridad Apan pasado ba kaha kini sa mga gipagawas sa mga awtoridad. Base sa guidelines ng IATF, through the Department of Health DOH, yung face shield kasi dapat covered niya ito talagang face natin hanggang sa chin. Kon ibase sa guidelines sa IATF, pamaagi sa Department of Health o DOH, ang face shiel kinahanglan nga matabunan niini ang tibuok nga nawong hangtod sa suwang/ Ito kasi additional protection ito, ayon kay JTF Chief COVID Shield Chief Lieutenant General Guillermo Eleazar. Kini ang tungan nga proteksyon, sumala ni JTF Chief COVID Shiel Chief Lieutenant General Guillermo Eleazar. Tinanggap na ni Pangulong Rodrigo Duterte ang pagbibitiw sa puwesto ni Ricardo Morales bilang presidente at CEO ng Philippine Health Insurance Corp. PhilHealth, ayon kay Health Secretary Francisco Duque III. Gidawat na sa Presidente Duterte and Pagbuhi sa pwesto ni Ricardo Morales sa pagka presidente ug CEO sa Philippine Health Insurance Corp. PhilHealth, sumala ni Health Secretary Franscisco Duque III. Tinanggap po natin at ni Pangulo ang kaniyang pagbibitiw sa puwesto dahil po sa kaniyang kalusugan. Gidawat nato ug ni Presidente ang iyahang magbuhi sa pwesto tungod sa iyang kalawasan. Alam po ng lahat na siya po ay may cancer, ito pong lymphoma, pahayag ni Duque sa press conference sa Calamba, Laguna nitong Huwebes. Nahibaloan sa tanan nga aduna siyay cancer, kini kay lymphoma, giingon ni Duque sa press conference sa Calamba, Laguna kaniadtong Huwebes. Sinabi ni Duque na mas magiging mahirap sa kalagayan ni Morales na sumasailalim sa chemotherapy kung mananatili pa siya sa puwesto. Giingon ni Duque nga mas mahimong lisod ang kahimtang ni Morales na ginapailawom sa chemotherapy kon magpadayon pa siya sa puwesto. Nakausap ko po mismo ang doktor niya sa Cardinal Santos Medical Center at ang sabi niya, hindi talaga puwedeng patuloy ang pagganap ng kaniyang trabaho nang hindi makukompromiso ang kaniyang kalusugan, lalo iyong cancer niya, very invasive, dagdag ni Duque. Nakaistorya nako mismo ang doktor sa Cardinal Santos Medical Center ug giingon niya, wala na gayod mamahimong magpadayon siya sa iyang trabaho kay tungod mkadaot kini sa iyang panglawas, labon na iyang cancer, invasive kaayo, dungag ni Duque. Sinabi naman ni presidential spokesperson Harry Roque na wala pang nakikitang ipapalit si Duterte kay Morales. Giingon usab ni presidentian spokesperson Harry Roque na wala pa'y nakita na ikapuli si Duterte kay Morales. Napag-alaman na naghain ng kaniyang resignation letter si Morales nitong Miyerkules na kinumpirma naman nina Roque at Senador Christopher Bong Go. Nahibaloan nga nagpasa sa iyang resignation letter si Morales kaniadtong Miyerkules na gikumpirma usab nila Roque ug Senador Christopher Bong Go. Sa pagdinig sa Kamara de Representantes, sinabi ni PhilHealth corporate secretary Jonathan Mangaoang na si PhilHealth executive vice president Arnel De Jesus ang itinalagang officer in charge sa ahensiya sa pag-alis ni Morales. Sa pagdungog sa Kamara de Representantes, giingon ni PhilHealth corporate Secretary Jonathan Mangaoang nga si PhilHealth Executive vice president Arnel De Jesus ang gibutang nga officer-in-charge sa ahensiya human sa paghawa ni Morales. Sinabi rin ni Duque na tinanggap din ni Duterte ang pagbibitiw sa puwesto ni PhilHealth senior vice president for the legal sector Rodolfo del Rosario. Giingon ni Duque nga gidawat ni Duterte ang pagbuhi sa puwesto ni PhilHealth Senior Vice President sa legal sector nga si Rodolfo del Rosario. Personal ang kaniyang kadahilanan, dahil roon sa six-month preventive suspension na hinain ng Office of the Ombudsman, hindi niya kayang buhayin ang pamilya niya na naghihintay ng anim na buwan kaya minabuti niya na magbitiw at maghanap ng ibang trabaho, ayon sa kalihim. Personal ang iyahang hinungdan, tungod kini sa unom ka bulan nga preventive suspension nga gihukad sa Opisina sa Ombudsman, dili niya kaya nga buhion ang iyang pamilya nga naghulat sa unom ka bulan mao nang gipili niya nga mobuhi ug mangita og laing panginabuhian, sumala sa kalihim. Tiniyak naman ni Duque na hindi naman mangangahulugan na ligtas na sa imbestigasyon sina Morales at Del Rosario kahit nagbitiw na sa kanilang mga puwesto. Gisigurado usab ni Duque nga dili kini magpasabot nga luwas na sa imbestigasyon si Morales og Del Rosario maski nga nagbuhi na kini sa ilang mga puwesto. Target umanong mahanapan ng kapalit ang mga nagbitiw na opisyal sa loob ng isang linggo. Giingon ng nga target nga mapangitaan ug ikapuli ang ningbuhi nga opisyal sa sulod sa usa ka semana. Pinupuntirya natin na within the week sana po ay magkaroon na ng bagong pangulo at punong tagapagpatupad ang Philhealth, ani Duque. Ginatira nila nga sa sulod sa semana kay aduna nay bag-o nga presidente ug ulong tigpatuman ang PhilHealth, ingon ni Duque Ang qualification, siyempre marunong sa finance dahil ang tagumpay ng PhilHealth ay nakasalalay sa actuarial sustainability. Ang kwalipikasyon, siyempre kahibalo sa finance tungod ang kalampusan sa PhilHealth nagsalig sa actuarial sustainability. Kung maalam sa accounting, mas magaling. Kon kahibalo siya sa accounting, mas maayo. May background sa legal, magaling rin iyon, dagdag niya. Adunay background sa legal, maayo sad kini, dungag niya. Isang bangkay ng lalaki na pugot ang ulo ang natagpuan sa isang sapa sa Baclaran, Paranaque, ayon sa ulat ni Bam Alegre sa Unang Balita nitong Huwebes. Usa ka patay nga lawas sa usa ka lalaki nga putol ang ulo ang nakit-an sa usa ka sapa sa Baclaran, Para–a que, sumala sa balita ni Bam Alegre sa Unang balita kadiadtong Huwebes. Tinitignan kung sa iisang tao ba ang bangkay at ang ulong natagpuan sa ibang bahagi ng barangay nitong nakaraang Lunes. Ginatan-aw kon sa usa ka tawo ba nag gikan ang ulo nga nakit-an sa lahing bahin sa barangay kamiadtong niaging Lunes. Natagpuan ang katawan matapos ireklamo ng mga residente ang nakasusulasok na amoy na nanggagaling sa sapa na akala raw nila ay basura lang. Nakita ang patayng lawas human ireklamo sa mga lumulopyo sa lugar ang nialisngaw nga baho gikan sa sapa nga pagtuo nila nga basura lamang. Pagresponde po natin, at nang nakuha natin yung allegedly yung mismong katawan diumano eh kinonfirm po natin sa ating mga kapulisan na positive ito ay salvage victim, ani Barangay Captain Jun Zaide. Pagresponde nato ug pagkuha nato sa giingong mismong patayng lawas giingon nga gikumpirma usa nato sa atong mga kapulisan ug kumpirmado nga usa kini ka biktima sa salvage, ingon sa Kapitan sa Barangay nga si Jun Zaide. Meron siyang tattoo sa kaniyang kaliwat kanan na braso at nakalagay po dito ay Angel po at Dela Cruz, dagdag pa ni Zaide. Aduna siyay tattoo sa iyang wala ug tuo nga bukton ug ang nakabutang niini kay Angel ug Dela Cruz. Bukod sa pugot ang ulo, tila binalatan at tinanggalan daw ng lamang-loob ang biktima. Gawas pa sa putol nga ulo, mura kini og gipanitan ug gitanggalan og lamang-loob ang biktima. Ayon kay Zaide, malaki ang posibilidad na ang katawan at ang ulo na natagpuan nitong Lunes ay galing sa iisang tao Sumala ni Zaide, dako ang posibilidad nga ang lawas og ang ulo nga nakit-an kaniadtong Lunes kay gikan sa usa ka tawo. Laking gulat at nanlamig ang isang senior citizen nang matuklasan niyang patay na siya batay sa talaan ng Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth. Dakong katingala ug pagpamugnaw sa usa ka senior citizen ang nahibaloan niya nga patay na siya base sa listahan sa Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth. Sa ulat ni Vonne Aquino sa GMA News 24 Oras nitong Miyerkules, sinabing nalaman ni Efren Aguilar ang kaniyang pagkamatay nang samahan niya ang kaniyang kasambahay na magpa-laboratory test sa isang ospital noong Agosto 21. Sa balita ni Vonne Aquino sa GMA News 24 Oras kaniadtong Miyerkules, giingon nga nahibaloan ni Efren Aguilar ang iyang pagkamatay kadtong ubanan niya ang iyang katabang nga magpa-laboratory test sa usa ka balay tambalanan kaniadtong Agosto 21. Bilang employer ng kasambahay, sinulatan niya ang information sheet ng ospital at kasama niyang inilagay ang kaniyang PhilHealth number. Isib usa ka employer, gisulatan niya ang information sheet sa ospital ug sabay nga gibutang ang iyang PhilHealth nga numero. Doon na sinabi sa kaniya na namatay na siya noong Setyembre 15, 2016 batay sa talaan ng PhilHealth. Didto na giingon sa iya nga namatay na siya kaniadtong Setyempre 16, 2016 base sa listahan sa PhilHealth. Actually nanlamig ako noÕng sinabing ÔPatay na kayoÕ e. Sa tinuod lang namugnaw ko pag-ingon nga patay na ko. Wala akong nasabing words siguro noÕng mga first few minutes noong pagkabigay saÕkin noÕng papel, sabi ni Aguilar. Wala koy maingon siguto kadtong mga unang mga minuto kadtong paghatag sa ako sa papel, ingon ni Aguilar. Sabi ko, ÔBakit nagka ganoÕn?Õ Ingon ko, 'Nganong ing-ana man?' Tinatanong ko sarili ko, ÔIlan kaya kami na ginanito? Pangutana nako sa akong sarili, 'Pila kaya mi kabuok nga gi in-ani? Hindi lang siguro ako nag-iisa, marami kami nito,Õ dagdag niya. Dili lamang siguro ako, daghan siguro mi' dungag niya. Huli raw nagamit ni Aguilar ang kaniyang PhilHealth benefits noong 2012. Ang iwit niyang gamit ni Aguilar sa iyang benepisyo sa PhilHealth kay kaniadtong 2012. Balak ko talaga magpunta ng PhilHealth para ayusin Ôto kasi anytime, lalo na at my age, IÕll be needing my PhilHealth, Ôdi ba? pahayag pa niya. Plano gyud nako nga moadto sa PhilHealth aron masulbad kini kay sa maskin unsang panahon, labon na sa akong edad, kinahanglanon nako akong PhilHealth, 'di ba? Sulti niya. Humingi naman ng paumanhin ang PhilHealth kay Aguilar nang malaman ang nangyari. Nangayo usab og pasaylo ang PhilHealth kay Aguilar pagkahibalo nila sa nahitabo. Una, humihingi kami ng paumanhin kay Mr. Aguilar sa naging pagkakamali sa kaniyang record, ayon kay PhilHealth corporate communication senior manager Rey Balena. Una, mangayo mi og pasaylo kay Mr. Aguilar sa nahitabong sayop sa iyang rekord, sumala ni PhilHealth corporate communication senior manager Rey Balena. Ang nangyari po ay maaaring may nagkaroon ng pagkakamali sa tagging ng data. Ang nahitabo kay posible nga adunay nahitabong sayop sa pag-tag sa datos. Maaari din na encoding error Ôyan. Posible usab nga encoding kini nga sayop. AnoÕt anuman, mayroon tayong paraan at solusyon para maitama Ôyan, pagtiyak niya. Kon unsa man kini, aduna tay pamaagi ug solusyon aron masulbad kini, gisigurado niya. Hinikayat din ni Balena ang iba pang PhilHealth member na ipaalam sa kanila kung may pagkakamali sa kanilang record. Giawhag usab ni Balena ang uban pa nga PhilHealth nga miyembro nga ipahibalo sa ila kon adunay sayop sa ilang rekord. Binalasa ni Philippine National Police PNP chief Police General Archie Francisco Gamboa ang ilang sangay ng National Capital Region Police Office NCRPO at ang pambansang himpilan ng kapulisan sa Camp Crame. Gibangka ni Philippine National Police PNP chief Police General Archie Francisco Gamboa ang ilang bahin sa National Capital Region Police Office NCRPO ug ang pambansang himpilan sa kapulisan sa Camp Crame. Ayon sa PNP Public Information Office nitong Miyerkules, itinalaga si Police Brigadier General Florencio Ortilla bilang Deputy Regional Director for Operations ng NCRPO, habang hinirang si Police Colonel Rommel Bernardo Cabagnot bilang Acting Chief of Regional Staff, simula nitong Agosto 24. Sumala sa PNP Public Information Office kaniadtong Miyerkules, gibutang si Police Brigadier General Florencio Ortilla sa pagka Deputy Regional Director for Operations sa NCRPO, samtang gibutang si Police Colonel Rommel Bernardo Cabagnot nga Acting Chief of Regional Staff, sugod kaniadtong Agosto 24. Sa Directorate for Integrated Police Operations Ð Northern Luzon, itinalaga sina Police Brigadier General Oliver Enmodias bilang Deputy Director, at si Police Colonel Arthur Cabalona, bilang Acting Executive Officer. Sa Directorate for Intefrated Police Operations - Northern Luzon, gibutang sila Police Brigadier General Oliver Enmodias sa pagka Deputy Director, ug si Police Colonel Arthur Cabalona, sa pagka Acting Executive Officer. Hahawakan nila ang kanilang puwesto simula sa Agosto 27. Gunitan nila ang ilang puwesto sugod sa Agosto 27. Ang iba pang opisyal na may bagong posisyon simula nitong Agosto 24 ay sina Ang ubang opisyal nga adunay bag-ong posisyon sugod kaniadtong Agosto 24 kay sila Isang arkitekto sa Amerika si Paul Bradford Neal, pero nang abutan siya ng lockdown sa Tondo, Maynila, nagbukas sila ng kaniyang Pinay na nobyo ng Mexican food cart business. Usa ka arkitekto sa Amerika si Paul Bradford Neal, apan kadtong naabtan siya sa lockdown sa Tondo, Maybila, nag-abri sila sa iyang pinay nga uyab ug usa ka Mexivan food cart nga negosyo. Sa ulat ni Mariz Umali sa GMA News 24 Oras nitong Martes, sinabing kabilang sa patok na pagkain na inihahanda ng magkasintahan ay ang authentic-tasting taco, burrito, at quesadilla. SA balita ni Mariz Umali sa GMA News 24 Oras kaniadtong Martes, giingon nga labot sa sikat nga pagkaon nga ginaandam sa mag-uyab kay ang authentic-tasting nga taco, burrito, ug quesilla. Nagsimula raw ang dalawa sa puhunan na P8,000 noong June at kumikita sila ng P1,500 bawat araw. Nagsugod daw ang duha sa puhunan nga P8000 kaniadtong Hunyo ug nikita sila og P1500 kada adlaw. Ngayon ay umaabot na raw sa P15,000 ang kanilang kita. Karon kay mokabot na daw sa P15000 ang ilang kita. Naniniwala ang nobya niyang si Mary Grace Goce, na pumatok ang kanilang negosyo dahil hindi tinitipid ni Paul ang sahog kahit mura lang ang kanilang benta. Nagatuo ang ubang niya nga si Mary Grace, nga nisikat ang ilang negosyo kay tungod wala nila gitipid ni Paul ang subag maski na barato lang ang ilang baligya. Gusto niya na yung quality na tinatawag na mura lang siya, na makaya ng mga tao, pero masarap, saad niya. Gusto niya nga ang kwalidad na ginatawag na barato ra siya, nga makaya ra sa mga tawo, apan lami, ingon niya. Upang mas marami pa ang kanilang maging kostumer, magbubukas na sila ng puwesto. Aron mas daghan pa ang ilang mga kostumer, mag abri na sila ug puwesto. Nagkakilala raw ang dalawa sa internet, at nang pumunta si Paul sa Pilipinas, hindi lang siya kay Mary Grance nabighani kung hindi maging sa mga Filipino at kultura ng bansa. Nagkaila daw ang duha sa internet, ug kadtong niadto si Paul sa Pilipinas, dili lang siya kay Mary Grace nadani kon dili sa mga Filipino ug kultura sa nasod usab. Plano ni Paul na mag-apply para sa dual citizenship kapag naikasal na sila ng nobya upang maging permanent resident na siya ng Pilipinas. Plano ni Paul nga mag-apply og dual-citizenship kon nakasal na sila sa iyang uyab aron mahimo siya permanenteng residente sa siya sa Pilipinas. Naniniwala umano si Pangulong Rodrigo Duterte na makabubuti sa kontrobersiyal na si Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth chief Ricardo Morales na magbitiw na sa puwesto dahil na rin sa lagay ng kalusugan ng huli, ayon kay Justice Secretary Menardo Guevarra. Ingon nga nagatuo si Presidente Rodrigo Duterte ra ang makaayo sa kontrobersiyal nga Philippie Health Insurance Corporation PhilHealth chief Ricardo Morales nga mubuhi na sa puwesto tungod usab sa kahimtang sa iyang panglawas, sumala ni Justice Secretary Menardo Guevarra. Sa panayam ng mga mamamahayag nitong Martes, sinabi ni Guevarra na binanggit ni Duterte sa nakaraang pulong ng Gabinete at miyembro ng inter-agency COVID-19 task force noong Lunes sa Davao City ang on-and-off health situation ni Morales. Sa giingon sa usa ka tigbalita kaniadtong Martes, giingon ni Guevarra nga giingon ni Duterte sa karaang pakighinabi niini sa Gabinete ug miyembro sa inter-agency COVID-19 task force kaniadtong Lunes sa Davao City ang on-ang -off nga sitawasyon sa panglawas ni Morales. Naghain kamakailan ng medical leave si Morales para sumailalim umano sa chemotherapy kaugnay ng kaniyang lymphoma. Naghukad bag-o lamang og usa ka leave nga medikal si Morales aron mopailawom sa chemotherapy nga may kalabutan sa iyang lyphoma. Una rito, sinabi ni Presidential spokesman Harry Roque na hindi sisibakin ni Duterte si Morales habang hindi napapatunayan na sangkot sa katiwalian ang opisyal. Una niini, giingon ni Presidential Spokesman Harry Roque na dili tanggalon ni Duterte si Morales samtang wala pa kini napamatud-an nga labot kini sa kurapsyon ang opisyal. Muling naging sentro ng imbestigasyon ng dalawang kapulungan ng Kongreso ang PhilHealth matapos isiwalat ng nagbitiw na opisyal ng anti-fraud division ng ahensiya ang umanoy nangyayaring katiwalian sa PhiliHealth. Nahimo usab nga sentro sa imbestigasyon ang duha ka katiguman sa Kongreso ang PhilHealth human gigawas sa ningbuhi na nga opisyal sa anti-fraud division sa ahensiya ang ginatuohan nga nagakahitabong korapsyon sa PhilHealth. Ipinakita ni Senador Richard Gordon sa isang briefing nitong Martes ang isang video na makikita ang isang sexy dancer na nagtanghal sa loob ng tanggapan at sa harap mismo ng isang regional vice president ng Philippine Health Insurance Corp. Gipakita ni Senador Richar Gordon ang usa ka briefing monitor kaniadtong Martes ang usa ka video nga makita ang usa ka sexy nga mananayaw nga nagpresenta sa sulod sa opisina ug sa atubangan mismo sa usa ka regional vice president sa Philippine Health Insurance Corp. Ayon kay Gordon, chairman ng Senate Blue Ribbon Committee, ang opisyal ng PhilHealth na nasa video ay si Paolo Johann Perez, vice president ng PhilHealth sa Region IV-B. Sumala ni Gordon, chairman sa Senate Blue Ribbon Committee, and opisyal sa PhilHeath nga maanaa sa video kay si Paolo Johann Perez, ikaduhang presidente sa Rehiyon IV-B. Kinumpirma ni Perez na ang mga kawani niya ang nagplano ng programa sa kaniyang kaarawan. Gikumpirma ni Perez nga ang mga sakop niya ang nagplano sa programa sa iyang adlawng natawhan. Pero hindi umano nakahubad ang babaeng nagsayaw. Apan giingon na wala naghubo ang babaye nga nagsayaw. Birthday ko po noon. Adlawng natawhan nako kaniadto. Mayroon pong hinandang program ang mga staff ko. Adunay giandam nga programa ang akong mga kauban. Hindi ko po alam na may isang division di sila nakapag-prepare dahil busy sila so kumuha sila ng talent na kakanta. Wala nako mahibaloi nga adunay usa ka bahin nga wala sila kapangandam tungod dili sika bakante maong nikuha sila og talent nga mokanta. Hindi rin po totoo na nakahubad ang talent, paliwanag ni Perez. Dili usab tinuod nga naghubo ang talent, giklaro ni Perez. Ang nangyari po noon, dahil maingay ang crowd di po siya nakakanta. Ang nahitabo kaniadto, tungod saba ang mga tawo wala siya kakanta. Wala po akong alam doon, it came as a surprise to me, patuloy ng opisyal. Wala koy kahibalo bahin ato, nakuratan na lamang ko, padayon sa opisyal. Ipinatigil daw niya ang pagtatanghal at pinakain na niya ang kaniyang mga tauhan ng pananghalian. Gipaundang daw niya ang presentasyon ug gipakaon na niya iyang nga tauhan og paniudti, Ang naturang pagbubunyag ay bahagi ng Blue Ribbon Committee report sa ginawang imbestigasyon noong nakaraang taon tungkol pa rin sa katiwalian umano sa PhilHealth. Ang giingon nga paggawas kay labot sa report sa Blue Ribbon Committee sa nahitabong imbestigasyon kaniadtong niaging tuid bahin gihapon sa giingon nga kurapsyon sa PhilHealth. Nakasaad sa report na nangyari ang pagtatanghal ng sexy dancer sa oras ng trabaho, at naging maingay na para umanong may palabas sa isang nightclub. Giingon sa report nga nahitabo ang presentasyon sa sexy nga mananayaw sa oras sa trabaho, og nahimong saba na sama sa adunay palabas sa usa ka nightclub. Sa naturang report, inirekomenda ng komite sa Office of the Ombudsman na imbestigahan si Perez dahil sa paglabag sa Republic Act No. 10364 o Expanded Anti-Trafficking in Persons Act of 2012. Sa giingong balita, girekomenda sa komite sa Opisina sa Ombudsman nga imbestigahan si Perez tungod sa paglapas niini sa Republic Act No.10364 o Expanded Anti-Trafficking in Persons Act of 2012. Kabilang si Perez sa mga opisyal ng PhilHealth na umanoy bahagi ng Mindanao group na sinasabing mafia sa ahensiya. labot si Perez sa mga opisyal sa PhilHealth nga ginatuohang labot sa Mindanao group nga ginaingong mafia sa ahensiya. Pero ayon sa ilang testigong humarap sa pagdinig kamakailan sa Senado, good mafia umano ang Mindanao group. Apan sumala sa testigo nga niatubang sa pagdungog bag-o lamang sa senado, giingong maayong mafia ang Mindanao group. Kasama rin si Perez sa anim na regional vice presidents na naghain ng kanilang leave of absence habang iniimbestigahan ang umanoy nangyayaring iregularidad sa PhilHealth. Labot si Perez sa unom ka regional vice presidents nga naghukad og ilang mga leave of absence samtang ginaimbestigahan sa ginaingong nagahitabo nga iregularidad sa PhilHealth, Inirekomenda ng pinuno ng Philippine Army na isailalim sa martial law ang lalawigan ng Sulu kasunod ng dalawang pagsabog na naganap sa Jolo na ikinasawi ng 15 katao, kabilang ang ilang sibilyan, nitong Lunes. Girekomenda sa lider sa Philippine Army nga ipailawom sa martial law ang probinsya sa Sulu sunod sa duha ka pagbuto nga nahitabo sa Jolo nga gikamatyan sa 15 ka tawo, lakip niini ang ubang sibilyan, kaniadtong Lunes. Kung natatandaan natin noong idineklara ng ating Pangulo yung martial law ay behaved yung mga tao. Kon nahinumdoman nato kaniadtong nagdeklara ang atong Presidente og martial law kay nagpuyo ang mga tawo. Kaya lang noong una, nagkaroon ng kaunting negative reaction due to the stigma brought about by the 1970s martial law, but this time, nitong nakaraang martial law, talagang sila na mismo ang nag-request na kung maaari ma-extend pa, sabi ni Philippine Army chief Lieutenant General Cirilito Sobejana sa panayam sa radyo nitong Martes. Apan sa sugod, adunay nahitabo nga nagatibong reaksyon tungod sa pagtuo nga dala sa 1970s nga martial law, apan sa karong panahona, kadtong niaging martial law, tinuod nga sila na mismo ang nangamuyo nga ipadayon pa, ingon ni Philippine Army chief Lieutenant General Cirilito Sobejana sa gibalita sa radyo kaniadtong Martes. So siguro its high time na ibalik po natin. Maong oras na siguro nga ibalik na nato. If I may respectfully recommend to our President, through our chief of staff and Secretary of National Defense, na kung maibalik o maideklara muli na martial law doon sa lugar dahil sa ito, doon sa probinsiya ng Sulu dahil sa recent bombing incident na nangyari, patuloy niya. Adunay pagrespeto nga nga irekomenda sa President, pinaagi sa among chief of staff ug Secretary of National Defense, nga kon mabalik o madeklara og usab ang martial law didto sa lugar tungod kini nga, didto sa probinsya sa Sulu tungod sa bag-o lamang na nahitabong pagpamomba, dungag niya. Matatandaan na inalis ang martial law sa Mindanao noong Disyembre 31, 2019, matapos ang mahigit na dalawang taon na implimentasyon kasunod naman ng nangyaring Marawi siege. Mahinumdoman nga gitanggal ang martial law sa Mindanao kaniadtong Disyembre 31, 2019, human ang duha ka tuid nga pagpatuman niini human sa nahitabong Maarawi siege. Nais ni Sobejana na ipatupad ang martial law sa Sulu sa kabila ng umiiral na Anti-Terror Law, na kinukuwestiyon sa Korte Suprema ang legalidad. Gusto ni Sobejena nga ipatuman ang martial law sa Sulu bisan pa sa ginapagawas nga Anti-Terror Law nga ginapangutana sa Korte Suprema ang legalidad. Bukod sa 15 nasawi na kinabibilangan ng ilang sundalo at sibilyan, mahigit 70 katao pa ang nasugatan sa naganap na magkasunod na pagsabog sa Jolo nitong Lunes. Gawas pa sa 15 nga namatay nga gilakipan og mga sundalo ug mga sibilyan, lapas 70 ka mga tawo ang samaran sa nahitabong sunod-sunod nga pagpamomba sa Jolo kaniadtong Lunes. Sinabing babaeng suicide bomber ang nagpasabog sa isang bomba, at isa pang bomba na itinago naman sa nakaparadang motorsiklo ang pinasabog din. Giingon nga babaye kini nga suicide bomber ang nagpabuto sa usa ka pabuto ug ang usa ka pabuto nga gitago sa usa ka nakapark nga motor kay gupabuto usab, Ayon sa militar, mayroon ding mga batang naging biktima ng naturang pagsabog. Sumala sa miltar, aduna say mga bata nga biktima sa nahitabong pagpamomba. Inararo ng isang SUV ang ilang concrete barrier sa EDSA-Shaw Underpass nitong Lunes ng umaga. Giararo sa usa ka SUV ang pipila ka mga semento nga bangil sa EDSA-Shaw Underpass kaniadtong Lunes sa buntag. Dahil dito, naging mabigat ang trapiko sa northbound lane at hindi rin nakadaan ang mga bus sa EDSA Busway, ayon sa ulat ni Mark Makalalad ng Super Radyo dzBB sa Unang Balita ng GMA News. Tungod niini, nahimong bug-at ang trapiko sa nothbound lane ug dili usab makaagi ang mga bus sa EDSA Busway, sumala sa balita ni Mark Makalalad sa Super Radyo DZBB sa Unang Balita sa GMA News. Ayon sa driver na si Ismael Romero, galing sila sa Laguna at papuntang Novaliches nang mangyari ang aksidente. Sumala sa drayber nga si Ismael Romera, gikan sila sa Laguna ug paadto sa Novaliches kaniaftong nahitabo ang aksidente. Ginitgit daw siya ng isang truck at hindi niya napansin ang mga concrete barrier. Giingon nga giipit siya sa usa ka trak ug wala niya napansin ang semento nga bangil. Hindi naman nasugatan ang driver at ang tatlo niyang pasahero. Wala usab nasamaran ang draber ug ang tulo niya ka pasahero. Nangyari ang aksidente bandang 4:30 ng umaga. Nahitabo ang aksidente sa bahin sa 4:30 sa buntag. Inabot ng isang oras bago naalis ang limang concrete barrier na nabangga ng SUV. Naabot og usa ka oras bago natanggal ang lima ka semento nga bangil nga nabanggaan sa SUV. Sa ngayon ay tuloy tuloy na ang trapiko sa lugar. Sa pagkakaron diretso ang dagan sa mga sakyanan sa lugar. Kamakailan ay nagkaroon na rin ng mga aksidente sa EDSA at nabangga ang ilang concrete barrier. Bag-o lamang adunay nahitabong aksidente sa EDSA ug nabangga ang ubang semento nga bangil. Nitong Linggo ay sinimulan nang palitan ng Metropolitan Manila Development Authority ang mga concrete barrier ng mga steel bollards. Kaniadtong Dominggo kay gisugdan na ug puli sa Metropolitan Manila Development Authority and mga semento nga bangil og mga bakal nga bollards. Pinatunayan ng Santo Ni–o de Pandacan Parish na hindi hadlang ang trahedyang naranasan upang lingapin ang mga higit nangangailangan sa gitna ng krisis ng coronavirus pandemic. Gipamatud-an sa Santo Ni–o de Pandacan Parish nga dili babag ang trahedya nga naagian aron tabangan mas naginahanglan sa tunga sa krisis sa pandemya sa Coronavirus. Sa pakikipagtulungan ng Caritas Manila, namahagi ng tulong ang parokya para sa mga jeepney driver na namamasada sa lugar na labis din ang pangangailangan dulot ng kawalan ng hanapbuhay sa nakalipas na halos anim na buwan mula nang magpatupad ng community quarantine sa bansa. Sa pakigtabangay sa Caritas Manila, Nag-apod-apod og tabang ang parokya aron sa mga drayber sa jep nga namasada sa lugar nga labi sad nga naginahanglan tungod sa kawad-on og panginabuhi sa mga niglabay sobra sa unom ka bulay sugod sa pagpatuman sa community quarantine sa nasod. Pinasalamatan ni Rev. Fr. Anton CT Pascual, executive director ng social arm ng Archdiocese of Manila, ang Panginoon at naging instrumento ang institusyon upang padaluyin sa mananampalataya ang mga biyayang kaloob. Gipasalamatan ni Rev. Fr. Anton CT Pascual, Excutive director ng social arm sa Arkidiyosesis sa Manila, and Ginoo ug ang namimong instrumento ang institusyon aron paawason ang pagtuo ang mga gasa nga gihatag. Nasunog na, tumutulong pa ang ating pinakamamahal na patron ng Santo Ni–o; nagpasalamat tayo sa Diyos at muli tayong ginamit ng Panginoon upang makapagbigay ng ayuda sa ating jeepney drivers; tayo ay instrumento ng Santo Ni–o upang matulungan ang mga driver, pahayag ni Fr. Pascual sa panayam ng Radio Veritas. Nasunog na, nagatabang pa ang atong gihigugmang patron nga Santo Ni–o; nagapasalamat kita sa Ginoo ug usab kita nga gigamit sa Ginoo aron makapanghatag og tabang sa atong mga drayber sa jeep; kita ang instrumento sa Santo Ni–o, ingon Fr. Pascual sa interbyu niini sa Radyo Veritas. Mahigit sa isandaang mga tsuper ng jeep na pumapasada sa paligid ng Pandacan ang nakatanggap ng tulong tulad ng sampung kilong bigas, delata, mga gamot at iba pa. Lapas usa ka gatos nga drayber sa jeep nga gapamasahero sa palibot sa Pandancan ang nakadawt of tabang sama sa napulo ka kilo nga bugas, delata, mga tambal ug uban pa. Ayon kay Fr. Pascual, patuloy ang pagkilos ng Caritas Manila kung saan target nitong matulungan ang sampung libong jeepney driver sa kalakhang Maynila. Sumala ni Fr. Pascual, padayon ang paglihok sa Caritas Manila kon asa ang target niini nga matabangan kau napulo ka libo nga drayber sa jeep sa kinatibuk-an sa Manila. Nais ng social arm ng simbahan na tulungang makapagtayo ng kooperatiba ang mga tsuper bilang long-term na tulong para sa kanilang kabuhayan at makabili ng bagong jeep ayon sa itinakda sa modernization program ng gobyerno. Gusto sa social arm sa simbahan nga tabangan makapagtukod og kooperatiba ang mga drayber aron sa pantaas nga panahon nga tabang aron sa ilang panginabuhian ug makapalit og bag-on nga jeep sumala sa gitakna nga programa nga modernisasyon sa gobiyerno. Samantala, labis din ang pasalamat ni Rev. Fr. Sanny de Claro, ang kura paroko ng Santo Ni–o de Pandacan sa Caritas Manila na maging bahagi sa pamamahagi ng tulong sapagkat ito ay paraan din ng paghilom mula sa nakalulungkot na karanasan nang matupok ng apoy ang simbahan noong ika-10 ng Hulyo. Sa kasamtangan, grabi ang pagpasalamat ni Rev. Fr. Sanny de Claro, ang kura paroko sa Santo Ni–o de Pandacan sa Caritas Manila nga mahimong labot sa pagpanghatag og tabang tungod kini usa ka pamaagi sa pag-ayo gikan sa masulob-on nga kaagi ngadtong maugdaw sa kalayo ang simbahan kaniadtong ika-10 sa Hulyo. Nagpapasalamat ako sa Caritas Manila sa napakahusay na ginagawa sa community; you let us heal also sapagkat part ng healing process ay ang pagkakawanggawa, ayon kay Fr. de Claro. Naga pasalamat ako sa Caritas Manila sa labing maayo nga ginabuhat aron sa komunidad; ginatabangan mi ninyo sa pag-ayo tungod labot sa proseso sa pag-ayo ang pagtabang sa ubang tawo, sumala ni Fr. De Claro. Tuloy-tuloy pa rin ang proseso at panawagan ng parokya sa mamamayan na magtulungang itayo muli ang simbahan kung saan pinasalamatan ni Fr. de Claro ang mga tumulong tulad ni Manila Mayor Isko Moreno. Padayon gihapon ang proseso sa pagtabang ug pagpanawagan sa parokya sa mga katawhan nga magtinabangay nga itukod usab ang simbahan kon asa gipasalamat ni Fr. De Claro ang mga nagtabang sama ni Mayor Isko Moreno. Tiniyak din ng Caritas Manila sa pamunuan ng Santo Ni–o de Pandacan Parish ang tulong pinansyal hanggang sa muling maitayo ang simbahan. Gisigurado usab sa Caritas Manila sa pagdumala sa Santo Ni–o de Pandacan Parish ang tabang pinansyal hangtod sa matukod usab ang simbahan. Arestado ang isang graphic artist sa San Juan City sa isang entrapment operation ng mga pulis noong Biyernes dahil sa pamemeke ng medical certificate at travel pass. Sikop ang usa ka graphic artist sa San Juan City sa usa ka entrapment operation sa mga pulis kaniadtong Biyernes tungod sa pagpameke og mga medical certificate ug travel pass. Iniulat ni Luisito Santos sa Dobol B sa News TV nitong Sabado ng umaga na ang suspek ay kinilalang si Angelito Benepayo, 42-anyos. Gibalita ni Luisito Santos sa Dobol B sa News TV kaniadtong Sabado sa buntag nga ang suspek kay giila nga si Angelito Benepayo, 42-anyos. Ayon sa mga tauhan ng San Juan City Police, ikinasa ang entrapment operation kasunod ng paglapit ng isang concerned citizen upang ikonsulta kung authentic ba ang kanyang nabiling medical certificate. Sumala sa mga tauhan sa San Juan City Police, gibuhat ang entrapment operation human sa pagduol sa usa ka concerned citizen aron ikonsulta kon tinuod ba ang iyang napalit nga medicat certificate. Ayon sa ulat, nagtatrabaho ang suspek sa isang cellphone service center sa loob ng Greenhills Shopping Center. Sumala sa balita, nagatrabaho ang suspek sa usa ka service center sa cellphone sa sulod sa Greenhills Shopping Center. Ibinebenta umano ng suspek ang naturang mga dokumento ng P700 bawat isa. Ginaingon nga ginabalihya kini sa suspek ang ginaingon nga papeles nga P700 kada usa. Inaresto din umano ang isa pang tao nang harangin nito ang pag-aresto ng mga pulis sa suspek. Gidakop usab ang usa pa ka tawo kadtong gibabagan niini ang pag-sikop sa mga pulis sa suspek. Narekober mula sa suspect ang isang laptop, printer at laminating machine na umanoy ginamit sa pamemeke ng dokumento. Nakuha usan sa suspek ang usa ka laptop, printer, laminating machine nga maoy ginaingong ginagamit sa pagpameke og dokumento. Nahaharap naman ang suspek sa kasong forgery and falsification of documents, at ang isa pang hinuli ay nahaharap sa kasong obstruction of justice. Nag-atubang usab ang suspek sa kaso nga forgery and falsification of documents, ug ang usa pa ka dinakpan ang nag-atubang sa obstruction of justice. Inihayag ni presidential spokesperson Harry Roque na kailangang magsuot na rin ng face shields ang mga pupunta sa commercial establishments gaya ng mall. Gipahibalo ni Presidential Spokesperson Harry Roque nga kinahanglan magsul-obt usab og face shiek ang mga mangadto sa commercial establishment. Napagkasunduan po ng National Task Force NTF na bukod po roon sa pagsusuot ng face shield sa pampublikong sasakyan saka sa trabaho, dapat isuot na rin ang face shield sa mga nakasaradong commercial establishment, gaya ng mga mall, ayon kay Roque sa panayam ng state-run PTV-4. Nasabutan sa National Task Force NTF nga gawas pa niini ang pagsul-obog face shield sa pampubliko nga nga sakyanan sa trabaho, kinhanglan usab sul-obon sa mga nakasirado nga commercial establishment, sama sa mga mall, sumala ni Roque sa interbyu sa state-run PTV-4 Ang NTF na pinamumunuan ni Secretary Carlito Galvez, ay ang tagapagpatupad ng mga patakaran ng pamahalaan sa paglaban sa COVID-19. Ang NTF nga gipangulohan ni Secretary Carlito Galvez, kay ang pagpatuman sa mga balaod sa gobyerno kontra COVID-19 Una rito, iniutos ng pamahalaan na bukod sa face mask ay dapat magsuot na rin ng face shield ang mga tao sa mga pampublikong transportasyon at sa mga lugar ng trabaho. Una niini, gimando sa gobyerno nga gawas pa sa face mask kay kinahanglan nga magsuot usab og face shield ang mga tawo sa mga pampubliko nga sakyanan ug sa mga trabahoan. Ang kautusan sa pagsusuot ng face shield ay batay sa pag-aaral na ayon sa Department of Health ay 99 porsiyentong protektado ang tao laban sa COVID-19 kung naka-face mask, face shield, at sumusunod sa physical distancing. Ang mando nga pagsuot og face shield kay gibase sa pagtuon nga gikan sa Department of Health kay 99 nga porsyento nga protektado ang mga tawo kontra sa COVID-19 kon naka face mask, face shield, ug magsunod sa physical distancing. Tatlong Chinese nationals ang nasagip matapos umanong ipadukot at ipabugbog ng amo nilang isa ring Chinese national, ayon sa ulat ni John Consulta sa Unang Balita nitong Biyernes. Tulo ka national nga Intsik ang naluwas gikan gipadagit ug gipakulata sa amo nila nga usa usab ka national nga Intsik, sumala sa balita ni John Consulta sa Unang Balita kaniadtong Biyernes. Nasagip ang tatlo ng National Bureau of Investigation NBI noong August 5 sa Para–aque. Naluwas ang tulo sa National Beureau if Investigation NBI kaniadtong Agosto 5 sa Para–aque. Pinagbintangan daw ang tatlo ng kanilang supervisor na nagnanakaw ng pera ng kumpanya para ipadala sa kanilang mga kaanak sa China. Ingon nga gipasanginlan ang tulo sa ilang supervisor nga nangawat og kwarta sa kumpanya aron ipadala sa ilang mga paryente sa China. Itinanggi ng mga biktima na nagnanakaw sila sa kumpanya. Gilimod sa mga biktima nga nangawat sila sa kumpanya. Apat na Chinese nationals ang naaresto at nasampahan ng kasong kidnapping at serious physical injury. Upat ka national nga Intsik ang nasikop ug gikasohan og pagpangidnap ug serious physical injury. Patay ang isang walong-buwang sanggol na ihinulog umano mula sa pangalawang palapag ng isang bahay sa Bagong Silangan, Quezon City. Patay ang usa ka walo ka bulan nga bata nga giingong gihulog gikan sa ikaduhang andanas sa usa ka balay sa Bagong Silangan, Quezon City. Bumagsak umano sa isang bakanteng lote ang sanggol, at narinig pa umanong umiiyak ng isang security guard bago matagpuang patay ang biktima. Gituohan nga nahulog sa usa ka bakante nga lote ang bata, ug giingon nga nadungog pa kini nga nihilak sa usa ka gwardiya bag-o kini nakitang patay ang biktima. Sa ulat ng Unang Balita, dinala ng mga pulis sa Quezon City Police District Station 6 ang mag-live-in partner na pinaghihinalaang may kagagawan sa krimen. Sa balita sa Unang Balita, gidala sa mga pulis sa Quezon City Police District Station 6 ang ga-ipon nga magtiayon nga ginapasanginlang maoy nagbuhat sa krimen. Isinugod umano sa ospital ang babae dahil bigla itong dinugo habang nasa istasyon ng pulis. Giingon nga gidala sa balay tambalanan ang babaye kay kalit kini gidugo samtang maanaa sa istasyon sa pulis. Hindi pa nagbigay ng pahayag ang mga suspek. Wala pa naghatag og komento ang mga suspek. Maaring tanggihan ng public utility vehicles PUVs ang mga may edad 20 pababa at mga senior citizen, ayon sa Department of Transportation. Mamahimo nga ilimod sa mga Public Utility Vehicles PUVs ang mga nagedad bayinte paubos ug mga senior citizen, sumala sa department of trasnportation. Iniulat ng Unang Hirit nitong Biyernes na sinabi ng DOTr na ang mga may edad 20 pababa at mga senior citizen ay dapat mamalagi lamang sa bahay, batay sa mga alituntunin sa ilalim ng general community quarantine Gibalita sa Unang Hirit kaniadtong Biyernes nga giingon sa DOTr nga ang mga nagedad sa bayinte paubos ug mga senior citizen kay kinahanglan nga magpuyo na lamang sa ilang panimalay, base sa balaod nga ilawom sa general community guidelines. Ayon umano kay DOTr Assistant Secretary Goddes Hope Libiran, bawal naman talaga ang mga nabanggit na age groups na lumabas sa bahay, maliban na lamang kung kinakailangan. Sumala usab kay DOTr Assistant Secretary Goddes Hope Libiran, bawal gayod ang mga nahisgot nga mga edad nga mogawas sa panimalay, gawas na lamang kon kinahanglan. Ngunit, exempted naman umano ang mga sumusunod: ang mga nagtrabaho, bibili ng pagkain, at magpunta sa ospital. Apan, dili labot ang mga mosunod: angmga nanginabuhi, mopalit og pagkaon, ug mga moadto sa balay tambalanan. Hindi lang sa Pilipinas nagiging malaking pagsubok ang online class sa bahay sa layuning maprotektahan ang mga estudyante sa COVID-19 pandemic. Dili lamang sa Pilipinas ang dakong pagsulay ang online class sa balay nga ang tumong mapanalipodan ang mga estudyante sa COVID-19 pandemic. Sa Los Angeles, California, nagtitiyaga ang tatlong magkakapatid na makakonekta sa nag-iisang phone hotspot ng kanilang ina para makadalo sa kani-kanilang online classes. Sa Los Angeles, California naningkamot ang tulo ka mag igsuod nga makakonekta sa usa lamang ka cellphone hotspot sa ilang inahan aron makatambong sa ilang nagkina-iyang online class. Sa ulat ng Reuters, ikinuwento ni Annalie Solis na bukod sa mga gawaing bahay, siya na rin ang nagsisilbing guro para sa kaniyang mga anak. Sa balita sa Reuters, gisaysay ni Annalie Solis nga gawas sa mga buhatonon sa balay, siya usab nahimong sama usa ka magtutudlo sa iyang mga anak. Ang kanilang hapag kainan sa maliit na kusina ang nagsisilbing classroom para sa online classes ng mga bata. Ang ilang kan-anan sa gamay nga kusina ang gihimong tunghaan aron sa online class sa mga bata. Dahil sa hindi nila kayang magbayad pa sa internet, sabay-sabay na kumokonekta ang mga bata sa hotspot sa cellphone na ginagamit ni Annalie. Tungod dili niya kaya magbayad og internet, sabay nga nagakonekta ang mga bata sa hotspot sa cellphone nga gamit ni Annalie. Malaking pagsubok din sa mga bata ang makapag-concentrate sa pag-aaral dahil magkakatabi sila sa lamesa at hindi maiwasan na madinig nila ang diskusyon sa klase ng isat isa. Dakong pagsulay usab sa mga bata nga mag -concentrate sa pagtuon tungod tapad tapad sila sa lamesa ug dili malikauan nga madungog nila ang diskusyon sa klase sa matag-usa. Ayon kay Annalie, na isang stay-at-home na nanay, mahirap sa kaniya ang bago nilang buhay sa panahon ng pandemic. Sumala ni Annalie, nga usa ka stay-at-home nga inahan, lisod sa iya nga ang bag-o nila nga balay sa panahon sa pandemya. Mapalad siya na nakakuha ang mga anak ng kani-kanilang laptop. Swerte siya nga nakakuha ang mga anak og iya-iyang laptop. Nagtatrabaho bilang cook sa isang locak restaurant ang kanilang padre de pamilya, pero hindi sapat ang kinikita nito sa pang-araw-araw na gastusin ng pamilya ngayong may pandemya. Nanginabuhi isib usa ka cook sa usa ka lokal nga restawran ang ilang amahan, apan dili igo ang kita niini sa pang adlaw-adlaw nga gastohonon sa pamilya karon nga adunay pandemya. Dahil dito, kumukuha na rin si Solis ng pagkain sa mga food bank at school district para matugunan ang kanilang pangangailangan. Tungod niini, nagkuha usan si Solis og pagkaon sa mga food bank ug school disctrict aron matubag ang ilang panginahanglanon . Magkakaroon pa rin ng Social Amelioration Program SAP o ayudang pinansiyal sa Bayanihan to Recover as One Act o Bayanihan 2, na nagkakahalaga ng P5,000 hanggang P8,000, ayon kay Senador Sonny Angara. Aduna gihapon usab Social Amelioration Program SAP o ayudang pinansyal sa Bayanihan to Recover as One Act o Bayanihan 2, nga nag kantidad og P5000 hangtod sa P8000, sumala ni Senador Sonny Angara. Sa online interview ng mga mamamahayag nitong Huwebes, sinabi ni Angara, chairman ng Senate Finance Committee, na lilimitahan na lang ang ayudang SAP para sa mga makakasama sa extended hard lockdowns at mga kababalik lang na OFWs. Sa interbyu nga online sa mga mamamalita kaniadtong Huwebes, giingon ni Angara, Chairman sa Senate Finace Committee, nga limitahan na lamang ang tabang nga SAP sa mga malabot sa extended hard lockdown ug sa mga bag-ong balik nga OFW. Maaari din umanong makatanggap ng ayuda ang mga sektor na malubhang naapektuhan ng krisis at hindi nakasama sa SAP ng unang Bayanihan law. Mamahimo usab nga makadawat og tabang mga sektor nga labon nga naapektohan sa krisis ug wala nalabot sa SAP sa una nga Bayanihan law. Yung mga creative sector, part-time teachers ng schools, so sila ang bibigyan ng priority diyan pero hindi across the board entitlement ito, paglilinaw ng senador. Ang mga creative nga sektor, part-time nga mga magtutudlo, sila ang mga hatagan ug prayoridad apan across the board entitlement kini, giklaro sa senador. The emphasis is on yung mga hindi nakatanggap, yung mga retrenched OFWs, returning OFWs. Medyo mas targeted siya ngayon, dagdag niya. Ang paghatag og gibug-aton kay sa mga wala nakadawat, mga gi retrench nga mga OFW, namalik nga OFW. Medyo gina-target siya karon, dungag niya. Hindi pa mabanggit ng senador ang kabuang pondo na ilalaan sa SAP pero mayroon ding P13 bilyon na inilaan sa Bayanihan 2 para matulungan ang mga manggagawang nawalan ng trabaho. Wala pa gikutlo sa senador ang tibuok nga pondo nga gigahin sa SAP apan aduna usab nga P13 bilyon nga gigahin sa Bayanihan 2 aron matabangan ang mga trabahante nga nawad-an og panginabuhian. Nakapaloob din sa panukala ang pagpapatupad ng 60-day moratorium period sa pagbabayad ng lahat ng utang, mayroon man o walang ipinatupad na community quarantine. Nalabot usab sa balaod ang pagpatuman og 60-adlaw nga monatorium period sa mga pagbayas sa tanang utang, aduna man og walay ipatuman nga community quarantine. Pasok din sa 30-day grace period ang pagbabayad sa renta ng residential at utility bills sa panahon ng ECQ o Modified ECQ. Sulod usab sa 30 ka adlaw nga grace period ang pagbayad sa rene ug mga baryronon sa balay sa panahon sa ECQ. Naglaan din ng P4.5 bilyon para sa pagtatayo ng karagdagang COVID-19 isolation facilities, at mga dorms para sa mga frontliner. Nag gahin usab og P4.5 nga bilyon aron magtukod og dungag nga COVID-19 nga isolation facilities, ug mga tulganan sa mga frontliner. Samantalang P5 bilyon naman para sa contact tracing. Samtang P5 ka bilyon aron sa contact tracing. Inaatasan din ang Department of Health na dagdagan ang bed capacity para sa COVID-19 patients ng 20 hanggang 30 porsiyento, ayon kay Angara. Gisugo usab sa Department of Health nga dungagan ang mga higdaanan aron sa COVID-19 nga pasyente sa 20 hangtod ka 30 porsiyento, sumala pa ni Angara. Naglaan din ng P3 bilyon para sa pagbili ng personal protective equipment, at may P10 bilyon na standby fund para sa pabili at testing ng COVID-19 vaccines. Naggahin usab og P3 ka bilyon aron sa pagpalit og mga Personal Protective Equipment, ug adunay P10 ka bilyon nga standby fund aron sa pagpalit og pag sulay sa COVID-19 nga bakuna. May P9.5 bilyon naman na pondo para suportahan ang sektor ng transportasyon at P10 bilyon sa turismo. Adunay P9.5 nga bilyon usab nga pondo aron suportahan ang sektor sa transportasyon ug P10 ka bilyon aron sa turismo. May karagdagang P8.9 bilyon na inilagay para sa sektor ng edukasyon. Adunay dungag nga P8.9 nga bilyon na gibutang sa sektor sa edukasyon. Kapag naratipikahan na ng Senado at Kamara de Representantes ang panukala na inaasahang gagawin ngayong Huwebes, ganap na itong magiging batas kapag pinirmahan ni Pangulong Rodrigo Duterte. Kon naratipikahan na sa senado ug Kamara de Representantes ang mando nga ginalaomang buhaton karong Huwebes, mamahimo nga gayod kining balaod kon pirmahan kini ni Presidente Rodrigo Duterte. Tatagal ang bisa ng Bayanihan 2 na itinuturing isang emergency bill, hanggang sa Disyembre 19, 2020 Magdugay ang epekto niining Bayanihan 2 nga ginakonsiderar nga usa ka emergency bill, hangtod sa Disyembre 19, 2020 Inaatasan din sa panukala ang tanggapan ng pangulo na magsumite ng buwanang ulat sa Kongreso kung papaano ginamit ang pondo. Gimandoan usan sa sugyot sa opisina sa presidente nga magpasa ug kada bulan nga report sa Kongreso kon giunsa paggamit sa pondo. Hindi lang sa Congress ang oversight committee as in Bayanihan 1 inexpand pa yung reportorial requirements even to the Commission on Audit they must report, patuloy niya. Dili lamang sa Kongreso ang oversight committee nga Bayanihan 1 gipadako pa ang reportorial requarements maski sa Commission on Audit kinahanglan usab mureport, padayon niya. Pumanaw sa edad na dalawang taon ang pinakabatang pasyenteng may COVID-19 sa Bohol. Namatay sa edad nga duha ka tuid ang pinaka bata nga pasyente nga adunay COVID-19 sa Bohol. Ayon sa ulat ng GMA News Unang Balita nitong Huwebes, ang naturang bata ang ikapitong nasawi sa COVID-19 sa Bohol. Sumala sa balita sa GMA News Unang Balita kaniadtong Huwebes, ang Giingong bata ang ika-pito nga namatay sa COVID-19 sa Bohol. Mayroon umanong kondisyon na microcephaly at severe malnutrition ang bata. Giingon nga adunay kondisyon nga microencephay ug severe malnutrition ang bata. Na-intubate pa ang pasyente pero pumanaw din kinalaunan. Naka-tubo pa ang pasyente apan namatay kini taod-taod. Hinihinalang nakuha ng bata ang virus sa kanilang komunidad. Ginatuohang nakuha sa bata ang sakit sa ilahang komunidad. Isinailalim na sa lockdown ang kanilang lugar para magsagawa ng pagsusuri sa mga residente. Ipailawom na sa lockdown ag ilang lugar aron magpabuhat or pageksamen sa mga residente. Sa Calaca, Batangas, 25 manggagawa na umuwi sa naturang bayan matapos magsara ang kanilang pinagtatrabahuhan ang nagpositibo sa COVID-19 nang isailalim sa COVID-19 test ng lokal na pamahalaan. sa Calaca, Batangas, bayinte-singko ka mga trabahante ang niuli sa ilang mga probinsya human magsirado ang ilang mga trabahoan kay nag positibo sa COVID-19 kaniadtong gipailawom sa COVID-19 test sa loal nga gobyerno. Naka-isolate na ang mga manggagawa at nakipag-ugnayan naman ang lokal na pamahalaan sa pinagtatrabahuhan ng mga manggagawa. Naka-isolate na ang mga trabahante ug nakigtabangay na ang lokal nga gobyerno sa ginatrabahoan sa mga trabahante. Isinailalim naman sa lockdown ang barangay Lumbak sa Pulilan, Bulacan hanggang sa Agosto 25 matapos na magpositibo sa virus ang 18 residente sa lugar. Gipailawom usab sa lockdon ang barangay Lumbak sa Pulilan, Bulacan hangtod Agosto 25 human nga minpositibo sa sakit ang dise-otso ka mga lumulopyo sa lugar. Sa 18, isa lang umano ang kinakitaan ng sintomas ng sakit. SA dise-otso, isa lang ang gitoohang nakitaan og sintomas sa sakit. Naka-isolate na sila habang isinailalim naman sa modified enhanced community quarantine ang kalapit nilang barangay bilang pag-iingat din at magsasagawa na rin ng COVID-19 test. Naka-isolate na sila samtang gipailawom sa modified enhanced community quaranting ang duol nga barangay aron sa pag-amping usab or magpabuhat og COVID-19 test. Magandang balita naman ang nangyari sa Tawi-tawi na idineklarang COVID-19 free matapos gumaling na ang lahat ng kanilang pasyente. Maayong balita usab ang nahitabo sa Tawi-Tawi nga gideklara nga COVID-free human naayo ang tanan nila nga pasyente. Upang mapanatiling COVID-19 free ang lalawigan, mahigpit na ipatutupad ang health protocols at papatawan ng mabigay na parusa ang mga lalabag. Aron mapadayon nga Covid-Free ang Probinsya, huot nga ginapatuman ang health protocols ug hatagan og bug-at nga pagsilot sa mga mulapas niini. Kasalukuyang nasa Libingan ng Mga Bayani sa Taguig City ang may 400 na locally stranded individuals LSIs habang naghihintay sa kanilang sundo na mga bus na magdadala sa kanila sa port area. Kasamtangang maanaa sa Libingan ng mga Bayani sa Taguig City ang upat ka gatos nga locally stranded individuals LSIs samtang naghulat sa ilang mga sundo nga bus nga maoy magdala sa ila sa ilang mga port area. Galing ang mga LSI sa Rizal Memorial Stadium sa Maynila. Gikan ang mga LSi sa Rizal Memorial Stadium sa Manila. Sa ulat ng Unang Hirit nitong Huwebes ni Bam Alegre, sinabing ang mga LSI ay nakatakdang umuwi sa kani-kanilang mga probinsya sa Regions 8, 9, at 11, kasama na ang papuntang Palawan sa Mimaropa. Sa balita sa Unang Hirit kaniadtong Huwebes ni Bam Alegre, giingon nga ang mga LSI kay gitakda nga muoli sa ila-ilang mga probinsya sa rehiyon 8, 9, ug 11, uban ang mga padulong sa Palawan ug sa Mimaropa. Nakatakda silang sunduin ng mga bus mula sa Taguig dakong alas-sais ng umaga at inaasahang pag dating ng alas-otso ng umaga ay nakahanda na silang bumiyahe sakay ng mga barko ng Philippine Coast Guard patungo sa mga probinsya. Gitakda sila nga sundoon sa mga bus gikan Taguig sa bahing alas-sais sa buntag ug ginatoohang pag-abot sa alas-otso sa buntag kay nakapangandam na sila nga mobiyahe sakay sa mga barko sa Philippine Coast Guard paadto sa ilang mga probinsya. Nananatili pa rin umano ang tiwala ni Pangulong Rodrigo Duterte kay Health Secretary Francisco Duque III kahit pa iniuugnay ang kalihim sa umanoy mga katiwalian sa Philippine Health Insurance Corp. PhilHealth, ayon sa Palasyo. Nagpadayon pa gihapon ang pagsalig ni Presidente Rodrigo Duterte kay Health Secretary Francisco Duque II maski pa nga ginalabot ang kalihim sa ginaingong kurapsyon sa Philippine Health Insurance Corp. PhilHealth, sumala sa Palasyo. Iginiit ni Roque na nagsisilbi ang lahat ng miyembro ng Gabinete sa ilalim ng tiwala ng pangulo. Ginaduot ni Roque nga nag-alagad ang tanang miyembro sa Gabinete nga ilawom sa pagsalig sa presidente. Inihayag din ni Roque na karapatan ng lahat na mabigyan ng pagkakataon sa due process nang banggitin sa kaniya ang pahayag noon ni Duterte na hindi nito kukunsitihin ang katiwalian sa kaniyang gobyerno even just a whiff. Gipagawas usab ni Roque nga katungod sa tanan ang mahatagan og higayon sa due process (saktong proseso) kaniadtong gihisgot sa iya ang giingon ni Duterte kaniadto nga dili niya kunsintihon ang kurapsyon sa iyang gobyerno maski kini gamay lang. Ayon kay Roque, iniutos naman ni Duterte na bumuo ng task force na magsisiyasat sa mga alegasyon ng katiwalian sa PhilHealth. Sumala ni Roque, gimando usan ni Duterte na magbuo og task force nga mosiyasat sa mga pasangil nga kurapsyon sa PhilHealth. Sa pagdinig ng Senado nitong Martes, tinawag ni dating PhilHealth anti-fraud legal officer Thorrsson Montes Keith, na godfather umano si Duque sa sinasabing mafia na nasa likod ng katiwalian sa PhilHealth. Sa pagdungog sa Senado kaniadtong Martes, gitawag sa kaniadtong PhilHealth fraud officer Thompson Montes Keith, na godfather kuno si Duque sa ginaingong mafia nga maanaa sa luyo sa kurapsyon sa PhilHealth. Ang naturang alegasyon ay itinanggi naman ni Duque, na nagsisilbing chairman of the board ng PhilHealth. Ang ginaingong pasangil kay ginalimod usab ni Duque, nga nag-alagan nga usa ka chairman of the board sa PhilHealth. Pero bukod sa PhilHealth, nauna nang pinuna ang umanoy kapabayaan ni Duque bilang pinuno ng DOH sa pagtugon sa krisis ng COVID-19. Apan gawas pa sa PhilHealth, nauna nga gisaway ang ginaingon nga pagpasagad ni Duque sa pagka lider sa DOH sa pagsulbad sa krisis sa COVID-19. Nanawagan ang ilang senador na magbitiw sa kaniyang puwesto si Duque pero nananatili ang suporta sa kaniya ni Duterte. Nanawagan ang ubang senador nga monaog sa puwesto si Duque apan nagpabilin ang suporta sa iya ni Duterte. Pinatawan ni Ombudsman Samuel Martires ng anim na buwang suspensiyon ang 13 opisyal ng Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth. Gihukoman ni Ombudsman Samuel Martires og unom ka bulan nga suspensiyon ang trese ka opisyal sa Philippine Halth Insurance Corporation PhilHealth. Sa magkahiwalay na suspension order na nakuha ng GMA News, nakasaad na ipinalabas ang kautusan noong Agosto 18. Sa lahi-lahing suspensiyon nga order na nakuha sa GMA News, gipahayag nga gipagawas ang mando kaniadtong Agosto 18 dise-otso. Hindi naman malinaw kung anong usapin ang dahilan sa pagkakasuspinde sa mga opisyal. Dili usab klaro kon unsang gihisgotang rason sa pagkasuspindi sa mga opisyal. Nagsasagawa ng magkahiwalay na imbestigasyon ang Senado at Kamara de Representantes sa mga alegasyon ng katiwalian sa PhilHealth. Nagbuhat usa og lahi-lahi nga imbestigasyon ang Senado de Representantes sa mga pasangil nga kurapsyon sa PhilHealth. Bumuo rin ng task force ang Malaca–ang para imbestigahan ang mga alegasyon laban sa mga namumuno sa ahensiya. Nagbuhat usab og task force ang Malaca–ang aron imbestigahan ang mga pasangil kontra sa mga lider sa ahensiya. Sa Twitter post, sinabi ng PhilHealth na hindi pa nila natatanggap ang kautusan ng Ombudsman. Sa usa ka post sa Twitter, ginaingon sa PhilHealth nga wala pa nila nadawt ang mando gikan sa Ombudsman. Una rito, nagsumite ng kaniyang medical leave si PhilHealth president Ricardo Morales. Una niini, nagpasa sa iyang medical leave ang presidente sa PhilHealth nga si Ricardo Morales. Tinulungan ng isang napadaan lang na nurse na mapaanak ang isang babaeng walang tirahan sa Makati City. Giutabangan sa usa ka niagi nga nurse nga makaanak ang usa ka babaye nga walay puy-anan sa Makati City. Sa ulat ng GMA News Saksi, sinabing halos nakalabas na noon ang ulo ng sanggol nang mapadaan ang nurse sa kabutihang palad. Sa balita sa GMA News Saksi, ginaingon nga halos nakagawas na ang ulo sa bata kaniadtong naswertehan nga niagi ang nurse. Nasa maayos nang kondisyon ngayon ang mag-ina sa ospital. Maanaa na sa maayong kahimtang karon ang inahan ug iyang anak sa balay tambalanan. Arestado ang isa umanong tulak ng shabu sa isang buy-bust operation sa Quezon City, ayon sa ulat ni James Agustin sa Unang Balita nitong Miyerkoles. Sikop ang usa ka gitoohang tulak sa shabu sa usa ka buy-bust operation sa Quezon City, sumala sa balita ni James Agustin sa Unang Balita kaniadtong Miyerkoles. Kasama ring hinuli ang isang pulis na sinubukan umanong pigilan ang pag-aresto sa suspek na kinilalang si Robbee dela Torre, isang delivery boy. Uban usab na gidakop ang usa ka pulis nga giaktohang babagan ang pag-aresto sa suspek nga giilang si Robbee dela Torre, usa ka delivery boy. Sinubukan pa raw tumakas ni Dela Torre nang arestuhin siya sa Mother Ignacia nitong Martes ng gabi pero nahuli rin siya. Giaktohan pa daw nga mosibat ni Dela Torre kaniadtong giaresto sila sa Mother Ignacia kaniadtong Martes sa gabii apan nadakpan gihapon siya. Aminado ang suspek na sa kaniya nakuha ang nasa 10 gramo ng shabu na may street value na P68,000. Giangkon sa suspek nga iyaha ang 10 napulo ka gramo nga sabu nga adunay street value nga P68000. Aniya, napilitan lang siyang magtulak dahil sa hirap ng buhay. Ingon niya, napugos lamang siya nga magtulak tungod sa kalisod sa kinabuhi. Bukod kay Dela Torre, arestado rin si Police Corporal Jose Jake Raposas Jr. matapos umanong makialam nang mahuli na ang suspek. Gawas kay Dela Torre, Arestado usab si Police Colonel Jose Jake Raposas Jr human giingong naglabot-labot kaniadtong gidakop ang suspek. Bigla siyang nag-intervene, bumunot ng baril. Kalit siya nga naglabot-labot, nikuha og baril. Nagulat kami so sinabi niya, Tropa ako, pulis din ako. Nakuratan mi maong niingon siya, tropa ko, pulis usab ko. Huwag niyo hulihin yan, trabaho namin iyan, ani Police Captain Nazarino Emia ng Quezon City Police District Station 10. Ayaw na ninyo dakpa, trabaho namo na, ingon ni Captain Nazarino Emia sa Quezon City Police District Station 10. So yun nga, bakit nag-intervene siya? Legitimate anti-illegal drug operation yung ginawa namin at saka area namin ito, dagdag pa niya. Mao to, ngano naglabot-labot siya? tinuod nga anti-illegal operation ang among gibuhat ug lugar namo to, dungag niya. Tumangging magbigay ng pahayag si Raposas, na nahaharap sa reklamong obstruction of justice at grave threat. Wala naghatag og pahayag si Raposas, nga nagatubang sa reklamong obstruction of justice ug grave threat. Kinuha sa kaniya ang kaniyang service firearm. Gikuha sa iya ang iyang service firearm. Sinusubukan pang kunin ng GMA News ang panig ng Eastwood Police kung saan nakatalaga si Raposas. Gisulayan pa sa GMA News nga kuhaon ang bahin sa Estwood Police kon asa gidala si Raposas, Inihayag ng Office of Civil Defense-Region V na nasa 25 katao ang nasaktan sa lindol na naranasan sa Masbate na may sukat na 6.6 earthquake ganinang umaga. Isang retiradong pulis naman ang iniulat na nasawi. Giingon sa Office of the Civil Defense-Region V nga mooabot sa 25 bayinte-singko ka tawo ang na angol tungod sa linog nga nasinati sa Masbate nga adunay kakusogon nga 6.6 nga linog ganinang buntag. usa ka retirado nga pulis ang gibalitang namatay. Sa situation report nitong 3:00 p.m., sinabi ng OCD-V na ang mga nasaktan ay mula sa mga bayan ng Palanas, Uson, at Pio V. Corpuz. sa report sa sitwasyon kaniadtong alas tres sa hapon, giingon sa OCD-V nga ang mga naangol kay gikan sa mga syudad sa Palanas, Uson, ug Pio V. Corpuz. Iniulat naman na nasawi dahil sa lindol si retired Police Colonel Gilbert Sauro, matapos na magtamo ng, internal hemorrhage secondary to multiple injuries. Gibalita usab nga namatay tungo sa linog si retirado nga Police Colonel Gilbert Sauro, human nga makaangkon og internal hemorrhage secondary to multiple injuries. Ayon sa OCD-V, nasa 16 na kabahayan ang mapinsala ng pagyanig. Sumala sa OCD-V, maanaa sa dise-sais ka mga kabalayan ang nadaot sa paglinog. Sa hiwalay na ulat ng Masbate Police Provincial Office, sinabing napinsala rin ng lindol ang Public Attorneys Office, gayundin ang Cataingan Public Market, Cataingan Municipal Police Station, maging ang kalsada at docking area sa Cataingan Port. SA lahi nga balita sa Masbate Police Provincial Office, ginaingon nga nadaot usab sa linog ang Public Attorneys Office, apil ang Cataingan Public Martket, Cataingan Municipal Station, apil usab ang kalsada ug mga dunggoanan sa Cataingan Port. May naitala ring pinsala sa mga bayan ng Claveria, Dimasalang, Esperanza, Palanas, Pio V. Corpuz, at Uson. Adunay gitala nga pagkadaot sa mga syudad sa Claveria, Dimasalang, Esperanza, Palanas, Pio V. Corpuz, ug Uson. Ayon naman sa pulisya, may 29 katao ang nasaktan sa mga bayan ng Cataingan, Palanas, Pio V. Corpuz, at Uson. Sumala sa mga pulis, adunay 29 bayinte-nuwebe nga nasakitan sa mga syudad sa Cataingan, Palanas, Pio V. Corpuz, ug Uson. Naging sentro ng lindol ang Cataingan dakong 8:03 a.m., batay sa impormasyon ng PHIVOLCS. Nahiman sentro sa linog ang Cataingan sa bahing alas otso tres sa buntag, base sa impormasyon sa PHIVOLCS. Naramdaman ang Intensity IV sa Mapanas sa Northern Samar; Legazpi City sa Albay; at Lezo sa Aklan. Nasinati ang Intensity IV sa Mapanas Northern Samar; Legazpi City sa Albay; ug Lezo sa Aklan. Samantalang Intensity III naman ang naramdaman sa Iloilo City, at Intensity I sa President Roxas sa Capiz. Samtang Intensity III ang nasinati sa Iloilo City, ug Intensity I sa President Roxas sa Capiz. Inaprubahan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang rekomendasyon ng Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases na ibalik na sa general community quarantine o GCQ ang Metro Manila at ilan pang mga kalapit nitong lalawigan. Giaprubahan ni Presidente Rodrigo Duterte and rekomendasyon sa Inter-Agency Task Force on emerging Infetious Diseases nga ibalik sa general Community Quarantine o GCQ ang Metro Manila ug uban pang mga duol nga rehiyon. Sa televised briefing mula sa Davao nitong Lunes, inihayag ni Duterte na balik-GCQ na ang Metro Manila, Bulacan, Cavite, Laguna, Rizal, Nueva Ecija, Batangas, Quezon mula Agosto 19 hanggang 31. Sa televised nga briefing gikan sa Davao kaniadtong Lunes, giingon ni Duterte nga balik -GCQ na ang Manila, Bulacan, CAvite, Laguna, Rozal, Nueva Ecija, Batangas, Quezon gikan sa Agosto 19 hangtod 31. Gayundin ang Iloilo City, Cebu City, Lapu-Lapu City, Mandaue City, Talisay City sa Cebu, at munisipalidad ng Minglanilla at Consolacion. Lakip niini ang Iloilo City, Cebu City, Lapu-lapu City, Talisay City sa Cebu, ug ang munisipalidad sa Minglanilla ug Consolacion. Naka-modified GCQ naman ang nalalabing bahagi ng bansa. Naka-Modified GCQ usab ang mga nahibiling bahin sa nasod. Matatandaan na noong Agosto 2 nang ianunsiyo ni Duterte na ibalik sa MECQ sa loob ng dalawang linggo ang Metro Manila at ilan pang lalawigan matapos humingi ng timeout ang mga medical frontliners dahil sa pagdami ng mga napopositibo sa COVID-19. Mahinumdoman kaniadtong Agosto dos nga gibalita ni Duterte nga ibalik ang MECQ sa sulod sa duha ka semana ang Metro Manila ug ubang pang mga rehiyon human nangayo og timeout ang mga medical frontliners tungod sa pagdaghan sa mga nagpositibo sa COVID-19. Pero bago matapos ang takdang araw ng MECQ ngayong Lunes, umapela ang mga eksperto mula sa University of the Philippines na palawigin pa sana hanggang sa katapusan ng Agosto ang MECQ at huwag munang ibalik kaagad sa GCQ dahil sa posibleng sumipa na naman ang dami ng mga tatamaan ng virus. Apan bag-o nahuman ang gitaknang adlaw sa MECQ karong Lunes, nihangyo ang mga eksperto gikan sa Unibersidad sa Pilipinas nga paaboton pa hangtod sa katapusan sa Agosto ang MECQ ug dili usa ibalik dayon ang GCQ tungod sa posible nga mosipa usab ang kadaghanon sa maigo sa sakit. Sa pagtaya ng UP OCTA research team, posible umanong mapababa sa 210,000 COVID-19 cases sa bansa kung mananatili sa MECQ hanggang sa katapusan ng Agosto. Sa pagpaningkamot sa UP OCTA research Team, giingong posible nga mapaubos sa 210,000 ang mga kaso sa COVID-19 sa nasod kon magpabilin sa MECQ hangtod sa katapusan sa Agosto. Samantala, posible naman daw na umabot sa 250 ang COVID-19 cases sa bansa sa pagtatapos ng Agosto kung ibabalik na sa GCQ ang mga lugar na naka-MECQ tulad ng Metro Manila simula sa Agosto 18. Sa kasamtangan, posible usab daw nga moabot sa 250 ang kaso sa COVID-19 sa nasod pagkahuman sa agosto kon ibalik na sa GCQ ang mga lugar nga naka-MECQ sama sa Metro Manila sugod Agosto 18. Sa datos na inilabas ng Department of Health nitong Lunes, umabot na sa 164,474 ang kabuuang kaso ng COVID-19 sa bansa matapos na madagdagan ng panibagong 3,314 na mga bagong tinamaan ng virus. Sa datos nga gigawas sa Department of Health kaniadtong Lunes, moabot na sa 164,474 ang katibuk-ang kaso sa COVID-19 sa nasod, human nga madungagan ug bag-ong 3,314 nga mga bag-ong natakdan sa sakit. Nadagdagan naman ng 237 ang mga bagong gumaling para sa kabuuang bilang na 112,759. Samantalang 2,681 naman ang pumanaw matapos na madagdagan ng 18. Nadungagan usab og 237 ang mga bag-ong naulian aron sa katibuk-ang ihap nga 112,759. Samtang 2,681 usab ang mga namatay human madungagan og 18. Ang limang lugar na may pinakamaraming panibagong kaso ng COVID-19 ay ang Metro Manila , Laguna, Cavite , Rizal, at Bulacan. Ang lima ka lugar nga adunay pinakadaghang bag-o nga kaso sa COVID-19 kay ang Metro Manila, Laguna, Cavite, Rizal, ug Bulacan. Magsisimula sa Oktubre 5,2020 ang opisyal na school calendar para sa School Year 2020-2021 at magtatapos naman sa June 16, 2021, ayon sa Department of Education DepEd. Magsugod sa Oktubre 5, 2020 ang opisyal nga Kalendaryo sa Pageskuwela aron sa School Year 2020-2021 ug mahuman sa June 16, 2021, sumala sa Department of Education DepEd. Ayon sa DepEd, nakatakda naman ang Christmas break mula December 20, 2020 hanggang January 3, 2021. Sumala sa Deped, nakatakna na ang Christmas break sugod December 20, 2020 hangtod January 3, 2021. Una rito, iniurong ng DepEd ang pagbubukas ng klase sa Oktubre 5 sa halip na Agosto 24 dahil na rin sa COVID-19 pandemic, at inaprubahan naman ni Pangulong Rodrigo Duterte. Una niini, giurong sa DepEd ang pag-abre sa klase sa Oktubre 5 baylo sa Agosto 24 tungod na usab sa COVID-19 nga pandemya, ug giaprubahan kini ni Presidente Duterte. Muli namang binigyang-diin ni Briones na walang face-to-face learning ngayong pasukan para na rin sa kaligtasan ng mga mag-aaral. Usab nga gihatagan og pagdoot n Briones nga walay face-to-face nga learning karong abre-klase para na usab sa kaluwasan sa mga tulun-an. Ito na rin umano ang pinal na pag-urong sa pagbubukas ng klase. Kini usab ang pinal nga pag-isbog sa pag-abre sa klase. Pinapayagan naman ng DepEd ang mga pribadong paaralan na magsimula na ng kanilang klase kahit bago pa sumapit ang Oktubre 5 basta ito ay distance o online learning at walang face-to-face classes. Ginasugtan usan sa DepEd ang mga pribado nga eskuwelahan nga magsugod na sa ilang klase maski na wala pay Oktubre 5 basta kini kay distance o online learning ug walay face-to-face. Go tayo for October 5. Padayon kita sa Oktubre 5. Mayroong nakaumpisa na, hindi natin Ôyan pipigilan lalo na sa private schools. Adunay nagsugod na, dili nato na pugngan labon na sa mga pribado nga eskuwelahan. Sumunod lang sila sa atas ng presidente na sundin ang requirements ng DOH, ayon kay Briones. Basta mosunod nalang sila sa mando sa presidente na sundon ang mga kinahanglanon sa DOH, sumala ni Briones. Sinabi pa ng kalihim na maaari pa ring ipa-enroll ng mga magulang ang kanilang mga anak sa mga paaralan na payag pang tumanggap ng late enrollees. Giingon pa sa kalihim nga mamahimo pang ipa-enroll sa mga ginikanan ang ilang mga anak sa eskuwelahan nga modawat pa og mga late nga mag enroll. Sa ngayon, tinatayang 23.3 milyon ang mga mag-aaral ang nakapagpatala para mag-aral sa sistemang blended learning. Sa karon, ginatuohang 23.3 ka milyon ang mga tulun-an ang nalista aron moeskuwela sa sistema nga blended learning. Everyday, patuloy pa rin ang late enrollees. Adlaw-adlaw, padayon pa gihapon ang mga late enrollees. Ibig sabihin ang mga parents ay buo ang tiwala sa DepEd, anang kalihim. Pasabot niini nga ang mga ginikanan kay buo ang pagsalig sa DepEd, sumala sa kalihim. Ayon sa opisyal, Gawin natin ang lahat ng paraan ng pang-motivate sa mga bata para hindi mawala ang interes nila sa pag-aaral dahil sa tagal na wala silang pasok. Sumala sa opisyal, buhaton nato ang tanang pamaagi sa pag-awhag sa mga bata aron dili mawala ang interes nila sa pag-eskuwela tungod sa dugay sila walay kalse. Sampu katao sa Mandaluyong City ang arestado sa isang tupada na bawal sa ilalim ng modified enhanced community quarantine, ayon sa ulat ni Bam Alegre sa Unang Balita nitong Lunes. Napulo ka tawo sa Mandaluyong City ang sikop sa isa ka tupada nga bawal sa sa ilawom sa modified enhanced community quarantine, sumala sa balita ni Bam Alegre sa Unang Balita kaniadtong Lunes. Nakumpiska sa operasyon ang taya na mahigit P6,000. Gikumpiska sa operasyon ang gituohang lapas P6000. Dapat iwasan yung pagsusugal kasi magkakaroon po tayo ng mass gathering, ani Police Colonel Hector Grijalde Jr., hepe ng Mandaluyong Police. Kinahanglan nga likayan ang pagsugal kay adunay mahitabong tapok-tapok, ingon ni Colonel Hector Grijalde Jr., hepe sa Mandaluyong Police. Samantala, arestado rin sa Mandaluyong City ang isang lalaking nagngangalang Ben Torres na isa umanong suspek sa large-scale estafa. Samtang, sikop usab sa Madaluyong City ang usa ka lalaki nga ginganlang Ben Torres nga usa ka suspek sa usa ka dakong kaso sa estafa. Bumili raw si Torres ng 13,350 na n95 face masks pero tumalbog ang tsekeng ipinambayad niya na nagkakahalaga ng mahigit P700,000. Gituohan nga nipalit si Torres og 13, 350 nga n95 nga mask apal nibanda ang tseke nga gipambayad niya nga nagkantidad og molapas P700000. Nadispatsa na raw ni Torres ang mga mask kaya hindi na ito mabawi. Nadispatsa na daw ni Torres ang mga mask maong dili na kini mabawi. Depensa ng suspek, tagahatid lang siya ng tseke at iba ang ka-transaksiyon ng biktima. Depensa sa supek, tagahatod lamang siya sa tseke ug lahi ang ka transaksyon sa biktima. Isang dating laundry shop sa Para–aque ang nasunog matapos umanong pagnakawan, ayon sa ulat ni Jonathan Andal sa Unang Balita nitong Lunes. Usa ka dati nga laundry shop sa Para–aque ang nasunog human nga gikawatan, sumala sa balita ni Jonathan Andal sa Unang Balita kaniadtong Lunes. Bukod sa dating laundry shop na ngayon ay isa nang bodega, ilang bahay din ang nadamay sa sunog. Gawas sa kaniadtong laundry shop nga karon usa na ka bodega, pipila ka balay usab ang naapil sa sunog. Nang dumating ang may-ari ng bodega sa lugar, napansin agad niyang nawawala na ang appliances niya sa bodega gaya ng refrigerator at gas range oven. Pag-abot sa tag-iya sa bodega sa lugar, napansin niya dayon nga wala na ang mga appliances siya sa bodega sama sa refrigerator ug gas range oven. Eh bago masunog ang refrigerator na dalawahan, makikita mo naman nakatayo pa, ani Maria Lourdes Villaroman, may-ari ng nasunog na bodega. Eh bag-o nasunog ang refrigerator na tinag-duha, makita nimo nga nag tindog pa kini, sumala ni Maria Lourdes Villaroman, tag-iya sa nasunog nga bodega. Ninakaw muna yung gamit bago sunugin, dagdag pa niya. Gikawat usa ang mga gamit bag-o gisunog, dungag pa niya. Kasama ang nasabing anggulo sa mga iniimbestigahan ng mga bumbero. Labot sa giingong anggulo sa mga ginaimbestigahan sa mga bumbero. Bagamat wala namang naiulat na nasaktan, tinatayang nasa P300,000 ang halaga ng pinsala sa nasabing sunog. Bisan pa walay gibalitang naangol/nasakitan, gibana-bana nga naa sa P300,000 ang kantidad sa danyos sa giingong sunog. Pansamantalang ipinatigil ng Pilipinas ang pagpasok sa bansa ng mga manok na galing sa Brazil dahil sa mga ulat na nakitaan ng COVID-19 ang sample ng frozen chicken wings sa China. Kasamtangan gipahunong sa Pilipinas ang pagsulod sa nasod sa mga manok gikan sa Brazil tungod sa balita nga nakitaan og COVID-19 ang sample sa frozen nga mga pako sa manok sa Tsina. Ayon kay Agriculture Secretary William Dar, ipinalabas ang memorandum order nitong Agosto 14, na naglalaman ng direktiba sa importation ban bilang precautionary measure. Sumala kay Agriculture Secretary William Dar, gipagawas ang memorandum order kaniadtong Agosto 14, nga adunay direktiba sa ban sa pag-import aron precautionary measure. Nakasaad sa Section 10 ng Republic Act 10611 o ang Food Safety Act of 2013 na, in specific circumstances when the available relevant information use for in risk assessment is insufficient to show that a certain type of food or food product does not pose a risk to consumer health, precautionary measures shall be adopted. Gipahayag sa Section 10 sa Republic Act 10611 o ang Food Safety Act of 2013 nga, sa mga saktong kahimtang kon ang maanaa nga kinahanglang impormasyon nga ginagamit sa pagsusi sa peligro kay kulang aron mahibaloan ang usa ka klase nga pagkaon o produkto sa pagkaon wala naga dala og peligro sa consumer health, ang mga precautionary measures kay sundon. Ayon sa DA, iniulat ng ilang online news agencies na nakitaan ng SARS-COV-2 o COVID-19, ang mga chicken wings na inangkat mula sa Brazil, nang magsagawa ng pagsusuri sa Longgang District of Shenzhen, China. Sumala sa DA, gibalita sa pipila ka online news agencues nga nakitaan og SARS-COV-2 o COVID-19, ang mga pako sa manok nga giangkat gikan sa Brazil, kaniadtong naghimo og pagsuri sa Distrito sa Longgang sa Shenzhen, China. Ang pagkakatuklas umano ng local disease control centers ng Shenzhen ay bahagi ng routine screenings nila sa imported na karne at seafood products na ipinatupad mula pa noong Hunyo, nang magkaroon muli ng Beijing na iniugnay sa wholesale food center sa Xinfadi. Ang giingon nadiskubrehan sa local nga disease control center sa Shenzhen kay labot sa routine screening nila sa mga gipangangkat nga karne ug seafood nga giptuman sukad pa kaniadtong Hunyo, kaniadtong aduna usab og kaso sa Beijing nga gikonekta sa wholesale food center sa Xinfadi. Ayon sa World Health Organization WHO, mayroong mahigit tatlong milyong kaso ng COVID-19 sa Brazil, kung saan 103,026 ang nasawi. Malaking bahagi umano ng mga kaso ay mga nagtatrabaho sa meat establishments. Sumala sa World Health Organization WHO, adunay lapas sa tulo ka milyon nga kaso sa COVID-19 sa Brazil, kon asa 103,026 ang namatay, giingong nga dakong bahin niini ang mga kaso sa mga nagtrabaho sa mga establisiyemento sa mga karne. Kamakailan lang, iniulat din na may nakakita umano ang mga awtoridad sa China ng novel coronavirus sa packaging ng imported frozen seafood na hinihinalang nanggaling naman sa Equador. Bag-o lamang, gibalita usab nga adunay nakita ang mga awtoridad sa China sa novel coronavirus sa balit sa gipang-angkat nga frozen nga mga seafood nga ginadudahang gikan sa Ecuador. Ayon pa sa DA, minomonitor ng Bureau of Animal Industry BAI at National Meat Inspection Service NMIS ang COVID-19-related outbreaks sa mga foreign meat establishments FMEs. Sumala pa Sa DA, ginamonitor sa Bureau of Animal Industry BAI ug National Meat Inspeaction Service NMIS ang mga pagkalat nga konektado sa mga foreign food establishments FME. Kabilang umano sa sinusubaybayan ng dalawang nabanggit na ahensiya ang health status ng mga manggagawa sa FMEs kung sumusunod sa good manufacturing practices GMP. Giingon nga labot sa ginabantayan ang duha ka giingong ahensiya ang estado sa panglawas sa mga trabahante sa FME kon nagasunod ba sa good manufaturing practices GMP. Tiniyak naman ng DA na ligtas kainin ang mga manok sa merkado. Gisigurado usab sa DA nga luwas kaunon ang mga manok sa mga pamaligyaan. Pinayuhan din ng DA ang mga may-ari ng poultry farm at slaughterhouse na laging makikipag-ugnayan sa mga kinauukulang licensed veterinarians para matiyak ang kalinisan at maiwasan ang pagkalat ng COVID-19. Gitambagan usab sa DA ang mga tag-iya sa mga manukan ug ihawanan sa manok nga kanunay makigsabot sa mga gitudlong lisensyadong mga veterinarian aron masigurado ang kalimpyo ug malikayan ang pagkalat sa COVID-19. Nagpalabas din ng panuntunan ang NMIS para maiwasan din ang pagpasa ng virus sa meat establishments. Nagpagawas usan ug mga balaod ang NMIS aron malikayan usab ang pagpasa sa sakit sa mga establisyemento sa mga karne. Inaprubahan ng House Committee on Health ang panukalang batas na bigyan ng libreng taunang medical checkup ang mga Pinoy. giaprubahan sa House Committee on Health ang balaod nga hatagan og libre nga tinuig nga medical check up ang mga Pinoy. Sa virtual hearing nitong Miyerkules, inaprubahan ng komite ang substitute House Bill 4093, o ang Free Annual Medical Checkup Act, na iniakda ni Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor. Sa virtual nga hearing kaniadtong Miyerkules, giaprubahan sa komite ang puli nga House Bill 4093, o ang Free Annual Medical Checkup Act, nga gisulat ni kalusugan party-list Representative Mike Defensor. Sa unang bersiyon ng panukala, nakapaloob sa mungkahing free annual medical checkup ang diagnostic and laboratory tests para sa complete blood count, urinalysis, stool analysis, chest x-ray, at complete physical exam. Sa unang bersiyon sa balaod, labot sa giingong free annual medical checkup ang diagnostic ug laboratory test aron sa kumpleto nga blood count, urinalysis, stool analysis, chest x-ray, ug kumpleto nga physical exam. Pero sa deliberasyon ng technical working group, napagdesisyunan na limitahan na lamang ang libreng checkup sa pagsusuri sa blood sugar at total cholesterol level. Apan sa paghunahuna sa technical working group, nagsabotan nga limitahan lanang ang libre nga check up sa pagsusi sa blood sugar ug total cholesterol level. Maaari pa naman daw itong palawakin depende sa kapasidad ng Philippine Health Insurance Corp. o PhilHealth, ayon kay Defensor. Giingon nga mamahimo pa kining palaparon depende sa kaya sa Philippine Health Insurance Corp. o PhilHealth, sumala ni Defensor. Naniniwala si Defensor na malaki ang maitutulong ng ganitong pagsusuri sa kalusugan para mabawasan ang mga pumapanaw sa sakit at maging ang gastos sa pagpapagamot kung maagapan ang sakit. Nagatoo si Defensor nga dakong tabang ang ingon aning eksaminasyion aron makuhaan ang mga mangamatay sa sakit ug pati ang gasto sa pagpatambal kon malikayan ang sakit. Mula sa komite, dadalhin sa plenaryo ang panukala para muling talakayin at aprubahan. Inaasahan na maaprubahan din ang katulad na bersiyon nito sa Senado, bago ganap na maging batas. Gikan sa komite, dalahon sa plenaryo ang balaod aron usab na hisgotan ug aprubahan. Gilaoman nga maaprubahan usab ang kaparehong bersiyon niini sa senado, bag-o kini mahimong balaod. Ipinakita ng isang opisyal ng Department of Trade and Industry DTI ang dalawang klase ng itinuturing basic face shield na pasok sa suggested retail price SRP na P26 hanggang P50 lang dapat ang presyo. Gipakita sa usa ka opisyan sa Department of Trade and Industry ang duha ka klase nga ginakonsidera nga basic face shield nga sulod sa suggested retail price SRP nga P26 hangtod P50 lang dapat ang presyo. Sa panayam ng GMA News Unang Hirit nitong Huwebes, ipinakita ni DTI Undersecretary Ruth Castelo, ang dalawang uri ng simpleng face shield na non-medical grade na madalas na mabili ng publiko. Sa pakigsulti sa GMA News kaniadtong Huwebes, gipakita ni DTI Undersecretary Ruth Castelo, and duha a simple nga face shiel nga non-medical grade nga kasagrang mapalit sa publiko. Ang mga basic shield ay may garter, foam, acetate sheet, at frame, na maaari umanong gamitin ng mga sasakay sa mga pampublikong sasakyan. Ang mga basic face shield adunay garter, acetate sheet, ug frame, nga mamahimong gamiton sa mga mosakay sa mga pampubliko nga sakyanan. May ipinakita rin ang opisyal na mataas na uri ng face shield na ginamitan ng makapal na salamin at tila helmet na ang presyo umano ay maaaring umabot sa P500. Aduna usab gipakita ang opisyal nga taas nga klase nga face shiel nga gigamitan og baga nga salamin ug sama sa helmet nga ang presyo giingong mamahimong mokabat sa P500. Dahil itinatakda na rin sa mga pasahero ang magsuot ng face shield para makaiwas sa hawahan ng COVID-19, tumaas ang demand sa naturang produkto ay may ilang negosyante naman ang nagsasamantala. Tungod gimando na usab sa mga pasahero nga magsuot og face shield aron makalikay sa pagtakod sa COVID-19, nitaas ang demand sa giingong produkto ug adunay ubang negosyante ang mingabuso niini. Kaya naman minabuti ng DTI na magpalabas ng SRP sa face shield. Maong nagpagawas ang DTI og SRP sa face shield. Babala ni Castillo, maaaring magmulta ng hanggang P2 milyon ang mga negosyanteng hindi susunod sa inilabas nilang SRP sa face shield. Pasidaan ni Castillo, mamahimong magmulta og moabot P2 milyon ang mga negosyante nga dili mosunod sa gipagawas nga SRP sa face shield. Ang penalty doon this is covered kasi by the Price Act dahil declared ng DOH Department of Health na basic commodity siya or essential good P2 million ang maximum, P5,000 minimum, ananong opisyal. Ang multa niini napailawom sa Price Act tungod gibutyag sa DOH Department of Health nga basic commodity siya o essential good P2 milyo ang pinakataas, P5,000 ang pinakaubos, ana ang maong opisyal. Walompung pamilya ang nawalan ng tahanan sa sunog na lumamon sa 40 na kabahayan sa Para–aque City. Otsenta ka pamilya ang nawalaan ug balay sa sunog nga nahitabo sa kwarenta ka kabalayan sa Para–aque City. Sa ulat ng Unang Hirit nitong Huwebes, sinabing sumiklab ang sunog sa Barangay Don Bosco. Sa balita sa Unang Hirit kaniadtong Huwebes, giingong nga nisilaob ang sunog sa Barangay Don Bosco. Umabot sa ikalawang alarma ang sunog, ayon sa mga awtoridad. Niabot sa ikaduhang alarma ang sunog, sumala sa mga awtoridad. Wala na mang naiulat na nasaktan sa sunog. Wala'y gibalitang naangol sa sunog. Ngunit isang tao ang binigyan ng paunang lunas dahil tumakbo ito mula sa Quiapo hanggang Para–aque nang malaman na nasunog ang kanilang bahay. Apan usa ka tao ang gihatagan og pangunang tambal tungod nidangan kini sa Quiapo hangtod sa Para–aque pagkahibalo niini na nasunog ang ilang balay. Dahil sa walang tigil na alegasyon ng katiwalian na nagaganap sa Philippine Health Insurance Corp. PhilHealth, nais ni Majority Leader Juan Miguel Zubiri na isang finance expert na ang mamahala sa ahensiya. Tungod sa walay undang nga pasumangil sa kurapsyon nga nahitabo sa Philippine Health Insurance Corp. PhilHealth, gusto ni Majority Leader Juan Miguel Zubiri nga usa ka finance expert ang magdumala sa ahensiya. Iminungkahi ng senador ang 41-anyos na si acting Socioeconomic Planning Secretary Karl Kendrick Chua, ang ipalit bilang pinuno ng PhilHealth. Giingon sa senador ang kwarentay-uno nga si acting Socioeconomic Planning Secretary Karl Kendrick Chua, and ipuli sa pagka pangulo sa PhilHealth. Naupong acting secretary ng National Economic and Development Authority NEDA si Chua noong Abril matapos magbitiw ang dating pinuno ng ahensiya na si Ernesto Pernia sa harap ng krisis na dulot ng COVID-19. Naglingkod nga acting secretary sa National Economic and Development Authority NEDA si Chua kaniadtong Abril human mingbuhi sa pwesto ang kaniadtong lider sa ahensiya nga si Ernesto Pernia sa giatubang nga krisis tungod sa COVID-19. Ang kasalukuyang president at CEO ng PhilHealth na si Ricardo Morales, na humaharap sa imbestigasyon ng Kongreso tungkol sa alegasyon ng katiwaluan sa ahensiya ay nakatakdang mag-medical leave sa susunod na linggo dahil sa sakit na lymphoma. Ang kasamtangang presidente ug CEO sa PhilHealth nga si Ricardo Morales, nga nagaatubang sa imbestiugasyon sa Kongreso tungod sa pasumangil nga kurapsyon sa ahensiya kay gitakda nga mag medical leace sa sunod nga semana tungod sa sakit niini sa lymphoma. May mga panawagan kay Pangulong Rodrigo Duterte na magtalaga ng caretaker sa PhilHealth habang isinasagawa ang imbestigasyon. Adunay mga panawagan kay Presidente Rodrigo Duterte nga magbutang og caretaker sa PhilHealth samtang ginabuhat ang imbestigasyon. Dahil batid na mahirap ang mawalan ng trabaho ngayong may pandemic, inatasan ni Transportation Secretary Arthur Tugade ang iba pang ahensiyang nagpapatakbo ng railway system na kupkupin ang mga kuwalipikadong kawani ng Light Rail Transit Line 1 LRT1 na matatanggal sa trabaho. Tungod sa kalisod nga mawad-an og trabaho karon pandemiya, gisugo ni Transportation Secretary Arthur Tugade ang uab pang ahensiya nga nagapadagan sa railway system nga kuhaon ang mga kwalipikado nga trabahante sa Light Rail Transit Line 1 LRT I nga matanggal sa trabaho. Ang mga railway system na tinutukoy ni Tugade ay ang Philippine National Railways PNR, Light Rail Transit Authority LRTA, at Metro Rail Transit Line 3 MRT3. Ang mga railway systeme nga ginaingon ni Tugade kay ang Philippine National Railways PNR, Light Rail Transit Authority LRTA, ug Metro Rail Transit Line 3 MRT3. Nitong Martes, inihayag ng pamunuan ng Light Rail Manila Corp. LRMC., na namamahala sa LRT1, na kailangan nilang magbawas ng 100 tauhan dahil na rin sa paghina ng kita bunga ng pagbaba ng bilang ng mga sumasakay sa tren sanhi ng COVID-19 pandemic. Kaniadtong Martes, gipahibalo sa mga lider sa Light Rail Manila Corp. LRMC nga nagdumala sa LRT1, nga kinahanglan nila magtanggal og usa ka gatos nga trabahante tungod usab sa paghinay sa kita tungod sa pag-ubos sa kadaghanon sa mga nagasakay sa trn tungod sa pandemiya sa COVID-19. Ang tinawag na right-sizing program o pagbabawas ng mga kawani ay magsisimula umano sa September 15, 2020. Ang ginatawag nga right-sizing program o pagbawas sa mga trabante kay ginatuohang magsugod sa Setyembre 15, 2020. Kasabay nito, sinabi ni Tugade na dapat ipa-swab test para sa COVID-19 ng LRMC ang kanilang mga kawani. Sabay niini, giingon ni Tugade nga kinahanglan ipa-swab test sa COVID-19 ang LRMC nga ulang mga trabahante. Inatasan din ni Tugade sina PNR general manager Junn Magno at Assistant Secretary Fidel Cruz, na suriin ang health and safety protocols na ipinatutupad ng LRMC para maiwasan ang hawahan ng COVID-19. Gimando usab ni Tugade sila PNR general manager Junn Magno ug Assistant Secretary Fidel Cruz, nga susihon ang health and safety protocols nga ipatuman sa LRMC aron malikayan ang pagtakod sa COVID-19. Tiniyak naman ng LRMC na ginagawa nila ang kailangan para mapangalagaan ang kanilang mga kawani at mga pasahero. Gisigurado usab sa LRMC nga ginabuhat nila ang kinahanglan aron maatiman ang ilang mga trabahante ug mga pasahero. Nakalabas na ng ospital ngayong Miyerkules si House Deputy Speaker at Basilan Representative Mujiv Hataman at ang kaniyang asawa matapos na gumaling sa COVID-19. Nakagawas na sa balay tambalanan kaniadtong Miyerkules si House Deputy Speaker ug Basilan Representative Mujic Hataman ug iyang asawa human maayo gikan sa COVID-19. Sa kaniyang Facebook post, nanawagan ang mambabatas na itigil ang diskriminasyon sa mga tinamaan ng virus, at hinikayat ang mga nakararamdam ng sintomas ng COVID-19 na lumabas at magpasuri. Sa iyang post sa facebook, nanawagan ang magbabalaod nga iundang ang diskriminasyon sa mga naigo sa sakitm ug ginaawhag ang mga adunay gibati nga sintomas sa COVID-19 nga magpatan-aw. Iginiit niya na hindi nararapat ang diskriminasyon lalo na ngayong may pandemiya. Ginaduot niya nga dili kinahanglan ang diskriminasyon samot na karong adunay pandemiya. Hinikayat niya ang mga tinamaan ng virus na lumantad para mabigyan ng kaukulang atensiyong medikal. Giawhad niya ang mga naigo sa sa sakit nga mogawas aron mahatagan og kinahanglan nga pagatiman nga medikal. Nitong nakaraang Agosto 1 nang ihayag ni Hataman na nagpositibo sila ng kaniyang asawa na si Isabela City Mayor Sitti Djalia Dadah Turabin-Hataman, sa COVID-19. Kaniadtong Agosto 1, kaniadtong gipagawas ni Hataman nga nagpositibo sila sa iyang asawa nga Mayor sa Isabela City nga si Sitti Djalia Dadah Turabin-Hataman, Sa COVID-19. Nagpasalamat naman ang mambabatas sa mga duktor at nurse na nag-asikaso sa kanila, at sa mga nagdasal para sa kanilang paggaling. Nagpasalamat usabn ang magbabalaod sa mga doktor ug nars nga nag-atiman sa ilaha, ug sa mga nag-ampo sa ilang pagkaayo. Inihayag din ni Hataman na negatibo naman sa virus ang kanilang mga anak at iba pa nilang kasama sa bahay. Gibahibalo ni Hataman nga negatibo usab sa sakit ang ilang mga anak ug uban pang mga kauban sa balay. Nitong Miyerkules din, nakalabas na rin ng ospital ang TV host at comedian na si Donita Nose matapos na magtagumpay din sa laban sa virus. Kaniadtong Miyerkules usab, nakagawas na usab sa balay tambalanan ang TV host ug komedyante nga si Donita Nose human makadaog kontra sa sakit. Niluto ng mga caretaker ang ostrich na namatay dahil sa stress matapos mag-viral sa social media kamakailan na nakunang tumatakbo sa isang subdivision sa Quezon City. Giluto sa mga katabang ang ostrich nga namatay tungod sa stree human mag-viral sa social media bag-o lamang nga nakuhang nagdagan sa usa ka sibdivisio sa Quezon City. Depensa ng abogado ng may-ari, biktima lang ng pagkakataon ang owner at minahal naman din nito ang ostrich. Depensa sa abogado sa tag-iya, biktima lamang sa panahon ang tag-iya ug gimahal usab niini ang ostrich. Sa ulat ni MJ Geronimo ng Stand For Truth sa Unang Balita ng GMA News nitong Miyerkoles, sinabing niluto ng mga nag-aalaga ang ostrich sa kabila ng utos ng may-ari na si Jonathan Cruz na ilibing na lamang ang hayop. sa balita ni MJ Geronimo sa Stand For Truth sa Unang Balita sa GMA News kaniadtong Miyerkules, giingon nga giluto sa mga nag-atiman ang ostrich maski na sugo sa tag-iya nga si Jonathan Cruz nga ilubong ang mananap. May mga salaysay naman yung mga tao niya na nanghinayang sila dun sa karne ng ostrich. Adunay mga ikaingon ang mga tao niya nga gisayangan sila sa karne sa ostrich. Kinain na nila ito. Kinabukasan pagbisita ni Mr. Cruz, balahibo na lang, saad ni Atty. Charlie Pascual, abogado ng may-ari ng ostrich. Gikaon nila kini. Kinaugmaan pagbisita ni Mr. Cruz, balahibo ng lang, ignon ni Atty. Charlie Pascual abogado ug tag-iya sa ostrich. Iniimbestigahan na ng Department of Environment and Natural Resources DENR ang insidente. Ginaimbestigahan na sa Department of Environment and Natural Resources DENR ang panghitabo. Humarap naman ang may-ari sa pagdinig. Niatubang usab ang tag-iya sa pagdungog. Ayon sa DENR, hindi labag sa batas ang pagkain ng karne ng ostrich, pero may problema ang may-ari sa pagkuha sa naturang hayop. Sumala sa DENR, wala nilapas sa balaod ang pagkaon sa karne sa orstrich, apan adunay problema and tag-iya sa pagkuha sa giingong nga mananap. The implementing rules and regulation permits na puwede siyang kainin, puwede siyang gawing livestock na parang manok o baboy. Ang implementing rules ug regulation permit niini mamahimo siyang kaonon, mamahimo siya nga himoong sama sa manok o baboy. Yung wildlife registration permit, wala silang maipakita, sabi ni DENR Undersecretary Benny Antiporda. Ang wildlife registration permit, wala siya'y maipakita, ingon ni DENR Undersecretary Benny Antiporda. Naaliw ang netizens nang mag-viral ang video ng mga tumatakbong ostrich sa isang subdivision sa Quezon City noong nakaraang linggo. Nahuli naman pagkatapos ang dalawang ostrich. Nalingaw ang mga netizens kaniadtong nag virral ang video sa mga nagdagan nga ostrich sa usa ka subdivision sa Quezon. Nasa pangangalaga ng may-ari ang dalawang ostrich noon pang Oktubre 28, 2019, na nanggaling sa Misamis Oriental at nakatakdang dalhin sa Nueva Ecija. Maanaa sa pag-atiman sa tag-iya ang duha ka Ostrich kaniadtong Oktubre 28, 2019, nga gikan sa Misamis Oriental ug gitaknang dalahon sa Nueva Ecija. Pero napagod sa biyahe ang mga ostrich kaya dinala muna sila sa Quezon City, at dito na naipit nang mag-expire ang travel permit na binigay ng nagbenta nito. Apan gikapoy sa byahe ang mga ostrich maong gidala usa sila sa Quezon City, ug dinhi nga naipit nga mahuman ang travel permit nga gihatag sa nagbaligya niini. Hindi niya naibigay yung local transport permit na hinihingi pa ni Mr. Cruz para ibiyahe from Manila to farm niya sa San Leonardo yung mga ostrich, ayon kay Antiporda. Wala siyay mahatag na local transport permit nga ginapangayopa ni Mr. Cruz aron ibiyahe gikan Mnila padulong sa umahan niya ngadto sa San Leonardo kadtong mga ostrich nga gihatag sa nagbaligya niinil. Itong mga ostrich na ito, itong nag-aalagang tong sina Mr. Jonathan Cruz ay biktima lang din ng pagkakataong ito. Kining mga ostrich na ni, kining nag-atiman niini nga sila Mr. Cruz kay biktima lang usab sa panghitabo. Minahal din naman nila itong ostrich na to. Gihigugma usab nila kining mga ostrich. Humihingi din po ng paumanhin, itong mga pamilyang ito ay disenteng pamilya, sabi ni Atty. Pascual. Nangayo usab og pasaylo, kining mga pamilya tarong na pamilya, ingon ni Atty. Pascual. Ibinigay na sa DENR noong Biyernes ang isa pang ostrich, na nagtamo ng malaking pasa sa likod. Gihatag na sa DENR kaniadtong Biyernes ang usa pa ka ostrich, nga nakakuha og dakong bun-og sa likod. Patuloy naman ang imbestigasyon para malaman kung sino ang mga kakasuhan. Padayon gihapon ang imbestigasyon aron mahibaloan kon kinsa ang kasuhan. Palaisipan pa rin sa pamilya ng yumaong dating senador at alkalde ng Maynila na si Alfredo Lim, kung papaano niya nakuha ang coronavirus disease 2019 COVID-19. Dakong pangutana gihapon sa pamilya sa namatay na na kanhing senador ug alkalde sa Maynila na si Alfredo Lim, kon giunsa niya pagkuha og coronavirus disease 2019 COVID-19. Sa ulat ni Ian Cruz sa GMA News 24 Oras nitong Lunes, sinabing sandaling lumalabas ng bahay si Lim upang mag-agahan noong nakaraang buwan matapos luwagan ang quarantine protocols sa Metro Manila. Sa balita ni Ian Cruz sa GMA News24 Oras kniadtong Lunes, giingoh kadali lamang nigawas sa balay si Lim aron mamahaw ngadtong niaging bulan human giluagan ang quarantine protocols sa Metro Manila. On a weekend, lumalabas siya. Sa usa ka katapusan sa semana, niagawas siya. Tatlo, apat, hanggang limang beses. Tulo, upat, hangtod sa lima ka higayon. Saglit lang Ôyon. Kadali lang kadto. Kain lang siya ng breakfast niya, pagkatapos, paalaman na, kuwento ng panganay niyang anak na si Roland. Nikaon lang siya og pamahaw niya, pagkahuman, ipahibalo na, istorya sa kinamaguwangan niya nga anak na si Roland. Noong July 4, nakunan pa ng litrato si Lim kasama ang kaniyang pamilya sa isang restaurant sa Sta. Cruz, Manila kung saan sila nag-agahan. Kaniadtong Hulyo 4, nakuhaan pa og litrato si Lim uban ang iyang pamilya sa usa ka kan-anan sa Sta. Cruz, Maynilakon asa sila namahaw. Wala naman daw sa iba nilang kamag-anak na nagkasakit ng COVID-19. Wala usab giingon nga laing paryente nila ang nagkasakit og COVID-19. Bukod sa mga kaanak, ang dalawang kasambahay lang daw ang tanging nakakasalamuha ng yumaong dating opisyal. Gawas sa mga paryente, ang duha ka katabang lang ang giiingong nakaatubang sa namatay nga kaniadtong opisyal. Nagtatanong nga sila saan nanggaling e bihira siyang lumabas. Nagpangutana gani sila kon asa gikan nga dili siya kanunay naga gawas. Wala namang lumalabas sa kanilang mag-anak. Wala usab nagawas sa ilang pamilya. ÔYun ang masamang parte na hindi mo alam kanino nanggaling, aniya. Ang daotan nga bahin kay wala ka kabalo asa gikan, ingon niya. Ayon kay Roland, kidney failure dala ng COVID-19 ang ikinamatay ng kaniyang ama. Sumala kay Roland, pagkadaot sa kidney dala sa COVID-19 gikamatay sa iyang amahan. Actually, nagkaroon siya ng COVID-19 pero ang ikinamatay niya is kidney failure, which is a complication na rin ng COVID, saad niya. Sa tinuod lang, nagka COVID-19 siya apan ang pagkadaot sa iyang kidney ang iyang gikamatay, nga mao usa ka komplikasyon sa COVID, ingon niya. Magmula lang noÕng magkasakit siya, doÕn na. Gikan kaniadtong nagkasakit siya, mao na to. Sabihin na nga nating Ôyun pala ang epekto ng COVID na ito, na lahat ng internal organ is nagagalaw. Iingon na nato nga mao diay to ang epekto sa maong COVID, nga tanang pansulod nga mga organs mahilabtan. Nalamang positibo sa COVID-19 si Lim matapos siyang dalhin sa Sta. Ana Hospital noong August 4 dahil sa pag-ubo. Nahibaloang positibo sa COVID-19 si Lim human siya dalaha sa Sta. Ana Hospital kaniadtong Agosto 4 tungod sa pag-ubo. Inilipat sa pribadong ospital makalipas ang dalawang araw. Gibalhin sa pribado nga balay tambalanan human sa duha ka adlaw. Walang nag-expect na magkakaroon siya ng COVID-19 kasi si tatay, physically ang condition niya is talaga namang sabihin nating napakaganda. Walay nag dahom nga magka COVID-19 si tatay, ang pisikal niya nga kondisyon kay maayo kaayo. Kumpleto siya sa exercise, lahat lahat. Kumpleto siya sa ehersisyo, tanan tanan. Hindi siya kumakain ng alam niyang makakasama sa kalusugan niya, kuwento ni Roland. Wala siya naga kaon og mga kahibalo siya nga makadaot sa iyang panlawas, istorya ni Roland. Kaya even us were suprised nong sabihin na ayon nga, may sakit si tatay, nasa ospital, and the worst part of it is Ôyun nga, noÕng sabihin na may COVID, dagdag pa nito. Maong masking kami natingala pag-ingon na mao na to, adunay sakit si tatay, naa na sa balay tamabalanan, og ang pinakagrabi nga bahin kay mao na to, kadtong giingong adunay COVID, dungag niini. Na-cremate na ang kaniyang mga labi at kasalukuyan siyang nakaburol sa kanilang tahanan sa Tondo, Manila. Na-cremate na ang iyang patayng lawas ug sa karon nakahaya sa ilang balay sa Tondo, Maynila. Sa edad na 80, pumanaw na ang batikang election lawyer at dating chairman ng Commission on Elections na si Sixto Brillantes Jr. Nitong nakaraang buwan, iniulat na nagpositibo sa coronavirus disease 2019 COVID-19 si Brillantes. Sa edad nga otsenta, namatay ang batikan nga abogado sa eleksyon ug kanhi nga chairman sa Commision on Elections nga si Sixto Brillantes Jr. kaniadtong niaging bulan, gibalita nga nagpositibo sa coronavirus disease 2019 COVID-19 si Brillantes. Naglalabas umano din umano ng opisyal na pahayag ang Comelec. Giingon naggawas ang opisyal og istorya sa Comelec. Hulyo 26 nang ipaalam ni Emil Mara–on, dating tauhan ni Brillanes, na nagpositibo sa COVID-19 ang dating pinuno ng Comelec. Hulyo 26 kaniadtong gipahibalo ni Emil Mara–on, kaniadtong tauhan ni Brillantes, nga nagpositibo sa COVID-19 ang kaniadtong pangulo sa Comelec. Nag-tweet din si Mara–on nitong Martes tungkol sa pagpanaw ng kaniyang dating pinaglilingkuran. Nag-tweet usab si Mara–on kaniadtong Martes bahin sa pagkamatay sa iyang kaniadtong gialagaran. Nagsilbing Comelec chairman si Brillantes mula 2011 hanggang 2015. Nagalagad nga Comelec chairman si Brillantes gikan sa 2011 hangtod sa 2015. Ilan sa mga kilalang personalidad na naging kliyente ni Brillantes bilang election lawyer ay sina dating Pangulong Joseph Estrada, ang namayapa at naging presidential candidate na aktor na si Fernando Poe Jr., at maging si Andal Ampatuan Sr. Pipila sa mga iladong personalidad ang nahimong kliyente ni Brillantes sa pagka abogado sa eleksyon kay sila kanhing presidente Joseph Estrada, ang nipahuway na ug kaniadtong kandidato sa pagka presidente nga aktor nga si Fernando Poe Jr. ug maski na si Andal Ampatuan Sr. Muling ibinalik ang Metro Manila at iba pang mga probinsiya sa modified enhanced community quarantine MECQ matapos na manawagan ang mga medical frontliner ng time out sa gitna ng COVID-19 crisis. Nakatulong ba ang pagbabalik sa MECQ, lalo na sa pagbawas ng kaso ng mga tinamaan ng sakit? Gibalik ang Metro Manila ug uban pang mga probinsya sa modified enhanced community quarantine MECQ human nga manawagan ang mga medical frontliner og usa ka time out sa tunga sa COVID-19 nga krisis. Nakatabang ba ang pagbalik og MECQ og pagpaubos sa kaso sa mga natakdan sa sakit? Sa Unang Hirit nitong Martes, sinabi ni Dr. Mario Panaligan, presidente ng Philippine College of Physicians, na hindi pa lubusang makikita sa ngayon ang epekto ng MECQ sa pagdami o pagbawas ng mga kaso ng COVID-19 dahil mayroon pang incubation period ng isa hanggang dalawang linggo ang sakit na ito. Sa Unang Hirit kaniadtong Martes, giingon ni Dr. Mario Pangilinan,presidente sa Philippine College of Physicians, na dili pa kaayo makita sa akaron ang epekto sa MECQ sa pagdaghan o sa pagbawas sa mga kaso sa COVID-19 tungod adunay incubation period nga usa hangtod sa duha ka semana ang kining sakita. Gayunman, inaasahan na mababawasan ang mga kaso. Bisan pa, ginalaoman nga mabawasn ang mga kaso. Naintindihan naman daw ng hanay ng mga doktor, nurse at iba pang nasa healthcare na mahalaga rin ang kabuhayan kaya pabor sila na muling magbukas ang ilang mga negosyo pagkatapos ng MECQ. Giingon nasabtan sa linyada sa mga doktor, nars ug uban pang naa sa healthcare nga mahinungdanon usab ang pagpanginabuhi maong pabor sila nga abrihan usab ang pipila ka mga negosyo human sa MECQ. Nakipag-usap din kasi kami pagkatapos ng MECQ na maumpisahan yon. Nakig-istorya usab mi pagkahuman sa MECQ nga masugdan kini. Marami ho kaming nakausap na mga grupo, hindi lang gobyerno, pati business groups. Daghan mig nakaistorya nga mga grupo, dili lang ang gobyerno, pati mga grupo sa mga negosyo. Nagkausap kami, kailangan nating tugunan kung ano yung dapat na matugunan agad pero hindi natin kalimutan na dapat hindi pa rin mawawala yung pinagkakabuhayan ng maraming tao, ani Panaligan. Nagkaistorya mi, kinahanglan nato tubagon kon unsa ang kinahanglan matubag dayon apan dili nato kalimtan nga kinahanglan gihapon nga dili mawala ang panginabuhian sa kadaghanan, ingon ni Pangilinan. Inihayag ni Panaligan na mahalaga ang koordinasyon sa pagitan ng mga medical frontliner at ng mga departamento ng gobyerno. Gipagawas ni Pangilinan nga importante ang koordinasyon sa taliwala sa mga medical frontliner ug mga departamento sa gobyerno. Nitong Lunes, umabot na sa 138,638 ang bilang ng mga kumpirmadong kaso ng COVID-19 matapos makapagtala ang Department of Health ng 6,958 na mga bagong kaso. Kaniadtong Lunes, niabot na sa 138,638 ang ihap sa mga nakumpirma nga kaso sa COVID-19 human naglista ang Department of Health og 6,958 nga mga bag-ong kaso. Ang mga gumaling ay 68,159 na habang 2,293 na ang mga namatay. Ang mga naayo kay 68,159 na unya 2,293 na ang mga namatay. Huli sa CCTV ang pagnanakaw sa isang bisikleta sa Sampaloc, Maynila kung saan nagkunwari pang tumulong sa paghahanap ang suspek. Kuha sa CCTV ang pagpangawat sa usa ka bisikleta sa Sampaloc, Maynila kon asa nagpa aron-ingon pa nga nitabang sa pagpangita ang suspek. Ayon sa ulat ni Jonathan Andal sa Unang Balita nitong Martes, kita sa CCTV na pinasok ng suspek ang bakuran ng isang bahay at paglabas nito ay nakabisikleta na. Sumala sa balita ni Jonathan Andal sa Unang Balita kaniadtong Martes, nakita sa CCTV nga gisulod sa suspek ang tugkaran sa usa ka balay ug paggawas niini kay nagsakay na kini sa bisikleta. Nagtakbuhan palabas ang mga nakatira sa bahay nang marinig nila ang tunog ng gate. Nagdinaganay pagawas ang mga nakapuyo sa balay pagkadungog nila sa tingog sa gate. Sa isa pang kuha ng CCTV, makikita ang suspek na ipinarada ang bisikleta at tumawid sa isang bangketa. Sa usa pa ka kuha sa CCTV, makita ang suspek nga gilugar ang bisikleta ug nitabok sa usa ka bangketa. Nang makita niya ang mga naghahanap ng bisikleta ay nagkunwari siyang tutulong. Pagkakita niya nga nagpangita sa bisikleta kay nagpa aron-ingnon dayon siya og tabang. Ayon kay Kagawad Ariel Policarpio ng Barangay 500, ang suspek pa mismo ang nag-suggest na i-review ang CCTV para raw matukoy ang salarin. Sumala kay Kagawad Ariel Policarpio sa Barangay 500, ang suspek pa mismo ang nag suggest nga i-review ang CCTV aron daw mahibaloan ang suspek. Kinilala ang suspek na si Andreo Joaquin Gonzales, 18 anyos. Giila ang suspek nga si Andreo Joaquin Gonzales, dise-otso anyos. Aniya, hindi naman niya balak nakawin ang bisikleta, na pag-aari raw ng kaniyang tiyuhin. Ingon siya, wala niya giplano nga kawaton ang bisikleta nga giingong panag-iya sa iyang uyuan. Hihiramin lang daw sana niya ito para kunin ang mga ititinda niyang face shield. Giingong hiramon lang unta niya kini aron kuhaon ang mga gitinda niya nga face shield. Hindi po ako nagpaalam, sabi ng suspek. Wala ko nananghid, ingon sa suspek. Nahihiya po ako. Naulaw ko. Baka hindi ako pahiramin. Basi dili ko pahiramon. Nabawi ang bisikletang tinatayang nagkakahalaga ng P10,000. Nakuha og balik ang bisikleta nga ginaingong nagkantidad og P10,000. Nahaharap sa kasong theft si Gonzales, na ayon sa mga residente ng barangay ay hindi naman pasaway. Nagatubang sa kaso nga pagpangawat si Gonzales, nga ingon pa sa mga lumulopyo sa barangay kay dili usab badlongon. Nabalot ng tensiyon ang pagpapaalis ng isang kapitan ng barangay sa isang lalaking palaboy sa Taft Avenue, Pasay City nang maglabas ng baril ang naturang opisyal. Nabalot og tensiyon ang pagpahawa sa usa ka kapitan sa barangay sa usa ka lalaki nga palaboy sa Taft Avenue, Pasay City kaniadtong nagpagawas og baril ang giingong opisyal. Ayon sa ulat ni Jun Veneracion sa 24 Oras nitong Lunes, sinabi ni Barangay 40, Zone 5 chairman Diosdidet Morales, na inundayan daw siya ng saksak ng lalaki kaya napilitan siyang bumunot ng baril. Sumala sa balita ni Jun Veneracion sa 24 Oras kaniadtong Lunes, giingon ni Barangay 40, Xone 5 chairman Diosdidet Morales, nga gisulayan daw siya og dunggab sa lalaki maong napugos siya nga mukuha og baril. Sabi ni Morales, pinapaalis niya ang lalaki sa bangketa dahil sa reklamo ng mga negosyante. Ingon usab ni Morales, gipapahawa niya ang lalaki sa kilid ka agianan kay tungod sa reklamo sa mga negosyante. Mayroon din siyang ipinakitang mga ID na katibayan na may permiso siyang magdala ng baril. Aduna usab siyay gipakita nga ID nga nagpamatood nga adunay siyay permiso nga magdala og barin. Nabunot ko lang para takutin lang siya kasi parang wala siyang takot talaga eh, paliwanag ni Morales. Napunit lang nako aron panghadlokon lang siya kay mura siya og walay kahadlok, giklaro ni Morales. Sinuportahan naman ng ilang saksi ang paliwanag ng punong barangay. Gisuportahan usab sa mga nakakita ang giingon sa kapitan. Hinampas ng gulay ni kapitan Ôyong pulubi. Gibunalan og gulay ni kapitan ang pulubi. Siyempre nasaktan eh may ice pick Ôyong lalaki, ipagtatanggol din naman ang sarili, ayon sa isa pang saksi. Siyempre nasakitan unya adunay ice pick ang lalaki, magpanalipod usab siya sa ang iyang kaugalingon, sumala sa usa pa ka saksi. Aminado naman si Morales na nabigla siya sa pangyayari. Niingon sa tinood si Morales nga nakuratan siya sa panghitabo Bilang isang punong barangay, kung malalagay na naman kami kung saan buhay na Ôyong nakataya, minsan nabibigla din po. Isib usa ka punong barangay, kon mabutang mi usab sa sitwasyon kon asa kinabuhi na ang mameligro, usahay makuratan usab. Tao lang po kami. Tao lang usab kami. Sana Ôwag niyo na po akong husgahan, hiling ni Morales. Unta dili mi hukoman, hangyo ni Morales. Dito sa barangay namin, sobra eh. Diri sa among barangay, sobra man gud. Parang wala silang sinisino dito eh. Mura sila og walay ginaila. Wala silang kinakatakutan, dagdag niya. Wala silay ginakahadlukan, dungag niya. Samantala, dinala sa presinto ang lalaking nagtangka umanong manaksak kay Morales. Sa kasamtangan, gidala sa kulungan ang lalaki nga mingsulay og dunggab kay Morales. Pero makalipas ang isang oras, lumabas ang lalaki sa presinto at naglakad. Apan paglabay sa usa ka oras, nigawas ang lalaki sa kulungan ug nilakaw. Wala naman ako ginawa sa kaniyang mali eh bakit niya ako babarilin?, sabi ng lalaki, na muling sinamahan ng pulis nang makita kausap ng GMA News. Wala man koy gibuhat nga mali sa iyaha ngano ko niya barilon?, ingon ang lalaki, na usab giubanan sa mga pulis pagkakita nila nga nakig-istorya sa GMA News. Sinubukang kumuha ng pahayag ang GMA News mula sa hepe presinto kung saan dinala ang suspek pero tumangging magbigay ng pahayag. Gisulayan mokuha sa og istorya ang GMA gikan sa hepe sa presinto kon asa gidala ang suspek apan wala kini nisugot nga mohatag og istorya. Pinabulaanan ni Speaker Alan Peter Cayetano ang mga alegasyon na hiningi niya kay Pangulong Rodrigo Duterte bilang pabuya na manatiling lider ng Kamara de Representes matapos maibasura ang prangkisa ng ABS-CBN. Gibalibad ni Speaker Alan Peter Cayetabno ang mga pasumangil nga ginapangayo niya kay Presidente Rodrigo Duterte nga balos ang magpadayong lider sa Kamara de Representantes human mapabasura ang prangkisa sa ABS-CBN. Kung sino man ang gustong mag-accuse, eye-to-eye, mag-lie detector test tayo. Kon kinsa mang gusto mamasangil, mata sa mata, mag lie-detector test kita. At kung sino ang matalo sa lie detector test ay tumigil na sa kanyang profession, sabi ni Cayetano nang makapanayam ng mga mamamahayag nitong Lunes. Ug kon kinsa ang mapildi sa lie detector kay moundang sa iyang propesyon, ingon ni Cayetano kaniadtong nakahinabi niya ang mga tigpamalita kaniadtong Lunes. Iginiit ni Cayetano na wala siyang hiningi sa pangulo para manatili siya sa puwesto kapalit ng pagbasura ng House Franchise committee sa prangkisa ng ABS-CBN. Giduot ni Cayetano nga wala siyay gipangayo sa presidente nga magpabiling siya sa pwesto nga puli sa pagbasura sa House Franchise committee sa prangkisa sa ABS-CBN. Wala kaming usapan ng Pangulo about staying, wala kaming usapan ng Pangulo na any reward or whatever sa ABS-CBN. Wala mi sabot sa Presidente bahin anang magpabilin sa pwesto, wala mi gisabotan sa Presidente nga ganti o unsa man sa ABS-CBN. Ang commitment ko lang sa kaniya was to have a fair hearing, and then to decide kung ano ang best sa ating bansa, paliwanag ng mambabatas. Ang pasalig lang nako sa iya kay adunay patas nga pagdungog, human kay desisyonan kon unsa ang mas makaayo sa atong nasod, pasabot sa magbabalaod. And on that point, I know we disagree with many points with many of our people, but it was done as a matter of principle sa maraming miyembro, dagdag niya. Ug sa anang punto, kahibalo ko dili kita magkasinabot sa daghang mga punto sa kadaghanan, apan kini gibuhat nga kini buhat sa usa ka prinsipyo sa daghang miyembro, dungag niya. Sa darating na Oktubre, babakantehin ni Cayetano ang puwesto bilang speaker upang bigyan-daan ang pagpalit sa kaniya ni Marinduque Representative Lord Allan Velasco, alinsunod sa kanilang term-sharing agreement. Sa umaabot nga Oktubre, bakantehon ni Cayetano ang puwesto sa pagka speaker aron mopuli kaniya si Marinduque Representative Lord Allan Velasco, sunod sa ilang term-sharing nga kasabutan. Arestado ang isang barbecue vendor sa Mandaluyong City matapos itong ireklamo ng panggagahasa ng isa niyang tauhan, ayon sa ulat ni Bam Alegre sa Unang Balita nitong Lunes. Sikop ang usa ka tindero sa barbecue sa Mandaluyong City human kini gireklamo sa pagpanglugos sa usa niya ka trabahante, sumala sa balita ni Bam Alegre sa Unang Balita kaniadtong Lunes. Kinilala ang suspek na si Renato Castillo, na may warrant of arrest sa kasong rape. Giila ang suspek nga si Renato Castillo, na adunay warrant of arrest sa kasong pagpanglugos. Itinanggi niya na rape ang naganap. Gilimod niya na pagpanglugos ang nahitabo. Wala akong binitawang salitang pananakot at wala akong ginamit na mga bagay para siya ay matakot, aniya. Wala koy gibuhian nga pagpanghadlok ug wala koy gigamit nga mga butang aron mahadlok siya. Sa buong buhay ko, sa 57 anyos eh, sa pag-iihaw ko... ilang tindera na ho ang naging tauhan ko pero walang ganung nangyayari. Sa tibuok nakong kinabuhi, sa 57 anyos eh, sa pagpangihaw koÉ pipila na ka tindera ang akong na trabahante apan walay nahitabo. Samantala. Sa kasamtangan. Inaresto rin ng Mandaluyong Police ang isang lalaking inirereklamo ng pang-aabuso ng kaniyang misis. Giaresto usab sa mga pulis sa Mandaluyong ang usa ka lalaki nga ginareklamo sa pangpang-abusi sa iyang asawa. Nakapag-piyansa siya pero may protection order para hindi siya makalapit sa asawa. Nakapag-piyansa siya apan adunay sugo na proteksyon aron dili siya makaduol sa asawa. Ayon sa pulisya, nadadalas ang domestic violence at sexual assault dahil sa lockdown. Sumala pa sa pulisya, kasagaran ang domestic violence ug sexual assault tungod sa lockdown. Babala nila sa mga mananamantala, mananagot sila sa batas. Pasidaan nila sa mga mang-abuso, manubag sila sa balaod. Huli sa CCTV ang pagnanakaw ng isang lalaki sa matandang nagtitinda ng palanggana at timba at nakikitulog lang sa isang tricycle sa Maynila, ayon sa ulat ni Jonathan Andal sa Unang Balita nitong Lunes. Nakuha sa CCTV ang pagpangawat sa usa ka lalaki sa usa ka tiguwang nga nagapaninda og palanggana ug balde ug nakitulog lamang sa usa ka tricyle sa Maynila, sumala sa balita ni Jonathan Andal sa Unang Balita kaniadtong Lunes. Dahil sa ginawa ng suspek, abonado pa ngayon ang matanda dahil kailangan niyang bayaran ang supplier ng kaniyang mga paninda. Tungod sa gibuhat sa suspek, lugi pa karon ang tiguwang tungod kinahanglan niya bayaran ang supplier sa iyang mga paninda. Naganap ang insidente nitong Linggo ng umaga sa Sampaloc, Maynila. Nahitabo ang insidente kaniadtong Dominggo sa buntag sa Sampaloc, Maynila. Kita sa CCTV na kinuha ng suspek ang sling bag ng biktimang si Leno Muana, 50-anyos. Nakita sa CCTV na gikuha sa supek ang sling bag sa biktima nga si Leno Muana, 50-anyos. Agad namang nahuli ang suspek na si Leonardo Reyes na umamin sa krimen. Nadakpan usab dayon ang suspek nga si Leonardo Reyes nga niangkon sa krimen. Naibalik ang bag sa biktima pero wala na raw ang laman nitong pera at bitamina. Nauli ang bag sa biktima apan giingong wala na ang sulod niining kwarta ug bitamina. Ayon kay Reyes, ginamit niya ang perang nagkakahalaga ng P280 para pambili ng pagkain. Sumala pa ni Reyes, gigamit niya ang kwarta nagkantidad og 280 aron pangpalit og pagkaon. Pero ayon sa biktima, P5,000 ang laman ng kaniyang bag. Kita raw niya iyon sa tatlong araw nang pagtitinda. Apan sumala pa sa biktima, P5000 ang sulod sa iyahang bag. Kita daw niya kini sa iyang pagpaninda. Ayon pa sa biktima, P3,000 ang kailangan niyang i-remit sa kaniyang supplier. Sumala pa sa biktima, P3000 ang kinahanglan niya i-remit sa iyang supplier. Napag-alaman na No. 2 drug suspect din si Reyes, na nahaharap sa reklamong theft. Nahibaloan nga ikaduha nga drug suspect usab si Reyes, nga nag-atubang sa reklamong pagpangawat. Arestado ang dalawa umanong drug suspects sa isinagawang buy-bust operation ng mga pulis-Maynila madaling-araw nitong araw ng Linggo. Sikop ang duha ka gituohang suspetsado sa driga sa nahitabong buy-bust nga operasyon sa mga pulis sa Maynila kadlawon kaniadtong Dominggo. Iniulat ni Manny Vargas sa Dobol B sa News TV na ikinasa ang operasyon ng mga tauhan ng Manila Police District Station 11 dakong alas-tres ng umaga sa Delpan St. sa bahagi ng Binondo. Gibalita ni Manny Vargas sa Dobol B sa News TV na gibuhat ang operasyon sa mga trabahante sa Manila Police District Station 11 sa bahing alas-tres sa buntag sa Delpan St. dapit sa Binondo. Nakuha mula sa mga suspek ang 35 sachets ng hinihinalang shabu na umaabot sa 10 gramo, at nagkakahalaga ng P68,000. Nakuha gikan sa mga suspek ang 35 sa sachet sa gituohang shabu nga mokabat og napulo ka gramo, ug nagkantidad og P68000 Nahaharap sa patung-patong na kaso ang dalawa dahil na rin sa paglabag ng mga ito sa curfew bukod sa pagbebenta ng iligal na droga. Nag-atubang sa nagpatong nga kaso ang duha tungod usab sa paglapas nila sa curfew gawas sa pagpamaligya og gibawal nga droga. Aabot sa 18 indibidwal ang naaresto sa Sampaloc, Maynila dahil sa paglabag sa modified enhanced community quarantine, ayon sa ulat ni Mai Bermudez sa Unang Balita nitong Biyernes. Moabot sa dise-otso ka indibidwal ang nasikop sa Sampaloc, Maynila tungod sa paglapas sa modified enhanced community quarantine, sumala sa balita ni Mai Bermudz sa Unang Balita kaniadtong Biyernes. Ang mga naaresto ay nahuling nagbibilyar at nag-iinuman sa Barangay 423 Zone 23 at Barangay 436 Zone 44. Ang mga nasikop kay ang mga nadakpang nagbilyar ug nag-inom sa Barangay 423 Zone 23 ug Barangay 436 Zone 44. Ilang residente ang nagsumbong sa pulis tungkol sa mga nagbibilyar at nag-iinuman. Pipila ka mga lumulopyo ang nagsumbong sa pulis bahin sa mga nagbilyar ug nag-inom. Bukod sa ordinansa laban sa social gathering, nilabag din daw ng mga naaresto ang ordinansa sa pag-inom ng alak sa pampublikong lugar. Gawas pa sa ordinansya kontra sa pagtapok-tapo, minglapas sad daw ang mga naaresto sa ordinansya nga pag inom og makahubog nga ilimnon sa pampubliko nga lugar. Kaniya-kaniya namang palusot ang mga nahuli. Nagiyahanay og palusot ang mga dinakpan. Iniimbestigahan na ng pulisya ang may-ari ng dalawang bilyaran kung saan naaresto ang 18 katao. Ginaimbestigahan na sa mga pulis ang tag-iya sa duha ka bilyaran kon asa naaresto ang dise-otso ka tao. Sa ilalim ng MECQ, bawal mag-operate ang mga bilyaran. Sa ilawom sa MECQ, bawal magpadagan ang mga bilyaran. Nangunguna na ang Pilipinas sa dami ng kaso ng coronavirus disease 2019 COVID-19 sa Southeast Asia matapos na maunahan ang Indonesia. Nag-una ang Pilipinas sa kadaghanon sa kaso sa coronavirus disease 2019 COVID-19 sa Southeast Asia human nga maunhan ang Indonesia. Ngayong Huwebes, iniulat ng Department of Health na 119,460 na ang kabuuang kaso ng COVID-19 makaraang madagdagan ng panibagong 3,561. Karong Huwebes, gibalita sa Department of Health nga 119,460 ang tibuok nga kaso sa COVID-19 humanmadungagan ug bag-ong 3,561. Nitong Miyerkules, umabot sa 116,871 ang kaso ng COVID-19 sa Indonesia na mayroong average na 1,850 new infections sa bawat araw nitong nakalipas na isang linggo. Kaniadtong Miyerkules, niabot sa 116,871 ang kaso sa COVID-19 sa Indonesia nga adunay average nga 1,850 nga bag-o nga natakdan sa kada adlaw sa nilabay nga semana. Sa Pilipinas, umabot na sa ikawalong araw na mayroong higit 3,000 daily new cases. Sa Pilipinas, niabot na sa ikawalo nga adlaw nga adunay molapas sa 3,000 nga bag-ong kaso kada adlaw. Ang limang lugar na mayroong pinakamataas na bagong kaso ng COVID-19 sa Pilipinas ay ang Metro Manila , Laguna , Cebu , Cavite , at Rizal . Ang lima ka lugar nga adunay pinakataas nga bag-ong kaso sa COVID-19 sa Pilipinas kay ang Metro Manila, Laguna, Cebu, Cavite, ug Rizal. Samantala, nadagdagan naman ng 569 ang mga gumaling sa virus para sa kabuuang bilang na 66,837. Samtang, nadungagan usabn og 569 ang mga naayo sa sakit aron sa katinabuk-ang ihap nga 66,837. Umakyat naman sa 2,150 ang mga nasawi makaraang madagdagan ng 28. Nisaka sa 2,150 ang mga namatay ngadtong niagi nga nadungagan og 28. Nagbitiw sa puwesto ang senior vice president ng Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth sa harap ng isinasagawang imbestigasyon ng Senado tungkol sa umanoy katiwalian sa ahensiya. Ningbuhi sa pwesto ang senior vice president sa Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth sa atubangan sa nagahitabong imbestigasyon sa Senado bahin sa ginaingon nga kurapsyon sa ahensiya. Sa sulat na ipinadala kay Senate President Vicente Sotto III nitong Huwebes, inihayag ni PhilHealth SVP Augustus de Villa, na nagbitiw na siya sa kaniyang puwesto. Sa balita na gipadala kay Senate President Vicente Sotto III kaniadtong Huwebes, giingon ni PhilHealth SVP Augustus de Villa, nga ningbuhi na siya sa iyang puwesto. Sinabi ni Sotto na dapat na may magandang dahilan si De Villa sa ginawang pagbibitiw. Matod pa ni Sotto nga kinahanglan maayo ang rason ni De Villa sa gibuhat nga pagbuhi. Kabilang si De Villa sa mga opisyal ng PhilHealth na dumalo sa nakaraang pagdinig ng Senado kaugnay sa umanoy overpriced ICT equipment ng ahensiya. Labot si De Villa sa mga opisyal sa PhilHealth nga niadto sa niaging pagdungog sa Senado sumpay sa ginaingong sobra sa presyo nga gamit sa ICT sa ahensiya. Sa naturang pagdinig, inatasan si De Villa na isumite sa kapulungan ang mga dokumento tungkol sa naturang proyekto ng ahensiya. Sa nahitabong pagdungog, giingnan si De Villa nga ipasa sa kapulongan ang mga papeles bahin sa giingong proyekto sa ahensiya. Ayon kay Senador Francis Kiko Pangilinan, dapat sumunod na rin kay De Villa ang iba pang opisyal ng PhilHealth. Sumala ni Senador Francis Kiko Pangilinan, nga kinahanglan mosunod na usab kay De Villa ang uban pang mga opisyal sa PhilHealth. Sa naturang pagdinig, itinanggi naman ni PhilHealth chief Ricardo Morales na pinoprotektahan niya ang katiwalian sa ahensiya. Sa nahitabong pagdungog, gilimod usabn ni PhilHealth chief Ricardo Morales na ginaprotektahan niya ang kurapsyon sa ahensiya. Ipagpapatuloy ng Senado sa susunod na linggo ang pagdinig sa PhilHealth, habang nagsasagawa rin ng hiwalay na imbestigasyon ang Kamara de Representantes. Ipadayong sa Senado sa sunod nga semana ang pagdungog sa PhilHealth, samtang nagbuhat og lahi nga imbestigasyon ang Kamara de Representantes. Nagtaasan na umano ang presyo ng face shields sa Divisoria, Manila dahil sa mataas na demand nito matapos ianunsyo ng Department of Transportation DOTr kamakailan ang mandatory na pagsuot nito sa mga pampublikong sasakayan. Gituohang nagtinaasay na ang presyo sa face shield sa Divisoria, Manila tungod sa taas nga demans niini human gipagawas sa Department of Transportation DOTr bag-o lamang nga kinahanglan ang pagsuot niini sa pampubliko nga sakyanan. Sa ulat ng Unang Balita sinabi ng isang tindera sa Divisoria na nagtaas ang kanyang supplier ng mahigit P10 bawat isang face shield. Sa balita sa Unang Balita giingon sa isa ka tindera sa Divisoria nga nagtaas ang ilang supplier og lapas P10 kada face shield. Aabot na sa P35 ang retail price ng face shield nitong Huwebes, at inaasan pang tataas ito dahil sa patuloy na paglobo ng demand. Moabot sa P35 ang baligya sa face shield kaniadtong Huwebes, ug ginatuohang motaas pa kini sa padayon nga pagdako sa panginahanglon. Ayon na naman sa ilang mga maimili, mahihirapan silang bumili dahil mahal ito, at ibibili na lamang nila umano ng bigas ang dapat na ibili nila ng face shield. Matod pa sa ubang mga mamalitay, maglisod sila og palit tungod mahal kini, ug ipalit na lang nila og bugas ang ilang ipalit og face shield. Sa ibang lugar sa Maynila, umaabot na mula P40 hanggang P50 ang kada isa ng face shield. Sa laing lugar sa Maynila, moabot sa P40 hangtod sa P50 ang kada isa nga face shield. Mungkahi ng isa, dapat ipamigay na libre ang face shield kasi hindi sila makabibili nito. Ingon sa isa, Kinahanglan ihatag nga libre ang face shield kay dili sila maka palit niini. Matatandaang ipinag-utos ng DOTr kamakailan ang mandatory wearing of face shield sa mga pampublikong sasakyan simula sa August 15, 2020. Mahinumdoman nga gimandar sa DOTr bag-o lamang ang kinahanglan nga pagsuot og face shield sa mga pampubliko nga sakyanan sugod sa Agosto 15, 2020 Matapos ang halos 10 oras na pagdinig na ginawa ng Senado tungkol sa umanoy katiwalian sa Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth nitong Martes, naniniwala ang ilang senador na kailangang magpatupad ang Malaca–ang ng matinding reporma sa ahensiya para matigil na ang umanoy kalokohan at katiwalian dito. Human ang hapit napulo ka oras nga pagdungog nga nahitabo sa Senado bahin sa ginaingong kurapsyon sa Philippine Health Insurance Corporation PhilHealth kaniadtong Martes, nagatoo ang pipila ka mga senador nga kinahanglan magpatuman ang Malaca–ang og huot nga reporma sa shensiya aron maundang ang ginaingong kabuang ug kurapsyon ngadto. Sa pahayag nitong Miyerkules, sinabi ni Senate Finance Committe chairman Sonny Angara, na hindi katanggap-tanggap na winawaldas lang umano ang kontribusyon ng mga miyembro ng PhilHealth na kinakaltas sa bawat sahod. Sa istorya kaniadtong Miyerkules, giingon ni Senate Committee Finance chairman Sonny Angara, nga dili madawat ang ginakalaskalas lang nga kontribusyon sa mga miyembro sa PhilHealth nga ginakaltas kada sweldo. Bukod sa kontribusyon, mayroon pa umanong mahigit P400 bilyon na subsidiya na inilalaan ang Kongreso pa na Philhealth. Gawas pa sa kontribusyon, aduna pay ginaingon nga lapas P400 bilyon nga subsidiya nga gigahin ang Kongreso ngadto sa PhilHealth. Sa naganap na pagdinig, tinatayang nasa P15 bilyon umano ng pondo ng ahensiya ang nawaldas dahil sa mga katiwalian. Sa nahitabong pagdungog, moabot sa P15 bilyon ang ginatuohang pondo sa ahensiya ang nakalas tungod sa kurapsyon. Nangangamba rin ang mga opisyal na papaubos na ang pondo ng ahensiya dahil sa gastusin sa mga pasyente ng COVID-19 at kung hindi huhupa ang pandemiya ay posibleng mabangkarote na ang ahensiya sa 2022. Nabalaka usab ang mga opisyal nga pahurotay na ang pondo sa ahensiya tungod sa gastohonon sa mga pasyente sa COVID-19 ug kung dili pa mahuman ang pandemiya kay posible nga mabangkarote na ang ahensiya. Ayon kay Angara, mahina ang institutional checks and balances sa ahensiya kaya nakalulusot ang mga kuwestiyunableng transaksiyon tulad ng cataract at dialysis claims. Sumala kay Angara, hinay ang institutional checks and balances sa ahensiya maong makalusot ang mga kapangu-pangutana nga transaksiyon sama sa cataract dialysis claim. Kabilang sa rekomendasyon ng mambabatas ay magkaroon ng special audit sa pondo ng PhilHealth lalo na sa mga kuwestiyunableng transaksyon. Lakip sa rekomendasyon sa magpapalaod nga adunay special audit sa pondo sa PhilHealth labon na sa mga kapangu-pangutana nga mga transaksiyon. Bagaman kinukuwestiyon din ang information technology IT project sa ahensiya, sinabi ni Angara na dapat magkaroon ng totoo at malakas na IT system na makakabisto ng mga katiwalian sa PhilHealth. Bisan pa ginapangutana usab ang information technology IT nga proyekyo sa ahensiya, giingon ni Angara nga kinahanglan adunay tinuog nga kusog nga sistema sa IT nga makabisto sa kurapsyon sa PhilHealth. Inirekomenda rin niya na magkaroon ng independent board members sa PhilHealth at taun-taon na hingin ang medical claims at financial data ng ahensiya. Girekomenda usab niya nga kinahanglan adunay independent board members and PhilHealth ug kada tuig nga pangayuon ang mga medical claim ug mga datos nga pinansiyal sa ahensiya. Dapat din umanong imbestigahan ng Ombudsman ang mga matataas na opisyal ng PhilHealth at imbitahan ng Senado sa pagdinig ang Presidential Anti-Corruption Commission para alamin ang sarili nilang imbestigasyon sa ahensiya. Kinahanglan usab imbestigahan sa Ombudsman ang mga taas nga opisyal sa PhilHealth ug imbitahon sa Senado sa pagdungog sa Presidential Anti-Corruption Commission aron mahibaloan ang sarilo nila nga imbestigasyon sa ahensiya. Ayon naman kay Senador Panfilo Lacson, hindi sapat ang tiwala para panatilihin ng Malaca–ang sa puwesto ang mga opisyal ng PhilHealth sa harap ng mga alegasyon ng katiwaliang nagaganap sa ahensiya. Sumala pa kay Panfilo Lacson, dili sakto ang pagsalig aron padayonon sa Malaca–ang sa pwesto ang mga opisyal sa PhilHealth sa atubangan sa mga pasumangil nga kurapsyon nga nagapanghitabo sa ahensiya. Tulad ngayon, Presidential Anti-Corruption Commission na mismo nag-submit ng report. Sama karon, Presidential Anti-Corruption Commission na mismo ang nagpasa og sumbong. Gusto natin malaman at makita anong gagawin ng executive department tungkol dito, dagdag niya. Gusto nato mahibaloan ug makita kon unsa ang buhaton sa ehekutibo nga departamento bahin niini, dungag niya. Naniniwala rin si Senate President Vicente Sotto III na kailangang magkaroon ng paglilinis sa matataas na posisyon ng PhilHealth. Nagatoo usab si Senate President Vicente Sotto nga kinhanglan adunay paglimpyo sa taas nga posisyon sa PhilHealth. Linisin muna. Limpyohan usa. Kailangan linisin, hindi yung mga relationship ng mga ospital sa mga nasa ibabang regional, sa taas muna. Kinahanglan limpyohan, dili ang mga relasyon sa mga opisyal sa mga maanaa sa ubos nga bahin, sa taas usa. Yun ang kailangang linisin. Grabe doon eh, ayon kay Sotto. Mao to ang kinahanglan limpyohon. Grabi didto, sumala ni Sotto. Yung mga kontrobersyal na posisyon na may mga alegasyon, palitan mo at humanap ka ng mga ipapalit na talagang ika nga eh mahirap i-corrupt, patuloy niya. Kadtong mga kontrobersiyal nga posisyonn nga adunay mga pasumangil, pulihi ug pangita og mga ikapuli nga tinuod nga lisod I-kurap, padayon niya. Sabi pa ni Sotto, hindi pa dapat ikatakot ang itatagal ng pondo ng ahensiya na posibleng mabangkarote na. Matod pa ni Sotto, dili kinahanglan ikahadlok ang tanggalon nga pondo sa ahensiya nga posible mabangkarote na. Hindi ako natatakot doon sa actuarial life eh. Wala ko nahadlok sa actuarial niya ka kinabuhi. Matatakot ako sa actuarial life kung hanggang ngayon ay puro korapsyong ganiyan ang nangyayari, giit niya. Mahadlok ko sa iyang actuarial life kon hangtod karon kay puro kurapsyon ang nagakahitabo, duot niya. Dismayado ang social action arm ng Catholic Bishops Conference of the Philippines sa patuloy na pagtaas ng kaso ng COVID-19 sa Pilipinas na sa kasalukuyan ay umaabot na sa mahigit 110,000. Dismayado ang social action arm sa mga Catholic Bishops Conference of the Philippines sa padayon nga pagtaas sa kaso sa COVID-19 sa Pilipinas nga sa kasamtangan kay moabot na sa lapas 110,000. Ayon kay Caritas Philippines National Chairperson Kidapawan Bishop Jose Colin Bagaforo, nakababahala na ang sitwasyon ng patuloy na pagkalat ng nakahahawa at nakamamatay na sakit sa bansa. Sumala kay Caritas Philippines National Chairperson Kidapawan Bishop Jose Colin Bagafora, makabalaka na ang sitwasyon nga padayon ang pagkalat sa makatakod ug makamatay nga sakit sa nasod. Dahil dito, umaapela ang Obispo ng pagiging disiplinado ng mamamayan sa pagsunod sa mga safety health protocols na ipinatutupad. Tungod niini, nihangyo ang Obispo nga mamahimong disiplinado ang mga katawhan sa pagsunod sa mga safety health protocols nga ginapatuman. Nanawagan din si Bishop Bagaforo sa pamahalaan na muling suriin ang ipinatutupad na mga paraan ng pagtugon sa krisis na dulot ng COVID-19 upang epektibong mawakasan ang pagkalat ng sakit. Nanawagan usab si Obispo Bagaforo sa gobyerno nga usab susihon ang ginapatuman nga mga pamaahi sa pagtubag sa krisis nga dala sa COVID-19 aron epektibo maundang ang pagkalat sa sakit. Nakakalungkot at saka siguro panawagan talaga natin hindi lamang sa ating mga kapatid na tuparin ang disiplina sa pagsunod ng health protocol at higit sa lahat panawagan natin sa ating pamahalaan na pag-isipan at pagsikapan na ma-stop at ma-flatten yung curve natin at saka hindi na makalat pa talaga yung virusÉpahayag ni Bishop Bagaforo sa panayam sa Radyo Veritas. Makasubo ug tungod sa siguro sa panawagan gayod nato dili lamang sa atong mga kaigsuonan nga tumanon ang disiplina sa pagsunod sa health protocol ug sa labi sa tanan panawagan nato sa atong gobyerno nga hunahunaon ug paningkamotan maundang ug mapatag ang kurbada nato ug dili na makalat pa ang sakit... istorya ni Obispo Bagaforo sa iyang interbyu sa Radyo Veritas. Binigyang-diin ng obispo ang kahalagahan na mabigyan ng ayuda ang mga pinakaapektadong mamamayan lalo na sa muling pagpapatupad ng Modified Enhanced Community Quarantine MECQ sa National Capital Region at mga karatig-lalawigan. Giduot sa obispo ang importansya nga mahatagan og tabang ang mga pinakaapektado nga mga katawhan labon na sa usab nga pagpatuman sa Modified Enhanced Community Quarantine MECQ sa National Capital Region ug mga katapad nga rehiyon. Iginiit ni Bishop Bagaforo na mahalagang mabigyan ang suporta ang mga apektadong pamilya na pinagbabawalang lumabas ng tahanan. Giduot ni Obispo Bagaforo nga importante nga mahatagan og suporta ang mga apektado nga pamilya nga ginabawalan nga mogawas sa balay. Siguro napaka-importante matulungan natin ang ating mga kababayan na mabigyan ng ayuda, ng sustento para maiwasan nila na huwag lumabas at maghanapbuhay. Siguro importante kaayo matabangan nato ang atong mga kababayan nga mahatagan og tabang, og sustento aron malikayan nila nga dili mogawas og manginabuhi. Yun ang nagiging sanhi minsan ng pagkalat ng virus yung ating crowd exposures nawawala yung social distancing, physical distancing. Mao ang mahimong hinungdan sa pagkalat sa virus kadtong atong pagtapok-tapok nawala ang social distancing, physical distancing. Panawagan natin sa ating pamahalaan tulungan po natin at magkaisa po tayo, dagdag-pahayag ni Bishop Bagaforo. Panawagan nato sa atong gobyerno tabangan nato ug makahiusa ta, dungag nga istorya ni Obispo Bagaforo. Noong ika-4 ng Agosto muling ipinatupad ng pamahalaan ang MECQ na magtatagal hanggang sa ika-18 ng Agosto, kasunod ng apela ng mga medical frontliners na higpitan muli ang quarantine dahil sa pagud na pagud na sila dahil sa patuloy na pag-akyat ng mga kaso ng COVID-19 sa bansa. Kaniadtong ikaw-4 sa Agosto usab gipatuman sa gobyerno ang MECQ nga magdugay hangtos sa ika-18 sa Agosto, sunod sa hangyo sa mga medical frontliners nga huotan usab ang quarantine tungod sa kapoy na kaayo sila tungod sa padayon nga pagsaka sa mga kaso sa COVID-19 sa nasod. Naniniwala ang opisyal ng social communications ministry ng Catholic Bishops Conference of the Philippines na lubhang mapanganib ang binabalak ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas na isama ang social media sa pangangasiwaan nito sa ilalim ng anti-terror law. Nagatoo ang opisyal sa social communications ministry sa Catholic Bishops conference of the Philippines nga grabi na ka delikado ang ginabalak sa Sandatahang Lakas sa Pilipinas nga ikuyog ang social media sa pagdumalaan niini sa ati-terror law. Ayon kay Boac Bishop Marcelino Antonio Maralit Jr., chairman ng CBCP-Episcopal Commission on Social Communications, ang plano ng Armed Forces of the Philippines ay labag sa Saligang Batas. Sumala kay Obispo sa Boac nga si Marcelino Arntonio Maralit Jr., chairman sa CBCP-Wpiscopal Commision on Social Communications, ang plano sa Armed Forces of the Philippines kay lapas sa Balaod. Ang mensahe ng obispo ay kasunod ng pahayag ni AFP Chief of Staff Lt. Gen. Gilbert Gapay na isama ang social media sa babantayan sa ilalim ng Anti-Terror Law sapagkat ginagamit ito ng mga terorista. Ang mensahe sa obispo kay sunod sa istorya ni AFP Chief of Staff Lt. Gen. Gilbert Gapat na ikuyog ang social media sa bantayan sa ilawon sa Anti-Terror law tungod ginagamit kini sa mga terorista. Ikinatwiran ng AFP Chief sa pamamagitan ng social media mas nakakahimok at nakakapag-recruit ang mga terorista at nakapagpa-plano ng mga pang-atake sa pamahalaan. Pagkamatarong sa AFP Chief pinaagi sa social media mas maawhag og makapagrecruit ang mga terorista ug makapagplano og mga atake sa gobyerno. Nilinaw ni Bishop Maralit na mahirap paniwalaan ang tunay na layunin ng naturang batas lalot patuloy ang pamamayagpag ng subjective brandings lalo na sa mga indibidwal at institusyong pumupuna sa pamamahala ng kasalukuyang administrasyon. Giklaro ni Bishop Maralit nga lisod tuohan ang tinood nga tumong sa giingong balaod tungod sa padayon nga pagkalat sa subjective brandings labon na sa mga idibifwal ug mga institusyon nga naga saway sa pgapadagan sa administrasyon karon. Inihalimbawa ng Obispo ang pagturing sa mga healtworkers na rebolusyunaryo dahil sa pagsasapubliko ng kanilang mga hinaing kaugnay sa pagtugon sa krisis na dulot ng corona virus pandemic. Pananglit sa Obispo ang pagtrato sa mga health workers nga rebolusyonaryo tungod sa pagpapubliko sa ilang mga mulo sumpay sa pagtubag sa krisis nga dala sa corona virus pandemic. Iginiit ni Bishop Maralit na malalabag ang karapatang pantao ng isang indibidwal na pinaghihinalaang terorista kung walang matibay na ebidensya at walang warrant of arrest. Giduot ni Obispo Maralit nga malapas katungod nga pantao sa usa ka indibidwal nga ginapasanginlan nga terorista kon walay lig-on nga ebidensiya ug walay warrant of arrest. Hugas-kamay naman si Presidential Spokesperson Harry Roque sa personal na opinyon ng pinuno ng AFP na hindi sumasalamin sa paniniwala ng pamahalaan. Hugas-kamot usab si Presidential Spokesperson Harry Roque sa personal nga opinyon sa lider sa AFP nga wala naga salamin sa pagtoo sa gobyerno. Kasalukuyang nakahain sa Korte Suprema ang 12 petisyon na muling suriin ang nasabing batas at liwanagin ang mga probisyong napapaloob dito. Sa kasamtangan, nakahukad na sa Korte Suprema ang dose ka petisyon nga usab susihon ang giingong balaod ug klarohon ang mga probisyon sulod niini. Namataan ang ilang ostrich na tumatakbo at tila pagala-gala sa isang pribadong subdivision sa Quezon City nitong Martes. Nakit-an ang pipila ka mga ostrich nga nagdagan ug ga wara-wara sa usa ka pribado nga subdivision sa Quezon City kaniadtong Martes. Ayon sa YouScooper na si Dino Rivera, may bibilhin lang sana siya nang makita niya ang isang ostrich na tumatakbo sa kanilang kalsada. Sumala sa YouScooper nga si Dino Rivera, aduna lang untay paliton kaniadtong nakita niya ang usa ka ostrich nga nagdagan sa ilang kalsada/ Sa isa pang kuha, kamuntikan namang makalabas ng gate ang ostrich pero napigilan ito ng guard. Sa usa pa ka kuha, hapit usab nakagawas sa gate ang ostrich apan napugngan kini sa gwardiya. Wala kang ID, hindi ka pwede lumabas...wala kang gate pass, biro ng isang residente sa lugar. Wala kay ID. Dili ka mamahimong mogawasÉ wala kay gate pass, komedya sa usa ka lumolupyo sa lugar. Sa tulong ng mga security guard, construction worker at ilang residente, nahuli ang isa sa mga ostrich. Sa tabang sa mga gwardiya, contruction worker ug pipila ka mga lumolupyo, nadakop ang usa sa mga ostrich. Ayon kay YouScooper Gorgeous Umipig, isa ito sa dalawang ostrich na nakita niya. Habang hinuhuli ang isang ostrich, tumatakbo naman daw palayo ang isa. Sumala kay YouScooper Gorgeous Umipig, isa kini sa duha ka ostrich nga nakita niya. Samtang ginadakop ang usa ka ostrich, nidagan palayo sa iya. Hindi pa malinaw sa ngayon kung saan nanggaling ang mga ostrich. Dili pa daw tin-aw sa karon kon asa gikan ang mga ostrich. Nag-trend naman sa Twitter ang Jumanji nang kumalat sa Twitter ang video ng tumatakbong ostrich. Nisikat sa Twitter and Jumanji kaniadtong nikalat sa Twitter and video sa nagadagan nga ostrich. Dahil sa pagbabalik sa modified enhanced community quarantine MECQ sa Metro Manila at kalapit na mga lalawigan, inihayag ng isang eksperto mula sa University of the Philippines na mababawasan ng 50,000 hanggang 70,000 ang tinataya nilang mahahawahan ng COVID-19 sa pagtatapos ng Agosto. Tungod sa pagpabalk sa modified community quarantine MECQ sa Metro Manila ug mga duol nga rehiyon, gipagawas sa usa ka eksperto gikan sa University of the Philippines nga mawasanog 50,000 hangtod sa 70,000 ang ginatan-aw nila nga takuranay sa COVID-18 sa katapusan sa Agosto. Ayon kay Professor Ranjit Rye ng UP OCTA research team, nasa 220,000 ang tinataya nilang COVID-19 cases sa pagtatapos ng Agosto sa ilalim ng dating general community quarantine GCQ. Sumala kay Propesor Ranjit Rye sa UP OCTA research team, maanaa sa 220,000 ang ginatan-aw nila nga kaso sa COVID-19 sa katapusan sa Agosto sailawom sa kaniadtong general community quaranting GCQ Pero dahil sa deklarasyon ng Malaca–ang na ibalik sa MECQ ang Metro Manila at kalapit na mga lalawigan simula sa Martes hanggang Agosto 15, sinabi ni Rye, na maaaring mabawasan ang kanilang pagtaya ng 50,000 hanggang 70,000. Apan tungod sa deklarasyon sa Malaca–ang nga ibalik ang MECQ sa Metro Manila ug mga duol nga rehiyon sugod Martes hangtod Agosto 15, giingon ni Rye, nga mamahimong makuhaan ang og 50,000 hangtod sa 70,000. Malaki umano ang magiging epekto ng MECQ sa transmission rate ng virus. giingong dako ang mahimong epekto sa MECQ sa pagtakod sa sakit. Sa ngayon, nasa 1.5 umano ang reproduction number o bilang ng taong mahahawahan. Sa karon, maanaa sa 1.5 ang giingong reproduction number o iap sa tao nga matakdan. Dahil sa MECQ, mapapababa umano ito sa 1 sa loob ng 15 araw. Tungod sa MECQ, mapaubos kini sa 1 sa sulod sa 15 ka adlaw. Malaking bagay na ho, kayang kaya, malaking bagay na ho na nagdesisyon ang gobyerno, kahit na napakalaki ng cost nito, na mag-MECQ, saad niya. Dako kini nga butang, kaya kaayo, dakong butang na nagdesisyon ang gobyerno, maski na dako kaayo ang danyos niini, nga mag MECQ, ingon niya. Doon pa lang ho malaki na ang impact sa R reproduction number, na kung paiigtingin pa yung T3 testing, tracing, treatment at sasamahan ng matinding kooperasyon ng private sector at civil society, walang kaduda-duda, in 15 days, babagsak to to one, dagdag ng propesor. Didto pa lang dako na ang epekto sa R reproduction number, nga kon papadayonon pa ang T3 testing, tracing treatment ug apilan pa og hugot na kooperasyon sa mga pribadong sektor ug ug civil society, walay duda, sa sulod sa 15 ka adlaw, moubos sa isa, dungag sa propesor. Hinikayat niya ang publiko na mabuting manatili na lang muna sa bahay at ipatupad ang health protocol tulad ng pagsusuot ng face mask at physical distancing. Giawhag niya ang publiko nga mas maayo nga magpuyo lang usa sa balay ug ipatuman ang health protocol sama sa pagsuot og face mask ug physical distancing. Natagpuang patay sa Las Pi–as ang batang isang taong gulang na nahulog sa kanal sa Para–aque, ayon sa ulat ng 24 Oras nitong Sabado. Nakit-ang patay sa Las Pi–as ang usa ka bata nga isa ka tuig nga nahulog sa kanal sa Para–aque, sumala sa ulat sa 24-Oras kaniadtong Sabado. Bandang alas-kuwatro ng hapong noong Biyernes, nahulog sa kanal si John Angelo Bregino sa kasagsagan ng ulan. Bahing alas-kwatro sa hapon kaniadtong Biyernes, nahulog sa kanal si John Angelo Bregino sa panahon sa ulan. Naglalaba raw noon ang ina ng bata at nasa trabaho naman ang kaniyang ama. Naglaba daw kaniadtong panahona ang inahan sa bata ug maanaa sa trabaho ang iyang amahan. Itinigil ng awtoridad ang search operation pasado alas-dies ng gabi at ipinagpatuloy ang paghahanap kinabukasan. Gihunong sa awtoridad ang search and rescue nga operasyon lapas alas-diyes sa gabii ug gipadayon ang pagpangita pagka-ugma. Natagpuan ang bangkay ni John Angelo dakong alas-dies na ng umaga. Nakit-an ang patayng lawas ni John Angelo sa bahing alas-diyes sa buntag. Isang lalaki ang nakitang nakagapos sa poste ng kuryente at nakabalot ang mukha sa Quezon City nitong Sabado ng umaga. Usa ka lalaki ang nakit-ang nakagapos sa poste sa kuryente ug gibalot ang nawong sa syudad sa Quezon kaniadtong sabado sa buntag. Ayon sa ulat ni Jhomer Apresto sa Dobol B sa News TV, nakita ng isang street sweeper bandang alas-5 ng umaga ang lalaki sa poste sa gilid ng opisina ng National Power Corporation sa may Agham Road. Sumala sa balita ni Jhomer Apresto sa Dobol B sa News TV, nakit-ang ang usa ka tigpanilhig sa dalan bahing alas-singko sa buntag ang lalaki sa poste kilid sa opisina sa National Power Corporation sa may Agham Road. Nakabalot ang buong mukha nito ng electrical tape. Gibalot ang tibuok nawong niini og electrical tape. Nakasuot ng dilaw na T-shirt at pulang shorts ang lalaki. Wala itong tsinelas. Nagsuot og dalag nga t-shirt ug pula nga shorts ang lalaki. Wala kini tsinelas. May tattoo rin daw ito sa kanang binti. Adunay usab kini tattoo sa batiis. Hindi na gumagalaw ang lalaki at nakatingala ito. Wala na nagalihok ang lalaki ug naghangad kini. Nitong pasado alas-7 ng umaga ay nandoon pa sa lugar ang lalaki. Kaniadtong pasado alas siyete sa buntah kay maanaa pa didtoa ang lalaki. Hinihintay ng mga taga-barangay ang padating SOCO ng pulisya. Ginahulat sa mga taga-barangay ang pag-abot sa SOCO ug pulis. Tatlong bata ang nasawi matapos silang malunod nang mahulog sa isang manhole sa Western Bicutan, Taguig City. Tulo ka bata ang namatay human sila nalumos kaniadtong nahulog sa usa ka manhole sa Western Bicutan, Taguid City. Sa impormasyon ibinigay ni Taguig City Police chief Police Colonel Celso Rodriguez, sinabing dalawa sa biktima ay anim na taong gulang, habang walong taong gulang naman ang isa pa. Sa impormasyon nga gihatag ni Taguig City Police chief of Police Colonel Celso Rodriguez, giingong duha sa biktima kay unom ka tuig, samtang walo ka tuig ang isa. Patuloy pa ang ginagawang imbestigasyon ng mga awtoridad kung papaano nahulog imburnal ang mga bata na naglalaro umano nang mangyari ang insidente sa Arca South. Padayon pa ang ginabuhat nga imbestigasyon sa mga awtoridad kon giunsa pagkahulog sa imburnal ang mga bata nga gituohang nagdula pagkahitabo sa insidente sa Arca South. Dinala ang mga biktima sa ospital pero idineklarang patay na. Gidala ang mga biktima sa ospital apan gideklara kining patay na. Sinabi ni Metropolitan Manila Development Authority MMDA general manager Jojo Garcia na hindi pa rin puwedeng lumabas ang mga menor de edad sa Metro Manila, na kasalukuyang nakapailalim sa general community quarantine GCQ. Giingon ni Metropolitan Manila Development Authority MMDA general manager Jojo Garcia nga dili gihapon mamahimong mogawas ang mga menor de edad sa Metro Manila, nga sa kasamtangan nakapailawom sa general community quaranting GCQ. Una rito, inirekomenda ng Department of Trade and Industry na payagan na ang mga kabataan na edad pito pataas na payagan na sa mall, na inayunan naman ng Department of Interior and Local Government basta may kasamang magulang. Una niini, girekomenda sa Department of Trade and Industry nga sugtan na ang mga bata na nag edad og pito pataas nga sugtan na sa mall, nga giuyonan usab sa Department of Interior and Local Government basta adunay ginikanan. Pero sinalungat ng Department of Health ang naturang mungkahi dahil sa peligro pa rin ng hawahan ng COVID-19. Apan gibaliktan sa Department of Health and giingon tungod sa peligroso gihapon ang pagtakod sa COVID-19 Sa virtual press briefing nitong Huwebes, sinabi ni Garcia na napagkasunduan ng mga alkalde sa Metro Manila nitong Miyerkules na huwag pa rin munang payagan sa mall ang mga menor de edad. Sa birtwal nga press briefing kaniadtong Huwebes, giingon ni Garcia nga nasabutan sa mga alkalde sa Metro Manila kaniadtong Miyerkules nga dili gihapon sugtan sa mall ang mga menor de edad. Unanimous po, 17-0, the mayors will not allow minors to go out. Halos tanan nagkasinabot, 17-0 ka alkalde ang wala nisugot nga mugawas ang mga menor de edad. Thats why yung ating GCQ guidelines na 18 to 65, yun pa rin ang papayagan lumabas, sabi ni Garcia. Maong atong mga sundonon sa GCQ nga dise-otso hangtod sa saysentay-singko, mao gihapon ang sugtan nga mugawas ingon ni Garcia. Of course sabi ko nga mayroong pro, mayroong against pero at the end of the day, noong nakita nila yung opinion ng experts, talagang nirerespeto natin yan, patuloy niya. Alangan adunay uyon, ug adunay dili uyon apan sa pagkahuman sa adlaw, pagkakita nila sa opinyon sa mga eksperto, ginarespeto gayod nato na, padayon niya. Sinabi rin ni Garcia sa hiwalay na news briefing na bawal ding dumalo sa Simbang Gabi ang mga menor de edad na ginagawa mula Disyembre 16 hanggang 24. Gbutyag usab ni Garcia sa lahi nga interbyu nga bawal mobisita sa Simbang Gabi ang mga menor de edad nga ginasaulog gikan sa Disyembre dise-sais hangtod sa bayinte-kwatro. Pero ang good news naman po sa Simbang Gabi ay in-adjust na po natin ang curfew ng 12 a.m. to 3 a.m. na lang para bigyang daan Ôyung Simbang Gabi, saad niya. Apan ang maayong balita bahin sa Simbang Gabi kau gina-usab nato curfew nga alas-dose sa kadlawon hangtod alas-tres sa buntag aron hatagan og pamaagi ang simbang Gabi, saad niya. Paglilinaw ni Garcia, pinapayagan naman na lumabas ang mga nasa edad 17 at pababa para sa mga essential purposes o physical exercises. Pagklaro ni Garcia, ginasugtan man mogawas ang mga maanaa sa edad dise-siyete ug paubos aron sa mga kinahanglanon o sa pag ehersisyo. Pinayagan yung exercises, its part of essential yan. Ginasugtan ang pag ehersisyo, kay kinahanglan kini. Kaya nga its subject also to the interpretation of LGUs, may mga ordinansa sila. Pero yung exercise po allowed yan, paliwanag ni Garcia. Apan depende kini sa pagsabot sa mga LGU, adunay silay mga ordinansya. Apan kining ehersisyo kay mamahimong buhaton, pagklaro ni Garcia. Ang di lang allowed sa exercise yung may contact sports like basketball, football... pero yung mga jogging, biking, ina-allow naman po lalo na kung outdoor, sabi pa ng opisyal. Ang dili mamahimong buhaton sa ehersisyo kay ang contact sports sama sa basketball, footballÉ apan kaning mga jogging, pag bike, gina sugtan kini labon na kon sa gawas, ingon sa opisyal. Nang tanungin kung puwede ang mga kabataan sa mga parke ng barangay, tugon ni Garcia: Its subject to interpretation eh. Sinasabi ko nga kung may gray area, doon tayo sa conservative. Pagpangutana kon mamahimo ang mga bata sa parke sa barangay, ingon ni Garcia: depende sa pagsabot. Ginaingon nako nga adunay abuhon nga bahin, didto sa konserbatibo nga bahin. Kahit ikaw ang magulang, ikaw mismo ang mag-iingat para sa mga anak mo. Hindi mo i-interpret yan para makalabas eh, dagdag niya. Kon ikaw ang ginikanan, ikaw mismo ang mag-amping para sa imong anak. Dili ni sabton na nga mamahimong mugawas, dungag niya. Ang desisyon ng mga alkalde ng Metro Manila tungkol sa mga menor de edad ay nabuo umano matapos kausapin ang mga health expert, pati na ang Philippine Pediatric Society. Ang desisyon sa mga alkalde sa Metro Manila bahin sa mga menor de edad kay namugna human istoryahon sa mga health expert, pati ang Philippine Pedriatic Society. Naglabas po sila yesterday ng opinyon yung opinyon po nila is delikado for the minors to go out, ayon kay Garcia. Nagpagawas sila gahapon og opinyon kandtong opinyon nila kay delikado para sa mga menor de edad nga mogawas, sumala kay Garcia. Batay sa pananaw ng ilang health expert, sinabi ni Garcia na maaaring maging carrier ng COVID-19 ang mga kabataan. Base sa pagtan-aw sa pipila ka mga health expert, giingon ni Garcia nga posible mahimong tigdala og COVID-19 ang mga kabataan Ang minors, mataas ang resistensiya niyan, malakas ang katawan, usually asymptomatic sila just imagine pumunta ng restaurant yan at mall, kakain yan, magtatanggal ng masks, tapos maiinip, magtatatakbo yan, may malapitan na vulnerable makahawa sila, paliwanag ni Garcia. Ang mga menor de edad, taas ang resistensiya nila, himsog ang panglawas, kasagarang walay sintomas hunahunaa niadto sila sa usa ka kan-anan ug mall, mokaon, magtanggal og mask, tapos laayon, magdagan-dagan na, adunay maduolan nga, dali masakit makatakod sila, pagklaro ni Garcia. Kumbaga, carrier ang minors. Kumbaga, tigdala ang mga menor de edad. Lets say lumabas sila sa mall, nahawa sila dahil nagtanggal ng face masks. Ingnon na nato nigawas sila sa mall, natakdan sila tungod nagtanggal og face mask. Mahirap i-control ang mga bata eh, pag-uwi sa bahay puwedeng mahawa yung lolo at lola, dagdag niya. Lisod kontrolon ang mga bata, pag-uli sa balay mamahimong matakdan ang lolo ug lola, dungag niya. Natimbog ng mga awtoridad nitong Huwebes ng madaling araw sa Pasay City ang 27-anyos na lalaki na hinihinalang nasa likod ng serye ng panghahalay sa ilang masahista sa Quezon City. Sikop sa mga awtoridad kaniadtong Huwebes sa kadlawon sa syudad sa Pasay ang 27-anyos nga lalaki nga ginatuohang maanaa sa likod sa sunod-sunod nga pagpanglugos sa pipila ka masahista sa syudad sa Quezon. Sa impormasyong ibinigay ng Quezon City Police District, kinilala ang suspek na si Marianito Sta. Maria, na kilala rin sa alyas na Robertson Bautista o Jayson Mallari. Sa impormasyon nga gihatag sa Quzon City Police District, giila ang suspek nga si Marianito Sta. Maria, nga ilado usab sa alyas nga Robertson Bautista o Jayson Mallari. Unang nakatanggap ng mga reklamo ang Cubao Police Station laban sa suspek. Una nga nakadawat og mga reklamo ang Cubao Police Station bahin sa suspek. Isa sa mga biktima umano ni Sta. Maria ang nagtungo nitong Martes sa pulisya upang ilahad ang insidenteng nangyari noong Nobyembre 30 sa isang apartel sa E. Rodriguez. Usa sa mga biktima ni Sta. Maria ang niadto kaniadtong Martes sa mga pulis aron isumbong ang panghitabo kaniadtong Nobyembre 30 sa usa ka apartel sa E.Rodriguez. Gamit ang social media, nagsabi umano ang suspek na magpapamasahe siya sa apartel. Gamit ang social media, giingon kuno sa suspek nga magpamasahe siya sa apartel. Nang magkita ang dalawa, humingi muna ng bayad ang biktima pero nagdahilan si Sta. Maria na nasa sasakyan ang kaniyang pera na ginamit lang muna ng kaniyang pinsan. Pagkita sa duha, nangayo usa og bayad ang biktima apan nagrason si Sta. Maria nga naa sa iyang sakyanan ang iyang kwarta nga gigamit usa sa iyang ig-agaw. Nang matapos na ang pagmamasahe, nagtanong ulit ang biktima tungkol sa kaniyang bayad. Paghuman sa pagmasahe, ngangutana usab ang biktima bahin sa iyang bayad. Pero sinabihan siya ng suspek na naaksidente raw ang kaniyang pinsan. Apan giingnan siya sa suspek nga naaksidente iyang ig-agaw. Nang muling magtanong ang masahista tungkol sa bayad, naglabas na umano patalim ang suspek at tinakot ang biktima na sasaktan. Pagpangutana usab sa masahista bahin sa bayad, naggawas ug kutsilyo ang suspek ug gihadlok ang biktima nga pasakitan. Hindi na nagbayad, pinagsamantalahan umano ng suspek ang biktima at kinuha ang pera at cellphone ng masahista, ayon sa pulisya. Wala na nagbayad, gilugos pa kuno sa suspek ang biktima ug gikuha ang kawrta og cellphone sa masahista, sumala sa mga pulis. Naaresto si Sta. Maria sa tapat ng Philtranco Bus Terminal sa Malibay sa Pasay dakong pasado 3:00 am. Naaresto si Sta. Maria sa atubangan sa Terminal sa Bus sa Philtranco sa Malibay sa Pasay bahing pasado alas tres sa buntag. Sabi ng pulisya, nagtungo rin ang ibang nabiktima umano ni Sta. Maria sa Cubao Police Station at kinilala siya na gumahasa umano sa kanila. Ingon sa mga pulis, ningadto usab ang ubang biktima ni Sta. Maria sa estasyon sa Pulis sa Cubao ug giila nga siya ang nanglugos sa ila. Sasampahan ng kasong rape at robbery ang suspek, na hindi pa nagbibigay ng pahayag. Kasohan og rape ug pagpangawat ang suspek, nga wala naghatag og istorya. Sa ulat ng GMA News TV QRT, sinabi ni Police Major Jowilouie Bilaro, commander, QCPD Station 7, nagpapadala ng mensahe sa Facebook account ng mga masahista ang suspek at naghihintay kung sino ang sasagot. Sa balita sa GMA News TV QRT, giingon ni Polive Major Jowilouie Bilaro, commander, QCPD station 7, nagpadala og mensahe sa facebook acoount sa mga masahista ang suspek ug nahulat kon kinsa ang mosugot. Patay ang isang taxi driver sa pamamaril nitong Miyerkules ng gabi sa Quezon City, ayon sa mga pulis. Patay ang usa ka drayber sa taxi sa pagpamaril kaniadtong Miyerkules sa gabii sa syudad sa Quezon, sumala sa mga pulis. Iniulat ng Unang Balita nitong Huwebes na nangyari ang insidente sa may Aurora Street sa Barangay Holy Spirit. Gibalita sa Unang Balita kaniastong Huwebes nga nahitabo ang insidente sa may Aurora Street sa Barangay Hol Spirit. Lumilitaw sa inisyal na imbestigasyon ng mga pulis na na-hold up ang biktima, pinatay ito at tinangay pa ang taxi nito. Ninggawas sa inisyal nga imbestigasyon sa mga pulis nga na -hold up ang biktima, gipatay kini ug gikuha ang taxi niini. Pahayag ng mga residente sa lugar, pasado alas-nuebe kagabi nakarinig sila ng malakas na kalabog. Ingon sa mga lumolumpyo sa lugar, lapas alas-nuebe gabii nakadungog sila og kusog nga buto-buto. Kasunod nito nakita na ang bangkay ng biktima at isang taxi ang humarurot papalayo. Sunod niini nakita ang patayng lawas sa biktima ug usa ka taxi ang ningpadagan palayo. Iniimbestigahan na ng nga mga pulis ang insidente. Ginaimbestigahan na sa mga pulis ang insidente. Nahuli-cam ang dalawang grupo ng mga kabataan na mistulang ginawang almusal ang suntukan at batuhan nang magrambol sa lansangan ng Maynila. Nakuha sa camera ang duha ka grupo sa mga batan-on nga mura og gihimong pamahaw ang sumbagay ug batohanay kaniadtong nagrambol sa kadalanan sa Maynila. Sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras nitong Miyerkules, sinabing nangyari ang insidente nitong weekend dakong 6:00 am na nagsimula sa kanto ng Roxas Boulevard at P. Ocampo sa Maynila. Sa balita ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Oras kaniadtong Miyerkules, giingon nga nahitabo ang insidente kaniadtong katapusan sa semana bahing las sais sa buntag nga nagsugod sa kanto sa Roxas Boulevard ug P. Ocampo sa Maynila. Ang suntukan, umabot pa sa kanto ng Mabini at Adriatico, nauwi na rin sa batuhan. Ang sumbagay, niabot sa kanto sa Mabini ug Adriatico, niuli sa batohanay. Dahil sa kalye nagrambol ang mga kabataan na nasa edad 17 pababa, naapektuhan din umano ang daloy ng mga sasakyan. Tungod sa dalan ang mga batan-on nga nag edad og dise-siyete paubos, naapektuhan ang dagan sa mga sakyan. Tumigil lang ang kaguluhan nang dumating ang mga pulis pero walang naaresto. Nahumong ang gubot pag-abot sa mga pulis apan walay naaresto. Wala ring nagsampa ng reklamo mula sa magkabilang panig ng mga kabataan. Wala usab nagreklamo gikan sa mga bahin sa mga kabatan. Ayon sa mga opisyal ng Barangay 719, Zone 78, na nakasasakop sa lugar, karaniwan umano ang ganitong tagpo tuwing weekend. Matod pa sa mga opisyal sa Barangay 719, Zone 78, nga sakop sa lugar, kasagaran kini mahitabo ang ing aning panghitabo kada katapusan sa semana. Ginawa naman daw nila ang paraan para hindi magkagulo pero sadya raw na may mga matitigas umano ang ulo. Ginabuhat usab daw nila ang pamaagi aron dili magkagubot apan naa gayod daw mga gahi og ulo. Karaniwan daw na nagsisimula ang gulo sa titigan habang naglalakad ang mga grupo. Kasagaran kini nga magsugod ang gubot samtang nagalakaw ang grupo. Hindi rin naman daw residente ng kanilang barangay ang mga kabataan na nanggagaling umano sa CCP complex sa Pasay. Dili usab lumulopyo sa ilang barangay ang mga batan-on nga giingong gikan pa sa CCP complex sa Pasay. Pero bukod sa kaguluhan, kapansin-pansin din na hindi sumusunod sa health protocols ang mga kabataan. Apan gawas sa kagubot, mapansin usab nga wala nagasunod sa health protocol ang mga batan-on. Bukod sa nagkukumpol-kumpol, wala ring face mask ang iba sa kanila. Gawas sa nagatapok-tapos, wala usab face mask ang uabn sa ila. Nanawagan ang mga opisyal ng barangay sa mga magulang ng mga kabataan na subaybayan ang kani-kanilang mga anak. Nanawagan ang mga opisyal sa barangay sa mga ginikanan sa mga batan-on nga bantayan ang ilang mga anak. Tutol ang Department of Health DOH sa mungkahing payagan ang mga kabataan na edad 14 pababa at maging ang mga nakatatanda na edad 66 pataas, na payagan nang mag-mall. Dili uyon ang Department of Health sa giingong sugtan ang gma batan-on nga edad katorse paubos ug pati mga guwang nga nag edad saysentay-sais pataas, nga sugtan nga moadto sa mall. Ayon kay DOH Secretary Francisco Duque III, lubhang mapanganib para sa nabanggit na edad kung mahahawahan sila ng COVID-19. Sumala kay DOH secretary Francisco Duque III, delikado para sa mga giingong edad kon matakdan sila sa COVID-19. Ang posisyon namin, hindi po nagbabago. We discourage that kasi meron pa ring risk, pahayag ni Duque sa isang online forum nitong Miyerkules. Ang posisyon namo, wala nausab. Dili kami uyon tungod aduna gihapoy posibilidad, ingon ni Duque sa usa ka online fortum kaniadtong Miyerkules. Sa siyam na buwan na karanasan natin sa COVID-19, three to five percent po ng total infected cases natin ay sa mga bata nangyari. Sa siyam ka bulan nga nasinato sa COVID-19, tulo hangtod sa lima ka porsiyento ang kaso sa natakdan sa ato kay mga bata nahitabo. Hindi po sila exempted sa hawaan, dagdag niya. Wala sila wala nalabot sa pagtakod-takod, dungag niya. Ginawa ni Duque ang pahayag kasunod ng rekomendasyon ng Department of Trade and Industry na payagan nang makapasok sa mall ang mga batang edad pito pataas. Gibuhat ni Duque ang istorya human sa rekomendasyon sa Department and Trade and Industry nga sugtan nga makasulod ang sa mga mall ang mga bata nga nag edad pito pataas Pabor din ang kalihim ng Department of the Interior and Local Government DILG na payagan ang mga bata sa naturang edad na makapasok sa mall basta may kasamang magulang. Pabor usab ang kalihim sa Department of Interior and Local Government DILG nga sugtan ang mga bata sa giingon nga edad nga makasulod sa mall basta adunay ginikanan. Gayunman, nilinaw ng DILG na ang kapasyahan tungkol sa naturang usapin ay nakasalalay sa ilalabas na ordinansa ng bawal lokal na pamahalaan. Bisan pa, Giklaro sa DILG nga ang desisyon bahin sa ani nga istorya kay nagsalig sa igawas nga ordinansya sa matag lokal nga gobyerno. Sa ngayon, mga nasa edad 15 hanggang 65 ang pinapayagan nang makalabas ng bahay para bumili ng mga pangunahing pangangailangan at maging sa pagtatrabaho. Sa karon, Mga naa sa edad kinse hangtod saysentay-singko ang ginasugtan nga makagwas sa balay aron mopalit sa nga kinahanglanon ug sa pagpanginabuhi. Ayon kay DILG Secretary Eduardo A–o, wala pang pinal na desisyon tungkol sa pagpayag sa mga kabataan na makapasok sa mall lalo na ngayong panahon ng kapaskuhan. Sumala kay DILG Secretary Eduardo A–o, wala pay pinal nga desisyon bahin sa pagsugot sa mga batan-on nga makasulod sa mall samot na sa karong panahon sa tingsulod sa eskwelahan. Sinabing humingi muna ng gabay ang mga alkalde ng Metro Manila mula sa Philippine Pediatrics Society at sa Pediatric Infectious Disease Society of the Philippines bago sila maglalabas ng desisyon. Giingon nga nagayo usa ug giya ang mga alkalde sa Metro Manila gikan sa Philippine Pedriatrics Society ug sa Pediatric Infectius Diseases Society of the Philippines bag-o sila magpagawas og desisyon. Kasabay nito, nilinaw ni Duque na hindi ipinagbabawal ng DOH ang Christmas celebrations basta limitado sa pamilya. Sabay niini, giklaro ni Duque nga wala ginapagbawal sa DOH ang pagsaulog sa pasko basta limitado sa pamilya. Hindi po ipinagbabawal ng DOH ang holiday celebration. Wala ginapagbawal sa DOH ang pagsaulog sa holiday. Gusto lang po natin ito limitahan sa immediate family members. Gusto lang nato limitahan sa immediate nga miyembro sa pamilya. Hindi na po muna kasali ang mga kamag-anak na galing sa ibang lugar, paliwanag ng kalihim. Dili usa labot ang mga paryente nga gikan sa laing lugar, pagklaro sa kalihim. Kasi sa siyam na buwan na may pandemya, ang nakakahawa po ay iyong mga walang sintomas o kung meron man, mild lang, dagdag niya. Kay sa sulod sa siyam ka bulan nga adunay pandemya, nga ang mas makatakod kay kadtong walay sintomas og kon naa man, tama-tama lang, dungag niya. Nakunan sa kauna-unahang pagkakataon sa camera ang pagsilang sa isang Philippine mouse deer o chevrotain, na kilala rin sa tawag na pilandok sa Pilipinas, sa isang zoo sa Wroclaw, Poland. Nakuhaan sa unang higayon sa kamera ang pagpanganak sa usa ka mouse deer o chevrotain, nga ilado usab sa pangalan nga pilandok sa Pilipinas, sa usa ka zoo sa Wroclaw, Poland. Sa ulat ng Reuters, sinabing isinilang nitong Nobyembre 10 ang batang pilandok na kasinglaki ng malaking kahon ng posporo at may timbang na 100 gramo. Sa balita ni Reuters, giingon nga gipanganak kaniadton Nobyembre 10 ang bata nga pilandok nga pareha kadako sa dakong kahon sa posporo ug adunay timbang nga usa ka gatos nga gramo. Mahalaga ang pagkakapanganak sa nasabing pilandok dahil isang dosenang pilandok lamang ang matatagpuan sa mga zoo sa Europe at iisa lamang ang lalaki. Importante ang pagkapanganak sa giingon nga pilandok tungod isa ka dosena nga pilandok na lang ang makita sa mga zoo sa Europe ug isa lamang ang lalaki. Kilala ang pilandok sa pagkakaroon nito ng maliit na pangangatawan, mahaba at manipis na mga binti, at ulo na kaparis ng sa mga daga. Ialdo ang pilandok sa gamay niini nga panglawas, taas ug nipis ang mga batiis, ug ulo nga sama sa ilaga. Nanganganib na mawala ang mga pilandok dahil sa patuloy na paghuli sa kanila. gikabalak-an nga mawala ang pilandok tungod sa padayon nga pagdakop sa ilaha. Mahirap ding pag-aralan ang mga pilandok dahil mas gusto nilang magtago sa damuhan at nagpupunta sa mga liblib na lugar kapag nanganganak. Lisod tun-an ang mga pilandok tungod sa mas gusto niini nga magtago sa kasagbutan ug naga-adto sa mga tagong lugar pag nanganak. Hindi pa malinaw kung ano ang kasarian ng sanggol na pilandok, ngunit umaasa ang mga convervationist na lalaki ito para makatulong sa pagpaparami pa ng kanilang species. Dili pa klaro kon unsa ang pangatawo sa bata nga pilandok, apan nagalaom ang mga conversationalist nga lalaki kini para makatabang sa pagpadaghan sa kilang mga lahi. Tatlo ang patay at isa ang nakatakas sa engkwentro ng mga awtoridad laban sa isang gun-for-hire group sa North Caloocan. Tulo ang patay ug usa ang nakaikyas sa engkwentro sa mga awtoridad kontra sa usa ka gun-for-hire nga grupo sa North Caloocan. Iniulat ng Unang Balita nitong Miyerkules na nangyari umano ang sagupaan sa kahabaan ng Quirino Highway. Gibalita sa Unang Balita kaniadtong Miyerkules nga nahitabo ang giingong engkwentro sa Quirino Highway. Ipinahayag ng PNP-Highway Patrol Group na may nag-tip sa kanila na isang gun-for-hire group ang dadaan sa lugar kaya nag-set up sila ng checkpoint. Gipagawas sa PNP-Highway Patrol Group nga adunay nag-tip sa ila nga usa ka gun-for-hire ang moagi sa lugar maong nag set-up sila og check point. Di kalaunan, namataan ng mga awtoridad ang isang sasakyang kahina-hinala umano ang plaka. At nang makumpirma na karnap ang sasakyan, agad nila itong hinarang. Dili kadugayan, nakit-an sa mga awtoridad ang usa ka sakyanan nga kaduda-duda ang plaka. Ug pag kumpirma nila nga karnap ang sakyanan, dayon nila kining giharang. Nagtangka umanong tumakas ang mga suspek at nang ma-corner ang mga ito matapos ang habulan, dun na nagkaputukan. Ningsulay pa og ikyas ang mga suspek ug tong na korner sila human sa ginukdanay, didto na nagbarilanay. Patay ang tatlo sa mga suspek at nakatakas naman ang driver ng kotse. Patay ang tulo sa mga suspek ug nakaikyas ang drayber sa sakyanan. Ayon sa mga pulis, nag-operate ang grupo sa Region 3 at nagpunta ang mga suspek sa Quezon City. Sumala pa sa mga pulis, nag operate ang grupo sa Rehiyon 3 ug niadto ang mga suspek sa syudad sa Quezon. Inaalam pa ng mga awtoridad ang pakay ang mga suspek sa pagpunta sa Kamaynilaan. Ginasusi pa sa mga awtoridad ang tumong sa mga suspek sa pag-adto sa Maynila. Narekober mula sa mga suspek ang tatlong baril at pitong piraso ang bala. Nakuha gikan sa mga suspek ang tulo ka baril ug pito ka bala. Kalbaryo ang inabot ng ilang motoristang pumila para makabitan ng RFID sticker sa NAIA Expressway at inirereklamo nila ang kawalan ng sistema. Kadlbayo ang giabot sa pipila ka motorista nga nipila para makabitan og RFID sticker sa NAIA Expressway ug gireklamo nila ang pagka-walay sistema. Samantala, mabigat na daloy naman trapiko ang bumati sa unang araw ng digital cashless system sa North Luzon Expressway NLEX at mga reklamo sa nagpapalagay ng RFID. Samtang, bug-at ang dagan sa trapiko sa unang adlaw sa digital cashless system sa Notth Luzon Express Way NLEX ug mga reklamo sa nagpabutang og RFID. Sa ulat ni Saleema Refran sa GMA News 24 Oras nitong Martes, inihayag ng ilang motorista ang kanilang hinaing dahil ilang oras silang nagtiis sa pila at napag-alaman nilang may limit pa o cut-off sa makakabitan. Sa balita ni Saleema Refram sa GMA News sa 24 Oras kaniadtong Martes, gibutyag sa pipila ka motorista ang ilang mga mulo tungod sa pila ka oras sila nag-antos sa pila og nahibaloan nila nga adunay limita o cut-off sa mabutangan. Wala naman po talagang sistema. Wala gayod sistema. Dapat kanina pa sila nagbigay ng papel diyan para kung ano dumating na Ôyung sticker, di ba naka-fill up na, saad ni Dennis Kreisher, isang driver. Dapat ganina pa sila naghatag og papel dira aron kon naay moabot nga 'kadtong sticker, di ba naka fill-up na, ingon ni Dennis Kreishner, usa ka drayber. Hindi mamayang pagdating doon Ôtsaka lang magbibigay ng papel, tapos magsasabi sila na may cut-off pa. Papaano naman po Ôyun? dagdag niya. Dili kanang maoy pag-abot nimo didto, dira pa ka hatagan og papel, human ingnan pa ka nga adunay cut-off. Unsaon mana? dungag niya. Ang isa namang motorista, inirereklamo abalang idinudulot ng pagpapakabit ng RFID. Ang usa usab ka motorista, gireklamo nga hasol ang gidangat sa pagpataod sa RFID. Nasayang na po Ôyung mga oras namin. Tsaka Ôyung may mga lakad pa kami hindi namin napuntahan, ani Oliver Badillo. Nasayang pa among oras, unya, ang aduna pa mi mga lakaw nga wala namo naadtoan, ingon ni Oliver Badillo. Ang senior citizen na si Philip Zabala, sinabing ilang installation stations na ang pinuntahan niya para lang makapagpakabit ng RFID sticker. Ang senior citizen nga si Philip Zabala, giingon na pila ka installation station na ang iyang naadtoan para lang makapataod og RFID nga sticker. Hirap na hirap na ho kami, wala ho kaming trabaho. Naglisod gayod kami og pag maayom wala mi panginabuhian. Sana marami silang option na ibinibigay na ano, na paraan. Unta daghan sila og kapilian nga ihatagm mga pamaagi. Hindi Ôyung, biruin niyo Ôyung pila niyan ang haba-haba, reklamo niya. Dili kanang, ang pila nga hasta ka taas, reklamo niya. Mayroon naman ibang stickering sites sa SLEX pero 100 lang ang cut-off sa mga walk-in na makakabitan tulad sa isang gasoline station. Aduna usab stickering sites sa SLEX apan tag usa ka gatos lang ang cut-off sa mga walk-in nga taoran sama sa usa ka gasolinaan. Ang iba, kumukuha ng online appointment. Ang uban, nikuha og online appointment. Ayon sa San Miguel Corporation na namamahala sa SLEX, NAIA Expressway, STAR toll, at TPLEX, ang mga sasakyan na walang RFID stickers ay maaari pa ring dumaan dahil mayroon isa hanggang tatlong linya sa toll plaza na tatanggap pa rin ng cash payment. Sumala sa San Miguel Corporation nga nagdumala sa SLEX, NAIA Expressway, Star toll, ug TPLEX, ang mga sakyanan nga walay RFID stickers kay mamahimo gihapon nga moagi tungod adunay isa hangtod tulo ka linya sa toll plaza nga modawat gihapon og cash nga bayad. Mayroon ding on-the-spot RFID stickering sa ibang linya. Aduna usab on-the-spot RFID nga pagtaod og sticker sa laing linya. Ang paglilipat sa digital cashless system ay sinimulan ngayong December 1 hanggang Enero 11. Ang pagbalhin sa digital cashless nga sistema kay gisugdan kaniadtong Disyembre 1 hangtod Enero 11. Simula sa Enero 12, ang mga wala pa ring RFID stickers na magkakamaling pumasok sa toll lane para sa mga may RFID ay pagmumultahin ng P2,000. Sugod sa Enero 12, ang mga pa gihapoy RFID nga sticker na mamali og sulod sa toll lane para sa mga adunay sticker kay multahan og P2000. Sa hiwalay na ulat ni Mark Salazar sa 24 Oras, sinabing naging mahaba ang pila sa bigat ng trapiko sa NLEX sa Mindanao toll gate. Sa laing balita ni Mark Salazar sa 24 Oras, giingon nga nahimong taas ang pila sa sa bug-at nga trapiko sa NLEX sa Mindanao toll gate. Ang pila ng mga sasakyan ay umabot naman daw sa Karuhatan, Valenzuela. Ang pila ka mga sakyanan kay niabot sa Karuhatan, Valenzuela. Ayon sa Toll Regulatory Board TRB, posibleng naninibago umano sa iba sa sistema. Sumala sa Toll Regulatory Board TRB, posible nga nabag-ohan ang uban sa sistema. Nagkaroon din umano ng long weekend kaya marami ang sasakyan na nag-uuwian mula sa probinsiya. Aduna usab taas nga katapusan sa semana maong daghan ang sakyanan nga nanguli gikan sa probinsya. Ang isang traffic enforcer, sinabing lumala ang bigat ng daloy ng trapiko sa NLEX dahil sa mga pumapalyang RFID reading machines. Ang usa ka traffic enforcer, niingon nga ninggrabi ang kabug-at sa dagan sa trapiko sa NLEX tungod sa nagdaot nga mga RFID reading machine. Minsan may mabagal magbasa, minsan nag-e-error, hindi binabasa Ôyung RFID, anang enforcer. Usahay adunay dugay basahon, usahay mag mali-mali, dili ginabasa ang RFID, ingon ang enforcer. Kapag hindi binasa ng makina ang RFID, napipilitang ang driver na umatras sa toll gate at lumipat sa ibang toll lane. Kon wala ginabasa sa makina ang RFID, mapugos ang drayber nga moatras sa toll gate og mubalhin sa lain nga linya sa toll. Tiniyak naman ng TRB na tinutugunan nila ang problema. Gisigurado usab sa TRB nga ginasulbad na nila ang problema. Number one, tinaas po nila ang reading range to 10 meters. Una, gitaas ang kalayoon sa pagbasa ngadto sa napulo ka metros. Number two, naglagay sila ng tinatawag na device na puwede ninyong i-tap Ôyung inyong card nang sa ganoÕn, mabasa. Hindi na ninyo kailangan pang umatras, ani Corpuz. Ikaduha, nagbutang sila og ginatawag nga butang nga mamahiming i-tap ang inyong card aron sa ato nga pamaagi mabasa, Dila na nila kinahanglan pa nga moatras, ingon ni Corpuz. Number three, meron po dapat RFID assistance personnel na may hawak na handheld reader para mabasa Ôyung sticker ninyo, patuloy niya. Ikatulo, aduna dapat RFID assistance nga tawo nga naggunit sa gigunitan nga pang-basa aron mabasa sa sticker ninyo, padayon niya. Ang Metro Pacific Tollways Corporation , ang namamahala sa para sa, Subic-Clark-Tarlac Expressway , Manila-Cavite Expressway , C5 Link, at Cavite-Laguna Expressway . Ang Metro Pacific Tollways Corporation, ang nagdumala sa para sa, Subic-Clark-Tarlac Expressway, Manila-Cavite Expressway, C5 Link, ug Cavite-Laguna Expressway. Tinatayang nasa mahigit 700,000 sasakyan pa umano ang hindi nakakabitan ng RFID. Ginaingon nga naa sa lapas 700000 ka sakyanan pa ang giingon nga wala pa nataoran og RFID. Nagsimula na ang operasyon ngayong Biyernes ng drive-in cinema sa San Fernando, Pampanga bilang bahagi ng new normal para sa mga mahilig manood ng sine ngayong panahon ng COVID-19 pandemic. Nagsugod na ang operasyon karong Biyernes sa drive-in cinema sa San Fernando, Pampanga aron bahin sa new normal para sa mga hilig sa mga hilig magtan-aw og sine karon panahon sa COVID-19 nga pandemya. Sa ulat ni Jaime Santos sa GMA News 24 Oras, makikitang sinusuri ng mga guwardiya ang mga sasakyang papasok sa amphitheater ng isang mall. Sa balita ni Jaime Santos sa GMA News 24 Oras, makita nga ginatan-aw sa mga guwardiya ang mga sakyanan nga pasulod sa amphitheter sa usa ka mall. Mayroong dalawang screening ang drive-in cinema 5:30 PM at 8:20 PM, at Train 2 Busan: Peninsula ang palabas sa halagang P400 bawat isang manonood, at may kasama nang snack. Adunay duha ka screening ang drive-in nga sinehan 5:30 sa hapon og 8:20 sa hapon, ug train 2 Busan:Peninsula ang palabas sa kantidad nga P400 kada usa nga nagtan-aw,ug aduna nay snacks. Bilang pagsunod naman sa health protocols, hanggang apat katao lamang edad 21 hanggang 59 ang papayagan sa loob ng sasakyan at dapat magsuot sila ng face mask. Aron sa pagsunod sa health protocols, hantod upat ka tao lamang edad 21 hangtod 59 ang sugtan sa sulod sa sakyanan ug dapat magsuot sila og face mask. Sa loob ng sasakyan, mapapanood ang pelikula sa 20 meter x 8 meter na screen at mapapakinggan ang audio nito sa radio frequency na ibibigay ng staff. Sa sulod sa sakyanan, matan-awan ang palabas sa 20 ka metros x 8 metros ug mapaminawan ang tingog niini sa radyo nga ihatag sa staff. Kaya raw mag-acccomodate ng drive-in cinema ng hanggang 90 sasakyan sa bawat screening. giiingong kaya mag dawat sa drive-in nga palabas og hantod sa 90 ka sakyanan sa kada palabas. At dahil marami umano ang interesado, posibleng magdagdag pa raw sila ng screening. Ug tungod daghan kuno ang interesado, posible nga magdungag pa daw sila og palabas. Maaaring mabili ang tiket para sa drive-in cinema via online. Mamahimong paliton ang ticket aron sa drive-in nga sinehan pinaagi sa online. Tiniyak ni Housing Secretary at Task Force Bangon Marawi TFBM Chairman Eduardo del Rosario na matatapos ang rehabilitasyon sa Marawi City bago matapos ang termino ni Pangulong Rodrigo Duterte. Gisigurado ni Housing Secretary ug tAsk Force Bangon Marawi TFBM Chairman Eduardo de Rosario na mahuman ang rehabilitasyon sa syudad sa Marawi bag-o mahuman ang termino ni Presidente Rodrigo Duterte. Ang pahayag ay ginawa ni Del Rosario matapos punahin ni Deputy Speaker at Basilan Representative Mujiv Hataman na hindi nabanggit ni Duterte sa kaniyang nakaraang State of the Nation Address SONA ang plano ng pamahalaan sa pagbangon ng Marawi na nawasak sa digmaan laban sa mga teroristang grupo. Ang pahayag kay gibuhat ni Del Rosario human sawayon ni Deputy Speaker ug Basilan Representative Mujiv Hataman na wala na ingon ni Duterte sa iyang niaging State of the Nation Address SONA ang plano sa gobyerno sa pagbangon sa Marawi nga nadaot sa giyera laban sa mga terorista nga grupo. Isa umano sa mga katibayan nito ay ang pag-apruba ni Duterte na ipalabas nitong nakaraang Abril at Mayo ng P3.56 bilyon na pondo para sa rehabilitasyon ng lungsod. Isa sa giingon nga ebidensiya niini ang pag-apruba ni Duterte nga ipagawas kaniadtong Abril ug Mayo og P3.56 bilyon nga pondo aron sa rehabilitasyon sa syudad. Una rito, nagpahayag ng pangamba si Hataman na baka makalimutan ng pamahalaan ang rehabilitasyon ng Marawi ngayong dalawang taon na lang ang nalalabi sa termino ni Pangulong Duterte. Una niini, Nagpagawas og kabalaka si Hataman nga basi makalimtan sa gobyerno ang rehabilitasyon sa Marawi karong duha ka tuig na lang ang nabilin sa termino ni Presidente Duterte. Ngunit ayon kay Del Rosario, nasusunod nila ang mga nakatakdang gawin sa ilalim ng Master Developmeny Plan para sa rehabilitasyon ng Marawi. Apan sumala kay Del Rosario, nasunod nila ang giingon na kinahanglan buhaton nga ilawom sa Master Development Plan aron sa rehabilitasyon sa Marawi. Idinagdag ni Del Rosario na nagsimula na ang full-scale construction works ngayong Hulyo para sa ibat ibang proyekto sa itinuturing ground zero o most affected areas MAA ng kaguluhan sa Marawi. Gidungag ni Del Rosario nga nagsugod na ang full-scale nga kosntraksyon kaniadtong Hulyo aron sa lahi-lahi nga proyekto nga ginatrato nga ground zero or most affected areas MAA nga kagubot sa Marawi. Kabilang umano rito ang pagbabalik na ng power supply sa Sectors 1 at 2 ng MAA, ang ongoing construction sa Grand Padian Market, Marawi Museum, Peace Memorial at 24 barangay halls na may mga madrasah at health center. Labot usab niini ang pagbalik sa kuryente sa sektor 1 ug 2 sa MAA, ang padayon nga konstruksyon sa Grand Padian Market, Marawi Museum, Peace Memorial ug 24 ka barangay halls nga adunay madrasah ug health center Kasama rin umano ang nakatakdang paggawa sa historic Dansalan Bato Ali Mosque, ang ground breaking ng Marawi City Fire Station at four-story 20-classroom Integrated School, na pawang nasa MAA. Lakip usab niini ang gitaknang pagbuhat sa historic Dansalan Bato Ali Mosque, ang ground breaking sa syudad sa Marawi nga Fire Station ug kwatro-andanas 20 ka tunghaan nga mura og lakip sa MAA. Sa labas ng ground zero, sinabi ni Del Rosario na buhay na ang economic activities gaya ng idineklara ni Marawi City Mayor Majul Gandamra sa nakaraang press conference. Sa gawas sa ground zero, giingon ni Del Rosario nga buhi na ang pang ekonomiya nga kalihokan sama sa gideklara sa Alkalde sa syudad nga si Majul Gandamra sa niaging interbyu sa press. Sinabi ng alkalde na 1,500 percent na umano ang pagtaas ng revenue collections sa taong ito kumpara noong naganap ang 2017 siege na isinagawa ng Maute terrorist group, ayon sa opisyal. Giingon sa alkalge nga 1,500 ka porsiyento na ang giingong pagtaas sa koleksyon sa kita sa karong tuiga kumpara sa niaging nahitabo ang 2017 siege nga gibuhat sa Maute terrorist group, sumala sa opisyal. Sinabi ni Laguna Governor Ramil Hernandez nitong Biyernes na humingi sa kaniya noon ng tulong ang pinaslang na si Los Ba–os mayor Caesar Perez kaugnay sa pagkakasama ng pangalan nito sa listahan ng narcopoliticians ni Pangulong Rodrigo Duterte. Giingon ni Laguna Governor Ramil Hernandez kaniadtong Biyernes nga nangayo siya sa iya kaniadto og tabang ang gipatay nga alkalde sa Los Ba–os nga si Caesar Perez sumpay sa pagkalabot sa pangalan niini sa listahan sa narcopoliticians ni Presidente Rodrigo Duterte Hindi binanggit ng gobernador kung kailan naganap ang naturang pag-uusap nila ni Perez pero pinayuhan daw niya ang alkalde na hintayin ang resulta ng imbestigasyon para makita kung wala talaga siyang kaugnayan sa droga. Wala giingon ni sa gobernador kon kanus-a nahitabo ang giingong pag-istoryahanay nila ni Perez apan giingong giitambagan niya ang alkalde nga hulatonang resulta sa imbestigasyn aron makita kon wala gayod siyay kalabotan sa droga. Hindi po siya komportable doon sa status po niya Perez. Dili siya komportable didto sa estado ni Perez. At bilang governor, lumapit po siya sa akin at humihingi ng tulong. Ug isip gobernador, niduol siya sa ako ug nangayo og tabang. Ang sabi ko naman sa kanya, hintayin natin ang normal na proseso niya at mawawala ka rin naman sa listahan, sabi ni Hernandez sa panayam ng GMA News TV Balitanghali nitong Biyernes. Ang ingon nako sa iya, hulaton nato ang normal nga proseso niya ug mawala ra gihapon ka sa listahan, ingon ni Hernandez sa interbyu sa GMA News TV Balitanghali kaniadtong Biyernes. Nitong Huwebes ng gabi, binaril at napatay sa loob ng compound ng munisipyo si Perez ng dalawang lalaki na nakatakas matapos ang krimen. Kaniadtong Huwebes sa gabii, gibaril ug napatay sa sulod sa compound sa munisipyo si Perez sa duha ka lalaki nga nakaikyas human ang krimen. Hindi masabi ni Hernandez kung may kinalaman ang krimen sa pagkakasama ni Perez sa listahan ng narcopolitician. Dili maingon ni Hernandez kon adunay koneksyon ang krimen sa pagkalabot ni Perez sa listahan sa narcopolitician. Pero sa ngayon ay wala naman daw katibayan na magpapatunay na sangkot sa ilegal na droga ang alkalde. Apan sa karon kay wala may giingon nga pruweba nga mapamatud-an nga labot sa ilegal nga droga ang alkalde, Ang alam ko ay doon na nga papunta, dahil ang tagal na wala pa ngang nakukuha o lumalabas na direct link or evidence na talagang involved siya, so sabi ko huwag siyang mag-alala, maki-clear na rin siya diyan, ayon sa gobernador. Ang nahibaloan nako didto na padulong, tungod dugay na kaayo na wala pay nakuha o nigawas na direkta na koneksyon o ebidensya nga tinuod nga labot siya, maong ingon ko nga dili siya mabalaka, matanggal gihapon siya didto, sumala sa gobernador. Sabi pa ni Hernandez, kung may katibayan ang mga awtoridad na mag-uugnay kay Perez sa ilegal na droga, dapat nailabas na noon pa. Matod pa ni Hernandez, kon adunay pruweba ang mga awtoridad nga makonekta kay Perez sa ilegal nga droga, gigawas na unta kaniadto pa. Personal assessment ko po, talagang papunta na doon dahil wala naman po talagang lumalabas na ebidensya unless otherwise may hawak ang pulis. Personal na akong pag kwenta, didto gayod padulong tungod wala gayod nigawas nga ebidensya gawas lang adunay gunit ang mga pulis. Kung mayroon naman pong hawak sila eh di dapat matagal na pong nailabas yan, aniya. Kon aduna man silay gunit eh dugay na unta gigawas, ingon niya. Kabilang ang pangalan ni Perez sa mga lokal na opisyal na kinasuhan noong 2019 ng Department of the Interior and Local Government sa Ombudsman dahil sa pagkakaugnay umano sa kalakaran ng ilegal na droga. Lakip ang pangalan ni Perez sa mga lokal nga opisyal nga gikasuhan kaniadtong 2019 sa Department of Interior and Local Government sa Ombudsman tungod sa pagkalabot kuno kaniadto sa gibawal nga droga. Ayon kay Hernandez, naghahanap na ng CCTV ang mga imbestigador sa pag-asang matutukoy ang pagkakakilanlan ng mga salarin. Sumala kay Hernandez, nagapangita na og CCTV ang mga imbestigador sa paglaom nga matudlo kon kinsa ang mga suspek. Sa ngayon, wala pa ho tayong makuhang witness. SA karon, wala pa tay makuha nga ngakakita. Yung CCTV ho nire-review na ng pulisya at within the day po magre-report sila sa akin ng update, pahayag ng gobernador. Ang CCTV kay gina-tan-aw nga sa mga pulis ug karong adlawa kay mag report na sila sa ako og update, ingon sa gobernador. Inihayag din ni Hernandez na may nabanggit sa kaniya noon si Perez na nagbabanta sa kaniyang buhay pero hindi naman daw nagbigay ng detalye. Gipagawas usab ni Hernandez nga naingon sa iya kaniadto ni Perez nga adunay naghulga sa iyang kinabuhi apan wala daw nag-ingon og detalye . Alam ko mayroon pero hindi naman siya ganoon ka-open na nagkukwento siya ng detalye. Kahibalo ko aduna apan dili siya ana ka naga ingon ug naga istorya sa mga detalye. Basta ang sinasabi namin mag-ingat na lang siya, ayon sa opisyal. Basta ang giingon namo kay mag-amping siya, sumala sa opisyal. Bumuo na ang mga awtoridad ng special investigation task group para lutasin ang krimen. Nagporma ang mga awtoridad og special investigation task group aron sulbaron ang krimen. Iginiit ni Pangulong Rodrigo Duterte nitong Biyernes na hindi siya nagbibiro nang sabihin niya noong nakaraang linggo na puwedeng gamitin ang gasolina na pang-disinfect. Giduot ni Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong Biyernes nga wala siya nagkomedya kaniadtong giingong niya kaniadtong niaging semana nga mamahimong gamitong ang gasolina nga pang disinfect. Taliwas ito sa mga inihayag ng ilang opisyal na nagbibiro lang noon ang Punong Ehekutibo. Sukwahi kini sa ginaingon sa pipila ka opisyal nga nagkomedya lang kaniadto ang Punong Ehekutibo. Sa pulong ng mga opisyal ng Gabinete nitong Huwebes na ipinalabas ganinang umaga, sinabi ni Duterte na puwedeng pamalit ang gasolina sa alcohol. Sa panagtapok sa mga opisyal sa Gabinete kaniadtong Huwebes nga gipagawas ganinang buntagm giingon ni Duterte nga mamahimong pampuli ang gasolina sa alcohol. Sabi nila itong si Duterte loko-loko, gago. Ingon nila kining si Duterte loko-loko, gago. Kung loko-loko ako, ikaw na sana ang na-presidente, hindi ako,sabi ng pangulo. Kon loko-loko, ikaw na unta ang presidente, dili ako, ingon sa presidente. TotooÕ yang sinabi ko, alcohol. Tinuod ang akong ingon, alcohol. ÔPag walang alcohol available hindi ka naman puwede lalo mahirap pupunta ka lang diyan sa gasoline station pagkatapos magpatulo. Pag walay alcohol dili man ka mamahimo labon na lisod, moadto lang ka sa gasolinahan human magpatulo. ThatÕs disinfectant,pahayag niya. Kana Disinfectant, ingon niya. Noong nakaraang linggo, sinabi ni Duterte na puwedeng ibabad ang mga telang face mask sa gasolina para mapatay ang virus para magamit muli. Kaniadtong niaging semana, giingon ni Duterte nga mamahimong ibabad ang mga tela nga face mask sa gasolina aron mapatay ang kagaw para magamit usab. Maski na gamitin mo yan dalawang beses okay man, i-sprayan mo nalang ng alcohol. Maski na gamiton pa nimo og duha ka kahigayon pwede ra, spray-han lang nimo og alcohol. Pagkatapos ng araw, hang it somewhere i-sprayan mo ng Lysol if you can afford it. Pagkahuman sa adlaw, isab-it kini kon asa pa wisikan nimo og lysol kon makapalit ka. Yung wala, ibabad mo ng gasolina o diesel. Putang ina COVID-19 na yan, di uubra yan diyan, pahayag ng pangulo. Kon wala, ibabad na lang nimo sa gasolina o diesel. Putan-ina COVID-19 na na, di na moubra ana, ingon sa presidente. Pero matapos itong sabihin ni Duterte, iginiit nina presidential spokesperson Harry Roque at isang opisyal ng Department of Health, na nagbibiro lang ang pangulo. Apan human kini giingon ni Duterte, giduot ni presidential spokesperson Harry Roque ug isa ka opisyal sa Department of Health, nga nagkomedya lang ang presidente. Inihayag ni Health Undersecretary Rosario Vergeire nitong nakaraang linggo na ang mga surgical at N95 masks ay isang beses lang dapat gamitin, pero ang mga tela o cloth mask ay kailangang labhan o i-disinfect bago gamitin muli. Gipagawas ni Health Undersecretary Rosario Vergeire kaniadtong niaging semana nga ang mga surgical ug N95 nga maskara kau kaisa lang dapat gamiton, apan ang mga tela o cloth mask kay kinahanglan labhan o I-disinfect bag-o gamiton usab. Ngunit sa briefing na inilabas nitong Biyernes, nanindigan si Duterte na; Akala ninyo nagbibiro lang ako pero sa totoo hindi rin ako nagbibiro. Apan sa briefing nga gipagawas kaniadtong Biyernes, Nibarug si Duterte na; Pagtuo ninyo nag komedya ko apan sa tinuod lang wala ko nag komedya. Binaril at napatay nitong Huwebes si Philippine Charity Sweepstakes Office PCSO Board Secretary Wesley Barayuga sa Mandaluyong City. Gibaril ug napatay kaniadtong Huwebes si Philippine Charity Sweepstakes Office PCSO Board Secretary Wesley Barayuga sa syudad sa Mandaluyong. Sa panayam ng Super Radyo dzBB, sinabi ni Mandaluyong Police chief Police Colonel Hector Grijaldo Jr., na nakasakay sa motorsiklo ang bumaril kay Barayuga sa panulukan ng Calbayog at Malinaw Streets. Sa balita sa Super Radyo dzBB, giingon ni Mandaluyong Police Chief Police Colonel Hector Grijaldo Jr. nga nakasakay sa motor ang nibaril kay Barayuha sa suok sa Calbayog ug Kanto sa Malinaw. Kakatapos lang yata magtrabaho o galing sa opisina, on the way na siguro itong pauwi, eh, nagkaroon ng ano. Bag-o lamang yata nahuman sa trabaho og gikan sa opisina, padulong na kini mouli, adunay kanang. Sinundan siguro ng suspek natin,ayon kay Grijaldo. Gisundan siguro sa atong supek, sumala kay Grijaldo. Lumilitaw sa imbestigasyon na tinabihan ng salarin ang sasakyan ng biktima at pinaputukan sa loob habang nakaupo sa passenger side. Nigawas sa imbestigasyon nga gitaparan sa suspek ang sakyanan sa biktima ug gipabuthan sa sulod samtang nag lingkod sa pampasahero nga bahin. May isa pong kotse na medyo slow down po siya kasi intersection sa unahan tapos biglang tinabihan po to ng suspek at tinira sa passenger side po,patuloy ni Grijaldo. Naay usa ka awto nga gipahinay niya gamay tungod kay interseksyon kini sa unahan ug unya kalit lang kini gisinggitan sa suspetsado ug naigo kini sa kilid sa pasahero, padayon ni Grijaldo. Tinamaan din ng bala ang driver ng biktima at dinala sa ospital. Tinamaan din ng bala ang driver ng biktima at dinala sa ospital. Ito pong biktima natin nasa passenger side. May driver po siya. Ngayon na-evac na po natin, papuntang hospital. Kini ang among nabiktima sa bahin sa pasahero. Naa siyay driver. Karon namahawa na kami sa ospital. Hindi pa po natin alam kung ano Ôyung sitwasyon nung driver. Pero nung inalis po namin dito sa crime scene buhay pa naman po,anang opisyal. Wala pa naton nahibal-an kung unsa ang kahimtang sa drayber. Apan sa dihang gikuha kami gikan sa lugar nga nahitaboan sa krimen, buhi pa siya, ingon sa opisyal. Patuloy ang imbestigasyon ng pulisya sa nangyaring krimen. Padayon pa nga giimbestigahan sa kapulisan ang krimen. Nito lang Lunes, binaril din at napatay sa Quezon City ang pinuno ng National Center for Mental Health na si Dr. Roland Cortez. Karong Lunes lang, ang pinuno sa National Center for Mental Health, gipusil usab ug gipatay sa Lungsod sa Quezon si Dr. Roland Cortez. Nagpahayag ng pangamba si Senador Sonny Angara na posibleng bumagsak na ang ekonomiya ng bansa kapag ibinalik sa modified enhanced community quarantine MECQ ang Metro Manila mula sa kasalukuyang general community quarantine GCQ. Gipahayag ni Senador Sonny Angara ang iyang kabalaka nga mahimoÕg mahugno ang ekonomiya sa nasud sa pagbalik sa Metro Manila sa nabag-o nga gipauswag nga quarantine nga komunidad nga MECQ gikan sa karon nga kinatibuk-ang quarantine nga komunidad nga GCQ. Ang pahayag ay ginawa ni Angara nitong Huwebes, ilang araw matapos sabihin ni presidential spokesperson Harry Roque, Jr., na maaaring ibalik sa MEQC ang Metro Manila kapag umabot sa 85,000 ang positibong kaso ng COVID-19 sa bansa sa pagtatapos ng Hulyo. Gihimo ni Angara ang pahayag kaniadtong Huwebes, pipila ka adlaw pagkahuman sa tigpamaba sa pagkapresidente nga si Harry Roque, Jr. nga ang Metro Manila mahimoÕg ibalik sa MEQC kung ang COVID-19 nga positibo nga kaso sa nasud moabot sa 85,000 sa katapusan sa Hulyo. Nitong Miyerkules, dalawang araw bago matapos ang Hulyo, naitala na ang higit sa 85,000 na kaso ng COVID-19 positive sa bansa. Hangtod kaniadtong Miyerkules, duha ka adlaw sa wala pa matapos ang Hulyo, kapin sa 85,000 ka kaso sa positibo nga COVID-19 ang natala sa nasud. Nang hingan ng komento si Roque sa naging pahayag ni Angara, sinabi nito na hindi umano nalalayo sa pananaw ng senador ang pananaw ng IATF o Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases. Dihang gihangyo si Roque nga magkomento sa pahayag ni Angara, giingon niya nga ang mga panan-aw sa senadora dili motipas gikan sa mga panan-aw sa IATF o Inter-Agency Task Force alang sa Management of Emerging Infectious Diseases. Ang IATF ang pinakamataas na policymaking body na tumutugon sa mga usapin tungkol sa COVID-19. Ang IATF mao ang labing kataas nga lawas sa paghimo og polisiya nga naghisgot sa mga isyu sa COVID-19. Sa virtual briefing, sinabi naman ni National Economic and Development Authority NEDA Undersecretary Rosemarie Edillion, na sinisikap ng pamahalaan na balansehin ang economic recovery at anti-COVID strategies. Sa usa ka virtual briefing, ang National Economic and Development Authority nga si NEDA Undersecretary Rosemarie Edillion nagsulti nga ang gobyerno naningkamot nga mabalanse ang pagbawi sa ekonomiya ug mga kontra-COVID nga estratehiya. Inihayag din ni Edillion ang naunang posisyon ni Acting Socioeconomic Secretary Karl Chua, na kailangang madagdagan ang COVID-19 testing capacity para hindi na bumalik sa mas mahigpit na community quarantine ang bansa. Gipahibalo usab ni Edillion ang kanhing posisyon ni Acting Socioeconomic Secretary Karl Chua, nga ang kapasidad sa pagsulay sa COVID-19 kinahanglan nga dugangan aron ang nasud dili mobalik sa labi ka mahigpit nga quarantine sa komunidad. Gayunman, iginiit niya na higit pa rin na mahalaga ang buhay kaysa ekonomiya. Hinuon, gipahimug-atan niya nga ang kinabuhi mas mahinungdanon pa kaysa ekonomiya. Sa ilalim ng MECQ, pinapayagan ang 50 porsiyento ng mga manggagawa ng bawat kompanya na bumalik na sa trabaho pero bawal ang mass transportation. Ubos sa MECQ, 50 porsyento sa mga trabahante sa matag kompanya ang gitugotan nga makabalik sa trabaho apan gidili ang pagdala sa masa. Mula nang ilagay sa GCQ ang Metro Manila noong June 1, pinayagan na ang 75 porsiyento ng mga manggagawa sa bawat kompanya na bumalik sa trabaho at makapasada ang 10 hanggang 50 porsiyento ng mass transport. Sukad nga gibutang ang Metro Manila sa GCQ kaniadtong Hunyo 1, 75 porsyento sa mga trabahante sa matag kompanya ang gitugotan nga makabalik sa trabaho ug 10 hangtod 50 porsyento sa mass transport ang mahimong makapasa. Iyong lockdown approach, it is avoiding COVID-19. Ang paagi sa lockdown, kini paglikay sa COVID-19. It is like saying, sige, next week na lang natin gawin Ôyan. But at some point, you have to face it and you have to live with the virus,paliwanag ni Angara, na isang COVID-19 survivor. Kini sama sa pag-ingon, padayon, buhaton naton kana sa sunod semana.Bisan pa sa pila ka higayon, kinahanglan nimong atubangon kini ug kinahanglan ka mabuhi uban ang virus, gipatin-aw ni Angara, kinsa usa ka naluwas sa COVID-19. Para kay Angara, kailangang dagdagan ang testing capacity at pahusayin ang contact tracing para mapigilan ang pagkalat pa ng virus. Alang kang Angara, kinahanglan nga dugangan ang kapasidad sa pagsulay ug mapaayo ang pagsubay sa kontak aron malikayan ang pagkaylap sa virus. Hindi dapat na gamitin bilang pamalit sa face mask ang face shield sa gitna ng banta ng COVID-19, ayon sa isang eksperto mula sa University of the Philippines. Ang panagang sa nawong dili angay gamiton ingon usa ka maskara sa nawong sa atubang sa hulga sa COVID-19, sumala sa usa ka eksperto gikan sa Unibersidad sa Pilipinas. Sinabi ni Dr. Edsel Salva–a na nababawasan ng face shield ang transmission, pero hindi ito kasing epektibo ng face mask, ayon sa ulat ng GMA News Unang Balita nitong Miyerkoles. Si Dr. Edsel Salva–a nga ang face Shield makapaminus sa transmission, apan dili kini epektibo sama sa usa ka maskara sa nawong, sigun sa report sa GMA News Unang Balita kaniadtong Miyerkules Sinabi pa ni Salva–a na mas maigi na parehong suotin ang face shield at face mask sa tuwing haharap sa mga tao o gagamit ng pampublikong transportasyon. Dugang pa ni Salva–a nga mas maayo nga magsul-ob og parehas nga panagang sa nawong ug maskara sa nawong matag pakig-atubang sa mga tawo o paggamit sa publikong transportasyon. Wala pa umanong pasya si Senate President Vicente Sotto III kung tatakbo siya sa mas mataas na posisyon sa 2022 national elections, kung saan kabilang sa paglalabanan ang puwesto ng presidente at bise presidente. Giingon niya nga ang Presidente sa Senado nga si Vicente Sotto III wala pa nakadesisyon kung modagan ba siya alang sa mas taas nga posisyon sa 2022 nga nasudnon nga piliay, nga maglakip sa pagkapresidente ug bise presidente. Ayon kay Sotto, halos 30 taon na siya sa gobyerno, na nagsimula bilang bise alkalde ng Quezon City noong 1988 at sumabak sa pagkasenador noong 1992. Pinauyon kay Sotto, hapit na siya magdumala sa gobyerno hapit sa 30 ka tuig, sugod isip bise mayor sa Lungsod sa Quezon kaniadtong 1988 ug modagan pagka-senador kaniadtong 1992. Si Sotto, 71-anyos, ang pinakamataas na halal na opisyal ng Nationalist Peoples Coalition NPC na itinatag ni Cojuangco, na pumanaw nitong nakaraang buwan. Si Sotto, 71, usa ka labing taas nga napiling opisyal sa Nationalist Peoples Coalition NPC nga gitukod ni Cojuangco, nga namatay sa miaging bulan. Nauna nang sinabi ni Sotto na magiging pagsubok sa kanila na panatilihing matatag ang kanilang partido matapos mawala si Cojuangco. Una na nga giingon ni Sotto nga usa ka pagsulay alang kanila nga magpadayon nga malig-on ang ilang partido pagkahuman nawala si Cojuangco. Inaresto ang isang pedicab driver matapos siyang ireklamo ng pangmomolestiya umano sa isang 12-anyos na babae sa loob ng halos isang taon sa Santa Mesa, Maynila. Usa ka drayber sa pedicab ang gidakup human siya giingong nangmolestiya sa usa ka 12 anyos nga babaye dul-an sa usa ka tuig sa Santa Mesa, Manila. Sa impormasyon mula sa Santa Mesa Police, kinilala ang suspek na si Anthony Hernandez, 31-anyos, nakatira sa isang compound sa nabanggit na lugar. Sa impormasyon gikan sa Santa Mesa Police, ang suspetsado naila nga si Anthony Hernandez, 31, nagpuyo sa usa ka compound sa naasoy nga lugar. Sa inisyal na imbestigasyon ng pulisya, lumitaw na nagsimula ang pangmomolestiya umano ng suspek sa biktima na kalugar niya noon pang Hulyo 2019 at umabot hanggang unang linggo ng Marso 2020. Sa inisyal nga imbestigasyon sa pulisya, nagpakita nga gisugdan kuno sa pagpangmolestiya sa suspek ang biktima nga naa sa iyang pwesto gikan kaniadtong Hulyo 2019 ug milungtad hangtod sa unang semana sa Marso 2020. Sa ulat ni Manny Vargas ng Super Radyo DZBB, sinabing nagagawang makapasok ng suspek sa bahay ng biktima at doon isinasagawa ang pang-aabuso sa babae kapag natutulog. Sa report ni Manny Vargas sa Super Radyo DZBB, giingon nga nakasulod ang suspek sa balay sa biktima ug giabuso ang babaye samtang natulog. Sinabi pa ng pulisya, pinupuntahan din ng suspek ang biktima sa eskuwelahan nito at pinagbabantaan sa tuwing nakikita niya na may kausap na mga kaklase. Gidugang sa pulisya nga ang suspetsado nag-adtoan usab sa eskuylahan sa biktima ug gihulga siya bisan kanus-a niya makita ang iyang mga kauban sa klase nga nagsulti. Nang malaman ng isa sa mga pinsan ng biktima ang pangyayari, kaagad itong nagsumbong sa ina ng biktima at doon na sila nagsumbong sa mga awtoridad kaya inaresto ang suspek. Sa pagkahibalo sa usa sa mga ig-agaw sa biktima bahin sa hitabo, gilayon niyang gireport ang inahan sa biktima ug gisumbong nila kini sa mga awtoridad busa gidakup ang suspetsado. Isasailalim sa medical examination ang biktima para isasampang kaso laban sa suspek. Ang biktima ipaubos sa usa ka medikal nga eksaminasyon aron mapasaka ang kaso batok sa suspetsado. Naulanan pa nitong Martes ng madaling araw ang ilang locally stranded individuals LSI na nasa Rizal Memorial Sports Complex sa Maynila habang naghihintay ng mga biyahe papuntang probinsiya, ayon sa ulat ni Mai Bermudez sa Unang Balita. Ang pila ka mga lokal nga na-straced nga LSI nga mga indibidwal sa Rizal Memorial Sports Complex sa Manila nag-ulan sayo kaniadtong Martes sa buntag samtang naghulat alang sa mga pagbiyahe sa probinsya, nagtaho ang Mai Bermudez sa First News Nabasa na rin ang mga gamit ng mga LSI nang maiwan nila ito nang sila ay sumilong sa loob ng complex. Nabasa usab ang kagamitan sa LSI sa ilang pagbiya niini sa ilang pagdangop sa sulud sa complex. Ayon sa mga LSI, masikip sa loob ng complex at dikit-dikit ang mga tao. Pinauyon sa LSI, ang mga tawo nagpunsisok sa sulud sa complex ug magkasuod. Bumaha rin daw ng umulan dahil umapaw ang gutter nang umulan. Giingon usab niini nga nag-ulan tungod kay nag-awas ang kanal sa pag-ulan. Ang ilang LSI, pinili na lang umuwi muna sa kanilang tinutuluyan sa Metro Manila. Ang pila ka LSI, gipili ra nga mopauli sa ilang puy-anan sa Metro Manila. Nangangamba rin ang mga LSI na mahawa sa COVID-19 lalo nat hindi bababa sa walo ang mga nagpositibo sa rapid test. Nabalaka usab ang mga LSI nga mahawa sila sa COVID-19, labi na nga labing menos walo ka mga tawo ang nagpositibo sa dali nga pagsulay. Dalawa nga sa mga nagpositibo sa COVID-19 ay mga bata. Duha sa mga nagpositibo sa COVID-19 mga bata. Nitong mga nakaraang araw, libo-libong mga LSI ang nagtungo sa Rizal Memorial Sports Complex nang mabalitaan nilang may mga biyahe papunta sa mga probinsiya sa ilalim ng Hatid Tulong Program ng gobyerno. Sa mga ning-agi nga adlaw, libuan ka mga LSI ang nangadto sa Rizal Memorial Sports Complex sa pagkadungog nila nga adunay mga pagbiyahe sa mga probinsya ilawom sa Hatid Tulong Program sa gobyerno. Marami ang na-stranded sa Metro Manila nang magkaroon ng quarantine measures noong Marso dahil sa banta ng COVID-19. Daghan ang natanggong sa Metro Manila sa gihimo nga mga quarantine nga lakang kaniadtong Marso tungod sa hulga sa COVID-19. Ayon sa Technical Working Group para sa Hatid Tulong Program ng pamahalaan, mahigit 3,800 na LSI ang napauwi na nila papuntang probinsiya. Pinauyon sa Technical Working Group alang sa Deliver Assistance Program sa gobyerno, kapin sa 3,800 LSI ang gipapauli sa probinsya. May 1,500 pa raw ng mga LSI na nasa loob ng Rizal Memorial Sports Complex. Adunay pa nga 1,500 LSI sa sulud sa Rizal Memorial Sports Complex. Halos lahat sila ay uuwi sa Caraga Region IX. Ang mga biyahe papuntang Caraga ang ipoproseso ng mga awtoridad nitong Martes. Hapit tanan sa kanila mobalik sa Caraga Region IX.Ang mga pagbiyahe sa Caraga iproseso sa mga awtoridad sa Martes. May bus din na papuntang Caraga ang nakaalis mula sa complex pasado alas-9 nitong Lunes ng gabi, lulan ang ilang LSI. Usa ka bus paadto sa Caraga ang nibiya usab sa complex pasado alas 9 kaniadtong Lunes sa gabii, nga nagdala og pipila nga LSI Nangako naman ang mga nangangasiwa na magiging mas maayos ang mga susunod na biyahe. Ang mga nag-organisar misaad nga ang sunod nga pipila nga mga pagbiyahe mas maayo. Samantala, nitong Martes, ilang LSI ang pinili na lang na doon muna sa labas ng complex sila maghihintay ng biyahe, ayon kay Super Radyo dzBB reporter Isa Avenda–o-Umali. Samtang, kaniadtong Martes, pipila ka mga LSI ang gipili nga maghulat lang una sa gawas sa complex, pinauyon sa reporter sa Super Radyo dzBB nga si Isa Avenda–o-Umali. Patuloy naman ang paglilinis ng mga street sweeper ng Manila Department of Public Services para maalis ang mga kalat na naiwan sa lugar. Padayon nga gilimpyohan sa Department of Public Services sa Manila ang mga nanilhig sa kadalanan aron matangtang ang kalat nga nahabilin sa lugar. Isa na namang bus ang ipatatawag ng Land Transportation Franchising and Regulatory Board LTFRB at Land Transportation Office LTO matapos na salpukin ang concrete barrier na naghihiwalay sa kanilang dadaanan o busway sa EDSA. Ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board LTFRB ug ang Land Transportation Office LTO magtawag us aka bus human gubaon ang konkretong babag nga nagbulag sa ilang EDSA busway. Ang mga opisyal ng dalawang bus na nasangkot din sa katulad na insidente, tila idinepensa naman ang kanilang mga driver kaya nasasagi ang mga bato. Ang mga opisyal sa duha ka mga bus nga naapil usab sa parehas nga insidente, dayag nga gidepensahan ang ilang mga drayber busa naigo ang mga bato. Sa ulat ni Ivan Mayrina sa GMA News 24 Oras nitong Lunes, ang insidente ng pagbangga sa MSJ Tours bus sa mga concrete barrier ay nakuhanan sa dashcam ng isang motorista ganinang umaga sa bahagi ng Ortigas. Si Ivan Mayrina nagreport sa GMA News 24 Oras kaniadtong Lunes nga ang insidente sa pagbangga sa usa ka MSJ Tours bus tungod sa kongkreto nga mga babag nakuha sa dashcam sa usa ka motorista ganinang buntag sa lugar sa Ortigas. Sa video, makikitang tumilapon pa sa kabilang bahagi ng EDSA ang concrete barrier at mabuting walang ibang sasakyan na tinamaan. Sa video, ang konkretong sagabal makit-an nga naglupad sa pikas nga bahin sa EDSA ug maayo nga walaÕy ubang sakyanan ang naigo. Nawasak ang harapan sa kanang bahagi ng bus na minamaneho ni Jervin Mamac. Naguba ang atubang sa tuo nga bahin sa bus nga gimaneho ni Jervin Mamac. Ang MSJ Tours bus ang ikatlong bus na tumama sa mga bato sa loob lang ng mahigit isang linggo. Ang MSJ Tours bus mao ang ikatulong bus nga naigo sa mga bato sa sobra sa usa ka semana. Una nang nakuhanan ng video ang humaharurot na Joanna Jesh Transport bus at ang Roval Transport Public Utility bus na parehong hindi tumigil kahit nasagi nila ang mga concrete barrier. Una nga nakuha sa video ang nagdagan nga Joanna Jesh Transport bus ug ang Roval Transport Public Utility bus nga parehas nga wala mohunong bisan kung nakatabok sila sa konkreto nga mga babag. Sa paharap nila sa imbestigasyon ng LTO, tikom umano ang bibig ng mga driver ng naturang mga bus. Atubangan sa imbistigasyon sa LTO, ang mga drayber sa mao nga mga bus kuno nagpugong sa baba. Pero tila ipinagtanggol naman sila ng kani-kanilang mga operation manager. Apan ang ilang tagsatagsa nga mga tagdumala sa operasyon ingon og gidepensahan sila. Ayon kay Cenon Soriano, na operation manager ng Roval bus, lumitaw sa kanilang imbestigasyon na nagkamali raw sa kalkulasyon ang kanilang driver at napaaga ang pihit ng manibela papalabas ng mga concrete barrier kaya nasagi ng puwetan ng bus ang harang na bato. Pinauyon kay Cenon Soriano, ang tagdumala sa operasyon sa Roval bus, nagpakita sa ilang pakisusi nga ang ilang drayber giingong sayop ang pagkalkula ug ang manobela sa manobela nga sayo kaayong ninggawas aron makagawas sa mga konkretong babag mao nga naigo sa butong sa bus ang babag sa bato. Ang operation head naman ng Joanna Jesh na si Alan Nuguit, sinabing nagmukha lang daw mabilis ang takbo ng kanilang bus sa video dahil mabagal ang usad sa linya ng pribadong sasakyan. Si Joanna Jesh operation head Alan Nuguit, sa pikas bahin, nagsulti nga ang ilang bus moraÕg kusog nga molihok sa video tungod kay hinay ang pag-uswag sa pribadong linya sa awto. Baka rin daw may problema sa pagkakalagay ng mga barrier kaya nahagip ng kanilang bus sa gilid. Giingon usab nila nga mahimong adunay problema sa pagbutang mga babag busa naigo sa kilid ang ilang bus. Pero kung si EDSA Traffic czar Bong Nebrija ang tatanungin, may malaking kinalaman ang tulin sa takbo ng mga bus kaya nasasagi ng mga ito ang mga bato. Apan kung ang EDSA Traffic czar nga si Bong Nebrija ang pangutan-on, ang katulin sa mga bus daghan ang kalabotan niini busa naigo nila ang mga bato. Pagpalagay natin na wala sa ayos yung barrier, bakit yung iba na dumaan don hindi naman sumabit?, anang opisyal. Kung giisip nga walaÕy kahusay ang babag, ngano nga ang uban nga mga nangagi dili naabtan?, Ingon sa opisyal. Sinabi naman ni LTO Law Enforcement Service Deputy Director Roberto Valera, makikita sa video na sadyang matutulin ang takbo ng mga bus at naging reckless sa pagmamaneho ang mga drayber. Sa pikas bahin, giingon ni Deputy Director Roberto Valera nga LTO Law Enforcement Service, nga gipakita sa video nga kusog ang dagan sa mga bus ug walaÕy pakabana ang mga drayber. Bukod sa mga multa, posible umanong masuspindi ang lisensiya ng mga driver at maging prankisa ng mga bus operators depensa sa magiging resulta ng LTO at LTFRB. Gawas sa multa, posible nga masuspinde ang lisensya sa drayber ug ang mga tigpasiugda sa bus mahimong prangkisa sa pagdepensa sa resulta sa LTO ug LTFRB. Inihayag ng Bureau of Corrections BuCor na buhay ang convicted car theft group leader na si Raymond Dominguez taliwas sa lumabas na unang impormasyon. Gayunman, tinamaan din umano ng COVID-19 si Dominguez. Gipahibalo sa Bureau of Corrections BuCor nga ang nakonbikto nga lider sa grupo sa pagpangawat sa awto nga si Raymond Dominguez buhi nga sukwahi sa unang gipagawas nga kasayuran.Bisan pa, giigo usab kuno sa COVID-19 si Dominguez. Sa ulat ni Tina Panganiban-Perez sa GMA News 24 Orasnitong Lunes, sinabing naunang inihayag ng Volunteers against Crime and Corruption VACC na may impormasyon silang nakalap na kabilang si Dominguez sa mga bilanggo sa New Bilibid Prison NBP ang pumanaw dahil sa COVID-19. Sa report ni Tina Panganiban-Perez sa GMA News 24 Orasnitong kaniadtong Lunes, giingon nga ang mga Volunteers kontra Crime and Corruption VACC kaniadto pa nagpahibalo nga nagtapok sila og kasayuran nga kauban si Dominguez sa mga binilanggo sa New Bilibid Prison NBP nga namatay tungod sa COVID- 19. Pero ayon sa BuCor, inilagay si Dominguez sa isolation area matapos na magpositibo sa virus. Apan pinauyon sa BuCor, gibutang si Dominguez sa usa ka lugar nga nahimulag human positibo nga nasuta ang virus. Si Dominguez ay isa umano sa mga lider ng Dominguez carnapping group na nasa likod ng pagdukot at pagsunog sa bangkay ng biktimang used-car dealer na si Venson Evangelista. Si Dominguez giingon nga usa sa mga namuno sa Dominguez carnapping group nga nagpaluyo sa pagdakup ug pagsunog sa patayÕng lawas sa gigamit nga car dealer nga si Venson Evangelista. Samantala, tumangging magbigay muna ng pahayag ang ina ni Dominguez. Samtang ang inahan ni Dominguez nagdumili sa paghatag pahayag. Kabilang si Dominguez sa 258 na bilanggo sa NBP na tinamaan ng COVID-19. Si Dominguez kauban sa 258 nga mga binilanggo sa NBP nga naigo sa COVID-19. Pumanaw na umano ang 21 sa kanila, na kinabibilangan ng ilang high profile inmates tulad ni Jaybee Sebastian. Ang 21 sa kanila gikatahong namatay na, lakip ang pipila ka mga high profile inmate sama ni Jaybee Sebastian. Makaraang gumaling sa coronavirus disease 2019 COVID-19 noong Abril, muling nagpositibo sa virus si Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri. Pagkahuman sa pagkaayo gikan sa sakit nga coronavirus 2019 COVID-19 kaniadtong Abril, positibo usab nga nagpositibo sa virus ang Senate Majority Leader nga si Juan Miguel Zubiri. Sinabi ni Zubiri sa mga mamamahayag na nagnegatibo siya sa tatlong COVID-19 rapid test, pero nagpositibo naman sa mas inirerekomendang swab test. Gisulti ni Zubiri sa mga tigbalita nga negatibo ang iyang pagsulay sa tulo ka COVID-19 nga paspas nga pagsulay, apan positibo kini sa mas girekomenda nga swab test. Nakatakda sanang dumalo ang senador sa ikalimang State of the Nation Address ni Pangulong Rodrigo Duterte sa Batasang Pambansa sa Quezon City. Gikatakda nga motambong ang senador sa ikalimang State of the Nation Address ni Presidente Rodrigo Duterte sa Batasang Pambansa sa Quezon City. Bilang pag-iingat, sumailalim muli siya sa quarantine at ipinagpaliban ang lahat ng mga appointment. Ingon usa ka pag-amping, nagpailalom usab siya sa quarantine ug gi-postpone ang tanan nga pagtudlo. Magpapa-swab test muli ang senador sa Lunes ng hapon for confirmation. Adunay laing swab test ang senador sa Lunes sa hapon alang sa kumpirmasyon. Samantala, hindi na rin dumalo sa SONA ni Duterte si Sen. Sherwin Gatchalian kahit nagnegatibo siya sa swab test dahil nagkaroon siya ng contact sa isang tao na nagpositibo sa COVID-19. Samtang, wala motambong si Sen.Si Sherwin Gatchalian bisan kung negatibo siya sa swab test tungod kay adunay kontak siya sa usa nga nagpositibo sa COVID-19. Hindi na ako nakapunta sa House of Representatives dahil self-quarantine na ako. Dili na ako makaadto sa House of Representatives tungod kay nag-quarantine ako sa kaugalingon. I came in contact with someone who tested positive in the Senate,paliwanag niya. Nakontak nako ang usa nga nagpositibo sa Senado, gipatin-aw niya. Nakitang patay at may tama ng mga baril ang pinuno ng National Center for Mental Health at kasama niya sa Barangay Culiat, Quezon City ngayong Lunes ng umaga. Nakit-ang patay ang ulo sa National Center for Mental Health ug kauban niini nga dunay samad pinusilan sa Barangay Culiat, Quezon City kaniadtong Lunes sa buntag. Ayon sa Quezon City Police District Station 3 chief Police Lieutenant Colonel Benjamin Gabriel, isa sa mga biktima ay si Dr. Roland Cortez, hepe ng NCMH. Pinauyon sa hepe sa Quezon City Police District Station 3 nga si Police Lieutenant Colonel Benjamin Gabriel, usa sa mga biktima mao si Dr.Roland Cortez, hepe sa NCMH. Ang isa pang biktima ay si Ernesto Dela Cruz. Laing biktima mao si Ernesto Dela Cruz. Nakita ang mga labi ng mga biktima sa loob ng pulang Toyota Vios na may mga tama ng bala ng baril sa panulukan ng Cassanova Drive at Tandang Sora Avenue. Ang mga nahabilin sa mga biktima nakit-an sa sulud sa pula nga Toyota Vios nga adunay samad pinusilan sa interseksyon sa Cassanova Drive ug Tandang Sora Avenue. Batay sa nakalap na impormasyon ng mga awtoridad, nakasakay umano sa motorsiklo ang mga salarin na nakatakas. Base sa nahipos nga kasayuran sa mga awtoridad, nakatakas kuno ang mga salarin sakay sa motorsiklo. Patuloy ang isinasagawang imbestigasyon ng mga awtoridad. Nagpadayon pa ang imbestigasyon sa mga awtoridad. Sa ulat ng GMA News 24 Oras nitong Lunes ng gabi, sinabi ng pulisya na tila pinagplanuhan ng mga salarin ang pagpatay sa biktima. Sa usa ka report sa GMA News 24 Oras kaniadtong Lunes sa gabii, giingon sa pulisya nga ang mga naghimo niini daw plano nga patyon ang biktima. Kinatok pa umano ng mga salarin ang bintana ng sasakya ng biktima na tila siniguro ang target, ayon pa sa pulis. Giingong gitoktok pa ang mga naghimo niini sa bintana sa salakyanan sa biktima nga daw nakuha ang target, sigun sa pulisya. Nasawi ang isang aso matapos itong paghahampasin ng isang lalaki sa Cagayan de Oro City. Patay ang usa ka iro human gibunalan sa usa ka lalaki ning syudad sa Cagayan de Oro. Paliwanag naman ng lalaki, kinakagat daw ng aso ang mga alaga niyang kambing at manok. Gipasabut sa tawo nga ang iro mopaak sa iyang mga kanding ug manok. Sa video ng CDO Pet Adoption na ipinakita sa 24 Oras Weekend nitong Sabado, makikita ang aso na walang tigil sa pagtahol. Sa video sa CDO Pet Adoption nga gipakita sa 24 Oras Weekend karong Sabado, makita ang iro nga padayon nga nag-uwang. Ilang saglit pa ang lumipas, lumapit ang lalaki at pinaghahampas ang aso hanggang sa lumupaypay ito. Paglabay sa mga gutlo, miduol ang lalaki ug gibunalan ang iro hangtod nga nakuyapan. Nagpatuloy pa rin sa panghahampas ang lalaki kahit na nakahandusay na ang aso. Padayon nga gikulata sa lalaki bisan naghigda ang iro. May nagsumbong sa insidente kaya tinungo ng pulisya ang lalaki na kinilalang si Alfredo Legason. Adunay nagreport sa hitabo busa giadto sa pulis ang lalaki nga giila nga si Alfredo Legason. Itinanggi ng lalaki ang krimen, at nagpaliwanag na itinaboy niya lang ang hayop dahil sa pangangagat nito sa mga alaga niyang kambing at manok. Gihimakak sa tawo ang krimen, ug gipatin-aw nga giabog lang niya ang hayop tungod kay nakagat niini ang iyang binuhing kanding ug manok. Duda naman sa pahayag ng lalaki ang CDO Pet Adoption. Desididong kasuhan ng grupo ang lalaki sa paglabag sa Animal Welfare Act. Ang CDO Pet Adoption nagduhaduha sa pahayag sa lalaki.Determinado ang grupo nga kasuhan ang lalaki sa kalapasan sa Animal Welfare Act. Apat na sakay ng isang kotse ang sugatan matapos silang salpukin ng isang trak ng bumbero na reresponde raw sa sunog. Upat ang sakay sa usa ka awto ang naangol human sila maigo sa usa ka trak sa bombero nga giingon nga ningrespondi sa sunog. Sa ulat ni Mai Bermudez sa GMA News Unang Hirit nitong Biyernes, sinabing nangyari ang sakuna nitong Huwebes ng gabi sa panulukan ng Dapitan at M. Dela Fuente sa Sampaloc, Maynila. Sa report ni Mai Bermudez sa GMA News Unang Hirit kaniadtong Biyernes, giingon nga ang kalamidad nahitabo kaniadtong Huwebes sa gabii sa intersection sa Dapitan ug M. Dela Fuente sa Sampaloc, Manila. Sa kuha ng CCTV, makikita na mayroong intersection o yellow box sa lugar na pinangyarihan ng aksidente. Makita sa kuha sa CCTV ang usa ka intersection o dalag nga kahon sa lugar nga nahitaboan. Galing sa Dapitan ang trak nang masalpok nito sa tagiliran ang kotse na nanggaling naman sa M. Dela Fuente. Ang trak gikan sa Dapitan dihang nabanggaan ang awto nga gikan sa M. Dela Fuente. Ayon kay Francisco Vargas, OIC, EMS Department Raja volunteer, nagtamo ng mga sugat ang mga sakay ng kotse na dinala sa ospital. Pinauyon kay Francisco Vargas, OIC, boluntaryo sa EMS Department Raja, ang mga sakay sa awto nga gidala sa hospital nakaangkon og mga kadaot. Sinabi pa ni Vargas na ilang beses nang nagkaroon ng aksidente sa lugar na kadalasan ay kinasasangkutan ng mga nakasakay sa motorsiklo dahil binabalewala ang yellow box. Dugang pa ni Vargas nga adunay daghang mga aksidente sa lugar nga kanunay giapil sa mga nagmotorsiklo tungod kay wala tagda ang yellow box. Hindi nagbigay ng pahayag ang driver ng trak ng bumbero pero sinabi umano nito sa mga awtoridad na reresponde sana sila sa sunog. Ang drayber sa bombero wala maghatag pahayag apan giingon nga gisultihan niini ang mga awtoridad nga unta sila motubag sa sunog. Nagpreno din umano siya nang makita ang kotse pero hindi kaagad nakatigil ang trak dahil na rin daw sa bigat ng kargang tubig. Nagpreno usab kuno siya sa pagkakita sa awto apan ang trak wala mohunong dayon tungod sa kabug-at sa karga sa tubig. Mahaharap sa kaukulang reklamo ang driver ng trak. Ang drayber sa trak mag-atubang sa usa ka katugbang nga reklamo. Matapos ang mahigit isang linggong pagtatago, sumuko na sa mga awtoridad ang suspek sa pagpatay sa isang 14-anyos na babae sa Caloocan City. Pagkahuman sa kapin usa ka semana nga pagtago, ang suspetsado sa pagpatay sa 14-anyos nga babaye sa Caloocan City misurender na sa mga awtoridad. Sa ulat ni Darlene Cay sa GMA News Unang Balita nitong Biyernes, sinabing sinundo ng Caloocan Police sa pinagtaguan nito sa Pampanga ang suspek na si Diomedes Liamez. Sa report ni Darlene Cay sa GMA News Unang Balita kaniadtong Biyernes, giingon nga gikuha sa Caloocan Police ang suspetsado nga si Diomedes Liamez, gikan sa iyang gitagoan sa Pampanga. Si Liamen ay kapitbahay ng biktimang si Garlene Teria, na nakita ang daguang bangkay sa kanilang bahay sa Barangay I82. Si Liamen silingan sa biktima nga si Garlene Teria, nga nakit-an ang duguong patayÕng lawas sa ilang balay sa Barangay I82. Nakadapa sa higaan ang biktima, may mga saksak sa leeg, nakatali ang kamay at paa, at walang saplot pang-ibaba kaya hininalang ginahasa rin siya. Ang biktima naghigda sa kama, adunay samad dinunggaban sa liog, gihigot ang iyang mga kamot ug tiil, ug walaÕy pantal sa ilawm mao nga gidudahan nga gilugos usab siya. Natukoy na suspek si Liamez dahil nakita siya ng ina ng biktima nang lumabas ng bahay na duguan ang damit. Giila nga suspetsado si Liamez tungod kay nakita siya sa inahan sa biktima paggawas sa balay nga nagdala og duguong sinina. Ayon sa ina ng biktima, lagi niyang nakakaaway ang suspek. Sumala sa inahan sa biktima nga kanunay siya nakig-away sa suspek. Sinabi naman ng ka-live in ni Liamez na tumawag sa kaniya ang suspek para ipaalam ang kagustuhang sumuko kaya nakipag-ugnayan sila sa mga awtoridad sa ginawang pagsundo sa kaniya sa Pampanga. Ang live-in partner ni Liamez nagsulti nga gitawagan siya sa suspek aron ipahibalo nga gusto siya mosurender, busa gikontak nila ang mga awtoridad aron kuhaon siya sa Pampanga. Hindi nagbigay ng pahayag si Liamez pero ayon sa pulisya at sa kinakasama niya, inamin ng suspek ang pagpatay pero itinanggi niyang ginahasa niya ang biktima. Wala mohatag pahayag si Liamez apan subay sa pulisya ug kauban niini, miangkon ang suspek sa pagpatay apan gipanghimakak nga gilugos niya ang biktima. Hindi rin nabanggit kung ano ang dahilan at pinatay niya ang biktima. Wala usab nahisgutan kung unsa ang hinungdan ug gipatay niya ang biktima. Hihintayin naman ng mga awtoridad ang resulta ng awtopsiya sa mga labi ng biktima kung talagang pinagsamantalahan ito. Maghulat ang mga awtoridad sa sangputanan sa awtopsiya sa nahabilin nga biktima kung siya gyud ang gipahimuslan. Bahagya namang gumaang kalooban ng mga kaanak ni Teria sa pagkakadakip sa suspek dahil mabibigyan na ng hustisya ang biktima. Medyo nahupay ang kabanay ni Teria sa pagkasikop sa suspetsado tungod kay mahatagan mahatagan hustisya ang biktima. Namimigay ng libreng taho ang isang 52-anyos na tindero para sa mga pumipila sa drive through COVID-19 testing sa Maynila sa kabila ng kaniyang kondisyon matapos makaranas ng mild stroke. Ang usa ka 52-anyos nga salesman naghatag libre nga taho alang sa mga naglinya nga magmaneho pinaagi sa COVID-19 nga pagsulay sa Manila bisan pa sa iyang kahimtang pagkahuman sa grabeng stroke. Dahil sa kaniyang kondisyon, ilang oras na lamang nailalako ni Gimmy Conos ang kaniyang tindang taho at may natitira pa, ayon sa ulat ni MJ Geronimo sa Stand For Truth. Tungod sa iyang kahimtang, nabaligya ra ni Gimmy Conos ang iyang store store sa pipila ka oras ug adunay pa nga nahabilin, segun sa ulat ni MJ Geronimo sa Stand For Truth. Ngunit sa halip na itapon, nagpasiya si Mang Gimmy na ibigay na lang ito sa mga tao, lalot hindi pa nag-aalmusal ang iba. Apan imbis nga ilabog kini, nakahukom si Mang Gimmy nga ihatag na lang sa mga tawo, labi na nga ang uban walaÕy pamahaw. Marami pang laman, nanghihinayang po akong itapon. Dugang nga sulud, nagmahay ako nga gilabay ko kini. Mas mamabutihin ko pang mapakinabangan ng mga tao kaysa itapon ko. Mas maayo para sa akon nga makabenipisyo ang mga tawo kaysa itapon. Masaya po ako, nakatulong ako sa taong nahirapan sa haba ng pila, sabi ni Mang Gimmy. Malipayon ako, gitabangan ko ang tawo nga adunay kalisud sa taas nga pila, ingon ni Mang Gimmy. Pahayag niya, hindi na bago sa kaniya ang pagbibigay ng libreng taho. Gipahayag niya nga ang paghatag libre nga mga taho dili bag-o sa kaniya. Alas singko ng madaling-araw, sige na ako ng lakad. Alas singko sa buntag, nagsugod ako sa paglakaw. Madalas ako mahilo pag ganon na oras. Kanunay ako malipong sa mao nga oras. Alas-nuwebe na, pinamimigay ko na para makauwi na ko kasi bawal ako magbuhat ng mabigat. Alas nuwebe na, akong gihatag aron makapauli na ako tungod kay wala ako gitugotan nga magdala mga mabug-at nga butang. Matapos ma-stroke, hindi na nagagawang magbuhat pa ng mabibigat ni Mang Gimmy, lalo na ang kaliwa niyang braso. Pagkahuman og stroke, dili na makataas ni Mang Gimmy ang mga bug-at nga butang, labi na ang iyang wala nga bukton. Naapektuhan din nito ang kaniyang pagsasalita. Naapektuhan usab ang iyang pagpamulong. Ngunit para sa kaniya, mas inaalala pa niya ang pagbili ng medikasyon para sa stroke kaysa magka-COVID. Apan alang kaniya, labi siyang nabalaka bahin sa pagpalit tambal alang sa stroke kaysa adunay COVID. Ang kinatatakutan ko lang po, biglain ako ng aking sakit. Ang ako lang nahadlok nga makurat ang akong sakit. Nararamdaman ko Ôyung batok ko sumasakit talaga at Ôyung ulo ko parang iniikot,kuwento ni Mang Gimmy. Gibati ko nga sakit gyud ang akong liog ug daw nagtuyok ang akong ulo, ingon ni Mang Gimmy. Dahil sa kawalan ng transportasyon dulot ng COVID-19 pandemic, napipilitan si Mang Gimmy na sumakay sa taxi mula Quezon City papunta sa kaniyang supplier sa Maynila, dahil walang mga jeep. Tungod sa kakulang sa transportasyon hinungdan sa COVID-19 pandemya, napugos si Mang Gimmy nga mag-taxi gikan sa Lungsod sa Quezon ngadto sa iyang tig-suplay sa Manila, tungod kay walaÕy mga dyip. Inaabot ako ng P700 ang aking pamasahe. Ang akong pamasahe nagkantidad og P700. Napakahirap pang bumenta ng libo oon, inaabot po Ôyan P1,500 isang araw. Lisud kaayo ibaligya ang liboan ka mga oon, nagkantidad kini og P1,500 matag adlaw. Sa ngayon balik-puhunan lang kasi karamihan ng libre pinamimigay ko lang.Ó Karon ra usa ra kini pagbalik nga pagpamuhunan tungod kay hatagan ra nako ang kadaghanan sa mga libre nga butang. Ó Naninirahan din si Mang Gimmy sa loob ng isang jeep para maiwasang ma-lockdown sa inuupahan niyang bahay sa isang compound. Si Mang Gimmy nagpuyo usab sa dyip aron dili masirad-an sa iyang giabangang balay sa usa ka compound. Lumabas ako mag-umpisa ang lockdown kasi ikukulong nila kami doon, hindi kami puwedeng lumabas. Migawas ako aron sugdan ang lockdown tungod kay igulong nila kami didto, dili kami makagawas. Mild stroke patient ako, mainit Ôyung bahay ko, wala pa Ôkong gamot na suporta kundi pagkain lang. Usa ako ka pasyente nga banat og stroke, mainit ang akong balay, wala koy tambal nga suportahan kundili pagkaon. Wala pa akong gamot, baka mamatay pa ako sa stroke ko. Usa ako ka pasyente nga na-stroke, mainit ang akong balay, wala koy masuportahan nga tambal kundili pagkaon. Kailangan naman po namin matugunan Ôyung aming kahilingan, bigyan niyo kami ng service ng aming pagtitinda para hindi na kami sumakay ng taxi. Kinahanglan naton nga matuman ang among gihangyo, hatagan kami sa serbisyo sa among mga gibaligya aron dili kami mag-taksi. DoÕn lang napupunta ang aming kinikita,panawagan ni Mang Gimmy. Didto naadto ang kita, nanawag si Mang Gimmy. Nagpahayag ng pangamba ang opisyal ng Catholic BishopsÕ Conference of the Philippines sa muling pagbabalik operation ng mining companies na sinuspinde ni dating Department of Environment and Natural Resources Secretary Gina Lopez dahil na rin sa kanilang mga paglabag sa Environmental laws ng bansa. Ang opisyal sa Catholic Bishops 'Conference of the Philippines nagpahayag kabalaka sa pagpadayon sa operasyon sa mga kompanya sa pagmina nga gisuspinde ni kanhi Department of Environment and Natural Resources Secretary Gina Lopez sa ilang kalapasan sa mga balaod sa Kapaligiran. Sa panayam ng Radio Veritas kay San Carlos Bishop Gerardo Alminaza, vice-chairman ng CBCP- Episcopal Commission on Social Action, Justice and Peace o CBCP-NASSA/Caritas Philippines, hinimok nito ang DENR na ihayag sa sambayanang Filipino ang dahilan ng muling pag-o-operate ng mga mining firm. Sa pakighinabi sa Radio Veritas kauban si San Carlos Bishop Gerardo Alminaza, bise-chairman sa CBCP-Episcopal Commission on Social Action, Justice and Peace o CBCP-NASSA / Caritas Philippines, giawhag niya ang DENR nga ipadayag sa katawhang Pilipino ang hinungdan sa ang pagkabanhaw. o gipadagan sa mga mining firm. Iginiit ng Obispo na dapat magkaroon ng third party group na magpapatunay na sumunod sa patakaraan ang mga kompanyang magbabalik operasyon at mapanagot ang mga mining firms na nagdudulot ng pinsala sa kalikasan. Gihatagan og hinungdan sa pahimangno sa Obispo nga kinahanglan adunay usa ka grupo sa ikatulo nga partido nga magpamatuod nga ang mga kompanya nga mobalik sa operasyon magsunod sa polisiya ug adunay responsibilidad sa mga mining firm nga hinungdan sa kadaot sa kalikopan. Unang kinondena ni Laudato Si Philippines Executive Director Rodney Galicha ang naging desisyon ng ahensya na sinasamantala ang pandemya upang pagmalabisan at pagkakitaan ang kalikasan. Una nang gikondena ni Laudato si Philippines Executive Director Rodney Galicha nga ang desisyon sa ahensya nga pahimuslan ang pandemikya aron labi nga mapuslan ug mapuslan ang palibot. Isinusulong din ni Galicha na palitan na ang Mining Act of 1995 ng isang batas na nakasentro sa sustainable development, disaster risk reduction at climate adaptation dahil sa kasalukuyang krisis pang ekolohikal. Giduso usab ni Galicha ang Mining Act of 1995 nga ilisan og balaod nga nasentro sa malahutayon nga pag-uswag, pagpaminus sa peligro sa katalagman ug pagbagay sa klima tungod sa karon nga krisis sa ekolohiya. Nilinaw naman ni DENR Secretary Roy Cimatu na tanging mga dumaan sa tamang proseso at sumunod sa mga itinakdang hakbang ang pinapayagang magbalik operation. Giklaro ni DENR Secretary Roy Cimatu nga kadto ra nga nakaagi sa hustong proseso ug nagsunod sa mga gilatid nga lakang ang gitugotan nga makabalik sa operasyon. Kinumpirma rin ni Cimatu nitong Miyerkules, ika-23 ng Hulyo, na naglabas na ng rekomendasyon ang DENRÕs audit team sa mga hindi tinukoy na kompanyang magbabalik operasyon. Gikumpirma usab ni Cimatu kaniadtong Miyerkules, Hulyo 23, nga ang audit team sa DENR nagpagawas usa ka rekomendasyon sa wala matino nga mga kompanya nga mobalik sa operasyon. Matatandaang noong September 2017, ipinag-utos ng namayapang DENR Secretary Gina Lopez ang pagpapasara at suspension ng mining operations ng 26 na mining companies dahil sa paglabag sa environmental standards at Philippine Mining Act of 1995. Kahinumduman nga kaniadtong Septyembre 2017, ang ulahi nga Sekretaryo sa DENR nga si Gina Lopez nagmando sa pagsira ug pagsuspenso sa operasyon sa pagmina sa 26 ka mga kompanya sa pagmina tungod sa paglapas sa mga sumbanan sa kinaiyahan ug sa Philippine Mining Act of 1995. Matatandaan ding mariing tinututulan ni Pope Francis sa kanyang Laudato Si ang industriya ng pagmimina dahil sa nag-iiwan ito ng labis na pinsala sa mga komunidad at nakadaragdag sa labis pang paghihirap ng mamamayan. Kahinumduman usab nga kusganong gisupak ni Papa Francis ang iyang industriya sa pagmina sa iyang Laudato Si tungod kay nagbilin kini daghang kadaot sa mga komunidad ug nagdugang sa pag-antos sa mga tawo. Ipinagpalit ng isang guro ang kaniyang pinakaiingat-ingatang projector kapalit ng mga bond paper at printer ink para makagawa ng learning modules na ipinamamahagi niya sa mga batang estudyante sa San Pedro, Laguna. Gibayloan sa usa ka magtutudlo ang iyang labing mabinantayon nga gitago nga projector baylo sa mga bond paper ug tinta sa tig-imprinta aron makahimo mga module sa pagkat-on nga iyang gipanghatag sa mga batan-ong estudyante sa San Pedro, Laguna. Ayon sa ulat ni Oscar Oida sa 24 Orasnitong Huwebes, sinabing ginamit ng gurong si Edelyn Nicol ang kaniyang projector sa loob ng limang taon na pagtuturo. Pinauyon sa report ni Oscar Oida kaniadtong 24 Hours nga Huwebes, giingon sa magtutudlo nga si Edelyn Nicol nga gigamit niya ang iyang projector sa lima ka tuig nga pagtudlo. Ngunit pinakawalan niya ito sa isang online barter upang matulungan ang mga batang estudyante sa gitna ng hybrid learning system dahil sa COVID-19 pandemic. Apan gipagawas niya kini sa usa ka online barter aron matabangan ang mga batan-ong estudyante sa tungatunga sa hybrid nga sistema sa pagkat-on tungod sa COVID-19 pandemya. Ang target ko po ay mga kinder, mga magsisimula pa lang mag-aral para ma-encourage silang pumasok,ani Nicol. Ang akong target mao ang mga kinder, kadtong nagsugod pa lang sa pagtuon aron awhagon sila nga mosulod, ingon ni Nicol. Tapos nagbigay po ako ng infographics na kung sino Ôyong mga may gusto na mga magulang na willing turuan kanilang anak sa bahay at magbibigay po ako ng mga libreng booklet sa kanila,dagdag pa ng guro. Pagkahuman gihatag nako ang mga infograpiko sa mga interesado nga ginikanan nga andam magtudlo sa ilang mga anak sa balay ug hatagan ko sila libre nga mga buklet, dugang sa magtutudlo. High school daw talaga ang tinuturuan ni Nicol pero pakiramdam niya, responsibilidad pa rin niyang tulungan ang ibang mga estudyante lalo pat panahon ng pandemya at maraming pinanghihinaan ng loob na mag-aral. Giingon niya nga nagtudlo gyud si Nicol sa high school apan iyang gibati, responsibilidad pa niya ang pagtabang sa ubang mga estudyante labi na sa panahon sa pandemya ug daghan ang nawad-an sa paglaon sa pagtuon. Kasi po noong maliit pa po kami, I think I was high school noon, sa squater area po kami before, may mga bata po doon na nagti-teacher-teacher-an lang. Tungod kay kaniadtong gamay pa kami, nagtuo ako nga high school ako kaniadto, naa kami sa squater area kaniadto, adunay mga bata didto nga magtutudlo ra. Tapos ngayon mga college graduate na rin po sila so sabi ko effecitive Ôto na kapag may nakikita silang isang tao na tumutulong sa kanila, nandoon Ôyong will nila na, Ôay balang araw ganito rin ako,Õpaliwanag niya. Pagkahuman sa tanan, sila usab mga gradwado sa kolehiyo busa giingon nako nga epektibo nga kung makita nila ang usa ka tawo nga nagtabang kanila, adunay ilang kabubut-on, 'usa ka adlaw mahimo ako nga ingon niini,' gipasabut niya. Para kay Nicol, sapat na raw ang natatanggap niyang mensahe ng pasasalamat mula sa mga magulang na ngayon ay natuturuan na ang kanilang mga anak dahil sa booklet na ginawa niya. Alang kang Nicol, giingon niya nga nakadawat siya igo nga mga mensahe sa pasalamat gikan sa mga ginikanan nga karon nagtudlo sa ilang mga anak tungod sa buklet nga iyang gihimo. Masarap po sa pakiramdam na nakakatulong. Kung kaya ko nga lang pong tumulong pa doon sa mas malaking community kaya lang limited po Ôyung resources eh,ani Nicol. Maayo ang pamati nga makatabang.Kung makatabang lang ako didto sa labi ka daghang komunidad, kung ingon ana limitado ang mga gigikanan, ingon ni Nicol. Sinabi ni Bureau of Corrections BuCor chief Gerald Bantag na handa siyang maalis sa puwesto sa harap ng mga pagdududa sa pagkamatay ng ilang bilanggo sa New Bilibid Prison, kabilang ang ilang high-profile, dahil sa COVID-19. Ang hepe sa Bureau of Correction BuCor nga si Gerald Bantag nagkanayon nga andam siyang tangtangon sa katungdanan sa atubang sa mga pagduda sa pagkamatay sa pipila ka mga piniriso sa New Bilibid Prison, lakip na ang pipila ka mga high-profile, tungod sa COVID-19. Ginawa ni Bantag ang pahayag sa panayam ng Dobol B sa News TV nitong Huwebes, nang hingan ng reaksyon tungkol sa naging pahayag ni Senate Minority Leader Franklin Drilon, na maaaring hilingin niya ang pagbibitiw sa puwesto ng BuCor official. Gihimo ni Bantag ang pahayag sa usa ka pakigsulti sa Dobol B sa News TV kaniadtong Huwebes, sa dihang gipangayoan og reaksyon sa pahayag nga gihimo ni Senate Minority Leader Franklin Drilon, nga mahimo niyang pangayoon ang pagbiya sa opisyal sa BuCor. Kung wala silang tiwala, sa akin na lang mismo sabihin na natin, eh tanggalin na ako. Kung wala silay pagsalig nako, isulti ra naton sa akong kaugalingon, tangtanga ko. Willing naman tayo. Andam kami. Ang sakit nga sa ulo dito,ayon kay Bantag. Ang sakit sa ulo dinhi, sumala sa Bantag. Nitong Miyerkules, sinabi ni Senador Richard Gordon, pinuno ng blue ribbon and justice committees, na hindi dapat asahan ng BuCor na kaagad tatanggapin ng publiko ang paliwanag tungkol sa pagkamatay ng 21 bilanggo dahil sa COVID-19. Kaniadtong Miyerkules, si Senador Richard Gordon, pinuno sa mga komite sa asul nga laso ug hustisya, giingon nga dili angay paabuton sa BuCor nga madawat dayon sa publiko ang pagpatin-aw sa pagkamatay sa 21 nga mga piniriso tungod sa COVID-19. Inihayag naman ni Drilon, na posibleng hilingin niya ang pagbibitiw ni Bantag dahil sa pagtatago umano ng BuCor ng mga impormasyon tungkol sa nangyari sa mga bilanggo. Sa pikas bahin, gipahibalo ni Drilon nga posibleng gipangayo niya ang pagbiya ni Bantag tungod kay gitago kuno ni BuCor ang kasayuran bahin sa nahitabo sa mga priso. Nauna nang idinahilan ni Bantag ang Data Privacy Act kaya hindi nila isinapubliko ang pagkakakilanlan ng mga bilanggo na tinamaan ng virus. Kaniadto pa gikutlo ni Bantag ang Data Privacy Act busa wala nila gibutyag kung kinsa ang mga bilanggo nga naapektuhan sa virus. Idinagdag niya na isinumite na niya sa Department of Health at Department of Justice ang mga impormasyon tungkol sa nangyari sa mga bilanggo. Dugang pa niya nga nagsumite na siya sa Department of Health ug Department of Justice kasayuran bahin sa nahitabo sa mga piniriso. Kabilang sa mga namatay na bilanggo ay si Jaybee Sebastian, na tumestigo noon laban kay Senador Leila de Lima, na nahaharap sa kasong may kaugnayan umano sa illegal drug trade sa loob ng Bilibid. Lakip sa namatay nga mga piniriso si Jaybee Sebastian, kinsa nagtestigo batok kay Senador Leila de Lima, kinsa nag-atubang sa kaso nga may kalabotan sa iligal nga droga sa drug test sa sulod sa Bilibid. Pinuna naman nina Gordon at Drilon, na hindi na madaling pagkatiwalaan ang BuCor dahil na rin sa mga nagdaang kontrobersiyang kinasangkutan ng ahensiya. Sa laing bahin, gisaway ni Gordon ug Drilon nga dili na dali masaligan ang BuCor tungod sa mga nangaging kontrobersiya nga gikalambigitan sa ahensya. Pero sabi ni Bantag, Mali naman yun, kaya nga tayo nilagay dito e. Apan si Bantag miingon, Kana sayup, kana ang hinungdan ngano nga gibutang kami dinhi. Dahil sa pagkamatay ng ilang high-profile inmates, may mga nagdududa na baka sadyang pinatay ang mga bilanggo, o kaya naman ay pinatakas dahil kaagad ding sinunog ang kanilang mga bangkay alinsunod sa patakaran sa mga pasyenteng namamatay sa COVID-19. Ingon usa ka sangputanan sa pagkamatay sa pipila ka mga high-profile nga mga binilanggo, ang pipila nga nagduda nga ang mga piniriso mahimong gituyo nga gipatay, o nakatakas pa man tungod kay ang ilang mga lawas gisunog dayon pinauyon sa polisiya sa mga pasyente nga namatay sa COVID-19. Pinabulaanan naman ni Bantag ang mga pagdududa at nagpakita ng larawan ang BuCor ng mga bilanggong nasawi sa virus, kabilang si Sebastian. Gipanghimakak ni Bantag ang mga pagduha-duha ug gipakita sa BuCor ang litrato sa mga binilanggo nga namatay sa virus, lakip na si Sebastian. Pansamantalang ginagamit sa ngayon ang isang lugar sa NAIA Terminal 4 na COVID-19 testing center para sa mga tauhan ng Manila International Airport Authority. Usa ka lugar sa NAIA Terminal 4, ang COVID-19 nga pagsulay center alang sa mga personahe sa Manila International Airport Authority, karon gigamit. Sa ulat ni Jhomer Apresto sa Dobol B sa News TV nitong Huwebes, sinabing sinimulan na nitong Miyerkules ang testing at may 1,500 na mga tauhan ng MIAA ang nagpa-test sa aray na yon. Sa usa ka report ni Jhomer Apresto sa Dobol B sa News TV kaniadtong Huwebes, giingon nga nagsugod ang pagsulay kaniadtong Miyerkules ug mga 1,500 ka mga kawani sa MIAA ang gisulayan sa aray na. Isinasagawa ang testing sa paliparan matapos makapagtala ng 55 COVID-19 cases sa mga tauhan ng MIAA. Nagpadayon ang pagsulay sa Airport pagkahuman sa pagrekord sa 55 ka mga kaso sa COVID-19 nga adunay mga kawani sa MIAA. Nungit sa bilang na ito 17 na umano ang gumaling, ayon sa ulat. Sa kini nga ihap, 17 ang giingon nga nakabawi, segun sa report. Hinikayat naman ng MIAA ang mga tauhan at kawani nito na nais magpa-test na magpunta lamang sa NAIA Terminal 4. Sa laing bahin, gidasig sa MIAA ang mga kawani ug kawani nga gusto nga magpa-test aron moadto lang sa NAIA Terminal 4. Nilinaw naman ng MIAA na exclusive lamang para sa mga tauhan nito ang testing service sa NAIA. Giklaro sa MIAA nga ang serbisyo sa pagsulay sa NAIA eksklusibo sa mga kawani niini. Bagamat may mga nakasakay na ng barko pauwi, maraming locally stranded individuals LSIs ang naiwan pa rin sa Manila North Port Terminal, ayon sa ulat ni Mai Bermudez sa Unang Balita nitong Huwebes. Bagamat may mga nakasakay na ng barko pauwi, maraming locally stranded individuals LSIs ang naiwan pa rin sa Manila North Port Terminal, ayon sa ulat ni Mai Bermudez sa Unang Balita nitong Huwebes. Pasado hatinggabi nang makaalis ang barkong may biyaheng Dumaguete at Zamboanga sakay ang mahigit 300 pasahero. Pasado na sa tungang gabii sa dihang ang barko nga adunay Dumaguete ug Zamboanga nga nanglakaw nga nibiya nga adunay kapin sa 300 ka mga pasahero. Sa labas naman ng pier, nananatili pa rin ang maraming LSIs na naghihintay ng kanilang biyahe. Sa gawas sa pier, daghang mga LSI ang naghulat pa sa ilang pagsakay. Marami sa kanila, ilang araw nang nasa pier. Daghan kanila, naa sa pier sa pipila ka mga adlaw. Ayon sa ilang nakapanayam ng GMA News, problema ng ilang LSIs ang paulit-ulit na kanselasyon ng biyahe nila. Pinauyon sa pipila nga nakighinabi sa GMA News, ang problema sa pipila nga LSI mao ang balik-balik nga pagkansela sa ilang biyahe. Samantala, Huwebes nang umaga nang papasukin sa terminal ang mga pasaherong papunta ng Ozamiz City dahil may isang barko raw na babiyahe papunta roon. Samtang, kaniadtong Huwebes sa buntag, gitugotan ang mga pasahero nga makasulod sa terminal sa Ozamiz City tungod kay adunay usa ka barko nga mobiyahe didto. Bagamat pinaaalalahanan ng mga otoridad ang mga pasahero na huwag magdikit-dikit alinsunod sa health protocol na social distancing, hindi na rin ito gaano natutupad dahil na rin sa dami ng tao. Bisan kung gipahinumduman sa mga awtoridad ang mga pasahero nga dili magkahiusa uyon sa sosyal nga protocol sa pagpalayo sa sosyal, wala kini kaayo natuman tungod sa kadaghan sa mga tawo. Naglagay ang Metro Rail Transit Line 3 management ng bike racks sa mga piling istasyon na libreng magamit ng mga nagba-bike na sasakay ng tren at walang mapag-iwanan ng kanilang bisikleta. Ang Metro Rail Transit Line 3 nagbutang og mga racks sa bisikleta sa mga piniling istasyon nga libre alang sa paggamit sa mga nagmaneho sa bisikleta ug ang ilang mga bisikleta dili makagpabilin alang kanila. Sa ulat niJames Agustin sa Unang Baitla, sinabing nakapuwesto ang mga bike rack sa may ilalim ng hagdan ng mga istasyon. Pinauyon kay James Agustin sa First Baitla, giingon nga ang mga bike racks naa sa ilawom sa hagdanan sa mga estasyon. Ayon umano sa pamunuan ng MRT3, ligtas naman ang mga lagayan ng bike pero nilinaw nito na walang pananagutan ang management sa mga bike na ilalagay doon. Pinauyon sa pamunuan sa MRT3, luwas ang mga bike racks apan giklaro niini nga dili responsable ang management sa mga biseklita nga ibutang didto. Payo ng MRT, huwag maglagay ng mga mahahalagang gamit sa mga iiwang bike. Tambag sa MRT, ayaw pagbutang mga bililhon nga butang sa mga gibiyaan nga biseklita. Dagdag ng ulat, limang bikes ang magkakasya sa bawat rack. Gidugang sa ulat nga lima nga mga bisikleta ang moangay sa matag rak. Sa nayon, tatlong istasyon pa lamang ang may mga bike rack. Sa baryo, tulo ra ka mga istasyon ang adunay mga racks sa bisikleta. Ang mga ito ay nasa ilalim ng North Avenue Station, Quezon Avenue Station, at sa GMA-Kamuning Station. Anaa sila sa ilawom sa North Avenue Station, Quezon Avenue Station, ug GMA-Kamuning Station. Binabalak umano ng MRT3 na malagyan ng bike racks ang lahat ng mga istasyon nito sa mga susunod na linggo. Giingon nga naglaraw ang MRT3 nga magbutang mga bike racks sa tanan nga mga istasyon niini sa umaabot nga mga semana. Inulan ng donasyon ang batang si Rondel Sta. Ana matapos mag-viral sa social media ang litrato niya na nagbabantay ng aso ng isang babaeng may kinakailangang bilhin sa loob ng coffee shop kung saan bawal ang hayop. Rondel Sta.Si Ana pagkahuman sa iyang litrato nag-viral sa social media nga nagbantay sa iro sa usa ka babaye nga kinahanglan nga mopalit sa sulud sa usa ka coffee shop diin gidili ang mga hayop. Ayon sa ulat ni JP Soriano sa 24 Oras nitong Miyerkoles, ugali ng 12-taong-gulang na bata na magpunta sa mall mula nung nagsimula ang COVID-19 pandemic para manghingi ng makakain ng kaniyang pamilya. Pinauyon sa report ni JP Soriano sa 24 Oras kaniadtong Miyerkules, ang 12-anyos nga bata nga lalaki moadto na sa mall gikan nga nagsugod ang COVID-19 pandemik sa pagpangayo pagkaon alang sa iyang pamilya. Kuwento ng may-ari ng aso na si AJ Soriano, nag-volunteer si Rondel na bantayan ang alaga niya habang nasa loob siya ng coffee shop. Ang istorya sa tag-iya sa iro nga si AJ Soriano, nagboluntaryo si Rondel nga bantayan ang iyang binuhi samtang naa siya sa sulud sa coffee shop. Nang nasa loob na siya ng shop, nakita niya kung paano naging magkaibigan si Rondel at ang kaniyang alagang si Mazey. Pag-adto sa sulud sa tindahan, nakita niya kung giunsa nga nagkasuod si Rondel ug ang iyang binuhi nga si Mazey. Naging viral ang mga litrato ni Rondel at Mazey, at nang malaman ng netizens ang malungkot na kalagayan ng bata ay nagpadala sila ng tulong. Nag-viral ang litrato nila Rondel ug Mazey, ug sa pagkahibalo sa netizens bahin sa masulub-on nga kahimtang sa bata, nagpadala sila og tabang. Ang perang pinadala ng netizens, ginamit ni AJ para pambili ng grocery para kay Rondel at pamilya nito. Ang salapi nga gipadala sa mga netizens, si AJ kaniadto nagpalit og grocery alang kang Rondel ug sa iyang pamilya. Bukod sa groceries, nakatanggap din ng bagong mga damit si Rondel mula sa manufacturer ng suot niya sa mga viral na litrato. Gawas sa mga groseriya, nakadawat usab si Rondel mga bag-ong sinina gikan sa gisul-ot niya nga taggama sa mga viral nga litrato. Ang GMA News naman ay nagbigay ng face masks sa pamilya ni Rondel. Naghatag ang GMA News og mga maskara sa nawong sa pamilya ni Rondel. Hindi ko nga po talaga ine-expect na magva-viral kasi sa totoo lang po mahilig po talaga siya sa hayop,anang ina ni Rondel na si Nerissa Mabini. Wala gyud ko magdahom nga mag-viral kini tungod kay gusto gyud niya ang mga hayop, ingon sa inahan ni Rondel nga si Nerissa Mabini. Ayon pa kay Nerissa, tumatakas lang si Rondel sa kanilang bahay para magpunta sa mall. Suno kay Nerissa, nagpalagyo lang si Rondel sa ila balay agud mag-mall. Alam daw niya na bawal lumabas ang mga bata sa ilalim ng general community quarantine. Giingon niya nga nahibal-an niya nga ang mga bata nga gitugotan nga makagawas sa ilawom general community quarantine. Samantala, naging madalas na bisita naman ni Rondel si AJ sa kanilang bahay. Samtang, kanunay namisita si Rondel kay AJ sa ilang balay. Napag-alamang dapat ay Grade 6 na si Rondel sa darating na pasukan ngunit hindi siya nakapag-enroll dahil hindi na kaya ng kaniyang magulang na siya ay pag-aralin. Nahibaw-an nga naa unta sa Rehiyon 6 si Rondel sa umaabot nga tuig sa pag-eskuyla apan dili siya makapalista tungod kay dili na makaya sa iyang ginikanan nga magtuon. Ayon kay Rondel, pangarap niya na maging pulis paglaki niya. Bukod dito, matagal na rin daw niyang gustong magkaroon ng alagang aso. Pinauyon kay Rondel, nagdamgo siya nga mahimoÕg pulis pagka dako niya.Gawas niini, giingon usab niya nga dugay na niya nga gusto nga adunay usa ka binuhi nga iro. Buhay na muli ang pag-asang maging instant milyonaryo dahil sa darating na Agosto 4 ay magbabalik na ang lotto ng Philippine Charity Sweepstakes Office PCSO. Buhi usab ang paglaum nga mahimong instant milyonaryo tungod kay sa Agosto 4, mobalik ang lotto sa Philippine Charity Sweepstakes Office PCSO. Sa ulat ni Maki Pulido sa 24 Orasnitong Miyerkules, sinabing aabot sa P304 milyon ang magiging jackpot prize para sa ultra lotto 6/58. Si Maki Pulido nagtaho kaniadtong 24 Orasnitong Miyerkules, nga giingon nga hangtod sa P304 milyon ang premyo sa jackpot alang sa ultra lotto 6/58. Ayon pa kay Royina Garma, general manager ng PCSO, ibabalik sa P20 ang presyo ng bawat taya mula sa dating P24. Pinauyon kay Royina Garma, general manager sa PCSO, ang presyo sa matag pusta ibalik sa P20 gikan sa miaging P24. Ang good news pa rito is that from P24, Ôyong ticket magiging bente na ulit. Ang maayong balita dinhi gikan sa P24, baynte na usab ang imong tiket. Kaya mayroon kaming promo na balik-bente na ang lotto,ani Garma. Mao nga adunay kami usa ka promo sa lotto, ingon ni Garma. Kasabay naman ng kanilang pagbabalik sa operasyon, magpapatupad pa rin daw ang PCSO ng mga pag-iingat sa proseso ng pagtaya dahil sa banta ng COVID-19. Dungan sa pagbalik nila sa operasyon, ipatuman usab sa PCSO ang pag-amping sa proseso sa pagpusta tungod sa hulga sa COVID-19. Isa sa mga ipapatupad na pag-iingat ng PCSO ay ang pagsusuot ng face mask ng mga tataya, dapat din silang magdala ng sariling ballpen, pagsunod sa social distancing at ang pag-sanitize ng kamay. Usa sa mga pag-amping nga ipatuman sa PCSO mao ang pagsul-ob sa maskara sa nawong sa mga sugarol, kinahanglan usab sila magdala sa ilang kaugalingon nga ballpen, sundon ang pagpalayo sa sosyal ug paglinis sa kamut. Para naman sa lotto outlet operator na si Clarissa Tolete, nakahinga raw siya ng maluwag dahil sa patong-patong na raw ang kaniyang mga bayarin. Alang sa operator sa lotto outlet nga si Clarissa Tolete, giingon niya nga dali siya nakaginhawa tungod kay nagsapaw na ang iyang bayranan. Ang laki po talaga nang nawala sa aming kita. Ang ginawa ko po nag-online selling din ako ng mga plants,ani Tolete. Ang kadako nawala gyud among kita. Ang akong gibuhat gibaligya usab nako ang mga tanum sa online, ingon ni Tolete. Bukod sa mga outlet operator, nalugi rin daw mismo ang PCSO ng P9 bilyon dahil apat na buwan natigil ang kanilang operasyon. Gawas sa mga outlet operator, nawala usab sa P9 bilyon ang PCSO tungod kay gisuspenso ang ilang operasyon og upat ka bulan. Kahit pa magbubukas na sa Agosto, inaasahan pa rin ng PCSO na sa Disyembre o Enero pa sa susunod na taon maaabot ang datingnitong kinikita sa online lottery. Bisan kung ablihan kini sa Agosto, gipaabot usab sa PCSO nga ang kita sa online sa online nga loterya maabot sa Disyembre o Enero sa sunod tuig. Samantala, P1.2 hanggang 1.5 bilyon naman daw ang nawala sa PCSO Charity Fund kaya nabawasan ang pondo para sa mga charity work ng ahensya. Samtang, ang PCSO Charity Fund nawad-an sa P1.2 ngadto sa 1.5 bilyon, sa ingon nakaminusan ang pondo alang sa charity work sa ahensya. Yong institutionalized partnership namin. Ôyong funding namin na binibigay sa different charitable institutions, na-suspend po Ôyon,ani Garma. Ang among napahimutang nga panagsama.Ang among pondo nga gihatag sa lainlaing mga charity institusyon gisuspenso, ingon ni Garma. Yong medicine donation program po namin, hindi naman na-suspend pero nabawasan, cinut cut namin into 50%. Ang among programa sa pagdonar og tambal, wala kini gisuspinde apan gibanan, giputol namon kini hangtod sa 50%. Endowment fund namin sa ibaÕt ibang hospital, na-suspend po Ôyon,dagdag pa ni Garma. Adunay kami endowment fund sa lainlaing mga ospital, gisuspinde kini, dugang ni Garma. Isang babaeng positibo sa coronavirus disease 2019 COVID-19 ang nakatakas sa tinutuluyan niyang hotel na ginawang isolation facility sa Quezon City. Usa ka babaye nga positibo sa sakit nga coronavirus 2019 COVID-19 ang nakatakas gikan sa hotel nga iyang gipuy-an, nga nahimoÕg usa ka isolation facility sa lungsod sa Quezon. Ang lokal na pamahalaan, nagulat dahil inakala nilang quarantine facility lang para sa mga OFW na naghihintay ng resulta ng COVID-19 test ang hotel pero ginawa na palang isolation facility ng mga positibo sa virus. Natingala ang kagamhanang lokal tungod kay gihunahuna nila nga ang hotel usa ra ka quarantine nga pasilidad alang sa mga OFW nga naghulat sa mga resulta sa COVID-19 test apan gihimo kini usa ka isolation facility nga positibo sa mga virus. Ayon sa ulat ni Saleema Refran sa GMA news 24 Orasnitong Miyerkules, ipinakita ang video nang makuhanan ang isang babae na nasa damuhan sa Barangay Greater Lagro noong Linggo ng hapon matapos niyang makipaghabulan sa ilang lalaki sa kalapit na hotel. Pinauyon sa report ni Saleema Refran sa GMA news 24 Orasnitong Miyerkules, gipakita ang video sa usa ka babaye nga gipusil sa kasagbutan sa Barangay Greater Lagro kaniadtong Domingo sa hapon pagkahuman sa paggukod niya sa pipila ka mga lalaki sa usa ka duol nga hotel. Tumakbo siya dito. Hinabol sila dito ng mga boy, tsaka nuÕng babae. Midagan siya dinhi.Gigukod sila sa mga lalaki dinhi, labi na ang babaye. Pagdating doon parang namalo ng dalawang sasakyan doon na nakaparada bago siya makarating ng club house,ayon sa residenteng Raul Sevilla. Pag-abut didto ingon kung ang duha nga mga sakyanan nagparking didto nga gi-park sa wala pa siya nakaabut sa club house, sumala sa residente nga si Raul Sevilla. Nag-stay lang siya doon sa damuhan hanggang dumating na Ôyung mga pulis, may kasamang nakasuot ng PPE, kinuha na siya,idinagdag nito. Nagpabilin lang siya didto sa lawn hangtod moabut ang pulis, nga adunay nagsul-ob sa PPE, gidala siya, dugang pa niya. Ayon kay Sevilla, hindi nagpaliwanag ang mga awtoridad ukol sa pangyayari. Suno kay Sevilla, wala ginpaathag sang mga awtoridad ang insidente. Nitong nakaraang Lunes, nag-surprise inspection sa nasabing hotel ang lokal na pamahalaan ng Quezon City, Quezon City Police District, at barangay. Kaniadtong Lunes, usa ka lokal nga kagamhanan sa Lungsod sa Quezon, Quezon City Police District, ug barangay ang naghimo og sorpresa nga pagsusi sa nasangpit nga hotel. At sila ang nasorpresa nang malaman nilang isolation facility na ng mga nagpositibo sa COVID-19 ang hotel, na noong una ay quarantine facility lang para sa mga OFW. Ug sila ang nakurat sa ilang nahibaw-an nga ang hotel adunay usa ka isolation facility alang sa mga nagpositibo sa COVID-19, nga sa una usa ra nga quarantine nga pasilidad alang sa mga OFW. Ayon sa lokal na pamahalaan, mga tauhan mula sa Bureau of Quarantine ng Department of Health ang nagpapatakbo sa hotel. Pinauyon sa lokal nga gobyerno, ang mga kawani gikan sa Bureau of Quarantine sa Department of Health ang nagpadagan sa hotel. Sabi naman ng abogado ng hotel, kinontrata raw sila ng gobyerno upang gamiting quarantine facility ng mga OFWs ang pasilidad. Ang abogado sa hotel nagsulti nga gikontrata sila sa gobyerno aron magamit ang pasilidad ingon usa ka quarantine nga pasilidad alang sa mga OFW. Tiniyak din ni Respicio, na magdadagdag pa ng security personnel ang hotel. Gisiguro usab ni Respicio nga dugangan sa hotel ang dugang nga mga security personel. Matapos ang limang taon na operasyon, isasara na simula sa Agosto 31 ang KidZania Manila, na pinamamahalaan ng Play Innovations Inc., na subsidiary ng ABS-CBN Corp. Pagkahuman sa lima ka tuig nga operasyon, ang KidZania Manila, nga gidumala sa Play Innovations Inc., usa ka subsidiary sa ABS-CBN Corp., magsira sa Agosto 31. Inihayag ng ABS-CBN ang pagkalugi ng naturang pasyalan mula nang ipatupad ang lockdown para mapigilan ang pagkalat ng coronavirus disease 2019 COVID-19. Gipahibalo sa ABS-CBN ang pagkawala sa mga nasangpit nga talan-awon gikan sa pagpatuman sa lockdown aron malikayan ang pagkaylap sa coronavirus disease nga 2019 COVID-19. Nakatayo ang KidZania Manila sa Park Triangle sa Bonifacio Global City sa Taguig, kung saan mayroong mahigit na 60 role-playing activities na puwedeng gawin ang mga bata. Ang KidZania Manila naa mahimutang sa Park Triangle sa Bonifacio Global City sa Taguig, diin adunay kapin sa 60 ka mga kalihokan sa pagdula sa papel alang sa mga bata. Nitong nakaraang Mayo, sinabi ni Trade Secretary Ramon Lopez na mahigit 525,000 o 52.66% ng MSMEs sa bansa ang natigil ang operasyon dahil sa lockdown. Kaniadtong Mayo, giingon ni Trade Secretary Ramon Lopez nga kapin sa 525,000 o 52.66% sa mga MSME sa nasud ang ning-undang sa operasyon tungod sa lockdown. Isang tricycle driver na notoryus din daw na holdaper ang patay sa pamamaril sa Maynila, ayon sa ulat ni Mai Bermudez sa Unang Balita nitong Miyerkoles. Usa ka drayber sa traysikol nga usa usab ka bantog nga holdaper ang napatay sa pagpamusil sa Manila, gitaho ni Mai Bermudez sa First News kaniadtong Miyerkules. Sa loob mismo ng kaniyang tricycle binaril si Bernie Fernando Menza, 26, nitong Martes ng gabi sa Sampaloc. Natutulog siya noon kasama ang kaniyang mag-iina. Si Bernie Fernando Menza, 26, gipusil sa sulod mismo sa iyang traysikol kaniadtong Martes sa gabii sa Sampaloc.Nakatulog siya kaniadto uban ang iyang pamilya. Ayon sa isang saksi, bago ang pamamaril ay may apat na lalaking sakay ng dalawang motor ang pumarada sa pinangyarihan ng krimen. Sumala sa usa ka nakasaksi, sa wala pa ang pagpamusil, upat ka mga lalaki nga sakay sa duha nga motor ang nagparking sa lugar nga nahitaboan sa krimen. Naniniwala ang mga taga-barangay na isa sa mga naging biktima ni Menza ang nagpapatay sa kaniya. Nagtoo ang mga tagabaryo nga usa sa mga biktima ni Menza ang nagpatay kaniya. Notoryus na holdaper daw si Menza na siyang tinuturong suspek sa pagnanakaw sa isang bisikleta nitong Martes. Si Menza usa ka notoryus nga holdaper nga giingon nga suspetsado sa pagpangawat og biseklita kaniadtong Martes. Dati na raw itong nadakip ngunit nakatakas sa presinto. Kanhi siya gidakup apan nakatakas gikan sa presinto. Mga estudyante raw ang kadalasang biktima ni Menza. Giingon nga ang mga estudyante kanunay biktima sa Menza. Depensa naman ng kinakasama ni Menza na si Jomelyn Latoza, matagal na siyang tumigil sa masamang gawain. Ang kauban ni Menza nga si Jomelyn Latoza, sa laing bahin, nagdepensa kaniya sa dugay nga panahon. May dalawang maliliit na anak si Menza at si Latoza. Si Menza ug Latoza adunay duha ka gagmay nga mga anak. Huli sa camera ang ginawang pagnanakaw sa isang matandang babaeng mangangalakal sa Caloocan City, ayon sa ulat ni Darlene Cay sa Unang Balita nitong Miyerkoles. Ang pagpangawat sa usa ka tigulang babaye nga negosyante sa Caloocan City nakuha sa camera, report ni Darlene Cay sa First News kaniadtong Miyerkules. Sa kuha ng CCTV nitong Martes ng madaling araw, kita ang isang lalaki na umaaligid sa isang natutulog na babae sa ilalim ng footbridge sa EDSA. Ang kuha sa CCTV kaniadtong Martes sa buntag gipakita sa usa ka lalaki nga naglibut sa usa ka babaye nga natulog sa ilalum sa usa ka footbridge sa EDSA. Maya-maya, nilapitan ng lalaki ang babaeng kinilalang si Milagros Bautista, 68, at kinalikot ang mga gamit nito. Sa ulahi, giduol sa lalaki ang babaye nga giila nga si Milagros Bautista, 68, ug gihilabtan ang iyang mga gamit. Umalis siya nang bumalikwas ang babae, ngunit bumalik din kalaunan na may dalang panghiwa ng bag. Milakaw siya sa paglingi sa babaye, apan sa ulahi mibalik nga may putol nga bag. Nang makuha ang pitaka ng matanda ay dali-daling umalis ang suspek. Pagkuha sa tigulang nga tawo sa iyang pitaka, dali nga mibiya ang suspek. Nagising ang biktima at sinubukang sundan ang lalaki pero hindi na niya ito nakita. Nagmata ang biktima ug gisulayan ang pagsunod sa lalaki apan wala niya kini makit-i. Ayon sa mga taga-barangay, hindi ito ang unang beses na nanakawan ang biktima. Sumala sa mga tagabaryo, dili kini ang unang higayon nga gitulis ang biktima. Habang kinakapanayam ng GMA News ang isang barangay official, napansin niya sa CCTV na may lalaki na namang umaali-aligid ulit kay Milagros sa ilalim ng pareho ring footbridge. Samtang nag-interbyu ang GMA News sa usa ka opisyal sa barangay, iyang namatikdan sa CCTV nga usa ka lalaki ang nagtuyok pag-usab sa Milagros ilalom sa parehas nga footbridge. Kitang-kita sa CCTV kung paano kinuha ng lalaki ang bag ng biktima. Klaro sa CCTV kung giunsa gikuha sa lalaki ang bag sa biktima. Agad namang pumunta ang mga taga-barangay sa lugar na nadakip ang lalaki. Ang mga tagabaryo gilayon nga nangadto sa lugar diin gidakup ang lalaki. Ayon kay Milagros, kahit matanda na siya ay hindi siya namamalimos. Ingon ni Milagros, bisan kung tigulang na siya, dili siya magpakilimos. Nangangalakal daw siya at kumikita ng P50 na kaniyang iniipon. Giingon niya nga nagnegosyo siya ug nakakuha og P50 nga iyang natigum. Aminado naman ang suspek na s Martin Caliope na siya rin ang nagnakaw kay Milagros nitong Martes ng madaling araw. Giangkon sa suspek nga si Martin Caliope, nga gikawat usab niya si Milagros kaniadtong Martes sa buntag. Isang lalaki sa Beirut, Lebanon ang tinutukan ng patalim at hinoldap ng salaring nakamotorsiklo. Usa ka lalaki sa Beirut, Lebanon ang gidunggab ug gitulis sa usa ka nagmotorsiklo. Pero nang papaalis na ang suspek, bumalik siya sa biktima para humingi ng paumanhin at nagpaliwanag na nagawa lang niya ang krimen dahil sa kahirapan. Apan sa paggawas sa suspetsado nibalik siya sa biktima aron mangayo og pasaylo ug gipatin-aw nga nabuhat ra niya ang krimen tungod sa kawad-on. Ayon sa ulat ng Agence France-Presse, tumaas ang kaso ng naturang uri ng krimen dahil na rin sa krisis sa ekonomiya na nararanasan sa naturang bansa, na nagtutulak sa kanilang mga mamamayan sa kahirapan. Pinauyon sa usa ka report sa Agence France-Presse, ang gidaghanon sa mga nasangpit nga krimen nadugangan tungod sa krisis sa ekonomiya sa nasud, nga nagtukmod sa ilang mga lungsuranon sa kawad-on. Kuwento ng biktima si Zakaria al-Omar, 37-anyos, tinatayang nasa 40-anyos ang lalaking nangholdap sa kaniya na nangyari isang gabi sa Hamra commercial district. Ang istorya sa biktima mao ang kang Zakaria al-Omar, 37, gibanabana nga 40-anyos nga lalaki nga gidagit siya nga nahitabo usa ka gabii sa Hamra komersyal nga distrito. Matapos kunin ang kaniyang pera, pasakay na umano ang suspek sa motorsiklo pero bumalik ito para ipaliwanag na nawalan siya ng trabaho at hindi na makabayad sa renta kaya nagawa niya ang krimen. Pagkahuman kuhaon ang iyang kuwarta, nagsakay kuno sa motorsiklo ang suspetsado apan mibalik aron ipasabut nga nawad-an siya og trabaho ug dili makabayad sa renta busa gihimo niya ang krimen. Ibinabalik daw ng suspek ang pera pero hindi na kinuha ni Omar. Giuli kuno sa suspek ang kwarta apan wala kini gikuha ni Omar. Ayon sa ulat, tumaas ang krimen sa Lebanon batay sa datos ng kanilang Internal Security Forces. Pinauyon sa report, ang krimen sa Lebanon ningtaas basi sa datos gikan sa ilang Internal Security Forces. Mula sa 650 na naitalang kaso ng pagnanakaw at holdap noong 2019, tumaas ito sa 863 sa unang anim na buwan pa lamang ng 2020, batay umano sa nakitang dokumento ng AFP. Sa 650 nga natala nga kaso sa pagpangawat ug paghawid kaniadtong 2019, ningtaas kini sa 863 sa una nga unom ka bulan sa 2020 lamang, pinauyon sa usa ka dokumento sa AFP. Sa kahihintay ng masasakyang barko para makauwi sa Cebu, naubos na ang naitatabing pera ng isang lalaki at P200 na lang ang natira mula nang maging Locally Stranded Individual LSI siya sa Luzon. Samtang naghulat sa pagbalik sa lantsa sa Cebu, usa ka tawo nahutdan salapi ug may nahabilin nga P200 gikan nga siya nahimoÕg usa ka Lokal nga Straced Individual LSI sa Luzon. Sa ulat ni Darlene Cay sa GMA News Unang Balita nitong Martes, sinabing kabilang si Jose Laordin ang mga bagong dating na LSIs sa Manila North Port Terminal na gusto nang makauwi sa kani-kanilang probinsiya. Sa report ni Darlene Cay sa GMA News Unang Balita kaniadtong Martes, giingon nga kauban si Jose Laordin sa mga bag-ong naabot nga LSI sa Manila North Port Terminal nga gusto mobalik sa ilang tagsatagsa nga mga probinsya. Dumating ang bagong grupo ng LSIs at pansamantalang natutulog sa tent na nasa tabing kalsada habang kanselado pa ang mga biyahe. Ang bag-ong grupo sa LSI miabut ug temporaryo nga natulog sa tolda sa daplin sa dalan samtang gikansela pa ang mga biyahe. Ngunit dalawang linggo na sa labas ng Manila North Port si Laordin, na hinihintay ng dalawang niyang mga maliliit na anak sa Cebu. Apan si Laordin naa sa gawas sa Manila North Port sulod sa duha ka semana, naghulat sa iyang duha ka gagmay nga mga anak sa Cebu. Sana po makauwi na ako, yun lang po ang hiling ko. Unta makauli ko, kana ra ang akong gusto. Dapat makarating na ako ng pantalan ng Cebu, sabi ni Laordin. Naa unta ko sa pantalan sa Cebu, ingon ni Laordin. May inasikaso umano si Laordin sa Bulacan kaya umalis ng Cebu, hanggang sa maudlot na ang kaniyang pag-uwi dahil sa kawalan ng biyahe. Adunay giatiman si Laordin sa Bulacan busa nibiya siya sa Cebu, hangtod nga nadugay ang iyang pagbalik tungod sa kakulang sa pagbiyahe. Kalaunan, naubos na ang perang dapat ay pamasahe niya. Kalaunan, naubos na ang perang dapat ay pamasahe niya. Meron na lamang siyang P200 at hindi niya alam kung paano ito pagkakasiyahin sa pagkain at pambili ng ticket sa barko. Naa ra siyay P200 ug wala siya kahibalo kung unsaon kini matagbaw sa pagkaon ug pagpalit usa ka ticket sa bangka. Wala pong biyahe tsaka wala na akong pera. Wala koy biyahe ug wala koy kwarta. Hindi na kasya itong pambili ng ticket. P1,200 po, paano na ito?, tanong niya. Dili na makaya nga makapalit tiket.P1,200, kumusta na?, Pangutana niya. Samantala, hindi na nasamahan ni Rebecca Memoracion ang kaniyang ina sa mga huling sandali nito sa Bacolod, matapos siyang apat na buwang ma-stranded sa Metro Manila. Samtang, wala na si Rebecca Memoracion sa iyang inahan sa iyang katapusang mga gutlo sa Bacolod, pagkahuman siya ma-strand sa Metro Manila sa upat ka bulan. Pumunta si Memoracion sa Metro Manila para mag-asikaso ng mga papeles, pero inabutan siya ng lockdown. Apat na beses daw nakansela ang biyahe ni Memoracion. Si Memoracion ning-adto sa Metro Manila aron atimanon ang mga papeles, apan naabtan siya sa lockdown.Ang biyahe ni Memoracion gikanselar upat ka beses. Yung nanay ko simula nung ma-ano, nagkasakit po yun eh, hindi ako makauwi uwi dahil parati nga ang biyahe ko naka-cancel tapos hindi tuloy-tuloy. Ang akong inahan sukad niadto, nasakit siya, dili ako makapauli tungod kay ang akong biyahe kanunay nga gikansela ug dili nagpadayon. Hanggang mamatay na, eh kailangan kong umuwi, kuwento ni Memoracion. Hangtod nga ako mamatay, kinahanglan ako mopauli, ingon ni Memoracion. Mahigit isang linggo na raw nakaburol ang ina ni Memoracion. Giingon nga gilubong sa kapin usa ka semana ang inahan ni Memoracion. Hiling ni Memoracion na magkaroon ng huling pagkakataon para makapagpaalam sa ina, na hindi niya nagawa noong magkasakit ito. Gihangyo ni Memoracion nga adunay katapusang higayon nga manamilit sa iyang inahan, nga wala niya buhata sa nagmasakit siya. Humihingi ako ng tulong na sana payagan akong makauwi kasi kailangan talaga eh, walang mag-aasikaso doon, ayon kay Memoracion. Naghangyo ako alang sa tabang nga tugotan ako nga mopauli tungod kay kinahanglan ko gyud, walaÕy mag-atiman niini, sumala sa Memoracion. Sa tent muna sa tabing kalsada matutulog si Memoracion kung hindi matutuloy ang kaniyang biyahe nitong Martes. Ang Memoracion matulog sa tent sa daplin sa dalan kung dili madayon ang iyang biyahe sa Martes. Kaniya-kaniyang latag ang mga LSIs sa mga tent at hindi na nasusunod ang physical distancing. Ang matag LSI matag usa nagpatindog sa ilang mga tolda ug ang pisikal nga pagpahilayo wala na sundan. Inilahad ng kumpanyang 2GO sa kanilang Facebook page na hindi kasama nitong Martes ang mga stranded individuals sa biyahe papuntang Bacolod at Iloilo. Ang kompanya nga 2GO nagpahayag sa iyang pahina sa Facebook nga ang mga na-strand nga indibidwal sa pagbiyahe sa Bacolod ug Iloilo wala iapil kaniadtong Martes. Pupuwede namang makasakay ang mga LSIs papunta sa Cagayan de Oro. MahimoÕg makasakay ang LSI sa Cagayan de Oro. Dinala at iginarahe sa compound ng Manila Zoo ang mga tricycle at pedicab ng mga tsuper na lumabag sa mga quarantine protocol sa gitna ng general community quarantine GCQ. Ang mga traysikol ug pedicab sa mga drayber nga nakalapas sa mga quarantine nga protokol gidala sa compound sa Zoo sa Manila taliwala sa kinatibuk-ang komunidad nga quarantine nga GCQ. Sinita ng Manila Traffic and Parking Bureau ang mga tsuper na hindi nakasuot ng mga face mask o gumagamit lamang ng student license, ayon sa Twitter post ni Isa Umali ng Super Radyo DZBB. Gipunting sa Manila Traffic and Parking Bureau ang mga drayber nga dili magsul-ob og maskara sa nawong o mogamit lang og lisensya sa estudyante, sumala sa post sa Isa Umali sa Twitter sa Super Radyo DZBB. Makikita sa post ang mahabang linya ng mga tricycle at pedicab na hinahatak sa impounding area. Gipakita sa post ang usa ka taas nga linya sa mga trisikol ug pedicab nga gidala sa nag-impound nga lugar. Pinahintulutan nang bumiyahe ang mga tricyle, pedicab at iba pang mga sasakyan na may side car sa mga national highway nitong Hunyo sa ilalim ng ipinatutupad na GCQ dahil sa COVID-19. Ang mga trisikol, pedicab ug uban pang mga salakyanan nga adunay mga kilid nga awto gitugotan nga makabiyahe sa mga nasyonal nga haywey kaniadtong Hunyo ubos sa gipatuman nga GCQ tungod sa COVID-19. Isang tindero ng balut sa Quezon City ang patay matapos pagbabarilin, ayon sa ulat ni James Agustin sa Unang Balita nitong Martes. Usa ka tigbaligya og balut sa Lungsod sa Quezon ang napatay human gipusil, sumala sa report ni James Agustin sa Unang Balita kaniadtong Martes. Kalalaya lang daw sa kulungan ng biktimang si Gilbert Paala dahil sa kasong may kinalaman sa iligal na droga nang siya ay barilin nitong Lunes ng gabi. Giingon nga si Gilbert Paala nakagawas sa bilanggoan tungod sa kasong may kalabotan sa iligal nga droga sa dihang gipusil kini kaniadtong Lunes sa gabii. Tatlong putok ng baril ang narinig ng mga residente, dahilan para sila ay magtakbuhan palayo. Nabati sa mga residente ang tulo ka buto sa pusil hinungdan nga nakadagan sila. Tatlong lalaki raw na sakay ng mga motorsiklo ang salarin, ayon sa paunang imbestigasyon ng pulisya. Ang sad-an giingon nga tulo ka mga lalaki nga nagmotorsiklo, suma sa inisyal nga imbestigasyon sa pulisya. Bagamat maraming tao sa lugar ay hindi naplakahan ang mga motorsiklo. Bisan kung daghang mga tawo sa lugar ang wala nakapark sa mga motorsiklo. Iniimbestigahan pa ng pulisya ang motibo sa krimen. Giimbestigahan pa sa kapulisan ang motibo sa krimen. Humingi ng tulong si Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor sa National Bureau of Investigation NBI upang hanapin ang netizen na nagbanta sa buhay ng bunso niyang anak sa social media. Ang Anakalusugan party-list Representative Mike Defensor nangayo tabang gikan sa National Bureau of Investigation NBI aron makit-an ang netizen nga naghulga sa kinabuhi sa iyang kamanghuran nga anak sa social media. Sa ambush interview ng mga mamamahayag sa Taguig City, sinabi ni Defensor na isang netizen ang nagkomento sa isa niyang post sa Instagram kung saan nagno-novena ang kaniyang batang anak. Sa usa ka ambus nga pakigsulti sa mga mamamahayag sa Taguig City, giingon ni Defensor nga usa ka netizen ang nagkomento sa usa sa iyang mga gi-post sa Instagram diin adunay usa ka nobena ang iyang anak nga lalaki. Nagulat ako kasi nung Linggo, parang pinost ko yung the night before the novena noong aming anak. Tapos merong nagkomento doon, Papatayin ko yung anak mo, gago, ayon kay Defensor. Natingala ko kay kaniadtong Domingo, murag gi-post nako ang gabii sa wala pa ang nobena kung kanus-a among anak.Tapos naay nagcomment ana, patyon ko imong anak, gago, suma pa ni Defensor. Muli raw nagkomento ang naturang netizen na nakasaad ang pangalan ng kaniyang anak na papatayin nito at may kasama ring mga salita na, mata sa mata at buhay sa buhay. Giingon usab nga nagkomento usab ang netizen nga nagsulti nga ang ngalan sa iyang anak iyang patyon ug lakip usab ang mga pulong, mata sa mata ug kinabuhi sa kinabuhi. Siyempre nakakabahala yung ganun. Hindi mo alam kung saan nanggaling yung, kung ano yung isip ng taong yon, at hindi maganda yung ganun, sabi ng kongresista. Syempre nabalaka ko.Wala nimo hibal-an kung diin gikan kana, kung unsa ang hunahuna sa tawo, ug kana dili maayo, ingon sa kongresista. Sinabi ni Defensor na pormal na siyang dumulog sa NBI para matukoy ang pagkakakilanlan ng naturang netizen. Giasoy ni Defensor nga pormal siyang nidangop sa NBI aron mahibal-an kung kinsa ang netizen. Nagpa-message muna ako para madaling ma-trace. Alam ko dinelete niya e pero nakuha namin yung pangalan and hopefully ma-trace namin ito, pahayag ng mambabatas. Nag message muna ko aron dali masubay.Nahibal-an nako nga gitangtang niya kini apan nakuha namon ang ngalan ug gilauman nga masubay namon kini, ingon sa magbabalaod. Aminado naman si Defensor na siya man ay nakatatanggap din ng mga pagbabanta at mga hindi magagandang salita nitong mga nakaraan pero hinahayaan lang niya. Giangkon ni Defensor nga nakadawat usab siya mga hulga ug dili maayong mga pulong kaniadto apan gipasagdan lang niya kini. Kung minsan siyempre kapag hindi na masyadong maganda ang lengguwahe, dine-delete yan. Usahay, syempre, kung dili kaayo maayo ang sinultian, kini gitangtang. Pero kung nagmumura lang siya, pinapabayaan ko, ani Defensor. Apan kung manumpa lang siya, gipasagdan ko siya, ingon ni Defensor. Paalala niya sa publiko, maging responsable sa paggamit ng social media at igalang ang pananaw ng iba kung salungat man sa kanilang paniniwala. Gipahinumduman niya ang publiko, responsable sa paggamit sa social media ug respetuhon ang panan-aw sa uban bisan kung kini sukwahi sa ilang mga gituohan. Siguro dapat magkaroon din tayo ng disiplina at paggaling sa isat isa na may mga salitang hindi dapat. May mga gawaing hindi dapat. Tingali kinahanglan usab kita adunay disiplina ug pag-ayo sa matag usa sa mga pulong nga dili angay.Adunay mga buluhaton nga dili angay. May mag lengguwahe, pagmumura na iwasan natin, sabi niya. Adunay sinultian, pagpanumpa nga kinahanglan naton likayan, ingon niya. Magkaroon man tayo ng ibat ibang pananaw sa pulitika, ibat iba ang ating paninindigan, pero dapat bukas tayo sa pag-uusap at pagsasalita nang hindi nagmumura at nag-aaway, dagdag pa ni Defensor. Bisan kung managlahi ang mga panan-aw sa politika, managlahi ang mga opinyon, apan kinahanglan bukas sa panagsulti ug pagsulti nga walaÕy pagpanumpa ug away, dugang pa ni Defensor. Pinaghahanap at nahuli kinalaunan ang isang babaeng kasambahay at nobyo niyang trabahador matapos umanong tangayin ang P400,000 cash ng kanilang among negosyante sa Valenzuela City. Usa ka babaye nga katabang sa balay ug uyab sa iyang hinigugma ang gipangita ug gidakup human gipasanginlang nangawat sa P400,000 nga salapi gikan sa ilang tag-iya sa negosyo sa Lungsod sa Valenzuela. Sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Orasnitong Lunes, sinabing naaresto sa entrapment operation ng Valenzuela police ang magkasintahang suspek na sina Jamaica Buenviaje at Marc Andre Dimacutac. Sa usa ka report ni Emil Sumangil sa GMA News 24 Orasnitong Lunes, giingon nga ang magtiayon nga nagduda nga sila si Jamaica Buenviaje ug Marc Andre Dimacutac gidakup sa usa ka entrapment operation sa pulisya sa Valenzuela. Pero P345,000 cash na lang umano ang nabawi sa magkasintahan. Apan nakuha ra kuno sa magtiayon ang P345,000 nga salapi. Sa kuha ng CCTV, nakita si Buenviaje na lumabas sa bahay ng kaniyang mga amo na may bitbit na supot na umanoy pinaglalagyan ng natangay na perang nakalagay sa vault. Gipakita sa kuha sa CCTV si Buenviaje nga mogawas sa balay sa iyang mga amo nga nagdala usa ka bag nga gisudlan sa kinawat nga salapi sa vault. Kaagad na nagsumbong sa pulisya at ang mga biktima at inilabas naman sa social media ang kuha ng CCTV. Ang kuha sa CCTV gilayon nga gireport sa pulisya ug sa mga biktima ug gipagawas sa social media. Natatakot at hinahanap na raw sila ng pulis. Giingon nga nahadlok ang pulisya ug gipangita sila. ÔYung lalaki is nag-contact doÕn sa victim na isasauli niya Ôyung perang nakuha,ayon kay Valenzuela police chief Police Colonel Fernando Ortega. Gikontak sa lalaki ang biktima aron ibalik ang salapi, sumala sa hepe sa pulisya sa Valenzuela nga si Police Colonel Fernando Ortega. Humingi ng tawad ang magkasintahan kay Chua. Nangayo og pasaylo ang magtiayon kay Chua. Nanghihingi po ako ng tawad kay ate. Nangayo ko pasaylo sa akong igsoon. Sana po mabigyan pa po Ôko ng pagkakataon. Unta mahatagan ko lain higayon. Ayaw ko pong makulong,emosyonal na sinabi ni Buenviaje. Dili ko gusto nga mabilanggo, emosyonal nga giingon ni Buenviaje. Sana po mapatawad na po ako ni ate, bigyan niya po ng isang pagkakataon para mapakita kay ate na ganoÕn talaga ako,dagdag pa ni Dimacutac. Gihangyo ko nga pasayluon ako sa akong igsoon, hatagan niya ako higayon nga ipakita sa akong igsoon nga ingon gyud ako niana, dugang ni Dimacutac. Nagbabala ang pulisya sa publiko na mag-ingat sa mga magnanakaw ngayong panahon ng pandemya. Gipasidan-an sa pulisya ang publiko nga magbantay sa mga kawatan sa panahon sa kini nga pandemya. Talaga pong ito ang ina-anticipate namin na dadaming krimen, Ôyang pagnanakaw because alam naman po natin na hirap po tayo sa panahon ng pandemic,ani ni Ortega. Kini gyud ang gilauman namon nga adunay daghang mga krimen, pagpangawat tungod kay nahibal-an namon nga maglisud kami sa panahon sa pandemiya, ingon ni Ortega. Wag po tayong sobrang magtiwala at dapat po ay pinipili at inii-screen din po, kinukuhanan ng mga clearances,dagdag nito. Dili kita magsalig og maayo ug kinahanglan usab kita mapili ug i-screen, makakuha mga clearances, dugang niya. Nilinaw ni Manila Mayor Isko Moreno na hindi lang para sa mga Manile–o ang dalawang drive-thru COVID-19 rapid testing sites na itayo nila sa Maynila. Giklaro ni Manila Mayor Isko Moreno nga ang duha nga drive-thru COVID-19 nga dali nga mga site nga tukuron nga tukuron nila sa Manila dili lang alang sa mga Manile–o. Sa programang Unang Hirit nitong Lunes, inihayag ng alkalde na maging ang taga-ibang lugar ay maaaring magtungo sa drive-thru testing site sa Lawton at Quirino Grandstand sa Lunes para nagpasuri. Sa programa sa Unang Hirit kaniadtong Lunes, gipahibalo sa mayor nga bisan ang mga langyaw mahimoÕg moadto sa drive-thru testing site sa Lawton ug Quirino Grandstand sa Lunes alang sa pagsulay. Kaya umanong mag-accomodate ng test site ng Lawton ng hanggang 200 katao at 700 naman sa Grandstand, na bukas simula 8:00 am hanggang 5:00 p.m. Mao nga giingon nga mapaigo ang lugar nga panukiduki sa Lawton hangtod sa 200 ka tawo ug 700 sa Grandstand, nga bukas gikan alas 8:00 sa buntag hangtod 5:00 sa hapon Pagtiyak ni Moreno, accurate ang resulta ng test at hindi makakaroon ng false negative o false positive na resulta. Gipasalig ni Moreno nga ang resulta sa pagsulay ensakto ug walaÕy sayup nga negatibo o sayup nga positibo nga sangputanan. Bagaman wala na umanong kailangang dalhin ang magpapa-test maliban sa sariling katawan at ID, pero first come first serve ang sistema hanggang sa maubos ang nakalaan na test kits sa naturang araw. Bisan kung dili kinahanglan nga magdala sa tester gawas sa iyang kaugalingon nga lawas ug ID, apan una nga pag-alagad ang sistema hangtod nga mahuman ang gihatag nga mga kit sa pagsulay sa kana nga adlaw. Hindi rin lang daw ang mga naka-kotse ang maaaring magpa-test kung hindi maging ang mga naka-motorsiklo, bisikleta o tricycle. Giingon usab nga ang naa ra sa usa ka awto ang makasulay kung dili kadtong sakay sa motorsiklo, bisikleta o traysikol. Bukod sa drive-thru rapid testing sites, maglalagay na rin sila ng walk-in testing sa labas ng ospital para hindi na kailangang pumasok sa pagamutan ang mga nais magpasuri. Panoorin ang video para sa buong detalye. Gawas sa drive-thru Quick Testing Site, magbutang usab sila og walk-in Test sa gawas sa hospital aron ang mga gusto nga masulayan dili na moadto sa hospital.Tan-awa ang video alang sa bug-os nga mga detalye. Nilinaw ng Malaca–ang na hindi prayoridad ni Pangulong Rodrigo Duterte ang pag-amyenda sa Saligang Batas ngayong may kinakaharap na pandemya ang bansa dahil sa COVID-19. Giklaro sa Malaca–ang nga dili prioridad ni Presidente Rodrigo Duterte ang pag-amendar sa Batakang Balaod karon nga nag-atubang ang usa ka nasud sa usa ka pandemya tungod sa COVID-19. Ang totoo po ay nakatutok ngayon ang Presidente, ang buong national government sa pamamagitan ng IATF dito po sa problema ng COVID-19, paliwanag ni presidential spokesperson Harry Roque sa televised briefing nitong Lunes. Ang tinuud mao ang Presidente, ang tibuuk nasyunal nga gobyerno pinaagi sa IATF naka-focus karon sa problema sa COVID-19, gipatin-aw sa tigpamaba sa pagkapresidente nga si Harry Roque sa usa ka briefing sa telebisyon kaniadtong Lunes. So hindi po prayoridad ang Charter change, paglilinaw niya. Busa ang pag-usab sa Charter dili usa ka prayoridad, pagklaro niya. Idinagdag ni Roque na walang binabanggit ang pangulo tungkol sa charter change sa kaniyang lingguhang pagpupulong. Dugang pa ni Roque nga walaÕy gihisgutan ang presidente bahin sa pagbag-o sa charter sa iyang senemana nga miting. Ang pahayag ay ginawa ni Roque kaugnay sa hakbangin ng mga municipal mayor na amyendahan ang Konstitusyon para mabigyan ng dagdag na kapangyarihan ang local government units. Ang pahayag ginpahayag ni Roque may kaangtanan sa inisyatiba sang mga munisipal nga alkalde nga bag-uhon ang Konstitusyon agud hatagan gahum ang mga yunit lokal nga gobyerno. Ang mungkahi na idinaan sa resolusyon ay ipinadala ng mga alkalde sa Department of the Interior and Local Government DILG. Ang sugyot nga gipasa sa resolusyon gipadala sa mga mayor sa Department of Interior and Local Government DILG. Kabilang sa mga hangarin ng mga alkalde na madagdagan ang bahaging natatanggap nila sa buwis at mapayagan ang mga dayuhan na makapagnegosyo sa bansa. Lakip sa katuyoan sa mga mayor nga dugangan ang ilang bahin sa buhis ug tugotan ang mga langyaw nga magnegosyo sa nasud. Nakatakdang magbukas muli ang sesyon ng Kongreso sa Lunes, Hulyo 27, at muling magdaraos ng kaniyang State of the Nation Address SONA si Duterte. Ang sesyon sa Kongreso gikatakda nga magbukas usab sa Lunes, Hulyo 27, ug ipadayon usab ni Duterte ang iyang State of the Nation Address SONA. Matatandaan na isinulong noon ni Duterte na amyendahan ang Saligang Batas upang gawing federal system ang pamamahala sa gobyerno pero hindi pa ito umuusad sa Kongreso. Kahinumduman nga kaniadto gisugyot ni Duterte nga usbon ang Batakang Balaod aron himuon nga federal nga sistema ang gobyerno apan wala kini mouswag sa Kongreso. Isang 88-anyos na ama ang sinaksak at napatay ng sarili niyang anak sa Barangay Del Monte, Quezon City. Ang hinihinalang motibo sa krimen, mana sa lupa. Usa ka amahan nga 88-anyos ang gitigbas ug gipatay sa kaugalingon niyang anak sa Barangay Del Monte, Lungsod sa Quezon.Ang gidudahang motibo sa krimen, panulondon sa yuta. Sa ulat ni Saleema Refran sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, kinilala ang biktima na si Roberto Alviz, na dinatnan ng mga awtoridad ang duguang katawan sa ibabaw ng kama. Si Saleema Refran nagreport sa GMA News 24 Oras kaniadtong Biyernes nga ang biktima naila nga si Roberto Alviz, nga ang mga awtoridad nakit-an ang duguong lawas sa kama. Naaresto naman at nagtamo ng tama ng bala sa balikat ang suspek na si Arnelito Alviz. Ang suspek nga si Arnelito Alviz, gidakup ug nakaangkog samad sa bala sa abaga. Kuwento ng isa pang anak na si Arman, nakarinig siya ng kalabog sa itaas ng kanilang bahay at nang umakyat siya ay nakita na niyang nahiga na ang kaniyang ama at may hawak na patalim ang kaniyang kuya. Ang istorya sa usa pa ka anak nga lalaki nga si Arman, nabati niya ang usa ka pagkahugno sa atop sa ilang balay ug sa iyang pagsaka nakita niya nga naghigda ang iyang amahan ug ang iyang magulang nga lalaki adunay usa ka kutsilyo. Hindi raw inakala ni Arman na magagawang patayin ng kaniyang kuya ang kanilang ama, bagaman talaga raw na hindi magkasundo ang dalawa. Wala kuno gihunahuna ni Arman nga mapatay sa iyang magulang ang ilang amahan, bisan kung wala gyud magkasinabtanay ang duruha. Kasi ang kuya ko iba ang takbo ng isip, ayon kay Arman na nagsabing gumagamit noon ng droga ang kapatid. Tungod kay ang akong magulang adunay lahi nga panghunahuna, segun ni Arman nga giingon nga tiggamitan og droga ang iyang igsoon. Ayon sa barangay, posibleng alitan sa pamanang lupa ang ugat ng krimen. Pinauyon sa barangay, ang hinungdan sa krimen mao ang posibling away sa yuta. Kumukha pa siya ng another part ng mana, sabi ni Kagawad Conrado Lalu. Ingon siya usa pa nga bahin sa panulundon, ingon ni Konsehal Conrado Lalu. Eh wala nang maibibigay yung magulang siguro kaya nagalit siya. Eh, wala nay mahatag sa ginikanan, siguro mao to nasuko siya. Dinala sa ospital ang suspek para magamot ang tinamong sugat sa balikat at isinailalim na rin sa COVID-19 test bilang pag-iingat. Ang suspek gidala sa tambalanan alang sa pagtambal sa samad sa abaga ug gipaubos usab sa COVID-19 test ingon usa ka pag-amping. Mahaharap siya sa reklamong parricide. Mag-atubang siya og reklamo sa parricide. Arestado ang isang Nigerian matapos na magreklamo ang isang babae na kaniyang pinaibig at hiningan ng malaking halaga ng pera para mailabas umano ang ipinadala nitong bagahe na kunwaring may kasamang $30,000. Ang usa ka Nigerian gidakup human ang usa ka babaye nga iyang naibgan, nagreklamo ug nangayo alang sa usa ka dakong salapi aron masiling nga buhian ang dala niyang bagahe, nga nagpakaaron-ingnon nga naglakip sa $ 30,000. Sa ulat ni John Consulta sa GMA News 24 Oras nitong Huwebes, kinilala ang suspek na si Kelechik Opabi, na inaresto sa entrapment operation na inilatag ng mga operatiba ng Philippine National Police Anti-Cybercrime Group ACG 4-A. Sa report ni John Consulta sa GMA News 24 Oras kaniadtong Huwebes, ang suspetsado giila nga si Kelechik Opabi, kinsa gidakop sa usa ka entrapment operation nga gilansad sa mga operatiba sa Philippine National Police Anti-Cybercrime Group ACG 4-A. Ayon sa biktima, nakilala niya ang suspek sa online at nahulog ang loob niya sa dayuhan na gumagamit ng pekeng Instagram account at larawan ng ibang tao. Sumala sa biktima, nakit-an niya ang suspetsado sa online ug nahigugma sa usa ka langyaw nga ninggamit usa ka peke nga Instagram account ug litrato sa ubang tawo. May care po yung mga chat niya sa akin. Kinuha po niya yung loob ko, kinaibigan. Then, nagpakilala din po siya sa akin as civil engineer, kuwento ng biktima. Ang iyang mga chat sa akon pag-atiman. Gikuha niya ang akong kasingkasing, higala. Unya, gipaila usab niya ako ingon usa ka inhenyero sa sibil, ingon sa biktima. Kinalaunan, sinabi umano ng suspek sa biktima na may ipadadala siyang bagahe na naglalaman ng mga mamahaling alahas pero kailangan nitong maghulog ng $800 para ito maideliber. Pagkahuman, giingon kuno sa biktima ang biktima nga magpadala siya og pila nga maleta nga adunay sulud nga mahal nga alahas apan kinahanglan niya ihulog ang $ 800 aron maihatid kini. Nang makapagdeposito, may tumawag sa biktima na nagpakilalang delivery courier at sinabing nagkaproblema sa bagahe at hindi mailabas sa customs dahil may kasama raw itong $30,000 na hindi deklarado. Pagkahuman sa pagdeposito, dunay nanawag sa biktima nga nagpaila nga siya usa ka delivery courier ug giingon nga adunay problema sa iyang bagahe ug dili mapagawas sa customs tungod kay giingon nga dunay kauban nga $ 30,000 nga wala ideklarar. Hindi basta-bata ma-release yung parcel gawa ng may nakitang item doon sa package na hindi naman na-declare, sabi ni Police Colonel Julius Suriben, PNP ACG-4A chief. Ang parsela dili buhian isip usa ka bata tungod sa usa ka butang nga nakit-an sa putos nga wala gideklara, giingon ni Police Colonel Julius Suriben, hepe sa PNP ACG-4A. Pero naghinala na raw ang biktima na magkasabwat ang kaniyang online boyfriend at ang nagpakilalang courier kaya nagsumbong na siya sa mga awtoridad. Hinuon, nagduda kuno ang biktima nga nagkunsabo ang iyang online boyfriend ug ang nagpaila nga courier, busa gisumbong niya kini sa mga awtoridad. Napag-alaman na naaresto na ang suspek noong 2018 sa raket na black dollar scam pero nakalaya at lumipat sa love scam. Nahibal-an nga ang suspetsado gidakup kaniadtong 2018 sa raket nga black dollar scam apan gipagawas ug gibalhin sa love scam. Gumagamit umano ng mga larawan ng Amerikanong sundalo ang suspek kapag babae ang bibiktimahin at babaeng modelo naman kapag lalaki ang pupuntiryahin. Gigamit kuno sa suspetsado ang mga litrato sa mga sundalong Amerikano kung ang biktima usa ka babaye ug usa ka babaye nga modelo kung lalaki ang target. Nahaharap naman siya sa mga kasong online estafa, identity theft, and violation of the Cybercrime Prevention Act of 2012. Nag-atubang siya og kaso sa online estafa, identity steal, ug kalapasan sa Cybercrime Prevention Act of 2012. Umabot na sa 61,266 ang kabuuang bilang ng coronavirus disease 2019 COVID-19 cases sa Pilipinas matapos madagdagan ng 2,498 na mga bagong kaso nitong Huwebes. Ang kinatibuk-ang ihap sa coronavirus disease nga 2019 COVID-19 nga mga kaso sa Pilipinas miabot sa 61,266 pagkahuman sa pagtaas sa 2,498 nga mga bag-ong kaso kaniadtong Huwebes. Ayon sa Department of Health DOH, sa 2,498 na mga bagong kaso, 1,246 ang fresho newly validated at 1,252 naman ang late. Pinauyon sa Department of Health DOH, sa 2,498 nga bag-ong kaso, 1,246 ang bag-ong na-validate ug 1,252 ang naulahi. Ang mga lugar na nakapagtala ng pinakamaraming kaso ay ang Metro Manila , Cebu , Cavite, Davao del Sur , at Laguna. Ang mga lugar nga daghan ang natala sa Metro Manila, Cebu, Cavite, Davao del Sur, ug Laguna. Nadagdagan naman ng 467 ang bilang ng mga gumaling para sa kabuuang 21,440; habang 29 ang nadagdag sa mga pumanaw na umakyat naman sa kabuuang bilang na 1,643. Ang ihap sa mga mananambal ningtaas sa 467 sa kinatibuk-an nga 21,440;samtang 29 ang nadugang sa ihap sa namatay nga misaka sa kinatibuk-an nga 1,643. Ayon sa DOH, 38,183 ang active cases na patuloy na ginagamot at mga naka-quarantine. Pinauyon sa DOH, 38,183 ka aktibo nga kaso ang padayon nga gitambalan ug gi-quarantine. Sa naturang bilang, 90.7 percent ng mga pasyente ang may mild symptom, 8.5 percent ang asymptomatic, 0.4 percent ang severe, at 0.5 percent ang nasa critical condition. Sa kana nga ihap, 90.7 porsyento sa mga pasyente ang adunay malumo nga mga simtomas, 8.5 porsyento ang walaÕy simptomatik, 0.4 porsyento ang grabe, ug 0.5 porsyento ang naa sa kritikal nga kahimtang. Inihayag ng isang grupo ng public physicians ang kahalagahan ng physical distancing ngayong panahon pandemya para hindi mahawa ng coronavirus disease 2019 COVID-19. Usa ka grupo sa mga publiko nga doktor ang nagpahibalo sa kahinungdanon sa pagpahilayo sa lawas sa panahon sa pandemiya aron mapugngan ang pagkaylap sa coronavirus disease nga 2019 COVID-19. Mas malayo sa isat isa, mas mabuti para sa kaligtasan kontra sa virus. Ang kalayo nga layo sa matag usa, labi ka maayo alang sa kaluwas sa virus. Sa ulat ni JP Soriano sa GMA News 24 Oras nitong Miyerkules, sinabi ng Philippine Society of Public Health Physicians PSPHP, na ang isang metro na physical distancing ay katumbas ng 82 porsiyento ng tiyansa na hindi mahawahan ng virus. Sa usa ka report ni JP Soriano sa GMA News 24 Oras kaniadtong Miyerkules, giingon sa Philippine Society of Public Health Physicians PSPHP nga ang usa ka metro nga pisikal nga pagpalayo katumbas sa 82 porsyento nga adunay posibilidad nga dili mataptan sa virus. Samantalang kung dalawang metro naman ang layo sa isat isa, 91 porsiyento na ang pag-asang maging ligtas sa hawahan. Sa pikas nga bahin, kung adunay sila duha ka metro ang gilay-on sa matag usa, ang gilauman nga mahimong 91 porsyento nga luwas. Nasa 96 porsiyente naman ang tiyansang maging ligtas sa COVID-19 kapag tatlong metro ang layo. Adunay usa ka porsyento nga 96 porsyento nga luwas sa COVID-19 kung tulo ka metro ang gilay-on niini. Makatutulong din para mapataas pa ang tiyansang hindi mahawahan ng virus kung magsusuot ng face mask at face shield, ayon sa PSPHP. Ang pagsul-ob sa maskara sa nawong ug taming sa nawong makatabang usab nga madugangan ang peligro nga dili mataptan sa virus, sumala sa PSPHP. Ang N-95 mask umano ay makapagbibigay ng 96 porsiyento ng protection level sa isang tao, habang mas mababa naman ang protection level sa 67 porsiyento sa mga face mask na gawa sa tela o hindi N-95. Ang N-95 nga maskara giingon nga maghatag 96 porsyento nga proteksyon sa usa ka tawo, samtang ang lebel sa proteksyon nga 67 porsyento nga mas ubos kaysa sa mga maskara sa nawong nga gama sa panapton o dili N-95. Makadadagdag naman ng proteksyon 78 porsiyento na panlaban sa virus ang pagsusuot ng eye shield o eye protection. Ang pagsul-ob sa panagang sa mata o panalipod sa mata mahimong makadugang 78 porsyento nga proteksyon sa virus. Mas ligtas din daw sa virus kung nasa open area ang tao. Giingon usab nga labi ka luwas gikan sa virus kung ang tawo naa sa bukas nga lugar. Kung lahat yan combined 99.9 percent reduction in transmission. Kung ang tanan nga gihiusa 99.9 porsyento nga pagkunhod sa transmission. Kung mask lang, 67, wag malungkot kasi nag-mask ka, may shield, 93 percent protection, pano pa kung nagdistansya ka, 99 percent reduction, paliwanag ni Dr. Romelei Alfonso ng PSPHP. Kung kini usa ra ka maskara, 67, ayaw kaguol tungod kay nagsul-ob ka og maskara, nga adunay taming, 93 porsyento nga proteksyon, unsa man kung ipalayo nimo ang imong kaugalingon, 99 porsyento nga pagkunhod, gipatin-aw ni Dr.Romelei Alfonso sa PSPHP. Nauna nang nagpaalala ang Department of Health DOH at maging ang mga lokal na pamahalaan sa kahalagahan ng physical distancing at pagsusuot ng face mask para mapigilan ang pagkalat ng virus. Sayo niini, gipahinumdoman sa Department of Health DOH ug bisan mga lokal nga gobyerno ang kahinungdanon sa pagpahilayo sa lawas ug pagsul-ob og maskara sa nawong aron malikayan ang pagkaylap sa virus. Marami umanong pangarap sa buhay ang 14-anyos na si Garlene Teria, ayon sa kaniyang ina. Ang 14-anyos nga si Garlene Teria adunay daghang mga damgo sa kinabuhi, sumala sa iyang inahan. Pero nagwakas ang mga parangap na ito matapos siyang patayin at hinihinalang ginahasa pa ng kanila umanong kapitbahay sa Caloocan City. Apan kini nga mga damgo natapos human siya gipatay ug ang ilang silingan sa Caloocan City gilugos kuno siya. Marami siyang pangarap sa buhay. Sabi niya, Ma, gawa tayo ng sariling bahay. Daghan siya mga pangandoy sa kinabuhi.Miingon siya, Ma, naghimo kami kaugalingon nga balay. Kung saan-saan tayo tumitira. Para libre lang, walang upa,pagbahagi ng inang si Mary Jean. Bisan asa kami nagpuyo.Alang sa libre, walay abang, pagpaambit sa inahan nga si Mary Jean. Marami akong pangarap, patapusin mo lang ako maski mahirap, patuloy ni Mary Jean tungkol sa sinabi noon sa kaniya ng anak. Daghan ko og mga damgo, tapuson lang ako bisan kung kini lisud, nagpadayon si Mary Jean bahin sa gisulti sa iyang anak kaniya kaniadto. Nitong Martes ng gabi, nadatnan ni Mary Jean ang duguang katawan ng kaniyang anak sa loob ng kanilang bahay sa Pangarap Village. Karong Martes sa gabii, nakit-an ni Mary Jean ang duguong lawas sa iyang anak sulod sa ilang balay sa Pangarap Village. May saksak ang biktima sa leeg, nakagapos ang kamay at paa, at walang saplot pang-ibaba, at nakadapa sa higaan. Ang biktima gidunggab sa liog, gapos ang iyang mga kamot ug tiil, ug walaÕy sapot, ug naghigda siya sa kama. Ayon sa ginang, nakita niya ang suspek na kapitbahay nilang si Diomedes Liamez, na papalabas sa kanilang bahay na may suot na duguang t-shirt at mabilis na umalis. Sumala sa babaye, nakita niya ang suspetsado, ang ilang silingan nga si Diomedes Liamez, paggawas sa ilang balay nga nagsul-ob og duguong t-shirt ug dali nga mibiya. Si Liamez ang caretaker ng lupang kanilang tinitirahan, na ilang beses daw na nakaaway ni Mary Jean. Si Liamez mao ang tig-atiman sa yuta nga gipuy-an nila, nga giaway ni Mary Jean sa makadaghang higayon. Gusto niya kasi mawala ako dito sa bahay na ito, kasi ito pinatira sa amin. Gusto niya nga mawala ako sa niining balay, tungod kay nabiyaan kini sa aton. Pero nauna akong tumira dito, sabi ng ginang. Apan una ako nga nagpuyo dinhi, ingon sa ginang. Si Liamez daw ang laging nag-uumpisa ng kanilang away. Si Liamez giingon nga kanunay magsugod sa ilang away. Sumisilip pala diyan sa bintana nila na sinisilip niya kung anong pinag-uusapan namin. Nasilip siya sa ilang bintana samtang nakasilip siya sa among gihisgutan. Ang isip niya, siya ang pinagkwe-kwentuhan, ani Mary Jean. Sa iyang hunahuna, siya ang gihisgutan, ingon ni Mary Jean. Umabot pa ang pag-aaway nila sa barangay matapos na pagbintangan ng suspek si Teria na may COVID-19. Naabot pa sa ilang barangay ang ilang away human giakusahan sa suspetsado si Teria nga COVID-19. Labis ang hinagpit ng pamilya Teria sa pagkawala ni Garlene, na isa umanong mabait at masunurin na bata. Nasubo kaayo ang pamilyang Teria sa pagkawala ni Garlene, kinsa giingon nga usa ka buotan ug masunuron nga bata. Patuloy ang paghahanap ng mga awtoridad sa tumakas na suspek. Padayon pang gipangita sa mga awtoridad ang mikalagiw nga suspetsado. Lumikas na rin ang pamilya nito sa kanilang tirahan. Mikalagiw usab ang iyang pamilya sa ilang balay. Itinanggi ng Udenna Group ng Davao-based businessman na si Dennis Uy ang kumakalat sa social media na may kinalaman sila sa isa umanong broadcast company na interesado sa naiwang frequencies ng ABS-CBN Corporation, na nabakante matapos na hindi maaprubahan ng House Committee on Franchises ang kanilang prangkisa. Ang negosyante nga Udenna Group sa negosyante nga nakabase sa Davao nga si Dennis Uy nanghimakak sa pagsabwag sa social media nga apil sila sa usa ka broadcast company nga interesado sa nahabilin nga mga frequency sa ABS-CBN Corporation, nga gibakante human wala aprubahi sa House Committee on Franchises ang ilang prangkisa. . Batay sa mga kumalat na impormasyon sa social media, isang Dragon Broadcasting Corporation, na umanoy pag-aari ni Uy, ang makakakuha ng frequencies ng ABS-CBN. Pinauyon sa kasayuran nga nikatap sa social media, ang usa ka Dragon Broadcasting Corporation, nga kuno gipanag-iya ni Uy, makuha ang mga frequency sa ABS-CBN. Natigil ang operasyon ng ABS-CBN simula pa noong Mayo 5 matapos magpalabas ng cease and desist order ang National Telecommunications Commission nang mapaso ang kanilang prangkisa. Gisuspenso ang operasyon sa ABS-CBN gikan Mayo 5 human nga nagpagawas ang National Telecommunications Commission usa ka hunong ug hunong sa mando sa pagtapos sa ilang prangkisa. Tuluyan namang naglaho ang pag-asa ng ABS-CBN na makakuha ng prangkisa matapos na bumoto ang 70 kongresista na ibasura ang aplikasyon ng network. Ang paglaum sa ABS-CBN nga makakuha usa ka prangkisa sa katapusan nawala matapos ang 70 ka mga kongresista nga nagboto nga isalikway ang aplikasyon sa network. Bagaman mayroong Communications Media and Entertainment Holdings Corporation ang Udenna, sinabi ni Zorilla, na hindi nila prayoridad ang broadcasting. Bisan kung ang Udenna adunay usa ka Communications Media and Entertainment Holdings Corporation, giingon ni Zorilla nga dili ang ilang prayoridad ang pagsibya. Pasok din ang Udenna sa mga negosyante sa oil, gas at retail; shipping at logistics; education; food; gaming at tourism; property development and management; at infrastructure development. Ang Udenna naapil usab sa negosyo sa langis, gas ug pamaligya;pagpadala ug logistics;edukasyon;pagkaon;pagdula ug turismo;pagpalambo ug pagdumala sa kabtangan;ug pagpalambo sa inprastraktura. Dati na ring naglabas ng pahayag si Uy na hindi siya interesado na bilhin ang ABS-CBN. Una na nga nagpagawas og pahayag si Uy nga dili siya interesado nga mopalit sa ABS-CBN. Si Uy, top contributor ni Pangulong Rodrigo Duterte sa kampanya noong 2016 elections. Si Uy, ang nanguna nga nahatag ni Pangulong Rodrigo Duterte sa kampanya sa 2016 nga piliay. May saksak sa leeg, nakagapos ang kamay at paa, at walang saplot pang-ibaba nang matagpuan sa higaan ang bangkay ng 14-anyos na dalagita sa kanilang bahay sa Pangarap Village, Caloocan City. Usa ka 14-anyos nga batang babaye ang nakit-an sa higdaanan sa iyang balay sa Pangarap Village, Caloocan City nga adunay samad dinunggaban sa liog, mga kamot ug tiil nga gihigot, ug walaÕy sapot. Sa ulat ni Mai Bermudez sa GMA news Saksi nitong Martes, kinilala ang biktima na si Garlene Teria, nakadapa umano sa higaan nang madatnan ng kaniyang ina pag-uwi galing sa trabaho ganinang 6:00 p.m. Sa usa ka report ni Mai Bermudez sa GMA news Saksi kaniadtong Martes, ang biktima naila nga si Garlene Teria, kinsa giingon nga nahulog sa higdaan sa pagpauli gikan sa trabaho ang iyang inahan alas 6:00 sa gabii. Suspek sa krimen ang kanilang kapitbahay na si Diomedes Liamez, na patuloy na pinaghahanap. Ang ilang silingan nga si Diomedes Liamez, kinsa gipangita pa, usa ka suspetsado sa krimen. Sabi ng ina ng biktima na si Mary Jean, ilang beses na niyang nakaaway ang suspek. Ang inahan sa biktima nga si Mary Jean, nagsulti nga nakaaway na niya ang suspek sa makadaghang mga higayon. Isa na rito ang pagbibintang ng suspek sa ina bilang positibo sa coronavirus disease 2019. Usa na niini ang akusasyon sa suspek batok sa inahan nga positibo sa coronavirus disease 2019. Sumisilip pala diyan sa bintana nila na sinisilip niya kung anong pinag-uusapan namin. Nasilip siya sa ilang bintana samtang nakasilip siya sa among gihisgutan. Ang isip niya, siya ang pinagkwe-kwentuhan. Sa iyang hunahuna, siya ang gihisgutan. Madalas ganon ang pinag -awayan namin. Kanunay kami nga nag-away ingon niana. Pero kung tutuusin siya talaga yung gumagawa ng paraan para mag-away kami, ani Mary Jean. Apan kung siya gyud ang naghatag dalan aron mag-away mi, ingon ni Mary Jean. Ang tiyahin ng biktima, labis ang sama ng loob sa ginawa sa kaniyang pamangkin. Nasuko pag-ayo ang iyaan sa biktima sa gibuhat sa iyang pag-umangkon. Sana naman makonsensya siya dahil wala naman kasalanan yung bata sa kaniya, walang kasalanan yung bata sa kaniya. Hinaut nga makonsensya siya tungod kay walaÕy kasaypanan ang bata alang kaniya, walaÕy sala ang bata alang kaniya. Bakit niya ginawa yun, umiiyak na sabi ni Susie Dongoya, ang tiyahin ng biktima. Ngano nga gibuhat niya kana, nga naghilak nga giingon ni Susie Dongoya, iyaan sa biktima. Isasailalim sa awtopsiya ang mga labi ng biktima. Ang patayÕng lawas sa biktima ipaubos sa autopsy. Chill ka lang. Ito ang payo ni Speaker Alan Peter Cayetano kay Senadora Grace Poe matapos sabihin ng huli na may chilling effect sa media organization ang ginawang pagbasura ng House Committee on Legislative Franchises sa prangkisa ng ABS-CBN Corporation. Chill ra.Kini ang tambag ni Speaker Alan Peter Cayetano kang Senador Grace Poe pagkahuman nga ang naulahi nagsulti nga ang House Committee on Legislative Franchises nga gitangtang ang prangkisa sa ABS-CBN Corporation adunay usa ka makuyaw nga epekto sa organisasyon sa media. Sa kaniyang Facebook post, sinabi ni Cayetano na on the right track umano ang bansa at mali umano ang babala ni Poe tungkol sa mensaheng nais ipahiwatig sa pagkakabasura sa prangkisa ng nasabing network laban sa pamamahayag. Sa iyang post sa Facebook, giingon ni Cayetano nga naa sa tama nga dalan ang nasud ug sayup ang pahimangno ni Poe bahin sa mensahe nga gusto niya ipadangat sa iskandalo sa prangkisa sa nasangpit nga network kontra sa prensa. Bagaman sang-ayon daw ang lider ng Kamara de Representantes na magiging precedent ang pagkakabasura ng prangkisa ng ABS-CBN, pero ito umano ay paglaban sa pang-aabuso. Bisan kung ang lider sa House of Representatives miuyon nga ang pagbasura sa prangkisa sa ABS-CBN mahimong usa ka sumbanan, apan giingon nga kini usa ka pakig-away batok sa pag-abuso. Gaya ni Poe, nauna na ring nagbabala si Vice President Leni Robredo tungkol sa umanoy chillingeffect ng ginawa ng komite sa mga mamamahayag at sa kalayaan sa pagpapahayag. Sama kang Poe, si Bise Presidente Leni Robredo una nang nagpasidaan bahin sa giingon nga kakulba nga epekto sa gibuhat sa komite sa mga tigbalita ug kagawasan sa pagpahayag. Kaya naman muling hinikayat ni Cayetano sina Poe at Robredo na basahin umano ang desisyon ng komite at panoorin ang mga ginawang pagdinig para maunawaan ang nangyari. Mao nga giawhag pag-usab ni Cayetano sila Poe ug Robredo nga basahon ang desisyon sa komite ug tan-awon ang mga bista aron masabtan kung unsa ang nahinabo. Una rito, sinabi ni Poe sa isang panayam sa CNN Philippines nitong Lunes, na hindi dapat makaapekto sa mga mamamahayag ang chilling effect ng ginawa ng komite sa pagpatay sa prangkisa ng ABS-CBN upang isiwalat ang katotohanan at pagpuna sa pamahalaan. Sa sayo pa, giingon ni Poe sa pakighinabi sa CNN Philippines kaniadtong Lunes, nga ang nakalisang nga epekto sa komite sa pagpatay sa prangkisa sa ABS-CBN aron mapadayag ang kamatuoran ug manaway sa gobyerno kinahanglan dili makaapekto sa mga tigbalita. Dahil importante talaga ang trabaho ng media para mailahad ang nangyayari at ang taumbayan ang mismong magdedesisyon kung ito ba ay patas o hindi, dagdag niya. Tungod kay ang trabaho sa media hinungdanon gyud aron maipakita kung unsa ang nahinabo ug ang mga tawo mismo ang magbuut kung kini husto o dili, dugang niya. Pero ayon kay Cayetano, may iba pang broadcast network ang dininig din ang prangkisa pero wala namang naging problema. Apan pinauyon kay Cayetano, nadungog usab sa ubang mga broadcast network ang prangkisa apan walaÕy problema. Kung para sa ambisyon lang, pinayuhan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang anak niyang si Davao City Mayor Sara Duterte na huwag na lang tumakbong pangulo ng bansa sa 2022. Kung alang lang sa ambisyon, gitambagan ni Presidente Rodrigo Duterte ang iyang anak nga si Davao City Mayor Sara Duterte nga dili modagan pagka-Presidente sa 2022. Inihayag ni Duterte ang payo sa kaniyang anak sa talumpati nito sa harap ng mga sundalo sa Sulu nitong Lunes na ipinalabas nitong Martes. Gipahibalo ni Duterte ang tambag sa iyang anak sa iyang pakigpulong sa atubangan sa mga sundalong Sulu kaniadtong Lunes, nga gipagawas kaniadtong Martes. Huwag kang mag-presidente unless you see something na kaya mo para gawin sa bayan, saad ng Punong Ehekutibo. Dili mahimong presidente gawas kung makakita ka usa ka butang nga mahimo nimo alang sa mga tawo, ingon sa Chief Executive. Kabilang ang pangalan ng alkalde sa mga lumulutang na maaaring tumakbo sa 2022 election kapalit ng kaniyang ama. Ang ngalan sa mayor usa sa mga naglutaw nga mahimong modagan sa piliay sa 2022 puli sa iyang amahan. Sa talumpati ng pangulo, sinabi niya na walang pera sa pagiging lider ng bansa maliban kung papasukin umano ang katiwalian. Sa iyang pakigpulong, giingon sa pangulo nga walaÕy salapi alang sa pagkahimong namuno sa nasud gawas kung gitugotan ang kurapsyon. Katunayan, may mga heneral umano sa militar na mas malaki ang kinikita sa pangulo. Sa tinuud, adunay mga heneral sa militar nga mas daghan ang kita kaysa sa presidente. Trabaho mo presidente? Nagtrabaho ka ba ingon usa ka presidente? Susmaryosep! Suweldo mo P194,000. Susmaryosep!Ang imong sweldo P194,000. May ibang general dito mas malaki pa sa suweldo ko, sa totoo lang, pahayag niya. Adunay usa pa nga heneral dinhi nga labi pa kadako sa akong suweldo, sa tinuud lang, ingon niya. Trabaho ka diyan presidency, wala kang makuha. Nagtrabaho ka didto pagka-presidente, wala kaÕy nakuha. Unless gusto mong mamera, ah kaya, dagdag niya. Gawas kung gusto nimo mamera, ah mao, dugang pa niya. Nang hingan ng paglilinaw si presidential spokesperson Harry Roque sa naging mga pahayag ni Duterte, sinabi ng una na nais lamang bigyan-diin ng pangulo na thankless jobang maging lider ng bansa. Sa gihangyo nga pagklaro sa tigpamaba sa pagkapresidente nga si Harry Roque sa mga pamahayag ni Duterte, giingon sa nahauna nga gusto lang hatagan og importansya sa pangulo nga ang nagpasalamat nga jobang mahimong pinuno sa nasud. Ayaw niya na ganyan yung buhay ng kaniyang anak. Dili niya gusto nga ingon ana ang kinabuhi sa iyang anak. Hulicam ang pagnanakaw ng isang lalaki sa cellphone ng natutulog na tricycle driver sa Sampaloc, Maynila, ayon sa ulat ni Jonathan Andal sa Unang Balita nitong Martes. Hulicam ang pagpangawat sa usa ka lalaki sa cellphone sa usa ka natulog nga drayber sa traysikol sa Sampaloc, Manila, si Jonathan Andal ang nagtaho sa First News kaniadtong Martes. Napag-alaman na kababata pa ng biktima ang suspek na si Erico Bernardo, na naaresto na ng mga pulis. Nasayran nga ang biktima nga si Erico Bernardo, bata pa sa pag-aresto sa pulis. Ani Erico, wala siyang trabaho at kailangan niya ng pangkain kaya niya kinuha ang cellphone ng kababata niya. WalaÕy trabaho si Erico ug nanginahanglan siya og pagkaon busa gikuha niya ang iyang cellphone sa bata pa. Ayon naman sa pulisya, dati nang nakulong si Erico dahil sa ibat ibang kaso tulad ng rape at pagiging miyembro umano ng Bahala Na Gang. Sumala sa pulisya, si Erico gitanggong kaniadto sa lainlaing mga kaso sama sa pagpanglugos ug giingon nga myembro sa Bahala Na Gang. Nahaharap si Erico sa kasong theft at paglabag sa curfew hours. Si Erico nag-atubang sa kasong pagpangawat ug paglapas sa curfew oras. Pinayagan na ng Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases IATF-EID ang magkaangkas sa motorsiklo basta mag-asawa o magka-live in. Gitugotan sa Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases nga IATF-EID ang pagsakay sa mga nagmotorsiklo basta kasal o puy-an na sila. Pero may mga kumukuwestiyon sa kaligtasan ng prototype design para sa harang o barrier ng rider at angkas niya. Apan adunay mga pangutana bahin sa kahilwasan sa laraw sa prototype alang sa babag sa nagsakay ug sa nagsakay kaniya. Sa panayam ni GMA News Unang Balita nitong Lunes, inihayag ni Joint Task Force COVID Shield commander Police Lieutenant Guillermo Eleazar, na patuloy ang pagtanggap at pag-aaral sa iba pang desisyon ng barrier na maaaring gamitin ng mga nagmomotorsiklo. Panoorin. Sa pakighinabi sa GMA News Unang Balita kaniadtong Lunes, gipahibalo sa Joint Task Force COVID Shield commander nga si Police Lieutenant Guillermo Eleazar nga padayon sila nga modawat ug magtuon sa uban pang mga desisyon sa babag nga mahimong magamit sa mga nagmotorsiklo.Bantayi Posibleng umabot sa 80,000 ang bilang ng COVID-19 cases sa Pilipinas sa pagtatapos ng Hulyo, ayon sa pagtaya ng eksperto sa University of the Philippines Institute of Mathematics. Ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa Pilipinas lagmit moabot sa 80,000 sa katapusan sa Hulyo, sumala sa mga eksperto sa University of the Philippines Institute of Mathematics. Tatama talaga ng 70,000 and higit pa. Moigo gyud kini sa 70,000 ug daghan pa. Ang lower estimate natin ngayon nasa 80,000 na eh, sa end of July. Ang among labing ubos nga pagbanabana karon 80,000, sa katapusan sa Hulyo. Yung 70,000 talagang lalampasan na natin, saad ni UP professor Dr. Guido David sa panayam ng Dobol B sa News TV nitong Lunes. Maglapas gyud kami sa 70,000, ingon sa propesor sa UP nga si Dr.Guido David sa pakighinabi sa Dobol B sa News TV kaniadtong Lunes. Nitong nakaraang linggo, unang inihayag ng grupo ni David na maaaring umabot 70,000 cases ang COVID-19 sa bansa sa pagtatapos ng Hulyo, at 100,000 naman sa susunod na buwan. Kaniadtong miaging semana, unang gipahibalo sa grupo ni David nga ang COVID-19 mahimong moabot sa 70,000 ka mga kaso sa nasud sa katapusan sa Hulyo, ug 100,000 sa sunod bulan. Sinabi ni David na nakita nila ang genuine surge ng hawahan sa National Capital Region nitong nakaraang mga araw, batay sa nakalap nilang mga datos. Gisulti ni David nga nakita nila ang tinuud nga pagdagsang sa bagyo sa National Capital Region sa mga ning-agi nga mga adlaw, pinauyon sa datos nga ilang nahipos. Inaasahan din nila ang pagtaas ng hawahan ng virus sa mga kalapit na rehiyon. Gilauman usab nila ang pagdugang sa pagkaylap sa virus sa mga kasikbit nga rehiyon. Asahan talaga nating lalong dadami ang cases and ang problem diyan is hindi lang sa NCR. Gipaabut gyud namon ang daghang mga kaso ug ang problema dili lamang sa NCR. Madadamay na ulit ang Calabarzon, and maybe even Central Luzon kasi hindi namomonitor masyado ang borders natin under GCQ general community quarantine and MGCQ modified general community quarantine, paliwanag niya. Maapektuhan usab ang Calabarzon, ug tingali bisan ang Central Luzon tungod kay ang atong mga utlanan sa ilalum sa GCQ general community quarantine ug MGCQ nga nabag-o nga kinatibuk-ang quarantine sa komunidad wala masubay og maayo, gipatin-aw niya. Para kay David, hindi niya inirerekomenda na ilagay na MGCQ ang Metro Manila. Alang kang David, wala niya girekomenda nga ibutang ang Metro Manila sa MGCQ. Pinanatili ni Pangulong Rodrigo Duterte ang NCR sa GCQ hanggang Hulyo 15, at hindi pa tiyak kung papalitan na ito ngayong linggo. Ipadayon ni Presidente Rodrigo Duterte ang NCR sa GCQ hangtod sa Hulyo 15, ug dili pa kini sigurado kung kini baylohan karong semana. Hindi namin nire-recommend ang MGCQ dahil malapit nang mapuno ang mga hospital natin and ayaw natin ma-overwhelm sila, sabi ni David. Dili namon girekomenda ang MGCQ tungod kay ang among mga ospital hapit na mapuno ug dili namon gusto nga mapuno sila, ingon ni David. Mas inirerekomenda ni David na manatili pa rin ang NCR sa GCQ o ibalik sa mas mahigpit na community quarantine kung kakayanin ng ekonomiya. Dugang nga girekomenda ni David nga ang NCR magpabilin sa GCQ o mobalik sa usa ka labi ka istrikto nga quarantine sa komunidad kung gitugot sa ekonomiya. Kapag manatili tayo dito GCQ, dadami talaga ang cases. Kung magpabilin kami dinhi sa GCQ, siguradong adunay daghang mga kaso. Dapat mas prepared ang hospitals natin sa increased number of cases, saad ng eksperto. Ang atong mga ospital kinahanglan nga labi ka andam alang sa dugang nga kaso, ingon sa eksperto. Hanggang nitong Hulyo 12, umabot na sa 56,259 ang COVID-19 cases sa Pilipinas. Niadtong Hulyo 12, adunay 56,259 COVID-19 nga mga kaso sa Pilipinas. Sa naturang bilang, 1,534 ang nasawi at 16,046 ang gumaling. Sa kana nga ihap, 1,534 ang namatay ug 16,046 ang narekober. Pauwi na galing Kuwait ang OFW na ina ni Fabel Pineda, ang 15-taong babaeng minolestiya at pinatay umano ng dalawang pulis sa Ilocos Sur, ayon sa ulat ng Unang Balita nitong Lunes. Ang OFW nga inahan ni Fabel Pineda, ang 15-anyos nga ginang nga gilugos ug gipatay sa duha ka mga pulis sa Ilocos Sur, pauwi gikan sa Kuwait, suma sa report sa Unang Balita kaniadtong Lunes. Kuwento ng ina ni Fabel, malungkot siyang uuwi dahil wala nang buhay ang kaniyang anak. Giingon sa inahan ni Fabel nga naguol siya nga mipauli tungod kay wala na buhi ang iyang anak. Nagpasalamat naman siya sa lahat ng tumulong para mapabilis ang kaniyang pag-uwi. Gipasalamatan niya ang tanan nga mitabang aron mas paspas ang iyang pagpauli. Nangako ang lokal na pamahalaan ng Ilocos Sur na tutulong para makita niya agad ang kaniyang anak. Ang lokal nga gobyerno sa Ilocos Sur misaad nga tabangan siya nga makita dayon ang iyang anak. Magugunitang July 2 nang barilin si Fabel matapos ireklamo ang dalawang pulis ng pangmomolestiya sa kaniya at panggagahasa sa kaniyang kaibigan. Kahinumduman nga si Fabel gipusil kaniadtong Hulyo 2 human gireklamo sa duha nga pulis ang pagpanglugos ug pagpanglugos sa iyang higala. Tinanggal na sa serbisyo ang dalawang pulis, na kapwa nahaharap sa kasong murder. Duha ka mga pulis, parehas nga nag-atubang sa kaso sa pagpatay, ang natapos na sa trabaho. Ang tinuturong lider ng isang umanong drug and gun-for-hire group ay dead on the spot sa isang buy-bust operation sa Laguna, ayon sa ulat ni John Consulta sa 24 Oras nitong Sabado. Ang gipasanginlang pinuno sa usa ka gipasanginlang grupo sa droga ug gun-for-hire napatay diha-diha sa usa ka buy-bust operation sa Laguna, report ni John Consulta sa 24 Oras kaniadtong Sabado. Napatay sa operasyon si Raymond Baldemora, alias MakMak, ang tinuturong lider ng Jhondy Baldemora drug and gun-for-hire group na nago-operate sa Rizal at sa 4th district ng Laguna. Napatay sa operasyon si Raymond Baldemora, alyas MakMak, ang gipasanginlang lider sa Jhondy Baldemora drug and gun-for-hire group nga naglihok sa Rizal ug ang 4th district sa Laguna. Siya po ay nasa top three priority regional, high-value individual ng PRO 4-A. Naa siya sa nag-una nga tulo nga prayoridad nga rehiyonal, taas og bili nga indibidwal sa PRO 4-A. Siya po ay nasa original list. Naa siya sa orihinal nga lista . Noong araw, ani Police Colonel Serafin Petalio, ang provincial director ng Provincial Police Office ng Laguna. Kaniadto, ingon ni Police Colonel Serafin Petalio, ang provincial director sa Provincial Police Office sa Laguna. Nung nakulong siya sa provincial jail, eh nagkaroon siya ng contacts lalo. Kung siya nabilanggo sa provincial jail, labi na siya adunay mga kontak. Hanggang sa naka-contact siya sa mga remnants ni Buratong ng Pasig, idinagdag nito. Hangtod nga gikontak niya ang mga salin sa Buratong sa Pasig, dugang pa niya. Nakuha sa suspek ang dalawang armas at mahigit P1 million halaga ng shabu. Nakuhaan ang suspetsado og duha ka armas ug kapin sa P1 milyon nga kantidad sa shabu. Ang suspek ang tinuturong nakapatay sa isang pulis at nakasugat sa isa pang pulis sa isang buy-bust operation sa Rizal noong 2019. Giingon nga napatay sa suspetsado ang usa ka pulis ug nasamad ang usa pa nga pulis sa usa ka buy-bust operation sa Rizal kaniadtong 2019. Malaki ang magiging impact nito lalong-lalo na sa Laguna dahil hindi lang gun-for-hire. Adunay kini dakong epekto labi na sa Laguna tungod kay dili ra kini gun-for-hire. Allegedly, siya pa yung nag-papasimuno ng robbery at holdup, sabi ni Brigadier General Vic Danao, ang regional director ng PRO 4-A. Giingon nga siya ang nagpasiugda sa pagpanulis ug paghawid, sulti ni Brigadier General Vic Danao, ang regional director sa PRO 4-A. Iniimbestigahan ng mga awtoridad kung natupok sa apoy o nawawala ang 400 na taong gulang na imahen ng Sto. Ni–o matapos masunog ang isang simabahan Pandacan, Maynila. Giimbestigahan sa mga awtoridad kung ang 400-anyos nga imahen sa Sto.Ni–o pagkahuman sa usa ka simbahan sa Pandacan, gisunog ang Manila. Sa ulat ni Jaime Santos sa GMA News 24 Oras nitong Biyernes, sinabing umabot sa ikatlong alarma ang sunog sa Santo Ni–o de Pandacan Parish na naganap dakong 1:00 p.m. Si Jaime Santos nagtaho sa GMA News 24 Oras kaniadtong Biyernes nga ang sunog sa Santo Ni–o de Pandacan Parish, nga nahitabo mga ala 1:00 sa hapon, niabot sa ikatulo nga alarma. Kaagad namang rumesponde ang mga bumbero para patayin ang sunog. Nagresponde gilayon ang mga bombero aron mapalong ang kayo. Pero dahil gawa sa kahoy ang simbahan, madaling kumalat ang apoy, ayon kay Fire Superintendent Gerandie Agonos, District Fire Marshall, Manila. Apan tungod kay ang simbahan hinimo sa kahoy, dali nga mikaylap ang kalayo, suma ni Fire Superintendent Gerandie Agonos, District Fire Marshall, Manila. Nang maapula ang apoy, nagtulong-tulong ang mga pulis, bumbero at ilang residente na mailabas ang nasunog na imahen ng Nazareno. Dihang napalong ang sunog, nagtinabangay ang mga pulis, bombero ug pipila ka mga residente aron buhian ang nasunog nga imahe sa Nazareno. Natupok din ang loob ng simbahan at bumagsak ang altar nito. Nasunog usab ang sulud sa simbahan ug nahugno ang halaran niini. Walang natirang mga upuan at nadamay din sa sunog ang iba pang mga imahen ng santo. WalaÕy nahabilin nga mga lingkuranan ug ang uban pang mga imahe sa santos naapektuhan usab sa sunog. Sinabi ng ilang saksi na bigla na lamang nagkaroon ng apoy na mabilis na kumalat sa simbahan. Ang pila ka mga testigo nag-ingon nga kalit nga dunay sunog nga dali nga mikaylap sa tibuuk nga simbahan. Pero ilang oras bago maganap ang sunog, nagkaroon pa raw ng binyag sa simbahan dakong 11:00 am. Apan pila ka oras sa wala pa masunog ang sunog, adunay bunyag sa simbahan mga alas 11:00 sa buntag. Baka masalba yung LPG, pagbaba po nila biglang sumabog, kumalat siyang ganoon, nagkalat-kalat na. Baka masalba yung LPG, pagbaba po nila biglang sumabog, kumalat siyang ganoon, nagkalat-kalat na. Ngayon si Sto. Ni–o pinipilit isalba ng bumbero. Ngayon si Sto. Ni–o pinipilit isalba ng bumbero. Ito po lahat, kahoy lahat yan, sabi ng isang lalaking saksi. Ito po lahat, kahoy lahat yan, sabi ng isang lalaking saksi. Sinasabing sa likurang bahagi ng ikalawang palapag ng simbahan nagsimula ang apoy. Giingon nga ang sunog nagsugod sa likud nga bahin sa ikaduhang andana sa simbahan. Patuloy ang imbestigasyon ang Bureau of Fire Protection BFP para alamin ang sanhi ng sunog. Nagpadayon ang imbestigasyon sa Bureau of Fire Protection BFP aron mahibal-an ang hinungdan sa sunog. Kabilang sa tinitingnan na dahilan ng sunog ang electrical wiring o napabayaang appliance. Ang hinungdan sa sunog mao ang mga kable sa kuryente o gipasagdan nga gamit. Bago magkaroon ng sunog, naka-break ang mga staff at nasa labas naman ang pari. Sa wala pa ang sunog, naguba ang kawani ug ang pari naa sa gawas. Ipinagdiriwang ngayon ang ika-157 kaarawan ng Supremo ng Katipunan na si Andres Bonifacio. Karon gisaulog ang ika-157 nga kaarawan sa Supremo sa Katipunan Andres Bonifacio. Siya ang itinuturing na bayani ng masa. Giisip siya nga bayani sa kadaghanan. Sa mga pagtitipon o pagra-rally na ginagawa, ang kanyang bantayog ang laging ginagawang tagpuan. Sa mga katiguman o rally nga gihimo, ang iyang monumento kanunay gigamit ingon usa ka tigumanan. Madalas magtipon sa kanyang monumento sa Caloocan ang mga manggagawa at ganundin sa Liwasang Bonifacio sa Maynila. Ang mga trabahador kanunay nagtapok sa iyang monumento sa Caloocan ingon man sa Liwasang Bonifacio sa Manila. Siya ang simbolo ng mga anak pawis na manggagawa. Siya ang simbolo sa mga bata nga trabahador sa singot. BagamaÕt bawal ngayon ang pagtitipon dahil sa pandemya, lalagi pa rin siya sa alaala. Bisan kung gidili na karon ang pagtigum tungod sa pandemya, kanunay siya nga hinumduman. Sa lahat ng mga bayani, tanging ang kanyang kapanganakan ang ipinagdiriwang sa halip na ang naging kamatayan. Sa tanan nga mga bayani, ang iyang pagkahimugso ra ang gisaulog imbis nga mamatay. Ito ay sapagkat kontrobersiyal ang kanyang naging kamatayan noong 1897. Kini tungod kay kontrobersyal ang iyang pagkamatay kaniadtong 1897. Karumal-dumal ang kanyang kamatayan sa kamay ng mga kapwa rebolusyunaryo. Malain ang iya kamatayon sa kamut sang mga masigka rebolusyonaryo. Pinatay siya at kanyang kapatid na si Procopio noong Mayo 10, 1897 sa isang bundok sa Cavite ng mga tauhan ni Gen. Emilio Aguinaldo. Siya ug ang iyang igsoon nga si Procopio gipatay kaniadtong Mayo 10, 1897 sa usa ka bukid sa Cavite ni Gen.Emilio Aguinaldo. Makaraang patayin, inili-bing sila sa isang mababaw na hukay na walang palatandaan kaya hindi matiyak kung ang nahukay na buto noong 1918 sa pinangyarihan ng pagpatay ay kay Bonifacio. Human gipatay, napiit sila sa usa ka mabaw nga lungag nga walaÕy karatula busa dili sigurado kung ang mga bukog nga nakubkob kaniadtong 1918 sa lugar nga nahitabo sa masaker iya ni Bonifacio. Inilagay sa isang urna ang mga buto at inilagak sa National Library na nasa Legislative Building sa Maynila. Ang mga bukog gibutang sa usa ka urn ug gibutang sa National Library sa Legislative Building sa Manila. Nang bombahin ng mga Hapones ang Maynila noong 1942, kasamang nawasak ang mga buto ng bayani. Dihang gibombahan sa mga Hapon ang Manila kaniadtong 1942, nadaot ang mga bukog sa bayani. Ipinanganak si Bonifacio sa Tondo, Manila noong Nobyembre 30, 1863. Si Bonifacio natawo sa Tondo, Manila kaniadtong Nobyembre 30, 1863. Lima silang magkakapatid at siya ang panganay. Lima sila ka magsuon ug siya ang panganay. Maaga silang naulila kaya siya ang nagtaguyod sa kanyang mga kapatid. Sayo sila naulila busa gisuportahan niya ang iyang mga igsoon. Marami siyang pinasukang trabaho. Nagtinda ng mga tungkod at pamaypay. Nakakuha siya daghang trabaho.Gibaligya ang mga sungkod ug tagahanga. Nagtrabaho siya sa isang British company at pagkatapos ay sa German company. Nagtrabaho siya sa usa ka kompanya sa Britain ug dayon sa usa ka kompanya nga Aleman. Habang walang ginagawa, nagbasa siya ng mga libro ukol sa French Revolutions, akda ni Victor Hugo na Les Miserables at mga libro tungkol sa mga naging presidente ng America. Samtang walaÕy trabaho, nabasa niya ang mga libro sa French Revolutions, ang akda ni Victor Hugo nga Les Miserables ug mga libro sa mga kanhing pangulo sa Amerika. Nabasa rin niya ang Noli Me Tangere at El Felibusterismo ni Dr. Jose Rizal. Samtang walaÕy trabaho, nagbasa siya ng mga libro sa French Revolutions, ang akda ni Victor Hugo nga Les Miserables ug mga libro sa mga anay pangulo sa Amerika. Itinatag niya ang Katipunan. Gitukod niya ang Katipunan. Sinimulan nila ang rebolusyon sa pagpunit ng mga sedula. Gisugdan nila ang rebolusyon pinaagi sa paggisi sa mga cedro. Lumaban nang buong giting sa mga Kastila sa kabila na kulang sa armas. Maisogon nga nakig-away batok sa mga Katsila bisan pa kulang ang armas. Tanging itak at pupugak-pugak na baril laban sa mga kanyon ng kalaban. Ang mga pusil lamang sa pangisip ug hinupong batok sa mga kanyon sa kaaway. Maraming namatay sa mga Katipunero. Daghan ang namatay taliwala sa mga Katipunero. Pero sa kabila niyon, hindi sumuko si Bonifacio. Apan bisan pa niana, wala mohunong si Bonifacio. Nakalulungkot na hindi siya namatay sa kamay ng mga kaaway kundi sa kamay ng mga kasamahan. Ikasubo, wala siya mamatay sa mga kamot sa mga kaaway apan sa mga kamot sa iyang mga kauban. Mananatili sa isipan ng mamamayan ang ipinakita niyang tapang at labis na pagmamahal sa bayan. Ang iyang kaisug ug dakong gugma sa nasud magpabilin sa hunahuna sa mga tawo. Walang kaduda-duda na siya ang tunay na bayani ng masa. WalaÕy pagduha-duha nga siya ang tinuud nga bayani sa kadaghanan. Napakalaking hamon para sa isang progresibong lungsod tulad ng Makati ang panatilihing ligtas at malayo sa sakit ang ating mga mamamayan. Kini usa ka dako nga hagit alang sa usa ka progresibo nga lungsod sama sa Makati aron mapanalipdan ang atong mga tawo nga luwas ug malikayan sa sakit. Dahil sentro ng negosyo at komersyo ang aming lungsod, libu-libong tao ang nagpupunta rito araw-araw para magtrabaho at magnegosyo. Tungod kay ang atong lungsod usa ka sentro sa negosyo ug komersyo, liboan ka mga tawo ang moadto dinhi matag adlaw aron magtrabaho ug magnegosyo. Sa kagustuhan naming magpatuloy ang takbo ng ekonomiya at tulungan ang mga negosyante at empleyado na muling makabangon sa gitna ng pandemya, lalo naming pinaigting ang aming mga programa upang gawing mas ligtas at mas sigurado ang kalusugan ng bawat Makatizen. Sa among pangandoy nga ipadayon ang paglutaw sa ekonomiya ug matabangan ang mga negosyante ug empleyado nga makabawi gikan sa sakit nga ningdangat, gipakusog namon ang among mga programa aron mas luwas ug mas luwas ang matag Makatizen. May dagdag na libreng plastic face shields ang Pamaskong Handog tickets na inihahatid ng mga kawani ng lungsod sa mismong bahay ng mga residente ng lungsod simula noong November 2. Ang mga tiket sa Christmas Handog hatagan dugang nga libre nga plastik nga mga taming sa nawong nga gihatud sa mga kawani sa lungsod sa mga balay sa mga residente sa syudad sugod Nobyembre 2 Bukod sa humigit-kumulang 240,000 Christmas bag na inilalaan para sa Proud Makatizens, binibigyan din ng isang pirasong face shield ang bawat benepisyaryo ng aming Pamaskong Handog program. Gawas sa gibana-banang 240,000 nga mga Christmas bag nga gigahin alang sa Proud Makatiillion, ang matag benepisyaryo sa among Christmas Gift program gihatagan usab usa ka piraso nga taming sa nawong. Kabilang dito ang senior citizens, persons with disability (PWD), solo parents, rehistradong mga operator at driver ng dyipni at traysikel, at mga empleyado ng city hall at barangay hall. Kauban niini ang mga senior citizen, person with disability (PWD), solo parents, rehistradong mga operator ug drayber sa dyip ug traysikol, ug mga kawani sa city hall ug barangay hall. Ang mga Makatizen at mga negosyo at kompanya sa Makati ay puwede nang magbenepisyo sa mas murang RT-PCR testing. Makatiillion ug mga negosyo ug kompanya sa Makati mahimong makabenipisyo gikan sa mas barato nga pagsulay sa RT-PCR. Magbook lamang online sa www.safemakati.com para makapagpa-test sa halagang P2,950 kung indibiduwal. Pag-book lang sa online sa www.safemakati.com aron pagsulay sa tag-usa nga P2,950. Malaking katipiran ito dahil nasa P4,500 hanggang P8,500 ang singil ng mga pribadong clinic at ospital sa Metro Manila. Kini dako kaayo nga natipig tungod kay ang mga pribadong klinika ug ospital sa Metro Manila nag-charge gikan sa P4,500 hangtod P8,500. Bagay naman ang pooled swab test para sa mga negosyo at kompanya, dahil mas makakamura sila. Ang pooled swab test usa ka maayong butang alang sa mga negosyo ug kompanya, tungod kay mas barato kini. Ang pooled testing ay ginagawa sa grupo ng hindi bababa sa 10 indibidwal, at P1,000 lang ang singil bawat tao sa grupo. Gihimo ang pooled test sa mga grupo nga dili moubus sa 10 nga mga indibidwal, ug ang grupo nag-charge lang sa P1,000 matag tawo. Mayroon na ring QR Code system ang Makati para sa aming mga residente at empleyado. Ang Makati usab adunay usa ka sistema sa QR Code alang sa among mga residente ug empleyado. Ang code ay ini-iscan kapag ang isang indibidwal ay papasok sa isang opisina o establisimento. Ang code gi-scan kung ang usa ka indibidwal mosulod sa usa ka opisina o katukuran. Malaking tulong ang QR code sa contact tracing efforts ng lungsod, lalo na at napakaraming nagtatrabaho sa Makati na mula sa ibaÕt ibang lugar. Ang QR code usa ka dako nga tabang sa pagsulay sa pagkontak sa syudad, labi na sa daghang mga tawo nga nagtrabaho sa Makati gikan sa lainlaing lugar. Sa pamamagitan ng QR code, madaling mababasa ang kanilang health declaration at makikita agad ng aming sistema kung sila ay may nakasalamuhang taong nagpositibo sa COVID-19. Sa QR code, ang ilang deklarasyon sa kahimsog mahimong dali mabasa ug makita dayon sa among sistema kung sila adunay usa ka tawo nga nagpositibo sa COVID-19. Hinihikayat ko ang mga residente at mga negosyo sa Makati na mag-register sa https://umakemakatisafe.com at i-fill out ang Makati Health Declaration Form ID o MHDF-ID. Giawhag ko ang mga residente ug negosyo sa Makati nga magparehistro sa https://umakemakatisafe.com ug pun-on ang Makati Health Declaration Form ID o MHDF-ID. Kung may Makatizen Card na kayo, i-enter ang inyong ID number sa pre-registration step. Kung adunay ka na usa ka Makatizen Card, isulud ang imong numero sa ID sa lakang nga pre-registration. Ang bagong sistemang ito ay isa namang inobasyon na nagsusulong ng kaligtasan ng mga mamamayan at ng lahat ng mga manggagawa, mamimili, kliyente at bisitang pumapasok sa Makati. Ang kini nga bag-ong sistema usa pa nga kabag-ohan nga nagpasiugda sa kahilwasan sa mga tawo ug tanan nga mga trabahante, konsumidor, kliyente ug bisita nga mosulod sa Makati. Mula nang lumaganap ang pandemya noong Marso, maraming hakbang na ang naisagawa namin sa Makati upang mapanatiling ligtas ang mga residente mula sa COVID-19. Sukad mikaylap ang pandemic kaniadtong Marso, daghang mga lakang ang among gihimo sa Makati aron mapanalipdan ang mga residente gikan sa COVID-19. Ang lahat ng mga hakbang na ito ay walang pagod naming ginagawa upang manatiling ligtas at malusog ang Makatizens lalo na ngayong Kapaskuhan, at salubungin ang Bagong Taon na puno ng pag-asa at katatagan. Tanan nga mga lakang ginabuhat namon nga walaÕy kakapoy aron mapadayon ang kahilwasan ug kahimsog sa Makatiillion labi na karong Pasko, ug malipay ang Bag-ong Tuig nga puno sa paglaum ug kalig-on. Sabi-sabi lang sa online na talumpati ito ng hepe ng Google Chrome. Usa ra kini nga hungihong sa online nga pakigpulong sa pangulo sa Google Chrome. Pero magandang kuwento ng kung sinoÕng malalim mag-isip. Apan maayong istorya kung kinsa ang lawom nga gihunahuna. Sa restoran biglang lumanding ang ipis sa dibdib ng babae. Sa restawran, kalit nga ningdunggo ang ipis sa dughan sa babaye. Pagkakita nito sa ipis nagtitili siya sa takot. Pagkakita niya sa ipis, nahadlok siya. Bakas ang panic sa mukha at panginginig ng boses, naglulundag siya habang pinapagpag ang ipis. Ang mga bakas sa panic sa nawong ug pagkurog, milukso siya samtang giyugyog niya ang ipis. Nahawa sa panic ang mga kasama niyang babae. Nagtilian at naglundagan din sila. Ang iyang mga kauban nga babaye natakdan sa kalisang.Nalukso ug niambak usab sila. Sa wakas napaalis ng babae ang ipis. Sa katapusan gitangtang sa babaye ang ipis. Pero lumipad at lumanding ito sa isa sa kasamahan. Apan milupad kini ug mitugpa sa usa sa mga kauban. Yung pangalawang babae naman ang nagpatuloy ng drama. Ang ikaduhang babaye nagpadayon sa drama. Lumapit ang waiter para sumaklolo. Nagpangayo sang bulig ang waiter. Sa gitna ng lundagan at tilian, sa shirt naman ng waiter lumipat ang ipis. Sa tunga-tunga sa paglukso ug tilian, ang ipis nibalhin sa kamiseta sa waiter. Tahimik, kalmado, minasdan ng waiter ang kilos ng peste. Hilum, kalma, ang waiter nagtan-aw sa paglihok sa peste. Nang masuri niya ito, bigla niyang hinuli at tinapon sa labas ng restoran. Dihang gisusi niya kini, kalit niya kining gipunit ug gilabog sa gawas sa restawran. Habang humihigop ng kape at pinapanood ang eksena, gumana ang mga antenna ng utak ko. Samtang naghigop sa kape ug nagtan-aw sa talan-awon, ningtrabaho ang akong mga antena sa utok. Naisip ko kung ang ipis ba ang nagpa-panic sa mga babae? Naghunahuna ko kung gisamok sa ipis ang mga babaye? Kung ganÕun, e bakit hindi nabulabog ang waiter? Kung mao, ngano nga wala maglibog ang waiter? Walang kaabug-abog niyang kinontrol ang gulo. Sa walay pagduha-duha gikontrol niya ang kagubot. Hindi ang ipis kundi ang kawalang abilidad ng ibang tao na panghawakan ang sitwasyon ang sanhi ng gulo. Dili ang ipis kung dili ang kaarang sa ubang mga tawo ang pagdumala sa kahimtang nga hinungdan sa kasamok. Nabatid ko na hindi ang pagsigaw ng tatay ko o ng boss ko o ng misis ko ang gumugulo sa akin, kundi ang kawalan ko ng kakayahan na harapin Ôyun. Akong naamgohan nga dili ang mga singgit sa akong amahan o sa akong agalon o sa akong asawa ang nakahasol kanako, apan ang akong pagkawalay kaarang sa pag-atubang niini. Nabubulabog ako ng sigaw nila. Nabubulabog ako ng sigaw nila. Hindi trapik ang gumugulo sa akin, kundi ang kawalan ko ng kakayahan panghawakan ang gulo sa kalye. Dili ang trapiko mao ang nakahasol kanako, apan ang akong dili kaarang sa pagdumala sa kagubot sa kadalanan. Higit duÕn, ang reaksyon ko sa mga problema ang gumugulo sa buhay ko. Labi pa sa sina, ang reaksyon ko sa mga problema nakahasol sa akong kinabuhi. Ang natutunan kong leksyon sa napanood: Hindi dapat ako magpabulabog sa problema. Ang akong nakat-unan gikan sa akong nakita: Dili ako dapat maglibug sa problema. Nagpabulabog ang mga babae sa ipis, pero ang waiter ay tinugunan ito. Ang mga babaye nagbagting sa ipis, apan ang waiter mitubag. Dapat ko itong tugunan. Kinahanglan nako kini atubangon. Congrats muna kay Rep. Bambol Tolentino na muling nahalal bilang Pangulo ng Philippine Olympic Committee (POC) sa eleksyon noong Biyernes. Congrats una kay Rep. Bambol Tolentino nga napili usab isip Presidente sa Philippine Olympic Committee (POC) sa piliay kaniadtong Biyernes. Wagi si Cong. Bambol laban kay Atty. Clint Aranas at nagkaroon siya ng bagong apat na taong termino sa POC. Nagdaog si Cong. Bambol kontra kay Atty. Clint Aranas ug adunay bag-ong upat ka tuig nga termino sa POC. Panalo hands down si Cong. Bambol at ang Philippine South East Asian Organizing Committee (PHISGOC) na namahala sa 30th South East Asian (SEA) Games sa kabila ng mga paninira ng grupo ni Atorni. Nagdaog sa kamot si Cong. Ang Bambol ug ang Philippine South East Asian Organizing Committee (PHISGOC) nga nag-host sa ika-30 nga South East Asian (SEA) Games bisan sa mga iskandalo sa grupo ni Atorni. Sino naman kasi ang maniniwala sa mga pagbatikos sa grupo ni Tolentino at PHISGOC na nagbunga ng matagumpay na pagdaraos sa SEA games at humakot ng medalya ng mga manlalarong Pinoy. Kinsa ang motuo sa mga pagsaway sa Tolentino ug grupo sa PHISGOC nga miresulta sa malampuson nga pagpugong sa mga dula sa SEA ug pagdaog sa medalya sa mga magdudula nga Pilipino. Kung sino ang mga nagtrabaho at nag-ayos ng problema sa sports ay sila pa ang inuupakan? Kinsa man ang nagtrabaho ug nag-ayo sa problema sa isport nga wala man gihapon sila tagda? Sa nakalipas na mga panahon bago ang termino ni Bambol, maraming pondo ang nasayang at napabayaan ang mga atleta. Sa mga adlaw nga hapit sa termino sa Bambol, daghang mga pondo ang nasayang ug ang mga atleta gipasagdan. Taun-taon, sumasadsad ang performance ng ating mga atleta dahil sa palpak na pamamalakad. Matag tuig, ang paghimo sa among mga atleta mahinay tungod sa dili maayong pagdumala. Bago pa muling madiskaril ang pag-angat ng sports sa Pilipinas, dapat lang na itama ang mga bulok na sistema. Sa wala pa madula ang pagdako sa isport sa Pilipinas, kinahanglan nga tul-iron ang dunot nga sistema. Katuwang ni Tolentino si dating Speaker Alan Peter Cayetano sa matagumpay ng pagdaraos ng 30th SEA Games. Gitabangan ni Tolentino si kanhi Speaker Alan Peter Cayetano sa malampuson nga pagpahigayon sa 30th SEA Games. Ipinaglaban ni Tolentino ang pagbabalik ng allowance ng mga atleta at coaches na nawala dahil sa pagbawas ng pondo ng Philippine Sports Comission (PSC). Giaway ni Tolentino nga ibalik ang allowance sa mga atleta ug coach nga nawala tungod sa pagkunhod sa pondo sa Philippine Sports Commission (PSC). Sa tulong ni Speaker Cayetano, naipasa ng Kongreso ang pagbibigay ng allocation para sa mga atleta na nagkakahalaga ng P180 million. Sa tabang ni Speaker Cayetano, gipasa sa Kongreso ang paghatag og alokasyon alang sa mga atleta nga nagkantidad og P180 milyon. Sana ay mag-tuluy-tuloy ang pag-asenso ng sports sa bansa. Hinaut nga magpadayon ang promosyon sa sports sa nasud. Ang matinong pamamalakad sa POC ay bagong pag-asa sa mga atleta na hindi sila mapapabayaan. Ang makatarunganon nga pagdumala sa POC usa ka bag-ong paglaum alang sa mga atleta nga dili sila pasagdan. Kung masaya at protektado ang kapakanan ng mga manlalaro, mas magiging ganado at inspirado silang lumaban para sa bansa. Kung ang kaayohan sa mga magdudula malipayon ug protektado, labi sila nga madasig ug madasig sa pakigbisog alang sa nasud. Sana ay hindi tayo biguin ni Cong. Bambol at ng iba pang bagong halal na opisyales ng POC. Hinaut nga dili kami pakyason ni Cong.Bambol ug uban pang bag-ong napili nga mga opisyal sa POC. Inaasam nating lahat na magkakaroon ng tunay at tuloy-tuloy na serbisyo. Kitang tanan naglaum nga adunay usa ka tinuod ug padayon nga serbisyo. Nasa kanilang kamay ang katuparan ng panibagong pag-asa para sa mga atletang Pilipino. Sa ilang mga kamot ang pagkab-ot sa bag-ong paglaum alang sa mga atletang Pilipino. Ayon sa Mega Task Force laban sa corruption na binuo ni Presidente Duterte, karamihan sa mga sumbong ng kati__walian na tinatanggap nito ay nagaganap sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Pinauyon sa Mega Task Force kontra sa kurapsyon nga naugmad ni Presidente Duterte, kadaghanan sa mga alegasyon nga nadawat gikan sa kurapsyon nahinabo sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Magmula pa naman noong araw, ang DPWH ay nahahanay na sa mga ahensya ng pamahalaan na nangu_nguna sa katiwalian, kasama ang mga tax collecting agen_cies ng pamahalaan. Sukad niadto, ang DPWH nakahanay sa mga ahensya sa pangurakot nga nanguna sa gobyerno, lakip ang mga ahensya sa pagkolekta sa buhis sa gobyerno. Open secret naman iyan dahil ang mga naturang ahensya ay matatawag na vulnerable sa katiwalian. Usa kana ka bukas nga tinago tungod kay ang mao nga mga ahensya matawag nga delikado sa korupsyon. Halimbawa, ang DPWH ay may ponder para makontrol_ ang bidding ng mga kontrata at puwedeng papanalunin ang mga kontratista sa mga public works projects na maka_paghahatag ng mas malaking padulas. Pananglitan, ang DPWH adunay usa ka funder aron makontrol ang pag-bid sa mga kontrata ug mahimong magdaog ang mga kontraktor sa mga proyekto sa publikong trabaho nga makahatag labaw nga pagpadaghan. Sa kaso naman ng Bureau of Internal Revenue (BIR) at mga ahensyang nakaugnay dito tulad ng Bureau of Customs, puwedeng maki__pagkutsaba ang mga opisyal nito sa mga tiwaling negos__yanteng nais mandaya sa babayarang buwis. Sa kaso sa Bureau of Internal Revenue (BIR) ug mga hingtungdan nga ahensya sama sa Bureau of Customs, ang mga opisyales niini mahimong makigsandurot sa mga kurakot nga negosyante nga gusto limbongan ang mga magbubuhis. Iyan din ang kaso sa Bureau of Immigration na maa_aring magpapasok sa bansa ng mga banyagang kahina-hinala ang karakter sa tamang presyo. Mao usab kana ang kaso sa Bureau of Immigration nga ang mga langyaw nga suspetsado mahimong mosulud sa nasud sa tama nga presyo. Pero Ayon kay Jus_tice_ Secretary Menardo Guevarra na namumuno sa Mega Task Force, karamihan sa natatanggap nilang sum_bong ay mula sa DPWH. Apan pinauyon kay Justice Secretary Menardo Guevarra, nga namuno sa Mega Task Force, kadaghanan sa mga nadawat nga reklamo gikan sa DPWH. Hindi nangangahulugan na pinakatiwali ang DPWH. Wala kini gipasabut nga ang DPWH mao ang labing kurakot. Kaso, sa mga kaduda-dudang transaksyon sa ahensyang ito, may mga kontratistang natatalo sa bidding na marahil_, sila ang nagrereklamo. Kaso, sa kadudahan nga mga transaksyon sa kini nga ahensya, adunay mga kontraktor nga nawad-an sa pag-bid nga tingali, sila ang nagreklamo. Maaari rin na ang mga nagsu_sum_bong ay yaong nasa loob din ng ahensya na nalamangan sa partihan. Posible usab nga ang mga nagreklamo mao usab ang mga naa sa sulod sa ahensya nga daghan sa partido. Matagal nang problema ang corruption at maging_ si Presidente Duterte ay aminadong nahihirapan siya sa pagsugpo nito. Dugay na nga problema ang kurapsyon ug bisan si Presidente Duterte niangkon nga naglisud siya sa pagpugong niini. Pero hindi dapat tantanan ang lahat ng pagsisikap na puksain ang katiwalian dahil salapi ng taumbayan ang nalulustay dahil sa mga kawatan sa gobyerno. Apan ang tanan nga paningkamot aron mapuo ang kurapsyon dili angay mapugngan tungod kay ang salapi sa katawhan giusik sa mga kawatan sa gobyerno. Malaki ang pagkakaiba ng sinasabing academic break sa academic strike. Ang gitawag nga akademikong pahulay lahi kaayo sa welga sa akademiko. Yung una, nakikiusap, humihiling ng pagpapaliban muna ng panahon ng eskuwela. Ang una, nagpakilimos, nangayo us aka paglangan sa oras sa eskuylahan. Yung academic strike, nagbabanta, nagmamaktol, nagpa_papansin. Ang akademikong welga, naghulga, nasuko, naghatag atensyon. Ako, bilang magulang ang unang papalag sa kalokohang tulad nito. Ako, ingon usa ka ginikanan, mao ang una nga nahulog sa niining kalokohan. Etong mga estudyante ng Ateneo De Manila, umanoÕy hindi magpapasa ng kanilang mga academic requirement ngayong darating na Miyerkules. Kini nga mga estudyante sa Ateneo De Manila, dili kuno makapasar sa ilang mga kinahanglanon sa akademiko sa umaabot nga Miyerkules. Ito raw ang kanilang gagawin hanggaÕt hindi inaayos ng pamahalaan ang pangangasiwa sa bansa na may kina_laman sa pandemyaÕt kalamidad. Kini ang ilang buhaton basta dili lang ayohon sa gobyerno ang pagdumala sa nasud nga adunay kalabotan sa pandemic ug kalamidad. Holy cow! Alam ba ng mga nagpapaaral sa inyo ito? Balaan nga baka! Nahibal-an ba kini sa imong mga estudyante? Etong mga estudyanteng Ôto, palamunin pa lang ng kani_lang mga magulang eh kung umasta akala mo kung sino. Kini nga mga estudyante, lamyon ka lang sa ilang mga ginikanan kung sa imong hunahuna nahibal-an nimo kung kinsa sila. Siguro, ang dapat nÕyong sabihan ay Ôyung mga Jesuits at mga ari nÕyo riyan sa Ateneo para i-relay Ôyang ngawang panawagan nÕyo. Tingali, ang isulti ra nimo mao ang mga Heswita ug ang imong mga kabtangan didto sa Ateneo aron maipasa ang daotang tawag nimo. Una, sinuwag nÕyo ang inyong mga magulang na nagbabanat ng buto para pag-aralin kayo. Una, gikulata nimo ang imong ginikanan nga nagbukhad sa ilang mga bukog aron matudlo ka. Ikalawa, nila_bag nÕyo ang panuntunan ng inyong unibersidad na gampanan ang responsibilidad bilang mga mag-aaral. Ikaduha, nakalapas ka sa mga balaod sa kaakohan sa unibersidad isip mga estudyante. Yan ba ay talagang pagiging makabayan? Tinuod ba nga patriotismo kana? Bakit Ôdi na lang kayo mamundok kung talagang matindi ang inyong pagmamahal sa bayan. Ngano nga dili ka na lang mosaka sa bukid kung lig-on gyud ang imong gugma sa nasud. Subukan niyo kayang maging iskolar ng bayan nang maramdaman niyo ang pangambang hanggang kailan pa ang prebilehiyong makapag-aral. Sulayi nga mahimong usa ka scholar sa lungsod kung gibati nimo ang kahadlok kung unsa kadugay ang pribilehiyo nga magtuon. Kung ako ang magulang niyo, hindi uubra sa akin ang ganyang kabalbalan. Kung ako ang imong ginikanan, dili molihok alang kanako ang ingon nga pagkasuko. Itutuwid ko Ôyang baluktot na paniniwala niyoÕt pag-aarte. Akong itul-id ang imong hiwi nga mga gituohan ug lihok. Pakialam ng gobyerno sa pagmamaktol niyo? Kayo naman ang babagsak ang mga grado, kayo rin ang mahihirapan na ipasa ang inyong akademya at kayo naman ang mawawalan ng magandang kinabukasan. Gikabalak-an ba sa gobyerno ang imong kasuko? Ihulog nimo ang mga grado, maglisud ka usab sa pagpasa sa imong akademya ug mawad-an ka usa ka maayong kaugmaon. O mga magulang, kayo ba ang pinalalaki o mina-manage ng mga pasaway niyong anak na Ôto?! O mga ginikanan, kamo ba ang gipadako o gidumala sa mga nagpabadlong nga mga anak?! MULA Enero hanggang Agosto 2020, may naitala nang 500 kaso ng leptospirosis at 50 na rito ang namatay. GIKAN sa Enero hangtod Agosto 2020, adunay 500 nga mga kaso sa leptospirosis ug 50 ang namatay. Sabi ng Department of Health (DOH), ngayong laganap ang baha sa maraming lugar sa bansa dahil sa bagyo at pagpapakawala ng tubig sa mga dam, pinangangambahan ang pagdami pa ng kaso ng leptospirosis. Ang Department of Health (DOH) nagsulti nga karon nga ang pagbaha kaylap sa daghang bahin sa nasud tungod sa bagyo ug pagpagawas sa tubig gikan sa mga dam, gikahadlokan nga modaghan ang mga kaso sa leptospirosis. Ang sakit ay nakukuha sa baha na kontaminado ng ihi ng daga. Ang sakit nakuha pinaagi sa mga pagbaha nga nahugawan sa ihi sa ilaga. Mataas ang tsansa na magka-leptospirosis kapag ang lumusong sa baha ay may sugat sa paa at binti. Adunay taas nga kahigayunan nga maugmad ang leptospirosis kung ang tawo nga adunay samad adunay samad sa paa o paa. Sa mga sugat papasok ang mikrobyong leptospira na sanhi ng leptospirosis. Ang mga kagaw nga Leptospira nga gipahinabo sa leptospirosis nakasulod sa mga samad. Grabeng baha ang naranasan sa Marikina, at iba pang lugar sa Metro Manila dahil sa Bagyong Ulysses. Grabe ang pagbaha nga nasinati sa Marikina, ug uban pang mga lugar sa Metro Manila tungod sa Bagyong Ulysses. Marami sa mga residente sa Marikina ang nag-akyatan sa bubong para makaligtas. Daghang mga residente sa Marikina ang nagsaka sa atop aron makaikyas. Umapaw ang Marikina River at agad nalubog ang mga bahay na malapit sa ilog. Nag-awas ang Marikina River ug nalunod dayon ang mga balay nga malapit sa sapa. Ang Provident Village na dati nang binaha noong 2009 nang manalasa ang Bagyong Ondoy ay binaha na naman at matindi pa umano. Ang Provident Village nga kaniadto gibahaan kaniadtong 2009 sa dihang miigo ang Bagyong Ondoy gibahaan usab ug grabe gihapon. Bumaha rin sa Cagayan at Isabela province noong Biyernes. Gibahaan usab ang mga lalawigan sa Cagayan ug Isabela kaniadtong Biyernes. Maraming tao ang nag-akyatan sa kanilang bubong para makaligtas. Daghang mga tawo ang mingkayab sa ilang atop aron mabuhi. Siyam ang namatay sa pagbaha sa mga nasabing lugar. Siyam ka mga tawo ang namatay sa pagbaha sa nahisgutang mga lugar. Ayon sa DOH, mas mababa ang kaso ng lep-tospirosis noong nakaraang taon (453 cases) kum_para ngayong taon. Umabot naman sa 42 ang namatay noong nakaraang taon. Pinauyon sa DOH, ang ihap sa mga kaso nga lep-tospirosis mas mubu sa miaging tuig (453 ka kaso) kaysa niining tuig.Mokabat sa 42 ang namatay sa miaging tuig. Ang mga sintomas ng leptospirosis ay lagnat, nahihirapang umihi, naninilaw ang balat, pananakit ng katawan at namumula ang mga mata. Ang mga simtomas sa leptospirosis nag-uban sa hilanat, kalisud sa pag-ihi, pagkunaw sa panit, sakit sa lawas ug pamumula sa mga mata. Lumalabas ang sintomas makaraan ang pitong araw. Ang mga simtomas makita human sa pito ka adlaw. Maging maingat at huwag basta-basta lulusong sa baha na walang proteksiyon sa paa. Paglikay nga dili makalukso sa tubig-baha nga walaÕy proteksyon sa tiil. Magsuot ng bota. Magsul-ob botas. Hindi dapat ipagwalambahala ang leptospirosis sapagkat maaari itong ikamatay. Ang Leptospirosis kinahanglan dili ibaliwala tungod kay kini makamatay. Nararapat na magkaroon ng kampanya sa bawat barangay para hulihin ang mga daga na nagdudulot ng leptospirosis. Kinahanglan adunay kampanya sa matag barangay aron makuha ang mga ilaga nga hinungdan sa leptospirosis. Ang unang hakbang ay ang pagpapanatili ng kalinisan sa kapaligiran at sa loob ng bahay. Ang una nga lakang mao ang pagpadayon sa kalimpyo sa palibot ug sa sulud. Kung malinis at nasa ayos ang pagtatapon ng basura, walang mabubuhay na daga. Kung ang paglabay sa basura malinis ug hapsay, walaÕy mga ilaga nga mabuhi. Inaasahan pa ang pagbaha dahil sa mga papasok pang mga bagyo kaya kailangan ang ibayong pag-iingat upang hindi magka-leptospirosis. Gipaabot usab ang pagbaha tungod sa umaabot nga mga bagyo busa kinahanglan ang dugang nga pag-amping aron malikayan ang leptospirosis. Sinagasaan na ang bansa ng COVID-19 at pati itong leptospirosis ay dagdag pasakit din. Ang COVID-19 naigo sa nasud ug bisan ang leptospirosis nagdugang sa kasakit. Mag-ingat sa mga sakit na ito. Pagbantay sa kini nga mga sakit. Kinapon mismo ni Ombudsman Samuel Martires ang kampanya kontra korapsiyon. Mismo si Ombudsman Samuel Martires ang nagtapos sa kampanya kontra-kurapsyon. Hindi na puwede basta makuha ng press at publiko ang taunang Statements of Assets, Liabilities and Net Worth ng opisyales. Ang press ug ang publiko dili na dali makakuha sa opisyal nga Statement of Assets, Liability and Net Worth sa mga opisyal. Dapat may pirmadong pagsang-ayon ang opisyal bago ito ibigay sa humiling. Ang opisyal kinahanglan nga adunay pirma nga pagtugot sa wala pa ihatag kini sa aplikante. Matitigil na umano ang pag-weaponize sa SALNs ng mga karibal sa politika. Giingon nga hunongon sa mga karibal sa politika ang pag-armas sa mga SALN. Ititigil na rin ng Ombudsman ang lifestyle checks sa mga pinaghihinalaang kawatan. Ihunong usab sa Ombudsman ang lifestyle check sa mga gidudahang kawatan. Hindi naman daw nakikita roon kung labis sa legal na kita ang pamumuhay ng salarin. Ingon og dili kini ipakita kung ang estilo sa kinabuhi sa nakasala labi pa sa ligal nga kita. Pinuna ni ex-Ombudsman Conchita Carpio Morales ang dalawang kilos ni Martires. Gisaway ni Ex-Ombudsman Conchita Carpio Morales ang gibuhat ni Martires. Binalewala umano ang prinsipyo sa Konstitusyon na public office is a public trust. Ang prinsipyo sa Konstitusyon nga ang publikong katungdanan nga usa ka pagsalig sa publiko giingon nga wala igsapayan. Labag daw sa batas ang pagtago ng SALNs. Giingon nga iligal ang pagtago sa mga SALN. Walang dahilang pinaboran ang mga politiko, batikos ng mga abogado. WalaÕy hinungdan nga paboran ang mga politiko, pagsaway sa mga abogado. NuÕng 1992 tinuya ni Comelec chairman Christian Monsod ang mga kandidatong nagpapa-exempt sa gun ban, ÒKung Ôdi ninyo matiis ang init, lumabas kayo sa kusina ng halalan. Kaniadtong 1992 ang chairman sa Comelec nga si Christian Monsod nagbugal-bugal sa mga kandidato nga gipahigawas ang gun ban, "Kung dili ka makaagwanta sa kainit, paggawas sa kusina sa eleksyon. Marami nang nakalaboso sa tulong ng SALNs at lifestyle checks. Daghan ang nabangkaruta sa tabang sa SALNs ug lifestyle check. Dinetalye rito sa Sapol nuÕng 2004 ang pagdakip sa mga estudyanteng anak ng Armed Forces comptroller-general na lumipad nang first class pa-America bitbit ang Ôdi-dineklarang $100,000 cash. Detalyado dinhi sukad kaniadtong 2004 ang pagkasikop sa mga estudyante sa mga estudyante sa comptroller-general sa Armed Forces nga nagpalupad sa unang klase sa Amerika nga adunay wala igpahayag nga $ 100,000 cash. Nabatid sa SALNs na labis sa legal na kita niya ang dolyares, condo sa New York City, bahay sa Ohio, at P302-milyong deposito at ari-arian. Nahibal-an sa mga SALN nga ang dolyar, mga condo sa New York City, mga balay sa Ohio, ug P302-milyon nga mga deposito ug propyedad milapas sa iyang ligal nga kita. Maaalala marahil Ôyon ni Martires. Mahinumdoman tingali kana ni Martires. Isa siya sa tatlong mahistrado na umaproba sa kontrobersiyal na plea bargain ng heneral nuÕng 2010. Usa siya sa tulo nga mahistrado nga nag-aprobar sa kontrobersyal nga pakitabang sa heneral kaniadtong 2010. BagamaÕt hirang ni Duterte, hiwalay si Ombudsman Martires sa Ehekutibo. Bisan kung napili ni Duterte, ang Ombudsman Martires bulag sa Executive. Pero agad dinepensahan ng presidential legal counsel at ng spokesman ang mga gawa nito. Apan gilayon gidepensahan sa ligal nga abogado sa pagkapresidente ug ang tigpamaba ang iyang mga lihok. Nakakabawas ito sa kumpiyansa ng mamamayan sa sinseridad ng administrasyon kontra korapsiyon. Gipaminusan niini ang pagsalig sa katawhan sa kamatinud-anon sa administrasyon kontra sa kurapsyon. Makinig sa Sapol, Sabado, 8-10 ng umaga, DWIZ (882-AM). Paminawa ang Sapol, Sabado, 8-10 sa buntag, DWIZ (882-AM). BAKIT binaha nang husto ang Cagayan province? NGANONG nagbaha ang lalawigan sa Cagayan? Ayon sa mga taga-roon, ito na ang pinakamasamang pagbabaha sa loob ng 40 taon. Sumala sa mga lokal, kini ang labing grabe nga pagbaha sa 40 ka tuig. Malawak ang pinsalang dinulot ng pagbabaha. Ang kadaot sa baha nga hinungdan sa daghang kadaot. Marami ang hindi handa para sa ganitong uri ng delubyo. Daghan ang dili andam alang sa kini nga klase nga baha. Pati ang mga lokal na pamahalaan sa Cagayan ay hindi rin handa kaya humihingi ng saklolo, maging sa pambansang pamahalaan o sa pribadong sektor. Bisan ang mga lokal nga gobyerno sa Cagayan dili andam busa sila nangayo tabang, gikan sa nasyonal nga gobyerno o pribadong sektor. Karamihan sa naitalang 37 namatay sa paghagupit ng Bagyong Ulysses ay mula sa Cagayan. Kadaghanan sa 37 nga namatay sa Bagyong Ulysses gikan sa Cagayan. Ang unang sinisi ay ang pagpakawala ng tubig ng Magat Dam. Ang una nga gibasol mao ang pagpagawas sa tubig gikan sa Magat Dam. Ang Magat ang nagsusuplay ng tubig para sa mga lupaing agrikultura sa lalawigan, at may kakayanang 360 megawatts ang hydroelectric plant nito kung kapusin ang pangangailangan ng Luzon. Ang Magat nagsuplay og tubig alang sa mga kayutaan sa agrikultura sa probinsya, ug ang planta sa hydroelectric niini makahimo nga 360 megawatts kung kinahanglan kini sa Luzon. Dahil sa ulan na dala nI Ulysses, napilitang magpakawala ang Magat dahil mas peligroso kung pababayaang umapaw ito. Tungod sa ulan nga dala ni Ulysses, napugos si Magat nga buhian tungod kay labi ka peligro nga tugotan kini nga mag-awas. Ganito ang lahat ng dam sa mundo. Ingon niini ang tanan nga mga dam sa kalibutan. Hindi puwedeng pabayaang umapaw dahil baka gumuho ang dam. Dili tugotan nga mag-awas tungod kay mahimo nga mahugno ang dam. Kapag mangyari ito tiyak ang pinsala sa buhay at ari-arian. Kung mahitabo kini siguradong pagkawala sa kinabuhi ug kabtangan. Pero ayon sa tagapagsalita ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC), hindi ang pagpapakawala ng tubig ng Magat Dam ang dahilan ng malawak na pagbabaha kundi ang pag-apaw ng Cagayan River dahil din sa ulan na dulot ng bagyo. Apan sigun sa tigpamaba sa National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC), ang pagpagawas sa Magat Dam dili ang hinungdan sa kaylap nga pagbaha apan lakip usab ang pag-awas sa Suba sa Cagayan tungod sa pag-ulan dala sa bagyo. Nababad nang husto ang mga lupain sa Cagayan Valley kaya sa ilog dumiretso ang tubig-ulan. Nabasa ang mga yuta sa Lambak sa Cagayan busa diretso ang pag-agos sa tubig sa ulan sa sapa. Ang Cagayan River ang pinakamahaba at pinakamalaking ilog sa Pilipinas pero dahil sa sunud-sunod na bagyo at halos isang buwang pag-uulan, hindi na kinayanan ng ilog kaya umapaw sa lupain. Ang Suba sa Cagayan mao ang labing kataas ug labing kadaghan nga sapa sa Pilipinas apan tungod sa sunod-sunod nga bagyo ug hapit usa ka bulan nga pag-ulan, dili makaya sa suba busa nag-apaw sa yuta. Malapit nang matapos ang 2020. Hapit na ang katapusan sa 2020. Napakahirap ng pinagdaanan ng ating bansa, ng ating mamamayan. Ang atong nasud, ang atong katawhan, nakaagi sa usa ka malisud nga panahon. Nagsimula sa pagsabog ng bulkang Taal noong Enero, sinundan ng pandemya noong Marso at mukhang magtatapos sa mga bagyo. Nagsugod kini sa pagbuto sa bulkan sa Taal kaniadtong Enero, gisundan sa pandemic kaniadtong Marso ug ingon kini matapos sa mga bagyo. Sigurado ako na marami ang nais palipasin na ang taong ito. Sigurado ako nga daghan ang gusto nga mogahin karong tuiga. Sigurado ako marami ang nais magdiwang ng masayang kapaskuhan kahit papano. Sigurado ako nga daghan ang gusto nga saulogon ang usa ka malipayon nga holiday bisan unsaon. Pero dahil sa pandemya na hindi pa nawawala ay baka ibang kapaskuhan ang mararanasan natin. Apan tungod sa sakit nga wala pa nawala, mahimo kita makasinati og lain nga piyesta opisyal. Huwag din nating kalimutan ang mga kapamilya nating nasalanta ng sunud-sunod na bagyo, ang iba ay hindi pa nakababangon ay tinamaan muli. Tulungan natin sila. Dili usab naton kalimtan ang mga miyembro sa atong pamilya nga naguba sa sunod-sunod nga bagyo, ang uban nga wala pa mobangon naigo na usab.Tabangan ta sila. HINDI pa nagtatagal sa puwesto si House Speaker Lord Allan Velasco ay umaalingasaw na ang hindi patas na hatian ng alokasyon sa infrastructure projects ng congressional district sa 2021 budget. Taud-taud na nga naa sa katungdanan si House Speaker Lord Allan Velasco, nanimaho sa dili parehas nga paggahin sa inprastraktura sa mga proyekto sa inprastraktura sa distrito sa kongreso sa 2021 nga badyet. Lumalabas na mga kaalyado lamang nito ang nabibigyan ng maayos na pondo at ang mga kadikit ng kapit-tukong dating speaker Alan Peter Cayetano ay nalubog. Mopatim-aw nga ang mga kaalyado lamang niini ang husto nga napondohan ug ang mga kaalyado sa kanhing nagsulti nga si Alan Peter Cayetano nalunod. Ito ang nasisilip ng ilang senador sa naipasang 2021 budget. Kini ang gitan-aw sa pipila ka mga senador sa gipasar nga badyet 2021. Pinuna ni Sen. Panfilo Lacson ang unfair na hatian ng alokasyon sa mga infrastructure budget ng mga kongresista kung saan tinukoy nito ang bilyun-bilyong pisong inilaan sa isang distrito sa Davao, Benguet, Albay at Abra habang sa ibang distrito ay ilang milyon lamang. Gipasabot ni Sen.Panfilo Lacson sa badyet ang dili patas nga paggahin sa pang-inprastraktura sa mga kongresista diin kini nagtumong sa binilyon ka pesos nga gigahin sa usa ka distrito sa Davao, Benguet, Albay ug Abra samtang sa ubang distrito pila ra kini ka milyon. Sa paghimay ng Senado sa proposed P4.5 trillion national budget, sinabi ni Lacson na kitang-kita ang malaking diperensiya sa laki ng budget sa ilang distrito habang kakarampot naman sa iba. Sa pagbungkag sa Senado sa gisugyot nga P4.5 trilyon nga nasudnon nga badyet, giingon ni Lacson nga adunay mahinungdanong kalainan sa kadako sa badyet sa pipila ka mga distrito samtang ang uban nihit. Inihalimbawa ni Lacson ang isang distrito sa Davao na may budget sa infrastructure na P15.351 bilyon; Albay, P7.5 bilyon; Benguet, P7.9 bilyon at Abra, P3.75 bilyon. Gikutlo ni Lacson ang usa ka distrito sa Davao nga adunay badyet sa imprastraktura nga P15.351 bilyon;Albay, P7.5 bilyon;Ang Benguet, P7.9 bilyon ug ang Abra, P3.75 bilyon. Hindi tinukoy ni Lacson ang mga partikular na distrito subalit isa sa may hawak ng Distrito sa Davao ay si Presidential Son at Davao 1st District Rep. Paolo Duterte, sa 2nd District ng Albay ay si Joey Salceda, sa Abra ay si Lone Distrct Rep. Joseph Bernos habang caretaker naman sa Benguet si ACT CIS Partylist Rep. Eric Yap. Wala gitukoy ni Lacson ang mga piho nga distrito apan usa sa mga Tag-iya sa Distrito sa Davao mao sila si Presidential Son ug Davao 1st District Rep. Paolo Duterte, sa 2nd District sa Albay mao si Joey Salceda, sa Abra si Lone Distrct Rep. Joseph Bernos samtang si ACT CIS Partylist Rep. Caretaker sa BenguetEric Yap. Habang naglalakihan ang ilang mga distrito, may kong_re__sista naman na nakatanggap ng P42 million. Samtang ang pipila ka mga distrito nagtubo, ang pipila nga mga kongresista nakadawat P42 milyon. Yun ang honor roll. Horror roll. I just want to point that out, bakit ganun ang disparity? WhatÕs in those districts that would merit those appropriations? sabi ni Lacson. Kana ang honor roll.Makalilisang nga rolyo.Gusto lang nako ipunting kana, ngano nga kana nga pagkalainlain?Unsa man sa mga distrito nga angayan man kana nga mga paggahin? ingon ni Lacson. Sa laki ng budget na natanggap ng mga kongresista, sinabi ni Lacson na nasa Òhorror rollÓ, aminado ito na duda rin siya kung maipatutupad nga ang mga bilyong halaga ng infrastracture projects. Tungod sa kadako sa budget nga nadawat sa mga kongresista, giingon ni Lacson nga naa na kini sa "horror roll", giangkon niya nga nagduda usab siya kung mahimo mapatuman ang binilyon nga kantidad sa mga proyekto sa imprastraktura. Maging si Senate President Tito Sotto ay naalarma rin sa puna ni Lacson sa paghahati-hati ng alokasyon sa 2021 budget. Bisan ang Presidente sa Senado nga si Tito Sotto naalarma sa komento ni Lacson bahin sa paggahin sa 2021 nga paggahin sa badyet. Usually kasi sa pinagdaanan kong mga budgets, yung mga districts, Ôdi masyadong nagkakalayo ang amounts ng funding nila, especially sa DPWH. Kasagaran tungod sa mga badyet nga akong naagian, ang mga distrito, ang ilang kantidad sa pondo dili kaayo magkalayo, labi na gikan sa DPWH. Bago sa akin ito na mayroong ilang district na saksakan ng lalaki ang amount, sabi ni Sotto. Sa akong atubangan adunay daghang mga distrito diin ang kadaghan sa mga lalaki mas daghan pa, ingon ni Sotto. Matatandaan na sa House Speakership row kamakailan ay ginawang isyu kay dating House Speaker Cayetano ng mga kaalyado ni Marinduque Rep at ngayon ay House Speaker Velasco na sina Negros Oriental Rep. Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep, Mikee Romero at Oriental Mindoro Rep Doy Leachon ang hindi pantay-pantay na infrastructure allocation sa budget kung saan inakusahan ng mga ito si Cayetano na pinaboran ang ilang mga mambabatas. Kahinumduman nga sa laray sa House Speakership dili pa dugay, ang kanhi House Speaker Cayetano gihimong isyu sa mga kaalyado ni Marinduque Rep ug karon House Speaker Velasco Negros Oriental Rep.Arnulfo Teves, 1 Pacman Partylist Rep, Mikee Romero ug Oriental Mindoro Rep Doy Leachon ang dili managsama nga paggahin sa inprastraktura sa badyet diin giakusahan nila si Cayetano nga gipaboran ang pipila ka mga magbabalaod. Sa ilalim ng pamumuno ni Velasco naipasa sa Kamara ang 2021 budget. Sa pagpanguna ni Velasco, ang budget nga 2021 gipasar sa Kamara. Tinangkang hingan ng reaksyon si Velasco ukol sa ibinunyag na Òhorror rollÓ appropriations ni Lacson subalit tikom ang bibig ng House Leadership sa isyu. Abangan! Gisulayan ni Velasco nga makakuha usa ka reaksyon sa gibutyag ni Lacson nga "horror roll" nga paggahin apan ang House Leadership walaÕy hilum bahin sa isyu.Abangan! SA desisyon ng korte, napatunayan na nagkasala si Marta base sa malinaw na salaysay ng tatlong bata dahil sa ginawa niyang pag-amba sa kanila ng itak at pagmumura na naging dahilan ng matinding takot ng tatlo at dahil sa nangyari ay napilitan pa sila na lumipat ng tirahan. Sa desisyon sa korte, napamatud-an nga sad-an si Marta pinauyon sa klaro nga pahayag sa tulo ka mga bata tungod kay gihimo niya sila nga may sakit sa pangisip ug nanumpa hinungdan nga nahadlok pag-ayo ang tulo ug tungod sa nahitabo napugos pa sila sa paglihok. Kinatigan ng Court of Appeals ang hatol. Gikuptan sa Court of Appeals ang hukom. Pero ayon sa Supreme Court, medyo tama lang ang RTC at CA. Apan pinauyon sa Korte Suprema, ang RTC ug CA husto gyud. Nagkamali raw sa pagsuri ng katotohanan ang hukuman. Ang korte kuno nasayop sa pagsusi sa tinuod. Sa kaso raw kasi ng child abuse na pinarurusahan sa RA 7610, ang anumang kilos o salita ay dapat na yumurak sa dignidad, pagkatao o halaga ng bata sa paraan na nabawasan ang kalidad, kalinisan o kaya ay nakabawas sa estado, kondisyon, reputasyon o karakter ng bata. Sa kaso sa pag-abuso sa bata nga masilotan sa ilalum sa RA 7610, ang bisan unsang aksyon o pulong kinahanglan makalapas sa dignidad, personalidad o kantidad sa bata sa paagi nga maminusan ang kalidad, kalimpyo o makaminusan ang estado, kondisyon, reputasyon o kinaiya sa bata. Sa kasong ito, ang pagsigaw o pagmumura ni Marta sa tatlong batang lalaki ay hindi humantong sa child abuse dahil wala siyang layunin na bawasan ang importansiya o dignidad ng tatlo. Sa kini nga kaso, ang pagsinggit o pagpanghimaraot ni Marta sa tulo ka mga lalaki wala magdala sa pag-abuso sa bata tungod kay wala siyaÕy intensyon nga maminusan ang kahinungdanon o dignidad sa tulo. Ang pagmumura niya ay bunsod lang ng ginawang pamamato sa kanya ng tatlong bata ng mga pakete ng ketsup pero ang puntirya talaga ay ang anak niyang si Pacing. Ang iyang pagpanumpa tungod ra sa pagbato sa tulo ka bata og mga ketchup packages apan ang tinuud nga target mao ang iyang anak nga si Pacing. Nainis lang at nagalit si Marta kaya napamura at ininsulto ang pasaway na mga bata. Naglagot lang ug nasuko si Marta busa iyang gisaway ug giinsulto ang mga badlongon nga bata. Hindi napatunayan ng prosekusyon na intensiyon ni Marta na tapakan o insultuhin ang pagkatao ng mga biktima. Ang pagpanggukod ni Marta wala nagpamatuod nga gituyo niya nga yatakan o insulto ang mga biktima. Ang kanyang pananakot at insulto ay dala lang ng inis. Ang iyang mga hulga ug insulto giubanan ra sa kalagot. Idagdag pa na ang aktuwasyon ni Marta, ang akmang pagtaga ng itak pati ang malulutong na mura na binanggit ng babae ay patungkol lahat kay Dina na nanay ng tatlong bata. Idugang sa tinuud nga buhat ni Marta, ang mga kinaiyanhon sa pangisip ingon man mga malumo nga baratong butang nga gihisgutan sa babaye ang bahin kang Dina, ang inahan sa tulo ka mga anak. Kaya hindi puwedeng parusahan si Marta sa ilalim ng RA 7610. Mao nga dili masilotan si Marta ubos sa RA 7610. Iyon nga lang, ang salita ni Marta na bunsod ng galit laban sa tatlong bata ay lumikha ng trauma sa kanila. Mao ra, ang mga pulong ni Marta tungod sa kasuko batok sa tulo ka mga bata nakamugna og trauma sa kanila. Kaya nga hindi na sila bumaba pa dahil sa isipin na ipalalapa sila ni Marta sa aso nito at dapat ituring na simpleng pananakot. Mao nga wala sila manaog tungod kay gihunahuna nila nga kulatahon sila ni Marta uban ang iyang iro ug kinahanglan isipon nga usa ka yano nga hulga. Tulad nang nangyaring pagbaha sa Marikina, Pasig, at mga bayan ng Rodriguez at Taytay sa Rizal noong Huwebes ng gabi na ikinabigla ng mga residente, ganyan din ang naranasan ng mga taga-Cagayan noong Biyernes ng umaga. Sama sa pagbaha sa Marikina, Pasig, ug mga lungsod sa Rodriguez ug Taytay sa Rizal kaniadtong Huwebes sa gabii nakurat ang mga residente, mao usab ang gibuhat sa mga taga-Cagayan kaniadtong Biyernes sa buntag. Kung gaano kabilis ang pagtaas ng tubig sa Marikina, doble naman umano ang naranasan ng mga taga-Cagayan at sa isang iglap, mga bubong na lamang ng bahay doon ang nakita. Ingon kadali sa pagtaas sa tubig sa Marikina, giingon kuno kini sa mga taga-Cagayan duha ka beses ug sa usa ka pagpamilok, ang atop ra sa mga balay ang nakita didto. Kung maraming residente sa Marikina ang nag-akyatan sa bubong, mas marami sa Cagayan sapagkat rumaragasa ang tubig na ayon sa mga tao ay noon lamang nila naranasan makalipas ang 40 taon. Kung daghang mga residente sa Marikina ang mingkayab sa atop, daghan pa sa Cagayan tungod kay daghang tubig nga sumala sa mga tawo nga nakasinati lamang 40 ka tuig ang milabay. Sabi ng iba, hindi raw nila akalain na sa bubong ng kanilang bahay sila magpapalipas nang maraming oras para bumaba ang tubig. Ang uban nag-ingon nga wala nila damha nga mogahin sila daghang oras sa atop sa balay maghulat nga mubaba ang tubig. Hanggang kahapon, mataas pa rin umano ang tubig at mayroon pang nire-rescue. Hangtod kagahapon, taas gihapon ang tubig ug ang uban naa paÕy na-rescue. Halos lahat nang bayan sa Cagayan ay lumubog sa baha. Halos tanan nga mga lungsod sa Cagayan nalunod sa baha. Ayon kay Cagayan Governor Manuel Mamba, ang pagpapakawala ng tubig mula sa Magat Dam ang naging dahilan ng pagbaha. Pinauyon kay Cagayan Governor Manuel Mamba, ang pagpagawas sa tubig gikan sa Magat Dam hinungdan sa pagbaha. Pinakawalan ang tubig habang nananalasa ang Bagyong Ulysses. Gibuhian ang tubig sa panahon sa Bagyong Ulysses. Ayon kay Mamba, hindi kinaya ng waterways ang malaking volume ng tubig mula sa dam kaya umapaw at nagdulot nang grabeng pagbaha. Pinauyon kay Mamba, dili makaya sa mga agianan sa tubig ang daghang bulto sa tubig gikan sa dam kung kini nag-awas ug hinungdan sa grabeng pagbaha. Ito umano ang pinakagrabeng pagbaha na naranasan ng Cagayan. Kini ang giingon nga labing grabe nga pagbaha sa Cagayan. Siyam ang namatay dahil sa baha karamihan ay nalunod. Siyam ang namatay tungod sa pagbaha nga kadaghanan nalumos. Ilan sa namatay ay mga bata. Ang pila sa namatay mga bata. Sinisisi ng local government units (LGU) ang agarang pagpapakawala ng tubig sa Magat Dam at ayon sa report, maaari raw sampahan ng kaso ang pamunuan. Gibasol sa mga local government unit (LGUs) ang gilayon nga pagpagawas sa tubig gikan sa Magat Dam ug sigun sa report, mahimong kasuhan ang gobyerno. Kaya lang, naabisuhan na pala ang local government units (LGUs) na magpapaka_wala ng tubig ang Magat Dam dahil sa inaasahang paghagupit ng Bagyong Ulysses. Bisan pa, gipahibalo ang mga local government unit (LGUs) nga magpagawas ang tubig sa Magat Dam tungod sa gipaabot nga bagyong Ulysses. Ayon sa report, pinaghahanda ang mga residente para lumikas. Pinauyon sa report, giandam ang mga residente sa pagbakwit. Ang nakapagtataka ay kung bakit marami pa rin ang na-trap ng baha. Ang nakapatingala kung ngano nga daghan pa ang natanggong sa mga pagbaha. Marami ang hindi nakalikas at inabutan ng ragasa ng baha sa kabila na binigyan na sila ng babala, isang araw bago ang pagpapa-kawala ng tubig sa dam. Daghan ang wala gipabakwit ug nadakup sa tubig-baha bisan kung gipasidan-an, usa ka adlaw sa wala pa mahubsan ang dam. Binalewala ba ang babala? Gibaliwala ba ang pasidaan? Nabanggit naman ng Cagayan governor na may problema sa waterways kaya lumubha ang baha. Sa pikas bahin, ang gobernador sa Cagayan naghisgot nga adunay problema sa mga agianan sa tubig busa mograbe ang pagbaha. Ito marahil ang isa sa dapat solusyunan. Tingali kini ang usa nga kinahanglan nga masulbad. Maaari ring silipin ang sinasabing illegal logging activities na dahilan nang pagbaha sa lalawigan. Posible usab nga ma-preview ang giingon nga mga kalihokan sa iligal nga pagtroso nga hinungdan sa pagbaha sa lalawigan. Muli na namang sinubok ang kahandaan ng lungsod ng Makati sa pananalasa ng Bagyong Ulysses lalo paÕt may krisis pa ng pandemya. Gisulayan na usab ang syudad sa Makati sa kadaot sa Bagyong Ulysses, labi na nga adunay pa usa ka krisis sa pandemya. Naging malaking hamon ito dahil kinailangang ipatupad ang safety protocols sa pagresponde sa mga apektadong Makatizen, ngunit maayos namang naisagawa ng emergency response team ang bawat operasyon, katuwang ang responders ng mga barangay. Kini usa ka dako nga hagit tungod kay kinahanglan ipatuman ang mga safety protokol sa pagtubag sa apektadong Makatizen, apan ang emergency response team nakahimo sa pagpatuman sa matag operasyon nga maayo, sa pakigtambayayong sa mga responders sa barangay. Agad na nailikas nang ligtas ang nasa 64 na pamilya o 230 katao sa mga evacuation centers sa apat na barangay na may pagbaha. Sa kinatibuk-an 64 nga pamilya o 230 ka tawo ang gilayon nga gibakwit sa mga sentro sa pagbakwit sa upat nga nagbaha nga mga barangay. Nagtayo ng modular tents sa mga covered court bilang pansamantalang shelter ng bawat pamilya. Gitukod ang mga modular nga tolda sa mga natabunan nga korte isip mga temporaryong puy-anan sa matag pamilya. Bilang karagdagang proteksyon, bawat pamilya ay binigyan ng Anti Covid kits na naglalaman ng mga shampoo, sabon, surgical masks, hand sanitizer, face shields, laundry bar, at herbal supplements. Ingon dugang nga proteksyon, ang matag pamilya gihatagan mga Anti Covid kit nga adunay sulud nga mga shampoo, sabon, maskara sa pag-opera, mga hand sanitizer, taming sa nawong, mga bareta sa labahan, ug mga suplemento sa tanum Nakapagluto rin ang social workers ng mainit na hapunan para sa evacuees gamit ang mobile kitchen ng lungsod na may kapasidad para sa pagkain ng nasa 800 katao. Nagluto usab ang usa ka mainit nga panihapon alang sa mga bakwit gamit ang mobile kitchen sa lungsod nga adunay kapasidad nga 800 ka tawo ang makakaon. Ibinahagi rin sa bawat pamilya ang food packs na may panlimang araw na supply na kanilang naiuwi pagbalik sa kanilang tahanan. Ang matag pamilya gihatagan usab mga food packs nga adunay lima ka adlaw nga suplay nga gidala nila sa balay. Sa kabutihang palad, zero casualty ang lungsod sa nagdaang unos. Maayo na lang, ang syudad adunay zero nga kaswalti sa ning-agi nga bagyo. Patunay lamang ito ng sapat na kahan_daan ng Makati para sa ganitong mga sakuna. Pamatuod lamang kini sa igo nga kaandam ni Makati alang sa mga ingon nga katalagman. Handa rin kaming damayan ang mga karatig-bayan na nasalanta. Andam usab kami nga simpatiya sa naguba nga mga silingan. Kaagad kaming nagpadala ng rescue boats, ambulansya, search and rescue team at vehicle sa Marikina, at dalawang rescue boats sa Pasig, upang tumulong sa paglikas ng mga binahang residente. Nagpadala dayon kami og mga rescue boat, ambulansya, search and rescue team ug mga sakyanan sa Marikina, ug duha nga mga rescue boat sa Pasig, aron matabangan nga mapahawa ang nabahaan nga mga residente. Malaking bagay ang mga nakatatag nang disaster response protocols ng lungsod na gumagabay sa bawat kasapi ng aming disaster response team. Malaking bagay ang mga nakatatag nang disaster response protocols ng lungsod na gumagabay sa bawat kasapi ng aming disaster response team. Anumang oras, mabilis na kumikilos at nagsasagawa ng maayos at epektibong pagresponde ang lungsod, upang matiyak ang kaligtasan ng bawat ProudMakatizen. Anumang oras, mabilis na kumikilos at nagsasagawa ng maayos at epektibong pagresponde ang lungsod, upang matiyak ang kaligtasan ng bawat ProudMakatizen. Dahil din sa kasipagan at katapatan sa serbisyo ng magigiting na frontliners, tuloy-tuloy ang paglilingkod namin sa mga mamamayan sa kabila ng mga kalamidad. Tungod usab sa kakugi ug pagkamaunongon sa serbisyo sa mga maisug nga frontliner, nakapadayon kami sa pagserbisyo sa mga tawo bisan sa mga katalagman. Radikal ani Pangulong Duterte ang solusyon niya sa katiwalian. Gisulti ni Presidente Duterte nga ang iyang solusyon sa kurapsyon radikal. Kailangan daw nito ang bagong batas. Giingon niya nga nanginahanglan kini og bag-ong balaod. Sasali siya mismo sa hearings ng Kongreso. Siya mismo moapil sa mga pagdungog sa Kongreso. Nagpapakitang ganado kontra korapsiyon si Duterte. Gipakita ni Duterte ang kontra-kurapsyon. Pero tila hindi interesado ang mga appointees niya. Apan ang iyang mga tinudlo dili interesado. Kontra-pelo sila sa kanya. Supak sila kaniya. Ehemplo ang pagkontrata sa kumpanyang kapos sa kapital para sa P107-bilyong expansion ng Manila International Airport. Usa ka pananglitan ang kontrata sa kompanya nga kulang sa kapital alang sa P107-bilyon nga pagpalapad sa Manila International Airport. Pinaspasan ito nang tatlong linggo nuÕng Hulyo, bunyag ni Rep. Jericho Nograles. Gipadali kini sa tulo ka semana sa Hulyo, Rep.Jericho Nograles. Naka-skeletal force noon karamihan ng mga ahensiya dahil sa pagdami ng COVID-19 infections. Kadaghanan sa mga ahensya naa sa puwersa sa kalabera sa oras tungod sa pagdugang sa impeksyon sa COVID-19. Pinanagot ni Nograles ang mga transport at MIA officials. Gipanubag ni Nograles ang transportasyon ug ang mga opisyal sa MIA. Sa kawalan ng transparency, linabag ang Build-Operate-Transfer at ang Procurement Reform Acts. Kung walaÕy transparency, gilapas ang Build-Operate-Transfer ug Procurement Reform Act. Binigyan ang kontratista ng mga pribilehiyo na ipinagkait sa karibal kaya umatras ang huli. Ang kontraktor gihatagan mga pribilehiyo nga gibalibaran sa karibal busa ang naulahi miatras. Alam ng transport appointees kung saan nauuwi ang kakapusan ng kapital. Nahibal-an sa mga tinudlo sa transportasyon kung diin matapos ang kakulangon sa kapital. NuÕng 2012 ang kumpanyang P625,000 lang ang hawak ay binigyan ng P56 milyon kada buwan para imentena ang MRT-3. Kaniadtong 2012 ang kompanya nga adunay P625,000 ra nga gihatagan P56 milyon matag bulan aron mapadayon ang MRT-3. Ibinulsa nito ang bayad pero iniwang sira-sira ang mga tren, riles, signaling, power supply, at mga istasyon. Gibulsa niini ang bayad apan gibilin ang mga tren, riles, signal, mga suplay sa kuryente, ug mga istasyon nga naguba. NuÕng 2013 isa pang fly-by-night na dating nasentensiyahan sa panloloko ay binigyan ng P3.8 bilyong paggawa ng vehicle registration plates. Kaniadtong 2013 ang usa pa nga fly-by-night nga kaniadto nakonbikto sa pagpanglimbong ang gihatagan P3.8 bilyon alang sa paghimo og mga plate sa rehistro sa salakyanan. Ang dineliber, huli at kulang-kulang, ay mga bakal na plates na nalulukot sa tubig baha. Ang gihatud, naulahi ug wala, mga steel plate nga nagkunot sa tubig nga baha. Binulgar dito sa Sapol ang pagtatakip sa shortcuts sa dalawang naturang kontrata. Ang tabon sa mga shortcut sa duha nga kontrata gibutyag dinhi sa Sapol. Hindi sinisilip ng Energy Regulatory Board ang isa pang binulgar ni Nograles. Ang Energy Regulatory Board walaÕy pagtan-aw sa laing gibutyag ni Nograles. Ito ang walang permisong paniningil ng pribadong grupo ng P2 bilyon kada taon ng government fees mula sa electricity wholesale market. Kini ang walaÕy pugong nga pagsingil sa pribadong grupo nga P2 bilyon matag tuig nga bayranan sa gobyerno gikan sa merkado sa pakyawan sa elektrisidad. Mga kamag-anak ng Duterte appointees ang nakikinabang sa kapos-kapital na grupo. Ang mga paryente sa mga tinudlo ni Duterte makabenipisyo sa dili maayong grupo sa kapital. Presidential appointees din ang mga nasa-ERB. Ang mga tinudlo sa pagka-Presidente naa usab sa ERB. Sana hindi sila nagtatakipan. Unta dili sila magtakuban. Marami ang napataas ang kilay at ang ibaÕy nagalit nang hirangin ni Presidente Duterte bilang bagong hepe ng Philippine National Police (PNP) si Police General Debold Sinas na naging kontrobersyal sa pagdaraos ng magarbong birthday ma–anita sa kasagsagan ng COVID-9 pandemic. Daghang nagpataas sa kilay ug uban pa ang nasuko sa pagtudlo ni Presidente Duterte kay Police General Debold Sinas ingon bag-ong hepe sa Philippine National Police (PNP) nga nahimong kontrobersyal sa pagpahigayon sa usa ka maanyag nga tawo nga natawhan sa kataas sa COVID-9 pandemic. Kahit ipinagbawal ang lahat ng ganoong pagtitipon upang mapigilan ang pagkalat ng COVID, nakunan ng larawan ang selebrasyon. Bisan kung ang tanan nga ingon nga mga pagtigum gidili aron mapugngan ang pagkaylap sa COVID, ang selebrasyon gikuha litrato. Ang katuwiran ni Sinas, hindi naman niya hiningi ang party kundi surpresang ibinigay sa kanya dahil ito umano ay isang tradisyon na dati nang ginagawa sa PNP. Suno kay Sinas, wala siya nagpangayo parti kundi para sa sorpresa nga ginhatag sa iya bangud isa kuno ini ka tradisyon nga ginahimo anay sa PNP. Kahit kabi-kabila ang mga protesta kaugnay ng pangyayari, parang wala man lang aksyon na ginawa ang gobyerno at kahit ang mga ibang PNP officials ay mukhang kumampi pa sa kanya. Bisan sa lainlaing mga protesta nga adunay kalabotan sa hitabo, murag walaÕy gihimong lakang ang gobyerno ug bisan ang ubang mga opisyal sa PNP daw dapig kaniya. Pero wala tayong magagawa. Presidential prerogative ang pagpili ng ipupuwesto sa ganyang posisyon. Pero wala tayong magagawa. Presidential prerogative ang pagpili ng ipupuwesto sa ganyang posisyon. Subok umano ng Pangulo ang katapatan at dedikasyon ni Sinas sa trabaho kaya mayroon mang tumututol, walang nakahadlang sa Pangulo para italaga siyang PNP Chief of Staff. Giingong gisulayan sa Presidente ang kamatinud-anon ug dedikasyon ni Sinas sa trabaho busa bisan kung adunay mosupak, walaÕy nakababag sa Presidente sa pagtudlo kaniya nga Chief of Staff sa PNP. Kilala na ng lahat ang Pangulo. Hindi siya nadadala ng public perception. Ang tanan nakaila na sa Presidente.Wala siya madala sa pangisip sa publiko. BastaÕt gusto niya ang kanyang tauhan. Basta ganahan siya sa iyang staff. Isang ehemplo rin si Health Secretary Duque na sa kabila ng katakutakot na ulat ng katiwalian tungkol dito ay nananatili pa rin sa puwesto. Ang Health Secretary Duque usa usab ka panig-ingnan nga bisan sa mga ngilngig nga mga ulat sa kurapsyon bahin niini, naa gihapon siya sa katungdanan. Alam ng Pangulo ang pagtanggi ng marami kay Sinas bilang PNP chief at hindi maitatanggi ang ma–anita event na kinasangkutan ng General dahil malinaw na nakunan ng larawan. Nahibal-an sa Presidente nga daghang gisalikway si Sinas isip hepe sa PNP ug ang mannan nga kalihokan nga gilambigit sa Heneral dili ikalimod tungod kay klaro kini nga nakuhaan og litrato. Pero sabi ng Pangulo, napatawad na niya si Sinas. Apan giingon sa Presidente, gipasaylo niya si Sinas. At kung may kasalanan siya roon, pardoned na siya, anang Pangulo sa isang recorded message. Ug kung siya sad-an didto, gipasaylo siya, pahayag sa Presidente sa usa ka natala nga mensahe. Well, tameme ang mga kumokontra sa desisyon ng Pangulo. Aw, tameme ang mga mosupak sa desisyon sa Presidente. Presidente siya ng Pilipinas eh. Mag-Presidente muna kayo! Siya ang pangulo sa Pilipinas.Pag-una sa Presidente! Maraming itinuturong dahilan ang grabeng pagbaha sa Marikina noong Huwebes habang nananalasa ang Bagyong Ulysses. Grabe ang pagbaha sa Marikina kaniadtong Huwebes samtang gihisgutan ang Bagyong Ulysses. Una ay ang kababawan ng Marikina River na hindi na kinaya ang volume ng tubig na galing sa kabundukan ng Sierra Madre. Una ang kabaw sa Marikina River nga dili na makaya ang kadaghan sa tubig nga gikan sa mga bukid sa Sierra Madre. Sinahod ng Marikina River ang tubig mula sa bundok. Ang Marikina River nagakuha tubig gikan sa bukid. Ikalawang dahilan ay ang pagkakalbo ng mga kagubatan na hindi na kinaya ang buhos ng ulan kaya nagkaroon ng soil erosion at ikatlong dahilan, ang talamak na quarrying sa Rizal kung saan 13 quarry permits para sa 65 ektarya ang inaprubahan ng provincial government. Ang ikaduha nga hinungdan mao ang pagkaguba sa kakahoyan nga dili na makaagwanta sa pag-ulan busa adunay pagguba sa yuta ug ang ikatulong hinungdan, ang kanunay nga quarrying sa Rizal diin 13 nga quarry permits alang sa 65 hectares ang giaprobahan sa kagamhanang probinsyal. Sa tatlong dahilan, ang quarrying sa Rizal ang malaki ang posibilidad na dahilan nang grabeng baha sa Marikina na tinalo pa ang nangyari noong 2009 nang manalasa ang Bagyong Ondoy. Sa tulo nga katarungan, ang quarrying sa Rizal ang labing hinungdan nga hinungdan sa grabeng pagbaha sa Marikina nga napildi pa ang nahitabo kaniadtong 2009 sa paghapak sa Bagyong Ondoy. Sa nangyaring baha noong Huwebes, pati third floor ng bahay ay inabot ng tubig. Panahon sa pagbaha kaniadtong Huwebes, bisan ang ikatulong andana sa balay gibahaan. Ayon sa mga residente, sobrang bilis ng pagtaas ng tubig. Pinauyon sa mga residente, kusog kaayo ang pagtaas sa bawod. Talamak ang quarrying sa mga bayan ng Rodriguez (dating Montalban), Antipolo City, Baras at Tanay. Nagdagsang ang Quarrying sa mga lungsod sa Rodriguez (kaniadto Montalban), Antipolo City, Baras ug Tanay. Noong 2018, inireklamo na sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) ang mga quarrying companies sa Rizal dahil sa pagbaha rin sa Marikina at Taytay subalit wala umanong ginawang aksiyon ang kagawaran. Kaniadtong 2018, gireklamo sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) ang mga quarrying company sa Rizal tungod sa pagbaha sa Marikina ug Taytay apan walaÕy gihimong lakang ang departamento. Hiniling ng grupong Philippine Movement for Climate Justice (PMCJ) kay DENR Sec. Roy Cimatu na itigil ang lahat nang quarrying operations sa Rizal pero patuloy pa rin ang mga ito. Ang grupo sa Kilusan sa Klima sa Pilipinas (PMCJ) naghangyo kang DENR Sec.Roy Cimatu nga hunongon ang tanan nga operasyon sa quarrying sa Rizal apan kini magpadayon. Maski ang mga residente ng Taytay ay umapela na rin kay President Duterte na ipatigil ang quarrying operations sapagkat apektado sila kapag umapaw ang Marikina River. Bisan ang mga residente sa Taytay nag-apela kay Presidente Duterte nga ihunong na ang quarrying operation tungod kay apektado kini sa pag-awas sa Marikina River. Isang dahilan kaya hindi maipatigil ang quar-rying sa Rizal ay sapagkat ang ilan sa kompanyang nag-ooperate rito ay pag-aari ng mga pulitiko. Usa ka katarungan ngano nga dili mapugngan ang quar-rying sa Rizal tungod kay ang pipila sa mga kompanya nga naglihok dinhi gipanag-iya sa mga politiko. Mas_yadong malalakas at maimpluwensiya ang mga pulitikong ito. Kini nga mga politiko sobra ka kusug ug maimpluwensyahan. Balewala sa mga ito kung masira man ang kapaligiran at maging dahilan nang pagbaha gaya nang nararanasan sa kasalukuyan. Wala silaÕy pakialam kung nadaot ang palibot ug hinungdan sa pagbaha sama sa karon nga hitabo. Si President Duterte na lamang ang makakalutas ng talamak na quarrying sa Rizal na dahilan nang pagbaha sa Marikina at mga kalapit bayan at lungsod. Si Presidente Duterte ra ang makasulbad sa laygay nga quarrying sa Rizal nga hinungdan sa pagbaha sa Marikina ug mga silingang lungsod ug syudad. Paimbestigahan niya ito gaya ng ginawa niya sa quarrying operations sa Guinobatan, Albay. Iimbestigahan niya kini sama sa iyang gihimo sa quarrying operations sa Guinobatan, Albay. Kung hindi matitigil ang quarrying operations sa Rizal, asahan na ang muling pagbaha sa Marikina. Kung ang operasyon sa quarrying sa Rizal dili mohunong, pagpaabut sa lain nga pagbaha sa Marikina. Walang kadala-dala itong si Ka Marcial, ang management ng jueteng sa Rizal. WalaÕy dala si Ka Marcial, ang pagdumala sa jueteng sa Rizal. Matapos ma-raid ang butas niya sa Cainta sa kasagsagan ng COVID-19, aba nagpalamig lang sandali si Marcial at bumalik na naman sa dating negosyo, kapartner ang bangka niya na si Alyas John Yap. Pagkahuman sa pagsulong sa iyang lungag sa Kainta sa kataas sa COVID-19, nagpabugnaw kadiyot lang si Marcial ug nibalik sa iyang kanhing negosyo, ang kauban niya sa bangka nga si Alyas John Yap. At sa ngayon, halos umaabot na sa P2.5 milyon ang kubransa maghapon ng jueteng ng mag-among Ka Marcial at John Yap, ayon sa mga kosa ko. Ug hangtod karon, ang adlaw-adlaw nga pagsakup sa jueteng tali sa boss nga si Marc Marc ug John Yap hapit sa P2.5 milyon, suma sa akong mga ig-agaw. Ano sa tingin mo kosang Edwin Moreno? Hehehe! Unsa man ang imong hunahuna bahin kang Edwin Moreno?Hehehe! Namaos na kasi sa kabubulgar ng jueteng ng mag-among Ka Marcial at Yap itong si kosang Edwin sa social media subalit mukhang wa epek ito. Tungod kay ang jueteng sa boss nga si Ka Marcial ug Yap gibutyag sa kosang Edwin sa social media apan wala kini epekto. Uubra kaya ang jueteng nina Ka Marcial at Yap kay Philippine National Police (PNP) chief Gen. Debold Sinas? Magtrabaho ang jueteng nila Ka Marcial ug Yap alang sa hepe sa Philippine National Police (PNP) nga si Gen.Debold Sinas? Habang nananalasa ang COVID-19 sa bansa, nagbukas ng jueteng si Ka Marcial subalit hindi siya nakaligtas sa CIDG at ni-raid ang butas niya sa Gloria St., Marik Subd., sa Cainta kung saan sampu katao niya ang nasakote. Samtang gidaot sa COVID-19 ang nasud, gibuksan ni Ka Marcial ang usa ka jueteng apan wala siya nakalahutay sa CIDG ug gisulong ang iyang lungag sa Gloria St., Marik Subd., Sa Kainta kung saan dinakup ang napulo ka mga tawo. Kinasuhan ang mga nahuli ng paglabag sa Bayanihan Heal as One. Ang mga nadakpan nga nakalapas sa Bayanihan Heal as One gipasakaan og kaso. Subalit matapos ang ilang buwan, aba nagbukas na muli si Ka Marcial at ginamit ang modus ni Sonny Tan, ang bangka rin ng jueteng sa southern Metro Manila. Apan pagkahuman sa pila ka bulan, gibuksan usab ni Ka Marcial ug gigamit ang modus operandi ni Sonny Tan, ang jueteng boat sa southern Metro Manila. Legal na raw ang operation niya. Giingon nga ligal ang iyang operasyon. Ang problema lang, halinhinang ni-raid ng NBI at NCRPO ang mga butas ni Sonny Tan at 47 kubrador at kabo nito ang naaresto. Ang problema lang, ang NBI ug NCRPO nga alternatibong gisulong ang mga lungag ni Sonny Tan ug 47 nga kolektor ug ang mga nagdakup kaniya ang gidakup. Tinakbuhan ni Tan ang P2.5 milyon na piyansa ng kanyang mga tauhan na hanggang sa ngayon ay humihimas pa ng rehas na bakal. Gipadagan ni Tan ang P2.5 milyon nga piyansa sa iyang kawani nga nagplantsa pa. Kung ilegal ang palaro ni Tan, eh di ganun din itong sa mag-among Ka Marcial at Yap, di ba mga kosa? Kung ilegal ang dula ni Tan, dili parehas sa boss nga Ka Marcial ug Yap, dili ba? Kung sabagay ang Rizal ay hindi kasama sa 61 outlets ng Small Town Lottery na pinabuksan kamakailan ni PCSO General Manager Royina Garma. Labing menos si Rizal wala maapil sa 61 nga outlet sa Small Town Lottery nga gibuksan ni PCSO General Manager Royina Garma. Wala namang sinasabi si Garma na may palaro sila sa Rizal, kung saan ang unang STL operator ay milyones ang utang sa PCSO. Wala isulti ni Garma nga adunay sila dula sa Rizal, diin ang una nga operator sa STL nakautang milyon-milyon sa PCSO. Kaya maliwanag pa sa sikat ng araw na jueteng itong palaro nina Ka Marcial at Yap, di ba mga kosa? Mao nga tin-aw sa kini nga sunny jueteng nga dula nga nagdula sila Ka Marcial ug Yap, dili ba? Nagbukas ng dalawang beses ang jueteng ni Ka Marcial at Yap sa Rizal sa kapanahunan ni Calabarzon police director Brig. Gen. Vicente Danao, na sa ngayon ay NCRPO director na. Duha nga pagbukas sa jueteng nina Ka Marcial ug Yap sa Rizal sa panahon ni Calabarzon police director Brig.Si Gen.Vicente Danao, kinsa karon director sa NCRPO. Pinalitan si Danao kahapon ni Brig. Gen. Pipoy Natividad, na kamag-anak ni Interior Secretary Eduardo A–o. Abangan! Ang Danao gipulihan kagahapon ni Brig.Si Gen.Si Pipoy Natividad, paryente ni Interior Secretary Eduardo A–o.Abangan! May isang pasaherong dumating sa Davao Internatio-nal Airport noong isang araw ang nasita dahil gumamit ng pekeng real-time reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR) test result na requirement sa mga dumarating sa paliparan dito. Usa ka pasahero nga ning-abut sa Davao International Airport kaniadtong miaging adlaw ang gibisita tungod kay ninggamit siya usa ka peke nga real-time reverse transcription polymerase chain reaction (rRT-PCR) nga kinahanglan nga resulta sa pagsulay alang sa mga moabut sa tugpahanan dinhi. Napag-alaman na ang kanyang swab result ay ginawa noon pang Agosto. Nahibal-an nga ang iyang resulta sa swab gihimo kaniadtong Agosto. Hayun at sumailalim na sa inquest proceedings ang babaing taga-General Santos na dumaan lang dito sa Davao Airport. Ang babaye gikan sa General Santos nga ning-agi lang sa Davao Airport nakaagi na sa inquest proceedings. Ito ay pagkatapos na lumabas na negative ang swab test na kinuha sa kanya sa Davao airport at siya ay dineretso agad sa Sasa Police Station kung saan kasalukuyan siyang naka-detain. Kini pagkahuman sa gihimong swab test nga gihimo sa paliparan sa Davao nga nahimong negatibo ug gilayon siya nga gidiretso sa Sasa Police Station diin siya karon natanggong. Sana magsilbing leksyon ang nangyari sa mga namemeke ng dokumento ngayong panahon ng pan-demya. Unta, kung unsa ang nahinabo sa mga nagpanday sa mga dokumento sa niining oras sa pan-demy nga magsilbing leksyon. Hindi biro ang COVID-19 sapagkat nakamamatay. Ang COVID-19 dili usa ka komedya tungod kay kini makamatay. Huwag tularan ang nasabing babae at nang hindi sa police station ang bagsak imbes na makauwi nang maayos. Ayaw pagsundog sa nahisgutang babaye ug kung wala ang istasyon sa pulisya pakyas imbis nga luwas nga makapauli. At dahil sa patuloy na pagtaas ng bilang ng COVID-19 cases muling pinaiiral ang paggamit ng Food and Medicine Pass (FM pass) dito sa Davao City maliban pa sa requirement na Davao Quick Response (DQR) code at ID ng mga lumalabas ng bahay simula bukas. Ug tungod sa padayon nga pagdugang sa ihap sa mga kaso sa COVID-19, gipatuman na usab ang paggamit sa Food and Medicine Pass (FM pass) dinhi sa syudad sa Davao dugang sa kinahanglan sa Davao Quick Response (DQR) code ug ID sa mga mobiya sa balay gikan ugma. Marami ang nagrereklamo dahil nga may FM pass na may QR code at ID pa na kailangang ipakita sa checkpoints. Daghan ang nagreklamo tungod kay adunay usa ka FM pass nga adunay usa ka QR code ug ID nga kinahanglan ipakita sa mga checkpoint. Ganito kasi yan Ñ ang FM pass ay para ma-regulate ang paglabas ng tao dahil nga may mga nakalaang araw lang na puwedeng lumabas depende sa ending number ng FM pass ng individual. Kini tungod kay - ang FM pass aron ma-regulate ang pagpagawas sa tawo tungod kay adunay ra pila ka adlaw nga mahimong ipagawas depende sa katapusan nga numero sa tagsatagsa nga FM pass. Ang QR code naman ay namo-monitor ang paglabas ng tao at kung saan siya pumupunta lalo na sa contact tracing purposes. Sa laing bahin, ang QR code, nagsubay sa paggawas sa tawo ug kung asa siya moadto, labi na alang sa mga katuyoan sa pagsubay sa kontak. At ang ID naman ang magpapatunay kung saan ba talaga nagtratrabaho ang isang tao. Ug ang ID magpamatuod kung diin ang usa ka tawo nagtrabaho gyud. Kaya ito ang kailangang gawin dito dahil may ilang araw na ring Number 1 ang Davao City sa nationwide number ng new daily COVID cases sa bansa. Mao kini ang kinahanglan buhaton dinhi tungod kay ang Siyudad sa Davao nahimo usab nga numero 1 sa pipila ka mga adlaw sa tibuuk nasud nga bag-ong mga adlaw-adlaw nga COVID nga mga kaso sa nasud. Nasa Number 1 kami ngunit hindi Ôyun kinaiinggitan. Naa kami sa Numero 1 apan dili kana kasina. Ang kaso ng child abuse sa ilalim ng Republic Act 7610 ay tungkol sa kahit anong klase ng kilos, gawa o salita na yumuyurak sa pagkatao, halaga o dignidad ng isang bata bilang tao. Ang kaso sa pag-abuso sa bata ubos sa Republic Act 7610 bahin sa bisan unsang lahi nga buhat, buhat o pulong nga nakalapas sa personalidad, mithi o dignidad sa usa ka bata ingon usa ka tawo. Ano ba ang dapat patunayan sa child abuse para parusahan alinsunod sa nasabing batas? Ito ang sasagutin sa kaso ni Marta. Unsa man ang kinahanglan mapamatud-an sa pag-abuso sa bata aron masilotan pinauyon sa nasangpit nga balaod?Kini tubagon sa kaso ni Marta. Ang kaso ni Marta ay mula sa away nila ng kanyang kapitbahay na si Dina pati ng tatlong anak nitong lalaki, sina Art, edad 11, Ben, 9, at Carlos, 8. Ang kaso ni Martha naggumikan sa away sa iyang silingan nga si Dina ug iyang tulo nga anak nga lalaki, si Art, edad 11, Ben, 9, ug Carlos, 8. Isang umaga ay nagpapalipad ng eroplanong papel ang tatlong bata mula sa ikatlong palapag ng kanilang bahay nang bumagsak ito sa harap ng bahay ng anak na babae ni Marta. Usa ka buntag tulo nga mga bata an naglupad usa ka papel nga eroplano tikang ha ikatulo nga andana han ira balay han nahulog ito ha atubangan han balay han anak nga babaye ni Marta. Si Pacing na hindi gusto ang nangyari ay nasambit lang ang patungkol kay Carlo. Si Pacing nga wala makagusto sa nahitabo nagsulti lang bahin kang Carlo. Sunod na araw, nakita nina Art, Ben at Carlo si Pacing sa harap ng bahay nito at binato siya ng mga pakete ng ketsup. Pagkaugma, nakita nila Art, Ben ug Carlo si Pacing sa atubangan sa iyang balay ug gibato siya sa mga paketeng ketchup. Pero imbes na si Pacing na pumasok na sa loob ng bahay, si Marta ang dalawang beses na tinamaan ng mga pakete. Apan imbis nga mosulod sa balay si Pacing, kaduha naigo sa mga putos si Marta. Sinigawan ni Marta ang mga bata, minura at tinakot na huwag magkakamaling bumaba ang mga bata kundi ay pakakawalan nito ang alagang aso para kagatin sila. Gisinggitan ni Marta ang mga bata, gisaway sila ug gihulga nga dili masayup nga pasagdan ang mga bata apan pabuhian ang binuhing iro aron mopaak sila. Nagsumbong ang mga bata sa kanilang ina pagdating nito sa palengke. Gireklamo sa mga bata ang ilang inahan pag-abot sa merkado. Nang kumprontahin ni Dina si Marta ay dinuro at mi-nura pa nito ang babae bago pumasok sa bahay. Dihang gikompronta ni Dina si Marta, gitudlo niya ug gitunglo ang babaye sa wala pa mosulod sa balay. Paglabas ay may hawak na itong itak at pasigaw na sinabing walang demanda-demanda sa akin, basta bumaba kayo dito lahat, papatayin ko kayong lahat. Paggawas niya, naa siya sa pangisip ug kusog nga giingon nga walaÕy kaso sa akon, basta nga kamong tanan nga manaog dinhi, patyon ko kamong tanan. Tatagain ko kayo, papatayin ko kayo, lalaban na lang ako ng patayan. Patyon ko ikaw, patyon ko ikaw, awayon ko lang ang masaker. Natakot sa insidente ang tatlong bata at ayaw na nilang bumaba para maglaro. Ang tulo nga mga bata nahadlok sa hitabo ug dili gusto nga manaog aron magdula. Ayon kay Dina, nagkaroon ng trauma ang tatlo at dahil sa takot sa mga sinabi ni Marta ay napilitan silang lumipat ng ibang tirahan. Suno kay Dina, na-trauma ang tatlo kag sa kahadlok sa ginsiling ni Marta napilitan sila nga magsaylo sa iban nga puluy-an. Nang mangyari ang insidente, dalawang kinatawan ng barangay ang sumaklolo, sina BPSO Lazo at Engracio. Dihang nahinabo ang insidente, duha nga representante sa barangay ang ningtabang aron sa pagluwas, BPSO Lazo ug Engracio. Hinawakan ni Engracio si Marta para pigilan ang babae habang inaamba nito ang itak at patuloy sa pagmumura habang nakatayo naman sa di kalayuan si Lazo. Gikuptan ni Engracio si Marta aron pugngan ang babaye samtang nag-awit kini sa pangisip ug nagpadayon sa pagpanumpa samtang si Lazo nagbarug dili layo. Nang huminahon si Marta ay inuwi na niya sa bahay ang babae habang ang gulok naman ay kinumpiska ni Lazo. Sa kalma na ni Marta, gidala niya sa balay ang babaye samtang gikumpiska ni Lazo ang gulok. Bilang resulta, kinasuhan si Marta sa paglabag ng RA 7610 (Sec. 10,) dahil sa ginawa niyang pag-abuso at pananakot kina Art, Ben at Carlo dahil sa pagmumura niya at pag-amba ng itak sa tatlong bata na lubhang nakainsulto at nagpahiya sa dignidad ng mga menor de edad. Tungod niini, gipasakaan si Marta sa kalapasan sa RA 7610 (Sek. 10,) sa pag-abuso ug pagpanghadlok kay Art, Ben ug Carlo sa pagpanghimaraot ug pang-abuso sa pangisip sa tulo ka mga bata nga grabe nga giinsulto ug gipakaulawan. Sa dignidad sa mga menor de edad. Sa paglilitis, tumestigo si Art at ina nito na si Dina tungkol sa nangyari. Sa husay, nagpatotoo si Art ug iyang inahan nga si Dina bahin sa nahinabo. Sinang-ayunan ni BPSO Lazo ang kanilang testimonya lalo ang pagmumura ni Marta at pagwasiwas ng itak kahit pa pigil na siya ni BPSO Engracio. Uyon ang BPSO Lazo sa ilang testimonya, labi na ang pagpanumpa ug pagmaniobra sa pangisip ni Marta bisan kung gipugngan siya sa BPSO nga si Engracio. Bilang depensa, dalawang kapitbahay naman ang tumestigo, sina Remy at Rody. Sa depensa, duha nga mga silingan ang nagpatotoo nga sila Remy ug Rody. Nakita raw ni Remy na nagwawalis sa bakuran si Marta at tinakot lang ang tatlong bata na isusumbong sa kanilang nanay. Nakita kuno ni Remy si Marta nga nanilhig sa lagwerta ug gihulga lang ang tulo ka mga bata nga ireport sa ilang inahan. Si Dina nga raw ang lumapit sa bahay ni Marta at nagmumura/sinisigawan si Marta pati iniinsulto. Giingon nga niduol si Dina sa balay ni Marta ug gitunglo / gisinggitan si Marta pati ang pag-insulto kaniya. Isang BPSO daw ang lumapit kay Dina at inaawat siya dahil nga siya ang nag-umpisa ng away. Usa ka BPSO kuno ang miduol kay Dina ug nagpakiluoy kaniya tungod kay siya ang nagsugod sa away. Sabi naman ni Rosie ay walang itak na hawak si Marta na ginamit panakot laban kina Dina at sa mga anak nitong lalaki. Sa pikas bahin, giingon ni Rosie nga abusado sa pangisip si Marta ug gihulga si Dina ug ang iyang mga anak. Sa testimonya ni Rody, sinabi niya na narinig niya si Marta na nakikipag-away kay Dina pero hindi sa mga anak nito. Sa pagpamatuod ni Rody, giingon niya nga nabati niya nga nakig-away si Marta kay Dina apan dili sa iyang mga anak. Hindi raw niya nakitang may hawak na itak si Marta at narinig lang niya na sinasaway nito ang tatlong bata sa paghahagis nila ng bato sa bubong nito. Giingon niya nga wala niya nakita sa pangisip si Marta ug nabati lang niya ang pagbadlong niini sa tulo ka mga bata samtang gibato nila ang atop niini. Ayon naman sa salaysay ni Marta, nakaupo lang siya sa may gate nang batuhin ng pakete ng ketsup ni Art. Pinauyon sa asoy ni Marta, nakalingkod ra siya sa may ganghaan sa bato nga gibato siya ni Art ketsup. Kinagalitan daw niya ang bata at pinagsabihan na huwag kang mamamato pero imbes tumigil ay pinagpatuloy pa ni Art pati dalawang kapatid nito ang paghahagis ng mga pakete ng ketsup sabay sigaw Marta wala kang kuwenta sinundan pa ng nanay nilang si Dina na dinuro, pinagsisigawan at minura siya. Giingnan niya nga gibadlong niya ang bata ug gisultian nga ayaw pagsinggit apan imbis nga mohunong, si Art ug ang iyang duha ka igsoon nagpadayon sa paglabay og mga pakete nga ketchup dungan sa pagsinggit ni Marta wala kaÕy bili sundan sa ilang inahan nga si Dina nga nagtudlo, gisinggitan ug gisaway siya. MAY pinaslang na namang mamamahayag. LAING journalist ang gipatay. Pinatay ng riding-in-tandem si Virgilio S. Maganes, 62, komentarista sa radio station dwPR sa Villasis, Pangasinan noong Martes ng umaga, dakong alas sais. Napatay sa riding-in-tandem si Virgilio S. Maganes, 62, usa ka komentarista sa radio station dwPR sa Villasis, Pangasinan kaniadtong Martes sa buntag, mga alas 6 sa gabii. Lumabas lang umano ng kanyang bahay si Maganes at pagbalik, pinagbabaril na. Gibiyaan ra kuno ni Maganes ang iyang balay ug sa iyang pag-uli, gipusil siya. Tinamaan sa ulo si Maganes na agad namatay. Si Maganes naigo sa ulo ug namatay diha-diha. Ayon sa mga nakakita sa pangyayari, dalawang lala_king naka-itim na jacket at magkaangkas sa motorsiklo ang bumaril sa komentarista. Pinauyon sa mga nakakita, duha nga lalaki nga nagsul-ob og itom nga dyaket ug nagsakay sa motorsiklo ang namusil sa komentarista. Mabilis na tumakas ang mga salarin. Daling mikalagiw ang mga salarin. Pinagtangkaan nang patayin si Maganes noong 2016 ngunit nakaligtas. Gisulayan pagpatay si Maganes kaniadtong 2016 apan nakalahutay. Hinahanap na umano ng pulisya ang mga suspect. Giingon nga gipangita sa mga pulis ang mga suspetsado. Si Maganes ang ika-17 mamamahayag na pinatay sa ilalim ng Duterte administration. Si Maganes mao ang ika-17 nga mamamahayag nga gipatay sa ilalum sa administrasyong Duterte. Noong naka_raang Mayo, binaril din at napatay si Rex Cornelio Pepino. 48, reporter ng Energy 93.7 FM radio sa Dumaguete City. Kaniadtong Mayo, gipusil ug gipatay usab si Rex Cornelio Pepino.48, reporter sa radyo sa Energy 93.7 FM sa Dumaguete City. Nakasakay si Pepino sa motorsiklo angkas ang kanyang asawa pauwi sa bahay nang pagbabarilin ng dalawang lalaking magkaangkas sa motorsiklo. Si Pepino nagsakay sa motorsiklo nga nagsakay sa iyang asawa pauli sa balay sa duha ka mga lalaki nga nagsakay sa motorsiklo gipusil siya. Tinamaan sa ibaÕt ibang bahagi ng katawan si Pepino. Si Pepino naigo sa lainlaing bahin sa lawas. Hindi tinamaan ang kanyang maybahay. Wala maigo ang iyang asawa. Ayon sa Committee to Protect Journalists (CPJ) na nakabase sa New York, ikalima ang Pilipinas sa mga pinaka-mapanganib na bansa para sa mga mamamahayag. Pinauyon sa New York-based Committee to Protect Journalists (CPJ), ang Pilipinas ang ikalima nga labing peligro nga nasud alang sa mga tigbalita. Una ang Somalia, ikalawa ang Syria, ikatlo ang Iraq at ikaapat ang Pakistan. Ang Somalia mao ang una, ang Syria ang ikaduha, ang Iraq ang ikatulo ug ang Pakistan ang ikaupat. Ang Pilipinas ayon sa CPJ ang may pinakamaraming bilang ng mga pinatay na mamamahayag na hindi nalulutas. Pinauyon sa CPJ, ang Pilipinas ang adunay labing daghang mga wala masulbad nga mamahayag nga gipatay. Noong 2016 na kauupo ni President Duterte, ma_riin niyang sinabi na tututukan ng kanyang adminis_trasyon ang pagpatay sa mga mamamahayag. Kaniadtong 2016 sa paglingkod ni Presidente Duterte, kusganon niyang giingon nga ang iyang administrasyon mag-focus sa pagpatay sa mga mamamahayag. Subalit sa kabila ng kanyang pangako, hanggang ngayon at malapit nang matapos ang kanyang termino wala pa ring nakakamit na hustisya ang mga kaanak ng biktima. Apan bisan pa sa iyang saad, hangtod karon ug hapit na matapos ang iyang termino ang mga kabanay sa biktima wala makab-ot ang hustisya. Kailan mahuhuli ang mga killer at mga utak nito? Isang malaking katanungan sapagkat walang gina_gawa ang pamahalaan upang maprotektahan ang mga mamamahayag. Kanus-a madakup ang mga mamumuno ug utok niini?Usa ka dakong pangutana tungod kay ang gobyerno walaÕy gihimo aron mapanalipdan ang mga tigbalita. Hinahayaang barilin na parang mga manok. Ginapasagdan nga barilon nga murag mga manok. Sa nalalabing dalawang taon ni Duterte, umaasa ang mga mamamahayag na ganap silang mapuprotektahan at matitigil na ang mga pagpatay. Sa nahabilin nga duha ka tuig ni Duterte, gilauman sa mga tigbalita nga sila hingpit nga mapanalipdan ug mahunong na ang pagpamatay. Kumilos din naman ang PNP sa pamumuno ni bagong PNP chief Gen. Debold Sinas na malutas ang pagpaslang sa mga mamamahayag. Naglihok usab ang PNP sa pagpanguna sa bag-ong hepe sa PNP nga si Gen.Debold Sinas aron masulbad ang pagpatay sa mga tigbalita. MAY nagbabalak daw na kasuhan ang Philippine Southeast Asian Games Organizing Committee o PHISGOC dahil sinasabing malaking halagang ginugol sa pagdaraos ng Southeast Asian Games at hindi pagsusumite ng audited financial report. Adunay naglaraw sa pagkiha sa Philippine Southeast Asian Games Organizing Committee o PHISGOC tungod kay giingon nga daghang kantidad ang gigasto sa pagpadayon sa Southeast Asian Games ug dili pagsumite us aka gi-awdit nga financial report. Nakakalungkot. Tingin ko, ginagamit ang isyu ng PHISGOC at SEA Games para madiskaril ang kandidatura ng kasalukuyang presidente na si Cong. Bambol Tolentino. Masulub-on. Sa akong hunahuna ang isyu sa PHISGOC ug SEA Games gigamit aron madiskaril ang kandidatura sa karon nga presidente nga si Cong.Bambol Tolentino. Yes, malapit na kasi ang eleksyon ng POC. Oo, tungod kay ang piliay sa POC hapit na. Ang kanyang kalaban na si Jesus Clint Aranas ay isa sa mga nagdemanda. Ang iyang kaatbang nga si Jesus Clint Aranas, usa sa mga nagsumbong. Itigil na sana ang pamumulitika. Palihug paghunong sa politika. Hindi tamang sirain ang magandang accomplishments ng SEA Games at mga proyektong nasimulan para sa mga atleta at kabataang Pinoy. Dili husto nga gub-on ang maayong nahimo sa SEA Games ug ang mga proyekto nga gisugdan alang sa mga atletang Pilipino ug kabatan-onan. Ang sagot naman ni Rep. Alan Peter Cayetano na dating namuno sa SEA GAMES Organizing Committee sa isyung hindi pagsusumite ng report: Mapapahiya lamang kayo . Si Rep.Alan Peter Cayetano nga kaniadto nangulo sa SEA GAMES Organizing Committee bahin sa isyu nga wala pagsumite usa ka report: Maulaw ka ra. Tiniyak niyang kasalukuyan pang ginagawa ang financial audit at maisasapubliko lamang ito kapag kumpleto at tapos na. Gipasalig niya nga magpadayon ang pag-audit sa pinansya ug ipahibalo sa publiko kung kini nakompleto ug nahuman. Mahigit isang dekadang nawala sa international sports ang Pilipinas, muli tayong tiningala sa maraming palaro na nakopo natin ang kampeonato. Kapin sa usa ka dekada pagkahuman nga nawala ang Pilipinas sa internasyonal nga isport, gitan-aw namon pag-usab ang daghang mga dula diin nagdaog kami sa kampiyonato. Nakapagtayo tayo ng mga modernong pasilidad na maipagmamalaki sa ating mga ka_lapit na bansa. Gitukod namon ang mga modernong pasilidad nga ikapasigarbo sa among silingan nga mga nasud. Naipagawa din ang Rizal Memorial Coliseum na ilang dekadang napabayaan; naitayo ng Clark City Ath_letics Stadium & Aquatics Center, pati Athletes Village na world-class ang kalidad. Gitukod usab ang Rizal Memorial Coliseum pagkahuman sa mga dekada nga pagpabaya;gitukod sa Clark City Athletics Stadium & Aquatics Center, maingon man ang kalibutan nga klase nga Athletes Village. Inihayag sa press conference na ang pondong P6 bilyon para sa SEA games ay hindi ibinigay sa PHISGOC lahat. Gipahibalo sa press conference nga ang P6 bilyon nga pondo alang sa mga dula sa SEA wala gyud gihatag sa PHISGOC. P1.48 bilyon lamang ang direktang binigay sa PHISGOC ng PSC. P1.48 bilyon ra ang gihatag diretso sa PHISGOC sa PSC. Umabot pa ng halos 15 buwan bago matapos ang pag-release ng pondo sa PHISGOC. Mikabat og hapit 15 ka bulan una nahuman ang pagpagawas sa pondo sa PHISGOC. Ang P3 bilyon naman ay ibinigay sa Department of Budget and Management-Procurement Service (DBM-PS), samantalang ang P500 milyon ay ipinamahala sa POC, at ang P1 bilyon ay ginamit ng PSC. Ang P3 bilyon gihatag sa Department of Budget and Management-Procurement Service (DBM-PS), samtang P500 milyon nga gidumala sa POC, ug P1 bilyon ang gigamit sa PSC. Ayon kay PHISGOC Chief Operating Officer (COO) Ramon Suzara, nitong September 4, 2020 lang nila natanggap ang kabuuan ng pondong nilaan para sa gastusin ng SEA games. Pinauyon kay PHISGOC Chief Operating Officer (COO) Ramon Suzara, kaniadtong Septyembre 4, 2020 lamang nila nadawat ang hingpit nga pondo nga gigahin alang sa paggasto sa mga dula sa SEA. Ito ay sampung buwan matapos ang pagdaraos ng SEA Games. Napulo ka bulan kini pagkahuman sa SEA Games. Dahil sa bagal ng release ng pondo, naantala din ang lahat ng proseso tulad ng liquidation at pag-audit. Tungod sa hinay nga pagpagawas sa mga pondo, ang tanan nga mga proseso sama sa likidasyon ug pag-audit nalangan usab. Iyan ang rason kung bakit wala pa ang audited report. Kana ang hinungdan ngano nga wala pa magamit ang gi-awdit nga report. Nilinaw din ni Suzara na bawat sentimo na binigay sa PHISGOC ay hindi nawaldas kundi nagamit ng tama. Nilinaw din ni Suzara na bawat sentimo na binigay sa PHISGOC ay hindi nawaldas kundi nagamit ng tama. MASUSUBUKAN ang liderato ni Philippine National Police (PNP) chief Gen. Debold Sinas sa online sabong na patuloy na nag-ooperate kahit ibinabando ng Inter-Agency Task Force (IATF) na bawal pa ito habang nananalasa pa ang COVID-19. ANG pamunuan sa hepe sa Philippine National Police (PNP) nga si Gen.Debold Sinas sa online nga sabong nga padayon nga nagpadagan bisan kung gidili kini sa Inter-Agency Task Force (IATF) samtang gidili pa samtang ang COVID-19 nagpadayon pa. Sa kanyang talumpati nitong nakaraang araw, mahigpit ang tagubilin ni Sinas sa kanyang mga tauhan na huwag tumanggap ng suhol o paiiralin niya ang no take policy sa lahat ng ilegal na aktibidades, at kasama na rito ang online gambling. Sa iyang pakigpulong sa miaging adlaw, kusganon nga gimandoan ni Sinas ang iyang kawani nga dili modawat mga suborno o ipatuman ang no take policy sa tanan nga ilegal nga kalihokan, lakip ang online nga sugal. Malaki kasi ang paniniwala ng mga kosa ko na kaya hindi pinapansin ng management ng online gambling ang kautusan ng IATF dahil malaki ang parating nila sa lide_rato ng PNP, at tutuldukan ito ni Sinas. GetÕs nÕyo mga kosa? Dako ang pagtuo sa akong mga ig-agaw nga ang pagdumala sa online nga sugal wala magtagad sa mando sa IATF tungod kay duul sila sa pamunuan sa PNP, ug tapuson kini ni Sinas.Pagkuha sa imong ilong? Si Sinas mga kosa ay hindi sugarol kaya wala sÕyang utang na loob sa mga operators ng online gambling. Si Sinas kosa dili sugarol busa dili siya utangan sa mga operator sa online nga sugal. Sinabi ng tropa ni Sinas na susulat sila kay PAGCOR chairwoman Andrea Domingo para alamin ang mandatos ng operation ng online sabong. Ang mga tropa ni Sinas nagsulti nga ilang sulaton sa chairman sa PAGCOR nga si Andrea Domingo aron mahibal-an ang mandato sa online nga operasyon sa sabong. Nais kasing malaman ng PNP kung anu-anong guidelines ang ibinigay ni Domingo sa online sabong na patuloy na binabastos ang gobyerno ni President Digong, lalo na ang IATF. Nais kasing malaman ng PNP kung anu-anong guidelines ang ibinigay ni Domingo sa online sabong na patuloy na binabastos ang gobyerno ni President Digong, lalo na ang IATF. Aalamin din ng PNP kung bakit hindi nagko-coordinate ang PAGCOR sa kanila para masawata ang online sabong, na halos hindi naman huminto sa kanilang operation sa loob ng walong buwan habang abala ang gobyerno ni President Digong na labanan ang pandemya. Gusto usab mahibal-an sa PNP kung unsa nga mga panudlo ang gihatag ni Domingo sa mga online nga ipis nga nagpadayon sa pag-insulto sa gobyerno ni Presidente Digong, labi na ang IATF. Sa tingin naman ng mga kosa ko, mahihirapan itong ma_nagement ng online sabong na suhulan si Sinas na tinawag ni President Digong na good at honest cop. Sa akong hunahuna, maglisud ang pagdumala sa online nga sabong nga hatagan ang Sinas nga gitawag ni Presidente Digong nga maayo ug matinuuron nga pulis. Ang unang panawagan ni Sinas sa mga tiwaling pulis ay huwag tumanggap ng suhol mula sa ilegal na aktibidades, kasama na rito ang online sabong na niloloko lang ang gob_yerno dahil sa hindi pagbabayad ng buwis. Ang una nga panawagan ni Sinas sa kurakot nga mga opisyal sa pulisya dili pagdawat suhol gikan sa mga iligal nga kalihokan, lakip ang online nga sabong nga binuang lang ang gobyerno sa dili pagbayad buhis. Kaya tama lang ang panawagan ni Albay Rep. Joey Salceda na i-regulate ang operation ng online sabong nang sa gayon ay mabuwisan sila ng gobyerno para madag_dagan ang pondo kontra COVID. Mao nga si Albay Rep. Joey Salceda aron ma-regulate ang operasyon sa online cockfighting aron buhisan sila sa gobyerno aron madugangan ang pondo kontra sa COVID. Sa mga pulis na naging protektor o tumatanggap sa online sabong, abaaaa dumistansiya na kayo sa naturang ilegal na negosyo bago kayo paluin sa puwit ni Sinas. Sa mga pulis nga nahimong tagpanalipod o nakadawat online nga sabong, abaaaa gipahilayo nimo ang imong kaugalingon gikan sa usa ka iligal nga negosyo sa wala ka pa mabun-og sa asno ni Sinas. Marami tiyak ang iiyak sa anti-corruption drive ni Sinas na iniutos ni President Digong, di ba mga kosa? Abangan! Daghan ang sigurado nga maghilak tungod sa anti-corruption drive ni Sinas nga gimando ni Presidente Digong, dili ba? Abangan! IYAN ang katawa-tawang post sa facebook nina DENR Usec. Benny Antiporda at MMDA Spokesperson Celine Pia_lago. IYAN ang katawa-tawang post sa facebook nina DENR Usec. Benny Antiporda at MMDA Spokesperson Celine Pia_lago. Sa kabila ng trahedyang dinulot ni Bagyong Ulysses ay nagawa pang mag-selfie nina Antiporda at Pialago, hehehe! Bisan pa sa trahedya nga nahimo sa Bagyong Ulysses, nakakuha og selfie ang Antiporda ug Pialago, hehehe! Kung sabagay hindi naman sila masisisi dahil dapat nilang ipagmalaki na napanatili nilang kumikinang ang mga dolo_mite sa Manila Bay. Labing menos dili sila mabasol tungod kay angay nila ipasigarbo nga gipadayon nila ang pagsidlak sa mga dolomite sa Manila Bay. Baka nga naman umani ito ng milyon-milyong like at share sa FB at pagnagkataon makakatulong ito upang makahikayat ng ayuda sa Good Sama_ritans na nakatunghay sa mga larawan nang paghambalos ng Bagyong Ulysses sa Luzon. Mahimong nakakuha kini milyon-milyon nga mga gusto ug share sa FB ug sa higayon nga makatabang kini aron maaghat ang tabang sa mga Maayong Samaritano nga nagtan-aw sa mga litrato sa Bagyong Ulysses sa Luzon. Bahagi pa rin yan ng publicity campaign kung tutuusin, kasi news makers sina Antiporda at Pialago mula nang bigyan ng puwesto ni Pres. Rodrigo Duterte sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) at Metro Manila Development Authority (MMDA). Bahin gihapon kana sa kampanya sa publisidad sa tinuud, tungod kay ang mga naghimo og balita nahimoÕg Antiporda ug Pialago gikan pa ni Pres.Rodrigo Duterte sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) ug Metro Manila Development Authority (MMDA). Para sa nakararami, nakakangasim ng sikmura ang pagsi-selfie nina Antiporda at Pialago dahil nga napakala_king pinsala ang idinulot ng mga bagyong nagdaan sa bansa. Alang sa kadaghanan nga mga tawo, ang pagkuha sa selfie sa Antiporda ug Pialago mahimong makapalisud sa tiyan tungod kay ang mga bagyo nga miigo sa nasud hinungdan sa daghang kadaot. Sa totoo lang, marami sa ating mga kababayan ang nagsusumigaw na bigyan sila ng tulong dahil sa pagkawala ng kanilang mga kaanak na namatay matapos rumagasa ang tubig at putik na gumiba ng kanilang mga bahay. Sa tinuud, daghan sa atong mga kababayan ang nagsinggit nga nagpangayo tabang tungod sa pagkawala sa ilang mga paryente nga namatay pagkahuman sa baha sa tubig ug lapok nga naguba ang ilang mga balay. Ang Catanduanes ay halos mabura sa mapa dahil sa hagupit nang magkakasunod na bagyo kung kaya maging ang mga local official doon ay nanawagan na sa national government na bigyan sila nang karagdagang budget o ayuda nang matustusan sa pangangailangan sa pagkain, pagkumpuni ng mga nasirang bahay, establisimento at para sa pagbangon ng mga nalugmok na kabuhayan ng kanilang constituents. Ang Catanduanes hapit mapapas gikan sa mapa tungod sa sangputanan sa sunod-sunod nga mga bagyo mao nga bisan ang mga lokal nga opisyal didto nanawagan sa nasyunal nga gobyerno nga hatagan sila dugang nga badyet o ayuda aron masuportahan ang mga panginahanglanon sa pagkaon, pag-ayo sa mga naguba nga balay, mga establisamento ug alang sa pagbawi. sa nahugno nga panginabuhian sa ilang mga konstituwente. Sa halip kasi na gastusan ng milyun-milyong piso ang pagpapaganda at pagpreserba sa dolomite beach sa Manila Bay, ibili na lamang ng pagkain, gamot at materyales para sa mga kababayang sinalanta ng mga nagdaang bagyo lalo na ang paghambalos ni Ulysses. Imbis nga mogasto og milyon-milyon nga pisos sa pagpatahom ug pagpreserba sa dolomite beach sa Manila Bay, pagpalit na lang og pagkaon, tambal ug materyales alang sa mga kababayan nga nadaot sa miaging mga bagyo, labi na ang Ulysses. Nananawagan ang marami kina Antiporda at Pialago na gamitin na lamang ang pera ng bayan sa pagsasaayos at paglinis sa mga ilog sa buong bansa upang maibsan ang pagbaha at landslide. Daghan ang nanawagan sa Antiporda ug Pialago nga gamiton lamang ang salapi sa mga tawo aron ayohon ug limpyohan ang mga sapa sa tibuuk nasud aron mapagaan ang pagbaha ug pagdahili sa yuta. May katwiran naman na punahin ang pagsi-selfie nina Antiporda at Pialago dahil kitang-kita ang pruweba sa pagkalubog sa baha ng Marikina, San Mateo, Rodriguez, at ilang lugar sa Quezon City. Makatarunganon nga sawayon ang mga selfie sa Antiporda ug Pialago tungod kay ang ebidensya sa pagbaha sa Marikina, San Mateo, Rodriguez, ug pila ka mga lugar sa Lungsod sa Quezon klaro. Idagdag pa ang sinapit ng Catanduanes at Albay. Idugang kana sa kahimtang sa Catanduanes ug Albay. Kung si President Digong nga na abala sa summit meeting ay nagawang sumakay ng chopper at nilibot ang mga sinalantang lugar, dapat gawin din ito nina Antiporda at Pialago. Kung si President Digong nga na abala sa summit meeting ay nagawang sumakay ng chopper at nilibot ang mga sinalantang lugar, dapat gawin din ito nina Antiporda at Pialago. Tularan nÕyo ang kasipagan ng Presidente. Sundoga ang kakugi sa Presidente. NawaÕy maging open eyes ang mga nagdaang bagyo upang pursigihin ang pagsasaayos ng mga ilog nang maibsan ang pagbaha. Hinaut nga ang nangaging mga bagyo mabuksan ang mga mata aron molahutay sa pag-ayo sa mga sapa kung mohubas ang baha. Dahil numero uno na tayo sa buong mundo pagdating sa social media, nararapat lamang na ang i-post ay Ôyung may pakinabang ang sambayanan at hindi pangsarili lamang. Gets nÕyo mga suki? Tungod kay kita ang numero uno sa kalibutan bahin sa social media, husto nga ang post unta alang sa kaayohan sa mga tawo ug dili alang ra sa ilang kaugalingon.Makuha kanimo mga suki? Malaking bagay ang maiaambag ng DENR at MMDA sa pagbangon ng bansa kung gagamitin lamang nila ang kanilang abilidad sa paglilinis sa mga baradong ilog sa bansa at hindi sa pagsi-selfie. Dako ang matampo sa DENR ug MMDA sa pagkaayo sa nasud kung gigamit lang nila ang ilang katakus sa paglimpiyo sa mga gi-block nga sapa sa nasud ug dili mag-selfie. Kilos na Mam at Sir, gamitin ang social media sa pagtulong sa mga napinsala ng bagyo nang lalo kayong sumikat! Mam ug Sir, gamita ang social media aron matabangan ang mga naapektuhan sa bagyo samtang ikaw nahimong labi ka sikat! Noong Martes, ipinatawag ni President Duterte sa Malaca–ang ang 40 Immigration officials. Bago iyon, nagpahanda muna ang Presidente nang maraming pastillas na may pera sa loob. Kaniadtong Martes, gipatawag ni Presidente Duterte ang 40 ka mga opisyal sa Immigration sa Malaca–ang.Sa wala pa kini, una nga giandam sa Presidente ang daghang pastillas nga adunay salapi sa sulud. Nang makaharap niya ang mga opisyal, pinagbibigyan niya ng pastillas ang mga ito. Pag-atubang niya sa mga opisyal, gihatagan niya sila mga pastilya. Kainin nÕyo Ôyan dahil Ôyan ay may pera!Õ Sabi ni Presidential Spokesperson Harry Roque hindi naman daw pinilit ng Presidente na kainin ang pastillas na may pera. Kan-a kana tungod kay adunay kini salapi! 'Si Presidential Spokesperson Harry Roque nagsulti nga ang Presidente wala pugsa sa kanila nga mokaon og pastillas nga adunay salapi. Walang kumain ng pastillas na may pera. WalaÕy mokaon og pastillas nga adunay salapi. Grabe na ang katiwalian sa Immigration. Grabe ang kurapsyon sa imigrasyon. Limpak na pera ang naibubulsa ng mga corrupt dahil sa pastillas scheme. Daghang salapi ang bulsa sa mga tawo nga kurakot tungod sa laraw nga pastillas. Namera nang husto mula nang dumagsa sa bansa ang mga Chinese na nagtatrabaho sa Philippine Offshore and Gaming Operators (POGOs). Ang ihap sa mga Intsik nga nagtrabaho sa Philippine Offshore and Gaming Operators (POGOs) labi nga nadugangan sukad sa pagdagsa sa mga Insik. Bawat Chinese ay naglalagay ng P10,000 para walang aberya ang kanilang pagpasok sa bansa. Ang matag Intsik nagbutang og P10,000 aron sila makasulod sa nasud nga walaÕy problema. Sa rami ng mga Chinese na pumasok sa bansa mula pa noong 2017, nakapagbulsa na umano ang mga korap sa Immigration ng P40 bilyon. Sa kadaghan sa mga Intsik nga nakasulod sa nasud gikan 2017, giingon nga ang Immigration corrupt nakabulsa og P40 bilyon. Ito ang nahalungkat ng Senado sa ginawang pagdinig kamakailan. Kini ang nakit-an sa Senado sa bag-ohay lang nga pagdinungog. Sabi ni Sen. Risa Hontiveros, chairman ng senate committee on women tungkol sa modus sa Immigration, bukod sa pastillas scheme, may_roon pang Visa-upon-arrival (VUA) policy na ipinatutupad sa mga dayuhang pumapasok sa bansa na kumikita rin ang mga taga-BI. Gipasabot ni Sen.Risa Hontiveros, chairman sa senate committee on women on the Immigration modus operandi, gawas sa pastillas scheme, adunay usab usa ka polisiya nga Visa-upon-arrival (VUA) nga gipatuman alang sa mga langyaw nga mosulod sa nasud nga makakuha usab mga myembro sa BI. Ipinaliwanag ni Hontiveros na sa ilalim ng pastillas, ang pera ay pumapasok sa airport saka ibini_bigay sa immigration officers habang sa VUA transactions naman ay diretsong napupunta ang suhol sa main office kung saan inaaprubahan ang mga visa. Gipasabut ni Hontiveros nga sa ilawom sa pastillas, ang salapi moadto sa airport ug dayon ihatag sa mga opisyal sa imigrasyon samtang sa mga transaksyon sa VUA ang bribe modiretso sa punoan nga opisina diin giaprobahan ang mga visa. Tinaguriang pastillas scheme dahil ang perang ipinanglalagay sa mga corrupt Immigration officials ay nakabilot na parang pastillas. Gitawag kini nga pastillas scheme tungod kay ang kuwarta nga gibutang sa mga kurakot nga opisyal sa Immigration naputos sama mga pastila. Ayon sa National Bureau of Investigation (NBI), base sa lifestyle check na isinagawa nila sa mga opisyal at empleyado. Ayon sa National Bureau of Investigation (NBI), base sa lifestyle check na isinagawa nila sa mga opisyal at empleyado. Hindi nagtutugma ang kanilang sahod sa kanilang yaman. Ang ilang suhol dili parehas sa ilang katigayunan. May isang opisyal sa Immigration na may sahod lamang na P32,000 kada buwan ay may net worth ito na P27.9 milyon. Ang usa ka opisyal sa Immigration nga adunay sweldo nga P32,000 lang matag bulan adunay net net nga P27.9 milyon. At ang nakapagtataka, may isang security guard sa BI na ang sahod ay P14,000 pero ang kanyang net worth ay mahigit na P10 milyon. Katingad-an, adunay usa ka security guard sa BI nga ang sweldo P14,000 apan ang iyang net nga kantidad labaw sa P10 milyon. Namera nang husto ang mga corrupt sa Immigration dahil sa pastillas. Ang mga imigrante sa Immigration naigo sa mga pastillas. Dapat lang silang paka_inin ng pastillas na may pera. Kinahanglan lang sila pakan-on og mga pastillas nga adunay salapi. Mas maganda kung sibakin sila sa puwesto at saka kasuhan para ma_bulok sa piitan. Mas maayo kung sila gitangtang sa trabaho ug dayon gipasakaan og sumbong sa pagkadunot sa bartolina. Hindi dapat patawarin ang mga nahirati sa sarap ng pastillas. Kadtong naanad sa lami sa pastillas dili kinahanglan mapasaylo. Liwasan ko muna sana sa pagsisimula ng Go North itong nakaririnding pagpaslang kay Pangasinan broadcaster Virgilio Maganes, 62, sa Villasis, Pangasinan noong Martes ng umaga, ngunit talagang mahirap hindi bigyan ng pansin ang kawalanghiyaang ito. Liwasan ko muna sana sa pagsisimula ng Go North itong nakaririnding pagpaslang kay Pangasinan broadcaster Virgilio Maganes, 62, sa Villasis, Pangasinan noong Martes ng umaga, ngunit talagang mahirap hindi bigyan ng pansin ang kawalanghiyaang ito. Galaw galaw naman diyan mga awtoridad sa Pangasinan! Ang mga awtoridad sa Pangasinan ningbalhin didto! At ayan, tatanggapin ng mga tobacco-producing pro__vinces ang P18-B share nila sa Tobacco Excise Tax (RA7171). Ug pagkahuman, ang mga lalawigan nga naggama sa tabako makadawat sa ilang P18-B nga bahin sa Tobacco Excise Tax (RA7171). Kasama sa mga tatanggap ang Pangasinan. Ang mga makadawat kauban ang Pangasinan. Aabot sa P14.4 bilyon ang tatanggapin ng Abra, Ilocos Norte, Ilocos Sur, La Union at Misamis Oriental dahil sa pagtatanim ng mga magsasaka ng Virginia-type na tabako. Ang Abra, Ilocos Norte, Ilocos Sur, La Union ug Misamis Oriental makadawat hangtod sa P14.4 bilyon alang sa pagtanum sa Virginia-type nga tabako sa mga mag-uuma. Aabot naman sa P3.16 bilyon ang tatanggapin ng Kalinga, Pangasinan, Cagayan, Isabela, Nueva Vizcaya, Tarlac, Occidental Mindoro, Maguindanao at North Cotabato. Ang Kalinga, Pangasinan, Cagayan, Isabela, Nueva Vizcaya, Tarlac, Occidental Mindoro, Maguindanao ug North Cotabato makadawat hangtod sa P3.16 bilyon. Napakalaking halaga na naman ito na sana ay magamit sa kapakanan at kagalingan ng mga magsasaka ng tabako. Kini usa ka dako nga kantidad nga gilauman nga magamit alang sa kaayohan ug kaayohan sa mga mag-uuma sa tabako. Sa matagal na panahon na taun-taong tinatanggap ng mga probinsiyang nabanggit ang bilyun-bilyong 7171 tax share nila, ang tanongÑ saan napupunta ang mga ito? Sa dugay nga panahon nga ang nahisgutan nga mga lalawigan nakadawat sa ilang binilyon nga 7171 nga buhis nga buhis matag tuig, ang pangutana - diin man sila moadto? Ayon sa mga state auditors na gumagampan pa rin sa kanilang sinumpaang tungkulin, karamihan ay ghost projects at mga proyektong ÒpampapogiÓ ng mga pulitiko. Pinauyon sa mga awditor sa estado nga nagtuman pa sa ilang gipanumpaang katungdanan, ang kadaghanan mga aswang nga proyekto ug mga "pampering" nga proyekto sa mga politiko. Sa iba namang auditor ay napipilitang ipinipikit na lamang ang kanilang mata kung hindi man sila tinatakot o pinapaslang. Ang ubang mga auditor napugos sa pagpiyong sa ilang mga mata kung wala sila nahadlok o gipatay. Paikut-ikot lang ang mga istorya sa 7171, Mr. President. Sana isa ito sa pagtuunang usisain ng Mega Task Force ni DOJ Sec. Menardo Guevarra kontra katiwalian at panagutin ang may sala. Pag-scroll lang sa mga istorya sa 7171, Mr.Presidente.Hinaot nga usa kini sa gitutokan sa Mega Task Force ni DOJ Sec.Menardo Guevarra kontra sa kurapsyon ug manubag ang sad-an. Naku, baka walang matira sa kanila kapag sinuspende ni Idol Samuel Martirez ang mga iyan! Ay, mahimoÕg walaÕy nahabilin sa kanila kung gisuspinde sila ni Idol Samuel Martirez! Sa kabilang banda, ilan na rin ang naparusahan dahil sa magic na ginawa nila sa 7171. Sa pikas nga bahin, ang pipila gisilotan usab tungod sa mahika nga gihimo nila kaniadtong 7171. Ngunit yaong mga mas magagaling mag-magic ay hindi pa rin. Apan ang mga labi ka maayo sa salamangka wala gihapon. Nasampolan noon ang mayor sa Ilokoslovakia ng Ombudsman at Sandigan dahil sa pag-magic ng P400K. Ang mayor sa Ilocoslovakia gisagpa sa Ombudsman ug Sandigan tungod sa mahika nga P400K. Pero kung sino man ang nasa likod ng pagpopondo sa nasa mahigit P200 milyong dancing fountain na Ôdi man lang ma-enjoy ng mga magsasaka ng tabako at kapamilya nila, bibung-bibo pa rin! Bisan kinsa ang nagpaluyo sa pagpondo sa kapin sa P200 milyones nga dance fountain nga bisan ang mga mag-uuma sa tabako ug ilang mga pamilya dili makapahimulos, magpadayon gihapon! Mabubulabog ang mga pasilidad, gawain at tauhang militar kapag patalsikin ang Sangley naval base. Ang mga pasilidad, kalihokan ug kawani sa militar magubot sa diha nga ang Sangley naval base napukan. Sana aralin Ôyan ng mga nagplano ng Sangley Point International Airport pero hindi sinangguni sa Philippine Navy. Gihangyo ko nga kadtong nagplano sa Sangley Point International Airport apan wala mokonsulta sa Philippine Navy nakakat-on sa kana nga leksyon. Nang ipre_senta ang SPIA Project kay President Duterte nuÕng Peb., hindi binanggit ang mga gigibain o ililipat. Kabilang diyan ang: Kung ang SPIA Project gipakita kay Presidente Duterte kaniadtong Pebrero, walaÕy gihisgutan ang mga demolisyon o pagbalhin.Kauban niini: 207 gusali, pier, gawaan ng barko, airstrips, hangars, imbakan ng petrolyo, arsenals, tore ng komunikasyon, training sites, ospital, weather station, gasolinahan, sports centers, gyms, kantina, at barracks. 207 nga mga bilding, pier, paghimo sa barko, mga airstrip, hangar, pagtipig sa petrolyo, mga arsenal, tower sa komunikasyon, mga lugar sa pagbansay, mga ospital, mga istasyon sa panahon, mga gasolinahan, mga sports center, gym, kantina, ug baraks. 19,999 sailors at empleyado, espesyalista sa maraming linya. 19,999 mga marinero ug empleyado, nga espesyalista sa daghang mga linya. 738 na pabahay, tatlong paaralan ng 2,300 na anak, at plaza, palaruan, simbahan, at community halls ng mga pamilyang Navy. 738 nga puy-anan, tulo nga eskuylahan nga adunay 2,300 ka mga bata, ug mga plasa, palaruan, simbahan, ug mga hawanan sa komunidad sa mga pamilyang Navy. Kinaligtaan na estratehiko ang Sangley base sa depensa ng Manila Bay at sentro ng gobyerno. Napasagdan si Sangley nga estratehiko nga nakabase sa depensa sa Manila Bay ug sentro sa gobyerno. Yun ang daungan ng Philippine Fleet, at kampo ng mga Navy commandos, piloto at espesyalista sa digmaang pandagat, engineering_ battalion, at signals. Kini ang pantalan sa Philippine Fleet, ug ang kampo sa mga komando sa Navy, piloto ug mga espesyalista sa panggubat sa navy, engineering batalyon, ug signal. Sampung kilometro lang ang tawid sa Bay, alternatibo ang Sangley kung sakaling, huwag naman sana, mapilay ang himpilan sa Roxas Boulevard, Manila, halimbawa ng lindol. Napulo ka kilometros lang ang tabok sa Bay, usa ka alternatibo si Sangley kung pananglit, palihug, ang estasyon sa Roxas Boulevard, Manila, pananglitan, natay-og sa usa ka linog. Inutang sa China ang P550 bilyong pampatayo ng SPIA. Ang China adunay utang nga P550 bilyon alang sa pagtukod sa SPIA. Kapalit, kinontrata ng kapitolyo ng Cavite ang state firm, China Communications Construction Company, para sa proyekto. Sa baylo, gikontrata sa kapital sa Cavite ang usa ka firm sa estado, ang China Communication Construction Company, alang sa proyekto. Balik din sa China ang pera. Pero gagasta ang gobyerno ng daan-daan bilyong piso pa para magtayo ng mga pamalit na pasilidad, pabahay at paaralan para sa sundaloÕt kaanak. Ang kwarta nibalik usab sa China.Apan mogasto ang gobyerno gatusan ka bilyon nga dugang nga piso aron matukod ang kapuli nga mga pasilidad, puy-anan ug eskuylahan alang sa mga sundalo ug kaparyentihan. Mapapasa-kamay ng China ang estrahikong base ng Navy. Sakupon sa China ang istratehikong base sa Navy. Mahalaga para sa morale at galing ng sundalo ang pangangalaga sa kanila at mga pamilya. Mahalaga para sa morale at galing ng sundalo ang pangangalaga sa kanila at mga pamilya. Kasama ruÕn ang pabahay at paaralan. Kauban niini ang puy-anan ug eskuylahan. Panira sa morale at trabaho kung ipagtabuyan sila ng gobyerno. Moral ug kadaot sa trabaho kung gipapahawa sila sa gobyerno. Inaasahan ang sundalo na magbingit-buhay para sa bayan. Dapat alagaan sila. Gilauman nga ang sundalo mabuhi alang sa mga tawo.Kinahanglan sila ampingan. Isa ako sa mga maraming interesado sa kung ano ba itong mga charges na ipapataw sa kontrobersiyal na ambassador natin sa Brazil. Usa ako sa daghang interesado kung unsa ang ipahamtang niining mga singil sa among kontrobersyal nga embahador sa Brazil. Ito baÕy magiging charges lamang sa papel o kung tala_gang papanagutin ang ambasadora sa kanyang pagmamalupit sa kanyang kasambahay. Paningil ra ba sa papel o kung manubag gyud ang embahador sa iyang kabangis sa iyang katabang. Hindi maparusahan sa bansang kanyang pinangga_lingan dahil sa tinatawag na diplomatic immunity. Dili masilotan sa nasud nga gigikanan alang sa gitawag nga diplomatiko nga resistensya. Pinauwi nga agad ng Pinas para makundenaÕt maparusahan kung nagkasala. Gipauli dayon siya sa Pilipinas aron kondenahon ug silotan kung nakasala. Subalit para bagang pinatatagal, pinalilipas ang panahon para makalimutan o mawalan na ng interes ang taumbayan. Apan ingon og kini dugay kaayo, lumalabay ang oras aron makalimtan o mawad-an og interes ang mga tawo. Isa ring palaisipan sa akin ang paggamit ng pula o official passport ng mga kasambahay ng mga diplomats. Ang usa pa nga problema alang kanako mao ang paggamit sa pula o opisyal nga pasaporte sa mga katabang sa mga diplomat. Ang pulang passport ay ginagamit ng mga may posisyon sa pamahalaan tulad ng mga sekretaryo at gabinete. Ang pula nga pasaporte gigamit sa mga naa sa posisyon sa gobyerno sama sa mga sekretaryo ug kabinet. Habang dark blue naman ang pasaporte ng mga diplomats tulad ng Ambassador, Consul at Vice-Consul. Samtang ang dark blue ang pasaporte sa mga diplomat sama sa Ambassador, Consul ug Vice-Consul. Eto ang siste, ang mga kasambahay na ito ng mga diplomats na bitbit nila sa bansang pupuntahan ay hindi naman empleyado o pinasasahod ng gobyerno. So, bakit pulang passport? Kini ang komedya, kini nga mga kauban sa balay sa mga diplomat nga gidala nila sa nasud nga ilang adtoan dili empleyado o gibayran sa gobyerno.Mao na, ngano nga pula nga pasaporte? Hindi rin nasa ilalim ng Overseas Workers Welfare Admi_nistration (OWWA) ang mga kasambahay ng mga diplomats tulad ni Leonila De Ocampo. Paano ang kanilang proteksiyon? Ang mga katabang sa mga diplomat sama ni Leonila De Ocampo wala usab sa ilawom sa Overseas Workers Welfare Administration (OWWA).Kumusta ang ilang proteksyon? Kami sa BITAG, marami nang kaso ng pang-aabuso ng mga dayuhang employer ang inilapit sa amin. Kami sa BITAG, daghang kaso sa pagpangabuso sa mga langyaw nga agalon ang nadala sa amon. KayaÕt hindi na bago sa amin ang mga isyu ng pangma-maltrato ng amo Mao nga ang mga isyu sa pag-abuso sa amo dili bag-o sa amon Sa awa ng Diyos at sa tulong ng mga tamang ahensiya sa gobyerno na nagiging katuwang namin ay agarang nasosolusyunan at nabibigyan ng tulong ang mga biktima. Sa kalooy sa Diyos ug sa tabang sa mga tama nga ahensya sa gobyerno nga nahimo namong kauban, gilayon nga nasulbad ug nahatagan tabang ang mga biktima. Kung mapapansin, ang mga biktima, nagsasalitaÕt nagbabahagi ng kanilang mga karanasan upang maging babala at paalala sa iba. Kung namatikdan nimo, ang mga biktima, nagsulti ug nagbahin sa ilang mga kasinatian aron mahimong pahimangno ug pahinumdom sa uban. Natututo ang karamihan sa mga karanasang ibinabahagi. Hibal-i ang kadaghanan sa mga kasinatian nga gipaambit. Real talk lang, sa kasong ito ng kasambahay ng ambasadora, agad pinauwi ng probinsiyaÕt binigyan ng pinansiyal na tulong na P200,000. Tinuod nga sulti lang, sa kini nga kaso sa maid sa embahador, gipapauli dayon siya sa probinsya ug gihatagan tabang pinansyal nga P200,000. Ang tanong ulit, ito baÕy tulong o suhol? Bakit hindi nakikita ng media para sa kaalaman ng publiko? Ang pangutana pag-usab, kini ba usa ka tabang o suhol?Ngano nga ang media dili makita sa publiko? Naging national issue na ito na dapat pinag-uusapan at hindi pagtakpan. Nahimo kini usa ka nasyonal nga isyu nga kinahanglan hisgutan ug dili takpan. Marami tuloy ang nagtatanong, may media blackout daw ba?! Daghan ang nagpadayon sa pagpangutana, adunay usa ka blackout sa media?! Maraming tanong na naglutangan makaraang piliin ni President Duterte si Gen. Debold Sinas_ bilang bagong PNP chief. Daghang mga pangutana ang mitumaw pagkahuman gipili ni Presidente Duterte si Gen.Debold Sinas isip bag-ong hepe sa PNP. Paano na ang mga nakabimbin na reklamo sa kanya? Magpapatuloy pa ba ito? Mayroon pa bang aasahan na maipatupad ang batas kaugnay sa kanyang mga nilabag? Kumusta man ang mga pending nga reklamo batok kaniya?Magpadayon ba kini?Adunay pa ba nga gipaabut nga ipatuman ang balaod kalabot sa iyang mga nakalapas? Ngayon lang nagkaroon ng PNP chief na kahit may mga reklamo ay siya pa rin ang pinili para pamunuan ang 200,000 miyembro. Karon lang ang hepe sa PNP nga bisan sa mga reklamo, siya gihapon ang gipili nga mangulo sa 200,000 nga mga myembro. Pinili si Sinas dahil maganda umano ang track record nito at malaki ang naitulong sa kampanya ng pamahalaan laban sa ilegal na droga. Napili si Sinas tungod kay adunay siya maayong track record ug daghan og natabang sa kampanya sa gobyerno kontra sa ilegal nga drugas. Dalawang reklamo ang naka-file laban kay Sinas sa Taguig prosecutorÕs office. Duha ka mga sumbong ang gipasaka batok kang Sinas sa Taguig prosecutor's office. Una ay ang isinampa ng PNPÕs internal affairs service (IAS) kaugnay sa idinaos na ma–anita o birthday party noong nakaraang May 8. Ang una mao ang gi-file sa internal affairs service (IAS) sa PNP kalabot sa ma–anita o birthday party nga gihimo kaniadtong Mayo 8. Ang pagdaraos ng pagtitipon ay mahigpit na ipinagbabawal sa ilalim ng Republic Act 11469 o ang Bayanihan to Heal as One Act. Ang pagdumala sa usa ka pagtigum higpit nga gidili ilalum sa Republic Act 11469 o ang Bayanihan to Heal as One Act. Nakunan ng larawan si Sinas at mga bisita na nasa isang mesa at walang face mask habang nagseselebreyt ng kaarawan. Ang litrato kuha ni Sinas ug mga bisita sa usa ka lamesa nga walaÕy maskara sa nawong samtang nagsaulog sa adlaw nga natawhan. Nagkaroon din ng inuman sa ma–anita, na mahigpit ding ipinagba_bawal sapagkat ang buong Metro Manila ay nasa enhanced community quarantine. Adunay usab pag-inum sa ma–anita, nga gidili usab tungod kay ang tibuuk nga Metro Manila naa sa usa ka gipaayo nga quarantine sa komunidad. Ikalawang reklamo ay ang isinampa ng pamilya ng isang retiradong pulis na inaakusahan si Sinas nang pangha-harassed at sapilitang pagpapaalis sa bahay nito na malapit sa gusali ng NCRPOÕs Regional District Support Unit sa Taguig. Usa ka ikaduha nga reklamo ang gipasaka sa pamilya sa usa ka retiradong opisyal sa pulisya nga nag-akusar kay Sinas nga nanghasi ug pinugos nga papahawaon gikan sa iyang balay duol sa Regional District Support Unit building sa NCRPO sa Taguig. Ayon sa pamilya ni retired policeman Arnel delos Santos, pinaaalis sila ni Sinas dahil ang property ay gaga_wing quarantine facility para sa mga pulis. Pinauyon sa pamilya sa retiradong pulis nga si Arnel delos Santos, gipapahawa sila ni Sinas tungod kay himuon ang usa ka quarantine nga pasilidad sa pulisya. Ayon sa report, hindi na gumagalaw ang mga reklamo kay Sinas. Pinauyon sa report, wala na maglihok ang mga reklamo batok kay Sinas. Naisantabi na? Ngayong PNP chief na si Sinas, maaaring wala nang pag-asang magkaroon ng resolusyon. Paggahin?Sa punoan sa PNP nga si Sinas, mahimong walaÕy paglaum nga adunay resolusyon. Pero sabi naman ng Malaca–ang, tuloy daw ito. Apan giingon sa Malaca–ang nga magpadayon kini. Hindi raw makikialam ang Malaca–ang sa mga reklamo laban kay Sinas. Dili manghilabot ang Malaca–ang sa mga reklamo batok kang Sinas. Posibleng walang marating ang mga reklamo kay Sinas. Posible nga walaÕy mga reklamo nga makaabot sa Sinas. Ganunman, hindi naman siya malilimutan dahil sa iniwang dungis ng ma–anita. Nagkaroon siya ng batik ukol dito. Bisan pa, dili gyud siya makalimtan tungod sa buling nga gibilin sa mannan.Adunay siya mantsa niini. BUMABA na umano ang demand sa shabu at ang lumakas naman ngayon ay ang marijuana_. Giingon nga mikunhod ang panginahanglan sa shabu ug ningdaghan ang marijuana. Sabi ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) nababawasan na ang nahuhumaling sa shabu at lumilipat na ngayon sa marijuana. Giingon sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) nga ang ihap sa mga tawo nga naadik sa shabu karon nagkaus-us ug karon sila ningbalhin sa marijuana. Ganunman, mariing sinabi ng PDEA na ang pagbaba ng demand sa shabu ay dahil na rin sa maigting na kampanya ng pamahalaan laban sa ilegal na droga. Hinuon, kusganon nga gipahayag sa PDEA nga ang pagkunhod sa panginahanglan sa shabu tungod usab sa gipakusog nga kampanya sa gobyerno kontra sa iligal nga droga. KaliwaÕt kanan umano ang operasyon ng PDEA laban sa drug traffickers at pushers. Wala ug tuo ang operasyon sa PDEA kontra sa mga tigbaligya ug tigpamaligya og droga. Sinabi ni PDEA Director General Wilkins Villa_nueva na ang mga dating gumagamit ng shabu ay lumipat na ngayon sa marijuana at ang iba ay sa ecstacy. Ang Director General sa PDEA nga si Wilkins Villanueva nagkanayon nga ang mga tiggamit og shabu karon ningbalhin sa marijuana ug uban pa ngadto sa ecstasy. Dahil dito, tumaas ang demand ng mari_juana kaya naman dumadagsa ito sa Metro Manila. Tungod niini, ningdaghan ang panginahanglan sa marijuana hinungdan nga nagbaha kini sa Metro Manila. Karaniwang nanggagaling ang marijuana sa Cordillera Region. Ang marijuana kasagaran gikan sa Rehiyon sa Cordillera. Sinabi ni Villanueva na walang humpay ang pagwasak ng PDEA sa marijuana plantation sa Cordillera. Giingon ni Villanueva nga walaÕy hunong ang walaÕy hunong nga pagguba sa PDEA sa plantasyon nga marijuana sa Cordillera. Pagkatapos bunutin ay sinusunog ang mga ito para hindi pakinabangan. Pagkahuman sa pagbunot sa sunog gisunog sila nga walaÕy sangputanan. Patuloy ang gina_gawa nilang pagsalakay sa taniman ng mari_juana at hindi umano sila titigil lalo pa ngayong mataas ang demand nito. Padayon nila nga gi-raid ang plantasyon sa marijuana ug dili sila mohunong labi na karon nga taas ang demand niini. Marami na umano silang nahuli at sinampahan na ng kaukulang kaso. Daghan kuno silang nadakpan og gipasang-atan na og katugbang nga kaso. Noong Linggo ng umaga, nakakumpiska ang mga pulis ng 217 kilos ng pinatuyong dahon ng marijuana sa Balintawak, Quezon City. Kaniadtong semana sa buntag, nakakuha ang mga pulis sa 217 kilos sa gipaugangdahon sa marijuana sa Balintawak, Quezon City. Ang nakum_piskang marijuana ay nagkakahalaga ng P26 mil_yon. Ang nakuhang marijuana kay nagkantidad sa P26 milyon. Tatlong suspek na kinabibilangan ng isang babae at dalawag lalaki ang naaresto. Tulo ka suspek na lakip kay usa ka babaye ug duha ka llalaki ang gidakop. Ayon sa mga pulis, talamak ang bentahan ng marijuana sa Balintawak. Matud sa mga pulis, Uso ang baligya sa marijuana sa Balintawak. Galing umano ang marijuana sa Cordillera. Gikan kuno ang marijuana sa Cordillera. Ginagawa umanong bagsakan ang paligid ng Balintawak market. Ginahimo kunong huluganan ang palibot sa Balintawak market. Kinasuhan na ang tatlong suspect sa paglabag sa dangerous drugs act. Gikasuhan ang tulo ka suspek sa paglapas sa dangerous drugs act. Paigtingin pa ng PDEA ang pagwasak sa taniman ng marijuana sa Cordillera at iba pang lugar sa norte. Pahugtan pa sa PDEA ang pagbungkag sa tanuman og marijuana sa Cordillera ug uban pang luagar sa nortw. Sa pagbaba ng demand ng shabu, tiyak_ na lalo pang babaha ang marijuana. Sa ubos nga demand sa shabu, sigurado na labaw pang moubos ang marijuana. Marami ang maaakit na magtanim nito sapagkat mabilis lang ibenta. Daghan ang madani na magtanom niini tungod kay dali ibaligya. Ang pagkilos ng PDEA at iba pang drug enforcement_ agency ay mahalaga para hindi lumala ang problema sa bisyong ito na kinahuhumalingan ngayon. Ang paglihok sa PDEA ug uban pang drug enforcement_ agency kay mahinungdanon aron dili mograbeh ang problema sa bisyong kini nga gikabuangan karon. ANANG kasaysayan, sa pagnanais na mamuhay nang mapayapa itinayo ng mga Chinese ang Great Wall. ANANG kasaysayan, sa gusto nga mabuhi na malinawongitukod sa mga Chinese ang Great Wall. Dahil sa taas ng pader, anila, walang hukbo na makakaakyat at mapapasok ang kaharian. Tungod sa taas sa pader, ingon nila, walay kasundalohan ang makakatkat og masulod ang gingharian. Pero sa unang 100 taon ng Great Wall tatlong beses linupig ang China. Apan sa una nga 100 ka tuig sa Great Wall tulo ka beses gisakop ang China. At sa lahat noon, hindi na kinailangan ng mga kalaban akyatin ang pader. Og sa tanan kaniadto, dili na gikinahanglan sa mga kalaban katkaton ang pader. Sinuhulan lang nila ang mga guwardiya na buksan ang pinto. Gisuhulan lang nila nag mga guwardiya na abrehan ang pultahan. Nabuo ng Chinese ang Great Wall, pero nakalimutan_ nila ang mahalagang pagbuo ng pagkatao ng mga guwar_diya. Nabuo sa Chinese ang Great Wall, apan nalimtan nila ang mahinungdanong pagtukod sa pagkatawo sa mga guwardiya. BagamaÕt sa mga siglo naging simbulo ng pader ang katatagan ng bansa, naging pananda rin ito na tatag ng pagkatao ang magpapasya. Bisan pa sa mga siglo nahimong simbolo sa pader ang kalig-on sa nasud, nahimong marka pod kini sa kalahutay sa pagkatawo ang magdesisyon. Nabatid ng mga Chinese na ang pinaka-mabisang depensa kontra kalaban ay hindi ang pinatayog na pader kundi pinatunayang pagkatao. Namatikdansa mga Chinese na ang pinaka-epektibong depensa kontra kalaban kay dili ang gipataas na pader kon dili gipamatud-ang pagkatawo. Hindi mo maisisisi sa tadhana ang sinapit mo, kundi sa sarili. Dili nimo mabasol ang kapalaran nga napadulungan nimo, kon dili sa kaugalingon. NuÕng panahong hati pa ang Germany ng Kanluran at Soviet bloc, pinaghiwalay ng konkretong pader ang West at East Berlin. Kaniadtong panahon kadtong tunga pa ang Germany sa Kasadpan ug Soviet bloc, gibulag sa konkretong pader ang West ug East Berlin. Matindi ang away nila sa ideyolohiya_. Grabe ang away nila sa ideolohiya. Isang araw huminto sa pader ang malaking truck mula sa East, at nagtambak sa West Berlin ng pagka-baho-bahong dumi mula imburnal. Usa ka adlaw mihunong sa pader ang dakong truck gikan sa East, og naglabay sa West Berlin sa pagkabaho nga hugaw gikan sa imburnal. Kayang-kaya ng West Berlin gumanti at magtambak din ng basura. Pero hindi Ôyon ang nangyari. Kayang-kaya sa West Berlin mubalos og magtambak pod sa basura. Apan dili kanan ang nahitabo. Wala pang isang linggo, may kasing laking truck mula sa West na huminto sa pader. Wala pay usa ka semana, adunay sama kadako sa truck gikan sa West na mihunong sa pader. Nagtambak ito sa East Berlin ng limpak-limpak na pagkain: prutas, keso, tsokolate. May bulaklak pa. Nagtapok kini sa East Berlin sa limpak-limpak na pagkaon: prutas, keso, tsokolate. Adunay bulak pa. ÒMaibibigay mo lang kung ano ang meron ka.Ó Muli, labanan Ôyon ng pagkatao. "Mahatag lang nimo kung unsay aduna ka."Usan, labanan tong sa pagkatawo. AYON sa Regional Trial Court (RTC), walang pag-aalin_la_ngan na nagkasala si Bruno sa krimen ng parricide sa pagpatay niya sa asawa at dapat siyang makulong ng habambuhay (reclusion perpetua) at magbayad ng danyos. MATUD sa Regional Trial Court (RTC), walay pagduha-duha na nagkasala si Bruno sa krimen sa parricide sa pagpatay niya sa asawa og kinahanglan siyang makulong sa hangtud-hangtod.(reclusion perpetua) og magbayad sa danyos. Inapela ang hatol sa Court of Appeals (CA) at Supreme Court (SC). Giapela ang hukomsa Court of Appeals (CA) og Supreme (SC). Ayon sa SC, malinaw na tumestigo si Annie na nakita niya nang biglang pukpukin ng martilyo ng tatay niya ang kaniyang nanay. Matud sa SC, tin-aw nga motestigo si Annie sa nakita niya ang kalit nga pagdukdok sa martilyo sa tatay niya ang iyahang nanay. Ang malinaw, positibo at kapani-paniwala niyang pagsasalaysay sa insidente ay sapat para makulong ang ama. Ang tin-aw, positibo og katuohan niya salaysay sa panghitabo kay igo na aron makulong ang amahan. Hindi natural na ang anak mismo ng akusado ang mag_tuturo sa ama na siyang gumawa ng krimen maliban kung interesado siyang ipaghiganti ang biktima. Dili natural na ang anak mismo sa akusado ang nagtudlo sa amahan na siyang nagbuhat sa krimen gawas kung interesado siyang ibalus ang biktima. Hindi niya ituturo ang ibang tao maliban sa mismong salarin. Wala niya gitudlo ang ubang tawo gawas sa mismong sad-an. Isa pa, ang testimonya ng anak ay sinuportahan ng pisikal na ebidensiya base sa mga sugat na tinamo at ayon sa pagsusuri ni Dr. Paterno. Usa pa, ang testimonya sa anako kay gisuportahan sa pisikal na ebidensya base sa mga samad nga naangkon og matud sa pagsusi ni Dr. Paterno. Ang sinasabing pagkakaiba ng testimonya nina Annie at Abby ay hindi nagkaroon ng epekto sa kredibilidad ng mga saksi. Ang giingong kalahian sa testimonya nila Annie ug Abby kay walay adunay epekto sa kredibilidad sa mga nakasaki. Maliliit lang itong detalye na hindi makakapagbago sa katauhan ng akusado. Gagmay lang kining detalye na dili makausab sa katauhan sa akusado. Kahit hindi talaga nakita nina Abby at Ferdie ang ama nang pukpukin nito ng maliit na martilyo sa ulo ang kanilang kawawang ina ay nakita naman nila ang lalaki na nakatayo sa tabi ng nakabagsak na babae at hawak ang martilyong ginamit kasunod o matapos ang pagpatay. Maski wala gyud nakita nila Abby ug Ferdie ang amahan sa pagdukdok niini sa gamay na martilyo sa ulo sa ilahang kaluoy nga inahan kay nakita naman nila ang lalaki nakatindog sa tapad sa nakabagsak na babaye og gunit ang martilyong gigamit kasunod o human ang pagpatay. Ang paratang na may masamang motibo si Annie sa pagtuturo sa ama dahil pinayagan ni Bruno ang pagpapakasal ng dalaga ay mababaw at hindi kapani-paniwala. Ang pasangil nga adunay daotang motibo si Annie sa pagtudlo sa amahan tungod gitugtan ni Bruno ang pagpakasal sa dalaga kay mabaw og dili katuohan. Wala siyang sapat na motibo para lang paratangan ang ama sa karumal-dumal na krimen. Wala siyay igo nga motibo aron lang isumbong ang amahan sa salawayon na krimen. Ang parricide ay pinarurusahan ng reclusion perpetua o habambuhay na pagkabilanggo hanggang kamatayan. Ang parricide kay silot sa reclusion perpetua o hangtud sa hangtod nga pagkakulong hangtud mamatay. Dahil kusang sumuko at walang ibang sirkumstansiya na nakabigat sa kaso ay tama lang na reclusion perpetua imbes na bitay ang ihatol People vs. Brusola, G.R. 210615, July 26, 2017. Tungod boluntaryong misurender og walay laing sirkumstansiya nga nakabug-at sa kaso kay husto lang na reclusion perpetua imbes nga bitay ang hulum People vs. Brusola, G.R. 210615, July 26, 2017. PAPALAPIT na ang mga araw na maisakatuparan ang bakuna laban sa COVID-19. MOPULI na ang mga adlaw na ipatuman ang bakuna sa COVID-19. Sabi ng pamahalaan, may pondo ang bansa na P70 bilyon para maturukan ang may 110 milyong Pilipino. Ingon sa gobyerno, adunay pondo ang nasud na P70 bilyon aron maturukan ang adunay 110 milyong Pilipino. Sabi ni President Duterte, unang babakunahan ang mga frontliner gaya ng mga sundalo, pulis, doctors, nurses at medical Staff at mga mahihirap. Ingon ni Duterte, una nga bakunahan ang mga frontliner sama sa mga sundalo, puli, doctors, nurses ug medical staff ug mga pobre. Kaya hindi dapat na magpatumpik-tumpik ang local_ government units sa pagpapakalat ng mga contract tracers_ upang maalis sa mga komunidad ang may COVID-19 at mailagay sila sa isolation facilities nang maiwasan ang pagkahawahan. Maong dili angay maglangay-langay ang local_ government units sa pagpakalat sa mga contract tracers_ aron mahawa sa mga komunidad ang adunay COVID-19 og mabutang sila sa isolation facilities na malikayan ang pagtinakdanay Ang masakit nito habang abala ang lahat ng mga opisyales ni Digong sa pagpapatupad ng health protocol patuloy naman sa pamamayagpag ang mga salot ng droga sa bansa. Ang sakit niini samtang busy ang tanan sa mga opisyales ni Digong sa pagpatuman sa health protocol padayon naman sa pamamayagpag ang mga salot sa droga sa nasud. Nitong nakalipas na mga araw bultu-bultong droga ang nalambat ng mga tauhan ni PNP chief Gen. Debold Sinas_ sa ibaÕt ibang parte ng bansa. Niining milabay na mga adlaw bultu-bultong droga ang nakuha sa mga tauhan ni PNP chief Gen. Debold Sinas sa lain-laing bahin sa nasud. Kabilang na riyan ang pagkalambat ni Northern Police District director BGen. Ronnie Ylagan sa tatlong magkakapatid na courier ng droga sa Camanava na umabot sa 25 kilos ng shabu. Kauban na diha ang pagkapukot ni Northern Police District director BGen. Ronnie Ylagan sa tulo ka mag-igsoon na courier sa droga sa Camanava na miabot sa 25 kilos sa shabu. Maging si BGen. Ronald Lee ang bagong hepe ng PNP Drug Enforcement Group (PDEG) ay may mga nalambat din kilu-kilong shabu sa Bacolod City at Lanao del Sur kung kaya tumaas ang kilay ni Sinas at iniutos sa buong tropa ng kapulisan na hanapin ang mga salot ng droga at ang mga nakaimbak na bultu-bultong shabu. Mahimong si BGen. Ronald Lee ang bag-ong hepe sa PNP Drug Enforcement Group (PDEG) kay adunay mga nakuha pod nga kilu-kilong shabu sa Bacolod City og Lanao del Sur kung maong nitaas ang kilay ni Sinas og gisugo sa tibuok tropa sa kapulisan na pangitaon ang mga salot sa droga ug ang mga nakapondo na bultu-bultong shabu. Malaking palaisipan kasi ito sa liderato ni Sinas kung saan nagmumula ang droga gayong sa super higpit ng kampanya ng kapulisan sa pagpapatupad ng quarantine mula nang tumama ang COVID-19. Dakong kalibogan kuno kini sa liderato ni Sinas kung asa naggikan ang droga nga sa super hugot sa kampanya sa kapulisan sa pagpatuman sa quanratine sugod naigo sa COVID-19. Ayon sa pahayag ni PDEA director Wilkins Villanueva wala na raw shabu lab sa bansa. Hehehe! Matud sa pahayag ni PDEA director Wilkins Villanueva wala na daw shabu lab sa nasud. Hehehe! Sa Disyembre 14 gugunitain ang ika-16 na anibersaryo ng kamatayan ng Hari ng Pelikulang Pilipino na si Fernando Poe Jr (FPJ), na magpahanggang ngayon ay Ôdi pa nabibigyan ng hustisya. Sa Disyembre 14 hinumduman ang ika-16 na anibersaryo sa kamatayon sa Hari sa Pelikulang Pilipino na si Fernando Poe Jr (FPJ), na hangtud karon kay wala pa nahatagan og hustisya. Binawian ng buhay si FPJ sa St. LukeÕs Medical Center sa Quezon City, ilang buwan matapos ang 2004 Presidential elections kung saan na_agaw sa kanya ang sanaÕy pagka-Presidente. Nipanaw si FPJ sa St. LukeÕs Medical Center sa Quezon City, pila ka bulan human ang 2004 Presidential elections kung asa nailog sa iyaha ang untay pagka-Presidente. Pinanininiwalaan nang marami na dinaya si FPJ noong 2004 Presidential elections kaya nanalo si dating Pangulong Gloria Macapagal Arroyo. Gituohan sa kadaghan nga gitikasan si FPJ kaniadtong 2004 Presidential elections maong nakadaog si kanhing Presidente Gloria Macapagal Arroyo. Hindi pa rin naglalaho ang maalab na paghanga sa kanilang idolo, Para sa nakararaming nagmamahal kay FPJ, ang kawalang katarungan ng kanyang kamatayan ay lalo lamang magbibigay sa kanila ng inspirasyon para ituloy ang laban ni Da King. Wala pa gihapon napapas ang maniting pagdayeg sa ilahang idolo. Alang sa kadaghanang nagmahal kay FPJ, ang kawalang katarungan sa iyang kamatayon kay labaw lamang naghatag sa ilaha og inspirasyon aron ipadayon ang laban ni Da King. Batid ng sambayanan kung bakit binawian ng buhay si FPJ -- ito nga yung sinasabing dayaan noong 2004 elections. Di ba mga suki? Nahibaluan sa mga tawo kung nganong mipanaw si FPJ -- kini gani tong giingong tikas nkaniadtong 2004 elections. Dili ba mga suki? Hindi malilimot nang mahabang panahon ang paghihintay makamit lamang ang katarungan para kay FPJ. Dili malimtan sa taas na panahong paghulat makab-ot lamang ang katarungan alang kay FPJ. At kung merong nagsasabi na nilimot na ng taumbayan si FPJ, ito ay pakana lamang ng kanyang mga kalaban na nais siraan si Da King. Hehehe! Og kung adunay nag-ingon nga nalimtan na sa katawhan si FPJ, kini kay pakana lamang sa iyang mga kalaban nga gusto daotan si Da King... hehehe! Kaya sa darating na Disyembre 14, inaasahang magtitipon ang lahat na tagasuporta ni FPJ sa Manila North Cemetery para gunitain ang buhay ng kanilang iniidolo kasabay ng pagbibigay parangal para sa hari ng pelikulang Pilipino. Maong sa moabot na Disyembre 14, gilaumang magtapok ang tanan nga tagasuporta ni FPJ sa Manila North Cemetery aron hinumduman ang kinabuhi sa ialahang giidolo kauban sa paghatag og pasidungog alang sa hari sa pelikulang Pilipino. Hindi matatapos ang pagluluksa ng mga supporter at nagmamahal kay FPJ hanggat hindi nakakamtan ang hustisya. wala pa natapos ang Katarungan pa rin ang isinisigaw sa mga naiwan ni FPJ. Sabi nga, hindi pa tapos ang laban! Katarungan pa gihapon ang ginasinggit sa mga nahibilin ni FPJ. Ingon gani, wala pa nahuman ang laban! Ang marching order ni Pangulong Duterte sa bagong PNP Chief Debold Sinas ay paigtingin ang pakikidigma laban sa droga at communist insurgency. Ang marching order ni Pangulong Duterte sa bag-ong PNP Chief Debold Sinas kay ipahingpit ang pakig-away batok sa droga at communist insurgency. Good luck na lang kay General Sinas. Good luck na lang kay General Sinas. Ang dalawang magkakambal na problemang iyan ay kung ilang dekada nang umiiral sa bansa at wala pang administrasyon na nakasugpo nito. Ang duha ka kaluhang problema kana kay kung pila ka dekada na nga ing-ana sa nasud og wala pay administrasyon nga nakapugong niini.. Open secret na ang droga ay isa sa pinagmumulan ng pondo ng CPP/NPA/NDF bukod pa sa nahuhuthot na revolutionary tax mula sa mga malalaking kompanya. Open secret na ang droga kay usa sa gigikanan sa pondo sa CPP/NPA/NDF gawas pa sa nahuhuthot na revolutionary tax gikan sa mga dagkong kompanya. Sa pahayag ng isang nagbalik-loob na dating cadre ng CPP/NPA sa harap ng Senado, kinumpirma niya ang alam na ng marami na limpak-limpak na milyones ang nahahakot ng samahan mula sa malalaking telecom com_panies gayundin sa mga kontratista ng mga pagawaing bayan. Sa pahayag sa usa nagbalik-loob na kanhing cadre ng CPP/NPA sa atubangan sa Senado, gikumpirma niya ang kahibalo na sa daghan na limpak-limpak na milyones ang nahahakot sa samahan gikan sa dagkong telecom com_panies mao pod sa mga kontratista sa mga pagabuhatong bayan. Ang malungkot, sinabi ng ex-cadre na ang nagtitimbre sa kilusan ng mga proyekto ng pamahalaan at ang halaga_ ng mga ito ay mula mismo sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Ang masulub-on, giingon sa ex-cadre na ang nagpina sa kilusan sa mga proyekto sa gobyerno og ang kantidad sa mga kini kay gikan mismo sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Automatic ang dalawa o tatlong porsyento na napupunta sa kaban ng mga rebelde. Automatic ang duha o tulo ka porsyento ang naadto sa kaban sa mga rebelde. Paano masusugpo ang insurgency kung mismong sa loob ng gobyerno ay may mga kasabwat ang mga communist insurgents? Unsaon maundang ang insurgency kung mismo sa sulod sa gobyerno kay adunay mga kauban ang mga communist insurgents? Tapos, ang bahagi ng pondong nali_likom nila ay inireremit sa kanilang big boss na si Jose Maria Sison na nagpapasarap sa the Netherlands. Human, ang bahin sa pondong natigum nila kay iremit sa ilahang big boss na si Jose Maria Sison nga nagpalami sa the Netherlands. Nais daw ng Pangulo na linisin ni Sinas ang hanay ng PNP upang alisin ang mga tiwali. Hindi sapat iyan. Gusto daw sa Presidente na limpyohan ang kulom sa PNP aron hawaon ang mga tiwali. Dili igo kana. Dapat ay buong gobyerno ang linisin upang siguruhin ang tagum_pay ng mga kompanya ng pamahalaan laban sa lahat ng klase ng katiwalian. Kinahanglan kay tibuok gobyerno ang limpyohan aron masiguro ang kalampusan sa mga kampaya sa gobyerno batok sa tanang klase sa kurapsiyon. Kaya sana ay magtagumpay din ang super probe body na pinamumunuan ni Justice Secretary Meynardo Guevarra upang tukuyin, usigin at ipadala sa kalaboso ang lahat ng mga tiwali sa gobyerno Maong unta kay magmalampuson pod ang super probe body na gipangulohan ni Justice Secretary Meynardo Guevarra aron ipasabot, gukdon usigin ug ipadala sa kaulungan ang tanang mga tiwali sa gobyerno Maraming nakahahawang sakit ngayon at isa na rito ang COVID-19 na hindi lamang sa ating bansa lumalaganap kundi sa buong mundo. Daghang makatakod nga sakit karon ug usa sa mga niini ang COVID-19 na dili lamang sa atuang nasud. Sa ganitong sitwasyon, ang tanging panlaban natin ay ang ating immune system. Sa ing-anaing sitwasyon, ang depensa lang namo kay ang atong immune sytem. Ito Ôyung resistensiya at lakas ng ating katawan. Kini kay ang resistensiya og kusog sa atong lawas. Kapag ma_l_akas ang katawan, walang epekto ang virus at mikrobyo. Kung baskog ang lawas, walay epekto ang virus ug mikrobiyo. Paano natin mapapalakas ang ating immune system? Unsaon nato mapabaskog ang atong immune system? l Matulog ng 7-8 oras bawat gabi. Kung kaya mong matulog ng mas mahaba ay okay din. Matulog sa 7-8 oras matag gabii. Kung kaya nimong matulog sa mas taas kay okay pod. Sa pamamagitan ng tulog, naghihilom ang organo ng ating katawan. Pinaagi sa tulog, maayo ang mga organo sa atong lawas. Kung hindi ka makatulog, mahiga na lang at ipahinga ang isip. Lalakas ka na rin Kung dili ka makatulog, maghigda nalang og ipahulay anmg panghunahuna. Mobaskog ka na pod. l Relaks lang sa pagtatrabaho at sa gawaing bahay. I relaks lang sa pagtrabaho og sa mga buluhaton sa balay. Puwede mo naman gawing mas magaan ang iyong trabaho. Mahimo mo naman buhatong mas gaan ang imong trabaho. Gawin mo lang ang kayang magagawa. Buhata lang nimo ang kayang mabuhat. Hindi kaila_ngang magmadali palagi. Dili kinahanglang magdali kanunay. Huwag gaanong mag-isip at maging aburido. Maging mas mapasensiya. Ayaw ing-ato paghuna-huna og mahimong abundo. Mahimong mas pasensiyosa. Kumain ng masustansyang pagkain. Mokaon og masustansyang pagkaon. Ito talaga ang panlaban natin sa mga sakit. Kini gyud ang panlaban nato sa mga sakit. Ang pagkain ng berdeng gulay, sari-saring prutas (saging, mansanas, dalandan) at isda ay nagpapalakas ng katawan. ANg pagkaon og lunhawng otanon, lahu-lahing prutas (saging, mansanas, dalandan) og isda kay nakapabaskog sa lawas. Kumain sa tamang oras. Huwag magpakagutom. Kumain ng agahan. Mokaon sa saktong oras. Ayaw magpagutom. kaon og pamahaw. Ito ang pinakamahalagang pagkain sa buong araw. Kini ang pinakamahinungdanong pagkaon sa tibuok adlaw. Ang sabi nga ay Kumain ng breakfast na parang isang hari. Ang ingon daw kay Kumain sa breakfast na murag usa ka hari. Tanghalian na parang isang prinsipe. At hapunan na parang pulubi. Paniudto na murag usa ka prinsipe. Og panihapon na murag pobre. Subukang mag-meryenda ng prutas tulad ng isang saging o mansanas. Sulayang mag-meryende sa prutas sama sa usa ka saging o mansanas. Uminom ng 8-12 basong tubig. Ang tamang pag-inom ng tubig ay mga isang basong tubig bawat 2 oras. Moinom og 8-12 ka basong tubig. Ang hustong pag-inom sa tubig kay mga usa kabasong tubig matag 2 oras. Huwag hayaang matuyo o ma-dehydrate ang iyong katawan. Ayaw pasagdi mauga o ma-dehydrate ang imong lawas. Panatilihing maputi at malinaw ang kulay ng iyong ihi. PPabiling puti ug tin-aw ang kolor sa imong ihi. Ito ang palatandaan na sapat ang tubig sa iyong katawan. Kini ang timailhan na husto ang tubig sa imong lawas. Paggising sa umaga, ugaliin uminom ng isang basong tubig. Pagmata sa buntag, batasana moinom sa usa ka basong tubig. Puwedeng uminom ng multivitamins. Mahimong moinom ug multivitamins. Kahit anong bitamina ay makatutulong sa iyo. Maski unsang bitamina kay makatabang sa imo. Mas mura ang mga vitamins sa generics na botika. Mas barato ang mga vitamins sa generics na botika. Maging positibo ang pananaw. Isiping magiging maganda ang iyong araw at siguradong susuwertehin ka sa araw na ito. Mahimong positibo ang panglantaw. Hunahunaa mahimong maayon ang adlaw og siguradong suwertihon ka sa adlaw nga kini. Magdasal sa umaga at pasalamatan ang Diyos sa mga biyayang ibinigay Niya sa atin. Mag-ampo sa buntag og pasalamati ang Diyos sa mga grasyang gihatag Niya sa ato. Kumunsulta sa doktor. Kung mayroon kang sakit gaya ng diabetes, altapresyon, at iba pa, kailangang magpatingin sa doktor para mabigyan ng tamang gamot at nang gumaling at lumakas ang katawan. Mokunsulta sa doktor. Kung aduna kay sakit sama sa diabetes, high blood, ug uban pa, kinahanglang mapacheck-up sa doltor aron mahatagan og tamang tambal og maayo ug mobaskog ang lawas. Police visibility. Isa ito sa magiging hamon kay Gen. Debold Sinas, ang bagong PNP chief. Police visibility. Isa kini sa mahimong hagit kay Gen. Debold Sinas, ang bag-ong PNP chief. Manu_numpa ngayong araw na ito si Sinas bilang ika-25 hepe ng PNP makaraang magretiro si Gen. Camilo Cascolan. Banumpa karong adlawa na kini si Sinas isip usa ka ika-25 hepe sa PNP human magretiro si Gen. Camilo CAscolan. Walang pulis sa kalsada at sa mga matataong lugar. Walay pulis sa dalan og sa mga daghang tawong lugar. At ang ganitong pagkakataon ang sinasamantala ng mga halang ang kaluluwa. Og ang ing-aning higayon ang gipahimuslan sa mga halang ang kalag. Dahil walang pulis na nagpapatrulya, naglipana sa kalsada ang mga holda_per, slashers at snatchers. Tungod walay pulis ang nagalibot-libot, naglatagaw sa dalan ang mga holdaper, slashers ug snatchers. May pandemia man o wala, laging nariyan ang mga mapagsamantala at naghihintay nang pagkakataon para sumalakay. Adunay pandemya man o wala, pirmi anaa ang mga mapahimuslanon og naghulat sa higayon aron mosulong. Isang iglap lang at tangay ang pera, gadgets, cell phone at iba pang mahahalagang bagay. Usa ka pamilokan lang og kuha ang kwarta, gadgets, cell phone ug uban pang mahinungdanong kabtangan. Kahit pa sumigaw ang nananakawan, wala ring mangyayari dahil wala namang pulis na nagpapatrulya sa kalye. Maski pa og mosiyagit ang gikawatan, wala pod mahitabo tungod wala namay pulis na nagpapatrilya sa dalaan. Kung mayroong pulis na nagroronda sa kalsada, lalo na sa mga matataong lugar, hindi magkakaroon ng lakas ng loob ang mga kawatan para makapambiktima. Kung adunay pulis na nagpatulya sa dalan, labaw na sa mga matawong lugar, walay kaisog ang mga kawatan aron makapambiktima. At dahil nga alam nilang walang pulis, libre silang makapambiktima. Og tungod nga kabalo sila nga walay pulis, libre silang makapambiktima. Iglap lang at natatangay na nila ang anumang gamit o pera ng mga taong nag_lalakad sa kalsada lalo sa gabi. Pamilokan lang og nakuha na nila ang unsa mang gamit o kwarta sa mga tawong naglakaw sa dalaan labaw na sa gabii. Gaya nang nangyari kay Labor Secretary Silvestre_ Bello nang hablutin ng apat na snatchers ang kan_yang iPhone habang nasa kanyang sasakyan noong Biyernes sa P. Burgos St. Maynila. Sama sa nahitabo kay Labor Secretary Silverstre Bello nga gihablot sa upat ka snatchers ang iyahang iPhone samtang naa sa iyang sakyanan kaniadtong Biyernes sa P. Burgos St. Maynila. Nakatigil umano ang sasakyan ni Bello dahil sa trapik. Naghunong kuno ang sakyanan ni Bello tungod sa trapik. Dahil walang signal ang kanyang phone, binuksan niya ang bintana para makasagap. Tungod sa walay signal ang iyang phone, giabrehan niya ang bintana aron makakuha. Biglang sumulpot ang apat na snatchers at hinablot ang hawak na phone ng Labor secretary at saka tumakas. Kalit nitumaw ang upat ka snatchers og gibira ang gunit na phone sa Labor secretary og dayon nitakas. Nahuli naman agad ng mga pulis ang mga snat_chers at ayon sa report hindi na sasampahan ng kaso ni Bello. Nadakpan naman dayon sa mga pulis ang mga snatchers og matud sa report dili na pasakahan og kaso ni Bello. Bibigyan pa umano ng trabaho para hindi na mang-snatch. Tagaan pa kuno og trabaho aron dili na mang-snatch. Maraming kawatan ngayon. At tiyak na darami pa kapag namudmod ng Christmas bonus ang mga kompanya. Daghang kawatan karon. Og sigurado nga modaghan pa kung nanghatag og Christmas bonus ang mga kompanya. Sana, maging prayoridad ng bagong PNP chief ang pagpoposte ng mga pulis sa mga delikadong lugar. Unta, mahimong prayoridad sa bag-ong PNP chief ang pagbutang sa mga pulis sa mga peligrong lugar. Pagpatrulyahin niya ang mga pulis sa lugar na madalas sumalakay ang mga kawatan. Pagpatrulyahon niya ang mga pulis sa lugar nga kanunay nagaatake ang mga kawata. Ka_ila_ngan ang police visibility ngayon para mapigilan ang krimen. Kinahanglan ang police visibilty karon aron mapugngan ang krimen. Ipatupad ang 24/7 na pagbabantay ng mga pulis sa mga lugar na maraming halang ang kaluluwa. Ipatuman ang 24/7 na pagbantay sa mga pulis sa mga lugar na daghang halang ang kalag. Kung magagawa ni Sinas na laging may pulis sa kalye, tiyak na matutuwa at mapapanatag ang ka_looban ng mamamayan. Kung mahimo ni Sinas nga kanunay adunay pulis sa dalan, sigurado na malipay ug mahimutang ang kabubut-on sa lungsuranon. Sa ganitong paraan, malilimutan na nila ang mga isyu sa PNP chief na nagdaos ng birthday (ma–anita) kahit mahigpit na ipinagbabawal sa panahon ng pandemia. Sa ing-aning pamaagi. malimtan nila ang mga isyu sa PNP chief nga nmagsaulog sa birthday ( (ma–anita) maski hingpit nga gibawal sa panahon sa pendemya. May bagong hepe ang Philippine National Police (PNP). Adunay bag-ong hepe ang Philippine National Police (PNP. Siya ay walang iba kundi si Maj. Gen. Debold Sinas, ang mas kilalang ma–anita general dahil sa ginawang selebrasyon noong Mayo 8, kaarawan niya. Siya kay walay lain kon dili si Maj. Gen. Debold Sinas, ang mas nailhang ma–anita general tungod sa gihimong pagsaulog kaniadtong Mayo 8, adlawng natawhan niya. Naging kontro_bersyal ang selebrasyon dahil sa paglalabag sa mga mini_mum health protocols sa panahon nang mahigpit na lock_down. Nahimong kontro_bersyal ang pagsaulog tungod sa paglalpas sa mga mini_mum health protocols sa panahon nga higpit na lock_down. Kitang-kita sa mga larawan sa inilagay sa website ng NCRPO na hindi nag-social distancing ang iba at may banda pang tumutugtog habang silaÕy kumain ng almusal kahit ipinagbawal ang mass gatherings. Humingi ng tawad, dapat lang, si Sinas pero ipinagtanggol pa rin na hindi sila lumabag sa batas. Kitang-kita sa mga hulagway sa gibutang sa website sa NCRPO na wala nag-social distancing ang uban og adunay banda pang nitugtog samtang sila nagakaon sa pamahaw maski gibawal ang mass gatherings. Nangayo og pasaylo, angay lang, si Sinas apan gipanalipdan pa gihapon na wala sila nilapas sa balaod. Naganap ito matapos ang insidente kung saan nabaril at napatay ng pulis na nagbabantay ng checkpoint si Winston Ragos, isang dating sundalo na may post-trau_matic stress disorder. Nahitabo kini human ang insidente kung asa nabaril ug napatay sa pulis nga nagbantay sa checkpoint si Winston Ragos, usa ka kanhing sundalo na adunay post-traumatic stress disorder. Lumabag umano si Ragos sa lock_down at hindi sumunod sa mga utos ng pulis. Milapas kuno si Ragos sa lockdown og wala misunod sa mga sugo sa pulis. Bubunot pa umano ng baril si Ragos kaya binaril at napatay ni Police Master Sergeant Daniel Florendo pero batay sa imbestigasyon ay hindi armado si Ragos kaya kinasuhan ng NBI death investigation division ng reklamo para sa murder, pagsinungaling habang suma_ilalim sa panunumpa, at pagtanim ng ebidensiya laban kay Florendo. Mobunot pa kuno sa baril si Ragos maong gibaril og gipatay ni Police Master Sergeant Daniel Florendo apan sumala sa imbestigasyon kay dili armado si Ragos maong gikasuhan sa NBI death investigation division sa reklamo alang sa murder, pagpamakak samtang anaa sa ilalom sa panumpa, og pagtanom og ebidensiya batok kay Florendo. Kinasuhan din ang ilang police trainee na nagbantay rin sa nasabing checkpoint. Gikasuhan pod ang pila ka police trainee nga nagbantay pod sa naingong checkpoint. Kaya tumanggap ng matin_ding batikos si Sinas dahil sa hindi patas na pagpapa_tupad ng batas. Maong nidawat og grabeng saway si Sinas tungod sa dili patas na pagpatuman sa balaod. Ano rin ang nangyari sa kaso ni Florendo kahit malakas ang ebidensiya laban sa kanya? Unsa pod ang nahitabo sa kaso ni Florendo maski kusog ang ebidensiya batok sa iya? Kinusuhan si Sinas at 18 opisyal noong Mayo dahil sa paglabag sa lockdown. Gikusuhan si Sinas og 18 ka opisyal kaniadtong Mayo tungod sa paglapas sa lockdown. Ayon kay Presidential Spokesperson Roque, hindi mababasura ang kaso laban kay Sinas kahit siya na piniling bagong PNP chief. Matud kay Presidential Spokesperson Roque, dili mabasura ang kaso batok kay Sinas maski siya na gipiling bag-ong PNP chief. Karapatan din umano ni Pangulong Duterte na mamili ng karapat-dapat na PNP chief at hindi na kailangang magpaliwanag sa kanyang pinipili. Katungod pod kuno ni Presidente Duterte na mamili sa angay na PNP chief og dili na kinahanglang magpatin-aw sa iyang gipili. Marami ang nagtataka kung bakit si Sinas na may kaso pa nga ang pinili kung may mga mas mataas pang heneral sa PNP tulad ni Lt. Gen. Guillermo Eleazar. Daghan ang natingala kung nganong si Sinas na adunay kaso pa ang gipili kung adunay mga mas taas pang opisyal heneral sa PNP sama ni Lt. Ge. Guiller,o Eleazar. Ganun nga talaga ang buhay. Depende kung sino ang gusto ni Duterte at walang kinalaman ang ranggo sa PNP. Ingon niana gyud ang kinabuhi. Depende kung kinsa ang gusto ni Duterte og walay kalabutan ang ranggo sa PNP. May anim na buwan si Sinas bilang PNP chief. Bigyan daw ng pagkakataon. Adunay unom ka bulan si Sinas isip PNP chief. Tagaan daw og higayon. Tingnan na lang natin kahit may pag-aalala na ang ilang grupo. Tan-awon na lang nato maski adunay kabalaka na ang ubang grupo. Hindi na kailangang magpaliwanagMay bagong hepe ang Philippine National Police (PNP). Dili na kinahanglang magpatin-aw. Adunay bag-ong hepe ang Philippine National Police (PNP) Ayon kay Presidential Spokesperson Roque, hindi mababasura ang kaso laban kay Sinas kahit siya na piniling bagong PNP chief. Karapatan din umano ni Pangulong Duterte na mamili ng karapat-dapat na PNP chief at hindi na kailangang magpaliwanag sa kanyang pinipili. Matud kay Presidential Spokesperson Roque, dili mabasura ang kaso batok kay Sinas maski siya na napiling bag-ong PNP chief. Katungod pod kuno ni Pangulong Duterte na mamili sa angayan na PNP chief og dili na kanahanglang magpatin-aw sa iyanhang napili. May anim na buwan si Sinas bilang PNP chief. Bigyan daw ng pagkakataon. Tingnan na lang natin kahit may pag-aalala na ang ilang grupo. Adunay unom ka bulan si Sinas isip PNP chief. Tagaan daw og higayon. Tan-awon na lang nato maski adunay kabalaka na ang ubang grupo. Humingi ng tawad, dapat lang, si Sinas pero ipinagtanggol pa rin na hindi sila lumabag sa batas. Nangayo og pasaylo, angay lang, si Sinas apan gipanalipdan pa gihapon na wala sila milapas sa balaod. Marami ang nagtataka kung bakit si Sinas na may kaso pa nga ang pinili kung may mga mas mataas pang heneral sa PNP tulad ni Lt. Gen. Guillermo Eleazar. Ganun nga talaga ang buhay. Daghan ang natingala kung nagnong si Sinas na adunay kaso pa nga ang gipilii kung adunay mga mas taas pang heneral sa PNP sama ni Lt. Gen. Guillermo Eleazar. Ingon niana ang kinabuhi. Depende kung sino ang gusto ni Duterte at walang kinalaman ang ranggo sa PNP. Depende kung kinsa ang gusto ni Duterte og walay kalabutan ang ranggo sa PNP. Tingnan na lang natin kahit may pag-aalala na ang ilang grupo. Tan-awon nalng nato maski adunay kabalaka na ang pila ka grupo. Nakipagtulungan ang ACT-CIS Partylist sa ibaÕt ibang religious group upang mas mabilis na mahatiran ng tulong ang mga kababayan nating nasalanta ng Bagyong Rolly. Nagtinabangay ang ACT-CIS Partylist sa lain-laing religious group aron mas dali na mahatdan og tabang ang mga kababayan nato nasalanta sa Bagyong Rolly. Sa pangunguna ng mga madre ng Carmelite Sisters of The Holy Trinity sa Ligao, Albay ay personal na naipa_abot sa 1,000 katao ang mga pagkain at iba pang panga_nga_ilangan sa mga bayan ng Guinobatan, Oas at Tiwi. Sa pagpanguna sa mga madre sa Carmelite Sisters of The Holy Trinity sa Ligao, Albay kay personal na gipaabot sa 1,000 katao ang mga pagkaon ug uban pang panginahanglan sa mga bayan sa Guinobatan, Oas ug Tiwi. Agaran ding naipamigay ang 200 timba na may lamang bigas at mga delata sa iba pang bayan sa Bicol kung saan winasak ng Bagyong Rolly ang kabahayan ng mga residente. dayon pod nahatag ang 200 timba naadunay sulod nga bugas ug mga delata sa uban pang bayan sa Bicol kung asa gidaot sa Bagyong Rolly ang kabalayan sa mga residente. Ayon kay ACT-CIS Partylist Representative Eric Yap, hindi naging hadlang ang pagiging abala ng partido sa Kon_greso upang matulungan ang mga kababayang nanga_nga_ilangan lalo na sa panahon ng sakuna. Matug kay ACT-CIS Partylist Representative Eric Yap, wala nahimong babag ang nahimong busy sa partido sa Kon_greso aron matabangan ang mga kababayang nanginahanglan labaw na sa panahon sa katalagman. Aniya, hindi po natin makakalimutan ang mga tao na nag_bitbit sa atin sa Kongreso lalo sa mga panahong sila ang nangangailangan ng tulong. Ingon pa, dili nato makalimtan ang mga tao nga nag_bitbit sa ato sa Kongreso labaw na sa mga panahong sila ang nanginahanglan og tabang. Sa katunayan, bago pa tumama ang bagyo ay nagpa_hatid na ng ayuda ang ACT-CIS sa Silang, Cavite. Sa tinuod, bago pa miigo ang bagyo kay nagpahatud na og ayuda ang ACT-CIS sa Silang, Cavite. Pangunahing naging benepisyaryo ang mga nawalan ng trabaho dulot ng pandemya. Nag-una nga nahimong benepisyaryo ang mga nawad-an og trabaho hinungdan sa pandemya. Sa pamamagitan naman ng Emmanuel Servants of The Holy Trinity Congregation, 100 pamilya sa depressed area ng Silang, Cavite ang nabigyan ng tig-5 kilong bigas, 1 buong manok at mga gulay. Sa pinaagi naman sa Emmanuel Servants of The Holy Trinity Congregation, 100 ka pamilya sa depressed area sa Silang, Cavite ang nahatagan sa tig-5 kilong bugas, 1 buong manok ug mga utanon. Ilan lamang ang mga aktibidades na ito sa marami pang pagsisikap ng ACT-CIS Partylist para sa mga Pilipino. Pipila lamang ang mga aktibidades na kini sa daghan pang pagpaningkamot sa ACT-CIS Patylist alang sa mga Pilipino. Maliban sa kontra krimen at terorismo, nagbibigay rin ng ibaÕt ibang tulong at ayuda ang partido. Gawas sa kontra krimen og terorismo, naghatag pod sa lain-laing tabang og ayuda ang partido. Mula sa relief, pagpapagamot, medisina, pag-aaral at pangkabuhayan. Gikan sa relief, pagpatambal, medisina, pagtuon ug panginabuhian. Maihahalintulad ko ang estilo ng ACT-CIS sa adbokasiya namin sa BITAG. Maitandi ko ang estilo sa ACT-CIS sa adbokasiya namo sa BITAG. Totoong kawanggawa, purong pagtulong at malalapitan ng nangangailangan at inapi. Tinuod nga gugmang putli, puro pagtabang og maduolan sa nanginahanglan og gidaug-daog. Walang kiyeme, inarte at pasikat, serbisyo publiko lang! Walay kyeme,arte ug piskal, serbisyo publiko lang! Sa darating na Enero ay hindi na si Donald Trump ang Pa_ngulo ng Amerika. Sa muabot na Enero kay dili na si Donald Trump ang Presidente sa Amerika. Para sa marami, ito lang ang masi_siguro nila, masaya na sila. Alang sa kadaghanan, kini lang ang masiguro nila, nalipay na sila. Kahit sino pang Joe Biden o Hillary Clinton o Bernie Sanders ang nandiyan, matanggal lang si Trump. Maski kinsa pang Joe Biden o Hillary Clinton o Bernie Sanders ang naa, matangtang lang si Trump. Naging kontrobersiyal na pinuno ang ika-45 na Presi_dente ng U.S. Nahimong kontrobersiyal na pangulo ang ika-45 na Presidente sa U.S. Mula nang maupo ay wala itong nirespeto sa paglatag niya ng reporma. Sugod sa paglingkod kay walang kini gitahod sa pagbutang niya sa reporma. Sa pagkontrol ng mga migrante, sa pakikitungo sa Tsina at sa ibang bansa, sa pag_talikod niya sa interes ng ekolohiya at kalikasan, sa pag-atras ng Amerika sa papel bilang tagagarantiya ng demokratikong pamamalakad sa mundo, hindi naging mahiyain si Trump sa pagpahayag ng kanyang intensiyon. Sa pagkontrol sa mga migrante, sa pakigsabot sa Tsina og sa ubang nasud, sa pag_talikod niya sa interes sa ekolohiya at kinaiyahan, sa pag-atras sa Amerika sa papel isip tagagarantiya sa demokratikong pagduimala sa kalibutan, wala nahimong maulawon si Trump sa pagpahayag sa iyang intensiyon. Dahil din nagmula ito sa larangan ng negosyo, hindi ito aral sa mga patakaran ng gobyerno kung saan may mas mataas na pamantayan. Tungod pod nagsugod kini sa natad sa negosyo, dili kini tuon sa mga patakaran ng gobyerno kung asa adunay mas taas nga sumbanan. Ang nakasanayan nitong paglalagi sa social media ay madalas naging mitsa ng bangayan. Ang naandan niining pagpabilin sa social media kay pirmi nahimong hinungdan sa lalis. Maaga pa lang sa kanyang administrasyon ay nabuko na ang kanyang padalus-dalos na komentaryo sa Twitter na madalas ay walang katotohanan. Sayo pa lang sa iyang administrasyon kay nahibaw-an na ang iyang dali-dali nga komentaryo sa Twitter na pirmi kay walay katinuoran. Ang pinakamabigat na kritisismo sa kanya ay ang kaku__langan sa estratehiya sa pandemya. Ang pianakabug-at nga saway sa iya kay kulang na stratehiya sa pandemya. Mistulang ala-tsamba ang naging takbo ng kanyang plano laban sa COVID-19. Murag tsamba nag nahimong dagan sa iyang plano batok sa COVID-19. Maging siya, bilang Pinuno ng bansa, ay naging pasa_way at binalewala ang mga patakaran para sa kalig_tasan ng lahat mask, distancing, washing. Maski siya, isip nangulo sa nasud, kay nahimong pasaway og gibalewala ang mga patakaran aron sa kaluwasan sa tanang mask, distancing, washing,. Mayroon ding mga magandang ibinunga ang adminis_trasyon ni Trump, lalo na sa ekonomiya. Aduna pod mga maayong bunga ang administrasyon ni Trump, labaw na sa ekonomiya. Subalit hindi ito sapat na dahilan na tanggapin ng madla ang kanyang kakulangan. Apan dili kini sakto na hinungdan nga dawaton sa katawhan ang iyahang kakulanagan. Kapag matapos na ang proseso sa Enero, malinaw na mapapalitan na si Trump ng kanyang katunggaling si dating Vice President Joe Biden. Kung mahuman na ang pamaagi sa Enero., tiin-aw na mapulihan na si Trump sa iyang karibal si kanhing Vice President Joe Biden. Marami ang nasisiyahan na hindi na ito nakakuha ng pangalawang termino. Daghan ang nalipay na dili na kini makakuha pa og ikaduhang termino. Ganoon pa man ay halos naungusan lang ito sa pagkatalo. Bisan pa man niana, kay hapit maabtan lang kini sa pagkapildi. Kalahati pa rin ng Amerika ang patuloy na nananalig sa kanya. Katunga pa gihapon sa Amerika ang padayon nga nisalig sa iyaha. Sa ganitong resulta, malamang sa hindi na ang mga kandidatong tulad ni Trump ay patuloy na mabibigyang puwang sa kamalayan ng botante. Sa ing-aning resulta, malagmit sa dili na ang mga kandidatong sama ni Trump kay padayon na mahatagan og wanang sa kahibalo sa botante. Iyan na talaga ang repleksiyon ng totoong anyo ng Amerikano. Kana gyud ang repleksiyon sa tinuod nga porma sa Amerikano. Simula Marso 2021, paluluwagin na ang sponsorship system sa Saudi Arabia na kung tawagin ay Kafala. Sugod Marso 2021, paluagan na ang sponsorship system sa Sauidi Arabia na kung tawagon kay Kafala. May katwirang mag-celebrate ang mga OFWs sa Middle East, partikular sa Saudi Arabia. Adunay pangatarungang magsaulog ang mga OFWs sa Middle East, partikular sa Saudi Arabia. Sa sistemang Kafala, mistulang alipin ang mga OFWs. Sa sistemang Kafala, murag ulipon nag mga OFWs. Hindi agad makakaalis o makakalipat ang mga empleyado nang walang pahintulot ng kanilang mga amo. Dili dayon makahawa o makabalhin ang mga empleyado na walay pagtugot sa ilahang amo. Ngayon, mas malaya na ang mga migranteng manggagawa sa Gitnang Silangan. Karon, mas libre na ang mga migranteng trabahante sa Tungang Sidlakan. Matagal na pinahirapan ng kafala system ang mara_ming Pilipinong manggagawa. Dugay nga nag-antus sa Kafala system ang daghang Pilipinong trabahante. Ito ang ugat ng pang-aabuso sa ma_rami nating kababayan lalo na ang mga domestic helpers_. Kini ang ugat sa pag-abuso sa kadaghanan natong kababayan labaw na ang mga dometic helpers. Buong tapang na ipinahayag ni Pangulong Duterte no_ong 2018 na ang Pilipino ay hindi dapat alipinin saan mang bahagi ng mundo. Maisugon na gipahayag ni Presidente Duterte kaniadtong 2018 na ang Pilipino kay dili angay iulipon asa mang bahin sa kalibutan. Sinabi niya ito pagkatapos matuklasan ang bangkay ng OFW sa Kuwait na si Joanna Demafelis na nakaranas ng matinding pang-aabuso ng kanyang amo. Giingon niya kini human mahibaw-an ang patayng lawas sa OFW sa Kuwait na si Joanna Demafelis na nakasinati og grabeng pang-abuso sa iyahang amo. May legacy na iniwan si Cong. Alan Peter Cayetano bilang Foreign Affairs Secretary. Adunay legacy nga gibilin si Cong. Alan Peter Cayetano isip Foreign Affairs Secretary. Noong panahon niya sa DFA, nanindigan ang gobyerno para mabigyan ng hus_tisya ang sinapit ni Demafelis. Sa panahon niya sa DFA, mitindog ang gobyerno aron mahatagan og hustisya ang nahinabo ni Demafelis. Nagsimula ang kampanya para sa mas maayos at patas na pagtrato sa mga OFWs. Nagsugod ang kampanya aron sa mas maayo og makaangayon na patrato sa mga OFW. Naki_pagnegosasyon ang Pilipinas sa ibang bansa sa pagbuo ng Global Compact of Migration. Nakigsabot ang Pilipinas sa laing nasud sa pagtukod sa Global Compact Migration. Ito ang kauna-unahang United Nations Global Agreement na tutugon sa kapaka_nan ng mga migrante sa buong mundo. Kini ang unang United Nations Global Agreement na motubag sa kaayuhan sa mga migrante sa tibuok kalibutan. Hindi binigo ni Cayetano ang Pangulo. Wala gipakyas ni Cayetano ang Presidente. Matapos ang tatlong buwan ay naiuwi ang bangkay ni Demafelis sa Pilipinas at napirmahan na ang bagong Agreement on the Employment of Domestic Workers ng Kuwait at Pilipinas. Human sa tulo ka bulan kay nauli ang ang patayng lawas ni Demafelis sa Pilipinas og napirmahan na ang bag-ong Agreement on the Employment of Domestic Workers sa Kuwait ug Pilipinas. Sunod-sunod na ang pagluluwag ng Kafala systema sa maraming bansa sa Gitnang Silangan, ang pinakahuli nga ay ang Saudi Arabia. Sunud-sunod na ang pagluag sa Kafala systema sa daghang nasud sa Tungang Sidlakan, ang pinakaulahi gani kay ang Saudi Arabia. Sa tiyaga at pagpupursige, noong December 2018, inaprubahan ng 152 na bansa ang Global Compact of Migration kabilang ang mga bansa sa Gitnang Silangan. Sa pagkamalahutayon og pursigido, kaniadtong Disyembre 2018, giaprubahan sa 152 nga nasud ang Global Compact of Migration kauban ang mga nasud sa Tungang Sidlakan. Tuloy lang ang laban sa anumang sistema na nakakapag-pahirap sa mga Pilipinong nagtatrabaho sa ibang bansa. Padayon lang ang laban sa unsa mang sistema nga nakapalisud sa mga Pilipinong nagtrabaho sa laing nasud. Bawat reporma ay makakapagbigay ng bagong pag-asa sa ating mga OFW. Matag reporma kay nakahatag sa bag-ong paglaum sa atong mga OFW. LUMALAMIG na ba ang isyu sa minaltratong kasam_bahay sa Brazil? NABUGNAW na ba ang isyu sa gimaltratong katabang sa Brazil? Mula nang dumating sa bansa ang inaakusahang dating ambassador sa Brazil na si Marichu Mauro, wala nang naririnig ukol sa kaso. Sugod nga miabot sa nasud ang giakusahang kanhing ambassador sa Brazil na si Marichu Mauro, wala nay nadungog mahitungod sa kaso. May nasimulan na bang pagsisiyasat o nalimutan na? Adunay nasugdan na bang imbestigasyon o nakalimtan na? Nawalang bigla ang mainit na pangyayari kung saan nakunan ng CCTV ang pananakit ng ambassador_ sa Pinay na kasambahay. Nawala og kalit ang init na panghitabo kung asa nakuhaan sa CCTV ang pagpasakit sa ambassador sa Pinay na katabang. Si President Duterte pa ang nag-utos na imbestigahan ang pangyayari. Si Presidente Duterte pa ang nagsugo na imbestigahan ang panghitabo. Biglang ni-recall ng Department of Foreign Affairs (DFA) si Mauro. Kalit ni-recall sa Department of Foreigh Affairs (DFA) si Mauro. Subalit matapos iyon ay wala na ngang narinig na balita sa kanya. Apan human kana kay wala nay nadungog na balita sa iyaha. Hindi rin malaman kung nasaan na ang minaltratong kasambahay. Wala pod nahibaw-an kung asa na ang gimaltratong katabang. Ang huling narinig sa kontrobersiyal na isyu ay may grupo umano ng ex-diplomats na nagpahayag ng pagsuporta sa dating ambassador. Ang ulahing nadungog sa kontrobersyal na isyu kay adunay grupo kuno sa ex-diplomats na nagpahayag sa pagsuport sa kanhing ambassador. Kinakampihan nila ang dating ambassador. Gidapigan nila ang kanhing ambassador. Sabi naman ng DFA naninindigan sila na hindi makaaapekto sa gagawing pag-iimbestiga ang ginagawang pagsuporta ng grupo. Ingon naman sa DFA nangatarungan sila na dili makaapekto sa buhatong pag-imbestiga ang gihimong pagsuporta sa grupo. Tatalima ang DFA sa kaso ni Mauro at gagawin nila ang lahat nang na_aayon sa batas. Motabang ang DFA sa kaso ni Mauro og himuon nila ang tanan na uyon sa balaod. Masinsinan ang gagawin nilang pag-iimbestiga sa dating ambassador. Intensibo ang himuon nilang pag-imbestiga sa kanhing ambassador. Naging viral ang video ng dating ambassador nang ipalabas ng Globo News sa Brazil ang pananakit nito sa kanyang 51-anyos na kasambahay sa loob ng kanyang diplomatic residence sa Brazil. Nahimong viral ang video sa kanhing ambassador na gipagawas sa Globe News sa Brazil ang pagpasakit niini sa iyahang 51-anyos na katabang sa sulod sa iyang diplomatic residence sa Brazil. Kuhang-kuha sa video na sinasampal ni Mauro ang kasambahay at sa iba pang video, makikita ang ibaÕt ibang uri ng pananakit na ginagawa nito sa kasambahay. Kuha kaayo sa video nga gisagpa ni Mauro ang iyang katabang og sa uban pang video, makita ang lain-laing lahi sa pagpasakit nga gihimo niini sa katabang. Sabi ni DFA Sec. Teodoro Locsin Jr. bumuo na siya ng team para mag-imbestiga sa pagmamaltrato ng dating ambassador. Ingon ni DFA Sec. Teodoro Locsin Jr. nagtukod na siya og team aron mag-imbestiga sa pagmamaltrato sa kanhing ambassador. Pangungunahan ang team ni Philippine Consul General to Sydney Ezzedin H. Tago. Pangulohan ang team ni philippine Consul General to Sydney Ezzedin H. Tago. Kasama sa team na mag-iimbestiga sina Jaime B. Ledda, Narciso T. Casta–eda at Atty. Ihna Alyssa Marie Santos. Kauban sa team na moimbestiga sila Jaime B. Ledda, Narciso T. Casta–eda ug Atty. Ihna Alyssa Marie Santos. Pero hanggang ngayon wala pang lumalabas na resulta ng imbestigasyon. Apan hangtud karon wala pay nigawas nga resulta sa imbestigasyon. Ano nang nangyari? Gumugulong na ba ito? Mayroon na bang naumpisahang imbestigasyon? unsa na ang nahitabo? Nagaligiid na ba kini? Aduna na bay nasugdang imbestigasyon? Nararapat makamit ng kasambahay ang hustisya sa sinapit nito sa ambassador. Angayan makab-ot sa katabang ang hustisya sa nahinabo niini sa ambassador. Hindi dapat maba_lewala ang pangyayari o mawala na lamang at sukat. Dili angay na mabalewala ang panghitabo o mawala na lamang og sukod. Hindi dapat mapalampas ang ginawang pana_nakit sa kasambahay. Dili angay palampason ang gihimong pagpasakit sa katabang. KUNG lumalaban ang bansang ninanakawan ng isda, umaatras ang China. KUNG molaban ang nasud nga ginakawatan og isda, moatras ang China. Nitong dekada ilang karagatan ang pinasok ng Chinese poachers. Niining dekada pila ka kadagatan ang gisulod sa Chinese poachers. Nirapido sila ng Russia; kinumpiska at sinunog ng Indonesia ang mga lantsa; pinatay ng munting Palau ang nanlaban na kapitan. Girapido sila sa Russia, gikumpiska og gisunog sa Indonesia ang mga lantsa, gipatay sa gamayng Palau ang misukol na kapitan. Kung hindi binangga ng mga bangka ng Vietnam ang barkong pandigma ng China, naipuwesto sana ng Beijing ang higanteng oil rig sa Paracel Islands. Kung wala gibangga sa mga bangka sa Vietnam ang barkong iggugubat sa China, naipuwesto unta sa Beijing ang higanteng oil rig sa Paracel Islands. Mayo 2016 nang huling nang-aresto ang Pilipinas ng Chinese poachers. Mayo 2016 na katapusang gidakop ang Pilipinas sa Chinese poachers. DalawampuÕt lima sila sa dalawang lantsa. Baynte singko sila sa duha ka lantsa. Namasok sila sa teritoryong dagat sa pagitan ng Batanes at Babuyan islands. Misulod sila sa teretoryong dagat sa taliwala sa Batanes ug Babuyan Islands. Nagpanggap na mga Pilipino at may bandila pa ng Pilipinas ang mga sasak_yan. Nagpakaaron-ingnon na mga Pilipino og adunay bandila pa sa Pilipinas ang mga salakyanan. Pero nakabaliktad ang kulay; pula ang nasa itaas, animoÕy giyera. Apan baliktad ang kolor, pula ang naa sa taas, murag gyera. Dinumog sila ng coastguards at fisheries bureau. Huli, sakdal, kulong! Gitapukan sila sa coastguards og fisheries bureau. Dakop, hingpit, kulong! Mula nuÕn malambot na ang Pilipinas sa China. Sugod ato humok na ang Pilipinas sa China. Sinabi ni President Duterte na pagbigyan silang dumayo sa West Philippine Sea. Giingon ni Presidente Duterte na tugoti silang modayo sa West Philippine Sea. Pinaatras ang Navy mula sa joint exercises ng mga kaalyadong US, Japan, at Australia. Gipaatras ang Navy gikan sa joint exercise sa mga kaalyadong US, Japan, ug Australia. Epekto: Hunyo 2019 sadyang binangga ng bakal na trawler ng Chinese maritime militia ang kahoy na bangkang Pilipino na naka-angkla sa Recto Bank, Palawan. Epekto. Hunyo 2019 tuyuang gibangga sa bakal na trawler sa Chinese maritime militia ang kahoy na bangkang Pilipino nga naka-angkla sa Recto Bank, Palawan. Inabandona ang 22 mangingisdang tumilapon sa madilim at ma_lamig na dagat. Gibiyaan ang 22 ka mangingisdang nalabay sa ngitngit ug bugnaw na dagat. Walang sinakdal. Hindi pinagbayad ang mga salarin. Walay gikasuhan. Wala gipabayad ang mga sad-an. Takot ang mga Pilipinong lumayag sa WPS. Hadlok ang mga Pilpinong maglawig sa WPS. Pebrero 2020 tinutukan ng mga armas pandigma ng Chinese navy ang patrol ng Pilipinas sa Malampaya, Palawan. Pebrero 2020 gitutukan sa mga armas panggyera sa Chinese navy ang patrol sa Pilipinas Malampaya, Palawan. Prinotesta ng Pilipinas ang pambubusabos. China pa ang nagalit. Giprotest sa Pilipinas ang pambusabos. China pa ang nasuko. Kesyo raw naghahamon ng gulo ang Pilipinas sa tahimik na karagatan. Tayo pa ang kontrabida. Kesyo daw nanghagit og gubot ang Pilipinas sa hilom nga kadagatan. Kita pa ang kontrabida. Kapag hindi igiit ng Pilipinas ang karapatan sa sariling dagat, lalo lang aabuso ang China. Kung dili iduot sa Pilipinas ang katungod sa kaugalingong dagat, labawng moabuso ang China. Nirerespeto ng China ang lakas, at tinutuya ang kahinaan, ani sinologist at dating Australian prime minister Kevin Rudd. Gitahod sa China ang kusog, og gibugalbugalan ang kahuyang, ingon sa sinologist ug kanhing Australian prime minister Kevin Rudd. MALIBAN kay Tina, tumestigo rin si Dr. Santos na isang clinical psychologist at nagpakilalang expert witness sa kaso. GAWAS kay Tina, nitestigo pod si Dr. Santos na usa ka clinical psychologist og nagpailang expert witness sa kaso. Nagsagawa raw siya ng interview kay Tina at base sa mga tests ay wala itong sakit sa pag-iisip kahit pa apek_tado at emosyonal sa mga nangyayari. Naghimo daw siya og interview kay Tina og base sa mga tests kay wala kini sakit sa panghunahuna maski pa apektado og emosyonal sa mga panghitabo. Naka_usap din daw ng doktor ang kaibigan ni Robert dahil hindi nito nasuri ang lalaki. Naistorya pod daw sa doktor ang higala ni Robert tungod wala kini nasusi ang lalaki. Sabi raw ni Robert ay wala kang paki_alam sa akin. Ingon daw ni Robert kay wala kay labot sa ako. Base raw sa impormasyong nakalap mula sa ma_talik na kaibigan at dalawang iba pa nilang kakilala ay napag_tanto ni Dr. Santos na may matinding personality disorder ang lalaki. Base daw sa impormasyon nahuha sa suod na higala og duha ka uban pang kaila kay naamguhan ni Dr. Santos nga adunay grabeng personality disorder ang lalaki. Malamang daw ay nahawa ito sa ama na isang psychiatric patient. Tingali daw kay natakdan kini sa amahan na usa ka psychiatric patient. Ang rekomendasyon ni Dr. Santos kay Tina ay ipawalang-bisa na lang ang kasal dahil sa psychological incapacity ni Robert. Ang rekomendasyon ni Dr. Santos kay Tina kay ipawalay-bisa na lang ang kasal tungod sa psychological incapacity ni Robert. Matapos suriin ang lahat ng ebidensiya, pinagbigyan ng RTC ang petisyon ni Tina at pinawalang-bisa ang kanilang kasal. Human gisusi ang tanang ebidensya, gihatag sa RTC ang petisyon ni Tina og gipawalay bisa ang ilahang kasal. Pero nang umapela sa Court of Appeals ay naba_liktad ang hatol at binasura ang petisyon ni Tina. Apan kadtong umaelar sa Court of Appeals kay nabaliktad ang hukom og gibasura ang petisyon ni Tina. Hindi raw dapat asahan ang testimonya ni Dr. Santos lalo at galing lang sa ibang tao (hearsay) at sa madaling salita ay wala itong halaga. Dili daw angay magdahum sa testimonya ni Dr. SAntos labaw na og gikan lang sa laing tawo (hearsy) og sa laktod nga pagkasulti kay wala kini bili. Pero ayon sa Supreme Court, nagkamali ang CA. Apan matud sa Supreme Court, nagkamali ang CA. Hindi raw kailangan na masuri ng isang doctor si Robert para lang ideklarang psychologically incapacitated. Dili daw kinahanglan na masusi sa usa ka doktor si Robert aron lang ideklara og psychologically incapacitated. Hindi raw awtomatikong ituturing na hearsay evidence at babale_walain ang mga ulat ng isang psychiatrist kahit pa hindi nito nasuri ang maysakit. Dili daw awtomatikong ingnon na hearsy evidence og balewalaon ang mga balita sa usa ka psychiatrist maski pa wala kini nasusi ang adunay sakit Dalawang tao naman ang sangkot sa kasal. Duha ka tawo ang lambigit sa kasal. Ang importante ay mapatunayan ang kondisyon ng pag-iisip ng lalaki o babae base sa kalakhan ng ebidensiyang isinumite. Ang mahinundanon kay mapamatud-an ang kondisyon sa panghunahuna sa lalaki o babaye base sa kadaghanan sa ebidensiyang gipakita.. Ang lahat naman ng kilos ng isang asawa ay nakikita ng kanyang mister o misis. Ang tanan naman sa lihok sa usa ka magtiayon kay nakita sa iyang mister o misis. Sa kasong ito, bukod sa testimonya ni Dr. Santos ay tumestigo rin si Tina para patunayan na may psychological incapacity si Robert. Sa kining kaso, gwas sa testimonya ni Dr. Santos kay nitestigo pod si Tina aron mapamatyd-an na adunay psucholgical incapacity si Robert. Alinsunod sa Art. 36 ng Family Code, dapat pahalagahan ng korte ang opinyon patungkol sa kondisyon ng pag-iisip ng magkabilang panig. Subay sa Art 36 sa Family Code, kinahanglan gipabilhan sa korte ang opinyon mahitungod sa kondisyon sa pangutok sa duha ka bahin. Isang kalupitan sa parte ng hukuman na ipag-utos ang hayaan si Tina na patuloy na makisama kay Robert (Dela Fuente vs. Dela Fuente, G.R. 188400, March 8, 2017). Usa ka kapintasan sa parte sa hukuman na isugo nga pasagdan si Tina na padayong na makig-uban kay Robert (Dela Fuente vs. Dela Fuente, G.R. 188400, March 8, 2017). NGAYONG unti-unti nang bumababa ang bilang ng mga nahahawahan ng COVID-19, dapat lamang na baguhin din naman ang sistema. KARONG hinay-hinay na miubos ang ihap sa mga natakdan sa COVID-19, kinahanglan lamang na bag-uhon pod ang sistema. Kaya naman maraming ahensiya ng pamahalaan ang nagpapatupad ng no physical contact kabilang dito ang pagkakabit ng radio frequency identification (RFID) sa mga sasakyan upang mapabilis ang pagbiyahe ng mga kababayan natin na naburo sa mahigit na siyam na buwang pagkaka-quarantine. Maong daghang ahensiya sa gobyerno ang nagpatuman sa no physical contact apil dinhi ang pagkabit sa radio frequency identification (RFID) sa mga salakyanan aron mapada ang pagbiyahe sa mga kababayan nato na nagpuyo sa sobra na siyam ka bulang pagquarantine. Subalit mukhang may mga salto pa itong dapat na iwasto upang lalong mapabilis pa ang pagpapatupad nito sa new normal na kinakaharap ng bansa. Apan murag adunay mga lukso pa niining angay na ihusto aron labawng mapadali pa ang papatuman sa new normal sa giatubang sa nasud. Ang masakit nito mula nang ipatupad ang pagbabago ng Department of Transportation (DOTr) ay tila lalong lumalala ang pasanin sa gastusin at ginugugol na oras ng mga kababayan natin. Ang sakit niini sugod na ipatuman ang kabag-ohan sa Department of Transportation (DOTr) kay murag labawng nigrabe ang palas-anon sa gastuson og ginagahin na oras sa mga kababayan nato. Kaya naging daan ito upang kumilos si Senator Grace Poe para saklolohan ang mga mahihirap nating kababayan na mapabilis at mabawasan ang gastusin, kasi nga ma_laking bagay ang barya-baryang nakukupit sa mga RFID na binabayaran nila upang mapabilis ang kanilang pagbibiyahe araw-araw. Maong nahimong paagi kini aron molihok si Senator Grace Poe aron hupayon ang mga naglisud natong kababayan na mapadali at maminus ang gastuson, tungod gani dakong butang ang sinsilyo makuha sa mga RFID na ginabayaran nila aron mapadali ang kanilang pagbiyahe adlaw-adlaw. Dapat kasi na masusing pag-aralan ng DOTr ang buong proseso ng cashless payment system sa mga toll road upang maiwasan ang pagkakamali sa kalku_lasyon na ikalulugi ng mga motorista. Kinahanglan man gyud na ayuhong tun-an sa DOTr ang tibuok na pamaagi sa cashless payment system sa mga toll road aron malikayan ang pagkamali sa kalku_lasyon na ikalugi sa mga motorista. Hindi dapat na magdusa ang mga motorista sa ipinatutupad na regulasyon ng pama_halaan sa paggamit ng cashless toll system. Dili angay na mag-antus ang mga motorista sa gipatuman na regulasyon ng gobyerno sa paggamit sa cashless toll system. Iginiit ni Sen. Poe, chairperson ng Senate committee on public services. na hindi dapat kumplikado at masalimuot ang pagkuha ng RFID. Gipamugos ni Sen. Poe, chairperson sa Senate committee on public services na dili kinahanglang kuplikado og salimuot ang pagkuha sa RFID. Dapat kasimbilis lang ng pagpapakarga ng gasolina ang pagpapalagay ng RFID sa mga sasakyan ng mga motorista. Kinahanglan paspas lang sama sa pagkarga sa gasolina ang pagpabutang og RFID sa mga salakyanan sa mga motorista. Gets mo Sec. Tugade? Gets mo Sec. Tugade? Kasi nga naman nitong mga nakalipas ng mga araw halos mag_hapong nakapila ang mga nagugutom nating drayber sa pagpila para lamang makakuha ng RFID. Mao gani pod niining mga milabay na mga adlaw hapit maghapong nakalinya ang mga gigutom natong drayber sa paglinya aron lamang makakuha og RFID. Ginawang mandatory ng Department Order No. 2020-012 ng DOTr ang contactless transaction sa mga express_way kaya tumalima naman dito ang mga kababayan natin. Gihimong mandatory sa Department Order No. 2020-012 sa DOTr ang contactless transaction sa mga expressway maong nisunod naman dinhi ang mga kababayan nato. Subalit ang super bagal at palpak na pagbibigay ng RFID at singilan nito ang pangunahing inirereklamo. Apan ang super hinay og palpal na paghatag sa RFID og singlon niini ang unang gireklamo. Kaila_ngang masuri ng gobyerno ang buong sistema at tingnan ang pagbabayad sa dulo ng proseso, ang napuna ng senadora. Hehehe! Kinahanaglan masusi sa gobyerno ang tibuok sistema og tan-awon ang pagbayas sa pagtapos sa proseso, ang namatikdan sa senadora. Hehehe! Sabi ni Poe, habang ibinibigay ng mga toll operator ang RFID sticker nang libre, ang tanging gagawin ng DOTr ay tingnan ang aspeto ng balanse sa RFID at kung may posibleng singil sa paglo-load upang matiyak na hindi dehado ang mamamayan. Ingon ni Poe, samtang gihatag sa mga toll operator ang RFID sticker na libre, ang buhaton ra sa DOTr kay tan-awon ang aspeto sa balanse sa RFID og kung adunay posibleng singil sa paglo-load aron masiguro nga dili dehado ang lungsuranon. Mahalaga ang bawat halagang maiiwan sa kanilang mga pitaka, sa pamamagitan ng hindi paghingi ng di-kinakailangang deposito o mas mataas na maintaining balance kaysa sa gagamitin nila. Mahinungdanon ang matag kantidad na mabilin sa ilahang mga pitaka, sa pamaagi nga dili mangayo sa di-gikinahanglang deposito o mas taas na maintaining balance kaysa gamiton nila. Marami nang pasanin ang ating mga kababayan, sambit ng senadora. Daghan ng namatikdan ang atuang mga kababayan, imgon ni senadora. Inihalimbawa ng senador ang Cavitex na kailangang mayroon ang mga motorista ng pinakamababang balanse na P100 sa kanilang mga RFID account at hindi pinapayagan ng sistema ang debiting mula sa account kahit mas maliit ang toll fee na kanilang babayaran. Gipananglitan sa senador ang Cavitex na kinahanglang adunay mga motorista sa pinakamubo na balanse na P100 sa ilahang mga RFID account og dili tugutan sa sistema ang debiting gikan sa account maski mas gamay ang toll fee na ilahang bayaran. Aniya, kung pumasok ang isang motorista sa Cavitex mula sa Roxas Boulevard at lumabas sa Zapote exit na may P99 balanse, kailangan pa nitong mag-load sa kanyang account kahit aabot lamang sa P25 ang halaga ng toll fee. Ingon pa, kung mosulod ang usa ka motorista sa Cavitex gikan sa Roxas Boulevard og nigawas sa Zapote exit na adunay P99 balanse, kinahanglan pa niining mag-load sa iyang account maski moabot lamang sa P25 ang kantidad sa toll fee. Anumang karagdagan o hindi kailangang gastusin ay hindi na katanggap-tanggap sa mamamayan. Unsa mang dugang o dili kinahanglang gasto kay dili na madawat sa lungsuranon. Nawalan na sila ng trabaho at kita na may lumolobong utang na kanilang binubunong bayaran, paalala ni Poe. Nawad-an na sila og trabaho og kita nga adunay miburot nga utang sa ilahang ginabuoo na bayaron, pahinumdom ni Poe. Kaya dapat tiyakin mo Sec. Tugade na di papapasanin ng mga motorista ang hindi kinakailangang halaga sa pagmimintina ng balanse. Maong angay siguruhon nimo Sec. Tugade nga dili pansinon sa mga motorista ang dili kinahanglan kantidad sa pagmintinar sa balanse. Umaasa ako na ang sistema ng RFID ay magiging maayos at kikiling sa kapakanan ng mga motoristang gasgas na ang bulsa sa gitna ng sunud-sunod na kalamidad at pandemya. Naglaom ako na ang sistema sa RFID kay mahimong maayo og mopanig sa kaugmaon sa mga motoristang gasgas na ang bulsa sa tunga sa sunud-sunod na katalagman ug pandemya. Ang Philippine Red Cross pa ngayon ang napa_paratangang mukhang pera makaraang mag-demand sila sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) na bayaran sila sa utang nito na umaabot sa P1 bilyon. Ang Philippine Red Cross pa karon ang nagpasumangil na nawong og kwarta human mag-demand sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) na bayaran sila sa utang niini nga miabot sa P1 bilyon. Napakasakit naman ng pang_yayaring ito na sila na nga ang inutangan ay sila pa ang lumalabas na kontrabida. Sakit kaayo nga panghitabo kini na sila na gani ang giutangan sila pa ang nigawas nga kontrabida. Dahil sa sobrang laki ng utang, ipinasya ng Red Cross na itigil ang pag-swab test sa mga dumarating na overseas Filipino workers (OFWs). Tungod sa sobra kadako sa utang, nadesisyonan sa Red Cros na undangon ang pag-swab-test sa mga moabot na overseas Filipino workers (OFWs). Sabi ng Red Cross, kailangang bayaran muna ng PhilHealth ang pagkakautang. Matud sa Red Cross, kinahanglang bayaran sa Philhrealth ang pagkautang. Mariing sinabi ni Red Cross chairman at senator Richard Gordon, na kailangang bayaran sila nang buo ng PhilHealth dahil marami rin silang bayarin gaya ng suweldo ng mga medical technologists. Mabaskog nga giingon ni Red Cross chairman ug senator Richard Gordon, na kinahanglang bayaran sila og tibuok sa PhilHealth tungod daghan pod silang bayaran sama sa suweldo sa mga medical technologists. Sinabi pa ni Gordon hindi profit-oriented organization ang Red Cross. Giingon pa ni Gordon dili profit-oriented organization ang Red Cross. Nakadepende lamang umano ang Red Cross sa pumapasok na pera mula sa gobyerno. Nagdepende lamang kuno ang Red Cross sa mosulod na kwarta gikan sa gobyerno. Nangako naman ang Red Cross na magbabayad noong nakaraang Oktubre 26 pero hindi nabayaran nang buo at sa halip, P500 million lamang binayaran, ganunman, pinagpatuloy ng Red Cross ang pag-swab test sa OFWs noong Oktubre 28. Nagsaad naman ang Red Cross na magbayad kaniadtong miaging Oktubre 26 apan wala nabayaran og tibuok og sa baylo, P500 million lamang gibayaran, bisan pa niana, gipadayon sa Red Cross ang pag-swab test sa OFWs kaniadtong Oktubre 28. Noong nakaraang linggo, nagbayad uli ng karagdagang P200 million ang PhilHealth. Sa miaging semana, nagbayad usab og dugang P200 million ang PhilHealth. Sa meeting ni President Duterte noong Huwebes, kasama ang Cabinet officials, nasabi ng Presidente ang katagang mukhang pera habang nagre-report si Health Sec. Francisco Duque III ukol sa COVID-19 situation. Sa pulong ni President Duterte kaniadtong Huwebes, kauban ang Cabinet officials, naingon sa Presidente ang terminong nawong og kwarta samtang nagabalita si Health Sec. Francisco Duque III mahitungod sa COVID-19 situation. Hindi naman na-offend si Gordon sa sinabi ng Presidente ganunman hindi raw deserve ang Red Cross na sabihan nang ganung pananalita. Wala naman na-offend si Gordon sa giingon sa Presidente bisan pa niaana dili daw deserve ang Red Cross na ingnan og ing-anang panultihon. Hindi kami mukhang pera sabi ni Gordon. Dili kami nawong og kwarta ingon ni Gordon. Hindi dapat parunggitan ang Red Cross na muk_hang pera sapagkat ang hinihingi lamang nila ay bayaran sila. Dili angay ingnan ang Red Cross nga nawong og kwarta tungod kay ang gipangayo lamang nila kay bayaran sila. Karapatan nila iyon. Wala namang masama roon. Katungod nila kadto. Wala na may daotan ato. Ang dapat sabihang mga mukhang pera ay ang mga corrupt na opisyal ng PhilHealth. Ang kinahanglang ingnon nga nawong og kwarta kay ang mga korap na opisyal sa PhilHealth. Dahil sa kanila kaya nabaon sa utang ang tanggapan. Tungod sa ilaha maong nalubong sa utang ang opisina. Dinagsa ng 260 Chinese fishing trawlers ang gilid-dagat ng Ecuador sa South America kamakailan. Gibaha og 260 Chinese fishing trawlers ang kilid=dagat sa Ecuador sa South America karong bag-o. Naalarma, pinatrolya ng Ecuador Navy ang Galapagos Exclusive Eco_nomic Zone nila. Naalarma, gipatrolya saEcuador Navy ang Galapagos Exclusive Eco_nomic Zone nila. Isa ang Galapagos Islands sa pinaka-ma_yaman sa laman-dagat, hayop, at halaman sa mundo. Usa ang Galapagos Islands sa pinaka-dato sa laman-dagat, hayop, ug tanom sa kalibutan.. Doon nagsaliksik si Charles Darwin ng Pacific Ocean nuÕng siglo-1800. Didto nagsusi si Charles Darwin sa Pacific Ocean kaniadtong siglo-1800. Kapag nalaspag ang Galapagos, panda_igdig ang wasak sa kalikasan. Kung maluspad ang Galapagos, pangkalibutan ang daot sa kinaiyahan. Tumulong ang mga kapit-bansang Costa Rica, Panama, Colombia, at Peru na pro_testahin ang Beijing sa pagnanakaw ng isda. Nitabang ang mga silingang- nasud Costa Rica, Panama, Colombia, ug Peru na protestahan ang Beijing sa pagpangawat sa isda. Palusot ng mga Chinese nasa international waters sila sa labas ng 200-milyang EEZ ng Ecuador. Pasumangil sa mga Chinese naa sa international waters sila sa gawas sa 200- milyang EEZ sa Ecuador. Pero naglalayag sila ng mahahabang fishing lines para painan ang mga pating mula Galapagos. Apan nagalayag sila sa taas na fishing lines aron paonan ang mga pating gikan Galapagos. Nawala ang isang balye_nang may satellite tracker, kaya nag-aalala ang Ecuador na nabitag ito ng poachers. Nawala ang pila ka balyenang adunay satelite tracker, maong nabalaka ang Ecuador nga nabitag kini sa poachers. Hindi nila tiyak kung ano na ang laman ng 260 barko. Dili nila masiguro kung unsa ang sulod sa 260 ka barko. Pero nuÕng 2017, nang mahuli ang isang Chinese trawler sa loob ng Galapagos, tumambad ang nilambat na 300 toneladang isda o 10,000 banyera karamihan endangered hammerhead shark. Apan kaniadtong 2017, sa nadakpan ang usa ka Chinese trawler sa sulod sa Galapagos, gibuyagyag ang gi[pukot na 300 toneladang isda o 10,000 banyera kadaghanan endangered hammerhead shark. Isa sa bawat tatlong shark fin na binebenta sa Hong Kong ay specie na nakaw sa Galapagos, anang NGOs na World Wildlife Fund at Seafood Source. Usa sa matag tulo ka shark fin na ginabaligya sa Hong Kong kay specie na kawat sa Galapagos, matud NGOs na World Wildlife Fund ug Seafood Source. Palusot ng Beijing wala itong kontrol sa pribadong traw_lers. Pasumangil sa Beijing wala kini kontrol sa pribadong trawlers. Pero hindi sila makakalayo nang ganÕun mula China nang walang pondo at tulong teknikal mula gobyerno. Apan dili sila makalayo nga ing-ato sa China nga walay pondo ug tabang teknikal gikan sa gobyerno. Sa China ang pinaka-malaking distant-waters fishing fleet sa mundo, daig ang US, Japan, Taiwan at Korea. Sa China ang pinakadakong distant-waters fishing fleet sa kalibutan, pildi ang US, Japan, Taiwan ug Korea. Binibiktima rin ngayon ng Chinese poachers ang Senegal, Liberia, at Ghana ng ilegal na estilo, walang-habas, hindi inuulat na pangingisda. Ginabiktima pod karon sa Chinese poachers ang Senegal, Liberia, og Ghana sa ilegal na estilo, walay salabotan, wala ginabalita na pagpangisda. Tumakas sa multa mula Sierra Leone ang tatlong nahuling trawlers. Mitakas sa multa gikan Sierra Leone ang tulo ka nadakpang trawllers. Pati sa West Africa, Atlantic Ocean, nambu-bully din ang China. Apil sa West Africa, Alantic Ocean, nambu-bully pod ang China. Lumalaban ang mamamayan doon sa pag-ubos ng yamang dagat at pagkain nila. Makigsangka ang lungsuranon didto sa paghurot sa yamang dagat og yamang pagkaon nila. Magandang balita para sa mga negosyong nag-oope__rate at rehistrado sa Makati! Maayong balita alang sa mga negosyanteng nag-ooperate og rehistrado sa Makati. Maaari na kayong mag-apply para sa tulong pinansyal na aabot sa P100,000 sa ilalim ng P2.5-bilyon Makati Assistance and Support to Businesses (MASB) Program. Mahimo na kamong mag-apply para sa tabang pinansyal na moabot sa P100,000 sa ilalom sa P2.5-bilyon Makati Assistance and Support to Business (MASB) Program. Kasama ito sa mga bagong inisyatiba ng Makati na nag_lalayong pasiglahin ang lokal na ekonomiya sa panahon ng pandemya at bigyan pagpapahalaga ang pag-employ sa mga Makatizens. Kauban kini sa mga bag-ong inisyatiba sa Makati nga ginatumong _padasigon ang lokal na ekonomiya sa panahon sa pandemya og hatagan og mahinungdanon ang pag-employ sa mga Makatizens. Sa loob nang maraming taon, naging katuwang natin_ ang mga may-ari ng negosyo upang palakasin ang eko_nomiya ng Makati. Sa sulod sa daghang tuig, nahimong kauban nato ang mga tag-iya sa negosyo aron lig-onon ang ekonomiya sa Makati. Kung hindi dahil sa kanila ay hindi maki_kilala ang Makati bilang premyadong lungsod para sa negosyo at komersiyo. Kung dili gumikan kanila kay dili mailhan ang Makati isip premyadong lungsod alang sa negosyo og komersiyo. Kaya naman ngayong kailangan nila ng tulong, hindi nag-atubili ang pamahalaang lungsod na maglatag ng mga prog_rama para sama-sama tayong makabangon mula sa krisis. Mao naman karong kinahanglan nila og tabang, wala nagduha-duha ang gobyernong lungsod na maghatag sa mga programa aron uban kitang makabangon gikan sa krisis. Naniniwala kami na kapag tuluy-tuloy ang operasyon ng mga negosyo, tiyak na mananatiling may trabaho ang kanilang mga empleyado na kinabibilangan ng napakaraming residente. Mituo kami na kung padayon ang operasyon sa mga negosyo, sigurado na magpabiling adunay trabaho ang ilahang mga empleyado na labot sa kadaghanang residente. Sa ilalim ng MASB Program, magbibigay ang Makati ng grants na mula P10,000 hanggang P100,000 sa mga rehistradong negosyo sa lungsod, depende sa uri ng negosyo at bilang ng Makatizens na empleyado nito. Sa ilalom sa MASB Program, maghatag ang Makati sa grants na gikan P10,000 hangtud P100,000 sa mga rehistradong negosyo sa lungsod, depende sa uri sa negosyo og ihap sa Makatizens na empleyado niinio. Nakalaan ang pondo para bayaran ang sahod ng mga empleyado, residente man o hindi, at sa mga suppliers ng negosyo. Nakatagana ang pondo aron bayaran sa suweldo ang mga empleyado, residente man o dili ug sa mga suppliers sa negosyo. Direktang ire-release ang tulong sa mga empleyado at Makati-based suppliers ng negosyo. Direktang ire-release ang tabang sa mga empleyado ug Makati-based suppliers sa Makati. Tulong na sa negosyo, tulong pa sa empleyado at pagtangkilik din sa mga suppliers sa Makati. Tabang na sa negosyo, tabang pa sa empleyado ug pagtangkilik pod sa mga suppliers sa Makati. Ang tulong pinansyal sa MASB Program ay hindi utang at hindi na kailangang bayaran kung tumupad ang ne_gosyo sa mga sumusunod na kondisyon sa loob ng dala__wang taon: 1) Magpapatuloy sila ng operasyon; 2) Hindi sila magtatanggal ng Makatizen employees; at 3) Mahigpit silang susunod sa mga ordinansa at safety guidelines ng lungsod. Sa tabang pinansyal sa MASB Program kay dili utang og dili na kinahanglang bayaran kung niyuman ang ne_gosyo sa mga sumusunod na kondisyon sa sulod sa duha ka tuig. 1) Magpadayon sila sa operasyon; 2) Dili sila magtatanggal sa Makatizen employees; at 3) Higpit silang mosunod sa mga ordinansa aog safety guidelines sa lungsod. Pinag-aralan namin itong mabuti upang gawing madali, mabilis at automatic ang proseso ng pagbibigay ng grants sa mga kabilang sa halos 78,000 rehistradong negosyo sa Makati. Gitun-an namo kini og maayo aron buhatong dali, paspas ug automatic ang pamaagi sa paghatag sa grabts sa mga apil sa hapit 78,000 na rehistrado sa negosyo sa Makati. Nitong mga nagdaang linggo, hinimok namin ang maraming home-based enterprises na magrehistro upang maging lehitimong negosyo para sila rin ay makinabang sa mga benepisyong hatid ng aking administrasyon. Niining mga ,miaging semana, gidasig namo ang daghang home-based enterprises na magrehistro aron mahimong lehitimong negosyo alang pod kanila kay makinabang sa mga benepisyong hatud sa akong administrasyon. Maaaring mag-apply para sa financial grants sa ilalim ng MASB plan sa www.proudmakatizen.com. Mahimong mag-apply alang sa financial grants sa ilalom sa MASB plan sa www.proudmakatizen.com. Bisitahin din ang My Makati Facebook page at www.makati.gov.ph para sa iba pang detalye at anunsyo. Bsitahon pod ang My Makati Facebook page at www.makati.gov.ph alang sa uban pang detalye og pahibalo. Noon pa ito sumagi sa aking isipan. Sauna pa kini misagi sa akong hunahuna. Ang pagpasa-pasa ng mikropono sa mga party gigs at iba pang okasyon ay potensyal na makakapaglipat ng sakit sa mabilis na paraan. Ang pagpasa-pasa sa mikropono sa mga party gigs ug uban pang okasyon kay potensyal na makabalhin ang sakit sa dali nga pamaagi. Mahilig din akong mag-karaoke pero mas gusto ko nang gawin ito nang mag-isa at hindi sa mga pagtitipon na marami ang gumagamit sa iisang mike. Ganahan pod akong mag-karaoke apan mas gusto nako nga gawin kini nang mag-inusa ra og dili sa mga pagtapok nga daghan ang mogamit sa usa ka mike. Hindi lang siguro natin napapansin pero kung malalapit sa ilong mo ang mikropono, sa katagalang paggamit ay amoy na itong panis na laway. Wala lang siguro nato namatikdan apan kung maduol sa ilong nimo ang mikropono, sa kadugay paggamit kay baho na kini og pan-os nga laway. Simula nang magkaroon ng pandemya, naisip kong dapat nang iwasan ang mga karaoke party na bukod sa nakakabulahaw sa mga kapitbahay ay puwedeng maka_paghasik ng sakit tulad ng COVID-19. Sugod sa adunay pandemya, nahunahunaan nakong angay na likayan ang mga karaoke party nga gawas sa nakadisturbo sa mga silingan kay mahimong maka_takod og sakit sama sa COVID-19. Ayon mismo sa Department of Health dapat itong ipagbawal dahil nga sa natukoy na nating dahilan. Matud mismo sa Department of Health kinahanglan kining ipagbawal tungod nga sa natudlo na natong hinungdan. Ang mikropono ay siguradong pamumugaran ng mga virus na galing sa mga gumagamit nito. Ang mikropono kay siguradong gipugaran sa mga virus na gikan sa mga migamit niini. Halimbawa, kung may tuberculosis ang gumamit ng mikropono, ang laway niya na tumalsik at dumapo sa mike ay puwedeng mailipat sa susunod na gagamit. Pananglitan, kung adunay tuberculosis ang migamit sa mikropono, ang laway niya nga mitalsik og nitugpa sa mikropono kay mahimong mabalhin sa mosunod na mogamit. Ano pa kaya kung ang unang gumamit ay positibo sa COVID na ang virus ay madaling kumalat? Unsa pa kaha kung ang unang mogamit kay positibo sa COVID na ang virus kay dali mokalat? Kaya marahil, gawin na itong batas ng pamahalaan. Mao na siguro, himuon na kining balaod sa gobyerno. Ibawal na ang karaoke sa mga maramihang pagtitipon. Ibawal na ang karaoke sa mga kadaghanang panagtapok. O kaya, kung hindi mapigilan ang tao sa pagkanta, magdala ng sariling mikropono para maiwasan makapanghawa o madapuan ng naturang sakit. O sa ingon, kung dili mapugngan ang mga tao sa pagkanta, magdala og kaugalingong mikropono aron malikayang makatakod o matakdan sa maong sakit. Tinupad ni Pres. Rodrigo Duterte ang sinabi nooong nakaraang linggo na marami siyang sisibaking opisyal sa mga tanggapan ng pamahalaan. Gituman ni Pres. Rodrigo Duterte ang giingon kaniadtong miaging semana na daghan siyang gipahawang opisyal sa opisina sa gobyerno. Noong Huwebes, isa-isa niyang binasa ang pangalan ng mga corrupt officials sa Bureau of Customs na dinismis ng Ombudsman. Kaniadtong Huwebes, isa-isa niyang gibasa ang ngalan sa mga corrupt officials sa Bureau of Customs na gidismis sa gobyerno. Pati sa PhilHealth ay binanggit din niya ang sinuspendeng opisyal. Apil sa PhilHealth kay gihisgutan pod niya ang gisuspendeng opisyal. Umpisa pa lamang umano ito nang pakikipaglaban ng pamahalaan sa korapsiyon. Sugod pa lamang kuno kini nang pakigsangka sa gobyerno sa korapsiyon. Kamakailan, inatasan niya si Justice Secretary Menardo Guevarra na lumikha ng mega task force laban sa mga tiwaling opisyal at personnel sa mga tanggapan ng pamahalaan. Bag-ohay pa lamang, gitudlo niya si Justice Secretary Menardo Guevarra na mohimo og mega task force batok sa mga tiwaling opisyal ug personnel sa mga opisina sa gobyerno.. Gusto ng Presidente na bago siya bumaba sa Hunyo 30, 2022 ay malinis na sa katiwalian ang buong pamahalaan. Gusto sa Presidente na bago siya monaog sa Hunyo 30, 2022 kay malimpyo na ang katiwalain sa tibuok gobyerno. Ang Customs officials na sinibak sa puwesto ay sina: NAIA Customs operations officer Lomontod Macabando, deputy collector Ramon Hernandez, Raymund Cabigon, Gil Senen Gamil, Zamboanga district collector Lyceo Martinez, Lt. Filomeno Salazar at Vicente Torres. Ang Customs officials na gipahawa sa puwesto kay sila: NAIA Customs operations officer Lomontod Macabando, deputy collector Ramon Hernandez, Raymund Cabigon, Gil Senen Gamil, Zamboanga district collector Lyceo Martinez, Lt. Filomeno Salazar ug Vicente Torres. Sinuspende naman ng Ombudsman si PhilHeath senior vice president chief information officer Jovita Aragona dahil sa pagkakasangkot sa mga anomalya sa state insurer. Gisuspende naman sa Ombudsman si PhilHeath senior vice president chief information officer Jovita Aragona tugod sa pagkalambigit sa mga anomalya sa state insurer. Ayon sa Presidente, huhubaran daw niya linggu-linggo ang mga sangkot sa korapsiyon. Matud sa Presidente, hubuan daw niya kada semana ang mga lambigit sa korapsiyon. Sabi pa ng Presidente sa isang linggo ay magpopokus siya sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Matud pa sa Presidente sa sa ka semana kay magpopokus siya sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Pinakarami umanong opisyal sa DPWH ang masisibak sa puwesto. Pinakadaghang opisyal kuno sa DPWH ang matanggal sa puwesto. Karamihan aniya sa mga opisyal ay sangkot sa ghost projects. Kadaghanan nila sa mga opisyal kay lambigit sa ghost projects Binalaan ng Presidente ang mga korap sa DPWH na magbitiw na dahil hindi niya patatawarin ang mga ito. Gipasidan-an sa Presidente ang mga korap sa DPWH na mobuhi na tungod dili niya papasaylo ang mga kini. Maaari pa umanong patawarin ang ibang kasalanan pero hindi ang corruption. Mahimo pa kunong pasayluon ang ubang sala apan dili ang kurapsiyon. Desidido umano siyang linisin ang pamahalaan. Determinado kuno siyang limpyohan ang gobyerno. Kung hindi umano malipol lahat, at least sinubukan niyang mabawasan. Kung dili kuno malaglag ang tanan, at least gisulayan niyang makuhaan. Sisiguruhin umano niyang mabubulok sa bilangguan ang mga kurakot. Siguraduhon kuno niyang mabulok sa kulungan ang mga kurakot. Hihintayin ng mamamayan linggu-linggo ang mga ihahayag ng Presidente ukol sa mga korap. Paabuton sa lungsuranon kada semana ang mga ipahayag sa Presidente mahitungod sa mga korap. Harinawang malipol na ang mga kurakot na nagpapahirap sa bayan. Hinaot nga mapapas na ang mga kurakot nga nagpalisud sa bayan. Binabalasubas na ng mga management ng online sabong ang gobyerno ni President Digong sa patuloy nilang operation kahit abot-langit ang pagbabando ng Inter-Agency Task Force (IATF) na bawal pa ang kanilang negosyo sa panahon ng pandemya. Ginabasubas na sa mga management sa online sabong ang gobyerno ni President Digong sa padayon nilang operation maski abot-langit ang pagbaligtos sa Inter-Agency Task Force (IATF) na bawal pa ang ilahang negosyo sa panahon sa pandemya. Parang balewala lang si President Digong? Murag wala lang si President Digong? Habang umaakyat ang limpak-limpak na salapi sa bulsa ng mga operator ng online sabong, marami sa mga kosa ko ang nagsasabing binabastos na nila ang Presidente ng bansa. Samtang misaka ang daghang kwarta sa bulsa sa mga operator sa online sabong, daghan sa mga kauban ko ang nag-ingong ginabastos na nila ang Presidente sa nasud. Kailangan pa bang magmura si President Digong bago tumalima ang management ng online sabong sa kautusan ni IATF chair Defense Secretary Delfin Lorenzana na bawal pa ang operation nila? Kinahanglan pa bang mamalikas si Presidente Digong bago mosunod ang managemnmet sa online sabong sa sugo ni IATF chair Defense Secretary Delfin Lorenzana na bawal pa ang operation nila? Habang bilad ang operation ng online sabong, ang naapektuhan ay ang imahe ng PNP dahil hayagan din silang inaapak-apakan nitong palaro sa live streaming. Samtang bulad ang operation sa online sabong, ang maapektuhan kay ang imahe sa PNP tungod sa hayagan pod silang ginatamak-tamakan niining dula sa live-streaming. Kung sabagay, hindi naman puwedeng ang PNP lang ang dapat sisihin sa patuloy na operation ng online sabong dahil may say din dito ang PAGCOR, GAB ni Abraham Mitra, gobernador, mayor, chairman ng barangay, tanod, at NBI. Dipugaaaaa! Hinuon, dili naman mahimo ang PNP lang ang kinahanglang basulon sa padayon na operation sa online sabong tungod adunay say pod dinhi ang PAGCOR, GAB ni Abraham Mitra, gobernador, mayor, chairman sa barangay, tanod, ug NBI. Dipugaaaaa! Subalit sinabi ng mga kosa ko na mababago ang ihip ng hangin kapag nagretiro na sa Martes si PNP chief Gen. Camilo Pancratius Cascolan. Apan giingon sa mga kosa ko na mobag-o ang huyop sa hangin kung nagretiro na sa Martes si PNP chief Gen. Camilo Pancratius Cascolan. Sinabi ni Interior Secretary Eduardo A–o na nagsumite na siya sa Palasyo ng pangalan ng tatlong senior PNP officers bilang kapalit ni Cascolan. Giingon ni Interior Secretary Eduardo A–o na nagpasa na siya sa Palasyo sa ngalan sa tulo ka senior PNP officers isip kapuli ni Cascolan. Ayon naman sa mga kosa ko sa Camp Crame, pi_na_tawag sa Palasyo noong Huwebes sina Lt. Gen. Guillermo Eleazar, ang PNP Deputy Chief for Adminis_tration at hepe ng Joint Task Force Covid Shield at NCRPO chief Maj. Gen. Debold Sinas. Matud pod sa mga kosa ko sa Camp Crame, gipatawag sa Palasyo kaniadtong Huwebes sila Lt. Gen. Guillermo Eleazar, ang PNP Deputy Chief for Adminis_tration ug hepe sa Joint Task Force Covid Shield ug NCRPO chief Maj. Gen. Debold Sinas. Hindi masabi ng mga kosa ko kung sino sa dalawa ang binasbasan ni President Digong, sa harap ni Sen. Bong Go. Dili maingon sa mga kosa nako kung kinsa sa duha ang gibulahan ni Presidente Digong, sa atubangan ni Sen. Bong Go. Subalit ang mahigpit na bilin ng Presidente ay huwag nang ituloy ang programang Malasakit dahil para lang sa indigent ito at ang mga pulis ay hindi na mahirap dahil malaki na ang suweldo. Apan ang hingpit na bilin sa Presidente kay dili na ipadayon ang programang Malasakit tungod alang lang sa indigent kini og ang mga pulis kay dili na pobre tungod dako na ang suweldo. Kasamang wawalisin ay ang Food Bank dahil wala ngang gastusin ang PNP dito subalit mukha naman silang nagmamalimos na lalong ikakasama ng imahe ng kapulisan. Kaubang silhigon kay ang Food Bank tungod wala gani gastuson ang PNP dinhi apan mura naman sila og namalimos na labawng ikadaot sa imahe sa kapulisan. Dipugaaa! Si Eleazar ay nag-utos na hulihin ang mga online sabong subalit mukhang naka-isang buwan na eh wala pang nahuli ang PNP samantalang si Sinas ay tahimik lang sa isyu dahil wala naman nito sa Metro. Si Eleazar kay nagsugo na dakpon ang mga online sabong apan murag naka-usa ka biulan na eh wala pay nadakpan ang PNP samtang si Sians kay hilom lang sa isyu tungod wala naman kini sa Metro. Ngayon mga kosa, sino ang kursunada nÕyo kina Eleazar at Sinas na papalit kay Cascolan? Take ur pick! Abangan! Karon mga kosa, kinsa ang kursunada ninyo nila Eleazer ug Sinas na mopuli kay Cascolan? Take ur pick! Atangi! Isa na naman itong kaso ng psychological incapacity ng isang asawa na ginamit na basehan para mapawalang-bisa ang kanilang kasal. Usa na naman kining kaso sa psychological inacapacity sa usa ka magtiayon na gigamit na basehan aron mawalay-bisa ang ilahang kasal. Alinsunod sa batas at mga desisyon, ang sakit ay sa pag-iisip at hindi sa katawan. Subay sa balaod og mga desisyon, ang sakit kay sa pangutok og dili sa lawas. Dapat ay sapat din ito para masabing hindi naintindihan ng nagpakasal ang kanyang mga obligasyon at tungkulin sa kaniyang mister o misis. Kinahanglan kay igo pod kini aron maingong wala nasabtan sa nagpakasal ang iyang mga obligasyon ug katungdanan sa iyahang bana o asawa. Dapat din na matukoy ng mga eksperto ang ugat ng sakit at mapatunayan sa hukuman sa pamamagitan ng eksaminasyon at pagtatanong sa sinasabing asawa. Kinahanglan pod nga matino sa mga eksperto ang ugat sa sakit og mapamatud-an sa korte ang pamaagi sa eksaminasyon og pagpangutana sa giingong asawa. Kung walang nangyaring eksaminasyon at interview ay puwedeng mawalang halaga ang nasabing pagsusuri ng doktor o psychiatrist pati ituring pa na hearsay o narinig lang sa iba. Kung walay nahitabong eksaminasyon og interview kay mahimong mawad-an og bili ang naingong pagsusi sa doktor o psychiatrist apil ang pagtratar pa na hearsy o nadungod sa uban. Ito ang isa sa mga isyung tinalakay sa kaso ni Robert. Kini ang usa sa mga isyung gihisgutan sa kaso ni Robert. Sina Robert at Tina ay mga estudyante sa isang Catholic university. Sila Robert ug Tina kay mga magtutungha sa usa ka Catholic university. Naging magsiyota sila at pagkatapos ng kolehiyo ay agad na nakapagtrabaho si Tina sa TreasurerÕs Office ng unibersidad. Nahimong mag-uyab sila og human sa kolehiyo kay nakatrabaho dayon si Tina sa Treasurer's Office sa unibersidad. Si Robert naman ay hindi nakatapos at nagtrabaho na lang sa printing press ng pamilya. Si Robert naman kay wala nakahuman og nagtrabaho sna lang sa printing press sa pamilya. Noong magkarelasyon ang dalawa ay napapansin na ni Tina ang pagiging introbert ni Robert pati ang pagiging seloso nito. Kaniadtong nagkarelasyon ang duha kay namatikdan na ni Tina ang pagkatawong introbert ni Robert apil iyang pagkaseloso niini. Sa pagmamasid niya ay walang ambisyon ang lalaki at naiinggit sa mga kapatid na nakatapos ng pag-aaral pati may kanya-kanyang karera sa buhay. Sa pag-obserba niya kay walay pangandoy ang lalaki og naibog sa mga igsoon nga nakahuman sa pagtuon apil adunay iya-iyang karera sa kinabuhi. Gayunpaman ay pinakasalan ni Tina si Robert. Bisan pa man gipakaslan ni Tina si Robert. Nagkaroon sila ng dalawang anak. Lumala ang ugali ng lalaki habang mag-asawa na sila. Aduna silay duha ka anak. Labi ka daotan ang batasan sa lalaki samtang minyo na sila. Lahat ng taong makipag-usap kay Tina ay pinagseselosan nito at madalas na lumiliban sa trabaho ang lalaki para lang bantayan siya. Tanang tawo nga nakipag-istorya kay Tina kay ginaselosan niini og kanunay na wala sa trabaho ang lalaki aron lang banatayan siya. Isang beses ay tinutukan pa nito ng baril ang kinse anyos na pinsan na nakatira sa kanilang bahay dahil sa paghihinalang kalaguyo ni Tina ang binatilyo. Usa ka higayon kay gitutukan pa niini og baril ang kinse anyos na ig-agaw nga nakipuyo sa ilahang balay tungod sa gidudahang hinigugma ni Tina ang tin-edyer. Ang masama pa ay inalila at ginawang parausang babae ni Robert si Tina. Ang daotan pa kay sulugoon og gihimong parausang babaye ni Robert si Tina. Sa isang araw ay apat hanggang limang beses silang nagtatalik. Sa usa ka adlaw kay upat hangtud lima ka beses silang nakighilawas. Minsan ay sinusundo pa ni Robert si Tina kapag lunch break para lang sa sex. Usahay kay ginasundo pa ni Robert si Tina kung lunch break aron lang sa pakighilawas. Kapag sexual intercourse ay itinatali ni Robert si Tina at kung anu-ano ang isinusundot sa kaniya. Kung sexual intercourse kay ginahigot ni Robert si Tina og kung unsa-unsa ang gisukmag sa iya. Minsan naman ay minungkahi nito na tumawag sila ng ibang tao habang nagtatalik sila o kaya ay sa ibang lalaki makipagtalik si Tina habang pinapanood ni Robert. Usahay pod kay gisugyot niini na motawag sila og laing tawo samtang nakighiilawas sila o sa ingon kay sa ubang lalaki makighilawas si Tina samtang ginatan-aw ni Robert. Pakiramdam ni Tina ay binaboy at minolestiya siya ng sariling asawa. Paminaw ni Tina kay ginababoy og gimolestiya siya sa kaugalingong bana. Kapag naman tumatanggi si Tina ay nagagalit si Robert at pinagmumulan ito ng kanilang away. Kung magdumili si Tina kay masuko si Robert og gigikanan kini sa ilahang away. Humingi ng payo si Tina mula sa isang doktor, isang pari, isang abogado at pati kahit sinong makapagbibigay sa kanila ng tulong. Nangayo og tambag si Tina gikan sa usa ka doktor, usa ka pari, usa ka abogado ug apil maski kinsang makahatag kanila og tabang. Minungkahi din niya sa mister na sumailalim sila sa marriage counselling pero tumanggi ang lalaki at sinabing kalokohan lang iyon. Gisugyot pod niya sa bana na mopailalom sila sa marriage counselling apan nagdumili ang lalaki og giingong kabuang lang kana. Dalawang taon pagkatapos nilang magpakasal ay nagkaroon ng matinding away ang dalawa. Duha katuig pagkahuman nilang magpakasal kay aduna nay grabe nga away sa duha. Tinutukan siya ni Robert ng baril sa sentido dahil sa paghihinalang may iba siyang lalaking kalaguyo. Gitutokan siya ni Robert sa baril na salabutan tungod sa pagdudang adunay lain siyang lalaking hinigugma. Bitbit ang dalawang anak nilang babae ay nilayasan ni Tina si Robert. Bitbit ang duha nilang anak na babae kay gilayasan ni Tina si Robert. Umalis sila sa sariling tahanan at mula noon ay hindi na nakita ulit ang lalaki. Mihawa sila sa kaugalingong balay og sugod ato kay wala na nakita usab ang lalaki. Mag-isa na niyang binuhay ang dalawang anak. Mag-inusa ra niyang gibuhi ang duha niya ka anak. Bandang huli ay nagsampa ng petisyon si Tina sa RTC para mapawalang-bisa ang kasal nila ni Robert. Sa katapusan kay nagsang-at og petisyon si Tina sa RTC aron mawala ang bisa sa kasal nila ni Robert. Walang sagot o kahit anong papel na ipinasa sa korte ang lalaki. Walay tubag o maski unsang papel ang gipasa sa korte sa lalaki. Hindi rin ito nagpapakita sa mga hearing kahit pa natanggap ang sulat ng RTC kahit pa sinabi ng piskalya na walang naging sabwatan sa dalawa. Wala na pod kini nagapakita sa hearing maski pa nakadawat og sulat sa RTC maski pa giingon sa piskalya na walay nahimong sabwatan sa duha. Mabuti naman at pinakinggan ni Presidential daughter at Mayor Sara Duterte-Carpio ang daing ng mga residente ng Davao City ukol sa implementasyon ng Davao Quick Response (DQR) code na ang layunin ay matigil ang patuloy na pag-akyat ng COVIED-19 cases dito sa siyudad namin. Maaayo na pod og gipaminaw ni Presidential daughter ug Mayor Sara Duterte-Carpio ang pag-agulo sa mga residente sa Davao City mahitungod sa implementasyon sa Davao Quick Response (DQR) code na ang tumong kay maundang ang padayon na pagtaas sa COVID_19 cases dinhi sa siyudad nato. Malaking tulong ang DQR para sa contact-tracing sa mga panahong may mga positive cases. Dako og tabang ang QDR alang sa contact-tracing sa mga panahon nga adunay mga positive cases. In short, mada-ling mahanap kung sinu-sino ang nakasalamuha ng isang positive COVID patient. Sa ato pa, dali makit-an kung kinsa-kinsa ang nakig-uban sa usa ka positive COVID patient. Dapat sanaÕy kahapon (Nobyembre 7) ang unang araw ng implementation ng DQR system ngunit may mga problemang lumabas ukol sa registration ng mga nais kumuha ng DQR. Dapat unta gahapon (Nobyembre 7) ang unang adlaw sa pagpatuman sa DQR system apan adunay mga problemang nigawas mahitungod niini sa registration sa mga gusto mokuha sa DQR. Hayun at nagkaaberya nga at libu-libong residente and nagrereklamo sa social media, maging sa Facebook na hindi nga sila makakapasok sa site nito at ang dami ring tanong na kailangang masagot ng developer at admin bago simulan ang DQR system. Didto og kini nagkaproblema gyud og libolibong residente ang nagreklamo sa social media, maski sa Facebook na dili gyod sila makasulod sa site niini og daghan pod mga pangutana na kinahanglang tubagon sa developer og admin bago sugdan ang DQR system. Nakinig naman si Inday Sara at sa Nobyembre 23 na ang simula ng implementation ng DQR na may sapat na panahon upang maayos ang kailangang ayusin sa system nito. Naminaw man pod si Inday Sara og sa Nobyembre 23 na ang sugod sa pagpatuman sa DQR apan padayon na adunay igo ra na panahon aron ayuson ang gikinahanglang ayuson sa system na kini. Aabangan na lang sa Nobyembre 23 kung kailan sisimu_lan ang pagpatupad ng DQR ngunit patuloy pa man din ang registration nito kahit pagkatapos ng nasabing petsa. Atangan na lang sa Nobyembre 23 kung kanus-a sudgan ang pagpatuman sa DQR apan padayon pa man kini sa registration niini maski pagkahuman sa naingong petsa. Isa sa mga dapat gawin ng military para ganap nang mapuksa ang teroristang Abu Sayyaf ay ang walang patid na opensiba laban sa mga ito. Usa sa mga kinahanglang buhaton sa military aron bug-os na mapaps ang teroristang Abu Sayyaf kay ang walay hunong na opensiba batok sa mga niini. Kung walang patlang ang pagsalakay sa mga kuta ng terorista, tiyak na mawawala na ang grupo na ang tanging hangarin ay mangidnap para kumita ng pera. Kung walay blangko ang pagsulong sa mga kuta sa terorista, sigurado na mapapas na ang grupo na ang buot pangandoy kay mangidnap aron mokita og kwarta. Kung magsasagawa lagi nang matitinding pagsalakay sa lungga ng mga ito sa Sulu at Basilan, tiyak tapos na ang problema. Kung mahimo pirmi ang grabe nga pagsulong sa lungib sa mga kini sa Sulu ug Basilan, sigurado human na ang problema. Noong Martes, isang malaking tagumpay sa military ang pagkakapatay sa pitong Abu Sayyaf sa kara_gatan ng Sulu. Kaniadtong Martes, usa ka dakong kalampusan sa military ang pagkapatay sa pito ka Abu Sayyaf sa kadagatan sa Sulu. Napatay ng mga tropa ng Joint Task Force-Sulu ang mga terorista habang sakay ng speed boat. Napatay sa mga tropa sa Joint Task Force-Sulu ang mga terorista samtang sakay sa speed boat. UmanoÕy may balak na namang kidnapin ang grupo. Kuno adunay plano na pod na kidnapon ang grupo. Ayon kay JTF-Sulu Commander Major Gen William Gonzales, gumamit sila ng attack helicopter at multi purpose attack craft ng Philippine Navy, para maharang ang pitong Abu Sayyaf. Matud kay JTF-Sulu Commander Major Gen William Gonzales, nigamit sila og attack helicopter og multi purpose attack craft sa Philippine Navy, aron mapugngan ang pito ka Abu Sayyaf. Kabilang sa mga napatay sina Madsmar Sawadjaan at Mannul Sawadjaan, senior leader ng grupo. Apil sa mga napatay sila Madsmar Sawadjaan ug Mannul Sawadjaan, senior leader sa grupo. Kapatid sila ng notorious bomber na si Mundi Sawad_jaan. Igsoon sila sa notorious bomber na si Mundi Sawadjaan. Marami nang kinidnap at pinatay ang Abu Sayyaf. daghan na ang gikidnap og gipatay ang Abu Sayyaf. Karamihan ay mga dayuhan. Kapag hindi nakapag_bigay ng ransom ang dayuhan, pinapatay nila. Kadaghanan kay mga langyaw. Kung wala nakahatag og ransom ang langyaw, ginapatay nila. Ma_rami na rin silang dinamay ng mga inosenteng si_bilyan makaraang magtanim ng bomba sa simbahan at palengke. Daghan na pod silang gidamay na mga inosenteng sibilyan pagkahuman magtanom og bomba sa simbahan ug palengke. Gaya nang ginawa nila sa pambobomba sa Jolo Cathedral noong Disyembre 2019 na maraming nagsisimba ang namatay. Sama sa gibuhat nila sa pambobomba sa Jolo Cathedral kaniadtong Disyembre 2019 na daghang nagsimba ang nangamatay. Nakihalo ang suicide bomber sa mga nagsisimba at naganap ang malagim na pag_sabog. Nisagol ang suicide bomber sa mga nisimba og nahitabo ang makahadlok nga pagbuto. Noong nakaraang Agosto, dalawang magkasunod na pambobomba ang naganap sa Bgy. Walled City sa Jolo na ikinamatay ng 17 katao, karamihan ay mga sundalo. Sa miagiang Agosto, duha ka magsunod na pambobomba ang nahitabo sa Bgy. Walled City sa Jolo na gikamatay sa 17 katawo, kadaghanan kay mga sundalo. Naganap ang pagsabog malapit sa isang restaurant at grocery store. Nahitabo ang pagbuto duol sa usa ka restaurant ug grocery store. Makalipas ang isang oras, naganap ang ikalawang pagsabog ma_lapit sa sangay ng Development Bank of the Philip_pines, may 100 metro mula sa pinangyarihan ng unang insidente. Pagkahuman sa usa ka oras, nahitabo ang ikaduhang pagbuto duol sa sangay sa Development Bank of the Philip_pines, adunay 100 metros gikan nahitabuan sa unang insidente. Tindihan pa ng military ang opensiba sa Abu Sayyaf sapagkat malapit nang malipol ang mga ito. Mas grabehan pa sa military ang opensiba sa Abu Sayyaf tungod kay hapit na pagalaglagon kini. Kakaunti na lamang umano ang miyembro dahil sunud-sunod ang pagkalagas. Gamay na lamang kuno ang miyembro tungod sunud-sunod ang pagkahulog. Kapag tuluyang nalagas ang Sayyaf, uunlad na ang turismo sa bansa. Kung hingpit na mahulog ang Sayyaf, molambo na ang turismo sa nasud. Wala nang katatakutan ang mga banyaga at maraming Pilipino ang makikinabang lalo ang mamamayan ng Mindanao. Wala nay gikahadlokan ang mga langyaw og daghang Pilipino ang makinabang labaw na ang mga lungsuranon sa Mindanao. Tiniyak ni Presidente Duterte na tataas ang unemployment sa bansa. Gisigurado ni Presidente Duterte na motaas ang unemployment sa nasud. Pero huwag mabahala dahil itoÕy isang uri ng kawalan ng trabaho na ikatutuwa ng marami kung mangyayari. Apan ayaw kabalaka tungod kay kini usa ka uri sa kawad-on og trabaho na ikalipay sa kagdaghanan kung mahitabo. Ha? Meron bang ganoon? Meron! Tiyak_ matu_tuwa ang taumbayan kapag ang pinagsisibak at ipaku_kulong ng gobyerno ay yaong mga dorobo at kawatan sa pamahalaan. O, Ôdi ba? Ha? Aduna bay ing-ana? Naa! Siguradong malipay ang mga tawo kung ang gipatanggal ug gipakulong sa gobyerno kay kanang mga dorobo og kawatan sa gobyerno. O, di ba? Expect a wave of dismissals, suspensions and even prosecutions to swamp the bureaucracy next month ani President Duterte na kamakailan ay bumuo ng isang super probe body sa pamumuno ni Justice Secretary Meynardo Guevarra upang siyasatin at usigin ang mga hinayupak na kawatan sa pamahalaan. Expect a wave of dismissals, suspensions and even prosecutions to swamp the bureaucracy next month matud ni Presidente Duterte na karong bag-o lang kay nitukod sa usa ka super probe body sa pagpanguna ni Justice Secretary Meynardo Guevarra aron imbestigahan og gukdon ang mga napilding kawatan sa gobyerno. Siguro naman, determinado ang Pangulo na iwasiwas ang kanyang palakol sa leeg ng mga kurakot na opisyal ng pamahalaan dahil iyan ay kanyang campaign pro_mise noon pa na hanggang ngayon ay hindi pa natutupad. Siguro na pod, determinado ang presidente na ilabyog ang iyahang wasay sa liog sa mga kurakot na opisyal sa gobyerno tungod ana kay iyahang campaign promise sauna pa hangtud karon kay wala pa natuman. Kaya tuloy maraming mamamayan ang dismayado at nag_dududa kung seryoso nga ba ang Pangulo sa kanyang anti-corruption campaign. Maong dayon daghang lungsuranon ang nasagmuyo og nagduda kung seryoso ba gyud ang Presidente sa iyang anti-corruption campaign. Kaya aniya, gugugulin niya ang nalalabing panahon sa kanyang termino upang tuparin ang kanyang naipa_ngako. Mao na, gubuton niya ang nahibiling panahon sa iyang termino aron matuman ang iyang gisaad. Please lang po Mr. President, gawin niyo na ah ora mismo! palihug lang po Mr. Presidente, buhata na nimo ah karon dayon! Ginawa ng Pangulo ang pahayag ng pulungin niya kamakalawa ang mga opisyal ng gabinete upang tayahin ang pinsalang idinulot sa bansa ng bagyong Rolly. Gihimo sa Presidente ang pahayag na ipatapok niya sa miaging adlaw ang mga opisyal sa gabinete aron susihon ang kadaot sa nasud ni bagyong Rolly. Many will lose their jobs. Many will be separated from the government. Daghan ang mawag-an og trabaho. Daghan ang mabulag sa gobyerno. Many will face prosecution and many will go to jail, pagdidiin ng Pangulo. Many will face prosecution and many will go to jail, paghatag og gibug-aton sa Presidente. Sa pulong, inilantad ng Pangulo ang listahan ng 60 offi_cials mula sa Philippine Health Insurance Corp. Sa tigum, gibutyag sa Presidente ang listahan sa 60 officials gikan sa Philippine Health Insurance Corp. (PhilHhealth) at Bureau of Customs (BOC) na sinuspinde at sinibak dahil sa it sa mga tiwaling gawain. (PhilHhealth) ug Bureau of Customs (BOC) na gisuspinde og gisibak tungod sa it sa mga dunot na mga trabaho. Tinukoy din niya ang 40 immigration personnel na sinisiyasat dahil sa sari-saring alegasyon corruption. Gibungat pod niya ang 40 immigration personnel nga giimbestigahan tungod sa lain-laing pasangil sa kurapsiyon. Obserbahan muna natin ang mga pangyayari at umasa sa positibong resulta. Obserbahan usa nato ang mga panghitabo og maglaum sa positibong sangputan. Mahigpit na ipinagbabawal ang nakaugaliang pangangaroling at pagdaraos ng Christmas party ngayong panahon ng Kapaskuhan upang makaiwas sa COVID-19. Hugot nga gibawal ang naandan nga pagpanaygon og pagsaulog sa Christmas party karong panahon sa Kapaskuhan aron makalikay sa COVID-19. Ito ay bilang pagsunod sa health protocol na ipinatutupad sa buong bansa. Kini kay isip pagsunod sa health protocol na ipatuman sa tibuok nasud. Sa mga pagtitipon, ang pinapayagan lamang ay para sa 10 tao kaya hindi puwede ang maramihang pagdaraos ng kasayahan gaya ng Christmas party. Sa mga tapok-tapok, ang gitugutan lamang kay alang sa 40 ka tawo maong dili mahimo ang daghang magsaulog sa kalipay sama sa Christmas party. Ayon kay Para–aque City Mayor Edwin Olivarez_, head ng Metro Manila Council (MMC), napagkasun_duan nang lahat ng mga mayor sa kalakhang Maynila_ na hindi papayagan ang pagkakaroling at pagdaraos ng Christmas party sa lahat ng tanggapan ng pamahalaan. Matud kay Para–aque City Mayor Edwin Olivarez_, head sa Metro Manila Council (MMC), nasabutan na angtanan na mga mayor sa kadak-ang Maynila_ nga dili tugtan ang pagpanaygon og pagsaulog sa Christmas party sa tanang opisina sa gobyerno. Nagkaroon ng pulong ang lahat ng Metro Manila mayors noong Linggo. Adunay pulong ang tanan sa Metro Manila mayors sa miaging semana. Ayon pa kay Olivarez_, dini-discouraged din nila ang mga nasa pribadong_ kompanya na huwag magdaos ng pagtitipon nga_yong Kapaskuhan. Matud kay Olivares, gina-discouraged pod nila ang mga naa sa pribadong kompanya nga dili masaulog sa pagtapok karong kapaskuhan. Ito ay para makaiwas sa paghahawahan ng virus. Kini aron mahilikay sa pagkatakod sa virus. Huwag munang magdaos ng Christmas party o mangaroling. Ayaw usa pagsaulog sa Christmas Party o pagpanaygon. Sundin ang mga pinag-uutos para hindi na dumami pa ang kaso ng COVID. Sunda ang mga gisugo aron dili managhan pa ang kaso sa COVID. Maski ang mga pagsasama-sama ng pamilya o reunion ngayong Pasko ay makabubuting iwasan muna o huwag munang gawin dahil sa panganib ng virus. Bisan pa ang panag-uban sa pamilya o reunion karong Pasko kay maayong likayan usa o ayaw muna buhata tungod sa kuyaw na virus. Nasa paligid pa ang COVID-19 kaya hindi pa dapat_ maging kampante lalo ngayong panahon ng Kapas__kuhan. Naa sa palibot pa ang COVID-19 maong dili pa kinahanglan mahimong komportable labaw na karong panahon sa Kapaskuhan. Huwag munang magsama-sama. Tiis-tiis muna ngayong Pasko. Ayaw usa pag-uban-uban. Antus usa karong pasko. Mas lalong malaking problema kapag dumami ang kaso ng COVID na ngayon ay umabot na sa 431,630. Mas labawng dakong problema kung modaghan ang kaso sa Covid na karon kay moabot na sa 431,630. Kung mahigpit sa mga magkakaroling at mga pagtitipon, dapat din namang higpitan ang mga taong dumadagsa sa Divisoria ngayong Kapaskuhan_. Kung istrikto sa mga pagdaygon og mga pagpanagtapok, kinahanglan na pod hugtan ang mga tawong magbaha sa Divisoria karong kapaskuhan. Kahapon, marami na namang tao sa Divisoria at hindi na nasusunod ang social distancing. Kagahapon, daghan napod tao sa Divisoria og wala na misunod sa social distancing. Mayroon din umanong walang face mask at face shield. Aduna pod kuno walay face mask ug face shield. Kung mahigpit sa pagdaraos ng Christmas party at pagkakaroling, dapat mas tutukan ang mga lugar na dinadagsa ng mga tao upang mapigilan ang pag_kalat ng coronavirus. Kung hugtan ang pagsaulog sa Christmas Party ug pagpanaygon, kinahanaglan mas ipokus ang mga lugar na ginaadtuan sa mga tawo aron mapugngan ang pagkalat sa coronavirus. Ngayong pinapayagan na ring lumabas ang mga bata basta may kasamang guardian, mas lalong dapat_ maging mahigpit at baka matulad sa ibang bansa na nakararanas ng second wave ng corona_virus. Karong ginatugutan na pod ang paggawas sa mga bata basta adunay kaubang tigbantay, mas labawng kinahanglan mahimong istrikto og basin maparehas sa laing nasud na nakasinati og second wave sa coronavirus. Sayang ang pag-iingat sa nakalipas na walong buwan kung hindi maghihigpit. Masayang ang pag-amping sa milabay na walo ka bulan kung dili pag-inistrikto. Hindi na dapat patagalin pa ang pagpapatayo ng mga kina_kailangang istruktura upang tayoÕy maproteksyunan sa ele_mento. Dili na kinahanglang padugayon pa ang pagpatukod sa mga gikinahanglan nga istruktura aron kita maproteksyonan sa elemento. Itong nakaraang Bagyong Ulysses, muling naipa_mukha sa atin na anumang oras ay maari tayong mabura sa mundo. Kining milabayng Bagyong Ulysses, gipakita pag-usab kanato na bisan unsang oras kay mahimo kitang mapapas sa kalibutan. Ang mapait ay ang masalanta hindi lamang ng bagyo kung hindi pati na rin ng sarili nating kapabayaan. Ang pait kay ang madaot dili lamang sa bagyo kung dili apil na pod ang kaugalingon natong pagkadanghag. Alam natin na ang naganap na pagbabaha sa Marikina at sa norte sa Cagayan ay hatid na rin ng pagpapakawala ng tubig mula sa ating mga Dam nung kasagsagan ng bagyo. Kabalo kita na ang nahitabong pagbaha sa Marikina og sa norte sa Cagayan kay hatud usab sa pagpabuhi sa tubig gikan sa atong mga dam kaniadtong panahon sa bagyo. Tama man ang stratehiya ay mali naman ang oras ng pagpapatupad. Husto man ang stratehiya kay mali naman ang oras sa pagpatuman. Malaking bagay din na pinabayaan lang ang patuloy na pagpuputol ng puno sa mga lugar na dapat ay sasangga sa mga tubig ulan. Dakong butang pod ang gipasagdan lang ang padayon na pagpamutol og punuan sa mga lugar nga angay na mosagang sa mga tubig sa ulan. Oras na talagang pag-isipan ng malalim ang susunod nating mga kilos. Oras na gyud na hunahunaon og lalom ang mosunod natong lihok. Sa hearing sa Senado ng budget ng DPWH, muling napag-usapan ang planong magtayo na ng Dam sa Marikina-Montalban river. Sa hearing sa Senado sa budget sa DPWH, nahisgutan pag-usab ang planong magtukod na og Dam sa Marikina-Montalban river. Iyun namang 1970s pang naiplano na Para–aque spillway ay uumpisahan na rin. Kadto namang 1970s pang plano sa Para–aque spillway kay sugdan napod. Malalaking proyekto ang dalawang ito, pati na rin ang lalong pagpapatibay ng mga gilid ng Pasig river. Dagkong proyekto ang kining duha, apil na pod ang labing pagpalig-on sa mga kilid sa Pasig river. Tama rin na ma-budgetan ang pagtanim ng mga puno upang mapalitan ang mga pinutol na. Husto pod nga ma-budgetan ang pagtanom og mga punuan aron makambyohan ang mga giputol na. Mabigat man ito ay hindi natin matatakasang gastusan. Bug-at man kini apan dili nato maikyasang gastuhan. Gaya ng abiso ng tanyag na Urban planner na si Arch. Felino Jun Palafox, mas mahal ng abot 90% ang gagastusin kapag remedyo ang papasukin matapos ng disgrasya. Sama sa pahibalo sa bantog na Urban planner na si Arch.Felino Jun Palafox, mas mahal og abot 90% ang gastuhon kung remedyo ang sudlon human sa disgrasya. Mas murang paghandaan bago ito mangyari. Mas baratong pangandaman bag-o kini mahitabo. Sa raming trahedyang naranasan ng Pilipino hatid ng mga bagyo at kalamidad, lalo na ang Metro Manila na ang mga baybayin ay madaling maaanod ng pagtaas ng tubig, kaila_ngan talagang mag-invest sa ganitong mga proteksyon nang hindi matangay ng malakas na agos ng disgrasya. Da daghang trahedyang nasinati sa Pilipino hatud sa mga bagyo ug katalagman. labaw na ang Metro Manila na ang baybayon kay daling maanod sa pagtaas sa tubig, kinahanglan gyud n mag-invest sa ing-aning mga proteksyon aron dili madala sa kusog na dagayday sa disgrasya. Marami nang magandang nagawa ang administrasyong Duterte. Daghan ng maanyag ang nahimo sa administrasyong Duterte. Kung maging bahagi ng kanilang pamana ang mga proyektong sisiguro sa ating kaligtasan, tiyak na lalo silang pasasalamatan. Kung mahimong bahin sa ilang pamana ang mga proyektong mosiguro sa atong kaluwasan, sigurado na labaw silang pasalamatan. Naghihintay pa rin ako hanggang sa ngayon sa kasa_gutan ni Atty. Irene Alogoc ng Department of Justice-Office for Alternative Dispute Resolution (DOJ-OADR). Naghulat pa gihapon ko hangtud karon sa tubag ni Atty. Irene Alogoc sa Department of Justice Office for Alternative Dispute Resolution (DOJ-OADR). May mensahe akong iniwan noong nakaraang linggo at kahapon sa aking programang BITAG Live. Adunay mensahe akong gihabilin kaniadtong niaging semana og gahapon sa akong programang BITAG live. Naka-upload at mapapanood pa rin ang mga videos sa BITAG Official YouTube Channel. Naka-upload ug matan-awan gihapon ang mga videos sa BITAG Official YouTube Channel. BagamaÕt hindi diretsahan, natatawa ako sa isyu mula sa kanyang sinabi na ang mga Pilipinong may sumbong o may reklamo ay dapat wag magpa-Tulfo. Bisan pa dili diretsahan, makatawa ko sa isyu gikan sa iyang giingon na ang mga Pilipinong adunay sumbong o adunay reklamo kay dili kinahanglang magpa-Tulfo. Kapag lumapit daw kasi sa mga public service programs ng mga TULFO ay isinasapubliko na ang sumbong. Kung moduol daw kuno sa mga public service programs sa mga TULFO kay gihimong piubliko na ang sumbong. Makakasira raw ito sa dapat na aregluhan ng nagrereklamo at inire_reklamo. Makadaot daw kini sa angay nga aregluhan sa nagreklamo ug gireklamo. Kumpara raw sa kanila sa AODR ay makakasiguro ang nagrereklamo na magiging confidential lahat ng detalye ng nagsusumbong. Kumpara daw sa ilaha sa AODR kay makasiguro ang nagreklamo na mahimong confidential tanan ang detalye sa nagsumbong. Anong aregluhan ba ang pinag-uusapan dito Atty. Alogoc na hindi dapat malantad sa publiko? Unsang aregluhan ba ang gi-istoryahan dinhi Atty. Alogoc na dili kinahanglan ibutyag sa publiko? Unang-una, wala ka_ming pinipilit na lumapit sa aming tanggapan dapat siguro maintindihan mo na dahil ito sa TIWALA. Una sa tanan, wala kami namugos nga moduol sa among opisina kinahanglan siguro masabtan nimo nga tungod kini sa PAGSALIG. Ikalawa, ibig mo bang sabihin, ang mga biktimang nakaranas ng pambabalahura, panggugulpi, pambubugbog, pambababoy, pananakot, panduduro o anumang klase ng pang-aabuso ay AREGLUHAN lamang ang dapat na gawin? Ikaduha, buot ba nimong pasabot, ang mga biktimang nakasinati sa pambalahura, pagbunal, pagbugbog, pambaboy, panghadlok, pangtudlo o unsa mang klase sa pang-abuso kay AREGLUHAN lamang ang angay an buahaton. Marami na akong naging mensahe saÕyo sa aking programa. Daghan na akong nahimong mensahe sa imo sa akong program. Hindi kasya lahat sa kolum na ito. Dili masakto kini tanan sa kolum. Ipaiintindi ko na lang saÕyo itong sinabi ni Rep. Eric Yap ng ACT-CIS Partylist. Ipasabot nalang nako sa imo kining giingon ni Rep. Eric yap sa ACT-CIS Partylist. Dapat nga raw matuwa kaÕt tanggapin ang alok na tulong ng mga pribadong sektor at indibiduwal tulad naming TULFO Brothers para sa mga ordinaryong mamamayan na naghahanap ng hustisya at nangangailangan ng tulong. Kinahanglan gyod daw malipay ka dawaton ang hanyag na tabang sa mga pribadong sektor og indibidwal sama namong TULFO Brothers para sa mga ordinaryong lungsuranon nga nangita og hustisya og nanginahanglan og tabang. Ayon pa kay Cong. Yap, hindi kakayanin ng pamahalaan na tugunan lahat ng pangangailangan, reklamoÕt sumbong ng publiko. Matud pa kay Cong. Yap, dili kayahon sa gobyerno na tubagon tanang panginahanglan, reklamo ug sumbong sa publiko. Mas maraming nahihingian ng tulong, mas marami ang natutulungan. Mas daghang mapangayuan og tabang, mas daghan ang matabangan. Eto pang gusto kong idikdik sa kukote mo Atty. Alogoc mula pa rin kay Rep. Yap katuwang naming mga Tulfo ang mga ahensiya ng gobyerno para solusyunan ang anumang sumbong, hinaing at tulong na kailangan ni Juan Dela Cruz. Kini pa ang akong gusto idukdok sa utok mo Atty. Alogoc gikan pod gihapon kay Rep. Yap kauban namong mga Tulfo ang mga ahensya sa gobyerno para sulbaron ang unsa mang sumbong, reklamo ug tabang na kinahanglan ni Juan dela Cruz. Isa pa, hindi lang naman TULFO ang may public service program kaya Ôwag kami ang pag-initan mo. Usa pa, dili lang pod ang TULFO ang adunay public service program, mao nga ayaw kami ang pag-initan nimo. Alam kong may programa ka rin sa telebisyon, puwede ka naming tulungang pasikatin pati ang opisina mo para sa susunod ikaw na ang lapitan ng mga tao. Kabako ko nga adunay programa ka pod sa telebisyon, mahimo ka namong tabangang pasikaton apil ang opisina nimo aron sa sunod ikaw na duolan sa mga tao. Wala namang problema kung magtutulung-tulong tayo para sa publiko. Wala naman problema kung magtabang-tabang kita para sa publiko. O sige Atty. Alogoc, simula sa oras na ito, magre-refer na kami sa tanggapan mo. O sige, Atty. Alogoc, sugod sa kini nga oras, magre-refer na kami sa opisina. Wag lang babalik sa amin ang mga taong itoÕt magsusumbong dahil hindi nÕyo sila pinansin o natulungan! Ayaw lang og balik sa amo ang mga kining tawong, magsumbong tungod kay wala ninyo sila gipansin o natabangan! Sa kabila ng pagdepensa ni House Speaker Lord Allan Velasco sa mga party list Representative na Makabayan block dahil sa red tagging, tahasan namang inakusahan_ ng Pangulong Duterte ang mga ito na legal fronts ng CPP-NPA. Bisan pa sa pagdepensa ni House Speaker Lord Allan Velasco sa mga party list Representative na Makabayan block tungod sa red tagging tin-aw namang giakusahan ni Presidente Duterte ang mga kini na legal fronts sa CPP-NPA. Anang Pangulo tama ang Armed Forces of the Phils., sa pagsasabing legal front ng partidong komu_nista ang Makabayan Bloc pati na ang grupong Bayan at Gabriela. Ingon sa Presidente husto ang Armed Forces of the Phils. sa pag-ingong legal front sa partidong komunista ang Makabayan Bloc apil na ang grupong Bayan ug Gabriela. Laglag si Velasco sa usapin ng red-tagging sa Pangulo. Nahulog si Velasco sa isyu sa red tagging sa Presidente. Napakatindi ang pahayag ni Duterte. Kusog kaayo ang pahayag ni Duterte. Idiniin niya sa kanyang statement ang isa sa Makabayan Bloc members na si Rep. Carlos Zarate na tumatanggap pa umano ng pera mula sa mga oligarch at walang ginawa kundi banatan ang gobyerno. Gihatagan niya og gibug-aton ang iyahang statement sa usa sa Makabayan Bloc members na si Rep. Carlos Zarate nga nidawat kuno og kwarta gikan sa mga Oligarch og walay gibuhat kon dili banatan ang gobyerno. Binira rin ni Duterte si CPP-NPA founder Joma Sison dahil ang guerilla ideology umano nito ay pumatay na ng maraming sundalo at mga pulis. Gibira pod ni Duterte si CPP-NPA founder Joma Sison tungod sa guerilla ideology kuno niini kay mopatay na og daghang sundalo ug mga piulis. Naghihintay ang bayan kung ano ang gagawin ng Kamara tungkol dito. Gihulat sa lungsod kung unsa ang himuon sa Kamara mahitungod niini. Mabuti pa ang Senado, iniimbestigahan na nila ang usapin matapos ang pagbubunyag ni Ka Eric na dating Kadre ng CPP-NPA tungkol sa pagiging myembro umano ng Makabayan Bloc sa partido komunista. Maayo pa ang Senado, giimbestigahan na nila ang mga isyu human ang pagpadayag ni Ka Eric na kanhing Kadre sa CPP-NPA mahitungod sa pagkamiyembro kuno sa Makabayan Bloc sa partido komunista. Sa katunayan, dumalo sa pagdinig sina Zarate at Elago na itinanggi ang mga paratang na ito. Sa tinuod, mitambong sa pagpamati sila Zarate ug Elago nga gilimod ang mga pasangil sa kini. Hinamon ni Ka Eric si SpeakerVelasco na pagharapin sila at ang mga miyembro ng Makabayan Bloc sa isang pagdinig. Gihagit ni Ka Eric si Speaker Velasco na makigsabot kanila ug ang mga miyembro sa Makabayan Bloc sa usa ka pagdungog. ItoÕy upang malinawan ang usapin. Kini aron matin-aw ang isyu. Nakakainsulto nga naman sa taong bayan na may mga Kongresista na pinapasahod ng buwis ng mamamayan na mga kaaway mismo ng gobyerno. Nanginsulto gani pod sa katawhan na adunay mga Kongresista nga gipasuwelduhan sa buhis sa lungsuranon na mga kaaway mismo sa gobyerno. Aksyonan mo na iyan Mr. Speaker. Tagaan og aksyon na kana Mr. Speaker. Patuloy ang pagdadalamhati ng mga gamefowl breeders kahit pinayagan na sila ng Inter-Agency Task Force (IATF) na puwede na silang magbukas ng kanilang pa-derby. Padayon ang pagkaguol sa mga gamefowl breeders maski gitugutan na sila sa Inter-Agency Task Force (IATF) na mahimo na silang mag-abre sa ilahanag derby. Dapat magsaya na sila matapos ibando ni Defense Secretary Delfin Lorenzana na magpatuloy na sila sa liba__ngan o bisyo nila na sabong. Angay na silang maglipay human ibando ni Defense Secretary Delfin Lorenzana na magpadayon na sila sa kalingawan o bisyu nila sa sabong. Subalit inaayawan ng gamefowl breeders ang ilang alituntunin ng IATF, lalo na ang pagbabawal ng live streaming sa sabong at ang hindi pagpapasok ng miron o mananaya sa mga sabungan. Apan gidilian sa gamefoewl breeders ang ilahang mga balaod sa IAFT, labaw na ang pagbawal sa live sreaming sa sabong ug ang dili pagsulod sa miron o mantayaay sa mga sabungan. Ang komento tuloy ng mga kosa kong gamefowl bree_ders ay itong guidelines ng IATF at pabor sa online sabong, na patuloy din namang nag-ooperate kahit malakas pa sa hangin ng bagyong Rolly ang pagsisigaw ni Lorenzana at Cabinet Secretary Karlo Nograles na bawal pa ang ope_ration nila sa pangambang maging dahilan sila sa pagkalat ng COVID-19. Ang komentaryo hinuon sa mga kauban kong gamefowl breeders kay kining guidelines sa IATF ug pabor sa online sabong, na padayon pod namang nag-operate maski kusog pa sa hangin sa bagyong Rolly ang pagsinggit ni Lorenzana ug Cabinet Secretary Karlo Nograles na bawal pa ang operasyon nila sa kahadlok mahimong hinungdan sila sa pagkalat sa COVID-19. Bakit tahimik si GAB chairman Abraham Mitra sa pa_tuloy na operation ng online sabong eh dapat saklaw niya ito? Nganong hilom si GAB chairman Abraham Mitra sa padayon na operasyon sa online eh kinahanglan tabonan niya kini. Bakit hindi mautusan ni Mitra ang kapulisan na pag_huhulihin ang online sabong na hindi pinapansin itong kautusan nina Lorenzana at Nograles na bawal pa sila? Magkano ba? Dipugaaaaa! Nganong dili masugo ni Mitra ang kapulisan nga dakpon ang online sabong na wala gipansin ang mando nila Lorenzana ug Nograles na bawal pa sila? Pila ba? Kaya balak ng tropa ni FIGBA president Ricardo Pal_mares Jr., na mag-apela sa IATF na luwagan nang kaunti ang guidelines nila at payagan na may mananaya na makapasok sa mga sabungan. Mao nga tuyo sa tropsa ni FIGBA president Ricardo Palmares Jr. na mag-apelar sa IATF na luagan og gamay ang guidelines nila og tugutan na adunay mananaya sa makasulod sa mga sabungan. Nangako ang FIGBA na ma_ging istrikto sila sa pagpatupad ng social distancing at ilan pang health protocols ng gobyerno ni President Digong para maiwasang magkalat ang virus sa mga sabungan. Nagsaad ang FIGBA na mahimong istrikto sila sa pagpatuman sa social distancing og uban pang health protocols sa gobyerno ni presidente Digong aron malikayang mokalat ang virus sa mga sabungan. Kasi nga kung walang mananaya, paano mailalarga ang isang sultada kung hindi parehas ang taya ng magkalabang manok? Kini tungod kay kung walay motayaay, unsaon mapalarga ang usa ka sultada kung dili parehas ang taya sa magkaribal na manok? Eh pahirap ito sa mga may-ari ng sasabungin kung malaki ang diperensiya ng pusta, Ôdi ba mga kosa? E palisud kini sa mga tag-iya sa sabungan kung dako ang kalahian sa pusta, dili ba mga kosa? Samantalang, kung may mga adik sa sabong sa loob ng sabungan, puwede silang tawagan para tumaya at mailarga ang bawaÕt sultada. Samtang, kung adunay mga adik sa sabong sa sulod sa sabungan, mahimo silang tawagan aron motaya ug mapalarga ang matag sultada. Marami sa mga kosa ko na may-ari ng sabungan ang sumubok magbukas subalit dismayado sila sa kinalabasan nito. Daghan sa mga kosa nako ang tag-iya sa sabungan ang misulayng abrehan apan dismayado sila sa sangputan niini. Lugi sila Ôika nga. Noong wala pa kasi itong pandemya, ang entrance fee sa mga sabungan kapag may derby ay aabot sa P1,000 at ang pinakamura ay P500. Lugi sila mao daw. Kaniadtong wala pa kining pandemya, ang entrance fee sa mga sabungan kung adunay derby kay muabot sa P1,000 ug ang pinakabarato kay P500. Kapag may tiket, may share dito ang barangay, LGUs at probinsiya. Kung adunay tiket, adunay share dinhi ang barangay, LGUs ug probinsya. Ang kita naman ng management ay ang 10 porsiyento ng taya kada sultada at dito kinukuha ang suweldo ng mga empleado ng sabungan pati ang prize money sa mananalo sa derby. Ang kita naman sa management kay ang 10 porsiyento sa taya matag sultada ug dinhi ginakuha ang suweldo sa mga empleyado sa sabungan apil ang prize money sa makadaog sa derby. Ayon kay Castro, dapat ang mga nasa public service ay may transparency at accountability at ang paglalantad ng kanilang SALN ang isa sa mainam na hakbang para ipakitang wala itong tinatago. Matud kay Castro, kinahanglan ang mga naa sa public service kay adunay transparency ug accountability ug ang pagbuyagyag sa ilahang SALN ang usa sa mga maayo na lakang aron ipakita nga wala kini gitago. Matatandaan na limang Makabayan Bloc members ng Kamara ang naglabas na ng kanilang SALN kabilang dito sina Bayan Muna Reps. Carlos Zarate, Ferdinand Gaite, at Eufemia Cullamat; ACT Teachers Rep. France Castro at Kabataan Rep. Sarah Elago. Mahinumduman na lima ka Makabayan Bloc members sa Kamara ang nagpagawas na sa ilahang SALN apil dinhi sila Bayan Muna Reps. Carlos Zarate, Ferdinand Gaite, ug Eufemia Cullamat; ACT Teachers Rep. France Castro at Kabataan Rep. Sarah Elago. Ang pagpapalabas ng SALN ng Makabayan Bloc members ay sa harap na rin ng naging kautusan ni Pres. Rodrigo Duterte na imbestigahan ang buong gobyerno sa katiwalian, bilang tugon sa hamon ay nauna na ang mga mambabatas sa pagpapakita ng kanilang transparency. Ang pagpagawas sa SALN sa Makabayan Bloc members kay sa atubangan na pod sa nahimong mando ni Pres. Rodrigo Duterte na imbestigahan ang tibuok gobyerno sa kurapsyion, Isip tubag sa hagit sa nag-una na mga mambabalaod sa pagpakita sa ilahanag transparency. Sinabi ni Gabriela Partylist Rep Arlene Brosas na kung may sinseridad ang Pangulo na imbestigahan ang korupsyon sa gobyerno at hindi divertionary tactics lamang ay maging modelo sana ito na pangunahan ang pagpapalabas ng SALN at sundan din ng iba pang opisyal ng gobyerno. Matud ni Gabriela Partylist Rep Arlene Brosas na kung adunay sinseridad ang Pangulo na imbestigahan ang kourapsyon sa gobyerno og dili divertionary tactics lamang kay mahimong modelo unta kini na unahan ang pagpagawas sa SALN og sundan pod sa uabna pang opisyal sa gobyerno. Kinastigo rin ni Bayan Muna Rep. Carlos Isagani Zarate ang ginawang paglilimita ng Office of the Ombuds_man sa pag-access sa SALN, aniya, si Ombudsman Samuel Martires ang dapat na lumalaban sa korapsyon sa gobyerno bilang pangunahing obligasyon ng kanyang tanggapan kaya nakapagtatakang tutol ito sa pagpapalabas ng SALN. Gikastigo pod ni Bayan Muna Rep. Carlos Isagani Zarate ang gihimong paglimita sa Office of the Ombudsman sa pag-access sa SALN, matud niya, si Ombudsman Samuel Martires ang angay na mokontra sa kurapsiyon sa gobyerno isip unang obligasyon sa iyang opisina maong makatingalang kontra kini sa pagpagawas sa SALN. Kamakailan, nalathala sa mga pahayagan ang pagsasampa ng kaso sa Ombudsman ng isang konsehal laban kay DPWH Regional Director Ronnel Tan, asawa ni Quezon Rep Angelina Tan dahil sa pagpapakita ng sobra-sobrang yaman sa publiko kung saan naghagis umano ito ng P2 milyon sa mga bisita sa kanyang birthday party, bagamat itinaggi ni Tan ang alegasyon. Bag-ohay lang, gimantala sa mga mantalaan ang pagpasang-at og kaso sa Ombudsman sa usa ka konsehal batok kay DPWH Regional Director Ronnel Tan, asawa ni Quezon Rep. Angelina Tan tungod sa pagpakita sa sobra-sobrang bahandi sa publiko kung asa naglabay kuno kini og P2 milyon sa mga bisita sa iyahang birthday party, bisan pa gilimod ni Tan ang pasangil. Isa pa sa nais masilip sa mga SALN ay pagkakaroon ng conflict of interest ng mga government officials sa hindi nito pagdedeklara ng mga ari-arian at shares of stock sa mga negosyo. Usa pa sa gusto masilip sa SALN kay malungtad ang conflict of interest sa mga government officials sa wala pagdeklara sa mga kabtangan og shares of stock sa mga negosyo. Mukhang ang tinutukoy rito ay ang isyu na si House Speaker Velasco ay may share of stock din sa San Miguel Corp base na rin sa report mismo ng kompanya noong 2017 kung saan pasok sa top 100 stockholders si Velasco at 2% shares sa Petron Corp base na rin sa annual report noong 2016 kung saan isa nang kongresista si Velasco. Murag ang gipasabot dinhi kay sa isyu na si House Speaker Velasco kay adunay share of stock pod sa San Miguel Corp base na pod sa report mismo sa kompanya kaniadtong 2017 kung asa apil sa top 100 stockholders si Velasco og 2% shares sa Petron Corp base na pod sa annual report kaniadtong 2016 kung asa usa na ka kongresista si Velasco. Naging interesado ang ilang kongresista sa assets ni Velasco dahil siya na ngayon ang Speaker of the House kung kaya dapat na maging modelo siya ng mga mambabatas upang mailabas ng lahat ng mga SALN at upang maiwasan ang mga hinala ng sambayanan sa mga tagong yaman. Nahimong interesado ang pipila ka kongresista sa assets ni Velasco tungod kay siya na karon ang Speaker of the House mao nga angay na mahimong modelo siya sa mga mambalaod aron magawas sa tanan ang mga SALN ug aron malikayan ang mga pagduda sa tawo sa mga natagong bahandi. Matatandaan na sina dati at yumaong Chief Justice Renato Corona at dating Chief Justice Ma Lourdes Sereno ay kapwa napatalsik sa puwesto dahil sa isyu ng kanilang SALN. Mahinumduman na sila kanhing ug ulahing Chief Justice Renato Corona ug kanhing Chief Justice Secretary Ma. Lourdes Sereno kay parehong gipalagpot sa puwesto tungod sa isyu sa ilahang SALN. Ipatatawag na ng Department of Interior and Local Government (DILG) ang 10 mayors na wala sa kanilang lugar noong kasagsagan nang pananalasa ng Bagyong Rolly. Ipatawag na sa Department of Interior and Local Government (DILG) ang 10 mayors na wala sa ilahang lugar kaniadtong panahon sa pagpangdaot sa Bagyong Rolly. Sabi ni DILG Sec. Eduardo A–o, tukoy na nila ang 10 mayors at pagpapaliwanagin ang mga ito kung bakit wala sila sa kanilang lugar habang nananalasa ang bagyo. Matud ni DILG Sec. Eduardo A–o, ilhan na nila ang 10 mayors ug pagpatin-awon ang mga kini kung nganong wala sila sa ilahang lugar samtang niabot ang Bayong Rolly. Ayon pa sa DILG, maraming dapat ipaliwanag ang mga mayor. Matud pa sa DILG, daghan ang angay ipatin-aw sa mga mayor. Ang Bagyong Rolly ang pinakamalakas na bagyo sa buong mundo ngayong 2020. Ang Bagyong Rolly ang pinakakusog na bagyo sa tibuok kalibutan karong 2020. May taglay na lakas ng hangin na umaabot sa 225 kilometer per hour. Adunay kinaiyanhon nga kusog sa hangin nga miabot sa 225 kilometer sa hour. Ang Bicol Region ang grabeng sinalanta ng bagyo at umabot na sa 26 ang patay at marami pang hina_hanap. Ang Bicol Region ang grabeng nadaot sa bagyo og niabot na sa 26 ang patay og daghan pang ginapangita. Karamihan ay nalibing nang buhay dahil sa pagragasa ng putik at mga bato sa kanilang mga bahay. Kadaghanan kay nalubong og buhi tungod sa pag-anod sa lapok ug mga bato sa ilahang mga balay . Pinakamatinding tinamaan ang Guinobatan, Albay. Labing grabeng naigo ang Guinobatan, Albay. Pinadalhan na umano ng DILG ng show cause orders ang mga mayor at dapat magpaliwanag ang mga ito sa loob ng limang araw. Gipadalhan na kuno sa DILG og Show cause orders ang mga mayor og kinahanglan magpatin-aw ang mga kini sa sulod sa lima ka adlaw. Ayon kay A–o, habang paparating pa lamang ang Bagyong Rolly ay nagtaas na ng warnings ang DILG at naglabas na sila ng checklist na dapat gawin ng mga mayor sa pagsapit ng bagyo. Matud kay A–o, samtang padulong pa lamang ang bagyong rolly kay nagtaas na og warnings ang DILG og nagpagawas na sila sa checklist sa kinahanglang buhaton sa mga mayor sa pag-abot sa bagyo. Kabilang dito ang pag-convene ng local disaster risk reduction and management council sa kanilang nasasakupan. Apil dinhi ang pag-convene sa local disaster risk reduction and management council sa ilahanag sakop. Ang mayor lamang ang makapagsasagawa ng ganito. Ang mayor lamang ang makabuhat niini. Dapat nasa kani-kanilang posisyon ang mga mayor habang nasa kasagsagan ang bagyo at maging sa pagkatapos ng kalamidad. Kinahanglan naa sa ilahang posisyon sa mga mayor sambang sa panahon sa bagyo og maski sa pagkahuman sa unos. Dapat ang mga mayor ang mamumuno sa pagsasagawa ng mga kailangang paghahanda sa nasasakupan. Kinahanglan ang mga mayor ang mangulo sa paghimo sa mga gikinahanglan sa pagpangandan sa nasakop. Sinabi naman ni DILG Usec Jonathan Malaya na mahaharap sa kasong administratibo ang 10 mayors na hindi magbibigay ng paliwanag kung bakit sila missing in action noong kasagsagan ng bagyo. Giingon na pod ni DILG Usec Jonathan Malaya na mag=atubang og kasong administrasyon ang 10 mayors na wala naghatag og pagpatin-aw kung nganong missing in action sila sa panahon sa bagyo. Ano ang kanilang ginagawa habang ang kanyang bayan ay dinudurog ng bagyo. Unsa ang ilahang buhaton samtang ang iyahang lungsod kay ginadugmok sa bagyo. Mas mainam kung papangalanan ang 10 mayors para malaman ng kani_lang mga nasasakupan. Mas maayo, kung panghinganlan ang 10 mayors aron mahibaw-an sa ilahang mga nasakupan. Hindi nararapat sa puwesto ang mga hinalal na ito sapagkat wala silang malasakit sa mga kababayan. Dili angay sa puwesto ang mga napili na kini tungod wala silay pagbati sa mga katawhan. Ilang beses ko na itong naisulat pero uulitin ko uli ngayon. Pila ka beses na nako kining masulat apan balikon nako usab karon. Gusto ko kasing bigyang-diin ang pagdedeklara ng BITAG ng giyera laban sa mga inirereklamong online lending. Gusto kaayo ko nga hatagan og gibug-aton ang pagdeklara sa BITAG sa gyerabatok sa mga ginareklamonhg online lending. Yun ay para sa mga bastos, nanggigipit, nagbabanta at nang-aalipusta na online lending collectors sa kanilang mga kinokolektahan. Kana kay alang sa mga bastos, nanghasi, naghulga ug nang-insulto sa online lending collectors sa ilahang mga ginakolektahan. Ang pagdedeklara ng BITAG ng giyera ay hindi ibig sabihin na huwag nang magbayad ng utang. Ang gipahayag sa BITAG na gyera kay dili buot pasabot na ayaw na og bayad sa utang. Lilinawin ko, ang utang ay dapat bayaran. Tin-awon nako, ang utang kay kinahanglan bayaran. Marami kasi ang nag-aakala na ang deklarasyong ito ng bitag ay para maabsuwelto na at hindi na magbabayad ng obligasyon ang mga nangutang. Daghan man gyod ang nagtuo nga ang kining pahayag sa Bitag kay aron maabsuwelto na og dili na magbayad sa obligasyon sa mga nangutang. Sasabihin ko na, kung pupuwede nga lamang ay huwag nang mangutang lalo na kung alam sa sarili na mahihirapang magbayad. Ingnan ko na, kung mahimo lang kay ayaw na og pangutang labaw na kung kabalo ka sa kaugalingon na lisud magbayad. Ang siste, mas malaki pa ang uutangin kaysa sa sasa_hurin. Ang sistema, mas dako pa ang utangon kaysa suwelduhon. At kapag nahirapang magbayad, saka maglalakas loob itong mga putok sa buhong balahuraÕt bastos na tele-collector ng mga online lending company. Oh kung maglisud og bayad, diha mangisog kining mga buto sa pusil balahura ug bastos na tele-collector sa mga online lending company. Akala siguro ng mga pendehong ito na gumagamit ng mga screen name o pekeng pangalan ay hindi sila mabubuking sa kanilang mga ginagawang kabalahuraan at kababuyan na pinagsasabi. Abi siguro sa mga pendehong kini na nagagamit og screen name o peke na pangalan kay dili sila mahibaw-an sa ilahang mga ginahimong kabastusan ug kababauyan na gina-ingon. Kami sa bitag ay tagapagtanggol ng mga inapiÕt ina_buso. Kami sa BITAG kay tigpanalipod sa mga gialaot ug giabuso. Hindi kami tagapagligtas ng may utang. Dili kami manluluwas sa adunay utang. Kapag may utang, dapat magbayad. Kung adunay utang, kinahanglan bayaran. Lilinawin ko rin, iba ang mga financing company na nirereklamo tulad ng Home Credit. Klaruhon nako pod, lahi ang mga financing company na gireklamo sama sa Home Credit. Kaya ang Securities and Exchange Commission (SEC) at maging Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP), hindi lang dapat nananahimik. Mao ang Securities and Exchange Commission (SEC) og mahimong Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP), dili lang kinahanglang mohilom. Ngayong panahon ng pandemya, tumulong sana ang SEC at BSP na pagaanin ang paghihirap ng mga Pilipino. Karong panahon sa pandemya, motabang unta ang SEC ug BSP na pagaanon ang kalisud sa mga Pilipino. Parang walang pandemya. Yan ang puna nina Se_na_tors Ralph Recto at Frank Drilon sa panukalang pambansang budget sa 2021. Murag walay pandemya. mao ang lomentaryo nila Senators Ralph Recto ug Frank Drilon sa sugyot sa pambansang budget sa 2021. Hiwalay na Sabado namin sila ininterbyu sa Sapol-DWIZ. Bulag na Sabado namo sila giinterbyu sa Sapol-DWIZ. Pareho silang nagtaka kung bakit Ôdi akma ang budget pangontra sa COVID-19 sa taon na papasok. Parehas silang natingala kung nganong dili haom ang budget batok sa COVID-19 sa tuig na pasulod. Inehemplo ni Recto ang budget ng Dept. of Health. Gipananaglitan ni Recto ang budget sa Dept. og Health. Dapat daw mas malaki ang ipondo sa 2021 para panggamot sa mas maraming maiimpekta ng coronavirus, bukod sa panggamot sa TB, cancer, dengue, diabetes, atbp. Kinahanglan daw mas dako ang ipondo sa 2021 aron matambalan ang mas daghang maapektuhan sa coronavirus, gawas pa sa pangtambal sa TB, cancer, dengue, diabetes, atbp. Pero kung isasama ang subsidiya sa Philhealth, mas mababa nang P50 bilyon ang sa 2021 kaysa nitong 2020. Apan kung apilon ang subsidiya sa Philhealth, mas munaog sa P50 bilyon ang sa 2021 kaysa niining 2020. Kapiranggot lang din ang P2.5 bilyon para sa mga bakuna kontra tigdas, polio, beke, tipos, atbp. Kagamay lang pod ang P2.5 bilyon alang sa bakuna kontra tipdas, polio, beke, tipos, ug uban pa. AbaÕy bakuna sa C-19 pa lang ay P60 bilyon ang kailangan. Bakuna sa C-19 pa lang kay P60 bilyon ang kinahanglan. ItoÕy para ma-herd immunity ang 60% ng populasyon, o 60 milyong Pilipino, sa balitang halagang P1,000 kada bakuna. Kini aron ma-herd immunity ang 60% sa populasyon, o 60 milyong Pilipino, sa balitang kantidad P1,000 kada bakuna. Kapansin-pansin kay Drilon ang Dept. of Social Welfare and Development. Namatikdan kay Drilon ang Dept. of Social Welfare and Development. Wala ni isang kusing na nakalaan para sa ayuda sa 2021 para sa 18 milyong pinaka-maralitang pamilya. Wala ni usa ka sentimo ang gitagana alang sa ayuda sa 2021 alang sa 18 milyong labing kabus nga pamilya. Wala ring pampasigla sa ekonomiya para magka-hanapbuhay muli ang 20 milyong nawalan. Wala pod pampadasig sa ekonomiya aron makatrabaho usab ang 20 milyonng nawad-an. Nasaan ang pondo? Ito ang lihim na bulgar. Asa ang pondo? Kini ang tinago na bulgar. Tulad ng dati, labis-labis ang nakalaan sa Dept. of Transport at ng Dept. of Public Works and Highways. Sama sauna, sobra-sobra nag nakatagana sa Dept. of Transport ug sa Dept. of Public Works and Highways. Sa DOTr ang mga mararangya na projects na wala naman kapararakan. Sa DOTr ang mga maluho na plano na wala namay bili. Halimbawa ang tatlong istasyon lang ng Metro Manila subway sa isang 11-km sulok ng Quezon City para may maipagmalaking nagawa ang administrasyon sa 2022. Pananglitan ang tulo ka istasyon lang sa Metro Manila subway sa usa ka 11-km eskina sa Quezon City aron adunay maipahambog ang nahimo sa administrasyon sa 2022. Sisimulan gastahin ang P52 bilyon na inutang, miski may jeeps at tricycles sa ruta. Gisugdang gastuhon ang P52 bilyon na giutang, maski adunay jeeps ug tricycle sa ruta. Sa DPWH isiningit ang congressional insertions. Sa DPWH, gisingit ang congressional insertions. Yan ang tawag ng mga kongresista sa ilegal na pork barrels nila. Kana ang tawag sa mga kongresista sa ilegal na pork barrels nila. Mula sa kanya-kanyang bilyon-pisong laan na pork, nag-iimbento sila ng proyekto na pagkukumisyonan nang 20-50%. Gikan sa matag-usang bilyong pisong gitagana sa pork, nagmugna sila og proyekto na makakumisyon og 20-50%. Pinaka-simple ang flood control -- dredging ng mga ilog -- pero di-masukat ang lalim, lapad at haba. Pinaka-simple ang flood control- dredging sa mga sapa-apan dili masukod ang kalalom, kalapad, ug kataas. Sa bibig mismo ng mga taga-Guinobatan, Albay nanggaling na kaya nagkaroon ng grabeng pagbaha at pag-anod ng mga malalaking bato sa kanilang lugar ay dahil sa quarrying operations. Sa baba mismo sa mga taga-Guinobatan, Albay gikan na maong adunay grabe nga pagbaha ug pag-anod sa mga dagkong bato sa ilahang lugar kay tungod sa quarrying operations. Isinumbong nila ito kay President Duterte nang magtungo ito roon noong Lunes at agaran nang pinaiimbestigahan ang pangyayari. Gisumbong nila kini kay Presidente Duterte kaniadtong nangadto kini didto kaniadtong Lunes ug dayon nga gipaimbestigahan ang panghitabo. Kahapon, sinabi naman ni Albay Gov. Al Francis Bichara sa radio interview na hindi ang quarrying ang dahilan nang pagbaha. Kagahapon, giingon na pod ni Albay Gov. Al Francis Bichara sa radio interview na dili ang quarrying ang hinungdan sa pagbaha. Pito na ang naitatalang namatay sa Guinobatan nang manalasa ang Bagyong Rolly noong Linggo. Pito na ang nalistang namatay sa Guinobatan kadtong nandaot ang Bagyong Rolly kaniadtong semanaha. Ang Albay ay isa sa mga probinsiya sa Bicol Region na grabeng sinalanta ng bagyo. Ang Albay kay usa sa mga probinsya sa Bicol Region na grabeng gidaot sa bagyo. Maraming bahay ang nabaon sa putik at bato sa Guinobatan. Daghang kabalayan ang nalubong sa lapok ug bato sa Guinobatan. Umabot ng hanggang ikalawang palapag ng bahay ang ruma_gasang putik at mga bato. Miabot og hangtud ikaduhang salog sa balay ang nagaawas nga lapok ug mga bato. Sabi ng mga residenteng nakaligtas, akala raw nila ay katapusan na nila sapagkat malalaking bato ang kasamang inanod at humampas sa kanilang mga bahay. Ingon sa mga residenteng naluwas, abi daw nila kay katapusan na nila tungod kay dagkong bato ang kaubang gianod og nabunal sa ilahang mga balay. Mayroong mag-asawang matanda na nakaligtas nang butasin nila ang kanilang bubong at doon nagdaan para makalabas. Adunay magti-ayong tiguwang ang naluwas nga gibuslutan nila ang atop og didto miagi aron makagawas. Ngayon lang daw nangyari ang ganung delubyo sa kanilang lugar na pati malalaking bato ay inanod. Karon lang daw nahitabo ang ing-atong lunop sa ilahang lugar nga apil ang dagkong bato kay gianod. Agad namang sinuspende ni DENR Sec. Roy Ci_matu ang pagku-quarry sa Guinobatan kasunod ng utos ng Presidente. Diha-diha dayong gisuspende ni DENR Sec. Roy Cimatu ang pag-quarry sa Guinobatan sunod sa sugo sa Presidente. Nalaman ni Cimatu na 11 quarrying operators ang nagsasagawa ng quarrying. Nahibaw-an ni Cimatu na 11 quarrying operators ang nagabuhat og quarrying. Nabatid din ng DENR Secretary na bago ang pananalasa ng Bagyong Rolly, hindi inalis ng quarry operators ang kanilang mga equipment sa ilog kaya nang bumaha, kasamang rumagasa ang mga ito sa mga bahay. Nahibaw-an pod sa DENR Secretary na bag-o pa ang pagpandaot sa Bagyong Rolly, wala gihawa sa quarry operators ang ilahang mga equipment sa sapa mao nga sa pagbaha, kaubang naanod kini sa mga balay. Nakapagtataka naman kung paano nabigyan ng per_mit para makapag-quarry ang 11 quarrying companies. Makatingala naman kon giunsa nahatagan og permit aron makaquarry ang 11 ka quarrying companies. Napakairesponsable nila na iniwan pa ang mga equipment sa ilog gayung may anunsiyo na ang PAGASA na isa ang Albay sa daraanan ng Bagyong Rolly. Iresponsable sila nga gibiyaan pa ang mga equipment sa sapa bisan pa adunay pahimangno ang PAG-ASA na usa ang Albay sa agian sa Bagyong Rolly. Nararapat na imbestigahan ni Cimatu kung talagang may permit ang nagku-quarry. Angay na imbestigahan ni Cimatu kung tinuod adunay permit ang nagaquarry. Hindi dapat palampasin ang nangyaring ito. Dili anagay na palabyon ang kining panghitabo. Mismong mga residente na ang nagsabing ang pagku-quarry ang naging dahilan kaya nagkaroon nang malaking baha sa kanilang lugar. Mismong mga residente na ang nag-ingon ang pagquarry ang nahimong hinungdan maong adunay dagkong baha sa ilahang lugar, Sila na ang nagpapatotoo sa pinsalang idinulot ng quarrying. Sila na ang magpakatinuod sa kadaot nga himungdan sa quarrying. Mas makabubuti kung itigil nang tuluyan ang operations ng quarrying companies sa mga ilog doon lalo ang nasa paligid ng Bulkang Mayon. Mas maayo kung undangon hangtud sa hangtod ang operations sa quarrying companies sa mga sapa didto labaw na ang naa sa palibot sa usa ka isla sa probinsya. Ang kasong ito ay tungkol kay Rhea, 13-anyos at pangwalo sa 14 na magkakapatid na anak ng mag-asawang naninirahan sa isang isla sa probinsiya. Ang kining kaso kay mahitungod kay Rhea, 13- katuig og ikawalo sa 14 na manag-igsoon na anak sa magtiayong nagpuyo sa usa ka isla sa probinsya. Pinanganak na pipi at bingi si Rhea. Gipanganak na amang ug bungol si Rhea. Kahit na tinedyer na siya ay hindi niya kayang makipag-usap sa iba maliban sa mga senyas. Maski na tinedyer na siya kay dili niya makaya makig-istorya sa uban gawas nalang sa mga senyales. Medyo mahina ang ulo ni Rhea at ang pag-iisip niya ay sa isang pitong taong gulang na bata lang. Hinay siya gamay og pangutok og ang panghunahuna niya kay sa usa ka pito katuig na bata lamang. Kadalasan ay nakikipaglaro siya sa maliliit na bata at mahilig mag_hubad habang naliligo. Kasagaran kay makigdula siya sa mga gamayng bata og ganahan maghubo samtang naligo. Kinailangan niyang huminto sa pag-aaral dahil madalas siyang mapaaway sa mga kaklase. Kinahanglan niya moundang sa pagtuon tungod sa pirmi siyang makaaway sa mga klasmeyt. Kaya hindi na siya pinapayagan na lumabas ng bahay na mag-isa. Mao na wala na siya gitugtan na mogawas sa balay na mag-inusa ra. Isang hapon, nakapuslit si Rhea at nakalabas ng bahay na hindi napapansin ng mga kapamilya. Usa ka hapon, nakalusot si Rhea og nakagawas sa balay na wala namatikdan sa mga kapamilya. Pumunta siya sa sinehan upang manood ng sine. Miadto siya sa sinehan aron motan-aw og sine. Kabilang sa mga nanood ng sine, sina Yuan at Jeralt. Lakip sa mga nanan-aw og sine, sila Yuan ug Jerall. Nang magtungo sa comfort room si Yuan para umihi nakarinig siya nang mahinang ungol mula sa katabing CR ng mga babae. Sa pag-adto sa comfort room si Yuan aron mangihi nakadungog siya og hinay nga ungol gikan sa tapad sa na CR sa mga babae. Tumuntong sa inidoro si Yuan at sinilip ang katabing CR. Nitungtong sa inidoro si Yuan og nisilip sa tapad na CR. Nakita niya si Rhea na nakasandal sa dingding at pinagpaparausan ni Jeralt. Nakita niya si Rhea nga nakasandig sa bongbong og gihilawas ni Jerall. Nang makita ni Yuan ang ginagawa ni Jeralt kay Rhea, agad siyang umalis at nagsumbong sa may-ari ng sinehan na si Jodi. Sa nakita ni Yuan ang gihimo ni Jerall kay Rhea, dayon siyang nagsumbong sa tag-iya sa sinehan na si Jodi. Pero sinaway siya ni Jodi at sinabing huwag makialam. Apan gisaway siya ni Jodi og giingnan na ayaw panghilabot. Hindi natinag si Yuan. Wala kalihok si Yuan. Matiyaga niyang hinintay si Rhea na lumabas ng sinehan at sinundan hanggang makauwi sa bahay. Mapailubon niyang gihulat si Rhea na mogawas sa sinehan og gisundan hangtud nakauli sa balay. Pagkatapos ay kinausap niya ang mga magulang nito para ipaalam ang nangyari. Pagkahuman kay gi-istorya niya ang mga ginikanan niini aron ipahibalo ang nahitabo,. Sinamahan pa niya ang tatay ni Rhea na si Julius na magsampa ng reklamo sa mga pulis at tuloy hanapin si Jeralt sa palengke kung saan tindero ang lalaki. Giubanan pa niya ang amahan ni Rhea na si Julius na mag-sang-at og reklamo sa mga pulis og dayon pangitaon si Jerall sa palengke kung asa tindero ang lalaki. Inaresto si Jeralt at dinala sa presinto. Gidakop si Jerall og gidala sa presinto. Pagkatapos ng kaukulang imbes_tigasyon at pagsuri sa biktima, sinampahan si Jeralt ng kasong rape sa korte. Pagkahuman sa katugbang imbestigasyon og pagsusi sa biktima, gisang-at ang kasong rape kay Jerall sa korte. Matapos ang arraignment kung saan itinanggi ni Jeralt ang akusasyon laban sa kanya, nagdesisyon ang korte at hinatulan ito sa kasong rape. Human ang arrignment kung asa gilimod ni Jerall ang akusasyon batok kaniya, nagdesisyon ang korte og gihukman kini sa kasong rape. Ayon sa korte, kahit hindi napatunayan ng prosekusyon na gumamit ng dahas si Jeralt para mapagtagumpayan na makuha ang pagkababae ni Rhea, rape pa rin ang nangyari dahil ang biktima ay pipiÕt bingi at wala sa tamang pag-iisip. Matud sa korte, maski dili mapamatud-an sa prosekusyon na nigamit og kusog si Jerall aron malampuson na makuha ang pagkababae ni Rhea, rape pa gihapon ang nahitabo tungod ang biktima kay amang ug bungol na wala sa tamang pangutok. Hindi matatawag na pumayag ang biktima sa nangyari. Dili matawag nga nisugot ang biktima sa nahitabo. Kinatigan ng Supreme Court ang desisyon ng mababang hukuman. Gidapigan sa Supreme Court ang desisyon sa mababang hukunan. Ayon sa SC, dahil sa pisikal at mental na kalagayan ni Rhea, hindi masasabing nasa tamang wisyo siya nang pumayag na may mangyari sa kanila ni Jeralt. Matud sa SC, gumikan sa pisikal ug mental na kahimtang ni Rhea, dili maingon nga naa sa tamang wisyo siya na nisugot na adunay mahitabo sa ilaha ni Jerall. Paano makakatanggi ang isang pipiÕt bingi na trese anyos na dalagita sa isang lalaking may taas na 5Õ8 na tulad ni Jeralt. Unsaon pagdumili ang usa ka amang ug bungol na trese ang edad na dalagita sa usa ka lalaking adunay taas nga 5'8 na sama ni Jerall. Isang taong nasa tamang pag-iisip lang ang tatanggi at makapag-iisip ng kahihinatnan ng ginawa nilang pagtatalik sa loob ng isang pampublikong palikuran kaya hindi masasabing nagkaroon ng intelihenteng desisyon sa nangyari ang biktima. Usa ka tawong naa sa hustong panghunahuna lang ang magdumili ug makahunahuna sa kasangpotan sa gibuhat nilang pakighilawas sa sulod sa usa ka pampublikong kasilyas maong dili makaingon na adunay intelehintong desisyon ang nahitabo sa biktima. Wala siyang kamalay-malay sa moral na epekto at sa sasabihin ng publiko sa nangyari dahil kahit nga ang paliligo sa ilog ng nakahubad at pagtalon sa tulay ay hindi man lang niya naiisip. Wala siyay kahibalo sa moral na epekto ug ingnon sa publiko ang nahitabo tungod maskin gani ang pagligo sa sapa kay nakahubo og ang pag-ampbak sa tulay kay wala lang man niya nahunahunaan. Imposible rin ang palusot ni Jeralt na si Rhea pa ang nang-akit at nagyaya sa kanya na makipagtalik sa palikuran ng mga lalaki. Imposible ang palusot ni Jerall na si Rhea pa ang nangdani ug nangdapit sa iya na makighilawas sa kasilyas sa mga lalaki. Sa katunayan nga, doon sila nahuli sa CR ng babae. Sa katinuod gyod, didto sila nadakpan sa CR sa babae. Maraming issue at hamon na dapat harapin bilang Speaker_ ng Kamara de Representante si Lord Allan Velasco. Daghang isyu ug hagit na kinahanglang atubangon sa Speaker sa Kamara de Representante si Lord Allan Velasco. Hinamon ni Jeffrey Ka Eric Celis dating kadre ng NPA na imbestigahan ni Velasco ang mga kongresistang kasapi ng Makabayan Bloc upang ilantad ang tunay nilang motibo_. Gihagit ni Jeffrey Ka Eric Celis kanhing kadre sa NPA na imbestigahan ni Velasco ang mga kongresistang apil sa Mabakabayan Bloc aron mabutyag ang tinuod nilang tumong. Ani Celis handa siya at ang kanyang mga kasamahang dating kadre ng CPP-NPA na ibunyag ang buong kato_tohan tungkol sa pagiging umanoÕy miyembro ng kilu__sang komunista ng Makabayan Bloc members gaya nina Reps. Gaite, Cullamat, Zarate, Elago, Brosas at Castro. Matud kay Celis andam siya og ang iyang mga kauban sa kanhing kadre sa CPP-NPA na ibutyag ang tibuok katinud-an mahitungod sa mahimo kunong miyembro sa lihok komunista sa Makabayan Bloc members sama nila Reps. Gaite, Cullamat, Zarate, Elago, Brosas ug Castro. Inupakan ng todo ng mga dating kadre ng CPP-NPA ang Makabayan Bloc sa isang press briefing. Giupakan og grabeh sa mga kanhing kadre sa CPP-NPA ang Makabayan Bloc sa usa ka press briefing. Inakusahan ni Celis ang naturang mga kongresista na ginagamit ang pera ng bayan para sa buktot nilang misyong guluhin ang bansa. Gipasangil kay Celis ang maong mga kongresista na gigamit ang kwarts sa bayan alang sa buktot nilang misyong gubuton ang nasud. Php 68 million ang inilalaang budget sa kanila taun-taon. Php 68 milyon ang gitaganang budget sa ilaha kada tuig. Di ba karumal-dumal ang ginagawang pananambang at sabotahe ng mga rebeldeng NPA na tila inaayudahan pa ng gobyerno sa pagpopondo sa mga kinatawan nila sa Kongreso? Dili pa salawayon ang gihimong banhig ug sabotahe sa mga rebeldeng BPA na murag ginatabangan sa pa sa gobyerno sa pagpondo sa mga representante nila sa kongreso. Papaano kaya haharapin ni Velasco ang hamong ito? Unsaon kaha pag-atubang ni Velasco sa kini nga hagit? Papatulan ba niya ang panawagan o mananahimik na lamang siya? Patulan ba niya nag panawagan o maghilom na lamang siya? Kung magugunita, ipinakita agad ni Velasco ang pagkampi sa grupong makakaliwa sa Kamara sa pagdepensa sa mga ito. Kung maghinumdom, gipakita dayon ni Velasco ang pagdapig sa grupong makawalhon sa Kamara sa pagdepensa sa mga kini. Hindi lang iyan. Pinanigan pa ni Velasco ang Maka_ba_yan Bloc mula sa sinasabing red-tagging ni Lieutenant General Antonio Parlade Jr., tagapagsalita ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict. Dili lang kana, gipakita dayon ni Velasco ang pagbayas sa grupong makawalhon sa Kamara sa pagdepensa sa mga kini. Nanindigan pa si Velasco na palso ang ginagawang mga pahayag ni Parlade laban sa Makabayan Bloc na akusasyon. Mibarog pa si Velasco na bakak ang gihimong mga pahayag ni Parlade batok sa Makabayan Bloc na akusasyon. Tingnan natin ang baptism of fire ni Velasco. Tan-awon nato ang baptism of fire ni Velasco. May bagong pag-aaral na ang sukang puti (Apple Cider Vinegar) ay maaaring makatulong sa may diabetes at pampapayat din. Adunay bag-ong pagtuon na ang suka nga puti (Apple Cider Venegar) kay mahimong makatabang sa adunay diabetes ug pampapayat pod. Bukod dito, mabisa rin itong panlaban sa alipunga, kulugo, balakubak at iba pa. Gawas niini, epektibo pod kining pangkontra sa alipunga, kalunggo, kaspa ug uban pa. Ang pag-inom ng sukang puti ay maaaring magpa_baba ng asukal sa dugo (blood sugar levels). Ang pag-inom sa suka nga puti kay mahimong makapaubos sa asukar sa dugo (blood sugar levels). Ayon sa pagsusuri ni Dr. Carol Johnston ng Department of Nutri_tion sa Arizona State University, ang pag-inom ng 2 kut_sa_ritang sukang puti na inihalo sa isang basong tubig_ bago kumain ay makapipigil sa biglang pagtaas ng blood sugar pagkatapos kumain. Matud sa pagsusi ni Dr. Carol Johnston sa Department of Nutri_tion sa Arizona State University, ang pag-inom og 2 kut_sa_ra nga suka nga puti na gihalo sa usa ka basong tubig_ bag-o mokaon kay makapugong sa kalit na pagtaas ng blood sugar pagkahuman mokaon. Nakatulong ito sa mga taong may dia_betes o kahit sa normal na tao. Nakatabang kini sa mga tawong adunay diabetes o maksi sa normal na tawo. Ayon kay Dr. Johnston, ang acetic acid ng suka ay po_sibleng pumipigil sa pagtunaw ng carbohydrate na ating kinain. Matud kay Dr. Johnston, ang acetic acid sa suka kay mahimong mopugong sa paghilis sa carbohydrtaes sa atong gikaon. Dahil dito, hindi na ito maa-absorb ng ating katawan at maidudumi na lang. Tungod niini, dili na kini maka-absorb sa atuang lawas ug malibang na lang. Bukod sa pag-inom ng iyong regular na gamot sa diabetes, puwede rin itong subukan. Gawas sa pag-inom sa imong regular na tambal sa diabetes, mahimo pod kining sulayan. Ayon sa pagsusuri ni Elin Ostman, Ph.D. ng Lund University, ang pagkain ng tinapay na may kasabay na sukang puti ay makababawas sa pagkagutom pagkatapos kumain. Matud sa pagsusi ni Elin Ostman, Ph.D. sa Lund University, ang pagkaon sa pan na adunay sabay na suka nga puti kay makaminus sa pagkagutom pagkahuman mokaon. May isa pang research si Dr. Johnston, kung saan ang 30 katao ay kumain ng 2 kutsarang sukang puti, kasama ang kanilang pagkain sa tanghalian at hapunan. Adunay usa pang research si Dr. Johnston, kung asa ang 30 katawo kay mikaon og 2 kutsara nga sukang puti, kauban ang ilahang pagkaon sa paniudto ug panihapon. Pagka_tapos ng 4 na linggo, nakita niyang pumayat ng 2 pounds ang lahat ng sumubok nito. Pagkahuman sa 4 ka semana, nakita niya na nipayat og 2 pounds ang tanang nisulay niini. May iilan pa nga ang pumayat ng 4 pounds. Adunay pila pa lang ang nipayat og 4 pounds. Babala: Ang purong suka ay matapang at acidic. Pasidaan. Ang puro nga suka kay isog ug acidic. Kapag hindi mo ito hinaluan ng tubig o pagkain, puwede itong makasira ng lalamunan, ipin at sikmura. Kung wala nimo kini gisagulan og tubig o pagkaon, mahimo kining makadaot sa tutunlan, ngipon ug tiyan. Huwag din itong subukan kung ikaÕy may ulcer o hyperacidity. Ayaw pod kini sulayi kung ikaw adunay ulcer o hyperacidity. Para hindi masyadong maasim, puwedeng paghaluin ang 1-2 kutsaritang sukang puti, kaunting honey o asukal, at isang basong tubig. Aron dili kaayo aslom, mahimong isagol ang 1-2 kutsarang suka nga puti, gamay nga honey o asukar, og usa ka basong tubig. Iniinom ito bago kumain. Inumon kini bag-o mokaon. Ang isa pang mas safe na paraan ng paggamit ng sukang puti ay ang paghalo nito sa iyong regular na kinakain. Usa sa mas pinakaluwas na pamaagi sa paggamit sa suka nga puti kay ang paghalo niini sa inyong regular na ginakaon. Gamitin ang suka para sa ensalada (huwag na ang mayonnaise dressing). Gamiton ang suka alang sa ensalada (ayaw na ang mayonnaise dressing). Isawsaw sa suka ang pritong isda at kanin. Isawsaw ang suka sa pritong isda ug kan-on. Huwag po ito sobrahan. Ayaw kini palabii. Ang 1-2 kutsaritang suka (5-10 ml) kasabay ng iyong pagkain, ay maaaring makatulong sa iyong pagpapapayat. Ang 1-2 kutsaritang suka (5-10 ml) kauban sa imong pagkaon, kay mahimong makatabang sa imong pagpapayat. Ang impeksiyon sa tainga (swimmerÕs ear) ay nakukuha sa pagligo sa maruming swimming pool o sa dagat. Ang impeksiyon sa dalunggan (swimmer's ear) kay nakuha sa pagligo sa hugaw na swimming pool o sa dagat. Para gamutin ito, maghalo ng _ kutsaritang sukang puti, _ kutsaritang alcohol at _ kutsaritang tubig na malinis. Aron tambalan kini, magsagol og 1/2 kutsarita na sukang puti, 1/2 kutsaritang alcohol ug 1/2 kutsaritang tubig na limpyo. Itagilid ang ulo at ipatak ito sa loob ng tainga. Itakilid ang ulo ug ipatak kini sa sulod sa dalunggan. Hayaan itong manuot ng 1-2 minuto bago ipatulo ang suka palabas. Pasagdi kining mosunop sa 1-2 minutos bag-o ipatulo sa suka pagawas. Gawin ito ng 2 beses sa maghapon hanggang gumaling ang impeksyon. Buhata kini sa 2 ka higayon sa hapon hangtud maayo ang impeksyon. Tandaan: Huwag itong gagawin kung posibleng butas ang iyong eardrum. Hinumdumi: Ayaw kini buhata kung posibleng buslot ang imong eardrum. Ang alipunga ay impeksyon sa pagitan ng daliri ng paa. Ang alipunga kay impeksyon sa taliwala sa tudlo ug tiil. Nakukuha natin ito kapag laging basa o pawis ang ating paa. Makuha pod nato kini kung basa o singot ang atong tiil. Para magamot ito, maghalo ng 1 basong sukang puti at 1 basong tubig sa isang palanggana. Aron matambalan kini, magsagol og 1 basong sukang puti ug 1 basong tubig sa usa ka planggana. Ibabad ang iyong paa ng 15 minuto, 2 beses sa maghapon. Ihumol ang imong tiil sa 15 minutos, 2 ka higayon matag hapon. Tuyuin ang paa maigi pagkatapos ibabad. Paugaha ang tiil og maayo human sa humol. Puwedeng pahiran ng alcohol ang paa para mapatay din ang mga bacteria. Mahimong pahidan og alcohol ang imong tiil aron mapatay dinhi ang mga bacteria. Gawin ito ng ilang araw hanggang sa mawala ang alipunga. Buhata kini sa pila ka adlaw hangtud sa mawala ang alipunga. Minsan, ang mga babae ay nagkakaroon ng makati at puting discharge sa kanilang puwerta. Usahay, ang mga babaye kay adunay katol ug puti nga discharge sa ilahang puwerta. Puwedeng makuha ito sa paggamit ng nylon na panty at pantyliner. Mahimong makuha kini sa paggamit og nylon na panty ug pantyliner. Kailangan ding laging maghugas pagkatapos umihi o dumumi. Kinahanglan pod na kanunay manghugas human mangihi o malibang. Para magamot ito, nagbibigay ang doktor ng anti-fungal suppository. Aron matambalan kini, nagahatag ang doktor og anti-fungal suppository. Ngunit kung walang pera, puwedeng maghalo ng 1 kutsarang sukang puti sa 2 basong maligamgam na tubig. Apan kung walay kwarta, mahimong maghalo og 1 kutsarang sukang puti sa 2 ka basong malig-ong tubig. Gamitin ito para hugasan ang loob at labas ng puwerta (douching). Gamiton kini aron hugasan ang sulod ug gawas sa puwerta (douching). Gawin ito ng 2 beses sa maghapon at sa loob ng 5-7 araw. Buhata kini sa 2 ka higayon sa maghapon og sa sulod sa 5-7 ka adlaw. Kapag gumaling na ang impeksyon, tigilan na ang paghugas sa loob ng puwerta, dahil nakasasama din ito sa katagalan. kung maayo na ang impeksyon, undangan ang paghugas sa sulod sa puwerta, tungod kay makadaot pod kini sa kadugayan. Kumain din ng isang tasang Yogurt sa loob ng 5 araw para manumbalik ang lactobacillus, ang mga good bacteria ng ating katawan. Mokaon pod og usa ka tasang yogurt sa sulod sa 5 kaadlaw aron manumbalik ang lactobacillus, ang mga good bacteria sa atong lawas. Mahirap gamutin ang kulugo. Lisod tambalan ang kalunggo. Mahal ang gastos para magpa-cautery sa doktor. Mahal ng magasto aron magpa-cautery sa doktor. Ang isang home remedy ay ang paggamit ng cotton ball na sinawsaw sa purong sukang puti. Ang usa ka home remedy kay ang paggamit og cotton ball nga isawsaw sa puro nga sukang puti. Ipatong itong cotton ball sa kulugo at i-tape ng band-aid sa buong magdamag. Ipatong kining cotton ball sa kalunggo og i-tape sa band-aid sa tibuok gabii. Siguraduhing basang-basa ang cotton ball ng suka. Siguraduha nga basa ang cotton ball sa suka. Medyo mahapdi ito. Murag hapdos kini. Gawin ito araw-araw sa loob ng 2 linggo o lampas pa. Himua kini kada adlaw sa sulod sa 2 semana o lampas pa. Pagkalipas ng ilang araw, mamamaga at mangingitim ang kulugo, bago ito tuluyang matatanggal. Pagkalabay sa pila ka adlaw, manghubag o mangitom ang kalunggo, bago kini dayong matanggal. Ituloy pa rin ang paglagay ng suka ng ilang araw para hindi bumalik ang kulugo. Ipadayon gihapon ang pagbutang og suka sa pila kaadlaw aron dili mobalik ang kalunggo. Maghugas palagi ng kamay para hindi lumipat ang kulugo sa ibang parte ng katawan. Manghugas kanunay og kamot aron dili mobalhin ang kalunggo sa laing bahin sa lawas. Maghalo ng 1 tasang maligamgam na tubig at 1 tasang sukang puti. Maghalo sa 1 tasang malig-on nga tubig og 1 tasang sukang puti. Mag-shampoo at magbanlaw ng buhok. Mag-shampoo ug hugasan ang buhok. Pagkatapos ay saka ipahid ang sukang puti sa may puno ng iyong buhok (hair roots) kung nasaan ang balakubak. Pagkahuman kay diha ipahid ang sukang puti sa ulohan sa imong buhok (hair roots) kung asa ang kaspa. Hayaan ito ng 30 minutos bago banlawan. Pasagdan kini sa 30 ka minutos bago hugasan. Gawin ito ng 1-2 beses kada linggo para mabawasan ang balakubak. Himua kini sa 1-2 beses kada semana aron maminus ang kaspa. Kapag hindi pa rin gumagaling, damihan mo ang halo ng sukang puti at bawasan ang tubig. Kung wala pa gihapon naayo, daghanon nimo og halo sa sukang puti og gamaya ang tubig. Ang acetic acid ng suka ang papatay sa fungus na Malassezia furfur, na nagdudulot ng balakubak. Ang acetic acid nga suka ang mopatay sa fungus na Malassezia furfur, nga nagdala sa kaspa. Maraming nagsasamantalang negosyante pag_katapos ng bagyo. Daghang nagpahimulos nga negosyante pagkahuman sa bagyo. Ito ang kanilang pinakahihintay para maitaas ang kanilang mga paninda lalo na ang mga pagkain at mga materyales sa pagpapagawa ng bahay. Kini ang ilang gipaabot aron mapataas ang ilahang tinda labaw na ang mga pagkaon og mga materyales sa pagbuhat og balay. Alam nilang hindi na makakapiyok ang mga nangangailangan kahit sobra-sobra ang pinatong sa paninda. Kabalo sila nga dili na makapiyok ang mga nanginahanglan maski sobra na kaayo ang gipatong sa gitinda. Walang ipinagkaiba ang mga gahamang negos_yante sa mga buwitre na nagsusulputan kapag nakaamoy ng mga bangkay. Walay kalahian ang mga hakog nga negosyante sa mga buwitre nga nagsulputan kung adunay napanimahuan nga patayng lawas. Walang pakialam ang mga ganid at gahamang negosyante sa kalagayan ng mga biktima ng bagyo o anupamang kalamidad. Walay labot ang mga ganid ug hakog nga negosyante sa kahimtang sa mga biktima sa bagyo o unsa pa mang kalamidad. Ang nasa isip ng mga gahaman ay kumita nang malaki. Ang naa sa hunahuna sa mga hakog kay ang mukita og dako. Mabuti pa nga ang mga buwitre at kapag nabusog sa laman ng bangkay ay titigilan na ang pagsila. Maayo pa gani ang mga buwitre og kung nabusog na sa unod sa patayng lawas kay undangan na nila ang pagkaon. Ang mga gahamang negosyante ay walang iniisip kundi ang kumita nang kumita hanggang umapaw sa bulsa ang kanilang pera. Ang mga hakog nga negosyante kay walay gihunahuna kundi ang mukitaog mukita hangtud muawas sa bulsa ang ilahang kwrta. Sa pananalasa ng Bagyong Rolly na nag-iwan na ng 16 na patay sa Bicol Region, tiyak na may mag__sasamantalang negosyante at ang mga ito ang nara__rapat bantayan ng Department of Trade and Industry (DTI). Sa pagpangdaot sa Bagyong Rolly na nagbilin na sa 16 ka patay sa Bicol Region, Siguradong adunay mga mapahimuslanong negosyante og ang mga kini ang angay bantayan sa Department of Trade and Industry (DTI). Bukod sa Bicol Region, sinalanta rin ang mga bayan sa Quezon at maging ang Batangas. Gawas sa Bicol Region, naapil pod ang bayan sa Quezon ug bisan pa ang Batangas. Si Rolly ang pinakamalakas na bagyo sa buong mundo ngayong 2020. Si Rolly ang pinakakusog na bagyo sa tibuok kalibutan sa karong 2020. Noong nakaraang linggo, nanalasa rin ang Bagyong Quinta sa lugar na tinahak ng Bagyong Rolly. Katong miaging semana, nandaot pod ang bagyong Quinta sa lugar na giagian ni Bagyong Rolly. Nararapat na maging matalas ang pang-amoy ng DTI at iba pang awtoridad para hindi makapag_samantala ang mga negosyante. Angay lang na mahimong hait panimaho sa DTI ug uban pang awtoridad aron dili makapahimulos ang mga negosyante. Mga pangunahing paninda na gaya ng bigas, sardinas, noodles_, kape at asukal ang kadalasang itinataas ang presyo sa mga lugar na sinalanta ng bagyo. Mga pangunang tinda na sama sa bugas, sardians, noodles, kape ug asukar ang kasagaran gipataas ang presyo sa mga lugar na giagian og bagyo. Bantayan ang mga ito. Kawawa naman ang mga biktima ng kala_midad. Bantayan ang mga kini. Kaluoy naman pod sa mga biktima sa katalagman. Hindi sana matulog sa pansitan ang mga taga-DTI ngayong panahon. Dili unta matulog sa pansitan ang mga taga- DTI karong panahon. Kawawa naman ang mga biktima ng bagyo kung mabibiktima ng mga ganid na buwitre. Kaluoy pod sa mga biktima sa bagyo kung mabiktima sa mga bangis sa buwitre. Ipatikim ng DTI ang kanilang kamaong bakal sa mga gahamang negosyante. H Ipatilaw sa DTI ang ilahang puthaw nga kumo sa mga hakog nga negosyante. uwag patawarin ang mga ganid na nagsasamantala sa panahon ng kalamidad. Ayaw pasayloa ang mga hakog na mapahimuslanon sa panahon sa kalamidad. Naging ligtas ang Metro Manila sa hagupit ng Bagyong Rolly, ang pinakamalakas na bagyo sa taong ito, sa buong mundo. Nahimong luwas ang Metro Manila sa bayolenteng Bagyong Rolly, ang pinakakusog na bagyo sa karong tuig, sa tibuok kalibutan. Batay sa unang pagtahak ng bagyo, nagbabala ang PAGASA na maaaring dumaan malapit sa Metro Manila kaya naglabas ng mga babala hinggil sa malakas na hangin at pagbaha. Sumala sa unang paglakang sa bagyo, nagpasidaan ang PAG-ASA na mahimong moagi duol sa Metro Manila maong nagpagawas og pasidaan mahitungod sa kusog na hangin ug baha. At dahil sa naging karanasan ng Metro Manila noong Bagyong Ondoy, tila naging mas ma_ingat na nga ang karamihan. Og tungod sa nahimong kasinatian sa Metro Manila kaniadtong Bagyong Ondoy, murag mas amping na gyod ang kadaghanan. Pero nang tumama na ang bagyo sa bansa, ilang beses din nag-landfall kaya nagbago ang pagtahak ng bagyo. Apan sa niigo na ang bagyo sa nasud, pila ka higayon pod ang paglandfall maong nabag-o ang pagtunob sa bagyo. Imbes na Metro Manila ang tinamaan, ang lalawigan ng Batangas ang tumanggap ng ragasa ni Rolly. Imbes sa Metro Manila ang maigo, ang probinsya sa Batangas ang nidawat sa ragasa ni Rolly. Halos na_lusaw na ang bagyo, pero ang iniwang pinsala ay malaki. Hapit mahilis na ang bagyo, apan ang gibiyaang kadaot kay dako. Ang tinatantiyang pinsala sa agrikultura ay higit P1 bilyon. Ang gibanabanang kadaot sa agrikultura kay kapin P1 bilyon. Sa pampublikong imprastraktura naman, P6 na bilyon na ang danyos. sa pampublikong imprastraktura nam, P6 na bilyon na ang danyos. Ang Bicol region muli ang nangangatal mula sa pinsalang dinulot ng bagyo. Ang Bicol region usab ang nagkurog gikan sa kadaot hinungdan sa bagyo. At 16 ang natalang namatay. Og 16 ang nalistang namatay. Inutos kaagad ang mga kinaukulang ahensiya na simulan na ang pagsasaayos ng mga serbisyo tulad ng telco, pagbalik ng tubig at kuryente at paglinis ng mga kalsada. Gimanduan dayon sa mga katugbang ahensiya na sugdan na ang pag-ayos sa mga serbisyo sama sa telco, pabalik sa tubig ug kuryente ug paglimpyo sa mga kalsada. Tulungan din ang mga napilitang lumikas mula sa mga peligrosong lugar. Tabangan pod ang mga napugos mobakwit gikan sa mga peligrong lugar. Pagkain, tubig at damit ang kanilang kailangan. Pagkaon, tubig ug sinina ang ilahang kinahanglan. Ang nakasunod na bagyong Siony ay maaaring hindi na direktang tumama sa bansa. Ang nakasunod sa bagyong Siony kay mahimong dili na direktang maigo sa nasud. Sana nga. Unta gyod. Malawak na ang pinsalang dinulot ng mga Bagyong Quinta at Rolly. Lapad na ang kadaot hinungdan sa mga Bagyong Quinta ug Rolly. Hindi kailangan ng karagdagang pampabigat ang ating mamamayan. Dili kinahanglan og dugang pampabug-at sa atong lungsuranon. Sa ngayon ay malayo pa rin ang bansa sa lubos na pag_hahanda sa bagyo. Sa karon kay layo pa gihapon ang nasud sa hingpit na pagpangandam sa bagyo. Magtataka ka nga na kung madalas naman tinatamaan ng malakas na bagyo ang bansa, bakit tila nagkukulang pa rin sa preparasyon. Matingala ka bitaw na kung pirmi naman maigo sa kusog na bagyo ang nasud, nganong murag kulang gihapon sa preparasyon. Kahit ang pagbabaha ay hindi pa masolusyunan sa kabila ng napakalaking budget ng DPWH sa ilalim ng kahit kaninong administrasyon. Maski ang pagbaha kay dili pa masulbad maski sa dako kaayo nga budget sa DPWH sa ilalom sa maski kinsang administrasyon. Hindi ba dapat dito naka-focus ang DPWH para tuluyan nang matugunan ang problema ng pagbabaha? Dili ba dapat dinhi naka-focus ang DPWH aron matubag dayon ang problema sa pagbaha? Sang-ayon ako sa paglikha nang maraming kalsada. Uyon ako sa pagmugna sa daghang kalsada. Pero ano ang magiging silbi ng kalsada sa malalim na baha? Apan unsa nag mahimong silbi sa kalsada sa lalom na baha? At masabi ko lang na marami nang ahensiya ang gobyerno para matugunan ang kalamidad. Og maingon lang nako na daghang ahensiya sa gobyerno aron mahatag sa kalamidad. Hindi na kailangan ng karagdagang ahensiya kung dapat kinakaya na ng mga ibaÕt ibang kagawaran at ahensiya. Dili na kinahanglan ang dugang ahensiya kung angay kayahon na sa mga lain-laing departamento ug ahensya. Paghahanda, impormasyon, koordinasyon at tamang paglabas ng pondo at tulong ang kailangan. Pagpangandam,kasayuran, koordinasyon ug hustong pagpagawas sa pondo ug tabang sa mga nanginahanglan. Nagiging malakas muli ang panukala na magbuo ng hiwalay na ahensiya para lang tungunan ang mga kalamidad. Nahimong kusog usab ang sugyot na maporma sa bulah na ahensya aron lang ipokus ang mgakatalagman. Kailangan pa ba iyan? Kinahanglan pa ba kana? Hindi ba may National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) na para riyan? Dili ba adunay National Disaster Risk Reduction and Managment Council (NDRRMC) na alang ana? May pera pa ba ang gobyerno, sa panahon pa ng pandemya, para makapaglikha ng bagong ahensiya? Adunay kwarta pa ba ang gobyerno , sa panahon pa sa pandemya, aron makamugna og bag-ong ahensya? Kahapon ay natuloy na ang Presidential Elections sa Amerika. Kagahapon kay nadayon na ang Presidential Elections sa Amerika. Sa ilang araw ay magkakaalaman na kung ang kontrobersiyal na si President Donald Trump ay rere_galuhan pa ng mga kano ng sariwang 4 year term. Sa pila ka adlaw kay mahibaw-an na kung ang kontrobersyal na si President Donald Trump kay regaluhan pa sa mga kano og lab-as na 4 years term. Kahit ano pang sabihin at sino pa man ang katunggali, itong 2020 election ay referendum ng mga Amerikano sa liderato ng kanilang Pangulo. Maski unsa pa ang iingon ug kinsa pa man ang makaatbang, kining 2020 election kay referendum sa mga Amerikano sa liderato sa ilahanag Presidente. Araw pa ang bibilangin dahil marami-raming botante ang bumoto sa paraan ng pag-mail-in ng kanilang balota. Adlaw pa ang ihapon tungod daghan-daghang botante ang moboto sa pamaagi sa pag-mail-in sa ilahang balota. Ngayong panahon ng pandemya, maraming mamamayan na umiwas sa pagbotong personal sa araw ng halalan. Karong panahon sa pandemya, daghang lungsuranon na ang molikay sa pagbotong personal sa adlaw sa eleksiyon. Sa mga Estado, tatanggap ang kanilang CO_MELEC ng boto sa mail basta kita sa tatak ng post office na hanggang Nobyembre 3 rin ito naipadala. Ang mga Estado, makadawat ang ilahang COMELEC sa boto sa mail basta kita sa tatak sa post office na hangtud Nobyembre 3 pod kini ipadala. Kapag Nob_yembre 4 o lampas pa ang post mark ay hindi na papa_yagan. Kung Nobyembre 4 o lampas pa ang post mark kay dili na tugutan. Tinatayang magiging mahigpit muli ang labanan kung kaya hindi mauulit ang mga nakasanayan dating mapa_yapang transition. Gibanabanang mahimong istrikto na usab ang panagsangka maong dili mausab ang mga naandan saunang malinawong transition. Itong tensiyon sa halalan ay dadag_dag sa nakalatag nang tensyon sa lipunan sa mga nang_yayaring diskriminasyon sa mga kapatid nating African-American at sa mga paghigpit sa mga immigrant mula sa ibaÕt ibang bansa. Kining tensyon sa eleksiyon kay modungag sa nakahigda nang tensyon sa katilingban sa mga nahitabong diskriminasyon sa mga igsoon natong African-American og sa mga pagdili sa mga immigrant gikan sa lain-laing nasud. Kung kaya hindi lang normal na alitan ang inaasahan ng mga negosyo sa mga komunidad. Maong dili lang normal na panaglalis ang gipaabot sa mga negosyos sa mga komunidad. Ang mga pina_kitang lakas o puwersa ng marchers sa mga protesta sa isang panig ay iyong mga pumalag sa Black Lives Matter protest at sa kabila naman ang mga loyalist ni President Trump or mga nananalig na ang Amerika ay maihubog sa anyong nagugustuhan ay malamang lamang maging mitsa ng higit na malalang lamat sa lipunan. Ang mga gipakitang kusog o puwersa sa marchers sa mga protesta sa usa ka kilid kay kadtong mga nipalag sa Black Lives Matter protest og sa laing bahin naman ang mga loyalist ni President Trump o mga magtutuo na ang Amerika kay mahimo nga hulma sa gitinguha nga porma kay lagmit mahimong mitsa sa labi kagrabe nga sakit sa katilingban. KaliwaÕt kanan ay pinagpaplanuhan na ang mga worst case scenario. Wala tuo kay giplanuhan na ang mga worst case scenario. Ang dasal ng marami ay sanaÕy magkaroon ng malinaw na trend ang resulta ng eleksyon kesyo kay Trump or sa kalaban niyang si Vice President Biden nang mas madaling matanggap ng madla na ang pasya ng nakararami ay karapat dapat sundan. Ang ampo sa kadaghanan kay unta adunay tin-aw na trend ang resulta sa eleksyon kesyo kay Trump o sa kalaban niyang si Vice President Biden na mas daling dawaton sa katawhan na ang desisyon sa kadaghanan kay takus sundon. May pondo nang inilaan bilang pambili ng bakuna laban sa COVID-19. Adunay pondo ang gitagana alng sa pampalit og bakuha batok sa Covid-19. Nagtalaga na rin ng isang tagapamahala sa pagbili at tamang distribusyon ng bakuna sa ating mga kababayang kailangang mabakunahan. Nagbutang na pod og usa ka manager sa pagpalit ug hustong pag-apod-apod sa bakuna sa atong mga kababayan kinahanglang mabakunahan. Sana, sana lang huwag na itong pagmulan muli ng katiwalian ng maraming mapagsamantala sa loob man at labas ng pamahalaan. Unta, unta lang ayaw na kining og gigikanan usab sa kurapsiyon sa daghang mapahimuslanon sa sulod man og gawas sa gobyerno. Ang problema kasi, kahit isang seryosong problema ang pandemya, marami pa rin ang inuuna ang pagpapataba ng bulsa sa halip na tulungan ang sambayanang malampasan ang krisis. Ang problema man gyod, maski usa ka seryosong problema ang pandemya, daghan pa gihapon ang giuna ang pagpataba sa bulsa kaysa tabangan ang mga tawo na malampasan ang kalisud. Nung unang sinalakay tayo ng pandemya, nagkaroon ng hoarding ng face masks at alkohol at makabili man ng mga ito, napakataas ng presyo. Kaniadto giatake kita og pandemya, adunay hoarding sa face mask ug alcohol ug makapalit man niini, hastang taasa sa presyo. Pati mga COVID test kits ay ibinebenta nang napakamahal na kung minsan ay umaabot pa ng higit sa sampung libong piso sa mga pribadong pagamutan. Apil mga COVID test kits kay ginabaligya sa hastang mahala na kung usahay kay moabot pa sa labaw na pulo kalibo nga pisos sa mga pribadong tambalan. Pati nga ang PhilHealth at Philippine Red Cross ay nagkaroon ng sigalot dahil hindi agad binayaran ng una ang mahigit sa isang bilyong pisong inabono ng Red Cross sa pagbili ng mga test kits. Apil gani ang PhilHealth ug Philippine Red Cross kay adunay bikil tungod wala dayon gibayaran sa una ang kapin sa usa ka bilyong pisong giabono sa Red Cross sa pagpalit sa mga test kits. Wala pang bakuna at itoÕy inaasahang darating na bago matapos ang taon o sa unang bahagi ng 2021. Wala pay bakuna og kini ginapaabot moabot na bag-o mahuman ang tuig o sa uanang bahin sa 2021. Para ko nang nakikinita na ito ay magiging napakamahal at puwedeng lalo pang tumaas ang halaga kapag hinaluan ng anomalya ng mga ganid at mapagsamantala. Murag nakita na nako kini na mahimong mahall kaayo og mahimong labaw pa na motaas ang kantidad kung sagulan sa anomalya sa mga hakog ug mapahimuslanon. Umaasa lang tayo sa itinalagang vaccine czar ni Presidente Duterte na si Carlito Galvez na hindi magpapabaya sa tungkulin upang tanuran ang bakuna laban sa mga tiwali at mapagsamantala, sa loob man at labas ng pamahalaan. Naglaom lang kita sa gitaganang vaccine czar ni Presidente Duterte na si Carlito Galvez nga dili magpasagad sa katungdanan aron tanuran ang bakuna batok sa mga kurap ug mapahimuslanon, sa sulod man o gawas sa gobyerno. At sa mga may maitim na balak, ang masasabi natin ay magkaroon naman kayo ng budhi at unahing isipin ang kapakanan ng mga taumbayan na kapakanan din ng mga taong malalapit sa inyo. Og sa mga adunay ngitngit nga tumong, ang maingon nato kay anaa unta moy konsensiya ug unahon ang paghunahuna ang kaayuhan sa katawhan na kaayuhan pod sa mga tawong duol kaninyo. UMAKYAT na sa 16 ang namatay dahil sa pana_nalasa ng Bagyong Rolly noong Linggo. NIKATKAT na sa 16 ang namatay tungod sa pag-atake sa Bagyong Rolly kaniadtong semana. Karamihan sa mga namatay ay mula sa Albay at Catanduanes na pinakagrabeng sinalanta ni Rolly. Kadaghanan sa mga namatay kay gikan sa Albay ug Catanduanes na piankagrabeng gidaot ni Rolly. Ang mga biktima ay nabagsakan ng puno, naguhuan ng lupa at ang iba ay nalunod. Ang mga biktima kay nahulugan og kahoy, nadahilian og yuta og ang uban kay nalunod. Si Rolly ang itinuturing na pinakamalakas na bagyo ngayong taon sa buong mundo dahil sa lakas ng hangin na umabot sa 225 kph. at may bugso na 280 kph. Si Rolly ang gikonsiderar na pinakakusog na bagyo karon sa tibuok kalibutan tungod sa kusog nga hangin nga miabot sa 225 kph, og adunay bugso na 280 kph. Naulit na naman ang trahedya. Nausab naman pod ang trahedya. Sinisikap ng mga awtoridad na zero casualty ang kanilang lugar sa pagtama ng bagyo pero hindi nangyari. Naningkamot ang mga awtoridad na zero casuatty ang ilahang lugar sa pag-igo sa bagyo apan wala nahitabo. Meron pa rin kasing naging pasaway o matigas ang ulo. Aduna pa man diay ang nahimong pasaway o gahi ang ulo. May mga nagmatigas pa ring residente na hindi umalis ng kanilang mga bahay. Adunay mga gahi gihapong residente na dili mohawa sa ilahang mga balay. Ayaw nilang iwan kahit may nangyayaring forced evacuations sa mga residente sa lugar na nasa tabing ilog, sapa at baybay dagat, mayroon pa ring matitigas ang ulo na ayaw lisanin ang kanilang mga bahay. Dili nila biyaan maski adunay mahitabong forced evacuation sa mga residente sa lugar na naa sa daplin sa sapa, suba, baybayon sa dagat, aduna pa sad gahi og ulo nga dili biyaan ang ilahang balay. Mayroon namang bumabalik at katwiran ay baka raw may magnakaw sa kanilang mga gamit at iba pang pag-aari. Aduna naman mobalik og pangatarungan kay basin daw adunay mokawat sa ilahang mga gamit ug uban pang kabtangan. Isinusugal ang buhay dahil sa kanilang mga ari-arian. Ginasugal ang ilahang kinabuhi tungod sa ilahang mga kabtangan. At dito may mga namamatay. Og dinhi adunay mga nangamatay. May nalulunod at tinatamaan ng mga bumabagsak na puno o mga lumilipad na yero. Adunay nalumos ug naigo sa mga nangahulog na punuan o mga nanglupad na sin. Sa radio report, may mga residente sa Mauban at Real, Quezon na nagmamatigas umalis sa kani-kanilang mga bahay. Sa radio report, adunay mga residente sa Mauban ug Real, Quezon na gahi manghawa sa ilahang mga bahay. Kahit may puwersahan nang paglilikas. Maski adunay pagpangusog nga pagbakwit. Karamihan sa mga pinalilikas ay mga resi_dente na nasa tabing dagat. Kadaghanan sa mga gipabakwit kay mga residente nga naa sa daplin sa dagat. Katwiran ng ilan ay matibay naman daw ang kanilang mga bahay. Pangatarungan sa uban kay lig-on daw ang ilang mga balay. Kabilang ang Quezon sa sinalanta ng Bagyong Rolly. Apil ang Quezon sa gidaot sa Bagyong Rolly. Dito rin sa probinsiyang ito nagdaan ang Bagyong Quinta noong nakaraang linggo. Dinhi pod sa kining probinsiya miagi ang Bagyong Quinta kaniadtong milabay nga semana. Marami talagang residente na kung kailan nandiyan na ang bagyo ay saka lamang lumilikas. Daghan gyod nga mga residente na kung kanus a anaa na ang bagyo kay diha pa lamang mobakwit. Kung kailan ramdam na ramdam na ang bangis ng bagyo at rumaragasa na ang baha ay saka lamang lilikas. Kung kanus-a mabati na ang bangis sa bagyo ug rumagasa na ang baha kay diha pa lamang mobakwit. Nang manalasa ang Bagyong Quinta sa Calapan City, Oriental Mindoro noong nakaraang linggo, ma_rami ring residente sa baybay dagat ang naging pasaway at ayaw umalis sa kanilang mga bahay dahil mayroon daw silang mahahalagang gamit. Sa nandaot na ang Bagyong Quinta sa Calapan City, Oriental Mindoro kaniadtong miaging semana, daghan pod lumulupyo sa daplin sa dagat ang nahimong pasaway at dili mohawa sa ilahang mga balay tungod kay aduna daw silay mahinungdanon kabtanagn. Marami nang namatay dahil sa katigasan ng ulo habang may kalamidad. Daghan na ang nangamatay gumikan sa kagahi og ulo samtang adunay kalamidad. Sila na mismo ang humukay ng kanilang libingan. Sila na mismo ang nikalot sa ilahang lubnganan. Magkaroon na sana ng leksiyon sa mga nangyaring malalagim na trahedya kung may bagyo. Aduna na unta leksyon sa mga nahitabong makalisang nga trahedya kung adunay bagyo. NUÕNG biglang itinigil ni Speaker Cayetano ang debate sa 2021 budget, iniatas niya sa munting komite lang ang mga amyenda dito. Kadtong kalit nga gipaundang ni speaker Cayetano ang debate sa 2021 budget, nagmando siya sa gamay na komite lang ang mga emyenda dinhi. Sa komite isusumite ng mga kongresista ang insertions for later release. Sa komite mopasa ang mga kongresista sa insertions for later release. Ano man ang itawag nila ruÕn, mga ilegal na pork barrels Ôyun. Unsa man ang itawag nila karon, mga ilegal na prok barrels kadto. Mga eksperto sa pork barrel ang mga itinalaga ni Cayetano sa munting komite. Mga eksperto sa pork barrels ang mga gitudlo ni Cayetano sa gamayng komite. Kumita komite, umiiling na nagwika si minority Rep. Lito Atienza, Buhay party. Kumita, komite, pag-uyog sa nagsulti si minority Rep. Lito Atienza, Buhat party. Department of Public Works and Highways ang unang gatasan ng mga honorables. Department of Public Works and Highways ang unang gatasan sa mga honorables. Tinatapyasan kaliwaÕt kanan ang pondong panggawa ng kalyeÕt tulay. Ginakwaan wala ug tuo ang pondong pangbuhat sa kalsada ug tulay. Inililipat sa kani-kanilang distrito. Ginabalhin sa ilahang distrito. Nag-iimbento sila ng flood control pro_jects. Nagmugna sila sila og flood control projects. Bilyun-bilyong piso ang kunwariÕy nagpapa-dredge ng ilog pero walang totoong sukat ng lalim, lawak o haba. Bilyon-bilyong piso ang kunuhay nagpa-dredge sa sapa apan walay tinuod nga sukod sa kalalom, kalapad o kataas. Kinakaltasan din ang pondo ng ibang departamento para sa paboritong proyekto ng mga kongresista. Ginakuhaan pod ang pondo sa ubang departamento aron sa pinalabing plano sa mga kongresista. Diretso sa bulsa ang pork barrel. Diretso sa bulsa ang pork barrel. Hindi lahat natutuwa. Dili tanan nalipay. Binisto ng ilang kalaban ni Caye_tano ang pork barrels sa 2021 budget. Gibutyag sa ubang kalaban ni Cayetano ang pork barrel sa 2021 budget. Para sa dalawang distrito ng Taguig-Pateros nina Cayetano at asawang Rep. Lani Cayetano ay P11.11 bilyon mula sa DPWH, ani Rep. Arnolfo Teves, Negros Oriental. Alang sa duha ka distrito ang Taguig-Pateros nila Cayetano ug asawang Lani Cayetano kay P11.11 bilyon gikan sa DPWH, matud kay Rep. Arnolfo Teves, Negros Oriental. Kay Deputy Speaker L-Ray Villafuerte ng CamSur na kakampi ni Cayetano ay P4.98 bilyon mula DPWH sa 2021, dagdag ni Rep. Jose Singson, Ilocos Sur; kung isama ang P6.76 bilyon nitong 2020 at P1.43 bilyon nuÕng 2019, kabuuang P13.17 bilyon na ang bumulwak Ð pero maralita pa rin ang CamSur. Kay Deputy Speaker L-Ray Villafuerte sa CamSur na kaalyado ni Cayetano kay P 4.98 bilyon gikan DPWH sa 2021, dugang ni Rep Jose Singson, Ilocos Sur, kung ubanon ang P6.76 bilyon niining 2020 og P1.43 bilyon kaniadtong 2019, kinatibuk-ang P13.17 bilyon na ang nigawas, apan pobre pa gihapon ang CamSur. Bukod pa ang pork barrels ng bawat isa sa mayorya sa Kamara. Gawas pa sa pork barrel sa matag usa sa mayorya sa Kamara. Ikumpara ito sa hiniling ni Education Sec. Leonor Briones sa Kamara na P30 bilyon. Itandi kini sa gihangyo ni Education Sec. Leonor Briones sa kamara na P30 bilyon. Para sana Ôyon sa printed modules ng halos 22 milyong estudyante sa public schools. Alang unta kadto sa printed modules na halos 22 milyong magtutungha sa public schools. Printed lessons ang ipapamigay sa bawat bata tuwing linggo bilang pamalit sa face-to-face classes. Printed lesson ang gipanghatag sa matag bata kada semana ingon kapuli sa face-to-face classes. Papel, tinta, at copying machines ang gagamitin. Papel, tinta, og copying machines ang gamiton. Pinagkaitan ang DepEd. Gibalibaran ang DepEd . Ibinigay lang ay P15 bilyon, at pahabol na P4 bilyon pang-contingencies. Gihatagan lang og P15 bilyon, og pahabol na P4 bilyon ang pang-contingencies. Pork barrel ng isang distrito lang? Pork barrel sa usa ka distrito lang? MATAGAL din tayong hindi nakaranas ng ganitong lagay ng panahon. Dugay pod kitang wala nakasinati sa ing-aning kahimtang sa panahon. Pero mga buwan ng Oktubre at Nobyembre nga pumapasok ang malalakas na bagyo. Apan sa bulan sa Oktubre ug nobyembre nga mosulod ang kusog na bagyo. Nauna na si Quinta na rumagasa sa Albay. Nag-una si Quinta nga miagi sa Albay. Higit 100 kilometro bawat oras ang lakas ng hangin. Kapin 100 kilometro matag oras ang kusog sa hangin. Tumahak patungong Mindoro bago tulu_yang lumabas sa bansa. Lakang padulong Mindoro bag-o dayong migawas sa nasud. Wala pang isang linggo at ito na ang bagyong Rolly. Wala pay usa ka semana og kini na ang bagyong Rolly. Mas malakas na may dalang hangin na higit 200 kilometro bawat oras ang lakas. Mas kusog nga adunay dala na hangin na labaw 200 kilometro matag oras ang kusog. Pinakamalakas para sa taong ito. Pinakakusog para sa karong tuig. Sa Bicol region din unang nag-landfall at ayon sa direksyon ng pagtahak ng bagyo ay madaraanan ang Metro Manila. Sa Bicol region pod ang unang nag-landfall og matud sa direksyon sa pagtunob sa bagyo kay maagian ang Metro Mnaila. Kaya ilang beses naglabas ng babala ang gobyerno na mag_handa na para sa bagyo. Maong pila ka higayon nagpagawas og pasidaan ang gobyerno na mag-andam na para sa bagyo. Sa pagsusulat nito ay hindi pa dumaraan si Rolly. Sa pagsulat niini kay wala pa miagi si Rolly. Naglabas din ng babala ang PAGASA na baka magpakawala ng tubig ang Ipo dam sa posibilidad na umapaw dahil sa ulan na dala ng bagyong Rolly. Nagpagawas pod og pasidaan ang PAASA na basin magpagawas og tubig ang Ipo dam na mahimong muawas tungod sa ulan sa dala sa bagyong Rolly. Ganun din ang babala para sa La Mesa dam. Mao pod ang pasidaan para sa La Mesa dam. Malayo pa naman ang lebel ng pag-apaw ng Angat dam, ang pinagmumulan ng tubig ng Metro Manila. Layo pa man ang lebel sa pag-awas sa Angat dam, ang gigikanan sa tubig sa Metro Manila. Parang kailan lang ay nangamba ang gobyerno sa baba ng lebel ng tubig ng Angat. Murag karon lang kay nabalaka ang gobyerno sa gamay na lebel sa tubig sa Angat dam. Iba na ang sitwasyon ngayon. Lahi na ang sitwasyon karon. Dalawang uri ng panahon nga naman ang nararanasan ng bansa, tag-init at tag-ulan. Duha ka lahi nga panahon naman pod ang masinati sa nasud, ting-init ug ting-ulan. May nakasunod ngang bagyo kay Rolly, na hindi pa nabi_bigyan ng pangalan ng Pagasa. Adunay nakusunod karong bagyo kay Rolly, nga wala pa nahatagan og pangalan sa Pagasa. Tatlong magkakasunod na bagyo. Tulo ka managsunod nga bagyo. Epekto na ba ito ng La Ni–a? Epekto na ba kini sa La Ni–a? Ano kaya ang magiging epekto ng malakas na bagyong ito sa dolomite beach ng Maynila? Unsa kaha ang mahimong epekto sa kusog nga bagyo dinhi sa dolomite beach sa Maynila? Ito na siguro ang pagsubok kung hindi nga maanod ang dolomite kung sakaling magkaroon ng storm surge sa Manila Bay. Kini na siguro ang pagsulay kung dili maanod ang dolomite kung in kaso adunay storm surge sa Manila Bay. Sa kabila ng matinding kritisismo sa white beach, sana nga ay hindi ma_anod dahil masasayang lang ang milyun-milyong ginastos para rito. Bisan pa sa grabe nga pagsaway sa white beach, unta lang kay dili maanod gumikan sa masayang lang ang milyun-milyong gigasto para niini. At hindi pa natin pinag-uusapan ang basura na maaaring madeposito muli sa Manila Bay dahil sa bagyo. Og wala pa nato giestoryahan ang basura na mahimong madeposito usab sa Manila Bay gumikan sa bagyo. Sana ay hindi malaki ang magiging danyos ng bagyo. Unta kay dili dako ang mahimong danyos sa bagyo. Kasalukuyang may pandemya pa kaya hindi kailangan ng karagdagang problema. Sa karon adunay pandemya pa maong dili kinahanglan og dugang problema. Sana ang bagyong nakasunod sa Rolly ay mahina lang, at huli na para sa taong ito. Unta ang bagyong nagsunod kay Rolly kay luya lang, og ulahi na para sa niining tawo. GUMAGAMIT na ng dirty tactics ang mga atat na atat sa puwesto ni Department of Education secretary Leonor Briones_. Nigamit na og dirty tactics ang mga ata na atat sa puwesto ni Department of Education secretary Leonor Briones. Kahit walang kinalaman sa mandatos ng DepEd abaÕy ikinakawing para siraan lamang itong integridad ng kalihim. Maski walay kalabutan sa mando sa DepEd kay gilambigit aron daotan lang niini ang integridad sa kalihim. Nito kasing mga nakalipas na mga araw ay naglabasan na naman ang mga fake news kay Briones. Niini bitawng mga miagi na mga adlaw kay nanggawas na pod ang mga fake news kay Briones. Katulad na lamang sa umanoÕy mga guro sa Region 1 na pinagreretiro na itong si Briones dahil wala na umanong kakayahan na pamunuan ang DepEd. Sama na lamang sa kuno mga magtutudlo sa Region 1 na giparetiro na kining si Briones tungod wala na daw kini abilidad ngua pangulohan ang DepEd. Subalit mukhang nagkamali sila ng sapantaha dahil sa panahon ngayon ay lalong lumakas si Briones nang isulong ang distance learning at modules upang maturuaan ang mga kabataan at hindi maging mangmang. Apan murag namali sila sa sapantaha tungod kay sa panahon karon kay labawng nibaskog si Briones sa gipauswag ang distance learning ug modules aron matudluan ang mga bata og dili mahimong ignorante. Kaya ang mga patutsada nila kay Briones ay nalusaw at hindi nila nakumbinsi si Pres. Rodrigo Duterte na alisin ito sa puwesto. Maong ang mga patutsada nila kay Briones kay natunaw og wala nila nakumbinsi si Pres. Rodrigo Duterte na hawaon kini sa puwesto. Sa panahon kasi ngayon mas mabisang prog_rama ang distance learning ng DepEd upang makaiwas sa paghahawahan ang ating mga anak. Sa kanahon lagi karon mas epektibong programa ang distance learning sa DepEd aron malikayan ang pagtakod sa atong mga anak. BagamaÕt malaking sakripisyo ito sa mga teachers dahil hindi naman sila bihasa sa computers upang maipagpatuloy lamang ang pagtuturo sa mga kabataan. Bisan pa dakong sakripisyo kini sa mga magtutudlo tungod kay dili man anad sa computers aron mapadayon lamang ang pagtudlo sa mga kabatan-onan. Subalit sa panig ng mga inggiterong nagnanais na alisin si Briones sa puwesto, lumalabas na butata sila sa kanilang maitim na balak. Apan sa kilid sa mga kasinang gusto na hawaon si Briones sa puwesto , nigawas na butata sila sa ilahang mangitngit na katuyuan. Dahil ang tiwala ni Duterte ay nangingibabaw pa rin kay Briones at ang suporta ng mga magulang na nakikinabang sa programa ng DepEd. Tungod sa pagsalig ni Duterte kay dominante pa gihapon kay Briones og ang suporta sa mga ginikanan na nakatabang sa programa sa DepEd. Kaya sa pagkadismaya nitong mga inggitero ay kaliwaÕt kanan ang ginagawang paggiba rito kay Briones. Mao sa pagkapakyas niining mga kasina kay wala ug tuo ang ginahimong pagguba dinhi kay Briones. Hindi ko maintindihan kung may nag-aambisyon nga ba talaga sa puwesto ni Briones kung bakit siya pinupuntirya. Dili nako masabtan kung aduna ba gyod nangandoy sa puwesto ni Briones kung ngano siya ginapuntirya. Nariyan ang mga problema ng modules na ibinabato kay Briones na kinakaya naman nitong sagutin nang maayos at may basehan ang lahat ng kanyang mga paliwanag. Anaa ang mga problema sa modules na ginabato kay Briones na gikaya naman niining tubagon sa maayo og adunay basehan ang tanan sa iyang mga pagpatin-aw. Tapos nitong mga nakaraang araw binugbog din siya ng batikos dahil sa pagbili ng DepEd ng ilang units ng Mitsubishi Strada, na muli, nasasagot naman niya na pawang may mga basehan din. Human niining mga nilabay nga adlaw gikulata pod siya og mga saway tungod sa pagpalit sa DepEd og mga pila ka units na Mitsubishi Strada, na usab, natubag naman niya tanan nga adunay mga basehan pod. Nakakapagtaka lang din sa gitna ng mga banat na ito kay Briones ay lumutang ang balita na maraming guro parti_kular na sa Region 1 ang nanawagan kay Digong na sibakin na si Briones dahil incompetent daw ito at matanda na para humawak pa ng mabigat na tungkulin sa pamahalaan. Makatingala lang pod sa taliwala sa mga banat niini kay Briones kay nilutaw ang balita nga daghang magtutudlo partikular sa Region 1 ang nanawagan kay Digong na tanggalon na sa puweston si Briones tungod kay incompetent daw kini og tigulang na aron mugunit pa og bug-at na katungdanan sa gobyerno. Subalit nang suriing mabuti ng departamento kung sinu-sino ang mga sinasabing gusto na siyang pagbitiwin sa puwesto, ni isa sa mga sinasabing libu-libo raw na mga guro na humihi_ling para sa kanyang ulo, ay hindi lumutang. Apan sa pagsusi og maayo sa departamento kung kinsa-kinsa ang mga nagsulting gusto na siyang pahawaon sa puwesto, ni usa sa mga giingong nilibo daw na mga magtutudlo nga mihangyo para sa iyahang ulo, kay wala nigawas. Kung talaga lang na may mga basehan ang sinasabi ng mga guro na ito sa Region 1 na hindi karapat-dapat si Briones sa kanyang puwesto, sana may guro na maglalakas loob na tumayo at sabihin na hindi na dapat pang mamuno ang kalihim sa departamento. Kung aduna lang gyod basehan sa ginaingon sa mga magtutudlo sa kini na Region 1 nga dili angay si Briones sa iyahang puwesto, unta adunay magtutudlo nga mangusog na motindog og moingon nga dili na kinahanglan pang mangulo ang kalihim sa departamento. Pero Ang walang magsalita! Malinaw na gumagawa lamang ito ng maitim na hakbang upang sirain ang integridad ni Briones. Apan Walay nagsulti! Tinaw na gibuhat lamang kini sa mga ngitngit ang katuyuan aron daoton ang integridad ni Briones. Maraming tanggapan ng gobyerno ang sagad sa katiwalian. Daghang opisina sa gobyerno ang kanunay sa kurapsiyon. Alam ito ni Presidente Duterte. Kabalo niini si Presidente Duterte. Binanggit niya ang Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) at Department of Public Works and Highways (DPWH). Gihisgutan niya ang Philippine Health Insurance (PhilHealth) ug Department of Public Works and Highways (DPWH). Inabsuwelto naman niya si DOH Sec. Francisco Duque at DPWH Sec. Mark Villar. Inabsuwelto naman niya si DOH Sec. Francisco Duque ug DPWH Sec. Mark Villar. Malaki ang tiwala niya sa mga ito. Dako ang salig niya sa mga niini. Tiyak na kabilang sa mga iimbestigahan ng mega task force na pinabubuo ng Presidente kay Justice Sec. Menardo Guevarra ay ang Bureau of Customs, Bureau of Immigration, Bureau of Internal Revenue, Philippine National Police at kasama rin dito ang mga kongresista at senador. Siguradong apil sa mga imbestigahan sa mega task force na gipaugmad sa Presidente kay Justice Sec. Menardo Guevarra kay ang Bureau of Customs, Bureau of Immigration, Bureau of Internal Revenue, Philippine National Police ug kauban pod niini ang mga kongresista ug senador. Gusto ng Presidente, pagbaba niya sa 2022 ay lutas na ang problema sa corruption. Gusto sa presidente, pagnaog niys sa 2022 kay sulbad na ang problema sa corruption,. BagamaÕt mahirap itong paniwalaan, mabuti na rin na mayroong gumagalaw para madurog ang mga corrupt. Bisan pa lisud kining tuohan, maayo na pod na adunay molihok aron madugmok ang corrupt. Bakasakali, mabawasan ang mga salot sa bayan. Tingali, maminus nag mga salot sa lungsod. Mas mainam kung ang uunahin ni Secretary Guevarra na imbestigahan ay ang Bureau of Immigration sapagkat grabe ang katiwalian sa tanggapang ito. Mas maayo kung unahon ni Secretary Guevarra na imbestigahan kay ang Bureau of Immigration tungod kay grabe ang kurapsiyon sa kining opisina. At alam ito ng Presidente. Og kabalo niini ang Presidente. Noon, sinabi niya na kahit daw mga may ka-brod siya sa Immigration hindi niya patatawarin. Sauna, giingon niya na maski daw adunay ka-brod siya sa immigration dili niya pasayluon. Sisibakin daw niya. Pahawaon daw niya. Ibig lamang sabihin, sagad ang corruption sa Immigration. Buot lamang pasabot, grabeh na ang korapsiyon sa Immigration. Patuloy ang pagsasagawa ng inquiry ng Senado ukol sa nabulgar na pastillas scheme sa Immigration. Padayon sa pagbuhat sa inquiry sa Senado mahitungod sa nagbulgar sa pastillas scheme sa Immgration. Umaabot na sa P40 bilyon ang naibubulsa ng mga kurakot na opisyal sa Immigration mula pa 2017. Niaabot na sa P40 bilyon ang nabulsa sa mga kurakot na opisyal sche,e sa Immigration. Sa ilalim ng pastillasÕ scheme, lahat nang Chinese nationals na hindi nag-avail ng visa upon arrival (VUA) system ay magbabayad ng P10,000 sa immigration para makapasok nang walang aberya sa bansa. Sa ilalom sa pastillas' scheme, tanan ng Chinese nationals na wala nag-avail sa visa upon arrival (VUA) system kay magbayad og P10,000 sa immigration aron makasulod na walay problema sa nasud. Nadiskubre ang pastillas nang ibulgar ng whistle blower na kaya madaling nakakapasok sa bansa ang mga Chinese na magtatrabaho sa Philippine Offshore and Gaming Operators (POGOs) ay dahil sa mga corrupt sa kanilang tanggapan. Nahibaw-an ang pastilals nang ibulgar sa whistle blower mao ng dali makasulod ang mga Chinese na magtrabaho sa Pilipinas Offshre and Gaming Operators (POGOs) kay tungod sa mga corrupt sa ilahang opisina. Tinawag na pastillas ang modus dahil ang perang ipinangsusuhol sa kanila ay binibilot na hawig sa pastillas. Gitawag og pastillas ang modus tungod kay ang kwartang gipangsuhol sa ilaha kay ginabalot nga parehas sa pastillas. Labingsiyam na BI officials ang sinampahan ng kaso ng National Bureau of Investigation noong nakaraang buwan pero sabi ng whistleblower wala sa mga ito ang malalaking isda na sangkot sa pastillas scheme. Napulog siyam na BI officials ang gisang-atan og kaso sa National Bureau of Investigation kaniadtong miaging bulan apan matud sa whistleblower wala sa mga kini ang dagkong isda na apil sa pastilals scheme. Kung ang Immigration ang unang masasampolan ng mega task force ni Secretary Guevarra, maaaring malipol na ang katiwalian sa nasabing tanggapan. Kung ang Immigration ang una na mapananglitan sa mega task force ni Secretary Guevarra, mahimong mawagtang na ang kurapsyon sa naingong opisina. Gawin ng DOJ ang lahat nang paraan para tuluyang mawakasan ang katiwalian sa Immigration. Buhaton sa DOJ ang tanang pamaagi aron dayong matapos na ang kurapsyon sa Immigration. SA sangkatutak na kaso, laging sinasabi ng Supreme Court na pinahahalagahan ng ating Saligang Batas ang karapatan ng akusado hanggang hindi pa sila nahaha_tulan. Sa kadaghang kaso, pirmi ginaingon sa Supreme Court na gitagaan og importansya sa atong Saligang Batas ang katungod sa akusado hangtud wala pa sila nahukman. Ito ay bilang pagkilala sa due process o sa tamang proseso ng batas. Kini kay ang pag-ila sa due process o sa hustong proseso sa balaod. Ang batas natin ay ginawa sa paraan na siguradong protektado ang karapatan ng biktima at ng akusado. Ang balaod nato kay gibuhat sa pamaagi nga siguradong protektado ang katunngod sa biktima og sa akusado. Ito ay malinaw na ipinakita sa kaso ni Mario, Tomas at Cardo na matutunghayan ngayon. Kini kay tin-aw na gipakita sa kaso ni Mario, Tomas ug Cardo na makita karon. Sina Tomas, Cardo at Mario ay mga tauhan ni Lee sa kanyang tindahan ng sporting goods. Sila Tomas, Cardo ug Mario kay mga tawo ni Lee sa iyang tindahan na sporting goods. Isang madaling araw, habang natutulog si Lee ay pinasok nila ang tindahan at sapilitan na binuksan ang kaha de yero at kinuha ang libu-libong piso na kita ng tindahan. Usa ka kadlawon, samtang natulog si Lee kay gisulod nila ang tindahan ug gipugos na giabrehan ang kaha ug gikuha ang libolibong piso nga kita sa tindahan. Nagising sa ingay si Lee at lumabas ng kuwarto. Nakamata sa saba si Lee ug migawas sa kwarto. Nahuli niya sa akto ang mga kawatan. Nasakpan niya sa akto ang mga kawatan. Mula sa likod ay pinagtulungan na tagain at suntukin nina Mario at Cardo si Lee. Gikan sa likod kay gitabangang dunggabon ug sumbagon nila Mario ug Cardo si Lee. Si Tomas naman ang walang pakun_dangang sumaksak sa tiyan ng amo na naging dahilan ng kamatayan nito. Si Tomas na pod ang walay undang nga midunggab sa tiyan sa amo nga nahimong hinungdan sa kamatayon niini. Matapos patayin si Lee, sinunog nila ang tindahan para itago ang krimen. Human patayon si Lee, gisunog nila ang tindahan aron matago ang krimen. Saka nila pinaghatian ang naku_limbat na pera. Unya nila gibahin-bahin ang nakuhang kwarta. Bandang huli, nahuli si Mario ng mga awtoridad. Sa katapusan, nadakpan si Mario sa mga awtoridad. Nakuha sa kanya ang isang pantalon na puro dugo at ang perang naging parte niya sa nakawan. Nakuha sa iyaha ang usa ka pantalon na puno og dugo ug ang kwartang nahimong bahin niya sa tulis. Habang iniimbestigahan na walang tulong ng abogado ay itinuro niya sina Tomas at Cardo bilang totoong salarin sa krimen. Samtang giimbestigan na walay tabang sa abogado kay gitudlo niya sila Tomas ug Cardo isip tinud-ang sad-an sa krimen. Ang na_ging partisipasyon lang daw niya ay tumanggap siya at nakihati sa perang galing sa nakaw. Ang nahimong partisipasyon lang daw niya kay nidawat siya ug nakabahin sa kwartang gikan sa tulis. Pagkatapos ng paglilitis ay napawalang-sala sina Tomas_ at Cardo dahil sa kakula_ngan ng ebidensiya pero si Mario ay hinatulang nagsala sa krimeng Robbery with Homicide and Arson dahil sa mga inamin niya habang nasa custodial investigation. Pagkahuman sa pagsulay kay napawad-an og sala sila Tomas ug Cardo tungod kay kulang ang ebidensiya apan si Mario kay gihukmang nagkasala sa krimeng Robbery with Homecide and Arson tungod sa mga giangkon niya samtang naa sa custodial investigation. Noong inapela ay dineklara ng Supreme Court na hindi maaaring tanggapin ang naging pag-amin ni Mario bilang ebidensiya. Sa pag-apilar kay gideklara sa Supreme Court na dili mahimong dawaton ang nahimong pag-angkon ni Mario isip ebidensiya. Kasi raw ay malinaw na nakasaad sa Section 12 ng Constitution na may karapatan ang isang akusado na manahimik habang sumasailalim sa imbestigasyon ng mga pulis at para magkaroon ng abogadong tutulong sa kanya. Tungod daw kay tin-aw na gipahayag sa Section 12 sa Constitution na adunay katungod ang usa ka akusado na mohilom samtang naa sa ilalom sa imbestigasyon sa mga pulis og aron adunay abogadong motabang sa iyaha. Kung hindi niya kayang kumuha ng serbisyo ng isang abogado ay dapat na bigyan siya. Kung dili niya kaya mokuha og serbisyo sa usa ka abogado kay kinahanglan na tagaan siya. Hindi raw puwedeng isuko ang karapatang ito maliban kung sumulat siya ng waiver sa harap ng kanyang abogado. Dili daw mahimong itugyan ang katungod niini gawas nalang kung nisulat siya og waiver sa atubanagan sa iyang abogado. Kaya kahit pa sabihin natin na totoo ang naging pag-amin ni Mario, hindi pa rin ito magagamit na ebidensiya dahil hindi ginawa sa harap ng isang abogado ayon sa hinihingi ng ating Saligang Batas. Maong maski pa ingnon nato na tinuod ang nahimong pag-angkon ni Mario, dili gihapon kini magamit isip usa ka ebidensiya tungod kay gibuhat sa atubangan sa usa ka abogado matud sa gipangayo sa atuang Batakang Balaod. Bukod sa pagpapalago ng negosyo, kalusugan ng bawat Makatizen, at libreng edukasyon sa kabataan, isa sa aking mga prayoridad ang alagaan ang seguridad at kaligtasan ng lahat ng nakatira, nagtatrabaho, at nagnenegosyo sa Makati. Gawas sa pagpalambo sa negosyo, kahimsog sa matag Makatizen, og libreng edukasyon sa kabatan-onan, usa sa akong mga prayoridad ang alagaan ang seguridad ug luwas ang tanang nagpuyo, nagtrabaho ug nagnegosyo sa Makati. Noong una pa man ay katuwang na ng pamahalaang lungsod ang Makati Police sa pagpapanatili ng kaayusan at katahimikan sa lungsod. Sa una pa man kay kauban na sa gobyernong lungsod ang Makati Police sa pagmintinar sa kahapsay ug kahilom sa lungsod. Napakataas ng aking respeto at tiwala sa ating kapulisan. Taas kaayo akuang pagtahod ug salig sa atong kapulisan. Buo rin ang aking suporta sa kanilang mga programa at teknikal na pangangailangan. Hingpit pod ang akuang suporta sa ilahang mga programa og teknikal na panginahanglan. Kaya naman, laging the best ang aming ibinibigay para sa ating magigiting at matatapang na pulis. Mao naman, pirmi the best ang among ginahatag alang sa atong bantogan ug isog na pulis. Nitong nakaraang linggo, nagturn over kami ng 100 unit ng Tavor assault rifle, 100 unit ng Galil assault rifle, at tatlong unit ng Galil sniper rifle, bukod pa sa ibang makabagong kagamitan tulad ng Meprolight Red Dot Reflex Sight Model, KDS Tactical Gas Mask, Meprolight Night Vision Scope Model, at Dillon Precision sa Makati Police. Niining milabay nga semana, nagturn over kami sa 100 unit na Tavor assault rifle, 100 unit na Galil assault rifle, ug tulo ka unit sa Galil sniper rifle, gawas pa sa ubang bag-ang kabtangan sama sa Meprolight Red Dot Reflex Sight Model, KDS Tactical Gas Mask, Meprolight Night Vision Scope Model, ug Dillon Precision sa Makati Police. Ang mahahalagang gamit na ito ay epektibong kasangkapan para lalong pag-igtingin ang presensiya ng pulis sa buong lungsod. Ang mahinungdanong kabtangan na kini kay epektibo na sankap aron labawng hingpit ang presensiya ng pulis sa tibuok lungsod. Makakatulong din ito sa pagpapababa ng kriminalidad at pagpapanatili ng kapa-yapaan sa Makati, lalo ngayong panahon ng pandemya. Makatabang pod kini sa pagpaminus sa kreminalidad ug pagmintinar sa kalinaw sa Makati, labaw na karong panahon sa pandemya. Agad na napansin at pinuri ni National Capital Region Police Office (NCRPO) chief Major Gen. Debold Sinas ang mga primera-klaseng armas ng Makati Police. Napansin na dayon og gidayeg ni National Capital Region Police Office (NCRPO) chief Major Gen. Debold Sinas ang mga unang klase nga armas sa Makati Police. Ayon sa kanya, ang Makati ang nag-iisang puwersa ng pulisya sa Metro Manila na may mga baril mula sa Israel, isang bansa na kilala sa paggawa ng mga de-kalidad na rifle. Matud sa iya, ang Makati ang nag-inusang kusog sa pulisya sa Metro Manila nga adunay mga baril gikan sa Israel, usa ka nasud nga bantog sa paghimo sa mga de-kalidad na rifle. Bukod dito, plano rin naming kumuha ng security at weapons expert mula sa Israel upang bigyan ng training ang mga Pulis Makati. Gawas pa niini, plano pod namo nga mokuha og security og weapin expert gikan sa Israel aron mahatagan og training ang mga Pulis Makati. Gusto kong lalong mapaghusay ang kanilang kakayahan sa paggamit ng mga naturang armas. Gusto ko labawng mapaayo ang ilahang abilidad sa paggamit sa mga maong armas. Alam ko ring marami silang matututunan sa larangan ng seguridad at mga bagong paraan ng pagpuksa ng krimen. Kabalo pod ko daghang silang matun-an sa natad sa seguridad og mga bag-ong pamaagi sa pagpuo sa krimen. Lubos akong nagpapasalamat sa mga Pulis Makati na tapat na naglilingkod sa lungsod at sa lahat ng ProudMakatizen. Nagpasalamat gyud ko sa mga Pulis Makati sa matinuoron na pagserbisyo sa lungsod og sa tanan sa ProudMakatizen. Sa tulong nila, patuloy na ligtas at tahimik ang ating mahal na lungsod. Sa tabang nila, padayon nga luwas ug malinawon ang atong mahal na lungsod. May kakampi na si Justice Secretary Menardo Guevarra sa Mababang Kapulungan sa bagong mandato niya bilang anti-corruption czar. Adunay kaalyado na si Justice Secretary Menardo Guevarra sa Ubos nga Kapunlungan sa bag-ong mandato niya sa anti-corruption czar. ItoÕy walang iba kundi si ACT-CIS Partylist Representative Eric Go Yap, chairman ng Committee on Appropriations. Kini walay lain kundi si ACT-CIS Partylist Representative Eric Go Yap, chairman sa Committee on Appropriations. Ang komite ni Yap ang bumubusisi sa panukalang budget ng mga ahensya ng pamahalaan na napakahalaga para tiyaking nagagastos sa tamang dahilan ng mga kinauukulang tanggapan. Ang komite ni Yap ang nisusi sa sugyot na budget sa mga ahensya sa gobyerno nga mahinungdanon aron siguraduhong magasto kini og hustong hinungdan sa mga katugbang nga opisina. Sa kanyang ipinalabas na statement, sinabi niya: bilang Chairman ng Committee on Appropriations, gagampanan natin ang oversight functions ng Committee para silipin ang budget at kung paano ito ginamit lalo ngayong panahon na bawat piso ay mahalaga dahil sa pandemya. Sa iyang gipagawas na statement, giingon niya: Isip Chairman sa Commitee on Appropriations, mapasundayag nato ang oversight functions sa Commitee aron silipon ang budget og kung giunsa kini paggamit labaw na karong panahon na matag piso kay mahinungdanon tungod sa pandemya. Nagpahayag na ng matinding galit si Presidente Duterte sa pagpapatuloy ng mga katiwalian sa pamahalaan kaya bumuo na siya ng super investigative body sa pamumuno ni Guevarra para imbestigahan ang lahat ng ahensya ng gobyerno. Nagpadayag na sa grabeng kasuko si Presidente Duterte sa pagpadayon sa kurapsyon sa gobyerno maong nitukod na siya og super investigative body sa pagpamuno ni Guevarra alang sa imbestigahan ang tanang ahensya sa gobyerno. Dagdag ni Rep. Yap, dapat unahin ang mga ahensyang nangungulekta ng buwis gaya ng Bureau of Customs. Dugang ni Rep. yap, kinahanglan unahon ang mga ahensyang nagakolekta og buhis sama sa Bureau of Customs. Binigyang diin ni Yap na dapat tulungan si BOC Commissioner Guerrero na hanapin ang mga anay sa ahensya at ipagharap ng karampatang sakdal. Gihatagan og gibug-aton ni Yap na kinahanglan tabangan si BOC Commission Guerrero na atubangon ang mga anay sa ahensya og ipatubang sa kahingpit nga katakus. Babala pa ni Yap sa mga bugok sa Customs at iba pang ahensya. Pasidaan pa ni Yap sa mga bugok na Customs ug uban pang ahensya. Your time will come, at sa darating na Bicameral Conference para sa 2021 National Budget, kung kailangang bawasan o tanggalan ng budget ang ahensya, gagawin natin dahil hindi sila nararapat makatanggap ng pondo mula sa kaban ng bayan. Your time will come, og sa moabot na Bicameral Conference para sa 2021 National Budget, kung kinahanglan minusan o kuhaan ang budget sa ahensya, himuon nato tungod dili sila angay makadawat og pondo gikan sa kaban ng bayan. Tiniyak ni Yap ang buong suporta para kay Secretary Guevarra at magsusumite ang komite niya ng reports sa DOJ upang makatulong sa panawagan ng Pangulo. Gisiigurado ni Yap ang tibuok suporta alang kay Secretary Guevarra og gisumite sa komite niya sa reports sa DOJ aron makatabang sa panawagan sa Presidente. Aniya Magbabantay tayo hanggang sa masampahan sila ng kaso sa Ombudsman at may mapanagot sa mga katiwalian sa Bureau of Customs. Matud niya Magbanaty kita hangtud sa pasakahan sila og kaso sa Ombudsman og adunay makatubag sa mga kurapsyon sa Bureau of Customs. Ilang education officials at pati mga guro ang nag_mumungkahi na ibalik na ang face-to-face-classes sa mga lugar na walang transmission ng COVID-19 o Ôyung mababa ang kaso ng virus infection. Pipila ka education officials og apil mga magtutudlo ang nagsugyot nga ibalik na ang face-to-face classes sa mga lugar nga walay transmission sa COVID-19 o kadtong ubos ang kaso sa virus infection. Hihili_ngin umano nila ito at kung papayagan ng COVID-19 inter-agency task force, posibleng maibalik ang face-to-face classes. Hangyuon kuno nila kini og kung tugutan sa COVID-19 inter-agency task force, posibleng mabalik ang face-to-face classes. Pero daraan umano ito sa mabusising pag-aaral kung dapat na nga ba na bumalik na sa face-to-face classes. Apan moagi kuno kini sa masusing pagtuon kung kinahanglan na gyud ba na mobalik na sa face-to-face classes. Maraming dahilan kung bakit may mga opisyal ng edukasyon at guro na gusto nang maibalik ang face-to-face classes. Daghang hinungdan kung nganong adunay mga opisyal sa edukasyon og magtutudlo na gusto na ibalik ang face-to-face classes. Marami anilang problema na kina_kaharap ang estudyante sa ipinatutupad na blended learning. Daghan silang problema na giatubang ang magtutungha sa ipatuman na blended learning. Nahihirapan umano ang mga estudyante sa bagong mode ng pagtuturo. Maglisud kuno ang mga estudyante sa bag-ong mode sa pagtudlo. Kabilang sa mga nararanasang problema ng mga estudyante ay ang kakulangan ng gadgets at ang ma_hinang koneksiyon ng internet o WiFi connection_. Apil sa nasinating problema sa mga magtutungha kay ang kulang sa gadgets og ang jinbay na koneksiyon sa internet o WiFi connection. Kabilang din sa problemang nakita ay ang pagiging masikip sa loob ng bahay. Apil pod sa problemang nakita kay ang mahimong naghuot sa sulod sa balay. Makipot ang lugar para sa mga mag-aaral. Pig-ot ang lugar alang sa mga magtutungha. Nakita rin na hindi nagagabayan ng mga magulang ang kanilang mga anak habang nasa blended learning_. Nakita pod na wala gigiyahan sa mga ginikanan ang ilahang mga anak samtang naa sa blended learning. Maraming magulang din ang hindi preparado at walang nalalaman para turuan ang anak sa mga aralin nito. Daghang mga ginikanan ang dili andam og walay kahibalo aron tudluan ang anak sa mga leksyon niini. Karamihan sa mga magulang ay naghahanapbuhay para may makain ang pamilya. Kadaghanan sa mga ginikanan kay nanginabuhi aron adunay makaon ang pamilya. Nakita ring problema na may mga magulang na hindi alam ang gagawin para sa nag-aaral nilang mga anak. Nakita pod nga problema nga adunay mga ginikanan ang wala kabalo sa buhaton alang sa nagtuon nilang mga anak. Hindi umano abot ng mga magulang kung ano ang tamang gagawin. Dili kuno makaya sa mga ginikanan kung unsa ang hustong buhaton. Ang planong i-resume ang face-to-face classes ay agad namang sinalungat ng Department of Interior and Local Government (DILG). Ang plano nga i-resume ang face-to-face classes kay gisupak dayon sa Department of Interior and Local Government (DILG). Hindi pa pupuwede sa ngayon sapagkat mataas pa ang kaso ng COVID sa bansa. Dili pa mahimo sa karon tungod taas pa ang kaso sa COVID sa nasud. Kung papayagan ang face-to-face classes, maaaring lumobo ang kaso ng COVID. Kung tugutan ang face-to-face classes, mahimong moburot ang kaso sa COVID. At sino ang magpapagamot sa mga batang magkakasakit kapag pinayagan ang face-to-face classes? Og kinsa ang magpatambal sa mga batang magkasakit kung gitugutan ang face-to-face classes? Maraming bansa sa kasalukuyan na sumipa muli ang kaso ng COVID mula nang magluwag sa patakaran. Daghang nasud sa karon na nisipa usab ang kaso sa COVID sugos sa nagluag na sa patakaran. Sinabi noon ni President Duterte na kung siya ang masusunod, gusto niya ay kapag may bakuna na saka ipagpatuloy ang pasok sa school. Giingon sauna ni Presidente Duterte na kung siya ang masunod, gusto niya kay kung adunay bakuna na diha ipadayon ang sulod sa eskuylahan. Pero tutol ang DepEd. Apan kontra ang Deped. Kailangan daw ay tuluy-tuloy ang pag-aaral ng mga bata. Kinahanglan daw kay padayon ang pagtuon sa mga bata. Huwag payagan ang face-to-face classes. Dili tugutan ang face-to-face classes. Huwag_ isubo ang mga bata sa delikadong sitwasyon. Ayaw ibutang ang mga bata sa peligrong sitwasyon. Kapag may bakuna na saka ituloy ang face-to-face classes sapagkat nakakasigurong ligtas ang mga bata. Kung adunay bakuna na diha na ipadayon ang face-to-face classes tungod kay siguradong luwas ang mga bata. BagamaÕt ang Pasko ay dapat gunitain ng bawat Kristiyano_ dahil itoÕy araw ng pagsilang ng ating manunubos, higit sa lahat, ito ay para sa mga musmos. Bisan pa ang Pasko kay kinahanglan saulogon sa matag Kristiyano tungod kini ang adlaw sa pagkatawo sa atong manluluwas, labaw sa tanan , kini kay para sa mga bata. Naging bata tayong lahat at ang simpleng pamamasyal sa araw ng Pasko, pagdalaw sa ating mga ninong at ninang ay nagpapasaya sa atin. Nahimong bata kitang tanan og ang yanong pagpanuroy sa adlaw sa Pasko, pagbisita sa atuang mga ninong ug ninang kay nagapalipay sa ato. Nakakalungkot na dahil sa pandemia, ni hindi makapamasyal ang mga bata sa dati nilang pinapasyalan tulad ng Jollibee at McDo. Masulub-on na tungod sa pandemya, ni dili makasuroy ang mga bata sa sauna nilang ginasuruyan sama sa Jollibee ug McDo. Ni hindi sila makapag-interact sa kapwa bata sa paaralan dahil pulos on-line ang ginagawang pagtuturo ngayon. Ni dili sila maka-interact sa sama nilang bata sa tulunghaan tungod sa puro on-line ang hinahimong pagtudlo karon. Siguro, ito ang isa sa mga dahilan kung bakit inirekomenda ng Department of Trade and Industry sa Inter-Agency Task Force (IATF) na payagan na ang mga bata mula sa edad na pitong taon pataas na isama ng kanilang mga ma_gulang sa mga malls. Tingali, kini ang usa sa mga hinungdan kung nganong girekomendar sa Department of Trade and Industry sa Inter-Agency TAsk Force (IATF) na tugutan na ang mga bata gikan sa edad na pito ka tuig pataas na iuban sa ilahang mga ginikanansa mga mol. Nangungunang dahilan din ang pagpapasigla sa takbo ng negosyo ngayong panahon ng Pasko. Nag-unang hinungdan pod ang papabaskog sa dagan sa negosyo karong panahon sa Pasko. Mukhang may katuwiran ang panukala ni DTI Sec. Ramon_ Lopez na gawin ito kahit man lang nitong panahon ng Pasko. Murag adunay katarungan ang sugyot ni DTI Sec. Ramon Lopez na himuon kini maski man lang niining panahon sa Pasko. Pero napapanahon kaya? Apan panahon kaha? Baka naman ibinibingit natin ang mga bata na makasagap ng virus at maging da_hilan ng muling paglobo ng mga kaso ng COVID-19. Basin naman gisusok nato ang mga bata na makatuhop sa virus og mahimong hinungdan sa pagburot usab sa mga kaso sa COVID-19. Dahil sa mga baha na idinulot ng mga nakaraang bagyo, maraming mamamayan ang inilikas sa mga evacuation centers na nagpataas sa kaso ng COVID-19. Tungod sa mga baha na hinungdan sa mga nangaging bagyo, daghang lungsuranon ang gibakwit sa mga evacuation centers nga nagpataas sa mga kaso sa COVID-19. Indikasyon nito na naririyan pa rin at nag-aabang ng tsansa ang virus para mambiktima pa ng mas maraming tao. Timailhan niini ang naa pa gihapon og nag-atang sa higayon ang virus aron makabiktima pa sa mas daghang tao. Tila hanggang sa unang bahagi ng papasok na taong 2021 ay hindi pa rin magugupo ng tuluyan ang banta ng pandemia kaya kailangan pa rin ang pagiingat. Murag hangtud sa una nga bahin sa pagsulod sa tuig 2021 kay dili pa gihapon masugpo og dayon ang hulga sa pandemya mao nga kinahanglan pa gihapon na mag-amping. Lahat tayoÕy nananabik sa pagbabalik ng old normal pero kung ang kapalit ay ang pananatili ng karamdamang ito, mas makabubuting manatili ang mga ipinatutupad na regulasyon upang ingatan ang kalusugan ng publiko. Kitang tanan kay naghinamhinam sa pagbalik sa old normal apan kung ang kapuli kay ang pagpabilin sa kining sakit, mas maayong magpabilin ang mga gipatumang regulasyon aron ampingan ang kahimsog sa publiko. Maaaring umabot sa kalahating milyon ang bilang ng mga kaso ng COVID-19 sa bansa sa katapusan ng taong ito. Mahimong moabot sa katunga sa milyon ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa nasud sa katapusan sa kining tuig. Ito ang pahayag ng OCTA Research Team dahil walang indi_kasyon na bumabagal ang dami ng bilang ng mga kaso sa bansa. Kini ang pahayag sa OCTA Research Team tungod walay timailhan nga nihinay ang daghang ihap sa mga kaso sa nasud. Medyo tumaas pa nga noong Nobyembre at ngayong Disyembre at kapaskuhan, maaaring lumobo ito. Medyo nitaas pa kaniadtong Nobyembre og karonng Disyembre ug kapaskuhan, mahimong moburot kini. Ayon sa OCTA, ang mga bagong kaso sa bansa ay dulot ng community transmission dahil sa pagbukas ng ekonomiya. Matud sa OCTA, ang mga bag-ong kaso sa nasud kay hinungdan sa community transmission tungod sa pag-abre sa ekonomiya. Ibig sabihin, dahil mas marami nang tao sa labas ng kanilang tahanan, dumarami ang nahahawa, partikular sa mga malalaking siyudad tulad ng Metro Manila at Davao City. Buot pasabot, tungod mas daghan ng tao sa gawas sa ilahang balay, nidaghan ang natakdan, partikular sa mga dagkong siyudad sama sa Metro Manila ug Davao City. Hiniling ng mga mayor ng Metro Manila sa IATF-EID na manatili sa ilalim ng GCQ hanggang katapusan ng taon. Gihangyo sa mga mayor sa Metro Manila sa IATF-EID na magpabilin ang ilalom sa GCQ hangtud katapusan sa tuig. Ipinagbawal na rin ang caroling at mga Christmas party sa mga opisina. Gibawal na pod ang pagpanaygon og mga Christmas party sa mga opisina. Lahat ng mga pag-iingat na ito ay para mabawasan ang dami ng bilang ng COVID-19. Tanang mga pag-amping na kini kay aron makuhaan ang daghang ihap sa COVID-19. Sa ngayon ay bawal pa nga ang mass gatherings, mali_ban na lang kung opisyal ka ng administrasyon, hindi ba? Sa karon kay bawal pa ang mass gatherings, gawas na lang kung opisyal ka sa administrasyon, dili ba? Iimbestigahan daw si Presidential Spokesperson Harry Roque at si Sen. Manny Pacquiao kung lumabag sa minimum public health measures nang dumalo sa kani-kanilang okasyon kung saan maraming tao ang nagtipon. Imbestigahan daw si Presidential Spokesperson Harry Roque ug si Sen. Manny Pacquiao kung nakalapas sa minimum public health measures ang motambong sa ilahang okasyon kung asa daghang tao ang nagpundok. Depensa ni Roque, hindi na raw kailangan ang social distancing kung nakasuot ng face mask at face shield ang mga tao sa labas. Depensa ni Roque, dili na daw kinahanglan ang social distancing kung nagsul-ob og face mask ug face shield ang mga tawo sa gawas. Kung ganun ang sasabihin niya, puwede na pala magtipun-tipon ang kahit ilang tao sa labas, ma_nood ng concert at mag-party kung nakasuot ng face mask at face shield. Kung mao ang buot niyang ipasabot, mahimo na diay magtapok ang maski pila katawo sa gawas, manan-aw og concert og magparty kung nakasul-obb og face mask ug face shield. Magtataka ka nga na kung marami naman ang nagsu_suot ng face mask at face shield ay bakit dumarami pa rin ang mga kaso. Matingala ka nga kung daghan naman ang nagsul-ob og face mask ug face shield kay nganong daghan pa gihapon ang mga kaso. Baka para sa mga opisyal hindi na kaila_ngan ang social distancing, pero kung ordinaryong mamamayan ang gumawa niyan siguradong huli. Basin alang sa mga opisyal dili na kinahanglan ang social distancing, apan kung ordinaryong lungsuranon ang mohimo ana sigurado nga dakpon May nangyari ba sa kaso ng ma–anita ng hepe ng PNP? Hindi ba patatawarin na lang? Aduna bay nahitabo na kaso sa ma–anita sa hepe sa PNP? Dili ba pasayluyon na lang? Sa tingin ko tama ang pahayag ng OCTA. Sa tan-aw nako husto ang pahayag sa OCTA. Mahirap pigilan ang Pilipino na magsama-sama sa panahon ng Pasko, lalo na kung matagal nang hindi nagkita. Lisud pugngan ang Pilipino nga magtapok tapok sa panahon sa Pasko, labaw na kon dugay nga wala nagkita. Kaya baka nga sumipa ang bilang ng mga kaso. Mao na basin nga musipa ang ihap na mga kaso. Pinaalala naman ni DILG Sec. Eduardo A–o na ang pagtitipon ng mga kapamilya sa Pasko ay itinuturing na mass gatherings. Gipahinumdom na pod ni DILG Sec. Eduardo A–o nga ang pagtapok sa mga kapamilya sa Pasko kay gikonsiderar nga mass gatherings. Tila babala sa mga may plano nang magkita-kita sa Pasko. Murag pasidaan sa mga adunay plano nga magkita-kita sa Pasko. Ilan kaya ang mahuhuli o makukulong sa bisperas ng Pasko? Pila kaha ang madakpan o makulong sa bisperas sa Pasko? Ang menopause ay ang permanenteng pagtatapos ng regla at fertility o kakayahang magbuntis. Ang menopos kay ang permanenteng pagkahuman sa regla ug fertility o abilidad nga mabuntis. Masasabing menopause ang babae kapag 12 buwan na nakalipas mula sa huling araw ng regla. Masulti nga menopause ang babaye kon 12 kabulan nga nilabay sugod sa ulahing adlaw sa regla. Sa ibang kaba_baihan nangyayari ang menopause sa edad na 30s o 40s, habang sa iba naman ay 50s o 60s. Sa ubang mga babaye nahitabo ang menopause sa edad nga 30s o 40s, samtang sa uban na pd kay 50s o 60s. Ang menopause ay natural na proseso at hindi ito sakit. Ang menopause kay natural nga pamaagi og dili kini sakit. Ngunit ang pisikal at emosyonal na sintomas ng menopause ay maaaring makagambala sa iyong pagtulog, maka_pagpahina, at magdulot ng kalungkutan. Apan ang pisikal ug emosyonal na simtomas sa menopause kay mahimong makadisturbo sa imong pagtulog, makaluya, ug hinungdan sa kasubo. Tandaan. Hinumdomi. Ang menopause ay hindi ibig sabihin na ma_ba__bawasan ang iyong pagkababae at sekswalidad. Ang menopause kay dili buot pasabot nga maminus ang imong pagkababaye ug sekswalidad. Sa katu__nayan, maaaring maging isa ka sa mga babaeng puwe_deng mag-enjoy ng pagtatalik na walang inaalala na baka ma_buntis pa. Sa tinuod, mahimong isa ka sa mga babayeng puwedeng maglipay sa pakighilawas nga walay kabalaka nga basin mabuntis pa. Magsisimulang maranasan ang sintomas ng menopause kahit na ikaw ay kasalukuyang pang nireregla. Magsugod masinati ang simtomas sa menopause bisan nga ikaw kay karon ginaregla pa. Ang antas ng iyong hormone ay tuma_taas at bumababa ng hindi pantay, at makararanas ng hot flashes at iba pang sintomas. Ang lebel sa imong hormone kay mutaas ug munaog nga dili managsama, og makasinati og hot flashes ug uban pang simtomas. Ito ay tumatagal ng 4 hanggang 5 taon o higit pa. Kini kay mudugay og 4 hangtud 5 katuig o lampas pa. Sa panahong ito, maaari ka pa ring mabuntis. Sa kining panahon, mahimo ka pa gihapon mabuntis. Kapag umabot na sa 12 buwan mula noong ikaw ay huling mag-regla, ibig sabihin nito ay menopause na. Kung niabot na sa 12 kabulan sugod atong ikaw nagkatapusang regla, pasabotniini kay menopause na. Sa panahon ng post-menopausal at sa mga susunod na panahon, ang iyong obaryo ay mahina na gumawa ng sex hormones at hindi na magpapalabas ng itlog. Sa panahon sa post-menopause ug sa mga mosunod nga panahon, ang imong obaryo kay hinay na mubuhat og sex hormones og dili na magpagawas og itlog. Kaya hindi ka na mabubuntis. Busa dili ka na mabuntis. Kumain nang sapat. Mukaon og husto. Kailangang kumain ng kumpleto kabilang na ang mga prutas, gulay, at buong butil o whole grains at limitahan ang pagkain ng mga taba, mamantika at matatamis. Kinahanglan mukaon og kompleto kauban na ang mga prutas, utanon, og tibuok lugas o whole grains og utlanon ang pagkaon sa mga taba, mantikaon ug tam-is. Kabilang dito ang pag-take ng calcium at vitamin D galing sa pagkain o tableta kada araw. Kauban dinhi ang pag-take og calcium ug vitamin D gikan sa pagkaon o tableta kada adlaw. Magkaroon nang maayos na tulog. Adunay maayo na tulog. Iwasan ang uminom ng kape sa gabi. Likayan ang muinom og kape sa gabii. Mag-ehersisyo araw-araw. Pag-ehersisyo adlaw-adlaw. Maglaan ng 30 minuto na katamtaman bigat ng mga gawain lalo na sa umaga para makatulong laban sa pagtanda. Paghatag og 30 minuto na kasangarang gibug-aton nga mga buhaton labaw na sa buntag aron makatabang kontra sa pagkatigulang. Makatutulong din ito sa pagbawas ng timbang at stress. Makatabang pod kini sa pagkunhod sa timbang ug stress. Kung mayroong panunuyo sa pwerta o makaramdam ng sakit habang nagtatalik, gumamit ng over-the-counter na water-based lubricants (tulad ng KY Jelly). Kon adunay pag-uga sa pwerta o nakabati og sakit samtang nakighilawas, mugamit og over-the-counter na water-based lubricants (sama sa KY Jelly). Makatutulong rin kung aktibo ka pa rin sa pagtatalik. Makatabang pod kini kon aktibo pa gihapon ka sa pakighilawas. Hot flashes o mainit na pakiramdam. Hot flashes o init nga pagbati. Subukan mag-ehersisyo. Sulayi mag-ehersisyo. Alamin kung ano ang nagpa-trigger sa hot flashes, maaaring kabilang dito ang mainit na inumin, maanghang na pagkain, alak, mainit na panahon at lugar. Hibal-i kon unsa ang nagpatrigger sa hot flashes, mahimong nahilakip dinhi ang init nga inumon, halang nga pagkaon, ilimnon, init nga panahon sa lugar. Kumain ng soya tulad ng soy milk at tokwa. Mokaon og soya, sama sa soy milk ug tokwa. Ang soya ay karaniwan pinagkukunan ng isoflavones, isang compound na maaaring makatulong sa hot flashes. Ang soya kay kasagaran gigikanan og isoflavones, usa ka compound na mahimong makatabang sa hot flashes. Kung may kanser sa suso, kausapin ang iyong doktor bago kumain nito. Kon adunay kanser sa tutoy, makigpulong sa imong doktor bag o nga mukaon niini. Mag-practice ng mag-relax. Pagbansay nga mag-relax. Ang mga technique gaya ng malalim na paghinga, guided imagery (pag-isip ng magagandang bagay at lugar), yoga, at meditation ay makatutulong sa iyo na makaya ang pabago-bagong mood, stress at pagtulog. Ang mga technique sama sa lalom nga pagginhawa, guided imagery (maghunahuna og maayong butang ug lugar), yoga og meditation kay makatabang sa imo na makaya ang pagbag-o bag-ong mood, stress ug pagtulog. Ang pagdurugo pagkatapos mag-menopause ay hindi normal at dapat masuri agad ng iyong doktor. Ang pagdugo human mag-menopause kay dili normal og dapat masusi dayon sa imong doktor. Ang dahilan ng pagdurugo ay maaaring hindi delikado, ngunit ang post-menopausal bleeding ay maaaring senyales ng kanser. Ang hinungdan sa pagdugo kay mahimong dili delikado, apan ang post-menopausal bleeding kay mahimong sinyales sa kanser. Kababawang sabihin na nagkumpol-kumpol ang tao sa Manila Bay para hangaan ang pekeng white beach. Kamabaw ingnon nga pungpong ang tao sa Manila Bay aron maimpresibo sa peke nga white beach. Marami duÕn ay nagngitngit sa pag-aksaya ng gobyerno ng P400 milyon gayong wala na raw pera pang-ayuda. Daghan didto kay nagngitngit sa pag usik sa gobyerno ng P400 milyon mao na wala na raw pera pang-ayuda. Mas nakakapagtaka ay kung bakit nagsiksikan ang madla sa pedestrian overpass nang walang face masks at shields sa panahon ng pandemya. Mas katingalahan kay kung nganong daghan ang tao sa pedetrian overpass nga walay face masks ug shields sa panahon sa pandemya. Alam naman ng lahat na bawal magdikit-dikit dahil nakakahawaÕt nakakamatay ang COVID-19. Kabalo naman ang tanan nga bawal magdikit-dikit gumikan sa makatakod ug makamatay ang COVID- 19. Para sa mga maysakit, takot, at maka-agham, ma-daling bansagang mga pasaway ang kulumpong na napanood sa TV. Alang sa mga adunay sakit, kahadlok, ug makasiyentipiko, dali maingnang mga pasaway ang kumpol nga natan aw sa TV,. Pero kung walang COVID-19, malamang balewala sa kanila na magkapalitan na ng hininga sa stadium, sinehan, simbahan, pati street demonstration. Apan kung walay COVID-19, malagmit balewala sa ilaha na magbayloay na og ginhawa sa stadium, sinehan, simbahan, apil street demonstration. Tila may kakaibang nararamdamang sarap o ligaya ang tao kapag siksik ang katawan sa marami pang katawan. Murag adunay katingad-ang nabating lami o kalipay ang tawo kon isoksok ang lawas sa kadaghanan pang lawas. Bacchanalian orgy, kumbaga. Bacchanalian orgy, mao na. Walang mas kinatatakutan ang tao kaysa hipo ng Ôdi niya alam, ani Elias Canetti sa 1960 librong Crowds and Power. Walay mas gikahadlokan ang tao kaysa hikap nga wala siya'y kalibutan, ingon ni Elian Canetti sa 1960 librong Crowds and Power. Sa kulumpong lang umano naiigpawan ang takot mahipo ng estranghero. Sa bugon lang kuno mabuntog ang kahadlok mahikap sa langyaw. Wala nang pakialam sa maruming kamay o ubo o bahin ng katabi. Wala nay labot sa hugaw nga kamot o ubo o bahin sa katapad. Mas siksikan ng katawan sa katawan, mala-sardinas sa lata, mas nawawala ang kilabot. Mas suksokan nga lawas sa lawas, murag-sardinas sa lata, mas mawala ang kalisang. Kaya ba masigla tayong sumisiksik sa magulong prosisyon sa piyesta? Mao na buhi kita musoksok sa gubot sa prosesyon sa piyesta? Pero may bagong naramdamang takot ang tao nga-yong matagalang isolation dahil sa COVID-19. Apan adunay bag ong nabating kahadlok ang tawo karong madugayong isolation gumikan sa COVID- 19. ItoÕy ang ni walang kumakalabit at nakakaniig, ulat ni Virginia Heffernan sa 1843 Magazine kamakailan. Kini kay ang ni walay nikuhit ug nakita, balita ni Virginia Heffernan sa 1843 Magazine karong bag-o. ÔYun nga ba ang dahilan sa kasabikan ng mga pa_mil_ya magtipon-tipon miski magkahawaan? Kadto nga ba ang hinungdan sa matinguhaon sa mga pamilya magtapok-tapok maski magtakdanay? Pati mga heneral ng pulisya at mahistrado ay nag-party miski mabatikos o mapagastos sa mahal ng RT-PCR test. Apil mga heneral sa pulisya og mahistrado kay nag-party maski masawayan o mapagasto sa mahal nga RT-PCR test. Marahil napulot natin sarap ng pagsisiksikan nuÕng kamusmosan. Tingali napunit nato lami sa pagsuksukan kadtong bata. Noon tabitabi tayong magkakapatid matulog, o magpipinsan kumain, at magkakalaro maligo. Sauna tapad tapad kitang mag-igsoon matulog, o mag-ig agaw mokaon, ug kadula maligo. Walang mga kamuang-muang. Inosente. Masaya lang sa pagsasama-sama. Malipayon lang sa pag-uban-uban. Walang bukas. Walay ugma. At walang kinatatakutan. Og walay gikahadlokan. HINDI pa nakakabangon ang mga natumbang pananim na pininsala ni Quinta ay binabayo naman ngayon ng Bagyong Rolly. Wala pa nakabangon ang mga natumba nga pananom na nadaot ni Quinta unya giagian na pod karon sa Bagyong Rolly. Kasalukuyang nananalasa sa Bicol Region si Rolly. Karon nandaot sa Bicol Region si Rolly. Habang sinusulat ito, tinatahak ng bagyo ang Catanduanes at Camarines Sur na may lakas na 215 kilometers per hour. Samtang ginasulat kini, ginatamak sa bagyo ang Catanduanes ug Camarines Sur nga adunay kusog na 215 kilometros kada oras. Ayon sa PAGASA, Kung anong mga lugar ang tinatahak ng Bagyong Quinta ay iyon din ang tinatahak ng Bagyong Rolly. Sumala sa PAGASA, kon unsang mga lugar ang ginatamak sa Bagyong Quinta kay kadto pod ang ginatamak sa Bagyong Rolly. Maraming napinsala si Quinta sa Bicol Region, Quezon, Marinduque, Romblon, Oriental at Occidental Mindoro at Batangas. Daghang nadaot si bagyong Quinta sa Bicol Region, Quezon, Marinduque, Romblon, Oriental ug Occidental Mindoro ug Batangas. Nag-iwan ng P706 milyon ang halaga ng pinsala sa sektor ng agrikultura ang bagyong Quinta. Nagbilin sa P706 milyon ang kantidad sa nadaot sa sektor sa Agrikultura ang Bagyong Quita. Ayon sa report, P2.1-B ang halaga ng pinsalang iniwan ng bagyong Quinta sa sektor ng agrikultura sa Oriental Mindoro. Sumala sa balita, P2.1-B ang kantidad sa nadaot nga gibilin sa Bagyong Quinta sa saktor sa Agrikultura sa Oriental Mindoro. Siyam ang naiulat na namatay na pawang nabagsakan ng mga natumbang puno at ang ilan ay nalunod. Siyam ang nabalita nga namatay na puro natagakan sa mga natumbang punuan og ang uban kay nalunod. Hindi inaasahan ng mga taga-Oriental Mindoro na ganun kalakas ang hangin na taglay ng Bagyong Quinta. Wala nagdahom ang mga taga-Oriental na ing ato kakusog ang hangin nga dala da Bagyong Quinta. Mas malakas pa umano sa Bagyong Tisoy na nanalasa rin sa Mindoro provinces noong Dis-yembre 2019. Mas kusog pa kuno sa Bagyong Tisoy na nandaot pod sa probinsya sa Mindoro kadtong Disyembre 2019. Ayon sa mga residente ng Calapan at Naujan, Oriental Mindoro, hindi sila nabigyan nang tamang impormasyon sa lakas ng hangin na taglay ng bagyo. Sumala sa residente sa Calapan ug Naujan, Oriental Mindoro, wala sila nahatagan og tamang impormasyon sa kusog na hangin nga dala sa bagyo. Halos anim na oras binayo ni Quinta ang Mindoro. Halos unom ka oras gibagyo ni Quinta ang Mindoro. Maraming inilikas lalo ang nasa mga baybaying dagat. Daghang gibakwit labaw na ang naa sa mga dapling dagat. Marami ang hindi nakapaghanda at kung kailan sumisipol na ang hangin saka lamang kumilos para lisanin ang kanilang mga bahay. Daghan ang wala nakaandam og kon kanus nitaghoy ang hangin diha pa lamang sila nilihok aron biyaan ang ilahang panimalay. Halos ganyan din ang nangyari sa Quezon na maraming tao ang hindi nakapaghanda sa pagdating ni Quinta. Halos ing-ana pod ang nahitabo sa Quezon na daghang tawo ang wala nakapangandam sa pag-abot ni Quinta. Nang magsimulang humangin at lumakas ang ulan saka lamang kumilos. Katong misugod na mohangin ug nikusog ang ulan diha pa lamang nilihok. Ang iba ay hindi na nakapagdala ng mga damit at iba pang gamit dahil sa madaliang paglikas. Ang uban kay wala na nakadala og mga sinina og uban pang gamit tungod sa pinaspasang pagbakwit Marami ang nagkaroon ng leksiyon sa Bagyong Quinta. Daghang ang adunay leksyon sa Bagyong Quinta. Dapat maging preparado. Kinahanglan mahimong andam. Malayo pa ang bagyo, dapat nang ihanda ang mga gamit at siguru-hing kumpleto ito kapag pinalikas ng mga awtoridad. Layo pa ang bagyo, kinahanglan nang andam ang mga gamit og siguruha kumpleto kini kon pabakwiton na sa mga awtoridad. Ngayong narito na ang Bagyong Rolly na mas malakas kaysa kay Quinta, dapat maging handa ang mga residente. Karong naana dinhi ang Bagyong Rolly na mas kusog kaysa kay Quinta, kinahanglan mahimong andam ang mga residente. Mayroon nang leksiyon sa humagupit na Bagyong Quinta. Aduna nay leksyion sa maharoson na Bagyong Quinta. Huwag hayaang mangyari na kung kailan nandiyan na ang bagyo saka lamang magkukumahog sa paghahanda para lumikas. Ayaw pasagding mahitabo na kon kanus-a anaa na ang bagyo diha pa lamang magkara-kara sa pagpangandam aron mubakwit. Huwag balewalain ang paalala ng mga awtoridad. Ayaw ibalewala ang panhinumdom sa mga awtoridad. Kapag pinalilikas, sumunod para hindi mapahamak. Kon ginapabakwit, mosunod aron dili madisgrasya. Mahalaga ang buhay. Mahinungdanon ang kinabuhi. Ang haba ng pila sa mga groceries at supermarkets dito simula noong Huwebes ng hapon kung kailan dineklara ni Mayor Sara Duterte-Carpio ang Executive Order No. 57 kung saan isinasaad ang 24-hour liquor ban simula Nobyembre 2 hanggang Disyembre 31. Kataas sa linya sa mga groceries ug supermakets dinhi sugod kadtong Huwebes sa hapon kon kanus a gideklara ni Mayor Sarah Duterte-Carpio ang Executive Order No. 57 kon asa gipahayag ang 25-hour liquor ban sugod Nobyembre 2 hangtud Disyembre 31. Akala mo ba naman ay basic necessities gaya ng bigas o pagkain ang pinipilahan at nag-panic buying pala ng alak na maiinom. Abi ba naman nimo kay basic necessities sama sa bugas o pagkaon ang gilinyahan og nagpanic buying diay sa bino nga ilimnon. Hayun boxes at boxes ng nga inumin ang pinamili na akala mo mauubusan ang mundo ng maiinom. Tua kahon ug kahon nga mga ilimnon ang gipamalit na abi ba nimo og mahutdan ang kalibutan og mainom. Ito kasi ang masaklap sa mga umiinom, paano na lang ang kanilang Pasko at New Year nito dito sa Davao e 24-hour liquor ban nga. Kini karon ang pait sa mga manginumay, unsaon na lang ang ilahang Pasko ug Bag-ong Tuig ani dinhi sa Davao e 24 hour liquor ban gani. Ibig sabihin hindi lang bawal ang inuman sa public places ngunit bawal din ang pagbebenta nito ayon sa EO 57. Buot pasabot dili lang bawal ang inuman sa public places bawal pod ang pagbaligya niini matud sa EO 57. Ayon kay Mayor Sara, ito ay dahil napag-alaman na ang pag-taas ng bilang ng bagong COVID-19 cases dito sa Davao City ay dahil nga raw sa mga walang humpay na inumang nagaganap sa mga parties o di kayaÕy sa mga kalsada kasama ang mga barkada. Sumala kay Mayor Sara, kini kay gumikan sa nahibaw-an na ang pag-taas sa ihap sa bag-ong COVID-19 cases dinhi sa Davao City kay tungod daw sa mga walay puas nga inumang nahitabo sa mga parties o dili kaya sa kalsada kauban ang mga barkada. At hayun, nagkahawaan ng COVID-19. Og mao, natakdan sa COVID-19. At heto pa, bukod sa 24-hour liquor ban, pinaiiral din dito ang 7:00 p.m, to 5:00 a.m. curfew hours. Og kani pa, gawas sa 24-hour liquor ban, gipadapat pod dinhi ang 7:00 p.m. to 5:00 a.m. curfew hours. Bawal nang lumabas pagsapit ng alas siyete ng gabi. Bawal na mugawas pag-abot sa alas siyete sa gabii. Ang curfew at liquor ban dito ay sabay na hanggang Disyembre 31. Ang curfew ug liquor ban dinhi kay sabay na hangtud Disyembre 31. Sabayan pa Ôyan ng aming matagal nang ban sa firecrackers at fireworks. Sabayan pa na sa among dugay na nga ban sa firecrackers ug fireworks. Umabot na ng 15 taon ang pagpapatupad ng firecrackers. Niabot na og 15 katuig ang pagpatuman sa firecrackers. May smoking ban din kami rito sa Davao CIty. Adunay smoking ban pod mi diri sa syudad sa Davao. Sanay na rin kami sa Silent Night, Holy Night na Pasko at Bagong Taon na nagresulta naman sa zero-injury taun-taon. Anad na pod kami sa Silent Night, Holy Night na Pasko ug Bag-ong Tuig nga nagresulta na pod sa zero-injuiry tuig-tuig. Sanayan lang yan. Anad-anad lang kana. Hayan at Pasko na sa susunod na buwan. Kana og Pasko na sa mosunod na bulan. Lahat ng korte ay may kapangyarihan para gawin ang kinakailangan upang maayos na ipatupad ang hustisya sa nasasakupan nito. Tanan sa korte kay adunay gahum aron himuon ang gikinahanglan aron maayo na ipatuman ang hustisya sa sakop niini. Kaya ang mga insidenteng may kinalaman sa mismong asunto ay dapat nitong bigyan ng aksyon. Mao na nga ang mga insidenteng adunay kalabutan sa parehas na isyu kay kinahanglan niining tagaan og askyon. Ano ba ang kaya at hindi kayang gawin ng korte? Unsa ba ang mahimo ug dili mahimong buhaton sa korte? Ito ang prinsipyong tatalakayin sa kaso ni Armando. Kini ang prinsipyong hisgutan sa kaso ni Armando. Si Armando ay ipinanganak sa Cordillera (Mountain Province) at nakarehistro ang birth certificate niya sa local civil registrar doon pero sangkatutak na mali ang laman. Si Armando kay gipanganak sa Cordillera (Mountain Province) og nakarehistro ang birth certificate niya sa local civil registrar didto apan hastang daghana og mali ang natala. Ang nakasulat niyang pangalan ay Amanda at hindi Armando, ang kasarian niya ay babae at hindi lalaki, pati apelyido ng tatay niya ay ginawang VeldazÓ imbes na Valdez. Ang nakasulat niya nga pangalan kay Amanda og dili Armando, ang sekso niya kay babaye og dili lalaki, apil apelyedo sa tatay niya gihimong Veldaz imbes na Valdez. Lumalabas din na may nakarehistro siyang isang birth certificate sa Central Luzon na walang mali sa mga detalye, ang pangalan ay Armando, lalaki ang kasarian at ang apelyido ng tatay ay Valdez. Mugawas pod nga adunay nakarehistro siyang usa ka birth certificate sa Central Luzon nga walay mali sa mga detalye, ang pangalan kay Armando, lalaki ang sekso og ang apelyido sa tatay kay Valdez. Sa kanyang mga opisyal na transaksyon ay ginagamit ni Armando ang birth certificate mula sa Central Luzon pero nang humingi siya ng pinatotoong kopya o authenticated copy mula sa NSO (National Statistics Office) ay ang maling birth certificate ang inilabas sa kanya. Sa iyang mga opisyal na transaksyon kay gigamit ni Armando ang birth certificate gika sa Central Luzon apan katong nangayo siya sa pinakatinuod na kopya o aunthenticated copy gikan sa NSO (National Statistics Office) kay ang mali na birth certificate ang gihatag sa iyaha. Kaya napilitang magsampa ng petisyon sa RTC ng Cordillera si Armando para itama ang maling detalye sa kanyang birth certificate sabay hiningi na rin niya na kanselahin na ang isa pa niyang birth certificate na rehistrado sa Central Luzon. Maong napugos magpasaka og petisyon sa RTC sa Cordillera si Armando aron itama ang maling natala sa iyang birth certificate sabay pangayo na pod niya sa pagkanselar na sa usa pa niyang birth certificate nga narehistro sa Central Luzon. Kontra ang OSG (Office of the Solicitor General) sa petisyon ni Armando. Kontra ang OSG (Office of teh Solicitor General) sa petisyon ni Armando. Hiningi ng OSG na ibasura ang petisyon dahil wala raw kapangyarihan ang RTC ng Cordillera na utusan ang civil registrar ng Central Luzon na kanselahin ang pangalawang birth certificate ni Armando. Gipangayo sa OSG nga ibasura ang petisyon gumikan sa wala daw gahum ang RTC ng Cordellera na manduan ang civil registrsr ng Central Luzon na ikanselar ang ikaduhang birth cerficate ni Armando. Pero ipinag-utos ng RTC sa Mountain Province na itama ng Civil Registrar General ng NSO pati ng lokal na civil registrar ang maling detalye sa birth certificate ni Armando. Apan gimando sa RTC sa Mountaion Province na itama sa Civil Registrar General ng NSO apil sa lokal na civil registrar ang maling detalye sa birth certificate. Ipinag-utos din ng RTC na kanselahin ng civil registrar ng Central Luzon ang record ng birth certificate ni Armando doon. Gimanduan pod sa RTC nga ikanselar sa civil registrar sa Central Luzon ang record sa birth cerficate ni Armando didto. Parehas ang naging hatol ng Court of Appeals. Parehas ang nahimong hukom sa Court of Appeals. Ayon sa CA ay may kapangyarihan ang RTC ng Mountain Province sa petisyon na itama ang detalye ng birth certificate ni Armando pati na rin ang ipag-utos na kanselahin ang birth certificate sa Central Luzon dahil insidente lang naman ito at magiging epekto ng aksyon para sa pagtatama ng laman ng orihinal niyang birth certificate. Sumala sa CA kay adunay gahum ang RTC ng Mountain Province sa petisyon na itama ang detalya sa birth certficate ni Armando apil na pod ang pagmando nga ikanselar ang birth certificate sa Central Luzon gumikan sa nahitabo lang pod kini og mahimong epekto sa aksyon aron sa pagtama sa sulod sa orihinal niyang birth certificate Parehas ang naging hatol ng Supreme Court sa Court of Appeals. Parehas ang nahimong hukom sa Supreme Court sa Court of Appeals. Ayon sa SC, sakop ng kapangyarihan ng RTC sa mismong asunto ang lahat ng insidenteng konektado nito o kaya ay damay sa kaso alinsunod sa tinatawag na doctrine of ancillary jurisdiction. Sumala sa SC, sakop sa gahum ng RTC ang mismong kalihukan sa tanang panghitabo konektabo niini o mao na damay sa kaso subay sa ginatawag na doctrine of ancillary jurisdiction. Dahil nga may kapangyarihan ang korte ng petisyon ni Armando na hinihingi ang pagtatama ng lahat ng maling detalye sa una niyang birth certificate sa munisipyo ng Mountain Province ay natural na sakop ng kapangyarihan nito ang pagkansela ng pangalawang birth certificate nito na rehistrado naman sa munisipyo ng Central Luzon. Gumikan nga adunay gahum ang korte sa petisyon ni Armando na ginapangayo ang pagtama sa tanang maling detalye sa una niya nga birth certificate sa munisipyo ng Mountain Province ay natural na sakop sa gahum niini ang pagkanselar sa ikaduhang birth certificate niini na rehistrado na pod sa munisipyo sa Central Luzon. Insidente lang siyempre ang pagkansela ng pangalawang birth certificate kung itatama na ang lahat ng detalye ng unang birth certificate ni Armando. Hitabo lang siyempre ang pagkanselar sa ikaduhang birth certificate kon itama na nag tanan nga detalye sa unang birth certificate. Sakop ng kapangyarihan ng RTC ang lahat ng insidente, katanungan at bagay na may kinalaman sa mismong kaso bastaÕt makakatulong o talagang kailangan itong ikunsidera ng korte bago tuluyang makapaglabas ng desisyon kahit pa nga sabihin na hindi na ito sakop ng kapangyarihan nito. Sakop sa gahum ng RTC ang tanang hitabo, pangutana og butang na may kalabutan sa parehas na kaso basta makatabang o tinuod gyod na kinahanglan kining ikonsiderar sa korte bag o padayong magpagawas sa desisyon maski pa nga ingnan na dili na kini sakop sa gahum niini. Kahit pa nga inilabas na ang RA 9048 na bumago sa RA 10172, para sa proseso ng pagtatama ng mga entry sa civil registry, ang mga korte ay hindi tinanggalan ng kapangyarihan na pakinggan at hatulan ang mga petisyon sa pagtatama ng entries. Maski pa nga gipagawas na ang RA 9048 na nibag-o sa RA 10172, alang sa pamaagi sa pagtama sa mga entry sa civil registry, ang mga korte kay wala gitanggalan sa gahum na paminawon og hukman ang mga petisyon sa pagtama sa entries. Kahit pa nga ang hindi pagsunod sa tamang proseso o ang tinatawag na doctrine of exhaustion of administrative remedies ay hindi magkakaroon ng epekto sa kapangyarihan ng mga korte. Maski pa nga ang wala nagsunod sa tamang pamaagi o ang gitawag na doctrine of exhaustion of administrative remedies kay dili adunay epekto sa gahum sa mga korte. Takbuhin pala si alyas Sonny Tan, ang bangka ng jueteng sa southern Metro Manila at Mindoro. Daganon diay si alyas Sonny Tan, ang bangka sa jueteng sa southerm Metro Manila ug Mindoro. Tumakas si Tan matapos mahulihan ang palaro nÕya ng kabuuang 47 katao sa sunud-sunod na raid na isinagawa ng National Bureau of Investigation (NBI) at National Capital Region Police Office (NCRPO). Nilayas si Tan human madakpan ang padula niya sa katibuokang 47 katao sa sunud-sunod na raid na gihimo sa National Bureau of Investigation (NBI) ug National Capital Region Police Office (NCRPO). Kaya tumakbo si Tan kasi iniwasan niya ang piyansang aabot sa P2,256,000 para mapalaya ang mga naarestong tauhan niya. Mao nga nidagan si Tan kay aron likayan ang piyansang muabot sa P2, 256,000 aron makagawas ang mga nadakpang mga tawo niya Mula noong Miyerkules, hindi na bomola si Tan, na nagyayabang na legal naman ang palaro niya. Sugod atong Miyerkules, wala na nidula si Tan, nga nanghambog na legal man daw ang padula niya. GetÕs nÕyo mga kosa? Kasabot mo mga kosa? Sinabi ng mga kosa ko na naghikahos ang operation nitong palaro ni Tan sa kasagsagan ng COVID-19 pandemic. Giingon sa mga kosa ko nga naglisod ang operasyon niining padula ni Tan sa kadagaya sa COVID-19 pandemic. Subalit nitong nagdaang 17 araw ay pumaimbulog si Tan dahil ginandahan niya ang porsiyento ng mga kubrador niya. Apan niining niaging 17 ka adlaw kay nanghupaw si Tan gumikan sa gianyagan niya ang porsyento sa mga kobrador niya. Sinabi ng mga kosa ko na umabot halos sa P1.5 milyon ang kubransa nito kada araw at ang buong akala ni Tan ay kaon o makabawi na siya nang inilabas niyang pitsa. Giingon sa mga kosa ko nga muabot halos sa P1.5 milyones ang kubransa niini kada adlaw og ang tibuok hunahuna ni Tan kay kaon o makabawi na siya kadtong napagawas niya ang pitsa. Subalit natunugan ng NBI at NCRPO ang palaro ni Tan at sinalakay ang mga butas niya. Apan nadungog sa NBI ug NCRPO ang dula ni Tan og giataki ang mga lungag niya. Kinasuhan ang mga naaresto ng illegal gambling in relation to Bayanihan Heal as One at tinarahan sila ng DOJ ng P48,000 kada isa na piyansa. Gikasuhan ang mga nadakop sa illegal gambling in relation to Baynihan Heal as One og tinarahan sila sa DOJ sa P48,000 kada isa sa piyansa. Sa paglisan ni Tan, ang naiwang naghihinagpis ay ang mga tauhan niya na hindi malaman kung saan kukuha ng pampiyansa sa sarili nila. Sa pagbakwit ni Tan, ang nabiling nagmasulub-on kay ang mga tawo niya nga wala kabalo kon asa mukuha og pampiyansa sa kaugalingon nila. Marami sa mga kosa ko ang naka-monitor sa kahihinatnan ng kaso na ito kasi kapag napatunayang hindi legal ang palaro ni Tan, ibig sabihin puwede rin silang habulin sa ibang lugar, tulad ng sa Rizal. Daghan sa mga kosa nako ang naka-monitor sa kasampotan sa kaso niini kon mapamatud-ang dili legal ang padula ni Tan, buot pasabot mahimong pod silang gukuron sa ubang lugar, sama sa Rizal. Sinamahan ng mga kabo at kubrador si Tan sa akalang matibay ito at magkaroon sila ng tuloy-tuloy na pampatawid gutom. Giubanan sa mga kapa ug kolektor si Tan sa abi nga lig-on kini og aduna silay padayon na pampatabok sa gutom. Subalit nagkamali sila. Apan nagkamali sila. Ikinakalat naman ni Tan na panay naman ang labas niya ng pitsa kapag humihingi ng ayuda ang management niya kaya nagtataka siya kung bakit hinuhuli pa ng NBI at NCRPO ang mga tauhan niya. Gikalat naman pod ni Tan na kanunay naman ang gawas niya sa pitsa kon adunay mangayo og ayuda ang management niya mao natingala siya kung nganong gidakop pa sa NBI ug NCRPO ang mga tawo niya. Walang nakakarating? Walay nakaabot? Kawawang Tan, ginawa siyang palabigasan ng kausap niya. Kaluoy nga Tan, gihimo siyang bugasan sa kaestorya niya. Isang mega task force na mag-iimbestiga sa mga katiwalian sa buong pamahalaan ang pinabubuo ni President Duterte kay Justice Sec. Menardo Guevarra. Usa ka mega task force na ang mag-imbestiga sa mga korapsyon sa tibuok gobyerno ang naugmad ni President Duterte kay Justice Sec. Menardo Guevarra. Iniutos ng Presidente na imbestigahan lahat ang mga tanggapan ng gobyerno na sangkot sa corruption. Gimando sa Presidente na imbestigahan tanan ang mga opisina sa gobyerno nga apil sa korapsyon. Walang exception sa gaga_wing imbestigasyon. Walay exception sa pagahimuong imbestigasyon. Unang ipinag-utos ng Presidente kay Guevarra na imbestigahan ang Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) at pati na rin sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Unang gimando sa Presidente kay Guevarra na imbestigahan ang Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) og apil na pod ang Department of Public Works and HighWays (PDWH). Inulit naman ng Presidente ang pagsuporta kay DOH Sec. Duque at DPWH Mark Villar. Giusab naman pod sa Presidente ang pagsuporta kay DOH Sec. Duque ug DPWH Mark Villar. Sinabi pa ng Presidente na asahan nang mayroon siyang sususpendihing opisyal at personnel sa mga darating na araw. Giingon pa sa Presidente na damha nga aduna siyay suspindihong opisyal ug personnel sa mga muabot nga adlaw. Kapag daw may sinuspende siyang opisyal, ibig sabihin nun e duda siya. Kon aduna daw gisuspende siya nga opisyal, buot pasabot ato kay duda siya. Hindi raw siya magsususpende kung walang kasa_lanan ang opisyal o empleyado. Dili daw siya mususpende kon walay sala ang opisyal o empleyado. Ang mega task force na bubuuin ay tatagal hang_gang Hunyo 30, 2022 o mas matagal pa maliban na lamang daw kung buwagin ito ng papalit sa kanya. Ang mega task force nga tukuron kay molungtad hangtud Hunyo 30, 2020 o mas dugay pa gawas na lamang daw kon buwagon kini sa mupuli kaniya. Hindi lamang mga opisyal ng tanggapan ang sakop para imbestigahan ng mega task force, pati raw mga kongresista at senador ay kasali rito. Dili lamang mga opisyal sa opisina ang sakop alang sa imbestigahan sa mega task force, apil pod daw mga kongresista ug senador kay apili niini. Sabi ni Presidential Spokesman Harry Roque na mandato ng Department of Justice (DOJ) na imbes__tigahan ang lahat kahit ang mga nasa lehislatura. Ingon ni Presidential Spokesman Harry Roque nga mandato sa Department of Justice (DOJ) na imbestigahan ang tanan maski ang mga lehislatura. Kahit daw may immunity ang mga mambabatas, hindi kasama ang paglabag sa anti-graft laws. Maski daw adunay immunity ang mga magbabalaod, dili apil ang paglapas sa anti-gradt laws. Ang isang tiyak, basta nangurakot ang kongresista at senador, iimbestigahan ito ng DOJ. Ang usa ka sigurado, basta nangurakot ang kongresista ug senador, imbestigahan kini sa DOJ. Malawak ang sakop ng gagawing pag-iimbestiga ng DOJ. Gilapdon ang sakop sa pagahimuong pag-imbestiga sa DOJ. Pati mga mambabatas ay kasama. Apil mga mambabalaod kay kauban. Kung magkakatotoo ito, maraming mambabatas ang tiyak na masasampolan ng DOJ. Kon magkatinuod kini, daghang magbabalaod ang siguradong mapananglitanan sa DOJ. Maraming sangkot sa katiwalian gaya nang paglustay sa pondo ng PDAF na pinadaan sa bogus NGOs ni Janet Lim Napoles ilang taon na ang nakararaan. Daghang apil sa pagkadunot sama sa pag-usik sa pondo sa PDAF na gipaagi sa bogus NGOs ni Janet Lim Napoles pila katuig na ang niagi. Kung magtatagumpay ang task force ng DOJ laban sa mga korap sa buong pamahalaan kasama na ang mga mambabatas, tagumpay ito ng taumbayan. Kon malampuson ang task force sa DOJ batok sa mga korap sa tibuok gobyerno apil na ang mga magbabalaod, kadaogan kini sa katawhan. Maraming matutuwa sapagkat sagad na sa buto ang nangyayaring katiwalian sa pamahalaan. Daghang nalipay gumikan sa sagad na sa kabukugan ang panghitabong kadunot sa gobyerno. Dahil sa katiwalian, nauubos ang pera ng bayan na dapat ay gamitin sa pagpapaunlad at pagbibigay ng ser_bisyo sa taumbayan. Gumikan sa kadunot, nahurot ang sapi sa lungsod na mahimo untang gamiton sa pagpalambo ug paghatag og serbisyo sa taumbayan. Abot Langit ang pagsisigaw nina Defense Secretary Delfin Lorenzana, head ng National Task Force COVID-19, at Cabinet Secretary Karlo Nograles na bawal pa ang online sabong subalit marami pa rin ang nagpupumilit pumasok sa naturang negosyo. Abot Langit ang pagsyagit nila Defense Secretary Delfin Lorenzana, head sa National Task Force Covid-19, og Cabinet Secretary Karlo Nograles na bawal pa ang online sabong apan daghan gihapon ang namugos nga mosulod sa maong negosyo. May katwiran namang pasukin ng mga pulitiko at negosyante ang online sabong dahil limpak-limpak na salapi ang iniakyat nito sa bulsa nila samantalang ang gobyerno ni President Digong ay BOKYA dahil hindi sila nagbabayad ng buwis. Adunay pangatarungan na pod nga sudlon sa mga pulitiko ug negosyante ang online sabong tungod sa daghang sapi ang ginadala sa bulsa nila samtang ang gobyerno ni Presidente Digong kay BOKYA tungod sa wala sila nagabayad og buhis. Kaya tama lang ang panukala sa Tongreso... este Kongreso pala na patawan ng buwis ang online sabong nang sa gayon ay kumita ang gobyerno ni President Digong_ at magkaroon ng pandagdag sa gastusin sa COVID-19. Maong sakto lang ang sugyot sa Tongreso este Kongreso diay na hatagan og buhis ang online sabong mao na mukita ang gobyerno ni Presidente Digong og adunay pangdugang na gastuson sa COVID -19. Sa totoo lang, marami akong na-monitor na miting ng mga pulitiko at negosyante nitong nagdaang mga araw at kasama sa mga sumipot ay ang management ng DreamWorld, Ôyung online sabong na ni-raid ni PRO1 director Brig. Gen. Jun Azurin sa Pangasinan. Sa tinuod lang, daghan ko na monitor nga panagtigum sa mga pulitiko ug negosyante niining ning-aging mga adlaw og kauban sa mga nisipot kay ang management sa Dreamworld, kanang online sabong nga gi-raid ni PRO1 drector Brig. Gen. Jun Azurin sa Pangasinan. Nagkaroon din ng get-together sa isang hotel sa Central Luzon kung saan pinasalamatan ng operator ang lahat ng tumangkilik sa online sabong niya na nag-dry-run na noong Oktubre 28. Aduna pod get-together sa usa ka hotel sa Central Luzon kon asa gipasalamatan sa operator ang tanang nipatron sa online sabong niya nga nag-dry-run na kadtong Oktubre 28. Siyempre, bumaha ang alak at pagkain sa salu-salo na pinatawag ng operator ng online sabong at inaalam pa ng mga kosa ko kung saan gaganapin ito. Alangan, nibaha og ilimnon ug pagkaon sa tapok-tapok nga gipatawag sa online sabong og gihibawo pa sa mhga kosa nako kon asa mahitabo kini. Bakit kaya balewala lang sa mga operator ng online sabong ang kautusan nina Lorenzana, Nograles at maging ni Interior Secretary Eduardo A–o, ang vice chair ng IATF? Ngano kaya murag wala lang sa mga operator sa online sabong ang mando nina Lorenzana, Nograles ug mahimong ni Interior Secretary Eduardo A–o, ang vice chair sa IAFT? May kumalat namang imbitasyon kung saan ang mga gamefowl breeders ay pinadadalo sa grand opening ng online sabong sa Nob. 4. Adunay nikalat na pod nga imbitasyon kon asa ang mga gamefowl kay gipaapil sa grand-opening sa online sabong sa Nob. 4. Ang unang sultada ay isang 6-cock derby at ang pot money ay P55,000 samantalang ang minimum bet ay sa P33,000. Ang una nga sultada kay usa ka 6-cock derby og ang pot money kay P55,000 samtang ang minimum bet kay sa P33, 000. Ayossss! Malakasan talaga ha SecÕs. Lorenzana, Nograles at A–o SirÕs. Ayosssss! Kusgan gyud ha Sec's Lorenzana, Nograles ug A–o Sir's. Magkaroon uli ng 6-cock derby at parehas na pot money at minimum bet sa Disyembre 21 para iselebra ang isang birthday. Aduna na pod sa 6-cock derby ug sama na pot money ug minimum bet sa Disyembre 21 alang sa pagsaulog sa usa ka adlawng natawhan. Sa regular derby naman ay 4-cock at ang pot money at minimum bet ay parehas na P22,000. Sa regular derby na pod kay 4-cock og ang pot money ug minimum bet kay parehas sa P22,000. Ang iskedyul ay sa Nobyembre 9; 13; 16; 20; 23; 27; at 30, at sa Disyembre 4; 7; 11; 14; 18 at 28. Ang takda kay sa Nobyembre 9, 13, 16, 20, 23, 27, ug 30 og sa Disyembre 4, 7, 11, 14, 18 ug 28. Hayan, tingnan natin kung may lason ang nagtitilamsik na laway nina Lorenzana, Nograles at A–o laban sa isyu ng online sabong. Ngara, tan-awa ninyo kon adunay hilo ang nagsablig nga laway nila Lorenzana, Nograles ug A–o kontra sa isyu sa online sabong. Mahahalukay na kaya at maipaparada ni President Rodrigo Duterte sa publiko ang mga taong kumurakot ng pera ng taumbayan? Maukay na kaha og maiparada ni Presidente Rodrigo Duterte sa publiko ang mga tawong nikurakot sa sapi sa mga tawo? Ito ngayon ang inaabangan ng mamamayan, hehehe! Kini karon ang ginaatangan sa mga tawo, hehehe! Sa nalalabing dalawang taon ng panunungkulan ni Duterte, umasa ang sambayanan na mabibigyan ng tuldok ang korapsyon bilang tugon sa kanyang_ pangako noon nangampanya siya. Sa nahabiling duha katuig na paglingkod ni Duterte, naglaum ang mga katawhan na mahatagan na og tuldok ang korapson sa tubag sa iyang saad saunang nangampanya siya. Get nÕyo mga suki? Kasabot mo mga suki? Mukhang inilalabas lang ni Digong ang sama ng loob dahil maging siya ay nagsabing bigo siyang maputol ang korapsyon sa bansang ito. Murag gipagawas lang ni Digong ang laing buot tungod kay mismong siya kay nakasulti og pakyas niyang maputol ang korapsyon sa kining nasud. Kaya sa pagkadismaya ay ina_tasan niya si Department of Justice Sec. Menardo Guevarra na pangunahan ang mega task force vs coruption upang habulin ang mga buwaya na lumamon ng limpak-limpak na pera sa kaban ng bayan. Mao na sa pagkapakyas kay nabutang niya si Department Justice Sec. Menardo Guevarra na mangulo sa mega task force vs coruption aron gukuron ang mga buaya na nilamoy sa daghang sapi sa kaban sa katawhan. Tahasan nitong tinukoy ang moro-morong proyekto ng mga tongresista este kongresista. Tin-aw kining gitudlo ang moro-morong plano sa mga tongresista este kongresista. Mukhang may kulay pulitika ang pagtumbok ni Digong dahil ang tatamaan nang husto rito ay ang mga hindi niya kaalyado. Murag adunay mabulokong pulitika ang pakisayran ni Digong tungod sa ang maigo og taman niini kay ang mga dili niya kaalyado. Sa panahon kasi ngayon kapag-dilawan ka, mahirap ka nang makakuha ng suporta oras na tiniris ka na parang_ kuto. Sa panahon karon, kon-dilawan ka, lisud ka makakuha og suporta panahon na irokon ka na murag kuto. Subalit ayon sa aking mga nakausap oras na malapit ka sa mga kaalyado ni Digong, may pag-asa ka pang makaahon dahil sa imbestigasyon lamang ito hahantong. Apan matud sa akong mga kaestorya panahon na duol ka sa mga kaalyado ni Digong, adunay paglaum ka pang makabawi tungod sa imbestigasyon lamang kini mapadulong. Kaya ang pag-usad ng asunto sa Ombudsman at Sandigan bayan ay tila usad pagong. Mao na ang pag-uswag sa kiha sa Ombudsman ug Sandigan bayan kay murag lihok bao. May katwiran ang aking mga kausap subalit mukhang sa galit ni Digong ay hindi uubra ang sistemang ito dahil ang nais ni Digong ay maipamalas sa mga bomoto sa kanya na tinupad nga ang pangako. Adunay pangatarungan ang akong mga kaestorya apan murag sa kasuko ni Digong kay dili makalihok ang kining sistema tungod sa gusto ni Digong na mapadayag sa mga niboto sa iya na natuman na ang saad. Kung sabagay hindi naman maitatago ito kung talagang maging mabusisi ang pag-imbestiga ni Guevarra di ba mga suki? Kung sa tanan dili naman matago kini kung tinuod gyud mahimong mabusisi ang pag-imbestiga ni Guevarra dili ba mga suki? Kasi nga unahin muna niya ang mga proyekto ng tongre_sista sa mga lalawigan, halos karamihan sa mga pro_yekto ay mabibilang lang sa daliri ang tapos. Kini tungod kay unahon usa niya ang mga plano sa tongresista sa mga probinsya, hapit kadaghanan sa mga plano kay maihap lang sa tudlo ang nahuman. Una na riyan ang mga kalsada at tulay na iniwang nakatiwangwang. Una na niana ang mga dalan ug tulay na gibiyaang nakatiwangwang. Napagpistahan at napaghati-hatian na ang pondo kung kaya wala nang budget upang ipatapos pa ito. Napistahan ug natunga-tungaan na ang pondo mao na wala nay budget aron ipahuman pa kini. Wala ring ipinagkaiba sa mga proyekto ng Department of Works and Highways (DPWH). Wala pod kalahian ang mga plano sa Department of works and Highways (DPWH). Masasabi ko na tuluyan nang tinalikuran ng mga contractor ang mga proyekto katulad na lamang ng mga highways at expansion ng mga tulay. Maingon ko na padayon nga gitalikdan sa mga kontraktor ang mga plano sama na lamang sa mga highways ug expansion sa mga tulay. Sa Western Visayas, kitang-kita na ang pruweba ng korapsyon. Sa Western Visayas, makit-an na ang pamatuod sa korapsyon. Kasi nga ang mga highways at halos di pa rin natatapos at ang mga tulay ay makikitid pa rin kaya madalas ang mga aksidente at sakuna. Kay ang mga highway og halos wala pa gihapon nahuman og ang mga tulay kay pig-ot gihapon mao na kanunay ang mga aksidente ug katalagman. Naibulsa na kasi ng mga contractors ang pera kung kaya iniwan ng nakatiwangwang ito at nag-aantay na naman sila ng pagkakaton na makabungkal ulit ng pera mula sa kaban ng bayan. Naibulsa na man gud sa mga kontractor ang kwarta maong nabiyaan nga nakatiwangwang kini og naghulat na pod sila sa higayon na ugmaron usab sa kwarta gikan sa kaban sa katawhan. Kaya hindi dapat na iitsa puwera sa imbestigasyon si DPWH Secretary Mark Villar kahit na kabilang siya sa pinaka-mayaman sa bansa. Mao ng dili angaayan na iitsa pwera sa imbestigasyon si DPWH Secretary Mark Villar maski na isa siya sa mga pinakadatu sa nasud. Kasi nga siya ang nag-apruba ng mga proyektong build, build, build progran ni President Duterte. Kini tungod kay siya ang nagtugot sa mga planong build, build, build program ni Presidente Duterte. Di ba mga suki? Dili ba mga suki? Si dating House Speaker Alan Peter Cayetano ay dapat ding isama sa imbestigasyon upang malaman kung saan napunta ang mga inaprubahang proyekto ng mga tongresista. Si kanhing House Speaker Alan Peter Cayetano kay kinahanglan pod iapil sa imbestigasyon aron mahibaw-an kon asa naadto ang gitugutang proyekto sa mga tingresista. Isama na rito ang napakalaking budget na ginasta sa Clark Pampanga na pinagdausan ng SEA Games. Iapil na dinhi ang dakong budyet sa gigasto sa Clark Pampanga na gihimo ang SEA Games. Ang Bureau of Customs dapat ding imbestigahang mabuti ni Guevarra dahil hanggang sa ngayon tuloy pa rin ang tara-tara system sa brokers. Ang Bureau of Customs kinahanglan pod imbestigahang maayo ni Guevarra gumikan sa hangtud sa karon padayon pa gihapon ang tara-tara system sa brokers. Magpahanggang ngayon, tuloy pa rin ang pagpasok ng droga. hangtud karon, padayon pa gihapon ang pagsulod sa droga. Ganyan din ang kalakaran sa Bureau of Immigration na hanggang ngayon ay patuloy ang pagdagsa ng mga Chinese workers na umaagaw sa trabaho ng ating mga kababayan. Ingon ana usab ang naandan sa Bureau of Immigration nga hangtud karon kay padayon ang pagdaghan sa mga Chinese workers nga niilog sa mga trabaho sa atong mga kababayan. Ang embahador ay hindi lamang kumakatawan sa namu_muno ng isang bansa. Ang embahador kay dili lamang murepresentar sa nangulo sa usa ka nasud. Siya ang kinatawan ng bawat ma_mamayan. Siya ang representante sa matag lungsuranon. Kaya ano mang masama na kanyang ginawa ay isang batik sa bawat mamamayang kinakatawanan niya. Mao na unsa mang dautan na iyang gibuhat kay usa ka batik sa matag lungsuranong girepresenta niya. Nakakadismaya ang ginawang pagmamaltrato ng isang lady ambassador ng Pilipinas sa Brazil sa kanyang kasam__bahay na Pilipino rin. Makadismaya ang gibuhat ang dili maayong pagtrato sa usa ka lady ambassador ng Pilipinas sa Brazil sa iyang katabang na Pilipino pod. Hindi ito maipagkakaila porke may video na makapagpapatunay nito na marahil nakita na ng marami sa atin. Dili kini ikalimod kay adunay video na makapamatuod niini na tingali nakita na sa kadaghanan kanato. Ang katampalasanan ng naturang embahador na si Marichu Mauro ay mag-iiwan ng masamang impresyon sa international community na ang bawat Pilipino ay brutal at malupit. Ang pagkadaotan sa ingon na embahador na si Marichu Mauro kay magbiya og daotang impresyon sa international community na ang matag Pilipino kay brutal ug bangis. Hindi ko lang matiyak kung ang sugong ito ay isang politikal appointee o career official. Dili ko lang masiguro kon ang kining sugo kay usa ka politikal appointee o career official. Ngunit ano man ang status ng kanyang pagkakatalaga, hindi lamang suspensyon o pagtitiwalag ang dapat niyang maging parusa kundi ang ano mang parusang itinatadhana ng batas sa ganyang mga kaso. Apan unsa man ang status sa iyang pagkabutang, dili lamang suspensyon o pagpahawa ang angay kaniya na mahimong silot kon dili ang unsa mang silot ang gitagana sa balaod sa ing anang mga kaso. Nauna nang ini-recall ni Foreign Affairs Sec. Teodoro Locsin ang naturang embahador upang papagpaliwa_nagin sa naturang kaso. Una nang ini-recall ni Foreign Affairs Sec. Teodoro Locsin ang ingon na embahador aron pagpatin aw sa maong kaso. Pero sabi nga, kitang-kita sa video ang ebidensya. Apan ingon nila, makita sa video ang ebidensya. Kahit ano man ang nagawang mali ng kasambahay, maliban na lang kung may tangan na sandata at tangka siyang utasin, walang balidong dahilan upang ang amo ay manakit. Maski unsa man ang nahimong mali sa katabang, gawas na lang kon adunay dala nga armas og nisulay siyang tapuson, walay balidong hinungdan aron ang amo manakit. Ang utos ng Pangulo ay siyasatin na ang embahador na ito. Ang mando sa Presidente kay imbestigahan na ang embahador na kini. Huwag sanang patagalin ang imbestigasyon upang mapabilis ang proseso at mapatawan ng karampatang hustisya ang paglabag. Dili lang unta padugayon ang imbestigasyon aron mapadali ang pamaagi ug mahatagan og katakus sa hustisya ang kalapasan. SA kabila na marami nang ginawang pakiusap si President Duterte sa mga mambabatas para madaliing ipasa ang batas para sa overseas Filipino workers (OFWs), wala pa ring nangyayari. Bisan pa sa kadaghang gihimo nga paghangyo si Presidente Duterte sa mga mambabalaod aron dali mapasado ang balaod nga angay sa overseas Filipino workers (OFWs), wala pa gihapon nahitabo. magine, noon pang nakaraang taon, sinabi ng Presidente na ipasa ang Department of OFWs pero hindi ito guma_galaw. Hunahunaa, sa miaging tuig, giingon sa Presidente na ipasado ang Department of OFWs apan wala kini milihok. Noong nakaraang SONA, muli niyang inulit ang pakiusap pero wala ring nangyayaring paggalaw sa mga kongresista para isakatuparan ang DOFWs. Sa nangaging SONA, gisubli niya pag-usab ang paghangyo apan wala gihapon nahitabong paglihok sa mga kongresista aron mapatuman ang DOFWs. Ang pagtatatag ng DOFWs ay isa sa mga ipina_ngako ni Duterte noong nangangampanya pa siya sa 2016 Presidential campaign. Ang pagtukod sa DOFWs kay usa sa mga saad ni Duterte kaniadtong nagampanya pa siya sa 2016 Presidential campaign. Malinaw ang kanyang pagkakasabi na dapat ay mayroong sariling tanggapan ang OFWs. Tin-aw sa iyang pagkasulti na kinahanglan kay adunay kaugalingong opisina ang OFWs. Noong Martes, sa kanyang taped message para sa mamamayan, muli na namang inulit ng Presidente ang kahilingan sa Kongreso na ipasa na ang batas para sa OFWs. Kaniadtong Martes, sa iyang taped message para sa lungsuranon, gisubli napod pag-usab sa Presidente ang hangyo sa Kongreso na ipasa na ang balaod angay sa OFWs. Kung mayroon aniyang batas para sa OFWs, lubos na matututukan ang kalagayan ng migrant workers at kanilang mga pamilya. Lalo na aniya sa panahon ng krisis. Kon aduna kuno balaod anagay sa OFWs, matan-aw gyud pag-ayo ang kahimtang sa mingrant workers og ilahang nga pamilya. Labaw na sa panahon sa krisis. Ayon pa sa Presidente, kung may sariling tanggapan ang OFWs, mayroong tiyak na matatakbuhan ang mga OFW at pamilya. Matud pa sa Presidente, kon adunay kaugalingong opisina ang OFWs, adunay siguradong madaganan ang mga OFW og pamilya. Balak din ng Presidente na gumawa ng hiwalay na ahensiya para naman sa mga seafarers. Plano pod sa Presidente na mohimo og bulag na ahensya para sa mga seafarers. Kawawa ang kalagayan ng mga OFWs at dapat itong malaman ng mga mambabatas. Luoy ang kahimtang sa mga OFWs og kinahanglan kining mahibaw-an sa mga mambabalaod. Marami sa mga OFWs ang dumaranas ng pagkaapi, pang-aabuso at malagim na kamatayan sa kamay ng kanilang mga amo. Daghan sa mga OFWs ang nag-antus sa pagpanlupig, pang-abuso ug lawon na kamatayon sa kamot sa ilahang mga amo. Halimbawa sa mga ito ay ang nangyari sa domestic helper na si Joanna Demafelis noong 2018. Pananglitan sa mga niini kay ang nahitabo sa dometic helper na si Joanna Demafelis kaniadtong 2018. Natagpuan ang bangkay ni Demafelis sa loob ng freezer sa isang abandonadong bahay sa Kuwait. Nakit-an ang patayng lawas ni Demafelis sa sulod sa freezer sa usa ka gibiyaang balay sa Kuwait. Pinatay siya ng kanyang mga among Lebanese. Gipatay siya sa iyang mga among Lebanese. Makaraang patayin, inilagay ang katawan nito sa freezer. Pagkahuman sa pagpatay, gibutang ang lawas niini sa freezer. Noong 2019, dalawang domestic helpers pa ang pinatay sa Kuwait sina Constancia Dayag at Jeanelyn Villa_vende. Kaniadtong 2019, duha pa ka dometic helper ang gipatay sa Kuwait sila Constancia Dayag ug Jeanelyn Villavende. Karumal-dumal din ang ginawa sa dalawa na namatay dahil sa pambubugbog ng kanilang mga among babae. Salawayon pod ang gibuhat sa duha ka namatay tungod sa pagpangulata sa ilahang mga among babaye. Kung may DOFWs, mayroon nang pupuntahan ang mga kababayang inabuso, minaltrato, at kung may krisis at pandemia gaya nang nararanasan ngayon. Kon adunay DOFWs, adunay maadtuan ang mga kababayang giabuso, gimaltrato, ug kon adunay krisis ug pandemia sama sa nasinati karon. Kung may sariling tanggapan, mapapanatag ang kalooban ng OFWs dahil may susuporta at aayuda na sa kanila. Kon adunay kaugalingong opisina, mahimutang na ang kabubut-on sa OFWs tungod sa adunay mosuporta ug tabang na sa ilaha. Kahapon pumunta ako sa supermarket nang todo ingat, sang-ayon sa bagong normal. Kagahapon niadto ko sa supermarket nga pirting amping, subay sa bag-ong naandan. Face mask, face shield, alkohol, safe distance. Face-mask, face shield, alkohol, safe distance. Nakuha ko na ang mga nilistang bibilhin, at nuÕng pumila ako para magbayad, habang binu_bunot ang pera at binubulsa ang cell phone, nalaglag sa sahig ang P1,000 kong pambayad, at ang lalaki sa unahan ko na patapos nang magbayad ng mga pinamili ay dahan-dahang pinulot ang pera ko. Nakuha nako ang mga gilistang palitunon, og sa nilinya nako aron mubayad, samtang ginabira ang kwarta og ginabulsa ang cell phone, nahulog sa salog ang P1,000 nakong pambayad, og ang lalaki sa akong atubangan na pagkahuman magbayag sa mga gipamalit kay hinay-hinayng gipunit ang kwarta nako. Wow, apaw ang kagitingan at kagandahang-loob sa panahon ng pandemic na ito, naisip ko. Wow, gaawas ang kaisog ug kamaayo sa panahon sa pandemic na kini, nakahuna huna ko. Iniabot ko ang kamay ko at hinintay na ibigay niya sa akin ang pera ko, habang naka_layo, para hindi siya mailang, at naghandang magpa_salamat sa kanyang tulong. Giabot ko ang akong kamot og gihulat na ihatag niya sa ako ang kwarta nako, samtang palayo, aron dili siya malain og andam na magpasalamat sa iyahang tabang . Pero nabigla ako sa sinambit niya ÔKung anoÕng nasa sahig ay pag-aari ng nakakitaÕ -- at ganÕun na lang, umalis siya, walang pakialam. Apan natingala ko sa giingon niya "Kon unsa ang naa sa salog kay panag-iya na sa nakakita"-- og ing-ato na lang, nihawa siya, walay pagpakabana. Iniwan ko ang mga pinamili ko dahil wala akong pambayad, at hinabol siya sa parking lot. Gibiyaan nako ang akong gipamalit gumikan sa wala koy pambayad og gigukod siya sa parking lot. Sinundan ako ng mga usisero sa pila. Gisundan ko sa mga kuryoso sa linya. Ayaw ibalik ng lalaki ang P1,000 ko. Dili ibalik sa lalaki ang P1,000 nako. Tinalikuran niya ako, at ibinaba ang tatlong grocery bags sa bangketa para buksan ang trunk ng kotse niya. Gitalikdan ko niya, og ginaog ang tulo ka grocery bags sa salidsid aron abrehan ang trunk sa kotse niya. A ganÕun pala ha, walang solian ng mga nasa sahig. A ing ana diay ha, walay ulian sa mga naa sa salog. Dinampot ko ang grocery bags at tumakbo sa kotse ko, sumakay, at humarurot paalis. Gipunit nako ang grocery bags ug midagan sa kotse nako, nisakay og paspas nga nihawa. Nasagi ko pa ang orange traffic cones. Naigo pa nako ang kahel traffic cones. Lamang ako! Labaw ko! Hindi totoo ang kuwentong ito ng propesor sa pani_tikan. Dili tinuod ang kining istorya sa propesor sa literatura. Kinatha lang niya para hikayatin ang mga tao na magbasa. Inimbento lang niya aron dasigon ang mga tawo nga mubasa. At binasa ko nga hanggang sa wakas ng nakaka-panabik na katha. Og gibasa gyod nako hangtud sa katapusan sa nakapahinam na istorya. Nakakabuhay ng isip ang pagbabasa, at nakakakiliti ng imahinasyon. Makabuhi og hunahuna ang pagbasa, ug makakiliti sa hunahuna. Ninamnam ko ito. Gikalipay ko kini. Ito ang pahayag ni President Duterte sa mga opisyal ng PhilHealth na bumitiw na sa tungkulin sa kasagsagan ng imbestigasyon sa katiwalian sa ahensiya. Kini ang pahayag ni Presidente Duterte sa mga opisyales sa PhilHealth nga moluwat sa katungdanan sa kasagsagan sa imbestigasyon sa kadunot sa ahensiya. Hindi raw matatakasan ng mga sangkot sa katiwalian ang managot para sa mga criminal activity. Dili daw maikyasan sa mga apil sa kadunot ang manubag para sa mga criminal activity. Maganda ang banta na iyan. Maayo ang kana nga hulga. Dapat lang matakot ang mga sangkot na katiwalian at kriminalidad. Angay lang mahadlok ang mga apil sa kadunot ug krimen. Pero nananagot ba sila? Apan manubag ba sila? Nakukulong ba sila? Nakulong ba sila? Nasesentensiyahan ba sila? Ginahukman ba sila? Pinuna ni Sen. Lacson na mukhang absuwelto kaagad ang mga kaalyado ni Duterte tulad ni DOH Sec. Duque at DPWH Sec. Villar. Gipasabot ni Sen. Lacson na murag absuwelto dayon ang mga kaalyado ni Duterte sama ni DOH Sec. Duque ug DPWH Sec. Villar. Kailan lang ang DPWH naman ang nasa balita dahil sa umanoÕy patuloy na katiwalian, kahit sa ilalim ng administrasyong ito na madalas ipagmalaki na galit sa korapsyon. Bag-o lang ang DPWH na pod ang naa sa balita gumikan kuno sa padayon na pagkadunot, maski sa ilalom sa kining administrasyon na pirmi ipasigarbo ang pagdumot sa korapsyon. Sa imbestigasyon ng Presidential Anti-Corruption Commission (PACC), may mga mambabatas na nakikinabang sa kickbacks sa mga proyekto ng DPWH. Sa imbestigasyon sa Presidential Anti-Corruption Commission (PACC), adunay mga magbabalaod na nakabenipisyo sa kickbacks sa mga plano sa DPWH. Hindi raw sila puwedeng magbulag-bulagan kaya magsusumite ng ulat kay Duterte tungkol sa resulta ng kanilang imbestigasyon. Dili daw sila mahimong magpabuta-buta mao na naghatag sila og report kay Duterte mahitungod sa resulta sa ilahang imbestigasyon. Pero may kahihinatnan ba ang lahat ng inakusahan at kinasuhan dahil sa katiwalian? Apan aduna bay sangputan ang tanang giakusahan ug gikasuhan gumikan sa pagkadunot.? Magbabanggit lang ako ng ilang halimbawa. Maghisgot lang ko sa pipila ka pananglitan. Ano na ang nangyari sa kaso laban kay Janet Lim Napoles at nina Jinggoy Estrada at Juan Ponce Enrile na may kinalaman sa PDAF scam? Unsa na ang nahitabo sa kaso batok kay Janet Lim Napoles ug si Jinngoy Estrada ug Juan Ponce Enrile nga adunay kalabutan sa PDAF scam? Ano na ang nangyari sa kaso laban sa mga Binay ng Makati na may kinalaman_ sa napakamahal na parking building? Unsa na ang nahitabo sa kaso batok sa mga Binay ng Makati nga adunay kalabutan sa mahal kaayo na parking building? Ano na ang nangyari sa kaso laban sa dalawang Usec. ng Bureau of Immigration dahil sa P50 milyong pangingikil sa gaming tycoon? Unsa na ang nahitabo sa kaso batok sa duha ka Usec. ng Bureau of Immigration tungod sa P50 milyong pagpangilkil sa gaming tycoon? Ang kontrobersiya sa Bureau of Customs, sa Bureau of Corrections. Ang kontrobersiya sa Bureua of Customs, sa Bureau of Corrections. Mga tauhang namuno sa mga ahensiya na iyan na nabigyan pa ng ibang posisyon matapos bumitiw. Mga tawong nangulo sa mga ahensya na kana na nahatagan pa og laing posisyon human moluwat. Sigurado ako na marami pa akong hindi nababanggit na malalaking kaso. Sigurado ko nga daghan paa ko nga wala nahisgot nga dagkong kaso. May nakulong na ba sa mga iyan, nahatulang may sala kahit may mga mabibigat na ebidensiya laban sa kanila? Aduna na bay nakulong sa ila, nahukmang adunay sala maskit adunay mga bug-at na ebidensya batok sa ilaha? Due process ang madalas na dahilan ng gobyerno. Due process ang pirmi na hinungdan sa gobyerno. Pero taon na ang inaabot ng mga high-profile na kasong ito. Apan tuig na ang naabot sa mga high-profile na kining kaso. May ebidensiya, may mga testigo laban sa mga suspek. Adunay ebidensya, naay mga testigo batok sa mga suspek. Ano pa ang kailangan? Unsa pa ang kinahanglan? Kaya hindi ako magtataka kung taon din aabutin ang mga pinaghihinalaang sangkot sa katiwalian sa PhilHealth. Mao na dili ko matingala kung tuig pod ang abuton ang mga gidudahang apil sa kadunot sa PhilHealth. Baka nagpalit na ang administrasyon ay wala pang nangyayari riyan, o sa mga kasong nabanggit ko rito. Basin nag-ilis na ang administrasyon kay wala gihapon mahitabo ana, o sa mga kasong nahisgot ko dinhi. Meron akong nais bigyang diin hinggil sa nakaraan kong kolum na pagdedeklara ng BITAG ng giyera laban sa mga inirereklamong online lending. Anaa koy gustong hatagan og gibug-aton mahitungod sa miagi kong kolum na pagpahayag na LIT-AG sa gyera batok sa mga ginareklamong online lending. ÔYun ay para sa mga bastos, nanggigipit, nagbabanta at nang-aalipusta na online lending collectors sa kanilang mga kinokolektahan. Kadto kay angay sa mga bastos, nanghasi, nanghulga ug nag-abuso nga online lending collectors sa ilahang mga gikolektahan. Ang pagdedeklara ng BITAG ng giyera ay hindi ibig sabihin na huwag nang magbayad ng utang. Ang pagdeklara sa LIT-AG sa giyera kay dili buot pasabot na ayawna magbayad sa utang. Lilinawin ko, ang utang ay dapat bayaran. Klaruhon ko, ang utang kay kinahanglan bayaran. Marami kasi ang nag-aakala na ang deklarasyong ito ng bitag ay para ma-absuwelto na at hindi na magbabayad ng obligasyon ang mga nangutang. Daghang lage ang naghunahuna na ang kining deklarasyon kay ang lit-ag aron mapahigawas na og dili na magbayad sa obligasyon ang mga nangutang. Sasabihin ko na, kung pupuwede nga lamang ay huwag nang mangutang lalo na kung alam sa sarili na mahi_hi_rapang magbayad. Ingnon ko na, kung mamahimo lamang na ayaw na mangutang kung kabalo ka sa kaugalingon na maglisud magbayad. Ang siste, mas malaki pa ang uutangin kaysa sa sasa_hurin. Ang sistema, mas dako pa ang utangon kaysa sa suweldo. At kapag nahirapang magbayad, saka maglalakas loob itong mga putok sa buhong balahuraÕt bastos na tele-collector ng mga online lending company. Og kon maglisud magbayad, diha na mangahas kining mga buto sa salbahis og bastos na tele-collector sa mga online lending company. Akala siguro ng mga pendehong ito na gumagamit ng mga screen name o pekeng pangalan ay hindi sila mabu_buking sa kanilang mga ginagawang kabalahuraan at kaba_buyan na pinagsasabi. Abi siguro sa mga pendehong kini na nagagamit sa mga screen name o peke na pangalan kay dili sila mahibaw-an sa ilahang mga ginahimong kabastusan ug kababuyan na gipangsulti. Kami sa bitag ay tagapagtanggol ng mga inapiÕt inabuso. Kami sa lit-ag kay tagapanalipod sa mga ginadaug-daog ug ginaabuso. Kapag may utang, dapat magbayad. Kung adunay utang, kinahanglan magbayad. Hindi kami tagapagligtas ng may utang. Dili kami manluluwas sa adunay utang. Lilinawin ko rin, iba ang mga financing company na nirereklamo tulad ng Home Credit. Klaruhon pod nako, lahi ang mga financing company nga gireklamo sama sa Home Credit. Kaya ang Securities and Exchange Commission at maging Bangko Sentral ng Pilipinas, hindi lang dapat nananahimik. Mao na ang Securities and Exchange Commission og mahimong Bangko Sentral ng Pilipinas, dili lang kinahanglan muhilom. Ngayong panahon ng pandemya, tumulong kayong pagaanin ang paghihirap ng mga Pilipino. Karong panahon sa pandemya, mutabang kamong mugaan ang kalisud sa mga Pilipino. Lilinisin ang pamahalaan sa mga nangungurakot. Limpyuhon ang gobyerno sa mga nangurakot. Ito ang gustong mangyari ni President Duterte. Kini ang gustong mahitabo ni Presidente Duterte. Gusto niya, bago bumaba sa puwesto sa Hunyo 30, 2022 ay malinis ang pamahalaan sa korapsiyon. Gusto niya, bag-o munaog sa puwesto sa Hunyo 20, 2020 kay malimpyo ang gobyerno sa korapsiyon. Ipinag-utos niya kay Justice Secretary Menardo Guevarra na imbestigahan ang alegasyon ng korap_siyon sa buong gobyerno. Gimando niya kay Justice Secretary Menardo Guevarra na imbestigahan ang pasangil sa korapsiyon sa tibuok gobyerno. Utos niya, imbestigahan at sampahan ng kaso ang mga opisyal at kawani na nangungurakot. Sugo niya, imbestigahan ug pasakahan og kaso ang mga opisyal ug kawani nga nangurakot. Walang sasantuhin. Walay kahadlok. Ginawa ng Presidente ang utos sa isang taped address noong Martes ng umaga. Gibuhat sa Presidente ang sugo sa usa ka taped address kadtong Martes sa buntag. Noong nakaraang linggo, may kaugnayan din sa katiwalian ang mga sinabi ng Presidente at nabanggit pa niya ang Department of Public Works and Highways (DPWH) na patuloy ang nangyayaring katiwa_lian. Sa miaging semana, adunay kalambigitan pod sa pagkadunot ang mga gisulti sa Presidente og nahisgutan pa niya ang Department of Public Works and Highways (DPWH) na padayon ang nahitabong kurapsiyon. Sa baba umano nangyayari ang katiwalian. Sa ubos kuno nahitabo ang korapsiyon. Mariin naman niyang sinabi na hindi kasama si DPWH Sec. Mark Villar sa mga gumagawa ng katiwalian. Mabaskog naman niyang gisulti na dili kauban si DPWH Sec. Mark Villar sa mga nagabuhat og pagkadunot. Imposibleng mangurakot si Villar dahil mayaman ito. Imposibleng mangurakot si Villar tungod kay dato kini. Maraming corrupt sa pamahalaan at minsan na_sabi ng Presidente na balak na niyang magbitiw sa puwesto dahil sa nangyayaring korapsiyon. Daghang corrupt sa gobyerno og usahay nahisgot sa Presidente na plano na niyang mubuhi sa puwesto gumikan sa nahitabong pagkadunot. Talamak umano ang korapsiyon sa maraming tanggapan ng pamahalaan at mukhang mahirap nang masolus_yunan. Laygay kuno ang pagkadunot sa daghang opisina sa gobyerno og murag lisud na nga masulbad. Marami ang bumatikos sa inihayag ng Presidente na balak magbitiw dahil sa problema sa corruption. Daghan ang nanaway sa gipahibalo sa presidente na planong mobuhi sa katungdanan gumikan sa problema sa pagkadunot. Nagpapakita raw ito ng kahinaan. Nagpakita daw kini og kahuyang. Sa halip daw na umatras ay dapat labanan ang mga corrupt. Imbes daw muatras kay kinahanglan makigsangka sa mga corrupt. Kaila_ngang ipakita ang tapang at bangis sa mga corrupt. Kinahanglan ipakita ang kaisog ug bangis sa mga corrupt. Minsan sinabi ng Presidente, makaamoy lamang daw siya ng singaw ng korapsiyon sa isang tanggapan, sisibakin agad niya ang sangkot na opisyal. Kausa miingon ang Presidente, makapanimaho lamang daw siya sa singaw sa pangurakot sa usa ka opisina, sibakon dayon niya ang apil na opisyal. Wala na raw tanung-tanong pa. Wala na daw pangutana pa. Ganyan ang nararapat. Mao ang angay. Sibakin at huwag nang ibabalik sa posisyon. Sibakon ug dili na ibalik sa posisyon. Ilang opisyal ang sinibak niya dahil sa corruption pero ibinalik din. Pila ka opisyal ang gisibak niya tungod sa korapsyon apan gibalik gihapon. Halimbawa rito ay si dating Customs Commissioner Nicanor Faeldon. Pananglitan niini kay si kanhing Custom s Commissioner Nicanor Faeldon. Ngayong minanduhan na ng Presidente si Secretary Guevarra na imbestigahan at sampahan ng kaso ang mga opisyal na sangkot sa katiwalian, maaaring masawak na ang korapsiyon. Karong gimanduan na sa Presidente si Secretary Guevarra na imbestigahan og pasakahan og kaso ang mga opisyales na apil sa korapsyon, mahimong mabungkag na ang korapsyon. Sana, magkaroon ng magandang resulta ang pakikipaglaban sa mga tiwa_ling opisyal. Unta, anaa nay maayong resulta ang pakigbatok sa mga kurakot na opisyal. Unahin ni Guevarra ang mga corrupt sa PhilHealth, Immigration, Customs at maging sa DPWH. Unahon ni Guevarra ang mga corrupt sa PhilHealth, Immigration, Customs og bisa sa PDWH. Ipakita ang bangis sa mga nangungurakot. Ipakita ang bangis sa mga nangurakot. Upang mabayaran ang lupaÕt bahay na binili nila, umutang ang mag-asawang Romy at Tessie sa isang financing_ company ng P100,000. Aron mabayaran ang yuta ug balay na gipalit nila, niutang ang magtiayong Romy ug Tessie sa usa ka financing company ng P100,000. Bilang katunayan ng utang, pu_mirma sila sa isang promissory note kung saan nangako silang babayaran ang utang na buwanang hulugang P1,378.83 sa loob ng 20 taon. Ingon pamatuod sa utang, nipirma sila sa usa ka promissory note kon asa nagsaad silang bayaran ang utang sa bulanang hulugan P1,378.83 sa sulod sa 20 ka tuig. Ang utang ay may interes na 12 percent bawat taon na maaaring itaas kung may batas na ipapasa na magtataas nito. Ang utang kay adunay interes na 12 percent kada tuig na mahimong itaas kon anaay balaod na ipasado na magtaas kini. Makaraan ang apat na taon, pumalya na sila Romy at Tessie na magbayad ng ilang hulog. Paghahuman sa upat katuig, napakyas na sila Romy ug Tessie na magbayad sa pila ka hulugan. Upang mapanum_balik sa kasalukuyan ang kanilang utang, pumirma muli sila Romy at Tessie sa bagong promissory note (PN) kung saan ang utang nila pati interes ay P442,326.43 na. Aron mapahiuli sa karon ang ilahang utang, nipirma og usab sila Romy ug Tessie sa bag-ong promissory note (PN) kon asa ang utang nila apil ang interes kay P442,326.43 na. Ayon sa bagong PN, babayaran nila ang utang ng P2,176.68 bawat buwan sa loob ng 16 taon na may interes na 21 percent bawat taon, ayon sa bagong batas na umiiral (Central Bank Circular 705 and 712). Matud sa bag-ong PN, bayaran nila ang utang og P2,176.68 kada bulan sa sulod sa 16 katuig na may interes na 21 porsyento kada tuig, matud sa bag-ong balaod na anaa (Central Bank Circular 705 ug 712). Isang taon lang ang nakalipas ay pumalya muli sina Tessie at Romy na magbayad ng hulugan. Usa ka tuig lang ang milabay kay napakyas usab sila Tessie ug Romy na magbayad og hulugan. Kaya dinemanda na sila upang masingil ang utang at interes na 21 percent per annum. Mao na gikiha na sila aron masingil ang utang og interes na 21 porsyento kada tuig. Ayon kina Romy at Tessie, dapat daw na 12 percent per annum lang ang interes nila ayon sa unang pinirmahan nila. Matud nila Romy ug Tessie, dapat daw na 12 percent lang per annum ang interes nila matud sa unang gipirmahan nila. Ang ikalawang PN daw na pinirmahan nilaÕy galing lang sa unang PN, kayaÕt ang mga kasunduan sa unang PN ang dapat ipatupad dahil iisa lang daw ang transaksyon at utang nila. Ang ikaduhang PN daw na gipirmahan nila kay gikan lang sa unang PN, mao na ang mga kasabutan sa unang PN kay kinahanglan ipatuman tungod sa isa lang daw ang transaksyon og utang nila. Tama ba sila? Tama ba sila? Mali. Mali. Ang unang PN ay nakansela na ng ikalawang PN. Ang unang PN kay nakanselar na sa ikaduhang PN. Ang dating utang at interes sa unang PN na hindi nabayaran ay isinama na sa pangalawang PN na may malaking_ halaga, mataas na interes at maikling panahon ng pagbabayad. Ang saunang utang og interes sa unang PN na wala nabayaran kay giapil na sa ikaduhang PN na may dakong kantidad, taas na interes ug gamayng panahon sa pagbayad. Pumayag at pumirma sina Tessie at Romy sa bagong PN na ito at malinaw naman sa sinasaad sa pangalawang PNP na kinakansela nito ang unang PN. Misugot ug nipirma sila Tessie ug Romy sa bag-ong PN na kini og tin-aw naman sa pahayag sa ikaduhang PNP na gikanselar niini ang unang PN. Kaya ang pangalawang PN na may mataas na interes na 21 percent per annum ang bagong kontrata ng mga partido. Mao na ang ikaduhang PN na anaay taas na interes na 21 percent per annum ang bag-ong kontrata sa mga partido. Maraming bata ang nahihirapan sa pag-aaral at hindi makapasa sa examinations. Daghang bata ang nalisuran sa pagtuon og dili makapasa sa examinations. Lagi silang bagsak. Kanunay silang pakyas. Paano ba nila matatandaan ang kanilang mga aralin? Unsaon ba nila mahinumduman ang ilahang mga leksyon? Ilista ang pinag-aaralan. Ilista ang gitun-an. Para matandaan ang lek_syon, mas madali kung ililista mo ang iyong inaaral. Aron mahinumduman ang leksyon, mas dali kung ilista nimo ang gitun-an. Madali matandaan kapag nakalista ng 1, 2 at 3 ang iyong mine-memorya. Dali mahinumduman kon nakalista na 1, 2 ug 3 ang imong gustong mahinumduman. Gumawa ng kodigo. Paghimo og kodigo. Kunin ang unang letra ng iyong gustong tandaan. Kuhaa ang unang letra sa imong gustong hunumduman. Halimbawa, kung kailangan mong tan_daan ang Pasig river at Marikina river. Pananglitan, kon kinahanglan nimong hinumduman ang Pasig river ug Marikina river. Tandaan na lang ang P at M. Hinumdomi na lamang ang P ug M. Kaya PM ang magiging kodigo mo. Mao na PM ang mahimong kodigo nimo. Markahan ang iyong libro. Markahi ang imong libro. Ang libro ay dapat minamarkahan. Ang libro kay dapat ginamarkahan. Ito ang paraan para matandaan mo ang iyong inaaral. Kini ang pamaagi aron mahinumduman nimo ang imong gitun-an. Kung hindi sa iyo ang libro ay gumawa ka na lang ng mga index cards, kung saan isusulat mo ang mga impor_tanteng detalye. Kon dili sa imo ang libro kay magbuhat ka na lang og mga index cards, kon asa isulat nimo ang mga mahinungdanong detalye. Ilarawan mo. Ihulagway mo. Kung kaya mong ilarawan ang lek_syon, mas madali mo itong matatandaan. Kon kaya nimo ihulagway ang leksyon, mas dali mo kining mahinumduman. Kung gustong tandaan kung nasaan ang Leyte, ilarawan mo ito na may Cebu sa kaliwa at Eastern Samar sa kanan. Kon gustong mahinumduman kon asa ang Leyte, ihulagway nimo kini na adunay Cebu sa wala og Eastern Samar sa tuo. Mag-review nang paulit-ulit. Mag-review og pabalik-balik. Ang tamang pag-aaral ay iyong paulit-ulit. Ang hustong pagtuon kay kadtong pabalik-balik. Kahit sino ay hindi kayang mag-me_morya sa isang basahan lang. Maski kinsa kay dili makahimo mag-memorya sa usa kabasahan lang. Basahin ang leksyon bawaÕt linggo para hindi mawala sa isipan. Basahon ang leksyon kada semana aron dili mawala sa hunahuan. Magdesisyon na mag-aaral. Maghukom nga magtuon. Kung ilalagay mo ang iyong emosyon at buong puso sa pag-aaral, siguradong papasa ka. Kon ibutang nimo ang imong emosyon og tibuok kasing-kasing sa pagtuon, siguradong mupasa ka. Isipin mo ang pagkakataong na-in love ka, napagalitan ka o pinuri ka ng titser. Huna-hunaon mo ang higayon nga na-in love ka, pakasuk-an ka o gidayeg ka sa maestra. Hindi baÕt tandang tanda mo ang lahat ng detalye ng pangyayari? Dili ba nahimumduman mo ang tanang detalye sa panghitabo? ItoÕy dahil may emosyon noon at nakaukit na ito sa iyong utak at puso. Kini tungod kay adunay emosyon sauna og gikulit na kini sa imong utok ug kasingkasing. Mag-aral bago matulog. Magtuon sa wala pa matulog. Malaking bagay ang pag-aaral bago matulog. Dakong butang ang pagtuon bag-o matulog. Mas maganda pa nga kung mapana_ginipan mo ang iyong leksyon. Mas maayo pa nga kon madamguhan nimo ang imong mga leksyon. Ang ibig sabihin nito ay guma_gana ang iyong utak (tinatawag na subconscious mind) para matandaan ang leksyon. Ang buot pasabot niini kay mulihok ang imong utok (ginatawag og subconscious mind) aron mahinumduman ang leksyon. Pag gising mo ay magugulat ka dahil naalala mo lahat ng iyong inaral. Pagmata nimo kay matingala ka nganong mahinumduman nimo tanan ang imong gitun-an. Maging healthy. Mahimong healthy. Ito ang pinakamahalagang payo. Kini ang pikamahinungdanong tambag. Kumain ng masustansya. Mokaon og masustansiya. Mag-ehersisyo at matulog ng sapat. Mag-ehersisyo ug matulog og sakto. Puwedeng kumain ng mani dahil may tulong ito sa utak. Mahimong mokaon og mani tungod adunay tabang kini sa utok. May tulong din ang mga omega-3 fish oil supplements at multivitamins. Adunay tabang pod ang mga omega-3 fish oil supplements ug multivitamins. Magdasal. Mag-ampo. At siyempre, bukod sa pag-aaral ay dapat din tayong magdasal. Og siyempre, gawas sa pagtuon kay kinahanglan pod kitang mag-ampo. Sa tulong ng Diyos at sa iyong pagsisikap, magiging matagumpay ka sa iyong buhay. Sa tabang sa Ginoo ug sa imong pagpaningkamot, mahimong malampuson ka imong kinabuhi. Dahil sa hindi masawata at talamak na korapsiyon sa pamahalaan, nagtayo na si Presidente Duterte ng isang mega task force sa pangunguna ng Department of Justice (DOJ) na magsisiyasat sa lahat ng mga nangyayaring katiwalian sa ibaÕt ibang ahensya ng pamahalaan. Gumikan sa dili mabuntog ug laygay na korapsyon sa gobyerno, nagtukod na si Presidente Duterte og usa ka mega task force sa pagpangulo ng Department of Justice (DOJ) na mag-imbestiga sa tanang mga mahitabong korapsyon sa lain-laing ahensya sa gobyerno. Saklaw ng task force na ito ang buong byurukrasya. Sakop sa task force na kini ang tibuok byurukrasya. Sa tingin ko lang, ito ay malaking dagok sa Ombudsman na siyang dapat magsiyasat at umusig sa lahat ng tiwaling tauhan ng pamahalaan. Sa tan aw lang nako, kini ang dakong kurat sa Ombudsman na siyang angay mag-imbestiga ug molutos sa tanang kurakot na mga tawo sa gobyerno. Naalala ko pa ang panu_kala mismo ni Ombudsman Samuel Martires na alisin na ang lifestyle check na isinasagawa sa mga opisyal ng gob_yerno na pinaghihinalaang nandurugas sa kaban ng bayan. Nahinumdom pa nako ang sugyot mismo ni Ombudsman Samuel Martires sa hawaon na ang lifestyle check na ginabuhat sa mga opisyal sa gobyerno na gidudahang mandurugas sa panudlanan. Katuwiran niya, kung ang isang opisyal ay may mga ari-arian tulad ng mansion at luxury cars, puwede naman daw na itoÕy pinag-ipunan ng pinaghihinalaang opis_yal. Pangatarungan niya, kon ang usa ka opisyal kay adunay mga kabtangan sama sa masyon ug luxury cars, mahimo naman daw kining tiguman sa gidudahang opisyal. Para bang sa umpisa pa lang ay idinidipensa na ng Ombudsman ang mga tiwali sa loob ng gobyerno. Mura ba og sa sugod pa lang kay gipanalipdan na sa Ombudsman ang mga kurakot sa gobyerno. Ang naturang task force na pinamumunuan ni Justice Secretary Menardo Guevara ay siya ring nagsiyasat sa katiwalian sa PhilHealth pero ang gawain nito ay pina_lawak pa ng Pangulo upang sumaklaw sa lahat ng ahen_sya ng pamahalaan gaya ng Department of Public Works and Highways (DPWH) na sinasabing talamak sa katiwalian. Ang ingon na task force na gipangulohan ni Justice Secretary Menardo Guevara kay siya ra pod ang nag-imbestiga sa kadunot sa PhilHealth apan ang kining buhaton kay gipalapdan pa sa Presidente aron musakop sa tanang ahensya sa gobyerno sama sa Department of Public Works and Highways (DPWH) na gisulting laygay ang korapsyon. Umm, gaano kaya ka-episyente ang mega task force na ito? Umm, unsa kaya ka episyente ang mega task force na kini? Ayon sa Pangulo, makakaasa ang taumbayan na sa darating na mga araw, makakabalita tayo ng mga sus_pension ng mga opisyal na sasailalim sa pagsisiyasat nito. Matud sa Presidente, makasalig ang mga tawo na sa muabot na mga adlaw, makabalita kita sa mga suspension sa mga opisyal na mailalom sa pag-imbestiga niini. Ang pagsugpo sa corruption at droga ay nangu_nguna sa agenda ng Pangulo na malapit nang matapos ang kanyang termino. Ang pagsumpo sa korapsyon ug droga kay nanguna sa agenda sa presidente na hapit na mahuman sa iyang termino. Dapat lang, magtagumpay siya sa kanyang inilatag na agenda sapul pa nang siyaÕy nangangampanya pa lamang sa pagka-Presidente dahil Iyan ang magiging sukatan kung siya ay naging epektibong Pangulo o hindi. Angayan lang, magmalampuson siya sa iyang gibutang na agenda sukad pa sa pagpangampaya pa lamang sa pagka-presidente tungod ana ang sukdanan kon siya nahimong epektibong Presidente o dili. Nararapat mabakunahan laban sa tigdas ang mga bata ngayong 2020 upang hindi magkaroon ng outbreak sa susunod na taon, ayon sa Department of Health (DOH). Angay mabakunahan batok sa tipdas ang mga bata karong 2020 aron walay outbreak sa sunod na tuig, matud sa Department of Health (DOH). Sinabi pa ng DOH na mahirap kung magkakaroon ng outbreak sa tigdas sapagkat kasalukuyan pang nakikibaka ang bansa sa COVID-19. Giingon pa sa DOH na lisud kon naay outbreak sa tigdas tungod kay sa karon nakigbisog pa ang nasud sa COVID-19. Ganunman, sinabi ng DOH na kahit may pan_demya, pipilitin nilang mabakunahan ngayong taon ang apat na milyong bata. Bisan pa, giingon sa DOH na maski adunay pandemya, pugson nilang mabakunahan karong tuiga ang upat ka milyong bata. Nagsimula noong Lunes (Oktubre 26) ang pagbabakuna at matatapos hanggang Nobyembre 25. Nagsugod kaniadtong Lunes (Oktubre 26) ang pagbakuna og mahuman hangtud Nobyembre 25. Nananawagan ang DOH sa mga magulang na dalhin sa barangay health center ang kanilang mga anak na siyam na buwan ang gulang hanggang 59 na buwan (limang taong gulang) para mabakunahan laban sa tigdas. Nanawagan ang DOH sa mga ginikanan sa dalahon sa barangay Health center ang ilahang mga anak na siyam ka bulan ang gulang hangtud 59 na ka bulan (lima ka tuig ang edad) aron mabakunahan batok sa tipdas. Bukas ang health centers mula 8:00 a.m. hanggang 5:00 p.m. Abre ang health centers sugod 8:00a.m. hangtud 5:00 p.m. Sinabi ni Dr. Wilda Silva, National Immunization Program Manager ng DOH na kasama sa aktibidad_ ang mga batang nabakunahan man o hindi pa. Gisulti ni Dr. Wilda Silva, National Immunization Program Manager sa DOH na kauban sa aktibidad ang mga batang nabakunahan man o wala pa. Hindi raw masama na maulit ang bakuna dahil ang karag_dagang doses ay karagdagang proteksiyon laban sa tigdas. Dili daw daotan na mausab ang bakuna tungod kay ang dugang dosis kay dugang proteksiyon batok sa tipdas. Ang tigdas ay respiratory virus na nakukuha kapag nalanghap ang viral particles. Ang tipdas kay respiratory virus na makuha kon maginhawa ang viral particles. Sinabi pa ng DOH isasabay na rin ang pagbabakuna laban sa polio. Giingon pa sa DOH na isabay na pod ang pagbakuna batok sa polio. Mapanganib ang polio kaya nananawagan sila sa mga magulang na pabakunahan ang kanilang mga anak na wala pang limang taong gulang, nabakunahan man ito o hindi pa. Kuyaw ang polio mao na nanawagan sila sa mga ginikanan na pabakunahan ang ilahang mga anak na wala pay lima katuig, nabakunahan man kini o wala pa. Kapag nabakunahan ang mga bata, 95 percent na silang ligtas sa polio. Kung nabakunahan ang mga bata, 95 percent na silang luwas sa polio. Walang gamot sa polio kundi ang kumpletong bakuna. Walay tambal sa polio kondili ang kumpletong bakuna. Ang poliovirus ay makikita sa mga imburnal, poso negro o sewage. Ang poliovirus kay makita sa mga imburnal, poso negro o sewage. Noong nakaraang taon nagkaroon ng polio out_break sa bansa. Sa kaniadtong tuig adunay polio outbreak sa nasud. Nakapagtataka lang sapagkat idi_neklara na ang Pilipinas na polio free mula pa noong 2000 subalit bumalik ang virus at isinisi ang pagbalik dahil sa maruming kapaligiran. Makatingala lang tungod kay idineklara na ang Pilipinas na polio free sugod pa niaadtong 2000 apan nibalik ang virus og gibasol ang pagbalik tungod sa hugaw na palibot. Marami ang walang sariling kubeta at kung saan-saan lamang dumudumi. Daghan ang walay kaugalingong kasilyas og kon maski asa lamang malibang. Kaya ang panawagan ng DOH sa ma_mamayan, maging malinis para hindi mabuhay ang polio virus. Mao na ang panawagan sa DOH sa lumulupyo, magmalimpyo aron dili mabuhi ang polio virus. Pabakunahan laban sa tigdas at polio ang mga bata. Pabakunahan batok sa tipdas ug polio ang mga bata. Ito ang tanging paran para sila mailigtas sa pagkakasakit. Kini ang hingpit na pamaagi aron sila maluwas sa pagkasakit. Kahapon ay naiakyat na sa Senado ang aprubadong Budget ng Mababang Kapulungan para sa taong 2021. Gahapon kay nasaka na sa senado ang aprubadong Budget sa Mababang Kapulungan para sa tuig 2021. Halagang Php 4.505 trillion, pinakamataas sa kasaysayan, ang pinadalang panukala. Kantidad Php 4.505 trilyon, pinakataas sa kasaysayan, ang gipadalang tanyag. Sadya ito upang palawigin pa ang responde ng pamahalaan sa pandemya at matulungan_ ang ekonomiyang makaahon sa lugmok. Tinuyo kini aron mapa-uswag pa ang responde sa gobyerno sa pandemya og matabangan ang ekononomiyang makabangon sa pagkabagsak. Maaga ng isang araw sa takdang deadline ang isi_nu__miteng budget ng House sa pamumuno ng bagong Speaker Lord Allan Velasco. Sayo sa usa ka adlaw sa takdang deadline ang sumiter na Budget ng House sa pagpangulo sa bag-ong Speaker Lord Alllan Velasco. Ito rin ang mismong budget na na-hostage nang pumutok ang away sa pagitan nina Speaker Velasco at dating Speaker Alan Peter Cayetano para sa pamunuan ng House. Kini pod ang maong budget na na-hostage nga nibuto ang away sa taliwala nila Speaker Velasco ug kanhing Speaker Alan Peter Cayetano alang sa pagpangulo sa House. Maaalalang pinuna ni Senador Panfilo Lacson ang ani_yaÕy isinasagawang pagsisingit ng mga bagong pro_bisyon ng bagong pamunuan kahit ang budget ay napag_botohan na ng plenaryo sa 3rd reading. Mahinumdomang gisaway ni Senador Panfilo Lacson ang ingon na gibuhat nga pagsingil sa mga bag-ong probisyon sa bag-ong pagpangulo maski ang budget kay napagbotohan na sa plenaryo sa 3rd reading. Alam ni Senador Lacson na labag sa Saligang Batas ang ganoong tampe_ring sa budget dahil sa wari niyaÕy hakbang ito ng maliit na bilang ng mga mambabatas at hindi pasya ng buong Kamara. Kabalo si Senador Lacson na sukwahi sa Saligang Batas ang ingon nga Tanmpering sa budget tungod kay sa ingon niya lakang kini sa gamay na ihap sa mga magbabalaod og dili desisyon sa tibuok Kamara. Para sa batikang haligi ng Senado, kung nais itong maihabol sa huling bersiyon ng batas, dapat sana ay sa conference committee isalang ang mga pagbabago. Para sa bagtikang haligi sa Senado, kon gusto magukod sa ulahing bersyon sa balaod, kinahanglan unta kay sa conference committee iagi ang mga kabag-ohan. Wala na ring narinig na follow up mula kay Senador Lacson. Wala na pod nadungog nga follow--up gikan kay Senador Lacson. Marahil ay kahit alam nitong may kakulangan at kamalian ang sinunod ng proseso ng House, mapapag-usapan naman ito pagdating sa conference committee. Tingali kay maski kabalo niining adunay kulang og mali sa gisunod sa pamaagi sa House, maiestoryahan naman kini pag-abot sa conference committee. Sa huli ang mananaig ay ang napagkasunduan ng dalawang Kamara. Sa tapos ang mopatigbabaw kay ang nasabutan sa duha ka Kamara. Doon susukatin ang legalidad. Didto sukdon ang legalidad. Maaring may magkuwestiyon sa nangyari. Mahimong adunay mangutana sa nahitabo. Karapatan din naman ng kung sinong may gusto na sumbatan ang ating mga representante at sukatin batay sa patakaran ng Saligang Batas. Katungod pod naman na kon kinsa ang adunay gusto sukmatan ang atong mga representante og sukdon sumala sa patakaran sa Saligang Batas. Subalit kahit pa isumbong ito sa Ma_taas na Hukuman, hindi gawain ng mga mahistrado ang makialam sa proseso ng Lehislatura. Bisan pa isumbong kini sa Mataas na Hukuman, dili trabaho sa mag mahistrado ang mangilabot sa proseso sa Lehislatura. Maaring sablay ang pinagdaanan ng budget. Mamahimong pakyas ang giagiang budget. Subalit sa huli, basta naman naipasa ito ng dalawang kapulungan, para na ring napatawad at naituwid ng boto ng mayorya ang ano mang depekto. Apan sa tapos, basta naman napasado sa duha ka kapulungan, mura na pod napasaylo ug natul-id sa boto ng mayorya ang unsa mang depekto. Mas matimbang ang kagustuhan at pasya ng nakararami kaysa kung ano mang pagkukulang na masilip. Mas bug-at ang kagustuhan og desisyon sa kadaghanan kaysa kon unsa man g kakulangan ang nasilip. Kinakailangang mag-double time at talagang magising_ na kung natutulog man sa pansitan ang Securities and Exchange Commission (SEC). Kinahanglan mag-double time og magmata gyud kung natulog man sa pansitan ang Securities and Exchange Commission (SEC). Kung sa BITAG pa lamang, dagsa na ang reklamo laban sa mga bastos at abusadong tele-collectors ng mga online lending company, sigurado ako, lalo na sa talaan ng SEC. Kung sa BITAG pa lang, daghan na ang reklamo batok sa mga bastos og abusadong tele-collectors sa mga online lending company, sigurado ko, labaw na sa listahan sa SEC. Kung mabilis lang sanang kumilos ang ahensiyang ito laban sa mga putok sa buhong online lending na ito, hindi na siguro manghihimasok ang mga tulad namin sa BITAG. Kung paspas lang unta mulihok ang kining ahensiya batok sa mga buto sa pusil sa online lending nga kini, dili na siguro manghilabot ang mga sama namong BITAG. Matapos naming maipalabas ang aktuwal na pakikipag-usap ko sa bastos na kolektor ng PesoPop, sunud-sunod ang mga sumbong na natatanggap ng BITAG. Human namong maipagawas ang aktuwal na pagpanghangyo ko sa bastos na kolektor sa PesosPop, sunud-sunod ang mga sumbong ang nadawat sa BITAG. Pati mga kapwa kolektor na hindi masikmura ang kaba_lahuraan sa paniningil ng mga kapwa ahente, lumalapit sa amin para ilantad ang pagmumukha ng mga hinayupak. Apil ang mga kaubanng maniningil na dili makaon ang kabastusan sa pagpaningil sa mga kapwa ahente, miduol sa amo aron ibunyag ang nawong sa mga hinayupak. Sinong hindi magagalit, sa halagang mula P1,000 hang__gang P5,000 bababuyin, sasalaulain ang pagkatao mo nitong mga balahurang kolektor na ito. Kinsang dili masuko, sa kantidad gikan sa P1,000 hangtud P5,000 babuyon, salaulain ang pagkatawo nimo niining mga bastos nga kining kolektor. Nakikiusap ang mga kliyente na mali-late lamang ng oras ng pagbayad o Ôyung iba naman na talagang tinamaan ng malas ng pandemyaÕt nawalan ng hanapbuhay, hindi ma_kaintindi ang mga hijo de kutsinta! Naghangyo ang mga kliyente na mali-late lang sa oras sa pagbayad og katong uban pod kay naigo sa malas gyud sa pandemya og nawad-an sa trabaho, wala nakasabot ang mga hijo de kutsinta! Ilang recorded conversation na ang ipinadala sa BITAG mula mismo sa mga biktimang sinisingil, mga screen shots ng pagmumura, pananakot at pamamahiya ng mga online lending collector. Pila ka recorded conversation na ang gipadala sa BITAG gikan mismo sa mga biktimang gisingil, mga screen shots sa nasuko, nanghadlok og pakaulaw sa mga online lending collector. Hindi mo masisikmura ang tabas ng dila ng mga ito. Dili nimo makaon ang gawas sa dila sa mga niini. Dahil sa nagkaroon sila ng access sa iyong contacts sa cell phone at social media, ipapahiya ka ng mga hinayupak na ito para ipangalandakan ang iyong utang. Tungod sa aduna silay access sa imong nga contacts sa cell phone og social media, pakaulawan ka sa mga himayupak na kini aron ipahibalo ang imong utang. Nakakabahala ang pagdami ng mga biktima. Nakabahala ang pagdaghan sa mga biktima. Ngayong pan_demya, imbes magbigay ng palugit at pang-unawa, dumadagdag sa panggigipit at hirap ng sitwasyon. Karong pandemya, imbes maghatag og pagpalawig og pagsabot, nidugang sa pagpanghasi og lisud sa sitwasyon. Meron na raw sinampolan ang SEC. Anaa na daw gipananglitan ang SEC. Sumbong ng ilan, mga nagsipagpalit lang ng pangalan at tuloy na naman sa kanilang pambabarubal. Sumbong sa uban, mga nagsiilis lang sa pangalan og padayon na pod sa ilahang pambarubal. Dapat matigil na ang mga online lending apps na naglipana sa mobile application at social media accounts. Kinahanglang maundang na ang mga online lending apps na naglatagaw sa mobile application og social media accounts. Eto Ôyung mga predators na naglalatag ng kanilang patibong sa internet para may masilo. Kini kadtong mga predators nga nagbutang sa ilahang lit-ag sa internet aron adunay masilo. Kaya ang BITAG, nagdeklara na ng giyera laban sa mga kompanyang ito, ganundin sana ang SEC. Mao ang LIT-AG, nagdeklara na sa gyera batok sa mga kompanyang kini, ingon usabani ang SEC. May horror list na ang BITAG ng mga online lending company na ito at sana ganundin ang SEC. Adunay horror list na ang LIT-AG sa mga online lending company na kini og unta ingon ani ang SEC. Ang Philippine Red Cross ang nabubuntunan ng sisi sa mga nangyayaring aberya sa pagsasagawa ng COVID testing. Ang Philippine Red Cross ang naingnan sa basol sa mga nahitabong sayup sa paghimo sa COVID testing. Alam ng lahat na napakamahal ng mga test kits at namumuhunan ang PRC upang makatulong sa pagsasa_gawa ng testing sa mga taong posibleng dinapuan ng sakit. Kabalo ang tanan na mahal kaayo ang mga test kits og namuhunan ang PRC aron makatabang sa pagahimuong testiing sa mga tawong posibleng natakdan sa sakit. Ang pamahalaan ang sumasagot sa gastusin sa pa_ma_magitan ng PhilHealth. Ang gobyerno ang mutubag sa gastuson pinaagi sa PhilHealth. Iyan ang kasunduan ng gob_yerno at PRC na isang non-profit international orga_ni__zation na ang misyon ay mga gawaing panaklolo sa harap ng mga kalamidad tulad ng digmaan, natural cala_mities at pan_demya tulad ng dinaranas ngayon ng daigdig. Kana ang kasabutan sa gobyerno og PRC nga usa ka non-profit international organization na ang misyon kay mga buhatong panabang sa atubangan sa mga katalagman sama sa gyera, natural calamities ug pandemya sama sa atong nasinati karon sa kalibutan. Inatasan na nga ng Pangulo ang PhilHealth na ba_yaran ang utang at nangako naman ang ahensya na itoÕy magbabayad na. Gitudlo na gyud sa Presidente ang PhilHealth na bayran ang utang og nagsaad na pod ang ahensya na kini magbayad na. Pero hanggang ngayon, dismayado si Sen. Dick Gordon na siyang namumuno ng PRC dahil wala pang ibinabayad ang PhilHealth sa mahigit P1 bilyon pagkakautang nito. Apan hangtud karon, nasagmuyo si Sen. Dick Gordon na siyang nangulo sa PRC tungod kay wala pay gibayad ang PhilHealth sa mukantidad P1 bilyong pagkautang niini. Kahit pa isang institusyong pang-kawanggawa ang PRC, paano nito maitutuloy ang pagsasagawa ng mass testing kung walang pondo para bumili ng napakamahal na test kit? Maski pa usa ka institusyong pang-kawanggawa ang PRC, unsaon kini magpadayon sa pagbuhat sa mass testing kon walay pondo aron mupalit sa mahal kaayo nga test kit? Sa ngayon, mangangailangan ng lima hanggang walong milyong dolyar para mapunan ang supply nila ng test kits. Sa karon, nanginahanglan og lima hangtud walo ka milyong dolyar aron pun-an ang supply nila sa test kits. Ano ba itong PhilHealth? Unsa ba kining PhilHealth? Basta katiwalian, may nilulustay na pera pero pagdating sa mahigpit na panga_ngailangan ng mga mamamayan, hindi nakapagbabayad ng obligasyon. Basta korapsyon, adunay gisayang na sapi apan pag-abot sa guot na panginahanglan sa mga lungsuranon, dili makabayad sa obligasyon. ABALA ang Department of Health (DOH) sa COVID-19 at hindi na napagtutuunan ng atensiyon ang iba pang sakit gaya ng dengue na lumalaganap ngayong panahon ng tag-ulan. ABALA ang Department of Health (DOH) sa COVID-19 og dili na matagaan og atensiyon ang uban pang sakit sama sa dengue nga mikaylap karong panahuna sa tag-ulan. Kung deli_kado ang COVID, delikado rin ang dengue na hatid ng lamok kaya dapat nakapokus din dito ang DOH. Kung kuyaw ang COVID, kuyaw pod ang dengue na hatud sa samok mao nga kinahanglan tan-awon pod kini sa DOH. Sunud-sunod ang pagtama ng bagyo sa bansa na nagdudulot ng mga pagbaha. Suno-sunod ang pag igo sa bagyo sa nasud na hinungdan sa mga baha. Kahapon, nana_lasa ang bagyong Quinta sa Bicol, Mimaropa at mga probinsiya sa Southern Tagalog. Gahapon, nandaot ang bagyong Quinta sa Bicol, Mimaropa og mga probinsya sa Southern Tagalog. Nagdulot ito ng grabeng pagbaha. Hinungdan niini ang grabeng pagbaha. Dahil baha sa maraming lugar, dito magsisimula ang pangingitlog ng mga lamok. Tungod baha sa daghang lugar, dinhi nagsugod og pangitlog ang mga lamok. Lahat nang mga lugar na may tubig ay pangingitlugan ng mga lamok. Tanan sa mga lugar nga adunay tubig kay pangitlogan sa mga lamok. Paboritong pangitlugan ng mga lamok ang mga botel_yang walang laman, tinapyas na gulong ng sasak_yan, mga paso ng halaman, palanggana at timba at maski sa mga tansan. Pinalabing pangitlogan sa mga lamok ang mga botelyang walay sulod, putol nga ligid sa sakyanan, mga paso sa bulakan, planggana ug timba maski sa mga tansan. Lahat nang mga bagay na may nakaistak na tubig ay puwedeng pangitlugan ng mga lamok. Tanan na mga butang nga adunay pundong tubig kay mahimong pangitlugan sa mga lamok. Mabilis dumami ang mga lamok na may dengue. Paspas mudaghan ang mga lamok nga adunay dengue. Sa isang iglap, lilipad na ang mga ito at maghahasik ng lagim sa mamamayan. Sa usa ka pagpamilok, mulupad na ang mga kini og magpugas og kalisang sa mga lungsuranon. Karaniwang nabibiktima ng mga lamok ay mga bata. Kasagaran nabiktima sa mga lamok kay mga bata. Ilang taon na ang nakararaan, maraming bata ang nagka-dengue at may mga namatay. Pila na ka tuig ang milabay, daghang bata ang nagka-dengue og adunay mga namatay. May bakuna laban sa dengue ang Dengvaxia subalit sa kasamaang palad, nagkaroon nang malubhang kontrobersiya kaya hindi na ito itinuloy sa bansa. Adunay bakuna batok sa dengue ang Dengvaxia apan sa kasubo, adunay grabeng kontrobersya mao nga dili nalang kini ipadayon sa nasud. Ang mga sintomas ng dengue ay ang pananakit ng ulo, lagnat, pananakit ng kalamnan at kasu-kasuan, maliliit at mapupulang pantal, pagtatae, pagsusuka at pagdurugo ng ilong. Ang mga simtomas sa dengue kay ang pagsakit sa ulo, kalintura, pagsakit sa kaunoran og lutahan, gagmay ug pulang pantal, pagkalibanga, pagsuka og padugo sa ilong. Pinakamabisang paraan para makaiwas sa dengue ay ang paglilinis ng kapaligiran. Pinakaepektibong pamaagi aron makalikay sa dengue kay ang paglimpyo sa palibot,. Sirain ang mga pinaglulunggaan ng mga lamok. Gubaon ang mga gipuy-an sa mga lamok. Alisin ang mga nakasampay na damit sa madilim na bahagi ng bahay. Hawaon ang mga gihayhay na sinina sa ngitngit nga bahin sa balay. Itapon ang mga botelyang walang laman. Ilabay ang botilyang walay sulod. Gumamit ng kulambo para maproteksiyunan ang sarili. Mugamit og moskit aron proteksiyon sa kaugalingon. Pagsuutin nang mahabang manggas na damit o kayaÕy pajama ang mga bata para makaiwas sa kagat ng lamok. Pasuoton og tag-as nga bukton na sinina o kaya-y pajama ang mga bata aron malikay sa paak sa lamok. Gumamit ng insect repelant. Mugamit og insect repelant. Panawagan sa DOH na tutukan din ang dengue. Panawagan sa DOH nga pokus pod sa dengue. Magtayo ng dengue centers sa mga ospital para mabilis ang pag-aksiyon sa mga pasyenteng may dengue. Magtukod og dengue centers sa mga ospital aron paspas ang paglihok sa mga pasyenteng adunay dengue. Malaki ang naging aral sa COVID kaya maaaring iaplay ang natutuhan sa sakit na dengue. Dako ang nakt-onan sa COVID mao nga mahimong gamiton ang natun-an sa sakit nga dengue. PRESUMPTION of regularity. PRESUMPTION of regularity. Iyan ang laging mantra ng mga tagapagpatupad ng batas natin, maging PNP, PDEA, NBI o kung sinu-sino pa. Kana ang pirming mantra sa mga tigpatuman og balaod nato, maski PNP, PDEA NBI o kon kinsa pa man. Ang iginigiit ay lahat ng kanilang ginagawa ay lehitimo at legal. Ang gipugos kay tanan sa ilahang gibuhat kay lehitimo ug legal. Pero alam natin na hindi ganito ang palaging kalakaran. Apan kabalo kita na dili ing -ani ang pirming kalakaran. Kailan lang ay pina_bulaanan ng CCTV ang umanong buy-bust operation ng mga ahente ng PDEA sa Dumaguete. Kanus-a lang kay gipanghimakak sa CCTV ang maong buy-bust operation sa mga ahente sa PDEA sa Dumaguete. Hindi nagtugma ang istorya ng limang ahente ng PDEA sa nakunan ng CCTV. Wala magtugma ang istorya sa lima ka ahente sa PDEA sa nakuhaan og CCTV. Lumabas na isa-isang dinampot ang mga suspek sa dalawang magkaibang lugar bago dinala sa bahay ng isa sa mga suspek at doon na inaresto. Nigawas na isa-isang gikuha ang mga suspek sa duha ka magkalaing lugar bag-o gidala sa balay sa usa sa mga suspek og didto giaresto. Ano pala ang laban ng mga inaresto kung walang CCTV? Unsa diay ang laban sa mga giaresto kon walay CCTV? Sigurado presumption of regularity na naman ang idadahilan ng mga mga ahente. Siguradong presumption of regularity na pod ang ipasumangil sa mga ahente. Hindi maiiwasang itanong na sa lahat ng operasyon kontra ilegal na droga mula 2016, ilan ang mga tunay at ilan ang hindi kung wala namang CCTV? Dili malikayang ipangutana na sa tanan ang operasyon kontra ilegal na droga sugod 2016, pila ang mga nagpamatuod og pila ang dili kon wala naman CCTV? Binawi ngayon ang limang ahente ng PDEA habang iniimbestigahan. Gibawi karon ang lima ka ahente sa PDEA samtang giimbestigahan. Dapat diyan kasuhang kriminal na dahil may ebidensiyang CCTV naman. Angay niana kasuhan og kriminal na tungod sa ebidensyang CCTV naman. Isipin na lang ang buhay ng mga dinampot nila kung hindi pala pinatunayan na peke ang kanilang operasyon. Hunahunaon na lang ang kinabuhi sa mga gipunit niila kon dili diay gipamatud-an na peke ang ilang operasyon. Pinaliwanag kaagad ng PDEA na hindi ganyan ang kara__niwang kalakaran sa ahensiya. Gipatin-aw diha-diha dayon sa PDEA nga dili ing-ana ang kasagarang naandan sa ahensya. Pero paano nga natin mala_laman? Apan unsaon nato mahibaw-an? Hindi nga lahat nakukunan ng CCTV. Dili man tanan nakuhaan og CCTV. At ano naman ang motibo ng limang ahente para i-peke ang operasyon? Og unsa man ang motibo sa lima ka ahente aron i-peke ang operasyon? May promosyon ba sila kung nakahuli ng mga suspek sa ilegal na droga? Adunay promosyon ba sila kon nakadakop og suspek sa ilegal na droga? May dagdag na bayad ba sa mga sahod nila kung makahuli? Adunay dugang na bayad ba sa mga suweldo nila kung makadakop? Umikot noon ang hinala na may bayad sa bawat suspek na mahuli o mapatay, kaya naging laganap ang mga nahuli. Mituyok sauna ang pagduda nga adunay bayad sa matag suspek na madakop o mapatay, maong nahimong kaylap ang mga nadakpan. Tila may basbas din mula kay President Duterte. Murag adunay bendisyon pod gikan kay Presidente Duterte. Alam natin ang salitang patay at patayin ay madaling masabi ni Duterte, tapos babawiin o sasabihin ng tagapagsalita na biro lang. Kabalo kita nga ang pulong na patay o patyon kay dali masulti ni Duterte, human bawion o ingnon sa mamumulong na atik lang. Matagal nang krimen ang pagtulak at paggamit ng iligal na droga. Dugay nang krimenang pagsudo ug paggamit sa iligal na droga. Baka dekada sitenta pa. Basin dekada sitenta pa. Kaya ko laging tinatanong kung bakit ngayon lang seryoso ang PNP, PDEA at iba pa na manghuli. Maong pirmi nakong ginapangutana kon nganong karon lang seryoso ang PNP, PDEA ug uban pa nga mandakupay. Kung ano ba ang nais ng kasalukuyang pangulo na sugpuin, iyan ang susundin ng PNP? Kung unsa ba ang gusto sa karong presidente na sumpuin, kana ang sundon sa PNP? Kung ang susunod na Presidente ay galit sa jaywalkers, diyan ba magiging seryoso naman ang PNP? Kon sa sunod nga presidente kay suko sa jaywalkers, diha ba mahimong seryoso na pod ang PNP? Nagtatanong lang. Nagapangutana lang. Mabuti naman at sinalungat ng mga mayor ang unang mungkahi na payagan nang makapasok sa mall dito sa Metro Manila ang mga bata. Maaayo nalang og gisupak sa mayor ang unang sugyot na tugutan na nga makasulod sa mall dinhi sa Metro Manila ang mga bata. Maganda ang hangaring ito para hindi mahawa ng COVID ang mga bata. Nindot ang tumong niini aron dili matakdan sa COVID ang mga bata. Una nang sinabi ng Department of Interior and Local Government (DILG) na possible raw payagan na ang mga bata na makapunta o makapamasyal sa malls basta may kasama itong magulang o guar-dians. Una nang giingon sa Department of Interior and Local Government (DILG) na posible daw tugutan na ang mga bata na makaadto o makasuroy sa malls basta adunay kauban kining ginikanan o gur-dians. Ipatutupad umano ito sa National Capital Region (NCR) at mga lugar nasa ilalim ng gene_ral community quarantine (GCQ). Ipatuman kuno kini sa National Capital Region (NCR) og sa mga lugaR nga naa sa ilalom sa general community quarantine (GCQ). Kailangan daw lumikha ng ordinansa ang mga mayor sa NCR ukol dito. Kinahanglan daw magmugna og ordinansa ang mga mayor og NCR bahin niini. Nilinaw ng DILG na tanging mga bata na may kasamang magulang ang papayagang makapasok sa malls. Giklaro sa DILG na ang mga bata ra nga adunay kaubang ginikananan ang tugutang makasulod sa malls. Ayon kay A–o para na rin sa Kapaskuhan ang pagpapahintulot na makalabas ang mga bata. Matud kay A–o mura na pod sa kapaskuhan ang pagtugot nga makagawas ang mga bata. Noong Oktubre, pinayagan nang makalabas ang edad 15 hanggang 65. Kaniadtong Oktubre, gitugutan nga makagawas ang edad 15 hangtud 65. Pero hindi naman sang-ayon ang ilang police official at maski ang mga doctor sa planong palabasin ang mga minor. Apan dili uyon ang ubang police official og maski ang mga doktor sa planong pagawason ang mga minor. Sabi ni NCRPO chief Brig. Gen. Vicente Danao, bawal pa ring lumabas ang mga bata sa mga lugar na nasa ilalim ng GCQ. Matud ni NCRPO chief Brig. Gen. Vicente Danao, bawal pa gihapong mugawas ang mga bata sa mga lugar nga naa sa ilalom sa GCQ. Ayon kay Danao, posibleng mahawahan ang mga bata kaya makikipag-usap sila sa manager ng malls na higpitan at huwag papasukin ang minor. Matud kay Danao, mahimong matakdan ang mga bata mao na nakig-istorya sila sa manager sa malls nga hugtan og dili pasudlon ang minor. Ayon naman kay Dr. Tony Leachon, dating adviser ng pandemic task force, superspreaders ng COVID ang mga bata kapag pinayagang makalabas ngayong Kapaskuhan. Matud pod kay Dr. Tony Leachon, kanhing adviser sa pandemic task force, superspreaders sa COVID ang mga bata kung gitugutang makagawas karong pasko. Hindi pa talaga dapat payagan ang mga bata na magtungo sa malls at iba pang lugar. Dili pa gyud unta tugutan ang mga bata na mag-adto sa malls og uban pang lugar. Delikadong makasagap sila ng virus. Kuyaw makatuhop sila sa virus. Hindi dapat isapalaran ang kalusugan ng mga bata. Dili angay irisgo ang kahimsog sa mga bata. Kaya nga walang face-to-face classes ay para makaiwas ang mga bata sa virus at ngayon ay papayagang makapunta sa malls. Mao ganing walay face- to- face classes kay aron makalikay ang mga bata sa virus og karon kay tugotang makaadto sa mall. Tiis-tiis lang muna. Antus-antus lang usa. Lilipas din ang Pasko. Molabay pod ang Pasko. Maganda ang hangarin na makapamasyal ang mg bata lalo ngayong holiday season pero dapat din namang isipin na baka ang paglabas na ito ang maging dahilan ng pagkakasakit. Maayo ang katuyuan sa makasuroy ang mga bata karong holiday season apan kinahanglan pod nga hunahunaon na basin ang paggawas niini ang mahimong hinungdan sa pagkasakit. Tama lang ang pasya ng mga mayor na huwag payagang isama sa malls o iba pang pasyalan ang mga bata. Husto lang ang desisyon sa mga mayor na dili tugutang ubanon ang bata sa malls o uban pang suruyanan ang mga bata. Mabuting desisyon para sa kapakanan ng mga bata. Maayong desisyon para sa kaayohan sa mga bata. Isa sa mga pinag-aaralang mabuti ng mga lokal na pamahalaan ay kung paano aangkop sa hamon na dala ng COVID-19. Usa sa mga gitun-an og pag-ayo sa mga lokal na gobyerno kay kon unsaon pag-angay sa hagit nga dala sa COVID-19. Mahirap nga namang planuhin kung paano tutugunan ang pangangailangan ng kanilang nasasakupan lalo na ang mga nabubuhay sa arawang kita, at matiyak na hindi muling lolobo ang magpopositibo sa COVID, habang sinusubukang buhayin ang ekonomiya. Lisud pod bitaw planuhon kon unsaon mahatag ang panginahanglan sa ilang nasakopan labaw na ang mga nabuhi sa adlawang kita, og masigurado nga dili mudako usab ang magpositibo sa COVID, samtang ginasulayang buhion ang ekonomiya. Ang saglit na muling pagbukas at pagsara ng Baguio Night Market ang patunay. Ang dali nga pag-abre pag-usab og pagsira sa Baguio Night Market ang pamatuod. Ayon kay Eric C., isang night market vendor sa Baguio na na-displaced nung hindi na pinayagan ang pagtitinda sa kahabaan ng Harrison Road. Matud kay Eric C, usa ka night market vendor sa Baguio nga na-displaced kadtong wala gitugutan ang pagmaligya sa kataasan sa Harrison Road. Mahigit walong buwan kaming nawalan ng kabuhayan at naghikahos. Kapin walo ka bulan kami nga nawad-an og panginabuhi og naglisod. Nakakalungkot na ang daming basher pero nang nagbukas ang mga malaking establishment at mga malalaking kainan, tuwang-tuwa ang marami. Makasubo nga daghang na ang mga basher pero kaniadtong nangabre na ang mga dagkong kan-anan, nalipay ang mga kadaghanan. Pero kaming marginalized sector ay nanatiling displaced sa kabuhayan o hanapbuhay. Apan kaming marginalized sector kay nagpabiling displaced sa pagpanginabuhi o pangita. Sabi pa niya, ang COVID-19 ay walang pinipili pero mas higit na tinamaan sa ekonomiya ang mga margi-nalized sector tulad naming mga vendor. Ingon pa nila, ang COVID-19 kay walay gipili apan mas labaw nga naigo sa ekonomiya ang mga margi-nalized sector sama namong mga vendor. High hope uli kami noong nag-GCQ at lalo na noong nag-MGCQ, pero nanatiling sarado pa rin ang night market. High hope usab kami kaniadtong nag-GCQ og labaw na kaniadtong nag- MGCQ, apan nagpabiling sirado pa gihapon ang night market. Unti-unti na kaming nawawalan ng pag-asa. Hinay-hinay na kaming nawad-an og pagla-um. Nagdudulot na rin ito ng stress, anxiety at may mga depressed na rin sa hanay namin. Hinungdan na pod niini ang stress, anxiety og adunay mga depressed na pod sa kolum namo. Ang COVID-19 ay invisible na kaaway pero hindi nakikita ang mental health problem namin, di ba health concern din ito? Ang COVID-19 kay invisible nga kaaway apan wala nakita ang mental health problem namo, dili ba health concern pod kini? Nais puntuhin ni Eric C. na ang mortality rate sa COVID-19 sa Baguio ay halos nasa 1.23% lang kumpara sa naka-recover. Gusto puntuhon ni Eric C. nga nag mortality rate sa COVID-19 sa Baguio kay hapit naa sa 1,23% lang kumpara sa naka-recover. Sabi ng isang vendor nang tanungin ko kung hindi ba siya nababahala sa COVID-19. Ingon sa usa ka vendor nga akong gipanguitana kung wala ba sila nabalaka sa COVID-19. Natatakot din pero mas natatakot akong magutom ang aking pamilya. Makahadlok pod apan mas makahadlok ang magutman ang akong pamilya. Kailangang mabuhay din kami. Kinahanglang mabuhi pod kami. Ano nga ba ang pinagtutuunan ng mga namumuno? Unsa gyud ba ang gitutukan sa mga nangulo? Ang pangalagaan at protektahan ang nasasakupan sa COVID-19 o buhayin ang komersiyo at pasiglahin ang ekonomiya? Ang pag-atiman ug protektahan ang nasakop sa COVID-19 o buhion ang komersiyo og dasigon ang ekonomiya? Meron nga bang healthy mix? Aduna ba gyud healthy mix? Masisisi ba ang Lazada at Shopee sa naglipanang pekeng produkto sa kanilang site? Mabasol ba ang Lazada ug Shopee sa nagkalat na pekeng produkto sa ilahang site? Maaaring oo o hindi. Mahimong oo o dili. Oo dahil pananagutan nilang alamin, kilalanin at suriin kung lehitimong vendor o seller ang pumapasok sa kanilang online shopping site. Oo tungod kay responsibilidad nilang hibaw-on, ilhon og susihon kon lehitimong tigbaligya o seller ang misulod sa ilahang online shopping site. Hindi, dahil ang kanilang katwiran, courier outlet lamang sila. Dili, tungod sa ilang pangatarungan, courier outlet lamang sila. Isa itong malaking kalokohan. Usa kini ka dakong binuang. Kaya ganun na lang kagarapal ang mga dorobo na gawing palaruan ang Lazada at Shopee dahil lumalabas, tila wala silang pakialam. Mao ing ana na lang ka baga og nawong ang mga kawatan na himuong dulaanan ang Lazada ug Shopee gumikan sa mugawas, murag wala silay labot. Hindi naniniwala ang BITAG na walang pananagutan ang Lazada at Shopee sa mga customer na biktima ng online shopping fraud. Dili mutuo ang BITAG na walay tulubagon ang Lazada ug Shopee sa mga customer na biktima sa online shopping fraud. Katunayan ay maaari silang i-summon ng Department of Trade and Industry para tawagan ng pansin ang vendor na nagkaproblema o nanloko. Tinuod na mahimong silang i--summon sa Department of Trade and Industry aron tawagon ang atensyon sa vendor nga nagkaproblema o nagbinuang. Okay lang sana kung mga damit, sapatos, alahas at kung anu-ano pang pekeng gamit ang ibenta riyan na hindi makakapinsala sa buhay ng tao. Okay ra unta kung mga sinina, alahas og kon unsa pa mang pekeng butang ang ibaligya diha nga dili makadaot sa kinabuhi sa tawo. Paano yung mga herbal supplement, pagkain o inumin na pinepeke? Unsaon tong mga herbal supplement, pagkaon o ilimnon na ginapeke? Totoong produkto pero peke ang laman, botelya, packaging at selyo. Tinuod nga produkto apan peke ang sulod, botilya, packaging ug silyo. Nalintikan na, makakapinsala ito ng kalusugan at masaklap magdulot ng masamang epekto sa buhay ng consumer kapag ininom ang mga pekeng produktong pangkalusugan Nalintik na, makadaot kini sa kahimsog og kapait hinungdan sa daotang epekto sa kinabuhi sa konsumidor kon muinom sa mga peke nga produkto sa kahimsog. Kaya hindi pupuwedeng sabihing walang pananagu-tan ang Lazada at Shopee dahil ang pinag-uusapan dito ay maprotektahan ang kalusugan ng publiko. Mao nga dili mahimong ingnon nga walay tulubagon ang Lazada ug Shopee tungod sa gi-istoryahan dinhi ang mapanalipdan ang kahimsog sa publiko. Katulad nitong One Full Life na kasalukuyang markado na rin ng Food and Drugs Authority (FDA) dahil sa hindi awtorisadong pagbebenta ng ibaÕt ibang herbal supplement. Sama niining One Full Life nga sa karon markado na pod sa Food and Drugs Authority (FDA) gumikan sa dili awtorisado ang pagbaligya sa lain-laing herbal supplement. Isa sa kanilang pinepeke at binebenta online ay ang Kings Herbal. Usa sa ilahang pinepeke og ginabaligya sa online kay ang Kings Herbal. Eto ang nakababahala, ayon sa National Bureau of Investigation Cybercrime Division, may estilo itong mga dorobong seller sa Lazada at Shopee. Kini ang makabalaka, matud sa National Bureau of Investigation Cybercrime Division, adunay estilo kining mga pilyong tigbaligya sa Lazada ug Shopee. Kapag naireklamo, matatanggal ang kanilang store account online. Kung nareklamuhan, matanggal ang ilahang store accoumt online. Kuwidaw, dahil magpapalit lang sila ng pangalan, magrerehistro pabalik sa Lazada at Shopee, tuloy ulit ang panloloko. Kuwidaw, tungod kay mag-ilis lang sila og ngalan, magparehistro usab sa Lazada ug Shopee, padayon gihapon ang panloko. May mga impormasyong nakaabot sa BITAG na nagluwag daw ang Lazada sa pagtanggap ng mga vendor at seller. Adunay mga impormasyong nakaabot sa BITAG nga relaks daw ang Lazada sa pagdawat og mga vendor ug seller. Kung dati, sandamakmak na dokumento ang hinihingi bago makapagrehistro, ngayon ay isang ID na lang ang kailangan at puwede ka nang magbenta. Kung sauna, hastang daghana og dokumento ang ginapangayo bag-o makaparehistro, karon kay usa ka ID na lang ang kinahanglan og mahimo ka ng mamaligya. Hindi na ako magtataka kung bakit 500% ang itinaas ng istatistika ng mga nabibiktima ng online shopping fraud simula magpandemya. Dili nako matingala kon nganong 500% ang gitaas sa istatistika sa mga biktima sa online shopping fraud sugod magpandemya. Nagbida ang British doctor. Nibida ang British doctor. Sa Britain abante na talaga ang medisina. Sa Britain niabante na gyud ang tambal. Hinati namin ang atay ng isang tao at inilipat sa ibang tao. Gitunga namo ang atay sa usa katawo og gibalhin sa laing tawo. Makalipas ang anim na buwan naghahanap na siya ng trabaho. Pagkahuman sa unom ka bulan nangita na siya ug trabaho. Hindi nagpadaig ang German doctor. Dili magpalupig ang German doctor. Wala Ôyan sa amin sa Germany. Wala na sa amo sa Germany. Hinati namin ang utak ng isang tao at inilipat sa iba, at sa apat na linggo naghahanap na siya ng trabaho. Gitunga namo ang utok sa usa ka tawo og gibalhin sa uban, og sa upat ka semana nangita na siya og trabaho. Mayabang din ang Russian doctor. Hambog pod nag Russian doctor. Lalong wala Ôyan. Labawng wala na. Sa Russia nilipat namin ang kalahating puso. Sa Russia gibalhin namo ang katungang kasingkasing. Dalawang linggo, hanap trabaho na. Duha ka semana, nangita trabaho na. Sumingit ang Pinoy doctor. Misingit ang Pinoy doctor. Akala nÕyo ba atrasado ang Pilipinas? Abi ninyo ba atrasado ang Pilipinas? NuÕng minsan kinuha namin ang tao na walang utak, puso at atay, at ginawa naming President. Kanang usahay gikuha namo ang tawo nga walay utok, kasingkasing og atay, og gihimo namong Presidente. Ngayon lahat kami naghahanap ng trabaho. Karon tanan kami nangita og trabaho. Ipinasyal ng Indian official sa mansiyon niya ang kaibigang Pinoy. Gisuroy sa Indian official sa mansyon niya ang higalang Pinoy. Ang lakiÕt rangya, paano mo ito nakayang itayo? mangha ang Pinoy. Og dako og maluho, giunsa nimo kini nakayang itukod? tingala ang Pinoy. Kumindat ang Indian at tumuro sa labas ng bintana. Nikidhat ang Indian og gitudlo ang gawas sa bintana. Nakikita mo Ôyung tulay na Ôyon? Nakita nimo kadtong tulay na kato? Umoo si Pinoy. Ni oo si Pinoy. Tumapyas ako ng 10% ng budget nuÕn. Niputol ko og 10% sa budget na kadto. Napunta sa Pinas ang Indian, at siya naman ang iniikot sa palasyo ng Pinoy official. Naadto sa Pinas ang Indian, og siya na pod ang gituyok sa palasyo sa Pinoy official. Mas malakiÕt marangya ito, paano mo naitayo? usisa ng Indian. Mas dako ug maluho, giunsa nimo pagpatukod? pangutana sa Indian. Tumuro si Pinoy sa labas ng bintana, nakikita mo ang tulay na Ôyon? Gitudlo ni Pinoy ang gawas sa bintana, nakita nimo ang kadto nga tulay? Makalipas ang ilang minuto anang Indian, Wala ako makita. Pagkahuman sa pila ka minuto miingon ang Indian, Wala koy makita. Papipintahan ni Trump ang White House kaya nagpa-quotations. Gipintalan ni Trump ang White House mao nga nagpa-quotations. Nagpresyo ang Mexican: $3M. Ang American: $7M. Ang Pinoy: $10M. Nipresyo ang Mexican. $3M. Ang American: $7M. Ang Pinoy: $10M. Tinanong ni Trump ang Mexican kung bakit $3M. Gipangutana ni Trump ang Mexican kon nganong $3M. Sagot nito: $1M para sa pintura, $1M para sa labor, at $1M na tubo. Tubag niini: $1M para sa pintura, $1M para sa paghago og $1M sa tubo. Tinanong ang American kung bakit $7M. Gipangutana ang American kung nganong $7M. Tinanong ang Pinoy bakit $10M. Sagot nito: Ò$4M sa iyo, $3M sa akin, at $3M sa Mexican para ipagawa ang trabaho sa kanya. Gipangutana ang Pinoy kon nganong $10M. Tubag niini: "$4M sa imo, $3M sa ako og $3M sa Mexican aron ipahimo ang trabaho sa iyaha. HABANG wala pang bakuna sa COVID-19, akma ang ipinaiiral na online learning sa mga estudyante. Samtang wala pay bakuna sa COVID-19, angay ang gidapat na online learning sa mga magtutungha. Subalit dapat kumilos ang pamahalaang Duterte dahil sisinghap-singhap ang internet sa ating bansa. Apan kinahanglan na mulihok ang gobyernong Duterte tungod kay nanghupaw ang internet sa atuang nasud. Ang masakit pa karagdagang gastos ito sa mga magulang dahil babayaran mo ang kinu_kunsumo mong internet connection kahit na super bagal. Ang sakit pa sa dugang gastos niini sa mga ginikanan tungod kay bayaran nimo ang gikunsumo nimong internet connection maski na sobra ka hinay. At ang isa pang pinagbubuhusan ng pagod ng mga teacher ngayon ay ang pamamahagi ng learning module sa mga estudyante. Og ang usa pang gibubo nga kapoy sa mga magtutudlo karon kay ang pagpanghatag og learning module sa mga estudyante. Kamakailan, naglabasan sa Facebook ang pagsuong ng mga guro sa peligro upang marating ang mga bahay ng mga estudyante sa mga liblib na lugar. Bag-ohay lang, nigawas sa Facebook ang pagsuong sa mga magtutudlo sa kuyaw aron maabot ang mga balay sa mga estudyante sa mga suok nga lugar. Halos lahat ng mga magulang ay pabor sa ganitong sistema ng DepEd dahil malaking bagay ito para sa kanilang mga anak. Hapit tanan sa mga ginikanan kay pabor sa ing-aning sistema sa DepEd tungod dakong butang kini para sa ilang mga anak. Subalit ang hindi ko maintindihan ay itong leftist groups na pilit idinidikit o isinisisi ang pagpapakamatay ng isang guro at ilang estud_yante na may kaugnayan sa distance learning at paggamit ng module. Apan ang dili nako masabtan kay kining leftist groups nga pugos iduot o ibasol ang pagkamatay sa usa ka magtutudlo og ubang estudyante nga adunay kalambigitan sa distance learning og paggamit sa module. Nakagugulat dahil alam naman ng lahat na ang nangyaring suicide ay walang kinalaman sa distance learning at paggamit ng module ng DepEd base na rin sa pahayag ng mga kamag-anak at kaibigan. Katingad-an tungod kabalo na pod ang tanan nga ang nahitabong suicide kay walay kalabutan sa distance learning og paggamit sa module sa DepEd matud ra pod sa pahayag sa mga paryente ug higala. Kaya nga, malinaw na pro_paganda lamang ang ginagawa ng mga makakaliwang National Union of Students of the Philippines (NUSP) at Samahan ng Progesibong Kabataan (Spark) para maisulong ang kanilang pakikibaka sa gobyerno. Mao nga, tin-aw na propaganda lamang ang gibuhat sa mga walhong National Union of Students of the Philippines (NUSP) og Samahan ng Progresibong Kabataan (Spark) aron mapauswag ang ilahang pakigbisog sa gobyerno. Sabagay, ano ba naman ang maaasahan sa mga maka_kaliwang grupo? Hinuon, unsa pa ba ang masaligan sa mga walang grupo? Hindi baÕt sa simula pa, ang mga gru_pong ito ay walang ginawa kundi ang punahin ang gobyerno lalo na ang kasalukuyang pamumuno ni President Duterte. Dili ba sa sugod pa, ang mga kining grupo kay walay gihimo kon dili ang manaway sa gobyerno labaw na ang karong pagpangulo ni President Duterte. Kung minsan nga, nakakasawa na ang mga batikos at puna ng mga grupong ito dahil kung tutuusin, wala na itong nakitang maganda na ginagawa ng gobyerno. Kon usahay pod, makasawa na ang mga batikos ug panaway sa mga kining grupo tungod kay kung buot hunahunaon, wala na kini nakitang maayo na gibuhat sa gobyerno. Pilit na hina_hanapan ng butas para lang makapaglunsad ng kilos-protesta. Pugos na ginapangitaan og buslot aron lang makapaglansad og usa ka aksyon sa protesta. Subalit sa kabila ng mga pagbatikos ng makakaliwang grupo, patuloy sa pagtatrabaho ang DepEd sa pamu_muno_ ni Secretary Leonora Briones kasabay ng pagbibigay tulong sa mga guro at estudyante lalo na ang kanilang panga_ngailangan sa panahon ng pandemya. Apan sa bisan pang pagsaway sa makawalhanong grupo, padayon ang DepEd sa pagpangulo ni Secretary Leonora Briones kauban sa paghatag og tabang sa mga magtutudlo ug magtutungha labaw na sa ilahang panginahanglan sa panahon sa pandemya. At tama lang naman ang panawagang huwag basta maniniwala sa sulsol at intriga ng mga grupong ito na nais sirain ang DepEd. Og husto lang pod ang panawagan nga dili basta mutuo sa mga sulsol og intriga sa mga kining grupo na gusto dauton ang DepEd. Mukhang ang gusto ng leftist group ay maging magulo ang Pilipinas at mapatalsik si Digong sa puwesto. Murag ang gusto sa leftist group kay mahimong gubot ang Pilipinas og mapahawa si Digong sa posisyon. AYON sa Supreme Court, tama ang Court of Appeal na walang naging pagkakamali ang NLRC dahil base sa ebidensiya sa rekord at sa mga umiiral na batas ang naging hatol. Matud sa Supreme Court, husto ang Court of Appeal na walay nahimong mali ang NLRC tungod base sa ebisdensya sa rekord og sa mga anaa na balaod ang nahimong hukom. Una ay nagtatrabaho lang sa loob ng Pilipinas si Lando at hindi sakop ng POEA ang kanyang kaso. Una kay nagtrabaho lang sa sulod sa Pilipinas si Lando og dili sakop sa POEA ang iyahang kaso. Hindi ito tulad ng mga seafarer na nagtatrabaho sa ibang bansa kung saan malinaw na nakasaad sa kanilang pinir_mahang kontrata ang dapat na bayaran kung sakaling may mangyari sa kanila. Dili kini sama sa mga seafarer na nagtrabaho sa ubang nasud kon asa klaro na gipahayag ang ilahang gipirmahang kontrata ang kinahanglang bayaran kon sa kasong adunay mahitabo sa ilaha. Sa kawalan ng probisyon, ang Labor Code ang dapat na pairalin. Sa kawad-on sa tagana, ang labor code ang mahimong ipatuman. Sa atin naman ay ipinapasa ng kompanya ang pananagutan sa mga aksidente sa mga state insurance fund tulad ng SSS at ang tangi lang nilang obligasyon ay ang magbayad ng tamang hulog kada buwan. Sa ato pod kay ginapasa sa kompanya ang responsibilidad sa mga aksidente sa mga state insurance fund sama sa SSS og ang ila lamang obligasyon kay ang magbayad sa hustong hulog kada bulan. Tungkol naman sa sinasabing kapabayaan ng kom_panya kaya nanghihingi sila ng danyos, ang kasong ito ay tinatawag na quasi-delict at isinasampa sa kara_niwang korte. Mahitungod na pod sa gisulting pagpasagad sa kompanya mao nga nagapangayo sila og danyos, ang kining kaso kay gitawag na quasi-delict og gisang-at kasagaran sa korte. Kaya para patunayan na may nangyaring_ kapabayaan na naging dahilan ng pagkamatay ni Lando ay dapat na isampa ng mga naulila ang kaso sa regular na korte. Mao na para mapamatud-an na adunay nahitabong pagpasagad na nahimong hinungdan sa pagkamatay ni Lando kay kinahanglan na isang-at sa mga nailo ang kaso sa regular na korte. Para naman sa death benefits, nagkaroon na ang NLRC ng deklarasyon na may karapatan sa P200,000 ang mga naulila ni Lando. Alang pod sa death benefits, aduna na ang NLRC sa deklarasyon nga adunay katungod sa P200,000 ang mga nailo ni Lando. Dapat itong ibigay ng kompanya ng walang kondisyon sa mga naulila. Angay kining ihatag sa kompanya nga walay kondisyon sa mga nailo. Tungkol naman sa ibang hinahabol na kabayaran, sinabi na rin ng NLRC at CA na bayad na ang mga ito. Mahitungod na pod sa laing gigukod na kababayan, gisulti na pod sa NLRC ug CA na bayad na ang mga kini. Dapat na respetuhin ang mga pag-aaral na ginawa nila at saklaw na rito pati ang SC (Heirs of Andag et. Al. vs. DMC Equipment and Resources Inc. etc. G.R. 244361, July 13, 2020). Kinahahanglan respetuhon ang mga pagtuon nga gibuhat nila og natabunan na dinhi ang SC (Heirs of Andag et. Al.vs DMC Equipment and Resources Inc. etc. G.R. 244361, July 13, 2020). Ngayon (Oktubre 26) ang ipinangakong araw na magbabayad ang Philippine Health Insurance Cor_poration (PhilHealth) sa pinagkakautangang Phi___lip_pine Red Cross. Karon (Oktubre 26) ang gisaad nga adlaw na magbayad ang Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) sa giutangang Philippinie red Cross. Umaabot sa P930,993,000 ang ka_buuang utang ng PhilHealth sa Red Cross. Niabot sa P930,993,000 ang katibuk-ang utang sa PhilHealth sa Red Cross. Ayon sa PhilHealth, umaasa sila na kapag na-settle na nila ang pagkakautang sa Red Cross ay agad itutuloy nito ang testing ng mga swab specimen ng mga overseas Filipino workers (OFWs). Matud sa PhilHealth, nagalaum sila nga kong na settle na nila ang pagkautang sa Red Cross kay diha-diiha dayon niini ang testing sa mga swab specimen sa mga overseas Filipino workers (OFWs) Dahil sa pagtigil ng Red Cross sa pag-testing, natambak ang mga OFWs na magpapa-swab test. Tungod sa pag-undang sa Red Cross sa pag-testing, nagpundok ang mga OFWs na magpa swab test. Hindi pumayag si Red Cross chairman at senator_ Richard Gordon sa plano ng gobyerno na babayaran muna ang kalahati sa utang ng PhilHealth, para ma_ipagpatuloy ang COVID-19 testing. Wala nisugot si Red Cross chairman ug senator Richard Gordon sa plano sa gobyerno na bayaran usa og katunga ang utang sa PhilHeath, aron magpadayon ang COVID-19 testing. Ayon kay Gordon, dapat bayaran nang buo ang pagkakautang dahil marami rin silang bayarin sa Red Cross gaya ng suweldo ng mga medical technologists. Matud kay Gordon, kinahanglan bayaran og tibuok ang pagkautang tungod daghan pod silag bayrunon sa Red Cross sama sa suweldo sa mga medical tecknologists. Sinabi pa ni hindi profit-oriented organization ang Red Cross. Giingon pa na dili profit-oriented oraganization ang Red Cross. Lubog sa utangÕ ang PhilHealth. Tunlod sa utang ang PhilHealth. Maaaring hindi lamang sa Red Cross sila may utang kundi sa iba pang ospital, klinika at laboratoryo. Mahimong dili lamang sa Red Cross sila adunay utang kon dili sa uban pang ospital, klinika ug laboratoryo. At paano kung ganito rin ang maging pasya ng mga pinagkakautangan ng PhilHealth? Og unsaon kung ing-ani pod ang mahimong desisyon sa mga giutangan sa PhilHealth? Paano ang mga maliliit na manggagawang miyembro ng PhilHealth kung hindi sila ma-admit sa ospital o ma-test sa laboratoryo dahil sa pagkakautang ng tanggapan. Unsaon ang mga gagmayng na trabahanteng miyembro sa PhilHealth kung dilin sila ma-admit sa ospital o ma-test sa laboratoryo tungod sa pagkautang sa opisina. Kawawa naman sila na umasang mapapakinabangan ang Phi_l_Health sa oras ng kagipitan. Kaluoy pod nila nga nagdahom nga mapuslan ang PhilHealth sa oras sa kapit-os. Isa kayang dahilan kung bakit makapagbayad ang PhilHealth sa Red Cross ay dahil wala nang pondo sapagkat kinurakot na ng mga opisyal? Usa kaha nga hinungdan kon nganong makabayad ang PhilHeath sa Red Cross kay tungod wala nay pondo tungod kay gikurakot na sa mga opisyales? Marami nang kinasuhang opisyal kaugnay sa korap_siyon sa PhilHealth. Daghan ang gikasuhang opisyal kalabot sa korapsiyon sa PhilHealth. Pati ang nagbitiw na si dating PhilHealth Chief and CEO Ricardo Morales ay pinakakasuhan. Apil ang miluwat sa katungdanan sauna na si PhilHealth Chief and CEO Ricardo Morales kay gipakasuhan. May mafia sa PhilHealth dahilan para malimas ang P15 bilyong pondo sa pamama_gitan ng internal reimbursement mechanism (IRM). Adunay mafia sa PhilHealth hinungdan para makuha ang P15 bilyong pondo sa pinaagi sa internal reimbursement mechanism (IRM). Sana mabayaran ngayon ng PhilHealth ang Red Cross para maipagpatuloy ang COVID testing sa OFWs. Unta mabayaran karon sa PhilHealth ang Red Cross aron maipadayon ang COVID testing sa OFWs. Bayaran din nila ang iba pang pagkakautang sa mga hospital para hindi nangangamba ang mga maliliit na miyembro. Bayaran pod unta nila ang uban pang pagkautang sa mga ospital aron dili mabalaka ang mga gagmayng miyembro. Hello, Darkness, my old friend. Hello, Darkness, my old friend. ÔYan ang unang linya sa hit song nina Simon & Garfunkel na Sound of Silence. Kana ang unang linya sa hit song nila Simon & Garfunkel na Sound of Silence. Isa sa 20 pinaka-pinatugtog nuÕng ika-20 siglo, at nasa 500 Greatest Songs of All Time ng Rolling Stone magazine. Usa sa 20 pinaka-gipatugtog kaniadtong ika-20 siglo, og naa 500 Greatest song of All Time ng Rolling Stone magazine. Mabilis nanguna sa charts sa America, platinum record sa Britain, at soundtrack ng sikat na pelikulang The Graduate, 1967. Paspas nanguna si Charles sa Amerika, platinum record sa Britain, og soundtrack sa sikat na salidang The Graduate, 1967. Pero para kay Sanford Sandy Greenberg, hindi lang ito linya ng awit kundi inspirasyon para malampasan ang maaga at mabigat na pagsubok sa buhay. Apan para kay Sanford Sandy Greenberg, dili lang kini linya sa awit kon dili inspirasyon aron malampasan og sayo ang bug-at nga pagsulay sa kinabuhii. Si Sandy ay best friend ni Art Garfunkel. Si Sandy kay best friend ni Art Garfunkel. Ikinuwento niya ang malasakit sa kanya ng tanyag na musikero sa memoir na pina_magatang. Gisaysay niya ang pag-atiman sa iyaha sa bantog na musikero sa memoir na ulohan. Hello, Darkness, My Old Friend. Hello, Darkness, My Old Friend. Sinalba ni Art ang kinabukasan ni Sandy nang bigla itong mabulag sa kolehiyo. Giluwas ni Art ang kaugmaon ni Sandy na kalit na kalit kining nabuta sa kolehiyo. Inangat niya ako mula sa hukay, ani Sandy, 79, tungkol sa katapatan ni Art kaya nagkalakas-loob siyang ma_buhay muli. Gilibkas niya ko gikan sa kalot, ingon ni Sandy, 79, mahitungod sa pagkamatinuoron ni Art maong nakigbisog siyang mabuhi usab. Mag-roommate sa dorm ang dalawa sa Columbia University, New York. Mag-roommate sa dorm ang duha sa Columbia University, New York. Nagkasundo sila agad dahil parehong mahilig sa libro, tula, at awit. Nagkasinabot sila dayon tungod kay pareho sila mahilig sa libro, balak, ug kanta. Sa gabi nagkakantahan sila sa saliw ng gitara ni Art. Sa gabii nagkatahan sila sa duyog sa gitara ni Art. Kung may problema tulungan agad. Kung adunay problema tabangi dayon. Nangako silang tatandang magkaibigan. Nagsaad silang matigulang managhigala. Minsan sa panonood ng palaro lumabo na lang ang paningin ni Sandy. Usahay sa natan-aw nga dula nahanap na lang ang panan-aw ni Sandy. Nasira ng glaucoma ang optic nerves niya. Nadaot sa glaucoma ang optic nerves niya. Kapos sa pera ang magulang para ipagamot siya. Lisud sa kwarta ang ginikanan aron mapatambalan siya. Tuluyan siyang nabulag. Padayon siyang nabuta. Nasira ang loob ni Sandy. Nadaot ang buot ni Sandy. Nawalan siya ng gana sa buhay, nag-dropout, at umuwi. Nawad-an siya og gana sa kinabuhi, nag-dropout, ug niuli. Minsang nagmumukmok sa bahay si Sandy, biglang dumating si Art. Usahay nagahinuktok sa balay si Sandy, kalit niabot si Art. Hindi ka pa ba babalik sa school? Dili pa ba ka mubalik sa tulunghaan? Bakit pa, wala na kong silbi sa lipunan. Ngano pa, wala na koy silbi sa katilingban. Hindi mo na_i_intindihan. Wala nimo nasabtan. Kailangan kita. Kinahanglan tika . Usapan natin walang iwanan. Estorya nato walay biyaay. Balik ka na. Balik na ka. Tululungan kita, aalalayan kita. Tabangan tika, suportahan kita. Sa campus naging tagahatid-sundo ni Sandy si Art sa mga klase. Sa campus nahimong tagahatud-sundo ni Sandy si Art sa mga klase. Ipinapasyal siya sa New York. Ginasuroy siya sa New York. Binabasahan siya. Ginabasahan siya. Tinawag ni Art ang sarili na Darkness (Dilim). Gitawag ni Art ang kaugalingon na Darkness (ngitngit). O, baba_sahan ka na ni Darkness, sinasabi ni Art kay Sandy. O, basahan na ka sa kangitngit, giingon ni Art kay Sandy. Tapos dumating ang pagsubok. Human niabot ang pagsulay. Sa kabila ng pandemya, marami pa rin ang nais magpakasal at handang dumaan sa buong proseso hanggang sa maidaos ang kasalan. Maski pa sa pandemya, daghan pa gihapon ang mas gusto magpakasal og andam muagi sa tibuok pamaagi hangtud mahitabo ang kasal. Bunsod nito, inatasan ko ang Makati Social Welfare Department (MSWD) na simulan na ang pagbibigay ng serbisyong Online Pre-Marriage Counseling para gawing mas ligtas at maginhawa ang pagkuha ng marriage license. Tungod niini, nadestino nako ang Makati Social Welfare Department (MSWD) na sugdan na ang paghatag og serbisyong Online Pre-Marriage Counselling para himuong mas luwas og maayo ang pagkuha og marriage license. Bahagi ito ng isinusulong kong modernisasyon sa pama_mahala at paglilingkod sa ProudMakatizens, bilang tugon sa mga bagong hamon na dulot ng COVID-19 pandemic, at paghahanda rin para sa mga susunod pang pag_subok. Bahin kini sa gipasiugda nakong modernisasyon sa pagdumala og pagserbisyo sa ProudMakatizens, sa tubag sa mga bag-ong hagit nga hinungdan sa COVID-19 pandemic, og pagpangandam pod para sa mga mosunod pang pagsulay. Talagang malaki ang nagagawa ng teknolohiya upang gawing_ abot-kamay ang aming mga serbisyo sa mga ma_ma_mayan sa lahat ng panahon, anuman ang sitwasyon. Tinuod dako ang nahimo sa teknolohiya aron himuong pagkab-ot nato ang amuang mga serbisyo sa mag lungsuranon sa tanang panahon, unsaman ang kahimtang. Nauna rito, binago namin ang tradisyunal na civil wedding ceremony sa aking tanggapan sa City Hall at ginawang Mask Garden Wedding na idinaraos sa Washington Sycip Park sa Legaspi Village linggu-linggo. Una na dinhi,gibag-o namo ang tradisyunal nga civil wedding ceremony sa akong opisina sa City Hall og gibuhat na Mask Garden Wedding na ginabuhat sa Washington Syrip Park sa Legaspi Village kada semana. Sa mismong kasalan_, pinapayagan ang hanggang anim na bisita para sa bawat pares, at lahat nang dadalo ay kailangang nakasuot ng face mask at face shield. Sa maong kasal, ginatugutan ang hangtud unom ka bisita para sa matag pares, og tanan nga muapil kay kinahanglan nagasuot og face amsk ug face shield. Mahigpit ding ipinatutupad ang social distancing at iba pang health protocols. Hingpit pod nga gipatuman ang social distancing og uban pang health protocols. Sa ngayon, nasa 68 na pares na ang aking ikinasal dito, kabilang na ang mga matagal nang live-in couples. Sa karon, naa sa 68 na kapares ang akong nakasal dinhi, apil na ang dugay na nga ga live-in couples. Ang mga nais makibahagi sa online pre-marriage counseling ay kailangang tumawag sa MSWD Family and MenÕs Welfare Section (8870-1644) at ibigay ang kanilang email address at contact information. Ang mga gusto muapil sa online pre-marriage counselling kay kinahanglan mutawag sa MSWD Family and Men's Section (8870-1644) og ihatag ilahang email address ug contact information. Aabisuhan sila na mag-fill out ng online registration form para sa pre-marriage counselling at family planning, at hintayin ang kumpirmasyon ng kanilang iskedyul para sa online counselling. Pahibaluon sila na magfill-out sa online registration form para sa pre-marriage counselling ug family planning, ug paabuton ang kumpirmasyon sa ilahang iskedyul para sa online counselling. Ang iba pang detalye ay makukuha mula sa My Makati Facebook page. Ang uban pang impormasyon kay makuha gikan sa My Makati Facebook page. Mula sa 15 hanggang 18 na pares bawat session bago magkapandemya, nalimitahan sa apat na pares ang nabi_bigyan ng counselling ng MSWD bawat session dahil sa mahigpit na pagpapatupad ng social distancing. Gikan sa 15 hangtud 18 na paresan kada session bag-o magpandemya, gilimitahan sa upat ka paresan ang mahatagan sa counselling ng MSWD kada session tungod sa istrikto na pagpatuman sa social distancing. Sa pama_magitan ng online pre-marriage counselling service, aabot sa 15 pares bawat session ang puwede naming mapaglingkuran. Pinaagi sa online pre-marriage counselling service, muabot sa 15 ka paresan kada session ang mahimo namong maalagaran. Sa mga nag-iibigang Proud Makatizens na nasa hustong gulang na, huwag nang magpaiwan Ð apply na! Sa mga naghigugmayng Proud Makatizens na nga anaa sa hustong edad na, ayaw na magpabilin-apply na! Habang papalapit ang Pasko, tiyak ko na lahat tayo ay umaasa na lalo pang luluwagan ang mga ipinatutupad na protocol ng pamahalaan sa galaw ng taumbayan upang mapigilan ang paglaganap ng COVID-19. Samtang paduol na ang Pasko, sigurado ko nga tanan ang kay nagdahum na labaw pang paluagan ang mga gipatuman na protocol sa gobyerno sa lihok sa mga tawo aron mapugngan ang pagkalat sa COVID-19. Inaabangan natin sa araw na ito ang gagawing anunsyo ni Presidente Duterte hinggil sa bagong quarantine status sa ibaÕt ibang bahagi ng bansa depende sa kalagayan ng pandemya para sa papasok na buwan ng Nobyembre. Giatangan nato ang kini nga adlaw ang buhatong pahibalo ni Presidente Duterte mahitungod sa bag-ong quaratine status sa lain-laing bahin sa nasud depende sa kahimtang sa pandemya para sa pagsulod sa bulan sa Nobyembre. Makikipagpulong ang mga kasapi ng Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF) sa Pangulo upang tayahin ang pangkalahatang sit_wasyon sa bansa at sa resulta ng assessment ibabatay kung dapat bang luwagan na ang mga quarantine restrictions. Makig-estorya ang mga miyembro sa Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF) sa Presidente aron hibal-on ang kinatibuk-ang sitwasyon sa nasud og sa resulta sa assessment ibase kung kinahanglan bang luagan na ang mga quarantine restrictions. At mukhang maganda naman ang overall situation dahil kumukonti na ang kaso ng mga dinarapuan ng sakit sa ma_raming bahagi ng bansa bagamaÕt mayroon pa ring ilang lugar na mataas pa rin ang bilang ng nga nagkakasakit. Og murag maayo man pod ang overall situation tungod nigamay na ang kaso sa mga natakdan sa sakit sa daghang bahin sa nasud bisan man aduna gihapon pipila ka lugar nga taas pa gihapon ang ihap sa mga nagkasakit. Binubuksan na ang mga tourist destination para sumigla ang ating tourism industry bagamaÕt magpapatupad pa rin ng mga alituntunin tulad ng social distancing at paggamit ng face masks at shields. Giabrehan na ang mga tourist destination aron mulagsik ang tourism industry bisan man magpatuman pa gihapon og mga balaod sama sa social distancing og paggamit og face mask ug shields. Nadarama na natin ang unti-unting pagluluwag sa mga dating mahigpit na alituntunin. Nabati na nato ang hinay-hinay nga pagrelaks sa mga saunang hingpit nga balaod. Pero sa ganang akin, dapat pa ring gawin ito na ikinukonsidera ang pag-iingat. Apan sa akong kabalaka, kinahanglan pa gihapong himuon kini na ikinukonsedera ang pag-amping. Maraming ma__uunlad na bansa ang nagluwag ngunit sa bandang huli ay naghigpit na naman dahil sumirit muli ang kaso ng karamdaman. Daghang mauswagon nga nasud ang nagrelaks apan sa katapusan kay istrikto na pod tungod nagtingob na usab ang kaso sa sakit. Dapat tayong matuto sa aral na ibinigay ng Spanish flu pandemic na inabot ng tatlong taong bago tuluyang mawala dahil sa kakulangan ng pag-iingat ng mga tao sa mga panahon yaon mula 1918 hanggang 1920. Kinahanglan natong matun-an ang leksyon nga gihatag sa Spanish flu pandemic nga niabot sa tulo katuig usa dayon nawala tungod sa kulang sa pag-amping sa mga tao sa kana nga mga panahon sugod 1918 hangtud 1920. Marami pang kasangkot na opisyal ng Bureau of Immigration sa tinaguriang pastillas scheme at ilan sa kanila ay malalaking isda. Daghan pa ang apil nga mga opisyal ng Bureau of Immigration sa naila nga pastillas scheme og uban sa ilaha kay dagkong isda. Marami na silang nakamal na pera mula sa mga Chinese na pumapasok sa bansa lalo ang mga nagtatrabaho sa Philippine Offshore and Gaming Operators (POGOs). Daghan na silag natipon nga salapi gikan sa mga Chinese nga nisulod sa nasud labaw na ang mga nagtrabaho sa Philippine Offshore and Gaming Operators (POGOs). Bawat Chinese ay naglalagay umano ng P10,000 para walang aberya ang kanilang pagpasok sa bansa. Kada Chinese kay nagahatag kuno og P10,000 apara walay problema ang ilahang pagsulod sa nasud. Sa dami ng mga Chinese na pumasok sa bansa mula pa noong 2017, nakapagbulsa na umano ang mga korap sa Immigration ng P40 bilyon. Sa kadaghan sa mga Chinese nga nisulod sa nasud sugod pa kaniadtong 2017, nakabulsa na kuno ang mga korap sa Immigration ng P40 bilyon. Sabi ni Sen. Risa Hontiveros, chairman ng senate committee on women tungkol sa modus sa Immigration, bukod sa pastillas scheme, mayroon pang Visa-upon-arrival (VUA) policy na ipinatutupad sa mga dayuhang pumapasok sa bansa na kumikita rin ang mga taga-BI. Ingon ni Sen. Risa Hontiveros, chairman ng senate committee on women mahitungod sa modus sa Immigration, gawas sa pastillas scheme, aduna pay Visa-upon-arrival (VUA) policy nga gipatuman sa mga langyawng mosulod sa nasud na mukita pod ang mga taga-BI. Ipinaliwanag ni Hontiveros na sa ilalim ng pastillas, ang pera ay pumapasok sa airport saka ibinibigay sa immigration officers habang sa VUA transactions naman ay diretsong napupunta ang suhol sa main office kung saan inaaprubahan ang mga visa. Gipatin-aw ni Hontiveros na sa ilalom sa pastillas, ang salapi kay mosulod sa airport human dayon ihatag sa Immigration officers samtang sa VUA transactions na pod ang diretsong maadto ang suhol sa main officer kung asa ginaaprobahan ang mga visa. Lumalawak pa at dumarami pa ang mga sangkot na opisyal sa pastillas. Nilapad pa og nidaghan pa ang mga apil na opisyal sa pastillas. Ayon sa National Bureau of Investigation (NBI), base sa lifestyle check na isinagawa nila sa mga opisyal at empleyado. Matud sa National Bureau of Investigation (NBI), base sa lifestyle check na gibuhat nila sa mga opisyal ug empleyado. Ang mga kotse nila ay sports utility vehicles. Ang ilang mga kotse kay sports untility vehicles. Ayon sa NBI, sa statement of assets, liabilities, and net worth ng isang opisyal na may sahod na P32,000 kada buwan, may net worth ito na P27.9 milyon. Matud sa NBI, sa statement of assets, liabilities, and net worth sa usa ka opisyal nga adunay suweldo na P32,000 kada bulan, adunay net worth kini na P27.9 milyon. Mga maliliit na isda pa lang ang nalalambat. Mga gagmayng isda pa lang ang ginapukot. Mas marami ang masisiyahan kung ang mga malalaking isda ang mahuhuli. Mas daghan ang malipay kung dagko ang mga isdang madakpan. Nararapat nang mawakasan ang mga katiwaliang nagaganap sa Immigration. Angay lang mabungkag ang mga korapsiyong nahitabo sa Immigration. Kailangang maparusahan na ang mga matatakaw sa ahensiya lalo ang malala-king isda. Kinahanglan silotan ang mga hakog sa ahensya labaw ang mga dagkong isda. Ang kasong ito ay tungkol sa isang seafarer na namatay habang ginagawa ang kanyang trabaho. Ang kining kaso kay mahitungod sa usa ka seafarer nga namatay samtang gianbuhat niya ang iyang trabaho. Sa ilalim ng batas ay may karapatan ang mga naulila niya sa kaunting kabayaran at sa danyos. Sa ilalom sa balaod kay adunay katungod ang mga nailo niya sa gamay na bayad og sa danyos. Ang tanong ngayon ay kung saan dapat isampa ang reklamo? Ang pangutana karon kay kung asa angay isang-at ang reklamo? Ito ang kaso ni Lando na may apat na anak, sina Virgie, James, Rosie at Jerry. Kini ang kaso ni Lando nga adunay upat ka anak, sila Virgie, James, Rosie ug Jerry. Para suportahan ang mga anak ay nagtatrabaho si Lando bilang second mate sa isang kompanya na nagbibiyahe ng mabibigat na kargamento. Aron suportahan ang mga anak kay nagtrabaho si Lando sa pagka second mate sa usa ka kompanya nga nagabyahe og bug-at na kargamento. Isang pagkakataon, habang may hinihilang kargamento ang lantsa, aksidenteng humampas ang lubid kay Lando. Usa ka higayon, samtang adunay ginabira nga kargamento ang lantsa, aksidenteng naigo ang pisi kay Lando. Dahilan para tumilapon sa mga bakal ang lalaki. Hinungdan para malabay sa mga bakal ang lalaki. Isinugod siya sa ospital pero dineklarang dead on arrival. Gidali siya pagdala sa ospital apan giingon nga dead on arrival. Ilang buwan ang nakalipas, tinawagan ng kompanya ang mga anak ni Lando. Pila kabulan ang nilabay, gitawagan sa kompanya ang mga anak ni Lando. May ibibigay daw P200,000 para sa kanila para sa nangyari sa kondisyon na pipirma sila ng waiver / quit claim. Adunay gihatag daw nga P200,000 para sa nahitabo sa kondisyon na mupirma sila og waiver / quit claim. Hindi pumayag ang mga bata at pagkatapos ay wala na silang narinig mula sa kompanya. Wala misugot ang mga bata og pagkahuman kay wala na silay nadungog gikan sa kompanya. Inapela sa NLRC ang desisyon pero parehas ang naging hatol dangan binago ng kaunti dahil ipinag-utos nito ang agad na pagbibigay ng P200,000 accidental death benefit ng walang kahit anong kondisyon. Giapela sa NLRC ang desisyon apan sama ang nahimong hatol dangan gibag-o gamay tungod gisugo niini na ihatag dayon ang P200,000 accedental death benefit na walay maski unsang kondisyon. Ayon pa sa NLRC ay dapat sa SSS humingi ng death benefits ang mga naulila ni Lando dahil dito lang sa Pilipinas nagtatrabaho si Lando at walang pananagutan doon ang kompanya. Matud sa NLRC kay kinahanglan sa SSS mangayo og death benefits ang mga nailo ni Lando tungod dinhi lang sa Pilipinas nagtrabaho si Lando og walay responsibilidad didto ang kompaya. Hindi sakop ng kapangyarihan nito ang kaso tungkol sa danyos na dapat ay sa karaniwang korte isampa ng mga naulila. Dili sakop sa gahum niini ang kaso mahitungod sa danyos na angay sa mga kumon nga korte isang-at sa mga nailo. Nararapat lang na ibigay na agad sa mga anak ang insurance benefit na walang kasamang kondisyon dahil Karapatan nila na tanggapin ito at panghuli, bayad na lahat ng kompanya ang benepisyong dapat ibigay kay Lando. Angay lang na ihatag na dayon sa mga anak ang insurance benefit sa walay kaubang kondisyon tungod sa katungod nila dawaton kini og sa katapusan, bayad sa tanan sa kompanya ang benepisyong angay ihatag kay Lando. Kinatigan ng CA ang hatol at sinabing walang naging pag-abuso ang NLRC. Nitindog sa CA ang hukom og giingon nga walay nahimong pag-abuso ang NLRC. Sa unang pagkakataon ay nanguna ang Davao City sa bilang ng bagong COVID-19 cases sa Pilipinas noong Biyernes ayon sa Department of Health (DOH). Sa unang higayon kay nag-una ang Davao City sa ihap sa bag-ong COVID-19 cases sa Pilipinas kaniadtong Biyernes matud sa Department of Health (DOH). Ayon sa record ng DOH, may 99 bagong COVID cases ang Davao City na sinundan ng Cavite, 94, Manila, 94, Quezon City, 92 at Negros Occidental, 89. Matud sa record sa DOH, adunay 99 bag-ong COVID cases ang Davao City na gisundan sa Cavite, 94, Manila, 94, Quezon City, 92 og Negros Occidental, 89. Nagbabala si Mayor Sara Duterte-Carpio noong nakaraang linggo na tumataas nga ang bilang ng COVID cases sa siyudad at sinabi na rin ng mga doctor sa Southern Philippine Medical Center (SPMC) na hayun at medyo nagkaubusan na ng hospital beds maliban pa ang mga pasyenteng dinala sa ibaÕt ibang quarantine at isolation facilities dito sa Davao City. Nagpasidaan si Mayor Sara Duterte kaniadtong niaging semana nga nagataas ang ihap sa COVID cases sa siyudad og giingon na pod sa mga doktor sa Southern Medical Center (SPMC) na mao og murag nahurot na ang ospital beds bisan pa sa mga pasyenteng gidala sa lain-laing quarantine og isolation facilities dinhi sa Davao City. At isang paraan ang ginawa ni Sara ang muling pagpapaigting ng curfew hours sa Davao City simula noong Oktubre 15. Og usa ka pamaagi ang gibuhat ni Sara ang ibalik ang paghugot sa curfew hours sa Davao City sugod kaniadtong Oktubre 15. Simula 7:00 p.m. hanggang 5:00 a.m. ang araw-araw na curfew dito hanggang Disyembre 31. Sugod 7:00 p.m. hangtud 5:00 a.m. na curfew dinhi hangtud Disyembre 31. At higit sa lahat, muling pinairal ang 24-hour liquor ban dito sa siyudad dahil nga ang mga bagong cases ay sinasabing nagkahawaan sa inuman. Og labaw sa tanan, gibalik usab ang 24-hour liquor ban dinhi sa siyudad tungod nga ang bag-ong kaso kay giingon nga nagtinakdanay sa inuman. Isang positive ang dumalo sa inuman at nahawa na ang iba pa. Usa ka positive ang nitambong sa inuman og natakdan na ang uban pa. Nagsasagawa na ng contract tracing at lockdown sa mga bahay-bahay na may mga positive. Nagbuhat na og contract tracing ug lockdown sa mga balay-balay nga adunay mga positive. Ang nangyari kasi dumarami ang bagong COVID-19 infections dito ngunit hindi naman ganun karami rin ang recoveries na Ôyun sana ang paraan upang maibsan din ang number of active cases dito. Ang nahitabo diay nidaghan ang bag-ong COVID-19 infections dinhi apan dili naman hinuon kadaghan pod ang recoveries na kadto unta ang pamaagi aron mugamay pod ang ihap sa active cases dinhi. Ayon nga sa mga frontliners, medyo marami na sana ang dapat dalhin sa SPMC upang ipagamot ngunit wala ngang bakanteng hospital beds. Matud pod sa mga frontliners, murag daghan na unta ang kinahanglang dalaon sa SPMC aron ipatambal apan wala gyud bakanteng ospital beds. Patuloy tayong magdasal na sana huminto na ang COVID-19 pandemic. Padayon kitang mag-ampo na unta moundang na ang COVID-19 pandemic. May ilan na rin tayong kaibigan at maging mahal sa buhay na namatay dahil sa virus na ito. Adunay uban pa kitang higala ug mahimong ginigugma sa kinabuhi nga namatay tungod sa kining virus. Nadagdagan na naman ng kinang ang pangalan ni NCRPO chief Maj. Gen. Debold Sinas matapos maaresto ng mga tauhan niya ang isang NPA sa Pasig at isang drug lord sa Cebu, na nakumpiskahan ng 22.1 kilos ng shabu na nagkakahalagang P150 milyon. Nadungagan na pod sa kasidlak ang panagalan ni NCRPO chiel Maj. Gen. Debold Sinas human madakpan sa mga tauhan niya ang usa ka NPA sa Pasig og usa ka drug lord sa Cebu, nga nakuhaaan sa 22.1 kilo sa shabu nga nagkantidad P150 milyon. Siyempre pa, mababawasan na ang supply ng droga sa Cebu at ang source nito sa Metro Manila ay tinutunton pa ng mga bataan ni Sinas. Alangan pa, mugamay na ang supply sa droga sa Cebu og ang gigikanan niini sa Metro Manila kay gisubay pa sa mga bataan ni Sinas. Hindi biro kasi ang report na 30 kilos ng shabu ang ibinibiyahe ni Gilbert Lumanog galing Quezon City papuntang Cebu kada 2 linggo. Dili diay komedya ang report nga 30 ka kilo sa shabu ang gibyahe ni Gilbert Lumanog gikan sa Quezon City padulong Cebu kada 2 semana. Tsk tsk tsk! Ang tanong ngayon, saan galing ang shabu na nakumpiska kay Lumanog? Tsk tsk tsk! Ang pangutana karon, asa gikan ang shabu nga nakuha kay Lumanog? Ayon sa mga kosa ko, nagsimula lang sa isang maliit na operation sa Cubao, Quezon City ang pagkatuklas sa drug operation ni Lumanog. Matud sa mga kosa nako, nagsugod lang sa usa ka gamay na operation sa Cubao, Quezon City ang nakadiskobre sa drug operation ni Lumanog. Sa follow-up operation ng Quezon City Police District at Regional Special Operations Group (RSOG) ng NCRPO, sinundan nila ang isang Toyota Vios na may plakang YKL 974 sa biyahe nitong patungong Bicol. Sa follow-up operation sa Quezon City Police District ug Regional Special Operations Group (RSOG) sa NCRPO, gisundan nila ang usa ka Toyota Vios nga adunay plakang YKL 974 sa biyahe niining padulong Bicol. Hindi ito huminto roon kundi tumawid sa Masbate at dumiretso ng Cebu. Wala kini naundang didto apan nitabok sa Masbate og nideretso sa Cebu. Tinugaygayan pa rin ng mga bataan ni Sinas ang kotse na paikut-ikot sa Cebu City, Lapu-Lapu City at Mandaue City at napuna nilang maraming kausap ang sakay nito at nag-aabutan pa ng plastic, paper bags at iba pang container. Gigiyahan pa gihapon sa mga bataan ni Sinas ang kotse nga patuyok-tuyok sa Lapu-Lapu City og Mandaue City og namatikdan nila nga daghang kaestorya ang sakay niini og nagtunulay pa og plastic, paper bags og ang ubn pang container. Matapos matantiya na droga ang kinakalat ni Lumanog, nakipag-coordinate ang tropa ni Sinas kay Brig. Gen. Albert Ignatius Ferro, ang Central Visayas police director at ikinasa ang buy-bust operation kay Lumanog. Human mabanabana nga droga ang ginapakalat ni Lumanog, nakipag-coordinate ang tropa ni Sinas kay Brig. Gen. Albert Ignatius Ferro, ang Central Visayas police director og gipasiugda ang buy-bust operation kay Lumanog. Nasakote ang drug lord sa Bgy. Subabasbas, Lapu-Lapu City bandang 4:30 p.m. noong Oktubre 21. Nadakpan ang drug lord sa Bgy. Subabasbas, Lapu-Lapu City banda alas 4:30 p.m. kaniadtong Oktubre 21. Hindi na pumalag si Lumanog. Wala na nipalag si Lumanog. Di man lang nang-agaw ng baril, Ôno mga kosa? Wala man lang nangilog og baril, 'no mga kosa? Kinabukasan, inaresto ng mga tauhan ni Sinas ang teroristang si Esteban Sergio Sales sa 4226 Mars St., Sitio Pinalad, Centennial 2, Bgy. Pinagbuhatan, Pasig City. Pagkaugma, gidakop sa mga tawo ni Sinas ang teroristang si Esteban Sergio Sales sa 4226 Mars St. Sitio Pinalad, Centennial 2, Bry. Pinagbuhatan, Pasig City. Ayon kay Sinas, si Sales, 59, ay ExeCom ng Kilusang Larangang Guerilla 73 sa Bicol at may patong na P700,000 sa ulo. Matud kay Sinas, si Sales, 59, kay ExeCom sa Kilusang Larangang Guerilla 73 sa Bicol og adunay patong na P700,000 sa ulo. Si Sales ay nagtatrabaho bilang construction worker para matustusan ang pagtatago niya sa Metro Manila. Si Sales kay nagtrabaho ingon construction worker aron magastuhan ang pagtago niya sa Metro Manila. SINABI ni Department of Public Works and Highways (DPWH) secretary Mark Villar na malaking challenge sa kanya ang mga sinabi ni Presidente na talamak ang corruption sa pinamumunuang tang_gapan. Giingon sa Department of Public Works and Highways (DPWH) secretary Mark Villar na dakong challenge sa iyaha ang mga giingon ni Presidente na laygay ang korapsiyon sa gipamunuang opisina. Hindi raw niya ito ikinasasama ng loob bag_kus, malaking hamon para sa kanya para paghu_sayan pa ang pamumuno. Dili daw niya kini ikasakit sa buot, apan dakong hagit para sa iyaha aron bansayon pa ang pagpamuno. Sa talumpati ni President Duterte noong Lunes, sinabi ng Presidente na talamak ang korapsiyon sa DPWH kung saan, bilyong pondo ang nakukurakot sa mga proyektong pang-imprastruktura. Sa sinultihan ni Presidente Duterte kaniadtong Lunes, giingon nsa Presidente nga laygay na ang korapsiyon sa DPWH kung asa, bilyong pondo ang nakawat sa mga proyektong pang istruktura. Nangyayari umano ang corruption sa mga projects sa baba. Nahitabo kuno ang korapsiyon sa mga projects sa ubos. Pero nilinaw ng Presidente na hindi si DPWH Sec_retary Mark Villar ang kanyang tinutukoy na sang_kot sa korapsiyon. Apan giklaro sa Presidente sa dili si DPWH Secretary Mark Villar ang iyang gipasabot nga apil sa korapsiyon. Mula aniya sa bilyonaryong pamilya si Villar kaya hindi na ito mangungurakot. Gikan kuno sa bilyonaryong pamilya si Villar maong dili na kini mangurakot. Si Sec. Villar, mayaman at di na kailangang mangurakot, sabi ng Presidente. Si Sec. Villar, dato og dili kinahanglang mangurakot, ingon sa Presidente. Totoo namang mayaman si Villar at hindi na ma_ngu_ngurakot. Tinuod man pod nga dato si Villar ug dili na mangurakot. Nang kapanayamin ang kalihim sa isang radio program, kung ano ang masasabi niya sa sinabi ng Presidente na talamak ang korapsiyon sa DPWH, sinabi niyang malaking hamon ito sa kanya para pagbutihin pa ang pamamalakad sa tanggapan. Sa giinterbyu ang kalihim sa usa karadio program, kung unsa ang maingon niya sa gisulti sa Presidente sa kaylap nga korapsyion sa DPWH, giingon niyang dakong hagit kini sa iya aron ayuhon pa ang pagpalakaw sa opisina. Tututukan niya ang mga nangyayaring korapsiyon sa ahensiya. Ipokus niya ang mga nahitabong korapsiyon sa ahensya. Magiging agresibo umano siya at tatanggap ng mga complaints na may kaugnayan sa katiwalian. Mahimong agresibo kuno siya aron og mudawat sa mga reklamo na adunay kalabutan sa korapsiyon. Para masimulan ang pagbabago, bumuo agad ng task force si Villar para matutukan ang mga paratang na korapsiyon sa DPWH. Para masugdan ang pagbag-o, nagtukod dayon og task force si Villar para mapokus ang mga pasangil na korapsiyon sa DPWH. Hindi lamang ngayon umalingasaw ang korap_siyon sa DPWH, noon pa, talagang may nagaganap_ ng korapsiyon sa ahensiya. Dili lamang karon baho ang korapsiyon sa DPWH, sauna pa, tinuod gyod nga adunay nahitabong korapsiyon sa ahensya. Sa report ng Commission on Audit (COA), lumalabas na talamak ang overpri_cing sa mga proyekto. Sa report ng Commission on Audit (COA), nigawas nga laygay ang overpricing sa mga plano. Sa katunayan, pinababalik ng COA ang higit P431 milyon na patong ng mga contractor sa mga proyekto. Sa tinuod, gipabalik sa COA ang labi P431 milyon na patong sa mga contractor sa mga plano. Kapansin-pansin din na may mga kalsadang hindi naman sira o buong-buo pa pero ginigiba na ng DPWH. Namatikdan pod nga adunay mga kalsadang dili man daot o tibuok pa apan giguba na sa DPWH. Maraming ganitong kalsada na maaari pang daanan pero sinisira na. Daghang ing-aning kalsada na mahimo pang agian apan giguba na. Isang paraan para makakamal ng pera ang mga contractor. Usa ka pamaagi aron makakarta ang mga contractor. Malaki ang aming paniwala na ang mga nang_yayaring korapsiyon sa ibaba ay kayang wasakin ni Villar. Dako ang among pagtuo na ang mga nahitabong korapsiyon sa ilalom kay iyahang kaya bungkagon ni Villar. Gawin niya ito sa lalong madaling panahon. Buhaton niya kini sa labawng daling panahon. DAPAT nakatuon sa moral issue ng usapin at hindi sa civil issue ang opinion ng lahat ng religious leader. Kinahanglan nakapokus sa moral issue sa istorya og dili sa civil issue ang opinion sa tanang religious leader. Sa tingin ko, maling konteksto ang pagkakaunawa ng iba sa paha_yag ni Pope Francis na dapat protektahan ng batas ang karapatan ng mga same sex couple. Sa tan-aw nako, mali nga konteksto ang pagsabot sa uban sa pahayag ni Pope Francis na kianhanglan protektahan sa balaod ang katungod sa mga same sex couple. Hindi nangangahulugan na papayagan na ang pag-iisang dibdib ng lalaki sa lalaki at babae sa babae sa loob ng simbahan. Dili pasabot nga tugutan na ang pag-iisa sa kasing-kasing sa lalaki sa lalaki og babae sa babae sa sulod sa simbahan. Saan mang anggulo ng Biblia hanapin ito, wala kang maki_kitang pag-sang-ayon ng Salita ng Diyos sa relasyon seksuwal ng dalawang magkatulad ang kasarian kundi mahigpit na tinututulan pa ito. Asa man nga anggulo sa Bibliya pangitaon kini, wala kay makitang pag-uyon sa Pulong sa Ginoo sa relasyong sekswal sa duha nga sama ang sekso kundi hingpit na supak pa kini. At sa kabila ng pahayag ni Pope Francis, hindi pa rin papayagan ng Iglesia Catolica Romana ang same sex marriage. Og sa pikas na bahin sa pahayag ni Pope Francis, dili gihapon tugtan ng Inglesia Catolica Romana ang same sex marriage. Ang tinutukoy ng Papa ay ang civil union o pagpasok sa kasunduan ng dalawang magkapareho ang kasarian na magsasama tulad ng mag-asawa. Ang ginapasabot sa Papa kay ang civil union o pagsulod sa kasabutan sa duha ka magpareho ang sekso na mag-uban sama sa mag-asawa. Mula sa relihiyosong pananaw, mali ito pero hindi nangangahulugan na pagkakaitan ang mga gay o lesbian couple ng karapatang ibi_ni_bigay sa bawat mamamayan. Gikan sa relihiyosong panlantaw, mali kini apan dili pasabot na dilian ang mga gay o lesbian couple sa katungod na mahatag sa matag lungsuranon. Halimbawa, karapatang mag-ampon para bumuo ng pamilya, bagay na hindi maga_gawa sa normal na paraan. Pananglitan, katungod nga magsagop arom makabuo og pamilya, butang nga dili mahimo sa normal na pamaagi. At may karapatan din naman silang mamuhay ng normal at makapagtrabaho nang marangal para maitaguyod ang kanilang pamilya. Og adunay katungod naman pod silang mabuhi og normal og makatrabaho na halangdon aron mabuhi ang ilahang pamilya. Gusto ni Pope Francis na magkaroong ng civil union law. Gusto ni Pope Francis nga adunay civil union law. Alam ko na Protestante man o Katoliko ay hindi kailanman papayag sa pagkakasal sa mga taong pareho ang kasarian dahil malinaw itong kinukondena sa maraming_ talata sa Biblia. Kabalo ko na Protestante man o Katoliko kay dili gyud musugot sa kasal sa mga tawong pareho ang sekso tungod tin-aw kining gikondena sa daghang parapo sa bibliya. Ngunit hindi siguro dapat gumawa nang gan_yang pahayag ang Papa dahil religious leader siya. Apan dili siguro angay mubuhat og ing-anang pahayag ang Papa tungod kay religious leader siya. Dapat, ang opinion ng isang religious leader ay nakatuon lang sa moral na aspeto ng isang isyu. Kinahanglan, ang opinyon sa usa ka religious leader kay nakapokus lang sa moral na aspeto sa usa ka isyu. Ang sinabi niya ay maaaring gawing basehan ng mga bakla o tomboy na puwede pala silang magpakasal sa kapares nila ang kasarian na morally wrong sa pananaw ng maraming relhiyon. Ang giingon niya mahimong magamit nga basihan alang sa mga bayot o tomboy nga mahimong magpakasal sa ilang sekswal nga kaparis nga daotan sa panan-aw sa daghang relihiyon. Kung mayroon mang dapat magbigay ng ganyang pananaw, itoÕy mga taong hindi kumakatawan sa ano mang Iglesiya gaya ng ibang lay people na nagsusulong ng adbokasya o kayaÕy mga mambabatas na kumakatig sa pagbibigay ng equal rights sa lahat. Kung adunay bisan kinsa nga mohatag sa ingon nga opinyon, ang mga tawo nga wala nagrepresentar sa bisan unsang Simbahan sama sa ubang mga layko nga nagpasiugda sa adbokasiya o magbabalaod nga uyon sa paghatag og patas nga mga katungod sa tanan. Kailangan pa ring mabigyan ng diin na ang same-sex marriage ay hindi sinasang-ayunan ng Diyos batay sa Kanyang Salita. Kinahanglan pa usab nga hatagan gibug-aton nga ang parehas nga sekso nga kaminyoon dili aprobahan sa Diyos pinasukad sa Iyang Pulong. DAPAT bigyang parangal ni Interior Sec. Eduardo A–o si PRO1 director Brig. Gen. Rodolfo Azurin Jr., dahil sa kan_yang accomplishments laban sa online sabong. Ang Interior Sec. Eduardo A–o ug director sa PRO1 nga si Brig. Si Gen. Rodolfo Azurin Jr., alang sa iyang mga nahimo kontra sa online nga sabong. Kasi nga, sa kahaba-haba nitong pandemya, si Azurin lang ang may bayag na supilin hindi lang ang online sabong kundi pati jueteng sa kanyang hurisdiksyon. Tungod kay, sa niining taas nga pandemya, si Azurin ra ang adunay gahum nga mapugngan dili lamang ang online cockfighting apan lakip usab ang jueteng sa iyang hurisdiksyon. Kung sinu-sinong mga malalapit kay President Digong ang binanggit nitong management ng Dreamworld online sabong at jueteng ni Tony Ong subalit hindi ito pinansin ni Azurin. Kung kinsa ang suod kang Presidente Digong gihisgutan sa pagdumala sa Dreamworld online sabong ug jueteng ni Tony Ong apan wala kini tagda ni Azurin. Siyam ang inaresto ng mga bataan ni Azurin sa online sabong sa Sitio Casantiagoan, Bgy. West Guiset, sa bayan ng San Manuel samantalang 178 katao ang nadale sa jueteng ni Tony Ong sa ilang bayan sa Panga_sinan. Siyam ang gidakop nga mga bata ni Azurin sa online nga sabong sa Sitio Casantiagoan, Bgy. West Guiset, sa bayan ng San Manuel, sa lungsod sa San Manuel samtang 178 ka tao ang nadakpan sa jueteng ni Tony Ong sa pipila ka lungsod sa Pangasinan. Ang mga inaresto ay sinampahan ng kasong violation_ ng Bayanihan Heal as One at SWAK sila sa korte. Ang mga dinakpan gisuhan sa kalapasan sa Bayanihan Heal nga One ug SWAK sa korte. Hindi biro ang accomplishments na ito ni Azurin dahil ang iba pang regional commands ng PNP ay BOKYA. Ang mga nahimo ni Azurin dili kataw-anan tungod kay ang uban pang mga pangrehiyon nga mando sa PNP mao ang BOKYA. Inaabangan ko pa kung anong PRO ang tatalima sa kautusan ni Lt. Gen. Guillermo Eleazar, ang PNP Deputy Chief for Administration, na hulihin ang online sabong at tupada sa kanilang hurisdiksiyon. Naghulat pa ako kung unsa ang sundon sa PRO sa mando ni Lt. Si Gen. Guillermo Eleazar, ang Deputy Deputy Chief for Administration sa PNP, aron dakpon ang online nga sabong ug mga karnero sa ilang hurisdiksyon. May report na gerilya operation na ang jueteng ni Tony Ong sa Pangasinan at may basbas ito ni alyas Ama, at kasalukuyang inaalam ito ni Azurin. Ang jueteng ni Tony Ong gikatahong adunay operasyon gerilya sa Pangasinan ug gipanalanginan ni alyas Ama, ug karon giimbestigahan ni Azurin. Natuwa naman ang kosa kong si Jerry Yap sa kautusan ni Eleazar na hulihin ang lahat ng online sabong at tupada dahil bawal pa ito sa panahon ng pandemya. Ang akong ig-agaw nga si Jerry Yap nalipay sa mando ni Eleasar nga dakpon ang tanan nga online nga sabong ug mga nating karnero tungod kay gidili pa kini sa panahon sa pandemya. Niloloko lang ng online sabong ang gobyerno ni President Digong dahil hindi sila nagbabayad ng buwis. Gibinuangan ra sa online nga sabong ang gobyerno ni Presidente Digong tungod kay wala sila magbayad buhis. Sana all, Ôyan ang komento ni kosang Jerry, na ibig sabihin lahat ng online sabong at tupada sa bansa ay walisin. Unta, kana ang komentaryo sa kosang Jerry, nga nagpasabut nga ang tanan nga online cockfighting ug lambing sa nasud malaya. Sinabi naman ni kosang Joey Venancio na madali lang mamonitor ang operation ng online sabong dahil i-click mo lang sa Google at makikita na ang ebidensiya dun. Giasoy ni Kosang Joey Venancio nga dali ang pagmonitor sa operasyon sa online cockfighting tungod kay mag-klik ka lang sa Google ug makita nimo ang mga ebidensya didto. At ang pinakamalakas na online sabong ay ang kay negosyanteng Atong Ang, ang sabi pa ni kosang Joey. Ug ang labing kusgan nga online nga sabong mao ang negosyante nga si Atong Ang, ingon ni kosang Joey. Ewan ko lang kung alam ng anti-cyber crime division ng PNP at NBI itong tip ni kosang Joey. Wala lang ako nahibal-an kung nahibal-an sa anti-cyber crime division sa PNP ug NBI kini nga tip sa kosang Joey. Halos isang linggo na ang kautusan ni Eleazar na habulin itong online sabong at tupada at ang opisina lang ni Lt. Gen. Cesar Hawtorne Binag, ang PNP Deputy Chief for Operations ang unang makakaalam ng resulta nito. Abangan. Hapit na usa ka semana sukad nagmando si Eleasar nga gukdon kini online nga sabong ug karnero ug ang opisina lang ni Lt. Si Gen. Cesar Hawtorne Binag, ang Deputy Deputy Chief for Operations sa PNP nga una mahibal-an ang resulta. Abangan. SA panahon ngayon ng pandemya, mas mahalaga ang mga ambulansya sa bawat mga lalawigan o maging sa Metro Manila upang magamit sa pag-transport ng mga pasyente at maging sa mga local stranded individuals sa mga ospital at sa mga quarantine facilities. SA PANAHON sa karon nga pandemya, ang mga ambulansya labi ka hinungdanon sa matag probinsya o bisan sa Metro Manila aron magamit sa pagdala sa mga pasyente ug bisan sa mga lokal nga strand nga indibidwal sa mga hospital ug quarantine nga pasilidad. Kaya ang prob_lemang ito ay tinugunan agad ni Philippine Charity Sweepstakes Office General Manager Royina Marzan Garma. Mao nga kini nga problema gitubag dayon ni Philippine Charity Sweepstakes Office General Manager Royina Marzan Garma. Nitong mga nakalipas na araw, namahagi ang PCSO ng may 40 bagong patient transport vehicles (PTVs) sa ilang munisipalidad at mga pagamutan sa bansa para gamitin sa oras ng emergency. Sa bag-ohay nga mga adlaw, ang PCSO nag-apod-apod sa hapit 40 nga bag-ong mga pasyente nga transport transport (PTV) sa pipila nga mga lungsod ug hospital sa nasud aron magamit sa oras sa emerhensya. Ayon kay Garma, ang turnover ng PTVs ay isinagawa ganap na 11:00 ng umaga sa Nissan North EDSA, Quezon City, kahapon, sa ilalim ng kanilang Charity Program. Pinauyon kay Garma, ang pagdaghan sa mga PTV gihimo kaniadtong 11:00 sa buntag sa Nissan North EDSA, Quezon City, kagahapon, ilawom sa ilang Charity Program. Sinabi ni Garma na ang mga naturang PTVs ay 100% libreng ipinagkaloob ng PCSO sa lahat ng recipients. Giingon ni Garma na ang mga kanang PTVs kay 100% nga breng gihatag sa PCSO sa tanang recipients. Matatandaang nakapag-donate na ang PCSO ng may 252 unit ng PTVs nitong unang bahagi ng 2020 at maging sa panahon ng kasagsagan ng pananalasa ng COVID-19. Mahinumdumang nakapag-donate na nag PCSO nga adunay 252 unit sa PTVs niining unang bahin sa 2020 og mahimong sa panahon sa kadagaya sa sa pandaot sa COVID-19. Talamak ang korapsiyon sa Bureau of Immigration at dapat na itong maputol. Laygay ang korapsiyon sa Bureau of Immigration og angay na kining putlon. Nararapat nang may mangyari sa isinasagawang imbestigasyon ng Senado sa tanggapang ito. Angayan lang na may mahitabo sa gibuhat nga imbestigasyon sa Senado sa kining opisina. Halukayin pa nang todo para mahubaran ang mga korap na Immigration officials na sangkot sa pastillas scheme. Ukayon pa og maayo aron mahibaw-an ang mga korap na Immigration officials na lambigit sa pastillas scheme. Umaabot na sa P40 bilyon ang naibubulsa ng mga korap sa Immigration mula pa 2017. Miabot na sa P40 bilyon ang nabulsa sa mga korap sa Immigration sugod pa 2017. Bukod pa rito ang Visa-upon-arrival (VUA) policy na ipinatutupad sa mga dayuhang pumapasok sa bansa. Gawas pa niini ang Visa-Upon-Arrival (VUA) policy na gipatuman sa mga langyawng mosulod sa nasud. Ito ang inihayag ni Sen. Risa Hontiveros sa pagdinig ng senate committee on women tungkol sa modus sa Immigration. Kini ang pahayag ni Sen. Risa Hontiveros sa pagpamati sa senate committe on women mahitungod sa modus sa Immigration. Sa ilalim ng pastillas scheme, lahat nang Chinese nationals na hindi nag-avail ng visa upon arrival (VUA) system ay magbabayad ng P10,000 sa immigration para makapasok nang walang aberya sa bansa. Sa ilalom sa pastillas scheme, tanang Chinese nationals na wala nag-avail sa visa upon arrival (VUA) system kay magbayad og P10,000 sa immigration aron makasulod nga walay problema sa nasud. Ipinaliwanag ni Hontiveros na sa ilalim ng pastillas, ang pera ay pumapasok sa airport saka ibinibigay sa immigration officers habang sa VUA transactions naman ay diretsong napupunta ang suhol na pera sa main office kung saan inaaprubahan ang mga visa. Gipatin-aw ni Hontiveros na sa ilalom sa pastillas, ang kwarta kay mosulod sa airport human ihatag sa immigration officers samtang sa VUA transactions naman kay diretsong maadto ang suhol na kwarta sa main office kung asa ginaaprubahan ang visa. Nadiskubre ang pastillas nang ibulgar ng whistle blower na kaya madaling nakakapasok sa bansa ang mga Chinese na magtatrabaho sa Philippine Off_shore and Gaming Operators (POGOs) ay dahil sa mga corrupt sa kanilang tanggapan. Nahibaw-an ang pastillas kadtong gibulyag sa whistle blower na maong dali makasulod sa nasud ang mga Chinese na magtrabaho sa Philippine Offshore and Gaming Operations (POGOs) kay tungod sa mga corrupt sa ilahang opisina. Nangyayari umano ang pastillas modus sa NAIA Terminal 1 at 3. Nahitabo kuno ang pastillas modus sa NAIA Terminal 1 ug 3. Tinawag na pastillas ang modus ng mga corrupt_ na BI officials dahil ang perang ipinangsusuhol sa kanila ay binibilot na hawig sa matamis na pampasalubong na pastillas. Gitawag na pastillas modus ang mga corrupt na BI officials tungod sa kwartang ginasuhol sa ilaha kay binibilot nga pareha sa tam-is na panggasa na pastillas. Una nang itinuro ng whistle_blower si dating_ BI Ports Operations Division (POD) Chief Red Mari–as na ringleader ng pastillas scheme. Itinanggi naman ito ni Mari–as. Una nga gitudlo na whistleblower si kanhing BI Ports Operation Division (POD) Chief Red Mari–as na ringleader sa pastillas scheme, Gilimod naman pod kini ni Mari–as. Tapangan pa ng Senado ang pag-iimbestiga. Isugan pa sa senado ang pag-imbestiga. Kal_kalin pa ang mga taong nasa likod ng pastillas modus. Ukayon pa ang mga tawong naa sa likod sa pastillas modus. Tiyak na marami pang malalaking isda ang sangkot. Sigurado na daghan pang dagkong isda ang apil. Hindi dapat makaalpas ang mga malalaking isda na kumita na ng P40 bilyon. Dili dapat makaalpas ang mga dagkong isda nga mokita na og P40 bilyon. Nararapat nang maputol ang korapsiyon sa Immigration. Angay lang na maputol ang korapsiyon sa Immigration. Higit pa sa populasyon ng Quezon City. Labaw pa sa populasyon sa Quezon City. Ito umano ang bilang ng mga pumasok na Tsino sa bansa mula 2017. Kini kuno ang ihap sa mga nisulod nga Tsino sa nasud gikan 2017. Ayon sa impormasyon na nanggaling mismo sa Bureau of Immigration, halos apat na milyong Mainland Chinese ang pumasok sa bansa mula 2017. Matud sa impormasyon nga gikan mismo sa Bureau of Immigration, hapit upat ka milyong Mainland Chinese ang nisulod sa nasud gikan 2017. Sa bilang na iyan, 3.8 milyon ang non-VUA (Visa Upon Arrival) habang 150,000 ang VUA. Sa ihap na kanang, 3.8 milyon ang non-VUA (Visa Upon Arrival), samtang 150,000 ang VUA. Kapag VUA, ma_aaring makapasok ang dayuhan at manatili sa bansa ng 30 araw na hindi nangangailangan ng visa. Kung VUA, mahimong makasulod ang langyaw og magpabilin sa nasud sa 30 ka adlaw na dili manginahanglan og visa. May kinalaman lahat ito sa naungkat ni Sen. Risa Hon_tiveros na pastillas scheme ng ilang tauhan ng Bureau_ of Immigration. Adunay kalabotan tanan kini sa naungkat ni Sen. Risa Hontiveros na pastilas scheme sa pila ka tawo sa Bureau of Immigration. Sampung libong piso bawat Tsino ang pinaniniwalaang tinanggap ng mga kawatan para maka_pasok sa bansa nang walang problema. Napulo kalibo nga piso matag Intsik ang gituohang gidawat sa mga kawatan aron makasulod sa nasud nga walay problema. Hindi lang iyan ang naungkat. Dili lamang kana ang naungkat. Lumalabas na pinapayagang magretiro sa bansa pala ang dayuhan sa edad na 35 lamang. Nigawas nga gitugtang magretiro sa nasud diay ang langyaw sa edad na 35 lamang. Hindi naitago ni Sen. Gordon ang kanyang dis_maya sa kalakarang ito. Wala natago ni Sen, Gordon ang iyang kadismaya sa naandan niini. Napakabata nga naman ng edad na iyan para maging retirado. Bata ra pod kaayo ang edad nga kana aron mahimong magretirado. Dagdag pa ni Gordon, edad ng sundalo iyan. Dugang pa ni Gordon, edad sa sundalo kana. Dumepensa naman si Philippine Retirement Agency (PRA) General Manager Bienvenido Chy na matagal nang ganito ang patakaran. Dumepensa naman si Philippine Retirement Agency (PRA) General Manager Bienvenido Chy na dugay ng ing-ani ang patakaran. Sa South Korea, puwede nang magretiro ang sundalo sa edad na 35 kaya pinapayagan na sila rito para mahikayat na rin ang marami na magretiro sa Pilipinas. Sa South Korea, mahimo ng magretiro ang sundalo sa edad na 35 mao ng ginatugutan na sila niini aron madani na pod ang kadaghanan na magretiro sa Pilipinas. Kapag may hawak na $50,000, puwede nang magretiro sa bansa. Kon adunay gigunitan na $50,000, mahimo na nga magretiro sa nasud. Pero ilan ang nagretiro mula China bago mag-2017? Apan pila nag nagretiro gika sa China bag o mag-2017? Iyan ang tanong. Kana ang pangutana. At dapat tandaan na pinayagan ang ope_rasyon ng POGO sa bansa. Og kinahanglan hinumduman nga gitugutan ang operasyon sa POGO sa nasud. Ang mga pumapasok na ilegal na Tsino ay maaaring sa mga POGO na nagtatrabaho, kaya nagbabayad na lang sila imbes na dumaan pa sa maraming proseso. Ang mga nisulod nga ilegal na Tsino kay mahimong sa mga POGO na nagtrabaho, maong nagbayad lang sila imbes nga muagi pa sa daghang pamaagi. Ano ba naman ang P10,000 sa mga POGO na iyan? Unsa ba na pod ang P10,000 sa mga POGO na kana? Kaya inutusan na ni DOT Sec. Puyat ang PRA na iba_sura na ang patakaran na iyan. Mao na gimanduna na ni DOT Sec. Puyat ang PRA na ibasura gayod na nag patakaran na kana. Todo-todong pribilehiyo ang ibinibigay talaga ng administrasyon sa mga Tsino. Todo-todong pribileheyo ang gihatag gyod sa administrasyon sa mga tawo. Ano naman kaya ang mangyayari ngayong lahat ng industriya ay tinamaan ng pandemya? Unsa naman pod kaha ang mahitabo karong tanan nga industriya kay naigo sa pandemya? May POGO sa Subic na magsasara na dahil nalulugi. Adunay POGO sa Subic nga magsirado na tungod nalugi. Isang libong Tsino ang babalik na sa China. Usa ka libong Tsino ang mobalik na sa China. May mga retirado kaya sa mga iyan na babalik din sa China? Adunay mga retirado kaha sa mga kana na mobalik pod sa China? Ilan kaya diyan ang nakapasok dahil sa pastillas scheme? Pila pod kaha ang nakasulod tungod sa pastillas scheme? Ginagaya nito ang pag-alma ng katawan sa impeksiyon, kaya raw mainam kontra sa C-19. Ginasundog niini ang pag-alma sa lawas sa impeksyon, mao daw maayo kontra sa C-19. Limang kompanyang Amerikano ang nag-uunahan maglabas ng gamot. Lima ka kompanyang Amerikano ang naglumba magpagawas og tambal. Bukod sa panglunas, pang-iwas din. Gawas sa tambal, panglikay pod. Sana wala nang ulit impeksiyon--gaya kay Sen. Migz Zubiri. Unta wala nay usab impeksiyo- sama kay Sen. Migz Zubiri. Di tulad ng ibang lunas dinisenyo ito para sa C19. Dili sama sa ubang tambal gilaraw kini para sa C19. Pero dapat daw sabayan ng bakuna. Apan kinahanglan daw apilan og bakuna. Napatunayan nang mabisa ang teknolohiyang antibody therapy sa malaria at HIV. Napamatud-an na epektibo ang teknolohiyang antibody therapy sa malaria og HIV. Napapahupa ang impek_siyon__ dahil tinutularan ang natural na paglaban ng katawan. Mikunhod ang impeksyon tungod ginasundog ang natural na pagsukol sa lawas. Lumilikha ang katawan ng antibodies kapag naka-engku_wentro ng foreign bodies, tulad ng SARS-CoV-2. Magmugna ang lawas og antibodies kon nakasinati og foreign bodies, sama sa SARS-CoV-2. Nabubuo ang antibodies nang dalawang linggo, at sinasakal ang virus. Naporma ang antibodies sa duha kasemana, og ginatuok ang virus. Sa ilang pasyente mabagal ang paggawa ng antibo_dies, kaya mas mabilis dumarami ang virus at ginugupo sila ng sakit. Sa pila ka paseyente hinay ang pagbuhat sa antibodies, mao na mas paspas modaghan ang virus og ang sakit ang naglaglag kanila. Solusyon ang paggawa ng antibodies sa laboratoryo para ibigay direkta sa pasyente. Sulbad ang pagbuhat og antibodies sa laboratoryo aron ihatag direkta sa pasyente. Kapag ang ganÕung antibodies ang isinabak kontra COVID-19 papalibutan nila ang virus. Kon ang kanang antibodies ang gigamit batok COVID-19 palibutan nila ang virus. Pipigilan ng antibodies ang virus kumapit at pahinain ang cells ng mata, ilong, bibig, larynx, trachea, at baga. Pugngan sa antibodies ang virus mokapyot og paluyahon ang cells sa mata, ilong, baba, trachea, og baga. Hindi lang pababagalin ang sakit. Dili lang pahinayon ang sakit. Maari rin ibigay sa mga high risk -- seniors, comorbid, buntis -- para iwas-sakit. Mahimo pod ihatag sa mga high risk- seniors, cormorbid, buntis- aron makalikay sa sakit. Kaya lang ilang buwan lang malamang ang bisa. Kaya lang pila kabulan lang ang lagmit ang pagkamaayo. Kaya mainam kung sabayan o sundan agad ng bakuna. Mao na mas maayo sabayan o sundon dayon ang pagpakuna. Sa bakuna, pinahinang virus ang binibigay sa tao, para matuto ang katawan lumikha ng pangontrang antibodies. Sa bakuna, huyang na virus ang gihatag sa tawo, para mukat-on ang lawas nga mohimo sa pangsukol nga antibodies. Sa pharmaceutical industry maraming bagong gamot ang pumapalpak sa clinical at field tests. Sa pharmaceutical industry daghang bag ong tambal ang mopalpak sa clinical og field test. Pero ganado ang mga mananaliksik sa antibody therapy. Apan ganado ang mga tigdukiduki sa antibody therapy. Marami nang tagumpay dito. Daghan ang malampuson niini. Naisasalin ng ina sa anak ang immunity, sa paglago sa placenta ng antibodies na gawang-laboratoryo, at sa pagpasuso. Naihubad sa inahan ngadto sa anak ang immunity, sa pagtubo sa placenta \ sa antibodies na buhat-laboratoryo, og sa pagpatotoy. Nagamot din nito ang 67% ng may Ebola. Natambalan pod niini ang 67% nga adunay Ebola. Ang isyu na lang ay presyo at bilis ng paggawa ng gamot. Ang isyo na lang kay presyo og paspas sa pagbuhat og tambal. Seryoso ang Philippine National Police (PNP) na panatilihin ang katahimikan sa buong bansa sa panahon ngayon na ang mga estudyante ay nag-o-online classes at marami rin sa mga empleyado ang naka-work-from-home. Seryoso ang Philippine National Police (PNP) na ipadayon ang kahilom sa tibuok nasud sa panahon karon na ang mga magtutungha kay naga-online classes og daghan pod sa mga empleyado ang naga work-from-home. Nais ng PNP na walang maka-istorbo sa mga estudyante at empleyado. Gusto sa PNP na walay maka-istorbo sa mga magtutungha ug empleyado. Sinabi kamakailan ni Philippine National Police_ (PNP) chief Gen. Camilo Cascolan na hihi_lingin nila sa local government units (LGUs) na mag_pasa_ ng ordinansa na nagbabawal mag-karaoke o mag-videoke para hindi makaabala sa mga nag-o-online classes at nagwo-work-from-home. Giingon karong bag-o ni Philippine National Police (PNP) chiekf Gen. Camilo Cascolan na pangayuon nila sa local government units (LGUs) na magpasa og ordinansa nga magbawal magkaraoke o magvideoke aron dili makasamok sa mga naga-online classes og nagawork-from-home. Sabi ng PNP chief, kung mayroong ordinansa na nagbabawal sa pag-iingay sa komunidad gaya nang pag-videoke, nakahanda ang PNP na tumugon para masaway ang mga maiingay. Matud sa PNP chief, kung adunay ordinansa nga magbawal sa pagsaba-saba sa komunidad sama sa pagvideoke, andam ang PNP na motubag para sawayon ang mga sabaan. Maglalaan umano ang PNP ng dalawang pulis para samahan ang barangay officials. Maggahin kuno ang PNP og duha ka pulis aron ubanan ang barangay officials. Sabi pa ni Cascolan, magsi-setup sila ng Barangay Assistance Desks para mayroong mapagsusumbungan kapag mayroong mga mai_ingay at nakakaistorbo sa barangay. Matud pa ni Cascolan, magsi-setup sila og Barangay Assistance Desks aron adunay masumbungan kon adunay mga sabaan sabaan og nakaistorbo sa barangay. Hindi lamang ang mga estudyante ngayon ang apektado ng mga maiingay kundi pati na rin ang mga empleyadong naka-work-from-home. Dili lamang ang mga magtutungha karon ang apektado sa mga sabaan kon dili apil na pod ang mga empleyadong naka-work-from-home. Mula nang mag-lockdown sa Metro Manila noong Marso, maraming empleyado ang naka-work-from-home at malaking sagabal sa kanilang pagtatrabaho ang ingay sa paligid, partikular na ang mga nagbi-vi_deoke lalo kung may birthday. Sugod sa nag-lockdown sa Metro Manila kaniadtong Marso, daghang empleyado ang naga-work-from-home og dakong babag sa ilahang pagtrabaho ang saba sa palibot, labi na ang mga nagbi-videoke labaw na kon adunay birthday. Mayroong mga ma_iingay na matapang pa kapag sinita. Adunay mga saba na isog pa kon sitahon. Katwiran ay nasa loob naman sila ng bahay kaya hindi sila dapat pagbawalan. Pangatarungan kay naa sa sulod naman sila sa panimalay mao nga dili sila kinahanglang bawalan. Sinabi naman ni Joint Task Force COVID Shield commander Police Lt. Gen. Guillermo Eleazar, na maaaring ireport ng mamamayan sa PNP ang mga taong nagbi-videoke sa panahong ang mga estudyante ay naka-onlines classes. Giingon pod ni Joint Task Force COVID Shield commander Ploice Lt. Gen. Guillermo Eleazar, na mahimong ireport sa lungsuranon sa PNP ang mga tawong nag-videoke sa panahong ang mga magtutungha kay naga-online classes. May hotline numbers ang PNP at mayroon ding Facebook account na tatanggap ng reklamo laban sa mga maiingay sa barangay, lalo ang mga walang pakundangang nagbi-videoke. Adunay hotlline numbers ang PNP og aduna pod Facebook account sa reklamo batok sa mga alingogngog sa barangay, labaw na sa walay respetong nagvideoke. Kastiguhin ang mga maiingay na nakakaistorbo sa mga nag-aaral at naghahanapbuhay. Silotan ang mga sabaan nga nakaistorbo sa mga nagtuon ug nanginabuhi. Dapat maturuan sila ng leksiyon. Kinahanglan tudluan sila og leksyon. Marami ang nagmamaliit sa mga delatang sardinas. Daghan ang nakamenos sa mga delatang sardinas. Ang sabi ng iba, pagkain lang iyan ng mga mahihirap at walang sustansiya. Ang ingon sa uban, pagkaon lang kana sa mga kabus og walay sustansiya. Mali po iyan! Sa katunayan, ang sardinas ay isa sa pinakamasustansyang pagkain sa buong mundo. Mali po kana! Sa tinuod, ang sardinas kay isa sa pinakamasustansyang pagkaon sa tibuok kalibutan. May taglay na Omega 3 fatty acids. Adunay uban nga Omega 3 fatty acids. Ang sardinas ay sagana sa Omega 3 na nagpapataas ng good choles_terol at pinoprotektahan ang ating puso at ugat. Ang sardinas kay sagana sa Omega 3 na nagpataas sa good cholesterol og ginaprotektahan ang atong kasingkasing og ugat. Dahil dito, makaiiwas tayo sa atake sa puso at sa istrok. Tungod niini, makalikay kita sa atake sa kasingkasing og istrok. May Coenzyme Q10 Ð Ang sardinas ay may mataas na lebel ng Coenzyme Q10, isang anti-oxidant na nagpa_palakas ng katawan. Adunay Coenzyme Q10- Ang sardinas kay adunay taas na lebel sa Coenzyme Q10, usa ka anti-oxidant na magpakusog sa lawas. May Calcium Ð Ang calcium mula sa sardinas ay nagp_apatigas ng ating buto. Adunay Calcium- Ang calcium gikan sa sardinas kay makagahi sa atong bukog. Kapag sasabayan ito ng eher_sisyo, mas titibay ang ating buto at makaiiwas sa osteoporosis. Kon ubanan kini og ehersisyo, mas lig-on ang atong bukog og mahilkay sa osteoporosis. May Vitamin D Ð Ang vitamin D ay tumutulong sa pag-absorb ng calcium ng ating katawan. May Vitamin D- Ang vitamin D kay mutabang sa pag -absorb ng calcium sa atong lawas. May Vitamin B12 Ð Napakahalaga ng Vitamin B12 para sa kalusugan ng ating mga ugat (nerves), utak, at spinal cord. Adunay Vitamin B12- Importante kaayo ang Vitamin B12 para sa kahimsog sa atong mga ugat (nerves), utak ug spinal cord. Ang Vitamin B12 ay nagpapalakas din ng katawan at tumutulong sa paggawa ng dugo. Ang Vitamin B12 kay makahimsog pod sa atong lawas og makatabang sa paghimo sa dugo. May Phosphorus. Adunay Phosphorus. Ang sardinas ay iilan lamang sa mga pagkain na may phosphorus, na kailangan ng ating buto at ngipin. Ang sardinas ka pipila lamang sa mga pagkaon nga adunay phosphorus, na kinahanglan sa atong bukog ug ngipon. Hindi nakatataba Ð Dahil mababa sa calories and sardinas, puwede ito sa mga taong nagdi-diyeta. Dili makatambok- Tungod ubos sa caloris ang sardinas, mahimo kini sa mga tawong nagdi-diyeta. Mataas ito sa protina at Omega 3 na nagbibigay sa atin ng energy. Taas kini sa protina ug Omega 3 na makahatag sa ato og kusog. Mababa sa masamang Mercury. Ubos sa dautang Mercury. Ang mga maliliit na isda tulad ng sardinas, dilis, hito, galunggong at bangus ay mababa sa mercury at ligtas kainin. Ang mga gagmayng isda sama sa sardinas, dilis, hito, galunggong ug bangus kay mubo sa mercury og luwas kaunon. Umiwas sa mga isda na mataas sa mercury. Mulikay sa mga isda nga taas sa mercury. Limitahan lang ang pagkain ng lapu-lapu, sea bass at tuna sashimi dahil may kataasan ang mercury ng mga ito. Limitahan ang pagkaon sa lapu-lapu, sea bass ug tuna sashimi tungod kay adunay taas nga mercury ang mga kini. Sardinas na may tomato sauce. Sardinas nga adunay tomato sauce. Para sa masustansiyang ulam, piliin ang delatang sardinas na may tomato sauce. Para sa masustansiyang sud-an, pilia ang delatang sardinas nga adunay tomato sauce . Bukod sa lahat ng benepisyo ng sardinas, makukuha rin ninyo ang sustansiya mula sa kamatis (tomato sauce). Gawas sa tanan sa benepisyo sa sardinas, makuha pod dinhi ang sustansiya gikan sa kamatis (tomato sauce). Ang kamatis ay may sangkap na lycopene at beta-carotene na makatutulong sa pag-iwas sa sakit sa puso, kanser sa prostata at kanser sa bituka. Ang kamatis kay adunay sagol na lycopene ug beta-carotene na makatabang sa paglikay sa sakit sa kasingkasing, kanser sa prostate og kanser sa tinai. Kaya para sa healthy na pamilya, huwag nang maghanap ng mamahaling pagkain. Maong aron himsog na pamilya, dili na mangita og mahalong pagkaon. Mag-sardinas na lang. Magsardinas na lang. Alam ba ninyo na ang yogurt ay isa sa mga pinakahealthy na pagkain? Kabalo ba kamo nga ang yogurt kay usa sa mga pinakahealthy na pagkaon? Ang yogurt ay gawa sa gatas at kumpleto sa protina, carbohydrates at fats. Ang yogurt kay gibuhat sa gatas og kumpleto sa protina, carbohydrates ug fats. May calcium para sa ating buto, may potassium para sa mga nag-eehersisyo at vitamin B para sa ugat at stress. Adunay calcium para sa atong bukog, adunay potassium para sa mga nag-eehersisyo og vitamin B para sa ugat ug stress. At napakahalaga ang good bacteria sa yogurt, iyung tinatawag na lactobacilli. Og importante kaayo ang good bacteria sa yogurt, katong ginatawag og lactobacilli. Para sa singaw. Alang sa luas. Ayon kay Dr. Elmer De La Cruz, ang pag-inom ng yogurt o yakult 3 beses sa maghapon ay nakapagtatapal sa sugat ng mga singaw. Matud kay Dr. Elmer De La Cruz, ang pag-inom ng yogurt o yakult 3 ka higayon sa maghapon kay makatabon sa samad sa mga luas. Kahit nasaan pa ang singaw mo, sa bibig, dila o lalamunan, matatapalan ng yogurt at mababawasan ang sakit. Maski asa pa ang luas nimo, sa baba, dila o tutunlan, matapalan sa yogurt og mamenus ang sakit. Para sa mga nagpapapayat. Alang sa mga nagpapayat. Imbes na ice cream o full cream milk ang inumin, mas hindi nakatataba ang yogurt. Imbes na ice cream o full cream milk ang inumon, mas dili makataba ang yogurt. Piliin ang low-fat yogurt (yung mas maasim) dahil 100 calories lang ito bawat cup. Pilia ang low-fat yogurt (kadtong mas aslum) tungod 100 calories lang ang matag cup. Para sa mga nagtatae sa gatas. Alang sa mga nagkalibang sa gatas. May mga tao na may lactose intolerance. Adunay mga tawo na adunay lactose intolerance. Ang ibig sabihin ay nagtatae sila kapag nakainom o nakakain ng pagkaing may gatas. Ang buot pasabot kay nagkalibang sila kung makainom og makakaon sa pagkaong adunay gatas. Bilang kapalit sa gatas, subukan ang yogurt na mas sang-ayon sa iyong tiyan. isip puli sa agats, sulayi ang yogurt na mas uyon sa imong tiyan. Para makaiwas sa kanser sa tiyan. Para makalikay sa kanser sa tiyan. Ang yogurt ay makatutulong sa pagpapadami ng good bacteria (ang lactobacillus) sa ating tiyan. Ang yogurt kay makatabang sa pagpadaghan sa good bacteria (ang lactobacilli) sa atong tiyan. Gaganda pa ang ating pagdumi at makaiiwas tayo sa kanser sa tiyan (colon cancer). Nindot pa ang atong paglibang og makalikay kita sa kanser sa tiyan (colon canser). Para sa vaginal yeast infection o impeksyon sa puwerta. Para sa vagina yeast infection o impeksiyon sa puwerta. Minsan, ang mga babae ay nagkakaroon ng makati at puting discharge sa puwerta. Usahay, ang mga babaye kay adunay katol ug puting discharge sa puwerta. Bukod dito, kumain din ng isang tasang yogurt sa loob ng 5 araw para manumbalik ang lactobacillus na nasa puwerta rin. Gawas niini, mokaon pod og usa ka tasang yogurt sa sulod sa 5 kaadlaw aron mabalik ang lactobacilli nga naa sa puwerta. Kapag ang mga kababaihan ay kumain ng 4 cups ng yogurt bawat linggo, mas hindi sila magkakaroon ng impeksyon sa ihi at sa puwerta. Kung ang mga kabayhanan kay mokaon og 4 cups sa yogurt kada semana, mas dili sila magkaimpeksiyon sa ihi ug sa puwerta. Para sa mga umiinom ng antibiotics. Para sa mga moinom og antibiotics. Kung ikaÕy umiinom ng antibiotics, mabuti ay sabayan mo na rin ng pagkain ng yogurt araw-araw. Kung ikaw kay nagainom og antibiotics, maayo kon ubanan pod nimo sa pagkaon og yogurt adlaw-adlaw. Ito ay para mapalitan ang mga good bacteria na maaaring napinsala sa pag-inom ng antibiotics. Kini kay aron maalisdan ang mga good bacteria na mahimong makadaot sa pag-inom sa antibiotics. Para sa marami pang sakit Ð Ayon sa pagsusuri, pinapalakas ng yogurt ang ating immune system at tinatanggal ang mga bad bacteria sa katawan. Para sa daghang pang mga sakit- Matud sa pagsusi, ginapakusog sa yogurt ang atong immune system og ginatanggal ang mga bad bacteria sa lawas. Dahil dito marami pang sakit ang pinapalagay na matutulungan ng yogurt, tulad ng ulcer, allergy, kanser at HIV-AIDS. Tungod niinii daghan pang sakit ang giingon nga matabangan sa yogurt, sama sa ulcer, allergy, kanser ug HIV-AIDS. Mag-yogurt na para sa inyong kalusugan! Mag-yogurt na para sa inyong kahimsog! Magkasama sa trabaho sina Mar at si Luisa. Kauban sa trabaho sila Mar ug Luisa. Mas mataas ang posisyon ni Luisa kay Mar. Mas taas ang posisyon ni Luisa kay Mar. Minsang hiniram ni Mar kay Luisa ang kanyang 201 file, isinauli niya ito makaraan ng tatlong araw at may nawala pang mga dokumento. Kausa gihuram ni Mar kay Luisa ang iyahang 201 file, gibalik niya kini human sa tulo kaadlaw og adunay nawala pang mga dokumento. Kaya sa utos ng nakatataas kay Luisa, pinadalhan_ niya ng memorandum si Mar at pinagpapaliwanag ito kung bakit may nawawalang papeles. Mao sa sugo sa nakataas kay Luisa, gipadal-an niya og memorandum si Mar og gipatin-aw kini kung nganong adunay nawalang papeles. Nagalit si Mar. Nasuko si Mar. Sinakal din niya si Luisa at kung hindi na__awat ng security guard, baka grabe ang nangyari sa babae. Giyuok pod niya si Luisa og kon wala napugngan sa security guard, basin grabe ang nahitabo sa babaye. Idinemanda ni Luisa si Mar ng paninirang-puri (slander by deed). Gidemanda ni Luisa si Mar na pagpandaot (slander by deed). Bilang depensa, sinabi ni Mar na ginalit lang siya ni Luisa kaya siya nakakilos ng ganoon. Isip depensa, giingon ni Mar na gipasuko lang siya ni Luisa mao na nakabuhat siya og ing-ato. Hindi naman daw ang 201 file niya ang kanyang hiniram kundi ang service record niya. Dili man pod daw ang 201 file niya ang iyang gihiram kon dili ang service record niya. At wala raw Õyung hinahanap na dokumentong nawawala roon sa hiniram niya. Og wala daw kadtong gipangita na dokumentong nawala didto sa gihiram niya. Ngunit hindi tinanggap ng mababang hukuman ang pali_wanag ni Mar. Apan wala gidawat sa ubos nga husgado ang pagpatin-aw ni Mar. Ayon sa hukuman, talagang nagkasala si Mar dahil sa kahihiyan at paninirang-puri na ginawa niya kay Luisa. Matud sa husgado., tinuod nga nakasala si Mar tungod sa pagpakaulaw ug pagpandaot sa dungog nga gihimo niya kay Luisa. Pinatawan si Mar ng pinakamataas na parusa sa krimeng slander by deed dahil sa isang sirkumstansyang naka_pagpagrabe rito Ñ ang paninirang-puri sa isang babae. Gihatagan si Mar sa pinakataas nga silot sa krimeng slander by deed tungod sa usa ka sirkumstansyang nakapagpagrabe dinhi- ang pagpandaot sa dungog sa usa ka babaye. Tama ang desisyon ng mababang hukuman na si Mar ngaÕy may sala ng slander by deed dahil sa ginawa niya kay Luisa. Husto ang hukom sa ubos nga husgado na si Mar gyod kay adunay sala nga slander by deed tungod sa gihimo niya kay Luisa. Ngunit mali ito sa pagpataw ng pinakamataas na parusa dahil lang sa ang nasiraang puri ay isang babae. Apan mali kini sa paghatag sa pinakataas nga silot tungod lang sa nadaot ang dungog sa usa ka babaye. Hindi dahil babae ang biktima ay nangangahulugang may sadyang pang-aapi o pang-iinsulto sa pagkababae niya. Dili kay babaye ang biktima kay nagpasabot adunay tinuyuang pagpanglupig o pang-insulto sa pagkababaye niya. Kailangang patunayang itoÕy sadyang ginawa. Kinahanglan mapamatud-an kini nga gituyo pagbuhat. Sa kasong ito, walang ebidensiyang sinadya ni Mar na apihin at insultuhin ang pagkababae ni Luisa. Sa kining kaso, walay nagpamatuod nga gituyo ni Mar nga daugdaugon ug insultuhon ang pagkababaye ni Luisa. Nagawa lang niya ang pagsigaw at pagsirang-puri dahil sa galit. Nahimo lang niya ang pagsiyagit og pagpangdaot tungod sa kasuko. Kaya dapat multahan lang si Mar. Mao nga kinahanglang muklahan lang si Mar. Mukhang may posibilidad na maibibigay din ng mga ma_liliit na negosyante ang 13th month pay ng kanilang mga manggagawa. Murag adunay posibilidad nga mahatag pod sa mga gamayng negosyante ang 13th month pay sa ilahang mga trabahante. Nung una kasi, nangangamba ang mga kompanyang ito na hindi nila kakayaning magbigay ng 13th month pay dahil bumagsak ang kanilang mga negosyo sanhi ng COVID-19 pandemic. Kadtong una man god, nabalaka ang kining kining kompanya na dili nila makaya maghatag og 13th month pay tungod sa nahugno ang ilahang mga negosyo tungod sa COVID-19 pandemic. Natural na mangamba rin ang ang empleyado sa mga maliliit na kompanyang ito dahil baka magdaos sila ng Paskong tuyo. Natural nga mabalaka pod ang mga trabahante sa mga gagmayng kompanya kini tungod kay basin magpasko silag uga. Ngunit sabi nga, saka na natin bilangin ang mga sisiw kapag napisa na ang mga itlog. Apan giingon gyud, diha na nato ihapon ang mga piso kon napisa na ang mga itlog. Ayon sa Department of Trade and Industry (DTI) handa itong magbigay ng P4 billion halaga ng soft loans para sa mga micro and small enterprises o MSE para maibigay ang 13th month pay ng mga kawani. Matud sa Department of Trade and Industry (DTI) andam kining maghatag sa P4 bilyong kantidad sa soft loans para sa mga micro and small eterprises o MSE para mahatag ang 13th month pay sa mga kawani. Iyan ang ma_gandang balitang hatid ng Department of Labor and Employment. Kana ang nindot nga balitang gihatud sa Department of Labor and Employment. Kapag sinabing soft loan, ibibigay ito sa mga maliliit na kom_panya nang walang kolateral at may mababang interes. Kon giingon nga soft loan, ginahatag kini sa mga gagmayng kompanya nga walay kolateral og adunay gamay nga interes. Ayon umano kay Trade Secretary Mon Lopez, mayroon silang pondong P10 billion mula sa mga attached agency ng DTI, at handa silang ibahagi ang P4 billion bilang pautang. Matud kay Trade Secretary Mon Lopez, aduna silay pondong P10 bilyon gikan sa mga attached agency sa DTI, og andam silang ibahin ang P4 bilyon aron ipautang. Hindi lang iyan. Dili lamang kana. Bukod sa DTI, ang mga Rural Banks ay nagpahayag din ng kahandaang magbigay ng loans sa mga maliit na kompanya bilang pambayad sa 13th month pay ng mga manggagawa. Gawas sa DTI, ang mga Rural Banks kay nagpahayag pod sa kaandamang maghatag og loans sa mga gagmayng kompaya ingon pambayad sa 13th month pay sa mga trabahante. Tiniyak daw ng bankersÕ association kay Bello na pabi_bilisin ang pagproseso sa loan upang maibigay sa mga kawani bago sumapit ang Pasko. Gisigurado daw sa bankers' association kay Bello na papaspasan ang pagproseso sa loan aron mahatag sa mga kawani bag-o muabot ang Pasko. Kaya maski paano, sana ay makapawi ng ating stress ang balitang ito. Mao na maski unsaon, unta kay makahupay sa atong stress ang kining balita. Masyado na kasi tayong maraming inaalala sapul nang manalasa ang pandemyang ito. Sobra kadaghan na kita og ginahunahuna apil pa ang pagpandaot sa kining pandemya. Obligado kasi ang lahat ng mga kompanya, maliit man o malaki na magbigay ng 13th month pay sa ilalim ng batas. Obligado diay ang tanan na mga kompaya, gamay man o dako na maghatag sa 13th month pay sa ilalom sa balaod. BastaÕt may sampung empleyado ka pataas, inaatasan ka ng batas na ipagkaloob sa mga kawani ang benepisyo ng ito. Basta adunay napulo ka empleyado pataas, gitudlo ka sa balaod nga gihatag sa mga kawani ang kining benepisyo. Malinis at walang naka-insert na pork barrel_ sa 2021 General Appropriations Bill na inapru_bahan ng House of Representatives noong Bi_yernes_. Limpyo og walay naka-insert na pork barrel sa 2021 General Appropriations Bill na giaprubahan ang House of Representatives kaniadlong Biyernes. Ito ang tiniyak ng bagong House Speaker Lord Allan_ Velasco. Kini ang gisigurado sa bag-ong House Speaker Lord Allan Velasco. Makaaasa raw ang lahat na walang naka_singit sa proposed P4.5 trilyong national budget. Makalaum daw ang tanan nga walay nakasingit sa prosposed P4.5 trilyong national budget. Sana nga ay totoo ito. Unta gyud nga tinuod kini. Matatandaan na muntik pang maatrasado ang deliberasyon ng national budget dahil sa mga nang_yaring drama sa Kamara. Mahinumduman na hapit pa maatrasado ang deliberasyon sa national budget gumikan sa mga nahitabong drama sa Kamara. Nagkaroon ng problema sa term sharing sina dating House Speaker Alan Peter Cayetano at Marinduque Representative Velasco. Adunay problema sa term sharing sila kanhing House Speaker Alan Peter Cayetano ug Marinduque Representative Velasco. Nag_tagisan muna ang dalawa bago naayos ang gulo. Nag-indigay muna ang duha bag-o naayo ang gubot. Kailangan pang pumagitna ang Presidente bago kumalma ang bagyo sa Kamara. Kinahanglan pang mupatunga ang Presidente bag-o mukalma ang bagyo sa Kamara. Mabuti at parehong tumalima ang dalawa at kinalimutan ang hidwaan. Maayo ug pareho nisunod ang duha og gikalimtan ang panagbangi. Nagtrabaho agad si Velasco pagkaraang humupa ang unos. Nagtrabaho dayon si Velasco pagkahuman milurang ang bagyo. At natapos nga sa loob lang ng ilang araw ang deliberasyon ng budget. Og nahuman gyud sa sulod lang sa pila kaadlaw ang paghunahuna sa budget. Sa isang linggo ay nakatakda na nila itong i-transmit sa Senado. Sa usa ka semana kay gitakda na nila kining i-transmit sa Senado. Unang target ni Velasco ay sa Nobyembre 5 pa ito ipadadala sa Senado pero umalma na si Senate President Tito Sotto at sinabing mahihirapan na silang aprubahan ito. Una sa target ni Velasco kay sa Nobyembre 5 pa kini ipadala sa Senado apan niangal na si Senate President Tito Sotto og giingong maglisud na sila muaproba niini. Inaabangan ngayon kung wala nga bang isiningit_ ang mga mambabatas sa inaprubahang national budget. Giatangan karon kon wala gyud bang gisingit ang mga mambabalaod sa giaprobahang national budget. Totoo kaya ang sinabi ni Velasco? Tinuod kaha ang giingon ni Velasco? Kumalat kasi ang alegasyong tadtad ng pork insertions ang ipinasang budget. Nikalat man gud ang pasangil nga tadtad sa pork insertions ang gipasadong budget. Nang tanungin si Velasco kung na-adjust ang budget ng Department of Public Works and Highways (DPWH) sa Taguig at Camarines Sur para sa pantay na distribusyon, sinabi ni Velasco na wala silang pinakialamang funding. Sa pagpangutana kay Velasco kon na-adjust ang budget sa Department of Public Works and Highways (DPWH) sa Taguig ug Camarines Sur aron sa pantay sa pag-apod-apod, giingon ni Velasco na wala silay hilabtan na funding. Kinuwestyon kasi ng mga mambabatas sa House deliberations ang malaking alokasyon para sa infrastracture projects sa ilang legislative districts gaya sa Taguig City at Camarines Sur. Gipangutana man gud sa mga mambabalaod sa House deliberations ang dakong paggahin para sa infrastracture projects sa ilang legislative districts sama sa Taguig City ug Camarines Sur. Sana nga ay walang nakasingit na pork sa 2021 budget. Unta gyud nga walay nakasingit na pork sa 2021 budget. Ang mga ganitong isiningit na pork ang pinag_mumulan ng katiwalian. Ang mga ing-aning gisingit na pork ang gigikanan sa korapsyon. Kung walang pork, ma_kaaasang walang makukurakot. Kon walay pork, makalaum nga walay kurakot. Sana nga ay malinis at walang pork insertions sa 2021 budget. Unta nga limpyo og walay pork insertions sa 2021 budget. Matibay na pinanghahawakan dito ang mga salita ni Velasco. Lig-on ang gipanggunitan dinhi na mga pulong ni Velasco. Hihintayin kita sa tanggapan ko! Hulaton ka nako sa opisina ko! ÔYan sagot ko sa inire_reklamong si Reden Barela, Chief Executive Officer ng Ishared Tech Water Equipment and Supplies Trading. Kana ang tubag ko sa Gireklamong si Reden Barela, Chief Executive sa Ishared Tech Water Equipment and Suppiles Trading. Hiling ng nagrereklamo, ibalik ang P400,000 na ininvest niya sa negosyo ni Barela. Hangyo sa nagreklamo, ibalik ang P400,000 na giinvest niya sa negosyo ni Barela. Kayo ba naman ang pangakuan ng 80% kita sa capital na ilalagak mo sa kanyang kompanya. Kamo ba naman ang saaran og 80% kita sa kapital nga gibutang nimo sa iyang kompanya. At tulad ng ibang dorobo, sa umpisa maganda at makinis ang operasyon. Og sama sa laing kawatan, sa sugod nindot og hamis ang operasyon. Naibibigay pa sa kanyang mga kapitalista ang kitang ipi__nangako. Nahatag pa sa iyahang mga kapitalista ang kita nga gisaad. Subalit nang wiwidrohin na ang kinita ng inves_tors, marami na raw dahilan si Barela. Apan kadtong kuhaon na ang gikita sa investors, daghan na daw panumangil si Barela. Kaya isa sa mga nagrereklamo ang nagsabing lalapit na siya sa BITAG. Mao na usa sa mga nagreklamo ang nagsulting muduol na siya sa BITAG. Sagot daw ni Barela, HÕwag mo kong ma-Tulfo-Tulfo, sasamahan pa kita kung gusto mo. Tubag daw ni Barela, Ayaw ko i Tulfo-Tulfo, ubanan pa tika kon gusto mo. AbaÕy kita mo nga naman ano, kung sino pa ang nanloko ay siya pa ang siga at may angas na hamunin ang kan_yang biktima. Ay, kita man nimo di ba, kon kinsa pa ang nanikas kay siya pa ang isog og adunay pagka-arognate nga mohagit sa iyang biktima. Sa recorded conversation na ibinahagi ng nagrereklamo sa BITAG, maririnig pa ang sinasabi ni Barela na hindi mo alam kung sino ang Tulfo sa buhay ko. Sa recorded conversation nga gipaambit sa nagreklamo sa BITAG, nadungog pa ang giingon ni Barela nga wala moy kahibalo kon kinsa ang Tulfo sa akong kinabuhi. Hoy kenkoy, hindi kita kilala at huwag na huwag mong babastarduhin o gagamitin sa iyong kalokohan ang apel_yidong Tulfo. hoy kenkoy, dili ka nako kaila og ayaw gayud nimo bastarduhon o gamiton sa imong kabuang ang apelyidong Tulfo. Kaya pala namumroblema kang kolokoy ka ngayong mga panahong ito dahil nakaabot na sa mga biktima mo ang babala ng Securities and Exchange Commission (SEC). Mao diay nagproblema ka kolokoy ka karong mga panahuna kini tungod nakaabot na sa mga biktima nimo ang pasidaan sa Securities and Exchange Commission (SEC). Ang kompanya mong Ishared Technologies, EcoLife Biz at Shared Eco Life, hindi rehistrado sa SEC. Ang kompanya nimong Ishared Technologies, EcoLife Biz ug Shared Eco Life, dili rehistrado sa SEC. Lalong hindi awtorisadong mangalap ng investors. Labawng walay pagtugot mangita og investors. ÔYung estilo mo na mala-multi-level o pyramiding, lumang tugtugin na kung tutuusin pero sa kasamaang palad, may mga naloko ka pa rin. Kanang style nimo na murag Multi-level o pyramiding, daan nga musika na kon buot hunahunaon apan sa kasubo adunay gihapon kay mga nailad. Balita ko na-feature daw ang kompanya mo sa isang higanteng network noon na naipasara kamakailan? Nakadungog ko na-feature daw ang kompanya nimo sa usa ka higanteng netwiork sauna na karong bag-ong nagsira. Kaya naman siguro marami kang naengganyo sa iligal mong negosyo. Mao na pod siguro daghan kang nadani sa iligal nimong negosyo. Pakita ka sa akin sa BITAG, ipi-feature din kita. Pakita ka sa ako sa BITIK, ipi-feature pod kita. ÔYun nga lang, may halong imbestigasyon at public service. Kato lang pod, adunay sagol nga imbestigasyon ug publikong serbisyo. Hihintayin kita sa tanggapan ko, Barela. Hulaton ka nako sa akong opisina, Barela. Sasamahan mo kamo ang nagrereklamo? Ubanan mo kamo ang nagreklamo? Eto na ako mismo si Ben Tulfo ang nag-iimbita saÕyo. Ania na ako mismo si Ben Tulfo nag nag-imbitar sa imo. Nasabi natin sa nakaraang kolum na pinag-iisipan na ng Department of Interior and Local Governments (DILG) na ipailalim sa tinatawag na new normal ang ilang bahagi ng bansa na humupa na ang kaso ng COVID pandemic. Naingon nato sa miaging kolum na gihuna-huna na sa Department of Interior and Local Governments (DILG) na ipailalom sa gitawag na new normal ang pila ka bahin sa nasud na miubos na ang kaso sa COVID pandemic. Ngayon naman, sinasabi ng Malaca–ang na may namu_muong consensus ang mga local officials na palawigin_ pa ang General Community Quarrantine sa Metro Manila hang_gang katapusan ng Disyembre. Karon na pod, giingon sa Malaca–ang nga adunay napormang panag-uyon ang mga local officials na ipaabot pa ang General Community Quarrantine sa Metro Manila hangtud katapusan sa Disyembre. Kaya nga maging ang mga opisyal ng pamahalaan ay nalilito kung bumu_buti na nga ba ang kalagayan o hindi. Mao nga maski ang mga opisyal sa gobyerno kay nalibog kung maayo na ba ang kahimtang o dili. Ang mga lokal na opisyal ang higit na nakababatid kung talaga bang nagkakaroon ng pagkalusaw ang pandemya, o ang pagbaba ng kaso ng COVID ay dahil lang sa pagsunod ng taumbayan sa mga health protocols. Ang mga lokal na opisyales ang labaw nga nakabantay kung tinuod gyod ba nga adunay pagkabungkag ang pandemya, o ang pag-ubos saa kaso sa COVID kay tungod lang sa pagsunod sa mga tawo sa mga health protocols. Ibig sabihin, kapag bigla tayong nagluwag sa mga ipinatutupad na panuntunan, may panganib na aarangkada muli ang pagkalat ng virus. Buot pasabot, kung kalit kita miluag sa mga gipatuman sa balaod, adunay kuyaw na mahitabo usab ang pagkalat sa virus. Importanteng maging normal na ang takbo ng mga negosyo alang-alang sa pagbangong muli ng ekonomiya. Mahinungdanong mahimong normal ang dagan sa mga negosyo alang sa pagbag-o usab sa ekonomiya. Kaya naguguluhan ang pamahalaan kung paano babalansehin ang pangangalaga sa kalusugan ng taumbayan at pagpapahintulot sa mga negosyo na mag-operate nang normal. Maong naglibog ang gobyerno kung unsaon pagbalanse ang pag-atiman sa kahimsog sa katawhan og pagtugot sa mga negosyo na mag-operate na normal. Totoo naman na bagamat nasa GCQ pa rin ang Metro Manila, malaki na ang iniluwag sa paggalaw ng tao. Tinuod pod na bisan pa naa sa GCQ gihapon ang Metro Manila, dako na ang kabuhian sa paglihok sa tawo. Pati mga mamamayang nasa edad na 18 hanggang 65 ay puwede nang lumabas. Apil mga lungsuranon nga naa sa edad na 18 hangtud 65 kay mahimong na nga mugawas. Napipilitan ang pamahalaan na gawin ito dahil hindi puwedeng patulugin ang ekonomiya sa matagal na panahon. Napugos ang gobyerno na himuon kini aron dili mahimong patulugon ang ekonomiya nga dugay na panahon. Palapit na rin tayo sa bisperas ng eleksyon sa Amerika. Duol na pod kita sa bisperas ng eleksyon sa Amerika. Matapos lang ang Undas, sa Nobyembre 3 ay huhusgahan na ng mga Ôkano ang naging performance ni President Donald Trump. Human lang ang kalag-kalag, sa Nobyembre 3 kay hukman na sa mga kano ang nahimong perforamance ni P{residente Donald Trump. Bago pa man tumama ang pandemya sa mundo, naging_ kontrobersiyal na ang administrasyon ni Pres. Trump. Bag-o pa man naigo sa pandemya ang kalibutan, nahimong kontrobersyal na ang administrasyon ni Pres. Trump. Sa pagkapanalo pa lamang niya, diskumpiyado na ang mala_king bahagi ng botante dahil ang nagwagi talaga sa aktuwal na boto ay si Sec. Hillary Clinton. Apan sa pagkakadaog pa lamang niya, nasagmuyo na ang dakong bahin sa botante tungod ang nadaog gyod sa aktuwal na boto kay si Sec. Hillary Clinton. Su_balit dahil sa sistema sa Amerika, kung saan binabatay sa laki at popu_lasyon ng kanya-kanyang estado ang timbang ng boto, nagiging parang winner take all ang kalakaran sa bawat estado. Apan tungod sa sistema sa Amerika, kung asa ginabase sa dako og populasyon sa iya-iyang estado ang kabug-aton sa boto, nahimong murag winner tale all ang naandan sa matag estado. Isipin nÕyo na lamang dito, kapag manalo ka sa malalaki_ at matataong lalawigan kagaya halimbawa ng Cebu, Cavite, Bulacan, Laguna, Negros Occidental, ang lahat ng botong nakatakda para sa lalawigan na iyon ay sa iyo mapupunta. Hunahunaon ninyo lamamg dinhi, kon mudaog ka sa dako og daghang tawong lugar sama sa Cebu, Cavite, Bulacan, Laguna, Negros Occidental ang tanang boto nakatakda para sa lalawigan na kana kay sa imoha maadto. Kaya kahit manalo pa ang kalaban mo sa mas maraming lugar, talo mo naman siya sa rami at timbang ng botong bitbit ng mga nasabing higanteng lalawigan. Mao maski modaog pa ang imong kalaban sa mas daghang lugar, pildi mo mana siya sa daghan og timbang sa botong gibitbit sa mga naingong higanteng probinsya. Ganun ang pagkapanalo ni Pres. Trump noon, ika limang beses lang sa mahabang kasaysayan ng Amerika na ganoon ang kinalabasan ng eleksyon. Ing-ana ang pagkadaog ni Pres. Trump sauna, ika limang higayon lang sa taas nga kasaysayan sa Amerika na ing-ato ang gigawasan sa eleksyon. Kung nakalusot ito dahil sa kahinaan ng sistema, hindi maikakaila na mapu_pulaan din ito sa pagpapahina sa kung ano ang kagandahan ng sistema. Kon nakalusot kini tungod sa kahuyang sa sistema, dili malimod na mapupulaan pod kini sa pagpahinay sa kung unsang ang kaanyag sa sistema. Hindi naging mapayapa ang turn over sa pagitan ng palabas na administrasyon; nababoy ang respeto sa independiyenteng serbisyo sibil at sa hudi_katura; ang kooperasyong nakasanayan sa pagitan ng dala_wang partido ay nauwi sa sumbatan. Wala nahimong malinawon ang turn over sa taliwala na administrasyon, nababoy ang pagtahod sa independiyenteng serbisyo sibil og sa hudikatura, ang kooperasyon sa kahanas sa taliwala sa duha ka partido kay napadulong sa paglalis. Nasalaula ang respeto sa minorya na haligi ng isang sistema kung saan ang mayorya ang nananaig. Nawala ang respeto sa minorya na haligi sa usa ka sistema kon asa ang mayorya ang nipatigbabaw. At ngayon na nga ay pag-uusapan na rin ang naging_ responde ng pamahalaan laban sa COVID-19, kung saan patuloy pa ring nakabinbin sa alanganin ang kapalaran ng Amerika. Og karon na gani kay hisgutan na pod ang nahimong pagresponde sa gobyerno batok sa COVID-19, kung asa padayon pa gihapong napending sa alanganin ang kapalaran ng Amerika. Kung inaasahan na dahil sa posisyon nito bilang pangunahin at pinakamayamang bansa sa mundo ay dapat sanaÕy nangunguna ito sa magandang performance, medyo ang kabaliktaran ang nangyayari at nakakadismaya ang kanilang sinapit. Kung gipaabot na tungod sa posisyon niini isip nanguna og pinakadato nga nasud sa kalibutan kay dapat unta nanguna kini sa nindot nga performance, murag ang baliktad ang nahitabo og makadismaya ang ilahang nahitabo. Sa ganitong pamantayan magkakaalaman sa Nobyembre 3. Sa ing-aning sumbanan, maghibaw-anay sa Nobyembre 3. HINDI lamang COVID-19 ang dapat iwasan nga_yon kundi pati na rin ang leptospirosis na naku_kuha sa baha na kontaminado ng ihi ng daga. Dili lamag COVID-19 ang kinahanglang likayan kundi apil na pod ang leptospirosis na makuha sa baha na nahugawan sa ihi sa ilaga. Kung marami ang nag-iingat para hindi mahawahan ng COVID dapat ganito rin ang pag-iingat kapag lulu_song sa bahang kalye. Kung daghan ang naga-amping aron dili matakdan sa COVID kinahanglan ing-ani pod ang pag-amping kon molusong sa bahang dalan. Kung nagsusuot ng face mask o face shield laban sa COVID, dapat magsuot naman ng bota kapag lulusong sa baha. Kung nagsul-ob og face mask o face shield batok sa COVID, kinahanglan magsul-ob na pod og botas kon molusong sa baha. Panahon ngayon ng bagyo. Panahaon karon sa bagyo. Halos araw-araw ay umuulan at kasunod na ang baha. Halos adlaw-adlaw kay naga-ulan og mosunod na ang baha. At sa baha naku_kuha ang leptospirosis. Og sa baha makuha nag leptospirosis. Ang leptospirosis ay sakit na nakukuha sa baha na kontaminado ng ihi ng mga hayop, lalo na ang ihi ng daga. Ang leptospirosis kay sakit na makuha sa baha na nahugawan sa ihi sa mga hayop, labaw na ang ihi sa ilaga. Delikado ang sakit na ito na maaaring ikamatay kapag hindi naagapan. Peligro ang sakit nga kini nga mahimong ikamatay kon dili matabang. Maraming lugar sa Metro Manila ang binabaha. Daghang lugar sa Metro Manila ang ginabaha. Noong Biyernes, bumaha sa maraming lugar sa May_nila, Quezon City at Pasay. Kadtong Biyernes, nibaha sa daghang lugar sa Maynila, Quezon City ug Pasay. Maraming na-stranded. Daghan na-stranded. Naging kapansin-pansin naman ang mga batang naglalaro at naglulublob sa baha. Nahimong namatikdan na pod ang mga batang nagadula ug nagahumol sa baha. Wala silang pakialam kung ang pinagtatampisawan ay kontaminado ng ihi ng daga. Wala silay labot kung ang gidulaan kay nahugawan sa ihi sa ilaga. Kapag may sugat sa paa o binti ang bata, doon papasok ang mikrobyong leptospira na nagdadala ng sakit na leptospirosis. Kung naay samad sa tiil o batiis ang bata, didtua mosulod ang mikrobyong leptospira na nagdala og sakit na leptospirosis. Ayon sa Department of Health (DOH), may 1,030 kaso ng leptospirosis na naitala mula Enero 1 hanggang Hunyo 9 ng taong kasalukuyan. Sumala sa Department of Health (DOH), adunay 1,030 kaso sa leptospirosis nga natala gikan Enero 1 hangtud Hunyo 9 sa tuig karon. Mas mataas ito ng 41% kaysa sa kaso noong nakaraang taon. Mas taas kini sa 41% kaysa sa kaso sa unang niaging tuig. May_roon nang 93 namatay dahil sa lepto. Aduna nay 93 namatay gumikan sa lepto. Ang mga sintomas ng leptospirosis ay lagnat, nahi_hirapang umihi, naninilaw ang balat at namu_mula ang mga mata. Ang mga simtomas sa leptospirosis kay kalintura, maglisud mangihi, nagadalag nga pamanit og nagapula na mga mata. Lumalabas ang sintomas maka_raan ang pitong araw. Mugawas ang simtomas paghuman sa pito ka adlaw. Magtulung-tulong sa paglipol sa mga daga na naghahatid ng leptospirosis. Magtinabangay sa pagpuo sa mga ilaga nga nagahatud og leptospirosis. Kung malinis at nasa ayos ang pagtatapon ng basura, walang mabubuhay na daga. Kon limpyo og naa sa ayos ang paglabay og basura, walay mabuhi nga ilaga. Mag_suot ng proteksiyon sa paa kung lulusong sa baha. Magsul-ob og proteksyon sa tiil kon mulusong sa baha. Kung patuloy ang pag-iingat sa COVID, mas lalong dapat mag-ingat sa leptospirosis sapagkat delikado ang sakit na ito. Kon padayon ang pag-amping sa COVID, mas labaw na gikinahanglan sa leptospirosis tungod kay kuyaw ang kini nga sakit. MAS maraming pampasaherong jeepney ang pinayagan nang pumasada kung saan isang silyang pagitan na lamang ang kinakailangan. Mas daghang pampasaherong jeepney ang gitugutan na mubyahe kon asa usa kasilyang lat-ang na lang ang kinahanglan. Mas maraming pasahero ang papa_yagan na sa MRT. Mas daghang pasahero ang gitugutan na sa MRT. Ang mga negosyo ay pina_yagan nang tumanggap ng halos 100 porsyento ng kanilang kapasidad. Ang mga negosyo kay gitugutan na nga mudawat og halos 100 porsyento sa ilahang kapasidad. Ilang hotel ang pinayagan na ang staycation_. Pipila ka hotel ang gitugutan na ang staycation. Mas iiklian pa ang oras ng curfew. Mas mubuan pa ang oras sa curfew. Ang Baguio City ay tatanggap na ng mga turista mula sa Luzon muna pero kaila_ngang magpakita ng negatibong swab test. Ang Baguio City kay mudawat na og mga turista gikan sa Luzon usa apan gikinahanglan magpakita og negatibong swab test. Ganundin sa Ilocos Norte. Ingon usab sa Ilocos Norte. Ito ang mga hakbang na pinayagan na ng adminis_trasyon dahil na rin sa kinakailangang buhayin ang eko_nomiya. Kini ang mga lakang na gitugutan sa administrasyon gumikan na pod sa kinahanglang buhion ang ekonomiya. Malakas ang panawagan mula sa maraming sektor na buksan na nga ang ekonomiya at marami na ang nahihirapan, nagugutom, walang sahod o kita. Kusog ang panawagan gikan sa daghang sektor sa abrehan na ang mga ekonomiya ug daghan na ang naglisud, nagutom, walay suweldo o kita. Wala namang argumento diyan. Wala man pod panaglalis dinha. Pero may babala kaagad ang ilang grupo sa madalian o malawakang pagbubukas ng ekonomiya. Apan adunay pasidaan diha-diha dayon ang ailang grupo sa paspas o halapad nga pag-abli sa ekonomiya. Nan_diyan pa rin ang peligro ng COVID-19. Anaa gihapon ang kakuyaw sa COVID-19. Baka masayang lang ang nagaganap na pagbawas sa bilang ng impeksyon. Basin masayang lang ang nahitabo nga pagminos sa ihap sa impeksyon. Ayon kay Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire, nagkakaroon nang mabilisang pagtaas ng bilang ng mga bagong impeksyon sa Europe dahil na rin sa tinatawag na pandemic fatigue o Ôyung nagsasawa na sa mga alituntunin na may kinalaman sa COVID-19 tulad ng pag-iingat tulad ng quarantine, pagsuot ng mask pati na rin ang pag-testing. Sumala kay Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire, adunay paspas nga pagtaas sa ihap sa mga bag-ong impeksyon sa Europe tungod na pod sa ginatawag na pandemic fatigue o kanang gikapoy na sa mga balaod nga adunay kalambigitan sa COVID-19 sama sa pag-amping sama sa quarantine, pasul-ob og mask apil na pod ang pag-testing. Maingat na nga tayong mga Pilipino. Maampingon na gyud kitang mga Pilipino. Halos lahat ng nakikita ko ay nagsusuot ng face mask at face shield lalo na sa labas ng tahanan. Halos tanan na akong nakita kay nagasuot na og face mask ug face shield labaw na sa gawas sa panimalay. Maraming gumagamit ng alcohol o hand sanitizer. Daghang nagamit sa alcohol o hand sanitizer. May mga temperature check bago pumasok kung saan-saan. Adunay mga temperature check bago musulod sa maski asa. Ang hinahanap ngayon ng gobyerno ay mabilis na pag-testing para mas makaikot ang tao at mabuhay ang turismo. Ang ginapangita karon sa gobyerno kay paspas na pag-testing aron mas makatuyok ang mga tawo og mabuhi ang turismo. Hindi naman puwede ang walang testing ayon kay DOT Sec. Puyat. Dili pod mahimong ang walay testing sumala kay DOT Sec. Puyat. Kung hindi maingat, dadami muli ang bilang ng mga positibo para sa COVID-19. Kon dili mag-amping, managhan na pod ang ihap sa mga positibo para sa Covid- 19 Alam kong maraming pagod na nga sa mga pag-iingat na ito. Kabalo ko nga daghang gikapoy na sa mga pag-amping na kini. May mga nangangati na ang mga mukha o dumarami ang pimples dahil sa tagal ng pagsuot ng face mask pero kailangan talagang gawin. Adunay mga nangatol na ang mga nawong o nagadaghan ang pimples gumikan sa dugay sa pagsuot og face mask apan kinahanglan gyud buhaton. May mga kilala naman ako na hindi pa rin kumportableng lumabas na walang dahilan. Aduna koy mga kaila pod nga dili pa gihapon kumportableng mugawas sa walay hinungdan. May mga kilala rin ako na ayaw munang sumakay ng pampublikong transportasyon dahil sa takot mahawahan. Aduna koy mga kaila pod nga dilin usa musakay og pangpublikong panakyanan tungod sa hadlok matakdan. Hindi pa talaga normal ang sitwasyon. Dili pa gyod normal ang kahimtang. Wala pa tayong magagawa diyan hanggaÕt magkaroon ng mabisang bakuna na sa ngayon ay malayo pang malikha. Wala pa kita'y mahimo diha hangtud aduna na ang epektibong bakuna na sa karon kay layo pang mabuhat. Kaya mag-ingat pa rin, kahit tila pinipilit na maging normal lahat ng aspeto ng buhay. Busa mag-amping gihapon pod, maski murag pinugos na mahimong normal ang tanan sa aspeto sa kinabuhi. KAHAPON, nakaranas na naman ng grabeng trapik sa mga pangunahing lansangan sa Metro Manila, partikular sa EDSA. Gahapon, nakasinati na pod og grabeng trapik sa mga punuang dalan sa Metro Manila, partikular sa Edsa. Usad pagong na naman lalo sa mga bahaging inalis ang U-turn slot. Lihok bao na pod labaw na ang kabahing gihawa ang U-turn Slot. Bumper to bumper sa Mindanao Avenue. Bumper to bumper sa Mindanao Avenue. Buhol-buhol na at wala namang magawa ang traffic enforcers para maisaayos. Sambod-sambod na og wala na pod mabuhat ang traffic enforcers aron mapaayo. ÔYung ibang enforcers, hinahayaan nang magkabuhul-buhol ang trapik gaya nang narara_nasan papasok ng SLEX at NLEX. Katong laing enforcers, gipasagdan ang pagsambod-sambod sa trapik sama sa nasinati pasulod sa SLEX ug NLEX. Lalo pang nagkakabuhul-buhol ang trapik dahil sa mga truck na sumasabay sa paglabas ng mga pribadong sasakyan at PUVs. Labaw pang nagkasambod-sambod ang trapik gumikan sa mga truck na misabay sa paggawas sa mga pribadong sakyanan ug PUVs. Hindi nababawasan ang trapik sa mga kalsadang patungo sa South at North Luzon Expressways dahil sa isyu ng pagka_kabit ng RFID stickers. Wala mikunhod ang trapik sa mga kalsadang padulong sa Habagatan ug Amihanan Luzon EXpressways gumikan sa isyu sa pagkabit sa RFID stickers. Simula Disyembre 1 ay magi_ging cashless na ang pagpasok sa SLEX at NLEX. Sugod Disyembre 1 kay mahimong cashless na ang pagsulod sa SLEX ug NLEX. Dahil marami pang sasakyan ang hindi pa nakakabitan, tumukod ang trapik sa mga kalsadang pa_pasok sa expressways. Tungod kay daghan pa nga mga sakyanan ang wala pa nakabiti, mihunong ang trapiko sa mga dalan padulong sa mga expressway. Nakadagdag sa trapik ang mga isinarang U-Turn slots sa EDSA. Ang mga gisirado nga U-Turn slot sa EDSA nakadugang sa trapiko. Halos lahat ng U-turn slots ay isinara na. Gisirado ang halos tanan nga mga U-turn slot. Nakikitang pangunahing dahilan ng trapik ay ang suspensiyon ng number coding. Makita nga punoan nga hinungdan sa trapiko ang pagsuspenso sa pag-coding sa numero. Lahat nang sasak_yan ay nasa kalye kaya siksikan. Ang tanan nga mga sakyanan naa sa dalan busa nag-guot. Wala nang bigayan lalo na kung rush hour. Wala nay hatagay labi na kung sa oras sa pagdali. May ilang mayor na humihiling na ibalik na ang number coding para maibsan ang dinaranas na trapik sa Metro Manila. Naghangyo ang pipila ka mga mayor nga ibalik ang numero sa pag-coding aron maminusan ang trapiko sa Metro Manila. Isa si Valenzuela Mayor Rex Gatchalian na humihiling sa Metropolitan Manila Development Authority na ibalik na ang number coding at truck ban. Si Valenzuela Mayor Rex Gatchalian usa sa mga naghangyo sa Metropolitan Manila Development Authority nga ibalik ang number coding ug truck ban. Sabi ni Gatchalian, kahit sa kanyang siyudad lang ibalik ang number coding at truck ban para mabawasan ang mga sasakyan ngayong Kapaskuhan. Si Gatchalian nagkanayon, bisan sa iyang lungsod, ibalik ra ang number coding ug truck ban aron maminusan ang mga sakyanan karong Pasko. Sinuspinde ng MMDA ang number coding scheme at truck ban noong Marso para hindi ma_apektuhan ang pagpasok ng health workers at ganundin ang delivery ng mga pagkain at iba pang pangunahing pangangailangan habang nasa gitna ng pandemya. Gisuspinde sa MMDA ang number coding scheme ug truck ban kaniadtong Marso aron dili maapektuhan ang pagsulud sa mga health workers ingon usab ang paghatud sa pagkaon ug uban pang pangunang kinahanglanon samtang taliwala sa pandemya. Ayon kay MMDA General Manager Jojo Garcia, pag-aaralan nila ang pagbabalik ng number coding_ at truck ban. Pinauyon kay MMDA General Manager Jojo Garcia, tun-an nila ang pagbalik sa number coding ug truck ban. Hindi pa rin daw kasi normal ang capacity ng public transport kaya suspendido ang coding. Giingon nga ang kapasidad sa pagdala sa publiko dili pa normal busa gipaundang ang pag-coding. Sana mapag-aralan ito ng MMDA sa lalong ma_daling panahon. Hinaot nga tun-an kini sa MMDA sa labing dali nga panahon. Nararapat maibsan ang nakaya_yamot na trapik sa Metro Manila. Angay nga maminusan ang makalagot nga trapiko sa Metro Manila. ANO na nangyari sa Department of Disaster Resiliency na ipinanukala ni Taguig-Pateros Rep. Alan Peter Cayetano mula pa nang siyaÕy Senator pa? Unsa na ang nahitabo sa Department of Disaster Resiliency nga gisugyot ni Taguig-Pateros Rep. Alan Peter Cayetano sukad atong Senador pa siya? Sangkatutak na delubyo at iba pang natural na sakuna ang hatid ng papatapos na taong 2020. Grabe nga paglunop ug uban pang mga peligro ang gidala usa mahuman ang 2020. IbaÕt ibang kalamidad_ ang dinanas natin tulad ng pagputok ng Taal Volcano, mala_lakas na bagyo kabilang na ang bagyong Rolly at Ulysses at ang global pandemic na COVID-19. Nasinati namo ang lainlaing mga katalagman sama sa pagbuto sa Bulkang Taak, kusog nga bagyo lakip ang bagyong Rolly ug Ulysses ug ang kalibutanon pandemya nga COVID-19. Kawalan ng ÔvisionÕ o tamang pananaw na paghandaan ang mga kalamidad ang dahilan nito. Kakulang sa Ôpanan-awÕ o husto nga panan-aw aron makapangandam alang sa mga katalagman ang hinungdan niini. Susi sa kakayahan at tagumpay ng isang pamunuan o liderato ang pagkakaroon ng ÔvisionÕ bago pa man naganap ang sakuna. Ang susi sa abilidad ug kalampusan sa usa ka liderato mao ang pagbaton og usa ka Ôpanan-awÕ bisan sa wala pa ang katalagman. Noon pa man ay may mga warning sign na. Sauna pa aduna nay mga timaan sa pasidaan. Mga indi_kasyon na magkakaroon ng COVID-19. Mga timailhan nga adunay COVID-19. Sa kabila nito, hindi tayo naghanda para mailatag ang mga dapat gawin . Bisan pa niini, wala kita nangandam aron ihikyad kung unsa ang buhaton. Alam din nating lahat na paboritong targetin ng mga bagyo ang ating bansa lalo na kung malapit na ang pasko. Kabalo usab kita nga paboritong iguon sa mga bagyo ang atoang nasud labi na kung hapit na ang pasko. Taon-taon ay laging ganyan ang situwasyon. Matag tuig ang kahimtang kanunay ingon niana. Pero kulang pa rin ang ating paghahanda. Apan kulang gihapon ang atong pagpangandam. Kulang na kulang tayo sa ÔvisionÕ bilang isang bansa. Kulang kaayo kita sa Ôpanan-awÕ isip usa ka nasud. Noong 2013 inihain ng nooÕy Senador Cayetano ang Emergency Response Department o ERD bill. Kaniadtong 2013, si Senador Cayetano kaniadto nagsumite sa Emergency Response Department o ERD bill. ItoÕy lumilikha ng isang department agency na tututok sa preparasyon, relief at rehabilatasyon sa panahon ng kalamidad upang mabawasan man lang ang pinsala na dulot ng mga kalamidad. Nagahimo kini og usa ka departamentong ahensya nga nagatutok sa pagpangandam, kahupayan ug rehabilitasyon sa panahon sa katalagman aron maminusan man lang ang kadaot nga dala sa mga katalagman. Walang aksyon ang Senado. Wala'y aksyon ang Senado. Muling inihain ni Cayetano nang siyaÕy maging Representative ng Taguig-Pateros sa kamara ang ERD bill. Gisumite usab ni Cayetano and ERD bill sukad nahimo siyang Representante sa Taguig-Pateros sa kamara. ItoÕy priority bill din ni Pres. Duterte na inihayag niya sa kanyang ikalawang State of the Nation Address. L Mao usab kini ang prayoridad nga balaodnon ni Pres. Duterte nga iyang gipahibalo sa iyang ikaduhang State of the Nation Address. usot na sa kamara ang panukalang ito na ngayon ay tinatawag ng Department of Disaster Resilience (DDR) bill na produkto ng pinagsama-samang mga katulad na panukala ngunit hanggang ngayon, nakabinbin pa din ito sa senado. kini nga lakang gipasa sa silid nga gitawag karon nga Department of Disaster Resilience (DDR) nga balaudnon ingon usa ka produkto sa kombinasyon sa parehas nga mga lakang apan hangtod karon, naa pa sa pending sa senado. Bakit? Ngano man? Kung naisabatas na ang panukala ng ito, hindi sana natin daranasin ang matindi at malupit na epekto ng mga kalamidad. Kung gihimo kini nga lakang, dili unta kita mag-antos sa grabe ug mabangis nga epekto sa mga katalagman. Dapat maaga pa lang ay pinaghahandaan na ang mga ganitong problema. Dapat sayo pa lang gipangandaman na ang mga ingon niining problemaha. Huwag tayong masanay na lagi na lang tayo ÔreactiveÕ kapag may nangyayaring trahedya. Dili kita maanad nga mahimong 'reaktibo' kung moabut ang trahedya. Mas maganda pa din na pinaghahandaan natin ang mga sakuna na hindi natin alam kung kailan na naman kakatok sa ating bansa at sa ating mga buhay. Labi pang maayo nga mag-andam kita sa mga katalagman nga wala kita nakahibalo kung kanus-a usab manuktok sa atong nasud ug sa atong kinabuhi. ÔVisionÕ ang mahalaga na isa-isip ng ating mga pinuno para hindi masyadong nalalagay sa balag ng alanganin ang buhay ng mamamayang Pilipino. Ang Ôpanan-awonÕ mao ang mahinungdanong butang nga ibutang sa hunahuna sa atong mga pinuno aron nga dili mabutang sa peligro ang kinabuhi sa katawhang Pilipino. INAALAM ni Brig. Gen. Matthew Baccay, ang bagong hepe ng Eastern Police District (EPD) kung saan malimit mangyari ang mga krimen sa eastern Metro Manila para deployan ng mga pulis. Ginahibalo ni Brig. Gen. Matthew Baccay, ang bagong hepe sa Eastern Police District (EPD) kung asa kanunay mahitabo ang mga krimen sa eastern Metro Manila aron ma deployan sa mga kapulisan. Bago mag-Pasko, nais ni Baccay na isagawa ang police visibility sa mga lugar kung saan naitala ng mga pulis sa siyudad ng Marikina, Mandaluyong, Pasig at San Juan ang mataas na bilang ng krimen. Sa wala pa ang Pasko, gusto ni Baccay nga himuon ang police visibility sa mga lugar kung asa natala sa mga pulis sa siyudad sa Marikina, Mandaluyong, Pasig ug San Juan ang adunay taas nga numero sa krimen. Malakas ang paniniwala ni Baccay na maging epektib ang estrahiya na ito dahil nagawa na niya ito sa Davao. Hugot ang pagtuo ni Baccay nga mahimong epektibo ang kini nga estratehiya tungod kay nahimo na niya kini sa Davao. Sa totoo lang, itong eastern Metro Manila ang pinakatahimik na lugar sa Metro subalit naging malaking hamon pa kay Baccay na lalong patahimikin ito. Sa tinuud lang, kining eastern Metro Manila mao ang labing hilum nga lugar sa Metro apan nahimo kining usa ka dakong hagit alang kang Baccay nga pahilumon kini. Nang tanungin kung paano niya masisiguro na hindi aalis sa kani-kanilang puwesto ang mga pulis matapos mag_pa-check attendance, sinabi ni Baccay na may mga team siya o Ôdi kayaÕy siya na mismo ang mag-iikot para siguraduhing nananatili sa puwesto ang mga pulis. Og pangutan-on siya kung unsaon niya pagsiguro nga dili mohawa sa kinaiyahang pwesto ang mga pulis human magpa-tsek sa attendance, giingon ni Baccay nga aduna siyay mga kuponan o kung dili siya na mismo ang mag-ronda aron masiguradong mapabilin sa pwesto ang mga pulis. Kapag may nangyaring insidente o krimen at wala sa puwesto ang mga pulis, aba may nakalaang kaparusahan sa kanila si Baccay. Kung adunay insidente o krimen nga mahitabo ug wala sa lugar ang pulisya, adunay silot kanila si Baccay. Siyempre, kasama sa hahabulin ni Baccay ay ang nasa likod ng droga at mga terorista na iniutos ni Philippine National Police chief Gen. Debold Sinas. Syempre, lakip sa paggukod ni Baccay ang mga nagpaluyo sa drugas ug mga terorista nga gimando sa hepe sa Philippine National Police nga si Gen. Debold Sinas. Pagdating sa droga, mahigpit ang tagubilin ni Baccay kay Col. Moises Villaceran, ang hepe ng Pasig police na i-neutralize ang tatlo pang rem_nants ng Boratong drug syndicates. Bahin sa droga, kusganon nga gimandoan ni Baccay si Col. Moises Villaceran, ang hepe sa pulisya sa Pasig nga i-neutralize ang uban pang tulo nga nahibilin sa mga sindikato sa Boratong drug. Magiging masigasig ang kapulisan ng EPD sa paghabol sa mga drug pushers dahil may sapat silang pondo para sa buy-bust money at iba pang gastusin ukol dito. Ang pulis sa EPD makugihon sa paggukod sa mga drug pusher tungod kay sila adunay igong pondo alang sa buy-bust money ug uban pang gasto. Inutusan din ni Baccay si Col. Reggie Lacsamana, EPD intelligence chief na ikalat ang kanyang mga tauhan at assets para pigilin ang mga terorista na gawing pugad ang kanyang nasasakupan. Gimando usab ni Baccay si Col. Reggie Lacsamana, EPD intelligence chief nga ikalat ang iyahang mga tauhan ug assets aron mapugngan ang mga terorista na himuong salag ang iyahang lugar. Sa courtesy call ng miyembro at opisyales ng Metro-Rizal Press Organization sa pamumuno ni Rainier Allan Ronda, ng Philippine Star, inamin ng abogadong si Baccay na pulis probinsiyano siya. Sa usa ka courtesy call sa usa ka myembro ug opisyal sa Metro-Rizal Press Organization nga gipanguluhan ni Rainier Allan Ronda, sa Philippine Star, giangkon sa abogado nga si Baccay nga siya usa ka pulis sa probinsya. Ang unang assignment niya sa Metro Manila ay ang maging hepe ng Regional Investigation and Detective Management Division ng NCRPO noong kapanahunan ni retired Gen. Boysie Rosales kung saan ang mistah niya na si Lt. Col. Leo ÒPacoÓ Francisco, ang intelligence chief. Ang una niyang buluhaton sa Metro Manila mao ang mahimong hepe sa Regional Investigation and Detective Management Division sa NCRPO sa panahon ni retirado nga Gen. Boysie Rosales diin ang iyang mistah kay si Lt. Col. Leo ÒPacoÓ Francisco, ang intelligence chief. Sa ngayon si Francisco ay heneral na at nahirang na bagong hepe ng Manila Police District (MPD). Si Francisco na karon ang heneral ug gitudlo nga bag-ong hepe sa Manila Police District (MPD). Naging intel chief din si Baccay ng NPD at PRO3 at nitong huli ay hepe ng PNP legal service bago mag-EPD director. Si Baccay nagsilbi usab nga intel chief sa NPD ug PRO3 ug karon bag-ong hepe sa serbisyo nga ligal sa PNP sa wala pa mahimong director sa EPD. Sina Baccay at Francisco ay miembro ng PMA Class Ô92. Abangan! Si Baccay ug Francisco kay mga miyembro sa PMA Class Ô92. Abangan! Lumundag na, natisod pa! Ito ngayon ang usap-usapan ng mga tagasuporta ni dating House Speaker Alan Peter Cayetano. Ning ambak na, napandol pa! Kini ang gihisgutan karon sa mga dumadapig ni kanhi House Speaker Alan Peter Cayetano. Tama ang kasabihan na walang forever na kaal_yado sa pulitika pagdating sa ambisyon na makakuha ng magandang puwesto sa Kamara. Tinuod ang panultihon nga walaÕy katapusan nga kaalyado sa politika kung bahin sa ambisyon nga makakuha og usa ka maayong lingkuranan sa Kamara. Nabalitaan ko, noong nasa kasagsagan ng Speakership row ukol sa term sharing agreement sa pagitan nina Cayetano at Marinduque Rep. Lord Allan Velasco, lumutang ang pangalan ni AAMBIS-OWA Partylist Rep Sharon Garin, naging kontrobersiyal ang lady solon nang mag-ober da bakod ito at hayagang sinuportahan si Velasco gayong kaal_yado ito ni Cayetano. Akoang nadunggan nga kaniadtong nasa kasagsagan sa Speakership row batok sa term sharing agreement sa tunga nila Cayetano ug Marinduque Rep. Lord Allan Velasco, nilutaw ang pangalan ni AAMBIS-OWA Partylist Rep Sharon Garin, nahimong kontrobersiyal ang lady solon sukad nag-ober da bakod kini ug lantarang gisuportahan si Velasco kinsa nga kaal_yado ni Cayetano. Dahil sa resulta ng kanyang paninira at pagtalikod sa lide_rato ni Cayetano, inalis ito na Chairman ng House Com_mittee on Economic Affairs. Tungod sa resulta sa iyahang pagpandaot ug pagtalikod sa lide_rato ni Cayetano, gihawa siya isip usa ka Chairman sa House Com_mittee on Economic Affairs. Mula noon, naging kadikit na ni Velasco si Garin sa lahat ng mga pagtitipon ng Velasco allies. Sukad kaniadto, nahimong kadikit na ni Velasco si Garin sa tanang panagtapok sa mga kaalyado ni Velasco. Ang House Ways and Means Committee ang target na puwesto ni Garin na inuukopa ni Albay Rep Joey Salceda subalit hindi ito uubra kay Salceda kaya ang Deputy Speaker_ship ang pangakong puwesto kay Garin. Ang House Ways and Means Committee ang target nga puwesto ni Garin nga gilingkuran ni Albay Rep Joey Salceda apan dili kini moubra kang Salceda mao nga ang Deputy Speaker_ship ang gisaad nga puwesto kay Garin. Hanggang sa dumating ang Nobyembre 9, sa mismong araw ng kaarawan ni Velasco nasira ang pangarap na puwesto ni Garin. Hangtod sa niabot ang Nobyembre 9, sa mismong adlaw nga katawhan ni Velasco, naguba ang ginapangandoy na puwesto ni Garin. Naku po! Sus nalang! Naiulat na sa isang dinner sa Rizal Park Hotel, sa pagitan ng Velasco Allies ay nagbiro si Garin kay Davao Rep. Pulong Duterte ng hindi ka naman bumoto kay Speaker Velasco pero nagkaroon ka ng puwesto. Gibalita sa usa ka panihapon sa Rizal Park Hotel, sa tunga sa mga kaalyado sa Velasco Allies nagkomedya si Garin kay Davao Rep. Pulong Duterte nga wala man ka nibutar kang Speaker Velasco pero aduna kay puwesto karon. Nakitaan ng pamumula ng pisngi at tila nagpanting umano ang taynga ni Pulong sa half meant joke, nauwi ang biruan sa komosyon hanggang sa magkaawatan, bandang huli ay sinabi ni Pulong sa kanyang viber message sa mga kapwa kongresista na didistansya na ito sa ruling majority dahil nakukuwestiyon ang kanyang loyalty at humantong pa ang galit nito sa bantang bibitawan niya ang House Accounts Committee, ang puwestong kinukuwestiyon ni Garin na ibinigay kay Pulong. Nakit-an nga namula ang nawong ug dalunggan ni Pulong sa komedya, nauli ang komedya sa komosyon hangtod sa magkaawatan, sa ulahi miingon si Pulong sa iyahang mensahe sa viber sa mga kaubang kongresista nga modistansya na kini sa ruling majority tungod kay ginakuwestiyon ang iyahang pagkamaunongon ug niabot pa ang kasuko niini sa hulga nga buhian niya ang House Accounts Committee, ang puwesto nga ginakuwestiyon ni Garin nga gihatag kang Pulong. Ang masakit nito sa gitna ng lahat ng pangyayari ay si Garin ang napurnada. Ang sakit niini taliwala sa tanan nga mga hinabo si Garin ang napurnada. Hindi maaaring piliin ni Velasco si Garin over sa pader na si Pulong. Hindi pwede nga pilion ni Velasco si Garin kontra kang Pulong. Kaya ang resulta, out of the picture na ngayon si Garin. Mao nga ang resulta, wala na sa hulagway karon si Garin. Sa binuong House contingent para sa Bicam sa 2021 budget, nowhere to be found sa 21-panel si Garin na noong 2020 budget ay isa ito sa itinalaga ni Cayetano na miyembro ng bicameral conference. Sa gihimong House contingent alang sa Bicam sa 2021 badyet, dili makit-an sa 21 ka mga panel si Garin na ang kaniadtong 2020 badyet usa sa gitalaga ni Cayetano na miyembro sa bicameral conference. Ayon sa mga malalapit kay Velasco, malabo na rin na maitalaga si Garin bilang House Deputy Speaker. Pinauyon sa mga suod ni Velasco, dili usab klaro kung itudlo ba si Garin isip House Deputy Speaker. Tila napaaga masyado ang karma para sa lady solon. Murag sayo kaayo ang karma para kay lady solon. Ang masaklap pa nito, mukhang hindi lang karma ang dumating kay lady solon kundi mukhang tuluyang mauunsyami pa ang political ambition dahil ang mga botante sa ngayon ay wala ring forever sa mga pulitikong mahilig lumundag sa kabilang partido para lamang isulong ang sariling ambisyon para tumakbo sa senatorial race sa 2022. Ang nakagrabe, moraÕg dili ra ang pag-abot sa karma kay lady solon apan ingon usab nga ang politika nga ambisyon sa ulahi mawagtang tungod kay ang mga botante karon walaÕy katapusan sa taliwala sa mga pulitiko nga gusto molukso sa pikas aron lang mapauswag ang ilang kaugalingon nga ambisyon nga modagan sa pagka-senador nga lumba sa 2022. PAPAYAGAN na raw ang sabong sa mga lugar na ma_baba na ang kaso ng COVID-19. Ginatugutan na kuno ang sabong sa mga lugar nga adunay ubos nga kaso sa COVID-19. Mukhang malulunasan na ang pag_kauhaw ng mga sabungero sa pagbibitiw ng kanilang mga tinaling manok mula nang ipagbawal noong Marso ng Inter-Agency Task Force (IATF) at Interior Sec_retary Eduardo A–o. Murag mapuo na ang pag_kauhaw sa mga sabungero sa pagbuhi sa ilahang mga hiniktang manok sukad nga gidili kini kaniadtong Marso sa Inter-Agency Task Force (IATF) ug Interior Sec_retary Eduardo A–o. Kung sabagay malaking buwis naman ang makakalap ng pama_halaan mula sa mga cockpit arena kapag naging legal na ang pa-derby ng mga bilyonaryong sabungero. Sa parehas nga oras, makolekta sa gobyerno ang daghang buhis gikan sa mga arena sa sabungan kung mahimo nang ligal ang derby sa mga sabungero nga bilyonaryo. Kaysa naman bokya ang gobyerno sa mga ilegal derby at patupada ng mga bigating tao sa bansang ito na gatasan naman ng mga pulis. Kaysa bokya ang gobyerno sa mga ilegal nga derby ug patupada sa mga dakong tawo dinhi sa nasud gipahimuslan na lang kini sa mga pulis. Hindi naman kasi napigilan_ ang mga pasabong sa ibaÕt ibang lugar mula nang isaila_lim sa enhance community quarantine ang bansa dahil abala ang pamahalaan lalo na ang Philippine National Police (PNP), National Bureau of Investigation (NBI) sa pag_galugad sa mga sindikatong nagbe_benta ng mga over price na face mask, personal protected equip_ment, alkohol at iba pa para makaiwas sa COVID-19. Ingon nga wala napugngan ang mga pagsabong sa lain-laing lugar sukad gipailalom sa enhanced community quarantine ang nasud tungod kay besi ang gobyerno labi na ang Philippine National Police (PNP), National Bureau of Investigation (NBI) sa pag_suhid sa mga sindikato nga nagabaligya og sobraan ka mahal nga mga face mask, personal protected equip_ment, alkohol ug uban pa aron kaikyas sa COVID-19. At ang pinakamalaking pinagtuunan ng kapulisan at NBI agents ay ang pagsalakay sa mga bodega ng mga ilegal na gamot, laboratoryo at sekretong klinika ng mga Chinese. Ug ang ginahatagan og dakong atensyon sa kapulisan ug NBI agents mao ang pagsalakay sa mga bodega sa mga ilegal nga tambal, laboratoryo ug sekretong klinika sa mga Chinese. Kaya ang operasyon kontra ilegal na sabong ay naisantabi, na naging palabigasan naman ng mga tiwaling pulis na ang ilan sa mga ito ay mismong mga opisyal pa ng PNP, ang mga barangay officials naman ay nag-umapaw rin ang bulsa mula sa padulas ng mga sabu_ngero, siyempre hindi pahuhuli riyan ang kabig ng local officials. Mao nga napadaplin ang operasyon kontra ilegal nga sabong, na nahimo usab nga pangkonsumo sa mga korakot nga pulis nga ang uban pa niini mismong mga opisyales pa sa PNP, ang mga opisyales usab sa barangay napuno ang bulsa gikan sa mga suhol sa mga sabu_ngero, siyempre dili paulahi niana ang kabig sa mga lokal nga mga opisyales. Subalit ngayon mukhang umiba na ang takbo dahil marami ang lumakad sa IATF, DILD, NBI, PNP at LGUÕs na payagan na ang sabong sa mga lugar na kakaunti na lamang ang nahahawahan ng COVID-19 na muling buksan ang pintuan ng mga sabungan upang pakawalan ang mga manok na pagpupustahan ng mga sugarol at adik sa sabong. Hehehe! Pero karon mura og nalahi na ang dagan tungod kay daghan na ang naadto sa IATF, DILD, NBI, PNP ug LGUÕs na tugutann na ang sabong sa mga lugar nga gamay na lamang ang natakdan sa COVID-19 nga ablihan usab ang purtahan sa mga sabungan para buhian ang mga manok nga sugalan sa mga sugarol ug adik sa sabong. Hehehe! Ngunit may pangamba ang aking mga kausap, muk_hang tataas ang kriminalidad kapag pinayagan ang sabong_ sa buong bansa. Apan nabalaka ang akoang mga nakaistorya, murag motaas ang kriminalidad kung tugutan ang sabong_ sa tinuok nasud. Kasi nga, oras na matalo ang mga ito tiyak na magnanakaw o kayaÕy manghoholdap ang mga ito upang may ipantustos sa kanilang bisyo. Tungod kay, oras na mapildi kining mga tawhana sigurado nga mangawat kini o dili kaya manghoholdap aron nga aduna silay pangbisyo. Ang masakit pa nito, sa mga online sabong ay tila bokya ang Duterte administration sa pagkolekta ng buwis. Ang nakapait pa niini, sa mga online sabong mura og bokya ang administrasyon ni Duterte sa pagkolekta og buwis. At titiba lamang dito ay ang mga milyonaryong financiers sa online sabong. Ug mas makaginansya lamang diri ang mga milyonaryong financiers sa online sabong. Kaya ang mga nagugutom na pa_milya na nagumon sa sabong ay siya namang kakalinganin ng pamahalaan upang mapakain at maipagamot. Mao nga ang mga gigutom nga pa_milya na nagumon sa sabong kay mao na sad ang atimanon sa gobyreno aron nga makakaon ug mapatambal. Bakit kasi hindi kayang ipatanggal ng Malaca–ang ang online sabong gayung ang mga website ng PNP at AFP ay binura ng Facebook? Ngano nga dili na lang ipatanggal sa Malaca–ang ang online sabong nga kung ang mga website sa PNP ug AFP gihawa sa Facebook? Dapat kumilos ang PNP at NBI Cyber Crime Groups sa mga site ng online sabong kung sinsero sila na ipatigil itong illegal na sabong sa website. Kinahanglan nga molihok ang PNP ug NBI Cyber __Crime Groups sa mga online sabong kung sinsero sila nga hunongon ang ilegal nga sabong sa website. Kasi nga habang patuloy itong online sabong ay di mawawala ang hinala ng mga nagugutom na pamilyang Pinoy na nakikinabang ang mga buwaya sa pamahalaan ni Duterte. Tungod kay samtang magpadayon ang kini nga online nga sabong, ang mga gigutom nga mga Pilipino dili mawal-an og pagduda nga ang mga buaya ang nakabenipisyo gikan sa gobyernong Duterte. Malaking tulong na pambili ng gamot para sa mga naghihikahos na kababayan at PPEs na kailangan ng frontliners na kumakaharap sa COVID-19. Dakong tabang sa pagpalit og tambal alang sa mga kabus nga mga kababayan ug mga PPE nga gikinahanglan sa mga frontliner nga ginaatubang nga COVID-19. Sa panahon ngayon na kapos na ang pamahalaang Duterte sa pagbibigay ng ayuda sa mga mahihirap na naka-lock down dahil sa local transmission ng COVID-19, nararapat lamang na kolektahin ang buwis sa mga online sabong nang makalikom nang malaking pera para maipantustos sa mga tinamaan ng COVID. Karong panahona nga kapos na ang administrasyong Duterte sa paghatag og ayuda sa mga kabus na naka-lock down tungod sa lokal nga transmisyon sa COVID-19, sakto lang nga kolektahon ang buwis sa mga online nga sabong sukad makakolekta og dako nga kwarta nga pantustos sa mga naigo sa COVID. Kilos PNP, NBI at GAB kontra online sabong. Lihok PNP, NBI ug GAB kontra online sabong. Sumang-ayon ang Court of Appeals sa pasya ng RTC. Ang Court of Appeals miuyon sa desisyon sa RTC. Kinatigan ng Supreme Court ang RTC at CA. Gisuportahan sa Korte Suprema ang RTC ug CA. Sabi ng SC, hindi raw kasi nagamit na depensa ni Dindo ang divorce na nakuha ni Nida sa Canada. Giingon sa SC nga wala gigamit ni Dindo ang diborsyo nga nakuha ni Nida sa Canada isip depensa. Una kasi ay dapat niyang patunayan na naging citizen na roon ang dating asawa at pangalawa, Ôdi niya napatunayan na tinapos o pinawalang-bisa na sa Pilipinas ang kanilang kasal bago siya nagpakasal kay Delia. Una man gud dapat niyang pamatud-an nga nahimong lungsoranon didtoa ang daan ug ikaduhang asawa, wala niya napamatud-an nga gihuman o gipawalang-bisa na sa Pilipinas ang ilahang kasal bago pa siya nagpakasal kay Delia. Sa kaso kasi ng divorce na kinuha ni Nida sa ibang bansa ay hindi awtomatiko ang epekto nito at dapat muna na kilalanin ng mga korte sa Pilipinas. Sa kaso sa diborsyo nga gidala ni Nida sa gawas sa nasud, ang epekto niini dili awtomatiko ug kinahanglan una nga maila sa mga korte sa Pilipinas. Ang pagkilala ay sa pamamagitan ng hiwalay na petisyon sa korte at ito lang sana ang tanging depensa ni Dindo sa krimen ng bigamy. Ang pag-ila pinaagi sa usa ka bulag nga petisyon sa korte ug kini ra unta ang panalipod ni Dindo batok sa krimen nga bigamy. Pero dapat na mapatunayan niya na alinsunod ito sa batas ng Canada at may dalawang opisyal na publikasyon o pagkalathala sa Canada at ang mga dokumento ay may selyo o awtentikasyon ng diplomatic o consular officer ng Pilipinas na nakatalaga sa Canada. Pero dapat na mapamatud-an niya nga gasubay kini sa balaod sa Canada ug adunay duha ka opisyal nga publikasyon o pagkalathala sa Canada ug ang mga dokumento kay adunay selyo o awtentikasyon sa diplomatic o consular officer sa Pilipinas na nakabutang sa Canada. Sa kaso ni Dindo ang kaniya lang ibinigay na ebidensiya ay ang divorce decree mula sa registrar ng Supreme Court ng British Columbia sampung taon na ang nakaraan. Sa kaso ni Dindo ang iyaha lang gihatag na ebidensiya kay ang divorce decree gikan sa registrar sa Korte Suprema sa British Columbia pulo katuig na ang milabay. Idagdag pa na hindi naman nakasaad sa divorce decree na ipinapawalang-bisa na ang kasal at imbes ay sinususpinde lang. Dungag pa nga wala giingon sa divorce decree nga gibasura na ang kasal ug imbes kay gi suspinde ra. Ang katunayan na nagpakasal na si Nida sa isang Canadian citizen ay hindi sapat para baliktarin ang hatol kay Dindo lalo at walang sapat na ebidensiya patungkol sa divorce decree at sa pagpapalit ng citizenship o naturalization ni Nida. Ang kamatuoran nga nagpakasal na si Nida sa usa ka lungsoranon sa Canada kay dili sakto aron nga baliktarin ang hatol kay Dindo lbai na ug walay igo nga ebidensiya bahin sa divorce decree ug sa pagbag-o sa pagkalungsoranon o naturalization ni Nida. Dahil nga kulang ang ebidensiya ni Dindo para patunayan na totoo ang divorce decree at inilabas ito bago siya nagpakasal sa ikalawang pagkakataon ay tama lang na hatulan siya sa kasong bigamy at parusahan ng pagkakulong mula 2 taon, 4 na buwan at 1 araw hanggang pinakamatagal na ang 8 taon at 1 araw . Tungod nga kulang ang ebidensiya ni Dindo aron pamatud-an nga tinuod ang divorce decree ug gigawas kini sa wala pa siya nagpakasal sa ikaduhang higayon, sakto ra nga hatulan siya og kasong bigamy ug silotan og pagkakulong sugod sa 2 ka tuig, 4 ka bulan ug 1 ka adlaw hangtod sa pinakadugay na ang 8 ka tuig ug 1 ka adlaw. Nadiskubre na malaki ang utang ng Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth) sa Philippine National Red Cross (PNRC) Ð P930,993,000. Nasuta nga dako ang utang sa Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth) sa Philippine National Red Cross (PNRC) - P930,993,000. Kalabisang sabihin na lubog sa utang ang PhilHealth. Sobra ra kung isulte nga ang PhilHealth nalumosna sa utang. At maaaring hindi lamang sa Red Cross may atraso ang PhilHealth kundi sa iba pang ospital, klinika, laboratoryo at iba pa. Ug ang PhilHealth mahimo nga dili lang adunay atraso sa Red Cross kung dili bisan sa uban pang mga ospital, klinika, laboratoryo ug daghan pa. Noong Miyerkules, sinabi ng Red Cross na ititigil na nila ang COVID-19 testing na sinasagot ng PhilHealth dahil masyado nang malaki ang pagkakautang nito sa kanila. Kaniadtong Miyerkules, giingon sa Red Cross nga undangon nila ang pagsulay sa COVID-19 nga gitubag sa PhilHealth tungod kay daghan na kinig utang sa kanila. Ang problemang ito ang dahilan kaya hindi muna tatanggap ng specimen ang Red Cross mula sa overseas Filipino workers (OFWs) at mga indibiduwal na dumarating sa bansa. Kini nga problema mao ang hinungdan ngano nga ang Red Cross dili usa modawat og mga espesimen gikan sa mga Overseas Filipino Workers (OFWs) ug mga indibidwal nga nagaadto sa nasud. HanggaÕt hindi umano nagbabayad ang PhilHealth sa Red Cross, hindi sila magsasagawa ng testing para sa COVID. Hangtod sa dili kuno magbayad ang PhilHealth sa Red Cross, dili sila maghimo og testing alang sa COVID. Ganunman, sinabi ng Red Cross na tuluy-tuloy pa rin ang pag-test nila sa mga indibiduwal na nagpa-book sa kanila, mga pribadong kumpanya, mga lokal na pamahalaan at ibang ahensya ng gobyerno na up-to-date kung magbayad. Bisan pa, giingon sa Red Cross nga padayon gihapon ang pag-test nila sa mga indibiduwal nga nagpa-book sa ilaha, mga pribadong kumpanya, mga lokal nga kagamhanan ug ubang ahensya sa gobyerno nga sakto sa oras kung magbayad. Sa sumingaw na problemang ito, maaaring hindi lang sa Red Cross may pagkakautang ang PhilHealth kundi pati na rin sa mga ospital, clinic, laboratories at ibang healthcare facilities at institutions. Sa nialisngaw nga problema, pwede nga dil lang sa Red Cross adunay utang ang PhilHealth kung dili apil na sa mga ospital, klinika, mga laboratoryo ug uban pang mga pasilidad ug institusyon sa healthcare. Kawawa naman sila na umasang mapapakinabangan ang PhilHealth sa oras ng biglaang pangangailangan. Luoy pud sila nga nanghinaot nga mapuslan ang PhilHealth sa oras sa emerhensiya. Lalong lumutang ang katanungan na kaya hindi makapagbayad ang PhilHealth sa Red Cross at iba pang institusyon ay dahil kinurakot na ng mga opisyal nito ang pondo? Mitumaw ang pangutana nga ang PhilHealth dili makabayad sa Red Cross ug uban pang mga institusyon tungod kay ang mga opisyales niini gikurakot na ang pondo? Marami nang kinasuhang opisyal kaugnay sa korapsiyon sa PhilHealth. Daghang mga opisyal ang gipasakaan na og kaso kalabot sa kurapsyon sa PhilHealth. Pati ang nagbitiw na si dating PhilHealth Chief and CEO Ricardo Morales ay kasama rin sa pinakakasuhan. Pati ang karaang PhilHealth Chief ug CEO Ricardo Morales kay naapil pud sa gipasakaan og kaso. Nabisto ang korapsiyon sa PhilHealth dahil sa pagbubulgar mismo ng mga tauhan doon. Ang pagkadunot nadiskubrehan sa PhilHealth tungod sa pagpadayag sa kaugalingon sa mga kawani didto. May mafia sa PhilHealth at nilimas ang P15 bilyong pondo sa pamamagitan ng internal reimbursement mechanism (IRM). Adunay mafia sa PhilHealth ug ang P15 bilyon nga pondo gilimas pinaagi sa internal reimbursement mekanismo (IRM). Ang grabeng korapsiyon ang dahilan kaya hindi makapagbayad ang PhilHealth sa Red Cross at maaaring sa iba pang institution. Grabe nga pangurakot ang hinungdan kung ngano nga dili makabayad ang PhilHealth sa Red Cross ug posible nga sa uban pang mga institusyon. Ano pang ibabayad e nilimas na ng mga kurakot? Unsa pa ba ang ibayad nga gilimas naman sa mga kurakot? Nararapat talagang ireporma ang PhilHealth. Kinahanglan gyud nga bag-ohon ang PhilHealth. Dapat kumilos ang bagong PhilHealth chief. Ang bag-ong hepe sa PhilHealth kinahanglan nga molihok. Hindi lingid sa aking kaalaman ang hirap ng katawan at haba ng oras ng trabaho ng isang nurse. Wala ko kabalo sa kahago ug kataas sa oras sa tarbaho sa usa ka nars. Personal kong nakita sa magkakaibang pagkakataon ang kanilang pagmamahal sa trabaho at sa kanilang mga pasyente. Personal nako nga nakita sa lainlaing mga higayon ang ilang gugma sa trabaho ug ilang mga pasyente. Alam ko rin na sadyang napakababa ng kanilang suweldo, lalo na ang mga entry level nurses, o Ôyung nagsisimula pa lamang magtrabaho. Nahibal-an ko usab nga ang ilang sweldo gamay kaayo, labi na sa mga entry level nurses, o sa mga nagsugod pa lang sa pagtrabaho. Noong pumutok ang pandemya, higit na naging mahalaga ang mga nurse sa paglaban natin sa COVID-19. Sa pag-ulbo sa pandemya, ang mga nars nahimong labi ka hinungdanon sa atong pagpakig-away sa COVID-19. Sa Lungsod ng Makati, kinailangan naming magdagdag ng 56 na nurses para matugunan ang pagdagsa ng mga pasyente sa Ospital ng Makati at mga health center sa barangay. Sa Lungsod ng Makati, gikinahanglan namong modungag og 56 ka mga narsaron maaksyunan ang pag-abot sa daghang mga pasyente sa Ospital sa Makati ug mga health center sa barangay. Sa gitna ng krisis, sinisikap naming mapagaan ang kanilang kalagayan sa pamamagitan ng pagbibigay ng pagkain, sasakyan papasok at pauwi mula sa trabaho, mga kagamitang pamproteksiyon, bakuna laban sa flu at pneumonia, at bitamina. Sa tunga sa krisis, ginapaningkamotan namong mapagaan ang ilahang kasamtangan pinaagi sa paghatag og pagkaon, sakyanan pasulod ug pauli gikan sa trabaho, mga gamit nga pamproteksiyon, bakuna kontra sa flu ug pneumonia, ug bitamina. Tumatanggap din sila ng hazard pay, subsistence allowance, laundry allowance at personnel economic relief allowance mula sa lungsod. Nagadawat usab sila og hazard pay, subsistence allowance, laundry allowance ug personnel economic relief allowance gikan sa syudad. Ngunit para sa karamihan na tumatayong breadwinner ng pamilya, hindi pa rin ito sapat. Apan alang sa kadaghanan nga nanginabuhi alang sa pamilya, dili pa kini igo. Kaya laking tuwa ko nang maaprubahan ng national government ang pagtaas ng kanilang sahod simula nitong Hulyo. Mao nga nalipay kaayo ako nga giaprobahan sa nasyonal nga gobyerno ang pagsaka sa ilang sweldo sugod karong Hulyo. Nagpapasalamat ako na maagap na inaprubahan ng Sangguniang Panlungsod ang P55.17 milyon na karagdagang badyet upang mapataas ng sahod ng mga entry-level o Nurse 1 sa Lungsod ng Makati. Mapasalamaton ako nga gi-aprobahan dayon sa Sangguniang Panlungsod ang P55.17 milyon nga dugang nga badyet aron madugangan ang suweldo sa entry-level o Nurse 1 sa Makati City. Mula sa da-ting P22,316 ay naging P32,053 ang kanilang buwanang sahod. Gikan sa miaging P22,316, ang ilang binulan nga sweldo nahimo nga P32,053. Malaking tulong na ang mahigit sa P9,000 na nadagdag sa kanilang kinikita. Dakong tabang na ang sobra P9,000 nga gidungag sa ilahang sweldo. Sa palagay ko, marami nang mga board-certified nurse ang mahihikayat na maglingkod sa government hospitals at iba pang public health care facilities, sa halip na pumasok sa ibang linya ng trabaho sa pribadong sektor o mangibang-bansa. Sa akong hunahuna, daghang mga nars nga sertipikado sa board ang maingganyo karon nga mag-alagad sa mga ospital sa gobyerno ug uban pang pasilidad sa pag-atiman sa kahimsog sa publiko, imbis nga mosulod sa lain nga linya sa trabaho sa pribadong sektor o moadto sa gawas sa nasud. Umaasa akong maibibigay din ng iba pang mga pamahalaang lokal sa buong bansa ang naturang umento, na nararapat matanggap ng mga nurse dahil sa kahanga-hanga nilang katapatan at dedikasyon sa tungkulin. Nanghinaut ako nga ang ubang mga lokal nga gobyerno sa tibuuk nga nasud mahimo usab nga maghatag ug usa ka usbaw, nga dapat madawat sa mga nars tungod sa ilang katingad-an nga pagkamaunongon ug pagpahinungod sa katungdanan. Muli, taos-pusong pasasalamat at pagpupugay sa ating mga healthcare professional, lalo na sa mga nurses. Sa makausa pa, kinasingkasing nga salamat ug pasidungog sa atong mga propesyonal sa healthcare, labi na sa mga nga nars. Mabuhay kayo! Garbo ka namo! Kung papalarin, mapapailalim na sa tinatawag na new normal ang ilang bahagi ng bansa na humupa na ang kaso ng COVID pandemic. Kung swertehon, mapailalom na sa ginatawag nga new normal ang pipila ka parte sa nasud nga nihilom na ang kaso sa pandemya sa COVID. Ibig sabihin, aalisin na ang mga mahihigpit na rekisitos sa Modified General Community Quarantine na naglilimita sa galaw ng taumbayan at ng mga aktibidad sa negosyo. Buot pasabot niana, hawaon na ang mga hugot nga mga kinahanglannon sa Modified General Community Quarantine nga naglimita sa lihok sa katawhan ug sa mga aktibidad sa negosyo. Hindi nangangahulugan na nawala na ang salot na virus, pero dapat gawin ito dahil kung hindiÔy tuluyang sasadsad ang ekonomiya. Dili pasabot niini nga nawala na ang hampak nga virus, apan kinahanglang himuon kini tungod kay kung dili, madayunan og kasangyad ang ekonomiya. Ipauubaya na sa mga tao ang karampatang pagiingat na ngayoÕy alam na alam na natin at naging second nature na sa mahigit na kalahating taong pagsasailalim sa atin sa lockdown at kuwarentenas. Itugyan na sa mga tao ang igo nga pag-amping nga karon kay ilado na kaayo ta ug nahimong ikaduhang kinaiyahan na sa labi pa sa tunga ka tuig nga pagpailalo kanato sa lockdown ug kuwarentenas. Ayon sa Department of Interior and Local Government, dapat pa ring sundin ng mga mamamayan ang minimum health standards tulad ng physical distancing at pagsusuot ng face masks at shields. Pinauyon sa Department of Interior and Local Government, ang mga lungsuranon kinahanglan magsunod gihapon sa minimum nga mga sukaranan sa kahimsog sama sa pisikal na pagdistansya ug pagsul-ob sa mga maskara sa nawong ug taming. Huwag ding kalimutan ang madalas na hand-sanitizing o paghuhugas ng kamay sa tubig, sabon at alkohol. Ayaw usab kalimti ang kanunay nga paglimpiyo sa kamut o paghugas sa kamut sa tubig, sabon ug alkohol. Wala nang pagbabawalang lumabas. Wala nay pagbawalan nga mogawas. At iyan ang landas na tinatahak ngayon dahil pinapayagan nang lumabas ang mga taong nasa edad na 15 hanggang 65. Ug kana ang dalan nga gisubay karon tungod kay ang mga tawo nga nag-edad 15 hangtod 65 gitugotan na nga mogawas. Aalisin na rin ang requirement sa travel authority sa ilang piling lugar na mababa na ang kaso ng COVID-19. Gitanggal usab ang mga gikinahanglan sa awtoridad sa pagbiyahe sa pila ka piniling lugar nga adunay ubos nga kaso sa COVID-19. Anang DILG, abangan na lang ang opisyal na anunsyo ng Joint Task Force COVID shield. Sumala sa DILG, maghulat na lang sa opisyal nga pagpahibalo sa taming sa Joint Task Force COVID. Sana, bago magpasko ay mangyari na ito. Unta, sa wala pa ang Pasko kini mahinabo. Ang mga lugar na ilalagay sa new normal status ay Ôyung mga wala nang ipinatutupad na community qua-rantine. Ang mga lugar nga ibutang sa bag-ong normal nga kahimtang mao ang wala nay gipatuman nga kwarantinas sa komunidad. Masaya ito kapag nagkataon. Makalipay kung mahitabo kini. Puwede na ang mga leisure activities sa lahat, pati na sa mga senior citizens kahit hindi kasama sa tinatawag na Authorized Persons Outside of Residence. Ang mga kalihokan sa paglingaw-lingaw pwede na sa tanan, lakip na ang mga tigulang bisan kung dili sila kauban sa ginatawag nga Awtorisadong Mga Tawo sa Gawas sa Puy-anan. Iyan ay para sumigla na ang na-comatose na industriya ng tourism na isa sa mga nagpapasok ng malaking kita sa kaban ng bayan. Kana aron molagsik usab ang na-comatose nga industriya sa turismo nga usa sa mga nagapasulod og dagkong kwarta sa kaban sa nasud. Huwag sana tayong maging kampante kapag nangyari ito. Dili kita magkompiyansa kung kini mahinabo. Ang pagbaka sa pandemya ay responsibilidad nating lahat: Taumbayan at gobyerno. Ang pagpakig-away sa pandemya responsibilidad natong tanan: ang mga tawo ug ang gobyerno. Kahit ipatupad ng gobyerno ang lahat ng batas para pangalagaan ang mamamayan laban sa salot, walang epekto ito kung wala tayong pakikiisa. Bisan kung gipatuman sa gobyerno ang tanan nga mga balaod aron mapanalipdan ang mga tawo batok sa salot, wala kini epekto kung wala kitay pakighiusa. Dapat ipagkaloob sa manggagawa ang 13th month pay sapagkat ito ang nakasaad sa batas. Kinahanglan hatagan ang trabahante sa 13th month pay tungod kay kini nasulat sa balaod. Hindi dapat ipagpaliban ang pagbibigay nito at dapat matanggap ng mga manggagawa bago ang Disyembre 24. Dili dapat kini ipadugay og hatag ug dapat madawat sa mga trabahante sa wala pay Disyembre 24. Maski ang Malacanang ay ganito rin ang posisyon sa 13th month pay. Bisan sa Malacanang ingon ani gihapon ang posisyon sa 13th month pay. Unang sinabi ng Deparment of Labor and Employment (DOLE) na pinag-aaralan nila ang proposal ng mga may-ari ng kompanya na ipagpaliban o i-exempt ang mga kompanyang distressed dahil sa COVID-19 sa kanilang kita sa pagbibigay ng 13th month pay sa kanilang mga manggagawa. Una nga gipahayag sa Department of Labor and Employment (DOLE) nga gitun-an nila ang sugyot sa mga tag-iya sa kompanya nga i-defer o i-exemply ang mga kompanya nga naguol tungod sa COVID-19 sa ilang kita pinaagi sa paghatag og13th month pay sa ilang mga trabahante. Maraming labor group ang umangal sa paha_yag ng DOLE. Daghang mga grupo sa pamuo ang niangal sa pahayag sa DOLE. Ayon sa kanila, hindi dapat ipagpa_liban ang pagbibigay ng 13th month pay sa mga manggagawa. Pinauyon sa ila, ang 13th month pay kinahanglan nga dili ipadugay og hatag sa mga trabahante. Lalabagin ng mga kompanya ang batas. Lapason sa mga kompanya ang balaod. Kamakalawa, may mga manggagawang nag-rally sa harap ng DOLE sa Intramuros at ipinanawagan ang pagbibigay ng 13th month pay. Kaniadtong miaging adlaw, ang pipila ka mga trabahante nagrali sa atubang sa DOLE sa Intramuros ug nanawagan alang sa 13th month pay. Hindi raw makatwiran kung magsasawalang kibo ang mga may-ari ng kompanya sa panawagang ipagkaloob ang 13th month. Giingon nga dili makatarunganon kung ang mga tag-iya sa kompanya magpakahilum sa panawagan nga ihatag ang ika-13 nga bulan. Hindi raw sila titigil hanggaÕt hindi pumapayag ang mga employer sa pinag-uutos ng batas ukol sa 13th month pay. Giingon nila nga dili sila mohunong hangtod nga mouyon ang mga employer sa balaod bahin sa 13th month pay. Kakalampagin daw nila ang Labor department ukol dito. Giingon nila nga uyogon nila ang departamento sa Labor alang niini. Ngayong sinabi na ng Malacanang at pati ng DOLE na dapat ipagkaloob ang 13th month pay, dapat namang sumunod ang mga kompanya. Karon nga giingon na sa Malacanang ug sa DOLE nga kinahanglan ihatag ang 13th month pay, kinahanglan nga motuman ang mga kompanya. BagamaÕt matindi ang lugi, kailangang gumawa sila ng paraan para maipagkaloob sa kanilang manggagawa ang 13th month pay. Bisan kung grabe ang kalugi, kinahanglan nila mangita og usa ka pamaaagi aron mahatagan ang ilang mga trabahante sa 13th month pay. Kung sa kabila nito ay hindi pa rin sumusunod ang mga kompanya, dapat ang DOLE na ang kumilos. Kung bisan pa niini ang mga kompanya dili gihapon motuman, kinahanglan nga molihok na ang DOLE. Sila na ang humikayat sa mga kompanya na ibigay ang 13th month pay. Sila na ang nag-agda sa mga kompanya nga ihatag na ang 13th month pay. Sinabi naman ng DOLE na bukas ang kanilang opisina para sa mga reklamo ng manggagawa ukol sa 13th month pay. Giingon sa DOLE nga abri ang ilang opisina alang sa mga reklamo sa mga trabahante bahin sa 13th month pay. Pag hindi raw nagbayad ang kompanya, ang legal remedy ay pumunta sa Supreme Court ang mga manggagawa. Kung ang kompanya dili magbayad, ang ligal nga solusyon mao ang pag-adto sa mga trabahante sa Korte Suprema. Mas maganda kung maipagkakaloob ng kompanya sa kanilang manggagawa ang 13th month pay. Mas maayo kung ang kompanya makahatag sa ilang mga trabahante sa 13th month pay. Dapat masunod kung ano ang nakasaad sa batas. Kinahanglan nga motuman sa kung unsa ang gipahayag sa balaod. Ang divorce ay hindi kinikilala sa Pilipinas. Ang diborsyo wala ginaila sa Pilipinas. Kahit nakakuha pa ng kasulatan ng divorce sa ibang bansa ang asawa na kalaunan ay naging mamamayan doon pero kasal siya sa isang Pilipino ay hindi awtomatikong magkakaroon ito ng bisa sa ating bansa. Bisan pa og nakakuha og kasulatan sa diborsyo sa laing nasud ang asawa nga kadugayan kay nahimong lungsoranon didto pero gikasal siya sa usa kaPilipino dili awtomatiko nga moepekto kini sa atong nasud. Dapat munang kilalanin ng mga korte sa Pilipinas ang nasabing kasulatan. Kinahanglan nga maila gyud sa mga korte sa Pilipinas ang nahisgutang dokumento. Kailangan ba ng hiwalay na petisyon? Kinahanglan ba nako og usa ka bulag nga petisyon? O kaya ay magagamit itong depensa sa ibang kaso laban sa kanya? O gamiton ba kini nga pagdepensa sa laing kaso batok kaniya? Ito ang mga isyung sasagutin sa kaso ni Dindo na kinasuhan ng bigamy. Ito ang mga isyung sasagutin sa kaso ni Dindo na kinasuhan ng bigamy. Kasal si Dindo kay Nida. Si Dindo naminyo kang Nida. Umalis si Nida papuntang Canada para doon magtrabaho bilang nurse. Migawas si Nida sa Canada aron magtrabaho isip usa ka nars. Habang nasa ibang bansa, nag-apply na si Nida para maging Canadian citizen at ito ay pinagbigyan. Samtang sa gawas sa nasud, nag-aplay si Nida aron mahimong usa ka lungsuranon sa Canada ug kini gipagbigyan. Matapos maging Canadian citizen ay nagsampa ng petisyon si Nida para sa divorce nila ni Dindo. Pagkahimong usa ka lungsuranon sa Canada, si Nida nagsumite og petisyon alang sa diborsyo gikan sa Dindo. Pagkatapos ng apat na taon ng pagsasama nila bilang mag-asawa ay pinagbigyan ng Supreme Court ng British Columbia ang petisyon ng divorce. Pagkahuman sa upat ka tuig nga kasal, gipagbigyan sa Korte Suprema sa British Columbia ang petisyon sa diborsyo. Lumipas pa ang limang taon ay nagbakasyon sa Pili_pinas si Nida at bumalik sa sariling bayan. Paglabay sa lima ka tuig, nagbakasyon si Nida sa Pilipinas ug ningbalik sa iyang sariling nasud. Habang naroroon ay hinimok siya ng biyenan at mga loloÕt lola na makipagbalikan kay Dindo dahil mahigpit na tutol ang matatanda sa divorce. Samtang naa didto, giawhag siya sa iyang ugangang lalaki ug mga lola ug lolo nga makig-uban balik kay Dindo tungod kay dili ganahan ang mga tigulang og diborsyo. Nakumbinse si Nida na bigyan ng pangalawang pagkakataon ang kasal nila ni Dindo. Kumbinsido si Nida nga hatagan kasal nila ni Dindo og ikaduhang higayon. Nagbunga pa ito ng anak na babae. Nagbunga pa kini og anak nga babae. Pero kahit anong pilit nina Dindo at Nida na isalba ang pagsasama ay nauwi rin sa wala ang lahat dahil muling umalis si Nida ng Pilipinas at bumalik sa Canada kung saan nagpakasal siya sa isang Canadian citizen. Pero bisan unsaon og pugos nila Dindo ugt Nida nga salbahon ang pag-uban nauli ra ang tanan sa wala tungod kay nihawa usab si Nida sa Pilipinas ug nibalik sa Canada kung asa nagpakasal siya sa usa ka lungsoranon sa Canada. Sa kabilang banda, nakilala ni Dindo si Delia at inamin niya sa babae na kasal siya kay Nida bagaman diniborsyo siya nito. Sa laing bahin, nahimamat ni Dindo si Delia ug giangkon niya sa babaye nga naminyo siya kang Nida pero gibulagan siya niini. Kahit inamin na kasal siya sa iba ay umusbong ang pagmamahalan sa dalawa. Bisan kung giangkon niya nga naminyo siya sa lain, niusbong ang gugma sa duha. Kinasal sila makalipas ang ilang buwan. Gikasal sila pila ka bulan ang nilabay. Nagsama sila sa iisang bahay at nagkaroon ng dalawang anak. Nagkuyog sila sa usa ka balay ug adunay duha ka mga anak. Pero nasira ang kanilang pagsasama nang bumalik si Nida sa Pilipinas at kinumbinse si Dindo na payagan siya na ikuha ng Canadian citizenship ang anak nilang babae. Apan naguba ang ilang panag-uban sa pagbalik ni Nida sa Pilipinas ug gikumbinser niya si Dindo nga tugutan siyang kuhaan og pagkalungsoranon sa Canada ang ilang anak nga babaye. Nang malaman kasi ni Delia ang pagtatagpo nina Dindo at Nida ay inakala nito na nagkabalikan na ang dalawa. Dihang nahibal-an ni Delia ang panagtagbo nila Dindo ug Nida, gihunahuna niya nga nibalik ang duha. Lumayas siya sa kanilang pamamahay at nagsampa ng kasong bigamy laban kay Dindo pagkatapos ng siyam na taon mula nang ikasal sila. Mibiya siya sa ilang balay ug gipasaka ang kaso nga bigamy batok kang Dindo siyam ka tuig pagkahuman sa ilang kasal. Sa paglilitis, kinuha lang ang deposition o testimonya ni Nida dahil pabalik na ang babae sa Canada. Sa husay, gikuha ra ang deposisyon o testimonya ni Nida tungod kay ang babaye mobalik sa Canada. Nagsumite ng mosyon ang prosekusyon na si Dindo na ang maghain ng ebidensiya tutal ay inamin naman niya ang pagpapakasal ng dalawang beses. Nagsumite og mosyon ang prosekusyon nga si Dindo na ang maghatag og ebidensiya tutal giangkon naman niya ang pagpaakasal sa ikaduhang higayon. Ang pangunahin niyang depensa ay ang divorce decree na nakuha ni Nida sa Canada. Ang una niyang depensa mao ang divorce decree nga nakuha ni Nida sa Canada. Sa kabilang banda, hindi na nag-abalang magsumite ng sariling ebidensiya ang prosekusyon at ang ginamit na lang na katibayan ay ang dalawang kasamiyento ng kasal (marriage contract) ni Dindo kay Delia at kay Nida. Sa pikas bahin, wala na magduha-duha sa pagsumite og sariling ebidensiya ang prosekusyon ug ang ginamit na lang nga ebidensya mao ang duha ka kasamiyento sa kasal (kontrata sa pagkasal) ni Dindo kay Delia ug kay Nida. Ginamit din na ebidensiya ng prosekusyon ang divorce decree ni Nida na inilabas pagkalipas ng 10 taon matapos magpakasal sina Dindo at Nida. Gigamit usab na ebidensiya sa prosekusyon ang divorce decree ni Nida nga gigawas pagkahuman sa 10 ka tuig human magpakasal nila Dindo ug Nida. Sumang-ayon ang Court of Appeals sa pasya. Ang Court of Appeals miuyon sa desisyon. Kahit rumaragasa pa ang COVID-19 sa bansa, kung anu-anong online na sugal ang sumulpot na tinatangkilik naman ng mga Pinoy na adik sa sugal. Bisan kung naglabi pa ang COVID-19 sa nasud, bisan unsang klase nga sugal sa online ang nigawas nga ginatagamtaman sa mga adik sa sugal nga Pilipino. Mayroong online sabong na ipinagbawal pa ng Inter-Agency Task Force (IATF) at sa ngayon ang kinagigiliwan naman ng mga sugarol na Pinoy ay ang tinatawag na Combat 1-38 na ang sentro ng operation nila ay sa Bula, Camarines Sur. Adunay online sabong nga gibawal pa unta sa Inter-Agency Task Force (IATF) ug sa karon ang ginakalingawan usab sa mga sugarol na Pinoy mao ang ginatawag nga Combat 1-38 nga ang sentro sa operasyon nila anaa sa Bula, Camarines Sur. Ang sistema ng Combat 1-38 ay parang jueteng din, at tulad ng online sabong, ang tayaan dito ay sa gadget din. Ang sistema sa Combat 1-38 kay mura og jueteng usab, ug sama sa online sabong, ang patdanan niini sa gadyet usab. Kaya lang kung sa jueteng ang numero lang ay 1-37 dito naman sa bagong laro ay 1-38 kaya mas mahirap itong tamaan dahil sa dagdag na isang numero. Mao lang kay kung sa jueteng ang numero lang kay 1-37 diri sa bag-ong dula kay 1-38 maong mas lisod kini maigo tungod sa dugang nga usa ka numero. Sinabi ng mga kosa ko na ang bangka ng Combat 1-38 ay sina Alyas Zaldy at Homer, di ba kosang Cris Sir? Giingon sa akoang mga kosa nga ang bangka sa Combat 1-38 mao sila Alyas Zaldy ug Homer, dili ba kosang Cris Sir? Ang tayaan ay nasa gadget, at gaya sa online sabong, ang mga cabo ay binibigyan ng tinatawag na load para masiguro na may pambayad ang mga taya ng parukyano nila. Ang tayaan anaa sa gadyet, ug sama sa online sabong, ang mga cabo kay ginahatagan og ginatawag nga load aron nga masiguro nga adunay pambayad ang mga taya sa parukyano nila. ÔIka nga parang bond ito. Ingon pa nila, mura kini og bond. Kapag nanalo ang mananaya, ang bayaran ay sa GCash o Paymaya kaya mahihirapan ang mga pulis na hulihin ito. Kung modaog ang sugarol, ang bayad ipaagi sa GCash o Paymaya busa maglisud ang mga pulis sa pagdakup niini. Hindi rin ito mamo-monitor dahil may sariling jueteng apps sina Zaldy at Homer kung saan ang mga cabo at mga parukyano lang ang binibigyan nito para mapanood ang bola ng winning comdination na tatlong beses din sa isang araw. Dili pud kini mabantayan tungod kay adunay kaugalingong jueteng apps sila Zaldy ug Homer kung diin ang mga cabo ug mga parukyano lang ang ginahatagan niini aron nga makita ang bola sa madaog nga kombinasyon nga ikatulo usab ka higayon sa usa ka aslaw. Ang tinatawag na draw court nitong Combat 1-38 ay nandito sa Metro Manila at alam Ôyan ni kosang Cris ng Quezon City. Ang ginatawag nga draw court niining Combat 1-38 kay naa dinhi sa Metro Manila ug kabalo si kosang Cris sa Quezon City ana. Kapag hindi nasawata ang Combat 1-38, ang tatamaan nito ay ang kubransa ng Small Town Lottery ng Everchance Gaming Corporation, na isa sa 61 STL areas na pinabuksan ni Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) General Manager Royina Garma kamakailan lang. Kung dili mapugngan ang Combat 1-38, ang maigo niini mao pagkahugno sa Small Town Lottery sa Everchance Gaming Corporation, nga usa sa 61 STL areas nga gipaabrihan ni Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) General Manager Royina Garma bag-o ra. Alam kaya ni Col. Roderico Roy Jr., provincial director ng PNP sa Camarines Sur ang operation ng Combat 1-38? Kabalo kaya si Col. Roderico Roy Jr., provincial director sa PNP sa Camarines Sur sa operasyon sa Combat 1-38? Dahil stay at home ang karamihan sa mga Pinoy sa ngayong panahon ng pandemya, may libangan na naman sila at Ôyan ay ang sugal na Combat 1-38, di ba mga kosa? Abangan! Tungod kay kadaghanan sa mga Pilipino nagpabilin sa balay sa niining panahon sa pandemya, adunay na usab sa ilahang kalingawan ug kana ang pagsugal sa Combat 1-38, dili ba mga kosa? Atangi! Sobrang dami ng shabu sa bansa. Daghan kaayo ang shabu sa nasud. Hindi maubos-ubos kahit araw-araw ay nagsasagawa ng buy-bust operation ang mga pulis at PDEA. Dili mahurot-hurot bisan og kada-adlaw adunay ginahimo nga operasyon nga buy-bust ang mga pulis ug PDEA. Kung bakit hindi maubos ang supply ng shabu ay isang malaking katanungan sa kasalukuyan. Kung nganong dili mahurot ang suplay sa shabu mao ang usa ka dakong pangutana sa kasamtangan. Lubhang nakapagtataka na kahit may pandemya, hindi masawata ang pagdagsa ng shabu. Makatingala gyud nga bisan og adunay pandemya, dili mahunon ang pagdagsa sa shabu. Kahit pa may checkpoint dahil sa lockdown, nakalulusot ang shabu. Bisan kung adunay checkpoint tungod sa lockdown, makalusot gihapon ang shabu. Mas naghigpit, mas lalong naging mabangis ang mga nagkakalat ng droga at bulto-bulto pa ang dinideliber na shabu. Mas naghugot, mas nigrabe ang mga nagakalat sa droga ug bulto-bulto pa ang ginadeliber nga shabu. Noong Miyerkules ng gabi, nakasamsam ang pulisya ng 30 kilo ng shabu na nagkakahalaga ng P200-milyon sa magkasunod na buy-bust operation sa Paranaque City at Taguig City. T Kaniadtong Miyerkules sa gabii, nasakmit sa pulisya ang 30 ka kilo nga shabu nga nagkantidad og P200-milyon sa serye sa mga buy-bust operation sa Paranaque City ug Taguig City. atlong lalaki na miyembro ng Golden Triangle Syndicate ang naaresto ng Drug Enforcement Group ng Philippine National Police (PNP-DEG). Tulo ka mga lalaki nga myembro sa Golden Triangle Syndicate ang gidakop sa Drug Enforcement Group sa Philippine National Police (PNP-DEG). Nakilala ang mga naarestong suspek na sina Ibrahim Omal at Abdul na pawang taga-Upper Bicutan, Taguig. Ang mga nadakpan nga mga suspetsado giila nga sila Ibrahim Omal ug Abdul nga pulos taga-Upper Bicutan, Taguig. Ayon sa PNP-DEG, ang Golden Triangle Syndicate ay nakabase sa China at ang sinusuplayan dito sa bansa ay mga kapwa Chinese at mga nasa New Bilibid Prisons sa Muntinlupa City. Pinauyon sa PNP-DEG, ang Golden Triangle Syndicate nakabase sa China ug ang mga tigsuplay niini sa nasud parehas nga mga Intsik ug anaa sa New Bilibid Prisons sa Muntinlupa City. Noong nakaraang taon, inamin mismo ni President Duterte na narito na sa bansa ang mga mala-laking sindikato ng droga. Kaniadtong miaging tuig, mismo si Presidente Duterte ang miangkon nga ang mga dagko nga sindikato sa droga naa na sa nasud. Kaya ang order niya ay shoot to kill sa mga miyembro ng sindikato. Mao nga ang iyang mando mao ang pagpusil aron mapatay ang mga myembro sa sindikato. Noong 2016 pa nagsimula ang kampanya ng pamahalaan laban sa droga subalit hindi pa rin matapos ang problema at lalo pang lumalala. Gisugdan ang kampanya sa gobyerno kontra droga kaniadtong 2016 apan ang problema wala pa gihapon mahuman ug nagkagrabe. Nakakapasok din sa bansa ang shabu sa pamamagitan ng pagdaan sa Bureau of Customs. Ang Shabu mahimo usab nga makasulod sa nasud pinaagi sa Bureau of Customs. Nakakalusot dahil sa pakikipagkutsaba sa mga korap na Customs officials at personnel. Makalusot tungod sa pakipagkuntsaba sa mga korap nga mga opisyales ug awtorisadong mga tao sa Customs . Mayroong inilalagay sa magnetic lifter at walang anumang nailabas sa bakuran ng Customs. Adunay ginabutang sa magnetikong tig-alsa ug walay bisan unsang nigawas sa tugkaran sa Customs. Ilang linggo na ang nakararaan, sinabi ni President Duterte na sirain na ang mga nakukumpiskang droga para hindi ma-recycle. Pila ka semana ang nakalabay, giingon ni Pangulong Duterte nga ang mga nakumpiskar nga droga gubaon aron dili kini mahimo nga magamit usab. Dapat noon pa ito ginawa para hindi na naibabalik pa sa kalye ang shabu para ibenta muli. Kini unta dapat ang gibuhat kaniadto aron dili mauli ang shabu sa kadalanan aron ibaligya usab. Ganunman, kahit ang utos ay sirain na ang droga, atasan pa rin ng Presidente ang PDEA na targetin ang big time drug syndicates sapagkat ang mga ito dahilan kung bakit patuloy ang drug problem sa bansa. Bisan pa, bisan sa mando nga gubaon ang droga, gimandoan gihapon sa Presidente ang PDEA nga iguon ang mga dagkong sindikato sa droga tungod kay sila ang hinungdan kung ngano nga nagpadayon ang problema sa droga sa nasud. Huwag lang maliliit na drug pushers ang hulihin. Dili lang kay ang mga gagmay nga drug pusher ang pangdakpon. Naayos na rin sa wakas ang gusot sa House of the Representatives matapos na magkaroon ng botohan at nailuklok nga sa puwesto si Rep. Lord Allan Velasco na bagong Speaker of the House. Nasulbad ra gyud ang gubot sa House of the Representatives pagkahuman sa gipatuman nga botohan ug nahimo si Rep. Lord Allan Velasco nga bagong Speaker of the House. Nawalis ang kapit tuko sa puwesto na si Rep. Alan Peter Cayetano sa kabila ng mga patutsada nito na ilegal umano ang pagkaluklok kay Velasco sa tronong ayaw niyang ibigay na nagresulta sa pagkasira ng palabra de honor. Hehehe! Napahawa ra gyud sa puwesto si Rep. Alan Peter Cayetano bisan pa sa iyahang mga patutsada nga iligal kuno ang pagkabutang kay Velasco sa trono nga dili siyang ganahan ihatag nga nagresulta sa pagkaguba sa pulong sa kadungganan. Hehehe! Subalit kung susuriin mas karapat-dapat lamang na mailuklok si Velasco dahil pinaboran siya ng may 240 kongresista. Apan kung tan-awon, angayan nga ibutang si Velasco tungod kay gipaboran siya sa hapit 240 nga mga kongresista. Di ba mga suki? Hindi rin umubra ang pa-tutsada ni Cayetano na nag-resign siya sa puwesto upang bigyang daan ang term sharing agreement nila ni Velasco sa harap ni President Rodrigo Duterte na 15/17 months. Dili ba mga suki? Wala usab nigana ang aligasyon ni Cayetano nga nibuhi siya sa puwesto aron mahatagan og dungog ang ang term sharing agreement nila ni Velasco sa atubangan ni President Rodrigo Duterte na 15/17 ka bulan. Sayang ang magandang political career ni Cayetano dahil nakudeta siya matapos na suspendehin niya ang session ng Kongreso sa kainitan ng deliberation ng 2021 national budget. Makaluluoy ang maayong karera sa politika ni Cayetano tungod kay siya usa ka nakudeta pagkahuman niya gisuspenso ang sesyon sa Kongreso sa kainit sa paglantugi sa 2021 nga nasudnon nga badyet. Iba talaga ang karisma ni Digong pagdating sa pagpapatakbo ng bansa, walang matigas na tinapay sa mainit na kape kung kaya ang gusot at pagkaantala ng budget na kailangan ngayong COVID-19 pandemic ay umusad nang mabilisan, hehehe! Lahi ra gyud ang karisma ni Digong pag-abot sa pagpadagan sa nasud, walay gahi nga pan sa init nga kape mao nga ang gubot ug pagkalangan sa badyet nga kinahanglan karong pandemya sa COVID-19 nga mopadayon og paspas, hehehe! Samantala, dismayado si Senador Grace Poe sa kakarampot na pondong inilaan sa pagpapatayo ng disability-friendly facilities para 1.4 milyong persons with disabilities (PWDs) sa panukalang 2021 national budget. Sa kasamtangan, dismayado si Senador Grace Poe sa gamay kaayo nga pondo nga gigahin alang sa pagpatindog og mga pasilidad nga angay sa mga adunay kakulangan nga 1.4 ka milyon nga mga taong adunay kakulangan (PWDs) sa sugyot sa 2021 nga badyet sa nasud. Sa pahayag, sinabi ni Poe, chairman ng Senate committee on public services na umabot lamang sa P560 mil_yon ang inilaan sa naturang pasilidad na kumakatawan sa 0.05 porsiyento ng kabuuang badyet sa impraestruktura. Sa balita, giingon ni Poe, chairman sa Senate committee sa pampubliko nga serbisyo nga niabot lamang sa P560 ka mil_yon ang inilaan sa giingong pasilidad nga nagarepresentar sa 0.05 nga porsiyento sa kinatibuk-ang badyet sa impraestruktura. Aabot sa P1.07 trilyon ang inilaan sa capital outlay sa ilalim ng National Expenditure Program para sa 2021. Moabot sa P1.07 ka trilyon ang gigahin sa paggawas sa kapital ubos sa National Expenditure Program alang sa 2021. Halos 1.4 million ang ating mga PWDs (persons with disabilities). Adunay hapit 1.4 milyon nga PWDs (mga tawo nga adunay mga kakulangan). Bakit halos walang laman ang salop para sa kanila? ayon kay Poe, gamit ang data mula sa Philippine Statistics Authority (PSA). Ngano nga ang salop hapit walaÕy sulod alang kanila? Sumala ni Poe, nga naggamit ang datos gikan sa Philippine Statistics Authority (PSA). Tinukoy pa ni Poe na kakaunting public building ang tumutupad sa batas para sa PWDs kaya nararapat lamang na dagdagan ang pondo upang makapagpatayo ng naturang pasilidad. Gipunting pa ni Poe nga pipila ka mga publikong bilding ang nagsunod sa balaod alang sa mga PWDs busa kinahanglan lang nga dugangan ang pondo aron matukod ang mao nga pasilidad. Hiniling din ni Poe sa pamahalaan na aktibong tugunan ang pangangailangan ng PWDs sa gitna ng pandemya ng coronavirus disease 2019 (COVID-19). Gihangyo usab ni Poe ang gobyerno nga aktibo nga mahatagan og panginahanglan ang mga PWD taliwala sa sakit nga coronavirus disease 2019 (COVID-19). The government should do more for PWDs than just placing signs for reserved seats. Ang gobyerno kinahanglan nga magbuhat og mas daghan pa alang sa mga PWD kaysa sa pagbutang lamang og mga karatula alang sa gitagana nga mga lingkuranan. Compliance should not be sticker-deep, giit ni Poe. Ang pagtuman kinahanglan dili lalim sa sticker, pugos ni Poe. Nakasaad sa Republic Act No. 7277 o ang Magna Carta for Disabled Persons na inaatasan ang pambansa at lokal na pamahalaan na maglaan ng kaukulang pondo para sa pagtatayo ng architectural at structural features para sa taong may kapansanan sa lahat ng gusali ng gobyerno at pasilidad. Giingon sa Republic Act No. 7277 o ang Magna Carta for Disables Persons nga ginamandoan ang nasyonal ug lokal nga gobyerno nga maggahin og angay nga pondo alang sa konstruksyon sa arkitektura ug istruktura nga dagway alang sa mga baldado sa tanan nga mga bilding ug pasilidad sa gobyerno. Terible ang epekto sa mga negosyo ng COVID-19. Grabe ang epekto sa COVID-19 sa mga negosyo. Kaya ngayon paparating ang Pasko, maraming kawani ang nalulungkot dahil wala raw kakayahan ang mga tanggapang pinapasukan nila na makapagbigay ng 13th month pay. Mao nga karon moabut na ang Pasko, daghang kawani ang naguol tungod kay ang mga opisina nga ilang gitrabahuhan dili kuno makahatag og 13th month pay. Kapag ganyan ang nangyari, baka ang mga mahihirap nating kababayan ay hindi makakayanang bumili kahit na kapirasong mumurahing keso para ipagdiwang ang dalawang importanteng okasyon: Pasko at Bagong Taon. Kung nahinabo kana, ang atong mga kabus nga kababayan mahimong dili makapalit bisan usa ka baratohon nga keso aron saulogon ang duha ka mga hinungdanon nga okasyon: Pasko ug Bag-ong Tuig. Totoo naman ito. Tinuod kini. Lubhang limitado pa rin ang galaw ng mga negosyo lalu na ang mga restaurant kaya kakati-ting lang marahil ang kanilang kinikita sa mga panahong ito. Ang paglihok sa mga negosyo limitado pa kaayo labi na ang mga restawran busa ang ilang kita tingali limitado kaayo sa kini nga mga oras. Kahit pa sabihing medyo niluwagan na ang dating mahigpit na restriksyon sa galaw ng tao at mga negosyo, matumal pa rin ang pagpasok na kinikita hanggaÕt hindi naibabalik ang dating normal na situwasyon. Bisan pa og giingon nga medyo gilu-agan na ang saunang hugot nga restriksyon sa lihok sa tawo ug mga negosyo, hinay gihapon ang pagsulod nga ginakita hangtod sa dili mabalik ang saunang normal nga situwasyon. Pumasok ka sa mga fast food resto at mapapansin mo na ang mga lamesang pangdalawahan ay isa ang puwedeng gumamit. Pag-adto sa mga restawran nga fast food ug mamatikdan nimo nga mahimong magamit ang mga lamesang pang-duha ka tawo nga usa ra ang pwedeng mogamit. Malaking kabawasan ito sa kinikita ng mga restaurants. Kini usa ka dako nga pagkunhod sa kita sa mga restawran. Sa katotohanan, marami nang mga fast food resto ang nagsara dahil halos wala nang pumapasok na customer para kumain. Sa tinuud, daghang mga fast food restawran ang nagsira tungod kay hapit walaÕy mga kustomer nga mosulod aron mokaon. Ganyan din naman ang nangyayari sa ibang mga negos_yo. Ingon ana usab ang nahinabo sa uban pang mga negosyo. Lahat ay apektado ng pandemyang dinaranas ng buong daigdig. Ang tanan naapektuhan sa pandemya nga nabati sa tibuok kalibutan. Sana ay mapagtibay ang mungkahi ni Albay Rep. Joey Salceda na nakapaloob sa isang aide memoire na isinumite sa Department of Labor and Employment. Unta nga mapalig-on ang sugyot ni Albay Rep. Joey Salceda nga nakasulod sa usa ka aide memoire nga gisumite sa Department of Labor and Employment. Ipinapanukala niya na bigyan ng pautang ang mga kompanya upang maski papaanoÕy maipagkaloob ang inaasahang 13th month pay o bonus ng mga manggagawa. Gisugyot niya nga hatagan og pautang ang mga kompanya aron nga maski unsaon adunay mahatag nga ginadahumang 13th month pay o bonus sa mga trabahante. Hindi nga naman makabubuti sa ekonomiya kung papayagan ng gobyerno na huwag magbigay ng 13th month pay ang mga kompanya sa mga manggagawa nito. Dili maayo alang sa ekonomiya kung tugotan sa gobyerno ang mga kompanya nga dili hatagan og 13th month pay ang mga trabahante niini. Magandang balita para sa mga kababayan kong adik sa sabong. Maayong balita alang sa akong mga katagilungsod nga naadik sa sabong. Pinayagan na ng Inter-Agency Task Force (IATF) na magbukas ang sabong subalit kailangang gaganapin lamang ito sa mga lisensiyadong cockpits para kumita naman ang gobyerno. Gitugotan na sa Inter-Agency Task Force (IATF) nga mag-abri ang sabong apan kinahanglan lang kini ipadayon sa mga lisensyado nga sabungan aron makakwarta ang gobyerno. Subalit iginiit nina Cabinet Sec. Karlo Nograles, IATF Co-chairperson at Defense Sec. Delfin Lorenzana, National Task Force chairperson, na puwede lang ang sabong sa areas na idineklarang modified general community quarantine (MGCQ) o kung saan mababa na ang mga Pinoy na may COVID. Apan giingon nila Cabinet Sec. Karlo Nograles, IATF Co-chairperson ug Defense Sec. Si Delfin Lorenzana, chairman sa National Task Force, nga mahimo lang ang sabong sa mga lugar nga gideklarar nga nabag-o nga kinatibuk-an nga quarantine sa komunidad (MGCQ) o kung diin ang mga Pilipino adunay gamay nga kaso sa COVID. Siyempre, ang tagubilin nina Nograles at Lorenzana na dapat mahigpit ang pagpa-implement ng health protocols tulad ng social distancing, at pagsuot ng facemask at face shield at iba pa. Siyempre, gimando nila Nograles ug Lorenzana nga dapat hugot ang pagpatuman sa mga health protocol sama sa pagpalayo sa daghang tawo, ug pagsul-ob sa facemask ug taming sa nawong ug uban pang kinahanglan gyud nga ipatuman. Kung sabagay, kasama itong health protocols sa mga suhestiyon ni FIGBA President Ricardo Palmares Jr. sa sulat nÕya sa IATF, di ba mga kosa? Kung sabagay, kauban kininng mga protokol sa kahimsog sa mga suhestiyon ni FIGBA Presidente Ricardo Palmares Jr. sa sulat niya sa IATF, dili ba mga kosa? Good luck sa mga kosa kong sabungero. Pagbantay na lang gyud alang sa akong mga higala nga sabungero. Sinabi naman nina Nograles at Lorenzana na maglalabas ng implementing guidelines si Interior Sec. Eduardo A–o para giyahan ang mga cockpit owners ng tamang alituntunin bago magsimula ang kanilang derby. Giingon usab nila Nograles ug Lorenzana nga maggawas og pagpatuman nga mga panudlo si Interior Sec. Eduardo A–o aron giyahan ang mga tag-iya og sabungan sa saktong tulumanunon bag-o magsugod ang ilahang derby. Binigyan din ng IATF ang local government units (LGUs) ng pa-ngunahing karapatan na magdesisyon kung ang cockpits o derby sa kanilang lugar ay bubuksan na. Gihatagan usab sa IATF ang mga local government unit (LGUs) sa batakang katungod sa paghukum kung ablihan ang mga sabungan o derby sa ilang lugar. Dapat lang magsaya ang mga sabungero at ang FIGBA ni Palmares sa desisyon na ito ng IATF dahil ilang nakaraang araw lang ay inanunsiyo ni Palace spokesman Harry Roque na bawal pa ang live at online sabong sa bansa sa panahon ng pandemya. Angay nga malipay ang mga sabungero ug ang FIGBA ni Palmares sa kini nga desisyon sa IATF tungod kay pila pa lang ka adlaw ang nakalabay, gipahibalo sa tigpamaba sa Palasyo nga si Harry Roque nga gidid-an gihapon ang live ug online nga sabong sa nasud sa panahon sa pandemiya. At dahil bumababa na ang bilang ng nadapuan ng sakit na COVID, binigyan na din ng basbas ng IATF ang sabong, hindi lang para kumita ang gobyerno, kundi pati na ang libo nilang empleyado at mga negosyanteng bilyones ang nalugi dahil sa lockdown. Ug tungod sa pagkunhod sa ihap sa mga nabiktima sa COVID, gipanalanginan usab sa IATF ang mga sabong, dili lamang aron makakwarta para sa gobyerno, kundi para usab sa libu-libo nga mga empleyado ug negosyante nga nawad-an og bilyon-bilyon tungod sa lockdown. Kaya lang may mahigpit na tagubilin ang IATF na bawal pa ang in person audience o mga miron, online o remote betting, at ang live broadcasting o telecasting ng derby o sabong. Mao nga ang IATF adunay higpit nga mga panudlo nga nagdili sa personal nga tigpaminaw o mga tumatan-aw, online o hilit nga pagpusta, ug live nga pagsibya o telecasting sa derby o sabong. Ang ibig bang sabihin ng IATF, BAWAL na ang online sabong? Ang ginapasabot ba sa IATF, BAWAL na ang online sabong? Dapat lang sigurong i-regulate ang operation ng online sabong para may pumasok naman sa kaban ng gobyerno ni President Digong at makatulong sa gastusin sa COVID. Tingali kinahanglan ra naton nga i-regulate ang operasyon sa online nga sabong aron adunay makasulod sa kaban sa gobyerno ni Presidente Digong ug makatabang sa gasto sa COVID. Tumpak! Abangan! Sakto gyud! Atangi! Magandang balita na ang local government units (LGUs) na ang bibili ng aning palay ng mga magsasaka sa pamamagitan ng LandBank of the Philippines. Ang maayong balita mao nga paliton sa mga local government unit (LGUs) ang humay nga ani sa mga mag-uuma pinaagi sa LandBank of the Philippines. Hindi na mahihirapan ang mga magsasaka sa paghahakot ng kanilang palay sapagkat ang LGUs na mismo ang pupunta sa mga magsasaka. Dili na malisuran ang mga mag-uuma sa paghakot sa ilahang humay tungod kay ang LGUs na mismo ang moadto sa mga mag-uuma. Inihayag ng LandBank kamakailan na inaprubahan na nila ang P4.3 bilyon na pautang sa LGUs para bilhin ang palay sa mga lokal na magsasaka. Bag-ohay lang gipahibalo sa LandBank nga ilang gi-aprubahan ang P4.3 bilyon nga pautang sa mga LGUs aron mapalit ang humay gikan sa mga lokal nga mag-uuma. Nasa ilalim ito ng PALAY ng Lalawigan program. Kini ilawom sa programa nga PALAY ng Lalawigan. Marami pa rin kasing magsasaka ang nagsisintemyento dahil sa mababang presyo ng palay na ka__nilang ibinibenta. Ingon kadaghan nga mga mag-uuma ang naguol pa sa ubos nga presyo sa humay nga ilang ginabaligya. Pagkaraan daw na gastusan nila nang malaki ang kanilang pananim na palay, nang anihin ito at ibenta ay sobrang baba ng presyo. Pagkahuman kuno og gastos nila og dako malaki ang ilahang pananom nga humay, sadihang gi-ani kini ug gibaligya kay sobra ka ubos ang presyo. Na_ibebenta lang nila ng P12 hanggang P15 ang kilo ng palay. Mahimo ra nila nga ibaligya kini sa P12 hangtod P15 matag kilo sa humay. Sa ganito kamurang presyo, luging-lugi sila at hindi pa masambot ang ginastos sa fertilizer, insecticides, binhi, sa pag-thresher at patubig. Sa ingon ka ubos nga presyo, lugi kaayo sila ug dili pa mabawi ang gigastos sa abono, pampawala sa insekto, similya, threshering ug irigasyon. Nagka_utang-utang na raw sila at nangangamba sila kung paano mababayaran ang mga ito. Utangan na kuno sila ug nangulba nga kung unsaon para mabayran kini. Akala nila ngayong anihan ay makababawi na sila pero malaking kabiguan dahil bagsak presyo ang kilo ng palay. Gihunahuna nila nga kini nga ani mahimo sila makabawi apan kini usa ka dakung kapakyasan tungod kay ang presyo sa usa ka kilo nga bugas niubos. Ang inaasahan nila ay P17 hanggang P19 nila maibebenta ang kilo ng palay pero nagkamali sila. Ang ginadahom nila nga mabaligya nila ang bugas sa presyo nga P17 hangtod sa P19 apan nasayup sila. Sobrang mura naman ng presyo na hindi na makatwiran para sa kanilang mga lokal na magsa_saka. Barato kaayo ang presyo nga dili na makatarunganon alang sa ilang lokal nga mga mag-uuma. Kung kailan daw panahon ng anihan na uma_asa sila na malaki ang kikitain ay saka naman bagsak ang presyo ng palay. Kung kanus-a oras na sa pag-ani nga gilauman nila nga daghan ang kita, unya ang presyo sa bugas miubos. Ayon sa report, ang pagbaba raw ng presyo ng palay ay may kaugnayan sa rice tarrification law kung saan malaya nang makapasok ang mga imported na bigas mula sa Thailand, Vietnam at China. Pinauyon sa report, ang giingon nga pagkunhod sa presyo sa bugas humay adunay kalabotan sa balaod sa tarrification sa bugas humay nga nagtugot sa pag-import sa mga naangkat nga bugas humay gikan sa Thailand, Vietnam ug China. Kung ganito ang problema, dapat suspendihin muna ang pagpasok ng imported na bigas sa panahon ng anihan para naman makinabang ang mga lokal na mag_sasaka. Kung kini ang hinungdan, ang pag-angkat sa mga import nga bugas sa panahon sa pag-ani kinahanglan nga suspindihon una alang sa kaayohan sa mga lokal nga mag-uuma. Sinabi kamakailan ni Agriculture Secretary William Dar na bibilhin daw ng National Food Autho_rity (NFA) ang aning palay ng mga magsasaka. Bag-ohay lang giingon ni Secretary Secretary William Dar nga paliton sa National Food Authority (NFA) ang bugas nga naani sa mga mag-uuma. Sasadyain na umano ng NFA sa kanayunan para bilhin ang mga aning palay sa halagang P19 bawat kilo. Giingon nga ang NFA tuyuon na nga moadto sa kabaryohan aron makapalit og ani sa humay sa kantidad nga P19 matag kilo. Sana totoo ang balak na ito ng NFA. Unta nga tinuod kini nga katuyoan sa NFA. Maganda ang programa ng Landbank para sa mga magsasaka. Ang programa sa Landbank maayo alang sa mga mag-uuma. Malaking tulong ito para makapag-produce pa ng palay ang mga magsasaka at hindi na aasa sa imported. Dako kini nga tabang alang sa mga mag-uuma nga makahimo og dugang nga bugas ug dili na magsalig sa mga gi-import. Nanonood ang mag-asawa ng Who Wants To Be A MillionaireÓ habang nasa kama. Ang magtiayon nagtan-aw sa "Who Wants To Be A MillionaireÓ samtang naa sa kama. Gusto mong mag-sex tayo? lambing ni mister. Gusto ba ka nga maghilawasay kita? kalumo ni mister. Ayoko, mabilis na sagot ni misis. Dili ko ganahan, dali nga tubag ni misis. Final answer mo na ba Ôyan? patuloy ni mister. Kana na ba ang imong katapusang tubag? Padayon ni mister. Oo, ni hindi tumingin si misis. Oo, ang asawa wala usab motan-aw. Final answer ko na Ôyan. Kana ang katapusan nako nga tubag. Kung ganÕun phone-a-friend ako! Kung kana imog tubag, motawag ko og higala sa telepono! At duÕn nagsimula ang away. Ug didto nagsugod ang away. Matagal nang kinukulit ni misis na ayusin ni mister ang lawn mower para maputulan ang damo sa garden. Ang asawa dugay nang nagyubit sa iyang bana aron ayuhon ang lawn mower aron maputlan na ang mga sagbot sa tanaman. Pero kung anu-ano ang inaasikaso ni mister: kutingting ng stereo, kotse, cell phone, at iba pa. Apan bisan kung unsa ang ginatiman ni mister: stereo, awto, cell phone, ug uban pa. Naisip ni misis na pagparam_daman nang matindi si mister. Nakahunahuna ang asawa nga pabition og pag-ayo ang bana. Kumuha siya ng gunting pambahay at sinimulang tabasin ang damo sa labas. Mikuha siya og gunting ug nagsugod sa pagputol sa mga sagbot sa gawas. Nakita siya ni mister. Nakita siya ni Mister. Pumasok ito sa loob, at paglabas iniabot sa misis ang lumang sipilyo. Nisulod siya, ug paggawas niya gihatagan niya og daan nga sipilyo sa ngipon ang iyang asawa. Kung tapos ka na diyan,aniya sa misis, isunod mo ang paglinis ng garahe! Kung nahuman na ka dinha, giingon niya sa iyang asawa, isunod ang paglimpiyo sa garahe! At duÕn nagsimula ang away. Ug didto nagsugod ang away. NuÕng malapit na ang kaarawan ni misis, nagparinig siya sa mister ng regalo: Gusto ko sana ng nakaka-0 to 150 sa tatlong segundo. Kaniadtong paduol na ang adlawng natawhan ni misis, nagpadungog siya sa iyang bana og regalo: Gusto unta nako nga maka-0 to 150 sa tulo ka segundo. Ibinili siya ni mister ng timbangan! Gipalitan siya ni Mister og timbangan! At duÕn nagsimula ang away. Ug didto nagsugod ang away. Pinipindot ni mister ang remote control nang magtanong si misis kung ano ang nasa telebisyon. Ginapindot ni mister ang remote control sukad nangutana si misis kung unsa ang naa telebisyon. Ani mister: Makapal na alikabok! Miingon si Mister: Baga nga abug! At duÕn nagsimula ang away. Ug didto nagsugod ang away. Malungkot nakahubad sa harap ng salamin sa banyo si misis: Hay naku matanda, mataba at kulubot na ko. Nasubo nga nag-atubang sa samin sa banyo si misis: O, tigulang, tambok ug kunot na ko. Purihin mo naman ako, please. Dayega pud ko bi, palihog. Sagot ni mister: Ang linaw ng mata mo! Tubag ni mister: Tin-aw kaayo ka og mata! At doon nagsimula. Ug didto nagsugod. May pakiusap ang Palasyo sa mga ekspertoÕt dalubhasa partikular sa isyu ng pandemya. Ang Palasyo nag-apelar sa mga nga piho sa isyu sa pandemiya. Huwag pangunahan ang gob_yerno sa pamamagitan ng paglalathala sa media ng kanilang mga rekomendasyon. Ayaw pagpanguna sa gobyerno pinaagi sa pagmantala sa ilang mga rekomendasyon sa media. Baka kasi sa sobrang galing, nakakalimutan na ang gob_yernong nakaupo ay inihalal ng mga tao. Basin man gud sa sobra nila ka hawod, nakalimtan na nila nga ang gob_yerno nga naglingkod mao ang mga gibutaran sa mga tawo. At baka nakakalimutan din nila na hindi lang sila ang magaling. Ug basin nga nakalimtan usab nila nga dili lang sila ang hawod. Na may mga dalubhasaÕt eksperto rin sa hanay ng gobyerno. Nga aduna may mga eksperto usab sa linya sa gobyerno. Kaya itong mga adelantadong eksperto kuno, sana alam nila ang salitang kurtesiya at respeto. Mao nga kining mga adelantadong eksperto kuno, hinaut nga mahibal-an nila ang pulong nga tabil ug respeto. Tayong mga nasa pribado, huwag naman sana tayong umasta na parang mga bastos at bida-bida. Kitang mga aduna sa pribado, hinaot nga dili kita moasta nga mura og mga bastos ug bida-bida. Puwede naman kasing pag-usapan sa media ang kanilang mga pananaw o punto de vista sa pamamagitan ng casual healthy discussion na maituturing na isang mala_yang pamamahayag. Puwede man gud istoryahan sa medya ang ilahang mga persepsyon o punto de vista pinaagi sa kaswal og himsog nga panaghisgutan nga mahimong ikonsiderar ingon usa ka independente nga pamantalaan. Linawin natin, magkaiba ang ibig sabihin ng paglalathala o publication, sa salitang pamamahayag sa pamamagitan ng diskusyon. Klarohon nato, lahi ang buot-pasabot sa pagmantala o publikasyon, sa pulong nga pamamahayag pinaagi sa diskusyon. Sa ganitong paraan, papasok ang mga dalubhasa ng pri_badong sektor para ipahayag ang kanilang mga kaalaman. Niining paagiha, ang mga eksperto sa pribadong sektor mosulod aron ipaambit ang ilang nahibal-an. Idagdag ko na pati kanilang mga karunungan kahit pa sabihing posibleng nakahanay sa nakaraang administrasyon o oposisyon. Idugang usab nako ang ilang kinaadman bisan kung giingon nga posible nga nakahanay sa miaging administrasyon o oposisyon. Ngayong panahon ng pandemya, understood naman na kapakanan ng mamamayan at publiko ang pinangangalagaan. Niining panahon sa pandemya, masabtan naman nga kaayohan sa katawhan ug puubliko ang ginaatiman. Kaya nga nandiyan ang Inter-Agency Task Force (IATF). Mao nga anaa ang Inter-Agency Task Force (IATF). Subalit may adelantadong eksperto kasi kuno sa pribadong sektor na gusto laging pangunahan ang ating gobyerno. Apan adunay mga adelantado nga eksperto sa pribadong sektor nga kanunay gusto nga mangulo sa atong gobyerno. Samantalang puwede namang silaÕy makipag-ugnayan at makipagtulungan sa pamahalaan kung talagang kapakanan ng taumbayan ang kanilang motibo. Samtang puwede man sila nga makikooperar sa gobyerno kung tinuod gyud nga kaayohan sa katawhan ang ilahang motibo. May nakikita akong isang pattern o tatak sa sitwasyong ito. Aduna koy makit-an nga usa ka sundanan o tatak niining sitwasyona. Estilong nakikita rin ng taumbayan sa mga adelantadong laging gustong umepal at laging nauuna sa media. Nakita usab sa mga tawo ang estilo sa mga adelantado nga eksperto nga kanunay gusto nga mosamok ug kanunay mag-una sa medya. Pamilyar ang mga the moves na ito kaya naman nag_lalaro sa aking isipan, hindi kaya may nagagamit dito o nagpapagamit? Pamilyar kining mga lihok mao nga nagadula kini sa akong huna-huna, dili ba kaha adunay nagagamit niini o nagapagamit? Dahil malapit na ang eleksyon? Tungod kay hapit na ang eleksyon? Hanggang ngayon, patuloy pa ang pag-monitor ng Department of Education (DepEd) sa mga mali sa ipinamahaging self-learning modules. Hangtod karon, kanunay gihapon ang pagbantay sa Department of Education (DepEd) sa mga mali sa gipanghatag nga self-learning nga mga modyul. Sa madaling salita, ngayon lang sila nagsasagawa ng proofreading sa modules. Sa dali ka istorya, karon lang sila nagahimo og abtik na pagbasa ug rebyu sa mga modyul. Inamin naman ito ng DepEd_ at sa kasalukuyan, umabot na sa 34 na mali ang kanilang nakita sa modules at itinatama na umano nila ang mga ito. Giangkon usab kini sa DepEd_ ug sa kasamtangan, niabot sa 34 ka mali ang ilahang nakita sa mga modyulug gitama kuno nila kini. Kapag naisaayos o naitama na ang mga mali sa modules, magpapaimprinta sila ng mga bago at saka ipapamahagi sa mga estudyante. Kung natarong ug natama na ang mga mali sa mga modyul, magpaimprinta sila og mga bag-o ug ipanghatag kini sa mga estudyante. Sinabi ni DepEd Undersecretary Diosdado San Antonio, kabilang sa mga nakita niyang mali sa mo_dules ay sa multiple choice, paggamit ng mga salita at mga imahe na na-overstretch. Giingon ni DepEd Undersecretary Diosdado San Antonio, lakip sa mga nakita niyang mali sa mga modyul ang sa multiple choice, paggamit og mga pulong ug mga hulagway nga nabinat og subra. Sinabi rin ni San Antonio na mag-iisyu sila ng erratum kaugnay sa mga pagkakamali sa materials. Giingon usab ni San Antonio na mag-isyu sila og erratum batok sa mga mali sa materyales. Tiniyak ni San Antonio na naka-monitor din sila sa errors ng modules na dinisenyo ng kanilang field units na ginamit lamang sa mga piling lugar. Gisiguro ni San Antonio na naka-monitor usab sila sa mga mali sa mga modyul nga gidisenyo sa ilahang field units nga gigamit ra sa mga piling lugar. Nasa proseso pa umano sila ng pagtukoy sa pinagmulan ng modules na may mali na maaaring ginagamit sa private schools. Aduna pa kuno sila sa proseso sa pagsubay sa gigikanan sa mga modyul nga adunay mali nga pwede nga ginagamit sa mga pribado nga eskwelahan. Iba-iba raw kasi ang may gawa ng modules. Lahi-lahi man gud ang nagahimo sa mga modyul. Ilan sa mga nireklamong mali ay ang tungkol sa math subject na mali ang solusyon. Pila sa mga gireklamong mali mao ang mahitungod sa math ka sabdyek nga mali ang solusyon. Marami ring reklamo sa mga maling spelling at hindi tamang gamit ng mga salita. Daghan usab ang reklamo sa mga mali nga spelling ug dili sakto nga paggamit sa mga pulong. Hindi umano nirebyu ng mga gumawa ang modules at basta na lang ipinamahagi. Wala kuno girebyu sa mga naghimo sa mga modyul ug basta na lang gipanghatag. Hindi rin umano dumaan sa proofreading. Wala usab kini miagi sa proofreading. Nararapat na matapos na ng DepEd ang mga pagtatama sa mga maling modules at kung maaari ay rebyuhin para wala nang makalusot. Dapat lang na mahuman na sa DepEd ang mga pagtama sa mga mali nga mga modyul ug kung pwede lang dapat rebyuhon aron nga walay makalusot. Hindi naman ubrang sabihin na biglaan ang pagkakagawa ng modules kaya may mga mali. Dili pud angay ignonnga pinakalit ang pagkahimo sa mga modyul nga adunay mga mali. Unang pagkakataon ngayon na isinailalim sa distance learning ang pag-aaral ng mga estudyante dahil sa pandemya. Unang higayon karon na ipailalom sa distance learning ang pag-eskwela sa mga estudyante tungod sa pandemya. Nararapat din namang maging maingat sa paggamit ng mga salita o pangalan ang mga gumagawa ng modules para hindi na maulit ang nangyari sa Zambales kung saan may modules na gumamit ng mga pangalang bastos. Dapat usab nga mag-amping sa paggamit og mga pulong o pangalan ang mga nagahimo sa mga modyul aron nga dili na mausab ang nahitabo sa Zambales kung diin adunay mga modyul nga migamit og mga pangalan nga bastos. Nasaan na ang sinabi ng DepEd na iimbestigahan ang pangyayari. Asa na ang giingon sa DepEd nga imbestigahan ang nahitabo? Nasaan na rin ang guro na gumawa ng mga pangalang bastos sa module? Asa usab ang maestra nga naghimo og mga pangalang bastos sa modyul? Nanlalamig na ba ang DepEd sa usaping ito? Namugnaw na ba ang DepEd sa niining istoryaha? Sana hindi pa. Unta wala pa. Imbes na maglatag ng dinurog na dolomite sa baybayin ng Manila Bay, dapat ginastusan na lang ang rehabili_tasyon ng mga bakawan o mangroves. Imbes na magkatag og pino nga dolomite sa baybay sa Manila Bay, dapat gigastuhan na lang ang rehabili_tasyon sa mga bakawan. Ito ang pahayag ng UP Institute of Biology sa kanilang nais na tumulong sa rehabilitasyon ng Manila Bay, pero sa pamamagitan ng agham at hindi pagpapaganda lamang. Kini ang pahayag sa UP Institute of Biology sa ilahang gusto nga tabangan sa rehabilitasyon sa Manila Bay, apan pinaagi sa aham ug dili sa pagpanindot lamang. Ang paglatag ng dolomite ay walang naitulong sa planong ayusin ang mga problema ng Manila Bay, ayon sa grupo. Ang pagkatag og dolomite walay natabang sa plano nga tarungon ang mga problema sa Manila Bay, sumala sa grupo. Hindi rin daw totoo na walang pangmatagalang masamang epekto ang paglatag ng dolomite sa kalikasan. Dili usab tinuod nga walay makadugay nga dautang epekto ang pagkatag og dolomite sa kinaiyahan. Siguradong hindi na makikinig ang DENR sa anumang grupo o tao na magbibigay ng pangontra o batikos sa nasabing dolomite beach. Sigurado nga dili na maminaw ang DENR sa bisan unsang grupo o tao nga maghatag og pangontra o batikos sa giingong dolomite nga baybayon. Ang mahalaga lamang sa kanila ay aprubado ni Pangulong Duterte ang proyekto. Ang importante lamang sa ilaha kay aprubado ni Presidente Duterte ang proyekto. Umaabot sa P389 milyon ang halaga ng proyekto kung saan dinurog na dolomite mula Cebu ang nilalatag sa Manila Bay. Niabot sa P389 ka milyon ang kantidad sa proyekto kung diin gipino ang gikan sa Cebu ang ginakatag sa Manila Bay. Pero ang huling balita noong nakaraang buwan, sinus_pende ni DENR Sec. Roy Cimatu ang dalawang kom_pan_yang nagmimina ng dolomite dahil sa umanoÕy peligro ng kanilang operasyon sa kalikasan partikular sa mga bahura. Pero ang ulahing balita kaniadtong niaging bulan, gisus_pende ni DENR Sec. Roy Cimatu ang duha ka kom_pan_ya nga nagamina og dolomite tungod kuno sa peligro sa ilahang operasyon sa kinaiyahan partikular sa mga bahura. Iimbestigahan daw muna ang mga alegasyon. Imbestigahan kuno usa ang mga alegasyon. Naunang naglabas din si Cebu Gov. Gwendolyn Garcia ng utos na ipatigil ang operasyon ng dalawang kompanya dahil hindi raw awtorisado ang mga ito. Nauna og paggawas usab ang Gobernador sa Cebu nga si Gwendolyn Garcia og mando nga ipahunong ang operasyon sa duha ka kompanya tungod kay dili kuno kini mga awtorisado. Sa kasalukuyang nagaganap na gulo sa liderato ng Mababang Kapulungan, ang pagpasa ng budget para sa darating na taon ang tila naaantala dahil hindi pa raw tapos ang mga deliberasyon. Sa kasamtangang panghitabo nga gubot sa liderato sa Ubos nga Kapulungan, ang pagpasa sa badyet alang sa umaabot nga tuig mura og malangan tungod kay wala pa kuno nahuman ang mga deliberasyon. Kasama sa budget na iyan ang malaking pondo para laban kontra COVID-19 at lahat ng may kaugnayan dito. Kauban anang badyet ang dako nga pondo alang sa kontra sa COVID-19 ug tanan nga lakip niini. Kaya minamadali na ni Duterte mismo ang Kamara para ipasa. Mao nga ginapadali na ni Duterte mismo ang Kamara aron ipasa. Mahirap namang intindihin na magsasalita ang Palasyo na kailangan nang ipasa ang bagong budget para magamit ang nakalaang budget panlaban sa pandemya, kung may ginastos nga na milyun-milyon para sa pagpapaganda lamang ng baybayin ng Manila Bay. Lisod usab sabton nga mag istorya ang Palasyo nga kailangan na nga ipasa ang bag-ong badyet aron magamit ang gigahin nga badyet alang sa pakigkontra sa pandemya, kung aduna may gigastos na nga milyun-milyon para sa pagpanindot ra sa baybay sa Manila Bay. Maganda nga ang malalakaran mo, pero ano naman ang amoy ng Manila Bay? Nindot ang imuhang malakawan, apan unsa pud ang baho sa Manila Bay? Kung puti nga ang buhangin diyan, handa ka na bang lumangoy? Kung puti gyud ang buhangin diha, andam na ba kang molangoy? Mahirap talagang intindihin ang prayoridad. Lisod gyud sabton ang prayoridad. Marami ang hindi nakaaalam na ang simpleng pagpisa o pagtiris ng tagihawat (pimples) sa mukha lalo na sa bandang ilong ay maaaring maging sanhi ng pagkamatay ng isang tao. Daghan ang wala mahibalo nga ang yano nga pagbuto sa mga bugas sa nawong, labi na sa ilong, mahimong hinungdan sa pagkamatay sa usa ka tawo. Bihira lang itong mangyari pero posible pa rin. Talagsa ra kini mahitabo apan posible gihapon kini. Ang artikulo ko ngayon ay base sa research ni Ourlad Tantengco at mga dalubhasang dermatologists. Ang akong artikulo karon gibase sa panukiduki sa Ourlad Tantengco ug mga eksperto nga dermatologist. Madalas na nakararanas ng paglabas ng pimples ang mga teenager at kadalasang pinuproblema kung paano ito mawawala. Usahay nga makasinati og paggawas sa mga bugas ang mga kabatan-onan ug usahay kining ginakabalak-an kung unsaon pagpawala. Isang masamang kaugalian ang pagtiris ng mga pimples_ lalo na kung mayroon na itong mga nana. Dili maayo nga batasan ang pagbuto sa mga bugas labi na kung aduna kini mga nana. Ayon sa dermatologists, dapat itong iwasan lalo na kung marumi ang mga kamay kapag hinawakan ang pimples. Pinauyon sa mga dermatologist, kinahanglan kining likayan labi na kung hugaw ang mga kamut kung maghikap sa mga bugas. Hindi lang mag-iiwan ng peklat ang mga pinipisang mga pimples, maaari rin itong pagmulan ng impeksiyon na maaaring kumalat sa dugo papunta sa utak. Dili ra magbilin og mga peklat ang mga ginapisa nga mga bugas, pwede usab kini nga moresulta sa impeksiyon nga pwede nga mokalat sa dugo paadto sa utok. Dahil ang ilong ay nasa danger triangle, posibleng makapunta ang mikrobyo sa iyong utak at magdulot ng impeksyon doon. Tungod kay ang ilong naa sa peligro nga trianggulo, posible nga makasulod ang mga kagaw sa imong utok ug mahimong hinungdan sa impeksyon. Kapag marumi ang iyong kamay at pinisa ang pimples_, maaaring pumasok ang mikrobyo mula sa iyong kamay at dahil ang ugat sa mukha ay dumidiretso sa utak, ma_aaring magdulot ng impeksyon sa utak. Kung hugaw ang imong kamot ug gibuto nimo ang mga bugas_, pwedeng makasulod ang mikrobyo gikan sa imong kamot tungod kay ang ugat sa nawong nagadiretso sa utok, pwede nga mahimo kining hinungdan sa impeksyon sa utok. Kapag hindi ito naagapan, maaaring makaranas ng pamamanhid ng katawan, pagkawala ng paningin at pag_kamatay. Kung pasagdan lang kini ug dili matambalan, pwedeng makasinati og pagkamanhid, pagkawala sa panan-aw ug kamatayon. Kadalasang makararanas ng sobrang sakit ng ulo, mataas na lagnat, pamamanhid ng mukha at labis na pag_kapagod. Kasagaran makasinati og sakit sa ulo, taas nga hilanat, pagkamanhid sa nawong ug grabeng kakapoy. Kapag nakaranas ng mga ito matapos tirisin o putukin ang pimples sa mukha lalo na sa bandang ilong at itaas na labi, kumunsulta agad sa doktor. Kung nakasinati ka niini pagkahuman og buto sa mga bugas sa nawong, labi na sa ilong ug taas sa ngabil, magpakonsulta dayon sa doktor. Muli, alalahanin na huwag tirisin ang pimples at hayaan_ itong gumaling. Usab, hinumdumi nga ayaw butoha ang mga bugas ug pasagdi kini nga maayo. Ang balakubak ay isang kondisyon sa anit na may kasamang sobrang pangangati at pagkatuklap ng balat. Ang kaspa usa ka kondisyon sa panit sa bagulbagol nga adunay grabe nga kakatol ug pagkatuklap sa panit. Ito ay hindi naman nakahahawa at hindi seryosong sakit, ngunit ang pagkakaroon ng balakubak ay nakababahala sa iba. Dili kini makatakod ug dili kini usa ka seryosong sakit, apan kung aduna kay kaspa, mabahala ang ubann tawo. Mag-shampoo ng regular. Pag-shampoo matag-adlaw. Gumamit ng mild shampoo o non-medicated shampoo. Paggamit og dili isog nga shampoo o non-medicated shampoo. Dahan-dahan itong imasahe sa anit para matanggal ang mga natuklap na balat. Hinayhinay nga imasahe kini sa panit sa bagulbagol aron makuha ang natalukap nga panit. Banlawan itong mabuti. Maayo nga hugasan kini. Gumamit ng medicated shampoo kung malala ang kaso ng balakubak. Paggamit og tambal nga shampoo kung aduna kay grabe nga kaso sa kaspa. Hanapin ang shampoo na naglalaman ng zinc pyrithione, salicylic acid, coal tar o selenium sulfide. Pagpangita og usa ka shampoo nga adunay sulud nga zinc pyrithione, salicylic acid, karbon nga alkitran o selenium sulfide. Ang medicated shampoo na Nizoral 1% ay nakapupuksa ng balakubak sanhi ng fungi na naninirahan sa anit. Ang tambal nga shampoo nga Nizoral nga 1% makatangtang sa kaspa nga gipahinabo sa mga fungus nga nagpuyo sa panit sa bagulbagol. Ang shampoo na ito ay mabibili sa botika over-the-counter o minsan kailangan pa nito ng reseta. Kini nga shampoo mapalit sa botika over-the-counter o usahay kinahanglan pa kining ireseta. Itigil ang paggamit ng mga styling products. Hunonga ang paggamit og mga produktong pang-estilo. Ang hair sprays, styling gels, mousses at hair waxes ay nagiging dahilan para maging malangis o oily ang buhok at anit. Ang mga spray sa buhok, pang-estilong mga gel, mga mousse ug mga wax para sa buhok mao ang mahimong hinungdan sa pagkalana o pagkadanlog sa buhok ug bagul-bagol. Kumain ng masusustansyang pagkain. Kaon og mga masustansya nga pagkaon. Kumain ng mga pagkain na nagbibigay ng sapat na Zinc at B Vitamins na makatutulong maiwasan ang balakubak. Kaon og mga pagkaon nga nagahatag og igo nga Zinc ug B nga mga Bitamina nga makatabang nga malikayan ang kaspa. Subukang gumamit ng tea tree oil. Sulayi og gamit og lana sa punoan sa tsa. Ang herbal na ito ay nakatutulong mabawasan ang balakubak. Ang kini nga tanum makatabang sa pagminus sa kaspa. Ang langis ng tea tree oil ay nakukuha sa dahon at ito ay ginagamit na antiseptic, antibiotic, at antifungal. Ang lana sa punoan sa tsa makuha sa dahon niini ug kini maoy ginagamit na antiseptic, antibiotic, at antifungal. Kung ang balakubak ay lumala o ang anit ay nagkaroon ng iritasyon o sobrang pangangati, kumunsulta sa iyong doktor. Kung ang kaspa mograbe o ang bagulbagol adunay iritasyon o sobra nga pagpangatoli, pagkunsulta sa imong doktor. Nagpakita ng statesmanship ang dating Speaker ng Kamara de Representante na si Alan Peter Cayetano nang kusang maghain ng irrevocable resignation upang makaupo bilang Speaker si Lord Allan Velasco alinsunod sa kanilang term sharing agreement. Nagpakita og pagka-estado ang karaang Tig-pamaba sa Kamara de Representante nga si Alan Peter Cayetano sukad nga bulontaryong nagpasaka og irrevocable resignation aron nga makalingkod isip usa ka Tig-pamaba si Lord Allan Velasco pinasubay gikan sa ilahang term sharing agreement. Anang iba, bakit nga_yon lang? Ang uban nag-ingon, ngano karon ra? Well, wika nga, better late than never. Mao na, giingon na, labi ka maayo og naulahi kaysa wala. Pinasalamatan ni Cayetano si Pangulong Duterte sa pagkakataon na makapagsilbi bilang Speaker of the House sa kanyang facebook live noong Martes. Gipasalamatan ni Cayetano si Presidente Duterte sa higayon nga magserbisyo isip Speaker of the House sa iyang facebook live kaniadtong Martes. Nagpasalamat_ din siya sa kanyang mga supporters lalo na sa mga Kon_gre_sistang kasapi ng National Unity Party, Nacionalista Party at mga natirang supporters sa Lakas NUCD, party_list groups at iba pang partido. Nagpasalamat_ usab siya sa iyahang mga taga-suporta labi na sa mga Kon_gre_sista nga lakip sa National Unity Party, Nacionalista Party ug mga nabiling taga-suporta sa Lakas NUCD, party_list groups ug uban pang partido. Ano man ang rason niya nung una sa kanyang pagmamatigas, naisip niya sa dakong huli na kapag nagtagal ang hidwaan niya kay Velasco, mababalam ang pagpapasa kinakailangang 2021 national budget. Kung unsa man ang rason niya kaniadto una ang iyahang pagpagahi-gahi, nahunahunaan niya sa ulahi nga kung nagdugay ang panagbangi niya kang Velasco, malangay ang pagpapasa sa ginakinahanglan nga badyet pang-nasyonal sa 2021. Ayaw na ni Cayetano na magkagulo at may masaktan pang kongre_sista. Dili na gusto si Cayetano nga magkagubot ug aduna pay masakitan nga kongre_sista. Hinayaan na ni Cayetano na makapasok sa plenaryo ng kamara ang mga tropa ni Velasco. Gipasagdaan na ni Cayetano nga makasulod sa plenaryo sa kamara ang mga tropa ni Velasco. Pero ang tanong, bakit sila gumamit ng dahas? Pero ang pangutana, nganong nigamit sila og dahas? Giniba nila ang pintuan ng plenaryo sa ikalawang palapag ng session hall gallery. Giguba nila ang purtahan sa plenaryo sa ikaduha nga andana sa session hall gallery. Anyway, nangyari na ang Ôdi dapat mangyari kaya, palampasin na lang. Bisan pa, nahuman na ang dili dapat mahitabo, palampuson na lang. Nag-sorry si Cayetano kay Digong kung nagkamali siya ng pag-intindi na siya ang dapat humawak sa 2021 budget hanggang ito ay maipasa. Nangayo na og pasaylo si Cayetano kang Digong kung namali siya og pagsabot nga siya ang dapat maggunit sa 2021 budyet hangtod sa kini mapasa. Sabi pa nga ni Caye_tano, ang kamara ay isang institusyon na hindi dapat bina_bastos. Giingon pa ni Cayetano nga ang kamara usa ka institusyon nga dili angay bastuson. Aniya, puwedeng mapalitan ang mga lider ng kamara ngunit hindi dapat hayaang masira ang kredibilidad nito. Giingon niya nga puwedeng mailisdan ang mga lider sa kamara apan dili dapat pasagdan nga maguba ang kredibilidad niini. Hindi mababalewala ng taong bayan ang 15 buwan na speakership ni Cayetano. Dili masalikway sa mga tawo ang 15 ka bulan nga pagpamulong ni Cayetano. Sa kauna-unahang pagkakataon ay naitala ng kamara at ng isang Speaker of the House ang pinakamataas na trust at approval rating dahil sa magandang performance nito. Sa unang higayon ang kamara ug usa ka Speaker sa Kamara nagtala sa labing kataas nga rating sa pagsalig ug pag-uyon tungod sa maayong binuhatan niini. Sabi nga ni Senador Ralph Recto, maiksi lang pagiging speaker ni Cayetano pero spectacular ang naging performance nito. Giingon ni Senador Ralph Recto nga kadali ra kaayo nahimong tig-pamaba si Cayetano apan nindot kaayo ang iyang gihimo. Welcome na welcome din aniya ang dating speaker na bumalik sa smaller but smarter house. Giingon usab niya nga ang kanhing mamumulong maabiabihon nga makabalik sa mas gamay apan labi ka maalam nga balay. Posibleng maramdaman ang La Ni–a sa susunod na buwan at tatagal hanggang Marso 2021, ito ang sinabi ng Philippine Atmospheric Geophy_sical and Astronomical Services Administration (PAGASA) kamakalawa. Posible nga mabati ang La Ni–a sa sunod bulan ug molungtad hangtod Marso 2021, sulti sa Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA) sa miaging adlaw. Mararamdaman umano ang La Ni–a sa unang linggo ng Nobyembre. Ang La Ni–a mabati sa unang semana sa Nobyembre. Ang La Ni–a ay isang phenomenon na mahaba ng panahon ng tag-ulan. Ang La Ni–a usa ka taas nga panahon sa pag-ulan. Lumalamig ang tempera_tura ng silangang bahagi ng Pacific Ocean na nagi_ging dahilan para mabuo ang mas maraming bagyo na magdudulot ng mga pag-ulan. Ang temperatura sa silangang bahin sa Kadagatang Pasipiko nag-anam og katugnaw, mao nga daghang mga bagyo ang mahimong hinungdan sa mga pag-ulan. Kamakalawa, umulan nang malakas sa maraming_ bahagi ng Luzon kasama ang Metro Manila dahil sa isang low pressure area. Sa miaging adlaw, niulan og kusog sa daghang parte sa Luzon lakip na ang Metro Manila tungod sa usa ka low pressure area. Bumaha sa maraming lugar at maraming sasakyan ang nalubog sa baha. Nibaha sa daghang lugar ug daghang sakyanan ang nalubog sa baha. Maraming nasorpresang motorista at huli na para umatras kaya sinuong ang baha na hanggang baywang. Daghang motorista ang nasorpresa ug ulahi na aron moatras mao nga gisulong nila ang baha nga hangtod sa buhok. Maraming sasakyan ang itinulak na lamang para maka_alis sa perwisyong baha. Daghang mga sakyanan ang giduso aron makahawa sa perwisyo nga baha. Kahit walang La Ni–a, problema ang baha sa Metro Manila. Bisan kung wala ang La Ni–a, problema ang mga pagbaha sa Metro Manila. Pinalulubha ito ng mga baradong drainage. Ginapasamot kini sa mga barado nga kanal. Pawang mga basura ang nasa drainage kaya walang madaluyan ang tubig. Halos mga basura ang nasa kanal mao nga walay maagasan ang tubig. Taun-taon sa panahon ng tag-ulan ay ganito ang senaryo sa Metro Manila at mga kalapit probinsiya. Matag tuig sa panahon sa ting-ulan, kini ang sitwasyon sa Metro Manila ug mga silingan nga probinsya. Walang katapusang problema sa baha ang pinapasan ng mamamayan na hindi nila alam kung kailan matatapos. Walay kahumanan nga problema sa pagbaha ang ginaalsa sa katawhan nga wala sila kabalo kung kanus-a mahuman. Hindi pa La Ni–a pero ganito na kalubha ang nararanasang ulan at pagbaha, paano pa kung narito na. Dili pa La Ni–a apan ingon niini na kagrabe ang ulan ug pagbaha, unsa na lang kung moabot na. Baka maulit ang nangyari noong 2009 na nanalasa ang Bagyong Ondoy na ang buong Metro Manila ay nalubog sa baha. Basin mausab ang nahitabo kaniadtong 2009 nga nanalasa ang Bagyong Ondoy nga ang tibuok Metro Manila nalubog sa baha. Maraming residente ang nasorpresa nang pumasok sa kanilang bahay ang baha at umabot hanggang ikalawang palapag ang tubig. Daghang residente ang nasorpresa sa pagsulod sa baha sa ilahang balay ug niabot hangtod sa ikaduhang andana ang tubig. Nagmistulang mga daga ang residente na nag-akya_tan sa bubong ng kanilang mga bahay para makaligtas. Ang mga residente nahimo og sama sa mga ilaga nga mingkayab sa atop sa ilang mga balay aron mabuhi. Ngayon pa lang maghanda na sa pagtama ng La Ni–a. Karon pa lang pag-andam na sa pag-igo sa La Ni–a. Ang mga nakatira sa ilalim ng tulay, pampang ng ilog at mga estero ay alisin na para maiwasan ang kapahamakan. Ang mga nagpuyo sa ilawom sa mga taytayan, tampi sa sapa ug mga estero kuhaon aron malikayan ang katalagman. Ganundin ang mga nasa paanan ng bundok para makaiwas sa landslide. Ingon usab niana ang mga sa tiilan sa bukid aron malikayan ang pagdahili sa yuta. Paghandaan at pagplanuhan ang pagdating ng La Ni–a. Pag-andam ug pagplano sa pag-abut sa La Ni–a. Mas mahirap na kung kailan bumubuhos ang ulan at rumaragasa na ang baha ay saka lamang kikilos. Mas lisod na kung kanus-a nibuhos ang ulan ug nigrabe ang baha didto pa ka molihok. Marami nang aral na natutuhan sa mga nakaraang kalamidad. Daghan na nga leskyon ang natun-an sa mga miaging katalagman. Lumabas sa pag-aaral ng Commission on Human Rights at Australian National University kamakailan na karamihan daw sa mga Pilipino ay sang-ayon sa death penalty. Migawas sa pag-tuon bag-o ra sa Commission on Human Rights ug Australian National University nga kadaghanan kuno sa mga Pilipino uyon sa silot nga kamatayon. Maraming Pinoy daw ang gustong ibalik ang parusang bitay sa mga gumagawa ng karumal-dumal na krimen. Giingon nga daghang mga Pilipino ang gusto nga ibalik ang silot nga kamatayon sa mga nakahimo og ngilngig nga krimen. Subalit may isang university professor ang agad na sinopla ang sinasabi ni Juan dela Cruz. Apan adunay propesor sa usa ka unibersidad nga kalit na giinsulto ang giingon ni Juan dela Cruz. Aniya, emotion ang pinaiiral ng mga sumang-ayon at hindi knowledge. Ingon pa niya, emoyon ang ginapairal sa mga uyon ug dili kaalam. Ang ibig sabihin ni Prof, karamihan daw sa mga Pinoy na naniniwala sa death penalty ay hindi nag-iisip. Gipasabut ni Prof nga kadaghanan sa mga Pilipino nga nagtuo sa silot nga kamatayon wala maghunahuna. Kulang na lang sabihin ay salat sa kaalaman ang puma_pabor dahil emosyon ang pinaiiral, kulang sa discernment. Kulang na lang isulti nga nga kulang sa kaalam ang nagapabor tungod kay emosyon ang ginapairal, kulang sa pagpanabut. Dito sa espasyo ko, bibigyan ko ng konting timpla ang iyong mapait na pananalita na nag-iwan nang masamang panlasa sa marunong ding mag-isip na tulad ko. Dinhi sa akoang espasyo, tagaan nako og gamay nga timpla ang imuha pait nga pagpanulti nga nagbilin og ngil-ad nga lasa sa hawod pud maghunahuna sama nako. ÔYung mga kontra sa death penalty, ang masasabi ko lang ay highly tolerant sa mga gumagawa ng krimen na wala nang pagbabago. Ang mga kontra sa silot nga kamatayon, ang masulti ra nako mao nga mapailubon kaayo sila sa mga naghimo og krimen nga wala nay pagbag-o. Puwede ring sabihing dismissive dahil sa pananaw nila, ang mga kriminal na gumawa ng karumal-dumal na krimen ay kailangang intindihin at bigyan ng pagka_kataon. Mahimo usab kini isulti nga mapahawa tungod kay sa ilang panan-aw, ang mga kriminal nga nakahimog mga mangil-ad nga krimen kinahanglan nga masabtan ug hatagan higayon. Pambabalewala sa totoong kalagayan ng komunidad na parang sa kanila ay kabahagi ng lipunan ang mga masa_samang loob. Wala panumbalinga ang tinuud nga kahimtang sa komunidad nga para sa ilaha ingon bahin sa katilingban ang mga dautang tawo. Kung may mamamatay tao, may ma_mamatay, kung may kriminal, eh Ôdi may mabibiktima. Kung adunay mamamatay tao, adunay mamatay, kung adunay kriminal, aduna puy mabiktima. Hindi lang naman kasi ikaw at mga kauri mo sa aka_demya na kumukontra sa death penalty ang may karapatan sa kaalaman. Dili lang man gud kuno ikaw ug ang imong mga kauri sa aka_demya ang nagakontra sa silot nga kamatayon ang adunay karapatan sa kaalam. Maling-mali ang mga nagsasabing emosyon ang mas higit naging batayan at hindi kaalaman ang pinaiiral ng mga pabor sa death penalty. Kadtong nag-ingon nga ang mga emosyon nahimo nga labi nga sukaranan ug nga ang mga pabor sa silot nga kamatayon wala mahibalo. Huwag mag-alala dahil matatapos din ang pandem_yang kinakaharap natin na nagparalisa sa kabuhayan. Ayaw kabalaka tungod kay ang pandemiya nga atong gina atubang nga makapaparalisar sa ekonomiya matapos usab. Pero kasunod niyan, higit nating kakailanganin ang ener_hiya sa pagbabangon ng ekonomiya. Apan pagkahuman niini, magkinahanglan kita dugang nga kusog aron mabuhi ang ekonomiya. Bago pa nana_lasa ang COVID pandemic, kritikal na ang kakulangan ng ener_hiya. Usa miatake ang pandemya sa COVID, kritikal na ang kakulangan sa ener_hiya. Mangangailangan tayo ng maasahan at sapat na supply ng kuryente sa mga darating na panahon para iba_ngon ang nalugmok na ekonomiya. Manginahanglan kita og masaligan ug sakto nga supply sa kuryente sa mga moabot na panahon aron ibangon ang nalugmok nga ekonomiya. Kailangang makapag-supply ng sapat na enerhiya ang energy sector para sa milyun-milyong kabahayan, industriya at negosyo kapag nagbalik tayo sa normal. Kinahanglan nga makasuplay og sakto nga enerhiya ang sektor sa enerhiya alang sa milyun-milyon nga kabalayan, industriya ug negosyo kung mobalik na kita sa normal. Ang karbon o coal ay episyenteng mapagkukunan ng elek_tri_sidad. Ang karbon o coal usa ka episyenteng makuhaan og elek_tri_sidad. Kaso, may mga grupong tutol dito. Kaso, adunay mga grupo nga supak niini. Kaya tuloy napi__pilitan ang mga kompanya ng kuryente at kooperatiba na bumili ng mahal na liquified natural gas (LNG) para hindi tayo kapusin ng elektrisidad. Mao nga napugos ang mga kompaniya sa kuryente ug kooperatiba nga mopalit og mahal nga liquified natural gas (LNG) aron dili mahutdan og kuryente. Sa prangkisa ng mga power distributors gaya ng Meralco, obligado silang magbigay ng murang kuryente. Sa prangkisa sa mga power distributors sama sa Meralco, obligado sila nga maghatag og barato nga elektrisidad. Iyan ang dahilan kaya dapat tuluy-tuloy ang pagtatayo ng mga episyente at makabagong planta. Mao kana ang hinungdan kung ngano nga kinahanglan isunod-sunod ang pagtukod og mga episyente ug bag-ong planta. Ayon kay Alfonso Cusi, kalihim ng Department of Energy, ang technology neutral approach ang mabisang paraan para tugunan ang lumalaking demand sa energy. Pinauyon kay Alfonso Cusi, kalihim sa Department of Energy, ang pamaagi nga neyutral sa teknolohiya usa ka epektibo nga paagi aron matubag ang nagtubo nga panginahanglan sa enerhiya. Sabi ng iba, panahon nang gumamit ng renewable energy source tulad ng solar. Ingon pa sa uban, panahon na aron mogamit og renewable energy source sama sa solar. Ayos sana iyan kaso, hindi pa kayang tugunan ng mga renewable sources ang mala_king demand ng bansa sa elektrisidad. Nindot unta na kaso, dili pa kaya nga tugonan sa mga renewable source ang dagkong kinahanglan sa eliktrisidad sa nasud. Kung susuriin, hindi coal ang nagpaparumi sa kapaligiran kundi ang mga generator at kandila na ginagamit kapag may blackout. Kung subayon, dili iling ang nagapahugaw sa palibot kung dili ang mga generator ug kandila nga ginagamit kung adunay blackout. Isa pa, ang mga solar panel ay hindi makakapagprodyus ng enerhiya sa gabi, kapag umuulan o kapag maulap ang kalangitan. Usa pa, ang mga solar panel ingon nga dili makaprodyus og enerhiya sa gabie, kung moulan o kung mapanguron ang kalangitan. Ang mga wind turbine naman ay di rin makakagawa ng enerhiya kapag walang sapat na hangin. Ang mga wind turbine usab dili makahimo og enerhiya kung walay igo na hangin. Kung gagamitan ng mga baterya ang renewable sources na ito ay mas lalong magmamahal ang kuryente dahil napakamahal ng malalaking baterya. Kung gamitan og mga baterya ang kini nga mga renewable source mas molabi kamahal ang kuryente tungod kay grabe pud kamahal sa dagkong baterya. Kailangan din ng malawak na lupain ang mga solar farm para makagawa ng sapat na enerhiya. Kinahanglan usab og lapad nga kayutaan ang mga solar farm aron makahimo og igo nga enerhiya. Ang paggamit ng malawak na lupain para itayo ang mga solar plants ay magiging sanhi para mawalan ng sasakahing lupa ang mga magsasaka at Pilipino na umaasa para sa kanilang ikabubuhay. Ang paggamit og lapad nga kayutaan aron itukod ang mga plantang solar ang mahimong hinungdan aron mawal-an og yuta nga umahon ang mga mag-uuma ug Pilipino nga nagasalig alang sa ilahang ikabuhi. Kahapon ay inumpisahan muli ng House of Repre_sentatives ang kanilang sesyon para sa pagpasa ng 2021 budget. Gisugdan usab kagahapon sa House of Repre_sentatives ang ilahang sesyon alang sa pagpasa sa badyet sa 2021. Naayos din ng mga mambabatas ang gusot_ sa kung sino ang magiging Speaker ng kapulungan. Naisulbad usab sa mga magbabalaod ang panaglalis kung kinsa ang mahimong Speaker sa Kamara. Kesyo may kasunduan sa pagitan nina Speaker Alan Peter Cayetano at Speaker Lord Allan Velasco ukol sa pag_hating kapatid sa puwesto, hindi maikakaila na ang buong House na ang nagpasyang kilalanin si Speaker Velasco. Kesyo adunay kasabutan tali nila Speaker Alan Peter Cayetano ug Speaker Lord Allan Velasco bahin sa pagbahin-magigsuon sa puwesto, dili ikalimod nga ang tibuuk nga Kapulungan nagdesisyon nga ilhon si Speaker Velasco. Mabuti at hindi na pinahaba pa nang magkatunggali ang lambingan. Maayo nga ang kalumo wala na gipataas pa sa magkalaban. Napakalungkot kung sa gitna ng binu_buno nating pandemya ay maantala ng pansariling interes ang lunas na maidudulot ng ayuda sa budget. Masubo kung taliwala sa pandemiya nga atong gipakigbisugan, ang interes sa kaugalingon ang maglangan sa kahupayan nga madala sa tabang sa badyet. Sakali kasing nagpatuloy pa ang pagkaantala ng debate sa budget, hindi na ito aabot sa tamang oras ng pagpasa at sa halip ay mababalik tayo sa pag-gamit ng budget nitong taong 2020. Kung ipadayon ang pagkalangan sa debate sa badyet, dili na kini pa moabot sa sakto nga oras sa ug mabalik kita sa pag-gamit og badyet kaniadtong tuig 2020. Ang ganitong re-enacted budget ay walang nakasaad para sa mga Bayanihan, ASCEND, CREATE at iba pang mga programang itinakda para buhatin ang bansa mula sa lugmok na kinalalagyan. Ang ingon niining re-enacted badyet walay nakabutang nga para sa mga Bayanihan, ASCEND, CREATE ug uban pa nga mga programa nga gitakdaaron alsahon ang nasud sukad sa lugmok nga gikabutangan. Sa ganitong pamantayan, mapapatawad natin ang dalawang kongresista at makukuha pa nating silaÕy pasa_lamatan na hindi na lalong pinatagal ang kalbaryo. Sa ingon niining sukoranan, mapasaylo nato ang duha ka kongresista ug makuha pa nato sila nga mapasalamatan na wala na gipadugay kaayo ang kalbaryo. Si Speaker Lord Allan Velasco mula sa una ay naging matiwasay at kalmado ang pakikiharap sa kampo ni Speaker Cayetano. Si Speaker Lord Allan Velasco gikan sa sinugdanan nahimong malinawon ug kalma sa pag-atubang sa kampo ni Speaker Cayetano. At sa huli ay pinakitaan pa ito ng magnani_mity sa pag-alok ng kamay para makatrabaho, na may inilaan pang puwesto sana bilang Deputy Speaker. Ug sa ulahi gipakitaan pa kini og pagkahalangdon sa pag-tanya sa kamot aron makatrabaho, nga adunay gigahin pa nga puwesto unta isip usa ka Deputy Speaker. Si Speaker Cayetano naman, nang mabatid na pinili ng mas nakararami si Speaker Velasco, ay hindi na nag_paliguy-ligoy pa at agad isinumite ang kanyang irrevo_cable resignation. Si Speaker Cayetano, sa laing bahin, pagkahibalo nga si Speaker Velasco ang napili sa kadaghanan, wala magpanuko ug gilayon nga gisumite ang dili maibalik nga pagbiya sa katungdanan. Iniwasan nang lalo pang mabaon sa hindi produktibong bangayan ang House at ang kanyang mga kapwa kongresista. Giikyasan usab suka nga nalubong sa dili produktibo nga bangayan ang Kamara ug ang iyahang mga kapwa kongresista. Ipinanganak man sa pansariling interes ang kanilang alitan, sa huli ang interes ng bansa at nakararami ang nanaig. Gipanganak man sila sa pansarili nga interes ang ilahang panagbangi, sa katapusan ang interes sanasud ug kadaghanan ang nagpatigbabaw. Congratulations sa kanilang dalawa at sa ating lahat. Kaayuhan sa ilahang duha ug sa atong tanan. Ang inakala nating ikatatalo ng bansa ay lumabas ding positibong kaganapan. Ang ginahunahuna nato nga ikapildi sa nasud migawas usab nga positibo nga panghitabo. MARAMING iresponsableng mamamayan na basta na lang itinatapon sa kung saan-saan ang medical wastes. Daghang dili responsable nga mga lungsuranon ang naglabay sa mga basura sa medisina bisan asa. Alam kaya nila na 80 percent ng medical wastes ay infectious? Nahibalo kaya sila nga 80 porsyento sa mga basura sa medisina ang makatakod? Masyadong delikado ang mga basurang medical hindi lang sa kalusugan kundi pati sa kapaligiran! Peligro kaayo ang basura sa medisina dili lang alang sa kahimsog kung dili lakip usab sa kalikopan! Noong nakaraang buwan, sangkaterbang used-rapid test kits ang nagkalat sa kalye sa Sampaloc, Manila. Kaniadtong miaging bulan, usa ka hugpong nga gamit nga dali nga mga test kit ang nagkatag sa kadalanan sa Sampaloc, Manila. Hindi napansin ng pedicab driver na na_butas na pala ang karga niyang bag na ang laman ay mga ginamit na test kits para sa COVID-19. Wala nakamatikod ang drayber sa pedicab nga nabuslot na diay ang karga niya nga bag nga ang sulod mao ang mga gigamit nga mga test kit alang sa COVID-19. Ayon sa pedicab driver, pinulot niya ang garbage bag sa Pa_lanca St., Quiapo. Pinahiuyon sa drayber sa pedicab nga gipunit niya ang basura sa Palanca St., Quiapo. Nang imbestigahan, napag-alamang ang mga used test kits ay nagmula sa isang laboratoryo. Sa pag-imbestiga, nakita nga ang gigamit nga mga test kit gikan sa usa ka laboratoryo. Sinampahan na ng kaso ang may-ari ng laboratoryo dahil sa paglabag sa Republic Act 9003 (Ecological Waste Management Act of 2000) at RA 6969 (Toxic Substances and Hazardous and Nuclear Waste Control Act of 1990). Gipasakaan na og kaso ang tag-iya sa laboratoryo sa kalapasan sa Republic Act 9003 (Ecological Waste Management Act of 2000) ug RA 6969 (Toxic Substances and Hazardous and Nuclear Waste Control Act of 1990). Kamakailan, ganunding medical wastes ang nakita sa may Corinthian sa EDSA. Bag-ohay lang, parehas nga mga basura sa medisina ang nakit-an sa Corinto sa EDSA. Mga used rapid test kits na ayon sa mga nakakita ay basta na lang iniwan ng isang tao sa nasabing lugar. Mga ginamit na nga mga rapid test kit na pinauyon sa mga nakakita, basta na lang gibilin sa usa ka tao sa giingong lugar. Karaniwan na rin ngayon na makikita sa mga kalsada sa Metro Manila ang mga ginamit na face masks. Kasagaran karon nga makita ang mga gigamit nga maskara sa kadalanan sa Metro Manila. Kakalat-kalat at natitisud-tisod ng mga paa. Nagkatibulaog ug makapandol sa mga tiil. Maaaring nalaglag ang mga ito sa trak na basura. Mahimo nga nahulog sila sa trak sa basura. Hagis lang nang hagis ang mga basurero sa kinukolektang basura at wala na silang pakialam kung may nalaglag na used face masks. Labay lang kung labay ang mga basurero sa ginakulekta nga basura ug wala na silay labot kung adunay mahulog nga ginamit na nga mga face mask. Napakadelikado sa kalusugan at sa kapaligiran kung basta na lang itatapon ang medical wastes sa kung saan-saan. Peligro kaayo alang sa kahimsog ug sa kalikopan nga ilabay na lang ang mga basura sa medisina bisan asa. Nararapat na ang mga basurang ito ay may isang selyadong lagayan at nararapat na sunugin para hindi kumalat ang sakit. Kini nga mga basura kinahanglan adunay usa ka taklob nga puntil ug kinahanglan sunugon aron malikayan ang pagkaylap sa sakit. Ayon kay Dr. Paula Sta. Maria, co-chairman ng Climate Change Committee-Philippine College of Physicians, mula nang manalasa ang COVID-19 sa bansa, dumami ang medical wastes. Pinauyon kay Dr. Paula Sta. Si Maria, co-chairman sa Climate Change Committee-Philippine College of Physicians, sukad miigo ang COVID-19 sa nasud, ang mga basura sa medisina nagdugang. Galing ang mga ito sa hospitals, laboratories, health facilities, blood banks, nursing homes, mortuary, autopsy centers at testing laboratories. Naggikan kini sa mga ospital, laboratoryo, pasilidad sa kahimsog, mga bangko sa dugo, mga balay sa pag-atiman, mortuary, autopsy center ug mga testing nga laboratoryo. Ayon pa kay Dr. Sta. Maria, nararapat ay nakahiwalay ang mga ito at may designated bins at idaraan sa treatment tulad ng thermal, irradiative, chemical at biological processes at incineration. Pinauyon kay Dr. Sta. Maria, kinahanglan nga nakalahi ang mga niini ug adunay designated bins ug iagi sa proseso sama sa thermal, irradiative, kemikal ug biolohikal nga proseso ug insineration. Maiiwasan ang pagkalat ng COVID-19 kung magkakaroon nang tamang disposal sa medical wastes. Mahimong mapugngan ang pagkaylap sa COVID-19 kung adunay husto nga paglabay sa mga basura nga medikal. Obligahin ang mga ospital, laboratoryo at health care facilities na isaayos ang pagtatapon ng kanilang basurang medical. Obligahon ang mga ospital, laboratoryo ug mga pasilidad sa health care na tarungon ang paglabay sa ilahang mga basura nga medikal. Ang mga mahuhuling magtatapon nito sa kalye ay parusahan. Ang mga masakpang maglabog niini sa kadalanan silotan. Pinaiimbestigahan ni Finance Secretary Carlos Dominguez III sa Bureau of Internal Revenue (BIR) at sa Bureau of Customs ang paggamit umano ng private traders sa mga kooperatiba bilang dummies para makapag-angkat ng bigas. Gipimbestigahan ni Finance Secretary Carlos Dominguez III sa Bureau of Internal Revenue (BIR) ug sa Bureau of Customs tungod sa giingon nga paggamit sa mga pribadong negosyante sa mga kooperatiba isip dummies sa pag-import og bugas humay. Sinabi sa pahayag ng Department of Finance na nag-isyu si Dominguez ng kautusan sa ginanap na executive committee meeting matapos magdesisyon ang Department of Agriculture na pansamantalang suspendihin ang pag-iisyu ng sanitary at phytosanitary import clearances (SPSICs) sa mga kooperatiba ng mga magsasaka at sa irrigators associations (IAa) para sa commerical purposes. Giingon sa saysay sa Department of Finance nga nag-isyu si Dominguez og sugo sa nahitabong miting sa executive committee nga human nagdesisyon ang Department of Agriculture nga temporaryo nga suspindihon ang pagpagawas sa sanitary ug phytosanitary import clearances (SPSICs) sa mga kooperatiba sa mga mag-uuma ug sa irrigators associations (IAa) alang sa katuyoan sa komersyo. Ayon kay Finance Undersecretary Antonette Tionko, habang hindi exempted ang mga kooperatiba sa pagbabayad ng duties para sa pag-aangkat ng bigas, ay maari naman silang ma-exempt sa pagbabayad ng income tax para sa mga imports kung nakarehistro ito sa BIR bilang tax-exempt entities. Pinauyon kay Finance Undersecretary Antonette Tionko, samtang ang mga kooperatiba dili exempted sa pagbayad sa mga katungdanan alang sa pag-import og bugas, mamahimo sila nga ma-exempted sa pagbayad sa buhis sa kita alang sa mga import kung nakarehistro sila sa BIR nga walaÕy buhis nga mga entidad. Iginiit ni Dominguez, na dati na rin naging agriculture secretary, na kwestyunable ang paggamit ng traders sa mga coops sa pag-aangkat ng bigas at dapat itong maimbestigahan dahil posibleng nagagamit sa mali ang tax advantage sa rice imports. Si Dominguez, kinsa nagsilbi usab nga kalihim sa agrikultura, nagpahayag nga kadudahan ang paggamit sa mga negosyante sa mga coops sa pag-import sa bugas ug kinahanglan kini maimbestigahan tungod kay posible nga ang kaayohan sa buhis sa mga pag-import sa bugas humay nga wala magamit. Matatandaan na nag-isyu na si Agriculture Secretary William Dar ng Administrative Order (AO) No. 34 noong nakaraang buwan para suspendihin ang SPSICs sa mga coops at IAs, na dahilan kung bakit bawal muna silang mag-angkat ng bigas ngayon. Kahinumduman nga ang Sekretaryo sa Agrikultura nga si William Dar nagpagawas sa Administrative Order (AO) No.34 sa miaging bulan aron masuspinde ang mga SPSIC gikan sa mga coops ug IAs, hinungdan nga dili sila gitugotan nga mag-import og bugas karon. Ipinunto din ng DA na tila umaasa na lang lagi ang mga rice traders sa mga imports imbis na gampanan ang kanilang tungkulin na bumili ng bigas mula sa mga lokal na magsasaka. Gipunting usab sa DA nga ang mga negosyante og bugas humay kanunay nga nagsalig sa importasyon imbis nga tumanon ang ilang katungdanan nga mamalit og bugas humay sa mga lokal nga mag-uuma. Nailabas na ng Social Security System ang December pension ng mga miyembro nito at ang 13th month bonus na aabot sa P23.1-billion. Gipagawas na sa Social Security System ang pensiyon sa Disyembre sa mga myembro niini ug ang ika-13 nga bulan nga bonus nga muabot sa P23.1-bilyon. Ayon kay SSS resident at CEO Aurora Ignacio, mas maaga matatanggap ng pensioners ang kanilang 13th month bonus kumpara sa madalas nilang schedule na tuwing ika-7 araw ng Disyembre. Pinauyon sa residente ug CEO sa SSS nga si Aurora Ignacio, ang mga pensyonado makadawat sa ilang ika-13 nga bulan nga bonus nga labi ka sayo sa ilang regular nga iskedyul sa ika-7 sa Disyembre. Sa isang pahayag ay sinabi ng SSS na idadaan ang mga releases sa Development Bank of the Philippines (DBP) at i-di-disburse sa participating banks ng Philippine Electronic Fund Transfer System and Operations Network (PESONet) at sa iba pang checkless disbursements channels. Sa usa ka saysay, giingon sa SSS nga muagi ang mga pagpagawas sa Development Bank of the Philippines (DBP) ug igahatag sa mga mosalmot nga bangko sa Philippine Electronic Fund Transfer System and Operations Network (PESONet) ug uban pang checkless disbursement channel. Nakatakdang ma-credit ito sa bank accounts ng pensioners simula December 1 hanggang December 4. Gikatakda kini nga igahatag sa mga account sa bangko sa mga pensyonado gikan sa Disyembre 1 hangtod Disyembre 4. Kaugnay nito ay sinabi ng SSS na maglalabas din ito ng tinatayang nasa P2-bilyong para sa non-PESONet participating banks, na inaasahang ma-di-disburse sa pensioners sa December 4. Kalabot niini, giingon sa SSS nga mopagawas usab ang gibanabana nga P2-bilyon alang sa mga dili PESONet nga mga nag-apil nga bangko, nga gilauman nga igahatag sa mga pensyonado sa Disyembre 4. Para naman sa pensioners na may PESONet participating bank accounts, e-wallets tulad ng PayMaya o cash pick-up arrangement sa DBP Cash Padala sa pamamagitan ng MLhuiller, ay asahan na magiging dalawang batches ang pagtanggap sa pension. Alang sa mga pensyonado nga adunay mga PESONet nga nag-apil nga mga account sa bangko, ang mga e-wallet sama sa PayMaya o cash pick-up arrangement sa DBP Cash Padala pinaagi sa MLhuiller, paabuton nga ang pagdawat sa pensyon mahimong duha ka mga batch. Ang mga nasabing pensioners na may contingency dates mula una hanggang ika-15 araw ng buwan ay makakatanggap ng kanilang regular pensions at 13th-month pensions sa December 1, habang ang mga may contingency dates naman na mula ika-16 hanggang sa huling araw ng buwan ay makakatanggap ng kanilang regular na 13th month pensions sa December 4. Ang giingon nga mga pensyonado nga adunay contingency nga mga petsa gikan sa una hangtod sa ika-15 nga adlaw sa bulan makadawat sa ilang regular nga pensyon ug pensiyon sa ika-13 nga bulan sa Disyembre 1, samtang ang adunay mga contingency nga petsa gikan sa ika-16 hangtod sa katapusang adlaw sa bulan. makadawat sa ilang regular nga 13th month pension sa Disyembre 4. Inihayag ni vaccine czar Carlito Galvez Jr. na ang doses laban sa coronavirus disease 2019 na bibilhin ng Pilipinas mula sa British-Swedish drugmaker na AstraZeneca, ay posible umanong sa ikawalang quarter pa ng 2021 dumating. Gianunsyo sa bakuna nga si czar Carlito Galvez Jr. na ang mga dosis kontra sa sakit nga coronavirus 2019 nga paliton sa Pilipinas gikan sa British-Sweden drugmaker nga AstraZeneca, giingon nga posible sa ikaduhang kwarter pa sa 2021. Mababatid na lumagda na ang gobyerno ng Pilipinas, kasama ang private sector ng isang tripartite agreement sa AztraZeneca, para sa pagbili ng dalawang milyong doses ng COVID-19 vaccine. Mahibal-an nga ningpirma ang gobyerno sa Pilipinas, kauban ang pribadong sektor sa usa ka tripartite agreement kauban ang AztraZeneca, alang sa pagpalit sa duha ka milyon nga dosis sa bakuna sa COVID-19. Ang gastos sa bakuna ay sasagutin ng private sector, kung saan sa ilalim ng kanilang kasunduan, ang isang milyong doses umano ay ibibigay sa pamahalaan, para sa pagbakuna ng mga nasa indigent population, healthcare workers at frontliners, habang ang natitirang isang milyong doses ay para naman sa mga empleyado ng pribadong sektor. Ang gasto sa bakuna kay ako-on sa pribadong sektor, diin sa ilalum sa ilang pag-uyon, usa ka milyon nga dosis ang igahatag sa gobyerno, alang sa pagbakuna sa mga kabus nga populasyon, mga trabahante sa healthcare ug mga frontliner, samtang ang nahabilin nga usa ka milyon nga dosis alang sa sa laing bahin sa mga kawani sa pribadong sektor. Kaugnay nito, ipaprayuridad rin ng mga private sector ang kanilang poorest of the poor employees at frontliners gaya ng drivers, security guards at bank tellers. Bahin niini, sigurohon usab sa pribadong sektor ang labing kabus sa mga kabus nga kawani ug frontliner sama sa mga drayber, gwardya ug mga teller sa bangko. Samantala, para naman masubukan ang seguridad at efficacy ng AztraZeneca vaccine, magsasagawa ang pharmaceutical ng clinical trials sa bansa. Samtang, aron masulayan ang kahilwasan ug kaepektibo sa bakuna nga AztraZeneca, ang mga parmasyutiko maghimo og mga klinikal nga pagsulay sa nasud. Nakaharap ng personal ng limang NBA players si Pope Francis matapos ang isinagawang pulong sa Vatican. Personal nga nahimamat ni Papa Francis ang lima ka mga magdudula sa NBA pagkahuman sa gibuhat nga miting sa Vatican. Kabilang sa delegasyon ay sina NBA players Marco Belinelli, Sterling Brown, Jonathan Isaac, Kyle Korver at Anthony Tolliver, pinag-usapan sa pulong ang ilang mga isyu tulad ng social justice. Lakip sa delegasyon ang mga magdudula sa NBA nga sila Marco Belinelli, Sterling Brown, Jonathan Isaac, Kyle Korver ug Anthony Tolliver, nga gihisgutan sa tigum ang pipila ka mga isyu sama sa hustisya sa katilingban. Kasama din sa pulong sina NBA players union exeutive director Michele Roberts at dalawa pang union executives na sina Sherrie Deans and Matteo Zuretti. Kauban usab sa miting ang director sa executive players sa NBA nga si Michele Roberts ug duha pa ka mga executive sa hugpong nga sila si Sherrie Deans ug Matteo Zuretti. Ayon kay Roberts, mismong si Pope Francis ang humiling na makausap ang mga NBA players dahil sa impluwensiya ng kanilang platforms. Pinauyon kay Roberts, si Papa Francis mismo ang naghangyo nga makigsulti sa mga magdudula sa NBA tungod sa impluwensya sa ilang mga platform. Una nang nanawagan si Pope Francis ng suporta para sa racial justice kasabay ng nangyaring pagpatay sa kay George Floyd noong Mayo. Una nga nanawagan si Papa Francis alang sa suporta alang sa hustisya sa rasa dungan sa pagpatay kay George Floyd kaniadtong Mayo. Inihayag ni vaccine czar at National Policy Against COVID-19 chief implementer Secretary Carlito Galvez na gagamit ang gobyerno ng geographical at sectoral approach pagdating sa COVID-19 vaccine distribution oras na maging available na ito sa bansa. Ang Vaccine czar ug ang National Policy Against COVID-19 nga punoan nga tigpatuman nga si Secretary Carlito Galvez nagpahibalo nga ang gobyerno mogamit og heyograpiko ug sektoral nga pamaagi kung bahin sa pagpanghatag sa bakuna sa COVID-19 sa higayon nga magamit kini sa nasud. Ipinaliwanag ni Galvez na ang ibig sabihin nito ay uunahin ng gobyerno ang distribusyon ng bakuna sa mga infected ng virus at sa mga itinuturing na epicenter. Gipasabot ni Galvez nga kini nagpasabut nga unahon sa gobyerno ang pagpanghatag sa bakuna sa mga nataptan sa virus ug sa mga giisip nga epicenter. Anya, sa pamamagitan ng nasabing pamamaraan ay makikita kaagad ang epekto ng vaccine sa ekonomiya. Pinauyon kaniya, pinaagi sa nasangpit nga pamaagi, makita dayon ang epekto sa bakuna sa ekonomiya. Sa ilalim ng geographical strategy ay magiging prayoridad ang Metro Manila, Davao, Cebu at Bacolod. Ubos sa estratehiya sa heyograpiya, ang Metro Manila, Davao, Cebu ug Bacolod mahimong unahon. Dagdag ni Galvez, mula geographical ay gagawin na itong sectoral kung saan ay ipa-prayoridad ang mga mahihirap, vulnerable sector, mga pulis at sundalo, at essential workers. Dugang pa ni Galvez nga gikan sa panan-aw sa heyograpiya, kini mahimong sektoral diin hatagan prayoridad ang mga kabus, mahuyang nga sektor, pulis ug sundalo, ug mga hinungdanon nga trabahante. Pumalo na sa mahigit 59-million ang bilang ng COVID-19 cases sa buong mundo base sa tala ng Johns Hopkins University. Ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa tibuuk kalibutan miabot sa labaw sa 59-milyon, sumala sa Johns Hopkins University. Makikita rin sa naturang datos na nasa mahigit 1.3-million ang mga nasawi dahil sa COVID-19 habang nasa mahigit 37.6-million naman ang gumaling. Makita usab ang nailhang datos nga labaw sa 1.3-milyon nga mga tawo ang namatay tungod sa COVID-19 samtang labaw sa 37.6-milyon nga mga tawo ang naayo. Nanguna sa listahan ang US na nasa mahigit 12.3 million ang mga kaso, sumunod naman ang India na may mahigit 9.1-million na kaso at ng Brazil na may mahigit 6-million na kaso. Ang US ang nag-una sa lista nga adunay labaw sa 12.3 milyon nga mga kaso, gisundan sa India nga adunay labaw sa 9.1-milyon nga mga kaso ug Brazil nga adunay labaw pa sa 6-milyon nga mga kaso. Samantala, nadagdagan muli ang mga manufacturers na nagsasabi na nasa 90% pataas ang effectivity rate ng COVID-19 vaccine na kanilang nagawa. Samtang, gipahayag usab sa mga tiggama nga ang rate sa pagkaepektibo sa bakuna nga COVID-19 nga ilang gihimo kay 90% o mas taas pa. Ang huli ay ang AstraZeneca na nagsabi na 90% effective ang bakuna nito base sa kanilang late-stag trials, ipinunto rin ng kompanya na madaling i-transport ang nabuo nilang vaccine. Ang ulahi mao ang AstraZeneca nga nag-angkon nga ang bakuna niini 90% nga epektibo base sa ilang ulahi nga mga pagsulay, gitudlo usab sa kompanya nga dali ang pagdala sa bakuna nga ilang naugmad. Itinanggi ni Presidential spokesperson Harry Roque na binully nya ang mga anak ni Vice President Leni Robredo matapos nitong banggatin ang mga komento nila na tila patungkol kay Pangulong Rodrigo Duterte sa social media. Gibalibad sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque nga iyang gi-bully ang mga anak ni Bise Presidente Leni Robredo pagkahuman gikutlo ang ilang mga komento nga daw bahin ni Presidente Rodrigo Duterte sa social media. Sa isang panayam, sinabi ni Roque na inihayag lamang nya na nagsalita ang mga anak ng bise presidente sa isyu ng nasaan ang pangulo noong kasagsagan ng pananala ng Typhoon Ulysses sa bansa. Sa usa ka pakigsulti, gipahayag ni Roque nga gipahibalo lamang niya nga ang mga anak sa bise presidente nagsulti bahin sa isyu kung diin ang pangulo naa sa kataas sa presensya sa Bagyong Ulysses sa nasud. Sa kabila nito, hinayaan na umano ng Palasyo ang isyu, mababatid na inakusahan ni Pangulong Rodrigo Duterte si Robredo na nasa likod umano ng hashtag at pinatutsadahan ito sa kanyang aired speeches. Bisan pa niini, gipasagdan ra kuno sa Palasyo ang isyu, nahibal-an nga giakusahan ni Presidente Rodrigo Duterte si Robredo nga naa sa likod sa hashtag ug gibugalbugalan kini sa iyang gipasalida nga mga pakigpulong. Noong Huwebes naman, inakusahan ni Roque ang mga anak ni Robredo na gumawa ng pag-atake sa pangulo sa kanilang mga Twitter posts. Kaniadtong Huwebes, gipasanginlan ni Roque ang mga anak ni Robredo nga giatake ang pangulo sa ilang mga gi-post sa Twitter. Ikinadismaya naman ito ng kampo ng bise presidente na inaanalyze umano ng pamahalaan ang tweets ng kanyang mga anak sa halip na mag-focus sa pagtulong sa mga biktima ng kalamidad. Nasagmuyo ang kampo sa bise presidente nga gisusi kuno sa gobyerno ang mga tweet sa iyang mga anak imbis nga mag-focus sa pagtabang sa mga biktima sa katalagman. Mayroon umanong nagaganap na silent war sa pagitan ng mga kaalyado ni House Speaker Lord Allan Velasco sa Kamara. Giingon nga adunay hilom nga giyera ang nagahitabo sa taliwala sa mga kaalyado tigpamaba sa balay nga si Lord Allan Velasco sa Kamara. Ito ay matapos na kwestyunin ng ilang mga ka-alyado ng speaker ang pagkakatalaga kay Davao Representative Paolo Pulong Duterte bilang chair ng House committee on accounts. Kini human gikuwestiyon sa pipila sa mga kaalyado sa tigpamaba ang pagtudlo sa representante sa Davao nga si Paolo Pulong Duterte isip chair sa House committee on accounts. Sa ginanap na dinner gathering ng mga tagasuporta ni Velasco sa Rizal Park Hotel noong November 10, biniro umano ni AAMBIS OWA Partylist Rep. Sharon Garin si Pulong na nabigyan ng posisyon kahit di naman bumoto kay Velasco. Sa gipahigayong panihapon sa mga dumadapig ni Velasco sa Rizal Park Hotel kaniadtong Nobyembre 10, gitiawtiaw kuno ni AAMBIS OWA Partylist Rep. Sharon Garin mao si Pulong nga gihatagan posisyon bisan kung wala siya giboto si Velasco. Di umano ito nagustuhan ng nakababatang Duterte kaya't kinompronta si Garin at nagkaroon na ng komosyon, naawat naman ang dalawa. Giingon nga wala giganahan ang manghod nga Duterte busa gikompronta niya si Garin ug adunay nahitabong kaguliyang, nahunong man sad ang duha. Mababatid na pinangakuan noon ni Velasco si Garin ng committee chairmanship pero naunsyami ito matapos na di pumayag si Albay Rep. Joey Salceda na malipat ng komite mula sa kaniyang pinamumunuang ways and means committee na target sana ni Garin. Nahibal-an nga gisaaran ni Velasco ngadto si Garin ang usa ka chairman sa komite kaniadto apan kini napakyas pagkahuman ng di musugot si Albay Rep. Joey Salceda nga ibalhin sa komite gikan sa iyang gipanguluhan nga ways and means committeep nga puntirya unta ni Garin. Pumalo na sa mahigit 57.3-million ang bilang ng mga nagpositibo sa COVID-19 sa buong mundo base sa tala ng Johns Hopkins University. Ang ihap sa mga positibo sa COVID-19 sa tibuuk kalibutan miabut sa labaw sa 57.3-milyon, sumala sa Johns Hopkins University. Nangunguna ang US sa dami ng COVID-19 cases na ngayon ay nasa mahigit 11.8-million na. Nanguna ang US sa ihap sa mga kaso sa COVID-19 karon nga sobra sa 11.8-milyon. Nasa ikalawang pwesto naman ang India kung saan ay lumampas na sa 9-million mark ang bilang ng mga nairehistro nitong kaso. Ang India naa sa ikaduhang dapit diin ang ihap sa mga rehistradong kaso milapas sa 9-milyon nga marka. Ito ay matapos maitala sa India ang nasa mahigit 45,000 na bagong COVID-19 cases na karamihan ay nagmula sa New Dehli. Kini pagkahuman natala sa India ang labaw sa 45,000 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19 nga kadaghanan gikan sa New Dehli. Samantala, makikita rin sa tala ng Johns Hopkins na umabot na sa mahigit 1.3-million ang bilang ng nasawi sa buong mundo dahil sa COVID-19 habang nasa mahigit 36.7-million naman ang gumaling. Samtang, gipakita usab sa ulat ni Johns Hopkins nga ang ihap sa mga namatay sa tibuuk kalibutan tungod sa COVID-19 miabot na sa labaw sa 1.3-milyon samtang kapin sa 36.7-milyon ang nakuha. Iimbestigahan ng Department of Education (DepEd) ang kontrobersyal na learning material na nagpapakita ng larawan ng isang pamilya ng magsasaka na gusgusin, ayon kay Education Secretary Leonor Briones, di nila kinukunsinte ang ganitong stereotyping. Imbestigahan sa Department of Education (DepEd) ang kontrobersyal nga materyal sa pagkat-on nga nagpakita sa litrato sa usa ka pamilyang mag-uuma nga gubaon, sumala ni Education Secretary Leonor Briones, wala nila ginakunsinte ang mao nga stereotyping. Ginawa ng kalihim ang pahayag matapos na punahin ni Senador Kiko Pangilinan sa gitna ng budget hearing ang viral sa social media na pahina ng learning module kung saan sa lesson na proper nouns at common nouns, mayroong makikitang larawan ng mag-anak na sira-sira ang damit at ang mga anak ay nakahubad pa, sa taas ng salitang Farmer. Gihimo sa kalihim ang saysay pagkahuman nga gisaway ni Senador Kiko Pangilinan sa taliwala sa badyet nga nadungog ang viral sa panid sa social media sa modyul sa pagkat-on diin sa leksyon nga husto nga mga pangngalan ug kasagarang mga ngalan, adunay litrato sa pamilya nga nabungkag ang mga bisti ug ang mga bata hubo pa, sa taas sa pulong nga Mag-uuma. Tanong ni Pangilinan, sino ba ang nag-aapruba ng ganitong kasuklam-suklam na paglalarawan sa mga magsasaka. Pangutana ni Pangilinan, kinsa ang nag-aproba sa ngilngig niining paghulagway sa mga mag-uuma. Aniya, totoong karamihan sa mga magsasaka ay mahihirap pero kung ganito ang ituturo ay magiging mababa ang tingin ng kabataan sa mga magsasaka at di na pahahalagahan ang pagsasaka. Ingon niya, tinuod nga kadaghanan sa mga mag-uuma pobre apan kung kini ang itudlo, tamayon sa mga batan-on ang mga mag-uuma ug dili na hatagan importansya ang panguma. Kaya naman abiso ng senador sa DepEd, pag-aralang mabuti ang mga inilalabas na modules sa budget deliberations din, naungkat ni Senadora Grace Poe ang school exam ng isang guro sa Occidental Mindoro kung saan inilarawang obese ang showbiz personality na si Angel Locsin. Mao nga gipahibawo sa senadora sa DepEd, nga maampingong gitun-an ang mga modyul nga gipagawas usab sa mga pagsalmot sa badyet, gikuha ni Senador Grace Poe ang eksam sa eskuylahan sa usa ka magtutudlo sa Occidental Mindoro diin gihulagway nga sobra katambok ang personalidad sa showbiz nga si Angel Locsin. Mababatid na una nang sinabi ng DepEd na sariling diskarte lamang ito ng guro na gumawa ng sarili nitong exam. Mahinumdoman nga una nga giingon sa DepEd nga kaugalingon ra nga istratehiya sa magtutudlo ang pagkuha sa kaugalingon nga pasulit. Inanunsyo ng Department of Labor and Employment na meron mahigit 21,000 trabaho sa local at overseas ang iaalok sa online jobs fair ngayong linggo. Gipahibalo sa Department of Labor and Employment nga kapin sa 21,000 nga mga trabaho sa lokal ug sa gawas sa nasud ang itanyag sa online jobs fair karong semanaha. Ayon sa DOLE, magkakaroon ng vacancies mula sa 600 domestic companies, at 15 licenses recruitment agencies na konektado sa Bahrain, the Falkland Islands, Germany, Ghana, Ivory Coast, Japan, Jordan, Kingdom of Saudi Arabia, Lebanon, Micronesia, Myanmar, New Zealand, Palau, Qatar, Singapore, Taiwan, at Turks and Caicos. Pinauyon sa DOLE, adunay mga bakante gikan sa 600 nga domestic nga kompanya, ug 15 nga ahensya sa pagpangrekrut sa lisensya nga konektado sa Bahrain, Falkland Islands, Germany, Ghana, Ivory Coast, Japan, Jordan, Kingdom of Saudi Arabia, Lebanon, Micronesia, Myanmar, New Zealand, Palau, Qatar, Singapore, Taiwan, ug mga Turko ug Caicos. Karamihan sa mga iaalok na trabaho ay para sa factory workers, nurses, nursing aides, care workers, engineers, CAD operators, telecommunications rigging technicians, maintenance technicians, karpintero, foremen, laborers, at iba pang cleaning works. Kadaghanan sa mga gitanyag nga trabaho alang sa mga trabahador sa pabrika, nars, aide sa pag-alima, trabahador sa pag-atiman, inhenyero, operator sa CAD, mga tekniko sa paglimbong sa telekomunikasyon, mga teknisyan sa pagmentinar, panday, kapatas, mamumuo, ug uban pang mga trabaho sa pagpanglimpiyo. Meron rin mga trabaho para sa supervisors, physical fitness coaches, cake decorators, cooks, food servers, restaurant workers, waiters, waitresses, counter service staff, at service staff. Adunay usab mga trabaho alang sa mga superbisor, mga coach sa pisikal nga kahimsog, dekorasyon sa cake, mga kusinero, mga server sa pagkaon, mga trabahante sa restawran, waiters, waitresses, kawani sa counter service, ug kawani sa serbisyo. Mababatid na gaganapin ang online jobs fair na pangungunahan ng Bureau of Local Employment at ng Philippine Overseas Employment Administration (POEA) sa Huwebes at Biyernes (December 10-11). Mahibal-an nga ang online jobs fair nga gidumala sa Bureau of Local Employment ug Philippine Overseas Employment Administration (POEA) ipahigayon sa Huwebes ug Biyernes (Disyembre 10-11). Inihayag ni Task Force Bangon Marawi chairperson and Housing chief Eduardo del Rosario na tanging P10 billion mula sa estimated P350 billion international pledges para sa tulong sa Marawi ang dumaan sa national government. Ang chairman sa Task Force Bangon Marawi ug hepe sa Pabahay nga si Eduardo del Rosario nagpahibalo nga P10 bilyon ra gikan sa gibanabana nga P350 bilyon nga internasyonal nga panaad alang sa tabang sa Marawi ang gipaagi sa nasudnon nga gobyerno. Sa deliberasyon ng Commission on Appointments kaugnay sa appointment bilang kalihim ng Department of Human Settlements and Urban Development, inusisa ni San Juan City Representative Ronaldo Zamora si Del Rosario kaugnay sa status ng international donations. Atol sa gihisgutan sa Commission on Appointments bahin sa pagkatudlo isip kalihim sa Department of Human Settlement and Urban Development, gikwestyon ni Representante sa San Juan City Ronaldo Zamora si Del Rosario bahin sa kahimtang sa mga donasyon nga internasyonal. Ayon kay Del Rosario, nasa US 7 dollar billion lamang ang dumaan sa kanila at karamihan sa mga interventions ay non-infra projects kung saan hindi naman kasama ang mula sa Japanese government na nagbigay ng 1,500 permanent shelters sa Marawi City. Pinauyon kay Del Rosario, US $ 7 bilyon ra ang naagi sa kanila ug kadaghanan sa mga interbensyon mga proyekto nga dili infra nga walaÕy labot ang usa gikan sa gobyerno sa Japan nga naghatag 1,500 nga permanente nga mga puy-anan sa Dakbayan sa Marawi. Pagbabahagi pa nito, ang ibang development partners ay idinaan ang kanilang interventions sa pamamagitan ng civil service organizations, at ang pondo na ibinigay ay hindi dumaan sa national treasury. Ang pagpaambit niini, ang uban pang mga kauban sa pag-uswag gipaagi sa ilang mga interbensyon pinaagi sa mga organisasyon sa serbisyo sibil, ug ang gihatag nga pondo wala moagi sa panudlanan sa nasod. Matatandaan na libo-libong pamilyang Maranao ang nawalan ng tahanan matapos ang nangyaring Marawi siege noong May 2017, habang hindi parin natatapos ang rehabilitation sa Islamic city. Kahinumduman nga libu-libo nga mga pamilyang Maranao ang nawad-an sa ilang balay human sa paglikos sa Marawi kaniadtong Mayo 2017, samtang wala pa matapos ang rehabilitasyon sa Dakbayan sa Islam. Napili bilang no.1 pick sa NBA draft 2020 si Anthony Edwards mula sa Georgia State. Si Anthony Edwards gikan sa Georgia State napili nga no.1 pick sa NBA draft 2020. Mas pinili ng Minnesota Timberwolves si Edwards kesa kina center James Wiseman na napunta sa Golden State Warriors bilang no. 2 pick at Lamelo Ball na kinuha ng Charlotte Hornets sa no. 3 ng draft. Gipili sa Minnesota Timberwolves si Edwards kaysa ang sentro nga si James Wiseman kaysa sa Golden State Warriors ingon no.2 pick ug Lamelo Ball nga gikuha sa Charlotte Hornets sa no.3 sa draft. Hindi naman makapaniwala ang 6-foot-5, 220-pound guard mula sa Atlanta na siya ang hihirangin no. 1 sa NBA draft ngayong taon. Ang 6-foot-5, 220-pound nga guwardya gikan sa Atlanta dili makatoo nga siya ang itudlo nga no.1 sa draft sa NBA karong tuiga. It is an indescribable feeling, ang pahayag ni Edwards sa panayam ng ESPN matapos mapili sa draft. Kini usa ka dili mahulagway nga pagbati, giingon ni Edwards sa pakighinabi sa ESPN pagkahuman nga napili sa draft. Magugunitang sina Edwards, Wiseman at Ball ay una nang kinukunsidera bilang top pick sa 2020. Mahinumduman nga sila Edwards, Wiseman ug Ball una nga gikonsiderar nga top pick sa 2020. Humingi ng tawad si Defense Secretary Delfin Lorenzana kay Vice President Leni Robredo dahil sa maling impormasyong naipasa umano kay Pangulong Rodrigo Duterte. Si Defense Secretary Delfin Lorenzana nangayo og pasaylo kay Bise Presidente Leni Robredo alang sa bakak nga kasayuran nga gipasa kuno kay Presidente Rodrigo Duterte. Ito ay matapos sabihin ni Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo na sumakay ang bise presidente sa isang government-owned C-130 nang magpunta sya sa Bicol region para magbigay ng relief sa mga apektado ng nagdaang mga bagyo. Kini human gisulti ni Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo nga ang bise presidente nagsakay sa usa ka gipanag-iya sa gobyerno nga C-130 sa iyang pag-adto sa rehiyon sa Bicol aron mahatagan kahupayan ang mga naapektuhan sa miaging mga bagyo. Ayon kay Lorenzana, sa kanilang verification sa Philippine Air force, hindi sumakay ng C130 flight si VP Leni; aniya, tanging mga relief good mula sa kanya ang dinala sa Catanduanes. Pinauyon kay Lorenzana, sa ilang pagpanghimatuud sa puwersa sa Philippine Air, wala sakay si VP Leni sa C130 flight;ingon niya, mga relief goods ra gikan kaniya ang gidala sa Catanduanes. Dahil dito, humingi na sya ng paumanhin sa VP sa pagkakamali at nag-public apology na rin si Secretary Panelo tungkol dito. Pinauyon kay Lorenzana, sa ilang pagpanghimatuud sa puwersa sa Philippine Air, wala sakay si VP Leni sa C130 flight;ingon niya, mga relief goods ra gikan kaniya ang gidala sa Catanduanes. Kinakalampag ngayon ng mga senador ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) para ilabas ang P83 bilyon na available nitong pondo para ipantulong sa mga lubhang apektado ng COVID-19 pandemic at mga nagdaang kalamidad. Nanawagan karon ang mga senador sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) nga ipagawas ang P83 bilyon nga magamit nga pondo niini aron matabangan ang mga grabeng naapektuhan sa COVID-19 pandemic ug mga nangaging katalagman. Ito ay matapos na magulat at magalit ang mga senador nang malaman sa plenary debates na mayroon palang ganitong available na pondo ang DSWD pero hindi naman nagagamit. Kini pagkahuman natingala ug nasuko ang mga senador sa pagkahibalo nila sa plenary debates nga adunay magamit nga pondo ang DSWD apan wala kini magamit. Ang P75 bilyon nito ay bahagi ng budget ng DSWD para ngayong 2020 na malapit nang magtapos habang ang P6.7 bilyon naman ay mula sa Bayanihan 1 at 2 na di pa nagagamit at ang P1.5 bilyon ay natitira sa 2019 budget. Ang P75 bilyon niini bahin sa badyet sa DSWD alang sa 2020 nga hapit na matapos samtang ang P6.7 bilyon gikan sa Bayanihan 1 ug 2 nga wala pa magamit ug ang P1.5 bilyon nahabilin sa 2019 nga badyet. Giit nina Senate Minority Franklin Drilon at Senador Kiko Pangilinan na dapat mag-apruba ang Senado ng resolusyon na kakalampag sa DSWD na ilabas ang nasabing pondo. Giinsistir ni Senate Minority Franklin Drilon ug Senador Kiko Pangilinan nga aprobahan sa Senado ang usa ka resolusyon nga nanawagan sa DSWD nga ipagawas ang nahisgutang pondo. Sinabi naman nna Senate President Tito Sotto at Majority leader Juan Miguel Zubiri na ngayong araw din ay mag-aaporuba sila ng ganitong resolusyon. Ang Presidente sa Senado nga si Tito Sotto ug ang pinuno sa Majority nga si Juan Miguel Zubiri nagsulti nga karong adlawa aprubahan usab nila kini nga resolusyon. Giit ni Drilon, halos krimen na mayroong ganitong pondong naka-tengga ngayong mayroong limang milyong Pilipinong nagugutom at maraming pamilya ang naghihintay ng ayuda dahil nawalan ng kabuhayan dahil sa kalamidad at pandemic. Gipahayag ni Drilon nga hapit usa ka kalapasan ang adunay ingon nga pondo nga gitipig karon nga adunay lima ka milyon nga mga Pilipino ang gigutom ug daghang pamilya ang naghulat alang sa tabang tungod kay nawad-an sila sa panginabuhian tungod sa kalamidad ug pandemya. Sa budget deliberations, sinabi ng DSWD na nahihirapan silang mamahagi ng tulong dahil sa pandemya at noong nakaraang linggo lamang din ipinalabas ng Department of Budget and Management (DBM) ang bahagi ng nasabing halaga. Sa mga diskusyon sa badyet, giingon sa DSWD nga lisud alang kanila ang pagpanghatag og hinabang tungod sa pandemya ug kaniadtong miaging semana usab gipagawas sa Department of Budget and Management (DBM) ang bahin sa nasangpit nga kantidad. Tinawag na almost criminal ng ilang senador matapos mabunyag sa plenary debates kaugnay sa 2021 national budget na mayroon pang mahigit P83 billion na pondo ang Department of Social Welfare and Development na hindi pa nagagastos mula sa alokasyon ng nagdaang budgets at sa dalawang Bayanihan laws. Gitawag nga hapit nga kriminal sa pipila ka mga senador pagkahuman gipadayag sa plenary debate bahin sa 2021 nga nasudnon nga badyet nga ang Department of Social Welfare and Development naa pa sa kapin P83 bilyon nga pondo nga wala gasto gikan sa paggahin sa miaging mga badyet ug sa duha nga mga balaod sa Bayanihan. Ayon kay Senate Minority Leader Franklin Drilon, hindi pwedeng magpatuloy ang naturang sistema, dahil sa gitna na mayroon namang pera ang ahensya ay hindi naman umano ito naibibigay sa mga nangangailangan. Pinauyon kay Senate Minority Leader Franklin Drilon, ang mao nga sistema dili mapadayon, tungod kay taliwala sa adunay ahensya nga adunay salapi, wala kini gihatag sa mga nanginahanglan. Dagdag ni Drilon, mayroong 10 milyong tao na nawalan ng trabaho, pitong milyong ang nakaranas ng gutom sa nakaranag tatlong buwan, pero mayroon naman palang P83 billion unexpended sums sa bank accounts ng DSWD na hindi inilabas. Dugang ni Drilon nga adunay 10 milyon nga mga tawo nga nawad-an sa trabaho, pito ka milyon nga gigutom sa miaging tulo ka bulan, apan adunay P83 bilyon nga wala gasto nga kantidad sa mga account sa banko sa DSWD nga wala mapagawas. Bago nito, naibunyag ni Senator Imee Marcos, na 53.62 percent lang mula sa kanilang 2020 budget ang nagastos ng DSWD, dahilan para may matira pang P75 billion, habang noong 2019, P1.5 billion ang hindi nagasto ng ahensya. Sa sayo pa, gibutyag ni Senador Imee Marcos nga ang DSWD naggasto lamang sa 53.62 porsyento sa ilang 2020 nga badyet, hinungdan aron naay mahabilin nga P75 bilyon, samtang sa 2019, ang ahensya wala nagasto ang P1.5 bilyon. Samantala, sa dalawang Bayanihan laws, nasa P6.7 billion pa umano ang nanatiling unobligated. Samtang, sa duha nga balaod sa Bayanihan, aduna sa P6.7 bilyon ang giingon nga magpabilin nga walaÕy obligasyon. Dahil dito, sinabi ni Drilon na ang P83 billion ay dapat mailaan bilang tulong para sa mga apektado ng parehong pandemic at bagyo. Tungod niini, giingon ni Drilon nga P83 bilyon ang kinahanglan nga igahin alang sa mga naapektuhan sa parehas nga pandemics ug bagyo. Umabot sa 89 ang bagong kaso ng COVID-19 sa Ilocos Norte Provincial Jail (INPJ) nitong Linggo. Ang bag-ong mga kaso sa COVID-19 sa Ilocos Norte Provincial Jail (INPJ) miabot sa 89 karong Domingo. Sa huling tala ng provincial government ng Ilocos Norte, umabot sa 92 ang bagong kaso ng COVID-19, kung saan 2 ang returning overseas Filipino worker, 1 ang local resident na dating person deprived of liberty, at 89 ang kasalukuyang inmate sa INPJ. Pinauyon sa labing ulahi nga rekord sa kagamhanang probinsyal sa Ilocos Norte, adunay 92 nga bag-ong mga kaso sa COVID-19, diin 2 ang mobalik nga mga trabahanteng Pilipino sa gawas sa nasud, 1 ang usa ka lokal nga residente nga usa ka tawo nga gihikawan sa kagawasan, ug 89 ang kasamtangan nga binilanggo sa INPJ. Nauna nang nagpositibo sa COVID-19 ang 5 empleyado ng INPJ at posibleng sa kanila nahawa ang mga inmate. 5 nga empleyado sa INPJ ang nagpositibo sa COVID-19 kaniadto ug posible nga saila natakdan ang mga piniriso. Sa kabuuan, may 101 na inmates ng INPJ ang may COVID-19, umabot na sa 357 ang kabuuang kaso ng COVID-19 sa lalawigan. Sa kinatibuk-an, 101 nga mga piniriso sa INPJ ang adunay COVID-19, nga nagdala sa kinatibuk-ang ihap sa COVID-19 nga mga kaso sa lalawigan sa 357. Nasa ilalim ng localized modified enhanced community quarantine (MECQ) ang Laoag City, ang kabisera ng lalawigan, simula noong Biyernes dahil sa patuloy na pagtaas ng kaso ng COVID-19. Gipailalom sa localized modified enhanced community quarantine (MECQ) ang Dakbayan sa Laoag, ang kapital sa probinsya, sugod kaniadtong Biyernes tungod sa padayon nga pagdugang sa mga kaso sa COVID-19. Sa ilalim ng MECQ, muling magpapatupad ang lokal na pamahalaan ng mga mahigpit na patakaran para mapabagal ang pagkalat ng COVID-19. Sa ilalom sa MECQ, ipatuman usab sa lokal nga gobyerno ang istrikto nga mga polisiya aron mapahinay ang paglapnag sa COVID-19. Samantala, sa buong bansa, 429,864 na ang kabuuang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19, base sa tala ng Department of Health ngayong Linggo. Samtang, sa tibuuk nasud, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 naa sa 429,864, suma sa Department of Health kaniadtong Domingo. Binisita ng aktres na si Angel Locsin at ng iba Yan ang mga retratista sa Rizal Park sa Maynila. Gibisita sa aktres nga si Angel Locsin ug uban pa nga si Yan ang mga retratista sa Rizal Park sa Manila. Kabilang ang mga retratista sa mga lubos na naapektuhan ng pagsasara ng Luneta, kabilang sa mga nakilala ng Iba 'Yan ang beteranong retratistang si Joseph Fernandez. Ang mga retratista nga lakip sa mga labing naapektuhan sa pagsarado sa Luneta, lakip ang giila sa Iba 'Yan, ang beteranong retratistang nga si Joseph Fernandez. Kuwento ni Joseph, bagama't hindi kalakihan ang kaniyang kinikita sa pagkuha ng retrato, masaya siya sa kaniyang ginagawa dahil iba't ibang mga okasyon na ang kaniyang napuntahan sa Luneta at sa mga kalapit na establisimyento nito katulad ng National Museum. Ang istorya ni Joseph, bisan wala siya daghang kita gikan sa pagkuha og litrato, nalipay siya sa iyang gibuhat tungod kay nakaadto siya sa lainlaing okasyon sa Luneta ug sa mga kasikbit nga lugar sama sa National Museum. Aminado si Joseph at ang iba pang mga retratista sa Luneta na hirap sila ngayon dahil sa pagsasara ng pasyalan. Giangkon ni Joseph ug uban pang mga retratista sa Luneta nga naglisud sila karon tungod sa pagsarado sa suruyanan. Kaya naman sa tulong ng mga donors, nagpaabot ng tulong ang Iba Yan kay Joseph at sa mga kasamahan niya sa Rizal Park. Tungod niini, sa tabang sa mga nagdonar, ang Iba Yan kay naghatag og tabang kay Joseph ug sa iyang mga kauban sa Rizal Park. Tutulungan rin ng Iba 'Yan ang mga retratista sa Luneta na makahanap ng trabaho habang sarado pa ang parke. Tabangan usab sa Iba 'Yan ang mga retratista sa Luneta nga makapangita og trabaho samtang ang suruyanan sirado pa. Magkakaroon rin sila ng training para mas maging handa sa kanilang pagbabalik-trabaho oras na magbukas na ulit ang turismo sa lungsod. Adunay usab sila pagbansay nga mahimong labi ka andam sa ilang pagbalik sa trabaho kung magabri usab ang turismo sa syudad. Naitawid ng mag-asawang Chris at Rachelle Leones ang creative design at printing business nila kahit nagka-pandemya. Ang magti-ayon nga sila Chris ug Rachelle Leones nakahimo og pagtabok sa ilang malalangon nga laraw ug pag-imprinta sa negosyo bisan pa sa pandemic. Paggawa ng logo at label ng food at essential products ang bumuhay sa Creativly Studio ng mga Leones. Ang paghimo og logo ug label sa pagkaon ug hinungdanon nga mga produkto ang nibuhi sa Creativly Studio sa mga Leones. Ngayong malapit na ang Pasko, umaasa ang mag-asawa na bebenta na uli ang mga produkto nila bilang panregalo, tulad ng doodle at coloring painting sets. Karong hapit na ang Pasko, gilauman sa magtiayon nga ibaligya usab ang ilang mga produkto isip mga regalo, sama sa mga doodle ug pangkolor nga mga painting set. Mayroon na rin tote bags functional and at the same time, puwede nilang i-color through fabric marker, dahil nauuso ang face mask, nag-create na rin kami doodle face mask, ani Rachelle. Adunay usab sila mga tote bag nga magamit ug sa parehas nga oras, mahimo kini nilang i-kolor pinaagi sa mga marka sa panapton, tungod kay uso ang mga maskara sa nawong, naghimo usab kami og mga maskara sa nawong nga doodle, ingon ni Rachelle. Puwede ring personalized ang mga produkto, mayroon din silang gift tags na P85 at note pads na P65. Ang mga produkto mahimo usab nga ipersonal, adunay usab mga tag nga regalo nga P85 ug mga note pad nga P65. Nasa P85 pataas din ang presyo ng health and wellness products ng shop na Scents and Memories. Ang presyo sa mga produkto sa health and wellness products sa tindahan sa Scents and Memories moabot usab sa P85. Pinakamabenta sa kanila angaircon in a bottle na pampapresko at sanitizer, anang may-ari na si Jovi Caoile. Ang labi ka sikat sa ila mao ang aircon sa usa ka botelya nga mga pampabugnaw ug sanitizer, ingon ang tag-iya nga si Jovi Caoile. Puwede rin mag-customize ng mga produkto gaya ng lotion, sleep spray, diffuser at iba pa, imi-mix and match namin all wellness products, ani Caoile. Mahimo usab nimo ipasadya ang mga produkto sama sa losyon, spray sa pagtulog, diffuser ug uban pa, isagol ug itugma namo ang tanan nga mga produkto sa kahimsog, ingon ni Caoile. Ang ibang personalized items ay mabibili rin sa halagang mas mababa sa P100, marami ring food items na puwedng ipanregalo. Ang ubang mga personalized nga butang mahimo usab nga mapalit sa mubu sa P100, daghan usab nga mga pagkaon nga mahimoÕg mahatag. Mayroon ding silvanas at cakes na gift-ready ang packaging, kung mahilig naman sa peanut butter, puwedeng subukan ang mga produkto ng Cashew Butter mula Antipolo. Adunay usab mga silvanas ug cake nga andam na nga pagpamutos, kung gusto nimo ang peanut butter, mahimo nimo nga sulayan ang mga produkto nga Cashew Butter gikan sa Antipolo. Mayroon ding mga gourmet at bottled tuyo at tinapa na puwedeng i-order online, puwede na ring iregalo ang mga halaman para sa mga plantito at plantita. Adunay usab mga gourmet ug botelya nga uga ug gipamubu nga mahimong mag-order sa online, ug ang mga tanum mahimo usab nga igahatag nga regalo alang sa mga plantito at plantita. Kasunod ng mga nagdaang kalamidad, unti-unting sumasaya ulit sa social media, sari-saring challenges ang nagsulputan para kahit papaano ay maibsan ng ilang Pinoy ang kanilang kalungkutan. Pagkahuman sa mga ning-agi nga mga kalamidad, anam-anam nga nagmaya pag-usab sa social media, lainlaing mga paghagit ang mitumaw aron makibhan ang pila sa ilang kasubo. Nagsagawa ng preemptive evacuation ang ilang residente ng Barangay Annafunan East sa Tuguegarao City, Cagayan dahil sa muling pagbaha Sabado ng umaga. Nagmugna og preemptive evacuation ang pipila ka mga residente sa Barangay Annafunan East sa Dakbayan sa Tuguegarao, Cagayan tungod sa pagbaha usab kaniadtong Sabado sa buntag. Nangyari ang pagbaha ilang linggo lamang matapos ang pambihirang pagbaha na naranasan sa Cagayan matapos ang pananalasa ng bagyong Ulysses. Ang pagbaha nahitabo pila ka semana lamang human ang talagsaong pagbaha nga nasinati sa Cagayan pagkahuman sa pagpangdaot sa bagyong Ulysses. Sa larawan na kuha ni Gerald Valdez, Sangguniang Kabataan chair sa barangay, kabilang sa inabot ng baha ang mga bahay sa core shelter. Sa litrato nga kuha ni Gerald Valdez, Sangguniang Kabataan chairman sa maong barangay, apil sa giaboty sa baha ang mga balay sa core shelter. Nalubog na rin sa tubig ang provincial road kasunod ng patuloy na pag-ulan buhat noong Huwebes. Ang kalsada sa probinsya nalumo usab sunod sa kusog nga ulan gikan kaniadtong Huwebes. Ayon kay Valdez, mayroon na ngayong 54 families o 213 indibidwal sa evacuation center at patuloy ang paglikas. Pinauyon kay Valdez, naa na sa 54 nga pamilya o 213 ka mga indibidwal ang naa sa evacuation center ug nagpadayon ang pagbakwit. Dagdag niya, ang provincial road ay hindi na madaanan at nasa 3 feet na ang lalim ng tubig sa core shelter. Dugang pa niya nga ang agianan sa probinsya kay dili na maagian ug ang giladmon sa tubig sa core shelter naa na sa 3 piye. Inihayag ngayong Linggo ng Government Service Insurance System na maglalabas sila ng nasa P3.3 bilyon para sa cash gift ng mga pensiyonado simula sa unang araw ng Disyembre. Ang Government Service Insurance System nagpahibalo karong Domingo nga magpagawas kini mga P3.3 bilyon alang sa cash gift sa mga pensyonado sugod sa unang adlaw sa Disyembre. Ayon kay GSIS President Rolando Macasaet, ang mga pensioner na nakatanggap ng Christmas cash gift na P10,000 noong nakaraang taon, makatatanggap ngayon ng halagang katumbas ng isang buwang pensiyon. Pinauyon kay GSIS President Rolando Macasaet, ang mga pensiyonado nga nakadawat Pamasko nga regalo nga P10,000 sa miaging tuig, makadawat na sa kantidad nga katumbas sa usa ka bulan nga pensyon. Ang mga nakatanggap naman ng higit P10,000 noong 2019, aabot sa P12,600 ang cash gift ngayon, ani Macasaet. Ang mga nakadawat sad kay kapin sa P10,000 kaniadtong 2019, ang cash gift moabot na sa P12,600, ingon ni Macasaet. Pasok sa Christmas cash gift ang mga retirado at disability pensioners ng GSIS na regular na nakakatanggap ng buwanang pensiyon at nabubuhay pa. Ang mga retirado sa GSIS ug mga pensiyonado sa pagkabaldado nga kanunay makadawat matag buwan nga pensyon ug buhi pa giapil sa regalo nga salapi sa Pasko. Nag-aalangang pumunta sa mga mall, mag-out of town, at magsagawa ng malaking family reunion ang pamilya nina Juliet at Henry Maranon hangga't wala pang bakuna kontra COVID-19. Ang pamilya ni Juliet ug Henry Maranon nagduha-duha sa pag-adto sa mga mall, paggawas sa lungsod, ug paghimo og usa ka dako nga pagtagbo sa pamilya basta walaÕy bakuna batok sa COVID-19. Last year kasi lumalabas kami pag Pasko siguro ngayon, hindi na, sa bahay na lang magse-celebrate, ani Juliet. Sa miaging tuig tungod kay gagawas kami alang sa Pasko, tingali karon, dili na, saulog ra sa balay, ingon ni Juliet. Nakakatakot pa rin na magtaas yong incident eh kaya medyo maingat din, sabi naman ni Henry. Hadlok pa usab nga modako ang insidente, busa pag-amping, ingon ni Henry. Isa rin sa pinangangambahan ng OCTA Research Group isang grupo ng mga ekspertong gumagawa ng mga rekomendasyon base sa COVID-19 data ng bansa ang mga pagtitipon at overcrowding sa mga pasyalan ngayong Disyembre. Ang OCTA Research Group, usa ka grupo sa mga eksperto nga naghimo mga rekomendasyon pinasikad sa datos sa COVID-19 sa nasud, nahadlok usab sa mga panagtapok ug daghang tawo sa mga talan-awon karong Disyembre. Naniniwala si David na dapat hayaan munang manatili ang general community quarantine (GCQ) status. Nagtuo si David nga kinahanglan pasagdan magpadayon ang general community quarantine (GCQ) status. Hindi rin umano dapat payagan ang 100-percent capacity sa mga restaurant at pasyalan kahit Pasko. Giingon usab niya nga ang 100-porsyento nga kapasidad kinahanglan dili tugutan sa mga restawran ug lugar bisan sa Pasko. Ayon kay David, posibleng pumalo nang hanggang 1,000 kaso ng COVID-19 kada araw ang Metro Manila kung hindi mag-iingat ngayong holiday season. Pinauyon kay David, posible nga ang Metro Manila moigo sa hangtod sa 1,000 nga kaso sa COVID-19 matag adlaw kung dili sila mabinantayon sa karon nga kapaskuhan. Kahit GCQ nitong nagdaang mga linggo, tila balik-normal na ang situwasyon sa kalsada, at dami ng mga taong lumalabas at pumupunta sa mga mall sa Metro Manila. Bisan pa sa GCQ sa mga ning-agi nga semana, ang sitwasyon sa kalsada ingon og nabalik sa naandan, nga daghang mga tawo ang mogawas ug moadto sa mga mall sa Metro Manila. Sa huling tala ng OCTA Research Team, 18 porsiyento ang itinaas ng kaso ng COVID-19 sa Metro Manila sa nagdaang linggo. Pinauyon sa labing bag-ong OCTA Research Team, ang kaso sa COVID-19 sa Metro Manila nitaas 18 porsyento sa miaging semana. Na-monitor din ang pagdami ng mga kaso sa Bulacan, Pampanga, Quezon province at Laguna, hindi pa naman alarming ang uptick na yan, ani David. Ang ihap sa mga kaso sa Bulacan, Pampanga, lalawigan sa Quezon ug Laguna gimonitor usab, apan kana nga pagtaas wala makahadlok, ingon ni David. Di pa natin masabi kung dahil sa recent typhoon pwedeng nagka-transmission sa evacuation centers puwedeng nagkaroon ng delay sa testing kasi sarado during the typhoon, aniya. Dili pa nato masiling kung tungod sa bag-o nga paghatud sa bagyo sa mga sentro nga pagbakwit mahimoÕg malangan sa pagsulay tungod kay kini gisira sa panahon sa bagyo, ingon niya. Naniniwala ang mga eksperto na matatagalan pa bago makabalik sa dati ang situwasyon sa bansa kahit magkaroon ng bakuna. Nagtuo ang mga eksperto nga dugay pa kini makabalik sa normal nga kahimtang sa nasud bisan kung adunay bakuna. Patuloy ring pinag-aaralan ang tagal ng bisa ng bakuna at posibleng side effects nito. Padayon nga ginatun-an usab ang gidugayon sa bisa sa bakuna ug ang posible nga mga epekto niini. Umabot na sa 429,864 ang kabuuang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa Pilipinas, base sa tala ngayong Linggo ng Department of Health (DOH). Ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa Pilipinas miabot na sa 429,864, suma sa Department of Health (DOH) kaniadtong Domingo. Ayon sa DOH, nakapagtala sila 2,076 dagdag na kaso ng respiratory disease kaya umakyat sa halos 430,000 ang kabuuang bilang. Pinauyon sa DOH, nakataho sila og 2,076 nga dugang nga kaso sa respiratory disease busa ang kinatibuk-ang ihap ningtaas sa hapit 430,000. Pero sa bilang na ito, 22,867 ang active cases o iyong hindi pa gumagaling sa sakit. Apan sa kini nga ihap, 22,867 ang aktibo nga mga kaso o kadtong wala pa maayo sa sakit. Tumaas din kasi sa 398,624 ang kabuuang bilang ng mga gumaling sa sakit matapos makapagtala ng 10,579 new recoveries ang DOH ngayong Linggo sa ilalim ng Oplan Recovery. Ang kinatibuk-ang ihap sa mga naayo gikan sa sakit ningtaas usab sa 398,624 pagkahuman natala sa DOH ang 10,579 nga mga bag-ong narekober kaniadtong Domingo ubos sa Oplan Recovery. Nadagdagan naman nang 40 ang bilang ng mga namatay para sa 8,373 kabuuang death toll. Ang ihap sa mga namatay misaka sa 40 ngadto sa 8,373 sa kinatibuk-ang death toll. Sa Quezon City naiulat ang pinakamaraming bilang ng mga bagong kaso ngayong Linggo, na nasa 137, sinundan ito ng Laguna (122), Cavite (103), Batangas (96) at Angeles City (79). Giasoy sa Dakbayan sa Quezon ang labing kadaghan nga mga bag-ong kaso kaniadtong Domingo, aduna sa 137, gisundan sa Laguna (122), Cavite (103), Batangas (96) ug Dakbayan sa Angeles (79). Kamakailan, nagbabala ang mga awtoridad na patuloy na sumunod sa mga health protocol upang maiwasan ang pagkalat ng COVID-19, lalo't posibleng tumaas umano ito sa darating na holiday season. Karong bag-o, nagpahimangno ang mga awtoridad nga ipadayon ang pagsunod sa mga protokol sa kahimsog aron malikayan ang pagkaylap sa COVID-19, labi na nga posibleng modaghan kini sa umaabot nga kapaskuhan. Sa buong mundo, 62.2 milyon na ang bilang ng mga nahahawahan ng COVID-19, base sa tala ng Johns Hopkins Coronavirus Resource Center. Sa tibuuk kalibutan, ang ihap sa mga nataptan nga COVID-19 naa sa 62.2 milyon, sumala sa Johns Hopkins Coronavirus Resource Center. Itinanghal ngayong Linggo sa ASAP Natin 'To ang mga iconic na theme song ng hit reality show na Pinoy Big Brother, na nakatakdang maglabas ng bagong season. Gipagawas karong Dominggo sa ASAP Natin 'To ang mga iconic the song sa hit reality show nga Pinoy Big Brother, nga gitakda nga mugawas sa bag-ong season. Kinanta ng binansagang Asia's Songbird na si Regine Velasquez ang Pinoy Ako na kinanta ng bandang Orange and Lemons para sa kauna-unahang season ng programa noong 2005. Gikanta sa gibansag nga Asia's Songbird nga si Regine Velasquez ang Pinoy Ako nga giawit sa banda nga Orange and Lemons alang sa unang panahon sa programa kaniadtong 2005. Kasama naman ni Pinoy Big Brother host Toni Gonzaga si Erik Santos sa pag-awit ng Sikat Ang Pinoy, na theme song naman ng pinakaunang celebrity edition ng programa. Kauban usab ni Pinoy Big Brother host nga si Toni Gonzaga si Erik Santos sa pagkanta sa Sikat Ang Pinoy, nga usa ka tema nga kanta sa unang bantog nga edisyon sa programa. Hataw din sa pagsayaw si Kim Chiu sa remix ng Pinoy Big Brother theme song, magugunitang si Chiu ang kauna-unahang nanalo sa teen edition ng Pinoy Big Brother noong 2006. Grabe sad ang pagsayaw ni Kim Chiu sa remix sa tema sa Pinoy Big Brother, nga nahinumduman nga si Chiu ang unang nagdaog sa batan-on nga edisyon sa Pinoy Big Brother kaniadtong 2006. Magsisilbing pangunahing host ng darating na Pinoy Big Brother Connect sina Gonzaga, Robi Domingo, at Bianca Gonzalez. Si Gonzaga, Robi Domingo, ug Bianca Gonzalez ang mag-unang host sa umaabot nga Pinoy Big Brother Connect. Pero binigyan din ng hosting duties sina Chiu, Maymay Entrata, Edward Barber, Enchong Dee, Richard Juan, at Melai Cantiveros. Apan sila Chiu, Maymay Entrata, Edward Barber, Enchong Dee, Richard Juan, ug Melai Cantiveros gihatagan usab og mga katungdanan sa pag-host. Taong 2017 pa nang huling magkatrabaho si Hanna Marcelo. Ngayon, 3 business process outsourcing company na ang kaniyang in-apply-an pero wala pang callback. Tuig 2017 pa kaniadtong kaulahian nga nagkatrabaho si Hanna Marcelo. Karon, nag-aplay siya alang sa 3 nga mga kompanya sa proseso sa pag-outsource sa negosyo apan wala pay callback. Problema rin kasi umano na kailangan muna ng COVID-19 test bago ma-proseso ang aplikasyon. Giingon usab nga ang problema mao ang kinahanglan usa ka pagsulay nga COVID-19 sa wala pa maproseso ang aplikasyon. Ang dami nilang hinihingi na test, lalo na swab test eh magkano swab test ngayon? ani Marcelo. Daghan sila og ginapangayo nga pagsulay, labi na ang swab test eh pila ang swab test karon? ani Marcelo. Saan ka kukuha noÕn sa gitna ng pandemic kung wala ka na ngang trabaho? Asa man ka mukuha ato sa taliwala sa usa ka pandemya kung wala kaÕy trabaho? Dalawang buwan nang tengga si Zaldy Soriano mula nang magpalit ng security agency ang kompanyang dati niyang pinagtatrabahuhan. Duha ka bulan na nga nagtanggong si Zaldy Soriano gikan niadtong nagilis og security agency ang miagi niyang gitrabahuan nga kompanya. Ayon kay Soriano, nasasaid na ang ipon niya, kailangan ko po ng trabaho dahil suporta sa mga anak ko tapos nagbabayad ako ng bahay, kuryente, tubig," ani Soriano, na may 5 anak. Ingon ni Soriano, pahurot na ang iyang tinigom, nanginahanglan ko og trabaho kay gisuportahan nako ang akong mga anak unya nagbayad ako alang sa balay, kuryente, tubig," ingon ni Soriano, nga adunay 5 ka mga anak. Isa naman si Gil Oracion sa mga natanggal na driver ng ABS-CBN nang magkaroon ng retrenchment dahil sa pagkawala ng prangkisa. Si Gil Oracion usa sa mga drayber sa ABS-CBN nga gitangtang sa trabaho sa panahon nga dunay retrenchment tungod sa pagkawala sa prangkisa. Problemado umano siya lalo't kapapanganak lang ng misis niya, puro utang mahaba na listahan, ani Oracion. Problemado kuno siya labi na nga bag-o lang nanganak ang iyang asawa, puros taas nga lista sa mga utang, ingon ni Oracion. Para sa mga naghahanap ng trabaho, may mga oportunidad na binuksan ang mga dayuhang kompanya sa bansa. Alang sa mga nagpangita og trabaho, adunay mga higayon nga gi abrihan ang mga langyaw nga kompanya sa nasud. Naghahanap ngayon ng 500 manggagawa ang Swedish home furniture retailer na IKEA para sa kanilang kauna-unahang store sa bansa sa Pasay City. Ang Swedish nga tigbaligya og gamit sa balay nga IKEA nangita karon og 500 nga mga trabahante alang sa ilang una nga tindahan sa nasud sa Dakbayan sa Pasay. Kabilang sa mga bakanteng posisyon ay sales associate, food asisstant, customer service associate, safety and security specialist, technician, karpintero, at marami pang iba. Apil sa bakanteng posisyon ang kauban sa pamaligya, katabang sa pagkaon, kauban sa serbisyo sa kustomer, espesyalista sa kahilwasan ug siguridad, teknisyan, panday, ug daghan pa. Bukas din sila sa part-timers para sa ilang posisyon tulad ng cashier at warehouse assistant. Apil sa bakanteng posisyon ang kauban sa pamaligya, katabang sa pagkaon, kauban sa serbisyo sa kustomer, espesyalista sa kahilwasan ug siguridad, teknisyan, panday, ug daghan pa. Nangangailangan naman ang British technology firm na Dyson ng 400 highly-skilled engineers para sa kanilang software lab na itatayo sa Muntinlupa, bahagi umano ito ng kanilang global research, design and development team. Ang kompanya sa teknolohiya sa Britanya nga Dyson nanginahanglan og 400 ka hanas nga mga inhinyero alang sa ilang software lab nga matukod sa Muntinlupa, nga bahin sa ilang global nga panukiduki, ang bahan sa disenyo ug kalamboan. Naniniwala si Dyson Chief Operating Officer Scott Maguire na tahanan ang Pilipinas ng mga magagaling na engineer at handa silang mamuhunan sa bansa para makakuha ng mga empleyadong Pinoy. Si Chief Operating Officer sa Dyson nga si Scott Maguire nagtuo nga ang Pilipinas gipuy-an sa mga bantugang inhinyero ug andam sila nga mamuhunan sa nasud aron makuha ang mga empleyado nga Pilipino. Sa website ng job portal na Trabahanap, nangunguna ang call center sa mga in-demand na trabaho, kung saan higit 19,000 ang bakanteng posisyon ngayon. Sa website sa job portal nga Trabahanap, ang call center ang nanguna nga mga in-demand nga trabaho, diin adunay karon kapin sa 19,000 nga bakanteng posisyon. Higit 4,000 naman ang nangangailangan ng delivery driver at rider na puwedeng pasukan. Labaw 4,000 ang nanginahanglan og delivery driver ug rider nga mamahimong sudlan. Pasok din sa Top 5 job demands ang sales person, construction worker, at factory o production worker. Anaa usab sa Top 5 nga gipangayo nga trabaho ang sales person, trabahador sa konstruksyon, ug trabahador sa pabrika o produksyon. Habang unti-unting nagbabalik-sigla ang ekonomiya, marami pang ibang bakanteng posisyon ang madadagdag sa portal, ani Daryl Tecson, product and operatinos head sa Trabahanap. Samtang hinayhinay nga nagbawi ang ekonomiya, daghang mga bakanteng posisyon ang madugang sa portal, ingon ni Daryl Tecson, produkto ug operatinos nga pangulo sa Trabahanap. Aabot sa P26 milyon halaga ng marijuana ang nakuha ng mga awtoridad sa 3 suspek sa buy-bust operation sa Barangay Apolonio Samson, Quezon City ngayong Linggo. Mokabat sa P26 milyon nga kantidad sa marijuana ang nasakmit sa mga awtoridad gikan sa 3 ka mga suspetsado sa usa ka buy-bust operation sa Barangay Apolonio Samson, Dakbayan sa Quezon kaniadtong Domingo. Sa ikinasang operasyon ng mga tauhan ng Philippine National Polcie Drug Enforcement Group (PNP-DEG) at Philippine Drug Enforcement Agency, natagpuan ang droga na nakasilid sa mga karton at sako ng gulay. Sa gipahigayong operasyon sa mga personahe sa Philippine National Police Drug Enforcement Group (PNP-DEG) ug sa Philippine Drug Enforcement Agency, nakit-an ang mga droga nga gitago sa mga karton ug sako nga utanon. Ang front nila is bawang or vegetables, ani PNP-DEG chief Col. Henry Bi–as. Ang ilang atubang mao ang ahos o utanon, ingon sa hepe sa PNP-DEG nga si Col. Henry Bi–as. Noong Biyernes pa umano nakatransaksiyon ng poseur-buyer ang mga suspek, pero nitong Linggo lang nakipagkita ang mga ito. Giingong nakigsabot ang mga suspetsado sa poseur-buyer kaniadtong Biyernes, apan kaniadtong Domingo lang sila nagkita. Ayon kay Bi–as, sa Isabela pa kinukuha ang supply ng marijuana, ang market nila is Metro Manila ang pinaka-source nila is Isabela grupo ito hindi ko muna i-divulge ang ibang detalye, aniya. Pinauyon kay Bi–as, sa Isabela ginakuha ang suplay sa marijuana, ang tindahan nila kay ang Metro Manila ug ang ilang labaw nga punuan kay ang Isabela nga grupo kini nga dili na usa nako itug-an ang ubang kinuti, ingon pa niya. Aabot sa higit 200 kilo ng marijuana ang nakuha sa mga suspek, itinanggi naman ng isa sa mga suspek na si Angelo na sangkot siya sa ilegal na transaksiyon. Kapin sa 200 kilos nga marijuana ang nasakmit gikan sa mga suspetsado, samtang ang usa sa mga suspetsado nga si Angelo, nibalibad nga naapil siya sa iligal nga transaksiyon. Napag-utusan lang daw siyang kuhanin ang mga kahon, tumanggi namang magbigay ng komento ang kaniyang mga kasamahan. Giingon nga gisugo lamang siya sa pagkuha sa mga kahon, apan ang iyang mga kauban nagdumili sa paghatag komento. Nahaharap ang mga suspek sa reklamong paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act. Ang mga suspetsado nag-atubang sa kasong paglapas sa Comprehensive Dangerous Drugs Act. Nakapagtala noong Biyernes ng 31 bagong kaso ng coronavirus disease ang Ilocos Norte, karamihan ay mga residenteng umuwi mula sa ibang panig ng bansa o ibang bansa. Ang Ilocos Norte nagtaho og 31 nga bag-ong mga kaso sa coronavirus disease kaniadtong Biyernes, kadaghanan kanila mga residente nga namauli gikan sa ubang mga lugar sa nasud o sa gawas sa nasud. Sa 31 bagong kaso, 13 ay returning residents habang 7 ay returning overseas Filipino, ayon sa tala ng provincial government, ang natitirang 11 kaso ay mga taga-lalawigan. Sa 31 nga mga bag-ong kaso, 13 ang ningbalik nga mga residente samtang 7 ang ningbalik nga mga pinoy sa gawas sa nasud, pinauyon sa kagamhanang probinsyal, ang nahabilin nga 11 nga mga kaso kay mga lungoranon. Sa 13 returning residents, 11 ay taga-Laoag City, na isinailalim sa localized modified enhanced community quarantine (MECQ) noong Biyernes dahil sa patuloy na pagtaas ng kaso ng COVID-19. Sa 13 nga namalik nga residente, 11 ang gikan sa Dakbayan sa Laoag, nga gipailalom sa localized modified enhanced community quarantine (MECQ) kaniadtong Biyernes tungod sa padayon nga pagdugang sa mga kaso sa COVID-19. Samantala, sa buong bansa, 427,797 na ang kabuuang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19, base sa tala ng Department of Health noong Sabado. Samtang, sa tibuuk nasud, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 miabot na sa 427,797, suma sa taho sa Department of Health kaniadtong Sabado. Sa kabila ng COVID-19 pandemic, ipinagpatuloy pa rin ng lokal na pamahalaan ng Vigan City ang taunang pagpapailaw sa Chrismas tree sa harap ng munisipyo ng lungsod. Bisan pa sa pandemikong COVID-19, ang lokal nga gobyerno sa Lungsod sa Vigan nagpadayon gihapon sa pagdagkot sa tinuig nga punoan sa Pasko atubangan sa munisipyo sa syudad. Isinagawa umano ang pagpapailaw Biyernes ng gabi upang maipadama pa rin sa mga residente at turista sa Vigan ang diwa ng Pasko. Giingon nga ang suga gihimo kaniadtong Biyernes sa gabii aron ang mga residente ug turista sa Vigan mabati ra gihapon ang espiritu sa Pasko. Nasa 37 talampakan ang taas ng inilawang Christmas Tree simula Nobyembre 15, bukas na sa mga turista sa Luzon ang Vigan City, maging ang ibang mga lugar sa Ilocos Sur. Ang nalamdagan nga Punuan sa Pasko nga adunay katas-on nga 37 piye sugod sa Nobyembre 15, Lungsod sa Vigan, ingon man uban pang mga lugar sa Ilocos Sur, bukas na sa mga turista sa Luzon. Pero kailangan munang makipag-ugnayan sa mga piling travel agency para sa mga tour package at dokumentong kailangang ipakita bago makabiyahe sa lalawigan. Apan kinahanglan una nimo nga kontakon ang mga napili nga ahensya sa pagbiyahe alang sa mga tour package ug mga dokumento nga kinahanglan ipakita sa wala pa mobiyahe sa probinsya. Turismo ang isa sa mga pangunahing industriya sa Vigan City, Itinuturing na UNESCO World Heritage Site ang Calle Crisologo, Ilocos Sur Dancing Fountain, at Baluarte Zoo, kabilang din ang lungsod sa New7Wonders Cities of the World ng New7Wonders Foundation. Ang turismo usa sa mga punoan nga industriya sa Dakbayan sa Vigan, Calle Crisologo, Ilocos Sur Dancing Fountain, ug Baluarte Zoo nga giisip nga UNESCO World Heritage Site, lakip ang syudad sa New7Wonders Foundation nga New7Wonders Cities of the World. Patay ang isang lalaking dawit sa mga kaso ng pagpatay matapos makaengkuwentro ng mga umaarestong pulis sa Daraga, Albay gabi ng Sabado. Namatay ang usa ka lalaki nga naapil sa mga kaso sa pagpatay human masugatan ang pagdakup sa mga pulis sa Daraga, Albay kaniadtong Sabado sa gabii. Kinilala ng mga awtoridad ang suspek bilang si Rodel Millena, 46 at itinuturing na No. 1 most wanted person ng Calabarzon police. Giila sa mga awtoridad ang suspek nga si Rodel Millena, 46 ug giisip nga No.1 nga labing gusto nga tawo sa pulisya sa Calabarzon. Nagkasa umano ng pag-aresto ang mga awtoridad laban sa suspek sa may Barangay San Ramon bandang alas-9 ng gabi. Giingong nagsampa ang mga awtoridad og aresto batok sa suspetsado sa Barangay San Ramon mga alas 9 sa gabii. Ayon kay Lt. Col. Ronnie Fabia, hepe ng Daraga police, nakiusap sila sa suspek na sumuko pero nagmatigas ito. Pinauyon kay Lt. Col. Ronnie Fabia, hepe sa pulisya sa Daraga, nagpakiluoy sila sa suspek nga mosurender apan nagdumili siya. Kahit napapalibutan na umano ng mga pulis, tinangka umano ni Millena na tumakas at tinutukan ng baril ang isa pang pulis. Bisan kung gilibutan sa pulisya, si Millena giingong misulay sa pag-ikyas ug gition ang pusil sa laing pulis. Nang hindi umano pumutok ang baril, kinuha umano ni Millena ang isang dalang granada pero inunahan na siyang barilin ng mga pulis. Dihang wala kuno mobuto ang pusil, gikuha kuno ni Millena ang usa ka granada apan naunhan kini og baril sa pulisya. Hinuli rin ang 2 kasamahan ni Millena na idinadawit sa mga ilegal na aktibidad, may kasong direct assault with murder at direct assault with attempted murder na inihain laban kay Millena kaugnay sa isang insidente sa Tanay, Rizal noong 2018, nahaharap din siya sa 3 iba pang kaso ng pagpatay sa Bicol region. Ang 2 ka mga kauban ni Millena ay naaresto usab nga adunay kalabotan sa iligal nga kalihokan, kauban ang kaso nga direct assault with murder ug direct assault sa pagsulay nga pagpatay nga gipasaka batok kay Millena may kalabotan sa usa ka insidente sa Tanay, Rizal kaniadtong 2018, nag-atubang usab siya sa 3 pa kaso sa pagpatay sa rehiyon sa Bicol. Pumanaw na sa edad na 59 ang OPM icon na si April Boy Regino, sabi ngayong Linggo ng kaniyang pamilya. Ang icon sa OPM nga si April Boy Regino namatay na sa edad nga 59, ingon sa iyang pamilya kaniadtong Domingo. Kinumpirma sa ABS-CBN News ng asawa ni April Boy na si Madel ang pagpanaw ng mang-aawit at sinabing inaayos na ng pamilya ang burol. Ang asawa ni April Boy nga si Madel, gikompirma sa ABS-CBN News nga namatay ang mag-aawit ug giingon nga ang pamilya ang nag-ayo sa lubong. Taong 2005 nang mag-migrate sa Amerika si April Boy kasama ang pamilya doon, nagkaroon siya ng serye ng mga pagtatanghal pero huminto ito noong 2009 nang ma-diagnose siya na may prostrate cancer. Kaniadtong 2005 sa paglalin ni April Boy sa Amerika kauban ang iyang pamilya didto, adunay siya sunod-sunod nga mga pasundayag apan nahunong kini kaniadtong 2009 sa diha nga nadayagnos siya nga adunay gihampak nga kanser. Inilihim ng Di Ko Kayang Tanggapin hitmaker ang karamdaman sa publiko hanggang sa makabalik sa Pilipinas noong 2011. Gitago sa Di Ko Kayang Tanggapin hitmaker ang gibati sa publiko hangtod nga siya ningbalik sa Pilipinas kaniadtong 2011. Taong 2018 nang ideklara ni April Boy na siya'y cancer-free, pero nagkaroon naman siya ng sakit sa puso at naapektuhan ang kaniyang paningin dahil sa diabetes. Kaniadtong 2018, gideklara ni April Boy ang iyang kaugalingon nga walaÕy cancer, apan nakabati siya og sakit sa kasingkasing ug ang iyang panan-aw naapektuhan sa diabetes. Ilan pa sa mga jukebox hit ni April Boy, o Dennis Regino Magdaraog sa tunay na buhay, ang Paano Ang Puso Ko at Umiiyak Ang Puso, niyakap ng masa ang karera ni April Boy sa loob ng higit 2 dekada. Ang pila sa mga hits sa jukebox ni April Boy, o si Dennis Regino Magdaraog sa tunay na buhay, ang Paano Ang Puso Ko at Umiiyak Ang Puso, gihangop sa masa ang karera ni April Boy sa sulod sa sobra sa 2 dekada. Kumpiyansa ang isang kongresista na may mapagkukuhanan pa ng pondo ang pamahalaan para sa isinusulong na Bayanihan 3 kaugnay sa patuloy na paglaban ng bansa kontra COVID-19. Masaligon ang usa ka kongresista nga ang gobyerno adunay pa pondo alang sa Bayanihan 3 nga gipasiugda kalabot sa nagpadayon nga laban sa nasud batok sa COVID-19. Sinabi ngayong Linggo sa TeleRadyo ni Marikina 2nd District Rep. Stella Quimbo, kukuhanin ang pondo mula sa natitirang 2020 budget. Giingon karong Dominggo sa TeleRadyo ni Marikina 2nd District Rep. Stella Quimbo, kuhaon ang pondo gikan sa nahabilin nga 2020 budget. Ayon kay Quimbo, may savings pa rin ang gobyerno dahil hindi pa nito nauubos ang pondo mula sa Bayanihan to Recover as One Act (Bayanihan 2), habang ang dagdag na budget naman ay posibleng utangin sa ibang bansa. Pinauyon kay Quimbo, aduna pa nga tinigum ang gobyerno tungod kay wala niini nahurot ang pondo gikan sa Bayanihan hangtod sa Recover as One Act (Bayanihan 2), samtang ang dugang nga badyet posible nga hulamon sa gawas sa nasud. Layon ng panukalang Bayanihan 3 na i-extend o palawigin pa ang Bayanihan 2 dahil hanggang Disyembre 19 lang ang effectivity nito. Tumong sa sugyot sa Bayanihan 3 nga ilugway o lugwayan ang Bayanihan 2 tungod kay hangtod sa Disyembre 19 lang ang pagkaepektibo niini. Sa ilalim ng Bayanihan 2, binibigyang pahintulot ang executive branch ng gobyerno na gumastos ng hanggang P165 bilyon kaugnay sa mga proyektong may kinalaman sa COVID-19. Ubos sa Bayanihan 2, gitugotan ang executive branch sa gobyerno nga mogasto hangtod sa P165 bilyon alang sa mga proyekto nga adunay kalabotan sa COVID-19. Dahil hindi pa ubos ang budget para sa Bayanihan 2, kailangan pa itong ipagpatuloy, ani Quimbo, isang ekonomista at dating commissioner ng Philippine Competition Commission. Tungod kay wala pa nagurot ang badyet alang sa Bayanihan 2, kinahanglan pa kini nga ipadayon, ingon ni Quimbo, usa ka ekonomista ug kaniadtong komisyonado sa Philippine Competition Commission. Nilinaw din ni Quimbo na walang dagdag-buwis na ipapataw sa publiko sa isinusulong na Bayanihan 3. Giklaro usab ni Quimbo nga walaÕy dugang nga buhis nga ipahamtang sa publiko sa gisugyot nga Bayanihan 3. Generally speaking, kapag bagsak ang isang ekonomiya, hindi dapat magdagdag ng buwis kasi any tax that you add would mean lalong hindi gagastos ang mga tao. Kasagaran, kung napakyas ang usa ka ekonomiya, dili kinahanglan dugangan ang buhis tungod kay ang bisan unsang buhis nga imong gidugangan nagpasabut nga ang mga tawo dili na mogasto. Sa ilalim ng Bayanihan 3, maglalaan ulit ng pondo ang pamahalaan para sa karagdagang emergency response sa COVID-19 pandemic. Ubos sa Bayanihan 3, ang gobyerno maggahin usab og pondo alang sa dugang nga emerhensya nga pagtubag sa COVID-19 pandemya. Kasama umano rito ang pagbibigay ng ayuda sa mga nawalan ng trabaho at pag-abot ng tulong sa mga maliliit na negosyo. Giapil kuno niini ang paghatag tabang sa mga walay trabaho ug pag-abut sa gagmay nga mga negosyo. Arestado ang isang lalaki na nakatangay ng higit P114,000 halaga ng mga gamit sa panloloob sa isang bike shop sa Caloocan City, sabi ngayong Linggo ng mga awtoridad. Usa ka lalaki ang gidakup sa pagpangawat sa kapin P114,000 nga kantidad sa pagpanglungkab sa usa ka baligyaanan og bike sa Dakbayan sa Caloocan, sulti sa mga awtoridad kaniadtong Domingo. Ayon sa may-ari ng bike shop, napansin niyang nawawala na ang padlock at bukas na ang pinto ng kaniyang tindahan nang balikan niya ito. Pinauyon sa tag-iya sa baligyaanan og bike, namatikdan niya nga nawala ang padlock ug bukas ang pultahan sa iyang tindahan sa iyang pag-uli. Pagpasok umano niya sa loob ng shop ay nakita niyang kalat-kalat na ang mga gamit at marami na rin ang nawawala. Giingon niya nga pagsulud niya sa baligyaanan kay nakita niya nga nagkatag na ang mga gamit ug daghan na ang nawala. Nagsumbong ang biktima sa Caloocan police, na agad nagsagawa ng follow-up operation na nauwi sa pagkakahuli ng 29 anyos na suspek. Ang biktima ningreport sa pulisya sa Caloocan, nga gilayon naghimo og follow-up nga operasyon nga miresulta sa pagkasikop sa 29-anyos nga suspetsado. Hindi na umano na-recover ng mga awtoridad ang mga ninakaw na gamit, kabilang ang mga bike at mamahaling bike parts na may kabuuang halagang P114,600. Giingong wala nakuha sa mga awtoridad ang mga kinawat nga butang, lakip na ang mga biseklita ug mga mahal nga piyesa sa bisikleta nga nagkantidad og P114,600. Tumangging magsalita ang suspek kung naibenta na niya ang mga tinangay na gamit, patuloy umano ang imbestigasyon sa kaso. Ang suspetsado nagdumili sa pagsulti kung gibaligya na niya ang mga gikawat nga butang, giingon nga giimbestigahan ang kaso. Nitong pandemya, nauso ang pagbibisikleta bilang paraan ng transportasyon matapos suspendehin ng gobyerno ang mga public transport upang maiwasan ang pagkalat ng COVID-19. Sa kini nga pandemik, ang pagbisikleta nahimong popular ingon usa ka paagi sa transportasyon pagkahuman gisuspinde sa gobyerno ang publikong transportasyon aron malikayan ang pagkaylap sa COVID-19 Natimbog sa buy-bust operation sa Rodriguez, Rizal ang 2 babae na nakuhanan ng higit P300,000 halaga ng hinihinalang shabu. Duha ka mga babaye nga nakuhaan og kapin P300,000 nga kantidad sa gituohang shabu ang nadakup sa usa ka buy-bust operation sa Rodriguez, Rizal. Ayon sa ulat ng Eastern Police District, ikinasa ng Marikina police ang operasyon laban sa 2 suspek na may edad 31 at 32 matapos makatanggap ng impormasyon tungkol sa mga ito. Pinauyon sa taho sa Eastern Police District, ang pulisya sa Marikina naglunsad og operasyon batok sa 2 mga suspetsado nga nagpangidaron 31 ug 32 human makadawat og impormasyon bahin saila. Hinuli ang mga suspek matapos umano nilang bentahan ng ilegal na droga ang isang pulis na nagpanggap na buyer sa isang residential area sa bayan. Ang mga suspetsado gidakup human gibaligya kuno nila ang iligal nga droga sa usa ka pulis nga nagpakaaron-ingnon nga usa ka pumapalit sa usa ka lugar nga puy-anan sa lungsod. Nakuha sa mga suspek ang ilang sachet ng hinihinalang shabu na may bigat na 45 gramo at street value na P306,000, ayon sa pulisya, dinala ang mga suspek sa Marikina Police Station Custodial Facility. Nasakmit gikan sa mga suspetsado ang daghang sachet sa gituohang shabu nga adunay gibug-aton nga 45 gramo ug kantidad nga P306,000, suma sa pulisya, ang mga suspetsado gidala sa Marikina Police Station Custodial Facility. Patay ang isang pulis habang 2 ang sugatan sa banggaan ng isang pickup truck at SUV sa Tupi, South Cotabato hapon ng Linggo sa gitna ng malakas na buhos ng ulan. Patay ang usa ka pulis ug 2 ang nasamdan sa panagbangga sa usa ka pickup truck ug SUV sa Tupi, South Cotabato kaniadtong Domingo sa hapon taliwala sa kusog nga ulan. Kinilala ang nasawi bilang si Corp. Rolisher Gamueta, 40, at nakadestino sa South Cotabato First Provincial Mobile Force Company. Ang namatay kay giila nga si Corp. Rolisher Gamueta, 40, ug nadestino sa South Cotabato First Provincial Mobile Force Company. Batay sa report ng Tupi Municipal Police Station, minamaneho ni Gamueta ang isang pickup truck nang mag-swerve umano ito sa kabilang lane. Base sa taho sa Tupi Municipal Police Station, si Gamueta nagmaneho sa usa ka pickup truck sa diha nga siya giingong ningtuyok sa pikas linya. Sakto namang may kasalubong na itong isang SUV kung saan nakasakay ang isang negosyante. Sakto nga adunay nakasugat kini nga usa ka SUV diin nagsakay ang usa ka negosyante. Sumalpok ang pickup truck sa SUV, napunta sa gilid ng kalsada at tumagilid, isinugod pa sa ospital si Gamueta pero binawian din ng buhay habang ginagamot, sasa maayos namang kalagayan ang driver ng SUV at ang sakay nito. Nakabangga ang pickup truck sa SUV, ning-adto sa daplin sa dalan ug nalipong, dali nga gidala sa hospital si Gamueta apan gipatay usab samtang gitambalan, ang driver sa SUV ug ang sakay niini naa sa maayong kondisyon. Makatatanggap ng P5,000 financial assistance mula sa lokal na pamahalaan ng Maynila ang mga job order at contractual worker ng munisipyo. Ang mga job order ug kontraktwal nga trabahante sa munisipyo kay makadawat og P5,000 nga tabang pinansyal gikan sa lokal nga gobyerno sa Manila. Ito'y matapos pirmahan ni Manila Mayor Isko Moreno ang Ordinance No. 8701 na nagsasaad na bibigyan ng cash aid ang mga manggagawa na may job order contract o contract of service bilang tulong ngayong panahon ng COVID-19 pandemic. Kini human gipirmahan ni Manila Mayor Isko Moreno ang Ordinance No.8701 nga nagsulti nga ihatag ang tabang nga salapi sa mga trabahante nga adunay kontrata sa job order o kontrata sa serbisyo ingon tabang sa COVID-19 pandemic. Naglaan ng P49.8 milyon ang Manila city government para sa 8,000 contractual employees, manggagaling ang pondo para sa financial assistance sa Maintenance and Other Operating Expenses (MOOE) accounts ng executive budget ng Maynila ngayong taon. Ang gobyerno sa syudad sa Manila naggahin og P49.8 milyon alang sa 8,000 nga mga empleyado sa kontraktwal, ang pondo alang sa tabang pinansyal maggikan sa Maintenance and Other Operating Expenses (MOOE) account sa executive budget sa Manila karong tuig. Ayon kay Manila Mayor Isko Moreno, lubhang naapektuhan ng patuloy na pagtaas ng kaso ng COVID-19 ang kabuhayan ng mga manggagawa. Pinauyon kay Manila Mayor Isko Moreno, ang padayon nga pagdugang sa kaso nga COVID-19 nakaapekto kaayo sa panginabuhian sa mga trabahante. Sa huling tala ng Manila Heath Department, may 22,951 confirmed cases ng COVID-19 ang lungsod, kung saan 420 ang active cases o hindi pa gumagaling sakit. Pinauyon sa labing ulahi nga rekord sa Manila Heath Department, ang syudad adunay 22,951 nga kumpirmadong mga kaso sa COVID-19, diin 420 ang aktibo nga mga kaso o mga laygay nga sakit. Hiwalay na ang The Voice Kids champion Elha Nympha sa nobyo niyang si Brian Gazmen, ito ang kinumpirma ni Gazmen, na isa ring mang-aawit, sa kanyang social media accounts. Ang kampyon sa The Voice Kids nga si Elha Nympha bulag sa iyang hinigugma nga si Brian Gazmen, mao kini ang gikumpirma ni Gazmen, nga usa usab ka mang-aawit, sa iyang mga social media account. Happy and single, ani Gazmen sa kanyang post sa Twitter nito lamang Biyernes, ito rin ang sinabi ni Gazmen sa kanyang inilabas na video sa TikTok. Malipayon ug single, giingon ni Gazmen sa iyang post sa Twitter kaniadtong Biyernes, kini usab ang giingon ni Gazmen sa iyang video nga gipagawas sa TikTok. Masyado pong mahaba ang story ng pagbi-break namin hindi po kakayanin ng isang TikTok video pero 'yon po ang totoo, break na po kami, ani Gazmen. Dugay kaayo ang istorya sa among panagbulag, dili makaya kini sa usa ka video sa TikTok apan kana ang tinuod, break nami, ingon ni Gazmen. Samantala, kalat naman sa social media ang naging post ni Elha sa Instagram Stories na tila patama sa inilabas na pahayag ni Gazmen. Sa kasamtangan, ang post ni Elha sa Instagram Stories nagkalat sa social media, murag paigo sa gigawas nga saysay ni Gazmen. Ay sad ka pala hahahah wag po tayong pa-victim, pwede ako magsabi ng totoo. Ay naguol diay ka hahahah dili ta magpabiktima, mamagumo ko nga masulti og kamatuoran. Still using me pa rin? Ginagamit gihapon ko? May pahabol dami likes and shares na ol na lang the audacity, ani Nympha. Adunay daghang mga gusto ug pag-ambit nga naa ra sa kabaga og nawung, ingon ni Nympha. Nito lamang unang linggo ng Oktubre nang aminin ni Nympha na isa sa dahilan niya para magpapayat ay si Gazmen na kasamahan niya rin sa Star Music. Niadtong unang semana pa lang sa Oktubre nga giangkon ni Nympha nga usa sa mga hinungdan nga nagpayat siya mao si Gazmen nga kauban usab niya sa Star Music. Siya po ang isa sa mga dahilan kung bakit ko po binuild up yung sarili ko, bakit po ako nag-diet, bakit din po ako naging confident sa sarili ko ngayon ani Nympha. Siya ang usa sa mga hinungdan ngano nga gipalig-on ko ang akong kaugalingon, kung nganong nagdiyeta ako, kung ngano nga ako usab masaligon sa akong kaugalingon karon, ingon ni Nympha. Ayon kay Nympha, nakilala niya si Gazmen sa set ng Magandang Buhay naging friends po kami and then nag-hangout tapos na-meet namin yung best friend ko and then nagkaroon po ng squad, hindi ko po inaasahan na magkakaroon ng ganito, dagdag ni Nympha. Pinauyon kay Nympha, nakit-an niya si Gazmen sa set sa Magandang Buhay nga nagka-amigo kami ug dayon nag-hangout dayon nagkita kami sa akong suod nga higala ug dayon adunay usa ka iskwad, wala nako damha nga magka-aduna niini, dugang ni Nympha. . Matatandaang sumikat si Nympha noong 2015 matapos niyang magwagi sa The Voice Kids, nagmarka din ang paglabas ni Nympha sa mga programa sa iba't ibang bansa tulad na lamang sa "Little Big Shots" sa US at France. Kahinumduman nga si Nympha ningsikat kaniadtong 2015 pagkahuman sa pagdaog sa The Voice Kids, ang panagway ni Nympha sa lainlaing mga programa sama sa "Little Big Shots" sa US ug France usab ang nagtimaan kaniya. Nailigtas ang dalawang batang muntik nang malunod sa naipong tubig sa isang bakanteng lote sa lungsod na ito noong Biyernes ng hapon, ayon sa pulisya. Duha ka mga bata hapit malumos sa nagbaha nga tubig sa usa ka bakante nga lote ning syudad kaniadtong Biyernes sa hapon, sumala sa pulisya. Sumaklolo sa mga batang edad 9 at 10 sina Police Cpl. Edgar Pizarro at Police Cpl. Romnick Andal, na papunta sanang Barangay Atulayan Sur para maghatid ng relief goods. Ningtabang sa mga bata nga nag edad og 9 ug 10 sila Police Cpl. Edgar Pizarro ug Police Cpl. Romnick Andal, kinsa padulong unta sa Barangay Atulayan Sur aron maghatud sa mga relief goods. Napunta ang dalawang bata sa malalim na bahagi habang lumalangoy sa naipong tubig sa bakanteng lote, ayon sa imbestigasyon ng pulisya. Ang duha ka mga bata nangadto sa kahiladman samtang naglangoy sa natipon nga tubig sa bakante nga lote, sigun sa imbestigasyon sa pulisya. Naipon po na tubig alam naman natin na itong tabi ng airport, daanan ng tubig yan, diyan po ang labasan ng tubig galing ng Balzain, Caritan, Atulayan,Ó ani Lt. Col. Jhonalyn Tecbobolan, hepe ng Tuguegarao City Police. Kami adunay natipon nga tubig, nahibal-an namo nga tupad kini sa airport, kana ang agianan sa tubig, kung diin gikan ang tubig sa Balzain, Caritan, Atulayan," ingon ni Lt. Col. Jhonalyn Tecbobolan, hepe sa Tuguegarao City Police. Sa tuwing nadadaan kami dun, may mga nakikita kaming mga bata na nagsu-swimming talaga dun e yung pinaglanguyan nila, malalim yung area na yun. Matag oras nga moagi kami didto, makita namo ang mga bata nga nanglangoy sa lugar diin sila naglangoy, lawom ang kana nga lugar. Kung makita mo yung video, talon lang nang talon yung mga pulis dun sa area kung saan nalunod yung dalawang bata kasi malalim, lampas isang tao, dagdag niya. Kung makit-an nimo ang video, ang pulisya sa lugar kung diin nalumos ang duha ka bata nalumos lang tungod kay lawom sila, labaw sa usa ka tawo, dugtong pa niya. Paalala ng awtoridad sa mga magulang na bantayang mabuti ang kanilang mga anak para hindi malagay sa kapahamakan. Gipahinumduman sa mga awtoridad ang mga ginikanan nga bantayan pag-ayo ang ilang mga anak aron dili sila mabutang sa katalagman. Ipagdiriwang sa Lunes ang kaarawan ng bayaning si Andres Bonifacio, para sa isang historian, may mga maling paniniwala na kailangang baguhin tungkol sa tinaguriang supremo ng himagsikan laban sa mga Kastilang mananakop. Ang adlawng natawhan sa bayani nga si Andres Bonifacio gisaulog sa Lunes, alang sa usa ka istoryador, adunay mga sayup nga pagsabut nga kinahanglan usbon bahin sa gitawag nga kataas-taas nga pagkalabaw sa pag-alsa batok sa mga mananakop sa Espanya. Pag-aaralan ng Metropolitan Manila Development Authority ang hirit na ibalik ang number coding scheme at truck ban sa mga pangunahing kalsada sa Metro Manila, ayon sa General Manager ng tanggapan na si Jojo Garcia. Tun-an sa Metropolitan Manila Development Authority ang hirit aron maibalik ang number coding scheme ug truck ban sa mga punoan nga kadalanan sa Metro Manila, suma sa General Manager sa dawatanan nga si Jojo Garcia. Kasunod ito ng panawagan ni Valenzuela Mayor Rex Gatchalian na ibalik ang coding at truck ban sa siyudad para mabawasan ang bilang ng mga sasakyan sa kalsada ngayong holiday at dahil na rin sa pandemya. Nunot kini sa panawagan ni Valenzuela Mayor Rex Gatchalian nga ibalik ang coding ug truck ban sa syudad aron maminusan ang ihap sa mga salakyanan sa karsada karong holiday ug tungod usab sa pandemya. Pag-aaralan natin. Tun-an nato. Dun po muna tayo sa coding. Una na kita sa pag-coding. Sa coding kasi, hindi pa ganon ka-normal ang capacity ng public transport natin. Sa pag-coding, ang kapasidad sa among pagdala sa publiko dili pa ingon ka normal. 60-70 percent lang ang laman niyan. Ang kana nga sulod 60-70 porsiyento ra. Pangalawa, pag nag-coding, expect loads of requests for exemption mga medical frontliners, essential workers, ani Garcia sa isang virtual press conference. Ikaduha, kung nag-coding, gilauman nga daghang mga hangyo alang sa exemption sa mga frontliner sa medisina, hinungdanon nga mga trabahante, ingon ni Garcia sa usa ka virtual press conference. Sinusupinde ng MMDA ang number coding scheme at truck ban para masiguradong hindi maaapektuhan ang paggalaw ng mga essential worker at goods sa gitna ng pandemya. Gisuspinde sa MMDA ang number coding scheme ug truck ban aron maseguro nga dili maapektuhan ang paglihok sa mga hinungdanon nga trabahante ug produkto sa tungatunga sa pandemya. Iuurong naman sa susunod na taon ang pagsara ng mga u-turn slot pa-Monumento. Ang pagsira sa u-turn slots sa Monumento ipadayon sa sunod tuig. Kasama rito ang Bagong Barrio/General Malvar U-turn slot na magsasara dapat sa Lunes. Kauban niini ang New Barrio / General Malvar U-turn slot nga kinahanglan sirhan sa Lunes. Yung remaining U-turns hanggang Monumento, hindi muna isasara yan siguro by next year na kasi parami na nang parami ang lumalabas ngayong magpa-Pasko, ani Garcia. Ang nahabilin nga U-turn sa Monumento, dili kini sirad-an una tingali sa sunod tuig tungod kay padaghan nga padaghan ang tawo nga gagawas karong Pasko, ingon ni Garcia. Parte ang pagsasara ng U-turn slots sa pagbibigay-daan sa EDSA busway project na bahagi ng mga plano ng ahensiya para maibsan ang matinding trapiko sa Metro Manila. Ang pagsira sa U-turn slots usa ka bahin sa paghimo og dalan alang sa EDSA busway project isip bahin sa plano sa ahensya nga maminusan ang grabe nga trapiko sa Metro Manila. Pero umani ito ng batikos dahil nagpapalala pa umano ito ng trapiko, muling ipinagtanggol ni Garcia ang proyekto at iginiit na mas nakakabuti ito para sa mga commuter. Apan nakakuha kini og pagsaway tungod kay nagpasamot kini sa trapiko, gipanalipdan pag-usab ni Garcia ang proyekto ug giinsistir nga mas maayo kini alang sa mga magbiyahe. Sa U-turn ano ba ang naging effect ng pagsasara nakita naman natin, bumilis ang busway natin, ng commuters. Sa U-turn unsa ba ang epekto sa pagsirado nakita man nato, nipaspas ang atong busway, sa mga commuter. Pinabibilis natin ang mga bus sama-sama sila diyan, hindi magkakakilala may COVID ngayon, ang transmission prone sa kulob na lugar kaya gusto natin bilisan ang biyahe nila, dagdag niya. Ginapadali nato ang mga bus apil sila dira, dili magkailhanay adunay COVID karon, ang transmission prone sa huot nga lugar busa gusto nato nga mapadali ang ilang pagbiyahe. Bumuti rin aniya ang trapiko sa EDSA kumpara sa mga nakaraang taon, nakita naman natin ang difference last year same date, mas masikip before COVID compared ngayon. Giingon usab niya nga ang trapiko sa EDSA milambo kung ikumpara sa miaging mga tuig, nakita namon ang kalainan sa miaging tuig sa parehas nga petsa, labi ka daghang tawo sa wala pa itandi ang COVID karon. Siguro napapansin lang ng tao na ma-traffic kasi nasanay noong MECQ na talagang walang sasakyan. Tingali mamatikdan ra sa mga tawo nga adunay trapiko tungod kay kaniadto sa MECQ nga walaÕy awto. Second, nakita nila ang busway, tumatakbo 50kph, sila 10kph mabagal talaga kasi inoovertake-an ka lang, ani Garcia. Ikaduha, nakita nila ang busway, nagdagan 50kph, 10kph sila hinay gyud tungod kay naabtan ka lang, ingon ni Garcia. Pero in terms of speed, last year walang COVID 7-9kph lang ang travel speed sa EDSA wala nang rush hour. Apan sa natad sa katulin, sa miaging tuig walaÕy COVID nga 7-9kph lang ang kapaspason sa pagbiyahe sa EDSA nga walaÕy rush hour. Buong araw traffic ang EDSA ngayon, ang average speed sa EDSA 25-30kph, 3 times faster, dagdag niya. Ang EDSA naa sa tibuuk nga adlaw nga trapiko karon, ang kasagaran nga katulin sa EDSA 25-30kph, 3 beses nga mas paspas, dugang pa niya. Ginunita ng mga manggagawa ngayong Lunes ang Bonifacio Day sa pamamagitan ng protesta at pagkondena sa malawakang red-tagging at umano'y kakulangan ng suporta ng pamahalaan sa mga nawalan ng hanapbuhay dahil sa pandemya at mga kalamidad. Gisaulog sa mga trabahador ang Adlaw ni Bonifacio kaniadtong Lunes pinaagi sa pagprotesta ug pagkondena sa kaylap nga red-tagging ug giingon nga kakulang sa suporta sa gobyerno alang sa mga nawad-an sa trabaho tungod sa mga pandemya ug mga katalagman. Daan-daan ang nagtipon sa University of the Philippines Diliman para alalahanin ang ika-157 kaarawan ni Gat Andres Bonifacio, at sinabayan nila ito ng kilos-protesta. Gatusan ang nagtapok sa University of the Philippines Diliman aron saulogon ang ika-157 nga adlawng natawhan ni Gat Andres Bonifacio, ug giubanan nila kini sa pagprotesta. Sigaw ng mga raliyista, na pinangunahan ng mga labor group, tila hinayaan silang mamatay sa gutom ng pamahalaan dahil sa kakarampot na ayuda, na hindi pa lahat ay nabigyan. Ang singgit sa mga raliyista, nga gipanguluhan sa mga grupo sa pamuo, daw gitugotan sila nga mamatay sa gutom tungod sa gamay nga tabang, nga dili tanan nahatagan. Ang pinakamalupit na daluyong na tumama sa mga manggagawa ay 'yung walang pakialam na gobyerno nasaan ang malasakit na sinasabi nila? ani Josua Mata, secretary general ng Sentro ng mga Nagkakaisa at Progresibong Manggagawa (SENTRO). Ang labing grabe nga balud nga niigo sa mga mamumuo mao ang walaÕy pagpakabana nga gobyerno diin ang giingon nila nga kabalaka? giingon ni Josua Mata, sekretaryo heneral sa Center for United and Progressive Workers (CENTER). Malaki ang pananagutan at pagkukulang ng kasalukuyang gobyerno ni Ginoong (Rodrigo) Duterte sa mamamayang Pilipino maski yung frontliners tila hindi rin nabibigyan ng prayoridad ng gobyernong ito sa kanilang sahod, ani Elmer Labog, chairperson ng Kilusang Mayo Uno. Ang karon nga gobyerno ni G. (Rodrigo) Duterte adunay dako nga kaakohan ug mga pagkulang sa katawhang Pilipino bisan kung ang mga frontliner ingon wala hatagi og prayoridad sa kini nga gobyerno sa ilang sweldo, ingon ni Elmer Labog, chairman sa Kilusang Mayo Uno. Sumabog naman ang galit ng mga grupo ng tsuper na halos isang taon nang hindi nakakapasada. Ang mga grupo sa drayber mibuto sa kasuko nga milungtad sa hapit usa ka tuig nga wa kapasada. Ang masaklap, tila ginamit pa umano ang pandemya para isakatuparan ang nilulutong jeepney phaseout. Ang nakagrabe, moraÕg gigamit pa ang pandemic aron matuman ang giluto nga jeepney phaseout. Ang 72 anyos na si Elmer Corder na kinulong pa noong Hunyo dahil sa pagprotesta, dumalo sa rally. Ang 72-anyos nga Elmer Corder, nga nabilanggo kaniadtong Hunyo tungod sa pagprotesta, mitambong sa rally. Si Janice Rondael naman na nanonood lang sa protesta habang nagtitinda, pareho rin ang opinyon. Si Janice Rondael, sa pikas nga bahin, nga nagtan-aw lang sa protesta samtang nagbaligya, adunay parehas nga opinyon. Buong pamilya kasi nila, nawalan ng trabaho at ayaw na ring umasa sa tulong ng pamahalaan. Adunay usa ka tibuuk nga pamilya, nawad-an sa trabaho ug dili gusto magsalig sa tabang sa gobyerno. Hindi po talaga sapat parang pinapamuka pa nila na nakapagbigay ng ganon pero sa loob ng 8 buwan, hindi po talaga tapos sobrang bagal ng proseso, ani Rondael. Dili gyud kini igo nga ingon kung nagpakaaron-ingnon pa sila nga makahatag niana apan sulod sa 8 ka bulan, wala gyud mahumanhuman ang proseso, ingon ni Rondael. Isinigaw din ng mga lumahok ang talamak na red-tagging na nararanasan ng mga aktibista o sino mang may salungat na pananaw sa gobyerno. Nagsinggit usab ang mga sumasalmot sa laygay nga red-tagging nga nasinati sa mga aktibista o bisan kinsa nga adunay sukwahi nga pagtan-aw sa gobyerno. Samantala, sa mensahe ni Pangulong Rodrigo Duterte para sa okasyon, sinabi niyang gawing inspirasyon ng mga Pilipino ang tapang at determinasyon ni Bonifacio para lampasan ang hamong dala ng pandemya. Samtang, sa mensahe ni Pangulong Rodrigo Duterte alang sa okasyon, iyang giingon nga ang mga Pilipino kinahanglan maghatag og inspirasyon sa kaisog ug determinasyon ni Bonifacio nga malampasan ang hagit nga gidala sa pandemya. Para naman kay Vice President Leni Robredo, nakaugat ang katapangan ni Bonifacio sa pagmamahal sa mga Pilipino at paniniwala sa karapatang mangarap para sa bayang patas, malaya at makatao. Alang kang Bise Presidente Leni Robredo, ang kaisog ni Bonifacio nagsumikad sa iyang gugma sa mga Pilipino ug ang iyang pagtuo sa katungod sa pagpangandoy alang sa usa ka patas, gawasnon ug makatawo. Hindi pakitang-tao ang tapang na ito. Ito ang tapang na hindi basta-basta tumitiklop dahil mahirap ang landas na hinaharap. Kini nga kaisug dili alang sa pagpakita. Kini ang kaisug nga dili yano nga makapilo tungod kay lisud ang agianan sa umaabot. Nakaugat ito sa pagmamahal sa kapwa Pilipino; sa paninindigan na wala dapat naaapi o napapabayaan sa lipunan; sa paniniwalang lahat tayo, may karapatang mangarap at kakayahang magpanday ng mas magandang buhay sa bayang mas patas, mas malaya, at mas makatao, aniya. Nag-ugat kini sa gugma sa isig ka Pilipino; sa gipanghimatuud nga walaÕy bisan kinsa ang kinahanglan nga lupigan o pasagdan sa sosyedad;nagtoo nga kitang tanan adunay katungod nga magdamgo ug adunay kaarang nga makapanday sa usa ka labi ka maayo nga kinabuhi sa usa ka nasud nga mas patas, labi ka gawasnon, ug labi ka makatao, ingon niya. Pinilahan ng mga motorista ang pagkuha ng RFID stickers ngayong Lunes, ang huling araw ng deadline ng mga toll operator para sa cashless transaction. Ang mga motorista naglinya aron makakuha og mga sticker sa RFID karong Lunes, ang katapusang adlaw sa deadline sa toll operator alang sa cashless nga mga transaksyon. Isa ang motoristang si Arnel Bustamante sa mga dumeretso sa Balintawak tollway ng North Luzon Expressway (NLEX) para makabitan ng sticker, pero bigo siyang makakuha dahil para lang pala ito sa mga may online appointment. Ang motorista nga si Arnel Bustamante usa sa mga nidiretso sa tol sa Balintawak sa North Luzon Expressway (NLEX) aron magkuha usa ka sticker, apan pakyas siya nga makuha kini tungod alang ra kini sa mga adunay online appointment. Apat na beses umanong sinubukan ni Bustamante na magpa-schedule online pero hindi siya pinalad. Giingong gisulayan ni Bustamante ang upat ka higayon nga mag-iskedyul sa online apan wala siya'y swerte. Wala po magagawa galing pa kami Antipolo-Cogeo, para sadyain lang ito, ngayon uuwi nang luhaan, ani Bustamante. WalaÕy mahimo gikan pa mi sa Antipolo-Cogeo, alang-alang ra, karon mopauli nga naghilak, ingon ni Bustamante. Pinayuhan si Bustamante na pumunta sa Marilao, Bulacan para doon magpakabit. Gitambagan si Bustamante nga moadto sa Marilao, Bulacan aron didto magpabutang. Di naman po yata tama yon pagdating doon bulilyaso na naman, bayad na naman, aniya. Dili nasad kana husto kung pag-abot dadto kay pakyas gihapon, bayad usab, ingon niya. Easytrip na RFID sticker ang kukuhanin ni Bustamante, na bukod sa NLEX ay magagamit din sa CaviteÐLaguna Expressway, C5 Link, Subic-Clark-Tarlac Expressway, at Manila-Cavite Expressway. Ang Bustamante magkuha usa ka sticker nga easytrip RFID, diin dugang sa NLEX mahimo usab nga magamit sa Cavite - Laguna Expressway, C5 Link, Subic-Clark-Tarlac Expressway, ug Manila-Cavite Expressway. Nasa isang oras din ang pila bago makarating sa toll plaza para makabitan ng sticker, pagdating sa Marilao, may pila rin sa RFID sticker installation. Aduna sa usa ka oras usab ang pila usa makaabot sa toll plaza aron mabutngan og sticker, pag-abot sa Marilao, adunay pila usab alang sa pagbutang sa RFID sticker. Nauna nang nakakuha si Bustamante ng Autosweep, ang RFID sticker na ikinakabit sa South Luzon Expressway (SLEX) na maaari ring magamit sa Skyway, NAIA Expressway, Star Tollway, MuntinlupaÐCavite Expressway, at Tarlac-Pangasinan-La Union Expressway. Kaniadto nakuha ni Bustamante ang Autosweep, ang sticker nga RFID nga gilakip sa South Luzon Expressway (SLEX) nga mahimo usab gamiton sa Skyway, NAIA Expressway, Star Tollway, Muntinlupa - Cavite Expressway, ug Tarlac-Pangasinan-La Union Expressway. May pila rin ngayong Lunes sa SLEX at mas matagal ang hintayan, karamihan ng nasa dulo ng pila ay alas-4 ng madaling araw pa dumating pero pasado alas-9 ng umaga na nakakuha ng sticker. Adunay pila usab karong Lunes sa SLEX ug magdugay ang paghulat, kadaghanan sa mga sa katapusan sa pila moabut sa alas 4 sa buntag apan molapas sa 9 sa buntag aron makakuha og sticker. Kahapon, galing kami dito kahapon, marami rin ang pila mahaba bumalik ako, inagahan ko na para mas mapadali ako, ganoon pa rin, wala pa rin pagbabago ang pila, anang motoristang si Ghun Paradela. Kagahapon, gikan mi diri gahapon, daghang pila usab taas ningbalik ko, ningsayo ko aron labaw kong madali, mao gihapon, wala gihapon nagbag-o ang pila, saysay sa motorista nga si Ghun Paradela. Ayon sa pamunuan ng SLEX, mas mahaba ang pila para sa mga kumukuha ng sticker nitong nagdaang weekend, nilinaw din na wala umanong dapat ibayad para mauna sa pila. Pinauyon sa pamunuan sa SLEX, ang pila sa mga nagkuha sa mga sticker sa miaging semana mas taas, giklaro usab nga dili kinahanglan nga magbayad aron una sa pila. May nabalitaan kami sa mga pumipila na mga sasakyan na mayroon kung sino gusto mauna, may bayad, wala kaming ganoon," ani Manuel Bonoan, CEO ng Skyway O&M Corporation. Nakadungog kami bahin sa pagpila sa mga salakyanan nga adunay gusto nga mag-una, adunay bayad, wala mi ingana, ingon ni Manuel Bonoan, CEO sa Skyway O&M Corporation. Nagbabala rin ang mga toll operator na huwag bumili ng RFID sticker online dahil hindi ito awtorisado. Nagpahimangno usab ang mga operator sa toll nga dili mopalit mga sticker sa RFID sa online tungod kay wala sila gitugutan. Wala pong hulihan inuulit po natin, hindi tayo nag-o-observe ng hulihan dito sa Metro Pacific Tollways Network kung papasok po kayo at wala kayong RFID kakabitan po kayo either sa gilid or sa tollgate mismo, ani Junji Quimbo ng NLEX Corp. Walay dakop ginabalikan nato, wala kita gabantay og dakop diri sa Metro Pacific Tollways Network kung mosulud ka ug wala kay RFID butngan ka bisan sa kilid o sa tollgate mismo, ingon ni Junji Quimbo sa NLEX Corp. Iginiit din ng Toll Regulatory Board na walang dahilan para magkumahog ang mga motorista sa pagkuha ng RFID ngayon. Giduot usab sa Toll Regulatory Board nga walaÕy hinungdan nga moapil ang mga motorista sa pagkuha sa RFID karon. Ang deadline na Disyembre 1 ay para umano sa mga toll operator at hindi sa mga motorista. Ang deadline sa Disyembre 1 alang sa mga toll operator ug dili alang sa mga motorista. Nakahanda naman umano ang toll operators na magpatupad ng cashless transactions simula Martes, wala rin umanong huhulihin kung walang RFID sticker lagpas ng Disyembre 1. Giingon nga andam ang mga toll operator sa pagpatuman sa cashless nga mga transaksiyon sugod sa Martes, ug walaÕy madakup kung walaÕy sticker nga RFID pagkahuman sa Disyembre 1. Sugatan ang isang negosyante sa Novaliches, Quezon City matapos siyang saksakin ng kapitbahay dahil sa kanilang alitan. Usa ka negosyante ang nasamad sa Novaliches, Dakbayan sa Quezon human kini gidunggab sa silingan tungod sa ilang panaglalis. Naaresto ng Quezon City Police District (QCPD) ang suspek na si Rex Vasquez, 54, na inireklamo ng biktimang si Melchor Angeles, 35. Naaresto sa Quezon City Police District (QCPD) ang suspek nga si Rex Vasquez, 54, nga gireklamo sa biktima nga si Melchor Angeles, 35. Sa imbestigasyon ng Novaliches police, lasing ang suspek, na iritado sa kaniyang kapitbahay na si Angeles dahil bukod sa maingay ang motorsiklo nito ay palagi raw nakakalat ang dumi ng aso nito. Sa imbestigasyon sa pulisya sa Novaliches, ang suspetsado nga nairita sa iyang silingan nga si Angeles, hubog tungod kay gawas sa kasaba sa iyang motorsiklo kanunay nga nagkatag ang hugaw sa iyang iro. Nagtamo ng dalawang saksak sa tagiliran si Angeles na agad itinakbo sa ospital, kinasuhan ng mga pulis si Vasquez ng frustrated murder. Si Angeles nakaangkon og duha ka samad dinunggaban sa kilid ug dali nga gidala sa hospital, diin gikasuhan sa pulis si Vasquez og frustrated murder. Binuksan sa publiko ang unang araw ng burol ng Idol ng Masa na si April Boy Regino, na pumanaw noong Linggo dahil sa komplikasyon sa kaniyang sakit sa bato, hanggang sa huli, pagtulong sa kapwa ang inalala ng Jukebox King. Giabrihan sa publiko ang una nga adlaw sa lubnganan sa Mass Idol nga si April Boy Regino, nga namatay kaniadtong Domingo tungod sa mga komplikasyon gikan sa iyang sakit sa bato, hangtod sa katapusan, pagtabang sa tawo ang gihunahuna sa Jukebox King. Bubuksan sa turista ang Coron, Palawan at Siargao Island sa Surigao del Norte simula Disyembre 1. Ang Coron, Palawan ug Siargao Island sa Surigao del Norte abrihan sa mga turista sugod sa Disyembre 1. Bahagi pa rin ito ng pagbuhay sa tourism industry sa bansa na isa sa mga pinakanasapul ng pandemya Kabahin gihapon kini sa pagpabuhi sa industriya sa turismo sa nasud nga usa sa labing daotan nga pandemya. Muling pinaalalahanan ng isang health expert ang publiko sa kahalagahan ng health protocols. Usa ka eksperto sa kahimsog sa makausa pa nagpahinumdom sa publiko sa kahinungdanon sa mga protokol sa kahimsog. Para sa eksperto, pinakamabisang pag-iwas pa rin sa COVID-19 ang physical distancing, pinaalalahanan naman ang mga taga-gobyerno na sana ay maging halimbawa. Alang sa mga eksperto, ang pagpahilayo sa lawas mao gihapon ang labing kaayo nga paagi aron malikayan ang COVID-19, samtang ang mga opisyal sa gobyerno gipahinumduman nga maghatag panig-ingnan. Marami pang kompanya mula sa pribadong sektor ang nais sumama sa kasunduan para makabili ng bakuna kontra COVID-19, sabi ngayong Lunes ni Joey Concepcion, ang presidential adviser on entrepreneurship. Daghang mga kompanya gikan sa pribadong sektor ang gusto nga moapil sa kasabutan aron mapalit ang bakuna batok sa COVID-19, ingon ni Joey Concepcion, ang tigpayo sa presidente sa negosyo. Marami pang gustong sumama sa program pero may cutoff ng November 30 baka magkaroon ng part 2, maraming Filipino companies willing to join this fight, sabi ni Concepcion. Daghan pa ang gusto nga moapil sa programa apan kung adunay cutoff sa Nobyembre 30 nga mahimoÕg adunay bahin 2, daghang mga kompanya nga Pilipino ang andam nga moapil sa kini nga away, ingon ni Concepcion. Noong Biyernes, pumirma ang gobyerno, nasa higit 30 private companies, at vaccine developer na AztraZeneca para sa pagbili ng inisyal na suplay ng COVID-19 vaccine, na kasalukuyan pa ring dine-develop ng naturang pharmaceutical company. Kaniadtong Biyernes, ang gobyerno, labaw sa 30 mga pribadong kompanya, ug developer nga bakuna nga AztraZeneca ang nagpirma sa pagpalit sa inisyal nga pagsuplay sa bakuna nga COVID-19, nga kanunay nga ginapalambo pa sa giingong pharmaceutical company. Sa nasabing kasunduan, ang pribadong sektor ang bibili ng bakuna, kung saan kalahati ay ibibigay sa kanilang mga manggagawa habang ang kalahati ay donasyon sa gobyerno para ipamahagi sa frontliners. Ubos sa nasangpit nga kasabutan, ang pribadong sektor ang mopalit sa bakuna, diin ang katunga ihatag sa ilang mga trabahante samtang ang katunga ihatag sa gobyerno aron ipanghatag sa mga frontliner. Nagpahayag naman ng pangamba ang isang eksperto matapos lumabas ang umano'y manufacturing error sa bakuna ng AstraZeneca. Usa ka eksperto ang nagpahayag og kabalaka pagkahuman migawas ang giingon nga sayup nga paggama sa bakuna sa AstraZeneca. Sa isang pag-aaral kasi, sinasabing 90 porsiyento ang efficacy rate o bisa ng vaccine kung gagamitin ng isang half dose at susundan ng full dose. Sa usa ka pagtuon, giingon nga ang rate sa pagkaepektibo sa bakuna 90 porsyento kung gigamit ang tunga sa dosis ug sundan ang tibuuk nga dosis. Pero kapag 2 full dose ang gagamitin, lumalabas na 62 porsiyento lang na mabisa ang vaccine, kaya pumapatak sa 70 porsiyento ang average efficacy rate nito. Apan kung gigamit ang 2 nga tibuuk nga dosis, mogawas nga ang bakuna 62 porsyento lamang nga epektibo, busa ang average nga rate sa pagkaepektibo nahulog hangtod 70 porsyento. Una nang sinabi ni Concepcion na alam ng nasa pribadong sektor ang risk sa bakuna pero sa kabila nito, nais pa rin nilang sumugal kaysa walang makuha agad ang Pilipinas na panlaban kontra COVID-19. Una na nga giingon ni Concepcion nga kadtong sa pribadong sektor nahibalo sa peligro sa bakuna apan bisan pa niini, gusto pa nila nga magsugal imbis nga awayon dayon sa Pilipinas ang COVID-19. Ipinaliwanag din ng Department of Health (DOH) na nakapaloob sa tripartite agreement na kailangan pa namang sumailalim sa mahigpit na evaluation ng vaccine expert panel at Food and Drug Administration. Gipasabut usab sa Department of Health (DOH) nga aduna sa sulod sa gikasabutan nga tripartite nga kinahanglan ipailalom usab sa istrikto nga pagsusi sa panel sa eksperto sa bakuna ug Food and Drug Administration. Posible rin aniyang mapawalang bisa ang kasunduan sakaling hindi pumasa sa clinical trials sa bansa ang bakuna ng AstraZeneca. Giingon usab niya nga posible nga buwagan ang kasabutan kung ang bakuna sa AstraZeneca dili makapasar sa mga klinikal nga pagsulay sa nasud. So huwag po kayong mag-aalala dahil iyan po ay agreement pa lang at nakapaloob po naman sa agreement na iyan na talagang susunod po sila sa lahat po ng ating pamantayan at panuntunan ng DOH, ani Health Secretary Francisco Duque III. Mao nga ayaw kabalaka tungod kay kana usa ra ka kasabutan ug naa sa sulod sa kana nga kasabutan nga sundon gyud nila ang tanan nga mga sumbanan ug lagda sa DOH, ingon ni Health Secretary Francisco Duque III. Sa ngayon, sinusuri pa ng vaccine expert panel ang AstraZeneca para sa clinical trials. Ang panel sa eksperto sa bakuna karon nagsusi sa AstraZeneca alang sa mga klinikal nga pagsulay. Tila malapit-lapit nang magsimula ng clinical trials ang mga dine-develop na bakuna ng Sinovac mula China matapos maendorso ng vaccine expert panel. Magsugod sa dili madugay ang mga klinikal nga pagsulay ang mga gigama nga bakuna sa Sinovac gikan sa China pagkahuman nga giindorso sa panel sa eksperto sa bakuna. Nagdadalamhati ngayon si Bayan Muna Rep. Eufemia Cullamat matapos mapaslang ng militar sa engkuwentro ang kaniyang bunsong anak na si Jevilyn, na sumapi sa New People's Army (NPA) dahil umano sa naranasan nilang pang-aabuso bilang katutubo. Nagbangutan karon si Bayan Muna Rep. Eufemia Cullamat pagkahuman gipatay sa militar ang iyang kamanghurang anak nga babaye nga si Jevilyn sa engkwentro, kinsa ning-apil sa New People's Army (NPA) tungod sa pag-abuso kuno kaniya isip pagkalumad. Nangyari ang engkuwentro sa pagitan ng NPA at 3rd Special Forces Arrowhead Battalion ng Philippine Army sa Marihatag, Surigao del Sur noong Sabado. Ang engkwentro nahitabo sa taliwala sa NPA ug sa 3rd Special Forces Arrowhead Battalion sa Philippine Army sa Marihatag, Surigao del Sur kaniadtong Sabado. Nakuha rin ang 5 mataas na kalibre ng baril sa labanang tumagal nang 45 minuto. Nakuha usab ang 5 ka mga tag-as nga kalibre nga pusil sa 45 ka minuto nga panagsangka. Ayon sa Army, medic ng NPA si Jevilyn, 22, na nag-aral umano sa mga paaralang may kaugnayan sa NPA. Pinauyon sa Army, ang manambalay sa NPA nga si Jevilyn, 22, nga kuno nagtungha sa mga eskuylahan nga adunay kalabotan sa NPA. Tinawag ni Cullamat na bayani ng mga lumad si Jevilyn pero nagluluksa siya sa sinapit ng anak. Gitawag ni Cullamat si Jevilyn nga bayani sa mga nitibo apan nagbangotan siya sa pagkawala sa iyang anak nga lalaki. Mahal ko ang anak ko na nagmahal sa bayan ipinagmalalaki ko siya, bayani siya ng mga lumad at ng buong bayan, bilang isang ina, basag ang puso ko matindi ang aking pagdadalamhati sa pagkapaslang ng aking bunsong anak, ani Cullamat. Gihigugma ko ang akong anak nga lalaki nga nahigugma sa nasud gipasigarbo ko siya, siya usa ka bayani sa mga lumad ug sa tibuuk nga lungsod, ingon usa ka inahan, nadugmok ang akong kasingkasing nasubo ako pag-ayo sa pagpatay sa akong kamanghorang anak, ingon ni Cullamat. Tingin ni Cullamat, sumapi sa NPA ang anak niya dahil sa kinalakihan nitong abuso mula sa estado. Giingon ni Cullamat nga ang iyang anak nga lalaki miapil sa NPA tungod sa gidak-an nga pag-abuso gikan sa estado. Ang desisyon niyang lumahok sa armadong pakikibaka ay hindi simpleng bagay, at bunga na rin ng pang-aabusong dinanas naming mga lumad at ang matinding kahirapan na nasaksihan niya, anang mambabatas. Ang iyang paghukum nga moapil sa armadong pakigbisog dili usa ka yano nga butang, ug kini bunga usab sa pag-abuso nga among giantos nga mga lumad ug ang grabeng kalisud nga nasaksihan, ingon sa magbabalaod. Pero hindi raw matanggap ni Cullamat ang ginawang pambababoy umano ng militar sa bangkay ng kaniyang anak, na tila ginawa raw tropeyo. Apan dili kuno madawat ni Cullamat ang giingon nga pangbaboy sa militar sa lawas sa iyang anak nga murag daw usa ka tropeyo. Sa mga retrato kasi na ipinamahagi ng Philippine Army, kita ang pag-pose ng mga sundalo sa bangkay ng batang Cullamat. Sa mga litrato nga gipanghatag sa Philippine Army, makita ang mga sundalo nga nagpose alang sa lawas sa bata nga Cullamat. Hindi siya bagay, hindi siya isang tropeo na ipaparada para lamang sa propaganda ng militar. WalaÕy siya butang, dili siya tropeyo nga isuroy alang lang sa propaganda sa militar. Hindi niyo na ginalang ang patay, binabastos pa ninyo ang nagluluksa naming pamilya. Wala na ninyo gitahod ang patay, giinsulto pa ninyo usab ang among nagbangotan nga pamilya. Hinihiling ko sa militar na huwag gamiting tropeo ang bangkay ng aking anak, aniya. Ginahangyo ko ang militar nga dili gamiton ang lawas sa akong anak ingon usa ka tropeyo, ingon niya. Itinanggi naman ni Defense Secretary Delfin Lorenzana ang paratang, at nakiramay na rin sa namatayan. Ningbalibad si Defense Secretary Delfin Lorenzana sa alegasyon, ug gipadayag ang simpatiya sa namatay. Ako'y nakikiramay sa pamilya ni Congresswoman Cullamat sa pagkamatay ng kanyang anak. Akong pahasubo sa pamilya ni Kongresista Cullamat sa pagkamatay sa iyang anak nga lalaki. Normal naman 'yung ginagawa ng military, ever since, pinakikita natin 'yung mga namamatay. Normal ang gihimo sa militar, sukad kaniadto, ginapakita nato ang mga namatay. Siguro we will study kung paano natin mapangalagaan naman 'yung dignidad saka privacy ng mga families. Tingali tun-an nato kung unsaon nato mapanalipdan ang dignidad ug pagkapribado sa mga pamilya. Aabot sa 25 pasyente ang ginagamot para sa leptospirosis sa Amang Rodriguez Medical Center sa Marikina, isa sa mga siyudad na pinakatinamaan ng mga bahang dala ni bagyong Ulysses. Moabot sa 25 ka mga pasyente ang gitambalan alang sa leptospirosis sa Father Rodriguez Medical Center sa Marikina, usa sa mga lungsod nga labing naapektuhan sa pagbaha dala sa bagyong Ulysses. Nag-abiso ang mga kompanya ng liquefied petroleum gas na magkakaroon ng pagtaas ang presyo ng kanilang produkto simula Martes, Disyembre 1. Ang mga espesyalista nga kompanya sa petrolyo gas nagpahibalo nga usbaw sa presyo sa ilang produkto sugod Martes, Disyembre 1. Ayon sa Petron, simula hatinggabi, P0.96 ang taas-presyo sa kada kilo ng LPG, habang P0.54 naman sa presyo ng kada kilo ng auto-LPG. Pinauyon sa Petron, sugod sa tungang gabii, ang presyo labaw nga taas kaysa P0.96 matag kilo nga LPG, samtang ang P0.54 ang presyo matag kilo sa auto-LPG. Inaantabayan pa ang anunsiyo ng ibang kompanya ng LPG, kasabay din nito, nagsabi ang mga oil firm na tataasan nila nang higit P1 ang presyo ng petrolyo sa unang araw ng Disyembre. Ang ubang mga kompaniya sa LPG naghulat pa sa anunsyo, sa parehas nga oras, giingon sa mga firm sa langis nga taasan nila ang presyo sa lana sa kapin P1 sa unang adlaw sa Disyembre. Patuloy ang pagdagsa ng mga mamimili ngayong Lunes sa Divisoria, Maynila, lalo't halos isang buwan na lang ay Pasko na. Nagpadayon ang pagdagsa sa mga konsumedor karong Lunes sa Divisoria, Manila, labi na hapit na sa usa ka bulan gikan sa Pasko. Sa kabila nito, paulit-ulit ang panawagan ng mga tauhan ng barangay sa mga mamimili na sumunod sa health protocol. Bisan pa niini, kanunay nga nanawagan ang mga kawani sa barangay sa mga konsyumer nga sundon ang health protocol. Pero sa dami ng mga mamimili at mga nagtitinda, lalo sa mga maliliit na kalsada tulad ng Sta. Elena at Ylaya, hindi pa rin maiwasang magdikit-dikit ng mga tao. Apan sa ihap sa mga namalit ug namaligya, labi na sa gagmay nga mga karsada sama sa Sta. Elena ug Ylaya, dili gihapon mapugngan sa mga tawo ang magkaduolduol. Ang ginagawa na lang po natin is pinapaalalahanan at kino-control ang pagpasok at paglabas ng tao. Ang gihimo ra nato mao ang pagpahinumdom ug pagpugong sa pagsulud ug paggawas sa mga tawo. Mayroon tayong exit at pasukan para hindi sila magbanggaan," ani Jerwin Privandos, chairperson ng Barangay 268. Adunay kami exit ug entrance aron dili sila magbanggaanay," ingon ni Jerwin Privandos, chairperson sa Barangay 268. Ayon sa mamimiling si Teresa Bermudez, tatapusin na niya ang pamimili ngayong Lunes para hindi na kailangang bumalik sa ibang araw. Ingon sa namalit nga si Teresa Bermudez, tapuson na niya ang pagpamalit karong Lunes busa dili na kinahanglan nga mobalik pa siya sa laing adlaw. Sinamantala niyang mamili kasabay ng Bonifacio Day dahil walang pasok sa trabaho. Gipahimuslan niya ang pagpamalit sa Bonifacio Day tungod kay walay trabaho. Uuwi po kasi ako sa probinsiya sa December 19 kaya namili ako ng pasalubong sa mga anak ko, ani Bermudez. Mobalik ako sa probinsya sa Disyembre 19 busa ningpalit ko aron naa koy madala para sa akong mga anak, ingon ni Bermudez. Galing pang Bulacan si Lally Cabanatan, pero sa Divisoria umano siya namimili ng mga panindang laruan. Si Lally Cabanatan taga-Bulacan, apan nagapalit kuno siya og mga ginabaligya nga dulaan sa Divisoria. Takot man sa banta ng COVID-19, kailangan na umanong lumabas ni Cabanatan para maghanapbuhay. Bisan kung nahadlok siya sa hulga sa COVID-19, si Cabanatan kinahanglan nang mogawas aron manginabuhi. Patatagan na lang po, matira matibay, sabi nga nila, ani Cabanatan, nagpapasalamat naman ang tinderang si Jenny Maquirang sa dagsa ng tao dahil ngayon pa lang siya bumabawi matapos malugi nang ilang buwan. Pagmalig-onon nalang, pagpadayon nga malig-on, ingon nila, giingon ni Cabanatan, ang tindera nga si Jenny Maquirang nga mapasalamaton sa kadaghanan tungod kay nagpaayo ra siya pagkahuman sa pila ka bulan nga pagkabangkaruta. Medyo nakaka-recover na nang kaunti, aniya, pinagsasabihan umano ni Maquirang ang mga mamimili niya kapag magkakatabi na. Medyo naayo na gamay, ingon niya, ginasultian kuno ni Maquirang ang iyang mga kostumer kung tapad sila. Nananatili sa evacuation center hanggang ngayong Lunes ang nasa 114 pamilya o 421 indibidwal na lumikas sa kani-kanilang bahay sa Tuguegarao City, Cagayan noong weekend dahil sa muling pagbaha, mahigit 2 linggo matapos ang paghambalos ng bagyong Ulysses. Nagpabilin sa evacuation center hantod karong Lunes and aduna sa 114 ka mga pamilya o 421 ka mga indibidwal nga mikalagiw gikan sa ilang mga panimalay sa Dakbayan sa Tuguegarao, Cagayan kaniadtong katapusan sa semana tungod sa pagbaha usab, kapin sa 2 ka semana gikan sa pag-igo sa bagyong Ulysses. Ang 114 pamilya ay kabilang sa 338 pamilya na lumikas mula Barangays Annafunan East, Linao East, Centro 1, Centro 10, at Centro 11 dahil sa muling pagbaha kasunod ng walang tigil na pag-ulan buhat noong Huwebes. Ang 114 nga pamilya kauban sa 338 ka pamilya nga namakwit gikan sa Barangay Annafunan East, Linao East, Centro 1, Centro 10, ug Centro 11 tungod sa pagbaha nunot sa walaÕy hunong nga pag-ulan gikan kaniadtong Huwebes. Ayon sa Office of the Civil Defense-Cagayan Valley Region, nagsibalikan na ang ibang residente sa kanilang mga bahay matapos humupa ang baha. Pinauyon sa Office of the Civil Defense-Cagayan Valley Region, ang ubang mga residente namauli na sa ilang mga balay pagkahuman sa pagbaha. Pero may ilang hindi pa pinapayagan ng city government dahil sa peligro ng pag-apaw ng ilog. Apan ang uban wala ginatugotan sa kagamhanan sa syudad tungod sa peligro sa pag-awas sa sapa. Nitong ala-1 ng hapon, nasa 8.81 meters alert level pa rin ang Cagayan River sa metering station nito sa Buntun Bridge. Sugod ala-1 sa hapon, ang Suba sa Cagayan naa pa sa 8.81 metro nga lebel sa alerto sa metering station niini sa Buntun Bridge. Pero bumaba na ito kumpara sa 9.71 meters, na ilang metro na lang ang agwat sa critical level na 12 meters, noong Linggo ng gabi. Apan nahulog kini sa 9.71 metro, nga pipila ra ka metro ang gilay-on gikan sa kritikal nga lebel nga 12 metro, kaniadtong Domingo sa gabii. Pinag-iingat ang mga residente at inabisuhang agad nang lumikas para maiwasan ang sakuna. Gialerto ang mga residente ug gilayon nga mubakwit aron malikayan ang katalagman. Samantala, nakabalik naman ngayong araw sa kani-kanilang mga bahay ang mga residenteng lumikas dahil din sa pagbaha sa ilang bayan ng Isabela, kabilang ang Benito Soliven, Alicia, Cabatuan, San Mateo, Luna, at San Isidro. Samtang, nakabalik na karong adlawa sailang mga panimalay ang mga residente nga namakwit tungod sa paglunop sa pipila ka mga lungsod sa Isabela, kauban ang Benito Soliven, Alicia, Cabatuan, San Mateo, Luna, ug San Isidro. Isang pamilya sa Saguday, Quirino ang lumikas rin dahil sa pagbaha, pero nakabalik na rin sa kanilang bahay. Usa ka pamilya sa Saguday, Quirino ang namakwit usab tungod sa pagbaha, apan nakabalik nasad sa ilang panimalay. Ayon sa OCD, dahil umano sa pag-apaw ng mga irigasyon at sapa bunsod pa rin ng pag-ulan ang sanhi ng panibagong pagbaha. Pinauyon sa OCD, tungod kuno sa pag-awas sa mga irigasyon ug sapa tungod sa pag-ulan ang hinungdan sa bag-ong paglunop. Wala naman umanong direktang epekto dito ang pinakakawalang tubig ng Magat Dam simula noong Biyernes. Wla kuno'y direkta nga epekto ang gipagawas nga tubig sa Magat Dam sugod kaniadtong Biyernes. Ngayong ala-1 ng hapon, isang spillway gate na lang ang bukas kung saan pinakakawalan ang nasa 398 cubic meter per second o katumbas ng 1,990 drums ng tubig. Karong ala- 1 sa hapon, usa ra ka ganghaan sa spillway ang mauabri diin buhian ang 398 cubic meter matag segundo o ang ikabili sa 1,990 nga tambol sa tubig. Patay ang 2 tao matapos masagasaan ng truck ang sinasakyan nilang motorsiklo sa Barangay Do–a Imelda, Quezon City ngayong Lunes. Duha ka mga tawo ang namatay human mabangga sa usa ka trak ang usa ka motorsiklo nga gisakyan nila sa Barangay Do–a Imelda, Dakbayan sa Quezon kaniadtong Lunes. Pumailalim pa sa truck ang motorsiklong sinasakyan ng lalaking rider at angkas nitong babae kaya nagulungan sila at namatay, ayon kay Dexter Cardenas, hepe ng Quezon City Department of Public Safety and Traffic Management. Ang motorsiklo nga gisakyan sa lalaking sakay ug ang iyang babaye nga angkas naa pa sa ilawom sa trak mao nga naligid sila ug namatay, suma ni Dexter Cardenas, hepe sa Quezon City Department of Public Safety and Traffic Management. Kita naman sa mga retrato ng Quezon City Task Force for Transport and Traffic na sirang-sira ang motorsiklong sinakyan ng mga biktima. Ang mga litrato sa Task Force for Transport and Traffic sa Quezon City nagpakita nga nadaot pag-ayo ang motorsiklo nga gisakyan sa mga biktima. Nagtamo naman ng galos sa tuhod ang isang lalaking nadamay sa insidente, patuloy ang imbestigasyon ng mga awtoridad sa insidente. Ang usa ka lalaki nga naapil sa nahitabo nakaangkon og usa ka samad sa iyang tuhod, padayon pa nga ginambestigahan sa mga awtoridad ang nahitabo. Bitbit ni Freedom Dela Cruz ang librong physics at notebook habang nagtitinda sa gilid ng Evacom Avenue sa Para–aque City. Si Freedom Dela Cruz nagdala usa ka libro sa pisika ug notebook samtang nagbaligya sa kilid sa Evacom Avenue sa Dakbayan sa Para–aque. Habang naghihintay ng mga bibili ng mga panindang face shield, face mask at iba pang gamit tulad ng ballpen, walang oras na sinasayang ang 20 anyos na estudyante sa pagri-review ng kaniyang libro. Samtang naghulat alang sa mga mupalit og baligya nga panagang sa nawong, mga maskara sa nawong ug uban pa nga mga butang sama sa ballpen, ang 20-anyos nga estudyante wala mag-usik og panahon sa pagrepaso sa iyang libro. Hindi po kinakaya yong gastusin sa bahay kailangan doblehin ang pagtitinda, ani Dela Cruz sa panayam ng ABS-CBN News. Dili makaya ang gastuhunon sa balay kinahanglan doblehon ang pagpamaligya, ingon ni Dela Cruz sa pakighinabi sa ABS-CBN News. Nagbabasa-basa ako ng libro para pagdating ng module, masabayan ko, dagdag niya. Gabasa ko og libro aron pagabut sa modyul, makapadayon ko, dugang pa niya. Second-year college student si Dela Cruz, na kumukuha ng kursong BS Physics, pangarap umano niyang magtuloy sa pagdo-doktor, bagay na suportado naman ng kaniyang mga magulang na naniniwala sa kahalagahan ng edukasyon para sa mas magandang kinabukasan. Si Dela Cruz, usa ka estudyante sa ikaduhang tuig sa kolehiyo nga nagkuha sa kursong BS Physics, nagingon nga nangandoy siya nga makapadayon sa pagdoktor, usa ka butang nga gisuportahan sa iyang mga ginikanan nga nagtuo sa kahinungdanon sa edukasyon alang sa usa ka labi ka maayong kaugmaon. Napansin si Dela Cruz ng abogadong si Dennis Goracho nang minsang mapadaan sa puwesto ng estudyante. Ang abogado nga si Dennis Goracho nakamatikod kang Dela Cruz kausa nga miagi siya sa pwesto sa estudyante. In-upload ni Goracho sa social media ang larawan ni Dela Cruz, na umani ng papuri mula sa netizens. Gi-upload ni Goracho ang litrato ni Dela Cruz sa social media, nga nakakuha og pagdayeg gikan sa mga netizens. Naging model siya ng mga estudyante na kahit sa kalye, puwede kang matuto, ani Goracho. Nahimo siya nga modelo sa mga estudyante nga bisan sa kadalanan, makakat-on ka, ingon ni Goracho. Natutuwa naman ang mga magulang ni Dela Cruz sa ipinapakita nitong dedikasyon sa pag-aaral. Malipayon ang mga ginikanan ni Dela Cruz sa iyang dedikasyon sa pagtuon. Dahil kailangang magtinda, modular distance learning ang pinili ni Dela Cruz na paraan ng pag-aaral ngayong may pandemya. Tungod sa panginahanglan sa pagbaligya, gipili ni Dela Cruz ang modular distance learning ingon usa ka paagi sa pagtuon karon nga adunay pandemya. Gamit naman niya ang maliit na smartphone para masabihan ng mga kaklase kung ano ang sinasagutan sa online class. Gigamit niya ang gamay nga smartphone aron isulti sa iyang mga kasaring kung unsa ang ilang gina-anseran sa klase sa online. Pero hindi na mahihirapan si Dela Cruz sa pagbabasa sa maliit na screen ng cellphone matapos siyang mabigyan ng tablet ng programang "Kabayan" sa TeleRadyo. Apan dili na maglisud si Dela Cruz sa pagbasa sa gamay nga screen sa iyang cellphone pagkahuman gihatagan siya og usa ka tablet sa programang "Kabayan" sa TeleRadyo. May mga face shield ding inabot para maidagdag sa mga ibinebenta ng pamilya. Gitanyag usab ang mga panagang sa nawong aron madugang sa ginabaligya sa pamilya. Pinabulaanan ng 3rd Special Forces Battalion ng Philippine Army ang naging pahayag ni Bayan Muna party-list Rep. Eufemia Cullamat na ginawa umanong tropeo ng militar ang bangkay ng kaniyang anak. Gihimakak sa 3rd Special Forces Battalion sa Philippine Army ang saysay nga gihimo ni Bayan Muna party-list Rep. Eufemia Cullamat nga naghimo kunong usa ka tropeyo sa militar ang sa lawas sa iyang anak nga lalaki. Sa pahayag ni 3rd Special Forces CMO Officer 1st Lt. Krisjuper Andreo Punsalan, sinabi nitong hindi nila gawain at wala sa kanilang doktrina ang pambababoy sa isang bangkay. Sa saysay ni 3rd Special Forces CMO Officer 1st Lt. Krisjuper Andreo Punsalan, nagkanayon nga dili nila trabaho ug wala sa ilang doktrina ang pagpanulis sa usa ka patay nga lawas. Hindi po natin gawain iyan, wala po sa ating doktrina na babuyin ang isang katawan ng isang namayapa na tao dahil sinusunod po natin ang tamang rules of engagement at International Humanitarian Law po at compliant po tayo diyan, aniya. Dili nato na binuhatan, wala sa among doktrina ang pagpanulis sa lawas sa namatay tungod kay nagsunod kami sa tama nga mga patakaran sa pakiglambigit ug International Humanitarian Law ug kita nagasunod didto, ingon niya. Naniniwala si Punsalan na wala silang nilabag sa pag-post ng larawan ng namatay na si Jevilyn Cullamat. Nagatuo si Punsalan nga wala silay gilabag sa pag-post sa litrato sa namatay nga si Jevilyn Cullamat. Ito po ang totoo, na ang picture na iyon ay ipinapakita na substantial evidence na may nangyaring legitimate encounter, na may narekober tayong mga firearms, at nakita po nila na may existing po na NPA, na ganoon kadami. Kini ang tinuod, nga ang litrato nagpakita sa daghang ebidensya nga adunay usa ka lehitimo nga engkwentro, nga nakuha namon ang mga armas, ug nakita nila nga adunay usa ka NPA, nga daghan kaayo. Very armed and dangerous po ang kanilang mga armas, na puwedeng makapag-endanger sa buhay ng tao na nandoon sa community, paliwanag niya. Ang ilang mga armas armado kaayo ug peligro, nga mahimo nga makapameligro sa kinabuhi sa mga tawo sa komunidad, gipatin-aw niya. Tumagal nang 45 minuto ang engkuwentro sa pagitan ng mga sundalo at tinatayang 30 miyembro ng New People's Army (NPA) noong Sabado sa Barangay San Isidro sa bayan ng Marihatag. Ang engkwentro tali sa mga sundalo ug mga 30 ka myembro sa New People's Army (NPA) milungtad og 45 ka minuto kaniadtong Sabado sa Barangay San Isidro sa lungsod sa Marihatag. Ayon sa militar, nakatanggap sila ng impormasyon mula sa indigenous peoples (IP) community sa lugar ukol sa presensiya ng NPA. Pinauyon sa militar, nakadawat sila og impormasyon gikan sa komunidad sa mga lumad (IP) sa lugar bahin sa presensya sa NPA. Natatakot umano ang mga residente na baka magsagawa na naman ng IP killing ang NPA. Matapos makumpirma ang impormasyon at matumbok ang tamang lokasyon, agad nagsagawa ng operasyon ang militar. Giingon nga nahadlok ang mga residente nga maghimo usab og IP killing ang NPA. Pagkahuman nga gikumpirma ang kasayuran ug naigo ang tama nga lokasyon, gilunsad dayon ang operasyon sa militar. Ang nasawing anak ni Cullamat na si Jevilyn, alyas Ka Reb, ay 22 anyos. Ang namatay nga anak ni Cullamat nga si Jevilyn, alyas Ka Reb, kay 22 anyos. Ayon sa impormasyon na nakuha ng militar mula sa isang kapatid ni Jevilyn, 3 hanggang 5 taon na nilang hindi ito nakita, at akala nila ay nag-aaral ito sa Maynila at ga-graduate na ngayong taon. Sa kasayuran nga nakuha sa militar gikan sa igsoon ni Jevilyn, wala nila siya makita sa 3 hangtod 5 ka tuig, ug sa ilang hunahuna nagtuon siya sa Manila ug mogradwar karong tuiga. Hindi raw nila akalaing pumasok ito sa rebeldeng grupo. Giingon nila nga wala nila damha nga moapil kini sa rebeldeng grupo. Ayon kay Punsalan, kasa-kasama nila sa community support program ng militar ang mga kapatid ni Jevilyn, kaya nasorpresa sila sa pagsali nito sa NPA. Pinauyon kay Punsalan, ang mga igsoon ni Jevilyn kauban permi sa programa sa suporta sa komunidad sa militar, busa nakurat sila sa pag-apil sa NPA. Naibaba na kahapon ang bangkay ni Jevilyn at nai-turn over na rin sa pamilya Cullamat. Ang patay'ng lawas ni Jevilyn nanaog na kagahapon ug gitugyan sa pamilyang Cullamat. Bukod sa transportation assistance, nagbigay rin daw ng tulong ang militar sa pamilya para sa burol, at karagdagang financial at food assistance. Gawas sa tabang sa transportasyon, ang militar naghatag usab og tabang sa pamilya alang sa bukid, ug dugang nga tabang pinansyal ug pagkaon. Sa isang pahayag gabi ng Linggo, tinawag ni Rep. Cullamat na pagpaslang ang ginawa sa kaniyang bunsong anak na nagmahal sa bayan. Sa usa ka saysay kaniadtong Domingo sa gabii, gitawag ni Rep. Cullamat ang pagpatay sa gihimo sa iyang kamanghuran nga anaki nga gihigugma ang lungsod. Mariin kong kinokondena ang ginawang pambabastos at pambababoy sa labi ng aking anak. Kusganon kong gikondena ang kabastusan ug pagpanghasi nga gihimo sa patay nga lawas sa akong anak. Hindi siya bagay, hindi siya isang tropeo na ipaparada para lamang sa propaganda ng militar, sabi ng mambabatas. Dili siya hinungdan, dili siya usa ka tropeyo nga iparada alang lang sa propaganda sa militar, ingon sa magbabalaod. Hindi niyo na ginalang ang patay, binabastos pa ninyo ang nagluluksa naming pamilya. Wala na ninyo gitahod ang patay, gibastos pa ninyo usab ang among nagbangotan nga pamilya. Hinihiling ko sa militar na huwag gamiting tropeo ang bangkay ng aking anak. Ginahangyo ko ang militar nga dili gamiton og usa ka tropeyo ang lawas sa akong anak. Hayaan ninyo ang aming pamilya na makapagluksa at makapagbigay ng parangal sa kabayanihan niya, dagdag niya. Pasagdi ninyo ang among pamilya nga makasubo ug makahatag og pasidungog sa iyang pagkabayanihon, dugang niya. Para kay Cullamat, hindi simpleng bagay ang pagsali ng anak sa armadong pakikibaka at ang desisyon niyang ito ay bunga na rin ng pang-aabusong dinanas naming mga Lumad at ang matinding kahirapan na nasaksihan niya. Alang kang Cullamat, ang pag-apil sa bata sa armadong pakigbisog dili usa ka yano nga butang ug ang iyang desisyon bunga usab sa pag-abuso nga among nahiaguman ni Lumad ug ang grabeng kalisud nga nasaksihan. Nakita ng kanyang dalawang mata kung paano pinaslang ng mga paramilitary ang aming mga lider na si Dionel Campos, Datu Bello Sinzo, at Executive Director ng ALCADEV na si Emerito Samarca noong September 1, 2015. Nakita sa iyang duha ka mga mata kung giunsa pagpatay sa mga paramilitary ang among mga pinuno nga sila si Dionel Campos, Datu Bello Sinzo, ug ALCADEV Executive Director Emerito Samarca kaniadtong Septyembre 1, 2015. Bagamat bilang isang ina ay nag-alala rin ako at masakit ang mawalan ng isang anak, nanaig pa rin ang respeto ko sa naging desisyon ni Jev," sabi ni Cullamat. Bisan kung ingon usa ka inahan nabalaka usab ako ug sakit nga mawala ang usa ka anak, ningpadayon gihapon ang akong respeto sa desisyon ni Jev, "ingon ni Cullamat. Ipinagmamalaki ko si Jevilyn dahil lumaban siya sa isang sistemang mapang-api, lalo na sa aming mga Lumad. Gipasigarbo ko si Jevilyn tungod kay nakig-away siya batok sa usa ka madaugdaugon nga sistema, labi na ang among mga Lumad. Walang nanay na magtatakwil sa anak na nagsantabi ng pansariling interes at nag-alay ng kanyang buhay para sa bayan at para sa pagdepensa sa aming lupang ninuno," dagdag niya. WalaÕy inahan nga magdumili sa usa ka bata nga gipakilid ang personal nga interes ug gihalad ang iyang kinabuhi alang sa mga tawo ug alang sa pagdepensa sa yutang kabilin, dugtong pa niya. Hindi napigilan ni Patrick Quiroz ang maging emosyonal nang magpasalamat siya sa love team partner nito na si Vivoree Esclito. Wala mapugngan ni Patrick Quiroz nga mag-emosyonal sa dihang nagpasalamat siya sa kauban sa ka-loveteam nga si Vivoree Esclito. Sa magandang Buhay nitong Lunes, nagsimulang mangilid ang luha sa mga mata ni Quiroz nang ibigay ni Vivoree ang hiling para sa kanya ngayong darating na Pasko. Sa Magandang Buhay kaniadtong Lunes, nagsugod nagpakilid ang mga luha sa mga mata ni Quiroz sa dihang gihatag ni Vivoree ang hangyo alang kaniya sa umaabot nga Pasko. Wish ko para kay Patrick siyempre given naman kasi you know with the situation ngayon dahil pandemic at bagyo-bagyo, ang wish ko para sa iyo ay protection, safety, good health and happiness," ani Esclito. Ang akong pangandoy kay Patrick gihatag nga kurso tungod kay nahibal-an nimo ang kahimtang karon tungod kay kini usa ka pandemya ug bagyo, ang akong pangandoy kanimo mao ang proteksyon, kahilwasan, maayong kahimsog ug kalipayan, "ingon ni Esclito. Ako personally super grateful kasi ako for Vivoree, sa tatlong taon ko kasi rito ayaw kong umiyak, pauna ni Quiroz. Personal nga nagapasalamat ko kay Vivoree, sa akong tulo ka tuig dinhi dili ko gusto nga mohilak, ingon ni Quiroz. Alam mo yan and kasi nabigla rin po ako sa mga nangyayari. Nahibal-an nimo kana ug tungod kay nakurat sad ko sa mga nanghitabo. Actually uuwi na po ako by next year kasi sabi ko parang wala naman na po yatang mangyayari. Sa tinuud mopauli ako sa sunod tuig tungod kay giingon ko nga murag walaÕy mahitabo. Una nang naging emosyonal si Quiroz nang mabanggit ang pag-aalaga at paggabay sa kanya ng kanyang lola. Una nga nahimong emosyonal si Quiroz sa diha nga gihisgutan niya ang pag-atiman ug paggiya sa iyang lola. Nagsimula ang karera ni Esclito nang maging housemate siya sa Pinoy Big Brother: Lucky 7 pagkatapos nito ay naging sunod-sunod na ang proyekto niya. Nagsugod ang karera ni Esclito sa dihang nahimo siyang kasambahay sa Pinoy Big Brother: Lucky 7 nga pagkahuman ang iyang proyekto nahimoÕg sunodsunod. Si Quiroz naman ay pumirma ng kontrata sa Star Music noong 2017, pagbabalik-tanaw ng dalawa, kalalabas lang ni Vivoree noon sa "PBB" nang una silang magkita. Si Quiroz, sa laing bahin, nagpirma sa usa ka kontrata sa Star Music kaniadtong 2017, kung tan-awon ang duha, si Vivoree bag-o lang nagpakita sa "PBB" sa una nilang panagkita. Galing ako sa States noon, mga months ago lang, sabi ko sa kanya Vivoree, puwede ba ako magpa-picture sa iyo? Gikan ko sa States kaniadto, pila pa lang ka bulan ang nakalabay, gisultihan ko siya nga Vivoree, mahimo ba ako nga magpicture uban nimo? Yun ang very first time naalala ko pa ang sinabi niya sa akin na parang you look familiar, ani Quiroz. Mao kadto ang labing unang higayon nga nahinumduman ko ang giingon niya sa akon nga murag pamilyar ka, ingon ni Quiroz. Nang matanong ang dalawa kung puwedeng mauwi sa totohanan ang kanilang tambalan, sagot ni Quiroz: si Vivoree, she's super nice. Dihang gipangutana ang duha kung mahimoÕg tinuod ang ilang loveteam, si Quiroz mitubag: Vivoree, grabe siya kanindot. Nice person and hindi ko pa masasabi ngayon siguro at nasabi kasi itong tambalan namin through virtual lang, Zoom, laptop, doon lang po siya nabuo. Maayong tawo ug dili pa ako makasulti tingali ug giingon tungod kay kini ang among loveteam pinaagi sa virtual ra, Zoom, laptop, didto ra siya giumol. Para naman kay Esclito, naniniwala siyang niyakap ng mga tagahanga ang kanilang tambalan dahil kita ang pagiging natural nila sa isa't isa. Alang kang Esclito, nagtoo siya nga gihangop sa mga fans ang ilang loveteam tungod kay makita nimo ang ilang pagkanatural sa matag usa. Depende na rin sa connection niyo sa isa't isa like kung gusto niyo talaga na mag-work out ang partnership niyo sa showbiz ay makikita 'yon ng mga tao, magre-reflect 'yon sa mga trabaho niyo at sa friendship niyo. Kini nag-agad usab sa inyong koneksyon sa matag usa sama sa kung gusto gyud ninyong molihok ang inyong pakigtambayayong sa showbiz, makita kini sa mga tawo, makita kini sa inyong trabaho ug inyong panaghigala. Matatandaang unang nabuo ang tambalang Pat Voree sa tuksuhan nang mag-guest sila sa online show na We Rise Together. Kahinumduman nga ang Pat Voree loveteam unang gihimo nga tintasyon kaniadtong sila mibisita sa online show nga We Rise Together. Ang Hello, Stranger ang naging unang proyekto nila bilang tambalan, nito lamang Oktubre ay inilabas ang bagong bersiyon ng Star ng Pasko na inawit nina Esclito at Quiroz. Ang Hello, Stranger ang nahimong una nilang proyekto isip usa ka loveteam, kaniadtong Oktubre ra gipagawas ang bag-ong bersyon sa Star ng Pasko nga gikanta ni Esclito ug Quiroz. Umakyat na sa 76 ang kabuuang bilang ng inmate at jail personnel sa Davao City Jail na may COVID-19, ayon sa mga awtoridad nitong Lunes. Ang kinatibuk-ang ihap sa mga piniriso ug mga tauhan sa bilanggoan sa Davao City Jail nga adunay COVID-19 ningtaas na sa 76, ingon sa mga awtoridad kaniadtong Lunes. Sa bilang na ito, 68 ang inmate at walo ang miyembro ng Bureau of Jail Management and Penology. Sa niining ihap, 68 ang mga piniriso ug walo ang myembro sa Bureau of Jail Management and Penology. Pero isa sa mga inmate ay pumanaw na, siya ang unang COVID-19 case sa city jail na-admit muna ito sa ospital dahil sa kidney failure, at nalaman sa kalaunan na positibo siya sa coronavirus. Apan usa sa mga piniriso ang namatay, siya ang una nga kaso sa COVID-19 sa city jail nga una siyang gidala sa hospital tungod sa kidney failure, ug pagkahuman nahibal-an nga positibo siya sa coronavirus. Ang natitirang 75 na inmate at BJMP personnel ay itinuturing na active cases sa kasalukuyan. Ang nahabilin nga 75 nga mga piniriso ug mga personahe sa BJMP karon giisip nga aktibo nga mga kaso. Sa pinakahuling ulat ng BJMP XI, 25 inmates at 3 personnel ang nadagdag sa mga nagpositibo, base sa lumabas na test results noong Nobyembre 28. Pinauyon sa labing ulahi nga taho sa BJMP XI, 25 nga mga piniriso ug 3 ka mga kawani ang nadugang sa positibo, pinauyon sa mga resulta sa pagsulay nga gipagawas kaniadtong Nobyembre 28. Karamihan sa mga pasyente ay asymptomatic at kaunti lang ang may mild symptoms, ayon kay Jail Sr. Insp. Daniel David, regional medical doctor ng BJMP-Davao. Kadaghanan sa mga pasyente walaÕy simtomas ug pila ang adunay malumo nga simtomas, sumala sa Jail Sr. Insp. Daniel David, regional medical doctor sa BJMP-Davao. Mahigpit ding mino-monitor ang 160 na inmate at personnel na nakasalamuha ng mga nagpositibo sa COVID-19, dagdag niya. Hugot usab niyang gisubay ang 160 ka mga piniriso ug kawani nga nahimamat ang mga nagpositibo sa COVID-19, dugang pa niya. Hindi sila congested sa isolation facility, aniya patuloy pa ring inaalam kung paano nakapasok ang virus sa male dormitory. Wala sila naghuot sa lugar nga nahimulag, ingon niya, gisusi pa nila kung giunsa ang pagsulud sa virus sa panglalaki nga dormitoryo. Sinabihan na ang pamilya ng mga infected inmates at personnel, at siniguradong nasa mabuting kalagayan ang mga ito, ayon naman kay Jail Sr. Insp. Edo Lobenia, spokesperson ng BJMP-Davao. Ang mga pamilya sa mga natanggong nga mga piniriso ug kawani kay gipahibalo na, ug gipasalig nila nga naa sila sa maayong kondisyon, suma sa Jail Sr. Insp. Edo Lobenia, tigpamaba sa BJMP-Davao. Hinigpitan pa ng BJMP-Davao ang health protocols sa mga jail facilities, kabilang na ang pagbibigay ng mga face mask, PPE kung ma-expose sa COVID patient, saktong nutrisyon at supplement, at regular na ehersisyo. Labi nga gipahugtan sa BJMP-Davao ang mga protokol sa kahimsog sa mga pasilidad sa bilanggoan, lakip ang paghatag sa mga maskara sa nawong, PPE kung malantad sa mga pasyente nga COVID, husto nga nutrisyon ug suplemento, ug regular nga ehersisyo. Hiniwalay din ang 15 senior citizen inmates na may comorbidities, aabot sa 1,700 ang kabuuang populasyon ng male dormitory ng kulungan. Gibulag usab niini ang 15 nga mga piniriso sa senior citizen nga adunay mga comorbidity, nga miabot sa kinatibuk-ang populasyon nga 1,700 nga panglalaki nga dormitoryo sa prisohan. Nananatiling COVID-free naman ang female dormitory at annex, ibinalik ang lungsod sa ilalim ng general community quarantine simula Nobyembre 20 matapos tumaas ang mga kaso rito ng COVID-19. Ang pangbabaye nga dormitoryo ug annex nagpabilin nga walaÕy COVID, ang lungsod mobalik sa ilalum sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad sugod Nobyembre 20 pagkahuman sa pagdaghan sa mga kaso sa COVID-19. Nag-anunsiyo ang mga kompanya ng langis na tataasan nila nang higit P1 ang presyo ng kanilang mga produkto simula Martes, unang araw ng Disyembre. Ang mga kompanya sa langis nagpahibalo nga dugangan nila ang presyo sa ilang mga produkto sa kapin P1 sugod sa Martes, ang unang adlaw sa Disyembre. Ayon sa Shell, Petro Gazz, Seaoil, Cleanfuel, Phoenix Petroleum at Caltex, P1.10 ang kanilang itataas sa presyo ng kada litro ng diesel habang P1.15 naman sa kada litro ng gasolina. Pinauyon sa Shell, Petro Gazz, Seaoil, Cleanfuel, Phoenix Petroleum ug Caltex, taasan ang presyo sa diesel og P1.10 matag litro samtang ang gasolina nagkantidad og P1.15 matag litro. Tataasan din ng Shell, Seaoil, at Caltex nang P1.10 ang presyo ng kada litro ng kerosene. Ang Shell, Seaoil, ug Caltex mopataas usab sa presyo sa kerosene sa P1.10 matag litro. Epektibo ang price adjustments alas-6 ng umaga maliban sa Cleanfuel na magpapatupad alas 4:01 ng hapon at Caltex, 12:01 ng hatinggabi. Ang mga pag-ayos sa presyo epektibo sa alas 6 sa buntag gawas sa Cleanfuel nga ipatuman sa alas 4:01 sa hapon ug Caltex, 12:01 sa tungag gabii. Magugunitang noong nakaraang linggo ay nagpatupad din ang oil firms ng price hike sa diesel. Kahinumduman nga sa miaging semana, nagpatuman usab ang pagtaas sa presyo sa mga diesel. May ilang pagdaraanan pang pagbusisi at regulasyon ang mabibiling bakuna kontra coronavirus disease, pagtitiyak ng Department of Health (DOH). Adunay pipila ka pagsusi ug regulasyon ang agian nga mapalit nga bakuna batok sa sakit nga coronavirus, giingon sa Department of Health (DOH). Ito ay sa harap ng mga agam-agam sa COVID-19 vaccine ng pharmaceutical company na AstraZeneca na nakatakdang bilhin ng mga pribadong kompanya kahit hindi pa naisasapubliko ang lahat ng detalye ng kanilang clinical trials. Kini atubang sa mga pagduhaduha bahin sa bakuna sa COVID-19 sa kompanya nga tambal nga AstraZeneca nga gikatakda nga paliton sa mga pribadong kompanya bisan kung ang tanan nga mga detalye sa ilang mga klinikal nga pagsulay wala pa gihimo sa publiko. Magugunitang sinabi ng kompanya na umabot ng 90 porsiyento ang bisa o efficacy rate ng COVID-19 vaccine na dine-develop nila kasama ang Oxford University. Kahinumduman nga giingon sa kompanya nga ang bakuna sa COVID-19 nga gihimo nila sa Oxford University miabot sa 90 ka siha ang kaepektibo o efficacy rate. Ayon kay DOH Undersecretary Maria Rosario Vergeire, advance commitment lang ang kasunduan ng gobyerno, higit 30 kompanya at AztraZeneca para sa pagbili ng 2.6 milyong doses ng COVID-19 vaccine nang sa gayon ay matiyak ang alokasyon sa pribadong sector. Pinauyon kay DOH Undersecretary Maria Rosario Vergeire, ang kasabutan tali sa gobyerno, kapin sa 30 ka mga kompanya ug AztraZeneca usa lang ka pasiuna nga pasalig alang sa pagpalit sa 2.6 milyon nga dosis sa bakuna sa COVID-19 aron masiguro ang paggahin sa pribadong sektor. Sabi ni Vergeire, dadaan pa rin sa regulatory process ng Food and Drug Administration (FDA) ang bakuna bago ipahintulot ang pagtuturok nito sa publiko. Si Vergeire nagingon nga ang bakuna moagi pa sa proseso sa pagdumala sa Food and Drug Administration (FDA) sa wala pa tugutan nga kini ma-injection sa publiko. Ito naman ay mga negosasyon pa lang na ginagawa sa ngayon, if the private sector, para bang nagkaroon na sila ng paunang mga agreements with companies, hindi naman po iyan mangyayari hanggang hindi nakakapasa po iyang mga bakunang iyan dito po sa regulatory process natin, ani Vergeire. Kini ang mga negosasyon nga gihimo karon, kung ang pribado nga sektor, ingon nga sila adunay una nga kasabutan sa mga kompanya, dili kana mahitabo hangtod mapasa ang mga bakuna dinhi sa atong proseso sa pagdumala, ingon ni Vergeire. ItÕs just like they are having this advance commitment para lang makasigurado na mayroon tayong allocation na ganito kadami kung sakali sa private sector pero hindi naman po iyan ibibigay kung hindi papasa sa regulatory process natin. Sama ra nga sila adunay niining pasiuna nga pasalig aron lamang masiguro nga adunay kita paggahin sa kini nga kantidad kung pananglit sa pribadong sektor apan dili kini igahatag kung dili kini mapasa sa atong proseso sa pagdumala. Ayon kay Vergeire, mayroong panel ng vaccine experts sa bansa na siyang unang sasala sa bakuna bago pa ito dumaan sa regulatory process ng FDA para sa registration at authorization. Pinauyon kay Vergeire, adunay usa ka panel sa mga eksperto sa bakuna sa nasud nga una nga mag-screen sa bakuna sa wala pa moagi sa proseso sa regulasyon sa FDA alang sa pagrehistro ug pagtugot. Lahat po ng papasok na teknolohiya dito has to undergo this regulatory process na mayroon tayong vaccine experts panel and then it goes through the Food and Drug Administration. Ang tanan nga moabut nga teknolohiya dinhi kinahanglan nga ipailalom sa kini nga proseso sa pagdumala nga adunay kami panel sa mga eksperto sa bakuna ug kini moagi sa Food and Drug Administration Hindi natin papayagan na makapasok sa ating merkado kung sakali na wala pang rehistro o authority from FDA kasi hindi natin masisiguro kung ito ay ligtas at saka ito ay epektibo. Dili nato kini tugotan nga mosulud sa atong merkado kung wala paÕy rehistro o awtoridad gikan sa FDA tungod kay dili kami makasiguro kung luwas kini ug kung kini epektibo. Giit pa ni vaccine czar Carlito Galvez Jr., bibili pa ang gobyerno ng iba-ibang bakuna. Giinsistir ni Vaccine czar Carlito Galvez Jr. nga mopalit gihapon ang gobyerno og lainlaing mga bakuna. Pero dapat lulusot pa ito sa pagsusuri ng vaccine experts, ethics review board at Food and Drug Administration. Apan kinahanglan pa nga ipasa ang pagrepaso sa mga eksperto sa bakuna, board sa pagrepaso sa pamatasan ug Food and Drug Administration. Sinabi din nilang hindi ibibigay sa publiko ang anumang bakuna na hindi isinailalim sa regulatory process ng pamahalaan upang matiyak na ito ay ligtas at epektibo. Giingon usab nila nga ang bisan unsang bakuna nga wala ilalom sa proseso sa pagdumala sa gobyerno dili ihatag sa publiko aron masiguro nga kini luwas ug epektibo. Ngayong pandemya, ipinapayo ng mga awtoridad ang pag-iwas sa mall at kung maaari ay bumisita na lang sa online shopping sites para mabili ang mga kailangang bilhin ngayong Kapaskuhan. Karong pandemya, gitambagan sa mga awtoridad ang paglikay sa mall ug kung mahimo bisitaha lang ang mga online shopping site aron makapalit kung unsa ang kinahanglan nimo nga mapalit karong Pasko. Kaakibat nito, may ilang tips ang isang technology editor para matiyak na ligtas mula sa mga scam at hacking habang nag-o-online shopping. Ingon kadugangan, ang usa ka editor sa teknolohiya adunay pipila nga mga tip aron masiguro nga luwas ka sa mga scam ug pag-hack samtang namalit sa online. Ayon kay Art Samaniego, tech editor ng Manila Bulletin, dapat i-research ang background ng retailer at tingnan ang antas ng kaniyang reviews. Pinauyon kay Art Samaniego, tech editor sa Manila Bulletin, ang kaagi sa tagbaligya kinahanglan nga panukiduki ug ang lebel sa iyang pagribyu. Yung online shopping para din iyang shopping in real life kasi kung may mga manloloko sa tunay na buhay, may mga manloloko rin dito sa online shopping, ani Samaniego. Ang online shopping alang usab sa pagpamalit sa tinuud nga kinabuhi tungod kay kung adunay mga scammer sa tinuud nga kinabuhi, adunay usab mga scammer dinhi sa online shopping, ingon ni Samaniego. Tiyakin din dapat na secure ang website para hindi mabiktima ng mga hacker, dapat ding updated ang ginagamit na app para hindi mapasukan ng virus. Siguruha usab nga ang website kinahanglan nga luwas aron dili mabiktima sa mga hacker, kinahanglan usab i-update ang gigamit nga app aron malikayan ang mga virus. Huwag din aniyang gumamit ng public WiFi sa online shopping, kapag nabiktima ng mga mapagsamantalang online seller, maaari itong ireklamo sa DTI. Giingon usab niya nga ayaw paggamit sa publiko nga WiFi sa online shopping, kung nabiktima ka sa mapahimuslanon nga mga tigbaligya sa online, mahimo ka magreklamo sa DTI. Pumanaw na ang tagapamuno ng counter-terrorism division (CTD) ng National Bureau of Investigation, sabi ngayong Martes ng tagapagsalita ng ahensiya. Ang pangulo sa counter-terrorism division (CTD) sa National Bureau of Investigation namatay na, usa ka tigpamaba sa ahensya nga giingon kaniadtong Martes. Ayon kay NBI Spokesperson Ferdinand Lanvin, natagpuang patay bandang alas-11 ng gabi sa kaniyang opisina ang 49 anyos na si NBI-CTD chief Raoul Manguerra. Pinauyon sa tigpamaba sa NBI nga si Ferdinand Lanvin, 49-anyos nga hepe sa NBI-CTD nga si Raoul Manguerra napalgang patay mga alas 11 sa gabii sa iyang opisina. Hindi inihayag ang dahilan ng pagpanaw nito. Ang hinungdan sa iyang kamatayon wala gipahibalo. Naka-half-mast ngayong Martes ang Philippine flag sa tanggapan ng ahensiya sa Maynila bilang pagluluksa sa pagpanaw ni Manguerra, naka-cordon din ang opisina ng NBI-CTD habang iniimbestigahan ng mga tauhan ng ahensiya ang insidente. Ang bandila sa Pilipinas half-masted kaniadtong Martes sa opisina sa ahensya sa Manila aron pagbangutan ang pagkamatay ni Manguerra, ang opisina sa NBI-CTD usab gikordon samtang giimbestigahan sa mga kawani sa ahensya ang hitabo. Umalis na muna sa probinsiya ng Catanduanes ang ilang nasalanta ng bagyong Rolly. Ang pila ka mga biktima sa bagyong Rolly kay nanghawa na sa probinsya sa Catanduanes. Hirap pa rin kasi sa pagbangon ang isla at hirap maka-connect sa Internet ang mga guro at estudyante para sa kanilang online classes. Naglisod gihapon sa pagbarog ang isla ug naglisod og konektar sa Internet ang mga magtutudlo ug estudyante alang sa ilang klase sa online. Nagsiksikan ang mga namimili sa Divisoria sa lungsod na ito para mamili matapos matanggap ang 13th month pay. Ang mga mamalitay sa Divisoria nagdugok sa lungsod aron mamalit human madawat ang 13th month pay. Ito ay sa gitna ng banta ng coronavirus disease (COVID-19). Kini ang sentro sa hulga sa coronavirus disease (COVID-19). Dahil dito, ipinapayo ng mga awtoridad na planuhin at alamin ang mga kailangang tindahan para maiwasan ang exposure. Tungod niini, tambag sa mga awtoridad nga planohon ug hibal-an ang mga kinahanglanon nga tindahan aron malikayan ang pagkaladlad. Kung naghahanap ng mga pang-upholstery, linoleum at iba pang industrial products, magtungo sa Juan Luna Street. Kung nagapangita og mga upholstery, linoleum ug uban pang mga produktong pang-industriya, pag-adto sa Juan Luna Street. Makikita naman sa Tabora Street ang mga giveaway, lobo, at iba pang party needs. Ang mga giveaway, lobo, ug uban pa nga kinahanglanon sa party kay makit-an sa Tabora Street. Sa Soler Street naman makikita ang hardware products, habang nasa Ylaya Street ang mga murang damit, kurtina, tela, at sapatos. Ang mga produkto sa hardware makit-an sa Soler Street, samtang ang mga baratohon nga sinina, kurtina, tela, ug sapatos naa sa Ylaya Street. Maaari namang dumiretso sa M. De Santos Street kung naghahanap ng handicrafts at mga dekorasyong pang-Pasko. Mahimo nga mudiretso sa M. De Santos Street kung nagpangita og mga handicraft ug dekorasyon sa Pasko. Nasa Commercio Street naman ang mga produktong gawa sa plastic tulad ng pinggan, baso, at iba pang container. Ang mga komersyal nga produkto sama sa plato, baso, ug uban pa nga sudlanan kay naa sa Commercio Street. Maaari namang makabili ng ibaÕt ibang klase ng prutas sa Santa Elena Street, Ayon sa Manila Traffic and Parking Bureau, asahan na ang pahirapang parking. Mamahimo ka nga makapalit og lainlaing mga prutas sa Santa Elena Street, pinauyon sa Manila Traffic and Parking Bureau, damha na ang lisod nga pagparking. Patuloy po na nag-ooperate ang Manila Traffic and Parking Bureau, mayroon po kaming clamping at may mga joint operation din kami ng MMDA, ani Dennis Viaje ng MTPB. Ang Manila Traffic and Parking Bureau nagpadayon sa pagdisdis, aduna kami clamping ug adunay usab kami hiniusang operasyon sa MMDA, ingon ni Dennis Viaje sa MTPB. Naglunsad ng contactless tracing app ang Pasig City kasabay ng pagluwag ng mga quarantine restriction. Ang Dakbayan sa Pasig kay naglansad og usa ka contactless tracing app kauban ang pagpagaan sa mga restriksyon sa quarantine. Ito ang PasigPass, isang libreng app na kailangang i-download ng mga residente at mga bibisita sa lungsod. Kini ang PasigPass, usa ka libre nga app nga kinahanglan i-download sa mga residente ug mga mubisita sa syudad. Para magparehistro, dapat pumunta at mag-sign up sa website dito, hihingin ang mga impormasyon tulad ng pangalan, address, contact number at email address. Aron magparehistro, kinahanglan ka nga moadto ug mag-sign up sa website dinhi, nga pangayuon alang sa kasayuran sama sa ngalan, address, contact number ug email address. Makakakuha ng QR code ang user pagkatapos. Makakuha og QR code ang mugamit inig human. Ayon sa Pasig City Epidemiology and Surveillance Unit (CESU) obligado ring magpatupad ang mga government office at private establishment ng No Pasig Pass, No Entry policy. Pinauyon sa Pasig City Epidemiology and Surveillance Unit (CESU), ang mga opisina sa gobyerno ug pribadong mga establisamento obligado usab nga ipatuman ang No Pasig Pass, No Entry nga palisiya. Halimbawa, pumunta ka sa isang establishment, during that time, may confirmed case kang nakasalamuha nang matagal, ia-alert ng sistema kami sa CESU na i-contact trace ang mga tao na nakasalamuha doon sa specific na oras., dagdag ng ahensiya. Pananglitan, kung moadto ka sa usa ka establisimiyento, sa kana nga orasa, adunay usa ka gipanghimatuud nga kaso nga dugay na nimong nahimamat, ang sistema magpaalerto kanamo sa CESU aron makontak ang pagsubay sa mga tawo nga nagtagbo didto sa usa ka piho nga oras, dugang sa ahensya. Tuwing pupunta sa mga establisimyento, kailangang ma-scan ang QR code para maitala sa system na ang tao ay dumaan dito. Sa matag higayon nga moadto ka sa mga establisamento, kinahanglan nimo nga i-scan ang QR code aron maitaho sa sistema nga naagian kini sa tawo. Hindi pinapapasok ang walang QR code, pero may ilan namang negosyong hindi pa rehistrado, kaya pinapupunan pa rin muna ng contact-tracing form ang mga customer. Dili ginapasulod ang walay QR code, apan ang pila ka mga negosyo wala pa marehistro, mao nga ginatubag pa ang contact-tracing form sa mga kostumer. Kung walang smartphone, may help desk ang bawat barangay para doon i-register ang sarili at makakuha ng QR code na gagamitin sa pagpasok ng mga establisimyento. Kung wala ka usa ka smartphone, ang matag barangay adunay help desk aron maparehistro nimo ang imong kaugalingon ug makakuha usa ka QR code nga gamiton sa pagsulud sa mga establisamento. Noong Oktubre, inilunsad din ng Valenzuela City ang kanilang contact-tracing app na ValTrace. Kaniadtong Oktubre, gilunsad usab sa Dakbayan sa Valenzuela ang ilang contact-tracing app nga ValTrace. Sa ngayon, halos 100% na ng mga residente at establisimyento sa lungsod, may kani-kanilang QR code, ayon kay Valenzuela Mayor Rex Gatchalian. Sa pagkakaron, hapit 100% sa mga residente ug mga establisemento sa lungsod, adunay kaugalingon nga QR code, pinauyon kay Valenzuela Mayor Rex Gatchalian. Dahil iisa lang ang app developer ng Pasig, Valenzuela at Bocaue sa Bulacan, nasa proseso na ang pag-iintegrate sa system ng mga lokal na pamahalaan, para puwedeng isang QR code na lang ang gamitin sa tatlong lugar. Adunay usa ra nga developer og app ang Pasig, Valenzuela ug Bocaue sa Bulacan, ang paghiusa sa sistema sa lokal nga gobyerno naa sa proseso, aron usa ra ang QR code nga gamiton sa tulo nga mga lugar. Mga pader na lang ang natira sa bahay ni Marievic Rafol Agtang ng Taggat-Sur sa bayan ng Claveria, Cagayan, nang tumama sa kanilang lugar ang bagyong Quinta. Ang mga pader na lang ang nahabilin sa balay ni Marievic Rafol Agtang sa Taggat-Sur sa lungsod sa Claveria, Cagayan, sa pag-igo sa bagyong Quinta sa ilang lugar. Pinalala pa ang kanilang kalagayan nang manalasa ang bagyong Ulysses. Labi nga misamot ang ilang kahimtang sa dihang miigo ang bagyong Ulysses. Yung natira namin gamit sana na pwede pang kunin na natabunan, iniagos na naman ng malaking tubig kaya walang-wala nang natira sa amin, ani Agtang. Ang nabilin sa among gamit unta mamahimo pa nga makuha nga natabunan, gibahaan na usab kini og daghang tubig mao nga wala na gyud nahabilin kanamo, ingon ni Agtang. Abala naman ang mga residente sa pagpuputol ng malalaking troso na inanod ng baha at bumara sa kanilang ilog. Dukiros ang mga residente sa pagpamutol sa daghang mga troso nga gibanlas sa baha ug gibabagan ang ilang sapa. Baka sakaling lumakas ulit ang tubig o ulan, yan naman ang problema, ani Victor Roma, barangay chairman. Tingali kung mukusog usab ang tubig o ulan, kana ang problema, ingon ni Victor Roma, chairman sa barangay. Kapansin-pansin ding tadtad ng sandbag ang gilid ng ilog sa Taggat-Sur bilang panangga sa baha, na nararanasan nila kahit walang bagyo at malakas lang na pag-ulan. Talalupangdon usab nga ang sandbag nagputol sa tampi sa suba sa Taggat-Sur ingon usa ka proteksyon sa baha, nga ilang masinati bisan kung walaÕy bagyo ug kusog nga ulan. Kagagawan umano ito ng umano'y talamak na illegal logging sa lugar. Gihimo kuno kini sa giingon nga kanunay nga iligal nga pag-log sa lugar. Kamakailan naman ay inatasan ni Pangulong Rodrigo Duterte si Environment chief Roy Cimatu na masusing imbestigahan ang kaso ng illegal logging at mining sa Cagayan. Bag-ohay lang gimandoan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang punong Kalikasan nga si Roy Cimatu nga susihon gyud ang kaso sa iligal nga pagtroso ug pagmina sa Cagayan. Inani naman ng mga taga-Barangay Nagsabaran ang kanilang palay bago pa dumating ang Ulysses, pero inabot pa rin ito ng matinding baha. Ang mga taga-Barangay Nagsabaran nag-ani sa ilang bugas sa wala pa pag-abot ang Ulysses, apan gibahaan ra gihapon. Pinahirap pa ng kanilang sitwasyon sa pagkasira ng kanilang tulay dahil sa bagyong Tisoy noong Disyembre 2019 na hanggang ngayon ay hindi pa naaayos. Labi nga nisamot ang ilang kahimtang sa pagkaguba sa ilang taytayan tungod sa bagyong Tisoy kaniadtong Disyembre 2019 nga hangtod karon wala pa ayoha. Nagpadala ang ABS-CBN ng relief packs sa Barangay Taggat-Sur at Barangay Luzon sa Claveria, maging sa Barangay Nagsabaran. Nagpadala ang ABS-CBN og mga relief pack sa Barangay Taggat-Sur ug Barangay Luzon sa Claveria, ingon man sa Barangay Nagsabaran. Tumulong din ang Cagayan State University, Carig Campus na maghatid ng tulong sa Barangay Canagatan sa bayan ng Baggao. Ningtabang usab ang Cagayan State University, Carig Campus sa paghatud og hinabang sa Barangay Canagatan sa lungsod sa Baggao. Panawagan ng mga taga-Cagayan, sana ay huwag magsawa ang mga pagbubukas-palad para sa kanilang pagbangon. Nanawagan ang mga taga-Cagayan, hinaut nga dili kapuyon sa pagtabang alang sa ilang pagbarog. Marami pa ang nangangailangan at kailangang maabot ng sama-samang pagtulong ang ABS-CBN Foundation ay kumakatok sa pinto ng mga Kapamilya at bukas sa pagtanggap at paghahatid ng mga donasyon. Daghan pa ang nanginahanglan ug kinahanglan nga maabot sa uban nga pagtinabangay ang ABS-CBN Foundation kay gatuktok sa pultahan sa Kapamilya ug bukas sa pagdawat ug paghatud sa mga donasyon. Big time na oil price hike ang sasalubong sa mga motorista sa pagpasok ng Disyembre, ayon sa tantiya ng mga taga-industriya. Ang pagsaka sa presyo sa lana sa dagko nga panahon makit-an ang mga motorista sa Disyembre, sigun sa banabana sa industriya. Maglalaro sa P1.15 hanggang P1.20 kada litro ang magiging dagdag sa presyo ng gasolina. Nagdula sa P1.15 hangtod P1.20 matag litro ang mamahimong dugang sa presyo sa gasolina. Nasa P1 hanggang P1.10 naman ang inaasahang dagdag sa presyo ng diesel, aAt nasa P1.10 hanggang P1.15 naman ang inaasahang pagmahal ng kerosene. Ang gipaabot nga pagtaas sa presyo sa diesel P1 hangtod P1.10, ug ang gipaabot nga presyo sa petrolyo P1.10 hangtod P1.15. Sumipa ang presyo ng imported na petrolyo dahil pa rin sa mga development sa COVID-19 vaccines lalo't gumaganda ang tsansang malapit nang mailabas ang iba't ibang bakuna at mababawasan na ang restrictions sa sektor ng transportasyon. Ningsipa ang presyo sa gi-import nga petrolyo tungod sa mga pag-uswag sa bakuna sa COVID-19 labi na nga ang kahigayunan nga mapagawas ang lainlaing mga bakuna molambo ug maminusan ang mga pagdili sa sektor sa transportasyon. Sa Lunes ng gabi naman magpapasya ang Organization Of Petroleum Exporting Countries kung babawasan pa o daragdagan ang produksyon ng langis pagdating ng Enero 2021. Sa Lunes sa gabii, ang Organization Of Petroleum Exporting Countries ang magbuut kung maminusan o dugangan ba ang produksyon sa lana sa Enero 2021. Humakot ng milyon-milyong views ang lyric video ng Ikaw ang Liwanag at Ligaya na Christmas theme song ng ABS-CBN ngayong taon. Ang liriko nga video sa Liwanag at Ligaya na Christmas theme song ng ABS-CBN kay nagdala og milyon-milyon nga mga panan-aw karong tuiga Aabot sa mahigit 5 milyong views ang nahakot ng video sa Facebook, at umaangat naman ito sa top trending videos sa Youtube, tampok dito ang dialect at foreign languages, na ikinatuwa ng netizens. Ang video nakakuha labaw pa sa 5 milyon nga mga pananaw sa Facebook, ug ningtaas sa mga nanguna nga mga nag-uso nga video sa Youtube, nga gipakita ang diyalekto ug mga langyaw nga sinultian, nga gikalipay sa mga netizen. Ayon kay Robert Labayen, head ng ABS-CBN Creative Communications Management, ikinatuwa nila ang magandang reaksiyon ng mga manonood. Pinauyon kay Robert Labayen, pinuno sa ABS-CBN Creative Communications Management, nalipay sila sa maayong reaksyon sa mga tumatan-aw. Gusto nating sabihin sa ating mga kapwa Pilipino na hindi tayo magpapatalo sa mga trials, hindi naton hihintayin ang panahon para sumaya, pwede na ngayon with God, ani Labayen, na isa sa mga nagsulat ng kanta. Gusto namo nga isulti sa among mga isigka-Pilipino nga dili kita mapildi sa mga pagsulay, dili na kami maghulat sa panahon nga magmalipayon, makaupod na kita sa Diyos, ingon ni Labayen, nga usa sa mga nagsuwat sa kanta. Dagdag ni Labayen, nag-effort ang lahat ng Kapamilya singers na mag-record ng kanta at i-shoot ang sarili para sa music video, na ginawa habang may coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Dugang pa ni Labayen nga ang tanan nga mga mang-aawit sa Kapamilya nagtinguha nga maitala ang usa ka kanta ug kuha ang ilang kaugalingon alang sa music video, nga gihimo sa panahon sa sakit nga coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Kasama na sa usaping Pasko ang gastos, laloÕt inaasahan ang pagpasok ng bonus pati na ang 13th month pay sa mga panahon na ito na inilalaan sa mga handaan o kaya sa regalo. Lakip sa isyu sa Pasko ang gasto, labi na ang gipaabot nga iapil ang bonus ingon man ang 13th month pay sa mga oras nga gigahin sa mga salo-salo o regalo. Iyon nga lang, nagpapatuloy pa rin ang pandemya at marami pa rin ang naghihigpit sa sinturon lalo na kung umaray ang hanapbuhay habang naka-lockdown. Kana ra, nagpadayon pa ang pandemya ug daghan pa ang nagpahugot sa ilang mga bakus labi na kung naa sa trabaho ang trabaho samtang naka-lock Pero kung tatanungin ang financial expert na si Salve Duplito, wala namang masama kung gagastos para sa mga regalo at iba pang kaakibat na gastusin ngayong Pasko. Apan kung imong pangutan-on ang eksperto sa pinansyal nga si Salve Duplito, wala sayup sa paggasto alang sa mga regalo ug uban pang may kalabutan nga gasto karong Pasko . Payo lang niya, dapat itong tapatan ng tamang pagba-budget, hindi naman puwedeng huwag pagbigyan, dapat may kaunting happiness pa rin. Tambag lang niya, dapat patas nga pagbadyet, dili dapat ibaliwala, kinahanglan pa nga adunay gamay nga kalipay. Kung super pagtitipid naman hindi tama yon, kung super gastos di rin tama, aniya sa programang Sakto ng TeleRadyo noong Biyernes. Kung ang tama nga super pagtipig dili tama, kung ang mga super gastos usab dili tama, ingon niya sa programa sa TeleRadyo Sakto kaniadtong Biyernes. Importante pa rin aniya ang pagiipon habang hindi pa matiyak kung kailan babalk sa normal ang sitwasyon. Giingon niya nga mahinungdanon gihapon ang pagtipig samtang dili sigurado kung kanus-a mobalik sa normal ang kahimtang . Payo rin ni Duplito sa mga makatatanggap ng kanilang bonus na maglaan ng budget para sa emergency fund. Tambag usab ni Duplito sa mga modawat sa ilang bonus nga maggahin og badyet alang sa emergency fund. Ilagay sa emergency funds natin, yun ang unang pagbu-budget natin emergency fund muna bago lahat kasi hindi natin alam na may part 2, part 3, part 4 ang pandemya yung susunod na 10-20 percent ibayad sa utang, ani Duplito. Ibutang kini sa among emergency fund, kana ang una namong pondo sa emergency nga badyet una sa tanan tungod kay wala kami nahibal-an nga adunay bahin 2, bahin 3, bahin 4 sa pandemiya sa sunod nga 10-20 porsyento mabayran sa utang, ingon ni Duplito . At kahit pa gumanda ang negosyo habang lockdown, payo ni Duplito na huwag maging kampante. Ug bisan kung miuswag ang negosyo sa panahon sa lockdown, gitambagan ni Duplito nga dili mokompiyansa Dapat i-maintain lang, wag natin dagdagan yung lifestyle idagdag natin sa emergency funds or kung puno na, i-invest natin para mayroong pumapasok na pera. Kinahanglan lang ipadayon, dili ta dugangan ang lifestyle, dugangan naton ang mga emergency fund o kung puno kini, mamuhunan ta aron adunay salapi nga mosulod . Kung may nabawasan ang suweldo ito yung kailangan magtipid tayo, ani Duplito. Kung maminusan ang sweldo, kini ang kinahanglan naton tipigan, ingon ni Duplito. May tamang panahon din aniya para gastusin ang mga naipon na pera giit niya, mas mabuting gastusin ito kung maganda na ang sitwasyon. Giingon usab niya nga adunay husto nga oras aron igugol ang natipon nga salapi, giinsistir niya, mas maayo nga gasto kini kung maayo ang kahimtang . Sumuko na ang utak umano sa pagpatay ng isang abogado sa Palawan nitong Nob. 17, habang isang pulis ay kinasuhan din kaugnay sa naturang krimen. Giingong misurender ang utok sa pagpatay sa usa ka abogado sa Palawan kaniadtong Nobyembre. 17, samtang ang usa ka pulis gisuhan usab nga adunay kalabotan sa mao nga krimen. Sa text message na natanggap ng ABS-CBN News mula kay Palawan Provincial Office Director Col. Nicolas Torre, sumuko ang mastermind nitong Biyernes ng hapon at humingi ng protective custody dahil natatakot siya para sa buhay niya, ilang araw matapos mapatay si Atty. Eric Magcamit sa bayan ng Narra, Palawan. Sa usa ka text message nga nadawat sa ABS-CBN News gikan sa Palawan Provincial Office Director Col. Nicolas Torre, ang mastermind misurender kaniadtong Biyernes sa hapon ug nangayo proteksyon nga kustodiya tungod kay nahadlok siya sa iyang kinabuhi, pila ka adlaw pagkahuman ni Atty. Eric Magcamit sa lungsod sa Narra, Palawan . Ang naturang suspek ay kasalukuyang nasa kustodiya na ng CIDG Palawan. Ang suspek naa karon sa kustodiya sa CIDG Palawan. Matatandaang si Magcamit ay binaril papunta sa isang hearing sa Quezon, Palawan natagpuan siya na nakahandusay sa kalsada sa labas ng kanyang sasakyan. Si Magcamit gipusil sa pagdungog sa Quezon, Palawan ug nakit-an nga naghigda sa dalan sa gawas sa iyang awto Kamakailan, kinasuhan ng criminal charge ang isang pulis kaugnay sa pagpatay sa biktima. Karong bag-o, ang usa ka pulis gisuhan sa kasong kriminal nga adunay kalabotan sa pagpatay sa biktima Ayon kay Torre, bukod aniya sa nasabing pulis ay walong iba pa ang kasama umano sa kasong kriminal, personal ang isa sa sinisilip na motibo sa krimen ng mga pulis. Pinauyon kay Torre, gawas sa nasangpit nga pulis, walo pa ang giapil nga naapil sa kasong kriminal, usa sa mga motibo nga nakita sa krimen sa pulisya . Isang dambuhalang sun fish ang natagpuan at pinagkaguluhan sa mababaw na bahagi ng dagat sa Brgy. Maputi, sa bayan ng Banaybanay, Davao Oriental Biyernes ng umaga. Usa ka dakong isda sa adlaw ang nakit-an ug nabalda sa mabaw nga bahin sa dagat sa Brgy. White, sa lungsod sa Banaybanay, Davao Oriental Biyernes sa buntag . Sa mga litrato at video na kuha ng netizen na si Glenn Amoguis, nilapitan ito ng mga tao sa dalampasigan nang matangay sa lambat ng mangingisda ang sun fish. Sa mga litrato ug video nga kuha sa netizen nga si Glenn Amoguis, giduolan kini sa mga tawo sa baybayon sa dihang ang isda gidala sa pukot sa mangingisda. Makikita ring pinatungan at inupuan pa ng mga bata ang isda, pero ayon kay Amoguis, patay na ang isda nang paglaruan ng mga bata. Makita usab nga gibutang sa mga bata ang mga isda sa lingkuranan, apan pinauyon kay Amoguis, patay na ang isda sa pagdula sa mga bata Gibadlong man ang mga bata dili lang mag patuo. Bisan ang mga bata gibadlong nga dili ra motoo. Gikuha na sa BFAR ang isda, ani Amoguis sa bernakular. Gikuha na sa BFAR ang mga isda, ingon ni Amoguis sa vernacular. Sinita na ang mga bata, pero hindi sumunod kinuha na ng Bureau of Fisheries and Aquatic Resources ang isda. Nadakup ang mga bata, apan wala gikuha sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources ang mga isda. Ayon sa environmentalist at marine biologist na si Darrell Blatchley, ang naturang sun fish ay pinakamalaking nakita niya sa Davao Gulf. Pinauyon sa environmentalist ug marine biologist nga si Darrell Blatchley, ang sun fish mao ang labing kadaghan nga iyang nakita sa Davao Gulf. Panawagan niya sa publiko na huwag saktan at ibalik sa karagatan ang mga marine species lalo na ang mga bihirang klase nito. Nanawagan siya sa publiko nga dili nila pasakitan ug ibalik ang mga species sa dagat labi na ang ilang talagsaong mga species sa dagat . Sa gitna ng mga hamon dala ng pandemya, handang-handa nang sumabak bilang frontliners ang mga pumasa sa katatapos lang na physician licensure exams, isa sa mga nag-top si Tiffany Uy, na viral dahil umano sa labis na katalinuhan. Taliwala sa mga hagit nga gibutang sa pandemic, kadtong nakapasar sa bag-ohay lang nakapasar nga mga licensure exams sa doktor, usa sa mga nag-una kay Tiffany Uy, nag-viral ingon mga frontliner, nga nag-viral tungod sa iyang giingon nga intelihente Problemado ang ilang negosyante sa Laoag City matapos isailalim sa modified enhanced community quarantine ang lungsod dahil tumaas ang kaso ng COVID-19 doon, pagbabawalan din muna ang pagpasok ng mga turista. Ang pipila ka mga negosyante sa Laoag City nagkaproblema human ang lungsod gipailalom sa usa ka nabag-o nga gipaayo nga quarantine sa komunidad tungod kay nadugangan ang kaso sa COVID-19, did-an usab niini ang pagsulud sa mga turista Gasgas ang braso ni Marisa Parale, nursing attendant, matapos sumemplang sa bisikleta papasok sa Philippine General Hospital (PGH). Gipahid ang bukton ni Marisa Parale, usa ka tig-atiman sa tig-alima, pagkahuman nga nadasmagan ang usa ka bisikleta sa Philippine General Hospital (PGH). Bilang nursing attendant, P15,000 ang sahod niya kaya nagtitipid siya sa pasahe araw-araw. Isip usa ka tig-atiman sa mga tig-atiman, mokita siya og P15,000 busa makatipid siya sa adlaw-adlaw nga gasto Anim kasi ang anak ni Parale, ang asawa niya, naoperahan sa puso at hindi makapagtrabaho. Tungod kay si Parale adunay unom ka mga anak, ang iyang asawa, gioperahan sa kasingkasing ug dili makatrabaho. Ang panganay na anak nila, nawalan din ng trabaho dahil sa pandemic. Ang ilang kamagulangan nga anak nga lalaki, nawad-an usab sa iyang trabaho tungod sa pandemya . Naranasan na po namin yan, maputulan ng kuryente, mawalan ng pagkain kailangan namin bayaran yung renta sa bahay hirap na hirap po, maski pamasahe po namin, hirap na hirap kami, aniya. Nasinati na namo kana, mapatay ang kuryente, mawad-an kami pagkaon, magbayad kami sa abang sa balay, lisud kaayo, bisan ang among pamasahe, naglisud kami, ingon niya . Kaya imbes mananghalian, sumama si Parale sa protesta ng UP Workers Union, panawagan nila, ibigay na ang hazard pay at special risk allowance na pandagdag sana sa maliit nilang sahod. Busa imbis nga maniudto, ning-apil si Parale sa protesta sa UP Workers Union, nanawagan sila alang sa hazard pay ug espesyal nga allowance sa peligro nga idugang sa ilang gamay nga sweldo . Panawagan nila, ibigay na ang hazard pay at special risk allowance na pandagdag sana sa maliit nilang sahod. Nanawag sila, hatagan ang hazard pay ug espesyal nga allowance nga peligro nga madugang unta sa ilang gamay nga sweldo . Bagama't ipinangako sa mga frontline health worker, hindi pa nakukuha ang mga ito ng mga taga-PGH mula nang gawin silang COVID-19 referral center noong Marso. Bisan kung gipasalig sa frontline nga mga trabahante sa kahimsog, ang mga myembro sa PGH wala makuha sila sukad nga gihimo sila nga COVID-19 referral center kaniadtong Marso. Si Maylio Rentotar, na halos 4 na dekada nang admin aide, hindi napigilan ang emosyon. Si Maylio Rentotar, nga usa ka admin aide hapit sa 4 ka dekada, wala mapugngi ang iyang gibati. Nag-dorm kami para lang makapasok araw-araw pinagpalit namin yung pamilya namin, di kami uuwi nang isang buwan, nandiyan po kami para maglingkod. Niadto mi sa dorm aron lang makasulud adlaw adlaw nga nagpailis kami sa among pamilya, wala kami mopauli usa ka bulan, didto kami mag-alagad . Buong buhay namin inilaan namin diyan sa PGH na yan, tapos ganito yung gagawõn nila. Gigugol namon ang among tibuok kinabuhi didto sa kana nga PGH, kung ingon niini ang ilang buhaton. Nangako sila tapos hindi naman ibibigay, aniya. Nisaad sila ug dili mohatag, ingon niya . Ayon sa Department of Health, nakasaad kasi sa Bayanihan 1 na sa savings ng mga ospital manggagaling ang pondo para sa hazard pay at special risk allowance, bagay na wala ang UP PGH, laloÕt P59 milyon ang kailangan para sa 4,500 nilang manggagawa. Pinauyon sa Department of Health, gipahayag sa Bayanihan 1 nga ang pondo alang sa hazard pay ug espesyal nga risgo nga allowance maggikan sa pagtipig sa mga hospital, nga wala sa UP PGH, labi na nga P59 milyon ang kinahanglan sa ilang 4,500 nga trabahante Wala ring maibigay ang Department of Budget and Management (DBM) kaya humanap ng pondo sa UP System, kaya ang UP, mapipilitang galawin ang trust fund. Ang Department of Budget and Management (DBM) wala usab mahatag busa pangitag pondo sa UP System, busa ang UP, pugson nga ibalhin ang trust fund Sabi naman ni Karen Faurillo, presidente ng unyon, hindi katanggap-tanggap ang katuwiran ng DBM na wala na silang mahuhugot na pera. Si Karen Faurillo, pangulo sa unyon, nagsulti nga ang pagdawat sa DBM nga wala silay kuwarta nga iatras dili madawat Itong dalawang benepisyo na ito ay dapat pondohan ng gobyerno yung response po ng DBM sa maraming sulat ng aming direktor na walang pondo ay hindi po katanggap-tanggap at hindi makatarungan para sa health workers ng PGH na 8 buwang sinusuong 'yung COVID-19 pandemic, kaya ito nararanasan: pagod na, nade-demolralize na, ani Faurillo. Kini adunay duha ka mga nga mga benepisyo nga kini nga gigastuhan pinaagi sa pundo sa gobyerno, apan ang tubag sa DBM uban sa daghan nga mga nga mga sulat sa atong direktor nga walay mga pundo sa dili dawaton ug dili fair alang sa panglawas sa mga mamumuo sa PGH mao nga ang 8-ka-bulan nga-gipakita ngari kanako COVID-19 ug sa mubo nga, mao nga sila nakasinati sa: kakapoy, sa pagpalambo og normal nga demolralize nga mao, ang ani Faurillo. Inaasahan naman ng UP PGH na hindi na magkakaproblema sa susunod na taon dahil maglalaan na ng pondo ang DBM para sa mga benepisyo ng mga frontline health workers. Naglaum ang UP PGH nga wala na mga problema sa sunod tuig tungod kay ang DBM maggahin pondo alang sa mga benepisyo sa mga frontline health workers Pinailawan na ang mga parol sa Unibersidad ng Pilipinas sa Diliman, Quezon City layong bigyang-pugay ng mga pinailawang parol ang mga frontliner at iba pang tumutulong sa kapwa habang may coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Ang mga parol gidan-agan sa University of the Philippines sa Diliman, Lungsod sa Quezon nga adunay katuyoan nga paghatag pasidungog sa mga frontliner ug uban pa nga motabang sa uban sa panahon sa sakit nga coronavirus disease (COVID-19) Guilty ang hatol sa mag-asawang Benito at Wilma Tiamzon sa isang kaso ng kidnapping at serious illegal detention mahigit 30 taon na ang nakaraan. Si Benito ug Wilma Tiamzon napamatud-an nga sad-an sa kaso sa pagkidnap ug seryoso nga iligal nga detensyon kapin sa 30 ka tuig ang nakalabay Tinawag itong political persecution ng mga tagasuporta ng mga Tiamzon, na kapwa consultant ng National Democratic Front at umano'y matataas na opisyal ng Communist Party of the Philippines. Gitawag kini nga paglutos sa politika sa mga tagasuporta sa Tiamzon, parehas nga mga consultant sa National Democratic Front ug giingon nga taas nga opisyal sa Communist Party of the Philippines Inaasahan ng National Kidney and Transplant Institute (NKTI) ang pagdami ng mga pasyenteng isusugod sa kanilang ospital dahil sa leptospirosis matapos ang pananalasa ng mga bagyo. Gipaabot sa National Kidney and Transplant Institute (NKTI) nga daghang mga pasyente ang madali sa pagdala sa ilang tambalanan tungod sa leptospirosis pagkahuman sa bagyo. Ayon sa pamunuan, nasa 60 na ang naka-admit sa ngayon sa NKTI dahil sa sakit na kalimitang nakukuha sa baha. Pinauyon sa management, hapit sa 60 ka mga tawo ang naadmit sa NKTI hangtod karon tungod sa sakit nga sagad hinungdan sa pagbaha BagamaÕt inaasahan ng NKTI na dadami ang mga maoospital dahil sa leptospirosis, nagulat sila dahil umabot sa 28 ang isinugod sa loob lang ng isang araw. Bisan kung gipaabot sa NKTI nga daghang mga tawo ang ma-ospital tungod sa leptospirosis, nakurat sila nga hangtod sa 28 ka mga tawo ang dali nga gidala sa usa lang ka adlaw Madadagdagan pa yan, hintayin mo another week or two weeks minsan kasi delayed din ang ibang cases. Magdugang kana, paghulat usa pa ka semana o duha ka semana usahay tungod kay ang ubang mga kaso usab nadugay. Yung iba hindi pa nagpapa-admit until such time na sila ay grabe na (ang sintomas), ani NKTI Executive Director Rose Marie Liquete. Ang uban wala giangkon hangtod sa oras nga seryoso sila (ang mga simtomas), ingon ni NKTI Executive Director Rose Marie Liquete . Ngayon, inaayos na ng NKTI ang rehabilitation center ng ospital para magsilbing leptospirosis ward. Karon, giayo sa NKTI ang rehabilitasyon center sa hospital aron magsilbing usa ka ward sa leptospirosis. Mataas naman ang recovery rate ng mga nagkakaroon ng leptospirosis pero paalala ni Liquete na delikado pa rin kung hindi ito maagapan. Taas ang rate sa pagbawi sa mga nagpalambo sa leptospirosis apan gipahinumduman ni Liquete nga peligro gihapon kung dili kini mapugngan . Malaking hamon para sa NKTI ang pagsabay ng pagdami ng kaso ng leptospirosis sa pandemya. Usa ka panguna nga hagit alang sa NKTI mao ang dungan nga pagdugang sa ihap sa mga kaso nga leptospirosis sa pandemya. Sa kabila nito, siniguro ng ospital na isasailalim sa COVID-19 swab test ang lahat ng dadaan sa mga emergency room. Bisan pa niini, gipaneguro sa ospital nga ang matag usa nga moagi sa mga emergency room ipaubos sa COVID-19 swab test. Sa Facebook post ni Celso Castillo Callo, makikitang nakahiga sa gitna ng mga gamit sa isang evacuation center ang 4 anyos na si Mary Galle Peregrino. Sa post ni Celso Castillo Callo sa Facebook, ang 4-anyos nga si Mary Galle Peregrino makit-an nga naghigda taliwala sa mga kagamitan sa usa ka sentro sa pagbakwit. Payat ito at nanghihina ang katawan, at may nakakabit na tubo sa kaniyang ilong, nalaman ko siya sa pamamagitan ng aking staff na evacuee din doon. Manipis siya ug mahuyang, ug adunay usa ka tubo nga nakadikit sa iyang ilong, nahibal-an ko nga siya pinaagi sa akong kawani nga usa usab ka bakwit didto . Nakuwento niya sa akin yung kalagayan nu'ng bata na nakita nila roon, pinakita nila yung picture, tapos sabi ko kailangan humingi tayo ng tulong sa iba, ani Callo. Gisultihan niya ako bahin sa kahimtang sa bata nga ilang nakita didto, gipakita nila ang litrato, ug giingon nako nga kinahanglan kaming mangayo tabang sa uban, ingon ni Callo . Magdadalawang linggo na sa Munting Ilaw Evacuation Center sa Kasiglahan Village sa Rizal sina Peregrino matapos malubog sa baha at putik ang kanilang bahay. Si Peregrino mogugol og duha ka semana sa Munting Ilaw Evacuation Center sa Kasiglahan Village sa Rizal pagkahuman gibahaan sa lapok ug lapok ang ilang balay. Naabutan ng ABS-CBN News team si Peregrino sa isang modular tent na binabantayan ng 17 anyos na kapatid na si Ian. Naabtan sa tem sa ABS-CBN News si Peregrino sa usa ka modular tent nga gibantayan sa iyang 17-anyos nga igsoon nga si Ian . Na-discover yung sakit niya, TB Meningitis, tapos nagkaroon po s'ya ng hydrocephalus at cerebral palsy. Nadiskobrehan niya ang iyang sakit, TB Meningitis, dayon adunay siya hydrocephalus ug cerebral palsy. Yung katawan niya nagbago, dati normal, ngayon 'yung mga buto niya nakatabingi na po, ani Ian, isang taon na nang ma-diagnose ang sakit ni Mary Galle. Ang iyang lawas nausab, kini naandan na, karon ang iyang mga bukog nakiling, ingon ni Ian, usa ka tuig na nga wala madayagnos ang sakit ni Mary Galle . Naipapa-check up nila sa National ChildrenÕs Hospital ang bata pero hirap sila ngayong tustusan ang pangangailangan ng bunso matapos mawalan ng trabaho bilang jeepney driver ang ama na si Robert. Nakapacheck up sila sa bata sa National ChildrenÕs Hospital apan naglisud sila karon aron mahatagan ang kamanghuran pagkahuman nga nawad-an sa trabaho ang amahan nga si Robert isip usa ka drayber sa dyip. Dati nu'ng hindi pa kami nag-e-evacuate dito, nagbe-blender kami ng pagkain niya kailangan kasi gumagaan siya 'pag di nakakakain noon, 'pag puro gatas lang para magkalaman siya ulit, ani Ian. Sa wala pa kami mobakwit dinhi, gisagol namon ang iyang pagkaon tungod kay kinahanglan niya nga magaan ang kahayag 'kung wala siya mokaon kaniadto,' kung gatas ra kini aron mapuno usab niya, ingon ni Ian . May mga nagmagandang-loob na naghatid ng tulong sa pamilya ni Mary Galle. Adunay mga benefactors nga nihatag tabang sa pamilya ni Mary Galle. Kasama rin sa mga nagbigay ng tulong ang ABS-CBN. Apil usab ang ABS-CBN sa mga naghatag tabang . Tingin ko mas importante yung pangangailangan nila kaysa sa pangangailangan ko sa ganitong pagkakataon dapat tayo magtulungan, yun ang pinaka-kailangan, welcome ang lahat ng pagtulong, ayon kay Callo. Sa akong hunahuna ang ilang mga panginahanglan labi ka hinungdanon kaysa sa akong mga kinahanglan sa kini nga kaso kinahanglan kami magtinabangay, kana ang labi nga kinahanglan, ang tanan nga tabang maabiabihon, sumala ni Callo . Sa mga nais tumulong, maaaring tumawag sa telepono ng Lingkod Kapamilya na 415-22-72 local 5409. Sa mga gusto motabang, mahimong motawag sa telepono sa Lingkod Kapamilya sa 415-22-72 local 5409. Maaari ring magpadala ng suporta para sa patulong sa pagbangon ng iba pang naapektuhan ng nakaraang malalakas na bagyo. Mahimo usab magpadala suporta alang sa kahupayan sa uban nga naapektuhan sa miaging kusog nga unos. Kanselado na ang nakatakdang dagdag-kontribusyon na P50 sa Pag-IBIG fund sa susunod na taon. Ang gitakda nga dugang nga P50 nga kontribusyon sa Pag-IBIG fund sa sunod tuig gikansela. Umaapela rin ang ahensiya sa mga nag-housing loan na hindi na nakakabayad dahil sa epekto ng pandemya na agad mag-apply ng housing loan restructuring program para maiwasang mailit ang bahay. Nag-apela usab ang ahensya sa mga nangutang sa pautang sa puy-anan nga dili na makabayad tungod sa mga epekto sa pandemik nga mag-aplay dayon alang sa usa ka programa sa pag-usab sa utang sa pabalay aron malikayan nga mawala ang ilang balay. Isa sa mga nag-avail nito si Chito Aquino, walong taon nang naghuhulog ng Pag-IBIG housing loan si Aquino pero ngayong may pandemya, nadagdagan ang gastusin ng pamilya. Si Chito Aquino usa sa mga nagpahimulos niini, nag-aply si Aquino alang sa Pag-IBIG nga pahulam sa puy-anan walo ka tuig apan karon sa pandemik, ang pagtaas sa gasto sa pamilya . Kaya naisipan niyang mag-apply ng housing loan restructuring program kung saan tigil muna ang mahigit P8,000 na buwanang hulog na itutuloy sa Marso pa ng susunod na taon. Busa gihunahuna niya ang pag-aplay alang sa usa ka programa sa pag-usab sa utang sa puluy-anan diin ihunong ang labaw sa P8,000 nga binulan nga premium nga ipadayon sa Marso sa sunod tuig . Siyempre ang masi-save doon puwedeng dagdag sa finances sa bahay so malaking tulong siya malaking savings ang mga 4 months. Syempre kung unsa ang mahimoÕg maluwas didto mahimoÕg madugang sa panalapi sa balay mao nga dako kini nga tabang nga adunay siya daghang natipig mga 4 ka bulan . Imagine pandagdag lalo na sa electricity bill tumaas din kasi dito ako nagwo-work, ani Aquino. Paghanduraw nga ang mga pagdugang labi na ang bayranan sa elektrisidad nadugangan usab tungod kay dinhi ako nagtrabaho, ingon ni Aquino. Ang isa pang target ng programa ay 'yung mga may housing loan na di na nakakabayad sa loob ng 12 months o mula Setyembre 2019, mahigit 50,000 pa lang ang naka-apply sa target na 200,000 ng ahensiya. Ang uban pang target sa programa mao kadtong adunay mga pahulam sa pabalay nga wala makabayad sa 12 ka bulan o gikan sa Septyembre 2019, kapin sa 50,000 ra ang nag-aplay alang sa target sa ahensya nga 200,000 . Sana po mag-apply sila online at mag-avail sila nitong special housing loan restructuring program natin para naman po matulungan sila at patuloy nilang mapanatili ang pag-aari ng kanilang bahay, ani Acmad Moti, CEO ng Pag-IBIG. Naglaum ako nga mag-apply online ug magamit ang among espesyal nga programa sa pag-usab sa utang sa pabalay aron matabangan namon sila ug mapadayon nila ang pagpadayon sa tag-iya sa ilang balay, ingon ni Acmad Moti, CEO sa Pag-IBIG . Dahil sa epekto ng pandemya, ipinagpaliban na rin sa taong 2022 ang nakatakda sanang dagdag kontribusyon ng Pag-IBIG na P50. Tungod sa mga epekto sa pandemya, ang dugang nga kontribusyon sa Pag-IBIG sa P50 giuswag ngadto sa 2022. Pero hinihikayat nila ang boluntaryong dagdag-kontribusyon ng mga miyembro at employer. Apan gidasig nila ang boluntaryong pagdugang sa mga kontribusyon sa mga myembro ug amo. Nilagdaan na ng gobyerno ang isang tripartite agreement katuwang ang pribadong sektor at vaccine developer na AztraZeneca para sa pagbili ng inisyal na suplay ng COVID-19 vaccine, na kasalukuyan pa ring dine-develop ng naturang pharmaceutical company. Ang gobyerno nagpirma na sa us aka tratado nga kasabutan sa pakigtambayayong sa pribadong sektor ug taghimo sa bakuna nga AztraZeneca alang sa pagpalit sa inisyal nga pagsuplay sa bakuna nga COVID-19, nga gihimo pa sa kompanya nga tambal. Mahigit 30 kompanya ang lumahok nitong Biyernes sa ceremonial signing kung saan aabot sa 2.6 million doses ng bakuna ang bibilin sa AztraZeneca. Kapin sa 30 ka mga kompanya ang ningapil kaniadtong Biyernes sa seremonyal nga pagpirma diin hangtod sa 2.6 milyon nga dosis sa bakuna ang mapalit sa AztraZeneca. Kabilang dito ang Lopez Group of Companies, San Miguel Corporation, Ayala corporation, Gokongwei Group, at iba pa. Apil na niini ang Lopez Group of Companies, San Miguel Corporation, Ayala corporation, Gokongwei Group, ug uban pa. Kalahati ng mabibili ng pribadong sektor ay ibibigay sa kanilang mga manggagawa habang kalahati naman ay ido-donate sa gobyerno para maibigay agad sa frontliners. Katunga sa mapalit sa pribadong sektor ang ihatag sa ilang mga trabahante samtang ang katunga ihatag sa gobyerno aron mahatag dayon sa mga frontliner. Dinepensahan naman ng gobyerno ang pag-order agad ng bakuna kahit hindi pa tapos ang clinical trials at kahit may nagsasabing nasa 70 percent pa lang ang efficacy rate nito. Gidepensahan sa gobyerno ang pag-order dayon sa bakuna bisan kung wala pa matapos ang mga klinikal nga pagsulay ug bisan kung giingon sa uban nga ang porsyento sa pagkaepektibo niini 70 porsyento lamang . Ayon kay vaccine czar Carlito Galvez, dadaan pa naman sa clinical trials sa bansa ang bakuna kaya masusuri pa ang efficacy nito, inaasahang sa Mayo o Hunyo ng susunod na taon dadating ang bakuna ng AstraZeneca. Pinauyon kay vaccine czar Carlito Galvez, ang bakuna ipadayon pa usab sa mga klinikal nga pagsulay sa nasud busa ang kaepektibo mahimo pa nga masusi, ang bakuna sa AstraZeneca gilauman nga moabot sa Mayo o Hunyo sa sunod tuig. Pero sa kabila ng kasunduan, marami pa rin ang tanong ukol sa bakuna ng AstraZeneca, lalo't hindi pa nasasapubliko ang lahat ng detalye ng kanilang clinical trials. Apan bisan pa sa kasabutan, daghan pa nga mga pangutana bahin sa bakuna sa AstraZeneca, labi na nga ang tanan nga mga detalye sa ilang mga klinikal nga pagsulay wala ipahibalo sa publiko. Maaalalang sinabi ng AztraZeneca na umabot ng 90 percent ang bisa o efficacy rate ng COVID-19 vaccine na dine-develop nila kasama ang Oxford University. Nahinumduman ni AztraZeneca nga ang bakuna nga COVID-19 nga gihimo nila sa Oxford University niabot sa 90 porsyento nga kaepektibo. Pero kinuwestiyon ng ilang siyentipiko at World Health Organization ang maliit na bilang ng mga napasailalim sa clinical trials ng AstraZeneca. Apan ang pipila ka mga siyentista ug ang World Health Organization nakapangutana sa gamay nga gidaghanon sa mga nakaagi sa AstraZeneca nga klinikal nga pagsulay. Lumabas din sa pag-aaral ng AztraZeneca na kapag ibinigay ang bakuna ng kalahating dose at sinundan ng buong dose matapos ang isang buwan, nagiging 90 porsiyento itong epektibo, pero kung parehong full dosage, bumababa ito sa 63 percent. Gipakita usab sa pagtuon sa AztraZeneca nga kung ang bakuna hatagan katunga nga dosis ug sundan sa usa ka tibuuk nga dosis pagkahuman sa usa ka bulan, mahimo kini 90 porsyento nga epektibo, apan kung pareho ang tibuuk nga dosis, nahulog kini hangtod sa 63 porsyento. Ang average na efficacy rate ng bakuna ay 70-percent, pasado para sa mga regulatory agencies, may mga kumuwestiyon din sa edad ng mga sumali sa trial. Ang aberids nga rate sa pagkaepektibo sa bakuna 70-porsyento, gipasa alang sa mga ahensya sa pagdumala, adunay usab mga pangutana bahin sa edad sa mga miapil sa pagsulay. Inaabangan ng WHO ang resulta ng karagdagang clinical trials ng AstraZeneca. Gipaabot sa WHO ang mga sangputanan sa dugang nga mga klinikal nga pagsulay sa AstraZeneca. Sa ngayon, nasa pre-evaluation pa lang ng vaccine experts panel ang hiling ng AstraZeneca na mag-clinical trials sa Pilipinas. Hangtod karon, ang hangyo sa AstraZeneca alang sa mga klinikal nga pagsulay sa Pilipinas naa pa sa pauna nga pag-usisa sa panel sa mga eksperto sa bakuna. Apektado ang ilang negosyo sa matinding traffic na idinulot ng pagsasara ng U-turn slot sa EDSA-Balintawak. Ang pila ka mga negosyo naapektuhan sa grabe nga trapiko nga gipahinabo sa pagsira sa U-turn slot sa EDSA-Balintawak. Aabot sa 13 U-turn slot ang nakatakdang isara para magbigay-daan sa EDSA busway. Hangtod sa 13 ka mga U-turn slot ang gikatakda nga sirad-an aron matugotan ang pagsulud sa EDSA busway. Ang may-ari ng kainan na si Nestor Dapula, sinabing apektado ng matinding traffic ang kanilang negosyo lalo na kung mamamalengke sa Balintawak Market. Ang tag-iya sa restawran nga si Nestor Dapula, niingon nga ang ilang negosyo naapektuhan sa grabe nga trapiko labi na kung namalit sila sa Balintawak Market. Mabagal talaga ang pagbalik pag pumunta ka sa Balintawak pagti-tiyagaan mo talaga, ani Dapula. Hinay gyud ang pagbalik kung moadto ka sa Balintawak, kinahanglan gyud nga magmalahutayon, ingon ni Dapula. Naaantala na rin daw ang mga naghahatid ng paninda sa Balintawak Market gaya ni Odessah Salulog. Giingon nga naantala usab ang mga naghatud og mga paninda sa Balintawak Market sama sa Odessah Salulog. Kung dati, 30 minuto lang ang inaabot ng kanilang biyahe mula Commonwealth, ngayon ay inaabot na sila ng 2 oras dahil dito, hirap na silang makabenta. Kung kaniadto, ang ilang biyahe gikan sa Commonwealth milanat ra og 30 minuto, karon 2 oras ang ilang pagdagan tungod niini, lisud alang sa ila ang mabaligya . Dapat kasi hindi puwedeng ma-late ang product namin kasi puwede siyang mabulok kaagad, mahinog kaagad kaya kailangan on time lagi ang biyahe ng mga truck, ani Salulog. Tungod kay dili kinahanglan magpaulahi ang among produkto tungod kay mahimo dayon kini madunot, mahinog dayon busa kanunay nga naa sa oras ang mga trak, ingon ni Salulog . Tumutulong na ang Philippine National Police Highway Patrol Group sa pagsasaayos sa trapiko sa lugar, lalo at dito nagmumula ang trapiko ng mga nanggagaling ng North Luzon Expressway, A. Bonifacio, at Quirino Avenue. Nagpatabang na ang Philippine National Police Highway Patrol Group nga makontrol ang trapiko sa lugar labi na nga gikan dinhi gikan ang North Luzon Expressway, A. Bonifacio, ug Quirino Avenue. Ang ginagawa natin is we guide our motorists para alam nila diretso lamang. Iwasan ang abrupt change of lanes, kung puwede small angles lang para 'di tayo makadisgrasya," ani Metro Manila HPG chief Oliver Tanseco. Ang gibuhat namo giyahan namo ang among mga motorista aron nga direkta nila nga hibal-an. Paglikay sa kalit nga pagbag-o sa mga linya, kung gamay ra ang mga anggulo aron wala kami madisgrasya, ingon sa hepe sa HPG sa Metro Manila nga si Oliver Tanseco. Nagdagdag naman daw ng traffic enforcer ang Quezon City local government, ayon sa alkaldeng si Joy Belmonte. Ang kagamhanang lokal sa Quezon City nagdugang usa ka traffic enforcer, suma sa mayor nga si Joy Belmonte . Pinag-aaralan din daw nila ang mga posibleng rerouting scheme at mitigation measures para maibsan ang trapiko sa mga apektadong lugar. Gitun-an usab nila ang posible nga mga laraw sa rerouting ug mga lakang sa pagpaminus aron maminusan ang trapiko sa mga apektadong lugar. Nakikipag-ugnayan po kami sa DOTr at MMDA nilalapit po namin ang aming mga rekomendasyon, ani Belmonte. Nakigtambayayong kami sa DOTr ug MMDA ug nagkaduol kami sa among mga rekomendasyon, ingon ni Belmonte . Plano naman daw ng Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) na magtayo ng elevated busway sa EDSA. Plano sa Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) nga magtukod usa ka taas nga busway sa EDSA Ilalagay sa Congressional (avenue) para tuluy-tuloy ang biyahe ng city buses, at the same time, magkaroon din po ng U-turn slot ang mga pribadong motorista sa ilalim, ani MMDA Spokesperson Celine Pialago. Ibutang sa Congressional (avenue) alang sa pagpadayon sa mga bus sa syudad, ug sa parehas nga oras, ang mga pribadong motorista usab adunay U-turn slot sa ubus, ingon ni MMDA Spokesperson Celine Pialago . Nauwi sa kalituhan ang pagpila para sa RFID sticker, na kailangan para sa mandatory cashless toll payment na ipapatupad sa Disyembre 1, sa C5 South Luzon Expressway Toll Plaza. Ang pila alang sa sticker nga RFID, nga gikinahanglan alang sa mandatory cashless toll payment nga ipatuman kaniadtong Disyembre 1, sa C5 South Luzon Expressway Toll Plaza nagdala sa kalibog Dahilan ito para mabuo ang mahabang pila sa nasabing tollway, ipapatupad ang cashless toll para mapigilan ang pagkalat ng coronavirus disease (COVID-19). Kini ang hinungdan sa taas nga pila sa nasangpit nga tol, ipatuman ang cashless toll aron mapugngan ang pagkaylap sa coronavirus disease (COVID-19) Ayon sa ilang motorista, sinabihan sila ng ilang guwardiya na hanggang 100 lang ang makakabitan ng RFID. Pinauyon sa pipila nga mga motorista, dunay mga guwardiya nga giingon kanila nga hangtod sa 100 ra ang makadala sa RFID. Pero sinabihan ang iba na tuloy-tuloy ang pagpapakabit ng RFID. Apan ang uban gisultihan nga ipadayon ang pagkonekta sa RFID. Dahilan ito para magkahalo sa isang pila ang mga may online appointment at mga walk-in. Kini ang hinungdan nga ang mga adunay mga appointment sa online ug mga walk-in magsagol sa usa ka pila. Muntik nang hindi umabot sa pila ng mga makakabitan ng RFID sticker ang truck driver na si Roger Sanchez. Ang drayber sa trak nga si Roger Sanchez hapit dili makaabut sa pila sa mga sticker nga RFID. Aabot sa 100 ang sinabi sa kaniya na maseserbisyuhan sa toll plaza pang-99 ang kaniyang numero. Hangtod sa 100 ka mga tawo ang gisultihan nga ang iyang numero isilbi sa 99th toll plaza. Simula alas-7 pa ng gabi ng Huwebes nakapila si Sanchez, na hindi na iniwanan ang pagbabantay sa pila lalo't dala niya ang relief goods at mga makina ng bangka para sa mga nasalanta ng bagyo sa Oriental Mindoro. Nag-pila na si Sanchez gikan alas 7 sa gabii kaniadtong Huwebes sa gabii, wala biya ang linya sa guwardya, labi na nga nagdala siya og mga relief goods ug mga makina sa bangka alang sa mga nabiktima sa bagyo sa Oriental Mindoro. Heto, puyat, di makatulog kailangan po maghintay, wala naman po magagawa yung class 1, class 3, dire-diretso sila kagabi. Dinhi, gising, dili makatulog, kinahanglan ko maghulat, walaÕy mahimo ang klase 1, klase 3, diretso sila kagabi . Yung problema yung class 2 itong truck ko naubusan sila ng sticker. Hanggang 100 lang, ani Sanchez. Ang problema klase 2 kini nga trak nga nahutdan ko og sticker. Moabot ra sa 100, ingon ni Sanchez. Nagsimula namang pumila ang 6 bus ng Overseas Workers Welfare Administration bandang alas-10 gabi ng Huwebes. Ang 6 nga mga bus sa Overseas Workers Welfare Administration nagsugod sa pagpila mga alas 10 sa gabii kaniadtong Huwebes. Dapat 9:30 ng umaga nasa NAIA na sila para sumundo ng mga overseas Filipino worker na ililipat sa mga quarantine facility. Kinahanglan naa sila sa NAIA sa alas 9:30 sa buntag aron kuhaon ang mga trabahanteng Pilipino sa gawas sa nasud nga ibalhin sa mga quarantine nga pasilidad. Sabi dito do not delay pero hindi kami naging priority dapat hindi kami maantala kasi para sa OFW, siyempre frontliner din kami, kailangan makaalis agad," ani Gaudencio Piquero, isa sa mga motorista. Giingon niini nga ayaw paglangan apan wala kami nahimong prayoridad nga dili kami kinahanglan magalangan tungod kay alang sa mga OFWs, syempre kami usab mga frontliner, kinahanglan nga mobiya dayon, ingon ni Gaudencio Piquero, usa sa mga motorista Ang truck driver na si Ricky Manulat, ikatlong beses nang nagpabalik-balik para sa RFID sticker. Ang drayber sa trak nga si Ricky Manulat, sa ikatulo nga pagbalik-balik alang sa sticker nga RFID. Ang sabi nila online na raw po ngayon, kaya nga pabalik-balik kami, wala na sa online, galing ako Nichols ngayon, wala po, puno, pumunta ako Bicutan, puno rin, ani Manulat. Giingon nila nga online kini karon, busa nagbalik-balik kami, dili na online, gikan ako sa Nichols karon, wala, puno, miadto ako sa Bicutan, puno usab, ingon ni Manulat . Nilinaw naman ni Skyway O&M Corporation President Manuel Bonoan, na kasama sa pamunuan ng SLEX, na wala dapat bilangan ang pila. Ang Presidente sa Skyway O&M Corporation nga si Manuel Bonoan, nga bahin sa pamunuan sa SLEX, giklaro nga dili maihap ang pila. I'm sorry but baka na-misinform lang wala ho, wala. I just confirmed yung head of the AutoSweep na that unlimited ho yung RFID stickering namin diyan at 24/7, ani Bonoan. Pasayloa ko apan tingali wala lang ako sayup nga impormasyon, wala. Gikumpirma ko ra ang ulo sa AutoSweep nga kami adunay walay kutub nga RFID sticker didto ug 24/7, ingon ni Bonoan . Giit pa ni Bonoan, wala namang tigil ang pagpapakabit ng mga sticker, at ang deadline na December 1 ay itinakda para sa toll operator at hindi sa mga motorista. Dugang pa ni Bonoan nga walaÕy paghunong ang pagbutang mga sticker, ug ang gitakda nga deadline sa Disyembre 1 alang sa mga toll operator ug dili mga motorista Heto na naman 'yung last minute rush natin sa pagpapakabit akala nila yata kasi deadline na ng pagpapakabit ng RFID stickers. Ania ang among katapusang minuto nga pagdali sa pag-instalar, gihunahuna nila nga kini tungod kay ang deadline alang sa pagbutang mga sticker nga RFID patay na . Ayon sa mga awtoridad, puwede pa ring magpakabit ng sticker pagkatapos ng Disyembre 1. Pinauyon sa mga awtoridad, mahimo pa usab ma-install ang mga sticker pagkahuman sa Disyembre 1. Maglalagay daw ang pamunuan ng SLEX ng mga karagdagang tao na mag-iikot sa mga pila at magkakabit ng mga sticker dahil mas gamay ng mga kawani ng toll plaza kung saan dapat ikabit ang mga ito, maaari kasing hindi basahin ng RFID reader ang sticker kapag nagkamali. Ang pamunuan sa SLEX magbutang dugang nga mga tawo nga magtuyok sa mga pila ug igabitay ang mga sticker tungod kay adunay mas gamay nga kawani sa toll plaza diin sila kinahanglan nga igabit, tungod kay ang magbasa sa RFID mahimong dili mabasa ang sticker kung makahimo sila usa ka sayup. . Pagkatapos ng Disyembre 1, patatabihin muna sa isang carriageway para makabitan ng RFID ang mga motorista bago makalusot sa toll plaza, aayusin na rin daw nila ang pila. Pagkahuman sa Disyembre 1, ang mga motorista iparking sa usa ka carriageway aron makakuha RFID sa wala pa mosulud sa tol plaza, sila usab ang maghan-ay sa pila. May tulong-pinansiyal na iaalok ang National Housing Authority (NHA) para sa mga naapektuhan ang bahay dahil sa sunod-sunod na kalamidad. Ang tabang pinansiyal igatanyag sa National Housing Authority (NHA) alang sa mga ang mga balay naapektuhan sa sunod-sunod nga mga katalagman. Paliwanag sa TeleRadyo ni NHA Assistant Manager Vic Balba, nasa P5,000 ang ilalaan sa mga partially-damaged na bahay habang P10,000 naman sa mga totally-damaged. Gipatin-aw sa TeleRadyo ni NHA Assistant Manager Vic Balba, dul-an sa P5,000 ang igahin sa mga bahin nga nadaot samtang ang P10,000 sa hingpit nga nadaot nga mga balay. Magmumula aniya ang pondo sa emergency housing assistance program ng ahensiya. Giasoy niya nga ang pondo magagikan sa emergency nga tabang sa programa sa tabang sa balay. Ayon kay Balba, hinihintay lang nila ang listahang isusumite ng Department of Social Welfare and Development (DSWD) at lokal na pamahalaan para malaman kung sino ang mga qualified. Suno kay Balba, ginahulat na lang nila ang lista nga isumite sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) ug lokal nga gobyerno aron mahibal-an kung kinsa ang kwalipikado Pagkatapos nila itong i-validate, agad na itong ipamamahagi, posible aniyang mauna rito ang mga nasalanta sa Marikina na nalubog sa baha matapos ang hagupit ng Bagyong Ulysses. Pagkahuman nila kini gi-validate, ipanghatag dayon, giingon niya nga posible nga ang mga biktima sa Marikina nga nalubog sa baha pagkahuman sa pag-igo sa Bagyong Ulysses . Humihingi kami ng konting pasensiya dahil sa dami ng nangangailangan, hindi puwedeng magsabay-sabay. Nangayo kami pasensya gamay alang sa kantidad sa panginahanglan, dili mahimo nga dungan. Gagawin namin ang lahat ng pamamaraan para kayo ay matulungan nang mas maaga. Buhaton namon ang tanan nga mahimo aron matabangan ka sa una. Ang plano namin, mag-uumpisa na tayong magbigay ng financial assistance itong December para at least may tulong na nakarating sa inyo, ani Balba. Ang among plano mao nga magsugod kami sa paghatag tabang pinansiyal sa Disyembre aron adunay bisan unsang tabang nga maabot kanimo, ingon ni Balba . Bukod sa financial assistance, may iba pang programa ang ahensiya para sa mga naapektuhan ng bagyo. Dugang sa tabang pinansyal, ang ahensya adunay uban pang mga programa alang sa mga naapektuhan sa bagyo. Plano rin daw ng NHA na i-relocate ang mga pamilyang naninirahan sa "no build zone" para matiyak na ligtas sila tuwing may kalamidad. Plano usab sa NHA nga ibalhin ang mga pamilya nga nagpuyo sa no build zone "aron masiguro nga luwas sila kung adunay kalamidad. Muling nanindigan ang Department of Education (DepEd) nitong Biyernes na hindi ito nakipag-partner sa Office of the Vice President (OVP) para sa pagkakaroon ng community learning hubs sa mga barangay, kung saan natutulungan ang mga estudyanteng walang gadgets at hirap sa pag-aaral gamit ang printed modules. Sa pag-gipamatud-an sa u.s. Department of Education (Pgma) sa miaging biyernes, nga kini dili mahimo nga gisulti pinaagi sa mga partner nga diha sa Buhatan sa Bise Presidente (OVP) alang sa kinabuhi sa komunidad sa pagkat-on hubs sa siyudad, nga makatabang sa mga estudyante nga wala sa gadgets ug pagkatig-a sa pagkat-on uban sa mga giimprinta nga modules. Ito'y matapos pumalag ang kampo ni Vice President Leni Robredo sa naunang komento ni Briones. Kini human nga ang kampo ni Bise Presidente Leni Robredo nga nag-atras gikan sa naunang komento ni Briones. Ayon sa tagapagsalita ni Robredo, pinuri pa umano ng DepEd ang kanilang inisyatibo. Segun sa tigpamaba ni Robredo, gidayeg pa sa DepEd ang ilang inisyatibo. Pero tugon ni Education Secretary Leonor Briones, hindi ito nangangahulugan ng opisyal na basbas sa programa. Apan ang Sekretaryo sa Edukasyon nga si Leonor Briones mitubag, wala kini gipasabut nga usa ka opisyal nga pagbendisyon sa programa . Walang commitment na ginawa, binigay ang Department of Education para magkaroon ng face-to-face learning, dahil buong bansa alam naman nila na pinagbabawal ang face-to-face learning at iyan ay ini-implement ng Department of Education, ani Briones. WalaÕy komitment nga gihimo, gihatag ang Department of Education nga adunay nawong nga nawong nga pagkat-on, tungod kay nahibal-an sa tibuuk nasud nga gidili ang pag-atubang sa nawong ug kana gipatuman sa Department of Education, ingon ni Briones Mukhang nagkaroon ng miscommunication, dagdag niya gayunpaman, aminado si Briones na wala ring kapangyarihan ang DepEd na ipatigil ang proyekto ng OVP. Ingon adunay miscommunication, dugang pa niya, giangkon ni Briones nga wala usab gahum ang DepEd aron mahunong ang proyekto nga OVP. Wala kami awtoridad na patawan ng parusa or ano man ang OVP, dahil wala iyan sa mandate sa Department of Education, ibang ahensiya siguro ng gobyerno ang tumitingin diyan, aniya. Wala kami awtoridad nga magpahamtang mga parusa o kung unsa man ang OVP, tungod kay wala kana sa mandato sa Department of Education, tingali gitan-aw kini sa ubang ahensya sa gobyerno, ingon niya . Samantala, sinabi naman ng tagapagsalita ni Robredo na pinag-aaralan na ng kanilang opisina kung itutuloy pa ang community learning hubs. Samtang, ang tigpamaba ni Robredo nagingon nga gitun-an na sa ilang opisina kung ipadayon ba ang mga community hubs sa pagkat-on . Naglabas ng bagong listahan ang Department of Agriculture ng suggested retail price ng mga bilihin sa mga palengke sa Kamaynilaan. Nagpagawas ang Department of Agriculture usa ka bag-ong lista sa mga gisugyot nga presyo sa pamaligya sa mga pamaligya sa mga merkado sa Manila . Ikinasa ito sa bisa ng Administrative Circular ng DA na pinirmahan ni Agriculture chief William Dar noong Nobyembre 26. Gipirmahan kini sa DA Administrative Circular nga gipirmahan sa kadagkuan sa Agrikultura nga si William Dar kaniadtong Nobyembre 26 Ginawa ito matapos ipatupad ang price freeze sa Luzon dahil sa pandemya at sa sunod-sunod na bagyo na nanalasa sa isla. Gihimo kini pagkahuman sa pagpatuman sa pag-freeze sa presyo sa Luzon tungod sa pandemiko ug serye sa mga bagyo nga ningdaot sa isla . Babala ng DA na kulong at multa ang mahaharap ng mga lalabag sa SRP. Nipasidaan ang DA nga kadtong makalapas sa SRP mag-atubang sa pagkabilanggo ug multa. Hinikayat din ng ahensiya ang publiko na idulog sa kanila kung may mga magbebenta ng mga produktong lagpas sa SRP. Giawhag usab sa ahensya ang publiko nga kontaka sila kung adunay mga namaligya sa mga produkto nga labaw sa SRP. Hindi pa rin natatagpuan hanggang ngayon ang mister at anak ni Ruchie Enabore, ang inang nag-viral matapos niyang matagpuan ang bangkay ng kaniyang anak makalipas ang hambalos ng Bagyong Ulysses. Ang bana ug anak nga lalaki ni Ruchie Enabore, ang inahan nga nag-viral human makit-an ang lawas sa iyang anak nga lalaki human sa pag-atake sa Bagyong Ulysses, nawala pa. Labinlimang araw na mula nang bahain ang Marikina at unti-unti nang umaayos ang barangay Tumana na nooÕy malubhang napinsala. NapuloÕg lima ka adlaw na sukad gibahaan ang Marikina ug anam-anam nga nag-ayo ang barangay Tumana nga kaniadto grabe nga nadaut . Maraming naantig sa kuwento ni Enabore na natagpuan sa gilid ng ilog ang putikang katawan ng kaniyang 2 anyos na anak, na kaniyang nabitawan habang lumilikas sila sa rumaragasang baha na dala ni Ulysses. Daghan ang natandog sa istorya ni Enabore nga ang lapukon nga lawas sa iyang 2-anyos nga anak nga lalaki nakit-an sa sapa, nga iyang gibuhian samtang sila namakwit gikan sa nagbagtok nga baha nga gidala ni Ulysses. Bago noon, nauna nang lumikas ang mister niya at babae nilang anak. Sa wala pa kana, ang iyang bana ug ilang anak nga babaye namahawa na. Pero hanggang ngayon ay di pa rin sila mahanap. Apan hangtod karon wala gihapon sila makit-i . Hindi pa rin po ako nawawalan ng pag-asa kasi hindi pa rin sila nakikita eh malay mo, balang araw bigla na lang silang umuwi dito, aniya. Wala gihapon ako nawad-an sa paglaum tungod kay wala ko pa sila makita eh you know, usa ka adlaw kalit silang nanguli dinhi, ingon niya . Nakikituloy ngayon sa isang bahay si Enabore dahil wala nang natira kahit anong ari-arian nila. Si Enabore nagpuyo na karon sa usa ka balay tungod kay wala na silaÕy nahabilin nga kabtangan. Pero ang hiling lang niya ngayon ay mahanap na ang kaniyang nawawalang mag-ama. Apan ang gusto lang niya karon mao ang pagpangita sa nawala niyang amahan ug anak. Puno ng pagmamahal ang naging mensahe ni Vice Ganda para sa nobyong si Ion Perez na nagdiriwang ng kanyang kaarawan. Ang mensahe ni Vice Ganda puno sa gugma alang sa iyang hinigugma nga si Ion Perez nga nagsaulog sa iyang adlawng natawhan . Di ko alam kung anung caption ang ilalagay ko, gusto kong mag-isip ng bonggang mga salita. Wala ako nahibal-an kung unsang caption ang akong ibutang, gusto nako nga hunahunaon ang mga dungganan nga pulong. Pero hindi eh nung dumating ka naging pinakamaganda kung ano yung pinakasimple. Apan dili sa pag-abot nimo nahimo kini labing kaayo unsa ang pinakasayon. Kung ano yung totoo yun ang maganda kung ano iyung sinsero iyun ang maganda kaya di ko na aartehan, pauna ni Vice. Kung unsa ang tinuod kung unsa ang maayo kung unsa ang tinuud kung unsa ang maayo busa dili ako molihok, ingon ni Vice . Dalangin ni Vice ang matagal pa nilang pagsasama ni Perez, araw-araw nagdadasal ako kay Lord na alagaan at ingatan ka niya, na ipahintulot niyang maging matiwasay ka sa lahat ng oras. Nag-ampo si Vice alang sa ilang dugay nga pakig-uban ni Perez, adlaw-adlaw nag-ampo ako sa Ginoo nga ampingan ka ug ampingan ka, nga tugotan ka niya nga magmalinawon sa tanang oras . At sana bigyan N'ya pa tayo ng mahabang panahong magkasama. Ug hatagan pa Niya kami og daghang oras nga magkauban. Kasi gusto kong makapiling ka pa, gusto kong mapasaya pa kita, gusto kong mahalin mo pa, gusto kong mahalin ka pa. Tungod kay gusto nako makauban ka, gusto nako nga malipay ka, gusto nako nga mas higugmaon ko nimo, gusto ko ikaw gihigugma . Dahil tuwing mahal kita doon ako masigla at masaya at hanggat mahal kita 'yung mundo ko mananatiling maganda," ani Vice na noong nakaraang buwan lang ay ipinagdiwang ang ikalawang anibersaryo nila ni Ion. Tungod kay sa bisan unsang higayona mahal ko ikaw didto ako buhi ug malipayon ug basta gimahal ko ikaw ang akong kalibutan magpabilin nga matahum, "ingon ni Vice nga bag-o lang nagsaulog sa iyang ikaduhang anibersaryo kauban si Ion sa miaging bulan." Matatandaang Oktubre noong nakaraang taon nang kumpirmahin nina Vice at Ion ang kanilang relasyon sa it's Showtime. Oktubre sa miaging tuig sa pagkumpirma ni Vice ug Ion sa ilang relasyon sa Showtime . Mas niluwagan na ng Inter-Agency Task Force (IATF) laban sa COVID-19 ang protocols sa mga papayagang pumasok sa bansa sa gitna ng patuloy na pandemya. Ang Inter-Agency Task Force (IATF) labi nga nagpahayahay batok sa COVID-19 nga mga protokol alang sa mga gitugotan nga makasulod sa nasud taliwala sa nagpadayon nga pandemics. Ayon kay Presidential Spokesperson Harry Roque ngayong Biyernes, simula Disyembre 7 ay puwede nang pumasok sa bansa ang mga asawang foreigner ng mga Pilipino at kanilang mga anak anuman ang kanilang edad. Pinauyon kay Presidential Spokesperson Harry Roque karong Biyernes, sugod sa Disyembre 7, ang mga langyaw nga asawa sa mga Pilipino ug ilang mga anak mahimong makasulud sa nasud bisan unsang edad. Gayundin, puwede na rin daw ang mga dating Filipino citizens at kanilang pamilya ang visa-free entry nila dito sa Pilipinas ay dapat alinsunod sa panuntunan ng Executive Order No. 408 series of 1960, na nagtatakda ng guidelines sa pagpasok ng mga banyaga sa bansa. Usab, giingon nga ang mga kanhing lungsuranon nga Pilipino ug ang ilang mga pamilya mahimo nang makapasulod nga libre sa visa dinhi sa Pilipinas pinauyon sa mga lagda sa Executive Order No. 408 nga serye sa 1960, nga nagtakda sa mga panudlo alang sa pagsulod sa mga langyaw sa nasud. Dapat rin daw ay mayroon silang pre-booked quarantine facility at pre-booked na COVID-19 testing sa isang laboratoryo na nago-operate sa airport. Kinahanglan usab sila adunay pre-book quarantine nga mga pasilidad ug pre-book nga pagsulay sa COVID-19 sa usa ka laboratoryo nga naglihok sa tugpahanan. Kailangan ring pasok sila sa natukoy na maximum capacity ng inbound passengers na pinayapagan sa petsa ng kanilang pagdating. Kinahanglan usab nila nga isulud ang tinukoy nga labing kadako nga kapasidad sa mga papasok nga pasahero nga gitugotan sa petsa sa pag-abut. Inatasan naman ng IATF ang Bureau of Immigration na magbalangkas ng guideliens para sa maayos na pagpapatupad nito, habang ang Department of Tourism naman ay dapat ding mag-isyu ng panuntunan para matiyak na may sapat na accommodation ang mga pupunta sa bansa habang naghihintay sila ng resulta ng COVID-19 testing. Ang espiritismo sa baylo sa IATF ug sa Bureau of Immigration nga ang draft sa guideliens alang sa tukma nga pagpatay niini, ingon sa Department of Tourism mao nga kini mahimong mao usab ang usa ka isyu sa ang lagda sa paghimo sa sigurado nga adunay igo nga accommodation sa pag-adto ngadto sa nasud samtang sila naghulat sa mga resulta sa COVID-19 sa pagsulay. Nagdiwang ng kanyang ika-60 kaarawan sa Magandang Buhay ang mang-aawit na si Randy Santiago. Ang mag-aawit nga si Randy Santiago nagsaulog sa iyang ika-60 nga adlawng natawhan sa Maayong Kinabuhi Sa Magandang Buhay nitong Biyernes, nagbalik-tanaw si Randy sa naging karera niya sa showbiz. Sa Maayong Kinabuhi karong Biyernes, gitan-aw ni Randy ang iyang karera sa showbiz. Mula sa angkan ng mga aktor, mas nakilala si Randy, anak ng direktor na si Pablo Santiago, bilang mang-aawit. Gikan sa pamilya sa mga artista, si Randy, anak sa director nga si Pablo Santiago, mas naila nga usa ka mag-aawit. Ang industriya na ginalawan namin ay pelikula. Ang industriya nga girepresenta namon mao ang pelikula. Pablo Santiago, nandiyan ang kapatid ko si Rowell Santiago, pero lumihis ako ng kaunti, nag-singer ako. Si Pablo Santiago, ang akong igsoon nga si Rowell Santiago naa didto, apan medyo nagtipas ako, nahimo akong usa ka mag-aawit . Noong 1987, iyun ang start nung Hindi Magbabago na nagpabago sa buhay ko, ani Randy na kilala rin sa kanyang mga awitin tulad ng Babaero. Kaniadtong 1987, kadto ang pagsugod sa Hindi Magbabago nga nakapausab sa akong kinabuhi, ingon ni Randy nga naila usab sa iyang mga kanta sama sa Babaero . Matapos ang ilang dekada sa showbiz, masaya si Randy na ipagdiwang ang kanyang ika-60 kaarawan. Pagkahuman sa mga dekada nga showbiz, malipayon si Randy nga gisaulog ang iyang ika-60 nga kaarawan. Very proud kasi ako na 60 years old ako gusto ko kasi kahit paano ay magaya tayo ng ating mga kabataan, ng seniors natin. Mapasigarbuhon ako tungod kay 60 anyos ako tungod kay gusto ko kini tungod kay bisan unsang paagiha ang among kabatan-onan, ang among mga tigulang magasundog kanamo . At para sa kanyang espesyal na araw, ibinahagi naman ni Randy ang planong pagbibigay ng tulong sa mas nangangailangan. Ug alang sa iyang espesyal nga adlaw, gipaambit ni Randy ang iyang plano aron matabangan ang mga nanginahanglan Ang gagawin namin for this year, mayroon kaming tinatawag na Randy Shares magpapakain kami, ani Randy. Kung unsa ang atong buhaton alang sa kini nga tuig, adunay kita usa nga gitawag nga Randy Shares nga atong ipakaon, ingon ni Randy . Ilan naman sa nagpahatid ng mensahe para sa kanyang kaarawan ay ang mga kasamahan ni Randy sa It's Showtime tulad nina Vhong Navarro, Karylle, Amy Perez at Jhong Hilario. Ang pila sa nagpadala mensahe alang sa iyang adlawng natawhan mao ang mga kauban ni Randy sa It's Showtime sama nila Vhong Navarro, Karylle, Amy Perez ug Jhong Hilario . Nakatanggap din ng mensahe ng pagbati para sa espesyal niyang araw si Randy mula sa kanyang pamilya. Nakadawat usab si Randy usa ka mensahe nga pahalipay alang sa iyang espesyal nga adlaw gikan sa iyang pamilya Sa Magandang Buhay, naging game naman si Randy sa pagtuturo niya kung paano lutuin ang Honey Chicken Wings na aniya ay madaling gawin. Sa Magandang Buhay, si Randy nagdula og dula pinaagi sa pagtudlo kaniya kung unsaon magluto sa Honey Chicken Wings nga giingon niya nga dali buhaton . Naghahanda na ang ilang LGU sa inaasahang dagsa ng mga mamimili sa mga kilalang shopping center para sa Christmas rush. Ang pila ka mga LGU nag-andam na alang sa gipaabot nga pagdagsa sa mga mamalit sa mga inila nga shopping center alang sa pagdali sa Pasko Sa Pasay City, bubuksan ang Pasay City Night Market simula Biyernes, Nobyembre 27 para mabigyan ng kabuhayan ang mga vendor na naapektuhan ng road clearing operations. Sa Pasay City, buksan ang Pasay City Night Market sugod Biyernes, Nobyembre 27 aron mahatagan panginabuhian ang mga vendor nga naapektuhan sa mga road clearing operation Halos 200 vendor ang binigyan ng puwesto sa palengke, na magbubukas ng alas-5 ng hapon. Mga 200 nga namaligya ang gihatagan lingkuranan sa merkado, nga ablihan sa alas 5 sa hapon. Hangad ni Maulida Sarep, isang tindera na kumita. Si Maulida Sarep, usa ka tindera, gusto nga makakwarta. Kasama siya sa mga vendor na pinaalis sa mga ikinasang clearing operation sa Taft at Baclaran noong mga nakaraang linggo. Kauban siya sa mga namaligya nga gipapahawa gikan sa paghawan sa operasyon sa Taft ug Baclaran sa miaging mga semana. Sana po kahit papano, kumita kami ng kahit kaunti kasi yung bayarin para sa bahay, ilaw, tubig, saan po kami kukuha kung hindi kami makapagtinda, aniya. Unta bisan unsaon, kita gamay bisan gamay tungod kay ang bayranan alang sa balay, suga, tubig, diin kini makuha kung dili kami makapamaligya, ingon niya . Sagot ng LGU ang pagpapatayo ng mga stall at libre na rin ang renta ng mga tindera. Nagtubag ang LGU sa paghimo og mga stall ug libre usab ang abang sa mga namaligya. Bubuksan hanggang alas-12 ng hatinggabi ang night market hanggang katapusan ng Disyembre, pero posibleng patagalin pa ito. Ang merkado sa gabii ablihan hangtod alas 12 sa tungang gabii hangtod sa katapusan sa Disyembre, apan posible nga mapadako kini . Magpapatupad ng temperature checks at physical distancing ang lokal na pamahalaan sa loob ng palengke, ayon kay Pasay Mayor Emi Calixto-Rubiano. Ipatuman sa kagamhanang lokal ang pagsusi sa temperatura ug paglayo sa lawas sa sulud sa merkado, suma sa Pasay Mayor Emi Calixto-Rubiano. Plano naman ng lokal na pamahalaan ng San Juan na payabungin ang Greenhills Shopping Center, ang pangunahing shopping place sa lungsod o ang itinuturing na tiangge capital sa bansa. Plano sa kagamhanang lokal sa San Juan nga patambakan ang Greenhills Shopping Center, ang punoan nga lugar nga pamaligya sa lungsod o giisip nga kapital sa nasod Ayon kay San Juan City Mayor Francis Zamora, nahihirapan din ang lungsod sa paghina ng mga negosyo, lalo na ng mga commercial center kung saan umaasa anya ang lungsod ng buwis. Pinauyon kay San Juan City Mayor Francis Zamora, naglisud usab ang syudad sa pagpahinay sa mga negosyo, labi na ang mga sentro sa komersyo diin ang syudad nagsalig sa buhis. Sabi ni Zamora, kung mahina ang negosyo, mahina rin ang koleksyon ng buwis at mahihirapan ang lungsod na magbigay ng serbisyo. Nagkanayon si Zamora, kung mahina ang negosyo, mahuyang usab ang pagkolekta sa buhis ug maglisud ang lungsod nga maghatag serbisyo. Tiniyak naman ni Zamora na ligtas pumunta sa Greenhills Ñ kahit pa dito naitala ang isa sa mga unang transmission ng COVID-19 sa lungsod na dahilan para maging ground zero noon ang San Juan. Sa laing bahin, gisiguro ni Zamora nga luwas ang pag-adto sa Greenhills - bisan kung nakatala kini usa sa mga una nga COVID-19 transmissions sa syudad nga nakaguba sa San Juan kaniadto. May karampatang dokumento rin ang mga manggagawa na pinapapasok sa shopping center gaya ng ID at clearance mula sa City Health Office, batay sa inspeksiyong isinagawa ng LGU. Ang mga trabahante usab adunay mga may katakus nga dokumento nga gipadala sa shopping center sama sa ID ug clearance gikan sa City Health Office, pinauyon sa inspeksyon nga gihimo sa LGU. Nagbukas ang Greenhills Shopping Center noong Hunyo, nang isailalim sa GCQ ang Metro Manila, pero malaki na ang nabawas sa bilang ng mga stall, partikular yung pag-a-ari ng mga negosyanteng matatanda na o piniling umiwas sa pampublikong lugar. Gibuksan ang Greenhills Shopping Center kaniadtong Hunyo, kung ang Metro Manila gipailalom sa GCQ, apan ang ihap sa mga stall ang niminusan, labi na ang mga tag-iya sa mga tigulang nga negosyante o kadtong nagpili nga likayan ang mga publiko nga lugar. Makikita ring matumal ang bilang ng mga namimili sa Greenhills kahit may 3-day sale sa loob ng pamilihan. Ang gidaghanon sa mga mamalitay sa Greenhills mahimo usab nga makit-an bisan sa usa ka 3 ka adlaw nga pagbaligya sa sulud sa merkado. Nililimitahan pa ang bilang ng mga tao sa mga tindahan at may security officer din na umiikot para siguruhing hindi nagkukumpulan ang mga tao. Ang ihap sa mga tawo sa mga tindahan gikutuban pa ug adunay usa usab ka security officer nga nagtuyok aron masiguro nga dili magtapok ang mga tawo . Pero para kay Angel na kinikilala rin bilang isang pilantropo at pagiging aktibo sa pagbibigay ng tulong sa mga nangangailangan, lalo na sa panahon ng kalamidad, ginagawa lamang niya ang kanyang parte bilang isang Pilipino. Apan alang kang Angel nga naila usab ingon usa ka pilantropo ug aktibo sa pagtabang sa mga nanginahanglan, labi na sa panahon sa mga katalagman, gibuhat ra niya ang iyang bahin isip usa ka Pilipino Yun lang naman talaga iyon I'm sure lahat ng mga nandito, ay ginawa rin naman nila ang part nila bilang isang Pilipino. Kana lang kana ang tinuod nga Sigurado ako nga ang tanan dinhi, gibuhat usab nila ang ilang bahin ingon usa ka Pilipino . Lagi nga nating sinasabi sa iba yan, iba tayong mga Pilipino, iba tayo magbayanihan. Kanunay namon isulti sa uban nga, lahi kami nga mga Pilipino, lahi kami sa pagkabayanihon. So bilang isang Pilipino ginagawa ko lang din ang parte ko at sana ma-inspire din ang ibang tao na gawin din ang parte nila, yon lang naman, ani Angel sa ika-100 episode ng We Rise Together nitong Biyernes. Ingon usa ka Pilipino gibuhat ko ra ang akong bahin ug hinaut nga mapadasig ko usab ang ubang mga tawo nga buhaton ang ilang bahin, kana ra, giingon ni Angel sa ika-100 nga yugto sa We Rise Together kaniadtong Biyernes . Si Angel, na host ng programang iba yan, ay isa rin sa mga artistang nagpakita ng suporta sa ABS-CBN nang hindi ito bigyan ng prangkisa ng Kongreso para makapagbrodkast sa radyo at telebisyon. Si Angel, kinsa nag-host sa ubang programa, usa usab sa mga artista nga nagpakita suporta sa ABS-CBN nga wala hatagi og prangkisa sa Kongreso aron magsibya sa radyo ug telebisyon. Ayon kay Angel, ang pagsabak nila sa vlogging ng kanyang nobyong si Neil Arce ay isa ring paraan para makatulong sa mga naapektuhang empleyado ng Kapamilya network. Pinauyon kay Angel, ang ilang pagkalambigit sa vlogging sa iyang hinigugma nga si Neil Arce usa usab ka pamaagi aron matabangan ang mga apektadong empleyado sa Kapamilya network . Nagkaroon ng retrenchment sa ABS-CBN, inisip namin bakit hindi tayo mag-vlog para mabiyan natin ng trabaho ang mga nawalan ng trabaho, kahit paano ay makapag-provide tayo. Adunay usa ka pag-undang sa ABS-CBN, gihunahuna namon kung ngano nga dili kami mag-vlog aron makahatag kami mga trabaho sa mga nawad-an sa trabaho, bisan unsaon makahatag kami. So doon kami nagsimula. So didto mi nagsugod . Para magamit mo rin ang platform mo to raise awareness o makapag-give back din sa mga tao, aniya. Aron magamit usab nimo ang imong platform aron mapataas ang kaamgohan o mahatagan pagbalik ang mga tawo, ingon niya. Of course, sisingitan mo ng mga episode na gustong marinig ng mga tao para mag-subscribe sila. Syempre, isal-ot nimo ang mga yugto nga gusto madungog sa mga tawo aron sila maka-subscribe. Pero nandoon pa rin yung goal natin na ito ay para sa tao, mag-give back tayo. Apan ang among katuyoan naa gihapon nga kini alang sa mga tawo, ibalik ta. And I think lahat ng mga gumagawa ng vlogs ngayon ay ginagamit nila ang platform nila para mas maka-reach sila at maka-influence ng mas maraming tao, dagdag ni Angel. Ug sa akong hunahuna ang tanan nga naghimo sa vlogs karon naggamit sa ilang plataporma aron maabot ang daghang mga tawo ug maimpluwensyahan ang daghang mga tawo, dugang ni Angel . Bukas din si Angel na makipag-collaborate sa ibang mga personalidad tulad ng kanyang kaibigang si Dimples Romana. Bukas usab si Angel sa pakigtambayayong sa ubang mga personalidad sama sa iyang higala nga si Dimples Romana . May mga usapan na kami ng collaborations na talaga but nahihirapan lang kami sa schedules, sa kung paano kasi siyempre may protocols ngayon kailangan pang magpa-antigen ganyan, medyo complicated lang ngayon pero gustong-gusto ko talaga 'yon, aniya. Nahisgutan na namon ang bahin sa mga pagtinabangay gyud apan naglisud ra kami sa mga iskedyul, tungod kay syempre adunay mga protokol karon kinahanglan nga magkuha kami mga antigens nga ingon niana, medyo komplikado kini karon apan gusto gyud nako kana, ingon niya . Una nang naging bisita ni Angel sa kanyang vlog si Bea Alonzo na nakasama niya sa sikat na pelikulang Four Sisters and a Wedding. Si Angel ang labing una nga bisita sa vlog nila ni Bea Alonzo nga gibidahan niya sa sikat nga pelikulang Four Sisters ug usa ka Kasal . Nagkasundo na ang mga alkalde sa Metro Manila na panatilihin sa general community quarantine (GCQ) ang rehiyon hanggang sa katapusan ng taon, ayon sa kanilang pinuno. Ang mga mayor sa Metro Manila nagkasabot nga ipadayon ang rehiyon sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad (GCQ) hangtod sa katapusan sa tuig, sumala sa ilang pinuno. Ayon kay Para–aque Mayor at MMC chair Edwin Olivarez, nagkasundo ang mga alkalde na irekomenda sa pandemic task force ng bansa na panatilihin ang GCQ hanggang Disyembre 31. Pinauyon kay Para–aque Mayor ug chairman sa MMC nga si Edwin Olivarez, nagkasabot ang mga mayor nga irekomenda sa pandemic task force sa nasud nga ipadayon ang GCQ hangtod sa Disyembre 31 Ang GCQ ang ika-2 pinakamababang lebel ng quarantine protocols na inilatag ng gobyerno ngayong may banta ng coronavirus disease (COVID-19). Ang GCQ mao ang ika-2 labing ubus nga lebel sa mga quarantine nga protokol nga gibutang sa gobyerno karon nga adunay hulga sa coronavirus disease (COVID-19). Sa ilalim nito, maaari nang magbukas ang negosyo at sumakay sa pampublikong mga sasakyan sa limitadong capacity. Sa ilalum niini, mahimo na magbukas ang negosyo ug magdala sa publiko nga transportasyon nga adunay gikutuban nga kapasidad. Ayon kay Navotas Mayor Toby Tiangco, nais nilang mapigilan ang hawahan sa mga pamilya at magkakaibigan. Pinauyon kay Navotas Mayor Toby Tiangco, gusto nila mapugngan ang pagpanulis sa mga pamilya ug higala . Nauna nang ipinagbawal ng gobyerno ang mga Christmas party at iba pang pagtitipon ngayong Kapaskuhan para maiwasan ang pagkalat ng coronavirus. Kaniadto nga gidili sa gobyerno ang mga Christmas party ug uban pang mga pagtigum karong Pasko aron malikayan ang pagkaylap sa coronavirus. Pag may kapatid ka, kamag-anak ka na pumunta sa inyong bahay, doon tayo masyadong kumportable at di normal isipin na mahahawa ka sa mahal sa buhay na walang sintomas, ani Tiangco. Kung adunay ka igsoon nga lalaki, paryente ka nga moadto sa imong balay, didto komportable kaayo kami ug dili normal nga hunahunaon nga makatakod ka sa minahal nga walaÕy simtomas, ingon ni Tiangco . Kami sa Navotas we're preparing na pagdating ng January medyo tataas ang kaso even under the presence of GCQ so 'wag na siguro nating luwagan ng konti para mas madali na sa Bagong Taon, dagdag niya. Kami sa Navotas giandam namon nga sa Enero ang kaso magtaas gamay bisan sa presensya sa GCQ mao nga 'tingali dili naton kini paghubayon aron kini masayon __sa Bag-ong Tuig, dugang pa niya . Pinayuhan naman ni Manila Mayor Isko Moreno na ipagpaliban muna ang mag-reunion habang nagpapatuloy ang pandemya. Gitambagan ni Manila Mayor Isko Moreno nga i-postpone ang reunion samtang nagpadayon ang pandemya . Mas maganda pag nagre-reunion tayo buo baka mamaya nag-reunion nga tayo ngayong may COVID-19 eh next reunion konti nalang tayo dahil nagkandamatay tayo sa COVID-19. Mas maayo kung adunay tibuuk nga panagtagbo, basin unya adunay usab kita karon nga kauban sa COVID-19 eh sa sunod nga paghiusa pipila ra kita tungod kay namatay kita sa COVID-19 . Giit pa ni Olivarez, luluwagan lang ang GCQ kung makikitang pababa na ang kaso ng COVID-19 sa Metro Manila. Dugang pa ni Olivarez nga mahuwasan ra ang GCQ kung makita nga mubu ang kaso sa COVID-19 sa Metro Manila . Umaasa ang mga alkalde na ito rin ang magiging rekomendasyon ng Inter-Agency Task Force on COVID-19 sa pangulo. Gilauman usab niini nga mga mayor nga mahimong rekomendasyon sa Inter-Agency Task Force sa COVID-19 sa presidente. Pinagkasunduan din ng Metro Manila mayors na suspendido ang Christmas parties sa mga public office. Uyon usab ang mga mayor sa Metro Manila nga suspindihon ang mga Christmas party sa mga publikong opisina. Naglabas na rin ng kanya-kanyang executive orders na nagbabawal sa physical caroling. Nagpagawas usab mga indibidwal nga mando sa ehekutibo nga nagdili sa pisikal nga caroling. Sa We Rise Together nitong Miyerkoles, ibinahagi ni Maris na maayos ang muling pagsasama nila ni I–igo para sa pinakabagong pelikula ng Star Cinema na Boyette: not a Girl, Yet na ipapalabas ngayong Nobyembre 27. Sa We Rise Together karong Miyerkules, gipaambit ni Maris nga sila ug I–igo naghiusa usab alang sa labing bag-ong pelikula sa Star Cinema nga Boyette: not a Girl, Still nga ipagawas karong Nobyembre 27. Ayon kay Maris, kahit isang taon na ang nakalipas mula noong sila ay magkatrabaho ay wala namang ilanganan sa pagitan nila ni I–igo na huling naugnay sa kanya. Suma pa ni Maris, bisan usa ka tuig na ang nakalabay gikan nga nagtambayayong sila, wala na kinahanglana taliwala ni I–igo ug ang katapusan niyang kontak kaniya . Sa akin naman, wala namang pagbabago wala at all. Para sa akon, walaÕy pagbag-o wala ug tanan. Parang we are still the same strange lang kasi ang tagal na naming hindi nagka work together. Murag parehas ra gihapon ta ug katingad-an kay dugay na wala nag uban . Huling nagsama ang dalawa sa pelikulang I'm Ellenya L na pinalabas noong 2019, ang Boyette: Not a Girl, Yet ang una nilang proyekto matapos aminin ni Maris noong nakaraang taon na binasag ni I–igo ang kanyang puso. Katapusan nga nagtinabangay ang duha alang sa pelikulang Ako nga si Ellenya L nga gipagawas kaniadtong 2019, Boyette: Not a Girl, Pa ang ilang una nga proyekto pagkahuman nga giangkon ni Maris sa miaging tuig nga gibuak sa iyang kasingkasing si I–igo Kamakailan lang para sa pagdiriwang ng kanyang kaarawan ay naglabas si Maris ng isang bagong awitin na may pamagat na Not For Me. Karong bag-o alang sa iyang pagsaulog sa natawhan nga natawhan ni Maris nagpagawas usa ka bag-ong kanta nga giulohan og Not For Me . Noong nakaraang linggo naman ay isa pang bagong awitin ang inilabas ni Maris na may pamagat na Kahit Na Anong Sablay. Kaniadtong miaging semana, gipagawas ni Maris ang us aka bag-ong kanta nga giulohan og Kahit Na Anong Sablay . Sasabak na rin sa online showbiz talk show format ang nag-iisang King of Talk na si Boy Abunda. Ang bugtong King of Talk nga si Boy Abunda usab ang magtigi sa format sa online showbiz talk show. Ito ang Sabado Bago Live kung saan magiging co-host ni Boy si Gretchen Ho na gaya ni Boy ay personalidad din mula sa Kapamilya network. Kini ang Sabado Bago Live diin co-host si Boy kay Gretchen Ho nga sama ni Boy usa usab ka personalidad gikan sa Kapamilya network . Excited na si Boy na simulan ang bagong project na ito dahil marami na ang nakaka-miss sa kanyang updates at opinyon sa latest entertainment news. Nalipay si Boy nga sugdan ang kini nga bag-ong proyekto tungod kay daghan na ang nawala sa iyang mga pag-update ug opinyon sa labing bag-ong balita sa kalingawan . Mula sa newest highlights sa larangan ng brand marketing at newsworthy personalities, hanggang sa latest celebrity updates at hottest online trends, maaaring abangan ng mga netizens ang lingguhang source ng refreshing information at entertainment sa bawat episode. Gikan sa labing kabag-o nga mga natad sa natad sa pamaligya sa tatak ug mga nabantog nga personalidad, hangtod sa labing bag-ong mga update sa bantog nga tawo ug labing kaanindot nga mga uso sa online, ang mga netizen mahimoÕg magpaabut sa matag semana nga gigikanan sa makarepresko nga kasayuran ug kalingawan sa matag yugto. Binuo ang Sabado Bago Live upang makapagbigay ng entertainment sa milyun-milyong mga pamilyang Pinoy na nasa kanilang mga tahanan dahil sa pandemiya. Ang Sabado Bago Live gitukod aron paghatag kalingawan sa milyon-milyon nga mga pamilyang Pilipino sa ilang mga balay tungod sa pandemya. Dinisenyo ang lingguhang talk show na ito para sa mga loyal online supporters ng Puregold na aabot sa halos 3 million followers sa pinagsanib-sanib na platforms ng Facebook, Twitter, Instagram, at YouTube. Kini nga senemana nga show sa pakigpulong gilaraw alang sa maunongon nga mga tagasuporta sa online sa Puregold nga nakaabot sa hapit 3 milyon nga mga sumusunod sa mga integrated platform sa Facebook, Twitter, Instagram, ug YouTube. Ang pilot episode ng Sabado Bago Live ay mapapanood ngayong Nobyembre 28, Sabado, 4 p.m., na live na live na ipapalabas sa official Facebook Page ng Puregold. Ang pilot episode sa Sabado Bago Live ipasalida karong Nobyembre 28, Sabado, 4 sa hapon, nga i-broadcast live sa opisyal nga Facebook Page sa Puregold. Pagkatapos ng pitong buwan mula nang magkasakit ng COVID-19, muling nakasama ng aktres na si Sylvia Sanchez ang nurse na tumulong sa kanya sa ospital. Pito ka bulan pagkahuman nagmasakit ang COVID-19, ang aktres nga si Sylvia Sanchez nahiusa usab sa nars nga ningtabang kaniya sa ospital. Sa Instagram, ibinahagi ni Sanchez ang mga retrato kasama si Dianne Engco, isang registered nurse sa Cardinal Santos Medical Center. Sa Instagram, gipaambit ni Sanchez ang mga litrato kay Dianne Engco, usa ka rehistradong nars sa Cardinal Santos Medical Center Ayon kay Sanchez, iba ang saya na muling mapasalamatan ang health worker na tumulong sa kanya at sa mister niyang si Art Atayde. Suno kay Sanchez, lain nga kalipay ang pagpasalamat sa health worker nga nagbulig sa iya kag sa iya bana nga si Art Atayde . Kanina ko lang nakita ng husto ang mukha mo dahil mula March 30-April 16 naka-mask ka habang inaalagaan mo ako at asawa ko. Nakita ko lang ang imong nawong nga tin-aw tungod kay gikan sa Marso 30-Abril 16 nagsul-ob ka og maskara samtang giatiman mo ako ug ang akong asawa . Habang niyayakap kita kanina ang sarap-sarap sa pakiramdam na mapasalamatan ka ng buong buo. Samtang gigakos ko ikaw kaniadto ang katam-is sa pagbati nga magpasalamat ako kanimo sa bug-os mong kasingkasing. Nakakabilib ang dedikasyon mo bilang charge nurse sa aming mga COVID patients, aniya. Ang imong pagpahinungod ingon usa ka nars nga bayad sa among mga pasyente nga COVID makapahingangha, ingon niya. Maraming, maraming salamat Dianne sa pag-alaga, pagmamahal at pagsasabi lagi na kaya mo yan Ma'am Sylvia, wag kang gigive up, laban po' ilang beses kitang tinanong noon, mabubuhay pa ba ako, Dianne Makakauwi pa ba ako sagot mo sa akin, opo, magkikita pa kayo ng mga anak mo. Daghan, daghang salamat Dianne alang sa pag-atiman, mahigugmaon ug kanunay gisulti nga mahimo nimo kana Ma'am Sylvia, ayaw pag-gigive, palihug 'Gipangutana ko ikaw sa pipila ka mga panahon kaniadto, mabuhi pa ba ako, Dianne Makahimo pa ba ako mopauli? ako, oo, mahimamat mo usab ang imong mga anak. Hinihintay ka nila kaya palakas at pagaling ka kaiyak maalala, dagdag na kuwento ng aktres. Naghulat sila kanimo busa palig-onon ug ayohon ka nga nahinumdom sa luha, dugang pa sa aktres. Para kay Sanchez, isang anghel sa lupa si Engco na ngayon ay isa na niyang bagong kaibigan at kapamilya. Alang kang Sanchez, si Engco usa ka anghel sa yuta nga karon usa na ka bag-ong higala ug miyembro sa pamilya . Isa ka sa naging anghel ko habang nasa hospital bed ako at nakikipaglaban kay COVID-19. Ikaw usa sa akong mga anghel samtang didto ako sa higdaan sa ospital nga nakig-away sa COVID-19. Maraming maraming salamat sa iyo bagong kaibigan, bagong kapamilya Dianne Engco, aniya. Daghang salamat kanimo bag-ong higala, bag-ong miyembro sa pamilya nga si Dianne Engco, ingon niya. Ngayong Sabado, Nobyembre 28, makakasama ni Sanchez ang kanyang anak na si Arjo Atayde sa espesyal na episode ng Maalaala Mo Kaya na bibigyang buhay ang kuwento ng hero doctor na si Dr. Israel Bactol. Karong Sabado, Nobyembre 28, makauban ni Sanchez ang iyang anak nga si Arjo Atayde sa espesyal nga yugto sa Maalaala Mo Kaya nga buhion ang istorya sa bayaning doktor nga si Dr. Israel Bactol . Si Bactol ay isang cardiologist na namatay dahil sa COVID-19 habang ginagampanan ang kanyang tungkulin. Ang Bactol usa ka cardiologist nga namatay sa COVID-19 samtang naghimo sa iyang katungdanan. Buong gabing pinilahan ng mga sasakyan para sa pagkuha ng RFID sticker sa Skyway dito sa Makati. Tibuok gabii nga naglinya sa mga sakyanan alang sa pagkuha RFID sticker sa Skyway dinhi sa Makati. Naging mahaba ang pila para sa walk-in na kabitan ng sticker sa NAIAX expressway, na isa sa 24/7 installation sites ng AutoSweep RFID sticker na kailangan gamitin sa Skyway at SLEX. Ang pila alang sa walk-in mounting sticker sa NAIAX expressway, nga usa sa 24/7 nga mga instalar nga mga site sa sticker nga AutoSweep RFID nga gamiton sa Skyway ug SLEX, dugay na. Mula sa tollgate sa ibabaw ng NAIAX umabot ang pila hanggang sa gasolinahan bago umakyat ng Skyway. Gikan sa tollgate sa linya sa NAIAX hangtod sa gasolinahan sa wala pa mosakay sa Skyway. Ilang gabi na ring may pila ng sasakyan lalo't kaunti lang ang mga tollgate na nagbibigay ng sticker. Pipila ka mga gabii ang milabay adunay usab usa ka linya sa mga awto labi na ang pila ka mga tollgates nga naghatag mga sticker . Kada 10-20 minuto ang pag-usad ng mga sasakyan, handang sumabak sa pila ang magkapitbahay na sina Gunie Namoco ay Joselito Verador. Matag 10-20 minuto molihok ang mga salakyanan, ang mga silingan nga sila Gunie Namoco ug Joselito Verador andam nga molukso sa pila. Galing pa sila ng Novaliches sa Quezon City at lumuwas nang maaga pa-Makati para magpakabit ng sticker. Naggikan sila sa Novaliches sa Lungsod sa Quezon ug sayo nga nanglakaw padulong sa Makati aron magbutang sticker. Nang mabalitaan nilang may 24 hour installation site na walang appointment, nagdesisyon na rin silang umalis sa QC ng alas 4 ng umaga. Sa diha nga sila nakadungog nga adunay usa ka 24 oras nga instalar nga site nga walaÕy appointment, nakadesisyon usab sila nga biyaan ang QC sa alas 4 sa kaadlawon Nakikita rin nila 'yung kabawasan sa abala ng cashless na pagbayad, sabi naman ni Verador na isang TNVS driver, kailangan niya makakuha ng RFID sticker ngayon para hindi na rin sumabay sa dami ng mga kukuha bago mag Disyembre. Nakita usab nila ang pagkunhod sa kahasol sa mga cashless nga pagbayad, si Verador, kinsa usa ka drayber sa TNVS, nagsulti nga kinahanglan siya magkuha usa ka sticker sa RFID aron dili masundan ang ihap sa mga pickup sa dili pa ang Disyembre . Nahirapan din kasi siya makakuha ng online appointment, baka yung pila, sabi ko agahan natin umalis para una sa pila. Naglisud usab alang kaniya ang pagkuha usa ka online appointment, tingali ang pila, giingon ko nga biyaan una kita alang sa pila. kay lang para maaga makauwi, para iwas traffic pagka di ka kumuha, 'yung abala pipila ka pa eh kung mayroon kang RFID di ka na Pipila, di ka na maaabala sa biyahe, ani Namuco. aron makauli lang sayo, aron malikayan ang trapiko kung wala nimo makuha, pila ra ang mga busy eh kung adunay ka RFID dili ka gamay, dili ka mabalda sa pagbiyahe, ingon ni Namuco . At least safe bumiyahe. Mahirap, traffic, Friday kasi ngayon, mas mahirap maghabol kapag deadline. Labing menos luwas nga pagbiyahe. Lisud, trapiko, kay Biyernes, labi ka lisud paggukod kung deadline. Alam mo naman mga Pilipino, iyan ang sakit ang hirap makakuha ng appointment siguro matagal kasi ang hirap makapasok, ani Verador. Kabalo ka mga Pilipino, kana ang sakit, lisud makakuha appointment, siguro tungod kay dugay man makasulod, ingon ni Verador . Hindi tulad kahapon na umabot ng umaga ang mahabang pila sa may Magallanes, nabawasan din ang mga sasakyan pasado alas-3 ng madaling-araw. Dili sama sa kagahapon sa pag-abot sa taas nga pila sa Magallanes sa buntag, naminusan usab ang mga sakyanan pasado alas 3 sa buntag. Sinabi na ng Department of Transportation na hanggang Enero 11 pa ang kanilang taning para sa mga motorista sa pagkabit ng RFID sticker. Gipahayag na sa Department of Transport nga ang ilang deadline alang sa mga motorista nga ipapilit ang sticker sa RFID hangtod sa Enero 11 . Disyembre 1 o sa susunod na linggo naman magiging cashless ang pagbayad sa lahat ng tollgate dito sa Metro Manila kaya nagkukumahog na rin ang mga motorista na umabot dito. Disyembre 1 o sa sunod semana ang bayad mahimong cashless alang sa tanan nga mga tollgates dinhi sa Metro Manila mao nga naglisud usab ang mga motorista Pero sinabi naman ng mga concessionaire ng expressways na pwede pa ring magpakabit ng RFID sticker ngayong Disyembre. Apan ang mga expresscess concessionaires nag-ingon nga mahimo pa sila magbutang usa ka sticker sa RFID karong Disyembre . Isang miyembro umano ng kidnap-for-ransom group sa Ilocos Region ang naaresto ng mga awtoridad sa Las Pi–as nitong Miyerkoles. Usa ka myembro sa grupo nga kidnap-for-ransom sa Ilocos Region ang giaresto sa mga awtoridad sa Las Pi–as kaniadtong Miyerkules. Natiklo si Elpidio Edwin Escubido Edusma sa bisa ng warrant of arrest na inisyu ni Hon. Ethelwolda Jaravata, presiding gyudge ng RTC Branch 32 ng 1st gyudicial Region sa bayan ng Agoo, La Union. Si Elpidio Edwin Escubido Edusma gidakup pinaagi sa mando sa pagdakup nga giisyu ni Hon. Ethelwolda Jaravata, tigdumala nga maghuhukom sa RTC Branch 32 sa 1st gyudicial Region sa lungsod sa Agoo, La Union . Nahuli ng mga operatiba ng Anti-Kidnapping Group Luzon Field Unit ang umano'y no. 2 most wanted ng PNP Anti-Kidnapping Group matapos ang ilang taong pagtatago. Nakuha sa mga operatiba sa Anti-Kidnapping Group Luzon Field Unit ang giingon nga no. 2 nga labing gusto sa PNP Anti-Kidnapping Group pagkahuman sa daghang tuig nga pagtago . Itinuturong miyembro si Edusma ng Lappay kidnap-for-ransom group na nambibiktima noong 2014 sa Ilocos Region. Giingon nga miyembro si Edusma sa Lappay kidnap-for-ransom group nga nagbiktima kaniadtong 2014 sa Ilocos Region. Isa sa mga nabiktima ng grupo ni Edusma ay isang prominenteng negosyante na kinilalang si Ricky Accay, na kinidnap noong June 30, 2014. Ang usa sa mga nabiktima sa grupo ni Edusma mao ang usa ka bantog nga negosyante nga giila nga si Ricky Accay, nga gikidnap kaniadtong Hunyo 30, 2014. Sa negosasyon, humingi umano ang mga kidnappers ng P5,000,000 ransom kapalit ng kalayaan ng biktima pero napababa ito ng pamilya ng hanggang P700,000. Sa negosasyon, nangayo kuno ang mga nagkidnap og P5,000,000 ransom baylo sa kagawasan sa biktima apan gipamubu kini sa pamilya sa P700,000. Pinalaya ang biktimang si Accay pagkatapos ng 2 araw, ayon sa mga awtoridad, nagtago ang grupo ni Edusma dahil sa pandemiya pero pinaniniwalang bumabalik na naman sa paghahanap ng mga posibleng mabibiktima. Ang biktima sa accay gipagawas pagkahuman sa 2 adlaw, sigun sa mga awtoridad, ang grupo ni Edusma nagtago tungod sa sakit nga pandemya apan gitohoang ningbalik aron pagpangita sa mga posibleng mabiktima. Nagpapanggap umano silang mga pintor sa mga lugar malapit sa mga tinatarget na biktima. Nagpakaaron-ingnon kuno sila nga mga artista sa mga lugar nga duul sa gipunting nga mga biktima. Dinala na si Edusma sa PNP-AKG Headquarters para sa booking procedures at tactical interrogation, nahaharap si kasong kidnapping for ransom without bail si Edusma. Gidala si Edusma sa Headquarter sa PNP-AKG alang sa mga pamaagi sa pag-book ug taktikal nga pagsukit-sukit, si Edusma nag-atubang sa kasong pagdagit sa ransom nga walaÕy piyansa. Nasa P686,000 na halaga ng hinihinalang shabu ang nasabat sa magkakahiwalay operasyon ng mga awtoridad sa Pampanga nitong Huwebes. Mokabat sa P686,000 nga kantidad sa gituohang shabu ang nasakmit sa managlahing operasyon sa mga awtoridad sa Pampanga kaniadtong Huwebes. Timbog ang 36 anyos na suspek na si Rosel Adula sa Brgy. Dau, Mabalacat City matapos makuha sa kanya ang 9 na sachet ng shabu na tinatayang nasa P544,000 ang street value. Ang suspetsado nga si Rosel Adula nga 36-anyos sa Brgy. Dau, Mabalacat City human nasakmit ang 9 ka sachet nga shabu nga adunay gibanabana nga street value nga P544,000. Nahuli rin sa Mabalacat ang isa pang nasa police drug watchlist na si Reynante Bitco. Ang usa pa nga pulis sa drug watchlist sa pulisya nga si Reynante Bitco, nadakip usab sa Mabalacat. Nabili sa kanya sa isang buy-bust operation ang medium sized sachet ng shabu na nasa 20 gramo ang bigat at hindi bababa sa P136,000 ang street value. Usa ka medium size nga sachet sa shabu nga motimbang og 20 gramo ug adunay kantidad nga dili moubus sa P136,000 ang gibaligya kaniya sa usa ka buy-bust operation Nakatakas naman ang kasabwat nito na sakay ng kotse, sa Angeles City, inaresto ang security guard na si Bryan Martinez ng Brgy. Nakasibat ang kauban niya sakay sa usa ka awto, sa Lungsod sa Angeles, ang security guard nga si Bryan Martinez nga taga-Brgy. Pulung Maragul na nakuhanan ng 6 na sachet ng shabu na nasa P6,800 ang street value, kinasuhan na ang mga naarestong suspek. Si Maragul nakit-an uban ang 6 ka sachet nga shabu nga nagkantidad og P6,800 nga kantidad sa kadalanan, gipasakaan na og kaso ang mga nadakip nga suspetsado. Sinunog ng pulisya at mga tauhan ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) ang nasa P14 milyong halaga ng ilegal na droga sa Davao City nitong Huwebes ng umaga. Gisunog sa pulisya ug kawani sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) ang P14 milyon nga kantidad sa iligal nga droga sa Dakbayan sa Davao kaniadtong Huwebes sa buntag. Kabilang sa mga sinunog na kontrabando ang 716 gramo ng shabu, 27 kilo ng marijuana, 51 pirasong marijuana plant, 16 gramo ng cocaine, at 4.9 gramo ng ephedrine. Lakip sa nasunog nga kontrabando mao ang 716 gramos nga shabu, 27 ka kilo nga marijuana, 51 ka pirasong planta nga marijuana, 16 nga gramo nga cocaine, ug 4.9 nga gramo nga ephedrine. May kabuuang halaga umano ang mga ito na P14,117,810 nakompiska sa iba't ibang operasyon sa Davao Region ang mga naturang ilegal na droga. Giingon nga adunay sila total nga kantidad nga P14,117,810 nga nakumpiska sa lainlaing operasyon sa Rehiyon sa Davao sama sa iligal nga droga . Nasamsam ng mga awtoridad ang mga ito mula sa 1,023 na kasong kriminal na nasampa ng PNP sa mga suspek, at aprubado na umano sa korte ang pag-dispose nito. Nasakmit sila sa mga awtoridad gikan sa 1,023 ka mga kasong kriminal nga gisang-at sa PNP batok sa mga suspetsado, ug giaprubahan kuno sa husgado sa ilang pagdumili. Hinimok ni Police Brig. Gen. Filmore Escobal, regional director ng PRO-XI ang iba't ibang sektor na magtulong-tulong sa pagsugpo ng iligal na droga. Giawhag ni Police Brig. Si Gen. Filmore Escobal, regional director sa PRO-XI ang lainlaing sektor nga nagtinabangay aron masumpo ang iligal nga droga. Ang pagsunog ng mga nasabat na iligal na droga ay kaugnay sa paggunita ng Drug Abuse and Prevention Control Week 2020, na may temang: Better Knowledge for Better Care. Ang pagsunog sa nasakmit nga iligal nga droga adunay kalabotan sa paghinumdom sa Semana sa Pag-abuso sa droga ug Paglikay sa Semana sa 2020, nga adunay tema: Mas Maayong Kahibalo alang sa Mas Maayong Pag-alima . Nasa 12 inmate sa Ilocos Norte Provincial Jail ang nagpositibo sa COVID-19, ayon sa mga awtoridad nitong Huwebes. 12 nga mga piniriso sa Ilocos Norte Provincial Jail ang nagpositibo sa COVID-19, suma sa mga awtoridad kaniadtong Huwebes. Posibleng nahawaan umano sila sa naunang naitalang 5 empleyado ng INPJ na nagpositibo sa COVID-19. Mahimo nga natakdan sila sa naitala kaniadto nga 5 nga kawani sa INPJ nga nagpositibo sa COVID-19. Naka-isolate na sa bilangguan inmate at kasalukuyang ginagamot sa Biyernes, isasailalim sa modified enhanced community quarantine ang Laoag City hanggang sa ma-contain ang patuloy na pagtaas ng kaso ng COVID-19 cases. Nahimulag na gikan sa bilanggoan nga piniriso ug karon gitambalan kaniadtong Biyernes, ang Laoag City ipaubos sa usa ka nabag-o nga gipaayo nga quarantine sa komunidad hangtod nga masud-an niini ang labi kadaghan nga mga kaso sa COVID-19. Tatlong araw namang isasara ang Laoag City Public Market matapos magpositibo ang tatlong fish vendor. Ang Laoag City Public Market sirad-an sa tulo ka adlaw pagkahuman nga nagpositibo ang tulo nga mga vendor sa isda. Sasailalim sa disinfection ang palengke mula Nob. 26 hanggang Nob. 28, ilan din sa nagpositibo ay mga local resident, government employee at guro. Ang merkado ipaubos sa disinfection gikan Nob. 26 hangtod Nob. 28, pipila sa mga positibo mao ang mga lokal nga residente, kawani sa gobyerno ug magtutudlo. Muling nagpapaalala ang Malaca–ang sa price ceiling na itinakda ng gobyerno para sa COVID-19 testing. Gisubli sa Malaca–ang ang kisame sa presyo nga gitakda sa gobyerno alang sa COVID-19 nga pagsulay. Base sa ibinabang joint administrative order ng Department of Health at Department of Trade and Industry, dapat naglalaro lang sa P4,500 hanggang P5,000 ang COVID-19 testing sa private testing centers, habang P3,800 naman sa public facilities. Pinauyon sa hiniusang mando nga administratiba nga giisyu sa Department of Health ug Department of Trade and Industry, ang COVID-19 nga pagsulay kinahanglan magdula lang sa P4,500 hangtod P5,000 sa mga pribadong sentro sa pagsulay, samtang P3,800 sa mga pasilidad sa publiko. Ayon kay Presidential spokesperson Harry Roque, mayroon pa ring ilang pasilidad na mas mababa ang singil. Pinahiuyon sa tigpamaba ni Presidential Harry Roque, may pila pa nga mga pasilidad nga mas gamay ang singil. Sa Metro Manila, ang mababang singil ay nasa Philippine ChildrenÕs Hospital, nasa National Kidney and Transplant Institute, sa Lung Center atsaka sa Perpetual Help Hospital sa Las Pi–as. Sa Metro Manila, ang mga mubu nga singil naa sa Philippine ChildrenÕs Hospital, sa National Kidney and Transplant Institute, sa Lung Center ug sa Perpetual Help Hospital sa Las Pi–as. Ang singil po nitong mga ito ay between P1,750 hanggang P2,000 lamang, aniya. Ang kantidad niini tali sa P1,750 hangtod sa P2,000 ra, ingon niya. Sa labas naman ng Metro Manila, mura din ang COVID-19 testing sa Western Visayas Medical Center sa Iloilo, Vicente Sotto Memorial Medical Center at University of Cebu Medical Center sa Cebu, Eastern Visayas Regional Medical Center sa Tacloban, sa Baguio General Hospital, Zamboanga City Medical Center, St. PaulÕs Hospital sa Tacloban, Teresita Jalandoni Provincial General Hospital at Cebu Molecular Laboratory. Sa gawas sa Metro Manila, mahal usab, ang COVID-19 sa pagkuha sa Kasadpang kabisay-an Medical Center sa Iloilo, Vicente Sotto Memorial Medical Center ug ang University of Cebu Medical Center, Cebu, Sidlakang kabisay-an Regional Medical Center Tacloban, Baguio General Hospital, Zamboanga City Medical Center, ug sa St. Paul ' s Hospital sa Tacloban, Teresita Jalandoni Provincial General Hospital ug sa Central Molecular Laboratoryo. Bumuo na ng technical working group ang Department of Education (DepEd) upang mapaghandaan ng mga guro at estudyante ang Programme for International Student Assessment (PISA) sa 2022, kung saan naging dismal ang performance ng bansa noong 2018. Ang Department of Education (DepEd) naghimo usa ka teknikal nga grupo nga nagtrabaho aron maandam ang mga magtutudlo ug estudyante alang sa Program alang sa International Student Assessment (PISA) kaniadtong 2022, diin ang buhat sa nasud kaniadtong 2018 nahimoÕg daotan. Sa pamamagitan ng virtual press conference, nagbahagi ang DepEd at mga stakeholders na pinangunahan ng mga eksperto at principals ng kanilang rekomendasyon batay sa resulta ng PISA sa naturang taon. Pinaagi sa usa ka virtual press conference, ang DepEd ug mga hingtungdan nga gipangulohan sa mga eksperto ug prinsipal nagpaambit sa ilang rekomendasyon pinauyon sa mga sangputanan sa PISA sa tuig. Ang PISA ay isang pandaigdigang pag-aaral kung saan tinitingnan ang education systems ng mga bansa sa pamamagitan ng pagsukat sa scholastic performance ng mga estudyanteng nasa 15 anyos sa math, science at reading. Ang PISA usa ka pangkalibutan nga pagtuon diin ang mga sistema sa edukasyon sa mga nasud gitan-aw pinaagi sa pagsukol sa iskolar nga nahimo sa 15-anyos nga mga estudyante sa matematika, syensya ug pagbasa. Ayon kay Alexander Sucalit Jr., data manager ng PISA National Team, nasa 56 porsyento ng PISA mathematics items ang maling sinagutan ng higit sa 80 percent ng mga estudyante. Pinauyon kay Alexander Sucalit Jr., tagdumala sa datos sa PISA National Team, 56 porsyento nga mga butang sa PISA nga matematika ang sayup nga gitubag sa labaw sa 80 porsyento sa mga estudyante. Umabot naman sa 23 porsyento ang hindi sinagutan ng 10 porsyento ng mga estudyanteng lumahok sa PISA, dagdag ni Sucalit. Hangtod sa 23 porsyento wala gitubag sa 10 porsyento sa mga estudyante nga ningapil sa PISA, dugang ni Sucalit . Sa science items, halos 50 porsyento umano ang maling sinagutan ng higit 80 percent ng mga estudyante. Sa mga butang sa syensya, giingon nga hapit 50 porsyento sa mga estudyante ang sayup nga nagtubag nga labaw sa 80 porsyento . Nasa 17 porsyento naman ang hindi sinagutan ng higit 10 porsyento ng mga estudyante. Labaw sa 17 porsyento ang wala motubag labaw pa sa 10 porsyento sa mga estudyante. Sa reading, halos 50 porsyento ang maling sinagutan ng 80 percent ng mga estudyante, habang 29 porsyento ang hindi sinagot ng mahigit 10 porsyento ng mga estudyante. Sa pagbasa, hapit 50 porsyento sa mga estudyante ang dili husto nga mitubag 50 porsyento, samtang labaw sa 10 porsyento sa mga estudyante ang wala motubag. Para sa Center for Educational Measurement, Inc., kabilang sa dapat pag-aralan ang pagkakaugnay ng reading difficulties sa math and science difficulties, at ang epekto ng kawalan ng access sa computer at internet ng mga estudyante. Alang sa Center for Educational Measurement, Inc., lakip ang panginahanglan nga pagtuon sa pag-uban sa mga kalisud sa pagbasa sa mga kalisud sa matematika ug syensya, ug ang epekto sa pag-access sa computer ug internet sa mga estudyante. Ibinahagi naman ng ilang top performing schools ng PISA 2018 ang kanilang best practices. Ang pila sa mga nag-una nga nagtudlo nga eskuylahan sa PISA 2018 nagpaambit sa ilang labing kaayo nga mga pamaagi. Para sa principal ng Pasig City Science High School, hindi dapat naka spoon feed ang mga estudyante. Alang sa punoan sa Pasig City Science High School, ang mga estudyante dili angay hatagan pagkaon sa kutsara. Kailangan naman pahalagahan ang batuhan ng higher order thinking skills na pagtatanong at pagsasagot para sa mga estudyante, ayon kay Maria Santia Arboleda, principal ng Regional Science High School for Region VI. Ang bato nga ilawom sa mas taas nga kahanas sa panghunahuna nga nangutana ug nagtubag sa mga pangutana alang sa mga estudyante kinahanglan hatagan bili, sumala ni Maria Santia Arboleda, punoan sa Regional Science High School alang sa Rehiyon VI. Layon ng technical working group ng DepEd na mapaghandaan ng mga guro at estudyante ang PISA sa 2022. Tumong sa teknikal nga grupo nga nagtrabaho sa DepEd nga maandam ang mga magtutudlo ug estudyante alang sa PISA sa 2022. Kabilang sa mga paghahanda ang online training para sa mga guro at school leaders, learning materials at practice tests for students, mas malalim na analysis sa PISA 2018 results at school-level action research. Ang mga pagpangandam kauban ang pagbansay sa online alang sa mga magtutudlo ug mga pinuno sa eskuylahan, mga materyal sa pagkat-on ug mga pagsulay sa praktis alang sa mga estudyante, lawom nga pagtuki sa mga sangputanan sa PISA 2018 ug pagsiksik sa aksyon sa lebel sa eskuylahan. Walang nakikitang pangangailangan ang gobyerno para bawasan ang economic activities o magsara muna ang sektor ng turismo sa mga lugar na natukoy na hotspots o kung saan nakakapagtala ng pagtaas ng kaso ng COVID-19. WalaÕy klaro nga panginahanglanon aron maminusan sa gobyerno ang mga kalihokan sa ekonomiya o aron masirhan ang sektor sa turismo sa mga lugar nga giila nga mga hotspot o kung diin nagdaghan ang mga kaso sa COVID-19. Ito ay ayon kay Sec. Carlito Galvez Jr, chief implementer ng National Task Force Against COVID-19, na sinabi ngayong Huwebes na manageable na ang mga kaso. Kini sumala ni Sec. Si Carlito Galvez Jr., ang punoan nga nagpatuman sa National Task Force Against COVID-19, nagsulti kaniadtong Huwebes nga ang mga kaso mahimoÕg pagdumala. Matatandaang nauna nang tinukoy ni Galvez na coronavirus hotspots ang Davao Region, Region 4A, ibang bahagi ng Metro Manila at Quezon Province. Kahinumduman nga si Galvez kaniadto nagtumong sa Rehiyon sa Davao, Rehiyon 4A, uban pang mga bahin sa Metro Manila ug Lungsod sa Quezon ingon mga coronavirus hotspot. Tinitignan natin na control naman ang ating pag-spike and generally iyong ating increase ng ating cases ay naayos naman po at ang atin active cases ay pababa, ani Galvez sa press briefing sa Malaca–ang. Gitan-aw namon ang pagkontrol sa among mga spike ug sa kinatibuk-an ang among pagtaas sa among mga kaso naayo ug ang among mga aktibo nga kaso wala na, ingon ni Galvez sa usa ka press briefing sa Malaca–ang . Nakakita na rin umano sila ng improvement sa datos sa Davao City, tinignan po namin ang report at ang aming pagkakaalam nag-iincrease ay itong Davao pero nako-contain po natin dahil nandoon po ang ating CODE (Coordinated Operations to Defeat Epidemic) teams inaayos namin ang rehiyon at adjacent cities para iyong tinatawag natin na economic areas ay hindi maapektuhan. Tan-awa usab ang pagsalig nga sila sa pagpalambo sa mga data, sa Davao City, miadto sa report, ug kini mao ang atong tumong ug usab iincrease mao kini gikan sa Davao city apan ang sumbanan naglangkob kita, tungod kay wala sa us CODE (sa Alayon sa mga Operasyon sa Pagpildi sa Epidemya) kagahapon kami nagtrabaho diha sa mga rehiyon ug sa mga sikbit nga mga dakbayan alang sa inyong gitawag nga us sa ekonomiya nga mga dapit mao ang dili apektado. Dagdag ni Galvez, hindi maaaring isisi ang pagtaas ng kaso sa pagluluwag ng sektor ng turismo. Dugang pa ni Galvez nga ang pagdugang sa mga kaso dili mabasol sa pagpalapad sa sektor sa turismo. Nakita po natin na ang mga cases lamang na nagi-increase ay dito lang po sa Mindanao I believe iyong binuksan natin ang tourism sa Bohol na nagkaroon tayo ng tourism bubble at dito sa Palawan, wala naman tayo nakikitang increase, aniya. Nakita namon nga ang mga kaso nga nagdugang dinhi ra sa Mindanao nagtoo ako nga gibuksan namon ang turismo sa Bohol nga adunay kami bubble sa turismo ug dinhi sa Palawan, wala kamiÕy nakita nga pagtaas, ingon niya . Ibinyahe na mula Cagayan de Oro City papuntang Tuguegarao City ang mga relief goods mula sa donation drive na "Cagayan De Oro Helps Cagayan Valley" sakay ng C295 na eroplano. Ang mga "relief goods gikan sa donasyon drive" "Cagayan De Oro Helps Cagayan Valley" "gidala na gikan sa Lungsod sa Cagayan de Oro padulong sa Tuguegarao City sakay sa C295 nga eroplano." Ang mga relief goods na aabot sa 4.5 tons ay para sa mga naapektuhan ng baha sa Cagayan Valley dahil sa bagyong Ulyssess. Ang relief goods hangtod sa 4.5 tonelada alang sa mga naapektuhan sa pagbaha sa Cagayan Valley tungod sa bagyong Ulyssess . Tumulong ang mga taga-Cagayan de Oro dahil nakaranas din sila ng kalamidad tulad ng bagyong Sendong noong 2012 at marami rin ang tumutulong mula sa iba't-ibang bahagi ng bansa. Nakatabang ang mga taga-Cagayan de Oro tungod kay nakasinati usab sila og katalagman sama sa bagyong Sendong kaniadtong 2012 ug daghan usab ang mitabang gikan sa lainlaing bahin sa nasud Ang lahat ng donasyon ay pinagsama-sama ng 4th Infantry Division ng Philippine Army sa Cagayan de Oro. Ang tanan nga mga donasyon nakolekta sa 4th Infantry Division sa Philippine Army sa Cagayan de Oro. Kasama sa mga ipinadalang donasyon ang mga damit, tuwalya at kumot, iba't ibang canned goods at pagkain, mga sako ng bigas, water jars, personal hygiene kits at face masks, maging iba't ibang gamit sa kusina at mga panglinis. Lakip sa mga donasyon ang mga sinina, toalya ug habol, lainlaing mga de lata nga pagkaon ug pagkaon, mga sako nga bugas, mga banga sa tubig, mga personal hygiene kit ug maskara sa nawong, ingon man lainlaing mga gamit sa kusina ug mga produkto sa paglimpiyo. Kabilang sa mga nagpadala ng donasyon ang 12 indibidwal, 10 civil society organizations at ang mga lokal na pamahalaan ng Cagayan de Oro City, Gingoog City, Oroquieta, Talakag sa Bukidnon at Dumalinog sa Zamboanga del Norte. Lakip sa nagpadala og mga donasyon mao ang 12 nga indibidwal, 10 nga mga organisasyong sibil ug mga lokal nga gobyerno sa Lungsod sa Cagayan de Oro, Lungsod sa Gingoog, Oroquieta, Talakag sa Bukidnon ug Dumalinog sa Zamboanga del Norte. Nag-ambag rin ng tulong ang mga unit ng Joint Task Force Diamond ng Philippine Army. Ang mga yunit sa Philippine Army Joint Task Force Diamond naghatag usab hinabang. Ito na ang ikalawang beses na nagpadala ng relief goods ang mga nasa likod ng donation drive. Kini ang ikaduhang higayon nga ang mga nagpaluyo sa donasyon nga nagpadala nagpadala mga relief goods Namatay ang 2 anak at biyenan ni Francsico Pagulayan matapos matabunan ng gumuhong lupa sa kasagsagan ng Bagyong Ulysses sa Barangay Tueg sa Baggao, Cagayan. Ang 2 anak ug ugangan ni Francsico Pagulayan namatay human natabunan sa pagdahili sa yuta sa taas nga Bagyong Ulysses sa Barangay Tueg sa Baggao, Cagayan Masakit talagang mahirap mawalan ng anak hindi naman nagla-landslide dito, ngayon lang nag-landslide, ani Pagulayan. Sakit gyud nga mawala ang usa ka bata nga dili landslide dinhi, karon ra nga landslide, ingon ni Pagulayan . Natabunan ang ilang kabahayan sa tabi ng highway sa Barangay Tueg dahil sa lakas at dami ng ulang dala ng Bagyong Ulysses. Ang pipila ka mga kabalayan gilubong tupad sa haywey sa Barangay Tueg tungod sa kakusog ug gidaghanon sa ulan nga dala sa Bagyong Ulysses . Nasa 33 barangay ang itinuturing na high risk sa landslide, ani Narcisco Corpuz, municipal disaster and risk reduction management office sa Baggao. Adunay 33 ka mga barangay ang gikonsiderar nga hataas nga peligro sa pagdahili sa yuta, ingon sa Narcisco Corpuz, munisipyo nga katalagman ug pagdumala sa pagdumala sa peligro sa peligro sa Baggao. Nangangamba rin ang mga taga-Barangay San Francisco dahil unti-unting bumibigay tuwing may bagyo ang lupang kinatitirikan ng kanilang mga bahay sa tabing-ilog. Nabalaka usab ang mga tawo sa Barangay San Francisco tungod kay ang yuta diin ang ilang mga balay sa tampi sa suba anam-anam nga naghatag samtang adunay bagyo. Makukuha na yong bahay namin at lahat to, anang residenteng si Rodalyn Dayao. Ang among balay ug ang tanan magamit, ingon ang residente nga si Rodalyn Dayao. Isa sa mga nakikitang solusyon ng lokal na pamahalaan ang pagtatanim ng kawayan sa mga landslide at soil erosion-prone areas para patatagin ang lupa sa lugar. Usa sa makit-an nga solusyon sa lokal nga gobyerno mao ang pagtanum og kawayan sa pagdahili sa yuta ug mga lugar nga dali magaan sa yuta aron ma-stabilize ang yuta sa lugar. Sariling sikap din ang mga taga-Barangay Taggat Sur sa Claveria, Cagayan para tanggalin ang bumarang mga kahoy at putik sa creek ng kanilang barangay matapos magka-landslide doon noong Bagyong Ulysses. Ang mga taga-Barangay Taggat Sur sa Claveria, Cagayan naghimo usab sa ilang kaugalingon nga paningkamot nga tangtangon ang mga nangahulog nga mga kahoy ug lapok sa sapa sa ilang baranggay pagkahuman sa usa ka pagdahili sa yuta didto sa bagyong Ulysses. Nagdala ang ABS-CBN ng dagdag na pangunahing pangangailangan na pagkain at tubig-inumin sa mga taga-Baggao. Ang ABS-CBN nagdala dugang nga panguna nga panginahanglan alang sa pagkaon ug inuming tubig sa mga katawhan sa Baggao . Patuloy na nananawagan ang ABS-CBN para sa pagbabayanihan at pagtulong sa pagbangon ng nga naapektuhan ng bagyo. Nagpadayon ang panawagan sa ABS-CBN alang sa kabayanihon ug pagtabang sa pagbawi sa mga naapektuhan sa bagyo. Wala pang petsa para sa Miss Universe pageant pero ngayon pa lang ay determinado na ang pambato ng bansa na si Rabiya Mateo na magpasiklab sa prestihiyosong patimpalak. Wala pay petsa alang sa Miss Universe pageant apan bisan karon ang kontestant sa nasod nga si Rabiya Mateo desidido nga sunugon ang prestihiyoso nga indigay . Partikular na pinaghahandaan ni Miss Universe Philippine title holder ang pagpapaganda ng kaniyang katawan, bilang siya rin ang tinanghal na best in swimsuit sa local edition. Partikular nga nag-andam ang Miss Universe Philippine title holder alang sa iyang pagpagwapa sa lawas, tungod kay siya usab ang napili nga best in swimsuit sa local edition. Ang plano niya, itodo ang pag-gym sa 3 hanggang 4 na beses sa isang linggo. Plano niya nga moadto sa gym 3 hangtod 4 ka beses sa usa ka semana. Ang coach ni Mateo ngayon ay si John Cuay, na siya ring nag-train kay Pia Wurtzbach noong naghahanda ito para sa Miss Universe 2015. Ang coach karon ni Mateo mao si John Cuay, kinsa nagbansay usab kay Pia Wurtzbach kaniadtong nag-andam na siya alang sa Miss Universe 2015. Bukod naman sa katawan, naghahanda na rin si Mateo sa question and answer portion. Gawas sa lawas, giandam usab ni Mateo ang bahin sa pangutana ug tubag. Pasado na sa Senado ang national budget para sa susunod na taon nakadisenyo ang budget para tumugon sa hamon ng COVID-19 pandemic, at ibangon ang ekonomiya ng bansa. Ang nasudnon nga badyet alang sa sunod tuig gipasa sa Senado ug ang badyet gilaraw aron matubag ang hagit sa COVID-19 pandemya, ug aron matukod usab ang ekonomiya sa nasud. Inihain na sa Kamara ang 2 panukalang batas para sa Bayanihan 3 ayon sa mga mambabatas, mahalaga ito para sa pagbangon ng ekonomiya na nabugbog ng sunod-sunod na bagyo na sinabayan pa ng pandemya. Pinauyon sa mga magbabalaod, 2 nga bayranan alang sa Bayanihan 3 ang gibutang na sa Kamara, hinungdanon alang sa pagbawi sa ekonomiya nga naigo sa sunod-sunod nga mga bagyo nga kauban ang mga pandemics. Pormal nang ipinakilala ni US President-elect Joe Biden ang ilang miyembro ng kaniyang magiging Gabinete simula Enero 2021. Pormal nga gipaila-ila sa US President-elect nga si Joe Biden ang pipila ka mga myembro sa iyang umaabot nga Gabinete sugod Enero 2021. Umusad na rin ang transition process sa pagitan nila ni incumbent President Donald Trump. Ang proseso sa transisyon taliwala kaniya ug sa naglingkod nga Presidente Donald Trump nag-uswag usab. Mas naramdaman pa ang Pasko dahil sa iba't ibang palamuti na gawa ng mga kababayan. Labi pang nabati ang Pasko tungod sa lainlaing mga dekorasyon nga gihimo sa mga tagabaryo. Halimbawa rito ang parol na gawa ng isang lolo at kakaibang Christmas tree na kaaaliwan ng mga plantito at plantita. Pananglitan dinhi ang parol nga gihimo sa usa ka apohan ug usa ka katingad-an nga Christmas tree nga gikalipay sa mga plantito ug plantita . Sa feeds store ni Sheryn Cawit malapit sa Libertad Market ay maraming mga pusa at minsan aso ang gumagala at umaaligid. Sa tindahan sa feeds ni Sheryn Cawit nga duul sa Libertad Market daghang mga iring ug usahay ang mga iro maglibotlibot . Pero kalaunan, tila naging tahanan na rin nila ang establisimyento dahil sa kabutihang loob ni Cawit sa mga palaboy na hayop. Apan sa ulahi, maoraÕg nahimoÕg puy-anan ang katukuran tungod sa kaayo ni Cawit sa paglatagaw sa mga hayop . Kaya kadalasan, tila nagpapa-buffet si Cawit sa mga pusang kalye na napapadpad sa kaniyang feeds store. Kanunay, si Cawit ingon sa nagbun-og sa mga iring sa kadalanan nga natanggong sa iyang feeds store . Kuwento niya, kung minsan daw ang pinakamahal na cat food pa ang pinipili ng mga ito pero hindi niya ito pinapansin dahil naniniwala siya na dapat binabahagi ang blessings kahit sa mga hayop. Ingon niya, usahay gipili nila ang labing mahal nga pagkaon sa iring apan wala niya kini tagda tungod kay nagtuo siya nga ang mga panalangin kinahanglan ipanghatag bisan sa mga hayop . Dahil sa pa-buffet ni Cawit, may 13 pusa na siya na inampon, pero 2 dito ay may kumupkop na rin. Tungod sa buffet ni Cawit, nakakuha na siya og 13 ka iring, apan ang 2 niini gisagop usab. Patuloy naman ang pagpapa-buffet niya kahit marami na siyang alaga dahil para sa kanya ay suwerte ito sa negosyo. Nagpadayon siya sa pag-buffet bisan kung daghan siya og mga binuhi nga hayop tungod kay alang kaniya swerte kini sa negosyo . Hinangaan naman ng Bacolod City-based animal welfare group na BACH Project Ph ang ginagawa ni Cawit. Ang grupo sa kaayohan sa hayop nga nakabase sa Bacolod nga BACH Project Ph nakadayeg sa gibuhat ni Cawit. Nagpabaya umano ang lokal na pamahalaan sa Boracay sa usapin ng napaulat na malakihang Halloween party sa isla noong Oktubre 31, na pinaghihinalaang lumabag sa coronavirus disease (COVID-19) health protocols. Giingong gipasagdan sa lokal nga gobyerno sa Boracay ang isyu sa gikataho nga dako nga partido sa Halloween sa isla kaniadtong Oktubre 31, nga giingon nga nakalapas sa mga protokol sa kahimsog sa coronavirus disease (COVID-19). Ayon kay Tourism Secretary Bernadette Romulo-Puyat, nagpabaya ang lokal na pamahalaan sa pagmo-monitor sa isla sa pagsunod sa health protocols. Pinauyon kay Tourism Secretary Bernadette Romulo-Puyat, nagpabaya ang lokal nga gobyerno sa pagbantay sa isla subay sa pagsunod sa mga protocol sa kahimsog. Dapat sana magseryoso ang LGU at si Mayor sana magseryoso siya at may COVID pa at kung gusto natin mag-restart ang tourism sa Boracay, dapat maging estrikto siya sa protocols. Kinahanglan nga seryoso ang LGU ug kinahanglan seryoso ang Mayor ug adunay COVID ug kung gusto naton i-restart ang turismo sa Boracay, kinahanglan nga istrikto siya sa mga protokol . Di biro itong COVID kasi kung magka-outbreak sa Boracay, magsasara siya ulit, ani Puyat. Kini nga COVID dili usa ka komedya tungod kay kung adunay usa ka outbreak sa Boracay, kini sirado usab, ingon ni Puyat. Ipinadala sa Department of Tourism ang ilang video mula sa party kung saan nakiikitang lumalabag sa physical distancing ang mga dumadalo. Gipadala sa Departamento sa Turismo ang pipila ka mga video gikan sa partido diin ang mga nanambong nakita nga nakalapas sa pisikal nga pagpahilayo . Wala ring face mask at face shield habang nag-iinuman at nagsasayawan, may mga nagpadala ng videos Wala usab ang maskara sa nawong ug taming sa nawong samtang nag-inom ug nagsayaw, ang pipila nagapadala ug mga videos. Noong nakita namin yung video, talagang nagulat kami. Pagkita namo sa video, nakurat gyud mi. Nagpa-party, inuman, no mask, no physical distancing. Nag-party, nag-inom, walaÕy maskara, walaÕy pisikal nga pagpalayo . Kinabahan ako kasi zero COVID sa boracay dahil dito sa kapabayaan, baka magka-COVID na, ani Puyat. Gikulbaan ako tungod kay adunay zero COVID sa boracay tungod sa kini nga pagpasagad, tingali kini COVID, ingon ni Puyat. Maaaalalang binuksan ang Boracay sa lahat ng turista noong Oktubre 1 para mabigyan ng kabuhayan ang mga umaaray sa turismo dahil sa pandemya. Kahinumduman nga ang Boracay gibuksan sa tanan nga mga turista kaniadtong Oktubre 1 aron mahatagan panginabuhian ang mga naapektuhan sa turismo tungod sa pandemic. Giit naman ni Malay Acting Mayor Frolibar Bautista, nangyari ang party sa isa umanong private house at hindi commercial establishment kaya hindi agad na-monitor. Giinsistir sa Malay Acting Mayor nga si Frolibar Bautista nga ang party gihimo sa usa ka gipasanginlang pribadong balay ug dili usa ka komersyal nga establisamento busa wala dayon kini ma-monitor. Ito ay kahit sinabi na ng DOT na events place ang lugar. Giingon pa sa DOT nga ang lugar usa ka lugar nga hinabo. Mayroon kasing organizers na dinala du'n sa isang private house, doon sila nagparty-party sa Halloween kaya di agad nakita. Dunay mga nag-organisar nga gidala sa usa ka pribadong balay, nagpista sila sa Halloween busa wala dayon sila nakita . Sa area na malayo sa beach so di siya masyado makita, ani Bautista. Sa lugar nga layo sa beach busa dili siya kaayo makita, ingon ni Bautista. Kinasuhan na ng Philippine National Police ang dalawa sa mga banyaga sa Halloween party, na nagsuot ng uniporme ng PNP bilang costume, ayon kay Bautista. Gikasuhan na sa Philippine National Police ang duha sa mga langyaw sa Halloween party, nga nagsul-ob og uniporme sa PNP ingon mga bisti, suma pa ni Bautista. Pinaghahanap naman daw nila ang isa sa mga organizer ng party na wala na umano sa isla. Gipangita kuno nila ang usa sa mga nag-organisar sa partido nga wala na sa isla. Pinagmulta naman daw ng LGU ang isa sa mga natunton na organizer, na pinagbayad ng P2,500 multa sa paglabag sa ordinansang nagbabawal sa non-essential mass gathering, at P2,500 sa hindi pagsuot ng face mask. Giingong gipamulta sa LGU ang usa sa mga gisubay nga organisador, nga gipamulta og P2,500 tungod sa paglapas sa ordinansa nga nagdili sa dili hinungdan nga pagpundok, ug P2,500 sa wala pagsul-ob sa maskara sa nawong. Tuloy-tuloy naman ang monitoring ngayon, lalo na sa darating na Kapaskuhan. Nagpadayon ang monitoring karon, labi na sa umaabot nga Pasko. Regarding sa party, bawal talaga 'yung mga non-essential kaya hindi puwede. Bahin sa kapistahan, gidili gyud ang dili hinungdanon busa dili mahimo . Kasi dito sa mga establisimyento, hindi pwede gawin yun kaya ginawa nila sa mga private na bahay, ani Bautista. Tungod kay dinhi sa mga establisemento, dili mahimo nga buhaton kini sa ilang gihimo sa mga pribadong balay, ingon ni Bautista . Hinikayat naman ng Boracay inter-agency rehabilitation management group ang alkalde na parusahan at iparasa ang establisimyento - bagay na sinegunduhan ng DOT. Giawhag sa Boracay inter-agency rehabilitation management group ang mayor nga silotan ug ipasa ang pagtukod - butang nga gikasabutan sa DOT. Ipagpapatuloy pa rin ng Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) ang EDSA busway sa kabila ng mga reklamong ito ang sanhi ng pagsasara ng U-turn sa EDSA, na nagdulot ng matinding traffic. Ang Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) magpadayon sa EDSA busway bisan pa sa kining mga reklamo hinungdan sa pagsira sa U-turn sa EDSA, nga hinungdan sa grabe nga trapiko. Matatandaang sinimulan ang naturang traffic scheme habang limitado ang transportasyon ngayong may coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Kahinumduman nga ang ingon nga pamaagi sa trapiko gisugdan samtang limitado ang transportasyon karon nga adunay usa ka sakit nga coronavirus disease (COVID-19). Ayon sa MMDA, bumilis ang takbo ng mga bus sa loob ng major thoroughfare simula nang ipatupad ang busway scheme. Pinauyon sa MMDA, ang katulin sa mga bus sa sulud sa dagkong agianan nagdali gikan sa pagpatuman sa laraw sa busway. Anila, umaabot na sa 50 kilometro kada oras ang bilis ng takbo ng mga bus na gumagamit ng busway. Ingon nila, ang tulin sa bus nga gigamit ang mga busway hangtod na sa 50 kilometros matag oras. Nasa 20 kilometro naman kada oras ang bilis ng takbo ng mga sasakyang nasa ibang lane ng EDSA. Ang mga salakyanan sa ubang mga linya sa EDSA nagbiyahe sa gikusgon nga 20 kilometros matag oras. Bumagal ang private vehicles, pero ang busway natin bumilis. Ilan ba ang sakay ng bus 30 plus. Naghinayhinay ang mga pribado nga salakyanan, apan nagdagan ang among busway. Pila ang naa sa bus nga 30 plus. Ilan ang sakay ng kotse 1 o 2 sa isang polisiya hindi lahat positive ang effect may magne-negative ang effect. Pila ka mga tawo ang nagsakay sa 1 o 2 nga awto sa usa ka polisa dili tanan nga epekto positibo adunay negatibo nga epekto . Titingnan natin kung sino ang maraming maapektuhan of course na-sakripisyo ng private vehicles, ani MMDA General Manager Jojo Garcia. Atong tan-awon kung kinsa ang daghang maapektuhan syempre gisakripisyo sa mga pribadong sakyanan, ingon ni MMDA General Manager Jojo Garcia . Mas maluwag din anila ang daloy ng trapiko ngayong Nobyembre kumpara noong nakaraang taon na wala pang pandemya. Giingon usab nila nga ang dagan sa trapiko karong Nobyembre labi ka malaya kaysa sa miaging tuig nga walaÕy pandemics . Ayon sa datos ng MMDA, nasa 300,000 ang bilang ng mga pribadong sasakyan sa EDSA na dati'y nasa 400,000. Pinauyon sa datos sa MMDA, ang ihap sa mga pribadong salakyanan sa EDSA 300,000 diin kaniadto 400,000. Nasa 500 na lang ang bilang ng mga bus na bumabaybay sa EDSA kumpara sa nasa 2,000 kada araw noong nakaraang taon. Ang ihap sa mga bus nga nagbiyahe sa EDSA 500 ra kung itandi sa 2,000 matag adlaw sa miaging tuig. Nitong mga nakaraang buwan, nasa anim na U-turn slot na ang naisara ng MMDA para sa EDSA Busway project, kung saan sa center island na ang sakayan ng mga pasahero. Sa miaging mga bulan, gisirad-an sa MMDA ang unom nga U-turn slots alang sa proyekto nga EDSA Busway, nga ang mga pasahero mosakay sa sentro nga isla. Ngayong Huwebes, sinabi ng MMDA na may plano na silang buksan ang mga U-turn slot sa North Avenue at Congressional Avenue, na unang sinara para magbigay-daan sa EDSA busway. Karong Huwebes, giingon sa MMDA nga naglaraw sila nga magbukas sa U-turn slots sa North Avenue ug Congressional Avenue, nga una nga gisirhan aron tugotan ang pagsulud sa EDSA busway. Pero ayon kay Garcia, hindi pa nila ito magagawa sa ngayon, may plano tayong magbalik ng U-turn slots dito sa may North Avenue and Congressional. Apan sigun ni Garcia, wala pa nila kini mahimo, may plano kami nga ibalik ang mga U-turn slot dinhi sa North Avenue ug sa Kongreso . Pero mag-uusap din po muna tayo para riyan para hindi maabala yung flow ng traffic, ani Garcia. Apan mag-istoryahanay usab una kita alang niana aron dili mabalda ang dagan sa trapiko, ingon ni Garcia. Talagang humihingi kami ng pasensiya sa mga private vehicles at napakalayo talaga ng Balintawak. Nangayo gyud kami pasaylo sa mga pribadong salakyanan ug layo gyud ang Balintawak. Pero makikita rito na mas makikinabang po yung commuters natin na mas marami po, dagdag niya. Apan makita dinhi nga ang mga magbiyahe mas daghan ang makabenipisyo, dugang niya. Ayon kay Nebrija, kailangang gawan ng paraan ang busway para sa kapakanan ng mga mas nakakaraming commuter. Pinauyon kay Nebrija, kinahanglan magtrabaho ang busway alang sa kaayohan sa daghang mga magbiyahe . Hindi ito para sa lahat meron ditong makikinabang, merong magsasakripisyo, ani Nebrija. Dili kini alang sa tanan nga adunay mga benepisyaryo dinhi, adunay mga pagsakripisyo, ingon ni Nebrija. Magpapatupad din ng stop-and-go scheme ang MMDA sa EDSA-Balintawak area para matugunan ang trapiko sa lugar. Ipatuman usab sa MMDA ang usa ka stop-and-go scheme sa lugar nga EDSA-Balintawak aron masulbad ang trapiko sa lugar. Hanggang ngayon, hindi pa rin makapaniwala ang topnotcher ng 2020 Physician Licensure Examination na siya ang nakapagkamit ng pinakamataas na marka sa pagsusulit. Hangtod karon, ang topnotcher sa 2020 Physician Licensure Examination dili gihapon makatoo nga nakab-ot niya ang labing kataas nga marka sa eksam. Kuwento ni Dr. Jomel Lapides sa TeleRadyo, dasal lang niyang makapasok sana sa top 10. Si Dr. Si Jomel Lapides sa TeleRadyo, gi-ampo na lang niya nga makasulod siya sa top 10. Pero dahil sa tibay ng loob, tiyaga, at paniniwala umano niya sa Diyos, sobra-sobra daw ang natanggap niyang blessing. Apan tungod sa iyang kaisug, paglahutay, ug pagsalig sa Dios, giingon niya nga nakadawat siya daghang mga panalangin . Si Lord lang po talaga ang naging sandalan tapos po, thankful kasi po may mga people na tumulong so I think blessed lang po ako sa mga people na niniwala sa'yo. Ang Ginoo ra gyud ang nagsandig niini, nagpasalamat ako tungod kay adunay mga tawo nga nakatabang busa sa akong hunahuna gipanalanginan lang ako sa mga tawo nga nagtuo kanimo . Talagang persevere talaga eh, kasi kung hindi talaga materially, financially-blessed, kailangan mo talaga ng tiyaga, ani Lapides. Paglahutay gyud eh, tungod kay kung dili gyud materyal, panalanginan sa panalapi, kinahanglan gyud nimo ang pagkamalahutayon, ingon ni Lapides . Si Lapides ay anak ng isang mananahi at housewife, noong 2011, topnotcher din si Lapides sa Nurses Licensure Examination. Si Lapides anak nga lalaki sa usa ka mananahi ug maybahay, kaniadtong 2011, si Lapides usa usab ka topnotcher sa Nurses Licensure Examination. Dati nanghihiram pa ako ng funds tapos nag-try ako mag-apply sa ibang work para habang naghihintay ng nursing board, nag-work ako as a tutor, kahit papano kumita na, ani Lapides. Nanghulam ako kaniadto og mga pondo ug unya gisulayan nako ang pag-aplay alang sa laing trabaho busa samtang naghulat ako sa nursing board, nagtrabaho ako ingon usa ka magtutudlo, bisan unsaon kumita og salapi, ingon ni Lapides . Plano ni Lapides, na nagtapos sa UP College of Medicine, na ituloy ang karera nya sa ophthalmology. Si Lapides, nga nigradwar sa UP College of Medicine, naglaraw nga magpadayon sa usa ka karera sa optalmolohiya. Lalagdaan sa Biyernes ang isang kasunduan sa pagitan ng gobyerno, pribadong sektor, at isang drug manufacturer para bumili ng milyon-milyong dose ng bakuna laban sa COVID-19, sabi ngayong Huwebes ni vaccine czar Carlito Galvez. Usa ka kasabutan ang pirmahan sa Biyernes tali sa gobyerno, pribadong sektor, ug usa ka taghimo og droga aron makapalit milyon-milyon nga dosis sa bakuna batok sa COVID-19, giingon sa bakuna nga si czar Carlito Galvez kaniadtong Huwebes. This Friday po ay pipirma po tayo ng tripartite agreement kung saaan tayo ay makakabili ng 2 milyong doses ng bakuna sa AstraZeneca, kasama po natin ang pribadong sector na nag-donate po nito, ani Galvez. Karong Biyernes pirmahan namon ang usa ka tripartite agreement diin makapalit kami 2 milyon nga dosis sa bakuna sa AstraZeneca, kauban kami sa pribadong sektor nga naghatag niini, ingon ni Galvez . Ongoing pa rin po ang negotiation natin sa AstraZeneca at ang deadline natin ay this November, dagdag niya. Ang among negosasyon sa AstraZeneca nagpadayon gihapon ug ang among deadline karong Nobyembre, dugang pa niya . Para kay Galvez, malaki ang maiaambag ng private sector para panatilihin ang kalusugan ng mga manggagawa dahil bahagi ng bibilhing bakuna ay ibibigay sa kanilang hanay. Alang kang Galvez, ang pribadong sektor mahimong makatampo daghang aron mapadayon ang kahimsog sa mga trabahante tungod kay bahin sa ilang gipalit nga bakuna ang ihatag sa ilang ranggo. Sa huling bahagi ng 2021 hanggang 2022 inaasahang makukuha ang bakuna para sa mga Pilipino. Sa katapusan sa 2021 hangtod 2022 gilauman nga magamit ang bakuna alang sa mga Pilipino. Kaya may mga nagsasabi na baka posibleng magamit ito sa pamumulitika dahil panahon ng halalan. Busa adunay mga nag-ingon nga mahimong posible kini gamiton sa politika tungod kay panahon na sa piliay. Nilinaw naman ito ni Galvez: ang ating roadmap, sinasabi ko nga po, 3 to 5 years ang vaccine roadmap. Giklaro ni Galvez: ang among roadmap, gipasabut nako, ang roadmap sa bakuna 3 hangtod 5 ka tuig . Pero para kay House Deputy Speaker Rufus Rodriguez, sana naman ay huwag magtagal ang pagpapatupad ng pagbabakuna. Apan alang sa House Deputy Speaker Rufus Rodriguez, gilauman ko nga ang pagpatuman sa mga pagbakuna dili magdugay . Matagal masyado yan, there should be some acceleration kawawa naman tayo, ani Rodriguez. Dugay kaayo kana, kinahanglan adunay pipila nga pagpadali nga kita makalolooy, ingon ni Rodriguez. Sa tala ngayong Huwebes, umabot na sa 424,297 ang kabuuang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa bansa matapos makapagtala ng 1,392 bagong impeksiyon. Kaniadtong Huwebes, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa nasud nga miabot sa 424,297 pagkahuman nagtala sa 1,392 nga bag-ong mga impeksyon. Nasa 28,789 ang active cases dahil sa 387,266 recoveries at 8,242 na pumanaw sa sakit. Adunay 28,789 nga aktibo nga kaso tungod sa 387,266 nga nakarekober ug 8,242 nga namatay. Samantala, aminado ang mga ospital at laboratoryo na hamon para sa kanila ang pagsunod sa presyong itinakda ng DOH sa COVID-19 swab test. Samtang, giangkon sa mga hospital ug laboratoryo nga usa ka hagit alang sa kanila ang pagsunod sa presyo nga gitakda sa DOH sa COVID-19 swab test. Tuloy pa rin ang pagdiriwang ng Pasko, kahit pa man may coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Nagpadayon ang mga pagsaulog sa Pasko, bisan kung adunay sakit nga coronavirus disease (COVID-19). Pero dahil nililimitahan ang paggalaw ng tao para maiwasan ang pagkalat ng virus, payo ng Department of Health na magsimba sa pamamagitan ng online mass. Apan tungod kay gilimitahan niini ang paglihok sa tawo aron mapugngan ang pagkaylap sa virus, tambag sa Department of Health nga moadto sa simbahan pinaagi sa online nga misa. Dapat ding limitahan ang Noche Buena sa pamilya at huwag nang magpapasok ng ibang tao sa loob ng bahay. Ang Noche Buena kinahanglan usab nga limitahan sa pamilya ug dili pasudlon ang ubang mga tawo sa balay. Mahirap kasi makipagsapalaran dahil baka makatiyempo ng asymptomatic o yong walang sintomas pero carrier ng virus, ani Health Secretary Francisco Duque. Tungod kay lisud ang pagkuha sa mga peligro tungod kay ikaw adunay asymptomat o kadtong walaÕy sintomas apan nagdala sa virus, ingon ni Health Secretary Francisco Duque . Kung mamimili, sa online store na lang mag-check out at iwasan na ang pamimili sa masisikip na malls at tiangge. Kung namalit, susihon ra ang online store ug likayi ang pagpamalit sa daghang mall ug tindahan . Kung magkakalayo ngayong Holiday season, mag-video call na lang lalo't nauuso na ang Zoom. Kung wala ka karon nga panahon sa Holiday, paghimo lang usa ka video call labi na kung naa sa uso ang Zoom. Huwag po naman nating sayangin ang pagkakataon na maging tunay na maligaya ang ating Kapaskuhan at pagsalubong sa bagong taon kung mauuwi tayo sa pagdalaw sa ating mahal sa buhay sa ICU o maging severe critical, nagkaroon ng intubation, hay naku parang di ko maubos ubusin na maging ganito ang kalabasan ng ating pagdiriwang, ani Duque. Kon usab nga kita mawad-an sa kahigayunan nga mahimong usa ka tinuod nga kalipay sa atong Holiday season ug sa pag-abi-abi sa bag-ong tuig kon sa katapusan kita adunay sa pagtan-aw sa atong mga minahal sa ICU, o ngadto sa nga mas kritikal nga, adunay intubation, pastilan ingon kon ako dili mohuyang sa pahungaw nga mga resulta sa atong pagsaulog, cash Duque. Iwasan din ang pisikal na pagdalo sa mga indoor religious activities na maraming attendees, kasama ang mga pagkanta at malakas na boses na pagsasalita. Likayi usab ang pagtambong sa pisikal nga kalihokan sa sulud nga relihiyoso nga mga kalihokan nga adunay daghang mga nanambong, lakip ang pagkanta ug kusog nga pagsulti sa tingog. Iwasan din ang malakihang pagtitipon sa mga gusali lalo kung halos walang sirkulasyon ng hangin o bentilasyon. Paglikay usab sa daghang mga pagtapok sa mga bilding labi na kung hapit walaÕy sirkulasyon sa hangin o bentilasyon. Parte na ng tradisyong Pinoy ang pagkakaroon ng mga pagtitipon tuwing Pasko kasama rin dito ang pagluwas sa mga probinsiya at pagdalo sa mga religious gathering, gaya ng simbahang gabi. Kabahin na sa tradisyon nga Pilipino ang pagtigum matag Pasko, lakip ang pag-eksport sa mga probinsya ug pagtambong sa mga relihiyosong katiguman, sama sa mga gabii sa simbahan. Pero ngayong may pandemya pa rin, noon nang ipinayo ng World Health Organization na iwasan muna ang mga family reunion. Apan karon adunay pa usa ka pandemya, unya gitambagan sa World Health Organization nga likayan una ang mga panaghiusa sa pamilya . Naglabas na rin kamakailan ang DOH ng health guidelines kung saan inaabisuhan ng ahensiya ang publiko na limitado ang face-to-face activities kahit Pasko. Gipagawas usab karon sa DOH ang mga panudlo sa kahimsog diin gipahibalo sa ahensya sa publiko nga ang mga kalihokan nga atubangay gikutuban bisan sa Pasko. Kasama niyan, ipinagbabawal ang pagbubukas ng mga videoke na kalimitang pinuputahan ng mga nagki-Christmas party. Duyog niana, gidili ang pagbukas sa videoke nga kanunay gidula sa mga Christmas party . Kailangan din ang pagsunod sa minimum health standards gaya ng pagsuot ng face mask at face shield, at pagsunod sa physical distancing protocols. Nanginahanglan usab kini pagsunod sa minimum nga mga sumbanan sa kahimsog sama sa pagsul-ob sa maskara sa nawong ug taming sa nawong, ug pagsunod sa mga pisikal nga nagpalayo nga mga protokol. Mas hinigpitan ang health protocols sa Davao City, na muling isinailalim sa general community quarantine (GCQ) dahil sa pagtaas ng bilang ng COVID-19 cases sa lungsod. Ang mga protokol sa kahimsog gipahugtan sa Lungsod sa Dabaw, diin gipailalom usab sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad (GCQ) tungod sa nagkadaghan nga kaso sa COVID-19 sa syudad. Nakararanas ng trapiko sa mga lugar sa lungsod kung saan may quarantine control points dahil sa pinaigting na pagbabantay ng mga awtoridad. Nakasinati sa trapiko sa mga lugar sa syudad diin ang mga point control control sa quarantine tungod sa gipakusog nga pagbantay sa mga awtoridad. Mapa-pribado o pampublikong sasakyan, lahat ng motorista'y hinahanapan ng food and medicine pass, na ibinalik ng lokal na pamahalaan. Mapa-pribado o pangpubliko nga transportasyon, ang tanan nga mga motorista nangita alang sa usa ka pass sa pagkaon ug tambal, nga gibalik sa lokal nga gobyerno. Mahigpit ding ipinatutupad ang pagpapasuot ng face mask sa mga taga-Davao City maging sa mga bisita. Ang pagsul-ob sa mga maskara sa nawong hugtanon usab nga gipatuman taliwala sa mga residente sa Siyudad sa Davao ingon man mga bisita. Gusto na lang manatili sa bahay ng residenteng si Anacleta Alconera pero kailangan umano niyang lumabas para maghanap ng trabaho. Si Anacleta Alconera gusto lang nga magpabilin sa balay sa residente apan giingon niya nga kinahanglan siya mogawas aron makapangita trabaho . Ayon kay Alconera, nangangamba siya lalo't lumalala ang COVID-19 cases sa lungsod. Pinauyon kay Alconera nga nabalaka siya nga nagka grabe ang kaso sa COVID-19 sa syudad. Umabot na sa 5,994 ang bilang ng kaso ng COVID-19 sa Davao City, sa bilang na iyon, 3,729 ang gumaling at 227 ang namatay. Ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa Lungsod sa Davao miabot na sa 5,994, sa ihap nga 3,729 ang nakabawi ug 227 ang namatay. Sa inilabas na COVID-19 case bulletin ng Department of Health mula Nobyembre 1, 9 na beses nanguna ang Davao City sa mga lungsod at lalawigan na may pinakamataas na daily cases. Sa COVID-19 case bulletin nga gipagawas sa Department of Health gikan kaniadtong Nobyembre 1, nanguna ang syudad sa Davao sa mga syudad ug lalawigan nga adunay labing kataas nga kaso matag adlaw. Pinakamarami noong Nobyembre 12 na may 214 cases, ayon sa Davao City Health Office, maituturing na second wave ang nangyari sa Davao simula kalagitnaan ng Oktubre dahil sa local transmission. Ang labing kataas nga numero kaniadtong Nobyembre 12 nga adunay 214 nga mga kaso, segun sa Davao City Health Office, mahimong ikonsiderar nga ikaduhang balud sa Davao gikan sa tungatunga sa Oktubre tungod sa lokal nga pagbalhin. Lumabas naman sa pagsusuri ng OCTA Research Group na nagkaroon ng significant improvement ang sitwasyon sa Davao dahil sa agresibong pag-responde. Ang pagtuki sa OCTA Research Group nagbutyag nga ang kahimtang sa Davao labi nga milambo tungod sa agresibo nga tubag. Pero hindi pa kumbinsido ang city health office na bumuti na ang sitwasyon. Apan ang city health office dili pa kombinsido nga ning-ayo ang kahimtang. Hindi ako nag-consider ng change because of the two-day decrease in the number of cases, ani Dr. Ashley Lopez ng Davao City Health Office. Wala nako gikonsiderar ang pagbag-o tungod sa duha ka adlaw nga pagkunhod sa gidaghanon sa mga kaso, ingon ni Dr. Ashley Lopez sa Davao City Health Office . Pero ayon kay Lopez, malaki ang tulong ng pagdating ng Coordinated Operations to Defeat Epidemic (CODE) response team sa Davao City at pagtatag ng One Hospital command center. Apan pinauyon kay Lopez, ang pag-abut sa Coordinated Operations to Defeat Epidemic (CODE) response team sa Syudad sa Davao ug ang pagtukod sa One Hospital command center. Hindi naman kailangang bawasan ang economic activities sa lungsod dahil manageable ang kaso, ayon kay National Task Force Against COVID-19 chief implementer Secretary Carlito Galvez. Dili kinahanglan nga maminusan ang mga kalihokan sa ekonomiya sa syudad tungod kay ang kaso madumala, pinauyon kay National Task Force Against COVID-19 chief implementer Secretary Carlito Galvez. Kasama rin sa mga hakbang kontra COVID-19 sa Davao City ang pagpapatupad ng curfew mula alas-9 ng gabi hanggang alas-4 ng madaling araw, 24-hour liquor ban hanggang katapusan ng taon, pagkakaroon ng QR code na magsisilbing electronic contact tracing form at travel pass, at pagbabawal ng pangangaroling. Naglakip usab uban sa mga lakang sa counter COVID-19 sa Davao City sa pagpatuman sa curfew gikan bahin 9 sa gabii hangtud human 4 sa kaadlawon, usa ka 24-oras nga liquor ban hangtud sa katapusan sa tuig, diha sa atubangan sa QR-code, nga mag-alagad ingon nga usa ka electronic kontaka-pagsubay porma ug pagbiyahe sa mga agianan, ug ang pagdili sa pangangaroling. Inaprubahan na rin ng konseho ang ordinansa na magmumulta at magpaparusa sa mga indibidwal at negosyo na hindi tumutupad sa physical distancing. Gi-aprubahan usab sa konseho ang usa ka ordinansa nga magsilot ug silotan ang mga indibidwal ug negosyo nga dili uyon sa pagpahilayo sa lawas. Pinag-aaralan naman ang posibilidad ng pagpapalawig ng GCQ sa Davao City hanggang Disyembre. Gitun-an ang posibilidad nga lugwayan ang GCQ sa Dakbayan sa Davao hangtod sa Disyembre. Sa launch ng kanyang librong Simpol sa ilalim ng ABS-CBN Books, iponaliwanag ni Chef Tatung ang kanyang narandaman sa pagkaagaw sa kanya ng account na marami na sana ang followers. Sa paglansad sa iyang librong Simpol ilawom sa Mga Libro sa ABS-CBN, gipatin-aw ni Chef Tatung ang iyang gibati bahin sa pagsakmit sa usa ka account nga daghang mga sumusunod . Nakakalungkot nag-1 million followers na sana kami doon tapos na hack ang account, kaya heto nagsisimula kami ulit sa panibagong account namin and buti naman marami na ang nag-follow ulit sa amin kwento ni Chef Tatung. Subo nga 1 milyon nga mga sumusunod kami didto unta human ang account gi-hack, busa dinhi nagsugod kami pag-usab sa among bag-ong account ug maayo na lang daghan ang nagsunod usab kanamo sa istorya ni Chef Tatung . Mas pinasarap at kakaibang twist sa classic Pinoy recipes ang nakapaloob sa Simpol cook book at mayroon din itong QR code sa bawat recipe para ma-access ang video kung paano ihanda ang bawat lutuin. Ang librong magluluto sa Simpol adunay labi ka lami ug talagsaon nga pagtuyok sa klasiko nga mga resipe sa Pinoy ug adunay usab kini QR code sa matag resipe aron ma-access ang video kung giunsa ang pag-andam sa matag pinggan . Sabi ni Chef Tatung, marami na siyang nakasamang personalidad na mahusay magluto pero dalawa ang kanyang nabanggit na mahusay sa kusina. Si Chef Tatung miingon, siya adunay daghang mga personalidad nga maayong magluto apan gihisgutan niya ang duha nga maayo sa kusina . Si Marian Rivera, magaling siya and si Aiai delas Alas sila 'yung ilan lang sa magagaling natin artista na magluto, dagdag ni chef. Marian Rivera, buotan siya ug Aiai delas Alas sila ra ang pila sa among bantog nga artista nga magluto, dugang sa chef . Kuwento rin ni Chef Tatung, qualified ang Simpol cook bok sa 2021 Gourmand Awards na magaganap sa Paris, France sa darating na taon. Giasoy usab ni Chef Tatung nga ang Simpol cook bok nga kwalipikado alang sa 2021 Gourmand Awards nga ipahigayon sa Paris, France sa sunod tuig. First love talaga ni Chef Tatung ang pagluluto kayat asahan natin ang mas marami pang recipes sa mga darating na panahon. Ganahan gyud si Chef Tatung sa pagluto aron mapaabut namon ang daghang mga resipe sa umaabot nga mga panahon . Tatlong supermarket sa Makati ang tuhog na ininspeksyion ng mga taga-Department of Trade and Industry. Tulo nga supermarket sa Makati ang gipili sa Department of Trade and Industry. Pakay ng mga taga-DTI na matingnan kung sumusunod ang mga establisimyento sa price freeze sa pangunahing bilihin at kung pasok sa suggested retail price (SRP) ang mga bilihing pang-Noche Buena. Tumong sa mga myembro sa DTI nga mahibal-an kung ang mga establisemento nakasunod ba sa pag-freeze sa presyo sa mga nag-unang palaliton ug kung ang mga palaliton sa Noche Buena nahilakip sa gisugyot nga presyo sa tingpamaligya (SRP). Batay sa pagsusuri ng ahensiya, pasok naman sa SRP ang mga Noche Buena products at hindi naman nagtaas ang mga pangunahing bilihin. Pinauyon sa pagtuki sa ahensya, ang mga produkto nga Noche Buena giapil sa SRP ug ang mga punoan nga palaliton wala madugangan. Ayon kay Trade Undersecretary Ruth Castelo, multa at kulong ang aabutin ng mga negosyanteng hindi susunod sa price freeze sa pangunahing bilihin. Pinauyon kay Trade Undersecretary Ruth Castelo, ang mga negosyante nga dili sundon ang pag-freeze sa presyo sa mga punoan nga palaliton pamultahon ug mabilanggo. Ipinatupad ito kasunod ng pagdeklara ng state of calamity sa buong Luzon bunsod ng sunod na sunod na pananalasa ng mga bagyo. Gipatuman kini pagkahuman sa pagdeklara usa ka state of calamity sa tibuuk nga Luzon tungod sa sunod-sunod nga bagyo. Posibleng umabot nang 5 hanggang 15 taon ang panahon ng pagkakakulong para sa mga lalabag habang aabot naman sa P5,000 hanggang P1 milyon ang multa, ani Castelo. Posible nga ang termino sa pagkabilanggo sa mga nakasala mahimong 5 hangtod 15 ka tuig samtang ang multa moabot sa P5,000 hangtod P1 milyon, ingon ni Castelo. Bilang gabay sa mga konsumer, nasa website ng DTI at e-Presyo app ang tamang presyo ng basic goods. Ingon usa ka panudlo sa mga konsyumer, ang husto nga presyo sa mga punoan nga butang naa sa website sa DTI ug e-Price app. Na-monitor din ng DTI na may ilang brands na mas mababa pa sa SRP, payo ni Castelo na kung kaya'y magsimula nang mamili ng mga pang-Noche Buena. Gisubay usab sa DTI ang pipila ka mga tatak nga mas ubos pa sa SRP, tambag ni Castelo, busa pagsugod pagpamalit alang sa Noche Buena. Sakaling dumami ang mga tao habang papalapit ang Pasko, obligado ang mga supermarket na panatilihin ang social distancing o isang metrong distansiya sa pagitan ng mga mamimili. Sa hitabo nga modaghan ang populasyon samtang nagkaduol ang Pasko, obligado ang mga supermarket nga ipadayon ang pagpalayo sa sosyal o usa ka metro nga gilay-on sa taliwala sa mga konsyumer. Pinasinayaan ng lokal na pamahalaan ng San Juan City nitong Miyerkoles ang isang bike repair station na libreng magagamit ng publiko. Ang gobyerno lokal sa San Juan City nag-inagurar sa usa ka istasyon sa pag-ayo sa bisikleta nga libre alang sa publiko nga magamit kaniadtong Miyerkules. Matatagpuan ito sa malapit sa City Hall ng siyudad ang pit stop ay may mga ilaw na solar-powered. Kini mahimutang haduol sa City Hall sa lungsod ang pit stop adunay mga suga nga gipadagan sa adlaw. Tampok sa bike repair station ang mga gamit gaya ng pump, adjustable wrench, screwdriver, at iba pa para makapag-vulcanize at makapagkumpuni ng mga bisikleta. Ang estasyon sa pag-ayo sa biseklita adunay kagamitan sama sa mga bomba, mga adjustable wrenches, screwdriver, ug uban pa aron ma-bulkan ug ayohon ang mga bisikleta. Kumpleto po ito ng mga gamit para sa biglaang repair ng mga siklistang masisiraan. Kumpleto kini sa mga gamit alang sa kalit nga pag-ayo sa nadaot nga mga siklista. Bukas po ito hindi lang para sa mga San Juane–o, pati na rin sa lahat ng siklistang nangangailangan ng emergency repair habang nasa San Juan, ani San Juan Mayor Francis Zamora sa kaniyang Facebook page. Bukas kini dili lamang alang sa San Juane–os, apan alang usab sa tanan nga mga siklista nga nanginahanglan sa pag-ayo sa emerhensya samtang naa sa San Juan, giingon ni San Juan Mayor Francis Zamora sa iyang Facebook page . Bahagi ang pit stop ng kasunduan na nilagdaan ng City Hall kasama ang Allianz PNB Life at German Embassy Manila para mas mapalawak ang ating programa sa urban mobility gamit ang bisikleta bilang alternatibong transportasyon sa panahon ng pandemya, ani Zamora. Kabahin sa pit stop sa kasabutan nga gipirmahan sa City Hall kauban ang Allianz PNB Life ug German Embassy Manila aron labi nga mapalapdan ang among urban mobility program gamit ang mga biseklita isip alternatibong transportasyon sa panahon sa pandemya, ingon ni Zamora . Ito'y sa gitna ng pagdami ng mga gumagamit ng bisikleta bilang transportasyon dahil sa limitadong public transport bunsod ng COVID-19 pandemic restrictions. Taliwala kini sa pagdaghan sa mga nagamit og biseklita ingon ang transportasyon tungod sa limitado nga pagdala sa publiko tungod sa COVID-19 pandemikong pagdili. Inilunsad din ng city government ang isang bike-sharing program para sa mga empleyado nito. Ang gobyerno sa syudad naglansad usab usa ka programa nga nagbahinbahin sa biseklita alang sa mga empleyado. Mahigit 100 bisikleta ang inilaan ng City Hall na puwedeng hiramin ng mga empleyado kada linggo. Naghatag ang City Hall labaw pa sa 100 nga bisikleta nga mahimo hulamon sa mga empleyado matag semana. Bukod dito, nagpakabit ang mga LGU ng bollards sa Pinaglabanan Street para sa bike lane. Dugang pa, ang mga LGU nagbutang mga bollard sa Pinaglabanan Street alang sa bike lane. Naging bukas ang dating Pinoy Big Brother: Otso housemate na si Karina Bautista sa pagsubok na kanyang pinagdaanan sa panahon ng pandemya. Kanhing Pinoy Big Brother: Si Otso housemate nga si Karina Bautista bukas sa pagsulay nga iyang naagian sa panahon sa pandemiya . Sa Magandang Buhay nitong Huwebes, kasama ang kanyang love team partner na si Aljon Mendoza, ibinahagi ni Karina na sumailalim siya sa operasyon para tanggalin ang nakitang bukol o cyst sa kanyang dibdib. Sa Magandang Buhay karong Huwebes, kauban ang iyang ka-loveteam nga si Aljon Mendoza, gipaambit ni Karina nga nagpailalom siya sa operasyon aron makuha ang nakit-an nga bukol o cyst sa iyang dughan . This September lang po, naramdaman ko siya nung August tapos tuloy-tuloy lang po ang check up noon hanggang sa day of operation ko noong September 15. Kaniadtong Septyembre ra, gibati nako siya kaniadtong Agosto ug nagpadayon ang pag-check up hangtod sa adlaw sa akong operasyon kaniadtong Septyembre 15. Wala akong masyadong napagsabihan noon, medyo late ko na siya nilabas sa public, ani Karina. Wala kaayo ako masulti kaniadto, gipagawas nako siya medyo naulahi sa publiko, ingon ni Karina . Dagdag pa sa hirap ay ang wala sa kanyang tabi ang mga magulang dahil na rin sa pandemya. Dugang sa kalisud nga ang mga ginikanan wala sa iyang kiliran tungod sa pandemya. Yun 'yung mahirap kasi malayo ang parents ko although very supportive sila na, 'sige ipatanggal na natin kasi baka lumaki pa. Lisud kana kay ang akong ginikanan layo pa bisan suportado kaayo sila, padayon ta kini ug tangtangon kay tingali magdako na . Naging mahirap 'yung journey nung pagtanggap pero nung day of operation, mas okay na ako, ani Karina. Ang pagbiyahe lisud sa pagdawat apan sa adlaw sa operasyon, okay ra ako, ingon ni Karina . Nung day lang na sinabi sa akin na ooperahan ka, parang doon ako mas nahirapan, dagdag ni Karina na nito lamang Abril ay nagdiwang ng kanyang ika-18 kaarawan. Sa adlaw lang nga gisultihan ako nga mag-opera ka, murag naglisud ako didto, dugang pa ni Karina nga kani lang Abril gisaulog niya ang iyang ika-18 nga kaadlawon . Sa kabila nang pinagdaanan, malaki ang pasasalamat ni Karina na benign o hindi cancerous ang tinanggal sa kanyang cyst. Bisan pa sa pag-agi, mapasalamaton kaayo si Karina nga ang maayo o dili kanser gikuha sa iyang cyst . Out-patient po kasi ako noon parang wini-weigh kasi siyempre sa pandemic ang daming patients doon parang mas mabuting safe na lumabas na rin ako at pagdating sa bills. Nag-pasyente ako tungod kay ingon og kaniadto nagtimbang-timbang ako tungod kay syempre ang pandemya sa daghang mga pasyente didto labi nga labi ka luwas nga mogawas ako ug kung bahin sa bayran . So sabi ko mag-local anesthesia sabi naman ni doc, okay kung kaya mo go so pinush po, ani Karina. Mao nga giingon nako nga ang lokal nga anesthesia nga doc miingon, okay kung makaadto ka pinush, ingon ni Karina Pag-amin ni Karina, napagtanto niya ang halaga na alagaan ang sarili, dito ko nalaman talaga yung importance ng pag-aalaga sa sarili. Giangkon ni Karina, naamgohan niya ang kantidad sa pag-atiman sa kaugalingon, dinhi ko gyud nahibal-an ang kaimportante sa pag-atiman sa kaugalingon. So pati ang sarili ko nade-deprive ko sa mga simpleng pagkain, ganyan, so ngayon parang talagang physical health muna rin ako. Busa gihikawan ko usab ang akong kaugalingon sa yano nga mga pagkaon, ingon niana, busa karon gibati ko nga una nga adunay ako pisikal nga kahimsog . And parang doon ko na-realize na puwede ka ngang magtrabaho, maging productive ka nga, pero at the end of the day exhausted ka pa rin, so iba pa rin talaga kapag inaalagaan mo yung health mo, ani Karina. Ug maora'g didto nasabtan nako nga mahimo ka magtrabaho, magmabungahon, apan sa katapusan sa adlaw gikapoy ka pa, busa lahi gyud kung giatiman nimo ang imong kahimsog, ingon ni Karina . And ayun din, yung sa family ko and time sa kanila at kung gaano kaimportante na kamustahin yung mga taong mahalaga sa atin. Ug ingon usab, akong pamilya ug oras kauban sila ug kung unsa kahinungdanon ang pagpangumusta sa mga tawo nga hinungdanon sa amon . Kasi parang noon balewala kasi nakikita naman natin pero ngayon yung simpleng pag-hi ay malaking bagay na, dagdag ni Karina. Tungod kay ingon og dili kini hinungdan kaniadto tungod kay nakita naton kini apan karon ang yano nga hi dako nga butang, dugang ni Karina . Hindi man naghahanap ng bagong pag-ibig, bukas ang aktres na si Mickey Ferriols sakaling may ibibigay sa kanya ang Diyos na bagong mamahalin. Bisan kung wala siya mangita bag-ong gugma, bukas ang aktres nga si Mickey Ferriols kung hatagan siya sa Diyos og bag-ong higugmaon . Sa Magandang Buhay nitong Miyerkoles, iginiit ni Ferriols na importanteng makasundo ng kanyang anak na si Marcus Brent kung sino man ang lalaking darating sa kanyang buhay. Sa Magandang Buhay ning Miyerkules, gipahimug-atan ni Ferriols nga hinungdanon nga magkasinabtanay ang iyang anak nga si Marcus Brent sa bisan unsang lalaki nga moabut sa iyang kinabuhi. Kung mayroon talagang ibibigay si Lord na 'you know what Michelle ito yon, ito ang plano ko sa iyo I'm open to that, ani Ferriols. Kung ihatag gyud sa Ginoo ang 'nahibal-an nimo kung unsa kini si Michelle, kini ang akong plano alang kanimo bukas ako sa kana,' ingon ni Ferriols . Si Marcus Brent ang anak ni Mickey sa dating nobyo na si Archie Alemania. Si Marcus Brent anak sa ex-boyfriend ni Mickey nga si Archie Alemania. Sa programa, muling ibinahagi ni Mickey na ang ama ng kanyang anak ang maituturing niyang greatest heartbreak. Sa programa, gibahin pag-usab ni Mickey nga ang amahan sa iyang anak nga lalaki ang iyang giisip nga labing kadako sa iyang kasingkasing . Dumaan kami sa argue, yung lagi kayong nagbi-bicker, nagtatampuhan pero at some point parang you grew out of it, ani Ferriols. Nag-agi kami sa lantugi, ang kanunay nimong pagkabingkil, nagkaproblema apan sa pila ka higayon ingon ka ninguswag gikan niini, giingon ni Ferriol Ayon kay Mickey, kita sa kanyang anak ang kasiyahan na maayos ang turignan ng kanyang mga magulang. Pinauyon kay Mickey, nakita ko sa iyang anak nga lalaki ang kahimut-an nga maatiman pag-ayo sa iyang mga ginikanan Ang gusto lang nila, ang kailangan lang nila ay yung pagmamahal natin, ani Ferriols. Ang gusto lang nila, ang kinahanglan ra nila mao ang among gugma, ingon ni Ferriols. Matatandaang 2009 nang aminin ni Ferriols ang pagtatapos ng limang taong relasyon nila ni Alemania. Kahinumduman kaniadtong 2009 kung giangkon ni Ferriols ang katapusan sa iyang lima ka tuig nga relasyon sa Alemanya. Nang matanong naman kung ano ang payo ang maari niyang ibigay sa mga nahihirapan na patawarin ang dating karelasyon, sagot ni Ferriols: Ako personally when you don't think about yourself, uunahin mo siyempre yung bata, it should come easy. Sa gipangutana kung unsang tambag ang mahatag niya sa mga adunay kalisud nga mapasaylo ang ilang kaniadto nga relasyon, si Ferriols mitubag: Ako mismo kung wala nimo hunahunaa ang imong kaugalingon, syempre unahon nimo ang bata, kinahanglan kini dali . Isipin mo na lang walang maidudulot na maganda whether sa anak or sa iyo or sa future niyo ang pagiging bitter, ang pagiging unforgiving. Hunahunaa ra nga ang pagkapait, pagkapait, pagkadili mapasayloon dili makahatag bisan unsa nga maayo sa imong anak o kanimo o sa imong kaugmaon . Huling lumabas si Ferriols sa Kapamilya serye na A Soldier's Heart na nagtapos nito lamang Setyembre. Katapusan nga mitungha si Ferriols sa seryeng Kapamilya nga A Soldier's Heart nga natapos kaniadtong Septyembre For good na ang pananatili sa bansa ng mang-aawit na si Geneva Cruz. Alang sa maayong pagpuyo sa mag-aawit nga si Geneva Cruz sa nasud. Ito ay matapos niyang manirahan sa ibang bansa. Kini pagkahuman niya paghusay sa gawas sa nasud . Sa panayam ni Geneva sa Magandang Buhay nitong Miyerkoles, pinaliwanag niya kung bakit hindi kaagad siya nakabalik sa Pilipinas. Sa panayam ni Geneva sa Magandang Buhay kaniadtong Miyerkules, gipatin-aw niya kung ngano nga wala siya dayon nibalik sa Pilipinas. Kasi dapat one year lang ako roon manganganak lang sana ako mayroon na akong baby girl. Tungod kay usa ra unta ako ka tuig didto, manganak lang unta ako og batang babaye. Sa programa, sinagot din ni Geneva kung paano at kailan sila naging magkaibigan ni Paco. Sa programa, gitubag usab ni Geneva kung giunsa ug kanus-a sila nahimong higala ni Paco. Nang matanong naman kung anong payo ang maari niyang ibigay sa mga nahihirapan na patawarin ang dating karelasyon, sagot ni Geneva. Sa gipangutana kung unsang tambag ang mahimo niya nga ihatag sa mga adunay kalisud sa pagpasaylo sa ilang kaniadto nga relasyon, tubag ni Geneva. Kasi nga yun yung mga bagay na I think hindi kailangang malaman ng mga anak nila kailangan I think 'yung mga anak ang maka-realize at makita talaga nila na ah ito pala si daddy o si papa, hindi mo pangungunahan," ani Geneva. Tungod kay kana ang mga butang nga sa akong hunahuna dili kinahanglan mahibal-an sa ilang mga anak nga kinahanglan nako nga maamgohan sa mga bata ug makita gyud nila nga kini si tatay o papa, dili ka manguna, "ingon ni Geneva. Sa ngayon ay masaya sa kanyang bagong buhay pag-ibig si Geneva ayon kay Geneva, long-distance ang relasyon nila ng nobyong si Niko na nakilala niya may higit isang taon na. Malipayon karon si Geneva sa iyang bag-ong kinabuhi sa gugma sumala sa Geneva, siya adunay usa ka malayo nga relasyon sa iyang hinigugma nga si Niko nga iyang nahimamat kapin sa usa ka tuig ang nakalabay. Hindi naman ako looking into meeting somebody kasi nga very careful din ako kasi maliit pa si London eh. Dili ako nagtan-aw sa pagsugat sa us aka tawo tungod kay mabinantayon usab ako tungod kay gamay pa ang London. Timbog ang isang traffic enforcer ng Makati Public Safety Department sa entrapment operation ng ahensya at ng pulis sa Bgy. Bel-Air, Makati City noong Lunes ng gabi. Usa ka traffic enforcer sa Makati Public Safety Department ang nawala sa entrapment operation sa ahensya ug pulis sa Bgy. Bel-Air, Makati City kaniadtong Lunes sa gabii. Kinilala ang enforcer na si Roberto Hojas, 46 anyos sa ulat ng National Capital Region Police Office (NCRPO), nakatanggap ng reklamo ang Public safety department sa umano'y pangingikil ng enforcer sa bahagi ng Buendia Avenue. Si Enforcer Roberto Hojas, 46, giila sa usa ka report sa National Capital Region Police Office (NCRPO), nga nakadawat usa ka reklamo gikan sa Public safety department bahin sa giingon nga pagpangilkil sa nagpatuman sa seksyon sa Buendia Avenue. Nagpanggap ang isang pulis bilang motorista sa lugar kung saan pinatigil siya ng suspek sa kanto ng Malugay Street dahil sa pagliko roon bago mag-alas-7 ng gabi. Usa ka pulis nagpakaaron-ingnon nga usa ka motorista sa lugar diin gipahunong siya sa suspek sa eskina sa Malugay Street tungod sa pagtuyok sa wala pa alas-7 sa gabii. Ayon sa pulisya, sinabihan ng enforcer ang driver na di mo ba alam 500 yan sabay nagturo sa no right turn sign sa kalye. Pinauyon sa pulisya, gisultihan sa tigpatuman ang drayber nga wala nimo hibal-an nga 500 dungan nga nagtudlo sa no right turn sign sa dalan. Humingi umano ang enforcer ng P500 para hindi niya isyuhan ng tiket na babayaran ng P1,000 at kumpiskahin ang lisensya ng driver. Giingong nangayo ang tigpatuman og P500 aron dili siya moisyu og tiket nga magbayad P1,000 ug kumpiskahon ang lisensya sa pagmaneho. Nagbigay naman sa kaniya ang undercover police ng P500 marked money, nabawi ang pera sa enforcer nang arestuhin siya pagkatapos ng transaksyon, kasong robbery extortion ang kinahaharap ng enforcer. Gihatagan siya sa nagtago nga pulisya og P500 nga marka nga salapi, nakuha sa mga nagpatuman ang salapi sa pagkaaresto kaniya pagkahuman sa transaksyon, ang nagpatuman nag-atubang sa pagpangilkil. Hindi maaaring bilhin ang Chinese traditional medicine na LianHua QingWen nang walang reseta mula sa doktor, paalala ng Food and Drug Administration nitong Huwebes. Ang tradisyunal nga tambal sa China nga LianHua QingWen dili mapalit nga walaÕy reseta sa doktor, nagpahimangno ang Food and Drug Administration kaniadtong Huwebes. Inaprubahan ito noong Agosto para sa paggamot ng mild symptoms ng COVID-19, ayon kay FDA administrator Usec. Eric Domingo. Gi-aprubahan kini kaniadtong Agosto alang sa pagtambal sa mga hinay nga simtomas sa COVID-19, sumala sa tagdumala sa FDA nga si Usec. Eric Domingo. Pag pong nahihirapan nang huminga, kailangan di na sa bahay yan, kailangan pumunta nang ospital, aniya. Kung adunay ka kalisud sa pagginhawa, kinahanglan nga wala ka sa balay, kinahanglan ka moadto sa ospital, ingon niya. Di po ito basta basta mabibili marami po di natin alam fake, counterfeit dapat naiintindihan ang label niya, nasa English. Dili kini kutob sa mapalit, daghan sa aton ang wala mahibal-an nga peke, peke kinahanglan nga masabtan ang iyang marka, sa English. Hindi ito maaaring inumin ng mga hypertensive at mga pasyenteng gumagamit ng monoamine oxidase inhibitors (MAOIs), dagdag niya. Dili kini kinahanglan kuhaon sa mga hypertensive ug pasyente nga naggamit monoamine oxidase inhibitors (MAOI), dugang pa niya. Nasamsam ang P300,000 halaga ng droga mula sa 4 na suspek sa magkakahiwalay na operasyon sa Caloocan City. P300,000 nga kantidad sa drugas ang nasakmit gikan sa 4 ka mga suspetsado sa managlahing operasyon sa Caloocan City. Arestado ang isang lalaking nasa drugs watchlist ng pulisya matapos makuhanan ng P170,00 halaga ng shabu. Nasikop ang usa ka lalaki sa drug watchlist sa pulisya human nakuhaan og P170,00 nga kantidad sa shabu. Isang 23-anyos na babae naman ang nahulihan ng mahigit 1,000 gramo ng marijuana na may halagang P128,000 habang alawang lalaki ang nakuhanan ng P18,000 halaga ng shabu. Usa ka 23-anyos nga babaye ang nakuhaan og kapin sa 1,000 ka gramo nga marijuana nga nagkantidad og P128,000 samtang duha ka lalaki ang nasakmitan og P18,000 nga kantidad sa shabu. Nahaharap ang mga suspek sa kasong paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Ang mga suspetsado nag-atubang sa kasong paglapas sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Sugatan ang dating alkalde ng bayan ng Pagbilao sa Quezon matapos pagbabarilin nitong Miyerkoles ng hapon. Ang kanhi mayor sa lungsod sa Pagbilao sa Quezon naangol human gipusil kaniadtong Miyerkules sa hapon. Nakaupo si Romeo Portes sa harap ng kaniyang gusali sa Barangay Bucal nang paputukan ng isang angkas ng motorsiklo bandang alas 5 ng hapon. Si Romeo Portes naglingkod sa atubang sa iyang edipisyo sa Barangay Bucal sa dihang nagpusil ang usa ka nagsakay sa motorsiklo mga alas 5 sa hapon. Ang 73 anyos ay nagsilbi bilang alkalde ng Pagbilao mula 1998 hanggang 2006 at 2011 hanggang 2013. Ang 73-anyos nag-alagad isip mayor sa Pagbilao gikan 1998 hangtod 2006 ug 2011 hangtod 2013. Siya ang ama ni incumbent mayor Sherrie Ann Portes-Palicpic at asawa ni dating alkalde Venus Portes, patuloy ang imbestigasyon ng pulisya. Siya ang amahan sa incumbent mayor nga si Sherrie Ann Portes-Palicpic ug asawa sa kanhi mayor nga si Venus Portes, nagpadayon ang imbestigasyon sa pulisya. Walang natira sa magkakatabing bahay sa Camia Street, Barangay Zapote Uno, Bacoor City, Cavite matapos tamaan ng sunog Miyerkoles ng gabi. WalaÕy nahabilin sa tupad nga pultahan sa Camia Street, Barangay Zapote Uno, Bacoor City, Cavite human ang sunog miigo kaniadtong Miyerkules sa gabii. Nagsimula ang sunog bandang alas-6:30 ng gabi at tuluyang naapula pasado alas-8. Ang sunog nagsugod mga alas 6:30 sa gabii ug napalong alas 8 sa gabii. Sabi ng Bureau of Fire Protection, nasa P80,000 ang halagang natupok nanlumo ang halos 40 pamilya na naiwang walang matitirhan. Pinauyon sa Bureau of Fire Protection, ang kantidad nga P80,000 nga naugdaw nag-ut-ot sa hapit 40 nga mga pamilya nga walaÕy balay. Sabi ng 56 anyos na si Edna Saes, malakas na ang sunog nang madatnan nila kaya wala na silang naisalbang gamit sa bahay. Ang 56-anyos nga si Edna Saes nagsulti nga kusog ang sunog sa ilang pag-abut busa wala sila makatipig bisan unsa sa balay. Kasama niya ang asawa, mga anak at apo sa covered court ng barangay kung saan muna sila sisilong. Kauban niya ang iyang asawa, mga anak ug mga apo sa sakop nga korte sa barangay diin sila modangop una. Blangko na po yung utak ko nalulungkot, kasi paano kami magsisimulang lahat, wala po kami, totally talaga black out kami, ani Saes. Ang akong utok blangko ug masulub-on, tungod kay unsaon man naton tanan pagsugod, wala kita didto, hingpit nga nag-itom kita, ingon ni Saes. Tanging damit na lang din na suot-suot ang naiwan kay Jonalyn Nasam, kaya pare-pareho sila nananawagan ng tulong. Si Jonalyn Nasam na lang ang nahabilin nga gisul-ob niya nga sinina, busa pareho silang nangayo og tabang. Ipapaayos pa rin namin tong bahay kahit barong-barong na lang po siyempre kailangan namin ng unang-una pananamit namin kasi wala kaming naisalba, saka gamit namin pagluluto. Aayohon ra gihapon namo kining balay bisan kung payag ra, syempre kinahanglan una ang among sanina kay walaÕy tinipig, unya gigamit ang pagluto. Natural po yung pinansyal, kasi wala naman kaming pagkukunan walang trabaho ang iba, ani Nasam. Ang mga panalapi natural, tungod kay wala kami gigikanan, ang uban walay trabaho, ingon ni Nasam. Ayon kay Kagawad Argie Gaspi, isang gasera na naiwang nakabukas ang tinuturing mitsa ng sunog iniimbestigahan pa ito ng BFP. Pinauyon kay Councilor Argie Gaspi, ang usa ka gasolinahan nga nahabilin nga abli giisip nga sunog ug padayon pa nga giimbestigahan sa BFP. Naghahanda pa ang lokal na pamahalaan ng kanilang iaabot na tulong sa mga nasunugan. Nagpadayon pa ang pagpangandam sa kagamhanang lokal sa paghatag og ayuda sa mga nasunugan. Umaaray ang mga motorista sa matinding traffic bunsod ng pagsasara ng mga U-turn slot sa EDSA, pero ayon sa Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) ay asahang mas lalala pa ito habang papalapit ang Pasko. Nag-atubang ang mga motorista og grabe nga trapiko tungod sa pagsira sa U-turn slots sa EDSA, apan sigun sa Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) gilauman nga magkagrabe samtang nagsingabot ang Pasko. Ang taxi driver na si Cielito Anave, kahit alas 6 ng umaga hanggang alas 10 ng gabi pumasada kada araw ay P200 lang ang kinikita. Ang drayber sa taksi nga si Cielito Anave, bisan gikan sa alas-6 sa buntag hangtod alas-10 sa gabii matag adlaw, makakwarta lang og P200. Bukod sa nauubos sa boundary fee at gas ang kanyang kita, kumonti raw ang kanyang mga pasahero dahil sa unti-unting pagsasara ng mga U-turn slot sa EDSA. Gawas sa pag-ut-ut sa iyang bayad sa utlanan ug gas, giingon nga mikunhod ang iyang mga pasahero tungod sa anam-anam nga pagsira sa U-turn slots sa EDSA. Sobrang traffic po antagal makaikot tapos walang pasahero dahil umiiwas sila sa traffic, aniya minsan pa daw, nangungutang siya para lang makabayad ng boundary. Ang kadaghan sa trapiko mohinay ug walaÕy pasahero tungod kay naglikay sila sa trapiko, ingon niya nga usab, nangutang siya aron mabayran ra ang utlanan. Minsan wala, abono pa minsan nga nanghihiram pa ako para makaabono ng boundary, noong Lunes, dalawa pang U-turn slot ang isinara ng MMDA. Usahay dili, abono usahay manghulam pa ako aron maabunohan ang utlanan, kaniadtong Lunes, gisirhan sa MMDA ang duha pa nga mga U-turn slot. Parusa anlayo ng iniikot hingal na hingal na ako, lalo kung mabigat ang dala ko, ayon kay Emmanuela Julaton, na napipilitang mag-park sa mas malayong lugar kaysa umikot pa sa U-turn slot. Ang silot halayo gikan sa pagkaginhawa, labi na kung nagdala ako usa ka mabug-at nga karga, sumala ni Emmanuela Julaton, kinsa napugos sa pagparking sa layo pa kaysa moliko sa U-turn slot. Aminado si MMDA traffic chief Bong Nebrija na napabilis man ang takbo ng bus sa EDSA carousel, nagdulot naman ng pagbagal sa biyahe ng mga private vehicle ang mga U-turn slot closure. Giangkon sa hepe sa trapiko sa MMDA nga si Bong Nebrija nga bisan kung ang katulin sa bus sa EDSA carousel nagdagan, ang pagsira sa slot sa U-turn nakapahinay sa pagbiyahe sa mga pribadong sakyanan. Ayon kay Nebrija, nasa 280,000 o 70 percent ng normal na volume ng mga sasakyan ang bumibiyahe sa EDSA ngayon kahit nasa ilalim pa ng general community quarantine at walang ipinapatupad na number coding scheme sa Metro Manila. Pinauyon kay Nebrija, mga 280,000 o 70 porsyento nga normal nga kadamuon sa mga salakyanan ang nagbiyahe karon sa EDSA bisan kung naa pa kini sa ilawom sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad ug walaÕy ipatuman nga coding scheme sa Metro Manila. Babala niya, mas titindi pa ang traffic lalo't holiday season na Christmas rush, wala pang Christmas sales. Nipasidaan siya nga mas modaghan pa gyud ang trapiko labi na panahon sa Pasko, wala pay pagpamaligya sa Pasko. Di bababa sa 12 kongresista ang dawit umano sa katiwalian sa mga proyekto ng Department of Public Works and Highways, ayon sa Presidential Anti-Corruption Commission. Dili mokubos sa 12 ka mga kongresista ang naapil sa kurapsyon sa mga proyekto sa Department of Public Works and Highways, pinauyon sa Presidential Anti-Corruption Commission. Sang-ayon naman ang ilang kongresista na ang Office of the Ombudsman ang mag-imbestiga sa mga miyembro ng Kamara. Ang pipila ka mga kongresista uyon nga ang Office of the Ombudsman kinahanglan nga mag-imbestiga sa mga myembro sa Kamara. Atraksiyon ngayon sa iba-ibang lugar ang mga Christmas decor na nagbibigay ng kaunting kasiyahan sa gitna ng pandemya. Ang mga dekorasyon sa Pasko usa ka atraksyon karon sa lainlaing mga lugar nga naghatag gamay nga kalipayan taliwala sa sakit nga pandemi. Sa Bacolod, daan-daang belen ang naka-display sa isang bahay, bida naman ang frontliners sa pagkinang ng mga palamuti sa Pampanga. Sa Bacolod, gatusan nga mga belen ang gipakita sa usa ka balay, samtang ang mga frontliner mao ang mga bituon sa naggilakgilak nga mga dekorasyon sa Pampanga. Dinarayo na ang tiangge sa Taytay, Rizal ng mga naghahanap ng murang damit at ibang bilihin ngayong Pasko. Ang mga nagapangita baratohon nga mga bisti ug uban pa nga mga kabtangan nagbisita na sa mga tiangge sa Taytay, Rizal karong Pasko. Pero dahil nasa gitna ng pandemya ay sari-saring health protocols ang ipinatutupad para ligtas ang mga mamimili. Apan tungod kay naa kini sa tungatunga sa pandemya, lainlaing mga pamaagi sa kahimsog ang gipatuman aron mapanalipdan ang mga konsyumer. Nagdodoble, triple, hanggang apat na beses pa ang haba ng biyahe dahil sa tumitinding traffic ngayon sa bahagi ng EDSA, na isinisisi ng ilang motorista sa umano'y palpak na patakaran ng Metropolitan Manila Development Authority (MMDA). Ang biyahe nagdoble, nagtulo, ug bisan upat ka beses nga mas taas tungod sa nagkadaghan nga trapiko karon sa lugar sa EDSA, nga gibasol sa pipila ka mga motorista sa giingon nga sayup nga polisiya sa Metropolitan Manila Development Authority (MMDA). Sinubukan ng ABS-CBN News na bagtasin ang northbound lane ng EDSA mula Quezon avenue papuntang Balintawak Market. Gisulayan sa ABS-CBN News ang pagtabok sa northbound lane sa EDSA gikan sa Quezon avenue hangtod sa Balintawak Market. Habang papalapit ng LRT Roosevelt station ay nagsimula na ang pagbagal, hindi lumalagpas ng 10 kilometers per hour ang takbo ng mga sasakyan. Samtang nagkaduol ang istasyon sa LRT Roosevelt pagsugod sa paghinay, ang mga sakyanan nagbiyahe nga dili molapas sa 10 kilometros matag oras. Lumipas ang 20 minuto, pero wala pang 3 kilometro ang naibiyahe, habang papalapit sa Balintawak station, lalo pang sumasadsad sa 5, 1, hanggang 0 kph ang takbo. 20 minutos ang nakalabay, apan wala pa sa 3 kilometros ang nabiyahe, sa among pag-abut sa estasyon sa Balintawak, ningdagan pa kini sa 5, 1, hangtod sa 0 kph. Bahagya namang bumibilis kapag lumiliko na ang ilang sasakyan papuntang North Luzon Expressway hanggang U-turn sa Balintawak. Medyo kusog ang tulin niini kung ang pipila ka mga sakyanan moliko sa North Luzon Expressway hangtod sa U-turn sa Balintawak. Sa huli, inabot ng 40 minuto ang biyahe papuntang Balintawak Market, mabilis naman ang southbound lane pero kung dati ay 10 minuto lang papunta sa malalaking malls dahil may U-turn slot sa North EDSA, ngayon ay aabutin na ito ng 15 hanggang 20 minuto dahil sa Quezon Avenue pa puwedeng mag U-turn. Sa ulahi, miabut og 40 minuto aron magmaneho sa Balintawak Market, dali ang southbound lane apan kung kaniadto 10 minuto ra sa mga dagkong mall tungod kay adunay U-turn slot sa North EDSA, karon molungtad 15 hangtod 20 minuto tungod kay sa Quezon Avenue mahimo ka pa nga mag-U-turn. Ganito ang araw-araw na problema ng mga motorista, pero kung apektado ang mga pribadong sasakyan, mas apektado ang mga pumapasada. Kini ang adlaw-adlaw nga problema sa mga motorista, apan kung maapektuhan ang mga pribadong sakyanan, labi nga apektado ang mga magbiyahe. Ang mga may rutang Project 8 papuntang Quiapo, dati wala pang 300 metro ang U-turn slot pero ngayon, 2 kilometro na ito dahil kailangan pang pumunta ng Balintawak para makatawid sa kabila. Ang mga adunay ruta nga Route 8 padulong Quiapo, kaniadto ang U-turn slot wala pa sa 300 metro apan karon, 2 kilometros na kini tungod kay kinahanglan pa nga motabok ang Balintawak sa pikas. Kaya ang gastos sa krudo mula P150 ay naging P200, dagdag kabawasan pa ito sa kita lalo't hindi rin ngayon puwedeng punuin ang mga jeep. Mao nga ang gasto sa krudo gikan sa P150 nahimoÕg P200, labi nga gipamubu ang kita labi na karon nga dili na mapuno ang mga dyip. Si Leandro Neo, tsuper, P250 na lang ang naiuuwi sa 3 anak at ina, kala namin makakabawi pero ganito pa, pahirap, puro krudo, talo sa oras, aniya. Si Leandro Neo, drayber, nagdala ra og P250 sa iyang 3 mga anak ug inahan, gihunahuna namon nga makabawi kami apan ingon gihapon niini, torture, puro krudo, pagkawala sa oras, ingon niya. Ang call center agent na si Lance Bautista, nagdadalawang sakay o di kaya ay napipilitang mag-taxi dahil sa ginawa ng MMDA. Ang call center agent nga si Lance Bautista, duha ka mga pasahero o napugos pagsakay sa taxi tungod sa gibuhat sa MMDA. Tanong ng grupong Pasang Masda, bakit ni hindi kinonsulta ang transport sector bago isinara ang mga U-turn slots. Ang grupo sa Pasang Masda nangutana kung ngano nga wala pa gikonsulta ang sektor sa transportasyon sa wala pa sirhan ang mga U-turn slot. Saan kami lulugar apektado yung mga jeep na tumatawid ng EDSA sana naman konsultahin kami, ani Obet Martin ng Pasang Masda. Kung asa man kita, ang mga dyip nga nakalabang sa EDSA naapektuhan, palihug konsulta kami, ingon ni Obet Martin sa Pasang Masda. Ayon pa sa Pasang Masda, imbes tulungan ang mga driver na 7 buwang natengga dahil sa community quarantine ay lalo pang dinadagdagan ang kanilang kalbaryo. Pinauyon kay Pasang Masda, imbes nga tabangan ang mga drayber nga naipit sa 7 ka bulan tungod sa quarantine sa komunidad, labi pang nadugangan ang ilang kalbaryo. Inaasahan ng National Task Force Against COVID-19 na sa kalagitnaan ng susunod na taon hanggang unang bahagi ng 2022 ay makakakuha ng bakuna ang Pilipinas, depende sa tatakbuhin ng clinical trials ng ilang potential vaccine candidates. Gilauman sa National Task Force Against COVID-19 nga sa tungatunga sa sunod nga tuig hangtod sa sayong bahin sa 2022 makuha ang bakuna sa Pilipinas, depende sa mga klinikal nga pagsulay sa pipila ka mga potensyal nga kandidato sa bakuna. Sabi ni vaccine czar Carlito Galvez, target nila mabakunahan ang humigit kumulang 60 milyong mga Pilipino na mahalaga para maabot ang herd immunity. Giasoy ni Vaccine czar Carlito Galvez nga target nila nga mabakunahan ang kapin sa 60 milyon nga mga Pilipino nga hinungdanon aron makuha ang kalig-on sa panon. Paliwanag ni Galvez, magkaroon man ng sapat na suplay na bakuna para sa target na bilang ito, hindi rin agad ito maibibigay nang sabay-sabay. Gipasabut ni Galvez nga bisan kung adunay igong suplay sa mga bakuna alang sa kini nga target nga numero, dili kini ihatag dayon. Iyong sa vaccination po natin, more or less 60 to 70 million, we will do this in three to five years period. Sa among pagbakuna, labi o kulang sa 60 hangtod 70 milyon, buhaton namon kini sa tulo hangtod lima ka tuig nga panahon. Kasi po ang kaya nating ma-vaccinate is more or less 20 to 30 million a year, at the same time, tinitingnan po natin talaga rin na safe at saka effective na vaccine, kasi lahat po ng vaccine ngayon ay ongoing pa rin po ang trial. Tungod kay ang mahimo naton mabakunahan labi pa o kulang sa 20 hangtod 30 milyon sa usa ka tuig, ug sa parehas nga oras, nangita gyud kami usa ka luwas ug epektibo nga bakuna, tungod kay ang tanan nga mga bakuna karon nagpadayon pa sa pagsulay. Sa ngayon, natukoy na aniya ng gobyerno ang nasa 35 million na mga Pilipino na prayoridad na mabigyan ng bakuna. Sa pagkakaron, ingon niya, naila sa gobyerno ang 35 milyon nga mga Pilipino nga gihatagan prayoridad nga mabakunahan. Base sa ibinigay na rekomendasyon ng Department of Health at sa utos ni Pangulong Rodrigo Duterte, uunahin ang National Capital Region, Calabarzon, Central Luzon, Cebu, Davao at Cagayan de Oro na kinakitaan ng mataas na kaso ng COVID-19. Pinauyon sa rekomendasyon nga gihatag sa Department of Health ug ang mando ni Presidente Rodrigo Duterte, ang National Capital Region, Calabarzon, Central Luzon, Cebu, Davao ug Cagayan de Oro hatagan ang labing kataas nga kaso sa COVID-19. Uunahin din ang healthcare workers, pati na mga pulis, sundalo, at mga maituturing na frontliners. Ang mga trabahante sa kahimsog, ingon man pulis, sundalo, ug mga frontliner hatagan usab prayoridad. Kumpiyansa naman si Galvez na may sapat na panahon pa ang gobyerno para makakuha ng cold storage facilities tiniyak niyang may mapagkukuhanan ng pondo para rito. Sa pihak nga bahin, masaligon si Galvez nga ang gobyerno adunay pa igo nga oras aron makakuha mga cold storage nga pasilidad, gipaniguro niya nga adunay gigikanan nga pondo alang niini. Pinabulaanan ni Marikina congressman Bayani Fernando na sa kaniya ang reclamation project na sanhi umano ng pag-apaw ng Marikina River. Ang kongresista sa Marikina nga si Bayani Fernando nanghimakak nga siya adunay reclaim project nga kuno gipahinabo sa pag-awas sa Marikina River. Inilatag naman ng Department of Public Works and Highways ang mga proyekto para maiwasan ang pagbaha. Ang Department of Public Works and Highways naglatag mga proyekto aron malikayan ang pagbaha. Tulad ng maraming residente sa Barangay San Pedro sa bayan ng San Simon, Pampanga, pangingisda ang hanapbuhay ni Reden Macapagal. Sama sa daghang mga residente sa Barangay San Pedro sa lungsod sa San Simon, Pampanga, ang trabaho ni Reden Macapagal mao ang pagpangisda. Pero naapektuhan ng matinding pagbahang dala ng bagyong Ulysses ang huli ng isda. Apan nakaapekto sa mga isda ang grabeng pagbaha nga gipahinabo sa bagyong Ulysses. Masaklap sa min buhat noong dumating yong bagyong Ulysses, wala na, lahat ng pangingisda namin nasira, ani Macapagal. Tinuud nga naguol kini sukad sa pag-abut sa bagyong Ulysses, nawala na, nadaot ang tanan namong pangisda, ingon ni Macapagal. Hanggang ngayon ay nasa evacuation center ang pamilya ni Macapagal dahil wala pa rin silang uuwian matapos anurin ng baha ang kanilang bahay. Hangtod karon, ang pamilya ni Macapagal naa sa evacuation center tungod kay wala pa usab sila kapuy-an human malunop sa baha ang ilang balay. Walang-wala kami, paano namin maumpisahan ulit bahay namin kung pambili ng bigas, wala ani Macapagal. Wala kami, unsaon man namo pagsugod pag-usab ang among balay kung mamalit kami og bugas, walaÕy gisulti si Macapagal. Ayon kay Jerry Quiambot, chairperson ng Barangay San Pedro, nagmistulang ilog ang kanilang lugar dahil sa pag-apaw ng Pampanga River. Pinauyon kay Jerry Quiambot, chairman sa Barangay San Pedro, ang ilang lugar nga ingon usa ka sapa tungod sa pag-awas sa Pampanga River. Nag-ano kami ng halos 10,000 na sand bags, mga buhangin pinaghandaan namin para pag nag-overflow man yong ilog, hindi lilipat sa kabila, ani Quiambot. Nag-impake kami hapit 10,000 nga mga bag nga buhangin, balas nga among giandam aron bisan kung moawas ang sapa, dili kini mobalhin sa pikas nga bahin, ingon ni Quiambot. Wala kaming nagawa, bumigay, di namin in-expect ganoon kalaki iyong tubig na dadaloy dito sa Pampanga River, aniya. Wala kami gibuhat, mag-give up, wala namon damha nga daghang tubig ang moagos dinhi sa Pampanga River, ingon niya. Nasa San Pedro National High School pa rin ang pamilya ni Macapagal, kasama ang iba pang lumikas na residente. Ang pamilya ni Macapagal, kauban ang ubang namalhin nga mga residente, naa pa usab sa San Pedro National High School. Nagdala sa kanila ang ABS-CBN ng 1,000 relief packs na naglalaman ng bigas, de-lata, inuming tubig at face masks. Nagdala kanila ang ABS-CBN og 1,000 nga relief packs nga adunay sulud nga bugas, de lata, inuming tubig ug maskara sa nawong. Nagpapasalamat naman si San Simon Acting Mayor Leonora Wong sa mga nagpaabot ng tulong, wala na kami halos pamigay, dumating ang ABS-CBN, hulog ng langit, anang alkalde. Si San Simon Acting Mayor Leonora Wong nagpasalamat sa mga nagpatabang, hapit wala kami mahatag, miabut ang ABS-CBN, nahulog gikan sa langit, ingon sa mayor. Plano ng Metropolitan Manila Development Authority na maglagay sa EDSA ng bike lane, tutol naman dito ang isang alkalde dahil hindi umano ligtas na magkaroon ng bike lane sa mga pangunahing kalsada. Plano sa Metropolitan Manila Development Authority nga magbutang us aka bike lane sa EDSA, apan supak ang usa ka mayor tungod kay dili luwas nga adunay bike lane sa mga punoan nga kadalanan. Itinanghal na Miss Earth 2020 ang pambato ng Amerika na si Lindsey Coffey habang nagwagi naman si Miss Philippines Roxanne Baeyens bilang Miss Earth Water. Ang mananaog sa pambato sa Amerika nga si Lindsey Coffey ginganlan nga Miss Earth 2020 samtang ang Miss Philippines nga si Roxanne Baeyens nagdaog sa Miss Earth Water. Pinaalahanan ng Philippine National Police Highway Patrol Group ang mga bangko tungkol sa mga dumarami umanong high-end vehicles at mga sport utility vehicles (SUV) mula sa mga bank loan na nasasangkot sa pasalo scheme. Gipasidan-an sa Philippine National Police Highway Patrol Group ang mga bangko bahin sa giingon nga pagdugang sa mga high-end nga mga sakyanan ug mga sport utility vehicle (SUVs) gikan sa mga pautang sa bangko nga naapil sa pasalo scheme. Sa pasalo scheme, nag-a-apply ng car loan ang mga carnapper at ibebenta ang sasakyan sa mas murang halaga sa mga biktima, ayon kay PNP-HPG chief Alexander Tagum. Sa idalom sang pamaagi sang pasalo, ang mga carnappers nag-aplay para sa isa ka pautang sa awto kag ibaligya ang salakyanan sa mas barato nga presyo sa mga biktima suno kay PNP-HPG chief Alexander Tagum. Hindi binabayaran ang natitirang balanse ng sasakyan kaya ang mga may-ari pa rin ang hinahabol ng mga bangko. Ang nahabilin nga balanse sa salakyanan wala gibayad busa ang mga tag-iya gigukod pa sa mga bangko. Normally ito po yung mga zero downpayment na promo ng ating mga retailer sa Pilipinas malalaman na lang po namin na 'yung hinahabol po namin ay wala sa record wala po siyang record na existing ang tao, ani Tagum. Kasagaran kini ang zero nga promosyon nga downpayment sa among mga tagbaligya sa Pilipinas, mahibal-an ra naton nga ang atong gigukod wala sa rekord, wala siyay rekord nga adunay tawo, ingon ni Tagum. Matutukoy na lang umano na peke ang nag-apply ng loan sa bangko at peke ang plaka at conduction sticker na ginamit. Mahibal-an ra nga ang tawo nga nag-aplay alang sa usa ka pautang sa bangko peke ug ang plaka ug conduction sticker nga gigamit peke. Obviously po, fictitious yung pangalan ipinagtataka po namin dito, papaano po ito nakakalusot sa background check before ka makapag-apply obviously mangyayari lamang yan kung meron po silang kasabwat sa loob, dagdag niya. Maathag nga ang ngalan nga aton ginabalak-an dinhi dili tinuud, unsaon kini pag-agi sa background check sa wala ka pa mag-apply nga klaro nga mahinabo ra kini kung adunay sila kauban sa sulud, dugang niya. Nilinaw ni Tagum na hindi pa nila direktang masasabing may mga bank employee na kasabwat sa modus. Giklaro ni Tagum nga wala pa nila direkta nga gipahayag nga adunay mga kawani sa bangko nga komplikado sa modus operandi. Pero hindi nila ito maisasantabi sa dami ng report at nakikita nilang pattern sa pasalo scheme. Apan dili nila kini mahimong ibaliwala sa kadaghan sa mga ulat ug nakita nila ang mga sundanan sa pamaagi sa pasalo. Nahuli ng PNP HPG ang isang lider ng Villanueva carnapping group na sangkot sa modus. Gidakup sa PNP HPG ang usa ka Villanueva carnapping group leader nga naapil sa modus operandi. Pinangalanan na ang mga pelikulang kalahok sa 2020 Metro Manila Film Festival, na aarangkada pa rin sa gitna ng pandemya. Ang mga pelikula nga nagpartisipar sa 2020 Metro Manila Film Festival ginganlan na, nga anha pa sa tunga-tunga sa pandemya. Inakusahan ng grupong Bayan Muna ang Meralco na bumili ng mas mahal na kuryente sa isang supplier at ipinasa ito sa mga consumer. Giakusahan sa grupong Bayan Muna ang Meralco nga namalit labi ka mahal nga elektrisidad gikan sa usa ka tagasuplay ug gipasa kini sa mga konsumidor. Sa pag-aaral ng Bayan Muna ngayong 2020, sinasabing bumili ang Meralco sa plantang Quezon Power sa halagang P6.73 kada kilowatt hour, pero nasa P4.20 lang ang average na presyo ng kuryente ng ibang coal-fired power plants. Pinauyon sa pagtuon sa Bayan Muna kaniadtong 2020, giingon nga gipalit sa Meralco ang planta sa Quezon Power sa kantidad nga P6.73 matag kilowatt hour, apan ang kasagaran nga presyo sa kuryente sa ubang mga planta sa kuryente nga gipabuto sa karbon mao ra ang P4.20. Nasa mahigit P2 kada kilowatt hour ang diperensiya, yung pinakamababang presyo dapat ang ibebenta niya sa ating mga consumers," ani Bayan Muna Rep. Carlos Isagani Zarate. Ang kalainan sobra sa P2 matag kilowatt hour, ang pinakaubos nga presyo nga kinahanglan ibaligya niya sa among mga konsumidor, "ingon ni Bayan Muna Rep. Carlos Isagani Zarate. Naghain na ng resolusyon ang Bayan Muna sa Kamara na paimbestigahan ang nangyari at kung may mali, i-refund ito sa mga consumer. Ang Bayan Muna nag-file na us aka resolusyon sa Kamara aron maimbestigahan kung unsa ang nahinabo ug kung adunay sayup nga nahimo, ibalik kini sa mga konsumedor. Iimbestigahan din ng Energy Regulatory Commission ang akusasyon ng Bayan Muna. Iimbestigahan usab sa Energy Regulatory Commission ang akusasyon sa Bayan Muna. Kung may mali doon, kung may mas mataas sa kung ano ang inaprubahan, lahat yan ia-adjust. Kung adunay sayup nga kini, kung adunay us aka taas kaysa kung unsa ang naaprobahan, tanan kini paga-ayohon. Puwedeng magresulta ang adjustment either sa refund or sa collection, ani ERC Commissioner Rexie Baldo-Digal. Ang pag-ayos mahimong magresulta sa usa ka pag-uli o pagkolekta, ingon ni Commissioner ERC Rexie Baldo-Digal. Ayon sa Quezon Power, nirerespeto nila ang alegasyon ng Bayan Muna pero suportado nila ang posisyon ng Meralco. Pinauyon sa Quezon Power, girespeto nila ang alegasyon sa Bayan Muna apan suportado nila ang posisyon sa Meralco. Nanindigan naman ang Meralco na ang pinakamurang kuryente ang binibili nila para sa consumers. Sa laing bahin, giinsistir sa Meralco nga paliton nila ang labing barato nga elektrisidad alang sa mga konsumidor. Aprubado naman daw ng ERC ang mga dating kontrata ng Meralco at Quezon Power at dadaan sa pagbusisi ang mga bagong kontrata. Giingon nga naaprubahan sa ERC ang mga nangaging kontrata sa Meralco ug Quezon Power ug ang bag-ong mga kontrata pagaimbestigahan. Inanunsiyo ng Social Security System (SSS) nitong Miyerkoles na simula sa Biyernes ay maaari nang maka-claim ng calamity loan ang mga miyembro nilang nasalanta ng nagdaang mga bagyong Quinta, Rolly, at Ulysses. Gianunsyo sa Social Security System (SSS) kaniadtong Miyerkules nga sugod sa Biyernes, ang mga miyembro sa mga nabiktima sa bag-ong bagyong Quinta, Rolly, ug Ulysses mahimong makapangayo utang alang sa kalamidad. Ang loan assistance program na ito ay kasama po ang calamity loan assistance. Iyong loan ay puwede sila humingi ng 3 months advance pension sa SSS pensioners at easy pensioners. Ang kini nga programa sa pagtabang sa pautang kauban ang tabang sa kalamidad. Gitugotan sila sa imong utang nga mag-aplay alang sa us aka 3 ka bulan nga pension gikan sa mga pensiyonado sa SSS ug dali nga pensyonado. Puwede rin silang umutang para sa kanilang nasalantang bahay, ani Aurora Ignacio, SSS president. Mahimo usab sila mangutang alang sa ilang naguba nga balay, ingon ni Aurora Ignacio, SSS president. Para makapag-claim ang miyembro ay dapat nakapaghulog sila ng 36 monthly contributions, at walang mintis sa nakaraang 6 na buwan. Aron makaangkon ang usa ka myembro, kinahanglan nga makahimo sila 36 nga binulan nga kontribusyon, ug dili malikayan sa katapusan nga 6 nga bulan. Dapat rin hindi pa sila nabibigyan ng ibang benepisyo ng SSS gaya ng permanent total disability benefit, retirement package, at wala ring outstanding loan o calamity loans. Dili usab sila hatagan ubang mga benepisyo sa SSS sama sa permanente nga total benefit benefit, retirement package, ug wala usab mga walaÕy bayad nga utang o calamity loan. Tatlong buwan o hanggang Pebrero 26, 2021 ang roll-out ng assistance package ng SSS. Ang rollup sa tabang sa SSS alang sa tulo ka bulan o hangtod sa Pebrero 26, 2021. Hinihikayat ang mga miyembro na bisitahin ang website ng ahensiya at i-update ang kanilang personal information para makatanggap ng mga abiso mula sa SSS sa text at email. Giawhag ang mga myembro nga bisitahan ang website sa ahensya ug i-update ang ilang kaugalingon nga kasayuran aron makadawat mga pahibalo gikan sa SSS pinaagi sa text ug email. Samantala, inanunsiyo rin ng SSS ang mga matatanggap na iba pang benepisyo sa susunod na linggo. Samtang, gipahibalo usab sa SSS ang ubang mga benepisyo nga madawat sa sunod semana. Iyong para sa 13th month bonus natin at saka iyong December pension na first half ay matatanggap na nila ngayong December 1, ani Ignacio. Imo alang sa among ika-13 nga bulan nga bonus ug unya ang imong pension sa Disyembre nga una nga katunga madawat nila sa Disyembre 1, ingon ni Ignacio. Nagpaalala naman ang SSS sa mga delayed na nagbibigay ng kontribusyon na mayroon na lang sila hanggang Nobyembre 30 para makapaghabol ng hulog para hindi sila patawan ng penalty, at walang maging gap sa kanilang record ng contribution. Sa pikas bahin, gipahinumdoman sa SSS ang naulang nga mga nag-amot nga naa ra sila hangtod Nobyembre 30 aron maangkon ang premium aron dili sila masilotan, ug walaÕy kakuwang sa ilang record sa kontribusyon. Nasa 60 milyong Pilipino ang target pabakunahan ng gobyerno kontra SARS-CoV-2 sa oras na magkaroon ng bakuna laban sa virus na nagdudulot ng coronavirus disease (COVID-19). Dul-an sa 60 milyon nga mga Pilipino ang gipunting sa gobyerno nga mabakunahan kontra sa SARS-CoV-2 sa higayon nga mabakunahan sila batok sa virus nga hinungdan sa coronavirus disease (COVID-19). Para sa infectious disease expert na si Dr. Benjamin Co, sapat na ito para magkaroon ng tinatawag na herd immunity, basta mataas ang efficacy ng bakuna. Alang sa eksperto sa makatakod nga sakit nga si Dr. Benjamin Co, igo na kini nga adunay gitawag nga herd immunity, basta ang bakuna epektibo kaayo. Pero ano nga ba ang herd immunity na pinapaulit-ulit ng mga eksperto, lalo na sa panahon ng pagkalat ng mga nakahahawang sakit, yang konspetong yan, ginagamit namin sa pagbabakuna, ani Co sa panayam ng ABS-CBN News. Apan unsa ang kawala sa panon nga gibalikbalik sa mga eksperto, labi na sa panahon nga mikaylap ang mga sakit nga makatakod, kana nga konsepto, gigamit namon sa pagbakuna, ingon ni Co sa pakighinabi sa ABS-CBN News. Halimbawa, kung 6 sa bawat 10 tao ay mababakunahan kontra sa isang sakit, malaki ang tsansang hindi na ito kumalat pa. Pananglitan, kung 6 gikan sa 10 nga mga tawo ang nabakunahan kontra sa usa ka sakit, adunay daghang higayon nga dili kini mokatap. Mahalaga umanong mataas ang efficacy rate ng bakuna para maging mas epektibo ang pagkakaroon ng herd immunity. Giingon niya nga hinungdanon nga ang rate sa pagkaepektibo sa bakuna taas aron mahimoÕg labing epektibo ang resistensya sa panon. Bagaman ang atensiyon ng marami ay nakatuon sa pag-asang manunumbalik sa normal ang pamumuhay dahil sa bakuna, para sa mga eksperto, dapat hindi mawala ang pag-iingat laban sa sakit habang hinihintay pa ito. Bisan kung ang atensyon sa kadaghanan naka-focus sa paglaum nga makabalik sa normal tungod sa bakuna, alang sa mga eksperto, ang pag-amping batok sa sakit kinahanglan dili mawala samtang naghulat niini. Sa ulat ng OCTA Research Group, nakita ang bahagyang pagtaas ng kaso ng COVID-19 sa ilang lugar. Ang ulat sa OCTA Research Group nagpakita gamay nga pagtaas sa mga kaso sa COVID-19 sa pipila nga mga lugar. Halimbawa sa National Capital Region, 9 na lugar ang nakitaan ng bahagyang pagtaas ng kaso. Pananglitan, sa National Capital Region, 9 nga mga lugar ang nakakita gamay nga pagdugang sa mga kaso. Tumaas din ang reproduction number sa rehiyon, mula 76 noong Nobyembre 10 hanggang 16, naging 83 noong Nobyembre 17 hanggang 23. Ang gidaghanon sa mga numero sa pagsanay sa rehiyon nagdugang usab, gikan sa 76 kaniadtong Nobyembre 10 hangtod 16, hangtod sa 83 sa Nobyembre 17 hangtod 23. Nananatiling high-risk ang Makati sa National Capital Region, Baguio City, Batangas City, Capas sa Tarlac, Davao City, at Pagadian City. Nagpabilin nga peligro ang Makati sa National Capital Region, Baguio City, Batangas City, Capas sa Tarlac, Davao City, ug Pagadian City. Walang naituturing na high-risk area sa Visayas sa ngayon, hindi pa tiyak kung ano ang dahilan ng nakitang pagtaas ng kaso sa ilang lugar. WalaÕy gikonsiderar nga lugar nga taas og peligro sa Kabisay-an hangtod karon, dili pa klaro kung unsa ang hinungdan sa pagdugang sa mga kaso sa pipila nga mga lugar. Ayon sa OCTA, puwedeng dahil ito sa pagbubukas ng ekonomiya, epekto ng mga nagdaang bagyo at unti-unting pagsuway sa health standards dahil sa pandemic fatigue. Pinauyon sa OCTA, kini mahimoÕg tungod sa pagbukas sa ekonomiya, ang epekto sa miaging mga bagyo ug anam-anam nga paglapas sa mga sumbanan sa kahimsog tungod sa kakapoy sa pandemiya. Kung magtutuloy-tuloy, malinaw umano itong indikasyon na tumataas na naman ang kaso ng COVID-19. Kung kini magpadayon, giingon nga kini usa ka malinaw nga timailhan nga ang kaso sa COVID-19 nagtaas usab. Dahil marami na ang nagsisilabasan at nagtitipon dahil nalalapit na rin ang Pasko, sinabi ng Department of Health na ang mga ganoong pangyayari ay maaaring maging superspreader event. Sa kadaghan sa paggawas ug pagtigom samtang nagkaduol ang Pasko, giingon sa Department of Health nga ang ingon nga mga hitabo mahimoÕg usa ka labing kadaghan nga kalihokan. Ang superspreading is where the transmission of the virus is suddenly amplified, paliwanag ni Health spokesperson Maria Rosario Vergeire. Ang pagkaylap kung diin ang pagbalhin sa virus kalit nga gipakusog, saysay sa tigpamaba sa Health nga si Maria Rosario Vergeire. Kapag mass gathering, that is a potential for a superspreader event, lalo na nga po kung tayo ay pupunta sa matataong lugar kung saan ang mga tao ay dikit-dikit, aniya. Pag-abut sa pagtapok sa kadaghanan, kana ang potensyal alang sa usa ka labing kadaghan nga kalihokan, labi na kung moadto kita sa daghang mga lugar diin duul ang mga tawo, ingon niya. Paulit-ulit na paalala ng DOH na sumunod sa minimum health standards: mag-face mask, face shield, dumistansiya sa iba, at palaging maghugas ng kamay. Gibalikbalik sa mga pahinumdom sa DOH nga sundon ang minimum nga mga sukdanan sa kahimsog: pagsul-ob og maskara sa nawong, panagang sa nawong, paglikay sa uban, ug kanunay paghugas sa imong kamot. Sa tala ng DOH ngayong Miyerkoles, umabot na sa 422,915 ang kabuuang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa Pilipinas. Pinauyon sa DOH kaniadtong Miyerkules, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa Pilipinas miabot na sa 422,915. Timbog ang isang lalaki sa Pasay City nitong madaling araw ng Miyerkoles matapos siyang lumabag sa curfew at makipagtalo pa sa mga pulisya. Usa ka lalaki ang nawala sa Pasay City kaniadtong Miyerkules human siya nakalapas sa curfew ug nakigtalo pa sa pulisya. Kinilala ang suspek na si Jeremy Ardan, 20, isang call center agent. Ang suspetsado naila nga si Jeremy Ardan, 20, usa ka call center agent. Ayon sa ulat ng Southern Police District (SPD), nagsasagawa ang pulisya ng checkpoint sa Barangay Malibay pasado alas-12 ng madaling araw nang sitahin nila si Ardan. Subay sa report sa Southern Police District (SPD), nagpahigayon og checkpoint ang pulisya sa Barangay Malibay pasado alas 12 sa kaadlawon sa ilang pagdunggab kay Ardan. Walang naipakitang katibayan si Ardan na siya ay Authorized Person Outside Residence (APOR) kaya inisyuhan siya ng Ordinance Violation Receipt. Wala magpakita si Ardan og ebidensya nga siya usa ka Awtorisadong Person Outside Residence (APOR) busa giisyuhan siya og Ordinance Violation Resibo. Pero imbes umano na sumunod nang matiwasay, "binastos" daw nito at pinagtaasan ng boses ang pulisya. Apan imbis nga sundon siya nga malinawon, "giinsulto" niya ug gipataas ang iyang tingog sa pulisya. Katwiran ni Ardan, law student daw siya at wala umanong batas na nagtatakda ng curfew, dahil sa pakikipagtalo ay hinuli ang suspek. Si Ardan nagsulti nga siya usa ka estudyante sa balaod ug walaÕy balaod nga nagtakda sa curfew, tungod sa panagbangi, gidakup ang suspek. Kinasuhan si Ardan ng kasong paglabag sa curfew ordinance at resistance and disobedience to a person in authority or the agents of such person. Si Ardan gisuhan sa kalapasan sa curfew ordinansa ug pagsukol ug pagsupak sa usa ka tawo nga adunay awtoridad o mga ahente sa mao nga tawo. Nagsagawa ng COVID-19 testing sa bayan ng Rodriguez, Rizal nitong Miyerkoles, kung saan kasama sa mga na-test ang mga evacuee na nasalanta ng Bagyong Ulysses. Ang COVID-19 nga pagsulay gihimo sa lungsod sa Rodriguez, Rizal kaniadtong Miyerkules, diin ang mga gisulayan kauban ang mga bakwit nga nadaot sa Bagyong Ulysses. Nasa 1,000 residente ng bayan, kasama ang evacuees, ang sumailalim sa swab test. Dul-an sa 1,000 nga mga residente sa lungsod, apil na ang mga bakwit, ang gipaubos sa usa ka swab test. Mula nang manalasa ang bagyo, hindi na nasusunod ang physical distancing sa masikip na evacuation centers, tulad ng Kasiglahan Village Senior High School. Sukad nga miigo ang bagyo, wala masundan ang pisikal nga pagpahilayo sa mga tawo nga daghang mga bakwit center, sama sa Kasiglahan Village Senior High School. Wala na ring face mask ang mga residenteng tumutuloy sa evacuation center, na maaari sanang magsilbing pag-iingat laban sa nakahahawang sakit expanded testing ito, paliwanag ni Dr. Carmela Javier, municipal health officer. Ang mga residente nga nagpabilin sa sentro sa pagbakwit wala na mga maskara sa nawong, nga mahimong magsilbing panagana batok sa ningdako nga sakit nga gipalapdan sa pagsulay, gipatin-aw ni Dr. Carmela Javier, municipal health officer. Dito, ang target ay vulnerable groups and ang evacuees natin sa different evacuation areas ay papupuntahin namin dito, aniya. Dinhi, ang gipunting mao ang huyang nga mga grupo ug ipadala namon ang among mga bakwit sa lainlaing mga lugar nga pagbakwit dinhi, ingon niya. Sa isang evacuation center tumutuloy ang pamilya ng 4 na taong gulang na si Mary Gelle Peregrino, na nagka-tuberculous, meningitis at ngayo'y may cerebral palsy at hydrocephalus. Ang pamilya sa 4-anyos nga si Mary Gelle Peregrino, kinsa adunay sakit nga hubag, meningitis ug karon adunay cerebral palsy ug hydrocephalus, nagpabilin sa usa ka sentro sa pagbakwit. Nasa 27 pamilya ang kasama nina Peregrino sa center, na pawang mga nakatira sa Bukid Extension ng Kasigalahan Village na na-wash out ng umapaw na ilog noong kasagsagan ng bagyo. Si Peregrino kauban ang 27 ka pamilya sa sentro, diin ang tanan nagpuyo sa Bukid Extension sa Kasigalahan Village nga nahugasan sa nag-awas nga sapa sa kataas sa bagyo. Nanawagan po kami upang magkaroon sana si Mary Gelle ng ano makakuha po kami ng tulong sa kaniya, ayon sa kapatid niyang si Ian Clyde. Gitawagan namon si Mary Gelle nga adunay adunay makuha aron kami makakuha tabang gikan kaniya, suma sa iyang igsoon nga si Ian Clyde. Kasama umano sa mga kailangan ni Mary Gelle ang gamot at gatas, patuloy naman ang pagdating ng private donors, tulad ng isang namigay ng lugaw sa Kasiglahan Village Senior High School. Ang mga kinahanglanon ni Mary Gelle nag-upod sa tambal ug gatas, ug ang mga pribado nga nagdonar padayon nga moabut, sama sa usa nga nag-apod-apod sa lugaw sa Kasiglahan Village Senior High School. Tuwing may darating na ayuda, takbuhan pa rin ang mga taga-Kasiglahan Village para makakuha ng tulong. Bisan kanus-a moabut ang tabang, ang mga tawo sa Kasiglahan Village padayon usab nga nagdagan aron makakuha tabang. Sa tala ng lokal na pamahalaan, may 2,000 pang evacuee na hindi makauwi sa kani-kanilang mga bahay. Pinauyon sa lokal nga gobyerno, adunay pa 2,000 nga mga bakwit nga dili na makabalik sa ilang mga balay. Patuloy na magbibigay ng tulong ang ina ng sikat na vlogger na si Loyd Cadena na pumanaw nito lamang Setyembre 4. Ang inahan sa bantog nga vlogger nga si Loyd Cadena nga namatay sa Septyembre 4 padayon nga mohatag tabang. Sa Magandang Buhay nitong Miyerkoles, sinabi ni Lorita Cadena, o mas kilala sa vlogging community bilang Mother Kween, na ipagpapatuloy niya ang mabubuting gawain na sinimulan ng kanyang anak. Sa Maayong Kinabuhi karong Miyerkules, si Lorita Cadena, o mas naila sa nag-vlog nga komunidad nga si Mother K Antar, nagsulti nga ipadayon niya ang maayong buhat nga gisugdan sa iyang anak. Yon ang gusto niya lahat ng gusto ni Lloyd na halimbawa pagtulong sa kapwa pagpapatuloy ko 'yon kasi kumbaga ako ang ha-handle sa naumpisahan na niya, ani Lorita. Kana ang gusto niya sa tanan nga gusto ni Lloyd, pananglitan, nga matabangan ang akong kauban nga pagpadayon, tungod kay sa akong hunahuna madumala ko na ang nasugdan na niya, ingon ni Lorita. Ayon kay Lorita, ipinagkakapuri niya ang pagiging mapagbigay at pagiging matulungin ng anak. Pinauyon kay Lorita, garbo siya sa pagkamanggihatagon ug pagtabang sa iyang anak. Very proud naman ako sa anak ko kasi maraming nagmamahal sa anak ko at saka mabait na bata. Proud kaayo ko sa akong anak kay daghan ang nahigugma sa akong anak ug buotan usab nga anak. Yung pinakanakaka-proud ay yung napaka-generous kasi ni Lloyd. Ang labing gipasigarbo mao ang labing manggihatagon tungod kay Lloyd. Lahat-lahat tinutulungan, ani Lorita. Tanan nagtabang, ingon ni Lorita. Hindi na naman napigilan ni Lorita ang maiyak nang amining kinakausap pa rin niya ang anak kahit pa wala na ito. Wala kapugngi ni Lorita ang paghilak sa pag-amin namo nga nakigsulti pa niya ang iyang anak bisan wala na siya. Kinakausap ko siya na masaya na siya sa kung nasaan man siya pero parang ayaw kong maalala lagi. Giistorya nako siya nga malipayon siya kung asa man siya naa pero murag dili ko gusto nga hinumdoman siya kanunay. Umiiyak ako palagi parang dina-divert ko ang isip ko, dina-divert ko sa apo ko kinakusap ko si Loyd bago ako matulog at sinasabi ko sa kanya kung ano ang gusto kong sabihin, ani Lorita. Kanunay kong naghilak nga ingon sa nagbalhin-balhin ang akong hunahuna, gibalhin ko ang akong apo nga nakigsulti ko kang Loyd sa wala pa ako matulog ug gisulti ko kaniya kung unsa ang gusto kong isulti, ingon ni Lorita. Naging emosyonal din si Lorita nang matanong kung ano ang hindi niya makakalimutan na ginagawa ng anak para sa kanya, yung pagmamahal niya, di ko makalimutan very loving kasi siya eh, ani Lorita. Nahimo usab nga emosyonal si Lorita sa gipangutana kung unsa ang dili niya makalimtan kung unsa ang gibuhat sa iyang anak alang kaniya, ang iyang gugma, dili ko kalimtan tungod kay siya mapinanggaon kaayo, ingon ni Lorita. Hindi man madali, sinabi ni Lorita na kailangan niyang ipagpatuloy ang buhay para na rin sa kasiyahan ng kanyang anak na si Lloyd saan man ito naroroon. Bisan kung dili kini madali, giingon ni Lorita nga kinahanglan niya nga ipadayon ang pagpuyo alang sa kahimut-an sa iyang anak nga si Lloyd kung asa man siya. Iniisip ko kasi kapag palagi akong sad mahihirapan din ako kailangan gagawin ko rin ang dapat kong gagawin. Sa akong hunahuna tungod kay kung kanunay ako nagmasulub-on maglisud usab ako sa akong kinahanglan buhaton. Hindi naman naman 'yung isyu na wala na si Lloyd ay katapusan na ng mundo ko. Ang isyu nga nawala si Lloyd dili katapusan sa akong kalibutan. So gawin ko ring productive ang buhay ko kasi matutuwa rin si Lloyd kung anuman ang ginagawa ko ay ikatuwa naman niya kahit nasaan siya ngayon, ani Lorita. Mao nga himuon ko usab nga mabungahon ang akong kinabuhi tungod kay malipayon usab si Lloyd nga kung unsa man ang akong buhaton malipayon siya bisan diin man siya karon, ingon ni Lorita. Sa huli, nagpasalamat si Lorita sa lahat nang patuloy na nagpapakita ng pagmamahal at suporta sa kanyang anak, maging sa kanya. Sa katapusan, gipasalamatan ni Lorita ang tanan sa padayon nga pagpakita og gugma ug suporta sa iyang anak, bisan kaniya. Sa lahat ng Cadenators ni Lloyd na laging sumusubay at saka sa akin, maraming-maraming salamat sa inyo at sa prayers niyo. Sa tanan nga mga Cadenator ni Lloyd nga kanunay nagsunod ug unya sa akon, daghang salamat sa inyong mga pag-ampo. Kahit naman ngayon nakikita ko sa social media na mahal niyo pa rin si Lloyd at saka sa akin minahal niyo rin ako kung gaano niyo kamahal si Lloyd ay ganoon din ang pagmamahal niyo sa akin so maraming salamat, ani Lorita. Karon pa nako makita sa social media nga gihigugma mo pa si Lloyd unya gihigugma mo usab ako kung unsa nimo ka mahal si Lloyd gihigugma mo usab ako, salamat Lorita. Arestado ang isang lalaki sa Muntinlupa City noong Martes ng gabi matapos siyang makuhanan ng marijuana habang sinisita dahil sa hindi pagsusuot ng face mask. Usa ka lalaki ang gidakup sa Lungsod sa Muntinlupa kaniadtong Martes sa gabii human siya masakpi nga dunay marijuana samtang giapas sa kaso nga walaÕy maskara sa nawong. Kinilala ang suspek na si Emmanuel Arevalo, 20, na natimbog sa San Guillermo Street, Barangay Putatan. Ang suspetsado giila nga si Emmanuel Arevalo, 20, kinsa gidunggab sa San Guillermo Street, Barangay Putatan. Batay sa ulat ng Southern Police District (SPD), nagroronda ang mga awtoridad sa lugar nang mamataan ang suspek na hindi nakasuot ng face mask. Subay sa report sa Southern Police District (SPD), nagpatrolya ang mga awtoridad sa lugar nga nakita nila ang suspetsado nga walaÕy maskara sa nawong. Matapos inspeksiyunin ay nakuha kay Arevalo ang 4 sachet ng hinihinalang marijuana, may timbang ang droga na 7 gramo at may street value na P800. Pagkahuman sa inspeksyon, nakit-an si Arevalo nga nakuhaan og 4 ka sachet nga gidudahang marijuana, ang tambal mitimbang og 7 gramo ug adunay kantidad nga P800. Na turn over na ang hinihinalang marijuana sa SPD Crime Laboratory para sa chemical analysis. Ang gidudahang marijuana gitugyan sa SPD Crime Laboratory alang sa pagtuki sa kemikal. Nakatakdang sampahan ng kaso si Arevalo dahil sa paglabag sa ordinansang nagmamandato sa pagsusuot ng face mask at Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Si Arevalo gikatakdang pasakaan og kasong kalapasan sa ordinansa nga nagmando sa pagsul-ob og maskara sa nawong ug ang Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Umaaray ang ilang motorista sa ipinatupad na dagdag-singil sa toll ng North Luzon Expressway ngayong Miyerkoles. Ang pipila nga mga motorista nagreklamo bahin sa pagpataas sa toll sa toll sa North Luzon Expressway karong Miyerkules. Ang tindero ng gulay na si Rommel Tolentino, hahanap na lang ng alternatibong rutang madaraanan tuwing madaling araw para makatipid sa gastos, lalo't araw-araw siyang bumibiyahe mula sa bahay sa Valenzuela papuntang Balintawak at pabalik ulit ng Valenzuela para magbenta. Ang salesman sa utanon nga si Rommel Tolentino mangita ra usa ka alternatibo nga ruta matag buntag aron makatipig salapi, labi na nga nagbiyahe siya adlaw-adlaw gikan sa balay sa Valenzuela hangtod sa Balintawak ug pagbalik sa Valenzuela aron ibaligya. Choice na lang po namin kung dadaan kami o iikot na lang sa ibang ruta gawa ng dagdag-toll, pero depende sa oras ng biyahe, minsan tanghali bumabalik kami, 'yung traffic na daraanan namin du'n naman kami na-stress, kasi traffic na, dagdag-gastos pa sa krudo," ani Tolentino. Adunay ra kami kapilian kung moagi o moagi ra sa ubang ruta tungod sa sobra nga toll, apan depende sa oras sa pagbiyahe, usahay sa udto kita mobalik, ang trapiko nga atong maagian didto gihatagan kita gibug-aton, tungod kay ang trapiko nga, dugang sa gasto sa krudo, "ingon ni Tolentino. Pasakit umano ito para kay Johan, isang van driver na 3 beses bumibiyahe mula Maynila papuntang Gitnang Luzon para mag-deliver ng mga chocolate. Sakit kuno kini kang Johan, usa ka drayber sa van nga mobiyahe 3 ka beses gikan sa Manila hangtod sa Central Luzon aron maghatud og mga tsokolate. Kabawasan din yan sa budget, china charge sa amin yan lalo na kapag di alam ng amo namin yung dagdag-singil, mabigat sa amin, yung budget namin para sa amin mababawasan mapupunta sa toll, ani Johan. Bawasan usab kana ang badyet, gisingil kami sa china nga labi na kung wala nahibal-an ang among amo nga surcharge, mabug-at kini alang kanamo, ang among badyet alang kanamo maminusan nga moadto sa toll, ingon ni Johan. Posible rin na tumaas ang presyo ng gulay sa mga palengke, ayon sa isang vendor. Posible usab nga mosaka ang mga presyo sa utanon sa merkado, sumala sa usa ka vendor. Ayon kay Fatima Cabanlit, isang vendor, sinabihan siya ng kaniyang supplier na maaaring itaas ang presyo ng gulay na pinapasa sa kaniya. Pinauyon kay Fatima Cabanlit, usa ka vendor, gisultihan siya sa iyang supplier nga mahimoÕg taasan ang presyo sa mga utanon. Kasi andami nagreklamo, ba't daw tumaas ang gulay, paano naman kami galing pa ng Pangasinan papunta dito kawawa mamimili, kawawa rin kami, kawawa rin nagbigay ng kalakal, ani Cabanlit. Tungod kay daghan ang nagreklamo, nganong ningtaas ang mga utanon, kung giunsa kita gikan sa Pangasinan hangtod dinhi dili maayo nga mamalit, pobre usab kita, naghatag usab mga paninda ang mga pobre, ingon ni Cabanlit. Maaalalang tumaas ang presyo ng gulay mula Central Luzon na ibinagsak sa Quezon City tulad ng talong, kamote, sitaw, at ampalaya. Kahinumduman nga ang presyo sa mga utanon gikan sa Central Luzon naghulog sa Quezon City sama sa talong, kamote, bean, ug ampalaya. Ayon sa abisong inilabas ng Metro Pacific Tollways Corporation, sa open system, magiging P58 na mula sa P54 ang fixed toll para sa Class 1 vehicles. Pinauyon sa pahibalo nga giluwatan sa Metro Pacific Tollways Corporation, sa bukas nga sistema, ang fix tol alang sa mga Class 1 nga salakyanan mahimong P58 gikan sa P54. Nasa P0.06 kada kilometro naman ang dagdag-singil para sa end-to-end. Ang end-to-end nga singil mao ang P0.06 matag kilometro. May dagdag na P9 ang ibabayad para sa mga class 1 na sasakyan na daraan sa NLEX Balintawak hanggang sa Mabalacat, Pampanga. Dugang nga P9 ang bayran alang sa mga salakyanan sa klase 1 nga moagi sa NLEX Balintawak hangtod sa Mabalacat, Pampanga. Kaya mula sa dating P257 na toll sa Mabalacat, Pampanga, magiging P266 na ang babayaran ng mga motorista. Mao nga gikan sa miaging P257 nga toll sa Mabalacat, Pampanga, magbayad ang mga motorista og P266. Ayon sa pamunuan ng NLEX, kinailangan nilang magdagdag ng singil lalo't nagagamit na ang extension ng NLEX sa Harbor Link papuntang Navotas City na nagkakahalaga ng P7 billion. Pinauyon sa pamunuan sa NLEX, kinahanglan nila nga dugangan og singil labi na nga gigamit ang extension nga NLEX sa Harbour Link sa Navotas City nga nagkantidad og P7 bilyon. Malaking tulong anila ang NLEX Harbor Link para mabawasan ang traffic sa ibang bahagi ng expressway dahil maraming mga truck ang dito na dumaraan papuntang Caloocan, Malabon at Navotas. Giingon nila nga ang NLEX Harbor Link usa ka dako nga tabang aron maminusan ang trapiko sa ubang mga bahin sa expressway tungod kay daghang mga trak dinhi nga moagi sa Caloocan, Malabon ug Navotas. Ayon sa Toll Regulatory Board, bukas silang pag-aralan ang nasabing toll hike kung may grupo mang hihiling na mapag-aralan ito. Pinauyon sa Toll Regulatory Board, bukas sila sa pagtuon sa nasangpit nga pagtaas sa toll kung adunay grupo nga mohangyo nga tun-an kini. Nagkaisa ang mga preso sa New Bilibid Prison sa Muntinlupa City na ipunin ang kanilang mga lumang damit para i-donate sa mga naapektuhan ng Bagyong Ulysses sa Cagayan Valley region. Nagtapok ang mga priso sa New Bilibid Prison sa Muntinlupa City aron kolektahon ang ilang daang sinina aron ihatag sa mga naapektuhan sa Bagyong Ulysses sa rehiyon sa Cagayan Valley. Ayon kay Bureau of Corrections (BuCor) Spokesperson Gabriel Chaclag, noong una ay gusto ng inmates na hindi kumain nang isang araw para i-donate ang matitipid na suplay sa mga nasalanta ng bagyo. Pinauyon kay Bureau of Correction (BuCor) Spokesperson Gabriel Chaclag, sa una gusto sa mga piniriso nga dili mokaon og usa ka adlaw aron maghatag donasyon sa mga nabiktima sa bagyo. Pero hindi pumayag ang mga doktor sa BuCor, na namamahala sa Bilibid, kaya mga inipong lumang damit na lang ang ibinigay. Apan wala kauyon ang mga doktor sa BuCor, nga nagdumala sa Bilibid, busa mga daang sinina ra ang gihatag. Bukod sa mga lumang damit ng mga inmate, nag-donate din ng relief packs ang mga tauhan ng BuCor na dadalhin sa Cagayan ngayong Miyerkoles. Gawas sa daang mga sinina sa mga piniriso, ang mga personahe sa BuCor naghatag usab mga relief packs aron dad-on sa Cagayan karong Miyerkules. Matapos magdala ng matinding ulan ang bagyong Ulysses sa maraming bahagi ng Luzon, nakaranas ng matinding pagbaha ang ilang lugar sa Cagayan Valley. Pagkahuman sa bagyong Ulysses nga nagdala sa kusog nga ulan sa daghang bahin sa Luzon, ang pipila ka mga lugar sa Lambak sa Cagayan nakasinati grabe nga pagbaha. Marami sa mga residente ng mga binahang lugar ang umakyat sa bubungan ng kani-kanilang mga bahay para mag-abang ng rescue o ayuda. Daghang mga residente sa nabahaan nga mga lugar ang nagsaka sa atop sa ilang mga balay aron maghulat alang sa pagluwas o tabang. Sinisi ng mga lokal na opisyal ang pagbaha sa tubig galing sa mga karatig-lugar na bumaba sa kanilang komunidad at sa pagpapakawala ng tubig sa Magat Dam. Gibasol sa mga lokal nga opisyal ang pagbaha gikan sa mga silingan nga lugar sa ilang mga komunidad ug pagpagawas sa tubig sa Magat Dam. Ngayong marami ang nagtatrabaho at nag-aaral sa kani-kanilang mga bahay dahil sa pandemya, nagpaalala ang pinuno ng Philippine Heart Association na bantayan ang mga kinakain kung magsasalo-salo sa Pasko. Karon nga daghan ang nagtrabaho ug nagtuon sa ilang mga balay tungod sa pandemya, gipahinumdom sa pangulo sa Philippine Heart Association nga magbantay alang sa mga nangaon sa mga Christmas party. Ayon kay PHA President Orly Bugarin, mas mataas ang tsansang magkaroon ng mga tinatawag na lifestyle diseases o iyong mga sakit na may kinalaman sa kung ano ang libangan ng mga tao. Pinauyon kay PHA President Orly Bugarin, adunay labi ka taas nga higayon nga adunay mga gitawag nga lifestyle disease o imong mga sakit nga adunay kalabotan sa gibuhat sa mga tawo. Sa mga panahon ngayon, alam natin na andiyan ang pagsasama-sama kahit na hindi pinapayagan ang mass gathering pero ang buong pamilya nagsasama po iyan at alam naman po natin na sa loob ng ating tahanan, nakakalimot sa pagkain, ani Bugarin sa programang Sakto sa TeleRadyo ngayong Miyerkoles. Karon, nahibal-an namon nga adunay usa ka pagtigum bisan kung dili gitugotan ang pagpundok apan ang tibuuk nga pamilya naghiusa ug nahibal-an namon nga sa sulod sa among balay, nakalimtan namon ang pagkaon, ingon ni Bugarin sa programa nga Sakto sa TeleRadyo kaniadtong Miyerkules. At dahil ngayong nasa bahay lang nali-limit ang ating pagkilos at paggalaw, wala tayong masyadong exercise. Ug tungod kay karon sa balay gikutuban kita sa atong lihok ug paglihok, wala kami daghang ehersisyo. Nagiging daan po yan ng mga tinatawag na cardiovascular diseases at diabetes at marami dito ay tinatawag na lifestyle diseases, dagdag niya. Nagpanguna kana sa gitawag nga sakit sa kasingkasing ug diyabetes ug kadaghanan sa kanila gitawag nga mga sakit sa lifestyle, dugang pa niya. Kaakibat nito, sinabi ni Bugarin na lumalabas sa ilang pag-aaral na dahil hindi masyadong nakagagalaw ang mga tao at hindi masyadong conscious sa pagkain, mas marami at mas bata ang nagiging pasyente ng lifestyle diseases. Ingon kadugangan, giingon ni Bugarin nga ang pila ka mga pagtuon nagpakita nga tungod kay ang mga tawo dili kaayo aktibo ug dili kaayo adunay panimuot sa pagkaon, daghang mga batan-on ang nahimong mga pasyente nga adunay mga sakit sa estilo sa kinabuhi. Nabanggit din ni Bugarin na mas dumarami na ang bilang ng mga nagkakaroon ng Type 2 diabetes, kahit hindi namamana sa pamilya, dahil sa lifestyle. Gihisgutan usab ni Bugarin nga ang gidaghanon sa mga tawo nga adunay Type 2 diabetes, bisan kung dili sila makapanunod sa pamilya, nagdugang tungod sa lifestyle. Payo ni Bugarin, kung kakain man, piliin ang gulay o isda na pinaniniwalaang mas malusog na putahe dapat ding tingnan kung ano ang sahog na pinanghahalo rito. Tambag ni Bugarin, kung nangaon, pagpili mga utanon o isda nga gituohan nga labi ka himsog nga pinggan kinahanglan usab tan-awon kung unsang mga sagol ang gisagol niini. Kung nakararamdam na rin aniya ng mga sintomas ng diabetes ay agad na aniyang pumunta sa doktor bago pa ito lumala. Kung gibati usab niya ang mga simtomas sa diabetes, giingon niya nga kinahanglan dayon siya nga moadto sa doktor sa dili pa mograbe. Sa panahon na ito ine-encourage na rin po namin na sana po ay huwag nating hintayin na tayo ay malala na bago tayo kumonsulta sa ating mga doktor. Niini nga oras giawhag usab namon kamo nga dili maghulat nga mograbe kami sa wala pa kami magkonsulta sa among mga doktor. Sa panahon ng pandemic, ine-encourage pa rin namin na kahit online at kung available na po ang aming mga doktor sa kanilang clinics, bumisita po tayo, ani Bugarin. Sa panahon sa pandemya, giawhag gihapon namon nga bisan sa online ug kung ang among mga doktor magamit sa ilang mga klinika, duawon namon, ingon ni Bugarin. Inilunsad ngayong Miyerkoles sa Taguig City University (TCU) ang isang pasilidad kung saan puwedeng gumamit ng equipment upang makapagturo ang mga guro ngayong ipinatutupad ang online education sa panahon ng COVID-19 pandemic. Usa ka pasilidad ang gilansad kaniadtong Miyerkules sa Taguig City University (TCU) diin mahimong magamit sa mga magtutudlo ang mga kagamitan aron magtudlo karon nga ang online nga edukasyon gipatuman sa panahon sa COVID-19 pandemic. Sampung silid aralan ang nilagyan ng mga dekalidad na information and communications technology infrastructure at studio equipment para makapagsagawa ang mga guro ng live online classes, ayon sa TCU. Napulo ka mga classroom ang adunay kalidad nga inprastraktura sa teknolohiya sa komunikasyon ug komunikasyon ug kagamitan sa studio alang sa mga magtutudlo nga magpadagan live nga mga klase sa online, sumala sa TCU. Doon umano ishu-shoot ang mga video na gagamitin sa mga asynchorous session, bukod sa studio, mayroon ding lounge at coffee bar na naka-setup sa paaralan para makapag-relax ang mga guro. Giingon nga adunay usa ka shoot-out sa mga video nga gamiton sa mga asynchorous session, gawas sa studio, adunay usab gipahimutang usa ka pahulayan ug kape sa eskuylahan aron makapahulay ang mga magtutudlo. Ayon kay TCU Education Program Chief Implementer Dr. George Tizon, isang learning management system ang gagamitin ng mga guro sa pagtuturo. Pinauyon kay TCU Education Program Chief Implementer Dr. Ang George Tizon, usa ka sistema sa pagdumala sa pagkat-on nga magamit sa mga magtutudlo sa pagtudlo. Nakipag-ugnayan din umano ang TCU sa iba-ibang paaralan sa Pilipinas at ibang bansa para pag-aralan kung ano ang mga programang akma sa mga estudyante sa kanilang eskwelahan. Nakig-alayon usab kuno ang TCU sa lainlaing mga eskuylahan sa Pilipinas ug sa gawas sa nasud aron tun-an kung unsang mga programa ang angay sa mga estudyante sa ilang eskuylahan. Mayroon po tayong long-term at short-term program upang siguraduhin na magiging akma sa paga-aral ng mga estudyante ngayong panahon ng pandemya, ani Tizon. Adunay kami usa ka hataas ug mubu nga programa aron maseguro nga kini mohaum sa edukasyon sa mga estudyante sa panahon sa pandemiya, ingon ni Tizon. Samantala, namahagi rin ang lokal na pamahalaan ng computer tablets para sa lahat ng estudyante at guro ng TCU. Samtang, nag-apod-apod usab ang lokal nga gobyerno sa mga computer tablet alang sa tanan nga mga estudyante ug magtutudlo sa TCU. Mayroon ding inilabas ang city hall na allowance para sa mga estudyante na P5,000 hanggang P10,000. Nagpagawas usab ang city hall og allowance alang sa mga estudyante nga P5,000 hangtod P10,000. Naniniwala ho tayo na ito ang tamang transition at paggamit ng pondo natin, ani Taguig City Mayor Lino Cayetano. Kami nagtuo nga kini ang tama nga pagbalhin ug paggamit sa among pondo, ingon ni Taguig City Mayor Lino Cayetano. Ipinagbabawal ang face-to-face classes sa bansa dahil sa patuloy na banta ng COVID-19. Ang mga klase sa atubangay gidili sa nasud tungod sa nagpadayong hulga sa COVID-19. Isa sa bawat 5 bata sa buong mundo ang maituturing na entirely excluded from education o hindi nabibigyan ng pantay na oportunidad sa edukasyon, ayon sa United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). Usa sa matag 5 ka mga bata sa kalibutan ang mahimong isipon nga hingpit nga wala iapil sa edukasyon o mahatagan parehas nga mga oportunidad sa edukasyon, sumala sa United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). Ayon kay Giannini, kabilang sa mga pagsubok ngayon sa edukasyon ang pandemya, climate change, conflict, displacement at teknolohiya. Pinauyon kay Giannini, ang mga pagsulay karon sa edukasyon lakip ang mga pandemics, pagbag-o sa klima, panagbangi, pagbalhin ug teknolohiya. Ayon naman kay Dr. Shahbaz Khan, direktor at kinatawan ng UNESCO-Jakarta, dapat paghandaan ng mga bansa ang susunod na hakbang sa edukasyon pagkatapos ng pandemya. Pinauyon kay Dr. Si Shahbaz Khan, direktor ug representante sa UNESCO-Jakarta, mga nasud kinahanglan maghanda alang sa sunod nga lakang sa edukasyon nga human sa pandemiko. Tiniyak naman ng DepEd na inclusive ang ipinatutupad nitong paraan ng edukasyon, lalo ngayong panahon ng pandemya, kung saan bawal muna ang physical classes. Sa laing bahin, gisiguro sa DepEd nga lakip ang pamaagi sa edukasyon labi na sa panahon sa pandemya diin dili gitugotan ang mga klase sa pisikal. Sa ilalim kasi ng programang distance learning ng DepEd, may modules para sa mga estudyanteng walang gadget o kakayahang maka-access ng internet, ani Education Undersecretary Nepomuceno Malaluan. Ubos sa programa sa distansya sa pagkat-on sa DepEd, adunay mga modyul alang sa mga estudyante nga walaÕy gadget o may abilidad sa pag-access sa internet, ingon ni Education Undersecretary Nepomuceno Malaluan. Mayroon ding mga soft copy ng module para sa mga estudyanteng may gadget pero walang access sa internet, nariyan din umano ang mga educational program sa telebisyon at radyo. Adunay usab mga soft copy sa modyul alang sa mga estudyante nga adunay mga gadget apan walaÕy access sa internet, adunay usab mga programa sa edukasyon sa telebisyon ug radyo. Ayon naman kay Education Undersecretary Diosdado San Antonio, may mga programa at batas upang masigurong hindi mapag-iiwanan ang lahat ng estudyante, kasama iyong may mga disability at out-of-school youth. Pinauyon kay Education Undersecretary Diosdado San Antonio, adunay mga programa ug balaod aron maseguro nga ang tanan nga mga estudyante, lakip ang mga adunay kakulangan ug mga kabatan-onan nga wala sa eskuylahan, dili mabiyaan. Inanunsiyo ngayong Miyerkoles ng Department of Health na pumirma na sila ng joint order kasama ang Department of Trade Industry (DTI) para sa price range ng COVID-19 testing na P3,800 sa public testing facilities. Gipahibawo sa Department of Health kaniadtong Miyerkules nga gipirmahan niini ang hiniusa nga kamandoan sa Department of Trade Industry (DTI) alang sa range sa presyo sa COVID-19 nga pagsulay sa P3,800 sa mga pasilidad sa pagsulay sa publiko. Nasa P4,500 hanggang P5,000 naman ang presyo ng testing sa mga pribadong pasilidad. Ang presyo sa pagsulay sa mga pribadong pasilidad gikan sa P4,500 hangtod sa P5,000. Ayon kay Health Secretary Francisco Duque III, nilagdaan ang joint order noong Martes at magiging epektibo sa oras na maisapubliko sa mga pahayagan. Pinauyon kay Health Secretary Francisco Duque III, ang hiniusang kamandoan gipirmahan kaniadtong Martes ug epektibo kung kini mapatik sa mga mantalaan. Batay ang price range sa mga pag-aaral ng DOH at DTI sa kasalukuyang presyo ng mga test sa merkado. Ang sukod sa presyo pinauyon sa pagtuon sa DOH ug DTI gibase sa karon nga presyo sa mga pagsulay sa merkado. Bago kasi ang utos, umaabot ng P10,000 o higit pa ang presyo ng polymerase chain reaction (PCR) test sa ilang pasilidad sa bansa. Sa wala pa ang order, ang presyo sa polymerase chain reaction (PCR) nga pagsulay sa pipila nga mga pasilidad sa nasud miabot sa P10,000 o labaw pa. Ayon din kay Duque, hindi siya sang-ayon sa pagsingil nang mas malaki para sa mas mabilis na paglabas ng resulta pero kung gagawin pa rin ito, hindi ito dapat lalagpas ng P5,000. Sumala pa ni Duque, dili siya uyon nga maningil pa alang sa mas paspas nga resulta apan kung himuon kini, dili kini molapas sa P5,000. Kung mahuli ang isang facility na lumabag sa order, haharap sila sa suspensiyon at magbabayad ng multa sa third offense, puwede nang matanggalan ang laboratoryo ng lisensiya. Kung ang usa ka pasilidad madakup nga nakalapas sa mando, mag-atubang sila sa pagsuspinde ug magbayad sa multa alang sa ikatulong kalapasan, ang laboratoryo sa lisensya mahimoÕg bawion. Sa tala ng Department of Health ngayong Miyerkoles, umabot sa 422,915 ang kabuuang bilang ng COVID-19 cases sa Pilipinas matapos makapagtala ng 1,202 bagong kaso. Pinauyon sa Department of Health kaniadtong Miyerkules, ang kinatibuk-ang ihap sa COVID-19 nga mga kaso sa Pilipinas miabot sa 422,915 pagkahuman sa pagrehistro sa 1,202 nga mga bag-ong kaso. Hanga ang aktor na si Tony Labrusca sa kabaitan at pagiging maalaga ng aktres na si Heaven Peralejo. Nakadayeg ang aktor nga si Tony Labrusca sa kaayo ug pag-atiman sa aktres nga si Heaven Peralejo. Magkasama sina Tony at Heaven sa pinakabagong serye ng ABS-CBN na Bagong Umaga. Nagkauban sila Tony ug Heaven sa labing bag-ong serye sa ABS-CBN nga Bagong Umaga. Sa Magandang Buhay nitong Martes, inisa-isa ni Tony ang mga magagandang katangian ni Heaven na inilarawan pa niya bilang kanyang kakampi. Sa Maayong Kinabuhi kaniadtong Martes, gidetalye ni Tony ang maayong mga kalidad sa Langit nga gihulagway pa niya nga iyang kaalyado. Na-appreciate ko lang kay Heaven is sobrang mabigay din siyang aktres and inaalagaan niya ako sa mga eksena namin kakampi kami. Ginaapresyar ko lang si Heaven nga isa usab siya ka manggihatagon kaayo nga artista ug giatiman niya ako sa among mga eksena nga kami mga kaalyado. Kasi parehas naman kami na medyo bago pa rin sa industriya so inaalagaan namin ang isa't isa, ani Tony. Tungod kay pareho pa gihapon kita nga bag-o sa industriya busa nag-atiman kami, ingon ni Tony. Dagdag ng aktor, hanga rin siya sa pagnanais ni Heaven na makilala ang lahat ng kanyang mga katrabaho. Suma pa sa aktor nga nakadayeg usab siya sa gusto ni Heaven nga makilala ang tanan niya nga mga kauban sa trabaho. So yun ang na-appreciate ko sa kanya kasi lock-in na kaming lahat, ang hirap nang ginagawa namin. Mao nga kana ang akong naapresyar bahin kaniya tungod kay kaming tanan naka-lock in, ang kahago sa among gibuhat. So yun ang na-appreciate ko kay Heaven, gusto niyang okay kaming lahat, palagi, ani Tony. Mao kana ang akong naapresyar bahin sa Langit, gusto niya nga kitang tanan okay, kanunay, ingon ni Tony. Nang matanong kung maari bang mauwi sa totohanan ang pagiging love nila ni Heaven, sagot ni Tony: puwede bang friends muna. Sa gipangutana kung ang ilang gugma sa Langit matuman, mitubag si Tony: mahimo ba sila nga una nga managhigala. Kasi I mean we are just getting to know each other pa, tapos sobrang solid pa ng bonding namin kaya parang mas okay na maging close muna kaming lahat. Tungod kay gipasabot nako nga nagkaila ra mi sa usag usa, unya solid kaayo ang among bonding busa okay lang nga mag-una gyud kaming tanan. Matatandaang huling naugnay si Heaven sa anak ng mag-asawang sina Manny at Jinkee Pacquiao na si Jimuel. Kahinumduman nga katapusang na-link ang Langit sa anak sa magtiayong Manny ug Jinkee Pacquiao Jimuel. Maliban kina Tony at Heaven, mga bida ng bagong serye ng ABS-CBN na Bagong Umaga sina Kiko Estrada, Michelle Vito, Yves Flores, at Barbie Imperial. Gawas nila Tony ug Heaven, ang mga bituon sa bag-ong serye sa ABS-CBN nga Bagong Umaga mao sila Kiko Estrada, Michelle Vito, Yves Flores, ug Barbie Imperial. Napapanood ang Bagong Umaga mula Lunes hanggang Biyernes, 2:30 pm sa Kapamilya Channel sa cable at satellite TV. Mahimo nimong tan-awon ang Bagong Umaga gikan Lunes hangtod Biyernes, 2:30 sa hapon sa Kapamilya Channel sa cable ug satellite TV. Ito rin ay nasa Kapamilya Online Live sa YouTube channel at Facebook page ng ABS-CBN Entertainment, pati na rin sa iwant app o iwanttfc.com ipinapalabas din ang serye sa A2Z Channel 11 Anaa usab sa Kapamilya Online Live sa channel sa YouTube ug pahina sa Facebook sa ABS-CBN Entertainment, ingon man usab sa iwant app o iwanttfc.com nga gisalida usab ang serye sa A2Z Channel 11 Imbes na magbakasyon nang suspendihin ang mga online class, nagtulungan ang mga estudyante ng isang law school sa Tarlac para makapag-ambag ng relief goods sa mga nasalanta ng Bagyong Ulysses sa Cagayan Valley. Imbis nga magbakasyon kung gisuspinde ang mga klase sa online, nagtinabangay ang mga estudyante sa eskuylahan sa abogasya sa pagdonar alang sa mga nabiktima sa Bagyong Ulysses sa Cagayan Valley. Isang linggong nagsagawa ng academic break for a cause ang Tarlac State University School of Law (TSU-SOL) mula November 17 hanggang 21. Ang Tarlac State University School of Law (TSU-SOL) nagpahigayon usa ka akademikong pahulay sa usa ka semana gikan sa Nobyembre 17 hangtod 21. Bunsod ito ng panawagan ng maraming estudyante na mag-academic break dahil sa naging kawalan o paghina ng internet connection at power interruption kasunod ng mga bagyo. Kini tungod sa panawagan sa daghang mga estudyante nga magpahuway sa tunghaan tungod sa kakulang sa koneksyon sa internet ug pagkaguba sa kuryente nunot sa mga bagyo. Ayon kay (TSU-SOL) Dean Peng dela Rama, inengganyo nila ang mga law student na samantalahin ang walang pasok para sumama sa donation drive at mag-empake ng relief goods sa gym ng pamantasan. Pinauyon kay (TSU-SOL) Dean Peng dela Rama, naengganyo nila ang mga estudyante sa balaod nga pahimuslan ang mga walaÕy trabaho aron makaapil sa donasyon drive ug mag-empake sa mga relief goods sa gym sa unibersidad. Nakapag-repack sila ng halos 2,000 bag ng bigas, tinapay, de lata, gamot, toiletries at mineral water. Nahimo nila nga ma-repack ang hapit 2,000 nga sako nga bugas, tinapay, de-lata, tambal, mga banyo ug mineral water. Dalawang bugsong nagpadala ng relief goods sa Sta. Maria at Ilagan sa Isabela pati sa Tuguegarao City sa Cagayan. Duha ka mga tawo ang nagpadala mga relief goods sa Sta. Maria ug Ilagan sa Isabela ug ingon man sa Tuguegarao City sa Cagayan. Tumulong sa paghatid ng mga ito ang mga sundalo ng Philippine Army at Philippine Air Force. Mga sundalo sa Philippine Army ug Philippine Air Force ang ningtabang sa paghatud sa kanila. Sabi ni dela Rama, naging makabuluhan ang pansamantalang pagtigil ng klase para sa mga estudyante dahil nakatulong sa mga nas nangangailangan. Pinauyon kay dela Rama, hinungdanon ang temporaryong pagsuspenso sa klase alang sa mga estudyante tungod kay nakatabang kini sa mga nanginahanglan. Matapos ang halos 5 taon, nahuli na ng pulisya ang isang senior citizen na pumatay umano sa kaniyang kapitbahay sa Quezon City. Pagkahuman sa hapit 5 ka tuig, gidakup sa pulis ang usa ka senior citizen nga gipatay kuno ang iyang silingan sa Lungsod sa Quezon. Kinilala ang suspek na si Narciso Llanes, 65 nagtago siya matapos mabaril ang kaniyang kapitbahay noong Disyembre 2015. Ang suspetsado naila nga si Narciso Llanes, 65, nga nagtago-tago human gipusil ang iyang silingan kaniadtong Disyembre 2015. Nagsimula umano sa simpleng bangayan ang away, may tauhan siya na nagharang ng motorsiklo sa daan at ito ang naging mitsa kung bakit napatay ni Llanes ang kapitbahay. Nagsugod ang away sa usa ka yano nga away, adunay siya usa ka lalaki nga nagbabag sa usa ka motorsiklo sa dalan ug kini ang hinungdan kung giunsa gipatay ni Llanes ang silingan. Naikot ng suspek ang mga probinsya sa norte sa pagtatago hanggang mahuli siya ng pulisya sa Maragondon, Cavite nitong Martes, nakakulong na siya ngayon at nahaharap sa kasong murder. Ang suspek gisirkunsidohan ang mga probinsya sa amihanan sa pagtago hangtod nga nadakup siya sa pulisya sa Maragondon, Cavite kaniadtong Martes, nabilanggo na siya karon ug nag-atubang sa kasong pagpatay. Magbibigay ng P1.2 milyon ang lungsod ng Valenzuela para sa makapagbigay ng impormasyon kung nasaan ang mga suspek sa pagpatay sa isang rider noong Oktubre. Ang syudad sa Valenzuela maghatag P1.2 milyon aron maghatag kasayuran kung asa ang mga suspetsado sa pagpatay sa usa ka rider kaniadtong Oktubre. May apat pa na suspek ang pinaghahanap ngayon, kabilang ang isang dating pulis na si Patrolman Anthony Cubos na lider umano ng isang criminal gang. Upat pa nga mga suspek ang gipangita karon, lakip na ang usa ka pulis kaniadto, si Patrolman Anthony Cubos, nga giingon nga lider sa usa ka criminal gang. Wanted din sina Rico Reyes, Narciso Santiago at Joanne Cabatuan na unang tinaguriang bilang testigo. Gipangita usab sila Rico Reyes, Narciso Santiago ug Joanne Cabatuan, kinsa unang gitudlo nga saksi. Nasa P300,000 ang patong sa ulo ng bawat suspek. Ang matag suspetsado gipamulta og P300,000. Una namang naaresto ang dalawang suspek na sina Edgar Batchar at Police Cpl. Michael Castro. Ang duha nga suspetsado nga sila Edgar Batchar ug Police Cpl. Michael Castro. Ayon sa hepe ng Valenzuela Police na si Police Col. Fernando Ortega, napatay ng mga suspek si Ni–o Luegi Hernando, isang rider at messenger sa isang kompanya. Pinauyon sa hepe sa Valenzuela Police nga si Police Col. Fernando Ortega, gipatay sa mga suspetsado si Ni–o Luegi Hernando, usa ka rider ug messenger sa usa ka kompanya. Galing ng bangko ang biktima para mag-withdraw ng sahod ng mga kasamahan sa kompanya. Ang biktima gikan sa bangko aron kuhaan ang suhol sa mga kauban sa kompanya. Pero sinundan pala siya ng riding-in-tandem at pinagbabaril. Apan gisundan siya sa usa ka riding-in-tandem ug gipusil. Pagkahulog sa motor, nag-sign of the cross pa ang biktima bago siya barilin ulit kinuha ang motor niya at ang bag na may lamang higit P442,000. Sa pagkahulog sa motor, gipirmahan sa biktima ang krus una pa siya gipusil ug gikuha ang iyang motor ug ang bag nga kapin sa P442,000 ra. Nangyari ang krimen sa Paso de Blas, Valenzuela alas 4 ng hapon noong Okt. 9. Nahitabo ang krimen sa Paso de Blas, Valenzuela alas 4 sa hapon kaniadtong Oktubre. 9. Bukod sa robbery, tinitingnan anggulo rin yung pagiging testigo ng biktima laban sa kinasakasama ng isa sa mga suspek. Gawas sa pagpanulis, ang saksi sa biktima batok sa kauban sa usa sa mga suspetsado gitan-aw usab gikan sa anggulo. Ayon naman kay PNP chief General Debold Sinas, nagba-backtracking din sila para malaman kung may kinalaman din ang mga suspek sa iba pang kaso ng pagholdup at pagpatay ng riding-in-tandem sa northern Metro Manila. Pinauyon sa hepe sa PNP nga si Heneral Debold Sinas, nag-atras usab sila aron mahibal-an kung ang mga suspetsado nahilambigit usab sa ubang mga kaso sa pagpugong ug pagpatay sa usa ka riding-in-tandem sa amihanang Metro Manila. Nadiskubre ng mga awtoridad ang isang plantation site ng marijuana sa Sitio Basi sa bayan ng Kibungan, Benguet. Nadiskubrehan sa mga awtoridad ang usa ka plantasyon sa marijuana sa Sitio Basi sa lungsod sa Kibungan, Benguet. Batay sa inisyal na impormasyon mula Kibungan Municipal Police nitong Martes, nagkasa ng operasyon ang pulisya at PDEA matapos makatanggap ng impormasyon hinggil sa umano'y 500 square meters na bakanteng lote na nagsisilbing marijuana plantation site sa nasabing sitio. Pinauyon sa inisyal nga kasayuran gikan sa Kibungan Municipal Police kaniadtong Martes, ang pulis ug PDEA naglunsad og operasyon pagkahuman makadawat kasayuran kalabot sa giingon nga 500 square meter nga bakante nga lote nga nagsilbing usa ka plantasyon nga marijuana sa nasangpit nga lugar. Tumambad sa kanila ang nasa 5,000 tanim na marijuana na nagkakahalaga ng P500,000 agad binunot at sinunog ng mga operatiba ang mga marijuana. Gibutyag nila ang 5,000 nga mga tanum nga marijuana nga nagkantidad og P500,000 nga gilayon gibira ug gisunog sa mga operatiba. Magugunitang nitong Sabado lang ay nadiskubre rin ng pulisya ang dalawang marijuana farm sa Sitio Lepsik at Sitio Mabilig, na parehong nasa Brgy. Kayapa sa naturang bayan. Kahinumduman nga kaniadtong Sabado lang, nadiskubrehan sa pulisya ang duha nga mga marijuana farm sa Sitio Lepsik ug Sitio Mabilig, parehas sa Brgy. Kayapa sa mao nga lungsod. Binunot at sinunog ng mga operatiba ang nasa 1,160 tanim na marijuana na tinatayang nagkakahalagang P232,000. Gikuha ug gisunog sa mga operatiba ang hapit 1,160 nga mga marijuana plant nga nagkantidad og P232,000. Patuloy naman ang imbestigasyon ng pulisya sa kung sino ang mga nasa likod ng nasabing marijuana plantation sa lugar. Giimbestigahan pa sa kapulisan kung kinsa ang nagpaluyo sa nahisgutang plantasyon nga marijuana sa lugar. Matapos kumalat ang sakit na COVID-19 sa buong mundo noong Marso nitong taon, malubhang naapektuhan ang ekonomiya at mga negosyo ng ibang bansa at naging sanhi ng pagkasawi ng higit isang milyong tao sa mundo, kabilang ang libo-libong Pilipino. Pagkahuman sa pagkaylap sa COVID-19 sa tibuuk kalibutan kaniadtong Marso ning tuiga, grabeng naapektuhan ang ekonomiya ug mga negosyo sa ubang mga nasud ug hinungdan sa pagkamatay sa labaw sa usa ka milyon nga mga tawo sa kalibutan, lakip ang libu-libo nga mga Pilipino. Hanggang ngayon, wala pa ring tiyak na remedyo laban sa sakit pero may dahilan parin para ngumiti ngayong Pasko sa bansa. Hangtod karon, wala gihapoy siguradong tambal kontra sa sakit apan naa gihapoy hinungdan nga mopahiyom karong Pasko sa nasud. Sa San Fernando City, Pampanga, may kakaibang liwanag at saya pagkagat ng dilim dahil sa makukulay na ilaw at parol sa lungsod na tinaguriang Christmas Capital ng bansa. Sa Dakbayan sa San Fernando, Pampanga, adunay usa ka katingad-an nga hayag ug kalingawan pagkahuman sa kangitngit tungod sa daghang mga kolor sa suga ug parol sa lungsod nga gitawag nga Christmas Capital sa nasud. Pero kakaiba ang tema ngayon ng lungsod. Dahil sa pandemya, pagkilala sa mga frontliner ang ipinapahiwatig ng mga dekorasyon sa San Fernando. Apan ang tema sa syudad karon talagsaon. Tungod sa pandemya, ang pag-ila sa mga frontliner gipakita sa mga dekorasyon sa San Fernando. Diniin sa dekorasyon ang pasasalamat para sa mga frontliner sa gitna ng pandemiya na tumagal na halos isang taon. Ang dekorasyon naghatag gibug-aton sa pasalamat alang sa mga frontliners sa tunga-tunga sa pandemic nga milungtad hapit usa ka tuig. Sa kahabaan ng Jose Abad Santos Ave., bida din ang mga tala at tila pakpak ng mga anghel sa gitna ng island. Sa daplin sa Jose Abad Santos Ave., ang mga bituon mga bituon usab ug ingon pako sa mga anghel sa taliwala sa isla. Masaya rin sa mata ang dala ng hilera ng dumaraming pwesto ng mga lantern makers may snowman, Santa Claus, reindeers, stars, Eiffel tower at iba pa. Makalingaw usab nga makita ang laray sa mga taggama sa parol nga adunay snowman, Santa Claus, reindeers, mga bituon, Eiffel tower ug daghan pa. Medyo nakaka-good vibes, kaya pumunta kami, ani Marichu Junio, residente ng San Fernando. Maayo kini nga pag-vibe, busa nangadto kami, ingon ni Marichu Junio, residente sa San Fernando. Instant tourist attraction din ang harapan ng Heroes Park napapatigil ang mga motorista at mga siklista dahil sa mga dekorasyon. Ang pagdani dayon sa turista sa atubangan sa Heroes Park nagpahunong usab sa mga motorista ug siklista tungod sa mga dekorasyon. Maganda kasi, pa-picture lang kami, ani Alan Bautista, biker mula Angeles City. Maayo tungod kay nagpicture ra kami, ingon ni Alan Bautista, usa ka biker nga gikan sa Angeles City. Nagbobonding ang magkakaibigan at magpapamilya sa naturang park tampok dito ang ipinagmamalaking giant lantern ng San Fernando. Ang mga higala ug bugkos sa pamilya sa parke, lakip ang mapahitas-on nga higante nga parol sa San Fernando. Kumikindat-kindat at sumasayaw-sayaw ang iba't ibang hugis at kulay ng parol. Ang lainlaing mga porma ug kolor sa parol flicker ug sayaw. Hindi rin mawawala ang mga nagbebenta ng mga paboritong pagkaing pang-Pasko tulad ng puto bumbong at bibingka. Dili usab mawala ang mga nagbaligya sa mga pinalabi nga pinggan sa Pasko sama sa puto bumbong ug bibingka. Ayon sa lokal ng San Fernando, layon ng mga Christmas decorations ngayong taon na mabigyang pagkilala at kapasalamatan ang mga frontliners na itinuturing na modernong bayani dahil sa sakripisyo at pagmamahal sa bayan sa kabila ng pandemiya. Pinauyon sa lokal nga San Fernando, ang mga dekorasyon sa Pasko karong tuiga gitumong nga maila ug pasalamatan ang mga frontliner nga giilang moderno nga bayani sa ilang pagsakripisyo ug pagmahal sa nasud bisan pa sa pandemya. Napaiyak umano si 2-time NBA MVP Steph Curry nang marinig niya ang balitang hindi uli makalalaro si Klay Thompson ng isang buong season. Naghilak kuno si 2-time NBA MVP Steph Curry sa pagkadungog niya sa balita nga dili makadula si Klay Thompson sa laing panahon. Kung ACL injury ang nakadali kay Thompson sa nakaraang taon, torn Achilles heel naman ang bumigo sa kaniyang pagbabalik para sa 2020-21 kampanya. Kung adunay usa ka kadaot sa ACL si Thompson sa miaging tuig, usa ka gisi nga tikod ni Achilles ang napakyas sa iyang pagbalik alang sa kampanya nga 2020-21. Tinawag ni Curry ang kaniyang Splash Brother na best 2 guard in the league at inamin niyang nahirapan siyang tanggapin ang balita. Gitawag ni Curry ang iyang Splash Brother nga labing kaayo nga 2 guwardiya sa liga ug giangkon nga naglisud siya sa pagdawat sa balita. Maraming mga basketball fans ang na-excite sa panibagong mukha sana ng GSW. Daghang mga fans sa basketball ang naghinamhinam sa bag-ong nawong sa GSW. Kahit andiyan pa si Curry, Thompson at Draymond Green, wala na sina Kevin Durant (Brooklyn), ang beteranong defensive specialist na si Andre Iguodala (Miami), at iba pang experienced nilang kakampi na malaki ang naging susi sa 3 titulo at 5 NBA Finals appearances. Samtang wala pa sila Curry, Thompson ug Draymond Green, wala na si Kevin Durant (Brooklyn), beteranong defensive specialist nga si Andre Iguodala (Miami), ug ang ilang uban pang eksperyensiyadong mga kauban sa koponan, nga naghimoÕg dakong kalainan sa 3 ka titulo ug 5 ka pagpakita sa NBA Finals. Matapos ang injury nina Thompson at Curry (broken left hand) sa gitna ng 2019-20 season, naging kulelat ang Warriors sa team standings, dahilan para masungkit nila ang No. 2 draft pick at masunggab ang top prospect na si big man James Wiseman. Pagkahuman sa kadaot nila Thompson ug Curry (nabuak ang wala nga kamut) sa tungatunga sa panahon sa 2019-20, ang Warriors nahimoÕg samad sa posisyon sa koponan, hinungdan nga nakuha nila ang No. 2 draft pick ug grab top prospect big man nga si James Wiseman. Isang importanteng holdover si Andrew Wiggins sa nakaraang taon at napasakanila na rin ang isang promising wing na si Kelly Oubre Jr. Si Andrew Wiggins usa ka hinungdanon nga pagpugong sa miaging tuig ug sila usab adunay usa ka promising pako nga si Kelly Oubre Jr. Ngunit kahit maaayos ang piyesang idinagdag ni general manager Bob Myers, di masasabing championship contender ang Golden State dahil nga absent na naman si Thompson, isa sa mga pinakamahusay na shooter sa kasaysayan ng liga. Bisan kung ang tipik nga gidugang sa general manager nga si Bob Myers naayo na, ang Golden State dili matawag nga usa ka contender sa kampiyonato tungod kay si Thompson, usa sa labing maayo nga namusil sa kasaysayan sa liga, wala na usab. Habang namamayagpag ang reigning champion Los Angeles Lakers, at dumarami na rin ang mga koponang may tinatawag na loaded rosters sa Western Conference, may pagdududa ang karamihan sa kakayahan ng Warriors makipagsabayan sa kanila. Samtang nag-uswag ang naghari nga kampiyon sa Los Angeles Lakers, ug ang mga koponan nga adunay gitawag nga kargado nga mga rosters nagtaas sa Western Conference, daghan ang nagduda sa kaarang sa Warriors nga makapadayon sa ila. Gayunpaman, kompyansa si Curry na kahit kailangan nilang mag-adjust sa bagong realidad mayroon pa rin silang ibubuga. Hinuon, masaligon si Curry nga bisan kung kinahanglan nila nga mag-adjust sa bag-ong reyalidad adunay pa usab sila nga igawas. Inisa-isa ng National Irrigation Administration (NIA) at ng National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) nitong Martes kung bakit binaha ang lalawigan ng Cagayan nang manalasa ang Bagyong Ulysses sa bansa. Ang National Irrigation Administration (NIA) ug ang National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC) kaniadtong Martes gikuwestiyonan kung ngano nga gibahaan ang lalawigan sa Cagayan sa dihang ang Bagyong Ulysses miigo sa nasud. Sa pulong balitaan matapos ang pagdinig ng House Committee on Agriculture, sinabi ni NIA administrator Ricardo Visaya kabilang dito ay ang volume ng ulan na dala ng Ulysses at heavily silted na Cagayan River. Sa usa ka news conference pagkahuman sa pagdungog sa House Committee on Agriculture, ang tagdumala sa NIA nga si Ricardo Visaya nagsulti nga lakip niini ang kadaghan sa ulan nga gidala ni Ulysses ug gipabug-atan sa suba ang Cagayan River. Kabilang din aniya ang pinakawalan na tubig ng Magat dam pero nilinaw niya na 15 percent lamang ito ng kabuuang tubig sa Cagayan Rver. Giingon usab niya nga ang Magat dam nagpagawas sa tubig apan giklaro nga 15 porsyento lamang kini sa tibuuk nga tubig sa Cagayan Rver. Nakadagdag din aniya ang tributaries o mga konektadong river system sa Cagayan Rver na umaabot sa mahigit 20. Gidugang usab niya nga ang mga tributaries o konektadong mga sistema sa sapa sa Cagayan Rver miabot sa kapin sa 20. Dagdag pa ang kalbong kagubatan at umano'y illegal mining sa lugar na inamin na rin aniya ni Cagayan Governor Manuel Mamba. Dugang pa niya nga ang upaw nga kalasangan ug giingon nga iligal nga pagmina sa lugar giangkon usab ni Gobernador Cagayan Mako. At sa dulo din umano ng ilog sa Magapit ay paliit o kumikipot ang ang bahagi ng river sa bahagi ng Alcala kaya naiimbudo ang tubig at naiipon doon. Ug giingon usab nga sa katapusan sa suba sa Magapit, ang bahin sa suba sa bahin sa Alcala mas hiktin o hiktin, mao nga ang tubig gibomba ug natipon didto. Ayon kay PAGASA administrator Vicente Malano, kahit alisin ang tubig na inilabas ng Magat dam, babaha at babaha pa rin ang Cagayan. Pinauyon sa administrador sa PAGASA nga si Vicente Malano, bisan kung tangtangon ang tubig nga gibuhian sa Magat dam, bahaan usab ug bahaan ang Cagayan. Mga 15 pecent lang siya ng total Cagayan River basin, so kahit alisin mo yung 15 percent babaha din talaga yun babaha, aniya. Mga 15 porsyento ra siya sa kinatibuk-ang basin sa Cagayan River, busa bisan kung tangtangon nimo ang 15 porsyento, magbaha gyud kini, ingon niya. Bukas naman ang NIA sa usapin ng pagbuo sa isang Department of Water, nag-eevolve kasi lalo na yung function ng NIA, dati for irrigation lang so nagdagdag na ngayon ng hydropower that is secondary of building dams, ani Visaya. Bukas ang NIA sa isyu sa pagtukod og usa ka Department of Water, tungod kay ang pag-andar sa NIA nagbag-o, kaniadto alang sa irigasyon lamang busa karon nagdugang hydropower nga ikaduha sa mga building dam, ingon sa Bisaya. Para naman kay Usec. Ricardo Jalad, administrator ng Office of Civil Defense at executive director ng NDRRMC, dapat ay ikonsidera ang paglikha sa Department of Disaster Resilience kung kailangan nga ba ito ng bansa. Alang kang Usec. Si Ricardo Jalad, tagdumala sa Office of Civil Defense ug executive director sa NDRRMC, kinahanglan ikonsiderar ang paghimo sa Department of Disaster Resilience kung kinahanglan gyud kini sa nasud. Hindi nakasalalay sa kawalan ng Department of Disaster Resilience kaya binaha ang Cagayan, ayon kay Jalad, at maiiwasan sana ang baha sa Cagayan kung mataas ang kapasidad ng Magat Dam, hindi kalbo ang kabundukan at hindi heavily-silted ang Cagayan River. Wala kini pagsalig sa pagkawala sa Department of Disaster Resilience busa gibahaan ang Cagayan, suma ni Jalad, ug malikayan ang pagbaha sa Cagayan kung taas ang kapasidad sa Magat Dam, dili bulbo ang mga bukid ug ang Suba sa Cagayan dili mabug-atan sa siled. Even if ganito ang ating structure ay maiiwasan ang pagbaha, aniya ayon kay Visaya, 1987 pa nang magkaroon ng pag-aaral na kailangan nang i-rehabilitate ang Cagayan Rver. Bisan kung kini ang among istruktura, mapugngan ang pagbaha, ingon niya, pinauyon kay Visaya, kaniadtong 1987 adunay usa ka pagtuon nga kinahanglan aron mapahiuli ang Cagayan Rver. Ngayon lang tayo nagising eh, after 33 years, kung sana nagawan yan ng previous administration, baka maiiwasan natin itong pagbabaha, aniya. Karon lang kita nakamata, paglipas sa 33 ka tuig, kung nahimo kana sa miaging administrasyon, mahimo naton nga malikayan ang kini nga pagbaha, ingon niya. Muli naman itong nanindigan na hindi kagagawan ng pagpapakawala ng Magat Dam kaya binaha ang Cagayan. Gisubli niini nga dili kini sala sa pagpagawas sa Magat Dam busa gibahaan ang Cagayan. Ayon kay Visaya, nasa 130 kilometro ang layo ng Magat Dam sa Cagayan Rver kaya kung magpakawala ng tubig ay aabutin ng 20 hanggang 24 oras bago ito umabot ng Tuguegarao, nilinaw niya na wala palang flood control function ang Magat Dam. Pinauyon kay Visaya, ang Magat Dam 130 kilometros ang gilay-on gikan sa Cagayan Rver busa kung magpagawas kini og tubig molanat og 20 hangtod 24 oras sa wala pa kini maabot sa Tuguegarao, giklaro niya nga walaÕy control control function ang Magat Dam. Pero gayun pa man, we do our very best na bago magkaroon ng typhoon nirereduce yung level, aniya. Bisan pa man, gihimo namon ang labing mahimo sa wala pa ang bagyo nga makaminusan ang lebel, ingon niya. Nilinaw din ng NIA na depende sa lokasyon ang function ng isang dam kung may flood control function ito, kagaya ng itinatayong Jalaur Dam sa Iloilo na kasama sa 2021 budget proposal at inaasahan na matatapos sa 2023. Giklaro usab sa NIA nga ang pagpaandar sa usa ka dam depende sa lokasyon kung adunay kini function nga control control, sama sa Jalaur Dam nga gitukod sa Iloilo nga giapil sa proposal sa 2021 budget ug gilauman nga mahuman sa 2023. Ayon sa NIA, kapag isinama ang flood control function ay tataas naman ang halaga ng pagpapatayo nito na hindi swak sa threshold na itinatakda ng National Economic and Development Authority. Pinauyon sa NIA, kung ang function sa pagkontrol sa baha gihiusa, ang gasto sa pagtukod niini modako nga dili nahisubay sa sukaranan nga gitakda sa National Economic and Development Authority. Puwede nang makabalik sa biyahe ang motorcycle ride-hailing app na Angkas matapos ito gawaran ng provisional authority to operate ng Department of Transportation (DOTr) epektibo simula ngayong Martes hanggang Disyembre 9. Ang Angkas motorcycle ride-hailing app mahimo na nga makabalik sa biyahe human kini gihatag sa panamtang nga awtoridad sa pagpadagan sa Department of Transportation (DOTr) nga epektibo gikan kaniadtong Martes hangtod Disyembre 9. ItoÕy matapos sila matengga nang ilang buwan dahil sa community quarantine na ipinatutupad ng pamahalaan para maiwasan ang pagkalat ng COVID-19. Kini human sila gisuspinde sa daghang mga bulan tungod sa quarantine sa komunidad nga gipatuman sa gobyerno aron mapugngan ang pagkaylap sa COVID-19. Ayon kay Transportation Asec. Goddes Hope Libiran, provisional pa lang daw ito dahil may mga kailangan pang i-comply ang Angkas riders gaya ng passenger insurance para matiyak na fully covered ang rider at pasahero sakaling may aksidente na mangyari. Pinauyon sa Transportation Asec. Goddes Hope Libiran, kini provisional ra tungod kay kinahanglan mosunod ang mga sumasakay sa Angkas sama sa insurance sa pasahero aron masiguro nga ang sakay ug pasahero natabunan sa hingpit kung adunay disgrasya. Isa pang probisyon ay ang paggamit ng thermal scanner at background checks sa kanilang mga rider. Ang uban pang probisyon mao ang paggamit sa mga thermal scanner ug mga pagsusi sa background sa ilang mga sumasakay. Kapag natanggap ng motorcycle taxi ang inisyu na provisional authority, yun ang magiging hudyat na pwede na silang makabalik sa lansangan. Kung madawat sa usa ka taxi nga motorsiklo ang giisyu nga pansamantala nga awtoridad, kana mahimoÕg usa ka senyas nga mahimo na sila makabalik sa kadalanan. Kapag complied na rin daw nila ang requirements, agad din daw silang bibigyan ng certificate of compliance. Kung natuman na nila ang mga kinahanglanon, hatagan usab sila usa ka sertipiko sa pagsunod dayon. So doon sa previous pilot study, may naka-indicate doon na number of slots allotted for motorcycle taxi player, paliwanag ni Libiran. Sa miaging pagtuon sa piloto, adunay gipakita nga ihap sa mga slots nga gitagana alang sa mga magdudula sa taxi nga motorsiklo, gipatin-aw ni Libiran. Nasa 10,000 hanggang 15,000 ang riders ng Angkas sa Metro Manila pero ang mga nakakumpleto lamang ng requirements gaya ng mga sumailalim sa RT-PCR test, at iba pa, ang papayagang bumiyahe, aniya. Adunay 10,000 hangtod 15,000 nga mga sumasakay sa Angkas sa Metro Manila apan kadto lamang nakakumpleto sa mga kinahanglanon sama sa mga nagpailawom sa RT-PCR test, ug uban pa, ang gitugotan nga makabiyahe, ingon niya. Ayon naman sa record ng Angkas, nasa 6,435 riders na raw ang sumailalim sa swabbing, kaya ito lang ang pwedeng bumiyahe. Base sa record sa Angkas, mga 6,435 ka mga sumasakay ang giingon nga gipailawom sa swabbing, busa kini ra ang paagi sa pagbiyahe. Pero ang polisiya na may harang sa pagitan ng rider at pasahero ay dapat pa rin daw sundin dahil bahagi ito ng guidelines na inilabas ng National Task Force for COVID-19. Bisan pa kinahanglan sundon ang patakaran sa mga babag taliwala sa mga sumasakay ug mga pasahero tungod kay kini bahin sa mga panudlo nga giisyu sa National Task Force alang sa COVID-19. Dapat rin daw ay may aprubadong barrier at maka-implement ang rider ng cashless transaction payment system. Giingon usab niya nga kinahanglan adunay usa ka gi-aprubahan nga babag ug nga ang makasakay mahimo nga ipatuman ang cashless nga sistema sa pagbayad sa transaksyon. Dapat sumunod sila sa bring your own helmet policy para masiguro yung kalusugan at kaligatasan ng mga pasahero natin, paliwanag ni Libiran. Kinahanglan sundon nila ang pagdala sa imong kaugalingon nga polisiya sa helmet aron masiguro ang kahimsog ug kaluwas sa among mga pasahero, gipatin-aw ni Libiran. Aniya, ginawa ito ng DOTr para makatulong sa pagtatransport ng mga pasahero dahil limitado pa rin ang bilang ng mga pasaherong sumasakay sa mga public utility vehicles na pinayagan ng makabyahe sa gitna ng pandemya. Giingon niya nga gihimo kini sa DOTr aron matabangan ang pagdala sa mga pasahero tungod kay ang ihap sa mga pasahero nga nagsakay sa mga public utility vehicle nga gitugotan nga makabiyahe sa tungatunga sa pandemya limitado pa. Malaking bagay na rin daw ito para sa riders para maibalik ang kanilang kabuhayan. Giingon usab niya nga usa ka dako nga deal alang sa mga sumasakay nga ibalik ang ilang panginabuhian. Nagkaharap na sa Senado ngayong Martes ang mga lider ng binabansagang makakaliwang grupo at ang mga militar na nagdadawit sa kanila sa terorismo para talakayin ang isyu ng red-tagging o pag-uugnay sa mga indibidwal sa komunismo. Ang mga namuno sa gitawag nga mga leftist group ug ang militar nga naapil sa terorismo nagtagbo sa Senado kaniadtong Martes aron hisgutan ang isyu sa red-tagging o pagdugtong sa mga indibidwal sa komunismo. Pero bago pa mag-showdown ang grupo ng Makabayan bloc, kinatawan ng gobyerno, at ilang umano'y rebel returnees sa pagdinig ng Senado ay nagpaalala agad si Sen. Panfilo Lacson. Apan sa wala pa ang showdown sa Makabayan bloc group, ang mga representante sa gobyerno, ug pipila nga gipasanginlang mga rebel returnee sa pagdungog sa Senado, si Sen. Panfilo Lacson. Pagbukas ng pagdinig, agad nagsalita ang mga taga-Makabayan bloc ng Kamara na binubuo ng mga kinatawan ng Kabataan, Bayan Muna, ACT Teachers, at Gabriela party-lists. Sa pagbukas sa husay, nagsulti dayon ang mga myembro sa blokeng Makabayan sa Kamara nga gilangkuban sa mga representante sa Kabataan, Bayan Muna, ACT Teacher, ug Gabriela party-lists. Hindi ako miyembro o opisyal ng Communist Party of the Philippines (CPP) hindi ako rebelde o miyembro ng National Democratic Front of the Philippines. Dili ako miyembro o opisyal sa Communist Party of the Philippines (CPP) dili ako usa ka rebelde o miyembro sa National Democratic Front of the Philippines. Tahasan ko ring pinasisinungalingan na ang aking partido, ang Bayan Muna, ay creation at kontrolado ng CPP, ani Bayan Muna Rep. Carlos Zarate. Bukas ko usab nga gipanghimakak nga ang akong partido nga Bayan Muna, gihimo ug kontrolado sa CPP, ingon ni Bayan Muna Rep. Carlos Zarate. Si dating Bayan Muna congressman Neri Colmenares, kinuwestiyon ang kredibilidad ng testigong si Jeffrey Celis na nagsabing nagsilbi siyang mataas na opisyal ng CPP-NPA mula 1991 hanggang 2006. Kaniadtong kongresista sa Bayan Muna nga si Neri Colmenares, gikuwestiyon ang kredibilidad sa testigo nga si Jeffrey Celis nga nagsulti nga nagsilbi siya usa ka taas nga opisyal sa CPP-NPA gikan 1991 hangtod 2006. Sina Kabataan party-list Rep. Sarah Elago at Tina Palabay ng grupong Karapatan, naging emosyonal sa pagdepensa sa sarili. Si Youth Party-list Rep. Sarah Elago ug Tina Palabay sa grupong Karapatan, nahimong emosyonal sa pagdepensa sa kaugalingon. Kailangan po na may managot sa mga pagpapakalat na ito ng fake news consider the source before you share, ani Elago. Adunay kinahanglan nga responsable alang niining dili tinuod nga pagsabwag sa balita hunahunaa ang gigikanan sa wala pa nimo ipaambit, ingon ni Elago. Ang madreng si Mother Mary John Mananzan na aktibong sumasama sa mga rally, may mensahe rin sa mga ahensiyang nagre-red tag sa kanya. Ang madre, si Nanay Mary John Mananzan, nga aktibong nagaapil sa mga rally, adunay usab mensahe alang sa mga ahensya nga gipunta siya nga pula. Ang mga taga-gobyerno, nanindigan sa bintang sa Makabayan bloc na matataas umano silang opisyal ng CPP-NPA. Sa pikas bahin, giinsistir sa mga opisyal sa gobyerno ang akusasyon sa blokeng Makabayan nga sila mga taas nga opisyal sa CPP-NPA. Tingin ni Senate President Vicente Sotto III, mahirap itanggi ang mga pahayag at dokumento mula sa mga dating rebelde. Naglisud si Senate President Vicente Sotto III nga ihikaw ang mga pahayag ug dokumento gikan sa mga kanhi rebelde. Samantala, inaasahan ang isa pang hearing tungkol sa red-tagging dahil biglang naudlot ang pagdinig dahil sa naputol na internet connection sa Senado. Samtang, gipaabot usab ang usa pa nga pagdinungog bahin sa red-tagging tungod kay kalit nga nabalda ang pagdungog tungod sa usa ka koneksyon sa internet nga konektado sa Senado. Umaatikabo ang pre-debut performance ng pinakabagong Pinoy pop (P-pop) girl group na BINI na nagtanghal sa It's Showtime noong Lunes. Nag-andam na ang pre-debut nga paghimo sa labing bag-ong Pinoy pop (P-pop) girl group nga BINI nga nahitabo sa It's Showtime kaniadtong Lunes. Binubuo ang BINI nina Aiah, Colet, Maloi, Gwen, Stacey, Mikha, Sheena, at Jhoanna. Ang BINI gilangkuban nila Aiah, Colet, Maloi, Gwen, Stacey, Micah, Sheena, ug Jhoanna. Mula sila sa Star Hunt Academy auditions noong 2018, nagsimula sila sa mahigit 200 aspirants hanggang sa nasala at napili ang 8 miyembro ng grupo. Gikan sa mga audition sa Star Hunt Academy kaniadtong 2018, nagsugod sila sa kapin sa 200 nga mga aspirante hangtod nga nasala ug gipili ang 8 ka mga miyembro sa grupo. Sumailalim sila sa matinding training sa loob ng mahigit 1 taon hanggang sa tuluyan na silang magpasiklab. Nagpailalom sila sa grabe nga pagbansay sa sobra sa 1 ka tuig hangtod nga hingpit nga nasunog. Unang patikim ng BINI ang Da Coconut Nut cover nila na composition ni Maestro Ryan Cayabyab. Ang una nga natilawan sa BINI mao ang ilang panakip sa Da Coconut Nut nga gilangkuban ni Maestro Ryan Cayabyab. Now na pre-debut launch na po kami weÕre so happy kasi po parang na-validate po kami, ani Aiah. Karon nga adunay kami usa ka pre-debut nga paglansad, malipayon kaayo kami tungod kay daw kami napamatud-an, ingon ni Aiah. Aminado rin ang girls na dream come true nila ang mapabilang sa isang P-pop group, next target ng BINI ang makilala internationally. Giangkon usab sa mga batang babaye nga ang ilang pangandoy nga matuman nga mahimong bahin sa usa ka P-pop group, ang sunod nga target sa BINI nga mailhan sa internasyonal. Dinepensahan ngayong Martes ng Philippine Overseas Employment Administration (POEA) ang paglagay ng cap o limitasyon na 5,000 sa maaaring mapayagang Filipino nurses na ma-deploy sa ibang bansa. Gidepensahan sa Philippine Overseas Employment Administration (POEA) kaniadtong Martes ang setting sa cap o limit nga 5,000 alang sa mga angayan nga mga Filipino nurses nga ipakatap sa gawas sa nasud. Sabi ni POEA Administrator Bernard Olalia sa Laging Handa briefing, kailangang balansehin ang pangangailangan ng bansa ng health workers na mag-aalaga sa mga Pilipino na tatamaan ng COVID-19 at ang mga oportunidad na nagbubukas para sa employment ng mga Pilipino sa ibang bansa. Si POEA Administrator Bernard Olalia nagingon sa briefing nga Kanunay Mag-andam, ang panginahanglan sa nasud alang sa mga trabahante sa kahimsog aron maatiman ang mga Pilipino nga apektado sa COVID-19 kinahanglan balanse ug ablihan ang mga oportunidad alang sa trabaho sa mga Pilipino sa gawas sa nasud. Ayon kay Olalia, in-demand pa rin kasi hanggang ngayon ang Filipino nurses sa maraming mga bansa tulad ng Qatar, Kuwait, United Arab Emirates, United Kingdom, Germany at Estados Unidos. Pinauyon kay Olalia, ang mga Filipino nurses padayon pang in-demand hangtod karon sa daghang mga nasud sama sa Qatar, Kuwait, United Arab Emirates, United Kingdom, Germany ug Estados Unidos. Ibig sabihin lamang, halos sa buong mundo no, number one preferred choice po ng mga foreign employers ang ating mga kababayang nurses kaya pinapangalagaan po natin sila, binibigyan po natin ng ayuda, lalo na ngayon sa panahon ng pandemya, ani Olalia. Nagpasabut lamang kini nga hapit sa tibuuk kalibutan, ang atong mga kauban nga nars mao ang nag-una nga gipili nga mga langyaw nga amo busa giatiman namon sila, gihatagan namon sila tabang labi na karon sa panahon sa pandemya, ingon ni Olalia. Sabi ni Olalia, nagsimula na silang tumanggap ng application para sa Filipino nurses na made-deploy sa ibang bansa sa susunod na taon. Gisulti ni Olalia nga nagsugod na sila pagdawat mga aplikasyon alang sa mga Filipino nurses nga ipakatap sa gawas sa nasud sa sunod tuig. Nagpaalala naman ang POEA hinggil sa illegal recruiters, lalo na iyong mga gumagamit ng pangalan ng ahensya para mag-alok ng trabaho. Sa laing bahin, nagpahimangno ang POEA bahin sa mga iligal nga rekruter, labi na kadtong mogamit sa ngalan sa ahensya aron pagtanyag og trabaho. Binibigyan po namin sila ng babala na ito po iyong kasalukuyang scheme na ginagawa ng mga illegal recruiters, at iiwasan po natin ito. Gipasidan-an namon sila nga kini ang karon nga pamaagi nga gitrabaho sa mga iligal nga rekruter, ug likayan namon kini. May mga help branch po kaming binabanggit nang sa ganoon, maiwasan po na mabiktima iyong mga kawawa nating mga OFWs at nagnanais makapagtrabaho sa abroad, aniya. Gihisgutan namon ang bahin sa mga help branch aron malikayan nga mabiktima sa mga kabus nga OFW nga gusto magtrabaho sa gawas sa nasud, ingon niya. Bumaba ang bilang ng mga nalulong sa ilegal na droga, ayon sa pinakahuling survey ng Dangerous Drugs Board. Ang ihap sa mga tawo nga naadik sa iligal nga droga nahulog, pinauyon sa labing ulahi nga survey sa Dangerous Drugs Board. Mula sa tantiya noong 2016 na hindi bababa sa 4 milyon, nasa higit 1 milyon na lang umano ito. Gikan sa pagbanabana sa 2016 nga dili moubus sa 4 milyon, giingon nga sobra ra sa 1 milyon. Nagkalat sa kalsada habang nakabilad sa araw ang mga timbangan, medical supplies, nabasang records at personal protective equipment sa harap ng rural health unit (RHU) ng Enrile, Cagayan. Ang mga timbangan, medikal nga suplay, nabasa nga mga rekord ug mga gamit sa pagpanalipud sa kaugalingon ang nagkatag sa dalan sa adlaw sa atubang sa rural health unit (RHU) sa Enrile, Cagayan. Ito'y matapos pasukin ng baha ang gusali ng RHU sa kasagsagan ng bagyong Ulysses. Kini pagkahuman gisulud ang baha sa bilding RHU sa kataas sa bagyong Ulysses. Abala naman ang mga nurse at staff sa paglilinis ng mga gamit na nabalot sa putik. Ang mga nars ug kawani busy sa paglimpiyo sa mga butang nga giputos sa lapok. Ang mga gamit namin halos walang natira, lahat nabasa pati gamot, anang municipal dentist na si Dr. Marie Nixie Climaco. Hapit walaÕy sulod ang among mga gamit, basa ang tanan ug medisina, ingon sa munisipyo nga dentista nga si Dr. Marie Nixie Climaco. Ang daming nagpapa-checkup sa amin mga nasugatan, may alipunga, sinisipon, nilalagnat gawa ng nababad sila sa baha, ani Climaco. Daghan sa mga nagpacheck-up sa amon ang nasamdan, nag-diarrhea, nagbahin, adunay hilanat tungod kay nabasa sa baha, ingon ni Climaco. Sa gitna ng paglilinis, tuloy ang konsultasyon at pagbibigay-reseta sa mga pasyente. Sa tunga-tunga sa pagpanglimpyo, nagpadayon ang mga konsulta ug reseta alang sa mga pasyente. Pero malaki ang pangamba ng mga municipal health worker na hindi sasapat ang kanilang gamit, maging ang kailangan ng mga pasyente. Apan nabalaka kaayo ang mga trabahante sa kahimsog sa munisipyo nga dili igo ang ilang kagamitan, bisan ang mga panginahanglanon sa mga pasyente. Karamihan sa mga taga-RHU ay pawang nalubog din sa baha ang mga bahay pero hindi pa rin nila maisantabi ang tawag ng tungkulin. Kadaghanan sa mga myembro sa RHU nagbaha usab sa ilang mga balay apan wala gihapon nila mabaliwala ang tawag sa katungdanan. Sa Barangay San Jose naman, sa ilalim ng tolda pansamantalang nakasilong ngayon ang pamilya ni Florentina Sevilleno. Sa Barangay San Jose, ilawom sa tent, temporaryo nga gipasilongan ang pamilya ni Florentina Sevilleno. Bilang caretaker, pinayagan sila ng may-ari ng lupang manatili muna doon matapos masira ng bagyo ang kanilang bahay. Ingon tag-alima, gitugotan sila sa tag-iya sa yuta nga magpabilin una didto human madaot sa bagyo ang ilang balay. Doon din nakikibilad ang mga kapwa magsasaka ng mga palay na pilit inani para may makain ang kanilang pamilya. Dinhi usab gibutyag sa mga kaubanang mag-uuma ang bugas nga ilang gipaningkamutan nga anihon aron kaunon sa ilang pamilya. Abala naman ang Sangguniang Kabataan chairperson na si Rachel Gacuan sa pamamahagi ng tinapay at tubig mula sa donasyon ng mga kabarangay para sa mga nasalanta. Ang chairman sa Sangguniang Kabataan nga si Rachel Gacuan busy sa pagpanghatag og tinapay ug tubig gikan sa mga donasyon sa mga barangay alang sa mga biktima. Sobrang grateful po kami sa lugar namin kasi kapwa namin Enrileno at Cagayanon, nagtutulungan para makabangon, ani Gacuan. Dako ang among pasalamat sa among lugar tungod kay parehas ang Enrileno ug Cagayanon, nagtinabangay kami aron makabawi, ingon ni Gacuan. Naghatid ang ABS-CBN sa mga taga-Enrile, Cagayan ng mga bigas, de-lata, tubig, mga face mask at face shield na kahit papaano ay maging kanilang panimula sa mahaba-haba pang tatahaking pagbangon. Gihatud sa ABS-CBN ang mga taga Enrile, bugas sa Cagayan, de lata, tubig, maskara sa nawong ug mga taming sa nawong nga mao man usab ang ilang sinugdanan sa hataas nga paghakot. Patuloy ang pagsisikap ng ABS-CBN na makapagpatuloy sa pag-abot sa mga nasalanta. Inaanyayahan ang publiko na makipagbayanihan para sa sama-samang pagtulong. Nagpadayon ang paningkamot sa ABS-CBN nga ipadayon ang pag-abot sa mga biktima. Giimbitahan ang publiko nga moapil sa mga pwersa alang sa hiniusang tabang. Matapos ang matinding pagbaha sa Tuguegarao City, isang malawakang COVID-19 testing naman ang sinimulan sa lungsod. Pagkahuman sa grabe nga pagbaha sa Tuguegarao City, usa ka tibuuk nga pagsulay sa COVID-19 ang gisugdan sa syudad. Tawa lang ang isinagot ni Sen. Panfilo Ping Lacson kung totoo ba ang ulat na naturukan na siya ng bakuna laban sa COVID-19, kahit wala pang aprubadong gamot ang pamahalaan. Nikatawa ra si Sen. Panfilo Ping Lacson kung tinuod ang taho nga nabakunahan siya batok sa COVID-19, bisan kung wala pa aprubado sa gobyerno ang tambal. Tawa na lang isasagot ko diyan kung totoo nga eh hindi ko naman inaamin, ani Lacson. Kataw-an ra nako kana nga tubag kung tinuod, dili nako kini dawaton, ingon ni Lacson. Matatandaang si Senate President Vicente Sotto III ang nagbunyag na nakapagpabakuna na sina Lacson at House Majority Leader Martin Romualdez laban sa COVID-19, pero hindi naman tinukoy kung kailan, wala ring brand ng bakuna na sinabi. Kahinumduman nga ang Presidente sa Senado nga si Vicente Sotto III mibutyag nga si Lacson ug House Majority Leader Martin Romualdez nagbakuna na batok sa COVID-19, apan wala gitino kung kanus-a, walaÕy giingon nga tatak nga bakuna. Sa ngayon, wala pang aprubado ang Department of Health (DOH) na brand ng bakuna na kasalukuyan pang dine-develop ng pharmaceutical firms sa buong mundo. Hangtod karon, wala aprubahi sa Department of Health (DOH) ang marka sa bakuna nga gihimo pa sa mga kompanya nga tambal sa tibuuk kalibutan. Nagbabala na rin ang DOH laban sa mga naglipanang bakuna na nagsasabing pang-immunize ito sa COVID-19. Nagpahimangno usab ang DOH batok sa mga bakuna nga nabakunahan nga nag-angkon nga nabakunahan sa COVID-19. Nagbabala nitong Martes ang Malaca–ang sa anila'y mga alkalde na dawit sa ilegal na pagpuputol ng punongkahoy at pagmimina, na sinisisi sa malawakang pagbaha matapos ang sunod-sunod na hagupit ng bagyo sa bansa. Ang Malaca–ang kaniadtong Martes nagpasidaan nga ang mga alkalde nalambigit sa iligal nga pagtroso ug pagmina, nga gipasanginlan sa kaylap nga pagbaha human sa sunod-sunod nga mga bagyo sa nasud. Mga mayors, andiyan po kayo para ipatupad ang batas, hindi para kayo ang lumabag sa batas. Mga mayor, anaa ka aron ipatuman ang balaod, dili aron makalapas ka sa balaod. Hindi po dapat ginagamit na parang negosyo ang inyong posisyon, nakita naman natin ang danyos na dulot ng illegal logging at illegal mining lalong lalo na sa probinsiya ng Cagayan, ani Presidential Spokesman Harry Roque. Ang imong posisyon dili gamiton ingon usa ka negosyo, nakita namon ang kadaot nga nahimo sa iligal nga pagtroso ug iligal nga pagmina labi na sa lalawigan sa Cagayan, ingon ni Presidential Spokesman Harry Roque. Matatandaang sinabi ni Department of the Interior and Local Government Secretary Eduardo A–o noong Lunes na may ilang mayors ang posibleng nakikinabang sa mga illegal logging at illegal mining operations sa kanilang mga nasasakupan. Kahinumduman nga si Department of the Interior and Local Government Secretary Eduardo A–o nagsulti kaniadtong Lunes nga ang pipila ka mga alkalde mahimong makapahimulos sa iligal nga pagtroso ug iligal nga pagmina sa ilang mga konstituwente. Ayon kay A–o, hindi pinatitigil ng mayors ito dahil posibleng natutulungan at nasususportahan sila ng mga ito sa kanilang kampanya. Suno kay A–o, wala ini punggan sang mga alkalde bangud posible nga mabuligan kag suportahan nila sila sa ila kampanya. Nagrereklamo ang ilang biktimang naperwisyo sa nangyaring trahedya sa Skyway project noong Sabado dahil hanggang ngayong Martes ay wala pa rin daw nakikipag-ugnayan sa kanila para makipag-areglo. Ang pila ka mga biktima nga nagreklamo bahin sa trahedya sa proyekto sa Skyway kaniadtong Sabado nagreklamo nga hangtod karon, Martes, walaÕy usa nga nakontak kanila aron husayon. Nagrereklamo si Juanito Dimalig, isa sa mga naperwisyo ng bumagsak na steel girder sa East Service Road, Muntinlupa noong Sabado, kung saan isa ang nasawi. Si Juanito Dimalig, usa sa mga biktima sa nahulog nga steel girder sa East Service Road, Muntinlupa kaniadtong Sabado, nagreklamo nga usa ang patay. Wasak kasi ang motosiklo ni Dimalig at suwerteng nakatalon siya nang makitang babagsak ang girder. Naguba ang motorsiklo ni Dimalig ug swerte siya nga nakaambak sa nakita nga nahulog ang girder. Hindi naman nasaktan si Dimalig pero malaking perwisyo ang dulot ng aksidente lalo na ngayon wala na siya magamit sa trabaho bilang courier. WalaÕy nasamdan si Dimalig apan ang aksidente ang hinungdan sa daghang kadaot, labi na karon nga dili na siya magamit alang sa trabaho isip usa ka courier. Dagdag pa aniya dito ang trauma na dulot ng aksidente, ang ikinasasama ng loob niya ay hanggang ngayon daw ay wala pa ring nakikipag-usap sa kanila mula sa mga kompanyang dawit sa aksidente. Dugang pa niya nga ang trauma nga dulot sa aksidente, nasamokan siya nga hangtod karon wala paÕy nakaistorya sa kanila gikan sa mga kompanya nga nahilambigit sa aksidente. Ang San Miguel Corp. at EEI Corp ang mga kompanyang nasa likod ng proyekto. Ang San Miguel Corp. ug ang EEI Corp ang mga kompanya sa likod sa proyekto. Desidido si Dimalig at iba pang biktima na sampahan ng reklamo ang mga kompanyang may kinalaman sa proyekto. Si Dimalig ug uban pang mga biktima determinado nga magsampa og reklamo batok sa mga kompanya nga naapil sa proyekto. Maaalalang sinabi ni Noel Binag, executive director ng Occupational Safety and Health Center ng DOLE, na bukod sa crane operator at safety officer ay posible ring kasuhan o managot ang project owner, main contractor, at subcontractor ng Skyway. Si Noel Binag, executive director sa DOLE's Occupational Safety and Health Center, nagsulti nga gawas sa crane operator ug safety officer, posible usab nga kasuhan o basulon ang tag-iya sa proyekto, punoan nga kontraktor, ug subkontraktor sa Skyway. Naghahanda ang Department of Health (DOH) ng contingency plan para sa posibleng pagtaas ng kaso ng COVID-19 pagkatapos ng holiday celebration. Giandam sa Department of Health (DOH) ang usa ka contingency plan alang sa posibling pagdugang sa mga kaso sa COVID-19 pagkahuman sa kasaulugan sa piyesta opisyal. Matatandaang naglabas rin ng memorandum circular ang DOH katapusan noong Oktubre kung saan tinukoy ang ilang aktibidad na maituturing na ligtas, at ang mga dapat iwasan para sa darating na holiday. Kahinumduman nga ang DOH nagpagawas usab usa ka memorandum circular kaniadtong Oktubre nga naglatid sa pipila ka mga kalihokan nga maisip nga luwas, ug ang mga kinahanglan likayan alang sa umaabot nga piyesta opisyal. Ayon sa DOH, ilan sa mga ligtas na gawin sa paparating na holiday ay ang pagdalo sa online Masses, Noche Buena o Media Noche kasama ang pamilya sa loob ng tahanan, online video calls sa mga pamilyang magkalayo ngayong holiday season, at pamimili sa online stores. Pinauyon sa DOH, pipila sa mga luwas nga butang nga buhaton sa umaabot nga piyesta opisyal mao ang pagtambong sa mga online Mass, Noche Buena o Media Noche kauban ang pamilya sa sulud sa balay, mga tawag sa online nga video sa mga pamilya nga wala ning panahon sa kapaskuhan, ug pagpamalit sa mga online store. Maituturing namang may katamtamang panganib o medium risk ang mga maliit na pagtitipon sa labas o public areas. Ang gagmay nga mga panagtapok sa gawas mahimong ikonsiderar nga medium nga peligro o medium nga peligro. Kasama sa mga itinuturing ng DOH na high risk activities ang pisikal na pagdalo sa mga indoor religious activities na maraming attendees; ang pagkanta, pagsasalita nang malakas; at pagkakaroon ng physical contact sa ibang tao. Giisip sa DOH ang mga kalihokan nga adunay peligro nga iapil ang pisikal nga pagtambong sa mga kalihokan sa sulud nga relihiyoso nga adunay daghang mga nanambong; pagkanta, pagsulti og kusog; ug adunay pisikal nga kontak sa ubang mga tawo. Delikado rin umano ang pamimili sa masisikip na tiangge at mall, at maging ang pagsali sa mga malalaking pagtitipon sa loob ng gusali o establisyimento. Giingon usab nga peligro ang pagpamalit sa daghang mga tindahan ug mall, ug bisan sa pag-apil sa daghang mga katiguman sa sulud sa bilding o katukuran. Paalala naman ng Malaca–ang ngayong Martes, sundin ang physical distancing at restrictions sa mass gatherings na itinakda ng gobyerno. Gipahinumduman sa Malaca–ang kaniadtong Martes, nga sundon ang pisikal nga pagpahilayo ug mga pagdili sa mga gipundok nga gitinguha sa gobyerno Sa ngayon, alam natin na ang Christmas season ay isang masayang okasyon sa Pilipinas kung saan marami ang pagtitipon, pagkikita-kita at reunions ng mga miyembro ng pamilya at mahal sa buhay. Karon, nahibal-an naton nga ang panahon sa Pasko usa ka malipayon nga okasyon sa Pilipinas diin adunay daghang mga katiguman, panagtapok ug panaghiusa sa mga miyembro sa pamilya ug mga hinigugma. Huwag kakalimutan ang minimum health protocol ng pamahalaan na inyong unang narinig dito sa Office of the Presidential Spokesperson ang mask, hugas and iwas, ani Presidential Spokesperson Harry Roque. Ayaw kalimti ang minimum nga protokol sa kahimsog sa gobyerno nga una nimo nga nadungog dinhi sa Opisina sa Presidential Spokesperson ang mask, paglimpiyo ug paglikay, ingon ni Presidential Spokesperson Harry Roque. Ngayong Martes, mayroong kabuuang 421,722 na COVID-19 cases ang Pilipinas, kung saan 26,745 ang aktibong kaso, 386,792 ang gumaling na, at 8,185 naman ang mga nasawi. Niadtong Martes, ang Pilipinas adunay total nga 421,722 COVID-19 nga kaso, diin 26,745 ang aktibo nga kaso, 386,792 ang naayo, ug 8,185 ang namatay. Sa harap ng angal ng grupo ng mga nurse sa deployment cap ng pamahalaan para sa healthcare workers na gustong mag-abroad simula 2021 ay nilinaw naman ng Department of Labor and Employment (DOLE) kung sino lang ang mga sakop nito. Atubangan sa grupo sa mga nars nga nagreklamo bahin sa cap sa pagdeploy sa gobyerno alang sa mga healthcare workers nga gusto nga moadto sa gawas sa nasud gikan sa 2021, giklaro sa Department of Labor and Employment (DOLE) kung kinsa ang mga miyembro niini. Paliwanag sa TeleRadyo ni DOLE Secretary Silvestre Bello III, hindi applicable ang deployment cap sa mga balik-manggagawa. Gipatin-aw ni DOLE Secretary Silvestre Bello III sa TeleRadyo nga ang cap sa pag-deploy dili magamit sa pagbalik sa mga trabahante. Para lang aniya ito sa mga newly-hired na healthcare workers kada taon. Giingon niya nga kini alang ra sa bag-ong gikuha nga mga kawani sa healthcare matag tuig. Hindi rin aniya ito permanente at puwede namang madagdagan pa depende sa sitwasyon ng pandemya sa bansa. Giingon usab niya nga dili kini permanente ug mahimong idugang depende sa kahimtang sa pandemiko sa nasud. Nais lang daw matiyak ng gobyerno na may sapat na nurses ang bansa sakaling tumaas muli ang kaso ng COVID-19. Giingon niya nga gusto lang sigurohon sa gobyerno nga ang nasud adunay igo nga mga nars kung ang kaso sa COVID-19 mosaka usab. Yan namang cap na yan eh subject to review, regular review kapag halimbawa, next year, bumaba na ang insidente ng pandemya, puwede naman nating i-increase. Ang kana nga takup mahimoÕg susihon, regular nga pagrepaso kung pananglitan, sa sunod tuig, ang insidente sa pandemya mikunhod, mahimo naton kini dugangan. Gusto lang natin matiyak na hindi tayo darating sa panahon na lumala ang COVID pagkatapos yung mga nurses natin at medical workers natin nasa ibang bansa, katuwiran ni Bello. Gusto lang namon nga masiguro nga dili kami moabut sa oras nga nagkagrabe ang COVID pagkahuman ang among mga nars ug trabahante sa medisina sa gawas sa nasud, ingon ni Bello. Sinabi naman ni Bello na isinusulong na nila ngayon ang taas-suweldo ng mga nurse sa pribadong ospital. Sa pihak nga bahin, ginpahayag ni Bello nga ila karon ginapasanyog ang sweldo sang mga nars sa mga pribado nga ospital. Balak daw nila itong ipantay sa suweldo ng mga nasa pampublikong ospital para mahikayat silang manatili sa bansa. Giingon nila nga plano nila nga iparehas kini sa sweldo sa mga naa sa mga publikong ospital aron awhagon sila nga magpabilin sa nasud. Ang lalaki ng hospital, ang lalaki ng kita nila pagkatapos ang nurses nila may nagbabayad P6,000 a month, P10,000 a month. Ang tawo sa hospital, ang tawo sa ilang kita pagkahuman sa ilang mga nars nga nagbayad P6,000 sa usa ka bulan, P10,000 sa usa ka bulan. Matatandaang nagpatupad ng partial deployment ban ang bansa sa health workers sa kasagsagan ng pandemya para umano matiyak na mayroon pa ring matitira sa Pilipinas na tututok sa mga pasyenteng tatamaan ng COVID-19. Kahinumduman nga ang nasud nagpatuman sa usa ka bahag nga pagdili sa pagpakatap sa mga trabahante sa kahimsog sa panahon sa kataas sa pandemic aron maseguro nga adunay pa nga mga tawo nga nahabilin sa Pilipinas nga magtutok sa mga pasyente nga apektado sa COVID-19. Pero kamakailan ay kinumpirma ng Palasyo na tatanggalin na simula Enero 2021 ang partial deployment ban. Apan karong bag-o gikumpirma sa Palasyo nga ang bahin sa pagdili sa pagbutang kuhaon gikan sa Enero 2021. Naniniwala ang ilang opisyal na kaya ng upper Marikina watershed na maibsan ang pagbaha sa ilang lugar sa Rizal at Marikina City tuwing tag-ulan. Pipila ka mga opisyal ang nagtoo nga ang taas nga tubig sa Marikina mahimong makapahupay sa pagbaha sa pipila ka mga lugar sa Rizal ug Marikina City sa panahon sa ting-ulan. Pero bukod sa tuloy-tuloy na pangangalaga nito, kailangan din umanong solusyonan ang iba pang sanhi ng pagbaha. Apan gawas sa padayon nga pag-atiman niini, giingon usab nga mahatagan solusyon ang ubang mga hinungdan sa pagbaha. Tampok sa tinapay ang mukha ng mga news anchors ng TV Patrol patunay ng talento at diskarte ng isang baker sa Cebu. Gipakita sa tinapay ang mga nawong sa TV Patrol news anchor ingon pamatuod sa talento ug diskarte sa usa ka panadero sa Cebu. Kwento ni Marlo Pimentel Lidot sa ABS-CBN News, ang mga tinapay na ito ay tinatawag na artisan bread at nakaukit ang mukha nina Henry Omaga-Diaz, Bernadette Sembrano, at Noli de Castro. Giasoy ni Marlo Pimentel Lidot sa ABS-CBN News nga kining mga tinapay gitawag nga artisan tinapay ug nakulit ang nawong nila Henry Omaga-Diaz, Bernadette Sembrano, ug Noli de Castro. Aniya, maliit man ang lutuan, diskarte at pag-eensayo ang naging puhunan niya para maperpekto niya ang gawang obra. Ingon niya, bisan kung gamay ang pagluto, ang diskarte ug ensayo ang iyang puhunan aron mahingpit niya ang trabaho. Kaya po gumawa ako ng twist na Artisan na may mga ibaÕt ibang disenyo at may mukha. Mao nga naghimo ako usa ka pagtuis sa Artisan nga adunay lainlaing mga laraw ug nawong. It takes a lot of experiment and process before ko nakuha ang standard at tamang luto ng Artisan breads kahit pambahay lang po ng oven ang gamit ko po, techniques at diskarte po kaya nakagawa po ako nito, dagdag pa niya. Nagkinahanglan kini daghang eksperimento ug proseso sa wala pa nako makuha ang sukaranan ug husto nga pagluto sa mga tinapay nga Artisan bisan kung ang oven, mga pamaagi ug diskarte ang gigamit ko ra sa balay mao nga nahimo ko kini, dugang niya. Ayon sa panadero, noon pa man ay nanonood na ito ng TV Patrol kaya naman pinili niyang ukitin ang mukha ng mga news anchors sa tinapay. Pinauyon sa panadero nga kanunay siya nanan-aw og TV Patrol busa gipili niya nga ikulit ang mga nawong sa mga angkla sa balita sa tinapay. Noon pa man po maliit pa lang ako TV Patrol at ABS-CBN po ang sinusubaybayan po namin, saad ni Lidot. Kanunay kong nagtan-aw sa TV Patrol ug ABS-CBN, ingon ni Lidot. Kaya po nagkusa akong gumawa dahil naging magandang inspirasyon at magandang halimbawa ang pagbigay ng impormasyon nila sa ating mga kababayan, dagdag pa niya. Mao nga nagboluntaryo ako sa pagtrabaho tungod kay ang paghatag sa ilang kasayuran sa atong mga kababayan usa ka maayong inspirasyon ug maayong panig-ingnan, dugtong pa niya. Nagpapasalamat siya dahil marami ang natuwa sa kanyang ginawa aniya, hindi man siya pinalad na makapag-ibang bansa dahil sa pandemya, naging daan naman ang baking para patuloy pa rin silang kumita. Nagpasalamat siya tungod kay daghan ang nalipay sa iyang gibuhat, ingon niya, bisan kung wala siya swerte nga naka-adto sa gawas sa nasud tungod sa sakit nga pandemya, ang pagluto sa tinapay nahimoÕg usa ka pamaagi aron sila makapadayon sa kita. Syempre po masaya at lubos na nagpapasalmat sa Panginoon kahit di man natuloy ang magandang opportunities po sa abroad, binigyan niya ako ng ganitong skills at talento na makagwa ng kamanghamangha at maging inspirasyun po ito sa ating kababayan, Cebuano at mga bakers po na nawalan ng hanapbuhay dahil po sa pandemyang ito,Ó aniya. Siyempre malipayon ako ug mapasalamaton kaayo ako sa Ginoo bisan kung wala magpadayon ang maayong mga higayon sa gawas sa nasud, gihatagan niya ako niini nga mga kahanas ug talento aron makahimo katingala ug mahimong inspirasyon sa atong mga kababayan, Sugbuanon ug bakers nga nawad-an sa trabaho tungod niini pandemya, Óingon niya. Nagpapasalmat po ako at inspirasyon ko ang lahat ng local at international connections sa mga sumusuporta at patuloy po na ng subaysubay sa mga gawa ko po. Nagpasalamat ako ug nadasig ang tanan nga mga lokal ug internasyonal nga koneksyon sa mga tagasuporta ug nagpadayon sa pagsunod sa akong trabaho. Sa mga bakers po na ngayon nawalan po ng trabaho at sa mga beginners po, magpatuloy lang po tayo sa paglikha ng tinapay, walang impossible sa paglikha tulad ng nagawa ko po basta, sa puso at passion po sa paggawa walang impossible sa pag abut ng mga pangarap. Alang sa mga panadero nga nawad-an karon sa ilang trabaho ug alang sa mga nagsugod, magpadayon ra kita sa paghimo og tinapay, walaÕy imposible nga himuon sama sa akong gibuhat basta, sa akong kasingkasing ug gugma sa trabaho walaÕy imposible nga maabut ang mga damgo. Isa ang padyak driver na si Lauro Escapalo sa mga umaasang mabibigyan ng libreng bakuna kontra COVID-19. Ang drayber sa tramp nga si Lauro Escapalo usa sa gilauman nga mahatagan libre nga bakuna batok sa COVID-19. Masaya ako dahil sa bakuna, mas maganda sa katawan ko yon, ani Escapalao. Nalipay ako tungod sa bakuna, mas maayo kini sa akong lawas, ingon ni Escapalao. Sa pulong ng Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases gabi ng Lunes, inihayag ng mga opisyal na target ng pamahalaan na mabigyan ng COVID-19 vaccine ang hindi bababa sa 60 milyong Filipino. Sa usa ka tigum sa Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases kaniadtong Lunes sa gabii, gipahibalo sa mga opisyal nga gipunting sa gobyerno nga ang bakuna sa COVID-19 maghatag labing menos 60 milyon nga mga Pilipino. Hindi bababa sa 4 na pharmaceutical companies ang kausap ng gobyerno, ayon kay vaccine czar Carlito Galvez. Ang gobyerno nakigsulti sa dili moubus sa 4 nga mga kompanya sa parmasyutiko, sumala sa bakuna nga czar nga si Carlito Galvez. Kabilang sa mga unang makatatanggap ng bakuna ay iyong mga mahihirap, matatanda, at pulis at militar, sabi ni Pangulong Rodrigo Duterte. Lakip sa una nga nakadawat bakuna ang mga pobre, tigulang, ug pulis ug militar, ingon ni Presidente Rodrigo Duterte. Ayon kay Health Secretary Francisco Duque III, sapat na ang 60 milyon para makontrol ang pagkalat ng virus sa pamamagitan ng herd immunity. Pinauyon kay Health Secretary Francisco Duque III, 60 milyon igo na aron makontrol ang pagkaylap sa virus pinaagi sa herd immunity. Ayon sa World Health Organization, mapapababa ng herd immunity ang bilang at bagsik ng kumakalat na coronavirus sa populasyon. Pinauyon sa World Health Organization, ang kawala sa kawala mahimo maminusan ang gidaghanon ug kagrabe sa nagkaylap nga coronavirus sa populasyon. Sinabi naman ng Department of Finance na halos plantsado na ang panggagalingan ng P73.2 bilyon na kakailanganin para sa tinatayang $25 o P1,200 na ilalaan para sa bawat bibigyan ng libreng bakuna. Giingon sa Department of Finance nga hapit na maplano ang gigikanan sa P73.2 bilyon nga kinahanglan alang sa gibanabana nga $ 25 o P1,200 alang sa matag libre nga bakuna. Tumutulong din ang pribadong sektor, gaya ng International Container Terminal Services, Inc. (ICTSI), para sa 2 milyong doses ng COVID-19 vaccine paghahatian ito ng gobyerno at ICTSI. Ang pribadong sektor, sama sa International Container Terminal Services, Inc., nagtabang usab. (ICTSI), alang sa 2 milyon nga dosis sa bakuna sa COVID-19 nga ipaambit kini sa gobyerno ug sa ICTSI. Sa iba't ibang siyudad at probinsya nagtatrabaho ang 5 anak ni Marissa Curtis. Ang 5 ka anak ni Marissa Curtis nagtrabaho sa lainlaing mga lungsod ug lalawigan. Kaya naman, nalulungkot siyang isipin kung paano ang Pasko kung hindi sila magkikita-kita dahil sa pandemya. Busa, naguol siya nga gihunahuna kung unsa ang Pasko kung wala sila magkita tungod sa sakit nga pandemiya. Sabik pa naman sana siyang makita ang mga apo, na hilig ang sayawan tuwing may Christmas party ang pamilya. Gusto gyud niya nga makit-an ang iyang mga apo, nga ganahan nga mosayaw matag oras nga adunay pamista sa Pasko ang pamilya. Nakakalungkot na alam naman natin tradisyon ng mga Pilipino may gathering every Christmas diba ani Curtis. Subo nga nahibal-an namon ang tradisyon sa mga Pilipino nga adunay pagtigum matag Pasko, ingon ni Curtis. Sayang naman ang pagkakataon na magkaroon tayo ng kaunting get-together kasama ang pamilya natin kahit nasa crisis tayo. Sayang ang oras nga adunay gamay nga pagtagbo sa among pamilya bisan kung naa kami sa krisis. Puwede naman mag-ingat kagaya ng wag magtanggal ng face shield, face mask at social distancing, dagdag niya. Mahimo ka nga mag-amping, sama sa dili pagkuha sa taming sa nawong, maskara sa nawong ug pagpalayo sa sosyal, dugang niya. Mukhang hindi na matutuloy ang mga social gathering sa darating na Pasko, gaya ng reunions, dahil bukod sa mahirap bumiyahe ngayon, binalaan na rin ng mga eksperto ang publiko tungkol sa mga pagtitipon. Ingon og dili magpadayon ang mga sosyal nga katiguman sa umaabot nga Pasko, sama sa mga panagtagbo, tungod kay dugang sa lisud nga pagbiyahe karon, gipasidan-an usab sa mga eksperto ang publiko bahin sa mga pagtapok. Ayon sa World Health Organization, mainam kasing huwag na munang mag-family reunion upang manatiling ligtas sa COVID-19. Pinahiuyon sa World Health Organization, labing maayo nga walaÕy usa ka pagtagbo sa pamilya aron magpabilin nga luwas sa COVID-19. Nangangamba na rin ang Department of Health sa posibleng pagtaas ng kaso ng COVID-19 pagdating ng kapaskuhan. Nabalaka usab ang Department of Health bahin sa posibleng pagdugang sa mga kaso sa COVID-19 sa umaabot nga kapaskuhan. Ayon kay Health Secretary Francisco Duque III, kailangang tandaan ng mga tao na limitado pa rin ang pagtitipon-tipon at pagpunta sa mga mataong lugar. Pinauyon kay Health Secretary Francisco Duque III, kinahanglan nga hinumduman sa mga tawo nga ang pagtapok ug pag-adto sa daghang mga lugar gikutuban pa. Ipinayo naman ng mga eksperto na mag-online reunion na lang ang mga tao. Gitambagan sa mga eksperto ang mga tawo nga maghimo na lang sa usa ka online nga panaghiusa. Piliin niyo po ang mga online activities gaya ng online masses, mag-video calls lang po sa mga kamag-anak at kaibigan, at maaari din mag-online shopping na lang, ani Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire. Pagpili mga kalihokan sa online sama sa online nga masa, paghimo lang sa mga video call sa mga paryente ug higala, ug mahimo ka usab mag-shopping sa online, ingon ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire. Puwede umanong sumali sa online advent recollection at online Simbang Gabi. Giingon niya nga mahimo siyang moapil sa online adoll recollection ug online Simbang Gabi. Maaari ring magkaroon ng prayer service sa bahay at Bible reading kasama ang pamilya. Mahimo usab nga serbisyo sa pag-ampo sa balay ug pagbasa sa Bibliya uban ang pamilya. Bawal din ang Christmas party sa mga parokya at organisasyon sa ilalim ng simbahan, kaya pami-pamilya na muna ang selebrasyon. Gidili usab ang mga Christmas party sa mga parokya ug kapunungan sa ilawom sa simbahan, busa nag-una ang mga pagsaulog sa pamilya. Nakagawian na ng maraming Pilipino tuwing Kapaskuhan na mag-Simbang Gabi, at ngayong may coronavirus disease (COVID-19) pandemic, naglabas na ng panuntunan ang Catholic Bishops Conference of the Philippines (CBCP) para sa mga gustong ituloy ang taunang pagsisimba tuwing Kapaskuhan habang new normal. Daghang mga Pilipino ang naanad sa pag-adto sa Simbang Gabi matag Pasko, ug karon nga adunay usa ka sakit nga coronavirus disease (COVID-19), ang Catholic Bishops Conference of the Philippines (CBCP) nagpagawas usa ka balaod alang sa mga gusto magpadayon sa ilang tinuig nga Pagsamba sa Pasko. bag-ong normal. Sa inilabas nilang panuntunan, maaaring simulan ang mga pang-gabi na misa nang alas-6 ng gabi, habang alas-6 ng umaga naman dapat ang huling misa. Pinauyon sa ilang mga lagda, ang mga misa sa gabii mahimong magsugod sa alas 6 sa gabii, samtang ang katapusang misa kinahanglan sa alas 6 sa buntag. Ayon kay Fr. Jerome Secillano, CBCP Executive Secretary, maaaring makipag-ugnayan ang mga obispo o mismong cura paroko sa LGU para makapagdaos ng misa sa ibang lugar na kayang tumanggap ng mas maraming tao. Pinauyon kay Fr. Jerome Secillano, Executive Secretary sa CBCP, mga obispo o pari mismo sa parokya mahimong makontak ang LGU aron magpahigayon usa ka misa sa ubang lugar nga mahimong mapaakomodar sa daghang mga tawo. Halimbawa rito ang gymnasium at iba pang malalaking lugar pero dapat nasa 30 porsiyento pa rin ang kapasidad at dapat ding masunod ang physical distancing at iba pang health protocols. Pananglitan, ang gymnasium ug uban pang mga dako nga lugar apan ang kapasidad kinahanglan naa ra sa 30 porsyento ug kinahanglan usab sundon ang pisikal nga pagpahilayo ug uban pang mga protokol sa kahimsog. Matutuloy pa rin ang live streaming ng mga misa para sa mga hindi makakadalo. Ang live streaming sa kadaghanan alang sa mga dili makatambong magpadayon. Para naman sa mga magmi-Misa De Gallo o Christmas Eve mass, maaaring simulan ang misa ng alas-6 ng gabi, maaari namang dagdagan ang bilang ng misa sa mismong araw ng Pasko. Alang sa mga nagsaulog sa misa nga Mass De Gallo o Christmas Eve, ang misa mahimo magsugod sa alas-6 sa gabii, ang gidaghanon sa mga masa sa adlaw mismo sa Pasko mahimong madugangan. May bawas-singil sa tubig ang Maynilad at Manila Water simula Enero 1, 2021, P0.14 kada cubic meter ang tapyas ng Manila Water at P0.05 kada cubic meter ang sa Maynilad. Ang Maynilad ug Manila Water adunay mga pagbawas sa tubig sugod Enero 1, 2021, P0.14 matag metro kubiko alang sa Manila Water ug P0.05 matag cubic meter alang sa Maynilad. Ayon sa mga water concessionaire, ito'y dahil sa foreign currency differential adjustment o FCDA, dahil lumakas ang piso kontra US dollar at Japanese yen. Pinauyon sa mga water concessionaires, kini tungod sa pag-adjust sa foreign currency differential o FCDA, sama sa pagpalig-on sa piso kontra sa US dollar ug Japanese yen. Nailigtas mula sa sakuna ang dalawang lalaking nangingisda sa Ternate, Cavite nitong Martes. Duha ka mga lalaki nga nangisda sa Ternate, Cavite ang naluwas gikan sa katalagman kaniadtong Martes. Kinilala ang mga mangingisda na sila Jayson Bolante, 32, at Jay Alab, 30, na mga parehong residente sa Ternate. Ang mga mangingisda giila nga sila Jayson Bolante, 32, ug Jay Alab, 30, parehong residente sa Ternate. Palubog na sa dagat ang bangkang sinasakyan nila matapos hampasin ng malalaking alon na 300 metro ang layo mula sa baybayin ng Caylabne. Ang sakayan nga ilang gisakyan nalunod human maigo sa daghang mga balud 300 metro gikan sa baybayon sa Caylabne. Tiyempong nadaanan sila ng speedboat na mga tauhan ng Philippine Coast Guard na nooÕy nagpapatrolya kontra dynamite fishing, agad nilang ni-rescue ang mga mangingisda at binigyan ng assistance. Ang Philippine Coast Guard, nga nagpatrolya kontra sa pagpangisda sa dinamita kaniadtong panahon, gipaagi nila, gilayon nilang giluwas ang mga mangingisda ug naghatag tabang. Ayon kay Lt. Michael John Encina, commander ng Philippine Coast Guard Cavite, masyadong maliit ang bangkang gamit ng mga biktima sa pangingisda kaya hindi nito kinaya ang mga alon sa dagat, ligtas na nakauwi ang dalawang mangingisda na hindi naman nasaktan sa insidente. Pinauyon kay Lt. Si Michael John Encina, kumander sa Philippine Coast Guard Cavite, nagsulti nga gamay kaayo ang bangka nga gigamit sa mga biktima sa pangisda mao nga dili niini makaya ang mga balud sa dagat, luwas nga nakabalik ang duha nga mangingisda nga wala maunsa sa hitabo. Libre na ang sakay sa isang ruta ng electric jeep o e-jeep sa Pasay City simula ngayong Miyerkoles. Libre ang pagsakay sa de-kuryenteng dyip o ruta sa e-jeep sa Pasay City sugod karong Miyerkules. Sa paggunita ng Pasay Day o ang ika-157th founding anniversary ng lungsod, maraming programa ang nakalinya kabilang ang libreng sakay. Sa pagsaulog sa Adlaw sa Pasay o ika-157 nga anibersaryo sa pagkatukod sa syudad, daghang mga programa ang nakalinya lakip ang libre nga pagsakay. Ayon kay Pasay Mayor Emi Calixto Rubiano, maaaring sumakay ang mga residente sa e-jeepney mula Mall of Asia hanggang SM Manila na walang bayad, ito'y partnership ng LGU at ng Global Electric Transport. Pinauyon kay Pasay Mayor Emi Calixto Rubiano, ang mga residente makasakay sa e-jeepney gikan sa Mall of Asia hangtod sa SM Manila nga libre, kini mao ang pakigtambayayong sa LGU ug Global Electric Transport. Malaking bagay aniya ito dahil limitado pa ang pampublikong transportasyon kaya maganda na may isang option ang mga commuter. Giingon niya nga usa kini ka deal tungod kay limitado pa ang transportasyon sa publiko busa maayo nga adunay kapilian ang mga sumasakay. Ipatutupad rin aniya nila ang mga health protocol. Giingon usab niya nga ipatuman nila ang mga health protocol. Imbes na 30 na pasahero bawat e-jeep, 15 lang ang papasakayin. Imbis nga 30 ka pasahero matag e-jeep, 15 ra ang masakyan. Kailangan rin naka face mask at face shield. Kinahanglan mo usab ang usa ka maskara sa nawong ug taming sa nawong. Ang libreng sakay program ay tatagal sa buwan ng Disyembre. Ang libre nga programa sa pagsakay molungtad sa Disyembre. Bukod sa libreng sakay, nagpapatuloy ang Pasayahin 2020 Night Market sa Roxas Boulevard Service Road at may mga online activities rin. Gawas sa libre nga pagsakay, ang Pasayahin 2020 Night Market nagpadayon sa Roxas Boulevard Service Road ug adunay usab mga kalihokan sa online. Ibig sabihin nito, tuloy ang Pasko sa Baguio, tuloy ang maingat at ligtas na selebrasyon ng kapaskuhan, Magalong said in his speech. Kini nagpasabut, magpadayon ang Pasko sa Baguio, pagpadayon sa mabinantayon ug luwas nga pagsaulog sa kapaskuhan, ingon ni Magalong sa iyang pagpamulong. Kung meron pong kasalanan, ako po ang inyong ituro. Kung adunay sala, tudloan ko ikaw. Kasalanan po ng inyong mayor. Sala kini sa imong mayor. Bukas na muli ang patok na night market sa Baguio City ngayong unang araw ng Disyembre matapos ang halos 9 na buwang pagsasara dahil sa COVID19 pandemic. Ang sikat nga night market sa Baguio City nagbukas usab karong unang adlaw sa Disyembre pagkahuman sa hapit 9 ka bulan nga pagsira tungod sa COVID19 pandemya. Mula sa higit 1,000 stalls, lagpas 400 lang ang itinayo para maobserbahan ang physical distancing, ayon kay Market Superintendent Fernando Ragma, Jr., magtatalaga sila ng mga entrance kapag Ôdi na makontrol ang dami ng tao sa night market. Gikan sa kapin sa 1,000 ka mga stall, sobra sa 400 ang gitukod aron maobserbahan ang paglayo sa lawas, sumala ni Market Superintendent Fernando Ragma, Jr., magbutang sila mga entrada kung dili na makontrol ang merkado sa gabii. Aniya, kinailangan nang buksan ito para makabawi ang mga nawalan ng negosyo dahil sa pandemya. Giingon niya nga kinahanglan kini buksan aron mabawi ang mga nawad-an sa negosyo tungod sa sakit nga pandemya. Nahuli ng mga awtoridad ang isang lalaki na umano'y nanggahasa sa kaniyang sariling anak na babae sa Iloilo noong Nobyembre 2019. Gidakup sa mga awtoridad ang usa ka lalaki nga gipasanginlang naglugos sa kaugalingon niyang anak nga babaye sa Iloilo kaniadtong Nobyembre 2019. Ayon sa PNP Anti-Kidnapping Group, naaresto ang suspek sa bisa ng arrest warrant sa tapat ng isang mall sa Bacoor City, Cavite nitong Lunes. Sa tala sa PNP Anti-Kidnapping Group, ang suspetsado gidakup sa ilalum sa mando sa pagdakup sa atubang sa usa ka mall sa Bacoor City, Cavite kaniadtong Lunes. Nangyari ang operasyon isang taon matapos siya ireklamo ng kaniyang 13-anyos na anak sa panghahalay umano nito. Ang operasyon nahinabo usa ka tuig human gireklamo sa iyang 13-anyos nga anak nga lalaki bahin sa giingon nga pagpanglugos. Dinala na ang suspek sa headquarters ng PNP AKG bago siya ibalik sa Iloilo, kung saan niya haharapin ang kasong rape by carnal knowledge. Ang suspetsado gidala sa headquarters sa PNP AKG sa wala pa siya ibalik sa Iloilo, diin mag-atubang siya sa kasong pagpanglugos pinaagi sa kalibutanong kahibalo. Higit P500,000 halaga ng ilegal na droga ang nasabat ng mga awtoridad sa serye ng anti-illegal drug operations sa Nueva Ecija nitong Sabado, Nob. 28. Nasakmit sa mga awtoridad ang kapin P500,000 nga kantidad sa iligal nga droga sa serye sa anti-illegal drug operation sa Nueva Ecija kaniadtong Sabado, Nob. 28. Nasa 75 gramo ng shabu umano na nakasilid sa 15 na sachet ang nasabat sa bayan ng San Isidro tatlo ang naaresto sa naturang lugar. Dul-an sa 75 gramos nga gituohang sulud sa sulud sa 15 ka sachet ang nasakmit sa lungsod sa San Isidro ug tulo ka mga tawo ang nadakip sa lugar. Apat ang nahuli sa Cabantuan City matapos sila makuhanan ng 2 tube ng dried marijuana leaves at tooter pipe glass nahulihan din ang 2 sa kanila ng ilang sachet ng shabu. Apat ang gidakop sa Lungsod sa Cabantuan human makit-an nga dunay 2 tubo nga uga nga dahon nga marijuana ug tooter pipe baso ug 2 usab niini ang nasakmitan uban ang daghang mga sachet nga shabu. Tiklo din sa isang operasyon sa bayan ng Lupao ang isang lalaki matapos siya makuhanan ng 3 sachet ng shabu. Usa usab ka lalaki ang gidunggab sa operasyon sa lungsod sa Lupao human kini masakpi nga dunay 3 ka sachet nga shabu. Sa Angeles City, Pampanga naman, kalaboso ang isang magkaibigan matapos sa isang buy-bust operation Brgy. Lourdes Sur East Lunes ng gabi. Sa Angeles City, Pampanga, usa ka higala ang nabilanggo human sa usa ka buy-bust operation sa Brgy. Lourdes Sur Silangan Lunes sa gabii. Nakuha sa 2 suspek ang 4 na sachet ng shabu na nasa 1.8 gramo ang bigat at hindi bababa sa P12,000 ang halaga. Nakuha gikan sa 2 ka mga suspetsado ang 4 ka sachet sa shabu nga adunay gibug-aton nga 1.8 gramo ug nagkantidad nga dili moubus sa P12,000. Ayon sa PNP, mas pinaigting pa nila ang kanilang kampanya kontra illegal na droga sa gitna ng pandemya, kinasuhan na ang lahat ng mga nahuli. Pinauyon sa PNP, gipakusog nila ang ilang kampanya kontra iligal nga droga taliwala sa sakit nga pandemiya, ang tanan nga naaresto gisuhan na. Patay sa engkuwentro ang isang itinuturong gunrunner sa isinagawang buy-bust operation ng police Criminal Investigation and Detection Group (CIDG) sa San Jose Del Monte, Bulacan nitong Martes ng umaga. Usa ka gidudahang gunrunner ang napatay sa engkwentro sa usa ka buy-bust operation nga gihimo sa pulisya Criminal Investigation and Detection Group (CIDG) sa San Jose Del Monte, Bulacan kaniadtong Martes sa buntag. Kinilala ang napatay na si Rizaldy Gutierrez, na may edad na nasa 40 hanggang 45 anyos. Ang namatay giila nga si Rizaldy Gutierrez, nagpangidaron 40 hangtod 45 anyos. Ayon sa awtoridad, nakatunog si Gutierrez na pulis ang mga katransaksyon kaya bigla itong pumasok sa bahay at pinaputukan ang mga pulis gamit ang kalibre 38 baril, dahilan para gumanti rin ng putok ang mga operatiba. Sumala sa mga awtoridad, nabalitaan ni Gutierrez nga pulis ang mga transaksyon, busa kalit siyang nisulod sa balay ug gipusil ang mga pulis gamit ang kalibre .38 nga pusil, hinungdan nga nibalik ang kalayo sa mga operatiba. Narekober sa bahay ni Gutierrez ang caliber 38 revolver na may mga bala, caliber 45 pistol, at marked money na P3,500 na ginamit sa buy-bust. Nakuha gikan sa balay ni Gutierrez ang kalibre 38 revolver nga dunay bala, kalibre 45 nga pistola, ug marka nga salapi nga P3,500 nga gigamit sa buy-bust. Ayon sa CIDG, nakatanggap din sila ng impormasyon na itinuturo rin umano si Gutierrez na leader ng gun-for-hire group na sangkot sa mga extortion activities. Pinauyon sa CIDG, nakadawat usab sila impormasyon nga si Gutierrez, ang pinuno sa gun-for-hire group nga naapil sa mga kalihokan sa pangilkil, gitudlo usab. Nagdulot ng pagbaha sa ilang lugar sa mga lalawigan ng Eastern Samar at Northern Samar ang pag-ulang dala ng low pressure area. Ang pagbunok sa ulan hinungdan sa pagbaha sa pipila ka mga lugar sa mga probinsya sa Sidlangan Samar ug Amihanang Samar. Bumaha sa ilang bahagi ng bayan ng Catubig sa Northern Samar dahil sa malakas na pagbuhos ng ulan Martes ng hapon. Ang pagbaha sa pila ka bahin sa lungsod sa Catubig sa Amihanang Samar tungod sa kusog nga ulan kaniadtong Martes sa hapon. Samantala, umabot rin sa isang metro ang lalim ng baha sa Barangay Solong sa bayan ng Can-avid, Eastern Samar Martes ng umaga. Samtang, ang gilawmon sa baha nakaabot usab sa usa ka metro sa Barangay Solong sa siyudad Can-avid, Eastern Samar kaniadtong Martes sa buntag. Dala ito ng malakas na pag-ulang tumagal ng ilang oras, ngunit agad ding humupa ang baha matapos ang pag-ulan. Kusog ang pag-ulan na nidugay og pipila ka oras, apan mihunas dayon ang tubig baha pagkahuman sa ulan. Ayon sa PAGASA, makakaranas ng panaka-nakang pag-ulan at thunderstorms ang Bicol Region at Eastern Visayas dahil sa tail-end ng low pressure area, maaari rin umano itong magdulot ng pagbaha o landslide sa ilang mga lugar. Sumala sa PAGASA, makasinati og matag pag-ulan ug pagpanalugdog ang Bicol Region ug ang Eastern Visayas tungod sa tail-end sa low pressure area, nga mahimoÕg hinungdan usab sa pagbaha o pagdahili sa yuta sa pipila ka mga lugar. Nagpresenta ang mga aktibistang biktima ng red-tagging ng sarili nilang mga testigo na magpapatunay umanong tinatakot ng mga militar ang mga sibilyang pinaghihinalaan nilang miyembro ng mga makakaliwang grupo. Ang mga aktibista nga biktima sa red-tagging nagpakita sa ilang kaugalingon nga mga saksi nga magpamatuod nga gihadlok sa militar ang mga sibilyan nga gidudahan nila nga mga myembro sa mga leftist nga grupo. May bagong bihis na ang makasaysayang Mehan Garden sa Maynila. Gipanindot na ang makasaysayanon nga Mehan Garden sa Manila. Saktong-sakto ito para sa mga nais mamasyal at maglibang ngayong papalapit na ang Pasko. Kini hingpit alang sa mga gusto nga maglakaw ug maglipay karon nga hapit na ang Pasko. Matapos dagsain ng mga mamimili ang Divisoria noong Lunes kung saan tila hindi na nasunod ang physical distancing, naghigpit na ang mga awtoridad, maging ang mga tindero, para matiyak na umiiral ang safety protocol sa pamilihan. Pagkahuman gibahaan sa mga konsumedor ang Divisoria kaniadtong Lunes diin ang physical distancing wala natuman, gipahugtan na sa mga awtoridad, bisan ang mga tindera, alang masiguro nga naglungtad ang safety protocol sa merkado. May sari-sari store si Nedie Sotto kaya halos araw-araw siya sa grocery, bagama't sanay na sa mga COVID-19 protocols gaya ng pagpirma sa mga contact tracing form, tingin niya, minsan, masyadong maraming hinihinging impormasyon. Adunay sari-sari store si Nedie Sotto busa moadto siya sa grocery store hapit adlaw-adlaw, bisan kung naanad siya sa COVID-19 nga mga protokol sama sa pagpirma sa mga contact tracing form, sa iyang hunahuna, usahay, daghan ra kaayo ang impormasyon nga gikinahanglan. Isinusulat lahat yung kung anong address, cellphone, tapos kung saan pumunta bago doon sa pinuntahan nakakatakot atsaka abala talaga, hinqing ni Sotto. Ginasulat tanan kung unsa ang adres, cellphone, ug kung asa niadto una sila didto giadtoan, makahadlok ug busy gyud, pagtuaw ni Sotto. Sa bagong advisory ng Department of Trade and Industry (DTI) at Department of Labor and Employment (DOLE), nilinaw na tanging pangalan at contact number lang ang kailangang kunin mula sa mga customer para na rin sa data privacy. Sa bag-ong advisory sa Department of Trade and Industry (DTI) ug Department of Labor and Employment (DOLE), giklaro nga ang mga ngalan ug contact number ra ang kinahanglan kuhaon gikan sa mga kustomer alang usab sa data privacy. Ang mga health survey, hindi na rin kailangan tutal may temperature check naman. Ang mga health survey, kay dili na kinahanglan kon buot hunahuanon kay naa nay pagsusi sa temperatura. Hinihikayat din ang mga establisimyento na gamitin na lang ang digital contact tracing app na Stay Safe dahil konektado ito sa database ng Department of Health. Giawhag usab ang mga establisemento nga gamiton ang digital contact tracing app nga Stay Safe tungod kay kini konektado sa database sa Department of Health. Katatapos lang gumaling ni Sandy Rosero sa sakit sa baga at kababalik niya lang sa pagtitinda ng gulay nang dumating ang bagyong Ulysses. Bag-o lang nakabawi si Sandy Rosero sa sakit sa baga ug ningbalik ra usab siya sa pagpamaligya og utanon sukad sa pag-abot sa bagyong Ulysses. Kasama sa nalubog sa baha ang kaniyang bahay at mga paninda, eh wala na akong matitinda wala kaming magagawa eh. Kaubang nalubong sa baha ang iyang balay ug mga baligya, eh wala na koy mabaligya wala namiÕy mahimo eh. Sabayan pa ng hangin, ani Rosero. Gisabayan pa gyod og hangin, ingon ni Rosero. Malaking bagay kina Rosero ang pagdating ng mga ayuda dahil kahit papaano ay nakakabawas ito sa kaniyang alalahanin sa pambili ng gamot ng kaniyang misis at pag-aaral ng kanilang 3 anak. Ang pag-abut sa tabang usa ka dako nga butang alang kang Rosero tungod kay bisan unsaon nagpaminos kini sa iyang mga kabalaka bahin sa pagpalit og tambal sa iyang asawa ug pag-edukar sa ilang 3 ka anak. Kabilang si Herminya Ladic sa mga na-washout ang bahay noong bagyong Ondoy na-relocate sila sa Barangay Starville pero hindi rin nakaligtas ang bahay niya sa bagyong Ulysses. Si Herminya Ladic usa sa mga hingpit nga naanod ang balay niadtong bagyong Ondoy ug ningbalhin sa Barangay Starville apan wala makalahutay ang iyang balay sa bagyong Ulysses. Sa pagtama ng Ulysses ay naulit naman ang ang naramdamang takot niya nang tumama ang Ondoy. Sa paghampa ni Ulysses nasubli busa ang iyang gibati nga kahadlok kaniadtong miigo si Ondoy. May kahirapan po kasi may lockdown na ho ay ganito pa ang nangyari, ani Ladic, na nag-aalaga sa nanay na bedridden na. Adunay problema tungod kay adunay lockdown ug kini ang nahitabo, ingon ni Ladic, kinsa nag-atiman sa iyang inahan nga na gilaygay na sa higdaanan. Tuwing bumabagyo ay inaalala pa ni Ladic ang kaligtasan ng ina, hinanap ko siya ng masasasakyan Panahon sa matag bagyo kay gikabalak-an pa usab ni Ladic ang kahilwasan sa iyang inahan, gipangitaan nako siyag masakyan. Tumawag kami tricycle, yung tricycle po niragasa yung tubig hanggang sa mailigtas namin ang nanay ko, kinabukasan na kami bumalik, nang humupa ang baha, ani Ladic. Gitawag namo ang usa ka traysikol, ang traysikol nilusob sa tubig hangtod nga naluwas namo ang akong inahan, sa sunod nga adlaw nami mibalik, sa paghubas sa baha, ingon ni Ladic. Nagdala ang ABS-CBN ng relief goods na may kasamang bigas at mga delata sa mga residente ng nasa 7 barangay sa Baliwag, Bulacan. Nagdala ang ABS-CBN og mga relief goods lakip ang bugas ug mga delata sa mga residente sa 7 ka mga barangay sa Baliwag, Bulacan. Nasgpasalamat ang Barangay Pagbilaran chairman na si Danilo Bugay, labis-labis ako nagpapasalamat na isa po kami sa mapalad na napuntahan ng Sagip Kapamilya ng ABS-CBN News. Mipasalamat ang chairman sa Barangay Pagbilaran nga si Danilo Bugay, dako ang akong pasalamat nga usa kami sa mga giswerte nga giadtoan sa Sagip Kapamilya sa ABS-CBN News. Napakalaking tulong sa aking mamamayan ang mga ayuda na dala nila para sa kanilang pagre-recover, ani Bugay. Ang tabang nga gidala nila alang sa ilang pagkaayo usa ka dako nga tabang sa akong mga katawhan, ingon ni Bugay. Marami pa ang nangangailangan at kailangang maabot ng sama-samang pagtulong. Adunay daghan pa nga nanginahanglan ug kinahanglan nga makab-ot og hiniusang tabang. Ang ABS-CBN Foundation ay kumakatok sa pinto ng mga Kapamilya at bukas sa pagtanggap at paghahatid ng mga donasyon. Ang ABS-CBN Foundation nanuktok sa pultahan sa mga Kapamilya ug bukas sa pagdawat ug paghatud sa mga donasyon. Sinimulan na ang pagpapatupad ng cashless transaction sa mga tollway ngayong Disyembre 1 ibig sabihin, sa pamamagitan lang ng RFID sticker ang pagbabayad ng toll. Ang pagpatuman sa cashless nga transaksyon sa mga tollway nagsugod kaniadtong Disyembre 1, nagpasabut nga ang pagbayad sa toll himuon ra pinaagi sa usa ka sticker nga RFID. Pero may ilang toll plaza na napilitang magbukas ng lane para sa cash payments sa haba ng inabot ng pila para sa mga magbabayad, at magpapakabit ng sticker. Apan ang pipila ka mga toll plaza napugos sa pag-abli og usa ka linya alang sa mga cash payments tungod sa kataas sa pila sa mga magbayad ug magpakabit og mga sticker. Mananatili sa general community quarantine (GCQ) ang Metro Manila, at ilan pang lugar, hanggang matapos ang taon, batay sa desisyon ni Pangulong Rodrigo Duterte. Ang Metro Manila magpabilin sa general community quarintine (GCQ), ug uban pang mga lugar, hangtod sa katapusan sa tuig, pinauyon sa desisyon ni Presidente Rodrigo Duterte. Nagpaalala naman ang isang pribadong grupo na patuloy na gumamit ng face mask at sumunod sa physical distancing para di masayang ang gumaganda umanong bunga ng mga hakbang kontra COVID-19. Nagpahanumdum ang isa ka pribado nga grupo nga padayon ang pag-gamit og face mask ug musunod gayod sa physical distancing aron dili mausik ang maayo nga mga sangputanan sa mga lakang kontra sa COVID-19. Tradisyon na kung ituring ng libo-libong Pinoy ang pagbisita at pagsasalu-salo ng libo-libong katao sa Rizal Park o Luneta Park sa lungsod na ito tuwing Kapaskuhan. Usa ka tradisyon sa libu-libong mga Pilipino ang pagkonsiderar sa pagbisita ug pag-party sa libu-libo nga mga tawo sa Rizal Park o Luneta Park ning syudad matag Pasko. Pero ngayong may coronavirus disease (COVID-19) pandemic pa rin, inilatag ng National Parks Development Committee ng Rizal Park ang ilang health protocols. Apan karon nga adunay pa usa ka sakit nga coronavirus disease (COVID-19) pandemic gihapon, nagpahimutang ang National Parks Development Committee sa Rizal Park og pipila ka mga health protocols. Simula Disyembre 3, bubuksan ang parke ng alas-5 hanggang alas-7 ng umaga at alas-4 ng hapon hanggang alas-9 ng gabi. Noon lang bubuksan ang parke para sa mga mag-e-ehersisyo. Gikan sa Disyembre 3, ablihan ang parke gikan sa 5 hangtod 7 sa buntag ug 4 sa hapon hangtod 9 sa gabii. Unya ra ablihan ang parke alang sa mga mag-ehersisyo. Bukas din ang Luneta sa Pasko at Bagong Taon pero bawal nang kumain at magsalo-salo rito dapat din sundan ang mga health protocol gaya ng pagsusuot ng face mask at face shield at dapat magsulat sa health sanitation forms. Abli usab ang Luneta alang sa Pasko ug Bag-ong Tuig apan gidili ang pagkaon ug pag-ambit dinhi kinahanglan sab sundon ang mga health protocol sama sa pagsul-ob og face mask ug face shield ug pagsulat sa health sanitation forms. Nasa 500 katao ang puwedeng manatili sa parke nang sabay sabay. Mga 500 ka mga tawo ang mahimong magpabilin sa parke sa parehas nga oras. Higit na mas kaunti ito sa hanggang 30,000 na nagtitipon sa Luneta. Labi kini ka gamay kaysa sa 30,000 nga nagatigom sa Luneta. May mga hinahanda nang pailaw ang Luneta para sa mga bisita, kasama na ang tinatawag na Christmas lane. Ang Luneta adunay mga fixture sa suga alang sa mga bisita, lakip na ang gitawag nga Christmas lane. May mga gabay na rin na nakalatag sa parke para tiyaking hindi magdidikit-dikit ang mga tao, lalo na kapag magpi-picture. Adunay usab mga panudlo nga gibutang sa parke aron masiguro nga ang mga tawo dili magtapok, labi na sa pagkuha og litrato. Online na muna gagawin ang taunang concert na ginaganap tuwing Pasko at Rizal Day para matiyak na tuloy pa rin ang tradisyon. Ang tinuig nga konsyerto nga ginahimo matag Pasko ug Adlaw ni Rizal ipadayon sa online aron masiguro nga magpadayon ang tradisyon. Nagbabala ang isang eksperto na hindi sapat ang pagsuot ng face mask at face shield kung pupunta sa mga matataong lugar gaya ng mga mall, restoran, o kaya tiangge ngayong Kapaskuhan. Usa ka eksperto nagpasidaan nga dili igo ang pagsul-ob og face mask ug face shield kung moadto sa lugar nga daghang tawo sama sa mga mall, restawran, o tiangge karong Pasko. Paliwanag ng infectious disease expert na si Rontgene Solante, oras na lumagpas sa 15 minuto ang exposure o pakikipag-usap sa tao o ang pananatili sa mataong lugar, tumataas ang tsansang madapuan ng virus. Gisaysay sa eksperto sa infectious disease nga si Rontgene Solante, sa higayon nga ang pagka-ekspos o komunikasyon sa tawo molapas sa 15 minuto o magpabilin sa usa ka lugar nga daghang tawo, modako ang kahigayunan nga makuha ang virus. Dagdag ng eksperto, maaaring maipasa ang coronavirus bago pa ito dumapo sa mga surface kung mahigit 10 tao ang nagtitipon na walang face mask o kumakain sa kulob na kuwarto o naka-aircon na lugar. Gidugang sa eksperto nga mahimong mapasa ang coronavirus bisan wala pa kini makaabut sa mga nawong kung sobra sa 10 ka mga tawo ang nagtapok nga walaÕy face mask o mokaon sa usa ka sirado nga kuwarto o lugar nga adunay aircon. Mas mabilis aniyang kakalat at tatagal ang buhay ng virus, una nang nagbabala ang UP OCTA Research na maaaring pumalo ng 1,000 kaso ng coronavirus kada araw ang Metro Manila kung hindi magiging maingat ngayong holiday season. Mas dali kuno nga mokaylap ug magdugay ang virus, ang UP OCTA Research una nga nagpasidaan nga ang Metro Manila mahimong maigo sa 1,000 nga mga kaso sa coronavirus matag adlaw kung dili kini mabinantayon karong holiday season. Sa kabila nito, pinapayagan nang pumasok ang mga menor de edad sa mga mall. Bisan pa niini, gitugotan ang mga menor de edad nga makasulod sa mga mall. Dahil dito, nanawagan ang ilang grupo ng doktor sa mga mayor na payagang gamitin ang mga bangketa at open space para sa mga restoran. Tungod niini, pipila ka mga grupo sa mga doktor ang nanawagan sa mga mayor nga sugtan nga gamiton ang mga sidewalks ug open space alang sa mga restawran. Payo pa ni Solante, kung magtitipon man sa Pasko ay dapat magsalu-salo na lang kasama ang mga kasamahan sa bahay. Dugang pa ni Solante nga kung magtapok man sa Pasko, kinahanglan mag-party nga imong mga higala ra sa balay ang kauban. Patay ang isang sundalo habang sugatan ang 3 iba pang pasahero ng kanilang pick-up na nahulog sa tulay at dumiretso sa creek sa may Old Aiport, Sasa, sa lungsod na ito, Martes ng madaling araw. Patay ang usa ka sundalo samtang samdan ang 3 pa nga mga pasahero sa ilang pick-up nga nahulog sa tulay ug nidiretso sa creek duol sa Old Aiport, Sasa, ning syudad, kaniadtong Martes sa buntag. Isinugod sila sa Southern Philippines Medical Center pero idineklarang dead on arrival ang pasahero na si Michael Almaida, 34, miyembro ng Philippine Navy, at taga-Imus, Cavite. Gidali sila pagdala sa Southern Philippines Medical Center apan gideklarar nga dead on arrival ang pasahero nga si Michael Almaida, 34, miyembro sa Philippine Navy, ug residente sa Imus, Cavite. Sugatan naman at nagpapagaling sa ospital ang driver ng pickup na si Sgt. Crisanto Gacang, mga pasahero na sina Michael Balos at Sgt. Joel Custodio. Busa samdan ug nagapaayo na sa hospital ang drayber sa pickup nga si Sgt. Crisanto Gacang, mga pasahero nga sila Michael Balos ug Sgt. Joel Custodio. Base sa imbestigasyon ng Sasa Police, binabaybay ng sasakyan ang innermost lane ng Davao-Agusan National Highway galing north at patungong southbound ng Davao City. Base sa imbestigasyon sa Sasa Police, ang awto nagbiyahe subay sa kinasulud nga linya sa Davao-Agusan National Highway gikan sa north hangtod sa southbound sa syudad sa Davao. Pero pagdating malapit sa old Davao airport, bigla umanong pumreno ang sasakyan para iwasan ang nabangga ring sasakyan sa unahan nito. Apan pag-abot sa duol sa daang erport sa Davao, kalit nga nag-preno ang sakyanan aron malikayan ang pagbangga sa sakyanan sa atubang niini. Nawalan umano ng kontrol ang driver dahil sa madulas na kalsada, dahilan ng pagkahulog sa creek. Nawala kuno ang kontrol sa drayber tungod sa danlog nga dalan, hinungdan nga nahulog siya sa creek. Tahasang inakusahan ni Pangulong Rodrigo Duterte noong Lunes ng gabi ang Makabayan bloc sa Kongreso na kakampi ng mga komunista, kahit wala siyang iprinesentang pruweba sa kanyang bintang. Prangkang giakusahan ni Pangulong Rodrigo Duterte kaniadtong Lunes sa gabii ang Makabayan bloc sa Kongreso nga usa ka kaalyado sa mga komunista, bisan wala siya magpakita og ebidensya sa iyang akusasyon. Itong mga legal fronts ng komunista lahat iyan, Makabayan, BAYAN, they are all legal fronts, Gabriela. Tanan kini mga ligal nga fronts sa mga komunista, Makabayan, BAYAN, silang tanan ligal fronts, Gabriela. Ito ay kahit paulit-ulit nang itinatanggi ng mga kongresista na miyembro sila ng partidong komunista at kahit wala ring ebidensiya ang militar. Kini bisan pa nga balik-balik na gihimakak sa mga kongresista nga sila mga myembro sa partido komunista ug bisan walaÕy ebidensya ang militar. Ayon sa mga miyembro ng Makabayan bloc, diversionary tactic ito ng Pangulo lalo't marami nang pumupuna sa palpak umanong pagresponde sa pandemya at magkakasunod na kalamidad. Sumala sa mga myembro sa Makabayan bloc, usa kini ka diversionary tactic sa Presidente labi na nga daghan na ang nagsaway sa sayup nga pagtubag sa pandemya ug sa sunod-sunod nga mga katalagman. Itong lahat ay pagtatakip lamang sa incompetency at problema sa bayan ngayon at pilit kaming pinipilayan to silence us, especially in our role bilang mambabatas sa loob ng Kongreso, ani Bayan Muna Rep. Carlos Zarate. Kini tanan aron lamang pagtabon sa kakulang sa kaarang ug mga problema karon sa lungsod ug ginapugos kami nga mohilom, labi na sa among katungdanan isip mga magbabalaod sa sulod sa Kongreso, ingon ni Bayan Muna Rep. Carlos Zarate. Hindi kami patitinag dito, patuloy kaming magsasalita, patuloy kaming lalapit sa ating mamayan, sabi naman ni ACT Teachers Rep. France Castro. Dili mi matay-og niini, magpadayon kami sa pagsulti, magpadayon kami sa pagduol sa mga katawhan, ingon ni ACT Teachers Rep. France Castro. Napagdiskitahan ding muli ng Pangulo ang Communist Party of the Philippines founder na si Jose Maria Sison. Gihisgutan usab sa Presidente ang Communist Party of the Philippines founder nga si Jose Maria Sison. Hindi rin nakaligtas ang nagdadalamhating si Bayan Muna Rep. Eufemia Cullamat sa pagkamatay ng anak na si Jevilyn, 22, sa engkuwentro umano ng militar at NPA sa Surigao del Sur. Wala usab nakaluwas ang nagsugbo nga si Bayan Muna Rep. Eufemia Cullamat sa pagkamatay sa iyang anak nga si Jevilyn, 22, sa giingon nga engkwentro tali sa militar ug NPA sa Surigao del Sur. Kita mo yung kay Cullamat. Nakita nimo tung kay Cullamat. Anak niya mismo, babae pa ah siguradong patay iyan. Ang iyang kaugalingon nga anak, babaye pa na ha sigurado mamatay na. Babae ilaban mo sa sundalo, patay iyan, sigurado, sabi ni Duterte. Babaye ipaaway nimo sa sundalo, mamatay na, sigurado, ingon ni Duterte. Idiniin naman ng Commission on Human Rights (CHR) ang kanilang babala sa pamahalaan kaugnay ng red-tagging ng mga indibidwal na hindi naman parte ng armadong pakikipaglaban sa pamahalaan. Gisubli sa Commission on Human Rights (CHR) ang pahimangno niini sa gobyerno bahin sa red-tagging sa mga indibidwal nga dili bahin sa armadong pakigbisog kontra sa gobyerno. Natanggap na rin ng CHR ang reklamo ng Makabayan Bloc kaugnay sa paglapastangan umano ng ilang sundalong nagparetrato kasama ang bangkay ni Jevilyn. Ang CHR nadawat na ang usa ka reklamo gikan sa Makabayan Bloc bahin sa giingon nga pagpasipala sa pipila nga mga sundalo nga nagpaletrato sa patayng lawas ni Jevilyn. Kasabay ng paggunita ng World AIDS Day ngayong Martes, inilabas ng isang grupo ang naging resulta ng kanilang pag-aaral sa epekto ng hindi pa rin humuhupang COVID-19 pandemic sa hanay ng LGBTQA+ community at sa mga Pilipinong mayroong HIV. Duyog sa pagsaulog sa World AIDS Day kaniadtong Martes, usa ka grupo ang nagpagawas sa mga resulta sa ilang pagtuon sa epekto sa wala pa masulbad nga COVID-19 pandemic nga laray sa LGBTQA+ community ug sa mga Pilipino nga adunay HIV. Ayon sa The Library Foundation Sexuality, Health and Rights Educators Collective Inc. (TLF-SHARE), ang mga Pinoy na mayroong HIV ay lalong nalantad sa peligro dahil sa coronavirus pandemic. Sumala sa The Library Foundation Sexuality, Health and Rights Educators Collective Inc. (TLF-SHARE), ang mga Pilipino nga adunay HIV labi nga nameligro tungod sa coronavirus pandemic. Pinalala anila ng pandemya ang sitwasyon ng people living with HIV dahil sa kawalan ng sapat na social protection mechanisms. Giingon nila nga ang pandemic nakapasamot sa kahimtang sa mga tawo nga adunay HIV tungod sa kakulang sa igo nga mga mekanismo sa pagpanalipod sa katilingban. Sa presentation ni Ruthy Labatique na lead researcher ng grupo, lumalabas na maraming mga may HIV ang nawalan ng access sa mga tamang gamutan sa kanilang karamdaman sa panahon ng pandemic. Sa presentasyon ni Ruthy Labatique nga lead researcher sa grupo, nagpakita nga daghang mga tawo nga adunay HIV ang nawad-an og access sa tama nga pagtambal alang sa ilang sakit sa panahon sa pandemic. Ayon kay Labatique, ito ay dahil pa rin sa pangambang dala ng novel coronavirus at dahil maraming mga ospital ang nagtuon ng kanilang mga pasilidad sa mga pasyente ng naturang sakit. Sumala ni Labatique, tungod gihapon kini sa mga kahadlok nga dala sa novel coronavirus ug tungod kay daghang mga hospital ang gipasiugda ang ilang mga pasilidad alang sa mga pasyente nga adunay ingon niana nga sakit. Naging pahirapan din aniya para sa mga may HIV ang mobility at pagpunta sa mga health care institutions at treatment facilities mula nang ipatupad ang lockdown sa Luzon at Metro Manila. Gisulti usab niya nga lisud alang sa mga naay HIV ang paglihok ug pag-adto sa mga health care institutions ug mga treatment facilities sukad gipatuman ang lockdown sa Luzon ug Metro Manila. Lumalabas din sa pag-aaral na hindi rin nawala sa panahon ng pandemya ang diskriminasyon sa mga may sakit na ito dahil sa kanilang immunocompromised status. Gipakita usab sa pagtuon wala mawala sa panahon sa pandemya ang diskriminasyon batok sa mga pasyente tungod sa ilang kahimtang nga imunocompromised. Kabilang din sa mga reklamo ng mga may naturang sakit ang magkakaibang standards o panuntunan na ipinatutupad sa mga checkpoints. Ang mga reklamo sa mao nga mga pasyente nag-uban usab sa lainlaing mga sumbanan o lagda nga gipatuman sa mga checkpoint. Paliwanag ni Labatique, may mga awtoridad kasi na nakatalaga sa checkpoints na hindi alam kung paano i-handle ang mga pasyenteng may HIV. Gipasabut ni Labatique, nga adunay mga awtoridad sa checkpoints nga wala kabalo kung unsaon pagdumala sa mga pasyente nga adunay HIV. Dahil dito, napilitan din ang mga pasyenta na aminin sa mga awtoridad ang kanilang pagiging HIV patients. Tungod niini, napugos usab ang mga pasyente sa pag-angkon sa mga awtoridad nga sila mga HIV patients. Naging isa na ring mental health problem ang epekto ng COVID-19 pandemic sa mga may HIV dahil sa dala nitong anxiety at iba pang alalahanin sa panahon ng kanilang gamutan. Ang epekto sa COVID-19 pandemic sa mga tawo nga adunay HIV nahimo usab nga problema sa kahimsog sa pangisip tungod sa kabalaka nga dala niini ug uban pang mga kabalaka sa ilang pagtambal. Kabilang sa mga rekomendasyon ng grupo ay ang pagkakaroon ng malawakang information campaign para sa mga HIV patient at kanilang mga pamilya. Lakip sa mga girekomenda sa grupo nga dapat adunay usa ka komprehensibo nga kampanya sa kasayuran alang sa mga pasyente sa HIV ug ilang mga pamilya. Lumabas din kasi sa pag-aaral na may mga magulang ng mga HIV patients ang nahihirapan sa tamang gamutan sa kanilang mga anak dahil sa kawalan ng sapat na kaalaman para dito. Gipakita usab sa pagtuon nga ang pipila ka mga ginikanan sa mga pasyente nga adunay HIV nalisdan sa husto na pagtambal sa ilang mga anak tungod sa kakulang sa kahibalo bahin niini. Mahirap aniya na paigtingin ang kampanya para sa malawakang impormasyon tungkol sa naturang sakit dahil sa pagsasara ng ABS-CBN na naabot ang mga malalayong lugar sa bansa. Giasoy niya nga lisud hingusgan ang kampanya alang sa komprehensibo nga kasayuran bahin sa sakit tungod sa pagsira sa ABS-CBN nga nakaabut sa mga hilit nga lugar sa nasud. Mahalaga ang pagkakaroon ng maayos na mekanismo para sa proteksyon ng mga may HIV sa panahon ng pandemya, gayundin ang pagkakaroon ng mga primary clinics na kayang tumanggap ng mga pediatric HIV patients, ayon sa TLF SHARE. Importante nga adunay husto nga mekanismo alang sa pagpanalipod sa mga naay HIV sa panahon sa pandemya, ingon man usab pagbaton og nga mga primaryo nga klinika nga mahimoÕg mapaigo sa mga pedriatic HIV patients, sumala sa TLF SHARE. Iginiit din ng grupo na kailangan ang maayos na implementasyon ng Republic Act 11166 o ang batas para sa komprehensibong polisiya ng gobyerno para sa HIV at AIDS. Nagmapugsanon ang grupo nga kinahanglan hapsay na ang pagpatuman sa Republic Act 11166 o ang balaod alang sa komprehensibo nga polisiya sa gobyerno bahin sa HIV ug AIDS. Kabilang na dito ang implementasyon ng mga probisyon para sa treatment, care at suporta para sa pamilya ng mga HIV patient, mga OFW at PLHIV, ginunita ang World AIDS Day nitong Martes. Kauban niini ang pagpatuman sa mga probisyon alang sa pagtambal, pag-atiman ug suporta alang sa mga pamilya sa mga pasyente sa HIV, OFWs ug PLHIV, gisaulog ang World AIDS Day kaniadtong Martes. Nasa lokal na pamahalaan kung papayagan nila ang mga menor de edad na mas bata sa 15 anyos sa loob ng mga mall sa mga general community quarantine areas, ayon sa Joint Task Force (JTF) COVID shield. Naa sa lokal nga gobyerno kon tugotan nila ang mga menor de edad nga wala pay edad nga 15 sa sulod sa mga mall sa mga general community quarantine areas, sumala sa Joint Task Force (JTF) COVID shield. Ayon kay JTF Commander Cesar Hawthorne Binag, kailangan muna magpasa ng ordinansa ang mga lokal na pamahalaan sa GCQ areas, partikular na sa Metro Manila. Sumala ni JTF Commander Cesar Hawthorne Binag, kinahanglan ipasa una sa mga lokal nga gobyerno ang mga ordinansa sa mga lugar sa GCQ, ilabina sa Metro Manila. Kasunod ito ng mga rekomendasyon ng mga alkalde sa Metro Manila na payagan na sa labas ang mga menor de edad. Misunod niini ang mga rekomendasyon sa mga mayor sa Metro Manila nga tugotan ang mga menor de edad na mugawas. Sa loob ng kasalukuyang batas, mga 15 hanggang 65 anyos lang ang pinapayagang lumabas sa bahay. Ubos sa karon nga balaod, 15 hangtod 65 anyos lamang ang gitugotan nga makagawas sa balay. Bale ang pagkakasabi po roon, pinalawak kasi ang alam naman po natin 15 to 65 ang pinapayagan. Ang pagkasulti didto, tungod gipauswag man busa ang nahibal-an nato nga 15 hangtod 65 ang gitugotan. Below 15 ito ang sinasabi nating minor. Sa ubos sa 15 kini ang giingon nga menor de edad. Ulitin ko: ito ay kailangang pagtibayin ng ordinansa ng bawat siyudad sa Metro Manila, ani Danao, nang tanungin tungkol sa utos ni Binag. Usbon nako: kinahanglan kini mapalig-on sa ordinansa sa matag lungsod sa Metro Manila, ingon ni Danao, sa pagpangutana bahin sa mando ni Binag. Matatandaan ding sinabi rin ni Department of the Interior and Local Government chief Eduardo A–o na pinapayagan na sa loob ng mga mall sa GCQ areas ang mga 15 anyos pababa basta't kasama ang kanilang mga magulang. Kahinumduman usab nga ang hepe sa Department of the Interior and Local Government nga si Eduardo A–o nagsulti usab nga ang mga nag-edad 15 pataas gitugotan sa pagsulud sa mga mall sa mga lugar sa GCQ basta kauban ra nila ang ilang mga ginikanan. Pero hinimok ni Binag ang mga magulang na kung maaari ay huwag nang dalhin sa mall ang mga bata. Apan giawhag ni Binag ang mga ginikanan nga dili dad-on ang mga anak sa mall kung mahimo. Maaalalang sinabi ni Pangulong Rodrigo Duterte noong Martes na panatitilihin sa GCQ ang Metro Manila, Davao City, Iloilo City, Tacloban City, Lanao del Sur, Iligan City, at Davao City hanggang katapusan ng taon. Kahinumduman nga gisulti ni Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong Martes nga iyang ipadayon ang GCQ sa Metro Manila, Davao City, Iloilo City, Tacloban City, Lanao del Sur, Iligan City, ug Davao City hangtod sa katapusan sa tuig. Kalauna'y sinabi ni Presidential Spokesperson Harry Roque na nasa GCQ rin ang Davao del Norte. Sa ulahi giingon ni Presidential Spokesperson Harry Roque nga ang Davao del Norte naa usab sa GCQ. Ang nalalabing bahagi ng bansa, nasa modified GCQ ang pinakamaluwag sa apat na quarantine classifications na inilatag ng gobyerno kontra COVID-19. Alang sa nahabiling bahin sa nasud, naa sa modified GCQ ang labing mapatuyangon __sa upat nga quarantine nga klasipikasyon nga gilatag sa gobyerno batok sa COVID-19. Sinabi sa Teleradyo ni Metro Manila police chief Vicente Danao na bawal pa sa mga mall ang menor de edad sa rehiyon na episentro ng coronavirus sa ngayon. Ang hepe sa pulisya sa Metro Manila nga si Vicente Danao mitug-an sa Teleradyo nga bawal pa sa mall ang mga menor de edad sa rehiyon nga sentro karon sa coronavirus. Kamakailan ay binuksan na ang ilang pangunahing tourist spots sa layuning buksan ang ekonomiya na pinadapa ng mga lockdown para mapigilan ang pagkalat ng COVID-19. Bag-ohay lang giablihan ang pipila ka mga panguna nga tourist spots nga adunay katuyoan nga maabli ang ekonomiya nga naigo sa mga lockdown aron malikayan ang pagkaylap sa COVID-19. Dahil dito, ibinahagi ni Tourism Undersecretary Benito Bengzon Jr. ang ilang dapat tandaan bago magbakasyon. Tungod niini, nagpaambit si Tourism Undersecretary Benito Bengzon Jr. ang uban mga dapat hinumdoman bag-o magbakasyon. Ayon kay Bengzon, binuksan na sa publiko ang Bohol, Siargao, Coron, Baguio, Ilocos Sur, at Ilocos Norte. Sumala ni Bengzon, giablihan na sa publiko ang Bohol, Siargao, Coron, Baguio, Ilocos Sur, ug Ilocos Norte. Ang ilan dito ay nakapaloob sa isang tourism bubble - o border na maaaring daanan ng mga turista. Ang pipila niini nalangkob sa usa ka tourism bubble - o border nga maagian sa mga turista. Halimbawa rito ay ang Ridge to Reef corridor kung saan napapaloob ang Baguio, Ilocos Sur, at Ilocos Norte. Ang usa ka pananglitan niini mao ang Ridge to Reef corridor nga lakip ang Baguio, Ilocos Sur, ug Ilocos Norte. Ito ang lugar kung saan mababa ang incidents ang COVID at pinapayagan ang movement sa kanilang region, ani Bengzon sa programang sakto ng Teleradyo. Kini ang lugar kung diin gamay ang mga insidente sa COVID ug gitugotan ang paglihok sa ilang rehiyon, ingon ni Bengzon sa programa nga sakto ng Teleradyo. Kapag babiyahe o magbabakasyon, importante ayon kay Bengzon na dalhin ang mga kailangang dokumento. Kung magbiyahe o magbakasyon, sumala ni Bengzon importante nga magdala sa mga kinahanglan nga dokumento. Una, dapat aniyang mag-book sa LGU na pupuntahan makikita ang mga impormasyon na ito sa kanilang wesbite. Una, ingon niya, kinahanglan ka magbook sa LGU nga adtoan imong makita kini nga kasayuran sa ilang wesbite. Kailangan din ang negative swab test result at reservation mula sa establisimiyentong accredited ng Department of Tourism. Kinahanglan usab ang mga negatibo nga resulta sa swab test ug mga reserbasyon gikan sa mga establisemento nga accredited sa Department of Tourism. Kung nababahala sa presyo ng swab test, tiniyak naman ni Bengzon na may mga pamantayan na para bantayan ang presyo nito. Kon nabalaka sa presyo sa swab test, gipaniguro ni Bengzon nga adunay mga sumbanan aron ma-monitor ang presyo niini. Mayroon na pong EO ang pangulo kung saan maglalagay ng price cap sa iba ibang testing centers. Aduna nay usa ka EO ang pangulo diin magbutang og price cap sa lain-laing mga testing centers. Sinabihan kami ni Secretary Berna Romulo Puyat maghanap ng mas affordable options para maengganyo ang kababayan na umikot na, ani Bengzon. Gisultihan kami ni Secretary Berna Romulo Puyat nga mangita og labi ka baratohon nga mga kapilian aron mahaylo ang atong mga kababayan nga moliso, ingon pa sa Bengzon. Ang tinutukoy ni Bengzon ang kasunduan ng Department of Trade and Industry at Department of Health na gawing P3,800 hanggang P5,000 lamang ang suggested retail price ng kada swab test. Ang gitumong ni Bengzon kay ang kasabutan tali sa Department of Trade and Industry ug Department of Health nga himuong P3,800 hangtod P5,000 ra ang suggested retail price sa matag swab test. Paalala rin niya na sundin ang mga health protocols gaya ng pagususot ng face mask at physical distancing. Gipahinumduman usab niya nga sundon ang mga health protokols sama sa pagsul-ob sa mga face mask ug physical distancing. Arestado ang 9 tao, kabilang ang 4 banyaga, matapos nilang magtayo ng property sa tinaguriang forestland ng Boracay Island. Gipanakop ang 9 ka tawo, apil ang 4 nga mga langyaw, human sila nakatukod og usa ka kabtangan sa gitawag nga forestland sa Boracay Island. Nanguna sa operasyon ang National Bureau of Investigation (NBI) Environment Crime Division. Gipangunahan sa National Bureau of Investigation (NBI) Environment Crime Division ang operasyon. Ang pinagtatalunang property ay nasa Barangay Balabag. Ang gilalisan nga kabtangan kay naa sa Barangay Balabag. Paliwanag sa TeleRadyo ni Jonas Leones, Undersecretary for Policy Planning and International Affairs ng Department of Environment and Natural Resources (DENR), 2017 pa lang ay inabisuhan na ang mga suspek na bakantehin ang lugar o mag-self-demolish. Gisaysay sa TeleRadyo ni Jonas Leones, Undersecretary for Policy Planning and International Affairs sa Department of Environment and Natural Resources (DENR), nga kaniadtong 2017 gipahibalo na ang mga suspetsado nga bakantehon na ang lugar o mag-self-demolish. Pero nagmatigas anya ang mga ito at igiiniit na kumpleto sila sa papeles at matagal na ring nagbabayad ng buwis. Apan nagmagahi sila ug giinsistir nga kompleto sila sa mga papeles ug dugay na nga nagabayad og buhis. Giit naman ng DENR, idineklara na ng Supreme Court na forestland ang kinatatayuan ng kanilang property sa isla kaya hindi ito dapat magkaroon ng titulo. Sa pikas bahin, giinsistir sa DENR nga gideklara na sa Korte Suprema nga forestland ang lokasyon sa ilang kabtangan sa isla busa dili kini dapat magkatitulo. Ibig sabihin, wala dapat itayong commercial establishment sa forestland kaya paglabag ito sa Forestry laws. Kini nagpasabut, nga dapat walay bisan unsang commercial establishment nga itukod sa forestland busa kini usa ka paglapas sa mga balaod sa Forestry. Kabilang sa mga inaresto ang 5 Pinoy, isang Filipino-Australian, isang Belgian at 2 briton, nasa 40 percent ng isla ng Boracay ang classified na forestland. Lakip sa gidakup ang 5 ka mga Pilipino, usa ka Pilipino-Australia, usa ka Belgian ug 2 ka mga taga-Britain, 40 porsyento sa isla sa Boracay ang nabutang sa classified nga forestland. Nag-abiso ang Manila Water na makararanas ng service interruption ang kanilang mga kostumer sa 6 na barangay sa Antipolo simula Disyembre 2 hanggang 3. Gipahibalo sa Manila Water nga makasinati ang mga kostumer niini sa service interruption sa 6 ka mga barangay sa Antipolo gikan sa Disyembre 2 hangtod 3. Magsasagawa kasi umano ang Manila Water ng leak repairs sa isang linya sa may Marcos Highway sa Barangay Inarawan, Antipolo. Giingon nga ang Manila Water nagpahigayon og pag-ayo sa leak sa usa ka linya ubay sa Marcos Highway sa Barangay Inarawan, Antipolo. Nasa 79,000 tao sa 15,810 kabahayan at negosyo sa lungsod ang maapektuhan ng interruption, na mag-uumpisa alas-9 ng gabi ng Disyembre 2 Miyerkoles hanggang alas-6 ng umaga ng Disyembre 3 Huwebes. Anaa sa 79,000 ka mga tawo sa 15,810 nga mga panimalay ug negosyo sa syudad ang maapektohan sa interruption, nga magsugod sa alas-9 sa gabii sa Disyembre 2 Miyerkules hangtod alas-6 sa buntag sa Disyembre 3 Huwebes. Pinayuhan din ng Manila Water ang mga apektadong kostumer nito na mag-ipon ng tubig na sapat para sa panahon ng service interruption. Gitambagan usab sa Manila Water ang mga apektadong kostumer nga mag-andam og igo nga tubig alang sa panahon sa service interruption. Isang fangirl at isang charmer ang dalawa sa bagong housemates na papasok sa Bahay ni Kuya sa Pinoy Big Brother: Connect. Usa ka fangirl ug charmer ang duha sa bag-ong mga housemates nga mosulod sa Bahay ni Kuya sa Pinoy Big Brother: Connect. Sa It's Showtime nitong Martes, ipinakilala na si Jie-Ann Armero, tinaguriang Ang Kwelang Fangirl ng Saranggani. Sa It's Showtime kaniadtong Martes, gipaila-ila si Jie-Ann Armero, nga gitawag na Ang Kwelang Fangirl ng Saranggani. Ayon ay Jie-Ann, 16, isa siyang solid Kapamilya fan aniya, pinakapaborito niyang tambalan sina Kathryn Bernardo at Daniel Padilla. Matud pa ni Jie-Ann, 16, solid Kapamilya fan siya, ang paborito niya nga paris kay sila Kathryn Bernardo ug Daniel Padilla. Samantala, binansagan namang ang Charmer Striker ng Para–aque si Kobie Brown. Samtang, si Kobie Brown ginganlan og Charmer Striker ng Para–aque. Mula sa Manchester, UK si Kobie, 17 pero naninirahan ngayon sa Para–aque aminado si Kobie na miss na niya ang kanyang pamilya at hiling niya ang panalangin nito para sa kanya. Si Kobie, 17, gikan sa Manchester, UK apan karon nagpuyo sa Para–aque. Giangkon ni Kobie nga gimingaw siya sa iyang pamilya ug gihangyo niya ang iyang mga pag-ampo alang kaniya. Narito ang pagpapakilala kina Jie-Ann at Kobie bilang mga bagong housemate ng Pinoy Big Brother: Connect panoorin ang video sa markang 20:41 hanggang 25:37 Ania ang pasiuna nila Jie-Ann ug Kobie isip bag-ong mga housemates sa Pinoy Big Brother: Connect tan-awa ang video sa 20:41 hangtod 25:37 Sa Disyembre 5, ipapalabas naman sa Kumu ang unang hamon sa mga housemate bago pa man sila pumasok sa Bahay ni Kuya, Sa Disyembre 5, ipagawas sa Kumu ang una nga pagsulay sa mga housemates bisan bag-o pa lang sila mosulod sa Balay ni Kuya, Labing-apat na housemates ang nakatakdang magsama-sama sa loob ng Big Brother house simula ngayong Linggo, Disyembre 6. Katorse ka mga housemates ang gikatakda nga magtapok sa sulod sa Big Brother house sugod karong Domingo, Disyembre 6. Nitong Lunes, una nang ipinakilala ang 18-anyos na si Andrea Abaya, isang cheerleader mula pa noong high school hanggang pumasok sa kolehiyo, mataas ang kumpiyansa sa sarili ni Andrea na nakuha niya bilang bahahi ng pep squad. Kaniadtong Lunes, una nga gipaila-ila ang 18-anyos nga si Andrea Abaya, usa ka cheerleader gikan sa high school hangtod sa kolehiyo, si Andrea adunay taas nga pagsalig sa kaugalingon nga nakuha siya isip bahin sa pep squad. Bago pa ang PBB, nakagawa na rin ng ilang TV commercials si Andrea na sanay din sa social media. Sa wala pa ang PBB, nagabuhat usab si Andrea og mga TV commercial nga anad usab sa social media. Palaban at vocal naman ang housemate na si Justin Joseph Dizon, 22, mula San Fernando, Pampanga tapos si Dizon ng AB Communications at hilig makipagdebate. Palaban ug vocal sab ang housemate nga si Justin Joseph Dizon, 22, gikan sa San Fernando, Pampanga, nakahuman si Dizon og AB Communications ug madasigon sa debate. Nagpakitang gilas ang Star Hunt Academy boy trainees na sina Nate, Gelo, JL, Mikki at Akira sa Magandang Buhay nitong Martes. Ang mga trainee sa Star Hunt Academy nga si Nate, Gelo, JL, Mikki ug Akira nagpakita sa ilang kaanyag sa Magandang Buhay kaniadtong Martes. Kasama ang Star Hunt Academy coach na si Mickey Perz, isa-isang ibinida ng mga trainee ang iba pa nilang talento maliban sa galing nila sa pagsasayaw. Kauban ni coach Star Hunt Academy Mickey Perz, usa-usa nga gibuksan sa mga trainee ang ilang uban pang mga talento gawas sa ilang kahanas sa pagsayaw. Ipinakita ni Akira ang galing sa pag-arte nang bitiwan niya ang ilang linya mula sa pelikulang Barcelona: A Love Untold. Gipakita ni Akira ang iyang kaabtik sa pag-arte sa pagpagawas niya sa pila ka mga linya gikan sa sine nga Barcelona: A Love Untold. Bago maging isa sa mga trainee ng Star Hunt Academy, sumabak na sa pag-arte si Akira nang maging parte siya ng seryeng All of Me na pinagbidahan nina JM de Guzman at Yen Santos. Sa wala pa mahimong usa sa mga trainee sa Star Hunt Academy, si Akira milukso sa pag-arte kaniadtong nahimo siya nga bahin sa seryeng All of Me nga gibidahan nila ni JM de Guzman ug Yen Santos. Ibinida naman ni Gelo ang pagmamahal sa sayaw nang sumabak siya sa isang international dance competition sa Magandang Buhay. Sa laing bahin, gipahayag ni Gelo ang iyang gugma sa sayaw sa iyang pag-indigay sa usa ka internasyonational dance competition sa Magandang Buhay. Ipinamalas din ni Gelo ang galawang pangkompetisyon. Gipakita usab ni Gelo ang iyang kahanas sa kompetisyon. Samantala, ang galing naman sa pagkanta ang ibinida ni JL nang awitin niya ang Salamat. Samtang,ang pagkamaayo sa pagkanta ang talento nga gipakita ni JL og gikanta ang awit nga Salamat. Ang flexible na pangangatawan naman ang ibinahagi ni Nate nang ipakita niya sa mga manonood ang pag-split na natutunan niya sa naging training sa Star Hunt Academy. Giambit ni Nate ang iyang flexible nga lawas sa dihang gipakita niya sa mga tumatan-aw ang pag-split nga iyang natun-an sa paghanas sa Star Hunt Academy. Ang galing naman sa pagra-rap ang ipinakita ni Mikki, ayon kay Perz, maliban sa pagsasayaw, iba-ibang training ang pinagdadaanan ng mga trainee. Sa pihak nga bahin, gipakita ni Mikki ang iyang kinaadman sa rap, ingon ni Perz, bahin sa pagsayaw, nag-agi ang mga trainee sa lainlain nga paghanas. Baka akala ng mga tao na sumasayaw lang po sila bukod sa pagsasayaw po ay mayroon din silang vocal training at the same time they go to school, so sabay-sabay siya. Basin pagtuo sa mga tawo nga nagsayaw-sayaw lang sila gawas sa pagsayaw, adunay usab sila vocal training ug ga-eskwela sab sila, busa sabay-sabay kini. Sa iisang bahay nananatili ang mga trainee na magkakasamang hinarap ang hamon ng lockdown dahil sa pandemya. Sa parehas nga balay magpabilin nga magkauban ang mga trainee nga nag-atubang sa hagit sa lockdown tungod sa pandemya. Ayon kay Perz, mas pinatatag ng pandemya ang samahan ng mga trainee mula noong Marso ay hindi pa rin nakakasama ng mga trainee ang kanilang pamilya. Pinauyon kay Perz, ang pandemia nagpalig-on sa asosasyon sa mga trainee gikan pa kaniadtong Marso ang mga trainee wala pa gihapon nakauban ang ilang pamilya. Parang blessing na din siya kasi magkasama talaga sila they were able to bond more bilang magkapatid. Nahimo usab kini nga usa ka grasya tungod kay nag-uban gyud sila nga mas daghan sila nga naka-bonding isip managsuon. Noong nakaraang linggo, unang ipinakilala ang Star Hunt Academy boy trainees sa ASAP kung saan inawit at inihataw nila ang mga awiting pinasikat ni Sarah Geronimo. Kaniadtong miaging semana, una nga gipaila sa ASAP ang mga trainee sa Star Hunt Academy nga lalaki diin gikanta ug gipatugtog nila ang mga kanta nga gipabantog ni Sarah Geronimo. Walang paglagyan ang kasiyahan sina Alexa Ilacad, Gillian Vicencio, Charlie Dizon at Belle Mariano, ang mga bida ng pinakabagong handog ng Star Cinema na Four Sisters Before the Wedding. Grabi ang kalipay nila Alexa Ilacad, Gillian Vicencio, Charlie Dizon ug Belle Mariano, ang mga bida sa labing bag-ong tanyag sa Star Cinema nga Four Sisters Before the Wedding. Magsisimulang ipalabas ang Four Sisters Before the Wedding sa Disyembre 11 sa pamamagitan ng KTX, iWant TFC, IPTV, Cignal PPV, at Sky Cable PPV, sa halagang P150 bawat tiket. Magsugod og ipasalida ang Four Sisters Before the Wedding sa Disyembre 11 pinaagi sa KTX, iWant TFC, IPTV, Cignal PPV, ug Sky Cable PPV, sa P150 matag tiket. Sa We Rise Together nitong Lunes, ibinahagi ng apat na aktres na sabik na silang maibahagi sa mga manonood ang prequel ng Four Sisters and a Wedding na inilabas noong 2013 na pinagbidahan naman nina Angel Locsin, Toni Gonzaga, Bea Alonzo at Shaina Magdayao. Sa We Rise Together kaniadtong Lunes, gipaabot sa upat nga aktres nga naghinamhinam sila nga ipaambit sa mga tumatan-aw ang prequel sa Four Sisters and a Wedding nga gipagawas kaniadtong 2013 nga gibidahan nila ni Angel Locsin, Toni Gonzaga, Bea Alonzo ug Shaina Magdayao. Sobrang sarap sa feeling. Lami kaayo sa pamati. Hindi pa rin ako makapaniwala na ito na, lalabas na ang pelikula namin. Dili pa gihapon ko makatoo nga mao nani, mogawas na ang among salida. Sobrang pinangarap ko po na kahit paano ay magamapanan ang idol kong si Toni (Gonzaga) kasi idol ko po si Ms. Toni so hanggang ngayon ay hindi pa ako makapaniwala na lalabas na. Gipangandoy gyud nako nga bisan unsaon maakting nako ang role sa akong idolo nga si Toni (Gonzaga) tungod kay idol gyud nako si Ms. Toni busa hangtod karon dili ko makatoo nga mogawas na kini. Sobrang proud po ako sa ginawa namin at sa mga kasama ko, kina Belle, Alexa and Gillian, sobrang proud ako sa inyo, ani Charlie. Nalipay kaayo ko sa among gibuhat ug sa mga kauban nako, Belle, Alexa ug Gillian, subra gyud ko nalipay sa inyo, ingon ni Charlie. Sobrang proud ako sa atin. Dako ang akong kalipay sa ato. I'm really excited na i-share itong story natin ng Salazar sa audience, hirit ni Belle. Nahinamon gyud ko nga ipaambit kini nga istorya sa Salazar sa mga tumatan-aw, hirit ni Belle. Sobrang excited at sobra kaming kinakabahan bago namin gawin itong project na ito. Naghinamhinam kami ug gikulbaan pag-ayo sa kaniadtong wala pa namo nabuhat kini nga proyekto. Of course excited din pero mas kaba kasi ang laki nang pinanggagalingan namin. Syempre naghinamhinam usab kami apan labi kaming gikulbaan tungod sa kadako sa among gigikanan. Pero noong nag-shoot na kami ay sobrang saya sobrang suwerte ko kasi naging parte ako ng project na ito, ani Gillian. Apan sa nag-shoot kami, malipayon kaayo ko ug swerte kaayo tungod kay nahimo ko nga bahin sa kini nga proyekto, ingon ni Gillian. Para naman kay Alexa, naniniwala siyang napapanahon ang pelikula na aniya ay ibibida ang pagmamahalan ng pamilya. Alang kang Alexa, nagtuo siya nga tukma sa panahon ang pelikula ug giingon niya nga ginapasundayag niini ang gugma sa pamilya. Ito ang tugon ni Vice Ganda sa ginawang paghimok sa kanya ng talent manager at kapwa-Kapamilya na si Ogie Diaz na magkaroon siya ng sarili niyang anak. Kini ang tubag ni Vice Ganda sa talent manager ug kapwa Kapamilya nga si Ogie Diaz nga giawhag siya nga adunay kaugalingon nga anak. Ito ang ibinunyag ni Ogie sa kanyang pinakabagong vlog na inilabas nitong Linggo. Kini ang gibutyag ni Ogie sa iyang bag-ong vlog nga gipagawas kaniadtong Domingo. Ito nga ka-text ko si Vice sabi ko, Vice, karerin natin yung ano mo yung magkaroon siya ng anak, pauna ni Ogie. Kini gi-text nako si Vice ug giingon, Vice, buhaton nato nang unsa nimo kanang magka-anak siya , ingon ni Ogie. Siyempre may kilala akong doktor na ganoon, kaya hinihimok ko si Vice sabi ko mag-ano ka, ikalat natin ang lahi mo. Bitaw naa koy kaila doktor nga ingon ana, busa giawhag ko si Vice giignan nako pag-unsa ba, ipakaylap nato na imong lahi. Si Vice kasi matalino, grabe ang sense of humor, hindi ba mag-extend man lang noon, dagdag ni Ogie na ibinahagi ang naging tugon sa kanya ng host ng It's Showtime. Si Vice utokan, kataw-anan, di ba ga-extend sauna, dugang ni Ogie nga gibahin ang tubag gikan sa host sa It's Showtime. Sabi sa akin ni Vice, sige, karerin natin yan, ani Ogie ayon kay Ogie, sasamahan at susuportahan niya ang sikat na komedyante at host. Giingnan ko ni Vice, sige, buhaton na nato, giingon ni Ogie nga sumala pa ni Ogie, ubanan ug suportahan niya ang sikat nga komedyante ug host. Excited ako for Vice talaga, sasamahan ko siya, sasamahan kita kasi kilala ko ang doktor mayroon na silang nagawang ganoon. Naghinam-hinam gyud ko para kay Vice, mokuyog ko niya, mouban ko nimo tungod kay kaila sa doktor kay nakabuhat na sila kaniadto. Ima-match mo lang yung egg sa sperm ni Vice so mamimili ka roon, sa Thailand yata ginagawa yon. Ipares ra nimo ang itlog sa sperm ni Vice mao nga mamili ka didto, sa Thailand daw gihimo kini. Mayroon mukha, tapos nakalagay doon lawyer, yung isa naman engineer, yung isa naman doktor mga ganoon. Naay nawong, unya adunay usa ka abogado, ang usa engineer, ang usa pud doktor mga ingon niana. Tapos iko-combine mo pa sa utak ni Vice, eh di bongga ang bata, di ba Oh di ba mas masarap pa ring makakita ng younger version ni Vice, ani Ogie. Pagkahuman isagol pa sa utok ni Vice, eh di bongga ang bata, di ba Oh di ba labi ka maayo nga makita ang usa ka mas bata nga bersyon ni Vice, ingon ni Ogie. Nauna namang humingi ng paumanhin si Ogie kay Vice dahil sa pagbabahagi nito ng kanilang pinaplano. Una nga nangayo og pasaylo si Ogie kay Vice sa pagpaambit sa ilang giplano. Paliwanag ni Ogie, bilang ama ay sabik siyang makita na mabago ang pananaw sa buhay ni Vice sa tulong ng magiging anak nito. Gipasabut ni Ogie nga isip usa ka amahan, gusto niya makita nga nagbag-o ang panan-aw ni Vice sa kinabuhi sa tabang sa iyang umaabot nga anak. Basta abangan natin yan kung totohanin ni Vice sinabi niya sa akin Eh yung nauna pa ako. Maghulat ra ta ug tan-awon kung tinud-on ba ni Vice gisulti niya sa ako Eh nauna pa ko. Di ba mahadera ako, ako pa ang nagsabi dito baka biglang sasabihin sa akin, ikaw inuna mo na ibalita sa iyo, di pa nga natutuloy tayo. Dili ba ako mapanghimaraut, ako ang nagsulti niini basin kalit ko sultian, ikaw giuna pa nimo og balita sa imo, nga wala pa gani ta nipadayon. Pasensiya ka na Vice na-excite lang ako for you. Pasensya na Vice excited lang ko para nimo. Hayaan mo sa susunod iyo na 'yon, moment mo na 'yon ibibigay ko sa iyo 'yon. Sige lang imo na sa sunod, gutlo na nimo ihatag ko kini kanimo alang sa kana nga higayon. Yun lang 'yung excitement ko na tatay kasi ako gusto ko siya maging tatay para mag-iba rin yung perspective niya in life sa tulong ng anak niya," dagdag ni Ogie. "Kana lang ang akong kahinam isip usa ka amahan tungod kay gusto ko nga siya mahimong amahan aron ang iyang panan-aw sa kinabuhi usab magbag-o sa tabang sa iyang anak," dugang ni Ogie. Noong nakaraan taon pa unang ibinahagi ni Ogie ang pagkumbinsi sa kaibigang si Vice Ganda na magkaroon ito ng sariling anak. Sa miaging tuig, unang gibahin ni Ogie ang iyang konbiksyon sa iyang higala nga si Vice Ganda nga magkaanak siya og kaugalingon. Samantala, nito lamang Hulyo pinaliwanag ni Vice sa It's Showtime ang dahilan kung bakit ayaw niya magkaroon ng sariling anak. Samtang, kaniadtong Hulyo pa lang, gipatin-aw ni Vice sa It's Showtime kung ngano nga dili niya gusto nga adunay siya kaugalingon nga anak. Laging natatanong sa akin, hindi ka ba mag-aanak sayang naman sabi ko, kung iisipin ko lang yung kakayahan ko, puwede kong sabihin na kaya ko. Kanunay ako ginapangutana, dili ka gusto magka-anak sayang giingon ko, kung hunahunaon ko lang ang akong katakus, makasulti ko nga mahimo nako. Pero ayaw ko kasi talagang i-expose yung magiging anak ko sa cruelty ng mundo, ani Vice Ganda. Apan dili gyud nako gusto nga ibutyag ang akong umaabot nga anak sa kabangis sa kalibutan, ingon ni Vice Ganda. Ako, kaya ko yun puwede kong sabihin, na handa na ako, kasi napagdaanan ko na yan, kinaya ko na yan. Ako, mahimo nako kana masulti ko, nga andam nako, tungod kay naagian ko na kana, makaya ko kana. Pero yung bata, hindi ko lubos na maisip yung hirap ng anak ko kapag sinalbahe ng mga salbahe, hindi ba parang ako na lang. Apan batang lalaki, dili nako mahunahuna sa bug-os ang kalisud sa akong anak inig samokan siya sa mga barbaro, dili ba ako nalang. Okay lang kahit mag-isa na lang ako, kahit wala na lang akong anak, basta huwag na lang magdusa yung magiging anak ko kung saka-sakali, dagdag ni Vice Ganda. Okey lang bisan kung nag-inusara lang ako, bisan kung wala koy anak, basta ang akong umaabot nga anak dili mag-antos kung pananglitan, dugang ni Vice Ganda. Tumaas sa 78 ang bilang ng leptospirosis patients sa National Kidney and Transplant Institute (NKTI) sa Quezon City nitong Martes. Misaka sa 78 kaniadtong Martes ang ihap sa mga pasyente nga adunay leptospirosis sa National Kidney and Transplant Institute (NKTI) sa Lungsod sa Quezon. Pinaalalahanan ni Dr. Rose Marie Liquete na bumisita agad ng clinic ang mga pasyente upang kumuha ng prophylaxis na dapat inumin sa loob ng 24 hanggang 72 oras. Gipahinumdoman ni Dr. Rose Marie Liquete nga ang mga pasyente mobisita dayon sa klinika aron makakuha og prophylaxis nga kinahanglan inumon sa sulud sa 24 hangtod 72 oras. Kung hindi maagapan ang sakit ay maaaring magdala ito ng acute kidney o liver failure at maging respiratory failure. Kung ang sakit dili matambalan og sayo, mahimoÕg mosangput sa acute kidney o liver failure ug bisan respiratory failure. Pag nakababad sila sa maruming tubig, kailangan magkaroon na sila ng prophylaxis agad, aniya. Kung nahumol na sila sa hugaw nga tubig, kinahanglan nga adunay sila prophylaxis dayon, ingon niya. Sa ngayon di pa rin nalilinis ang mga basura, kakalat na naman environmental ang importanteng prevention. Hangtod karon wala gihapon gilimpyohan ang mga basura, mukalat napud na environmental ang importante nga paglikay. Nasa 14 pamilya mula sa Brgy. Guinayang sa San Mateo, Rizal ang nawalan ng bahay nitong Lunes, pasado alas 8 ng gabi nang sumiklab ang apoy sa mga kabahayan sa General Luna St. Adunay 14 ka pamilya gikan sa Brgy. Guinayang sa San Mateo, Rizal ang nawad-an og balay kaniadtong Lunes, pasado alas-8 sa gabii sa sunog sa mga kabalayan sa General Luna St. Unang rumesponde ang call center agent na si Donato Umali na papasok na sana noon, binasa niya ang bahay nila para di na madamay sa sunog sa kanilang kapitbahay. Una nang ningresponde ang call center agent nga si Donato Umali, gibasa niya ang ilang balay aron dili sila maapektuhan sa sunog sa ilang lugar. Nalapnos ang kanyang braso pero di siya natinag sa pagtulong sa pag-apula ng apoy. Naputol ang iyang bukton apan wala siya natay-og aron makatabang nga mapalong ang kalayo. Kasama rin sa mga rumesponde si Marlon Ramos, na dating tumira doon. Kauban usab nga ningresponde si Marlon Ramos, nga kaniadto nagpuyo didto. Mga kamag-anak niya ang nasunugan. Mga paryente niya ang nasunugan. Kita sa kaniyang mga cellphone video na umakyat sa bubong ang mga tao para magsalba ng gamit. Nakita ko sa iyang mga video sa cellphone nga ang mga tawo nagsaka sa atop aron magtipig og mga gamit. Nasa 14 na bahay ang nasunog, pasado alas 10 nang makontrol ang apoy, inaalam pa ang sanhi nito. Napulog-upat ka mga balay ang nasunog, pasado alas 10 sa buntag nakontrol ang sunog, padayon pa nga giimbestigahan ang hinungdan sa sunog. Todo-paghahanda na ang isinasagawa sa Mehan Garden para sa Paskuhan sa Maynila na magbubukas ngayong Martes. Nagpadayon ang pagpangandam sa Mehan Garden alang sa Pasko sa Manila nga ablihan karong Martes. Ang Paskuhan sa Maynila ay magtatampok ng tinawag na village of lights and sounds dahil sa mga dekorasyon sa loob ng Mehan Garden. Ang Paskuhan sa Manila adunay usa ka gitawag nga village of lights and sounds tungod sa mga dekorasyon sa sulud sa Mehan Garden. May 60 na mga exhibitors rin ang kasali para magbenta ng iba't ibang produkto na pang noche buena o pang regalo. Adunay usab 60 nga exhibitors nga nahilambigit sa pagbaligya sa lainlaing mga produkto o regalo sa noche buena. Ayon sa Manila Public Information Office, isa sa layunin ng proyekto ay para makabawi ang ilang negosyante sa pagkalugi dahil sa pandemic, mabibigyan rin aniya ng trabaho ang 200 katao dahil sa proyektong ito. Pinauyon sa Manila Public Information Office, usa sa mga katuyoan sa proyekto nga makabawi ang pipila ka mga negosyante gikan sa pagkalugi tungod sa pandemiya, ingon niya, maghatag usab kini og trabaho sa 200 ka mga tawo tungod sa kini nga proyekto. Para maiwasan ang siksikan ng tao gaya ng nangyayari sa Divisoria, mahigpit na ipatutupad ang mga health protocol sa lugar. Aron mapugngan ang paghuot sa kadaghan og tao sama sa nahitabo sa Divisoria, estrikto nga ipatuman ang health protocol sa lugar. Nasa 50 percent capacity lang ang pwedeng makapasok sa Mehan Garden at lahat required dumaan sa misting booth at temperature scan. 50 porsyento nga kapasidad ra ang makasulod sa Mehan Garden ug tanan kinahanglan nga moagi sa usa ka misting booth ug pag-scan sa temperatura. Lahat ng exhibitors ay dadaan din sa serology test at syempre kailangan naka face mask at face shield. Ang tanan nga mga exhibitors magpailalom usab sa usa ka serology test ug siyempre kinahanglan adunay face mask ug face shield. Magbubukas ang Paskuhan sa Maynila alas 4 ng hapon hanggang alas 11 ng gabi araw-araw. Ang Paskuhan sa Manila mag-abli sa alas 4 sa hapon hangtod alas-11 sa gabii matag adlaw. Dalawang menor de edad ang nasugatan sa isang rambulan ng dalawang grupo sa Barangay 231C sa Tondo, Maynila nitong Martes ng madaling araw. Duha ka menor de edad ang nasamdan sa usa ka rambulan sa duha ka grupo sa Barangay 231C sa Tondo, Manila kaniadtong Martes sa buntag. Naglalakad na pauwi ang apat na kabataan sa Yuseco Cor. Jose Abad Santos Avenue bandang alas-tres at pasakay na sana sila sa tricycle nang lapitan sila ng isa pang grupo. Ang upat nga mga batan-on naglakaw pauli sa Yuseco Cor. Jose Abad Santos Avenue alas 3 kapin ug mosakay na unta sila sa traysikol dihang may laing grupo nga miduol kanila. Ayon sa mga biktima, bigla na lang silang binugbog ng grupo ng mga babae. Sumala sa mga biktima, kalit nga gibunalan sila sa usa ka grupo sa mga babaye. Isa sa kanila ay may dalang patalim at sinaksak ang isang 16-anyos na miyembro ng LGBT pati ang tricycle driver na nasa parehong edad. Usa kanila nagdala og kutsilyo ug gidunggab ang usa ka 16-anyos nga miyembro sa LGBT apil usab ang drayber sa traysikol nga parehas nila og edad. Itinakbo sa ospital ang mga menor de edad na nagtamo ng mga saksak sa iba-ibang bahagi ng katawan. Dali nga gidala sa tambalanan ang mga menor de edad nga nakaangkon og samad dinunggaban sa lainlaing bahin sa lawas. Ayon sa chairwoman ng Barangay 231 na si Rosanna Garcia, taga-Antipolo Street ang suspek ma nanaksak sa mga biktima. Pinauyon sa chairman sa Barangay 231 nga si Rosanna Garcia nga ang suspek gikan sa Antipolo Street ug gidunggab ang mga biktima. Arestado naman ang 23-anyos na lalaking kasama sa mga nanggulpi. Gidapok sab ang 23-anyos nga lalaki nga kauban sa mga nangulata. Aawat lang sana siya ayon sa suspek pero aminado niyang nanapak ng isa sa mga biktima nang makitang sinasaktan ang kapatid niyang suspek din sa panggugulpi. Sigun sa suspek nga pugngan unta niya sila apan giangkon niya nga gisapak siya sa usa sa mga biktima pagkakita niya nga nasakitan ang iyang igsoon nga suspek usab sa pagbunal. Apat na babaeng suspek pa ang hinahanap ngayon ng mga pulis, iniimbestigahan din ang motibo at posibleng dahilan ng rambulan. Padayon pang gipangita sa pulisya ang upat pa ka mga babaye nga suspetsado, nga giimbestigahan ang motibo ug posibleng hinungdan sa rambulan. Isang banyaga ang naaresto matapos siya mahulihan ng libo-libong halaga ng hinihinalang shabu sa Brgy. 76-A, Ecoland sa Davao City nitong Lunes. Arestado ang usa ka langyaw human siya masakpi nga adunay liboan nga gituohang shabu sa Brgy. 76-A, Ecoland ning syudad sa Davao kaniadtong Lunes. Ayon sa Toril Police Station, nahuli ang Canadian na si Matt, 40, sa buy-bust operation sa Wallnut St., Phase 7 sa naturang barangay matapos siya makuhanan ng hinihinalang shabu na may timbang na 0.90 gramo at tinatayang nagkakahalaga ng P14,000. Sa tala sa Toril Police Station, ang Canadian nga si Matt, 40, nadakup sa usa ka buy-bust operation sa Wallnut St., Phase 7 sa nasangpit nga barangay human siya masakpi nga adunay gitoohang shabu nga motimbang og 0.90 gramos ug nagkantidad og P14,000. Si Matt umano ay nasa intelligence watchlist ng PNP, kasalukuyan siyang nakakulong sa Toril Police Station at sasampahan ng kasong paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act. Si Matt giingon nga naa sa intelligence watchlist sa PNP, natanggong siya karon sa Toril Police Station ug kasuhan sa kalapasan sa Comprehensive Dangerous Drugs Act. Patuloy ring iniimbestigahan ang pagkakakilanlan ng dayuhan at mga koneksyon nito sa umano'y pagbebenta ng ilegal na droga. Giimbestigahan usab ang kaila sa langyaw ug ang iyang mga koneksyon sa giingon nga pagpamaligya sa iligal nga droga. Nagtago sa kisame ng isang motel ang isang babae matapos siyang mahuli ng kaniyang asawang seaman na pumasok siya kasama ang kaniyang kalaguyo sa isang motel sa Mandaue City, Cebu nitong Linggo. Usa ka babaye ang nagtago sa kisame sa usa ka motel pagkahuman nga nasakpan sa iyang bana nga seaman ang iyang pagsulud kauban ang iyang hinigugma sa usa ka motel sa Dakbayan sa Mandaue City, Cebu kaniadtong Domingo. Ayon sa Mandaue City Police, sinugod ng asawang seaman ang motel kung saan nakita niyang pumapasok ang taxi na sinasakyan ng asawa at ng kabit umano nito. Sa tala sa Mandaue City Police, ang asawa sa seaman nisugod sa motel diin iyang nakita ang taxi nga nagdala sa iyang asawa ug kauban niini nga misulod. Ayon sa salaysay ng lalaki, magkasama pa sila ng kaniyang asawa sa taxi nang papunta umano sa trabaho ang asawa. Pinauyon sa asoy sa lalaki nga kauban pa nila ang asawa sa taksi sa pagtrabaho kuno sa asawa. Pero unang bumaba ang babae. Apan una nga ninaog ang babaye. Nang makaalis na ang taxi na sinakyan ng asawa ay kaagad naman siyang sumakay sa ibang taxi at sinundan ito. Dihang nakabiya ang taxi nga gisakyan sa asawa, mikuha dayon siyaÕg laing taxi ug gisundan kini. Sa halip na sa trabaho, nakitang dumiretso ang taxi ng babae papuntang pier at sinundo ang isang lalaki na pinasakay sa taxi at pumunta na sa motel. Imbis sa trabaho, nakita ang taksi sa babaye nga diretso sa pier ug gipunit ang usa ka lalaki nga nagsakay sa taxi ug miadto sa motel. Ayon sa international boxing gyudge na si Edward Ligas, siya ang tumawag ng pulis dahil humingi ng tulong sa kaniya ang seaman na kaniyang kaibigan, habang hinihintay niyang makalabas sa motel ang dalawa. Pinauyon sa international boxing gyudge nga si Edward Ligas, siya ang nanawag sa pulis tungod kay gipangayoan siya og tabang sa seaman nga iyang higala, samtang gihulat niya nga makagawas ang duha sa motel. Nang dumating na ang mga pulis, nasa labas na ng kuwarto ang kalaguyong lalaki. Pag-abot sa pulisya, ang kabit nga lalaki naa na sa gawas sa kuwarto. Hindi nila nakita ang misis sa loob ngunit maya-maya pay may biglang kumalabog at nahulog ang isang parte ng kisame at ang sandals ng babae at gumewang din ang mga paa nito. Wala nila nakita ang asawa sa sulud apan wala madugay adunay kalit nga pagbuto ug usa ka bahin sa kisame ug nahulog ang sandalyas sa babaye ug nag-uyog usab ang iyang mga tiil. Pinapababa ng mga pulis ang babae ngunit nagmamatigas ito, kaya inakyat siya ng isang pulis na babae gamit ang hagdanan. Gipaubos sa pulisya ang babaye apan nagmagahi siya, busa misaka ang babaye nga pulis gamit ang hagdanan. Ayon sa seaman, nahuli na dati ng anak ang babae noong 2017 na may kalaguyo. Sumala sa seaman, nasakpan na sa iyang anak ang babaye kaniadtong 2017 kauban ang usa ka hinigugma niini. Nagsususpetsa na rin siyang hindi tumigil ang kaniyang asawa sa kanyang pangangaliwa dahil nag-iba na ang kanyang asal sa mga panahon na uuwi siya galing biyahe at ayaw na ring makisiping sa kanya ang babae. Nagduda usab siya nga wala mihunong ang iyang asawa sa pangabit tungod kay nagbag-o ang iyang batasan sa mga oras nga mipauli siya gikan sa biyahe ug dili na gusto sa babaye nga makighilawas kaniya. Napag-alaman na isa ring seaman ang kalaguyo ng kanyang misis, desidido na ang lalaki na ihabla na ang babae at ang kalaguyo nito. Nahibal-an nga ang hinigugma sa iyang asawa usa ka seaman usab, ang lalaki nagdesisyon nga kasuhan ang babaye ug ang hinigugma niini. Muling magbubukas ang Big Brother house ngayong weekend kaya isa-isa nang ipinapakilala ang mga housemates na titira at haharap sa mga hamon ni Kuya. Ang Big Brother house magbukas usab karong hinapos sa semana busa usa-usa nga gipaila-ila ang mga housemates nga mamuyo ug moatubang sa mga pag-sulay ni Kuya. Matapos dumaan sa masusing screening process ng online auditions, nakapili na si Kuya ng 14 na housemates na papasok sa kanyang bahay sa Sabado. Pagkahuman sa usa ka makuti nga screening process sa online audition, nagpili na si Kuya og 14 ka mga housemates nga mosulod sa iyang balay sa Sabado. Una sa listahan ang 18-anyos na si Andrea Abaya. Una sa lista mao ang 18-anyos nga si Andrea Abaya. Mahinhin sa una, pero confident at palangiti. Makasaranganon sa una, apan masaligon ug mapahiyom. Cheerleader si Abaya mula high school hanggang sa freshmen year niya sa De La Salle University. Si Abaya usa ka cheerleader gikan sa high school hangtod sa iyang freshman year sa De La Salle University. Ang exposure niya sa pep squad ang nagbigay sa kanya ng confidence at competitive spirit na plano niyang bitbitin sa loob ng PBB house. Ang iyang pagkaladlad sa pep squad naghatag kaniya og kompiyansa ug competitive spirit nga iyang giplano nga dad-on sa sulud sa PBB house. Pero bago ang PBB, naka-ilang TV commercials na rin si Abaya at sanay maki-interact sa social media gaya ng TikTok at Kumu. Apan sa wala pa ang PBB, si Abaya usab adunay daghang mga komersyo sa TV ug kaniadto nakig-uban sa social media sama sa TikTok ug Kumu. Samantala, outspoken, palaban at opinionated naman ang ikalawang housemate na si Justin Joseph Dizon, 22, mula San Fernando, Pampanga, graduate si Dizon ng AB Communications at hilig makipagdebate. Samtang, ang ikaduhang housemate nga si Justin Joseph Dizon, 22, taga San Fernando, Pampanga, outspoken, palaban ug opinionated, si Dizon gradwado sa AB Communication ug madasig sa pakigdebate. Iginiit ng isang senador na dapat ng buwagin ang Philippine International Trading Corporation (PITC). Giinsistir sa usa ka senador nga kinahanglan bungkagon ang Philippine International Trading Corporation (PITC). Ayon naman kay Finance Secretary Sonny Dominguez, sumulat na siya kay Trade Secretary Ramon Lopez, chair ng PITC board, para ipabalik sa national treasury ang natenggang pondo at interes na kinita ng nasabing kompanya. Pinauyon kay Finance Secretary Sonny Dominguez, nagsulat siya kay Trade Secretary Ramon Lopez, chairman sa PITC board, nga ibalik sa national treasury ang pondo ug interes nga nakuha sa nasangpit nga kompanya. Dahil sa naranasang magkakasunod na pagbaha sa Metro Manila, patuloy na tumataas ang bilang ng mga pasyente na may leptospirosis na dinadala sa National Kidney and Transplant Institute (NKTI) sa Quezon City. Tungod sa sunudsunod nga pagbaha sa Metro Manila, padayon nga ningtaas ang ihap sa mga pasyente nga adunay leptospirosis nga gidala sa National Kidney and Transplant Institute (NKTI) sa Lungsod sa Quezon. Ang mahirap, higit kalahati sa kanila ay kinailangan nang sumailalim sa dialysis. Ang mga kabus, labaw sa katunga sa kanila kinahanglan nga magpailalum sa dialysis. Kabilang dito sina Alby Puyat, 21, at Gabriel Garcia, 19, na parehong nakakaranas ng acute kidney failure sanhi ng leptospirosis. Kauban niini si Alby Puyat, 21, ug Gabriel Garcia, 19, nga parehas nga nakasinati og grabe nga kidney failure tungod sa leptospirosis. Kasi po sobrang sakit na po ng tiyan ko tapos yung mga binti ko po napakasakit na rin po nagsusuka po ako, nagtatae po. Tungod sa sakit kaayo akong tiyan unya sakit kaayo ang akong mga bitiis nagasuka ko, gikalibanga. Lumusong po ako sa baha kasi inabot ng baha bahay namin, ani Puyat. Nilusob ko sa baha kay naabot ang baha sa among balay, ingon ni Puyat. Taga-Valenzuela si Puyat habang taga-Marikina naman si Garcia kabilang ang mga lugar sa matinding binaha noong humagupit ang bagyong Ulysses. Si Puyat gikan sa Valenzuela samtang si Garcia gikan sa Marikina lakip ang mga lugar nga naigo sa bagyo nga Ulysses. Pareho rin silang may maliliit na sugat sa paa nang lumusong sa baha dahil marumi ang tubig sanhi ng humalong ihi ng daga at iba pang hayop, posibleng napasukan ng mikrobyo ang kanilang mga sugat. Parehas usab sila adunay gamay nga samad sa tiil sa paglusob sa baha tungod kay hugaw ang tubig tungod kay naay sagol nga ihi sa mga ilaga ug uban pang mga hayop, posible nga adunay kagaw nga nakasulod sa ilang samad. Puno na ng mga pasyente ang lepto ward at dialysis rooms ng NKTI, mula Enero, nasa 152 kaso ng leptospirosis ang dinala sa NKTI, 78 nito ang mga bagong kaso mula nitong Nobyembre 12. Ang NKTI lepto ward ug dialysis nga mga kuwarto puno na sa mga pasyente, gikan kaniadtong Enero, 152 nga mga kaso sa leptospirosis ang gidala sa NKTI, 78 diin mga bag-ong kaso gikan kaniadtong Nobyembre 12. Payo ng NKTI, agad magpakonsulta kapag nakakaranas ng mga sintomas dahil ang acute renal failure nang dahil sa leptospirosis, naaagapan naman. Tambag sa NKTI nga magpakonsulta dayon kung nakasinati og mga simtomas kay ang acute renal failure tungod sa leptospirosis, matambalan man. Aabot ng 2 hanggang 4 na linggo bago makaranas ng sintomas, ayon sa NKTI, kapag nababad sa baha, mas mabuting uminom na ng antibiotic na nireseta ng inyong doktor. Muabot og 2 hangtod 4 ka semana nga dili pa makasinati sa mga simtomas, sumala sa NKTI, kung nalusob sa baha labing maayo nga imnon ang antibiotic nga gimando sa imong doktor. Puno man ng pagsubok ang 2020, hindi pa rin mapipigilan ang mga Pinoy na ipagdiwang ang Pasko. Bisan kung ang 2020 puno sa mga pagsulay, dili gihapon mapugngan ang mga Pilipino sa pagsaulog sa Pasko. Kaya naman nagniningning ang maraming lugar sa Metro Manila dahil sa sunod-sunod na pagpapailaw sa mga dambuhalang Christmas tree. Mao nga daghang lugar sa Metro Manila ang nagdan-ag tungod sa sunud-sunod nga pagsiga sa daghang mga dagkong Christmas tree. Sa Robinson's Place Manila, kakaiba ang Christmas tree ngayong taon dahil pinalilibutan ito ng mga palamuting hot air balloon na sumi-simbolo umano ng pag-asa. Sa Robinson's Place Manila, talagsaon ang Christmas tree karong tuiga tungod kay gilibutan kini sa mga dekorasyon nga hot air balloon nga nagsimbolo kuno sa paglaum. Highlight din ng event sa mall ang pagbigay ng maagang pamasko sa mga jeepney driver na naapektuhan ang kabuhayan dahil sa COVID-19 pandemic. Nagpunting ang kalihokan sa mall sa paghatag og sayo nga pinaskohan sa mga drayber sa dyip nga ang panginabuhi naapektuhan tungod sa COVID-19 pandemya. Sa Ayala Boulevard, simple ngunit makahulugan naman ang mga palamuti ngayong taon. Sa Ayala Boulevard, yano apan makahuluganon ang mga dekorasyon sa niining tuig. Pinoy na Pinoy ang disenyo dahil sa naglalakihang parol at mga palamuting gawa sa Capiz, hindi naman nagpahuli ang Araneta Center sa Cubao, Quezon City. Pilipino ang laraw tungod sa daghang parol ug mga pahiyas nga hinimo sa Capiz, wala nagpakabog ang Araneta Center sa Cubao, Quezon City. Matapos pailawan ang Christmas tree, isinunod naman ang isang engrandeng belen. Pagkahuman og pasiga sa Christmas tree, misunod ang usa ka halangdong belen. Sa Maynila, 40 talampakang Christmas tree ang kumumpleto sa disenyo ng makasaysayang Bonifacio Shrine at Manila City Hall. Sa Manila, usa ka 40-tiil nga Christmas tree ang nagkompleto sa laraw sa makasaysayanon nga Bonifacio Shrine ug Manila City Hall. Sa kasagsagan ng Bagyong Ulysses, hindi bahay o evacuation center ang naging silungan ng pamilya ng jeepney driver na si Edgar Monte, kundi ang kaniyang pampasadang jeep sa Marikina City. Sa kataas sa Bagyong Ulysses, ang pamilya sa drayber sa dyip nga si Edgar Monte wala magpuyo o mobakwit sa sentro, kondili sa iyang pampasahero nga dyip sa Marikina City. Umakyat po kami diyan sa kalsada sa taas po pero inabot pa rin ng baha pinahila namin ang jeep namin sa umaandar na jeep. Nagtungas kami didto sa dalan sa taas apan naabot gihapon sa baha ug gipabira namo ang among dyip sa nagdagan nga dyip. Inuna po namin iakyat dahil andiyan mga gamit namin, ani Hilda, misis ni Edgar. Giuna na lang kami sa pagsaka tungod kay adunay among mga gamit, ingon ni Hilda, asawa ni Edgar. Higit 4 na taon nang nakatira ang pamilya doon habang sinisikap ni Edgar na makaipon para sa sariling bahay. Ang pamilya nagpuyo didto sa 4 ka tuig samtang si Edgar naningkamot nga makatipig alang sa iyang kaugalingon nga balay. Pero naudlot ito nang tamaan si Edgar ng Parkinson's disease at napilitang tumigil sa pamamasada. Apan nahunong kini tungod si Edgar nagka-sakit og ParkinsonÕs disease ug napugos sa paghunong sa pagpamasahero. Tatlo ang anak nina Edgar at Hilda, na siyang tanging kumakayod ngayon. Adunay tulo ka mga anak sila Edgar ug Hilda, nga siya ra ang nagtrabaho karon. Nag-barker na lang po ako yong kinikita ko pinangbibili ko ng gamot ng asawa ko, ani Hilda halos wala kaming mapagkakitaan, dagdag niya. Nag-barker nalang ko ug akong kita ginapalit nako og tambal sa akong bana, giingon ni Hilda halos wala miy kita, dugang niya. Sa loob din ng maraming taon, walang sariling bahay at nakatira rin sa kani-kanilang jeep ang mga tsuper na sina Danilo Guardancia at Rojelio Solis, at kani-kanila Sulod sa daghang mga tuig, ang mga drayber nga sila Danilo Guardancia ug Rojelio Solis, walaÕy kaugalingon nga balay ug nagpuyo usab sila sa ilang tagsa-tagsang mga dyip. Pero ang itinuturing nilang tahanan ay lumubog din sa baha, ilan lang sina Edgar, Guardancia, at Solis sa maraming jeepney driver na walang sariling bubong na masisilungan at regular na kabuhayan. Apan ang ilang giisip nga ilang puy-anan nalubog usab sa mga pagbaha, pipila ra sila Edgar, Guardancia, ug Solis sa daghang mga drayber sa dyip nga walaÕy kaugalingon nga atop nga kapasilongan ug kapanginabuhian. Nagdala ng tulong sa kanila ang Lopez Group Foundation Inc, noong magsimula ang pandemic, nag-decide tayo sa foundation na mag-focus sa assistance. Ang Lopez Group Foundation Inc nagdala kanila og tabang, sukad sa pagsugod sa pandemya, nakahukom kami sa pundasyon nga mag-focus sa tabang. Initially, iyong immediate na pangangailangan, yong pagkain ngayon may mga dala tayong tubig dahil wala silang source ng drinking water ang primary problem talaga is tirahan tutulong tayo, ani Bacon. Sa una, ang gilayon nga panginahanglan, ang pagkaon karon adunay kami dala nga tubig tungod kay wala sila tinubhan nga tubig nga mainom ang nag-una nga problema mao gyud ang puy-anan tabanganan nato, ingon ni Bacon. Aabot sa 80 porsiyento ng mga imprastraktura at agrikultura sa bayan ng Caramoan, Camarines Sur ang nasira, ayon sa lokal na pamahalaan. Moabot sa 80 porsyento sa mga inprastraktura ug agrikultura sa lungsod sa Caramoan, Camarines Sur ang nadaot, sumala sa lokal nga gobyerno. Tumaas sa P600 ang kada kilo ng sili sa ilang palengke sa Metro Manila, base sa pag-iikot ng ABS-CBN News sa ilang pamilihan sa Metro Manila. Ang presyo sa sili ningtaas sa P600 matag kilo sa pila ka merkado sa Metro Manila, sumala sa pagtuyok sa ABS-CBN News sa pipila ka merkado sa Metro Manila. Kabilang ang sili sa mga gulay na nag-taas presyo nitong mga nagdaang linggo. Ang sili usa sa mga utanon nga nagsaka ang presyo sa ning-agi nga mga semana. Paliwanag ni Agriculture Assistant Secretary Kristine Evangelista, dahil sa sunod-sunod na bagyo ang pagtaas ng presyo ng gulay. Gipasabot ni Agriculture Assistant Secretary Kristine Evangelista nga ang pagtaas sa presyo sa utanon kay tungod sa sunod-sunod nga bagyo. Bukod po ma'am sa mga dinanas nating kalamidad mayroon din po tayong ibang mga gulay na seasonal naman po. Gawas sa mga nasinati nga kalamidad maÕam adunay usab ubang mga utanon nga pana-panahon. Mayroon kasi tayong mga production area na tinamaan ng Ulysses so pag ganito siyempre mababawasan yung yield ng ating mga producer tataas po ang presyo, ani Evangelista. Adunay man guy mga production area nga naigo sa Ulysses busa kung kini ang kaso, syempre maminusan ang ani sa mga taghimo, motaas ang presyo, ingon ni Evangelista. Mas mataas pa ang presyo ng sili sa presyo ng karneng baboy na nananatili sa P320 kada kilo. Ang presyo sa sili labi pang taas kaysa presyo sa baboy nga nagpabilin nga P320 matag kilo. Bukod sa sili, tumaas ang presyo ng ampalaya, talong, repolyo, sibuyas, bawang, kamatis, patatas, at ang kada tali ng kangkong at pechay sa Kamuning Market sa Quezon City at sa Trabajo Market sa Maynila. Gawas sa sili, ang presyo sa ampalaya, talong, repolyo, sibuyas, ahos, kamatis, patatas, ug matag pisi nga spinach ug pechay misaka sa Kamuning Market sa Quezon City ug Trabajo Market sa Manila. Hamon ngayon para sa mga mamimili at vendor ang taas-presyo sa gulay. Ang taas nga presyo sa mga utanon usa ka hagit alang sa mga konsumidor ug vendor. Ang ilang mamimili gaya ni Zaide Magpantay, paisa-isang piraso ang pamimili. Ang pipila ka mga mamalitay sama sa Zaide Magpantay, namalit matag usa ka piraso. Hirap na aniya kasi siya magbudget dahil halos lahat ng mga pangunahing bilihin ay tumaas ang presyo. Giingon niya nga lisud kini tungod kay magbadyet siya ug kay hapit tanan nga mga ilabing palitunon nagtaas ang presyo. Yung mga anak ko po nagrerequest mama gusto ko po ng gulay e hindi naman po makabili kasi gawa nga po sobrang mahal ng gulay kaya po ang ginagawa na lang namin pa-isa-isa na lang patingi-tingi, tig-isang tali ng mga gulay, ani Magpantay. Nangita akong mga anak og gulay mama gusto ko og gulay, dili ko mapalit tungod kay ginama kini sa mahal kaayo nga mga utanon busa among gihimo nalang kay mupalit og tinag-isa ka tali matag gulay, ingon ni Magpantay. Si Roel Ponte, na namimili sa Kamuning Market sa Quezon City, patingi-tingi lang din ang pagbili, dati nagiistock kami, ani Ponte. Si Roel Ponte, nga namalit sa Kamuning Market sa Lungsod sa Quezon, namalit usab og ginagmay, kaniadto nagatipig kami, ingon ni Ponte. Ang ilang tindera gaya ni Florentina Manuel, binebenta muna kung ano ang mga gulay na mababa pa ang presyo, ngayong hirap silang magbenta ng gulay sa taas-presyo. Ang pila sa mga tagbaligya sama ni Florentina Manuel, kaniadto nagbaligya og mga utanon sa mubu nga presyo, karon naglisud sila sa pagbaligya sa mga utanon sa taas nga presyo. Kasi mahirap naman kahit may paninda mahal naman hindi rin kakayanin, aniya. Tungod kay lisud bisan kung adunay tinda apan mahal man dili gihapon makaya, ingon niya. Nasa P200 kada kilo naman ang galunggong, habang ang tilapia, nasa P160. Ang Galunggong nagkantidad og P200 matag kilo, samtang ang tilapia nagkantidad og P160. Nasa P180 naman kada kilo ang bangus habang P280 naman ang kada kilo ng dalagang bukid. Ang bangus P180 matag kilo samtang ang dalagang bukid P280 matag kilo. Nasa P160 na ngayon mula P140 ang presyo ng kada kilo ng manok. Ang presyo sa matag kilo nga manok P160 karon gikan sa P140. Pero umaasa ang kagawaran na sa susunod na 2 linggo o bago mag-Pasko ay bababa ang presyo ng ilang mga gulay. Apan naglaum ang departamento nga sa sunod nga 2 ka semana o sa dili pa ang Pasko, mubaba ang presyo sa pila ka utanon. Pumunta po ako sa Nueva Vizcaya noong nakaraang linggo mayroon naman po tayong area na na-save kaya hopefully we are looking at mga in 2 weeks time po babalik na po dapat sa normal ang presyo ng ating mga gulay, ani Evangelista. Miadto ako sa Nueva Vizcaya kaniadtong miaging semana adunay kami usa ka lugar nga natipig busa hinaut nga magtan-aw kami sa hapit 2 ka semana ang presyo sa among mga utanon kinahanglan mobalik sa normal, ingon ni Evangelista. Payo ng DA, maaaring tangkilikin ang mga Kadiwa store dahil mas mura anila ang mga produkto rito. Tambag sa DA, mahimoÕg dasigon sa mga tawo ang mga tindahan sa Kadiwa tungod kay mas barato ang mga produkto dinhi. Nilinaw ng Department of Health (DOH) ngayong Miyerkoles na magpapatuloy pa rin sa ngayon ang implementasyon ng polisiyang Òno face-to-faceÓ na klase sa buong bansa dahil sa banta ng COVID-19. Giklaro sa Department of Health (DOH) kaniadtong Miyerkules nga ang pagpatuman sa "no face-to-face" nga polisiya sa klase sa tibuuk nasud magpadayon karon tungod sa hulga sa COVID-19. Ito ay sa gitna ng mga panukala o panawagang payagan nang unti-unti ang pagkakaroon ng face-to-face na klase sa ilang mga piling lugar sa bansa kasabay ng pagluluwag ng ipinatutupad na community quarantine. Taliwala kini sa mga sugyot o panawagan nga anam-anam nga tugotan ang presensya sa mga klase nga facce-to-face sa pipila ka mga piniling lugar sa nasud kauban ang pagpaluag sa gipatuman nga community quarantine Sa virtual press briefing ng DOH, sinabi ni Health Secretary Francisco Duque III na tuloy pa rin ang pagbabawal sa face-to-face na klase bunsod ng pangambang dulot ng pandemya. Sa virtual press briefing sa DOH, giingon ni Health Secretary Francisco Duque III nga magpadayon ang pagdili sa face-to-face nga klase tungod sa mga kabalaka nga gipahinabo sa pandemic. Pero ayon kay Duque, depende ito sa magiging desisyon ni Pangulong Rodrigo Duterte kung papahintulutan niya ang unti-unting pagkakaroon ng in-person classes gaya sa mga lugar na nakapagtala ng zero case ng COVID-19 o sa mga lugar na mababa na ang mga kaso ng naturang sakit. Apan sumala ni Duque, nag-agad kini sa desisyon ni Presidente Rodrigo Duterte kung tugotan ba niya ang anam-anam nga paglungtad sa mga klase sa kaugalingon sama sa mga lugar diin ang COVID-19 nakatala sa zero nga kaso o sa mga lugar nga gamay ang kaso sa ingon nga sakit. Yong ating pong policy sa ngayon ay patuloy na no face-to-face classes yan po ang desisyon na direktiba ni Pangulong Duterte sa IATF at sa ating Department of Education (DepEd) pero depende yan kay Pangulo kung papahintulutan nya ito, aniya. Ang atong polisiya karon mao ang pagpadayon nga walaÕy face-to-face nga klase kana ang desisyon ni Presidente Duterte sa IATF ug ang atong Department of Education (DepEd) apan depende sa Presidente kung gitugotan niya kini, ingon niya. Sakaling payagan naman na ang face-to-face classes, maglalabas ng guidelines ang DOH at DepEd, dagdag ng kalihim. Kung gitugotan ang face-to-face nga klase, ang DOH ug DepEd mag-isyu og mga panudlo, dugang sa kalihim. Sa monitoring kasi ng ahensya, tanging ang Batanes lang umano ang maikokonsiderang walang COVID-19 cases sa nakalipas na 2 hanggang 4 na linggo. Pinauyon sa monitoring sa ahensya, ang Batanes ra ang maisip nga walaÕy kaso sa COVID-19 sa niaging 2 hangtod 4 ka semana. Sa hanay ng mga probinsya, ang highly urbanized cities and independent component cities, halos wala ng lugar na zero cases for the last 2 to 4 weeks. Taliwala sa mga probinsya, ang mga highly urbanized city ug independent component cities, hapit walaÕy zero nga kaso sa katapusang 2 hangtod 4 ka semana. Lahat yan meron, except for Batanes. Naa ang tanan, gawas sa Batanes. Batanes lamang ang probinsya na nakapagtala ng zero COVID cases for the last 2 to 4 weeks, sabi ni Duque. Ang Batanes mao ra ang lalawigan nga nakatala sa zero nga mga kaso sa COVID sa miaging 2 hangtod 4 ka semana, ingon ni Duque. Dapat din daw munang siguraduhin sa mga lugar na may mababa o minimal risk na lang ang mga kaso ng coronavirus, at dapat siguraduhing mayroong sapat na health system capacity at hospital care critical capacity ang isang lugar kung saan magbubukas ang klase nang face-to-face. Ang mga kaso sa Coronavirus kinahanglan usab nga masiguro sa mga lugar nga adunay gamay o dyutay nga peligro, ug kinahanglan masiguro nga adunay husto nga health system capacity ug hospital care critical capacity ang usa ka lugar nga maghigayon og face-to-face nga klase. Nais din umano niyang matiyak ang public health preparedness o kahandaan ng komunidad para madaling mapangasiwaan ang pagdami ng mga kaso ng COVID-19 sa mga lugar. Giingon usab niya nga gusto niya masiguro ang pagkaandam sa kahimsog sa publiko o kaandam sa komunidad aron dali madumala ang pagdugang sa mga kaso sa COVID-19 sa mga lugar. Tampok ang gawang Pinoy sa Christmas bazaar na isinagawa ng Department of Trade and Industry sa ibaÕt ibang mall sa Kamaynilaan. Ang mga obra nga hinimo sa Pilipino gipakita sa Christmas bazaar nga gipangunahan sa Department of Trade and Industry sa lainlaing mga mall sa Manila. Ito ang Bagsakan Bazaar na umarangkada sa Quezon City at San Juan, kung saan magtatagal sa parehong siyudad hanggang Huwebes, Disyembre 3. Kini ang Bagsakan Bazaar nga moagi sa Quezon City ug San Juan, nga molungtad sa mao nga lungsod hangtod Huwebes, Disyembre 3. Lilipat naman ito sa Alabang sa Muntinlupa sa Disyembre 4 hanggang Disyembre 6. Mobalhin kini sa Alabang sa Muntinlupa gikan sa Disyembre 4 hangtod Disyembre 6. Sari-saring Filipino snacks ang matatagpuan sa Ayala Fairview Terraces sa Quezon City, na isa sa mga mall na kalahok sa bazaar. Ang lainlaing mga meryenda sa Filipino makit-an sa Ayala Fairview Terraces sa Lungsod sa Quezon, nga usa sa mga mall nga mosalmot sa bazaar. Kabilang dito ang Araro cookies P150 hanggang P250 at cashew nuts P125 hanggang P330 mula Bataan, mayroon ding cashew butter P230 hanggang P260 at cashew cookies P160. Kauban niini ang Araro cookies nga P150 hangtod P250 ug ang cashew nut P125 hangtod P330 gikan sa Bataan, adunay usab cashew butter nga P230 hangtod P260 ug cashew cookies nga P160. Mayroon ding sweet and spicy fried dilis P100 hanggang P180, sweet and spicy fried squid P120 hanggang P180 at bagoong P80 hanggang P110; at cassava chips P80 at polvoron P100. Adunay usab sweet and spicy fried dilis nga P100 hangtod P180, sweet and spicy fried squid nga P120 hangtod P180 ug bagoong nga P80 hangtod P110; ug cassava chips nga P80 ug polvoron P100. Mayroon ding mga sabon P80 at bayong P150 at ibaÕt ibang disenyo ng bag sa halagang P160 hanggang P799. Adunay usab mga P80 nga sabon ug P150 nga bayong ug lainlaing mga disenyo sa bag nga P160 hangtod P799. May mga tsinelas at sandals na hindi lalagpas ng P550 at sapatos na P60 hanggang P1,800. Adunay mga tsinelas ug sandalyas nga dili molapas sa P550 ug sapatos nga nagkantidad og P60 hangtod P1,800. Ibinebenta rin ang mga belt, throw pillow, at handmade Christmas balls na maaaring ipangregalo. Gibaligya usab ang mga bakus, throw pillow, ug hinimo nga mga Christmas balls nga mahimong pangregalo. Sa Bagsakan sa Greenhills Shopping Center sa San Juan, may pouch at accessories na P100 lang, at mga pandisenyo sa bahay na P50 hanggang P6,000. Sa Bagsakan sa Greenhills Shopping Center sa San Juan, adunay mga pouch ug accessories nga tag P100 ra, ug mga pandisenyo sa balay nga P50 hangtod P6,000. Paliwanag ng isa sa mga negosyanteng si Claro Ludan, inanyayahan silang magbigay ng presyo na bagsak na bagsak talaga para mas makaengganyo. Usa sa mga negosyante nga si Claro Ludan, mipasabut nga gidapit sila sa paghatag og presyo nga ubus gyud aron mahimoÕg madanihon. Para sa ilang mamimili, makakatulong ito para sa mga lokal na negosyong pinadapa ng coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Alang sa pipila nga mga konsumedor, mahimong makatabang kini alang sa mga lokal nga negosyo nga apektado sa coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Kahit unti-unti nang nakakabangon sa tindi ng epekto ng pandemya, aminado ang ilang negosyante na malayo pa sila sa dating kita bago magka-pandemya sa bansa. Bisan hinay-hinay na nakabangon sa dako nga epekto sa pandemya, ang pipila kamga negosyante miangkon nga layo pa sila sa miaging kita kaniadtong wala pa ang pandemik sa nasud. Malakas po yung pagde-deliver namin sa pasalubong store nasa 10 po ngayon po 3 pa lang yung nag-o-open, ayon sa negosyanteng si Gloria Pantaleon. Adunay kami kusug nga pag-deliver sa pasalubong store anaa sa 10 karon 3 pa lang ang nangabli, sumala sa negosyanteng si Gloria Pantaleon. Panawagan naman ni DTI Undersecretary Abdulgani Macatoman, bigyang prayoridad ang pagtangkilik sa mga locally-produced na gamit. Sa pikas bahin, nanawagan si DTI Undersecretary Abdulgani Macatoman nga hatagan og prayoridad ang pagtugyan sa mga produkto nga gihimo sa lokal. I-prioritize natin yung mga locally produce ang MSMEs natin ngayon ay nasa 99.5% napakalaki ang contribution nila, nakakapagbigay talaga ng job opportunity. Unahon naton ang mga lokal nga hinimo ang MSMEÕs nato karon kay naa sa 99.5% dako kaayo ilang kontribusyon, naghatag gyud sila og higayon sa trabaho. Kaya gusto natin sila hindi mawala, ani Macatoman. Mao gusto namo nga dili sila mawala, ingon ni Macatoman. Maaaring makipag-ugnayan ang mga interesadong lumahok sa mga regional office ng DTI. Ang mga interesado nga moapil mahimong makontak ang mga regional office sa DTI. Paalala rin ng DTI sa mga mamimili at establisimyento na sundin ang physical distancing at minimum health standards na inilatag ng gobyerno. Gipahinumduman usab sa DTI ang mga konsyumer ug mga establisemento nga sundon ang physical distancing ug minimum health standards nga gitakda sa gobyerno. Pito ang nasawi habang limang iba pa ang sugatan sa aksidenteng naganap sa National Highway sa bayan ng Jasaan, Misamis Oriental, Martes ng gabi. Pito ang patay ug lima ang nasamdan sa aksidente sa National Highway sa lungsod sa Jasaan, Misamis Oriental, Martes sa gabii. Kasama sa nasawi ang dalawang kagawad ng barangay na sina Lemwel Edurot at Wilfredo Capilador. Lakip sa gipatay ang duha ka mga kagawad sa barangay, Lemwel Edurot ug Wilfredo Capilador. Ang ibang nasawi ay sina Cirick Jadumas, Helardo Montecillo, Jomie Montecillo, isang 15-taong gulang na lalaki, at isang hindi pa nakikilalang biktima. Ang ubang mga biktima mao sila si Cirick Jadumas, Helardo Montecillo, Jomie Montecillo, 15-anyos nga lalaki, ug wala mailhing biktima. Sa imbestigasyon ng Jasaan Municipal Police Station, may mga taong nagsasagawa ng isang vigil sa Zone 2, bahagi ng Aplaya nang isang prime mover truck ang bumangga sa kanila. Sa pag-imbestiga sa Jasaan Municipal Police Station, naay mga tawo naghimo og vigil sa Zone 2, nga bahin sa Aplaya sa dihang adunay usa ka prime mover truck nga mibangga kanila. Nawalan umano ng kontrol ang driver ng truck na si Vincent Abuloc nang na-misalign ang trailer sa tractor head ng sasakyan, ayon sa pulisya. Ang drayber sa trak nga si Vincent Abuloc, giingong nawad-an og kontrol sa dihang ang trailer nakadikit sa tractor head sa awto, sumala sa pulisya. Binangga rin ng truck na may kargang bulldozer ang anim na sasakyan at 14 motorsiklo. Usa ka trak nga bulldozer ang nakabangga usab sa unom nga mga sakyanan ug 14 ka motorsiklo. Nagmula sa Butuan City ang truck at papunta sana sa Zamboanga City, nakakulong na sa Jasaan Municipal Police Station si Abuloc. Ang trak gikan sa Butuan City ug padulong sa Zamboanga City, si Abuloc gitanggong na sa Jasaan Municipal Police Station. Ang taray ng ABS-CBN kahit binalot siya ng dilim, patuloy pa rin siyang nagningning. Ka-taray sa ABS-CBN bisan giputos siya sa kangitngit, nagsidlak gihapon siya. Ito ang bahagi ng pahayag ni Vice Ganda sa matagumpay na pagpapalabas ng ABS-CBN Christmas ID Ikaw Ang Liwanag at Ligaya nitong Martes ng gabi, Disyembre 1. Kini tipik sa pahayag ni Vice Ganda bahin sa malampuson nga pagpagawas sa ABS-CBN Christmas ID Ikaw Ang Liwanag sa Ligaya karong Martes sa gabii, Disyembre 1. Sa It's Showtime nitong Miyerkoles, ibinahagi ni Vice na isang karangalan para sa kanya at mga kasamang host na maging bahagi ng ABS-CBN Christmas ID ngayong 2020. Sa It's Showtime kaniadtong Miyerkules, gipaambit ni Vice nga usa ka dungog alang kaniya ug sa iyang mga kaubanang host nga mahimong bahin sa ABS-CBN Christmas ID sa tuig 2020. Kagabi naiyak ako tapos kausap ko si Tita Cory Vidanes, sobra akong thankful naramdaman mo talaga, aminin niyo karangalan na maging bahagi nung ABS-CBN Christmas ID ngayon. Kagabii nakahilak ko ug pagkahuman kastorya nako si Tita Cory Vidanes, dako ang akong pasalamat nga gibati gyud nimo, admitar ninyo dungog gyud nga mahimong bahin sa ABS-CBN Christmas ID karon. At karangalan na maging bahagi ka pa rin ng ABS-CBN matapos ang lahat nang pinagdaanan nito, ani Vice na sinang-ayunan naman ng mga kasamahan niya sa It's Showtime. Ug usa ka kadungganan nga mahimong bahin sa ABS-CBN pagkahuman sa tanan nga naagian, giingon ni Vice nga gi-aprubahan sa iyang mga kauban sa It's Showtime. Nakakakilabot every year naman, the past years, magmula nung nasa Showtime ako, every year isang dekada na nakikita ko ang mukha ko sa Christmas Station ID pero yung kagabi ako pinaka-proud na oh my God, kasama ako dito. Makalilisang gyud matag tuig, sa nangaging mga tuig, sukad nga ako naa sa Showtime, matag tuig nga nakita nako ang akong nawong sa Christmas Station ID sa usa ka dekada apan kagabii gipasigarbo ko oh Diyos ko, ania ako dinhi. Masasaktan ako kung hindi ako kasama sa station ID na ito, napakahalaga ng station ID na ito, ani Vice na iginiit na ang pagmamahalan at pagtutulungan ng mga Pilipino ang bida sa istorya ng ABS-CBN Christmas ID 2020. Masakitan ko kung wala ko kauban sa kini nga istasyon ID, hinungdanon kaayo ni nga station ID, ingon ni Vice nga giinsistir nga ang gugma ug kooperasyon sa mga Pilipino ang bida sa istorya sa ABS-CBN Christmas ID 2020. Ang nakaka-touch hindi ito istorya ng ABS-CBN, istorya ito ng mga Filipino, ani Vice Ganda. Ang nakapatandog dili istorya sa ABS-CBN, istorya kini sa mga Pilipino, ingon ni Vice Ganda. Napa-tweet ako ng pagmamahal ko sa ABS-CBN kasi mahal ko naman ang ABS-CBN ever since, pero mas nare-realize ko each day now ang lalim pala ng pagmamahal ko sa kanya. Gi-tweet nako ang akong gugma sa ABS-CBN tungod kay gihigugma ko ang ABS-CBN sukad pa kaniadto, apan mas daghan ang akong naamgohan matag adlaw karon ang kalawom sa akong gugma alang kaniya. Hindi pala ito sa dahil lang sinusuwelduhan niya ako, para ko na talaga siyang magulang. Dili ra kay gibayran ko niya, para nako ginikanan gyud siya. Hindi ko talaga siya iiwan kahit ano pang bagyo eh di sige bagyuhin tayo together. Dili gyud nako siya biyaan sa bisan unsang bagyo, sige kauban ta mabagyohan. Tapos kapag tag-araw eh di mag-tag-araw tayo together hindi tayo mag-iiwanan. Unya kung ting-init, dungan sab ta magpainit dili ta magbulag. Ang lalim pala ng pagmamahal ko, tayong lahat, ani Vice na iginiit ang paghanga sa patuloy na pagbangon at patuloy na pagningning ng ABS-CBN. Ang kalalim sa akong pahigugma, kitang tanan, giingon ni Vice nga miinsistir sa pagdayeg sa padayon nga pagtaas ug pagsidlak sa ABS-CBN. Ang taray ng ABS-CBN! Kahit binalot siya ng dilim, patuloy pa rin siyang nagningning, hindi nawala yung ningning niya, hindi ba? Ka Taray sa ABS-CBN! Bisag gibalutan siya sa kangitngit, nagsidlak gihapon siya, wala mawala ang iyang kahayag, dili ba? At ang liwanag niya ay nagbigay liwanag sa maraming Pilipino na binagyo, maraming Pilipino ang nasalanta, maraming Pilipino ang nalulungkot, maraming Pilipinong may pinagdadaanan ABS-CBN, salamat dahil nagiging liwanag ka pa rin sa amin, ani Vice Ganda. Ug ang iyang kahayag nagdan-ag sa daghang mga Pilipino nga gibagyo, daghang mga Pilipino ang naguba, daghang mga Pilipino ang naguol, daghang giagian ang mga Pilipino ABS-CBN, salamat nga ikaw usa pa ka suga sa amo, ingon ni Vice Ganda. Wala pang isang araw mula nang ipalabas ang ABS-CBN Christmas ID Ikaw Ang Liwanag at Ligaya ay higit sa 2 milyon na ang views o nakapanood nito sa Facebook, at higit isang milyong views sa YouTube. Wala pa usa ka adlaw sukad gipagawas ang ABS-CBN Christmas ID Ikaw Ang Liwanag sa Ligaya, adunay sobra sa 2 milyon ang mga nagtan-aw sa Facebook, ug sobra sa usa ka milyon ang nitan-aw sa YouTube. Ipinakita rin ng netizens ang suporta sa ABS-CBN nang mag-trending ang Ikaw Ang Liwanag At Ligaya sa Twtter. Nagpakita usab og suporta ang mga netizens sa ABS-CBN sa pag-trending sa Ikaw Ang Liwanag At Ligaya sa Twitter. Samantala, halos limang milyon na ang nakapanood ng lyric video ng Ikaw Ang Liwanag at Ligaya sa YouTube at may 10 milyong views naman sa Facebook mula nung ilabas nito lamang Nobyembre 27. Samtang, hapit lima ka milyon ka mga tawo ang nitan-aw sa lyric video sa Ikaw Ang Liwanag sa Ligaya sa YouTube ug adunay 10 milyon nga nitan-aw sa Facebook sanglit kaniadtong Nobyembre 27 lang gipagawas. Pinailawan nitong Martes ng gabi ang makukulay na dekorasyong pamasko sa bayan ng Carmen sa Agusan del Norte. Ang mga lainlaing kolor sa dekorasyon nga Pasko sa lungsod sa Carmen sa Agusan del Norte gisiga kaniadtong Martes sa gabii. Kabilang dito ang tinatayang 6,000 na Christmas lights na inilagay sa Municipal Hall ng lungsod. Kauban niini ang gibanabanang 6,000 nga Christmas lights nga gibutang sa Municipal Hall sa lungsod. May malaking Christmas tree din sa gilid ng Municipal Hall na napuno ng mga ilaw. Adunay usab usa ka dako nga Christmas tree sa kilid sa Municipal Hall nga puno sa mga suga. Naging simple lang ang light-up ceremony at walang isinagawang programa pero inaasahan na dadagsa ang mga residenteng hindi lang taga-Carmen, kundi maging taga-karatig probinsiya din na gustong makakita at nag-aabang taun-taon sa makukulay na dekorasyong inihanda ng bayan. Yano ang seremonya sa light-up ug walaÕy programa nga gihimo apan gilauman nga ang mga residente dili lang gikan sa Carmen, apan gikan usab sa mga silingang probinsya nga gusto nga makita ug magpaabut matag tuig sa mga mabulokong dekorasyon nga giandam sa lungsod. Dahil dito, mahigpit ang ipinatutupad na health protocol lalo na ngayong may pandemya. Tungod niini, hingpit nga gipatuman ang health protocols, labi na karon nga adunay usa ka pandemik. Meron na kaming mga COVID Marshalls actually, from the entrance pa lang, sinasabi na nating meron kayong face mask, observe social distancing pa din. Sa tinuud aduna kami COVID Marshalls, gikan pa lang sa entrada, gina-ingon namo nga mag face mask, observe social distancing gihapon. And then, meron tayong 100 na tao na papapasukin, after 30 minutes papalabasin, sabi ni Police Capt. Jennifer Ometer, hepe ng Carmen Municipal Police Station. Ug pagkahuman, adunay kami 100 ka mga tawo nga pasudlon, pagkahuman sa 30 minuto sila pagawason, ingon ni Police Capt. Jennifer Ometer, hepe sa Carmen Municipal Police Station. Dagdag pa ni Ometer, kailangang mag-register muna sa logbook at kukunan din ng temperatura ang mga taong papasok. Dugang pa ni Ometer nga ang mga tawo nga mosulod kinahanglan magparehistro una sa logbook ug kuhaan usab ang temperatura. Bukod sa Municipal Hall, atraksyon din ang Tunnel of Lights kung saan marami ang nagpapa-picture. Gawas sa Municipal Hall, ang Tunnel of Lights usa sab ka atraksyon diin daghang mga tawo ang nagpa-litrato. Umaasa ang pamahalaan ng Carmen na sa pamamagitan ng pagbisita nila sa bayan, itoÕy makapagbigay sa kanila ng dagdag na pag-asa sa kabila ng mga problema na kinakaharap lalo na ngayong may pandemya. Gipaabot sa gobyerno sa Carmen nga sa pagbisita sa lungsod, makahatag kini og dugang nga paglaum bisan sa mga problema nga ilang giatubang labi na karon sa pandemya. Tatagal ang mga Christmas display sa Carmen hanggang sa ika-6 ng Enero 2021. Ang mga Christmas display sa Carmen molungtad hangtod Enero 6, 2021. Arestado ang isang lalaki sa panggagahasa at pagnanakaw umano sa mga masahista nitong Huwebes sa Pasay City. Usa ka lalaki ang gidakup sa gipasanginlang pagpanglugos ug pagpangawat sa mga masahista kaniadtong Huwebes sa Pasay City. Higit 20 na ang nabiktima ng 27 anyos na suspek, ayon sa pulisya. Ang 27-anyos nga suspetsado adunay kapin sa 20 nga mga biktima, sumala sa pulisya. Nagmemessage ang lalaki sa social media ng massage parlors at massage therapists at papapuntahin sa apartelle ang mga biktima kung saan niya ito tututukan ng patalim at gagahasain, ayon sa pulisya. Ang lalaki nag-text sa mga massage parlor ug massage therapist sa social media ug gipadala ang mga biktima sa apartelle diin dunggabon sila og kutsilyo ug luguson sila, sumala sa pulisya. Kalaunan ay nanakawan din niya ng gamit ang mga biktima, dagdag ng mga awtoridad, mahaharap sa kasong robbery with rape ang suspek. Pagkahuman gitulis niya ang mga biktima sa ilang mga gamit, dugang sa mga awtoridad, ang suspek mag-atubang sa robbery with rape. Arestado ang isang lalaki matapos mahulihan ng P400,000 halaga ng ilegal na droga at ilegal na armas sa Lucena City, Quezon nitong Martes. Nasikop ang usa ka lalaki human masakpi sa kantidad nga P400,000 nga iligal nga droga ug iligal nga hinagiban sa Lucena City, Quezon kaniadtong Martes. Nabili ng mga awtoridad kay alyas Tony, 52, ang isang pakete ng shabu na may halagang P500 nang kapkapan, nakuha pa ang 13 pakete ng shabu na halos P400,000 ang halaga. Ang mga awtoridad nga si alyas Tony, 52, namalit usa ka pakete nga shabu nga nagkantidad og P500 sa pagpangita, ug nasakmit ang 13 ka paketeng shabu nga nagkantidad hapit P400,000. Nakuha rin sa kanya ang isang kalibre 22 na revolver na walang kaukulang dokumento. Nakuha usab kaniya ang usa ka 22 caliber revolver nga walaÕy kalabutan nga mga dokumento. Mahaharap ang suspek sa kasong pagbebenta ng illegal na droga at possession of illegal firearms and ammunition. Mag-atubang ang suspek sa kasong pagpamaligya sa iligal nga droga ug possession of illegal firearms ug ammunition. Pinuntirya ang mga tindahan at illegally parked vehicles sa pagpapatuloy ng clearing operations ng Bacoor, Cavite sa mga pangunahing kalsada nito sa unang 2 araw ng Disyembre. Ang mga tindahan ug iligal nga nakaparking nga mga sakyanan gipunting alang sa pagpadayon sa clearing operations sa Bacoor, Cavite sa mga naunang kadalanan sa unang 2 kaadlaw sa Disyembre. Ayon sa Bacoor City public information office, magkasamang nagsagawa ng mga operasyon ang City Inspector and Compliance Unit (CICU), Bacoor Traffic Management Department (BTMD), Bacoor City Police, at City Environment and Natural Resources Office (CENRO). Sumala sa public infromation office sa Bacoor City, ang City Inspector and Compliance Unit (CICU), Bacoor Traffic Management Department (BTMD), Bacoor City Police, ug City Environment and Natural Resources Office (CENRO) dungan nga nagpadagan sa mga operasyon. Inalis ang mga tindang nakapwesto na sa bangketa at mga nakakalat na basura sa tapat ng Zapote Market noong Martes. Ang mga stall sa daplin sa dalan ug nagkatag nga basura tabok sa Zapote Market gitangtang kaniadtong Martes. Umabot ang clearing operation hanggang sa Talaba intersection kung saan giniba ang ilang kariton at metal fence. Ang clearing operation naabut sa Talaba intersection diin daghang mga karomata ug metal fence ang naguba. Sa operasyon sa Evangelista Road papuntang Tirona Highway naman noong Miyerkules, pinatanggal ang mga nakahambalang na tricycle, motorsiklo, pati mga signage at stall na nakapwesto sa sidewalk. Sa operasyon sa Evangelista Road hangtod sa Tirona Highway kaniadtong Miyerkules, gikuha ang mga nakababag nga traysikol, motorsiklo, ingon man mga signage ug stall nga naa sa sidewalk. Tiniketan ang mga malalaking sasakyan na iniwan sa gilid ng kalsada o sumampa sa bangketa. Gitiketan ang mga dagkong salakyanan nga nahabilin sa daplin sa dalan o sa sidewalk. Alinsunod pa rin ito sa kautusan ng Department of Interior and Local Government na malinis ang mga kalsada ng mga tinaguriang obstructions bago mag Enero. Nahiuyon gihapon kini sa mando sa Department of Interior and Local Government nga limpyohan ang mga kalsada sa gitawag obstructions sa wala pa ang Enero. Patay ang isang miyembro umano ng Abu Sayyaf matapos maka-engkwentro ang mga awtoridad sa bayan ng Sibuco, Zamboanga del Norte nitong Miyerkoles ng madaling araw. Usa ka myembro sa Abu Sayyaf ang giingong namatay human sa engkwentro sa mga awtoridad sa lungsod sa Sibuco, Zamboanga del Norte kaniadtong Miyerkules sa buntag. Ayon sa PNP Anti-Kidnapping Group, nakipagpalitan ng putok si Jupuri Dais matapos sana i-serve ng mga awtoridad ang arrest warrant sa kaniya na may koneksyon sa kasong kidnap for ransom at serious illegal detention. Sumala sa PNP Anti-Kidnapping Group, nagbinayloay og pusil si Jupuri Dais human gihatag kaniya sa mga awtoridad ang arrest warrant nga may kalabotan sa kidnap for ransom ug serious illegal detention. Isang kalibre .45 na baril, mga bala at magazine ang narekober ng mga awtoridad mula sa nasawing suspek. Narekober sa mga awtoridad ang usa ka kalibre .45 nga pusil, mga bala ug usa ka magazine sa namatay nga suspetsado. Dating miyembro ng Moro Islamic Liberation Front (MILF) umano si Dais bago lumipat ng Abu Sayyaf. Si Dais usa ka miyembro kaniadto sa Moro Islamic Liberation Front (MILF) bag-o pa mobalhin sa Abu Sayyaf. Sangkot umano siya sa pagdukot sa isang Martina Yee noong 2016, sa Duterte couple noong 2017, at ang Ruda couple at Javier family noong 2018. Giapil kuno siya sa pagdagit sa usa ka Martina Yee kaniadtong 2016, ang magtiayong Duterte kaniadtong 2017, ug ang magtiayong Ruda ug pamilyang Javier kaniadtong 2018. Lahat ng mga biktima ay napalaya matapos magbigay ng ransom ang kanilang mga pamilya. Ang tanan nga mga biktima gipagawas human ang ilang mga pamilya naghatag og ransom. Batay sa impormasyong nakalap ng PNP-AKG, ang napatay na suspek ay nakaataas na magmanman sa mga prospek na biktima sa Sibuco. Base sa nahipos nga kasayuran sa PNP-AKG, ang napatay nga suspetsado nagbantay sa mga umaabot nga biktima sa Sibuco. Labis ang tuwa ng mga residente ng Pasay City nang pailawan na ang dambuhalang Christmas tree sa harapan ng city hall. Labihang lipaya sa mga residente sa Pasay City sa pagsiga sa dakong Christmas Tree sa atubangan sa city hall. May taas itong 25 talampakan at may mga disenyong regalo, dahon at bulaklak, mayroon ding life-sized belen at puno rin ng ilaw ang gusali. 25 ft ang gitas-on niini ug adunay mga laraw sa regalo, dahon ug bulak, ang tinukod adunay usa sab ka life-size nga belen ug puno usab sa kahayag. Ayon kay Mayor Emi Calixto-Rubiano, ito ay upang maramdaman pa rin ang Pasko sa kabila ng mga hamon ng taong 2020. Sumala kay Mayor Emi Calixto-Rubiano, kini aron mabati gihapon ang Pasko bisan sa mga hagit sa tuig 2020. Inanyayahan din ng alkalde ang publiko na magtungo sa Pasay night market sa Roxas Boulevard Service Road bilang alternatibo sa Divisoria. Giimbitahan usab sa mayor ang publiko nga moadto sa Pasay night market sa Roxas Boulevard Service Road isip alternatibo sa Divisoria. Kumpleto ang mga paninda at mura rin ang mga mabibili sa night market. Kompleto ang mga gamit ug barato usab ang night market. Tiniyak naman ng lokal na pamahalaan na nasusunod ang ipinatutupad na health and safety protocols sa tiangge. Sa pikas bahin, gipaniguro sa lokal nga gobyerno nga masunod ang mga health and safety protocols sa tiangge. Kabilang dito ang paglalagay ng hiwalay na entrance at exit, pagkuha ng temperature ng mga mamimili at pagpapanatili ng physical distancing, bukas ang Pasay night market mula alas-5 ng hapon hanggang hatinggabi. Kauban niini ang pag-set up og lainlaing mga entrada ug exit, pagkuha sa temperatura sa konsyumer ug pagpadayon sa physical distancing, ang Pasay night market abli gikan alas-5 sa hapon hangtod tungang gabii. Pasado na sa Kamara ang panukalang batas na nagtataas ng sakop ng statutory rape o panggagahasa sa isang bata. Ang balaudnon nga nagdugang sa kasangkaran sa statutory rape o panglugos sa usa ka bata nakapasa na sa Kamara. Mula sa kasalukuyang 12 anyos pababa, maituturing na ring statutory rape ang krimen kapag ginahasa ang 16 anyos o mas bata pa. Gikan sa karon nga edad nga 12 pataas, ang krimen mahimo usab nga ikonsiderar nga statutory rape kung gilugos nga 16 anyos o mas bata pa. Sa panukalang batas na may bersiyon din sa Senado, kahit batang lalaki puwede na ring maghain ng kaso ng panggagahasa. Sa panukiduki nga adunay bersyon usab sa Senado, bisan ang mga batang lalaki mahimo na usab magsampa og kaso sa pagpanglugos. Karamihan sa naging trabaho ni Morris Guiregay, tumatagal lang nang 5 buwan kaya nang magsimula ang pandemya, isa siya sa mga unang tinanggal sa pinapasukang supermarket. Kadaghanan sa trabaho ni Morris Guiregay milungtad ra og 5 ka bulan mao nga sa pagsugod sa pandemiya, usa siya sa una nga gitangtang sa supermarket. Hirap naman siyang makahanap ng bagong trabaho kaya nagtitinda muna ng chicharon at balut. Naglisod siya pagpangitaÕg bag-ong trabaho mao nga nagbaligya una siya og chicharon ug balut. Ang daming requirements, wala ka namang pang-requirements gawa ng may mga swab test pa. Daghang mga requirements, wala pud koy bisan unsang pang-requirements tungod kay aduna pay mga swab test. Ang hirap maghanap ngayon talaga ng trabaho, mahirap lalo kasi ngayon 2 anak ko eh, may isang taon ako na baby, hinaing niya. Lisud gyud pangitaon ang trabaho karon, labi ka lisud tungod kay karon adunay koy 2 ka anak, adunay usa ka tuig nga bata, pangaliya niya. Matagal nang problema ang kalakarang endo o end of contract scheme kung saan inaalis ang mga manggagawa kahit hindi pa tapos ang probationary period na 6 buwan para maiwasan ang kanilang regularisasyon. Dugay na problema ang endo o end of contract scheme diin ang mga trabahante gipapahawa bisan kung ang probationary period nga 6 ka bulan wala pa matapos aron malikayan ang ilang regularization. Ang iba naman, bumilang na ng maraming taon sa trabaho pero nananatiling contractual. Ang uban pud, daghang ihap na sa tuig sa trabaho apan nagpabilin gihapon nga kontraktwal. Kaya noong isang taon, ipinasa ng Kongreso ang security of tenure bill pero hindi ito pinirmahan ni Pangulong Rodrigo Duterte dahil hindi umano balanse sa interes ng labor groups at mga negosyante. Mao nga sa miaging tuig, gipasar sa Kongreso ang security of tenure bill apan wala kini pirmahi ni Presidente Rodrigo Duterte tungod kay wala kuno niini nabalanse ang interes sa mga labor group ug negosyante. Matapos ang mahigit isang taon, isang bagong bersiyon ang ipinasa ng Kamara. Pagkahuman sa labaw pa sa usa ka tuig, usa ka bag-ong bersyon ang gipasa sa Kamara. Sa ilalim ng House Bill 7036, ipinagbabawal ang labor-only contracting kung saan agent lang ang isang contractor na wala namang sapat na kapital at kontrol sa trabaho ng kanyang sinu-supply na manggagawa. Ubos sa House Bill 7036, gidili ang labor-only contracting diin usa ka ahente ra ang contractor nga walaÕy igong kapital ug pagpugong sa trabaho sa iyang gitrabaho nga trabahante. Ang mga manggagawa naman, hawak ng agency pero nagbibigay ng serbisyong mahalaga sa negosyo ng principal employer. Ang mga trabahante, sa pikas nga bahin, gikuptan sa ahensya apan naghatag hinungdanon sa serbisyo sa negosyo sa principal employer. Sa kabila nito, pinapayagan ng panukala ang mga relievers, project employees at seasonal workers, bastaÕt mayroon silang karapatan gaya ng mga regular na empleyado. Bisan pa niini, gitugotan sa lakang ang mga relievers, mga project employees ug mga seasonal workers, basta adunay parehas nga mga katungod sa mga regular nga empleyado. Kapag pumalya ang isang lehitimong contractor sa pagbabayad ng sahod at benepisyo ng manggagawa, kasamang mananagot ang principal employer. Kung ang usa ka lehitimo nga kontraktor dili magbayad sa sweldo ug benepisyo sa mga trabahante, manubag ang principal employer. May multa na ring P30,000 hanggang P5 milyon ang mga lalabag sa regulasyon ng job contracting. Kadtong makalapas sa mga regulasyon sa job contracting pamultahon usab og P30,000 hangtod P5 milyon. Pero ayon sa Employers Confederation of the Philippines (ECOP), wala itong pinag-iba sa bersiyon na na-veto ng Pangulo, pangit din daw ang timing lalo't hirap ang mga negosyo sa pandemic. Apan sumala sa Employers Confederation of the Philippines (ECOP), walaÕy kalainan sa bersyon nga gi-veto sa Presidente, pangit sab ang tayming, labi na kung ang mga negosyo naglisud tungod sa pandemya. Naaalarma din ang labor groups sa umanoÕy railroading o paspasang pag-apruba sa panukala. Naalarma usab ang mga labor group sa giingon nga railroading o dali nga pag-apruba sa sugyot. Security of tenure nga ang tawag pero sa esensiya walang kasiguraduhan ang mga manggagawa sa panukalang batas na ito. Security of tenure ang gitawag apan sa tinuud dili sigurado ang mga trabahante bahin sa balaudnon niini. Pinapayagan gawing kontraktuwal kahit ang mga esensiyal na trabaho, magiging panibagong pahirap ito sa manggagawa, at sobrang pabor sa mga kapitalista, ani Kilusang Mayo Uno chairperson Elmer Labog. Bisan ang mga hinungdanon nga trabaho gitugotan nga makontraktwalisado, kini mahimong usa pa nga mabug-at sa mga trabahante, ug labi nga pabor sa mga kapitalista, ingon ni Kilusang Mayo Uno chairman Elmer Labog. Ganito rin ang posisyon ng Defend Jobs Philippines, nagtataka rin ang grupong NAGKAISA kung bakit walang konsultasyon ang Kamara. Kini usab ang posisyon sa Defend Jobs Philippines, ang grupo nga NAGKAISA nahibulong usab kung ngano nga wala mokonsulta ang Kamara. Hindi namin ito masyado naupuan at hindi namin nahimay ang mga provision na ito. Wala kaayo kami naglingkod niini ug wala namo nalunsay ang kini nga mga tagana. Napaka-important sana na 'yung konsultasyon bago inaprubahan eh pero parang minadali nila, ani Sonny Matula, chairperson ng NAGKAISA Labor Coalition. Ang konsultasyon unta hinungdanon kaayo sa wala pa kini aprubahan, apan gidalidali nila, ingon ni Sonny Matula, chairman sa NAGKAISA Labor Coalition. Plano ng mga labor groups na umapela sa Senado at Kamara, ang mga employers naman, pinag-aaralang makiusap ulit kay Duterte. Plano sa mga labor group nga mag-apelar sa Senado ug Kamara, samtang ang mga employers nagtun-an sa pag-apelar usab kang Duterte. Patutunayan ng 2 pang bagong housemates ng Pinoy Big Brother: Connect na hard work beats talent sa pagharap nila sa mga hamon ni Big Brother. Mopamatuod ang 2 pa nga mga bag-ong housemates sa Pinoy Big Brother : Connect nga hard work beats talent kuno sa pag-atubang sa mga pag-sulay ni Big Brother. Kilalanin ang pambatong footballer ng 'Pinas na si Chico at at single mom na si Mika. Hibaloi ang batan-ong pambatong footballer ng Pinas nga si Chico ug ang single mom nga si Mika. Liwanag at ligaya ang hatid ng pagpapailaw sa mga Christmas tree at sa mga dekorasyong pamasko sa iba't ibang lugar sa bansa. Kahayag ug kalipay ang dala sa pagpasiga sa mga Christmas Tree ug sa mga dekorasyon sa Pasko sa lainlaing mga bahin sa nasud. Kahit naman tuloy ang mga nakagawian tuwing magpa-Pasko, tiniyak naman na nasusunod ang mga health protocol. Bisan kung nagpadayon ang mga pamatasan sa panahon sa Pasko, ginasiguro gihapon nga masunod ang mga health protocols. Paglalako ng taho ang tanging hanapbuhay ni Peter Roncales at ng kaniyang 70 anyos na ama. Ang pagpamaligya og taho ra ang panginabuhi ni Peter Roncales ug iyang 70-anyos nga amahan. Pero nang magsimula ang coronavirus disease (COVID-19) pandemic, humina ang kanilang kita hanggang sa tuluyan na nilang itigil ang pagtitinda. Apan kaniadtong nagsugod ang coronavirus disease (COVID-19) pandemic, naluya ang ilang kita hangtod nga nahunong na sila sa pagpamaligya. Bigo pa rin si Roncales na makahanap ng pagkakakitaan kayaÕt naisip niyang bumalik na lang sa kanilang probinsiya sa Oras, Eastern Samar gamit ang bisikleta. Wala gihapon makapangita si Roncales og panginabuhi hinungdan nga nakadesisyon siyang mobalik sa ilang probinsya sa Oras, Eastern Samar sakay sa biseklita. Pumunta po muna ako ng Para–aque para maghanap ng trabaho tapos noong wala po ako nahanap kasi kailangan po nila ng mga papel, requirements, wala po akong dala. Miadto ko sa Para–aque aron magpangita trabaho unya wala koy makit-an bisan unsa tungod kay kinahanglan nila ang mga papel, requirements, wala koy gidala. Tapos ayun po gabing gabi na, umalis po ako doon, iniisip ko pa na makakarating ako, na matutulungan ko ang pamilya na pagdating ko nagbabakasakaling makapag-ipon po sa kanila, ani Roncales. Pagkahuman gabii na kaayo, mibiya ko didto, gihunahuna ko pa nga makaabut ko, nga makatabang ko sa akong pamilya nga gilauman nako nga makaipon ko para sa ila, ingon ni Roncales. Baon ang P150, 10 araw nagbisikleta si Roncales hanggang Matnog sa Sorsogon. Sa P150, nagbisikleta si Roncales sa 10 ka adlaw padulong sa Matnog sa Sorsogon. Napaiyak ako sabi ko, balik ka na lang pano ang pagkain mo, paano ang tubig mo sabi niya, ma, kakayanin ko,' ani Liza Roncales, ina ni Peter. Nakahilak ko nga nag-ingon, balik na lang unsaon imong pagkaon, unsaon imong tubig niingon siya, ma, makaya ko kini, 'ingon ni Liza Roncales, inahan ni Peter. Habang nasa daan, marami ang tumulong kay Roncales. Samtang naa sa dalan, daghan ang mitabang kang Roncales. Isa rito ang mga sundalong sakay ng isang trak na nagpasakay kay Roncales hanggang sa Oras. Usa na niini ang mga sundalo sakay sa usa ka trak nga gidala si Roncales sa Oras. Nakibahagi rin ang ABS-CBN sa unti-unting pagbuo ng pangarap ni Roncales para sa kaniyang pamilya. Nakigbahin usab ang ABS-CBN sa anam-anam nga pag-uswag ni Roncales sa iyang pangandoy alang sa iyang pamilya. Binigyan ang kaniyang pamilya ng maliit na negosyo at sariling bahay na naitayo sa lupang bigay ng lokal na pamahalaan at sa tulong ng TV Patrol anchors. Ang iyang pamilya gihatagan gamay nga negosyo ug kaugalingon nga balay nga gihatag sa lokal nga gobyerno ug sa tabang sa mga anchors sa TV Patrol. Kahit siguro sino sa panahon ngayon lalo na at Kapamilya natin we will all provide. Bisan kinsa sa ato karon labi na ang atong Kapamilya tagaan nato tanan. We will all find ways kasi sa panahon ngayon, dapat nagtutulungan ang bawat isa, ani Oras Mayor Vivian Alvarado. Kitang tanan mangita mga paagi tungod kay karong panahona, kinahanglan magtinabangay, ingon ni Oras Mayor Vivian Alvarado. Malaki ang pasasalamat ni Roncales sa mga tumulong sa kaniya. Dako ang pasalamat ni Roncales sa mga mitabang kaniya. Maraming maraming salamat po kay Mayor, sa ABS-CBN na patuloy na tumutulong sa mga katulad namin maraming, maraming salamat po, aniya, marami pa ang nangangailangan at kailangang maabot ng sama-samang pagtulong. Daghang salamat sa Mayor, sa ABS-CBN nga padayon nga nagtabang sa mga sama namo daghang, daghang salamat, ingon niya, daghan pa nga nanginahanglan ug kinahanglan maabot pinaagi sa pagtinabangay. Naaresto ng pulisya sa Quezon City nitong Martes ng madaling araw ang isang construction worker at umano'y kasabwat nito matapos silang makuhanan ng umano'y marijuana na nasa higit P2 milyon ang halaga. Ang pulisya sa Lungsod sa Quezon kaniadtong Martes sa buntag gidakup ang usa ka trabahador sa konstruksyon ug ang kauban niini human sila nakit-an nga naghupot sa gituohang marijuana nga nagkantidad og kapin sa P2 milyon. Ayon sa Quezon City Police District (QCPD) Station 4, natimbog si alyas Don, 24, at alyas Marky, 29 pasado alas-3 ng madaling araw sa Quirino Highway sa Novaliches. Sa tala sa Quezon City Police District (QCPD) Station 4, si alyas Don, 24, ug alyas Marky, 29, dinunggab pasado alas 3 sa kaadlawon sa Quirino Highway sa Novaliches. Parehong taga-La Trinidad, Benguet ang 2 suspek, na ginagamit pa umano ang kanilang work permit at travel pass para makapagbiyahe at maglusot ng droga mula probinsiya papuntang Maynila. Ang duha nga suspetsado gikan sa La Trinidad, Benguet, nga gigamit kuno ang ilang work permit ug travel pass aron magbiyahe ug ipalusot ang mga droga gikan sa probinsya hangtod sa Manila. Kumpara sa mga regular na marijuana, mas mahal at de kalibre umano ang marijuana na nakuha sa 2 suspek dahil tinatawag itong lagkit at tila hinog na hinog na sumatutal, 20 kilo ng marijuana na nagkakahalaga ng P2.4 milyon ang narekober sa mga suspek, Depensa naman ng 2 suspek, napag-utusan lang sila, kinasuhan sila ng paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Kung itandi sa regular nga marijuana, ang marijuana nga nakuha gikan sa 2 ka mga suspetsado giingon nga mas mahal ug taas og kalibre tungod kay gitawag kini nga malapot ug daw hinog na, 20 ka kilo nga marijuana nga nagkantidad og P2.4 milyon ang nakuha gikan sa mga suspetsado, Depensa sa 2 ka suspetsado, gimandoan lang kuno sila, ginpasakaan sila og kaso nga paglapas sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Agad humataw at nag-trend sa social media ang 2020 Christmas ID ng Kapamilya network na pinamagatang ikaw Ang Liwanag At Ligaya matapos itong ilabas noong Martes ng gabi. Gilayon nga mitungha ug nauso sa social media Ang 2020 Christmas ID sa Kapamilya network nga giulohan og Ikaw Ang Liwanag At Ligaya human kini gipagawas kaniadtong Martes sa gabii. Tampok sa video ang mga kuwento ng pag-asa at saya sa gitna ng panahong punong-puno ng pagsubok. Ang video adunay mga istorya sa paglaum ug kalipay taliwala sa panahon nga puno sa mga pagsulay. Kabilang dito ang kuwento nina Arjanmar at Khaye Rebeta na sinubok ng pandemya ang relasyon. Kauban niini ang istorya ni Arjanmar ug Khaye Rebeta nga gisulayan ang ilang relasyon sa pandemic. Si Monching Bueno naman, nagserbisyo bilang driver sa mga frontliner. Sa laing bahin si Monching Bueno, nagsilbi usa ka drayber alang sa mga frontliner. Ako po ay nabigyan ng pagkakataon na mag-serve sa mga frontliners po natin. Gihatagan ko og higayon nga magserbisyo sa atong mga frontliner. Nu'ng nakuha ko yung aking unang sahod, ibinili ko ng mga biskuwit, tinapay, bukod dun nilagyan ko ng mga bible verses, kuwento niya. Kaniadtong nakuha nako ang akong una nga sweldo, nagpalit ko og mga biskwit, pan, gawas ato nagbutang ko og mga bersikulo sa bibliya, ingon niya. Mabilis na pinag-usapan sa social media ang Christmas ID at nag-trend pa sa Pilipinas at worldwide, nagningning din ang mga bituin sa Christmas ID. Dali nga gihisgutan ang Christmas ID sa social media ug nauso sa Pilipinas ug sa tibuuk kalibutan, nagsidlak usab ang mga bituon sa Christmas ID. Kabilang sa mga umawit sina Darren Espanto, I–igo Pascual, Rise Artist, mag-asawang Ogie at Regine Alcasid, Moira dela Torre, Martin Nievera, Lea Salonga, Sarah Geronimo, at marami pang iba. Kauban sa mga mag-aawit sila Darren Espanto, I–igo Pascual, Rise Artist, Ogie ug Regine Alcasid, Moira dela Torre, Martin Nievera, Lea Salonga, Sarah Geronimo, ug daghan pa. Highlight rin sa Christmas ID ang paggamit ng iba't ibang lengguwahe na inawit nina KZ Tandingan, Elha Nympha, Morissette, Janine Berdin, Jona, at Bamboo. Gipakita usab sa Christmas ID ang paggamit sa lainlaing mga sinultian nga gikanta ni KZ Tandingan, Elha Nympha, Morissette, Janine Berdin, Jona, ug Bamboo. Kumpleto rin ang mga cast ng Sa Iyo Ay Akin at Ang Probinsyano, pati It's Showtime family, nagtapos ang Christmas ID sa isang panalangin ng pasasalamat at pag-asa. Ang cast sa Sa Iyo Ay Akin ug Ang Probinsyano, ingon man ang pamilyang It's Showtime, nakumpleto usab ang Christmas ID nga adunay pag-ampo sa pasalamat ug paglaum. Kalagitnaan pa lang ng Nobyembre ay ibinayad na ng government employee na si Beth Petilo ang kaniyang 13th month pay sa utang. Sa tungatunga sa Nobyembre ang empleyado sa gobyerno nga si Beth Petilo gibayad ang iyang ika-13 nga bulan ngadto sa iyang utang. Kulang pa nga po, sir, eh kasi po ang utang ko nasa P20,000. "Dili kini igo, sir, tungod kay ang akong utang naa sa P20,000. Tapos po 'yun doon lang po talaga," ani Petilo, na walang naitipid sa utang. Para didto ra gyud to," "ingon ni Petilo, nga walaÕy tinigom sa utang". Hinihintay naman ng supermarket cashier na si Mariz Ecot ang kaniyang 13th month pero ngayon pa lang ay may plano na siya kung saan ito mapupunta. Naghulat sa iyang ika-13 nga bulan ang cashier sa supermarket nga si Mariz Ecot apan karon pa lang adunay na siyay plano kung asa kini maadto. Una po panghanda sa Christmas pero 'di naman kailangan bongga, yung iba ipapadala sa magulang ko, aniya. Una ang pag-andam alang sa Pasko apan dili na kinahanglan magpakaaron-ingnon, ang uban ipadala sa akong mga ginikanan, ingon niya. Para sa financial expert na si Chinkee Tan dapat may naitatabi para sa savings or emergency fund na puwedeng hugutin sakaling magkasakit o magkaproblema sa pamilya. Alang sa eksperto sa panalapi nga si Chinkee Tan kinahanglan adunay pagtipig alang sa savings o mga pondo sa emerhensya nga mahimong kuhaan kung adunay sakit o problema sa pamilya. Kung wala namang utang, maaari naman daw i-invest ang 13th month pay. Kung wala kay utang, mahimo nimo i-invest ang 13th month pay. Ang 2 na puwede niyong paglagakan ngayon 'yung government bonds na premyo bonds, na nagbibigay ng mas mataas na interes na 1.25 percent. Ang 2 nga mahimo nimong ideposito na mao ang mga government bonds nga mao ang premyo bonds, nga naghatag ka mas taas nga rate sa interes nga 1.25 porsyento. Puwede kayong pumunta ng Pag-IBIG, MP2 fund 'yan po last year nagbigay sila ng 7 percent dividend, ani Tan. Mahimo kang moadto sa Pag-IBIG, ang pondo sa MP2 kaniadtong miaging tuig nga naghatag sila og 7 porsyento nga dividendo, ingon ni Tan. Pero gustuhin man ng mga manggagawa gaya ni Roland Abobon na magtabi ng pera, mahirap daw magtabi ng extra dahil sa dami ng gastusin. Apan bisan kung ang mga trabahante sama ni Roland Abobon gusto nga makatipig salapi, lisud makatipig sobra tungod sa kadaghan sa gasto. May matitira siguro pangpamasahe papasok pero kung tutuusin wala po eh, ani Abobon, para kay Tan, nasa diskarte ng tao ang pagpapalago ng pera. Tingali adunay mahabilin nga pamasahe, apan sa tinuud wala, giingon ni Abobon, alang kang Tan, ang pagtubo sa salapi naa sa tawhanon nga pamaagi. Noong maliit ang suweldo, napagkakasya, minsan may sobra pa, noong lumaki ang kita, nagkulang na, nagkautang pa. Kung gamay ang sweldo, igo na, usahay sobra ra, tung ningtaas ang kita, kulang na, naa paÕy utang. Tataasan mo ang antas ng pag-iipon mo kunyari ang dating iniipon mo, 5 percent lang, pag tumaas income mo gawin mong 10, pag tumaas ulit, gawin mong 15, gawing mong 25 percent para naramdaman mo may natitira," ani Tan. Tas-a imong lebel sa tinigom kung ang natipid nimo kaniadto, 5 porsyento lang, kung madugangan ang imong kita himua og 10, pagmutaas usab, himuag 15 himuag 25 porsyento aron imong mabati nga dunay nahabilin, ingon ni Tan. Aminado naman ang grupo ng private employers na may posibleng ilan na maliit na negosyo na hindi kayaning magbigay ng bonus dahil hindi naman akma ang pautang ng gobyerno. Sa laing bahin, giangkon sa grupo sa mga private employers nga mahimoÕg adunay gamay nga mga negosyo nga dili makaya nga makahatag bonus tungod kay dili angay ang mga pautang sa gobyerno. Lahat concerned, mga legislators, yung mga executive concerned pero wala namang ginawa, ani Sergio Ortiz Luis sa Employers Confederation of the Philippines. Ang tanan nabalaka, mga legislators, ang mga executive nabalaka apan walaÕy gibuhat, ingon ni Sergio Ortiz Luis sa mga Tag-iya sa Confederation sa Pilipinas. Pero ang malalaki aniyang kompanya, sigurado raw na makakapagbigay at magdadagdag pa ng ilang buwang bonus bilang pasasalamat sa mga empleyado. Apan ang mga dagkong kompanya, ingon niya, sigurado nga makahatag ug makadugang pila pa ka bulan nga bonus ingon pasalamat sa mga empleyado. Nakauwi na sa Pilipinas nitong Linggo ang isang Pilipinang overseas worker sa Kuwait na ginahasa, sinaksak sa leeg, at iniwang agaw-buhay sa isang disyerto ng isang pulis, matapos makamit ang hustisya sa loob ng 8 taong pakikipaglaban sa kanyang kaso. Ningbalik sa Pilipinas kaniadtong Domingo ang usa ka Pilipina nga overseas worker sa nasud sa Kuwait nga gilugos, gidunggab sa liog, ug gibiyaan nga patay sa usa ka disyerto sa usa ka pulis, human nakab-ot ang hustisya sa sulud sa 8 ka tuig nga pag-away sa iyang kaso. Tila maagang pamasko na ang tinanggap ni Marissa, hindi niya tunay na pangalan, nang mahatulan ng korte sa Kuwait ang Kuwaiti police na nanggahasa sa kanya noong 2012. Ingon sayo nga pinaskohan ang nadawat ni Marissa, dili ang iyang tinuud nga ngalan, tungod gikonbikto sa usa ka korte sa Kuwait ang Kuwaiti police nga nilugos kaniya kaniadtong 2012. Maging matatag lang at manalangin hindi naman tayo pababayaan ng Panginoon, huwag lang natin siyang kalimutan kasi lahat ng dumarating sa buhay natin may magandang kinabukasan din yan 8 years binigyan pa ako ng lakas na kayang harapin ang pagsubok na dumating sa buhay ko, ani Marissa sa panayam sa ABS-CBN News. Pagmalig-on lang ug pag-ampo nga dili kita pasagdan sa Ginoo, dili naton siya kalimtan tungod kay ang matag usa nga moabut sa atong kinabuhi adunay maayong kaugmaon 8 ka tuig usab nga gihatagan niya ko ug kusog aron atubangon ang pagsulay nga miabut sa akong kinabuhi, ingon ni Marissa pakighinabi sa ABS-CBN News. Tubong bayan ng TÕBoli, South Cotabato ang 35 anyos, single parent at may isang anak kasama siya sa higit 300 na OFWs na umuwi sa bansa noong Nob. 29 gamit ang Kuwaiti Airways chartered flight. Usa ka 35-anyos nga lumad nga taga T'Boli, South Cotabato, nag-inusarang ginikanan sa usa ka anak nga isa siya sa labaw 300 nga mga OFW nga ningbalik sa nasud kaniadtong Nobyembre 29 nga gigamit ang chartered flight sa Kuwaiti Airways. Sept. 12, 2006 nang unang dumating ang Pilipina sa Kuwait at namasukang household service worker. Septyembre 12, 2006 sa una nga pag-abot sa Filipina sa Kuwait ug nagtrabaho isip usa ka household service worker. Ayon kay Marissa, pauwi na sila ng kanyang kaibigan sakay ng isang taxi gabi noong Set. 30, 2012 nang harangin ito ng isang pulis. Sumala kay Marissa, pauli na sila kauban iyang higala sakay sa usa ka taxi kaniadtong Septyembre 30, 2012 sa gabii sa dihang gibabagan kini sa usa ka pulis. Dahil nag-expire na ang kanyang residence visa at under renewal, dinala siya ng suspek sa police car at dinala sa isang disyerto sa South Surra kung saan siyaÕy ginahasa at sinaksak sa leeg at sa likod. Tungod kay nag-expire na ang iyang residence visa ug under renewal, gidala siya sa suspek sa police car ug gidala sa disyerto sa South Surra diin siya gilugos ug gidunggab sa liog ug likod. Iniwan siya ng pulis na agaw-buhay, pero nakagapang pa si Marissa papunta sa isang roadside kung saan namataan siya ng isang dumadaan na kotse at dinala siya sa Mubarak Al Kabeer Hospital. Gibiyaan siya nga patay sa pulis, apan si Marissa nakagamang sa usa ka daplin sa dalan diin nakita siya sa usa ka lumalabay nga awto ug gidala sa Mubarak Al Kabeer Hospital. Noong June 2014, hinatulan ng bitay ng Kuwait Court of First Instance ang pulis nang mapatunayang guilty sa krimen pero bumaba ang hatol sa habang-buhay na pagkakabilanggo matapos umapela ang kanyang abugado. Kaniadtong Hunyo 2014, gisilotan sa Kuwait Court of First Instance ang usa ka pulis nga patyon human mapamatud-an nga sad-an sa usa ka kalapasan apan gihukman siya nga mabilanggo hangtod sa hangtod human mag-apela ang iyang abogado. Emosyonal naman ang huling pagkikita nina Marissa at ang Kuwaiti human rights lawyer na si Sheikha Fawzia, na hindi nagpabayad para sa kanyang serbisyo. Emosyonal ang katapusan nga miting sa taliwala ni Marissa ug Kuwaiti human rights lawyer nga si Sheikha Fawzia, nga wala nagpabayad para sa iyang serbisyo. Taos-puso ang pasasalamat ni Marissa sa human rights lawyer sa kanilang muling pagkikita. Matinud-anon nga gipasalamatan ni Marissa ang abogado sa human rights alang sa ilang pagkita. Dahil ikaw ang humawak ng kaso, akoÕy nagpapasalamat ako ng marami tinapos mo ang kaso ko, nilaban mo, sabi niya. Tungod kay imong gidumala ang kaso dako akong pasalamat sa imo gihuman nimo ang akong kaso, nakigbatok ka, ingon niya. Sa loob ng 8 taon habang dinidinig ang kanyang kaso, naging tahanan niya ang POLO-OWWA shelter at Embahada ng Pilipinas sa Kuwait. Sulod sa 8 ka tuig samtang ginadungog ang iyang kaso, ang POLO-OWWA shelter ug ang Embahada sa Pilipinas sa Kuwait nahimo nga iyang puy-anan. Ikinatuwa naman ng Embahada ng bansa doon ang pag-uwi ng OFW. Ang embahada sa nasud didto malipay sa pagbalik sa mga OFW. Nagpasalamat naman ito sa lahat ng tumulong sa Pilipina. Gipasalamatan niya ang tanan nga nakatabang sa Pilipinas. Ang Embassy natutuwa dahil sa nakauwi na si Marissa after 8 years na paghihintay sa desisyon ng court sa kaso niya. Nalipay ang Embahada nga nakapauli na si Marissa pagkahuman sa 8 ka tuig nga paghulat sa desisyon sa korte sa iyang kaso. Sa lahat ng mga tumulong kay Marissa lalong-lalo na iyong mga kababayan natin na translator, interpreter writer. Sa tanan nga nitabang kay Marissa, labi na ang among mga kababayan nga translator, interpreter writer. Yong lawyers niya tulad nina Atty. Sheikha Fawzia maraming salamat, ani Ambassador Mohd Noordin Pendosina Lomondot. Ang iyang mga abogado sama ni Atty. Sheikha Fawzia daghang salamat, miingon si Ambassador Mohd Noordin Pendosina Lomondot. Sa kabila ng masaklap na sinapit ni Marissa, nanatiling siyang matatag dahil gusto niyang magsilbing inspirasyon sa mga distressed OFWs lalong-lalo na sa mga kababaihang OFW na nakaranas ng sexual o physical abuse. Bisan pa sa kahimtang ni Marissa, nagpabilin siyang malig-on tungod kay gusto niya nga magsilbing inspirasyon sa mga distressed OFWÕs labi na ang mga babaye nga OFW nga nakasinati og sekswal o pisikal nga pag-abuso. Pag-uwi ko sa Pilipinas, magpapasalamat, magsimba kasama ko ang pamilya ko, for how many years na hindi kami nagkikita. Sa akong pag-uli sa Pilipinas, magpasalamat ako, moadto ko sa simbahan kauban ang akong pamilya, kay pila ka tuig kami wala nagkita. Excited na ako, aniya. Naghinamhinam nako, ingon niya. Tuloy ang toll holiday sa Valenzuela City ngayong Martes matapos suspendihin ng lungsod noong Lunes ang business permit ng North Luzon Expressway (NLEX) operator dahil sa umano'y perwisyong dulot ng kanilang palyadong cashless system. Ang toll holiday magpadayon sa Valenzuela City karong Martes pagkahuman gisuspenso sa siyudad kaniadtong Lunes ang business permit sa North Luzon Expressway (NLEX) operator tungod sa giingon nga pahinabo sa ilang naparalisar nga cashless system. Dahil dito, mas maluwag at mabilis na ang takbo ng mga sasakyan sa mga bahagi ng NLEX sa Valenzuela. Tungod niini, ang mga salakyanan mas paspas nga nagdagan sa mga bahin sa NLEX sa Valenzuela. Libreng nakakadaan ang mga motorista sa mga exit sa Valenzuela sa ngayon dahil bawal nang maningil ng toll fee ang NLEX sa nasasakupan ng siyudad. Libre ang mga motorista nga makaagi sa mga exit sa Valenzuela karon tungod kay wala gitugotan ang NLEX nga maningil sa bayranan sa toll sa syudad. Nasa sentro ng kontrobersiya ang Metro Pacific Tollways Corporation na siyang operator ng NLEX dahil sa umano'y di maayos na pagpapatupad nito ng radio-frequency identification (RFID) system, na nagdudulot ng matinding trapiko sa Valenzuela. Ang Metro Pacific Tollways Corporation, ang operator sa NLEX, mao ang sentro sa kontrobersiya tungod sa giingon nga dili maayong pagpatuman sa radio-frequency identification (RFID) system, nga hinungdan sa grabe nga trapiko sa Valenzuela. Ayon kay Mayor Rex Gatchalian, nagpapatuloy ang toll holiday hangga't hindi naisasaayos ng NLEX ang kanilang sistema na perwisyo umano sa mga customers. Sumala kay Mayor Rex Gatchalian, magpadayon ang toll holiday hangtud dili ayohon sa NLEX ang ilang sistema nga nakaperwisyo kuno sa mga kostumer. Kaya kailangan kalampagin para gumalaw sila sa lalong mabilis na panahon, ani Gatchalian ayon kay Gatchalian, nakikipag-ugnayan na ang NLEX upang magkaroon ng pulong ang dalawang kampo. Mao nga kinahanglan sila nga pakpakan aron sila makalihok sa labing dali nga panahon, ingon ni Gatchalian pinauyon kay Gatchalian, Nakig-kontak na ang NLEX aron adunay miting taliwala sa duha ka mga kampo. Sa isang pahayag, sinabi ng NLEX na ginagawa nila ang lahat para mapabilis ang pagsasaayos ng kanilang sistema at humingi ng paumanhin sa kanilang mga stakeholder na naabala nito, pero hindi nagustuhan ni Gatchalian ang tono ng pahayag ng NLEX dahil tila nagpapa-victim pa raw ito. Sa usa ka pamahayag, giingon sa NLEX nga gihimo nila ang tanan aron mapadali ang pag-organisar usab sa ilang sistema ug pagpangayo pasaylo sa ilang mga stakeholder nga nabalda niini, apan dili gusto ni Gatchalian ang tono sa pahayag sa NLEX tungod kay daw nagpa-biktima kini. . Napaslang ng mga pulis at sundalo sa isang engkwentro ang mataas na lider ng New PeopleÕs Army (NPA) at 4 nitong kasamahan sa Barangay Ned, bayan ng Lake Sebu sa South Cotabato Miyerkoles ng madaling araw. Gipatay sa pulisya ug sundalo ang usa ka hataas nga lider sa New PeopleÕs Army (NPA) ug 4 niya nga mga kauban sa Barangay Ned, lungsod sa Lake Sebu sa South Cotabato kaniadtong Miyerkules sa buntag. Ayon kay Lieutenant General Corleto Vinluan Jr., commander ng AFP Western Mindanao Command (Wesmincom), isisilbi lang dapat ng pinagsanib na pwersa ng 5th Special Forces Battalion ng Philippine Army at 2nd Provincial Mobile Force Company ng PNP ang warrant of arrest laban kay Romeo Libron, na gumagamit din ng alyas na Frank at Melvin, dahil sa kasong murder. Sumala kay Lieutenant General Corleto Vinluan Jr., kumander sa AFP Western Mindanao Command (Wesmincom), ang hiniusang pwersa sa 5th Special Forces Battalion sa Philippine Army ug 2nd Provincial Mobile Force Company sa PNP angayan lang mag-alagad sa warrant of arrest batok sa Romeo Libron , nga mogamit usab sa mga alyas nga Frank ug Melvin, alang sa kaso sa pagpatay. Pero nagpaputok umano ng baril si Libron at ang kaniyang mga kasamahan kaya gumanti ng putok ang mga awtoridad. Apan si Libron ug iyang mga kauban giingong nagpabuto og pusil busa nakabawos ang mga awtoridad sa pinusilan. Kabilang sa mga napatay ang asawa ni Libron na si Merly at 3 iba pa na kinilalang sina Rogelio Magsaya alyas Sarge, alyas Macoy, at alyas Megan, na mga miyembro din umano ng NPA. Lakip sa gipatay ang asawa ni Libron nga si Merly ug 3 pa nga giila nga si Rogelio Magsaya alyas Sarge, alyas Macoy, ug alyas Megan, nga mga miyembro usab sa NPA. Ayon sa military, si Libron ang Commanding Officer umano ng Regional Ordnance, Regional Operations Command ng Southern Mindanao Regional Committee ng CPP-NPA. Sumala sa militar, si Libron usa ka Commanding Officer sa Regional Ordinance, Regional Operations Command sa Southern Mindanao Regional Committee sa CPP-NPA. Sangkot umano ang mga ito sa pagpapasabog ng mga bus at iba pang business establishment sa gitnang Mindanao dahil ayaw magbayad ng mga may-ari ng protection money. Giingon nga apil sila sa pagbuto sa mga bus ug uban pang mga negosyo nga gitukod sa sentral nga Mindanao tungod kay ang mga tag-iya dili gusto nga magbayad protection money. Ilan sa mga nakumpiska mula sa mga napaslang ay 2 mahabang rifle, 2 handgun, dalawang improvised explosive device, mga sangkap sa paggawa ng bomba, at Ôdi umanoÕy propaganda materials ng NPA. Ang pila sa mga nakumpiskar gikan sa mga patay mao ang 2 ka tag-as nga mga rifle, 2 ka handgun, duha ka mga improvised explosive device, mga materyales sa paghimo og bomba, ug gituohang mga materyales sa propaganda sa NPA. May agam-agam ang ilang eksperto, maging ang ilang alkalde sa Metro Manila, sa hirit na payagan ang pagpasok ng mga menor de edad sa mga mall habang may coronavirus disease COVID-19 pandemic pa rin. Ang pila ka eksperto, bisan ang pila ka alkalde sa Metro Manila, nagduhaduha sa pagtugot sa mga menor de edad nga makasulud sa mga mall samtang adunay sakit nga coronavirus COVID-19 pandemic. Nabanggit ng ilang eksperto na maaari pa ring magpasa ng virus ang mga menor de edad sa mga kasama sa bahay, lalo na sa mga senior citizen o mga may sakit, kaya dapat pag-aralan nang mabuti ang hakbang. Ang pila ka eksperto nag-ingon nga ang menor de edad mahimo pa nga mabalhin ang virus sa mga kauban sa balay, labi na ang mga tigulang o mga masakiton, busa ang lakang kinahanglan nga pagtukion pag-ayo. Kung lalabas ka bilang nagtatrabaho, tinatanggap natin yun na risk kasi siyempre kabuhayan yun di ba? Kung mogawas ka ingon usa ka trabahante, gidawat namo kana nga peligro tungod kay syempre kini usa ka panginabuhian, dili ba? Pero kung lalabas tayo para lang mamasyal, you would have to think very, very hard kung sulit ba yung exposure na yun, ani Dr. Anna Ong-Lim ng Pediatric Infectious Disease Society of the Philippines. Apan kung maglakawlakaw ra kita, kinahanglan nga maghunahuna ka kaayo kung angay ba kini nga pagbuyagyag, ingon ni Dr. Anna Ong-Lim sa Pediatric Infectious Disease Society sa Pilipinas. Kung tatanungin naman si Department of Health Secretary Francisco Duque, hindi siya pabor na lumabas at mag-mall ang mga bata. Kung imong pangutan-on si Department of Health Secretary Francisco Duque, dili siya pabor sa mga bata nga mogawas ug mag-mall. Ang posisyon namin hindi nagbabago. Ang among posisyon dili mausab. HanggaÕt maaari we discourage that dahil meron pa ring risk. Kutob sa mahimo nato ginadili kana tungod adunay peligro pa. Hindi sila exempted sa hawahan wag na pong lumabas ang mga bata, ani Duque. Dili sila exempted sa takdanay dili gyud pasagdan ang mga bata nga manggawas, ingon ni Duque. Samantala, ang Metro Manila Council na samahan ng mga alkalde sa Metro Manila hihintayin muna ang mga pasya ng eksperto bago pagbotohan ang hirit. Samtang, ang Metro Manila Council nga katilingban sa mga mayor sa Metro Manila, maghulat una sa mga desisyon sa eksperto bag-o botohan ang hirit. Importante po na may medical basis ang aming magiging desisyon o rekomendasyon sapagkat kaligtasan ng ating mga mamamayan ang nakasalalay dito, ani San Juan Mayor Francis Zamora. Mahinungdanon nga ang atong desisyon o rekomendasyon adunay medical basis tungod kay ang kaluwas sa atong mga tawo nagsalig niini, ingon ni San Juan Mayor Francis Zamora. Pumalag naman ang alkalde ng Quezon City na si Joy Belmonte sa posibleng risk na madadala ng mga menor de edad na lalabas para malibang lang. Sa laing bahin, mipalag ang mayor sa Quezon City nga si Joy Belmonte sa posibleng peligro pag mogawas ang mga menor de edad alang lang sa kalingawan. The risks could have been greater than the gains. Ang mga risk mahimo unta nga labi ka daghan kaysa sa gains. Children hindi natin alam na may sakit sila, nakakahawa na pala sila, madali mahawa ang kanilang mga lolo at lola, hindi siya worth it for me, ani Belmonte. Ang mga bata nga wala nato nahibal-an nga sila adunay sakit, nakatakod na diay sila, ang ilang mga lolo ug lola dali nga matakdan, dili siya angayan alang kanako, ingon ni Belmonte. Ayon sa tala ng DOH, mahigit 12,000 ng 400,000 kaso ng COVID-19 sa bansa ay mga bata. Sa talaan sa DOH, kapin sa 12,000 sa 400,000 nga COVID-19 nga mga kaso sa nasud kay mga bata. Hindi na magbibigay ng extension ang mga awtoridad sa pagpapatupad ng mandatory cashless transactions sa mga expressway. Dili na ihatag sa mga awtoridad ang mga extension sa pagpatuman sa mandatory cashless nga mga transaksyon sa mga expressway. Ito ay kahit na maaari pa ring magpakabit ng radio frequency ID (RFID) sticker ang mga motorista kahit tapos na ang deadline. Kini bisan kung ang mga motorista mahimo nga maglakip og usa ka sticker sa radio frequency ID (RFID) bisan kung nahuman na ang deadline. Plano ng anti communist task force ng pamahalaan na harangin ang kandidatura ng mga progresibong party list groups sa darating na halalan 2022 matapos nilang pagbintangang mga legal fronts ito ng New People's Army (NPA). Naglaraw ang anti communist task force sa gobyerno nga babagan ang kandidatura sa mga progresibong grupo sa list groups sa umaabot nga 2022 nga eleksyon pagkahuman nga giakusahan nila nga legal fronts kini sa New People's Army (NPA). Galing mismo sa bibig ni National Task Force to End Local Communist Armed Conflict vice chairman at National Security Adviser Hermogenes Esperon na nakatakda silang magsampa ng disqualification case sa Commission on Elections (Comelec) laban sa mga grupong tingin nila ay konektado sa armadong pakikibaka. Gikan mismo sa baba sa National Task Force to End Local Communist Armed Conflict vice chairman ug National Security Adviser Hermogenes Esperon nga gikatakda silang magsampa og kaso nga disqualification sa Commission on Elections (Comelec) batok sa mga grupo nga sa ilang hunahuna nga konektado sa armadong pakigbisog. Lalo lamang tumibay ang aming paniniwala na dapat mawala sila at madiskuwalipika ng Comelec dahil sa pag-amin nila na sila pala hindi naniniwalang kondehanin ang NPA, as government employees or workers, dahil sila ay congressmen, ay bakit hindi nila makondena ang ginagawa ng NPA? ani Esperon. Para namo kinahanglan mawala ug ma-disqualify na sila sa Comelec labi pang gipalig-on sa ilang pag-angkon nga dili sila motuo nga kondenihon ang NPA, ingon mga kawani o trabahante sa gobyerno, tungod kay kongresista sila, kung ngano nga wala nila kondenaha ang gibuhat sa NPA ? ingon ni Esperon. Maaalalang itinatanggi ng Makabayan bloc na parte sila ng komunismong grupo bagama't hindi nila kinokondena ang NPA. Kahinumduman nga ang Makabayan bloc nanghimakak nga dili sila bahin sa grupo nga komunismo bisan dili nila ginakondena ang NPA. Hirit nila, tugunan muna ng pamahalaan ang ugat ng mga pag-aalsa tulad ng kahirapan at katiwalian. Hirit nila, una nga hatagan pagtubag sa gobyerno ang mga ugat nga hinungdan sa mga pag-alsa sama sa kakubus ug kurapsyon. Para sa mga aktibista, inamin na ng pamahalaan na ang red tagging ay kasangkapan para manatili ang administrasyon sa puwesto sa pamamagitan ng paninira sa oposisyon. Alang sa mga aktibista, giangkon na sa gobyerno nga ang red tagging usa ka kagamitan aron mapadayon ang administrasyon sa opisina pinaagi sa pagdaot sa oposisyon. Sa tingin naman ng isang election lawyer, ang kaugnayan sa komunismo ay hindi basehan para madiskuwalipika ang isang kandidato o party-list group. Sa panan-aw sa usa ka election lawyer, ang koneksyon sa komunismo kay dili basihan aron madiskwalipikar ang usa ka kaandidato o party-list group. Inakusahan din ng Makabayan bloc ang administrasyon na ginagamit ang Senado para sa witch hunt o pagpuntirya sa kanila. Giakusahan sab sa mga Makabayan bloc ang administrasyon nga ginagamit ang Senado alang sa witch hunt o pagpunting kanila. Hindi naman ito nagustuhan ni Sen. Ping Lacson na siyang kumukumpas sa mga pagdinig sa Senado. Wala kini nagustohan ni Sen. Ping Lacson nga namulong sa mga pagdungog sa Senado. Pero nilinaw ni Bayan Muna Rep. Carlos Zarate na ang kanilang patama ay sa grupo ni Esperon at hindi sa Senado mismo. Apan giklaro ni Bayan Muna Rep. Carlos Zarate nga ang ilang patama kay sa grupo ni Esperon og dili mismo sa Senado. Timbog ang isang ginang kasama ang kaniyang pamangkin sa isinagawang buy-bust operation sa bayan na ito nitong Miyerkoles, kung saan aabot sa higit P1.3-milyong halaga ng umano'y shabu ang nasamsam. Nadakup ang usa ka babaye kauban ang iyang pagumangkon sa gihimong buy-bust operation sa kini na syodad niadtong Miyerkoles, diin niabot og kapin P1.3 milyon na kantidad ang nakuhang shabu. Hindi na nakatanggi pa ang 41 anyos na si alyas Norni matapos siyang mahulihan ng droga, pinagkakatiwala po yan kapag nabenta, ibibigay na sa kanila ang kita, aniya. Wala na nagdumili ang 41 anyos nga si alyas Norni human kini nadakpan og droga, gisaligan na pag nabaligya, ihatag na na sa ila ang kita, ingon niya. Tatlong sachet ng hinihinalang shabu ang nakuha sa ginang na nasa 200 gramo ang bigat at hindi bababa sa P1,360,000 ang street value, ayon sa pulisya. Tulo ka sachet na gituohang shabu ang nakuha sa usa ka babaye nga anaa sa 200 ka gramo ang kabugaton og dili mubaba sa P1,360,000 ang street value, ingon sa kapulisan. Huli rin ang pamangkin na kasama ng ginang, pero ayon sa pulisya, hindi solo ang magtiyahin sa kalakaran ng pagbebenta ng ilegal na droga. Nadakpan pud ang pagumangkon sa babaye, apan sumala sa pulis, dili solo ang sumbanan sa mag-iyaan sa pagpamaligya og ilegal nga droga. Una na umanong nahuli ang pamangkin sa Porac, Pampanga noong Nobyembre kung saan umabot sa P7.1 milyon ang nakuhang droga. Una na kuno nadakpan ang pagumangkon niini sa Porac, Pampanga niadtong Nobyembre og niabot sa P7.1 milyon ang nakuhang droga. Isang grupo yan na magkakamag-anak, na ang kanilang source of income ay pagtutulak ng ilegal na droga High-value individual ito ng Angeles eh, so ang kanilang area of operation ay itong mga karatig-lalawigan natin kumukuha sila ng kanilang suplay sa Manila, most likely nag-o-operate din sila sa Manila, ani Police Col. Andy Simbajon, OIC ng Pampanga Provincial Police Office. Usa na sila ka magparente nga ilang kwarta gikan sa pamaligya og ilegal nga droga High-value individual na siya sa Angeles, human ang ilang area of operation kay kaning mga silingan nato nga syodad nagakuha na silag suplay sa Manila, malamang ga-operate sab ni sila sa Manila, sumala ni Police Col. Andy Simbajon, OIC sa Pampangpa Provincial Office. Kakasuhan ng paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 ang magtiyahin. Gikasuhan og Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 ang mag-iyaan. Patay ang tatlong hinihinalang gun-for-hire matapos makaengkuwentro ng Philippine National Police-Highway Patrol Group sa Caloocan City. Tulo nga gidudahang gun-for-hire ang napatay human makit-an ang Philippine National Police-Highway Patrol Group sa Caloocan City. Nagsimula na ang imbestigasyon ng Metropolitan Waterworks and Sewerage System (MWSS) sa mga reklamo sa Maynilad Water Services kasunod ng pagkawala ng suplay ng tubig sa ilang lugar na sinalanta ng bagyong Ulysses noong Nobyembre. Gisugdan sa Metropolitan Waterworks and Sewerage System (MWSS) ang pag-imbestiga sa mga reklamo gikan sa Maynilad Water Services nunot sa pagkawala sa suplay sa tubig sa pipila ka mga lugar nga giguba sa bagyong Ulysses kaniadtong Nobyembre. Ayon kay MWSS chief regulator Patrick Lester Ty ngayong Miyerkoles, nagpadala sila ng dalawang notice to explain sa Maynilad, kabilang ang kwestyon sa kabiguan umano nilang maglabas ng advisory sa water interruption noong bagyo. Pinauyon sa pinuno sa regulator sa MWSS nga si Patrick Lester Ty kaniadtong Miyerkules, nagpadala sila duha ka mga pahibalo aron ipatin-aw sa Maynilad, lakip ang pangutana sa ilang giingon nga pagkapakyas sa pagluwat og usa ka advisory bahin sa pagkaguba sa tubig sa panahon sa bagyo. Sumagot na aniya ang Maynilad sa sulat ng MWSS, pero hindi muna ibinahagi ni Ty ang paliwanag ng kompanya habang nagpapatuloy ang imbestigasyon sa isyu. Giingon niya nga gitubag ni Maynilad ang sulat sa MWSS, apan wala gibahin ni Ty ang pagpatin-aw sa kompanya samtang nagpadayon ang imbestigasyon sa isyu. Dagdag pa ng opisyal, nagpadala rin ang MWSS ng grupo para gumawa ng beripikasyon sa water treatment plant ng Maynilad sa La Mesa, Quezon City. Gidugang sa opisyal nga nagpadala usab ang MWSS og usa ka grupo aron pamatud-an ang water treatment plant sa Maynilad sa La Mesa, Quezon City. Nauna nang sinabi ng Maynilad na kailangang putulin ang suplay ng tubig dahil sa mataas na turbidity level o paglabo ng raw water mula sa Ipo Dam dulot ng malakas na pag-ulan. Una na nga giingon ni Maynilad nga kinahanglan maputol ang suplay sa tubig tungod sa kataas sa lebel sa kagubot o pagkalabo sa hilaw nga tubig gikan sa Ipo Dam nga hinugdan sa kusog nga ulan. Sinabi rin niya na minomonitor pa nila ang urgent maintenance works ng Maynilad sa kanilang water treatment plant sa Putatan, Muntinlupa City na dahilan naman ng pagkawala o mahinang suplay ng tubig sa southern part ng Metro Manila mula Nobyembre 28 hanggang Disyembre 2. Giingon usab niya nga padayon usab nila nga gipanid-an ang dinalian nga pag-ayo sa Maynilad sa ilang water treatment plant sa Putatan, Muntinlupa City nga maoÕy hinungdan sa pagkawala o dili maayong suplay sa tubig sa habagatang bahin sa Metro Manila gikan Nobyembre 28 hangtod Disyembre 2. Ayon sa Maynilad, lubhang naapektuhan ng prolonged high turbidity sa tubig ng Laguna Lake ang Putatan Water Treatment Plant 2, kaya kailangan ng agarang maintenance works para maibalik din agad sa normal ang water production ng pasilidad. Pinauyon kay Maynilad, ang dugay nga taas nga kagubot sa tubig sa Lawa sa Laguna nakaapekto kaayo sa Putatan Water Treatment Plant 2, busa kinahanglan dayon ang mga buhat sa pagpadayon aron mabalik sa normal ang produksiyon sa tubig sa pasilidad. Ito ang payo ni Nene Tamayo o mas kilala bilang Kumander Nene, ang kauna unahang big winner ng Pinoy Big Brother na ipinalabas noong 2005 para sa mga bagong housemate ng Pinoy Big Brother: Connect. Kini ang tambag ni Nene Tamayo o mas naila nga Kumander Nene, ang labing unang mananaog sa Pinoy Big Brother nga gipagawas kaniadtong 2005 alang sa bag-ong mga kauban sa balay sa Pinoy Big Brother: Connect. Sa Magandang Buhay nitong Huwebes, ibinahagi ni Tamayo na kailangan ang tapang sa mga hamong ibibigay ni Kuya o Big Brother. Sa Magandang Buhay karong Huwebes, gipaambit ni Tamayo nga kinahanglan ang kaisog sa mga hagit nga ihatag ni Kuya o Big Brother. Maraming challenges si Kuya at saka kalaban mo roon yung pagiging emosyonal yun nga noong una hindi ko naiitindihan yung home sickness. Daghang mga hagit si Kuya ug pagkahuman ang imong kaatbang adunay pamati sa pamalatian nga sa una wala nako masabut ang sakit sa balay Pero sabi ko nga noon kahit anong pagsubok yan, kahit anumang challenges ay haharapin ko, ani Tamayo Apan giingon ko kaniadto nga bisan unsa pa ang pagsulay, mag-atubang ako bisan unsang mga hagit, ingon ni Tamayo Kailangan haharapin ko ng buong katapangan hindi susuko hindi tayo sumusuko, hindi ba? Kinahanglan nako atubangon kini nga adunay kaisug dili ako mohunong dili kita mohunong, dili ba? Lalo na ang mga nanay, dagdag ni Tamayo. Labi na ang mga inahan, dugang ni Tamayo. Sang-ayon naman ang mga dati ring PBB housemates na sina Dawn Chang at Karen Reyes na bisita rin sa pang-umagang programa ng Kapamilya network. Ningsugot ang mga kauban sa PBB nga sila si Dawn Chang ug Karen Reyes, nga mga bisita usab sa programa sa buntag sa Kapamilya network. Ayon kay Tamayo, isa sa magandang inaabangan sa PBB ay ang pagsasama-sama ng iba't ibang personalidad o pag-uugali. Pinauyon kay Tamayo, usa sa maayong butang nga gipaabot sa PBB mao ang kombinasyon sa lainlaing mga personalidad o pamatasan. Ang mga taong nanonood, they can relate kung sino man 'yung mga housemate parang ako yan. Ang mga tawo nga nagtan-aw, mahimo sila makarelasyon bisan kinsa ang mga kauban sa balay nga sama nako. Tapos itong personality na ito kapag nag-uusap sila, mag-a-adjust, so dapat pala ganito ang gagawin ko. Kini nga personalidad natapos kung sila mag-istoryahanay, mag-ayos, mao kini kung giunsa ko kini buhaton. Nang matanong naman kung ano ang mga bagay na natutunan niya sa loob ng Bahay ni Kuya na puwede niyang ipayo sa mga manonood, sagot ni Tamayo: "Unang-una huwag nating i-take for granted kahit simple things 'yan, kahit asin lang 'yan sa loob ng bahay at dito sa totoong buhay. Dihang gipangutana kung unsang mga butang ang iyang nahibal-an sa sulod sa balay ni Kuya nga mahimo niyang tambagan sa mga tumatan-aw, tubag ni Tamayo: "Una sa tanan, dili gyud naton hatagan bisan unsa nga mga yano nga mga butang, bisan ang asin lang 'nga naa sa sulod sa balay ug dinhi sa tinuud nga kinabuhi. Ngayong pandemic naranasan natin 'yan na 'yung simple things that we take for granted before, na-realize natin na importante pala siya. Karon nga nakasinati kita sa pandemya, ang yano nga mga butang nga kaniadto walaÕy hinungdan, nahibal-an namon nga siya hinungdanon. Simple things na paglabas ng bahay, malaya, walang suot na mask, walang suot na face shield hindi ba nami-miss natin yan ngayon so never take for granted lahat ng bagay, ani Tamayo. Ang mga yano nga butang kung mobiya sa balay, libre, nga wala magsul-ob og maskara, nga wala magsul-ob og taming sa nawong, dili ba naton laktawan kana karon busa dili gyud hatagan importansya ang tanan, ingon ni Tamayo. Kung bibigyan naman ng pagkakataon, walang problema kay Tamayo na muling pumasok sa dilaw na bahay kung muli siyang ipatawag ni Kuya. Kung mahatagan higayon, walaÕy problema si Tamayo nga mosulud usab sa dilaw nga balay kung tawagan siya pag-usab ni Kuya. Siyempre yes na yes always kay Kuya at saka ang sarap kayang pumasok sa loob ng Bahay ni Kuya, ani Tamayo. Bitaw, oo, oo, kanunay kauban si Kuya ug usab ang kahimut-an nga makasulod sa balay ni Kuya, ingon ni Tamayo. Sa Linggo, Disyembre 6, ay tuluyan nang papasok ang 14 na housemates sa loob ng Bahay ni Kuya. Sa Domingo, Disyembre 6, 14 ka mga kauban sa balay ang mosulod sa Balay ni Kuya. Matinding diskarte ang kinailangang gawin ng ilang rescuer sa bansang ito para mai-evacuate ang isang lalaking may morbid o matinding obesity mula sa kaniyang apartment nitong Martes, ngayong hindi siya makagalaw sa kaniyang bahay dahil sa aksidente. Ang pipila nga mga tigluwas dinhi sa nasud kinahanglan nga mohimo mga drastic nga lakang aron mapahawa ang usa ka tawo nga adunay sakit o grabe nga hilabihang katambok gikan sa iyang apartment kaniadtong Martes, karon nga dili na niya malihok ang iyang balay tungod sa aksidente. Gamit ang container, inflatable cushion, at nasa 50 rescuer, in-evacuate si Alain P, isang 52 anyos na lalaking may timbang na 250 hanggang 350 kilograms, sa kaniyang bahay sa Perpignan, France. Gamit ang usa ka container, inflatable cushion, ug 50 nga mga tigluwas, si Alain P, usa ka 52-anyos nga lalaki nga adunay gibug-aton nga 250 hangtod 350 kilograms, gibalhin sa iyang balay sa Perpignan, France. Binuhat si Alain P. gamit ang isang malaking container at kinailangan pang baklasin ng mga rescuer ang ilang bahagi ng bahay para makapasok. Gikuha si Alain P. sa usa ka dako nga sulud ug ang mga tigluwas kinahanglan nga bungkagon ang pipila ka mga bahin sa balay aron makasulod. Gumamit din sila ng inflatable na cushion para buhatin ito, hindi makagalaw ang lalaki matapos mahulog sa kaniyang kama. Gigamit usab nila ang usa ka inflatable cushion aron kini igabayaw, dili makalihok ang lalaki pagkahulog sa iyang kama. Ilang buwan mananatili sa ospital ang lalaki para tugunan ang mga pangangailangan at matulungan itong magbawas ng taba sa katawan. Ang lalaki magpabilin sa ospital sa pipila ka mga bulan aron matubag ang iyang mga panginahanglanon ug matabangan siya nga mawala ang tambok sa lawas. Unang sinubukang i-evacuate si Alain P. noong Disyembre 2019 pero nabigo ito matapos tanggihan ng lalaki ang operasyon sa takot na baka maalis sa kaniya ang kaniyang tinitirhan. Si Alain P. unang gisulayan sa pagbakwit kaniadtong Disyembre 2019 apan napakyas pagkahuman nga gibalibaran sa lalaki ang operasyon sa kahadlok nga basi mawala ang iyang pinuy-anan. Tinulungan ng mga rescuer ang lalaki na makalabas, ayon kay Mustapha Sebanne, head doctor ng Montpellier's emergency services. Gitabangan sa mga tigluwas ang lalaki nga makagawas, sumala ni Mustapha Sebanne, pangulong doktor sa mga serbisyo sa emerhensya sa Montpellier. Natakot siyang alisin naiintindihan naman namin at nakipagtulungan kami sa kaniya na mapunta siya sa tamang palagay ngayon, may uri na kami ng tiwala sa isa't isa. Nahadlok siya nga tangtangon, nakasabut kami ug nagtrabaho kami kaniya aron madala siya sa tamang lugar karon, adunay kami klase nga pagsalig sa matag usa. Hindi napigilan ng dating Pinoy Big Brother housemate na si Karen Reyes ang maiyak nang balikan ang kuwento nang hindi niya agad pag-amin na mayroon na siyang dalawang anak. Wala kapugngi sa kanhing Pinoy Big Brother housemate nga si Karen Reyes ang iyang kaugalingon sa pagsubli sa istorya sa wala niya dayon giangkon nga adunay na siya duha ka mga anak. Sa Magandang Buhay nitong Huwebes, sinabi ni Reyes ang nag-udyok sa kanya para ipakilala na sa publiko ang kanyang mga anak. Sa Magandang Buhay kaniadtong Huwebes, giingon ni Reyes nga nadasig siya nga ipaila sa publiko ang iyang mga anak. Actually noong nag-quarantine tayo, na-chika ko sa jowa ko na nalulungkot ako ganyan tapos sabi niya sa akin bakit? Sa tinuud sa among pag-quarantine, gisultihan nako ang akong jowa nga naguol ako nga ingon niana ug gisultihan niya ako kung ngano Sabi ko parang may kulang sa akin. Giingon nako nga gibati nako nga adunay kulang. Marami akong struggle sa mahabang panahon pero mas pinili ko lang talaga na balikan lang din talaga kung sino ako. Naglisud ako og dugay sa dugay nga panahon apan gipili gyud nako nga ibalik ra gyud kung kinsa gyud ako. Ayon kay Reyes, hindi niya pinagsisihan na itinago niya ang mga anak lalo't hindi niya ito ginusto. Pinauyon kay Reyes, wala siya nagmahay nga gitago niya ang mga bata labi na nga dili niya gusto sila. Wala naman din pong pagsisisi na itinago ko siya kasi nung time na yon ay sunod-sunod din po yung projects. Wala usab pagmahay nga gitago ko siya tungod kay sa mga oras nga sunod-sunod usab ang mga proyekto. Hindi ko naman din ginusto na itago siya, nagkataon lang po talaga sumabay lang ako sa flow, ani Reyes. Dili ko usab siya gusto nga taguon siya, sulagma lang nga gisunod ko lang ang dagan, ingon ni Reyes. Sa kanyang vlog noong Mayo unang inilabas ni Reyes na dalawa na ang kanyang anak sa bokalista ng bandang Silent Sanctuary na si Raymund "Sarkie" Sarangay. Sa iyang vlog kaniadtong Mayo, una nga gipagawas ni Reyes nga adunay siya duha ka mga anak sa vocalist sa bandang Silent Sanctuary nga si Raymund "Sarkie" Sarangay. Isinilang ni Reyes ang kanyang panganay na anak na si Olivia noong Hunyo 16, 2017, samantalang Hulyo 28, 2019 niya ipinanganak ang bunsong si Lucas. Gipanganak ni Reyes ang iyang kamagulangan nga anak nga babaye nga si Olivia kaniadtong Hunyo 16, 2017, samtang Hulyo 28, 2019 gipanganak niya ang kinamanghuran nga si Lucas. Ngayong nailabas na niya ang totoo sa kanyang mga anak, ibang saya ang nararamdaman ni Reyes bilang isang ina. Karon nga gidala na niya ang kamatuoran sa iyang mga anak, gibati ni Reyes ang lahi nga kalipay ingon usa ka inahan. Ang sarap siyempre mommy na tayo, ang sarap may kakuwentuhan na nakaka-relate sa iyo. Ang sarap syempre kami si mommy, ang sarap adunay istorya nga mahimong makarelasyon kanimo. Hindi ko ini expect yung pagtanggap nila sa akin na ganyan din sila, maagang nagbuntis tapos takot na takot din sila sa magulang nila. Wala nako damha nga dawaton ko nila nga parehas sila, mabuntis og sayo unya nahadlok usab sila sa ilang ginikanan. Sobrang naka-relate sila roon sa takot na sinasabi ko, ani Reyes, pangako ni Reyes na palaging nandiyan siya para sa kanyang pamilya. Dako ang kalabotan nila sa kahadlok nga giingon ko, ingon ni Reyes, misaad si Reyes nga kanunay siya nga naa sa iyang pamilya. Noong 2012 nang sumali sa teen edition ng Pinoy Big Brother si Reyes, narito ang video ni Karen Reyes sa Magandandang Buhay. Kaniadtong 2012 sa pag-apil ni Reyes sa teen edition sa Pinoy Big Brother, ania ang video ni Karen Reyes sa Magandandang Buhay. Isang awitin ang inilabas ng bagong mang-aawit na si Kevin KVN Montillano kasama ang composer na si Kiko "KIKX" Salazar. Usa ka bag-ong kanta ang gipagawas sa bag-ong mag-aawit nga si Kevin KVN Montillano kauban ang kompositor nga si Kiko "KIKX" Salazar. Sa programang Sakto ng TeleRadyo nitong Huwebes, nagbahagi si KVN ng ilang detalye tungkol sa bagong awitin na Kung Iniwan Mo Na. Sa programa sa Sakto ng TeleRadyo kaniadtong Huwebes, gipaambit sa KVN ang pipila ka mga detalye bahin sa bag-ong kanta nga Kung Iniwan Mo Na. Ayon kay Salazar, ang awitin ay tungkol sa mga iniwan at bigla na lang babalikan. Pinauyon kay Salazar, ang kanta bahin sa mga nakabiya ug kalit nga mobalik. Ang tawag nila ngayon diyan yung nanggo-ghost, babalik, iiwan ka at babalik na naman, ani Salazar. Ang gitawag nila karon mao ang aswang, mobalik sila, biyaan ka nila ug mobalik pag-usab, ingon ni Salazar. Gusto sana namin ma-encourage yung mga dumadaan sa ganoong situation na you have to decide soonest, na you have to say no kapag hindi ka na bina-value. Gusto namon nga awhagon ang mga nagaagi sa ingon nga kahimtang nga kinahanglan nimo nga magbuut sa labing dali nga panahon, nga kinahanglan nimo nga isulti nga dili na kung ikaw wala na hatagi og bili. Sana magkaroon tayo ng strength na makapag-no, hindi na puwede so yun ang situation ng buong song, dagdag ni Salazar. Nanghinaut ako nga adunay kami kusog nga isulti nga dili, kana dili na mahimoÕg kahimtang sa tibuuk nga kanta, dugang ni Salazar. Ayon kay KVN, maari nang ma-stream ang Kung Iniwan Mo Na sa major digital platforms. Pinauyon sa KVN, Kung Iniwan Mo Na mahimo na nga ma-stream sa mga nag-unang digital platform. Si KVN ay naging bahagi ng Magandang Dilag na inawit naman ni JM Bales. Ang KVN nahimong bahin sa Magandang Dilag nga gikanta ni JM Bales. Unang napakinggan ang kanta na nilikha rin ni Salazar nang gamitin ito sa kauna-unahang Miss Universe Philippines nito lamang Oktubre. Ang kanta una usab nga nadungog ni Salazar kaniadtong gigamit kini sa labing una nga Miss Universe Philippines kaniadtong Oktubre. At para naman sa mga manonood ng sakto, isang pamasko ang ibinahagi ni KVN at Salazar nang awitin nila ang Star ng Pasko. Ug alang sa husto nga mga tumatan-aw, sila KVN ug Salazar nagbahinay usa ka Pasko sa pagkanta nila sa Star ng Pasko. At para sa mga nag-iisip kung ano ang maaring ihanda sa darating na Pasko na magaan sa bulsa pero masarap, may mga payong ibinahagi si Chef Tatung Sarthou. Ug alang sa mga naghunahuna kung unsa ang mag-andam alang sa umaabot nga Pasko nga gaan sa bulsa apan lamian, si Chef Tatung Sarthou adunay mga tip nga ipaambit. Sa programang sakto ng TeleRadyo nitong Huwebes, sinabi ni Chef Tatung na dapat ay planuhing mabuti ang ihahanda. Sa usa ka ensakto nga programa sa TeleRadyo kaniadtong Huwebes, giingon ni Chef Tatung nga kinahanglan gyud nga pagplano og maayo ang mga pagpangandam. Kadalasan kasi kapag Pasko may tendency tayo na mag-overspend eh. Bili-bili, sobrang dami. Kasagaran tungod kay sa Pasko kita adunay kalagmitan nga mogasto og sobra. Mga presyo, daghan kaayo. Pero kung iisipin mo naman at the end of Christmas, pagkatapos ng Noche Buena, ang dami ring sobra. Apan kung imong hunahunaon kini sa katapusan sa Pasko, pagkahuman sa Noche Buena, sobra ra kadaghan ang kantidad. So parang puro na lang tayo init hanggang Bagong Taon tapos sa Bagong Taon may natitira pang litson, hindi ba so nasasayang lang, ani Chef Tatung. Mao nga murag init ra ta hangtod sa Bag-ong Tuig ug unya sa Bag-ong Tuig naa pa gihapoy litson, dili ba kana usik ra, ingon ni Chef Tatung. Sometimes puwede rin nating isipin na kakain tayo ng simple pero masarap, pero yung kasya lang para mas enjoyable siya hindi lang on the day ng Noche Buena pero kinabukasan masarap na ulit ang pagkain kasi bagong luto na naman, hindi ba? dagdag niya. Usahay makahunahuna usab kita nga mokaon kita yano apan lamian, apan angay lang kini aron labi ka makalipay dili ra sa adlaw sa Noche Buena apan sa sunod nga adlaw lami na usab ang pagkaon tungod kay lab-as usab nga giluto kini, dili ba? dugtong pa niya. At para mas makatipid, maaring huwag na munang maghanda ng buong hamon o keso de bola, mas makakabuti rin na huwag masyadong magluto ng maraming ulam. Ug aron makatipig pa, dili nimo mahanda una ang tibuuk nga ham o keso nga bola, mas maayo usab nga dili magluto og daghang pinggan. May iba naman na medyo luxurious ang dating pero abot-kaya pa naman natin puwede pa naman tayong mag-spaghetti, hindi naman kamahalan. Adunay uban nga kaniadto medyo maluho apan makaya ra naton ang spaghetti, dili kamahalan. Puwede pa naman tayo mag-fruit cocktail ng konti lagyan natin ng condensed milk at cream, kaya pa naman natin yan. Mahimo pa kita adunay usa ka fruit cocktail nga adunay gamay nga kubusan nga gatas ug cream, mahimo pa naton kana. Huwag na masyadong ulam kasi nasanay tayo na kapag Noche Buena as in punong-puno ang lamesa natin at usually naghahanda tayo hindi lang para sa sarili natin kung hindi para sa buong barangay. Ayaw pagpatuyang sa pagkaon tungod kay naanad na kita kung puno ang Noche Buena sama sa atong lamesa ug kanunay kami nag-andam dili lang sa kaugalingon apan sa tibuuk nga barangay. So ngayon para lang muna sa pamilya, para makasunod sa social distancing, ani Chef Tatung. Mao nga karon lang una sa pamilya, aron masundan ang pagpalayo sa sosyal, ingon ni Chef Tatung. Para sa iba pang recipe na maarring ihanda ngayong Pasko at Bagong Taon, isang bagong libro ang inilabas ni Chef Tatung ang Simpol: The Cookbook. Alang sa ubang mga resipe nga mahimong maandam karong Pasko ug Bag-ong Tuig, si Chef Tatung ang Simpol: Ang Cookbook nagpagawas usa ka bag-ong libro. Parang pamasko ko sa mga tao itong cookbook ko, yung 'Simpol: The Cookbook may more than a 100 recipes. Ang akong cookbook sama sa Pasko alang sa mga tawo, 'Simpol: Ang Cookbook adunay labaw sa 100 nga mga resipe. Ang ganda ng mga picture, pero sobrang simpol ng recipes niya. Nindot ang mga litrato, apan ang iyang mga resipe yano kaayo. May kakaiba sa libro na ito kasi mayroon siyang QR code, kapag in-scan mo ang QR code sa libro pupunta siya sa video. Adunay usa ka butang nga katingad-an sa kini nga libro tungod kay siya adunay usa ka QR code, kung imong i-scan ang QR code sa libro moadto siya sa video. So, for example, hindi pa malinaw sa iyo ang binasa mo, mapapanood mo pa siya sa video kung paano ko siya niluto. Mao nga, pananglitan, kung unsa ang nabasa nimo dili pa klaro kanimo, mahimo mo pa usab siya tan-awon sa video kung giunsa ko siya giluto. So sobrang ganda nito, may recipes siya pang-Pasko, mayroon kaming recipe rito yung chicken hamonado. Mao nga nindot kaayo, naa siyay mga resipe sa Pasko, adunay kami resipe dinhi alang sa manok hamonado. Ang pinakamurang mabibili ngayon ay chicken, so manok muna tayo, hamonadong manok basta masarap ang pagkaluto ay happy na ang pamilya," ani Chef Tatung. Ang labing barato nga butang nga paliton karon mao ang manok, busa una nga adunay manok, hamonadong manok basta maayo ang pagluto malipayon ang pamilya, "ingon ni Chef Tatung. Para naman sa mga manonood ng TeleRadyo, isang simpol recipe na puwedeng ihanda ngayong Pasko ang itinuro ni Chef Tatung, ito ay ang No-Bake Macaroni & Cheese. Alang sa mga nitan-aw sa TeleRadyo, si Chef Tatung nagtudlo usa ka yano nga resipe nga mahimong maandam karong Pasko, nga mao ang No-Bake Macaroni & Cheese. Kasama sa tradisyong Pinoy ang pagsiksik ng samu't saring pagkain sa hapag tuwing Noche Buena. Kauban sa tradisyon nga Pilipino ang pagpuno sa lainlaing mga pagkaon sa lamesa sa panahon sa Noche Buena. Pero ngayong may coronavirus disease COVID-19 pandemic at tumaas ang presyo ng ilang bilihin sa merkado dahil sa mga nagdaang bagyo, paalala ni Chef Tatung Sarthou mas mabuting gawin itong simple lalo't tumataas ang presyo ng bilihin at kailangang magtipid. Apan karon nga adunay sakit nga coronavirus COVID-19 pandemya ug ang presyo sa pila ka mga butang sa merkado nitaas tungod sa bag-ohay nga bagyo, gipahinumduman ni Chef Tatung Sarthou nga mas maayo nga himuon kini nga labi ka simple labi na nga motaas ang presyo sa mga produkto ug ikaw kinahanglan magtipig. Kasi pag Pasko, may tendency tayo na mag-overspend at the end of the Christmas puro tayo init hanggang Bagong Taon. Tungod kay sa Pasko, adunay kita kalagmitan nga sobra nga gasto ug sa katapusan sa Pasko puno kita sa kainit hangtod sa Bag-ong Tuig. So nasasayang din so sometimes pwede natin isipin na kakain tayo simple, ani Sarthou sa programang sakto ng Teleradyo. Mausik usab kini busa usahay makahunahuna kita nga mokaon kita nga simple, ingon ni Sarthou sa husto nga programa sa Teleradyo. Maituturing na staple sa hapag ng maraming Pinoy tuwing Pasko ang hamon at quezo de bola. Ang hagit ug quezo de bola maisip nga usa ka pagkaon sa lamesa sa daghang mga Pilipino matag Pasko. Pero para kay Sarthou, dapat iwasan na munang bumili ng mga ganitong pagkain kung nagtitipid. Apan alang kang Sarthou, ang pagpalit sa ingon nga mga pagkaon kinahanglan nga likayan una. Mas mabuti aniyang bumili ng sangkap para sa spaghetti o kaya fruit cocktail. Giingon niya nga mas maayo nga mopalit mga sagol alang sa spaghetti o fruit cocktails. Wag na masyadong maraming ulam kasi masyado tayong sanay na maraming ulam, ani Sarthou. Ayaw daghang mga pinggan tungod kay naanad na kami nga adunay daghang mga pinggan, ingon ni Sarthou. Importante rin aniyang gawing simple ang handaan ngayong hindi naman ipinapayo ang paglalabas sa bahay at mass gathering. Giingon usab niya nga hinungdanon nga gipasimple ang partido karon nga dili maayo ang paggawas ug pagpundok sa balay. Usually kasi nakahanda tayo hindi para sa atin eh sa buong barangay, aniya. Kasagaran tungod kay dili kami andam alang sa amon sa tibuuk nga barangay, ingon niya. Nanawagan si Pangulong Rodrigo Duterte sa ibang mga bansa na magtulong-tulong at maghanap ng paraang makatutulong sa lahat ng tao sa pagtugon sa pandemyang dulot ng COVID-19. Nanawagan si Pangulong Rodrigo Duterte sa ubang mga nasud nga magtinabangay ug maghanap paagi nga matabangan ang matag usa nga makaresponde sa pandemikong dulot sa COVID-19. Sa pre-recorded niyang mensahe sa special session ng United Nations (UN) General Assembly nitong Biyernes ng madaling-araw oras sa Pilipinas, sinabi ng pangulo na nalantad ng pandemya ang mga kahinaan sa lipunan at mga institusyon. Sa iyang gi-record na nga mensahe sa usa ka espesyal nga sesyon sa United Nations (UN) General Assembly kaniadtong Biyernes sa buntag sa Pilipinas, giingon sa pangulo nga ang pandemiya nagpadayag sa mga kahuyang sa katilingban ug mga institusyon. Sabi ng pangulo, pinakita rin ng pandemya ang pagkakaugnayan ng mga bansa at mga ibang paraan para maitawid ito, tulad ng paggamit ng e-commerce, e-learning, video conferencing, at artificial intelligence. Gipahayag sa pangulo nga ang pandemiya nagpakita usab sa koneksyon sa taliwala sa mga nasud ug uban pang mga paagi sa pagtabok niini, sama sa paggamit sa e-commerce, e-learning, video conferencing, ug artipisyal nga intelihensiya. Giniit muli ng pangulo ang panawagan ng universal access o karapatan ng bansa na pantay-pantay na makinabang sa mga bakuna at iba pang teknolohiya kontra COVID-19. Gisubli sa pangulo ang panawagan alang sa unibersal nga pag-access o ang katungod sa nasud nga parehas nga makabenipisyo gikan sa mga bakuna ug uban pang mga teknolohiya kontra sa COVID-19. Nauna na niya itong sinabi sa nakaraang talumpati niya noong regular session ng UN General Assembly nitong Setyembre. Gisulti niya kini sa iyang katapusang pagpamulong sa regular nga sesyon sa UN General Assembly kaniadtong Septyembre. Dagdag ng pangulo, kailangan pa rin patibayin ang mga sistemang pangkalusugan ng mga bansa at suportahan ang World Health Organization. Gidugang sa pangulo nga ang mga sistema sa kahimsog sa mga nasud kinahanglan pa nga pakusgon ug suportahan sa World Health Organization. Ayon sa pangulo, naglaan ang Pilipinas ng katumbas ng 9.1% ng gross domestic product o GDP para sa recovery plan ng bansa. Pinauyon sa pangulo, ang Pilipinas naggahin 9.1% sa gross domestic product o GDP alang sa plano sa pagbawi sa nasud. Tiniyak din niya na gagawin ng Pilipinas ang bahagi nito para makaambag sa pangangailangan ng ibang bansa nang walang paunang kondisyon. Gipasalig usab niya nga ang Pilipinas buhaton ang bahin niini aron makaamot sa mga panginahanglanon sa ubang mga nasud nga walaÕy mga kondisyon. Panawagan din ni Duterte sa pandaigdigang pagtitipon, gamitin ang mga natutunan sa krisis ng pandemya para makapagtayo ng new normal. Nanawagan usab si Duterte sa tibuuk kalibutan nga pagtigum aron magamit ang iyang nahibal-an gikan sa krisis sa pandemiko aron makahimo usa ka bag-ong normal. Kailangan ding tugunan ng mundo ang mga banta sa kapayapaan at seguridad na pinalala ng COVID-19 pandemic. Kinahanglan usab nga hatagan pagsulbad sa kalibutan ang mga hulga sa kalinaw ug siguridad nga gipalala sa pandugong COVID-19. Ito ang naging paalala ni Pangulong Rodrigo Duterte sa mga lider ng ibang bansa sa kanyang recorded na talumpati sa espesyal na sesyon ng United Nations General Assembly tungkol sa pandemya nitong Biyernes, oras sa Pilipinas. Kini ang pahinumdum ni Presidente Rodrigo Duterte sa mga langyaw nga lider sa iyang natala nga pakigpulong sa espesyal nga sesyon sa United Nations General Assembly bahin sa pandemiya kaniadtong Biyernes, oras sa Pilipinas. Sabi niya, sinamantala ng mga kalaban ng gobyerno ang kahirapang dinulot ng pandemya. Giingon niya nga gipahimuslan sa mga kaatbang sa gobyerno ang kakabus nga gipahinabo sa pandemya. Suportado ng Pilipinas ang panawagan ni UN Secretary General Antonio Guterres ng tigil-putukan habang may pandemya, pero giit ni Duterte. Gisuportahan sa Pilipinas ang panawagan ni UN Secretary-General Antonio Guterres alang sa usa ka hunong-buto sa panahon sa pandemya, apan giinsistir ni Duterte. Kasalukuyang humaharap ang pamahalaan sa anti-insurgency campaign laban sa mga rebeldeng komunista, pati na sa ilang teroristang grupo sa Mindanao. Karon nag-atubang ang gobyerno og kampanya kontra kontra insurhensya kontra sa mga rebeldeng komunista, ingon man pipila nga mga teroristang grupo sa Mindanao. Biglang napaiyak si Kim Chiu nang ipalabas na ang trailer ng Bawal Lumabas: The Series dahil naalala niya umano ang mga pagsubok na pinagdaanan dahil sa kaniyang viral na pahayag. Nahilak si Kim Chiu sa dihang ang trailer sa Bawal Lumabas: Gipagawas ang Series tungod kay nahinumdoman kuno niya ang mga pagsulay nga iyang naagian tungod sa iyang viral nga pahayag. Nangungulila si dating National Commission for Culture and the Arts (NCAA) executive director Cecile Guidote-Alvarez dahil sa pagpanaw ng asawang si dating Sen. Heherson Alvarez dahil sa COVID-19. Si kanhi National Commission for Culture and the Arts (NCAA) executive director Cecile Guidote-Alvarez naghandum sa kamatayon sa iyang asawa nga si kanhi Sen. Heherson Alvarez alang sa COVID-19. Kaya paalala niya sa lahat, mag-ingat pa rin dahil posibleng malagay sa alanganin ang buhay ng kapamilya. Mao nga gipahinumduman niya ang tanan, pagbantay gihapon kay posible nga mameligro ang kinabuhi sa miyembro sa pamilya. Posibleng tumaas ang kaso ng COVID-19 ngayong holiday season, lalo kung magiging pasaway ang mga tao, ayon mismo kay Department of Health Secretary Francisco Duque III. Ang mga kaso sa COVID-19 lagmit nga mosaka karong kapaskuhan, labi na kung ang mga tawo badlungon, sumala mismo sa Department of Health nga si Secretary Francisco Duque III. Higit isang taon bago ang national elections sa 2022, nagkaroon ng malaking balasahan sa partido ni Pangulong Rodrigo Duterte na PDP-Laban. Kapin sa usa ka tuig sa wala pa ang nasudnon nga piliay kaniadtong 2022, adunay usa ka dakong pagbag-o sa partido ni Presidente Rodrigo Duterte nga PDP-Laban. Ipinasa na kasi ni Sen. Koko Pimentel kay Sen. Manny Pacquiao ang liderato ng partido dahil may kakayahan umano itong ihanda ang PDP-Laban sa papalapit na halalan. Gipasabot ni Sen. Koko Pimentel kay Sen. Si Manny Pacquiao ang namuno sa partido tungod kay giingon nga adunay siya kaarang nga ihanda ang PDP-Laban alang sa umaabot nga piliay. Makatutulong sa mental health ng mga bata na lumabas sa mga open areas tulad ng parke lalo't ilang buwan na ring limitado ang espasyong ginagalawan ng mga ito dahil sa pandemya, ayon sa mga eksperto. Makatabang kini sa kahimsog sa pangisip sa mga bata nga makagawas sa mga bukas nga lugar sama sa mga parke labi na nga ang lugar nga ilang giokupahan limitado sa daghang mga bulan tungod sa pandemya, sumala sa mga eksperto. Ayon sa isang pediatric infectious disease expert, kung di puwede sa mall ang mga bata ay maganda kung sa parks sila dadalhin. Pinauyon sa usa ka eksperto sa sakit nga makatakod sa bata, kung dili gitugotan ang mga bata sa mall maayo nga dad-on sila sa mga parke. Ayon naman sa psychiatrist na si Dr. Paul Lee, ang anxiety, depression at sleeping problems na puwedeng nararanasan ng mga bata ngayon ay maiiwasan o mababago kapag hinayaan sila sa open space. Sumala sa psychiatrist nga si Dr. Paul Lee, ang kabalaka, depresyon ug mga problema sa pagtulog nga mahimoÕg masinati sa mga bata karon mahimoÕg likayan o mabag-o kung mahabilin sila sa wanang. Sakaling di naman maiwasang isama sa labas ng bahay ang mga bata, may payo ang Healthcare Professionals Alliance Against COVID-19 (HPAAC). Kung dili malikayan ang pagkuha sa mga bata sa balay, ang tambag sa Healthcare Professionals Alliance Against COVID-19 (HPAAC) adunay tambag. Lumabas sa pag-aaral ng Department of Science and Technology (DOST) na maaaring gamitin ang virgin coconut oil (VCO) sa mga pasyenteng inoobserbahan para sa COVID-19 dahil napapabilis umano nito ang paggaling mula sa mga sintomas. Usa ka pagtuon sa Department of Science and Technology (DOST) nagpakita nga ang birhen nga coconut oil (VCO) mahimong magamit sa mga pasyente nga naobserbahan alang sa COVID-19 tungod kay gipakusog kuno niini ang pagkaayo gikan sa mga simtomas. Sa loob ng 28 araw, inobserbahan ng DOST at Food and Nutrition Research Institute (FNRI) ang 57 probable at suspect cases para sa COVID-19 sa Sta. Rosa, Laguna lahat sila nasa 20 anyos at mahigit ang edad, at walang problema sa puso. Sulod sa 28 ka adlaw, naobserbahan sa DOST ug Food and Nutrition Research Institute (FNRI) ang 57 nga mahimoÕg suspetsado nga kaso sa COVID-19 sa Sta. Rosa, Laguna silang tanan 20 anyos pataas, ug walaÕy problema sa kasingkasing. Ang kalahati sa kanila binigyan ng VCO kasama ng kanilang pagkain, habang ang kalahati pa na nagsisilbing control group ay walang VCO na natanggap. Ang katunga sa kanila gihatagan usa ka VCO kauban ang ilang pagkaon, samtang ang laing katunga nga nagsilbing control group wala makadawat VCO. Bukod sa mas mabilis nilang paggaling mula sa sintomas, mas mababa rin ang kanilang c-reactive protein o CRP levels na tumutukoy umano sa lebel ng inflammation o infection ng isang tao. Gawas sa ilang labing kadali nga pagkaayo gikan sa mga simtomas, sila usab adunay mas ubos nga lebel sa c-reaktibo nga protina o CRP nga giingon nga nagtino sa lebel sa panghubag o impeksyon sa usa ka tawo. Sa ngayon, patuloy pa ang pag-aaral sa VCO para naman sa mga pasyenteng may COVID-19 sa Philippine General Hospital. Karon, ang mga pagtuon sa VCO padayon pa nga gihimo alang sa mga pasyente nga adunay COVID-19 sa Philippine General Hospital. Dito malalaman kung maganda din ang epekto ng VCO sa mga mayroong moderate at severe COVID-19. Mahibal-an nimo dinhi kung ang VCO usab adunay maayong epekto sa mga adunay kasarangan ug grabe nga COVID-19. Ayon sa Philippine Coconut Authority (PCA) at mga eksperto, magandang pagkakataon ito para mapakita ang kagandahan ng pag-inom ng VCO laloÕt mayroon itong monolaurin at lauric acid na may antiviral properties. Pinauyon sa Philippine Coconut Authority (PCA) ug mga eksperto, kini usa ka maayong higayon aron mapakita ang katahum sa pag-inom sa VCO labi na nga adunay kini monolaurin ug lauric acid nga adunay antiviral nga kabtangan. Nagpaalala din ang PCA na dapat ay Food and Drug Administration-registered ang gagamiting VCO para masigurong ligtas at maganda ang kalidad nito. Gipahinumduman usab sa PCA nga ang VCO nga rehistrado sa Food and Drug Administration kinahanglan gamiton aron masiguro ang luwas ug maayong kalidad niini. Bilang top exporter ng VCO sa buong mundo, umaasa ngayon ang Pilipinas na mahikayat ang iba pang bansa na magsagawa din ng kanilang sariling pag-aaral para mapalakas ang ebidensiya tungkol sa antiviral properties ng VCO. Isip top exporter sa mga VCO sa tibuuk kalibutan, gilauman karon sa Pilipinas nga awhagon ang ubang mga nasud nga maghimo usab kaugalingon nga pagtuon aron mapalig-on ang mga ebidensya bahin sa mga antiviral nga kabtangan sa mga VCO. Nanawagan ang International League of Peoples' Struggle (ILPS) sa Duterte administration na pakawalan na ang mga tinaguriang political prisoner. Nanawagan ang International League of Peoples 'Struggle (ILPS) sa administrasyong Duterte nga buhian ang giingon nga mga bilanggong sa politika. Sa isang webinar sa inorganisa ng ILPS nitong Huwebes, sinabi ni Fides Lim, tagapagsalita ng grupong Kapatid, na batay sa kanilang datos ay aabot sa 657 ang mga political prisoner sa Pilipinas. Sa usa ka webinar nga giorganisar sa ILPS kaniadtong Huwebes, giingon ni Fides Lim, tigpamaba sa Kapatid nga grupo, nga base sa ilang datos, adunay 657 ka mga bilanggo sa politika sa Pilipinas. Nasa 65 porsyento rito o mahigit kalahati ay inaresto sa ilalim ng Duterte administration. Dul-an sa 65 porsyento o labaw pa sa katunga ang naaresto sa ilalum sa administrasyong Duterte. Karamihan sa kanila, pinagbintangang miyembro ng rebeldeng New People's Army, ilan sa kanila ay matatanda at may sakit pa. Kadaghanan sa kanila, gipasanginlang mga myembro sa rebeldeng New People's Army, pipila sa kanila tigulang na ug masakiton pa. Kabilang sa mga binanggit niyang bilanggong pulitikal ay sina Vic Ladlad, Reina Mae Nasino, Amanda Echanis, at maraming iba pa, na sinampahan ng aniyaÕy gawa-gawang kaso. Lakip sa mga binilanggo sa pulitika nga iyang gihisgutan mao sila Vic Ladlad, Reina Mae Nasino, Amanda Echanis, ug uban pa, nga gisuhan sa mga hinimo-himo nga kaso. Kinondena rin niya ang red-tagging o pag-uugnay sa ibaÕt ibang mga organisasyon sa Communist Party of the Philippines-NPA nang walang basehan at ang pagsasabatas ng anti-terror law. Gikondena usab niya ang red-tagging o pag-link sa lainlaing mga organisasyon sa Communist Party of the Philippines-NPA nga walaÕy basehan ug pagpatuman sa anti-terror law. Nalito ang ilang domestic airline passenger sa mga panuntunan sa coronavirus disease COVID-19 testing dahil umano sa iba't ibang requirement na kinakailangan para makapasok sa mga siyudad. Ang pipila nga mga pasahero sa domestic airline naglibog sa mga lagda alang sa coronavirus disease nga COVID-19 nga pagsulay tungod sa lainlaing mga kinahanglanon nga kinahanglan aron makasulod sa mga lungsod. Ang pasaherong si Danny Dodin, tatlong beses nang nakapag-rebook ng flight kasama ang mga pamangkin dahil sa kalituhan sa ibaÕt ibang requirement na hinihingi. Ang pasahero nga si Danny Dodin, tulo ka beses nga nag-rebook usab og flight sa iyang mga pag-umangkon tungod sa kalibog sa lainlaing mga kinahanglanon. Gumastos aniya siya ng antigen test na nagkakahalagang P2,000 pero uulitin lang pala pagdating sa airport. Giingon niya nga ninggawas siya usa ka antigen test nga nagkantidad og P2,000 apan sublion ra usab kini sa iyang pag-abot sa airport. Pabalik-balik po kami, bale po noong 26 pa po na-cancel nila flight namin tapos noong 30 po hinanapan kami ng swab test kaya nag-rebooking na naman kami tapos ngayon nag-swab test kami sa labas, magche-check in na sana kami, tapos magsa-swab test na naman kami, so sobrang hirap na talaga, ani Dodin. Nagbalik-balik kami, dili igsapayan nga sa ika-26 nakansela ang among paglupad ug pagkahuman sa ika-30 gipangita nila kami gamit ang usa ka swab test busa nag-rebook usab kami pag-usab ug karon nag-swab test kami sa gawas, palihug suri kami, ug kami buhaton na usab ang pagsulay sa swab, busa lisud gyud kini, ingon ni Dodin. Ang na-stranded naman na pasaherong si Mikee Tan, mag-iisang linggo nang natutulog sa paliparan. Ang straced nga pasahero nga si Mikee Tan, natulog nga nag-inusara sa usa ka semana sa airport. Nalito kasi siya sa klase ng hinihinging COVID-19 test kaya hindi na siya nakahabol sa libing ng ama sa Zamboanga City. Naglibog siya tungod sa klase sa kinahanglan nga COVID-19 test busa wala siya makaapas sa lubong sa iyang amahan sa Zamboanga City. Dapat noong 28 alis ko talaga di sila pumayag kasi rapid test, dapat swab test talaga siya kaya hindi na ako nakahabol, ani Tan. Kaniadtong ika-28 sa akong paggikan, wala gyud sila mosugot tungod kay kini usa ka dali nga pagsulay, kinahanglan gyud nga mag-swab test gyud siya aron dili ako makaapas, ingon ni Tan Isa ang negative COVID-19 test result sa mga requirement para makabiyahe sa local airlines, alinsunod sa mga panuntunan ng pandemic task force ng bansa, magkakaiba ang kailangang uri ng COVID-19 test result sa ilang siyudad. Ang negatibo nga sangputanan sa pagsulay nga COVID-19 usa ka kinahanglanon aron makabiyahe sa mga lokal nga airline, pinauyon sa mga lagda sa pandemikong pwersa sa tahas sa nasud, ang lahi nga sangputanan sa COVID-19 nga kinahanglan nga pagsulay magkalainlain sa pila ka mga syudad. Samantala, may iba't ibang hakbang na ginawa ang ilang airline para mapadali ang pagkuha ng swab test result. Sa kasamtangan, ang pipila ka mga airline naghimo og lainlaing mga lakang aron mapadali ang pagkuha sa resulta sa swab test. Nakipag-partner ang AirAsia sa isang medical laboratory para sa reverse transcription polymerase chain reaction (RT-PCR) test. Nakigtambayayong ang AirAsia sa usa ka medikal nga laboratoryo alang sa usa ka reverse transcription polymerase chain reaction (RT-PCR) nga pagsulay. Nasa P4,000 imbes na P5,500 na ang presyo ng swab test kung nakapag-book gamit ang website ng airline. Ang presyo sa usa ka swab test P4,000 imbis nga P5,500 kung mahimo ka magbook gamit ang website sa airline. Mas mababa kapag nag-book sila sa pamamagitan ng AirAsia.com, malaking menos ito, bilang pamasko sa mga kababayan nating uuwi, ani AirAsia spokesman Steve Dailisan. Dili kaayo kung mag-book sila pinaagi sa AirAsia.com, kini usa ka dako nga deal, ingon usa ka Pasko alang sa atong mga kababayan nga mopauli, ingon sa tigpamaba sa AirAsia nga si Steve Dailisan. May sariling RT-PCR test naman ang Philippine Airlines sa PAL Learning Center sa Adriatico sa Maynila nagkakahalaga itong P4,000 at makukuha ang resulta sa loob ng 1 araw. Ang Philippine Airlines adunay kaugalingon nga RT-PCR test sa PAL Learning Center sa Adriatico sa Manila nga nagkantidad og P4,000 ug ang mga resulta magamit sa sulud sa 1 ka adlaw. Ang Cebu Pacific, may libreng antigen test sa loob ng 2 linggo para sa mga bibiyahe pa-General Santos City pagkatapos nito, may bayad na P700 na ang antigen test. Ang Cebu Pacific, adunay libre nga antigen test sulod sa 2 ka semana alang sa mga mobiyahe sa General Santos City pagkahuman, ang antigen test nagbayad na og P700. Limang minuto ang pagkuha ng swab at wala pang isang oras ay makukuha na ang resulta. Kinahanglan ang lima ka minuto aron makuha ang swab ug walaÕy usa ka oras mahimoÕg magamit ang resulta. Mayroon kasi tayong domestic destinations or flight today that require PCR testing, kung magnegatibo, maaari na silang mag-check in at sumakay sa eroplano. Adunay kami mga padulnganan sa nasud o flight karon nga nanginahanglan pagsulay sa PCR, kung negatibo, mahimo sila mag-check in ug makasakay sa ayroplano. Kung magpositibo naman ay dadalhin sa pinakamalapit na pasilidad para sa confirmatory RT-PCR test na itinuturing na gold standard sa pagsusuri kontra COVID-19. Kung positibo, dad-on kini sa pinakaduol nga pasilidad alang sa kumpirmasyon nga RT-PCR test nga gikonsiderar nga bulawan nga sukaranan sa pagsulay kontra sa COVID-19. Ayon sa mga airline, mas mabuting magkaroon ng pare-parehong requirement ang mga LGU para hindi na nalilito ang mga pasahero. Pinauyon sa mga airline, mas maayo nga adunay parehas nga kinahanglanon ang mga LGUs aron dili na maglibog ang mga pasahero. Nagpaalala ang mga airline na kumpletuhin ang mga requirement ng pupuntahang lugar dahil hindi pare-pareho ang travel documents para sa kada LGU. Gipahinumduman ang mga Airlines nga makumpleto ang mga kinahanglanon sa padulnganan tungod kay ang mga dokumento sa pagbiyahe dili pareho alang sa matag LGU. Pinasususpinde ng Professional Regulation Commission ang isang doktor at ilang medical professionals kaugnay ng anomalya sa PhilHealth, sinimulan na rin ang imbestigasyon sa iba pang mga doktor. Gisuspinde sa Professional Regulation Commission ang usa ka doktor ug pipila nga mga propesyonal sa medikal nga adunay kalabotan sa anomaliyang PhilHealth, ug gisugdan ang pag-imbestiga sa ubang mga doktor. Biktima ng pagnanakaw o basag-kotse ang aktor na si Michael Flores, ito ang ibinahagi ni Flores sa social media nitong Huwebes, Disyembre 3. Ang aktor nga si Michael Flores nabiktima sa pagpangawat o pagkahulog sa awto, kini ang gibahin ni Flores sa social media kaniadtong Huwebes, Disyembre 3. Sa Instagram, ibinahagi ni Flores ang mga retrato kung saan kita ang basag na salamin ng kanyang kotse. Sa Instagram, gipaambit ni Flores ang mga litrato diin nakita ko ang nabuak nga baso sa iyang awto. Hindi na na nagbigay ng iba pang detalye ang aktor sa insidente. Wala naghatag dugang nga detalye ang aktor sa hitabo. Hindi rin naibahagi ni Flores kung ano ang natangay ng bumasag sa kanyang sasakyan. Wala usab ipaambit ni Flores ang gikawat sa iyang awto. Sa comment section ng kanyang post, nagpaabot naman ng pagkabahala ang mga tagahanga at kaibigan ni Flores. Sa seksyon sa komento sa iyang gi-post, ang mga fans ug mga higala ni Flores nagpahayag kabalaka. Nalubog sa baha ang maraming bayan sa Oriental Mindoro dahil sa biglaang pagragasa ng baha. Daghang mga lungsod sa Oriental Mindoro ang gibahaan tungod sa kalit nga pagbaha. Ayon kay Vincent Gahol, head ng Oriental Mindoro Provincial Disaster Risk Reduction Management Office, kabilang sa mga lugar na binaha ay ang mg bayan ng Pola, Naujan, Victoria at Pinamalayan. Pinauyon kay Vincent Gahol, pinuno sa Oriental Mindoro Provincial Disaster Risk Reduction Management Office, lakip sa mga lugar nga gibahaan ang mga lungsod sa Pola, Naujan, Victoria ug Pinamalayan. Sa bayan ng Naujan, kita sa video at mga retrato ni Bayan Patroller Shen Francisco Fabon ang pagragasa ng baha sa Sitio Tigbao at Sitio Balangibang sa Barangay Montelago. Sa lungsod sa Naujan, gipakita sa video ug litrato ni Bayan Patroller Shen Francisco Fabon ang pagbaha sa Sitio Tigbao ug Sitio Balangibang sa Barangay Montelago. Sa Sitio Sucot sa Barangay Bayani naman, patay ang 25 anyos na si JP Festigo at ang 4 anyos niyang anak na lalaki nang matabunan ng lupa ang kanilang bahay nitong Biyernes ng madaling araw. Sa Sitio Sucot sa Barangay Bayani, 25-anyos nga si JP Festigo ug iyang 4-anyos nga anak nga lalaki ang napatay sa paglubong sa ilang balay kaniadtong Biyernes sa buntag. Gumuho ang gilid ng bundok kaya natabunan ng lupa ang kanilang bahay. Naguba ang kilid sa bukid mao nga natabunan sa yuta ang ilang balay. Ayon sa Naujan Municipal Disaster Risk Reduction Management Office, di bababa sa walong bahay ang nasira sa nasabing mga lugar. Pinauyon sa Naujan Municipal Disaster Risk Reduction Management Office, dili moubus sa walo ka mga balay ang nadaut sa nasangpit nga mga lugar. Sa bayan ng Pola naman, nilamon ng baha ang isang bahay sa Barangay Maluanluan.Wala nang nagawa ang mga residente kundi panoorin ito. Sa lungsod sa Pola, gibahaan ang usa ka balay sa Barangay Maluanluan, walaÕy laing nahimo ang mga residente gawas ang pagtan-aw niini. Lubog sa baha ang mga barangay Casiligan, Maluanluan, Calubasanhon at Batuhan. Ang mga Barangay Casiligan, Maluanluan, Calubasanhon ug Batuhan gibahaan. Ayon kay Pola Mayor Jennifer Cruz, ito ang unang beses na nakaranas ang kanilang bayan ng biglaang pagragasa ng tubig. Pinauyon kay Pola Mayor Jennifer Cruz, kini ang labing una nga higayon nga ang ilang lungsod nakasinati og kalit nga pagbaha sa tubig. Simula pa Biyernes ng madaling araw malakas at tuloy-tuloy ang pag-ulan sa Oriental Mindoro dahil sa low pressure area, amihan at buntot ng cold front. Sukad sayo sa Biyernes sa buntag, kusog ug padayon ang ulan sa Oriental Mindoro tungod sa low pressure area, simoy ug ikog sa bugnaw nga atubangan. Nakaalerto na at binabantayan ng mga disaster officials ang mga ilog dahil malapit na sa critical level ang mga ito. Nag-alerto na ang mga opisyal sa katalagman ug gisubay ang mga suba tungod kay hapit na sila sa kritikal nga lebel. Kilo-kilong misdeclared na frozen galunggong ang nasabat ng Bureau of Customs sa isang cold storage facility sa Para–aque City Miyerkoles. Nasakmit sa Bureau of Customs ang daghang kilo nga sayup nga gipahayag nga frozen nga galunggong sa usa ka bugnaw nga storage facility sa Para–aque City Miyerkules. Nitong Biyernes, Disyembre 4 ipinresenta ang mga nasabat na produkto, batay sa imbestigasyon ng Customs, nakalagay na frozen squid ang laman ng container van mula Tsina, at may consignee na Hightower Incorporated. Kaniadtong Biyernes, Disyembre 4, gipakita ang mga nasakmit nga produkto, pinauyon sa usa ka imbestigasyon sa Customs, nga adunay sulud nga usa ka frozen nga pusit nga adunay sulud nga container van gikan sa China, ug usa ka consignee nga Hightower Incorporated. Pero nang inspeksyunin ito ng Customs napag-alamang may karga itong nasa 40,000 hanggang 45,000 kilong galunggong. Apan sa pagsusi niini sa Customs, nasuta nga kini adunay karga nga tali sa 40,000 ug 45,000 ka kilo. Ayon kay BOC Assisstant Commissioner Vincent Philip Maronilla sa tulong ng ikinabit nilang electronic tracking of containerized Cargo (ETRACC) GPS Seal sa mga container van na patungo sa kanilang storage facility natukoy na misdeclaration. Pinauyon kay BOC Assisstant Commissioner Vincent Philip Maronilla inabagan sa elektronik nga pagsubay sa containerized Cargo (ETRACC) nga GPS Seal nga ilang gi-install sa mga container van nga padulong sa ilang storage facility nahibal-an nga dili husto nga pahayag. Sinubukan aniya ng mga driver na sirain ang GPS seal at umalarma ito sa kanilang central office, dahilan para rumisponde ang mga tauhan ng Customs. Giingon niya nga ang mga drayber misulay sa pagguba sa selyo sa GPS ug gi-alarma ang ilang sentral nga opisina, hinungdan nga ningresponde ang mga kawani sa Customs. Nasa kustodiya ngayon ng Customs police ang mga driver ng container para sa imbestigasyon habang iniimbestigahan din ang Hightower Incorporated. Ang mga container driver naa karon sa kustodiya sa Customs police alang sa imbestigasyon samtang giimbestigahan usab ang Hightower Incorporated. Nagbabala ang Customs na maaaring sampahan ng kasong paglabag sa section 1400 Misdeclaration, Misclassification, Undervaluation in Goods Declaration in relation to Section 1113, property subject to seizure and forfeiture ng Customs Modernization and Tariff Act ang mga magsasagawa nito. Nagpahimangno ang Customs nga ang mga naghimo niini mahimong mapasakaan og kalapasan sa seksyon 1400 Misdeclaration, Misclassification, Undervaluation in Goods Declaration nga adunay kalabotan sa Seksyon 1113, ang kabtangan nga gipailalom sa pagsakmit ug pag-undang sa Customs Modernization and Tariff Act. Dalawa ang sugatan matapos pagbabarilin ang isang SUV sa Barangay Holy Spirit sa Quezon City, Biyernes ng umaga. Duha ang nasamdan human gipusil ang usa ka SUV sa Barangay Holy Spirit sa Lungsod sa Quezon, Biyernes sa buntag. Ayon kay Police B/Gen. Danilo Macerin, district director ng Quezon City Police District, naganap ang pamamaril pasado alas-9 ng umaga sa Holy Spirit Drive sa naturang barangay. Pinauyon kay Police B / Gen. Danilo Macerin, district director sa Quezon City Police District, giingon nga ang pagpamusil pasado alas 9 sa buntag sa Holy Spirit Drive sa nahisgutang barangay. Sa inisyal na impormasyon, nadaplisan umano ng bala ang dalawang sakay ng SUV ang isang biktima ay nakatakbo sa isang Korean grocery store. Base sa inisyal nga kasayuran, ang duha nga nagsakay sa SUV naigo sa bala ug usa ka biktima ang nakadagan sa usa ka Korean grocery store. Sinabi umano ng biktima sa staff ng grocery na tumawag na sila ng pulis, nakarating naman ang pulisya makalipas ang 15 minuto pero wala na doon ang mga suspek at naitakbo na sa ospital ang mga biktima. Giingong gisultihan sa biktima ang mga kawani sa grocery nga nanawag sila sa pulis, apan pag-abot sa pulis paglabay sa 15 minuto apan wala na ang mga suspetsado ug dali nga gidala sa hospital ang mga biktima. Nabuksan na rin ng QCPD Scene of the Crime Operatives ang likod ng sasakyan ng mga biktima kung saan may nakitang high-powered rifle. Gibuksan usab sa QCPD Scene of the Crime Operatives ang likud nga bahin sa salakyanan sa mga biktima diin nakit-an ang usa ka kusog nga pusil. Isang holster at dalawang magazine ang nakita naman sa driverÕs side, patuloy ang follow-up operation ng pulisya at kinukumpirma rin ang impormasyong may batang nadamay din sa insidente. Ang usa ka holster ug duha nga magasin nakit-an sa bahin sa drayber, nagpadayon ang follow-up nga operasyon sa pulisya ug gipanghimatuud usab ang kasayuran nga ang usa ka bata usab naapil sa hitabo. Iba ang saya ni Zsa Zsa Padilla nang maranasan ang simpleng pamumuhay sa probinsiya, alam niyo kung bakit ko ito na-e-enjoy hindi kasi ako lumaki sa probinsiya. Si Zsa Zsa Padilla adunay lain nga kalingawan sa nasinati niya ang yano nga pagpuyo sa probinsya, nahibal-an nimo kung nganong nalipay ako niini tungod kay wala ako nagdako sa probinsya. Laking Manila ako at sobrang nae-enjoy ko siya ngayon in my golden age, ani Zsa Zsa sa Magandang Buhay nitong Biyernes. Nagdako ko sa Manila ug nalipay gyud ko karon sa akong bulawanong edad, ingon ni Zsa Zsa sa Magandang Buhay kaniadtong Biyernes. Ibinabahagi ni Padilla ng kanyang buhay sa tuwing siya ay nasa probinsiya sa pamamagitan ng kanyang vlog. Gipaambit ni Padilla ang iyang kinabuhi bisan kanus-a siya naa sa probinsya pinaagi sa iyang vlog. Dahil na rin sa pandemya, ibinuhos ni Padilla ang kanyang oras sa kanyang Esperanza Farms sa Kilib, Lucban kung saan kasama niya ang kanyang partner na si Conrad Onglao. Tungod sa pandemya, gibubo ni Padilla ang iyang oras sa iyang Esperanza Farms sa Kilib, Lucban diin kauban niya ang iyang kapikas nga si Conrad Onglao. Palagi kong sinasabi na life is too short, parang touch and go ang buhay ngayon parang kausap mo ngayon, bukas wala na siya. Kanunay kong giingon nga ang kinabuhi mubu ra kaayo, ang kinabuhi daw makahikap ug moadto karon sama sa imong pagsulti karon, ugma nawala na siya. Sobrang daming uncertainties na nangyayari na naisip ko I just want to be happy at kahit paano magbigay ng kasi kapag performer ka, entertainer ka gusto mo mag-entertain. Daghang mga kawalay kasigurohan nga nagakahitabo nga akong gihunahuna nga gusto ra nako nga magmalipayon ug bisan unsaon paghatag tungod kay kung ikaw usa ka tagpasundayag, ikaw usa ka maglilipay nga gusto nimo malipay. Siyempre nauso ang medium na YouTube so naisip ko na imbes na narito ako sa bahay gusto ko full force kumbaga. Bitaw popular ang medium sa YouTube busa gihunahuna nako nga imbis nga dinhi ako sa balay gusto nako ang hingpit nga kusog. Para sa akin lang naman, ayaw ko yung nasa bahay magkukuwento gusto ko talaga lalabas ako at ibibigay ko sa tao sa feeling ko na magugustuhan nila, aniya. Alang ra nako, dili ko gusto nga ang mga naa sa balay mag-istorya, gusto gyud nako nga mogawas ug hatagan ang mga tawo sa pagbati nga gusto nila kini, ingon niya. Para kay Zsa Zsa, maaring maging simple lang ang buhay, siyempre katulad namin, itong mga nakikita niyo ngayon ay pinangarap namin, pinlano namin ito, importante talaga na pag-iisipan at paplanuhin, ani Zsa Zsa na 56 anos na. Alang kang Zsa Zsa, ang kinabuhi mahimong yano, syempre sama sa amon, kini ang imong nakita karon nga among gidamgo, giplano namon kini, hinungdanon gyud nga hunahunaon ug plano, ingon ni Zsa Zsa nga 56 na ang edad. Sa panahon ngayon kailangan isipin natin kung ano ba talaga ang bagay na nakakapagpasaya sa atin, yung hindi material. Karon nga panahon kinahanglan naton nga hunahunaon kung unsa ang tinuod nga makalipay kanato, ang dili materyal. Yun ang importante sa ngayon, ani Zsa Zsa na nakatanggap din ng espesyal na mensahe at pasasalamat mula sa kanyang panganay na anak na si Karylle. Kana ang hinungdanon karon, ingon ni Zsa Zsa nga nakadawat usab usa ka espesyal nga mensahe ug pasalamat gikan sa iyang kamagulangan nga anak nga si Karylle. Umaapela ang AirAsia at Cebu Pacific na gawing unified o isahan ang travel requirements ng mga lokal na pamahalaan para sa mga turista habang may pandemya. Naghangyo ang AirAsia ug Cebu Pacific alang sa paghiusa sa mga kinahanglanon sa pagbiyahe sa lokal nga gobyerno alang sa mga turista sa panahon sa pandemiya. Kasunod ito ng mga ulat na may mga nalilito pa rin sa swab test requirement na iba-iba para sa ilang travel destinations. Nunot kini sa mga report nga naa pa usab mga nakalibug sa kinahanglanon nga swab test nga lainlain alang sa pipila nga mga pangadtuan sa pagbiyahe. Sa Teleradyo, sinabi ni AirAsia Spokesperson Steve Dailisan na General Santos City lang sa kanilang 11 destinations ang humihingi ng antigen test dahil lahat ay nagre-require ng RT-PCR tests, na itinuturing na gold standard sa COVID-19 testing. Sa Teleradyo, si AirAsia Spokesperson Steve Dailisan nagsulti nga ang General Santos City lamang sa ilang 11 nga padulnganan ang nangayo alang sa usa ka antigen test tungod kay ang tanan nanginahanglan RT-PCR test, nga giisip nga standard sa bulawan sa COVID-19 nga pagsulay. Maganda kasi kapag nagkasundo tayo sa iisa, mababawasan ang pagkalito ng mga kababayan nating lilipad and at the same time, mas madali rin ang pagse-secure ng documents, ani Dailisan. Maayo tungod kay kung magkauyon kita, maminusan ang kalibog sa atong mga katagilungsod ug dungan, dali usab masiguro ang mga dokumento, ingon ni Dailisan. Bukod pa rito, iba-iba rin ang dokumentong hinihingi ng mga lokal na pamahalaan, na makikita sa mga website ng airline. Ingon kadugangan, ang mga dokumento nga gipangayo sa mga lokal nga gobyerno, nga makita sa mga website sa airline, lainlain usab. Aminado ang Cebu Pacific na mas mahirap isaulo ang mga panuntunan kaya mas makabubuting gawing unified ang inire-require na travel documents. Giangkon sa Cebu Pacific nga labi ka lisud sag-ulohon ang mga lagda busa mas maayo nga magkahiusa ang mga gipangayo nga dokumento sa pagbiyahe. We try to simplify it as much as possible pero kahit na ako o kahit sino, mahirap siyang masaulo o i-memorize kasi nga hindi lang siya iba-iba, nagbabago rin siya. Gisulayan namon nga pasimplehon kutob sa mahimo apan bisan ako o si bisan kinsa, lisud alang kaniya ang pagmemorya o pagmemorya tungod kay dili ra siya lahi, nagbag-o usab siya. Sana standardized siya, ani Cebu Pacific Spokesperson Candice Iyog. Hinaot nga na-standardize na siya, ingon ni Cebu Pacific Spokesperson Candice Iyog. Una na ring nanawagan ng isahang requirement ang Philippine Airlines para sa mga babiyahe. Nanawagan na ang Philippine Airlines alang sa us aka kinahanglanon alang sa mga flight. Isa ang negative COVID-19 test result sa mga requirement para makabiyahe sa local airlines, alinsunod sa mga panuntunan ng pandemic task force ng bansa. Magkakaiba ang kailangang uri ng COVID-19 test result sa ilang siyudad. Ang negatibo nga sangputanan sa pagsulay nga COVID-19 usa sa mga kinahanglanon aron makabiyahe sa mga lokal nga airline, pinauyon sa mga lagda sa pandemikong pwersa sa buluhaton sa nasud. Ang lahi sa resulta sa pagsulay nga COVID-19 managlahi sa pipila ka mga syudad. May mga partner din ang mga airline na mga laboratoryo para magsagawa ng mga test. Ang mga airline adunay kauban usab sa mga laboratoryo aron magpadayon ang mga pagsulay. Isang awit ang handog ng dating Goin Bulilit star na si Chacha Ca–ete, sa programang Sakto ng TeleRadyo nitong Biyernes, inawit ni Ca–ete ang kanyang pamaskong awitin na pinamagatang Pasko Pa Rin. Ang dating bida sa Goin Bulilit nga si Chacha Ca–ete nagpresentar usa ka kanta, sa programang Sakto ng TeleRadyo kaniadtong Biyernes, gikanta ni Ca–ete ang iyang kanta nga Pasko nga giulohan og Pasko Pa Rin. Ayon kay Ca–ete, 16, abala siya sa pag-aaral online, ngayon po ang aking pinagkakaabalahan ay yung aking single na Pasko Pa Rin, yung promotion po noon at ang akin pong online classes, ani Ca–ete. Pinauyon kay Ca–ete, 16, busy siya sa pagtuon sa online, karon ang akong gihunahuna mao ang akong solo nga si Pasko Pa Rin, ang promosyon kaniadto ug ang akong mga klase sa online, ingon ni Ca–ete. Dagdag ni Ca–ete, inilabas na rin ng Star Music ang music video ng Pasko Pa Rin na likha Jungee Marcelo. Dugang pa ni Ca–ete nga gipagawas usab sa Star Music ang music video sa Pasko Pa Rin nga gimugna ni Jungee Marcelo. Ang music video po ng song ko ay nasa YouTube channel po ng Star Music at mayroon din po siyang karaoke version na puwedeng sabayan. Ang music video sa akong kanta naa sa channel sa YouTube sa Star Music ug adunay usab kini bersyon sa karaoke nga mahimong kauban. So kung mayroon pong gustong kumanta ay puwede niyo pong kantahin yon, ani Ca–ete. Mao nga kung adunay gusto mokanta, mahimo nimo kini kantahon, ingon ni Ca–ete. Sa nakaraang panayam ng ABS-CBN News, ibinahagi ni Ca–ete ang kanyang hiling ngayong Pasko. Sa usa ka bag-o nga pakigsulti sa ABS-CBN News, gipaambit ni Ca–ete ang iyang pangandoy karong Pasko. Isang kampeon na mang-aawit, kinilala ang husay ni Ca–ete sa paglaban niya sa World Championship of Performing Arts sa US at Europop Competition sa Berlin, Germany. Usa ka kampeyon nga mag-aawit, giila ni Ca–ete ang iyang kahanas sa pag-indigay sa World Championship of Performing Arts sa US ug Europop Competition sa Berlin, Alemanya. Matagumpay na nailuwal ng isang ginang sa taxi ang malusog na babaeng sanggol Huwebes ng tanghali sa tulong ng Davao City Central 911 Emergency Medical Services. Malampuson nga gipanganak sa usa ka babaye ang usa ka himsog nga batang babaye sa usa ka taksi kaniadtong Huwebes sa hapon sa tabang sa Davao City Central 911 Emergency Medical Services. Ayon sa report ng Central 911, manganganak na ang isang buntis lulan ng taxi papunta sa isang ospital, pero malapit lamang sila sa Central 911 Sandawa station, kaya dumiretso na lang sila rito. Sumala sa report sa Central 911, usa ka mabdos nga babaye hapit na manganak sa usa ka taksi padulong sa usa ka ospital, apan duol sila sa estasyon sa Central 911 Sandawa, busa diretso sila dinhi. Hindi nag-atubiling umalalay si Dr. Jalil Ken Dayo, na siyang duty emergency medical dispatch doctor sa oras na iyon. Wala magpanuko pagsuporta si Dr. Jalil Ken Dayo, nga naa sa katungdanan nga emergency medical dispatch doctor kaniadtong orasa. Tumulong din ang ilang emergency medical technicians sa paghanda ng mga kailangang medical equipment. Ang pipila nga mga emergency technician sa medisina nagtabang usab sa pag-andam sa kinahanglan nga kagamitan sa medisina. Sa loob ng taxi na lang isinagawa ang pagpapaanak sa ginang, matapos ang delivery, inihatid din daw ng 911 team sa ospital ang mag-ina, na laking pasasalamat sa lahat ng tumulong sa kanya. Ang paghatud sa babaye naa ra sa sulod sa taxi, pagkahuman sa paghatud, gidala usab sa 911 team ang magtiayon sa ospital, nga mapasalamaton kaayo sa tanan nga mitabang kaniya. Ayon sa Central 911, sa kabila ng mga responsibilidad ngayong may pandemya, patuloy pa rin nilang ginagampan ang layuning makatulong sa anumang sitwasyon. Pinauyon sa Central 911, bisan kung adunay karon responsibilidad sa us aka pandemya, padayon sila nga nagserbisyo sa katuyoan nga makatabang sa bisan unsang kahimtang. Unti-unti namang nagbubukas ang mga tindahan sa Paris habang papalapit ang katapusan ng lockdown doon. Ang mga tindahan sa Paris hinayhinay nga gibuksan samtang nagkaduol ang katapusan sa lockdown. Nakatakdang i-roll out ang coronavirus disease COVID-19 vaccine sa United Kingdom sa susunod na linggo at nagtapos na rin ang national lockdown sa England. Ang bakuna nga coronavirus COVID-19 nga bakuna gikatakda nga igawas sa United Kingdom sa sunod semana ug natapos na ang nasudnon nga lockdown sa England. Tatlong bata ang nalunod sa isang hukay na may tubig sa Arca South sa Barangay Western Bicutan, Taguig City bago magtanghali nitong Huwebes. Tulo ka mga bata ang nalumos sa lungag sa tubig sa Arca South sa Barangay Western Bicutan, Taguig City sa wala pa ang hapon kaniadtong Huwebes. Ayon sa Barangay Security Force ng Western Bicutan, pasado alas-11:30 ng umaga, naglalaro umano ang 5 batang magkakapitbahay sa bakanteng lote sa PNR site sa Arca South nang nagkatulakan ang mga ito. Nahulog ang 3 sa kanila sa isang hukay. Pinauyon sa Barangay Security Force sa Western Bicutan, pasado alas 11:30 sa buntag, 5 nga mga bata nga silingan ang nagdula sa bakanteng lote sa PNR site sa Arca South sa ilang pagtulod sa matag usa. 3 sa ila nahulog sa buho. Nasa edad 5, 6, at 7 daw ang mga batang nahulog, hindi agad nakaahon ang mga bata dahil makapal ang putik sa ilalim kaya agad humingi ng tulong ang 2 batang kalaro nila, dagdag ng barangay responders. Ang mga bata nga nahulog naa sa edad nga 5, 6, ug 7, wala dayon nakabangon ang mga bata tungod kay baga ang lapok sa ilawom mao nga nangayo dayon og tabang ang ilang 2 ka mga kadula, dugang pa sa mga responders sa barangay. Nang dumating ang ambulansya ng barangay, sinubukan daw nilang i-revive ang 3 bata at saka dinala sa ospital. Pag-abot sa ambulansya sa barangay gisuwayan kuno nila nga buhion ang 3 ka mga bata ug gidala sa tambalanan. Idineklarang dead onarrival ang 3 bata pagdating sa Taguig-Pateros District Hospital. Ang 3 nga mga bata gideklara nga patay na sa pag-abot sa Taguig-Pateros District Hospital. Ayon kay Taguig Mayor Lino Cayetano, hindi dapat nangyari ang insidente sa mga bata, nakipag-ugnayan na raw siya sa mga magulang ng mga biktima. Pinauyon kay Taguig Mayor Lino Cayetano, dili unta ang hitabo sa mga bata, gikontak na niya ang mga ginikanan sa mga biktima. Iniimbestigahan na ng mga awtoridad ang pangyayari, isinara na rin sa publiko ang naturang lugar. Giimbestigahan sa mga awtoridad ang hitabo ug ang lugar gisirhan sa publiko. Tatlong linggo na mula nang manalasa ang bagyong Ulysses pero hindi pa rin lubos na naaalis ni Eufracio Pala–a ang putik at basurang dala ng baha sa kanilang bahay sa Barangay Mamuyao sa Tanay, Rizal. Tulo ka semana na ang nakalabay sukad nga miigo ang bagyong Ulysses apan wala pa hingpit nga gitangtang ni Eufracio Pala–a ang lapok ug basura nga gidala sa baha sa ilang balay sa Barangay Mamuyao sa Tanay, Rizal. Sa cellphone video na kuha ng kaniyang kapitbahay, kita ang pag-apaw ng ilog sa tabi ng bahay ni Pala–a at kung paano nito sinikap na isalba ang kaunting bigas mula sa baha na tumangay rin ng kalahati ng kanilang bahay. Sa video sa cellphone nga kuha sa iyang silingan, nakita niya ang pag-awas sa sapa sa tupad sa balay ni Pala–a ug kung giunsa kini pagsulay nga makatipig og gamay nga bugas gikan sa baha nga ningbanlas usab sa katunga sa ilang balay. Parang po dagat dito mayroong nakaraang bagyo, di naman inaabot ng ganito, ani Palana. Ingon sa ang dagat dinhi adunay nauna nga bagyo, wala kini maabot nga ingon ani, ingon ni Palana. Umiiyak namang nananawagan ng tulong si Ellen Obrigoso na 15 taon nang nakatira sa tabing-ilog pero ngayon lang nila naranasan ang ganitong kalalang baha. Si Ellen Obrigoso, nga nagpuyo sa sapa sa sulud sa 15 ka tuig, naghilak alang sa tabang apan karon lang nila masinati ang grabe nga pagbaha. Nananawagan po ako ng tulong na makaalis kami diyan sa aming tinitirhan, natatakot na kami, ani Obrigoso. Nagpanawag ako alang sa tabang aron makagawas kami sa among gipuy-an, nahadlok kami, ingon ni Obrigoso. Kabilang ang bayan ng Tanay sa mga lugar na maraming naitalang landslide sa kasagsagan ng Ulysses na itinuturong dahilan kung bakit bumabaw ang mga ilog sa barangay kaya mabilis itong umapaw. Ang lungsod sa Tanay usa ka lugar diin daghang mga pagdahili sa yuta ang natala sa kataas sa Ulysses nga giingon nga hinungdan ngano mabaw ang mga suba sa barangay busa dali nga miawas. Handa sana ang barangay na alalayan ang mga residente pagdating sa relokasyon pero naging hadlang ang kawalan ng hanapbuhay na epekto ng coronavirus disease COVID-19 pandemic. Andam ang barangay nga suportahan ang mga residente bahin sa relokasyon apan ang epekto sa pagkawalaÕy trabaho sa sakit nga coronavirus COVID-19 pandemya usa ka babag. Yang mga nasa tabing-ilog, pinapaalis na talaga ni Mayor, nanghihingi sila ng budget pero wala kaming mabigay na budget," ayon sa barangay chairman na si Susan Regalario. Ang mga naa sa tampi sa sapa gipapahawa sa Alkalde, nangayo sila og badyet apan wala kami badyet, "ingon sa chairman sa barangay nga si Susan Regalario. Umaasa ngayon sa relief goods at mga donasyon ang mga taga-barangay Mamuyao na kailangan munang tumawid ng tatlong ilog bago marating ang lugar. Ang mga residente sa barangay Mamuyao nagsalig na karon sa mga relief goods ug donasyon aron makatabok sa tulo nga mga sapa sa wala pa makaabot sa lugar. Doble-ingat din ang lokal na pamahalaan sa pagpasok ng bisita sa lugar matapos may maitalang unang kaso ng COVID-19 sa upland community. Dobleng nagmatngon usab ang kagamhanang lokal sa mga bisita nga mosulud sa lugar pagkahuman sa una nga natala nga kaso sa COVID-19 sa upland nga komunidad. Sa tulong ng lokal na pamahalaan, nakapaghatid ng tulong ang ABS-CBN sa Barangay Mamuyao pati na rin sa Barangay La-Iba, Tinucan, at Sta. Ines. Sa tabang sa lokal nga gobyerno, nakahatag ang ABS-CBN og hinabang sa Barangay Mamuyao ingon man sa Barangay La-Iba, Tinucan, ug Sta. Ines. Nakita natin ang bawat isang Pilipino, mga Kapamilya natin nagtutulungan, kahit nasa malayong lugar, kahit di kilala. Nakita namon ang matag usa nga Pilipino, ang among Kapamilya nga nagtinabangay, bisan sa mga lagyo nga lugar, bisan wala hiilhi. Utang na loob namin sa inyo. Utang kami sa imo. Parte kayo ng pagbangon ng Tanay, ani Tanay Mayor Rex Tanjuatco. Kabahin ka sa pagsaka sa Tanay, ingon ni Tanay Mayor Rex Tanjuatco. Patuloy na kumakatok ang ABS-CBN Foundation sa puso ng bawat Kapamilya para sa mga nasalanta sa mga nagdaang bagyo. Padayon nga gituktok sa ABS-CBN Foundation ang kasingkasing sa matag Kapamilya alang sa mga nabiktima sa miaging mga bagyo. Sa ngayon, may P33,238,257 nang nalikom ang ABS-CBN para sa mga nasalanta, sa mga nais mag-donate ng de lata, bottled water, bigas, kumot, at iba pa, maaaring tumawag sa numerong 3411-4995 para malaman ang pinakamalapit na drop-off point. Sa pagkakaron, ang ABS-CBN nakataas ang P33,238,257 alang sa mga biktima, ang mga nagtinguha nga magdonar og mga lata, bottled water, bugas, habol, ug uban pa, mahimong motawag sa 3411-4995 aron mahibal-an kung unsa ang pinakaduol nga drop-off point. Ngayong papalapit na ang Pasko, marami pa rin ang nagbabalak mag-shopping ng pangregalo kahit pa may pandemya. Samtang nagkaduol ang Pasko, daghan pa ang nagplano nga mamalit alang sa mga regalo bisan kung adunay usa ka pandemya. Kaya nagbigay ng payo mga eksperto kung paano magiging ligtas ang pamimili lalo't hindi pa rin nawawala ang banta ng COVID-19. Mao nga naghatag tambag ang mga eksperto kung unsaon himuon nga luwas ang pagpamalit labi na ang hulga sa COVID-19 naa pa. Ayon sa grupong Health Professionals Alliance against COVID-19, online shopping pa rin ang mas ligtas na paraan ng pamimili, na kinasanayan na rin noong naka-quarantine ang buong Pilipinas. Pinauyon sa grupong Health Professionals Alliance kontra sa COVID-19, ang pagpamalit sa online mao gihapon ang mas luwas nga paagi sa pagpamalit, nga mao usab ang nabuhat sa na-quarantine ang tibuok Pilipinas. Pero sa mga hindi talaga mapigilang lumabas, lalo na 'yung mga magsa-shopping sa Divisoria, may payo ang naturang grupo. Apan alang sa dili gyud mapugngan ang paggawas labi na ang mga namalit sa Divisoria, adunay tambag ang grupo. Sabi sa TeleRadyo ni Dr. Aileen Espina, na national director din ng Philippine Academy of Family Physicians, unang-una ay dapat laging magsuot ng face mask at face shield. Ingon sa TeleRadyo nga si Dr. Aileen Espina, kinsa usa usab nga nasyonal director sa Philippine Academy of Family Physicians, kinahanglan una nga magsul-ob og maskara sa nawong ug taming sa nawong. Dapat ding planuhing mabuti ang pagsa-shopping at maghanda ng Christmas shopping list. Ang pagpamalit kinahanglan usab nga maayong pagplano ug pag-andam usa ka lista sa pagpamalit sa Pasko. Yung oras po ng pag-alis ninyo, dapat hindi po ma-traffic pangalawa, nakahanda na po 'yung listahan, may mapa na kayo ng Divisoria. Ang oras sa imong paggikan, dili nimo mahimo ang trapiko ikaduha, andam na ang lista, adunay ka na mapa sa Divisoria. At kung meron po kayong suki doon, tawagan niyo na po in advance so that yung gusto niyong bilhin makuha n'yo na agad. Ug kung adunay ka kostumer didto, pagtawag nga daan aron nga ang gusto nimo mapalit makuha dayon nimo. At always bring alcohol or alcogel kasi po dapat lagi kayo nagha-hand rub every time nagbabayad kayo ng pera kasi nagpapalit kayo, puwedeng kumapit sa pera yung virus, paliwanag ni Espina. Ug pagdala kanunay og alkohol o alcogel tungod kay kinahanglan nimo kanunay buhaton ang hand rub sa matag higayon nga magbayad ka og salapi tungod kay magbayloay ka, ang virus mahimoÕg modikit sa salapi, gipatin-aw ni Espina. Sa mga gusto namang mag-family reunion at nais na sabay-sabay mag-Noche Buena, ipinayo ni Espina na limitahan lang ang taong isasali sa handaan. Alang sa mga nagtinguha nga adunay usa ka pagtagbo sa pamilya ug gusto nga adunay usa ka Noche Buena sa dungan, gitambagan ni Espina nga limitahan ang ihap sa mga tawo sa partido. Kung may uuwi namang mahal sa buhay mula sa ibang bansa o lugar, dapat mag-14 day quarantine muna ito. Kung ang usa ka minahal mopauli gikan sa laing nasud o lugar, kinahanglan nga quarantine una kini sa 14 ka adlaw. Sang-ayon ang mga alkalde ng Metro Manila na gawing unified o isahan na lang ang mga contact tracing QR code na gagamitin papasok ng mga establisimyento sa kani-kanilang mga lugar. Nagkasabot ang mga mayor sa Metro Manila nga himuon nga kontak ang pagsubay sa QR code nga wala magamit o gitukod sa mga establisemento sa ilang tagsatagsa nga lugar. Ayon kay Metro Manila Council chairman Edwin Olivarez, mas magiging madali para sa contact tracing process ang ganitong hakbang. Pinahiuyon sa chairman sa Metro Manila Council nga si Edwin Olivarez, kini nga lakang himuon nga mas dali alang sa proseso sa contact tracing. Unified, parang interconnected na lahat ng city, all over Metro Manila para pag ikaw ay nagpunta dito sa Para–aque, nate-trace siya, iu-unify siya, ia-attach lang yan doon sa application. Pinaghiusa, ingon og ang tanan nga mga lungsod, sa tibuuk nga Metro Manila magkakabit aron kung moadto ka dinhi sa Para–aque, masubay siya, hiusa siya, madugtong ra sa aplikasyon. So napakaganda yan para sa contract tracing natin, ani Olivarez na alkalde ng Para–aque City. Maayo kaayo kana alang sa among pagsubay sa kontrata, ingon ni Olivarez, mayor sa Para–aque City. Una nang nagpatupad ng sariling contact tracing apps ang mga lungsod ng Valenzuela at Pasig City na kailangang gamitin ng mga papasok at lalabas sa mga establisimyento sa mga nabanggit na lungsod. Ang mga syudad sa Valenzuela ug Pasig City nagpatuman na sa ilang kaugalingon nga mga contact tracing apps nga kinahanglan gamiton sa mga mosulud ug mogawas nga mga establisemento sa nahisgutang mga syudad. Nakatakda na ring magkaroon ng sariling contact tracing portal ang lungsod ng Makati sa susunod na linggo na kung tawagin ay umakemakatisafe.com. Ang Makati City gikatakda usab nga adunay kaugalingon nga contact tracing portal sa sunod semana nga gitawag og umakemakatisafe.com. Dito kailangang pumirma ng health declaration form at makakakuha na ng sariling QR code. Dinhi kinahanglan nimo nga pirmahan ang usa ka porma sa deklarasyon sa kahimsog ug pagkuha sa imong kaugalingon nga QR code. Sa bahay pa lang, ia-update mo na kung ano 'yung mga naipasok mo na data, para pagdating mo dito, hindi ka na kailangan pumila. Sa balay ra nimo, i-update kung unsa ang imong gisudlan nga datos, aron kung moabut ka dinhi, dili ka kinahanglan maglinya. Ang kukunin na lang sa yo ay yung temperature mo at 'yun ang ilalagay mo du'n sa QR code,Ó ani Makati City incident commander Richie Rodriguez. Ang kuha sa imo ra ang imong temperatura ug kana ang isulud nimo sa QR code, Óingon ang kumander sa insidente sa Makati City nga si Richie Rodriguez. Kung walang gadget, maaaring i-print ang QR code, puwede silang mag-register at i-print na lang yung kanilang QR code, hindi ito necessarily na kailangan nasa cellphone mo, puwede ito. Kung wala ka usa ka gadget, mahimo nimo i-print ang QR code, mahimo sila magparehistro ug i-print ra ang ilang QR code, dili kinahanglan nga naa sa imong cellphone, mahimo kini. Bitbit mo yun sa isang papel at 'yun po ang ipapakita mo at yung mismong magbabantay sa opisina na 'yun, siya na lang po maglalagay ng temperature mo," ani Rodriguez. Gidala mo kini sa usa ka piraso nga papel ug kana ang ipakita mo ug ang guwardiya mismo sa iyang opisina, itakda ra niya ang imong temperatura, " ingon ni Rodriguez. Nasabat ng mga tauhan ng Bureau of Customs (BOC) Environment Protection Compliance Division sa isang warehouse sa Pasay City ang 28-kilo ng agarwood o lapnisan na nagkakahalagang P2.4 milyon, sabi ng ahensiya ngayong Huwebes. Ang mga kawani sa Bureau of Customs (BOC) Environment Protection Compliance Division nakasakmit sa usa ka 28 kilogram nga agarwood o lapnisan nga nagkantidad og P2.4 milyon sa usa ka bodega sa Pasay City, ingon sa ahensya kaniadtong Huwebes. Pinalabas sa mga dokumento na face masks, mga damit, sapatos, hand bags, at leather jacket ang mga nasabat na agarwood. Gibutyag sa mga dokumento ang mga maskara sa nawong, sinina, sapatos, sako sa kamot, ug mga panit nga panit. Nakapaloob ang mga ito sa tatlong packages mula sa Davao at patungo sanang United Arab Emirates (UAE), sabi ng BOC sa isang pahayag. Nakasulud sila sa tulo nga mga pakete gikan sa Davao hangtod sa United Arab Emirates (UAE), ingon sa pahayag sa BOC. Ayon sa BOC, ang agarwood ay classified sa ilalim ng Appendix 2 ng Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Flora and Fauna (CITES). Pinauyon sa BOC, ang agarwood giklasipikar ubos sa Appendix 2 sa Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Flora and Fauna (CITES). Sinasabing ang agarwood o lapnisan ay isa sa mga maituturing na rarest at isa sa pinakamahal na uri ng puno sa buong mundo. Giingon nga ang Agarwood usa sa labing katalagsaon ug usa sa labing mahal nga species sa kahoy sa kalibutan. Base anila sa mga report, naibebenta ang kada kilo nito nang hanggang P750,000. Base sa mga report, ang matag kilo namaligya hangtod sa P750,000. Ayon sa Department of Environment and Natural Resources (DENR), ibinebenta sa mahal na presyo ang agarwood dahil sa kakaiba nitong amoy. Pinauyon sa Department of Environment and Natural Resources (DENR), ang agarwood gibaligya sa mahal nga presyo tungod sa talagsaon nga baho niini. Ginagamit daw ang resin ng agarwood sa paggawa ng insenso, pabango at medical products partikular sa Middle East at Asya. Giingon nga ang agarwood resin gigamit aron makahimo mga insenso, pahumot ug mga produktong medikal, labi na sa Tunga'ng Sidlakan ug Asya. Giit ng ahensya, iligal ang pagbebenta sa bansa ng agarwood, na matatagpuan sa mga kabundukan ng Mindanao at Visayas. Giinsistir sa ahensya nga ang pagpamaligya og agarwood nga naa mahimutang sa mga bukid sa Mindanao ug Visayas, ilegal sa nasod. Hindi naman tinukoy ng Customs kung sino ang nagpadala nito at sino ang dapat sana'y tatanggap sa UAE. Wala ipiho sa Customs kung kinsa ang nagpadala niini ug kung kinsa unta ang makadawat niini sa UAE. Pero kakasuhan ang nagpadala ng paglabag sa Republic Act 10863 o Customs Modernization and Tariff Act, at Republic Act 9147 o ang Wildlife Resources Conservation and Protection Act. Apan ang nagsumbong nagsampa og kalapasan sa Republic Act 10863 o Customs Modernization and Tariff Act, ug Republic Act 9147 o ang Wildlife Resources Conservation and Protection Act. Ang DENR naman ang mangangasiwa sa nasamsam na kontrabando. Bantayan sa DENR ang mga nakumpiska nga kontrabando. Nagkasundo na ang Metro Manila mayors nitong Huwebes na pagbawalan ang mga menor de edad sa loob ng mga mall, base na rin sa naging rekomendasyon ng mga eksperto sa Philippine Pediatric Society. Ang mga alkalde sa Metro Manila ning-uyon kaniadtong Huwebes nga did-an ang mga menor de edad sa sulud sa mga mall, pinauyon sa rekomendasyon sa mga eksperto sa Philippine Pediatric Society. Yung opinyon po nila delikado for the minors to go out that's why ang ating GCQ guidelines na 18 to 65 years old, yun ang papayagan lumabas, ani Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) general manager Jojo Garcia. Peligro ang ilang opinyon alang sa paggawas sa mga menor de edad hinungdan nga ang among mga panudlo sa GCQ nga 18 hangtod 65 anyos, tugotan nga makagawas, ingon ang general manager sa Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) nga si Jojo Garcia. Pero kung importante ang lakad gaya ng pagbili ng pagkain at gamot, pag-eehersisyo o pagpunta sa doktor, papayagan naman daw lumabas ang mga batang edad 17 pababa. Apan kung ang paglakaw hinungdanon sama sa pagpalit pagkaon ug tambal, pag-ehersisyo o pag-adto sa doktor, tugotan nga makagawas ang mga bata nga ubos sa edad nga 17. Sabi ni Garcia, ang responsibilidad ay nasa lokal na pamahalaan, pulisya, at mga establisimyento para masigurong sinusunod ang direktiba. Giingon ni Garcia nga ang responsibilidad naa sa mga lokal nga gobyerno, pulis, ug mga establisamento aron masiguro ang pagsunod sa direktiba. Sabi naman ng mga pamunuan ng malls, susunod sila sa patakaran ng Metro Manila mayors. Giingon sa management sa mga mall nga sundon nila ang patakaran sa mga mayor sa Metro Manila. Importante sa amin bilang mall operators yung health ng lahat ng ating mga customers so whatever na ibigay sa amin na rules and regulations na kailangang i-implement, we will just follow," ani SM Malls Senior Vice President Bien Mateo. Ang kahimsog sa tanan namong mga kostumer hinungdanon sa amon isip mga mall operator busa kung unsa man ang mga balaod ug regulasyon nga gihatag sa amon nga kinahanglan ipatuman, sundon ra namo, "ingon sa Senior Vice President sa SM Malls nga si Bien Mateo. Susunod din sa direktiba ang Ayala Malls kasabay ng pagpapatupad ng health at safety protocol para sa kaligtasan ng publiko. Sundon usab sa Ayala Malls ang direktiba dungan sa pagpatuman sa mga health and safety protocol alang sa kaluwasan sa publiko. Ang Robinsons Malls naman, ipatutupad ang anumang utos ng lokal na pamahalaan. Sa laing bahin, ipatuman sa Robinsons Malls ang bisan unsang kamandoan sa lokal nga gobyerno. Pero kung ang mga pediatric doctors ang tatanungin, di lang dapat sa Metro Manila kundi sa buong bansa ang pagbawal sa mga bata na pumasok ng mall. Apan kung ang mga doktor sa bata ang pangutan-on, kinahanglan dili lang sa Metro Manila apan sa tibuuk nasud nga did-an ang mga bata nga mosulod sa mall. Muli ring paalala ng eksperto na bagama't tila pababa na ang mga kaso ng COVID-19 cases sa Metro Manila, hindi puwedeng magpakampante kahit sa mga bata. Gipahinumduman usab sa eksperto nga bisan kung ang mga kaso sa COVID-19 sa Metro Manila ingon nga nag-us-os, bisan ang mga bata dili mahimong mokompiyansa. Muling nagpaalala ang Department of Labor and Employment (DOLE) na nananatiling ilegal ang pagkuha ng serbisyo ng mga menor de edad bilang mga kasambay o domestic workers. Gisubli sa Department of Labor and Employment (DOLE) nga ilegal gihapon ang pagkuha mga menor de edad isip mga domestic worker. Ayon kay Karina Perida-Trayvilla, director ng DOLE-Bureau of Workers with Special Concerns, mahigpit na ipinagbabawal sa ilalim ng Kasambahay Law ang pag-hire ng mga menor de edad o mga 18 anyos pababa dahil maituturing itong child labor at exploitation. Pinauyon kay Karina Perida-Trayvilla, direktor sa DOLE-Bureau of Workers with Special Concerns, ang pagkuha sa mga menor de edad o ang mga wala pay 18 anyos higpit nga gidili ilalom sa Maid Law tungod kay maisip kini nga child labor ug exploitation. Batay kasi sa October 2019 survey ng Philippine Statistics Authority (PSA), sinabi ni National Wages and Productivity Commission (NWPC) executive director Criselda Sy na mayroong tinatayang 1,400,132 na domestic household workers sa bansa. Pinauyon sa survey sa Oktubre 2019 sa Philippine Statistics Authority (PSA), ang executive director sa National Wages and Productivity Commission (NWPC) nga si Criselda Sy nagsulti nga adunay kapin sa 1,400,132 nga mga domestic worker sa nasud sa nasud. Sa naturang bilang, nasa 4 porsiyento o mahigit 40,000 ang mga menor de edad o 18-anyos pababa, at mayroong tinatayang kulang 1 porsiyento o nasa 5,000 ang mas bata pa sa 15 anyos. Sa kana nga ihap, adunay 4 porsyento o labaw pa sa 40,000 nga menor de edad o 18-anyos, ug adunay gibanabana nga mas mubu sa 1 porsyento o 5,000 sa mga walaÕy 15 ka tuig ang edad. Ayon pa sa DOLE, lumalabas din sa datos na 95.2 porsiyento ng child domestic labor ay naitatala sa mga kababaihan. Pinauyon sa DOLE, gipakita usab sa datos nga 95.2 porsyento sa child domestic labor ang natala sa mga kababayen-an. Samantala, ipinaalala din ni Perida-Trayvilla sa mga employer ng mga kasambahay na dapat nilang irehistro ang mga ito sa Social Security System, Philhealth, at Pag-IBIG bilang mga manggagawa sa formal sector. Samtang, gipahinumduman usab sa Perida-Trayvilla ang mga amo sa mga domestic worker nga kinahanglan sila magparehistro sa Social Security System, Philhealth, ug Pag-IBIG isip mga pormal nga trabahante sa sektor. Dapat ding ipagkaloob sa mga kasambahay ang 1 araw kada linggong day-off at dapat ay mayroong annual service incentive leave with pay. Kinahanglan usab hatagan ang mga katabang 1 ka adlaw matag semana nga walaÕy trabaho ug kinahanglan adunay tinuig nga pahulam sa insentibo sa serbisyo nga adunay bayad. Dagdag pa ni Perida-Trayvilla, mahalaga na mayroong kontrata ang mga employer at kanilang mga kasambahay para malinaw ang sakop ng kanilang trabaho at ang mga matatanggap nilang benepisyo. Dugang pa ni Perida-Trayvilla nga hinungdanon nga adunay mga kontrata ang mga agalon ug ilang kapuyo aron maklaro ang gilapdon sa ilang trabaho ug mga benepisyo nga ilang madawat. Ang mga kasambahay na nakararanas ng pang-aabuso ay maaari umanong mag-report sa pinakamalapit na DOLE regional offices o tumawag sa DOLE hotline 1349. Ang mga katabang nga nakasinati og pang-abuso mahimong ireport sa labing kaduol nga mga rehiyonal nga opisina sa DOLE o tawagan ang hotline sa DOLE 1349. Patay ang isang pulis sa lungsod na ito matapos siyang paulanan ng bala nitong Huwebes ng umaga, nangyari ang krimen sa Purok Manga, Barangay Dumlog pasado alas-9 ng umaga. Patay ang usa ka pulis ning syudad human gipusil kaniadtong Huwebes sa buntag, ang krimen nahitabo sa Purok Manga, Barangay Dumlog pasado alas 9 sa buntag. Ayon sa paunang imbestigasyon, nakarinig ng sunod-sunod na putok ng baril ang mga residente sa may national road. Sa pasiuna nga imbestigasyon, nabati sa mga residente ang sunod-sunod nga buto sa pusil sa daplin sa nasyunal nga dalan. Nang puntahan ng mga awtoridad, tumambad sa kanila ang wala nang buhay na katawan ni Police Senior Mst. Sgt. Gerfil Geolina, 44, katabi ang kaniyang minamanehong motorsiklo. Sa pagbisita sa mga awtoridad, gibutyag nila ang walaÕy kinabuhi nga patayÕng lawas ni Police Senior Mst. Gipahayag ni Sgt. Si Gerfil Geolina, 44, sunod sa iyang motorsiklo. Sabi ng mga testigo, riding-in-tandem daw ang mga salarin na agad tumakas matapos ang pamamaril, patuloy ang imbestigasyon sa insidente para malaman ang motibo sa krimen. Ang mga nakasaksi giingon nga ang mga naghimo niini mao ang riding-in-tandem nga mikalagiw gilayon pagkahuman sa pagpamusil, ug nagpadayon ang imbestigasyon sa hitabo aron mahibal-an kung unsa ang hinungdan sa krimen. Arestado ang aktibistang si Amanda Lacaba Echanis, anak ng napaslang na peasant leader at National Democratic Front of the Philippines (NDFP) consultant Randy Echanis, noong Miyerkoles sa Baggao, Cagayan matapos umano siyang makuhanan ng iba't ibang armas. Ang aktibista nga si Amanda Lacaba Echanis, anak sa napatay nga lider sa mga mag-uuma ug consultant sa National Democratic Front of the Philippines (NDFP) nga si Randy Echanis, gidakup kaniadtong Miyerkules sa Baggao, Cagayan human kuno sa pagkuha og lainlaing mga armas. Si Echanis ay isang community organizer ng grupong Amihan National Federation of Peasant Women, ayon sa kanyang mga kasamahan. Si Echanis usa ka organisador sa komunidad sa Amihan National Federation of Peasant Women, pinauyon sa iyang mga kauban. Hindi pumayag si Echanis na maiwan ang kanyang isang buwang sanggol kaya kasama niya itong binitbit ng mga awtoridad. Si Echanis nagdumili nga biyaan ang iyang usa ka bulan nga bata nga bata busa gidala siya sa mga awtoridad. Ayon sa mga umaresto, nakumpiska sa bagong panganak na ina ang mga matataas na kalibreng armas. Pinauyon sa mga nadakpan, nakumpiskahan ang mga de-kalibreng armas gikan sa bag-ong natawo nga inahan. Nakadetine ngayon sa Cagayan si Echanis dahil sa mga kasong illegal possession of firearms, ammunition and explosives. Si Echanis natanggong karon sa Cagayan alang sa kasong iligal nga paghupot og armas, bala ug eksplosibo. Sigaw naman ng kampo ni Echanis, tanim-ebidensiya ang nangyari tulad ng ginawa umano noon sa iba pang aktibista. Nagsinggit ang kampo ni Echanis, nagtanum og ebidensya nga nahinabo sama sa gihimo sa ubang mga aktibista. Napaka-incredible na bagong panganak na ina ay magtatago ng granada at baril sa kanyang kuwarto na hindi pa nakaka-recover masyado sa panganganak, giit ni Sol Taule, abogado ni Echanis. Talagsaon kaayo ang bag-ong natawo nga inahan nga nagbantay sa usa ka granada ug usa ka pusil sa iyang sulud nga wala pa kaayo makuha sa panahon sa pagpanganak, giinsistir ni Sol Taule, abogado ni Echanis. Para sa mga grupong sumusuporta kay Echanis, ayaw nilang maulit ang nangyari kay Baby River, ang namatay na anak ng nakakulong na aktibistang si Reina Mae Nasino. Alang sa mga grupo nga nagsuporta sa Echanis, dili nila gusto nga masubli kung unsa ang nahinabo kang Baby River, ang namatay nga anak nga babaye sa nabilanggo nga aktibista nga si Reina Mae Nasino. Iginigiit naman ng pulisya ang kaugnayan umano ni Echanis sa rebeldeng New People's Army. Giangkon sa pulisya ang giingon nga relasyon ni Echanis sa rebeldeng New People's Army. Sa totoo niyan sa underground 'yan si Amanda, alam yan ng AFP, PNP, hindi totoong wala 'yan sa underground, ang asawa niya leader po ng armado sa NPA sa Cagayan Valley. Sa tinuud, si Amanda naa sa ilalum sa yuta, nahibal-an sa AFP, PNP nga, dili tinuod nga wala kini sa ilawom sa yuta, ang iyang bana ang pinuno sa NPA nga armado sa Cagayan Valley. Kaya nga may armas yan, kasi 'yung asawa niya nasa underground, hindi yan basta basta pinamalita, kumukuha pa kami ng ebidensiya niyan, ani PNP chief Gen. Debold Sinas. Mao nga naa siyay armas, tungod kay ang iyang asawa naa sa ilawom sa yuta, dili lang kini gihungihong, nakakuha pa kami mga ebidensya niana, ingon sa hepe sa PNP nga si Gen. Debold Sinas. Tiniyak naman ng pamahalaan na hindi pababayaan ang sanggol ni Echanis na puwede raw alagaan ng Department of Social Welfare and Development habang nakapiit ang ina. Gipasalig sa gobyerno nga ang bata ni Echanis dili pasagdan nga mahimong atimanon sa Department of Social Welfare and Development samtang ang inahan naa sa kustodiya. Hindi po kasi dahilan yun na palibhasa may anak ka, hindi ka makukulong at hindi ka masa-subject sa proseso, giit ni Presidential Spokesperson Harry Roque. Dili kana ang hinungdan nga tungod kay adunay ka anak, dili ka mapriso ug dili ka mailalom sa proseso, giinsistir ni Presidential Spokesperson Harry Roque. Nagpaalala naman ang Commission on Human Rights sa mga awtoridad na ikonsidera ang kapakanan ng sanggol ni Echanis. Gipahinumduman sa Commission on Human Rights ang mga awtoridad nga hunahunaon ang kaayohan sa bata nga Echanis. Iginiit din ng CHR na ang mga paniniwala at politika ay hindi dapat gamitin para pagkaitan ng due process at patas na paglilitis ang isang tao. Gipahayag usab sa CHR nga ang mga tinuohan ug politika dili angay gamiton aron hikawan ang tawo sa tukma nga proseso ug patas nga paghusay. Ayon sa Karapatan, 656 ang political prisoners sa bansa, kabilang ang 400 inaresto sa ilalim ng adminsitrasyon ni Pangulong Rodrigo Duterte. Pinauyon sa Karapatan, adunay 656 ka mga bilanggong sa politika sa nasud, apil ang 400 nga naaresto sa administrasyon ni Presidente Rodrigo Duterte. Tiniyak ng ilang mall operator na hindi nila huhulihin ang mga bata na mahuhuli sa kanilang mga establisimyento na walang essential na lakad. Gipaniguro sa pipila ka mga tagapadayon sa mall nga dili nila madakup ang mga bata nga madakup sa ilang mga establisamento nga walaÕy hinungdan nga lakaw. Kasunod ito ng pasya ng mga alkalde ng Metro Manila na hindi nila papayagan ang mga menor de edad sa loob ng mga mall, maliban na lang kung may essential na lakad gaya ng pagpunta sa clinic o kaya pagbili ng gamot. Nunot kini sa desisyon sa mga mayor sa Metro Manila nga dili nila tugotan ang mga menor de edad sa sulud sa mga mall, gawas kung adunay hinungdan nga lakaw sama sa pag-adto sa klinika o pagpalit tambal. Ang SM Supermalls, pinasisita sa tauhan ang mga papasok na menor de edad, ayon sa kanilang Senior Vice President for Operations na si Bien Mateo. Ang SM Supermalls, nagdapit sa mga mosulod nga menor de edad, suma sa ilang Senior Vice President for Operations Bien Mateo. Ang direksyon namin sa lahat ng SM sumunod sa itinakda ng LGU na talagang pagsabihan at pagbawalan ang mga menor de edad na pumunta sa mga mall so meron nakalagay sa batas na except that getting essentials, ani Mateo. Ang among direksyon sa tanan nga mga SMs mao ang pagsunod sa mando sa LGU nga badlungon gyud ug did-an ang mga menor de edad nga moadto sa mga mall busa adunay balaod gawas sa pagkuha sa mga kinahanglanon, ingon ni Mateo. That's why ang health protocols officer patuloy na paalalahanan ang mga menor de edad na kapag nakita sila sa mga mall sa lugar na hindi essentials, dagdag niya. Kana ang hinungdan nga ang mga opisyal sa mga protokol sa kahimsog nagpadayon sa pagpahinumdom sa mga menor de edad nga kung makita sila sa mga mall sa lugar nga dili hinungdanon, dugang niya. Dinagdagan din ng ilang mall sa Metro Manila ang kanilang health protocol officers. Pipila ka mga mall sa Metro Manila ang nagdugang sa ilang mga opisyal sa health protocol. Sa Teleradyo, sinabi ni Myron Yao, Regional Operations Manager ng Robinsons Malls na may mga umiikot na guard sa loob para masigurong essential lang ang pinupuntahang lugar ng mga menor de edad. Sa Teleradyo, si Myron Yao, Regional Operations Manager sa Robinsons Malls nagsulti nga adunay mga nagtuyok nga guwardya sa sulud aron masiguro nga ang lugar nga adtoan sa mga menor de edad hinungdanon. Halimbawa rito ang mga dental clinic. Ang mga klinika sa ngipon usa ka pananglitan niini. Nag-desisyon ang mga alkalde ng Metro Manila dahil sa mga agam-agam ng mga eksperto na maging superspreader ang mga menor de edad ng coronavirus lalo na kung may kasamang senior citizen sa bahay. Ang mga alkalde sa Metro Manila nakadesisyon tungod sa kahadlok sa mga eksperto nga ang mga menor de edad nga coronavirus mahimoÕg mosikat, labi na kung adunay usa ka senior citizen sa balay. Tiniyak naman ng mga management ng mga mall na hindi sila manghuhuli at pagsasabihan lang nila ang mga menor de edad na mahuhuli sa loob na walang essential na lakad. Ang management sa mga mall, sa laing bahin, gipasalig nga dili sila mangayam ug isulti ra nila sa mga menor de edad nga madakup sa sulud nga walaÕy hinungdan nga lakaw. Masusing iniimbestigahan ngayon ng Isabela Police Provincial Office ang pagkakasangkot ng isang pulis sa umanoÕy robbery extortion noong Huwebes. Giimbestigahan karon sa Isabela Police Provincial Office ang kalambigitan sa usa ka pulis sa gipasangil nga pagpangilkil sa pagpanulis kaniadtong Huwebes. Ayon kay Police Col. James Cipriano, provincial director ng IPPO, nahuli sa entrapment operation ng Regional Integrity Monitoring Enforcement Group (RIMEG) si Police Master Sergeant Arthur Salvador, 47-anyos, nakatalaga sa Echague Police Station. Pinauyon kay Police Col. Si James Cipriano, director sa IPPO sa probinsya, gidakup si Police Master Sergeant Arthur Salvador, 47, nadestino sa Echague Police Station sa entrapment operation sa Regional Integrity Monitoring Enforcement Group (RIMEG). Bago ang operasyon ay nakatanggap ng sumbong ang RIMEG mula sa isang ginang na hinihingan umano ng pulis ng P1.2 milyon kapalit ng pag-aayos sa kinakaharap nitong mga kaso. Sa wala pa ang operasyon, ang RIMEG nakadawat usa ka reklamo gikan sa usa ka babaye nga gipasangil nga gipangayo sa pulisya og P1.2 milyon baylo sa paghusay sa mga kaso nga iyang giatubang. Maraming kaso itong ginang sa ibaÕt ibang lugar. Daghang mga kaso sa kini nga babaye sa lainlaing mga lugar. Merong Batas Pambansa 32 o yung bouncing check at estafa. Adunay National Law 32 o ang bouncing check ug estafa. May anim na warrant of arrest itong ginang na ilang beses nang na-serve kaya sila nagkakilala nitong pulis, ayon kay Police Captain Frances Littaua na information officer ng IPPO. Ang babaye adunay unom ka mga warrant of arrest nga naihatid sa daghang mga higayon busa nahimamat nila kini nga opisyal sa pulisya, pinauyon kay Police Captain Frances Littaua, information officer sa IPPO. Isinagawa naman ang entrapment operation sa parking area ng isang mall sa Santiago City kung saan ay narekober sa suspek ang P1.2 milyong boodle money at kaniyang mga gamit, kabilang ang service firearm. Usa ka entrapment operation ang gihimo sa parking area sa usa ka mall sa Santiago City diin nakuha ang P1.2 milyon nga boodle money ug ang iyang mga gamit gikan sa suspek, lakip na ang usa ka service firearm. Naisampa na sa piskalya ang kaukulang reklamo laban kay Salvador na mahaharap din sa kasong administratibo. Ang katugbang nga reklamo gisang-at na sa piskaliya batok kang Salvador nga mag-atubang usab sa mga kasong administratiba. Sa ngayon ay nakaditene sa Santiago City Police Office si Salvador at itinatanggi niya ang mga paratang. Si Salvador gitanggong karon sa Santiago City Police Office ug iyang gihimakak ang mga pasangil. Ngayong naapektuhan ng pandemya ang maraming maliliit na negosyo, nagbukas ng isang bazaar ang lokal na pamahalaan ng Maynila sa Mehan Garden para makabangon mula sa mga limitadong operasyon na idinulot ng pandemic lockdowns. Karon nga ang pandemik nakaapektar sa daghang gagmay nga mga negosyo, ang kagamhanang lokal sa Manila nagbukas usa ka bazaar sa Mehan Garden aron makarekober gikan sa limitado nga operasyon nga gipahinabo sa pandemic lockdowns. Tampok sa Paskuhan sa Maynila ang iba't ibang tindahan ng damit, gadget maging ng mga pagkain. Ang Pasko sa Manila adunay lainlaing mga tindahan sa sinina, gadget ug bisan pagkaon. Ayon kay Levi Facundo ng Manila City Bureau of Permits, layon nitong tulungan ang mga negosyong pinadapa ng pandemya. Pinauyon kay Levi Facundo sa Manila City Bureau of Permits, katuyoan niini nga matabangan ang mga negosyong naapektuhan sa sakit nga pandemiya. Makikita rin dito ang ilang Christmas delicacies gaya ng ham, bibingka, at puto bumbong. Makita usab dinhi ang pipila nga mga lami sa Pasko sama sa ham, bibingka, ug puto bumbong. Narito rin ang Minda Tienda kung saan makikita ang ilang pagkain at produktong tampok sa Mindanao gaya ng durian. Dinhi usab si Minda Tienda diin makit-an ang pipila ka mga bahin sa pagkaon ug produkto sa Mindanao sama sa durian. Mayroon ding mga live performance na haharana sa mga bibisita sa Paskuhan sa Maynila, ayon kay Facundo, may mga health protocol na sinusunod sa lugar. Adunay usab mga live nga pasundayag nga makababag sa mga bisita sa Paskuhan sa Manila, suma sa Facundo, nga gisundan ang mga protocol sa kahimsog sa lugar. Magkakalayo ang booths and stalls ang alam nating malalakas na pinupuntahan ng tao strategically located po ito, aniya sa programang Winner sa Life sa Teleradyo. Nahibal-an namon nga ang mga booth ug stall layo, nahibal-an namon nga ang mga tawo moadto kanila nga adunay mahimutang nga estratehiko, ingon niya sa programa nga Winner in Life sa Teleradyo. May mga nakaantabay din aniyang medical team at mga pulis para matiyak ang kaligtasan ng mga bibisita. Giingon usab niya nga ang mga medical team ug pulis naka-standby aron masiguro ang kaluwas sa mga bisita. Bukas ang Paskuhan sa Maynila mula Disyembre 1 hanggang Enero 2, mula alas-4 ng hapon hanggang alas-11 ng madaling araw. Bukas ang Pasko sa Manila gikan sa Disyembre 1 hangtod Enero 2, gikan 4 pm hangtod 11 am. Patay ang isang motorcycle rider matapos magulungan ng truck sa Barangay Balong Bato sa Quezon City Biyernes ng gabi. Usa ka angkas sa motorsiklo ang namatay human ang usa ka trak nga nalimbuwad sa Barangay Balong Bato sa Quezon City Biyernes sa gabii. Dead on the spot si Genaro Bernardino, 31-anyos, collector sa isang lending company. Si Genaro Bernardino, 31, usa ka kolektor sa usa ka lending company, namatay diha-diha. Ayon kay Police Staff Sgt. Romeo Birog Jr., imbestigador ng QC Traffic Sector 6, nasa flyover ang motorsiklo mula NLEX papuntang Quirino Highway nang mangyari ang aksidente. Pinauyon kay Police Staff Sgt. Si Romeo Birog Jr., imbestigador sa QC Traffic Sector 6, nagsulti nga ang motorsiklo naa sa flyover gikan sa NLEX hangtod sa Quirino Highway dihang nahitabo ang aksidente. Nagulungan ang rider at agad namatay, hindi pa matukoy kung paano nangyari ang insidente, lalo't walang CCTV sa lugar at wala ring testigo, ayon sa pulisya madilim din umano ang naturang flyover. Ang nagsakay naligid ug namatay diha-diha, wala pa hibal-an kung giunsa ang hitabo labi na nga walaÕy CCTV sa lugar ug walaÕy mga saksi, suma sa pulis, ngitngit usab ang flyover. Ayon sa driver ng truck, magdadala sila ng buhangin sa Novaliches nang bigla na lang may tumawag ng pansin niya. Pinahiuyon sa drayber sa trak, nga magdala sila buhangin sa Novaliches sa kalit nga adunay nagtawag sa iyang atensyon. Pagbaba niya, saka lang niya nakita ang biktima hindi aniya niya alam na may nabangga ang truck. Pagkanaog niya, nakita na lang niya ang biktima, giingon niya nga wala siya kabalo nga nabanggaan ang trak. Hustisya naman ang hiling ng live-in partner ng biktima na si Jovielyn Masecampo may apat silang anak, kung saan isang taon pa lamang ang bunso. Ang live-in partner sa biktima nga si Jovielyn Masecampo nangayo alang sa hustisya, sila adunay upat ka mga anak, ang kamanghuran diin usa pa lang ka tuig ang edad. Nakatanggap na lang aniya siya ng mensahe tungkol sa incidente at hindi niya agad sinabi sa mga anak niya. Nakadawat lang kuno siya og mensahe bahin sa insidente ug wala niya kini gisulti dayon sa iyang mga anak. Payo naman ng Traffic Sector sa lahat ng motorista mag-ingat sa pagmamaneho, lalo na sa mga motorcycle riders na huwag dumikit sa mga truck lalo na sa gabi. Tambag sa Traffic Sector sa tanan nga mga motorista nga mag-amping sa pagmaneho, labi na ang mga nagsakay sa motorsiklo nga dili magpabilin sa mga trak labi na sa gabii. Isang 2-buwang sanggol ang nasagip matapos ma-hostage ng sariling ama sa bayan ng Cateel, Davao Oriental Miyerkoles ng gabi. Usa ka 2-bulan nga bata ang giluwas human gi-hostage sa kaugalingon niyang amahan sa lungsod sa Cateel, Davao Oriental Miyerkules sa gabii. Ayon sa mga awtoridad, hinostage ng 24-anyos na si Rey ang kaniyang asawa't anak sa kanilang bahay sa Sitio Bawod sa Brgy. San Antonio gamit ang isang itak. Pinauyon sa mga awtoridad, gidala sa 24-anyos nga Rey ang iyang asawa ug anak nga hostage sa ilang balay sa Sitio Bawod sa Brgy. San Antonio nga gigamit ang pangisip. Sinubukan ng mga pulis, barangay kagawad, at mga tanod na kumbinsihin si Rey na huwag saktan ang kanyang mag-ina. Ang mga pulis, kagawad sa barangay, ug guwardiya gisulayan pagkombinsir si Rey nga dili pasakitan ang iyang inahan ug amahan. Imbes na sumunod, dinala ni Rey umano ang sanggol sa may ilog, tinutukan ng itak sa leeg, at nagbanta na papatayin ang sanggol. Imbis nga sundon, gidala kuno ni Rey ang bata sa sapa, gitutokan ang iyang liog, ug gihulga nga patyon ang bata. Base sa report ng pulisya, nilapitan ng team leader na si Police Chief MSgt. Ruben Iway si Rey, pero nagalit ito at tinaga ang pulis na nakailag naman. Pinauyon sa report sa pulisya, ang namuno sa tem nga si Pamuno Msgt. Ruben Iway Rey, apan nasuko siya ug gitadtad ang pulis nga nakaikyas. Nadulas umano si Rey sa may ilog habang umaatras at nabitawan ang bata, na agad namang nasagip ng mga rumespondeng pulis. Giingong nakalusot si Rey sa suba samtang nag-atras ug gibuhian ang bata, nga giluwas gilayon sa mirespondeng pulis. Isinugod sa Davao Oriental Provincial Hospital ang sanggol, nabaril si Rey at dinala sa Mati Provincial Hospital at kasalukuyang nagpapagaling habang binabantayan ng mga pulis. Dali nga gidala ang bata sa Davao Oriental Provincial Hospital, gipusil si Rey ug gidala sa Mati Provincial Hospital ug karon nagpaayo samtang gi-monitor sa pulis. Narekober mula sa kaniya ang itak na may habang 24 pulgada at inihahanda ang kasong kriminal laban sa kaniya. Nakuha gikan kaniya ang 24-pulgadang tawo nga pangisip ug usa ka kasong kriminal ang giandam batok kaniya. Timbog ang isang lalaki na miyembro umano ng komunistang New People's Army at suspek din sa panggagahasa, sa Brgy. Lumbia, Cagayan de Oro City nitong Huwebes. Usa ka lalaki nga kuno miyembro sa komunistang New People's Army ug suspetsado usab sa pagpanglugos, sa Brgy. Lumbia, Dakbayan sa Cagayan de Oro karong Huwebes. Kinilala ang suspek na si Virgilio Ruiles, na nangmolestiya umano ng menor de edad sa Iligan City noong 2017 at 2018. Ang suspetsado giila nga si Virgilio Ruiles, kinsa gipasanginlan nga nagmolestiya sa usa ka menor de edad sa Iligan City kaniadtong 2017 ug 2018. Kilala sa alyas na Bulbog, errand boy din umano ang suspek ng North Central Mindanao Regional Command ng NPA noong nasa Iligan pa siya, dinala na sa Iligan ang suspek para sa kaniyang booking sa kaso. Nailhan nga Bulbog, ang suspetsado mao usab ang errand boy sa North Central Mindanao Regional Command sa NPA kaniadtong didto pa siya sa Iligan, gidala ang suspek sa Iligan alang sa iyang pag-book sa kaso. Mas magiging makulay na ang inyong mga mensahe dahil puwede niyo nang i-download ang ABS-CBN News Viber stickers. Mas mabulokon ang imong mga mensahe tungod kay mahimo ka na mag-download mga sticker sa ABS-CBN News Viber. Samu't saring stickers ang puwedeng gamitin sa inyong mga chat, nariyan ang mga paboritong ABS-CBN News programs and segments gaya ng TV Patrol, The World Tonight, at Umagang Kay Ganda. Ang lainlaing mga sticker mahimong magamit sa imong mga chat, adunay mga pinalabi nga programa sa ABS-CBN News ug mga bahin sama sa TV Patrol, The World Tonight, ug Umagang Kay Ganda. Matapos makitaan ng positibong epekto ang virgin coconut oil (VCO) laban sa ilang sintomas ng COVID-19, may paalala ang mga eksperto sa mga unang beses pa lang susubok na uminom nito. Pagkahuman nakita ang positibo nga mga epekto sa birhen nga coconut oil (VCO) batok sa pila ka mga simtomas sa COVID-19, gipasidan-an sa mga eksperto ang mga nagtinguha lang nga mainom kini sa unang higayon. Maaalalang noong Huweves ay sinabi ng Department of Science and Technology (DOST) na ang VCO ay nakakatulong na maibsan ang mga sintomas ng mga taong hinihinalang may COVID-19. Kahinumduman nga sa Huweves giingon sa Department of Science and Technology (DOST) nga gitabangan sa VCO nga mahupay ang mga simtomas sa mga tawo nga gidudahan nga adunay COVID-19. Ayon sa mga eksperto, taglay ng VCO ang monolaurin at lauric acid, ayon kay Espino, ligtas din para sa mga bata ang VCO. Pinauyon sa mga eksperto, ang VCO adunay sulud nga monolaurin ug lauric acid, pinauyon kay Espino, luwas usab ang VCO alang sa mga bata. Pero gaya ng ibang bagay, ang lahat ng labis ay hindi rin naman maganda. Apan sama sa bisan unsa pa, ang tanan nga sobra dili usab maayo. Sa mga bata, palagay mo pinaiinom mo ng gatas ang recommendation lagyan ng 1 teaspoon to boost their immune system ang pag-overdose niyan, magtatae ka," anang doktor. Alang sa mga bata, sa imong hunahuna nagahatag ka gatas sa rekomendasyon, pagdugang 1 kutsarita aron mapadako ang ilang immune system sa sobra nga dosis, adunay ka pagkalibang, "ingon sa doktor. Kahit isang kutsaritang VCO kada araw ay maaari nang makatulong, ani Espina. Bisan ang usa ka kutsarita nga VCO matag adlaw makatabang, ingon ni Espina. Pero puwede rin itong gawing isang kutsara, tatlong bases kada araw. Apan mahimo usab kini himuon nga kutsara, tulo nga mga base matag adlaw. Ang paalala lang ng mga eksperto, maging maingat sa pagbili ng iinuming VCO. Usa ra ka pahinumdum gikan sa mga eksperto, pag-amping sa pagpalit usa ka ilimnon nga VCO. Yun lang pong VCO na sumunod sa komposisyon na ginamit sa pag-aaral na yun, yun po ang tinatawag na standardization. Kana ra ang VCO nga nagsunod sa komposisyon nga gigamit sa kana nga pagtuon, kana ang gitawag nga standardisasyon. May standards pong susundin para ang VCO na ating gagamitin o iinumin ay nagko-comply sa standards na yun, sabi ni Dr. Jaime Montoya, executive director ng DOST-Philippine Council for Health Research and Development. Adunay mga sumbanan nga sundon alang sa VCO nga among gamiton o imnon ingon pagsunod sa mga sumbanan, sulti ni Dr. Jaime Montoya, executive director sa DOST-Philippine Council for Health Research and Development. Ang dapat din daw tandaan ng publiko, hindi gamot kundi food supplement ang turing sa VCO. Kinahanglan usab nga hinumdoman sa publiko nga ang VCO wala giisip nga tambal apan suplemento sa pagkaon. Hinihikayat ngayon ng National Parks Development Committee (NPDC) ang publiko, kabilang ang mga bata, na pumasyal sa ilang parke sa Maynila. Giawhag karon sa National Parks Development Committee (NPDC) ang publiko, lakip ang mga bata, nga mobisita sa pipila ka mga parke sa Manila. Ayon sa NPDC puwede nang pumunta sa Rizal Park o Paco Park sa Maynila ang mga magkakamag-anak. Pinauyon sa NPDC, ang mga paryente mahimo na nga moadto sa Rizal Park o Paco Park sa Manila. Pero hindi na puwedeng maglabas-pasok at mag-picnic tulad ng dati, bago pumasok, kailangang pumirma ng health declaration form, magsuot ng face mask, face shield, at sumunod sa distancing protocols. Apan dili ka na mahimo nga mogawas ug mogawas ug mag-picnik sama kaniadto, sa dili pa mosulud, kinahanglan nimo nga pirmahan ang usa ka form sa deklarasyon sa kahimsog, magsul-ob og maskara sa nawong, panagang sa nawong, ug sundon ang mga nagpalayo nga mga protokol. At the moment we are allowing 15-65 years old pero ang mga bata na kasama yung mga magulang, pinapapasok po namin so it is a safe environment para sa mga pamilya, ani Jezreel Apelar, NPDC Executive Director. Sa pagkakaron gitugotan namon ang edad nga 15-65 apan ang mga bata nga adunay mga ginikanan, gipasulod namon sila aron luwas kini nga palibot sa mga pamilya, ingon ni Jezreel Apelar, NPDC Executive Director. Bukas mula alas-5 ng madaling araw hanggang alas-9 ng umaga at mula alas-4 ng hapon hanggang alas-9 ng gabi ang Rizal Park. Bukas ang Rizal Park gikan sa alas-5 hangtod alas-9 sa buntag ug gikan sa alas-4 hangtod sa alas-9 sa gabii. Alas-6 hanggang alas-11 ng umaga naman bukas ang Paco Park nasa ilalim ng NPDC ang Rizal at Paco Park habang hawak naman ng LGU ang ibang parke. Alas 6 hangtod 11 sa buntag, bukas ang Paco Park, ang Rizal ug Paco Park naa sa ilawom sa NPDC samtang ang LGU adunay uban pang mga parke. Hindi pa masabi sa ngayon ng ilang lokal na pamahalaan ng Metro Manila kung papayagan nila ang mga bata sa mga parkeng nasa ilalim nila. Wala pa masulti sa pipila ka mga lokal nga gobyerno sa Metro Manila kung tugotan ba nila ang mga bata sa mga parke sa ilalum nila. Wala pa po sa usapin ng Inter-agency Task Force ang parks, kaya at the moment wala pa po sa agenda kung papayagan pa po ang mga kabataan sa mga parks, ani Quezon City Mayor Joy Belmonte. Ang parke wala pa sa isyu sa Inter-ahensya nga Task Force, busa sa pagkakaron wala sa agenda kung gitugotan pa ang mga batan-on sa mga parke, ingon pa ni Quezon City Mayor Joy Belmonte. Posibleng umarangkada na sa Enero ang solidarity trial ng World Health Organization sa Pilipinas para sa bakuna sa COVID-19. Posible nga ang solidarity trial sa World Health Organization sa Pilipinas alang sa bakuna nga COVID-19 magsugod sa Enero. Samantala, malapit na ring pumasa sa panel ng Pinas ang balak na clinical trials para sa COVID-19 vaccine ng AstraZeneca at Janssen. Samtang, ang giplano nga mga klinikal nga pagsulay alang sa bakuna sa COVID-19 sa AstraZeneca ug Janssen sa dili madugay ipasa sa panel sa Pilipinas. Tatak Star Magic, ito ang pinatunayan ng ilang Kapamilya stars nang mag-renew sila ng exclusive contract sa naturang talent management arm ng ABS-CBN nitong Biyernes. Ang Tatak Star Magic, kini ang gipamatud-an sa pipila ka mga Kapamilya star sa ilang pag-usab sa usa ka eksklusibong kontrata uban ang talent management arm sa ABS-CBN kaniadtong Biyernes. Matapos ang mahigit 1 taong training sa Star Hunt bootcamp, ganap nang Kapamilya sa Star Magic ang all-girl Pinoy pop group na Bini. Pagkahuman sa kapin sa 1 ka tuig nga pagbansay sa Star Hunt bootcamp, ang all-girl nga Pinoy pop group nga Bini hingpit nga Kapamilya sa Star Magic. Pati ang Star Hunt Academy boys, pumirma rin ng exclusive talent management contract. Bisan ang mga lalaki nga Star Hunt Academy nagpirma usab og usa ka eksklusibong kontrata sa pagdumala sa talento. Iba yung feeling ngayon, mas overwhelming, and yung spirits ng mga tao sa paligid mo, sobrang taas, ani De Guzman. Lahi ang gibati karon, labi ka daghan, ug ang espiritu sa mga tawo sa imong palibot taas kaayo, ingon ni De Guzman. Inanunsiyo rin ang paglipad ni Darna bilang isang serye sa telebisyon imbes na pelikula tulad ng naunang plano. Gipahibalo usab si Darna nga molupad ingon usa ka serye sa telebisyon imbis nga usa ka pelikula sama sa giplano kaniadto. Grabe yung pasasalamat ko sa mga boss kasi until now, yung tiwala nila sa akin, na ibigay nila sa akin ang bato, ani De Leon. Dako ang akong pasalamat sa mga boss tungod kay hangtod karon, gisalig nila ako, nga hatagan nila ako sa bato, ingon ni De Leon. Pinasalamatan ni ABS-CBN President Carlo Katigbak ang mga artistang nag-renew ng kontrata sa Star Magic. Gipasalamatan sa Presidente sa ABS-CBN nga si Carlo Katigbak ang mga artista nga nagbag-o sa ilang kontrata sa Star Magic. Patay sa pamamaril si Los Ba–os, Laguna Mayor Caesar Perez sa mismong compound ng munisipyo noong Huwebes ng gabi, eksklusibo namang humarap sa ABS-CBN News ang isang nakakita sa pagpatay sa biktima. Si Los Ba–os, Laguna Mayor Caesar Perez gipusil patay sa municipal compound kaniadtong Huwebes sa gabii, samtang adunay nakasaksi sa pagpatay sa biktima nga eksklusibo nga nagpakita sa ABS-CBN News. Dumagsa ang mga nagsisimba sa Quiapo Church ngayong unang Biyernes ng Disyembre. Bukod sa Facebook livestreaming, nagdagdag na rin ng mga LED screen sa paligid ng simbahan para mas marami ang makadalo sa misa. Ang mga nanagsimba nagpanon sa Quiapo Church kaniadtong una nga Biyernes sa Disyembre. Gawas sa livestreaming sa Facebook, ang mga LED screen sa palibot sa simbahan gidugang usab aron daghang mga tawo ang makatambong sa misa. Kinalampag ng grupong Karapatan at ibang progresibong organisasyon ang opisina ng Department of the Interior and Local Government (DILG) dahil parte ito ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC) na umano'y nangunguna sa red-tagging laban sa mga aktibista. Ang grupo sa Karapatan ug uban pang mga progresibo nga organisasyon gibunggo ang opisina sa Department of the Interior and Local Government (DILG) tungod kay bahin kini sa National Task Force aron Tapuson ang Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC) nga giingon nga nanguna sa red-tagging kontra sa mga aktibista. Nais nilang matanggalan ng pondo o kaya'y ma-abolish ang NTF-ELCAC dahil sa mga ilegal umanong pag-aresto, at pagpatay ng mga aktibistang iniuugnay sa armadong pakikibaka ng Communist Party of the Philippines at New People's Army. Gusto nila nga mawad-an og pondo o wagtangon ang NTF-ELCAC tungod sa giingon nga iligal nga pag-aresto, ug pagpamatay sa mga aktibista nga naangot sa armadong pakigbisog sa Communist Party of the Philippines ug sa New People's Army. Kasama sa protesta ang AMIHAN, ang grupo ng mga kababaing pesante na kinabibilangan ni Amanda Echanis, ang bagong panganak na ina na inaresto sa Cagayan at napilitang isama sa piitan ang kaniyang sanggol. Lakip sa protesta ang AMIHAN, usa ka grupo sa mga kababayen-an sa mga mag-uuma lakip si Amanda Echanis, ang bag-ong nahimugso nga inahan nga gidakup sa Cagayan ug gipuwersa nga dad-on sa prisohan ang iyang masuso. Kahit na natatakot ay nandu'n din ang tapang na ipagpatuloy ang kanilang pag-organisa dahil makatwiran ang kanilang ginagawa, ani Zenaida Soriano, chairperson ng AMIHAN. Bisan kung nahadlok, adunay kaisog usab nga ipadayon ang ilang organisasyon tungod kay makatarunganon ang ilang gibuhat, ingon ni Zenaida Soriano, chairman sa AMIHAN. Sinampahan na rin ni Karapatan secretary general Cristina Palabay ng reklamo sa Ombudsman sina National Security Adviser Hermogenes Esperon, Gen. Antonio Parlade, at Lorraine Badoy ng NTF-ELCAC, pati na rin si OWWA Deputy Administrator Mocha Uson dahil sa anila'y red tagging nila na nauwi sa pagkamatay ng ilang aktibista. Ang sekretaryo heneral sa Karapatan nga si Cristina Palabay nagsumite usab og reklamo sa Ombudsman batok sa National Security Adviser Hermogenes Esperon, Gen. Antonio Parlade, ug Lorraine Badoy sa NTF-ELCAC, ingon man Deputy Administrator sa OWWA nga si Mocha Uson alang sa ilang giingon nga red tagging nga miresulta sa pagkamatay sa pipila ka mga aktibista. Nilabag umano ng mga opisyal ang Philippine Act on Crimes Against International Humanitarian Law at ang Anti-Graft and Corrupt Practices Act dapat din umano silang managot sa kasong gross misconduct. Giingong nakalapas ang mga opisyal sa Philippine Act on Crimes Against International Humanitarian Law ug ang Anti-Graft and Corrupt Practices Act kinahanglan usab manubag sa grabe nga dili maayong pamatasan. Sinusuportahan namin ang panawagan ng ilang senador at kongresista na i-defund ang NTF-ELCAC at i-abolish na ito para mailaan ang pondo sa iba pang higit na kailangan ng mamamayan, sabi ni Palabay. Gisuportahan namon ang panawagan sa pipila ka mga senador ug kongresista nga kuhaon ang salapi sa NTF-ELCAC ug i-abolish kini aron magamit ang pondo sa panguna nga panginahanglan sa ubang tawo, ingon ni Palabay. Bukod sa dancing fountain at ilan pang palamuti at pailaw sa Luneta Park, bagong atraksiyon ang solar lights na nakapormang bandila ng Pilipinas. Gawas sa dancing fountain ug uban pang mga dekorasyon ug suga sa Luneta Park, ang mga solar atraksyon nga naghimo og bandila sa Pilipinas mga bag-ong atraksyon. Naitala ang pinakamataas na antas ng inflation o bilis ng pag-akyat ng presyo ng mga bilihin sa loob ng halos 2 taon nitong Nobyembre Nitala ang labing kataas nga inflation rate sa hapit 2 ka tuig karong Nobyembre Ang mga nakalipas na bagyo ang isa sa mga itinuturong dahilan ng pagtaas ng presyo ng pagkain tulad ng gulay, isda, at karne. Ang mga bag-o nga bagyo ang usa sa mga nag-una nga hinungdan sa pagtaas sa presyo sa pagkaon sama sa utanon, isda, ug karne. Dahil sa lockdown, nagsara ang restoran kung saan nagtatrabaho si Resti Magat, residente ng Candaba, Pampanga. Tungod sa lockdown, ang restawran nga gitrabahuan ni Resti Magat, residente sa Candaba, Pampanga. Ang kaunting ipon niyang pera ay ginamit niyang pampuhunan sa itikan at pagtitinda ng itlog-pugo, pero dinamay ito ng bagyong Ulysses. Gigamit niya ang pila sa iyang tinigum aron makapamuhunan sa mga itik ug itlog sa pugo, apan naigo sa bagyong Ulysses. Sinubukan namin kumpunihin ang aming puguan, pero ang lakas ng hangin, nagkamatayan ang mga pugo namin dito, ani Magat. Gisulayan namon nga ayohon ang among kalan, apan sa kakusog sa hangin, namatay dinhi ang among pugo, ingon ni Magat. Nag-aaral pa ang tatlong anak ni Magat at ang tangi niyang naisip na paraan para matustusan ang pamilya ay umisahan muli ang pagpu-pugo. Ang tulo nga mga anak ni Magat nagtun-an pa ug ang paagi ra nga mahunahunaan niya aron masuportahan ang pamilya mao ang pagsugod na usab sa pugo. Bukod sa mga nasirang hanapbuhay, sariwa pa rin ang bakas ng mga nawasak na bahay sa buong bayan. Gawas sa mga nadaot nga trabaho, lab-as pa usab ang mga timaan sa nawasak nga mga balay sa tibuuk lungsod. Pilit ibinabalik ni Restituto Sanguyo ang bubong ng kaniyang bahay na tinuklap ng hangin sa kasagsagan ng bagyo. Gisulayan sa Restituto Sanguyo nga ibalik ang atop sa iyang balay nga gisuyup sa hangin sa kataas sa bagyo. Yung hangin napakalakas po, nanlata po ako noong nakita ko po, ani Sanguyo. Kusog ang hangin, nakuyapan ako sa pagkakita nako, ingon ni Sanguyo. Ilang taon niya ring ipinundar ang kanilang tahanan kaya hindi niya maiwasang maging emosyonal tuwing nakikita niya ang pinsala ng bagyo. Gitukod usab niya ang ilang balay sa daghang mga tuig busa dili niya malikayan nga mahimong emosyonal sa matag higayon nga makita ang kadaot sa bagyo. Nagdala ng 2,000 relief packs ang ABS-CBN sa tatlong barangay ng Candaba, tulong sa muling pagsisimula nila. Nagdala ang ABS-CBN og 2,000 nga mga relief pack sa tulo ka mga barangay sa Candaba, nga nagtabang kanila nga makasugod usab. Umaapela ang isang labor group at employer's group na huwag munang itaas ang kontribusyon sa Social Security System at PhilHealth sa susunod na taon dahil sa coronavirus disease COVID-19 pandemic. Usa ka grupo sa pamuo ug grupo sa agalon ang ning-apelar nga dili dugangan ang ilang kontribusyon sa Social Security System ug PhilHealth sa sunod tuig tungod sa sakit nga coronavirus COVID-19 pandemya. Para sa grupong Kilusang Mayo Uno, hindi makatuwiran na magkaroon ng dagdag-presyo sa kontribusyon. Alang sa Kilusang Mayo Uno nga grupo, dili makatarunganon nga adunay dugang nga presyo sa kontribusyon. Hindi makatuwirang idagdag yan o taasan with or without pandemic dahil sa totoo lang ho wala namang pagtaas ng sahod sa manggagawa at mayorya pa ng naka-empleyo natin ay pawang contractual, ani Jerome Adonis, Secretary-General ng grupo. Dili makatarunganon nga idugang kana o dugangan kini nga adunay o wala ang pandemya tungod kay ang tinuud wala'y pagtaas sa sweldo alang sa mga trabahante ug ang kadaghanan sa mga gipatrabaho namon tanan kontraktwal, ingon ni Jerome Adonis, ang Kalihim Heneral sa grupo. Sa ilalim ng batas, tataas ng 1 porsiyento ang kontribusyon ng SSS simula Enero 2021 halimbawa, sa minimum wage earner, magiging P1,620 ang hulog mula sa dating P1,480. Ubos sa balaod, ang kontribusyon sa SSS motaas og 1 porsyento sugod Enero 2021 pananglitan, alang sa minimum earner nga sweldo, ang premium mahimong P1,620 gikan sa miaging P1,480. Magiging P350 naman ang minimum na contribution ng PhilHealth pagdating ng Enero, mula sa P300, kumontra rin ang Employers Confederation of the Philippines (ECOP) sa dagdag-kontribusyon. Ang minimum nga kontribusyon sa PhilHealth mahimong P350 sa Enero, gikan sa P300, supak usab ang mga Empleyado nga Confederation of the Philippines (ECOP) sa dugang nga kontribusyon. Kahit na piso ay mahalaga, magdagdag ka ng gastos na 'yung mga kumpanya ay nagde-decide whether tutuloy o hindi, dadagdagan mo pa ang gastos, e siguradong maraming madi-discourage, ani ECOP chair Sergio Ortiz Luis. Bisan kung hinungdanon ang piso, idugang ang gasto nga ipasya sa mga kompanya kung magpadayon ba o dili, dugangan nimo ang gasto, siguradong makapaluya kini sa kadaghanan, ingon sa chairman sa ECOP nga si Sergio Ortiz Luis. Sa ngayon, wala pang binibigay na pahayag ang SSS at PhilHealth pero nasa batas ang taunang dagdag-kontribusyon. Hangtod karon, wala nagpagawas og pahayag ang SSS ug PhilHealth apan ang tinuig nga kontribusyon sa kontribusyon naa sa balaod. Mas mainam kung itataas sa 18 anyos ang minimum age na maaaring payagang maging domestic worker o kasambahay ang isang indibidwal, mula sa kasalukuyang 15 anyos, sabi ng isang child welfare group. Mas maayo nga taasan ang labing gamay nga edad ngadto sa 18 ka tuig nga ang usa ka tawo mahimoÕg tugutan nga mahimong usa ka domestic worker o maid, gikan sa karon nga 15 ka tuig, ingon sa usa ka grupo sa kaayohan sa bata. Ayon kay Daphne Culanag, project director ng Project Against Child Exploitation ng World Vision, delikado kasi para sa mga kabataan ang mawalay sa kanilang pamilya. Pinauyon kay Daphne Culanag, director sa proyekto sa Project Against Child Exploitation of World Vision, peligro nga mahimulag ang mga batan-on sa ilang pamilya. Sa karanasan ko, may mga batang nagtatrabaho hindi dahil sa pinipilit sila ng magulang nila pero pakiramdam nila napipilitan sila dahil sa sitwasyon ng kanilang kahirapan, ani Culanag. Sa akong nasinatian, adunay mga bata nga nagtrabaho dili tungod kay gipugos sila sa ilang mga ginikanan kundili tungod kay gibati nila nga napugos sila tungod sa ilang kahimtang sa kakabus, ingon ni Culanag. Makabubuti rin aniya kung magkakaroon ng pag-aaral ang gobyerno kung ano ang estado ng child labor sa panahon ng pandemya. Giingon usab niya nga maayo kung adunay pagtuon ang gobyerno sa estado sa child labor sa panahon sa pandemya. Hinimok ni Culanag ang employers na huwag nang kumuha ng mga menor de edad na kasambahay. Giawhag ni Culanag ang mga amo nga dili pagkuha mga menor de edad nga katabang sa panimalay. Una rito, nagpaalala ang DOLE sa employers na ilegal ang pag-hire ng mas mababa sa 15 anyos bilang kasambahay. Sayo niini, gipahinumduman sa DOLE ang mga employer nga iligal nga mag-upa sa wala pay 15 ka tuig ang edad ingon usa ka maid. Sa October 2019 survey ng Philippine Statistics Authority, may 1,400,132 domestic household workers sa bansa. Sa survey kaniadtong Oktubre 2019 sa Philippine Statistics Authority, adunay 1,400,132 nga mga domestic worker sa panimalay sa nasud. Mahigit 40,000 sa bilang na ito ang 18 anyos pababa, at mababa sa 1 percent o 5,000 ang 15 anyos pababa. Kapin sa 40,000 sa kini nga ihap ang 18 ka tuig pataas, ug mas mubu sa 1 porsyento o 5,000 ang 15 ka tuig ug ubos pa. Batay naman sa 2019 report ng US Department on Labor on Worst Forms of Child Labor, 40.5 percent ng child laborers sa Pilipinas ay nasa services, kasama ang domestic work o pagiging kasambahay, trabaho sa kalye, scavenging, at pamamalimos sa kalye. Pinauyon sa usa ka taho sa 2019 sa US Department of Labor on Worst Forms of Child Labor, 40.5 porsyento sa mga child laborer sa Pilipinas ang naa sa mga serbisyo, lakip ang domestic work o domestic work, work sa kadalanan, scavenging, ug road begging. Umaaray ang ilang turista at mga negosyo sa lugar na ito sa dami ng mga requirements na hinihingi sa pagpasok at paglabas ng mga pasahero. Ang pipila nga mga turista ug negosyo sa niining lugar nagreklamo bahin sa gidaghanon sa mga kinahanglanon nga kinahanglanon alang sa pagsulud ug paggawas sa mga pasahero. Bago makarating sa isla, kailangang may negatibong reverse transcription-polymerase chain reaction (RT-PCR) test at naka-fill up na health declaration form sa touristboracay.com. Sa wala pa pag-abut sa isla, kinahanglan nga adunay usa ka negatibo nga reverse transcription-polymerase chain reaction (RT-PCR) test ug pun-a ang usa ka form sa deklarasyon sa kahimsog sa touristboracay.com. Pagkatapos, kailangan nilang i-email ang kopya ng RT-PCR test, isang ID, confirmed hotel accommodation at flight tickets bago makuha ang QR code para makapasok sa paliparan ng Caticlan. Pagkahuman, kinahanglan nila nga ipadala ang email sa usa ka kopya sa RT-PCR test, usa ka ID, kumpirmado nga kapuy-an sa hotel ug mga tiket sa paglupad sa wala pa makuha ang QR code aron makasulod sa airport sa Caticlan. Kuwento ng German tourist na si Peter, mas matagal ngayon ang pagproseso ng mga requirement, sa tantiya ng lokal na pamahalaan, dumoble na ang bilang ng mga dumating sa isla. Pinauyon sa German nga turista nga si Peter, ang pagproseso sa mga kinahanglanon labi ka dugay karon, pinauyon sa lokal nga gobyerno, ang gidaghanon sa mga bisita sa isla nadoble. Mula sa 2,000 nang unang magbukas ang isla sa mga turista noong Oktubre, 4,000 na ang naitalang turista noong Nobyembre. Gikan sa 2,000 sa una nga pagbukas sa isla sa mga turista kaniadtong Oktubre, 4,000 ang natala kaniadtong Nobyembre. Pero ang ilang nagnenegosyo ng paddle boards, hindi pa ramdam ang pagdaos ng turista. Apan ang pipila nga nag negosyo og mga paddle board, wala pa mabati ang pangdani sa turista. Binagsak na nila ang presyo ng kanilang benta sa P300 mula P600 dahil dito, nangingisda rin sila para may dagdag-kita. Gihulog nila ang ilang presyo sa pamaligya sa P300 gikan sa P600 tungod niini, nangisda usab sila alang sa dugang nga kita. Wala po, bagsak talaga, makarenta lang kami ng isang araw may pangkain lang kaya nga dahil sa mga swab test po pero kung required naman wala tayong magagawa. Wala, napakyas gyud, mahimo ra kita mag-abang sa usa ka adlaw ra nga pagkaon aron tungod sa mga swab test apan kung kinahanglan wala kitaÕy mahimo. Kung minsan nag-fishing kami ulam pagkain pambenta ng mga mamimili dito, ani Jeffrey Gaytano ng Association of Paddle Board Boracay Inc. Usahay mangadto kami nga gibaligya sa pinggan sa pagpangisda dinhi, ingon ni Jeffrey Gaytano sa Association of Paddle Board Boracay Inc. Hiniling na rin ng lokal na pamahalaan na pagaanin ang requirements papasok ng isla hirit nila, antigen test na lamang imbes na RT-PCR test ang hingin mas mura ito at mas mabilis ang resulta. Naghangyo usab ang kagamhanang lokal nga pasimplehon ang mga kinahanglanon aron makasulod sa ilang isla hirit, ang antigen test lang imbis nga ang RT-PCR nga test ang manginahanglan labi ka dali ug dali nga mga sangputanan. Mayroon lang kami hinihingi sa task force na 'yung bang restriction bawas-basawan lang lalo na sa RT-PCR test, kadalasan sa reklamo ng mga tourists na mahal siya. Gihangyo ra namon ang task force nga masiguro nga maminusan ang pagdili labi na sa pagsulay sa RT-PCR, kanunay tungod sa mga reklamo gikan sa mga turista nga gihigugma siya. May mga guidelines na dapat sumusunod na nahihirapan ang mga tourists. Adunay mga panudlo nga kinahanglan sundon sa mga turista kung adunay ako problema. I'm sure, ani Malay, Aklan mayor Floribar Bautista. Sigurado ako, ingon sa Malay, mayor sa Aklan nga si Floribar Bautista. Disyembre ang isa sa mga buwan na dinadagsa ng turista ang Boracay. Ang Disyembre usa ka bulan kung diin ang mga turista modugok sa Boracay. Pero dahil sa COVID-19 restrictions, inaasahan ng LGU na hindi ito magiging tulad ng dati sa ngayon, wala pang kaso ng COVID-19 sa isla simula noong Hunyo. Apan tungod sa mga pagdili sa COVID-19, gipaabot sa LGU nga dili kini parehas sa karon, walaÕy kaso sa COVID-19 sa isla gikan pa kaniadtong Hunyo. Iniugnay ni Health Secretary Francisco Duque III ang pagbaba ng bilang ng kaso ng COVID-19 sa patuloy na pagsunod ng publiko sa mga ipinapatupad na minimum health protocols laban sa pagkalat ng virus. Giingon sa Health Secretary Francisco Duque III nga ang pagkunhod sa ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa padayon nga pagsunod sa publiko sa minimum nga mga protocol sa kahimsog nga gipatuman kontra sa pagkaylap sa virus. Ako ay nagpapasalamat naman silaÕy tumatalima sa mga panuntunan at health advisories ng DOH Department of Health lalo na patungkol sa minimum health standards, pahayag ni Duque. Nagpasalamat ako nga nagsunod sila sa mga lagda ug tambag sa kahimsog sa DOH Department of Health, labi na bahin sa minimum nga mga sukdanan sa kahimsog, ingon ni Duque. Biyernes nang makapagtala ang DOH ng 934 karagdagan kaso ng COVID-19, pinakamababang bilang mula Hulyo. Niadtong Biyernes natala sa DOH ang 934 nga dugang nga kaso sa COVID-19, ang labing ubus nga ihap gikan sa Hulyo. Sa panayam sa TeleRadyo Sabado ng umaga, sinabi ni Duque na bumaba ang attack rate ng Pilipinas noong isang araw sa 1.45 cases kada 100,000 population. Sa pakighinabi sa TeleRadyo kaniadtong Sabado sa buntag, giingon ni Duque nga ang rate sa pag-atake sa Pilipinas mikunhod usa ka adlaw sa 1.45 nga kaso matag 100,000 nga populasyon. Ito yung tinatawag mong 2 week growth rate nasa moderate risk pa rin tayo, pero nasa mababang range ng moderate risk kasi ang less than 1 case per 100,000 ay low risk at kung naging low risk tayo yan ang maganda yan ang ating pinupuntirya, sabi niya. Kini ang gitawag nimo nga 2 ka semana nga pagtubo nga rate naa pa kami sa kasarangan nga peligro, apan sa mubu nga sakup sa kasarangan nga peligro tungod kay mas gamay sa 1 ka kaso matag 100,000 ang gamay nga peligro ug kung mahimo kitaÕg mubu nga peligro mao ang atong gipunting, siya miingon. Magagawa naman aniya ito kung patuloy at mas marami pa ang susunod sa mga panuntunan ng DOH laban sa COVID-19. Giingon niya nga mahimo kini kung daghang tawo ang nagsunod sa mga lagda sa DOH kontra sa COVID-19. 934 tayo kahapon nasasalamin ito ng magandang nagiging epektibong pamamalakad ng national government, local government unit, at higit sa lahat ang pataas na bilang ng mga mamamayang sumusunod sa ating mga panuntunan, saad niya. 934 kita kagahapon gipakita sa maayo ug epektibo nga pagdumala sa nasudnon nga gobyerno, local government unit, ug labi sa tanan nga nagdaghan nga mga tawo nga nagsunod sa among mga balaod, ingon niya. Umabot na sa 436,345 ang kabuuang bilang ng COVID-19 cases sa bansa kung saan 399,457 sa mga ito ay gumaling at 8,509 naman ang namatay. Ang kinatibuk-ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa nasud miabot sa 436,345 diin 399,457 sa kanila ang nakabawi ug 8,509 ang namatay. Bagamat bumaba ang pangkalahatang bilang, ani Duque na may ilang mga lugar pa rin silang binabantayan tulad ng Davao, Quezon City at Maynila na may bahagyang pagtaas ng bilang ng COVID-19. Bisan kung mikunhod ang kinatibuk-an nga ihap, giingon ni Duque nga padayon pa nila nga gi-monitor ang pipila ka mga lugar sama sa Davao, Quezon City ug Manila nga adunay gamay nga pagtaas sa COVID-19. Gusto mong durugin kaagad itong mga pagkumpol-kumpol ng mga kaso at mapatid ang kadena ng hawaan yun ang pinakamagandang dapat gawin kaagad ng ating mga pamahalaang lokal at wag magluluwag, kinakailangang monitoring, aggressive multi-source surveillance ng mga puwdeng pinanggagalingan ng mga kaso at doon magsagawa ng testing, aggressive isolation, quarantine, contact tracing, sabi niya. Gusto nimong dugmokon dayon kini nga mga hugpong sa mga kaso ug putlon ang kadena sa pagpugong nga mao ang labing kaayo nga kinahanglan buhaton dayon sa atong mga lokal nga gobyerno ug dili paluyahon, kinahanglanon nga pag-monitor, agresibo nga multi-source surveillance sa mga mahimoÕg gigikanan sa mga kaso ug didto himuon ang pagsulay. , agresibo nga pagbulag, quarantine, pagsubay sa kontak, ingon niya. Suportado ng Department of Health ang pag-aaral hinggil sa paggamit ng virgin coconut oil para sa mabilis na pagpapagaling ng mga pasyenteng inoobserbahan sa COVID-19. Gisuportahan sa Department of Health ang pagtuon sa paggamit sa birhen nga lana sa lubi alang sa dali nga pagkaayo sa mga pasyente nga gipaubos sa COVID-19. We support the worthy efforts of the Department of Science and Technology kung makakatulong ito sa pagpapaige o pagpapagaling ng mga pasyenteng may COVID, ayon kay Health Secretary Francisco Duque III sa panayam sa TeleRadyo. Gisuportahan namon ang takus nga paningkamot sa Department of Science and Technology kung makatabang kini sa rehabilitasyon o pag-ayo sa mga pasyente nga adunay COVID, pahayag ni Health Secretary Francisco Duque III sa pakighinabi sa TeleRadyo. Sa loob ng 28 araw, inobserbahan ng DOST at Food and Nutrition Research Institute (FNRI) ang 57 probable at suspect cases para sa COVID-19 sa Sta. Rosa, Laguna lahat sila nasa 20-anyos at mahigit ang edad, at walang problema sa puso. Sulod sa 28 ka adlaw, naobserbahan sa DOST ug Food and Nutrition Research Institute (FNRI) ang 57 nga mahimoÕg suspetsado nga kaso sa COVID-19 sa Sta. Rosa, Laguna silang tanan naa sa edad nga 20 ug pataas, ug walaÕy problema sa kasingkasing. Sa pag-aaral, ang sintomas sa VCO group ay bumaba sa ikalawang araw at tuluyang nawala noong ika-18 araw. Sa pagtuon, ang mga simtomas sa grupo sa VCO mikunhod sa ikaduhang adlaw ug sa katapusan nawala sa ika-18 nga adlaw. Bumaba rin umano ang c-reactive protein levels na tumutukoy sa infection level ng isang tao. Giingon usab nga ang lebel sa c-reactive nga protina nga magtino nga ang lebel sa impeksyon sa usa ka tawo mikunhod usab. Tayo sumusuporta diyan. Gisuportahan namon kana. Alam naman natin matagal na na ang VCO may taglay itong anti-microbial o anti-viral properties baka makatulong naman ito sa mas magandang pangangasiwa ng mga COVID-19 infection,Ó sabi ni Duque. Nahibal-an namon nga ang VCO adunay taas nga kasaysayan sa mga anti-microbial o anti-viral nga mga kabtangan, nga mahimong makatabang sa labi ka maayo nga pagdumala sa mga impeksyon sa COVID-19, Óingon ni Duque. Nakiusap ang mga maliliit na negosyante na tangkilikin sana ng mga mamimili ngayong Pasko ang mga gawang-Pinoy na kanilang ibinebenta, bilang pagtulong sa kanilang pagbangon mula sa pandemya. Ang mga gagmay nga negosyante nananghid nga ang mga konsumedor karong Pasko kinahanglan nga maglipay sa mga produktong Pilipino nga ilang gibaligya, aron matabangan sila nga makabangon gikan sa sakit nga natapok. Nitong Biyernes ay ginanap ang Bagsakan bazaar sa ilang mall sa Metro Manila sa pangunguna ng Department of Trade and Industry (DTI). Kaniadtong Biyernes, ang Bagsakan bazaar gihimo sa daghang mga mall sa Metro Manila nga gipangulohan sa Department of Trade and Industry (DTI). Puwede ring pagpilian ang belt, throw pillow at handmade Christmas balls na panregalo, sa Bagsakan naman sa Greenhills, San Juan ay marami ring gawang-Pinoy na produkto ang mabibili. Mahimo ka usab makapili usa ka bakus, paglabay sa unlan ug hinimo nga mga bola sa Pasko isip regalo, samtang sa Bagsakan sa Greenhills, San Juan, daghang mga produktong hinimo sa Filipino ang mapalit. May panawagan naman ang mga negosyante at DTI, wag po kayong mag-alala, kasi po itong mga produkto, lalu na pag endorsed ng DTI, is definitely quality. Ang mga negosyante ug DTI adunay tawag, ayaw kabalaka, tungod kay kini nga mga produkto, labi na kung giindorso sa DTI, siguradong kalidad. Export-quality pa nga po, ani Macon Macalintal, negosyante. Ang kalidad sa eksport, ingon ni Macon Macalintal, usa ka negosyante. I-prioritize natin yung mga locally produced ang MSMEs micro, small and medium enterprises natin ngayon ay nasa 99.5 percent. Unahon naton ang mga lokal nga gihimo nga MSME nga micro, gagmay ug medium nga mga negosyo karon adunay kita sa 99.5 porsyento. Napakalaki ang contribution nila, nakakapagbigay talaga ng job opportunity kaya gusto natin sila hindi mawala, ani DTI Undersecretary Abdulgani Macatoman. Dako ang ilang kontribusyon, naghatag gyud kini higayon sa trabaho busa gusto namon nga dili sila mapildi, ingon ni DTI Undersecretary Abdulgani Macatoman. Sa mga MSME na interesadong lumahok, puwedeng makipag-ugnayan sa DTI regional offices. Ang mga MSME nga interesado nga moapil mahimong makontak sa mga rehiyonal nga opisina sa DTI. Paalala naman ng DTI, mahigpit na ipatupad ang physical distancing at minimum health standards. Sa pikas bahin, gipahinumdom sa DTI nga higpit nga ipatuman ang pagpahilayo sa lawas ug ang minimum nga mga sukdanan sa kahimsog. Nagsagawa na ang National Task Force Against COVID-19 at ang Department of Health ng agresibong community testing sa mga barangay dito sa siyudad na may mataas na bilang ng COVID-19. Ang National Task Force Against COVID-19 ug ang Department of Health ninghimo og agresibo nga pagsulay sa komunidad sa mga barangay dinhi sa syudad nga adunay daghang numero sa COVID-19. Mula nang dumating sa lungsod ang mga Coordinated Operations to Defeat Epidemic (CODE) team ng pamahalaan noong Nobyembre 24, agad itong nagtayo ng emergency operations center at One Hospital Command para magsagawa ng mass testing sa komunidad na nag-umpisa Disyembre 1. Tungod kay ang koponan sa Coordinated Operations to Defeat Epidemic (CODE) sa gobyerno miabut sa lungsod kaniadtong Nobyembre 24, gilayon nga nag-set up kini usa ka emergency operations center ug One Hospital Command aron magpadayon sa pagsulay sa komunidad nga nagsugod kaniadtong Disyembre 1. Ayon kay Health Undersecretary Dr. Abdullah Dumama Jr. target nilang isailalim sa mass testing ang 10,000 residente sa Davao region, kasama na ang pagsasagawa ng pag-track sa close contacts ng COVID-19 patients. Pinauyon kay Health Undersecretary Dr. Abdullah Dumama Jr. Gipunting nila ang 10,000 nga mga residente sa rehiyon sa Davao nga magpailawom sa tibuuk nga pagsulay, lakip ang pagsubay sa suod nga kontak sa mga pasyente nga COVID-19. Sa covered court ng El Rio Subdivision dinala ang mga residenteng isinailalim sa mandatory swab testing. Ang El Rio Subdivision sakop nga korte nagdala sa mga residente nga gipaubos sa mandatory swab testing. Miyerkoles nang pumalo sa 142 ang bilang ng bagong kaso ng COVID-19 sa Davao City. Kaniadtong Miyerkules, ang ihap sa mga bag-ong kaso sa COVID-19 sa Lungsod sa Davao miigo sa 142. Sumunod na araw ay may naitala na naman ito na 92 COVID-19 cases. Pagkasunod adlaw, nagtala kini og laing 92 ka kaso sa COVID-19. Sa kabuuan, mayroon nang 6,754 COVID-19 cases sa Davao City kung saan 4,195 ang gumaling at 303 naman ang namatay, sa kasalukuyan, mayroon 2,256 active cases ng COVID-19 sa lungsod. Sa kinatibuk-an, adunay 6,754 COVID-19 nga kaso sa Lungsod sa Dabaw diin 4,195 ang naayo ug 303 ang namatay, sa pagkakaron, adunay 2,256 ka aktibo nga kaso sa COVID-19 sa syudad. Pinag-aaralan pa ng Davao City Health office kung magdaragdag pa ito ng isolation centers para sa inaasahang pagdami ng kaso ng COVID-19 matapos ang community testing. Gitun-an pa sa opisina sa Davao City Health kung magdugang ba kini og mga isolation center alang sa gipaabot nga pagtaas sa mga kaso sa COVID-19 pagkahuman sa pagsulay sa komunidad. Inilagay sa ilalim ng general community quarantine ang Davao City hanggang sa katapusan ng buwan na ito. Ang siyudad sa Davao gibutang ilawom sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad hangtod sa katapusan sa kini nga bulan. Kilala ang bayan ng Taytay sa Rizal bilang lugar na dinarayo kung nais na makabili ng mura, maganda at de-kalidad na mga damit. Ang lungsod sa Taytay sa Rizal naila nga usa ka lugar nga bisitahan kung gusto nimo makapalit baratohon, matahum ug de-kalidad nga mga sinina. Ito po ay nagpapatunay sa pamamagitan ng percentage ng aming negosyo ay engaged directly sa garments factory, pahayag ni Roderick Santos, hepe ng Taytay Municipal Tourism Office. Gipamatud-an kini pinaagi sa porsyento sa among negosyo nga direkta nga naa sa pabrika sa mga sinina, ingon ni Roderick Santos, hepe sa Taytay Municipal Tourism Office. Ayon kay Santos, patuloy nilang ipino-promote ito dahil isa itong major industry para sa kanilang mga kababayan. Pinauyon ni Santos, padayon sila nga nagpasiugda niini tungod kay kini usa ka panguna nga industriya alang sa ilang mga kababayan. Kahit mayroon tayong kinakaharap na sitwasyon, patuloy kaming nagpopromote ng mga produktong gawa ng aming mga kababayan, sabi niya. Bisan kung adunay kita atubangon nga sitwasyon, padayon kami nga nagpasiugda og mga produkto nga gihimo sa atong mga katagilungsod, ingon niya. Nauna nang kinailangang isara ang tiangge dahil sa mahigpit na lockdown bunsod ng COVID-19 pandemic. Ang tiangge kinahanglan nga sirado og sayo tungod sa hugut nga lockdown tungod sa COVID-19 pandemic. Sa panayam sa TeleRadyo Biyernes ng umaga, sinabi ni Santos na bukas ang kanilang tiangge buong linggo, maliban lamang sa araw ng Miyerkoles. Sa pakighinabi sa TeleRadyo kaniadtong Biyernes sa buntag, gisulti ni Santos nga bukas ang ilang tiangge sa tibuok semana, gawas sa Miyerkules. Bukod sa mga murang damit, may mga nagtitinda na rin ng ibang items tulad ng mga laruan at pagkain. Gawas sa baratohon nga sinina, adunay usab mga namaligya sa ubang mga butang sama sa mga dulaan ug pagkaon. Tinitiyak naman ni Santos na regular silang nagsasagawa ng pag inspeksiyon sa mga tiangge para siguruhing natutupad ang mga minimum health protocols tulad ng social distancing, pagsusuot ng face mask at face shield at ang pagkakaroon ng alcohol dispenser. Sa laing bahin, gisiguro ni Santos nga kanunay nila nga gisusi ang mga tindahan aron masiguro nga gipatuman ang minimum nga mga protokol sa kahimsog sama sa pagpalayo sa sosyal, pagsul-ot sa maskara sa nawong ug taming sa nawong ug paghatag sa usa ka dispenser sa alkohol. Isa lamang umano ang entry at exit point para makontrol ang dami ng tao sa loob. Giingon niya nga adunay ra usa ka entry ug exit point aron makontrol ang panon sa tawo sa sulud. Mayroon ding thermal scanners at kakailanganin din mag-fill out ng forms ang mamimili para sa contact tracing. Adunay usab mga thermal scanner ug kinahanglan usab pun-on sa pumapalit ang mga porma alang sa pagsubay sa kontak. Dagdag naman ni Santos na maaring makapag-shopping din nang hindi na darayo pa sa kanilang lugar. Dugang ni Santos nga mahimo usab sila makapamalit nga dili moadto sa ilang lugar. Maari umanong gawin ito online sa maraming grupo ng direct supplier at reseller ng Taytay tiangge sa Facebook at maging sa Instagram. Giasoy niya nga mahimo kini sa online sa daghang mga grupo nga direkta nga mga tagasuplay ug reseller sa Taytay tiangge sa Facebook ug bisan sa Instagram. Nabawasan ang alalahanin ng isang ginang matapos na mapangakuan siya ng gubernador ng Catanduanes ng tulong sa pagpapagawa sa nasalanta nilang bahay sa Virac. Nawala ang kabalaka sa usa ka ginang matapos ang gobernador sa Catanduanes misaad sa iyang tabang sa pag-ayo sa ilang naguba nga balay sa Virac. Nagpapasalamat po ako sa Panginoon kahit papaano ginawa kayong instrumento para sa aming mag-asawa para mapagawa 'yung bahay namin, pahayag ni Shirley Deo. Nagpasalamat ako sa Ginoo sa bisan unsang paagi nga gihimo ka nga instrumento alang sa akong bana ug ako aron matukod ang among balay, ingon ni Shirley Deo. Sa panayam sa TeleRadyo, sinabi ni Deo na naipit sila ng lockdown sa Quezon City kaya hindi agad nakauwi ng Virac. Sa panayam sa TeleRadyo, giingon ni Deo nga naipit sila sa usa ka lockdown sa Quezon City busa wala dayon nakapauli si Virac. Mahirap na po tapos binagyuhan pa, mga anak ko di ko nakapiling, sabi niya. Lisud kini human ako gibunalan, ang akong mga anak nga wala ko kauban, ingon niya. Aniya, hindi mapanatag ang loob niya dahil 3 anak nila ay nasa Guinobatan, Albay at ang isa ay nasa Virac kapwa nasalanta ng nagdaang mga bagyo ang 2 lalawigan. Giingon niya nga wala siya gipasaligan tungod sa 3 sa ilang mga anak nga naa sa Guinobatan, Albay ug ang usa naa sa Virac nga ang duha guba sa mga miaging bagyo sa 2 nga mga probinsya. Sa parehong panayam, sinabi ni Catanduanes Gov. Joseph Cua na tutulungang makauwi ang mag-asawa at pasisimulan na nito ang pagpapagawa sa bahay nila bilang regalo kay Shirley na nagdidiwang ng kaniyang kaarawan. Sa parehas nga panayam, si Catanduanes Gov. Joseph Cua nga motabang sa magtiayon nga makapauli ug magsugod sa pagtukod sa ilang balay ingon usa ka regalo kang Shirley nga nagsaulog sa iyang adlaw nga natawhan. Ngayong araw, baka makapasyal kami sa bahay nÕyo at baka maumpisahan ang paggawa bilang regalo sa inyo dahil kaarawan niyo, sabi ni Cua, kaniyang ia-arrange din para makauwi na sa probinsiya ang mag-asawa. Karon, mahimo kami makabisita sa imong balay ug magsugod sa pagtrabaho ingon usa ka regalo alang kanimo tungod kay ikaw ang imong adlawng natawhan, ingon ni Cua, siya usab ang maghikay alang sa pagbalik sa magtiayon sa probinsya. Humihingi ng tulong ang pamilya ng isang rescuer na nakuryente sa matinding pagbaha sa Tuguegarao City. Ang pamilya sa usa ka tigluwas nga nakuryentihan sa grabeng pagbaha sa Tuguegarao City nangayo tabang. Ayon kay Mila Agcaoili, 60 percent ng katawang ng kaniyang pamangkin na si Jason Yadan ay nagtamo ng 3rd degree burns. Pinauyon kay Mila Agcaoili, 60 porsyento sa lawas sa iyang pag-umangkon nga si Jason Yadan ang nag-antos sa ika-3 degree burn. Nagsasagawa umano ng rescue operation ang grupo ni Yadan noong Nob. 13 sa Barangay Linao nang makuryente. Ang grupo ni Yadan giingon nga nagpahigayon og usa ka rescue operation kaniadtong Nobyembre. 13 sa Barangay Linao dihang nakuryentihan. Nagpapagaling po siya sa ospital, sabi ni Agcaoili sa panayam sa TeleRadyo Biyernes ng umaga Nagpaayo na siya sa hospital, ingon ni Agcaoili sa pakighinabi sa TeleRadyo Biyernes sa buntag Bagamat nakakausap, hindi pa umano makatayo mag-isa at hindi rin makagalaw pa ng mabuti ang kaniyang pamangkin. Bisan kung naka-istorya siya, giingon niya nga ang iyang pag-umangkon dili makabarug nga mag-usa ug dili makalihok og maayo. Nakahiga pa rin siya. Naghigda pa siya. Malakas loob niya, lumalaban po siya alang-alang sa mga anak niya, sabi ni Agcaoili. Isog siya, nakig-away siya alang sa iyang mga anak, ingon ni Agcaoili. Nasa P82,000 na ang hospital bill nila at inaasahan nilang tataas pa ito dahil matatagalan pa sa pagamutan ang kaniyang pamangkin. Ang ilang bayranan sa hospital naa na sa P82,000 ug gilauman nila nga madugangan kini tungod kay ang iyang pag-umangkon nga dugay nga makapabilin sa hospital. Lumalapit naman aniya sila sa mga ahensiya ng pamahalaan na makakatulong sa kanila at malaking pasasalamat din nila sa mga taong nauna nang nagpaabot ng tulong. Giingon niya nga nagpadulong sila sa mga ahensya sa gobyerno nga makatabang kanila ug dako usab ang ilang pasalamat sa mga tawo nga nahatagan na og hinabang. Umaapela po ako sa mga kababayan nating may mabubuting loob na sana po, kung pwede po, tulungan po natin ang rescuer na si Jason kasi mahabang panahon po bago siya makapaghanap-buhay lalo nat may pamilya siya at mga anak na maliliit na nangangailangan ng tulong, hiling ng kaniyang tiyahin. Naghangyo ako sa atong mga katagilungsod nga buotan, hinaut nga kung mahimo, tabangan naton ang manunubos nga si Jason tungod kay taas-taas pa ang panahon aron siya makapangita labi pa nga adunay siya pamilya ug gagmay nga mga anak nga nanginahanglan tabang, hangyo sa iyang iyaan. Kinumpiska ang tinatayang 860 kilo ng undocumented frozen meat sa Bacoor City, Cavite nitong Miyerkules. Gibanabana nga 860 ka kilo nga undocumented frozen nga karne ang nakumpiska sa Bacoor City, Cavite kaniadtong Miyerkules. Nakasakay sa isang reefer van ang kahon-kahon na mga frozen na baboy at beef na dumaan sa inspeksyon ng mga tauhan ng National Meat Inspection Service (NMIS) Region 4A at ng Bacoor City Veterinary Service Office Meat Inspection Team. Usa ka kahon nga frozen nga baboy ug baka ang gisakay sa usa ka reefer van nga gisusi sa mga personahe sa National Meat Inspection Service (NMIS) Region 4A ug sa Bacoor City Veterinary Service Office Meat Inspection Team. Nagsasagawa noon ang grupo ng routine inspection ng madaling-araw sa Aguinaldo Highway. Naghimo ang grupo usa ka naandan nga pagsusi sa buntag sa Aguinaldo Highway. Ayon kay Bacoor City meat inspector James San Gabriel, hindi nadeklara sa dalang certificate of meat inspection ng van ang 35 sa 40 mga kahon. Pinauyon kay Bacoor City meat inspector James San Gabriel, 35 sa 40 ka kahon ang wala ideklara sa sertipiko sa meat inspection sa van. May ilan sa mga karne na ni-rebox pero hindi nalagyan ng sticker ng NMIS, bukod pa rito, wala ring accreditation sa NMIS ang mismong reefer van. Ang pila sa mga karne gi-reboot apan wala gipunting sa mga sticker sa NMIS, dugang pa, ang reefer van mismo walaÕy akreditasyon sa NMIS. Galing din sa Bacoor ang karne at ihahatid dapat sa Tanza, Cavite nang patigilin ng mga nag-iinspeksyon. Ang karne naggikan usab sa Bacoor ug kinahanglan ihatud sa Tanza, Cavite kung mohunong ang mga inspektor. Idinaan sa cold storage verification ang mga karne at ipinabaon ang mga nakitang mishandled at pabulok na. Ang mga karne gipailalom sa bugnaw nga panghimatuud sa pagtipig ug ang mga sayup ug dunot nga mga gilubong. Noong isang linggo naman, nagkumpiska ng meat inspectors ang 300 kilo ng bagong-katay na manok dahil hindi rin rehistrado ang source nito. Kaniadtong miaging semana, nakumpiska sa mga meat inspector ang 300 ka kilo nga bag-ong giihaw nga manok tungod kay wala usab marehistro ang gigikanan niini. Babala ni San Gabriel, posibleng dumami ang mga ganitong kaso dahil sa lalaking demand para sa karne sa Kapaskuhan. Nipasidaan si San Gabriel nga ang mga kaso nga ingon niini mahimoÕg modaghan tungod sa panginahanglan sa mga lalaki alang sa karne sa Pasko. Paalala nila sa publiko, posibleng apektado ang kalidad at kaligtasan ng karne na hindi rehistrado ang pinagmulan o dumaan sa tamang inspeksyon. Gipasidan-an nila ang publiko nga ang kalidad ug kahilwasan sa karne mahimoÕg maapektuhan kung dili nakarehistro ang gigikanan o gipaubos sa tama nga inspeksyon. Nagpapatuloy ang imbestigasyon ng Laguna Provincial Police Office sa pagpaslang kay Mayor Caesar Perez sa Municipal Hall ng Los Ba–os, Huwebes ng gabi. Nagpadayon ang imbestigasyon sa Laguna Provincial Police Office sa pagpatay kay Mayor Caesar Perez sa Municipal Hall sa Los Ba–os, Huwebes sa gabii. Alas-8:45 ng gabi nang barilin si Perez sa isang open area sa likod ng munisipyo. Alas 8:45 sa gabii, gipusil si Perez sa usa ka bukas nga lugar luyo sa munisipyo. Napag-alaman na kagagaling lamang niya sa isang spa matapos magpamasahe at naglalakad na pabalik ng munisipyo nang siya ay barilin. Nahibal-an nga ningbalik ra siya gikan sa usa ka spa pagkahuman sa usa ka pagmasahe ug naglakaw balik sa munisipyo dihang gipusil. Tinamaan ng bala sa ulo ang alkalde, wala siyang kasamang private security pero agad na naitakbo ng ambulansiya sa ospital. Gipusil ang ulo sa mayor, wala siya giubanan nga pribadong seguridad apan dali nga gidala sa ospital sa usa ka ambulansya. Binawian siya ng buhay dakong alas-9:45 ng gabi. Namatay siya mga alas 9:45 sa gabii. Hanggang ngayon wala pang natutukoy na persons of interest o suspects ang pulisya kaugnay sa pagpatay sa alkalde. Hangtod karon, wala paÕy nakilala nga pulis ang mga tawo nga interesado o suspetsado kalabot sa pagpatay sa mayor. Hindi pa rin alam kung malapitan o malayo binaril si Perez. Wala pa mahibal-an kung gipusil ba si Perez sa layo o layo. Inaalam din kung anong baril ang ginamit sa pamamaslang. Gisuta usab kung unsang pusil ang gigamit sa pagpatay. Hindi pa rin nagbibigay ng pahayag ang pamilya at kamag-anak ng alkalde hinggil sa insidente. Ang pamilya ug mga paryente sa mayor wala pa mohatag pahayag bahin sa hitabo. Noong isang taon, nadawit sa isyu ng ilegal na droga si Perez matapos makasama ang kaniyang pangalan sa narco list pero pinabulaanan niya ito at gumawa ng aksyon para linisin ang pangalan gaya ng pagsumite ng position paper sa Malacanang at Department of Interior and Local Government. Kaniadtong miaging tuig, naapil si Perez sa isyu sa iligal nga droga pagkahuman nalakip ang iyang ngalan sa narco list apan kini gilimod niya ug mihimo og lakang aron malimpyohan ang ngalan sama sa pagsumite og posisyon nga papel sa Malakanyang ug Department of the Interior and Local Government. Si Perez ay nasa ikatlo at huling termino na bilang alkalde. Si Perez naa sa iyang ikatulo ug katapusang termino isip mayor. Dati na rin siyang naging bise gobernador ng Laguna, nakatakda namang iburol malapit sa UP Los Ba–os ang labi ni Mayor Perez. Kaniadto usab siya mao ang bise gobernador sa Laguna, apan si Mayor Perez gikatakdang ilubong duol sa UP Los Ba–os. Naghahanda na ang Quiapo Church sa pagsasagawa ng Misa de Gallo pero hindi sa mismong simbahan nito. Nag-andam na ang Quiapo Church alang sa Misa de Gallo apan wala sa kaugalingon nga simbahan. Hindi sa simbahan gaganapin ang Simbang Gabi ngayong taon at inaasahan itong gagawin sa may Bonifacio Shrine. Ang Simbang Gabi dili ipadayon sa simbahan karong tuiga ug gilauman nga kini himuon sa Bonifacio Shrine. Tanging 300 devotees lang din ang pwedeng pumasok sa Bonifacio Shrine para makilahok sa Misa de Gallo. 300 ra ka mga deboto ang mahimo usab nga makasulod sa Bonifacio Shrine aron makaapil sa Misa de Gallo. Panawagan ng simbahan sa senior citizens at mga batang gusto pa ring makapagsimba na mag online mass na lamang para sa kanilang kaligtasan. Nanawagan ang simbahan sa mga senior citizen ug bata nga gusto pa magsimba aron adunay online nga misa alang ra sa ilang luwas. Bukod diyan, hinihimok na rin ng Catholic Bishops Conference of the Philippines ang mga lokal na pamahalaan na mag-organisa ng 9-araw na novena Mass sa mga malalaking lugar para ma-accommodate ang mas maraming tao. Ingon kadugangan, giimbitahan usab sa Catholic Bishops Conference of the Philippines ang mga lokal nga gobyerno nga mag-organisar ug 9 ka adlaw nga nobena nga misa sa daghang mga lugar aron mapaabot ang daghang mga tawo. Samantala, dinagsa naman ng mga deboto ang Quiapo Church para mapag-misa sa First Friday ng Disyembre. Samtang, ang mga deboto nagdugok sa Quiapo Church alang sa misa kaniadtong Unang Biyernes sa Disyembre. May pila na ng mga deboto sa labas ng simbahan at naghihintay na makapasok sa loob dahil sa physical distancing, tanging 300 katao lamang ang pinapapasok sa loob ng simbahan. Adunay na mga pila sa mga deboto sa gawas sa simbahan ug naghulat nga makasulod tungod sa pisikal nga pagkalayo, 300 ra ka mga tawo ang gitugotan sa pagsulod sa simbahan. Bukod sa physical distancing, kailangang din na nakasuot ng face mask at face shield ang mga deboto. Gawas sa pisikal nga pagpahilayo, ang mga deboto kinahanglan magsul-ob usab sa mga maskara sa nawong ug mga taming sa nawong. Bawal pa rin ang mga batang pumunta sa simbahan. Gidili pa ang mga bata nga moadto sa simbahan. Naging matagumpay ang paglalakbay sa kalawakan ng Maya-1 na nakabalik na sa mundo nitong Nobyembre. Ang ekspedisyon sa Maya-1 malampuson nga nakabalik sa Kalibutan karong Nobyembre. Ayon sa isa sa mga lumikha nito, malaki ang tulong ng cube satellite, ang pinakauna ng Pilipinas, para sa pananaliksik ng bansa sa kalawakan. Pinauyon sa usa sa mga taghimo niini, ang cube satellite, ang una sa Pilipinas, usa ka dako nga tabang alang sa pagsiksik sa nasud sa wanang. Kwento ni Adrian Salces sa ABS-CBN News, umabot sa dalawang taon at apat na buwan ang cube satellite, at sa karanasang itoÕy mas marami na silang kaalaman para sa kanilang mga pananaliksik sa hinaharap. Gisulti ni Adrian Salces sa ABS-CBN News nga ang cube satellite milungtad sa duha ka tuig ug upat ka bulan, ug sa kini nga kasinatian sila adunay dugang nga kahibalo alang sa ilang umaabot nga pagsiksik. Bago ito bumalik sa Earth, maayos o malusog ang kondisyon ni Maya1, base sa mga datos telemetriya na nakalap mula sa kanya, sinabi ni Salces sa isang email message. Sa wala pa siya mobalik sa Kalibutan, si Maya1 naa sa maayo o himsog nga kondisyon, pinauyon sa datos sa telemetry nga nakuha gikan kaniya, giingon ni Salces sa usa ka mensahe sa email. Subalit, pagkabalik sa Earth, natural lang at inaasahan na nasunog, nawasak at lubusang naglaho na si Maya 1 dahil sa matinding init na dulot ng napakabilis na pagbagsak nito sa atmospera, dagdag pa niya. Bisan pa, sa pagbalik sa Kalibutan, natural ug gilauman nga ang Maya 1 gisunog, giguba ug hingpit nga nawala tungod sa grabe nga kainit nga hinungdan sa dali nga pagkahugno sa atmospera, dugang pa niya. Nai-deploy sa kalawakan ang Maya 1 noong 2018. Ang Maya 1 gipakatap sa wanang sa 2018. May sukat itong 10 by 10 centimeters at kayang kumuha ng mga imahe ng Earth mula sa kalawakan. Pagsukot kini 10 hangtod 10 sentimetros ug mahimoÕg kuha ang mga imahe sa Yuta gikan sa wanang. Nagdesisyon ang mga mayor sa Metro Manila na hindi pa rin papayagang pumunta sa mga mall ang mga batang nasa edad 17 pababa. Nagbuut ang mga mayor sa Metro Manila nga ang mga bata nga nagpangidaron 17 pataas dili pa tugutan nga makaadto sa mga mall. Alinsunod ito sa rekomendasyon ng mga eksperto at doktor, na nangangambang hindi pa ligtas ang sitwasyon kahit pa bumubuti na ang mga numero natin kontra sa COVID-19. Nahiuyon kini sa mga rekomendasyon sa mga eksperto ug doktor, nga nahadlok nga ang kahimtang dili pa luwas bisan kung ang among numero kontra sa COVID-19 nag-ayo. Apat na mga bahay ang nasira sa pagragasa ng tubig na nagdulot din ng pagbaha sa tatlong lugar sa bayan ng San Enrique sa Iloilo sanhi ng walang tigil na pagbuhos ng ulan nitong Miyerkoles. Upat ka mga balay ang nadaut sa pagbaha nga hinungdan usab sa pagbaha sa tulo ka mga lugar sa lungsod sa San Enrique sa Iloilo tungod sa walaÕy hunong nga pag-ulan kaniadtong Miyerkules. Ayon kay Jerry Bionat ng Provincial Disaster Risk Reduction and Management Office ng Iloilo, may 78 na indibidwal o katumbas ng 15 pamilya mula sa Sitio Muruboan sa Barangay Compo ang inilikas alas-8 ng gabi. Suno kay Jerry Bionat sang Provincial Disaster Risk Reduction and Management Office sang Iloilo, 78 nga mga indibiduwal o katumbas sa 15 ka pamilya gikan sa Sitio Muruboan sa Barangay Compo ang ginpabakwit alas-8 sang aga. Nakabalik lang sila sa kanilang mga bahay Huwebes ng madaling araw, bumuhos umano ang malakas na ulan mula alas-2 ng hapon hanggang alas-7 ng gabi na nagdulot ng pagbaha sa ilang barangay tulad ng Compo, Mapili at Palje. Nakabalik ra sila sa ilang mga balay kaniadtong Huwebes sa buntag, giingon nga kusog nga ulan gikan alas-2 sa hapon hangtod alas-7 sa gabii nga hinungdan sa pagbaha sa pipila ka mga barangay sama sa Compo, Mapili ug Palje. Ipinagpaliban ng Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) ang pagpapasara sa EDSA U-turn slot sa Bagong Barrio, Caloocan sa susunod na taon. Gibalhin sa Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) ang pagsira sa EDSA U-turn slot sa Bagong Barrio, Caloocan sa sunod tuig. Hindi muna natin isasara, apat pa po yan na U-turns na nakapuwesto diyan sa may Caloocan City after Balintawak Interchange na pin-postpone natin yung pagpapasara sa Dec. 7, ayon kay Bong Nebrija, ng MMDA EDSA Special Traffic and Transport Zone. Dili una namon kini pasirad-an, adunay upat pa nga U-turn nga gibutang sa Caloocan City pagkahuman sa Balintawak Interchange nga gi-postpone namon ang pagsira kaniadtong Dec. 7, suma ni Bong Nebrija, sa MMDA EDSA Special Traffic and Transport Zone. Nakatakdang isara sana ang U-turn slot malapit sa General Malvar/Bagong Barrio sa Disyembre 7 para mapabilis ang biyahe ng commuters sa EDSA Busway project. Ang U-turn slot nga duul sa General Malvar / Bagong Barrio gikatakdang isira sa Disyembre 7 aron mapadali ang mga pagbiyahe sa mga magbiyahe sa proyekto nga EDSA Busway. Tatapusin muna natin yung pagdiriwang ng kapaskuhan hanggang Jan. 4 at doon na nating sisimulan ang pagsasara niyan, sabi ni Nebrija sa panayam sa TeleRadyo Huwebes ng umaga. Tapuson ra una ang kasaulugan sa piyesta opisyal hangtod sa Enero. 4 ug didto magsugod kami pagsira niana, ingon ni Nebrija sa pakighinabi sa TeleRadyo Huwebes sa buntag. Samantala, nakatakdang buksan na rin ang nauna nang isinarang exit mula sa Quirino Highway, Balong Bato sa Quezon City. Samtang, ang sirado nga exit gikan sa Quirino Highway, Balong Bato sa Quezon City gikatakdang buksan. Sinarado natin yan noong may ginagawa yung EEI sa Skyway tapos na po yung ginagawa, puwede na nating buksan. Gisirhan namon kini kung adunay gibuhat ang EEI sa Skyway pagkahuman nga nahimo ang trabaho, mahimo namon kini maablihan. Isa rin po ito sa mitigating measures na isinasagawa natin para ibsan yung traffic sa Balintawak, sabi ni Nebrija. Usa usab kini sa mga lakang sa pagpaminus nga gihimo aron maminusan ang trapiko sa Balintawak, ingon ni Nebrija. Umabot sa 25 kawani ng isang business outsourcing company sa Subic Bay Metropolitan Authority (SBMA) ang nagpositibo sa COVID-19 matapos na magsagawa ng beach at pool parties. Moabot sa 25 ka kawani sa usa ka kompanya sa outsourcing sa negosyo sa Subic Bay Metropolitan Authority (SBMA) ang nagpositibo sa COVID-19 pagkahuman sa pagpahigayon og mga beach ug pool party. Naka spread po yan mula noong Nov. 7 yun po ang unang case pero after nagkaroon ng beach party doon po nagkaroon ng surge ang tinatawag natin na clustering of cases. Mikaylap kana sukad Nob. 7 kana ang una nga kaso apan pagkahuman sa usa ka beach party adunay pagdagsang sa gitawag namon nga clustering sa mga kaso. But this is attributed to the gathering, sinasabing beach at pool parties, pahayag ni Ronnie Yambao, deputy administrator ng SBMA Public Health and Safety Department. Apan gipahinungod kini sa panagtapok, giingon nga mga beach ug pool party, giingon ni Ronnie Yambao, deputy administrator sa SBMA Public Health and Safety Department. Ayon kay Yambao, ginawa umano ang mga di awtorisadong pagpupulong sa Zambales at Olongapo, labas na sa jurisdiction ng SBMA. Pinauyon kay Yambao, ang dili pagtugot nga mga miting gihimo sa Zambales ug Olongapo, gawas sa hurisdiksyon sa SBMA. Kung may health protocols na na-violate sa loob ng Freeport yun po ang titingnan namin dahil po ang jurisdiction ng Subic Bay Metropolitan Authority ay loob lang po ng kaniyang territorial jurisdiction, paliwanag ni Yambao. Kung adunay mga protokol sa kahimsog nga gilapas sa sulud sa Freeport, kana ang tan-awon namon tungod kay ang hurisdiksyon sa Subic Bay Metropolitan Authority naa ra sa sulod sa teritoryo niini nga hurisdiksyon, gipatin-aw ni Yambao. Base aniya sa report na ipinadala ng hindi na pinangalanan pang BPO company, hindi umano alam ng pamunuan nito ang pagsasagawa ng ipinagbabawal na pagtitipon ng kanilang empleyado. Giingon niya pinauyon sa report nga gipadala sa wala nganli nga kompanya sa BPO, ang pamuno niini giingong wala makahibalo kung unsaon paghimo sa gidili nga pagtapok sa ilang mga empleyado. Nag conduct ng very stringent contact tracing ang kumpanya at SBMA at na find out mga closed contacts lahat naka-isolate na. Ang kompanya ug ang SBMA nagpahigayun sa kaayo nga pagsubay sa kontak ug nahibal-an nga sirado ang mga kontak nga nahamulag. Yung mga close contact at infected nasa mga isolation facilities ng mga local government units, banggit ni Yambao. Ang mga duul nga kontak ug nataptan naa sa mga pasulabi nga mga pasilidad sa mga local government unit, ingon ni Yambao. Binigyan naman ng ayuda ng kumpanya ang lahat ng nagpositibong empleyado nito. Ang kompanya naghatag tabang sa tanan nga positibo nga mga empleyado. Nagbigay pa sila ng assistance kung sila po ay di makakapasok ng 14 na araw dahil sa pag-isolate ito po ay di kakaltas sa sweldo nila, sabi ni Yambao. Naghatag pa sila og tabang kung dili sila makasulod sa 14 ka adlaw tungod sa pag-inusara dili kini makuhaan gikan sa ilang sweldo, ingon ni Yambao. Dagdag niya, doon po sa talagang very negligent sa action nila, ito po ay papatawan ng disciplinary action ng kanilang human resource management department. Dugang pa niya nga kadtong mga nagpabaya gyud sa ilang lihok, ipailalom sa aksyon sa pagdisiplina sa ilang departamento sa pagdumala sa human resource. Dinagdagan na ng lokal na pamahalaan ng Baguio City ang bilang nga mga turistang maaring makaakyat sa lungsod para magbakasyon. Ang lokal nga kagamhanan sa Lungsod sa Baguio nagdugang ang gidaghanon sa mga turista nga mahimong moadto sa lungsod alang sa pagbakasyon. In-increase na ho namin nung inopen namin yung tourism bubble ni-limit lang namin sa 100 inakyat ng 200, then 500 and umaabot na kami ng 1,000 ngayon per day, sabi ni Mayor Benjamin Magalong. Nadugangan kini sa pag-abli sa bubble sa turismo, gilimitahan ra namo kini hangtod sa 100 hangtod 200, pagkahuman 500 ug naabot na namon ang 1,000 matag adlaw, ingon ni Mayor Benjamin Magalong. Kadalasan ay 3 hanggang 5 araw umano ang ipinamamalagi ng mga bisita sa kanilang lungsod. Ang mga bisita kasagarang magpabilin sa 3 hangtod 5 ka adlaw sa ilang lungsod. Ayon kay Magalong, sinunod nila ang kanilang prinsipyo na surely, safely, slowly para mas ma-manage ang bilang ng mga bisita. Pinauyon kay Magalong, ilang gisunud ang ilang prinsipyo nga sigurado, luwas, hinay hinay aron mas madumala ang ihap sa mga bisita. Paalala ni Magalong na kung bisita, di na kakailangan pa ng travel authority, you have to register sa aming Baguio VIS I.T.A at makikita na niyo doon ang requirements. Gipahinumduman ni Magalong nga kung ikaw usa ka bisita, dili kinahanglan ang usa ka awtoridad sa pagbiyahe, kinahanglan magparehistro sa among Baguio VIS I.T.A ug makita nimo ang mga kinahanglanon didto. Sakaling di naman aniya magawa ito, pwedeng mismong doon na sa Baguio City magpa-antigen o RT PCR test. Kung dili niya kini buhaton, ingon niya, posible nga adunay antigen o RT PCR test didto mismo sa Baguio City. Marami na ang nagtutungo sa Dapitan Arcade sa Quezon City para mamili ng pang dekorasyon, ilang araw bago ang selebrasyon ng Pasko. Daghan na ang moadto sa Dapitan Arcade sa Lungsod sa Quezon aron mamalit mga dekorasyon, pila ka adlaw sa wala pa ang pagsaulog sa Pasko. Alas-8 ng umaga pa lamang ay may mga mamimili nang nagiikot sa mga tindahan habang patuloy na sumusunod sa health protocols tulad ng pagsusuot ng facemask at face shield. Kaganinang alas 8 sa buntag, ang pipila nga mga mamalitay naglakaw-lakaw sa mga tindahan samtang nagpadayon sa pagsunod sa mga protokol sa kahimsog sama sa pagsul-ob sa facemask ug taming sa nawong. Kumpleto ang mabibiling Christmas decorations tulad ng Capiz na parol sa halagang P2,000 pataas. Kompleto ang mga dekorasyon sa Pasko sama sa mga lantern sa Capiz nga tag P2,000 pataas. May Christmas tree na mabibili sa P1,000 pataas, ang medium size ay nasa P2,500, habang P350 naman ang tabletop, at ang Christmas wreath at garlands ay nasa P500 pataas bukod dito, marami ring mabibiling regalo tulad ng ceramic, rattan at kitchenware. Adunay usa ka Christmas tree nga mapalit sa kantidad nga P1,000 pataas, ang medium nga gidak-on mao ang P2,500, samtang ang tabletop P350, ug ang Christmas wreath ug garland nga P500 pataas, daghan usab nga mga regalo nga mapalit sama sa ceramic, rattan ug gamit sa kusina. Nahuli ang ilang di rehistradong pampasaherong sasakyan sa anti-colorum operations ng Inter-Agency Council on Traffic (i-ACT) at Philippine National Police (PNP) Highway Patrol Group (HPG) sa Makati City Huwebes ng umaga. Ang pipila nga dili rehistradong mga salakyanan sa pasahero nadakup sa anti-colorum nga operasyon sa Inter-Agency Council on Traffic (i-ACT) ug sa Philippine National Police (PNP) Highway Patrol Group (HPG) sa Makati City Huwebes sa buntag. Ayon kay Col. Manuel Bonnevie, i-ACT Special Operations Team leader, may tumawag sa kanila na maraming kolorum na bumibiyahe sa boundary ng Makati at Pasay sa EDSA. Pinauyon kay Col. Si Manuel Bonnevie, pinuno sa i-ACT Special Operations Team, gitawag sila nga adunay daghang mga kolor nga nagbiyahe sa Makati ug Pasay nga utlanan sa EDSA. Isa sa mga hinuli ang isang SUV na sinakyan ng isang civilian asset ng i-ACT mula sa isang terminal sa Bicutan at pinara pagdating sa Magallanes area. Usa sa gidakop mao ang usa ka SUV nga gimaneho sa usa ka i-ACT nga sibilyan nga asset gikan sa usa ka terminal sa Bicutan ug giparking sa pag-abut sa lugar sa Magallanes. Ayon sa i-ACT, naniningil ng P150 kada pasahero ang sasakyan mula Bicutan hanggang Makati-Pasay boundary, pero depensa ng driver hindi niya alam na iligal ito. Pinauyon sa i-ACT, ang singil sa sakyanan gikan sa P150 matag pasahero gikan sa Bicutan hangtod sa utlanan sa Makati-Pasay, apan wala hibal-an sa drayber nga kini ilegal. Pinatigil din ang isang shuttle service ng Pag-ibig na walang naipakitang contract of lease at ibang dokumento. Ang Pag-ibig shuttle service gipahunong usab nga walaÕy kontrata sa lease ug uban pang dokumento. May pinakawalan namang ilang sasakyan matapos malamang magkakamag-anak ang sakay o kaya nakigamit ng ibang sasakyan ang shuttle driver ng kompanya. Ang pila ka mga salakyanan gipagawas pagkahuman nga ang mga nakasakay tingali adunay kalabotan o ang drayber sa shuttle sa kompanya ninggamit us aka sakyanan. Bukod sa pagiging lehitimo ng mga namamasada, sinilip din kung sumusunod ang mga sasakyan sa health and safety protocols. Gawas sa pagkalehitimo sa mga nagpuyo, gisusi usab kung gisunod ba sa mga salakyanan ang mga protokol sa kahimsog ug kahilwasan. Tiniketan din ang ilang van na nakaharang sa loading zone at e-jeep na nagsasakay sa maling sakayan. Gibabagan usab sa mga tiket ang pipila ka mga van nga nagbabag sa loading zone ug mga e-jeep nga nagdala sa sayup nga bangka. Samantala, hinuli ang 16 na van at 3 bus sa isinagawang operasyon sa Calamba at Sta. Rosa sa Laguna noong Lunes. Samtang, 16 nga mga van ug 3 nga mga bus ang naaresto sa gipahigayong operasyon sa Calamba ug Sta. Rosa sa Laguna kaniadtong Lunes. Karamihan sa mga napuntirya ay mga nagsilbing company shuttle pero wala o kulang ang dokumento. Kadaghanan sa mga target mao kadtong nagsilbi nga shuttles sa kompanya apan ang dokumento nawala o nawala. Diniretso ang mga nasitang sasakyan sa impound ng Land Transportation and Regulatory Board (LTFRB) sa Magalang, Pampanga. Ang mga salakyanan nakit-an sa pag-impound sa Land Transportation and Regulatory Board (LTFRB) sa Magalang, Pampanga. Nagkakahalaga ng P200,000 ang tubos ng van at P1 milyon para sa bus, pero hihintayin pa ang 3 buwan bago ito mababawi. Ang van nagkantidad og P200,000 ug P1 milyon alang sa bus, apan molanat pa og 3 ka bulan una kini makuha. Paalala naman ng i-ACT sa mga commuter, iwasan ang pagsakay sa mga kolorum dahil walang insurance at pwedeng ikapahamak kapag naaksidente. Gipasidan-an usab sa I-ACT ang mga sumasakay nga likayan ang pagsakay sa mga colorway tungod kay walaÕy seguro ug mahimong peligro kung adunay disgrasya. Timbog ang isang teenager matapos mahulihan ng hinihinalang shabu na aabot sa P4.08 million ang halaga sa Davao City. Nawala ang usa ka tin-edyer human masakpi nga dunay gidudahang shabu nga moabot sa P4.08 milyon sa syudad sa Davao. Ayon kay Colonel Consolito Yecla, Commander ng Task Force Davao, minamaneho ng suspek ang pulang kotse galing ng Cotabato City papuntang bayan ng Nabunturan, Davao de Oro, nang dumaan sa checkpoint ng AFP at PNP sa Sirawan. Pinauyon kay Colonel Consolito Yecla, Commander sa Task Force Davao, ang suspetsado nagmaneho sa pula nga awto gikan sa Cotabato City hangtod sa lungsod sa Nabunturan, Davao de Oro, sa pag-agi niya sa checkpoint sa AFP ug PNP sa Sirawan. Subalit sinubukan aniya ng driver na iwasan ang checkpoint kaya nagduda na ang mga awtoridad at ininspeksyon ang kotse. Bisan pa, giingon niya nga ang drayber misulay paglikay sa checkpoint busa nagduda ang mga awtoridad ug gisusi ang awto. Dito nila nasamsam ang limang plastic at isang maliit na sachet na naglalaman ng hinihinalang shabu, kinilala ang suspek na 19 anyos at residente ng Nabunturan. Nakuha nila ang lima ka plastic bag ug usa ka gamay nga sachet nga adunay sulud nga gidudahang shabu, giila ang 19-anyos nga suspetsado residente sa Nabunturan. Kakasuhan ang lalaki ng paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act, ayon sa Task Force Davao, ngayong 2020 aabot na sa 77 suspek ang kanilang naaresto sa mga checkpoint at anti-illegal drugs operations. Kasuhan ang lalaki sa kalapasan sa Comprehensive Dangerous Drugs Act, pinauyon sa Task Force Davao, sa tuig 2020 nadakup na nila ang 77 ka mga suspetsado sa mga checkpoint ug operasyon kontra-iligal nga droga. Tinatayang mahigit P14 na milyon na ng ilegal na droga ang kanilang nakumpiska. Gibanabana nga nakumpiskahan nila ang kapin sa P14 milyon nga kantidad sa iligal nga droga. Muling ipinasara ang Laoag City Public Market and Commercial Complex dahil sa pagdami ng kaso ng COVID-19. Ang Laoag City Public Market ug ang Komplikado sa Komersyo gisira usab tungod sa pagdaghan sa mga kaso sa COVID-19. Napaulat na dumami ang mga nagpopositibo sa COVID-19 na kinabibilangan ng mga vendor, peddler at kargador. Ang COVID-19 gikataho nga nagdugang positibo lakip na ang mga namaligya, tigbaligya ug mga nagpapadala. Sa kabuuan, umabot na sa 20 ang kaso ng COVID-19 sa naturang palengke, walang kasiguraduhan kung kailan magbabalik operasyon ang palengke dahil kailangan raw ng masinsinang contract tracing. Sa kinatibuk-an, adunay 20 mga kaso sa COVID-19 sa nahisgutang merkado, walaÕy kasigurohan kanus-a magpadayon ang operasyon sa merkado tungod kay giingon nga kinahanglan og grabe nga pagsubay sa kontrata. Sa huling tala ng awtoridad, 169 ang active cases sa buong lungsod nng kabuuang bilang ng COVID-19 cases dito ay umabot na sa 234, kung saan, 65 na ang gumaling. Pinauyon sa labing kabag-o nga awtoridad, adunay 169 nga aktibo nga kaso sa tibuuk lungsod ug ang kinatibuk-ang ihap sa COVID-19 nga kaso dinhi miabot sa 234, diin 65 ang naayo. Nasa ilalim ng localized modified enhanced community quarantine (MECQ) ang Laoag City, simula noong Biyernes dahil sa patuloy na pagtaas ng kaso ng COVID-19. Ang Laoag City naa sa ilawom sa localized nga gipaayo nga gipaayo nga quarantine sa komunidad (MECQ), sugod sa Biyernes tungod sa padayon nga pagdugang sa mga kaso sa COVID-19. Sa buong bansa, 434,357 na ang naitalang COVID-19 cases, kung saan 26,916 ay active infections. Sa tibuuk nasud, 434,357 ka kaso sa COVID-19 ang natala, diin 26,916 ang aktibo nga impeksyon. Sinuspinde ang operasyon ng Baguio Night Market sa Harrison Road sa lungsod na ito isang araw matapos itong buksan at dumugin ng mga mamimili sa kabila ng distancing protocols na pinapairal habang may coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Ang operasyon sa Baguio Night Market sa Harrison Road ning syudad gisuspinde usa ka adlaw pagkahuman gibuksan kini ug gi-raid sa mga konsumedor bisan pa sa nagpalayo nga mga protokol nga gipatuman sa panahon sa pandemic sa coronavirus (COVID-19). Kilala ang naturang night market sa mga murang bilihin tulad ng damit at ibaÕt ibang pagkain. Nailhan ang night market sa mga barato nga produkto sama sa sinina ug lainlaing pagkaon. Sa pahayag ng Baguio City Public Information Office, aaralin pa ang mga dapat gawin para masunod ang health protocols at hindi maulit ang insidente. Pinauyon sa Baguio City Public Information Office, dugang nga mga lakang ang himuon aron masunod ang mga protokol sa kahimsog ug mapugngan ang dugang nga mga insidente. Marso nang unang ihinto ang operasyon ng pamilihan dahil sa COVID-19 samantala, dinumog din ang pagpapailaw ng Christmas tree sa Session Road, na taunang tradisyon sa siyudad. Ang Marso mao ang una nga mihunong sa operasyon sa merkado tungod sa COVID-19, ang pag-iwag sa Christmas tree sa Session Road, usa ka tinuig nga tradisyon sa syudad. Ayon kay Baguio Tourism Officer Alec Mapalo, hindi nila inaasahan ang dumog ng tao nang mabuksan ito. Suno kay Baguio Tourism Officer Alec Mapalo, wala nila ginapaabot nga magbukas ang kadam-an sa pagbukas sini. Medyo kinabahan kami we did not expect na napakalaking turnout but I think it just shows how people are really kept for so long in their homes and been wanting to go out and having fun outside, ani Mapalo. Kami medyo gikulbaan wala namon gilauman ang usa ka dako nga pag-adto apan sa akong hunahuna kini nagpakita nga giunsa nga ang mga tawo tinuud nga gitago sa ilang mga balay ug gusto nga mogawas ug maglipaylipay sa gawas, ingon ni Mapalo. Inako naman ni Baguio City Mayor Benjamin Magalong ang insidente, kasalanan ng inyong mayor 'wag po kayong mabahala," ani Magalong. Gi-angkon sa Baguio City Mayor Benjamin Magalong ang insidente, sala sa imong mayor, ayaw kabalaka, ingon ni Magalong. KaliwaÕt kanan ang mga tianggeng maaaring dayuhin para mamili sa Pasko, isa sa puwedeng puntahan ay ang Pasig Mega Market, na nakikilala ngayon dahil sa murang bilihin. Wala ug tuo ang mga mamalit nga makapamalit alang sa Pasko, usa sa mga lugar nga bisitahan ang Pasig Mega Market, nga naila karon sa mga baratohon nga presyo. Tuloy pa rin ang Pamaskong Pinoy ngayong may coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Nagpadayon ang Pasko nga Pilipino karon nga adunay sakit nga coronavirus disease (COVID-19). At dahil mas inaanyayahan ang online delivery at pag-iwas sa mga handaan, at nauuso na rin ang ibaÕt ibang libangan gaya ng pagtatanim o pag-aalaga ng halaman, narito ang ilang maaaring i-regalo ngayong Pasko. Ug tungod kay ang paghatud sa online ug paglikay sa mga salo-salo labi ka maabi-abihon, ug ang lainlaing mga kalingawan sama sa pagtanum o pag-atiman sa mga tanum nauso, dinhi ang pipila nga mahimong hatagan regalo karong Pasko. Kung may agam-agam pa ring pumunta sa mga bilihan ng Korean barbecue, maaari naman dalhin ang experience sa bahay. Kung nagduhaduha ka pa usab nga moadto sa mga tindahan sa barbecue sa Korea, mahimo nimong dad-on ang kasinatian sa balay. May alok na gift set ang Happy Foods Group of Restaurants, na naglalaman ng frozen Korean barbecue meat, at mga sauce na ginagamit kalimitan pampalasa ng nilulutong Korean barbecue. Ang Happy Foods Group of Restaurant nagtanyag usa ka set nga regalo, nga adunay sulud nga karne nga barbecue nga Koreano, ug mga sarsa nga kanunay gigamit ingon usa ka panakot sa giluto nga Korean barbecue. Ayon kay Kel Dela Cruz, area manager ng kompanya, fresh ang ibinebenta nilang produkto araw-araw. Pinauyon kay Kel Dela Cruz, area manager sa kompanya, namaligya sila mga lab-as nga produkto matag adlaw. Aabot sa P1,100 hanggang P2,200 ang presyo ng isang gift box at maaari itong i-order sa kanilang kung may plantito o plantita na reregaluhan, maaari mo naman itong bigyan ng succulent gift set. Ang presyo sa usa ka kahon sa regalo mahimong gikan sa P1,100 hangtod sa P2,200 ug mahimo kini mando gikan kanila kung adunay usa nga magtanum o magtanum nga mahatag, mahimo nimo kini hatagan usa ka makabungog nga set sa regalo. Nagbebenta ngayon ang online store na Succulently Yours ng mga gift box, maging ang ilang hand-painted na paso na maaaring paglagyan ng succulent. Ang online store nga Succulently Yours namaligya karon mga kahon sa regalo, ingon man pipila nga mga kolon nga gipintalan sa kamut nga mahimoÕg matam-is. Kuwento ni Mariella Castillo, paraan niya ito na makahanap ng trabaho matapos maalis sa pinagtatrabahuan noong Oktubre. Kwento ni Mariella Castillo, kini ang pamaagi niya sa pagpangita trabaho human mapalagpot sa iyang trabaho kaniadtong Oktubre. Nakita ko iyong succulents kasi nacurious ako naisip ko na maganda siyang pangregalo since October na po mag-Christmas na po, aniya. Nakita nako ang imong mga succulents tungod kay interesado ako, naghunahuna ako nga siya adunay usa ka maayong regalo gikan sa Oktubre ug Pasko, ingon niya. Nasa P499 hanggang P1,199 ang price range ng mga ito, maaari namang puntahan ang kanilang Facebook at Instagram page para mag-order. Ang ilang saklaw sa presyo gikan sa P499 hangtod P1,199, mahimo ka nga moadto sa ilang pahina sa Facebook ug Instagram aron mag-order. Nagliliwanag at nagniningning ang mga daan at kalsada sa lungsod ng San Fernando, Pampanga ang tinaguriang Christmas capital of the Philippines habang papalapit ang Pasko. Ang mga kadalanan ug kadalanan sa lungsod sa San Fernando, Pampanga, ang gitawag nga kapital sa Pasko sa Pilipinas, nagdan-ag ug nagdan-ag samtang nagsingabot ang Pasko. Sa kahabaan ng Jose Abad Santos Avenue, bida ang mga tala at tila pakpak ng mga anghel sa gitna ng isla. Sa daplin sa Jose Abad Santos Avenue, ang mga bituon ug bituon ingon sa pako sa mga anghel sa taliwala sa isla. Magkakatabi rin ang mga puwesto ng lantern makers; may snowman, santa, reindeer, replica ng Eiffel tower, belen, at iba pang disenyo. Ang mga lingkoranan sa mga taghimo sa parol managsama usab; nga adunay snowman, santa, reindeer, replika sa Eiffel tower, belen, ug uban pang mga laraw. Home of the giant lanterns din ang San Fernando kaya ibinida sa harap ng Heroes Park ang isang higanteng parol, dahilan para bumaba ang ilang biyahero para mag-selfie. Puy-anan usab ang San Fernando sa mga higanteng parol busa usa ka higanteng parol ang gipakita sa atubangan sa Heroes Park, hinungdan nga ang pipila nga mga nagbiyahe nanganaog alang sa usa ka selfie. May mga parol din na alay sa mga frontliner bilang pagkilala sa mga sakripisyo at pagmamahal nila sa bayan. Adunay usab mga parol nga gitanyag sa mga frontliner agig pag-ila sa ilang mga sakripisyo ug gugma sa nasud. Magiging virtual at digital naman ang giant lantern exhibition ngayong 2020, inanunsiyo rin ng LGU na wala munang kompetitsyon. Ang higanteng lantern exhibit mahimong virtual ug digital sa 2020, gipahibalo usab sa LGU nga walaÕy kompetisyon. Aabot sa 7 barangay ang sasali sa exhibition para sa taunang tradisyon ng Ligligan Parul taong 1931 nang unang magkaroon ng giant lantern festival sa lungsod. Moabot sa 7 ka mga barangay ang mosalmot sa eksibit alang sa tinuig nga tradisyon sa Ligligan Parul kaniadtong 1931 kung diin ang lungsod unang adunay usa ka higanteng piyesta sa parol. Ang giant lantern ay tuloy, wala lang competition because we are not promoting gatherings and crowd pero bilang simbolo ng pagkakaisa ng mga Fernandinong Kapampangan at Pilipino, tuloy po ang mga parol para pasasalamat sa panginoon pasasalamat sa mga tao, ani Mayor Edwin Santiago ng San Fernando. Magpadayon ang higanteng parol, walaÕy kompetisyon tungod kay wala kami nagpasiugda og mga panagtapok ug panon sa katawhan apan ingon simbolo sa panaghiusa sa Kapampangan ug Filipino Fernandinong, ang mga parol magpadayon nga magpasalamat sa ginoo ug magpasalamat sa mga tawo, ingon ni Mayor Edwin Santiago sa San Fernando. Parehong palaban at desididong maging big winner ng Pinoy Big Brother: Connect ang dalawa pang bagong housemates na papasok sa Bahay ni Kuya sa Linggo. Ang duha ka bag-ong mga kauban sa balay nga mosulod sa Balay ni Kuya sa Domingo parehas nga nag-away ug determinado nga mahimong dakong mananaog sa Pinoy Big Brother: Connect. Ang isa, pinapalakas ng mga pangarap sa buhay disiplina naman sa boxing ang panlaban ng isa pang housemate. Sa usa ka bahin, ang mga damgo sa kinabuhi nagpalig-on sa disiplina sa boksing samtang nagdepensa sa laing kapuyo. Tinitiyaga ni Joan Cesar, residente ng bayan ng Rodriguez, Rizal, ang pagbiyahe papunta sa Talipapa sa Commonwealth Avenue sa Quezon City para mamalengke dahil sa laki ng natitipid. Si Joan Cesar, residente sa lungsod sa Rodriguez, Rizal, mapailubon nga nagbiyahe sa Talipapa sa Commonwealth Avenue sa Quezon City aron mamalit tungod sa kadako sa tinipig. Sa halaga kasing P20, makakabili na umano siya ng isang tumpok o ilang piraso ng bawang, sibuyas, at ibang gulay. Sa kantidad nga P20, giingon niya nga makapalit siya usa ka tumpok o pipila ka piraso nga ahos, sibuyas, ug uban pang mga utanon. Doon kasi sa may amin sa Rodriguez, Rizal ano doon 'yung per kilo, dito kahit papaano may tumpok tumpok makakabili ka ng pa-sampu 10, 2, 20, ani Cesar. Tungod kay didto sa amin sa Rodriguez, Rizal kung unsa ang matag kilo, dinhi bisan unsang paagiha adunay mga tumpok nga piles nga mapalit hangtod sa napulo ka 10, 2, 20, ingon ni Cesar. Pero ang ibang pamilihan, ramdam na ang mataas na persyo ng bilihin, si Leopoldo Baltazar, sinigang na bangus sana ang dapat na ulam. Apan ang ubang mga merkado, nga gibati ang kataas sa presyo sa mga palaliton, Leopoldo Baltazar, bangus lugaw unta ang putahe. Pero dahil ngayong mataas ang presyo ng gulay at P100 lang ang kaniyang budget, 1 pirasong bangus lang ang nabili niya sa Kamuning Market. Apan karon nga taas ang presyo sa mga utanon ug ang iyang budget P100 ra, nagpalit ra siya og 1 ka buok nga bangus sa Kamuning Market. Ang bili ko ng gulay napakamahal e magpiprito na lang kami para maka-discount, ani Baltazar. Mahal kaayo ang akong pagpalit og utanon ug iprito ra namo kini aron makakuha diskwento, ingon ni Baltazar. Ayon sa ilang tindera, aabot na lang sa patingi-tinging gulay ang budget na P100 sa kanila. Pinauyon sa pipila nga namaligya, ang ilang badyet nga P100 maabot ra sa mga retail retailer. Tumaas pa rin ang presyo ng gulay sa Luzon kahit pa man may price freeze ang talong at repolyo nasa P140, lagpas sa SRP na P100. Ang presyo sa mga utanon sa Luzon ningtaas gihapon bisan kung ang talong ug repolyo adunay presyo nga freeze nga P140, labaw sa SRP nga P100. Nasa P600 naman ang kada kilo ng sili. Nanatili ring mataas ang presyo ng galunggong, tilapia, bangus, at dalagang bukid. Ang cabili nagkantidad og P600 matag kilo. Nagpabilin usab nga taas ang presyo sa mga galunggong, tilapia, bangus, ug dalagang mga umahan. Nasa P170 naman ang kada kilo ng manok na ang SRP ay P140, babala ng Department of Agriculture, may karampatang parusang multa at kulong ang mga mapapatunayang lumalabag sa price act. P170 matag kilo nga manok nga adunay SRP nga P140, nagpasidaan ang Department of Agriculture, nga kadtong makalapas sa presyo sa pamultahon pamultahon ug mabilanggo. Dalawa ang posibleng suspek sa pamamaslang sa alkalde ng Los Ba–os na si Caesar Perez, ayon sa pulisya. Adunay duha nga posibleng suspetsado sa pagpatay sa mayor sa Los Ba–os nga si Caesar Perez, sumala sa pulisya. Pinag-aaralan ng Philippine National Police ang mga kuha sa CCTV sa lugar at mga kalapit na establisimyento, kung saan dalawang lalaking naka-face mask ang nakita umano sa lugar nang pagbabarilin ang alkalde. Gitun-an sa Philippine National Police ang kuha sa CCTV sa lugar ug mga kasikbit nga establisamento, diin duha ka mga lalaki nga nagsul-ob og maskara sa nawong ang gipakita sa lugar nga gipusil ang mayor. Pero tumanggi muna silang ibahagi nito sa media habang gumugulong pa ang imbestigasyon t that time, maaring alam din ng mga suspek kung saan sila mag-escape. Apan una nilang gibalibaran nga ipaambit kini sa media samtang ang imbestigasyon padayon pa nga naglihok niadtong orasa, mahimoÕg mahibal-an usab sa mga suspetsado kung diin sila makatakas. Yung nagamit na baril, hindi pa rin po ma identify ng SOCO kasi nawasak po yung slab, ani Philippine National Police Spokesperson Brandi Usana. Ang pusil nga gigamit, dili pa makilala sa SOCO tungod kay nadaot ang papan, giingon ni Philippine National Police Spokesperson Brandi Usana. Namatay sa pamamaril si Perez Huwebes ng gabi sa compound ng munisipyo samantala, dinagsa naman ng mga mahal sa buhay ang burol ni Perez sa kanilang bahay sa Barangay Batong Malake Namatay si Perez sa pagpamusil kaniadtong Huwebes sa gabii sa compound sa munisipyo samtang ang mga minahal nagbaha sa bungtod ni Perez sa ilang balay sa Barangay Batong Malake Naluluha si Leila Herba–o, kababata ni Perez nang dumalaw sa burol ng pinaslang na alkalde. Nahilak ang manghod nga babaye ni Perez nga si Leila Herba–o sa pagbisita niya sa bungtod sa napatay nga mayor. Hindi niya matanggap ang sinapit ng alkalde, dagsa ang mga nakikiramay sa bahay ng pamilya sa Barangay Batong Malake kung saan nakaburol ang bangkay ni Perez. Dili niya madawat kung unsa ang nahinabo sa mayor, daghang mga naluoy sa balay sa pamilya sa Barangay Batong Malake diin gilubong ang patayÕng lawas ni Perez. Si governor, from time to time, kinakausap ang ating provincial director ng PNP para malaman niya ang mga developments sa imbestigasyon sa kaso because gusto namin na ma-serve po yung hustisya, ani Los Ba–os 2nd District Rep. Ruth Hernandez. Ang gobernador matag karon ug unya, nakigsulti sa among direktor sa probinsya sa PNP aron mahibal-an niya ang mga kalamboan sa pag-imbestiga sa kaso tungod kay gusto namon nga mahatagan hustisya, matud ni Los Ba–os 2nd District Rep. Ruth Hernandez. Pagkatapos ang pagkamatay ni Perez, mahigit 20 na ang alkalde at bise-alkalde na napapatay mula 2016, batay sa tala ng PNP. Pagkahuman sa pagkamatay ni Perez, sobra sa 20 mga mayor ug bise mayor ang gipatay gikan pa kaniadtong 2016, sigun sa talaan sa PNP. Itinuring ni Akbayan Chair Emeritus at dating CHR Spokesperson Etta Rosales na extragyudicial killing (EJK) na dapat aniyang panagutan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang pagpaslang kay Perez. Si Akbayan Chair Emeritus ug ang tigpamaba sa CHR nga si Etta Rosales gikonsiderar nga extragyudicial pagpatay (EJK) nga kinahanglan nga si Presidente Rodrigo Duterte ang responsable sa pagpatay kang Perez. Kahit pandemya di nakapagpigil sa EJKs ng administrasyong ito, ani Rosales sa pahayag, nadawit noon sa isyu ng bentahan ng ilegal na droga si Perez kaya napasama sa narcolist ni Duterte. Bisan kung ang pandemiya wala makapahunong sa mga EJK sa administrasyong kini, giingon ni Rosales sa usa ka pahayag, si Perez naapil sa isyu sa pagpamaligya sa iligal nga droga busa nalakip siya sa narcolist ni Duterte. Noon nang itinanggi ito ni Perez, tumanggi munang magpaunlak ng panayam ang pamilya ng alkalde. Dihang gihimakak kini ni Perez, una nga nagdumili ang pamilya sa mayor nga mohimo usa ka pakigsulti. Hiling nila, mabigyan siya ng magandang alaala malayo sa kontrobersiya, ililipat ang labi ni Perez sa munisipyo sa susunod na linggo. Gihangyo nila nga hatagan siya usa ka maayong panumduman nga layo sa kontrobersiya, nga gibalhin ang mga patayng lawas ni Perez sa munisipyo sa sunod semana. Pag-aaralan din ng pamilya ang hiling ng mga tagasuporta na magkaroon ng funeral procession na hindi lalabag sa health protocols. Tun-an usab sa pamilya ang hangyo sa mga tagasuporta nga adunay prosesyon sa lubong nga dili makalapas sa mga protokol sa kahimsog. Nagbabala si Valenzuela Mayor Rex Gatchalian na ipasususpinde ng lokal na pamahalaan ang business permit ng North Luzon Expressway sa lungsod kung hindi aaksyunan ng kompanya ang mga problema sa radio frequency ID system. Gipasidan-an ni Valenzuela Mayor Rex Gatchalian nga suspindihon sa lokal nga gobyerno ang permiso sa negosyo sa North Luzon Expressway sa syudad kung dili mohimo aksyon ang kompanya sa mga problema sa radio frequency ID system. Ang RFID ay ang ginagamit sa pagpasok sa mga tollway ngayong cashless na ang pagbabayad dito. Ang RFID mao ang gigamit sa pagsulud sa mga tol sa karon nga walaÕy bayad nga bayad. Ang pag-arangkada ng cashless toll fee ay nagdulot ng mahahabang pila sa ilang tollway, sa dami ng mga nagpapakabit ng sticker para makadaan palabas at papasok ng Metro Manila. Ang pagpaila sa cashless toll fee nagdala sa taas nga pila sa pila ka mga tol, nga daghang mga tawo ang nagbutang mga sticker aron makasulud ug makagawas sa Metro Manila. Ayon kay Gatchalian, mas lumala pa ang trapiko sa lungsod simula noong ipatupad ang cashless transactions. Bukod pa rito, apektado rin ang negosyong dumaraan sa kanila. Pinauyon kay Gatchalian, nagkagrabe ang trapiko sa syudad gikan sa pagpatuman sa cashless transaksyon. Ingon kadugangan, ang negosyo nga moagi sa kanila apektado usab. Yung mga yon no matter where I look at it: public safety, general welfare, consumer rights bagsak sila sa tatlong yon kaya banta namin, kapag hindi nila papatunayan kung bakit hindi dapat sila bawian ng business permit at pangalawa. Dili kana hinungdan diin tan-awon ko kini: kahilwasan sa publiko, kinatibuk-ang kaayohan, mga katungod sa mga konsumidor nahulog sila sa tulo mao nga nanghulga kami, kung dili nila mapamatud-an kung ngano nga dili sila hikawan og permiso sa negosyo ug ikaduha. Kung hindi kami satisfied we will withdraw their business permit suspend, pero sana huwag umabot na ma-revoke pa," ani Gatchalian sa panayam sa ABS-CBN News. Kung dili pa kita matagbaw, tangtangon ang pagsuspinde sa ilang permiso sa negosyo, apan hinaut nga dili kini makuha, "ingon ni Gatchalian sa pakighinabi sa ABS-CBN News. Nagsulat na si Gatchalian sa pamunuan ng NLEX at sinabing may 24 oras o hanggang ngayong Sabado ang NLEX para magsumite ng kanilang action plan para masolusyonan ang problema. Gisulat ni Gatchalian ang pamunuan sa NLEX ug giingon nga ang NLEX adunay 24 oras o hangtod karong Sabado aron isumite ang ilang plano sa paglihok aron masulbad ang problema. Anim ang toll plaza ng NLEX sa Valenzuela, kung bigo sumagot ang NLEX sa kanilang panawagan, dapat magpatupad ng toll holiday ang tollway Ñ ibig sabihin, hindi sila puwedeng mangolekta ng toll. Adunay unom ka NLEX toll plaza sa Valenzuela, kung ang NLEX dili makatubag sa ilang panawagan, ang tollway kinahanglan magpatuman usa ka holiday sa toll - nagpasabut nga dili sila makolekta mga toll. Puwede lahat dumaan pero bawal silang mangolekta dapat iangat ng NLEX lahat ng kanilang barriers sakaling mabawi pansamantala ang kanilang business permit, ani Gatchalian. Ang tanan mahimong makapasa apan wala sila gitugotan sa pagkolekta, kinahanglan nga bayawon sa NLEX ang tanan nilang mga babag kung sakaling ang ilang permiso sa negosyo temporaryong tangtangon, ingon ni Gatchalian. Tumangging sumagot sa mga tawag ng ABS-CBN News ang pamunuan ng NLEX, pero sa isang text message, sinabi nilang inihahanda na nila ang kanilang sagot sa alkalde. Ang pamunuan sa NLEX nagdumili sa pagtubag sa mga tawag sa ABS-CBN News, apan sa usa ka text message, giingon nila nga giandam nila ang ilang tubag sa mayor. Nanawagan din si Valenzuela 1st District Rep. Wes Gatchalian sa Department of Transportation na ipasuspinde muna ang pagpapatupad ng cashless toll habang hindi pa naaaayos ng NLEX ang mga problema sa ID system. Gitawag usab si Valenzuela 1st District Rep. Wes Gatchalian sa Department of Transportation nga suspindihon una ang pagpatuman sa cashless toll samtang wala pa masulbad sa NLEX ang mga problema sa sistema sa ID. Gumaling ang isang 99 anyos na lola mula sa bansang Croatia nitong Huwebes mula sa coronavirus disease COVID-19. Usa ka 99-anyos nga lola gikan sa Croatia ang naayo kaniadtong Huwebes gikan sa coronavirus disease COVID-19. Huling bahagi na ng Oktubre nang ma-ospital si Margareta Kranjcec, na naninirahan sa isang old people's home sa siyudad ng Karlovac matapos magpositibo sa COVID-19. Niadtong ulahing bahin sa Oktubre sa diha nga si Margareta Kranjcec, nga nagpuyo sa balay sa usa ka tigulang nga tawo sa lungsod sa Karlovac, naospital human positibo sa COVID-19. Pero pagkatapos ng tatlong linggo ay na-discharge din siya, It's over, I feel fine now, sabi ni Kranjcec sa Vecernji List newspaper. Apan pagkahuman sa tulo ka semana gipagawas usab siya, Natapos na, maayo na ang akong pamati karon, gisulti ni Kranjcec sa mantalaan sa Vecernji List. Nakaratay sa kama si Kranjcec dahil sa kaniyang kahinaan at edad pero wala naman siyang malalang health condition. Si Kranjcec nalipayan sa higdaanan tungod sa iyang kahuyang ug edad apan wala siyaÕy grabe nga kahimtang sa kahimsog. Kasama si Kranjcec sa mga residenteng nagpositibo sa virus pero asymptomatic umano siya, ayon sa direktor ng bahay na si Stefica Ljubic Mlinac. Si Kranjcec kauban sa mga residente nga nagpositibo sa virus apan giingon nga wala siya simtomas, sumala sa director sa balay nga si Stefica Ljubic Mlinac. Aabot sa 140,000 kaso ng COVID-19 ang naitala sa Croatia, na may 4.2 milyong katao. Moabot sa 140,000 ka kaso sa COVID-19 ang natala sa Croatia, nga adunay 4.2 milyon nga mga tawo. Inaasahang tataas ang kaso ng coronavirus disease COVID-19 ngayong holiday season, partikular na sa Metro Manila dahil sa overcrowding, babala ng research group. Ang kaso sa coronavirus disease nga COVID-19 gilauman nga modaghan karong kapaskuhan, labi na sa Metro Manila tungod sa kadaghan sa mga tawo, nagpahimangno ang grupo sa tigdukiduki. Ito ay dahil anila sa mas maluwag na quarantine restriction at dagsa ng mga tao sa mga pasyalan at pamilihan at sa mga pagdiriwang ng Pasko. Kini tungod sa kamatuuran nga labi sila ka kalingawan sa mga pagpugong sa quarantine ug daghang tawo sa mga talan-awon ug merkado ug sa mga pagsaulog sa Pasko. Ayon kay Guido David ng OCTA Research, posibleng umabot sa hanggang 1,000 ang dagdag-kaso pero dapat nasa hanggang 600 lang ang surge na maitatala kada araw. Pinauyon kay Guido David sa OCTA Research, posible nga adunay moabot sa 1,000 nga dugang nga kaso apan hangtod sa 600 lang nga pagsulbong ang mahimo maitala matag adlaw. Pinakamalala na aniya kung aabot ito ng 800 hanggang 1,000 kaso para sa Metro Manila. Gisulti niya nga kini ang labing kadaotan kung moabot sa 800 hangtod sa 1,000 nga mga kaso alang sa Metro Manila. Ang iniiwasan natin is 'yung case na mag-increase tapos bumalik tayo sa 2,000 cases per day. Ang among gilikayan mao ang kaso sa pagdugang ug pagkahuman mobalik kita sa 2,000 nga mga kaso matag adlaw. Ang ine-expect namin kahit magka-surge ngayon, baka umabot sya ng 800 to 1,000 cases per day sa Metro Manila. Kung unsa ang gilauman naton bisan kung adunay pagdagsang karon, mahimo kini moabot sa 800 hangtod sa 1,000 nga mga kaso matag adlaw sa Metro Manila. Kaya pa naman yan ng city, pero hindi naman natin gusto tumaas yan, ani David. Mahimo pa kana sa siyudad, apan dili naton gusto nga modaghan kana, ingon ni David. Maaalalang pinayagan ang paglabas ng mga menor de edad sa mga mall sa Metro Manila kung may importanteng pupuntahan gaya ng clinic o kaya government center. Kahinumduman nga gitugotan ang mga menor de edad nga mobiya sa mga mall sa Metro Manila kung adunay hinungdan nga padulnganan sama sa usa ka klinika o sentro sa gobyerno. Pero kung bababa naman daw ang kaso kahit tapos na ang Pasko, o kung nasa 200 na lang ang dagdag na kaso kada araw, puwede nang luwagan sa modified general community quarantine ang Metro Manila, ayon kay David. Apan kung ang kaso moubus bisan pagkahuman sa Pasko, o kung adunay 200 lang nga dugang nga mga kaso matag adlaw, mahimoÕg mapahawa ang Metro Manila gikan sa nabag-o nga kinatibuk-ang quarantine sa komunidad, sumala ni David. Kumbaga yan lang yung parang threshold natin, pagkatapos ng holiday season ang inaahasan natin muli nang bababa na 'yung kaso nag-improve na tayo, dagdag niya. Ingon og kana ra ang atong threshold, pagkahuman sa kapaskuhan gilauman naton kini pag-usab kung nahuman na ang kaso miarang-arang na kita, dugang pa niya. Pero giit ni David, dapat pa ring bantayan ang mga nasa hotspot gaya ng Laoag at Davao City dapat ding sundin ang health protocol. Apan giinsistir ni David nga ang mga naa sa mga hotspot sama sa Laoag ug Davao City kinahanglan usab nga bantayan ug kinahanglan usab sundon ang health protocol. Inaasahan ang taas-presyo sa produktong langis sa ika-2 linggo ng Disyembre, ayon sa mga taga-industriya. Ang presyo sa produkto sa langis gilauman nga mosaka sa ika-2 nga semana sa Disyembre, sumala sa mga industriyalista. Ang presyo ng diesel, tataas mula P0.35 hanggang P0.45 kada litro, ang gasolina naman, may P0.20 hanggang P0.30 kada litrong taas-presyo. Ang presyo sa diesel motaas gikan sa P0.35 ngadto sa P0.45 matag litro, samtang ang gasolina motaas gikan sa P0.20 ngadto sa P0.30 matag litro. May P0.50 hanggang P0.60 litrong taas-presyo rin ang kerosene, tumaas ang presyo ng langis nitong mga nakaraang linggo matapos magkaroon ng sunod-sunod na balita ukol sa coronavirus disease COVID-19 vaccine. Ang Kerosene gipresyohan usab sa P0.50 hangtod P0.60 ka litro, nga ningtaas ang presyo sa petrolyo sa miaging mga semana pagkahuman sa sunod-sunod nga mga balita bahin sa bakuna nga coronavirus COVID-19 nga bakuna. Bumaba noon ang presyo ng langis sa pagbaba ng demand sa ilang industriya ngayong limitado ang paggalaw ng tao dahil sa pandemya. Ang presyo sa lana nahulog sa pagkunhod sa panginahanglan sa pipila nga mga industriya karon nga ang paglihok sa tawo limitado tungod sa pandemya. Nasabat ng Bureau of Customs ang nasa 14 na kilo ng umano'y illegal live fish galing Taiwan sa Cebu City, ayon sa tanggapan sa isang pahayag, sabado. Nasakmit sa Bureau of Customs ang 14 ka kilo nga gituohang iligal nga live nga isda gikan sa Taiwan sa Dakbayan sa Cebu, ingon sa pahayag sa opisina kaniadtong Sabado. Ayon sa Customs, nakalagay sa plastic bag ang mga ornamental angelfish at mga guppy at isinilid ang mga ito sa kahon. Pinauyon sa Customs, ang ornamental angelfish ug gup Puppies gibutang sa usa ka plastic bag ug gibutang sa usa ka kahon. Mula Taiwan, galing pa umanong Hong Kong ang mga isda bago dumating sa Pilipinas. Gikan sa Taiwan, ang mga isda giingon nga gikan sa Hong Kong sa wala pa moanhi sa Pilipinas. Nadiskubre ng Customs na kulang ng import clearance mula Bureau of Fisheries and Aquatic Resources ang mga isda. Nahibal-an sa Customs nga ang mga isda kulang sa clearance sa pag-import gikan sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources. Kinumpiska ang mga isda sa paglabag sa Customs Modernization and Tariff Act (CMTA) at iti-nurnover sa BFAR. Ang mga isda nakumpiska nga kalapasan sa Customs Modernization and Tariff Act (CMTA) ug gitugyan sa BFAR. Pinapayagan na ng gobyerno sa general community quarantine (GCQ) areas ang pagdaraos ng piling events, sa limitadong kapasidad. Gitugotan na sa gobyerno ang mga lugar sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad (GCQ) nga maghimo mga pinili nga kalihokan, sa limitado ang kapasidad. Ayon sa resolusyon na ipinalabas ng Inter-agency Task Force on Emerging Infectious Diseases (IATF), pinapayagan ang mga sumusunod sa GCQ areas: workshops, trainings, seminars, congresses, conference, conventions, board meetings, colloquia, conclaves, symposium, consumer trade shows. Pinauyon sa resolusyon nga giluwatan sa Inter-agency Task Force on Emerging Infectious Diseases (IATF), ang mga mosunud gitugotan sa mga lugar sa GCQ: mga workshop, pagbansay, seminar, kongreso, komperensya, kombensiyon, mga miting sa board, colloquia, conclaves, simposium, nagpakita ang pamaligya sa pamaligya. Papayagan ang pagdaos ng mga ito sa mga restoran, mga ballroom at function hall, hotel venues, at mga mall. Tugotan sila nga himuon sa mga kan-anan, ballroom ug function hall, venue sa hotel, ug mall. Samantala, magbubuo pa ang Department of Trade and Industry at Department of Tourism ng mga panuntunan sa pagbabalik ng mga event. Samtang, ang Department of Trade and Industry ug ang Department of Tourism magpalambo og mga lagda alang sa pagbalik nga mga kalihokan. Pero apela ng National Live Events Coalition, makipag-ugnayan ang gobyerno sa mga nasa events organizing industry. Apan nag-apelar ang National Live Events Coalition, makontak sa gobyerno ang mga naa sa industriya sa mga kalihokan nga nag-organisar. Giit ni Villa na gusto nilang tulungan ang gobyerno para mas madaling makabangon ang kanilang industriya na nalugmok ng pandemya. Gihatagan importansya ni Villa nga gusto nila nga matabangan ang gobyerno aron mapadali ang pagbawi sa ilang industriya sa pandemya. Humihintay lang kami ng pagkakataon na mabigyan ng oras at makapag-dialogue sa IATF, yun lang ang hinihiling namin kasi we know how to make events safely, ani Villa. Naghulat lang kami sa higayon nga mahatagan higayon ug dayalogo sa IATF, kana ra ang gipangayo namon tungod nahibal-an namon kung unsaon paghimo nga mga kalihokan nga luwas, ingon ni Villa. Kailangan may planning, from entry, migration, from loading dock to venue ang daming elements na kami sa live events sanay na sanay na, dagdag niya. Gikinahanglan namon ang pagplano, gikan sa pagsulud, paglalin, gikan sa pag-load sa pantalan ngadto sa lugar ngadto sa daghang mga elemento nga adunay kami sa mga live nga kalihokan nga maayong pagkabansay, dugang niya. Nilinaw naman ni Tourism Sec. Bernadette Romulo-Puyat na bawal pa rin ang mga social event gaya ng Christmas party, awarding, product launch, political event, cultural fest, at sporting events. Gipahayag ni Tourism Sec. Bernadette Romulo-Puyat nga gidili pa ang mga sosyal nga kalihokan sama sa Christmas party, awarding, paglansad sa produkto, kalihokan sa politika, piyesta sa kultura, ug mga kalihokan sa isport. Naaresto nitong Sabado sa Bi–an City, Laguna ang lalaking itinuturing na most wanted na miyembro ng New People's Army (NPA) sa Cagayan Valley region, sabi ng Philippine National Police (PNP). Ang lalaki nga gikonsidera nga labing gusto nga myembro sa New People's Army (NPA) sa rehiyon sa Cagayan Valley gidakup kaniadtong Sabado sa Lungsod sa Bi–an, Laguna, giingon sa Philippine National Police (PNP). Kinilala ng PNP-Public Information Office ang suspek bilang si Joenel Lazo, alyas Joenel Gallardo at Ka Sendo. Giila sa PNP-Public Information Office ang suspek nga si Joenel Lazo, alyas Joenel Gallardo ug Ka Sendo. Nahaharap umano si Lazo na nahuli sa Barangay Santo Tomas bandang alas-5:10 ng hapon sa reklamong 10 count ng murder, 10 count ng attempted murder, rebellion, arson, illegal possession of explosives and ammunitions, at grave coercion, ayon sa PNP. Giingong gidakup si Lazo sa Barangay Santo Tomas mga alas 5:10 sa hapon sa sumbong nga 10 nga bilang sa pagpatay, 10 ihap sa pagsulay nga pagpatay, pagrebelde, pagsunog sa balay, iligal nga paghupot sa mga eksplosibo ug bala, ug grabe nga pagpamugos, pinauyon sa PNP. Bukod kay Lazo, naaresto rin umano ng mga tauhan ng National Capital Region Police Office sa Quezon City ang isa pang miyembro ng NPA na taga-Cagayan Valley. Gawas kang Lazo, ang mga personahe sa National Capital Region Police Office sa Lungsod sa Quezon gipunting usab nga gidakup ang usa pa nga myembro sa NPA gikan sa Cagayan Valley. Kinilala siya ng mga awtoridad bilang si Romeo Aytona, na nahuli sa police operation sa kanto ng EDSA at Kamias Road sa Quezon City alas-6:20 ng gabi. Giila siya sa mga awtoridad nga si Romeo Aytona, kinsa nadakpan sa operasyon sa pulisya sa kanto sa EDSA ug Kamias Road sa Quezon City alas 6:20 sa gabii. Nahaharap umano si Aytona sa mga reklamong arson, murder at paglabag sa Human Security Act. Giingon nga nag-atubang si Aytona sa kasong pagsunog, pagpatay ug paglapas sa Human Security Act. Ayon sa pulisya, squad leader si Aytona ng West Committee, Danilo Command Northern Front, na nago-operate sa Cagayan. Pinauyon sa pulisya, si Aytona usa ka lider sa iskwad sa West Committee, Danilo Command Northern Front, nga nagpadagan sa Cagayan. Idinaing ngayong Linggo ng isang grupo ang anila'y nararanasang diskriminasyon ng mga motorcycle rider. Kaniadtong Domingo, usa ka grupo sa mga tawo ang gireklamo bahin sa giingon nga diskriminasyon batok sa mga nagsakay sa motorsiklo. Nagtipon-tipon ang motorcycle rider group na Kapatiran sa Dalawang Gulong (Kagulong) sa Bantayog ng mga Bayani sa Quezon City para kalampagin ang gobyerno upang mabigyan sila ng proteksiyon sa kalsada. Ang grupo sa rider sa motorsiklo nga Kapatiran sa dalawang Gulong (Kagulong) nagrali sa Bantayog ng mga Bayani sa Lungsod sa Quezon aron dayegon ang gobyerno sa paghatag kanila og proteksyon sa dalan. Ayon kay Kagulong Spokesperson Romeo Maglungsod, nagkakaroon ng diskriminasyon laban sa motorcycle riders. Pinauyon kay Presidente Spokesperson Romeo Maglungsod, adunay diskriminasyon sa mga nagsakay sa motorsiklo. Dapat may exclusive motorcycle lanes kasi hinuhuli ang mga rider kapag wala sa lane pero hindi hinuhuli ang mga kotse na nasa motorcycle lane, ayon kay Maglungsod. Kinahanglan adunay mga eksklusibong linya sa motorsiklo tungod kay ang mga nagmaneho madakup kung wala sila sa linya apan ang mga awto nga naa sa linya sa motorsiklo dili madakup, sumala pa ni Maglungsod. Itinuturing din umanong kriminal ang mga rider base sa ilang batas at ordinansa, tulad ng anti-riding-in-tandem ordinance sa Mandaluyong. Ang mga sumasakay giisip usab nga mga kriminal base sa piho nga mga balaod ug ordinansa, sama sa anti-riding-in-tandem nga ordinansa sa Mandaluyong. Ang mga krimen, hindi lang sa motorsiklo nangyayari, ani Maglungsod. Ang mga krimen dili lang sa motorsiklo, ingon ni Maglungsod. Kung ano ang pagtingin sa may sasakyan, sana ganoon din pagtingin sa may motorsiklo. Unsa ang pagtan-aw sa usa ka tag-iya sa awto, hinaut nga ang usa ka parehas nga pagtan-aw sa usa ka motorsiklo. Bagama't maliliit lang kami, hiling lang namin ay pagtrato bilang tao, dagdag niya. Bisan kung gamay kami, gusto lang namon nga matambalan kami nga mga tawo, dugtong pa niya. Dapat anila tiyakin ng gobyerno na ligtas ang kalsada at magkaroon ng mas komprehensibong programa para sa riders at lahat na rin ng motorista. Giingon nila nga kinahanglan siguruhon sa gobyerno nga luwas ang dalan ug adunay labi ka masakupon nga programa alang sa mga sumasakay ug tanan nga mga motorista. Sana din aniya isama sa pilot testing ng motorcycle taxi ang grupong Citimuber at Habal Transport. Gilauman usab niya nga ang pagsulay sa piloto sa mga taksi sa motorsiklo malakip ang mga grupo sa Citimuber ug Habal Transport. Aabot sa higit P54 milyong halaga ng hinihinalang shabu ang nakumpiska sa 2 lalaki sa buy-bust operation sa Para–aque City, sabi ngayong Linggo ng pulisya. Kapin sa P54 milyon nga kantidad sa gituohang shabu ang nakumpiska gikan sa 2 ka mga lalaki sa usa ka buy-bust operation sa Para–aque City, sulti sa pulis kaniadtong Domingo. Isang pulis umano ang nagpanggap na bibili ng droga sa mga suspek, na kinilala bilang isang 32 anyos na taga-Camarines Norte at 27 anyos na taga-Maguindanao. Usa ka pulis nga nagpakaaron-ingnon nga nagpalit drugas sa mga suspetsado, giila nga 32-anyos gikan sa Camarines Norte ug 27-anyos gikan sa Maguindanao. Hinuli ang 2 lalaki malapit sa isang mall matapos bentahan ang pulis, ayon sa mga awtoridad. Duha ka lalaki ang gidakup duol sa usa ka mall pagkahuman gibaligya sa pulisya, suma sa awtoridad. Nakuha umano sa mga suspek ang 8 kilo ng hinihinalang shabu na nagkakahalagang P54.4 milyon, inaalam ng mga pulis kung sino ang supplier ng 2 lalaki. Giingong nasakmit sa mga suspetsado ang 8 ka kilo nga gituohang shabu nga nagkantidad og P54.4 milyon, giimbestigahan sa pulisya kung kinsa ang tigsuplay sa 2 ka mga lalaki. Pumanaw na si dating Pagbilao, Quezon Mayor Romeo Portes, higit isang linggo matapos siyang barilin sa harap ng bahay ng kanyang anak. Si Dating Pagbilao, Quezon Mayor Romeo Portes namatay kapin usa ka semana human siya pusila sa atubang sa balay sa iyang anak. Sa pahayag nitong Sabado ng Pagbilao Local Government Unit sa kanilang social media page, nagdadalamhati sila sa pagkawala ng tinagurian nilang mabuting ama at mahusay na lingkod bayan. Sa usa ka pamahayag kaniadtong Sabado sa Pagbilao Local Government Unit sa ilang social media page, nagbangotan sila sa pagkawala sa ilang giingon nga maayong amahan ug maayong sulugoon sa lungsod. Nagsilbi si Portes bilang mayor mula 1998 hanggang 2006, at 2011 hanggang 2013. Ang mga Portes nagsilbing mayor gikan 1998 hangtod 2006, ug 2011 hangtod 2013. Ayon sa Quezon Police Provincial Office, namatay ang dating alkalde sa ospital sa Taguig noong Dec. 3, Huwebes, sa edad na 73. Pinauyon sa Quezon Police Provincial Office, namatay ang kanhi mayor sa tambalanan sa Taguig kaniadtong Dec. 3, Huwebes, sa edad nga 73. Binaril ang dating alkalde bandang alas 5 ng hapon noong Nobyembre 24 sa harap ng gusali na pagmamay-ari ng anak niya. Ang kanhi mayor gipusil mga alas 5 sa hapon kaniadtong Nobyembre 24 atubangan sa usa ka bilding nga gipanag-iya sa iyang anak. Base sa CCTV footage, riding-in-tandem ang mga suspek na hanggang sa kasalukuyan ay pinaghahanap pa. Base sa kuha sa CCTV, riding-in-tandem ang mga suspetsado nga gipangita pa. Nag-alok na ng kalahating milyong piso ang pamilya para sa makapagtuturo kung sino ang mga salarin at nastan ang mga ito. Naghalad na ang pamilya tunga sa milyon nga pisos aron matudlo kung kinsa ang mga sad-an ug diin sila. Bumuo na rin si Police Col. Audie Madrideo, Quezon Police Provincial Director, ng Special Investigation Task Group Portes para makamit ang hustisya para sa dating alkalde. Gipasabot ni Police Col. Audie Madrideo, Quezon Police Provincial Director, sa Special Investigation Task Group Portes aron makab-ot ang hustisya alang sa kanhi mayor. Si Portes ang ama ng kasalukuyang mayor ng Pagbilao na si Mayor Sherri Ann Portes-Palicpic. Si Portes amahan sa karon mayor sa Pagbilao nga si Mayor Sherri Ann Portes-Palicpic. Nauna nang sinabi ng alkalde na masakit at mahirap ang nararanasan ng kaniyang pamilya matapos ang insidente, at umaasa silang makakamit ang hustisya. Una na nga giingon sa mayor nga ang iyang pamilya naa sa kasakit ug kalisud pagkahuman sa hitabo, ug gilauman nila nga mahatagan hustisya. Patay ang dalawang hinihinalang miyembro ng isang criminal group sa umano'y engkuwentro sa pulis sa Payatas, Quezon City, Sabado ng gabi. Duha ka gidudahang miyembro sa usa ka criminal group ang napatay sa gituohang engkwentro sa pulisya sa Payatas, Lungsod sa Quezon, Sabado sa gabii. Ayon kay Police Major Ronaldo Lumactod, Jr., Chief PIO ng PNP-Anti Kidnapping Group, matapos ang ilang buwang surveillance, nagkasa sila ng buy-bust operation laban sa mga suspek. Pinauyon kay Police Major Ronaldo Lumactod, Jr., Chief PIO sa PNP-Anti Kidnapping Group, paglabay sa daghang bulan nga pagbantay, gilusad nila ang usa ka buy-bust operation batok sa mga suspetsado. Nagpanggap ang isang pulis na bibili ng baril sa mga suspek at nang mabentahan na, nakaramdam ang mga suspek na pulis na pala ang kausap. Nagpakaaron-ingnon nga nagpalit ang usa ka pulis og pusil sa mga suspetsado ug sa gibaligya na, nabati sa mga suspetsado nga nagsulti ang pulis. Nagpaputok umano ng baril ang mga suspek, nauwi ito sa engkuwentro, at nagkaroon pa ng habulan, hanggang sa matamaan ang mga suspek at mapatay. Giingong nagputok og pusil ang mga suspek, natapos sa engkwentro, ug adunay paggukod, hangtod nga naigo ug napatay ang mga suspek. Nakahandusay ang isa sa tabi ng motorsiklo niya sa isang eskinita malapit sa Eagle Street, habang ang kasamahan nito ay nadala pa sa ospital pero dineklarang dead-on-arrival. Ang usa naghigda tapad sa iyang motorsiklo sa usa ka eskinita nga duol sa Eagle Street, samtang ang iyang kauban gidala pa sa hospital apan gideklarar nga dead-on-arrival. Ayon kay Maj. Lumactod, miyembro ang dalawang lalaki ng notoryus na Waray Waray group at sangkot umano sila sa mga serye ng kidnap-for-ransom sa Metro Manila at karatig-probinsya. Pinauyon kay Maj. Lumactod, duha ka mga lalaki ang myembro sa notoryus nga Waray Waray nga grupo ug naapil sila sa usa ka serye sa kidnap-for-ransom sa Metro Manila ug mga silingang probinsya. Dagdag pa ni Lumactod, base sa intelligence reports, kasama rin ang mga suspek sa grupo ng mga hitman at posible ring sangkot sa ilegal na droga. Dugang ni Lumactod nga, base sa intelligence report, ang mga suspetsado kauban usab sa grupo sa mga hitmen ug mahimo usab nga malambigit sa iligal nga droga. Itong ating suspek, itong fatality, siya ay nagsisilbing spotter at abductor during the kidnapping sila rin ay involved sa sealing ng mga droga, aniya. Ang kini nga suspetsado, kini nga pagkamatay, nagsilbi siya bilang usa ka spotter at dumukot sa panahon sa pagkidnap naapil usab sila sa pagtimbre sa droga, ingon niya. Malaki aniya ang epekto ng pagkamatay ng mga suspek sa operasyon ng criminal group dahil high-value member sila na sangkot umano sa maraming mga kaso. Giingon niya nga ang pagkamatay sa mga suspetsado sa operasyon sa criminal group adunay dakong epekto tungod kay sila mga miyembro nga adunay taas nga kantidad nga giingon nga naapil sa daghang mga kaso. Dahil sa matinding selos, 5 tao ang napatay ng isang dating seaman, kabilang ang kaniyang live-in partner, sa Bagumbong, Caloocan City noong 2012. Tungod sa grabe nga kasina, usa ka kanhing seaman, lakip ang iyang live-in partner, ang napatay sa 5 ka mga tawo sa Bagumbong, Caloocan City kaniadtong 2012. Ano ang nagtulak sa suspect para gawin ang krimen? Unsa man ang nakaaghat sa suspek sa pagbuhat sa krimen? Dinagdagan na ng ilang malls sa Metro Manila ang kanilang health protocol officers at mga guwardiya para mahigpit na bantayan ang mga papasok sa mga mall na may kasamang menor de edad. Pipila ka mga mall sa Metro Manila ang nagdugang sa ilang mga opisyal ug mga guwardiya sa panglawas aron mahigpit nga bantayan ang mga mosulud sa mga mall nga adunay mga menor de edad. Ayon kay Myron Yao, ang regional operations manager ng RobinsonÕs Mall, may mga umiikot na guard na kanilang malls para masiguro na ang pupuntahan lamang ng mga menor de edad ay essentials kagaya ng mga dental clinic. Pinauyon kay Myron Yao, ang regional operations manager sa Robinson's Mall, adunay mga nagtuyok nga guwardya sa ilang mga mall aron masiguro nga ang mga menor de edad ra ang moadto sa mga kinahanglanon sama sa mga dental clinic. Maging ang pamunuan ng Ayala Malls at SM Malls ay sumunod din sa kautusan ng local government units na bawal muna sa mga mall ang mga bata. Bisan ang pagpanguna sa Ayala Malls ug SM Malls gisunod usab ang mando sa mga local government unit nga did-an una ang mga bata sa mga mall. Tiniyak naman ng mga management ng mall na hindi sila manghuhuli pero patuloy ang kanilang gagawing paalala sa publiko na bawal ang menor de edad sa mall na walang essential na lakad. Sa laing bahin, gipaniguro sa mall management nga dili sila madakup apan padayon nga ipahinumdom sa publiko nga ang mga menor de edad dili gitugotan sa mall nga walaÕy hinungdan nga lakang. Dumayo si Theo Damisa sa night market sa Pasay City para tumingin ng mga panregalong pasok sa P1,000 budget niya. Si Theo Damisa niadto sa night market sa Pasay City aron mangita mga regalo sa iyang P1,000 nga badyet. Sa halip na pera ang ibigay ni Damisa sa mga inaanak, mas makatitipid daw siya kung laruan o damit ang ireregalo dahil may tig-P90 na damit pambata, at P50 na simpleng laruan sa nasabing pamilihan. Imbis nga hatagan salapi si Damisa alang sa iyang mga anak, giingon niya nga mas makatipid siya kung ang mga dulaan o sinina ang ihatag nga regalo tungod kay adunay P90 alang sa mga sinina sa mga bata, ug P50 alang sa yano nga mga dulaan sa nahisgutang merkado. Mayroon ding tig-P380 na laruang gumagalaw, gaya ng mga dinosaur na nangingitlog. Adunay usab P380 nga naglihok nga mga dulaan, sama sa mga dinosaur nga nangitlog. Para sa mga tita, nasa P90 naman ang presyo ng mga blouse o ternong short at sando, habang P100 hanggang P150 naman ang mga bestida. Alang sa mga iyaan, ang mga blusa o suit ug kamiseta adunay kantidad nga P90, samtang ang mga sinina nga P100 hangtod P150. Kung para sa bahay ang gustong ibigay, may bedsheets na tig-P150 hanggang P250, depende sa sukat ng kama. Puwede itong samahan ng mga kumot na P160 hanggang P220. Kung gusto nimong ipanghatag ang balay, adunay mga bedheet nga tag P150 hangtod P250 matag usa, depende sa kadako sa kama. MahimoÕg ubanan kini og mga habol nga P160 hangtod P220. Mayroon ring mga kurtina na P90 lang per panel, ang ladies bag, tig-P200, at ang underwear, P100 hanggang P120, na complete set na. Adunay usab mga kurtina nga tag P90 ra ang matag panel, ang Ladies bag, tag P200 matag usa, ug ang underwear, P100 hangtod P120, kompleto nga set. Para sa boys, mayroong short pants na nasa P50 hanggang P150, at pantalon na P180, pasok din sa budget ang P100 na towel. Alang sa mga lalaki, adunay mga mubu nga pantalon gikan sa P50 hangtod P150, ug pantalon nga nagkantidad og P180, usa usab nga P100 nga toalya ang nalakip sa badyet. Puwede ring magregalo ng backpack na nasa P300 hanggang P450, may tinda ring mga sapatos na P300 sa adults, at P150 sa mga bata. Mahimo usab nimo hatagan ang usa ka backpack nga P300 hangtod P450, sapatos alang sa P300 alang sa mga hamtong, ug P150 alang sa mga bata. Nasa P200 naman ang presyo ng comfy pillows, kung malaki-laki ang budget at mahilig sa musika ang nais regaluhan, puwedeng bumili ng gitara na nasa P1,600 hanggang P2,000. Ang presyo sa komportable nga mga unlan P200, kung adunay ka dako nga badyet ug mga mahigugmaon sa musika nga gusto mohatag, mahimo ka makapalit og gitara sa P1,600 hangtod P2,000. Marami pang puwedeng pagpilian sa Pasay City Night Market na bukas mula alas-5 ng hapon hanggang alas-11 ng gabi. Daghang kapilian nga magamit sa Pasay City Night Market nga ablihan gikan sa 5 pm hangtod 11 pm. Hindi rin umano siksikan ang mga mamimili kaya nasusunod ang physical distancing. Giingon usab nga ang mga konsumedor wala maghuot busa gisundan ang pag-distansya sa lawas. Sakaling gutumin sa pamimili, may puto bumbong na nagkakahalagang P70 hanggang P100. Kaso gigutom ka sa pagpamalit, adunay usa ka puto bumbong nga nagkantidad og P70 hangtod P100. Drink Water, sincerely Yours 98, at Cheese Pimiento ilan lamang sila sa mga kababayan natin na may kakaiba at nakatutuwang pangalan. Uminum og Tubig, sinsero ang Imong 98, ug Keso Pimiento pipila ra sa atong mga kababayan nga adunay mga katingad-an ug buang nga mga ngalan. Binisita sila ng Rated K at inaalam ang kuwento sa likod ng kanilang mga unique na pangalan. Gibisita sila sa Rated K ug nahibal-an ang istorya sa likod sa ilang talagsaon nga mga ngalan. May maagang pamaskong natanggap ang mga miyembro ng Payatas Kids Choir mula sa mga bumubuo ng Sunday noontime concert show na ASAP Natin To. Ang mga miyembro sa Payatas Kids Choir nakadawat usa ka sayong Pasko gikan sa mga miyembro sa Sunday noontime concert show nga ASAP Natin To. Ipinalabas ngayong Linggo sa ASAP ang pamamahagi ng Kapamilya singers ng mga laptop, tablet at iba pang regalo sa naturang singing group, na binubuo ng mga high school at college students. Ang mga Kapamilya singers nag-apod-apod og mga laptop, tablet ug uban pang regalo sa grupo sa pagkanta, nga gilangkuban sa mga estudyante sa high school ug kolehiyo, kaniadtong Domingo nga ASAP. Magagamit umano ng mga miyembro ng Payatas Kids Choir ang mga natanggap na gadget para sa kanilang pag-aaral ngayong ipinatutupad ang online learning dahil sa coronavirus pandemic. Giingon nga ang mga myembro sa Payatas Kids Choir mahimong mogamit sa mga gadget nga nadawat alang sa ilang pagtuon karon nga ang online nga pagkat-on gipatuman tungod sa coronavirus pandemic. Nabili ang mga regalo sa pamamagitan ng pondong nalikom ng mga ASAP artist sa online benefit concert na idinaos nila noong nakaraang buwan. Ang mga regalo napalit sa pondo nga natigum sa mga artista sa ASAP sa gipahigayong online benefit concert kaniadtong miaging bulan. Kasama ng ASAP singers ngayong Linggo ang Payatas Kids Choir sa pagkanta ng ikaw ang Liwanag at Ligaya, ang 2020 Christmas ID ng ABS-CBN. Ang mga mang-aawit sa ASAP karong Domingo moapil sa Payatas Kids Choir sa pagkanta sa ikaw ang Liwanag sa Ligaya, 2020 Christmas ID sa ABS-CBN. Noong unang araw ng Disyembre, inilabas ng ABS-CBN ang official video para sa Ikaw ang Liwanag at Ligaya, na ngayo'y may higit 3 milyong views na sa YouTube. Sa unang adlaw sa Disyembre, gipagawas sa ABS-CBN ang opisyal nga video alang sa Ikaw ang Liwanag sa Ligaya, nga karon adunay sobra sa 3 milyon nga mga pagtan-aw sa YouTube. Sinimulan ngayong Linggo ng National Bureau of Investigation ang imbestigasyon sa pamamaslang kay Mayor Caesar Perez ng Los Ba–os, Laguna. Gisugdan kaniadtong Domingo ang National Bureau of Investigation ang imbestigasyon sa pagpatay kay Mayor Caesar Perez sa Los Ba–os, Laguna. Ito ay matapos utusan ng Department of Justice ang NBI na imbestigahan ang pagpatay kay Perez, na pinagbabaril sa loob ng compound ng municipal hall noong gabi ng Huwebes. Kini human gimandoan sa Department of Justice ang NBI nga imbestigahon ang pagpatay kang Perez, kinsa gipusil sa sulod sa compound sa municipal hall kaniadtong Huwebes sa gabii. Unang tinumbok ng mga taga-NBI ang crime scene sa likod ng munisipyo, sa inisyal na impormasyon, nagpapakain ng isda si Perez nang mangyari ang pamamaril. Una nga nahisgutan sa mga myembro sa NBI ang lugar nga nahitaboan sa krimen sa likod sa munisipyo, subay sa inisyal nga kasayuran, nagpakaon og isda si Perez dihang nahitabo ang pagpamusil. Nakipagpulong na rin ang mga taga-NBI sa mga opisyal ng munisipalidad, pupuntahan din umano ng NBI ang ibang pang lugar na pinuntahan ng alkalde bago barilin, tulad ng isang massage parlor. Nakigtagbo usab ang mga myembro sa NBI sa mga opisyal sa munisipyo, nga giingon nga duawon usab sa NBI ang ubang mga lugar nga gibisita sa mayor sa wala pa ang pagpamusil, sama sa massage parlor. Pinagsusumite ng report ang NBI sa tanggapan ni Justice Secretary Menardo Guevarra sa loob ng 30 araw. Ang NBI nagsumite usa ka report sa opisina ni Justice Secretary Menardo Guevarra sa sulud sa 30 ka adlaw. Nakatakda namang isumite ng task group na binuo ng Calabarzon police ang inisyal na resulta ng imbestigasyon nito sa Camp Crame sa Lunes. Ang task group nga giandam sa pulisya sa Calabarzon gikatakdang isumite ang inisyal nga resulta sa imbestigasyon niini sa Camp Crame sa Lunes. Kasama sa imbestigasyon ng pulisya ang nakalap na CCTV footage malapit sa crime scene. Ang imbestigasyon sa pulisya kauban ang kuha sa kuha sa CCTV nga natipon malapit sa lugar nga nahitaboan sa krimen. Humarap din sa media ang anak ni Mayor Perez na si Aldous para linisin ang pangalan ng ama sa isyu ng ilegal na droga. Ang anak nga lalaki ni Mayor Perez nga si Aldous nagpakita usab sa media aron limpyohan ang ngalan sa iyang amahan bahin sa isyu sa iligal nga droga. Iginiit ni Aldous na mabuting ama ang alkalde hindi lang sa pamilya nito kundi sa bayan ng Los Ba–os. Gipahayag ni Aldous nga ang mayor usa ka maayong amahan dili lamang sa iyang pamilya kon dili lakip usab sa lungsod sa Los Ba–os. Ang mami-miss ko diyan, laging nandiyan hindi lang para sa pamilya kundi sa taumbayan, ani Aldous. Ang gimingaw ko didto, naa kanunay dili lang para sa pamilya apan para usab sa mga tawo, ingon ni Aldous. Kasama si Perez sa narco-list ni Pangulong Rodrigo Duterte pero dati na niyang itinanggi ang paratang. Si Perez naa sa narco-list ni Presidente Rodrigo Duterte apan kaniadto pa niya kini gihimakak. Ayon kay Aldous, kusa nang lumapit ang kaniyang ama sa Philippine Drug Enforcement Agency noong nakaraang taon para linisin ang pangalan nito. Pinauyon kay Aldous, boluntaryong midangop ang iyang amahan sa Philippine Drug Enforcement Agency sa miaging tuig aron limpyohan ang iyang ngalan. Hiningan siya ng drug test, which is negative, ani Aldous, nakaburol ngayon ang labi ng alkalde sa kanilang bahay sa Barangay Batong Malake. Gipangayoan siya alang sa usa ka drug test, diin negatibo, giingon ni Aldous, ang patay nga lawas sa mayor gilubong na karon sa ilang balay sa Barangay Batong Malake. Sa Martes, planong ilibot ang labi sa bayan bago iburol sa munisipyo para sa public viewing. Kaniadtong Martes, giplano nga molibot sa mga nahibilin sa lungsod sa dili pa ilubong sa munisipyo alang sa pagtan-aw sa publiko. Patok ngayong Pasko ang bagong flavor ng classic kakanin na bibingka: ube cheese, naisip umano itong gawin ni chef Regina Sandiko matapos mauso ang ube cheese pandesal noong lockdown sa kasagsagan ng COVID-19 pandemic. Ang bag-ong lami sa klasiko nga kakanin bibingka: sikat ang ube keso karong Pasko, gihunahuna unta sa chef nga si Regina Sandiko nga himuon kini pagkahuman nga nahimoÕg popular ang ube cheese pandesal atol sa lockdown sa kataas sa COVID-19 pandemic. Wala pong magawa, na-lockdown, tapos naisip po namin na why not gawin sa bibingka, aniya. WalaÕy mahimo, naka-lock kini, pagkahuman gihunahuna namon kung ngano nga dili kini buhaton sa bibingka, ingon niya. Bukod sa ube flavoring, nilalagyan din ito ng homemade ube halaya filling, dagdag niya. Gawas sa purpura nga panimaho, adunay usab kini sulud nga homemade ube jelly nga pagpuno, dugang niya. Perfect itong kasama ng puto bumbong at hot tsokolate batirol o tsokolate batirol shake, ayon kay Sandiko. Perpekto kini sa puto bumbong ug hot chocolate batirol o chocolate batirol shake, sumala ni Sandiko. Sa Angeles City, may 6 na flavor ng bibingka ang pinipilahan pagsapit ng dilim: ham and cheese, cinnamon, emsaymada, langka-macapuno, salted egg, at ube cheese. Sa Siyudad sa Angeles, 6 nga lami sa bibingka ang gihatud sa kangitngit: ham ug keso, kanela, emsaymada, nangka, inasnan nga itlog, ug lila nga keso. Meron po kaming special recipe ng bibingka, from our family mga 15 years na po, naisip ko po na i-enhance na lang po, para pumatok sa panlasa ng mga tao, ayon naman kay Shian Mark Yalung. Adunay kami usa ka espesyal nga resipe alang sa bibingka, gikan sa among pamilya mga 15 ka tuig, gihunahuna nako nga pauswagon lang kini, aron maigo ang lami sa mga tawo, sumala ni Shian Mark Yalung. Parang culture na sa mga Pilipino na may bibingka talaga, sabi ni Pamela Ocampo, isang kustomer. Kini sama sa usa ka kultura alang sa mga Pilipino nga adunay gyud bibingka, ingon ni Pamela Ocampo, usa ka kostumer. Habang inaapura ng mga eksperto sa iba-ibang panig ng mundo ang paggawa ng bakuna kontra COVID-19, kinikilala ng gobyerno na may agam-agam din ang ialn sa kaligtasan ng bakuna. Samtang ang mga eksperto sa tibuuk kalibutan nagdali sa paghimo sa bakuna batok sa COVID-19, giila sa gobyerno nga adunay kabalaka usab bahin sa kaluwasan sa bakuna. Dahil dito, hinimok ni Sen. Christopher Bong Go sina vaccine czar Carlito Galvez Jr. at Health Secretary Francisco Duque III na unang magpaturok ng bakuna para mapawi ang alinlangan ng publiko Tungod niini, si Sen. Christopher Bong Go ug vaccine czar Carlito Galvez Jr. ug Health Secretary Francisco Duque III nga una nga giindyeksyon ang bakuna aron maminusan ang pagduda sa publiko I'm challenging Sec. Galvez once available na ang vaccine along with Sec. Duque sila ang unang magpapaturok ng vaccine to encourage [the public]," ani Go sa Laging Handa briefing noong Sabado. Hagit nako si Sec. Galvez sa higayon nga magamit ang bakuna kauban si Sec. Sila ang una nga magpa-injection sa bakuna aron maawhag ang publiko, "ingon ni Go sa gipahigayong briefing sa Ready sa Sabado. Tiniyak naman ni Budget Secretary Wendel Avisado na marami silang nakikitang paraan para tustusan ang pagbabakuna sa bansa. Gipasalig ni Budget Secretary Wendel Avisado nga daghan ang ilang nakit-an nga paagi aron mahatagan pinansya ang nasud. Nakahanda na ang ating pamahalaan na gumastos ng hanggang P73 billion para nang sa ganoon ay ma-vaccinate natin ang 60 milllion Filipinos or more para ma-attain ang herd immunity, ani Avisado. Andam ang atong gobyerno nga mogasto hangtod sa P73 bilyon aron mahimo naton mabakunahan ang 60 milyon nga mga Pilipino o kapin pa aron maangkon ang herd immunity, ingon ni Avisado. Sa Britanya, kasado na ang roll out para sa bakuna kontra COVID-19. Sa Britain, nahuman na ang pag-roll out alang sa bakuna nga COVID-19. Ngayong linggo, inaasahang may 800,000 doses ang maaari nang ipamahagi matapos aprubahan ang bakunang na-develop ng Pfizer at BioNTech. Karong semanaha, gilauman nga hapit 800,000 nga dosis ang maapudapod pagkahuman nga aprubahan ang bakuna nga gihimo sa Pfizer ug BioNTech. Nasa 40 milyon doses ang inisyal na in-order ng Britain, na sasapat umano para mabakunahan ang 20 milyong mamamayan. Ang Britain una nga nagmando og 40 milyon nga dosis, nga giingon nga igoigo aron mabakunahan ang 20 milyon nga mga tawo. Naghahanda na ang bansa para bakunahan simula Martes ang mga may edad 80 pataas, frontline health workers, at mga nasa home care facilities. Giandam sa nasud ang pagbakuna sa mga nagpangedaron og 80 pataas, mga frontline health workers, ug kadtong naa sa mga pasilidad sa pag-atiman sa balay sugod sa Martes. Dahil dito, uukit ng kasaysayan ang Britanya bilang kauna-unahang bansa sa mundo na magsisimula ng mass inoculation program para sa COVID-19. Ingon usa ka sangputanan, ang kasaysayan magakulit sa Britain ingon ang una nga nasud sa kalibutan nga naglansad sa usa ka mass inoculation program alang sa COVID-19. Kumpirmadong nakapila na para mabakunahan ang 94 taong gulang na reyna ng Britanya na si Queen Elizabeth. Kumpirmado nga nabakunahan ang 94-anyos nga rayna sa Britain nga si Queen Elizabeth. Wala namang special treatment sa kaniya at sa 99 taong gulang niyang asawang si Prince Philip pero kabilang sila sa uunahing mabgiyan ng bakuna dahil sa kanilang edad. WalaÕy espesyal nga pagtambal alang kaniya ug sa iyang 99-anyos nga asawa nga si Prince Philip apan lakip sila sa una nga nabakunahan tungod sa ilang edad. Sa Russia, inutos ni Preisdent Vladimir Putin ang isang nationwide voluntary vaccination program sa susunod na linggo. Sa Russia, gimando ni Presidente Vladimir Putin ang usa ka programa sa nasud nga boluntaryo nga pagbakuna sa sunod semana. Target ng Russia na makagawa ng 2 milyong vaccine doses ng dine-develop nitong Sputnik V, na ipamamahagi nang libre sa mga mamamayan. Tuyo sa Russia nga makahimo 2 milyon nga dosis sa bakuna sa naugmad nga Sputnik V, nga igahatag nga libre sa mga lungsuranon. Para sa World Health Organization, nagbibigay ng pag-asa sa mundo ang pag-usad ng COVID-19 vaccine, pero hindi dapat makampate at isiping tapos na ang pandemya. Alang sa World Health Organization, ang pag-uswag sa bakuna sa COVID-19 naghatag paglaum sa kalibutan, apan ang pandemya dili angay pugngan ug hunahunaon nga labi na. Pero habang naghihintay ang ibang panig ng mundo para sa bakuna, mahalagang sumunod muna sa health protocols para makaiwas sa sakit. Apan samtang ang ubang bahin sa kalibutan naghulat alang sa bakuna, hinungdanon nga sundon una ang mga protokol sa kahimsog aron malikayan ang sakit. Sa isang pag-aaral sa Germany, lumalabas na malaki ang naitutulong ng pagsusuot ng face mask sa pagbaba ng bilang ng mga nagkakaroon ng COVID-19. Gipakita sa usa ka pagtuon sa Alemanya nga ang pagsul-ob sa maskara sa nawong mahimong makatabang nga maminusan ang gidaghanon sa mga tawo nga nakaugmad sa COVID-19. Halos 50 porsiyento ang nabawas sa COVID-19 infection sa Germany sa loob ng 20 araw matapos gawing mandatory ang pagsusuot ng face mask, base sa pag-aaral. Dul-an sa 50 porsyento sa impeksyon sa COVID-19 sa Alemanya ang naminusan sa sulud sa 20 ka adlaw pagkahuman nga nagsul-ob sa usa ka maskara sa nawong gimando, sumala sa pagtuon. Matapos i-anunsiyo ang kaniyang engagement, inilabas ng dating Goin Bulilit star na si Trina Hopia Legaspi ang nakakakilig na video ng pag-alok sa kaniya ng kasal ng fiancŽ na si Ryan Jarina. Pagkahuman nga gipahibalo ang iyang kasabutan, ang kanhi bida sa Goin Bulilit nga si Trina Hopia Legaspi nagpagawas usa ka kulbahinam nga video sa tanyag sa kasal sa iyang pamanhunon nga si Ryan Jarina. Nai-post ni Legaspi sa kaniyang YouTube channel ang video ng proposal, na nangyari noong Nobyembre 22 sa isang barbershop. Gi-post ni Legaspi sa iyang channel sa YouTube ang video sa proposal, nga nahitabo kaniadtong Nobyembre 22 sa usa ka barbershop. Noong araw na iyon, pumunta sina Legaspi at Jarina sa naturang barbershop para mag-inquire ng mga serbisyo nito. Nianang adlawa, si Legaspi ug Jarina nangadto sa barbershop aron mangutana bahin sa mga serbisyo niini. Nag-alangan si Legaspi na pumasok sa barbershop, lalo nang makita niyang may surprise na proposal na mangyayari sa establisimyento, base sa kuha ng video. Nagduha-duha si Legaspi nga mosulod sa barbershop, labi na kung nakakita siya usa ka sorpresa nga proposal nga mahitabo sa pagtukod, pinauyon sa video footage. Pero pinilit siya ng nobyo na pumasok sa loob at habang nagtatanong sila tungkol sa service rates, nagulat si Legaspi na makita roon ang kaniyang mga kamag-anak. Apan gipugos siya sa iyang hinigugma sa sulud ug samtang nagpangutana sila bahin sa serbisyo, nasurprisa si Legaspi nga nakita didto ang iyang mga paryente. Makalipas ang ilang saglit ay napagtanto ni Legaspi na para sa kaniya pala ang proposal. Pagkataudtaod, naamgohan ni Legaspi nga ang proposal alang kaniya. Nag-umpisa ang showbiz career ni Legaspi sa Goin' Bulilit, kung saan nakasama niya sina Kathryn Bernardo at Julia Montes. Ang karera sa showbiz ni Legaspi nagsugod sa Goin 'Bulilit, diin siya giapilan nila Kathryn Bernardo ug Julia Montes. Tumigil muna sa showbiz si Legaspi para ipagpatuloy ang kaniyang pag-aaral. Nagtapos siya ng kursong communications noong 2016. Una nga gipahunong ni Legaspi ang showbiz aron mapadayon ang iyang edukasyon. Natapos siya sa kurso sa komunikasyon kaniadtong 2016. Kalauna'y bumalik sa pag-arte si Legaspi, na kasalukuyang talent ng Star Magic. Si Legaspi, ang kasamtangang talent sa Star Magic, ningbalik sa pag-arte. Nilinaw ng Joint Task Force (JTF) COVID Shield ngayong Linggo na magsisilbing paalala at self-defense lang ang paggamit ng yantok ng mga pulis para sa mga lalabag sa health protocols. Giklaro sa Joint Task Force (JTF) COVID Shield kaniadtong Domingo nga ang paggamit sa rattan sa pulis magsilbi lamang nga pahinumdom ug pagdepensa sa kaugalingon alang sa mga nakalapas sa mga protocol sa kahimsog. Ito'y matapos magpahayag ng pagkabahala ang Commission on Human Rights (CHR) sa paggamit ng yantok para maiwasan ang pagkalat ng COVID-19. Kini pagkahuman gipahayag sa Commission on Human Rights (CHR) ang kabalaka sa paggamit sa rattan aron malikayan ang pagkaylap sa COVID-19. Sa Teleradyo, ipinaliwanag ni Police Lt. Gen. Cesar Binag, pinuno ng JTF COVID Shield, na ang paggamit ng yantok ng mga pulis ay magsisilbi lang na panukat para sa isang metrong physical distancing. Sa Teleradyo, si Police Lt. Si Gen. Cesar Binag, pinuno sa JTF COVID Shield, nagsulti nga ang paggamit sa rattan sa pulis magsilbi ra nga sukod sa usa ka metro nga pisikal nga pagpalayo. Magiging paalala rin umano ito sa publiko na kailangang sumunod sa health protocols pero kung mayroong manlaban ay mapipilitan ang mga awtoridad na gamitin ito bilang self-defense. Magsilbi usab kini nga pahinumdom sa publiko nga kinahanglan nila sundon ang mga protokol sa kahimsog apan kung adunay away, mapugos ang mga awtoridad nga gamiton kini isip pagpanalipod sa kaugalingon. Kapag ina-assault nila yung ating authorities, wala ho tayong magagawa kundi depensahan ang sarili nila at aarestuhin kayo, ani Binag. Kung giatake nila ang among mga awtoridad, wala kami mahimo gawas sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon ug pagdakup kanimo, ingon ni Binag. Samantala, nagpaalala naman ang CHR na dapat igalang ang dignidad at karapatang pantao kahit panahon ng pandemya. Samtang, gipahinumduman sa CHR nga ang dignidad ug tawhanong katungod kinahanglan respetuhon bisan sa panahon sa pandemya. Nitong Linggo, umabot na sa 439,834 ang kabuuang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa Pilipinas. Karong Domingo, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa Pilipinas miabot sa 439,834. Patuloy ang pagpapaalala ng mga health expert at opisyal ng gobyerno sa publiko na sumunod sa health protocol, lalo't inaasahang tataas ang bilang ng COVID-19 cases kasunod ng kapaskuhan. Ang mga eksperto sa kahimsog ug mga opisyal sa gobyerno nagpadayon sa pagpahinumdom sa publiko sa pagsunod sa health protocol, labi na nga ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 gilauman nga modaghan pagkahuman sa kapaskuhan. Halos 440,000 na ang bilang ng mga kumpirmadong kaso ng coronavirus disease COVID-19 sa Pilipinas, base sa tala ng Department of Health DOH. Adunay hapit 440,000 nga kumpirmadong mga kaso sa coronavirus disease COVID-19 sa Pilipinas, suma sa Department of Health DOH. Nakapagtala ang DOH ngayong Linggo ng 1,768 bagong kaso para sa kabuuang 439,834 kaso. Ang DOH kaniadtong Domingo nagtala sa 1,768 nga bag-ong mga kaso alang sa kinatibuk-an nga 439,834 nga mga kaso. Sa ilalim ng lingguhang Oplan Recovery, inulat ng DOH ang 9,062 bagong gumaling sa COVID-19, dahilan para umakyat sa 408,634 ang total recoveries. Ubos sa matag semana nga Oplan Recovery, ang DOH nagreport 9,062 nga bag-ong nakuha nga COVID-19s, nga nagdala sa kinatibuk-an nga pagkabawi sa 408,634. Nasa 8,554 naman ang kabuuang bilang ng mga namatay dahil sa COVID-19 matapos madagdagan ngayong Linggo ng 29. Ang kinatibuk-ang ihap sa mga namatay tungod sa COVID-19 mao ang 8,554 pagkahuman sa pagdaghan karong Domingo sa 29. Dahil sa mga gumaling at namatay, nangangahulugang 22,646 ang active cases o hindi pa gumagaling sa sakit sa Pilipinas. Tungod sa ihap sa mga tawo nga nakabawi ug namatay, nagpasabut kini nga 22,646 ka aktibo nga mga kaso o wala pa makaayo sa sakit sa Pilipinas. Sa ulat ng DOH, sa Quezon City naitala ang pinakamarami sa mga bagong kaso, na nasa 112, sinundan ito ng Laguna (94), Rizal (90), Davao City (71), at Benguet (69). Sa tala sa DOH, natala sa Lungsod sa Quezon ang labing kadaghan nga mga bag-ong kaso, sa 112, gisundan sa Laguna (94), Rizal (90), Davao City (71), ug Benguet (69). Noong katapusan ng Enero 2020 nang maitala ang kauna-unahang kaso ng COVID-19 sa Pilipinas, na isang 38 anyos na babaeng Chinese mula Wuhan City, China. Sa katapusan sa Enero 2020, ang una nga kaso sa COVID-19 natala sa Pilipinas, usa ka 38-anyos nga babaye nga Intsik gikan sa Wuhan City, China. Sa nasabing lungsod pinaniniwalaang nagsimula ang sakit, na nakapanghawa na sa higit 66.5 milyon sa buong mundo. Gituohan nga ang syudad ang nagsugod sa sakit, nga ning-impeksyon sa labaw sa 66.5 milyon sa tibuuk kalibutan. Isang grupo ng mga kabataan ang nagpapakitang gilas ngayon sa social media. Usa ka grupo sa mga batan-on karon ang nagpakita sa ilang kaanyag sa social media. Bukod kasi sa kanilang galing sa pagsayaw, hinangaan din sila dahil sa mahigpit na pagsunod sa health protocols kontra COVID-19. Gawas sa ilang kahanas sa pagsayaw, gidayeg usab sila sa ilang higpit nga pagsunod sa mga protokol sa kahimsog kontra sa COVID-19. Hindi lang housemates kundi maging ang 7 hosts ng Pinoy Big Brother Connect ang handa na sa kanilang tasks sa pagsisimula ng bagong season ng reality show. Dili ra ang mga kauban sa balay apan ang 7 host sa Pinoy Big Brother Connect ang andam na alang sa ilang mga buluhaton sa pagsugod sa bag-ong panahon sa reality show. Kung kaligtasan ang pag-uusapan, iginiit ng ABS-CBN na nagsagawa ng matinding screening at COVID-19 test para matiyak na COVID-free ang bahay. Pag-abut sa kahilwasan, giinsistir sa ABS-CBN nga naghimo kini usa ka hingpit nga pagsusi ug COVID-19 nga pagsulay aron masiguro nga ang balay walaÕy COVID. Arestado ang isang pulis at ang umano'y babae niyang kasamahan sa isang drug bust sa Pampanga. Usa ka pulis ug iyang giilang babaye nga kauban ang gidakup sa usa ka drug bust sa Pampanga. Hinuli sa pinagsamang puwersa ng PDEA Region 1, 3, CALABARZON at Angeles City Police Office, ang isang patrolman at kasabwat umano nitong babae, sa isang buy-bust operation sa kahabaan ng Don Jueco Avenue, Brgy. Malaban_as Clark view, Angeles City, Sabado ng gabi. Usa ka hiniusang patrolman ug iyang kauban nga babaye ang gidakup sa hiniusang pwersa sa PDEA Region 1, 3, CALABARZON ug Angeles City Police Office, sa usa ka buy-bust operation sa may Don Jueco Avenue, Brgy. Malaba–as Clark view, Angeles City, Sabado sa gabii. Ayon sa PDEA, aktibong pulis ang kanilang inaresto at naka-assign sa Bataan PPO Mobile Force. Pinauyon sa PDEA, nadakup nila ang mga aktibo nga pulis ug gitugyan sila sa Bataan PPO Mobile Force. Dagdag pa ng PDEA, sa bayan ng Mexico, City of San Fernando, at Angeles City nagbabagsak ng droga ang pulis. Dugang sa PDEA nga ang pulis naglabay og droga sa Lungsod sa Mexico, Lungsod sa San Fernando, ug Lungsod sa Angeles. Nakakuha ng 2 sachet ng umano'y shabu sa mga nahuli, na humigit kumulang 10 grams ang bigat at hindi bababa sa P68,000 ang street value. Nakuha sa mga dinakpan ang 2 ka sachet nga shabu, nga adunay gibug-aton nga 10 gramos ug ang kantidad sa kantidad nga dili moubus sa P68,000. Nakuha din ang 1 issued na baril, magazine, mga bala, at pnp id nito. Nakuha usab ang 1 nga giisyu nga pusil, magasin, bala, ug ang pnp id niini. Kinasuhan na ng Violation of Section 5 sale of dangerous drugs in relation to section 26, paragraph B conspiracy to sell ng Art II ng RA 9165 ang pulis at kasama nito. Ang paglapas sa Seksyon 5 nga pagbaligya sa mga makuyaw nga droga nga adunay kalabotan sa seksyon 26, parapo B nga panagkunsabo sa pagbaligya sa Art II sa RA 9165 nga gipasakaan na og kaso sa pulisya ug mga kauban niini. Apat na pamilya ang apektado ng landslide sa Purok 3, Sitio Santo Ni–o sa Catbalogan City, Samar. Apat nga pamilya ang apektado sa landslide sa Purok 3, Sitio Santo Ni–o sa Catbalogan City, Samar. Ayon kay Kapitan Domingo Jabien, nangyari ang pagguho ng lupa bandang alas-5 ng hapon Linggo. Pinauyon kay Kapitan Domingo Jabien, ang pagdahili sa yuta nahitabo mga alas 5 sa hapon kaniadtong Domingo. Wala namang naiulat na nasaktan sa insidente at agad nailikas ang mga apektadong residente na pansamantalang nakikituloy sa kanilang mga kamag-anak. WalaÕy gikataho nga nasamdan sa hitabo ug ang mga apektadong residente nga temporaryong nagpuyo sa ilang mga paryente gilayon nga gipabakwit. Ayon din sa ulat, dalawang bahay ang partially damaged dahil sa landslide, nangyari ang pagguho ng lupa matapos ang mga pag-ulang dala ng easterlies. Subay sa report, duha nga mga balay ang bahin nga nadaot tungod sa landslide, mga pagdahili sa yuta nahitabo pagkahuman sa pag-ulan nga gipahinabo sa easterlies. Binisita ng aktres na si Angel Locsin at ng iba yan ang mga gumagawa ng parol sa Las Pi–as. Ang artista nga si Angel Locsin ug uban pa mibisita sa mga tighimo sa parol sa Las Pi–as. Kabilang ang mga gumagawa ng parol sa mga lubos na naapektuhan ng pandemya. Ang mga naggama sa parol apil sa labi nga naapektuhan sa pandemya. Kabilang sa mga nakilala ng Iba 'yan si Luzviminda Gallardo at si John Nelson Garcia. Lakip sa mga nahimamat ang Uban sila Luzviminda Gallardo ug John Nelson Garcia. Mahigit apat na dekada nang gumagawa ng parol si Nanay Luz sa kabila ng hirap na nararanasan nila, gumawa pa rin sila ng parol kahit na matumal ang benta ng kanilang parol. Si Nanay Luz sobra sa upat ka dekada nga naghimo mga parol bisan sa kalisud nga ilang nasinati, naghimo gihapon sila mga parol bisan kung hinay ang ilang baligya sa lantern. Kaya naman sa tulong ng mga donors, nagpaabot ng tulong ang Iba Yan kay Nanay Luz at sa mga kasamahan niya sa kanilang barangay sa Las Pi–as. Tungod niini, sa tabang sa mga nagdonar, si Iba Yan naghatag tabang kay Nanay Luz ug mga kauban sa ilang barangay sa Las Pi–as. Tinulungan rin ng Iba yan ang komunidad sa Sunshineville, kung saan dinala ang mga parol na binili mula sa mga parol maker sa lungsod. Ang uban usab nagtabang sa komunidad sa Sunshineville, diin gidala ang mga parol nga gikan sa mga naghimo sa parol sa lungsod. Walang pasok ngayong Martes, Pista ng Immaculate Conception ng Mahal na Birheng Maria, matapos itong ideklarang special non-working holiday ng Pangulo. WalaÕy negosyo karong Martes, Piyesta sa Immaculate Conception sa Mahal nga Birhen Maria, pagkahuman nga gideklara kini nga usa ka espesyal nga dili trabaho nga Piyesta Opisyal sa Presidente. Pinirmahan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang Republic Act 10966 noong Disyembre 28, 2017. Gipirmahan ni Presidente Rodrigo Duterte ang Republic Act 10966 kaniadtong Disyembre 28, 2017. Bago ito gawing batas, nagsususpinde ng klase ang mga Katolikong paaralan upang obserbahan ang pista. Sa wala pa kini gihimo, gisuspinde sa mga tunghaan sa Katoliko ang mga klase aron saulogon ang kapistahan. Tila nakasuot ng face mask at shield ang mga tren ng LRT-1 na sasalubong sa mga commuter ngayong kapaskuhan. Ang mga tren nga LRT-1 nga makahimamat sa mga magbiyahero karong kapaskuhan daw nagsul-ob og mga maskara sa nawong ug taming. Binansagan ang mga ito na Christmask train, ang bersyon ng taunang Christmas design ng LRT-1 trains na napapanahon din sa kinahaharap na COVID-19 pandemic. Gitawag sila nga Christmask train, ang bersyon sa tinuig nga laraw sa Pasko sa mga tren nga LRT-1 nga dungan usab sa umaabot nga COVID-19 pandemya. Ayon sa Manila Light Rail Corp. (LRMC), paalala ito sa mga commuter na alalahanin ang health protocols tuwing bumibiyahe. Pinauyon sa Manila Light Rail Corp. (LRMC), kini usa ka pahinumdom sa mga sumasakay nga magbantay sa mga protokol sa kahimsog kung nagbiyahe. Iba naman ang pinagdaanan natin this year. Lahi ang naagian namo karong tuiga. Gusto namin i-balance sa time natin, and at the same time bigyan ng kaunting aliw or kaunting saya ang tao," ani LRMC President and CEO Juan Alfonso. Gusto namon balansehon ang among oras, ug dungan nga hatagan ang mga tawo og gamay nga kahupayan o gamay nga kalingawan, "ingon ang Presidente ug CEO sa LRMC nga si Juan Alfonso. Nakalarawan naman sa mga gilid ng tren ang iba-ibang frontliner gaya ng mga doktor, nurse, guwardiya at service worker. Ang lainlaing mga frontliner sama sa mga doktor, nars, guwardya ug mga trabahante sa serbisyo makita sa mga kilid sa tren. Hindi tulad noong mga nakaraan na puno ng disenyong pamasko ang mga Christmas train, ngayong ay simple lang ang disenyo at nakakabit lang ang mga harang sa pagitan ng mga pasahero para ipaalala ang physical distancing. Dili sama kaniadto nga ang mga tren sa Pasko puno sa mga laraw sa Pasko, yano ra ang laraw ug ang mga babag taliwala sa mga pasahero yano nga nakakabit aron pagpahinumdum sa pisikal nga pagkalayo. Namahagi rin ang pamunuan ng LRT-1 ng mga safety kit na may alcohol, face mask, at face shield. Ang namuno sa LRT-1 nag-apod-apod usab sa mga safety kit nga adunay alkohol, mga maskara sa nawong, ug mga panagang sa nawong. Tiniyak ng LRMC na nilinis ang daloy ng hangin sa mga bagon ng tren at ipinagbabawal din ang pakikipag-usap sa cellphone sa loob. Gisiguro sa LRMC nga ang pag-agos sa hangin sa mga bagon sa tren nalinis ug gidid-an usab nga makigsulti sa cellphone sa sulod. Patuloy naman ang chemical at UV disinfection sa bawat biyahe ng tren, sa tala ng Department of Health noong Linggo, nasa 439,834 na ang kabuuang bilang ng mga kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa Pilipinas. Nagpadayon ang disinfection sa Chemical ug UV sa matag pagsakay sa tren, suma sa Department of Health kaniadtong Domingo, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa Pilipinas nga 439,834. Muling magkakaroon ng pagtaas sa presyo ng produktong petrolyo, na ipatutupad sa Martes, Disyembre 8. Adunay us aka us aka usbaw sa presyo sa mga produktong petrolyo, nga ipatuman sa Martes, Disyembre 8. Ayon sa Shell, Seaoil, Petro Gazz, at Cleanfuel, P0.40 ang kanilang taas-presyo sa kada litro ng diesel habang P0.25 naman sa kada litro ng gasolina. Pinauyon sa Shell, Seaoil, Petro Gazz, ug Cleanfuel, ang ilang presyo P0.40 matag litro sa diesel samtang P0.25 matag litro sa gasolina. Magpapatupad din umano ang Shell at Seaoil ng P0.60 taas-presyo sa kada litro ng kerosene. Ipatuman usab sa Shell ug Seaoil ang pagtaas sa presyo nga P0.60 matag litro sa petrolyo. Epektibo ang mga bagong presyo alas-6 ng umaga maliban sa Cleanfuel na mag-a-adjust alas-4:01 ng hapon. Ang mga bag-ong presyo epektibo sa alas 6 sa buntag gawas sa Cleanfuel nga mo-adjust sa alas 4:01 sa hapon Magugunitang noong unang linggo ng Disyembre ay nagpatupad din ang mga kompanya ng langis ng taas-presyo sa kanilang mga produkto. Kahinumduman nga sa unang semana sa Disyembre, gipatuman usab sa mga kompanya sa langis ang labi ka taas nga presyo sa ilang mga produkto. Patay ang 2 hindi pa nakikilalang lalaki matapos pagbabarilin sa Novaliches, Quezon City, gabi ng Linggo. Duha ka wala mailhing lalaki ang namatay human gipusil sa Novaliches, Quezon City, Domingo sa gabii. Ayon kay Police Lt. Jefferson Tuyo ng Quezon City Police District, nakitang nakahandusay sa kalsada ang 2 biktima matapos pagbabarilin ng mga nakamotorsiklong suspek. Pinauyon kay Police Lt. Jefferson Tuyo sa Quezon City Police District, nakit-an ang 2 biktima nga naghigda sa kalsada human gipusil sa mga suspetsado sa motorsiklo. Itinawag umano ng mga residente ng Barangay Gulod sa pulisya ang pamamaslang. Gitawag sa mga residente sa Barangay Gulod ang pagpamatay sa pulisya. Patuloy ang isinasagawang imbestigasyon sa motibo at pagkakakilanlan ng mga biktima. Nagpadayon ang mga imbestigasyon sa mga motibo ug identidad sa mga biktima. Isang espesyal na mensahe ang ibinahagi ni Kean Cipriano para sa kanyang misis na si Chynna Ortaleza na nagdiwang ng kanyang kaarawan nitong Linggo, Disyembre 6. Nag-ambit si Kean Cipriano usa ka espesyal nga mensahe alang sa iyang asawang si Chynna Ortaleza nga nagsaulog sa iyang adlawng natawhan kaniadtong Domingo, Disyembre 6. Sa kanyang post sa Instagram, nagbabalik tanaw si Cipriano na inaming high school crush niya ang kanyang misis. Sa iyang gi-post sa Instagram, nahinumdom si Cipriano nga giangkon niya ang iyang crush sa high school sa iyang asawa. Mabait sa kin ang tadhana. Buotan ang kapalaran nako. Akalain mong yung high school crush ko, naging asawa ko hahaha tindi di ba yung joke na bata pa lang ako pinapanood na kita,' totoo yun sa kin, ani Cipriano. Hunahunaa ang akong crush sa high school, nahimo akong asawa hahaha, dili ba usa ka komedya nga ako nagtan-aw kanimo sa bata pa ako, 'tinuod kana sa akon, ingon ni Cipriano. Naaalala ko birthday ko dati, pinanood namin ng parents ko yung pelikula na Kuya sa Ever Gotesco, crush na crush kita sa pelikula na yon. Nahinumdom ko sa akong kaadlawon kaniadto, nagtan-aw kami sa akong ginikanan sa sine nga Kuya sa Ever Gotesco, crush ko ikaw sa kana nga sine. Isa yon sa paborito kong barkada film tapos ngayon kasama na kita almost every single second ng buhay ko, dagdag na kuwento ni Cipriano. Usa kana sa akong pinalabi nga pelikula sa barkada ug karon kauban ko ikaw hapit sa matag segundo sa akong kinabuhi, dugang pa ni Cipriano. Ibinahagi rin niya ang kanyang dasal at pangako para sa kanyang minamahala na maybahay. Gipaambit usab niya ang iyang mga pag-ampo ug mga panaad alang sa iyang asawa sa balay. Sa comment section naman ng kanyang post ay nagpasalamat si Ortaleza sa mister, I love you Thank you mahal ko, ani Ortaleza. Sa seksyon sa komento sa iyang post, gipasalamatan ni Ortaleza ang mister, gihigugma ko ikaw Salamat sa akong hinigugma, ingon ni Ortaleza. Sa kanyang post sa Instagram, ibinahagi naman ni Ortaleza na napuno ng kantahan at sayawan ang kanyang kaarawan. Sa iyang gi-post sa Instagram, gipaambit ni Ortaleza nga ang iyang adlaw nga natawhan napuno sa pagkanta ug pagsayaw. Nito lamang nakaraang buwan, ipinagdiwang ng dalawa ang kanilang ika-5 anibersaryo bilang mag-asawa. Niadtong miaging bulan ra, gisaulog sa duha ang ilang ika-5 nga anibersaryo isip magtiayon. Arestado ang isang 25 anyos na lalaki matapos tangayin umano ang isang tricycle sa Tondo district sa lungsod na ito, sabi ngayong Lunes ng pulisya. Usa ka 25-anyos nga lalaki ang gidakup human gipasanginlang nangawat sa usa ka traysikol sa distrito sa Tondo ning syudad, sulti sa pulisya kaniadtong Lunes. Sa kuha ng CCTV ng Barangay 160, makikita ang pagkuha ng suspek sa tricycle. Makita sa kuha sa CCTV sa Barangay 160 ang suspetsado nga nagdala sa traysikol. Agad namang nai-report ng tricycle driver ang pangyayari sa mga awtoridad nang mapansing wala na sa harap ng kaniyang bahay ang behikulo. Gisumbong dayon sa drayber sa traysikol ang hitabo sa mga awtoridad sa dihang namatikdan niya nga wala na ang sakyanan sa atubang sa iyang balay. Matapos i-report, agad naaresto ang suspek na nahuling minamaneho ang tricycle. Pagkahuman sa pagreport, gidakup dayon ang suspetsado sa pagmaneho sa traysikol. Ayon kay Aurea Marie Fernandez, chairperson ng barangay, may mga reklamo na silang natanggap laban sa suspek kaugnay sa pagnanakaw at ilegal na droga, kakasuhan ang suspek ng carnapping. Suno kay Aurea Marie Fernandez, chairman sang barangay, may nabaton sila nga mga reklamo kontra sa suspetsado may kaangtanan sa pagpangawat kag iligal nga droga, kasuhan ang suspek sa carnap. Dumarami ang mga kasambahay na mas gusto ang live-out arrangement at masuwelduhan batay na rin sa umiiral na minimum wage, sabi ngayong Lunes ng isang opisina sa ilalim ng Department of Labor and Employment (DOLE). Nagkadaghan ang mga domestic worker nga gusto ang live-out nga mga kahikayan ug sweldo nga gibase sa kasamtangan nga minimum nga suholan, usa ka opisina ubos sa Department of Labor and Employment (DOLE) nga giingon kaniadtong Lunes. Sabi sa TeleRadyo ni Maria Criselda Sy, executive director ng DOLE-National Wages Productivity Commission, lumabas sa survey ng Philippine Statistics Authority (PSA) na tumataas ang live-out arrangement. Si Maria Criselda Sy, executive director sa DOLE-National Wages Productivity Commission, nagsulti sa TeleRadyo nga ang survey sa Philippine Statistics Authority (PSA) nagpadayag nga ang live-out nga kahikayan hapit na. Nasa 72 percent o 1,005,947 ang mga kasambahay na naka-live-out set-up, habang halos 400,000 lang ang nakatira sa kanilang mga employer o amo. Mga 72 porsyento o 1,005,947 ang mga kauban sa balay nga adunay live-out set-up, samtang mga 400,000 ra ang nagpuyo sa ilang mga amo o employer. Ayon kay Sy, sumusweldo sila ng P3,000 hanggang P6,000 kada buwan. Pinauyon kay Sy, mikita sila og P3,000 hangtod P6,000 matag bulan. Mainam naman aniya ang live-out arrangement dahil naiiwasan ang mga pang-aabuso. Giingon niya nga maayo ang live-out nga kahikayan tungod kay gipugngan niini ang mga abuso. So, bakit po natin sinabing good news ito kasi ho, ito ay naglalayo sa kanila sa exploitation. Mao nga, ngano nga giingon naton nga kini maayong balita tungod kay, gipahilayo sila gikan sa pagpahimulos. Alam n'yo naman sa household, di ba mayroon ho silang time sa sarili nila na makapagpahinga, matulog. Nahibal-an nimo sa panimalay, wala ba sila panahon sa ilang kaugalingon aron makapahulay, matulog. Samantala, iginiit naman ni Sy na kahit pinili ng ibang kasambahay ang live-out arrangement, dapat pa ring bigyan ang mga ito ng 13th month pay ngayong Disyembre. Samtang, giinsistir ni Sy nga bisan kung pilian sa ubang mga kapuyo ang live-out nga kahikayan, hatagan gihapon sila hatagan sa 13th month pay karong Disyembre. Dapat parehas din ang benepisyo na kanilang natatanggap, binanggit din ni Sy na sa ngayon, pinagtutuunan nila ng pansin kung paano paiigtingin ang pagkakaroon ng kontrata ng mga kasambahay sa kanilang mga employer. Ang mga benepisyo nga ilang madawat kinahanglan managsama ra usab, gihisgutan usab ni Sy nga sa karon, gitutokan nila kung giunsa ang paghugot sa pagbaton sa mga kontraktor sa ilang mga amo. Umarangkada na ngayong Lunes ang city bus augmentation program ng Quezon City na layong magbigay ng libreng sakay sa ilang mga piling ruta sa lungsod. Ang programa sa pagpaayo sa bus sa syudad sa Quezon City, nga nagtumong sa paghatag libre nga pagsakay sa mga pinili nga ruta sa syudad, maglansad karong Lunes. Kaya alas-6 pa lang ng umaga ay maaga nang pumila sa Elliptical Road ang mga pasahero. Mao nga alas 6 pa sa buntag, sayo nga naglinya ang mga pasahero sa Elliptical Road. Malaking tipid ito, may sobrang pera para pambili ng gatas at pagkain, ani Meanne, isa sa mga pasaherong nakausap ng ABS-CBN News. Kini usa ka dako nga tinipig, adunay dugang nga salapi aron makapalit gatas ug pagkaon, ingon ni Meanne, usa sa mga pasahero nga nakigsulti sa ABS-CBN News. Ito ay para matugunan 'yung mga karagdagang fleet ng buses dun sa mga lugar na kailangang-kailangan ng serbisyo ng mga bus para sa mga pasahero, ani Dexter Cardenas, OIC ng QC task force for transport and traffic management. Kini aron matubag ang dugang nga panon sa mga bus sa mga lugar nga hinungdanon ang serbisyo sa bus alang sa mga pasahero, ingon ni Dexter Cardenas, OIC sa task force sa QC alang sa pagdumala sa transportasyon ug trapiko. Ayon naman kay Quezon City Mayor Joy Belmonte, sa ngayon ay libre muna ito para sa lahat habang inaayos pa nila ang QCitizen ID ng lungsod. Pinauyon kay Quezon City Mayor Joy Belmonte, sa pagkakaron libre kini alang sa tanan samtang gi-adjust pa nila ang QCitizen ID sa syudad. Kalaunan, kapag may QCitizen ID na ay kailangan na nila iyon ipakita para makasakay. Pagkahuman, kung adunay sila usa ka QCitizen ID kinahanglan nila kini ipakita aron makasakay. Pero linawin ko lang, kahit hindi ka residente ay puwede ka makakuha ng ID na ito. Apan klarohon ko lang, bisan kung dili ka residente mahimo nimo makuha kini nga ID. Basta may ari-arian at business ka sa QC ay considered as resident ka na rin at qualified for the ID, ani Belmonte. Hangtud nga adunay ka kabtangan ug negosyo sa QC, maisip ka usab nga residente ug kwalipikado sa ID, ingon ni Belmonte. Mahigit 80 bus ang kasama sa augmentation program, kung saan 25 pasahero lang ang puwede sa bawat biyahe. Kapin sa 80 nga mga bus ang naapil sa augmentation program, diin 25 ra ka pasahero ang gitugotan matag biyahe. Natuwa naman ang ilang provincial bus drivers na kasama sa bus augmentation program, lalo't ilang buwan silang di nakapaghanapbuhay dahil limitado lang ang biyahe ngayon papuntang probinsya. Ang pipila nga mga drayber sa bus sa probinsya malipayon nga nalakip sa programa sa pagdugang sa bus, labi na nga wala sila makatrabaho sa daghang mga bulan tungod kay ang pagbiyahe sa probinsya gikutuban karon. Bibiyahe ang mga bus araw-araw simula alas-5 ng umaga hanggang alas-9 ng gabi. Matag adlaw magbiyahe ang mga bus gikan sa alas 5 sa buntag hangtod alas 9 sa gabii. Inilunsad ngayong Lunes ang no-contact apprehension bilang paraan ng paghuli ng mga traffic violator sa mga pangunahing kalsada sa lungsod ng Maynila. Ang walaÕy kontak nga pagdakup gilansad kaniadtong Lunes ingon usa ka paagi aron madakup ang mga nakalapas sa trapiko sa mga nag-unang dalan sa lungsod sa Manila. Pinangunahan ni Manila Mayor Isko Moreno ang paglulunsad ng no-contact apprehension program sa kanto ng Quirino at Taft Avenue sa Malate district. Gipangunahan ni Manila Mayor Isko Moreno ang paglansad sa no-contact apprehension program sa kanto sa Quirino ug Taft Avenue sa distrito sa Malate. Nasa 36 bagong HD camera ang in-install sa mga major thoroughfare sa lungsod. Kukuhanan ng mga ito ng mga video at retrato ang traffic violator bilang ebidensiya. Dul-an sa 36 nga mga bag-ong HD camera ang na-install sa mga punoan nga agianan sa syudad. Kuhaon nila ang mga video ug kuhaon ang nalapas sa trapiko ingon ebidensya. Ayon kay Moreno, wala nang lusot ang mga lalabag sa batas trapiko dahil 24/7 gumagana ang mga camera at binabantayan ng mga tauhan ng Manila Traffic and Parking Bureau (MTPB) sa command center. Pinauyon kay Moreno, walaÕy mga lungag alang sa mga nakalapas sa trapiko tungod kay 24/7 nagtrabaho ang camera ug gi-monitor sa mga personahe sa Manila Traffic and Parking Bureau (MTPB) sa command center. Ia-assess ng MTPB ang video at makikipag-ugnayan umano sa Land Transportation Office para ma-trace ang may-ari ng sasakyan. Susihon sa MTPB ang video ug makigkontak kuno sa Land Transportation Office aron masubay ang tag-iya sa awto. Magpapadala naman ang MTPB ng Notice of Violation (NOV) sa loob nang dalawang linggo. Magpadala ang MTPB us aka Notice of Violation (NOV) sa sulud sa duha ka semana. Ang mga motoristang gustong i-contest ang kanilang violation ay maaari namang makipag-ugnayan sa Manila Traffic Adgyudication Board (MTAB). Ang mga motorista nga gusto makig-indigay sa ilang kalapasan mahimong makontak ang Manila Traffic Adgyudication Board (MTAB). Sa bagong programa, maiiwasan din umano ang pag-uusap ng motorista at enforcer na nagiging dahilan ng kotongan at kurapsiyon, bukod pa sa pag-iwas sa physical contact dahil sa COVID-19. Sa bag-ong programa, giingon usab nga ang pag-istoryahanay taliwala sa motorista ug sa nagpatuman ipalikay nga mosangput sa pagtibhang ug kurapsyon, dugang sa paglikay sa pisikal nga kontak tungod sa COVID-19. Ayon kay Moreno, nagiging hamon para sa 1,000 tauhan ng MTPB ang pagmando sa trapiko lalo't nasa kalahating milyong motorista ang dumadaan sa lungsod kada araw. Pinauyon kay Moreno, ang pagdumala sa trapiko nahimoÕg usa ka hagit alang sa 1,000 nga mga kawani sa MTPB labi na nga tunga sa milyon nga mga motorista ang moagi sa syudad matag adlaw. Maraming estudyante ang pumupunta ngayon sa isang bahay na inuupahan ng pamilya Montales sa Barangay Anislag sa bayan ng Daraga, Albay. Daghang mga estudyante karon moadto sa usa ka balay nga giabangan sa pamilyang Montales sa Barangay Anislag sa lungsod sa Daraga, Albay. Bukod kasi sa pagiging reading hub o lugar kung saan maaari silang magbasa, mayroon ding mga computer at libreng WiFi na magagamit nila sa kanilang pag-aaral. Gawas sa usa ka hub sa pagbasa o usa ka lugar diin sila makabasa, adunay usab mga kompyuter ug libre nga WiFi nga mahimo nila magamit alang sa ilang pagtuon. Ayon kay Leo Montales, noong nakaraang linggo lang binuksan ang pasilidad para sa lahat ng estudyante sa kanilang barangay. Pinauyon kay Leo Montales, kaniadtong miaging semana giablihan ang pasilidad alang sa tanan nga mga estudyante sa ilang barangay. Last week of November, nakita ko 'yong friend ko, may reading hub sa Tabaco City. Kaniadtong miaging semana sa Nobyembre, nakita ko ang akong higala, nga adunay usa ka hub sa pagbasa sa Lungsod sa Tabaco. So, na-inspire ako and dinagdagan ko lang ng WiFi, kasi alam ko ang paghihirap ng students ngayon, ani Montales, isang English teacher. Mao nga, nadasig ako ug nagdugang lang ako sa WiFi, tungod kay nahibal-an ko ang pag-antos sa mga estudyante karon, ingon ni Montales, usa ka magtutudlo sa English. Marami ang can't afford to buy load para sa internet sa kanilang pag-aaral or online classes, ang mga libro naman sa reading hub ay donasyon umano ng mga kaibigan ni Montales. Daghan ang dili makaya nga makapalit daghang mga alang sa internet sa ilang pagtuon o klase sa online, samtang ang mga libro sa reading hub gidonar sa mga higala ni Montales. Ipinatutupad ngayon ang distance learning kung saan nag-aaral ang mga bata mula sa kanilang mga bahay gamit ang modules, online classes, telebisyon at radyo dahil sa patuloy na banta ng COVID-19. Gipatuman karon ang distansya nga pagkat-on diin ang mga bata makakat-on gikan sa ilang mga panimalay gamit ang mga modyul, klase sa online, telebisyon ug radyo tungod sa nagpadayon nga hulga sa COVID-19. Bilang hakbang kontra-COVID-19, 5 mag-aaral lang ang maaaring gumamit ng pasilidad nang sabay-sabay para matiyak na may physical distancing. Ingon usa ka pag-amping batok sa COVID-19, 5 ra nga mga estudyante ang makagamit sa pasilidad sa usa ka higayon aron maseguro ang pagkalayo sa lawas. May alcohol at face mask din sa learning hub, ani Montales, bukas ang reading hub ng pamilya Montales mula alas-6 ng umaga hanggang alas-10 ng gabi. Adunay usab alkohol ug usa ka maskara sa nawong sa kinaadman sa hub, ingon ni Montales, nga ang pagbasa sa hub sa pamilya Montales bukas gikan alas 6 sa buntag hangtod alas 10 sa gabii. Nauna nang sinabi ng Department of Education na pinapayagan naman ang mga learning hub sa mga komunidad basta hindi nagdaraos doon ng face-to-face classes at nasusunod ang mga health protocol. Sayo pa, giingon sa Department of Education nga gitugotan ang mga hub sa pagkat-on sa mga komunidad basta wala sila mag-atubang nga klase didto ug sundon ang mga protokol sa kahimsog. Magsasara sa loob nang 30 araw ang buong lalawigang ito, mula Disyembre 9 hanggang Enero 8 ng susunod na taon, para umano hindi na kumalat pa ang COVID-19 at makahinga naman ang frontliners ngayong holiday. Kini nga tibuuk nga probinsya sarado sulod sa 30 ka adlaw, gikan sa Disyembre 9 hangtod Enero 8 sa sunod tuig, aron ang COVID-19 dili na mokaylap ug ang mga frontliners makaginhawa karong holiday. Base sa resolusyong inilabas ng League of Municipalities, sinabi nilang marami pa kasing naka-quarantine sa Care and Containment Centers ng Dumagat Islands. Pinauyon sa resolusyon nga giluwatan sa League of Municipalities, giingon nila nga daghan ang gi-quarantine sa Care and Containment Centers sa Dumagat Islands. Ang pagsara ng probinsya ay paraan upang makalabas na ang mga naka-quarantine pagkatapos ng 14-day period; para gumaling ang mga active cases; para mabigyan din ng pagkakataon ang mga frontliners na makapagpahinga; at para ma-disinfect ang Care and Containment Centers. Ang pagsira sa probinsya usa ka paagi aron makuha ang quarantine pagkahuman sa 14 ka adlaw nga yugto; aron matambal ang mga aktibo nga kaso; aron mahatagan usab ang mga frontliner og higayon nga makapahulay; ug aron disimpektahan ang mga Sentro sa Pag-atiman ug Pag-sulud. Nakasaad din sa resolusyon na hindi papayagan ang pagpasok ng mga indibidwal sa Dinagat, maliban na lang sa mga taong may medical emergencies, may ibinibiyaheng goods, at mga may transaksyon sa bangko at iba pang pinansyal na institusyon. Giingon usab sa resolusyon nga ang mga indibidwal sa Dinagat dili tugutan nga makasulod, gawas sa mga tawo nga adunay emerhensiyang medikal, madala nga mga gamit, ug kadtong adunay mga transaksyon sa bangko ug uban pang mga institusyon sa pinansya. Ang mga residente ng Dinagat ay papayagang makalabas ng probinsya basta mag-comply sa requirements gaya ng travel authority at medical certificate mula sa health officer ng lungsod o sa probinsya. Tugotan ang mga residente sa Dinagat nga mobiya sa probinsya basta lang motuman sa mga kinahanglanon sama sa travel awtoridad ug sertipiko medikal gikan sa syudad o sa opisyal sa panglawas sa probinsya. Hinikayat din ng probinsya ang mga residente na iwasan ang mag-backdoor entry dahil hindi namo-monitor ang mga indibidwal na papasok. Giawhag usab sa probinsya ang mga residente nga likayan ang backdoor entry tungod kay wala kini monitor sa mga umaabot nga indibidwal. Pinabubuo ni Pangulong Rodrigo Duterte si Health Sec. Francisco Duque III ng plano kung paano pwede gawing libre ang pagpapatest ng mga Pilipino kontra COVID-19. Gipangunahan ni Presidente Rodrigo Duterte si Health Sec. Francisco Duque III sa usa ka plano kung unsaon himuon nga libre ang pagsulay sa mga Pilipino batok sa COVID-19. Matatandaang kamakailan lamang ay nagbaba ng utos si Duterte na lagyan ng price cap o regulasyon ang RT-PCR testing dahil may naniningil ng sobrang mahal nito. Kahinumduman nga nag-isyu bag-o si Duterte usa ka kamandoan nga magbutang usa ka cap sa presyo o regulasyon sa pagsulay sa RT-PCR tungod kay adunay daghang nagpabayad niini. Ayon kay Duque, nasa P4,500 hanggang P5,000 ang presyo ng RT-PCR testing kung private health facilities ang gagawa, pero nasa P3,800 naman kung government facilities. Pinauyon kay Duque, ang presyo sa pagsulay sa RT-PCR P4,500 hangtod P5,000 alang sa pribadong kahimsog sa panglawas, apan P3,800 alang sa mga pasilidad sa gobyerno. Kailangan po iyong private laboratory kasi limited ang capacity ng ating government laboratories, although we have been expanding our capacity, ani Duque. Gikinahanglan namon ang imong pribadong laboratoryo tungod kay limitado ang kapasidad sa among mga laboratoryo sa gobyerno, bisan kung gipalapdan namon ang among kapasidad, ingon ni Duque. Sa kabila nito, mas gusto ng Pangulo na wala na talagang gagastusin ang mga Pilipino sa pagpapatest sa COVID-19. Bisan pa niini, gipili sa Presidente nga ang mga Pilipino dili gyud maggasto bisan unsa aron masulay ang COVID-19. Ani Duterte, bagaman may plano na ang gobyerno para makakuha ng bakuna kontra sa COVID-19, mahabang panahon pa rin ang hihintayin bago maabot ang target na bilang mga Pilipino dahil dito, pagpapatuloy lang din ang demand para sa pagpapatest, Giasoy ni Duterte nga bisan kung adunay plano ang gobyerno nga makuha ang bakuna kontra sa COVID-19, madugay pa usab una maabot ang target nga ihap sa mga Pilipino tungod niini, magpadayon ang panginahanglan sa pagsulay. Tignan ko kung may pera magbigay nalang tayo and all government hospitals and health centers mabigay natin na libre, free of charge, target 2nd quarter if you can have a program review and look for the money," ani Duterte, sumang-ayon si Duque at tutugunan umano ang naturang plano ng Pangulo. Akong tan-awon kung adunay kita kwarta, ihatag lang sa amon ug ang tanan nga mga ospital sa gobyerno ug mga sentro sa kahimsog makahatag libre, libre, target sa ika-2 nga kwarter kung adunay ka usa ka pagrepaso sa programa ug pangitaon ang salapi, "ingon ni Duterte, Duque miuyon ug matuman kuno ang plano sa Presidente. Inanunsiyo ni vaccine czar Sec. Carlito Galvez Jr. nitong Lunes na nagpahayag ang Australia at China na magbabahagi ito ng bakuna sa Pilipinas laban sa COVID-19. Gipahibalo ni vaccine czar Sec. Carlito Galvez Jr. kaniadtong Lunes nga gipahibalo sa Australia ug China nga ipaambit nila ang bakuna sa Pilipinas kontra sa COVID-19. Maganda po na iyong mga bansa ay nakabili ng more than their population, they are more than wiling to share it with us, particularly ang Australia at ibang bansa, and I believe ang China po. Maayo nga ang imong mga nasud nagpalit labaw pa sa ilang populasyon, labi nila nga andam nga ipaabut kini kanamo, labi na ang Australia ug uban pang mga nasud, ug nagtuo ako nga ang China. Nakausap na po namin si (Chinese) Ambassador Huang Xilian. Nakigsulti na kami sa (Intsik) nga si Ambassador Huang Xilian. Natitiyak naman umano ni Duterte na walang magiging mga kickback at magiging malilinis umano ang transaksyon ng gobyerno. Sa pihak nga bahin, masaligon si Duterte nga walaÕy kickbacks ug limpyo ang transaksyon sa gobyerno. Itinanggi naman niya na kinakaligtaan ng gobyerno ang mga mayayaman na nangangailangan din ng bakuna, at sinabing sa plano kasi ng pamahalaan uunahin pa rin ang frontliners at mga mahihirap. Gihimakak niya nga gipasagdan sa gobyerno ang mga adunahan nga nanginahanglan usab sa bakuna, ug giingon nga ang plano sa gobyerno nga unahon gihapon ang mga frontliner ug mga kabus. Sinabi rin ni Duterte na wala siyang balak bigyan ang mga sangkot sa illegal drugs trade. Giingon usab ni Duterte nga wala siyay intensyon nga ihatag ang mga nahilambigit sa iligal nga droga. Iyong nagyaman, iyong mahirap na nagyaman sa droga, ang injection ninyo sa totoo lang, rabis. Mayaman ka, pobre ka nga dato sa droga, ang imong injection mao gyud, rabies. Ipakagat ko sayo sa aso, aniya. Mapaak nako ang iro og sayo, ingon niya. Iniutos naman ni Duterte ang paggamit ng mga bakanteng hotel, motel, at inns para doon mailagay ang ibang COVID-19 patients. Sa pikas bahin, nagmando si Duterte nga gamiton ang mga bakanteng hotel, motel, ug inn aron mapaabot ang ubang mga pasyente nga COVID-19. Aniya, marami kasing natatakot umano na sa ospita dinadala matapos madapuan ng virus. Giingon niya nga daghan ang nahadlok sama nga gidala ang ospital pagkahuman natakdan sa virus. Pati pagkain aniya ay balak ilibre ng gobyerno. Gisulti usab niya nga ang gobyerno nagtinguha nga maghatag pagkaon. Tiniyak naman ng Pangulo na ide-decontaminte ang mga gagamiting pasilidad ng mga hotel, motels at inns. Gipasalig sa Presidente nga ang mga pasilidad nga gamiton sa mga hotel, motel ug inn mahimoÕg mahugawan. Sa kabila ng mga pagsubok na naranasan ng bansa ngayong taon, may kanya-kanyang paraan pa rin ang mga Bayan Patroller para maging masaya ang pagsalubong sa Pasko. Bisan pa sa mga hagit nga giatubang sa nasud karong tuiga, ang mga Town Patrollers adunay pa usab kaugalingon nga mga paagi aron himuon ang usa ka malipayon nga Pasko. Hindi na muna itutuloy ang selebrasyon ng pista sa Virac, Catanduanes sa Martes, hirap na hirap pa rin kasing makabangon ang bayan mula sa pananalasa ng super typhoon Rolly. Ang pagsaulog sa kapistahan sa Virac, Catanduanes kaniadtong Martes dili na ipadayon, lisud pa alang sa lungsod nga makabangon gikan sa kadaot sa super typhoon Rolly. Isa na namang mahistrado ng Korte Suprema ang nahaharap sa impeachment dalawang taon matapos mapatalsik si Chief Justice Maria Lourdes Sereno. Laing mahistrado sa Korte Suprema ang nag-atubang sa impeachment duha ka tuig pagkahuman nga gitangtang si Chief Justice Maria Lourdes Sereno. Pinai-impeach ng isang Edwin Cordevilla, secretary general ng Filipino League of Advocates for Good Governance, si Supreme Court (SC) Associate Justice Marvic Leonen. Si Edwin Cordevilla, sekretaryo heneral sa Filipino League of Advocates for Good Governance, nag-impeach kay Supreme Court (SC) Associate Justice Marvic Leonen. Nilabag umano ni Leonen ang Saligang Batas dahil matagal umanong natengga sa kanya ang 37 na kaso, gayong dapat may resulta na ang mga ito sa loob ng 24 na buwan. Giingong gilapas ni Leonen ang Konstitusyon tungod kay adunay kuno siya 37 nga kaso nga gipaatubang batok kaniya sa dugay na nga panahon, bisan kung kinahanglan sila adunay mga sangputanan sa sulud sa 24 ka bulan. Inupuan din umano ni Leonen bilang chairman ng House of Representative Electoral Tribunal (HRET) ang may 34 kaso roon. Giingon usab nga si Leonen milingkod isip chairman sa House of Representative Electoral Tribunal (HRET) nga adunay 34 nga kaso didto. Inakusahan din si Leonen ng betrayal of public trust dahil hindi umano siya nagsumite ng Statement of Assets, Liabilities, and Networth sa 15 taon na nanilbihan siya sa University of the Philippines. Giakusahan usab si Leonen sa pagbudhi sa pagsalig sa publiko tungod kay wala kuno siya nagsumite usa ka Statement of Assets, Liability, ug Networth sa 15 ka tuig nga pagserbisyo niya sa University of the Philippines. Binanggit din sa reklamo ang umanoÕy pagiging biased ni Leonen laban sa administrasyon, isa si Leonen sa tatlong natitirang Aquino appointees sa SC. Gihisgutan usab sa reklamo ang giingon nga bias ni Leonen batok sa administrasyon, usa si Leonen sa tulo nga nahabilin nga gitudlo ni Aquino sa SC. Bilang pangatlong pinaka-senior na mahistrado, isa rin siya sa mga posibleng maging Chief Justice sa pagrererito ni Diosdado Peralta sa susunod na taon. Ingon nga ikatulo nga labing tigulang nga mahistrado, usa usab siya sa posible nga Chief Justice sa pagretiro ni Diosdado Peralta sa sunod tuig. Wala pang kopya ng reklamo si Leonen pero sa kanyang pahayag, buo ang kumpiyansa niya na sa gitna ng krisis ay gagawin ng mga lider ng bansa kung ano ang tama. WalaÕy kopya sa reklamo si Leonen apan sa iyang pamahayag, masaligon siya nga sa taliwala sa krisis buhaton sa mga namuno ang kung unsa ang tama. Wala aniyang kinalaman ito sa pagiging magpinsan nila ni dating Sen. Bongbong Marcos. Giingon niya nga wala kini kalabotan sa iyang ig-agaw ug ni Sen. Bongbong Marcos. Pero puna ng grupong Bagong Alyansang Makabayan (BAYAN), pakay nitong matanggal o puwersahin si Leonen na paboran si Marcos sa electoral protest nito laban kay Vice President Leni Robredo. Apan ang grupong Bagong Alyansang Makabayan (BAYAN) mikomentaryo nga katuyoan niini nga tangtangon o pugson si Leonen nga paboran si Marcos sa iyang eleksyon nga protesta batok ni Bise Presidente Leni Robredo. Si Leonen ay member-in-charge sa election protest ni Bongbong sa Presidential Electoral Tribunal (PET). Si Leonen usa ka member-in-charge sa protesta sa piliay ni Bongbong sa Presidential Electoral Tribunal (PET). Inaasahang dadalhin agad ang impeachment complaint sa Office of the Speaker, may 10 session days para ipa-calendar ito sa agenda ng plenaryo. Ang impeachment complaint gilauman nga dalhon dayon sa Opisina sa Tagpulong, nga adunay 10 ka adlaw nga sesyon aron mahimong kalendaryo sa plenary agenda. May 3 session days ang plenaryo para ipasa ito sa House Committee on Justice para mabusisi. Ang plenaryo adunay 3 ka adlaw nga sesyon aron isumite kini sa House Committee on Justice alang sa imbestigasyon. Marso 2021. Ito ang target ng gobyerno na maumpisahang mabakunahan ang mga Pilipino ng COVID-19 vaccine. Marso 2021. Kini ang target sa gobyerno nga magsugod sa pagbakuna sa mga Pilipino nga adunay bakuna nga COVID-19. Ayon kay Health Secretary Francisco Duque III, handa siyang mauna para mabawasan ang pangamba ng tao. Pinauyon kay Health Secretary Francisco Duque III, andam siyang mag-una aron maminusan ang kahadlok sa mga tawo. Ayon kay Presidential Spokesperson Harry Roque, maging si Pangulong Rodrigo Duterte ay handa ring magpabakuna sa ilalim ng emergency use authorization. Pinauyon kay Presidential Spokesperson Harry Roque, bisan si Presidente Rodrigo Duterte andam nga magpabakuna sa pagtugot sa emergency use. Kung papayagan po ng FDA I think po mangunguna ang Pangulo at nag-volunteer na siya, in fact gustong-gusto nya, ani Roque. Kung gitugotan kini sa FDA, sa akong hunahuna ang Presidente ang manguna ug magboluntaryo, sa tinuud gusto gyud niya, ingon ni Roque. Tatlong vaccines ang pumasa na sa ethic board sa ilalim ng emergency use authorization: ang Janssen Pharmaceutical ng Belgium, AstraZeneca ng UK, at Clover Biopharmaceuticals ng China. Tulo na nga mga bakuna ang nakapasa sa ethic board ubos sa pagtugot sa paggamit sa emerhensya: ang Janssen Pharmaceutical sa Belgium, AstraZeneca sa UK, ug Clover Biopharmaceuticals sa China. Nangunguna ang Pfizer at AstraZenica sa mga nais bilhin ng gobyerno pero kailangan ng Pfizer vaccine ng storage temperature na -70 to -80 degrees centigrade. Ang Pfizer ug AstraZenica mao ang nanguna nga paagi aron makapalit ang gobyerno apan ang bakuna sa Pfizer nanginahanglan temperatura sa pagtipig nga -70 hangtod -80 degree centigrade. Binalaan naman ni Duque ang mga nagpapabakuna ngayon gamit ang isa umanong Chinese vaccine. Sa pihak nga bahin, ginpaandaman ni Duque ang mga nagbakuna karon sa isa ka ginpahayag nga bakuna sa China. Nakatakda namang maglabas ngayong buwan ng mga impormasyon ang DOH tungkol sa bakuna para mabigyan ng sapat na kaalaman ang publiko tungkol sa COVID-19 vaccine. Gikatakda nga ipagawas sa DOH ang kasayuran bahin sa bakuna karong buwana aron mahatagan sa publiko ang igo nga kasayuran bahin sa bakuna sa COVID-19. Nagluluksa ang bayan ng Los Ba–os, Laguna sa pagpanaw ni Mayor Caesar Perez ipuprusisyon sa Martes ang labi ng alkalde sa buong bayan. Nagbangutan ang lungsod sa Los Ba–os, Laguna sa pagpanaw ni Mayor Caesar Perez nga iproseso ang mga labi sa mayor sa Martes sa tibuuk nga lungsod. Arestado ang isa umanong lider ng carnapping group na higit isang buwang minanmanan ng mga awtoridad, sabi ngayong Lunes ng Quezon City Police District (QCPD). Usa ka gipasanginlang pinuno sa carnapping group ang gidakup sa labaw sa usa ka bulan sa mga awtoridad, ingon sa Quezon City Police District (QCPD) kaniadtong Lunes. Kinilala ng QCPD ang suspek bilang si Antonio Bonuan Jr., na pinuno ng Bonuan carnapping group na dawit sa mga insidente ng pagnanakaw ng mga sasakyan sa Pasig at San Juan. Giila sa QCPD ang suspetsado nga si Antonio Bonuan Jr., pinuno sa Bonuan carnapping group nga naapil sa mga insidente sa pagpangawat sa mga sakyanan sa Pasig ug San Juan. Nakuhanan pa ng CCTV noong Oktubre 12 ang paggamit ni Bonuan sa isang bus bilang get-away vehicle sa krimeng nangyari sa may Eastwood. Nakuha pa sa CCTV kaniadtong Oktubre 12 nga gigamit ni Bonuan ang usa ka bus ingon usa ka get-away nga salakyanan sa krimen nga nahinabo duol sa Eastwood. Sa kuha, mapapanood ang isang lalaking pasahero na bumaba ng habal-habal matapos holdapin umano ang driver. Sa litrato, makit-an ang usa ka lalake nga pasahero nga nanaog sa habal-habal human kuno gitulis ang drayber. Nagkataong may taga-barangay sa lugar kaya tumulong ang mga ito para habulin si Bonuan. Naatol nga adunay usa ka baryo sa lugar busa mitabang sila sa paggukod ni Bonuan. Tiyempong nakasakay si Bonuan sa isang company shuttle bus at tinutukan umano ng baril ang driver nito. Si Bonuan nagsakay sa usa ka shuttle bus sa kompanya dihang gitionan unta ang pusil sa drayber niini. Napatakbo papalabas ng bus ang driver at ginamit ng suspek ang bus para makatakas sa mga humahabol sa kaniya. Nahatagan paggawas ang drayber sa bus ug gigamit sa suspek ang bus aron makaikyas sa mga naggukod kaniya. Humarurot ang bus at muntik pang makasagasa ng tao sinagasaan din nito ang isang plastic barrier, na nakaladkad hanggang sa main road sa Manggahan Street. Nag-atras ang bus ug hapit na madagan ang mga tawo, nag-agi usab kini sa usa ka plastik nga hadlang, nga giguyod ngadto sa punoan nga dalan sa Manggahan Street. Ilang oras makalipas ang insidente, natagpuan ang tinangay na bus sa Pasig City. Pipila ka oras pagkahuman sa hitabo, nakit-an ang gikawat nga bus sa Pasig City. Nasa isang buwan ang tinagal ng surveillance na isinagawa ng mga awtoridad bago nahuli si Bonuan noong Nobyembre 27. Ang pagpaniid nga gihimo sa mga awtoridad milungtad mga usa ka bulan sa wala pa gidakup si Bonuan kaniadtong Nobyembre 27. Umamin naman si Bonuan sa ginawang pangholdap, nanawagan ang QCPD na kung may iba pang nabiktima ang grupo ni Bonuan ay pumunta lang sa Eastwood Police Station. Sa laing bahin, giangkon ni Bonuan ang pagpanulis, pagtawag sa QCPD nga kung adunay uban pang mga biktima sa grupo ni Bonuan, moadto ra sila sa Eastwood Police Station. Walang nakikitang problema ang IATF sa magkakaibang contact tracing app na ginagamit ngayon ng mga establisimyento sa panahon ng pandemya. Ang IATF walaÕy nakita nga problema sa lainlaing mga pagsubay sa mga app nga gigamit karon nga gigamit sa mga establisemento sa panahon sa pandemiya. Sang-ayon din ang Metro Manila mayors dahil puwede naman anilang gawing interconnected ang magkakaibang apps. Uyon usab ang mga mayor sa Metro Manila tungod kay makahimo sila lainlaing mga app nga magkonektar. Timbog ang higit 10 Chinese sa 3 magkakahiwalay na malls sa Binondo matapos silang mahuling nagbebenta ng pekeng brand ng face mask at face shield. Kapin sa 10 ka mga Intsik ang nawala sa 3 ka managlahing mall sa Binondo pagkahuman nga nadakup sila nga namaligya mga peke nga tatak nga maskara sa nawong ug taming sa nawong. Kasong copyright infringement ang kakaharapin ng mga banyaga matapos silang maaresto sa entrapment operation na ikinasa ng National Bureau of Investigation (NBI) nitong Lunes. Ang mga langyaw mag-atubang sa mga sumbong sa paglapas sa copyright pagkahuman nga gidakup sa usa ka entrapment operation nga gihimo sa National Bureau of Investigation (NBI) kaniadtong Lunes. Nag-ugat ang reklamo sa consultant at representative ng Heng De sa Pilipinas na si James Wong, million ang nalulugi sa amin dahil sa pamemeke galing China, ani Wong. Ang sumbong nakagamot sa consultant ug representante sa Heng De sa Pilipinas nga si James Wong, nawad-an kita milyon-milyon tungod sa peke gikan sa China, ingon ni Wong. Sabi ni Wong, ang orihinal na mga produkto nila ay embossed ang logo na may kulay gold, habang ang peke ay puro blue print lang. Giingon ni Wong nga ang ilang orihinal nga mga produkto nagbutang sa bulawan nga logo, samtang ang peke nga puro asul nga pag-print. Sa face shield naman ay makikita sa may handle ng salamin ang logo ng Heng De, payo naman ng NBI na tangkilikin ang orihinal na mga produkto. Sa taming sa nawong, ang Heng De logo makit-an sa butangan sa baso, samtang tambagan ka sa NBI nga maglipay sa orihinal nga mga produkto. Tangkilikin natin ang original at wag bumili ng peke baka makaapekto sa paningin mo dahil sa quality, ani Jimmy de Leon, agent investigator ng NBI. Gikalipay naton ang orihinal ug ayaw pagpalit peke nga kini makaapekto sa imong panan-aw tungod sa kalidad, ingon ni Jimmy de Leon, imbestigador sa ahente sa NBI. Basag na second-hand cellphone ang gamit pang-online class ng Grade 9 student na si Nikki Luna at ng 2 pa niyang kapatid. Ang estudyante sa grade 9 nga si Nikki Luna ug ang iyang 2 ka igsoon naggamit usa ka segunda mano nga cellphone alang sa online nga paggamit. Mahirap kasi sira-sira yong cellphone saka di na masyado nagagamit kasi nagha-hang na," ani Nikki, na taga-Catarman, Northern Samar. Lisud tungod kay naguba ang cellphone ug wala kaayo gigamit tungod kay nagbitay kini, "ingon ni Nikki, nga taga-Catarman, Northern Samar. Problema rin ang mahinang signal sa lugar nina Nikki at araw-araw na gastusin para makapag-internet. Ang gamay nga signal sa lugar ni Nikki ug adlaw-adlaw nga gasto aron maka-access sa internet usa usab ka problema. Pagtitinda ng halo-halo ang tanging hanapbuhay ng mga magulang ni Nikki pero humina ang kita dahil sa pandemya. Ang pagpamaligya og halo-halo ra ang trabaho sa mga ginikanan ni Nikki apan ang iyang kita ningtubo tungod sa sakit nga pandemya. Sige lang ang tinda para makabili ng bigas, para may makain sa araw-araw, ani Shirley, ina ni Nikki maraming pagsubok sa pamilya nina Nikki. Pag-adto lang sa tindahan aron makapalit bugas, aron adunay makaon adlaw-adlaw, ingon ni Shirley, inahan ni Nikki, daghang pagsulay sa pamilya ni Nikki. Ang bunso na si Janine ay isang special education student at may iniindang katarata, kagaya ng kanilang panganay na kapatid. Ang kamanghuran nga Janine usa ka estudyante sa espesyal nga edukasyon ug adunay katarata, sama sa ilang kamagulangan nga igsoon nga babaye. Sa pamamagitan ng community-based application na Sharea, nanawagan ng tulong si Nikki. Pinaagi sa aplikasyon nga nakabase sa komunidad nga Sharea, nanawag si Nikki alang sa tabang. Marami po kasing natutulungan sa Sharea kaya naisip ko na mag-message doon, mag-post, ani Nikki. Dako ang natabang ni Sharea busa gihunahuna nako ang pag-message didto, pag-post, ingon ni Nikki. Isang Pinoy-made app ang Sharea kung saan puwedeng makakuha ang mga gumagamit ng impormasyon tungkol sa iba't ibang komunidad. Ang Sharea usa ka gihimo sa Pinoy nga app diin ang mga tiggamit makakuha kasayuran bahin sa lainlaing mga komunidad. Kung mayroon po sanang mabuting tao, sana matulungan po kami gamutin po sana yong 2 kong kapatid na may sakit sa mata, ani Nikki. Kung adunay usa ka maayong tawo, hinaut nga matabangan mo kami sa pagtambal sa akong 2 ka igsoon nga adunay sakit sa mata, ingon ni Nikki. Hindi napigilang umiyak ni Shirley nang malaman ang ginawa ng anak para sa pamilya. Wala kapugngi ni Shirley ang paghilak sa pagkahibalo niya sa gibuhat sa anak alang sa pamilya. Kasi alam naman niya na hindi namin kayang bumili ng ganoon, na ginagamit nila araw-araw nakikita niya na mahirap lang kami, ani Shirley. Tungod kay nahibal-an niya nga dili kita makaya niana, nga gigamit nila adlaw-adlaw nga nakita niya nga kami mga pobre ra, ingon ni Shirley. Sa mga nais magpaabot ng tulong, maaaring makipag-ugnayan sa Lingkod Kapamilya. Sa mga gusto maghatag tabang, mahimong makontak ang Lingkod Kapamilya. Samantala, patuloy na nananawagan ang ABS-CBN para sa pagbabayanihan at pagtulong sa pagbangon ng nga naapektuhan ng bagyo. Sa kasamtangan, nagpadayon ang panawagan sa ABS-CBN alang sa kabayanihon ug tabang sa pagbawi sa mga naapektuhan sa bagyo. Tuluyan nang sinuspinde ng Valenzuela City nitong Lunes ang business permit ng operator ng North Luzon Expressway (NLEX) matapos itong mabigong matugunan ang reklamo ng lungsod. Gisuspenso sa Valenzuela City kaniadtong Lunes ang permit sa negosyo sa operator sa North Luzon Expressway (NLEX) human kini napakyas sa pagtubag sa reklamo sa syudad. Nag-ugat ang sigalot sa ilang linggo nang trapiko sa lungsod dahil sa ipinatupad na radio-frequency identification (RFID) system sa NLEX para sa lahat ng motorista. Ang kontrobersiya nagsugod sa pipila ka mga semana nga trapiko sa syudad tungod sa pagpatuman sa radio-frequency identification (RFID) system sa NLEX alang sa tanan nga mga motorista. Sakit ng ulo ito para sa mga motoristang bumabaybay sa 6 na kalsadang papasok ng NLEX mula sa Valenzuela. Sakit kini sa ulo sa mga motorista nga nagbiyahe sa 6 nga dalan nga mosulod sa NLEX gikan sa Valenzuela. Ayusin nila yung protocol at sistema, nakaka-traffic eh hindi tama yan, ani Rodelio Scala, motorista. Giayo nila ang protokol ug sistema, dili tama ang trapiko, ingon ni Rodelio Scala, usa ka motorista. Malaking isyu umano ito para sa lungsod na bukod sa nasa bungad ng expressway ay puno ng mga pabrika't industriyang pinagmumulan ng maraming produkto. Giingon niya nga kini usa ka dako nga isyu alang sa syudad diin gawas nga naa sa ganghaan sa expressway puno sa mga pabrika ug industriya nga gigikanan sa daghang mga produkto. Una nang sumulat si Valenzuela Mayor Rex Gatchalian sa NLEX noong nakaraang linggo para humingi ng konkretong solusyon sa problema ng trapiko sa lungsod dulot ng mga problema sa RFID system. Si Valenzuela Mayor Rex Gatchalian unang nagsulat sa NLEX kaniadtong miaging semana nga naghangyo alang sa usa ka konkreto nga solusyon sa problema sa trapiko sa syudad nga gipahinabo sa mga problema sa sistema sa RFID. Hindi rin pinagbigyan ng Valenzuela City ang 15 days na hinihingi ng NLEX na maimbestigahan ang mga problema sa kanilang sistema. Wala usab gihatag sa Lungsod sa Valenzuela ang 15 ka adlaw nga gikinahanglan sa NLEX aron maimbestigahan ang mga problema sa ilang sistema. Seven years na ang RFID wag nila sabihin 'imbestigahan ang problema hindi na tatagal ang commuters sa ganyan. Wala isulti ang RFID sa pito ka tuig nga pag-imbestigar ang mga problema sa mga magbiyahe dili magdugay ingon niana. Dagdag ni Gatchalian, nasa police power nilang suspendihin ang business permit ng NLEX sa Valenzuela. Dugang pa ni Gatchalian nga sila adunay gahum sa pulisya nga suspindihon ang NLEX business permit sa Valenzuela. Ibig sabihin, hindi puwedeng maningil ng toll ang NLEX sa mga exit nito sa lugar. Kini nagpasabut nga ang NLEX dili mahimong maningil sa usa ka tol sa mga paggawas niini sa lugar. Sisiguruhin naman ng LGU na mananatiling bukas ang mga tollgate kahit suspendido ang operasyon ng NLEX sa lungsod. Sigurohon sa LGU nga magpadayon nga bukas ang mga tollgates bisan kung masuspenso ang operasyon sa NLEX sa syudad. Nauna nang nakiusap ang NLEX sa Valenzuela na wag munang suspindihin ang kanilang business permit habang naghahanap sila ng solusyon sa mga palyadong RFID. Una nang gipangayo sa NLEX kang Valenzuela nga dili suspindihon ang ilang mga permiso sa negosyo samtang nagpangita silag solusyon sa mga sayup sa RFID. Pero buwelta ni Gatchalian, dapat humingi ng paumanhin ang NLEX sa kanilang mga naperwisyo at magdeklara ng toll holiday habang inaayos ang kanilang sistema. Apan giingon ni Gatchalian, kinahanglan nga mangayo pasaylo ang NLEX sa ilang kahasol ug magdeklara usa ka holiday sa toll samtang giayo ang ilang sistema. Paiimbestigahan naman ni Sen. Sherwin Gatchalian, kapatid ni Rex, ang concession agreement ng gobyerno at NLEX kung hindi maayos ng kompanya ang kanilang serbisyo. Imbestigahon si Sen. Ang igsoon ni Rex nga si Sherwin Gatchalian, ang pag-uyon sa konsesyon sa gobyerno sa NLEX kung dili mapaayo sa kompanya ang ilang serbisyo. Namatay ang asawa ni Carlo Alviar mula sa kidney failure noong Marso kaya mag-isa niyang binubuhay ang 8 buwang gulang na anak. Namatay ang asawa ni Carlo Alviar sa kidney failure kaniadtong Marso busa nag-inusara niyang gipadako ang iyang 8-bulan nga anak. Pero dahil walang pamasahe para sa paghahanap ng trabaho, tumutulong muna siya sa kaibigang mekaniko. Apan tungod kay walaÕy pamasahe alang sa pagpangita og trabaho, gitabangan niya una ang iyang higala nga mekaniko. Ginagawa niya po akong assistant para kahit papaano po, mayroon po akong naiuuwing pera, ani Alviar, pero aminado Si Alviar na kulang ang iniiuuwi niya para sa pangangailangan nila ng anak. Gihimo niya ako nga katabang aron bisan unsaon, adunay ako salapi nga madala sa balay, ingon ni Alviar, apan giangkon ni Alviar nga wala siya pauli nga igo sa balay alang sa mga panginahanglanon sa ilang anak. Para hindi na makadagdag sa gastos at matiyak na ligtas ang job-seekers, ginawang online ng Department of Labor and Employment (DOLE) ang Balik Trabaho job fair na para sa mga nawalan ng trabaho ngayong may pandemya. Aron dili madugangan ang gasto ug masiguro ang kahilwasan sa mga nangita og trabaho, gihimo sa Department of Labor and Employment (DOLE) sa online ang job job sa Balik Trabaho alang sa mga nawad-an sa trabaho karon nga adunay usa ka pandemya. Nasa 27,337 bakanteng trabaho ang inaalok sa job fair ng 744 kompanya, hanggang Disyembre 11 ang job fair kaya dapat i-check lagi ang email. Adunay 27,337 nga mga bakanteng trabaho nga gitanyag sa job fair sa 744 nga mga kompanya, hangtod sa Disyembre 11 nga job fair busa kinahanglan nimo kanunay nga susihon ang email. Napansin naman ng DOLE na dumadami ngayon ang mga trabahong may flexible work arrangement, gaya ng rotation o work from home. Sa laing bahin, namatikdan sa DOLE nga ang ihap sa mga trabaho nga adunay angayan nga paghan-ay sa trabaho, sama sa pagtuyok o trabaho gikan sa balay, nagdugang. May iba rin na nagiging kada oras na ang pagkalkula ng sahod at may mga alok na trabahong project-based. Adunay usab uban nga nagkuha us aka oras nga pagkalkula sa sweldo ug adunay mga tanyag nga trabaho nga nakabase sa proyekto. Kung trabaho naman sa ibang bansa ang hanap, pumunta naman sa Philippine Overseas Employment Administration (POEA) website at mag-register sa online services. Kung nangita ka usa ka trabaho sa gawas sa nasud, adto sa website sa Philippine Overseas Employment Administration (POEA) ug magparehistro alang sa mga serbisyo sa online. Sa mga rehistrado na, maaaring mag-apply sa job fair sa Disyembre 10 at 11. Karamihan sa job vacancies ay para sa health care at factory workers pero mayroon din sa construction at food service. Ang mga nagparehistro na mahimong mag-aplay sa job fair sa Disyembre 10 ug 11. Kadaghanan sa mga bakante sa trabaho alang sa pag-atiman sa kahimsog ug mga trabahante sa pabrika apan alang usab sa konstruksyon ug serbisyo sa pagkaon. Tiniyak naman ng DOLE na lahat ng mga kasaling employer at recruitment agency ay mahigpit na sinala para matiyak na lehitimo at maayos ang alok na trabaho. Sa pihak nga bahin, ginpaniguro sang DOLE nga ang tanan nga nagpartisipar nga mga amo kag mga ahensya sa pagrekrut istrikto nga gin-screen aron masiguro nga lehitimo ug kahusay ang tanyag sa trabaho. Napagkasunduan ng Metro Manila Council (MMC) na i-regulate ang fireworks display para sa pagsalubong sa 2021 bunsod ng patuloy na COVID-19 pandemic. Ang Metro Manila Council (MMC) uyon nga i-regulate ang fireworks display alang sa umaabot nga 2021 tungod sa nagpadayon nga COVID-19 pandemya. Ayon kay Para–aque Mayor Edwin Olivarez, na siyang chairman ng MMC, kailangang kumuha ng permit sa local government unit (LGU) kung gustong magsagawa ng fireworks display, kabilang ang mga nakatalaga nang community fireworks display. Pinauyon kay Para–aque Mayor Edwin Olivarez, kinsa ang chairman sa MMC, kinahanglan nga magkuha permiso gikan sa local government unit (LGU) kung gusto nila magpahigayon og fireworks display, lakip na ang gitudlo nga fireworks display sa komunidad. Tanging mga may permit lang din mula sa LGU ang papayagang magbenta ng paputok, ani Olivarez. Ang mga adunay permiso lamang gikan sa LGU ang gitugotan nga makabaligya og mga pabuto, ingon ni Olivarez. Ayon kay Olivarez, kung dati'y puwedeng magtipon ang mga tao sa kung saan idaraos ang fireworks display, ngayo'y kailangan malayo na ito. Ingon ni Olivarez, kung ang mga tawo kaniadto mahimoÕg magtapok sa fireworks display, karon kinahanglan nga layo na kini. Hindi na rin hinihikayat ang mga malalaking family reunion sa papalapit na Pasko at Bagong Taon. Ang dagko nga mga paghiusa sa pamilya dili na gidasig sa hapit na ang Pasko ug Bag-ong Tuig. Kung kayo ay pamilya lang within the family, one group kayo, okay pero yong grand reunion, hindi puwede talaga, ani Olivarez. Kung ikaw usa ra ka pamilya sulud sa pamilya, ikaw usa ka grupo, okay ra apan ang grand reuniyon, dili gyud mahimo, ingon ni Olivarez. Lahat ng ating mga city government offices ay walang Christmas party, yon pong ating mga private company, dini-discourage din natin sila na mag-Christmas party, dagdag niya. Ang tanan nga mga opisina sa gobyerno sa lungsod walaÕy Christmas party, kana ang atong mga pribadong kompanya, gididili usab namon sila nga mag-Christmas party, dugang niya. Ipatutupad pa rin ang 12 a.m. hanggang 3 a.m. unified curfew sa Metro Manila upang magbigay-daan sa Simbang Gabi. Ipatuman gihapon ang 12 a.m. hangtod alas 3 sa buntag ang nagkahiusa nga curfew sa Metro Manila aron makahatag dalan sa Simbang Gabi. Ayon kay Olivarez, bawal pa rin lumabas ang mga menor de edad, maliban sa essential trips tulad ng medical reasons, patuloy ang paalala ng mga LGU sa publiko na sundin ang health protocols. Pinauyon kay Olivarez, ang mga menor de edad gitugotan pa nga makagawas, gawas sa mga hinungdanon nga pagbiyahe sama sa mga hinungdan sa medisina, padayon nga gipahinumduman sa mga LGU ang publiko nga sundon ang mga protokol sa kahimsog. Naniniwala ang isang legal expert na dapat gawing krimen ang red-baiting o red-tagging kung saan iniuugnay ang indibidwal sa armadong pakikibaka dahil may kaakibat na peligro daw ito sa buhay at seguridad ng tao. Ang usa ka eksperto sa ligal nagtoo nga ang red-baiting o red-tagging diin ang indibidwal naapil sa armadong pakigbisog kinahanglan himuon nga usa ka krimen tungod kay giingon nga kini makahatag peligro sa kinabuhi ug siguridad sa tawo. Ang masaklap pa umano sa red-tagging, hindi lang reputasyon ang nawawasak kundi peligro rin sa buhay ang dala nito. Aron mas grabe ang kahimtang, ang red-tagging dili lamang makaguba sa dungog apan nameligro usab ang kinabuhi. Suhestiyon ni La Vi–a, dapat mas matindi ang parusa kung opisyal ng pamahalaan ang magre-red-tag. Gisugyot ni La Vi–a nga kinahanglan nga labi ka grabe ang silot kung ang mga opisyal sa gobyerno mag-red tag. Maaalalang nagsagawa ng mga pagdinig ang Senado ukol sa red-tagging, kung saan nagharap ang mga aktibista at militar na nag-aakusa sa mga ito. Kahinumduman nga ang Senado nagpahusay sa red-tagging, diin giakusahan sila ng mga aktibista ug militar. Lusot na ang 3 manufacturers ng COVID-19 vaccine sa ethics review board ng bansa at sasailalim naman sa evaluation ng Food and Drug Administration, sabi ngayong Lunes ng Department of Health. Ang 3 nga naghimo sa bakuna nga COVID-19 nakapasa na sa board sa pag-usisa sa pamatasan sa nasud ug ipaubos sa pagsusi sa Food and Drug Administration, ang Department of Health nagingon kaniadtong Lunes. Tinukoy ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire ang mga manufacturer bilang Janssen ng Johnson & Johnson at AstraZeneca ng Europe, at Clover Biopharmaceuticals ng China. Giila ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire ang mga naghimo ingon Janssen sa Johnson & Johnson ug AstraZeneca sa Europe, ug Clover Biopharmaceuticals sa China. Approved na rin sa ethics review board ang Janssen, ang AstraZeneca, at saka yong Clover, ani Vergeire. Ang Janssen, AstraZeneca, ug pagkahuman ang Clover naaprubahan usab sa board sa pagsusi sa pamatasan, giingon ni Vergeire. Nabigyan naman ng confidentiality agreement ng pamahalaan ang mga bakuna ng Pfizer at Moderna. Ang gobyerno naghatag kasabutan nga kompidensiyal sa mga bakuna nga Pfizer ug Moderna. Ayon sa Malaca–ang, 25 milyong Pilipino ang ipa-prioritize sa COVID-19 vaccination program, kung saan 1.7 milyon ay frontliner health workers. Pinauyon sa Malaca–ang, 25 milyon nga mga Pilipino ang hatagan prioridad sa programa sa pagbakuna sa COVID-19, diin 1.7 milyon ang frontliner health workers. Tiniyak ni Health Secretary Francisco Duque III na dadaan sa matinding pagsusuri ang gagamiting bakuna at kailangan ng mga kaukulang sertipikasyon mula sa mga ahensiya ng pamahalaan. Gipasalig ni Health Secretary Francisco Duque III nga ang gigamit nga bakuna ipaubos sa usa ka makuti nga pagsusi ug magkinahanglan og angay nga sertipikasyon gikan sa mga ahensya sa gobyerno. Samantala, patuloy naman ang pagpapaalala ni Duque sa publiko na huwag maging pabaya at sumunod pa rin sa health protocols. Samtang, padayon nga gipahinumduman ni Duque ang publiko nga dili magpabaya ug magsunod gihapon sa mga health protocol. Nag-ikot si Duque ngayong Lunes sa Para–aque Integrated Terminal Exchange para tingnan ang health protocols na ipinatutupad doon, lalo't inaasahang dadami pa ang mga taong gagamit ng terminal habang papalapit ang Pasko. Gisuroy ni Duque ang Para–aque Integrated Terminal Exchange karong Lunes aron makita ang mga gipatuman nga mga protokol sa kahimsog, labi na nga daghang mga tawo ang gilauman nga mogamit sa terminal samtang nagkaduol ang Pasko. Sa tala ngayong Lunes, umabot na sa 441,399 ang kabuuang bilang ng mga kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa bansa matapos makapagtala ng 1,574 bagong kaso. Hangtod kaniadtong Lunes, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa nasud nga miabot sa 441,399 pagkahuman sa pagrehistro sa 1,574 nga mga bag-ong kaso. Pero sa bilang na iyon, 24,125 lang ang active cases dahil sa 408,702 gumaling sa sakit at 8,572 binawian ng buhay. Apan sa kana nga ihap, 24,125 ra ang aktibo nga mga kaso tungod sa 408,702 nga naayo gikan sa sakit ug 8,572 nga nangamatay. Pansamantalang isinara ang New Public Market ng Santiago City sa Isabela ngayong Lunes matapos ang pagkakaroon ng mga positibong kaso ng COVID-19 sa ilang nagtitinda o negosyante doon. Ang Bag-ong Public Market sa Santiago City sa Isabela temporaryong gisirhan kaniadtong Lunes human positibo nga kaso sa COVID-19 ang giulat sa pipila ka mga vendor o negosyante didto. Ayon kay Dr. Genaro Manalo, ang city health officer ng lungsod, nakapagtala ng mahigit 30 bagong kaso ng COVID-19 ngayong araw. Pinauyon kay Dr. Si Genaro Manalo, ang opisyal sa kahimsog sa syudad, nagtala labi pa sa 30 ka mga bag-ong kaso sa COVID-19 karon. Bukod pa ito sa 20 kasong naitala naman nitong Linggo, may nag-positive kasi na tatlo dun sa arcade so, ang ginawa namin, minass testing namin lahat. Gawas sa 20 nga kaso nga natala kaniadtong Domingo, adunay tulo nga positibo sa arcade busa, kung unsa ang among gihimo, gisulayan namon tanan. Tapos sa may mini mart, mayroon din kaming tinest dun na 100 may lumabas na 30 plus, ani Manalo. Pagkahuman naa ang mini mart, kita usab adunay tinest nga 100 nga adunay 30 plus, ingon ni Manalo. Dumarami ang cases pero, ibig sabihin, nakuha namin lahat hindi yung bigla na lang lumabas na hindi namin alam. Nagkadaghan ang mga kaso apan, sa ato pa, nakuha naton tanan, dili ang usa nga kalit nga nigawas nga wala naton nahibal-an. Mas maganda na yung nakuha namin lahat, na-trace namin yung magkakasama local transmission na, kasi naghalu-halubilo na sila eh naiko-connect pa naman namin sila hanggang ngayon, dagdag niya. Mas maayo nga nakuha naton tanan, gisundan naton ang local transmission, kay nag-uban na sila, eh, makakonektar gihapon naton sila hangtod karon, dugtong pa niya. Nagsagawa ng mass testing sa mga negosyante sa New Public Market matapos na unang magpositibo ang tatlong tindera sa arcade building. Gihimo ang pagsulay sa masa sa mga negosyante sa New Public Market pagkahuman nga nagpositibo ang tulo nga namaligya sa arcade building. Nasa quarantine facility na ang ilan sa mga pasyente, habang ang iba ay pinag-self isolate sa kanilang mga bahay dahil pawang asymptomatic o wala umano silang nararanasang sintomas. Ang pila sa mga pasyente naa na sa quarantine nga pasilidad, samtang ang uban nahimulag sa ilang mga panimalay tungod kay silang tanan tanan walaÕy sintomas o walaÕy mga simtomas. Puspusan ang contact-tracing sa mga nakasalamuha ng mga nagpositibo ng COVID-19. Ang pagkontak sa pagsubay naa na sa taliwala sa mga nagpositibo sa COVID-19. Pinalawig din ng tatlong araw hanggang December 10 ang lockdown sa New Public Market para sa ginagawang disinfection. Ang lockdown sa New Public Market alang sa disinfection nadugangan usab sa tulo ka adlaw hangtod sa Disyembre 10. Bukas naman ang Old Public Market at ibang bilihan sa lungsod, pero pinakikiusapan ang mga residente at negosyante na ugaliing sumunod sa mga safety health protocols, gaya ng pagsusuot ng facemask at faceshield, maging pagsunod sa physical distancing. Bukas ang Old Public Market ug uban pang mga tindahan sa syudad, apan giawhag ang mga residente ug negosyante nga sundon ang mga protokol sa kahimsog sa kahilwasan, sama sa pagsul-ot sa facemask ug nawong sa nawong, ingon man pagsunod sa paglayo sa lawas. Sa ngayon, mayroong mahigit 60 aktibong kaso ng COVID-19 sa lungsod ng Santiago, umabot naman ang kabuuang bilang ng kaso sa mahigit 270, kung saan 209 dito ay nakarekober habang ang isa naman ay namatay. Sa pagkakaron, adunay sobra sa 60 nga aktibo nga kaso sa COVID-19 sa lungsod sa Santiago, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kaso nga miabot sa 270, diin 209 ang nakuha samtang ang usa namatay. Para sa tycoon na si Ramon S. Ang, nararapat lamang na ipasara na ng gubyerno ang Ninoy Aquino International Airport (NAIA) matapos ang 10 taon at ibenta ang lupang kinatatayuan nito. Alang sa negosyante na si Ramon S. husto lang nga isara sa gobyerno ang Ninoy Aquino International Airport (NAIA) pagkahuman sa 10 ka tuig ug ibaligya ang yuta nga gibarugan niini. Kikita ang pamahalaan ng may P2 trilyon na magagamit para ipambayad sa utang ng bansa, wika pa ni Ang, presidente ng conglomerate na San Miguel Corp. Mukita ang gobyerno og P2 trilyon aron magamit ipangbayad sa mga utang sa nasud,sugyot pa ni Ang , ang presidente sa panaghiusa sa San Miguel Corp. Hindi pa malinaw kung paano nakalkula ng bilyonaryong negosyante ang halaga ng lupain ng NAIA. Dili pa masayud kung giunsa pagkalkula sa bilyonaryong negosyante ang kantidad sa yuta sa NAIA. Nais ni Ang na makuha ang 10-taong concession para patakbuhin ang NAIA. Gusto ni Ang na makuha ang 10 ka tuig na pagtugot aron padaganon ang NAIA. Kaalinsabay nito, ang SMC ay nagpaplanong magtayo ng mas malaking paliparan, ang New Manila International Airport, sa bayan ng Bulakan sa Bulacan. Sa maong panahuna, nagplano ang SMC nga magtukod og mas dako nga tugpahanan, ang Bag-ong Manila International Airport, sa lungsod sa Bulakan sa Bulacan. Sinabi ni Ang na mas mainam na sa kalaunan ay ipahinto na ang operasyon ng NAIA at ibenta ito o i-develop. Giinon ni Ang nga labing maayo sa karon nga hunongon na ang operasyon sa NAIA ug ibaligya kini o palamboon kini. Ang buong airport complex ay may lawak na halos 2.5 beses na mas malaki sa Bonifacio Global City sa Taguig. Ang tibuok nga luna sa tugpaanan moabot og 2.5 ka beses nga mas dako sa Bonifacioi Global City sa Taguig. Pero hindi lang SMC ang may interes na makuha ang konsesyon sa pamamahala ng NAIA, ang pangunahing paliparan ng bansa. Apan dili laman SMC ang boot nga makakuha sa pagtugot sa pagdumala sa pinakadako nga tugpaanan sa nasud. Sa pagdinig ng Senado nitong Huwebes, sinabi ni Manila International Airport Authority (MIAA) general manager Eddie Monreal na isa pang kompanya, ang Philippine Airport Ground Support Solutions Inc. (PAGSS), ang nagsumite rin ng offer nito para sa NAIA. Sa usa ka pagdungog sa Senado karong Huwebes, ang Manila International Airport (MIAA) general manager nga si Eddie Monreal miingon nga ang usa pa nga kompanya , ang Philippine Airport Support Solution Inc. (PAGSS) nagsumite usab og tanyag alang sa NAIA. Pero maiikonsidera lamang ang offer ng SMC at PAGSS kung tuluyan nang ibabasura ng gubyerno ang offer ng Megawide Construction Corp. at ng partner nito na GMR Infrastructure, isang Filipino-Indian venture na nag-redevelop ng Mactan Cebu International Airport (MCIA) at Clark International Airport. Pero matagaan lang og tsansa ang tanyag sa SMC og PAGSS kung hingpit na nga ilabay sa gobyerno ang tanyag sa Megawide Construction Corp. ug ang kauban niini nga GMR Infrastructure, usa ka Filipino-Indian ang nangahas sa kalambuan sa Mactan Cebu International Airport ( MCIA) ug Clark International Airport. Ilang araw lamang ang nakakaraan, tinanggal ang original proponent status (OPS) ng Megawide na naglalayong mag-rehabilitate ng NAIA sa halagang P109 bilyon at walang anumang gagastusin ang gubyerno. Pipila lamang kaadlaw ang nilabay, gitanggal ang Original Proponent Status (OPS) sa Megawide nga nagtumong sa pag-ayo sa NAIA sa kantidad nga P109 bilyon ug wala'y bisa'g unsang gastuon ang gobyerno. Hindi ipinaliwanag ng impluwensiyal na board ng MIAA kung bakit at dahilan ito para kwestiyunin ang kawalan ng transparency sa proseso. Wala napatin-aw ang impluwensya sa board ngadto sa MIAA kung ngano ug nahimo kini nga rason nga gikuwestiyon ang kakakulangan sa transparency sa proseso. Pero sa pagdinig ng Senado nitong Huwebes na pinangunahan ni Sen. Grace Poe, nilinaw ni Transportation Secretary Arthur Tugade na hindi naman sinasarhan ang pintuan para sa Megawide-GMR. Apan sa usa ka pagdungog sa Senado adtong Huwebes nga gipangunahan ni Senador Grace Poe, giklaro ni Transportation Secretary Arthur Tugade nga dili man daw sirad-an ang pultahan para sa Megawide-GMR. Makakapaglibot nga ba si Santa Claus ngayong Kapaskuhan sa harap ng nagpapatuloy na pandemya sa buong mundo? Makatuyok kaya si Santa Claus karong pasko nga nagpadayun nga adunay pandemya sa tibouk kalibutan? Maaaring ito ang isa sa malaking isyu na bumabagabag sa mga paslit na umaasa sa taunang regalong nakukuha nila sa mga isinabit nilang medyas. Mahimong mao kini ang pinakadako nga isyu alang sa mga bata na naghandum og tinuig na regalo nga makuha nila sa gisab-it nga medyas. Nauunawaan ko po na nag-aalala tayo para kay Santa dahil matanda na rin nga siya, wika ni Maria Van Kerkhove, ang technical lead ng World Health Organization sa pagtugon sa isyu ng Covid-19. Nasabtan nako nga naguol ta para kay santa kay tigulang na baya pud siya, sulti ni Maria Van Kerkhove, ang teknikal nga nangulo sa World Health Organization sa pagtubag sa isyu sa Covid-19. Pero ayon sa kay Van Kerkhove, hindi magiging hadlang ang pandemiya para lumabas at maglakbay si Santa sa buong mundo sa kanyang misyong mamudmod ng regalo sa mga bata dahil immune siya sa Covid-19. Apan sumala kang Van Kerkhove, dili sagabal ang pandemya para mugawas ug magbiyahe si Santa Claus sa tibouk kalibutan sa iyang misyon nga pagpanghatag og regalo sa mga bata tungod kay anad sya sa Covid-19. Sinisiguro ko sa inyo na si Santa Claus ay immune sa virus na ito, wika ni Van Kerkhove, na siya mismo ay may dalawang maliliit pang anak. Siguraduon nako sa inyo nga si Santa Claus anad sa kini nga virus, sulti ni Van Kerkhove, nga siya mismo adunay duha ka gagmay na anak. Nakakwentuhan namin siya at maayos naman ang kalagayan niya pati na rin si Mrs. Claus, at busy na sila ngayon, wika pa ng opisyal ng WHO. Nakigsulti kami ka niya og maayo iyang kahimtang ug apil si Mrs. Claus , ug busy sila karon, ingon sa opisyal sa WHO. Ibinahagi pa niyang napag-alaman ng WHO mula sa mga lider ng daigdig na niluwagan na nila ang mga patakaran sa himpapawid para masiguro na si Santa at ang kanyang reindeer ay malayang makalilipad ngayong Pasko. Gipaambit usab niya nga nahibal-an sa WHO gikan sa maga lider sa kalibutan nga ilang giluagan ang mga lagda sa kahanginan aron masiguro nga si Santa ug ang iyang mga reindeer libre nga makalupad karong pasko. Dahil dito makakapaglakbay siya papasok at palabas na alinmang airspace para maghatid ng regalo sa mga bata wika niya. Tungog niini makabiyahe siya pasulod ug pagawas sa bisag asa nga kawanangan aron maghatod og regalo sa mga bata sulti niya. Pero sa harap nito ay nagbabala pa rin si Van Kerkhove sa mga bata kung paano patuloy na makapag-iingat para maiwasang madapuan ng coronavirus na kumitil na sa may 1.6 milyong tao sa daigdig. Pero sa iyang atubangan nagpasidaan gihapon si Van Kerkhove sa mga bata kung unsaon padayun nga mag-amping para dili matugpahan sa corona virus nga nipatay na og 1.6 milyon ka tao sa tibouk kalibutan. Sa aking palagay ay importanteng nauunawaan ng mga bata sa daigdig na ang physical distancing ni Santa Claus at ng mga bata ay dapat mahigpit na ipinatutupad aniya. Sa akong tan-aw nga importante kaayo nga masabtan sa mga bata sa tibouk kalibutan nga ang pagpalayo kay Santa Claus ug sa mga bata kinahanglan nga hugot ipatuman sulti niya. Mahalagang makinig ang mga bata sa kanilang magulang at siguruhing maaga silang matutulog sa bisperas ng Pasko wika Van Kerkhove, dahil si Santa ay tiyak namang makakapaglakbay sa buong mundo para maghatid ng regalo. Importante nga maminaw ang mga bata sa ilang mga ginikanan ug sigurohon nga sayo matulog sa bisperas sa Pasko sulti ni Van Kerkhove, tungod kay si Santa sigurado nga makapagbiyahe sa tibuok kalibutan para makahatod og regalo. ÔKickvaccÕ nga ba ang dahilan kung bakit nabigo ang Pilipinas na masigurong makakabili ng 10 milyong doses ng Covid-19 vaccine mula sa Pfizer? Ginansya ba ang rason nganong napakyas ang Pilipinas nga masiguro ang 10 milyon nga doses sa bakuna sa Covid-19 mula sa Pfizer? Huwag naman sana na may issue ng ÔkickvaccÕ sa dropping of the ball ng Pfizer vaccine procurement ayon kay Senator Francis ÒKikoÓ Pangilinan kaugnay sa pagbubunyag na hindi umano trinabaho ng administrasyon ang ilang dokumentong hinihingi ng US pharmaceutical giant. Dili lang gyud unta maisyu ang 'ginansya' sa pakyas nga pagpamalit ug bakuna sa Pfizer sulti ni Senador Francis "Kiko" Pangilinan kauban sa pagbunyag nga wala gitrabaho sa gobyerno ang mga documento nga gipangayo sa hignteng U.S. Pharmaceutical. Sakaling ang aksyon na ito ay sinadya para paboran ang ibang kumpanyan ng gamot, sinabi ni Pangilinan na maituturing itong isang paglabag sa Anti-Graft Law ng bansa. Kon ugaling ang kini nga lihok gituyo para paburan ang ubang kompanya sa tambal, sulti ni Pangilinan kini masulti nga usa ka paglapas sa mando nga Anti Graft sa nasud. Naunang ibinunyag ni Senator Panfilo Lacson na dapat sana ay maide-deliver na ng Pfizer sa Pilipinas ang 10 milyong doses ng vaccine ngayong darating na Enero kung hindi lamang nabigong isumite ni Health Secretary Francisco Duque III ang mga dokumentong kailangan para sa transaksyon. Unang naidayag ni Senador Panfilo Lacson nga unta nadeliver na sa Pfizer sa Pilipinas ang 10 milyon na doses sa bakuna kung wala napakyas paghatag ni Health Secretary Francisco Duque III ang mga papeles nga kailangan sa transakyon. Sinabi ni Lacson na mismong si U.S. Secretary of State Mike Pompeo at Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. ang nag-usap nito pang nakaraang Hulyo para masigurong may mabibiling pambakuna ang Pilipinas sa harap ng matinding kompetisyon sa buong mundo para sa anti-Covid vaccine. Gisulti ni Lacson nga mismo sa U.S. Secretary of State Mike Pompeo ug Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. ang nag-istoryahanay adtong Hulyo pa para masiguro nga naay mapalit na bakuna ang Pilipinas atubangan sa grabe ka higpit nga kompetisyon para sa bakuna sa Anti-Covid sa tibuok kalibutan. Sinabi pa niya na mismong si Finance Secretary Carlos Dominguez III ay nagbigay ng kasiguruhan na may pondong maibibigay ang pamahalaan para sa bakuna. Sulti pa niya nga si mismong Finance Secretary Carlos Dominguez III ang naghatag kasiguraduan nga naay pondo ang Pilipinas nga mahatag para sa bakuna. Nitong Lunes, nagsampa si Pangilinan ng resolusyon sa Senado para maimbisitigahan ang insidente. Niining Lunes lang naghatag si Pangilinan og resolusyon sa Senado para imbestigahan ang panghitabo. Milyon-milyong buhay at hanapbuhay ng Pilipino, at trilyon-trilyong piso ng economic activity ang nakataya rito. Milyun-milyong kinabuhi sa mga Pilipino ug trilyun-trilyong piso na mga ekonomiyang kalihukan ang mameligro niini. Hindi pwedeng mabigo ang vaccine rollout nang dahil sa kurakot o kapalpakan wika ni Pangilinan. Dili pwede nga mapakyas ang pagbakuna sa hinungdan sa kurakot o pagkapalpak sulti ni Pangilinan. Ang tagal na ng lockdown natin. Kadugay na sa atong lockdown. Halos kalahating milyon na ang kaso ng Covid. Halos katunga na sa milyon ang na'ay covid. Mahigit walong libo na ang namamatay sa mga kababayan natin. Hapit walo ka libo na ang namatay sa mga kabayan nato. Milyon-milyong negosyo at trabaho na ang nawala. Milyun-milyon na mga negosyo ug trabaho ang nawala. Kailangan na natin ng game plan para masugpo ito dagdag pa niya. Kinahanglan na nato og plano sa dula para mahunong kini dugang niya. Sinabi naman ni Duque na patuloy pa rin ang negosasyon ng bansa sa Pfizer. Sulti pud ni Duque padayun ang negosasyon sa nasud sa Pfizer. Sa datos nitong Disyembre 16, nakapagtala ang Pilipinas ng kabuuang 452,988 kaso ng Covid, kabilang ang 8,833 na namatay. Sa datos sa Disyembre 16 ang Pilipinas nakatala sa kinatibuk-an nga 452, 988 sa Covid lakip ang 8, 833 nga namatay. Niyanig ng 6.1 magnitude na lindol ang malawak na bahagi ng Mindanao sa ganap na 7:21 ng umaga ngayong Miyerkules. Ang 6.1 nga kusog nga linog miigo sa daghang bahin sa Mindanao sa 7:21 sa buntag karong Miyerkules. Ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology, tumama ang lindol sa karagatan mga 86 na kilometro sa timog-silangan ng Sarangani. Sumala sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology, ang linog miigo sa kadagatan mga 86 kilometros habagatan-silangan sa Sarangani. Walang anumang naiulat na nasaktan o nasira sa pagyanig na may lalim lamang na 16 na kilometro. Wala'y gitaho nga nasamdan o nadaot sa kusog nga linog nga 16 kilometros lamang ang lalum. Unang naiulat ng Phivolcs ang magnitude nito sa 6.1. Unang gitaho sa Phivolcs ang gikusgon niini nga 6.1 . Marami nang beses namura sa ere ni Pangulong Rodrigo Duterte ang dating presidential adviser sa Covid-19 na si Dr. Anthony Leachon, ayon sa Malaca–ang. Kadaghan na namalikas si Pangulong Duterte ang sa unang Presidential adviser sa Covid nga si Dr. Anthony Leachon, sulti sa Malaca–ang. Sinabi ni Secretary Harry Roque, tagapagsalita ng pangulo, na galit si Duterte sa pagkwestyon ni Leachon sa desisyon ng administrasyon kung kaninong pharmaceutical firm bibili ang Pilipinas ng vaccine. Si Secretary Harry Roque, tigpamaba sa presidente, miingon nga nasuko si Duterte sa pagpangutana ni Leachon sa desisyon sa administrasyon kung unsa nga parmasyutiko diin mupalit og bakuna ang Pilipinas. Na-edit lang po sa mga Talk to the People pero ang daming beses na po kayong namura ng Presidente. Gi-edit lang sa Talk to the People apan sa daghan nga higayon nga ikaw gibalikas sa presidente. Kasi ang sabi niya, kung anu-ano sinasabi mo iyon pala nagnanais ka lang ng posisyon sa gobyerno, wika ni Roque sa regular press briefing sa Palasyo nitong Lunes. Tungod kay ang sulti niya, bisag-unsa na lang imong gipangyawyaw apan ang tinoud gusto lang ka og posisyon sa gobyerno, sulti ni Roque sa regular press briefing sa palasyo niining lunes. Tinutukoy ni Roque ang ÔTalk to the People on Covid-19Õ sa Radio Television Malaca–ang kung saan nagbibigay ng briefing ang Pangulo kaugnay sa mga hakbangin ng gubyerno sa pagharap sa pandemya. Gipunting ni Roque ang Talk to the People on Covid-19 sa Radio Television sa Malaca–ang kung diin naghatag og pahimatngon ang pangulo mahitungod sa mga buluhaton sa gobyerno karong pandemya. Nauna nang kinuwestiyon ni Leachon, dating adviser ng National Task Force against Covid-19 (NTP), kung bakit mas pinipili ng administrasyon na sa Sinovac Biotech ng China bumili ng vaccine. Unang gipangutana ni Leachon, ang kanhing adviser sa National Task Force against Covid-19 (NTP), kung nganong mas gipili sa administrasyon ang Sinovac Biotech sa China mupalit og bakuna. Umaabot sa 25 milyong doses ng pambakuna laban sa coronavirus ang nais bilhin ng Pilipinas mula sa Sinovac. Moabot sa 25 milyon nga dosis na bakuna batok sa coronavirus ang gusto paliton sa Pilipinas gikan sa Sinovac. At dahil dito, paulit-ulit umanong minura ni Duterte si Leachon sa taping ng ÒTalk to the People on Covid-19Ó pero tinatanggal lamang ito kapag ini-edit ang vidoe bago isahimpapawid. Ug tungod niini, balik-balik nga gibalikas sa presidente si Leachon sa taping sa "Talk to the People on Covid-19" apan ginatangagal lang kini kada-edit sa video sa dili pa ginapagawas. Next time po murahin kayo ni Presidente, I will insist that it will be shown to the people. Sa sunod nga balikason ka ni presidente, Ako mopugos nga ipakita kini sa publiko. Baka akalain niyo natutuwa ang Presidente sa inyo? Basi nagtoo mo nga nalipay ang presidente sa inyo? Hindi po, ani Roque. Wala gyud, sulti ni Roque. Sinigundahan ni NTF chief implementer at vaccine czar Carlito Galvez, Jr. ang reklamo ni Roque kay Leachon at sinabing mahirap na katrabaho ang doktor. Gikaduhaan ni NTF chief implementer ug bakuna Czar Carlito Galvez Jr. ang reklamo ni Roque kay Leachon ug gisulti nga lisud katrabaho ang doktor. Sa NTF nagsama po kami, mahirap po siyang kasama. May sariling mundo, wika ni Galvez. Sa NTF nagkuyog mi, lisud siya katrabaho, naay sariling kalibutan sulti ni Galvez. Sinabi pa ni Galvez na Òvery questionable ang questionsÓ ni Leachon kaugnay sa vaccine. Gisulti pud ni Galvez nga "kadudahan kaayo ang mga pangutana" ni Leachon mahitungod sa bakuna. Kapwa tinuran nina Vice President Leni Robredo, Sen. Panfilo Lacson at Sen Franklin Drilon na pagkukunwari lang na para sa COVID-19 response ang 2021 national budget. Parehong giduso nila bese presidente Leni Robledo, Sen. Panfilo Lacson ug Sen. Franklin Drilon nga parung-ingnon lang na para batok Covid-19 nga tubag ang 2021 nga badyet sa nasud. Ito ay dahil kung hihimayin umano ang budget ay lalabas na ang P28.35 bilyong insertions na ginawa ng House of Representatives ay para sa kanilang paboritong proyekto na ipinaloob sa infrastructure budget ng Department of Public Works and Highways (DPWH) habang P2.5 bilyon lamang ang para sa pagbili ng vaccine. Tungod kay kung isa-isahun daw ang badyet mugawas na ang P28.35 bilyong pagsal-ot nga gibuhat sa House of Representative para sa paborito nila nga proyekto para sa infrastraktura nga badyet sa Department of National Works and Highways (DPWH) sa Kasabay nito umapela si Lacson kay Pangulong Rodrigo Duterte na i-veto ang P28.35 bilyong isiningit na pondo ng Kamara sa ilalim ng pamumuno ni House Speaker Lord Allan Velasco gayundin ang iba pang mga double and overlapping appropriations kabilang na ang 793 line items na may pondo na P1 milyon hanggang P2 milyon bawat isa. Sa samang higayon naghangyo si Lacson kay Presidente Rodrigo Duterte nag i-veto ang P28.35 bilyon nga pondo sa Kamara sa ilawom sa pagpanguna sa tigpamaba sa balay nga si Lord Allan Velasco ingon man ang doble nga nag-overlap nga mga paggasto lakip ang 793 line items nga adunay pondo nga P1 milyon hangtod sa P2 milyon matag usa. Sinabi ni Lacson na ito rin ang panawagan ni DPWH Secretary Mark Villar dahil kalimitang hindi nalalaman ng DPWH ang mga isingit na proyekto at nagugulat na lamang ang ahensya na may pondo sa General Appropriations Act (GAA) ang infrastructure project na hindi naman nila plinano at nalalaman na lang na pet project pala ng isang kongresista. Giingon ni Lacson nga kini usab ang tawag sa DPWH Secretary Mark Villar tungod kay ang DPWH wala'y kasayuran sa mga proyekto sa pagsingit ug nahibulong na lamang ahensya nga adunay pondo na sa General Appropriation Act (GAA) ang imprastruktura nga wala nila giplano ug nahibal-an na lang nga pet project sa usa ka kongresista. Ang Senado kasi at House ay hindi dapat involved sa planning. Ang Senado ug ang House dili dapat apil sa pagplano. Kami ay nagbibigay lang ng authorization dun sa agencies na gumastos at pagkatapos nito ay oversight function, ani Lacson. Nagahatag lang mi og pagtugot sa mga ahensya ng amogasto ug unya ang pagdumala sa katungdanan, giingon ni Lacson. Ang nangyayari even sa National Expenditures Program (NEP) nakakapagsingit na ang mga legislators. Ang nahitabo sa National Expenditures Program (NEP) mao nga nakasingit na ang mga magbabalaod. Iyong mga listo at mga makikisig na congressman na may koneksyon ay ginagamit ang kanilang posisyon para iharass ang agencies na gusto nilang pakialaman ang budget. Ang mga abtik ug gwapong tawo nga mga kongresista nga adunay mga koneksyon naggamit sa ilang posisyon aron hadlukon ang mga ahensya nga gusto nila hilabtan og badyet. Sobra na ang pakikialam ng mga lawmakers sa budget, paliwanag ni Lacson. Sobra na ang pagpanghilabot sa mga magbabalaod kabahin sa badyet, pagpasabot ni Lacson. Sinabi si Lacson na ang malalaking pondo na isingit sa 2021 budget ay malamang na gagamitin sa eleksyon. Sulti ni Lacson nga ang malaking pondo nga isingit sa 2021 badyet siguradong gamiton sa eleksyon. Yung budget taxpayers money yan, matagal lang ma-educate ang taumbayan sa isyu na ito. Kanang badyet taxpayers na kwarta kana, dugay lang gyud pasabton ang mga tawo mahitungod sa isyu. Ang nakikita lang nila yung short term na pakinabang, gaya kapag eleksyon yung binibigay na P500 at P1,000 ni congressman o senador. Ang nakita lang nila ay ang gagmay'ng pakinabang, pareha sa ipanghatag nga 500 ug 1,000 sa kongresman ug senador. Hindi nila nakikita ang long-range implication, yung tatlong taon na binoto nila eh sinasalbahe naman sila, dagdag pa ng senador. Wala nila nakita ang taas nga panahon nga baylo, ang tulo ka tuig nga giboto nila ginasalbahe sila , dungag sa Senador. Samantala, hindi nagustuhan ni Lacson ang naging paliwanag ni Senate Finance Committee Chairman Sen. Sonny Angara na pinalusot din sa Bicam ang mga budget insertions na ginawa ng Kamara dahil kapos na ang oras. Samtang, wala nagustuan ni Lacson ang pagpasabot sa Senate Finance Committee Chairman nga si Sen. Sonny Angara nga gipalusot pud sa Bicam ang gibuhat nga gisingit sa badyet sa Kamara tungod kay klulang na sa oras. Well, I cannot accept that as a reason. Aw, dili nako madawat kana isip usa ka rason. Kaya namimihasa ang Kamara, ginagawang hostage ang budget, kung ganun na lang lagi ay vicious cycle na ito. Maong naanad ang Kamara, ginahostage ang badyet, busa kung kanunay kini mamahimo na kini nga bisyo nga buhat na. Taon taon na lang pagbibigyan ang kapritusahan ng mga congressman para hindi ihostage ang budget, ani Lacson. Kada-tuig na lang ginahatagan og higayon ang mga kongresista para dili manghostage og badyet, ingon ni Lacson. Doble ang itinaas ng inilaang pondo para sa National Broadband Program (NBP) ng pamahalaan ngayong taon. Doble ang taas sa gihatag nga pondo para sa Nationa Broadband Program (NBP) sa gobyerno karong tuiga. Ayon kay Senate Finance Committee chair Sen. Juan Edgardo ÒSonnyÓ Angara, mula sa dating P902.194 milyon ay P1.9 bilyon na ang nakalaan para sa NBP sa ilalim ng niratipikahang P4.5-trilyong general appropriations bill. 1.9 bilyon na ang gihatag para sa NBP ilawom sa naaprubahang P4.5 trilyon general appropriation bill. Malaking tulong ito ayon kay Angara para mapagbuti ang internet service sa bansa. Dako nga tabang kini sulti ni Angara para maayo ang dagan sa serbisyo sa internet sa atong nasud. Dagdag pa ng senador, ang National Broadband Program ay tiyak ding makalilikha ng higher-paying jobs sa susunod na taon. Dugang pa sa Sendaor, ang National Broadband Program siguradong makamugna pud og trabaho nga adunay taas ang sweldo sa sunod tuig. Unang itinaas ng Senado at Kamara ang budget ng Department of Information and Communications Technology (DICT) ng hanggang P5 bilyon, pero sa bicameral committee ginawang P956 milyon lamang ang dagdag budget. Una nga gipatas-an sa Senado ug Kamara ang badyet sa Department of Information and Communications Technology (DICT) nga abot P5 bilyon, pero pag-abot sa bicameral committee gihimo og P956 milyon na lamang ang nadungag nga badyet. Sa kaniyang interpellation sa bicameral conference report sa 2021 budget bill, sinabi ni Sen. Panfilo ÒPingÓ M. Lacson na masyadong mabababa ang P1.9 bilyong ratified budget gayung ang kailangan ay P18 bilyon para maipatupad ang National Broadband Program. Sa iyang interpellation sa bicameral conference report sa 2021 budget bill, si Sen. Panfilo "Ping" M. Lacson miingon nga ang P1.9 bilyong gipangusgan nga badyet ubos ra kaau sa gikinahanglan nga P18 bilyon nga badyet para maipatuman ang National Broadband Program. Sinabi ng NTC na kailangang mag-invest ang bansa sa network facilities lalo pa at mayroon lamang tayong 22,500 cell sites kumpara sa 80,000 cell sites ng Vietnam. Gisulti sa NTC nga kailangan nga mamuhunan ang nasud sa network facilities hilabi na nga aduna lang kita'y 22, 500 cell sites kumpara sa 80,000 cell sites sa vietnam. Sa ilalim ng National Broadband Program maliban sa pagtatayo ng mas maraming cell sites ay ikakasa din ang National Fiber Optic Cable Backbone, Cable Landing Stations, Accelerated Fiber Build, Satellite Overlay, at Broadband Delivery Management Service. Ilawom sa National Broadband Program agi ug dugang sa pagpatukod sa daghang mga cell sites, dugang mag-operate usab ang National Fiber Optic Cable Backbone, Cable Landing Stations, Accelerated Fiber Build, Satelite Overlay, ug Broadband Delivery Management Service. Sinabi ni DICT Sec. Gringo Honasan na malinaw din ang direktiba ni Pangulong Rodrigo Duterte na dapat mapagbuti ang Internet connectivity sa bansa para makaagapay ang mamamayan sa Ònew normalÓ. Gisulti ni DICT Sec. Gringo Honasan nga klaro ang direktiba ni Presidente Rodrigo Duterte nga dapat mapaayo ang koneksyon sa internet sa nasud para makasabay ang mga tawo sa "new normal". Ito ang dahilan ayon kay Honasan kaya doble-kayod ang DICT sa pagpapatupad ng the digital connectivity initiatives nito partikular na ang National Broadband Program. Mao ni ang rason kaya grabe ang kayod sa DICT sa pagpahamtang sa digital connectivity nga inisyatibo ilabi na ang National Broadband Program. Hindi muli bababa sa 1,000 ang panibagong kaso ng coronavirus disease o COVID-19 sa Pilipinas. Dili na usab mobaba sa 1,000 ang bag-o nga kaso sa coronavirus o Covid-19 sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) ngayong Sabado (December 12), umabot na sa 448,331 ang kumpirmadong kaso ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa ulahing datos sa Departamento sa Kahimsog karong Sabado (Disyembre 12, niabot na sa 448, 331 ang kumpirmado nga kaso sa makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 30,168 o 6.7 porsyento ang aktibong kaso. Sa nasulting ihap, 30, 168 o 6.7 nga porsyento ang aktibo nga kaso. Sinabi ng kagawaran na 1,301 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga 1, 301 ang bag-ong gitaho nga kaso sa COVID-19 sa nasud. Kabuuang 85.8 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 7.0 porsyento ang asymptomatic; 0.24 porsyento ang moderate; 2.3 porsyento ang severe habang 4.6 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang kinatibuk-an nga 85.8 porsyento sa aktibo nga mga kaso sa COVID-19 sa malumo, 7.0 porsyento ang adunay sintomas, 0.24 porsyento ang kritikal nga kahimtang. Nasa 35 naman ang napaulat na nasawi. 35 ra ang gitaho nga patay. Dahil dito, umakyat na sa 8,730 o 1.95 porsyento ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon sa usa ka sangputanan, ang mga pagkamatay nga may kalabutan sa COVID-19 sa nasud nagtaas sa 8, 730 o 1.95 porsyento. Ayon pa sa DOH, 111 naman ang gumaling pa sa COVID-19. Sumala sa DOH, 111 ang naayo pa sa COVID-19. Dahil dito, umakyat na sa 409,433 o 91.3 porsyento ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang total sa nakabawi o naayo sa COVID-19 sa Pilipinas nagtaas sa 409, 433 o 91.3 porsyento. Hindi bababa sa tatlo ang sugatan sa karambola ng mga sasakyan sa Barangay San Jose, Rodriguez, Rizal. Dili mubaba sa tulo ang samdan sa karambola sa mga sakyanan sa San Jose, Rodriguez, Rizal. Nangyari ang aksidente, Sabado ng umaga, malapit lamang sa harapan ng Montalban Town Center. Nahitabo ang aksidente, Sabado sa buntag, duol sa atubangan sa Montalban Town Center. Sangkot sa aksidente ang isang van, UV Express, L300, 3 tricycle at isang kotse. Ang nalangkob sa aksidente mao ang usa ka van, UV Express, 3 ka tricycle , ug usa ka awto. Batay sa kuha ng CCTV sa lugar, binangga ng kulay puting van ang nasa harapan nitong L300 hanggang sa araruhin na ang iba pang mga sasakyan sa harapan. Pinasukad sa nakuha sa CCTV sa lugar, gibangga sa puti nga van ang naa sa atubangan niya nga L300 hangtod nga gidaro niya ang uban pang mga sakyanan. Karamihan sa mga nasugatan ay sakay ng mga tricycle na sa lakas ng pagkakabangga ay tumagilid sa kalsada. Kadaghanan sa mga nasamdan mga sakay sa mga traysikol nga sa kakusog sa pagbangga nakatakilid sa dalan. Agad isinakay sa ambulansya ang mga nasugatan kabilang ang isang duguan ang mukha. Dali nga gisakay sa ambulansya ang mga nasamdan lakip ang nagkadugo ang nawong. Patuloy pa ang imbestigasyon sa insidente. Padayun pa ang imbestigasyon sa insedente. Tinawag ng abugado ni Nadine Lustre ang Viva Artists Agency (VAA) na Òmapagsamantala, mapang-api at abusadoÓ matapos sampahan ng talent agency ang aktres ng kasong paglabag sa kontrata. Ang abogado ni Nadine Lustre nagtawag sa Viva Artist Agency (VAA) nga manggagamit, madaugdaugon, ug mapang-abuso human giakusahan sa ahensya sa talento ang aktres tungod sa paglapas sa kontrata. Sa pahayag na ipinalabas ni Atty. Lorna Kapunan, sinabi nito na karapatan ni Nadine na tapusin na ang kontrata nito sa VAA. Sa pahayag ni Atty. Lorna Kapunan, giingon nga adunay katungod si Nadine nga tapuson ang kontrata niini sa VAA. Kinasuhan ng VAA si Nadine sa Regional Trial Court ng Quezon City nitong Biyernes dahil ilang beses na raw na nilalabag ng aktres ang ilang probisyon sa kasunduan, kabilang na ang pakikipagkasundo sa ilang advertisers at promoters na ipinagbabawal sa kanyang kontrata. Giakusahan sa VAA si Nadine sa Regional Trial Court sa Quezon City kaniadtong Biyernes tungod kay ang aktres kanunay nga naglapas sa daghang mga probisyon sa kasabutan, lakip ang ag-negosasyon sa pipila nga mga tig-anunsyo ug promotor nga gidili sa iyang kontrata. Unang pumirma ng limang taong exclusive contract sa VAA si Nadine noong 2009 at ni-renew ito noong 2014 para sa susunod pang 10 taon o hanggang June 30, 2024. Una nga gipirmahan ni Nadine ang usa ka lima ka tuig nga eksklusibo nga kontrata sa VAA kaniadtong 2009 ug gibag-o kini kaniadtong 2014. Ni-renew uli ang kontrata noong 2015 para sa karagdagang limang taon kaya tatagal pa hanggang 2029 ang contract ni Nadine sa Viva. Gibag-o ang kontrata kaniadtong 2015 alang sa dugang nga lima nga tuig busa ang kontrata ni Nadine sa Viva molangtud hangtod 2029. Kumpyansa naman si Kapunan na Òlalabas ang katotohananÓ sa umanoÕy hindi makatwirang pagtrato ng ahensiya at paglabag sa kontrata. Masaligon si Kapunan sa "Pagawas sa Kamatuoran" sa dili makatarunganon nga pag-atiman ug paglapas sa kontrata. Sinabi pa ng abugado na karapatan ni Nadine na piliing i-manage ang kanyang career. Sulti pa sa abudago nga katungod ni Nadine nga pilion nga atimanon ang karera. Para kay Kapunan, ito ay hindi lamang laban ni Nadine. Para kang Kapunan, kini dili lang pakigbisug ni Nadine. Sa isinampang kaso ng VAA, sinabi nito na lumabag si Nadine sa kontrata nito dahil sa pakikipag-ugnayan nito sa mga advertisers, promoters at iba pang third party na hindi batid ng ahensiya. Sa giingon nga kaso sa VAA, giingon nga gilapas ni Nadine ang kontrata niini tungod sa pakigsabot nito sa tig-anunsyo, promotor ug uban pang mga ikatulong partido nga wala kabalo ang ahensya. Nasamsam ng Bureau of Customs (BOC) Port of Davao ang 432 kahon ng smuggled na sigarilyo sa Cotabato City noong December 7. Nakuha sa Bureau of Customs (BOC) Port of Davao ang 432 nga kahon sa smuggled sigarilyo sa Cotabato City kaniadtong Disyembre 7. Nasabat ng ahensya ang mga ilegal na produkto sa pamamagitan ng Sub-port sa Parang katuwang ang Customs Intelligence and Investigation Service at Enforcement and Security Service, kasama ang Philippine Marines, Philippine National Police at Philippine Coast Guard. Nakuha sa ahensya ang mga iligal nga produkto pinaagi sa sub-port sa gituohang Customs Intelligence and Investigation Service , lakip na ang Philippine Marines, Philippine National Police ug Philippine Coast Guard. Nakuha ang kargamento habang papasok sa bansa ang isang bangka na may pangalang Al-Shameem. Nakuha ang kargamento samtang usa ka bangka nga ginganlag Al-Shameem ang misulod sa nasud. Ang mga nakuhang smuggled na sigarilyo ay may brand na Fort, Bravo, Canon, New Berlin, Astro, Famous at Aries na nagkakahalaga ng P13,188.411.09. Ang mga nakuhang smuggled nga sigarilyo nga ang marka kay Fort, Bravo, Canon, New Berlin, Astro, Famous at Aries nagkantidad og P13, 188.411.09. Inilabas ang Warrant of Seizure and Detention (WSD) dahil sa paglabag sa Republic Act 10863 o Customs Modernization and Tarif Act (CMTA). Nag-isyu og warrant of Seizure and Detention (WSD) alang sa paglapas sa republic act 10863 o Customs Modernization and Tarif Act (CMTA). Tiniyak naman ng BOC Port of Davao sa publiko na mas magiging mahigpit pa sila sa pagbabantay upang hindi makapasok ang mga ilegal na produkto sa bansa. Gipasalig sa BOC Port of Davao sa publiko nga mas mabinantayon sila aron malikayan ang mga iligal nga produkto nga makasulod sa nasud. Nadagdagan pa ang bilang ng kumpirmadong kaso ng coronavirus disease o COVID-19 sa Philippine National Police (PNP). Ang gidaghanon sa mga nakumpirma nga mga kaso sa sakit nga coronovirus o COVID-19 nadungagan sa Philippine National Police. Sa huling datos mula sa PNP nitong Biyernes (12 ng tanghali), 8,505 na ang kabuuang bilang ng mga tinamaan ng COVID-19. Sa katapusan nga datos gikan sa PNP karong Biyernes (12 sa udto) , 8, 505 na ang tanang naigo sa COVID-19. Sa nasabing bilang ay mayroong 8,010 na pulis na nakarecover o gumaling na sa sakit kung saan nakapagtala ng 36 na bagong recoveries. Sa maong ihap adunay 8, 010 nga mga pulis nga nakabawi o nakabangon gikan sa sakit nga natala 36 nga bag-ong mga nakabawi. Ang COVID-19 active cases naman ay 468. Ang COVID-19 nga aktibo nga kaso mao ang 468. Samantala, ang COVID-19 related deaths ay nanatili sa 27. Samtang, ang mga may kalabutan ang pagkamatay sa COVID-19 nagpabilin sa 27. Pinayuhan ng PNP ang lahat ng kanilang mga tauhan na agad makipag-ugnayan sa PNP Health Service kung makararanas ng sintomas ng COVID-19. Gitambagan sa PNP ang tanan sa ilang kawani nga makigkita dayon sa PNP Health Service kung nakasinati sila mga sintomas sa COVID-19. Muling ipapatupad ang truck ban sa Metro Manila, ayon sa Metropolitan Manila Development Authority (MMDA). Ipatuman pag-usab ang trak ban sa EDSA sa Metro Manila, sumala sa Metropolitan Manila Development Authority (MMDA). Sa abiso ng MMDA, magsisimula ang muling implementasyon ng truck ban sa araw ng Lunes, Disyembre 14, 2020. Sa pahibalo sa MMDA, Magsugod pag-usab ang pagpatuman sa trak ban sa Lunes, Disyembre 14, 2020. Mayroon anilang total truck ban sa EDSA (Magallanes Interchange hanggang North Avenue), 24 oras mula Lunes hanggang Linggo. Adunay tibouk na trak ban sa EDSA ( Magallanes interchange hangtod sa North Avenue), 24 oras sugod sa Lunes hangtod sa Domingo. Ayon sa MMDA, ipinagbabawal ang pagbiyahe ng malalaking truck sa ibang major thoroughfares na pinangangasiwaan ng MMDA mula 6:00 hanggang 10:00 ng umaga at 5:00 ng hapon hanggang 10:00 ng gabi, tuwing Lunes hanggang Sabado. Sulti sa MMDA, ginadili ang pagbyahe sa mga dagko nga trak sa ubang unang agianan nga idumala sa MMDA sugod 6:00 hangtod 10:00 ng umaga ug 5:00 sa hapon hangtod 10:00 sa gabii, kada Lunes hangtod sa Sabado. Tiniyak ng Dito Telecommunity na hindi ito magiging banta sa pambansang seguridad. Gisiguro sa Dito Telecommunity nga dili kini hulga sa nasudnon nga seguridad. Una, kami ay isang kumpanya na Pilipino, pinatatakbo ito ng mga Pilipino, ang mga empleyado ay Pilipino, pahayag ng tagapagsalita ng third telco na si Adel Tamano. Una, kami usa ka kompanya nga Pilipino, nga gipadagan sa mga Pilipino, ang mga empleyado mga Pilipino, pahayag sa tigpamaba sa ikatulo nga telco nga si Adel Tamano. Nangangamba ang ilang senador at maging ang civil society groups na magagamit ang Dito para sa pag-espiya ng China sa Pilipinas. Nahadlok ang mga Senador ug pati ang mga sibil og katilingbanon nga grupo nga gamiton nga espiya sa mga Intsik sa Pilipinas ang Dito. May 40 porsyentong pag-aari ang state-owned China Telecom sa Dito. Adunay 40 porsyento nga panag-iya sa China Telecom ang Dito. Hindi namin papayagan na may mangyaring pag-espiya o kung anuman na makakasama sa seguridad ng bansa, ani Tamano. Dili namo tugotan nga adunay mahitabo nga pag-espiya ug bisag-unsa nga makadaut sa nasudnong siguridad, sulti ni Tamano. Sinabi pa niya na umaabot sa P1 bilyon ang inilagak ng kumpanya para sa cybersecurity. Giingon usab niya nga nigasto ang kompanya og moabot sa P1 bilyon alang sa cybersecurity. Pumalag si Deputy Speaker at Cagayan de Oro Rep. Rufus Rodriguez sa mga kritisismo sa paglobo ng bilang ng mga deputy speakers sa mababang kapulungan ng Kongreso. Nipalag si deputy speaker ug Cagayan De Oro Rep. Rufus Rodriguez sa mga pagsaway sa gidaghanon sa mga representante nga mamumulong sa ubos nga kongreso. Ayon kay Rodriguez, ang pagdadagdag ng deputy speakers ay tamang hakbang ng Kamara para masiguro ang pantay na representasyon ng lahat ng rehiyon at political parties sa bansa. Sulti ni Rodriguez, ang pagdungag og deputy speaker usa ka tama nga lihok sa Kamara para masiguro ang pantay nga representasyon sa kada-rehiyon ug pulitikong grupo sa nasud. Paliwanag nito, ang National Capital Region na lamang palagi Òang imperialÓ pagdating sa deputy speakers kaya para kay Rodriguez mahalaga ring tiyakin na may kinatawan ang 16 na iba pang rehiyon sa bansa. Ingon sa nahibal-an, ang National Capital Region (NCR) ang kanunay nga imperyal kung bahin sa mga representate nga tigpamaba busa alang kay Rodriguez hinungdanon usab nga sigurohon nga adunay representante ang 16 pa ka mga rehiyon sa nasud. Batay aniya sa naging pangako ng Speaker, tinitiyak nito sa ilalim ng kanyang liderato na mapapabilang at magkakaisa ang lahat ng mambabatas kung saan magiging tunay na kinatawan ng taumbayan ang kapulungan. Pinasukad sa pasalig sa mamumulong, gisiguro niini sa ilalum sa iyang pagkapangulo nga ang tanan nga mga magbabalaod malakip ug magkahiusa ug mahimong tinud-ay nga representate sa katawhan sa kinatibuk-an. Ginawa ni Rodriguez ang pahayag matapos maitalaga bilang deputy speakers ang siyam na mga kaalyado ni Speaker Lord Allan Velasco kung saan umakyat na sa 29 ang kabuuang bilang ng mga deputy speakers sa Kamara na siyang pinakamarami sa kasaysayan ng Kongreso. Gibuhat ni Rodriguez ang pagsulti pagkahuman nabutang isip representante sa tigpamaba ang siyam ka hanay ni Speaker Lord Allan Velasco kung diin nitaas na sa 29 ang kinatibuk-ang ihap sa mga representate nga tigpamaba sa Kamara na mao ang pinakadaghan sa kasaysayan sa kongreso. Sina US President-elect Joe Biden at Vice President-elect Kamala Harris ang napili ng Time magazine bilang 2020 ÒPerson of the YearÓ. Sila U.S. President-elec Joe Biden ug Vice President-elect Kamala Harris ang napili sa Time Magazine isip 2020 "Person of the Year". Ang Democratic pair ang napili sa iba pang finalists na kinabibilangan ng frontline health care workers and Dr. Anthony Fauci, racial justice movement, at President Donald Trump. Gipili sa demokratikong pares ang uban pang mga finalist lakip na ang mga Frontline Healthcare Workers ug Dr. Anthony Fauci, Racial Justice Movement ug si Presidente Donald Trump. Sa Tweet ng Time magazine makikita ang larawan nina Biden at Harris na mayroong subtitle na ÒChanging AmericaÕs story.Ó Sa tweet sa Time Magazine makit-an ang litrato nila Biden ug Harris nga adunay uluhan nga "Pagbag-o Sa Istorya sa America". Taunang ginagawa ang Time magazine award simula pa noong 1927 bilang pagkilala sa mga taong nagkaroon ng pinakamatinding impact sa balita sa buong taon. Tinuig ang paghatag sa Time Magazine na ganti sugod pa niadtong tuig sa 1927 isip pag-ila sa mga tawo nga nakahatag og dako nga epekto sa balita sa tibouk tuig. Mahigit 50 porsyento nang kumpleto ang Light Rail Transit-1 Cavite Extension Project. Ang Light Rail Transit -1 Cavite Extension Project sobra sa 50 porsyento nga kompleto. Ayon sa Department of Transportation (DOTr), nasa 50.54 porsyento na ang kabuuang progress rate ng proyekto. Sumala sa Department of Transportation (DOTr), ang kinatibuk-ang bili sa pag-uswag sa proyekto anaa na sa 50.54 porsyento. Kinapapalooban ang naturang proyekto ng 11.7 kilometer extension ng kasalukuyang LRT Line 1. Ang ingon nga proyekto naglakip sa sa usa ka 11.7 kilometros nga pagpako sa karon nga LRT Line 1. Dadaan ito mula sa Baclaran patungo ng Niog sa Bacoor, Cavite. Moagi kini gikan sa Baclaran padulong sa Niog Bacoor, Cavite. Sa sandaling makumpleto na, inaasahang bababa sa 25 minuto na lang ang biyahe mula Manila to Cavite mula sa kasalukuyang 1 oras at 10 minuto. Sa higayon nga makumpleto na, gisaligan nga mominos na sa 25 ka minuto na lang ang byahe gikan Manila padulong sa Cavite. Umabot sa 100 bahay ang natupok sa sunog na naganap sa Interior Ilaya, Alabang, Muntinlupa City. NIabot sa 100 ka balay ang naugdaw sa sunog sa Interior IIaya, Alabang, Muntinlupa City. Pasado alas 12:00 ng madaling araw nitong Biyernes nang magsimula ang sunog. Pasado alas 12:00 sa kadlawon niining Biyernes sa dihang nasugod ang sunog. Umabot ito sa 3rd alarm bago naideklarang under control sa ganap na ala-1:49 ng madaling-araw. Niabot sa ikatulo nga alarma ayha nag gideklara nga kontrolado sa takna 1:49 sa kadlawon. Ayon sa Bureau of Fire, tinatayang aabot sa P1 milyon ang halaga ng natupok na mga aria-arian. Sulti sa Bureau of Fire, gibana-bana nga moabot sa P1 milyon ang kantidad sa nahurot nga kabtangan . Bago mag alas 3:00 ng madalingaraw ganap na naideklarang fire out na. Sa wala pa mag alas 3:00 sa kadlawon hingpit nga gipahayag na wala na ang kalayo. Inaalam pa kung ano ang pinagmulan ng apoy. Ginatan-aw pa kung unsa ang hinungdan sa kalayo. Sinisimulan na ng U.S. Federal Communications Commission (FCC) ang proseso ng pagbawi sa lisensiya g China Telecom para makapag-operate sa Estados Unidos sa layunin na ring matanggal ang imprastraktura ng China sa telekomunikasyon ng America. Sugdan na sa U.S. Federal Communication Commission (FCC) ang proseso sa pagbawi sa lisensya sa China Telecom para makaoperate sa Estados Unidos sa kabobot-un nga mawala na ang imprastraktora sa China sa America. Sinabi ni FCC Chairman Ajit Pai na inirekomenda ng mga ahensiya ng pamahalaan sa US ang rebokasyon ng permiso ng China Telecom kaunay sa isyu ng seguridad ng bansa. Giingon ni Chairman sa FCC nga si Ajit Pai nga girekomenda sa mga ahensya sa gobyerno sa US ang pagbag-o sa permiso sa China Telecom kalabot sa isyu sa seguridad sa nasud. Ayon kay Pai, may Òmalaking agam-agamÓ na ang China Telecom ay susunod sa utos ng Beijing sakaling humingi ito ng impormasyon, kabilang na ang mga nasasagap na komunikasyon sa America. Sumala ni Pai, naay dako nga sulti-sulti na ang China Telecom motuman sa mando sa Beijing kung kini mangayo og impormasyon, lakip na ang mga nakuha na komunikasyon sa Amerika. Ang China Telecom, ang pinakamalaking Chinese telecommunications company, ay may awtorisasyon na magbigay ng serbisyo sa telekomunikasyon sa loob ng 20 taon. Ang China Telecom, ang pinakadako na Chinese Telecommunication Company, adunay permiso nga maghatag og serbisyo sa telekumonikasyon sa sulod sa 20 ka tuig. Hindi nagbigay ng kagyat na reaksyon ang China Telecom Americas. Wala naghatag dayun og reaksyon ang China Telecom Americas. Noong Abril, nagbabala ang FCC na maaari nitong ipasara ang operasyon ng tatlong telcos na kontrolado ng gubyerno ng China dahil na rin sa isyu ng seguridad ng bansa, kabilang ang China Telecom Americas, China Unicom Americas, Pacific Networks Corp at ang wholly owned subsidiary ComNet (USA) LLC. Adtong Abril, nagpasidaan ang FCC na pwede niini ipasara ang tulo ka telecos na kontrolado sa gobyerno sa China tungod napud sa isyu sa seguridad sa nasud, lakip ang China Telecom Americas, China Unicom Americas, Pacific Network Corp ug ang tibuok nga gipanag-iyahang sanga nga ComNet (USA) LLC. Nanawagan ang U.S. Justice Department at iba pang federal agencies noong April sa FCC na bawiin na ang lisensiya ng China Telecom. Ang U.S. Justice Department ug uban pang mga ahensya sa federal nagtawag kaniadtong Abril sa FCC aron kuhaon ang pagpatik sa China. Noong Mayo 2019, nagdesisyon ang FCC na hindi pahintulutan ang isa pang state-owned Chinese telecommunications company, China Mobile Ltd, na makapag-operate sa Estados Unidos. Adtong Mayo 2019, nagdesisyon ang FCC nga dili tugutan ang isa pang gipanag-iyahan Chinese Telecommunications Company, China Mobile Ltd., nga mag-operate sa Estados Unidos. Naniniwala ito na maaring magamit ito ng gubyerno ng China para sa pag-espiya sa gubyerno ng US. Nagtuo kini na pwede magamit sa gobyerno sa China para sa pag-espiya sa gobyerno sa US. Ipinatawag ni Cebu Governor Gwendolyn Garcia nitong Biyernes ang mga opisyal ng Dito Telecommunity at ang contractor nito kaugnay sa malalang problema ng trapiko sa kahabaan ng highway ng bayan ng Consolacion. Gitawag sa gobernador sa Cebu nga si Gwendolyn Garcia ang mga opisyal sa Dito Telecommunity Company ug ang kontraktor niini kalabot sa grabe nga problema sa trpiko subay sa highway sa lungsod sa Consolacion. Sa isang miting sa mga local chief executive mula sa northern towns ng Metro Cebu noong Biyernes, sinabi ni Garcia na naniniwala sila na ang isinasagawang paghuhukay ng third telco player ng bansa para magkabit ng fiber optic cables sa tabi mismo ng highway ay nakapagpalala sa problema sa trapik sa lugar. Usa sa mga miting kauban ang mga lokal nga punoan nga ehekutibo gikan sa mga lungsod sa amihan sa Metro Cebu kaniadtong Biyernes, giingon ni Garcia nga nagtuo sila na ang gibuhat nga pagbungkal para sa ikatulo nga telco player sa nasud aron kabitan og fiber optic cable tapad sa highway ang nagpadala sa trpik sa lugar. Iniulat ng mga lokal na opisyal na dumalo sa pagpupulong na may kabuuang 11 potholes para paglagyan ng communication cables ng Dito. Gireport sa mga lokal nga opisyal nga nitambong sa miting nga adunay 11 ka buho-buho tanan nga butangan sa mga kable sa komunikasyon sa Dito. Sinabi pa ni Garcia na nakahanda ang provincial government na palitan ang mga pantakip ng butas na nawala na pero sisingilin nila ang telecom company sa gastos dito. Giingon usab ni Garcia nga ang gobyerno sa probinsya andam sa pagpuli sa nawala nga mga tabon sa lungag apan ilang singlon ang kompanya sa telecom sa magastos niini. Binalaan din ng gobernadora ang Dito at ang contractor nito na mapipilitan silang gumawa ng ibang hakbang kapag hindi naaksiyunan ng huli ang isyu. Gipasidan-an pud sa gobernadora ang Dito ug ang iyang kontraktor na mapugos sila nga muhimo og laing lakang kung dili tagaan og aksyon ang ulahi nga isyu. Dumalo sa miting nitong Biyernes sina Mayors Johannes Alegado (Consolacion), at Christina Frasco (Liloan), at ang mga kinatawan mula sa Department of Public Works and Highways, Land Transportation Office, at Land Transportation Franchising and Regulatory Board. Niapil sa miting niining Biyernes sila mayor Johannes Alegado (Consolacion) ug Cristina Frasco (Liloan), ug ang mga nagdumala sa Department of Public Works and Highways, Land Transportation Office, og Land Transportation Franchising & Regulatory Board. Nabatid mula kay Alegado na nagsimula ang paghuhukay may isang buwan na ang nakalilipas, at inaasahang matatapos ito sa ikalawang linggo ng Disyembre. Nahibal-an gikan kay Alegado nga ang pagpangubkob nagsugod usa ka bulan ang milabay, ug gilauman nga mahuman kini sa iakduha nga semana sa Disyembre. Gayunman, hanggang ngayon ay hindi pa natatapos ang kanilang trabaho, ayon kay Alegado. Bisan pa, hangtod karon ang ilang trabaho wala pa nahuman, sumala ni Alegado. Ang Consolacion ay isang first-class municipality na matatagpuan may 20 kilometro sa kanluran ng Cebu City. Ang Consolacion usa ka first-class nga lungsod nga nahimutang 20 kilometro sa kasadpan sa Dakbayan sa Sugbo. Sinampahan ng kasong murder ang isang pulis sa lalawigan ng Quezon matapos umano nitong mapatay ang isang 62-anyos na lalaki sa isang raid sa ilegal na tupada sa bayan ng Tiaong. Gipasakaan og kaso nga murder ang usa ka pulis sa lungsod sa Quezon pagkahuman niya mapatay ang usa ka 62 anyos nga lalaki sa iligal na tapada sa lungsod sa Tiaong. Sa reklamong inihapag sa piskalya, sinabi ng National Bureau of Investigation Lucena District Office na ÒpatraydorÓ at may Òpag-abuso sa superyor na lakasÓ ang pagkapatay kay Jaime Garcia Matira ni Police Staff Sergeant Richard Bolima Soriano ng Quezon Police Provincial Office. Sa usa reklamo nga gisumite sa piskal, ang National Bureau of Investigation Lucena District Office nagsulti nga "Patraydor" ug adunay " Pag-abuso sa superyor nga puwersa" ang pagkapatay ni Jaime Garcia Matira ni Police Staff Sergiant Richard Bolima Soriano sa Quezon Police Provincial Office. Sa counter-affidavit na isinumite ng pulisya sa Internal Affairs Service ng PNP, sinabing nakatanggap ang Tiaong Municipal Police Station ng sumbong na may nagaganap na tupada sa Barangay Anastacia sa Tiaong noong Hulyo 12. Sa usa ka kontra-affidavit nga gisumite sa pulisya sa Internal Affairs Service sa PNP, giingon nga ang Tiaong Municipal Police Station nakadawat ug sumbong nga adunay nahitabo nga tapada sa Barangay Anastacia sa Tiaong adtong Hulyo 12. Si Matira, may-asawa at naninirahan sa Barangay Anastacia, ay kabilang sa mga taong nanonood sa sabong. Si Matira, adunay asawa ug nagpuyo sa Barangay Anastacia, apil sa mga tawo nga nitan-aw og sabong. Walong operatiba ng pulisya, kabilang si Soriano, ang ipinadala sa lugar. Walo ka mga operatiba sa pulisya, lakip si Soriano, ang gipadala sa lugar. Sa kanilang salaysay, sinabi nila na maingay at may kaguluhang nagaganap sa sabuhangan nang sila ay dumating. Sa ilang pamahayag, giingon nila nga saba ug naay kagubot sa sabungan sa pag-abot nila. Kasunod nito, paglalahad ng NBI, ay may mga putok ng baril na narinig, dahilan para magtakbuhan sa ibaÕt ibang direksyon ang mga taong nasa tupada. Kasunod niini, saysay sa NBI, adunay mga buto sa pusil ang nadungug, rason nga nagdinaganay sa laing-laing direksyon ang mag tawo nga naa sa tapada. Nang tumigil na ang kaguluhan, natagpuan ang walang-buhay na biktima na may isang tama ng bala sa kanyang likuran, ayon sa NBI. Sa dihang nahunong na ang kagubot, nakita ang wala'y kinabuhi nga biktima nga adunay tama sa usa ka bala sa iyang likod, sulti sa NBI. Bagamat nagnegatibo sa paraffin test si Soriano, natagpuan sa isinagawang ballistic examination ng regional crime laboratory ng Calabarzon na ang balang tumama kay Matira ay mula sa 9mm Gloc 17 pistol ng naturang opisyal ng pulisya. Bisag nagnegatibo sa parrafin test si Soriano, nakit-an sa gibuhat nga ballistic examination sa Regional Crime Laboratory sa Calabarzon nga ang bala nga nakaigo kay Matira gikan sa 9mm Gloc 17 nga pistula sa ingon nga opisyal sa pulisya. Matapos ang imbistigasyon sa reklamong idinulog ni Jhon Jhon Maulawin Matira, ang asawa ng biktima, kasong murder ang inihapag ng NBI sa Office of the Provincial Prosecutor ng Quezon laban kay Soriano. Pagkahuman sa imbistigasyon sa reklamo nga gisumite ni JhonJohon Matira, asawa sa biktima , usa ka kaso sa pagpatay ang gisang-at sa NBI sa Office of the Provincial Prosecutor sa Quezon batok kay Soriano. Dapat pangunahan ng mga mambabatas ang pagsasapubliko ng kanilang mga Statement of Assets Liabilities and Networth (SALN) at gawing madali ang paghingi ng kopya nito ng publiko. Dapat unhan na sa mga magbabalaod ang pag-abli sa ilang mga Statement of Assets Liabilites and Network (SALN) ug himuong dali ang pagpangayo sa publiko og kopya niini. Ito ang reaksyon ni Institute for Political Reform (IPER) Executive Director Ramon Casiple sa harap na rin ng inihaing resolusyon nina Anakalusugan Partylist Rep Mike Defensor at Sagip Partylist Rep Rodante Marcoleta na humihiling na magkaroon ng House Inquiry in aid of legislation ukol sa kasalukuyang batas kaugnay sa paghahain ng SALN ng mga government officials and employees. Kini ang reaksiyon ni Institute for Political Reform (IPR) Executive Director Ramon Casiple atubangan sa gipasakang resolusyon nila Anakalusugan Partylist Rep. Mike Defensor ug Sagip Partylis Rep. Rodante Marcoleta nga nangayo nga maghimo og house inquiry pabor sa lehilasyon bahin sa karon nga balaod nga adunay kalabutan sa pagsumite og SALN sa mga opisyal sa gobyerno ug mga empleyado. Ang resolusyong nina Defensor at Marcoleta ay nag-ugat sa naging pagbasura ng Korte Suprema sa mosyong nag-aatas kay Associate Justice Marvin Leonen na iprisinta ang kanyang SALN na sakop mula nang magturo ito bilang faculty member ng University of the Philippines (UP). Ang resolusyon ni Defensor ug Marcoleta nakagamot sa pagpalagpot sa Korte Suprema sa kalihukan nga naghangyo sa Associate Justice Marvin Leonon nga ipakita ang iyang SALN nga naglakip sa iyang pagtudlo isip myembro sa faculty sa University of the Philippines (UP). Dahil hindi nailabas ang SALN ni Leonen ay hiniling nina Defensor at Marcoleta na magkaroon ng House Inquiry ukol dito sa batayang karapatan ng bawat Filipino na malaman ang SALN ng mga public official. Tungod kay wala naipagawas ang SALN ni Leonon gipangayo nila Defensor ug Marcoleta na maghimo og House Inquiry mahitungod niini basi sa sukaranan nga katungod sa matag Pilipino nga mahibal-an ang SALN sa mga opisyal sa publiko. Bwelta naman ni Casiple ang Kamara ang siyang dapat maging ehemplo sa pagsunod sa batas hinggil sa SALN. Hirit ni Casiple ang Kamara dapat mahimong ehemplo sa pagsunod sa balaod kalabot sa SALN. Sa SALN ang concept talaga dyan ay para answerable ang mga public official, kaya ang principle na sinusunod ay accessible dapat yung SALN na yan. Sa SALN ang konsepto sa tinuod aron adunay matubag ang mga opisyal sa publiko, kaya amg prinsipyo nga ginasunod nga makuha / makita dapat ang kadto nga SALN. Hindi na dapat pang pagdebatehan kung nararapat bang ilabas o maisapubliko ang SALN ng mga nasa gobyerno. Dili na kinahanglan nga makiglantugi kung ang SALN kinahanglan ipagawas o ipahibalo sa publiko ang SALN sa mga naa sa gobyerno. Bakit ka nagkaroon in the first place ng ganung klaseng concept ng SALN kung hindi available? paliwanag ni Casiple. Ngano aduna kay inga-ana nga klase nga konsepto sa SALN kung dili man kini andam? pagpatin-aw ni Capsile. Kung mayroon din umanong dapat na maging bukas sa kanilang SALN, ito ay walang iba kundi ang limang pinakamatataas na opisyal sa gobyerno kabilang na sina Pangulong Rodrigo Duterte, Vice President Leni Robredo, Senador Vicente Sotto III, Speaker Lord Allan Velasco at Chief Justice Diosdado Peralta. Kung naay dapat nga mag abli sa ilang SALN, kini og wala na'y lain pa kundi ang lima ka mga pinakataas na opisyal sa gobyerno apil na sila Presidente Rodrigo Duterte, Bise-presidente Leni Robredo, Senador Vicente Sotto III, Speaker Lord Allan Velasco, ug Chief Justice Diosdado Peralta. Ang paglalabas ng SALN ay isa sa pinakamalaking hamon sa mga elected at government official, bagamat obligado ang mga nasa gobyerno na magsumite kada taon ng SALN ay hindi naman nailalabas ito, sa Kamara halimbawa, ang record ng SALN ay guwardiyado pa ng CCTV. Ang pagpagawas og SALN isa sa mga pinakadako nga hagit sa mga naelect ug mga opisyal sa gobyerno, bisan obligado ang mga naa sa gobyerno nga magsumite kadatuig og SALN wala kini naipagawas, sa Kamara pananglitan, ang taho sa SALN gwardyado pa sa CCTV. Kaya nangangahulugan na bago pa man pumayag ang isang kongresista na ibigay ang kanyang SALN ay kailangan na ideliberate muna ito ng Committee on SALN Review and Compliance at aalamin sa requesting party ang dahilan at kung saan gagamitin ang SALN. Mao nga kini nagpasabut nga sa wala pa mouyon ang usa ka kongresista nga ihatag ang iyang SALN kinahanglan niya nga ipaabot una sa komite on SALN Review and Compliance ug kung diin gamiton ang SALN. Nabatid na mula 2019 mula nang mabalangkas ang bagong rules sa pagkuha ng SALN ay wala pang aplikasyon o nagrerequest ng SALN ng mga mambabatas. Nahibal-an sukad sa 2019 nga ang bag-ong mg alagda alanag sa pag-angkon sa SALN nailalom sa aplikasyon o hangyo sa SALN sa mga magbabalaod. Taliwas sa pagtiyak ni House Deputy Speaker Atienza na sa 2021 ay posible nang makakakuha ng panibagong legislative franchise ang ABS-CBN sa ilalim ng liderato ni House Speaker Lord Allan Velasco, para kay SAGIP Partylist Representative Rodante Marcoleta ay dadaan pa rin ito sa butas ng karayom. Sukwahi sa pasalig sa house deputy speaker nga si Atienza nga sa pagka-2021 mahimo'g posibleng makakuha og usa ka bag-ong pangkisa ang ABS-CBN sa lehislatura ubos sa pagpangulo ni House seaker Lord Allan Velasco, alang sa SAGIP Partylist Representative Rodante Marcoleta muagi pa kini sa subrang kalisud sama sa pinaagi sa lungag sa dagum. Ayon kay Marcoleta, isa sa pangunahing tumutol sa pagbibigay ng prangkisa sa ABS-CBN, may karapatan ang TV network na muling mag-apply ng prangkisa sa Kamara. Sumala kay Marcoleta, usa sa mga unang nisupak sa paghatag sa prangkisa sa ABS-CBN, ang network sa TV adunay katungod nga mag-aplay usab ug prangkisa sa Kamara. Pero kung maaprubahan ito ay nakadepende sa maraming bagay, una na dito ay kung nagkaroon ng reporma, nagkaroon ng bagong management at kung natugunan na ang mga naging violations nito, ani Marcoleta. Apan kung maaprubahan kini magdepende sa daghang mga butang, una na ani ang reporma, ang bag-ong pagdumala, ug kung maaksyunan o mahuman ang mga paglapas niini, giingon ni Marcoleta. Kung mag-apply sila pero yung mga tao nasa likod nito ay sila sila pa rin, yung pasilidad ganun pa din, walang nakitang reporma ay baka hindi pa rin sila mabigyan ng franchise aniya. Kung mag-aaplay sila pero ang mga tawo sa likod niini sila-sila gihapon, ang pasilidad mao lang gihapon, kung wala'y makita nga reporma basin dili lang gihapon sila matagaan og prangkisa. Giit pa ng mambabatas na sakaling maghain ng bagong aplikasyon sa prangkisa ang ABS-CBN, bawat probisyon ay bubusisiin. Sulti pa sa mga magbabalaod na kung ugaling magkuha og bag-ong aplikasyon sa prangkisa ang ABS-CBN ,susihon ang matag probisyon. Yung provision sa kanilang franchise mula Section 1 hanggang sa dulo ay susuriin nang mabuti. Ang probisyon sa ilang prangkisa gikan seksyon 1 hangtod sa katapusan susihon pag-ayo. Ito ay pagtiyak na hindi na mauulit yung mga naging violations. Gidakop ang aktibistang nga si Amanda Lacaba Echanis, anak sa napatay na mag-uumang lider ug National Democratic Front of the Philippines (NDFP) konsultant Randy Echanis, adtong Miyerkules sa Baggao, Cagayan mahuman nakuhaan og mga bisag-unsang klase sa armas. Kaya matatagalan pa bago ang sinasabing makakabalik sila sa ere, paliwanag pa ni Marcoleta. Maong madugay pa ang giingon nga makabalik na sila sa ere, pagpatin-aw ni Marcoleta. Para din sa grupong Federation of International Cable TV and Telecommunication Association of the Philippines (FICTAP), dapat munang bayaran ng ABS-CBN ang P1.6 trilyon nitong penalties sa naging violations nito bago pa magbalak na mag-renew ng kanilang prangkisa. Para pud sa grupo nga Federation of Internal Cable TV and Telecommunication Association of the Philippines (FICTAP), dapat una bayarsan sa ABS-CBN ang P1.6 trilyon nga multa sa nahimong kalapasan unsa maghuna-huna nga magparenew sa ilang prangkisa. Bago sana pag-usapan sa Kamara yung renewal, ma-satisfy ang government na mabayaran yung penalties, kasi kaming cable operators pagka meron kaming mga shortcomings sa National Telecommunications Commission hindi narerenew yung aming mga permit kung hindi kami magbayad ng mga unpaid na penalties, eh bakit sila magrerenew nang hindi naman sila nagbabayad ng kanilang penalty, pahayag ni FICTAP president Estrellita Tamano. Una unta hisgutan sa Kamara ang renewal, makontento usa ang gobyerno nga mabayran ang multa, tungod kay kami nga mga cable operators pag naa mi mga kakulanangan sa National Telecommunications Commission dili marenew ang among permit kung dili mi magbayad sa mga wala nabayaran nga mga multa, eh nganong sila magrenew nga dili sila magbayad sa multa, sulti sa Presidente sa FICTAP nga si Estrellita Tamano. Matatandaan na una nang kinumpirma ni Deputy Speaker at Buhay Partylist Rep. Lito Atienza na sa ilalim ng pamumuno ni Velasco ay maibabalik muli sa floor ang diskusyon sa pagpapalawig sa prangkisa ng ABS-CBN. Mamatikdan nga Deputy Speaker ug Buhay Partylist Rep. Lito Atienza nga ubos sa pagpanguna ni Velasco ibalik sa diskusyon sa paglugway sa prangkisa sa ABS-CBN. Sinabi naman ni House Minority leader at Abang-Lingkod party-list Rep. Joseph Stephen Paduano na pagpasok ng 2021 ay maaari nang maghain ng franchise renewal application ang ABS-CBN alinsunud na rin sa rules ng Kamara. Gisulti usab sa Leader sa House Minority ug Abang Partylist Rep. Joseph Stephen Paduano sa pagsulod sa 2021 mahimo'g mag-apaly og renewal sa prangkisa ang ABS-CBN subay sa baalod sa Kamara. Maliban kay Atienza at sa Makabayan Bloc, ilan pang mambabatas na sumusuporta at nag-sponsor ng ibaÕt ibang resolusyon at panukala para sa franchise renewal noon ng ABS-CBN ay sina Rep. Sol Aragones, Lawrence Fortun, Mark Go, Rufus Rodriguez, Josephine Sato, Micaela Violago, Rosemarie Arenas,Loren Legarda, Vilma Santos-Recto at Joy Tambunting. Gawas kay Atienza ug Makabayan Bloc, ubay-ubay usab nga mg amagbabalaod ug tigpasiugda sa lainlaing mga resolusyon ug mga sugyot alang sa pagbag-o sa prangkisa sa ABS-CBN mao si Rep. Sol Aragones, Lawrence Forton, Mark Go, Rufus Rodriguez, Josephine Sato, Micaela Violago, Rosemarie Arenas, Vilma Santos- Recto ug Joy Tambunting. Ang dalawang sponsor na sina Paduano at Kabayan Partylist Rep. Ron Salo ay nagwithdraw ng kanilang support kalaunan. Ang duha ka tigpasiugda nga sila Paduano ug Kabayan Partylist Rep. Ron Salo nagbawi sa ilang suporta kadugayan. Sa ngayon ay wala pang mambabatas na pabor sa renewal ng prangkisa ng ABS-CBN ang nagpahayag ng kanilang intensyon na maghain ng panukala para i-renew ang prangkisa ng ABS-CBN subalit kung pagbabatayan ang House rules ay maaaring hindi na maghain ng bagong aplikasyon dahil maaari namang gamitin. Sa karon wala pa'y magbabalaod na pabor sa renewal sa prangkisa sa ABS-CBN ang nagpakita sa ilang intensyon nga maghimo og usa ka sugyot sa renewal sa prangkisa sa ABS-CBN apan kung tumanon ang house rules pwede na nga dili maghimo og bag-ong aplikasyon tungod kay magamit kini. Natanggap na ng Israel ang unang batch ng bakuna laban sa Covid-19 mula sa Pfizer. Nadawat na sa Israel ang unang grupo sa bakuna batok COVID-19 gikan sa Pfizer. Ayon kay Prime Minister Benjamin Netanyahu, sa Disyembre 27 ay uumpisahan na ang kanilang mass vaccination. Sumala sa Punong Ministro nga si Benjamin Netanyahu, sa Disyembre 27 magsugod ang ilang bakuna sa masa. Sinabi ni Netanyahu na handa siya na unang magpaturok ng bakuna para ipakita at himukin ang kaniyang mamamayan sa kaligtasan nito. Sulti ni Netanyahu nga andam siya nga unang magpaturok sa bakuna para ipakita ug dasigon ang iyang katawhan sa kaluwasan niini. Ang Israel ay nag-order ng walong milyong doses ng bakuna mula sa Pfizer at partner nitong BioNTech. Ang Israel nag-order ug walo ka milyon nga dosis sa bakuna gikan sa Pfizer ug sa kauban niini nga BioNTech. Sinabi ni Netanyahu na simula sa Disyembre 27 ay kakayanin ng kanilang health service na makapagbakuna sa 60,000 katao kada araw. Gisulti ni Netanyahu nga sugod sa Disyembre 27 kayahun sa ilang alagad sa panglawas nga makabakuna og 60, 000 ka tawo kada adlaw. Apela ni Netanhayu sa lahat ng Israeli citizen, huwag matakot na magpabakuna. Naghangyo si Netenyahu sa tanang mga lungsuranon sa Israel, dili mahadlok nga magpabakuna. Umaabot sa dalawang milyong empleyado sa bansa ang nasa Òfloating status.Ó Abot sa duha ka milyon nga empleyado nga ana sa nagalutang na istado. Sinabi ni Department of Labor and Employment (DOLE) Usec. Benjo Benavidez na ang bilang ay mga nagtatrabaho sa 96,000 establisyemento at aniya, ang mga ito ay naka-forced leave dahil maaaring pansamantalang sarado ang kanilang pinagta-trabahuhan. Giingon ni Department of Labor and Employment (DOLE) Usec. Benjo Benavidez miingon nga ang numero nagtrabaho sa 96, 000 nga mga establisemento ug siya miingon, kini pugos nga mobiya tungod kay ang ilang gitrabahuan temporaryo nga sirado. Ngunit, pahiwatig ni Benavidez, maaaring bumaba na ang bilang dahil marami ng negosyo ang nagbalik-operasyon na simula noong nakaraang buwan. Bisan pa, gipasabut ni Benavidez, mahimo'g niubos kini tungod kay daghang mga negosyo ang nagbalik sa operasyon sukad sa miaging bulan. Paliwanag nito, ang Òfloating statusÓ ay pinapayagan naman sa batas at sakaling hindi na makabalik sa trabaho ang empleyado makalipas ang anim na buwan ay dapat bigyan na ito ng kaukulang separation pay. Gipasabot niya, ang "Lutang na Istado" gitugutan sa balaod ug kung di na makabalik sa trabaho ang empleyado sulod sa unom ka bulan kinahanglan na kini tagaan og igong bayad sa pagkaundang. Maaari pa din aniyang mapalawig ang Òfloating statusÓ ng empleyado ng anim na buwan pa, ngunit hindi dapat ito makakaapekto sa halaga ng kanyang separation pay. Pwede pud padugayon pa ang iyang lutaw na istado sa dungag nga unom ka bulan apan kinahanglan dili makaapekto sa kantidad sa iyang bayag sa pagkaundang. Ayon pa kay Benavidez, maaaring magreklamo sa DOLE ang empleyado na hindi na-rehire makalipas ang anim na buwan o hindi nabigyan ng kanyang separation pay. Sumala pa kay Benavidez, pwede magreklamo sa DOLE ang empleyado nga wala natagaan og ballik og trabaho pagkuhaman sa unom ka bulan o kung wala nabayaran sa iyang pagkaundang. Ibabalik ng Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) ang pagpapatupad ng truck ban sa Edsa. Balikon sa Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) ang trak ban sa EDSA. Ayon kay MMDA Edsa traffic chief Bong Nebrija, sasakupin ng ban ang lahat ng truck o sasakyan na mayroong six wheels pataas. Sumala kay MMDA Edsa Traffic Chief Bong Nebrija, sakupon sa ban ang tanang trak o sakyanan nga adunay 6-wheels pataas. Ang pagbabalik ng truck ban ay bunsod na din ng kahilingan ng mga alkalde ng Metro Manila. Ang pagbalik sa trak ban ubos usab sa hangyo sa Mayor sa Metro Manila. Ayon kay Nebrija, magkakaroon ng designated hours sa pagpapatupad ng truck ban para maibsan ang pagsisikip ng daloy ng trapiko sa Edsa. Sumala kay Nebrija, maghatag og saktong oras sa pagpatuman sa pagdumili sa mga trak aron makuhaan ang problema sa dagan sa trapiko sa Edsa. Magugunitang simula nang pairalin ang lockdown ay sinuspinde muna ang pagpapatupad ng truck ban sa mga pangunahing lansangan sa Metro Manila. Mahinuduman nga sugod gipatuman ang lockdown gisuspinde usa ang pagpahigayon og trak ban sa mga unang-kalsada sa Metro Manila. Mananatili namang suspendido ang number coding, ayon kay Nebrija. Ang numero nga coding magpabilin nga gisuspinde, sumala ni Nebrija. Apat na leon sa Barcelona Zoo ang nagpositibo sa coronavirus. Upat ka Leon sa Barcelona Zoo ang positibo sa coronavirus. Napansin ng kanilang tagapag-alaga ang pagkakaroon ng Òmild respiratory symptomsÓ sa tatlong 16-year-old na babaeng leon at isang four-year-old na lalaking leon. Namatikdan sa nagbantay nga adunay gamay nga sintomas sa paggihawa sa tulo ka 16 katuig nga babaye nga leon og usa ka upat ka tuig nga lalaki nga leon. Ang tagapag-alaga ng apat na leon ay pawang negatibo naman sa sakit. Ang nagbantay sa upat ka leon tanan negatibo sa sakit. Ayon sa pahayag ng Catalan Animal Park, mild lamang ang sintomas na nakita sa apat na mga leon at sila ay naka-recover na. Sumala sa gisulti sa Catalan Animal Park, gamay lamang ang sintomas nga nakita sa upat ka leon ug naayo na sila niini. Agad na nilapatan ng lunas ang mga leon at positibo naman ang tugon nila sa gamutan. Dayun-dayun gitagaan og tambal ang upat ka leon ug positibo ilang gipakita sa pagtambal. Ang mga tagapag-alaga ng hayop sa nasabing zoo ay gumagamit na ng FFP3 masks, plexiglass visors at protective footwear. Ang mga tagabantay sa mga hayop sa maong Zoo nagamit og FFP3 mask, plexiglass visors, ug protective footwear. Tiwala si Bayan Muna Representative Ferdinand Gaite na hindi pahihintulutan ni House Speaker Lord Allan Velasco na magamit ang Kamara para sa ginagawang witch-hunting ng mga anti-komunistang grupo. Salig si Bayan Muna Rep. Ferdianand Gaite nga dili tugutan ni House speajer Lord Allan Velasco nga magammot ang Kamara para sa gibuhat nga "Pagpangayam sa Barangan" sa mga anti-komunistang grupo. Sinabi ni Gaite na kumpiyansa sila sa kakayahan ni Velasco na gumawa ng tamang desisyon sa harap ng tumitinding kampanya ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC) at mga alyadong grupo nito na mapaimbistigahan ang umanoÕy ugnayan ng Makabayan Bloc sa mababang kapulungan sa Communist Party of the Philippines. Sulti ni Gaite na kumpyansa sila sa kaya ni Velasco na mobuhat og tama nga desisyon atubangan sa kusog na kampanya sa National Task Force to End Local Community Armed Conflict (NTF-ELCAC) ug mga kaubang grupo niini nga paimbistigahan ang bisag unsay kalabutan sa Makabayan Bloc sa ubos nga grupo sa Communist Party of the Philippines. Binubuo ang Makabayan Bloc ng 12 partylist na grupo, kabilang na ang Gabriela Partylist, Kabataan Partylist, Act Teachers Partylist at Bayan Muna. Gilangkuban ang Makabayan Bloc sa 12 ka partylist na grupo, apil na ang Gabriela Partylist, Kabataan Partylist, ACT Teachers Partylist ug Bayan Muna. Ayon kay Gaite, sa isinagawang Senate hearing sa isyu ng red tagging ay nabigo ang NTF-ELCAC na magharap ng ebidensyang magpapatunay na kaalyado ang mga progresibong mambabatas ng CPP at ng armado nitong grupo na New PeopleÕs Army. Sumala kay Gaite, sa pagdungog sa Senado sa isyu sa red tagging, ang NTF-ELCAC napakyas sa pagpresentar sa usa ka ebidensya nga mapamatud-an nga usa ka kaalyado sa mga progresibong magbabalaod sa CPP ug ang armadong grupo nga New People's Army. Sinabi pa niya na dapat mag-focus na lamang ang mga miyembro ng Kongreso sa paggawa ng batas at ibang pang hakbangin para solusyunan ang mga suliraning kinakaharap ng bansa. Giingon usab niya nga ang mga miyembro sa kongreso kinahanglan mag-focus sa lehislasyon ug uban pang mga iniyatibo aron masulbad ang mga problema nga giatubang sa nasud. Giniit ni Kabataan Partylist Rep. Sarah Elago na walang batayan ang panawagang House inquiry dahil pawang gawa-gawa lamang umano ang alegasyon laban sa kanila sa layunin ng ng NTF-ELCAC na matanggal sila bilang miyembro ng Kongreso. Sulti ni Kabayan Partylist Rep. Sarah Elago wala'y basihan ang House Inquiry tungod kay ang alegasyon batok kanila sa katuyoan sa NTF-ELCAC nga tangtangon sila isip mga miyembre sa Kongreso. Samantala, nanindigan naman si League of Parents of the Philippines chair Remy Rosadio na hindi dapat sa mga kapwa mambabatas nakikinig si Velasco kundi sa boses ng nakararami. Samtang, nibarug si League of Parents of the Philippine Chair Remy Rosario nga dapat dili sa kauban niya nga magbabalaod maminaw si Velasco kung dili sa tingog sa kadaghanan. Sinabi ni Rosadio na hanggang nanatili sa Kamara ang Makabayan Bloc ay patuloy ang pagdami ng mga kabataang mare-recruit nito para sumapi sa NPA. Sutli ni Rosario samtang magpabilin sa Kamara ang Makabayan Bloc padayun ang pagdaghan sa mga kabatan-unan ang madala niini nga moapil sa NPA. Samantala, sinabi naman ni Hands Off Our Children Founder Gemma Labsan na hindi sila titigil sa pagkalampag sa liderato ng Kamara hanggang sa umaksyon at gampanan nito ang kanilang tungkulin sa bayan. Samtang, gisulti usab ni Hands Off Our Children Founder Gemma Labsan nga dili sila moundang sa pagbulabog sa liderato sa Kamara para mulihok ug buhaton ang papel niini sa lungsod. Pinasinayaan ni Manila Mayor Isko Moreno ang rainbow-colored pedestrian lane sa harap ng Plaza Rajah Sulayman. Gi-inagurahan ni Manila Mayor Isko Moreni ang linya sa kolor sa balangaw sa atubangan sa Plaza Raja Sulayman. Ayon kay Mayor Isko, ang makulay na pedestrian lane ay sumisimbolo sa paggalang ng pamahalaan ng Maynila sa karapatan ng mga miyembro LGBTQ community. Matod ni Mayor Isko, ang daghang kolor nga linya sa pedestrian nagsimbolo sa pagtahod sa gobyerno sa Manila sa mga katungod sa komunidad sa LGBTQ. Matatandaang kamakailan lamang, nilagdaan ni Mayor Isko ang Anti-Discrimination Ordinance and the Gender and Development Code. Mahinumduman di pa dugay, gipirmahan ni Mayor Isko ang Anti-discrimination Ordiance ug ang Gender and Development Code. Layunin ng ordinansa na hindi makaranas ng diskriminasyon ang nasa LGBTQ community. Tuyo sa ordinansa nga dili makasinati og diskriminasyon ang naa sa komunidad sa LGBTQ. Inaasahan na raratipikahan na ng Senado at Kamara ang inaprubahang ulat para sa isinusulong na P4.5 trillion 2021 national budget. Gialuman nga ang Senado ug Kamara nga aprubahan na ang giaprubahan nga taho alang sa gisugyot nga P4.5 trillon 2021 nasudnon nga badyet. Ayon kay Sen. Sonny Angara, ang namumuno sa Senate finance committee, malaking bahagi ng pambansang pondo sa susunod na taon ay gagamitin para sa rehabilitasyon ng mga napinsala ng nagdaang malalakas na bagyo at sa patuloy na pagtugon ng gobyerno sa COVID-19 crisis. Sumala ni Sen. Sonny Angara, nga nangulo sa Komite sa Pananalapi sa Senado, usa ka dako nga bahin sa nasudnon nga pondo sa sunod tuig ang gamiton alang sa rehabilitasyon sa mga nadaot sa bag-ohay ng akusog nga bagyo ug ang padayon nga pagtubag sa gobyerno sa krisis sa COVID-19. Nabatid na kasama sa mga napondohan ay mga bagong batas, ang Medical Scholarship and Return Service; pagtaas ng Chalk Allowance sa P5,000 ng mga public school teachers; National ID System; Philippine Space Agency, National Commission of Senior Citizens, at iba pa. Nahibal-an nga lakip sa mga napondohan mga bag-ong balaod, Medical Scholarship and Return Service; pagtaas sa chalk allowance sa 5, 000 para sa mga maestra sa public; National ID System; Philippine Space Agency; National Commission of Senior Cirtizen , ug uban pa. Magandang balita para sa mga pensioner ng Government Service Insurance System (GSIS). Maayong balita para sa mga pensyonado sa Governemnt Service Insurance System (GSIS). Maaari nang makubra ng mga pensioner ang kanilang Christmas bonus na P10,000 cash gift, ayon kay Atty. Nora Malubay, executive vice president ng GSIS. Pwede na makubra sa mga pensiyonado ang ilahang Christmas Bonus nga 10,000 Cash Gift, sulti ni Atty. Nora Malubay, executive vice president ng GSIS. Kabilang sa mga makakukuha ng kanilang cash gift o Christmas bonus ay ang active member pensioners o yung mga nagpakita sa kanilang birth month at nakapag renew ng kanilang active status. Kauban sa makakuha ilahang cash gift o Christmas bonus mao ang mga aktibo na pensiyonado na miyembro o kadtong mga nagpakita sa ilahang adlawng natawhan ug nakarenew sa ilang aktibp na istatus. Ang mga hindi naman nakapag renew ng kanilang status bago pa man nag lockdown noong Marso ay sinuspinde muna ang pamimigay ng P10,000. Kadtong wala nakarenew sa ilang istatus sa wala pa ang lockdown kaniadtong Marso gisuspendi una ang pagpanghatag sa P10,000. Ayon kay Malubay, binibigyan nila ng hanggang June 2021 ang mga inactive member pensioners na mag-renew ng kanilang status para maibigay ang kanilang Christmas bonus. Sumala kay Malubay, gitagaan hangtod Hunyo 2021 ang mga aktibo nga mga pensiyonado nga miyembro nga magbag-o sa ilahang status aron matagaan og Christmas bonus. Paliwanag ni Malubay, maraming pensioners na bago nag -ockdown ay talagang hindi na nagpakita ng kanilang birth month para mag-renew ng kanilang active status, kaya hindi alam ng ahensiya kung buhay pa ba ang mga ito. Pasabot ni Malubay, daghan sa mga pensiyonado bag-o naglockdown wala na nagpakita sa ilahang adlawng natawhan para bag-uhon ang ilahang aktibo nga istatus, maong wala nahibaw-an sa ahensiya kung buhi pa ba ni sila. Samantala, sabay na ring makukubra ng pensioners ang kanilang December pension nang walang kaltas mula sa kanilang loan dahil epektibo pa rin aniya ang loan payment moratorium. Samtang, sabay napud makuha sa mga pensiyonado ang ialahang Disyembre nga pensiyon nga wala'y kaltas mula sa ilahang nahulam tungod kay epektibo pa ang loan payment monatorium. Huli sa video camera ang grupo ng mga beachgoers na nagkakasayan sa isang resort sa San Juan, Batangas sa kabila ng pagbabawal sa mga pagtitipong tulad nito dahil sa coronavirus. Kuha sa video camera ang grupo nga mga beachgoers nga naglipay-lipay sa usa ka beach resort sa San Juan, Batangas bisan nga ginadili ang pagtapok-tapok tungod sa coronavirus. Sa video na ibinigay ng Department of Tourism (DOT), makikita ang mga tao na nagpa-party pa sa Blue Coral Beach Resorts Inc. sa Barangay Laiya. Sa video nga gipakita sa Departmento sa Turismo (DOT), makita ang mga tawo nga naglipay-lipay pa sa Blue Coral Beach , Inc. sa barangay Laiya. Makikita sa video na ang mga tao ay walang suot na face mask at face shield at hindi sumusunod sa panuntunan ng social distancing. Makikita sa Beach Resort nga ang mga tawo walay suot nga face mask ug face shield ug wala nagsunod sa kamanduan sa sosyal distansing. Nakapailalim ang lalawigan ng Batangas sa General Community Quarantine (GCQ), kung saan ipinagbabawal ang mga pagtitipon gaya ng birthday at Christmas party. Nailawom ang probinsya sa Batangas sa General Community Quarantine (GCQ), diin ginadili ang panagtapok sama sa birtdi ug Krismas Parti. Kinondena ng DOT ang paglabag na ito. Kinondena sa DOT ang paglapas niini. Hindi ito ang unang pagkakataon na may mga paglabag sa panuntunan ng quarantine sa mga lugar na pangturismo. Dili kini ang unang higayon nga adunay paglapas sa pagmando sa quarantine sa mga lugar nga turismo. Noong Nobyembre, inimbistigahan ng mga lokal na opisyal ang isang Halloween party na ginanap sa Boracay island. Adtong Nobyembre, gisusi sa mga lokal nga opisyal ang usa ka partido sa Halloween nga gipahigayon sa Isla sa Boracay. Ang resort kung saan idinaos ang naturang party ay iniutos na sarhan, ayon kay Interior Secretary Eduardo A–o. Ang resort kung asa gihimo ang naturang parti gimanduan nga isara, sulti ni Interior Secretary Eduardo A–o. Dalawang Pilipino ang kabilang sa 124 na dayuhang nakatakdang bitayin sa America, ayon sa non-profit na Death Penalty Information Center (DPIC). Duha ka pinoy ang naapil sa 124 ka mga langyaw ang pagabitayon sa America, sulti sa non-profit nga Death Penalty Information Center (DPIC). Mga Mehikano ang pinakamaraming bibitayin na may kabuuang bilang na 50, at sinundan ito ng Cuban at Vietnamese na kapwa may tig-walong bilang, batay sa ulat ng DPIC. Mga Mehikano ang adunay daghan nga bitayon nga moabot og 50, ug gisundan sa Cuban ug Vietnamese na parahe adunay walo, pinasukad sa taho sa DPIC. Sa iba pang panig ng Southeast Asia, apat mula sa Cambodia at dalawa mula sa Laos ang pinatawan ng capital punishment. Sa pikas bahin sa Timog-silangan Asya, upat gikan sa Cambodia ug duha gikan sa Laos ang gitagaan og kapital nga silot. Ang natitira naman ay mula sa iba pang bansa na may isa hanggang limang mamamayang nahatulan ng parusang kamatayan. Ang nabilin usab gikan sa laing nasud nga adunay usa hangtod lima ka tawo ang natagaan ug kamatayan nga silot. Kinilala sa DPIC website ang mga Pilipino na sina Sonny Enraca ng California at Ralph Simon Jeremias ng Nevada. Giila sa DIPC website na ang mga Pilipino kay sila Sonny Enraca sa California ug Ralp Simon Jeramias sa Nevada. Ayon sa mga ulat sa media, nahatulan si Enraca ng kamatayan sa Riverside County noong Hulyo 23, 1999 dahil sa pamamaril at pagkapatay kay Dedrick Gobert, isang actor na higit na nakilala sa kanyang supporting role sa pelikulang ÒBoyz N the Hood.Ó Sumala sa mga taho sa media, si Enraca gisentensiyahan sa Revierside County kaniadtong Hulyo 23, 1999 tungod sa pagpamusil ug pagpatay kay Derick Gobert, usa ka aktos nga nailhan sa iyang pagsuport nga papel sa pelikula nga "Boyz N the Hood". Si Enraca, isang Pilipino na nanirahan sa Estados Unidos sa loob ng walong taon, ay kasapi ng Akrho Boyz Crazzy (ABC) gang, na kasamahan ng Bloods. Si Enraca, nga nagpuyo sa Estados Unidos sulod sa walo ka tuig, ay miyembre sa Akrho Boyz Crazzy (ABC) gang, nga kauban sa bloods. Sa unaÕy itinanggi ni Enraca na sangkot siya sa pamamaril pero inamin din niya ito nang siya ay maaresto na, ayon sa ulat ng mycrimelibrary.com. Sa sinugdan gilimod ni Enraca nga nahilambigit siya sa pagpamusil apan giangkon usab kini sa dihang gidakup siya, sumala sa taho sa mycrimelibrary.com Naganap ang pamamaril matapos umanong magtalo ang dalawa kaugnay sa isinasagawa nila na illegal drag race sa Mira Loma, California noong Nobyembre 1994. Nahitabo ang pagpamusil apan giangkon usab niya kini sa dihang gidakup siya, sumala sa usa ka taho sa mycrimelibrary.com Ang ikalawang Pilipino, si Ralph Simon Jeremias, ay nahatulan dahil sa Òexecution-styleÓ na pamamaril kay Paul Stephens at Brian Hudson noong 2009, ayon sa Las Vegas Review Journal. Ang ikaduha nga Pilipino, si Ralph Simon Jeremias, nakombikto sa "Execution-style" nga pagpamusil ni Paul Stephens ug Brian Hudson kaniadtong 2009, sumala sa Las Vegas Review Journal. Ikinatwiran ni Jeremias na patay na ang mga biktima noong siya ay dumating sa apartment complex para bumili ng marijuana. Nakatarungan si Jeremias nga patay na ang mg abiktima sa pag-abot niya sa apartment complex aron magpalit og marijuana. Pero pinabulaanan ito ng dalawa niyang kaibigan na nagsabing pumasok na mag-isa si Jeremias sa apartment at pinagbabaril ng maraming beses sina Stephens at Hudson. Apan gikontra kini sa iyang duha ka mga higala sa pag-ingon nga si Jeremias nisulod nga naginusara sa apartment ug gipusil sa daghang beses si Stephens ug Hudson. Ayon sa DPIC, itinuturing na banyaga ang mga indibidwal na walang U.S. citizenship, kabilang na ang mga turista at bumibisita lamang sa America, migrant workers na may temporary permit, resident aliens, undocumented aliens, asylum-seekers, at persons in transit. Sumala sa DIPC, giisip nga langyaw ang mga indibidwal nga wala'y U.S. Citizenship, apil na ang mga turista ug nibisita lamang sa America, migrante nga mga trabahante nga adunay temporaryo nga permit, resident aliens, dili dokumentado nga mga langyaw, asylum-seekers, ug mga tawo nga nagbiyahe. Unti-unting tumatamlay ang suporta ng mamamayan sa US sa parusang kamatayan dahil na rin sa maraming kaso ng mga nagkamaling sentensiya, at sa paglobo ng bilang ng mga Black Americans na napapatawan ng capital punishment. Hinay-hinay nga nagkahinay ang suporta sa mga lungsuranon sa U.S. sa silot nga kamatayan tungod na pud sa nagkadaghan nga kaso nga nagkamali og sentensiya, ug sa pagdaghan sa mga Black Americans ang na sentensiyahan og kapital nga silot. Ito ang nagtulak sa ilang estado sa US para tuluyang ibasura ang death penalty. Kini ang nagduso sa pipila ka estado sa U.S. nga hingpit wagtangon ang silot na kamatayan. Lima ang pangunahing pamamaraan ng pagbitay sa America: pagbigti, pagkoryente, gas chamber, firing squad, at lethal injection. Lima ang mga nag-unang pamaagi sa pagbitay sa Amerika: paghikog, pagkuryente, kamara sa gas, firing squad ug lethal injection. Hinamon ni Sen. Grace Poe ang Dito Telecommunity Corp. na maglatag ng serbisyo sa Òunserved at underservedÓ remote areas sa bansa. Gihagit ni Sen. Grace Poe ang Dito Telecommunity Corp. nga maghatag og serbisyo sa mga "Unserved ug Undeserved" sa lagyong lugar sa nasud. Nauna nang inisa-isa ni Poe, chairperson ng Senate public services committee, ang mga ipinangako ng Dito sa gobyerno na magjging basehan sa pag-renew ng prangkisa nito na mapapaso sa 2023. Giuna na ug isa-isa ni Sen. Poe, Chairperson sa Senate Public Service Committee, ang mga gisaad sa dito sa gobyerno nga himoun nga basehan sa pagbag-o sa prangkisa niini ang ma-expire sa 2023. Kabilang dito ang kakayahan ng third telco na magkaloob ng minimum standard na 27 mbps speed para sa internet connection sa unang taon nito, at dapat nitong ma-cover ang 37 percent ng populasyon. Apil niini ang kaya sa ikatulo nga telco nga maghatag og minimum nga sukaranan nga 27 mbps speed para sa internet koneksiyon sa una nga tuig niini, ug dapat masakop ang 37 nga porsyento sa population. Ayon kay Poe, ipinangako ng Dito na sa kanilang test run ay libu-libong barangay ang masasakop. Sumala kay Poe, gipasalig sa Dito nga sa ilahang test run libu-libo na barangay ang masakop niini. Nais ng senador na personal na maranasan ang performance ng network. Gusto ni Poe na personal nga masinati ang serbisyo sa network. Sa huling pagdinig ng Senado ay kinuwestiyon ni Poe ang paglalatag ng Dito ng serbisyo pangunahin sa Metro Manila sa halip na sa mga barangay na maituturing na Òunserved at underservedÓ areas. Sa ulahing pagdungog sa Senado gikwestiyon ni Poe ang paghatag sa Dito og serbisyo unsa sa Metro Manila imbis sa mga barangay nga matawag nga "unserved and undeserved" nga lugar. Nagpahayag din ng pangamba ang mga senador sa partnership ng Dito sa China Telecoms, lalo na sa pag-iral ng batas sa China na nag-aatas sa lahat na i-report sa Chinese government ang anumang impormasyon na hinihingi sa mga ito. Gipahayag usab sa mga senador ang kabalaka sa panagtambayayong sa Dito sa China Telecoms, labi na sa paglungtad sa balaod sa China nga nag-ahwag sa tanan nga i-report sa gobyerno sa China ang bisan unsang kasayuran nga gikinahanglan sa ilaha. Ayon kay Sen. Risa Hontiveros, sa ilalim ng Chinese law, ang isang Chinese corporation ay obligadong makipagtulungan sa intelligence-gathering efforts. Matod ni Sen. Risa Hontiveros, ubos sa balaod sa China, ang usa ka korporasyon sa China obligado nga mokooperar sa paningkamot sa paganiktik og impormasyon. Nagpahayag din ng pagkabahala si Hontiveros sa ilang ulat na nagsasabing Òang ChinaTel ay direktang nagre-report sa Chinese Ministry of Industry and Information Technology, at ang ChinaTel ay may malapit na ugnayan sa ChinaÕs Armed Forces.Ó Nagpahayag usab si Hontiveros og kabalaka sa daghang mga taho nga nag-ingon nga "Ang ChinaTel direkta nga nagareport sa Chinese Ministry of Industry and Information Technology, ug ang ChinaTel adunay suod nga relasyon sa Armed Forces sa China. Hinimok ng senadora ang Senate Committee on National Defense na agad na dinggin ang Senate Resolution 137 na kanyang inihain noong 2019 na humihiling na imbestigahan ang AFP-Dito deal. Giawhag sa senador ang Senate Committee on National Defense nga madungog dayon ang Senate Resolution 137 nga iyang gisumite kaniadtong 2019 nga naghangyo nga usisaon ang kasabutan sa AFP-Dito. Sinabi pa ni Hontiveros na paulit-ulit na siyang nagbabala na ang ChinaTel, Òna may 40% stake sa Dito, ay 100% na pag-aari ng PeopleÕs Republic of China.Ó Giingon usab ni Hontiveros nga kanunay siya nagpasidaan nga ang ChinTel, " nga adunay 40% nga stake sa Dito, 100% ng apinag-iyahan sa People's Republic of China. Malaking kalabisan ang ginawang pagtatalaga ng 29 na House Deputy Speaker sa Kamara de Representantes, ayon sa isang political analyst. Dako nga kalapasan ang pagbutang og 29 ka House Deputy Speaker sa Kamara de Representantes, sumala sa usa ka tigdukiduki sa politika. Sinabi ni Mon Casiple na hindi kailangan ng ganoon karaming deputy speaker ng Mababang Kapulungan lalupaÕt wala namang naipakitang nagagawa ang mga ito. Giingon ni Mon Casiple nga wala'y kinahanglan alang sa daghang mga representante nga mamumulong sa House of Representative ug wala namang mapakita nga buhaton. Ganundin, sinabi niya na habang dumarami ang itinatalagang deputy speaker ay lomolobo naman ang gastos ng Kamara. Bisan pa, siya miingon nga samtang ang representante nga mamumulong nagadaghan, nagatubo usab ang gastos sa Kamara. Malinaw umano na ang nangyayari ay isang political accommodation para mabigyan ng pwesto ang mga kongresista na tumulong na mailuklok si Velasco bilang House Speaker. Tin-aw nga ang nagakahitabo usa ka makapaukyab nga akomodasyon aron ibutang ang mga kongresista nga mitabang sa pagpabutang ni Velasco isip House Speaker. ItÕs a very partisan move. Kini usa ka partisan kaau nga lakang. Wala namang malaking nagawa, naging hatian lang ng pera, paliwanag ni Casiple. Wala may nahimo nga dako, nagtunga-tunga lang sa kwarta, gipasabot ni Capsile. Siyam pang sumuporta kay Velasco sa speakership row ang nauna ng naging deputy speaker, kaya 29 ang kabuuang bilang ngayon ng deputy speakerÐang pinakamataas sa kasaysayan ng Kamara. Siyam ang nisuporta kay Velasco sa linya sa speakership ang sa unahan ang nahimo nga representante nga mamumulong, busa ang 29 karon ang kinatibuk-ang ihap sa mga representante nga mamumulong- ang labing taas sa kasaysayan sa Kamara. Si Teves ang siyang unang nagpalutang sa isyung hindi patas na hatian sa pondo ng mga mambabatas sa ilalim ng pamumuno ni dating House Speaker Alan Peter Cayetano. Si Teves ang una nga nagpagawaas sa isyu dili patas ang pagtunga sa pondo ilawom sa pagpangulo ni kanhi House Speaker Alan Peter Cayetano. Subalit nang maipasa ang P4.5-trillion 2021 budget sa ilalim ng pamumuno ni Velasco ay lumitaw na mas tumaas pa ang budget ng mga kongresista na nabigyan ng P650 million hanggang P15 billion bawat isa na infrastructure allocation. Apan sa naipasa na ang badyet nga P45 -trilyon para sa 2021ubos sa pagpanguna ni Velasco nagpakita na mas nitaas pa ang badyet sa mga konresista nga natagaan og P650 milyon hangtod P15 bilyon matag alokasyon sa imprastruktura. Si Las Pinas Rep. Camille Villar ay itinalaga din bilang deputy speaker subalit tinanggihan nya ito. Si Las Pi–as City Rep. Camille Villar ginomina pud sa representate na mamumulong apan nagdumili kini. Sa website ng Kamara ay makikita pa rin ang pangalan ni Villar bilang Deputy Speaker kaya ngaÕt kung hindi tatanggapin ni Velasco ang kanyang pagtanggi sa pwesto ay nasa 29 ang kabuuang bilang ng deputy speaker. Sa Website sa Kamara makita pa ang pangalan ni Villar sa representante na mamumulong maong kund dili dawaton ni Velasco ang iyang pagdumili sa puwesto ana gihapon sa 29 ang kinatibuk-ang ihap sa representante na mamumulong. Ang deputy speakership ay isang plum post sa Kamara dahil bukod sa pagiging senior position ay may kaakibat din ito na mga perks gaya ng budget na P200 million at pagkakaroon ng voting power. Ang Deputy Speakership usa ka plum post sa Kamara tungod kay dugang sa pagkahimong usa ka senior posisyon adunay usab pagana sama sa P200 milyon badyet ug gahum sa pagboto. Una nang ipinaliwanag ni UP Political Science Assistant Professor Jean Franco na habang dumarami ang Deputy Speaker ay nadaragdagan din ang gastos ng Kamara. Una na nga giasabot ni UP Political Science Assistant Professor Jean Franco nga samtang magdaghan ang mga representante na mamumulong madungagan pud ang gastos sa Kamara. Halimbawa umano, kapag itinalagang deputy speaker ay magkakaroon ng opisina, dagdag na staff at budget. Pananglitan, kung itudlo nga reresentante nga mga mamumulong dapat adunay opisina, dugang nga kawani ug badyet. Pag may committee, thatÕs additional budget and of course, youÕre able to travel, may perks of travelling. Kung adunay komite, dungag na badyet napud na sigurado, makabyahe, adunay pagana nga makabyahe. Aside from having a staff, you have a budget also sa district office mo, dagdag niya. Gawas nga adunay kawani, adunay badyet sa imong opisina sa distrito, dugang niya. Sa 2017 report ng Commission on Audit, lumilitaw na P4.89 billion ang nagastos sa mga tanggapan ng mga kongresista, ito ay para lamang sa 14 na Deputy Speaker noon na tiyak na higit pa sa doble ang aabutin ngayon. Sa 2017 nga taho sa Commission on Audit, nagpakita nga P4.89 bilyon ang gigasto sa mga opisina sa kongreso, kini alang lamang sa 14 nga representante nga mga mamumulong kaniadto nga sigurado nga labaw pa sa doble karon. Natagpuang may tama ng bala ang pinuno ng National Bureau of Investigation Counter-Terrorism Division (NBI-CTD) sa loob ng kanyang opisina sa Maynila ngunit idineklarang wala na buhay sa ospital na pinagsuguran sa kaniya noong Martes ng hatinggabi. Nakita nga adunay igo sa bala ang pinuno sa National Bureau of Investigation Counter -Terrorism Division (NBI-CTD) sulod sa iyang opisina sa Manila apan gideklara nga wala nay kinabuhi sa gidalhan nga ospital kaniya adtong Martes sa tungang gabii. Ayon sa inisyal na imbistigasyon ng Manila Police District Homicide Department, nakarinig ng putok ng baril mula sa opisina ni Raoul Manguerra, 49, sa headquarters ng NBI sa Taft Avenue sa Maynila dakong 11:39 ng gabi noong Lunes. Sumala sa pasiunang imbistigasyon sa Manila Police District Homicide Department, usa ka boto sa baril ang nadungog gikan sa opisina ni Raoul Manguerra, 49, sa hedkuwarter sa NBI sa Taff Avenue sa Manila sa 11:39 pm kaniadtong Lunes sa gabii. Sa pahayag sa pulisya ni Atty. Maria Rosario Bernardo, live in partner ni Manguerra, sinabi niya na nakatanggap lamang siya ng tawag mula sa isang kawani ng NBI-CTD para ipaalam sa kanya ang pangyayari. Sulti sa pulis kay Atyy. Maria Rosario Bernardo, live-in partner ni Manguerra, nga nakadawat lang siya og tawag gikan sa usa sa ka kawani sa NBI-CTD para ipahibalo sa iya ang nahitabo. Sa ospital, nalaman ni Bernardo, 50, na ang driver ni Manguerra na kinilala lamang sa pangalang Bert at isang casual employee ang nagsugod sa hepe ng NBI-CTD sa ospital. Sa ospital, nahibal-an ni Bernardo, 50 , nga ang dryber ni Manguerra nga giila lamang sa pangalan nga Bert ug isa ka kaswal nga empleyado ang nagdala sa hepe sa NBI-CTD sa ospital. Sa panayam ng INQUIRER.net, sinabi ni MPD Homicide chief Police Captain Henry Navarro na hindi sila maaring magbigay ng iba pang detalye kaugnay sa kaso dahil nagsasagawa pa ng sariling imbistigasyon ang NBI. Sa interbyu sa INQUIRER.Net, gisulti ni MPD Homicide Chief Police Captain Henry Navarro nga dili sila makahatag dugang nga mga detalye sa kaso tungod kay ang NBI nagahigayon pa og kaugalingon nga imbistigasyon. Nung nagpunta kami sa NBI hindi kami pinapasok kasi they are doing their internal investigation. Sa nag-adto mi sa NBI wala mi gipasulod kay nagahimo sila og ilahang imbestigasyon sa sulod. They are allowed naman, wika ni Navarro. Ginatugutan man sila , sutli ni Navarro. Whatever reason, kung ano nangyari kung suicide ba Ôyan, nag-accidental firing o binaril ba Ôyan, wala pa kaming alam, dagdag niya. Kung unsa man ang rason, kung unsa man ang nahitabo kung pagpakamatay ba na, aksidente nga napusil o gipusil ba na, wala pa mi kabalo, dungag niya. Ayon pa kay Navarro, pinili ng pamilya ng biktima na ang NBI na lamang ang humawak sa imbistigasyon ng insidente. Sutli ni Navarro, gipili sa pamilya sa biktima nga NBI na lang ang mogunit sa imbestigasyon sa insidente. Pinasarhan kaagad ang ahensiya matapos ang insidente, wika ni NBI spokesman Ferdinand Lavin. Gipasirad-an dayun ang ahensiya pagkahuman sa insidente, sutli sa tigpamaba sa NBI nga si Ferdinand Lavin. Wala pang pinal na ulat ang NBI kaugnay sa insidente, aniya. Wala pay pinal nga taho ang NBI mahitungod sa insidente, sulti niya. Sa pahayag naman ni Bernardo, sinabi niya sa pulisya na may stage 3 colon cancer si Manguerra. Sa pahayag ni Bernardo, giingnan niya ang mga pulis nga si Manguerra adunay stage 3 kanser sa colon. Siyam pang mga kaalyado ni Speaker Lord Allan Velasco ang nahalal bilang deputy speakers sa pinakahuling balasahan sa Kamara de Representantes. Siyam ka ubang mga kaalyado ni speaker Lord Allan Velasco ang napili isip representante nga mamumulong sa labing bag-ong hugna sa Kamara de Representantes. Nanumpa sa harap ni Velasco ang siyam bilang bagong deputy speaker sa regular na sesyon ng Kamara noong Lunes. Nanumpa atubangan ni Velasco ang siyam ka bag-ong representante nga mamumulong sa regular nga sesyon sa Kamara adtong Lunes. Samantala, ang dalawang kapartido ni Velasco sa PDP-LabanÐRep. Johnny Pimentel at Aurelio Gonzales Jr.Ðay tinanggal bilang deputy speakers at binigyan ng bagong posisyon. Samtang, ang duha ka partido ni Velasco sa PDP-Laban-Rep. Jhonny Pimentel ug Aurelio Gonzales Jr.-gikuha sa representante nga mamumulong ug gitagaan og bag-ong posisyon. Si Pimentel ay siya ngayong chair ng special committee on strategic intelligence, pinalitan niya si Rep. Fredenil Castro. Si Pimentel karon ang nangulo sa espesyal nga committee sa estratehikong pagpaniktik, iyang gipulihan si Rep. Fredenil Castro. Samantala, si Gonzales ay ginawang chair ng special committee on bases conversion, kapalit ni Rep. Francis Gerald Abaya. Samtang, si Gonzales ang gihimo nga chair sa special committee on basis conversation, puli ni Rep. Francis Gerarld Abaya. Deputy majority leader naman si Rep. Tyrone Agabas, pinalitan niya si Herrera-Dy. Ang representante sa kadaghanan nga lider nga si Rep. Tyrone Agabas, gipulihan niya si Herrera-Dy. Samantala, si Rep. Amihilda Sancopan ay ginawang assistant majority leader, kapalit ni Singson-Meehan. Samtang, si Rep. Amihilda Sancopan gihimo nga katabang nga lider sa kadaghanan, gipulihan niya si Singson Meehan. Si Rep. Munir Arbison ay ginawang kasapi ng House contingent to the Commission on Appointments, kapalit ni Rep. Benjamin Agarao Jr. Si Rep. Munir Arbison gihimo nga usa ka miyembro sa House Contingent sa Commission on Appointment, kapalit ni Rep. Benjamin Agarao Jr. Si Rep. John Reynald Tiangco ay siya ngayong chair ng committee on trade and industry, kasunod ng pagkahalal ni Gatchalian bilang deputy speaker. Si Rep. John Reynald Tiangco karon ang chairman sa komite sa pamatigayon ug industriya, sunod sa pagpili kang Gatchalian isip representante nga mamumulong. Si Rep. Sandra Eriguel ay naging chairperson ng committee on interpaliamentary relations and diplomacy, kapalit ni Yu. Si Rep. Sandra Eriguel ang nangulo sa komite sa interpaliamentary relations ug diplomasya, gipulihan niya sa Yu. Ang dati namang pwesto ni Eriguel bilang chairperson ng committee on social services ay ibinigay kay Rep. Alfred Vargas. Ang daang puwesto ni Eriguel isip nangulo sa komite on sosyal services gihatag kay Rep. Alfred Vargas. Si Rep. Fred Guillas ay ginawang minority representative member sa special committee on strategic intelligence. Si Rep. Fred Guillas nahimo nga usa ka minorya nga representante nga miyembro sa espesyal nga komite sa stratehikong pagpaniktik. Ito ang pinakahuling balasahan sa Kamara simula nang maluklok si Velasco bilang Speaker noong Oktubre. Kini ang labing bag-o nga balasahon sa kamara sukad nabutang si Velasco isip mamumulong kaniadtong Oktubre. Simula na ng bakasyon para sa Kapaskuhan ng mga estudyante mula kindergarten hanggang Grade 12 sa pampublikong paaralan ngayong Disyembre 19, ayon sa Department of Education (DepEd). Sugod na sa bakasyon para sa pasko sa mga estudyante sugod kindergarten hangtod grade 12 sa publiko na eskwelahan karong Disyembre 19, sulti sa Departmento sa Edukasyon (DepEd). Muli namang magbubukas ang klase sa Enero 4, ayon sa pahayag ng DepEd sa Facebook page nito. Mubalik pag-ablli ang klase sa Enero 4, sulti sa DepEd sa ilang facebook page. Bagamat opisyal na magtatapos ang klase para sa first quarter ng academic year ngayong Disyembre 12, sinabi ng ahensiya na may in-service training naman para sa mga guro na magaganap mula Disyembre 14 hanggang 19. Bisan opisyal nga mahuman ang klase alang sa unang quarter sa akademikong tuig karong Disyembre 12, giingon sa ahensiya nga adunay in-service training alang sa mga magtutudlo nga mahitabo gikan Diyembre 14 hangtod 19. Ipinatutupad ng DepEd ang sistemang blended learning dulot na rin ng panganib na hatid ng Covid-19. Gipatuman sa Deped ang blended learning tungod sa peligro nga dala sa Covid-19. Tinawag na ÒpambabastosÓ ng mga tagasuporta ni Pangulong Rodrigo Duterte ang planong mabigyan ng prangkisa sa susunud na taon ang ABS-CBN. Gitawag nga "Pagbastos" sa mga nagsuporta ni Presidente Rodrigo Duterte ang plano nga tagaan og prankisa sa sunod tuig ang ABS-CBN. Kasunod ito ng pagtiyak na ginawa ni Deputy Speaker at Buhay Partylist Rep Lito Atienza na umanoÕy bumubwelo lamang ang liderato ni Speaker Lord Allan Velascso dahil kauupo lamang sa pwesto subalit pagpasok ng 2021 ay haharapin nito ang isang Òmajor battleÓ para mabigyan ng hustisya ang ginawang Òpag-firing squadÓ sa ABS-CBN. Gisundan kini sa kasiguruhan nga gihimo ni Deputy Speaker ug Buhay Partylist Rep. Lito Atienza nga nibwelo pa lang ang liderato ni Speaker Lord Allan Velasco tungod kay mao pa'y paglingkod sa pwesto apan pagsulod sa 2021 atubangon na niya ang "Unang Panagsangka" para matagaan og hustisya ang pag-firing squad sa ABS-CBN. Sinabi ng pro-Duterte Blogger na si Banat By o Byron Cristobal na kung itutuloy nina Atienza ang planong mabigyan muli ng prangkisa ang ABS-CBN ay sila na mismo ang nambastos sa bayan. Gisulti ni pro-Duterte Blogger na si Banat By o Byron Cristobal nga kung ipadayun nila Atienza ang plano nga tagaan og prangkisa ang ABS-CBN sila na mismo ang nibastos sa nasud. Ito ay dahil sa nakita naman aniya sa mga isinagawang pagdinig na may mga violations ginawa ang ABS-CBN na syang dahilan ng pagkansela sa kanilang parangkisa. Tungod kay nakita man unta ang mga pagdunog sa nga adunay mga paglapas nga gibuhat ang ABS-CBN na ang rason nganong gikansela ang ilang prangkisa. Ito Ôyung sinasabi natin eh, pinasukan na ng pulitika, paliwanag ni Cristobal. Mao ni ang atong gisulti lagi, nga nasagulan na og pulitika, pagpasabot ni Cristobal. Naniniwala ang mga Duterte supporters na ang kumpiyansa ni Atienza na may magagawa na ito ngayon para maisulong ang ABS-CBN franchise renewal ay dahil na rin sa nakapwesto na ito bilang Deputy Speaker. Nagtuuo ang mga Duterte Supporters nga ang pagsalig ni Atienza nga adunay mahimo karon aron mapauswag ang pagbag-o sa prangkisa sa ABS-CBN tungd sa kay nakapwesto na kini isip Deputy Speaker. Bunga nito, binatikos ni Cristobal si Velasco sa ginawa nitong bayad-utang kay Atienza kaya ipinuwesto bilang Deputy Speaker. Sa sukwahi, gisaway ni Cristobal si Velasco tungod sa paghimo niining bayad-utang kang Atienza maong gibutang sa posisyon nga Deputy Speaker, Si Atienza ay isang dilawan, bumabatikos kay Pangulong Duterte, pero dahil ipinagtanggol nya nang todo si Velasco nung naglalabanan sa Speakership. Si Atienza usa ka dilawan, gisaway si Presidente Duterte tungod kay iyahang gidepensahan niya pag -ayo si Velasco sa dihang nag-awayay sa Speakership. Kaya eto ngayon, ang bayad-utang ay ang posisyon. Mao ni karon, bayad-utang ang posisyon. Ganun na ba ngayon, ang posisyon ang syang binabayad sa utang, nakakahiya naman, dagdag pa ni Cristobal. Mao na d i ni karon, ang posisyon ang himuong pambayad sa utang, kaulaw ba, dungag ni Cristobal. Maliban kay Atienza, naitala din bilang Deputy Speaker si Cagayan Rep Rufus Rodriguez na isa sa supporter din ng ABS-CBN franchise renewal. Maliban kay Atienza,gitaho usab isip representante nga mamumulong si Cagayan Rep. Rufus Rodriguez nga usa ka suporter sa ABS-CBN nga prangkisa. Niyanig ng 5.4 magnitude na lindol ang malaking bahagi ng Bicol Region at Eastern Visayas sa ganap na 10:37 ng gabi nitong Lunes. Ang 5.4 nga kusog nga linog nag-uyog sa daghang bahin sa Bicol Region ug Eastern Visayas sa 10:37 sa gabii niining Lunes. Walang naiulat na nasaktan at pinsala sa lindol na may lalim na 77 kilometro at sumentro may 37 kilometro sa kanluran-silangan ng bayan ng Prieto Diaz sa Sorsogon. Wala'y nabalita nga nasakitan o nadaut sa linog nga adunay kalawmun nga 77 ka kilometro ug nisentro sa 37 kilometro sa kasadpan-silangan sa lungsod sa Prieto Diaz sa Sorsogon. Ang Pilipinas ay matatagpuan sa Pacific Ring of Fire, isang lugar kung saan ang continental plates ay nagsasalpukan na lumilikha ng madalas paglindol at pagpuptok ng bulkan. Ang Pilipinas nahimutang sa Pacific Ring of Fire, usa ka lugar diin ang mga plato sa kontinental nagbinanggaay sa kanunay nga naghimo og paglinog sa kanunay ug pagbuto sa bulkan. Nagsampa ng kasong administratibo sa Office of the Ombudsman si Kabataan Partylist Rep. Sarah Elago laban sa mga opisyal ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC) dahil sa umanoÕy Òmalisyosong pag-atakeÓ ng grupo sa kanya at sa iba pang progresibong mambabatas. Si Kabataan Partylist Rep. Sarah Elago nagsumite sa usa ka kaso nga administratibo sa Opisina sa Ombudsman batok sa National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC) alang sa "mallisyoso nga pag-atake sa grupo sa iyaha ug uban pang mga progresibong magbabalaod. Inakusahan niya ang mga nasabing opisyal ng aktibong paninira sa kanya sa social media at iba pang pampublikong plataporma ng komunikasyon. Giakusahan niya ang ingon nga mga opisyal nga aktibo nga gilaglag siya sa social media ug uban pang mga pampublikong plataporma sa komunikasyon. Bagamat may mga atakeng ginawa sa pamamagitan ng personal na account ng mga nasabing opisyal, sinabi ni Elago na suportado pa rin ito ng mga institusyon ng gubyerno dahil ginagamit nila ang opisyal na logo ng mga institusyong kanilang kinakatawan at pati ang kanilang opisyal na titulo. Bisan kung adunay mga pag-atake nga gihimo sa personal nga asoy sa maong mga opisyal, giingon ni Elago nga gisuportahan gihapon kini sa mga institusyon sa gobyerno tungod kay gigamit nila ang opisyal nga logo sa mga institusyon nga ilang girepresentahan ug ilang ug ilang opisyal na titulo. Sinabi rin ng Kabataan Partylist na hindi ito mananahimik lamang sa harap ng Òpatuloy na pag-atake ng mga ahente ng estado sa aming pangalan at sa kaligtasan ng aming mga kasapi.Ó Sutli pud ni Kabataan Partylist nga dili sila maghilom na lang atubangan sa padayon nga pag-atake sa mga ahente sa estado sa amoang pangalan ug kaluwasan sa among mga miyembro. Ang pagsasampa ng kaso ay isang paraan ng kabataan para labanan ang mga pag-atakeng ito, ayon pa sa partylist group. Ang pagsumite og kaso usa ka paagi sa kabataan para suklan ang kini nga mg pag-atake, sulti sa partylist nga grupo. Umapela nitong Lunes si Speaker Lord Allan Velasco sa Department of Transportation (DOTr) na palawigin pa ang deadline hanggang Marso 2021 para sa pagkakabit ng radio-frequency identification (RFID) sa mga sasakyan. Si Speaker Lord Allan Velasco naghangyo sa Department of Tourism (DOTr) nga ipaabot ang deadline hangtod Marso 2021 alang sa pagpabutang og radio-frequency identification (RFID) sa mga sakyanan. Ayon kay Velasco, imposibleng makabitan ng RFID sticker ang lahat ng 6.1 milyong rehistradong sasakyan sa Metro Manila, Central Luzon at Calabarzon hanggang sa susunod na buwan. Sulti ni Velasco, imposible nga makapabutang og RFID stiker ang tanan 6.1 milyon nga rehistrado nga sakyanan sa Metro Manila, Central Luzon at Calabarzon hangtod sunod bulan. Ganundin, dapat umanong ikonsidera ng DOTr na dahil sa pandemya ay may mga may-ari ng sasakyan na hindi nakakalabas ng babay para makakuha ng RFID sticker. Ingon usab, dapat tagaan og konsiderasyon sa DOTr tungod sa pandemya adunay mga tag-iya sa awto nga dili kagawas sa balay para mokuha og FIRD sticker. Dati nang sinabi ng DOTr na ang mga drayber ng sasakyang walang RFID sticker na dadaan sa mga toll roads ngayong Kapaskuhan hanggang Enero 11 ay hindi sisitahin. Daan nang gisulti sa DOTr nga ang mga driber sa sakyanan nga walay RIFD sticker nga muagi sa toll roads karong pasko hangtod Enero 11 dili sitahon. Ibinahagi ni Velasco ang obserbasyon ng House committee on transportation, na nagsagawa ng motu-proprio hearing noong Nobyembre 25 para tingnan ang mga posibleng suliraning kakaharapin sa implementasyon ng cashless payment scheme sa mga tollways. Gipaambit ni Velasco ang obserbasyon sa House Committee bahin sa transportasyon, nga nagpahigayon og motuproprio nga pagdungog kaniadtong Nobyembre 25 aron tan-awon ang mga posible nga mga problema nga atubangon sa pagpahamtang sa dili cash nga pamaagi sa pagbayad sa mga tollway. Base sa kalkulasyon ng komite, aabot sa dalawang taon bago ang lahat ng sasakyang dumadaan sa tollways ay makabitan ng RFID sticker. Base sa kalkulasyon sa komite, moabot sa duha ka tuig ayha ang tanang sakyanan nga muagi sa tollway makapabutang og RIFD sticker. Iniutos ng DOTr ang pagpapatupad ng cashless toll collection sa mga expressways at major toll roads sa layong maiwasan ang pisikal na kontak sa harap ng umiiral na pandemya, at para na rin masolusyunan ang pagbubuhol ng trapiko sa mga toll plaza. Gisugo sa DOTr ang pagpahamtang og dili cash nga pamaagi sa koleksyon sa mga expressways ug major toll roads sa tumong nga likayan ang pisikal kontak atubangan sa nasinati nga pandemya. Tinawag na katawa-tawa ni Senator Grace Poe ang kakarampot na panukalang P900 milyong pondo para sa National Broadband Program (NBP) ng gobyerno. Gitawag nga kataw-anan ni Sen. Grace Poe ang gamay nga sugyot nga P900 milyon na pondo para sa National Broadband Program sa gobyerno. Masaya akong ibalita sa inyo na sa tulong ng ating mga kasamahan na senador, itinulak nating maitaas ang badyet para sa national broadband dahil binigyan lamang ito ng P900 milyon sa NEP (National Expenditure Program) na sa tingin ko ay katawa-tawa, ani Poe sa ginawang pagdinig ng Senate committee on public services na kanyang pinamumunuan nitong Lunes. Malipayon ko nga ibalita sa inyoha nga sa tabang sa atong mga kauban nga senador, gitulak nato nga motaas pa ang badyet para sa National Broadband tungod kay gitagaan lamang kini og P900 milyon sa NEP (National Expenditure Program) nga sa akong tan-aw kataw-anan kaayo, sulti ni Poe sa gibuhat nga pagdungog sa Senate Committee on Public Service nga gipanguluhan niya niining Lunes. Programa ng Department of Information and Communications Technology (DICT) ang NBP. Programa sa Department of Information and Communication Technology (DICT) ang NBP. Una nang hiniling ng DICT na mabigyan ng P18 bilyong pondo ang NBP ngunit itoÕy tinapyasan at ginawang P900 milyon lamang nang pormal na ihain sa Kongreso ang panukalang pambansang badyet para sa susunod na taon. Una na nga gipangayo sa DICT nga mahatag og 18 bilyon nga pondo ang NBP pero kini gikuhaan og gibuhat nga P900 milyon na lang sa pormal nga pagsumite sa Kongreso ang sugyot sa nasudnon nga badyet alang sa sunod tuig. Pagdating sa Senado, itinaas sa P5.9 bilyon ang pondo sa para sa national broadband. Pag-abot sa Senado, gitaas sa P5.9 bilyon ang pondo para sa National Broadband. Tinukoy din sa pagdinig sa komite ang malalaking badget na inilalalaan ng ibatÕ ibang bansa para pagandahin ang serbisyo ng internet sa kanilang lugar base na rin sa datos ng National telecommunications Commission. Gitumbok usab sa komite ang dako nga badyet nga gihatag sa lain-laing mga nasud aron mapauswag ang serbisyo sa internet sa ilang lugar base sa datos sa komisyon sa telecommunication . Ang Vietnam halimbawa ay may $820 milyong pondo para pabilisin ang kanilang internet, $233.6 milyon sa Malaysia, $343 milyon sa Thailand at $1.7 bilyon naman sa Singapore. Ang Vietnam pananglitan naay $820 milyon nga pondo para pakusgan ang ilang internet, $233.6 milyon sa Malaysia, $343 milyon sa Thailand ug $1.6 bilyon usab sa Singapore. Dahil dito, binigyang diin ni Poe ang kahalagahan ng pagkakaroon ng magandang internet connection, lalo na sa sektor ng edukasyon ngayong may pandemya. Tungod ani, gitagaan og dako nga bili ni Poe ang importansya sa naay nindot nga internet koneksyon, hilabi na sa sektor sa edukasyon karon nga adunay pandemya. Dapat ituring nating pangunahing pangangailangan ang internet at dapat siguruhin ng gobyerno na lahat ay may access dito upang magamit sa edukasyon lalo na ng mahihirap nating mga kababayan. Kinahanglan nato nga huna-hunaon nga ang internet usa ka sukaranan nga panginahanglan ug kinahanglan nga sigurohon sa gobyerno nga ang tanan adunay access niiini aron magamit sa edukasyon labi na sa atong kabus nga atong katawhan. Ang pagpasok ng mga bagong telecommunication players sa bansa ay ang Òpinakamabisang pamaloÓ sa Globe Telecom at Smart Communications para pagbutihin nila ang kanilang serbisyo, ayon sa National Telecommunications Commission (NTC). Ang pagsulod sa mga bag-ong telecommunication players sa nasud "pinakaepektibo nga pamunal" sa Gloce Telecom ug Smart Communications para tarungon nila ilang serbisyo, sulti sa National Telecommunication Communications (NTC). Sa pagdining ng Senate committee on public services ngayong Lunes, sinabi ni NTC Commissioner Gamaliel Cordoba na inaasahan nila ang Òmatinding kompetisyonÓ sa sandaling magsimula na ng operasyon sa susunod na taon ang Dito Telecommunity. Sa pagdungog sa komite sa Senado para sa Serbisyo Publiko karong Lunes, sulti ni NTC Commissioner Gamaliel Cordoba nga naglaum sila og "Grabe nga Kompetisyon" sa panahon nga magsugod na ang operasyon sa sunod tuig ang Dito Telecommunity. At sobra silang agresibo, wika ni Cordoba patungkol sa Dito, ang ikatlong telco player na consortium ng Udenna Corporation na pag-aari ni negosyanteng taga-Davao City na si Dennis Uy at ng China Telecommunications Corporation. Ug sa subra ka agresibo, sulti ni Cordoba mahitungod sa Dito, sa ikatulo nga telecom player nga consortium sa Udenna Corporasyon nga gipanag-iyahan sa negosyanteng taga-Davao City nga si Dennis Uy ug sa China telecommuinication Corporation. Kaya po medyo mapapalaban itong dalawang incumbents natin and that is the best whip. Moa nga medyo mapaaway ang duha nga naglingkod sa katungdanan na ug kana ang labing maayo nga latigo. ThatÕs the best stick for them kaya po sila gumagastos sa capital expenditures, ani Cordoba. Kana ang labing maayo nga bunal para sa ilaha maong nagagasto sila sa kapital nga galastuon, sulti ni Cordoba. Maliban sa Dito at Converge, sinabi ng hepe ng NTC na ang Red Broadband na pag-aari ng Manila Electric Co. ay magsisimula na ring mag-operate sa 2021. Gawas sa Dito ug Converge , ang hepe sa NTC miingon nga ang Red Broadband nga gipang-iya sa Manila Electric Co. magsugod usab sa pag-operate sa 2021. Kaya po we expect intense competition starting 2021 and hopefully Ôyun po ang magpapaganda pa at magpapabilis ng ating service, ani Cordoba. Mao nga gilauman namo ang grabe nga kompetisyon sugod sa 2021 u ghinaut unta mao kadto ang magpanindot ug magpapaspas sa atong serbisyo, inogn ni Cordoba. Binigyang-diin din ng hepe ng NTC ang pangangailangan sa dagdag na pondo para naman sa national broadband program ng Department of Information and Communications Technology. Gipasiugda usab sa hepe sa NTC ang panginahanglan alang sa dugang nga pondo alang sa nasudnon nga programa sa broadband sa Department of Information and Communication Technology . Ipinabatid ni Senator Grace Poe, chair ng Senate committee on public services, na dinagdagan na ng Senado ang panukalang badyet ng NBP. Gipahibalo ni Sen. Grace Poe, chairmam sa Komite sa Senado pasa sa Serbisyo Publiko , na gidagdagan sa senado ang gisugyot nga badyet sa NBP. Sa ilalim ng National Expenditure Program, pinalaki umano ang badyet sa P5.9 bilyon mula sa P900 milyon. Ubos sa National Expenditure Program, ang badyet gipataas sa P5.9 bilyon gikan sa P900 milyon. Para kay Poe, ang P900 milyong alokasyon para sa NBP ay Òkatawa-tawaÓ kung iisiping ang orihinal na hinihingi ng DICT ay P18 billion. Para kang Poe, ang P900 milyon na alokasyon para sa NBP kataw-anan kung isipon ang orihinal na gipangayo sa DICT nga 18 bilyon. Hindi pa naipapasa ng Kongreso ang panukalang pambansang badyet para sa 2021. Wala pa napasa sa kongreso ang gisugyot nga pambansang badyet para sa 2021. Ipinagpaliban ng Senate Committee on public services ang pag-renew sa prangkisa ng Dito Telecommunity para bigyang daan ang ebalwasyon kung kaya nga ba ng third telco na maihatid ang mga ipinangako nitong serbisyo. Gipadaplin usa sa komite sa Senado sa serbisyo publiko ang pagbag-o sa prankisa ng Dito Telecommunity aron tugutan ang ikatulo nga telco mahatag ang serbisyo nga mga gipangsaad. Nauna nang nangako ang Dito Ð isang consortium sa pagitan ng Udenna Corp ni Davao tycoon Dennis Uy at ng China Telecom Ð na magkakaloob ng hindi bababa sa 27 megabits na internet speed sa 37 percent ng populasyon o 7,425 na mga barangay sa unang taon ng serbisyo nito. Una na nga gisaad sa Dito- usa ka consortium taliwala sa Uddena Corp. sa Davao nga dako nga negosyante nga si Dennis Uy ug ang China Telecom- na muhatag og dili mubaba sa 27 megabits na internet speed sa 37 porsiyento sa populasyon o 7, 425 barangay sa unang tuig sa ilang serbisyo. Inaasahang ang saklaw na lugar ay tataas sa 50 porsyento sa ikalawa, 70 porsyento sa ikatlo, at 84 hanggang 90 porsyento sa ika-4 na taon ng operasyon nito. Gilauman nga modako ang sakop sa lugar sa ilang opersyon sa 50 porsyento sa ikaduha, 70 porsyento sa ikatulo ug 84 hangtog 90 porsyento sa ika-upat. Nakatakdang mag-expire ang prangkisa ng Dito sa 2023 at kailangan nitong makakuha ng panibagong 25-year franchise. Gikatagda nga mahuman ang prangkisa sa Dito sa 2023 ug gikinahanglan niini nga makakuha og bag-ong 25-ka tuig nga prangkisa. Sinabi ni Dito Chief Administrative Office Adel Tamano na ang ÒviabilityÓ ng Dito ay nakadepende sa kung paano tatanggapin ng publiko ang kanilang serbisyo. Giingon sa Dito Chief Administrative Officer Adel Tamano na ang "Vialibity" sa Dito nakadepende kung unsaon sa publiko dawaton ang ilang serbisyon. Binigyang-diin naman ni Poe na hindi sila dapat umasa na mare-renew ang kanilang prangkisa kung hindi nila kayang maibigay ang kanilang mga ipinangako. Gipasiugda ni Poe nga dili sila kinahanglang magpaabot nga bag-ohon ang ilang prankisa kung dili nila matuman ang ilang mga saad. Pinuri naman ni Sen. Risa Hontiveros ang desisyon ng komite na ipagpaliban ang renewal ng prangkisa ng Dito, at sinabing kailangang pag-aralan pa ng mga mambabatas ang magiging epekto ng pagpasok ng third telco sa bansa lalo naÕt kasosyo ang China sa Dito. Gidayeg pud ni Sen. Riza Honteviros ang desisyon sa komite nga ipadaplin lang usa ang pagbag-o sa prangkisa sa Dito, ug niingon nga kailangan usa tun-an sa mga mamumuo ang mahimong epekto sa pagsulod sa ikatulo nga telco sa nasud hilabi na nga kasosyo sa Dito ang China. Muling nanawagan ang ibaÕt ibang grupong kontra sa komunismo kay House Speaker Lord Allan Velasco na imbistigahan ng Kamara ang koneksyon ng Makabayan Bloc sa Communist Party of the Philippines. Nibalik og panawagan ang nagkalain-laing grupo nga kontra komunismo kang House Speaker Allan Velasco nga imbestigahan sa Kamara ang koneksyon sa Makabayan Bloc sa Communista nga Partido sa Pilipinas. Sinabi ni Gemma Labsan, founder ng Hands Off Our Children, na dismayado sila sa ipinapakitang pagkiling ni Velasco sa maka-kaliwang Makabayan Bloc at dapat na umanong tanungin ang lider ng Kamara de Representantes kung kanino ba ito naglilingkod at Òhindi niya magalawÓ ang mga progresibong mambabatas. Gisulti ni Gemma Labsan, ang nagtukod sa Hands Off Our Children, nga dismayado sila sa gipangita nga pagdapig ni Velasco sa traydor nga Makabayan Bloc ug dapat na daw pangutan-on ang lider sa Kamara de Representantes kung kay kinsa siya nagaserbisyo ug "di niya mahilabtan"ang progresibong mamumuo. Kung neutral si Velasco dapat parehong side ang pakinggan nya, Ôyun ang neutrality. Kung patas si Velasco dapat parehong side ang iyang paminawon, mao na ang patas. Hindi natin maalis na maging diskumpiyado kasi nakikita natin sino ang mga against. Dili nato mawala ang pagkasigurista tungod kay nakita nato kinsa ang kontra. Makikita natin ngayon sino mga naglilingkod sa bayan o may ibang pinaglilingkuran o para sa kanilang interes, ani Labsan. Makita nato karon kung kinsa ang nagserbisyo sa nasud o naay lain nga giserbisyoan o para sa ilahang interes, sulti ni Labsan. Dapat ang pakinggan ng Kamara ay yung nakararami, dagdag niya. Dapat ang paminawon sa Kamara mao ang kadaghanan, dungag niya. Aniya, sa harap ng kawalan ng aksyon ni Velasco ay hindi pa rin sila titigil sa pagkalampag dito. Sulti niya, sa kawala'y aksyon ni Velasco dili gihapon sila moundang sa pagbulabog niini. Ipupursige namin na magkaroon ng hearing ang House of Representatives ukol sa Makabayan Bloc, no matter what. Padayunon namo nga adunay mga pagdungog sa house of representatives mahitungod sa Makabayan Bloc, bisag unsa man. After ng Senate, ang Kamara talaga ang siyang may jurisdiction sa isyu na ito, ani Labsan. Human sa Senado, ang Kamara gyud ang naa'y katungod sa isyu, sulti ni Labsan. Sinabi pa niya na ibaÕt ibang pagkilos ang kanilang isasagawa kasama ang Hands Off Our Children, League of Parents of the Philippines, Liga Independencia Pilipinas, grupong Yakap ng mga Magulang at iba pang non-government grganization. Sulti niya bisag unsang paglihok ang ilang buhaton kauban ang Hands Off Our Children, League of Parents in the Philippines, Liga Independencia Pilipinas, grupong yakap ng mga maagulang ug uban pa nga dili pang-gobyerno ng aorganisasyon. Samantala, nagpahayag naman ng kasiguruhan si Bayan Muna Rep. Ferdinand Gaite na hindi makikinig si Velasco sa panawagang imbestigahan ang mga maka-kaliwang mambabatas bagamaÕt ramdam umanong may mga grupong gustong patalsikin sila sa Kamara. Samtang, nagpadayag usab og kasiguruhan si Bayan Muna Rep. Ferdinand Gaite nga dili maminaw si Velasco sa among hangyo nga imbestigahan ang mga traydor nga mamumuo tungod kay nabati nila nga adunay mga grupo nga gusto mahawa sila. Nanindigan si Labsan na House inquiry ang kailangan para tuluyan nang mailantad ang katotohanan laban sa kung ano ang ginagawa ng Makabayan Bloc sa Kongreso. Nangusgan si Labsan nga House Inquiry ang kinahanglan para sa dayun mogawas ang kamatouran kontra sa kung unsa man ang ginabuhat sa Makabayan Bloc sa Kamara. Naniniwala ang grupo na hanggang nasa Kamara ang Makabayan Bloc ay magagamit nila itong plataporma para sa kanilang recruitment sa New PeopleÕs Army kaya malaki ang nakaatang na responsibilidad kay Velasco na wakasan ito. Nituo ang grupo nga samtang naa sa Kamara ang Makabayan Bloc magamit nila kini nga plataporma para manguha og para sa New People's Army mao nga dako ang naghulat nga responsibilidad ni Velasco na undangon kini. Patuloy na itinatanggi ng Makabayan Bloc ang alegasyon ng militar na konektado sila sa CPP-NPA subalit para kay Defense Secretary Delfin Lorenzana lalong tumibay ang ebidensya nila laban sa mga progresibong mambabatas nang mapatay sa isang engkuwetro ng militar at rebelde ang bunsong anak ni Bayan Muna Rep. Eufemia Culliamat na si Jevilyn. Padayun nga gipanghimakak sa Makabayan Bloc ang alegasyon sa Militar ng akonektado sila sa CPP-NPA apan para kay Defese Secretary Delfin Lorenzaga mas nilig-on ang ebidensiya nila batok sa progresibong mamumuo sa dihang napatay sa usa ka enkwentro sa mga militar ug rebelde ang kinamanghuran nga anak ni Bayan Muna Rep. Eufamia Cullamat nga si Jevelyn. Kumakalat ang balitang balik na naman ang bansa sa istriktong lockdown ngayong Kapaskuhan. Nagakalat ang balita nga balik napud ang nasud sa istriktong lockdown karong pasko. Totoo ba ito? Tinoud ba kini? ÒFake news po,Ó wika ni presidential spokesman Harry Roque, na siya ring tagapagsalita ng Inter-Agency Task Force on the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF). "Peke nga balita po", sulti ni presidential spokeperson nga si Harry Roque, nga siya usab ang taga-estorya sa Inter-Agency Task Force on the Management of Emerging Infectious Disease (IATF). Putok sa social media at maging sa text messages ang balitang muling ipapataw ang enhanced community quarantine sa bansa para sugpuin ang paglaganap ng Covid-19. Buto sa balita ug pati sa text messages ang balita nga balik nga ipatigayon ang enhanced community quarantine sa nasud para kontrahon ang pagdagsa sa Covid-19. Nag-announce dito. Lockdown ngayong Dec. 22 Ð Jan. 2, ayon sa isang tweet. Nagpahibalo diri. Lockdown karong Disyembre 22- Enero 2, sulti sa usa ka tweet. Oy strict lockdown na naman daw ng December, ayon naman sa isa. Oy strikto nga lockdown na usab ang Disyembre, sulti sa usa. Badtrip yung lockdown ng Dec. 22, wika naman ng isa pang Twitter user. Wala'y ayo ang lockdown sa Disyembre 22, sulti usab sa usa pa ka nagagamit og tweeter. Pati na rin si Interior Secretary Eduardo A–o ay nagsabing hindi totoo ang balitang ito dahil wala pa umano silang nababalangkas na plano tungkol sa ipapatupad na quarantine ngayong Kapaskuhan. Apil na usab si Interior Secretary Eduardo A–o nagsulti nga dili tinuod ang kini nga balita tungod kay wala pa sila'y gihimo nga plano mahitungod sa ipahigayon nga quarantine karong pasko. Wala namang proposal na ganyan sa IATF saka walang basis, wika ni A–o, co-chair ng IATF. Wala may ing-ana nga tanyag sa IATF ug wala pud basihan, sulti ni A–o, co-chairman sa IATF. Apela ni Cabinet Secretary at IATF co-chairman Karlo Alexi Nograles sa publiko na huwag maniwala at huwag magkalat ng fake news lalo na sa panahon ng pambansang emerhensiya, gaya ng pandemya sa Covid-19. Hangyo sa kalihim sa gabinete ug IATF co-chairman Karlo Alexi Nograles sa publiko nga dili dayun motoo ug dili magkalat og peke nga mga balita hilabi na sa karong nasudrong emerhensiya,pareha sa covid-19. Dapat aniyang patuloy na maging responsable ang bawat Pilipino sa sarili, pamilya at sa lipunan. Dapat daw na mahimong responsabli ang kada Pilipino sa kaugalingon, pamilya ug sa katilingban. Sa panig ni National Task Force against COVID-19 spokesman Restituto Padilla, pinapayuhan ang publiko na huwag maniwala sa mga impormasyong galing sa mga hindi berepikadong sources. Matud pa sa National Task Force batok Covid-19 sulti sa tigpamaba nga si Restituto Padilla, gitambagan ang publiko nga dili motuo sa mga impormasyon nga gikan sa mga dili berepikadong gigikanan. Ang ECQ ay ang pinaka-istriktong anyo ng quarantine sa bansa, kung saan sarado ang mga hindi esensyal na istablisyemento at negosyo at limitado ang galaw ng mga tao. Ang ECQ ang pinaka-istriktong klase sa quarantine sa nasud, kung asa sarado ang dili mga esensyal nga istablisyemento ug negosyo ug limitado ang lihok sa mga tawo. Tigil sa pagpasada ang mga pampublikong sasakyan. Hunong sa pagbyahe ang mga pambuliko nga sakyanan. Ipinailalim ni Pangulong Rodrigo Duterte ang Metro Manila, Batangas, Iloilo City, Tacloban City, Lanao del Sur, Iligan, at Davao City sa general community quarantine hanggang sa katapusan ng Disyembre. Gipailawomi ni presidente Rodrigo Duterte ang Metro Manila, Batangas, Ilo-ilo City, Tacloban City, Lanao del Sur, Iligan ug Davao City sa general quarantine hangtod sa katapusan sa Disyembre. Ang natitirang bahagi ng bansa ay nakapaloob naman sa modified general community quarantine hanggang sa katapusan din ng taon. Ang nabilin nga bahin sa nasud nasa modified general community quarantine hangtod sa katapusan sa tuig. Inakusahan ng New PeopleÕs Army (NPA) si Jeffrey Celiz, ang star witness ng militar sa pagdinig ng Senado sa isyu ng red-tagging, ng pagiging sinungaling. Giakusahan sa mga New People's Army (NPA) si Jeffrey Celiz, ang pinaka-saksi sa militar sa pagdungog sa Senado sa isyu sa red-tagging, sa pagkabakakon. Sa isang pahayag, sinabi ni Jorge Madlos o Ka Oris, tagapagsalita ng NPA National Operational Command, na si Celiz ay hindi naging kasapi ng NPA. Sa usa ka pahayag, gisulti ni Jorge Madlos o Ka Oris, ang tigpamaba sa NPA National Operational Command, nga si Celiz ay wala nahimong kauban sa NPA. Si Jeffrey Celiz ay isang sinungaling. Si Jeffrey Celiz usa ka bakakon. Ang mga kwento niyang hindi nagtutugma, gawa-gawang istorya at kwestyonableng track record bilang isang drug personality at pinaghihinalaang mastermind sa mga extragyudicial killings ng maka-kaliwang personalidad ay patunay lamang na isa isang pekeng ÔwhistleblowerÕ ng gubyerno, ani Madlos. Ang iyang mga istorya wala nagkapareho, gawa-gawa nga istorya, ug kwestyonableng ang trak rekord isip usa ka personalidad nga nalambigit sa droga ug ginadudahan nga lider sa mga extragyudicial nga mga pagpatay sa mga kalaban nga mga personalidad usa ka pamatuod nga usa siya ka peke nga "Whistleblower" sa gobyerno , sulti ni Madlos. Si Celiz, na dating chairman ng militanteng Bagong Alyansang Makabayan sa Panay mula 2000 hanggang 2004, ay iniharap ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-Elcac) sa Senate hearing para magpatunay sa alegasyon ng militar na ang Makabayan Bloc sa Kamara at mga progresibong grupo ay ÒfrontÓ lamang ng Communist Party of the Philippines (CPP). Si Celiz, ang daan nga chairman sa usa ka militanteng Bagong Alyansang Makabayan sa Panay sugod 2000 hangtod 2004, gipatubang sa National Task Force to End Local Communist Armed Conflict ( NTF-ELCAC) sa padungog sa Senado para ipamatuod ang alegasyon sa Militar nga ang Makabayan Bloc sa Kamara ug mga progresibong grupo usa ka "Front" lamang sa Communist Party of the Philippines (CPP). Kabilang sa mga kasinungalingan ni Celiz ay ang sinasabi niyang miyembro siya ng New People ArmyÕs National Operational Command mula 2002 hanggang Marso 2015. Apil sa mga bakak ni Celiz ang gisulti niya nga miyembre siya sa New People's Army's National Operational Command sugod 2000 hangtod Marso 2015. Hindi lamang ito isang malaking kasinungalingan kung hindi ito ay isang bagay na imposible, ani Madlos. Dili lamang kini usa ka dako nga bakak kung dili usa kini ka dakong butang nga imposible, sutli ni Malos. Ipinaliwanag niya na ang istruktura ng NPA bago ang 2016 ay iba pa dahil wala pang NOC noon. Iyang gipasabot nga ang istraktura sa NPA bag-o 2016 lahi pa kay wala pa'y NOC sa una. Paanong si Celiz ay magiging miyembro ng isang entidad na wala pa at hindi pa nabubuo sa panahon na sinasabi niyang kasapi siya nito? ani Madlos. Giunsa si Celiz nga nahimong miyembro sa usa ka entidad nga wala pa ug wala pa nahimo sa panahon nga sulti niya kauban sa niini, sulti ni Madlos. Sinabi niya na kung Òginagamit lamang ng militar ang kanilang intelihensiyaÓ, hindi sila dapat nagkamali sa simpleng katotohanang ito at nabigyan sana si Celiz ng katanggap-tanggap na alegasyon. Gisulti niya "nga kung gigamit lamang sa militar ang ilahang intelihensiya", dili sila mamali sa kining simple nga kamatuoran ug natagaan unta si Celiz ug katuohan nga alegasyon. Itinanggi rin ni Madlos ang sinabi ni Celiz na nagkita sila sa plenum ng NOC sa Surigao del Sur noong 2006 at Compostela Valley nang sumunod na taon. Gilimod pud ni Madlos ang gisulti ni Celiz nga nagkita sila sa plenum sa NOC sa Surigao del Sur adtong 2006 ug Compostela Valley sa nisunod nga tuig. Walang meeting ng NOC na naganap sa mga taong iyon. Ganundin, for the record, kategorikal kong binibigyang-diin na kaylanman ay hindi ko nakasama o nakita ang taong ito saan mang sonang gerilya, ani Madlos. Wala'y meeting sa NOC ang nahitabo sa kana nga mga tuiga. Sa testimonya ni Celiz sa Senate committee on national defense and security, sinabi niya na ang mga legal na grupong tulad ng Bayan ay recruitment ground ng CPP-NPA. Sa testimonya ni Celiz sa Komite sa Senado para sa Depensa ug Seguridad sa Nasud, gisulti niya nga sa mga grupo ng legal pareha sa bayan usa ka recuitment ground para sa CPP-NPA. Naging mainit ang isyu ng red-taging matapos na magbabala si AFP Southern Luzon Command chief Lt. Gen. Antonio Parlade Jr. kina Liza Soberano, Angel Locsin at Catriona Gray na huwag magpapagamit sa mga maka-kaliwang grupo na umanoÕy front ng CPP. Nahimong init nga isyu ang red-tagging pagkahuman nagpasidaan si AFP Habagatang Luzon Command Chief Lt. Gen. Antonio Parlade Jr. sa ila Liza Soberano, Angel Locsin, ug Katriona Gray nga dili magpagamit sa mga kalabang grupo na front sa CPP. Inakusahan din ni Parlade ang mga mambabatas na kasapi ng Makabayan Bloc sa Kamara de Representantes ng pagkakaroon ng kaugnayan sa mga rebeldeng komunista. Giakusahan pud ni Parlade ang mga mamumuo nga kauban sa Makabayan Bloc sa Kamara de Representantes sa paglungtad og koneksyon sa mga rebeldeng komunista. Ang CPP, sa pamamagitan ng pampulitikang grupo nito, ang National Democratic Front, ay marami nang hindi matagumpay na pakikipag-usap ng kapayapaan sa pamahalaan mula pa noong 1987. Ang CPP, pinaagi sa kini nga pampulitiko nga grupo, ang National Democratic Font, daghan na ug pakyasan sa pakig-istorya mahitungod sa kalinaw sa gobyerno sugod pa adtong 1987. Ito ay nagsusulong ng digmaang naayon sa istratehiya ni Mao Zedong na may layong maitayo ang isang sosyalistang estado sa Pilipinas. Kini nagapasiugda og away nga sumala sa istratehiya ni Mao Zedong nga adunay balak nga ipatindog ang sosyalista nga estado sa Pilipinas. Inatasan ng National Telecommunications Commission (NTC) na paghandaan ng mga kumpanya sa telekomunikasyon ang nakaambang pagtaas ng internet demand ngayong Kapaskuhan. Gilauman sa National Telecommunication Commission (NTC) nga pagaandaman sa mga kompanya sa telekomunikasyon ang naghulat nga pagtaas sa panginahanglan sa internet karon pasko. Sa inilabas na memorandum ni NTC Commissioner Gamaliel Cordoba, sinabi niya na simula sa Disyembre 7 hanggang Enero 8, mahalagang magroon ng Òheightened level of emergency preparednessÓ ang mga telco para masigurong walang downtime o disruption sa serbisyo nito. Sa gipagawas nga memorandom ni NTC commissioner Gamaliel Cordoba, sulti niya nga sa Diyembre 7 hangtod Enero 8, importante nga adunay "Gipataas nga level sa emerhensiya nga pagpangandam" ang mga telco para wala'y downtime o balda sa serbisyo niini. Sa mga panahong ito ay magaganap ang mga Christmas party, get together, year-end party at iba pang pagtitipon ngayong holiday season at karamihan dito ay ay virtual na gagawin. Sa kini nga mga panahona mahitabo ang mga Krismas Parti, pagtapuk-tapok, katapusang tuig nga selebrasyon ug uban pang panagtapok karong holiday nga season ug kasagaran niini virtual nga pagabuhaton. Kaya naman inatasan ni Cordoba ang mga telco na madaliin ang kanilang maintenance work, taasan ang internet / broadband capacities, at tiyakin ang pagkakaroon ng business continuity. Maong gimanduan ni Cordova ang mga telco nga paspasan ang ilang ginatrabaho nga maintenance, taasan ang kapasidad internet/broadband, ug siguruhon ang mapadayunong negosyo. Hindi rin kailangang kalimutan ang pagtitiyak na nakahanda 24/7 ang disaster recovery protocols. Dili pud angay kalimtan nga andam 24/7 ang disaster recovery protocols. Kamakailan, lumitaw sa pag-aaral ng Ooakla na patuloy na bumubuti ang serbisyo ng internet sa bansa. Bag- o lang, nigawas sa pagtuon sa Ooakala nga padayun nga nagamaayo ang serbisyo sa internet sa nasud. Ang Ookla ang global leader sa mobile and broadband network intelligence, testing applications at technology. Ang Ookla mao ang lider sa tibuok kalibuta sa mobile ug internet network intelligence, tseting application ug teknolohiya. Ayon sa Ookla, para sa fixed broadband latest report, nakasaad na sa average download speed na 28.69Mbps, umabot sa 262.71% ang increase mula sa dating download speed na 7.91Mbps nitong July 2016. Sumala sa Ookla, para sa fixed broadband latest report, nga sa average nga pagdownload nga kakuson nga 28.69 mbps, moabot sa 262.71% ang pagsaka sa kakusgon sa pagdownload gikan sa 7.91 mbps niini July 2016. Samantala, ang overall mobile network performance ay nagbunga ng average download speed na 18.49Mbps na may pagtaas ng 148.52% mula sa speed na 7.44Mbps noong July 2016 Samtang, ang kinatibuk-an nga mobile network performance nagbunga og average download speed nga 18.49 Mbps nga adunay pagtaas nga 148.52% gikan sa kakusgon nga 7.44 Mbps adtong Hulyo 2016. Hinulmang dildo? Hinulma nga dildo? Seryoso? Seryoso? Binulabog ng kontrobersiya ang Wellington PottersÕ Association matapos na ang presidente nito ay magplano ng isang workshop sa paggawa ng ceramic dildo sa kabisera ng New Zealand. Gibulabog sa kontrobersiya ang Wellington Potter's Association pagkahuman nga ang presidente niini nagplano og usa ka workshop sa ceramic nga dildo sa kabisera ng New Zealand. Ayon kay Nicole Gaston, ang ceramicist na presidente ng asosasyon, plano niyang imbitahan ang Mexican artist na si Iza Lozano para magbigay ng workshop sa paghulma ng dildo na nagawa na niya sa kanyang bayan. Sumala sa presidente sa seramista sa asosasyon, plano niya nga imbitaron ang Mexican Artist nga si Iza Lozano nga maghatag usa ka workshop sa dildo nga nabuhat na niya sa iyang lungsod. Interesado si Gaston sa ceramic na dildo dahil madali itong i-sterilize, maaaring may taglay na sariling init, at di tulad ng mga latex na dildo ay walang panganib na mag-iwan ng nakalalasong kemikal sa katawan ng babae. Interesado si Gaston sa seramiks na dildo tungod kay dali ra kini limpyohan og init, pwedeng naa kini dala nga kaugalingong init, ug dili pareha sa latex nga dildo nga delikdao nga magbilin og makahilo nga kemikal lawas sa babaye. Ilan sa pinakamatatandang ceramic works na natagpuan ay phalluses, wika pa ni Gaston. Ang pipila sa labing karaan nga mga buhat sa seramiks ng anakit-an mao ang mga phalluses, sulti ni Gaston. Hindi na ito talaga bagong ideya, ginagawa na ito ng mga tao sa loob ng libong taon. Dili na kini bag-o nga ideya, ginawa na kini sa mga tawo sulod sa dugay'ng panahon. Pero ang proyekto ay lumikha ng malaking kontrobersiya. Apan ang proyekto naghimo ug daghang kontrobersiya. Ayon sa ilang committee members ito ay magbubunga ng di kinakailangang probokasyon, habang ayon naman sa iba ito ay hindi naaangkop, paliwanag niya. Sumala sa pipila ka mga miyembro sa komite kini moresulta sa dili kinahanglan nga pagsulay, samtang ang uban miingon nga dili kini angay, gipasabut niya. Meron pa umanong napaka-primitibong reaksyon, gaya ng bakit tayo mag-uusap ng tungkol sa sex, dapat tayong mahiya sa bagay na ito. Aduna gihapon usa ka karaaang reaksyon sama sa nganong mag-istorya kita og sex dapat kita nga maulaw sa mga ingon ini. Naniniwala si Gaston na para sa maraming lalaki ang ideya ng mga babae na gumagawa ng dildo ay tila isang sampal sa kanilang pagkalalaki. Nituo si Gaston nga para sa mga lalaki ang ideya sa mga babaye na magbuhat og dildo murag dako na pagpakaminos sa ilang pagkalalaki. Hindi naman namin inoobliga ang lahat na lumahok sa workshop, paglilinaw niya. Wala man gyud namo gipugos ang tanan nga moapil sa pagpapahanas, pagpaklaro niya. Kung hindi ka interesado, manatili ka na lang sa bahay. Kung dili ka interesado, puyo ka na lang sa balay. Maging sa online ay nakatikim si Gaston ng mga pagbatikos. Bisag sa online, nakatagamtam si Gaston uog pagsaway. May nabasa ako sa Reddit na tinawag akong baliw at naisip ko ÔMaaaring outspoken lamang ako ng kaunti, pero hindi ako sira-ulo, aniya. Aduna ako'y nabasa sa Reddit nga gitawag ako nga buang ug hunahuna nko nga pwedeng pranka lang gyud ko pero dili ako buang. Ang totooÕy hindi rin niya inasahang lilikha ng matinding polarisasyon ang planong dildo workshop sa kanilang grupo. Sa tiuud, wala usab siya magdahom nga maghimo usa ka polarisasyon sa plano sa pagpapahanas sa dildo sa ilang grupo. Para sa kanya, ang workshop ay isang magandang plataporma para mapag-usapan sa isang positibo at artistikong paraan ang isyu ng sex. Para sa iyaha, ang usa ka pagpahanas usa ka maanindot nga plataporma para maistoryahan ang isang positibo ug artistikong pamaagi para sa isyu sa sex. Samantala, may mga miyembro ding hayagang sumusuporta kay Gaston, kabilang na si Vivian Rodriguez, na naniniwalang ang dildo workshop ay susubok sa paniniwala at moral na ideya ng mga tao. Samtang, adunay mga miyembro ang nagpakita og suporta kay Gaston, apil na diha si Vivian Rodriguez, nga nagtoo nga ang dildo workshop maghagit sa pagtoo ug moral ideya sa mga tao. At ganundin, magbibigay ito ng magandang pagkakataon para sa mga taong gustong sumubok ng ibaÕt ibang anyo ng malikhaing ekspresyon, pangkasariang pagkakakilanlan, at sekswal na pagbibigay-kapangyarihan sa pamamagitan ng sining, ani Rodriguez sa kanyang liham sa governing committee ng asosasyon. Ug usab, maghatag kini og maayong higayon para sa mga tawo nga gusto mosubok sa naglahi-lahing ekspresyon, pangkasariang pagkakilanlan, ug sekswal na paghatag og gahum pinaagi sa sining, sulti ni Rodriguez sa iyahang sulat sa nagamandong komite sa assosasyon. Ganunpaman, minabuti na lamang ng 41-taong-gulang na empleyado ng gubyerno na bumaba sa pwesto bilang boluntaryong lider ng Wellington PottersÕ Association. Bisan pa, mas gigusto na lang sa 41 anyos nga empleyado sa gobyerno nga mubaba sa pwesto isip boluntaryong lider sa Wellinton Potter's Association. Hindi ito ang unang kontrobersyal na proyekto ni Gaston. Dili ni mao ang unang kontrobersyal nga proyekto ni Gaston. Noong 2018, nakatanggap siya ng award para sa kanyang hinulmang tsasera na tinawag niyang Vagina Teapot. Adtong 2018, nakadawat siya og award para sa iyang gihulma nga takore nga iyang gitawag nga Vigina teapot. Sa layong pwersahin ang ex-girlfriend na makipagbalikan sa kanya, isang 20-anyos na binata ang nagpalalat sa Facebook Messenger ng sex video nila ng dating kasintahan. Sa kagustuhan nga makipagbalikan ang ex-girlfriend sa iyaha, usa ka 20 anyos nga lalaki ang nagpakalat isa ilang sex video sa uyab sa facebook messenger. Naaresto noong Huwebes sa Cebu City ang di kinilalang lalaki na nag-share din sa messaging app ng malalaswang larawan ng 19-anyos na babae, ayon sa Regional Anti-Cybercrime Unit in Central Visayas (RACU-7). Nadakpan atong Huwebes sa Cebu City ang wala nailhang lalaki nga nagpakatag sa messaging app ug bastos nga litrato sa usa ka 19 na anyos nga babaye sulti sa Regional Anti-Cybercrime Unit sa Central Visayas (RACU-7). Sa panayam ng mga mamamahayag nitong Biyernes, sinabi ni RACU-7 chief Police Lieutenant Colonel Artemio Ricabo na ginawa ng suspek ang pagpapakalat ng video at photos matapos na tumagging ang babae na magkabalikan sila. Sa pakig-istorya sa mga tigbalita niining Biyernes, gisulti ni RACU-7 chief police lieutenent colonel Artemio Ricabo nga gibuhat sa suspek ang pagkalat sa video ug litrato huamn nga nagdumili ang babaye na magbalik sila. Pero ayaw na umano ng babae na makipagkasundo pa sa dating nobyo na inirereklamo ng dalaga ng pananakit. Pero dili na daw ang babaye nga makig-ariglo pa sa kanhi nga uyab nga gireklamo sa dalaga sa pagpanakit. Sa pagkakataong ito ay humingi na ng tulong sa mga awtoridad ang babae at pamilya nito. Sa karon nga higayon nangayo na og tabang sa awtoridad ang babaye ug pamilya niini. Arestado sa entrapment operation ang lalaki noong Disyembre 3 at kasalukuyan itong nasa kustodiya ng pulisya at nahaharap sa mga kasong grave coercion at paglabag sa anti-cybercrime at anti-violence against women and their children laws, ayon pa kay Ricabo. Dakapan sa entrapment nga operasyon ang lalaki adtong Disyemre 3 ug sa karon naa na siya sa kustodiya sa pulis ug nag-atubang sa mga kasong grave coercion ug paglapas sa anti-cybercrime ug anti-violence against women and their children laws, sulti ni Ricardo. Ipinag-utos ni Philippine National Police chief Police General Debold Sinas ang pagtugis sa mga nasa likod ng pag-atake sa isang detachment sa Datu Piang, Maguindanao noong Huwebes ng gabi. Gimanduan sa Philippine National Police Chief Police General Debold Sinas ang paggukod sa mga naa sa likod sa pag-atake sa usa ka detachment sa Datu Piang, Maguindanao adtong Huwebes sa gabii. Inalerto din ni Sinas ang PNP Special Action Force sa posibleng tactical support sa nagpapatuloy na pursuit operations ng mga tauhan ng Police Regional Office-BAR. Gialerto pud ni Sinas ang PNP Special Force sa posible nga tactical support sa nagpapadayun nga pursuit operations sa mga tawo sa Police Regional Office-BAR. Ayon sa PNP Command Center, 50 armadong lalaki na pinamumunuan ng isang alyas ÒSalaÓ at Commander Karialan ang sumalakay sa Municipal Police Station ganap na 9:25 ng gabi. Sulti sa PNP Command Center, 50 ka armado nga lalaki nga gipangulohan sa usa ka alyas "Sala" ug Commander Karialan ang nag-atake sa Municipal Poice Station hingpit 9:25 sa gabii. Pinaniniwalaang kasapi sila ng Dawlah Islamiya, isang splinter group ng Bangsamoro Islamic Freedom Fighter. Gituohan nga kauban sila ni Dawlah islamiya, usa ka patik nga group sa Bangsamoro Islamic Freedom Fighter. Sinunog ng mga suspek ang isang PNP patrol car at saka tumakas. Gisunog sa mga suspek ang usa ka ONO patrol car ug ayha nitakas. Natapos na ng Department of Public Works and Highways (DPWH) ang River Control Project nito sa bayan ng Rizal sa Palawan. Nahuman na sa Department of Public Works and Highways (DPWH) ang proyekto sa pagpugong sa sapa. Layon ng isang-kilometrong revetment structure na maiwasan ang pag-apaw ng tubig sa Iraan River. Tumong sa usa ka kilometrong istraktura nga pagpadayag nga malikayan ang paglapas sa tubig sa sapa sa Iraan. Sinabi ni Villar na ang proyekto ay kabilang sa major flood-control projects ng DPWH Palawan 2nd District Engineering Office (DEO). Gisulti ni Villar nga ang proyekto kauban sa pinakadako nga proyektonga pagpugong sa sapa sa DPWH Palawan 2nd District Engineering Office (DEO). Aabot sa P552.37 milyon ang halaga ng proyekto na pakikinabangan ng mga residente sa Barangay Iraan. Muabot sa P552. 37 milyon ang halaga sa proyekto nga pahimuslan sa mga residente sa Barangay Iraan. Nakaburol na sa kanilang ancestral house sa Barangay Batong Malake, Los Ban_os, Laguna ang mga labi ng pinaslang na si Mayor Ceasar Perez. Nakahaya na sa ilang balay sa katigulangan sa Barangay Batong Malake, Los Ba–os, Laguna ang patay nga lawas sa gipatay na si Mayor Ceasar Perez. Tumannggi namang magsalita ang mga kaanak ni Perez kaugnay sa insidente. Nagdumili pud nga mag-istorya ang mga kaparintihan ni Perez kalabutan sa insedente. Gayunman, hinihintay pa ang anak ng alkalde na nasa abroad para sa detalye ng burol at libing nito. Bisan pa man, ginahulagt pa ang anak sa mayor nga ana sa abroad para sa detalye sa haya ug lubong niini. Hindi pa rin matiyak kung kailan dadalhin ang labi ng alkalde sa Municipal Hall ng Los Ba–os para sa pagbibigay ng parangal dito at upang mas marami ang makapagbigay ng huling pagrespeto rito. Dili pa masiguro kung kanus-a dalhon ang patay'ng lawas sa mayor sa Municipal Hall sa Los Ba–os para sa paghatag og pasidungog niini ug para mas daghan ang makahatag og ulahing pagrespeto niini. Si Perez ay binaril at napatay sa loob ng compound ng munisipyo noong Huwebes ng gabi. Si Perez gipusil ug gipatay sulod sa compound sa munisipyo adtong Huwebes sa gabii Naulila ng alkalde ang kanyang asawa at tatlong anak. Nabiyaan sa Mayor ang iyang asawa ug tulo ka anak. Mayor ng Los Ba–os binaril at napatay sa loob ng munisipyo Mayor sa Los Ba–os gipusil ug gipataysulod sa munisipyo. Tiwala si Deputy Speaker at Buhay Partylist Rep. Lito Atienza na makababalik muli sa ere sa 2021 ang TV giant na ABS-CBN na ang pagkasara ay sinabi niyang isang kawalan ng hustisya. Salig sirepresentante nga tigpamaba at Buhay Partylist Rep. Lito Atienza nga makabalik usab sa ere sa 2021 higante nga TV nga ABS-CBN nga ang pagsirado usa ka kawala'y hustiya. Ayon kay Atienza, sa ilalim ng pamumuno ni House Speaker Lord Allan Velasco ay maibabalik muli sa floor ng Kamara ang diskusyon sa pagpapalawig sa prangkisa ng ABS-CBN. Sulti ni Atienza, ilawom sa pagpangulo ni House Speaker Lord Allan Velasco makabalik usab sa salug sa kamara ang diskusyon sa pagpalawig sa prangkisa sa ABS-CBN. Ako, I am just giving the new Speaker time to settle. Ako, naghatag lang og oras sa bag-o nga tigpamaba para maghusay. Hindi naman natin puwedeng biglain, major battle, kauupo lamang niya. Dili man nato pwede biglaon,pinaka -dako nga away, paglingkod pa lang niya. Para sa kanya, mistulang Òfiring squadÓ ang ginawang pagbasura sa franchise renewal application ng ABS-CBN. Para sa iyaha, murag "firing squad" ang gibuhat nga pagbasura sa aplikasyon para mabag-o ang prangkisa sa BS-CBN. Sa botong 70 pabor,11 na pagtutol at 1 abstain ay matatandaang ibinasura ng House committee on legislative franchises ang aplikasyon para sa renewal ng prangkisa ng ABS-CBN. Sa boto nga 70 pabor, 11 ang dili pabor og 1 ang wala niboto mahinumduman gibasura sa House Committee on Legislative Franchise ang aplikasyon para sa pagbag-o sa prangkisa sa ABS-CBN. Sinabi naman ni House Minority leader at Abang-Lingkod party-list Rep. Joseph Stephen Paduano na pagpasok ng 2021 ay maaari nang maghain ng franchise renewal application ang ABS-CBN alinsunud na rin sa panuntunan ng Kamara. Sulti ni House Minority Leader at Abang-Lingkod Partylist Rep. Joseph Stephen Paduano nga pagsulod sa 2021 pwede na magsumite og aplikasyon sa pagbag-o sa prangkisa ang BAS-CBN Sa ngayon ay wala pang mambabatas na pabor sa extension ng prangkisa ng ABS-CBN ang naghahayag ng kanilang intensyon na maghain ng panukala para irenew ang prangkisa nito. Sa karon wala pa'y magbabalaod na pabor sa renewal sa prangkisa sa ABS-CBN ang nagpakita sa ilang intensyon nga maghimo og usa ka sugyot sa renewal sa prangkisa niini. Subalit kung pagbabayaan ang House rules ay maaaring hindi na maghain ng bagong aplikasyon dahil maaari namang gamitin ang dati nang panukala dahil walang pagbabawal sa filing o refiling ng mga bills na hindi naaktuhan ng komite. Apan kung pasagdan ang house rules pwede nga dili na sila magpasa og bag-ong aplikasyon tungod pwede man gamiton ang daang sugyot tungod wala gibawal sa pagpasa ug pagpasa balik sa mga bills nga wala naaksyunan sa komite. Nang tanungin si Atienza kung isa sya sa maghahain ng panukala para sa franchise renewal ng ABS-CBN, positibo ang kanyang naging sagot at sinabing gagawin nya ito pagdating ng panahon. Sa dihang gipangutana si Atienza kung isa siya sa magpasa og sugyot para sa pagbag-o sa prangkisa sa ABS-CBN, positibo ang iyang nahimong tubag ug niingon nga buhaton niya kini pag-abot sa panahon. Ang dalawang sponsor na sina Paduano at Kabayan Partylist Rep. Ron Salo ay nagwithdraw ng kanilang suporta kalaunan. Ang duha ka tigpasiugda nga sila Paduano ug Kabayan Partylist Rep. Ron Salo nagbawi sa ilang suporta kadugayan. Tiwala ang mga mambabatas na sa pagbabago ng liderato sa Kamara ay magkakaroon ng pag-asa na mabigyan ng prangkisa ang ABS-CBN. Salig ang mga tigbabalaod na sa pagbag-o sa liderato sa Kamara anaa na'y paglaum na mahatagan og prangkisa ang ABS-CBN. Nilagdaan na nitong Biyernes, Disyembre 4, ang kasunduan na nagpapahintulot sa Department of Transportation (DOTr) na gamitin ang lupain ng Department of National Defense (DND) para sa itatayong Metro Manila Subway. Gipirmahan niining Biyrenes, Disyembre 4, ang kasabutan nga nagtugot sa Department of Transportation (DOTr) na gamiton ang yuta sa Department of National Defense (DND) para sa ipatindog nga Metro Manila Subway. Ang kasunduan ay nilagdaan nina Defense Secretary Delfin Lorenza at Transportation Secretary Arthur Tugade. Ang kasabutan gipirmahan nila Defense Secretary Delfin Lorenza ug Transportation Secretary Arthur Tugade. Ayon kay Tugade, tuloy na tuloy na ang pagtatayo ng subway station na layong gawing kumportable ang pag-commute ng publiko. Sulti ni Tugade, padayun na ang paghimo ug subway station nga tumong ang buhatong kompartable ang pagbiyahe sa publiko. Target ng pamahalaan na sa taong 2022 ay mayroon nang partial operations ang Metro Manila Subway sa apat nitong istasyon. Tumong sa gobyerno na sa tuig 2022 aduna na'y partial nga operasyon ang Metro Manila Subway sa upat ka sitasyon niini. Nakatakda naman ang full section operation ng subway sa 2026 kung saan magagamit na ang underground railway system mula Valenzuela hanggang NAIA Terminal 3. Gitakda ang operasyon sa tanannga seksyon sa subway sa 2026 kuan asa magamit na ang underground railway system gikan Valenzuela hangtod NAIA Terminal 3. Sa sandaling maging operational na magiging 32 minuto na lamang ang biyahe mula Quezon City hanggang Para–aque. Sa higayon nga mag-operasyon na kini mahimong 32 minuto na lang ang biyahe gikan Quezon City hangtod Para–aque. Pinahaharang ng pamahalaang ng Caloocan City ang pagtatambak ng lupa sa isang creek sa Pangarap Village sa lungsod na nagiging dahilan ng pagbaha. Gipaharang sa gobyerno sa Syudad sa Caloocan ang pagtambak og yuta sa usa ka creek sa Panagrap Village sa lungsod nga nahimong hinungdan sa baha. Hiniling ng lokal na pamahalaan sa Caloocan City Regional Trial Court na magpalabas ng temporary restraining order at preliminary/mandatory injunction laban sa aktibidad ng Araneta-owned firm Carmel Development Inc. (CDI) sa Pangarap Village. Gipangayo sa lokal nga gobyerno sa Syudad sa Caloocan Rehiyon nga Korte sa HUsgado nga mag[agawas og temporaryo nga restraining order ug preliminay/mandatory injunction batok sa aktibidad sa Aranete-owned firm Caramel Development Inc. (CD) sa Panagrap Village. Tumayong petitioners sina Caloocan City Mayor Oscar Malapitan, City Environmental Management Department (CEMD) head Engr. Jay Bernardo, Barangay 181 chair Bernardo Quiboy at Barangay 182 chair Rowel Brin. Nitindog nga petisyoner sila Caloocan City MAyor Oscar Malapitan, City Environment Department (CEMD) head Engr. Jay Bernardo, Barangay 181 chair Bernardo Quiboy ug Barangay 182 chair Rowel Brin. Iginiit sa petisyon na ang iligal na aktibidad ng kumpanya na humaharang sa daloy ng tubig sa creek ay nagdulot ng pagbaha at nakaapekto sa residential community. Gipangusgan sa petisyon nga ang iligal na aktibidad sa kumpanya nga nagaharang sa agas sa tubig sa creek nga hinungdan sa pagbaha ug nakaapekto sa pinuy-anan nga komunidad. Idinagdag pa ng mga petitioner na inilagay nito sa panganib ang buhay ng may 34,000 na residente sa lugar. GIdugang pa sa mga petisyoner ng gibutang niini sa peligro ang kinabuho sa 34, 000 nga residente sa lugar. Ilang dekada nang may land dispute sa pagitan ng mga residente ng Pangarap Village at CDI sa 156-hectare Pangarap Village na naging resettlement area sa pamamagitan ng presidential decree ni dating Pangulong Ferdinand Marcos. Pila ka dekada na nga adunay bangi sa yuta taliwala sa mga residente sa Pangarap Village ug CDI sa 156 nga ektarya nga Pangarap Village nga nahimong lugar nga puluy-anan na usab pinaagi sa presidential decree sa daang presidente Ferdinand Marcos. Iniulat din ng mga residente ng Barangays 181 at 182 noong September 29 na nagkaroon ng panibagong harassment laban sa kanila ang kumpanya. Gitaho usab sa mga residente sa Barangay 181 at 182 adtong Setyembre 29 nga adunay bag-o pagpaghasi sa Kumpanya batok sa ilaha. Bukod sa tinanggalan ng suplay ng tubig at kuryente ang mga residente, ilang tauhan ng CDI ang nakitang nagtatambak ng lupa sa creek gamit ang mga heavy machines upang mahadlangan ang daloy ng tubig. Gawas sa giputlan og suplay sa tubig ug kuryente ang mga residente, pipila ka trabahante sa CDI nakit-an nga nagtambak og yuta sa creek gamit ang bug-at nga mga makina para maalihan ang agas sa tubig. Noong October 16, nagpadala na ang city government sa CDI ng sulat upang ipatigil ang illegal activities sa creek subalit hindi tumalima ang kumpanya. Adtong Oktubre 16, nagpadala na ang gobyerno sa syudad sa CDI og sulat para hunongon ang iligal nga mga aktibidad sa creek apan wala nisunod ang kumpanya. Nagpahayag ng pagkabahala ang isang medical group sa plano ni House Speaker Lord Allan Velasco na unahing mabakunahan ang may 8,000 kawani ng Kamara de Representantes. Nagpagawas og kabalaka ang usa ka medikal nga grupo sa plano sa House Speaker Lord Allan Velasco nga unahon bakunahan ang 8,000 ka empleyado sa Kamara de Representantes. Ayon kay Dr. Nemuel Fajutagana, chairman ng Medical Action group, nakakatakot ang ganitong mga pahayag dahil maaari talagang mangyari na mauuna sa bakuna ang mga kongresista at kanilang staff lalo pa at sila ang may hawak ng budget. Sumala kay Dr. Nemuel Fajutagana, chairman sa Medical Action nga grupo, kahadlokan ang ing-ani nga mga istorya tungod gayud nga mahitabo nga mauna sa bakuna ang mga kongresista ug ilahang empleyado hilabi na nga sila ang nagunit sa badyet. Baka naman ito ay maging in aid of reelection to some people, ani Fajutagana. Basi mahimo kini nga tabang sa pagpili usab sa ubang tawo, sulti ni Fajutagana. May magandang plano sa distribution ng vaccineÉ Pero papaano kaya natin maga-guarantee na iyong ating plinano na those supposed to be given priority will really get that material or that vaccination, dagdag pa niya. Adunay nindot nga plano sa pagpanghatag og bakuna...apan unsaon nato nga magarantiya nga kadtong atong giplano kadtong dapat hatagan og prioridad matagaan sa bakuna, dugang pa niya. Ginawa ni Fajutagana ang pahayag matapos na sabihin ni House Secretary General Dong Mendoza na prayoridad ni Velasco na mapabakunahan ang may 8,000 miyembro at kawani ng Mababang Kapulungan sa oras na maging available na ang COVID-19 vaccine. Nasulti ni Fajutagana pagkahuman nga gisulti ni House Secretary General Dong Medoza nga prayoridad ni Velasco nga mapabakunahan ang adunay 8, 0000 miyembro at empleyado sa mababang kapulungan sa oras nga aduna nay COVID-19 nga bakuna. Umapela ang MAG kay vaccination czar Charlie Galvez na tiyakin ang transparency sa pamamahagi ng COVID-19 vaccine at hindi iayon ito sa kagustuhan ng mga mambabatas. NIduol ang MAG kang vaccination Czar Charlie Galvez nga siguraduon ang pagpahibalo sa pagpanghatag ug COVID-19 bakuna ug dili i basi sa gusto sa mga magbabalaod. Aminado ang grupo na pabor sila sa planong distribution ng bakuna ng Department of Health (DoH) ngunit ang malaking isyu ay kung paano ito mapoprotektahan Giangkon sa grupo nga pabor sila sa planong pagpanghatag sa bakuna sa Department of Health (DOH) apan ang pinakadako nga isyu kun gunsaon kini protektahan. Nagbabala din ang grupo laban sa paggamit ng mga mambabatas sa bakuna para bumango ang kanilang pangalan para sa 2022 election. Nagpasidaan usab ang grupo batok sa pagamit sa mga magbabalaod sa bakuna para mohumot ang ilahang pangalan para sa 2022 eleksyon. Ang fear talaga itong bakuna being used as an election event. Ang hadlok gyud kaning bakuna nga ginagamit sa eleksyon nga panghitabo. Baka may bakuna dyan may pangalan pa kung sinong magbibigay niyan eh, giit pa ni Fajutagana. Basi naa bakuna diha naa pa pangalan kung kinsa maghatag ana eh, sulti pa ni Fajutagana. Ang pangako ni Velasco na uunahin ang mga mambabatas at empleyado na makatanggap ng COVID vaccine ay sa harap na rin ng paglobo ng kaso sa Kamara na umabot sa 98 kaso nito lamang buwan ng Nobyembre. Ang saad ni Velasco nga unahon ang mga magbabalaod ug empleyado nga makakuha ug COVID bakuna atubangan na lng pud sa pagdaghan sa kaso sa Kamara nga niabot sa 98 nga kaso karon lang sa bulan sa Nobyembre. Nanawagan ang isang health group sa House of Representatives na ilaan na lamang sa pagpapatayo ng mga cold storage facilities para sa bibilhing COVID-19 vaccines ang bilyong infrastructure funds na isiningit sa 2021 national budget. Nanawagan ang usa ka grupo sa kahimsog sa House of Representatives nga ihatag na lang sa pagpahimo ug mga cold starage facilities para sa paliton nga mga COVID-19 bakuna ang bilyong inprastraktura nga pondo na gisingit sa 2021 nasudnong badyet. Ayon kay Medical Action Group Chairperson Dr. Nemuel Fajutagana dapat bawasan ang pondo sa infrastructure ngayong 2021 dahil mas nangangailangan na pondohan muna ang COVID response ng pamahalaan, bukod sa bilyong halagang bibilhing bakuna ay bilyon din ang gagastusin para sa handling ng bakuna na nangangailangan ng minus 70 degree na storage facility. Sumala sa Medical Action Group Chairperson Dr. Nemuel Fajutagana dapat kuhaan ang pondo sa inprastraktura karong 2021 tungod mas kinahanglan nga pondohan usa ang COVID response sa gobyerno, gawas pa sa sa bilyon nga kantidad nga paliton nga bakuna bilyon usab ang gastuon para sa pagpadala sa bakuna na nanginahanglan ug minus 70 digre na storage nga pasilidad. Maganda siguro bawasan ang budget for infrastructure sa mga congressional district and ipagpatayo ng cold storage facility. Gwapo siguro kuhaan ang badyet para sa inprastraktura sa mga distrito sa kongreso ug gipatindog nga cold storage nga pasilidad. Ibinunyag ni Senator Panfilo Lacson na aabot sa P83 bilyong halaga ng proyekto ang isiningit ng Kamara sa budget na ayon sa ilan ay pabor sa ilang alyadong kongresista ni House Speaker Lord Allan Velasco. Gibunyag ni Senador Panfilo Lacson nga muabot sa P83 bilyon nga kantidad nga proyekto ang gisingit sa Kamara sa badyet nga sulti sa uban pabor sa ubang kakampi nga kongresista sa House Speaker Lord Allan Velasco. Ayon kay Luzviminda Garcia, supervising health program officer ng Department of Health Disease Prevention and Control Bureau, gagastos ng P3 bilyon para sa -70 degrees Celsius storage requirement sa COVID-19 vaccine na gagamitin ng may 25 milyong Filipino. Sumala kay Luzviminda Garcia, supervising health program officer sa Departament of Health Disease Prevention and Control Bureau, mogasto sa P3 bilyon para sa -70 degris celsius storage nga gipangayo sa COVID-19 nga bakuna ang gamiton sa 25v milyon ka PIlipino. Inamin ni Garcia na ang pasilidad lamang na mayroon ang Pilipinas ay 8 degree hanggang -20 degree Celsius, malayo sa requirement na kailangan para sa COVID vaccine. Giangkon ni Garcia nga ang pasilidad nga ana sa Pilipinas lamang mao ang 8 degree hangtud -20 degree celsius, layo sa gipangayo nga gikinahanglan para sa COVID nga bakuna. Sinabi ni vaccinologist Melvin Sanicas na dapat manatiling frozen ang COVID vaccine para ito maging epektibo at kung hindi ito maitatago nang mabuti ay mawawala ang bisa nito. GIsulti ni vaccinologist Melvin Sanicas nga dapat perminti nga nagyelo and COVID nga bakuna para kini mahimong epektibo ug kung dili matago og tarung mawala ang bisa niini. Sa paghimay ng Senado sa 2021 budget ng DOH ay lumilitaw na walang nakapaloob na budget para sa cold storage facility at sa iba pang supply chain-related costs para sa bakuna. Sa pag-utingkay sa Senado sa 2021 nga badyet sa DOH nigawas nga wala'y nakabutang nga badyet para sa cold storage nga pasilidad ug sa ubang suplay chaing-related nga gasto para sa bakuna. Maliban sa Medical Health Group ay una na ding nanawagan ang grupong Infrawatch PH sa Senado na harangin ang infrastructure allocations ng lahat ng mga congressional districts, ang pondong ito ay maaaring mailaan sa mas mahahalagang programa na pakikinabangan ng mas nangangailangang sektor lalo na sa disaster at COVID-19 pandemic response. Gawas sa Medical Health Group unsa napud nanawagan ang grupo nga Infrawatch PH sa Senado nga harangon ang alokasyon sa inprastraktura sa tanang mga distrito sa kongreso, ang kini nga pondo pwede ibutang sa mas kinanghanglan nga program nga pakinabangan sa mas nanginahanglan nga sektor hilabi na sa disaster ug pagtubang sa COVID-19 nga pandemya. Sa paghimay ng Senado sa P667 Billion budget ng DPWH sa taong 2021 lumilitaw na P447B dito ay para sa mga congressional district,nasa P620M hanggang P15 Billion ang infrastructure projects ng bawat kongresista, nadiskubre din na mayroong mga double funding , overlapping projects sa mga distrito at biglaang insertions sa budget nang magpalit ng liderato sa Kamara at maupo si Velasco. Sa pag-utikangkay sa Senado sa P667 bilyon badyet sa DPWH sa tuig 2021 nigawas nga P447B niini para sa mga distrito sa kongreso , nasa P620M hangtud P15 bilyon ang proyekto sa inprastraktura sa kada-kongreso, nadiskubre usab nga adunay nga doble ang pagpondo , nagsapaw nga proyekto sa mga distrito ug daliang pagsal-ot sa badyet sa dihang nagkambiyo og liderato sa Kamara ug nilingkod si Velasco. Pagpalit ng liderato, napansin namin, halimbawa sa NEP (National Expenditure Program), yung isang distrito nasa mga P9 bilyon. Pagkambiyo og liderato, namatikdan namo, pareha sa NEP (National Expenditure Program), kadtong usa ka distrito naa sa P9 bilyon. Siguro medyo matibay yung distrito na yun, paglabas ng GAB, under the new leadership, umabot pa siya ng P15 billion. Siguro medyo lig-on kadto nga distrito, pagawas sa GAB, ilawon sa bag-o nga liderato, niabot pa siya ug P15 bilyon. Merong distrito din na nasa P4 or P5 billion, paglabas ng GAB, nadagdagan pa ulit ng another P4 or P5 billion, naging halos P8 billion na. Adunay distrito usab nga anaa sa P4 or P5 bilyon, pagawas sa GAB, nadungan na usab og dugang nga P4 or P5 bilyon, nahimong halos P8 bilyon na. So nakakagulat talaga, nauna nang pagbubunyag Lacson. Mao nga nakakurat kaayo, una nga pagpadayag ni Lacson. Ilan sa tinukoy ni Lacson na may malaking infrastructure budget ay isang distrtito sa Davao na may P15.351B budget; sa Albay ay P7.5B, sa Benguet ay P7.9B habang sa Abra ay P3.75B. Uban sa gitumbok ni Lacson nga adunay dakong badyet sa inprastraktura ang usa ka distrito sa Davao nga aduany P15.351B badyet; sa Albay P7.5B, sa Benguet mao ang P7.9B samantala sa Abra P3.7B. Hindi tinukoy ni Lacson ang mga partikular na distrito subalit isa sa may hawak ng Distrito sa Davao ay si Davao Rep Paolo Duterte, sa 2nd District ng Albay ay si Joey Salceda, sa Abra ay si Lone District Rep. Joseph Bernos habang caretaker naman sa Benguet si ACT CIS Partylist Rep at House Appropriations Chairman Rep Eric Yap. Wala gisulti ni Lacson ang mga partikular nga distrito apan ang naggunit sa distrito sa Davao City mao si Davao Rep. Paolo Duterte, sa 2nd District sa Albay mao si Joey Salceda, sa Abra mao si Lone District Rep. Joseph Bernos samantala tig-atiman sa Benguet si ACT CIS Partylist Rep. ug House Appropriations Chairman Rep. Eric Yap. Hindi na itinuturing ng United Nations Commission on Narcotic Drugs (CND) ang cannabis o marijuana na isang mapanganib na narkotiko. Wala na gikonsiderar sa United Nations Commission on Narcotic Drugs (CND) ang cannabis o mariwana nga usa ka delikado nga narkotiko . Sa pagrepaso sa serye ng mga rekomendasyon ng World Health Organization hinggil sa cannabis at anumang produktong nagmula dito, tinanggal na ng CND ang marijuana sa kategorya ng mga pinakamapanganib na droga. Sa pagtan-aw og balik sa serye sa mga rekomendasyon sa World Health Organization mahintungod sa cannabis ug bisag unsang produkto nga gikan niini, gitanggal na sa CND ang mariwana sa kategorya sa mga pinakadelikado ng adroga. Bomoto ang 53 bansang kasapi ng CND para tanggalin ang marijuana sa Schedule IV ng_1961 Single Convention on Narcotic Drugs_kung saan ito ay nakalista kasama ng nakamamatay at nakaka-addict na opioids, kabilang na ang heroin. Niboto ang 53 ka nasud nga kauban sa CND para tanggalon ang mariwana sa skedyul IV sa 1961 Single Convention sa Narcotic Drugs- kung asa kini nakalista kauban sa nakamatay at naka-adik na opioids, kauban na ang heroin. DalawampuÕt pito ang bomotong pabor sa reklasipikasyon ng marijuana, 25 ang tutol at isa ang nag-abstain. Biyente-syete ang niboto pabor sa reklasipikasipikasyon sa mariwana, 25 ang nagdumili ug usa ang wala niboto. Ang desisyong ito ay magbibigay daan sa pagkilala sa medicinal at therapeutic na potensyal ng marijuana. Ang kini nga desisyon naghatag og dalan sa pag-ila sa medisinal ug terapeutic nga potensyal sa mariwana. Dagdag pa dito, inaasahang ang desisyon ng UN body ay magtutulak sa mga siyentipikong pananaliksik sa matagal nang sinasabing medicinal properties nito. Dungag pa niini, gilauman nga ang desisyon sa UN body magtulak sa mga siyentipiko nga nagadukiduki sa dugay na nga ginaingong mga kabtangan sa medisinia niini. Ganundin, inaasahan na sa reklasipikasyong ito ay magkakaroon ng kaukulang pagbabago sa mga batas na gumagabay sa pagbebenta at paggamit ng marijuana sa ibaÕt ibang bansa. Ingon usab, ginalauman nga sa kini nga reklasipikasyon aduna na'y kaayuhan sa mga balaod nga nagagiya sa pagbaligya ug pagamit sa mariwana sa bisan asa nga nasud. Sa kasalukuyan, mahigit sa 50 bansa ang ginagamit na ang cannabis bilang gamot habang ang Canada, Uruguay at 15 states sa US ang ginawa nang legal ang recreational na paggamit nito. Sa karon, hapit sa 50 ka nasud ang nagagamit ug cannabis isip tambal samtang ang Canada, Uruguay ug 15 ka estado sa US ang gibuhat nga legal ang kalingawan sa pagamt niini. Ang Mexico at Luxembourg ay nasa proseso na rin ng legalisasyon ng recreational na gamit ng marijuana. Ang Mehiko ug Luxembourg naa sa proseso na usab sa legalisasyon sa kalingawan nga pagamit sa mariwana. Sa Pilipinas, ang pagbebenta at paggamit ng marijuana ay isang krimen at maraming Pilipino na rin ang namatay sa madugong kampanya ni Pangulong Rodrigo Duterte laban sa droga. Sa Pili[inias, ang pagbaligya ug pagamit sa mariwana usa ka karimem ug daghang Pilipino ang namatay sa hugaw nga kampanya ni Presidente Rogrigo Duterte batok sa droga. Binaril at napatay si Mayor Caesar Perez ng Los Ba–os, Laguna sa loob ng munisipyo nitong Huwebes ng gabi, ayon sa pulisya. Gipusil ug gipatay si Mayor Caesar Perez sa Los Ba–os, Laguna sulod sa munisipyo karong Huwebes sa gabii, sumala sa pulisya. Dalawang beses na pinaputukan sa ulo si Perez ng hindi pa nakikilalang salarin. Duha ka beses nga gipabuthan sa ulo si Perez sa wala pa nailghan nga mga suspek. Batay sa inisyal na ulat ng Laguna police, kagagaling lamang ni Perez sa isang public spa na malapit lamang sa Los Ba–os Municipal Hall sa Barangay Timugan at naglalakad sa loob ng compound ng munisipyo nang barilin siya dakong 8:45 ng gabi. Sumala sa inisyal nga sugyot sa Laguna police, gikan pa si Perez sa usa ka publiko nga spa nga duol lang sa Los Ba–os Municipal Hall sa Barangay Timugan ug naglakaw sulod sa compound sa munisipyo sa dihang giupusil siya mga 8:45 sa gabii. Isinugod ang mayor sa HealthServ Medical Center sa Los Ban_os kung saan siya ay binawian ng buhay habang ginagamot. Gidala ang Mayor sa HealthServ Medical Center sa Los Ba–os kung asa siya nakabsan sa kinabuhi samtang ginatambalan. Si Perez, na dati ring nanilbihan bilang bise gobernador ng Laguna, ay kabilang sa listahan ng ng national government ng mga opisyal ng gubyerno na umanoÕy sangkot sa kalakalan ng ilegal na droga. Si Perez, nga daan nga nagserbisyo isip bise gobernador sa Laguna, kauban sa listahan sa mga Nasudrung Gobyerno sa mga opisyal ng amatud pa apil sa kalihikon sa ilegal nga droga. Mariin itong tinanggihan ni Perez. Hugot kini nga gipanghimakak ni Perez. Noong Mayo 2017, binaril din at napatay si Ruel Perez, ang nakababatang kapatid ng mayor, sa Barangay Maahas, sa Los Ba–os. Adtong Mayo 2017, gipusil ug gipatay si Ruel Perez, ang manghod nga igsoon sa mayor , sa Barangay Maahas, sa Los Ba–os. Sa wakas, matapos ang mahabang panahong ginagawa silang tampulan ng pangungutya at katatawanan lalupa sa social media, ang mga residente ng isang barangay sa Austria, na ang pangalan ay Fucking, ay magkakaroon na ng katiwasayan. Sa katapusan, human sa taas nga panahon gihimo sila nga sumsuman sa pagsaway ug kataw-anan hilabi na sa sosyal medya, ang mga residente sa usa ka barangay sa Austria, nga ang pangalan ay Fucking, adunay nay seguridad. Nagdesisyon ang sangguniang bayan na palitan na ang pangalan ng Fucking, isang barangay na may 100 residente, at gawin itong Fugging simula sa Enero 1, 2021. Nagdesisyoon ang Sanggunian sa Lungsod nga ilisan ang Fucking, usa ka barangay nga adunay 100 residente , ug himuong kini nga Fugging sugod Enero 1, 2021. Sinasabi ng mga eksperto na ang Fucking ay pangalan ng barangay mula pa noong ika-11 siglo. Sulti sa mga eksperto nga ang Fucking pangalan sa barangay sugod pa adtong ika-11 siglo. Pero ang dumadaming bilang ng mga turistang nagsasalita ng Ingles ay parating nagkakatuwaan at nagpapakuha ng picture sa signpost, na kung minsan ay naka-pose na mahalay para ilagay sa kanilang social media. Pero ang nidaghan nga ihap sa turista nga nagasulti og Ingles permi naglingaw-lingaw ug nagpakuha og picture sa palatandaan, nga usahay nakapilit nga bulgar para ibutang sa ilahang sosyal medya. May mga insidente pang ninanakaw ang signpost kung kayaÕt napilitan ang mga awtoridad na gawing kongkreto na ito para hindi basta-basta pwedeng kuhanin. Adunay mga insidente pa nga ginakawat pa ang palatandaan maong napugos ang mga awtoridad na himuon nga kontreto na kini para dilli basta-basta pwede nga makuha. Kinukumpirma ko na ang pangalan ng barangay ay papalitan na, wika ni Andrea Holzner, ang mayor ng Tarsdorf, ang bayang nakakasakop sa Fucking. Gikumpirna na nako ang pangalan sa barangay ng aiisan na, sulti ni Andrea Holzner, ang mayor sa Transdorf, ang lugar nga sakop sa Fucking. Wala na akong iba pang gustong sabihinÐsobra na ang atensyong ibinigay dito ng media, dagdag pa ni Holzner sa panayam ng regional daily na Oberoesterreichische Nachrichten (OOeN). Wala na ko'y lain nga gusto pa nga isulti- sobra ang atensyon ng agihatag niini sa medya, dugang pa ni Holzner sa pakigsulti sa regional daily na Oberoesterreichische Nachrichten (OOen). Ayon sa Austrian daily Die Presse, ang mga residente ng barangay, na kilala sa tawag na Fuckingers, ay punung-puno na sa mga hindi magandang biro ng mga bisita. Sumala sa Austrian daily Die Presse, ang mga mamumuyo sa barangay, na kaila sa tawag nga Fuckingers, puno na kaayo sa mga dili maayo nga yaga-yaga sa mga bisita. Kaya ngaÕt lahat ay mukhang masaya sa nalalapit na pagbabago ng pangalan ng kanilang barangay. Murag tanan ang malipayon sa nagkaduol nga pagbag-o sa pangalan sa ilahang barangay. Magkahalo naman ang reaksyon ng mga netizens sa nalalapit na pagpapalit ng pangalan ng Fucking. Maong ang tanan malipayon sa hapit na nga pag-usab sa pangalan sa Fucking. Wala na bang sense of humor ang mga tao ngayon? Wala na ba'y kataw-anan ang mga tao karon? Anang isang reader ng OOeN. Sulti sa usa ka magbabasa sa OOen. Wika naman ng isa: ÒNakakakuha sila ng libreng publicity - dapat masaya sila na meron silang nakakatuwang pangalan.Ó Sulti usab sa usa: "Nakakuha sila og libreng publisidad-dapat malipayon sila nga naa sila'y kataw-anan nga pangalan. Naitala ang unang habitasyon sa lugar noong 1070. Natala ang unang puy-anan sa lugar adtong 1070. Noong ika-anim na siglo, ayon sa mga lokal na residente, ay may isang Bavarian nobleman na ang pangalan ay Focko na siya umanong nagtatag ng komunidad. adtong unom ka siglo, sumala sa mga lokal nga mamumuyo, adunay usa ka Bavarian nobleman nga ang pangalan Focko nga siya daw ang nagtukod sa komunidad. At noong 1825, isang mapa ang ginawa kung saan tinawag ang barangay sa pangalang Fuking. ug adtong 1825, usa ka mapa ang gibuhat kung asa ang gitawag nga barangay nga Fuking. Hindi malinaw kung paano sa pagdaan ng panahon ang Fuking ay naging Fucking. dili klaro kung giunsa pagdagan sa panahon Fuking nahimo nga Fucking. Samantala, sa kabila ibayo lamang makatawid ng border sa Bavaria, Germany, isa namang munisipalidad ang may pangalang Petting. Samtang, sa lahi nga bahin lamang makatabok sa utlanan sa Bavaria, Germany, usa ka munisipalidad ang naay pangalan nga Petting. Sumunod sa vaccination plan ang Kamara. Mosunod sa Plano sa Pagbakuna ang Kamara. Ito ang paalala ni Preventive Education and Health Reform Advocate Dr. Anthony Leachon kay House Speaker Lord Allan Velasco bilang reaksyon sa naging pahayag nito na priority ang mass vaccination para sa 8,000 mambabatas at kawani ng House of Representatives sa oras na maging available na ang bakuna laban sa COVID-19. Kini ang pahinumdom ni Preventive Education and Health Reform Advocate Dr. Anthony Leachon kay House Speaker Lord Allan Velasco isip reaksyon sa nahimong istorya niini nga ipriority ang mass vaccination para sa 8, 000 ka mambabalalod ug empliyado sa House of Representatives sa oras nga aduna na'y bakuna batok sa COVID-19. Ayon kay Leachon, bago pa man magpahayag ng mga ganitong pangako si Velasco ay dapat alamin nya muna kay vaccination czar Secretary Charlie Galvez kung kasama o makokober ang lahat ng mga taga-Kamara sa priority list. Sumala kay Leachon, bag-o pa man niistorya og mga ing-ani nga saad si Velasco dapat sayuron usa niya gikan kay vaccinattion Czar Secretary Charlie Galvez kung kauban o makokober ang tanan nga mga taga-Kamara sa listahan sa mga prioridad. Ang ganitong mga pronouncement na mauuna sila o prayoridad agad sila sa bakuna ay maaaring magdulot ng kaguluhan at tiyak umanong mababatikos lalo at limitado lamang ang inisyal na dating ng bakuna at kailangan ibigay ito sa mga nasa priority list. Ang ing-ani nga mga pahayag nga mag-una sila o prioridad dayun sila sa bakuna pwede nga maghatag og kagubot ug sigurado nga mas masaway ug limitado usab ang inisyal na pag-abot sa bakuna ug kailangan nga ihatag kini sa mga anaa sa listahan sa prioridad. Sinabi ni House Secretary General Dong Mendoza na hindi problema ang funding sa COVID 19 vaccine dahil priority ito ni Speaker Velasco. Gisulti ni House Secretary General Dong Mendoza nga dili problema ang pagpondo sa COVID19 bakuna tungod prioridad kini ni Speaker Velasco. Isa yan sa thrust na gusto gawin ni House Speaker Velasco. Usa ka na sa mga duso nga gusto buhaton ni House Speaker Velasco. Nag-initial discussion na kay Sec. Galvez with regard doon sa vaccination, paliwanag ni Mendoza matapos maiulat ang 98 cases ng COVID sa Kamara mula Nobyembre 10 hanggang Nobyembre 20. Nag-inisyal nga hisgot na kay Sec. Galvez mahitungod sa pagpabakuna, pagpasabot ni Mendoza paghuman nga nataho ang 98 ka kaso sa COVID sa Kamara sugod Nobyembre 10 hangtud Nobyembre 20. Gayunpaman, sinabi ni Leachon na kahit pa man magmadali ang Kamara at may nakatabing pondo para sa kanilang pagpapabakuna ay kailangan nilang mag-apply. Bisan pa, gisulti ni Leachon nga bisan pa man magdali ang Kamara ug adunay nakatipig nga pondo para sa ilahang pagpabakuna kainahanglan nila mag-aplay. Even sa ibang bansa may template yan in terms of prioritization kung sino ang unang mabibigyan, kung gusto nila na mailagay sa priority list ay subject for approval at nakadepende ito sa recommendations ng IATF paliwanag ni Leachon. Bisan sa uban nga nasud adunay template mahitungod sa prioridad kung kinsa ang una mahatagan, kung gusto nila mabutang sa listahan sa prioridad kinahanglan pa aprubahan ug depende kini sa rekomendasyon sa IATF pagpasabot ni Leachon. Sa naging briefing ng Department of Health (DoH) at mga ahensyang nangangasiwa sa COVID 19 vaccination sa House Committee on PeopleÕs Participation ay tinukoy nito ang mga sektor na priority na makakatanggap ng bakuna. Sa nahimong panudlo sa Department of Health (DOH) ug mga ahensya nga nagdumala sa COVID19 pagbakuna sa House Committee on People's Participation gibungat niini ang mga sektor nga prioridad nga makakuha sa bakuna. Nilinaw ni Dr. Aleli Annie Grace Sudiacal, Director ng Bureau of International Health Cooperation ng DoH na hindi magiging palakasan at kung sino ang makapangyarihan ang mauuna sa bakuna kundi kung sino ang vulnerable sector, aniya, ang pagtanggap ng bakuna ng mga nasa priority list ay nakadepende din sa availability ng supply. Giklaro ni Dr. Aleli Annie Grace Sudiacal, Director sa Bureau of International Health Cooperation sa DOH nga dili mahimo nga palakasan ug kung kinsa ang gamhanan ang mauna sa bakuna kung dili kinsa ang vulnerable sector, ingon niya, ang pagdawat sa bakuna nga anaa sa listahan sa mga prioridad nakadepende usab kung adunay suplay. Si Pope Francis ay una na ding nanawagan sa mga lider sa buong mundo na iprayoridad sa COVID-19 vacinne ang mga mahihirap. Si Pope Francis una na usab nanawagan sa mga lider sa tibuok kalibutan nga iprioridad sa COVID 19 nga bakuna ang mga pubre. Samantala, sinabi naman ng mga kawani ng Kamara na hindi sila natuwa sa pahayag ni Velasco na prayoridad ang mass vaccination bilang solusyon sa tumataas na kaso ng COVID cases sa Mababang Kapulungan. samtang, gisulti usab sa mga empleyado sa Kamara nga wala sila nalipay sa gidulti ni Velasco nga priyoridad ang pagbakuna sa kadaghanan isip solusyon sa nitaas nga kaso sa COVID nga kaso sa mababang kapulungan. Anila, malayo pang matupad ang pangakong ito ngunit ang kanilang kinakailangan ay ang agarang solusyon para mapigil ang pagdami pa ng COVID cases. Pulot-pukyutan, layo pa nga matuman ang mga saad niini apan ang ilahang gikinahanglan ang dali nga solusyon para mahunong ang pagdagsa pa sa kaso sa COVID. Nangangamba sa kanilang kalusugan ang mga kawani ng House of Representatives kaya umaapela ito sa Department of Health (DoH) na pansamantalang isara ang tanggapan habang nagsasagawa ng paglilinis at contact tracing matapos na rin magkaroon ng 98 confirmed cases mula noong Nobyembre 10. Namiligro sa ilahang kahimsog ang mga empleyado sa House of Representative maong nagsumite kini sa Department of Health (DOH) nga temporaryong isarado ang opisina samtang nagahimmo ug pagpanglimpyo ug contact tracing pagkahuman nga adunay 98 ka kumpirmadong kaso gikan niadtong nobyembre 10. Kamakalawa lamang kinumpirma ni House Secretary General Dong Mendoza na mayroong 98 confirmed cases sa Kamara. Sa Miaging adlaw lang gikumpirma ni House Secretary General Dong Mendoza ng aadunay 98 ka kumpirmadong kaso sa kamara. Mula Nobyembre 10 hanggang Nobyembre 30 ay walang ginagawang contact tracing kaya malaki ang tiyansang nagkaroon pa ng hawahan. Sugod Nobyembre 10 hangtud Nobyembre 30 wala'y gibuhat nga contact tracing maon nga nidako ang higayon nga adunay pagtinakdanay. Nobyembre 4 ay nag-resume ang sesyon ng Kamara matapos ang kanilang break at sa loob ng mahigit dalawang Linggo naitala ang 98 confirmed cases. Nobyembre 4 nibalik ang sesyon sa Kamara pagkahuman sa ilahang break ug sulod sa halos duha ka simana nasugyot ang 98 ka kumpirmadong kaso. Ayon sa ilang kawani sa Kamara, hindi malayong mangyari na nakuha ang virus sa loob mismo ng House of Representatives dahil nauna dito ay mayroong 40 reported cases sa Quezon City Epidemiology and Surveillance Unit (CESU) na sinasabing nakuha nila ang virus sa kanilang workplace Sumala sa ubang empleyado sa Kamara, dili layo nga mahitabo nga nakuha ang virus sa sulod mismo sa House of Representatives tungod nauna ani adunay 40 ka nasugyot nga kaso sa Quezon City Epidemiology and Surveillance Unit (CESU) nga gisulti nga nakuha ang virus sa ilahang trabahoan. Anila, taliwas ito sa paliwanag ni Mendoza na sa labas ng komunidad at hindi sa loob ng Kamara nakuha ng mga empleyado ang virus. Sulti nila, lahi kini sa gipasabot ni Mendoza na sa gawas sa komunidad ug dili sa sulod sa Kamara nakuha sa mga empleyado ang virus. We are appealing to House Speaker Velasco, hindi biro ang 93 cases mula March hanggang October at 98 cases pa sa buwan lang ng Nobyembre, baka kailangan munang isara at magkaroon ng disinfection, hinihingi din namin ang transparency ng House Leadership, bakit ngayon lang kayo nagrerepeport ang laki na ng cases paliwanag pa nito. Kami niapela kay House Speaker Velasco, dili binuang ang 93 ka kaso gikan sa March hangtud Oktubre ug 98 ka akso pa sa bulan sa Nobyembre lang, basi kinahanglan usa isarado ug mahimo og disinfection, gipangayo usab namo ang tansparency sa House Leadership, nganong karon lang nagsugyot nga daghan na ang kaso asabot pa niini. Aminado ang mga empleyado na kapansin-pansin ang pag-relax ng Kamara sa COVID monitoring kaya biglang lobo ang kaso. Giamin sa mga empleyado nga halata ang pag-relax sa Kamara sa COVID monitoring maong dali nga nidaghan ang kaso. Ang Kamara ay mayroong 8,000 employees kasama ang mga contractual at guards subalit sa nasabing bilang ay 2,000 lamang ang naisasailalim sa testing. Ang kamara adunay 8, 000 ka empleyado kasama ang mga kontraktuwal ug gwardiya apan sa giingon nga ihap 2, 000 lang nag naipilalum sa testing. Samantala, sinabi ni Quezon City Mayor Joy Belmonte na isang mobile testing unit ang idi-dispatch ng lungsod sa Batasan Complex, aniya, kailangan na magkaroon na ng agarang contact tracing upang maisolate ang mga posibleng carrier para na rin maprotektahan ang komunidad. Samtang, gisulti ni Quezon City Mayor Joy Belmonte nga usa ka mobile testing unit ang ipagawas sa lungsod sa Bataan Complex, sulti niya, kinahanglan nga adunay dali nga contact tracing para mabulag ang mga posibling nagdala para na usab maprotektahan ang komunidad. Sa ipinalabas na report ng CESU, sa 98 empleyado ng Kamara na nagpositibo sa Covid ay 3 sa naging close contact nito ang tinamaan na din ng vius, sa 98 cases ay 59 ang residente ng Quezon City habang ang 39 ay sa ibang lugar nakatira. Sa gipagawas nga sugyot sa CESU, sa 98 nga empleyado sa Kamara nga nagpositibo sa COVID 3 ang nahimong close contact niini ang naigo sa virus, sa 98 ka kaso 59 ang namuyo sa Quezon City samtang ang 39 sa uban nga lugar nakapuyo. May 98 kumpirmadong kaso ng Covid-19 ang Kamara de Representantes ayon sa resulta ng isinagawang mass testing sa mababang kapulungan, ayon sa tanggapan ni House Speaker Lord Allan Velasco. Adunay 98 kumpirmadong kaso sa Covid-19 ang Kamara de Representantes sumala sa sugyot nga gibuhat nga mass testing sa mababang kapulungan, sumala sa opisina ni House Speaker Lord Allan Velasco. Pero ayon kay Quezon City Epidemiology and Surveillance Unit (CESU) Director Dr. Rolly Cruz, tanging 40 cases lamang ang nasa kanilang listahan na pawang nagself-reporting. Pero sumala kay Quezon City Epidemiology ang Surveillance Unit (CESO) Director Dr. Rolly Cruz, 40 ka kaso lamang ang anaa sa ilahang listahan na pareho nagself-reporting. ÕYung 40 cases na ito ay pawang nakatira sa mga barangay sa paligid ng Batasan Complex. Kining 40 ka kaso ay pareho nakapuyo sa barangay nakapalibot sa Batasan Complex. Nang aming tanungin kung saan nila nakuha ang virus ay sa kanilang workplace sa Kamara, wika ni Cruz. Sa dihang among gipangutana kung asa nila nakuha ang virus sa trabahuan sa Kamara, sulti ni Cruz. Inaalam natin ngayon kung itong 40 cases na nasa aming listahan na mga kawani ay kasama na sa 98 cases na dineclare ngayon lang ng Mababang Kapulungan o hiwalay pa ito, dagdag pa ni Cruz. Ginatan-aw pa nato karon kung kaning 40 ka kaso nga anaa sa among listahan sa mga empleyado kauban na sa 98 ka kaso nga gipahayag karon lang sa Mababang Kapulungan o bulag pa ba kini, dugang pa ni Cruz. Aniya, kanila na ding iimbestigahan kung saan at paano nakuha ng 98 confirmed cases ang virus, kung ito ay pawang sa Kamara nakuha o sa ibang lugar at kung may batayan para ipasara pansamantala ang tanggapan. Sulti nila, ilaha na usab gipaimbestigahan kung asa ug giunsa pagkuha sa 98 ka kumpirmadong kaso ang virus, kung kini puro sa Kamara nakuha o sa uban nga lugar ug kung naa ba'y basehan para temporaryo nga ipasara ang opisina. Iginiit ni Cruz na dapat ay 24 oras lamang ay naireport na ang COVID cases para sa gagawing contact tracing,subalit sa kaso ng Kamara ay tumagal ito, aniya, magsusumite sila ng report sa Department of Health (DOH) ukol sa kanilang magiging findings sa dahilan ng late reporting ng Mababang Kapulungan. Sulti ni Cruz nga dapat 24 oras lamang gisugyot na ang kaso sa COVID para sa buhaton nga contact tracing, apan sa kaso sa Kamara nidugay kini, sulti niya, magsumite sila og sugyot sa Department of Health (DOH) mahitungod sa ilahang mahimo nga resulta sa rasong nga late ang pagsugyot sa Mababang Kapulungan. Ang 98 confirmed cases sa buwan ng Nobyembre ng Kamara ay hiwalay pa sa nauna nang 80 COVID cases na naitala simula Marso 2020 kung saan dalawang mambabatas at tatlong empleyado ang nasawi. ang 98 nga kumpirmadong kaso sa bulan sa Nobyembre sa Kamara lahi sa nauna nga 80 COVID nga kaso nga nasugyot sugod sa Marso 2020 kung asa duha ka magbabalaod ug tulo ka empleyado ang namatay. Kasabay ng pag-amin ni Cagayan Governor Manuel Mamba na mayroon pa rin illegal logging at mining activities sa Cagayan na pinoprotektahan pa ng mga tiwaling mayor, binatikos naman ng ilang grupo si Isabela Governor Rodito Albano sa pagtuloy nitong pagtanggi na wala nang ganitong aktibidad sa Isabela. Kasabay ang pagtug-an ni Cagayan Governor Manuel Mamba nga aduna pa gihapon ilegal nga pagpamutol og kahoy ug pamina nga aktibidadis sa Cagayan nga giprotektahan pa sa mga badlungon nga mayor, gisaway usab sa uban nga grupo si Isabela Governor Rodolfo Albano sa pagpadayun niini sa pagpanghimakak nga wala na'y mga ing-aning aktibidad sa Isabela. Ayon kay Alyansa Tigil Muna (ATM) National Coordinator Jaybee Garganera wala man silang hawak sa ngayon na actual evidence ay maraming circumstancial at accounts mismo ng mga residente na magpapatunay na hindi natigil ang illegal mining at logging sa Isabela. Sumala kay Alyansa Tigil Muna (ATM) National Coordinator Jaybee Garganera wala man sila'yigunit sa karon nga aktuwal nga ebidensiya mamahimo nga cirkumstansyl ug saysay mismo sa mga residente nga magpamatuod nga wala nahunong ang ilegal nga pagmina ug pagpamutol sa Isabela. Giit ni Garganera, kung magkakaroon lamang ng aerial survey gaya ng ginagawa noon ng yumaong si Environment Secretary Gina Lopez ay makikita ang massive deforestation at ang presensya ng mga heavy equipment na nagsasagawa ng quarrying at mining sa Isabela gayundin sa Cagayan. Sulti ni Garganerea, kung aduna lang aerial survey sama sa gibuhat sa una sa namatay nga Environment Secretary Gina Lopez makita ang pagkaylap sa pagka-upaw sa kakahoyan ug ang presensya sa mga bug-at nga mga kagamitan nga nagabuhat og pag-quarry ug mina sa Isabela pareha sa Cagayan. Huwag sanang magbulag-bulagan si Governor Albano at ang mga opisyal ng Isabela, kahit sinasabi nilang wala ay kabaligtaran ito dahil meron naman talaga. Dili lang unta magbuta-buta si Governor Albano ug ang mga opisyal sa Isabela, bisag gisulti nila wala apan sukhawi kini tungod anaa naman. Ang problema sa illegal mining, quarrying at logging ay magkakaugnay, para makapagoperate ng minahan at quarry ay kailangan na magputol ng puno at yan ang nangyayari, pahayag ni Garganera. Ang problema sa ilegal nga pagmimina, pag-quarry ug pagputol sa mga kahoy adunay kalabutan, para makapag-operate ug minahan ug pag-quarry kinahanglan nga magputol og kahoy og kana mahitabo, sulti ni Garganera. Gayundin ang pahayag ni Kilusang Magbubukid ng Pilipinas(KMP) President Danilo Ramos, aniya, nakalulusot pa rin ang mga illegal loggers at miners dahil sa pagkunsinti ng lokal na pamahalaan, ang mga nagsasabi umano na wala nang illegal logging at mining ay syang dapat na imbestigahan ng DENR at DILG dahil maaaring nagtatakip ito sa tunay na sitwasyon. Ingon usabang sulti sa Kilusang Magbubukid ng Pilipinas (KMP) President Danilo Ramos, sulti niya, nakalusot pa gihapon ang mga ilegal loggers ug miners tungod sa pagkunsinti sa lokal nga gobyerno, ang mga nagsulti nga wala na ang ilegal logging ug pagmina sya dapat ang imbestigahan sa DENR ug DILG tungod pwede nga nagtabon lang kini sa tinuod nga sitwasyon. Inamin ni Mamba na may tatlong alkalde na may kasabwat na uniformed personnerl ang sangkot at protektor ng illegal logging sa Cagayan, hindi nito pinangalanan ang mga tiwaling alkalde na pawang mayaman na. Giamin ni Mamba nga aduna'y tulo ka alkalde nga aduna'y kasabwat na uniformed personnel ang apil ug protektor sa ilegal nga pagpamutol sa Cagayan, wala gipanganlan ang mga badlungon nga alkalde na pareho mga datu. Sa datos ng Provincial Environment and Natural Resources Office (PENRO) ang bayan ng Pen_ablanca at Baggao sa Cagayan ay nananatiling illegal logging hotspot zone sa probinsya. Sa datos saProvincial Environment and Natural Resources Office (PENRO) ang lungsod sa Pe–ablanca ug Baggao sa Cagayan nagpadayung ilegal logging hotspot zone sa probinsiya. Una ang inamin ni Presidential Spokesperson Harry Roque nanagkaroon ng lapses sa enforcement kaya hindi napipiglan ang illegal mining at logging activities sa Isabela at Cagayan. Una ang giamin ni Presidential Spokesperson Harry Roque nga adunay kakulangan sa pagpatuman mao nga wala napugngan ang ilegal nga pagmina og pagputol sa mga kahoy nga aktibidadis sa Isabela ug Cagayan. Asahan anya na sa oras na matapos ang imbestigasyong ginagawa ng DENR at ni Interior Secretary Eduardo An_o ay may mga mananagot na sangkot sa ganitong illegal na gawain. Lauman kono nga sa oras nga mahuman ang imbestigasyon gibuhat sa DENR og ni Interior Secretary Eduardo A–o aduna'y manubag nga apil sa ing-ani nga ilegal na buhat. Sinabi ni An_o na ang nangyari sa Cagayan at Isabela ay dapat nang magsilbing wake up call sa bawat isa na seryosohin ang eleksyon. Gisulti ni A–o nga ang nahitabo sa Cagayan ug Isabela dapat nga magsilbi nga pasidaan sa kada usa nga seryosuhon ang eleksyon. Ang pamilya Albano at pamilya Dy ay may ilang dekada nang namumuno sa Isabela. Ang pamilya Albano ug pamilya Dyaduna nay pipila ka dekada na nga nanguna sa Isabela. Ang kasalukuyang gobernador na si Albano ay dating Isabela 1st District Representative, ang kasalukuyang Vice Governor nito na si Faustino ÒBojieÓ G. Dy Ill ang syang dating gobernadora ng lalawigan. Ang karon nga gobernador na si Albano ang sauna nga Isabela 1st District Representative, ang karon nga Bise Gobernador niini nga si Faustino "Bojie" G. Dy III mao ang daitng gobernador sa lungsod. Ang pamilya Albano ang may hawak ng congressional seat ng Isabela First District mula 8th Congress hanggang 17th Congress. Ang pamilya Albano ang naay hawak sa Congressional seat sa Isabela Una nga Distrito sugod 8th nga Kongreso hangtod 17th Kongreso. Pinaalalahanan ng Quezon City Epidemiology and Surveillance Unit (CESU) ang House of Representatives na kailangan ang maagap na pa-uulat ng mga bagong kaso ng Covid-19 sa mababang kapulungan. Gipahinumduman sa Quezon City Epidemiology and SurveillanceUnit (CESU) ang House of Representatives nga kinahanglan ang madasigon nga pagsugyot sa mga bag-ong kaso sa Covid-19 sa mabaabng kapulungan. Ayon kay Dr. Rolly Cruz, director ng QC-CESU, nasa 40 na ang kumpirmadong kaso na kanilang naitala sa Kamara. Biniberipika pa nila umano ang ulat na umabot na sa 96 ang kabuuang bilang ng mga positive cases sa dito sa nakalipas na 10 araw. Sumala kay Dr. Rolly Cruz, director sa QC-CESU, anaa sa 40 kakumpirmadong kaso sa ilahang natala sa Kamara.Gibiripika pa kono nila ang sugyot nga niabot sa 96 kinatibuk-ang numero sa mga positibo nga kaso niini sa niaging 10 ka adlaw. Ipinaliwanag ni Cruz na kahit pa man asymptomatic ang pasyente basta nakumpirma itong positive sa test ay dapat ipagbigay alam agad sa kinauukulan. Gipasabot ni Cruz nga bisan pa man asymptomatic ang pasyente basta nakumpirma kini nga positibo sa test kinahanglan ipahibalo dayun sa government. Dapat kasi everytime na may new case dapat nire-report agad sa LGU para sa contact tracing, paliwanag ni Cruz. Dapat man gud pag adunay bag-o nga kaso isugyot dayun sa LGU para sa contact tracing, pasabot ni Cruz. Sinabi naman ni House Secretary-General Dong Mendoza na nakipag-ugnayan na sila sa QC-CESU. Sulti usab ni House Secretary-General Dong Mendoza nga naki-koordinar na sila sa QC-CESU. Tumanggi din itong kumpirmahin na tumaas ang kaso ng COVID cases sa mababang kapulungan bagamat nagsasagawa na umano ngayon ng mass testing sa mga mambabatas, kawani at maging sa mga bumibisita sa tanggapan. Nagdumili pud kini nga kumpirmahon nga nitaas ang kaso sa COVID sa mababang kapulungan bisan pa nagabuhat na kono karon og mass testing sa mga magbabalaod, empleyado ug pati sa mubisita sa opisina. Hindi naman tinukoy ni Mendoza kung rapid test o swab test ang kanilang gagawin subalit para sa mga kawani ay mainam na swab test ang isagawa upang mas konkreto ang maging resulta. Wala usab gitukoy ni Mendoza kung rapid test o swab test ang ilahang buhaton apan para sa mga empleyado mas maayo ang swab test ang buhaton para mas konkreto ang mahimong resulta. Iniimbestigahan ng Quezon City Epidemiology and Surveillance Unit (CESU) ang kaso ng COVID-19 sa House of Representatives kasunod ng naitalang mahigit sa 40 bagong tinamaan ng nakahahawang virus. Giimbestigahan sa Quezon City Epidemioklogy and Surveillance Unit (CESU) ang kaso sa COVID-19 sa House of Representatives human sa natala hapit 4o ka bag-o nga naigo sa nakatakod nga virus. Hiniling ng Quezon City-CESU ang Kamara na isumite sa kanila ang kumpletong listahan ng mga COVID-19 cases at hindi umano ito dapat naantala. Gipangayo sa Quezon City-CESU ang Kamara nga magsumite sa ilaha og kompleto nga listahan sa mga COVID-19 nga kaso ug dili daw kono dapat madugay. Ayon kay Quezon City-CESU Director Dr. Rolly Cruz ang mahigit 40 cases na kanilang naitala ay pawang naninirahan sa Batasan at kalapit na barangay at ang workplace na kanilang inilagay ay sa Kamara. Sumala kay Quezon City-CESU Director Dr. Rolly Cruz ang hapit 40 ka kaso nga ilahang natala parehong nakapuyo sa Batasan ug duol nga barangay ug ang trabahuan nga ilahang gibutang mao ang Kamara. Sa mga cases na hawak namin sinasabi nila na nakuha nila ang virus sa loob ng Kamara, sa mismong pinagtatrabahuhan nila, kaya ito ngayon ang aming iniimbestigahan kung paanong nagkahawahan, pahayag ni Cruz. Sa mga kaso nga gigunitan nila nga nakuha nila ang virus sa sulod sa Kamara, sa mismo nga gitrabahuan nila, mao nga karon ang amoang imbestigahan kun ggiunsa pagkatakud , sulti ni Cruz. Inamin ni Cruz na dahil pending ang report ng Kamara kaya nahihirapan silang i-trace kung ilan ang tunay na COVID cases, aniya,kahit nagsasagawa na sila ng contact tracing ay nagiging limitado lang din dahil sa kawalan ng full disclosure. Giangkon ni Cruz nga tungod sa nadugay nga sugyot sa Kamara mao nga naglisud sila pagsubay kung pila ang tinuod nga kaso sa COVID , sulti niya, bisan pa nagbuhat na sila og contact tracing nahimong limitado gihapon tungod sa wala'y kumpleto nga pagtug-an. Sa tanong kung masasabing outbreak na ang mga COVID cases sa mababang kapulungan at maaaring ipasara ang tanggapan, sinabi ni Cruz na kanila itong ie-evaluate sa oras na makuha nila ang report. Sa pangutana kung outbreak na ang mga kaso sa COVID sa mababang kapulungan ug pwede nga ipasarado ang opisina, sutli ni Cruz nga ilaha kining timbang-timbangon sa oras nga makuha nila ang sugyot. Una nang nagpahayag ng pagkadismaya ang mga kawani ng Kamara kina House Speaker Lord Allan Velasco, Deputy Speaker at 1Pacman Partylist Rep Mikee Romero, Diwa Partylist Rep. Mike Aglipay at House Secretary-General Dong Mendoza na lumabag umano sa quarantine protocol. Una na nagpakita og kahadlok ang mga empleyado sa Kamara sa ila House Speaker Lord Allan Velasco, Deputy Speaker ug 1Pacman Partylist Rep. Mikee Romero, Diwa Partylist Rep. Mike Aglipay ug House Secretary-GEneral Dong Mendoza nga nisupak kono sa quarantine protocol. Ang mga House leader ay may direktang exposure kay TESDA Director Isidro Lapen_a na nagpositibo sa virus dahil magkakasama silang dumalo sa isang dinner meeting. Ang mga House Leader ang adunay direktang ekspos kat TESDA Director Isidro Lape–a njga nagpositibo sa virus tugnod nagkauban sila nga niapil sa usa ka dinner meeting. Sa pahayag sinabi ni Romero na nag-negatibo naman sila sa isinagawang COVID-19 test pero sa ilalim ng health guidelines ng Department of Health (DoH) na kahit negative sa test ay dapat pa rin na sumailalim sa 14-day quarantine. Sa saysay gisulti ni Romero nga nag-negatibo hinoun sila sa gibuhat nga COVID-19 test pero sa ilawom sa Health guidelines sa Department of Health (DOH) nga bisan negatibo sa test dapat gihapon nga mupailawom sa 14-day quarantine. Ipinaliwanag ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire na kailangan ang quarantine sa mga may direct exposure sa isang COVID patient kahit pa man nagnegatibo sa test dahil ang virus ay maaaring mag-develop sa pagitan ng dalawa hanggang 14 araw pagkatapos ng exposure. Gipasabot ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire nga kinahanglan ang quarantine sa mga naay direkta nga pagka-ekspos sa usa ka COVID nga pasyente bisan pa man nagnegatibo sa test tungod ang virus pwede magdevelop sa sulo sa duha hangtod 14 ka adlaw pagkahuman sa pagka-ekspos. Ayon sa ulat, kasama ng mga house leaders sa isang dinner sa Shangri La Taguig si Lapen_a at iba pang Philippine Military Academy Alumni noong Nobyembre 19 makalipas ang dalawang araw ay nagpositibo sa virus si Lape–a.l Sumala sa taho, kauban ang mga House leaders sa usa ka dinner sa Shangri La Taguig si Lape–a ug uban pang Philippine MIlitary Academy Alumni adtong Nobyembre 19 pagkahuman sa duha ka adlaw ay nagpositibo sa virus si Lape–a. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang Agosto 29, umakyat na sa 10,067 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Filipino mula sa 73 na bansa at rehiyon. Sa datos sa Department of Foreign Affairs (DFA) hangtod Agosto 29, nitaas na sa10, 067 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 nga Pinoy sugod 73 ka nasud ug rehiyon. Sa nasabing bilang, 3,189 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa nasulti nga numero 3, 189 ang padayun ng anagpatambal sa bisan -asa nga hospital. DalawampuÕt walo naman ang bagong gumaling kung kaya 6,123 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o pinalabas na sa ospital. Biyente-utso na ka bag-ong naayo kung mao ng a6, 123 na ang Pinoy sa gawas sa nasud ang naayo sa nakatakod nga sakit o gipagawas na sa ospital. Dahil dito, nanatili sa 755 ang COVID-19 related deaths sa mga Filipino abroad. Tungod niini, nagpabilin sa 755 ang COVID-19 nga kasayuran ang namatay sa Pinoy abroad. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na mga Filipino na nasa Middle East at Africa na may 6,968 na kaso. Pinakadaghan gihapon ang natala nga kumpirmadong COVID-19 Positibo na mga Pinoy nga anaa sa Middle East ug Africa nga naay 6, 968 nga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,165 confirmed COVID-19 positive cases na Filipino. Nisunod niini ang Europa nga anaay 1, 165 confirmed COVID-19 positibo nga kaso sa Pinoy. Nasa 795 naman ang kaso sa Americas at 1,139 sa Asia Pacific Region. Naa sa 795 na usan nga kaso sa Americas ug 1, 139 sa Asia Pacipiko ng arehiyon. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) araw ng Sabado (Agosto 29), umabot na sa 213,131 ang kumpirmadong kaso ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa ulahi nga datos sa Department of Health (DOH) araw sa Sabado (Agosto 29), niabot na sa 213, 131 ang kumpirmadong kaso sa nakatakud nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 74,611 ang aktibong kaso. Sa nasulti nga ihap, 74, 611 ang aktibong kaso. Sinabi ng kagawaran na 3,637 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Gisulti sa departamento nga 3, 537 ang bag-o nataho nga kaso sa COVID-19 sa bansa. Umaabot sa 91.3 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild; 6.7 porsyento ang asymptomatic; 0.8 porsyento ang severe habang 1.1 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Niabot sa 91.3 porsyento sa aktibo nga COVID-19 nga kaso ang mild; 6.7 porsyento ang asymptomatic; 0.8 porsyento ang grabe samtang 1.1 posyento ang naa sa kritikal nga kondisyon Nasa 94 ang napaulat na nasawi. Naa sa 94 ang nataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 3,419 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Tungod niini, nisaka na sa 3, 419 ang COVID-19 nga kasayuran ang pagkamatay sa nasud. Ayon pa sa DOH, 655 naman ang gumaling pa sa bansa. Sumala sa DOH, 655 usab ang naayo sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 135,101 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Tungod niini, nisaka na sa 135, 101 ang kinatibuk-ang naayo sa COVID-19 sa Pilipinas. Pumalo na sa mahigit 841,000 ang bilang ng mga nasawing COVID-19 patient sa buong mundo. NIhapak na sa hapit 841,000 ang ihap sa namatay sa COVID-19 nga pasyente sa tibuok kalibutan. Batay sa huling tala, umakyat sa kabuuang 841,331 ang nasawi sa ibaÕt ibang bansa bunsod ng nakakahawang sakit. Basi sa ulahi nga tala, nisaka sa kinatibuk-ang 841, 331 ang namatay sa bisan-asa nga nasud tungod sa nakatakod nga sakit. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang nasawi dahil sa 2019 coronavirus disease ang Estados Unidos na may 185,901. Nag-una pa gihapon ang adunay pinakadaghan nga natalang namatay tungod sa 2019 coronavirus nga sakit ang Estados Unidos nga anaa'y 185, 901. Sumunod dito ang Brazil na may 119,594 na pumanaw bunsod ng pandemiya. Nisunod niini ang Brazil nga naa'y 119, 594 ang namatay tungod sa pandemya. Nasa 63,146 naman ang death toll sa Mexico habang 62,713 ang napaulat na nasawi sa India. Naa sa 63, 146 usab ang gidaghanon sa nangamatay sa Mexico samtang 62, 713 ang nasugyot nga namatay sa India. Nasa 17,299,869 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo NAa sa 17, 299. 869 usab ang kinatibuk-ang naayo sa COVID-19 pandemya sa tibuok kalibutan. Tumama ang magnitude 3.2 na lindol sa Zambales, ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Niigo ang kadako nga 3.2 nga linog sa Zambales, sumala sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Naitala ang episentro ng lindol sa layong anim na kilometro hilagang-silangan ng Cabangan ganap na 11:15 ng umaga. Natala ang episentro sa linog sa layo nga unom ka kilometro Amihanang-Sidlakan sa Cabangan hingpit 11:15 sa buntag. May lalim itong 29 kilometro at tectonic ang pinagmulan. Adunay kalawmon kini ng a29 kilometro at tectonic ang gisugdan. Hindi naman nagdulot ng pinsala ang lindol na tumama sa kalupaan. wala hinuot nagdala og kadaut ang linog nga nitama sa kayutaan. Hindi kukulangin sa 440 pribadong iskwelahan sa buong bansa ang magsasara dahil sa pagbaba ng mga estudyanteng nagpapatala ngayong school year dulot ng pandemya, ayon sa datos ng Department of Education (DepEd). Dili kulangon sa 440 pribadong iskwelahan sa boung nasud ang magsara tungod sa pagbaba sa mga estudyante nga nagpatala karong tuig sa pagtungha dala sa pandemya, sumala sa datos sa Department of Education (DepEd). Hindi pa kabilang sa datos na ito ang Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao na magsusumite pa lamang ng report sa estado ng mga eskwelahan sa rehiyon. Wala pa labot sa kini nga datos ang Bangsamoro Autoonomous Region in Muslim Mindanano nga nagsumite pa og report sa kahimtang sa rehiyon. May kabuuang 14,435 na mga pribadong paaralanang may regular na operasyon sa buong bansa noong nakaraang school year. Adunay kinatibuk-ang 14, 435 nga mga pribadong eskwelahan nga adunay regular na operasyon sa tibuok nasud adtong niaging tuig sa pagtungha. Isinisi ni Education Undersecretary Jesus Mateo ang di pagbubukas ng mga paaralan sa mababang enrollment rate at mataas na halaga ng operasyon sa sistemang blended learning. Gisisi ni Education Undersecretary Jesus Mateo ang wala pag-abli sa mga eskwelahan sa ubos nga enrollment rate ug taas nga kantidad sa operasyon sa sistemang blended learning. Higit na lumakas ang Bagyong Julian at ito ay isa na ngayong severe tropical storm. Mas nikusog ang bagyong Julian ug kini usa na kini ka grabe nga tropical storm. Inaasahang lalo pa itong lalakas sa Linggo at magiging isang ganap na typhoon, ayon sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration. Mas giasahan nga kini mas mokusog sa Dominggo ug mahimo ng ausa ka hingpit nga bagyo, sulti sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration. Huling namataan si Julian na mabagal na kumikilos sa layong 850 kilometro sa silangan ng Tuguegarao City sa Cagayan dakong 4:00 ng umaga ng Sabado, ayon kay Pagasa weather specialist Benison Estareja. Ulahi nakit-an si Julian nga hinay ang kilos sa layo nga 850 kilometro sa Sidlakan sa Tuguegarao City sa Cagayan hingpit 4:00 sa buntag sa Sabado, sumala kay Pagasa Weather Specialist Benison Estareja. May taglay itong lakas ng hangin na umaabot sa 95 kilometro kada oras malapit sa gitna at pagbugso na higit sa 115 kilometro kada oras. Adunay dala nga kakusgon sa hangin nga moabot sa 95 kilometro kada oras duol sa Tunga ug pagbugso nga halos 115 kilometro kada oras. Walang tropical cyclone wind signal na nakataas saan mang bahagi ng bansa at di inaasahan si Julian na direktang magdulot ng masamang panahon sa bansa. Walay tropical cyclone wind nga signal ang nakataas bisan asa sa nasud ug wala damha si Julian nga direktang magdala ug dautan nga panahon sa nasud. Sa loob ng 24 oras, si Julian ay tinatayang nasa 845 kilometro na ng silangan ng Tuguegarao City. Sulod sa 24 ka oras, si Julian gibanabana nga anaa sa 845 kilometro sa sidlakan sa Tuguegarao City. Inaasahang lalabas ito ng Philippine Area of Responsibility sa Lunes ng gabi. Giasahan nga mugawas kini sa Philippine Area of Responsibiltiy sa Lunes sa gabii. Isang 4.4 magnitude na lindol ang tumama sa tubig malapit sa dulo ng mainland northern Luzon ganap na 4:57 ng umaga ngayong Sabado. Usa ka 4.4 kadako sa linog ang niigo sa tubig duol sa tumoy sa mainland northern Luzon hingpit 4:57 sa buntag karong Sabado. Sumentro ang pagyanig may 27 kilometro hilagang kanluran ng bayan ng Calayan sa Cagayan, ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Nisentro ang pagtay-og sa 27 kilometro Amihanang kasadpan sa lungsod sa Calayan sa Cagayan, sumala sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. May lalim itong anim na kilometro. Naay kalawmon kini nga unom ka kilometro. Walang naiulat na nasaktan o pinsala sa lindol na naramdaman sa Intensity III sa Pasuquin, Ilocos Norte. Wala'y nasugyot nga nasakitan o nadaut sa linog nga mabati sa kakusog III Nakaluklok ang Pilipinas sa Pacific Ring of Fire kung saan nagbabanggaag ang mga continental plates na siyang lumilikha ng madalas na pagyanig at pag-alburuto ng mga bulkan. Nakapwesto ang Pilipinas sa Pacific Ring of Fire kung asa nagbanggaanay ang mga continent plates nga naghimo ug permi nga pagtay-og ug pagalburuto sa mga bulkan. Niyanig ng magnitude 3.2 na lindol ang lalawigan ng Davao Oriental. Gitay-og sa dakko nga 3.2 nga linog sa probinsiya sa Davao Oriental . Ayon sa Phivolcs, naitala ang pagyanig sa 61 kilometers southeast ng bayan ng Governor Generoso, alas-12:45 tanghali ng Biyernes (August 28). Suamal sa Phivolcs, natala ang pagtay-og sa 61 kilometro habagatan-silangan sa lungsod sa Governor Generoso, alas-12:45 sa udto sa Biyernes (Agosto 28). May lalim na 60 kilometers at tectonic ang origin nito. Adunay kalawmon nga 60 kilometro ug tectonic ang gigikanan niini. Wala namang naitalang pagkasira sa mga ari-arian, intensities at aftershocks. Wala hinuoy natala nga nadaut nga mga kabtangan, kakusgon ug aftershocks. Umabot na sa mahigit 24.6 million ang naitatalang kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa buong mundo. Niabot sa hingpit 24.6 milyon ang natalang kumprimadong kaso sa COVID-19 sa tibuok kalibutan. Batay sa pinakahuling datos na nakalap ng Radyo INQUIRER hanggang umaga ng Biyernes (Aug. 28) ay 24,605,876 na ang global cases ng COVID-19. Basi sa pinakaulahi nga datos nga nakaalp sa Radyo INQUIRER hangtud buntag sa Biyernes (Aug. 28) 24, 605, 876 ang tibuuk kalibutang kaso sa COVID-19. Ito ay makaraang makapagtala ng mahigit 263,000 na bagong kaso sa magdamag. kini ang niaging natala nga hingpit 263, 000 nga bag-ong kaso sa tibuok gabii. Ang kaso sa Estados Unidos ay sumampa na sa mahigit 6 na milyon matapos makapagtala ng mahigit 46,000 pang bagong kaso. Ang kaso sa Estados Unidos niabot na sa hingpit 6 milyon human makatala og hingpit 46, 000 pa nga bag-ong kaso. Nakapagtala ang Brazil ng mahigit 42,000 bagong kaso habang mahigit 76,000 ang nadagdag sa kaso ng COVID-19 sa India. Nakatala ang Brazil og hingpit 42, 000 nga bag-ong kaso samtang hingpit 76, 000 ang nadungag sa kaso sa COVID-19 sa India. Umakyat na sa pang-pito ang Colombia sa mga bansang may pinakamaraming kaso, matapos maungusan ang datos ng Mexico. Nisaka na sa pang-pito ang Colombia sa mga nasud nga naa'y pinakadaghang kaso, human maunhan ang datos sa Mexico. Nanatili ang Pilipinas sa pang-22 sa mga bansa na may pinakamaraming kaso sa mundo. nagpabilin ang Pilipinas sa pang-22 sa mga nasud nga adunay pinakadaghang kaso sa tibuok kalibutan. Eto ang panawagan ni Cavite Governor Jonvic Remulla kaugnay sa isyu ng Òdoggy showÓ ng isang kapitan at kanyang tresurera sa isang barangay sa Dasmari–as. Kini ang panawagan ni Cavite Governor Jonvic Remulla nga adunay kalabutan sa isyu nga "doggy show" sa usa ka kapitan ug iyahang tresurera sa usa ka barangay sa Dasmari–as. Kasabay nito ay humiling si Remulla sa publiko ng kahit Òkonteng pang-unawaÓ dahil ang dulot na kahihiyan umano ng teleconference scandal ay sapat nang parusa sa mga taong sangkot. Kasabay niini nihangyo swi Remulla sa publiko nga bisan "Gamay nga Pagsabot" tungod ang dala nga kaulaw umano sa teleconference scandal tama na nga silot sa mga tawo nga sangkot. Sa pagkakaalam ko, ang kapitan ng Barangay Fatima Dos sa Dasmari–as, ang kanyang female staff, at ang kani-kanilang mga pamilya ay naproseso na ang insidente at pinili nilang manatiling magkakasama at kalimutan na ang nangyari, wika ni Remulla sa kanyang post sa Facebook. Sa akong nahibal-an, ang kapitan sa Barangay Fatima Dos sa Dasmari–as, ang iyahang babaye nga empleyado, ug ang ilahang tagsa-tagsa nga pamilya naproseso na ang insedente ug gipili nila nga magpadayun nga magkuyog ug kalimtan ang nahitabo, sulti ni Remulla sa iyahang post sa Facebook. Sa kasamaang palad, ang Ôpag-move-onÕ ay nangangahulugan din ng pagkawala ng kanilang trabaho at kaakibat nitong mandato, dagdag pa ni Remulla sa wikang English. Sa kasamaan sa palad, ang pagpadayun nagpasabot usab nga pagkawala sa ilahang trabaho ug apil niini ang mandato, dugang ni Remullasa wikang English. Sa teleconference ng Sanguniang Barangay na ginanap nitong nakaraang linggo para pag-usapan ang COVID-19, huli sa camera ang kapitan habang nakababa ang pantalon at dino-doggy ang kanyang tresurera. Sa teleconference sa Sangguniang Barangay nga nahitabo niiining Dominggo para estoryahan ang COVID-19, kuha sa camera ang kapitan nakababa ang pantalon ug dino-doggy ang iyahang tresurera. Kapwa may asawa ang dalawang opisyal at ang mister umano ng tresurera ay kumpare pa ni kapitan. Pareho may asawa ang duha ka opisyal ug ang mister umano sa tresurera kumpare pa ni kapitan. Matapos pumutok sa media ang issue, nagbitiw sa tungkulin nitong Huwebes ang kapitan at kanyang tresurera. Human niboto sa medya ang isyu, niundang sa katungdanan niining Huwebes ang kapitan ug ang iyahang tresurera. Pero pinaiimbistigahan pa rin ng Department of the Interior and Local Government ang insidente para alamin ang mga posibleng paglabag na nagawa ng dalawa sa code of conduct ng mga pampulikong opisyal. Pero gipaimbistigahan pa gihapon sa Department of the Interior and Local Government ang insidente para mahibal-an ang mga posible nga paglapas nga nabuhat sa duha sa code of conduct sa mga pampublikong opisyal. Nilinaw ni Remulla na hindi niya ipinagtatanggol ang aksyon ng dalawang lider ng barangay na ayon sa kanya ay inexcusable and ignorant. Giklaro ni Remulla nga wala niya gidapigan ang aksyon sa duha ka lider sa barangay nga sumala sa iyaha dili mapasaylo ug ignorante. Ang hinihingi ko lamang ay konteng pang-unawa. Ang gipangayo lang nako gamay nga pagsabot. Tiyak ko na ang mga pamilyang sangkot ay sugatan na at malubhang nasasaktan. Siguro ko nga ang mga pamilya nga sangkot samaran na ug grabe nga nasakitan. Dala nila ang kahihiyan na ito habang buhay, wika niya. Dala nila ang kaulaw niini tibuok kinabuhi, sulti niya. Ang kahihiyan lamang ay sapat nang parusa sa mga taong sangkot, sabi ni Remulla. Ang kaulaw lang tama na nga silot sa mga tawo nga sangkot, sulti ni Remulla. KayaÕt tayong mga hindi naman kasali sa isyu na ito, dapat MOVE ON na rin. Mao nga kita nga dili apil sa isyu niini, dapat padayun na usab. Gamitin ang ating oras at atensyon sa mga bagay na may saysay para sa ikabubuti ng sarili. Gamiton ang atoaang oras ug atensyon sa mga butang nga adunay pulos para sa kaayuhan sa sarili. Bawal gyudgmental. Bawal ang gyudgmental. Nakapagtala na ng apat na nasawi kasunod ng panalalasa ng Hurricane Laura sa Louisiana. Nakatala na og upat ka namatay hhuamn sa pagdagsa ni Hurricane Laura sa Louisiana. Ayon kay Gov. John Bel Edward ito na ang pinakamalakas na bagyong nag-landfall sa kanilang lugar. Sulti ni Gov. John Bel Edward kini na ang pinakakusog nga bagyo nga nitugpa sa ilahang lugar. Nasa Category 4 ang bagyo nang tumama ito sa Louisiana. Naa sa Categorya 4 ang bagyo nga niigo sa Louisiana. Patuloy pa ang ginagawang damage assessment ng pamahalaan ng Louisiana sa idinulot na pinsala ng bagyo. Padayun pa ang gibuhat nga damage assessment sa gobyerno sa Lousiana sa gidala nga kadaut sa bagyo. Ang mga nasawi ay nasa loob ng kanilang mga bahay na nabagsakan ng naglalakihang puno. Ang mga namatay naa sa sulod sa ilahang balay nga natumbahan og dako nga kahoy. Sa update mula sa US Nationnal Hurricane Center, humina na ang bagyo at naging tropical storm na lamang. Sa update gikan sa US National Hurricane Center, nihinay ang bagyo ug nahimo nga tropical storm na lang. Umabot na sa mahigit 23.72 milyung mag-aaral ang nakapag-enroll na para sa SY 2020-2021. Niabot sa hingpit 23.72 milyon na estudyante ang nagpa-enrol para sa SY 2020-2021. Sa datos ng Department of Education (DepEd), 23,728,626 na mga mag-aaral na ang nakapagpa-enroll. Sa datos ng Department of Education (DepEd), 23, 728, 626 nga mga estudyante na ang nakapag-enrol. Sa nasabing bilang 21,862,059 ang nagpatala sa mga pampublikong paaralan. Sa nasulti nga ihap 21, 862, 059 ang natala sa mga publiko nga eskwelahan. Umaabot naman sa 1.82 million ang nagpa-enroll sa private schools. Moabot usab sa 1.82 millyon nag nagpa-enrol sa pribadong eskwelahan. Malaking bilang ng enrollees ay sa elementarya na umabot sa 11,499,137. Dako na ihap sa nagpaenrol sa elementarya nga niabot sa 11, 499, 137. May nagpa-enroll din na 7,475,892 para sa junior high school habang 2,658,663 sa senior high school. Adunay nagpa-enrol usab nga 7, 475, 892 para sa junior high school hangtod sa 2, 658, 663 sa senior high school. Madaragdagan pa ang bilang ng enrollees dahil patuloy pa ang enrollment sa ilang pribadong paaralan. Madagdagan pa ang ihap sa enrollees tungod padayun pa ang enrollment sa ubang pribadong eskwelahan. Ipina-convert ng Pasay City government ang mga container van sa lungsod. Gipakabig sa gobyerno sa Pasay City ang mga container van sa lungsod. Ito ay ginawa para maging isolation facility ng mga pasyente na tinamaan ng COVID-19. KIni gibuhat para mahimo nga isolation faciltiy sa mga pasyente nga naigo sa COVID-19. Sa larawang ibinahagi ng Pasay City Public Information Office, makikitang nagsagawa ng inspeksyon si Mayor Emi Calixto-Rubiano sa bahagi ng MOA complex at CCP complex. Sa litrato nga gipakita sa Pasay City Public Information Office, makita nga naghimo og inspeksyon si Mayor Emi Calixto-Rubiano sa bahin sa MOA complex ug CCP complex. Sinabi ng Pasay City PIO na ito ay resulta ng paghingi ng alkalde ng tulong kay Public Works and Highways Secretary Mark Villar para mapakinabangan ang 300 container vans bilang healthcare rooms. Sulti sa Pasay City PIO nga kini ang resulta sa papangayo sa alkalde ug tabang kay Publlic Works and Highways Secretary Mark Villar para magamit ang 300 container van isip healthcare rooms. Sa bawat kwarto, mayroong nakalagay na air conditioning unit, toilet at paliguan. Sa kada kwarto, adunay nakabuitang nga air conditioning unit, toilet ug ligoanan. Sa huling datos hanggang 11:50, Miyerkules ng gabi (August 26), nasa 3,423 na ang confirmed COVID-19 cases sa Pasay City kung saan 597 pa ang aktibo. Sa ulahi nga datos hangtod 11:50, Miyerkules ng gabi (Agosto 26), nga anaa sa 3, 423 na ang kumpirmadong COVID-19 nga kaso sa Pasay City kung asa 597 pa ang aktibo. Pinatawan ng P19 milyong multa ng Energy Regulatory Commission ang Manila Electric Company o Meralco dahil sa Òbill shockÓ incident. Gimultahan og P19 milyon sa Enerygy Regulatory Commission ang Manila Electric Company o Meralso tungod sa "bill shock" incident. Sa desisyon ng ERC, sinabi nito na nilabag ng Meralco ang advisory na inilabas ng regulatory body habang nasa community quarantine ang bansa noong Marso hanggang Hunyo. Sa desisyon sa ERC, gisulti niin, nga gilapas sa Merelco ang advisory sa regulatory body samtang anaa sa community quarantine ang nasud adtong Marso hangtod Hunyo. Sabi ng ERC, nabigo ang power distribution giant na ilagay ng malinaw na estimated lamang ang bill na ipinadala sa mga customer bukod pa sa bigo rin ito na sumunod sa mandato na installment payment arrangement. Sulti sa ERC, pakyas ang power distribution giant nga ibutang og klaro nga buot-buot lamang ang bill nga gipadala sa mga customer gawas pa sa pakyas usab kini nga mosunod sa mandato nga installment payment arrangement. Ayon kay ERC Chairperson at CEO Agnes Devanadera, nagdulot ng kaguluhan at pagkalito mula sa consumers ang hindi pagbibigay ng tamang impormasyon ng Meralco habang nasa gitna ng pandemya ang bansa. Sumala kay ERC Chiarperson ug CEO Agnes Devanadera, nagdala og kagubot ug pagkalibog gikan sa mga customer nga wala naghatag ug tama nga impormasyon sa Meralco samtang naa tunga sa pandemya ang nasud. Hinikayat ni Senator Nancy Binay ang Philippine Overseas Employment Administration at ang Inter Agency Task Force na bawiin na ang deployment ban sa healthcare workers. Gidasig ni Senador Nancy Binay ang Philippine Overseas Employment Administration aug ang Inter Agency Task Force nga bawion na ang deployment ban sa healthcare workers. Diin ni Binay walang karapatan ang gobyerno na pigilan ang mga health worker kung nais nilang mag-trabaho sa ibang bansa para buhayin ang kanilang pamilya. Paklaro ni Binay wala'y karapatan ang gobyerno nga pugngan ang mga health worker kung gusto nila magtrabaho sa ubang nasud para buhion ang ilahang pamilya. Aniya kung magmamatigas naman ang POEA sa deployment ban, dapat tiyakin ng gobyerno na may sapat na kompensasyon na maibibigay sa mga ito. Sulti niya kung magmagahi usab ang POEA sa deployment ban, dapat siguruon sa gobyerno nga adunay tama na kompensasyon ang mahatag sa mga niini. Katuwiran ng senadora hindi rin naman gugustuhin ng health workers na malayo sa kanilang mga pamilya kung sapat ang kanilang kikitain dito sa bansa. Rason sa Senadora dili usab gustuon sa health workers nga malayo sa ilahang mg apamilya kung tama ang ilahang kitaon sa nasud. Sinabi din ni Binay walang dapat ipangamba na magkukulang ng health workers sa bansa dahil aniya base sa datos ng DOH, higit 750,000 ang lisensiyadong medical professionals sa Pilipinas, kasama ang mga dentista, medical technologists, pharmacists, midwives at mga doktor. Sulti usab ni Binay nga wala'y dapat kahadlokan nga magkulang ang health workers sa nasud tungod sulti niya basi sa datos sa DOH, higit 750, 000 ang lisensiyadong medical professionals sa Pilipinas sa Pilipinas, kasama ang mga dentista, medical technologist, pharmacist, midwives ug mga doktor. Sa naturang bilang, 204, 437 lang ang ang nasa health sector nangangahulugan na higit kalahating milyon sa kanila ang hindi nagta-trabaho ayon sa kanilang natapos. Sa naturang ihap, 204, 437 lang ang naa sa health sector buot pasabot nga hingpit katunga sa milyon sa ilaha ang wala nagtrabaho sumala sa ilahang nahuman. Isang malaking hamon para sa pagpapatupad ng anti-terrorism Law ang kambal na pagpapasabog sa Jolo, Sulu. Usa ka dako nga hagit para sa pagpatuman sa anti-terrorism law ang kambal nga pag[aboto sa Jolo, Sulu. Ayon kay Deputy Speaker Mujiv Hataman, masusubok ng nangyaring insidente ang batas laban sa mga terorista ngunit umaasa silang hindi ito mauuwi sa pang-aabuso tulad ng ibinabala nila noon na posibleng mauwi ito sa indiscriminate arrest at paglabag sa karapatang pantao. Sumala kay Deputy Speaker Mujiv Hataman, masulayan sa nahitabo nga insidente ang baalod batok sa terorista apan naglaum sila nga dili kini moresulta sa pag-abuso pareho sa gibala nila sa una nga posible moresulta kini sa indiscriminate arrest ug paglapas sa karapatang pantawo. Kasabay ng pagkundena ay hinimok ng kongresista ang mga otoridad na imbestigahang mabuti at bigyang hustisya sa lalong madaling panahon ang pagkamatay ng mga sundalo, pulis at sibilyan. Kasabay sa pagpanghimaraut gidasig sa kongresista ang mga otoridad nga imbestigahan og ayo ug tagaan og hustisya sa mas madali nga panahon ang pagkapatay sa mga sundalo, pulis,ug sibilyan. Saludo naman si Hataman sa mga pulis at sundalo na kahit batid nilang delikado sa Sulu ay pinili pa ring doon magpadestino para tumulong sa pagpapanumbalik ng kapayapaan at pagbabalik sa normal ng buhay ng mga residente sa lalawigan. Saludo usab si Hataman sa mga pulis ug sundalo nga bisan kahibalo sila nga delikado ang Sulu gipili gihapon nga didto magpadestino para mutabang sa pagpabalik sa kalinaw ug pagbalik sa normal nga buhay sa mga residente sa probinsiya. Nagpaabot din ng pakikiramay ang kongresista sa mga kaanak ng mga nasawi at nakakalungkot din aniya na nadamay ang mga sibilyan na nagkataong nasa maling oras at lugar ng maganap ang trahedya. Nagpa-abot og pagkamabination sa kongresista sa mga paryente sa mga namatay ug makapasubo usab sulti niya nga nadamay ang mga sibilyan nga nahigayon nga naa sa mali nga oras ug lugar sa dihang nahitabo ang trahedya. Bumaba na sa pwesto ang kapitan ng isang barangay sa Dasmari–as, Cavite na huli sa aktong nakikipag-doggy sa kanyang tresurara habang may Zoom meeting ang Sangguniang Barangay. NIbaba na sa pwesto ang kapitan sa usa ka barangay sa Dasmari–as, Cavite nga sakpan sa akto nga nkipag-doggy sa kanyang tresurera samtang may zoom meeting ang Sanggunian sa Barangay. Ayon kay Jorge Magno, presidente ng Association of Barangay Captains sa siyudad, minabuti na ng kapitan na magbitiw sa tungkulin dahil sa malaking iskandalong naganap. Sumala kay Jorge Magno, presidente ng Association of Barangay Captain sa siyudad, mas gipili na lng sa kapitan nga mag-undang sa katungdanan tungod sa dako nga iskandalo nga nahitabo. Si barangay chairman nag-resign na po para sa ikatatahimik po ng lahat, ayon kay Magno sa panayam ng dzBB ngayong Huwebes. Si barangay chairman nag-resign na para sa kalinaw sa tanan, sumala kay Magno sa pakig-istorya sa dzBB karong Huwebes. Humihingi po siya ng pang-unawa at pasensya sa lahat na ganoon ang nangyari. Nangayo siya og pagsabot ug pasensya sa tanan na mao to ang nahitabo. Sa teleconference ng sanggunian na ginanap nitong nakaraang linggo para pag-usapan ang COVID-19, huli sa camera ang kapitan habang nakababa ang pantalon at dino-doggy ang kanyang tresurera. Sa teleconference sa Sangguniang Barangay nga nahitabo niiining Dominggo para estoryahan ang COVID-19, kuha sa camera ang kapitan nakababa ang pantalon ug dino-doggy ang iyahang tresurera. Nang tanungin kung pati ang tresurera ay nag-resign, sinabi ni Magno na, Sa pagkakaalam ko po nag-resign na rin. Sa dihang gipangutan kung pati ang trresurera nag-resign, sulti ni Magno na, sa akong pagkahibalo nag-resign na usab. Isang petisyon ang umikot sa barangay na nanawagan sa pagbibitiw ng kapitan. Usa ka petisyon ang naa sa barangay para pahawaon si Kapitan. Sinabi rin ni Interior Undersecretary Ricogyudge Echiverri na ang ginawa ng dalawa ay Òconduct unbecoming of a public officialÓ at ito ay kanyang paiimbistigahan. Gisulti usab ni Interior Undersecretary Ricogyudge Echiverri nga ang gibuhat sa duha ay "conduct unbecoming of a public official" ug kini iyang paimbestigahan. Ayaw patalo sa Brazil: Kapitan at kanyang tresurera, nag-doggy sa Zoom meeting sa Dasmari–as Dili papildi sa Brazil:kapitan ug iyahang tresurera, nag-doggy sa Zoom meeitng sa Dasmari–as. Umabot na sa mahigit 23.69 milyo na mga mag-aaral ang nakapag-enroll na para sa SY 2020-2021. Niabot sa hingpit 23.69 milyon na ang mga estudyante ang nagpa-enrol para sa SY 2020-2021. Sa datos ng Department of Education (DepEd), 23,697,256 na mga mag-aaral na ang nakapagpa-enroll. Sa datos sa Department of Education (DepEd), 23, 697, 256 na nga mga estudyante ang nakapa-enrol. Sa nasabing bilang, 21,840,050 ang nagpatala sa mga pampublikong paaralan. Sa nasulti nga ihap, 21, 840, 050 ang natal sa mga pampublikong eskwelahan. Umabot naman sa 1.81 milyon naman ang nagpa-enroll sa mga pribadong paaralan. Sa nasulti nga ihap, 1.81 milyon usab ang na-enrol sa mga pribadong eskwelahan. Malaking bilang ng enrollees ay sa elementarya na umabot sa 11,487,087. Dako nga ihap sa enrollees anaa sa elementarya nga moabot sa 11, 487,087. May nagpa-enroll din na 7,468,500 para sa junior high school habang 2,651,303 sa senior high school. Adunay nagpa-enrol usab nga 7, 475, 892 para sa junior high school hangtod sa 2, 658, 663 sa senior high school. Madaragdagan pa ang bilang ng enrollees dahil patuloy pa ang pagpapatala sa ilang pribadong paaralan. Madungagan pa ang ihap sa enrollees tungod padayun pa ang pagtala sa ilang pribadong eskwelahan. Kahit sa anong larangan, hindi nagpapatalo ang Pinoy. Bisan asa nga laban, dili magpapildi ang Pinoy. Pinatunayan ito ng dalawang opisyal ng barangay sa Dasmari–as, Cavite nang talbugan nila ang Òlive showÓ sa Rio de Janeiro sa kanilang pagtatalik na dog style at live sa Zoom. Gipakita kini sa duha ka opisyal sa barangay sa Dasmari–as, Cavite sa dihang gipildi nila ang "Live show" sa Rio de Janeiro sa ilahang pakighilawas sa dog style at live sa Zoom. Sa programang Tutok Erwin Tulfo, sinabi na nagpatawag umano ng miting ang naturang barangay noong nakaraang linggo para pag-usapan ang mga hakbangin upang masugpo ang pagkalat ng COVID-19. Sa programa nga Tutok Erwin Tulfo, gisulti nga nagpatawag umano ng miting ang naturang barangay niadtong niaging Dominggo para istoryahan ang mga buhaton para mahunong ang pagkalat sa COVID-19. Gamit ang Zoom, nag-teleconference ang mga opisyales ng barangay. Gamit ang Zoom, nagteleconference ang mga opisyales sa barangay. Pero si kapitan at ang kanyang tresurera ay tila hindi meeting kundi mating ang inaatupag. Pero si Kapitan ug ang iyang tresurera murag dili miting kung dili mating ang giatupag. Kuhang-kuha sa camera si kapitan habang nakababa ang pantalon at dino-doggy ang kanyang babaeng tresurera mismong sa tanggapan ng barangay. Kuha sa camera si kapitan samtang nakababa ang pantalon ug dino-doggy ang iyang babaye nga tresurera mismo sa opisina sa Barangay. Ang masaklap nito, ayon sa ekslusibong ulat ni Erwin Tulfo, inabisuhan ang mga taga-barangay na panoorin ang teleconference para umano malaman nila ang mga mahahalagang isyung tinatalakay ng Sangguniang Barangay. Ang pangit niini, sumala sa ekslusibong sugyot ni Erwin Tulfo, gipahibalo ang mga taga-barangay nga tan-awon ang teleconference para umano mahibal-an nila ang mga importanteng isyu nga gihisgutan sa Sanggunian sa Barangay. Tuloy, napaaga ang pista ng barangay sa pasabog ni kapitan. Padayun, napasayo ang pista ng barangay sa paboto ni Kapitan. Pero kung may mga natuwa sa libreng torohan, mas marami naman ang dismayado sa inasal ng kanilang opisyal. Pero kung adunay nalipay sa libreng pahibalo, mas daghan ang nahigawad sa lihok sa ilahang opisyal. Isang petisyon ang umikot sa barangay para patalsikin si kapitan. Usa ka petisyon ang naa sa barangay para pahawaon si Kapitan. Kinapanayam ni Tulfo si Undersecretary Ricogyudge Echiverri ng Department of the Interior and Local Government (DILG) kaugnay sa isyu. Sa nakapanayam ni Tulfo si Undersecretary Ricogyudge Echiverri sa department of the Interior and Local Government (DILG) may kalabutan sa isyu. Ayon kay Echiverri, ang ginawa ng dalawaÐna parehong pinangalanan ng hard-hitting broadcaster-ay conduct unbecoming of a public official. Sumala kay Echiverri, ang gibuhat sa duha- nga parehong gipanganlan sa hard-hitting brodkaster usa ka conduct unbecoming sa public official. Sa Rio de Janeiro sa Brazil, nag-teleconference nitong Hunyo ang konseho ng siyudad tungkol sa feeding program para sa mga bata sa eskwelahan. Sa Rio de Janeiro sa Brazil, nagteleconference niining Hunyo ang konseho sa siyusdad mahitungod sa feeding program para sa mga bata sa eskwelahan. Pero habang live sa Zoom, isang myembro ng konseho at kanyang partner ang sapol sa camera na nagsisibakan. Pero samtang ga live sa Zoom, usa ka miyembro sa konseho ug iyahang partner ang kuha sa camera na nagsibakan. Kaya paalala sa lahat, kapag may Zoom meeting siguruhing meeting lang. Maong mangno sa tanan, kung adunay Zoom meeting siguraduhon nga miting lang. Huwag hahaluan ng mga acrobatic acts, dog show, at kung anu-anupa. Dili haluan og mga akrobatik acts , dog show,uban pa. Konsehal ng Rio de Janeiro, nahuling nakikipag-sex habang may council Zoom meeting. konsehal sa Rio de Janeiro, nasakan nakipaghilawas samtang adunay konsehal Zoom miting. Nagpositibo sa COVID-19 si Northern Samar 1st District Representative Paul Daza. Nagpositibo sa COVID-19 si Northern Samar 1st District Rep. Paul Daza. Kinumpirma ito mismo ng kongresista sa inilabas na pahayag. Gikumpirma kini mismo sa kongresista sa gipagawas nga istorya. Aniya, lumabas sa swab test result na positibo siya sa nakakahawang sakit noong araw ng Martes, August 25. Sulti niya, nigawas sa swab test nga resulta nga positibo siya sa nakatakod nga sakit adtong adlaw sa Martes, Agosto 25. Sa ngayon, naka-confine aniya siya sa ospital. Sa karon, naka-confine na siya sa ospital. Sinabi ng mambabatas na nagnegatibo pa siya nang sumailalim sa swab test sa Maynila bago umuwi sa Catarman noong August 8. Gisulti sa magbabalaod nga nagnegatibo pa siya sa dihang nipailawom sa swab test sa Manila ayha niuli sa Catarman adtong Agosto 8. Nagsimula aniyang sumama ang kaniyang pakiramdam noong Linggo ng gabi, August 16, matapos mag-ikot sa mga bayan at magsagawa ng inspeksyon sa ilang proyekto sa unang distrito ng nasabing probinsya. Nagsugod daw og lain ang iyang gibati adtong Dominggo sa gabii, Agosto 16, paghuman og tuyok sa mga lungsod ug naghimo og inspeksyon sa ilahang proyekto sa una nga distrito sa nasulting probinsiya. Kasunod ng panuntunan, tumuloy pa rin siya sa pagtatrabaho sa kanilang bahay sa Daganas ngunit hindi na siya lumabas dito. Sunod sa mga balaod, padayun gihapon siya og trabaho sa ilahang balay sa Daganas apan wala na siya nigawas didto. Dahil masama pa rin ang kaniyang pakiramdam, sinabi ni Daza na inabisuhan siya ng mga doktor na bumalik ng Maynila noong August 24 at dumeretso siya sa ospital para sa pagsusuri. Tungod lain gihapon iyang gibati, sulti ni Daza nga gisultian siya sa mga doktor nga mubalik sa Manila adtong Agosto 24 ug modiritso siya sa ospital para magpatan-aw. Mayroon pang 126,000 overseas Filipino workers (OFWs) ang naghihintay ng kanilang repatriation matapos silang maapektuhan ng pandemya ng Covid-19 sa bansang pinagtatrabahuhan. Aduna pa'y 126, 000 Overseas Filipino Workers (OWFs) ang naghulat sa ilahang repatriation paghuman sila maapektuhan sa pandemya sa Covid-19 sa nasud nga gitrabahuan. Ayon kay Alice Visperas, director ng International Labor Affairs Bureau ng Department of Labor and Employment (DOLE), kabilang sila sa mga OFW na humiling sa pamahalaan na ma-repatriate matapos silang mawalan ng trabaho. Sumala kay Alice Visperas, director sa International Labor Affairs Bureau sa Department of Labor and Employment (DOLE) , kauban sila sa mga OFW na nangayo sa gobyerno na marepatriate paghuman sila mawad-an og trabaho. Mayroon namang 82,000 na displaced Filipinos ang nagpasyang manatili sa mga bansa kung saan sila naroroon sa pag-asang makahahanap ng bagong trabaho. Aduna usab 82, 000 nga displaced Filipino ang nagdesisyon nga magpabilin sa mga nasud kung asa sila sa paglaum nga makakita og bag-ong trabaho. Umabot na sa mahigit 550,000 pandemic-displaced OFWs, ang napauwi sa bansa mula nang magkaroon ng pandemya. Niabot na sa hingpit 550,000pandemic-displaced OFWs, ang gipauli sa nasud sugod adunay pandemya. Sa susunod na taon, inaasahang aabot pa sa 80,000 na OFWs ang uuwi sa bansa. Sa sunod tuig, gilauman nga muabot sa 80, 000 nga OFWs ang makauli sa nasud. Istriktong ipatutupad ng Department of Interior and Local Government (DILG) ang pagbabawal sa mga ilegal na paputok ngayong Kapasukuhan at sa Bagong Taon. Istrikto nga gipatuman sa Department of Interior and Local Government 9DILG) ang pagbawal sa mga ilegal nga paboto karong pasko ug bag-ong tuig. Ayon kay DILG Undersecretary at spokesman Jonathan Malaya, inatasan na ang PNP na kumpiskahin ang mga ilegal na paputok at arestuhin ang mga mahuhulihan nito. Sumaal sa DILG Undersecretary ug spokesman Jonathan Malaya, gitudlo na ang PNP nga embarguhon ang mga ilegal nga paboto ug dakpon ang mga makuhaan niini. Kabilang sa mga ilegal na paputok ay ang piccolo, watusi, giant whistle bomb, giant bawang, large gyudas belt, super lolo, lolo thunder, atomic bomb, atomic bomb triangulo, pillbox, boga, kwiton, goodbye Earth, goodbye bading, hello Columbia at goodbye Philippines. kauban sa ilegal nga paboto ang piccolo, watusi, giant whistle bomb, giant bawang, large gyudas belt, super lolo, lolo thunder, atomic bomb triangulo, pillbox, boga, kwiton, goodbye earth, goodbye bading, hello Columbia, ug goodbye Philippines. Inatasan din ng DILG ang PNP na magsagawa ng inspeksyon sa Òmanufacturing complex, warehouse, at processing areaÓ ng mga gumagawa at dealers ng paputok. Gitudlo usab sa DILG ang PNP nga magbuhat og inspeksiyon sa "manufacturing complex", warehouse, ug processing area" sa mga nagabuhat ug dealers sa paboto. Samantala, nagpaalala naman si Bureau of Fire Protection Senior Inspector Bayani Zambrano na lahat ng uri ng public fireworks display ay bawal. Samtang, nagpahinumdom usab si Bureau of Fire Protection Senior Inspector Bayani Zambrano nga bawal ang tanan nga klase sa public fireworks display. Tanging community fireworks displays lamang na pamahahalaan ng local government units ang pinapayagan. Community Fireworks Dsiplay lang nga ang magdumala mao ang local government units ang gitugtan. Tumanggap ng tig P100,000 na tulong-pinansyal ang pamilya ng tatlong kawani ng Kamara na namatay dahil sa Covid-19. Nidawat og tag P100, 000 nga tabang- pinansyal ang pamilya sa tulo ka empleyado sa Kamaranga namatay tungod sa Covid-19. Ang donasyon ay mula sa pagsisikap ng mga mambabatas at mga empleyado ng Mababang Kapulungan ng Kongreso na nagdaos ng isang online auction. Ang donasyon gikan sa paningkamot sa mg amagbabalaodug ang mga empleyado sa mababang kapulungan sa Kongreso nga naghimo og usa ka online auction. Itinampok sa ÒCongBid i-Mine Mo Na ItoÓ online auction ang mga pre-loved items ng mga miyembro ng Kamara para makapangalap ng pondo para sa mga naiwan ng mga pumanaw na kawani na biktima ng coronavirus. Gipakita sa "CongBid i-Mine Mo Na Ito" online auction ang mg apre-loved items sa mga miyembro sa Kamara para makakuha og pondo para sa mga nabilin sa mga namatay nga empleyado nga biktima sa coronavirus. Ang nasabing online auction ay inisyatibo at pinangasiwaan ng Congressional Policy and Budget Research Department. Ang nasulti nga online auction usa ka inisyatibo ug namuno sa Congressional Policy and Budget Research Department. Kahapon, ipinagkaloob ang donasyon sa isang seremonya na dinaluhan ni House Secretary General Mark Llandro Mendoza at ilan pang opisyal ng Kamara. Gahapon, gihatag ang donasyon sa usa ka seremonya nga gitambungan ni House Secretary General Mark Llandro Mendoza ug uban pa nga opisyal sa Kamara. Samantala, pinangunahan rin ni Mendoza ang pamamahagi ng tulong sa mga kawani na labis na nasalanta ng Bagyong Ulysses. Samtang, gipangunhan usab ni Mendoza ang pagpanghatag sa tulo ka empleyado na labis na naapektuhan sa bagyong Ulysses. Tumanggap ang 99 na empleyado ng bigas at relief packs. Nidawat ang 99 ka empleyado og bugas ug relief packs. Pinaghahanap pa ang 15 crew ng isang Panama-flagged cargo ship makaraang tumaob ito sa karagatang sakop ng Vietnam. Gipangita pa ang 15 ka crew sa usa ka Panama-flagged Cargo ship niaging nitaob kini sa dagat sakop sa Vietnam. Nangyari ang insidente nitong Huwebes sa karagatan malapit sa sa central province na Binh Thuan habang naglalayag ang barko galing Malaysia patungong Hong Kong. Nahitabo ang insidente niining Huwebes sa dagat doul sa central province na Binh Thuan samtang naglawig ang barko gikan sa Malaysia padulong Hong kong. Lulan ng barko ang 11 Chinese crew at 4 na Vietnamese crew. Sakay sa barko ang 11 ka chinese crew ug 4 ka Vietnamese crew. Nagpadala na ng rescue team ang Vietnam kabilang ang isang coast guard vessel para magsagawa ng search and rescue operations. Nagpadala na og rescue team - ang Vietnam apil ang usa ka coast guard vessel para maghimo og search and rescue operations. Itinalaga ng Santo Papa si Capiz Archbishop Cardinal Jose Advincula bilang isa sa mga miyembro ng Congregation for the Clergy. Gibutang sa Santo Papa si Capiz Archbishop Cardinal Jose Advincula isip usa sa mga miyembro sa Congregation for Clergy. Nakabase sa Vatican City ang Congregation of Clergy. Nakabasi sa Vatican City ang Congregation of Clergy. Maliban kay Advincula, isa pang cardinal mula sa Brunei ang itinalaga ni Pope Francis sa parehong pwesto. Gawas kay Advincula, usa pa ka Cardinal gikan sa Brunei ang gibutang ni Pope Francis sa pareho nga pwesto. Si Advincula ay naging Obispo sa San Carlos Negros Occidental noong 2001 at nailipat sa Capiz bilang archbishop noong 2011. Si Advincula nahimo nga obispo sa San Carlos Negros Occidental adtong 2001 ug gibalhin sa Capiz isip archbishop adtong 2011. Pansamantalang isinara ang Department of Labor and Employment (DOLE) Central Office sa Intramuros, Maynila. Temporaryo nga gisarad-an ang Department of Labor and Employment (DOLE) Central Office sa Intramuros, Manila. Ito ay matapos na ang isang undersecretary ng kagawaran ay magpositibo sa Covid-19. kini human nga usa ka undersecretary sa kagawaran nagpositibo sa Covid-19. Ayon kay Rolly Francia, DOLE-Information and Publication Service (IPS) director, isasailalim sa disinfection ang tanggapan ng DOLE. Sumala kay Rolly Francia, DOLE-Information and Publication Service (IPS) director, ipailalum sa disinfection ang opisina sa DOLE. Magbabalik ang normal na operasyon sa DOLE main office sa Lunes, Dec. 21. Magbalik ang normal nga operasyon as DOLE main office sa Lunes, Dec. 21. Hindi naman tinukoy ni Francia kung sino ang DOLE undersecretary na nagpositibo sa sakit. Wala usab gisulti ni Francia kung kinsa ang DOLE undersecretary nga nagpositibo sa sakit. Pinaiimbestigahan ng mga kongresista mula sa lalawigan ng Isabela ang operation ng Small Town Lottery ng Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO). Gipaimbestigahan sa mga kongresista giakn sa probinsiya sa Isabela ang operation sa Small Town Lottery sa philippine Charity Sweepstake Office (PCSO). Sa privilege speech ni Isabela 6th District Rep. Inno Dy, sinabi nito na nais nila na maimbestigahan ang operasyon ng STL dahil sa mgas legal na isyu kaugnay sa 2020 STL Revised Implementing Rules and Regulations (RIRR). Sa priviledge speech ni isabela 6th District Rep. Inno Dy, gisulti niini nga gusto nial nga imbestigahan ang operasyon sa STL tungod sa mga legal na isyu kalabutansa 2020 STL Revised Implementing Rules and Regulation (RIRR). Sa ilalim nito, apektado ang mandato ng mga local government units (LGUs) na protektahan ang kapakanan ng kanilang mga kababayan, ayon kay Dy. Sa ilawom niini, apektado ang mandato sa mga Local Government Unit (LGUs) ng aprotektahan ang kaayuhan sa ilahang mga kababayan, sumala kay Dy. Kailangan anyang malinaw ang nasabing RIRR matapos ang insidente sa Cauayan City. Kinahanglan sulti niya nga klaro ang nasulti sa RIRR pagkahuman sa insidente sa Cauayan City. Sa nasabing lungsod na kanyang distrito, sinabi ni Dy na ipinahinto ng lokal na pamahalaan ang operasyon ng STL dahil sa kawalan ng business permit ng operator nito na Sahara Games and Amusement Philippines Corporation gayundin dahil sa paglabag sa Covid-19 quarantine protocols ng lalawigan. Sa nasulti nga lungsod nga iyahang distrito, gisulti ni Dy nga gipahunong sa lokal nga gobyerno ang operasyon sa STL tungod sa kulang nga business permit sa operator niini nga Sahara Games and Amusement Philippines Corporation apil niini tungod sa paglapas sa Covid-19 quarantine protocols sa probinsiya. Iginiit ng bagitong mambabatas na kailangan ang business permit upang makapagpatakbo ng negosyo sa isang lokalidad. gipaklaro sa batan-ong magbabalaod na kinahanglan ang business permit para makapadagan og negosyo sa usa ka lokalidad. Ang hakbang ng lokal na pamahalaan ng Cauayan City ay kinuwestyon naman ng Sahara sa korte. Ang lihok sa lokal nga gobyerno sa Cauayan City gikuwestyon usab sa sahara sa Korte. Bawal na sa lahat ng pampublikong lugar sa Quezon City ang mga menor de edad. bawal na sa tanang pampubllikong lugar sa Quezon City ang mga menor de edad. Inaprubahan ni Quezon City Mayor Joy Belmonte ang Ordinance No. SP-2985, S-2020 o ang ÒQuezon City Special Protection of Children against COVID-19Ó na nagbabawal sa lahat ng mababa sa 18 taong gulang sa mga pampublikong lugar kahit may kasama pa silang magulang o guardian. giaprubahan ni Quazon City Mayor Joy Belmonte ang ordinance no. SP-2985;S-2020 o ang "Quezon City Specila Protection of Children against COVID-19" nga nagbawal sa tanang mga ubos sa 18 ka tuig ka gulang sa mga pampublikong lugar bisan pa nga aduna sila'y kauabn nga ginikanan o guardian. Layunin nitong panatilihin sila sa mga bahay at maipairal ang ÒChildren Protection HoursÓ na 24 hours a day, seven days a week. Katuyoan niini nga papuy-on sila sa mga balay ug adunay "Children Protection Hours"nga 24 hours kada-adlaw, pito ka adlaw kada-simana. Ipinasa ang ordinansa batay sa rekomendasyon ng Philippine Pediatric Society na nagsasabing malaki ang tyansang mahawa sa COVID-19 ang mga menor de edad. Gipasa ang ordinansa pinasukad sa rekomendasyon sa Philippine Pediatric Society nga nagsulti nga dako ang tyansang matakdan sa COVID-19 ang mga menor de edad. Ang ordinansang ito ay batay sa rekomendasyon ng mga dalubhasa sa Philippine Pediatric Society na kailangang manatili ang mga menor-de-edad sa mga tahanan dahil malaki ang tyansa na silaÕy mahawa, ayon kay Belmonte. Kini nga ordinansa pinasukad sa rekomendasyon sa mga eksperto sa Philippine Pediatrtic Society nga kinahanglan nga magpuyo ang mga menor-de-edad sa mga balay tungod dako ang tynsa nga sila matakdan , sulti ni Belmonte. Kabilang sa tinukoy na public places ay mga kalye, highway, sidewalks, parking lots, vacant lots, at common areas sa simbahan, apartment, buildings, office buildings, hospitals, schools, malls o shopping centers, commercial establishments at lugar ng entertainment gaya ng sinehan. Kauban sa gibungat nga publiko nga lugar mao ang mga kalte, highway, sidewalks, parking lots, vacant lots ug common areas sa simbahan, apartment, buildings, offfice buildings, hospitals, skwelahan, malls o shopping centers, commercial establishments ug lugar nga kalingawan pareha sa sinehan. Ang mga magulang o guardians ng mga menor de edad na lalabag ay pagmumultahin ng P300, P500 at P1,000 para sa first, second at third offenses. Ang mga ginikanan o guardians sa mg amenor-de-edad nga mulapas magmulta ug P300, P500, ug P1, 000 para sa una, ikaduha, ug ikatulo nga sayop. Ngayong Biyernes, mapapanood sa kahuli-hulihang pagkakataon ang mga maiinit na balita sa 12 programang pangrehiyon ng TV Patrol. Karong Biyernes, matan-aw sa pinaka-ulahi nga higayon ang mga init ng abalita sa 12 programa nga pangrehiyon sa TV Patrol. Ibinasura ng Mababang Kapulungan ng Kongreso ang aplikasyon ng ABS-CBN sa 25-taong prangkisa nitong Hulyo. Gibasura sa mababang kapulungan sa kongreso ang aplikasyon sa ABS-CBN sa 25-ka tuig ng aprangkisa niining Hulyo. Sa mahigit tatlong dekada, ang ABS-CBN Regional ay nagpapalabas ng mga lokal ÒTV PatrolÓ editions sa 21 pangrehiyong istasyon nito para maghatid sa mga lalawigan ng balita at pampublikong serbisyo gamit ang lokal na lenggwahe o dayalekto. Sa hingpit tulo ka dekada, ang ABS-CBN Regional nagpagawas ug mga lokal 'TV Patrol" nga edisyon sa 21 pangrehiyong istasyon niini para maghatod sa mga probinsiya og balita ug pampublikong serbisyo gamit ang lokal nga lengwahe o dayalekto. Bukod pa sa lokal na TV Patrol newscasts, ihihinto na rin ng ABS-CBN Regional ang paggawa ng mga bagong episodes ng siyam nitong pang-umagang palabas, kabilang na ang pampublikong serbisyong programa nito gaya ng Grand Halad sa Kapamilya. Gawas pa sa lokal nga TV Patrol newscasts, gipahunong napud ang ABS-CBN Regional ang pagbuhat ug mga bag-ong episodes sa siyam niini nga pangbintag nga salida, apil na ang pampublikong serbisyong programa niini pareha sa Grand Halad sa Kapamilya. Ipinagpatuloy ng ABS-CBN Regional ang produksyon ng balita at iba pang programa na ipinalabas YouTube channel at Facebook pages ng network matapos na ipahinto ng National Telecommunications Commission ang operasyon nito noong Mayo 5. Gipadayun sa ABS-CBN Regional ang produksyon sa balita ug uban pa nga programa nga gipagawas sa Youtube Channel ug Facebooks pages sa netwrok human nga gipahunong sa National Telecommunications Commission ang operasyon niini adtong Mayo 5. Ipinag-utos ni Philippine National Police (PNP) Chief General Archie Gamboa ang hot pursuit operations para mahuli ang mga nasa likod ng pagpatay sa Chief of Police ng Carmen Municipal Police Station. Gisugo sa Philippine National Police (PNP) Chief General Archie Gamboa ang hot pursuit o todo nga pagukod nga operasyon para madakpan ang nagpapatay sa Chief of Police sa Carmen Municipal Police Station. Nasawi si Police Major Joan Resurreccion makaraang mabaril ng isang suspek sa follow-up at hot pursuit operation sa Sitio Tawan-tawan Purok 4, Poblacion sa bahagi ng Carmen, araw ng Martes (August 25). Namatay si Police Major Joan Resurreccion kaniadtong napusil sa usa ka suspek sa follow-up ug hot pursuit operation sa Sitio Tawan-tawan Purok 4, Poblacion sa Carmen, adlaw sa Martes (Agosto 25). Nagparating ng pakikiramay si Gamboa sa naiwang pamilya ni Resurreccion. Nagpaabot og kasubo si Gamboa sa nabilin nga pamilya ni Resurrecion. Makakatanggap ang pamilya ng nasawing pulis ng P250,000 mula sa PresidentÕs Social Fund; sa pagitan ng P141,000 hanggang P181,000 bilang Special Financial Assistance (SFA) mula sa PNP; burial benefits na nagkakahalaga ng P50,000; at P200,000 gratuity mula sa National Police Commission. Mahatagan ang pamilya sa namatay ng apuli ug P250, 000 giakn sa President's Social Fund; sa taliwala sa P114, 000 hangtod P181, 000 isip Special Financial Assistance (SFA) gikan sa PNP; burial bemefits nga nagkantidad og P50, 000, ug P200, 000 gratuity / pagkamaayo gikan sa National Police Commission. Patuloy na bumubuti ang internet speed sa bansa, ayon sa pinakabagong ulat ng ÒOokla Speedtest Global IndexÓ. Padayun nga nagkamaayo ang internet speed sa nasud, sulti sa pinakabag-o ng asugyot ng "Ookla Speedtest Global Index". Sa nasabing report ng Ookla, mula sa 7.44Mbps noong July 2016 ay tumaas sa 25.07Mbps noong July 2020 ang average download speed para sa fixed broadband. Sa giingon nga report sa Ookla, gikan sa 7.44 Mbps adtong Hulyo 2016 nitaas sa 25.07 Mbps adtong Hulyo 2020 ang average download speed para sa fixed broadband. Nangangahulugan ito ng 216.94% na improvement. Nagpasabot kini nga 216. 94% nga pagpaayo. Ang average download speed naman para sa mobile broadband ay tumaas din ng 127.82% mula sa 7.91Mbps noong July 2016 patungo sa 16.95Mbps noong July 2020. Ang average download speed usab para sa mobile broadband nitaas usab sa 127.82% gikan sa 7.91 mBPS adtong Hulyo 2016 padulong sa 16.95 Mbps adtong Hulyo 2020. Ang pagpapabuti sa internet speed sa bansa ay naging bahagi ng State of the Nation Address (SONA) ni Pangulong Rodrigo Duterte kamakailan kung saan nanawagan ito sa mga telco sa bansa na pagbutihin ang serbisyo hanggang ngayong taon. Ang pag-ayos sa internet speed sa nasud ang nahimo nga bahin sa State of the Nation Address (SONA) ni Pangulong Rodrigo Duterte bag-o lang kung asa nag-awhag kini sa mga telco sa nasud nga ayuson ang serbisyo hangtod karon nga tuig. Pinapurihan naman ng Department of Information and Communications Technology ang mga local government units at ang Department of the Interior and Local Government (DILG) sa suporta para mabawasan ang permitting requirements at proseso sa pagtatayo ng cell towers. Gidayeg usab sa Department of Information and Communications Technology ang mga lokal nga gobyerno yunit ug ang Department of Interior and Local Government (DILG) sa suporta para makuhaan og permiting requirements ug proseso sa pagpatukod og cell tower. Una nang sinabi ni DILG Secretary Eduardo A–o na 1,502 mula sa 1,930 na pending applications para sa pagtatayo ng tower ngayong taon ang aprubado na ng mga LGUs. Una na nga gisulti ni DILG Secretary Eduardo A–o nga 1, 502 gikan sa 1, 930 nga pending nga aplikasyon para sa pagpatukod og tower karong tuiga ang aprubado na sa mga LGUs. Ang DITO Telecommunity na third telco player sa bansa ay kasalukuyang nagtatayo ng 1,300 na cell towers. Ang DITO Telecommunity nga ikatulo ka telco player sa nasud nga kasamtangan nagpatukod og 1, 300 ka sell towers. Bahagi ito ng pangako ng telco na makapaglaan ng 27Mbps sa 37% ng bansa. Kabahin kini sa saad sa telco nga makapaghatag og 27 Mbps sa 37% sa nasud. Ayon sa DITO, 300 towers na nito ang operational. Sumala sa DITO, 300 towers na niini ang naga-operasyon. Target ng telco na makapagtayo ng 2,000 pang towers ngayong taon. Tumong sa Teldo nga magpatindog og 2, 000 pa ka towers karong tuiga. Ilang buwan na rin ang nakararaan nang magsimula ang pandemyang dulot ng COVID-19, mula noon ay lalo pang nadaragdagan ang bilang ng mga Pilipinong naaapektuhan ang kabuhayan. Pila ka bulan na ang niagi sa dihang nagsugod ang pandemya dala sa COVID-19, sugod adto mas nidaghan ang ihap sa mga Pilipino ng anaapektuhan ang panginabuhi. Marami pa rin sa atin ang hindi nakakabalik sa trabaho o tuluyan ng hindi makakabalik sa trabaho at walang pangkabuhayan. Daghan gihapon sa atoa ang wala nakabalik sa trabaho o padayun nga dili na makabalik sa trabaho ug wala na'y panginabuhian. Wala pa ring makakasagot kung makakabalik pa ba sa normal o ito na ba ang magiging bagong normal ng buhay. Wala pa gihapon makatubag kung makabalik pa sa normal o kini na ba ang bag-o nga normal nga kinabuhi. Kaya naman sa pangatlong pagkakataon ay maghahatid ng tulong ang Cloud Panda Ph, isang IT Solutions Company, sa mga kababayan nating gustong magkaroon ng pagkakakitaan sa panahong ito. Mao nga sa ikatulo ka kahigayon maghatud og tabang ang Cload Panda Ph, usa ka IT Solution Company, sa mga katawhan nato nga gustio aduna pa makwartahan sa karon nga panahon. Sa mga susunod na linggo ay magbubukas na sa publiko ang TOKTOK, isang delivery service app. Sa mga mosunod nga semana mag-abli na sa publiko ang TOKTOK, usa ka delivery servise app.. Maaari tayong matulungan nito sa pamamagitan ng pagiging isang RIDER. Pwede kita matabangan niinisa isip rider. Kadalasan sa paghahanap ng trabaho ay malaking halaga din ang nagagastos ng aplikante ngunit sa TOKTOK, pangunahing requirements lang ang kailangang isumite. KAsagaran sa pagpangita og trabaho dako nga kantidad ang magasto sa aplikante apan sa TOKTOK, mg importante nga requirements lang ang kinahanglan nga isumite. Ang layunin ng kumpanya ay makatulong makapagbigay ng pagkakakitaan nang hindi kinakailangang gumastos ng malaki, maaari mo pang gamitin ang perang matitipid sa paglalakad ng papeles sa mas madami pang mahalagang bagay. Ang tumong sa kompanya makahatag og pangita nga dili na kailangan mogasto og dako, pwede pa gamiton ang kwarta nga matipid sa paglakwa sa mga papeles para sa mas importante nga butang. Bilang isang TOKTOK RIDER, maaari kang kumita ng P1,500 kada araw o higit pa depende sa sipag at tiyaga at naaayon sa oras na ninanais, ang karagdagang pagkakakitaan ay hindi lamang makakatulong sa pamilya higit pa ay ang pagkakataon nating makatulong sa mga kapwa Pilipino na nangangailangan ng serbisyo at sa muling pagbangon ng ekonomiya. Isip usa ka TOKTOK RIDER, pwede ka makakwarta ug P1, 500 kada adalaw o higit pa depednde sa kugi ug paningkamot ug nadepednde sa oras nga gusto, ang dugang nga pangwarta dili lang makatabang sa pamilya kung dili makahatag pa og tyansa nga makatabang sa kapwa Pilipino nga nanginahanglan og serbisyo ug sa pagbangon usab sa ekonomiya. Malaking bagay para sa atin ang TOKTOK lalo na sa panahong limitado ang paglabas at malawak ang pangangailangan lalo na sa basic essentials ang kailangang mapunan. Dako nga butang para sa atoa ang TOKTOK hilabi na sa panahon nga limitado ang pagawas ug daghan ang kinahanglan hilabi na sa basic essentials ang kinahanglan mahatagan. Ang kaginhawaang dulot ng mga delivery service apps ay nandito na hindi lang sa ganitong kalagayan kundi hanggang sa mga susunod na panahon. Ang kahayahay ng amaghatag sa delivery service apps niana dili lang sa kani nga sitwasyon kugn dili hangtod sa mga mosunod nga panahon. Kung nais malaman ang mga impormasyon at gustong magsumite ng aplikasyon bilang isang RIDER, ihanda lamang ang lisensya at OR/CR at maaaring pumunta sa website na www.toktok.ph. Kung gusto mahibal-an ang mga impormasyon ug gusto magsumite og aplikasyon isip usa ka RIDER, iandam lang ang lisensya ug or/cr ug pwede moadto sa website sa www.toktok.ph. Nakasaad sa website ang mga hakbang kung paano maging isang TOKTOK RIDER.ed Nakauslti sa website ang mga buhaton kung unsaon mahimong usa ka TOKTOK RIDER Niyanig ng magnitude 4.6 na lindol ang lalawigan ng Davao Occidental. Gitay-og sa dako nga 4.6 nga linog sa probinsiya sa Davao Occidental . Sa datos ng Phivolcs na nakuha ng Radyo INQUIRER, naitala ang pagyanig sa 133 kilometers southeast ng bayan ng Sarangani, alas-10:54 umaga Miyerkules (August 26). Sa datos sa Phivolcs nga nakuha sa Radyo INQUIRER, natala ang pagtay-og sa 133 kilometro habagatang silangan sa lungsod sa Sarangani, alas- 10:54 buntag Miyerkules (Agosto 26). May lalim na 82 kilometers at tectonic ang origin ng pagyanig. Adunay kalawmon nga 82 kilometro ug tectonic ang gigikanan sa pagtay-og. Naitala naman ang instrumental intensity 1 sa Malungon, Sarangani. Natala usab ang intrumental intensity 1 sa Malungon, Sarangani. Wala namang inaasahang pagkasira sa mga ari-arian at aftershocks. Wala usab gilauman ang pagkadaut sa mga katigayunanug aftershocks. Hinihimok ni Pangulong Rodrigo Duterte ang Kongreso na lagyan ng detalyadong safety measures ang Bayanihan to Recover as One Act o kilala bilang Bayanihan 2. Giawhag ni Pangulong Rodrigo Duterte ang Kongreso nga butangan og detalyadong mgas lakang sa kaluwasan ang Bayanihan to Recover as One Act o mas naila isip Bayanihan 2. Ito ay para masiguro na hindi nakukurakot ang P165 bilyong pondo na nakapaloob sa batas na ipang-aayuda sa mga negosyante at ipangbibili sa health-related na gamit laban sa COVID-19. Kini para masiguro nga dili makurakot ang P165 bilyon nga pondo nga nasulod sa baalod nga ipang-ayuda sa mg anegosyante ug ipangpalit og health-related nga gamit batoksa COVID-19. Ayon sa Pangulo, kung kinakailangan na maglagay ang kongreso ng Òoversight, undersight o sidesightÓ committee ay gawin ito para masiguro na naalagaaan ang pera ng bayan. Sumala sa pangulo, kung kinahanglan na magbutang ang kongreso og "Oversight, undersight o sidesight" committee buhaton kini para masiguro nga nalagaan ang kwarta sa bayan. Maari din aniyang pagpaliwanagin ng Kongreso ang kanyang mga gabinete ng kada linggo kung saan napunta ang pondo. Pwede usab sulti niya magpasabot sa Kongreso ang iyang mga gabinete sa kada-semana kung asa naadto ang pondo. Sinabi ni Duterte na kung hindi pa makukuntento ang Kongreso, maari ring tawagin ang kanyang gabinete para pagpaliwanagin. Gisulti ni Duterte nga kung dili pa makontento ang Kongreso, pwede ipatawag ang iyahang gabinete para magpasabot. Una rito, inatasan ng Pangulong ang kanyang gabinete na ilathala sa mga pahayagan kung paano nila ginastos ang pera sa Bayanihan Act kada dalawang linggo. Una niini, gisugo sa Pangulo ang iyahang gabinete nga imantala sa mga dyrayo kung giunsa nila pagasto ang kwarta sa Bayanihan Act kada duha ka Simana. Ipinasasama ng Pangulo ang mga bidderr pati na ang pagpili kahit na paper clip lamang. Gipakuyog sa Pangulo ang mga bider pati na ang pagpili og paper clip lang. Pumanaw na si Archbishop Emeritus Oscar Cruz ng Lingayen-Dagupan ngayong Miyerkules, 6:45 ng umaga sa gulang na 85. NIpanaw na si Archbishoip Emeritus Oscar Cruz sa Lingayen-Dagupan karong Miyerkules, 6:45 sa buntag sa edad na 85. Binawian ng buhay si Cruz habang nakaratay sa Cardinal Santos Hospital dahil sa malaon na niyang sakit, ayon sa Catholic BishopsÕ Conference of the Philippines. Gibawian og kinabuhi si Cruz samtang nakaratay sa Cardinal Santos Hospital tungod sa dugay na niya ng asakit, sulti sa Catholic Bishop's Conference of the Philippines. Ipinanganak si Cruz noong Nobyember 17, 1934 sa Balanga, Bataan. Gianak si Cruz adtong Nobyembre 17, 1934 sa Balanga, Bataan. Inordinahan siya bilang Katolikong pari noong Pebrero 9, 1962. Inordinahan siya isip katolikong pari adtong Pebrero 9, 1962. Naging auxiliary bishop si Cruz ng Maynila mula 1976 hanggang 1978 at arsobispo ng Archdiocese of San Fernando mula 1978 hanggang 1988. Nahimong auxiliary bishop si Cruz sa Manila sugod 1976 hangtod 1978 ug archbishop ng Archdiocese sa San Fernando sugod 1978 hangtod 1988. Nanungkulan naman siyang gyudicial vicar ng Catholic BishopsÕ Conference of the Philippines (CBCP) National Tribunal of Appeals, at director ng CBCP Legal Office. Namuno sa isip gyudicial vicar sa Catholic Bishop's Conference of the Philippines (CBCP) National Tribunal of Appeals, ug director ng CBCP Legal Office. Itinalaga siyang Archbishop of Lingayen-Dagupan noong Hulyo 15, 1991. Gipili siya nga Archbishop of Lingayen-Dagupan adtong Hulyp 15, 1991. Maraming libro ang naisulat ni Cruz, kabilang na dito ang CBCP Guidelines on Sexual Abuse and Misconduct: A Critique, and Call of the Laity. Daghang libro ang nasulat ni Cruz, apil na nini ang CBCP Guidelines on Sexual Abuse and Misconduct: A Critique, and Call of the LAity. Matapos sabihan ni Pangulong Rodrigo Duterte na kailangan na niyang bumaba sa pwesto, nagpahayag si Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth) president Ricardo Morales na isusumite niya ang kanyang liham ng pagbibitiw ngayong Miyerkules. Human gisulti ni Pangulong Rodrigo Duterte nga kailangan na niya mubaba sa pwesto, nagsulti si Philippine Health Insurance Cor. (PhilHealth) president Riocardo Morales nga isusumite niya ang iyahang sulat sa pag-undang karong Miyerkules. Isu-submit ko sa office ng Executive Secretary today, ani Morales sa panayam ng Teleradyo. Isusumite ko sa opisina sa Executive Secretary karon, sulti ni Morales sa pakig-istorya sa Teleradyo. Sinabi ni Justice Secretary Menardo Guevarra nitong Martes na pinagbibitiw ng Pangulo si Morales dahil umano sa kanyang kondisyong pangkalusugan. Sulti ni Justice Secretary Menardo Guevarra niining Martes nga gipa-undang siya sa Presidente si Morales tungod umano sa iyahang kondisyon sa panglawas. Nangyari ang hakbang na ito ni Duterte makaraang magtapos ang imbistigasyon ng Senado sa alegasyon ng malawakang katiwalian sa PhilHealth, kabilang na ang P2-bilyong pondo para sa information technology project at ang P3-bilyong interim reimbursement mechanism (IRM) na ibinigay sa mga ospital na hindi naman nanggagamot ng mga pasyenteng may COVID-19. Nahitabo ang gibuhat ni duterte niadtong pahuman ang imbestigasyon sa Senado sa alegasyon nga dako nga katiwalian sa Philhealth, apil na ang P2-bilyon ng apondo para sa information technology project ug ang P3-bilyon interim reimnursement mechanism (IRM) nga gihatag sa mga ospital nga wala nag-ayo og mga pasyente sa COVID-19. Sa televised speech ni Duterte nitong Martes, ipinangako niyang igugugol niya ang nalalabing taon sa Malaca–ang sa pag-imbistiga at pagparusa sa mga tiwaling opisyal ng PhilHealth. Sa televised speech ni Duterte niining Martes, gisaad niya nga gamiton niya ang nabilin nga tuig sa Malaca–ang sa pag-imbistiga ug pagsilot sa mga badlungon nga opisyal sa PhilHealth. Lahat ay dapat ma-prosecute at makulong, ani Duterte. Tanan dapat masilutan ug makulong , sulti ni Duterte. Inerekomenda ni Guevarra, na siyang namumuno sa task force na nag-iimbistiga sa katiwalian sa PhilHealth, na ipailalim ang state-run health insurance company sa Òinterim management committeeÓ dahil ang malalang problema umano ng ahensya ay mahirap na lutasin habang ang mga taong may interes na mapanatili ang kasalukuyang istruktura at sistema nito ay nanatiling nakaluklok sa pwesto. Girekomenda ni Guevarra, nga siyang mamuno sa task force nga nag-imbistiga sa PhilHealth, nga ipailawom sa state-run health insurance company sa "Interim Managememnt Committee" tungod sa nagkagrabe nga problema sa ahensya nga lisud na sulbaron habang ang mga tawo nga adunay interes nga mapadayun ang kasamtangang istraktura ug sistema niini naa pa sa pwesto. Sinabi pa ni Guevarra ang ang ask force ay bumuo ng mga grupo na kinabibilangan ng National Bureau of Investigation, Commission on Audit, Anti-Money Laundering Council at ng Presidential Anti-Corruption Commission para magsagawa ng lifestyle checks sa ilang PhilHealth officials. Sulti pa ni Guevarra ang Task Force nagmugna og grupo nga giapilan sa National Bureau of Investigation, Commission on Audti, Anti-Money Laundering Council ug sa Presidential Anti-Corruption Commission para magbuhat og lifestyle checks sa pipila ka PhilHealth Officials. Sinabi naman ni Sen. Francis Pangilinan na kung seryoso si Duterte na linisin ang ahensya ay dapat umanong sibakin na rin si Health Secretary Francisco Duque III, na siyang chairman ng PhilHealth, at ikulong ang mga taong nagbulsa sa pondo ng ahensya. Sulti usab ni Sen. Francis Pangilinan nga kung seryoso si Duterte na limpyohan ang ahensya dapat kono wagtangon usab si PhilHealth Secretary Francisco Duque III, nga mao ang chairman sa PhilHealth , ug ikulong ang mg atawo nga nangurakot sa pondo sa ahensya. Habang nakapwesto diyan si Duque, mahirap paniwalaang seryoso ang Presidente sa paglutas ng korapsyon, ayon kay Pangilinan. Samtang nakapwesto diha si Duque, lisud tuohan nga seryoso ang Presidente sa pagsulbad sa korapsyon, sulti ni Pangilinan. Sinabi naman ni Gordon, chair ng Senate blue ribbon committee, na ang ÒMindanao GroupÓ ng regional vice presidents ng PhilHealth ang totoong ÒmafiaÓ sa ahensya na nagbulsa ng 20 percent mula sa multi-bilyong pisong raket ng mga ito. Sulti usab ni Gordon, chair ng Senate blue ribbon committee, nga ang "Mindanao Goup" sa regional Vice President sa philHealth ang tinuod nga "Mafia" sa ahensya nga nagbulsa sa 20 posiyento gikan sa multi-bilyong piso raket sa mga niini. Sinabi ni Gordon na ito ang findings ng kanyang komite na nag-ibistiga noon pang nakaraang taon sa ÒghostÓ dialysis scam at iba pang maanomalyang transaksyon ng PhilHealth, ayon na rin sa expose ng Philippine Daily InquirerÕs sa katiwalian na nagkakahalaga ng may P154 bilyong mula pa noong 2013. Sulti ni Gordon na kini ang findings sa iyahang komite nga nag-imbistiga dati pang niaging tuig sa "ghost" dialysis scam ug uban pa nga anomalya ang transaksyon sa PhilHealth, sumala usab sa gi-expose sa Philippine Daily Inquirer's sa korapsyon nga nagkakantidad og P154 bilyon sugod pa adtong 2013. Nahaharap sa kasong two counts of murder si dating National Center for Mental Health (NCMH) Chief Administrator Clarita Avila kaugnay sa pagkakapatay kay NCMH Director Roland Cortez at sa driver nitong si Ernesto dela Cruz sa Quezon City noong nakaraang July 27. Nag-atubang sa kaso ng atwo counts of murder si daang national Center of Mental Health (NCMH) Chief Administrator Clarita Avila kalabutan sa pagpatay kay NCMH Director Roland Cortez ug sa Driver niining si Ernesto dela Cruz sa Quezon City niaging Hulyo 27. Sinabi ni Quezon City Police Director Ronnie Montejo, bukod kay Avila, kasama rin sa asunto sina George Serrano, Harly Pagarigan, Roman Eugenio, Sonny Sandicho, Ma. Cristina Riego Dela Cruz, at Edieson Riego. Sulti ni Quezon City Police Director Ronnie Montejo, gawas pa kay Avila, kauban usab sa sala sina Geroge Serrano, Harly Pagarigan, Roman Eugenio, Sonny Sandicho, Ma. Cristina Riego Dela Cruz, ug Edieson Riego. Dahil nasampahan na ng mga kaso ang mga itinuturing na may kinalaman sa pagpatay, ayon kay Montejo, ikinokonsidera na nilang ÔsolvedÕ ang kaso. tungod napasakaan na og kaso ang mga gitudlo nga adunay kalabutan sa pagpatay, sumala kay Montejo, gikonsidera na nila nga sulbad na ang kaso. Aniya, isinampa nila ang kaso base sa mga ebidensiya na nakalap ng kanilang Criminal Investigation and Detection Unit. Sulti niya, gipasaka nila ang kaso basi sa mg aebidensiya nga natigom sa ilahang Criminal Investigation and Detection Unit. Sinasabi na hindi maganda ang relasyon nina Cortez at Avila. Gisulti nga dili maayo ang relasyon nila Cortez ug Avila. Noong Abril, inilipat si Avila sa Las Pi–as Drug Abuse Treatment and Rehabilitation Center matapos isapubliko ang sitwayson ukol sa COVID-19 cases sa NCMH. Adtong Abril, gibalhin si Avila sa Las Pi–as Drug Abuse Treatment and Rehabilitation Center hhuman gisapubliko ang sitwasyon mahitungod sa COVID-19 nga kaso sa NCMH. Sinabi ni Avila na ang pagtanggal sa kanya sa NCMH ay bunga ng kanyang expose at gag order sa kanya ni Cortez. Gisulti ni Avila nga ang pagtanggal sa iyaha sa NCMH resulta sa iyahang pagbulgar ug gag order sa iya kang Cortez. Ibinasura ng Supreme Court ang inihaing petisyon ng ABS-CBN Corporation laban sa National Telecommunications Commission (NTC). Gibasura sa Supreme Court ang gisumite nga petisyon sa ABS-CBN Corporation batok sa National telecommunications Commission (NTC). Ito ay ukol sa hirit na temporary restraining order (TRO) ng TV network sa inilabas na cease and desist order ng NTC. Kini mahitungod sa hirit sa temporaryong restraining oder (TRO) ng TV network sa gigawas sa Cease and Desist Order ng NTC. Ayon pa sa SC PIO, ÒunanimousÓ ang naging desisyon para ibasura ang petisyon maliban lamang kay Justice Priscilla Baltazar-Padilla dahil naka-leave ito. Sumala sa SC PIO, "unaimous" ang nahimong desisyon para ibasura ang petisyon gawas lamang kay Justice Priscilla Baltazar- padilla tungod naka-leave kini. Si Senior Associate Justice Estela Perlas-Bernabe ang nagsilbing Member-in-Charge sa nasabing petisyon. Si Senior Associate Justice Estela Perlas-Bernabe ang nagsilbi nga Member-in-Charge sa nasulting Petisyon. Dumistansya si Pangulong Rodrigo Duterte sa mga pinalulutang na pagbubuo ng revolutionary government ng kaniyang mga tagasuporta. Nidistansya si Pangulong Rodrigo Duterte sa mga gipalutang nga gibuo nga revolutionaryo ng agobyerno sa iyahang mga tagasuporta. Ayon sa pangulo, wala siyang pakialam at hindi niya kilala ang mga taong nasa likod nito. Sumala sa pangulo, wala siya'y pakialam ug dili niya kaila ang mga tawo ng anaa sa likod niini. Hindi aniya bahagi ng kaniyang trabaho ang patungkol sa pagbuo ng RevGov. dili daw apil sa iyahang trabaho ang paghimo sa Revgov. Una rito, nagpahayag ng pagsuporta para sa bagbuo ng RevGov ang grupong nagpakilala bilang Mayor Rodrigo Roa Duterte-National Executive Coordinating Committee (MRRD-NECC). Una niini, nagpadayag og suporta para sa himo og RevGov ang grupo nagpaila isip Mayor Rodrigo Roa Duterte- National Executive Coordinating Committee (MRRD- NECC) . Layon anila ng pagbuo ng RevGov na mapabilis ang pagsusulong ng pederalismo. Tumong sa pagbuo og RevGov nga mapadali ang paspa-uswag sa pederalismo. Sinabi naman ni Presidential spokesman Harry Roque na abala ang pangulo sa pagtugon sa problema ng bansa sa COVID-19 pandemic. Sulti usab ni Presidential spokesman Harry Roque nga abala ang presidente sa pagsulbad sa mga problema sa nasud sa COVID-19 pandemya. Nagpositibo sa COVID-19 si Capiz Governor Esteban Evan Contreras. Nagpositibo sa COVID-19 si Capiz Governor Esteban Evan Contreras. Kinumpirma ito mismo ng gobernador sa pamamagitan ng inilbas na pahayag. gikumpira kini mismo sa gobernador pinaagi sa gipagawas nga istorya. Aniya, sumailalim siya sa swab test makaraang magpositibo ang dalawang staff ng Office of the Governor sa nakakahawang sakit. Sulti niya, nagpailawom siya sa swab test niaging nagpostibo ang duha ka empleyado sa opisina sa gobernador sa makatakod nga sakit. Lumabas aniya sa resulta ng kaniyang swab test na positibo siya sa COVID-19. Nigawas sulti niya ang resulta sa iyahang swab test nga positibo siya sa COVID-19. Sinabi naman ni Contreras na asymptomatic siya o walang nararamdamang sintomas ng sakit. Gisulti usab ni Contreras nga aymptomatic siya o wala'y nabati nga sintomas sa sakit. Kasunod nito, ipinag-utos ng gobernador sa Provincial Health Office at Provincial COVID-19 Task Force na isailalim sa isolation ang lahat ng kaniyang nakasalamuha. Sunod niini, gimanduan sa gobernador sa Provincial Health Office ug Provincial COVID-19 Task Force nga ipalawom sa isolation o pagpalayo ang tanan nga iyang nakahimamat. Ipinag-utos din nito sa lahat ng kaniyang staff na nagkaroon ng exposure sa kaniya na gawin din ang nasabing proseso. Gimando usab niini sa tanang niya anbg gempleyado nga adunay himamat sa iyaha nga himoun usab ang proseso. Tiniyak naman ni Contreras na nakikipag-ugnayan siya sa mga doktor para sa mga gagawing clinical protocols at medical monitoring. Gisiguro usab ni Contreras nga makipaglambigit siya sa mg adoktor para sa himouong clinical protocols ug medical monitoring. Kahit naka-home quarantine, patuloy aniya niyang pamumunuan ang probinsya. BIsan naka-home quarantine, padayun sulti niya nga pangunhan ang probinsiya. Nagpaalala rin si Contreras na sundin ang safety protocols para maiwasan ang pagkalat ng COVID-19. Nagpasidaan usab si Contreras nga sundon ang safety protocols para malikayan ang pagkalat sa COVID-19. NANAWAGAN ang isang grupong pro-Constitution na arestuhin ang mga miyembro ng isang koalisyong maka-Duterte na nagsusulong ng pagtatatayo ng revolutionary government. Nag-awhag ang usa ka grupo ng apro-constitution nga dakpon ang mga miyembre sa usa ka koallisyon nga maka-Duterte ng anag-pauswag sa pagpatukod og rebolusyonaryong gobyerno. Sa pahayag ng grupong Tagapagtanggol ng Watawat, hindi umano sapat ang deklarasyon ng militar at pulisya na hindi nila sinusuportahan ang pagbasura sa Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987 sa layong maitulak ang isang rebolusyonaryong gubyerno. Sa istorya sa grupong tagapagtanggol ng Watawat, dili daw igo ra nga nagdeklara ang Militar ug pulisya nga wala sila nagsuporta sapagbasura sa Saligang Batas sa Pilipinas sa 1987 sa tumong nga maiduso ang usa ka rebolusyonaryong gobyerno. Dapat aniyang ipatupad ang batas at arestuhin ang mga kasapi ng PeopleÕs National Coalition for Revolutionary Government and Charter Change na pinamumunuan ng mga tagasuporta ni Pangulong Rodrigo Duterte na sina Bobby Brillante and Arlene Buan. Dapat daw ipahigayon ang balaod ug pag-aresto sa mg akauban sa People's National Coalition for Revolutionary Government and Charter Change nga gipamonuan sa mga tagasuporta ni Presidente Rodrigo Duterte nga sila Bobby Brillantes ug Arlene Buan. Magugunitang sumulat ang grupo nina Brillante at Buan kay Philippine National Police Chief Archie Gamboa upang humingi ng audience habang inihahanda ang kanilang katatapos pa lamang na assembly sa Clark Freeport. Mahinumduman nga nagsulat ang grupo nila BRrillantes ug Buan kay Philippine Nationalan Police Chief Archie Gamboa para mangayo og mananan-aw samtang gina-andam ang ilahang bag-o lang nahuman ng assembliya sa Clark Freeport. Sa launch ng grupo sa Malolos City, Bulacan noong nakaraang Hulyo 25, kabilang mismo si Department of the Interior and Local Government Undersecretary Martin Din_o sa mga dumalo. Sa paglunsad sa grupo sa Malolos City, Bulacan adtong Hulyo 25, apil mismo si Department of the Interior and Local Government Undersecretary Martin Di–o sa mga niapil . Pero para kay Presidential Spokesperson Harry Roque, ang panawagang revolutionary government ay maituturing na bahagi lamang ng freedom of speech. Pero para kay Presidente Spokeperson Harry Roque, ang tawag sa revolutionaryong gobyerno mahimong amakonsidera nga bahin lamang sa gawasnong pagpamulong. Mayroon naman po silang karapatan ng malayang pamamahayag, so hayaan na po natin sila, ani Roque. Aduna usab sila karapatan sa gawasnong pagpamulong , dapat pasagdan nato sila, sulti ni Roque. Subalit iginiit ng Tagapagtanggol ng Watawat na ang panawagan para sa isang revolutionary government ay hindi Òprotected speech,Ó at hindi nakasaad sa Saligang Batas na nais ibasura ng mga nagsusulong ng ÒRevGovÓ. Apan gipasalig sa tagapagtanggol ng Watawat nga ang panawagan para sa usa ka rebolusyonaryong gobyerno dili "protected speech", ug wala nasulat sa Konstitusyon nga gusto ibasura sa mga nagpauswag sa "RevGov". Binigyang-diin ng Tagapagtanggol ng Watawat na ang isang revolutionary government ay sasalungat sa Konstitusyon dahil layon nitong tanggalin ang Òsafeguards, checks and balances, at ang mga limitasyon sa State power.Ó Giduso sa Tagapagtanggol ng Watawat nga usa ka revolutionaryong gobyerno sukhawi sa Konstitusyon tungod tumong niini nga tanggalon ang "safeguards", check and balances, ug ang mga limitasyon sa gahum sa Estado. Nanawagan din ang grupo sa lahat ng mamamayang Filipino na ipagtanggol ang Republika at ang bandila. Nagtawag usab ang grupo sa tanan nga mga Katawhang Filipino nga labana ang Republika ug ang bandila. Pinasimulan na ni Mayor Vico Sotto na papalitan ang mga floor tiles sa public market ng Pasig City na umanoÕy matagal nang inerereklamo dahil madulas. Giunhan na ni Mayor Vico Sotto nga ilisan na ang floor tiles sa publliko nga palengke sa Pasig City nga kono dugay na nga gireklamo nga danlog. After 12 years!! Nasimulan nang palitan ang nirereklamo niyong madulas na tiles sa palengke, ani Sotto sa kanyang Twitter post. Human 12 ka tuig!! Nasugdan na og ilis ang gireklamo ninyo nga danlog nga tiles sa palengke, sulti ni Sotto sa iyahang Twitter post. Yung sa meat section ang unang ginagawa, dagdag ni Sotto. Kadtong sa meat seksiyon ang unang gibuhat , dugang ni Sotto. Ito ay bagay na ikinatuwa ng mga Pasigue–o. Kini ang butang nga gikalipay sa mga Pasigue–o. Si Tin, bata pa raw sya ay ilang beses nang nadulas sa naturang palengke. Si Tin, bata pa daw siya pila na ka beses siya nga naligyas sa maong palengke. Minsan, sabi niya, Umuwi ako na sobrang dumi ko. Usahay, sulti niya, Niuli ko nga subra kahugaw nako. Imagine, 12 years na syang nirereklamo. Wala damha, 12 years na siya gireklamo. Thank you, wika naman ni Juan Cristobal. Thank you , sulti usab ni Juan Cristobal. Hindi na nagpa-kyeme pa at ibinulalas na ang totoong nararamdaman sa cute na mayor: Labyu Mayor. Wala na nagpakyeme pa ug gipagawas na ang tinuod nga gibati sa cute nga mayor: Labyu Mayor. Umakyat na sa 15 ang bilang ng mga nasawi sa magkasunod na pagsabog sa Jolo, Sulu. Nitaas na sa 15 ang ihap sa mga namatay sa sunod-sunod nga pagboto sa Jolo, Sulu. Sa datos mula sa Western Mindanao Command ng Armed Forces of the Philippines (AFP) na nakalap ng Radyo INQUIRER, 7 sundalo, 6 na sibilyan, 1 pulis, at ang suicide bomber ang nasawi sa pagsabog. Sa datos gikan sa Western Mindanao Command ng Armed Forces of the Philippines (AFP) nga nakuha sa Radyo INQUIRER, 7 ka sundalo, 6 ka sibilyan, 1 ka pulis, ug ang suicide bomber ang namatay sa pagboto. Umaabot sa 48 sibilyan na nasugatan, 19 na sundalo at 9 na pulis. Niabot sa 48 sibilyan ang samdan, 19 na sundalo, ug 9 ka pulis. Ang unang pagsabog ay naganap alas 11:55 ng umaga malapit sa Paradise Food Plaza sa Barangay Walled City sa Jolo. Ang una ng pagboto nahitabo alas 11:55 sa buntag duol sa Paradise Food Plaza sa barangay Walled City sa Jolo. Habang rumeresponde ang mga sundalo at pulis sa bomb site, isang suicide bomber ang nagpasabog malapit naman sa Development Bank of the Philippines ala 1:00 ng hapon. Samtang nagresponde ang mga sundalo ug pulis sa lugar nga gibombahan, usa ka suicide bomber ang nagpaboto duol sa Development Bank of the Philippines ala 1:00 sa hapon. Bentang-benta ngayon ang turmeric dahil sa madami raw nitong health benefits. Halin karon ang turmeric tungod sa daghan daw ani nga health benefits. Luyang dilaw kung tawagin sa Katagalugan, ang turmeric ay paborito ring sangkap sa mga lutuin sa Pilipinas at sa iba pang bansa sa Asya at ito ang nagbibigay ng dilaw na kulay sa curry. Luyangdilaw kung tawagon sa Katagalugan, ang turmeric paborito usab nga sagol sa mga luto sa Pilipinas ug sa uban pang nasud sa Asya ug kini ang naghatag ug dalag nga kolor. Marami umano itong benepisyong pangkalusugan at sinasabing tumutulong magpagaling ng rayuma, pamamaga, nagpapabagal sa pagtanda, at iba pa. Daghan daw kono kini og benepisyong panglawas ug gisulti mutabang magpugong sa rayuma, pagpanghupong, pagpahinay sa pagkatigulang, ug uban pa. Pero ano kaya ang resulta kung gagamitin mo ito sa pusa? Pero unsa kaya ang resulta kung gamiton nimo kini sa iring? Sa Thailand, isang babae, si Thammapa Supamas, ang sumubok gamutin ang fungal infection ng kayang alagang pusa sa pamamagitan ng turmeric. Sa Thailand, usa ka babaye, si Thammapa Supamas, ang nisulay gamiton ang fungul infection sa iyang alaga nga iring pinaagi sa turmeric. Gamit ang lumang toothbrush, ipinahid ni Thammapa ang turmeric sa mabalahibong katawan ng pusa. Gamit ang daan nga toothbrush, gipahid ni Thammapa ang turmeric sa palhibuon nga lawas sa iring. At ang resulta: ang dating busilak sa puting si muning ay naging dilawang pusa. Og ang resulta: ang sa una nga nagasidlak sa puti si kuting nahimo og dalag nga iring. Matapos niya itong i-post sa social media, kaagad na sumikat ang alaga ni Thammapa. Human niya gipost sa social media, dali nga nisikat ang alaga ni Thammapa. At sa matingkad niyang dilaw na kulay, ilang netizens ang nagsabing kamukha na niya ang anime character na si Pikachu. Og sa klaro niya nga dalag nga kolor , pipila ka netizen ang nagsulti nga kanawong na niya ang anime karakter nga si Pikachu. Gumaling naman kaya ang sakit sa balat ng dilawang muning? Naayo usab kaha ang sakit sa panit sa dilag nga iring? Hindi pa natin ito alam. Wala pa ta kabalo niini. May isa pang hindi sigurado: Babalik pa ba ang dating kulay puting balahibo ni ÒPikachuÓ? Aduna pa usa ka dili sigurado : Mubalik pa kaha ang daan ngaputi nga kolor sa balahibo ni "Pikachu"? Pormal na binuksan ni Mayor Isko Moreno ngayong Lunes ang pinabago at pinagandang Lagusnilad Underpass sa Maynila. Pormal nga giablihan ni Mayor Isko Moreno karong Lunes ang bag-o ug napakanindot Lagusnilad Underpass sa Manila. This is for you. Para kini sa imoha. Ito po ang handog ng Pamahalaang Lungsod ng Maynila para sa mga Batang Maynila, wika ni Moreno sa kayang official Facebook page. Kini mao ang hatag sa gobyerno sa Lungsod sa Manila para sa batang Manila, sulti ni Moreno sa iyahang official facebook page. Sinabi pa ng popular na alkalde na Òmas ligtas at mas maaliwalasÓ na ngayon ang underpass. Gisulti pa sa sikat nga alkalde na "mas luwas ug hayahay" na karon ang underpass. Itinayo noong 1960s, ang Lagusnilad Underpass ay nagkokonekta sa Manila City Hall at sa makasaysayang Walled City of Intramuros. Gipatindog adtong 1960s, ang Lagusnilad Underpass nga nagkonekta sa Manila City hall ug sa makasaysayanon nga Walled City of Intramuros. Bago umupo sa pwesto si Moreno noong Hunyo 2019, kilala ang madungis at madilim na underpass bilang pugad ng mga snatchers at illegal vendors. Bag-o nilingkod sa pwesto si Moreno adtong Hunyo 2019, ilado ang hugaw ug ngi-ob nga uinderpass isip lugar sa mga snatchers ug ilegal vendors. Pinasimulan ni Moreno ang renobasyon ng underpass noong nakaraang taon. Gisugdan ni Moreo ang renobasyon sa underpass adtong niaging tuig. Si Antonio Toledo ang arkitektong namahala ng pagpapaganda ng Lagusnilad Underpass kung saan pinaghalo niya ang kolonyal na Espanyol at kontemporaryong desinyo. Si Antonio Toledo ang arkitektong nagdumala sa pagpanindot sa Lagusnilad Underpass kung asa gisagol niya ang kolonyal na Espanyol ug kontemporaryo nga desinyo. May maayos na ring ilaw ang underpass maliban pa sa security cameras para masugpo ang kriminalidad sa lugar. Aduna nay tarung nga suga ang underpass gawas sa security camera para mahunong ang kriminalidad sa lugar. Pinasalamatan ni Moreno ang iba pang departamentong katuwang sa proyekto. Gipasalamatan ni MOreno ang uban pa nga departamento katabang sa proyekto. Maraming salamat po sa Department of Engineering and Public Works, National Commission on Culture and the Arts, National Parks and Development Committee and Intramuros Administration, ani Moreno. Daghang Salamat po Sa Department of Engineering and Public Works, National Commission on Cutlure and the Arts. Nagdeklara si Philippine Coast Guard (PCG) Commandant, Admiral George Ursabia Jr. ng Ôred alertÕ sa buong rehiyon ng Southwestern Mindanao. Nagdeklara si Philippine Coast Guard (PCG) Commandant, Admiral George Ursabia Jr. og "red alert" sa buong rehiyon sa Timog-kanluran nga Mindanao. Ito ay kasunod ng naganap na dalawang pagsabog sa Jolo, Sulu araw ng Lunes, August 24. Kini ang sunod sa nahitabo nga duha ka pagboto sa JOlo, Sulu adlaw sa Lunes, Agosto 24. Sinabi ng PCG na kabilang sa nakataas sa red alert ang Zamboanga, Basilan, Sulu, at Tawi-tawi. Gisulti sa PCG nga apil sa nakataas sa red alert ang Zamboanga, Basilan, Sulu ug Tawi-tawi. Ipinag-utos din sa PCG K9 units, safety inspectors, at patrol boat operators na mas maging mapagmatyag sa pagbabantay sa mga pantalan, harbors, at iba pang waterways sa nasabing rehiyon. Ang mga yunit sa PCG K9, mga inspektor sa kahilwasan, ug mga operator sa patrol boat gimandoan usab nga magbantay sa pagbantay sa mga pantalan, pantalan, ug uban pang mga agianan sa tubig sa nasangpit nga rehiyon. Nakahanda na rin ang ilang K9 unit ng Coast Guard sakaling humiling ang Armed Forces of the Philippines. Ang pipila nga mga yunit sa Coast Guard K9 andam usab kung maghangyo ang Armed Forces of the Philippines. BINIGYAN na ng clearance ng kanyang mga doktor si Sen. Bong Revilla, Jr. para makalabas na ng ospital. Gihatagan na og clearance sa iyang mga doktor si Sen. Bong Revilla, Jr. aron makagawas na sa hospital. Ibig sabihin magaling na ang actor-politician matapos tamaan ng pneumonia. Kini nagpasabut nga ang artista-politiko maayo na human maigo og pulmonya. Pinayagan na siyang makauwi at sa bahay na lang ipagpapatuloy ang kanyang pagpapagaling. Gitugotan na siya nga mopauli ug ipadayon ang iyang pagpaayo sa balay. Sa post ni Sen. Bong sa kanyang Facebook page ibinahagi niya sa publiko ang good news, Thank You, God for Your unending love and care. Sa post ni Sen. Bong sa iyang panid sa Facebook iyang gibahin sa publiko ang maayong balita, Salamat, Diyos sa Imong walaÕy katapusan nga gugma ug pag-atiman. Great news po! Maayong balita! Again, maraming maraming salamat po sa inyong mga panalangin. Pag-usab, daghan kaayong salamat sa inyong mga pag-ampo. Sobrang nakakataba ng puso ang inyong mga ipinarating na dasal at mga words of encouragement and well wishes. Ang inyuhang mga pag-ampo ug pulong sa pagdasig ug maayong pangandoy makapadako og kasingkasing. Nauna rito, nagpasalamat na ang aktor sa lahat ng patuloy na nagdarasal para sa kanyang kalusugan. Sayo niini, nagpasalamat ang aktor sa tanan nga nagpadayon sa pag-ampo alang sa iyang kahimsog. Maraming salamat po sa inyong lahat na hindi bumitaw at tuloy-tuloy na nagdasal para sa aking kalusugan. Salamat sa inyong tanan nga wala mohunong ug nagpadayon sa pag-ampo alang sa akong kahimsog. Salamat sa mga doktor at nurse na susi sa aking paggaling at paggaling ng marami nating mga kababayan. Salamat sa mga doktor ug nars nga yawi sa akong pagkaayo ug pagbawi sa kadaghanan sa atong mga kababayan. Thank you all. Salamat sa tanan. Thank you. Salamat. Noong Agosto 18 isinugod ang aktor sa St. LukeÕs Hospital dahil sa pneumonia base sa post ng asawang si Bacoor Mayor Lani Mercado. Kaniadtong Agosto 18 ang aktor gidali og dala sa St. Luke's Hospital tungod sa pneumonia pinauyon sa posisyon ni Bacoor Mayor Lani Mercado. Bago ito, noong Agosto 9 ay inamin ni Sen. Bong na nagpositibo siya sa COVID-19 kaya agad siyang nag-self isolate. Sa wala pa kini, kaniadtong Agosto 9, si Sen.Bong nga nagpositibo siya sa COVID-19 busa gilayo niya gilayon ang iyang kaugalingon. Ang dami namang bumati sa aktor sa social media matapos ibalita ang kanyang paggaling, kabilang na riyan ang mga kaibigan niya sa showbiz at sa entertainment media. Daghan ang nangumusta sa aktor sa social media pagkahuman ipahibalo nga naayo na siya, lakip na ang iyang mga higala sa showbiz ug entertainment media. Umaasa ang Palasyo ng Malakanyang na magkakatotoo ang pag-aaral ng University of the Philippines (UP) na magkakaroon na ng flattening of the curve ng COVID-19 case sa bansa sa katapusan ng Setyembre. Naglaum ang Palasyo sa Malaca–ang nga mahibal-an sa pagtuon sa University of the Philippines (UP) nga adunay pag-flatt sa COVID-19 case curve sa nasud sa katapusan sa Septyembre. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, sana ay mas magiging mababa na ang kaso sa mga susunod na araw. Pinauyon kay tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, hinaut nga maminusan ang kaso sa umaabot nga mga adlaw. Sana nga po mangyari Ôyun dahil ang inaantay lang nga po natin pagdating ng katapusan ng buwan na ito ay kung mas mababa po ang marerecord na kaso kung ikukumpara natin sa naging forecast ng UP study group. Naglaum ako nga kana mahitabo tungod kay ang gipaabut ra namon sa katapusan sa kini nga bulan kung ang gitaho nga kaso mas ubos kung itandi sa forecast nga gihimo sa grupo sa pagtuon sa UP. Kung hindi po ako nagkakamali parang 250,000 po ata ang kanilang forecast. Kung wala ako masayup, ang ilang forecast mahimong 250,000. Sinabi naman ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire na patuloy na hinihimok ang publiko na sumunod sa minimum health standards para magkatotoo ang hula ng UP. Gisulti sad ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire nga padayon nga ginaawhag ang publiko nga sundon ang minimum nga mga sulukdan sa kahimsog aron matinood ang tagna sa UP. Siyam ang patay kabilang na ang limang sundalo sa isang pagsabog sa Walled City, Jolo, Sulu. Siyam ang namatay, lakip ang lima nga sundalo, sa pagsabog sa Dakbayan sa Walled, Jolo, Sulu. Ayon sa inisyal na impormasyon naganap ang pagsabog ng isang nakaparadang motorsiklo sa bahagi ng Plaza Rizal sa Jolo. Sa inisyal nga kasayuran, ang pagbuto sa usa ka nakaparking nga motorsiklo nahitabo dapit sa Plaza Rizal sa Jolo. Nasa tabi ng sumabog na motorsiklo na sinasabing nilagyan ng maraming bomba ang M35 truck ng mga tauhan ng 21st Infantry Batallion ng Philippine Army na kagagaling lamang sa lingguhang pamamalengke. Tapad sa ningbuto nga motorsiklo giingon nga ang trak nga M35 luwan sa daghang mga bomba sa mga personahe sa 21st Infantry Batallion sa Philippine Army nga bag-o lang nakabalik gikan sa senemanang pagpamalit. Sa nasabing insidente, limang sundalo at apat na sibilyan ang agad na nasawi. Sa nasangpit nga hitabo, lima nga sundalo ug upat ka sibilyan ang namatay. Pasado ala una ng hapon isa pang pagsabog ang naganap di kalayuan sa lugar kung saan nadamay naman ang sasakyan ng pulisya. Lampas sa ala una sa hapon, adunay usab pagbuto nga dili layo sa lugar diin naapektuhan ang salakyanan sa pulisya. Umaabot na sa 437 na local elected at appointed public officials at kanilang mga kasabwat ang naipagharap ng reklamo dahil sa anomalya sa pamamahagi ng unang tranche ng Social Amelioration Program (SAP). Mokabat sa 437 ka lokal nga napili ug tinudlo nga mga opisyal sa publiko ug ang ilang mga kauban ang nag-file og mga reklamo tungod sa mga anomaliya sa pagpanghatag sa unang tranche sa Social Amelioration Program (SAP). Sa inilabas na pahayag ng Department of the Interior and Local Government (DILG), na nakuha ng Radyo INQUIRER, mayroon pang 626 na sumasailalim sa imbestigasyon ng PNP-CIDG kaya inaasahang madaragdagan pa ang makakasuhan. Sa pahayag nga gipagawas sa Department of Interior and Local Government (DILG), nga nakuha sa Radyo INQUIRER, naa pa sa 626 nga mga tawo nga giimbestigahan sa PNP-CIDG busa gipaabot nga madugangan ang kaso nga ipasaka. Sinabi ni DILG Secretary Eduardo M. A–o, na sa 437 na naisampang reklamo sa ProsecutorÕs Office ng Department of Justice, 203 ang elected public officials, na kinabibilangan ng mga alkalde, City/Municipal Councilors, Barangay Captains, Barangay Kagawads, SK Chairmen at SK Councilors. Si DILG Secretary Eduardo M. A–o nagsulti nga sa 437 nga mga reklamo nga gisampa sa Prosecutor's Office sa Department of Justice, 203 ang napiling mga opisyal sa publiko, lakip ang mga mayor, mga City / Municipal Councilor, mgaBarangay Captain, mga Barangay Kagawad, mga SK Chairman ug mga SK Konsehal. Mayroon namang 102 na barangay at city personnel, ma kinabibilangan ng Barangay Secretaries, Barangay Treasurers, Barangay Health Workers, Home OwnerÕs Association Officers, Purok Leaders, City/Municipal Social Welfare and Development Officer, SAP Enumerators ay Day Care Teachers. Adunay 102 ka mga barangay ug kawani sa syudad, apil ang mga Sekretaryo sa Barangay, mga Barangay Treasurer, mga Barangay Health Worker, mga Opisyales sa Home Owner's Association, mga Purok Leader, City / Municipal Social Welfare and Development Officer, mga SAP Enumerator ang mga Day Care Teacher. Habang patuloy ang pangalawang yugto ng pamimigay ng SAP, puspusan naman ang ating pagsasampa ng kaso laban sa mga tiwaling mga opisyal at ng kanilang mga kasabwat. Samtang nagpadayon ang ikaduhang hugna sa pag-apud-apod sa SAP, tinud-anay sab kita nga gasang-at og mga kaso batok sa mga kurakot nga opisyal ug mga kauban nila Sobrang nakakadismaya na nagawa pa nilang mangurakot sa ayudang nakalaan para sa sa ating mga kababayan na lubhang apektado ng pandemya, ayon kay A–o. Dako nga kasagmuyo nga nakaya nila nga usikon ang tabang nga gitagana alang sa atong mga kababayan nga grabeng naapektuhan sa sakit nga pandemiya, sumala ni A–o. Mayorya ng mga kasong isinampa ay paglabag sa Republic Act (RA) 3019 o Anti-Graft and Corrupt Practices Act; RA 11469 o Bayanihan Act; at RA 11332. Kadaghanan sa mga kaso nga gipasaka mao ang mga kalapasan sa Republic Act (RA) 3019 o Anti-Graft and Corrupt Practices Act; RA 11469 o Bayanihan Act; sa RA 11332. Ang laban natin sa korapsiyon ay kasing-tindi ng laban natin sa COVID-19, mahirap sugpuin pero hindi tayo susuko hanggang maparusahan ang mga tiwali, dagdag pa ng kalihim. Ang among pakig-away batok sa korapsyon sama ka grabe sa among pakig-away sa COVID-19, lisud kini pugngan apan dili kami mohunong hangtod dili masilotan ang mga kurakot, dugang sa kalihim. Nakapagtala ng dalawampuÕt apat na volcanic earthquake sa Bulkang Taal sa nakalipas na magdamag. Kaluhaan ug upat nga linog sa bulkan ang gitaho sa Bulkang Taal kagabii. Batay sa Taal Volcano Bulletin ng Phivolcs na nakalap ng Radyo INQUIRER, ang mga pagyanig ay bunsod ng pagkakaroon ng proseso ng rock-fracturing sa bulkan. Pinauyon sa Taal Volcano Bulletin sa Phivolcs nga nakolekta sa Radio INQUIRER, ang mga linog gipahinabo sa usa ka proseso sa pagkabungkag sa bolkan. May naitala ring mahinang steaming activity sa bulkan na ang taas ay umabot sa 10 meters. Adunay usab gitaho nga mahuyang nga kalihokan sa steaming sa bulkan nga miabot sa taas nga 10 metro. Nakataas pa rin ang Alert Level 1 (Abnormal) sa Mt. Taal at inabisuhan ang publiko na maaring magkaroon ng sudden steam-driven o phreatic explosions, volcanic earthquakes, minor ashfall, at expulsions ng volcanic gas anumang oras. Nakataas gihapon ang alerto sa Lebel 1 (Dili Pormal) sa Mt.Lumad ug gipahibawo ang publiko nga mahimong adunay kalit nga pagbuto nga gisabwag sa alisngaw o phreatic, linog sa bulkan, menor de edad nga ashfall, ug pagpalagpot sa bulkan gas bisan unsang orasa. Mayroong napaulat na nagpositibong Filipino sa COVID-19 sa ibang bansa. Adunay gikataho nga mga Pilipino nga nagpositibo sa COVID-19 sa gawas sa nasud. Sa datos ng Department of Foreign Affairs (DFA) hanggang August 23, umakyat na sa 9,984 ang mga kumpirmadong positibo sa COVID-19 na Filipino mula sa 73 na bansa at rehiyon. Sa datos sa Department of Foreign Affairs (DFA) kaniadtong Agosto 23, 9,984 ang nakumpirma nga positibo nga COVID-19 nga mga Pilipino gikan sa 73 ka mga nasud ug rehiyon. Sa nasabing bilang, 3,298 ang patuloy na nagpapagamot sa ibaÕt ibang ospital. Sa gisulti nga ihap, 3,298 ang padayon nga nakadawat pagtambal sa lainlaing mga ospital. 26 naman ang bagong gumaling kung kaya 5,953 na ang overseas Filipinos na naka-recover sa nakakahawang sakit o na-discharge na sa ospital. 26 ang bag-o lang nakarekober busa 5,953 ka mga overseas Filipino ang nakabawi gikan sa makatakod nga sakit o nakagawas na sa ospital. Dahil dito, nanatili sa 733 ang COVID-19 related deaths sa mga Filipino abroad. Tungod niini, ang COVID-19 nga adunay kalabutan sa pagkamatay sa mga Pilipino sa gawas sa nasud nagpabilin sa 733. Pinakamarami pa ring naitalang confirmed COVID-19 positive na OF sa bahagi ng Middle East/Africa na may 6,927 na kaso. Ang labing kataas nga kumpirmadong COVID-19 nga positibo nga mga OF sa Tunga'ng Sidlakan / Africa gitaho gihapon nga adunay 6,927 ka mga kaso. Sumunod dito ang Europa na may 1,158 confirmed COVID-19 positive cases na OF. Misunod niini ang Europa sa 1,158 nga nakumpirma nga COVID-19 positibo nga kaso nga OF. Nasa 792 naman ang kaso sa Americas at 1,107 sa Asia Pacific Region. Adunay 792 ka kaso sa Amerika ug 1,107 sa Asia Pacific Region. Bumuo na ang University of Santo Tomas (UST) ng komite para magsagawa ng imbestigasyon ukol sa umanoÕy paglabag ng kanilang menÕs basketball team sa Sorsogon, Bicol. Ang University of Santo Tomas (UST) nag-umol og usa ka komite nga maghimo og imbestigasyon sa giingon nga kalapasan sa ilang basketball team sa mga lalaki sa Sorsogon, Bicol. Tiniyak naman ng UST na hindi nila kukunsintihin ang anumang paglabag sa mga ipinatutupad na regulasyon ng gobyerno. Gipasalig sa UST nga dili nila pagtugoton ang bisan unsang kalapasan sa mga regulasyon sa gobyerno. Malaya ang Mayor Rodrigo Roa Duterte-National Executive Coordinating Committee (MRRD-NECC) na maghayag ng kanilang opinyon na bumuo ng isang revolutionary government na pamumuan ni Pangulong Rodrigo Duterte. Si Mayor Rodrigo Roa Duterte-National Executive Coordinating Committee (MRRD-NECC) gawasnon nga magpahayag sa ilang opinyon aron maporma ang usa ka rebolusyonaryong gobyerno nga gipangulohan ni Presidente Rodrigo Duterte. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, galing sa isang pribadong grupo ang panawagan na revolutionary government. Pinauyon sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, ang panawagan alang sa usa ka rebolusyonaryong gobyerno gikan sa usa ka pribadong grupo. Sa ngayon, naka-focus ang atensyon ng pamahalaan sa pagtugon sa COVID-19. Karon, ang atensyon sa gobyerno naka-focus sa pagtubag sa COVID-19. 300 katao ang nagtipon-tipon sa Clark Freeport, Pampanga noong nakaraang linggo para talakayin ang revolutionay government. Ang 300 nga mga tawo nagtipon sa Clark Freeport, Pampanga kaniadtong miaging semana aron hisgutan ang rebolusyonaryong gobyerno. Ayon may PNP chief Archie Gamboa, nakatanggap siya ng imbitasyon na may nakatakdang pagpupulong noong August 20 pero hindi siya nakasipot. Pinauyon sa hepe sa PNP nga si Archie Gamboa, nakadawat siya usa ka imbitasyon nga adunay gikatakda nga miting kaniadtong Agosto 20 apan wala siya magpakita. Ayon sa MRRD NECC, susulong sila sa Malakanyang para ipaabot kay Pangulong Duterte ang kanilang panawagan. Segun sa MRRD NECC, moadto sila sa Malaca–ang aron ipadangat ang ilang panawagan kay Presidente Duterte. Nadagdagan pa ang bilang ng mga pulis na tinamaan ng COVID-19 sa Pilipinas, ayon sa Philippine National Police (PNP). Ang ihap sa mga pulis nga naigo sa COVID-19 sa Pilipinas nadungagan, sigun sa Philippine National Police (PNP). Sa datos ng PNP Health Service hanggang 6:00, Sabado ng gabi (August 23), 3,276 na ang confirmed COVID-19 cases sa hanay ng pambansang pulisya. Sa datos sa PNP Health Service hangtod 6:00, Sabado sa gabii (Agosto 23), 3,276 ang nakumpirma nga COVID-19 nga mga kaso taliwala sa nasyonal nga pulisya. 764 pulis ang itinuturing na probable cases habang 2,684 ang suspected cases. Ang 764 nga pulis ang gikonsiderar nga mga probable case samtang 2,684 ang gidudahang mga kaso. Umakyat naman sa 2,428 ang total recoveries sa hanay ng PNP sa naturang sakit. Ang kinatibuk-ang pagkaayo sa ranggo sa PNP ningsaka sa 2,428 gikan sa sakit. Nanatili naman sa 15 ang COVID-19 related deaths sa pambansang pulisya. Ang COVID-19 nga may kalabutan sa pagkamatay sa nasudnon nga pulisya nagpabilin nga 15. Naniniwala si Cabinet Secretary Karlo Nograles na magiging game changer ang pagtatanim ng Alday Rice para malabanan ang kahirapan sa bansa. Ang Kalihim sa Gabinete nga si Karlo Nograles gatuo nga ang pagtanum sa Alday Rice mahimong usa ka game changer aron pakigbatokan ang kawad-on sa nasud. Ayon kay Nograles, malaki ang potensyal sa pag-propagate ng Adlay rice upang maging alternatibong pagkain at mapagkukunan ng kabuhayan ng mga indigenous people at rebel returnees sa Caraga region. Suno kay Nograles, daku nga potensyal sa pagpalapnag sa Adlay nga humay nga mangin alternatibo nga pagkaon kag palangabuhian nga manggad para sa mga tumandok nga tawo kag mga rebelde nga nagbalik sa rehiyon sang Caraga. Ang Adlay rice ay mas nakapagpapalusog kaysa sa mais at brown at puting bigas. Ang adlay nga bugas labi ka masustansya kaysa mais ug tabonon ug puti nga bugas. Tamang-tama sa hunger and nutrition para sa IPs sa mga upland at highland areas ng Mindanao kung saan pinakamataas ang bilang ng pagkagutom at kahirapan, pahayag ni Nograles. Nahiangay alang sa kagutom ug nutrisyon alang sa mga IP sa bukiran ug bukiran nga mga lugar sa Mindanao diin ang ihap sa kagutom ug kakabus ang labing taas, ingon ni Nograles. Popular na aniya ang Alday rice sa Regions 10 at 11. Giingon niya nga ang Alday rice popular sa mga Rehiyon 10 ug 11. Ilan sa mga nutritional value ng Adlay rice ang protona, anti-diabetic, mataas na dietary fiber at iba pa. Ang pila sa mga nutritional nga kantidad sa Adlay rice mao ang protona, anti-diabetic, high dietary fiber ug daghan pa. Lumakas pa ang Bagyong Igme at ngayoÕy isa nang ganap na severe tropical storm. Ang bagyo Igme nagkakusog ug karon usa ka hingpit nga grabe nga bagyo sa tropiko. Sa severe weather bulletin ng Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration bandang 5:00 ng hapon, huling namataan ang sentro ng bagyo sa layong 500 kilometers north-northeast ng Basco, Batanes dakong 4:00 ng hapon. Pinauyon sa grabe nga bulletin sa panahon sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration mga alas 5:00 sa hapon, katapusang nakit-an ang bagyo nga 500 kilometros amihanan-amihanang-silangan sa Basco, Batanes mga alas 4:00 sa hapon. Taglay na nito ang lakas ng hanging aabot sa 95 kilometers per hour malapit sa gitna at pagbugsong aabot sa 115 kilometers per hour. Aduna na kini gikusgon sa hangin nga hangtod sa 95 kilometros matag oras nga duul sa sentro ug paghuros hangtod 115 kilometros matag oras. Bahagyang bumilis ang bagyo at kumikilos sa direksyong hilagang-kanluran sa bilis na 20 kilometers per hour. Ang bagyo gamay nga ningpaspas ug mibalhin sa direksyon sa amihanan-kasadpan sa kaaspason nga 20 kilometros matag oras. Gayunman, wala pa ring nakataas na tropical cyclone wind signal sa anumang parte ng bansa. Bisan pa, wala gihapoy taas nga tropical cyclone wind signal sa bisan asang lugar sa nasud. Ngunit, asahang makararanas ng intermittent gusts sa Batanes at Babuyan Islands dulot pa rin ng southwest monsoon na bahagyang pinalakas ng Bagyong Igme. Bisan pa, gipaabot nga makasinati sa walaÕy hunong nga pag-agos sa Batanes ug Babuyan Islands nga gipahinabo gihapon sa southern monsoon nga bahin nga gipakusog sa Bagyong Igme. Iiral ang mahina hanggang katamtaman na kung minsan ay malakas na buhos ng ulan sa Batanes, Babuyan Islands, Ilocos Region, Cordillera Administrative Region, Zambales, at Bataan bunsod nito. Hinay ngadto sa kasarangan hangtod panagsang pagbunok sa ulan ang mahitabo sa Batanes, Babuyan Islands, Ilocos Region, Cordillera Administratibong Rehiyon, Zambales, ug Bataan. Dahil dito, nagpaalala ang weather bureau sa posibleng maranasang pagbaha o pagguho ng lupa. Ingon usa ka sangputanan, nagpasidaan ang bureau sa panahon sa posible nga pagbaha o pagdahili sa yuta. Sinabi ng Pagasa na posibleng lumabas ng Philippine Area of Responsibility ang bagyo sa pagitan ng 5:00 hanggang 8:00, Sabado ng gabi (Agosto 22). Giingon sa Pagasa nga ang bagyo mahimo nga mobiya sa Philippine Area of __Responsibility taliwala sa 5:00 hangtod 8:00, Sabado sa gabii (Agosto 22). Bumubuti na ang kondisyon ni Senator Bong Revilla Jr. Naga-ayo na ang kondisyon ni Senador Bong Revilla Jr. Sa update mula kay Bacoor City Mayor Lani Mercado-Revilla, sinabi nitong may pneumonia pa rin ang senador. Sa usa ka update gikan sa Bacoor City Mayor Lani Mercado-Revilla, giingon niya nga ang senadora adunay pneumonia pa. Pero mas mabuti na aniya ang lagay nito sa ngayon. Apan giingon niya nga mas maayo kini karon. Sinabi ng alkalde na paminsan-minsan ay nauubo pa din ang senador kapag nagsasalilta kaya kailangan pa rin nitong magpahinga. Giingon sa mayor nga usahay gaubo pa ang senador kung siya mosulti busa kinahanglan pa siya mopahuway. Salamat po sa lahat ng inyong mga dasal. Salamat sa tanan ninyong mga pag-ampo. Bumubuti ang lagay ng aking asawa. Naga-ayo ang kahimtang sa akong bana. Hiniling muli ng alkalde ang dasal para sa kaniyang asawa. Gipangayo usab sa mayor ang pagampo alang sa iyang asawa. Nagpasalamat din ito sa ga duktor at nurse na kumakailanga sa senador. Gipasalamatan usab niya ang mga doktor ug nars nga nintabang sa senador. Napagkalooban na ng ayuda ang mahigit 13.16 milyong pamilya bilang 2nd tranche ng Social Amelioration Program (SAP) . Kapin sa 13.16 milyon nga mga pamilya ang nahatagan og tabang sama sa ika-2 nga bahin sa Social Amelioration Program (SAP). Umabot na sa kabuuang 13,161,913 pamilyang benepisyaryo ang nakatanggap ng cash aid. Ning-abot na sa kinatibuk-an nga 13,161,913 nga mga pamilya nga beneficiary ang nakadawat tabang cash. Ito ay batay sa datos ng Department of Social Welfare and Development hanggang 8;00, Biyernes ng gabi (August 21). Gibase kini sa datos gikan sa Department of Social Welfare and Development hangtod 8:00, Biyernes sa gabii (Agosto 21). Dahil dito, aabot na sa P78.5 bilyon ang nailabas ng DSWD para sa 2nd tranche ng SAP. Tungod niini, ningabot na sa P78.5 bilyon ang gipagawas sa DSWD alang sa 2nd tranche sa SAP. Pumalo na sa mahigit 800,000 ang bilang ng mga nasawing COVID-19 patient sa buong mundo. Kapin sa 800,000 nga mga pasyente nga COVID-19 ang gikamatyan sa tibuuk kalibutan. Batay sa huling tala, umakyat na sa kabuuang 803,200 ang nasawi sa ibaÕt ibang bansa bunsod ng nakakahawang sakit. Pinauyon sa ulahi nga taho, ang kinatibuk-ang ihap sa namatay sa lainlaing mga nasud tungod sa mga makatakod nga sakit nga ningtaas sa 803,200. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang nasawi dahil sa COVID-19 ang Estados Unidos na may 179,200. Ang Estados Unidos sa gihapon ang adunay labing kadaghan nga mga namatay tungod sa COVID-19 nga adunay 179,200. Sumunod na rito ang Brazil na may 113,454 na pumanaw bunsod ng pandemiya. Gisundan kini sa Brazil nga adunay 113,454 nga namatay tungod sa pandemya. Nasa 59,610 naman ang death toll sa Mexico habang 55,928 ang napaulat na nasawi sa India. Adunay 59,610 nga namatay sa Mexico samtang 55,928 ang gikataho nga namatay sa India. Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 23,117,813 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Sa kasamtangan, gipakita usab ang labing kabag-o nga datos nga mokabat sa 23,117,813 ang natapnan sa mga makatakod nga sakit sa lainlaing mga nasud. Nasa 15,709,677 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Adunay 15,709,677 nga kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 nga pandemya sa tibuuk kalibutan. Pinasinungalingan ng Palasyo ng Malakanyang ang ulat na ipinag-utos umano ni Pangulong Rodrigo Duterte sa Philippine National Police (PNP) na huwag magbigay ng impormasyon sa Commission on Human Rights (CHR) ukol sa pag-atake sa ilang aktibista. Gihimakak sa Palasyo sa Malaca–ang ang report nga giingon nga gimandoan ni Presidente Rodrigo Duterte ang Philippine National Police (PNP) nga dili maghatag kasayuran sa Commission on Human Rights (CHR) bahin sa pag-atake sa pipila ka mga aktibista. Sa inilabas na pahayag, bilang isang abogado, sinabi ni Presidential spokesperson Harry Roque na nais ng pangulo na umiral ang rule of law sa mga pag-atake. Sa usa ka pamahayag, ingon usa ka abogado, giingon sa tigpamaba a presidente nga si Harry Roque nga gusto sa presidente nga ang balaod sa balaod mag-apply sa mga pag-atake. Nais aniya ng pangulo na mabigyan ng hustisya ang pagkasawi ng mga biktima. Giingon niya nga gusto sa pangulo nga mahatagan og hustisya ang pagkamatay sa mga biktima. Nais din aniya ng administrasyon na mahuli ang mga nasa likod ng mga pamamaslang. Giingon usab niya nga gusto sa administrasyon nga madakup ang mga nagpaluyo sa pagpamatay. Tinupok ng apoy ang mga bahay sa isang residential area sa Las Pi–as City, ayon sa Bureau of Fire Protection. Gihurot sa kayo ang mga balay sa usa ka lugar nga puy-anan sa Dakbayan sa Las Pi–as, suma sa Bureau of Fire Protection. Umabot na sa Task Force Alpha ang sunog sa Basa Dos sa Zapote sa ganap na 11:34 ng umaga ngayong Sabado. Ang sunog sa Basa Dos sa Zapote nakaabot sa Task Force Alpha alas 11:34 sa buntag karong Sabado. Ganap na nasugpo ang sunog dakong 1:30 ng hapon. Hingpit nga napalong ang kalayo dapit sa 1:30 sa hapon. Kasalukuyan pang iniimbistigahan ang pinagmulan at ang pinsalang idinulot nito. Giimbestigahan pa ang gigikanan ug ang kadaot nga nahimo niini. Isang 4.5 magnitude na lindol ang tumama sa karagatan malapit sa Davao Oriental ganap na 12:26 ng hapon ngayong Sabado, ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Usa ka 4.5 nga kusog nga linog ang miigo sa kadagatan duol sa Davao Oriental alas 12:26 sa hapon karong Sabado, pinauyon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Sumentro ang lindol 68 kilometro sa timog-silangan ng bayan ng Tarragona at may lalim itong 28 kilometro. Ang linog miigo sa 68 kilometros habagatang-silangan sa lungsod sa Tarragona ug adunay gilawmon nga 28 kilometros. Walang anumang naiulat na pinsala o nasaktan sa nasabing pagyanig. WalaÕy bisan unsang gitaho nga kagusbatan o nasamdan sa panahon sa linog. Tiniyak ng Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth) na walang anumang dokumento na nasira dahil sa tumutulong bubong sa tanggapan nito sa Ilocos Region. Gisiguro sa Philippine Health Insurance Corp.(PhilHealth) nga walaÕy nadaot nga dokumento tungod sa gatabang sa atop sa opisina sa Ilocos Region. Sa pahayag na nakalathala sa Facebook page, sinabi ng state health insurer na, Bukas ang PhilHealth sa anumang imbistigasyon kaugnay sa insidente ng pagtulo sa Region 1 office dahil sa malakas na pag-ulan noong Agosto 19, 2020. Sa usa ka saysay sa gi-post sa panid sa Facebook, giingon sa tagasiguro sa kahimsog sa estado, bukas ang PhilHealth sa bisan unsang imbestigasyon nga adunay kalabotan sa insidente nga leak sa opisina sa Rehiyon 1 tungod sa kusog nga ulan kaniadtong Agosto 19, 2020. Ilang senador ang nanawagan nitong Biyernes sa National Bureau of Investigation na imbistigahan ang nasabing insidente na umanoÕy puminsala sa mga mahahalagang dokumento. Daghang mga senador kaniadtong Biyernes nanawagan sa National Bureau of Investigation nga imbestigahan ang nasangpit nga insidente nga giingon nga nakadaut sa mga mahinungdanong dokumento. Nangangamba ang mga mambabatas na bahagi ito ng Òcover upÓ para sirain ang mga ebidensya na mahalaga sa isinusulong na imbistigasyon ng Senado sa umanoÕy katiwalian sa PhilHealth. Nahadlok ang mga magbabalaod nga kini bahin sa "pagtakoban" aron gubaon ang mga ebidensya nga hinungdanon sa nagpadayon nga imbestigasyon sa Senado sa giingon nga kurapsyon sa PhilHealth. Sinabi ni Senator Panfilo Lacson na may nakikita siyang sapat na dahilan para magsuspetsang ang pagsira ng mga dokumento at records dahil sa pagtulo ng bubong ay intensyonal. Giasoy ni Senador Panfilo Lacson nga nakita niya ang igo nga katarungan aron pagduda nga gituyo ang pagguba sa mga dokumento ug rekord tungod sa nag-atang nga atop. Ganundin ang paniniwala ni Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri. Si Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri nagtuo usab og parehas. Yan na nga ba ang sinasabi ko na baka magkaroon nang cover-up. Kana ba ang akong giingon nga mahimong adunay pagtabon. Pero sinabi ng PhilHealth na walang anumang dokumentong nasira sa naturang opisina at idinagdag pa na nakahanda ito at bukas sa anumang imbistigasyon. Apan giingon sa PhilHealth nga walaÕy dokumento nga nadaut sa nasangpit nga buhatan ug gidugang nga andam na kini ug abri sa bisan unsang imbestigasyon. Panimula nang sinuri ang insidente ng Philippine National Police, Bureau of Fire Protection, Criminal Investigation and Detection Group at ng NBI, ayon sa PhilHealth. Ang insidente una nga giimbestigahan sa Philippine National Police, Bureau of Fire Protection, Criminal Investigation and Detection Group ug sa NBI, pinauyon sa PhilHealth. Walang anumang dokumento na nasira at lahat ay accounted for, dagdag ng PhilHealth. WalaÕy nadaut nga mga dokumento ug giasoy ang tanan, dugang sa PhilHealth. May mga panibagong alegasyon ng katiwalian na ipinupukol sa PhilHealth makaraang sabihin ng mga umuupong board members at mga nagbitiw na opisyal na may ÒmafiaÓ sa loob ng state health insurer na siyang utak umano sa malawakang korapsyon sa loob ng korporasyon. Adunay mga bag-ong alegasyon sa korapsyon nga gilabay sa PhilHealth pagkahuman sa mga nakaupod nga mga myembro sa board ug nag-resign nga mga opisyal nga giingon nga adunay usa ka "mafia" sa sulud sa tagpaniguro sa kahimsog sa estado nga giingon nga utok sa kaylap nga kurapsyon sa sulod sa korporasyon. Niyanig ng 4.5 magnitude na lindol ang lalawigan ng Ilocos Norte sa ganap na 9:41 ng gabi ngayong Biyernes, ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Usa ka kusog nga 4.5 nga linog ang niuyog sa probinsya sa Ilocos Norte alas 9:41 sa gabii kaniadtong Biyernes, pinauyon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Sumentro ang lindol 18 kilometro hilagang-kanluran ng bayan ng Claveria sa Cagayan. May lalim itong 26 kilometro. Ang linog miigo sa 18 kilometros amihanan-kasadpan sa lungsod sa Claveria sa Cagayan.Adunay gilawmon nga 26 kilometros. Walang naiulat na nasaktan o pinsala sa lindol na tumama karagatan. WalaÕy gikataho nga nasamdan o naguba sa linog nga ning-igo sa dagat. Isang 4.6 magnitude na lindol ang tumama sa karagatan malapit sa Davao Oriental, ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Usa ka 4.6 nga kusog nga linog ang miigo sa kadagatan nga duul sa Davao Oriental, pinauyon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Naganap ang pagyanig 8:32 ng gabi ngayong Biyernes. Ang linog nahitabo alas 8:32 sa gabii kaniadtong Biyernes. May sentro itong 148 kilometro sa timog-silangan ng bayan ng Governor Generoso sa Davao Oriental at may lalim na 131 kilometro. Adunay sentro nga 148 kilometros habagatang-silangan sa lungsod sa Gobernador Generoso sa Davao Oriental ug adunay giladmon nga 131 kilometros. Walang naiulat na nasaktan sa pagyanig. WalaÕy gikataho nga nasamdan sa linog. Kahit nasa general communitiy quarantine na lamang ang Metro Manila lilimitahan pa rin ang paggalaw ng mga residente sa Quezon City. Bisan kung ang Metro Manila naa general quarantine community, mahimoÕg limitado ang kalihukan sa mga residente sa Quezon City. Ayon sa abiso ng Quezon City Local Government Unit, kailangan ng quarantine passes o company IDs bago mapayagang makapasok sa anumang establisyimento sa lungsod. Pinauyon sa Quezon City Local Government Unit, gikinahanglan ang mga quarantine pass o mga kompanya nga ID sa wala pa tugutan nga makasulud sa bisan unsang establisamento sa syudad. Kasama ito sa guidelines na inilabas ni QC Mayor Joy Belmonte. Kauban kini sa mga panudlo nga giisyu ni QC Mayor Joy Belmonte. Layon nitong matiyak na tanging ang mga kailangan lamang ng access sa essentials o papasok sa trabaho ang lalabas ng kanialng bahay. Tumong niini nga masiguro nga kadto ra nga nanginahanglan access sa mga kinahanglanon o mosulod sa trabaho ang mobiya sa ilang panimalay. Kailangan nang magpakita ng quarantine pass o company ID bago payagang pumasok sa mga establisimyento sa ating siyudad. Gikinahanglan na nga magpakita og usa ka quarantine pass o kompanya nga ID sa dili pa tugutan nga makasulod sa mga establisemento sa atong lungsod. ItoÕy upang matiyak na walang lalabas ng tahanan para lang gumala, said Belmonte. Kini aron masiguro nga walaÕy bisan kinsa nga mobiya sa balay aron lang maglakaw, ingon ni Belmonte. Kung hindi naman kailangang lumabas, manatili na lang tayo sa loob ng ating mga tahanan upang maiwasan ang virus, ani Belmonte. Kung dili kinahanglan nga mogawas, kinahanglan magpabilin ra kita sa sulud sa atong mga panimalay aron malikayan ang virus, ingon ni Belmonte. Sakop ng kautusan ang mga commercial buildings, palengke at shopping centers. Ang balaod naglangkob sa mga komersyal nga bilding, merkado ug shopping center. Ang mga nagsasagawa ng non-contact at non-group outdoor exercises gaya ng pagtakbo, bicycling, tennis, badminton at golf, at kailangan ding mayroong quarantine pass. Ang mga nagpasundayag og dili kontak ug dili panggawas nga ehersisyo sa gawas sama sa pagdagan, pagbisikleta, tennis, badminton ug golf, nanginahanglan usab og quarantine pass. Pinaalalahanan naman ni Belmonte ang mga barangay na pwede silang mag-isyu ng dalawang quarantine passes. Gipahinumdoman usab ni Belmonte ang mga barangay nga mahimo sila nga makaisyu og duha ka quarantine pass. Simula noong August 1 hanggang ngayong araw August 21 mayroong karagdagan na mahigit 37,800 na mga umuwing Pinoy ang nag-negatibo sa COVID-19. Gikan kaniadtong Agosto 1 hangtod karong adlaw, Agosto 21, adunay labaw sa 37,800 nga mga namalik nga Pilipino nga nagpositibo sa COVID-19. Base sa datos na nakuha ng Radyo INQUIRER mula sa Sub-Task Group for the Repatriation of OFWs, nakapagtala ng karagdagang 37,880 na umuwing OFWs at non-OFWs ang nag-negatibo sa isinagawang RT-PCR tests. Base sa datos nga nakuha sa Radyo INQUIRER gikan sa Sub-Task Group alang sa Pagpapauli sa mga OFWs, dugang nga 37,880 nga gibalik nga mga OFWs ug mga dili OFWs nga nasubukan nga negatibo sa mga pagsulay sa RT-PCR. Karagdagan ito sa mahigit 54,700 na returning overseas Filipinos na nag-negatibo sa COVID-19 simula noong July 8 hanggang July 30. Kini dugang sa sobra sa 54,700 nga mobalik nga mga Pilipinong sa gawas sa nasud nga nagpositibo sa COVID-19 gikan Hulyo 8 hangtod Hulyo 30. Maaring makita ang listahan ng mga dagdag na nag-negatibong Pinoy sa link . Mamahimong makita ang lista sa dugang nga mga negatibo nga Pilipino sa link . Ang master list naman ng mga nag-negatibong umuwing Pinoy ay maaring ma-access sa link . Ang master list sa mga nagbalik nga nag-negatibo nga mga Pilipino mahimong makita sa link . Ang mga nasa listahan ay maari nang makipag-ugnayan sa PCG o OWWA personnel sa kanilang quarantine facility para maiproseso ang kanilang pag-uwi sa mga lalawigan. Ang mga naa sa lista mahimo na makontak ang mga personahe sa PCG o OWWA sa ilang quarantine nga pasilidad aron maproseso ang ilang pagbalik sa mga probinsya. Mariing pinabulaanan ng isang global medical technology company ang mga isyu na umanoÕy pinaboran ito ng Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth). Usa ka pangkalibutang kompanya sa teknolohiya sa medisina kusganon nga gihimakak ang mga isyu nga giingon nga gipaboran sa Philippine Health Insurance Corp.(PhilHealth). Nilinaw ng B. Braun Avitum Philippines, Inc. sa isang pahayag na taliwas sa mga lumulutang na isyu sa imbestigasyon ng Senado ay wala silang ghost dialysis machines. Giklaro sa B. Braun Avitum Philippines, Inc. sa usa ka pahayag nga sukwahi sa naglutaw nga mga isyu sa imbestigasyon sa Senado wala sila mga ghost dialysis machine. Sinabi nito na ang medical company ay 25-dialysis centers sa Luzon na nakakapagsagawa ng 27,000 treatments sa mahigit 3,000 pasyente. Giingon niini nga ang kompanya nga medikal adunay 25 ka mga dialysis center sa Luzon nga makahimo og 27,000 nga pagtambal sa labaw sa 3,000 ka mga pasyente. Ang bawat dialysis center ay rumeresponde sa treatment requirement ng bawat pasyente sa paraan ng pagdagdag ng kapasidad sa pamamagitan ng additional shifts, iyon ay kung hindi maari ang pagdaragdag ng dialysis machines sanhi ng limitadong ispasyo, anang pahayag ng kumpanya. Ang matag dialysis center gatubag sa kinahanglanon sa pagtambal sa matag pasyente pinaagi sa pagdugang kapasidad pinaagi sa dugang nga pagbag-o, kana kung dili mahimo nga magdugang mga dialysis machine tungod sa limitado nga wanang, ingon sa kompanya. Anim na araw kada linggo, nagbubukas ang B. Braun Avitum para magsagawa ng 96-na treatments kada buwan, taliwas sa 72-araw lamang na binanggit sa pagdinig sa Senado, wika nito. Unom ka adlaw sa usa ka semana, nagbukas ang B. Braun Avitum alang sa 96 ka bulan nga pagtambal, sukwahi sa 72 ka adlaw nga pagdungog sa Senado, ingon niya. Katunayan, 133 porsyento umano ang capacity rate ng serbisyo ng B. Braun Avitum. Sa tinuud, ang rate sa serbisyo ni B. Braun Avitum giingon nga 133 porsyento. Saan mang centers na nag-o-operate ang B. Braun Avitum, sinabi nito na wala silang ghost machines. Kung asa man magpadagan ang B. Braun Avitum, giingon nga wala kini mga makina nga aswang. Nanindigan din ang kumpanya na walang anumang pabor ang pamamaraan ng kanilang pagnenegosyo at lahat ng transaksyon ay lehitimo at above-board. Giinsistir usab sa kompanya nga ang ilang pamaagi sa negosyo dili pabor ug ang tanan nga transaksyon lehitimo ug naa sa taas nga board. Idinagdag nito na nag-apply ang B. Braun para maka-avail sa Interim Reimbursement Mechanism(IRM) Òin good faith,Ó batay sa mga panuntunan ng PhilHealth. Dugang pa niya nga nag-aplay si B. Braun aron magamit ang Interim Reimbursement Mechanism (IRM) "sa maayong pagsalig," pinauyon sa mga lagda sa PhilHealth. Wala din daw katotohanan na may kaugnayan ang B. Braun Avitum sa dealings ng PhilHealth sa Balanga Rural Bank Inc. Wala usab kamatuoran nga ang B. Braun Avitum adunay kalabotan sa pakigsabot sa PhilHealth sa Balanga Rural Bank Inc. Pinabulaanan din ng B. Braun Avitum na sangkot ito sa PhilHealth credit ng P9.7 Million sa Rural Bank sa Balanga, Bataan, dahil wala umano silang account sa anumang bangko sa Bataan. Gipanghimakak usab sa B. Braun Avitum nga apil siya sa PhilHealth credit nga P9.7 Milyon sa Rural Bank sa Balanga, Bataan, tungod kay wala kuno silay account sa bisan unsang bangko sa Bataan. Sa pagdinig sa Senado noong Agosto 11, kinuwestyon ng mga senador ang pag-release ng P45 milyon na cash advances sa B. Braun Avitum sa pamamagitan ng IRM, na nakalaan lamang sa mga ospital na may mga pasyenteng may sakit na COVID-19. Sa pagdungog sa Senado kaniadtong Agosto 11, gikuwestiyon sa mga senador ang pagpagawas sa P45 milyon nga cash advance sa B. Braun Avitum pinaagi sa IRM, nga magamit ra sa mga ospital nga adunay mga pasyente nga COVID-19. Ang B. Braun Avitum Philippines Incorporated-isang family-owned company na 180 taon na sa industriya ng health care products at medical devices. Ang B. Braun Avitum Philippines Incorporated - usa ka kompanya nga gipanag-iya sa pamilya sa sulud sa 180 ka tuig sa industriya sa mga produkto sa pag-atiman sa kahimsog ug industriya sa medikal nga aparato. Ito ay nag-o-operate sa mahigit 64 na mga mga bansa sa buong mundo. Naglihok kini sa kapin sa 64 ka mga nasud sa tibuuk kalibutan. Sa Pilipinas, nagsu-supply ito ng mga medical equipment at devices, maliban pa sa serbisyong dialysis treatment. Sa Pilipinas, naghatag kini kagamitan ug kahimanan sa medisina, dugang sa mga serbisyo sa pagtambal sa dialysis. Nakapagtala ang island town na Jomalig sa lalawigan ng Quezon ng unang kaso nito ng COVID-19. Ang lungsod sa isla sa Jomalig sa lalawigan sa Quezon nagtala sa una nga kaso nga COVID-19. Ayon sa Jomalig Rural Health Unit, mayroon na silang dalawang kaso ng COVID-19 sa bayan. Pinauyon sa Jomalig Rural Health Unit, adunay na sila duha ka mga kaso sa COVID-19 sa lungsod. Ito ang unang pagkakataon na nakapagtala ng COVID-19 case sa Jomalig mula nang magkaroon ng pandemic. Kini ang una nga higayon nga ang kaso sa COVID-19 narehistro sa Jomalig gikan na adunay pandemya. Ang dalawa ay kapwa Òauthorized persons outside residenceÓ o APOR. Ang duha kay pareho "otorisadong tawo sa gawas sa puy-anan" o APOR. Ang unang pasyente ay 38 anyos na mula sa Sitio Salibunhot. Ang una nga pasyente kay 38 anyos gikan sa Sitio Salibunhot. Ang isa naman ay 36 anyos na mayroong travel history sa Atinoman, Quezon. Ang usa usab kay 36-anyos nga adunay kaagi sa pagbiyahe sa Atinoman, Quezon. 33 katao na ang isinailalim sa home quarantine na parang nakasalamuha ng ikalawang pasyente. Ang 33 nga mga tawo gipailalom sa quarantine sa balay ingon nga nahimamat nila ang ikaduha nga pasyente. Dalawang may kalakasang pagyanig ang muling naitala sa lalawigan ng Masbate. Duha ka kusog nga linog ang natala usab sa lalawigan sa Masbate. Ayon sa Phivolcs, unang naitala ang magnitude 3.6 na pagyanig sa 13 kilometers southeast ng bayan ng Cataingan, alas-9:02 umaga ng Biyernes (August 21) at may lalim na 11 kilometers. Pinauyon sa Phivolcs, usa ka 3.6 nga kusog nga linog ang una nga natala sa 13 kilometros habagatang-silangan sa lungsod sa Cataingan, alas-9: 02 sa buntag kaniadtong Biyernes (Agosto 21) nga dunay giladmon nga 11 kilometros. Naitala rin ang magnitude 3.0 na pagyanig sa 8 kilometers southeast ng bayan ng Cataingan, alas-9:11 ng umaga at may lalim na 18 kilometers. Nataho usab ang usa ka kusog nga linog nga 3.0 sa 8 kilometros habagatang-silangan sa lungsod sa Cataingan, alas 9:11 sa buntag nga adunay gilawmon nga 18 kilometros. Ito ay aftershock ng naganap na magnitude 6.6 na pagyanig sa Cataingan, Masbate noong August 18. Kini usa ka aftershock sa 6.6 nga kusog nga linog sa Cataingan, Masbate kaniadtong Agosto 18. Samantala, naitala ang magnitude 2.8 na pagyanig sa 34 kilometers southeast ng Claveria, Masbate, alas-9:53 ng umaga at may lalim na 33 kilometers. Samtang, usa ka kusog nga linog nga 2.8 ang natala 34 kilometros habagatan-silangan sa Claveria, Masbate, alas 9:53 sa buntag nga dunay giladmon nga 33 kilometros. Tectonic ang origin ng mga pagyanig. Tectonic nga gigikanan sa mga linog. Wala namang naitalang pagkasira sa mga ari-arian at aftershocks. WalaÕy gitaho nga kadaot sa kabtangan ug mga aftershock. Nadagdagan pa ang bilang ng mga residente na nagpositibo sa COVID-19 sa Quezon City. Nadugangan ang ihap sa mga residente nga nagpositibo sa COVID-19 sa Dakbayan sa Quezon. Sa datos ng Quezon City Health Department, umabot na sa 9,394 ang bilang ng mga kumpirmadong kaso ng sakit sa lungsod hanggang araw ng Biyernes, August 21. Sa datos sa Quezon City Health Department, ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa sakit sa syudad ning-abot sa 9,394 hangtod Biyernes, Agosto 21. Sa nasabing bilang, 9,319 ang DOH confirmed cases na may kumpletong address. Sa giingon nga ihap, 9,319 ang kumpirmadong mga kaso sa DOH nga adunay kompleto nga mga address. 9,293 naman na kaso ang na-validate na ng QCESU at district health offices. Ang QCESU ug mga opisina sa kahimsog sa distrito nagpatunay na sa 9,293 ka mga kaso. Nasa 2,129 naman ang itinuturing na aktibong kaso ng sakit sa lungsod. Adunay 2,129 nga gituyhan nga aktibo nga kaso sa sakit sa syudad. 6,779 naman ang total recoveries sa COVID-19 sa lungsod habang 385 ang nasawi. Adunay 6,779 nga total nga nakarekober sa COVID-19 sa syudad samtang 385 ang napatay. Ipinasara ni Mayor Isko Moreno ngayong Huwebes ang apat na stalls sa isang mall sa Binondo na nagbebenta ng mga produktong may label na nagsasabing probinsya ng China ang Lungsod ng Maynila. Gisirhan ni Mayor Isko Moreno kaniadtong Huwebes ang upat ka mga stall sa usa ka mall sa Binondo nga nagbaligya sa mga produkto nga adunay marka nga lalawigan sa Manila sa China. Personal na tumungo sa mga stalls si Levi Facundo, pinuno ng Manila CityÕs Bureau of Permit, para ikandado ang naturang mga tindahan. Si Levi Facundo, pinuno sa Bureau of Permit sa Dakbayan sa Manila, personal nga moadto sa mga stall aron ma-lock ang mga nasangpit nga tindahan. Isang importer ng hair treatment product, ang Elegant Fumes Beauty Products Inc., ang nagbebenta ng Ashley Shine Keratin Treatment Deep Repair. Ang usa ka tig-import sa mga produkto sa pagtambal sa buhok, ang Elegant Fumes Beauty Products Inc., nagbaligya kay Ashley Shine Keratin Treatment Deep Repair. Inilagay nito sa label ng produkto ang kanyang business address na 707 Santo Cristo Binondo, Manila Province, P.R. China, o PeopleÕs Republic of China. Gisul-ob ang produkto niini nga adres sa negosyo nga 707 Santo Cristo Binondo, Lalawigan sa Manila, PR China, o People's Republic of China. Sinabi ni Facundo sa Facebook Live na isa itong malaking insulto sa mga mamamayan ng Maynila, ang capital ng Pilipinas. Gisulti sa Facundo sa Facebook Live nga kini usa ka dakong insulto sa mga tawo sa Manila, ang kapital sa Pilipinas. Iyon ay misrepresentation. Kana kay sayup nga representasyon. Wala pong Binondo sa China. WalaÕy Binondo sa China. Ang Binondo ay nasa Maynila. Ang Binondo naa sa Manila. Malaking insulto po yun, ani Facundo. Dakong insulto kana, ingon ni Facundo. Nauna nang nanawagan si Puwersa ng Bayaning Atleta Party-list Rep. Jericho Nograles na imbistigahan ang naturang insidente na aniya ay mukhang sinadya ng Chinese manufacturer. Puwersa ng Bayaning Atleta Party-list Rep. Jerico Nograles nga mag-imbestiga sa hitabo diin giingon niya nga gituyo gyud sa tiggama sa China. Tumaas pa ang bilang ng mga nagpositibo sa Coronavirus Disease o COVID-19 sa Region 4A o Calabarzon. Ang gidaghanon sa mga tawo nga nagpositibo alang sa Coronavirus Disease o COVID-19 sa Rehiyon 4A o Calabarzon kay nadugangan. Ayon sa huling datos mula sa Department of Health Center for Health Development Region 4A (DOH CHD 4A), araw ng Huwebes (August 20, 3:00 PM) nakapagtala ng 587 na bagong kaso kaya pumalo na sa 15,295 ang kabuuang bilang ng mga tinamaan ng virus sa rehiyon. Pinauyon sa labing bag-ong datos gikan sa Department of Health Center for Health Development Region 4A (DOH CHD 4A), kaniadtong Huwebes (Agosto 20, 3:00 PM) nakatala 587 nga mga bag-ong kaso busa ang kinatibuk-ang ihap sa mga biktima naigo sa 15,295 sa virus sa rehiyon. Ang bilang ng active cases sa lalawigan ay 10,086. Ang ihap sa mga aktibong kaso sa probinsya kay 10,086. Nasa 4,789 na ang bilang ng mga naka-recover kung saan nakapagtala ng 291 na bagong recovery. Ang ihap sa mga naayo aduna na sa 4,789 nga kung asa gikataho sa 291 nga bag-ong pagkaayo. Ang COVID-19 related deaths sa rehiyon ay nadagdagan ng walo kaya umabot na sa 420 ang bilang. Ang ihap sa namatay nga adunay kalabotan sa COVID-19 nadugangan sa walo, nga nagdala sa ihap sa 420. Maynila, probinsya na daw ng China? Ang Manila, probinsya na daw sa China? Galit ang isang kongresista matapos na ang isang distributor sa Binondo ay maglagay ng kanyang address sa ibinebentang hair care product na Manila Province, P.R. China (PeopleÕs Republic of China). Nasuko ang usa ka kongresista pagkahuman gibutang sa usa ka distributor sa Binondo ang iyang adres sa usa ka produkto nga pag-atiman sa buhok nga gibaligya sa Lalawigan sa Manila, PR China (People's Republic of China). Ayon kay Puwersa ng Bayaning Atleta (PBA) Party-list Rep. Jericho Nograles, dapat imbistigahan ang insidenteng ito at maparusahan ang manufaturer at importer ng hair treatment product na may pangalang Ashley Shine Keratin Treatment Deep Repair. Pinauyon kay Puwersa ng Bayaning Atleta (PBA) Party-list Rep.Jericho Nograles, kini nga hitabo kinahanglan nga imbestigahon ug kinahanglan nga silutan ang manufaturer ug tig-import sa usa ka produkto sa pagtambal sa buhok nga ginganlan Ashley Shine Keratin Treatment Deep Repair. Nakalista bilang local distributor ang Elegant Fumes Beauty Products Inc. Ang Elegant Fumes Beauty Products Inc. gilista isip usa ka lokal nga tigpanagtag. Mahirap sabihing isa lamang simpleng pagkakamali ang insultong ito, ayon kay Nograles. Lisod iingon nga usa ra nga simple nga sayop ang kining insulto, sumala ni Nograles. Malinaw na nakalagay sa label na ang Maynila ay probinsya ng China. Klaro nga gipahayag sa label nga ang Manila usa ka lalawigan sa Tsina. Dapat na maimbistigahan ang insidenteng ito at the very least, at ang manufacturer at importer ay kailangang ma-blacklist, as soon as legally permitted, wika pa ng mambabatas. Kini nga hitabo kinahanglan maimbestigahan labing gamay, ug ang naghimo ug tig-import kinahanglan maapil sa itum nga lista, sa gilayon nga gitugotan sa ligal, giingon sa magbabalaod. Ganundin, sinabi niya na mahalagang magpasa ng batas ang Konggreso na nagpaparusa sa mislabeling ng mga consumer products. Sa susama, giingon niya nga hinungdanon nga ipalabang sa Kongreso ang balaod nga nagsilot sa sayop nga pagmarka sa mga produkto sa konsyumer. Sumulat din si Nograles sa Department of Trade and Industry (DTI) at sa Food and Drugs Administration (FDA) para ireklamo ang kumpanyang nagbebenta ng produktong ito sa bansa. Ningsuwat usab si Nograles ang Department of Trade and Industry (DTI) ug ang Food and Drug Administration (FDA) nga moreklamo bahin sa kompanya nga nagbaligya niini nga produkto sa nasud. Sinabi niya na dapat ipahinto ang pagbebenta ng mga produkto ng Elegant Fumes dahil sa ginawa nitong pagyurak sa soberenya ng Pilipinas. Giingon niya nga kinahanglan nga undangon ang pagpamaligya sa mga produkto nga Elegant Fumes tungod kay nakalapas kini sa soberanya sa Pilipinas. Sinabi niya na sa impormasyong nakalap ng kanyang opisina, ang kontrobersyal na produkto ay ginawa noon 2018 pero ibinebenta pa hanggang sa kasalukuyan sa bansa. Giingon niya nga sigun sa nahipos nga kasayuran sa iyang opisina, ang kontrobersyal nga produkto gihimo kaniadtong 2018 apan gibaligya gihapon sa nasud. Pormal nang nai-turnover na ng Department of Public Works and Highways (DPWH) sa Quezon City government ang dalawang karagdagang cluster dormitories loob ng Quezon Memorial Circle (QMC), araw ng Huwebes (August 20). Pormal nga gitunol sa Department of Public Works and Highways (DPWH) sa gobyerno sa Dakbayan sa Quezon ang dugang nga mga dormitoryo sa cluster sulod sa Quezon Memorial Circle (QMC), kaniadtong Huwebes (Agosto 20). Ito ang magsisilbing pansamantalang tutuluyan ng mga medical personnel. Magsilbi kini nga usa ka temporaryo nga kapuy-an alang sa mga kawaning medikal. Tiniyak ni Public Works and Highways Secretary Mark Villar na ligtas ang Clusters 5 at 6 ÔWe Heal As OneÕ Off-Site Dormitory para sa healthcare workers. Gisiguro sa Kalihim sa Public Works and Highways nga si Mark Villar nga ang Clusters 5 ug 6 'We Heal As One' Off-Site Dormitory luwas alang sa mga trabahante sa healthcare. Itinayo ang nasabing pasilidad ng DPWH Task Force to Facilitate Augmentation of National and Local Health Facilities. Ang nasangpit nga pasilidad gitukod sa Task Force DPWH aron Mapadali ang Pagdugang sa Pambansa ug Lokal nga Pasilidad sa Panglawas. Nai-turnover ang pasilidad sa QC LGU matapos magsagawa ng inspeksyon sina National Action Plan Against COVID-19 Chief Implementer Secretary Carlito Galvez Jr. kasama si DPWH Undersecretary Emil Sadain, at Quezon City Mayor Joy Belmonte. Ang pasilidad gitugyan sa QC LGU human naghimo og inspeksyon si National Action Plan Against COVID-19 Chief Implementer Secretary Carlito Galvez Jr.kauban si DPWH Undersecretary Emil Sadain, ug Quezon City Mayor Joy Belmonte. Ani Sadain, pinuno ng DPWH Task Force, kayang mag-accommodate ng cluster dormitories ng 64 medical doctors at staff. Si Sadain, pinuno sa Task Force DPWH, nag-ingon nga ma-akomodar ang mga cluster dormitory sa 64 nga doktor ug kawani sa medisina. Dagdag ito sa apat na dormitoryo na may 128 kataong kapasidad na nai-turnover ng DPWH noong July 7. Dugangan kini sa upat ka mga dormitoryo nga adunay 128 nga kapasidad sa kapasidad nga gitugyan sa DPWH kaniadtong Hulyo 7. Ang bawat cluster dormitory ay may 16 air-conditioned rooms na may nakahandang double-decker beds, toilet at paliguan na may heater. Ang matag dormitoryo sa cluster adunay 16 nga mga naka-air condition nga mga kuwarto nga adunay mga double-decker bed, banyo ug usa ka heater bath. Mayroon din itong sala na may TV at sofa, common dining at hiwalay na lugar para sa paglalaba at lutuan na may nakahandang mga gamit. Adunay usab kini sala nga adunay TV ug sofa, kasagarang kan-anan ug usa ka linain nga lugar alang sa labhanan ug kusina nga adunay kagamitan. May nakatakdang public address si Pangulong Rodrigo Duterte sa Lunes, Agosto 24. Si Presidente Rodrigo Duterte adunay usa ka publikong pakigpulong nga gitakda sa Lunes, Agosto 24. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, nasa Davao lamang ngayon ang Pangulo. Pinauyon tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, ang Presidente naa lang sa Davao karon. Pero bagaman nasa Davao, hindi bakasyon kundi trabaho pa rin ang ginagawa ni Duterte. Apan bisan kung naa siya sa Davao, wala gihapon magbakasyon si Duterte apan naa sa trabaho. Tambak aniya ang mga dokumento na kailangang pag-aralan at pirmahan ng Pangulo. Giingon niya nga adunay daghang mga dokumento nga kinahanglan tun-an ug pirmahan sa Presidente. Agosto 3 nang umuwi ng Davao si Pangulong Duterte at hindi pa bumabalik sa Malakanyang. Kaniadtong Agosto 3, nibalik si Presidente Duterte sa Davao ug wala pa makabalik sa Malaca–ang. Kumpiyansa ang Palasyo ng Malakanyang na mas mapabubuti na ngayon ang pagbibigay benepisyo sa mga miyembro ng PhilHealth matapos magpalabas ng anim na buwang suspension order ang Office of the Ombudsman laban sa labing tatlong opisyal. Masaligon ang Palasyo sa Malaca–ang nga mas makaayo karon ang paghatag benepisyo sa mga myembro sa PhilHealth pagkahuman nga giluwatan sa Office of the Ombudsman ang unom ka bulan nga suspensyon batok sa trese nga opisyal. Ayon kay Presidential Spokesman Harry Roque, ito ay dahil sa hindi na mapupunta sa korapsyon ang pondo ng PhilHealth. Pinauyon sa tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque, kini tungod kay ang pondo sa PhilHealth dili na moadto sa kurapsyon. Tiyak aniyang mapupunta na sa kaban ng PhilHeath ang pondo at hindi na bulsa ng mga tiwaling opisyal. Giingon niya nga ang pondo mapunta gyud sa kaban sa PhilHeath ug dili sa bulsa sa mga kurakot nga opisyal. Ayon kay Roque, marami pa naman ang matitino sa PhilHealth maliban sa iilang mafia na tinatawag. Pinauyon kay Roque, daghan pa nga matino sa PhilHealth gawas sa pipila nga gitawag nga mafia. May pag-asa na rin aniya na maayos na maipatutupad ang Universal Health Care na una na niyang isinulong noong siya ay kongresista pa. Giingon usab niya nga adunay paglaum nga ang Universal Health Care, nga una niyang gipasiugda kaniadtong kongresista pa siya, ipatuman nga maayo. Well, marami naman pong mga matitino po talaga tayong mga kasama diyan sa PhilHealth. Aw, daghang mga tarong nga tawo sa among taliwala sa PhilHealth. Karamihan po sa kanila matitino Ôno, mayroon lang talagang mga ÒmafiaÓ nga na tinatawag. Kadaghanan sa kanila tarong, adunay lamang gitawag nga "mafia". At tingin ko naman po ngayong mayroon ng ganiyang suspension eh mas makakausad na nga po, mas makakabigay ng benepisyo ang PhilHealth sa nakakarami dahil mapupunta na po sa mga miyembro at taumbayan ang kaban ng PhilHealth, ayon kay Roque. Ug sa akong hunahuna karon nga adunay ingon nga pagsuspinde, mahimoÕg makapadayon, ang PhilHealth makahatag dugang benepisyo sa kadaghanan tungod kay ang panudlanan sa PhilHealth mapunta sa mga myembro ug sa mga tawo, sumala ni Roque. Ilan sa mga kontrobersiya na bumabalot ngayon sa PhilHealth ang overpriced na pagbili ng IT equipment, kwestyunableng pagri-release ng Interim Reimbursement Mechanism (IRM); at manipulasykn sa financial status. Ang pila sa mga kontrobersiya nga karon ninglamoy sa PhilHealth mao ang sobra nga presyo nga pagpalit sa mga kagamitan sa IT, kadudahan nga pagpagawas sa Interim Reimbursement Mechanism (IRM);ug pagmaniobra sa kahimtang sa panalapi. Pinalawig pa ng gyudicial and Bar Council ang deadline sa pagsusumite ng application documents para sa mga bakanteng pwesto sa Court of Appeals, Court of Tax Appeals, Sandiganbayan at Legal Education Board. Ang gyudicial and Bar Council nagpadako sa deadline alang sa pagsumite sa mga dokumento sa aplikasyon alang sa mga bakanteng posisyon sa Court of Appeals, Court of Tax Appeals, Sandiganbayan ug Legal Education Board. Sa abiso ng JBC na nakalap ng Radyo Inquirer, extended ang deadline hanggang sa September 25, 2020. Sa nahipos nga pahibalo sa JBC sa Radyo Inquirer, ang deadline gipaabot hangtod Septiyembre 25, 2020. Ang CA ay mayroong 6 na bakanteng pwesto para sa pagka-Associate Justice. Ang CA adunay 6 nga bakante nga pwesto alang sa Associate Justice. Isang AJ naman ang kailangan sa Sandiganbayan. Usa ka AJ usab ang gikinahanglan sa Sandiganbayan. Habang ang CTA ay nangangailangan ng 2 AJ. Samtang ang CTA nanginahanglan og 2 ka AJ. Chairperson at 3 Regular Members naman ang kailangang punan sa Legal Education Board. Ang Tagapangulo ug 3 nga Regular nga mga Miyembro kinahanglan nga pun-on ang Lupon sa Edukasyon sa Ligal. Paalala ng JBC kailangang i-access ang online application scheduler hanggang August 25 para magparehistro at pumili ng petsa kung kailan isusumite ang mga kailangang dokumento. Hinumdomi nga ang JBC kinahanglan nga ma-access ang tig-iskedyul sa online application hangtod sa Agosto 25 aron magparehistro ug pilion ang petsa kung kanus-a igasumite ang mga kinahanglan nga dokumento. Work from home, video conferenceÐeto ang mga bagong normal na ibinunsod ng pandemya sa mundo. Pagtrabaho gikan sa balay, komperensya sa video - ania ang mga bag-ong naandan nga gipahinabo sa pandemya sa kalibutan. At marami na ring nakakatawang insidente dahil sa mga livestream ng mga taong nagtatrabaho mula sa bahay: isang radio show crew ang nakunang naka boxer shorts, isang lalaking TV anchor ang nagbabalita mula sa sala ng kanyang bahay nang biglang may babaeng hubad na dumaan sa likod, at marami pang iba. Ug daghan usab nga mga kataw-anan nga mga hitabo tungod sa mga livestream nga mga tawo nga nagtrabaho gikan sa balay: ang usa ka crew sa palabas sa radyo nadakup sa boksidor, usa ka lalaki nga angkla sa TV ang nagreport gikan sa sala sa iyang balay sa kalit nga may usa ka babaye nga walaÕy kaagi nga miagi sa likud, ug daghan pa. Pero sex habang may video conferencing? Apan ang pakigsekso samtang adunay video conferencing? Sa siyudad ng Rio de Janeiro sa Brazil noong nakaraang buwan, nagpulong ang city counci gamit ang Zoom. Sa lungsod sa Rio de Janeiro sa Brazil kaniadtong miaging bulan, ang konseho sa lungsod nagtagbo gamit ang Zoom. Pinag-uusapan nila ang pagbabalangkas ng programa kung paanong pakakainin ang mga bata sa mga paaralan. Gihisgutan nila ang bahin sa paghimo sa usa ka programa kung unsaon pakan-on ang mga bata sa mga eskuylahan. Ayon sa website na O D’a, isa sa dumalo sa miting noong Hunyo 14 ay nakalimutang mag-sign out bago mag-make love. Pinauyon sa website nga O D’a, ang usa nga mitambong sa miting kaniadtong Hunyo 14 nakalimtan ang pag-sign out sa wala pa maghigugma. Sapol sa camera ang myembro ng konseho at ng kanyang partner habang nagpapaligaya na naka-livestream. Ang miyembro sa camera ug ang iyang kauban naa sa camera samtang nalingaw sa livestream. Ayon kay Leonel Brizola, chair ng konseho, hindi kaagad napansin ng mga nagpupulong na konseho ang mainit na eksenang nagaganap habang sila ay nagbabalangkas ng plano. Pinauyon kay Leonel Brizola, tagapangulo sa konseho, wala dayon mapansin sa mga myembro sa konseho ang mainit nga eksena nga nahinabo samtang giumol nila ang plano. Noong mapansin na namin ang nangyayari, kaagad naming ipinahinto ang camera at audio ng dalawa, ayon kay Brizola. Kaniadtong namatikdan namo ang panghitabo, gipahunong dayon namo ang camera ug audio sa duha, suma pa ni Brizola. Ayon naman sa isa pang myembro ng konseho, Wala kaming nakita at narinig. Pinauyon sa ubang miyembro sa konseho, wala kami nakakita o nadungog bisan unsa. Talaga? Tinuod gyud? NANGGAGALAITI sa galit si Pokwang dahil sa latest vlog ng dating Pinoy Big Brother housemate na si Baninay Bautista. Grabe ang kasuko ni Pokwang tungod sa labing bag-ong vlog sa kanhing Pinoy Big Brother housemate nga si Baninay Bautista. Kinumpirma ng vlogger sa kanyang YouTube video na nagpositibo siya sa COVID-19. Gikumpirma sa vlogger sa iyang video sa YouTube nga nagpositibo siya sa COVID-19. Pero sa halip na makisimpatya sa pinagdaanan ni Baninay, matinding takot at galit ang naramdaman ni Pokey. Apan imbis nga masimpatiya sa kahimtang ni Baninay, gibati ni Pokey ang grabe nga kahadlok ug kasuko. Sa kanyang Twitter posts, pinagalitan ng komedyana si Baninay dahil hindi nito sinabi agad na late upload ang kanyang vlog. Sa iyang mga gi-post sa Twitter, gikasab-an sa komedyante si Baninay sa wala pagsulti nga na-late nga na-upload ang iyang vlog. Dahil daw dito, inatake siya ng matinding nerbiyos pati na ang mga kasamahan niya sa programang ÒFill In The BankÓ, ang bagong game show nila ni Jose Manalo sa TV5 kung saan nag-guest si Baninay. Tungod niini, giataki siya sa grabe nga kakulba ingon man ang iyang mga kauban sa programang "Fill In The Bank", ang iyang bag-ong game show kauban si Jose Manalo sa TV5 diin bisita si Baninay. Dahil sa vlog mo nag panic kmi potah ka! e late upload naman yan at negative naman result mo last aug. 2! Tungod sa imong vlog nakurat ka kmi potah ka!e late upload man kana ug negatibo man sad ang resulta nimo atong miaging aug.2 ! Wag mong gawin pagkaperahan yang nag ka covid ka may nalalaman kapa na update update sa mga ganap sayo e negative na nga diba? unang tweet ni Pokey. Dili ka makakwarta kung nag-covid ka nga nahibal-an nimo ang usa ka update sa pag-update sa mga hingpit nga ikaw ug dili na maayo?Ang una nga tweet ni Pokey. Sa nasabing vlog, inamin ni Baninay na July 16 siya nagpa-test at in-upload niya ang video nitong Aug. 18, meaning magaling na nga siya sa COVID-19. Sa nasangpit nga vlog, giangkon ni Baninay nga gisulayan siya kaniadtong Hulyo 16 ug gi-upload ang video kaniadtong Aug.18, nagpasabut nga maayo na siya sa COVID-19. Kaya ang sabi ni Pokwang, Hoy Baninay wag mong pagkaperahan yang clickbait mo para lang dumami views mo! negative kana diba last aug.2? Mao nga miingon si Pokwang, Hoy Baninay, ayaw kakitai ang imong clickbait aron lang madugangan ang imong panan-aw!negatibo kana diba last aug.2 ? July 21 ka nagkasakit tapos aug.2 ok kana negative kana! July 21 nasakit ka unya aug.2 ok na ka negatibo naka! Aug.16 naglaro ka samin nagpanic kmi kanina dahil di mo sinabi sa vlog mo na late upload nayan! pa trending ka! Aug.16 nagdula ka uban kanamo panic kmi kaganina tungod kay wala nimo gisulti ang imong vlog nga ulahi na ang pag-upload! Nag pauso ka! Hindi mo alam ang panic na ginawa mo samin Baninay! Wala ka kahibaw sa panic nga imong gihimo kanamo Baninay! May anak ako at nanay na 80yrs old! Naa koy anak ug inahan nga 80yrs old na! Sana sinabi mo agad sa vlog mo na nag negative kana last aug.2 dahil aug.16 nag guest ka sa gameshow! Hinaot nga giingon nimo dayon sa imong vlog nga kana ang negatibo sa miaging aug.2 tungod kay aug.16 ikaw usa ka bisita sa gameshow! Hindi mo alam pakiramdam ng isang ina na sobrang nag aalala sa ganitong pandemic! Wala nimo nahibal-an kung unsa ang gibati sa usa ka inahan nga nabalaka kaayo bahin sa kini nga pandemya! Ang sunud-sunod pang tweet ni Pokwang. Ang sunod-sunod nga tweet ni Pokwang. Samantala, sinagot naman ng boyfriend ni Baninay ang mga naging pahayag ni Pokwang. Samtang, gitubag sa uyab ni Baninay ang mga pamahayag ni Pokwang. Ani Bont Bryan Oropel bakit daw kailangan pa nitong mag-post kung alam niyang negative na si Baninay. Si Bont Bryan Oropel nagsulti ngano nga kinahanglan pa niya nga mag-post kung nahibal-an niya nga si Baninay negatibo. Alam nyo naman po pala na negative na sya ng august 2 sa swab at rapid test sa show nyo bakit kailangan pa po magtweet ng hate? Nahibal-an ninyo nga negatibo siya kaniadtong Agosto 2 sa swab ug paspas nga pagsulay sa imong pasundayag, nganong kinahanglan pa nimo mag-tweet hate? Pasa saan? Para asa? Di nyo din po alam ang pinagdadaanan namin. Wala ka usab mahibalo kung unsa ang among giagian. Sana po kinausap nyo kami maayos. Hinaut nga nakigsulti ka kanamo sa husto. Nakikipagusap po kami ng maayos sa prod nyo! anito. Maayo nga nakigsulti kami sa imong prod! anito Sagot ni Pokwang, Nalaman ko ngayong umaga lang kung di pa sya tinanong ng mga staff dahil may mga nakapanood na ng vlog nya! kaya sa takot ko umiyak ako at nag panic. Tubag ni Pokwang, Nahibal-an ko lang ganinang aga kung wala pa siya gipangutan-an sa mga kawani tungod kay adunay mga tawo nga nagtan-aw sa iyang vlog! mao to sa akong kahadlok nihilak ko ug nag panic. Nauunawaan mo ba na may 2yrs old akong anak at 80 edad na nanay!??? Nasabtan ba nimo nga ako adunay usa ka 2yrs old nga anak ug usa ka 80 anyos nga inahan! ??? Hindi nyo alam pakiramdam ng isang ina! Wala ninyo nahibal-an kung unsa ang gibati sa usa ka inahan! Mauunawaan nyo lang ako kapag mga magulang na kayo at may mga anak at pamilya na pinoproteksyunan lalo na sa ilalim ng pandemic na ito. Masabtan ra nimo ako kung ikaw ginikanan ug adunay mga anak ug pamilya nga gipanalipdan labi na sa ilawom sa pandemic. ISANG bagong challenge na naman ang haharapin ng AsiaÕs Multimedia Star na si Alden Richards. Usa ka bag-ong hagit usab ang atubangon sa Asia's Multimedia Star nga si Alden Richards. Tinanggap ng Kapuso Drama Prince ang hamon bilang bagong ambassador ng USAID Philippines para sa kanilang #EndTB (tuberculosis) campaign. Gidawat sa Kapuso Drama Prince ang hagit isip bag-ong embahador sa USAID Philippines alang sa ilang #EndTB (tuberculosis) nga kampanya. Bilang isa sa mga most influential young celebrities sa bansa, si Alden ang napili ng USAID para tumulong sa ilang kampanya kontra-TB sa Pilipinas. Isip usa sa labing impluwensyadong mga batan-ong bantog nga tawo sa nasud, si Alden gipili sa USAID nga motabang sa pipila nga kontra-TB nga kampanya sa Pilipinas. Alden will help influence the public in understanding tuberculosis, observing a healthy lifestyle and in reducing the stigma of the disease. Makatabang si Alden nga maimpluwensyahan ang publiko sa pagsabut sa tuberculosis, pag-obserbar sa usa ka himsog nga pamaagi sa kinabuhi ug pagpaminus sa stigma sa sakit. Ayon sa ulat, isa pa rin ang TB sa itinuturing na public health concern sa bansa with 73 deaths per day. Pinauyon sa report, ang TB usa pa sa gikonsiderar nga kabalak-an sa publiko sa kahimsog sa nasud nga adunay 73 nga namatay matag adlaw. NAKAKA-TOUCH ang naging pagbati ng Kapuso star na si Rita Daniela sa kanyang kuya na nagdiwang ng kaarawan recently. Gikalipay sa Kapuso star nga si Rita Daniela ang iyang magulang nga nagsaulog sa iyang adlawng natawhan dili pa dugay. Isang frontliner ang nakatatandang kapatid ng aktres at may pasok ito sa mismong araw ng kanyang birthday kaya naman isang sorpresa ang inihanda ng kanilang pamilya. Ang magulang nga babaye sa aktres usa ka frontliner ug busy siya sa adlaw sa iyang adlaw nga natawhan busa giandam sa ilang pamilya ang usa ka sorpresa. Dala ang paboritong cake ng kuya niya, binisita nina Rita ang kapatid sa trabaho upang kahit saglit ay makapag-celebrate sila. Nagdala sa pinalabi nga cake sa iyang magulang nga babaye, gibisita ni Rita ang iyang igsoon sa trabahoan aron sila makasaulog kadiyot. Uumpisahan na raw ng Kapuso actress na si Kylie Padilla ang kanyang fitness journey. Magsugod na ang Kapuso aktres nga si Kylie Padilla sa iyang fitness journey. Kuwento ni Kylie, hinayaan daw muna niya ang sariling maka-recover nang tuluyan bago simulan ang pagpapayat. Ang istorya ni Kylie mao nga gipasagdan niya ang iyang kaugalingon nga hingpit nga makabangon sa wala pa magsugod nga mawad-an sa timbang. Matatandaan na ipinanganak niya ang bunsong si Axl Romeo walong buwan ang nakararaan. Kahinumduman nga gipanganak niya ang kamanghuran nga si Axl Romeo walo ka bulan ang nakalabay. Samantala, patuloy siyang napapanood bilang si Amihan sa rerun ng ÒEncantadiaÓ sa GMA Telebabad. Sa kasamtangan, nagpadayon siya nga nakita nga si Amihan sa pagdagan usab sa ÒEncantadiaÓ sa GMA Telebabad. FEELING ni Heart Evangelista mas mabilis na siyang magpatulo ng luha ngayon sa mga gagawin niyang madadramang eksena kesa noong kabataan niya. Gibatyag ni Heart Evangelista nga labi ka kusog ang pagpatulo sa iyang luha karon sa mga dramatikong eksena nga iyang buhaton kaysa sa iyang pagkabatan-on. Inamin ng Kapuso actress na nami-miss na rin niya ang umarte sa harap ng mga camera dahil matagal-tagal na rin siyang hindi gumagawa ng teleserye. Giangkon sa Kapuso aktres nga gimingaw na usab siya sa pag-arte atubangan sa mga camera tungod kay dugay na siyang wala nag-teleserye. I do actually. Gibuhat gyud nako. I really, really do, ang mabilis na tugon ng fashion icon nang matanong kung nami-miss na niya ang pag-arte. Tinuod, gibuhat gyud nako, ang dali nga tubag sa fashion icon sa gipangutana kung gimingaw ba siya sa pag-arte. Looking forward na raw siya sa pagbabalik niya sa teleserye o pelikula kapag bumalik na sa normal ang lahat kasabay ng panalangin na matapos na ang pandemya sa buong mundo. Giingon niya nga gipaabot niya ang iyang pagbalik sa teleserye o pelikula kung mabalik sa normal ang tanan sa pag-ampo nga matapos na ang pandemya sa tibuuk kalibutan. Inalala ng aktres ang naging struggle niya sa akting noong ginagawa niya ang ABS-CBN drama series na ÒHiramÓ noong 2004. Nahinumdoman sa aktres ang iyang pakigbisog sa pag-arte sa gihimo niya sa seryeng drama sa ABS-CBN nga ÒHiramÓ kaniadtong 2004. MUKHANG napagod at nagsawa na rin si Megastar Sharon Cuneta sa kapapatol sa mga bashers niya sa social media. Si Megastar Sharon Cuneta daw murag gikapoy og gilaay sa pagpatol sa iyang mga basher sa social media. Kung may isang sikat na celebrity na talagang hindi nagpapasindak sa mga haters at trolls sa socmed, yan ay walang iba kundi si Shawie. Kung adunay usa ka bantog nga bantog nga tawo nga wala gyud mahadlok ang mga socmed haters ug troll, kana walaÕy lain kundi si Shawie. Bawat kilos, bawat salitang sinasabi niya at ipino-post sa social media ay nakikita at napapansin ng mga netizens at madalas ay binabanatan talaga siya at ninenega. Ang matag lihok, matag pulong nga iyang gisulti ug gi-post sa social media nakita ug namatikdan sa mga netizens ug kanunay siya ginasaway ug ginanega. Mula sa pagpo-post niya ng kanyang mga mamahaling gamit, pati ang mga ginagawa ng asawang senador na si Kiko Pangilinan hanggang sa relasyon niya sa kanyang mga anak, ay talagang pinakikialaman ng madlang pipol. Gikan sa iyang pag-post sa iyang mga mahal nga butang, pati na ang mga lihok sa asawa sa senador nga si Kiko Pangilinan hangtod sa iyang relasyon sa iyang mga anak, nanghilabot gyud ang madlang pipol. Kahapon, isang magpakumbaba at mahinahong Sharon Cuneta ang nakipag-usap sa kanyang mga fans, supporters pati na sa mga mapanglait na bashers. Kagahapon, usa ka mapaubsanon ug kalma nga si Sharon Cuneta nakigsulti sa iyang mga fans, tigsuporta ingon man sa mga mapanamastamong basher. Sa kanyang latest vlog na pinamagatang ÒDear BashersÓ, sinabi niyang hindi na siya affected sa pang-ookray at panglalait ng mga tao sa kanya at ang nais na lamang niyang gawin ay magpasaya at magpasabog ng pagmamahal. Sa iyang labing bag-ong vlog nga giulohan og "Dear Bashers", giingon niya nga wala na siya apektado sa ookray ug insulto sa mga tawo kaniya ug ang gusto lang niya buhaton mao ang paghigugma ug pagbuto sa gugma. Bashers, ÔhiÕ and Ôbye.Õ Mga basher, 'hi' ug 'bye.' Baka naman gusto niyo mag-subscribe, subscribe na lang kayo. Tingali gusto ninyo mag-subscribe, pag-subscribe lang. Chill na lang tayo kasi na-immune na ako sa inyo. Chill ra ta kay na immune na ko ninyo. Tsaka easy lang kasi may pandemiya na nga baka tumaas pa ang presyon ninyo kasi ako hindi na ako na-affect. Gawas pa, dali ra kay naa ka nay pandemya, basin dugangan ang imong pressure kay wala na ko naapektuhan. Friends na tayo, bahagi ng pahayag ni Mega. Higala na kita, bahin sa pahayag ni Mega. Ibinahagi rin dito ng movie icon ang mga pinagdaanan niya nitong mga nakaraang buwan, ang mga pagkakamaling at sablay na desisyon nagawa niya sa buhay. Gipaambit usab sa icon sa sine dinhi kung unsa ang iyang naagian sa miaging mga bulan, ang mga sayup ug sayup nga nahimo niya sa kinabuhi. Naikuwento rin niya ang ilang plano niya para sa kanyang YouTube channel na siguradong ikatutuwa ng fans pati na ng kanyang bashers. Gipaambit usab niya ang pipila sa iyang mga plano alang sa iyang YouTube channel nga siguradong malipay ang mga fans ingon man ang iyang bashers. Isa na nga raw diyan ang possible mini-series with her BFF gyudy Ann Santos, musicale, jamming, at ilang vlogs na makapagbibigay ng inspirasyon at life lesson sa madlang pipol. Ang posible nga mini-series kauban ang iyang BFF nga si gyudy Ann Santos usa na niini, musicale, jamming, ug pila ka mga vlogs nga makahatag inspirasyon ug mga leksyon sa kinabuhi sa mga tumatan-aw. SA kabila ng pagluluksa ng pamilya matapos pumanaw ang kanilang lola, nagdesiyon pa rin si Kim Chiu na i-celebrate ang birthday ng isang kapamilya na tinawag niyang superwoman. TALIWALA sa pagbangotan sa pamilya human namatay ang ilang lola, nakadesisyon gihapon si Kim Chiu nga saulogon ang adlawng natawhan sa usa ka miyembro sa pamilya nga iyang gitawag nga superwoman. Isang surprise ang inihanda ng Kapamilya actress para sa kanyang sister na si Lakam na isa sa mga taong nagpapalakas at nagpapatapang sa kanya kapag may mga problema. Ang Kapamilya aktres nag-andam usa ka sorpresa alang sa iyang igsoon nga si Lakam nga usa sa mga tawo nga nagpalig-on ug nagdasig kaniya kung adunay mga problema. Inilarawan niya ang kapatid na kanyang Ònumber one critic, number one fan, and superwomanÓ sa mensahe at litrato na ipinost niya sa Instagram. Gihulagway niya ang iyang igsoon nga "numero unong kritiko, numero unong fan, ug superwoman" sa mensahe ug litrato nga gi-post niya sa Instagram. Inamin ni Kim na ipinagluluksa pa rin nila ang pagkamatay ng kanilang lola at isa ito sa pinakamatinding hamon sa kanilang pamilya ngayong taon ngunit naniniwala siya na magiging maayos din ang lahat. Giangkon ni Kim nga nagbangutan gihapon sila sa pagkamatay sa ilang lola ug kini ang usa sa labing dakong hagit sa ilang pamilya karong tuig apan nagtuo siya nga ang tanan maayo ra usab. Sa wakas naipamahagi na ni Willie Revilame ang limang milyong pisong ipinangakong tulong sa mga jeepney driver na nawalan ng kita. Sa katapusan giapod-apod na ni Willie Revilame ang lima ka milyon ka pesos nga gisaad nga makatabang sa mga drayber sa dyip nga nawad-an sa kita. ItoÕy dahil nga sa muling paghinto ng kanilang pamamasada sa panahon ng modified enhanced community quarantine. Kini tungod sa paghunong sa ilang pagbakwit sa panahon sa giusab nga gipaayo nga quarantine sa komunidad. Ayon sa Wowowin host, gusto niyang i-share ang kung anong meron siya dahil ang tinatamasa niyang karangyaan ngayon ay galing din sa masa. Pinauyon sa host sa Wowowin, gusto niya nga ipaambit kung unsa ang naa kaniya tungod kay ang kaluho nga iyang natagamtaman karon gikan usab sa kadaghanan. Aniya, Sa bawat success ko, sa bawat baytang ng buhay ko, hindi ko makakalimutan Ôyung masa, Ôyung mahihirap. Ingon niya, Sa matag kalampusan nako, sa matag lakang sa akong kinabuhi, dili ko makalimtan ang kadaghanan, ang mga kabus. Inangat ninyo ako. Gibayaw ninyo ko. Kung anong meron ako, galing din po sa inyo iyan. Kung unsa ang naa nako, gikan usab kini kaninyo. Nitong Miyerkoles ng tanghali, Agosto 19 ay nagtungo sa Central Office ng Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) si Willie kung saan nakaharap niya ang ibaÕt ibang lider ng bawaÕt grupo ng jeepney drivers Kaniadtong Miyerkules sa hapon, Agosto 19, niadto si Willie sa Central Office sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) diin nahimamat niya ang lainlaing mga pinuno sa matag grupo sa mga drayber sa dyip. Doon niya ibinigay ang pangakong P5 milyong ayuda para sa mga tsuper mula sa ibaÕt ibang grupo na namamasada sa Metro Manila at karatig probinsya. Didto gisaad niya ang P5 milyon nga hinabang alang sa mga drayber gikan sa lainlaing mga grupo nga nadestino sa Metro Manila ug mga silingan nga lalawigan. Tumanggap ng P1,449,500 ang Pasang Masda sa pamumuno ni Ka Obet Martin habang P1,132.500 naman ang nakuha ng grupong ALTODAP sa pamamagitan ng leader nilang si Boy Vargas. Ang Pasang Masda sa pagpanguna ni Ka Obet Martin nakadawat P1,449,500 samtang ang grupo sa ALTODAP nakadawat P1,132.500 pinaagi sa ilang pinuno nga si Boy Vargas. May isang grupo naman ng jeepney drivers ang nakakuha ng P342,000 at P298,500 para sa mga drayber na may rutang Tandang Sora, Visayas Avenue. Usa ka grupo sa mga drayber sa dyip ang nakakuha og P342,000 ug P298,500 alang sa mga drayber sa ruta sa Tandang Sora, Visayan Avenue. Ayon pa sa kuwento sa amin, namigay din ang TV host ng dalawang libong sakong bigas at jacket sa mga driver na nasa LTFRB Central Office. Subay sa istorya, ang TV host nag-apod-apod usab og 2,000 nga sako nga bugas ug dyaket sa mga driver sa LTFRB Central Office. Base naman sa report ng LTFRB ay umabot sa 3,211 jeepney drivers ang makikinabang sa tulong na ipinamigay ni Willie. Sa report sa LTFRB, moabot sa 3,211 ka mga drayber sa dyip ang makapahimulos sa hinabang nga gihatag ni Willie. At dahil hindi naman lahat ay nakatanggap kaya may second batch ang pamimigay ni Willie ng ayuda. Ug tungod kay dili tanan nakadawat niini, gihatagan ni Willie ang ikaduhang batch sa tabang. Sinabi rin ng TV host-comedian na simula pa lang ito ng kanyang pagtulong sa mga driver. Giingon usab sa TV host-comedian nga kini pa lang pagsugod sa iyang pagtabang sa mga driver. Naghahanap na siya ng iba pang paraan para makakuha ng karagdagang pondo na maibabahagi sa mga tsuper. Nagpangita na siya ubang mga paagi aron makakuha daghang pondo nga mahimoÕg mapaambit sa mga drayber. HABANG tinitipa namin ang balitang ito ay kasalukuyang ginaganap ang birthday zoom party ni Mother Lily Monteverde. SAMTANG nag-type sa kini nga balita, gihimo karon ang birthday zoom party ni Nanay Lily Monteverde. Maraming celebrities ang bumati sa kanya tulad nina Ricky Davao, gyudy Ann Santos-Agoncillo, Enchong Dee, Ritz Azul, Annette Gozon-Valdes at maraming iba pa kasama na ang media na laging imbitado ni Mother sa mga events niya. Daghang mga bantog nga tawo ang nangumusta kaniya sama nila Ricky Davao, gyudy Ann Santos-Agoncillo, Enchong Dee, Ritz Azul, Annette Gozon-Valdes ug daghan pang uban lakip ang media nga kanunay gidapit ni Inay sa iyang mga kalihokan. Sa edad 81 ay malusog at malakas pa ang Regal matriarch kaya ang tanging wish niya ngayong kaarawan niya ay, ÒGood health at gusto kong umabot ng 100 years.Ó Sa edad nga 81, ang Regal matriarch himsog pa ug himsog, mao nga ang iyang bugtong pangandoy alang sa iyang adlawng natawhan mao ang, "Maayong kahimsog ug gusto nako maabut ang 100 ka tuig." Kaya ang sabi namin ay 19 years na lang para maabot ang inaasam niya sa buhay, ÒOo nga malapit na,Ó biro namang sabi ng lady producer. Mao nga giingon namo nga 19 ka tuig lang aron makab-ot ang gilauman niya sa kinabuhi, "Oo hapit na," komedya sa lady producer. Ang saya-saya ni Mother Lily at mukhang hindi apektado ng pandemya dahil panay pa rin ang biro niya tulad nang dati kapag nakakaharap ang press people. Malipayon si Nanay Lily ug dili maapektuhan sa sakit nga pandemi tungod kay nagpakatawa pa siya sama kaniadto kung magtagbo ang press people. Panay pa ang sabi niya sa GMA executive na si Ms. Annette ng, ÒSabihin mo sa daddy (Felipe Gozon) mo bigyan ako ng trabaho.Ó Kanunay niyang gisulti sa executive sa GMA nga si Ms.Miingon si Annette, ÒIngna si papa (Felipe Gozon) nga hatagan ako og trabaho.Ó Mag-a-apply ako kahit four thousand lang per taping. Mag-apply ako labing menos upat ka libo matag taping. Natatawa naman ang TV executive sa biro ni Mother. Makatawa sad ang ehekutibo sa TV ang pasiaw ni Mama. Ikinuwento rin ni Mother Lily na simula nuÕng lockdown ay hindi siya nakalalabas ng bahay dahil ayaw siyang palabasin ng mga anak kahit mag-grocery lang. Giingon usab ni Nanay Lily nga sukad sa lockdown wala na siya makagawas sa balay tungod kay dili siya gusto nga ipagawas sa mga bata bisan kung moadto lang siya sa grocery store. Minsan akong lumabas sa gate, ibinalik ako ng guard. Paggawas nako sa gate, gibalik ako sa guwardya. Tinanong namin kung paano ipo-promote ang pelikulang entry ng Regal Films sa MMFF 2020 na ÒAng Mga Kaibigan ni Mama SusanÓ na pagbibidahan ni Joshua Garcia. Gipangutana namon kung giunsa ang promosyon sa pelikula sa Regal Films sa MMFF 2020 nga "The Friends of Mama Susan" nga gibidahan ni Joshua Garcia. Hindi ko alam, tuloy ba ang Metro Manila Film Festival? Wala ko kabalo, magpadayon ba ang Metro Manila Film Festival? Balik tanong sa amin ng birthday celebrator. Nangutana na usab ang tagsaulog sa adlawng natawhan. Say naman ni Ms. Roselle Monteverde, Parang ang hirap. Ingon usab ni Ms. Roselle Monteverde, Lisud kini. Nag-postpone nga ulit ang theater owners sa opening nila. Giuli sa mga tag-iya sa teatro ang ilang pag-abli usab. Sa tingin nÕyo kelan babalik ang normal? Sa imong hunahuna kanus-a mobalik ang normal? Next year na no? Sunod tuig na no? Next year na siguro ang MMFF. Sunod tuig na tingali ang MMFF. At lahat naman ay nag-agree sa sinabi ni Ms. Roselle na sa 2021 na ang balik ng normal. Ug ang tanan miuyon sa giingon ni Ms. Roselle na sa 2021 na ang balik nga normal. Samantala, panay naman ang hanap ni Mother kay Gabby Concepcion na tinawag niyang ÒGabby ConsumisyonÓ kaya nagkatawanan ang lahat. Samtang, kanunay nga gipangita ni Inahan si Gabby Concepcion nga iyang gitawag nga "Gabby Consumisyon" mao nga nangatawa ang tanan. Kaya ito nabanggit ng lady producer ay dahil laman ng mga balita si Gabby dahil hindi siya dumalo sa burol ng ina kaya masama ang loob ng mga kapatid na kaalitan ng aktor dahil sa property na ibinenta nito na hindi aware ang pamilya dahil pineke ang pirma ng nanay nila. Mao nga gihisgutan kini sa lady producer tungod kay puno sa balita si Gabby tungod kay wala siya motambong sa lubnganan sa iyang inahan busa nasuko ang magsuon sa aktor tungod sa gibaligya nga kabtangan nga walaÕy hibal-an sa pamilya tungod kay gipeke ang pirma sa iyang inahan sila. Ipinauubaya na ng Palasyo ng Malakanyang kay Health Secretary Francisco Duque III kung magsasagawa ito ng soul searching. Gitugyan na sa Palasyo sa Malaca–ang ngadto kang Health Secretary Francisco Duque III nga himuon ang pagsusi sa kalag. Pahayag ito ng Palasyo sa gitna ng sunud-sunod na kontrobersiya na kinasasangkutan ni Duque kung saan ang pinakahuli ay ang anomalya sa PhilHeath. Kini ang pahayag sa Palasyo taliwala sa serye sa mga kontrobersiya nga gikalambigitan ni Duque diin ang labing bag-o mao ang anomaliya sa PhilHeath. Ayon kay Roque, sa ngayon ay buo pa naman ang trust at confidence ni Pangulong Rodrigo Duterte kay Duque. Suno kay Roque, padayon pa nga may pagsalig kag pagsalig si Pangulong Rodrigo Duterte kay Duque. Pero bagamat buo pa ang trust at confidence, binigyang diin ni Roque na tuloy pa rin naman ang imbestigasyon ng Senado at binuong task force ng Department of Justice (DOJ) sa anomalya sa PhilHealth. Bisan kung ang pagsalig ug pagsalig wala gihapoy lig-on, gitataw ni Roque nga nagpadayon ang imbestigasyon sa Senado ug ang task force sa Department of Justice (DOJ) bahin sa anomaliya sa PhilHealth. Nakapag-release ang Bureau of Customs (BOC) ng mahigit 14,400 na personal protective equipment (PPE) shipment. Ang Bureau of Customs (BOC) nagpagawas labaw pa sa 14,400 nga personal nga kagamitan sa pagpanalipod (PPE) nga kargamento. Ayon sa ahensya, 11 pang PPE shipment ang nai-release noong Martes, August 18. Pinauyon sa ahensya, 11 pa nga mga padala sa PPE ang gipagawas kaniadtong Martes, Agosto 18. Dahil dito, sa tala ng ahensya, nasa 14,459 ang kabuuang bilang ng nai-release na PPE shipment. Ingon usa ka sangputanan, pinauyon sa ahensya, ang kinatibuk-ang ihap sa padala sa PPE nga gipagawas 14,459. Simula noong buwan ng Marso tinitiyak ng BOC ang same-day release sa mga PPE shipments na dumarating sa bansa at iba pang mga gamit na kailangan sa pagtugon sa pandemic ng COVID-19. Sukad kaniadtong Marso, gisiguro sa BOC ang parehas nga adlaw nga pagpagawas sa mga padala sa PPE nga pag-abot sa nasud ug uban pang kagamitan nga gikinahanglan aron pagtubag sa pandemya sa COVID-19. Inanunsyo ni Malian President Ibrahim Boubacar Keita ang pagbibitiw niya sa pwesto. Ang Presidente sa Malian nga si Ibrahim Boubacar Keita nagpahibalo sa iyang pagbiya sa katungdanan. Ginawa ng presidente ang anunsyo sa isang televised speech ilang oras matapos mag-kudeta ang mga sundalo ng Mali at dinampot sa bahay ang presidente at saka ikinulong. Ang pangulo naghimo sa pahibalo sa usa ka pakigpulong sa telebisyon pipila ka oras pagkahuman sa coup sa mga sundalo sa Mali ug gikuha ang presidente sa balay ug dayon gibilanggo siya. Mahigit dalawang buwan nang may nagaganap na mga demonstrasyon sa Mali na nananawagan ng pagbaba sa pwesto ng presidente. Sa sobra sa duha ka bulan, adunay mga demonstrasyon nga gihimo sa Mali nga nanawagan alang sa pagbiya sa posisyon sa presidente. Sa pahayag sinabi ni Keita na effective immediately ang kaniyang resignation. Sa usa ka pamahayag, giingon ni Keita nga epektibo dayon ang iyang pagbiya sa posisyon. Sarado sa loob ng limang araw ang Central Office ng Department of Education sa Pasig City. Ang Central Office sa Department of Education sa Dakbayan sa Pasig kay gisirhan sulod sa lima ka adlaw. Ayon sa abiso ng DepEd, magsasagawa ng complex-wide disinfection sa pasilidad simula ngayong araw August 19 hanggang sa August 23. Pinauyon sa DepEd, ang usa ka komplikado nga disinfection himuon sa pasilidad sugod karong adlaw, Agosto 19 hangtod Agosto 23. May isasagawa ding contact tracing habang sarado ang tanggapan. Ipakita usab ang pagsubay sa kontak samtang sirado ang opisina. Ang mga empleyado ng DepEd ay sasailalim sa work from home arrangement. Ang mga empleyado sa DepEd ipaubos sa trabaho gikan sa mga kahikayan sa balay. Naglabas ng abiso sa mga Pinoy ang Philippine Consulate General Office sa Hong Kong. Ang Philippine Consulate General Office sa Hong Kong nagpagawas usa ka pahibalo sa mga Pilipino. Ito ay makaraang magtaas ng Typhoon Signal No. 9 sa Hong Kong dahil sa pananalasa ng Typhoon Higos na galing ng Pilipinas at dating si Tropical Depression Helen. Kini pagkahuman gipataas ang Typhoon Signal No.9 sa Hong Kong tungod sa kadaot sa Bagyong Higos gikan sa Pilipinas ug kanhi Tropical Depression Helen. Inaasahan ng Hong Kong Obserbvatory na tatama sa kalupaan ngayong araw ang nasabing bagyo. Gipaabot sa Hong Kong Observatory nga mohapak sa yuta ang bagyo karon. Dahil sa epekto ng bagyo sarado muna ngayong araw ang konsulada ng Pilipinas sa Hong Kong. Tungod sa mga epekto sa bagyo, gisirad-an karon ang konsulado sa Pilipinas sa Hong Kong. Ang mga aplikante na mayroong kumpirmadong appointment ngayong araw ay tatanggapin sa iba petsa na lamang. Ang mga aplikante nga adunay usa ka nakumpirma nga appointment karon pagadawaton sa ulahi nga petsa. Isinugod sa ospital si Senator Ramon ÒBongÓ Revilla Jr. ngayong Martes matapos na ito ay mag-develop na ng pneumonia, ayon sa kanyang asawang si Bacoor Mayor Lani Mercado. Gidala sa ospital si Senador Ramon ÒBongÓ Revilla Jr. karong Martes pagkahuman kini mograbe sa pulmonya, sumala sa asawa nga si Bacoor Mayor Lani Mercado. Si Revilla ay nagpositibo sa coronavirus sa testing na isinagawa dalawang linggo na ang nakararaan. Si Revilla positibo alang sa coronavirus sa usa ka pagsulay nga gihimo duha ka semana ang nakalabay. Sinabi ni Mercado na nakita sa X-ray ng senador na naka-develop na ito ng pneumonia at ang isolation sa regular na pasilidad ay hindi na oobra. Giingon ni Mercado nga gipakita sa X-ray sa senador nga naugmad niya ang pulmonya ug nga ang pag-inusara sa naandan nga pasilidad dili na usa ka operasyon. Matapos mag-post ni Mercado, nanawagan naman ng panalangin sa Facebook Live si Revilla. Pag-post ni Mercado, nanawag si Revilla alang sa usa ka pag-ampo sa Facebook Live. Isa ang kumpirmadong patay habang mahigit sa 30 naman ang nasaktan sa 6.6 magnitude na lindol na yumanig sa Kabikulan at sa Kabisayaan ngayong Martes ng umaga, ayon sa panimulang ulat ng Philippine Red Cross. Usa ang kumpirmadong namatay samtang kapin sa 30 ang nasamdan sa 6.6 nga kusog nga linog nga niuyog sa Bicol ug Bisaya kaniadtong Martes sa buntag, pinauyon sa pasiunang ulat sa Philippine Red Cross. Iginuho ng malakas na lindol sa bayan ng Cataingan sa Masbate ang isang tatlong palapag na bahay at nadaganan at namatay ang retiradong pulis na si Senior Superintendent Gilbert Sauro, ayon kay PRC-Masbate chapter administrator Marie Jane Oxemer. Usa ka kusog nga linog sa lungsod sa Cataingan sa Masbate ang naguba sa usa ka tulo ka andanang balay ug naigo ug napatay ang retiradong pulis nga si Senior Superintendent Gilbert Sauro, sumala sa tagdumala sa PRC-Masbate nga si Marie Jane Oxemer. Sinabi pa ni Oxemer na umaabot sa 36 naman na mga taga-Masbate ang nasaktan sa mga bayan ng Cataingan, Palanas, Pio V. Corpus at Uson. Dugang pa ni Oxemer nga hangtod sa 36 ka mga residente sa Masbate ang nasamad sa mga lungsod sa Cataingan, Palanas, Pio V. Corpus ug Uson. Naitala ang sentro ng pagyanig pitong kilometro sa timog-silangan ng Cataingan, ayon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Ang sentro sa linog gikataho pito ka kilometros habagatan-sidlakang bahin sa Cataingan, pinauyon sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology. Naramdaman ang lindol sa ibaÕt ibang lakas sa Masbate, Albay, Sorsogon at Camarines Sur, sa Bicol; Samar, Aklan, Iloilo, Roxas and Capiz, sa Visayas. Ang linog nabati sa lainlaing kusog sa Masbate, Albay, Sorsogon ug Camarines Sur, sa Bicol;Samar, Aklan, Iloilo, Roxas kag Capiz, sa Kabisay-an. Maraming bahay at mga pampublikong imprastraktura, kabilang na ang palengke sa Cataingan at istasyon ng pulisya sa nasabing bayan, ang nawasak o kung hindi man ay nagtamo ng matinding pinsala. Daghang mga balay ug publikong inprastraktura, apil ang merkado sa Cataingan ug mga istasyon sa pulisya sa nahisgutang lungsod, ang nadaut o kung dili man grabe nga nadaot. Nagbitak-bitak ang mga daan sa ibaÕt ibang bahagi isla ng Masbate, ayon sa Office of Civil Defense sa Bicol. Ang mga dalan nangabuak sa lainlaing mga bahin sa isla sa Masbate, sigun sa Office of Civil Defense sa Bicol. Isinugod sa ospital si Senator Ramon ÒBongÓ Revilla Jr. Gidala sa ospital si Senador Ramon ÒBongÓ Revilla Jr. Ito ay inanunsiyo ng kaniyang misis na si Bacoor, Cavite Mayor Lani Mercado Revilla sa pamamagitan ng Facebook post. Kini ang gipahibalo sa iyang asawa nga si Bacoor, Cavite Mayor Lani Mercado Revilla pinaagi sa Facebook post. Ayon sa alkalde, lumabas sa X-ray examination na nag-develop ang pneumonia sa senador. Pinauyon sa mayor nga gibutyag sa X-ray examination nga adunay pneumonia nga naugmad sa senador. Noong August 9, 2020 nang ianunsiyo ng senador na positibo siya sa COVID-19. Kaniadtong Agosto 9, 2020, gipahibalo sa senador nga positibo siya sa COVID-19. Nanawagan ang isang alyansa ng mga konsyumer sa Department of Health na repasuhin ang China-made rapid test kits dahil sa diumanoÕy pagiging inaccurate ng resulta nito. Usa ka alyansa sa mga konsumedor nanawagan sa Department of Health nga repasuhon ang gihimo sa China nga dali nga mga test kit tungod sa giingon nga kawalang katarungan sa mga resulta niini. Nagpahayag ng pagkabahala ang Alliance for Consumers and Protection of Environment, Inc. (ACAPE) dahil ang nasabing inaccuracy ay maaring magresulta lamang ng paglobo ng bilang ng mga may coronavirus na sakit sa bansa. Ang Alliance for Consumers and Protection of the Environment, Inc. nagpahayag ug kabalaka tungod kay ang ingon nga kawalaÕy mahimo magresulta sa pagdugang sa ihap sa mga tawo nga adunay sakit nga coronavirus sa nasud. Mismong si Dr. Gap Legaspi, director ng University of the Philippines-Philippine General Hospital, ay nagsabi na 20 percent lamang ang natutukoy ng rapid antibody tests ng mga totoong nagpositibo sa COVID-19. Si Dr.Si Gap Legaspi, direktor sa University of the Philippines-Philippine General Hospital, nagsulti nga 20 porsyento lamang sa mga dali nga pagsusi sa antibody sa mga nagpositibo sa COVID-19 ang natino. Dahil dito, nangangamba ang ACAPE na ang mga maling resultang negatibo ay maaring pagmulan ng pagkalat ng mas maraming kaso ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, nahadlok ang ACAPE nga ang dili maayong mga sangputanan nga sangputanan mahimong magdala sa pagkaylap sa daghang mga kaso sa COVID-19 sa Pilipinas. Limang empleyado ng Philippine Embassy sa Kuwait ang nagpositibo sa COVID-19. Lima nga empleyado sa Embahada sa Pilipinas sa Kuwait ang nagpositibo sa COVID-19. Dahil dito, sinuspinde muna ang operasyon ng Embahada simula nitong nagdaang weekend. Ingon usa ka sangputanan, ang operasyon sa Embahada gisuspenso gikan sa miaging semana. Pinapayuhan ang mga OFW sa Kuwait na bisitahin ang kanilang official website at social media accounts. Gitambagan ang mga OFW sa Kuwait nga bisitahan ang ilang opisyal nga website ug account sa social media. Maglalabas na lamang muli ng abiso ang embahada kung kailan ito magbabalik sa operasyon. Ang embahada mag-isyu ra og abiso kung kini mobalik sa operasyon. Nilinaw ni Pangulong Rodrigo Duterte na hindi libre ang makukuhang bakuna kontra COVID-19 ng Pilipinas mula Russia at China. Giklaro ni Presidente Rodrigo Duterte nga ang bakuna nga magamit batok sa COVID-19 sa Pilipinas gikan sa Russia ug China dili libre. Ayon sa pangulo, hindi libre kundi babayaran ito ng Pilipinas. Pinauyon sa pangulo, dili kini libre apan bayaran kini sa Pilipinas. Kung mahal ang bakuna, makikiusap si Pangulong Duterte kina Russian President Vladimir Putin at Chinese President Ci Jinping na kung maari ay bigyan ng credit line ang Pilipinas. Kung mahal ang bakuna, hangyuon ni Presidente Duterte ang Presidente sa Russia nga si Vladimir Putin ug Presidente sa China nga si Ci Jinping nga hatagan ang Pilipinas usa ka linya sa kredito kung mahimo. Ibig sabihin, utang muna o babayaran ng installment o hulugan. Kana mao, pagbayad daan o pagbayad nga installment o hulugan. Bibilhin natin Ôyan. Paliton namo kana. Kaya lang kung mahal, if it is quite expensive then I will ask the Ñ my friend President Putin and President Xi Jinping to give us a credit, parang utang, a credit line but we will pay not in one payment but by installments. Apan kung kini mahal, kung kini medyo mahal unya akong pangutan-on ang - ang akong higala nga si Presidente Putin ug Presidente Xi Jinping nga hatagan kami usa ka kredito, sama sa usa ka pautang, usa ka linya sa credit apan dili kami magbayad dili sa usa ka bayad apan pinaagi sa pagbayad. Basta ang sinasabi ko magbayad tayo. Giingon ra nako nga magbayad ta. Hindi ito libre, ayon sa pangulo. Dili kini libre, sumala sa pangulo. Hindi kasi aniya maikakaila na kapos ngayon ng pera ang Pilipinas dahil bagsak ang ekonomiya bunsod ng pandemya. Giingon niya nga dili ikalimod nga kulang sa salapi ang Pilipinas tungod kay nahugno ang ekonomiya tungod sa pandemya. Kailangan aniyang bayaran ang bakuna dahil gumastos ang China at Russia sa paggawa nito bukod pa sa pagod na ibinuhos ng mga eksperto para lamang makaimbento. Giingon niya nga kinahanglan ibayad ang bakuna tungod kay ang China ug Russia ang naggasto niini dugang sa paningkamot nga gihimo sa mga eksperto aron lang maimbento. Pinasalamatan din ng Pangulo sina Xi at Putin dahil sa pag aalok ng bakuna sa Pilipinas oras na maging available na ito para sa distribution. Gipasalamatan usab sa Presidente si Xi ug Putin sa pagtanyag sa bakuna sa Pilipinas sa higayon nga magamit kini aron maapud-apod. Matatandaan na noong nakaraang linggo lamang, sinabi ng Pangulo na magbibigay ng libreng bakuna ang Russia sa Pilipinas. Kahinumduman nga kaniadtong miaging semana lamang, giingon sa Presidente nga ang Russia maghatag libre nga mga bakuna sa Pilipinas. Nag-boluntaryo pa nga ang Pangulo na unang magpapaturok ng bakuna na galing ng Russia. Nagboluntaryo pa ang Presidente nga ipaila ang una nga bakuna gikan sa Russia. Arestado ang walong suspek sa magkakasunod na operasyon kontra ilegal na droga sa Maynila. Walo ka mga suspetsado ang gidakup sa serye sa operasyon kontra iligal nga droga sa Manila. Nagkasa ng operasyon ang mga tauhan ng MPD Station 6 sa Sta. Ana. Ang mga personahe sa MPD Station 6 naglansad og operasyon sa Sta.Ana. Kabilang sa naaresto alas 11:00 ng gabi ng Lunes (Aug. 17) ang barangay tanod na si Benjie Mariano, at ang kasama nito na si Hydielyn Escobar, na kapwa residente sa Punta, Sta. Ana, Manila. Lakip sa gidakup alas 11:00 sa gabii kaniadtong Lunes (Agosto 17) mao ang barangay tanod nga si Benjie Mariano, ug ang kauban niini nga si Hydielyn Escobar, parehong residente sa Punta, Sta.Ana, Manila. Nauna dito ay nadakip din ang 20-anyos na si John Berwin Labiana alyas Berwin sa Oro B. St., Sta Ana, Manila. Sayo niini, ang 20-anyos nga si John Berwin Labiana alyas Berwin gidakup usab sa Oro B. St., Sta Ana, Manila. Gayundin ang 60-anyos na si Ricky Belarmino Ricky; Bernardo Lauzon alyas Bobet, 60-anyos; at ang 28-anyos na si Rodolfo Garcia, Jr. Bebe, pawang residente sa San Andres Bukid. Ingon usab 60-anyos nga si Ricky Belarmino Ricky;Bernardo Lauzon alyas Bobet, 60;ug 28-anyos nga si Rodolfo Garcia, Jr.Bebe, tanan nga residente sa San Andres Bukid. Sa hiwalay na operasyon ay naaresto din sa bahagi ng Brgy. 88, Tondo sina Raffy Ignacio,22, alyas Nano, 22-anyos; Jesus Benj Dela Rosa, alyas BJ, 20-anyos. Sa managlahing operasyon, gidakup usab siya sa Brgy.88, Tondo mao sila Raffy Ignacio, 22, alyas Nano, 22;Jesus Benj Dela Rosa, alyas BJ, 20-anyos. Nakumpiska sa kanila ang tinatayang P49,000 na halaga ng ilegal na droga at mga drug paraphernalia. Gibanabana nga P49,000 nga kantidad sa iligal nga droga ug mga drug paraphernalia ang nakumpiska gikan sa kanila. Ang mga suspek ay isasalang sa inquest proceeding sa Manila City Prosecutor Office dahil sa paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Ang mga suspetsado pagaisipon sa gihimong inquest proceeding sa Manila City Prosecutor Office tungod sa paglapas sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Pinawi ng Phivolcs ang pangamba na magdudulot ng tsunami ang pagyanig na naitala sa Masbate. Gipahawa sa Phivolcs ang kahadlok nga ang linog nga natala sa Masbate mahimong hinungdan sa usa ka tsunami. 1 kilometer lang ang lalim ng magnitude 6.5 na lindol na ang epicenter ay sa bayan ng Cataingan ganinang 8:03 ng umaga (August 18). Ang kusog nga 6.5 nga linog, nga sentro sa lungsod sa Cataingan, naa sa 1 kilometrong giladmon alas 8:03 sa buntag (Agosto 18). Sinabi ng Phivolcs na hindi inaasahang magdudulot ng mapaminsalang tsunami ang lindol. Ang Phivolcs nagsulti nga ang linog wala damha nga hinungdan sa usa ka katalagman nga tsunami. Naramdaman ang pagyanig sa maraming lugar sa Bicol Region at umabot sa maraming lugar sa Visayas ang pagyanig. Ang linog nabati sa daghang mga lugar sa Bicol Region ug ang linog nakaabot sa daghang mga lugar sa Kabisay-an. Samantala, apat na may kalakasang aftershocks naitala sa Cataingan, Masbate. Samtang, upat nga kusug nga aftershock ang natala sa Cataingan, Masbate. Niyanig ng may kalakasang pagyanig ang lalawigan ng Masbate. Usa ka kusog nga linog ang nagyugyug sa lalawigan sa Masbate. Unang naitala ang magnitude 3.8 na lindol sa 22 kilometers northwest ng bayan ng Cataingan, alas-8:23 umaga ng Martes (August 18) at may lalim na 22 kilometers. Usa ka kusog nga linog nga 3.8 ang una nga natala 22 kilometros amihanan-kasubangan sa lungsod sa Cataingan alas 8:23 sa Martes (Agosto 18) nga dunay giladmon nga 22 kilometros. Sumunod na naitala ang magnitude 3.1 na lindol sa 17 kilometers southeast ng bayan pa rin ng Cataingan, alas-8:28 at may lalim na 22 kilometers. Usa ka kusog nga 3.1 nga linog ang natala 17 kilometros habagatang-silangan sa lungsod sa Cataingan, alas 8:28 sa buntag nga dunay gilawmon nga 22 kilometros. Magnitude 3.4 naman ang yumanig sa 7 kilometers southeast ng bayan ng Cataingan, alas-8:40 ng umaga at may lalim na 8 kilometers. Usa ka kusog nga 3.4 nga linog ang niuyog sa 7 kilometros habagatang-silangan sa lungsod sa Cataingan alas 8:40 sa buntag nga dunay giladmon nga 8 kilometros. Naitala naman ang magnitude 3.5 na pagyanig sa 18 kilometers southeast ng bayan pa rin ng Cataingan, alas-8:53 ng umaga at may lalim na 1 kilometer. Usa ka kusog nga 3.5 nga linog ang natala 18 kilometros habagatang-silangan sa lungsod sa Cataingan, alas 8:53 sa buntag nga dunay giladmon nga 1 ka kilometro. Ito ay aftershock ng magnitude 6.5 na lindolna naganap 8:03 ng umaga sa Cataingan, Masbate. Kini usa ka aftershock nga 6.5 nga kusog nga linog nga nahitabo alas 8:03 sa buntag sa Cataingan, Masbate. Isasasailalim sa mass testing ang lahat ng manggagawa ng Subic Bay International Terminal Corp. Ang tanan nga mga trabahante sa Subic Bay International Terminal Corp. ipaubos sa pagsulay sa masa. Inatasan ng Subic Bay Metropolitan Authority (SBMA) ang SBITC na isailalim sa testing ang lahat ng empleyado nila matapos na 14 na manggagawa sa naturang terminal ang nagpositibo sa sakit. Ang Subic Bay Metropolitan Authority (SBMA) nagmando sa SBITC nga sulayan ang tanan nilang mga empleyado pagkahuman nga nagpositibo ang 14 ka mga trabahante sa terminal. Ayon kay SBMA Chairman at Administrator Wilma T. Eisma ang kaso ay nagsimula sa isang manggagawa mula sa Olongapo City na walang travel history saan mang high-risk area. Pinauyon sa chairman ug Administrator sa SBMA nga si Wilma T. Eisma ang kaso nagsugod sa usa ka trabahante gikan sa Lungsod sa Olongapo nga walaÕy kaagi sa pagbiyahe sa bisan asang lugar nga adunay peligro nga peligro. Iniutos din ni Eisma ang pagsasagawa ng disinfection sa buong terminal complex. Gimandoan usab ni Eisma nga ipatuman ang disinfection sa tibuuk nga terminal complex. Ayon kay Eisma nakikipagtulungan naman ang SBITC para maawat na ang paglaganap ng sakitt sa kanilang mga mangaggawa. Pinauyon kay Eisma, nagtinabangay ang SBITC aron mahunong ang pagkaylap sa sakit sa ilang mga trabahante. Ani Eisma 238 na mga manggagawa na kinabibilangan ng shift workers, port users, security personnel, canteen staff, at SBMA checkers ang sasailalim sa test. Giingon ni Eisma nga 238 ka mga trabahante lakip ang mga shift workers, pantalan nga mogamit, security personel, canteen staff, ug SBMA checkers ang sulayan. Lumagda sa waiver para sa sa bank secrecy ang labingapat na mga opisyal ng Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth). Napulog upat ka mga opisyales sa Philippine Health Insurance Corp ang nagpirma sa waiver alang sa bank secrecy.(PhilHealth). Kabilang sa lumagda si PhilHealth president at CEO Ricardo Morales para hayaan ang imbestigasyon sa kanilang bank deposits at mga transaksyon. Ang pangulo ug CEO sa PhilHealth nga si Ricardo Morales kauban sa mga nagpirma aron tugutan ang imbestigasyon sa ilang mga deposito sa bangko ug mga transaksyon. Kinumpirma ito ni Anakalusugan Partylist Rep. Mike Defensor, chairperson ng House committee on public accounts. Kini ang gikumpirma ni Anakalusugan Partylist Rep. Mike Defensor, chairman sa komite sa Kamara sa mga publikong account. Magugunitang hinamon ni Deputy Speaker Luis Raymund Villafuerte ang mga opisyal ng PhilHealth na lumagda sa bank secrecy waivers at hayaan ang Anti-Money Laundering Council (AMLC) na busisiin ang kanilang bank accounts. Kahinumduman, gihagit ni Deputy Speaker Luis Raymund Villafuerte ang mga opisyal sa PhilHealth nga pirmahan ang pagtago sa sekreto sa banko ug tugutan ang Anti-Money Laundering Council (AMLC) nga susihon ang ilang mga account sa bangko. Idinulog sa PNP-CIDG ang may 723 reklamo ukol sa mga umanoy anomalya sa pamamahagi ng Social Amelioration Program cash aid simula noong Abril hanggang noong nakaraang Biyernes, Agosto 14. Ang PNP-CIDG adunay 723 nga mga reklamo bahin sa giingon nga mga anomaliya sa pagpanghatag sa Social Amelioration Program cash aid gikan Abril hangtod sa miaging Biyernes, Agosto 14. Sa naturang bilang, 336 ang inimbestigahan at 240 dito ang naayos na, 46 pa ang iniimbestigahan at tatlo naman ang isasampa na sa korte. Sa maong ihap, 336 ang naimbestigahan ug 240 sa kanila ang naayos na, 46 pa ang giimbestigahan ug tulo ang ipasaka sa korte. May anim din na idinulog sa ibang ahensiya at may 41 ang hindi maisasampa dahil sa ibat-ibang kadahilanan. Unom usab ang giduso sa ubang ahensya ug 41 ang dili ma-file tungod sa lainlaing mga hinungdan. Sa kabuuang bilang ng mga reklamom 1063 ang isinangkot, may 455 halal na opisyal na ang kinasuhan, bukod pa sa 608 purok leaders, barangay secretaries, barangay health at social workers. Sa kinatibuk-ang ihap sa 1063 nga mga reklamo nga gipasaka, 455 nga piniling opisyal ang gipasakaan og kaso, dugang sa 608 nga mga pinuno sa ward, mga kalihim sa barangay, kahimsog sa barangay ug mga trabahante sa sosyal. Kamakailan lang may kinasuhan ng paglabag sa Anti-Graft and Corrupt Practices Act at Bayanihan to Heal as One Act sa Quirino Provincial Prosecutors Office, gayundin sa Legazpi City Prosecutors Office. Ang Quirino Provincial Prosecutors Office, ug ingon man ang Legazpi City Prosecutors Office, giakusahan karong bag-o sa kalapasan sa Anti-Graft and Corrupt Practices Act ug Bayanihan to Heal as One Act. Isinangkot sa mga iregularidad ang barangay chairman, tatlong kagawad, secretary at treasurer ng Barangay San Pascual sa Diffun, Quirino at ang barangay chairman, secretary at treasurer ng Barangay 27 sa Legazpi City, Albay. Ang mga iregularidad naglambigit sa chairman sa barangay, tulo nga mga konsehal, kalihim ug tresurera sa Barangay San Pascual sa Diffun, Quirino ug ang chairman sa barangay, kalihim ug tresurera sa Barangay 27 sa Legazpi City, Albay. Inakusahan sila ng pagdo-doktor sa listahan ng tatanggap ng cash aid. Giakusahan sila sa pagpeke sa listahan sa mga makadawat tabang nga kwarta. Natunton ng magkasanib na puwersa ng gobyerno ang isang mataas na opisyal ng New PeopleÕs Army sa safehouse nito sa Gingoog City. Gisundan sa pwersa sa gobyerno ang usa ka senior nga opisyal sa New People's Army sa safehouse niini sa Lungsod sa Gingoog. Ayon kay Caraga Regional Police director, Police Brig. Gen. Joselito Esquivel, isinilbi ng mga pulis at tauhan ng Philippine Army ang 10 warrants of arrest kay Venancio Idpalina alias Bemben sa Barangay Agay-ayan. Pinauyon sa director sa Caraga Regional Police nga si Police Brig. Gen. Joselito Esquivel, ang pulisya ug mga tauhan sa Philippine Army ang nagsilbi sa 10 ka mga warrants of aresto laban kay Venancio Idpalina alyas Bemben sa Barangay Agay-ayan. Aniya si Idpalina ang commanding officer ng Sandatahang Yunit Pampropaganda sa ilalim ng Northeastern Mindanao Regional Committee. Giingon niya nga si Idpalina usa ka commanding officer sa Armed Propaganda Unit ubos sa Northeheast Mindanao Regional Committee. Nabatid na ang naaresto ang pang-13 sa most wanted persons sa NPA priority target list sa rehiyon. Nahibal-an nga ang ika-13 nga most wanted person nga naa sa prayoridad nga lista sa NPA sa rehiyon ang naaresto. Ilan lang sa mga kaso nito ay kidnapping and serious illegal detention at multiple attempted murder. Pipila lamang sa mga kaso niini ang pagkidnap ug seryoso nga iligal nga detensyon ug daghang pagsulay nga pagpatay. Samantala, apat na miyembro naman ng Militia ng Bayan ang sumuko kasabay nang pagkakahuli kay Idpalina. Samtang, upat nga myembro sa People's Militia ang misurender dungan sa pagdakup kay Idpalina. Isinuko nila ang isang .38 revolver at apat na bala. Gitugyan nila ang usa ka .38 revolver ug upat ka bala. Isang mag-anak sa Brgy. Cataggaman Viejo sa Tuguegarao City ang nagpositibo sa COVID-19. Usa ka pamilya sa Brgy. Cataggaman Viejo sa Dakbayan sa Tuguegarao ang nagpositibo sa COVID-19. Ayon sa Provincial Information Office ng Cagayan, naka-confine ngayon sa Cagayan Valley Medical Center o CVMC ang isang 59-anyos na ama maging anak na babae at asawa nito matapos lumabas sa swabtest na positive sila COVID-19. Sa tala sa Provincial Information Office sa Cagayan, usa ka 59-anyos nga amahan ang na-confine karon sa Cagayan Valley Medical Center o CVMC isip iyang anak ug asawa human magpakita sa swabtest nga positibo sila COVID-19. Dahil dito, iminungkahi ni Gov. Manuel Mamba na isailalim sa lockdown ang Brgy. Cataggaman Viejo. Tungod niini, gisugyot ni Gov. Manuel Mamba nga ipailalom sa lockdown ang Brgy. Cataggaman Viejo. Ito ay upang agarang makapagsagawa ng contact tracing lalo at posible ang local transmission ang nangyari dahil walang history of travel ang mga pasyente. Kini aron mahimo dayon ang contact tracing labi na ug posible nga adunay local nga pagpadala tungod kay ang mga pasyente walaÕy kasaysayan sa pagbiyahe. Unang nagpakonsulta sa CVMC ang padre de pamilya dahil sa nararanasan niyang sipon na kalaunan ay lumabas na positibo siya sa COVID-19. Ang pangulo sa pamilya unang nagpakonsulta sa CVMC tungod sa kabugnaw nga iyang nasinati nga sa ulahi positibo sa COVID-19. Sa ngayong mayroong 20 kaso ng COVID-19 na ginagamot sa CVMC. Karon, adunay 20 ka kaso sa COVID-19 nga gitambalan sa CVMC. Labindalawa (12) dito ay taga Cagayan, lima (5) ang taga Isabela, dalawa (2) mula sa Kalinga at isa (1) mula naman sa Apayao. Dose (12) niini gikan sa Cagayan, lima (5) gikan sa Isabela, duha (2) gikan sa Kalinga ug usa (1) gikan sa Apayao. Nasa anim na regional officers ng Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) ang naghain na ng leave of absence. Unom nga mga rehiyonal nga opisyal sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) ang ning-file na alang sa leave of absent. Ito ang kinumpirma ni Presidential Spokesman Harry Roque sa gitna ng anomalya na bumabalot sa Philhealth. Kini ang gikumpirma tigpamaba sa presidente nga si Harry Roque taliwala sa anomaliya nga naglibot sa Philhealth. Naghain aniya ng leave of absence ang anim na opisyal bilang tugon sa panawagan ni Justice Secretary Menardo Guevarra na lumiban muna sa trababo ang mga opisyal na nabanggit sa hearing at para mabigyan daan na rin ang ginagawang imbestigasyon ng binuong task force ng DOJ. Giingon niya nga ang unom ka mga opisyal nagsumite og leave of absence agig tubag sa panawagan ni Justice Secretary Menardo Guevarra alang sa mga opisyal nga gihisgutan sa pagdungog nga wala sa trabaho ug tugotan ang imbestigasyon sa task force sa DOJ. Niyanig ng magnitude 5.4 na lindol ang Batanes, Linggo ng umaga. Usa ka kusog nga 5.4 nga linog ang niuyog sa Batanes kaniadtong Domingo sa buntag. Sinabi ng Phivolcs na namataan ang episentro ng lindol sa layong 57 kilometers Southeast ng Sabtang bandang 10:53 ng umaga. Ang Phivolcs nagsulti nga ang sentro sa linog gikataho nga 57 kilometros habagatan-silangan sa Sabado mga alas 10:53 sa gabii. May lalim ang lindol na dalawang kilometro at tectonic ang origin. Ang linog dunay giladmon nga duha ka kilometros ug usa ka gigikanan sa tectonic. Hindi naman nagdulot ng pinsala ang lindol sa Sabtang at iba pang karatig-bayan. Ang linog wala naghinungdan og kadaot sa Sabtang ug uban pang kasilinganan nga lungsod. Ngunit, paalala ng Phivolcs, posibleng makaranas ng aftershocks matapos ang pagyanig. Apan, nagpasidaan ang Phivolcs, posible nga makasinati og mga aftershock pagkahuman sa linog. Kinumpirma mismo ni Interior Secretary Eduardo A–o na muli siyang nagpositibo sa COVID-19. Mismo si Interior Secretary Eduardo A–o ang mikumpirma nga nagpositibo usab siya sa COVID-19. Sa inilabas na pahayag, sinabi ng kalihim na nakaranas siya ng flu-like symptoms tulad ng sore throat at pananakit ng katawan noong August 13. Sa usa ka pahayag, giingon sa kalihim nga nakasinati siya mga sintomas nga sama sa flu sama sa sakit sa tutunlan ug sakit sa lawas kaniadtong Agosto 13. Nagsimula aniya siyang sumailalim sa self-quarantine matapos dumaan sa PCR test noong August 1. Giingon niya nga nagsugod siya sa pagpaubos sa kaugalingon nga quarantine pagkahuman sa pagpasar sa PCR test kaniadtong Agosto 1. Sabado ng gabi, August 15, nang matanggap aniya niya ang resulta na positibo siya muli sa nakakahawang sakit. Sabado sa gabii, Agosto 15, sa iyang giingon nga nadawat niya ang resulta nga positibo na usab siya sa makatakod nga sakit. Sa ngayon, sinabi ni A–o na mahigpit siyang tinututukan ng mga doktor habang naka-isolate. Sa pagkakaron, giingon ni A–o nga ang mga doktor nagbantay kaniya samtang siya nahimulag. Aniya, ginawa niya ang anunsiyo para ipaalam sa lahat ng kaniyang nakasalamuha na sumailalim din sa self-quarantine, bantayan kung makakaranas ng sintomas at sundin ang DOH guidelines. Giingon niya nga gihimo niya ang anunsyo aron ipahibalo sa tanan nga iyang nahimamat nga nagpailalom usab sa kaugalingon nga pag-quarantine, pag-monitor kung nakasinati sila og mga simtomas ug gisunud ang mga sumbanan sa DOH. Matatandaang March 31, 2020 nang unang tinamaan ng COVID-19 ang kalihim at nagnegtibo noong Abril. Kahinumduman nga Marso 31, 2020 ang una nga higayon nga naigo sa COVID-19 ang kalihim ug negatibo kaniadtong Abril. Makikipag-dayalogo si Senador Christopher Lawrence ÒBongÓ Go sa medical community, business sector at National Task Force officials para ayusin kung paano pa mapapaigting ng pamahalaan ang pagtugon sa problema sa COVID-19. Si Senador Christopher Lawrence "Bong" Go magpakigsulti sa komunidad nga medikal, sektor sa negosyo ug mga opisyal sa National Task Force aron mahibal-an kung giunsa ang gobyerno mahimo nga padakoon ang tubag sa problema sa COVID-19. Ayon kay Go, kung kinakailangan, nakahanda rin siyang maging tulay kay Pangulong Rodrigo Duterte. Suno kay Go, kung kinahanglan, handa man siya nga mangin tulay kay Pangulong Rodrigo Duterte. Patuloy din po akong magsisilbing tulay ninyo sa Senado at sa Pangulo. Padayon usab ako nga magsilbing tulay sa Senado ug sa Presidente. Handa po akong pumagitna. Andam na akong magpataliwala. Sa katunayan, nandito po tayo ngayon sa hiling na rin ng ilang mga doktor na makipagdiskusyon, pahayag ni Go. Sa tinuud, ania kita karon sa hangyo sa pipila ka mga doktor aron mahisgutan, ingon ni Go. Mahalaga ayon kay Go na magkaroon ng whole-of-nation approach sa COVID-19. Pinauyon kay Go, hinungdanon nga adunay usa ka tibuuk nasud nga pamaagi sa COVID-19. Binibigyang-diin po namin ang inyong halaga, karanasan, at kaalaman sa laban na ito. Gihatagan namon importansya ang imong kantidad, kasinatian, ug nahibal-an sa kini nga away. Asahan ninyo po na laging handa ang pamahalaan ninyo para pakinggan ang inyong mga payo, dagdag ni Go. Gipaabut nga ang imong gobyerno kanunay andam nga maminaw sa imong tambag, dugang ni Go. Sinabi pa ni Go na bukas si Pangulong Duterte na pakinggan ang suhestyon o payo ng mga eksperto. Dugang pa ni Go nga bukas si Presidente Duterte sa pagpamati sa mga sugyot o tambag sa mga eksperto. Personally po, I am not an expert. Sa personal, dili ako eksperto. Kinikilala namin na kayo ang mga eksperto sa inyong mga larangan. Giila namon nga ikaw ang mga eksperto sa imong natad. Kaya, gagawin ko ang lahat ng aking makakaya para bigyan kayo ng boses sa ating pambansang estratehiya para labanan ang COVID-19. Mao nga, buhaton nako ang akong labing mahimo aron mahatagan ka og usa ka tingog sa among nasudnon nga pamaagi aron pakigbatokan ang COVID-19. Kaya andito po tayo ngayon para magtulungan, dagdag ni Go. Mao nga ania kita karon aron magtinabangay, dugang pa ni Go. Si Go ang tumatayong chairman ng Senate Committee on Health. Si Go mao karon ang chairman sa Senate Committee on Health. Duda si Senador Panfilo Lacson sa tunay na dahilan ng pagsuko ni Abu Sayyaf Leader Anduljihad Indang Susukan sa pulisya sa Davao City. Nagduda si Senador Panfilo Lacson sa tinuud nga hinungdan sa pagtugyan kay Abu Sayyaf Leader Anduljihad Indang Susukan sa pulisya sa Lungsod sa Davao. Ani Lacson, may posibilidad na itoÕy may halong pulitika. Pinauyon kay Lacson, adunay posibilidad nga magkasagol kini sa politika. Ayon kay Lacson, kung totoo ang kaniyang hinala posibleng maging dahilan ito ng paghina sa kampanya ng pamahalan kontra terrorismo lalo na sa pagpapatupad ng anti-terrorism act of 2020. Ingon ni Lacson, kung tinuod ang iyang pagduda, mahimoÕg maghinay kini sa kampanya sa gobyerno kontra sa terorismo, labi na ang pagpatuman sa kontra-terorismo nga akta sa 2020. Sinabi ni Lacson, talo ang lahat kung maghahalo ang pulitika at terorismo tulad sa kaso ni Susukan. Si Lacson nagingon, pilde ang tanan kung magsagol ang politika ug terorismo sama sa kaso ni Susukan. Iginiit ng senador, una na rin aniyang naaresto si Susukan bago pa man ang sinasabi ni Misuari na nakikipag-ugnayan siya sa pamahalaan para sa pagsuko nito. Gipahayag sa senador nga si Susukan gidakup usab sa wala pa giingon ni Misuari nga nakontak na niya ang gobyerno alang sa pagsurender niini. Una nang napaulat na sumuko si Susukan kay MNLF Founding Chairman Nur Misuari noon pang Abril kung saan naibiyahe pa ito patungong Davao City mula Jolo nang hindi natutunugan ng mga otoridad. Si Susukan unang gitaho nga misurender kay MNLF Founding Chairman Nur Misuari kaniadtong Abril sa dihang gidala siya sa Lungsod sa Davao gikan sa Jolo nga wala madungog sa mga awtoridad. Inanunsiyo ng Philippine National Police (PNP) na mandatory na ang pagsusuot ng face shield sa lahat ng papasok sa Camp Crame sa Quezon City. Gianunsyo sa Philippine National Police (PNP) nga mandatory nga magsul-ob og taming sa nawong alang sa tanan nga mosulod sa Camp Crame sa Lungsod sa Quezon. Sa inilabas na pahayag, sinabi ni PNP Deputy Chief for Administration Lt. Gen. Camilo Cascolan na layon nitong maiwasan ang pagkalat ng COVID-19. Sa usa ka pahayag, si Deputy Deputy Chief for Administration nga si Lt. Gen.Camilo Cascolan nga ang katuyoan aron mapugngan ang pagkaylap sa COVID-19. Umapela si Cascolan sa lahat na sundin ang ipinatutupad na health protocols para sa kaligtasan ng lahat. Naghangyo si Cascolan sa tanan nga sundan ang gipatuman nga mga health protocol alang sa kaluwas sa tanan. Gagawing mandatory ang pagsusuot ng face shield sa Camp Crame simula sa Lunes, Agosto 17. Kinahanglanon nga magsul-ob og taming sa nawong sa Camp Crame sugod Lunes, Agosto 17. Samantala, nagpaalala naman si PNP spokesman Brig. Gen. Bernard Banac na epektibo pa rin ang ipinatupad ng PNP Headquarters Support Service na curfew sa loob ng headquarters mula 10:00 ng gabi hanggang 5:00 ng madaling-araw. Samtang, ang tigpamaba sa PNP nga si Brig. Gen.Bernard Banac nga ang PNP Headquarters Support Service curfew epektibo gihapon sa sulud sa punoang buhatan gikan alas 10:00 sa gabii hangtod alas 5:00 sa buntag. Tanging ang mga pulis na naka-duty lamang aniya ang hindi kasama sa curfew. Giingon niya nga ang mga pulis lamang nga nag-duty walaÕy apil sa curfew. Mahigit 4,000 muli ang nadagdag sa bilang ng mga tinamaan ng Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Kapin sa 4,000 ang nadugang sa ihap sa mga biktima sa Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas. Sa huling datos ng Department of Health (DOH) ngayong araw ng Sabado (Agosto 15), umabot na sa 157,918 ang kumpirmadong kaso ng nakakahawang sakit sa bansa. Sa labing ulahi nga datos gikan sa Department of Health (DOH) kaniadtong Sabado (Agosto 15), adunay 157,918 nga kumpirmadong mga kaso sa mga makatakod nga sakit sa nasud. Sa nasabing bilang, 83,109 ang aktibong kaso. Sa kana nga ihap, 83,109 ang aktibo nga mga kaso. Sinabi ng kagawaran na 4,351 ang bagong napaulat na kaso ng COVID-19 sa bansa. Giingon sa departamento nga adunay 4,351 nga bag-ong giulat nga COVID-19 nga mga kaso sa nasud. Nasa 91 porsyento sa active COVID-19 cases ang mild, 7.5 porsyento ang asymptomatic, 0.6 porsyento ang severe habang 0.9 porsyento ang nasa kritikal na kondisyon. Ang 91 porsyento nga aktibo nga COVID-19 nga mga kaso malumo, 7.5 porsyento nga asymptomatic, 0.6 porsyento nga grabe ug 0.9 porsyento sa kritikal nga kahimtang. Nakuha ang mga datos mula sa 96 out of 103 licensed laboratories. Nakuha ang datos gikan sa 96 sa 103 nga lisensyado nga mga laboratoryo. Nasa 159 ang napaulat na nasawi. Adunay 159 nga gikataho nga namatay. Dahil dito, umakyat na sa 2,600 ang COVID-19 related deaths sa bansa. Ingon usa ka sangputanan, ang ihap sa mga may kalabotan nga COVID-19 nga napatay sa nasud ningtaas sa 2,600. Ayon pa sa DOH, 885 naman ang gumaling pa sa bansa. Sa tala sa DOH, 885 ang naayo sa nasud. Dahil dito, umakyat na sa 72,209 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas. Ingon usa ka sangputanan, ang kinatibuk-ang pagbawi sa COVID-19 sa Pilipinas ningtaas na sa 72,209. Dalawa pang laban sa boxing ring at sasabak na ang ÒPambansang KamaongÓ si Manny Pacquiao sa panibagong bakbakan: ang karera sa pagkapangulo sa 2022. Adunay pa duha ka away si Manny Pacquiao sa boxing ring ug ang "Pambansang Kamaong" makig-away alang sa usa pa nga away: ang presidential race sa 2022. Dahil na rin sa umiiral na pandemya, maaaring dalawang laban na lamang ang pwedeng magawa bago tuluyang isabit ng boksingerong senador ang kanyang boxing gloves, ayon sa kanyang trainer na si Freddie Roach sa panayam ng BoxingScene.com. Tungod sa kasamtangan nga pandemya, duha ra nga away ang mahimo sa wala pa ibitay sa boksing nga senador ang iyang gwantes sa boksing, suma sa iyang trainer nga si Freddie Roach sa pakighinabi sa BoxingScene.com. Gusto pa ni Manny na lumaban ng dalawang beses at pagkatapos ay tumakbo sa pagka-presidente sa kanyang bansa, pahayag ni Roach sa wikang English. Gusto pa ni Manny nga mag-away kaduha ug unya modagan alang sa pagkapresidente sa iyang nasud, ingon ni English si Roach. Siya ang unang boksingero na gagawa niyan at ito ay magiging panibagong bahagi ng kanyang kasaysayan, at sa tingin ko ay magiging mahusay siya diyan, ani Roach. Siya ang una nga boksidor nga naghimo niana ug kini mahimoÕg usa ka bag-ong bahin sa iyang kasaysayan, ug sa akong hunahuna maayo siya didto, ingon ni Roach. Pabiro pa umano niyang sinabi sa 41-taong-gulang na si Pacman: Gusto kong ako ang magpatakbo ng iyong kampanya. Gibugalbugalan niya ang gisulti ni Pacman sa 41 nga tuig: Gusto nako nga padaganon ang imong kampanya. Sinabi naman ng Hall of Fame trainer na target ni Pacquiao (62-7-2, 39 KOs) na maikasa ang sunod niyang laban sa pagtatapos ng taon o sa maagang bahagi ng 2021, depende kung epektibo nang nasugpo ang COVID-19. Ang tigbansay sa Hall of Fame, ang gipunting ni Pacquiao (62-7-2, 39 KOs), nagsulti nga iyang sunod nga away sa katapusan sa tuig o sa sayong bahin sa 2021, depende kung epektibo nga napugngan ang COVID-19. At sino nga ba ang napipisil na sunod na makakasagupaan ng nag-iisang eight-division world champion sa kasaysayan ng boksing? Ug kinsa ang ningpislit sa sunod aron atubangon ang nag-inusara nga walo ka dibisyon sa kalibutan nga kampiyon sa kasaysayan sa boksing? Nag-usap kami sa kung sino ang makakalaban at dalawang pangalan ang lumitaw, sabi ni Roach. Gihisgutan namon kung kinsa ang makigkompetensya ug duha nga mga ngalan ang gipakita, ingon ni Roach. Gusto ko si Mikey Garcia. Gusto nako si Mikey Garcia. Sa tingin ko, magiging maganda ang kanilang laban. Sa akong hunahuna maayo ang ilang away. Noong Pebrero 29, matapos igupo sa ring sa pamamagitan ng unanimous decision ang dating world titlist na si Jessie Vargas, sinabi ng four-division world titleholder na si Garcia (40-1, 30 KOs) na gusto niyang makasagupa si Pacquiao. Kaniadtong Pebrero 29, human mapildi ang kanhi titulo sa kalibutan nga si Jessie Vargas sa ring pinaagi sa unanimous decision, giingon sa tag-upat nga titulo sa tibuuk kalibutan nga si Garcia (40-1, 30 KOs) nga gusto niyang makontra si Pacquiao. Samantala, si Floyd Mayweather naman ang ikawalang boksingerong gustong makaharap muli ni Pacquiao, ayon kay Roach. Samtang, si Floyd Mayweather ang ikaduhang boksidor nga nakig-atbang usab ni Pacquiao, suma ni Roach. Isa pang laban kay Mayweather ang talagang gusto niya, sabi ni Roach. Laing away batok ni Mayweather ang gusto gyud niya, ingon ni Roach. Noong May 2, 2015, nagharap sina Pacquiao at Mayweather sa tinaguriang ÒFight of the CenturyÓ sa MGM Grand Garden Arena sa Las Vegas, Nevada kung saan natalo ang ÒPambansang KamaoÓ sa pamamagitan ng unanimous decision. Kaniadtong Mayo 2, 2015, nag-atubang sila si Pacquiao ug Mayweather sa gitawag nga "Fight of the Century" sa MGM Grand Garden Arena sa Las Vegas, Nevada diin ang "National Fist" napildi sa unanimous decision. Ayon sa ahensya, 34 ang nai-release na kargamento noong Biyernes, August 14. Pinauyon sa ahensya, 34 ka mga padala ang gipagawas kaniadtong Biyernes, Agosto 14. Dahil dito, sa tala ng ahensya, nasa 14,422 ang kabuuang bilang ng nai-release na PPE shipment. Ingon usa ka sangputanan, pinauyon sa ahensya, ang kinatibuk-ang ihap sa padala sa PPE nga gipagawas 14,422. Pumalo na sa mahigit 763,000 ang bilang ng mga nasawing COVID-19 patient sa buong mundo. Kapin sa 763,000 nga mga pasyente nga COVID-19 ang namatay sa tibuuk kalibutan. Batay sa huling tala, umakyat na sa kabuuang 763,353 ang nasawi sa ibaÕt ibang bansa bunsod ng nakakahawang sakit. Sa ulahi nga talaan, ang kinatibuk-ang ihap sa namatay sa lainlaing mga nasud tungod sa mga makatakod nga sakit nga ningtaas sa 763,353. Nangunguna pa rin sa may pinakamaraming naitalang nasawi dahil sa COVID-19 ang Estados Unidos na may 171,535. Nanguna gihapon ang Estados Unidos nga adunay labing kataas nga mga biktima tungod sa COVID-19 nga adunay 171,535. Sumunod na rito ang Brazil na may 106,571 na pumanaw bunsod ng pandemiya. Gisundan kini sa Brazil nga adunay 106,571 nga namatay tungod sa pandemya. Nasa 55,908 naman ang death toll sa Mexico habang 49,134 ang napaulat na nasawi sa India. Adunay 55,908 nga namatay sa Mexico samtang 49,134 ang gikataho nga namatay sa India. Samantala, lumabas din sa pinakahuling datos na umakyat na sa kabuuang 21,354,689 ang tinamaan ng nakakahawang sakit sa ibaÕt ibang bansa. Sa kasamtangan, gipakita usab ang labing kabag-o nga datos nga sa kinatibuk-an 21,354,689 ka mga tawo ang natapnan sa mga makatakod nga sakit sa lainlaing mga nasud. Nasa 14,147,925 naman ang total recoveries ng COVID-19 pandemic sa buong mundo. Adunay 14,147,925 nga total nga nakarekober sa COVID-19 pandemya sa tibuuk kalibutan. Iniutos ni Pangulong Rodrigo Duterte ang muling pag-urong ng pagbubukas ng klase sa harap ng patuloy na pag-akyat ng bilang ng nagkakasakit ng COVID-19 sa bansa. Gimando ni Presidente Rodrigo Duterte nga ipadayon ang pagbukas usab sa klase atubangan sa padayon nga pagtaas sa ihap sa mga pasyente nga COVID-19 sa nasud. Sa memorandum na inilabas nitong Biyernes ni Executive Secretary Salvador Medialdea, iniutos na ipagpaliban sa Oktubre 5 ang pagsisimula ng klase sa halip na Agosto 24. Sa usa ka memorandum nga giisyu kaniadtong Biyernes ni Executive Secretary Salvador Medialdea, gimandoan kini nga ipagpaliban ang pagsugod sa klase sa Oktubre 5 imbis nga Agosto 24. Ang desisyon ng Palasyo ay base na rin sa rekomendasyong isinumite sa Malaca–ang ni Secretary Leonor Briones ng Department of Education (DepEd) noong Agosto 6. Ang desisyon sa Palasyo gibase usab sa rekomendasyon nga gisumite sa Malaca–ang ni Secretary Leonor Briones sa Department of Education (DepEd) kaniadtong Agosto 6. Sinabi ni Briones na ang desisyong ito ay bunsod na rin ng pagsasailalim sa Modified Enhanced Community Quarantine (MECQ) ng Metro Manila at ng mga karatig na lalawigan ng Cavite, Bulacan, Laguna at Rizal. Gisulti ni Briones nga ang kini nga desisyon tungod usab sa pagpailalom sa Modified Enhanced Community Quarantine (MECQ) sa Metro Manila ug mga kasikbit nga probinsya sa Cavite, Bulacan, Laguna ug Rizal. Nakapagtala ang Makati Health Department (MHD) ng 1,103 aktibong kaso ng COVID-19 sa lungsod noong Agosto 14. Ang Makati Health Department (MHD) nakatala sa 1,103 aktibo nga kaso sa COVID-19 sa syudad kaniadtong Agosto 14. Base sa rekord, 1,475 ang gumaling mula sa naturang sakit habang umabot na sa 2,717 ang kabuuang bilang ng kumpirmadong kaso ng coronavirus disease sa Makati. Sa talaan, 1,475 ka mga tawo ang naayo gikan sa sakit samtang ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa coronavirus disease sa Makati nga miabot sa 2,717. Sa persons under monitoring o PUM, nananatiling pinakamataas ang bilang sa Barangay Cembo na umaabot ng 139, at sumunod naman ang Barangay Rizal na may kabuuang bilang na 123. Sa mga tawo nga gi-monitor o PUM, ang Barangay Cembo adunay pinakataas nga numero nga 139, gisundan sa Barangay Rizal nga adunay total nga 123. Parehong matatagpuan ang dalawang barangay sa District 2 ng Makati City. Ang parehas nga mga barangay naa mahimutang sa Distrito 2 sa Makati City. Sa District 1, nakapagtala naman ng kabuuang 103 na PUM ang Barangay Pio Del Pilar. Sa Distrito 1, ang Barangay Pio Del Pilar nakatala sa kinatibuk-an nga 103 PUMs. Muling nagpaalala si Mayor Abby Binay sa kanyag constituents na manatili sa tahanan at iwasan ang paglabas kung hindi kinakailangan upang maging ligtas. Makausa pa nagpahinumdum ni Mayor Abby Abinay sa mga matahum nga konstituwente nga magpabilin sa balay ug likayan ang pagbiya kung dili kinahanglan aron luwas. Kung ikaw ay taga-Makati at sa pakiramdam mo ay mayroon kang sintomas ng COVID-19, mangyaring tumawag sa 168 o (02) 8942 6843. Kung gikan ka sa Makati ug gibati nimo nga adunay ka mga sintomas sa COVID-19, palihug tawagi ang 168 o (02) 8942 6843. Isasailalim sa General Community Quarantine (GCQ) ang mga lalawigan ng Nueva Ecija, Batangas at Quezon mula Agosto 16, o ngayong Linggo, hanggang Agosto 31. Ang mga lalawigan sa Nueva Ecija, Batangas ug Quezon ipailalom sa General Community Quarantine (GCQ) gikan sa Agosto 16, o karong Domingo, hangtod sa Agosto 31. Mananatili naman ang Cebu City na nasa GCQ, ayon sa desisyon ng Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF-EID). Ang Dakbayan sa Sugbo magpabilin sa GCQ, pinauyon sa desisyon sa Inter-Agency Task Force alang sa Management of Emerging Infectious Diseases (IATF-EID). Kabilang sa mga lugar na isasailalim sa GCQ ay ang Iloilo City, Lapu Lapu City, Mandaue City, Talisay City, ang mga bayan ng Minglanilla at Consolacion sa lalawigan ng Cebu. Ang mga lugar nga ipailalom sa GCQ mao ang Dakbayan sa Iloilo, Dakbayan sa Lapulapu, Dakbayan sa Mandaue, Dakbayan sa Talisay, mga lungsod sa Minglanilla ug Consolacion sa probisnya sa Cebu. Mananatili naman ang natitirang bahagi ng bansa sa Modified General Community Quarantine (MGCQ), bagamat may ilang probinsya at mga siyudad na nagpapatupad ng mas mahigpit na patakaran ng MGCQ. Ang nahabilin sa nasud magpabilin sa Modified General Community Quarantine (MGCQ), bisan kung ang pipila nga mga probinsya ug lungsod nagpatuman sa labi ka istrikto nga mga patakaran sa MGCQ. Samantala, para sa Metro Manila, Bulacan, Cavite, Laguna at Rizal, iaanunsyo pa ni Pangulong Rodrigo Duterte ang bagong quarantine classification ng mga lugar na ito bago matapos ang ipinatutupad na mas mahigpit na Modified Enhanced Community Quarantine sa darating na Martes, Agosto 18. Samtang, alang sa Metro Manila, Bulacan, Cavite, Laguna ug Rizal, ipahibalo ni Presidente Rodrigo Duterte ang bag-ong pagklasipikar sa quarantine sa mga lugar sa wala pa matapos ang labi ka istrikto nga Modified Enhanced Community Quarantine sa Martes, Agosto 18. Cause of concern ang resulta ng panibagong Social Weather Stations (SWS) survey na nagsasabing 79 percent ng mga Filipino ang nagsabing lumala ang sitwasyon ng kanilang buhay sa nakalipas na isang taon. Hinungdan nga kabalaka ang sangputanan sa usa pa ka surbi sa Social Weather Stations (SWS) diin giingon nga 79 porsyento sa mga Pilipino ang nag-ingon nga ang ilang kahimtang sa kinabuhi labi nga mograbe sa miaging tuig. Ito ang reaksyon ng Malakanyang kasabay ng pagtitiyak na gagawin ng pamahalaan ang lahat upang kahit papaano ay maibsan ang epekto ng pandemiya ng COVID-19 sa kabuhayan ng mga mamamayan. Kini ang reaksyon sa Malaca–ang kauban ang pagseguro nga buhaton sa gobyerno ang tanan aron maibanan ang epekto sa COVID-19 pandemic sa panginabuhian sa mga tawo. Sinabi ni Roque na mayroon nang comeback plan ang gobyerno para sa COVID-19 pandemic na makatutulong para makaahon ng unti-unti ang publiko. Giasoy ni Roque nga ang gobyerno adunay na plano nga pagbalik alang sa COVID-19 pandemya nga makatabang sa publiko nga hinayhinay nga makabangon. Ani Roque, sa ilalim ng recovery plan na ÒRecharge PHÓ ng gobyerno ay layong pabilisin ang pagpapatupad ng mga programa sa ilalim ng 2020 General Appropriations. Suno kay Roque, sa idalum sang plano nga pagbawi sa gobyerno nga "Recharge PH", ang katuyuan nga mapadali ang pagpatuman sang mga programa sa idalum sang 2020 General Appropriations. Una nang sinabi ni Acting Socioeconomic Planning Secretary Karl Kendrick Chua sa ilalim ng ÒRecharge PHÓ program mare-rebalance ang mga prayoridad ng gobyerno para maisalba ang mga Pinoy na naapektuhan ng pandemya. Una nang giingon ni Acting Socioeconomic Planning Secretary Karl Kendrick Chua nga sa ilawom sa "Recharge PH" nga programa, ang mga prayoridad sa gobyerno himuon usab nga maluwas aron maluwas ang mga Pilipino nga naapektuhan sa sakit nga pandemiya. Umabot na sa 18,310 na government employees sa buong bansa ang nagpositibo sa COVID-19. Moabot sa 18,310 ka mga kawani sa gobyerno sa tibuuk nasud ang nagpositibo sa COVID-19. Sa datos ng Civil Service Commission (CSC) mayroon ding 17,711 pa na suspected COVID-19 patients. Pinauyon sa Civil Service Commission (CSC), adunay 17,711 nga gidudahang mga pasyente nga COVID-19. Sa ngayon sinabi ng CSC na mayroong 205 government offices ang naka-lockdown dahil mayroon silang staff na positibo sa COVID-19. Sa pagkakaron, giingon sa CSC nga 205 ka mga opisina sa gobyerno ang na-lock tungod kay adunay sila mga kawani nga positibo sa COVID-19. Sa panayam ng INQUIRER.net kay CSC Commissioner Aileen Lizada, nililikom pa ngayon ang datos sa bilang ng mga aktibong kaso at recoveries sa mga empleyado ng gobyerno. Sa pakighinabi sa INQUIRER.net kauban ang Komisyoner sa CSC nga si Aileen Lizada, nakolekta pa ang datos sa gidaghanon sa mga aktibo nga kaso ug nakuha sa mga kawani sa gobyerno. Pero ang Metro Manila ang may pinakamataas na confirmed cases ng COVID-19 sa government workers na umabot sa 13,430. Apan ang Metro Manila ang adunay labing taas nga gikumpirma nga kaso sa COVID-19 sa mga trabahante sa gobyerno nga naabot sa 13,430. Sarado sa publiko ang lahat ng mga korte sa Calapan City sa Oriental Mindoro. Sirado sa publiko ang tanan nga mga korte sa Lungsod sa Calapan sa Oriental Mindoro. Sa abiso ng Korte Suprema, ito ay matapos isailalim sa modified enhanced community quarantine ang buong Calapan City. Pinauyon sa Korte Suprema, kini pagkahuman sa tibuuk nga Lungsod sa Calapan nga gipaubos sa usa ka nabag-o nga gipaayo nga quarantine sa komunidad. Kabilang sa sarado ang Branch 11-FC, Branch 39, Branch 40, OCC-RTC at MTCC. Gisirhan kauban ang Branch 11-FC, Branch 39, Branch 40, OCC-RTC ug MTCC. Lahat ng mga korte ay pinayuhang magsagawa ng video-conference para sa mga pagdinig. Gitambagan ang tanan nga mga korte nga maghimo og mga video-conference alang sa mga pagdungog. Tuloy din ang raffle ng mga kaso, pero gagawin ito online o virtual. Ang pag-raffle sa mga kaso magpadayon usab, apan buhaton kini sa online o virtual. May mga butas at hindi malinaw ang ilang probisyon ng bagong anti-terror law at maaari pa itong magamit laban sa media, ayon sa dean ng Far Eastern University Institute of Law. Adunay mga lungag ug pipila ka mga probisyon sa bag-ong balaod kontra-terorista dili klaro ug mahimo pa gamiton kontra sa media, suma sa dean sa Far Eastern University Institute of Law. Pero isang bagay ang sinabi ni Dean Atty. Melencion Sta. Maria Jr. na malinaw sa Anti-Terrorism Act of 2020: ito ay ang paggamit ng salitang suspicion. Apan usa ka butang si Dean Atty. Melencion Sta. Maria Jr. nga klaro sa Anti-Terrorism Act of 2020: kini ang gamit sa pulong nga pagduda. Ang iba malabo, pero there is one very clear usage of a word-suspicion. Ang uban dili klaro, apan adunay usa ka tin-aw kaayo nga paggamit sa usa ka pagduda sa pulong. Doon hindi tayo nagtatanong, sa akin malinaw na malinaw iyon, sabi ni Sta. Maria sa isang webinar na may temang ÒMass Media and the LawÓ na idinaos noong Huwebes. Didto dili kita mangutana, sa akon nga tin-aw kaayo, ingon ang Sta. Maria sa usa ka webinar nga may tema nga "Mass Media and the Law" nga gihimo kaniadtong Huwebes. Sinabi ni Sta. Maria na mukhang intensiyon ng batas na ilagay ang salitang ÒsuspicionÓ dahil ilang beses itong nagamit sa batas na nilagdaan ni Pangulong Rodrigo Duterte noong Hulyo 3 at naging epektibo noong Hulyo 18. Ang Sta. Si Maria nga daw adunay katuyoan sa balaod nga ibutang ang pulong nga "pagduda" tungod kay gigamit kini sa daghang beses sa balaod nga pirmado ni Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong Hulyo 3 ug nahimong epektibo kaniadtong Hulyo 18 Kung sunod-sunod na ginamit Ôyung phrase na Ôyun alam natin hindi aksidente Ôyun, sinadya Ôyun,Ó paliwanag ni Sta. Maria. "Kung ginamit naton ang hugpong sa mga pulong sunud-sunod, nahibal-an naton nga dili kini aksidente, gituyo kini," gipatin-aw ni Sta. Maria. Pinuna rin niya ang isinasaad ng Section 29 ng anti-terror law na maaaring ilagay ng sinumang militar o pulis sa kustodiya ang mga taong pinaghihinalaang lumalabag sa Section 4 hanggang Section 12 ng batas. Gisaway usab niya ang Seksyon 29 sa anti-terror law nga gilatid nga bisan kinsa nga opisyal sa militar o pulisya mahimong ibutang sa kustodiya ang mga tawo nga gidudahang nakalapas sa Seksyon 4 hangtod sa Seksyon 12 sa balaod. Wala rin aniyang malinaw na interpretasyon ang salitang ÒsuspectedÓ sa ilalim ng Section 3 ng batas kung saan nakasaad ang definition of terms. Giingon usab niya nga walaÕy klaro nga paghubad sa pulong nga "suspetsado" sa ilalum sa Seksyon 3 sa balaod nga nagsulti sa kahulugan sa mga termino. Dagdag pa ni Sta. Maria, sa ilalim ng naturang batas, ang Anti-Terrorism Council (ATC) ang magdedesisyon kung sino ang maituturing na terorista. Dungag pa ni Sta. Si Maria, ubos sa mao nga balaod, ang Anti-Terrorism Council (ATC) magbuut kung kinsa ang maisip nga terorista. Tungkol naman sa pamamahayag, eto ang tanong niya sa naturang webinar na pinungunahan ng Philippine Bar Association: Is the government weaponizing the law against media? Bahin sa pamamahayag, ania ang iyang pangutana sa webinar nga gidumala sa Philippine Bar Association: Gihimo ba nga armas sa gobyerno ang balaod batok sa media? Samantala, nilinaw naman ni Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo na hindi nakasaad sa Section 29 na binibigyang kapangyarihan ng ATC ang mga pulis na manghuli. Samtang, giklaro ni Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo nga ang Seksyon 29 wala gipahayag nga ang ATC naghatag gahum sa mga opisyal sa pulisya nga mangayam. Tinalakay rin sa webinar ang libel case ni Rappler CEO Maria Ressa at ang hindi pagbibigay ng prangkisa sa ABS-CBN. Gihisgutan usab sa webinar ang kasong libelo sa Rappler CEO nga si Maria Ressa ug ang wala paghatag sa prangkisa sa ABS-CBN. Dumalo rin sa webinar sina Lyceum of the Philippines (LPU) College of Law Dean Ma. Soledad Margarita Deriquito-Mawis, LPU Professor Atty. Carlo Cruz at PBA first Vice-President Rico Domingo. Mitambong usab sa webinar sila Lyceum of the Philippines (LPU) College of Law Dean Ma. Soledad Margarita Deriquito-Mawis, LPU Professor Atty. Carlo Cruz ug PBA first Vice-President Rico Domingo. Katuwang ng PBA ang Harvard Law School Alumni Association of the Philippines at ang LPU College of Law sa programang ito. Ang PBA kauban sa Harvard Law School Alumni Association of the Philippines ug LPU College of Law sa kini nga programa. Inaresto ng pulisya at ng Department of Environment and Natural Resources ang isang grupo sa pamamaril umano ng migratory birds sa bayan ng Candaba, Pampanga nitong Huwebes. Ang pulisya ug ang Department of Environment and Natural Resources gidakup ang usa ka grupo tungod sa giingon nga pagpangayam sa mga migratory bird sa lungsod sa Candaba, Pampanga kaniadtong Huwebes. Ayon sa pulisya, 2 great egret ang napatay ng grupo na kinabibilangan ng 6 na suspek, sa kanilang illegal hunting umano sa Barangay Paligui. Pinauyon sa pulisya, 2 nga mga bantugang agila ang napatay sa grupo, lakip ang 6 nga mga suspetsado, sa ilang giingon nga iligal nga pagpangayam sa Barangay Paligui. Nakilala ang mga inaresto na sina Jaime Buenaventura, Pablo Cunanan, Jose Carlo Dizon, Michael Gamos, at Vicente Pangan Rodrigo Canlas. Ang mga nadakpan giila nga sila Jaime Buenaventura, Pablo Cunanan, Jose Carlo Dizon, Michael Gamos, ug Vicente Pangan Rodrigo Canlas. Mula sa katabing bayan ng Santa Ana umano ang mga nahuli, nakuha sa mga nahuli ang 4 na unit ng air rifle, 3 carbon dioxide tank, 37 air gun pellets at ang 2 patay na great egret. Ang mga nadakup giingon nga gikan sa silingan nga lungsod sa Santa Ana, 4 nga mga yunit sa air rifle, 3 nga mga tanke nga carbon dioxide, 37 nga mga air gun pellet ug 2 nga mga patay nga maayong engret ang nakuha. Kinasuhan na ng violation of Section 27 of Republic Act 9147 Wildlife Resources and Conservation and Protection Act of 2001, at Provincial Ordinance No. 756 in relation to Republic Act 11332 Mandatory Reporting of Notifiable Diseases and Health Events of Public Health Concern Act of 2018 dahil wala silang suot na face masks. Kasuhan siya sa kalapasan sa Seksyon 27 sa Republic Act 9147 Wildlife Resources and Conservation and Protection Act of 2001, ug Provincial Ordinance No. 756 kalabot sa Republic Act 11332 Mandatory Reporting of Notifiable Diseases and Health Events of Public Health Concern Act of 2018 tungod kay wala sila nagsul-ob og maskara sa nawong. Kung mapatunayang nagkasala ang mga suspek, maaari silang makulong hanggang 6 na buwan at multahan ng P100,000. Kung mapamatud-an nga sad-an ang mga suspetsado, mahimo sila mapriso hangtod sa 6 ka bulan ug multahan og P100,000. Ayon sa DENR, ang great egret na may scientific name na ardea alba, o mas kilala sa tawag na common egret, ay mga migratory birds na madalas makita sa Candaba swamp. Pinauyon sa DENR, ang maayong egret nga adunay siyentipikong ngalan nga ardea alba, o mas naila nga kasagarang egret, mga langgam nga tiglalin nga kanunay makit-an sa Candaba swamp. Makikita rin ang mga ito sa Africa, America, at southern Europe, isa ang Candaba swamp sa 3 most important wetlands sa bansa at laging nasa listahan ng Asian Bird Map bilang important wintering area ng mga migratory birds. Makita usab sila sa Africa, America, ug southern Europe, ang Candaba swamp usa ka 3 nga labing kahinungdan nga wetlands sa nasud ug naa kanunay sa lista sa Asian Bird Map ingon usa ka hinungdanon nga wintering area sa mga migratory bird. Sa tala ng DENR, nasa 54 species ng resident birds at 68 migratory birds ang makikita sa Candaba wetlands mula taong 1940, noong 2019, higit 2,000 birds ang naitala ng Asian Waterbirds Census. Pinauyon sa DENR, 54 nga lahi sa residente nga mga langgam ug 68 nga naglalin nga mga langgam ang nakit-an sa Candaba wetlands gikan pa kaniadtong 1940, kaniadtong 2019, labaw sa 2,000 nga mga langgam ang natala sa Asian Waterbirds Census. Inanod ng rumaragasang agos ng ilog ang isang mag-ina sa Barangay Kibao sa bayang ito Martes ng hapon. Usa ka nagbuswak nga suba ang ningbanlas sa usa ka magtiayon sa Barangay Kibao ning lungsod kaniadtong Martes sa hapon. Natagpuan ng mga rescuer ang bangkay ng 3 anyos na batang lalaki Miyerkoles ng umaga, habang patuloy na hinahanap ang ina nitong si Meriam Lopez, 31. Nakit-an sa mga tigluwas ang lawas sa usa ka 3-anyos nga batang lalaki Miyerkules sa buntag, samtang gipangita ang iyang inahan nga si Meriam Lopez, 31. Napag-alamang tumawid sa ilog ang mag-ina kasama ang isa pang anak na 10 anyos na nakaligtas sa insidente, nang bigla umanong lumaki ang tubig at bumilis ang agos ng ilog dahilan ng insidente. Nahibal-an nga ang magtiayon mitabok sa suba kauban ang usa pa nga 10-anyos nga anak nga lalaki nga nakaluwas sa insidente, sa kalit nga pagtaas ng tubig ug mas paspas ang pag-agos sa sapa tungod sa hitabo. Ayon kay Bernadette Baldevia ng local disaster management office ng Matanao, malakas ang ulan noong panahong iyon kaya tumaas ang lebel ng tubig sa mga ilog. Pinauyon kay Bernadette Baldevia sa lokal nga disaster management office sa Matanao nga kusog ang ulan sa oras nga kana busa nisaka ang lebel sa tubig sa mga sapa. Nakikipagtulungan na sila ngayon sa mga karatig na bayan para hanapin ang ina, pinag-iingat din ni Baldevia ang mga residente na huwag nang tumawid sa ilog sa kasagsagan ng malakas na ulan, nang hindi maabutan ng posibleng pagragasa ng ilog. Nakigtambayayong sila karon sa mga silingang lungsod aron makapangita ang inahan, gipahimangnoan usab ni Baldevia ang mga residente nga dili motabok sa suba panahon sa kusog nga ulan, nga dili masakpan sa posibleng pag-agas sa sapa. Nakilala na umano ng mga awtoridad ang 5 sa 50 suspek sa pagpapasabog sa Barangay Tongan-tongan sa bayan ng Madalum, Lanao del Sur nitong Disyembre 10, kung saan dalawang sibilyan ang namatay. Nailhan sa mga awtoridad ang 5 sa 50 ka mga suspetsado sa pagbuto sa Barangay Tongan-tongan sa lungsod sa Madalum, Lanao del Sur kaniadtong Disyembre 10, diin duha ang sibilyan ang napatay. Ayon kay Police Maj. Jolly Sabtal, hepe ng Madalum Police Office, 6 na magkakaibigan ang pumunta sa boundary ng Lanao del Sur at Lanao del Norte upang manghuli ng baboy ramo. Pinauyon kay Police Maj. Jolly Sabtal, hepe sa Madalum Police Office, 6 nga mga higala ang nangadto sa utlanan sa Lanao del Sur ug Lanao del Norte aron mangayam sa mga baboy nga ramo. Nakasalubong ng mga ito ang armadong grupo na nakasuot ng itim, dinala ang 6 sa Tongan-tongan at itinali ang tatlo sa kanila at pinaluhod sa harap ng improvised explosive device (IED). Pinauyon kay Police Maj. Jolly Sabtal, hepe sa Madalum Police Office, 6 nga mga higala ang nangadto sa utlanan sa Lanao del Sur ug Lanao del Norte aron mangayam sa mga baboy nga ramo. Isa rin ang itinali sa puno, patay ang dalawa sa pagsabog, habang dalawa ang nakaligtas sa na hindi pinangalanan para sa kanilang kaligtasan. Ang usa gihigot usab sa usa ka punoan, duha ang napatay sa pagbuto, samtang ang dalawa nabuhi sa wala nganli alang sa ilang kaluwasan. Ayon sa police official, tinangay ng mga suspek ang dalawa pa nilang kasama. Pinauyon sa opisyal sa pulisya nga gikawat sa mga suspetsado ang uban pa nilang kauban. Sa interview natin sa nakaligtas, na-identify nila ang mukha ng mga suspects may gallery kasi kaming ipinakita ng mga suspected na DI Ranao (Dawlah Islamiyah) armed group. Sa among pakigsulti sa mga nakalas, nakilala nila ang mga nawong sa mga suspetsado nga adunay gallery tungod kay gipakita sa amon ang hinala nga DI Ranao (Dawlah Islamiyah) nga armadong grupo. Yung isa na-recognize niya ang mukha kasi isa yun sa nagtali sa kanya, ani Sabtal. Ang nakaila niya sa nawong tungod kay siya ang nagtali kaniya, ingon ni Sabtal. Apat pa ang itinurong nakaligtas mula sa mga larawang ipinakita ng pulisya. Upat pa ang naila nga nakaluwas gikan sa mga litrato nga gipakita sa pulisya. Ayon sa mga awtoridad, nahirapan silang tugisin ang grupo dahil nagtatago ito sa boundary ng limang magkakalapit na bayan ng Lanao Norte at Sur. Pinauyon sa mga awtoridad, naglisud sila sa paggukod sa grupo tungod kay nagtago kini sa utlanan sa lima ka mga silingang lungsod sa Lanao Norte ug Sur. Pawang taga-Lanao Norte ang mga biktima, nailibing na nitong Miyerkoles ang dalawang nasawi. Ang mga biktima pulos gikan sa Lanao Norte, ang duha nga biktima gilubong kaniadtong Miyerkules. Nasabat ang higit P230,000 halaga ng hinihinalang shabu sa isang buy-bust operation sa lungsod ng Cabadbaran, Agusan del Norte Miyerkoles ng hapon. Kapin sa P230,000 nga kantidad sa gituohang shabu ang nasakmit sa usa ka buy-bust operation sa lungsod sa Cabadbaran, Agusan del Norte Miyerkules sa hapon. Nakilala ang mga inaresto na sina Joemar Gocotano, 24, Christopher Jagmoc, 31, at Egberto Dalayan Jr. Ang mga dinakpan giila nga sila Joemar Gocotano, 24, Christopher Jagmoc, 31, ug Egberto Dalayan Jr. Inaresto ang tatlo sa isinagawang operasyon sa Purok 1, Barangay 5 matapos makumpiska sa kanila ang 3 pakete ng hinihinalang shabu na may timbang na 20 gramo na nagkakahalaga ng P236,000. Ang tulo gidakop sa gipahigayong operasyon sa Purok 1, Barangay 5 human nakumpiska gikan sa 3 ka putos sa gituohang shabu nga mitimbang og 20 gramos nga nagkantidad og P236,000. Nasamsam din ng mga awtoridad ang isang motorsiklo, nasa kustodiya na ng Cabadbaran Police Station ang mga suspek na kinasuhan ng paglabag ng Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act. Nakuha usab sa mga awtoridad ang usa ka motorsiklo, ang mga suspetsado nga gipasakaan og kasong kalapasan sa Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act naa na sa kustodiya sa Cabadbaran Police Station. Tatlong taon nang naghahanap ng hustisya ang 66-taong gulang na si Llore Benedicto Pasco para sa kaniyang 2 anak. Ang 66-anyos nga si Llore Benedicto Pasco nagtinguha sa hustisya sa tulo ka tuig alang sa iyang 2 ka mga anak. Napatay sina Crisanto at Juan Carlos Lozano sa Arboretum sa Quezon City noong Mayo 2017, kasama ang isa pang lalaki. Si Crisanto ug Juan Carlos Lozano napatay sa Arboretum sa Lungsod sa Quezon kaniadtong Mayo 2017, kauban ang usa pa ka lalaki. Mga holdaper umano sila na nanlaban sa mga pulis. Giingong mga holdaper sila nga nakig-away sa pulis. Nakuhanan ng mga baril ang magkapatid pero duda si Pasco dito. Gipusil ang magsuon apan nagduda kini si Pasco. Yung nakita nila dun, yung anak kong nakahawak ng 38, kaliwete yun pero nasa kanan yung baril, sabi ng ina. Ang nakita nila didto, ang akong anak naggunit og 38, nabilin kini apan ang pusil naa sa tuo, ingon sa inahan. Tingin niya, napatay ang dalawa matapos kusang magpalista sa barangay drug watchlist. Gihunahuna niya nga ang duha gipatay human boluntaryong nagpalista sa barangay drug listlist. Dati silang drug user pero tumigil na umano. Ninggamit sila kaniadto sa droga apan gihunong kuno. In-encourage ko sila na talagang pumunta kayo tutal malinis naman na ang record niyo nakakagalit talaga, wala talagang nag-akala na yung pagpapalista sa barangay na yun ay magiging mitsa ng buhay nila, sabi niya. Giawhag ko sila nga moadto gyud, human sa tanan, makalagot gyud ang imong record, wala gyud naghunahuna nga ang pagpatala sa maong barangay ang mahimoÕg daotan sa ilang kinabuhi, ingon niya. Nabuhayan ng loob si Pasco sa paglabas ng ulat nitong Martes ng Office of the Prosecutor ng International Criminal Court (ICC). Giawhag si Pasco sa pagpagawas sa ulat kaniadtong Martes sa Office of the Prosecutor of the International Criminal Court (ICC). Nakakita umano ito ng reasonable basis para sabihing may mga naganap ng crimes against humanity sa Pilipinas magmula nang maupo si Pangulong Rodrigo Duterte noong Hulyo 2016 hanggang umalis ang bansa sa ICC noong Marso 2019. Giingong nakakita kini usa ka makatarunganon nga basehan aron isulti nga adunay mga krimen batok sa katawhan sa Pilipinas sukad sa paglingkod ni Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong Hulyo 2016 hangtod nga ang nasud mibiya sa ICC kaniadtong Marso 2019. Para sa mga eksperto, malaking bagay ang pahayag ni ICC prosecutor Fatou Bensouda dahil ibig sabihin, uusad na ang imbestigasyon. Alang sa mga eksperto, ang pahayag sa piskal sa ICC nga si Fatou Bensouda usa ka dakong deal tungod kay kini nagpasabut nga nagpadayon ang imbestigasyon. Meron na po silang natingnan at tinitingnang grupo ng kaso may nakita talaga silang maaaring imbestigahan ng ICC, sabi ni Romel Bagares mula sa parehong grupo. Gitan-aw na nila ang grupo sa kaso ug nangita us aka butang nga makita gyud nila nga mahimoÕg maimbestigahan sa ICC, ingon ni Romel Bagares gikan sa parehas nga grupo. Target ng ICC prosecutor na magkaroon ng desisyon sa susunod na 6 na buwan, kung tuluyan bang iimbestigahan ng ICC ang mga patayan kaugnay ng war on drugs sa Pilipinas at kung may kinalaman dito si Duterte. Tumong sa piskal sa ICC nga adunay desisyon sa umaabot nga 6 ka bulan, kung ipadayon ba sa ICC ang pag-imbestiga sa mga pagpamatay nga adunay kalabotan sa giyera kontra droga sa Pilipinas ug kung adunay kalabotan si Duterte niini. Pero ngayon pa lang, ipinagkibit-balikat na ito ng Palasyo, hindi po natin kinikilala ang hurisdiksyon ng ICC, at desisyon mismo ng ICC sayang lang ang pera at oras, ani Presidential Spokesman Harry Roque. Apan karon lang, gipalayo kini sa Palasyo, wala namon hiilhi ang hurisdiksyon sa ICC, ug ang desisyon mismo sa ICC usik-usik sa salapi ug oras, ingon ni Presidential Spokesman Harry Roque. Ayon naman sa Philippine Drug Enforcement Agency, hindi patas, hindi katanggap-tanggap at base lang sa isang panig ang naging ulat ng ICC prosecutor. Pinauyon sa Philippine Drug Enforcement Agency, ang ulat sa piskal sa ICC dili patas, dili madawat ug gibase ra sa usa ka bahin. Nagtataka ang PDEA kung paano ito nagkaroon ng findings base lamang sa open-source information. Nahibulong ang PDEA kung giunsa kini nakaabut sa mga nahibal-an nga gibase ra sa kasayuran sa open-source. Gayunman, malaking bagay ito para kay Pasco na patuloy na kumikilos para sa kanyang mga anak. Bisan pa, kini usa ka dako nga deal alang sa Pasco nga nagpadayon sa pagtrabaho alang sa iyang mga anak. Bukod sa pagiging aktibo sa kampanya sa ibang bansa, lalahok din si Pasco kasama ng grupo niyang Rise Up at ibang grupo gaya ng Karapatan at National Union of Peoples Lawyers sa isang international independent investigation na pangungunahan ng mga abogado at faith-based groups sa US, Canada at Australia. Gawas nga aktibo sa mga kampanya sa gawas sa nasud, moapil usab si Pasco kauban ang iyang grupo nga Rise Up ug uban pang mga grupo sama sa Karapatan ug National Union of Pe People Lawyers sa usa ka internasyonal nga independente nga imbestigasyon nga gipangulohan sa mga abogado ug mga grupo nga nakabase sa pagtuo sa US, Canada ug Australia. Inilunsad ito nitong Huwebes at tinawag na Investigate PH, balak nilang magsumite ng kanilang findings sa UN Human Rights Council, UN General Assembly at maging sa International Criminal Court sa susunod na taon. Gilansad kaniadtong Huwebes ug gitawag ang Imbestigasyon ang PH, plano nila nga isumite ang ilang mga nahibal-an sa UN Human Rights Council, UN General Assembly ug bisan sa International Criminal Court sa sunod tuig. Ito na yung pag-asa hinahangad talaga namin na magkaroon ng imbestigasyon at panagutin, ikulong siya at panagutin sa lahat ng mga ginawa niyang pagkakasala, ani Pasco. Kini ang paglaum nga gusto gyud naton nga adunay usa ka imbestigasyon ug manubag, mapriso siya ug manubag sa tanan nga mga kalapasan nga nahimo niya, ingon ni Pasco. Ayon naman sa Pangulo, hindi siya takot makulong, binanatan pa niya si dating Sen. Antonio Trillanes IV dahil sa pahayag nitong nanginginig na siya sa takot dahil sa ICC prosecutor's report. Pinauyon sa Presidente, wala siya nahadlok nga mabilanggo, gisagpa pa niya si kanhi Sen. Antonio Trillanes IV tungod sa iyang pahayag nga nangurog na siya sa kahadlok tungod sa report sa piskal sa ICC. Kung hindi ka talaga ugaling aso ako magpakamatay ako sa prinsipyo ko, kung iyang prinsipyo ko ang ikamatay ko okay iyan sa kanila, ipakulong ako okay sa akin iyan, pero ginawa ko ang tingin ko na tama, sabi ni Duterte. Kung dili ka gyud kinaiya sama sa usa ka iro, magpakamatay ako pinauyon sa akong mga prinsipyo, kung kini ang akong prinsipyo nga mamatay ako okay lang sa kanila, ipakulong ako nga okay lang sa akon, apan gibuhat ko ang gihunahuna ko nga husto, ingon ni Duterte. Dagot naman ni Trillanes, malapit na matapos ang maliligayang araw ng Pangulo. Tubag ni Trillanes nga matapos na ang malipayong mga adlaw sa Presidente. In short, hindi sya sanay sa mga ganitong pagsubok pero ngayon, nakikita nya na na malapit na matapos ang kanyang maliligayang araw. Sa laktod nga pagkasulti, wala siya maanad sa mao nga mga pagsulay apan karon, nakita niya nga hapit na matapos ang iyang malipayon nga mga adlaw. Nag-sorry si Transportation Secretary Arthur Tugade sa publiko dahil sa abalang dinanas ng mga motorista dulot ng RFID o cashless system sa mga expressways. Ang Sekretaryo sa Transportasyon nga si Arthur Tugade nangayo pasaylo sa publiko sa kahasol nga nahimo sa mga motorista nga gipahinabo sa RFID o cashless system sa mga expressway. Inamin din niya sa pagdinig ng Senado na bigo talaga ang Toll Regulatory Board sa pagpapatupad ng bagong sistema. Giangkon usab niya sa pagdungog sa Senado nga ang Toll Regulatory Board tinuod nga napakyas sa pagpatuman sa bag-ong sistema. Sa kabila ng pinagdaanan ng Kapamilya network, tuloy na tuloy ang tradisyon ng Christmas special nito sa darating na Linggo. Bisan sa naagian sa Kapamilya network, magpadayon ang tradisyon sa espesyal nga Pasko sa umaabot nga Domingo. Taon-taon, inaabangan ng mga loyal Kapamilya viewers ang pagsasama-sama ng mga stars ng ABS-CBN sa iisang event ang ABS-CBN Christmas Special. Matag tuig, gipaabut sa maunongon nga mga tumatan-aw sa Kapamilya ang panaghiusa usab sa mga bituon sa ABS-CBN sa usa ka kalihokan, ang ABS-CBN Christmas Special. Mula sa mga young stars, leading men and ladies, love teams, singers, hosts at iba pa, lahat sama-samang nagbibigay saya sa Kapamilya tuwing Pasko. Gikan sa mga batan-ong bituon, nanguna nga mga lalaki ug babaye, mga love team, mga mag-aawit, host ug daghan pa, tanan nga managsama nga naghatag makalipay sa Kapamilya matag Pasko. Ngayong taon, sa kabila ng pagkawala ng prangkisa ng network, banta ng pandemya at iba pang hamon, tuloy na tuloy ang Christmas special ng ABS-CBN. Karong tuiga, bisan sa pagkawala sa franchise sa network, ang hulga sa pandemics ug uban pang mga hagit, magpadayon ang espesyal nga Pasko sa ABS-CBN. Gaganapin ito ngayong Linggo, Disyembre 20, mula tanghali hanggang gabi, pagpatak ng alas-12 ng tanghali, aarangkada na ang pre-show sa digital platforms na Kumu, iWant-TFC at ktx.ph. Kini himuon karong Domingo, Disyembre 20, gikan sa hapon hangtod gabii, sa alas 12 sa udto, magsugod ang pre-show sa digital platform nga Kumu, iWant-TFC ug ktx.ph. Sa pre-show sa Ktx, mapapanood ang P-Pop groups gaya ng Bini, MNL48 at Star Hunt Academy Boys, pati singers ng Star Music, Idol Philippines at The Voice. Ang pre-show sa Ktx adunay bahin sa mga P-Pop group sama sa Bini, MNL48 ug Star Hunt Academy Boys, ingon man mga singers sa Star Music, Idol Philippines ug The Voice. Sa pre-show naman sa iWant-TFC, makikisaya ang buong i-Want, ASAP, ABS-CBN Films, cast ng bagong Umaga, Gold Squad at mga artists mula sa Dreamscape Entertainment. Sa pre-show sa iWant-TFC, malipayon ang tibuuk nga i-Want, ASAP, ABS-CBN Films, cast sa bag-ong aga, Gold Squad ug mga artista gikan sa Dreamscape Entertainment. Sa pre-show naman sa Kumu, pangungunahan ng ItÕs Showtime, FYE channel streamers, ABS-CBN News personalities at Jeepney TV. Sa pre-show sa Kumu, manguna ang It Showtime, FYE channel streamers, mga personalidad sa ABS-CBN News ug Jeepney TV. Makikigulo din sa pre-show kulitan ang PBB: Connect at Star Hunt, ang lahat ng pre-show events ay patungo sa malaking pagtatanghal ng 7:30 ng gabi: ang ikaw ang liwanag at ligaya TheABS-CBN Christmas Special 2020. PBB: Ang Connect ug Star Hunt magkapuliki usab sa pre-show, ang tanan nga pre-show nga mga panghitabo modala sa dakong pasundayag sa alas 7:30 sa gabii: ikaw ang hayag ug kalipayan TheABS-CBN Christmas Special 2020. Live na live itong mapapanood sa Kapamilya Channel, Kapamilya Online Live, A2Z Channel sa free TV and digital TV boxes, iWant-TFC, Kumu, ktx.ph, at TFC para sa mga kababayan sa ibang bansa. Matan-aw kini nga live sa Kapamilya Channel, Kapamilya Online Live, A2Z Channel sa libre nga TV ug digital TV box, iWant-TFC, Kumu, ktx.ph, ug TFC alang sa mga kababayan sa gawas sa nasud. Para sa backstage happenings at interviews ng mga Kapamilya stars, mapapanood ito sa Cinemaone Youtube channel at Facebook page, sa FYE Channel sa Kumu pati na rin sa Kapamilya Online Live, Metro.Style Youtube channel at Jeepney TV Facebook page. Alang sa mga panghitabo sa backstage ug mga interbyu sa mga bituon sa Kapamilya, mahimo kini tan-awon sa channel sa Cinemaone Youtube ug pahina sa Facebook, sa FYE Channel sa Kumu ingon usab sa Kapamilya Online Live, Metro.Style Youtube channel ug Jeepney TV Facebook page. Iginiit ng isang eksperto na dapat aralin ng gobyerno ang patakaran nilang i-require ang pagsusuot ng face shield sa labas ng bahay. Usa ka eksperto ang miinsistir nga kinahanglan tun-an sa gobyerno ang ilang palisiya sa paghangyo nga magsul-ob og mga taming sa nawong sa gawas sa balay. Ayon sa infectious disease expert na si Benjamin Co, bagamaÕt dagdag-panangga ang face shield sa coronavirus disease (COVID-19), tingin niya na lalong pahirap sa paghinga ang pagsuot nito. Pinauyon sa eksperto sa makatakod nga sakit nga si Benjamin Co, bisan kung ang taming sa nawong usa ka dugang nga proteksyon batok sa coronavirus disease (COVID-19), sa iyang hunahuna mas lisud ang pagginhawa. Posible rin aniyang magdulot ito ng aksidente partikular na sa mga nagbibisikleta. Giingon usab niya nga posible kini hinungdan sa disgrasya, labi na sa mga magbiseklita. Kung susuot ng face shield, inirerekomenda ang pagsuot ng face shield na may clear plastic kumpara sa mga may kulay o tint. Kung nagsul-ob sa usa ka taming sa nawong, girekomenda nga magsul-ob usa ka panagang sa nawong nga adunay tin-aw nga plastik sukwahi sa mga kolor o tinta. Hindi naman inirerekomenda ang pagsuot ng face mask at face shield sa mga batang 2 edad pababa. Ang pagsul-ob sa maskara sa nawong ug taming sa nawong dili girekomenda alang sa mga bata nga 2 ka tuig paubos. Payo ni Co, mas mabuti nang umiwas sa mga matataong lugar at huwag nang palabasin ang bata kung hindi naman kinakailangan. Tambag ni Co, mas maayo nga likayan ang daghang lugar ug ayaw buhian ang bata kung dili kinahanglan. Para kay Co, dapat linawin ng gobyerno kung saan at kailan lang dapat gamitin ang face shield. Alang kang Co, kinahanglan nga giklaro sa gobyerno kung asa ug kanus-a gamiton ang panagang sa nawong. Ayon naman kay Presidential Spokesperson Harry Roque, pag-uusapan ng IATF ang mga paglilinaw pagdating sa pagususuot ng face masks. Pinauyon kay Presidential Spokesperson Harry Roque, hisgutan sa IATF ang mga pagpatin-aw kalabot sa pagsul-ob og maskara sa nawong. Giit ni Co, hindi rin dapat tingnan na solusyon ang mandatory face shield dahil wala pang suplay ng bakuna sa bansa. Gitataw ni Co nga ang mandatory face Shield dili kinahanglan nga makita nga solusyon tungod kay walaÕy suplay sa mga bakuna sa nasud. Huling sinabi ni Co na prayoridad pa rin ang pagpapaigting ng agarang resulta sa testing, isolation, at treatment para tuluyang mapababa ang kaso ng COVID-19 sa bansa. Iwit na giingon ni Co nga ang nagpakusog nga diha-diha nga mga sangputanan sa pagsulay, pag-inusara, ug pagtambal usa pa ka prayoridad nga sa katapusan maibanan ang gidaghanon sa mga kaso sa COVID-19 sa nasud. Nagpaalala ang National Privacy Commission sa mga tumatanggap ng delivery items na sirain o itapon nang maigi ang shipping label na naglalaman ng personal na impormasyon. Gipasidan-an sa National Privacy Commission ang mga makadawat mga butang sa paghatud aron gubaon o itapon ang label sa pagpadala nga adunay sulod nga personal nga kasayuran. Paalala ng NPC sa mga tumatanggap ng delivery, siguruhing wala na ring ibang makakakita sa shipping label ng parcel. Gipahinumduman sa NPC ang mga nakadawat sa paghatud, siguruha nga walaÕy uban nga makakita sa label sa pagpadala sa parsela. Make sure po na yung label ng inyong package ay huwag niyo pong itatapon lang basta-basta. Siguruha nga ang label sa imong pakete dili gilabay nga gaan. Make sure na ito po ay shred o napunit o natakpan yung mga personal na impormasyon na nakalagay ani NPC Public Information and Assistance Division chief Roren Chin. Siguruha nga kini gigisi o gisi o natabunan ang personal nga kasayuran nga sulud sa hepe sa Public Information and Assistance Division sa NPC nga si Roren Chin. Sa mga seller, huwag niyo na pong ipo-post ang label sa inyong Facebook page for the safety rin po ng inyong mga customers, ani Chin. Alang sa mga namaligya, palihug ayaw ibutang ang marka sa imong panid sa Facebook alang sa kaluwas sa imong mga kostumer, ingon ni Chin. Ayon sa NPC, may 3 silang pormal na reklamo na iniimbestigahan na may kaugnayan sa impormasyon ng mga nag-o-online shopping, bukod pa ito sa bumabahang mga mensahe sa kanilang Facebook page. Pinauyon sa NPC, adunay sila 3 ka pormal nga reklamo nga giimbestigahan kalabot sa kasayuran sa mga mamalit sa online, dugang sa nagbaha nga mga mensahe sa ilang pahina sa Facebook. Pag na-compromise po kasi yung mga impormasyon natin, puwede po itong gamitin, magkaroon ng identity theft, puwede rin nating ma-experience ang phishing scam, tapos puwede rin po na puntahan ang inyong bahay o tawagan kayo mayaÕt maya at mag-offer ng mga serbisyo at mga produkto o maaring intrusive sa ating privacy, ani Chin. Kung ang among kasayuran nakompromiso, mahimo kini gamiton, adunay pagkawat sa pag-ila, mahimo usab namo masinati ang phishing scam, mahimo usab namon mabisita ang imong balay o tawagan ka namo matag karon ug unya nagtanyag mga serbisyo ug produkto o mahimong makasamok sa among pagkapribado, ingon ni Chin. Ang online shopper na si Justice Mae Martinez, tingin na nakompromiso ang kaniyang personal na impormasyon na ibinigay sa isang delivery service noon. Ang online shopper nga si Justice Mae Martinez, daw nakompromiso ang iyang personal nga kasayuran nga gihatag sa usa ka delivery service kaniadto. Isang araw kasi ay may dumating na delivery item sa bahay na hindi naman niya raw in-order, wala raw iyang ibang pinagbibigyan ng mga detalye kung hindi ang delivery service. Usa ka adlaw, miabut ang usa ka butang sa paghatud sa balay nga wala niya pag-order, giingon niya nga wala siya gihatag bisan unsang mga detalye gawas sa serbisyo sa paghatud. Bakit sila may mga information na ganon tapos full details po: may full address ko, yung number ko, yung e-mail ko po tapos andun pa yung full name ko so, nakakabahala po talaga kasi nagagamit na lang basta-basta, ani Martinez. Ngano nga adunay sila ingon nga kasayuran ug pagkahuman sa bug-os nga mga detalye: Naa nako ang akong tibuuk nga adres, akong numero, akong e-mail ug unya akong tibuuk nga ngalan, mao nga nakababalaka gyud kini tungod kay mahimo kini gaan nga gamit, ingon ni Martinez. Sinisiguro naman ng mga online seller, gaya ni Mary Ann Rebato, na ang mga seller at delivery rider lang ang nakakaalam ng pribadong impormasyon ng customer. Ang mga namaligya sa online, sama sa Mary Ann Rebato, sigurohon nga ang mga namaligya ug naghatod lang ang nahibalo sa pribado nga kasayuran sa kustomer. Kung walang number, mahihirapan ka nilang i-trace minsan kasi hindi nila ma-locate yung address, ani Rebato. Kung walaÕy numero, maglisud sila sa pagsubay kanimo usahay tungod kay dili nila mapangita ang adres, ingon ni Rebato. Sa Facebook page ng NPC, may mga nagbahagi ng impormasyon kung paano nila tinitiyak ang privacy gaya ng paggupit, pagbasa at iba pang paraan para mabura ang mga impormasyon. Sa panid sa NPC Facebook, adunay mga nagbahin sa kasayuran kung giunsa nila masiguro ang pagkapribado sama sa pagputol, pagbasa ug uban pang mga paagi aron mapapas ang kasayuran. Maaaring magsumbong sa Facebook account at website ng NPC ang mga may parehong mga problema. Ang mga adunay parehas nga problema mahimong magreport sa Facebook account ug website sa NPC. Sa kaniyang pagbabalik mula sa evacuation center, may ipinaramdam na pag-asa ang natirang nakasabit na parol sa kanilang bahay. Pagbalik niya gikan sa sentro sa pagbakwit, ang nabilin nga parol nga nagbitay sa ilang balay nagpakita paglaum. Nakakatuwa na hindi siya inanod, ani Lamonte, ita-try ko na mapailaw pa siya, kahit yon lang ang simbolo ng Pasko, dagdag niya. Nakakatawa nga wala siya naanod, ingon ni Lamonte, paningkamutan nako nga malamdagan siya, bisan kung kana simbolo lang sa Pasko, dugang niya. Kagaya ni Lamonte ang maraming residente ng Kholiz Compound sa Barangay Manuyo Uno, Las Pi–as na sinisikap namnamin ang kapaskuhan sa gitna ng kawalan ng hanapbuhay dahil sa pandemya. Sama kang Lamonte, daghang mga residente sa Kholiz Compound sa Barangay Manuyo Uno, Las Pi–as ang naninguha nga makapahimulos sa kapaskuhan taliwala sa kawalay trabaho tungod sa pandemya. Kasama rito si Jerry Arellado na dating nagtitinda ng gulay at barker sa mga pampasaherong jeep. Apil na niini si Jerry Arellado nga namaligya kaniadto og utanon ug barker sa mga pampasaherong dyip. Nagtitiyaga ako, nilakasan ko ang loob ko para makapiling ko mga anak ko at mabuhay sa mundo nang maayos ang aking pamilya, ani Arellado. Nagpadayon ako, may kaisug ako nga makaupod ang akong mga anak ug maayo nga magpuyo sa kalibutan kauban ang akong pamilya, ingon ni Arellado. Taon-taon, nakapagpapasaya sa mga anak ni Arellado ang paglalagay ng dekorasyon sa kanilang maliit na parol. Kada tuig, ang mga anak ni Arellado nalipay sa pagdekorasyon sa ilang gamay nga parol. Ito ang kahit papaano'y nagpagaan ng pakiramdam nila ngayon, kahit anong mangyari, tuloy ang Pasko kahit walang handa, magkakasama ang pamilya, ani Arellado. Kini kung unsa man ang nagpaayo sa ilang gibati karon, bisan kung unsa ang mahitabo, nagpadayon ang Pasko bisan kung walaÕy andam, ang pamilya magkauban, ingon ni Arellado. Hangad naman ng barangay tanod at frontliner na si Moniko Asis ang masayang pagsasama-sama ng bawat pamilya sa kanilang lugar ngayong Pasko. Ang barangay tanod ug frontliner nga si Moniko Asis nanghinaut sa matag pamilya nga usa ka malipayon nga panaghiusa sa ilang lugar karong Pasko. Kahit hindi magarbo, basta ang mga tao ay makakain sila ng maayos talaga, aniya. Bisan kung dili sila garboso, basta makakaon gyud ang mga tawo, ingon niya. Naghatid ang ABS-CBN ng Noche Buena pack para sa 400 residente ng Kholiz Compound, nais pasalamatan ng ABS-CBN ang mga sumusunod na donor. Gihatud sa ABS-CBN ang Noche Buena pack alang sa 400 nga mga residente sa Kholiz Compound, gusto sa ABS-CBN nga pasalamatan ang mga mosunud nga naghatag. Samantala, patuloy na nananawagan ang ABS-CBN para sa pagbabayanihan at pagtulong sa pagbangon ng mga naapektuhan ng bagyo. Sa kasamtangan, nagpadayon ang panawagan sa ABS-CBN alang sa kabayanihon ug tabang sa pagbawi sa mga naapektuhan sa bagyo. Nakita na ng mga awtoridad ang pagsimula ng pagsipa ng bilang ng mga kaso ng coronavirus disease (COVID-19) ilang araw bago mag-Pasko. Nakita sa mga awtoridad ang pagsugod sa daghang mga kaso sa coronavirus disease (COVID-19) sa mga adlaw bago ang Pasko. Kasabay ito ng pagsimula ng Christmas season kung saan dumarami na ang lumalabas at namimili o kaya nagtitipon sa gitna ng banta ng pandemya. Kadungan kini sa pagsugod sa panahon sa Pasko diin daghang mga tawo ang mogawas ug mamalit o magtapok taliwala sa hulga sa pandemik. Ayon sa Department of Health, nasa 4 porsiyento na lang ang growth rate ng Pilipinas sa nakaraang dalawang linggo, mas pangit kaysa sa -16 porsiyentong naitala noon. Pinauyon sa Department of Health, ang rate sa pagtubo sa Pilipinas naa sa 4 porsyento sa miaging duha ka semana, mas grabe kaysa -16 porsyento nga naitala kaniadto. Nauna na ring nagpaalala si Pangulong Rodrigo Duterte na ipagpaliban muna ang mga pagtitipon ngayong 2020. Una nang nagpahimangno si Presidente Rodrigo Duterte nga i-postpone ang rally sa 2020. Wag muna ngayon, kalma muna tutal marami pa namang Pasko eh, ani Duterte sa talumpati gabi ng Miyerkoles. AyawÕg buhata karon, paghilom pagkahuman, daghan pa ang Pasko, ingon ni Duterte sa usa ka pakigpulong kaniadtong Miyerkules sa gabii. Bagay ito na sinang-ayunan ng mga eksperto laloÕt ramdamn na ang pagtaas ng mga kaso ng COVID-19. Kini usa ka butang nga gikauyonan sa mga eksperto, labi na ang nagkadaghan nga mga kaso sa COVID-19. Samantala, naging positibo na rin ang trend ng growth rate sa ilang rehiyon gaya ng Ilocos Region, Cagayan Valley, Cordillera Administrative Region, at Metro Manila. Samtang, ang pagdagan sa rate sa pagtubo nahimo usab nga positibo sa pipila nga mga rehiyon sama sa Ilocos Region, Cagayan Valley, Cordillera Administrative Region, ug Metro Manila. Sa NCR, higit kalahati na sa mga lungsod umano ang nagpapakita na ng pagtaas ng bilang ng kaso. Sa NCR, labaw sa katunga sa mga lungsod giingon nga nagpakita sa pagdugang sa ihap sa mga kaso. Kung hindi mag-iingat, babala pa ng mga geksperto na mararanasan ng Pilipinas ang surge tulad sa mga bansang Canada at Amerika. Kung dili mag-amping, magbantay ang mga eksperto nga makasinati ang Pilipinas og pagdagsang sama sa Canada ug Amerika. Nakikita rin ng mga eksperto na posibleng pumalo sa 4,000 kada araw ang bilang ng kaso ng COVID-19 na maaaring dahilan para mahirapan ang mga ospital. Nakita usab sa mga eksperto nga ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 lagmit maigo sa 4,000 matag adlaw, nga mahimong usa ka problema sa mga ospital. Nagpaalala naman ang Healthcare Professional Alliance Againsst COVID-19 para manatiling ligtas kung hindi talaga maiwasang makipagkita sa iba. Ang Healthcare Professional Alliance Againsst COVID-19 nagpasidaan nga magpabilin nga luwas kung dili nimo kalikayan nga makit-an ang uban. Una, siguruhin ang air circulation o bentilasyon ang lugar na pupuntahan, dapat ding sundin ang physical distancing ng higit sa 1 metro. Una, siguruha nga ang sirkulasyon sa hangin o bentilasyon mao ang padulngan, ang pisikal nga pagpahilayo nga labaw sa 1 metro kinahanglan usab sundon. Dapat ding magsuot ng face mask at face shield. Kinahanglan ka usab magsul-ob og maskara sa nawong ug taming sa nawong. Panghuli, ang time exposed ay dapat mas mababa sa 15 minuto, pero batid ng mga doktor na hindi ito kayang gawin. Sa katapusan, ang oras nga gibutyag kinahanglan dili moubus sa 15 minuto, apan nahibal-an sa mga doktor nga dili kini mahimo. At least 3 out of 4 ang sundin, yun po ang passing mark kung isa o dalawa lang ang masusunod niyo, hindi po sapat yun. Ug labing menos 3 sa 4 nga nagasunod, kana ang lumalabay nga marka kung mahimo ka lang magsunod sa usa o duha, kana dili igo. Ang nakakaramdam ng pinakamaagang surge ay ang ating mga kasama sa emergency departments. Ang mga nakabatyag sa labing kauna nga pagdagsang mao ang among mga kauban sa mga departamento sa emerhensya. Baka itÕs already beginning and there are early signs of the surge, ani Dr. Tony Dans, myembro ng grupo. Tingali nagsugod na ug adunay mga sayo nga timaan sa pagdagsang, giingon ni Dr. Tony Dans, miyembro sa grupo. Nagbabala naman ang Malaca–ang na hihigpitan muli ang quarantine sakaling tumaas ang kaso ng COVID-19 sa bansa pagdating ng Enero. Sa laing bahin, nagpahimangno ang Malaca–ang nga higpitan usab ang quarantine kung mosaka ang kaso sa COVID-19 sa nasud sa Enero. Kung tayo ay magpapabaya, baka pagdating ng Enero, eh baka mas istrikto na naman ang ating quarantine, lalong-lalo na dito sa Metro Manila, ani Roque. Kung gipasagdan ra naton kini, tingali sa Enero, mahimong mas istrikto ang atong quarantine, labi na dinhi sa Metro Manila, ingon ni Roque. Umapela na rin ang World Health Organization sa mga mas nakakabantang populasyon. Nag-apela usab ang World Health Organization sa labi ka nagbutang hulga nga populasyon. Sa pag-uumpisa ng pamamahagi ng bakuna sa iba-ibang bansa, nagpaalala ang WHo na hindi pa hudyat ng pagkakaroon ng bakuna ang katapusan ng pandemya sa 2020. Sa pagsugod sa pagpanagtag sa bakuna sa lainlaing mga nasud, gipahinumduman sa WHo nga ang pagtapos sa pandemiko sa tuig 2020 dili pa usa ka senyas sa pagkabaton sa bakuna. Natapos na rin ang pakikipagpulong ng pamahalaan sa WHO para sa vaccine solidarity trial at kinumpirma ng organisasyon na sa Enero 2021 target na maumpisahan ang nasabing trial. Nahuman na ang pakigtagbo sa gobyerno sa WHO alang sa pagsulay sa pakighiusa sa bakuna ug gikumpirma sa organisasyon nga ang target sa Enero 2021 mao ang pagsugod sa nahisgutang pagsulay. Pinagpapaliwanag na ni Pangulong Rodrigo Duterte si Health Secretary Francisco Duque III matapos itong sisihin sa pagkapurnada umano ng nilulutong Pfizer vaccine deal. Nagpatin-aw na si Presidente Rodrigo Duterte kay Health Secretary Francisco Duque III human siya gisisi sa giingon nga pagkumpleto sa Pfizer vaccine deal. Maaalalang ibinulgar ni Sen. Panfilo Lacson na mayroon na sanang makukuha ang Pilipinas na 10 milyong doses ng Pfizer COVID-19 vaccine pagsapit ng Enero kung hindi lang nagpabaya ang kalihim. Kahinumduman nga si Sen. Panfilo Lacson nga ang Pilipinas unta makakuha 10 milyon nga dosis sa bakuna nga Pfizer COVID-19 sa Enero kung wala kini pasagdi sa kalihim. Isinara umano ang kasunduan nina Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. at Philippine Ambassador to the US Jose Manuel Romualdez. Giingong gisira ni Foreign Secretary Secretary Teodoro Locsin Jr. ug Philippine Ambassador sa US nga si Jose Manuel Romualdez. Pero sabi ni Duque, walang 10 milyong bakunang pangako ang Pfizer na dapat sana'y paparating ngayong Enero. Apan giingon ni Duque nga ang Pfizer walaÕy 10 milyon nga saad sa pagbakuna nga unta moabut karong Enero. Ayon kay Duque, Agosto 11 at hindi Hulyo ipinadala ng Pfizer ang kanilang confidence disclosure agreement (CDA) at hindi para pirmahan ng DOH, kundi ng Office of the President. Pinauyon kay Duque, gipadala ni Pfizer ang ilang pagsalig sa pagsugid sa pagsalig (CDA) kaniadtong Agosto 11 ug dili Hulyo ug dili pirmahan sa DOH, apan sa Opisina sa Presidente. Ayon kay Duque, mula Agosto 11, Setyembre 25 na siya inutusan ni Executive Secretary Salvador Medialdea na pirmahan ang CDA para sa gobyerno. Pinauyon kay Duque, gikan sa Agosto 11, Setyembre 25, gimandoan siya ni Executive Secretary Salvador Medialdea nga pirmahan ang CDA alang sa gobyerno. Oktubre 20 na pinirmahan ni Duque ang CDA, 3 linggo matapos ang utos ni Medialdea. Oktubre 20 Gipirmahan ni Duque ang CDA, 3 ka semana pagkahuman sa mando ni Medialdea. Magkakaiba ang bersyon ng kuwento nina Duque at Locsin kayaÕt pinagpapaliwanag ni Duterte si Duque. Si Duque ug Locsin adunay managlahi nga bersiyon sa istorya busa gipatin-aw ni Duterte si Duque. Patay ang isang magsasaka sa Barangay Poponton sa bayan na ito matapos siyang paulanan ng bala Miyerkoles ng gabi. Patay ang usa ka mag-uuma sa Barangay Poponton ning lungsod human gipusil kaniadtong Miyerkules sa gabii. Kinilala ang biktima na si Antonio Jameli, habang ang suspek naman ay si Bebencio Gerilla, na isa ring magsasaka. Ang biktima giila nga si Antonio Jameli, samtang ang suspetsado mao si Bebencio Gerilla, kinsa usa usab ka mag-uuma. Lumalabas sa imbestigsyon ng Dagami police na personal na alitan ang motibo sa pamamaril. Sa imbestigasyon sa Dagami nga pulis gibutyag nga ang motibo sa pagpamusil usa ka personal nga panagbangi. Napag-alaman na nag-ugat ang sigalot matapos ma-sideswipe diumano ng motorsiklo ng biktima ang suspek habang naglalakad ito sa daan. Nasayran nga nag-ugat ang bangi pagkahuman sa gisaligan nga motorsiklo sa biktima nga gipahid sa suspek samtang naglakaw kini sa dalan. Nagkaroon pa umano ng away sa kalsada, umuwi muna umano ang suspek sa bahay, kumuha ng baril at inabangan ang biktima. Adunay kuno away sa dalan, una nga nipauli ang suspetsado, nagkuha og pusil ug naghulat sa biktima. Dinala pa sa pinakamalapit na paggamutan ang biktima ngunit idineklara itong dead on arrival. Ang biktima gidala sa labing duol nga tambalanan apan gideklara kining patay na sa pag-abot. Agad namang sumuko ang suspek at inihahanda na ang isasampang kaso dito. Gilayon nga misurender ang suspetsado ug giandam na ang kaso nga ipasaka dinhi. Sa napipintong pagdaraos ng dry run para sa face-to-face classes sa susunod na buwan, inihayag ni Education Secretary Leonor Briones na mas mababa ang infection rate ng COVID-19 sa mga paaralan kumpara sa ibang lugar. Sa hapit na nga dry run alang sa mga klase sa nawong ug nawong na klase sa sunod bulan, gipahibalo ni Sekretaryo sa Edukasyon nga si Leonor Briones nga mas mubaba ang tsansa nga maigo ug COVID-19 ang mga bata sa eskuylahan. Sa Laging Handa briefing, sinabi ni Briones na batay sa mga pag-aaral, mas mababa ang tsansang tamaan ng COVID-19 ang mga bata sa paaralan. Sa pirmi andam na panudlo, giingon ni Briones nga pinauyon sa mga pagtuon, ang COVID-19 dili kaayo maigo sa mga bata sa eskuylahan. Sinasabi na lahat ng pag-aaral, nagpapakita na ang pinaka-lowest threat ay sa schools," ani Briones. Giingon nga ang tanan nga pagtuon nagpakita nga ang labing kubus nga hulga sa mga eskuylahan, "ingon ni Briones. Ang malaking posibilidad ay sa homes, kasi that is where they spend most of their time and other places," dagdag niya. Ang dakong posibilidad naa sa mga balay, tungod kay didto nila igugol ang kadaghanan sa ilang oras ug uban pang mga lugar, " dungag pa niya. Sa rekomendasyon ni Briones para sa limited face-to-face classes, batay sa presentation ng United Nations Children's Fund (Unicef) Philippines na global evidence, 1 hanggang 5 porsiyento lamang sa total reported cases ang children o adolescents. Pinauyon sa rekomendasyon ni Briones alang sa limitado nga klase sa pag-atubangay, pinauyon sa pagpresentar sa United Nations Children's Fund (Unicef) nga pangkalibutan nga ebidensya, 1 hangtod 5 porsyento lamang sa kinatibuk-ang gi-report nga mga kaso mga bata o mga batan-on. Nasa 91 porsiyento naman umano ng COVID-19 cases sa mga bata ay mula sa household exposure. Mga 91 porsyento sa mga kaso sa COVID-19 sa mga bata gikan sa pagkaladlad sa panimalay. Sa presentation naman ng World Health Organization sa Department of Education, nakasaad na may mataas na incidence ng asymptomatic positive cases sa mga kabataan. Ang presentasyon sa World Health Organization sa Department of Education nagpahayag nga adunay daghang insidente sa mga positibo nga mga kaso nga dili positibo sa mga batan-on. Pero hindi sapat ang ebidenisya para masabing may transmission o hawahan sa school setting. Dili igo ang ebidensya aron masiling nga adunay usa ka pagpasa sa kahimtang sa eskuylahan. Ayon sa isang eksperto, dapat magpresenta ang Department of Health ng actual citation ukol sa COVID-19 transmission sa mga paaralan. Pinauyon sa usa ka eksperto, ang Department of Health kinahanglan magpakita usa ka tinuud nga kutlo sa COVID-19 transmission sa mga eskuylahan. Ngayon pa lang tayo nagsimula magpapasok ng mga bata sa eskuwelahan, so medyo maaga pa para mag-conclude na hindi kasinglaki yong impact ng pagkalat sa school kumpara sa pagkalat sa bahay, ani Dr. Anna Ong-Lim ng Healthcare Professionals Alliance Against COVID-19. Nagsugod pa lang kami sa pagpadala sa mga bata sa eskuylahan, busa dali pa nga makahinapos nga ang epekto sa pagkaylap sa eskuylahan dili sama kadako sa pagkaylap sa balay, ingon ni Dr. Anna Ong-Lim sa Healthcare Professionals Alliance Batok sa COVID-19. Noong Lunes, inaprubahan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang dry run para sa face-to-face classes sa mga lugar na nasa ilalim ng modified general community quarantine o itinuturing na "low risk" sa COVID-19. Kaniadtong Lunes, gi-aprubahan ni Presidente Rodrigo Duterte ang dry run alang sa mga klase sa harapan sa mga lugar nga ilalom sa nabag-o nga kinatibuk-ang quarantine sa komunidad o giisip nga "low risk" sa COVID-19. Ayon sa DepEd, pagtutulungan ng ahensiya, mga local government unit at magulang para matiyak na ligtas ang pagbabalik-eskuwela ng mga bata mula bahay, transportasyon at paaralan. Pinauyon sa DepEd, ang ahensya, mga local government unit ug mga ginikanan magtinabangay aron masiguro nga luwas nga mabalik ang mga bata gikan sa eskuylahan, transportasyon ug eskuylahan. Nasa 1,114 ang nominado para sa dry run ng face-to-face classes ayon kay Briones, mas mababa sa bilang na iyon ang pinal na listahan ng mga lalahok sa pilot implementation. Adunay 1,114 nga mga nominado alang sa dry run sa mga klase nga atubangay sa nawong sumala ni Briones, nga mas gamay sa kana nga numero ang katapusan nga lista sa mga sumasalmot sa pagpatuman sa piloto. Ibinalik sa alas-10 ng gabi ang simula ng curfew sa buong lalawigan ng Pampanga simula ngayong Huwebes. Gipadayon ang curfew alas 10 sa gabii sa tibuuk nga probinsya sa Pampanga sugod karong Huwebes. Sa bisa ng Executive Order No. 31-2020 na pinirmahan ni Governor Dennis "Delta" Pineda nitong Miyerkoles, muling ipatutupad ang curfew sa lalawigan mula alas-10 ng gabi hanggang alas-3 ng madaling araw. Pinaagi sa gahum sa Executive Order No. 31-2020 nga gipirmahan ni Gobernador Dennis "Delta" Pineda kaniadtong Miyerkules, ang curfew ipatuman usab sa probinsya gikan sa 10 pm hangtod alas tres sa buntag. Pinabulaanan din ni Pineda na magpapatupad ng lockdown sa lalawigan ngayong Pasko, subalit ipatutupad ang mas mahigpit na pagbabantay laban sa mga lumalabag sa Ordinance 756, o ang mandatory wearing of facemask, at ngayon pati face shield. Gipanghimakak usab ni Pineda nga ipatuman niya ang usa ka lockdown sa probinsya karong Pasko, apan pahugtan ang labi nga pagbantay batok sa mga nakalapas sa Ordinance 756, o sa mandatory nga pagsul-ob sa facemask, ug karon bisan ang pag-atubang sa taming. Bawal din ang paglabas at paggala ng mga bata lalo na ang mga nangangarolling at namamasko, nasa ilalim ng Modified General Community Quarantine ang buong lalawigan. Gidili usab sa mga bata nga mogawas ug magsuroy-suroy, labi na kadtong mag-roll and mask, ang tibuuk nga probinsya naa sa ilawom sa Modified General Community Quarantine. Dalawa ang lubhang nasugatan matapos araruhin ng truck ang isang motorsiklo sa Commonwealth Avenue, Quezon City nitong Huwebes. Duha ka mga tawo ang grabe nga naangol human ang usa ka trak nagdaro og motorsiklo sa Commonwealth Avenue, Quezon City kaniadtong Huwebes. Agad naisugod sa pagamutan ang isa sa mga nasugatan habang naabutan ng ABS-CBN News na walang malay at pulso ang isa pang biktima. Dali nga gidala sa balay tambalan ang na mga nangaangol samtang ang ABS-CBN News nakit-an ang usa pa nga biktima nga walaÕy panimuot ug sa pulso niini. Dinala naman sa presinto ang truck driver na nagpakilalang si Eddie Racamada. Ang drayber sa trak nga nagpaila nga si Eddie Racamada gidala sa presinto. Ayon kay Racamada, mabagal lang ang takbo niya nang bigla silang makarinig na parang may kinaladkad sila. Suno kay Racamada, mahinay lang ang iya pagpadalagan sang hinali lang nga nakabati sila nga daw ginuyod. Hawak na rin ng pulisya ang truck, nagdulot ng pagbigat sa daloy ng trapiko sa Commonwealth Avenue ang insidente. Nasakmit usab sa pulisya ang trak, hinungdan nga gibug-atan sa insidente ang dagan sa trapiko sa Commonwealth Avenue. Bawas ang kita ni Jennifer Bado simula noong nagka-pandemya dahil kumaunti ang kostumer sa pinagtatrabahuhang restaurant. Nabawasan ang kita ni Jennifer Bado sugod sa nagka pandemya tungod kay nigamay ang gidaghanon sa mga kustomer sa restawran kung asa siya nagtrabaho. Pero tuloy umano ang kaltas sa sahod ni Bado para sa hulog sa Social Security System (SSS) at Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth). Hinuon, magpadayon nga bawas ang sweldo ni Bado alang sa Social Security System (SSS) ug Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth). Sana raw ay huwag munang magtaas ang kontribusyon dahil bawas din ito sa kabuuang suweldo niya. Giingon niya nga gilauman niya nga dili una motaas ang kontribusyon tungod kay makaminusan usab kini sa iyang kinatibuk-ang sweldo. Pakiusap ko lang po, kung puwede, sa 2022 na lang po ganapin yang mga ganyang pagtaas dahil sa ngayon, di pa namin kaya, ani Bado. Naghangyo lang ako kanimo, kung mahimo, nga ipatuman ang mga ingon nga pagtaas sa 2022 tungod kay sa karon, dili pa naton kini mahimo, ingon ni Bado. Nakiusap din sa SSS at PhilHealth ang boss ni Bado na si Vicenta Balana, na kung maaari'y huwag ituloy ang nakatakdang dagdag-kontribusyon simula Enero 2021. Ang hepe sa Bado nga si Vicenta Balana nag-apela usab sa SSS ug PhilHealth, nga kung mahimo, ayaw ipadayon ang gikatakda nga pagdugang sa mga kontribusyon sugod Enero 2021. Di pa nga kami nakakabawi ngayon, magdadagdag [na] naman. Wala pa kami makabawi, dugangan namon [pag-usab]. Maliit man o malaki, pareho din 'yon, mababawasan din ang kita," ani Balana. Gamay man o dako, parehas ra, maminusan usab ang kita, "ingon ni Balana. Nakuha ng ABS-CBN News ang kopya ng sulat ng Philippine Exporters Confederation, Inc. at Employers Confederation of the Philippines (ECOP) para sa SSS at PhilHealth na nakikiusap na huwag munang ituloy ang dagdag-kontribusyon dahil may pandemya pa. Nakuha sa ABS-CBN News ang kopya sa sulat gikan sa Philippine Exporters Confederation, Inc. ug Employers Confederation of the Philippines (ECOP) alang sa SSS ug PhilHealth nga naghangyo nga dili nila ipadayon ang dugang nga amot tungod kay adunay pa nga pandemya. Di naman pupwedeng nasa batas yan, eh gagawin na nila, isipin nila kapakanan ng mamamayan at ng negosyo, ani ECOP Chairman Ed Lacson. Dili kana mahimo sa balaod, buhaton nila kini, ilang hunahunaon ang kaayohan sa mga tawo ug sa negosyo, ingon ni chairman sa ECOP nga si Ed Lacson. Para naman sa People Management Association of the Philippines (PMAP), pabigat sa naghihikahos nang mga employer at manggagawa ang dagdag-hulog. Alang sa People Management Association of the Philippines (PMAP), ang pagdugang usa ka palas-anon sa mga pobreng mga empleyado ug trabahante. Dapat hindi sila maging pabigat at this time because this is just a temporary period kailangan pagaanin mo ang kondisyon ng employee at employers, ani PMAP Executive Director Rene Gener. Dili sila dapat mabug-atan sa kini nga oras tungod kay kini usa ra ka temporaryo nga panahon nga kinahanglan nimo aron maibanan ang kahimtang sa mga empleyado ug amo, ingon ni PMAP Executive Director Rene Gener. Sa SSS, mula 12 porsiyento, magiging 13 porsiyento ang kontribusyon, ibig sabihin kung P14,000 ang buwanang sahod, nasa P140 ang dagdag-hulog. Sa SSS, gikan sa 12 porsyento, ang kontribusyon mahimong 13 porsyento, nagpasabut nga kung ang binulan nga sweldo P14,000, ang premium mahimong P140. Kung 20,000 ang sahod, P200 ang dagdag-kontribusyon, sa PhilHealth naman, ayon sa batas, mula 3 porsiyento, magiging 3.5 porsiyento ang kontribusyon, o katumbas na dagdag na P50 sa minimum ang suweldo. Kung ang sweldo 20,000, ang kontribusyon mahimong P200, samtang ang PhilHealth, pinauyon sa balaod, gikan sa 3 porsyento, ang kontribusyon mahimong 3.5 porsyento, o katumbas sa minimum nga suweldo nga P50. Ilang araw bago pumasok ang 2021, wala pa ring anunsiyo ang SSS at PhilHealth kung tuloy o hindi ang dagdag-kontribusyon. Pipila ka adlaw sa wala pa ang 2021, wala pa ipahibalo sa SSS ug PhilHealth kung magpadayon ba ang usbaw o dili. Pero maglalabas daw ang parehong ahensiya ng gabay para sa mga miyembro sa mga susunod na araw. Apan ang parehas nga ahensya maghatag usa ka panudlo alang sa mga miyembro sa umaabot nga mga adlaw. Inilunsad ngayong Huwebes ng Mandaluyong City ang sarili nitong contact tracing app. Ang Lungsod sa Mandaluyong naglansad og kaugalingon nga contact tracing app kaniadtong Huwebes. Ang Mandaluyong ang ikatlong lungsod sa Metro Manila na gumawa ng sariling app, na tinawag na MandaTrack, na gumagamit ng QR code para sa contact tracing. Ang Mandaluyong mao ang ikatulong lungsod sa Metro Manila nga naghimo kaugalingon nga app, gitawag nga MandaTrack, nga naggamit usa ka QR code alang sa pagsubay sa kontak. Hindi na kailangan sumulat pa sa papel at kung ano-ano ang hinihingi saiyo, ito ay iki-click lang ang phone sa receiver, mata-track na ikaw," ani Mandaluyong Public Information Officer Jimmy Isidro. Dili kinahanglan isulat sa papel ug kung unsa ang kinahanglan kanimo, kini usa ra ka pag-klik sa telepono sa tigdawat, masundan ka, "ingon sa Mandaluyong Public Information Officer nga si Jimmy Isidro. Nakatakdang magpasa ng ordinansa ang lokal na pamahalaan para sa paggamit ng MandaTrack sa lahat ng establisimyento sa lungsod. Ang lokal nga gobyerno gikatakdang mopasa usa ka ordinansa alang sa paggamit sa MandaTrack sa tanan nga mga establisamento sa syudad. Lahat din ng mga residente, bibisita at nagtatrabaho sa lungsod ay kailangang magparehistro sa app. Ang tanan nga mga residente, bisita ug kadtong nagtrabaho sa lungsod kinahanglan usab magparehistro sa app. Kapag na-register sa app, magkakaroon ng sariling QR code ang user, na gagamitin nila sa city government offices at business establishments. Kung nakarehistro na sa app, ang mogamit adunay kaugalingon nga QR code, nga gamiton nila sa mga opisina sa gobyerno sa syudad ug mga negosyo nga negosyo. Once na magkaroon na ng ordinance from the city council, magiging mandatory na ito. Kung adunay usa ka ordinansa gikan sa konseho sa syudad, mahimoÕg mandatory. Na-load na namin ang businesses. Nag-load na kami mga negosyo. Puwede namang i-print ang QR code ng mga taong walang smartphone pag may pila, hindi nasusunod ang social distancing. Ang mga tawo nga walaÕy smartphone mahimong mag-print sa QR code kung adunay pila, dili sundon ang pagpalayo sa sosyal. Ito kasi ita-tap mo lang ang phone or print out mo sa receiver, registered ka na. Kini tungod kay gi-tap nimo ra ang telepono o giimprinta kini sa tigdawat, nagparehistro ka na. Mababawasan ang hassle na papasulatin ka sa papel, paliwanag ni Isidro, tiniyak din ni Isidro na ligtas ang lahat ng impormasyong kokolektahin sa app. Maminusan ang kahasol sa pagsulat nimo sa papel, gipatin-aw ni Isidro, gipaniguro usab ni Isidro nga luwas ang tanan nga kasayuran nga nakolekta sa app. Confidential lahat ng info dito, aniya, mayroon ring sariling contact tracing app ang Valenzuela at Pasig. Ang tanan nga impormasyon dinhi kompidensiyal, ingon niya, sila si Valenzuela ug Pasig adunay usab kaugalingon nga contact tracing app. Nakatakdang pumasok sa interconnectivity agreement ang Mandaluyong, Valenzuela at Pasig para mas mapadali ang contact tracing at monitoring ng mga taong pumupunta sa 3 lungsod. Ang Mandaluyong, Valenzuela ug Pasig gikatakdang mosulod sa usa ka us aka kasundalohan sa interconnectivity aron mapadali ang pagsubay sa kontak ug pagmonitor sa mga tawo nga moadto sa 3 lungsod. Patay ang 2 hinihinalang miyembro ng isang crime group matapos makabarilan umano ng mga pulis sa Barangay Inarawan, Antipolo City nitong Huwebes. Duha ka gidudahang myembro sa usa ka grupo sa krimen ang napatay human gipusil sa pulisya didto sa Barangay Inarawan, Antipolo City kaniadtong Huwebes. Padaan sana sa isang checkpoint sa Marcos Highway bandang alas-5 ng madaling araw ang 2 lalaking sakay ng motorsiklo na walang plate number, batay sa imbestigasyon ng pulisya. Duha ka mga lalaki nga sakay sa motorsiklo nga walaÕy plate number ang unta moagi sa usa ka checkpoint sa Marcos Highway mga alas 5 sa buntag, suma sa imbestigasyon sa pulisya. Umiwas umano sila sa checkpoint at nagpaputok ng baril, kaya nagpapautok din ang mga pulis. Naglikay kuno sila sa checkpoint ug nagpabuto og pusil, mao nga nagputok usab ang pulisya. Nasawi raw sa engkuwentro sina alyas Kelly at Roy, na mga miyembro umano ng Mokong Group. Si Kelly ug Roy, nga giingon nga myembro sa Mokong Group, napatay sa engkwentro. Sangkot umano ang Mokong Group sa gunrunning, robbery, kindap-for-ransom at pangangalakal ng ilegal na droga sa Metro Manila at mga karatig-lalawigan, ayon sa pulisya. Giingon nga apil ang Mokong Group sa gunrunning, tulis, kindap-for-ransom ug pagpamaligya og iligal nga droga sa Metro Manila ug mga silingang probinsya, suma sa pulisya. Ayon kay Col. Villaflor Bannawagan ng Philippine National Police Anti-Kidnapping Group, naglagay sila ng checkpoint matapos makatanggap ng ulat na magsasagawa ng hold-up sa lugar ang mga nasawing lalaki, narekober sa crime scene ang isang pistol, sub-machine gun, at mga bala Pinauyon kay Col. Si Villaflor Bannawagan sa Philippine National Police Anti-Kidnapping Group, nagbutang checkpoint pagkahuman nakadawat usa ka report nga ang mga namatay nga lalaki naghupot sa usa ka hold-up sa lugar, usa ka pistola, sub-machine gun, ug bala ang nakuha sa lugar nga nahitaboan sa krimen. Ipinagdiwang ng aktres at host na si Karla Estrada ang kanyang ika-30 taon sa showbiz. Gisaulog sa aktres ug host nga si Karla Estrada ang iyang ika-30 ka tuig sa showbiz. Sa Instagram nitong Miyerkoles, nagbalik-tanaw si Estrada sa pagsisimula niya sa industriya. Sa Instagram karong Miyerkules, gitan-aw ni Estrada ang iyang pagsugod sa industriya. Ayon kay Estrada, 16 anyos lamang siya nang makipagsapalaran bilang artista. Pinauyon kay Estrada, 16 pa lang siya ka tuig sa iyang pagpanimpalad isip usa ka artista. Grabe hindi ko namalayan sa sobrang dami ng nangyari bilang lang ang malungkot, hindi mabilang ang saya kaya nga di ko namalayan na naka 3 dekada na pala ako, ani Estrada. Wala gyud nako nahibal-an kung unsa ang nahinabo tungod kay kini makapasubo, dili maihap nga kalipayan busa wala nako nahibal-an nga 3 ka tuig na ako nga nag-adto didto, ingon ni Estrada. 30 years na kaming magkaagapay ng industriyang ito salamat sa lahat ng entablado, sinehan at telebisyon dahil dyan naitaguyod ko ang buhay at pamilya ko, ani Estrada. 30 ka tuig na kami sa niining industriya salamat sa tanan nga mga yugto, sinehan ug telebisyon tungod kay didto ko nasuportahan ang akong kinabuhi ug pamilya, ingon ni Estrada. Hindi ko man dinanas ang kasikatan, ay masayang masaya na rin ako sa nakamit kong tagumpay sa mundo ng showbiz na tanging pangarap kong pasukin simula noong bata pa ako. Bisan kung wala nako masinati ang kasikat, nalipay usab ako sa kalampusan nga akong nakab-ot sa kalibutan sa showbiz nga gipangandoy ko lang nga makasulod gikan pa sa akong pagkabata. Magpahanggang ngayon ay nandito pa rin ako at katuwang ko na ang aking mga anak, ani Estrada. Hangtod karon, ania gihapon ako dinhi ug ang akong mga anak akong kauban, ingon ni Estrada. Sa huli, nagpasalamat din ang aktres sa Panginoon dahil sa pagbibigay nito sa kanya ng pagkakataon. Sa katapusan, nagpasalamat usab ang aktres sa Ginoo sa paghatag kaniya og higayon. At hangga't gusto niyo pa ako ay patuloy tayong magsasama ng masaya lang, ani Estrada. Ug basta gusto nimo ako, magpadayon kami nga magkalipay, dungan ni Estrada. Matatandaang nagsimula ang karera ni Estrada sa showbiz bilang parte ng That's Entertainment noong dekada '90. Kahinumduman nga ang career ni Estrada sa showbiz nagsugod isip bahin sa That's Entertainment kaniadtong 90s. Mula noon ay ilang pelikula at programa sa telebisyon ang ginawa ni Estrada. Sukad niadto, si Estrada nakahimog daghang mga pelikula ug programa sa telebisyon. Muling nagsimula ang pagningning ni Estrada sa showbiz dahil sa panganay niyang anak na si Daniel Padilla. Nagsugod na usab ang pagsidlak ni Estrada sa showbiz tungod sa iyang kamaguwangang anak nga si Daniel Padilla. Si Daniel ay anak ni Estrada sa aktor na si Rommel Padilla, sa ngayon ay isa si Estrada sa mga host ng Magandang Buhay kasama sina Melai Cantiveros at Jolina Magdangal. Si Daniel anak ni Estrada sa aktor nga si Rommel Padilla, karon si Estrada usa sa mga host sa Magandang Buhay kauban sila Melai Cantiveros ug Jolina Magdangal. Maliban sa telebisyon, magsasama rin sina Estrada, Magdangal at Cantiveros sa isang bagong pelikula. Gawas sa telebisyon, magbida usab ang Estrada, Magdangal ug Cantiveros sa usa ka bag-ong pelikula. Inaresto ng mga operatiba ng Drug Enforcement Team ng Police Station 3 sa lungsod na ito ang isang 40 taong gulang na empleyado ng Davao City Treasurer's Office sa loob mismo ng Sangguniang Panlungsod building. Ang mga operatiba sa Drug Enforcement Team sa Police Station 3 ning syudad gidakup ang usa ka 40-anyos nga kawani sa Davao City Treasurer's Office sa sulud ra sa Sangguniang Panlungsod building. Ayon sa team leader na si Police Lieutenant Cesar Aaron Robles, isang high-value target umano ang suspect na inaresto Miyerkoles ng tanghali. Pinahiuyon sa pinuno sa team nga si Police Lieutenant Cesar Aaron Robles, ang suspetsado nga gidakup kaniadtong Miyerkules sa hapon usa ka taas nga target. Suot pa ng suspek ang COVID-19 uniform ng lokal na pamahalaan ng Davao, nakuha mula sa hinuli ang P15,000 na halaga ng hinihinalang shabu. Ang suspek nagsul-ob pa sa uniporme nga COVID-19 sa kagamhanang lokal sa Davao, nakuha gikan sa dinakpan ang P15,000 nga kantidad sa gituohang shabu. Ayon kay Police Major Sean Logronio, hepe ng PS3, patuloy ang kanilang anti-illegal drugs operation kahit mayroong COVID-19 pandemic. Pinauyon kay Police Major Sean Logronio, hepe sa PS3, magpadayon ang ilang operasyon kontra kontra iligal nga droga bisan pa sa pandemya sa COVID-19. Kasong paglabag sa Sections 5 at 11 sa Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs act ang isasampa laban sa suspek. Kasong kalapasan sa Seksyon 5 ug 11 sa Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs act ang ipasaka batok sa suspetsado. Inihayag ng Department of the Interior and Local Government DILG na pinapayagan ang pagdaraos ng mass wedding ngayong may pandemya basta nasusunod ang mga health protocol. Gipahibawo sa Department of Interior and Local Government DILG nga gitugotan ang paghimo karon sa mga mass weddings nga adunay pandemics basta sundon ang mga protocol sa kahimsog. Ayon kay DILG Undersecretary Jonathan Malaya, puwede ang mass wedding basta 30 porsiyento ng venue capacity ang bilang ng mga taong dadalo para matiyak na masusunod ang physical distancing. Pinauyon kay DILG Undersecretary Jonathan Malaya, posible ang mga pangasaw-onon nga misa basta ang mitambong 30 porsyento sa kapasidad sa venue aron masiguro nga sundon ang pisikal nga pagpahilayo. Kailangan ding naka-face mask at face shield muna ang groom at bride, ani Malaya. Kinahanglan usab nga magsul-ob og maskara sa nawong ug pisi sa nawong ang pamanhonon, ingon ni Malaya. Noong Martes, 9 na magkasintahan ang ikinasal ni Makati City Mayor Abby Binay sa binansagang mask wedding. Kaniadtong Martes, gikasal si Makati City Mayor Abby Binay sa 9 ka managhinigugmaay sa gitawag nga mask kasal. Nagsimula ang naturang programa noon pang Hulyo para maikasal ang mga nag-iibigan sa gitna ng pandemya. Gisugdan ang programa kaniadtong Hulyo aron pakaslan ang mga nahigugma taliwala sa pandemiya. Hindi naman nawala ang inaabangang kiss-the-bride moment kung saan puwedeng saglit na tanggalin ang mask at shield sa hudyat ng alkalde. Ang dugay na nga gihulat nga kiss-the-bride moment diin ang maskara ug taming mahimong tangtangon sa signal sa mayor dili mawala. Umabot na sa 190 ang mga ikinasal sa naturang programa sa Makati, patuloy na ipinatutupad ang health protocols sa bansa sa gitna ng dumarami pa ring kaso ng COVID-19. Mokabat sa 190 ka mga tawo ang gikasal sa usa ka ingon nga programa sa Makati, padayon nga gipatuman ang mga health protokol sa nasud taliwala sa nagkadaghan nga kaso sa COVID-19. Sa huling tala, umabot na sa 452,988 ang kabuuang bilang ng mga kumpirmadong kaso ng COVID 19 sa Pilipinas sa bilang na iyon, 24,873 ang active cases o hindi pa gumagaling sa sakit. Sa ulahi nga talaan, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID 19 sa Pilipinas miabot na sa 452,988, diin 24,873 ang aktibo nga kaso o wala pa nakabawi gikan sa sakit. Sugatan ang 2 senior citizen nang masunog ang kanilang tirahan at 2 pang katabi nito sa Dos De Julio, Bgy. Sumilang, Pasig City nitong umaga ng Huwebes. 2 ang mga senior citizen ang nasamdan sa ilang puy-anan ug 2 pa nga silingan sa Dos De Julio, Bgy. Sumilang, Pasig City karong Huwebes sa buntag. Nawalan ng tirahan ang 7 pamilya dahil sa sunog na tumagal nang halos 1 oras. 7 nga pamilya ang nawad-an sa ilang balay tungod sa sunog nga milungtad sa hapit 1 oras. Ayon sa Bureau of Fire and Protection, nagsimula ang sunog pasado alas 6 ng umaga sa bahay ng 90 anyos na si Filimon Prinsipe. Sa tala sa Bureau of Fire and Protection, nagsugod ang sunog pasado alas 6 sa buntag sa balay sa 90-anyos nga si Filimon Prince. Gawa ang bahagi ng bahay sa kahoy na madali itong masunog kinailangan pang buhatin palabas sina Prinsipe at ang asawa niyang si Agathadahil dahil hirap silang makalakad. Ang bahin sa balay hinimo sa kahoy aron dali kini masunog.Ang Prinsipe ug iyang asawa nga si Agath kinahanglan ipatuman tungod kay dili sila makalakaw. Ayon sa barangay, dinala sa pagamutan ang mag-asawa matapos mapaso ang ilang bahagi ng kanilang katawan Base sa barangay, gidala sa ospital ang magtiayon human masunog ang pila ka bahin sa ilang lawas. Sabi ng BFP, nagtamo ng 2nd degree burns ang mga senior citizen pasado alas 7 nang tuluyang naapula ang sunog. Pinauyon sa BFP, ang mga senior citizen nag-antos sa 2nd degree burn pasado alas-7 sa buntag nga hingpit nga napalong ang sunog. Nahirapang makapasok ang ilang bombero na nasa malalaking firetruck dahil sa sikip ng daan. Ang pila ka mga bombero sa daghang mga firetruck naglisud sa pagsulod tungod sa kahuot. Ayon sa punong barangay na si Irma Gomez, tinuturong pinagmulan ng sunog ang kusina sa bahay ng mga Prinsipe, kaya iniimbestigahan pa kung naiwang pinaglutuan ang sanhi nito, nasa P200,000 ang tinatayang halaga ng natupok na ari-arian. Pinauyon sa punong barangay Irma Gomez, ang kusina sa balay sa mga Princes ang giingon nga hinungdan sa sunog, mao nga padayon pa nga gisusi kung gipasagdan nga luto ang hinungdan, ang gibanabana nga kantidad sa naugdaw nga kabtangan P200,000. Isang mensahe ang ibinahagi ni Vilma Santos para sa kanyang mga tagahanga at maging sa publiko. Nagbahagi si Vilma Santos ng mensahe alang sa iyang mga fans ug bisan sa publiko. Sa Instagram nitong Huwebes, ipinaabot ni Santos ang pagbati sa kanyang mga Vilmanians ngayong darating na Pasko at Bagaong Taon. Sa Instagram karong Huwebes, gipaabot ni Santos ang iyang pahalipay sa iyang mga Vilmanian sa umaabot nga Pasko ug Bag-ong Tuig. Sa video, muli ring pinaalalahanan ni Santos ang mga tagahanga at ang publiko na dapat ay maging maingat. Sa video, gipahinumdoman usab ni Santos ang mga fans ug publiko nga kinahanglan mag-amping. Ang importante pagdating po ng Pasko ay batiin po natin ng maligayang kaarawan ang atin pong Panginoon, ani Santos. Ang hinungdanon kung moabot ang Pasko mao nga gipangandoy namon ang atong Ginoo usa ka malipayong adlawng natawhan, ingon ni Santos. At sa pangalan ni Hesus ay ipinalangin po natin na sa susunod na taon ay magkaroon tayo ng isang maunlad, sama-sama at maligayang pamilya. Ug sa ngalan ni Jesus nag-ampo kami nga sa sunod tuig makabaton kami usa ka mauswagon, nahiusa ug malipayon nga pamilya. Again to all of you Merry, Merry Christmas and a positive New Year I love you all God bless, ani Santos na kasalukuyang representante sa ika-6 na distrito ng Batangas. Pag-usab sa inyong tanan Merry, Merry Christmas ug positibo nga Bag-ong Tuig gihigugma ko kamong tanan God bless, ingon ni Santos nga karon representante sa ika-6 nga distrito sa Batangas. Kamakailan lang sa ulat ng TV Patrol ay ibinahagi ni Santos ang kasiyahan sa engagement ng panganay na anak na si Luis Manzano sa nobya nitong si Jessy Mendiola. Bag-ohay lang sa usa ka taho sa TV Patrol, gipaambit ni Santos ang hingpit nga kalipay sa pakig-uban sa iyang kamaguwangang anak nga si Luis Manzano sa iyang hinigugma nga si Jessy Mendiola. Para kay Santos, maituturing na sagot sa panalangin ang engagement ng anak at ni Mendiola. Alang kang Santos, ang pakiglambigit sa bata ug Mendiola mahimong isipon nga tubag sa pag-ampo. Arestado ang isang menor de edad na lalaki matapos mahulihan ng tinatayang P1 milyong halaga ng hinihinalang shabu sa buy-bust operation sa Taguig City Miyerkoles ng gabi. Usa ka menor de edad nga lalaki ang gidakup human masakpi nga adunay gibanabana nga P1 milyon nga gituohang shabu sa usa ka buy-bust operation sa Taguig City Miyerkules sa gabii. Hinuli ng National Bureau of Investigation Rizal District Office din ang kasama ng binatilyong si Angelo ang kapitbahay nitong si Cesar. Ang National Bureau of Investigation nga si Rizal District Office gidakup usab ang batan-ong si Angelo ug iyang silingan nga si Cesar. Nakipagkita ang dalawa sa nagpanggap na buyer sa F. Manalo Street, Bgy. Calzada Tipas. Nakigtagbo ang duruha sa nagpakaaron-ingnon nga pumapalit sa F. Manalo Street, Bgy. Calzada Tipas. Doon nasabat ang 2 plastic na lalagyan ng umano'y shabu na tinatayang nasa 200 gramo. Adunay 2 ka plastik nga sulud sa gituohang shabu nga adunay gibug-aton nga 200 gramos. Ayon kay head agent Migdonio Congzon Jr., pinuno ng NBI Rizal DO, masasabing middle man ng drug group ang hinuli nila dahil sa dami ng nakumpiskang droga. Pinauyon kay head agent Migdonio Congzon Jr., pinuno sa NBI Rizal DO, masiling nga gidakup nila ang tunga-tunga nga tawo sa drug group tungod sa kadaghan nga nakumpiska nga droga. Pero depensa ni Cesar, galing sa kapatid ni Angelo ang dala-dalang shabu. Apan nanalipod si Cesar, ang igsoon ni Angelo nagdala sa shabu. Napag-utusan lang umano ang binatilyo ng kapatid at pinasama lang si Cesar sa kanya. Giingon nga gisugo ra ang maguwang ug gipadala ra si Cesar. Inamin naman ng menor de edad nang kausapin siya pagkatapos ng operasyon na alam niyang droga ang bitbit niya. Giangkon sa menor de edad nga nakigsulti kaniya pagkahuman sa operasyon nga nahibal-an niya nga nagdala kini droga. Ikinagulat naman ng nanay ang pagkaaresto sa anak, pero sinabi niyang hindi rin ito umuuwi sa kanila. Nakurat ang inahan sa pagkaaresto sa iyang anak, apan giingon usab niya nga wala na siya nibalik sa ila. Sasailalim ang dalawa sa inquest proceedings para sa kasong paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act. Ang duha ipaubos sa inquest proceedings alang sa kasong kalapasan sa Comprehensive Dangerous Drugs Act. Magsasagawa ng follow-up operation ang NBI Rizal District Office sa pinagmulan ng shabu. Ang NBI Rizal District Office mohimo usa ka follow-up nga operasyon sa gigikanan sa shabu. Labis man na nasalanta ng mga nakaraang bagyo, tuloy pa rin ang Pasko sa Tabaco City sa Albay. Daghan man ang giguba atung mga niaging bagyo, padayun gihapon ang Pasko sa Tabaco City sa Albay. Isinagawa nitong Huwebes ng gabi ang taunang pagpapailaw ng giant Christmas tree at iba pang dekorasyon sa plaza ng siyudad, katulad ng mga plantdemic, sa gitna ng pandemiya. Ang tinuig nga pagdan-ag sa higanteng punoan sa Pasko ug uban pang mga dekorasyon sa plasa sa syudad, sama sa plantdemics, gihimo kaniadtong Huwebes sa gabii taliwala sa sakit nga pandemya. Hindi mawawala ang mga padyak, na isa sa mga kilalang atraksyon sa lungsod, na kilala ring Padyak Capital of the Philippines. Ang Padyak, nga usa sa mga bantog nga atraksyon sa syudad, naila usab nga Padyak Capital sa Pilipinas, dili mawala. Nariyan din ang belen at ang giant Christmas tree na nababalot ng iba't ibang kulay ng bulaklak. Anaa usab ang belen ug ang higanteng Christmas tree nga giputos sa lainlaing kolor sa mga bulak. Ayon kay Tabaco City Mayor Krisel Lagman-Luistro, Christmas in bloom ang tema ng kanilang Pasko ngayong taon. Pinauyon kay Tabaco City Mayor Krisel Lagman-Luistro, ang Pasko nga pagpamulak ang tema sa ilang Pasko karong tuig. Umaasa ang lokal na pamahalaan na masaya at positibo pa ring ipagdiriwang ang pasko ng mga taga-Tabaco kahit matinding hirap ang pinagdaraanan ngayon dahil sa mga nagdaang bagyo. Nagaasa ang lokal nga gobyerno nga ang mga tawo sa Tabaco magsaulog sa Pasko nga malipayon ug positibo bisan pa sa mga kalisdanan nga ilang nahiaguman karon tungod sa bag-ohay nga bagyo. Isa ang Tabaco sa mga pinakamatinding tinamaan nang manalasa ang sunud-sunod na bagyong Rolly at Ulysses nitong Nobyembre. Ang Tabaco usa sa labing grabe nga naigo sa sunud-sunod nga bagyong Rolly ug Ulysses kaniadtong Nobyembre. Kapwa malubhang nasugatan ang nagmamaneho ng tricycle at motorsiklo na nagsalpukan sa Gagalangin, Tondo, Maynila bago maghatinggabi ng Lunes. Parehas nga nasamdan ang parehas nga mga drayber sa traysikol ug motorsiklo sa ilang pagbangga sa Gagalangin, Tondo, Manila sa wala pa tungang gabii kaniadtong Lunes. Sa kuha ng CCTV ng Bgy. 172 Zone 15 na may sakop sa lugar, nag-head-on collision ang motorsiklo at tricycle sa Earnshaw Street malapit sa kanto ng Cavite Street bandang 11:39 ng gabi. Ang kuha sa CCTV sa Bgy. Ang 172 Zone 15 nga sakop nga lugar, motorsiklo ug traysikol nagbanggaan sa dalan sa Earnshaw Street duol sa kanto sa Cavite Street mga alas 11:39 sa gabii. Maluwag ang kalsada, pero bumaybay sa counterflow lane ang tricycle na pa-timog ang biyahe, kaya sumalubong dito ang motorsiklo na patungong Pampanga Street. Malapad ang dalan, apan ang traysikol nagbiyahe subay sa counterflow lane padulong sa habagatan, busa gisugat kini sa motorsiklo nga nagpadulong sa Pampanga Street. Sinubukan pang lumiko ng tricycle pabalik sa tamang lane sa huling sandali pero hindi na ito nakatakas. Gisulayan nako nga ibalik ang traysikol sa tuo nga linya sa ulahi nga higayon apan wala kini nakaikyas. Nabali ang paa ng tricycle driver na si Mario Marigace, 42 anyos, sa ulo naman nagkasugat ang motorcycle rider na kinilalang si Robin Buelva, 23 anyos. Ang drayber sa traysikol nga si Mario Marigace, 42, nabali ang tiil, samtang usa ka 23-anyos nga nagsakay sa motorsiklo nga giilang si Robin Buelva ang nasamad sa ulo. Ayon sa barangay executive officer na si Cris Cariaso, nakahandusay pero may malay ang dalawa nang datnan nila. Pinauyon sa barangay executive officer nga si Cris Cariaso, naghigda ang duha apan nakabantay sa ilang pag-abot. Nadiskubre naman sa compartment ng motorsiklo ang isang litrong bote ng alak na ayon kay Cariaso ay malamig pa. Usa ka litro nga botelya sa alak ang nadiskubrehan sa kompartimento sa motorsiklo, diin giingon ni Cariaso nga bugnaw pa. Aminadong nakainom ang nagmomotorsiklong si Buelva, papunta siya sa direksyon ng kanyang tinitirhang barangay nang sumalpok sa tricycle. Si Buelva, usa ka nagmotorsiklo, miangkon nga nag-inom siya, padulong sa direksyon sa iyang barangay sa pagbangga sa usa ka traysikol. Nalaman ng barangay na hindi niya pag-aari ang motorsiklo, nalaman ng barangay na hindi niya pag-aari ang motorsiklo. Nahibal-an sa barangay nga dili siya ang tag-iya sa motorsiklo, nahibal-an sa barangay nga dili siya ang tag-iya sa motorsiklo. Sa gabi naman pumapasada ang tricycle driver na si Marigace na nagbo-boundary lang. Sa gabii, ang drayber sa traysikol nga si Marigace moagi ra sa utlanan. Walang dalang lisensya ang dalawa, dinala sila sa magkaibang ospital para gamutin. Ang duha walaÕy lisensya, gidala sila sa lainlaing mga ospital aron magpatambal. Patuloy na nag-iimbestiga ang Manila Police District Traffic Enforcement and Investigation Unit. Padayon pa nga giimbestigahan ang Manila Police District Traffic Enforcement and Investigation Unit. Nagliwanag ang gabi ng ilang residente sa Pampanga sa pagkutitap ng mga ilaw na mistulang diyamante sa dilim, sa pagbubukas ng 112 Giant Lantern Festival sa San Fernando City nitong gabi. Nagsidlak Ang gabii sa pipila ka mga residente sa Pampanga latas sa nagpangidlap nga sama sa brilyante nga mga suga sa ngitngit, sa pagbukas sa 112 Giant Lantern Festival sa San Fernando City karong gabii. Mga hugis bituin, bulaklak, bandila ng Pilipinas, Holy Family at iba pa ang nagliparan, kung kailan umano napapanahon sa pandemiya ang kanilang mensahe. Ang mga bituon, bulaklak, bandila sa Pilipinas, Holy Family ug uban pa ang nanglupad, kung kanus-a giingon nga ang ilang mensahe tukma sa panahon sa pandemya. Naging daan din ang festival para mabigay pugay sa mga frontliner sa gitna ng pandemya. Ang piyesta usab usa ka paagi aron paghatag pasidungog sa mga frontliner sa tungatunga sa pandemya. Para maipakita po sa kanila na saludo kami sa kanila, ani Byron Bondoc, lantern maker. Aron mapakita kanila nga saludo kami kanila, ingon ni Byron Bondoc, taghimo lantern. Nasa 7 na higanteng lanterns na may taas 20 feet mula 7 na barangay ang nagpagandahan sa pagsayaw at pagkindat ng iba't-ibang kulay ng ilaw. Adunay 7 ka higanteng mga parol nga adunay gitas-on nga 20 ka mga tiil gikan sa 7 ka mga barangay nga naghimo sa pagsayaw ug pagpamilaw nga adunay lainlaing kolor sa sanag nga matahum. Walang live audience dahil walang kumpetisyon ngayong taon virtual o online ang panonood bilang pagsunod sa guidelines para maiwasan ang COVID-19. WalaÕy live nga tigpaminaw tungod kay walaÕy kompetisyon karong tuig aron motan-aw sa virtual o online nga nagsunod sa mga panudlo aron malikayan ang COVID-19. Ito po ay simbolo ng ating taunang pasasalamat sa the star of Bethlehem thank God, siya ang nagbibigay pagasa hope, kapayapaan and pagkakaisa nating lahat, ani San Fernando Mayor Edwin Santiago. Simbolo kini sa tinuig nga pasalamat sa bituon sa Bethlehem salamat sa Diyos, siya ang naghatag paglaum, kalinaw ug panaghiusa kanatong tanan, ingon ni San Fernando Mayor Edwin Santiago. Simula bukas, magkakaroon na ng drive-in viewing. Limitado lang sa 200 sasakyan ang papayagan. Sugod ugma, adunay drive-in nga pagtan-aw. 200 ra ka awto ang tugotan. Doon sa mga hirap makapag-online reservation, meron din tayong on-site reservation, dagdag niya. Alang sa mga naglisud sa paghimo sa usa ka online nga reserbasyon, kami usab adunay usa ka on-site nga reserbasyon, dugang niya. Libre at walang bayad ang registration, at kapag nakapagrehistro ka na, mabibigyan ka ng QR code, no entry sa venue. Libre ang pagrehistro, ug kung nakarehistro na, hatagan ka usa ka QR code, walaÕy pagsulud sa venue. Hanggang Dec. 20 bukas ang viewing mag-uumpisa na rin ang drive-in viewing ng 5: 30 pm to 8:30 pm mula December 21 hanggang January 3. Hangtod sa Dis. Bukas ang 20 nga pagtan-aw ug magsugod usab ang pagtan-aw sa drive-in sa alas 5:30 sa hapon hangtod alas 8:30 sa gabii gikan sa Disyembre 21 hangtod Enero 3. Bawal pa rin ang mga below 15-years-old at more than 65-years-old, nasa 112 taon ang selebrasyon ng giant lantern festival sa Pampanga, ang tinaguriang Christmas Capital of the Philippines. Kadtong ubos sa 15-anyos ug labaw sa 65-anyos gidili gihapon, ang pagsaulog sa higanteng piyesta sa parol sa Pampanga, ang gitawag nga Christmas Capital sa Pilipinas, sulod sa 112 ka tuig. Ilang araw bago ang Kapaskuhan, nagbilin muli si Pangulong Rodrigo Duterte hinggil sa pagsunod sa health protocols para maiwasan ang inaasahang pagtaas ng kaso ng COVID-19. Pipila ka adlaw sa wala pa ang Pasko, gimandoan na usab ni Presidente Rodrigo Duterte ang pagsunod sa mga protocol sa kahimsog aron mapugngan ang gipaabot nga pagdugang sa mga kaso sa COVID-19. Kayong mga kababayan ko, sumunod ho kayo sa mga patakaran ng gobyerno para sa inyong lahat ito kaunting tiis na lang, nandiyan na ang bakuna. Mga kababayan ko, sunod kamo sa mga patakaran sa gobyerno alang kaninyong tanan, gamay na lang nga pasensya, naa na ang bakuna. Aniya, nakarating sa kaniya ang balitang dagsaan na naman kasi ang mga mamimili sa labas. Ingon niya, naabot sa iya ang balita tungod kay mas daghan ang mamalit sa gawas. Payo ni Duterte sa publiko, maghinay-hinay muna sa mga nakagawiang pamamasko klma muna, tutal marami pa namang Pasko, ani Duterte. Ang tambag ni Duterte sa publiko nga hinayhinay lang una ang customs sa Pasko, pagkahuman, daghan pa ang Pasko, ingon ni Duterte. Ayon din sa Pangulo, ikinakatakot niyang dumating sa bansa ang sinasabing mutated strain ng COVID-19 virus, lalo naÕt hanggang ngayon ay wala pa ring bakuna ang bansa kontra dito. Ingon pud sa Presidente, nahadlok siya nga moabot sa nasud ang gitawag nga mutated strain sa COVID-19 nga virus, labi na nga walaÕy bakuna ang nasud batok niini. Samantala, sinabi naman ni Health Sec. Francisco Duque na puspusan na rin ang paghahanda ng Health Department sa inaasahang pagtataas ng kaso ng COVID-19 ngayong holiday season. Samtang, si Health Sec. Francisco Duque nga ang Health Department naa usab sa proseso sa pag-andam alang sa gipaabot nga pagdugang sa mga kaso sa COVID-19 karong kapaskuhan. Pati lokal na pamahalaan ay pinaalalahan din aniya nila na dapat may sapat silang isolation beds, at maging ang mga laboratory na ipagtuloy ang operasyon kahit Pasko. Giingon usab niya nga gipahinumdoman usab sila sa lokal nga gobyerno nga kinahanglan adunay igo nga mga isolation bed, ug bisan ang mga laboratoryo aron mapadayon ang operasyon bisan sa Pasko. May paalala rin siya sa pagdaraos ng selebrasyon ngayong Pasko, iwasan ang mga gawain at lugar kung saan karaniwan ang pagtalsik ng laway. Aduna usab siya pahinumdom nga maghiwat usa ka kasaulugan karong Pasko, likayan ang mga kalihokan ug lugar diin sagad ang laway. Tulad ng mga kantahan pagsasalo-salo, pagkain nang magkakaharap o Ôyung buffet at hindi paggamit ng face mask, face shield at protective barriers, ano po,Ó dagdag ni Duque. "Sama sa mga party sa pag-awit, pagkaon sa tabi o buffet ug dili paggamit sa mga maskara sa nawong, panangga sa nawong ug mga hadlang sa proteksyon, kung unsa man," dugang ni Duque. At pati yung pagtorotot ay ipinagbabawal na rin natin we discourage hindi ko pa ho napagbabawal pero we discourage the use of these trumpets because parang kinakanyon mo Ôyung mga COVID virus. Ug gidid-an usab namon ang prostitusyon, gidili namon kini, wala ko pa kini gidili, apan gipugngan namon ang paggamit sa kini nga mga trumpeta tungod kay daw nakig-atubang ka sa mga virus nga COVID. Iminungkahi ni Labor Secretary Silvestre Bello ngayong Huwebes ang pagkakaroon ng P6,000 standard salary para sa mga kasambahay. Gisugyot ni Labor Secretary Silvestre Bello kaniadtong Huwebes nga adunay P6,000 nga standard nga suweldo alang sa mga domestic worker. Ayon kay Bello, inutos na niya sa iba pang opisyal ng Department of Labor and Employment na pag-aralan kung maaaring ipatupad ang P6,000 pasahod sa mga kasambahay sa buong bansa. Pinauyon kay Bello, gimandoan na niya ang ubang mga opisyal sa Department of Labor and Employment nga tun-an kung mahimo ipatuman ang P6,000 nga suholan alang sa mga domestic worker sa tibuuk nasod. Naniniwala ang kalihim na sapat ang naturang pasahod para sa mga kasambahay. Nagtuo ang kalihim nga ang ingon nga suholan igoigo alang sa mga domestic worker. Yong tungkol sa mga kasambahay, proposal pa lang yon na yong P6,000 pero ako sa tingin ko resonable yong P6,000, ani Bello sa virtual press briefing. Mahitungod sa mga kauban sa balay, usa lang kini ka sugyot alang sa P6,000 apan sa akong hunahuna makatarunganon ang P6,000, ingon ni Bello sa usa ka virtual press briefing. Kung hindi aniya kaya ng employer ang naturang pasahod ay makabubuting huwag na lang silang kumuha ng kasambahay at sila na lang ang gumawa ng mga gawaing-bahay. Kung ang agalon dili makaya ang ingon nga sweldo, ingon niya, mas maayo nga dili sila mag-upa sa usa ka maid ug buhaton ang buluhaton sa balay. Kung hindi mo kaya yong P6,000, huwag kang kumuha ng katulong ikaw na ang maglinis sa bahay mo, ikaw na maglinis sa kotse mo, ikaw na magpaligo sa mga pusa ninyo o mga aso ninyo, ani Bello. Kung dili ka makabayad sa P6,000, ayaw pagkuha usa ka katabang sa paglimpiyo sa imong balay, paglimpiyo sa imong awto, pagpaligo sa imong iring o iro, ingon ni Bello. Ayon kay Bello, bawat taon naman ay nagkakaroon ng wage adjustment pero mas maganda sana kung pare-pareho na ang halaga ng sahod ng mga kasambahay sa Metro Manila at mga lalawigan. Pinauyon kay Bello, matag tuig adunay pag-ayos sa sweldo apan mas maayo unta kung managsama ang sweldo sa mga maid sa Metro Manila ug mga probinsya. Samantala, nagpaalala rin si Bello sa mga employer tungkol sa pagbibigay ng 13th month pay, na hindi dapat lalagpas ng Disyembre 24. Samtang, gipahinumduman usab ni Bello ang mga employer bahin sa paghatag sa 13th month pay, nga dili molapas sa Disyembre 24. Kuwalipikado sa 13th month pay ang lahat ng manggagawang nakapagtrabaho ng isang buwan sa kompanya, aniya. Ang tanan nga mga trabahante nga nagtrabaho usa ka bulan sa kompanya angayan alang sa 13th month pay, ingon niya. Kasado na ang virtual giant lantern festival at exhibition sa San Fernando City, Pampanga ngayong Miyerkoles ng gabi. Tapos na karong Miyerkules sa gabii ang virtual higanteng piyesta sa lantern ug exhibit sa San Fernando City, Pampanga. Tampok ang giant lantern ng mga barangay ng Sto. Ni–o, San Juan, San Nicolas, Sta Lucia, Bulaon, Telabastagan At Calulut. Sikat ang higanteng parol sa mga barangay sa Sto. Ni–o, San Juan, San Nicolas, Sta Lucia, Bulaon, Telabastagan At Calulut. Maiiba ngayong taon ang ligligang parul dahil walang magaganap na kompetisyon at tanging exhibition lang ng mga sumaling barangay ang makikita. Malahi karong tuiga ang ligligang parul tungod kay walaÕy kompetisyon ug mga exhibit ra sa mga sumasalmot nga barangay ang makita. Wala ring live audience kaya limitado lang ang mga upuan para sa ilang piling mga bisita bilang pagsunod sa guidelines ng Inter-Agency Task Force para maiwasan ang pagkahawa sa COVID-19. Wala usab live nga mamiminaw busa limitado ang mga lingkoranan alang sa pila ka mga bisita pinauyon sa mga panudlo sa Inter-Agency Task Force aron malikayan ang impeksyon sa COVID-19 Mapapanood ang palabas sa isang local TV channel at sa social media, nag-last minute check pa ang mga organizer sa mga koneksyon at wirings. Ang programa mahimong tan-awon sa usa ka lokal nga channel sa TV ug sa social media, ang mga nag-organisar bisan sa katapusang minuto gisusi ang mga koneksyon ug mga wirings. Hindi po iilaw kung hindi nakalagay Ôyung kuryente sa clip,Ó sabi ni Jeremiah Balboa, isang giant lantern crew. Dili kini masindi kung ang kuryente wala sa clip, Óingon ni Jeremiah Balboa, usa ka higanteng tripulante sa parol. Inaantabayan din ng ilan kung bubuhos ang ulan, laloÕt makulimlim ang panahon, depende po kung gaano kalakas kung malakas, hindi po pwede, dagdag pa ni Balboa. Ang uban naghulat usab nga moulan ang ulan, labi na kung landong ang panahon, depende kung unsa kini kakusog, dili mahimo, dugang ni Balboa. May ilang nakararanas ng lungkot ngayong panahon ng Pasko ang dagdag pasakit pa, may ilang malayo sa pamilya at hindi makauuwi sa mga probinsya dahil sa pandemya. Adunay uban nakasinati kasubo sa panahon sa Pasko nga dugang sa kasakit, ang uban layo sa pamilya ug dili na makabalik sa mga probinsya tungod sa sakit nga pandemya. May mga payo naman ang eksperto para agapan ang tinatawag na holiday blues. Adunay usab mga tip ang mga eksperto nga magbantay alang sa gitawag nga holiday blues. Dinumog ng mga estudyante at magulang ang distribusyon ng allowance para sa mga taga-Pamantasan ng Lungsod ng Maynila. Gibaha sa mga estudyante ug ginikanan ang pagpanghatag sa allowance alang sa mga residente sa Unibersidad sa Manila. Inirereklamo nila ang kawalan ng sistema sa pila kaya nabalewala rin ang physical distancing. Nagreklamo sila bahin sa kakulang sa usa ka sistema sa pila ingon wala usab igsapayan ang paglayo sa lawas. Mag-iisang taon na simula nang kumalat ang COVID-19 mula sa isang kabisera ng China hanggang sa buong daigdig. Usa na ka tuig ang milabay sukad mikaylap ang COVID-19 gikan sa usa ka kapital sa China hangtod sa tibuuk kalibutan. Balikan kung paano ito nagsimula at kung paano nito binago ang buong mundo. Balik sa kung giunsa kini nagsugod ug giunsa niini giusab ang tibuuk kalibutan. Kaniya-kaniyang eksena ang mga palamuting Pasko sa iba-ibang lugar, patunay na may pag-asa kahit sa gitna ng pandemya, kabilang dito ang mga Christmas village sa Baguio City. Ang mga talan-awon sa Pasko sa lainlaing mga lugar adunay kaugalingon nga mga eksena, pamatuod nga adunay paglaum bisan sa tunga-tunga sa pandemya, lakip na ang mga Christmas village sa Baguio City. Nabisto ng PNP Highway Patrol Group at LTFRB ang mga paglabag sa health protocols ng ilang driver at mga pasahero ng mga public utility vehicle. Giimbestigahan sa PNP Highway Patrol Group ug LTFRB ang mga kalapasan sa mga protokol sa kahimsog sa pipila ka mga drayber ug pasahero sa mga public utility vehicle. Kung gumugulong na ang pagbabakuna kontra COVID-19 sa ibang bansa, sa Pilipinas ay umamin mismo ang Food and Drug Administration (FDA) na wala ni isa pang vaccine firm ang nag-apply para sa emergency use authorization (EUA). Kung ang pagbakuna batok sa COVID-19 naglibut sa gawas sa nasud, sa Pilipinas mismo ang Food and Drug Administration (FDA) miangkon nga walaÕy uban pang firm sa bakuna ang nag-aplay alang sa pagtugot sa emerhensya nga paggamit (EUA). Sabi ni FDA Director General Eric Domingo, inuuna ng gobyerno ang pagbili ng mga bakuna sa China dahil sa agawan sa suplay, kahit wala pa itong FDA approval. Ang Direktor sa heneral sa FDA nga si Eric Domingo nag-una ang gobyerno sa pagpalit og mga bakuna sa China tungod sa lalis sa supply bisan kung wala pa kini nadawat nga pag-uyon sa FDA. Sa isang tweet, inanunsyo ng Chinese embassy na tinatapos na lang ang kasunduan para makapag-supply ang Sinovac ng 25 million doses ng bakuna sa Marso 2021. Sa usa ka tweet, gipahibalo sa embahada sa China nga nagtapos lang sa usa ka kasabutan alang sa Sinovac nga maghatag 25 milyon nga dosis sa bakuna kaniadtong Marso 2021. Pero di ibig sabihin ay basta-basta lang itong puwedeng gamitin, kayaÕt kung target ang rollout ng bakuna sa Marso 2021, dapat ay mag-apply na ngayon ng EUA ang Sinovac o ang gobyerno para rito. Apan wala kini gipasabut nga mahimo kini gamiton nga gaan, busa kung ang paglansad sa bakuna gitumong alang sa Marso 2021, ang Sinovac o ang gobyerno kinahanglan na mag-aplay alang sa EUA. Wala ring clinical trials na ginagawa sa ngayon sa Pilipinas. Wala usab mga klinikal nga pagsulay nga gihimo karon sa Pilipinas. Kaya ang tanong ng ilan, hindi ba nangungulelat ang Pilipinas pagdating sa immunization program? Mao nga ang pangutana sa pipila, dili ba nagduha-duha ang Pilipinas bahin sa programa sa pagbakuna? Ngayong Disyembre gustong isara ng gobyerno ang kontrata sa China lalo't target nitong magbakuna ng 3 milyong Pilipino sa Marso. Karong Disyembre, gusto sa gobyerno nga pasirad-an ang kontrata niini sa China, labi na nga gituyo niini nga mabakunahan ang 3 milyon nga mga Pilipino sa Marso. Sa kabila ng matinding epekto ng COVID 19 pandemic sa showbiz, bumubuo ngayon ang music industry ng mga kaabang-abang na collaboration gaya ng collaboration nina Ella Cruz at former 2ne1 member na si Minzy. Bisan pa sa grabe nga epekto sa COVID 19 pandemya sa showbiz, ang industriya sa musika naghimo karon mga makalilisang nga kooperasyon sama sa pagtambayayong ni Ella Cruz ug kanhing miyembro sa 2ne1 nga si Minzy. May kani-kaniya ring patimpalak ang mga OPM hit maker gaya nina Lea Salonga at Regine Velasquez. Ang mga naghimo sa OPM hit sama nila Lea Salonga ug Regine Velasquez adunay usab kaugalingon nga mga indigay. Limitado pa rin ang kabuuang kapasidad ng mga simbahan dahil sa coronavirus disease (COVID-19). Ang kinatibuk-ang kapasidad sa mga simbahan gikutuban pa tungod sa sakit nga coronavirus (COVID-19). Dahil dito, nagsagawa ng drive-in Simbang Gabi ang Diocesan Shrine of Jesus the Divine Word sa Quezon City kung saan maaaring manatili na lamang sa kanilang mga sasakyan ang mga dadalo sa misa. Ingon usa ka sangputanan, ang Diocesan Shrine of Jesus the Divine Word nagpahigayon og drive-in Simbang Gabi sa Quezon City diin ang mga motambong sa misa mahimong magpabilin sa ilang mga salakyanan. Aabot sa 100 sasakyan ang kasya sa parking ng naturang simbahan, naglagay ng LED screen at speakers ang simbahan sa labas ng establisimyento upang mapanood at marinig ang mga nasa sasakyan ang misa. Mokabat sa 100 ka mga salakyanan ang mahimoÕg pasulud sa parkingan sa simbahan, ang simbahan nagbutang mga LED screen ug speaker sa gawas sa establisamento aron mabantayan ug madungog ang mga naa sa awto sa misa. May mga volunteer at lay minister din na mangangasiwa ng offertory at communion sa parking area. Adunay usab mga boluntaryo ug mga lay minister nga magbantay sa offertory ug komunyon sa parking area. Ayon sa simbahan, hangad nilang mabigyan ang mga mananampalataya ng pagkakataong ipagdiwang ang Simbang Gabi nang ligtas kasama ang pamilya. Pinauyon sa simbahan, gusto nila hatagan higayon ang mga magtutuo nga saulogon ang Simbang Gabi nga luwas kauban ang ilang pamilya. Para bigyan ng opportunity lalong lalo na yung mga takot pumasok sa loob ay mayroong pagkakataon para makasamba pa rin, ani Fr. Ronnie Crisostomo, Rector ng naturang simbahan. Aron mahatagan higayon, labi na ang mga nahadlok nga mosulud, adunay higayon nga magsimba pa, ingon ni Fr. Ronnie Crisostomo, Rektor sa mao nga simbahan. Alas-8 ng gabi magsisimula ang anticipated mass habang alas-4:30 ng madaling araw ang Misa De Gallo. Ang gipaabot nga misa magsugod sa alas-8 sa gabii samtang ang Misa De Gallo magsugod sa alas 4:30 sa hapon. Pinapayuhan din ang mga hindi magdadala ng sasakyana at hindi makakapasok sa loob ng simbahan na magdala ng sariling upuan. Gitambagan sad na dili magdala og sakyanan ug dili makasulod sa simbahan nga magdala sa ilang kaugalingon nga mga lingkuranan. Kasado na ang pagbubukas ng U-turn slot sa may Quezon City Academy sa Biyernes base sa kahilingan ng lokal na pamahalaan para maibsan ang matinding trapiko ngayong Christmas season. Ang pag-abli sa U-turn slot sa Quezon City Academy kaniadtong Biyernes natapos na tungod sa hangyo sa lokal nga gobyerno nga maminusan ang grabe nga trapiko sa panahon sa Pasko. Matatandaang isinara ang naturang slot noong Setyembre para magbigay-daan sa planong mga EDSA busway ng Metropolitan Manila Development Authority. Kahinumduman nga ang nasangpit nga slot gisirado kaniadtong Septyembre aron maghatag dalan sa giplano nga mga busway sa EDSA sa Metropolitan Manila Development Authority. Bukod sa trapiko, ito ay para magbigay-daan sa mga emergency vehicle lalo na sa mga sasakyang papunta sa WC General Hospital na COVID-19 facility sa lungsod. Gawas sa trapiko, kini aron tugotan ang mga emergency vehicle labi na ang mga sakyanan sa WC General Hospital COVID-19 nga pasilidad sa syudad. Aabot sa 30,000 motorista ang gumagamit ng nasabing U-turn slot araw-araw. Moabot sa 30,000 nga mga motorista ang naggamit sa U-turn slot matag adlaw. Dahil dito, magbubukas ng special lane ang MMDA sa isa pang isinarang U-turn slot sa Panorama na ilalaan sa mga emergency vehicle. Ingon usa ka sangputanan, magbukas ang MMDA usa ka espesyal nga linya sa usa pa ka sirado nga U-turn slot sa Panorama nga igahin sa mga emergency nga salakyanan. Isinasaayos na rin ang gagawing zipper lane para sa emergency vehicles na ipapasok sa loob ng busway. Ang zipper lane alang sa mga emergency nga salakyanan nga isulud sa sulud sa busway giayo usab. Tatauhan ng MMDA enforcers ang lugar para masigurong ilalaan lang din ang mga ito para sa mga ambulansiya, bombero at mga pulis. Bantayan sa MMDA ang lugar aron masiguro nga gigahin usab sila alang sa mga ambulansya, bombero ug pulis. Nilinaw naman ni MMDA EDSA traffic czar Bong Nebrija na ang u-turn slot lang sa may Quezon City Academy ang bubuksan. Giklaro ni MMDA EDSA traffic czar Bong Nebrija nga ang u-turn slot ra sa Quezon City Academy ang mabuksan. Maglalagay naman ng signage ang MMDA para hindi magkalituhan ang mga motorista sa darating na Biyernes. Magbutang og signage ang MMDA aron dili maglibog ang mga motorista sa umaabot nga Biyernes. Nagbigay ng salu-salungat na pahayag ang ilang opisyal ng pamahalaan ukol sa kinahinatnan ng usapan para makakuha ng supply ng Pfizer vaccine. Naghatag ang pipila ka mga opisyales sa gobyerno na magkasumpaki ug mga pahayag bahin sa sangputanan sa mga panagsulti aron makakuha usa ka suplay sa bakuna nga Pfizer. Ayon kasi kay Department of Foreign Affairs (DFA) Secretary Teodoro Locsin, Jr. ay may darating na sanang 10 milyong doses ng Pfizer vaccine sa Enero pero may pumalpak kaya hindi na ito matutuloy. Pinauyon kay Department of Foreign Affairs (DFA) Secretary Teodoro Locsin, Jr. unta adunay 10 milyon nga dosis sa bakuna nga Pfizer kaniadtong Enero apan ang pipila napakyas mao nga dili kini makapadayon. Sinegundahan naman ito ni Philippine Ambassador to the US Jose Manuel Romuladez. Gisundan kini sa Philippine Ambassador sa US nga si Jose Manuel Romuladez. Ayon kay Sen. Panfilo Lacson, kilala niya kung sino ang tinutukoy na sumablay sa pakikipag-usap sa Pfizer. Pinauyon kay Sen. Si Panfilo Lacson, nahibal-an niya kung kinsa ang gitumbok nga nawala sa panagsulti uban si Pfizer. Patutsada pa ni Lacson, palagi raw pumapalpak ito pero hindi mapalitan, na kataka-taka daw talaga. Dugang pa ni Lacson nga kanunay kini magsagpa apan dili mapulihan, nga katingad-an gyud. Hindi nila pinangalanan kung sino ito pero ayon kay Health Secretary Francisco Duque tuloy pa ang negosasyon sa Pfizer. Wala nila nganli kung kinsa kini apan pinauyon kay Health Secretary Francisco Duque, magpadayon ang negosasyon sa Pfizer. Agaw-pansin ang isang Christmas tree sa Laoag City, na gawa sa ibaÕt-ibang klase ng gulay. Agaw pansin ang usa ka Christmas tree sa Laoag City, nga hinimo gikan sa lainlaing klase sa gulay. Ginamit ang pechay at ang mga dahon ng talong, ampalaya, serpentina, kamote, alugbati, sili at papaya sa paghugis ng Christmas tree na may taas na 7 talampakan. Gigamit ang pechay ug mga dahon sa talong, ampalaya, serpentine, kamote, alugbati, sili ug papaya aron paghulma sa usa ka 7-tiil nga taas nga Christmas tree. Bawang at sibuyas naman ang ginawang palamuti sa Christmas tree. Ahos ug sibuyas gigamit ingon dekorasyon sa Christmas tree. Ang Veggies Christmas tree ay ideya ng Cluster One na binubuo ng limang barangay sa Laoag City - ang Barangay 1,2,3,4 at 5. Ang Veggies Christmas tree mao ang ideya sa Cluster One nga gilangkuban sa lima ka mga barangay sa Laoag City - Mga Barangay 1,2,3,4 ug 5. Naisipan namin na gulay sa paggawa ng Christmas tree dahil mayaman sa gulay ang aming mga barangay, at para i-mensahe na kailangan natin ng gulay para maging healthy ang katawan, laloÕt may pandemya, ayon kay Chairman Dan Toledanes ngayong Miyerkoles. Gihunahuna namon ang mga utanon ingon usa ka Christmas tree tungod kay ang among mga barangay dato sa mga utanon, ug aron ipahibalo nga kinahanglan namon ang mga utanon aron mapahimsog ang among lawas, labi na ang mga pandemics, suma ni Chairman Dan Toledanes kaniadtong Miyerkules. Ang paggawa ng kakaibang Christmas tree ay bahagi ng Christmas Competition ng lokal na pamahalaan. Ang paghimo og usa ka talagsaon nga Christmas tree bahin sa Christmas Competition sa lokal nga gobyerno. Ang Veggies Christmas tree ay hinirang na kampeon sa kompetisyon. Ang punoan sa Christmas Veggies ginganlag kampiyon sa kompetisyon. Tuloy ang tradisyon at debosyon. Iyan ang pinatunayan ng mga Katoliko na dumagsa sa unang Simbang Gabi sa panahon ng pandemya. Nagpadayon ang tradisyon ug debosyon. Kana ang gipamatud-an nga nagdugok ang mga Katoliko sa una nga Simbang Gabi sa panahon sa pandemiya. Nagpaalala naman si Manila Auxiliary Bishop Broderick Pabillo na manindigan laban sa mga pang-aabuso sa lipunan. Gipahinumduman kami ni Manila Auxiliary Bishop Broderick Pabillo nga barugan ang mga pang-abuso sa katilingban. Sa datos na inilabas ni Senate committee on finance chairperson Sonny Angara, lumalabas na ilan sa mga bakuna ay mababa ang presyo pero hindi rin maiiwasan na ang iba sa kanila ay mataas ang halaga. Sa datos nga gipagawas sa Senate committee on financial chairman nga si Sonny Angara, mopatim-aw nga ang pipila sa mga bakuna nga mubu ang presyo apan dili usab malikayan nga ang pila sa kanila mahal ang presyo. Sa P82.5 bilyon na pondo sa ilalim ng 2021 budget, higit 25 milyon ang puwedeng mabakunahan gamit ang Novavax. Sa P82.5 bilyon nga pondo sa ilalum sa 2021 nga badyet, labaw sa 25 milyon ang mabakunahan sa Novavax. Ito ang pinakamurang bakuna sa estimated price na P366. Kini ang labing barato nga bakuna sa gibanabana nga presyo nga P366. Pinakamahal ang Moderna na may projected price na naglalaro sa P3,900 hanggang P4,500. Ang Moderna mao ang labing mahal nga adunay gipaabot nga presyo nga magdula sa P3,900 hangtod sa P4,500. Sinundan naman ito ng Sinovac at Pfizer. Gisundan kini sa Sinovac ug Pfizer. Kung si Food and Drug Administration Director General Eric Domingo ang tatanungin, ideal o tama lang ang presyo ng mga bakuna. Kung ang Director sa Pagdumala sa Pagkain ug Gamot mao ang pangutan-on, ang presyo sa mga bakuna sulundon o husto ra. Dagdag ni Domingo, marami ring vaccine manufacturers ang nangakong mas prayoridad nila na maipamahagi ang bakuna sa iba-ibang bansa bago ang kumita mula sa mga ito. Dugang pa ni Domingo nga daghang mga taghimo og bakuna usab ang misaad nga ang ilang prayoridad nga ipanghatag ang bakuna sa lainlaing mga nasud sa wala pa mokita gikan kanila. Ang promise ng mga drug companies dito is that they will make these, parang hindi naman profit making and that they will be selling at the cost price, ani Domingo. Ang saad sa mga kompanya sa droga dinhi nga himuon nila kini, dili kini ingon kita, ug ibaligya sa presyo nga gasto, ingon ni Domingo. Para sa mga eksperto, bagaman may pundasyon na ang maraming bansa sa pagbabakuna dahil sa kaniya-kaniya nilang vaccination program, mahalagang maintindihan na hindi pa rin magiging ganoon kadali ang pamamahagi ng COVID-19 vaccine. Alang sa mga eksperto, bisan kung daghang mga nasud na ang adunay pundasyon alang sa pagbakuna tungod sa ilang tagsatagsa nga mga programa sa pagbakuna, hinungdanon nga masabtan nga ang pagpanagtag sa bakuna nga COVID-19 dili ingon kadali. Ayon sa Department of Health, nakalatag ang kanilang plano sa oras na dumating ang bakuna, kung saan may ilang hakbang na dapat pagdaanan ang isang taong babakunahan. Pinauyon sa Department of Health, ang ilang plano gipahimutang sa oras nga moabut ang bakuna, diin kinahanglan magbakuna ang usa ka tawo. Nitong Miyerkoles, umabot na sa 452,988 ang kabuuang bilang ng COVID-19 cases sa Pilipinas matapos makapagtala ng 1,156 bagong kaso sa bilang na iyon, 24,873 ang active cases o hindi pa gumagaling sa sakit. Kaniadtong Miyerkules, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa Pilipinas miabot sa 452,988 pagkahuman nga narehistro ang 1,156 nga bag-ong mga kaso sa ihap, 24,873 nga aktibo nga mga kaso o wala pa mamaayo gikan sa sakit. Patay ang incident commander ng local Inter-Agency Task Force at City Health Officer ng Guihulngan City, Negros Oriental na si Dr. Mary Rose Sancelan at ang kaniyang mister matapos pagbabarilin ng riding-in-tandem nitong Martes sa kanilang tinitirhang subdivision sa Barangay Poblacion sa nasabing lungsod. Patay ang komandante sa hitabo sa lokal nga Inter-Agency Task Force ug City Health Officer sa Guihulngan City, Negros Oriental, Dr. Mary Rose Sancelan ug iyang bana human gipusil sa riding-in-tandem kaniadtong Martes sa ilang subdivision sa Barangay Poblacion sa nahisgutang lungsod. Sa imbestigasyon ng Guihulngan Police, papauwi ang biktima galing trabaho sakay ng motorsiklo kasama ang kaniyang mister na si Edwin Sancela, nang pagbabarilin ng mga salarin. Subay sa imbestigasyon sa Guihulngan Police nga nagpauli na ang biktima gikan sa trabaho sakay sa motorsiklo kauban ang iyang bana nga si Edwin Sancela, sa dihang gipusil siya sa mga naghimo niini. May mga tama ng bala sa katawan at ulo ang mga biktima, ayon kay Police Lt. Col. Bonifacio Tecson, hepe ng Guihulngan Police, maraming anggulo ang kanilang tinitingnan sa ngayon kung bakit pinatay ang mag-asawa. Adunay mga samad sa bala sa lawas ug ulo ang mga biktima suma ni Police Lt. Col. Bonifacio Tecson, hepe sa Guihulngan Police, gitan-aw nila karon ang daghang mga anggulo ngano nga gipatay ang magtiayon. Pero hindi na muna niya ito binanggit habang nagpapatuloy pa ang imbestigasyon. Apan wala niya kini gihisgutan samtang nagpadayon pa ang imbestigasyon. Bumuo na sila ng task force para tutukan ang kaso, nagdadalamhati naman ang Guihulngan City Inter-Agency Task Force sa pagkamatay ni Dr. Sancelan dahil malaki ang kaniyang naging papel para hindi dumami ang kaso ng COVID-19 sa lungsod. Naghimo sila usa ka task force nga mag-focus sa kaso, samtang ang Guihulngan City Inter-Agency Task Force nagbangutan sa pagkamatay ni Dr. Sancelan tungod kay dako ang iyang papel sa pagpugong sa pagdugang sa mga kaso sa COVID-19 sa syudad. Humihingi sila ng hustisya para sa mag-asawa, kinondena naman ng Karapatan Negros Island ang pagpatay sa mag-asawa. Gihangyo nila ang hustisya alang sa magtiayon, samtang ang Karapatan Negros Island gikondena ang pagpatay sa magtiayon. Ayon sa grupo, kabilang si Dr. Sancelan sa hit list ng anti-communist vigilante group. Pinauyon sa grupo nga si Dr. Sancelan sa hit lista sa kontra-komunista nga grupo nga pagbantay. Kabilang din sa hit list ang pangalan ng abogado sa Guihulngan City na si Atty. Anthony Trinidad na pinaslang noong Hulyo 2019. Ang lista nga naigo sa hit upod usab ang ngalan sa abogado sa Guihulngan City nga si Atty. Napatay si Anthony Trinidad kaniadtong Hulyo 2019. Nilinaw ng pamilya ng lalaking namatay sa Skyway tragedy noong nakaraang buwan na hindi sila tumanggap ng cash assistance mula sa San Miguel Corporation (SMC), taliwas daw sa iniulat ng kompanya. Giklaro sa pamilya sa lalaki nga namatay sa trahedya sa Skyway kaniadtong miaging bulan nga wala sila makadawat cash tabang gikan sa San Miguel Corporation (SMC), sukwahi sa gitaho sa kompanya. Kasunod ito ng pahayag ng SMC na nagbigay sila ng aabot sa P20 milyong cash assistance para sa 8 nasaktan sa insidente at sa pamilya ng namatay na si Edison Paquibot. Kini nunot sa pahayag sa SMC nga naghatag sila hangtod sa P20 milyon nga cash nga hinabang alang sa 8 nga nasamdan sa hitabo ug pamilya sa namatay nga si Edison Paquibot. Sinabi rin sa pahayag na nangako si SMC President at Chief Operating Officer Ramon Ang na magbibigay ito ng livelihood at edukasyon sa naulilalng pamilya ni Paquibot, bukod pa sa karagdagang financial assistance para sa buwanang pangangailangan. Giingon usab sa pahayag nga ang Presidente ug Chief Operating Officer sa SMC nga si Ramon Ang misaad nga maghatag kini panginabuhian ug edukasyon sa namatyan nga pamilya ni Paquibot, dugang sa dugang nga tabang pinansyal alang sa matag bulan nga panginahanglanon. Pero ayon kay Jeamie Salvatierra, abogado ng pamilya Paquibot, hindi sila tumanggap ng pera mula sa SMC, puwera sa ginastos para sa libing. Apan pinauyon kay Jeamie Salvatierra, abogado alang sa pamilyang Paquibot, wala silay nadawat nga salapi gikan sa SMC, gawas sa mga galastuhan sa paglubong. Ayon pa kay Salvatierra, naga-alangan si Marilou Paquibot, misis ni Edison, na tanggapin ang pera dahil baka raw isipin na isinusuko na niya ang kaniyang karapatan sa paghahain ng mga kasong kriminal at sibil laban sa mga kompanya at indibidwal na sangkot sa trahedya. Pinauyon kay Salvatierra, si Marilou Paquibot, asawa ni Edison, nagduha-duha sa pagdawat sa kuwarta tungod kay mahimoÕg hunahunaon niya nga gitugyan na niya ang iyang katungod sa pagsang-at og mga kasong kriminal ug sibil batok sa mga kompanya ug indibidwal nga naapil sa trahedya. Sa text message, sinabi ng SMC na hindi naman nila sinabing tinanggap ni Mrs. Paquibot ang financial assistance, at bagkus sinabi lang din nila ang kahandaan na tumulong sa naulilang pamilya ng biktima. Sa text message, giingon sa SMC nga wala nila giingon nga si Mrs. Paquibot nga tabang pinansyal, ug hinoon gisulti na lang nila ang ilang kaandam nga motabang sa namatyan nga pamilya sa biktima. Sa report ng EEI Corporation, makikita sa schematic diagram na ekslusibong nakalap ng ABS-CBN News kung paanong unang nag-reverse ang crane, at umikot ang boom. Pinauyon sa report sa EEI Corporation, ang diagram nga eskematiko nga eksklusibong nakolekta sa ABS-CBN News nagpakita kung giunsa ang una nga pag-usab sa crane, ug pag-ikot sa boom. Nag-tilt ang boom patungo sa bahagi ng East Service Road at tumama sa steel girder, na siyang bumagsak sa mga sasakyan at tao. Ang boom nagtagilid padulong sa seksyon sa East Service Road ug naigo ang steel girder, nga nahagbong sa mga salakyanan ug mga tawo. Sabi ni Salvatierra, lumalabas na may iregularidad sa konstruksyon, kuwestiyonable aniya ang galaw ng crane na dapat ay gabi rin nagtrabaho kung kailan mas kaunti ang dumaraan. Gisulti ni Salvatierra, nga nagpakita nga adunay mga iregularidad sa konstruksyon, giingon niya nga kuwestiyonable ang paglihok sa crane nga kinahanglan usab magtrabaho sa gabii kung gamay ang molabay. Ganito inilarawan ni John Arcilla ang kanyang pinagbibidahang pelikula na Suarez: The Healing Priest. Ingon niini ang paghulagway ni John Arcilla sa gibituonan niya nga pelikulang Suarez: The Healing Priest. Sa Magandang Buhay nitong Miyerkoles, nagbahagi si Arcilla ng ilang detalye tungkol sa kanyang pelikula na hango sa buhay ng sikat na "healing priest na si Fr. Fernando Suarez, na pumanaw nito lamang Pebrero matapos atakihin sa puso. Sa Magandang Buhay kaniadtong Miyerkules, gipaambit ni Arcilla ang pipila ka mga detalye bahin sa iyang pelikula nga gibase sa kinabuhi sa bantog nga "paring pari nga si Fr. Fernando Suarez, nga namatay kaniadtong Pebrero lamang human atake sa kasingkasing. Nakakalungkot nga lang na before kaming matapos ng pelikula ay pumanaw siya pero ito ay tungkol sa kung paano niya pinanghawakan ang kanyang faith sa kabila ng controversies. Makaluluoy nga sa wala pa natapos ang pelikula namatay siya apan bahin kini sa kung giunsa niya pagpadayon ang iyang pagtuo bisan pa sa mga kontrobersiya. Isang example na sa gitna ng mga pagsubok ay kumapit ka lang sa Diyos ay malalagpasan mo lahat yon ang pinakabuod ng istorya, ani Arcilla, na gaganap bilang si Fr. Suarez. Usa ka panig-ingnan nga taliwala sa mga pagsulay nga modakup ka lang sa Diyos malampasan nimo ang tanan nga mao ang unod sa istorya, ingon ni Arcilla, kinsa magdula isip Fr. Suarez. Para sa aktor, napapanahon ang pelikula lalo't hinaharap ng mundo ang COVID-19 pandemic. Alang sa artista, ang pelikula tukma sa panahon labi na nga ang kalibutan nag-atubang sa COVID-19 pandemic. Napaka-timely kasi lalo na ngayon na pandemic ang daming social unrest, ang daming calamities, mayroon tayong pandemic. Tayming kaayo tungod kay labi na karon nga daghang kagubot sa katilingban, daghang mga kalamidad, pandemya, adunay kita usa ka pandemya. So mas kailangan natin lalo na tumingin sa gitna natin, sa ating lahat, sino itong dapat nating panghawakan? Mao nga kinahanglan nato labi nga tan-awon taliwala sa ato, sa ato tanan, kinsa ang dapat nato nga paga gunitan? Balikan natin ang ating pananampalataya and panghawakan natin ito para maka-survive tayo sa ganitong klaseng sitwasyon, aniya. Balikan naton ang atong pagsalig ug huptan kini aron mabuhi kita sa ingon niini nga kahimtang, ingon niya. Kasama ni Arcilla sa Magandang Buhay si Jin Macapagal, na gaganap bilang batang Fr. Suarez aniya, may mga mapupulot na aral ang mga manonood mula sa pelikula. Mikuyog si Arcilla kay Jin Macapagal sa Maayong Kinabuhi, nga modula sa batan-ong Fr. Giasoy ni Suarez, mahimong makakat-on og leksyon ang mga manonood sa pelikula. May dalawang stories din na mapupulutan natin ng aral. Adunay usab duha ka mga istorya nga atong makat-unan. Kasi sa part na ako ang gumanap, it's more of finding his purpose in life. Tungod kay sa bahin nga akong gipatukar, labi na sa pagpangita sa iyang katuyoan sa kinabuhi. Yung kahit gaano mo i-deny na 'yun ang karapat-dapat sa iyo, darating talaga, na if you are aligned with God and your faith with Him, talagang mapupunta ka kung saan pinaka-meaningful para sa iyo at purposeful para sa iyo," kuwento niya. Bisan kung giunsa nimo gilimod nga angay nimo kini, moabut ra gyud, nga kung nahiuyon ka sa Diyos ug ang imong pagtuo Kaniya, moadto gyud ka kung diin kini labing makahuluganon alang kanimo ug katuyoan alang kanimo, "ingon siya. Ang Suarez The Healing Priest ay isa sa 10 opisyal na kalahok sa Metro Manila Film Festival (MMFF) ngayong taon. Ang Suarez The Healing Priest usa sa 10 ka opisyal nga partisipante sa Metro Manila Film Festival (MMFF) karong tuiga. Mapapanood online ang mga kalahok sa MMFF 2020 sa Araw ng Pasko sa pamamagitan ng Upstream.ph. Ang mga partisipante sa MMFF 2020 sa Adlaw sa Pasko mahimong tan-awon sa online pinaagi sa Upstream.ph. Mas mabuting sa Enero na muling bumiyahe ang mga provincial bus, ayon sa Department of the Interior and Local Government (DILG) ngayong Miyerkoles. Mas maayo sa Enero alang sa mga bus sa probinsya nga magbiyahe usab, sigun sa Department of Interior and Local Government (DILG) karong Miyerkules. Ayon kay DILG Undersecretary Jonathan Malaya, ito'y para malimitahan ang galaw ng mga tao ngayong magpa-Pasko. Pinauyon kay DILG Undersecretary Jonathan Malaya, kini aron malimitahan ang lihok sa mga tawo karong Pasko. Binitawan ni Malaya ang pahayag matapos aprubahan ni Pangulong Rodrigo Duterte ang pagbabalik ng provincial buses sa mga point-to-point na ruta. Gipagawas sa pahayag ni Malaya pagkahuman giaprobahan ni Presidente Rodrigo Duterte ang pagbalik sa mga bus sa probinsiya sa mga point-to-point nga ruta. Ayon kay Malaya, mahaba at komplikadong proseso ang pagbabalik-pasada ng mga provincial bus sa Metro Manila. Pinauyon kay Malaya, ang pagbalik sa mga provincial bus sa Metro Manila usa ka taas ug komplikado nga proseso. May mga local government unit (LGU) daw kasing ayaw pang magpapasok ng mga bus mula Metro Manila. Ang pila ka mga local government unit (LGUs) giingon nga nagpanuko sa pagsulud sa mga bus gikan sa Metro Manila. Marami raw kailangang ikonsidera bago muling makapag-operate ang mga bus, ang daming dapat i coordinate bus companies, terminals, LGUs, to make sure that the buses are compliant with health protocols established by LGUs, ani Malaya. Daghang mga butang ang kinahanglan nga hunahunaon sa wala pa makaandar ang mga bus, tungod kay daghang mga kompanya sa bus, terminal, LGUs kinahanglan nga magkoordina, aron masiguro nga ang mga bus nagsunod sa mga protokol sa kahimsog nga gitukod sa mga LGU, ingon ni Malaya. Pinaplantsa pa ng Department of Transportation at LTFRB ang guidelines at mga ruta sa muling pagbiyahe ng provincial buses. Padayon usab nga gipamalantsa sa Department of Transportation ug LTFRB ang mga panudlo ug ruta alang sa pagbiyahe pag-usab sa mga bus sa probinsiya. Arestado ang isang lalaking nagtatrabaho sa Department of Justice (DOJ) dahil sa umano'y pangingikil ng P1 milyon sa isang Customs broker. Gidakup ang sa ka lalaki nga nagtrabaho sa Department of Justice (DOJ) sa giingon nga pagpangilkil og P1 milyon gikan sa usa ka Customs broker. Kinilala ang suspek bilang si Louie Miranda, na nagpakilalang emisaryo ni dating Philippine National Police chief Gen. Camilo Cascolan, na sinabi niyang uupo bilang bagong Bureau of Customs (BuCor) commissioner. Ang suspetsado giila nga si Louie Miranda, kinsa nagpaila sa iyang kaugalingon ingon ang sinugo sa kanhi hepe sa Philippine National Police nga si Gen. Camilo Cascolan, nga giingon niya nga molingkod isip bag-ong komisyonado sa Bureau of Customs (BuCor) commissioner. Sa isang coffee shop sa Quezon City hinuli si Miranda ng mga myembro ng National Bureau of Investigation matapos tanggapin ang bag ng perang hiningi niya sa biktimang broker bilang welcome money o pasalubong umano para kay Cascolan. Sa usa ka Kapehan sa Quezon City gidakup Miranda sa mga myembro sa National Bureau of Investigation pagkahuman nga gidawat ang bag nga gipangayo niya sa biktima nga broker ingon usa ka welcome money alang sa Cascolan. Noong una'y itinanggi ni Miranda ang paratang at sinabing hindi niya alam kung ano ang laman ng bag. Una nga gipanghimakak ni Miranda ang mga alegasyon ug giingon nga wala siya makahibalo kung unsa ang sulud sa bag. Una nang nagsumbong sa NBI Special Action Unit ang broker dahil sa pangingikil ni Miranda noong nakaraang linggo. Una nga gireklamo sa broker ang NBI Special Action Unit alang sa pagpangilkil ni Miranda sa miaging semana. Requirement daw ng uupong commissioner ang P1 milyon pasalubong ngayong Disyembre kundi ay magiging P10 milyon ang kailangang abot sa Enero. Nanginahanglan daw sa mulingkod na komisyoner og P1 milyon aron magtagbo karong Disyembre apan moabot sa P10 milyon ang maabot sa Enero. Itinanggi ng BuCor na kalakaran sa kanila ang sinasabi ni Miranda kaya nakipag-ugnayan din sila sa NBI laban sa mga ganoong kawatan. Gihimakak sa BuCor nga ang gisulti ni Miranda nga kasagaran sa kanila mao nga gikontak usab nila ang NBI batok sa mga kawatan. Sa isang pahayag, sinabi ni Cascolan na dapat maimbestigahan kung sino ang nag-utos kay Miranda at nararapat ding kasuhan ito. Sa usa ka pamahayag, gisulti ni Cascolan nga si Miranda nga nagmando kang Miranda kinahanglan nga imbestigahon ug kinahanglan usab nga pasakaan og kaso. Tumanggi namang magkomento ang suspek pero kinumpirma niyang empleyado siya ng DOJ administrative office, Robbery extortion ang kasong isinampa kay Miranda. Nagdumili sa pagkomento ang suspetsado apan gikumpirma nga siya usa ka empleyado sa DOJ administrative office, Robbery extortion ang kaso nga gipasaka batok kang Miranda. Mas mataas sa suggested retail price (SRP) ang presyo ng karneng ibinebenta sa ilang palengke sa Metro Manila, base sa pag-iikot ngayong Miyerkoles ng ABS-CBN News. Mas taas kaysa sa gisugyot nga presyo sa pamaligya (SRP) ang karne nga gibaligya sa pipila ka merkado sa Metro Manila pinahiuyon sa hugna karong Miyerkules sa ABS-CBN News. Sa Kamuning Market halimbawa, nasa P160 ang presyo ng kada kilo ng manok, mas mataas nang P20 sa SRP na P140. Sa Kamuning Market pananglitan, ang presyo sa usa ka kilo nga manok P160, nga mas taas og P20 kaysa sa SRP nga P140. Naglalaro naman sa P300 hanggang P340 ang presyo ng karneng baboy, mas mataas kumpara sa SRP na P260 hanggang P290. Nagadula sa sa P300 hangtod P340 ang presyo sa karneng baboy, mas taas kaysa sa SRP nga P260 hangtod P290. Mabibili naman ang kada kilo ng beef sa halagang P400 gayong P380 lang ang SRP nito. Mapalit man ang matag kilo sa baka sa kantidad na P400 bisan kung ang SRP niini P380 ra. Ayon sa mga nagtitinda, tumataas talaga ang presyo ng karne habang papalapit ang Pasko. Pinauyon sa mga namaligya, nagtaas gyud ang presyo sa karne samtang nagkaduol ang Pasko. Nagbabala ang Department of Agriculture sa mga nagtitinda na huwag magtakda ng presyo nang mas mahal sa SRP. Gipasidan-an sa Department of Agriculture ang mga namaligya nga dili ibutang ang mga presyo nga labi ka mahal kaysa SRP. Samantala, nagsimula nang dagsain ang isang sikat na tindahan ng ham sa Quiapo, Maynila. Samtang, usa ka bantog nga ham shop sa Quiapo, Manila ang nagsugod sa pag-awas. Hindi lahat ay pinapayagang makapasok sa tindahan para matiyak na nakakapagpatupad ng physical distancing, isang hakbang kontra COVID-19. Dili tanan gitugotan nga mosulod sa tindahan aron masiguro nga mahimo nila ipatuman ang pagpahilayo sa lawas, usa ka lakang kontra sa COVID-19. Chine-check din ng mga guwardiya ang temperatura ng mga taong pumapasok sa establisimyento. Gisusi usab sa mga guwardiya ang temperatura sa mga tawo nga mosulod sa establisamento. Ayon sa staff ng naturang tindahan, nasa P1,400 hanggang P1,540 ang presyo ng kada kilo ng Chinese ham. Pinauyon sa mga kawani sa tindahan, naa sa P1,400 hangtud P1,540 ang presyo matag kilo sa Chinese ham. Nasa P1,360 naman ang scrap ham habang P1,420 ang bone in ham, inaasahan ng mga tauhan ng establisimyento na dadami pa ang mga pipila para sa kanilang ham habang papalapit ang Pasko. Naa sa P1,360 ang scrap ham samtang P1,420 ang bone in ham, gipaabot sa kawani sa establisemento nga labi pa alang sa ilang ham samtang nagkaduol ang Pasko. Binansagan ng rights group bilang search warrant queen ang isang huwes ng Quezon City na nagbigay awtoridad sa mga pulis na maghalughog sa bahay ng mga aktibista, na kalaunan ay naaresto dahil umano sa pagtatago ng mga armas. Gianggaan ang grupo sa mga katungod usa ka hukom sa Lungsod sa Quezon ang usa ka search warrant queen nga naghatag awtoridad sa pulisya nga pangitaon ang balay sa mga aktibista, nga sa ulahi gidakup tungod sa giingon nga pagtago og armas. Nitong Miyerkoles, lumusob ang iba't ibang grupo sa harap ng Quezon City Hall of Justice para kondenahin si QC Regional Trial Court Branch 89 executive gyudge Cecilyn Burgos-Villavert. Kaniadtong Miyerkules, lainlaing mga grupo ang ningdagsa sa atubangan sa Quezon City Hall of Justice aron kondenahon ang ehekutibo nga hukom ni QC Regional Trial Court Branch 89 Cecilyn Burgos-Villavert. Si Villavert ang nag-isyu ng search warrants laban sa 6 unyonista at 1 mamamahayag na inaresto noong nakaraang linggo kasabay ng International Human Rights Day. Si Villavert nag-isyu og mga search warrants sa 6 nga unyonista ug 1 journalist nga gidakup kaniadtong miaging semana kauban ang International Human Rights Day. Bukod pa ito sa ibang search warrants na inisyu nya laban sa mga aktibista, sabi ng Kilusang Mayo Uno (UNO), dapat ipa-disbar si Villavert. Gawas pa ni dugang sa uban pa nga mga search warrants nga giisyu niya batok sa mga aktibista, giingon nga Kilusang Mayo Uno (UNO), kinahanglan nga i-disbar ang Villavert. Dapat itong ma-disbar, kasi sa pagkakaunawa po namin bilang gyudge, bago mag-issue ng search warrant or any warrant of arrest ay i-validate mo ang mga sinasampang mga reklamo, ani KMU secretary general Jerome Adonis. Kinahanglan nga i-disbar kini, tungod kay nahibal-an namon kini ingon usa ka maghuhukom, sa wala pa mag-isyu usa ka search warrant o bisan unsang mando sa pagdakup, kinahanglan nimong pamatud-an ang mga sumbong nga gisang-at, ingon sa kalihim sa kmu nga si Jerome Adonis. Tingin nila, nakipagsabwatan si Villavert sa pulisya para sa umano'y crackdown laban sa mga kritiko ng pamahalaan. Pananaw nila, nakigsabut si Villavert sa pulisya alang sa gipanghimakak nga pagpugong batok sa mga kritiko sa gobyerno. Itong si Villavert ay nagpapagamit, alam niya na nagpapagamit siya dito kay Gen. Debold Sinas PNP chief at siyempre sa gobyerno ni Rodrigo Duterte para supilin kaming mga lider at aktibista, ani Adonis. Kani si Villavert kay nagapagamit, kabalo siya na nagapagamit siya kay Gen. Debold Sinas PNP chief ug siyempre sa gobyerno ni Rodrigo Duterte para pugngan ming mga lider ug aktibista, ingon ni Adonis. Sinubukan ng ABS-CBN News na kuhanin ang panig ni Villavert pero di ito tumugon noong nakaraang taon, mismong si Chief Justice Diosdado Peralta ang nagsabing walang iregularidad sa ginawa ng hukom. Gisulayan kuha sa ABS-CBN News ang bahin ni Villavert apan wala kini nitubag sa miaging tuig, mismo si Chief Justice Diosdado Peralta nga walaÕy iregularidad sa gihimo sa hukom. Maaalalang sinabi na ng Makabayan bloc na dapat imbestigahan ng Korte Suprema si Villavert, na tila naging pabrika na umano ng mga search warrant laban sa mga aktibista. Kahinumduman nga ang blangko sa Makabayan nagsulti nga kinahanglan imbestigahon sa Korte Suprema si Villavert, nga daw nahimo nga pabrika sa mga search warrant batok sa mga aktibista. Nailigtas ng mga rescuer at medical personnel ang isang lalaki na nakuryente sa bubungan ng isang pawnshop sa bayan ng Magsaysay dito sa probinsiya, Miyerkoles ng umaga. Naluwas sa mga tagluwas ug kawani sa medisina ang usa ka lalaki nga nakuryentihan sa atop sa usa ka pawnshop sa lungsod sa Magsaysay dinhi sa probinsya, Miyerkules sa buntag. Sa larawan at video na kuha ni Bayan Patroller Niel Gealon, makikita ang pagmamadali ng mga rescuer sa pagsagip sa biktimang kinilalang si Jojo Masamloc. Sa litrato ug bidyu nga kuha ni Bayan Patroller Niel Gealon, makit-an ang mga tigluwas nga nagdali sa pagluwas sa biktima nga giila nga si Jojo Masamloc. Makikita rin ang nanghihinang biktima na nasa stretcher at isinakay sa ambulansya. Makita usab ng nagluya nga biktima na naa sa usungan ug gidala sa ambulansya. Ayon kay Gealon, naglalagay ang biktima ng sealant sa atip ng pawnshop nang aksidenteng nahawakan ang live wire at tuluyang nakuryente. Pinauyon kay Gealon, nagbutang ang biktima og selyo sa atop sa pawnshop dihang aksidente nga nahilabtan ang live wire ug sa ulahi nakuryentihan. Nagpapagaling na sa ospital ang biktima na nagtamo ng pagkalapnos sa balat nito nangitim din ang ilang bahagi ng kaniyang katawan. Nagpaayo sa ospital ang biktima human nakaangkon og pantal sa panit ug pipila ka bahin sa iyang lawas ang nangitom. Ipinaliwanag ng Department of Health (DOH) nitong Miyerkoles ang saysay ng face shield, matapos ang ilang puna ukol sa umano'y hindi pagiging epektibo nito laban sa COVID-19. Gipatin-aw sa Department of Health (DOH) kaniadtong Miyerkules ang kahinungdanon sa taming sa nawong, pagkahuman sa pipila nga mga komento bahin sa giingon nga pagka-epektibo niini batok sa COVID-19. Matatandaang iminandato na ang pagsusuot ng face shield paglabas ng bahay bukod pa sa face mask. Kahinumduman nga ang pagsul-ob sa taming sa nawong gimando sa paggawas sa balay agig dugang sa maskara sa nawong. Pero giit ng ilang netizen, sapat na anila ang mask at sagabal lang umano ang face shield sa paningin. Apan giinsistir sa pipila nga mga netizen nga igo na ang maskara ug nga ang taming sa nawong usa ra ka babag sa panan-aw. Pero sabi ni DOH spokesperson Maria Rosario Vergeire, mainam na ang dagdag proteksyon para siguradong hindi mahawahan ng COVID-19. Apan ang tigpamaba sa DOH nga si Maria Rosario Vergeire nagsulti nga maayo nga adunay dugang nga proteksyon aron masiguro nga ang COVID-19 dili natakdan. Sixty-six percent ang protection kapag face shield lang, 66 percent kapag face mask lang. Kan-uman ug unom ka porsyento nga proteksyon kung ang taming ra sa nawong, 66 porsyento kung face mask ra. So, napag-usapan at sinabi naman ng mga eksperto ngayon na kailangang pag gumamit ka ng protective measures, kailangan sila ay magkasama para ma-reach natin yung more than 90 percent protection from the virus, ani Vergeire. Ingon niana, gihisgutan karon sa mga eksperto ug giingon nga kung mogamit ka og mga panalipod nga lakang, kinahanglan sila magkahiusa aron maabut namon ang labaw sa 90 porsyento nga proteksyon gikan sa virus, ingon ni Vergeire. Ayon sa Palasyo, may parusa ang mahuhuling walang suot ng face shield, pero depende na ito sa lokal na pamahalaan. Pinauyon sa Palasyo, kadtong masakpan nga wala magsul-ob og taming sa nawong silotan, apan kini nag-agad sa lokal nga gobyerno. Ibinaba ang bagong utos ilang araw bago ang Pasko, kung kailan posibleng lumobo ang kaso ng COVID-19 dahil sa inaasahang pagtitipon-tipon ng magpapamilya, magkakamag-anak, at magkakaibigan. Gibaba ang bag-ong kamandoan gihulog pipila ka mga adlaw sa wala pa ang Pasko, kung asa ang kaso sa COVID-19 lagmit nga mohubag tungod sa gipaabot nga pagtapok sa mga miyembro sa pamilya, kaparyentihan, ug mga higala. Sa huling tala noong Martes, sumipa na sa 451,839 ang bilang ng tinamaan ng COVID 19, kung saan 8,812 dito ang nasawi habang 418,867 ang nakarekober. Sa katapusang mubo nga sulat kaniadtong Martes, misipa ang ihap sa mga biktima sa COVID 19 miigo sa 451,839, kung asa 8,812 ang napatay ug 418,867 ang nakarekober. Niyanig ng magnitude 6.2 na lindol ang bayan ng Sarangani sa Davao Occidental at mga kalapit na lugar umaga ng Miyerkoles. Giuyog ug usa ka kusog nga 6.2 nga linog ang sa lungsod sa Sarangani sa Davao Occidental ug mga kasikbit nga lugar kaniadtong Miyerkules sa buntag. Alas 7:20 ng umaga nang tumama ang lindol 82 kilometro timog-silangan ng Alabel sa lalim na 16 kilometro. Alas 7:20 sa buntag, ang linog miigo sa 82 kilometros habagatang-sidlakan sa Alabel sa giladmon nga 16 kilometros. Umabot sa intensity 5 ang pagyanig sa General Santos City sa South Cotabato at intensity 4 sa mga kalapit na lugar kabilang ang Lebak sa Sultan Kuradat at sa South Cotabato. Mikabot ug intensity 5 ang linog sa Lungsod sa General Santos sa South Cotabato ug intensity 4 sa mga kasikbit nga lugar lakip ang Lebak sa Sultan Kuradat ug South Cotabato. Naramdaman ang pagyanig sa iba pang lugar sa Mindanao, nakuhanan ng video ng ilang netizen ang epekto ng lindol. Nabatian ang linog sa ubang lugar sa Mindanao, nga nakuha sa pipila ka mga netizen ang mga epekto sa linog. Sa post ng netizen na si Jay Parker, makikita ang paggalaw ng mga dekorasyon sa loob ng kanilang tahanan nang tumama ang lindol. Sa gi-post sa netizen nga si Jay Parker, makita ang paglihok sa mga dekorasyon sa sulud sa ilang balay sa pag-igo sa linog. Nasira naman ang kinakabitan ng billboard at bumagsak ang ilang bahagi nito sa isang mall sa General Santos City. Naguba ang billboard ug pipila ka bahin niini nahulog sa usa ka mall sa General Santos City. Ayon sa security guard ng katapat na gusali ng mall, nakita niyang bumagsak ang lalagyan ng billboard. Pinauyon sa security guard sa atbang nga edipisyo sa mall, nakita niya ang pagkahugno sa container sa billboard. Pero wala pa umanong tao dahil hindi pa nagbubukas ang mall. Apan wala pa mga tawo tungod kay wala pa magbukas ang mall. Sa ngayon, hinihintay pa ang opisyal na pahayag ng pamunuan ng mall kaugnay ng nangyaring lindol. Sa pagkakaron, gipaabot pa ang opisyal nga pamahayag sa management sa mall bahin sa linog. Pero ayon sa manager nito, walang nasaktan sa insidente. Apan sigun sa manager niini, walaÕy nasakitan sa hitabo. Tuloy ang operasyon ng mall at kinordonan ang bahagi kung saan nakita ang debris. Nagpadayon ang operasyon sa mall ug ang bahin diin nakit-an ang mga tinumpag na-cordon. Nakitaan din ng Municipal Disaster Risk Reduction and Management Office ng Alabel, Sarangani ng mga bitak ang ground floor ng isa sa mga gusali ng Alabel National High School. Nakitaa usab ang Municipal Disaster Risk Reduction and Management Office sa Alabel, Sarangani ug nga mga liki sa ground floor sa usa ka mga bilding sa Alabel National High School. Ayon sa operations chief ng MDRRMO na si Vincent Lim, walang naiulat na nasaktan at wala nang ibang damages sa mga ininspeksyong gusali maging sa local government unit. Pinauyon sa hepe sa operasyon sa MDRRMO nga si Vincent Lim, walaÕy gikataho nga nasamdan ug walaÕy laing danyos nga naulat sa mga gisusi nga mga bilding o sa local government unit. Hindi naman daw magdudulot ng tsunami ang lindol, ayon kay Phivolcs director Renato Solidum. Dili hinungdan sa tsunami ang linig, sumala sa director sa Phivolcs nga si Renato Solidum. Sa kabila ng pagpanaw ng YouTuber na si Lloyd Cadena, ipinagpatuloy ng pamilya nito ang kanyang tradisyon na pagtulong tuwing Pasko. Bisan pa sa pagpanaw ni YouTuber Lloyd Cadena, nagpadayon ang tradisyon sa iyang pamilya sa pagtabang matag Pasko. Nitong Lunes, makikita sa YouTube account ng pumanaw na vlogger ang kanyang mga kamag-anak para sa video series nitong 12 Days of Christmas. Karong Lunes, ang namatay nga vlogger makita sa YouTube account sa iyang mga paryente alang sa serye sa video sa iyang 12 Adlaw sa Pasko. Sa unang araw, namigay sila ng mga school supplies at pagkain para sa mga bata sa Sampaloc Compound sa Maynila. Sa nauna nga adlaw, gipanghatag nila ang mga gamit sa eskuylahan ug pagkaon alang sa mga bata sa Sampaloc Compound sa Manila. Handog din nila ang negosyo para sa isang inang nawalan ng trabaho dulot ng pandemya sa ikalawang araw. Gitanyag usab nila ang negosyo alang sa usa ka inahan nga nawad-an sa trabaho tungod sa sakit nga ningdangat sa ikaduhang adlaw. Una nang sinabi ng ina ng vlogger na si Lorita Cadena, o mas kilala sa vlogging community bilang Mother Kween, na ipagpapatuloy niya ang mabubuting gawain na sinimulan ng kanyang anak. Una nga nagsulti nga sa inahan ni Vlogger nga si Lorita Cadena, o mas naila sa vlogging nga komunidad nga si Mother Kween, nga ipadayon niya ang maayong buhat nga gisugdan sa iyang anak. Tatak na sa mga video ng pumanaw na vlogger ang pagtulong nito sa kapwa, mula sa mga kaibigan nito hanggang sa kanilang komunidad. Gimarkahan na ang mga bidyu sa sa namatay nga vlogger ang pagtabang sa uban, gikan sa ilang mga higala hangtod sa ilang komunidad. Sa edad na 26, pumanaw si Lloyd, na kinikilala bilang isa sa mga pioneers ng vlogging sa Pilipinas. Sa edad nga 26, namatay si Lloyd, naila nga usa sa mga nagpayunir sa pag-vlog sa Pilipinas. Nagpahayag ng kahandaang sumagot si Mayor Bernard Faustino Dy ng Cauayan City, Isabela sa mga reklamong isinampa sa kaniya dahil sa ikinasa umanong ilegal na raid sa isang pasilidad para sa small-town lottery (STL) sa naturang lungsod. Si Mayor Bernard Faustino Dy sa Cauayan City, Isabela nagpahayag sa iyang kaandam sa pagtubag sa mga reklamo nga gisang-at batok kaniya tungod sa giingon nga pagpatuman sa usa ka iligal nga raid sa usa ka gamay nga lungsod nga lottery (STL) nga pasilidad sa nahisgutang lungsod Ayon kay Dy, sa ngayon ay wala pa umano siyang natatanggap na pormal na reklamo pero handa siyang dumaan sa legal na proseso at sagutin ang ano mang paratang na nasa reklamo. Pinauyon kay Dy, hangtod karon wala pa siya makadawat ug pormal nga reklamo apan andam siya nga moagi sa ligal nga proseso ug tubagon ang bisan unsang alegasyon sa reklamo . Nahaharap si Dy at iba pang opisyal ng Cauayan City Hall sa mga kasong graft and corruption, at iba pang administrative charges. Si Dy ug ubang mga opisyal sa Cauayan City Hall nag-atubang sa sumbong sa graft and corruption, ug uban pang mga kasong administratiba Isinampa ito ng Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) at agent nitong Sahara Games and Amusement Philippines Corp. sa Office of the Ombudsman noong Martes. Gi-file kini sa Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) ug ang ahente niini nga Sahara Games and Amusement Philippines Corp. sa Office of the Ombudsman kaniadtong Martes . Nag-ugat ang kaso matapos ang umano'y illegal raid na pinangunahan ni Dy sa isa umanong duly-authorized STL facility sa Barangay Fermin. Ang kaso nagsumikad human sa giingon nga iligal nga reyd nga gipangulohan ni Dy sa usa ka gipasanginlang adunay awtoridad nga pasilidad sa STL sa Barangay Fermin Sa 16-pahinang reklamo, gusto ng PCSO at Sahara na managot ang mga opisyal para sa grave coercion at robbery with intimidation, ganoon din sa grave misconduct, grave abuse of authority, at conduct pregyudicial to the best interest of the service. Sa 16-panid nga reklamo, gusto sa PCSO ug Sahara nga manubag ang mga opisyal sa grabe nga pagpamugos ug pagnanakaw nga adunay pagpanghadlok, ingon man alang sa grabe nga dili maayong pamatasan, grabe nga pag-abuso sa awtoridad, ug pagpihig sa labing maayo nga interes sa serbisyo Ayon sa reklamo, hindi awtorisado ang raid noong Nobyembre 5 kung saan kinumpiska ang mga draw machine at iba pang lottery equipment. Pinauyon sa reklamo, walaÕy pagtugot ang raid kaniadtong Nobyembre 5 diin nakumpiska ang mga draw machine ug uban pang kagamitan sa loterya Iginiit ng PCSO at Sahara, lehitimo ang pasilidad at wala namang naipakita si Dy na search warrant o ano mang court order, bukod sa demand letter na itigil ang operasyon. Giingon ni PCSO ug Sahara nga lehitimo ang pasilidad ug walaÕy gipakita nga search warrant o bisan unsang mando sa korte si Dy, gawas sa demand letter aron mahunong ang operasyon Sa panig naman ni Dy, may mga ebidensiya raw siya na naaayon sa batas ang ginawa ng lokal na pamahalaan para i-regulate ang STL. Sa habig ni Dy, giingon niya nga adunay siya mga ebidensya nga gibuhat sa lokal nga gobyerno kung unsa ang uyon sa balaod nga makontrol ang STL. Nagpaalala ang lokal na pamahalaan ng Quezon City na bawal pa rin ang pagdaos ng mga burol sa loob ng mga bahay sa lungsod. Gipahinumduman sa kagamhanang lokal sa Quezon City nga gidili gihapon ang paghimog mga bungko sa sulud sa mga balay sa syudad . Sa isang pahayag, sinabi ni QC local government na ibinaba nila ang paalala matapos makatanggap ng ulat na may mga barangay na pumapayag sa mga puntod sa loob ng bahay. Sa usa ka pamahayag, giingon sa lokal nga gobyerno sa QC nga gihulog nila ang pahinumdom pagkahuman makadawat usa ka ulat nga ang pipila ka mga barangay nagtugot sa mga lubnganan sa sulud sa balay Paalala ni Barangay Community Relations Department head Ricky Corpuz, sa funeral parlor lang muna dapat idinadaos ang mga burol alinsunod sa quarantine protocols. Gipahinumdoman sa punoan sa Kagawaran sa Relasyon sa Komunidad sa Barangay nga si Ricky Corpuz nga sa punerarya lamang kinahanglan ipadayon ang mga bungtod subay sa mga quarantine nga protokol Marami kasing funeral parlor ang nagsasabi na kapag may clearance ng barangay ay papayag kaming gawin ang burol sa bahay,Ó dagdag niya. Ingon sa daghang mga punerarya nga nag-ingon nga kung adunay usa ka clearance sa barangay tugutan namon ang bungtud nga matukod sa balay, Ódugtong pa niya . Ayon sa Ordinance No. SP-2907, S-2000 ng siyudad, bawal pa rin ang mga pagsasagawa ng burol sa bahay, para maiwasan ang mga mass gathering na ipinagbabawal para mapigilan ang pagkalat ng COVID-19. Sumala sa Ordinansa No. Ang SP-2907, S-2000 sa syudad, gidili pa ang mga gawi sa paglubong sa balay, aron malikayan ang mga pagtapok nga gidili aron mapugngan ang pagkaylap sa COVID-19 Sa parehong ordinansa, pinapayagan lang ang burol kung magnegatibo ito sa COVID-19 magtatagal lang din dapat ito ng dalawang araw. Ilalom sa parehas nga ordinansa, gitugotan ra ang bungtod kung negatibo kini sa COVID-19 nga molungtad ra sa duha ka adlaw. Mga immediate family lang din ang pinapayagang dumalo sa libing o cremation. Ang mga duol ra nga pamilya ang gitugutan usab nga motambong sa lubong o pagsunog sa lawas. Babala naman ni QC Mayor Joy Belmonte na may karampatang parusa sa mga barangay official at funeral home na papayag sa mga burol sa bahay. Nipasidaan si QC Mayor Joy Belmonte nga adunay angay nga silot alang sa mga opisyal sa barangay ug punerarya nga motugot sa mga bungtod sa balay . Mahaharap ang mga funeral home sa P5,000 multa sa kada paglabag at pagbawi sa kanilang business permit. Mahaharap ang mga funeral home sa P5,000 multa sa kada paglabag at pagbawi sa kanilang business permit. May P5,000 multa rin ang mga lalabag, maaari rin silang m maharap sa kasong paglabag sa Republic Act N. 11332 o Mandatory Reporting of Notifiable Diseases and Health Events of Public Health Concern Act. Gipamulta usab ang mga nakalapas sa P5,000, mahimo usab nila atubangon ang mga kasong kalapasan sa Republic Act N. 11332 o Mandatory Reporting of Notifiable Diseases and Health Events of Public Health Concern Act. Aabot sa P3.4 milyong halaga ng hinihinalang shabu ang nakumpiska sa ikinasang buy-bust operation sa San Fernando, Pampanga, Martes ng hapon. Moabot sa P3.4 milyon nga kantidad sa gituohang shabu ang nakumpiska sa usa ka buy-bust operation sa San Fernando, Pampanga, Martes sa hapon. Tinatayang nasa 500 gramo ng shabu ang nakuha sa pinagsanib na operasyon ng Philippine Drug Enforcement Agency-Pampanga at ng Tarlac Provincial Police Office sa Barangay San Jose. Gibanabana nga 500 gramos nga shabu ang nasakmit sa hiniusang operasyon sa Philippine Drug Enforcement Agency-Pampanga ug sa Tarlac Provincial Police Office sa Barangay San Jose. Naaresto sa operasyon sina Crispin San Pedro, 28-anyos; Roldan Escajilla, 23; at Jover Quijano, 28. Si Crispin San Pedro, 28, gidakup sa operasyon; Roldan Escajilla, 23; ug Jover Quijano, 28. Kinasuhan na ang tatlong suspek ng paglabag sa Republic Act 9165 o ang Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Ang tulo nga suspetsado gipasakaan na og kasong kalapasan sa Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 Patay ang isang babae sa sumiklab na sunog sa Barangay 823, Paco, Maynila nitong Miyerkoles ng umaga. USA ka babaye ang namatay sa sunog nga niulbo sa Barangay 823, Paco, Manila kaniadtong Miyerkules sa buntag Natagpuang patay si Loida Sayman, 54, sa kaniyang nasusunog na tahanan, ayon sa mga awtoridad. Si Loida Sayman, 54, napalgang patay sa nagdilaab nga balay, suma sa awtoridad. Idineklarang kontrolado na ang apoy pasado alas-7 ng umaga matapos itaas sa ikaapat na alarma, kung saan tinatayang nasa 16 na fire trucks ang kinakailangan upang maapula ito. Gideklarar nga kontrolado ang sunog alas 7 sa buntag pagkahuman sa pagpataas sa ika-upat nga alarma, nga gibanabana nga 16 nga mga fire trucks ang kinahanglan aron mapalong kini. Nasa 30 bahay ang apektado ng sunog na nagsimula bandang alas-4 ng madaling araw, ayon sa Bureau of Fire Protection, patuloy ang pag-apula sa sunog. Dul-an sa 30 ka mga balay ang naapektuhan sa sunog nga nagsugod alas-4 sa kadlawon, suma sa Bureau of Fire Protection, nagpadayon ang pagpalong sa sunog Sinertipikhan ni Pangulong Rodrigo Duterte nitong Martes ang agarang pagpasa ng panukalang batas para sa pagtatatag ng Department of Overseas Filipinos. Gikumpirma ni Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong Martes ang gilayon nga pagpasar sa balaudnon alang sa katukuran sa Department of Overseas Filipino. Sa kaniyang liham na ipinadala kay Senate President Vicente Sotto III nit, sinabi niyang sinasertipikahan niya bilang urgent measure ang Senate Bill No. 1949. Sa sulat nga gipadala kay Presidente sa Senado Vicente Sotto III nit, giingon niya nga iyang gipanghimatuud ang Senate Bill No. 1949 ingon usa ka dinaliang lakang. Paliwanag ng Pangulo, ito ay para maibsan umano ang hirap ng mga Pilipino na nasa ibang bansa at magkaroon ng mekanismo para sa isang whole-of-government approach sa pagprotekta sa karapatan ng overseas Filipinos. Gipasabot sa Presidente nga aron maibanan ang pag-antos sa mga Pilipino sa gawas sa nasud ug adunay mekanismo alang sa usa ka pamaagi sa tibuuk gobyerno nga mapanalipdan ang mga katungod sa mga Pilipino sa gawas sa nasud Matatandaang lusot na sa huling pagbasa sa Kamara ang bersyon nila ng naturang panukalang batas. Kahinumduman nga ang ilang bersyon sa balaudnon nga gipasa sa miaging pagbasa sa Kamara. Una nang sinabi ng Pangulo sa kaniyang nakaraang SONA ang pagtatag ang Department of Overseas Filipinos ay isa sa kaniyang priority legislation. Una nga gisulti sa Presidente sa iyang miaging SONA nga ang pagtukod sa Department of Overseas Filipino usa sa iyang giuna nga pamalaod. Hinatulan ng parusang kamatayan ang tinaguriang Twitter killer sa Japan, matapos ang kanyang pagpatay sa 9 na biktima at pag-chop-chop sa mga katawan nito noong 2017. Gisentensiyahan nga patyon ang gitawag nga Twitter killer sa Japan, pagkahuman pagpatay sa 9 ka biktima ug pagputol sa ilang mga lawas kaniadtong 2017. Inamin ni Takahiro Shiraishi, 30 anyos, na pinatay at pinagpira-piraso niya ang katawan ng kanyang mga batang biktima, na umanoÕy nakilala niya sa social media platform na Twitter. Giangkon ni Takahiro Shiraishi, 30, nga siya ang nagpatay ug nag-mutilate sa mga patayng lawas sa iyang mga batan-ong biktima, nga kuno nakaila niya sa social media platform nga Twitter. Nasa pagitan ng mga edad na 15 at 26 ang mga biktima, tinarget umano ni Shiraishi ang mga user ng platform na nagsabing gusto na nila kunin ang kanilang mga buhay, at sinabing kaya niyang gawin ang mga ito at mamatay pa kasama nila. Ang mga biktima taliwala sa edad nga 15 ug 26, giingon nga gipunting ni Shiraishi ang mga mogamit sa platform nga giingon nga gusto nilang kuhaon ang ilang kinabuhi, ug giingon nga mahimo niya kini ug mamatay pa uban kanila. Pero nauna nang dinepensahan ng kanyang mga abugado na dapat ay makulong na lang siya dahil pumayag naman ang kanyang biktima na mamatay sa pamamagitan ng kanilang suicidal thoughts. Apan ang iyang mga abogado kaniadto nagdepensa nga kinahanglan lang siya mabilanggo tungod kay ang iyang biktima miuyon nga mamatay pinaagi sa ilang gihunahuna nga paghikog . Binalewala ito ng isang hukom, at ibinaba ang hatol ng death penalty sa krimen na ginawa ng Twitter killer noong 2017. Gibalewala kini sa usa ka hukom, ug gisentensiyahan ang silot nga pagkamatay sa usa ka krimen nga nahimo sa usa ka killer sa Twitter kaniadtong 2017. Tinawag ito ng hukom bilang cunning and cruel, ayon sa broadcaster na NHK dagdag pa ng gyudge, mapanlinlang si Shiraishi at tinarget niya ang mga biktimang mentally fragile. Gitawag kini sa huwes nga tuso ug mabangis, sumala sa brodkaster nga NHK nga ang huwes nagdugang nga si Shiraishi limbong ug gipunting ang mga biktima nga huyang sa pangisip. Ikinababahala na din daw ng publiko ang nangyaring krimen, lalo naÕt laging ginagamit ang social media networks. Nabalaka usab ang publiko bahin sa krimen, labi na nga kanunay gigamit ang mga social media network. Sinabi naman ni Shiraishi, na nakasuot ng face mask noong ibinaba ang hatol, na naiintindihan niya ang desisyon. Si Shiraishi, kinsa nagsul-ob og maskara sa nawong sa dihang gipakanaog ang hukom, nagsulti nga nakasabut siya sa desisyon . Para naman sa ibang kaanak ng biktima, para anilaÕy hindi nagsisisi ang lalaki sa kanyang ginawa. Para sa ubang mga paryente sa biktima, ingon wala nagmahay ang lalaki sa iyang gibuhat. Nagpugay ang ama ng 17-anyos na biktima ni Shiraishi sa desisyon ng hukom, at sinabing tama ito. Ang amahan sa 17-anyos nga biktima ni Shiraishi saludo sa desisyon sa huwes, nga giingon nga husto kini. Nauna nang na-detain si Shiraishi 3 taon nang nakakalipas ng mga pulis na nagi-imbestiga sa pagkawala ng isang 23 anyos na babae, na noong panahon na iyon ay nagtweet tungkol sa kagustuhan nitong pagpapakamatay. Si Shiraishi gidakup kaniadto 3 ka tuig ang milabay sa pulis nga nag-imbestiga sa pagkawala sa usa ka 23-anyos nga babaye, nga sa panahon nga nag-tweet bahin sa iyang katuyoan sa paghikog. Matapos mawala ang babae, nakakuha ang kanyang kapatid ng access sa kanyang Twitter account, at napansing may nakasalamuha siyang kaduda-dudang account. Pagkahuman nawala ang babaye, naka-access ang iyang igsoon sa iyang Twitter account, ug namatikdan nga nakasugat siya usa ka kadudahang account . Dahilan ito para mahanap ang bahay ng killer noong 2017, kung saan nahanap ng mga awtoridad ang pira-pirasong katawan ng kanyang 9 na biktima pati na ang nasa 240 na mga buto na nasa cooler at tool boxes na tinabunan na ng cat litter para maitago ang amoy at ebidensya. Kini ang hinungdan sa pagpangita sa balay sa mamumuno kaniadtong 2017, diin nakit-an sa mga awtoridad ang pagkaguba sa iyang 9 nga biktima ingon man ang 240 nga mga bukog sa cooler ug tool box nga gitabunan sa basura sa pusa aron matago ang baho ug ebidensya . Inamin niya ang krimen, at sinabi sa korte noong Nobyembre na handa siyang harapin ang kanyang kasalanan. Mitug-an siya sa krimen, ug gisultihan ang korte kaniadtong Nobyembre nga andam siyang atubangon ang iyang pagkasad-an. Isa ang bansang Japan sa mga maituturing na developed nations na may death penalty, kung saan umaabot sa 100 ang mga nakakulong na nasa death row. Ang Japan usa sa mga nag-uswag nga nasud nga adunay silot nga pagkamatay, nga adunay hangtod sa 100 nga mga piniriso nga naa sa linya sa kamatayon. Maraming residente naman sa Japan ang nananatiling suportado ito hanggang sa ngayon, pinagdedebatihan pa din sa Japan ang mga krimen ni Shiraishi na may kaugnayan sa suicide at tulong para naman sa mga nangangailangan nito. Daghang mga residente sa Japan ang nagpabilin nga nagsuporta hangtod karon, ang mga krimen ni Shiraishi nga adunay kalabotan sa paghikog ug tabang alang sa mga nanginahanglan gidebatehan pa sa Japan. Isa ang Japan sa may pinakamataas na suicide rate sa maituturing na Group of 7 na bansang industrialized, kung saan umaabot sa lagpas 20,000 ang nagpapakamatay kada taon. Ang Japan usa sa labing kataas nga rate sa paghikog sa Pangkat sa 7 nga industriyalisadong mga nasud, diin labaw sa 20,000 nga mga tawo ang naghikog matag tuig Bumaba naman na ang mga kaso nito simula noong 2003, pero may mga senyales na tumataas muli ang suicide rate sa naturang bansa dahil sa pandemya. Ang mga kaso niini nanghulog gikan kaniadtong 2003, apan adunay mga timailhan nga ang ihap sa paghikog sa nasud ningtaas usab tungod sa sakit nga pandemiya. Limang bahay ang natupok matapos masunog ang isang residential area sa Tondo, Maynila nitong Martes ng hapon. Lima ka mga balay ang naugdaw human nasunog ang usa ka residential area sa Tondo, Manila kaniadtong Martes sa hapon. Ayon sa Bureau of Fire Protection-Manila, alas 4 ng hapon nagsimula ang naturang sunog sa 1160 Teodoro Santos St. Nagsimula umano sa bahay ng pamilya ng isang Edgar Ocampo ang pagsiklab, at nadamay ang apat pang katabing bahay na pawang gawa sa light materials. Suma sa Bureau of Fire Protection-Manila, ang sunog nagsugod alas 4 sa hapon sa 1160 Teodoro Santos St. Ang sunog giingon nga nagsugod sa balay sa usa ka pamilyang Edgar Ocampo, ug nakaapekto sa upat pa ka mga kasikbit nga balay nga gama sa gaan nga materyales. Ayon sa hepe ng intelligence and investigation section na si F/Sr. Insp. Guillermo Firmalino Jr., may kinalaman sa koneksiyon sa kuryente ang sanhi ng sunog na nagsimula sa likod ng bahay ni Ocampo. Pinauyon sa chief of intelligence and investigation section F / Sr. Insp. Guillermo Firmalino Jr., dunay kalabotan sa koneksyon sa kuryente ang hinungdan sa sunog nga nagsugod sa likud nga balay ni Ocampo. Pinaghihinalaang may kinalaman sa kuryente ang sunog, na tumagal nang higit isang oras, ayon sa Bureau of Fire Protection. Ang sunog gidudahan nga adunay kalabotan sa elektrisidad, nga tumagal labaw pa sa usa ka oras, sumala sa Bureau of Fire Protection. Walang naitalang sugatan o namatay sa insidente 10 pamilya ang apektado ng sunog at P60,000 ang danyos, ayon sa mga awtoridad. WalaÕy nabalita nga nasamad o namatay sa insidente 10 pamilya ang apektado sa sunog ug P60,000 nga danyos, segun sa mga awtoridad. Kuwento ng mga nasunugan, hindi nila namalayan ang apoy at nagulat na lang sila nang may biglang pumutok sa kapitbahay. Istorya sa mga nasunugan, wala nila nahibal-an ang sunog ug nakurat na lang sila sa kalit nga adunay mibuto sa kasilinganan . Nataranta ang ilang residente pero si Samuel Esguerra ay nakakuha pa ng ilang mahahablot na gamit saka lumayo sa sunog. Ang pipila ka mga residente naglibog apan si Samuel Esguerra nakakuha pa usab og pipila ka mga gamit ug dayon gilikayan ang sunog . Medyo pahirapan umano ang papasok sa lugar dahil masikip ang eskinita at mahaba ito, pasado alas-6 ng gabi ay idineklarang fire-out na ito. Giingon nga medyo lisud ang pagsulud sa lugar tungod kay daghang tawo ang eskina ug taas kini, pasado alas 6 sa gabii gideklara nga fire-out. Dahil sa sunog, 10 pamilya ang apektado at nasa P60,000 ang halaga ng mga nasunog na ari-arian. Tungod sa sunog, 10 pamilya ang naapektuhan ug ang kantidad sa nasunog nga kabtangan hapit sa P60,000. Pansamantala namang makikituloy sa mga kaanak at kapitbahay ang mga nasunugang residente. Ang mga nasunogan temporaryo nga magpabilin sa mga paryente ug silingan. Nagpapaalala ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) na may batas na nagbabawal sa panlilimos at pagbibigay ng limos. Gipahinumduman kita sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) nga adunay balaod nga nagdili sa pagpakilimos ug paghatag ug limos. May paalala naman ang mga Aeta sa kanilang mga kasamang bumababa mula sa bundok para mamalimos. Ang mga Aeta adunay pahinumdom sa ilang mga kauban nga nanaog gikan sa bukid aron magpakilimos. Habang day-off sa trabaho, pinili ng volunteer na si Ariane Aguinaldo na tumulong sa pagre-repack ng pang Noche Buena ng mga taong lubos na naapektuhan ng mga kalamidad at pandemya. Sa adlaw nga trabaho, ang boluntaryo nga si Ariane Aguinaldo nagpili nga motabang sa pag-repack sa Noche Buena sa mga tawo nga labing naapektuhan sa mga katalagman ug pandemics. Kahit sa simpleng bagay, ganito lang, nagre-repack ka, alam mong mayroon kang mga pamilyang mapapasaya, ani Aguinaldo. Bisan sa mga yano nga butang, ingon niini, pag-repack, nahibal-an nimo nga adunay ka mga pamilya nga malipay, ingon ni Aguinaldo . Kabilang sa mga napiling regaluhan ng Noche Buena pack ay ang mga jeepney driver ng University of the Philippines-Ikot na kailan lang nakapamasada ulit. Lakip sa mga napiling regalo sa Noche Buena pack mao ang mga drayber sa dyip sa University of the Philippines-Ikot nga ning-park na usab . Nahirapan umano sa tigil-pasada si Rovic Pineda, na 23 taon nang jeepney driver, nakakabiyahe kami kaya lang wala naman pasahero nauubos ang diesel namin nang wala naman pasahero, ani Pineda. Giingon nga si Rovic Pineda, kinsa usa ka 23-anyos nga drayber sa dyip, naglisud sa paghunong, nakabiyahe kami tungod lang kay walaÕy mga pasahero, nahurot ang diesel nga walaÕy pasahero, ingon ni Pineda . Sabi naman ni Cesar Sta. Maria, tagapamuno ng UP Ikot drivers nagtitiyaga sila bumiyahe para kahit papaano ang ilang empleyado ay mapagsilbihan. Cesar Sta. Si Maria, pinuno sa mga drayber sa UP Ikot ilang gipursige ang pagbiyahe aron bisan unsang mga kawani maalagaran . Nasa 70 driver ng UP Ikot ang mag-uuwi ng mga produktong pang-Noche Buena. Hangtod sa 70 ka mga driver sa UP Ikot ang magdala sa mga produkto nga Noche Buena. Nabigyan din ng ABS-CBN Foundation ng pang-Noche Buena ang nasa 140 jeepney driver sa Litex sa Commonwealth. Gihatagan usab sa ABS-CBN Foundation si Noche Buena sa 140 ka mga drayber sa dyip sa Litex sa Commonwealth. Kahit papaano kailangan gumawa tayo ng paraan para magkaroon ng kaunting ligaya ang mga tao kasama ang pamilya nila, ani Bantay Bata Executive Director Ernie Lopez. Bisan unsang paagiha kinahanglan naton himuon ang usa ka paagi aron ang mga tawo adunay gamay nga kalipay sa ilang mga pamilya, ingon ni Bantay Bata Executive Director Ernie Lopez . Hanggang ngayon ay nag-aabang pa rin ang nursing assistant na si Allan Garcia sa P5,000 kada buwan na special risk allowance ng gobyerno para sa mga healthcare worker sa ilalim ng Bayanihan 2. Hangtod karon, nagpaabot gihapon ang nagpatabang nga si Allan Garcia alang sa P5,000 matag bulan nga espesyal nga allowance sa peligro sa gobyerno alang sa mga healthcare workers ubos sa Bayanihan 2. Magandang pamasko sana ito sa pamilyang 8 buwan niyang hindi nakasama bilang pag-iingat laban sa panghahawa ng COVID-19. Maayo unta nga Pasko alang sa pamilya nga wala niya giapil sulod sa 8 ka bulan ingon usa ka pag-amping batok sa impeksyon sa COVID-19. Noong narinig po namin, masaya kami. Sa pagkadungog namo, nalipay kami. Pero noong wala pa ho kaming natanggap, nalungkot din po kami, malaking tulong po sana sa amin kung darating na po sana yung tulong na ibibigay po nila sa lahat ng health workers, giit niya. Apan kung wala namo kini madawat, naguol usab kami, dako unta nga tabang kanamo kung moabut ang tabang nga ihatag nila sa tanan nga mga trabahante sa panglawas, giinsistir niya . Pero ayon sa ilang unyon ng mga health worker sa Metro Manila, hindi sapat ang panahong ibinigay para makumpleto ang requirements sa pagkuha ng special risk allowance at active hazard duty pay sa period na September 15 hanggang December 19. Apan pinauyon sa pipila nga mga unyon sa mga trabahante sa panglawas sa Metro Manila, ang oras nga gigahin aron makumpleto ang mga kinahanglanon alang sa pagkuha espesyal nga allowance sa peligro ug aktibo nga bayad sa hazard duty sa panahon gikan sa Septyembre 15 hangtod Disyembre 19 . Anila, December 9 o Miyerkoles noong nakaraang linggo ang unang deadline na ibinigay ng Department of Health (DOH) Center for Health Development pero kulang pa rin daw ito lalo't huli sa impormasyon ang ilang pribadong ospital sa guidelines para ma-avail ng dagdag na benepisyo. Giingon nila, kaniadtong Disyembre 9 o Miyerkules sa miaging semana mao ang una nga deadline nga gihatag sa Department of Health (DOH) Center for Health Development apan kulang pa kini labi na nga adunay mga pribadong hospital nga naulahi sa kasayuran bahin sa mga panudlo aron makakuha dugang nga mga benepisyo . Matapos makipagdayalogo sa union leaders, at sa hospital industry tripartite council, pinalawig ang deadline ng 2 araw. Pagkahuman sa pakigsulti sa mga lider sa unyon, ug industriya sa tambalanan nga konseho sa tripartite, ang 2-adlaw nga deadline gipalawig. Ayon sa DOH-CHD-NCR, nakapagsumite na ng requirements ang LGU hospitals, pero may 12 pa sa 96 na pribadong ospital sa Metro Manila ang hindi nakapagsumite ng requirements noong Biyernes. Pinauyon sa DOH-CHD-NCR, ang mga hospital sa LGU nakasumite na og mga kinahanglanon, apan 12 sa 96 ka mga pribadong hospital sa Metro Manila ang wala magsumite og mga kinahanglanon kaniadtong Biyernes. Parang ang lumalabas nagkagulatan, ani Donell Siazon, tagapagsalita ng Koalisyon ng mga Unyon ng Pribadong Health Workers sa NCR. Daw nakurat ang nahitabo, ingon ni Donell Siazon, tigpamaba sa Coalition of Unions of Private Health Workers sa NCR. Napakaiksi ng panahon para mag-comply sa kanilang requirements kung tayo ay gustong tumulong, luwagan natin, ani Jao Clumia, presidente ng St. LukeÕs Medical Center Employees Association. Mubo kaayo ang oras aron masunod ang ilang mga kinahanglanon kung gusto naton motabang, pahulay kita, ingon ni Jao Clumia, presidente sa St. Luke's Medical Center Association sa mga empleyado . Paglilinaw naman ng DOH, puwede pang humabol ang mga hindi pa nakapagsusumite ng requirements. Giklaro sa DOH nga kadtong wala pa makasumite sa mga kinahanglanon mahimo pa nga maggukod. Ayon sa DOH, nagsimula na ang pamamahagi ng pondo para sa active hazard duty pay at special risk allowance sa mga ospital, target na makumpleto ito bago matapos ang buwan. Pinauyon sa DOH, nagsugod na ang pagpanghatag sa pondo alang sa aktibo nga hazard duty pay ug espesyal nga allowance sa peligro sa mga ospital, nga adunay katuyoan nga mahuman kini sa dili pa matapos ang bulan. Nanawagan ang isang senador na huwag nang magtipid ang pamahalaan at turukan ng COVID-19 vaccine ang lahat ng Pilipinong may kailangan at may gusto nito. Usa ka senador ang nanawagan sa gobyerno nga ihunong ang pagtipig ug pag-injection sa bakuna sa COVID-19 sa tanan nga mga Pilipino nga nanginahanglan ug gusto niini. Di baleng sumobra ang bayad natin kung gusto nila, puwede silang magpabakuna hindi yung 60 percent lang, 70 percent lang. Dili hinungdanon kung magbayad kita labi pa sa gusto nila, mahimo sila mabakunahan dili lamang 60 porsyento, 70 porsyento lamang . Sumatotal, P82.5 bilyon ang budget para sa bakuna sa 2021 pero ani Recto, kulang pa rin ito dahil P150 bilyon umano ang kakailanganin, kayaÕt nag-file na siya ng resolusyon para sa Bayanihan 3 o karagdagang P400 milyong budget para sa 2021. Sa kinatibuk-an, ang badyet alang sa bakunang 2021 P82.5 bilyon apan giingon ni Recto nga kulang pa kini tungod kay P150 bilyon ang kinahanglan, busa nagsumite na siya og resolusyon alang sa Bayanihan 3 o dugang nga P400 milyon nga badyet alang sa 2021 Naaalarma rin daw si Recto dahil para sa kanya at ilang senador, hindi pa malinaw kung ano ang game plan ng gobyerno pagdating sa pagpapabakuna. Giingon usab nga naalarma si Recto tungod kay alang kaniya ug sa pipila ka mga senador, dili pa klaro kung unsa ang plano sa dula sa gobyerno kung bahin sa pagbakuna . Una nang sinabi ni vaccine czar Carlito Galvez, Jr. na target nilang makuha ang vaccines galing China, partikular na ang Sinovac, pagsapit ng Marso 2021. Ang bakuna nga si czar Carlito Galvez, Jr. unang giingon. nga gipunting nila nga makakuha mga bakuna gikan sa China, partikular ang Sinovac, sa Marso 2021 Matumal pa rin ang punta ng mga bisita sa Bohol ngayong may pangamba dahil sa pandemya. Nagpahinay pa ang mga bisita sa Bohol karon nga nabalaka sila bahin sa sakit nga natapok. Para makapasok sa Bohol, dapat may kumpirmadong booking sa hotel na accredited ng probinsiya. Aron makasulod sa Bohol, kinahanglan i-book ang usa ka hotel nga accredited sa probinsya. Dapat ding nakarehistro sa tourism.bohol.gov.ph ang turista, kung saan makakakuha ng QR code na magsisilbing electronic visitors ID. Kinahanglan usab nga magparehistro ang turista sa turismo.bohol.gov.ph, diin makakuha sila usa ka QR code nga magsilbi ingon usa ka elektronik nga bisita nga ID. Dapat ding may negatibong RT-PCR test result na nakuha sa loob ng 3 araw ng pagpasok sa Bohol. Kinahanglan usab adunay usa ka negatibo nga resulta sa pagsulay sa RT-PCR nga nakuha sa sulud sa 3 ka adlaw gikan sa pagsulud sa Bohol. Ang lahat ng mga dokumento ay dapat ipakita sa check-in counter ng flight pagbaba sa paliparan, titingnan ang body temperature at idi-disinfect ang mga dalang bag. Ang tanan nga mga dokumento kinahanglan ipakita sa check-in counter sa paglupad sa eroplano, susihon ang temperatura sa lawas ug disinfect bag. Kung lalagpas ng 5 araw sa panantili sa Bohol, kailangang sumailalim sa RT-PCR test, at pumasok sa quarantine facility nang 2 linggo. Kung sobra sa 5 ka adlaw nga pagpabilin sa Bohol, kinahanglan nga ipaubos sa RT-PCR test, ug pagsulud sa quarantine nga pasilidad sa 2 ka semana. Wala pang balak na luwagan ng probinsiya ang mga requirement, limitado lang din ang kilos ng mga bisita sa Bohol sa tinatawag na tourism bubble. WalaÕy plano ang probinsya nga paluyahon ang mga kinahanglanon, ang paglihok sa mga bisita sa Bohol gikutuban ra usab sa gitawag nga turismo sa turismo . Dapat may naka-book ding tour operator at maaaring maharap sa multa ang turista kung lalagpas sa tourism bubble. Kinahanglan usab adunay usa ka tour operator nga gipareserba ug ang turista mahimong mag-atubang sa multa kung kini molapas sa bubble sa turismo . Nagbagsak ng presyo ang mga hotel at resort sa Bohol nang halos 50 porsiyento para maengganyo ang mga turista na magpunta sa probinsiya. Ang mga hotel ug resort sa Bohol mius-os sa presyo hapit sa 50 porsyento aron maengganyo ang mga turista nga moadto sa probinsya. Laking pasalamat ng isang delivery rider matapos na maisauli sa kaniya ang wallet na nalaglag sa biyahe sa Cavite noong Disyembre 12. Ang usa ka rider nga nagpasalamat labi pa nga gibalik kaniya ang pitaka nga nahulog sa iyang pagbiyahe sa Cavite kaniadtong Disyembre 12 Hindi siya nagka-interes doon sa laman nagpapasalamat ako sa kabutihang ginawa mo na tumulong sa kapuwa salute ako sa iyo, pati pamilya ko at mga kaibigan ko, sabi ni Tirso Plazos Jr. Dili siya interesado sa unod Nagpasalamat ako sa kaayo nga imong nahimo aron matabangan ang uban nga saludo ako kanimo, ingon man ang akong pamilya ug mga higala, ingon ni Tirso Plazos Jr . Naibalik din ng araw na iyon kay Plazos ang kaniyang wallet na napulot ni Alex Crisologo sa crossing ng Barangay Anabo sa Imus. Nianang adlawa, giuli usab ni Plazos ang iyang pitaka nga nakit-an ni Alex Crisologo sa pagtabok sa Barangay Anabo sa Imus . Nakita ko ang wallet. Nakita ko ang pitaka. Tapos may nagkalat na ring pera sa kalsada saka ko kinuha ang una ko pong ginawa, tiningnan ko identification, yung ID niya kung saan ko siya pwedeng makontak. Tapos naay kwarta nagkalat sa kalsada unya gikuha nako ang una nakong gibuhat, gitan-aw nako ang pagkilala, iyang ID kung asa ko siya makontak . Yung contact person, di na active yung number, sabi ni Crisologo sa panayam sa TeleRadyo Martes ng umaga. Ang contact person, ang numero dili na aktibo, ingon ni Crisologo sa pakighinabi sa TeleRadyo Martes sa buntag . Dahil dito, humingi siya ng tulong sa netizen sa social media para maiparating ang impormasyon kay Plazos. Tungod niini, nangayo siya tabang sa netizen sa social media aron maipaabot ang kasayuran kay Plazos . Nasa higit P12,000 ang laman ng wallet ni Plazos na ipinakikisuyo sa kaniyang ipahatid sa pamilya ng kaniyang pinsan. Ang pitaka ni Plazos adunay sulud sa kapin P12,000 nga gihangyo niya nga ihatod sa pamilya sa iyang ig-agaw. Malaking pasalamat sa Panginoon na may mabuting tao pa rin na tumulong sa akin para maibalik sa akin ang pera, sabi ni Plazos. Dako nga pasalamat sa Ginoo nga adunay pa maayong tawo nga ningtabang kanako aron mabalik kanako ang salapi, ingon ni Plazos . Nagkita silang dalawa noon ding araw na iyon, malaki rin ang pasalamat ng dalawa sa tulong ng netizens na nag-share ng impormasyon sa social media para maibalik ang pitaka kay Plazos. Nagkita ang duha sa parehas nga adlaw, dako usab ang pasalamat sa duha sa tabang sa mga netizen nga nagbahagi impormasyon sa social media aron mauli ang pitaka sa Plazos . Doon ko naramdaman na marami pa ring concerned sa ating mga kababayan, sabi ni Crisologo. Didto nako nabati nga daghan pa ang nabalaka sa atong mga katagilungsod, ingon ni Crisologo. Para kay Crisologo, hindi basehan kung ano ang estado sa buhay ng tao para tumulong kumbaga po, bukal sa ating kalooban, maliit man, basta taos sa ating puso, sabi niya. Alang kang Crisologo, wala kini gibase sa kung unsa ang kahimtang sa kinabuhi sa tawo nga makatabang, ingon og gikan kini sa atong kabubut-on, bisan unsa ka gamay, basta kini tinuud sa atong kasingkasing, ingon niya . Pang-birthday muna ng apo ang pinamimili ni Mary Ann Olarte nang pumunta sa isang grocery nitong Martes saka na raw ang panghanda sa Noche Buena. Si Mary Ann Olarte namalit alang sa adlawng natawhan sa iyang apo sa una nga pag-adto niya sa usa ka grocery store kaniadtong Martes ug pagkahuman giingon niya nga nangandam siya alang sa Noche Buena . Wala pa sa ngayon ang Christmas bonus, di pa po kami nakahanda, ani Olarte nagsimula naman nang mamili si Malu Camu ng pang-Noche Buena pero paunti-unti muna. Wala pa magamit ang Christmas bonus, dili pa kami andam, giingon ni Olarte nga ang Malu Camu nagsugod sa pagpamalit alang sa Noche Buena apan hinayhinay . Hindi yong bigla-bigla di kami sumasabay sa dami ng tao mahirap na siyempre sa COVID, ani Camu. Dili kana tanan kalit nga dili kita makasabay sa panon sa katawhan, nga syempre lisud alang sa COVID, ingon ni Camu. Marami rin ang imbes na mamili para sa sarili, inuuna muna ang mga manggagawa, gaya nina Sandra Jean Laugna at Cathy de Mendoza, na mga may-ari ng kompanya. Daghan usab imbis nga magpamalit alang sa ilang kaugalingon, una ang mga trabahante, sama nila Sandra Jean Laugna ug Cathy de Mendoza, mga tag-iya sa kompanya. Saka na lang daw ang para sa kanila kapag natapos na ang para sa tauhan nila, kaunting tulong na para may panghanda sila, kaunting pang-Noche Buena, ani Laguna. Unya alang ra kanila kung natapos na ang para sa ilang kawani, gamay nga tabang alang kanila aron adunay mga pagpangandam, gamay alang sa Noche Buena, ingon ni Laguna . Pero sa pangkalahatan, hindi pa dagsaan ang mga mamimili sa mga supermarket, tingin ni Steven Cua, pangulo ng Philippine Amalgamated Supermarkets Association Inc., baka sa susunod na araw pa dumagsa ang mga mamimili kapag naibigay na ang Christmas bonus. Apan sa katibuk-an, wala pa daghang mga mamalit sa supermarket, ingon ni Steven Cua, presidente sa Philippine Amalgamated Supermarkets Association Inc., tingali sa sunod adlaw adunay daghang mga kostumer kung ihatag ang bonus sa Pasko It's a combination of fear na lumabas, baka matamaan ako ng COVID-19 at the same time, wala naman akong panggastos, ani Cua. Usa kini ka kombinasyon sa kahadlok nga mogawas, tingali maigo ako sa COVID-19 sa parehas nga oras, wala ako gasto, ingon ni Cua . Sakaling dumami ang mga mamimili habang papalapit ang Pasko, handa naman umano ang mga pamunuan ng mga supermarket na i-regulate o limitahan ang pasok ng mga tao. Kung modaghan ang mga mamalit samtang nagkaduol ang Pasko, ang pamunuan sa supermarket giingon nga andam nga makontrol o limitahan ang pagsulud sa mga tawo . Puwedeng pipila muna ang mamimili bago makapasok para mapanatili ang social distancing pero sa ngayon, kaya pa namang papasukin ang lahat ng customers. Ang pipila ka mga kostumer mahimo una una mosulod aron mapadayon ang pagpalayo sa sosyal apan sa pagkakaron, ang tanan nga mga kostumer mahimo pa usab nga dawaton . Sa monitoring ng Department of Trade and Industry (DTI), pasok naman sa suggested retail price ang presyo ng mga Noche Buena item. Ilalom sa pagmonitor sa Department of Trade and Industry (DTI), ang presyo sa mga Noche Buena nga mga butang nahilakip sa gisugyot nga presyo sa tingi. Pero pagtungtong umano ng Enero 2021, puwedeng bumalik sa dating mas mataas na presyo ang mga produkto. Apan sa katapusan sa Enero 2021, ang mga produkto mahimoÕg mobalik sa kanhing mas taas nga presyo . Di natin alam, baka January 1st, effective na sa kanila ang price increases, so bumili na sila ngayon, ani Trade Undersecretary Ruth Castelo. Wala naton nahibal-an, tingali kaniadtong Enero 1st, ang pagtaas sa presyo mahimong epektibo alang kanila, busa mopalit sila karon, ingon ni Trade Undersecretary Ruth Castelo . Payo ng DTI sa mga konsumer na samantalahin ang mas mababang presyo habang maaga para maiwasan ang abala kapag nagkaroon ng Christmas rush. Tambag sa DTI sa mga konsumedor nga pahimuslan ang sayo nga mubu nga presyo aron malikayan ang kahasol sa panahon sa pagdali sa Pasko. Muling dumagsa ang mga mamimili sa Divisoria sa huling payday bago ang Pasko dahil dito, pahirapan ang pagpapatupad ng physical distancing. Ang mga mamalitay nagpunsisok usab sa Divisoria sa katapusang suweldo sa wala pa ang Pasko tungod niini, lisud ipatuman ang pagpahilayo sa lawas . Nagbukas ang maraming simbahan ngayon para sa unang araw ng Simbang Gabi sa Quiapo Church, maagang dumating ang mga dadalo sa misa habang nakaalerto naman ang mga pulis para mapanatili ang seguridad at tiyaking nasusunod ang health protocols. Daghang mga simbahan ang nagbukas karon alang sa unang adlaw sa Simbang Gabi sa Quiapo Church, ang mga nanambong sa misa sayo nga nangabut samtang ang pulis nakaalerto aron mapadayon ang seguridad ug masiguro nga sundon ang mga protocol sa kahimsog. Pabor si Victoria Bungubung sa panukalang pagbabalik ng face-to-face classes, si Bungubung ang nagtuturo sa kaniyang anak na Grade 4 student ngayong online ang paraan ng pagtuturo. Pabor si Victoria Bungubung sa sugyot nga ibalik ang mga klase sa nawong ug nawong, gitudlo ni Bungubung ang iyang anak nga usa ka estudyante sa Grade 4 karon kung unsaon pagtudlo sa online . Dahil wala naman siyang kasanayan sa pagtuturo at mahina ang phone reception sa kanilang lugar, iba pa rin daw kung mismong guro ang magtuturo sa kaniyang mga anak. Tungod kay wala siyay kahanas sa pagtudlo ug mahuyang ang pagdawat sa telepono sa ilang lugar, lahi ra kung ang magtutudlo mismo ang magtudlo sa iyang mga anak . Kawawa kasi ang mga bata, walang matututunan sa loob ng isang taon pero nandoon nga, nagmo-module, iba pa rin talaga ang turo ng teacher, ani Bungubung. Tungod kay alaot ang mga bata, wala silaÕy matun-an sa usa ka tuig apan naa sila, modulate, lahi gyud ang pagtudlo sa magtutudlo, ingon ni Bungubung . Tutol naman sa pagkakaroon ng face-to-face class si Michelle Oro–a, na tinuturuan ang kaniyang 4 na anak kahit pa nagtatrabaho. Sa pihak nga bahin, supak si Michelle Oro–a nga mag-atubangay sa klase nga magtudlo sa iya 4 ka anak bisan samtang nagatrabaho . Kasi po yong virus talaga hindi mo talagang maiiwasan po talagang kahit na mag-ingat ka, ani Oro–a. Tungod kay dili gyud nimo malikayan ang kana nga virus bisan kung mag-amping ka, ingon ni Oro–a. Kung may sinasabi nilang gobyerno na may vaccination na, doon na po siguro mag-face-to-face. Kung giingon nila nga nagbakuna ang gobyerno, tingali mag-atubangay sila. Gabi ng Lunes, inanunsiyo ng Malaca–ang na inaprubahan na ni Pangulong Rodrigo Duterte ang panukala ng Department of Education na magsagawa ng dry run o pilot implementation ng face-to-face classes sa Enero 2021. Lunes sa gabii, gipahibalo sa Malaca–ang nga giaprubahan na ni Presidente Rodrigo Duterte ang sugyot sa Department of Education nga himuon ang usa ka dry run o pilot implementasyon sa mga klase nga atubangay sa Enero 2021. Pero dapat nasa low-risk area o modified general community quarantine ang paaralan. Apan ang eskuylahan kinahanglan naa sa usa ka lugar nga adunay peligro nga kabag-ohan o giusab nga kinatibuk-ang quarantine sa komunidad. Boluntaryong papasok ang mga estudyante. Boluntaryo nga mosulod ang mga estudyante. May written constent dapat ng magulang at susunod sa health standards sa paaralan, tahanan at transportasyon. Ang mga ginikanan kinahanglan adunay sinulat nga sulud ug pag-uyon sa mga sumbanan sa kahimsog sa eskuylahan, balay ug transportasyon. Ayon kay Education Undersecretary Nepomuceno Malaluan, may checklist ding dapat sundin ang mga paaralan para matiyak na masusunod ang health standards kontra COVID-19. Pinauyon kay Education Undersecretary Nepomuceno Malaluan, ang mga eskuylahan dunay checklist usab aron maseguro nga sundon ang mga pamantayan sa kahimsog kontra sa COVID-19. Kasama umano rito ang physical distancing sa mga classroom, at availability ng face masks, face shield, at hand-washing facilities. Kauban niini ang pisikal nga pagpahilayo sa mga klasehanan, ug ang pagbaton mga maskara sa nawong, panagang sa nawong, ug mga pasilidad sa paghugas sa kamut. Sakaling may mag-positive or ma-expose in the classroom or during the time that these dry run are being done ay dapat malinaw yong referral protocols natin with the LGU Local Government Unit and local health units, ani Malaluan. Kinahanglan adunay positibo o gibutyag sa eskuylahan o sa panahon nga gihimo kini nga dry run, kinahanglan nga tin-aw ang among mga referral protocol uban ang LGU Local Government Unit ug mga local health unit, ingon ni Malaluan . Sakaling masama sa dry run ang isang paaralan, may schedule din ng pagpasok sa klase ang mga estudyante. Kung ang usa ka tunghaan dili maayo sa dry run, ang mga estudyante adunay iskedyul usab sa klase . Ito ay magiging complement lamang din ng patuloy na distance learning pero magkakaroon lang ng certain schedules na maaaring makapunta ang mga bata sa paaralan, ani Malaluan. Kini usa lamang ka kakompleto sa padayon nga pagtuon sa gilay-on apan adunay piho nga mga iskedyul nga mahimoÕg makaeskuyla ang mga bata, ingon ni Malaluan . Bukas naman ang ilang eksperto sa pilot implementation ng face-to-face classes, siguraduhin lang natin na ma-maintain ang physical distance and nakasuot ang mga bata saka mga guro natin ng face mask. Ang pipila ka mga eksperto sa pagpatuman sa piloto sa mga klase nga harapan sa nawong abli, sigurohon lang naton nga mapadayon ang pisikal nga distansya ug ang mga bata ug ang among magtutudlo nagsul-ob sa mga maskara sa nawong . And importante ma-maintain natin ang maganda sirkulasyon, kailangan buksan natin yong mga bintanang yan, ani Dr. Maricar Limpin, vice president ng Philippine College of Physicians. Ug hinungdanon nga ipadayon ang maayong sirkulasyon, kinahanglan ablihan ang mga bintana, ingon ni Dr. Maricar Limpin, bise presidente sa Philippine College of Physicians . Yon bang eskwelahan ay ready na sa new normal infrastructures?" anang public health expert na si Dr. Tony Leachon. Andam na ba kana nga eskuylahan alang sa mga bag-ong normal nga imprastraktura? Ingon sa eksperto sa kahimsog sa publiko nga si Dr. Tony Leachon. Ayon kay Sen. Nancy Binay, hindi dapat madaliin ang dy run kung hindi handa ang mga paaralan at local government unit. Sumala ni Sen. Nancy Binay, dili angay ipadali ang dy run kung ang mga eskuylahan ug mga yunit sa lokal nga gobyerno dili andam . Para sa National Parents-Teachers Association Federation, hindi magpapabaya ang pamahalaan sa dry run ng face-to-face classes. Alang sa National Parents-Teacher Association Federation, dili pasagdan sa gobyerno ang dry run sa mga klase nga nawong sa nawong. Hindi naman po ito compulsary doon siguro sa mga ayaw, we will take a request na they will stay in modular, ani PTA Federation President Willy Rodriguez. Dili kini pinugos alang sa mga dili gusto niini, maghangyo kami nga magpabilin sila nga modular, ingon si Presidente sa PTA Federation nga si Willy Rodriguez . Tiniyak naman ng DepEd na batid nila ang risk factors sa mga bata sa paaralan, kaya nga napakaingat ng approach natin at hindi pa ito ang magiging pinal na rekomendasyon ni Secretary Briones, ani Malaluan. Sa laing bahin, gisiguro sa DepEd nga nahibal-an nila ang mga hinungdan sa peligro sa mga bata sa eskuylahan, busa ang among pamaagi labi ka mabinantayon ug dili kini ang katapusang rekomendasyon ni Secretary Briones, ingon Malaluan . Ayon sa DepEd, nagsumite na ang regional directors ng mga paaralang nominado para sa dry run, na dadaan sa evaluation at tutukuyin ngayong Disyembre. Pinauyon sa DepEd, ang mga regional director nagsumite na og mga eskuylahan nga nominado alang sa dry run, nga susihon ug mahibal-an karong Disyembre Kapag napili, dadaan sa orientation, mobilization at readiness confirmation ang paaralan bago ang aktuwal na dry run. Kung napili na, ang eskuylahan ipaubos sa orientation, mobilisasyon ug pagkumpirma sa kaandam sa wala pa ang tinuud nga dry run. Ayon pa sa DepEd, maituturing na shared responsibility ng ahensiya, LGU at ng mga magulang ang pagbabalik-eskwela ng mga kabataan. Pinauyon sa DepEd, ang pagbalik sa mga batan-on sa eskuylahan mahimong isipon nga usa ka gipaambitan nga responsibilidad sa ahensya, LGU ug mga ginikanan. Sa pagnanais na mapalakas pa ang domestic tourism sa gitna ng pandemya, lumagda ng kasunduan ang Department of Tourism (DOT) at UP Philippine General Hospital (PGH) para sa mas murang swab testing sa mga kalipikadong turista. Sa paningkamot nga labi nga mapausbaw ang turismo sa panimalay taliwala sa pandemya, ang Department of Tourism (DOT) ug ang UP Philippine General Hospital (PGH) nagpirma sa usa ka kasabutan alang sa mas barato nga pagsulay sa swab sa mga kwalipikadong turista. Sa virtual signing ng memorandum of agreement MOA ng PGH at DOT, inanunsiyo ni Tourism Secretary Bernadette Romulo-Puyat na isa-subsidize nila ang malaking bahagi ng bayad sa RT PCR test ng ilang local tourists. Atol sa virtual nga pagpirma sa memorandum of agreement nga MOA sa PGH ug DOT, gipahibalo sa Sekretaryo sa Turismo nga si Bernadette Romulo-Puyat nga hatagan nila subsidyo ang daghang bahin sa bayad sa pagsulay sa RT PCR sa pipila nga mga lokal nga turista. Ayon kay Puyat, napili nilang partner ang PGH dahil sa murang RT PCR testing nito na aabot lamang sa P1,800. Pinauyon kay Puyat, gipili nila ang PGH isip ilang kaparis tungod sa barato nga pagsulay sa RT PCR nga nagkantidad lang og P1,800 . Sa ilalim ng MOA, sagot ng DOT ang P900 sa kada swab test. Naglaan sila ng halos P10 milyong pondo para dito. Ilawom sa MOA, ang DOT motubag P900 alang sa matag swab test. Naggahin sila hapit P10 milyon alang niini. Tinatayang 11,000 local tourists ang makikinabang sa naturang programa, sabi ni Puyat. Gibanabana nga 11,000 nga mga lokal nga turista ang makapahimulos sa programa, ingon ni Puyat. Para sa mga interesadong mag-avail ng naturang programa ng Tourism Promotions Board, isang opisina sa ilalim ng DOT, maaaring mag-register muna online sa limang araw bago ang biyahe. Alang sa mga interesado nga makapahimulos sa ingon nga programa ang Tourism Promotions Board, usa ka opisina ilalum sa DOT, mahimong magparehistro sa online lima ka adlaw sa wala pa ang biyahe . Kailangan din ng mga aplikante na magpresenta ng government-issued ID, hotel bookings, at roundtrip tickets para sa mga may bookings na kailangang mag-eroplano. Kinahanglan usab nga magpakita ang mga aplikante sa mga ID nga giisyu sa gobyerno, mga booking sa hotel, ug mga tiket sa roundtrip alang sa mga adunay mga booking nga kinahanglan molupad. Ayon sa PGH, kaya nilang magproseso ng RT PCR test sa mga domestic tourist ng hanggang 100 kada araw. Suma sa PGH, mahimo nila maproseso ang mga pagsulay sa RT PCR sa mga domestic turista hangtod sa 100 matag adlaw. Lalabas ang resulta sa susunod na 24 oras, aniya. Ang mga resulta ipagawas sa sunod nga 24 oras, ingon niya. Sinabi ng DOT na inaasahang tatagal ang programa hanggang Hunyo 2021, at magdedepende rin sa pondo at sitwasyon sa susunod na taon kung magtutuloy-tuloy ito. Giingon sa DOT nga ang programa gilauman nga molungtad hangtod Hunyo 2021, ug mag-agad usab sa pondo ug kahimtang sa sunod tuig kung kini magpadayon. Bumaba na ang bilang ng mga naitatalang kaso ng COVID 19 araw-araw pero nagbabala ang ilang eksperto na hindi pa dapat maging kampante ang publiko. Ang ihap sa mga natala nga kaso sa COVID 19 mikunhod adlaw-adlaw apan ang pipila ka mga eksperto nagpasidaan nga ang publiko dili dapat magkompyansa. Batay sa datos ng Department of Health, nasa 1,500 ang mga naitatalang kaso sa nakalipas na linggo, pero para sa infectious disease expert na si Dr. Benjamin Co, walang dapat ikatuwa rito. Pinauyon sa datos gikan sa Department of Health, adunay 1,500 nga mga kaso ang natala sa miaging semana, apan alang sa eksperto sa makatakod nga sakit nga si Dr. Benjamin Co, walaÕy makapahimulos dinhi. Ayon kay Co, hindi pa bumababa ang bilang ng mga naitatalang kaso araw-araw, kung yung RT reproduction rate mo 1, derederecho rin ang infection hindi maganda dahil dapat talaga bumababa ang ating datos. Sumala sa Co, ang ihap sa mga natala nga kaso wala mikunhod adlaw-adlaw, kung ang imong rate sa pagsanay sa RT mao ang 1, ang derederecho usab impeksyon dili maayo tungod kay kinahanglan gyud maminusan ang among datos. Bawat isa na magkakaroon pinapalitan ng isa nanaman na magkakaroon, ani Co bukod pa rito, sa National Capital Region, ang episentro ng COVID-19 pandemya sa bansa, nakita ng mga eksperto na tumaas ang reproduction number o sukat ng transmission potential sa lugar. Matag usa nga baylohan sa usa pa nga mahimo, ingon ni Co nga dugang pa, sa National Capital Region, ang sentro sa pandemya sa COVID-19 sa nasud, nakita sa mga eksperto ang pagdugang sa ihap sa pagsanay o kadako sa potensyal sa pagpadala sa lugar. Samantala, naghahanda na sa posibleng pagsipa ng kaso ng COVID-19 ang mga doktor ngayong holiday season. Samtang, nag-andam ang mga doktor alang sa posibling sipa sa kaso sa COVID-19 karong kapaskuhan. Ang Private Hospitals Association of the Philippines, sinabing sapat na ang karanasan ng mga ospital ngayon para matutukan ang pandemya. Ang Private Hospitals Association of the Philippines, nagsulti nga ang kasinatian sa mga hospital karon igo na aron makapunting sa pandemya. Ang mga ospital naman po ay nakahanda na mag-admit, may mandate sa'min na supposedly 20 percent ng allocation ng beds namin ay para sa COVID patients, ani PHAP president Jose Rene De Grano. Andam ang mga hospital nga dawaton, dunay mandato nga 20 porsyento nga gigahin ang among mga higdaan alang sa mga pasyente nga COVID, ingon ang pangulo sa PHAP nga si Jose Rene De Grano . Sang-ayon din dito ang grupo ng mga doktor, although medyo tumataas po ng konti nga mga nakalipas na linggo pero hindi pa ganun talaga kataas, no. Ang grupo sa mga doktor miuyon usab niini, bisan kung medyo ningtaas kini sa mga miaging semana apan dili pa gyud kana kataas, dili. I would say na kayang-kaya pa ho namin, ani Maricar Limpin, Vice President ng Philippine College of Physicians. Moingon ako nga makaya ra naton kini, ingon ni Maricar Limpin, Bise Presidente sa Philippine College of Physicians . Payo ng mga eksperto, sumunod sa physical distancing at iba pang minimum health standards gaya ng pagsuot ng face mask at face shield. Eksperto nga tambag, pagsunod sa pisikal nga pagpahilayo ug uban pa nga minimum nga mga sumbanan sa kahimsog sama sa pagsul-ob sa maskara sa nawong ug taming sa nawong. Anila, dapat ding gawin sa labas ng bahay ang mga holiday celebration para mabawasan ang pangamba sa hawahan. Ingon nila, ang mga pagsaulog sa piyesta opisyal kinahanglan usab nga himuon sa gawas sa balay aron maminusan ang kahadlok sa bagyo . Nagtipon-tipon sa UP Diliman nitong Martes ang mga miyembro ng UP College of Mass Communication student council, ilang propesor, at iba pang aktibista para ipanawagan ang paglaya ni Lady Ann Icy Salem. Ang mga myembro sa konseho sa estudyante sa UP College of Mass Communication, daghang mga propesor, ug uban pang mga aktibista nagtipon sa UP Diliman kaniadtong Martes aron ipanawagan ang pagpagawas sa Lady Ann Icy Salem. Si Salem ay bahagi ng binansagang Human Rights Day 7 HR Day 7, ang pitong dinampot noong Disyembre 10, International Human Rights Day. Ang Salem bahin sa gitawag nga Human Rights Day 7 HR Day 7, ang pito gikuha sa Disyembre 10, International Human Rights Day. Kinasuhan si Salem, na isang mamamahayag, at 6 na unyonista matapos umano silang makitaan ng mga armas sa kanilang tahanan. Si Salem, usa ka mamamahayag, ug 6 nga unyonista ang gipasakaan kaso human kuno makapangita mga armas sa ilang balay. Para sa pamilya Salem, malaking tanong pa rin kung bakit siya naaresto, Journalist ang ate ko kaya wala akong nakikitang mali sa pagsusulat niya. Alang sa pamilyang Salem, ang daghang pangutana kung ngano nga siya gidakup, ang akong igsoon usa ka tigbalita busa wala akoÕy nakita nga daotan sa iyang pagsulat . Hindi ko naiintindihan bakit siya nakulong dahil journalist siya eh, hindi ho siya dapat makulong dahil ang gusto lang naman n'ya ay magsulat, isulat yung mga nangyayari dito lalong hindi siya terorista, ani Jam Salem, kapatid ni Icy na editor ng Manila Today. Wala ko kasabot kung nganong nabilanggo siya tungod kay siya usa ka mamamahayag, dili siya dapat mabilanggo tungod kay ang gusto niya mao ra ang pagsulat, pagsulat kung unsa ang nahinabo dinhi, labi na nga dili siya terorista, ingon ni Jam Salem, igsoon ni Icy nga ang editor sa Manila Karon. Ang mga kabataan dito sa Unibersidad ng Pilipinas, iba't ibang organisasyon ay naglabas ng isang nagkakaisang pahayag upang ipaglaban ang pagpapalaya kay Icy Salem, ani UP Diliman Student Council chairperson Froilan Cariaga. Ang mga kabatan-onan dinhi sa Unibersidad sa Pilipinas, lainlaing mga organisasyon ang nagpagawas usa ka hiniusang pahayag aron pakigbisog alang sa pagpagawas sa Icy Salem, ingon ang chairman sa UP Diliman Student Council nga si Froilan Cariaga. Nauna nang sinabi ng mga abogado ng HR Day 7 na tinaniman umano sila ng armas ng mga pulis. Ang mga abogado sa HR Day 7 una na nga giingon nga gitanom sila sa pulisya og armas. Nakakita rin umano sila ng pattern sa serye ng pag-aresto, na lahat ay ginawa madaling araw sa bisa ng search warrant mula sa iisang hukom. Nakita usab nila ang usa ka sumbanan sa sunod-sunod nga pag-aresto, nga ang tanan gihimo sayo sa aga pinaagi sa usa ka search warrant gikan sa usa ka hukom. Naaresto ng National Bureau of Investigation (NBI) sa Las Pi–as ang isang babaeng nagpanggap umano bilang real estate broker at nambiktima ng nasa 200 empleyado ng isang airline. Ang National Bureau of Investigation (NBI) sa Las Pi–as gidakup ang usa ka babaye nga gipasanginlang nagpakaaron-ingnon nga usa ka real estate broker ug gibiktima ang hapit 200 nga mga empleyado sa usa ka airline. Kinilala ng NBI Special Unit ang suspek bilang si Lolita Cantuba, may warrant of arrest laban kay Cantuba sa naunang kasong estafa dahil sa pag-isyu ng 3 bouncing check noong 2016, sabi ng NBI. Giila sa NBI Special Unit ang suspetsado nga si Lolita Cantuba, nga adunay usa ka mando sa pagdakup batok kay Cantuba sa miaging kaso nga estafa alang sa pag-isyu sa 3 ka mga bouncing cheke kaniadtong 2016, ingon sa NBI. Nagtago siya mula noong lumabas ang kaniyang warrant pero nagawa pa rin umano ng suspek na manloko sa tulong ng isang kasabwat na flight stewardess mula sa isang kilalang airline sa bansa. Nagtago siya gikan nga giisyu ang iyang mando apan ang suspetsado nakaya nga nakalimbong sa tabang sa usa ka kauban nga flight stewardess gikan sa usa ka inilang airline sa nasud . Nag-aalok umano si Cantuba at ang stewardess ng investment sa isang kino-construct na gusali, kung saan magbibigay ng pera ang airline crew at may balik na pera sa loob ng 15 araw. Si Cantuba ug ang tigdumala gisugyot nga pagpamuhunan sa usa ka gitukod nga bilding, diin ang mga tripulante sa ayroplano maghatag salapi ug adunay bayad sa sulod sa 15 ka adlaw. Noong una'y tuloy-tuloy umano ang pagbalik ng pera sa airline crew kaya maraming natuwa pero nitong nakaraang buwan ay hindi na nakakabayad at hindi matawagan si Cantuba at ang umano'y kasabwat na stewardess. Sa una giingon nga ang kwarta giuli sa airline crew mao nga daghan ang nalipay apan ning miaging bulan wala sila makabayad ug dili matawag si Cantuba ug ang giingon nga kauban nga stewardess . Umabot umano sa P200 milyon ang nakuha mula sa airline crew aahil dito, nahaharap sa panibagong kasong estafa si Cantuba. Giingon nga hangtod sa P200 milyon ang nakuha gikan sa airline crew tungod niini, nag-atubang usab og laing kaso nga estafa si Cantuba. Kinasuhan din ang kaniyang kasabwat. Gipasakaan usab og sumbong ang iyang kauban. Nagpaalala naman ang NBI sa publiko na bago mag-invest ay i-check muna sa Securities and Exchange Commission kung rehistrado ang pagbibigyan ng pera. Gipahinumduman sa NBI ang publiko nga sa wala pa pagpamuhunan, susihon una ang Securities and Exchange Commission kung nakarehistro ang pagahatagan sa kwarta. Minamandato na rin ng pamahalaan ang pagsusuot ng face shield sa mga pampublikong lugar, maliban pa sa face mask, para maagapan ang pagkalat ng COVID-19. Gimandoan usab sa gobyerno ang pagsul-ob og taming sa nawong sa mga publikong lugar, dugang sa pag-mask sa nawong, aron mapugngan ang pagkaylap sa COVID-19. Bago nito, sa mga establisimyento at iba pang matataaong lugar kinakailangan magsuot ng face shield. Sa wala pa kini, sa mga establisemento ug uban pang mga lugar nga daghang tawo kinahanglan nga magsul-ob og taming sa nawong. It is here to stay hanggang tayo po ay mabakunahan at hindi naman po siguro magrereklamo na mahal dahil P5 na lang po ang face shield ngayon, ani Presidential Spokesperson Harry Roque nitong Martes. Dinhi magpabilin hangtod mabakunahan ug dili magreklamo nga mahal tungod kay ang panagang sa nawong P5 ra karon, ingon ni Presidential Spokesperson Harry Roque kaniadtong Martes . Ngunit, sa bentahan sa mga mall o tindahan, ang face shield ay nagkakahalagang P25 pataas, depende sa klase ng shied. Apan, gibaligya sa mga mall o tindahan, ang nawong nga taming nagkantidad og P25 pataas, depende sa klase sa shied . Ang IATF ang nagpasa ng resolusyon, na nagsasabing kailangang naka-face shield pagkalabas ng bahay. Gipasa sa IATF ang resolusyon, nga giingon nga kinahanglan kini mapanalipdan sa nawong pagkahuman mobiya sa balay. Ang parusa umano ay depende na sa lokal na pamahalaan, dagdag niya ibinaba ang bagong utos ilang araw bago ang Pasko, kung kailan inaasahan ang paglobo ng kaso ng COVID-19. Ang silot nag-agad kuno sa lokal nga gobyerno, dugang pa niya nga ang bag-ong kamandoan gipagawas pila ka adlaw sa wala pa ang Pasko, kung kanus-a ang kaso sa COVID-19 gilauman nga mobuto. Maraming ospital ang nag-aalok ng teleconsultation ngayong limitado ang transportasyon at may agam-agam ang ilan na mag-walk in habang may coronavirus disease COVID-19 pandemic. Daghang mga ospital ang nagtanyag teleconsultation karon nga ang transportasyon limitado ug ang uban nagduha-duha sa paglakaw samtang adunay sakit nga coronavirus COVID-19 pandemya . Payo ni Cheridine Oro Jose ng Philippine Academy for Family Physicians, kung nakakaramdam ng ubo at sipon ay mas mainam na magpa-teleconsult na lang muna. Tambag ni Cheridine Oro Jose sa Philippine Academy for Family Physicians, kung gibati nimo ang ubo ug sip-on mas maayo nga mag-teleconsult na lang una . Kung ang ating mga sintomas ay simple halimbawa ubo sipon lagnat meron tayo sa lahat ng ospital na teleconsultation o by appointment na walk-in, ani Jose. Kung ang atong mga simtomas yano pananglitan ubo nga bugnaw nga hilanat nga naa sa tanan nga mga ospital nga teleconsultation o pinaagi sa appointment walk-in, ingon ni Jose . Kasama sa tinitingnang sintomas ng COVID-19 ay ang ubo at lagnat, pero kung magwo-walk in, may ilang dapat tandaan, ayon kay Jose. Ang mga simtomas sa COVID-19 kauban ang ubo ug hilanat, apan kung maglakaw, daghang mga butang ang kinahanglan nga hinumdomon, sumala ni Jose. Una ay dapat naka-face mask at face shield pagpasok ng clinic, dapat ding mag-book ng appointment sa clinic dahil bawal nang pumila sa labas ng pasilidad. Una kinahanglan ka nga magsul-ob og maskara sa nawong ug taming sa nawong sa imong pagsulud sa klinika, kinahanglan usab nga magpareserba ka og appointment sa klinika tungod kay gidili ang maglinya gawas sa pasilidad. Tiniyak naman ni Jose na hindi nagtataas ng singil ang mga clinic dahil sa online consultations. Sa laing bahin, gipasalig ni Jose nga ang mga klinika dili motaas ang bayranan tungod sa mga konsulta sa online Limampung portable toilets ang ipinamahagi ngayong Martes sa mga pamilya sa Parola Compound sa Tondo district, Maynila. Singkwenta ka mga portable banyo ang gipang-apud-apod kaniadtong Martes sa mga pamilya sa Parola Compound sa distrito sa Tondo, Manila. Bahagi umano ito ng proyektong Kubeta Ko ng lokal na pamahalaan ng Maynila, kasama ang Maynilad, Department of Environment and Natural Resources, British Embassy in Manila, at Bill Gates Foundation. Giingon nga bahin kini sa proyekto sa Kubeta Ko sa lokal nga gobyerno sa Manila, kauban ang Manila, Department of Environment and Natural Resources, British Embassy sa Manila, ug ang Bill Gates Foundation. Ayon kay Mayor Isko Moreno, malapit sa kaniya ang proyektong ito, dahil personal niyang naranasan ang hirap ng kawalan ng sariling palikuran habang lumalaki sa Maynila. Pinauyon kay Mayor Isko Moreno, kini nga proyekto suod kaniya, tungod kay siya mismo nakasinati sa kalisud sa walaÕy kaugalingon nga kasilyas samtang nagdako sa Manila. Mabibigyan ng dignidad ang mga mahihirap at informal settlers sa pagkakaroon ng portable toilets dahil maiiwasan ang pagkakalat ng dumi kung saan-saan at hindi na magiging dugyot ang paligid, ani Moreno. Maghatag kadungganan sa mga pobre ug dili pormal nga mga namuyo pinaagi sa pagbutang mga banyo tungod kay mapugngan ang pagkaylap sa hugaw bisan diin ug dili na magubot ang palibot, ingon ni Moreno. Isa ang pamilya ni Desa Ripo sa mga nabigyan ng toilet, sa isang maliit na barung-barong sila nagsisiksikan ng kanyang mister at 6 na anak kaya wala nang espasyo para magkaroon ng sariling banyo. Ang pamilya ni Desa Ripo usa sa mga gihatagan kasilyas, sa usa ka gamay nga payag gidugok sila sa iyang bana ug 6 ka anak busa walaÕy wanang aron adunay kaugalingon nga banyo . Aminado si Ripo na ang ilog ang ginagawa nilang palikuran, kada Lunes at Huwebes kokolektahin ang waste ng portable toilets. Giangkon ni Ripo nga ang suba ang ilang kasilyas, matag Lunes ug Huwebes makolekta ang basura sa mga portable toilet . Hiniling ni Moreno na pangalagaan at panatilihing malinis ang mga portable toilets, laloÕt 2 hanggang 3 pamilya ang maghahati-hati sa paggamit nito. Gihangyo ni Moreno nga ang portable nga mga banyo ipadayon nga hinlo, labi na nga 2 ngadto sa 3 nga mga pamilya ang moambit sa ilang gamit. Pero batid umano ni Moreno na short term solution lang ito kaya inuumpisahan na nila ang in-city relocation para magkaroon na ng sariling bahay ang mga informal settlers sa lungsod. Apan giingon ni Moreno nga nahibal-an niya nga kini usa ra ka mubu nga solusyon busa gisugdan na nila ang pagbalhin sa syudad aron ang mga dili pormal nga namuyo sa syudad adunay kaugalingon nga balay . Dagsa na ang mga motorista para sa pagpapakabit ng AutoSweep RFID sticker sa city hall ng San Juan, Martes ng umaga. Ang mga motorista naa na sa daghang numero alang sa pagbutang sa AutoSweep RFID sticker sa city hall sa San Juan, Martes sa buntag. Madaling araw pa lang ng Martes mahaba na ang pila sa palibot ng San Juan City Hall. Ingon ka aga sa Martes sa buntag taas ang pila sa palibot sa San Juan City Hall. Ang serbisyo ng pagpapakabit ng AutoSweep RFID sticker ay para lang sa mga residente ng San Juan. Ang serbisyo sa pag-instalar sa sticker sa AutoSweep RFID alang ra sa mga residente sa San Juan. Marami ang nagpalipas ng gabi sa kalsada para mauna sa pagpapakabit ng sticker. Daghan ang magpalabay sa gabii sa dalan aron unahon ang sticker. Ipinapatupad doon ang first come, first serve at tanging 2,000 lang ang makakabitan ng RFID sticker. Una nga pag-abut, una nga pag-alagad ang gipatuman didto ug ang 2,000 ra ang makabitan ug RFID sticker. Sa mga nais na humabol sa pagpapakabit, ang kailangan lang ipakita ay ang proof of residency, accomplished form ng AutoSweep ID, at P200, hindi naman tumatagal ng 10 minuto ang pagpapakabit ng RFID sticker sa lugar. Alang sa mga nagtinguha nga makaapas sa pag-instalar, ang kinahanglan ra nimo ipakita mao ang pamatuod sa pagpuyo, nahimo ang AutoSweep ID form, ug P200, wala magdugay 10 minuto aron ma-install ang usa ka RFID sticker sa lugar. Lusot na sana ang isang pinaghihinalaang drug dealer sa Britain nang aksidenteng ipinakita niya sa pulis ang video ng kanilang cannabis farm habang binunuksan ang translation app sa kanyang cellphone. Usa ka gidudahang tigpamaligya og droga sa Britain hapit na makalusot sa aksidente niya nga gipakita sa pulisya ang video sa ilang farm nga cannabis samtang gibuksan ang translation app sa iyang cellphone . Pinara ng mga pulis ang isang Mercedes na kotse at napansin nilang amoy cannabis ito nang makapanayam ang driver at passenger nito, sabi ng Northumbria Police sa isang panayam nung Lunes. Gipahunong sa pulisya ang awto nga Mercedes ug namatikdan nga humot kini sa cannabis sa dihang ang driver ug pasahero niini giinterbyu, ingon sa Northumbria Police sa pakighinabi kaniadtong Lunes Wala namang nakitang droga ang mga pulis nang biglang aksidenteng nabuking ng isang suspek, na hindi nagsasalita ng Ingles, ang kanilang operasyon. WalaÕy nakit-an nga droga ang pulisya kung ang usa ka suspetsado, nga dili makasulti og Ingles, aksidente nga nagbukas sa ilang operasyon Kalauna'y ni-raid ng pulisya ang farm at natuklasan ang isang "sophisticated cannabis operation kung saan natagpuan ang nasa 600 cannabis plants sa tatlong palapag na gusali. Gisulong sa ulahi sa pulisya ang umahan ug nadiskobrehan ang usa ka sopistikado nga operasyon sa cannabis diin 600 nga mga tanum nga cannabis ang nakit-an sa tulo ka andana nga bilding Arestado ang dalawang lalaki sa paggawa ng Class B drug. Duha ka lalaki nga gidakup sa paghimo og drugas nga Class B. Pinalaya ang dalawa matapos makapagpiyansa. Gipagawas ang duha human makapiyansa. Patay sa shootout ang isang lalaking hinihinalang tulak ng ipinagbabawal na droga sa Nueva Ecija, Lunes ng gabi. Usa ka lalaki nga gidudahan nga nagduso sa droga sa Nueva Ecija ang gipatay sa shootout kaniadtong Lunes sa gabii Ayon sa awtoridad, nakasakay ng tricycle ang suspek nang sitahin sa dragnet operation na isinagawa ng mga pulis dahil sa insidente ng carnapping. Pinauyon sa awtoridad, nagsakay sa traysikad ang suspetsado sa pagdunggab sa gihimong dragnet operation sa pulisya tungod sa nahitabong carnap. Pero imbes na magmenor, humarurot pa ng takbo ang tricycle dahilan para habulin ng mga pulis. Apan imbis nga maminusan, nagdagan ang traysikol hinungdan nga gigukod kini sa pulis. Nang makorner sa Purok 1, Barangay Sumacab Este, Cabanatuan City, bigla umanong nagpaputok ng baril ang suspek at gumanti ang mga pulis na nagresulta sa pagkamatay nito. Dihang na-corner sa Purok 1, Barangay Sumacab Este, Cabanatuan City, kalit nga nagpabuto og pusil ang suspek ug nakabawos ang pulis nga niresulta sa iyang kamatayon Bukod sa kalibre .45 baril at mga bala na narekober sa crime scene, nakuha din sa suspek ang isang medyas na may lamang 10 sachet ng hinihilang shabu. Gawas sa kalibre .45 nga pusil ug bala nga nakuha sa lugar nga nahitaboan sa krimen, nakit-an usab ang suspek sa usa ka medyas nga adunay 10 lang ka sachet nga gituohang shabu. Hindi napigilan ni Anthony Taberna ang maging emosyonal sa bagong pagsubok sa kanilang pamilya. Si Anthony Taberna wala makapugong nga mahimong emosyonal sa bag-ong pagsulay sa ilang pamilya. Sa Magandang Buhay nitong Martes, kasama ang kanyang misis, inamin ni Taberna na pinagnakawan sila ng kanilang pinagkakatiwalaan sa kanilang kumpanya. Sa Magandang Buhay karong Martes, kauban ang iyang asawa, giangkon ni Taberna nga gikawatan sila sa ilang pagsalig sa ilang kompanya . Ang mag-asawa ang may-ari ng coffee shop-bakery-restaurant na Ka Tunying's Cafe. Tag-iya ang magtiayon sa coffee shop-bakery-restaurant nga Ka Tunying's Cafe. Naging bukas si Anthony sa nangyayaring pagsubok sa kanilang pamilya matapos magkuwento sa pinagdaanang hamon matapos magkasakit ang kanilang anak na si Zoey. Naging bukas si Anthony sa mabug-at nga pagsulay nga nahitabo sa ilang pamilya pagkahisgot sa pagsulay nga ilang naagian pagkahuman nagkasakit ang ilang anak nga si Zoey . Mayroon kaming isang bagay na kanina pa namin pinag-uusapan kung pwede naming i-share dito sa Magandang Buhay, ani Taberna. Adunay kami us aka gihisgutan sa makadiyut kung mahimo naton kini ipaambit dinhi sa Magandang Buhay, ingon ni Taberna . Isipin mo hirap na hirap kami. Hunahuna nga naglisud kita. Alam mo 'yung pagpapagamot sa katulad ni Zoey, sa kanyang kondisyon, mabigat 'yon. Nahibal-an nimo nga ang pagtambal sa usa ka tawo sama kang Zoey, sa iyang kondisyon, bug-at . Minsan napupuntahan niyo itong Ka Tunying's nadiskubre namin two weeks o three weeks ago lamang na kami pala ay ninanakawan ng taong pinagkakatiwalaan namin dito sa kompanya. Usahay moadto ka sa Ka Tunying's nga nadiskobrehan namon duha ka semana o tulo ka semana ang nakalabay nga gitulis kami sa tawo nga among gisaligan dinhi sa kompanya . Eh sabi ko napakahirap naman 'yung ganung sitwasyon at hindi maliit na halaga yung kinuha sa kompanya. Eh nakaingon ko nga ang ingon ana nga sitwasyon lisud kaayo ug dili gamay nga kantidad ang gikuha gikan sa kompanya. Kumbaga kumita ka ng konti sa pagtitinda ng tinapay, iniipon mo 'yon tapos kukuhain lang ng ibang tao, ani Taberna. Pananglit mokita ka gamay gikan sa pagpamaligya og tinapay, gitipig nimo kini ug unya kuhaon ra sa ubang tawo, ingon ni Taberna . Sobrang sakit sa pakiramdam. Sakit kaayo sa pamati. Kaya ang sitwasyon namin ngayon 'yung tao ay inihahanda namin ang kaso sa kanya. Mao nga sa among kahimtang karon, ang tawo, giandam namon ang kaso alang kaniya . Tinitingnan din namin ang pananagutan ng bangko. Gitan-aw usab namon ang kapangakohan sa bangko. Kasi malaking halaga, dagdag ni Taberna. Tungod kay dako ang gasto, dugang ni Taberna. Ang masakit, kung hindi mabibigyan ng solusyon ang nangyari, sinabi ni Taberna na maaring magsara ang kanilang kompanya. Ang kasakit, kung walaÕy mahatagan nga solusyon sa kung unsa ang nahinabo, giingon ni Taberna nga mahimoÕg sirado ang ilang kompanya Sabi ko nga, kung hindi namin mareremedyuhan ngayon ang nangyari, masakit man ipinagtapat ko na sa manager namin na baka ihanda natin ang sarili natin sa pagsasara ng komponya. Miingon ako nga oo, kung dili namon masulbad kung unsa ang nahitabo karon, bisan kung masakit kini gisugid ko sa among manedyer nga mahimo namon andamon ang among kaugalingon aron isira ang sangkap . Sobra kasing laki nung nawala kaya napakahirap ng pangyayari ngayon, ani Taberna. Kini dako kaayo kung nawala kini mao nga lisud kaayo karon, ingon ni Taberna. Iginiit ni Taberna na naniniwala siya at kanyang misis na hindi ibibigay sa kanila ang pagsubok kung hindi nila ito malalagpasan. Giinsistir ni Taberna nga siya ug ang iyang asawa nagtoo nga dili sila mahatagan pagsulay kung dili nila kini mapalabay . Madamdamin ang muling pagkikita ng isang umano'y dating rebelde at kaniyang mga kapatid nang umuwi sa kanilang lugar sa Barangay Lawan-lawan sa Las Nievez, Agusan del Norte. Ang panaghiusa usab sa usa ka gipasanginlang kanhi rebelde ug ang iyang mga igsuon sa ilang pagbalik sa ilang lugar sa Barangay Lawan-lawan sa Las Nievez, Agusan del Norte . Mahigpit na yakap at luha ang sumalabong kay Jai-jai, di tunay na pangalan, dahil makakasama na niya ang pamilya ngayong Pasko. Ang hugot nga gakos ug luha nagbaha kay Jai-jai, dili ang tinuud nga ngalan, tungod kay makauban niya ang iyang pamilya karong Pasko . Sumuko si Jai-jai at dalawa pang kasamahan sa mga sundalo ng 58th Infantry Battalion ng Philippine Army sa Sitio Migbanday, Poblacion, Claveria, Misamis Oriental noong Huwebes, Disyembre 10. Si Jai-jai ug duha pa nga mga kauban nagsurender sa mga sundalo sa 58th Infantry Battalion sa Philippine Army sa Sitio Migbanday, Poblacion, Claveria, Misamis Oriental kaniadtong Huwebes, Disyembre 10 Si Jai-jai ay nagsilbi umanong political instructor ng Sub Section Guerrilla Unit (SSGU) ng North Central Mindanao Regional Command (NCMRC) ng New PeopleÕs Army o NPA. Si Jai-jai nagsilbi kuno nga instruktor sa politika sa Sub Section Guerrilla Unit (SSGU) sa North Central Mindanao Regional Command (NCMRC) sa New People's Army o NPA. Boluntaryo umano siyang sumuko kasama ang mister na si alias Kiram, na kinilalang Vice Squad Leader umano ng kanilang grupo. Giingong boluntaryong misurender siya kauban ang iyang bana nga si alyas Kiram, kinsa giilang giila nga Vice Squad Leader sa ilang grupo. Isinuko niya ang kaniyang M16 rifle. Gisurender niya ang iyang M16 rifle . Kasama din nilang nagbalik-loob sa gobyerno si alias Cardo, miyembro ng Sikop Guerilla Front (GF4A), NCMRC. Si alyas Cardo, miyembro sa Sikop Guerilla Front (GF4A), NCMRC, nag-uban usab sa gobyerno. Bitbit rin niya ang kaniyang M16 rifle. Nagdala usab siya sa iyang M16 rifle . Ayon kay Jai-jai, nakapagpasya umano silang mag-asawa na sumuko dahil gusto na nilang makasama ang kanilang mga pamilya ngayong Pasko. Suno kay Jai-jai, nagdesisyon kuno ang mag-asawa nga maghatag tungod kay luyag nila makaupod ang ila pamilya sa karon nga Krismas . May 12 taong hindi nakita ni Jai-jai ang kaniyang pamilya mula nang sumapi sa NPA, ang 20-anyos naman na si Cardo ay ayaw umano mamatay sa giyera. Si Jai-jai wala makakita sa iyang pamilya sa 12 ka tuig gikan sa pag-apil sa NPA, samtang ang 20-anyos nga si Cardo giingon nga dili gusto mamatay sa giyera. Hinihikayat ni Col. Ricky Canatoy, Commanding Officer ng 58th IB, ang mga rebelde na sumuko na para mabigyan nila nang pagkakataon na mamuhay nang mapayapa at masaya kasama ang pamilya, lalo na ngayong Pasko. Gidasig ni Col. Ricky Canatoy, Commanding Officer sa 58th IB, ang mga rebelde nga mihatag aron mahatagan sila higayon nga mabuhi sa kalinaw ug kalipayan kauban ang pamilya, labi na karong Pasko. Aniya, ang mga sumuko ay tutulungang mapasama sa Enhanced Comprehensive and Local Integration Program o E-CLIP ng gobyerno kung saan may mga benepisyo at tulong silang matatanggap. Ingon niya, ang mga mosurender matabangan aron makaapil sa Enhanced Comprehensive and Local Integration Program o E-CLIP diin makadawat sila mga benepisyo ug tabang. Inamin nina Kyla at Jay R na kapwa nagkaroon sila noon ng crush sa isa't isa, ito ang ibinahagi ng dalawa sa pagbisita nila sa Magandang Buhay nitong Lunes para sa promotion ng kanilang bagong awitin na Undeniable na anila ay ipinaalam pa nila sa kani-kanilang mga kabiyak. Giangkon ni Kyla ug Jay R nga parehas silang nagka-crush kaniadto, kini ang gibahin sa duha sa ilang pagbisita sa Magandang Buhay karong Lunes alang sa promosyon sa ilang bag-ong kanta nga Undeniable nga giingon nila nga gipahibawo pa nila sa ilang mga asawa . Sa pang-umagang programa ng ABS-CBN, nagbalik-tanaw ang dalawa sa simula ng kanilang pagkakaibigan. Sa programa sa aga sa ABS-CBN, nagbalik-tanaw ang duha sa pagsugod sa ilang panaghigala. Nung lumipat ako sa Pilipinas I was in a long-term relationship na nakilala ko si Ky at naging magkaibigan kami. Sa akong pagbalhin sa Pilipinas naa ko sa usa ka hataas nga relasyon nga nahimamat nako si Ky ug nagkaamigo kami . You know siyempre habang kapag nagkikita kami sa trabaho at parang naging idol ko na rin si Ky, medyo you know I was a little bit having a crush, but I couldn't, ani Jay R. Kabalo ka syempre samtang nagkita mi sa trabaho ug si Ky murag nahimo nakung idolo, kabalo ka nga medyo naa koy crush, pero dili nako mahimo, ingon ni Jay R . Pero siyemre dahil naging magkaibigan kami I developed a respect for Kyla and siyempre may girlfriend ako, hindi ko naman puwedeng i-pursue yung ganun. But siyemre tungod kay nagkaamigo mi nagka respeto ko para kay Kyla ug syempre naa koy uyab, dili nako maukod kana . It's so disrespectful to my friend and, of course, to my girlfriend at that time, hirit pa ni Jay R. Kini dili matinahuron sa akong higala ug, siyempre, sa akong hinigugma sa oras nga, hirit pa ni Jay R. Para naman kay Kyla, inamin niyang nagkaroon rin siya ng crush kay Jay R pero sa maiksing panahon lang. Para kay Kyla, giangkon niya nga naa pud siya ka crush nga si Jay R pero sa kadiyot ra . Ako naman para sa akin parang ang hurtful naman kung sasabihin ko na hindi ako nagka-crush dito, parang hindi naman siya kanais-nais na tao, hindi naman siya ganoon. Ako naman, murag masakitan kung giingon nako nga dili ko crush diri, murag dili siya tilinguhaon nga tawo, dili siya ingon ana . Pero very likeable din naman kasi si Jay R. And alam mo yon na oy nahanap ko ang ka-match ng boses ko parang nagja-jibe kami nito. Apan si Jay R. usab ganahan kaayo tungod kay nahibal-an nimo nga nakit-an ko ang katugbang sa akong tingog nga ingon sa nag-jibbing kami niini . Nagkaroon din naman pero only for a very short time, kasi nasa tamang pag-iisip din ako kasi alam ko rin naman na taken, ani Kyla. Adunay usab apan sa mubo ra kaayo nga panahon, tungod kay naa usab ako sa husto nga hunahuna tungod kay nahibal-an ko usab nga gikuha kini, ingon ni Kyla . Tinaguriang King and Queen of R &B ang dalawa at ilang awitin at concerts na rin ang pinagsamahan nila. Ang duha ug pila ka mga kanta ug konsyerto gitawag nga King and Queen of R & B. At sa mahabang panahon na kanilang pagtatrabaho, itinuturing nila na matalik na kaibigan ang isa't isa. Ug sa dugay nga oras nga nagtinabangay sila, giisip nila ang usag usa nga labing suod nga managhigala. Music talaga ang nagbuo ng lahat eventually naging magkaibigan talaga kami, naging close friend ko siya. Music really formed everything sa ulahi nagka uyab gyud mi, nahimo nako siyang close friend. Isa siya sa masasabi kong one of my closest friends, as in I can ask for advice tapos sasabihin niya rin 'yung totoo whether maganda siya or hindi. Siya ang usa sa masulti nako nga usa sa akong suod nga higala, as in makapangayo ko tambag unya isulti usab niya ang tinuud kung gwapa siya o dili . Sa ngayon ay ilang taon nang kasal si Kyla sa mister na si Rich Alvarez, samantalang nito lamang Pebrero ikinasal si Jay R sa kapwa rin mang-aawit na si Mica Javier. Si Kyla naminyo sa iyang bana nga si Rich Alvarez pila ka tuig na karon, samtang kaniadtong Pebrero pa nagpakasal si Jay R sa kauban niyang mang-aawit nga si Mica Javier. Idinisplay rito ang isang buwaya na pinaniniwalaang kay Adolf Hitler, na namatay sa edad 84 nitong Mayo. Gihulagway niini ang usa ka buaya nga gituohang si Adolf Hitler, nga namatay sa edad nga 84 kaniadtong Mayo. Ayon sa Darwin Museum, ipina-display ang katawan ng buwaya na nagngangalang Saturn ilang buwan matapos i-donate ng Moscow Zoo ang katawan nito. Pinauyon sa Darwin Museum, ang lawas sa usa ka buaya nga ginganlan Saturn gipakita pila ka bulan pagkahuman nga gihatag sa Moscow Zoo ang lawas niini. Hunyo nang trabahuin ng mga eksperto ang katawan ng buwaya, at ginamitan ng solution ang mga scale nito. Hunyo ang mga eksperto nagtrabaho sa lawas sa buaya, ug ang solusyon gigamit ang timbangan niini. Sa Estados Unidos ipinanganak si Saturn taong 1936, at inilipat sa Berlin Zoo kung saan ito tumakas noong Nobyembre 23, 1943, matapos ang pagbobomba na pumatay sa iba pang reptile sa lugar. Si Saturn natawo sa Estados Unidos kaniadtong 1936, ug gibalhin sa Berlin Zoo diin siya mikalagiw kaniadtong Nobyembre 23, 1943, pagkahuman sa pagpamomba nga mipatay sa ubang mga reptilya sa lugar. Taong 1946 nang mahanap siya ng mga sundalong Briton, na siyang nag-turn over nito sa Soviet authorities. Kaniadtong 1946 siya nakit-an sa mga sundalong British, ug gitugyan siya sa mga awtoridad sa Soviet. Palaisipan kung saan napunta ang buwaya mula noong nawala ito hanggang sa nahanap ito, 3 taon na ang nakalipas, ayon sa Moscow Zoo nang mamatay ito Mayo 24. Ang puzzle diin gikan ang buaya sa diha nga nawala kini hangtod nga kini nakit-an, 3 ka tuig na ang nakalabay, segun sa Moscow Zoo sa dihang namatay kini Mayo 24. Nang dalhin si Saturn sa Moscow noong Hulyo 1946, nagkaroon ng mga usap-usaping parte ito sa personal collection ni Adolf Hitler. Kaniadtong gidala si Saturnus sa Moscow kaniadtong Hulyo 1946, adunay mga hungihong bahin niini sa personal nga koleksyon ni Adolf Hitler. Sarado pa ang mga museo sa Russia hanggang Enero 16 bilang hakbang para ma-kontrol ang pagkalat ng coronavirus. Ang mga museyo sa Russia sirado pa hangtod Enero 16 ingon usa ka lakang aron makontrol ang pagkaylap sa coronavirus. Pinaigting ang police visibility sa Maynila matapos mapagalitan ang pulisya ng Malate dahil sa kaunti lamang ang naka-duty. Mas nakita ang pagkakita sa pulisya sa Manila pagkahuman nga gikasab-an ang pulisya sa Malate nga adunay gamay nga katungdanan. Tinanggalan ng Christmas at New Year break ang mga pulisya matapos madatnan ni Manila Police chief Leo Francisco na nasa 20 lang ang naka-duty imbis na 58 sa isang surprise inspection noong weekend. Ang mga Christmas break ug New Year break sa pulisya pagkahuman nakita sa hepe sa Manila Police nga si Leo Francisco nga 20 ra ang naka-duty kaysa 58 sa usa ka sorpresa nga inspeksyon sa miaging semana. Sinibak na ang hepe ng Malate Police Station na si Lt. Col. Robert Sales at pinatawag ang lahat ng pulisya kahit mga naka-day off para sa on the spot accounting. Ang hepe sa Malate Police Station nga si Lt. Col. Robert Sales ug gipatawag ang tanan nga pulis bisan ang mga naa sa day off alang sa spot accounting . Ibinandera ang makukulay na mga layag sa isinagawang protest art exhibit na Against The Stream sa bahagi ng Manila Bay. Gibandera ang mabulukon nga mga layag sa demonstrasyon sa arte sa protesta nga Against The Stream sa Manila Bay. Pinangunahan ito ng mga miyembro ng advocacy group na Sama-samang Artista Para sa Kilusang Agraryo o SAKA. Gipangunahan kini sa mga myembro sa adbokasiya nga grupo nga Collective Artists for the Agrarian Movement o SAKA. Nangyari ang protest exhibit sa Manila Bay sa Bacoor, Cavite partikular na bahagi ng dagat na binakuran at una nang inireklamo dahil sa dulot nitong abala sa mga nangingisda sa laot. Ang gipakita nga protesta gihimo sa Manila Bay sa Bacoor, Cavite partikular ang bahin sa dagat nga gikoral ug una nga gireklamo tungod sa kahasol nga nahimo sa mga mangingisda sa dagat . Nasa 12 visual artist ang lumikha sa mga artwork na ikinabit sa mga bangka na naglalarawan sa mga hamon na kinakaharap ng mga mangingisda, ayon kay Ronnel Arambulo, secretary general ng Pamalakaya. Mga 12 nga visual artist ang naghimo sa likhang sining nga gilakip sa mga bangka nga naglarawan sa mga hagit nga giatubang sa mga mangingisda, pinauyon kay Ronnel Arambulo, kalihim heneral sa Pamalakaya. Ilan sa mga inilarawan sa mga artwork ay ang problema sa teritoryo sa West Philippine Sea, reclamation ng mga pangisdaan, at demolisyon sa fishing communities. Ang pila sa mga likhang arte nga gihulagway mao ang problema sa teritoryo sa West Philippine Sea, reclaim sa mga pangisda, ug demolisyon sa mga komunidad sa pangisda. Nagpasalamat naman ang mga mangingisda sa mga visual artist na kinikilala at nakikiisa sa laban nila sa pamamagitan ng sining. Gipasalamatan sa mga mangingisda ang mga visual artist nga nakaila ug miapil sa ilang away pinaagi sa art . Inirereklamo ng isang netizen ang patuloy na pangloloko ng isang scammer gamit ang kaniyang Facebook account na na-hack. Usa ka netizen ang gireklamo sa padayon nga scam sa usa ka scammer gamit ang iyang na-hack nga Facebook account. Ayon kay Hazel Kaye Verceles na taga San Fabian, Pangasinan, inalok siya ng trabaho ng isang lalaking nagpakilala na si Chael Catimbuhan noon pang December 2019. Pinauyon kay Hazel Kaye Verceles gikan sa San Fabian, Pangasinan, gihatagan siya og trabaho sa usa ka lalaki nga nagpaila sa iyang kaugalingon nga Chael Catimbuhan gikan kaniadtong Disyembre 2019. Pina-input umano sa kanya ang email sa isang link at pagkatapos nito, na-hack na siya at hindi na niya ma-access ang kanyang account. Gi-input kuno niya ang email gamit ang usa ka link ug pagkahuman niini, na-hack siya ug dili na niya ma-access ang iyang account . Nahuli pa niya na ginagamit ng hacker ang kaniyang Facebook account sa pang-scam. Nadakup pa niya ang hacker gamit ang iyang Facebook account aron scam. Nagbebenta umano ang hacker ng iba't ibang gamit tulad ng gadgets, face shield, at ibang serbisyo kagaya ng investment sa cryptocurrency gamit ang hacked account ni Verceles at kapag nakuha na ang pera, bigla na lang mawawala ang hacker o kaya ay blocked na ang account ng bumili sa kanya. Gibaligya kuno sa hacker ang lainlaing mga butang sama sa mga gadget, taming sa nawong, ug uban pang mga serbisyo sama sa pagpamuhunan sa cryptocurrency gamit ang hacked account ni Verceles ug kung makuha ang salapi, ang hacker kalit nga mawala o ang account sa mamalit kaniya Inireport ni Verceles ang insidente sa PNP Regional Police Office 1 sa La Union, pero hindi pa rin nate-take down ang account. Giasoy ni Verceles ang hitabo sa PNP Regional Police Office 1 sa La Union, apan wala gihapon makuha ang account. Ongoing pa umano ang imbestigasyon ng pulisya, pero active pa rin ang account ngayon at nakakapambiktima pa rin. Giingon nga nagpadayon pa ang imbestigasyon sa pulisya, apan ang account aktibo gihapon karon ug biktima gihapon . Marami na umanong nabibiktima ang hacker at hiling ni Verceles na ma-take down na ang hacked page niya para di na magamit sa pangloloko. Ang hacker giingon nga nabiktima sa kadaghanan ug gihangyo ni Verceles nga kuhaon ang iyang na-hack nga pahina aron dili na kini magamit alang sa panlimbong. Babala niya, huwag bumili ng item o mag-invest kung may lalapit sa inyo gamit ang kaniyang hacked account. Nagpasidaan siya, ayaw pagpalit butang o pagpamuhunan kung adunay moduol kanimo gamit ang iyang gi-hack nga account . Maging mapanuri din sa mga ka-transaksyon online lalo na kung hindi pa nakikita ng personal. Kritiko usab ang imong mga transaksyon sa online labi na kung wala nimo kini nakita sa personal. Patay sa pamamaril ang isang lalaki at isang babaeng natamaan ng bala sa Baclaran, Para–aque Lunes ng gabi. Usa ka lalaki ug usa ka babaye ang gipusil patay didto sa Baclaran, Para–aque Lunes sa gabii. Dead on the spot ang 38-anyos na biktimang si Alexander Pe–a na binaril habang nakasakay siya ng kanyang bisikleta sa Mactan St. bandang alas-8:30 ng gabi. Ang biktima nga si Alexander Pe–a 38-anyos gipusil patay diha-diha samtang nagsakay sa iyang biseklita sa Mactan St. mga alas 8:30 sa gabii . Ayon sa ulat ng Para–aque Police, nakitang dumating sa pasalubong na direksyon papuntang Ope–a St. ang isang itim na motorsiklo na may isang rider. Sa report sa Para–aque Police, nasuta nga naabot kini sa atbang nga direksyon sa Ope–a St. usa ka itom nga motorsiklo nga adunay nagsakay . Pinaputukan ng rider si Pe–a nang ilang ulit sa kanyang ulo at katawan bago tumakas batay sa address, taga ibang bahagi ng Baclaran si Pe–a. Ang angkas gipusil si Pe–a sa makadaghang mga higayon sa ulo ug lawas sa wala pa mikalagiw base sa adres, si Pe–a gikan sa laing bahin sa Baclaran. Napatay din ang residenteng si Ma. Nimfa Jacinto, 42 anyos, na nakatayo malapit sa pwesto ni Pe–a, natamaan siya ng bala sa kanang dibdib at lumabas sa kanyang likuran. Gipatay usab ang residente nga si Ma. Si Nimfa Jacinto, 42, nga nagtindog malapit sa lugar ni Pe–a, naigo sa bala sa tuo nga dughan ug migawas sa iyang likuran. Sabi ng kapatid niyang si Theresa Quita, nakikipagkwentuhan noon ang biktima sa tapat ng tinitirhan niya matapos magluto. Giingon sa iyang igsoon nga si Theresa Quita, nga nagsulti ang biktima sa atubang sa iyang gipuy-an pagkahuman magluto . Dinala pa si Jacinto sa Pasay General Hospital pero hindi na umabot nang buhay, narekober sa crime scene ang 5 basyo ng bala at 3 slug mula sa 9mm na baril, iniimbestigahan pa ng pulisya kung ano ang motibo sa insidente. Gidala si Jacinto sa Pasay General Hospital apan wala nakalahutay, 5 ka mga bala sa bala ug 3 ka slug gikan sa usa ka 9mm nga pusil ang nakuha sa lugar nga nahitabuan sa krimen, padayon pa nga giimbestigahan sa pulisya ang motibo sa insidente . Naging espesyal at makulay ang nakaraang linggo ng nasa 66 na Bagobo Tagabawa couple matapos sila maikasal sa bayan ng Sta. Cruz, Davao del Sur nitong Huwebes at Biyernes. Kaniadtong miaging semana ang 66 nga magtiayong Bagobo Tagabawa nahimong espesyal ug mabulukon human sila nagpakasal sa lungsod sa Sta. Cruz, Davao del Sur karong Huwebes ug Biyernes . Nagsimula sa isang semi-military wedding ang seremonya dahil sa saber parade habang nagmartsa ang bawat pares patungo sa altar suot ang makukulay na tradisyonal na kasuotan ng katutubong Bagobo Tagabawa. Gisugdan ang seremonya sa usa ka kasal nga semi-militar tungod sa parada sa parada samtang ang matag magtiayon nagmartsa padulong sa altar nga nagsul-ob sa lainlaing kolor nga tradisyonal nga mga sinina sa lumad nga Bagobo Tagabawa . Naipakita rin ng mga couple ang kanilang kultura sa kasal pati na ang tradisyonal na wedding dance. Gipakita usab sa magtiayon ang ilang kultura sa kasal ingon man ang tradisyonal nga sayaw sa kasal. Mismong ang municipal mayor ng Sta. Cruz na si Jaime Lao Jr. ang nag-officiate sa kasal ng mga Lumad, na dinaluhan din ng hepe ng Davao del Sur Provincial Police, at ilang opisyal ng lokal na pamahalaan at ng indigenous people's groups. Ang municipal mayor sa Sta. Cruz ug Jaime Lao Jr. gipangunahan ang kasal sa mga Lumad, nga gisalmotan usab sa hepe sa Davao del Sur Provincial Police, ug daghang mga opisyal sa lokal nga gobyerno ug mga grupo sa mga lumad. Inorganisa ng Revitalized Pulis Sa Barangay (RPSB) team Sibulan ng PNP ang mass wedding, at sila rin ang nag-asikaso ng birth certificate, Certificate of No Marriage, at mga rekisito ng Local Civil Registrar ng bawat pares. Ang Revitalized Pulis Sa Barangay (RPSB) team nga Sibulan ng PNP ang nag-organisar sa mass wedding, ug gidumala usab nila ang birth certificate, Certificate of No Marriage, ug ang mga kinahanglanon sa Local Civil Registrar sa matag pares. Tatlong opisyal ng pulis ng RPSB ang nagsilbing ninong ng mga bagong kasal, ayon sa mga pulis sa barangay, na na-assign sa mga liblib na komunidad, napag-alaman nilang marami sa mga katutubo rito ang nagsasama sa iisang bubong kahit hindi naikakasal. Tulo nga mga pulis sa RPSB ang nagsilbing ninong sa bag-ong kasal, sumala sa pulis sa barangay, nga nadestino sa mga hilit nga komunidad, ilang nakita nga daghan sa mga lumad dinhi nagpuyo sa ilalum sa parehas nga atop bisan kung dili sila kasal. Ito na ang ikaapat na mass wedding sa Davao del Sur, na nakatutulong sa daan-daang katutubo sa lugar. Kini ang ikaupat nga mass wedding sa Davao del Sur, nga makatabang sa gatusan ka mga lumad sa lugar. Naaresto ang isang British na lalaki at ang kasama niyang babaeng Pilipina sa isang buy-bust operation sa Olongapo City nitong Linggo. Usa ka British nga lalaki ug iyang kaubang babaye nga Filipina ang gidakup sa usa ka buy-bust operation sa Olongapo City kaniadtong Domingo. Ayon sa mga awtoridad, naaresto ang mga suspek sa Del Pilar St. sa Brgy. Barretto matapos sila mahulihan ng 3 sachet ng hinihinalang shabu na may bigat 105 gramo. Pinauyon sa awtoridad, ang mga suspetsado gidakup sa Del Pilar St. sa Brgy. Barretto human sila masakpi nga dunay 3 ka sachet sa gituohang shabu nga motimbang og 105 gramos. Isinuko din umano ng dayuhan ang nasa P3.5 milyong halaga ng ilegal na droga na nakatago sa kaniyang bahay. Giingong gisurender usab sa langyaw ang kantidad nga P3.5 milyon nga iligal nga droga nga gitago sa iyang balay . Nasa P4.2 milyong halaga ng naturang kontrabando ang nakumpiska ng mga awtoridad. Mga P4.2 milyon nga kantidad sa mao nga kontrabando ang nakumpiska sa mga awtoridad. Kinasuhan na ang mga suspek ng paglabag ng Comprehensive Dangerous Drugs Act. Gipasakaan na og kaso ang mga suspetsado sa kalapasan sa Comprehensive Dangerous Drugs Act. May nakikitang pattern ang mga aktibista at kaanak ng mga nahuli noong International Human Rights Day sa paraan ng pag-aresto sa kanila ng mga pulis. Ang mga aktibista ug paryente sa mga naaresto sa International Human Rights Day adunay usa ka sundanan sa paagi sa pagdakup sa kanila sa pulisya. Bukod kasi sa pare-parehong kaso, iisang hukom din ang nag-issue ng search warrant laban sa tinaguriang Human Rights Day 7 si executive gyudge Cecilyn Burgos Villavert ng Quezon City Regional Trial Court Branch 89, na siya ring naglabas ng mga search warrants noong nakaraang taon. Gawas sa parehas nga kaso, nagpagawas usab ang parehas nga hukom og search warrant batok sa gitawag nga Human Rights Day 7 executive gyudge Cecilyn Burgos Villavert sa Quezon City Regional Trial Court Branch 89, nga nagpagawas usab og search warrants kaniadtong miaging tuig. Nasa 60 ang nahuli sa Maynila at Bacolod noong Oktubre at Nobyembre 2019, sa bisa ng search warranta ni Villavert, na inilabas niya matapos makipagpulong kay nooÕy National Capital Region Police Office director at ngayoÕy Philippine National Police (PNP) chief Gen. Debold Sinas. Mga 60 ang gidakup sa Manila ug Bacolod kaniadtong Oktubre ug Nobyembre 2019, pinauyon sa mga search warrants ni Villavert, nga iyang gipagawas pagkahuman sa pakigtagbo sa direktor sa National Capital Region Police Office ug karon hepe sa Philippine National Police (PNP) nga si Gen. Debold Sinas . Ang tanong ng mga kaanak ng mga nahuli: Nasunod ba ang batas at mga patakaran sa paghuli sa mga aktibista? Ang mga paryente sa mga dinakpan nangutana: Gisunud ba ang balaod ug ang mga balaod sa pagdakup sa mga aktibista? Sa ilalim ng Rules of Court, kailangan kasing personal na inaalam ng huwes kung may basehan ba para maglabas ng search warrant matapos suriin under oath ang nagrereklamo at ang testigo nito. Ilalom sa Rules of Court, ang huwes kinahanglan personal nga magtino kung adunay basihan sa pag-isyu usa ka search warrant pagkahuman sa pagsusi sa panumpa sa nagreklamo ug sa iyang saksi. Kailangan ding nakasaad sa search warrant ang mismong lugar na hahalughugin at mga bagay na kukumpiskahin, sa araw lang dapat ito ipinapatupad maliban kung nakasaad na puwede sa gabi. Kinahanglan usab ipahayag sa search warrant ang ensakto nga lokasyon nga pangitaon ug mga butang nga kumpiskahon, sa maadlaw ra kinahanglan ipatuman kini gawas kung gipahayag kung gabii. Kailangang banggitin ng law enforcer ang pakay at awtoridad nito sa pagsilbi ng search warrant. Kinahanglan isulti sa nagpatuman sa balaod ang katuyoan ug awtoridad niini sa paghatag sa search warrant. Kapag hindi pinagbuksan, puwedeng sirain ang pinto at pasukin ang pamamahay. Kung wala kini gibuksan, ang pultahan mahimoÕg mabuak ug makasulud ang balay. Dapat may inventory at resibo rin ng mga nakumpiska at kapag may kontrabando, maaaring hulihin ang sinumang in possession nito. Kinahanglan usab adunay imbentaryo ug mga resibo sa nakumpiska ug kung adunay kontrabando, bisan kinsa nga adunay niini mahimo nga dakpon. Sa ilalim naman ng mismong PNP manual, bawal halughugin ang bahay kung hindi nakaharap ang mismong nakatira dito, hindi sa harapan ng nakatira rito, o kanyang mga kamag-anak, o di kayaÕy 2 testigo na taga-roon sa lugar. Ubos mismo sa manwal sa PNP, gidili ang pagpangita sa balay kung ang tag-iya mismo dili atubang, wala sa atubang sa nagpuyo dinhi, o sa iyang mga paryente, o bisan ang 2 mga lokal nga saksi Hindi rin dapat kinukuha ang mga gamit na hindi naman nakasaad sa search warrant. Ang mga butang nga wala gipiho sa search warrant dili usab makuha. Ayon kay Lady Ann Salem, ang mamamahayag na isa sa mga hinuli noong Disyembre 10, pinatalikod umano sila ng mga pulis nang isang oras at tinaniman ng ebidensya, bago tuluyang gawin ang paghahalughog. Pinauyon kay Lady Ann Salem, ang tigbalita nga usa sa mga naaresto kaniadtong Disyembre 10, giingon nga gibalibaran sila sa pulisya sulod sa usa ka oras ug nagtanum og ebidensya, sa wala pa gihimo ang pagpangita. Isyu naman para sa ibang nahuli ang paraan ng pagpapatupad ng mga pulis sa search warrant, na kadalasaÕy ipinapatupad umano ng madaling araw. Ang usa pa nga isyu alang sa uban nga nadakup mao ang paagi sa pagpatuman sa search warrant sa pulisya, nga sagad ipatuman sa kaadlawon . Maraming nakikitang paglabag ang abogado ng mga nahuli, siguro talagang hatinggabi, alas 12 hanggang alas 5 ng umaga. Ang abogado sa dinakup nakakita daghang mga paglapas, tingali sa tungang gabii na, gikan alas 12 hangtod 5 sa buntag . Wala silang nameplate para hindi sila ma-identify, ani Maria Sol Taule, abogado ng Karapatan at miyembro ng National Union of Peoples Lawyers. Wala silay nameplate aron dili sila makilala, giingon ni Maria Sol Taule, usa ka abogado alang sa Mga Katungod ug usa ka myembro sa National Union of Pe People Lawyers Nanawagan na ng imbestigasyon sa Kamara ang Makabayan bloc at ang Karapatan hinimok na rin nila ang Korte Suprema na imbestigahan ang hukom. Ang blokeng Makabayan nanawagan na alang sa usa ka imbestigasyon sa Kamara ug giawhag usab sa Kanan ang Korte Suprema nga imbestigahon ang huwes. Sinisikap pang kuhanin ng ABS-CBN News ang panig ni Villavert, pero dati na siyang dinepensahan ni Chief Justice Diosdado Peralta noong nakaraang taon. Gisulayan pa usab kuhaon sa ABS-CBN News ang habig ni Villavert, apan kaniadto pa gidepensahan siya ni Chief Justice Diosdado Peralta kaniadtong miaging tuig Sumunod naman daw ito sa alituntunin kaya wala siyang nakitang dahilan para kusang mag-imbestiga ang Korte Suprema. Gisunud niya nga nagsunod siya sa mga balaod busa wala siyaÕy nakita nga hinungdan sa boluntaryong pag-imbestiga sa Korte Suprema . Wala ring nakikitang mali ang PNP Criminal Investigation and Detection Group sa mga pag-aresto dahil nakabase aniya ito sa search warrant na inilabas ng korte. Ang PNP Criminal Investigation and Detection Group walaÕy nakita nga sayup sa mga pag-aresto tungod kay kini gibase sa search warrant nga giisyu sa korte Giit pa ng PNP, nirespeto nila ang mga karapatan ng mga naaresto at naalalayan sila ng kani-kanilang mga abugado. Dugang gipahayag sa PNP nga girespeto nila ang mga katungod sa mga gidakup ug gisuportahan sa ilang tagsatagsa ka abogado. Pinailawan na ang mga pamaskong dekorasyon sa iba-ibang bahagi ng bansa. Inaasahang magsisilbing inspirasyon ang mga ito sa kabila ng napakaraming hamong hinarap ng mga Pinoy ngayong taon. Ang mga dekorasyon sa Pasko gidagkutan sa lainlaing mga bahin sa nasud. Gilauman nga sila magsilbing inspirasyon bisan pa sa daghang mga hagit nga giatubang sa mga Pilipino karong tuiga. Answered prayer para kay Vilma Santos-Recto ang pag-level up ng relasyon ng kaniyang anak na si Luis Manzano sa fiance nitong si Jessy Mendiola, hindi pa man ikinakasal, may pabirong hiling na agad si Ate Vi. Gitubag ang pag-ampo alang kang Vilma Santos-Recto sa pag-level up sa relasyon sa iyang anak nga si Luis Manzano sa iyang pamanhunon nga si Jessy Mendiola, bisan kung dili pa siya kasal, si Ate Vi adunay hangyo nga nagbiro dayon . Gumaling na sa COVID-19 ang basketball star na si Thirdy Ravena nag-eensayo at naglalaro na ulit si Ravena ngayon para sa B-League sa Japan. Nakuha na usab ang bituon sa basketball nga si Thirdy Ravena gikan sa pag-ensayo sa COVID-19 ug nagduwa usab karon si Ravena alang sa B-League sa Japan. Timbog ang isang magtataho na sumalisi umano sa isang kostumer ng karinderya sa Quezon City. Gidakop ang usa ka reporter nga kuno apil sa usa ka kustomer sa usa ka cafeteria sa Quezon City. Kinilala ang suspek na si Johan Mabuti Esprecion, na naaresto ng mga operatiba ng Quezon City Police District (QCPD) station 15. Naila ang suspetsado nga si Johan Mabuti Esprecion, kinsa gidakup sa mga operatiba sa Quezon City Police District (QCPD) station 15 . Sa CCTV, kita pa ang pagbebenta ni Esprecion ng taho sa labas ng karinderya. Sa CCTV, makita ko pa si Esprecion nga nagbaligya usa ka report sa gawas sa cafeteria. Maya-maya pa ay sinalisihan nito ang isang kostumer at tinangay ang belt bag na naglalaman umano ng P3,000. Pagkahuman, nakasibat siya sa usa ka kostumer ug gikawat ang belt bag nga adunay sulod nga P3,000. Nagreklamo ang biktima sa barangay at doon nadiskubre sa CCTV na si Esprecion ang suspek. Ang biktima gireklamo sa barangay ug didto nahibal-an sa CCTV nga ang suspetsado mao si Esprecion. Kinabukasan ay nakita pang bumalik sa lugar ang suspek. Pagkaugma nakita ang suspetsado nga nibalik sa lugar. Sinundan na siya ng ilang taga-barangay hanggang maaresto sa isang mall sa QC. Gisundan siya sa pipila ka mga tagabaryo hangtod nga gidakup siya sa usa ka mall sa QC. Aminado ang suspek sa ginawang pagnanakaw naipatalo na rin daw niya sa sugal ang P3,000 na laman ng bag, kinasuhan ang suspek ng reklamong theft. Nagtapat ang suspek sa pagnanakaw at nawalan umano ng P3,000 sa pagsusugal ng bag, na inakusahan ang suspek ng reklamo sa pagnanakaw . Siniguro ng Palasyo na makakakuha ang Pilipinas ng nasa $1 bilyon mula sa Asian Development Bank at makakahiram pa mula sa ibang bangko upang mapondohan ang pagbili ng bansa ng mga bakuna laban sa COVID-19. Gipasalig sa Palasyo nga ang Pilipinas makadawat mga $ 1 bilyon gikan sa Asian Development Bank ug makapangutang labi pa sa ubang mga bangko aron mapondohan ang pagpalit sa nasud sa mga bakuna sa COVID-19. Paulit-ulit na po sinabi natin yan, na tayo po ay makakautang na sa multilateral sources, bilateral sources para po sa P72.5 billion na kakailanganin, sabi ni Presidential Spokesman Harry Roque. Gisubli namon nga, makapangutang kita gikan sa multilateral nga mga gigikanan, bilateral nga gigikanan alang sa P72.5 bilyon nga kinahanglan, ingon ni Presidential Spokesman Harry Roque . Sa ngayon, 4 na lang ang natitirang vaccine developers na gustong mag-clinical trial sa bansa. Sa pagkakaron, naa na lang sa 4 nga taghimo nga bakuna ang gusto nga adunay klinikal nga pagsulay sa nasud Nangunguna dito ang 2 kompanya mula China na nakapagsumite na ng dokumento sa Food and Drug Administration FDA ang Clover Biopharmaceuticals at Sinovac, na kamakailan ay humarap sa isyu ng korapsyon. Nanguna nga paagi ang 2 ka mga kompanya gikan sa China nga nagsumite na usa ka dokumento sa Food and Drug Administration nga FDA Clover Biopharmaceuticals ug Sinovac, nga ning-atubang sa isyu bahin sa korapsyon Ayon sa Department of Health DOH, umabot na sa FDA ang Sinovac kahit wala pang ethics review dahil puwede namang magkaroon ng inisyal na evaluation. Pinauyon sa Department of Health DOH, naabot sa Sinovac ang FDA bisan kung wala pay pagsusi sa pamatasan tungod kay mahimoÕg kini adunay una nga pagsusi. Ang Sinovac ang isa sa mga inaasahang unang makapagpalabas ng bakuna sa Pilipinas. Ang Sinovac usa sa una nga gipagawas sa Pilipinas. Walang laman ang Malolos Cathedral nang mabisita ng ABS-CBN pero kuwento ni Fr. John Tarrayo, marami pa ring residente ang dumadalo sa misa tuwing Linggo sa gitna ng ipinatutupad na community quarantine. WalaÕy sulod ang Malolos Cathedral sa pagbisita sa ABS-CBN apan si Fr. John Tarrayo, daghang mga residente ang nagatambong gihapon sa misa matag Domingo taliwala sa nagpadayon nga quarantine sa komunidad Pero bukod sa pag-aalay ng dasal, minabuti na rin ng katedral na makatulong sa pang-araw-araw na pangangailangan ng mga residenteng naapektuhan ang kabuhayan ng pandemya. Apan gawas sa paghalad og mga pag-ampo, ning-ayo usab ang katedral aron matabangan ang adlaw-adlaw nga panginahanglanon sa mga residente nga naapektuhan sa pandemikong panginabuhian Mula sa kakaunting mayroon kami, maraming nagbigay ng tulong at mayroon kaming nabahagi sa ibang tao tinulungan kami ng St. Andrew's Fund para magka-connection sa Lingkod Kapamilya, kaya mula sa inyo natulungan kami, dagdag niya. Gikan sa pipila nga adunay kami, daghan ang naghatag tabang ug kami adunay ipaambit sa ubang mga tawo nga St. Ang Andrew's Fund aron makakonekta sa Lingkod Kapamilya, busa gikan kanimo nagtabang kami, dugangan pa niya . Para mas marami pang maabot na ayuda mula sa simbahan, nagdala ng relief packs ang ABS-CBN sa Malolos Cathedral. Alang sa dugang nga tabang gikan sa simbahan, ang ABS-CBN nagdala mga relief pack sa Malolos Cathedral . Kasama sa mga natulungan ang mga informal settler malapit sa katedral na kinabibilangan ni Emma Villero. Lakip sa mga natabangan mao ang dili pormal nga mga settler nga duul sa katedral lakip na si Emma Villero . Nawalan ng trabaho ang asawa at mga kamag-anak ni Villero kaya hirap siyang makabili ng pagkain maging ng pantustos sa kaniyang anak na may special needs. Ang asawa ug mga paryente ni Villero nawad-an sa trabaho busa naglisud siya sa pagpalit pagkaon ug bisan mga suplay para sa iyang anak nga adunay espesyal nga panginahanglan . Minsan po talagang walang makain, tiis lang po. Wala naman magawa, walang mapagkuhanan," ani Villero. Usahay wala gyud makaon, pasensya lang. WalaÕy magawa, walaÕg kuha, "ingon ni Villero." Dagdag din umano sa mga alalahanin nina Villero ang napipintong pagpapaalis sa kanila sa lugar na tinitirhan. Ang mga kabalaka ni Villero gidugang usab sa hapit na nga pagpapahawa kanila gikan sa lugar nga ilang gipuy-an . Nag-aantay na lang po kami kung kailan kami paalisin dito, hindi rin naman po sa amin ito, nakikitirik lang kami," aniya. Naghihintay lang kami kung kanus-a kami mapapahawa gikan dinhi, hindi para sa atin, nagtitig lang kami, ingon niya. Hangad ni Tarrayo na marami pang mga kagaya ni Villero ang gumaan ang pasanin ngayong may pandemya, sa tulong ng mga nagmamalasakit sa kapwa. Gusto ni Tarrayo nga daghan pa sama ni Villero nga magaan ang karga karon sa pandemya, sa tabang sa mga nagpakabana sa uban . Nananawagan po ako sa iba nating kababayan na kung nais tumulong ay tumulong tayo ito ay obligasyon natin, bilang kapwa natin, aniya. Nanawagan ako sa pipila sa atong mga katagilungsod nga kung gusto naton motabang, motabang kita, obligasyon naton kini, ingon atong isig ka tawo, ingon niya . Humingi ng dagdag na oras ang North Luzon Expressway Corp. sa local government ng Valenzuela para magpatupad ng mga hakbang at maibsan ang traffic sa mga toll plaza Ang North Luzon Expressway Corp. nangayo dugang nga oras. sa lokal nga gobyerno sa Valenzuela nga ipatuman ang mga lakang ug maminusan ang trapiko sa mga tol plaza Sa ngayon, ayon kay Mayor Rex Gatchalian, mananatiling suspendido ang business license ng kompanya. Sa pagkakaron, sumala ni Mayor Rex Gatchalian, ang lisensya sa negosyo sa kompanya magpabilin nga gisuspinde. Nasa 25 driver ang natiketan ng Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) nitong nagdaang maghapon dahil sa paglabag sa truck ban, na muling ipinatupad sa mga pangunahing kalsada ngayong Lunes. Ang Metropolitan Manila Development Authority (MMDA) gidakup mga 25 ka mga drayber sa miaging adlaw tungod sa paglapas sa truck ban, nga gipatuman usab sa mga punoan nga kadalanan kaniadtong Lunes. Sa ilalim ng ban, ipinagbabawal ang pagdaan ng mga truck sa national road at major thoroughfare mula alas-6 hanggang alas-10 ng umaga, at alas-5 ng hapon hanggang alas-10 ng gabi. Ilalom sa pagdili, gidid-an ang mga trak nga moagi sa national road ug sa dakong agianan gikan 6 hangtod 10 am, ug gikan 5 pm hangtod 10 pm. Pero sa pangkalahatan, kuntento naman ang MMDA sa unang araw ng pagbabalik ng truck ban, nabawasan ng 20 porsiyento ang trapiko sa EDSA dahil sa ban, sabi ng MMDA. Apan sa katibuk-an, matagbaw ang MMDA sa unang adlaw sa pagbalik sa truck ban, ang trapiko sa EDSA niminusan og 20 porsyento tungod sa pagdili, ingon sa MMDA. Ayon kay Rina Papa, vice president ng Alliance of Concerned Truck Owners and Organizations, sumunod naman ang mga truck driver sa ban. Pinauyon kay Rina Papa, bise presidente sa Alliance of Concerned Truck Owners and Organizations, gisundan sa pagdili sa mga drayber sa trak. Pero may puna ang grupo ng mga trucker na kailangan anilang liwanagin ng MMDA, yong mga 6 wheeler talagang covered supposedly ng truck ban but there are 6-wheelers carrying less than the capacity, ani Papa. Apan adunay usa ka komento gikan sa grupo sa mga truckers nga kinahanglan nga giklaro sa MMDA, ang 6 nga mga wheeler nga tinabunan kuno sa truck ban apan adunay mga 6-wheeler nga nagdala gamay kaysa sa kapasidad, ingon ni Papa . Dahil dito, nagkaroon ng kaunting pagbagal noong morning rush hour, partikular sa EDSA-Pasay papuntang Roxas Boulevard. Ingon usa ka sangputanan, adunay gamay nga paghinay sa buntag nga oras sa pagdagan, partikular sa EDSA-Pasay hangtod sa Roxas Boulevard . Kinailangan kasing sipatin ng MMDA kung pasok ba o hindi sa ban ang ilang truck ayon sa truckers, walang sisihan kapag naramdaman ang epekto ng ban. Pinauyon sa mga trucker, kinahanglan susihon sa MMDA kung wala o wala ang pipila nga mga trak nga nakasulod sa pagdili, walaÕy pagbasol kung gibati nila ang epekto sa pagdili Nagkakaroon ng dahilan para mag-increase and prices so definitely, mangyayari't mangyayari yan, aniya. Adunay usa ka katarungan aron motaas ug ang mga presyo sigurado gyud, kana ang mahinabo ug kini mahinabo, ingon niya . Higit isang linggo bago mag-Pasko, nagsisimula na ulit tumaas ang bilang ng COVID-19 cases sa Metro Manila. Kapin sa usa ka semana sa wala pa ang Pasko, nagsugod na usab nga mosaka ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa Metro Manila Sabi ni Dr. Guido David, fellow ng OCTA Research Group, ngayong linggo ay nagsisimula na ulit ang pagtaas ng bilang ng mga nagpopositibo sa COVID-19. Nag-ingon Dr. Si Guido David, kauban sa OCTA Research Group, karong semana nagsugod sa pagdugang sa ihap sa mga tawo nga nagpositibo sa COVID-19 Sa ngayon aniya, nasa 1.06 percent ang reproduction rate o bilang ng puwedeng mahawa pero posibleng sa pagtatapos ng taon ay tumaas pa ito sa 1.2 percent. Sa pagkakaron, ingon niya, ang rate sa pagsanay o gidaghanon sa mga nataptan nga mga tawo naa sa 1.06 porsyento apan posible nga sa katapusan sa tuig mosaka kini ngadto sa 1.2 nga porsyento Habang tumataas yung reproduction number, ibig sabihin pabilis nang pabilis yung rate of infection nagsisimula na siyang tumaas. Sa pagdugang sa ihap sa pagsanay, kini nagpasabut nga ang rate sa impeksyon nagsugod nga labi ka tulin nga pagtaas . Huwag nating hayaan na patuloy-tuloy na tumaas siya siguro naiintindihan naman natin Christmas at gusto nating buksan ang economy ngayong Pasko. Dili naton tugutan nga magpadayon siya sa pagtaas tingali nakasabut kita sa Pasko ug gusto naton buksan ang ekonomiya karong Pasko . Pero sana, pagkatapos ng Pasko, puwede nating pahigpitan nang kaunti para hindi na tumaas ulit, ani David. Apan hinaut nga pagkahuman sa Pasko, mahimo naton nga higpitan gamay aron dili na kini mobangon pa, ingon ni David . Kaya ang Lung Center of the Philippines, isa sa mga COVID 19 referral hospitals sa Metro Manila, naghahanda na sa pagsirit ng kaso ng COVID 19 ngayon holiday season. Busa ang Lung Center of the Philippines, usa sa mga COVID 19 nga referral hospital sa Metro Manila, nangandam na aron maminaw sa kaso sa COVID 19 ning kapaskuhan . Ngayon, naghahanda kami para sa isang surge mababa ang numbers ngayon pero wala kaming tigil sa pag-aayos ng mga kuwarto. Karon, nag-andam kami alang sa pagdagsang sa mubu nga numero karon apan wala kami mohunong sa paghan-ay sa mga kwarto . Sa tingin namin, mangyayari dadating right after the Christmas season, early January, ani Dr. Tony Ramos, opisyal ng pagamutan. Gihunahuna namon nga kini mahinabo pagkahuman sa panahon sa Pasko, sayo sa Enero, ingon ni Dr. Tony Ramos, opisyal sa hospital . Sa kasaluyan, nasa 400 kaso ng COVID-19 kada araw ang naitatala sa Metro Manila, sabi ng OCTA. Karon, hapit 400 ka kaso sa COVID-19 matag adlaw ang natala sa Metro Manila, ingon sa OCTA. Sa tala ngayong Lunes ng Department of Health, umabot na sa 450,733 ang kabuuang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa bansa, kung saan 23,253 ang active cases. Pinauyon sa Department of Health kaniadtong Lunes, ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa nasud nga miabot sa 450,733, diin 23,253 ang aktibo nga kaso Nagsalita na si Kathryn Bernardo tungkol sa mga haka-haka na nagpagawa siya ng ilong. Gisulti na ni Kathryn Bernardo ang bahin sa mga pangagpas nga iyang gihimo nga usa ka ilong. Sa isang vlog ng celebrity cosmetic surgeon na si Aivee Teo, itinanggi ni Bernardo na may ipinaretoke siya sa kaniyang mukha. Sa usa ka vlog sa celebrity cosmetic surgeon nga si Aivee Teo, gipanghimakak ni Bernardo nga adunay siya retouched nga nawong sa iyang nawong . Sinegundahan naman ito ni Bernardo, na sinabing na-enhance lang ang kaniyang facial features matapos pumayat. Gisunod kini ni Bernardo, nga giingon nga ang iyang mga dagway sa nawong labi nga gipaayo human mawala ang timbang . Si Doc Aivee, hindi ka naman niya pipilitin to do something if youÕre not comfortable with it. I am happy with my nose. Doc Aivee, dili ka niya pugson nga magbuhat kung dili ka komportable niini. Nalipay ko sa akong ilong . Siguro lang when I got thinner and medyo tumanda, kaya siya lumiit but I swear, si Doc Aivee walang ginawa sa nose ko or any doctors before Doc Aivee, just to be clear, anang aktres. Tingali sa pag-nipis nako ug sa gamay na nga edad, mao nga nihinay siya apan nanumpa ako, walaÕy nahimo si Doc Aivee sa akong ilong o bisan unsang mga doktor sa wala pa si Doc Aivee, aron lang maklaro, ingon sa aktres . Nilinaw naman ng aktres na walang masama sa pagpapa-enhance pero iginiit niya na all natural ang kaniyang ganda. Giklaro sa aktres nga walaÕy daotan sa pagpaayo apan giinsistir niya nga natural ang iyang kaanyag . Inirekomenda ngayong Lunes ng isang pediatrician na panatilihin na lang sa mga bahay ang mga bata dahil maaari silang maging sanhi ng pagtaas ng mga kaso ng COVID-19. Girekomenda sa usa ka pedyatrisyan karong Lunes nga ang mga bata ipabilin sa balay tungod kay mahimo kini hinungdan sa pagdugang sa mga kaso sa COVID-19. Ayon sa developmental at behavioral pediatrician na si Dr. Victoria Nolasco, mas mabuting nasa bahay na lang ang mga bata sa darating na holidays at wala sa mga mall o iba pang matataong lugar. Pinauyon sa developmental ug behavioral pediatrician nga si Dr. Victoria Nolasco, mas maayo nga ang mga bata naa sa balay alang sa umaabot nga piyesta opisyal ug dili sa mga mall o uban pang daghang lugar. Baka kasi mahawa ang mga bata ng COVID-19 at maging tinatawag na silent spreader o iyong magpapasa ng sakit sa mga kasama sa bahay na may edad na. Ang COVID-19 mahimong makatakod sa mga bata ug tawgon pa nga usa ka hilum nga tigkatag o mahimo nimong ipasa ang sakit sa mga tigulang nga kauban sa balay . Okay lang na mainip ang bata diyan lalabas ang kanilang skills of creativity. Maganda ito para sa kanilang development, dagdag niya. Okay ra nga magsawa ang bata didto, manggawas ang ilang kahanas sa pagkamamugnaon. Maayo kini alang sa ilang pag-uswag, dugang pa niya . Kamakailan, sunod-sunod ang babala ng mga eksperto at awtoridad sa publiko na mag-ingat dahil posibleng magkaroon ulit ng pagsirit ng mga kaso ng COVID-19 sa bansa. Karon lang, ang mga eksperto ug awtoridad kanunay nga nagpahimangno sa publiko nga mag-amping tungod kay adunay pag-ulbo usab sa mga kaso sa COVID-19 sa nasud. Sa pag-aaral ng OCTA Research Group, maaaring mangyari ang pagsirit ng mga kaso isa o dalawang buwan matapos ang holiday, lalo kung hindi susunod ang mga Pilipino sa minimum health standard. Pinauyon sa OCTA Research Group, ang mga kaso sa whistling mahimong mahitabo usa o duha ka bulan pagkahuman sa piyesta opisyal, labi na kung ang mga Pilipino dili mosunud sa minimum nga sukdanan sa kahimsog. Hindi naman natin binabawalan ang mga tao lumabas ang sinasabi natin, mag-enjoy tayo ng Christmas pero medyo controlled lang, hindi naman 'yong all-out na magpa-party tayo ng 100 people, magvi-videoke tayo, ani Guido David, miyembro ng OCTA Research Group. Dili naton gidid-an ang mga tawo nga mogawas sa kung unsa ang gisulti, maglipay kita sa Pasko apan gamay ra nga kontrolado, dili tanan nga mag-party kita uban ang 100 ka mga tawo, mag-videoke kami, ingon ni Guido David, usa ka myembro sa OCTA Research Group. Samantala, naghahanda na ang COVID-19 referral centers sakaling tumaas ulit ang bilang ng active cases mababa pa ngayon ang occupancy rate ng mga referral center. Samtang, nag-andam ang mga sentro sa referral sa COVID-19 kung sakaling ang gidaghanon sa mga aktibo nga kaso modaghan pag-usab ug ang numero sa okupante sa mga referral center mubu pa. Sa Philippine General Hospital, halimbawa, kasalukuyang may 97 active cases, mababa kumpara sa dating pumapalo ng 200 kaso. Sa Philippine General Hospital, pananglitan, sa pagkakaron adunay 97 nga aktibo nga mga kaso, mas gamay kumpara sa miaging 200 nga mga kaso. Sa Lung Center of the Philippines, 26 ang laman ng 70 kama na inihanda para sa COVID-19. Sa Lung Center sa Pilipinas, 26 adunay sulud nga 70 ka higdaan nga giandam alang sa COVID-19. Sinuspinde muna ang relief operations sa Tuguegarao City, Cagayan na nasalanta ng bagyo kamakailan, dahil sa tumataas na kaso ng coronavirus disease, ayon sa lokal na pamahalaan, pumalo na sa 150 ang active coronavirus cases sa lungsod. Ang mga relief operation sa Tuguegarao City, Cagayan, nga naguba sa bag-o nga bagyo, una nga gisuspinde tungod sa pagtaas sa ihap sa mga kaso sa coronavirus disease, pinauyon sa lokal nga gobyerno nga naigo sa 150 ka aktibo nga mga kaso sa corona virus sa syudad. Apat na dekada nang panata ni Isabelita Coloma ang pagkumpleto sa 9 na araw na Simbang Gabi. Upat ka dekada na nga nagasaad si Isabelita Coloma nga kumpletuhon ang 9 ka adlaw nga Simbang Gabi. Kahit may pandemya, desidido umano siyang pisikal na magsimba para aniya matupad ang hiling. Bisan pa adunay usa ka pandemya, giingon niya nga determinado siya nga moadto sa simbahan aron pisikal nga matuman niya ang gihangyo. Hiling ko sana umigi na ang buhay natin pare-parehas, ani Coloma, trabaho naman ang hiling ni Divine Laurio, na isa ring nagkukumpleto ng Simbang Gabi. Gihangyo ko nga ang among kinabuhi mas maayo nga magkauban, ingon ni Coloma, ang trabaho ni Divine Laurio, nga nakatapos usab sa Simbang Gabi, usa ka trabaho . Kahit hindi man biyayaan nang sobrang prosper na buhay, pero maging maayos lang po kami, walang sakit, yong ma-save lang po ang buong pamilya po namin, mas maganda regalo na po sa amin, ani Laurio. Bisan kung wala kita mabulahan sa usa ka labing mauswagon nga kinabuhi, apan mamaayo kami, dili kami magmasakiton, maluwas ra namo ang among bug-os nga pamilya, kini usa ka labi ka maayong regalo alang kanamo, ingon ni Laurio . Online Simbang Gabi naman ang dadaluhan ni Madilyn Dy kahit isang kanto lang ang pagitan ng kanilang bahay at simbahan, upang makasama ang kaniyang mga batang anak at apo. Sa online nga Simbang Gabi pagatambongan ni Madilyn Dy bisan kung adunay usa lamang ka suok sa taliwala sa ilang balay ug simbahan, nga makauban ang iyang gagmay nga mga anak ug mga apo . Kailangan din yong pananalig sa Panginoon para magkaroon ng lakas ng pangangatawan, aniya. Kinahanglan nimo usab ang pagsalig sa Ginoo aron adunay kusog nga lawas, ingon niya. Handa na ang Minor Basilica of the Black Nazarene o Quiapo Church para sa mga kagaya nina Coloma at Laurio na pisikal na magsi-Simbang Gabi, at Dy na dadalo sa online mass. Andam ang Minor Basilica sa Black Nazarene o Quiapo Church alang sa mga sama nila Coloma ug Laurio nga pisikal nga motambong sa Simbang Gabi, ug Dy nga motambong sa online nga misa. May tig-3 anticipated mass at Misa de Gallo sa Quiapo Church. Adunay 3 gipaabot nga anticipated mass ug Mass de Gallo sa Quiapo Church. Lahat umano ng mga ito ay ila-livestream sa Facebook page ng simbahan. Giingon nga silang tanan i-livestream sa Facebook page sa simbahan. Hindi lang yong security per se ang pinaghahandaan kundi maging yong para sa kaligtasan ng kalusugan, ani Fr. Douglas Badong, parochial vicar ng Quiapo Church. Dili ra ang seguridad matag usa apan ang alang usab sa kaluwasan sa kahimsog, ingon ni Fr. Douglas Badong, parochial vicar sa Quiapo Church . Kung medyo mahina ang inyong pangangatawan, may sakit, huwag na po natin pilitin na pumunta dito. Kung medyo maluya ka, masakiton, ayaw kami pugsa sa pag-anhi dinhi. Alam naman po ng Diyos ang panata ninyo kailangan din nating unawain ang sitwasyon na mayroon pong pandemya, dagdag niya. Nahibal-an sa Diyos ang imong panaad nga kinahanglan usab naton nga masabtan ang kahimtang diin adunay usa ka pandemik, dugang niya . Nasa 300 tao ang puwedeng makapasok sa loob ng Quiapo Church, mula sa dating 1,000. Hapit sa 300 ka mga tawo ang mahimong mosulod sa Quiapo Church, gikan sa miaging 1,000. Puwede namang tumayo sa labas ng simbahan nang sumusunod sa physical distancing. Makabarug sa gawas sa simbahan nunot sa pisikal nga pagpahilayo. Parehong situwasyon din ang inaasahan sa Sto. Domingo Church sa Quezon City, na 300 tao rin ang papayagang makapasok. Parehas nga sitwasyon ang gilauman usab sa Sto. Domingo Church sa Lungsod sa Quezon, diin tugotan usab ang 300 nga mga tawo nga makasulod May markers para masunod ang distancing, screens para makita ng mga deboto ang misa, at acrylic glass para sa mas ligtas na komunyon. Nga adunay mga marker aron masundan ang distansya, mga screen alang sa mga deboto nga makita ang masa, ug acrylic nga baso alang sa mas luwas nga pakig-ambit Walang anticipated mass sa Sto. Domingo Church at sa ibang simbahan sa ilalim ng Diocese of Cubao, habang alas-5:30 ng madaling araw ang Misa de Gallo. WalaÕy gipaabot nga misa sa Sto. Domingo Church ug uban pang mga simbahan ilalom sa Diocese of Cubao, samtang ang Misa de Gallo sa alas 5:30 sa hapon Available din ito online, na mas hinikayat ng simbahan mas maganda po 'yong live na naka-stream, magsuot sila ng proper na suot, yong damit. Magamit usab kini sa online, labi nga gidasig sa simbahan nga labi ka kaayo ang live stream, kinahanglan nga magsul-ob sila sa angay nga sinina, imong mga sinina. Kung may mang-iistorbo, huwag muna natin pagtuunan ng pansin, ani Fr. Mhandy Malijan, parish priest ng Sto. Domingo Church. Kung adunay samok, dili na lang naton kini muna ipunting, ingon ni Fr. Mhandy Malijan, kura paroko sa Sto. Domingo Church . Ayon naman sa Catholic Bishops Conference of the Philippines, taon-taon namang pinaghahandaan ang Simbang Gabi. Pinauyon sa Catholic Bishops Conference sa Pilipinas, ang Simbang Gabi giandam matag tuig. Ang bago lang naman dito, 30 percent lang ng church capacity ang mapupuno and then sa liturgy namin ay yong mga kanta. Ang bag-ong butang dinhi, 30 porsyento ra sa kapasidad sa simbahan ang mapuno ug pagkahuman sa atong liturhiya naa ang mga kanta . Magpapakalat naman ang Philippine National Police ng social distancing patrollers upang matiyak ang pagsunod sa health protocols. Magbutang ang Philippine National Police og mga social distancing patroller aron masiguro ang pagsunod sa mga protocol sa kahimsog. Nanawagan si Secillano sa publiko na ipagdasal ang pagtatapos ng pandemya at kaligtasan ng isa't isa. Nanawagan si Secillano sa publiko nga ipangamuyo ang pagtapos sa pandemya ug ang kahilwasan sa matag usa. Magugunitang iniklian ng Metro Manila mayors ang curfew hours sa kani-kanilang mga lungsod para bigyang-daan ang Simbang Gabi. Ang mga mayor sa Metro Manila nagpamubo sa mga oras nga curfew sa ilang tagsatagsa ka mga syudad aron makahimo dalan sa Simbang Gabi. Nasa 70,000 pasahero na pauwi ng probinsya ang inaasahang dadagsa sa Para–aque Integrated Terminal Exchange (PITX) kada araw habang papalapit ang Pasko. Dul-an sa 70,000 ka mga pasahero sa ilang pagpauli gikan sa probinsya ang gilauman nga modugok sa Para–aque Integrated Terminal Exchange (PITX) matag adlaw sa hapit na ang Pasko. Ngayon pa lang kasi, kahit limitado ang mga pasahero na makakasakay ng provincial bus, pumapalo na sa 60,000 hanggang 65,000 ang bilang ng nga pasahero kada araw sa PITX. Bisan karon, bisan kung limitado ang ihap sa mga pasahero nga mahimoÕg mosakay sa provincial bus, ang ihap sa mga pasahero matag adlaw sa PITX naigo na sa 60,000 hangtod 65,000 . Malapit-lapit na rin ito sa bilang ng mga pasahero bago ang pandemya kamakailan, binisita ng Transport officials ang PITX para tingnan kung nakasusunod ito sa mga protocol para sa kaligtasan ng kalusugan. Duol ra usab kini sa ihap sa mga pasahero sa wala pa ang bag-o nga pandemic, ang mga opisyal sa Transport mibisita sa PITX aron masusi kung nakasunod ba kini sa mga safety safety protocol. Ang sistema kasi sa pag-book ng biyahe sa provincial bus, kailangan 2 araw bago ang schedule ay makapag-book online sa napiling bus o ruta. Tungod kay ang sistema alang sa pag-book sa usa ka biyahe sa bus sa probinsiya, molungtad og 2 ka adlaw sa wala pa ang iskedyul aron mag-book online sa mga napili nga bus o ruta . Kapag may kasamang bata o senior citizen, kailangan may travel authority bago makapasok, kukunin ang temperatura. Kung kauban ang usa ka bata o senior citizen, ang awtoridad sa pagbiyahe kinahanglan makuha sa wala pa mosulod, pagkuha sa temperatura. Doon pa lang tinitingnan na kung may travel authority ang mga bata at senior citizen dahil dito, humihingi ng pag-unawa ang PITX sakaling may delay sa mga biyahe. Dinhi lang naton nakita nga kung ang mga bata ug mga tigulang adunay awtoridad sa pagbiyahe tungod niini, naghangyo ang PITX alang sa pagsabut kung adunay paglangan sa mga pagbiyahe. Makaaasa sila ng pagtagal kaya nanghihingi tayo ng pang-unawa [dahil] baka magkaroon ng kaunting delay sa kanilang byahe. Mapaabut nila ang hataas nga panahon busa nangayo kami pagsabut [tungod kay] adunay gamay nga paglangan sa ilang paglupad . Nakikita natin na pataas nang pataas ang bilang ng pasahero, ani PITX spokesperson Jason Salvador. Nakita namon ang pagdugang sa ihap sa mga pasahero, ingon sa tigpamaba sa PITX nga si Jason Salvador. Inamin ni Mica Javier, misis ni Jay R, na may pagkakataong nakaramdam siya ng selos noong hindi pa sila kasal. Giangkon ni Mica Javier, asawa ni Jay R, nga adunay panahon nga nabati niya ang pagkainggit kung dili sila kasal . Sa pagbisita nilang mag-asawa at ni Kyla sa Magandang Buhay nitong Lunes, ikinuwento ni Mica na may insidenteng nangyari noong panahong magkahiwalay sila ni Jay R bilang magkasintahan. Sa pagbisita nila ni Kyla sa Magandang Buhay kaniadtong Lunes, giasoy ni Mica ang usa ka insidente nga nahitabo sa panahon nga sila ug si Jay R nagkabulag isip managhigugmaay. Ikukuwento ko na kasi nakakatawa kasi nandito si Kyla noong naghiwalay kami noong time na yon, I was shooting a movie pa sa Siargao. Isulti ko kanimo tungod kay kataw-anan kini kay naa si Kyla kaniadtong nagbulag kami adtong orasa, nagpasalida ako og sine sa Siargao . So akala nito ni Jay R Siargao daming naka-bikini, whatever, nasa beach tapos may isang picture nag-perform sila ni Kyla parang nakahawak sila, bumababa sa hagdan tapos parang hinahawakan ni Jay R. Busa gihunahuna ni Jay R Siargao nga kini daghang mga bikini, kung unsa man, sa baybayon ug pagkahuman adunay usa ka litrato nga ilang gipakita kauban si Kyla nga ingon sa ilang gikuptan, nanaog sa hagdan ug unya si Jay R daw ang nagkupot . Parang ganoon, sabi ko hindi naman ako ganun bakit ganoon ang nararamdaman ko sa picture na harmless na never ko namang naging isyu yun kay Kyla ever eh hindi naman ganoon ang personality ko. Ingon ana, nakaingon ko nga dili ako ingon ana ngano gibati ko kana sa dili makadaot nga hulagway nga wala gyud nako kana nga isyu ni Kyla eh dili ingon niana ang akong pagkatao . Tapos kinilig naman ito si Jay R parang uy he still likes me, ani Mica dahil sa nakitang retrato, sinabi ni Mica na doon niya na-realize na gusto niya makasama si Jay R sa kanyang buhay. Unya giyugyog kini ni Jay R ingon hoy gusto pa niya ako, giingon ni Mica tungod sa litrato nga iyang nakita, giingon ni Mica nga didto niya nahibal-an nga gusto niya nga makasama si Jay R sa iyang kinabuhi . Napaisip talaga ako bakit ako ganoon tapos from that time sabi ko parang yon yung realization na mas gusto kong magtuloy sa buhay kung nandiyan siya, dagdag ni Mica. Nahibulong gyud ako kung ngano nga nahuman ako gikan niadtong orasa nga giingon nako nga kini sama sa pagkaamgo nga labi ko nga ipadayon ang kinabuhi kung naa siya, dugang pa ni Mica . Matatandaang kakakasal lang nina Jay R at Mica nang ideklara ang lockdown noong Marso. Kahinumduman nga nagpakasal na lang sila si Jay R ug Mica sa pagdeklara sa lockdown kaniadtong Marso. Sa programa, ipinangako ni Jay R na hindi siya magbabago at mananatili ang pagmamahal sa misis. Sa programa, gisaad ni Jay R nga dili siya magbag-o ug magpabilin ang iyang gugma sa asawa. Para kay Mica, iginiit niya muli ang pagmamahal sa mister. Aniya, sabik na rin siyang harapin ang lahat na magkasama sila sa hinaharap. Alang kang Mica, gipalig-on niya ang iyang gugma kang mister. Giingon niya, naghinamhinam usab siya nga atubangon ang tanan nga magkauban sila sa umaabot . Nagtungo sa Magandang Buhay sina Jay R at Kyla para i-promote ang pinakabago nilang awitin na Undeniable. Si Jay R ug Kyla nangadto sa Magandang Buhay aron ipromote ang ilang bag-ong kanta nga Undeniable . Binalikan ni Kyla ang pinakamatinding hamon na pinagdaanan niya at ng kanyang mister na si Rich Alvarez bilang mag-asawa. Gibalik ni Kyla ang labing dakong hagit nga naagian nila ug sa iyang bana nga si Rich Alvarez isip magtiayon . Sa Magandang Buhay nitong Lunes, inamin ni Kyla na dalawang beses siyang makunan noong 2018. Sa Magandang Buhay kaniadtong Lunes, giangkon ni Kyla nga duha siya gipusil kaniadtong 2018. Kasi mahirap din yon, emotional, yun ang mahirap, ani Kyla na iginiit na wala siyang problema sa kanyang mister. Tungod kay lisud man kini, emosyonal, kana ang lisud, ingon ni Kyla nga miinsistir nga wala siyaÕy problema sa iyang bana . As in, hindi ko sinasabi ito, all the good words, because asawa ko siya pero he is such a gentle person, gentle giant, totoo yon sa kanya. As in, wala ko kini isulti, tanan nga maayong mga pulong, tungod kay siya akong asawa apan siya usa ka malumo nga tawo, malumo nga higante, tinuod kana sa iya . Napaka-patient, understanding, compassionate, naturally empathetic alam mo yon nararamdaman niya yung nararamdaman ko. Mapailubon kaayo, masinabuton, maloloy-on, natural nga adunay simpatiya nga nahibal-an nimo nga gibati niya ang akong gibati . Bigla na lang may breakfast kasi alam nila na malungkot ako or something, ani Kyla samantala, sa pamamagitan ng video call, ibinahagi naman ni Rich kung paano siya naging matatag sa pinagdaanan nila ni Kyla. Sa kalit lang adunay pamahaw tungod kay nahibal-an nila nga naguol ako o kung unsa man, ingon ni Kyla, pinaagi sa usa ka video call, gipaambit ni Rich kung giunsa siya nahimong kusgan sa giagian nila ni Kyla . May isa ng anak sina Kyla at Rich na inspirasyon nila para mapanatiling matatag at masaya ang kanilang pamilya. Si Kyla ug Rich adunay usa ka anak nga ilang inspirasyon aron magpadayon nga malig-on ug malipayon ang ilang pamilya . Sa ngayon ay abala sa pag-promote si Kyla ng awitin nila ni Jay-R na may pamagat na Undeniable. Hangtod karon busy si Kyla sa pagpromote sa iyang kanta kauban si Jay-R nga giulohan og Undeniable. Nag-abiso ang mga kompanya ng langis na magpapatupad sila ng pagtaas sa presyo ng kanilang mga produkto simula Martes, Disyembre 15. Ang mga kompanya sa langis nagpahibalo nga ipatuman nila ang usbaw sa presyo sa ilang mga produkto sugod sa Martes, Disyembre 15. Ayon sa Petro Gazz, Shell, Cleanfuel, Seaoil, Petron, Unioil, Caltex at PTT Philippines, tataas nang P0.60 ang presyo kada litro ng kanilang diesel at P0.50 sa kada litro ng gasolina. Pinauyon sa Petro Gazz, Shell, Cleanfuel, Seaoil, Petron, Unioil, Caltex ug PTT Philippines, ang presyo motaas og P0.60 matag litro sa ilang diesel ug P0.50 matag litro sa gasolina Magpapatupad din ang Shell, Seaoil, Petron, at Caltex ng P0.55 taas-presyo sa kada litro ng kerosene. Ang Shell, Seaoil, Petron, ug Caltex mopatuman usab og P0.55 nga pagtaas sa presyo matag litro sa gasolina. Pero may price freeze sa kerosene sa mga lugar na nasa ilalim ng state of calamity. Apan adunay pag-freeze sa presyo sa petrolyo sa mga lugar nga naa sa ilalum sa kahimtang sa kalamidad. Epektibo ang mga bagong presyo alas-6 ng umaga maliban sa Caltex na maga-adjust 12:01 ng hatinggabi at Cleanfuel na magpapatupad 4:01 ng hapon, noong nakaraang linggo, nagpatupad din ang mga oil company ng taas-presyo. Ang mga bag-ong presyo epektibo sa alas 6 sa buntag gawas sa Caltex nga mo-adjust sa alas 12:01 sa tungang gabii ug sa Cleanfuel nga ipatuman sa alas 4:01 sa hapon, sa miaging semana, gipatuman usab sa mga kompanya sa langis ang pagtaas sa presyo. Naging emosyonal si Ian de Leon sa pagbibigay niya ng mensahe sa kanyang inang si Nora Aunor, ang kinikilalang superstar ng Philippine showbiz. Si Ian de Leon nahimong emosyonal sa iyang paghatag mensahe sa iyang inahan nga si Nora Aunor, ang giila nga superstar sa showbiz sa Pilipinas . Sa kanyang live session sa YouTube nitong Linggo, Disyembre 13, na may pamagat na The Bitter Truth, ibinahagi ni Ian ang dahilan kung bakit hindi niya sinipot ang party na inihanda sa kanya ng ina para sa kanyang kaarawan. Sa iyang live session sa YouTube kaniadtong Domingo, Disyembre 13, nga giulohan og The Bitter Truth, gipaambit ni Ian kung ngano nga wala siya motambong sa party nga giandam sa iyang inahan alang kaniya alang sa iyang adlaw nga natawhan. Nagdiwang ng kanyang ika-45 kaarawan si Ian nito lamang Disyembre 11 ani Ian, nagdesisyon siyang ibigay ang kanyang panig dahil sa mga masasakit na salita na natatanggap mula sa ibang tao. Gisaulog ni Ian ang iyang ika-45 nga kaadlawon kaniadtong Disyembre 11 lamang nga giingon ni Ian, nakahukom siya nga ihatag ang iyang habig tungod sa masakit nga mga pulong nga nadawat gikan sa ubang mga tawo . Ayon kay Ian, nais niya lang sana na maging pribado ang muling pagkikita nila ng ina matapos ang mahabang panahon. Suno kay Ian, luyag lang niya nga mangin pribado ang pagtipon liwat sang ila iloy sa madugay nga panahon . Ma, mahal na mahal kita hindi magbabago yon pero ang sakit na, hindi ko na kayang manahimik lalong-lalo na para sa mga kapatid ko, pauna ni Ian. Ma, mahal kaayo tika nga dili mausab pero ang sakit, dili na ako mahilom labi na sa akong mga igsoon, ingon ni Ian . Una sa lahat, kahit ang pamilya namin ay nasa industriya ng show business, kami ng pamilya ko mas pinipili naming maging private. Una sa tanan, bisan kung ang among pamilya naa sa industriya sa show nga negosyo, gusto namon sa akong pamilya nga mahimong pribado . Ang sa akin, ang gusto ko lang mangyari kung ano ang okasyon namin as a family, ang gusto ko yung kami-kami lang. Para sa akon, ang tanan nga gusto nako nga mahitabo ang among okasyon isip usa ka pamilya, ang tanan nga gusto nako para sa amon - kami ra . Una sa lahat, tumawag ang mommy ko tuwang-tuwa ako kasi ilang taon kaming hindi nag-usap tuwang-tuwa ako, nag-I love you-han kami, nag-I miss you-han kami nagkuwentuhan kami. Una sa tanan, nitawag akong mommy lipay kaayo ko kay wala nagstorya pila ka tuig lipay kaayo ko, giingon namo mahal ko-kami, gimingaw ko nimo-nagstorya mi . Plano niya nitong birthday ko maghahanda siya which ilang taong hindi nangyari yon i was truly happy, overfilled with joy. Naglaraw siya alang sa akong adlaw'ng natawhan nga siya mag-andam diin ang pipila ka mga tawo wala nahinabo nga ako tinuud nga nalipay, napuno sa kalipay . Sinabi pa niya, anak, pasensiya sa lahat ng pagkukulang, sa lahat ng mga kasalanan ko and siympre bilang anak, ganun din ako. Miingon siya, anak, nangayo ako pasensya sa tanan nga mga pagkulang, sa tanan nakong mga sala ug syempre ingon bata, mao usab ako. Pasensiya na rin, Ma, ani Ian. Pasayloa ko, Ma, ingon ni Ian . Pag-amin ni Ian, nasaktan siya na matapos ang kanilang pag-uusap sa telepono ay nag-text ang kanyang ina para ipaalam sa kanya na ilalagay sa vlog ang kanilang magiging pagkikita. Giangkon ni Ian, nasakitan siya nga pagkahuman sa ilang pag-istoryahanay sa telepono ang iyang inahan nag-text aron ipahibalo kaniya nga ang ilang panagtagbo ma-post sa vlog . Yung phone call mo, nasaktan ako kinabukasan tinext mo ako, pwede ko bang gawing vlog ang pinag-usapan natin, ani Ian. Ang imong tawag sa telepono, nasakitan ako sa sunod nga adlaw nga nag-text ka kanako, mahimo ba nako ang vlog nga gihisgutan namon, ingon ni Ian . Sumunod dun mayroon siyang gustong ipapunta na tao sagot ko, sorry, Ma I don't think na magiging comfortable kami,' dagdag ni Ian. Sunod adunay siya usa ka tawo nga gusto niya ipadala sa usa ka tawo nga akong gitubag, pasensya, Ma sa akong hunahuna dili kami komportable, 'dugang ni Ian . Alam ko nasaktan ka, nasaktan kita dahil 'di ako sumipot naghanda ka best effort. Nahibal-an ko nga nasakitan ka, gisakitan ko ikaw tungod kay wala ako magpakita. Giandam nimo ang labing kaayo nga paningkamot. Ma hands down, I appreciate it from the bottom of my heart, ani Ian. Ma hands down, gipasalamatan ko kini gikan sa kahiladman sa akong kasingkasing, ingon ni Ian . Pakiusap na mensahe ni Ian sa aktres na maging ina ito sa kanilang magkakapatid at maging lola ito sa kanyang mga apo. Ang mensahe ni Ian sa aktres nga mahimong inahan sa ilang mga igsoon ug mahimong lola sa iyang mga apo. Ma, alam ko nanonood kayo uulitin ko, mahal na mahal kita hinding-hindi magbabago yon, Ma pakiusap ko lang bigyan mo naman ng chance ang family mo. Ma, nahibal-an ko nga nagtan-aw ka pag-usabon ko, gihigugma kaayo tika dili kini mabag-o, Ma palihug hatagi higayon ang imong pamilya . Bigyan niyo kami ng pagkakataon na alagaan ka, mahalin ka, lambingin ka, araw-araw Pakiusap, Ma. Hatagi kami higayon nga maatiman ka, higugmaon, hilamon, adlaw-adlaw Palihug, Ma. Yung mga tao sa paligid niyo, alisin niyo na yan, pamilya mo naman nakikiusap ako, bilang anak mo, bilang anak mo na nagmamahal sa iyo, ani Ian. Ang mga tawo sa imong palibut, isalikway kana, ang imong pamilya nagpakiluoy ako, ingon nga imong anak, ingon imong anak nga nahigugma kanimo, giingon ni Ian . Ang hiling ko lang sa birthday ko ay maging Nora Cabaltera Villamayor ka, hindi yung Nora Aunor gusto ko maranasan ng mga apo mo yung pagmamahal na puwede mong i-share. Ang akong pangandoy alang sa akong adlaw nga natawhan nga mahimong Nora Cabaltera Villamayor, dili Nora Aunor Gusto nako masinati sa inyong mga apo ang gugma nga mahimo ninyong mapaambit . Gusto ko makasama mo sila habang may lakas pa tayo, dagdag ni Ian, si Ian ay anak ni Aunor sa dating asawa nito na si Christopher de Leon. Gusto nako nga makasama mo sila samtang naa pa kami kusog, dugang pa ni Ian, si Ian anak ni Aunor sa iyang kanhing asawa nga si Christopher de Leon . Dalawang magkahiwalay na aksidente kaugnay sa traffic barrier ang naitala nitong madaling araw ng Lunes sa Makati at Quezon City. Duha ka managlahing aksidente nga adunay kalabotan sa babag sa trapiko ang natala kaniadtong Lunes sa buntag sa Makati ug Lungsod sa Quezon Sa EDSA-Ayala Tunnel, wasak ang harapan ng kotse matapos sumalpok sa mga concrete barrier bago mag-ala-1 ng madaling araw. Sa EDSA-Ayala Tunnel, naguba ang atubang sa awto pagkahuman mabanggaan ang kongkretong mga babag sa wala pa ala 1 sa hapon. Hindi naman nasugatan ang driver na inaming hindi nakita ang mga barrier sa madilim na tunnel. Ang driver wala nasamad ug wala kami nakit-an nga mga babag sa ngitngit nga tunel. Sa Katipunan Flyover, bumaligtad naman bandang hatinggabi ang isang itim na kotse matapos sumalpok sa hilera ng mga concrete barrier. Sa Katipunan Flyover, usa ka itom nga awto ang nalimbuwad mga tungang gabii human mabangga sa usa ka laray sa mga konkretong babag. Sa lakas ng pagbangga, humambalang sa isang lane ng flyover ang kotse pero hindi naman nasaktan ang driver. Sa kusog nga pagbangga, nakababag ang awto sa usa ka flyover lane apan wala madisgrasya ang drayber . Hindi pa rin natatanggal mula sa bubong ni Nena Oso, residente ng Rodriguez sa Rizal, ang kahong inanod doon ng lagpas-bahay na baha noong Bagyong Ulysses. Si Nena Oso, residente sa Rodriguez sa Rizal, wala pa makuha gikan sa atop sa balay nga gibanlas sa tubig baha sa panahon sa Bagyong Ulysses. Umuwi si Oso nang tuluyan sa kaniyang bahay nang maialis ang mga putik sa kanilang lugar sa Phase 1K2, pero nakikitira pa rin umano sa ibang bahay ang mga anak niya. Si Oso permanente nga mibalik sa iyang balay sa dihang gikuha ang lapok gikan sa ilang lugar sa Phase 1K2, apan ang iyang mga anak nagpuyo ra sa laing balay . Pag umuulan po, tumutulo shower po siya pag natutulog ako at umuulan, usog-usog sa walang tulo, kuwento ni Oso, na idinaing din ang hirap ng pananatili sa evacuation center. Kung moulan, nagatulo sa shower kung matulog ko ug moulan, nagtulo sa leaky, ingon ni Oso, nga nagreklamo usab bahin sa kalisud nga magpabilin sa sentro sa pagbakwit . Regular na dinadampot ang mga basura at putik na nililinis ng mga residente sa kanilang mga bahay. Regular nga namunit og basura ug lapok nga limpyo sa mga residente sa ilang mga balay. Pero aminado ang mga residente na hirap sila sa paglilinis dahil wala pa ring daloy ng tubig nag-iigib muna sila sa mga poso. Apan giangkon sa mga residente nga naglisud sila sa paglimpiyo tungod kay wala paÕy agay sa tubig, gikuha nila una ang mga atabay . Higit isang buwan mula nang tumama ang Bagyong Ulysses, bumalik na ang kabuhayan at aktibidad sa Kasiglahan Village sa Rodriguez, Rizal. Kapin sa usa ka bulan pagkahuman sa pag-igo sa Bagyong Ulysses, ang panginabuhian ug kalihokan nibalik sa Kasiglahan Village sa Rodriguez, Rizal. Pero sa mga bahagi ng village na matinding tinamaan ng pagbaha, patuloy pa rin ang pagharap sa hamon ng mga residente. Apan sa mga bahin sa baryo nga grabeng naapektuhan sa pagbaha, padayon nga giatubang sa mga residente ang hagit. Kakaunti na lang ang mga pamilyang piniling maiwan sa evacuation center, gaya ni Joel Apsay. Pipila ra ka mga pamilya ang nagpili nga mahabilin sa sentro sa pagbakwit, sama ni Joel Apsay. Binibisita lang ni Apsay ang bahay araw-araw para ipagpatuloy ang paglilinis, pero malayo pa raw bago ito bumalik sa dati. Gibisita lang ni Apsay ang balay adlaw-adlaw aron ipadayon ang paglimpiyo, apan layo pa kini sa wala pa kini mobalik sa normal . Gusto lang namin malaman kung may relocation ba na sisikapin ang gobyerno, kasi tao naman din kami naninirahan dito, ani Apsay. Gusto lang namon mahibal-an kung adunay usa ka pagbalhin nga sulayan sa gobyerno, tungod kay nagpuyo usab kami dinhi, ingon ni Apsay . Sagana man sa ayudang pagkain, hiling ng mga apektadong residente ngayong Pasko na mabigyan sila ng pangmatagalang tulong. Bisan pa sa kadaghang tabang sa pagkaon, ang mga apektadong residente karong Pasko nangayo alang sa ilang dugay nga tabang . Huwag umano sana silang pabayaan hanggang tuluyan nang makabangon, ang hinihiling sana namin, iyong gamit pang-kusina mga kaldero, kung mayroon man sa kabutihang-loob nila, ani Oso. Giingon niya nga dili nila sila buhian hangtod nga makabangon sila, kung unsa ang among pangayoon, mga kagamitan sa inyong kusina, kung adunay pabor kanila, ingon ni Oso . Siyam na buwan mula nang magsimula ang community quarantine dahil sa COVID-19, sinimulan na ulit ipatupad ng Metropolitan Manila Development Authority ang truck ban. Siyam ka bulan gikan sa pagsugod sa quarantine sa komunidad tungod sa COVID-19, gisugdan na usab sa Metropolitan Manila Development Authority ang pagpatuman sa truck ban. Nauna nang sinabi ng ahensiyang kailangan ito para maibsan ang mabigat na daloy ng trapiko sa mga pangunahing kalsada sa Metro Manila, lalo ngayong holiday season. Kaniadto pa giingon sa ahensya nga kinahanglanon aron maibanan ang grabe nga pagdagayday sa trapiko sa mga nag-unang kadalanan sa Metro Manila, labi na ning paskuha. Pero sa Mel Lopez Boulevard o Road 10 sa Maynila, maya't maya pa rin ang pagdaan ng mga truck kahit pagpatak ng alas-6 ng umaga nitong Lunes, na simula ng truck ban. Apan sa Mel Lopez Boulevard o Road 10 sa Manila, ang mga trak moagi usab matag karon ug unya bisan alas 6 sa buntag karong Lunes, ang pagsugod sa truck ban . Hindi umano alam ng ilang driver ang paghihigpit, habang may ibang humahabol ng biyahe, lalo't maaapekthuan ang kanilang mga delivery kung alas 10 ng umaga pa sila makabibiyahe. Giingon nga ang pila ka mga drayber wala mahibal-an ang mga pagdili, samtang ang uban naggukod, labi na ang ilang mga paghatud maapektuhan kung makabiyahe sila sa alas 10 sa buntag . Mahirap pag may truck ban kasi mahirap pag puro biyahe, pag tanghali na kami mag-deliver, anang driver na si Allan Gamay. Lisud nga adunay usa ka ban ban tungod kay lisud ang pagmaneho, sa paghatud naton sa udto, ingon sa drayber nga si Allan Gamay . Umaasa naman ang ibang driver na lusot sila sa truck ban kung may travel permit papuntang Manila North Harbor. Naglaum ang ubang mga drayber nga makalusot sa truck ban kung adunay sila permiso sa pagbiyahe sa Manila North Harbor . Pero nilinaw ng mga tauhan ng Manila Traffic And Parking Bureau na walang exempted sa truck ban. Apan giklaro sa mga kawani sa Manila Traffic And Parking Bureau nga walaÕy exempted sa truck ban. Dahil dito, susunod na lang daw ang mga driver, hindi kami dadaan kasi mahal ang tubos pag nahuli kayo ng truck ban, anang driver na si Jeffry Suyom. Tungod niini, sunod ang mga drayber, dili kami moagi tungod kay mahal ang ransom kung madakup ka sa truck ban, ingon sa driver nga si Jeffry Suyom . Mag-aantay ng oras ng truck ban bago tumakbo pag mahuli ka naman, wala rin kikitain mo mauwi lang sa pagtubos ng lisensiya, dagdag niya. Paghulat sa oras sa pagdili sa trak sa wala pa ikaw modagan kung madakup ka, wala usab ka kita bisan unsa aron lang makuha ang lisensya, dugtong pa niya . Pagsapit ng rush hour, wala na ang pila ng mga truck sa Pier sa Maynila nasa P2,000 ang multa sa driver na mahuhuling lalabag sa truck ban. Pinaagi sa rush hour, nawala na ang pila sa mga trak sa Piyesta sa Manila ug ang drayber nga naabtan nga nakalapas sa truck ban mao ang P2,000. Nagdiwang ng kanilang ika-6 anibersaryo bilang mag-asawa ang atkres na si Neri Naig at ang bokalista ng bandang Parokya ni Edgar na si Chito Miranda nitong Linggo, Disyembre 13. Atkres Neri Naig ug ang bokalista sa bandang Parokya ni Edgar Chito Miranda gisaulog ang ilang ika-6 nga anibersaryo isip magtiayon kaniadtong Domingo, Disyembre 13 Sa kani-kanilang post sa Instagram, ibinahagi ng dalawa ng mensahe nila para sa isa't isa. Sa ilang tagsatagsa nga mga post sa Instagram, gipaambit sa duha ang ilang mensahe alang sa matag usa Isang retrato ni Naig ang ibinahagi ni Miranda sa kanyang post nitong Sabado at iginiit kung gaano siya kapalad na maging kabiyak ng aktres. Gibahagi ni Miranda ang litrato ni Naig sa iyang gi-post kaniadtong Sabado ug giinsistir kung unsa siya ka swerte nga mahimong asawa sa aktres . Pic pa lang, alam na ng lahat na nagyayabang ako eh no explanation needed obvious naman na pinagmamalaki ko kung gaano kaganda ang asawa ko, at kung gaano ako kaswerte na pinakasalan n'ya ako. Usa ra ka pic, nahibal-an na sa tanan nga ako nanghambog eh wala'y kinahanglan nga pagpatin-aw klaro nga gipasigarbo ko kung unsa ka gwapa ang akong asawa, ug kung unsa ako ka swerte nga gipakaslan niya ako . Pero aside sa pagiging maganda, mas proud ako for the things na hindi nakikita sa picture, ani Miranda na inisa-isa rin ang magagandang katangian ng misis. Apan gawas sa akong pagka gwapa, mas gipasigarbo ko ang mga butang nga dili makita sa litrato, ingon ni Miranda nga naglista usab sa mga maayong kalidad sa iyang asawa . Sobrang bait niya talaga talagang gusto niya makatulong sa lahat ng pwede niyang tulungan madiskarte, pero may malasakit hindi iyung sarili lang ang iniisip. Siya mao ang tinuud nga maalamon, gusto gyud niya nga matabangan ang matag usa nga makatabang siya sa estratehiko, apan dili lang alang sa iyang kaugalingon ang iyang gihunahuna Gusto niya talaga na umunlad lahat kumbaga, hilahan pataas strict sobra, pero grabe din mag-spoil napaka-sweet matalino, pero always willing to listen. Gusto gyud niya nga ang tanan molambo nga maora'g, naghugot sa sobra ka kusog, bisan pa labi ka nadaut nga tam-is kaayo nga buotan, apan kanunay andam mamina Fearless, pero humble enough to acknowledge the fact that she still has a lot to learn, hardworking hindi maarte mas gusto magtrabaho at mag-ipon, kesa gumastos. Walay kahadlok, apan igo nga mapaubsanon aron mailhan ang kamatuoran nga daghan pa siya nga mahibal-an, ang kugihan nga dili arte mas gusto nga magtrabaho ug makatipig, kaysa maggasto . Masarap magluto, and higit sa lahat, masarap hehe aminin niyo, naka-jackpot ako aminado talaga ako that I am blessed to have her as my wife. Lami kaayo lutuon, ug labi sa tanan, lami gyud hehe aminin, jackpot ko gyud giangkon nako nga bulahan ako nga nahimo siyang asawa . Isa namang retrato mula sa kanilang civil wedding ang ibinahagi ni Naig sa kanyang Instagram. Nagbahagi si Naig usa pa nga litrato gikan sa ilang sibil nga kasal sa iyang Instagram. Sa kanyang mensahe sa mister, nagpasalamat si Naig kay Miranda sa pagiging mabuting asawa at ama nito sa kanilang anak. Sa iyang mensahe sa iyang bana, gipasalamatan ni Naig si Miranda tungod sa iyang maayong bana ug amahan sa ilang anak. Palagi kang nasa tabi ko at di ako pinapabayaan. Naa ka kanunay sa akong kiliran ug wala ko gipasagdan. Andito ka palagi para gabayan ako, pagsabihan ako, at higit sa lahat ay mahalin ako ng buong buo. Kanunay ka nga ania aron magiyahan ako, aron sawayon, ug labi sa tanan nga higugmaon ko. Matapos ang civil wedding nina Naig at Miranda noong Disyembre 13, 2014, muling ikinasal ang dalawa kinabukasan, Disyembre 14, sa simbahan sa Tagaytay City. Pagkahuman sa kasal nga sibil nila Naig ug Miranda kaniadtong Disyembre 13, 2014, gikasala og balik ang duha pagka-ugma , Disyembre 14, sa simbahan sa Tagaytay City. Natumba ang isang poste ng kuryente matapos mahatak ng tren ng Philippine National Railways sa Sta Cruz, Maynila nitong Lunes. Natumba ang usa ka poste sa kuryente human mabira sa tren sa Philippine National Railways sa Sta Cruz, Maynila kaniadtong Lunes. Walang nasaktan sa insidente ngunit sarado pa rin ang Old Antipolo Street sa Barangay 349 matapos mataaman ng poste ang ilang bahay at mga sasakyan. WalaÕy nasamdan sa hitabo apan ang Old Antipolo Street sa Barangay 349 sirado pa usab human maigo sa poste ang daghang mga balay ug salakyanan. Ayon kay barangay chairman Eliza Franco, isa sa tinitingnang dahilan ay maaaring hindi napansin ng nagaayos ng kable ng kuryente na lumaylay na ito, patuloy ang imbestigasyon ng mga awtoridad. Pinauyon kay barangay chairman Eliza Franco, isa sa ginatan-aw nga hinungdan mao ang tingali wala napansin sa tig-ayo sa kable ang kuryente nga nilaylay na kini, padayon ang imbestigasyon sa mga awtoridad. Sinimulan nang lagyan ng solar panels ang mga pampublikong paaralan sa Imus City, Cavite bilang bahagi ng pagtitipid sa pagkonsumo sa kuryente at pagtulong na rin sa kapaligiran. Gisugdan na og butang og solar panels ang mga pampublikong eskwelahan sa Siyudad sa Imus, Cavite isip usa ka bahin sa pagkonsumo sa kuryente ug pagtabang usab sa palibot. Nauna ang Imus National High School main campus na kinabitan ng 182 solar panels nitong Nobyembro. Nauna ang Imus National High School main campus nga kinabitan og 182 solar panels kaniadtong Nobyembre. Parte ito ng Imus City project at Meralco upang makatulong bawasan ang pagtaas ng konsumo ng kuryente dahil sa e-learning. Kabahin kini sa proyekto sa Siyudad sa Imus ug Meralco aron makatabang nga maminusan ang pagtaas sa konsumo sa elektrisidad tungod sa e-learning. Naglunsad din ang paaralan ng iba pang sustainable project tulad ng improvised water harvesters, greening, at recycling. Gilansad usab sa eskwelahan ang uban pang malungtaron nga mga proyekto sama sa improvised water harvesters, greening, ug recycling. Sugatan ang isang 26-anyos na babae matapos bugbugin ng isang miyembro ng LGBT community sa Tondo, Maynila. Samdan ang usa ka 26-anyos nga babae human gikulata sa usa ka miyembro sa komunidad sa LGBT sa Tondo, Maynila. Kuha sa CCTV ang pagdating ni Rona sa Lualhati Street na nakaangkas sa isang motorsiklo pagbaba, kitang nilapitan siya ng suspek na inireklamo sa pananabunot at pananakit. Nakuha sa CCTV ang pag-abot ni Rona sa Lualhati Street nga nakaangkas sa usa ka motorsiklo pagnaog, nakit-an nga giduolan siya sa suspek nga gireklamo sa pagpanabunot ug pagpanakit. Ayon sa biktima, nakipagsagutan siya sa suspek nang kutsain umano siya habang naglalakad. Sumala sa biktima, nakipaglalis siya sa suspek sadihang gisaway kuno siya samtang galakaw. Dati niya na rin umanog inireklamo sa barangay noong 2016 pa ang miyembro ng pamilya ng suspek dahil din sa pananakit. Gireklamo na kuno niya sauna sa barangay kaniadtong 2016 pa ang miyembro sa pamilya sa suspek tungod usab sa pagpanakit. Ayon kay barangay chairman Ana Beltran, nakainom ang suspek nang mangyari ang pambubugbog. Sumala kay barangay chairman Ana Beltran, nakainom ang suspek sa dihang nahitabo ang pagpangulata. Isa ang patay habang 2 iba pa ang arestado sa isang umano'y engkuwentro sa pagitan ng militar at mga miyembro ng new People's Army sa Brgy. Sto. Ni–o sa bayan ng New Corella, Davao del Norte. Isa ang patay samtang 2 ka uban pa ang arestado sa usa ka giingong nga engkuwentro sa militar ug mga miyembro sa new People's Army sa Brgy. Sto. Ni–o sa bayan sa New Corella, Davao del Norte. Ayon sa 1001st Brigade ng Philippine Army, naganap ang insidente noong Sabado, isang alyas Maria ang napaslang ng militar na miyembro umano ng ng NPA arestado naman 2 pa na rebelde din, ayon sa militar. Sumala sa 1001st Brigade sa Philippine Army, nahitabo ang insidente kaniadtong Sabado, usa ka alyas Maria ang napatay sa militar nga miyembro kuno sa NPA arestado usab ang 2 pa nga rebelde, suma sa militar. Narekober umano ng mga sundalo mula sa lugar ng engkuwento ang ilang high-powered firearms. Giingong nakuha sa mga sundalo ang pipila ka mga high-powered nga mga armas gikan sa lugar sa engkuwentro. Dinala sa Damalerio Funeral Homes ang bangkay ng napatay at itinurnover sa pamilya nito, habang sumailalim sa interrogation ang dalawang naaresto. Ang patay nga lawas sa biktima gidala sa Damalerio Funeral Homes ug gitugyan sa iyang pamilya, samtang gisukitsukit ang duha nga gidakup. Binisita ng aktres na si Angel Locsin at ng "Iba 'Yan" ang mga tindera ng puto bumbong at bibingka sa Mandaluyong City. Gibisita sa aktres nga si Angel Locsin ug "Iba 'Yan" ang mga namaligya sa puto bumbong ug bingka sa siyudad sa Mandaluyong. Kabilang ang mga tindera ng kakaning ito, na kadalasan ay makikita sa labas ng mga simbahan kapag Pasko, sa mga lubos na naapektuhan ng pandemya. Apil ang mga tindera sa kini nga kakanin, nga kanunay makita sa gawas sa mga simbahan sa Pasko, kauban sa labing naapektuhan sa pandemiya. Bagama't pinagbawalan silang magtinda sa kanilang mga puwesto sa gilid ng kalsada, pansamantala silang kinupkop ng San Felipe Neri Parish Church at hinayaang magtinda sa loob ng bakuran ng simbahan para maipagpatuloy ang tradisyon, at para na rin masuportahan ang kanilang hanapbuhay. Bisan kung gidid-an sila nga magbaligya sa ilang mga lugar daplin sa dalan, temporaryo sila nga gipasilongan sa San Felipe Neri Parish Church ug gitugotan nga magbaligya sa sulud sa nataran sa simbahan aron mapadayon ang tradisyon, ingon man aron masuportahan ang ilang negosyo. Kabilang sa mga nakilala ng Iba yan si Milagros Arabit, na 20 taon nang gumagawa ng puto bumbong at bibingka. Lakip sa nasugatan sa Iba Yan si Milagros Arabit, nga 20 ka tuig na nga nagahimo og puto bumbong ug bingka. Sa kabila ng hirap na nararanasan nila, ipinagpapatuloy niya ang pagtitinda para sa kaniyang apo na may special needs. Bisan sa mga kalisdanan nga ilang nasinati, nagpadayon siya sa pagpamaligya alang sa iyang apo nga adunay espesyal nga panginahanglan. Kaya naman sa tulong ng mga donors, nagpaabot ng tulong ang Iba 'Yan kay Nanay Mila at sa mga kasamahan niyang tindera sa simbahan. Tungod niini, sa tabang sa mga nagdonar, ang Iba 'Yan naghatag tabang kay Nanay Mila ug mga kaubang tindera sa simbahan. Namahagi rin ng libreng bibingka at puto bumbong ang Iba yan sa lahat ng mga sumimba sa San Felipe Neri para maipadama sa kanila ang saya ng Kapaskuhan. Naghatag usab ang Iba Yan og libre nga bingka ug puto bumbong sa tanan nga misimba sa San Felipe Neri aron mapabati sa ila ang kasadya sa Pasko. Idinaos ngayong Linggo ang taunang Parada ng Parol sa Angono, Rizal tradisyon ito doon tuwing magpa-Pasko na pinagpasa-pasahan na ng ilang henerasyon. Himuon karong Dominggo ang tinuig nga Parada sa Parol sa Angono, Rizal tradisyon kini didto kada magpa-Pasko nga gipagpasa-pasahan na sa pipila ka henerasyon. Siyam na buwan na ang pandemya at patuloy pa ring humaharap ang mga Pinoy sa araw-araw na hamon ng buhay. Siyam na ka bulan nga nagpadayon ang pandemiya ug padayon nga ginatubang sa mga Pilipino ang adlaw-adlaw nga mga hagit sa kinabuhi. Kasama rito ang mga nagtatrabaho sa ospital, mga negosyante, at miyembro ng LGBTQ community, ano kaya ang kanilang hiling ngayong Pasko? Kauban niini ang mga trabahante sa ospital, mga negosyante, ug myembro sa komunidad nga LGBTQ, unsa kaya ang gusto nila karong Pasko? Mahilig sa pasta si Noriel Palisoc pero pagdating sa healthy spaghetti, sinasamahan niya ito ng tuyo o tinapa. Ganahan si Noriel Palisoc sa pasta apan kung bahin sa himsog nga spaghetti, ginaubanan niya kini og bulad ug tinapa. Guilt-free na pagkain din ang habol ng vegan na si Jana Sevilla at mga kaibigan niya, isang vegan samgyupsal restaurant sa Pasig ang kinainan nila kamakailan. Ang pagkaon nga dili makasasala usab ang gukod sa vegan nga si Jana Sevilla ug iyang mga higala, bag-o silang nangaon sa usa ka vegan samgyupsal restawran sa Pasig. Walang kahit na ano mang hayop na pinatay para makakain tayo ng masasarap na pagkain, ani Sevilla. WalaÕy bisan usa ka hayop ang gipatay aron makakaon kita og lami nga mga pagkaon, ingon ni Sevilla. Wala rin siyang kung anu-anong kemikal na makakain walang antibiotics, hormones, preservatives, dagdag niya. Wala usab siyay kemikal nga makaon nga wala ang mga antibiotiko, mga hormone, mga preserbatibo, dugang pa niya. Ayon sa vegan chef na si B Camposano, puwedeng kainin nang walang karne ang ilang putaheng nakagisnan ng mga Pinoy tulad ng kare-rare at patatim pero hindi naiiba ang lasa sa tradisyunal na luto. Pinauyon sa vegan chef nga si B Camposano, puwedeng kaonon nga wala'y karne ang pipila ka putahe nga naandan sa mga Pinoy sama sa kare-rare ug patatim apan dili lahi ang lasa niini sa tradisyunal nga luto. Gawa sa gulay, prutas, soya at kabute ang kombinasyon ng mga karneng ginagamit ni Camposano. Ang kombinasyon sa mga karne nga gigamit sa Camposano gihimo gikan sa mga utanon, prutas, toyo ug uhong. Ang burger, pasta, pizza at mga tinapay na ginagawa ni Camposano ay gluten-free at plant-based. Ang mga burger, pasta, pizza ug pan nga gihimo ni Camposano walaÕy gluten ug nakabase sa tanum. Maging ang kanilang mga keso, mayonnaise, salad dressing at pastries ay sariling imbensiyon mula sa kasoy. Bisan ang ilang mga keso, mayonesa, salad dressing ug mga pastry kaugalingon nilang imbensyon gikan sa mga kasoy. Mas masaya pag marami tayong nase save, marami tayong pinapahaba ang buhay, ani Camposano. Mas malipayon kung daghan kita og nasalbar, daghan kita og ginapataas ang kinabuhi, ingon ni Camposano. Pagdating naman sa dessert, ang cheesecake ni Camposano ay gawa rin sa kasoy habang ang mga tsokolate ay hindi bababa sa 75-percent dark chocolate. Pag-abut sa hinam-is, ang cheesecake ni Camposano gihimo usab sa mga kasoy samtang ang mga tsokolate dili moubus sa 75-porsyento nga itom nga tsokolate. Kaya para maiba ang Noche Buena at Media Noche, puwede umanong subukan ang mga pagkaing may twist pero healthy. Mao nga aron mailhan ang Noche Buena ug Media Noche, mahimo nimong sulayan ang mga pagkaon nga adunay kalahian apan himsog. Mahigit 3 at kalahating dekada na simula nang matuklasan ang HIV/AIDs human immunodeficiency virus/ acquired immunodeficiency syndrome pero patuloy pa rin umanong nakararanas ng stigma at diskriminasyon ang mga taong mayroon nito. Kapin sa 3 ug tunga ka dekada sukad nadiskubrehan ang HIV / AIDs human immunodeficiency virus / acquired immunodeficiency syndrome apan giingon nga ang mga tawo nga adunay niini padayon nga nakasinati sa stigma ug diskriminasyon. Isa rito ang 38 anyos na si Owie, na 17 taon nang nabubuhay na may HIV ayon sa kaniya, lalong naging mahirap ang kilos at gamutan nilang people living with HIV PLHIV ngayong may COVID-19 pandemic. Usa niini ang 38 anyos nga si Owie, nga 17 ka tuig na nga nabuhi nga adunay HIV sumala kaniya, nahimong mas lisod ang paglihok ug pagpatambal nila nga mga tawong gapuyo nga adunay HIV PLHIV karong naay COVID-19 nga pandemiya. Nagkaroon ng problema during the pandemic kasi hindi napaghandaan, yong iba ay one month yong bottle at nagkaroon pa tayo ng ECQ enhanced community quarantine so hindi makalabas, ani Owie. Adunay problema sa panahon sa pandemiya tungod kay wala kini napangandaman, ang uban kay usa ka bulan ang panagsangka ug aduna pa kita'y ECQ enhanced community quarantine ingon dili makagawas, ingon ni Owie. Nagkakaroon pa ng mga checkpoint na kailangang ipakitang mga dokumento ang mga PLHIV, aniya. Ang mga PLHIV aduna pay mga checkpoint nga kinahanglan magpakita og mga dokumento, ingon niya. Ito rin ang lumabas sa pag-aaral ng support group na The Library Foundation-Sexuality, Health and Rights Educators Collective Inc. TLF-SHARE. Ninggawas usab kini gikan sa usa ka pagtuon sa grupo sa suporta nga The Library Foundation-Sexuality, Health and Rights Educators Collective Inc. TLF-SHARE. Nangako naman ang Philippine National Police (PNP) na isasaalang-alang ang mga ganoong insidente. Ang Philippine National Police (PNP) misaad nga tagdon ang mga nahitabong insidente. Makakaasa ho kayo na bibigyan namin ng pansin ito pong usapin na ito at sa pag-raise ng consciousness ng ating mga kapulisan, ani PNP Spokesperson Brig. Gen. Ildebrandi Usana. Masaligan mo kami nga hatagan namo og atensyon ang kini nga butang ug aron mapauswag ang among pagkahibalo sa atong mga kapulisan, ingon ni PNP Spokesperson Brig. Gen. Ildebrandi Usana. Ayon naman sa Department of Health, nariyan pa rin ang kahihiyan at pagkakaroon ng internal stigma sa mga may HIV. Pinauyon sa Department of Health, naa pa usab ang kaulaw ug internal stigma sa mga adunay HIV. Sinabi naman ng support group na Safe Open Space na mahalagang makaramdam ang mga PLHIV ng suporta mula sa sarili at mga kaibigan. Giingon usab sa support group nga Safe Open Space na importanteng makabati ang mga PLHIV og suporta gikan sa sarili ug mga higala. Sobrang internalized ng stigma pag internalized na siya, kaibigan at sarili ang tutulong, ani Tristan Jake Trillo ng Safe Open Space. Sobra nga na internalize ang stigma, pag internalized na siya, hiala ug sarili ang motabang, ingon ni Tristan Jake Trillo sa Safe Open Space. Ayon kay Sen. Risa Hontiveros, principal author ng Philippine HIV and AIDS Policy Act, dapat tiyakin ng gobyerno ang proteksiyon ng mga taong nabubuhay na may HIV. Pinauyon kay Sen. Risa Hontiveros, punoan nga tagsulat sa Philippine HIV and AIDS Policy Act, nagsulti nga kinahanglan masiguro sa gobyerno ang proteksyon sa mga tawo nga nagapuyo nga adunay HIV. Para kay Owie, malaking bagay ang tulong ng komunidad para sa kanilang positibo sa HIV. Alang kang Owie, dakong butang ang tabang sa komunidad alang sa ilahang positibo sa HIV. Sana tulungan kami na mabawasan yong stigma at discrimination lalo na ngayon sa pandemic, aniya. Gihangyo ko nga matabangan kami nga maminusan ang stigma ug diskriminasyon labi na karon sa pandemiya, ingon niya. Halos 450,000 na ang kabuuang bilang ng kumpirmadong kaso ng COVID-19 sa Pilipinas, base sa tala ngayong Linggo ng Department of Health. Ang kinatibuk-ang ihap sa mga kumpirmadong kaso sa COVID-19 sa Pilipinas hapit hapit 450,000, sigun sa Department of Health kaniadtong Domingo. Nakapagtala ang DOH ngayong Linggo ng 1,085 dagdag na coronavirus infection para umakyat sa 449,400 kabuuang bilang ng mga kaso. Ang DOH kaniadtong Domingo nagtala sa 1,085 nga dugang nga impeksyon sa coronavirus nga mosaka sa 449,400 nga kinatibuk-ang kaso. Pero sa bilang na iyon, 21,980 lang ang active cases o iyong mga hindi pa gumagaling sa sakit. Apan sa kana nga ihap, 21,980 ra ang aktibo nga mga kaso o kadtong wala pa naayo sa sakit. Mayroon kasing 418,687 gumaling na sa sakit, kung saan 9,269 ay iniulat nitong Linggo ng DOH sa ilalim ng "Oplan Recovery. Mokabat sa 418,687 ang naayo sa sakit, diin 9,269 ang gitaho kaniadtong Domingo sa DOH ubos sa "Oplan Recovery. Nakapagtala rin ang ahensiya ng 3 bagong pagkamatay dahil sa sakit para sa 8,733 na death toll. Nakatala usab ang ahensiya og 3 ka bag-ong pagkamatay tungod sa sakit alang sa 8,733 nga death toll. Nauna nang nagbabala ang mga eksperto sa gobyerno na dapat pahigpitin ang pagpapatupad ng health protocols sa darating na Pasko at Bagong Taon dahil maaaring magdulot ng surge sa COVID-19 cases ang holidays. Ang mga eksperto sa gobyerno daan nga nagpasidaan nga ang pagpatuman sa mga health protocol kinahanglan nga pahugtan karong umaabot nga Pasko ug Bag-ong Tuig tungod kay ang piyesta opisyal mahimong hinungdan sa pagdagsang sa mga kaso sa COVID-19. Nitong nagdaang linggo, umukit ng kasaysayan ang United Kingdom bilang kauna-unahang bansang nabigay ng COVID-19 vaccine sa labas ng clinical trials. Kaniadtong niaging dominggo, naghimo og kasaysayan ang United Kingdom isip usa ka pinakauna nga nasud nga naghatag og bakuna sa COVID-19 sa gawas sa mga klinikal trial. Halos isang taon na mula nang unang maiulat ang COVID-19, na pinaniniwalaang nanggaling sa lungsod ng Wuhan sa China. Hapit na usa ka tuig sukad unang gibalita ang COVID-19, nga gituohang gikan sa syudad sa China nga Wuhan. Sa buong mundo, 71.7 milyon na ang nahahawahan ng COVID 19, kung saan igit 1.6 milyon ang namatay, base sa tala ng Johns Hopkins Coronavirus Resource Center. Sa tibuok kalibutan, 71.7 milyon na ang nangatakdan sa COVID 19, kung diin labaw sa 1.6 milyon ang namatay, base sa tala sa Johns Hopkins Coronavirus Resource Center. Nangunguna ang Amerika sa mga bansang may pinakamaraming kaso ng COVID-19, na nasa higit 16 milyon. Gipangunahan sa Amerika ang mga nasud nga adunay labing daghang kaso sa COVID-19, nga adunay labaw sa 16 milyon. Namimigay na ng Pamaskong Handog sa bawat pamilya ang lokal na pamahalaan ng Pasig City. Ang lokal nga kagamhanan sa Lungsod sa Pasig nagapanghatag na og mga regalo sa matag pamilya. Bahay-bahay ang distribusyon nito at kailangang mayroong isang Pasig Pass QR code ang bawat pamilya at proof of identity, ayon sa Pasig City information office. Balay-balay ang distribusyon niibi ug kinahanglan nga adunay usa ka Pasig Pass QR code ang matag pamilya ug ebidensya sa pagkatawo, sigun sa opisina sa kasayuran sa Pasig City. Kung may tatlong pamilya sa isang bahay, tatlong Pasig Pass QR code isa kada pamilya ang kailangang ipa-scan, at tatlong Pamaskong Handog packs ang matatanggap, ayon sa Facebook post nito. Kung adunay tulo ka pamilya sa usa ka balay, tulo nga Pasig Pass QR code usa matag pamilya ang kinahanglan ma-scan, ug tulo nga Christmas Gift pack ang madawat, sigun sa post sa Facebook niini. Ang simpleng handog na ito ay taos-pusong pasasalamat sa inyong pakikiisa sa mga program ng lokal na pamahalaan at sa ating patuloy na laban kontra COVID-19," ani Mayor Vico Sotto. "Kining simple nga halad kay taos-puso nga pasasalamat sa inyong pakikiisa sa mga programa sa lokal na gobyerno ug sa atong padayon nga away kontra COVID-19," ingon ni Mayor Vico Sotto. Araw-araw naglalabas ng schedule ng pamimigay, at nakahiwalay ang distribusyon sa mga condominium kung saan nakikipag-ugnayan ang pamaskong Handog Team, dagdag nito. Ang iskedyul sa pag-apud-apod gi-isyu adlaw-adlaw, ug ang pag-apod-apod bulag sa mga condominium diin ang Christmas Handog Team nakig-uban, dugang niya. Noong Disyembre 5 nagsimula ang pamimigay ng Christmas packs na may kasamang grocery items, maaaring pumunta sa barangay hall upang magparehistro at mag-print ng PasigPass QR code. Kaniadtong Disyembre 5, nagsugod ang pagpanghatag sa mga Christmas pack nga adunay mga grocery item, mahimo nga moadto sa barangay hall aron magparehistro ug i-print ang PasigPass QR code. Hindi dapat isisi sa mga truck ang nararanasang mabigat na daloy ng trapiko sa mga kalsada, sabi ngayong Linggo ng isang grupo ng mga trucker. Ang mga trak dili angay basulon sa grabe nga pag-agos sa trapiko sa mga karsada, usa ka grupo sa mga trucker ang nag-ingon kaniadtong Domingo. Ayon kay Rina Papa, vice president ng Alliance of Concerned Truck Owners and Organization, 3 porsiyento lang ng mga bumibiyahe sa mga kalsada ang mga truck. Pinauyon kay Rina Papa, bise presidente sa Alliance of Concerned Truck Owners and Organization, ang mga trak naglangkob lamang sa 3 porsyento sa mga nagbiyahe sa mga dalan. Dapat daw sisihin ang mataas na volume ng mga sasakyan nire-refute ng studies that trucks are causing traffic. Dapat daw basulon nga ang hataas nga kadaghan sa mga sakyanan nga gibalibaran sa mga pagtuon nga ang mga trak nga hinungdan sa trapiko. Sa paggiit na hindi sila perwisyo sa daan, nanawagan ang grupo sa pamahalaan na tulungan silang baguhin ang pananaw ng publiko sa mga trucker. Sa pagpugos nga dili perwisyo sa dalan, nanawagan ang grupo sa gobyerno nga tabangan sila nga bag-ohon ang pananaw sa publiko bahin sa mga traker. Pag tumigil kami, mas malaking perwisyo, di ba ani Papa, dapat i-correct ng gobyerno paano tinitignan ng publiko ang truckers, aniya. Kung moundang mi, mas dakong perwisyo, 'di ba ingon ni Papa, nga dapat ihusto sa gobyerno kung ginaunsa pagtanaw sa publiko ang truckers, ingon niya. Simula Lunes, muling ipatutupad ang truck ban sa Kamaynilaan para mapaluwag ang mga kalsada. Sugod Lunes, ipatuman ang trak ban sa Manila aron mapaluag ang kadalanan. Ayon kasi sa Metropolitan Manila Development Authority, isa sa mga nagpapabigat sa daloy ng trapiko ang mga truck, lalo kapag rush hour. Pinauyon sa Metropolitan Manila Development Authority, ang mga trak usa ka hinungdan nga nakapabug-at sa dagan sa trapiko, labi na sa oras nga nagdali. Sinuspende ang truck ban mula nang isailalim ang Metro Manila sa enhanced community quarantine noong Marso para tuloy-tuloy ang paghatid ng mga pangunahing pangangailangan. Gisuspenso ang trak ban sukad nga ang Metro Manila gipaubos sa quarantine sa komunidad kaniadtong Marso aron mapadayon ang paghatud sa mga nag-unang mga kinahanglanon. Apat na araw bago mag-umpisa ang Simbang Gabi, tiniyak ngayong Linggo ng Archdiocese of Manila na handa na ang mga simbahan para sa tradisyunal na pagdaraos ng misa tuwing madaling araw bago mag-Pasko. Upat ka adlaw sa wala pa magsugod ang Simbang Gabi, kaniadtong Domingo ang Archdiocese sa Manila nakumpirma nga andam na ang mga simbahan alang sa naandan nga pagsaulog sa misa matag kadlawon sa wala pa ang Pasko. Sinabi sa TeleRadyo ni Bishop Broderick Pabillo, administrator ng archdiocese, handa silang sumunod sa health protocols na itinakda ng gobyerno para sa Simbang Gabi. Si Bishop Broderick Pabillo, tagdumala sa artsidyosesis, nagsulti sa TeleRadyo nga andam sila nga sundon ang mga protocol sa kahimsog nga gitakda sa gobyerno alang sa Simbang Gabi. Kasama umano rito ang pagpapatupad ng physical distancing, kung saan 30 porsiyento lang ang kanilang papapasukin sa loob ng simbahan habang umiiral ang general community quarantine. Giingong lakip niini ang pagpatuman sa pisikal nga pagpahilayo, diin sila mosulud ra sa 30 porsyento sa sulod sa simbahan sa panahon nga magkuwarentina sa kinatibuk-ang komunidad. Magdaragdag din aniya ng mga misa para masigurong marami pa rin ang makakapagsimba nang hindi sabay-sabay. Magdungag usab og mga misa ingon niya aron nga masigurong daghan gihaponang makasimba nga dili dungan. Pero hindi namin ma-kontrol iyong nasa labas kasi sa iba, ang daming mga gustong magsimba, hindi makapasok ng simbahan kaya nasa labas na lang sila, ani Pabillo. Apan dili namo mapugngan ang naa sa gawas tungod kay ang uban, daghang mga tawo nga gusto mosimba, apan dili makasulod sa simbahan busa naa ra sila sa gawas, ingon ni Pabillo. Magkakaroon din ng mga online na Misa, at bilang pagsunod din sa kautusang iwasan muna ang pagkanta sa videoke, gagawin namang limitado ang bilang ng mga choir members, at hiwa-hiwalay din o malayo ang pagitan ng mga kakanta sa misa. Aduna usab nga online nga Misa, ug sa pagsunod sa mando nga likayan ang pagkanta sa videoke, ang gidaghanon sa mga myembro sa koro mahimong limitado, ug ang distansya tali sa mga mag-aawit sa misa magkalain usab o magkalayo. Ayon kay Pabillo, parehong blessing lang din ang matatanggap ng mga taong dadalo sa online na Simbang Gabi, kung biyaya na matatanggap, ang grasya ng Diyos, ang kanilang debosyon ay pareho pa rin. Pinauyon kay Pabillo, pareho nga grasya lang gihapon ang madawat sa mga tawo nga motambong sa online nga Simbang Gabi, kung grsya nga madawat, ang grasya sa Diyos, ang ilahang debosyon parehas gihapon. Ang di lang matatanggap, yung banal na komunyon na mahalagang bahagi ng misa, ani Pabillo sa Metro Manila, iniklian ng mga alkalde ang curfew hours para bigyang daan ang Simbang Gabi. Ang dili ra madawat mao ang balaan nga komunyon nga hinungdanong parte sa misa, ingon Pabillo sa Metro Manila, gigamayan sa mga alkalde ang curfew hours aron nga mahatagan og paagi ang Simbang Gabi. Nilimitahan ng MRT-3 ang biyahe nitong Linggo ng hapon mula North Avenue sa Quezon City hanggang Shaw Boulevard sa Mandaluyong City dahil sa isang power technical issue. Gikutuban sa MRT-3 ang pagbiyahe kaniadtong Domingo sa hapon gikan sa North Avenue sa Quezon City hangtod sa Shaw Boulevard sa Mandaluyong City tungod sa isyu sa kuryente. Nagkaroon ng power failure ang overhead catenary system OCS ng Guadalupe Station hanggang Ayala station southbound sa Makati City, ayon sa Department of Transportation-MRT. Ang overhead catenary system nga OCS sa Guadalupe Station hangtod sa Ayala station nga padulong sa Makati City adunay pagkapakyas sa kuryente, sumala sa Department of Transportation-MRT. Ibinahagi ng K-pop star na si Sandara Park ang kaniyang labis na tuwa nang makakain ng aniyay masarap na pagkaing Pinoy sa South Korea, kung saan siya nakabase ngayon. Ang K-pop star nga si Sandara Park mipaambit sa iyang tumang kalipay sa diha nga mikaon siya sa pipila ka mga lami nga pagkaon nga Pinoy sa South Korea, diin siya karon nakabase. Sa isang Twitter post gabi ng Sabado, nagbahagi ang 36 anyos na singer at TV host ng mga retrato ng nabili niyang Filipino food at beer mula sa isang restaurant sa Seoul, Sisig & kang kong & garlic rice & red horse ang dinner ko ngayon ang sarap, sabi ni Park sa caption ng post. Sa usa ka post sa Twitter kaniadtong Sabado sa gabii, ang 36-anyos nga mang-aawit ug TV host mipaambit sa mga litrato sa Pinoy nga pagkaon ug beer nga iyang gipalit gikan sa usa ka restawran sa Seoul, sisig, kang kong, iinahosan nga kan-on ug red horse ang akong panihapon karon lamian, giingon ni Park sa kapsyon sa post. May nahanap akong masarap na Pinoy resto sa Seoul. Naa koy nakit-an nga usa ka lamian nga Pinoy resto sa Seoul. Super happy ako, dagdag niya marami namang Filipino netizen ang natuwa sa post ni Park, dating miyembro ng sikat na girl group na 2NE1. Grabe ko kamalipayon, dungag niya nga daghan usab mga Pilipinong netizen ang nalipay sa post ni Park, karaang miyembro sa sikat nga grupo sa mga babaye nga 2NE1. Ang ibaÕy niyaya pa si Park na sa inuman sa kanilang mga reply sa tweet, unang sumikat si Park nang sumali sa talent show na Star Circle Quest ng ABS-CBN noong 2004. Giimbitahan pa sa uban si Park nga mag-inum sa ilang mga tweet reply, una nga misikat si Park sa pag-apil niya sa talent show sa ABS-CBN nga Star Circle Quest kaniadtong 2004. Noong 2009, nag-debut si Park sa South Korea bilang miyembro ng 2NE1, isa sa mga pinakamatagumpay na K-pop girl group, nagdisband ang grupo noong 2016. Kaniadtong 2009, nag-debut si Park sa Habagatan sa Korea isip usa ka miyembro sa 2NE1, usa sa mga labing malampuson nga grupo sa mga babaye sa K-pop, nabungkag ang grupo kaniadtong 2016. Dalawang hinihinalang major players ng isang drug distribution network ang naaresto ng mga awtoridad sa isang operasyon sa Muntinlupa City nitong Sabado, kung saan nakuha rin umano ang nasa P54 milyon halaga ng shabu. Duha ka gituohang punoang magdudula sa usa ka distribusyon network ang gidakop sa mga awtoridad sa usa ka operasyon sa siyudad sa Muntinlupa kaniadtong Sabado, kung diin nakuha usab ang nasa P54 milyon nga kantidad sa shabu. Kinilala ng Philippine National Police ang mga suspek bilang sina Renzy Louise Javier Vizcarra at Red Lewy Javier Vizcarra, na nahuli sa umano isang buy-bust operation sa Barangay Tunasan bandang alas-5 ng hapon. Giila sa Philippine National Police ang mga suspetsado nga sila si Renzy Louise Javier Vizcarra ug Red Lewy Javier Vizcarra, nga giingong nadakpan sa usa ka buy-bust operation sa Barangay Tunasan mga alas 5 sa hapon. Katuwang ng PNP sa operasyon ang mga tauhan ng Philippine Drug Enforcement Agency, Intelligence Service of Armed Forces of the Philippines, at National Intelligence Coordinating Agency. Ang PNP nagtabang sa operasyon sa mga kawani sa Philippine Drug Enforcement Agency, ang Intelligence Service Armed Forces of the Philippines, ug ang National Intelligence Coordinating Agency. Nakuha sa mga suspek ang umano'y 8 kilo ng shabu, 3 cellphone, isang Toyota Innova, at boodle money na ginamit sa operasyon, sabi ng pulisya. Nakuha sa mga suspetsado ang 8 ka kilo nga shabu, 3 nga cellphone, usa ka Toyota Innova, ug boodle nga kwarta nga gigamit sa operasyon, ingon sa pulisya. Samantala, napigilan din noong Miyerkoles ng isang inter-agency body sa Ninoy Aquino International Airport ang tangkang paghatid ng shabu sa pamamagitan ng air parcel service, sabi ng PNP. Samtang, usa ka inter-ahensya nga lawas sa Ninoy Aquino International Airport kaniadtong Miyerkules usab ang nakababag sa pagsulay nga magdala ng shabu pinaagi sa serbisyo sa air parcel, ingon sa PNP. Magugunitang inihayag ni Sinas na isa sa mga unang utos sa kaniya ni Pangulong Rodrigo Duterte noong bagong talagang PNP chief siya ay ang pagpapaigting sa anti-drug campaign ng gobyerno. Kahinumduman, gipahibalo ni Sinas nga usa sa una nga mando nga gihatag kaniya ni Presidente Rodrigo Duterte sa panahon sa iyang bag-ong hepe sa PNP mao ang pagkusog sa kampanya kontra-druga sa gobyerno. Kinansela ng University of the Philippines UP ang pagdaraos ngayong taon ng Lantern Parade sa Diliman campus sa Quezon City bunsod ng patuloy ng banta na dala ng coronavirus pandemic. Gikanselar sa University of the Philippines UP karong tuiga ang Parada sa Lantern sa Diliman campus sa siyudad sa Quezon tungod sa nagpadayong hulga nga gipahamtang sa coronavirus pandemic. Sa halip, isang payak na programa ang idaraos sa Biyernes, Disyembre 18, para pagnilayan ang mga naging karanasan ng bansa nitong 2020, ayon sa isang December 10 memorandum mula kay UP Vice Chancellor for Community Affairs Aleli Bawagan. Hinuon, usa ka yano nga programa ang pagahimoon sa Biyernes, Disyembre 18, aron mapakita ang mga kasinatian sa nasud sa 2020, pinauyon sa usa ka memorya sa Disyembre 10 gikan sa UP Vice Chancellor alang sa Community Affairs nga si Aleli Bawagan. Kasama umano rito ang pagputok ng Bulkang Taal noong Enero, ang pandemya, at mga mapaminsalang bagyo. Kauban niini ang pagbuto sa Bulkan nga Taal kaniadtong Enero, ang pandemic, ug makaguba nga mga bagyo. Pinaghahandaan din ng UP ang paglalabas ng isang music video tampok ang isang jeepney na dinisenyo ng multimedia artist na si Toym Imao, ayon kay Bawagan. Giandam usab sa UP ang pagpagawas sa usa ka music video nga adunay tampok nga dyip nga gidisenyo sa multimedia artist nga si Toym Imao, suma sa Bawagan. Isa sa mga inaabangang event kada taon ang Lantern Parade sa UP Diliman, kung saan ipinaparada ng mga kolehiyo ng pamantasan ang kani-kanilang mga float na may ibaÕt ibang disenyo. Usa sa gipaabot nga hitabo matag tuig mao ang Lantern Parade sa UP Diliman, diin giparking sa mga kolehiyo sa unibersidad ang ilang mga float nga adunay lainlaing mga laraw. Taong 1922 nang umpisahan ang Lantern Parade bilang paggunita sa tradisyon ng mga Filipino ng pagdadala ng mga lantern habang papunta sa mga simbahan para dumalo sa Simbang Gabi. Ang Lantern Parade nagsugod kaniadtong 1922 agig paghandum sa tradisyon sa mga Pilipino nga nagdala og mga parol samtang moadto sa mga simbahan aron motambong sa Simbang Gabi. Sira ang bintana ng isang SUV na ipinarada sa tapat ng isang restaurant sa Barangay Horseshoe, Quezon City gabi ng Sabado matapos umanong biktimahin ng basag-kotse modus. Ang bintana sa usa ka SUV nga giparking atbang sa usa ka restawran sa Barangay Horseshoe, Lungsod sa Quezon naguba kaniadtong Sabado sa gabii human nga giingon nga gibiktima sa usa ka basag-kotse modus. Kumain umano ang may-ari ng sasakyan sa restaurant pero pagbalik niyay nagulat na lang siya nang makitang may basag na ang salamin. Nikaon kuno ang tag-iya sa sakyanan sa restawran apan pagbalik niya nakuyawan na lang siya sa dihang makit-an nga nabuak ang samin. Wasak ang bintana sa likod ng passenger seat, na pinaniniwalaang gawa ng mga magnanakaw. Buak kaayo ang bintana sa likod sa sakyanan nga lingkoranan nga ginatuohang gihimo sa kawatan. Hindi na nagpaunlak ng panayam ang may-ari ng sasakyan at mga pulis, nagpatawag ng Scene of the Crime Operative para iproseso ang crime scene. Wala na nisugot og pakiginterbyu ang tag-iya sa sakyanan ug mga pulis, nagpatawag og Scene of the Crime Operative aron iproseso ang gihitaboan sa krimen. Ibinunyag ng mga komedyanteng sina Wally Bayola at Allan K nitong Sabado na nagpositibo sila sa COVID-19. Gitug-an sa mga komedyante nga sila Wally Bayola ug Allan K kaniadtong Sabado nga nagpositibo sila sa COVID-19. Ayon kay Allan K sa kaniyang noontime show, dumating sa puntong isinugod siya sa ICU dahil naging severe ang kaniyang kaso. Pinauyon kay Allan K sa iyahang pang-udto nga show, niabot sa punto nga gisugod siya sa ICU tungod kay nigrabe ang iyahang kaso. Tatlong araw nanatili sa ICU ang komedyante, pero hindi aniya siya na-intubate, nanindigan din siyang madalas ang kaniyang pag-inom ng mga vitamins at sinusunod din niya ang minimum health protocols laban sa naturang sakit kaya hindi siya makapaniwala na tinamaan siya nito. Tulo kaadlaw nagpabilin sa ICU ang komedyante, apan ingon niya nga wala kuno siya na-intubate, niingon usab siya nga kanunay ang iyahang pag-inom og mga bitamina ug ginasunod usab niya ang mga balaodnon sa minimum health kontra sa naturang sakit mao nga dili siya makatuo nga naigo siya niini. Inamin naman ng kaniyang co-host na si Wally Bayola na nagpabaya siya sa COVID-19 matapos aniya maniwala sa kumakalat na maling impormasyon tungkol sa sakit sa social media. Gitug-an usab sa iyang kauban nga host nga si Wally Bayola nga nagpabaya siya sa COVID-19 mahuman ingon niya nga motuo sa nagakalat nga dili hustong impormasyon bahin sa sakit sa social media. Hindi na umano nakakapagpalit ng damit si Bayola pagkauwi mula sa trabaho at hindi na rin niya nagawang sumunod sa minimum health protocols tulad ng pagsusuot ng face mask at face shield Wala na kuno nakailis og sinena si Bayola pag-uli gikan sa trabaho ug wala na usab siya nakasunod balaodnon sa minimum health sama sa pagsuot og tabon sa nawong ug shield sa nawong. Nanatili umano sa ospital si Bayola nang 5 araw, sinabi naman ng dalawa na nilakasan nila ang pagdadasal at pagkapit sa Diyos para malampasan ang kanilang mga pagsubok dahil sa COVID-19. Nagpabilin kuno sa ospital si Bayola sa 5 ka adlaw, giingon usab sa duha nga gikusgan na nila ang pag-ampo ug paggunit sa Ginoo aron malampasan ang ilahang mga pagsulay tungod sa COVID-19. Sa kabila ng mga pagsubok ngayong 2020, hindi maaaring palampasin ang pagdiriwang ng kapanganakan ni Hesukristo kaya naman puspusan ang paghahanda ng ilang pamilya ngayong Pasko. Bisan pa og adunay mga pagsulay karong 2020, dili pwede nga palampason ang pagselebrar sa kapanganakan ni Hesukristo mao nga grabe ang pagpangandam sa pipila ka mga pamilya karong Pasko. Mas pinabilis na ang takbo ng mga tren sa MRT-3 ngayon nasa 60 kph na ang biyahe nito ikinatuwa man ng ilang pasahero, ihinihirit nilang ayusin ang ibang pasilidad ng MRT. Mas gipaspas ang dagan sa mga tren sa MRT-3 karong nasa 60 kph na ang biyahe niini bisan pa og gikalipay kini sa ubang pasahero, ginahirit nila nga tarunngon ang ubang pasilidad sa MRT. Nababahala ang ilang grupo sa sunod-sunod na pagre-red tag ng gobyerno sa mga grupo at taong bumabatikos sa administrasyon ni Pangulong Rodrigo Duterte. Nabalaka ang pipila ka grupo sa sunod-sunod nga pagred tag sa gobyerno sa mga grupo ug tawo nga nagabatikos sa administrasyon ni Presidente Rodrigo Duterte. Maaalalang idinawit sina Bayan Muna Rep. Carlos Isagani Zarate ng Makabayan Bloc at ilan pang mambabatas, party-list, at progressive groups maging ang mga abogado at mamamahayag. Mahinumduang giapil sila Bayan Muna Rep. Carlos Isagani Zarate sa Makabayan Bloc ug uban ka mga tigbalaod, party-list, ug progresibong mga grupo lakip na ang mga abogado ug mamamahayag. Kabilang sa mga pasimuno nito ang mga opisyal ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ECLAC) na binuo para tugunan ang communist insurgency. Lakip sa mga ulo niini ang Local Communist Armed Conflict (NTF-ECLAC) nga gihimo aron nga masolusyonan ang isugensiya sa komunista. Nitong 2020, napatay ang mga National Democratic Front Consultant na sina Randall Echanis, Agaton Topacio, at Eugenia Magpantay, at ang aktibistang si Zara Alvarez. Karong 2020, gipatay ang mga National Democratic Front Consultant nga sila Randall Echanis, Agaton Topacio, ugEugenia Magpantay, ug ang aktibista nga si Zara Alvarez. Para kay Krissy Conti ng National Union of PeoplesÕ Lawyers ginawa ang pag-aaresto at mga pagbabanta bilang panakot. Alang kay Krissy Conti sa National Union of PeoplesÕ Lawyers gihimo ang pag-aresto ug mga pagpanghulga isip usa ka pampahadlok. Planted din anila ang mga armas na nakuha sa kanila, nahuli rin ang anak ni Echanis na si Amanda sa hiwalay pang raid. Gitanom usab nila ang mga armas nga nakuha sa ilaha, nadakpan pud ang anak ni Echanis nga si Amanda sa lain pang raid. Bukod pa rito, kaliwa't kanan na kaso ang inihain sa Department at sa mga korte, gusto ring i-freeze ng gobyerno ang mga bank account ng grupo. Gawas pa niini, wala ug tuo na kaso ang gipasaka sa Departamento ug sa mga korte, gusto usab nga ihunon sa gobyerno ang mga account sa bangko sa grupo. Sa batas, may kapangyarihan ang anti-terrorism council na tukuyin kung sino ang maituturing na terorista at pahintulutan ang kanilang pagkaaresto nang walang warrant, at pagkakakulong na aabot sa 24 araw kahit walang kaso. Sa balaod, adunay gahom ang kontra terorismo nga council nga hibal-on kung kinsa ang maingon nga terorista ug tugotan ang ilahang pagkaaresto bisan og walay warrant, ug pagkakulong nga moabot sa 24 ka adlaw bisan og walay kaso. Para sa mamamahayag na si Joel Pablo Salud, maituturing na sistematiko ang kampanya, paray kay Kabataan Party-list Rep. Sarah Elago, tangka ito para patahimikin ang mga bumabatikos sa administrasyon. Alang sa mamamahayag nga si Joel Pablo Salud, maingon nga sistematiko ang kampanya, alang kay Kabataan Party-list Rep. Sarah Elago, gituyo kini aron pahilumon ang mga nagabatikos sa administrasyon. Una nang hinamon ni Presidential Spokesperson Harry Roque ang mga makakaliwang mambabatas na aminin ang kanilang ugnayan sa Communist Party of the Philippines at kondenahin ang mga krimen ng New PeopleÕs Army, babala ni Catura na huwag iugnay ang red-tagging sa pagsugpo ng banta ng terorismo. Una na nga gihagit sa tig-istorya sa presidente nga si Harry Roque ang mga makawala nga tigbalaod nga isulti ang ilahang ugnayan sa Communist Party of the Philippines ug kondenahon ang mga krimen sa New PeopleÕs Army, saad ni Catura nga dili iuban ang red-tagging sa pagsugpo sa hagit sa terorismo. Engaged na ang magkasintahang sina Luis Manzano at Jessy Mendiola, anunsiyo ng dalawa nitong Sabado. Kaslunon na ang mag-uyab nga sila Luis Manzano ug Jessy Mendiola, anunsiyo sa duha kaniadtong Sabado. Apat na taon nang magkarelasyon sina Mendiola at Manzano, pagbubunyag nila na unang linggo ng Oktubre naganap ang proposal. Upat ka tuig na nga magkarelasyon sila Mendiola ug Manzano, ingon nila nga unang dominggo sa Oktubre nahitabo ang proposal. Mahigit 2 buwan nila itong itinago at hinintay nila ang tamang pagkakataon na ibahagi ito sa buong mundo. Labaw sa 2 ka bulan nila kining gitago ug gihulat nila ang husto nga higayon nga ipahimamat kini sa tibuok kalibutan. Inaayos na nila ang ia-upload na vlog kung saan makikita ang inilarawan nilang unexpected na proposal. Ginatarong nila ang i-upload nga vlog kung diin makita ang gihisgutan nila nga wala dahumi nga proposal. Nagpapasalamat si Mendiola na hinintay ni Manzano na maging handa siya bago mag-propose, ayon kay Manzano at Mendiola, plano nila na sa susunod na taon magpakasal. Nagapasalamat si Mendiola nga gihulat ni Manzano nga mahimong andam siya bago mag-propose, pinauyon kay Manzano ug Mendiola, plano nila nga sa sunod nga tuig magpakasal. Umaasa ang dalawa na mawawala na ang coronavirus disease COVID-19 pandemic para maituloy nila nang ligtas at puno ng saya ang kanilang pinaplanong destination wedding. Nagadahom ang duha nga mawala na coronavirus disease COVID-19 nga pandemiya aron madayon nga layo sa hulga ug puno sa kalipay ang ilahang ginaplano nga destinasyon sa kasal. Isinusulong ngayon ng isang public health expert ang malawakang kampanya para malinawan ang publiko sa mga bakuna ngayong may mga development na sa bakuna kontra COVID-19. Ginasulong karon sa usa ka pampublikong kahimsog nga eksperto ang malawakan nga kampanya aron makahibalo ang publiko sa mga bakuna karon nga adunay mga pagbag-o na sa bakuna kontra COVID-19. Sa isang panayam, sinabi ni Dr. Lulu Bravo, executive director ng Philippine Foundation for Vaccination na mahalaga ito para maibsan ang duda sa mga bakuna ng ilan. Sa usa ka interbyu, giingon ni Dr. Lulu Bravo, ehikutibong direktor sa Philippine Foundation for Vaccination nga impotante kini aron maminusan ang sa mga bakuna sa uban. Mag-restore muna tayo ng confidence sa bakuna kasi kung ang bakuna dadalhin dito sa Pilipinas at gagamitin at ang makikita nila eh mga naninira or mga magdedemanda sa bakuna, hindi ba kung ikaw 'yung kumpanya, baÕt mo dadalhin dito? ani Bravo. Mag-pabalik una kita og kompyansa sa bakuna tungod kay kung ang bakuna ang dalhon diri sa Pilipinas ug gamiton ug ang makita nila eh mga nagapangdaot o mga nagapangdemanda sa bakuna, dili ba kung ikaw 'to nga kumpanya, nganong dalhon nimo diri? ingon ni Bravo. KaliwaÕt kanan sa ngayon ang pagsasagawa ng COVID-19 vaccine ng mga pharmaceutical company sa buong mundo. Wala-tuo sa karon ang paghimo og bakuna alang sa COVID-19 sa mga pharmaceutical nga kompanya sa tibuok kalibutan. May iilang nag-isyu na ng emergency use authorization gaya ng US, UK, Canada, Mexico, Bahrain, at Saudi Arabia para sa bakuna ng Pfizer at German nito na Bio-n-tech. Adunay pipila nga nag-isyu na og awtorisasyon sa pang-emerhinsiya nga gamit sama sa US, UK, Canada, Mexico, Bahrain, ug Saudi Arabia alang sa bakuna sa Pfizer ug German niini nga Bio-n-tech. Samantala, binawi naman ng UK-based drugmaker na Astrazeneca ang aplikasyon nito na magsagawa ng clinical trials sa Pilipinas, ayon sa Food and Drug Administration. Sa kasamtangan, gibawi usab sa tighimo og droga nga nakabase sa UK nga Astrazeneca ang aplikasyon niini nga maghimo nog mga trial sa klinika sa Pilipinas, pinauyon sa Food and Drug Administration. Ayon sa datos ng AstraZeneca, sapat na ang kanilang datos na naggarantiyang ligtas at epektibo ang kanilang bakuna. Pinauyon sa datos sa AstraZeneca, sakto na ang ilahang datos nga nagsigurado nga makaluwas ug epektibo ang ilahang bakuna. Paglilinaw ng Department of Health, maaari pa ring ituloy ang kasunduan ng higit 30 kompanya na bumili ng higit 2 milyong dose ng bakuna sa kompanya. Gitin-aw usab sa Department of Health nga mahimong ipadayon gihapon ang kasunduan nga labaw sa 30 ka mga kompanya nga mopalit og labaw pa sa 2 ka milyon nga dose sa bakuna sa kompanya. Tiwala naman ang FDA sa integridad ng bakuna, lalo na kung may emergency use authorization ito. Nagsalig usab ang FDA sa integridad sa bakuna, labi na kung adunay awtorisasyon sa pang-emerhinsiya nga gamit kini. Kung may EUA na sila from a stringent regulatory authority, katulad ng USFDA o kaya WHO pre-qualification, mabilis lang yan kaya natin iyan into mga 3 weeks, 4 weeks, ani FDA Director-General Eric Domingo. Kung sila aduna nay usa ka EUA gikan sa usa ka higpit nga awtoridad sa pag-regulate, sama sa usa ka pre-kwalipikasyon sa USFDA o WHO, mahimo nato kini nga madali sa mga 3 ka semana, 4 ka semana, sumala sa Director-General sa FDA Eric Domingo. Aalisin na ng pamunuan ng North Luzon Expressway ang installation ng mga radio frequency ID sticker sa toll gates. Kuhaon sa pagdumala sa North Luzon Expressway ang pagbutang og mga sticker sa radio frequency ID sa mga toll gate. Kasunod ito ng mga reklamong natanggap tungkol sa pagpapakabit ng RFID sa mga toll gate, na nagdulot ng trapiko at nauwi pa sa suspensiyon ng permit ng NLEX sa Valenzuela. Sunod kini sa mga reklamo nga nadawat bahin sa pagpakabit sa RFID sa mga toll gate, nga nagresulta sa trapiko ug nauli pa sa suspensiyon sa permit sa NLEX sa Valenzuela. Maaalalang simula nitong Disyembre ay inatasan ng gobyerno ang mga toll regulator na gawing cashless ang pagbabayad sa toll dahil sa coronavirus disease COVID 19 pandemic. Kahinumduman nga sugod karong Disyembre, gimandoan sa gobyerno ang mga toll regulator nga magbayad nga walaÕy bayad tungod sa sakit nga coronavirus COVID 19 pandemya. Bagay ito na nagdulot ng matinding trapiko sa ilang lugar, partikular na sa Bulacan at sa Valenzuela. Kini ang hinungdan sa grabe nga trapiko sa pipila ka mga lugar, partikular sa Bulacan ug Valenzuela. Hirit ni Guiguinto Mayor Ambrosio Cruz, magbigay ng discount ang NLEX para mahikayat ang mga motoristang kumuha ng RFID sticker. Si Guiguinto Mayor Ambrosio Cruz naghangyo sa NLEX nga maghatag diskwento aron maawhag ang mga motorista nga magkuha og usa ka sticker nga RFID. Kaya lang po nagkaroon ng problema rito, yung technology na ginamit nila, yung provider ay hindi umaandar. Mao nga adunay problema dinhi, ang teknolohiya nga ilang gigamit, wala molihok ang tagahatag. Kung hindi mag-i-improve, ang sabi ko sa kanila yung ginawa ni Mayor Rex, maaaring gawin din ng mga punong-bayan dito, ani Cruz. Kung dili mo-uswag, ang ingon nako sa ilaha ang gihimo ni Mayor Rex, mamahimong buhaton pud sa mga punong-bayan niini, ingon ni Cruz. Hirit naman ni Valenzuela City Mayor Rex Gatchalian, tanggalin ang barriers sa toll gate, dapat barrier-less na, at the burden of enforcement ay sa kanila, ani Gatchalian, sa Lunes magpupulong ang mga opisyal ng NLEX at Valenzuela LGU. Hirit naman ni Valenzuela City Mayor Rex Gatchalian, tanggalin ang barriers sa toll gate, dapat barrier-less na, at the burden of enforcement ay sa kanila, ani Gatchalian, sa Lunes magpupulong ang mga opisyal ng NLEX at Valenzuela LGU. Inaasahan ang taas-presyo sa produktong langis sa ika 5 sunod na linggo, ayon sa mga taga industriya. Inaasahan ang taas-presyo sa produktong langis sa ika 5 sunod na linggo, ayon sa mga taga industriya. Ang presyo ng diesel, gasolina, at kerosene ay tataas ng P0.50 hanggang P0.60 kada litro. Ang presyo sa diesel, gasolina, ug petrolyo mosaka sa P0.50 hangtod sa P0.60 matag litro. Ang taas-presyo ay dahil pa rin umano sa sunod-sunod na balita ukol sa coronavirus disease COVID 19 vaccine, tulad nang pagumpisa ng paggamit ng bakuna laban dito sa United Kingdom, at emergency use approval sa United States at Canada. Ang pagtaas sa presyo giingon gihapon nga tungod sa usa ka serye sa mga balita bahin sa bakuna sa coronavirus alang sa sakit nga COVID 19, sama sa pagsugod sa paggamit sa bakuna sa kontra niini sa United Kingdom, ug pag-aprubar sa paggamit sa emerhensya sa Estados Unidos ug Canada. Maaalalang nagkaroon ng bagsak-presyo sa langis dahil sa limitadong paggalaw ng taong dala ng pandemya. Kahinumduman nga adunay pagkahulog sa presyo sa petrolyo tungod sa limitado nga paglihok sa tawo nga gidala sa pandemiya. Pinag-aaralan ng isang molecular biologist ang posibilidad na puwedeng ihalo ang bakuna kontra coronavirus disease COVID 19 sa isang yeast drink sa halip na iturok ito. Gitun-an sa usa ka biologist sa molekula ang posibilidad nga isagol ang bakuna batok sa sakit nga coronavirus nga COVID 19 sa usa ka yeast nga ilimnon kaysa itusok kini. Sabi ng molecular biologist na si Fr. Nicanor Austriaco, posibleng umubrang gawing oral vaccine ang bakuna kontra COVID 19. Giingon sa usa ka biologist sa molekula nga si Fr. Nicanor Austriaco, posibleng himuong tulononon ang bakuna kontra COVID 19. Inihantulad niya ito sa isang probiotic drink na maaaring inumin araw-araw, bukod sa mas madali aniya itong ipamahagi, mas makakamura ang pamahalaan dito at mas mabilis ring mabili sa botika. Gipakasama niya kini sa usa ka probiotic nga ilimnon nga mahimoÕg imnon adlaw-adlaw, gawas nga dali kini ipanghatag, mahimoÕg himuon sa gobyerno nga labi ka barato ug dali kini mapalit sa botika. Gayunman, aminado siyang may mga hamon sa pagbuo ng ganitong klaseng bakuna, gaya ng pagpapatupad ng clinical trials. Bisan pa, giila niya nga adunay mga hagit sa pagpalambo sa kini nga klase nga bakuna, sama sa pagpadagan sa mga klinikal nga mga test. May pagdududa naman ang vaccine expert na si Lulu Bravo sa ideya na oral vaccine sa coronavirus. May pagdududa naman ang vaccine expert na si Lulu Bravo sa ideya nga oral vaccine sa coronavirus. Paliwanag niyang bagaman mayroon nang oral vaccines para sa polio at rota vaccines, may kaibahan aniya ang sa COVID-19. Gipasabut niya nga bisan adunay mga bakuna sa oral alang sa mga bakuna sa polio ug ruta, giingon niya nga adunay kalainan ang COVID-19. Ok iyon kung may mikrobyo mo ay dumadaan sa paraan ng galing lang sa tiyan, eh ang coronavirus eh galing sa ilong, sa mata, pumapasok sa lungs, so paano ka magbabakuna na gagawin mo ay iinom?" aniya. Ok 'ra kung aduna kay mikrobyo nga nagaagi sa pamaagi nga gikan sa lang sa tiyan, eh ang coronavirus eh nag-gikan sa ilong, sa mata, nagasulod sa lungs, mao nga unsaon nimo pagbakuna nga himuon nimo mao ang imnonon?" ingon niya. Paliwanag din ni Bravo na matagal na panahon din ang gugugulin para mapatunayang epektibo ang isang oral vaccine kontra sa virus. Gipasabot usab ni Bravo nga dugay nga panahon ang magamit aron nga mapamatud-an nga epektibo ang oral vaccine kontra sa virus. May possibility rin, hindi ko naman sinasabi na hindi, kaya lang bago magawa gawin yung sasabihing ihahalo mo sa drink, mayroon ka munang ginawang proof, pero delikado iyon kasi gagawin mo muna sa animals, ani Bravo. Aduna usab nga posibilidad, wala ko nagaingon nga dili, mao lang kay usa mahimo tung ihalo nga ilimnon, aduna usa kay pamatuod, apan delikado 'to tungod kay himuon usa nimo sa mga hayop, ingon ni Bravo. Enero 27, 2020 nang ianunsiyo ni Nadine Lustre, sa tulong ng kaniyang abogado, na kumakalas na siya mula sa kaniyang kontrata sa Viva Artists Agency, at siya na ang magma-manage sa kaniyang sarili. Enero 27, 2020 kung kanus-a gipahibalo ni Nadine Lustre, sa tabang sa iyang abogado, nga moatras na siya sa iyang kontrata sa Viva Artists Agency, ug siya ang magdumala sa iyang kaugalingon. Umalma ang Viva, na sinasabing valid ang pinirmahang kontrata ni Lustre na siya ay exclusive talent nito hanggang Hunyo ng 2029. Nialma ang Viva, nga ginaingonnga balido ang gipirrmahang kontrata ni Lustre nga siya usa ka eksklusibong talento niini hangtod Hunyo sa 2029. Pansamantalang nanahimik ang isyu pero noong Disyembre 11, tuluyan nang nagsampa ng kaso sa Quezon City Regional Trial Court ang Viva Artists Agency laban kay Lustre dahil sa anilaÕy paglabag nito sa kontrata niya sa Viva. Pansamtang nahilom ang isyu apan kaniadtong Disyembre 11, ang Viva Artists Agency sa katapusan nagsampa og kaso sa Quezon City Regional Trial Court batok kang Lustre tungod sa giingon nga paglapas sa iyang kontrata sa Viva. Binalewala umano ng aktres ang kaniyang exclsive management contract dahil sa pakikipagnegosasyon nito sa advertisers, promoters o third parties nang hindi dumadaan sa Viva. Giingong wala panumbalinga sa aktres ang iyang eksklusibong kontrata sa pagdumala tungod sa negosasyon niini sa mga tig-anunsyo, tigpasiugda o mga third party nga wala moagi sa Viva. Ayon sa abogado ng Viva Artists Agency (VAA) na si Chino Paolo Roxas, dapat igalang at irespeto ni Lustre ang kontrata at paalala rin umano ito sa third parties na ano mang diretsahang negosasyon kay Lustre ay paglabag sa kaniyang kontrata sa Viva. Pinauyon sa abogado sa Viva Artists Agency (VAA) nga si Chino Paolo Roxas, kinahanglan respetuhon ni Lustre ang kontrata ug pahinumdum usab kini sa mga third party nga ang bisan unsang direkta nga pakigsabot kay Lustre usa ka kalapasan sa iyang kontrata sa Viva. Bumuwelta naman si Atty. Lorna Kapunan, abogado ni Lustre at sinabing lalabas din ang katotohanan lalo na sa diumanoÕy pagiging mapagmalabis, mapaniil, at mapang-abusong gawain ng Viva Artists Agency. Gipasabot ni Atty. Lorna Kapunan, abogado ni Lustre ug giingon nga mogawas usab ang tinuod labi na ang gipasangil nga sobra, mapig-oton, ug mapang-abuso nga trabaho sa Viva Artists Agency. Kinontra rin ni Kapunan ang Viva at sinabi nila na ang kompanya dapat ang kasuhan ng breach of contract at handa silang patunayan ito sa korte. Gisupak usab ni Kapunan ang Viva ug giingon nga kinahanglan kasuhan ang kompanya sa kalapasan sa kontrata ug andam nila kini nga pamatud-an sa korte. Guilty rin daw ang Viva sa pangingialam at pananakot sa ilang third parties na dumidiretso kay Lustre. Giingon nga sad-an usab ang Viva sa pagpanghilabot ug pagpanghadlok sa pipila nga mga third party nga nagadiretso kay Lustre. Giit ni Kapunan, self-managed na si Lustre ngayon at karapatan niya ito lalo na ngayong panahon ng coronavirus disease COVID 19 pandemic. Gihatagan og importansya ni Kapunan nga si Lustre karon kontrolado na ang kaugalingon ug siya adunay katungod sa paghimo niini, labi na ning panahon sa sakit nga coronavirus COVID 19 pandemya. Dagdag ni Kapunan, ang laban ni Lustre ay laban din ng ilan pang artistang nasa parehong sitwasyon. Dugang pa ni Kapunan nga ang away ni Lustre away usab sa ubang mga artista nga naa sa parehas nga kahimtang. Naghahanap ng 500 factory worker ang isang Taiwanese-owned company sa bansa para sa paggawa ng face mask at personal protective equipment. Ang usa ka kompanya nga gipanag-iyahan sa Taiwanese sa nasud nagpangita og 500 nga mga trabahador sa pabrika alang sa paghimo og mga maskara sa nawong ug mga kagamitan sa pagpanalipod sa kaugalingon. Kabilang sa mga vacancy ang machine operator, mananahi, supervisor, admin staff at iba pa, sa ngayon, nasa higit 1,000 na ang kanilang mga empleyado. Lakip sa mga bakante ang mga machine operator, mananahi, superbisor, kawani sa admin ug daghan pa, sa pagkakaron, aduna silay kapin sa 1,000 ka mga empleyado. Gumagawa sila ng 1.1 milyong face mask kada araw, mula sa 85,000 na nagagawa bago ang coronavirus disease COVID 19 pandemic. Nagahimo sila og 1.1 milyon ka mga maskara sa nawong matag adlaw, gikan sa 85,000 nga nahimo sa wala pa ang sakit nga coronavirus nga COVID 19 pandemya. Tumaas ngayon ang demand sa mga face mask at iba pang personal protective equipment dahil sa pandemya. Ang panginahanglan alang sa mga maskara sa nawong ug uban pang personal nga kagamitan sa pagpanalipud nitaas tungod sa sakit nga pandemya. Ngayon lang nagsimulang magbenta sa loob ng bansa ang Medtecs, na noon ay nag-e-export lang ng mga produkto nila. Karon lang nagsugod og pamaligya sa sulud sa nasud ang Medtecs, nga sauna kay naga-export lang og mga produkto nila. May online payment portal ang lokal na pamahalaan ng Makati para sa mga magbabayad ng buwis. Ang lokal nga gobyerno sa Makati adunay usa ka portal sa pagbayad sa online alang sa mga magbubuhis. Ito ang maka connect na naglalayong padaliin ang pagbabayad ng buwis ngayong may coronavirus disease COVID 19 pandemic pa rin. Kini ang koneksyon nga nagtumong aron mapadali ang pagbayad sa buhis karon nga adunay pa sakit nga coronavirus COVID 19 pandemya. Ibig sabihin, hindi na kailangang lumabas ng bahay at pumila pa ang mga magbabayad sa pamamagitan ng naturang portal. Kini nagpasabut nga dili kinahanglan nga biyaan ang balay ug ang mga magbayad maglinya pinaagi sa ingon nga portal. Mayroong feature para sa GCash bank transfer ang portal para ipadala ang bayad sa account number ng lungsod. Ang portal adunay usa ka bahin alang sa GCash bank transfer aron ipadala ang bayad sa numero sa account sa syudad. Tinatanggap din sa portal ang advance payment para sa realty taxes sa 2021, bukas rin ang City Hall para tumanggap ng deliquent payments. Ginadawat usab sa portal ang paunang bayad alang sa mga buhis sa realty kaniadtong 2021, bukas usab ang City Hall aron modawat og mga labi nga bayad. Ayon kay Binay, patuloy pa ring inaayos ang online payment system para isama rin dito ang pagbabayad sa renewal ng business permit. Pinauyon kay Binay, ang sistema sa pagbayad sa online padayon pang giayo aron maapil ang pagbayad sa pagbag-o sa permiso sa negosyo. Online gaganapin ng Cultural Center of the Philippines ang kanilang Simbang Gabi ngayong 2020 dahil sa coronavirus disease COVID 19 pandemic. Ang Cultural Center of the Philippines ipahigayon ang ilang Simbang Gabi sa online karong 2020 tungod sa sakit nga coronavirus nga pandemiya sa COVID 19. Makikipagtulungan ang CCP sa iba't ibang parokya sa buong bansa para maabot ang mas maraming Katolikong Pinoy sa mundo. Makigtambayayong ang CCP sa lainlaing mga parokya sa tibuuk nasud aron maabot ang daghang mga Pilipinong Katoliko sa tibuuk kalibutan. Samantala, ang Misa de Aguinaldo o misa sa bisperas ng Pasko ay ipagdiriwang mula sa St. Gregory the Great Cathedral parish sa Legazpi City, Albay. Samtang, ang Misa de Aguinaldo o misa sa Bisperas sa Pasko kay saulogon gikan sa St. Gregory the Great Cathedral parish sa Legazpi City, Albay. Kulminasyon sa tradisyong ito ang espesyal na misa sa Pasko kasama si Cardinal Luis Antonio Tagle, prefect ng Congregation for the Evangelization of Peoples ng Vatican. Ang pag-ugmad sa kini nga tradisyon mao ang espesyal nga misa sa Pasko kauban si Cardinal Luis Antonio Tagle, prepek sa Kongregasyon alang sa Ebanghilasyon sa Katawhan sa Vatican. Matatandaang limitado ang mga mass gathering gaya ng mga misa dahil sa coronavirus disease COVID 19 pandemic. Matatandaang limitado ang mga mass gathering gaya ng mga misa dahil sa coronavirus disease COVID 19 pandemic. Ramdam na talaga ang ihip ng Kapaskuhan sa Albay sa kabila ng pandemya, pinailawan na nitong linggo ang giant Christmas tree at iba pang Christmas decorations na inilagay sa Pugad Lawin Park at munisipyo ng lokal na pamahalaan ng Sto. Domingo. Mabati na gyud ang huyop sa Kapaskuhan sa Albay bisan pa og adunay pandemya, gipasiga na kaniadtong dominggo ang dako nga punoan sa pasko ug ang uban pa nga mga dekorasyon sa pasko nga gibutang sa Pugad Lawin Park ug munisipyo ng lokal nga kagamhanan sa Sto. Domingo. Sa video na kuha ni Marvin Baloloy, dating tourism officer ng bayan, makikita ang ganda ng mga pailaw, may mini-houses at Christmas light tunnel pa. Hindi rin mawawala ang Belen. Sa video nga kuha ni Marvin Baloloy, karaang opisyal sa turismo sa lungsod, makit-an ang matahum nga suga, nga adunay mga gagmay nga mga balay ug usa ka Christmas light tunnel. Dili usab mawala ang Belen. Ayon kay Mayor Jun Aguas, nagdesisyon silang maglagay pa rin ng Christmas decors ngayong taon sa kabila ng pandemya at ng mga nagdaang bagyo. Pinauyon kay Mayor Jun Aguas, nakadesisyon sila nga magbutang gihapon og mga Christmas decors karong tuiga bisan pa sa pandemic ug mga nangagi nga bagyo. Ang mga inilagay aniya na pailaw simula noong Lunes, Disyembre 7, ay nagsisilbing simbolo ng pag-asa sa kanilang mga kababayan. Gisulti niya nga ang mga suga nga gibutang na gikan kaniadtong Lunes, Disyembre 7, nagsilbing simbolo sa paglaum alang sa ilang mga kababayan. Dagdag ng alkalde, sanaÕy magsilbi ang mga liwanag bilang inspirasyon sa mga residente na maging matatag at positibo sa kabila ng iba't ibang hamon ng buhay. Dugang pa sa mayor nga ang mga suga magsilbi nga inspirasyon sa mga residente nga mahimong lig-on ug positibo bisan pa sa lainlaing mga hagit sa kinabuhi. Nakuha mula sa isang buy-bust ng mga awtoridad sa lungsod na ito ang nasa P1.4 milyong halaga ng hinihinalang shabu nitong Biyernes ng hapon. Nakuha sa mga awtoridad ning syudad ang P1.4 milyon nga kantidad sa gituohang shabu kaniadtong Biyernes sa hapon gikan sa usa ka buy-bust. Kinilala ng Angeles City Police office bilang high-value targets and 3 suspek matapos ang buy-bust sa Barangay Lourdes North West, kung saan nakumpiska ang 207 gramo ng hinihinalang shabu, nahaharap sa mga kasong violation of Sections 5 and 11 ng Republic Act No. 9165 ang 3 suspek. Giila sa Opisina sa Pulisya sa Siyudad isip usa ka adunay dakong bili nga mga target ang 3 ka suspetsado human ang buy-bust sa Barangay Lourdes North West, kung diin nakumpiska ang 207 gramo nga gidudahang shabu, naatubang sa mga kaso nga paglapas sa mga Seksyon nga 5 ug 11 sa Republic Act No. 9165 ang 3 ka suspetsado. Bumangga ang isang pick-up sa isang SUV sa Baytown Homes, bayan ng Angono, Rizal nitong Biyernes ng gabi. Usa ka pick-up ang nabanggaan sa usa ka SUV sa Baytown Homes, lungsod sa Angono, Rizal kaniadtong Biyernes sa gabii. Sa isang video na kuha ng Angono Communication and Rescue pasado alas 6 ng gabi, makikitang lumiko pakanan ang pick-up at nasakop nito ang kabilang lane kaya nabangga ang SUV sa kanto. Sa video nga kuha sa Angono Communication and Rescue pasado alas 6 sa gabii, makit-an ang pick-up nga niliko sa tuo ug giokupar niini ang pikas nga linya mao nga nabangga ang SUV sa kanto. Ilang segundo pa ay biglang umatras ang pick-up, saka humarurot at binangga ulit ang SUV, bago tuluyang bumangga sa pader. Paglabay sa pila ka segundao kalit nga miatras ang pick-up, pagkahuman ning sutoy ug gibanggaan usab ang SUV,usa nibangga sa pader. Hindi pa makapagbigay ang Angono Police ng detalye kung may malubhang nasugatan lalo't kita sa video na may naatrasan itong nagbibiskleta. Dili pa makahatag og detalye ang Angono Police kung aduna bay nasamdan nga grabe, labi na nga makitan sa video nga adunay naatrasan kinni nga nagbisekleta. Patuloy na nagbibigay ng liwanag at ligaya ang mga Christmas ID ng ABS-CBN, kaya naman marami ang patuloy na ginagamit ang mga ito sa kanilang pampa-good vibes na music video. Padayon nga nagahatag og kahayag ug kalipay ang mga Christmas ID sa ABS-CBN, mao nga daghan ang padayon nga nagagamit niini sa ilahang pampa-good vibes nga music video. Simpleng ipagdiriwang ng mga Aeta sa Zambales ang Pasko anila, masaya sila bastaÕt sama-sama ang kanilang pamilya. Ang Aeta sa Zambales yano nga gisaulog ang Pasko, ingon nila, malipayon sila basta lang kay magkauban ang ilang pamilya. Inaalala rin at ipinagdarasal nila ang mga taga-Maynila na naapektuhan ng coronavirus disease COVID 19 pandemic. Ginahinumduman usab nila ug ginaampo ang mga katawhan sa Maynila nga naapektuhan sa coronavirus disease nga COVID 19 pandemic. Bilang patuloy na pagtugon sa pandemya, inaprubahan ng House Committee on Appropriations ang panukalang palawigin ang buhay ng budget sa ilalim ng Bayanihan 2. Isip tubag sa pandemya, giaprubahan sa House Committee on Appropriations ang sugyot nga dugangan ang kinabuhi sa badyet ubos sa Bayanihan 2. Lusot na rin sa second reading ng Kamara ang extension ng natitira pang pondo mula sa 2020 budget. Lusot na usab sa ikaduhang pagbasa sa Kamara ang pagdugang sa nahabilin nga mga pondo gikan sa 2020 nga badyet. Bagong konsepto para kay Paulo Avelino ang pelikulang Fan Girl, isa sa mga kalahok sa 2020 Metro Manila Film Festival. Bag-ong konsepto para kay Paulo Avelino ang pelikula nga Fan Girl, usa sa mga partisipante sa 2020 Metro Manila Film Festival. Challenging aniya ang kaniyang role kahit ang gagampanan niya ay ang kaniyang sarili. Mahagiton ingon niya ang iyahang papel bisan ang gampanan niya mao ang iyahang kaugalingon. Malaki ang pasasalamat ni Eumir Marcial na ang hall of fame trainer na si Freddie Roach ang nag-e-ensayo sa kaniya. Dako ang pasalamat ni Eumir Marcial nga ang hall of fame trainer nga si Freddie Roach ang nag-ensayo sa iyaha. Naghahanda ngayon si Marcial para sa kaniyang professional debut sa Disyembre 16 kung saan makakalaban niya ang American fighter na si Andrew Whitfield na may 3-1 win-loss record. Naga-andam karon si Marcial alang sa iyang propesyonal nga debut sa Disyembre 16 diin makigharong niya ang Amerikanong manlalaban nga si Andrew Whitfield nga adunay 3-1 win-loss record. Siyempre yung natutunan ko lalong lalo yung 'pag training with coach Freddie, ang daming mga angle na sa pagsuntok, ani Marcial na kasalukuyang nasa Los Angeles para mag-ensayo. Siyempre kadtong natun-an nako labi sa tong pag-ensayo kauban si Coach Freddie, ang daghang mga angle na sa pagsumbag, ignon ni Marcial nga sa kasamtangang naa sa Los Angeles aron nga mag-ensayo. Dahil siya yung trainer ni Senator Manny (Pacquiao), talagang lahat ng tinuturo niya kay Senator Manny talagang tinuturo din niya sa amin. Tungod kay siya ang tig-ensayo ni Senador Manny (Pacquiao), tanan gyud nga gitudlo niya kang Senador Manny ginatudlo pud niya sa amoa. Kasama ni Marcial sa Los Angeles ang dalawa pang Pinoy boxers na sina Jonas Sultan at Jerwin Ancajas na nagtutulungan sa conditioning kahit lockdown. Kauban ni Marcial sa Los Angeles ang duha pa ka mga boksidor nga Pilipino nga sila si Jonas Sultan ug Jerwin Ancajas nga nagtinabangay sa pagkondisyon bisan sa lockdown. Tinututukan ngayon ni Marcial ang target niyang makakuha ng Olympic gold medal. Ginatutokan karon ni Marcial ang iyang target nga makuha ang medalyang bulawan sa Olimpiko. Para kay Sean Gibbons, pinuno ng MP Promotions, maikukumpara ang talento ni Marcial kay Manny Pacquiao. Alang kang Sean Gibbons, pinuno sa MP Promotions, ang talento ni Marcial mahimong ikumpara kay Manny Pacquiao. Taong 2018 nang may tumubong tumor sa kaniyang gulugod, o spine, na nakaapekto sa kaniyang paggalaw, dahil dito, napilitan siyang tumigil sa paghahanapbuhay. Tuig 2018 sa diha nga ang usa ka tumor mitubo sa iyang dugokan, o taludtod, nga nakaapekto sa iyang paglihok, ingon usa ka sangputanan, napugos siya sa paghunong sa pagtrabaho. Ngayong taon 2020 na ho bago mag-lockdown lumala, halos maghapon magdamag ay talaga pong dobleng sakit, hirap humiga, masakit po ani Baclao. Karong tuiga sa 2020 na usa nag-lockdown nigrabe, halos maghapon magbuntag ay nidoble gyud ang sakit, lisod mohigda, sakit gyud ingon ni Baclao. Sinikap ng misis ni Baclao na si Anabel na makapagtrabaho para sa pang-araw araw na kailangan ng pamilya. Naningkamot ang asawa ni Baclao nga si Anabel nga mosulay sa pagtrabaho alang sa adlaw-adlaw nga panginahanglanon sa pamilya. Madaling araw po sumasama ako sa laot, sinasamahan ko po yung nakapalit niya, kapag may huli kami, kapag may dumarating na dilis nagbibilad kami ng mga anak ko, ang hirap po, ani Anabel. Kadlawon pa naga-uban ko sa lawod, ginaubanan nako tong nagpuli sa iyaha, lung aduna mi mapukot, kung adunay nagaabot nga dilis nagabulad mi sa akoang mga anak. lisod gyud, ingon ni Anabel. Dahil kapos sa pera, matagal nang hindi nakakabalik sa doktor si Edgardo na nagpalala ng kaniyang kondisyon. Tungod sa kakulang sa kwarta, si Edgardo wala makabalik sa doktor sa dugay nga panahon, nga nagpagrabe sa iyang kondisyon. Natulungang lumuwas pa-Maynila sina Edgardo para makapagpatingin sa Philippine General Hospital noong Nobyembre, nakitira muna sila sa kaniyang kapatid sa Taytay, Rizal. Natabangang mobiya pa-Maynila sila Edgardo aron nga makapatan-aw sa Philippine General Hospital kaniadtong Nobyembre, nakipuyo usa sila sa iyahang isuon sa Taytay, Rizal. Libreng naoperahan si Edgardo kamakailan at kasalukuyang nagpapagaling sa ospital, naiwang suliranin ang gastusin sa mga gamot na kailangan sa tuluyang paggaling ni Edgardo, at pangtustos sa kanilang 5 anak na ipinagkatiwala muna sa mga kapitbahay sa Quezon. Libre nga naoperahan si Edgardo bag-o ra ug kasamtangang nagpaayo sa ospital, nabilin nga problema ang gastuson sa mga tambal nga kinahanglan alang sa pag-ayo na gyud ni Edgardo, ug pangtustos sa ilahang 5 ka anak nga gisalig usa sa mga silingan sa Quezon. Bilang pag-alalay sa kanilang pamilya, sinagot ng ABS-CBN ang bahagi ng mga gamot na kailangan ni Edgardo. Isip suporta sa ilang pamilya, gitubag sa ABS-CBN ang bahin sa tambal nga gikinahanglan ni Edgardo. Ako ay nagpapasalamat sa mga ganitong pagkakataon na, nabigyan po ng pag-asa na matulungan, ani Edgardo. Mapasalamaton ako sa mao nga mga higayon, gihatagan ako og paglaum nga matabangan, ingon ni Edgardo. Naniwiwala si Edgardo na mabilis siyang gagaling hindi lang sa pagpapagamot kundi sa suporta ng kaniyang pamilya kung saan siya humuhugot ng tibay ng loob. Nagatuo si Edgardo nga dali siya makabangon dili lang sa medikal nga pagtambal apan lakip usab sa suporta sa iyang pamilya diin nagakuha siya og kalig-on. Sinampahan na ng pormal na kaso ng Philippine National Police (PNP) ang 6 trade union organizers at isang mamamahayag na inaresto nila noong Huwebes, kasabay ng International Human Rights Day, dahil umano sa pag-iingat ng mga armas at pampasabog. Gisampahan na og pormal nga kaso sa Philippine National Police (PNP) ang 6 trade union organizers ug usa ka tigbalita nga giaresto nila kaniadtong Huwebes, sabay sa International Human Rights Day, tungod kuno sa pag-amping sa mga armas ug pampabuto. Ang mga na-inquest nitong Biyernes ay ang mga unyonistang sina Dennise Velasco, Mark Ryan Cruz, Romina Raiselle Astudillo, Jaymie Gregorio, Joel Demate, at Rodrigo Esparago, at mamamahayag na si Lady Ann Salem. Ang mga gikahinabi kaniadtong Biyernes mao ang mga unyonista nga sila si Dennise Velasco, Mark Ryan Cruz, Romina Raiselle Astudillo, Jaymie Gregorio, Joel Demate, ug Rodrigo Esparago, ug journalist nga si Lady Ann Salem. Lahat ng search warrant na ginamit para halughugin ang kanilang bahay ay mula sa iisang hukom na si Cecilyn Burgos-Villavert ng Quezon City Regional Trial Court Branch 89. Ang tanan nga mga search warrants nga gigamit sa pagpangita sa ilang balay gikan sa usa ra ka hukom, Cecilyn Burgos-Villavert sa Quezon City Regional Trial Court Branch 89. Dahil dito, lumusob ang mga aktibista at iba pang grupo sa Camp Karingal upang kondenahin ang ginawang tanim-armas ng pulisya para gipitin umano ang mga kritiko ng pamahalaan. Ingon usa ka sangputanan, giatake sa mga aktibista ug ubang mga grupo ang Camp Karingal aron kondenahon ang planta sa pulisya nga gigamit kuno sa pagpanghasi sa mga kritiko sa gobyerno. Ang ibaÕt ibang grupo ng mga mamamahayag, nanawagan ding palayain si Salem. Nanawagan usab ang lainlaing mga grupo sa mga tigbalita nga buhian ang Salem. Isinusulong naman ng Makabayan bloc na imbestigahan ng Korte Suprema si Villavert, na nagmistulan na umanong pabrika ng warrant laban sa mga aktibista. Sa pihak nga bahin, ang bloke sa Makabayan nagduso sa Korte Suprema nga imbestigahon si Villavert, nga kuno nahimo na nga usa ka pabrika sa warrant kontra sa mga aktibista. Nababahala kami dahil paulit-ulit na yung warrant of arrest at search warrants ay nag e-emanate lamang sa Metro Manila, sa isang gyudge lang, si gyudge Villavert, dagdag pa ni Bayan Muna Rep. Ferdinand Gaite. Nabalaka kami tungod kay ang mga warrants sa pagdakup ug mga search warrants giisyu kausa ra sa Metro Manila, nga adunay usa ra nga huwes nga si gyudge Villavert, dugang ni Bayan Muna Rep. Ferdinand Gaite. Nagpaalala ang Metropolitan Manila Development Authority MMDA na ipinagbabawal ang mga sidewalk vendor ngayong Kapaskuhan. Gipahinumduman sa Metropolitan Manila Development Authority MMDA nga ginadili ang mga sidewalk vendor karong Pasko. Alinsunod ito sa memorandum circular ng Department of the Interior and Local Government na inilabas noong Nobyembre 16, kung saan itinutuloy ang road clearing operations na nahinto dahil sa lockdown. Pinauyon sa memorandum circular sa Department of Interior and Local Government nga giisyu kaniadtong Nobyembre 16, nga ginapadayon ang mga operasyon sa paghawan sa dalan nga nahunong tungod sa lockdown. Hindi po kami nagkulang sa abiso pagdating ng oras ng clearing sa 16 dapat wala na kayo diyan, mayroon po na kapag may nakakita sa min talagang umaalis na sila, ani Francis Martinez, sidewalk clearing ops head ng MMDA. Wala kami nagkulang sa abiso pag-abot sa oras sa clearing sa 16 kinahanglang wala na kamo diha, adunay mga tawo nga kung makakita sa amoa nagahawa na lang sila, ingon ni Francis Martinez, sidewalk clearing ops head ng MMDA. Nagkasa na rin ang MMDA ng mga clearing operation, inatasan nila ang mga lokal na pamahalaan na maglaan ng lugar para sa mga apektadong vendor. Gisugdan usab sa MMDA ang operasyon nga paglimpyo, gimandoan nila ang mga lokal nga gobyerno nga maggahin og lugar alang sa mga apektadong vendor. May iilang lugar na gumagawa nito gaya ng Pasay na may night market para sa mga sidewalk vendor noon. Adunay pipila nga mga lugar nga gihimo kini sama sa Pasay nga adunay night market alang sa mga sidewalk vendor kaniadto. Nakikipagtulungan na rin ang MMDA sa mga lokal na pamahalaan para matukoy ang mga lugar na para sa mga vendor at mga paradahan, para hindi ito galawin ng mga clearing team nila. Nakigtambayayong usab ang MMDA sa mga lokal nga gobyerno aron maila ang mga lugar nga alang sa mga vendor ug mga parkinganan, aron nga dili kini mahilabtan sa grupo sa mga tiglimpyo nila. Muling nagpasiklab ang tinaguriang Golden Girls ng Philippine Golf todo-handa naman si Eumir Marcial sa kaniyang professional debut sa boxing; at ang nagsasanay sa kaniya, walang iba kundi si Coach Freddie Roach. Nagpasiklab og balik ang gitawag nga Golden Girls sa Philippine Golf grabe pud ang pangandam ni Eumir Marcial sa iyahang propesyonal nga debut sa boksing; ug ang iyang tigbansay, walay lain kundili si Coach Freddie Roach. Nakatakdang magpulong ang Department of Health at World Health Organization WHO para maplantsa na ang mga detalye ukol sa solidarity trial ng COVID 19 vaccine sa Enero ng susunod na taon. Ang Department of Health ug ang World Health Organization nga WHO gikatakdang magpulong aron i-iron ang mga detalye sa solidarity trial sa bakuna sa COVID 19 sa Enero sa sunod tuig. Nagbabala ang mga awtoridad kontra sa mga modus na naglipana ngayong bonus at shopping season, sa harap ng pagdami ng online transactions dahil sa coronavirus disease COVID 19 pandemic. Nagpaandam ang mga awtoridad kontra sa modus operandi sa kini nga bonus ug shopping season, sa atubang sa pagdugang sa mga transaksyon sa online tungod sa sakit nga coronavirus COVID 19 pandemya. Ayon sa National Bureau of Investigation, uso na ngayon ang phishing o iligal na pagkuha ng account information sa mga e-mail kaugnay ng mga umanoÕy napanalunang gift certificate, rewards, credit card upgrade at alok na work from home. Pinauyon sa National Bureau of Investigation, uso na karon ang ang phishing o iligal nga pagkuha kasayuran sa account sa mga e-mail kalabot sa giingon nga pagdaog sa mga sertipiko sa regalo, premyo, pag-upgrade sa credit card ug pagtanyag sa trabaho gikan sa balay. Tumataas din anila ang tinatawag na utility scam, kung nagpapanggap na staff ng mga utility company ang mga kawatan. Giingon usab nila nga nagadako ang gitawag nga utility scam, kung ang mga kawatan nagpakaaron-ingnon nga kawani sa mga utility company. Ngayon mini-mimic ng mga hacker yun, ng mga scammer yun, na akala mo nagbabayad ka ng kuryente, yun pala yung account nila scammer ang binabayaran mo, ani NBI Cybercrime Division Chief Victor Lorenzo. Karon ginasundog sa mga hacker 'to, sa mga mangingilad, nga abi nimo nagabayad ka og kuryente, diay to ilahang account mangingilad ang ginabayaran nimo, ingon ni NBI Cybercrime Division Chief Victor Lorenzo. Ayon sa NBI dumoble ang mga natanggap nilang mga online scam ngayong 2020 kumpara noong 2019. Pinauyon sa NBI, ang nadawat nila nga online scam nadoble karong 2020 kumpara sa kaniadtong 2019. Lumabas din sa datos ng Philippine National Police Anti-Cybercrime Group na paakyat ang bilang ng mga kaso ng online scam habang papalapit ang Pasko. Nigawas pud sa datos sa Philippine National Police Anti-Cybercrime Group nga pasaka ang ihap sa mga kaso sa online scam samtang hapit na ang Pasko. Ang nangyayari po is makikipag-transact sa legit na online platform, then makikipag-usap outside. Ang nagakahitabo mao ang pakigtransaksyon sa legit nga online platform, pagkahuman makigistorya sa gawas. Doon sila magkakaroon ng transaction, then hindi naman po darating 'yung item o appliances na in-order nila, ayon kay PNP-ACG public information officer Arvin Villaran. Didto sila maghimo og transaksyon, unya ang item o appliances nga ilang gi-order dili moabut, sigon sa information-information officer sa PNP-ACG nga si Arvin Villaran. Nitong Nobyebre, umabot sa 204 ang naitala nilang online scams, pinakamarami ang mga kaso ng online selling scam o ang mga hindi dumarating ang binibili online. Niining Nobyembre, natala nila ang 204 nga online scam, ang kadaghanan sa mga kaso sa online nga pagpamaligya nga scam o kadtong dili nagaabot nga gipalit sa online. Ayon sa Department of Trade and Industry, mas mainam kung sa lehitimong platform bibili ng mga produkto. Pinauyon sa Department of Trade and Industry, mas maayo nga mopalit og mga produkto sa usa ka lehitimo nga plataporma. Pagka platforms ang seller, mas madali po para sa DTI na hanapin sila kasi ang kausap natin diretso 'yung platform. Sa higayon nga ang magbabaligya usa ka plataporma, mas dali alang sa DTI nga makit-an sila tungod kay ang kaistorya nato diretso sa plataporma. So sila po ang bahala sa online merchant nila, nagse-settle sa atin, ani Trade Undersecretary Ruth Castelo. Ingon ana sila na ang bahala sa ilang negosyante sa online, nagahusay sa atoa, ingon ni Trade Undersecretary Ruth Castelo. Pinayuhan din ang publiko na maging mapagmatyag sa harap ng mga naglilipanang scam. Gitambagan usab ang publiko nga magbantay sa atubang sa pagdaghan nga mga scam. Ang tell-tale sign niyan is pagka masyadong mataas ang discount, i-check mo. Pag masyadong nagmamadali, may urgency, i-check mo ulit. Ang timailhan sa gisulti niana kung taas kaayo ang diskwento, susihon kini. Kung nagdali ka, adunay pagkadinalian, susihon pag-usab. And again, leverage on the power of the internet. Ug pag-usab, paggamit sa kusog sa internet. Tingnan mo kung mayroon na bang reports or activities na against dito sa marketplace na ito," ani Lorenzo. Tan-awa kung adunay mga report o kalihokan nga kontra niini sa merkado, "ingon ni Lorenzo. Payo naman ni Villaran, dapat ding maging mapagmatyag kung makakatanggap ng email na may alok na credit card upgrade. Tambag usab ni Villaran nga kinahanglan magbantay kung makadawat usa ka email nga adunay tanyag sa pag-upgrade sa credit card. Sa mga credit card naman po, debit card, wala pong ipinapadalang link ang bangko, hanggaÕt maaari kung mag-a-upgrade kayo, kailangan niyo pa rin po pumunta sa mismong bangko, ani Villaran. Mahitungod sa mga credit card, debit card, ang bangko dili magpadala og usa ka link, kutob sa mahimo kung mag-upgrade ka, kinahanglan mo pa nga moadto sa bangko mismo, ingon ni Villaran. Kung nabiktima ng online scam, mainam na kontakin agad ang bangko para i-report ang insidente at maghain ng reklamo sa NBI o sa pulisya. Kung biktima ka sa usa ka online scam, labing maayo nga makontak dayon ang bangko aron ireport ang hitabo ug mag-file og reklamo sa NBI o pulis. Umapela ang gobernador ng Pampanga na pansamantalang ibalik muna ang cash lanes sa mga tollgates ng North Luzon Expressway NLEX hangga't hindi pa naayos ang kanilang radio-frequency identification RFID system. Nag-apela ang gobernador sa Pampanga nga temporaryong ibalik ang mga cash lane sa mga tollgate sa North Luzon Expressway NLEX hangtod nga mapiho ang ilang radio-frequency identification RFID system. Ayon kay Governor Dennis Pineda, halatang hindi pa umano handa ang kompanya na magpatupad ng cashless system sa ngayon. Pinauyon kay Gobernador Dennis Pineda, klaro nga dili andam ang kompanya sa pagpatuman sa usa ka cashless system hangtod karon. Sinabi niya ito matapos kastiguhin ng Valenzuela City at mga bayan sa Bulacan ang NLEX dahil sa palyado umano nitong sistema ng RFID sa mga tollgate na nagdudulot daw ng perwisyo sa mga motorista dahil sa traffic. Gisulti niya kini pagkahuman nga ang mga lungsod sa Valenzuela ug Bulacan gisilotan ang NLEX tungod sa giingon nga pagkapakyas sa sistema sa RFID sa mga tollgates nga giingon nga makaperwisyo kuno sa mga motorista tungod sa trapiko. Mungkahi ni Pineda, buksan muna ang cash lanes para mapabilis ang daloy ng trapiko. Sugyot ni Pineda, ablihi una ang mga cash lane aron mapadali ang dagan sa trapiko. In-appeal ko na ibalik muna 'yung cash lane, hindi pupuwedeng wala, hindi lahat ng Kapampangan ay makakakuha ng RFID na yan, giit ni Pineda. Nag-apelar ako nga ibalik una ang cash lane, dili pwede nga wala, dili tanan nga mga Kapampangan makakuha og RFID, miinsistir si Pineda. Nangako umano ang NLEX na sa loob ng 3 araw ay maglalagay ng cash lanes at magdaragdag ng tao sa mga toll plaza habang inaayos ang kanilang RFID system. Giingon nga misaad ang NLEX nga sa sulud sa 3 ka adlaw magbutang kini og mga cash lane ug idugang ang mga tawo sa mga tol plaza samtang giayo ang ilang sistema sa RFID. Sa Valenzuela City, nakatakda nang magpulong ang lungsod at pamunuan ng NLEX sa susunod na linggo. Sa Lungsod sa Valenzuela, gikatakda nga magpulong ang syudad ug ang pamunuan sa NLEX sa sunod semana. Pero paglilinaw ni Mayor Rex Gatchalian, hindi ibig sabihin nito ay ibabalik na nila ang business permit ng kompanya. Apan giklaro ni Mayor Rex Gatchalian nga wala kini gipasabut nga iuli nila ang permiso sa negosyo sa kompanya. Sinabi ng mga eksperto na 'wag mag-alala dahil normal ang allergy warnings sa mga bakuna. Giingon sa mga eksperto nga 'ayaw kabalaka tungod kay ang mga pasidaan sa alerdyi sa mga bakuna normal. Ito'y matapos mabahala ang ilan sa balitang nagdulot ng allergic reaction sa katawan ang bakuna laban sa coronavirus disease COVID 19 na ginamit sa publiko ng United Kingdom. Kini human maalarma ang pipila ka mga tawo sa balita nga ang bakuna kontra sa sakit nga coronavirus COVID 19 nga gigamit sa publiko sa United Kingdom ang hinungdan sa usa ka reaksiyon sa alerdyi sa lawas. Ang lahat ng technology like medicines or vaccines common yung side effect na allergies sa mga tao. Ang tanan nga mga teknolohiya sama sa mga tambal o bakuna kasagarang na ang adunay epekto nga mga alerdyi sa mga tawo. Ang mga gamot at bakuna na ibinibigay sa atin na doctor, ito ay foreign materials pag pinasok sa ating katawan, it may react differently across different individuals, ani Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire. Ang mga tambal ug bakuna nga ginahatag sa atoa sa doktor, kini mga langyaw nga materyales nga kung isulod sa atong lawas, managlahi ang reaksiyon sa lainlaing mga indibidwal, ingon ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire. Ayon sa Department of Health, ito mismo ang dahilan kung bakit importante ang screening at pag-check kung may allergies ang pasyente. Pinauyon sa Department of Health, kini mismo ang hinungdan ngano nga importante ang pagsusi ug pagtsek kung ang pasyente adunay alerdyi. Ayon sa isang vaccine expert, wala naman talagang dapat ikabahala sa mga bakunang maaaprubahan ng gobyerno. Pinauyon sa usa ka eksperto sa bakuna, wala gyud dapat ikabalaka sa mga bakuna nga gi-aprobahan sa gobyerno. Tayo hindi dapat matakot sa mga bakunang lalabas sa paraan ng pananaliksik na standard at dumaan sa tamang proseso, ani Dr. Lulu Bravo, executive director ng Philippine Foundation for Vaccination. Dili nato kinahanglan nga mahadlok sa mga bakuna nga mogawas sa sukaranan nga pamaagi sa pagsiksik ug moagi sa husto nga proseso, ingon ni Dr. Lulu Bravo, executive director sa Philippine Foundation for Vaccination. Ang Russia naman, nagpaalala sa mga tatanggap ng kanilang Sputnik V, ang bakunang dinevelop nila laban sa COVID 19, na hindi dapat uminom ng alak 2 linggo bago magpaturok at 42 araw matapos nito o halos dalawang buwan sa kabuuan. Sa pikas bahin, gipahinumduman sa Russia ang mga nakadawat sa ilang Sputnik V, ang bakuna nga gihimo batok sa COVID 19, nga dili sila moinom og alkohol 2 ka semana sa wala pa ang pag-injection ug 42 ka adlaw pagkahuman niini o mga duha ka bulan sa kinatibuk-an. Ayon sa DOH, hindi naman masama ang paalalang ito, I think people should heed this call para lang po magkaroon ng magandang epekto ang ating bakuna. Pinauyon sa DOH, kini nga pahinumdum dili daotan, sa akong hunahuna kinahanglan sundon sa mga tawo ang kini nga panawagan aron lamang adunay maayong epekto sa atong bakuna. Iwasan muna natin ang nakakasama sa ating katawan, dagdag ng spokesperson, pero ang developer mismo ng Sputnik V na si Dr. Alexander Gintsburg, sinabi umanong hindi naman makakasama ang minsanang pag-inom. Likayan una naton kung unsa ang makadaot sa atong lawas, dugang sa tigpamaba, apan ang taghimo sa Sputnik V nga si Dr. Alexander Gintsburg, nag-ingon nga ang pag-inom usahay dili makadaot. Ang Gamaleya Institute na nag-develop ng Sputnik vaccine, kasalukuyan pang kinukumpleto ang requirements para makapag-clinical trial sa Pilipinas. Ang Gamaleya Institute, nga naghimo og bakuna sa Sputnik, kasamtangan pa nga ginakompleto pa ang mga kinahanglanon alang sa usa ka klinikal nga pagsulay sa Pilipinas. Habang patuloy ang pagtaas ng kaso ng COVID-19 sa buong mundo, isa ang Taiwan sa mga may pinakamababang naitalang tinamaan ng sakit. Samtang ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 padayon nga ningtaas sa tibuuk kalibutan, ang Taiwan usa sa labing kubus nga natala nga biktima sa sakit. Humarap sa online forum nitong Biyernes si Taiwan digital minister Audrey Tang para ibahagi ang Taiwan model na kanilang ginamit bilang sagot sa twin pandemic na COVID-19 at disinformation. NIatubang sa online forum kaniadtong Biyernes si Taiwan digital minister Audrey Tang aron aron ipaambit ang modelo sa Taiwan nga ilang gigamit agig tubag sa kambal nga pandemikong COVID-19 ug mali nga impormasyon. May tatlong bahagi aniya ang kanilang social innovation, una rito ang bilis pagputok anya ng pandemya ng Disyembre 2019 ay nakaalerto na sila. Giingon niya nga ang ilang kabag-ohan sa katilingban adunay tulo nga bahin, una sa tanan, ang katulin sa pagbuto sa pandemiya sa Disyembre 2019, nakaalerto na sila. Sa Enero 1, 2020 ay may flight inspection na sa mga pasahero na galing Wuhan, China. Sa Enero 1, 2020 adunay inspeksyon sa paliparan sa mga pasahero gikan sa Wuhan, China. Ikalawang aspeto aniya ay fairness o pagiging patas, noong mamahagi sila ng face mask ay pinili nila ang mga kilalang botika. Ang ikaduha nga aspeto, ingon niya, mao ang pagkamakatarunganon, kaniadtong nanghatag sila og mga maskara sa nawong, gipili nila ang mga ilado nga mga botika. Gumamit din sila ng app para sa open data at makita ng mga residente kung gaano kahaba ang pila sa pagkuha ng mask, kung gaano karami na ang nabibiling mask, at kung sapat pa ang supply nito. Nigamit usab sila og app alang sa abri nga datos ug makita sa mga residente kung unsa katas ang pila sa pagkuha sa maskara, pila ka mga maskara ang magamit, ug kung adunay pa igong suplay. Kada 30 segundo ay nare-refresh ito para real time ang datos na lumalabas, ikatlong aspeto ang fun o saya. Matag 30 ka segundo morefresh kini aron nga sakto ug tinuod nga datos ang mogawas, ikatulong aspeto mao ang kalipay. Ito ang ginamit nila para kontrahin ang disinformation. Kini gigamit nila aron nga kontrahon ang mali nga mga impormasyon. Natanong naman si Tang sa kung ano ang puwede nitong maibigay na advice sa gobyerno ng Pilipinas lalo't hindi naman lahat sa bansa ay naka-online. Gipangutana si Tang kung unsang tambag ang mahatag niini sa gobyerno sa Pilipinas labi na dili tanan sa nasud naka-online. Giit niya, mahalaga ang radyo at TV sa ganitong pagkakataon lalo na sa mga live press conferences. Gitataw niya nga ang radyo ug TV hinungdanon sa kini nga oras labi na sa mga live press conference. Puwede rin anyang gumamit ng toll free numbers at posters, magmula noong pumutok ang pandemya, nasa higit 700 pa lang ang naitalang COVID 19 cases sa Taiwan at 7 dito ang nasawi. Ingon usab niya nga mahimong gamiton ang mga libre nga mga numero sa toll ug mga poster, sukad nga ning-abut ang pandemya, adunay labaw sa 700 nga mga kaso sa COVID ang natala sa Taiwan ug 7 niini ang namatay. Kilala ang Barangay 53 sa Tondo, Maynila bilang Barangay Torotot dahil ilang dekada nang negosyo ng mga residente ang paggawa at pagbenta nito. Ang Barangay 53 sa Tondo, Manila naila nga Barangay Torotot tungod kay ang mga residente niini gihimo na ug gibaligya kini sa mga dekada. Pero walang nagtuloy sa pagbebenta ngayong taon dahil sa pandemya sa barangay, ayon sa gumagawa ng torotot na si Dolores Geronimo, malaking dagok sa industriya ang coronavirus disease COVID 19 pandemic maging ang taas-presyo ng mga materyales. Apan walaÕy nagpadayon sa pagpamaligya karong tuig tungod sa pandemik sa barangay, sumala sa nagahimo sa torotot nga si Dolores Geronimo, ang sakit nga coronavirus nga COVID 19 pandemic usa ka dakong hampak sa industriya ingon man ang kataas sa presyo sa mga materyales. Kapag may, mag-iipon ka ng materyales October, makakapag-deliver ka na diretso na ang paggawa wala nang pahinga, ani Geronimo. Kung naa, magtigum ka og materyales sa Oktobre, makapagpadala ka nga diretso na ang paghimo wala nay pahulay, ingon ni Geronimo. Sayang hindi kami kikita doon kami kumukuha ng pambili ng pagkain sa Bagong Taon kagaya niyan, magpa-Pasko, wala rin baka kaunting pagkain na lang. Sayang dili kami makaginansya didto kami nagakuha og pampalit og pagkaon sa Bag-ong Tuig sama niana, magpasko, wala gihapo'y baka gamay nga pagkaon na lang. Sa kalapit na Barangay 51, itinuloy ng mag-asawang Edeluisa at Romeo Gacilo ang tradisyon ng paggawa ng torotot sa kabila ng mga hamon, apat na dekada na nilang ikinabubuhay ang paggawa ng torotot. Sa silingan nga Barangay 51, gipadayon sa magtiayong Edeluisa ug Romeo Gacilo ang tradisyon sa paghimo og torotot bisan pa sa mga hagit, upat na ka dekada nilang gipanginabuhian ang paghimo og torotot. Pero dahil sa panawagan ng Department of Health na huwag na munang gumamit ng torotot ngayong Pasko at Bagong Taon para iwas-hawahan sa COVID 19, napilitan ang mag-asawa na itago na muna ang mga torotot, baka sakaling payagan na silang ibenta ang mga ito sa susunod na taon. Apan tungod sa panawagan sa Department of Health nga dili gamiton ang torotot karong Pasko ug Bag-ong Tuig aron malikayan ang COVID 19, napugos ang magtiayon nga itago una ang torotot,basin og tugotan na sila nga ibaligya kini sa sunod tuig. I-stock na lang muna, hinto muna. Taguan na lang usa, hunong usa. Bawal muna ang torotot. Dili una gitugotan ang Torotot. Itatabi muna at puwede naman sa susunod yan, hindi naman masisira yan. Itago una kini ug mahimo kini gamiton sa sunod, dili kini madaut. Dadagdagan na lang namin yan, ani Gacilo. Dungagan ra namo kana, ingon ni Gacilo. Una nang nagpaalala ang Department of Health na bawal ang paggamit ng torotot ngayong Pasko at Bagong Taon, sa paliwanag na maaaring magbuga ng droplets na magdudulot ng pagkalat ng virus ang paggamit ng torotot. Una nang nagpahimangno ang Department of Health nga gidili ang paggamit sa torotot karong Pasko ug Bag-ong Tuig, nga gipatin-aw nga ang paggamit sa torotot mahimong hinungdan sa mga droplet nga mahimong hinungdan sa pagkaylap sa virus. Pero nilinaw ng DOH na hindi naman ipinagbabawal ang pagbebenta nito, sana ang DILG tumulong sa pag-reinforce ng pagpapaingay. Apan giklaro sa DOH nga dili gidili ang pagbaligya niini, hinaut nga makatabang ang DILG nga mapalig-on ang kasaba. Alam natin it can increase the load of the virus that can be expelled by the air sa taong andoon sa harap ng torotot, ani Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire. Kahibalo kita nga mahimo nga madugangan ang karga sa virus nga mahimong ipalagpot sa hangin sa tawo sa atubang sa torotot, ingon ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire. Ngayong taon, mga alternatibong pampaingay na lang muna ang gagamitin ng ilang mamimili gaya ng tambol, kaldero, at alkansiya. Karong tuiga, ang pipila nga mga konsumedor mogamit ra sa mga alternatibo sa kasaba sama sa drums, kaldero, ug piggy bank. Isang araw bago ang pagdiriwang ng International Day Against Trafficking at kasabay ng buwan para sa mga overseas Filipino workers OFW, lumagda sa isang kasunduan ang ilang ahensiya ng pamahalaan para sa proteksiyon ng mga migrante. Usa ka adlaw sa wala pa ang pagsaulog sa International Day Against Trafficking ug dungan sa bulan alang sa mga trabahanteng OFW sa gawas sa nasud, pipila ka mga ahensya sa gobyerno ang nagpirma sa usa ka kasabutan alang sa pagpanalipod sa mga migrante. Pinirmahan ng mga opisyal ng Department of Labor and Employment (DOLE), Philippine Overseas Employment Administration (POEA), Blas Ople Policy Center, Coalition of Licensed Agencies for Domestic and Service Workers, Inc. at Overseas Placement Association ang memorandum of agreement (MOA) para isulong ang pagkakaroon ng ethical recruitment at pagbibigay ng maayos na serbisyo sa mga OFW. Gipirmahan sa mga opisyales sa Department of Labor and Employment (DOLE), Philippine Overseas Employment Administration (POEA), Blas Ople Policy Center, Koalisyon sa mga Lisensyadong Ahensya alang sa Mga Trabahador sa Bahay ug Serbisyo, Inc. ug Overseas Placed Association ang memorandum of agreement (MOA) aron mapalambo ang pagkabaton sa etikal nga rekrutment ug ang paghatag sa husto nga serbisyo sa mga OFW. Ayon kay Ople, regalo nila ito sa mga OFW ngayong kapaskuhan, sa pamamagitan ng MOA, umaasa ang grupo na makatutulong din ito para mapigilan ang human trafficking at illegal recruitment. Pinauyon kay Ople, regalo nila kini sa mga OFWs karon nga kapaskuhan, pinaagi sa MOA, gilauman sa grupo nga makatabang usab kini sa paglikay sa human trafficking ug iligal nga pagpangrekrut. Sabi ni Department of Justice DOJ Undersecretary Emmeline Aglipay-Villar, dahil sa pandemic ay naging mas lantad sa human trafficking ang mga OFW. Giasoy ni Department of Justice DOJ Undersecretary Emmeline Aglipay-Villar, nga tungod sa pandemya, ang mga OFWs labi nga naladlad sa human trafficking. Bumibilis ang tibok ng puso ni Yu Yuguang kapag nakatayo siya sa kaniyang bubungan at inaabangang bumalik ang kaniyang kalapati. Nagapaspas ang pitik sa kasingkasing ni Yu Yuguang kung nakatindog siya sa iyahang atop ug ginaatangan nga mobalik ang iyahang salampati. Sinuwerte naman siya kamakailan, naungusan ng kaniyang 7 buwan na kalapati na si Little Ancestor ang nasa 4,8000 iba pang kalaban sa karera ng Chinese Racing Pigeon Association. Suwerte siya ning bag-o lang, ang iyang 7-ka-bulan nga salampati nga Little Ancestor milabaw sa 4,8000 nga uban pang mga kakompetensya sa Chinese Racing Pigeon Association. Inabot ng 1000 kilometro ang biyahe ng ibon mula Langfang, malapit sa kabisera ng China na Beijing, hanggang Shanghai sa loob ng 16 oras 24 minuto at 54 segundo. Ang langgam nagbiyahe og 1,000 kilometros gikan sa Langfang, duol sa kapital sa China nga Beijing, sa Shanghai sa 16 oras 24 minuto ug 54 segundo. Higit na mas maliit ang 5,000 yuan P36,756.56 na nakuha niya sa 200,000 yuan higit P146,000 na nagagastos ni Yu sa 500 kalapati niya taon-taon. Ang 5,000 yuan nga P36,756.56 nga nakuha niya gikan sa 200,000 yuan mas gamay kaysa sa P146,000 nga gigasto ni Yu sa iyang 500 nga mga pigeons matag tuig. Matagal nang ginagawa ang pigeon racing sa bansang Tsina pero dahil sa paglago ng ekonomiya, tinatangkilik na rin ito ng mga mas mayaman. Ang Pigeon racing dugay na nga gihimo sa China apan tungod sa paglambo sa ekonomiya, gitagamtam usab kini sa mga adunahan. Aabot na sa 400,000 ang miyembro ng Chinese Pigeon Association, higit na mas malaki sa nasa 10,000 noong 1980, ayon sa kanilang bise presidente na si Huang Jian. Ang Chinese Pigeon Association karon adunay 400,000 nga mga miyembro, labi sa 10,000 sa 1980, suma sa ilang bise presidente nga si Huang Jian. Samantala, sa sentro ng paligsahan na Belgium, aabot sa 20,000 ang bilang ng mga lumalahok sa pigeon racing. Sa kasamtangan, sa sentro sa torneyo sa Belgium, adunay mga 20,000 nga mga partisipante sa racing pigeon. Karamihan ng pondong napupunta sa laro ay galing sa mga mayayaman na lumalahok dito. Kadaghanan sa mga pondo nga moadto sa dula gikan sa mga adunahan nga nagaapil niini. Nitong Nobyembre, napabalita ang isang Chinese collector na nagbayad ng 1.6 milyong euros P98 milyon para sa racing pigeon sa isang auction. Kaniadtong Nobyembre, gitaho nga ang usa ka kolektor nga Intsik nagbayad og 1.6 milyon nga euro nga P98 milyon alang sa usa ka racing pigeon sa usa ka subasta. May iilan din umanong breeder na nagpapasubasta ng kanilang ibon para tumaas ang kanilang market value. Giingon usab nga ang pipila nga mga nag-breed nag-subasta sa ilang mga langgam aron motaas ang ilang kantidad sa merkado. Nitong Nobyembre, bumiyahe ang isang Hangzhou-based breeder na si Ying pa-Beijing para sa isang auction, dito niya binili muli ang anim sa kaniyang mga kalapati na nanalo sa mga karera. Kaniadtong Nobyembre, usa ka breeder nga nagbase sa Hangzhou nga si Ying ang nagbiyahe sa Beijing alang sa usa ka subasta, diin gipalit niya og balik ang unom niya ka mga pigeon nga nidaog sa mga karera. Hindi umano napag-isipan ni Ying ang ginastos niya para sa mga ito, aabot sa 15,000 P 110,000 hanggang 50,000 yuan P367,000 ang gastos niya para sa isang kalapati. Giingong wala hunahunaa ni Ying kung unsa ang iyang gigasto alang sa kanila, moabot sa 15,000 P 110,000 hangtod 50,000 yuan P367,000 ang iyang nagasto alang sa usa ka kalapati. Hinangaan ng netizens ang isang guro na imbes magpa-exam ay inengganyo na lang ang kaniyang buong klase sa Grade 12 na magparehistro bilang botante para sa halalan sa 2022. Gidayeg sa mga netizen ang usa ka magtutudlo nga imbis nga mag-exam gikutlo ang iyang tibuuk nga klase sa Grade 12 aron magparehistro isip botante alang sa piliay sa 2022. Sa kanilang virtual class, ipinakita ng mga Grade 12 students sa Good Shepherd Cathedral School sa Quezon City ang mga piraso ng papel na patunay na makaboboto na sila sa susunod na eleksyon. Sa ilang birtuwal nga klase, ang mga estudyante sa Baitang 12 sa Good Shepherd Cathedral School sa Lungsod sa Quezon nagpresentar og mga piraso nga papel agig pamatuod nga mahimo sila magboto sa sunod nga piliay. Pinagrehistro sila ng guro nilang si Marco Paolo Lovendino bilang kapalit ng mahabang pagsusulit sa subject nilang Trends, Networks, and Critical Thinking. Ang ilang magtutudlo nga si Marco Paolo Lovendino nagparehistro kanila baylo sa taas nga pasulit sa ilang hilisgutan nga Trends, Networks, ug Critical Thinking. Hindi inasahan ni Lovendino na gagawin ito ng 26 niyang estudyante sa loob lang nang isang linggo. Wala damha ni Lovendino nga buhaton kini sa iyang 26 ka estudyante sa usa ra ka semana. Sine-send nila sa akin 'ong mga pictures nila na sir nandito na kami, excited na kami, botante na ako. Ginapadalhan ko nila sa ilang mga litrato sir ania kami dinhi, naghinamhinam kami, usa na ako ka botante. So makikita mo talaga yong sense of fulfillment na hindi nila ginagawa iyon for the sake na ayaw nila mag-long test. Mao nga makita gyud nimo ang kahulugan sa katumanan nga wala nila kana buhata alang sa kaayohan nga dili nila gusto nga mag-long test. Gagawin talaga nila iyon kasi gusto nilang bumoto in the future, ani Lovendino, kuwento niya, naengganyo ang klase sa diskusyon nila tungkol sa demokrasya. Buhaton gyud nila kana tungod kay gusto nila magboto sa umaabot, ingon ni Lovendino, ingon niya, naengganyo ang klase sa ilang diskusyon bahin sa demokrasya. Mula nang buksan muli ng Commission on Elections Comelec ang voter registration nitong Setyembre, hindi pa umaabot sa 1 milyon ang nagparehistrong bagong botante sa buong bansa, malayo pa sa target na 3 hanggang 4 milyong new voters sa halalan 2022. Sukad nga giabrihan usab sa Commission on Elctions Comelec ang rehistrasyon sa mga botante kaniadtong Septyembre, wala pa sa 1 milyon ang nagparehistro sa mga bag-ong botante sa tibuuk nasud, layo sa target nga 3 hangtod 4 milyon nga mga bag-ong botante sa piliay sa 2022. Sabi ng Comelec, napipigilan ang mga gustong magparehistro dahil sa banta ng pandemya, and siyempre hindi mawawala yong impact ng holidays, ani Comelec spokesman James Jimenez. Giingon sa Comelec nga ang mga gusto magparehistro gipugngan sa hulga sa mga pandemics, ug syempre ang epekto sa mga holiday dili mawala, ingon sa tigpamaba sa Comelec nga si James Jimenez. Dalawa ang arestado at P10.2 milyong halaga ng droga ang nakumpiska sa ginawang buy-bust operation sa Valenzuela City, Biyernes. Duha ang naaresto ug P10.2 milyon nga kantidad sa druga ang nakumpiska sa usa ka operasyon nga buy-bust sa Valenzuela City, Biyernes. Kinilala ang mga suspek na mag live-in partners na sina Ernesto Francisco at Genelyn Mararac. Giila ang mga suspetsado nga live-in partner nga sila Ernesto Francisco ug Genelyn Mararac. Nagpanggap na customers ang mga pulis at nang magpositibo ang buy-bust na 25 gramo ng hinihinalang shabu ay doon na pinasok ang bahay ng mga suspek sa F. Bautista Street, Barangay Ugong sa naturang lungsod. Nagpakaaron-ingnon nga kostumer ang pulisya ug sa nagpositibo ang buy-bust nga 25 gramo nga gidudahang shabu, gisulud nila ang balay sa mga suspetsado sa F. Bautista Street, Barangay Ugong sa nahisgutang lungsod. Sa bahay ng mga suspek nadiskubre ang kabuuang 1.5 kilos ng shabu, ayon sa pulisya, kalalaya lamang ni Francisco sa kulungan nitong Enero dahil rin sa kasong may kaugnayan sa droga. Sa balay sa mga suspetsado, usa ka total nga 1.5 ka kilo nga shabu ang nadiskubre, suma sa pulisya, nakagawas lang si Francisco sa prisohan kaniadtong Enero tungod sa kaso nga adunay kalabotan sa droga. Pero bumalik muli sa ilegal na gawain at naging isa pa sa big time supplier ng droga sa Camanava, sinampahan na ng kaukulang kaso ang mga suspek. Apan nibalik siya sa iligal nga kalihokan ug nahimoÕg laing big time supplier og droga sa Camanava, gipasakaan na og kaso ang mga suspetsado. Agahan ang pamimili ng mga sangkap pang Noche Buena, payo ng isang grupo ng mga supermarket owners sa publiko, para na rin maiwasan na maubusan ng suplay at overcrowding sa mga pamilihan. Sayo ang pagpamalit sa mga sagol sa Noche Buena, usa ka grupo sa mga tag-iya sa supermarket ang nagtambag sa publiko, arong malikayan pud nga mahutdan og suplay ug labing ka daghang tawo sa merkado. Ayon kay Philippine Amalgamated Supermarkets Association President Steven Cua, makaaapekto sa distribusyon ng kanilang mga produkto ang pagdagsa ng mga tao. Pinauyon kay Presidente sa Philippine Amalgamated Supermarkets Association nga si Steven Cua, ang pagdagsang sa mga tawo makaapekto sa distribusiyon sa ilang mga produkto. Apektado rin aniya ang paggalaw ng mga produkto dahil sa mga nagdaang mga bagyo, at limitadong transportasyon na dala ng coronavirus disease COVID 19 pandemic. Giingon niya nga ang paglihok sa mga produkto naapektuhan usab tungod sa mga nangaging bagyo, ug limitado ang transportasyon nga gipahinabo sa coronavirus disease nga COVID 19 pandemic. Yun lang ang potential problem pag nag sabay-sabay last minute, hindi distributed sa mga lugar. Mao ra kana ang potensyal nga problema kung nag sabay-sabay kini sa katapusang minuto, dili gipanghatag sa mga lugar. Pag sabay sabay sa iilang lugar, may mga areas na kukulangin, at maaaring tumaas ang presyo ng mga kinulang," aniya. "Kung sabay-sabay sa pipila ka mga lugar, adunay mga lugar nga kulangon, ug mahimong motaas ang presyo sa mga gikulang," ingon niya. Ayon kay Cua, matumal pa rin ang benta ng mga produkto dahil sa pangamba ng ilang tao na lumabas dahil sa pandemya, habang wala pang 13th Month Pay o Christmas bonus ang iba. Pinauyon kay Cua, hinay pa gihapon ang pagpamaligya sa mga produkto tungod sa kahadlok sa pipila nga mogawas tungod sa pandemya, samtang ang uban walaÕy 13th Month Pay o Christmas bonus. Yung 13th month pay wala pa ang iba so walang panggastos at still may takot pa rin ang mga taong lumabas, ani Cua, pero aniya, posibleng dumagsa ang mga mamimili 3 o 4 araw bago mag pasko. Ang uban wala'y nakuha nga bayad sa ika-13 nga bulan busa walaÕy panggasto ug ang mga tawo mahadlok pa nga mogawas, ingon ni Cua, apan giingon niya, posible nga modugok ang mga konsumante 3 o 4 ka adlaw sa dili pa ang Pasko. Isa ang patay at lima naman ang sugatan matapos araruhin ng isang SUV ang mga motorcycle riders na nagpapatila ng malakas na ulan sa tunnel sa South Road Properties sa Cebu City, Huwebes ng gabi. Usa ang patay ug lima ang angol human gidaro sa usa ka SUV ang mga tigmaneho og motorsiklo nga nagsilong sa tunnel tungod sa kusog nga ulan sa South Road Properties ning syudad sa Cebu, Huwebes sa gabii. Isang babae ang nasawi sa aksidente, sumilong umano sa tunnel ang motorcycle riders para magpatila ng ulan nang salpukin sila ng isang Toyota Land Cruiser. Usa ka babaye ang namatay sa aksidente, ang mga nagsakay sa motorsiklo nagsiling nga nagpasilong sa lagusan sa dihang naigo sila sa Toyota Land Cruiser. Kabilang sa mga nasugatan ay isang police captain, ayon sa pulisya, ang driver ng SUV ay isang estudyante na taga Zamboanga at pansamantalang nakatira sa Cebu City. Apil sa naangol ang usa ka kapitan sa pulisya, suma sa pulisya, ang drayber sa SUV usa ka estudyante gikan sa Zamboanga ug temporaryong nagpuyo sa Dakbayan sa Cebu. Sumipa na sa P800 ang presyo ng kada kilo ng siling labuyo sa Commonwealth Market, batay sa pag-iikot ng ABS-CBN News. Ang presyo sa sili nga labuyo sa Commonwealth Market ningsugod sa P800 matag kilo, pinahiuyon sa pagtuyok-tuyok sa ABS-CBN News. Dating mabibili ang 10 pirasong siling labuyo sa P16 hanggang P20. Mapalit ang 10 ka piraso nga siling labuyo sa kantidad nga P16 hangtod P20. Pero ngayon, lima na lang ang mabibili sa nasabing presyo. Apan karon, lima ra ang mapalit sa naasoy nga presyo. Nasa P600 kada kilo naman ang sili na pang-sigang, habang nasa P500 kada kilo ang presyo ng bell pepper, matatandaang tumaas ang presyo ng kada kilo ng sili sa ilang pamilihan sa P600. Ang sili nga pang-sigang naa sa P600 matag kilo, samtang ang presyo sa bell pepper naa sa P500 matag kilo, mahinumduman nga ang presyo matag kilo nga sili gipataas sa pipila nga merkado ngadto sa P600. Balik trabaho na si Angeline Quinto, ilang linggo matapos pumanaw ang kanyang kinilalang ina na si Sylvia Mama Bob Quinto. Naa na sa trabaho si Angeline Quinto, pila ka semana pagkahuman nga namatay ang iyang inahan nga si Sylvia Mama Bob Quinto. Sa Instagram, ibinahagi ni Angeline ang retrato niya sa set ng pinakabago niyang proyekto. Sa Instagram, gipaambit ni Angeline ang iyang litrato sa set sa labing bag-o nga proyekto. Sa kanya namang Instagram Stories na post, ibinahagi ni Angeline ang isang clip kung saan kita ang kanyang pag-awit. Sa iyang gi-post sa Instagram Stories, gipaambit ni Angeline ang usa ka clip diin makita nimo ang iyang pagkanta. Sa post, ibinahagi ni Angeline na siya ay nasa 5th day of lock-in taping, nito lamang Oktubre, inalay ni Angeline para sa kanyang Mama Bob ang bago niyang awit na Huwag Kang Mangamba, na siya ring pamagat ng bagong serye ng ABS-CBN kung saan isa rin siya sa mga bituin. Sa post, gibahin ni Angeline nga naa siya sa ika-5 nga adlaw sa lock-in taping, karong Oktubre lang, naghalad si Angeline alang sa iyang Mama Bob sa iyang bag-ong kanta nga Huwag Kang Mangamba, nga mao usab ang titulo sa bag-ong serye sa ABS-CBN diin usa usab siya sa mga bituon. Nasa ilalim ng Dreamscape Entertainment ang bagong serye, nitong Nobyembre 7, gamit din ang social media ay ibinahagi ni Angeline ang malungkot na balita na pumanaw na si Mama Bob. Ubos sa bag-ong serye sa Dreamscape Entertainment, kaniadtong Nobyembre 7, nga naggamit usab sa social media nga si Angeline nipaambit sa makapasubo nga balita nga namatay na si Mama Bob. Mag-iingat ka sa paglalakbay Mama hindi man kita maalalayan sa paglalakad ngayon patungo sa paraiso, masaya ako nandyan ang Panginoon para umalalay sa yo. Pag-amping sa pagbiyahe Mama bisan kung dili nako matabangan ka nga makalakaw karon sa paraiso, nalipay ako nga ang Ginoo naa aron suportahan ka. Hinding hindi ako mapapagod sa pagpapasamalat sa yo Ma, dahil sa pagkakataong ibinigay mo sa akin para maging anak mo, hanggang sa muli nating pagkikita, ani Angeline. Dili ako kapuyon sa pagpasalamat kanimo Ma, tungod sa higayon nga imong gihatag kanako nga mahimo nimo nga anak, hangtod nga magkita kita pag-usab, ingon ni Angeline. Nagsisimula na ang paglamig ng panahon at sa ganitong mga araw, masarap ang humigop ng mainit na sabaw. Nagsugod na ang panahon sa ting-bugnaw ug sa niining mga adlaw, labi ka lami ang pagtuhop sa init nga sabaw. Sa programang Sakto ng TeleRadyo nitong Biyernes, itinuro ng Koreanong si Ryan Bang kay Amy Perez, isa sa mga host ng Sakto, kung paano pasarapin ng instant ramen. Sa programa sa Sakto sa TeleRadyo kaniadtong Biyernes, gitudlo sa Koreano nga si Ryan Bang si Amy Perez, usa sa mga host sa Sakto, kung unsaon pagpalami sa instant ramen. Ang pagluto ng ramen, madali lang pero sensitive, ani Ryan, ayon kay Ryan, sa isang pakete ng ramen kailangan ang 550 ml o tatlong basong tubig. Ang pagluto og ramen dali lang apan sensitibo, ingon ni Ryan, sumala ni Ryan, sa usa ka putos nga ramen kinahanglan nimo ang 550 ml o tulo ka baso nga tubig. Para mabilis ang pagkulo ng tubig, unang ilagay ang dahon ng sibuyas at sauce maghanda na ng isang binating itlog. Aron dali nga mobukal ang tubig, idugang una ang mga dahon sa sibuyas ug sarsa mag-andam na og usa ka binating itlog. Putulin muna ang noodles at ilagay na sa kumukulong tubig. Putla una ang pasta ug ibutang sa nagbukal nga tubig. Paglagay sa tubig ay saka ito ibuka. Pagkabutang sa tubig ayha kini ibuka. Kapag napaghiwalay-hiwalay na ang noodles ay agad itong ilipat sa isang bowl, huwag muna isama ang sabaw. Kung nahimulag na ang mga pasta ibalhin dayon kini sa usa ka panaksan, ayaw ilakip una ang sabaw. Ilagay na sa sabaw ang binating itlog. Ibutang na sa sabaw ang binating itlog. Isunod na ilagay ang dahon ng sibuyas kung mayroon. Sunod nga ibutant ang dahon sa sibuyas kung naa. Takpan ang sabaw, pagkatapos ng 10 segundo ay patayin ang apoy at ilipat na ang sabaw sa noodles. Taklobi ang sabaw, pagkahuman sa 10 segundo patya ang kalayo ug ibalhin ang sabaw sa mga pasta. Narito si Ryan Bang, ang Koreanong may pusong Pinoy, tampok sa Sakto ng TeleRady simulang panoorin ang video simula sa markang 39:00 hanggang 45:05. Ania si Ryan Bang, ang Koreano nga adunay kasingkasing nga Pilipino, makit-an sa Sakto ng TeleRady pagsugod og tan-aw sa bidyo gikan sa 39:00 hangtod 45:05. Sa ngayon, maliban sa It's Showtime, ay parte si Ryan nang inaabangang pelikula na Mang Kepweng: Ang Lihim ng Bandanang Itim na pinagbibidahan ni Vhong Navarro. Sa ngayon, maliban sa It's Showtime, ay parte si Ryan nang inaabangang pelikula na Mang Kepweng: Ang Sekreto sa Itom nga Bandana nga gibidahan ni Vhong Navarro. Tampok din na mga bituin sa bagong Mang Kepweng sina Jaclyn Jose, Barbie Imperial, Ritz Azul, Joross Gamboa, Fumiya Sankai at Yamyam Gucong. Kauban usab sa bag-ong Mang Kepweng sila Jaclyn Jose, Barbie Imperial, Ritz Azul, Joross Gamboa, Fumiya Sankai ug Yamyam Gucong. Sa direksiyon ni Topel Lee, magsisimula mapanood online ang Mang Kepweng: Ang Lihim ng Bandanang Itim at iba pang mga kalahok sa MMFF 2020 sa Araw ng Pasko sa pamamagitan ng Upstream.ph. Sa direksyon ni Topel Lee, Mang Kepweng: Ang Sekreto sa Bandana nga Itom ug uban pang mga partisipante sa MMFF 2020 sa Adlaw sa Pasko masugdan og tan-aw sa online pinaagi sa Upstream.ph. Nagpakitang gilas ang pinakabagong all girl P pop group na BINI nitong Biyernes sa programang Sakto ng TeleRadyo. Ang labing bag-ong all girl P pop group nga BINI kaniadtong Biyernes nagpakita sa kaanindot niini sa programa sa Sakto sa TeleRadyo. Sa programa, ibinahagi ng grupo na nagmula sa Star Hunt Academy ang saya sa kanilang pre-debut single na Da Coconut Nut na sinulat ni National Artist for Music na si Ryan Cayabyab at unang pinasikat ng grupong Smokey Mountain. Sa programa, gipaambit sa grupo gikan sa Star Hunt Academy ang kalingawan sa ilang pre-debut single nga Da Coconut Nut nga gisulat sa National Artist for Music nga si Ryan Cayabyab ug unang gipopular sa grupo nga Smokey Mountain. Mga original at classic Pinoy song revivals ang dapat abangan sa BINI na binubuo nina Aiah (19), Colet (18), Maloi (18), Gwen (17), Stacey (17), Mikha (16), Jhoanna (16) at Sheena (16). Mga orihinal ug klasiko nga mga song revival sa Pinoy ang angay bantayan sa BINI nga gilangkuban nila Aiah (19), Colet (18), Maloi (18), Gwen (17), Stacey (17), Mikha (16), Jhoanna (16) ug Si Sheena (16). Samantala, mapapanood sa YouTube ang music video ng Da Coconut Nut, ang niremake ng BINI bilang isang dance song. Sa kasamtangan, mahimo nimong tan-awon sa YouTube ang music video nga Da Coconut Nut, nga giremake sa BINI isip usa ka sayaw nga kanta. Sa ngayon ay pumalo na sa higit kalahating milyon ang nakapanood ng music video. Hangtod karon, sobra sa tunga sa milyon nga mga tawo ang nakatan-aw sa music video. Sa Linggo, Disyembre 13, muling mapapanood sa ASAP ang BINI, narito ang BINI tampok sa Sakto ng TeleRadyo. Sa Domingo, Disyembre 13, ipakita usab ang BINI sa ASAP, ania ang BINI nga gipakita sa Sakto sa TeleRadyo. Nagpaalala ang Department of Health na huwag maging kampante ang publiko at sumunod sa public health standards kahit pa man dumating na ang coronavirus disease (COVID-19) vaccine. Gipasidan-an sa Department of Health ang publiko nga dili magmakontento ug magsunod sa mga sukaranan sa kahimsog sa publiko bisan kung miabut ang bakuna nga coronavirus (COVID-19). Iginiit ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire na hakbang lang ang bakuna para mapigilan ang impeksiyon pero kahit pa man paparating na ito ay dapat pa ring sundin ang public health standards. Giinsistir ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire nga ang bakuna usa lang ka lakang aron malikayan ang impeksyon apan kung moabut kini, kinahanglan sundon ang mga pamantayan sa kahimsog sa publiko. Yan ang aming pinaaalalahanan na hindi po por que may bakuna ay 'wag na tayong mag-relax, ani Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire sa isang public briefing. Kana ang gipahinumdom namo nga dili tungod kay adunay bakuna, dili kita magpahulay, ingon ni Health Undersecretary Maria Rosario Vergeire sa usa ka publiko nga pagtaho. Kailangang maintindihan ng kababayan na kahit mayroon na tayong bakuna ay kailangan nang ituloy ang minimum public health standards, dagdag niya. Kinahanglan masabtan sa mga tawo nga bisan kung aduna na kitay bakuna, kinahanglan nato nga ipadayon ang minimum nga mga sumbanan sa kahimsog sa publiko, dugang pa niya. Kabilang sa mga minimum health standards na ipinatutupad sa ngayon ang pagsusuot ng face masks, face shield, physical distancing at paglilimita sa mga mass gathering. Lakip sa minimum nga mga sumbanan sa kahimsog nga gipatuman karon ang pagsul-ob sa mga maskara sa nawong, mga taming sa nawong, paglayo sa lawas ug paglimita sa mga pagtapok sa masa. Ayon naman kay Vergeire, babantayan ng mga LGU ang pagpapatupad ng mga pailaw para sa Bagong Taon, na dapat sumunod sa pandemic task force protocols. Pinauyon kay Vergeire, bantayan sa mga LGU ang pagpatuman sa pasuga sa Bag-ong Tuig, nga kinahanglan sundon sa mga pandemic task force protocol. Ito ay pinagusapan sa IATF inter-agency task force at ang ating protocols sa minimum health standards ay enforced. Gihisgutan kini kauban ang IATF inter-agency task force ug ang atong mga protokol sa minimum nga mga sukaranan sa kahimsog gipatuman. At babantayan maigi ng ating local governments na walang crowd sa mga pailaw na ito, ani Vergeire. Ug ang atong mga lokal nga gobyerno magbantay pag-ayo sa katinuud nga walaÕy panon sa mga tawo sa kini nga mga suga, ingon ni Vergeire. Sa ngayon, pitong kompanya, kabilang ang Pfizer ang nakakausap ng gobyerno tungkol sa bakuna. Karon, pito ka mga kompanya, lakip ang Pfizer, ang ginaistorya sa gobyerno bahin sa bakuna. Nabanggit din ni Philippine Ambassador to the United States Jose Manuel Romualdez na handa ring maglaan ang Moderna at Arcturus ng mula 4 hanggang 25 milyong doses ng kanilang bakuna. Ang embahador sa Pilipinas sa Estados Unidos nga si Jose Manuel Romualdez nagsulti usab nga si Moderna ug Arcturus andam usab nga maghatag gikan sa 4 hangtod 25 milyon nga dosis sa ilang bakuna. Bukod sa tatlong kompanya, tinitingnan din ang Sputnik V ng Gamaleya Institute ng Russia, at Sinovac, Sinopharm at CanSino ng China. Gawas sa tulo nga mga kompanya, ginatan-aw usab niini ang Sputnik V sa Gamaleya Institute of Russia, ug Sinovac, Sinopharm ug CanSino sa China. Nauna nang may alegasyon sina Romualdez, Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. at Sen. Panfilo Lacson na may nagpabayang opisyal, dahilan para mapurnada umano ang negosasyon sa Pfizer, na magde-deliver dapat ng 10 milyong doses sa Enero. Nauna na nga adunay alegasyon sila Romualdez, Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. at Sen. Panfilo Lacson nga adunay nagpabaya nga opisyal, hinugdan aron nga mapurnada kuno ang negosasyon sa Pfizer, nga maghatod unta og 10 ka milyon nga dosis sa Enero. Tinatayang 76 na mga bahay sa tabi ng dalampasigan sa Ibo, Lapu-Lapu City ang nawasak sa paghampas ng malakas na alon bunsod ng pananalasa ng bagyong Vicky Biyernes ng gabi. Gibanabana nga 76 nga mga balay ubay sa baybayon sa Ibo, Dakbayan sa Lapulapu ang naguba sa kusog nga balod nga gipahinabo sa bagyong Vicky Biyernes sa gabii. Pasalamat naman ang alkalde at walang nasaktan sa insidente dahil sa maagap na pagtugon ng kanilang emergency team. Nagpasalamat usab ang mayor ug walaÕy nasakitan sa hitabo tungod sa dali nga pagtubag sa ilang emergency team. Aabot sa 291 indibidwal ang inilikas at ngayon ay pansamantalang nanunuluyan sa Ibo Elementary School. Moabot sa 291 ka mga indibidwal ang gipabakwit ug kasamtangang temporaryo nga nagpuyo sa Ibo Elementary School. Binigyan sila ng pagkain at iba pang pangangailangan habang nasa evacuation center. Gihatagan sila og pagkaon ug uban pang mga kinahanglanon samtang naa sa evacuation center. Dagdag ng alkalde na bibigyan nila ng tulong pinansiyal ang mga residenteng nasalanta ng bagyo para muling maitayo ang mga nawasak na bahay habang pinapabilis na rin nila ang housing project sa Barangay Canjulao para malipatan ng mga apektadong pamilya. Dugang pa sa mayor nga maghatag sila og tabang pinansyal sa mga residente nga apektado sa bagyo aron matukod ang mga naguba nga balay samtang gipadali usab nila ang proyekto sa pabalay sa Barangay Canjulao aron mabalhin na sa mga apektadong pamilya. Kahit pa nagpositibo siya sa COVID-19, iginiit ni Brazilian President Jair Bolsonaro na hinding-hindi siya magpapabakuna. Bisan tuod nagpositibo siya sa COVID-19, ang Presidente sa Brazil nga si Jair Bolsonaro miinsistir nga dili gyud siya magpabakuna. Ayon kay Bolsonaro, na matagal nang minamaliit ang epekto ng COVID-19, hindi raw siya magpapaturok kahit pa inilunsad niya ang malawakang inoculation sa kaniyang bansa. Pinauyon kay Bolsonaro, nga dugay na nga walaÕy pagtamod sa mga epekto sa COVID-19, dili siya magpaturok bisan kung maglansad siya og usa ka daghan nga inokulasyon sa iyang nasud. Ang kaniyang dahilan, paano kung maging matindi ang side effect nito, ang bakuna mula sa Pfizer ay sumailalim sa pagsusuri ng ilang linggo sa Brazil, at ginagamit na ito sa Estados Unidos at Britanya. Ang iyang pasumangil, unsa man kung grabe ang mga epekto niini, ang bakuna gikan sa Pfizer gisulayan sa pipila ka mga semana sa Brazil, ug karon gigamit sa Estados Unidos ug Britain. Kahit pa, ani Bolsonaro, noong inilunsad ni Bolsonaro ang malawakang pagpapabakuna nitong Miyerkoles, sinabi niyang libre ito pero hindi sapilitan. Bisan pa, giingon ni Bolsonaro, kaniadtong gilansad ni Bolsonaro ang daghang pagpabakuna kaniadtong Miyerkules, giingon niya nga libre kini apan dili pinugsanay. Kinontra ito ng Korte Suprema ng Brazil Huwebes at sinabing obligado ang mga tao mapagbakuna ngunit hindi mamimilit ang gobyerno. Gisupak kini sa Korte Suprema sa Brazil kaniadtong Huwebes ug giingon nga obligado nga mabakunahan ang mga tawo apan dili magpamugos ang gobyerno. Puwedeng patawan ng parusa ng mga awtoridad ang sinumang hindi nagpabakuna at puwede silang pagbawalang lumabas o pumunta sa pampublikong lugar. Mahimo nga silotan sa mga awtoridad ang bisan kinsa nga dili mabakunahan ug mahimo sila nga did-an sa paggawas o pag-adto sa mga publikong lugar. Pero di naman pipiliting magpabakuna ang mga tao, nasa 7.1 milyong kaso ng COVID-19 na ang naitala sa Brazil, kung saan higit 185,000 na ang nasawi dahil sa sakit. Apan ang mga tawo dili mapugos nga mabakunahan, aduna nay 7.1 ka milyon nga mga kaso sa COVID-19 nga natala sa Brazil, diin labaw sa 185,000 nga mga tawo ang namatay tungod sa sakit. Ayon kay Bolsonaro, kapag nasertipikahan na ang bakuna ng regulatory agency nito na Anvisa, libre para sa lahat ang paturok pero hindi pa rin aniya siya magpapapukaw. Pinauyon kay Bolsonaro, kung nasertipikahan na ang bakuna sa regulasyon nga ahensya nga Anvisa, libre alang sa tanan ang pagturok apan dili gihapon siya magpapukaw. Meron nang mga naging kaso ng nahawa ulit ang mga taong nagkaroon na dati ng COVID-19, pero wala pang kasiguraduhan na puwedeng mahawa ulit ang mga tao o gaano katagal ang immunity laban sa COVID-19. Adunay mga kaso sa mga tawo nga natakdan usab sa COVID-19, apan walaÕy kasigurohan nga ang mga tawo mahimo usab nga matakdan og balik o kung unsa na kadugay ang resistensya batok sa COVID-19. Noong Hulyo, nahawa si Bolsonaro pero gumaling din sa loob ng 3 linggo, nasa gitna ng second wave ng COVID-19 infections ang Brazil. Kaniadtong Hulyo, natakdan si Bolsonaro apan naayo usab sa sulod sa 3 ka dominggo, naa sa tungatunga sa ikaduhang balud sa impeksyon sa COVID-19 ang Brazil. Matapos tumaas ang mga kaso noong Hunyo at Agosto, bumaba ang mga naitalang inpeksyon, ngunit tumaas din ulit. Pagkahuman sa pagdaghan sa mga kaso kaniadtong Hunyo ug Agosto, ang natala nga mga impeksyon mikunhod, apan ningtaas sad pag-usab. Noong Huwebes, nalampasan ng Brazil ang marka na 1,000 na daily deaths dahil sa COVID-19 sa kauna-unahang pagkakataon mula Setyembre. Kaniadtong Huwebes, nalabwan sa Brazil ang marka nga 1,000 kada-adlaw nga pagkamatay tungod sa COVID-19 sa kauna-unahan nga higayon gikan sa Septyembre. Ang malawakang pagbabakuna ay pinuna ng mga kritiko dahil huli na umano at magulo ang paglunsad nito, kasama na ang pagtutol ni Bolsonaro sa isyu. Ang kaylap nga pagbakuna gisaway sa mga kritiko tungod sa giingon nga pagkalangan sa paglansad niini, lakip ang pagsupak ni Bolsonaro sa isyu. Nasawi ang 3 sakay ng isang kotse matapos mabangga nito ang kasalubong na SUV sa Barangay Milagrosa sa bayan ng Castilla, Sorsogon Biyernes ng tanghali. Namatay ang 3 ka sakay sa usa ka awto human mabangga niini ang kasugat nga SUV sa Barangay Milagrosa sa lungsod sa Castilla, Sorsogon kaniadtong Biyernes sa hapon. Dalawang lalaki at isang babae ang nasawi na sakay ng kotse na lahat mga residente ng Sorsogon City. Duha ka lalaki ug usa ka babaye ang namatay nga nagsakay sa awto, pulos mga residente sa Sorsogon City. Ayon kay Police Capt. Jeronie Fartingca, hepe ng Castilla Municipal Police station, mula Sorsogon ang kotse at papuntang Albay nang mangyari ang aksidente. Pinauyon kay Police Capt. Jeronie Fartingca, hepe sa Castilla Municipal Police station, giingon nga ang awto gikan sa Sorsogon ug padulong sa Albay dihang nahitabo ang aksidente. Sa inisyal na imbestigasyon lumalabas na nawalan ng kontrol ang kotse matapos madulas sa pababang bahagi ng kalsada dahil sa malakas na ulan. Sa inisyal nga imbestigasyon nasayran nga nawad-an og kontrol ang awto pagkahuman madalin-as sa dalan tungod sa kusog nga ulan. Nag U-turn daw ang kotse kaya nakapasok sa linya ng kasalubong na SUV at bumangga, sugatan naman ang driver ng SUV na patuloy na ginagamot pa ngayon sa ospital. Nag U-turn kuno ang awto hinungdan nga nakasulod kini sa linya sa kasugat nga SUV ug nabangga, samdan usab ang tigmaneho sa SUV nga padayon gihapong ginatambalan karon sa ospital. Arestado ang isang food deliverer sa umano'y pagtatangkang pagpuslit ng droga sa loob ng Davao City Jail nitong Huwebes. Usa ka naghatud sa pagkaon ang gidakup sa giingon nga pagsulay sa pagpayuhot sa droga sa sulud sa Davao City Jail kaniadtong Huwebes. Nahuli ang suspek dakong 2:30 ng hapon sa Gate 1 habang sumasalialim sa isang inspekyon. Ang suspetsado nadakpan mga alas 2:30 sa hapon sa Gate 1 samtang nagpa-inspeksyon. Nakatakda siyang bumisita at magdala ng gamot sa kaniyang tiyuhin na nakakulong, pero napansin ng jail guards na tampered na ang mga gamot na dala ng suspek. Gikatakda unta siya nga mobisita ug magdala og tambal sa iyang uyoan nga nakakulong, apan namatikdan sa mga guwardiya sa prisohan nga ang mga tambal nga gidala sa suspetsado gipanamastamasan. May mga nakadikit na scotch tape, kaya tiningnan nila ang isa nito at nakitang may laman itong hinihinalang shabu. Adunay mga scotch tape nga nakapilit, busa ilang gitan-aw ang usa niini ug nakit-an nga adunay sulud kini nga gidudahang shabu. Agad nilang isinuplong ang suspek sa Talomo Police Station, pagdating ng mga pulis ay narekober pa ang 17 sachets ng mga illegal na droga na isinilid sa lehitimong gamot. Gisumbong dayon nila sa Talomo Police Station ang suspek, pag-abot sa pulisya nakuha nila ang 17 ka sachet sa iligal nga droga nga gibutang sa lehitimo nga droga. Nagkakahalaga ng P27,000 ang narekober na ilegal na droga, haharap sa kasong paglabag sa RA 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 ang suspek. Ang nakuhang ilegal nga droga nagkantidad og P27,000, mag-atubang ang suspek sa kasong kalapasan sa RA 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002. Bukas ang pamahalang panlalawigan ng Tarlac sa pagsasagawa ng face-to-face na klase sa susunod na taon. Abri ang gobyerno sa probinsya sa Tarlac sa pagpahigayon sa mga klase nga atubangay sa sunod tuig. Sa virtual press briefing na inorganisa ng DOLE, sinabi ni Tarlac Gov. Susan Yap na napag-usapan na rin nila ito ng DepEd at kinakailangan na lang na tukuyin ang mga partikular na lugar sa Tarlac na walang COVID-19 infection para maging pilot areas. Sa usa ka virtual press briefing nga giorganisar sa DOLE, Tarlac Gov. Susan Yap nga nahisgutan na nila kini sa DepEd ug kinahanglan ra nga maila ang mga piho nga lugar sa Tarlac nga walaÕy impeksyon sa COVID-19 aron mahimoÕg pilot area. Makabubuti aniyang ipagpaliban ang face-to-face na klase kung mananatiling mataas pa rin ang maitatalang kaso ng COVID sa kanilang lalawigan. Giingon niya nga mas maayo nga dili idayon ang pag-atubangay nga klase kung magpadayon nga taas ang matala nga mga kaso sa COVID sa ilang probinsya. Dagdag pa niya, mayroon silang 1,410 na COVID-10 cases sa buong lalawigan, subalit 90-porsyento rito ay naka-recover o gumaling na. Dugang pa niya nga aduna silay 1,410 nga kaso sa COVID-10 sa tibuuk nga probinsya, apan 90-porsyento sa kanila ang naayo. Nasa 160 na lang aniya ang nasa ospital ngayon at nagpapagaling. Giingon niya nga naa sa 160 ra ang mga tawo sa hospital karon ug nagpaayo na sila. Ikalawa ang Tarlac sa may pinakamababang COVID-19 cases sa rehiyon. Ang Tarlac ikaduha sa adunay labing ubus nga kaso sa COVID-19 sa rehiyon. Samantala, inanunsyo din ng DOLE ang pamamahagi ng mahigit P3-milyon na pondo para sa sa mahigit 800 benepisyaryo ng Tulong Panghanapbuhay sa Ating Disadvantaged/Displaced Workers TUPAD program sa Tarlac. Kasamtangan, gipahibalo usab sa DOLE ang pagpanghatag og sobra sa P3-milyon nga pondo alang sa kapin sa 800 nga mga benepisyaryo sa Employment Assistance in Our Disadvantaged / Displaced Workers TUPAD nga programa sa Tarlac. Ayon kay Labor Sec. Silvestre Bello III, kabuuang P3.38 million ang inilaan sa Tarlac para sa 803 benepisyaryo ng TUPAD program para sa mga manggagawa sa informal sector na apektado ng COVID-19 pandemic. Ayon kay Labor Sec. Silvestre Bello III, kabuuang P3.38 million ang inilaan sa Tarlac para sa 803 benepisyaryo ng TUPAD program para sa mga manggagawa sa informal sector na apektado ng COVID-19 nga pandemiya. Umabot sa 4 na indibidwal ang nasawi, habang nasa 6 naman ang sugatan sa magkakahiwalay na aksidente sa lalawigan ng Isabela. Niabot sa 4 nga indibidwal ang namatay, samtang 6 pa ang samdan sa managlahing aksidente sa lalawigan sa Isabela. Naisugod sa ospital, pero namatay habang ginagamot ang construction worker na si Romar Tungpalan, 22 anyos at residente ng Barangay Estrella, bayan ng San Mateo. Gisugod sa ospital, apan namatay samtang ginatambalan ang trabahador sa konstruksyon nga si Romar Tungpalan, 22 anyos ug residente sa Barangay Estrella, lungsod sa San Mateo. Sa imbestigasyon ng San Mateo Police, minamaneho ng biktima ang kaniyang motorsiklo hapon nitong Biyernes. Sa imbestigasyon sa Kapulisan sa San Mateo, ang biktima nagmaneho sa iyang motorsiklo kaniadtong Biyernes sa hapon. Nang makarating sa pinangyarihan ng aksidente ay bigla umanong pumasok sa national highway ng Brgy. Marasat Pequeno ang motorsiklo kung saan ay nasagi nito ang kaliwang gulong ng tricycle na bumabaybay din noon sa kalsada. Pag-abot niya sa lugar nga nahitaboan sa aksidente, kalit lang nga nisulod siya sa national highway sa Brgy. Marasat Pequeno ang motorsiklo diin naigo ang wala nga ligid sa traysikol nga nagbiyahe usab sa dalan. Sa lakas ng pagbangga ay natumba ang motorsiklo at napunta ang biktima sa kabilang lane ng kalsada kung saan ay tiyempong dumadaan ang isang dumptruck. Sa kusog nga pagbangga natumba ang motorsiklo ug naadto ang biktima sa pikas linya sa dalan diin may usa ka dumptruck nga miagi. Nasagasaan ang biktima na nagtamo ng mga sugat sa ibaÕt ibang bahagi ng katawan. Ang biktima napagan ug nakaangkon og samad sa lainlaing bahin sa lawas. Samantala, sa bayan ng Quezon, idineklarang dead-on-arrival ang 46-anyos na magsasakang si Reynaldo Garobo. Samtang, sa lungsod sa Quezon, gideklarar nga dead-on-arrival ang 46-anyos nga mag-uuma nga si Reynaldo Garobo. Sakay ang biktima ng tricycle na nabangga sa likod ng dump truck pasado alas-6 ng umaga nito ring Biyernes sa national highway ng Brgy. Santos. Ang biktima nagsakay sa usa ka traysikol nga nabangga sa likud nga bahin sa usa ka dump truck pasado alas 6 sa buntag kaniadtong Biyernes sa national highway sa Brgy. Santos. Dahil sa lakas nang pagbangga ay tumilapon mula sa tricycle ang biktima kasama ang kaniyang misis na nagtamo naman ng mga sugat. Tungod sa kakusog sa pagbangga, ang biktima ug asawa niini niambak sa traysikol ug nakaangkon og mga samad. Sugatan din ang driver ng tricycle na si Ronaldo Trinidad, nasa kustodiya nang Quezon Police Station ang driver ng dump truck na posibleng maharap sa reklamong reckless imprudence resulting in homicide, multiple physical injures and damage to property. Nasamdan usab ang drayber sa traysikol nga si Ronaldo Trinidad, ang drayber sa usa ka dump truck naa sa kustodiya sa Quezon Police Station nga mahimong mag-atubang sa usa ka reklamo sa walay pakabana nga kawala hinungdan sa pagpatay, daghang mga samad sa lawas ug kadaot sa kabtangan. May nangyari ring aksidente sa national highway ng Barangay Harana, bayan ng Luna, bandang alas 11 ng gabi noong Huwebes, Disyembre 17. Adunay usab nahitabo nga aksidente sa national highway sa Barangay Harana, lungsod sa Luna, mga alas 11 sa gabii kaniadtong Huwebes, Disyembre 17. Ayon sa pulis, nabangga ng kotse ang tricycle na bumabiyaheng wala umanong ilaw, sa lakas ng pagbangga, tumilapon ang anim na pasahero ng tricycle kung saan dalawang menor de edad ang nasawi. Pinauyon sa pulis, nabanggaan sa awto ang traysikol nga nagabiyahe kuno nga wala'y suga, sa kusog nga pagbangga, nalagpot ang unom nga pasahero sa traysikol kung diin duha ka menor de edad ang namatay. Nanggaling umano sa isang handaan ang mga biktima at pauwi na nang mangyari ang aksidente. Ang mga biktima giingon nga gikan sa usa ka salo-salo ug pauli na unta sa ilang lugar pagkahuman sa aksidente. Hindi matatawaran ang mahalagang papel ng mga guro sa modular learning ng mga estudyante ngayong may coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Mahinungdanon kaayo papel sa mga magtutudlo sa modyular nga pagpagkat-on sa mga estudyante karong adunay sakit nga coronavirus (COVID-19) nga pandemiya. Mahalaga rin ang mismong papel na ginagamit para sa pag-aaral lalo na sa mga tinatawag na last mile schools o mga paaralan sa mga malalayong lugar, dahil dito, inilunsad ng ABS-CBN ang Papel Mo Sa Kinabukasan Ko. Importante usab ang mismong papel nga ginagamit alang sa pag-eskwela labi na sa mga ginatawag nga ulahing milya nga mga eskwelahan o mga eskwelahan nga sa mga lagyong lugar, tungod niini, gilansad sa ABS-CBN ang Papel Mo Sa Kinabukasan Ko. Daang-libo na ang nabakunahan kontra coronavirus disease COVID 19 sa United Kingdom mula nang umarangkada ang rollout ng bakuna roon. Gatusan ka libo ang nabakunahan batok sa sakit nga coronavirus COVID 19 sa United Kingdom gikan sa paglansad sa bakuna. Ang ilan sa mga makakatanggap ng COVID-19 vaccine ay mga healthcare worker na Pinoy. Ang pila sa mga makadawat bakuna sa COVID-19 mga Pinoy nga trabahante sa healthcare. Kakaiba na ang kasalang bayan ngayong pandemya dahil imbes na mass wedding ay tinatawag na itong mask wedding bilang health protocol kontra COVID-19. Talagsaon ang kasal sa lungsod sa kini nga pandemya tungod kay imbes sa mass wedding kini gitawag nga mask wedding isip usa ka protokol sa kahimsog kontra sa COVID-19. Pero nagtataguan man ng mukha, lantad na lantad naman ang kanilang feelings sa isa't isa. Bisan kung gitago nila ang ilang mga nawong, tataw kaayo ang ilang pagbati sa usag usa. Dagsa ang mga mamimili sa Divisoria, Maynila ngayong huling Biyernes bago ang Pasko. Daghang mga mamalit sa Divisoria, Manila kaniadtong katapusang Biyernes sa wala pa ang Pasko. Dinarayo pa rin ang mga damit, laruan at iba pang gamit pambahay na nasa abot-kayang presyo, pahirapan naman ang pagpapatupad ng physical disyancing sa lugar. Ginadayo pa gihapon ang mga sinena, dulaan ug uban pang gamit sa balay nga nasa makab-ot ra nga presyo, lisoran usab ang pagpatuman sa pisikal nga pagdistansya sa lugar. Nagpatupad ng special lockdown sa isang compound sa Barangay Tandang Sora ang lokal na pamahalaan ng Quezon City matapos lumobo ang bilang ng mga nagkasakit ng coronavirus disease COVID 19 sa lugar. Nagpatupad ng special lockdown sa isang compound sa Barangay Tandang Sora ang lokal na pamahalaan ng Quezon City matapos lumobo ang bilang ng mga nagkasakit ng coronavirus disease COVID 19 sa lugar. Ayon sa Quezon City Health Department, dumalo sa isang birthday party sa lugar ang isang government employee na nagkaroon ng sintomas ng COVID-19. Pinauyon sa Quezon City Health Department, usa ka kawani sa gobyerno nga adunay simtomas sa COVID-19 ang mitambong sa birthday party sa lugar. Dito, mahigit 80 katao ang naging close contact niya pero 44 pa lang ang napapasailalim sa COVID-19 test sa 44 na sumailalim sa COVID 19 test, 9 ang nagpositibo. Dinhi, labaw sa 80 nga mga tawo ang nahimo niyang suod nga kontak apan 44 ra ang gipaubos sa COVID-19 nga pagsulay gikan sa 44 nga gipaubos sa COVID 19 nga pagsulay, 9 ang nagpositibo. Nakuha niya ang infection sa pinagtatrabahuan, ani QC Epidemiology and Surveillance Unit chief Rolly Cruz. Nakuha niya ang impeksyon sa trabahoan, ingon sa QC Epidemiology and Surveillance Unit chief nga si Rolly Cruz. Mula sa 0 kaso, lumobo sa 12 ang kaso ng COVID 19 sa lugar, nagkaroon ng parang party. Gikan sa 0 kaso, nidako sa 12 ang kaso sa COVID 19 sa lugar, adunay nahitabo nga mura og salo-salo. Siyempre hindi maiwasan, na family nila eh nagpunta and doon nalaman after noon nagkaroon ng sintomas, ayon sa barangay chairman na si Mario Ulanday. Siyempre dili malikayan, na kapamilya nila eh niadto ug didto nahibal-an pagkahuman ato aduna nay sintomas, sumala sa chairman sa barangay nga si Mario Ulanday. Bumaba sa 300 ang aktibong kaso ng COVID 19 sa lungsod pero ngayon, lumobo na ito sa 1,097 ilan umano sa mga nagpositibo ay mula sa mga dumalo sa mga party o reunion. Ang ihap sa mga aktibong kaso sa COVID 19 sa syudad ning-us-us sa 300 apan karon, ningtaas sa 1,097 ang pipila sa mga positibo gikan sa mga nanambong sa mga salo-salo o panagtagbo. Samantala, naglabas ng ordinansa ang QC local government na naghihigpit sa paglabas ng mga menor de edad, dalawang linggo isasailalim sa special lockdown ang nasabing compound. Samtang, nagpagawas ang usa ka lokal nga gobyerno sa QC usa ka ordinansa nga nagapugong sa pagpagawas sa mga menor de edad, ang compound ipaubos sa usa ka espesyal nga lockdown sa duha ka semana. Sa mga susunod na araw inaasahan ang pagdami ng mga pupunta sa Ninoy Aquino International Airport sa kabila ng pandemya. Sa umaabot nga mga adlaw, daghang mga tawo ang gilauman nga moadto sa Ninoy Aquino International Airport bisan pa nga adunay pandemya. May physical distancing na sa bukana ng paliparan. Adunay na pisikal nga pagpahilayo sa entrada sa tugpahanan. Kailangan ding i-scan muna ang Traze App QR Code na nakadikit sa bawat entry ng terminal. Ang Traze App QR Code nga gilakip sa matag pagsulod sa terminal kinahanglan usab nga i-scan una. Dapat ding obserbahan ang physical distancing sa mga check-in counter hanggang sa boarding gates. Ang pagbantay sa pisikal nga pagdistansya kinahanglan usab nga maobserbahan sa mga check-in counter hangtod sa boarding nga mga gate. Magkakahiwalay rin ang mga pasahero sa pagsakay ng eroplano, bawal ding makipagpalitan ng upuan para sa contact tracing, pero puwedeng magkatabi dahil kada 2 o 3 minuto napapalitan ng air filter ang hangin sa loob ng eroplano. Bulag usab ang mga pasahero sa pagsakay sa eroplano, ginadili pud ang pakigkambyo og lingkoranan alang sa dalian nga pagsubay sa kontak, apan mahimong tapad tungod kay kada 2 o 3 minuto mabayloan og air filter ang hangin sa sulud sa eroplano. Dapat ding may suot na face shield, maliban na lang kung kakain, mababa pa umano sa ngayon ang mga bumibiyahe sa paliparan. Kinahanglan nga magsul-ob usab og usa ka taming sa nawong, gawas kung mokaon, giingon nga ang mga nagabiyahe sa paliparan ubos pa sa pagkakaron. Tingin ng Civil Aviation Authority of the Philippines, marami ang namamahalan o nahihirapan sa pagkuha ng requirements gaya ng RT-PCR o antigen test na rekisito bago makalipad. Tan-aw sa Civil Aviation Authority of the Philippines, daghan ang namahalan o nalisudan sa pagkuha og mga kinahanglunon sama sa RT-PCR o antigen test na rekisito bago makalupad. Ayon sa datos ng CAAP, nasa 37,000 pasahero ang gumagamit ng terminal nitong Nobyembre, higit na mas maliit sa higit 2 milyon noong Nobyembre 2019. Ayon sa datos ng CAAP, nasa 37,000 pasahero ang gumagamit ng terminal nitong Nobyembre, higit na mas maliit sa higit 2 milyon noong Nobyembre 2019. Hindi nila inaasahan na dadami pa ito pagdating ng Disyembre lalo na at may 7 pang paliparan ang hindi pa tumatanggap ng commercial flights. Wala nila damha nga madugangan kini sa Disyembre labi na nga adunay 7 pa nga mga tugpahanan nga wala pa makadawat mga flight sa komersyo. Ngayong Disyembre, aabot sa 4,696 departing passengers ang naitala sa loob ng NAIA, mas maliit sa 32,475 na naitala noong nakaraang taon. Karong Disyembre, mokabat sa 4,696 nga mga nanglarga nga mga pasahero ang natala sa sulud sa NAIA, mas gamay sa 32,475 nga natala sa miaging tuig. Mga balikbayan ang inaasahang malaking bulto ng pasahero na darating sa NAIA ngayong Disyembre. Mga balikbayan ang gindahuman nga dagkong bulto sa pasahero nga moabot sa NAIA karong Disyembre. Nitong buwan, itinaas na sa 5,000 kada araw ang tatanggap ng NAIA na pasahero mula sa ibang bansa mula sa dating 2,000 hanggang 3,000. Karong buwana, gitaas na sa 5,000 kada adlaw ang dawaton sa NAIA nga pasahero gikan sa laing nasud gikan sa daang 2,000 hangtod 3,000. Pagka-nagkadikit dikit ang flights at pag nag-increase ang flights yung magsasabay-sabay ng pagdating kaya magkakaroon ng longer processing time at dito lalabas 'yung mga kaunting sakripisyo ng ating arriving passengers. Pagka-nagkadikit dikit ang mga paglupad ug pag nagtaas, magsabay-sabay og pag-abot mao nga adunay mahitabo nga mas taas nga oras sa pagproseso ug dinhi mogawas ang mga gamayng sakripisyo sa atoang mangabotay nga pasahero. May delay ng konti at ito naman yung pilit namin ginagawan ng paraan, ani Transportation Undersecretary Raul Del Rosario. Adunay pagkalangan gamay ug kini usab ang amoang ginapugos nga ginahimuan og pamaagi, ingon ni Transportation Undersecretary Raul Del Rosario. Nangako ang mga laboratoryo na kakayanin nila ang paglabas ng swab test results sa loob ng isang araw para makauwi agad ang mga pasahero sa kani-kanilang mga kaanak kapag nagnegatibo ang resulta. Nisaad ang mga laboratoryo nga kayanon nila ang paggawas og mga resulta sa swab test sa sulud sa usa ka adlaw aron nga makauli dayon ang mga pasahero sa ilahang mga paryente kung nagnegatibo ang resulta. Payo ng NAIA, mas mainam na i-check agad sa lokal na pamahlaan na pupuntahan ang mga requirement tulad ng COVID-19 test at anong klase ng test at ilang araw ang validity nito. Tambag sa NAIA, mas maayo nga i-tsek dayon sa lokal nga gobyerno ang mga gikinahanglan sama sa COVID-19 test ug unsang klase sa test ug pila ka-adlaw ang pagka-epektibo niini. Payo rin nila, i-download ant Traze app dahil hinihingi ito sa halos lahat ng entry points hanggang sa pupuntahang destinasyon, dapat ding magdala ng valid ID at magbaon ng matinding pasensya, anila. Tambag usab nila, i-download ang Traze app tungod kay ginapangayo kini sa halos tanan nga mga punto nga sulodanan hangtod sa adtuang destinasyon, kinahanglan puy nga magdala og valid ID ug pagbaon og grabe nga pasensya, ingon nila. Nagdulot ng kalituhan sa mga motorista ang muling pagbubukas ng U-turn slot sa may Quezon City Academy sa EDSA. Ang pagbukas usab sa U-turn slot sa Quezon City Academy sa EDSA nahimong hinungdan sa kalibog sa mga motorista. Nagsimula na ring umuwi ang ilan sa mga probinsiya, dahilan para bumigat ang daloy ng trapiko sa ilang parte ng EDSA. Nagsugod na pud og uli ang uban sa mga probinsiya, hinungdan aron nga mobug-at ang dagan sa trapiko sa ubang bahin sa EDSA. Humihingi ng paumanhin at pang-unawa ang pinuno ng Metro Pacific Tollways Corporation, operator ng North Luzon Expressway, sa mga naging problema sa pagpapatupad ng cashless system, na ayon sa mga motorista ay hindi pa plantsado. Nagapangayo og pasaylo ug pagsabot ang pinuno sa Metro Pacific Tollways Corporation, operator sa North Luzon Expressway, sa mga nahimong problema sa pagpatuman sa cashless system, nga sumala sa mga motorista wala pa maplano. Magdaragdag anila sila ng system enhancements hanggang Enero para mas maging maayos ito. Magdungag kuno sila og system enhancements hangtod Enero aron mahimong mas maayo kini. May dalawa pang bio-tech company mula Amerika ang handang mag-supply ng dine-develop nilang COVID-19 vaccine sa Pilipinas sa susunod na taon, ayon sa isang opisyal. Duha pa ka mga kompanya nga bio-tech gikan sa Amerika ang andam nga maghatag og suplay sa bakuna sa COVID-19 sa Pilipinas sa sunod tuig, sumala sa usa ka opisyal. Sabi ni Philippine Ambassador to the United States Jose Manuel Romualdez nitong Biyernes, bukod sa Pfizer, handa ring maglaan ang Moderna at Arcturus ng mula 4 hanggang 25 milyong doses ng kanilang bakuna. Giingon sa Ambahador sa Pilipinas sa Estados Unidos nga si Jose Manuel Romualdez kaniadtong Biyernes, gawas sa Pfizer, andam usab nga maggahin ang Moderna ug Arcturus og gikan sa 4 hangtod 25 ka milyon nga dosis sa ilahang bakuna. Kung tatanggapin ng pamahalaan ng Pilipinas ang kanilang proposal, maaaring masuplayan ang bansa simula sa 3rd quarter ng 2021. Kung dawaton sa gobyerno sa Pilipinas ang ilang sugyot, mahimoÕg mahatagan ang nasud sugod sa ika-3 nga kwarter sa 2021. Ito'y sa gitna ng alegasyon nina Romualdez, Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. at Sen. Panfilo Lacson na nagpabaya si Health Secretary Francisco Duque III kaya napurnada ang negosasyon sa Pfizer. Kini taliwala sa mga pasangil ni Romualdez, Foreign Secretary Secretary Teodoro Locsin Jr. sa Sen. Panfilo Lacson nga gipasagdan ni Health Secretary Francisco Duque III busa nahuman ang negosasyon kauban sa Pfizer. Dapat daw, magde-deliver ito ng 10 milyong doses sa Enero, itinanggi ito ni Duque na sinegundahan naman ni Galvez. Kinahanglan kuno nga maghatud kini og 10 milyon nga dosis sa Enero, kini gihimakak ni Duque ug gipaluyohan kini ni Galvez. Sa huli, sinabi ni Romualdez na oras na para mag-move on, apat na bakuna ang sinisilip na pamahalaan na iturok sa mga Pinoy simula sa unang quarter ng 2021. Sa katapusan, giingon ni Romualdez nga panahon na aron magpadayon, ang gobyerno ginasilip ang upat ka mga bakuna nga iturok sa mga Pinoy sugod sa una nga kwarter sa 2021. Ito ang Sputnik V ng Gamaleya Institute ng Russia, at Sinovac, Sinopharm at CanSino ng China. Kini ang Sputnik V sa Gamaleya Institute of Russia, ug Sinovac, Sinopharm ug CanSino sa China. Nagdala ng pagbaha at landslide ang bagyong Vicky sa Mindanao, matapos ang walang tigil na pag-ulan sa malaking bahagi ng lugar. Ang bagyong Vicky nagdala og mga pagbaha ug pagdahili sa yuta sa Mindanao, pagkahuman sa walay hunong nga pag-ulan sa daghang bahin sa lugar. Sa Purok 3, Barangay Poblacion sa Rosario, Agusan Del Sur, inabot ng hanggang bubong ng ilang bahay ang baha. Sa Purok 3, Barangay Poblacion sa Rosario, Agusan Del Sur, naabot sa atop sa pipila ka mga balay ang mga baha. Nalubog din sa baha ang palengke at terminal sa bayan ng Rosario, batay sa kuhang retrato ng guro na si Albert Pamonag. Gibaha usab ang merkado ug terminal sa lungsod sa Rosario, pinauyon sa litrato nga kuha sa magtutudlo nga si Albert Pamonag. Halos naapawan na po ang lahat ng bahay at paninda nila may mga tao na pilit na sinasalba yung mga gamit nila, ani Pamonag. Halos nalabwan na ang tanang balay ug baligya nila adunay mga tawo nga ginasulayan og salba ang ilahang mga gammit, ingon ni Pamonag. Pinasok din ng tubig-baha ang ilang bahay sa bayan ng Prosperidad, Agusan Del Sur, puspusan din ang pagsagip sa mga binahang residente sa Bayugan City. Gisulod usab sa tubig-baha ang pipila ka mga balay sa siyudad sa Prosperidad, Agusan Del Sur, padayon usab ang pagluwas sa mga nabahaang residente sa siyudad sa Bayugan. Binaha rin ang ilang bahay at pananim sa bayan ng Pantukan, Davao Del Oro dahil sa bagyo. Pipila usab ka mga balay ug pananum ang gibahaan sa lungsod sa Pantukan, Davao Del Oro tungod sa bagyo. Nagsilikas ang ilang residente habang sinasalba ang mga gamit at hayop, nasa 100 residente ang inilikas sa mga paaralan matapos bahain ang 3 barangay sa bayan ng Nabunturan, Davao Del Oro. Ang pipila ka mga residente mikalagiw samtang nagluwas sa mga paninda ug mga hayop, hapit sa 100 ka mga residente ang gipabakwit gikan sa mga eskuylahan human sa pagbaha sa 3 ka mga barangay sa lungsod sa Nabunturan, Davao Del Oro. Pero makalipas ang ilang oras ay humupa na rin ang baha, alas 6 naman ng umaga ng Biyernes nang gumuho ang lupa sa Sitio Depot, Barangay Upper Ulip sa bayan ng Monkayo, Davao Del Oro. Apan pagkahuman sa pipila ka oras, nihunas ang baha, samtang alas-6 sa buntag sa Biyernes sa buntag sa pagkahugno sa yuta sa Sitio Depot, Barangay Upper Ulip sa lungsod sa Monkayo, Davao Del Oro. Nagtulungan naman ang mga awtoridad sa pag-rescue ng mga residenteng na-trap sa Bislig City, Surigao Del Sur. Ang mga awtoridad nitabang sa pagluwas sa mga natanggong nga mga residente sa Bislig City, Surigao Del Sur. Nilusong ng mga pulis ang abot-baywang na tubig, nagsasagawa na ng survey at assessment ang mga lokal na pamahalaan laloÕt isa ang lungsod sa mga matinding binaha. Gilusong sa mga pulis ang kutob-hawak nga tubig, nagahimo na og sarbey ug assessment ang mga lokal nga gobyerno labi na nga lakip ang lungsod sa labing gibahaan. Kasabay ng paggunita ng International Migrants Day ngayong Biyernes, muling inalala ng Migrante International at iba pang mga kaalyadong grupo ang sitwasyon ng mga overseas Filipino workers (OFW) at iba pang Pinoy na nakikipagsapalaran sa ibang bansa sa gitna ng pandemya. Dungan sa paghandum sa International Migrants Day karong Biyernes, ang Migrante International ug uban pa nga mga kaalyado nga grupo subli nga nahinumduman ang kahimtang sa mga overseas Filipino workers (OFWs) ug uban pang mga Pilipino nga ning-abut sa gawas sa nasud taliwala sa pandemya. Muling ikinuwento ng isang seaman ang sinapit niya at ng mga kasamahan nang ma-stranded sila sa laot dahil sa COVID-19. Usa ka seaman ang nag-asoy og balik sa nahitabo kaniya ug sa iyang mga kauban sa pagkatanggong sa dagat tungod sa COVID-19. Kuwento ni Anthony Medina, crew ng fishing vessel na Ocean Star 86, halos 10 buwan silang stranded sa karagatang sakop ng China. Si Anthony Medina, tripulante sa fishing vessel nga Ocean Star 86, nagsulti nga natanggong sila hapit sa 10 ka bulan sa kadagatan sa China. Hindi anya nila nagawang makadaong sa pantalan at makababa man lang sa barko, halos kakaunti lang din daw ang kanilang pahinga sa barko dahil maghapon at magdamang ang kanilang trabaho. Ingon pa niya nga wala sila nakadaong sa pantalan ug makanaog man lang sa barko, halos ginagmay ra kuno ang ilahang pahulay sa barko tungod kay ang ilang trabaho adlaw ug gabii. Kami po talaga yung pinakadelikado ang trabaho, mababa pa ang pasahod yung pagpapauwi po sa amin halos abutin po kami ng 10 months, ani Medina sa isang press conference kasama ang iba pang stakeholders. Kami gyud ang labing peligro nga trabaho, gamay pa ang sweldo ug ang pagpauli sa amo molungtad sa hapit 10 bulan, ingon ni Medina sa usa ka press conference uban ang ubang mga hingtungdan. Ayon kay Bayan Muna Rep. Ferdinand Gaite, may mga panukalang batas na sa Kamara para tugunan ang hinaing ng mga tripulanteng Pinoy, gaya ng Magna Carta for Seafarer. Pinauyon kay Bayan Muna Rep. Ferdinand Gaite, aduna nay mga panukalang balaod sa Kamara aron matubag ang mga hinaing sa mga Filipino crew, sama sa Magna Carta for Seafarer. Nagpahayag din ng suporta ang United Methodist Church sa mga panukalang batas at programa para sa kapakanan ng mga migrant workers. Ang United Methodist Church nagpahayag usab sa suporta sa mga panukalang balaod ug programa alang sa kaayohan sa mga trabahante sa gawas. Ayon kay Reverend Marie Sol Villalon, mahalagang pakinggan ng pamahalan ang panawagan ng mga seafarers at mga OFW para sa kanilang proteksyon. Pinauyon kay Reverend Marie Sol Villalon, hinungdanon nga pamatian sa gobyerno ang panawagan sa mga marino ug OFWs alang sa ilang proteksyon. Hindi puwedeng kikita lang ang mga kompanya, hindi puwedeng kikita lang ang gobyerno mula sa kanila, ang United Methodist Church ay labis na concerned sa isyu ng forced migration. Dili puwede nga ang mga kompanya lang ang makakwarta, dili puwede nga ang gobyerno lang ang makakwarta gikan sa ilaha, nabalaka kaayo ang United Methodist Church bahin sa isyu sa pinugus nga pagbalhin. Sa panahon ng pandemic kailangang matanto, ma-realize ng ating gobyerno na kailangang bigyang pansin ang trabaho ng mga Filipino sa loob ng ating bansa, hindi sa labas. Sa panahon sa pandemya, kinahanglang mahunahunaan sa atong gobyerno nga dapat tagaan og atensyon ang trabaho sa mga Pilipino sa sulud sa atong nasud, dili sa gawas. At kung lalabas man ang mga Filipino para magtrabaho, kailangan mayroong equal protection, ani Villalon, anti-trafficking ministry head ng grupo. Ug kung ang mga Pilipino mogawas aron magtrabaho, kinahanglan nga adunay managsama nga proteksyon, ingon ni Villalon, ang pangu sa anti-trafficking ministry sa grupo. Sinabi naman ng abogadong si Edwin dela Cruz ng International Seafarers Action Center na mabagal ang aksyon ng gobyerno para bigyang proteksyon ang mga mandaragat mula nang tumama ang pandemya. Ang abogado nga si Edwin dela Cruz sa International Seafarers Action Center nagsulti nga hinay ra ang aksyon sa gobyerno aron mapanalipdan ang mga marinero gikan sa pagkaigo sa pandemya. Napakabagal nilang tugunan kung hindi pa magkaroon ng pressure ang mga seafarers, ang kanilang pamilya, media. Sobra ka hinay silang motubag, kung wala pay presyur ang mga marino, ang ilahang pamilya, medya. Kaya hindi po totoo na sapat ang programa ng gobyerno sa repatriation, giit ni Dela Cruz. Mao nga dili tinuud nga ang programa sa pagpauli sa gobyerno igo na, giinsistir ni Dela Cruz. Para kay Gaite, may mga maaari namang gawin pa ang gobyerno para iparamdam sa mga OFW ang pagkalinga nito. Alang kay Gaite, adunay mga pwedeng himuon pa ang gobyerno aron ipabati sa mga OFW ang pag-atiman niini. May pondo para don sa ayuda bilisan lang nila yung pagbibigay nyan lalo na ngayon sa panahon ng kapaskuhan ay nag-create pa ng dagdag na mental stress, sabi ni Gaite. Adunay pondo alang didto sa ayuda gidalian lang nila ang pagpanghatag niana labi na karong sa panahon sa kapaskuhan naghimo pa kini og dungag nga kabalaka sa panghunahuna, ingon ni Gaite. Sa harap ng mga ulat na naglipana na ang bakuna laban sa COVID-19 kahit wala pang awtorisado rito, sinabi ng Food and Drug Administration (FDA) na iniimbestigahan na nila ito. Atubangan sa mga report nga mikaylap ang bakuna sa COVID-19 bisan wala paÕy bisan kinsa nga nagtugot niini, giingon sa Food and Drug Administration (FDA) nga ila na kining giimbestigahan. Sabi sa TeleRadyo ni FDA director-general Eric Domingo nitong Biyernes, kabilang sa mga pinuntahan nila ang mga clinic sa Makati at Binondo pero wala naman umano silang nakita o nakumpiskang mga bakuna. Ang director-general sa FDA nga si Eric Domingo nagsulti sa TeleRadyo kaniadtong Biyernes nga nangadto sila sa mga klinika sa Makati ug Binondo apan wala silay nakit-an o nakumpiska nga mga bakuna. Sinulatan din anya ng FDA ang mga umano'y mambabatas na nagpaturok na ng COVID-19 vaccine. Gisulti usab niya nga ang FDA nagsulat usab sa mga magbabalaod nga naindyeksyonan na og bakuna sa COVID-19. Ilang beses na rin po kami nagkaroon ng mga operasyon pero wala naman po kaming nahuhuli including doon sa Binondo nitong Martes kasama po ng Manila police. Pipila ka mga higayon sa usab kami naghimo og mga operasyon apan wala mi nasakpan lakip na didsto sa Binondo kaniadtong Martes kauban ang kapulisan sa Manila. At so far, yung mga nababalitan natin, meron pong mga congressman, senador, sinusulatan po natin sila, tinatanong kung totoo po na nabakunahan sila at kung may information sila kung sinong nagbebenta nito dahil bawal po ang magbenta at mag-distribute sa Pilipinas, ani Domingo. Ug sa pagkakaron, kadtong mga nabalitaan nato, adunay mga kongresista, senador, ginasulatan nato sila, ginapangutana kung tinuod nga nabakunahan sila ug kung aduna silay impormasyon kung kinsa ang nagabaligya niini tungod kay ginadili pa ang pagbaligya niini ug pagpanghatag sa Pilipinas, ingon ni Domingo. Ayon sa opisyal, wala pang sagot ang mga sinulatan nilang politiko, giit ni Domingo, wala pang naaaprubahang COVID 19 vaccine sa bansa kaya wag magpaloko sa mga nag-aalok nito. Pinauyon sa opisyal, wala pay responde ang ilang mga gisuwatan sa politika, gipahimug-atan ni Domingo, wala pay COVID 19 nga bakuna nga gi-aprubahan sa nasud busa ayaw pagpaatik sa mga nagtanyag niini. Inanunsyo ni Guihulngan City Mayor Jorge Reyes, Biyernes, na magbibigay siya ng P500,000 na pabuya para sa makakapagturo sa pumaslang sa City Health officer ng lungsod at sa kaniyang asawa kamakailan. Gipahibawo kaniadtong Biyernes sa Guihulngan City Mayor Jorge Reyes nga maghatag siya og P500,000 nga gantimpala alang sa pagtudlo sa nagpatay sa city Health officer sa syudad ug sa iyang asawa bag-o lang. Patay ang City Health Officer ng Guihulngan City, Negros Oriental na si Dr. Mary Rose Sancelan at ang kaniyang mister matapos pagbabarilin ng riding-in-tandem sa isang subdivision sa lungsod noong Martes. Patay ang City Health Officer ng Guihulngan City, Negros Oriental nga si Dr. Mary Rose Sancelan ug ang iyahang mister human pauwanan og bala sa riding-in-tandem sa usa ka subdibisyon sa lungsod kaniadtong Martes. Ayon kay Molas, matagal nang may pabuya na inilaan ang lungsod para sa mga makapagtuturo kung sino ang salarin sa sunod-sunod na pamamaslang sa Guihulngan ngayong taon. Pinauyon kay Molas, dugay na nga adunay gantimpala nga gigahin ang lungsod alang sa mga makatudlo kung kinsa ang suspetsado sa sunod-sunod nga pagpamatay sa Guihulngan karong tuiga. Kinondena naman ni Bishop Gerardo Alminaza ng Diocese of San Carlos ang pamamaslang sa mga sibilyan at sa mga lokal na opisyal sa lungsod. Gikundina ni Obispo Gerardo Alminaza ang diyosesis sa San Carlos ang pagpatay sa mga sibilyan ug lokal nga opisyal sa syudad. Patuloy pang iniimbestigahan ng mga pulis ang pagkamatay ng doktor at ng kaniyang asawa. Padayong ginaimbestigahan pa sa pulisya ang pagkamatay sa doktor ug sa iyang asawa. Inaasahan sa susunod na linggo ang Christmas rush sa mga supermarket, ayon sa ilang operator. Gilauman sa sunod semana ang pagdali-dali ug palit sa mga palengke karung Pasko, sumala sa pipila ka mga operator. Paliwanag nila, marami raw kasi na sa susunod na linggo pa matatanggap ang 13th month pay. Gipasabut nila nga daghan daw ang makadawat sa ika-trese na bulan nga sweldo sa sunod semana. Most likely magpi peak naman yan with the coming days kasi customers naman magpa-patronize at magpa-patronize pa rin kasi tuloy pa rin naman ang Pasko, ani Joy Luansing, Operations Manager ng Savemore. Labing siguro kini mag-una sa umaabot nga mga adlaw tungod kay ang mga kostumer mobantay ug magpadayon sa gihapon tungod kay magpadayon ang Pasko, ingon ni Joy Luansing, ang tigdumala sa operasyon sa Savemore. Dati nang nabanggit ng grupo ng mga supermarket na may pangamba pa rin ang ilang tao na lumabas dahil sa pandemya. Dugay ng nahisgut sa grupo sa mga mall nga may pangamba gihapon ang ilang tawo nga migawas tungod sa pandemya. Bukod pa ito sa wala silang pera samantala, muling umikot ang Department of Trade and Industry para tingnan ang presyo ng basic goods at produktong pang-Noche Buena sa merkado. Gawas sa wala sila'y kwarta sa kasamtangan, ang Department of Trade and Industry ningbalik usab aron tan-awon ang mga presyo sa mga kinihanglon nga produkto ug mga produkto nga pang-Noche Buena sa palengke. Paalala ni Trade Undersecretary Ruth Castelo na ngayon na mamili ng mga pang-Noche Buena habang matumal pa ang bentahan sa mga supermarket. Gipahinumduman karon ni Trade Undersecretary Ruth Castelo nga karun na mamalit sa Noche Buena samtang naghinay ang pagpamaligya sa mga palengke. Maaalalang nililimitahan ang bilang ng mga tao sa supermarket at iba pang pampublikong lugar para mapatupad ang physical distancing sa gitna ng banta ng COVID-19. Kahinumduman nga gilimitahan ang ihap sa mga tawo sa mga palengke ug uban pang mga publiko nga lugar aron ipatuman ang pagpahilayo sa usag-usa taliwala sa hulga sa COVID-19. Iginiit ng isang eksperto na dapat gawan ng paraan ng mga manufacturer na padaliin ang pagsuot ng face shields. Giinsistir sa usa ka eksperto nga kinahanglan magbuhat ang mga manggagama aron dali lang masul-ob ang mga face shields. Ito ay kasunod ng agam-agam ng ilan na nakadudulot ng perwisyo ang pagsusuot ng face shield, bukod pa sa pagsusuot ng face mask bilang minimum health standard para maiwasan ang coronavirus disease COVID 19. Nunot kini sa pagduha-duha sa pipila nga ang pagsul-ob sa face shield mamahimong hinungdan sa kadaot, dugang sa pagsul-ob sa face mask ingon usa sa mga sukaranan sa kahimsog aron malikayan ang sakit nga COVID 19. Sa isang panayam, sinabi ng infectious disease expert na si Edsel Salva–a na dapat maghanap ng paraan ang mga eksperto para mabawasan ang perwisyo sa pagsusuot ng face shield. Sa usa ka pakigsulti, ang eksperto sa makatakod nga sakit nga si Edsel Salva–a nagsulti nga ang mga eksperto kinahanglan nga mangita ug mga pamaagi aron maminusan ang peligro nga magsul-ob og face shield. I think naman po may mga solution naman po yan so siguro napaka-innovative ng mga scientist, ng ating mga material expert na puwede pong hanapan ng solusyon ang mga ganitong bagay para po hindi naman mawala sa atin ang benefit ng using a face shield, dagdag niya. Sa akong hunahuna adunay mga solusyon mao nga tingali ang mga syentista gabuhat ug mas makapaayo, ang among mga eksperto sa materyal makakaplag ug usa ka solusyon sa mga kana nga butang aron dili mawala ang benepisyo sa paggamit sa face shield, dugang pa niya. Matatandaang ginawang required ang pagsusuot ng face shield, bukod pa sa face mask, kung lalabas ng bahay dahil sa banta ng COVID-19. Kahinumduman nga ang pagsul-ob sa face shield, dugang sa usa ka face mask, gikinahanglan sa paggawas sa balay tungod sa hulga sa COVID-19. Ang ilang mamimili at nagtitinda sa isang palengke sa Maynila, nanawagang bigyang-linaw ang polisiya. Ang pila sa mga pumapalit ug nagbaligya sa merkado sa Manila, nanawagan alang sa pagklaro sa polisiya. Dapat ipaliwanag nila iba hindi nakakaintindi paniniwala namin noong una sa transportasyon lang pag dito, okay lang. Kinahanglan nila ipasabut nga ang uban wala makasabut sa una sa among pagtuo sa transportasyon kung dinhi ra, okay ra. Tulad ko, galing akong bangko, kaya ako naka-face shield, ayon kay Neneng Aduca, vendor ng prutas at gulay. Sama nako, gikan ko sa usa ka bangko, busa nag-atubang ako og taming, sumala ni Neneng Aduca, usa ka namaligya sa prutas ug utanon. Aminado rin si Aduca na nahihirapan siyang huminga kapag nakasuot ng face shield. Giangkon usab ni Aduca nga naglisud siya sa pagginhawa kung nagsul-ob og taming sa nawong. Sa totoo lang, nahihirapan akong huminga. Sa tinuod lang, naglisud ako sa pagginhawa. May face mask, may face shield. Adunay usa ka maskara sa nawong, adunay usa ka panagang sa nawong. High blood ako pero titiisin ko kasi para rin sa akin, dagdag niya. Taas ang akong dugo apan paantuson ko kini tungod kay alang usab kini sa akon, dugtong pa niya. Ang mamimili na si Boy Guarino, umapela na kung puwedeng alisin na lang ito depende sa kung ano ang gagawin ng isang tao. Ang mamalit nga si Boy Guarino, nag-apelar nga mahimo kini tangtangon depende sa gihimo sa usa ka tawo. Kapag kasi aniya nakasalamin ay makakasagabal pa ito lalo na sa mga matatanda, sa matatanda na, malabo ang mata. Tungod kay, ingon niya, kung kini gasalamin, mahimo kini makabalda bisan sa mga tigulang, tigulang na, hanap na ang mata.. Kung dodoblebin ko sa salamin ko, lalong lalabo tingin ko eh hindi ko na nakikita lalakaran ko pag nakasuot nito eh malabo, ani Guarino. Kung doblehon ko ang akong salamin, mas muhanap usab kini, sa akong hunahuna dili na ako makakita nga maglakaw ako sa akong pagsul-ob, hanap kini, ingon ni Guarino. Sa isang pahayag, sinabi ni Presidential Spokesperson Harry Roque na inatasan na niya ang mga ahensiya gaya ng Department of Health, Department of Trade and Industry, Department of Labor and Employment, at iba pang ahensiya na maglabas ng pahayag sa tamang paggamit ng face shield paglabas ng bahay. Sa usa ka pahayag, si Presidential Spokesperson Harry Roque nagsulti nga gimandoan niya ang mga ahensya sama sa Department of Health, Department of Trade and Industry, Department of Labor and Employment, ug uban pang mga ahensya nga maghatag isyu sa husto nga paggamit sa mga face Shield sa balay. Aminado ang The Voice Kids champion na si Elha Nympha na isang aral para sa kanya ang katatapos lang na relasyon. Giangkon sa kampyon sa Voice Kids nga si Elha Nympha nga leksyon alang kaniya ang iyang bag-o nga relasyon. Sa Magandang Buhay nitong Biyernes, naging mariin ang pagtanggi ni Nympha na biyaya niyang maituturing na nakahanap siya ng pag-ibig ngayong taon. Sa Maayong Kinabuhi karong Biyernes, kusganong gipanghimakak ni Nympha nga mahimo siyang makonsiderar nga usa ka panalangin nga nakit-an niya ang gugma karong tuig. Hindi ko po siya kino-consider as blessing kino consider ko po siya as a lesson and growth po para sa akin, ani Nympha. Wala nako siya giisip nga usa ka pangandoy, giisip nako siya nga usa ka leksyon ug pagtubo alang kanako, ingon ni Nympha. Giit in Nympha, maayos at masaya siya ngayon matapos ang hiwalayan nila ng dating nobyo na si Brian Gazmen. Dugang pa ni Nympha, maayo siya ug malipayon karon pagkahuman sa ilang pagbulag sa iyang hinigugma nga si Brian Gazmen. Super happy po okay na okay po ako, ani Nympha wala na po akong sasabihin na iba pa, pero hindi po ako ang reason bakit po kami naghiwalay. Nalipay ko, okay ra ko, ingon ni Nympha, wala na koy isulti, apan dili ako ang hinungdan kung ngano nga nagbulag kami. Ayon pa kay Nympha, naging sila ng dating nobyo at naghiwalay nang hindi sila nagkita kasi quarantine love, pang-quarantine lang, aniya. Pinauyon kay Nympha, nahimo silang ex-boyfriend ug nagbulag kung wala sila nagkita tungod sa quarantine love, quarantine ra, ingon niya. Nang matanong kung ano ang natutunan niya sa nagdaang relasyon, aniya: natutunan ko po na dapat po kilatisin po muna at kilalanin ang tao. Sa gipangutana kung unsa ang iyang nahibal-an sa miaging relasyon, siya miingon: Nahibal-an nako nga kinahanglan anay naton nga susihon ug hibal-an ang tawo. At saka maging open kayo sa kung ano po ang sinasabi ng family mo about sa kanya, ani Nympha na inamin na nabubulagan ang tao kapag nagmamahal. Ug pagkahuman abri mo sa kung unsa ang gisulti sa imong pamilya bahin kaniya, ingon ni Nympha nga miangkon nga buta ang mga tawo kung gusto nila. Giit pa niya, ang pamilya at kanyang trabaho ang maituturing niya na biyaya lalo na at nagkaroon ng pandemya. Dugang pa niya nga ang pamilya ug ang iyang trabaho mahimo nga ikonsiderar nga usa ka panalangin labi na ug adunay usa ka pandemya. Noong nakaraang buwan, kinumpirma ni Gazmen, na isa ring mang-aawit, sa kanyang social media accounts ang paghihiwalay nila ni Nympha. Sa miaging bulan, gikumpirma ni Gazmen, nga usa usab ka mag-aawit, sa iyang mga account sa social media ang iyang pagkahimulag gikan sa Nympha. Matapos nang pag-amin ni Gazmen ay kumalat naman sa social media ang naging post ni Nympha sa Instagram Stories na tila patama sa inilabas na pahayag ni Gazmen. Pagkahuman sa pagsugid ni Gazmen, nikalat sa social media ang post ni Nympha sa Instagram Stories nga murag nahiuyon sa pahayag ni Gazmen. Ay sad ka pala hahahah wag po tayong pa-victim pwede ako magsabi ng totoo still using me pa rin may pahabol dami likes and shares na ol na lang the audacity, ani Nympha. Ay sad ka pala hahahah dili unta ta pa-biktima pwede akong isulti ang tinuod gigamit pa ko nimo aron naay pahabol nga daghang likes ug shares na ol na lang the audacity, ingon ni Nympha. Hanga si Paulo Avelino sa kasamahan niya sa pelikulang Fan Girl na si Charlie Dizon, sa We Rise Together nitong Biyernes, sinabi ni Avelino na naging matapang si Dizon na tanggapin ang kanilang pelikula na idinirehe ni Antoinette Jadaone. Gidayeg ni Paulo Avelino ang iyang kauban nga fan sa pelikula nga si Girl Charlie Dizon sa We Rise Together kaniadtong Biyernes, giingon ni Avelino nga maisug si Dizon sa pagdawat sa ilang pelikula nga gidumala ni Antoinette Jadaone. Hopefully mag-work itong pelikula para mas makilala siya dahil kumbaga naniniwala ako kay Charlie at sa talent niya, dagdag ni Avelino. Hinaot nga molihok kini nga sine aron mas mailhan siya tungod kay sa akong pagtuo nagtuo ako kang Charlie ug sa iyang talento, dugang ni Avelino. Sa programa, nagbahagi rin si Avelino ng detalye tungkol sa kanilang pelikula na isa sa 10 opisyal na kalahok sa parating Metro Manila Film Festival (MMFF). Sa programa, gipaambit usab ni Avelino ang mga detalye bahin sa ilang pelikula nga usa sa 10 opisyal nga partisipante sa umaabot nga Metro Manila Film Festival (MMFF). Parang lahat naman tayo ay mayroong iniidolo o hinahangaan whether it's someone you see on TV. Ingon og kitang tanan adunay mga idolo o mga magdadayeg bisan kinsa ang imong nakita sa TV. Kumbaga alam ba natin saan ang limit, kung sumusobra na ba tayo sa pag-idolo sa isang tao. Pananglit nahibal-an nato kung asa ang kinutuban, kung nahimo na nato nga sobra nga pag-idolo ang usa ka tawo. Minsan yung mga iniidolo natin nakikita natin sa likod ng persona na ipinapakita nila sa iyo mamahalin mo pa rin ba sila o tatanggapin mo pa rin ba sila? Usahay ang mga idolo nga makita nato sa likud sa tawo nga ilang gipakita kanimo gihigugma mo ba sila o dawaton mo pa ba sila? Samantala, kung hanga si Avelino kay Dizon, aminado naman ang aktor na wala sa personalidad niya ang maging fan boy. Samtang, kung gidayeg ni Avelino si Dizon, giangkon sa aktor nga wala sa iyang personalidad ang usa ka fan boy. Hindi kasi ako ganoon na tao eh. Pero siguro kung magpa-fan boy ako mas sa mga filmmaker, mga directors, mga artsy people, ani Avelino. Tungod kay dili ako ingon niana nga klase nga tawo. Apan tingali kung nahimo akong usa ka fan boy labi pa sa mga filmmaker, director, artsy people, ingon ni Avelino. Nang tanungin kung wala man lang siyang crush, sagot ng aktor: ano kasi kahit gaano kaganda ang tao mas gusto ko na nakikilala. Parang doon ko nagiging crush kapag nakilala ko na 'yung tao. Sa pangutana kung wala ba siya bisan usa nga crush, ang aktor mitubag: bisan unsa ka gwapa ang tawo, gusto ko nga makigkita kaniya. Murag didto nako mahimong crush kung makit-an nako ang tao. Dagdag ng aktor: mas nai-in love ako actually sa personality ng isang tao more than 'ung itsura at saka yung kaseksihan, it comes after. Midugang ang aktor: Sa tinuud nga nahigugma ako sa personalidad sa usa ka tawo kaysa sa hitsura ug pagkahuman sa kaseksihan, moabut kini pagkahuman. Parang kapag nakikita mo, oo maganda siya pero hindi naman kami jibe so what's the use? Murag kung makita nimo, oo gwapa siya pero dili mi jibe so unsa man ang gamit? Maliban sa Fan Girl, bida rin si Avelino sa serye ng ABS-CBN na Walang Hanggang Paalam na ipinapalabas mula Lunes hanggang Biyernes ng gabi sa A2Z Channel 11, Kapamilya Online Live, Kapamilya Channel at iWantTFC. Gawas sa Fan Girl, nagbida usab si Avelino sa seryeng Walang Hanggang Paalam sa ABS-CBN nga gisalida gikan Lunes hangtod Biyernes sa gabii sa A2Z Channel 11, Kapamilya Online Live, Kapamilya Channel ug iWantTFC. Planong kasuhan ni Anthony Taberna ang taong nagnakaw ng milyong piso mula sa Ka Tunying's, ang bakery at restaurant na pag-aari niya at ng asawa niyang si Rossel. Plano nga kasuhan ni Anthony Taberna ang tawo nga nagkawat milyon-milyon ka pesos gikan kay Ka Tunying's, ang panaderya ug restawran nga iya sa iyang asawa nga si Rossel. Sa isang mahabang Instagram post, sinabi ng broadcaster na namadyik ng isang taong kanilang pinagkakatiwalaan ang pera ng kompanya, at "naidiretso sa sarili niyang bank account. Sa usa ka taas nga post sa Instagram, giingon sa brodkaster nga ang usa nga gisaligan nila gilimbongan ang salapi sa kompanya, ug "diretso sa kaugalingon niyang account sa bangko. Hindi maliit na halaga, milyong piso na mula sa paghihirap ng mga empleyado ng Ka Tunying's," kuwento niya. Dili gamay nga kantidad, milyon-milyon nga piso gikan sa pag-antos sa mga empleyado ni Ka Tunying, "ingon niya. Tama po, habang nagtitiis sa hirap ng pagtatrabaho ang mga panadero, kusinero, serbidor at serbidora, driver, janitor at iba pa, siya naman pala ay nagpapakaligaya sa perang hindi naman sa kaniya. Husto kana, samtang ang mga panadero, kusinera, waiters ug waitresses, driver, dyanitor ug uban pa ang nakalahutay sa mga kalisud sa pagtrabaho, siya usab ang nagpahalipay sa salapi, dili iya. Dagdag ni Taberna, lalong masakit at karima-rimarim nang maisip niya na patuloy ang pagnanakaw ng taong ito habang ikinukuwento niya rito ang bigat ng kanyang pinagdadaanan dahil sa karamdaman ng kanyang anak na si Zoey. Dugang pa ni Taberna, labi ka sakit ug ngil-ad sa diha nga gihunahuna niya nga kining tawo nga magpadayon sa pagpangawat samtang gisaysay niya dinhi ang gibug-aton sa iyang naagihan tungod sa sakit sa iyang anak nga si Zoey. Kakasuhan namin ang taong ito pero hindi ako papayag na di mananagot ang bangko at pati na ang kaniyang mga kasapakat," aniya. "Naghahanap kami ngayon ng katarungan. Kasuhan namo kini nga tawo apan dili ko tugotan ang bangko ug ang mga kauban niini nga dili manubag, "ingon niya." Naghangyo kami karon sa hustisya. Sa kabila nito, tiwala si Taberna na hindi babagsak ang kanilang kompanya, at unti-unti nang gagaling ang kanyang anak na si Zoey. Bisan pa niini, masaligon si Taberna nga dili mahugno ang ilang kompanya, ug hinayhinay na maulian ang iyang anak na si Zoey. Giit niya, hindi sila basta-bastang susuko dahil umaasa sa kanila ang kanilang mga empleyado, at ang kani-kanilang mga pamilya. Gitataw niya nga dili sila mohunong tungod sa ilaha naga asa ang ilang mga empleyado ug kinaiyang mga pamilya. Malakas ang loob namin dahil may mga taong tumatangkilik at nagmamahal sa amin at sa Ka Tunying's sasandal ang aming tiwala sa Panginoong Diyos at manghahawak sa pangako na hindi Niya tayo pababayaan, aniya. Kami adunay kaisug tungod kay adunay mga tawo nga nagsuporta ug nahigugma kanamo ug sa Ka Tunying nga saligan namon ang among pagsalig sa Ginoong Dios ug tumanon ang saad nga dili Niya kami biyaan, ingon niya. Nauna nang ibinahagi ng mag-asawang Taberna sa "Magandang Buhay" ang insidente ng pagnanakaw sa Ka Tunying's. Nauna ng gipaambit sa mag asawang Taberna sa "Magandang Buhay" sa insidente sa pagpangawat sa Ka Tunying's. Sa panayam, hindi napigilan ng broadcaster na maging emosyonal sa magkakasunod na sinasapit na pagsubok ng kanilang pamilya. Sa interbyu, wala mohunong ang brodkaster aron maging emosyonal sa serye sa mga pagsulay nga nahiaguman sa ilang pamilya. Inihahanda ang mga ospital at treatment facilities sa bansa sa harap ng inaasahang pagtaas ng mga kaso ng coronavirus disease COVID 19 sa gitna ng mga aktibidad ngayong Kapaskuhan. Giandam ang mga hospital ug pasilidad sa pagtambal sa nasud atubang sa gipaabot nga pagdugang sa mga kaso sa coronavirus disease COVID 19 taliwala sa kalihokan ning Pasko. Sa ngayon, mababa pa rin ang bilang ng mga pasyenteng may COVID-19 sa ilang ospital sa Metro Manila. Karon, nibaba ang ihap sa mga pasyente nga adunay COVID-19 sa pipila ka mga hospital sa Metro Manila. Sa Philippine General Hospital (PGH), may 96 ang naka-admit at nasa 200 kama ang bakante, ayon sa kanilang tagapagsalita na si Jonas Del Rosario. Sa Philippine General Hospital (PGH), 96 ang na-admit ug 200 nga mga higdaan ang bakante, suma sa ilang tigpamaba nga si Jonas Del Rosario. Pero dahil may pangambang surge, naglaan ng dagdag na 100 kama ang PGH para sa COVID-19 patients mula sa dating 30 hanggang 40 na naka-admit kada araw. Apan tungod sa kahadlok sa pagdagsang, ang PGH nakahatag dugang nga 100 nga mga higdaan alang sa mga pasyente nga COVID-19 gikan sa miaging 30 hangtod 40 nga giangkon matag adlaw. Malaki na aniya ang ibinaba nito sa 5 hanggang 10 kada araw, sabi rin ni Lung Center of the Philippines Administrative Services Manager na si Antonio Ramos na 28 ang pasyente ngayon mula sa 70 COVID 19 beds na napupuno ng ospital. Giingon niya nga ningus-os gyud kini hangtod 5 hangtod 10 matag adlaw, giingon usab ni Lung Center of the Philippines Administrative Services Manager Antonio Ramos nga adunay na 28 nga mga pasyente gikan sa 70 COVID 19 nga mga higdaan nga gipunuan sa hospital. Sa San Lazaro Hospital, may nasa 27 moderate at severe cases ang naka-admit ngayon, aabot sa 111 kama ang kapasidad ng ospital para sa COVID 19 patients ayon sa tagapagsalita nilang si Ferdinand De Guzman. Sa San Lazaro Hospital, 27 nga kasarangan ug grabe nga mga kaso ang na-admit karon, ang hospital adunay kapasidad nga 111 nga mga higdaan alang sa mga pasyente nga COVID 19, suma sa ilang tigpamaba nga si Ferdinand De Guzman. Tiniyak ng ospital na tuloy-tuloy ang kanilang konsultasyon at screening para sa mga hinihinalang may COVID-19 at ina-assess kung ia-admit sila o sa bahay lang magpapagaling. Gipasalig sa hospital nga magpadayon ang ilang konsulta ug pagsusi alang sa mga gidudahan nga adunay COVID-19 ug susihon kung madawat ba sila o sa balay ra. Sa Teleradyo, sinabi ni treatment czar at Health Undersecretary Leopoldo Vega na tinutugunan na ngayon ang expansion ng health capacity lalo na sa Metro Manila. Sa Teleradyo, gipahayag sa treatment czar ug Health Undersecretary Leopoldo Vega nga gitun-an karon ang pagpalapad sa kapasidad sa kahimsog, labi na sa Metro Manila. Pinadaragdagan na rin ulit nila ang bed capacity para sa COVID 19 patients sa mga pampublikong ospital. Gidugangan usab nila ang katakus sa higdaanan alang sa mga pasyente nga COVID 19 sa mga publiko nga ospital. Nag-upgrade na rin sila ng intensive care unit para sa mga malalaking specialty hospital, kasama na ang Lung Center of the Philippines na kinonvert ang kanilang isolation rooms para sa kritikal at malalang kaso. Gi-upgrade usab nila ang mga unit sa intensive care alang sa mga dako nga specialty hospital, lakip ang Lung Center of the Philippines nga nakapausab sa ilang mga isolation room alang sa mga kritikal ug grabe nga kaso. Pinadaragdagan na rin ng Department of Health ang bed capacity sa mga pribadong ospital, kayang-kaya po mag-serve ng critical at severe cases dahil ang pag-design mayroon talagang oxygen pipeline. Nagdugang usab ang ang Department of Health ug higdaanan sa mga pribadong ospital, makahimo sa pag-alagad kritikal ug grabe nga mga kaso tungod kay ang laraw sa tinuud adunay us aka pipeline sa oxygen. Sa lahat naman po ng DOH hospital sa buong bansa, binigyan namin sila ng funding para mag-increase ng bed capacity. Sa tanan nga mga ospital sa DOH sa tibuuk nasud, gihatagan namon sila og pondo aron madugangan ang katakus sa higdaanan. Inano din namin ang commitment ng private hospitals sa Manila na i-increase naman nila yung kanilang bed allocation to 30 percent, ani Vega. Gikasubo usab namo ang pasalig sa mga pribadong ospital sa Manila nga dugangan ang ilang alokasyon sa higdaanan sa 30 porsyento, ingon ni Vega. Nauna nang nagsabi ang mga eksperto na inaasahang tataas ang bilang ng mga COVID-19 case sa bansa dahil sa dami ng mga lalabas at magtitipon para mamili ngayong Christmas season. Nauna ng giingon na sa mga eksperto nga ang ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa nasud gilauman nga modaghan tungod sa ihap sa mga tawo nga mogawas ug magtapok aron mamalit karong panahon sa Pasko. Paalala naman ni Vega na sumunod sa mga health protocol gaya ng pagsuot ng face mask, physical distancing, at kung maaari ay pag-iwas sa mga pagtitipon para maiwasan ang hawahan. Gipahinumduman sila ni Vega nga sundon ang mga protokol sa kahimsog sama sa pagsul-ot sa maskara sa nawong, paglayo sa lawas, ug kung mahimo likayan ang mga katiguman aron malikayan ang pagkontak. Sinagip ng mga tauhan ng Quezon City Task Force Disiplina ang mga palaboy sa ilang barangay sa lungsod nitong Huwebes. Giluwas sa mga kawani sa Quezon City Task Force Disciplinary ang mga walaÕy balay sa daghang mga barangay sa syudad kaniadtong Huwebes. Kabilang sa mga sinuyod ng mga awtoridad ang mga bangketa sa Barangay Pinyahan at Scout area. Apil sa mga gisulong sa mga awtoridad ang mga sidewalks sa Barangay Pinyahan ug Scout area. Isinakay sa mga truck at van ang mga street dweller. Kinuha rin ang kanilang mga tulugan at ilang gamit. Gikarga sa mga trak ug van ang mga namuyo sa kadalanan. Gikuha usab ang ilang mga kwarto ug pipila ka mga gamit. Nag-iyakan ang mga bata, pero ayon sa mga awtoridad, hindi sila inaaresto at tutulungan sila. Naghilak ang mga bata, apan pinauyon sa mga awtoridad, wala sila gidakup ug tabangan sila. Ani Rannie Ludovica, head ng Quezon City Task Force Disiplina, pauuwiin nila ang mga may bahay sa probinsya. Ingon ni Rannie Ludovica, pinuno sa Quezon City Disciplinary Task Force, paulion nila ang mga tag-iya sa balay sa probinsya. Ang mga palaboy na walang matutulugan ay patutuluyin sa shelter, Ite-train at tutulungan umano ang mga magulang para makapagtrabaho o makapagsimula ng negosyo. Ang mga tawong walaÕy puy-anan igabutang sa mga silonganan, magbansay ug tabangan ang ilang mga ginikanan nga makakuha trabaho o magsugod sa usa ka negosyo. Nangangamba ang pamahalaang panlungsod na magkahawahan sila ng COVID-19 lalo't ilan sa kanila ay walang mask o face shield, dadalhin sa Brgy. NS Amoranto ang mga sinagip nilang palaboy. Nahadlok ang gobyerno sa syudad nga mahawa sila sa COVID-19 labi na nga ang pila sa kanila walaÕy maskara o panagang sa nawong, aron madala sa Brgy. Ang NS Amoranto mao ang mga libud-suroy nga ilang naluwas. Sinabi ng Department of Health (DOH) noong Biyernes na posibleng tumaas pa ang kaso ng COVID ngayong holiday season. Nagsulti ang Department of Health (DOH) kaniadtong Biyernes nga ang kaso sa COVID lagmit nga mosaka pa sa karon nga kapaskuhan. Sabi ni DOH Secretary Francisco Duque III, mayroon nang ba_hag_yang pagtaas ng kaso sa nakalipas na ilang linggo at posibleng tumaas pa ngayong Kapas_kuhan. Si DOH Secretary Francisco Duque III nagsulti nga adunay gamay nga pagtaas sa mga kaso sa miaging pipila ka mga semana ug posible nga madugangan kini karong Pasko. Sabi pa ng DOH secretary, ang bahagyang pagtaas ng kaso ay dahil sa pagdami ng tao sa evacuation centers nang manalasa ang mga bag_yong Ulysses, Rolly at Quinta. Gidugang sa kalihim sa DOH nga ang gamay nga pagdugang sa ihap sa mga kaso tungod sa pagdaghan sa mga tawo sa mga evacuation center sa pag-igo sa bagyong Ulysses, Rolly ug Quinta. Maraming inilikas na mga tao at hindi na naipatupad ang physical dis_tancing. Daghang mga tawo ang gipabakwit ug ang pagpahilayo sa lawas wala ipatuman. Nakaaalarma naman ang sinabi ng OCTA Research Group of the University of the Philippines na bago raw matapos ang Disyembre 2020 ay aabot sa 500,000 ang kaso ng COVID. Nakapaalarma ang giingon sa OCTA Research Group sa University of the Philippines nag-ingon nga sa dili pa matapos ang Disyembre 2020, moabot sa 500,000 ang mga kaso sa COVID. Ayon sa OCTA, nakakakita sila ng bagong pagtataas ng kaso sa National Capital Region, Davao at Western Visayas. Pinauyon sa OCTA, nakakita sila usa ka bag-ong pagtaas sa mga kaso sa National Capital Region, Davao ug Western Visayas. Ganunman, sinabi ng OCTA na ang pagtaas ng kaso sa NCR ay hindi dapat ikabahala. Bisan pa, giingon sa OCTA nga ang pagdugang sa mga kaso sa NCR kinahanglan dili kabalak-an. Sabi pa ng OCTA ang pagtaas ng kaso sa NCR ay dahil sa pagpapaluwag at pagbubukas ng ekonomiya. Ingon pa sa OCTA nga ang pagtaas sa mga kaso sa NCR tungod sa pagpagaan ug pagbukas sa ekonomiya. Posibleng mangyari ang sinabi ng DOH at OCTA na tataas pa ang kaso ng COVID lalo ngayong Kapaskuhan. Posible nga ang giingon sa DOH ug OCTA nga madugangan ang kaso sa COVID labi na karong Pasko. Sa ganitong sitwasyon, nararapat na higpitan ang pagpapatupad ng health protocol. Sa kini nga kahimtang, kinahanglan nga pahugtan ang pagpatuman sa health protocol. Marami nang nakakalimot na magsuot ng facemask. Daghan ang nakalimot nga magsul-ob og facemask. Marami na rin ang mga nag-iinuman ng alak na iisang baso ang ginagamit. Daghang mga nag-inum ug alak na parehas nga baso ang gamit. May mga nagka-karaoke_ at pasa-pasa sa mikropono. Adunay mga party sa karaoke ug usa ka mikropono. Bukod pa sa mga ito, dagsa rin ang mga tao sa Divisoria at wala nang pagsunod para maiwasan ang virus. Gawas niini, daghan usab ang mga tawo sa Divisoria ug walaÕy pag-follow up aron malikayan ang kagaw. Marami ang namimili ng pangregalo at nalilimutan na ang mga dapat gawin para hindi mahawahan ng virus. Daghang mga tawo ang namalit ug mga regalo ug nakalimtan kung unsa ang buhaton aron malikayan nga matakdan sa virus. Nararapat maghigpit ang mga awtoridad. Kinahanglan nga higpitan sa mga awtoridad ang ilang pagkupot. Huwag hayaang tumaas pa ang kaso ng COVID. Ayaw itugot nga dugangan pa ang kaso sa COVID. Huwag hayaang masayang ang walong buwan na pagsasailalim sa lockdown. Ayaw tugoti nga mausik ang walo ka bulan nga lockdown. Ipagpatuloy ang nakasanayang pagsusuot ng face mask, face shield at paghuhugas ng kamay. Padayon sa pagsul-ob sa tradisyonal nga mga maskara sa nawong, panagang sa nawong ug paghugas sa kamut. Mapipigilan ang pagdami ng COVID cases kung susunod sa health protocol. Mahimong mapugngan ang pagdugang sa ihap sa mga kaso sa COVID pinaagi sa pagsunod sa protokol sa kahimsog. Huwag maging pasaway laloÕt balak ng PNP na gumamit ng yantok sa mga lalabag. Ayaw pagpabadlong labi na gituyo sa PNP nga gamiton ang rattan sa mga nakalapas. Kaso ito ng isang 12-anyos na batang hinablot ang kamus_musan ng isang taong malapit pa man dito. Kini ang kaso sa usa ka 12-anyos nga batang lalaki nga mikuha sa pagkamasuso sa usa ka tawo nga suod kaniya. Ang isyu ay ang kredibilidad ng testimonya ng bata laban sa pagtanggi ng akusado. Ang isyu mao ang kredibilidad sa testimonya sa bata batok sa pagdumili sa akusado. Ang ibang isyu pa na sangkot ay ang ikinilos ng biktima pagkatapos siyang gahasain at ang hindi niya pagsusumbong agad. Ang ubang mga isyu nga nahilambigit mao ang gibuhat sa biktima human siya gilugos ug ang iyang pagkapakyas sa pagsumbong dayon. May epekto nga kaya ito sa kredibilidad ng bata? Makaapekto ba gyud kini sa kredibilidad sa bata? Tawagin natin sa pangalang Nina ang bata, hindi niya tunay na pangalan, para maitago ang tunay niyang katauhan pati na rin ang mga taong sangkot pati lugar kung saan nangyari ang kaso. Tawgon naton ang bata nga Nina, dili ang iyang tinuud nga ngalan, aron itago ang iyang tinuud nga pagkatawo ingon man ang mga tawo nga nahilambigit ingon man ang lugar diin nahinabo ang kaso. Ipinanganak si Nina sa mga magulang na agad nag_kahiwalay. Natawo si Nina sa mga ginikanan nga gilayon nagbulag. Ang nanay niyang si Berta ay nakikisama na sa akusadong si Cardo kapisan ang mga anak nito. Ang iyang inahan nga si Berta nagpuyo na kauban ang akusado nga si Cardo kauban ang iyang mga anak niini. Papa Cardo pa nga ang tawag ni Nina sa ama-amahan. Papa Cardo pa ang tawag ni Nina sa iyang ugangan. Isang araw, noong dose anyos na si Nina ay nagtinda ng kakanin sa bayan ang nanay niyang si Berta. Usa ka adlaw, sa nag-edad si Nina ug dose ka tuig, ang iyang inahan nga si Berta namaligya og pagkaon sa lungsod. Naiwan si Nina at mga kapatid niya sa ina sa bahay kasama si Cardo. Nahabilin si Nina ug iyang mga igsoon sa balay kauban si Cardo. Sinama ni Cardo si Nina sa loob ng kuwarto, biglang hinubaran ng salawal at kinubabawan. Giuban ni Cardo si Nina sa sulud sa kuwarto, kalit nga gihubo ang panty ug gipaibabawan. Walang awang pinagsamantalahan ng buhong ang bata at sunod na araw ay muling minolestiya. WalaÕy kaluoy nga gipahimuslan sa kontrabida ang bata ug pagkasunod adlaw gimolestiya na usab siya. Ipinalaro ni Cardo ang ari kay Nina. Gidula ni Cardo ang iyang kinatawo kay Nina. Hindi agad nagsumbong si Nina sa ina dahil tinakot na papatayin ng ama-amahan. Wala dayon misumbong si Nina sa iyang inahan tungod kay gihulga siya sa iyang amahan nga patyon siya. Noong 13-anyos na si Nina ay muli siyang minolestiya_ ni Cardo nang pumasok sa kuwarto ang bata para magpatulong sa exam. Sa edad nga 13 ni Nina, gimolestiya na usab siya ni Cardo sa pagsulod sa bata sa kuwarto aron motabang sa eksam. Pinahiga siya ni Cardo, itinaas ang palda, naghubad at basta na lang hinalay ang dalagita. Gipahigda siya ni Cardo, gipataas ang iyang sayal, naghubo ug gilugos lang ang dalaga. Isang beses naman, habang nasa babuyan ay tinawag ni Cardo si Nina at hinawakan ang kaselanan nito pagkatapos maghubad sila pareho. Sa makausa pa, samtang naa sa baboyan, gitawag ni Cardo si Nina ug gihikap ang iyang lagay pagkahuman nga naghubo silang duha. Isang araw, pag-uwi sa bahay ni Nina nang utusan sa labas, agad siyang sinigawan ni Cardo sabay sinuntok at hinampas ng gadgaran ng niyog. Usa ka adlaw, sa pagpauli ni Nina sa dihang gimandoan siya sa gawas, gisinggitan dayon siya ni Cardo ug gisuntok ug gibunalan og galingan sa lubi. Kinaumagahan ay lumundag sa bintana si Nina at naglayas ng bahay. Kinabuntagan niambak si Nina sa bintana ug nilayas palayo sa balay. Pumunta siya sa kapitan ng barangay at nagsumbong kaya dinala siya sa presinto para gumawa ng salaysay sa harap ni PO Rina Paterno. Miadto siya sa kapitan sa barangay ug gireklamo busa gidala siya sa presinto aron mohimo og pahayag sa atubangan ni PO Rina Paterno. Ikinuwento niya ang masaklap na sinapit sa kamay ng amain. Giasoy niya ang trahedya nga nahiaguman sa iyang uyoan. Sinuri rin siya ni Dr. Mendoza at napatunayan na may mga sugat at pagkapunit sa ari ng dalagita bagaman mukhang matagal na. Gisusi usab siya ni Dr. Mendoza ug napamatud-an nga adunay samad ug gisi sa ari sa dalaga bisan kung ingon dugay na. Isang psychologist din, si Dr. Valdez, ang sumuri kay Nina. Usa usab ka sikologo, Dr. Si Valdez, ang nagsusi ni Nina. Napag-alaman na may sakit sa pag-iisip (anxiety disorder) ang bata pati may sintomas din siya ng isang taong inabuso. Nakit-an ang bata nga adunay usa ka pagkabalisa (pagkabalisa) ingon usab mga simtomas sa usa ka giabusohan nga tawo. Kinasuhan si Cardo sa krimen ng qualified rape alinsunod sa batas (Art. 266-A in relation to Article 266-B of the Revised Penal Code and Section 5 [b] of RA 7610). Gikasuhan si Cardo sa krimen nga kwalipikado nga pagpanglugos pinauyon sa balaod (Art. 266-A kalabot sa Artikulo 266-B sa Revised Penal Code ug Seksyon 5 [b] sa RA 7610). Ginawang testigo ng prosekusyon sina Nina, Dr. Mendoza, PO Rina Paterno at Dr. Valdez. Gihimong saksi sila Nina, Dr. Mendoza, PO Rina Paterno ug Dr. Valdez. Itinanggi naman ni Cardo ang paratang. Gihimakak ni Cardo ang pasangil. Ang depensa ni Cardo ay binugbog daw niya kasi si Nina bago ang pagsasampa nito ng kaso. Ang pagdepensa ni Cardo mao nga gikulata kuno niya si Nina sa wala pa niya gipasaka ang kaso. Nagnakaw daw ang dalagita ng isang wall clock, radio at pera mula sa kapitbahay, mabuti na lang at hindi na nagreklamo dahil nga menor de edad pa si Nina, pero pinayuhan siya na parusahan ang bata. Giingon nga gikawat sa dalaga ang usa ka wall relo, radyo ug kwarta sa silingan, maayo na lang wala siya gireklamo tungod kay menor de edad pa si Nina, apan gitambagan siya nga silotan ang bata. Pati si Berta na mismong nanay ni Nina ay kumampi sa lalaki at ang palusot ay suklam lang daw ang bata kay Cardo dahil madalas kagalitan o paluin kapag nagnanakaw ng gamit. Bisan si Berta, kaugalingong inahan ni Nina, midapig sa lalaki ug ang pasumangil nga nasuya ra ang bata kay Cardo tungod kay kanunay kini nga gisaway o gibunalan kung gikawat niya ang mga butang. Nilinaw din ni Berta na kahit kailan ay hindi naiwan mag-isa sa bahay si Nina dahil laging naroon ang biyenan niyang si Cita na nanay ni Cardo. Giklaro usab ni Berta nga wala gyud biyaan si Nina nga nag-inusara sa balay tungod kay ang iyang ugangan nga si Cita, inahan ni Cardo, kanunay naa. Ang matanda raw ang nagbabantay sa mga apo kasama na si Nina. Giingon nga nagbantay ang tiguwang sa mga apo lakip na si Nina. Sinang-ayunan ito ni Cita na tumestigo rin para sa anak. Uyon si Cita nga motestigo usab alang sa bata. Pero napatunayan ng RTC na ginawa ni Cardo ang dalawang beses na pagsasamantala sa dalagita. Apan nasuta sa RTC nga kaduha nga gipahimuslan ni Cardo ang dalaga. Pinagbasehan ng hukuman ang positibong pagtuturo ni Nina sa ama-amahan pati ang kredibilidad ng pagsasalaysay ni Nina na pinatotohanan ng mga ulat ng doktor kesa sa pagtanggi ni Cardo. Gibase sa korte ang positibong pagtudlo ni Nina sa ugangan ug ingon man ang kredibilidad sa pagsaysay ni Nina nga gikumpirma sa mga ulat sa doktor kaysa sa pagdumili ni Cardo. Pareho ang naging hatol ng Court of Appeals (CA). Parehas ang desisyon sa Court of Appeals (CA). Kinuwestiyon ni Cardo ang naging hatol ng korte lalo ang kredibilidad ni Nina. Gikuwestiyon ni Cardo ang desisyon sa korte labi na ang kredibilidad ni Nina. Walang ama ang hahalayin daw ang biktima sa harap ng mga anak niya. WalaÕy amahan nga maglugos sa biktima atubangan sa iyang mga anak. May pagkakataon din daw si Nina na magsumbong sa ina pero hindi nito ginawa. Giingon usab ni Nina nga adunay higayon nga magreport sa iyang inahan apan wala. Kumuha ng IT company ang online sabong na Sabong Express ng negosyanteng si Bong Pineda para hindi na ma-hack ang operation nila. Nikuha ug IT company ang online sabing nga Sabong Express kaniadtog Nob. 5, na-hack ang ilang website maong pa hunong-hunong ang ilag operasyon. Noong mag-inaugural derby kasi itong Sabong Express noong Nob. 5, na-hack ang kanilang website kaya pahintu-hinto ang kanilang operation_. Panahon sa inaugural derby tungod kay kini ang Sabong Express kaniadtong Nobyembre. 5, ang ilang website gi-hack mao nga gihunong ang ilang operasyon. MayaÕt maya kasi may lumalabas na mensahe sa kanilang screen na only for viewing and not for betting. Matag karon ug unya, usa ka mensahe ang makita sa ilang screen alang ra sa pagtan-aw ug dili alang sa pagpusta. Gumanda lang ang takbo ng Sabong Express bandang madaling araw na, ayon sa mga kosa kong sabu_ngero. Nag-ayo lang ang Sabong Express sa kaadlawon, suma sa akong mga kauban nga sabungero. Ang pinagsuspetsahan na may kagagawan ng hacking sa website ng Sabong Express ay si alyas Joseph. Ang suspetsado sa kalihokan sa pag-hack sa website sa Sabong Express mao si alyas Joseph. Ang unang plano ng tropa ni Pineda ay kumuha ng mga IT expert mula sa Thailand subalit ang ipinarating ng kausap nilang agent ay mga palpak. Ang una nga plano sa tropa ni Pineda mao ang pagkuha sa mga eksperto sa IT gikan sa Thailand apan ang ahente nga ilang gikahinabi dili maayo. Kaya kinontrata ni Pineda ang kompanya ni Dencio Uy at sa halagang P150 milyon sa isang taon kaya wala nang sagabal sa operation nila. Mao nga gikontrata ni Pineda ang kompanya ni Dencio Uy og P150 milyon sa usa ka tuig busa walaÕy babag sa ilang operasyon. Nag-hire pa ang ma_nage_ment nang 40 katao sa suweldo na P60,000 para taga-refresh ng website nila. Nagpanguha pa ang tagdumala og 40 ka tawo sa sweldo nga P60,000 aron ma-refresh ang ilang website. Sa biglang tingin, nakatulong pa ang Sabong Ex_press ni Pineda sa gobyerno ni President Digong dahil marami itong nabigyan ng trabaho sa panahon ng COVID-19. Sa kalit lang, ang Sabong Express ni Pineda nakatabang pa sa gobyerno ni Presidente Digong tungod kay gihatagan siya daghang trabaho sa panahon sa COVID-19. Kaya lang, may paglabag pa sila sa Bayanihan Heal as One dahil binabando pa ito nina Defense Secretary Delfin Lorenzana, Cabinet Secretary Karlo Nograles at Palace Spokesman Harry Roque na bawal pa sila. Bisan pa, gilapas gihapon nila ang Bayanihan Heal isip Usa tungod kay gidili pa sila ni Defense Secretary Delfin Lorenzana, Cabinet Secretary Karlo Nograles ug ang Tigpamaba sa Palace nga si Harry Roque. Itinama ng mga kosa ko na ang sabong ay isinasagawa sa Mabuhay Cockpit sa San Fernando, Pampanga at hindi sa Royce Hotel sa Clark Freeport na unang ini_report ng Dipuga. Gitul-id sa akong mga ig-agaw nga ang pagpanagbuhat sa manok gihimo sa Mabuhay Cockpit sa San Fernando, Pampanga ug dili sa Royce Hotel sa Clark Freeport nga una nga gi-report sa Dipuga. Ang tayaan lang pala ang andun sa function room ng Royce Hotel, na pag-aari ng pamilya ni Pampanga Gov. Dennis Pineda. Ang gipusta lang mao ang function room sa Royce Hotel, nga gipanag-iya sa pamilya ni Pampanga Gov. Dennis Pineda. May pumupunta pa sa Royce Hotel na isang Chinese mestizo na si alyas Jayjay na komokolekta ng lingguhang intelihensiya para sa mataas na opisyal ng Central Luzon police. Adunay niadto na usa ka mestisong Insik nga si alyas Jayjay, nga nagkolekta matag semana nga intelihensiya alang sa hataas nga opisyal sa pulisya sa Central Luzon, moadto usab sa Royce Hotel. Alam kaya ni Brig. Gen. Val de Leon, Central Luzon police director ang ginagawa ni Jayjay? Kabalo kaha si Brig. Si Gen. Val de Leon, director sa pulisya sa Central Luzon nga gibuhat ni Jayjay? Sinabi ng mga kosa ko na rumaratsada na ang Sabong Express at dumarami na ang bilang ng adik sa sabong na naganyak sa pa-derby nito at naapektuhan na ang Pitmaster ng negosyanteng si Atong Ang. Abangan! Giingon sa akong mga ig-agaw nga nagkataas ang Sabong Express ug nagkadaghan ang mga ipis nga naadik sa derby niini ug naapektuhan ang Pitmaster sa negosyanteng si Atong Ang. Abangan! Sa BITAG unang napanood ang pambabastos, pam_ba_baboy, pambabalahura at pagbabanta ng mga kolektor ng ibaÕt ibang online lending sa kanilang mga sinisingil. Una nga naobserbahan sa BITAG ang harasment, harasment, harasment ug hulga sa mga kolektor sa lainlaing online lending sa ilang sumbong. Kung dati ay tumatawag, ngayon ay panay text message na lamang. Kung nagtawag ka kaniadto, karon usa na lang kini usa ka text message. Panay ang gamit ng kung anu-anong law office o korte kuno para lang ma-pressure at matakot ang kostumer na magbayad. Ang paggamit sa lainlaing mga opisina sa balaod o korte aron lang ipamugos ug hadlokon ang customer nga mobayad. Sabi nga, mala-guerilla style. Ingon ana, estilo sa gerilya. Bakit? Ngano? Sa takot na baka BITAG na ang nasa kabilang linya. Sa kadhadlok na basig BITAG na ang naa sa pikas na linya. O eto ang pinakabago, BITAG na mismo ang ginagamit ng mga putok sa buhong online lending. O dinhi ang labing bag-o, ang BITAG mismo gigamit sa mga buto sa pusil sa rogue online lending. May mga lumapit na sa aming tanggapan na umanoÕy Bitag Legal Department na ang naniningil sa inyong delinquent accounts. Ang pipila ka mga tawo nangadto sa among opisina, nga nangangkon nga ang Bitag Legal Department nagsingil na sa imong mga delingkwente nga account. Last month, nanawagan ako sa mga empleyado ng mga online lending app na kung sila ay pinupuwersa ng kompanya na manakot at magbanta sa paniningil, tigilan na ang kalokohang ito. Kaniadtong miaging bulan, nanawagan ako sa mga empleyado sa online lending apps nga kung pugson sila sa kompanya nga hadlokon ug hulgaon nga maningil, hunong na ang kini nga binuang. Pagkaraan ng panawagan, maraming tele-collector ng Cashmore ang nagreklamo sa amin. Pagkahuman sa tawag, daghang Cash-tele kolektor ang gireklamo kanamo. Maski silaÕy hindi na masikmura ang estilong ginagawa sa pangongolekta. Miskan sila dili na makaya ang estilo sa ginabuhat na pagpangolekta. Hindi na ako nagulat nang isa sa mga agent ang notoryus na si alyas Jun Perez na nagsabi Tulfo mo mukha mo sa kanyang kliyente, mismong nagsumbong, umiyak laban sa Cashmore. Dili nako matingala kung ang usa sa mga ahente ang bantog nga alyas Jun Perez nga miingon nga Tulfo atubanga ka sa iyang kliyente, siya mismo ang gireklamo, naghilak batok kang Cashmore. Nagsisimula pa lang ang BITAG sa krusadang ito. Nagsugod pa lang ang BITAG ning krusada. Marami pang susunod! Daghan pa nga moabut! Yantok ang gagamitin ng mga pulis sa mga pasaway na lumalabag sa health protocols. Si Yantok gamiton sa pulisya alang sa mga pagbadlong nga nakalapas sa mga protokol sa kahimsog. Sabi ng PNP, magbibitbit ng isang metrong haba ng yantok_ ang mga pulis para ipanghataw sa mga lalabag. Giasoy sa PNP nga magdala ang pulis og usa ka metro nga rattan aron itugyan ang mga nakalapas. Gagamitin umano ito sa mga matitigas ang ulo. Gigamit kuno kini alang sa mga gahiÕg ulo. Hindi maganda ang planong ito ng PNP. Dili maayo ang kini nga plano sa PNP. May pagka-brutal. Adunay kabangis. Hahatawin ng pulis ang mga taong hindi sumusunod sa health protocol gaya nang hindi pagsusuot ng face mask, face shield at hindi sumusunod sa physical distancing. Silotan sa pulisya ang mga tawo nga dili magsunod sa health protocol sama sa dili pagsul-ot sa maskara sa nawong, panagang sa nawong ug dili pagsunod sa pagpahilayo sa lawas. Hindi makatao ang gagawin ng mga pulis. Dili mabuhat sa tawo ang buhaton sa pulis. Ayon kay Police Lt. Gen. Cesar Binag, Joint Task Force COVID-19 Shield chief, magde-deploy umano ang PNP ng mga pulis na may mga yantok para gamitin sa mga lalabag sa physical distancing_ ngayong holiday season. Pinauyon kay Police Lt. Si Gen. Cesar Binag, Joint Task Force COVID-19 Shield chief, nagkanayon nga ang PNP magbutang mga pulis nga adunay rattan aron magamit alang sa mga nakalapas sa pisikal nga pagpalayo ning kapaskuhan. Ayon kay Binag, magkakaroon sila ng social distancing patrol na ipinag-utos umano ni PNP chief Gen. Debold Sinas. Pinauyon kay Binag, adunay silay social distancing patrol nga giingon nga gimando sa punoan sa PNP nga si Gen. Debold Sinas. Dapat pag-isipan muna ang gagawing ito at baka maging ugat lamang ng pagkakagulo. Kini kinahanglan nga ikonsiderar nga una sa tanan ug mahimo nga mao ra ang ugat sa problema. Tiyak na babatikusin ito nang marami sapagkat lalabag sa karapatan ng tao. Tinuud nga kini daghan ang manaway tungod kay nakalapas kini sa tawhanong katungod. Maraming aalma lalo paÕt minsan nang nalagay sa kontrobersiya si PNP chief Sinas noong nakaraang Mayo dahil sa ma–anita nang magdiwang ito ng kaarawan. Daghang mga tawo mualma, labi na kung ang punoan sa PNP nga si Sinas kaniadto naapil sa usa ka kontrobersiya kaniadtong Mayo tungod sa mannan sa iyang pagsaulog sa iyang adlawng natawhan. Lumabag siya sa health protocol. Gilapas niya ang health protocol. Nakunan pa ng picture na sama-sama sila sa isang mesa at walang face mask. Nakuha usab sila sa litrato sa usa ka lamesa ug walaÕy maskara sa nawong. Nakunan din na may mga bote o lata ng beer sa mesa. Nakuha usab nga adunay mga botelya o lata nga beer sa lamesa. Mahigpit na pinagbabawal ang pag-inom ng alak dahil naka-lockdown ang Metro Manila. Hugot nga gidili ang pag-inom og alkohol tungod kay naka-lockdow ang Metro Manila. Kahapon, itinanggi naman ng pamunuan ng PNP na ipinag-utos ni Sinas ang paggamit ng yantok sa mga lalabag sa protocols. Kagahapon, gipanghimakak sa pamunuan sa PNP nga gimando ni Sinas ang paggamit og rattan sa mga nakalapas sa mga protokol. Magdahan-dahan ang PNP sa gagawing ito. Maghinay hinay ang PNP sa kini nga proseso. Kung may mahuhuling violators, hindi dapat maging malupit sapagkat sasabog sa mukha nila ang ganitong hakbang. Kung nadakup ang mga nakasala, dili sila dapat mabangis tungod kay ang mao nga paglihok mobuto sa ilang nawong. Pagsabihan na lang ang mga lalabag at huwag hahatawin ng yantok. Sultian lang ang mga nakasala ug ayaw pag-igo sa uway. Pakiusapan sila at ipaunawa ang batas. Istoryahon sila ug ipasabot ang balaod. Hindi dapat maging malupit sa mga lalabag sa health protocols. Ang mga nakalapas sa mga protokol sa kahimsog kinahanglan dili mabangis. Naging tradisyon na sa Makati ang pamamahagi ng Pamaskong Handog para sa ating mga Proud Makatizen. Nahimo ng tradisyon ang pag-oanghatag ug mga Pamaskong Handog sa atong mga Proud Makatizen. Ikinagagalak naming makapaghatid ng saya sa mga tahanan kahit sa munting regalong ito mula sa aming puso. Malipayon kami nga nagdala kalipay sa mga panimalay bisan niining gamay nga regalo gikan sa among kasingkasing. Ngayong taong ito ay higit naming pinagbuti at inagahan ang pag-aayos ng mga Christmas bags para sa humigit-kumulang 240,000 benepisyaryo. Karon nga tuig labi pa naton nga gipaayo ug gipaabut ang paghan-ay sa mga Christmas bag alang sa hapit 240,000 nga mga benepisyaryo. Alam namin na mas naging mahirap ang taong ito para sa nakararami. Nahibal-an namo nga kining tawhana nahimong labi ka lisud alang sa kadaghanan. Kaya naman kahit sa simpleng paraan ay nais naming ipaalala na hindi natin dapat kalimutan ang tunay na diwa ng Kapaskuhan. Mao nga bisan sa yano nga paagi gusto namon ipahinumdom kanimo nga kinahanglan dili namon kalimtan ang tinuud nga diwa sa Pasko. Gusto rin namin na kahit papaano ay may pagsaluhan silang noche buena ng kanilang mga mahal sa buhay. Gusto usab namo nga bisan unsaon nila ipaambit ang noche buena sa ilang mga minahal. Ang bawat Christmas gift bag na matatanggap ng mga nabigyan ng tiket ay naglalaman ng dalawang Makatizen shirts, tatlong lata ng tuna flakes in oil, tatlong lata ng tuna flakes kaldereta, tatlong lata ng corned beef, isang lata ng luncheon meat, dalawang lata ng vienna sausage, isang pack ng spaghetti sauce, isang pack ng pasta, isang lata ng fruit cocktail, isang lata ng kondensada, isang pack ng keso, at isang lata ng all-purpose cream. Ang matag bag nga regalo sa Pasko nga nadawat sa mga tag-iya sa tiket adunay sulud nga duha ka Makatizen nga kamiseta, tulo nga lata nga tuna flakes sa lana, tulo nga lata nga tuna flakes caldereta, tulo nga lata nga corned beef, usa ka lata nga karne sa paniudto, duha ka lata nga vienna sausage, usa ka putos nga spaghetti nga sarsa, usa ka putos nga pasta, usa ka lata nga fruit cocktail, usa ka lata nga condensate, usa ka putos nga keso, ug usa ka lata nga all-purpose cream. Payak man at simple ang selebrasyon, ang mahalaga ay kasama natin ang ating pamilya at ligtas tayo sa sakit at panganib. Bisan kung ang pagsaulog yano ug simple, ang hinungdanon nga kauban namon ang among pamilya ug luwas kami sa sakit ug katalagman. At dahil hangad ng pamahalaang lungsod na mana_tiling ligtas at malusog ang mga Makatizen lalo na ngayong Kapaskuhan, nagdagdag kami ng libreng face shield sa aming Pamaskong Handog. Ug tungod kay gusto sa gobyerno sa lungsod nga huptan nga luwas ug himsog ang Makatiillion labi na karong Pasko, nagdugang kami usa ka libre nga taming sa nawong sa among mga Regalo sa Pasko. Simula pa noong November 2, namahagi na kami ng plastic face shields kasama ng Pamaskong Handog tickets_ na inihahatid ng mga kawani ng lungsod sa mismong bahay_ ng mga residente. Sukad kaniadtong Nobyembre 2, nag-apod-apod kami og mga plastik nga panagang sa nawong kauban ang mga tiket sa Christmas Gift nga gidala sa mga kawani sa syudad sa mga balay sa mga residente. Bukod sa paggamit ng face shields, pagsusuot ng face masks, at pagsunod sa mga patakaran at alituntunin tungkol sa social distancing, gusto ko ring ipaalala sa lahat na kailangan pa rin ng ibayong pag-iingat at pag-aalaga sa sarili. Gawas sa paggamit sa mga taming sa nawong, pagsul-ob sa mga maskara sa nawong, ug pagsunod sa mga lagda ug regulasyon bahin sa pagpalayo sa sosyal, gusto ko usab nga pahinumduman ang tanan nga kinahanglan pa ang dugang nga pag-amping ug pag-atiman sa kaugalingon. Nandiyan pa rin ang panganib ng COVID-19, ngunit makaaasa kayo na gagawin namin ang lahat para maging ligtas at maligaya ang ating Kapaskuhan, hanggang sa ating salubungin ang mas masaganang Bagong Taon. Naa gihapon ang katalagman sa COVID-19, apan masaligan mo kami nga buhaton namon ang tanan nga mahimo aron mahimo'g luwas ug malipayon ang among Pasko, hangtod nga saulogon namon ang labi ka malambuon nga Bag-ong Tuig. Ignorante ang nagsasabi na hindi nagnanakaw ang mayaman. Giingon sa ignorante nga ang mga dato dili nangawat. Numero unong ehemplo ng kriminal na pa_tuloy nagnakaw si Pablo Escobar. Numero uno nga ehemplo nga kriminal nga padayon nga gikawat ni Pablo Escobar. Pitong taon siyang ibi_nilang ng Forbes magazine sa pinaka-mayayaman sa mundo. Ang magasin nga Forbes giihap kaniya pito ka tuig ingon ang labing adunahan nga tawo sa kalibutan. NuÕng 1989 ang personal na yaman niya ay $25 bilyon. Kaniadtong 1989 ang iyang kaugalingon nga bahandi mao ang $ 25 bilyon. Lalahok sana sa pulitika, nangako siya na babayaran ang $10-bilyong utang ng bansa. Pag-apil sa politika, misaad siya nga bayran ang utang nga $ 10-bilyon sa nasud. Yumaman siya sa smuggling ng cocaine sa America. Nahimo siyang adunahan pinaagi sa pagpayuhot sa cocaine sa Amerika. Pito pang gangsters ang yumaman at patuloy na nag_nakaw. Pito pa nga mga gangsters ang nahimong adunahan ug nagpadayon sa pagpangawat. Si Al Capone ng Chicago Mafia ay humakot nuÕng 1929 ng $1.3 bilyon (sa pera ngayon) mula sa ilegal na alak, sugal, at iba pang bisyo; 600 ang tauhan niya. Si Al Capone sa Chicago Mafia kaniadtong 1929 nakolekta ang $ 1.3 bilyon (sa salapi karon) gikan sa iligal nga alkohol, sugal, ug uban pa nga bisyo; Adunay siya 600 ka lalaki. Si Frank Lucas $1 milyon kada araw ang kinita sa pagpuslit ng heroin sa America sa loob ng mga kabaong mula Vietnam. Si Frank Lucas kumita $ 1 milyon sa usa ka adlaw gikan sa pagpayuhot og heroin sa Amerika sa sulud sa mga lungon gikan sa Vietnam. Nag-net ng $2.5 bilyon si Griselda Black Widow_ Blanco bilang hepe ng Medellin Cartel ni Escobar. Si Griselda Black Widow Blanco nakakuha $ 2.5 bilyon isip hepe sa Escobar's Medellin Cartel. Ma_tapos patayin ang gang boss niya, naging ikalawang pinaka-mayamang drug lord si Amado Carillo Fuentes ng Juarez Cartel sa Mexico. Human mapatay ang iyang boss sa gang, si Amado Carillo Fuentes sa Juarez Cartel sa Mexico ang nahimong ikaduhang labing adunahan nga drug lord. Binansagan siyang Hari ng Langit dahil sa laki ng koleksiyon niya ng eroplano, kabilang ang 22 Boeing-727 na pampuslit ng cocaine sa America. Gitawag siya nga Hari sa Langit tungod sa kadako sa iyang koleksyon sa mga ayroplano, lakip ang 22 ka Boeing-727 nga tigpayuhot og cocaine sa Amerika. Tinayang $6.7 bilyon ang yaman ni Dawood Ibrahim, swindler na nagpondo ng Mumbai terror attacks nuÕng 1993. Si Dawood Ibrahim, usa ka mangingilad nga nagpondo sa mga pag-atake sa teror sa Mumbai kaniadtong 1993, gibanabana nga $ 6.7 bilyon. Si economics graduate Semion Mogilevich ang pinaka-malalang Russia Mafia boss. Ang nagtapos sa ekonomiya nga si Semion Mogilevich mao ang pinakagrabe nga boss sa Mafia sa Russia. Lahat nang ilegal pinasok: droga, murder, putahan, armas, counterfeiting, money laundering. Tanan nga iligal nga gisulud: mga droga, pagpatay, armas, armas, peke, pagpanglabog sa salapi. Halaga niya: $10 bilyon. Kinontrol ni Jose Figueroa Agosto ang pasok ng droga sa Puerto Rico, tungong America, mula Dominican Republic. Ang iyang kantidad: $ 10 bilyon. Gikontrol ni Jose Figueroa August ang pag-angkat sa mga droga sa Puerto Rico, sa Amerika, gikan sa Dominican Republic. Uma_bot sa $100 milyon ang sinuhol niya para makalabas sa preso sa pekeng release, matapos masentensiyahan ng 200 taong pagkabilanggo. Gihatagan siya hangtod sa $ 100 milyon aron buhian ang usa ka piniriso sa usa ka peke nga pagpakawala, pagkahuman sa pagsilbi sa 200 ka tuig nga pagkakulong. Bahagi ang panunuhol sa busi_ness model nilang lahat. Ang pagsuhol bahin sa ilang modelo sa negosyo. Natiklo nuÕng 2008 ang pinaka-malaking Ponzi o pyramiding scam sa mundo at pinaka-malalang financial crime sa America. Ang 2008 mao ang pinakadako nga Ponzi o pyramiding scam sa kalibutan ug ang labing grabe nga krimen sa pinansya sa Amerika. Pinatakbo ito ng mismong chairman Bernie Madoff ng NASDAQ stock market. Gipadagan kini ni chairman Bernie Madoff sa stock market sa NASDAQ.Adunay siya deposito nga $ 64.8 bilyon gikan sa iyang 4,800 kliyente. Nasa deposit niya ang $64.8 bilyon mula sa 4,800 kliyente niya. Adunay siya deposito nga $ 64.8 bilyon gikan sa iyang 4,800 kliyente. Namumuro nga bang maging susunod na Pangulo ng Pilipinas si Sen. Manny Pacquiao? Tinuod ba nga si Sen. Manny Pacquiao ang sunod nga Presidente sa Pilipinas? Ang espekulasyong ito ay nabuo sa isip ng maraming_ political minded matapos maitalaga ang boxing great na ngayoÕy Senator bilang Presidente ng nangungunang PDP-Laban. Kini nga pangagpas gihimo sa hunahuna sa daghang hunahuna sa politika pagkahuman sa pagtudlo sa bantog sa boksing nga karon Senador ingon Presidente sa nanguna nga PDP-Laban. Ang campaign pitch ni Pambansang Kamao (tawag din kay Pacquiao) ay ang patuloy na pakikibaka sa korapsyon sa pamahalaan at sa kahirapang nagpapasakit pa rin sa maraming Pilipino. Ang kampanya sa Pambansang Kamao (gitawag usab nga Pacquiao) mao ang nagpadayon nga pakigbisog batok sa kurapsyon sa gobyerno ug kakubus nga gihampak gihapon sa daghang mga Pilipino. Ngunit ang pagiging pinuno ba ng ruling party ay katumbas din ng pagsuporta kay Pacquiao ni Presidente_ Duterte? Apan ang pagkahimong lider sa nagharing partido parehas sa pagsuporta ni Presidente Duterte kang Pacquiao? Kailangan pa tayong makarinig ng mga deklaras_yon mula sa Pangulo na direktang sumusuporta sa Se_nator. Kinahanglan pa naton mabatian ang mga deklarasyon gikan sa Presidente nga direkta nga nagsuporta sa Senador. Ngunit kung magpasyang tumakbo rin sa panguluhan ang Presidential daughter na si Davao City Mayor Sara Duterte, susuporta ba ang Pangulo kay Pacquiao? Apan kung ang Presidente nga anak nga si Davao City Mayor Sara Duterte nagdesisyon usab nga modagan sa pagka-presidente, suportahan ba sa Presidente si Pacquiao? Sa ganyang scenario, maaaring magkaroon ng compromise upang si Pacquiao ay tumakbo na lang bilang bise ni Sara. Sa mao nga senaryo, mahimoÕg adunay kompromiso aron modagan lang si Pacquiao isip bise ni Sara. After all, si President Duterte pa rin ang titular head ng namumunong political party at mayroon siyang matinding clout para impluwensyahan ang desisyon nito. Pagkahuman sa tanan, si Presidente Duterte pa ang titular nga ulo sa nagharing partido sa politika ug siya adunay usa ka kusug nga bisti aron maimpluwensyahan ang desisyon niini. Ganyan lagi ang takbo ng politika sa Pilipinas. Kanunay kana nga uso sa politika sa Pilipinas. Malaking plus factor ang pagsuporta ng namumunong partido at ng Pangulo mismo sa ikapapanalo ng sino mang kandidato. Ang suporta sa nagharing partido ug mismo sa Presidente alang sa kadaugan sa bisan kinsa nga kandidato usa ka labi ka hinungdan nga hinungdan. Ngunit hindi naman nangangahulugan na kapag nasa kandidato ang mga naturang plus factors ay garantisado na ang panalo. Apan wala kini gipasabut nga kung ang ingon nga mga plus factor naa sa kandidato, gigarantiyahan ang kadaugan. Napatunayan iyan sa nakalipas na Presidential elections nang ilampaso ng isang promdi Mayor na si Duterte ang pambato ng Liberal Party na si Mar Roxas. Napamatud-an kana sa miaging piliay sa Presidente pagka-overtake sa usa ka kandidato sa Mayor Duterte ang kandidato sa Liberal Party nga si Mar Roxas. Iyan ay dahil sa impluwensya at lakas ng social media. Tungod kana sa impluwensya ug gahum sa social media. Ngunit inendorso man ng social media si Duterte, sandamakmak pa rin ang mga oposisyon at komento laban sa kanya. Apan bisan kung giindorso ni Duterte sa social media, ang oposisyon ug mga komento kontra kaniya nagpadayon gihapon. Para sa akin, Hindi tayo dapat magpatangay sa agos at dikta ng pulitika o kahit na ng social media. Alang kanako, dili kita angay magpadaog sa dagan ug pagdikta sa politika o bisan sa social media. Gamitin ang ating malayang kaisipan sa pag-analisa sa karakter at kakayahan ng isang kandidato. Gamita ang among kagawasan sa pagpili aron pagsusi sa kinaiya ug abilidad sa usa ka kandidato. Para sa akin, may isa akong nakikitang magandang presidential material base sa kanyang mabuting ginagawa ngayon bilang alkalde ng isang pangunahing lungsod sa Pilipinas. Alang kanako, nakita nako ang usa ka maayo nga materyal sa pagkapresidente nga gibase sa iyang maayong trabaho karon isip mayor sa usa ka dakong syudad sa Pilipinas. Pero lubhang maaga pa para pagusapan ang bagay na ito. Apan sayo pa kaayo aron mahisgutan kini nga butang. BastaÕt ihanda lang natin ang ating mga kaisipan upang makapagdesisyon ng tama sa darating na Presidential Elections. Andaman lang naton ang aton kaisipan sa paghimo tama nga desisyon para sa umaabot nga eleksiyon sa mga Presidente. LABINDALAWANG mambabatas ang ibinunyag kamakailan ng Presidential Anti-Corruption Com_mission (PACC) na tumatanggap ng kickback sa infrastructure projects ng Department of Public_ Works and Highways (DPWH). Dose ka mga magbabalaod ang gipadayag karong bag-o sa Presidential Anti-Corruption Commission (PACC) nga nakadawat pagsugod sa mga proyekto sa inprastraktura sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Dahil sa laki ng kickback ng mga mambabatas at sa porsiyentong nakukuha ng mga korap na DPWH officials, 50 percent na lang ang napupunta para sa project at ito ang dahilan kaya substandard ang mga proyekto. Tungod sa kadako sa mga kickback sa mga magbabalaod ug porsyento sa mga kurakot nga mga opisyal sa DPWH, 50 porsyento ra ang moadto sa proyekto ug kini ang hinungdan kung unsa ang mga proyekto dili substandard. Ampaw ang mga kalsada at tulay kaya madaling masira. Ang mga karsada ug taytayan naghuot sa mga tawo mao nga dali kini mabuak. Kamalawa, kinumpirma naman ni Justice Sec. Menardo Guevarra na sangkot nga ang mga mambabatas sa korapsiyon sa DPWH. Sa miaging adlaw, si Justice Sec. Menardo Guevarra naapil na sa mga magbabalaod sa pangurakot sa DPWH. Ayon kay Guevarra, mayroon na silang limang mambabatas na sangkot sa katiwalian sa DPWH. Pinauyon kay Guevarra, adunay na sila lima nga magbabalaod nga nalambigit sa kurapsyon sa DPWH. Ang limang mam_babatas, ayon sa Justice Secretary ay sang_kot sa infrastructure projects. Ang lima nga magbabalaud, suno sa Justice Secretary, naapil sa mga proyekto sa inprastraktura. Ganunman, tumanggi si Guevarra na pangalanan ang limang mamba_batas. Bisan pa, nagdumili si Guevarra nga nganlan ang lima nga magbabalaod. Ka_ilangan aniya ay may sapat at matibay na ebidensiya laban sa mga inaakusahang mambabatas. Giingon niya nga kinahanglan adunay igo ug solido nga ebidensya batok sa mga akusadong magbabalaod. Ibinunyag naman ni PACC Commissioner Greco Belgica na merong mambabatas na kumubra ng P10 milyon sa project contractor. Gibutyag ni PACC Commissioner Greco Belgica nga adunay magbabalaod nga nagdugang P10 milyon sa kontraktor sa proyekto. Meron din daw mambabatas na humingi ng P100 milyon sa isang malaking proyekto na gagawin sa kanyang distrito. Giingon usab niya nga ang pipila nga mga magbabalaod nangayo og P100 milyon alang sa usa ka dako nga proyekto nga pagahimuon sa iyang distrito. Kapag hindi raw magbibigay ay hindi papapasukin sa kanyang nasasakupang distrito. Kung dili siya mohatag, dili siya pasudlon sa iyang distrito. Ngayong kinumpirma ng DOJ na talagang may mga mambabatas na sangkot sa katiwalian sa DPWH, dapat kumilos pa ang pinamumunuang komisyon ni Belgica para mahubaran nang tuluyan ang mga buwaya. Karon nga gikumpirma sa DOJ nga tinuod nga adunay mga magbabalaod nga nalambigit sa kurapsyon sa DPWH, ang komisyon nga gipangunahan sa Belgica kinahanglan mohimo dugang nga lakang aron hingpit nga matangtang ang mga buaya. Kung hindi kikilos ang PACC, walang mangyayari sapagkat minsan nang sinabi ni President Duterte na hindi niya mapapakialaman ang mga mambabatas sa isyu ng korapsiyon. Kung dili molihok ang PACC, walaÕy mahitabo tungod kay giingon ni Presidente Duterte nga dili siya manghilabot sa mga magbabalaod sa isyu sa kurapsyon. Nararapat magtulungan ang DOJ at PACC para ganap nang maputol ang katiwalian sa DPWH. Kinahanglan magtinabangay ang DOJ ug PACC aron hingpit nga mapuo ang kurapsyon sa DPWH. Kapag nakakuha sila nang matibay na ebidensiya laban sa mga buwayang kongresista, ilantad ang mga ito. Kung nakakuha sila mga lig-on nga ebidensya batok sa mga buaya sa kongreso, ibutyag kini. Maniniwala at masisiyahan ang taumbayan sa gobyerno kapag nalantad ang mga kurakot na mambabatas. Ang mga tawo motuo ug maglipay sa gobyerno kung mabulgar ang mga daotan nga magbabalaod. PAGTATAKIP sa masama kung sabihin na ang mayaman_ ay hindi nagnanakaw. PAGPANABON sa daotan pinaagi sa pag-ingon nga ang mga adunahan dili nangawat. Nilista ko kahapon ang walong bilyonaryong gangsters at isang investment adviser na tumangay ng maraming peraÕt buhay. Kagahapon gilista ko ang walo ka mga bilyonaryo nga gangster ug usa ka magtatambag sa pamuhunan nga gikawat ang daghang salapi ug kinabuhi. Sa Pilipinas naglipana rin ang mayayamang nagnanakaw. Sa Pilipinas, nagpanalagan usab ang mga dato nga kawatan. Sa ekonomiya sila ang oligarchs. Sa ekonomiya sila ang oligarchs. Iilang pamilya sila na kumokontrol sa negosyo. Pipila sila nga pamilya nga nagkontrol sa negosyo. Hawak nila ang mga utilities: tubig, kuryente, transportasyon, telecoms. Gihuptan nila ang mga kagamitan: tubig, elektrisidad, transportasyon, telecom. May-ari ng mga bangko, lupa, retail, pabahay. Mga tag-iya sa mga bangko, yuta, pamaligya, puy-anan. Ang masama ay nandadaya sa buwis at nanunuhol para maka-kontrata sa gobyerno. Ang daotan nga tawo naglimbong sa buhis ug suhol aron makakuha usa ka kontrata sa gobyerno. Maraming aklat na ang nagsiwalat sa deka-dekadang pagka-ganid nila. Daghang mga libro ang nagpadayag sa ilang mga dekada nga kahakog. Sa pulitika sila ang dynasties. Sa politika sila ang mga dinastiya. Iilang pamilya rin na kumo_kontrol sa pambansa at lokal na puwesto na labag_ sa Konstitusyon. Adunay usab pipila nga mga pamilya nga nagkontrol sa nasyonal ug lokal nga mga lingkuranan nga supak sa konstitusyon. Halinhinan silang mag-asawa, magkapatid, magulang at anak. Pagpulipuli sa imong kapikas, igsoon, ginikanan ug anak. Hinahanap-buhay ang serbisyo publiko. Panginabuhian ang serbisyo publiko. Kumukumisyon sa mga kontrata ng gobyerno. Pag-komisyon sa mga kontrata sa gobyerno. NuÕng 2013 nalantad ang kutsabahan ng oligarchs at political dynasts sa pandarambong ng bilyun-bilyon-pisong pork barrels. Kaniadtong 2013, ang mga oligarka ug dinastiya sa politika nagkunsabo sa pagdaut sa bilyun-bilyong piso sa mga pork barrel. Walong senador, mahigit 150 kongresista, at dose-dosenang lokal na opisyales ang nasa listahan ng fixers ng mga pekeng proyekto. Walo ka mga senador, labaw sa 150 mga kongresista, ug dosena nga mga lokal nga opisyal ang naa sa lista sa mga fixer sa peke nga mga proyekto. Sina Ferdinand at Imelda Marcos at cronies ang pinaka-malala sa mga oligarchs at political dynasts. Ferdinand ug Imelda Marcos ug mga cronies ang labing daotan sa mga oligarka ug dinastiya sa politika. Niluklok ang sarili panghabambuhay sa puwesto. Gipahamtang sa kaugalingon ang katungdanan. Gumamit ng alyas na William Saunders, Jane Ryan, atbp. sa pagdeposito ng bilyong dolyares sa Swiss banks, at sa pagkamkam ng mga kompanya, gusali, lupa, mansiyon, artworks, alahas, at relos. Nigamit alyas nga William Saunders, Jane Ryan, ubp. sa pagdeposito bilyun-bilyong dolyar sa mga bangko sa Switzerland, ug sa pagsakmit sa mga kompanya, bilding, yuta, mansyon, artworks, alahas, ug relo. Dahil kina Marcos, Imelda at cronies, dumapa ang ekonomiya. Tungod kang Marcos, Imelda ug mga kroni, nahugno ang ekonomiya. Dahil sa oligarchs at dynasts, hindi makabangon ang ekonomiya. Tungod sa mga oligarka ug dinastiya, dili makabawi ang ekonomiya. Sampung hindi mabibili ng pera: (1) Kabutihang Asal, (2) Moralidad, (3) Galang, (4) Pagkatao, (5) Sentido komon, (6) Tiwala, (7) Pasensiya, (8) Pagkaginoo, (9) Integridad, (10) Pagmamahal. Napulo ka mahal nga salapi: (1) Hiyas, (2) Moralidad, (3) Pagrespeto, (4) Personalidad, (5) Kasagaran nga salabutan, (6) Kumpiyansa, (7) Pasensya, (8) Kalumo, (9 ) Integridad, (10) Gugma. IBINASURA rin ng Supreme Court (SC) ang apela ni Cardo. Gibasura usab sa Korte Suprema (SC) ang pag-apelar ni Cardo. Tungkol sa krimen na qualified rape, inamin na 12-anyos noon si Nina at si Cardo naman ay live-in partner ng ina niyang si Cita. Bahin sa krimen sa kwalipikadong pagpanglugos, giangkon ni Nina nga siya 12 anyos pa niadtong higayona ug si Cardo ang live-in partner sa iyang inahan nga si Cita. Malinaw na lahat ng elemento ng krimen ay napatunayan, 1) may nangyari sa kanila, 2) isang babaing wala pa sa 18-anyos ang sangkot, at 3) tumatayong magulang ang akusado na kinakasama ng totoong magulang ng biktima. Tin-aw nga ang tanan nga mga elemento sa krimen napamatud-an, 1) adunay nahinabo sa kanila, 2) usa ka babaye nga wala pay edad nga 18 ang naapil, ug 3) ang akusado nga inahan mao ang inahan sa tinuud nga ginikanan sa biktima. Hindi na kailangang patunayan ang dahas alinsunod sa batas dahil sapat na ang moral at pisikal na katayuan ng ama-amahan para mangimi sa kanya ang biktima. Dili kinahanglan nga pamatud-an ang pagpanlupig pinauyon sa balaod tungod kay ang pamatasan ug pisikal nga kahimtang sa ugangan nga lalaki alang sa biktima aron manghasi kaniya. Sa kasong ito ay napatunayan ng prosekusyon na ginamit ni Cardo ang pananakot at pag-abuso ng awtoridad ayon na rin sa testimonya ni Nina. Sa kini nga kaso, gipamatud-an sa prosekusyon nga gigamit ni Cardo ang pagpanghadlok ug pag-abuso sa awtoridad pinauyon sa testimonya ni Nina. Sa pagresolba sa kaso ay pangunahing konsiderasyon ng korte ang kredibilidad ng salaysay ng biktima tulad ni Nina. Sa pagsulbad sa kaso, ang panguna nga konsiderasyon sa korte mao ang kredibilidad sa pahayag sa biktima sama ni Nina. Puwedeng ito ang tanging basehan para mapakulong ang akusado. Mahimong kini ra ang basihan sa pagkabilanggo sa akusado. Madalas kasi na walang testigo sa krimen at ang nag-iisang ebidensiya ay ang salaysay ng biktima. Kasagaran walaÕy nakasaksi sa krimen ug ang ebidensya ra ang gisulti sa biktima. Mas mabigat ito lalo at kamag-anak pa niya ang inaakusahan sa krimen. Mas bug-at pa kini ug ang iyang mga paryente giakusahan usab sa krimen. Walang silbi ang pagtanggi ni Cardo sa positibong pagtuturo sa kanya ni Nina. Ang pagsalikway ni Cardo sa positibo nga pagtudlo ni Nina kaniya walaÕy pulos. Hindi sapat ang na_ging pagkilos ng biktima pagkatapos ng paghahalay at ang hindi niya agad pagsusumbong para balewalain ang kanyang testimonya. Ang mga aksyon sa biktima pagkahuman sa pagpanglugos dili igo ug wala siya diha-diha dayon nagtaho aron ibaliwala ang iyang testimonya. Hindi makatarungan at walang rason para lagyan ng pamantayan ang dapat na reaksyon ng isang 12-anyos na bata sa nangyari. Dili kini patas ug walaÕy hinungdan aron ma-standardize kung unsa ang kinahanglan reaksyon sa usa ka 12-anyos sa nahinabo. Isa pa ay tugma naman ang salaysay ni Nina sa naging ulat ng mga doktor na sumuri sa kanya. Usa pa mao nga ang pahayag ni Nina nahiuyon sa ulat sa mga doktor nga nagsusi kaniya. Sa kasong ito ay walang basehan para baliktarin ang naging pagsusuri ng RTC at CA sa krimen ng child abuse. Sa kini nga kaso, walaÕy basihan ang pagbali sa imbestigasyon sa RTC ug CA sa mga krimen sa pag-abuso sa bata. Ang mga elemento nito ayon sa Section 3, Article III RA 7610 ay (1) nagkaroon ng sexual intercourse o lascivious conduct ang akusado laban sa biktima, (2) nagamit ang bata sa prostitusyon o child abuse, (3) wala pa sa 18-anyos ang edad ng biktima. Ang mga elemento niini pinauyon sa Seksyon 3, Artikulo III RA 7610 mao ang (1) ang akusado nakigsekso o binastos nga pamatasan batok sa biktima, (2) ang bata naapil sa prostitusyon o pag-abuso sa bata, (3) ubos sa 18- edad sa biktima. Ang lascivious conduct ay ang sinadyang direkta o hindi tuwirang paghawak o pagpasok ng anumang bagay sa maselang parte ng katawan ng isang tao na ang layunin ay ipahiya o gawing parausan ang biktima. Ang binuang nga paggawi mao ang tinuyo nga direkta o dili direkta nga pagdumala o pagsulud sa bisan unsang butang sa kinatawo sa usa ka tawo nga adunay katuyoan nga maulawan o makalibog ang biktima. Sa kasong ito ay malinaw na naalala at naisalaysay ni Nina kung paano siya inabuso ni Cardo. Sa kini nga kaso tin-aw nga nahinumduman ug giasoy ni Nina kung giunsa siya giabuso ni Cardo. Kaya talagang nagkasala si Cardo sa dalawang krimen (qualified rape & lascivious conduct) at dapat parusahan ng reclusion perpetua o habambuhay na pagkabilanggo at magbayad ng kaukulang danyos sa dalawang kaso (People vs. XXX, G.R. 230981, July 15, 2020). Bisan pa si Cardo tinuud nga nakahimo og duha nga krimen (kwalipikado nga pagpanglugos ug binastos nga pamatasan) ug kinahanglan nga silotan sa reclud perpetua o pagkabilanggo sa tibuok kinabuhi ug bayran ang katugbang nga danyos sa parehas nga kaso (People vs. XXX, G.R. 230981, Hulyo 15, 2020). MARAMI pa rin ang pasaway at lumalabag sa health protocols. DAGHAN pa nga mga tawo ang nagsaway ug naglapas sa mga protokol sa kahimsog. Maraming nagkukumpulan sa mga palengke, mall, parke at maging sa kalye. Daghan ang nagtapok sa mga merkado, mall, parke ug bisan sa kadalanan. Patunay ito na hindi nila alintana ang panganib ng COVID-19. Kini nagpamatuod nga wala silaÕy pakialam sa peligro sa COVID-19. Samantala, may mga kababayan na natatakot magpabakuna kontra COVID. Samtang, ang pipila ka mga tawo nahadlok nga mabakunahan batok sa COVID. Kaya maging si Senator Christopher Bong Go ay nagpahayag na kailangan munang maunang magpaturok ng bakuna sina vaccine csar Carlito_ Galvez at Department of Health secretary Francisco Duque III upang mawala ang takot ng publiko. Mao nga bisan si Senador Christopher Bong Go namahayag nga ang bakuna nga si csar Carlito Galvez ug kalihim sa Department of Health nga si Francisco Duque III kinahanglan nga mabakunahan una aron mawala ang kahadlok sa publiko. Samantala, mukhang walang kakayahan si Philippine Gaming Corporation chairwoman Andrea Domingo na mapa_tigil ang Online Sabong ni Bong Pineda kaya walang nakukuhang buwis ang Duterte administration. Samtang, daw walaÕy mahimo ang tsirman sa Philippine Gaming Corporation nga si Andrea Domingo nga ihunong ang Online Sabong ni Bong Pineda busa walaÕy buhis nga buhis ang administrasyong Duterte. At oras na magkasakit ang mga pasaway pasanin pa ng gobyerno ang kanilang pagpapagamot. Ug kung magkasakit ang mga kritiko, kinahanglan magbayad ang gobyerno alang sa ilang pagtambal. Pagdating naman sa usaping droga, bultu-bulto na ngayon ang mga nasasamsam ng mga PDEA at PNP. Kung hisgutan ang isyu sa droga, daghan ang nakumpiska sa PDEA ug PNP. Kaya naman kaliwaÕt kanan na itong accomplishment ni BGen. Ronald Lee ang bagong Director ng Philippine National Police Drug Enforcement Group sa paglambat sa drug traffickers. Mao nga wala ug tuo ang nahimo ni BGen. Si Ronald Lee mao ang bag-ong Director sa Philippine National Police Drug Enforcement Group sa pakig-atubang sa mga tigpamaligya og droga. Patunay dito ay itong pagkalansag sa Manila-Mindanao connection drug syndicate matapos na maaresto ang dalawang miyembro na sina Marlon Bayan at Guimalodin sa Taguig City na may dalang walong kilong shabu na nagkakahalaga ng P54 milyon. Patunay dito ay itong pagkalansag sa Manila-Mindanao connection drug syndicate matapos na maaresto ang dalawang miyembro na sina Marlon Bayan at Guimalodin sa Taguig City na may dalang walong kilong shabu na nagkakahalaga ng P54 milyon. Samantala, masuwerte namang napanalunan ng nag-iisang mananaya ang P265 milyong sa Supper Lotto 6/49 jackpot. Samtang, swerte ang nag-inusara nga sugarol nga nakadaog og P265 milyon sa jackpot nga Supper Lotto 6/49. Ayon kay Philippine Charity Sweepstakes Office General Manager Royina Marzan-Garma, ang masu_wer_teng nakasungkit ng P265,353,489.60 ay mula sa Maynila na nakahula sa winning combination 06-12-18-20-32-41 sa bola noong Linggo. Pinauyon kay Philippine Charity Sweepstakes Office General Manager Royina Marzan-Garma, ang palaran nga nagdaog nga P265,353,489.60 gikan sa Manila nga nagtagna sa nagdaog nga kombinasyon 06-12-18-20-32-41 sa bola kaniadtong Domingo. Siguradong masaya ang kapaskuhan ng jockpot winner at malaki pa ang kanyang naiambag sa pondo ng PCSO para makatulong sa mga mahihirap nating kababayan. Ang nagdaog sa jockpot siguradong adunay usa ka malipayon nga piyesta opisyal ug dako ang iyang natampo sa pondo sa PCSO aron matabangan ang mga kabus nga mga kababayan. May panawagan si GM Garma, tangkilikin ang palaro ng PSCO dahil malaking ambag ito na makalikom ng pondo para matulungan ang Charity Program ng pamahalaang Duterte. Adunay panawagan si GM Garma, pahalipaya ang dula sa PSCO tungod kay dako kini nga kontribusyon sa pagtigum og pondo aron matabangan ang Charity Program sa gobyerno sa Duterte. Dati ang classification ng marijuana ayon sa United Nations Commission on Narcotic Drugs (CND) ay Schedule IV o most dangerous. Kaniadto ang klasipikasyon sa marijuana sumala sa United Nations Commission on Narcotic Drugs (CND) mao ang Iskedyul IV o labi ka peligro. Pero nga_yon pinababa na at ginawang Schedule I (least dan_gerous). Apan karon kini gipaubos ug gihimo nga Iskedyul I (labing peligro). Hindi na ito mapanganib at hindi na rin masama ang tingin sa marijuana. Dili na kini peligro ug dili maayo ang hitsura sa marijuana. Ang pagbabagong ito sa klasipikasyon ay tiyak na magkakaroon ng epekto sa kampanya ng gob_yerno laban sa illegal drugs. Kini nga pagbag-o sa klasipikasyon siguradong adunay epekto sa kampanya sa gobyerno kontra sa iligal nga droga. Dadagsa ang marijuana sa Metro Manila dahil sa ginawang pagpa_pababa sa klasipikasyon. Mobaha ang Marijuana sa Metro Manila tungod sa nagkaus-os nga pagklasipikar. Kung noon na wala itong klasipikasyon ay maraming marijuana ang ibinabagsak sa Metro Manila mula Cordillera ay mas lalo pa ngayon. Kung wala kini giklasipikar daghang mga marijuana ang gipalusot sa Metro Manila gikan sa Cordillera labi na karon. Nakahanap ng kakampi ang mga mari_juana growers para lalo pang paramihin ang kanilang tanim. Ang mga nagtanom og marijuana nakakaplag usa ka kaalyado aron labi nga mapatubo ang ilang mga tanum. Hindi na sila matatakot na mag_luwas ng bloke-blokeng pinatuyong marijuana dahil least dangerous naman ito. Dili na sila mahadlok nga mag-export og mga bloke sa uga nga marijuana tungod kay dili kini peligro. Magdaragdag ito sa malaking problema ng illegal na droga sa bansa. Kini makadugang sa daghang problema sa iligal nga droga sa nasud. Kung ang pagkalat ng shabu ay hindi masugpo sa kabila na marami nang napa_patay, tiyak na ganito rin ang hahantungan ng mari_juana. Kung ang pagsabwag sa shabu dili mapugngan bisan pa sa kadaghan nga gipamatay na, kini ang kaso sa marijuana. Marami ang magkakalakas ng loob na magtulak na lamang ng marijuana. Daghan ang mangahas sa pagduso lang sa marijuana. Sinabi kamakailan ni PDEA Director General Wilkins Villanueva na ang mga dating gumagamit ng shabu ay lumipat na ngayon sa marijuana at ang iba ay sa ecstacy. Bag-ohay lang giingon ni PDEA Director General Wilkins Villanueva nga ang mga tiggamit og shabu karon ningbalhin na sa marijuana ug uban pa ngadto sa ecstasy. Dahil dito, tumaas ang demand ng marijuana kaya dumadagsa sa Metro Manila ang bloke-blokeng damo mula Cordillera. Ingon usa ka sangputanan, ang panginahanglan sa marijuana misaka, busa ang mga bloke sa sagbot gikan sa Cordillera nagbaha sa Metro Manila. Sinabi ni Villanueva na walang humpay ang pag_wasak ng PDEA sa marijuana plantation sa Cordillera. Giingon ni Villanueva nga walaÕy hunong ang walaÕy hunong nga pagguba sa PDEA sa plantasyon nga marijuana sa Cordillera. Patuloy ang ginagawa nilang pagsalakay sa taniman ng marijuana at hindi umano sila titigil lalo pa ngayong mataas ang demand nito. Padayon nila nga gi-raid ang plantasyon sa marijuana ug dili sila mohunong labi na karon nga taas ang demand niini. Marami na umano silang nahuli at sinam_pahan na ng kaukulang kaso. Daghan na sila nadakup ug gisampahan ug kaso. Malaking problema ang marijuana kaya paig_tingin pa ng PDEA ang pagwasak at pagkumpiska sa drogang ito. Usa ka dako nga problema ang Marijuana busa ipakusog sa PDEA ang pagguba ug pagkumpiska sa kini nga tambal. Ngayong mababa na ang klasipikasyon nito, marami ang maaakit na magtanim at magtulak sapagkat mabilis ang pera rito. Karon nga niubos ang klasipikasyon, daghan ang madani sa pagtanum ug pagduso tungod kay ang salapi dali dinhi. Pabuti nang pabuti ang talaan ng ating COVID-19 infections. Nagka-ayo na nagka-ayo ang mga talaan sa atung COVID-19 impeksyon. Itong nakaraang linggo, maipagmamalaki natin na nasa below 5% ang ating positivity rate. Niining miaging semana, makapasigarbo kami nga ang among positivity rate naa sa 5%. Ang ibig sabihin nitoÕy sa kalahatan ng na-test sa kada araw, halimbawaÕy sa bawat 100, mas mababa sa lima katao ang lumalabas na positibo. Kini nagpasabut nga sa kinatibuk-ang ihap sa mga pagsulay matag adlaw, pananglitan, alang sa matag 100 ka tawo, dili moubos sa lima ka tawo ang positibo. Sa kasagsagan ng pandemya noong Abril, abot sa 17% ang ating positivity rate. Sa kataas sa pandemic kaniadtong Abril, ang among positivity rate miabot sa 17%. Mas mababa pa ang bilang ng total testing natin noon subalit nang malaon na tumaas na rin ang ating daily testing output, medyo matagal pa rin ang inilagi nating sa mga 9-10%. Ang ihap sa among kinatibuk-ang pagsulay labi pa nga mas ubos kaniadto apan pagkataudtaod ang among adlaw-adlaw nga output sa pagsulay nagdugang usab, nagpabilin kami sa hapit 9-10% sa dugay nga panahon. Ang magandang resulta sa ngayon ay karapat dapat ikasiya dahil pasok ito sa pamantayan ng WHO na naku-kontrol ang pandemya. Maayo nga mga sangputanan karon angayan matagbaw tungod kay nahiuyon sa mga sukdanan sa WHO nga nagkontrol sa mga pandemya. Para sa WHO, basta below 5% ka ay maganda na. Alang sa WHO, basta naa ka sa ubos sa 5% maayo ka. Siyempre, ang ideyal na ngayon ay ang mas mahigpit na 3% positivity rate. Bitaw, ang sulundon karon mao ang labi ka higpit nga 3% nga positibo nga rate. Sino ang makapagsasabi na hindi rin natin maaabot ang ganung iskor? Kinsa ang makaingon nga wala usab kita makaabut sa ingon nga iskor? Sa kabila nito, marami pa ring kailangang mangyari upang makaraos tayo kagaya ng ating mga karatig bansa. Bisan pa niini, daghan ang kinahanglan nga mahinabo aron mabuhi kita sama sa atong mga silingan nga nasud. Hambing sa kanilaÕy pinakamalala ang pagbagsak_ ng ekonomiya natin sa Asya. Kung itandi sa kanila, ang among pagkahugno sa ekonomiya sa Asya mao ang labing kadaotan. Dahil ditoÕy doble kayod dapat upang makahabol sa paraang hindi naman isasakripisyo ang kaligtasan. Tungod niini, kinahanglan nga doblehon sila aron makab-ot ang kahilwasan sa paagi nga dili masakripisyo. Nabigla tayo nang mabasa sa Taiwan ang sinisingil na penalty sa isang kababayang OFW na pasaway na sumilip lamang sa labas ng kanyang quarantine room. Nakurat kami sa pagkabasa namo sa Taiwan sa silot nga gipahamtang sa isig ka OFW nga gibadlong siya sa pagsilip sa gawas sa iyang quarantine room. Ang pobreng Pinoy na hindi na siguro matagalan ang dala__wang linggo pagkakulong ay binuksan ang pintuan ng kuwarto at tumapak lang sa corridor ng 8 seconds. Ang pobreng Pilipino nga dili makapadayon sa duha ka semana nga pagkabilanggo gibuksan ang pultahan sa kuwarto ug mihangyo lang sa pasilyo sa 8 segundo. Dahil sa violation na ito na nahuli sa CCTV, pinatawan ito ng fine na halos P170,000. Tungod sa kini nga kalapasan nga nakuha sa CCTV, gipamulta siya hapit P170,000. Ganitong uri ng disiplina ang pinatutupad ng ating mga kasamahan sa ASEAN. Kini ang klase sa disiplina nga gipatuman sa atong mga kauban sa ASEAN. Kita naman sa kanilang mga ista_tistiko na napakababa ng kanilang infection rates hambing sa atin. Nakita namo sa ilang mga istatistika nga ang ilang mga rate sa impeksyon mubu kaayo kumpara sa amo. Indonesia pa rin lang ang tumatalo sa atin sa bilang ng impeksiyon. Ang Indonesia ra gihapon ang nagbunal sa aton bahin sa impeksyon. Anumang tough love o mahigpit na disiplina ang hinihiling ng pagkakataon, ating bunuin dahil sa ganitong paraan lang tayo makaaahon at makababawi. Bisan unsang lisud nga gugma o higpit nga pagdisiplina nga gipangayo sa higayon, nakigbisog kita tungod sa niining paagiha lamang kita makabangon ug makabangon. Hindi na nga ba ako nagkamali. Dili na ba ako masayop. Noong Lunes ay tinuluyan_ ni Valenzuela City Mayor Rex Gatchalian ang NLEX Corp. Kaniadtong Lunes, si Valenzuela City Mayor Rex Gatchalian host sa NLEX Corp. Isinilbi ang suspension ng kanilang business permit sa Valenzuela. Gisilbi ang pagsuspenso sa ilang permit sa negosyo sa Valenzuela. Sa aking panayam sa mayor kahapon sa BITAG Live, sinabi niyang lumabag ang NLEX sa ibaÕt ibang alituntunin sa Valenzuela. Sa pakighinabi ko sa mayor kagahapon sa BITAG Live, giingon niya nga nakalapas ang NLEX sa lainlaing mga balaod sa Valenzuela. Kasama rito ang public safety, general welfare at consumer rights. Kauban niini ang kahilwasan sa publiko, kinatibuk-ang kaayohan ug mga katungod sa konsyumer. Ngayon sana matauhan na sila. Karon nanghinaut ako nga sila adunay panimuot. Marami na kaming pinagsamahan ni Mayor Rex kung public service ang pag-uusapan. Daghan na kaming panaguban ni Mayor Rex kung serbisyo sa publiko ang istoryahan. Hindi na mabilang ang mga negosyong naipatawag at naipasara niya dahil sa mga paglabag nito hindi lamang sa karapatan ng mga empleyado. Dili maihap nga mga negosyo ang iyang gipatawag ug gisirhan tungod sa mga kalapasan dili lamang sa mga katungod sa mga empleyado. Kaya hindi ko na ikinagulat ang mala-David at Goliath na senaryo kahapon sa Mindanao Avenue Toll Plaza habang sini-serve ang suspension. Mao nga wala ako matingala sa senaryo sama sa David ug Goliath kagahapon sa Mindanao Avenue Toll Plaza samtang gisilbi ang suspensyon. Sasabihin ng ilan, LGU ka lang Mayor, maghinay-hinay ka. Sagot ng mayor, ang business permit ay isang prebi_lehiyo, ito ay usaping lokal. Adunay muingon ang uban, ikaw usa ra ka LGU Mayor, hinayhinay lang. Tubag sa mayor, usa ka pribilehiyo ang permiso sa negosyo, usa kini ka lokal nga butang. Ang prebelihiyong ipinagkakaloob sa mga negosyong nasa Valenzuela ay may kaakibat na responsibilidad at obligasyon na sumunod sa regulasyon ng siyudad. Ang pribilehiyo nga gihatag sa mga negosyo sa Valenzuela adunay kaakibat nga kaakohan ug obligasyon sa pagsunod sa mga regulasyon sa syudad. Kumbaga. kung si David ay may tirador, si Mayor Rex naman ay ginamit ang kapangyarihang bawiin ang busi_ness permit ng NLEX na lumabag sa tuntunin ng Valenzuela_. Kumbaga. kung adunay tirador si David, gigamit ni Mayor Rex ang gahum aron mabakwi ang permiso sa negosyo sa NLEX nga nakalapas sa lagda ni Valenzuela. Sa ngayon, naka-holiday toll sa parte lamang ng Valen_zuela toll gates. Karon, adunay usa ka bayad sa holiday sa bahin lamang sa mga gate sa tol sa Valenzuela. Kung hanggang kailan, nasa kanila na ang bola kung kailan sila kikilos, sagot ni Mayor Rex. Hangtud nga anaa kanila ang bola sa ilang pag-arte, tubag si Mayor Rex. Unfiltered, kinuha ko rin ang kanyang panig hinggil sa mga nagsasabing pa-epal lamang ang mayor. WalaÕy pagsala, midapig usab ako bahin sa mga nag-ingon nga naa pa sa katungdanan ang mayor. Na dahil ma_lapit na ang eleksiyon ay nagpapakitang gilas lamang ito. Kana tungod kay hapit na ang eleksyon nagpakita ra kini kaanyag. Simple lang ang kanyang sagot: Kapag wala kang ginawa, tamad ang Mayor. Simple lang ang iyang tubag: Kung wala kaÕy gibuhat, tapulan ang Mayor. Kapag may ginawa ka, pa-epal ka ang mga bashers lang ang nagbibigay kulay sa ginagawa ng iba. Kung adunay ka buhaton, nagpakpaka ka pa ang mga basher ra ang naghatag kolor sa gibuhat sa uban. Dagdag pa ni Mayor Rex, Ben, simulaÕt sapul ay hands on na ako. Ginagawa ko lang ang trabaho ko. Dugang pa ni Mayor Rex, Ben, naa na ako mga kamot gikan pa kaniadto. Gibuhat ra nako ang akong trabaho. Walang pulitika, walang halong pangangampanya. WalaÕy politika, walaÕy sagol nga kampanya. Ito ang tunay na YORME. Kini ang tinuud nga YORME. Walang papogi, walang maraming satsat, aksiyon agad! WalaÕy papogi, walaÕy sulti, dali nga paglihok! Sa palagay ko ngayon, gising na gising na ang NLEX, pagtatapos ng mayor sa aming interview. Sa akong hunahuna karon, nahigmata na ang NLEX, gitapos sa mayor ang among pakighinabi. Nasurpresa ako kamakalawa ng gabi nang papauwi ako ng bahay kasama ang aking misis mula sa Valenzuela City. Natingala ako kagabii sa pagpauli ko kauban ang akong asawa nga taga-Valenzuela City. Lahat ng mga sasakyan, kasama na ang malalaking_ cargo truck ay pinadaan nang walang toll fee at walang tumatao sa mga toll booth maliban sa mga itinalagang mangasiwa sa trapik ng lungsod. Tanan nga mga sakyanan, apil ang mga dagkong trak sa kargamento gitugotan nga libre ug walaÕy nag-okupar sa mga toll booth gawas sa mga gitudlo nga magbantay sa trapiko sa syudad. Tinutuo ni Valenzuela Mayor Rex Gatchalian ang banta_ sa pamunuan ng North Luzon Expressway (NLEX) na aalisan ito ng business permit kapag hindi naipaliwanag kung bakit sa kabila ng pitong taong umiiral ang Radio_ Fre__quency Identification (RFID) ay depektibo pa rin ang sistema. Si Valenzuela Mayor Rex Gatchalian nagtuo nga namuno ang pamunuan sa North Luzon Expressway (NLEX) nga kuhaon ang permiso sa negosyo kung dili kini gipatin-aw ngano nga bisan sa pito ka tuig nga Radio Frequency Identification (RFID), ang sistema daotan gihapon. Kahit may RFID ang mga sasakyan, ayaw mag_bukas ng mga barriers_. Bisan kung ang mga sakyanan adunay RFID, dili nila gusto nga ablihan ang mga babag. Suma-total - nagkakabuhol-buhol ang daloy ng trapiko. Total - naghuot ang dagan sa trapiko. Tama naman. Husto kana. Hindi sa pinipigilang kumita ang mga kompanyang nangangasiwa sa mga tollways kundi dapat lang isulit ang perang ibinabayad ng mga motorista para maging maalwan at mabilis ang biyahe. Ang mga kompanya nga nagdumala sa mga tollway wala pugngan nga makaganansya apan kinahanglan nga pahimuslan lang ang labing daghang salapi nga gibayad sa mga motorista aron mas dali ug dali ang pagbiyahe. Personal ko rin kasing karanasan na kapag ayaw magbasa ang sensor ng RFID, napipilitan akong magbayad muli kahit may load pa ang aking RFID sticker. Personal usab nako nga nasinatian nga kung ang RFID sensor dili mobasa, napugos ako sa pagbayad pag-usab bisan kung ang akong RFID sticker gi-load pa. Kaya palaging mahaba ang pila ng mga sasakyan dahil hindi agad makapasok ng highway ang mga motoristang natetengga sa hindi pagbukas ng barrier. Mao nga kanunay ang pila sa mga sakyanan tungod kay ang mga motorista dili makasulod dayon sa haywey tungod sa wala pagbukas sa babag. Mabuti-buti pa nga ang South Luzon Expressway (SLEX) dahil mabilis magbukas ang mga barriers dahil episyente ang sensor ng RFID. Maayo pa ang South Luzon Expressway (SLEX) tungod kay dali nga maablihan ang mga babag tungod kay ang RFID sensor epektibo. Ang nais lang ni Mayor Gatchalian kung bakit ginamit niya ang kanyang police power ay alamin kung ano ang problema ng NLEX at kung ano ang plano nito para lutasin ang problema. Gusto lang gamiton ni Mayor Gatchalian ang iyang gahum sa pulisya aron mahibal-an kung unsa ang problema sa NLEX ug kung unsa ang plano niini aron masulbad ang problema. Maganda ang ginawa ng alkalde. Maayo ang nahimo sa mayor. Dapat siguro, ang ibang alkalde na naaapektuhan ng palpak na serbisyo ng NLEX ay sumunod sa ginawang aksyon ni Mayor Gatchalian. Tingali usa pa nga mayor nga naapektuhan sa walaÕy labot nga serbisyo sa NLEX ang nagsunod sa aksyon ni Mayor Gatchalian. Sabi ni Sen. Franklin Drilon kamakalawa, huwag na raw munang pag-ukulan ng pansin ang batas na nagtatatag sa Department of OFWs at unahin muna ang pagbili ng bakuna at may kinalaman sa pandemya. Gipasabot ni Sen. Franklin Drilon kahapon, ingon niya, ayaw hatagi og atensyon ang balaod nga nagatukod sa mga Department of OFWs ug unahon ang pagpamalit mga bakuna nga may kalabotan sa pandemya. Dapat daw maging prayoridad ng gobyerno ang pagbili ng bakuna at hindi ang kung anu-ano na lamang. Dapat daw mamahimong prayoridad sa gobyerno ang pagbili ug bakuna ug dili ang miskan unsa nalang. Sa sinabing ito ni Drilon para na rin niyang sinabi na walang naitutulong ang OFWs kaya huwag na munang ukulan ng pansin. Sa gisulti kini ni Drilon nga ingon kung giingon niya nga wala gyud makatabang ang mga OFWs busa ayaw una paghatag pansin. Nalalaman kaya ng mabuting senador na ang mga OFWs ang sumagip sa ekonomiya ng bansa noong Ô90s. Nahibal-an sa maayong senador nga ang mga OFWs nakatipig sa ekonomiya sa nasud kaniadtong Ô90s. Kung hindi dahil sa remittance ng OFWs hindi makakabangon ang ekonomiya ng bansa. Kung dili tungod sa pagpadala sa salapi sa mga OFW, dili makabangon ang ekonomiya sa nasud. Nararapat ngang sila ang unahin bilang pagtanaw ng utang na loob sa pagsagip sa bagsak na ekono_miya. Angay sila hatagan prayoridad ingon usa ka timaan sa pasalamat aron maluwas ang napakyas nga ekonomiya. Dapat magkaroon ng Department of OFWs para sila mapangalagaan. Dapat adunay usa ka Department of OFWs nga mag-atiman kanila. Dahil walang sariling tanggapan ang OFWs, hindi nila malaman kung saan susuling kapag may kaguluhan sa bansang pinagtatrabahuhan_. Tungod kay ang mga OFW walaÕy kaugalingon nga katungdanan, wala sila mahibal-an kung diin moliko kung adunay kagubot sa nasud diin sila nagtrabaho. Kapag may pandemya gaya nang nararanasan sa kasa_lukuyan, walang matakbuhan ang mga OFWs. Kung adunay usa ka pandemik sama sa karon nga kahimtang, ang mga OFW walaÕy padagananan. Matagal nang nakikiusap sa mga mambabatas si President Duterte na madaliin ang pagpapasa ng batas_ para sa overseas Filipino workers (OFWs). Dugay na si nagpakiluoy si Presidente Duterte sa mga magbabalaod nga padalisan ang pagpasa sa balaod alang sa mga overseas Filipino worker (OFWs). Noong Dis_yembre 2019, nakiusap sa mga mambabatas pero wala ni isa man ang kumikilos. Kaniadtong Disyembre 2019, nag-apela siya sa mga magbabalaod apan walaÕy bisan usa nga mihimo og lakang. Noong SONA niya noong Hulyo, muli niyang inulit ang pakiusap pero wala ring nangyayaring paggalaw sa mga mambabatas para ipasa ang Department of OFWs. Sa panahon sa iyang SONA kaniadtong Hulyo, sublion niya ang hangyo apan walaÕy kalihukan sa magbabalaod nga mapasar ang Department of OFWs. Ang pagtatatag ng DOFWs ay ipinangako ni Duterte noong 2016 Presidential campaign. Ang pagtukod sa DOFWs gisaad ni Duterte sa panahon sa kampanya nga Pangulo sa 2016. Sinabi pa ng Presidente na kung mayroong DOFWs, matututukan ang kalagayan ng migrant workers_ at ka_nilang mga pamilya. Giingon pa sa Presidente nga kung adunay mga DOFWs, mahatagan solusyon ang kahimtang sa mga migrant workers ug ilang pamilya. Lalo na aniya sa panahon ng krisis. Ilabi na nga giingon niya sa panahon sa krisis. Ayon sa Presidente, kung may tanggapan ang OFWs, mayroong matatakbuhan ang mga OFW at pamilya. Pinauyon sa Presidente, kung ang mga OFW adunay opisina, ang mga OFW ug pamilya adunay lugar nga padaganon. Noong 2019, dalawang domestic helpers pa ang pinatay sa Kuwait sina Cons_tancia Dayag at Jeanelyn Villavende. Kaniadtong 2019, duha pa nga mga katabang sa panimalay ang gipatay sa Kuwait, Constancia Dayag ug Jeanelyn Villavende. Kung may Department of OFWs, mayroon nang malalapitan at mapupuntahan ang mga kababayang ina_buso at minaltrato. Kung adunay usa ka Department of OFWs, adunay mga tawo nga mahimo duulanan ug duawon sa mga tawo nga giabusohan ug gimaltrato. Huwag maliitin ang kontribusyon_ ng OFWs sa bansa. Ayaw pakamenosa ang kontribusyon sa mga OFWs sa nasud. Ang pagdighay (burping or belching) ay paraan ng katawan para ilabas ang sobrang hangin sa loob ng tiyan. Ang burping o belching mao ang paagi sa lawas sa pagpagawas sa sobra nga hangin sa tiyan. Nakalulunok tayo ng sobrang hangin kung mabilis kumain at uminom, nagsasalita habang kumakain, umiinom ng softdrinks o umiinom gamit ang straw. Naglamoy kita og daghan kaayo nga hangin kung mokaon kita ug mainom nga makigsulti, makigsulti samtang mokaon, moinom og softdrinks o moinom uban ang uhot. May ilang tao na nakahihigop ng hangin sa tuwing nini-nerbiyos. Naay pipila ka mga tawo mosuyop sa hangin sa matag higayon nga sila gikulbaan. Ang hindi natunawan (indegestion) at heartburn ay maaaring malunasan ng pag-dighay. Ang dili matunawan (indiegestion) ug sunog sa kasingkasing mahimo matambalan sa pagdighay. Kumain at uminom ng dahan-dahan. Mukaon ug muinom ug hinay-hinay. Huwag magmadali para maiwasang mabulunan. Limitahan ang pag-inom gamit ang straw. Ayaw pagdali aron malikayan ang pagkaguba. Limitahan ang pag-inom gamit ang uhot. Itigil ang pag-inom ng carbonated na inumin gaya ng softdrinks at beer, dahil naglalabas ito ng carbon dioxide_. Hunong na sa pag-inom og mga carbonated nga ilimnon sama sa softdrinks ug beer, sa ilang pagpagawas sa carbon dioxide. Iwasan ang chewing gum o pagsipsip ng matigas na candy. Paglikay sa chewing gum o paghigop sa gahi nga kendi. Huwag manigarilyo. Ayaw panigarilyo. Ang pagbawas sa stress ay maaaring mapigilan ang nerbiyos. Ang pagpaminus sa tensiyon makapugong sa kakulba. Para mabawasan ang habit ng paglunok ng hangin. Aron maminusan ang batasan sa pagtulon sa hangin. I-check ang sukat ng pustiso. Susihon ang kadako sa pustiso. Kung hindi tama ang sukat maaaring maging dahilan para makalunok ng hangin_ habang kumakain. Kung dili husto ang gidak-on mahimo kini hinungdan nga makatulon ka sa hangin samtang nagkaon. Iwasang humiga agad pagkatapos kumain. Likayi ang paghigda dayon pagkahuman mokaon. Mag_lakad-lakad muna para bumaba ang kinain at maiwasan ang heartburn. Paglakaw-lakaw una aron maibanan ang imong pagkaon ug malikayan ang heartburn. Kapag ang hangin ay hindi nailabas ng pag-dighay at pag-utot, ito ay mabubuo sa tiyan at bituka na dahilan ng pagkakaroon ng hangin (bloating). Kung ang hangin dili buhian pinaagi sa pagbahin ug kabag, kini maporma sa tiyan ug tinai nga hinungdan sa pagdamo. Ang sakit ng tiyan ay maaaring hindi masyadong masakit o kaya naman ay matigas at sobrang sakit ito ay nang_yayari kung mahangin ang tiyan o may kabag. Ang sakit ng tiyan ay maaaring hindi masyadong masakit o kaya naman ay matigas at sobrang sakit ito ay nang_yayari kung mahangin ang tiyan o may kabag. Kung maaalis ang hangin ay mawawala ang sakit. Kung gikuha ang hangin mawala ang kasakit. Kaugnay din dito ang LBM at lactose intolerance. Naay kalabutan ang LBM ug lactose intolerance. Ang pagkain ng matataba at mga pagkain na nakapagbibigay ng hangin sa ating tiyan gaya ng beans, at iba pang gulay, ang mahangin na tiyan ay resulta rin ng stress, labis na pag-aalala at paninigarilyo. Ang pagkaon sa mga tambok ug pagkaon nga makahatag hangin sa atong tiyan sama sa beans, ug uban pang mga utanon, mahangin nga tiyan bunga usab sa tensiyon, kabalaka ug panigarilyo. Magbawas sa mamantikang pagkain. Pagminus sa mga tambok nga pagkaon. Dahil napapatagal nito ang pagtunaw ng pagkain. Tungod kay kini nagdugay sa paghilis sa pagkaon. Bawasan ang mga pagkaing nagbibigay ng hangin sa tiyan. Itigil ang softdrinks. Bawasan ang beans, peas, repolyo, sibuyas, broccoli, cauliflower, pasas, prunes, bran cereals at muffins. Bawasan ang mga pagkaon nga makahatag hangin sa tiyan. Hunong sa softdrinks. Gipamubu ang mga beans, gisantes, repolyo, sibuyas, broccoli, cauliflower, pasas, prun, bran cereal ug muffins. Iwasan din ang pagkain ng chewing gum at matigas na candy. Likayi usab ang pagkaon sa chewing gum ug gahi nga kendi. Bahagi na ng kulturang Pinoy ang magpaputok ng mga malalakas na rebentador sa pagsalubong ng taon. Bahin na sa kulturang Pilipino ang pagpalagpot sa mga kusug nga rebentador sa pag-abut sa tuig. ItoÕy masamang kulturang ipinakilala sa atin ng mga Chinese para raw mawala ang kamalasan sa pagpasok ng taon. Kini usa ka dili maayo nga kultura nga gipaila sa amon sa mga Intsik aron mahupay ang disgrasya nga pagsulod sa tuig. Mula pa sa mga ninuno natin ay kaugalian nang salu_bungin ng ingay at pagsabog ang New Year. Gikan sa panahon sa among katigulangan naandan ang pagtimbaya sa Bag-ong Tuig nga adunay kasaba ug mga pagbuto. Ngunit imbes na mawala ang malas, marami ang mga napuputulan ng kamay o mamamatay dahil sa pagpapasabog ng rebentador. Apan imbis nga mawala ang malas, daghan ang maputlan o mapatay sa eksplosibo nga pagbuto. Binabalak daw ni Presidente Duterte na tuluyang ipagbawal ang pagpapaputok ng rebentador sa taong 2021. Ginabalak daw ni Presidente Duterte na hingpit nga gidili ang pagpabuto sa rebolber sa tuig 2021. Kung magtatagumpay ang Presidente, isa na iyan siguro sa magandang legacy na maiiwan niya sa bansa. Kung molampos ang Presidente, tingali kana ang usa sa maayong kabilin nga iyang ibilin sa nasud. Nagtagumpay daw siyang ipatupad sa Davao ang fire_cracker ban nang siya ay alkalde pa ng naturang lungsod. Nagmalampuson siya sa pagpatuman sa firecracker ban sa Davao kaniadtong siya pa ang mayor sa maong lungsod. Talaga namang kung ang leader ay matapang at mala-diktador, posibleng gawin ito sa maliit na bayan o lungsod. Sa tinuud, kung ang lider maisugon ug diktador, posible nga buhaton kini sa usa ka gamay nga lungsod o lungsod. Pero napakalaki ng Pilipinas. Apan ang Pilipinas dako. Kailangang maging kagaya niya na may kamay na bakal ang bawat lokal na ehekutibo sa bawat lalawigan, bayan at lungsod sa bansa. Dapat mamahimong kaparehas niya na adunay bakal na kamot ang matag lokal na ehekutibo sa matag probinsya, bayan ug lungsod sa nasud. Sa pasimula pa lang ng liderato ng Pangulo, sinabi na niya ito pero hindi natupad. Sukad pa sa pagsugod sa pagpangulo sa Presidente, giingon niya kini apan wala kini natuman. Marami na kasi ang mga negosyanteng diyan umasa ng kabuhayan kaya ikinukunsidera rin ang kanilang kapakanan. Daghan na nga mga negosyante didto nga nagsalig sa panginabuhian busa giisip usab ang ilang kaayohan. Tingin ko, long range planning ang kailangan. Sa akong hunahuna kinahanglan ang hataas nga pagplano. Hindi masasawata ang pagpapaputok habang naririyan ang mga pagawaan ng rebentador. Dili mapugngan ang sunog samtang naa ang mga pabrika sa rebentador. Ang unang hakbang ay hanapan ng bagong kabuhayan ang mga gumagawa ng paputok at bigyan ng trabaho ang mga obrerong mawawalan ng kabuhayan. Ang una nga lakang mao ang pagpangita usa ka bag-ong panginabuhian alang sa mga naghimo sa pabuto ug hatagan trabaho ang mga trabahante nga mawad-an sa ilang panginabuhian. Hindi madaling gawin iyan, pero posible kung tunay ang political will ng isang leader. Dili kana sayon __buhaton, apan posible kung ang kagustohan sa politika sa usa ka lider tinuod. Dapat ding isipin ng mga manufacturers ng firecrackers ang pinsalang naidudulot nila, unang-una, doon sa mga nadidisgrasya ng kanilang produkto, at ang pagdumi ng hanging nilalanghap ng tao dulot ng mga rebentador. Kinahanglan usab nga ikonsiderar ang kadaot nga ilang hinabo, una sa tanan, sa mga gidaot sa ilang produkto, ug ang polusyon sa hangin nga gihanggap sa mga tawo tungod sa rebentador. Hindi mabuti na kikita ka ng salapi pero ang kapalit ay ang kapahamakan ng marami. Dili maayo alang kanimo nga magkita salapi apan ang gantimpala mao ang pagkaguba sa kadaghanan. Nanawagan si Sen. Francis Pangilinan na ipasa na ang Senate Bill 427 o ang Body Camera Act para mabigyan_ ng kaukulang proteksiyon ang publiko sa mga maaaring pang-aabuso ng kapangyarihan ng mga awtoridad tulad ng pagtatanim ng ebidensiya o ang pagpatay ng mga suspek. Nanawagan si Sen. Francis Pangilinan nga ipasar ang Senate Bill 427 o ang Body Camera Act aron mahatagan ang angay nga proteksyon sa publiko gikan sa posibleng pag-abuso sa gahum sa mga awtoridad sama sa pagtanum og ebidensya o pagpatay sa mga suspetsado Ayon sa batas, dapat buksan ang mga body cameras_ bago pa masimulan ang anumang operasyon ng mga pulis. Base sa balaod, kinahanglan nga buksan ang mga body camera sa wala pa magsugod ang bisan unsang operasyon sa pulisya. At nagbibigay rin ito ng proteksiyon sa mga pulis_ para patunayan na legal at tama ang kanilang mga aksiyon_ bilang tagapagpatupad ng batas. Ug naghatag usab kini proteksyon sa pulis aron mamatud-an nga ang ilang mga lihok sama sa pagpatuman sa balaod ligal ug tama. Pero matagal na dapat pinatupad ito ng PNP. Apan kinahanglan gyud kini nga gipatuman sa dugay nga panahon sa PNP. Marami nang naging hepe ng PNP, wala pa akong alam na operasyon kung saan gumamit sila ng body cams kahit matagal nang pinag-uusapan. Daghan ang nahimong mga punoan sa PNP, wala ko hibal-an ang operasyon diin gigamit nila ang mga body cam bisan kung kini dugay na nga gihisgutan. Ang mga CCTV pa nga ang nakakahuli ng mga pang-aabuso. Ang mga CCTV ang mga nakasakop sa mga opang-abuso. Hindi ko nga alam kung bakit may mga operasyon kung saan nililihis muna ang mga nakikita ng CCTV. Wala ko kabalo kung ngano nga adunay mga operasyon diin ang mga detektor sa CCTV una nga gibalhin. Magtataka ka talaga. Matingala ka gyud. Kung may tinatawag na presumption of regularity, bakit kailangang gawin iyan? Kung adunay gitawag nga pagdahum nga naandan, ngano nga kinahanglan man kana? Pro_teksiyon para sa mga pulis? Proteksyon alang sa pulis? Para hindi sila mamukhaan? Aron dili sila mag-atubang? Parang mahinang dahilan naman iyan. Morag kana usa ka mahuyang nga hinungdan. Magsuot lang ng face mask hindi na sila mamumukhaan. Pagsul-ob ra og maskara sa nawong nga dili nila atubangon. Noong Oktubre, hinihintay na lang ng PNP ang de_livery_ ng 2,600 body cams. Kaniadtong Oktubre, naghulat ra ang PNP alang sa paghatud sa 2,600 nga mga body cams. Umaabot sa P287 milyon ang budget ng PNP para sa body cams kaya dapat marami pa ang matatanggap. Muabot ug P287 milyon ang badyet alang sa mga body cams busa daghan pa ang kinahanglan nga madawat. Isinailalim sa testing noong Ok_tubre 12, 2020. Gipaubos sa pagsulay kaniadtong Oktubre 12, 2020. Ang mga anti-drug operatives ang unang tatanggap ng mga body cams. Ang mga operatiba nga kontra sa droga mao ang una nga makadawat mga body cam. Ilang operasyon kontra droga na ang nababalitaan ko pero wala pa akong nari_rinig hinggil sa paggamit ng body cams. Pipila na ka operasyon kontra droga ang nabalitaan apan wala pa ako nadungog bahin sa pag gamit ug body cams. Kaya nga nananawagan na si Pangilinan na ipasa na ang batas. Mao nga nanawagan si Pangilinan nga ipasar ang balaod. Hindi ka masisisi kung iisipin mong sadyang inaantala ng PNP ang paggamit ng body cams. Dili ka mabasol kung imong gihunahuna nga tinuyo nga giulang sa PNP ang paggamit og mga body cams. May mga nakaraang okasyon kung saan hindi sinunod ng pulis ang tama at legal na proseso sa kanilang operasyon. Adunay mga nangaging okasyon diin wala sundon sa pulis ang tama ug ligal nga proseso sa ilang operasyon. Kung tama ang paggamit ng body cams, kung kailan naman iyon, makikita lahat ng kanilang kilos. Kung ang paggamit sa mga body cams husto, kung kana ang hinungdan, makita ang tanan nilang mga aksyon. Maliban na lang kung may mga dahilang lilitaw tulad ng naubos ang baterya, nagalaw ang camera at hindi na sa harap nakaturo, nalaglag, nasira at kung ano pa. Gawas kung adunay mga hinungdan nga magpakita sama sa pagkahurot sa baterya, ang camera naglihok ug wala na nagatudlo, nahulog, nadaot ug uban pa. Para sa proteksyon ng publiko pati na rin ng mga pulis, ipatupad na ang paggamit ng body cams. Alang sa pagpanalipod sa publiko ingon man pulis, ipatuman ang paggamit sa mga body cam. Mahirap sumakay sa mga pampublikong sasak_yan ngayon. Lisud ang pagsakay sa publiko nga transportasyon karon. Bukod sa kakaunti ang mga bumi_biyahe, iilan lang ang naisasakay (lalo ang bus) dahil sumusunod sa health protocol na dapat ay isang metro ang pagitan ng mga pasahero. Gawas sa gamay nga ihap sa mga pasahero, pipila ra ang mosakay (labi na ang bus) tungod kay gisunod nila ang health protocol nga kinahanglan usa ka metro ang gilay-on sa mga pasahero. Marami rin sa mga dyipni ang hindi pa rin pinapayagang makabiyahe. Daghang mga dyipni wala pa gitugotan nga makabiyahe. Pawang maiikling ruta lang ang binuksan. Mubu ra nga mga ruta ang gibuksan. Kalbaryo para sa mga pasahero ang kakulangan ng masasakyan. Ang kakulang sa transportasyon usa ka kalbaryo sa mga pasahero. Maski agahan nila ang gising para hindi maatrasado sa trabaho, wala ring saysay sapagkat walang masakyan. Maski agahan nila ang gising para hindi maatrasado sa trabaho, wala ring saysay sapagkat walang masakyan. Halos mamuti na ang kanilang mga mata sa paghihintay ng masasakyan pero bigo pa rin sila. Hapit maputi ang ilang mga mata samtang naghulat sa pagsakay apan pakyas gihapon. Ang problemang ito ang sinulusyonan ni Quezon_ City Mayor Joy Belmonte. Gisulbad kini ni Quezon City Mayor Joy Belmonte kini nga problema. Noong Lunes, 85 bus ang bumiyahe sa ilalim ng bus augmentation program. Kaniadtong Lunes, 85 ka mga bus ang nagbiyahe ilawom sa programa sa pagdugang sa bus. Walong ruta ang binuksan na malaki ang maitutulong sa commuters para hindi na sila mahirapang sumakay. Walo ka mga ruta ang giablihan nga makatabang kaayo sa mga magbiyahehero aron dili na sila maglisud sa pagsakay. Ang kapuri-puri pa sa programang ito ng Quezon City, libre ang sakay. Labi ka dalaygon sa kini nga programa sa Lungsod sa Quezon, libre ang pagsakay. Walang pamasahe. Walay pamasahe. Convenient ang pagbibiyahe sapagkat malamig. Angayan ang pagbiyahe tungod kay bugnaw. Ang mga ruta na nasa ilalim ng bus augmentation program ay Quezon City Hall patungong Cubao, Litex/IBP Road, General Luis St., Mindanao Ave_nue/Quirino, Gilmore, C5/Ortigas Avenue Extension at Mu–oz, Welcome Rotonda at Aurora Blvd. Ang mga ruta nga naa sa ilawom sa bus augmentation program mao ang Quezon City Hall hangtod sa Cubao, Litex / IBP Road, General Luis St., Mindanao Avenue / Quirino, Gilmore, C5 / Ortigas Avenue Extension ug Mu–oz, Welcome Rotonda ug Aurora Blvd. Sabi ni Mayor Belmonte, pinag-aralan nilang ma_buti ang mga rutang tatahakin ng mga bus pati mga pick-up points para masigurong hindi mahihirapan_ ang commuters. Gisulti ni Mayor Belmonte nga ila nga gitun-an pag-ayo ang mga ruta nga agian sa mga bus ingon man mga pick-up point aron masiguro nga dili maglisud ang mga magbiyahe. Umaasa siya na ang programa ay makakatulong na maibsan ang kakulangan ng public_ transportation at para na rin mapabilis at ma_ging ligtas ang commuters patungo sa kanilang destinasyon. Gilauman niya nga ang programa makatabang sa pagpagaan sa kakulang sa pangpubliko nga transportasyon ug aron usab mapadali ug masiguro ang mga magbiyahe sa ilang destinasyon. Kapuri-puri ang hakbang na ito ng QC government_. Dalaygon ang kini nga lakang sa gobyerno sa QC. Malaking tulong ito sa commuters na halos araw-araw ay namumroblema kung paano makakasakay para makarating sa kani-kanilang trabaho. Dako kini nga tabang sa mga sumasakay nga hapit mag-adlaw adlaw kung giunsa ang pag-adto sa ilang tagsatagsa ka trabaho. Mala_king_ kaginhawahan ang libreng sakay lalo na sa mga mang_gagawang kakarampot ang kita na na_apek__tuhan pa ng pandemya. Dakong kahupayan ang libreng sakay, labi na ang mga mamumuo nga gamay ang kita nga apektado gihapon sa sakit nga pandemi. Magandang halimbawa ang ginawa ng QC government at sana maisip din ito ng iba pang LGU para mapagaan ang pagtungo sa trabaho ng mga mangagawa lalo na ngayong nana_nalasa sa bansa ang pandemya. Nagpakita ang gobyerno sa QC usa ka maayong panig-ingnan ug hinaut nga mapangisip usab kini sa ubang mga LGUs aron mapadali ang pagtrabaho sa mga trabahante, labi na karon nga ang pandemya nagdaot sa nasud. Bakit kaya sa kabila nang maigting na operasyon kontra droga ng PDEA sa pamumuno ni RD Gil Castro, ng PNP sa liderato ni Brig. Gen. RWin Pagkalinawan at NBI sa pamamahala ni Atty. Hector Eduard Geologo, tuloy pa rin ang produksiyon at distribusyon ng marijuana dito sa Cordillera? Ngano nga bisan sa grabe nga anti-drug operation sa PDEA nga gipangulohan ni RD Gil Castro, sa PNP sa pagpanguna ni Brig. Si Gen. RWin Clarity ug NBI sa pagdumala ni Atty. Hector Eduard Geologo, magpadayon ba ang paghimo ug pag-apud-apod sa marijuana dinhi sa Cordillera? Kung dati-ratiÕy sa mga liblib na pook na napakahirap_ marating ng mga awtoridad ang pinagtatamnan ng MJ gaya sa Tacadang sa Kibungan (Benguet), Buscalan o Bugnay sa Tinglayan (Kalinga), at sa Ôdi namang kalayuang sitio sa Tabuk City (Kalinga), ngayoÕy palapit na nang palapit ang plantasyon sa mga bayan. Kaniadto, lisud alang sa mga awtoridad ang pag-adto sa mga plantasyon sa MJ sa mga hilit nga lugar sama sa Tacadang sa Kibungan (Benguet), Buscalan o Bubung sa Tinglayan (Kalinga), ug sa mga dili hilit nga lugar sa Tabuk City ( Kalinga), karon ang plantasyon labi na nga nagkaduol sa mga lungsod. Noong nakaraang Pebrero, may MJ plantation na nadiskubre ang Benguet police sa sitio Kolong, Bgy. Wangal, La Trinidad, apat na kilometro lamang ang layo sa Benguet provincial capitol. Kaniadtong Pebrero, nadiskubrehan sa kapulisan sa Benguet ang usa ka plantasyon sa MJ sa sitio Kolong, Bgy. Ang Wangal, La Trinidad, upat ka kilometros ra ang gilay-on gikan sa kapitolyo sa lalawigan sa Benguet. May nadiskubre ring plantation sa Tuba, Benguet na malapit lang sa Baguio City. Adunay nadiskubrehan na plantasyon sa Tuba, Benguet na duol lang sa Syudad sa Baguio. Inaamin ni Regional Inter-agency Committee on Illegal_ Drugs (ICAD) chairman Castro ng PDEA na hindi mapupuksa sa eradication operations lamang ang produksyon ng marijuana. Giangkon sa chairman sa Regional Inter-agency Committee on Illegal Drugs (ICAD) nga si Castro sa PDEA nga ang paghimo og marijuana dili ra mapuo sa mga operasyon sa pagpuo ra. Bakit hindi isakatuparan dito para magtagumpay ang whole-of-nation-approach? Ngano nga dili kini ipatuman dinhi alang sa usa ka tibuuk nga nasud nga pamaagi aron magmalampuson? Kamakailan, ipinayo sa mga magsasaka sa Kapa_ngan, Benguet na iwan na ang pagtatanim ng MJ at ibaling na lang sa silk production. Karon lang, ang mga mag-uuma sa Kapangan, Benguet gitambagan nga ihunong ang pagtanum sa MJ ug modangop ra sa paghimo og seda. Saan napunta ang programang ito? Asa man napadulong ang kini nga programa? Bakit nabigong hikayatin ang mga magsasakang iwanan na ang pagtatanim ng MJ? Ngano nga napakyas ang pagdani sa mga mag-uuma nga talikdan ang pagtanum sa MJ? Kaysa magtanim ng patatas at repolyo na bubuhatin ng ilang kilometro papunta sa pinakamalapit na merkado_ o hanggang La Trinidad Trading Post sa presyong P10 kada kilo, Ôdi-hamak na mas malaki ang kita sa MJ. Kaysa pagtanum og patatas ug repolyo nga dad-on pila ka kilometros sa pinakaduol nga merkado o sa La Trinidad Trading Post sa presyo nga P10 matag kilo, ÔMJ dako ang kita. Sa 1- kilong MJ kikita ng P1,000 at nasa backpack lang para dalhin sa middle man. Sa 1- kilos nga si MJ mokita ang P1,000 ug sa backpack ra nga dad-on sa middle man. Kapit sa patalim ang magsasaka! Ang mag-uuma naggunit usa ka kutsilyo! Sa kabila ng banta ng pagkakulong, nakikipagsapalaran ang mga magsasaka upang makatawid sa hirap ng buhay, lalo ngayong may pandemya. Bisan pa sa hulga sa pagkabilanggo, ang mga mag-uuma nakigbisog sa pagsagubang sa kalisud sa kinabuhi, labi na karon nga adunay usa ka pandemya. Dapat lang na mapuksa ang iligal na droga. Ang mga ilegal nga droga kinahanglan ra nga mapapas. Ngunit ang pagpuksa rito ay nararapat pag-aralan at pag-isipan kung bakit mas lucrative business ito kaysa sa ligal na agrikultura. Apan ang pagwagtang niini angayan nga tun-an ug hunahunaon kung ngano nga labi kini ka kita nga negosyo kaysa ligal nga agrikultura. Kaya bang pagtulungan ng komunidad, lokal na pamahalaan, mga ahensiya gaya ng DA, DOST, DTI, at iba pa sa kumpas ng Regional Development Council (RDC), National Anti-poverty Commission (NAPC) at Presidential Assistant for Northern Luzon na makahanap ng solusyon na tutuldok sa paghihirap ng mga magsasaka upang hindi sila kumapit sa patalim? Mahimo bang makapangita paagi ang komunidad, lokal nga gobyerno, ahensya sama sa DA, DOST, DTI, ug uban pa sa Regional Development Council (RDC), National Anti-poor Commission (NAPC) ug Presidential Assistant for Northern Luzon solusyon nga nagtudlo sa kahimtang sa mga mag-uuma aron dili sila modikit sa kutsilyo? ÔDI bababa sa P532.3 bilyon sa 2021 national budget ay madarambong. ÔDili moubus sa P532.3 bilyon sa 2021 nga nasyonal nga badyet ang makawatan. Maaring magkutsaba ang mga kongresista_ at burokrata. Mahimong managkunsabo ang mga kongresista ug burukrata. Magagamit ang nakaw na yaman para sa eleksiyon, mula pagkandidato sa Oktubre. Ang gikawat nga bahandi mahimong magamit alang sa piliay, gikan sa pagdagan sa Oktubre. Pera ng bayan ang P532.3 bilyon. Ang kwarta sa katawhan P532.3 bilyon. Madali itong ibulsa ng mga ganid habang abala tayo sa krisis na COVID-19. Dali kini mabulsa sa mga mabangis samtang kita nagkapuliki sa krisis sa COVID-19. Walang takot sa Diyos, iniisip nila na malalampasan nila ang pandemya para enjoy-in ang ninakaw. Kung walaÕy kahadlok sa Diyos, gihunahuna nila nga malampasan nila ang pandemya aron matagamtam ang gikawat. Nakapaloob ang P532.3 bilyon sa 2021 budget ng Dept. of Public Works and Highways. Binubuo ito ng lump sums at inulit lang na items sa budget ng kasalukuyang taon. Ang P532.3 bilyon gilakop sa badyet sa Dept.2021. sa Public Works ug Highway. Naglangkob kini sa mga lump sums ug balik-balik nga mga butang sa badyet sa karon nga tuig. Parehong labag sa Konstitusyon at sa pasya ng Korte Suprema ang dalawang uri ng budget items. Ang parehas nga lahi sa mga item sa badyet supak sa konstitusyon ug ang desisyon sa Korte Suprema. Dati nang dinarambong ng mga kongresista ang lump sums at ulit na budget items. Ang mga kongresista kaniadto gikawatan og usab ang mga lump sums ug budget item. Nililipat nila ang pondo para sa mga proyekto sa congressional districts. Nagbalhin sila mga pondo alang sa mga proyekto sa mga distrito sa kongreso. Kasabwat_ ang DPWH district engineer, ibibigay ang proyekto sa piling kontratista. Madali ang raket. Sa pakigtambayayong sa DPWH district engineer, ang proyekto igatugyan sa mga napili nga kontratista. Dali ang raket. Mga kongresista rin ang nag_puwesto sa district engineers, at kamag-anak nila ang kontratista. Gitudlo usab sa mga kongresista ang mga district engineer, ug ang kontraktor ang ilang paryente. Partihan sila sa kickback na 10-55% ng halaga. Ipakigbahin kini sa usa ka kickback nga 10-55% sa kantidad. Wala halos natitira sa proyekto. Hapit walaÕy nahabilin sa proyekto. Umikot sa bansa at pansinin ang mga kagagawa pa lang pero lubak-lubak nang mga kalye, ani Sen. Panfilo Lacson. Palibut sa nasud ug hatagi'g pagtagad ang bag-ong natukod apan dili parehas nga kadalanan, ingon ni Sen. Panfilo Lacson. Saksakan nang korapsiyon sa DPWH, ani President Rody Duterte. Labi na ang kurapsyon sa DPWH, ingon ni Presidente Rody Duterte. Walang nasisimulan na proyekto nang walang suhol. WalaÕy proyekto nga mahimong masugdan nga walaÕy suhol. Kinumpirma ng Presidential Anti-Corruption Commission ang katiwalian. Gikumpirma sa Presidential Anti-Corruption Commission ang kurapsyon. Sinumite ang dossiers sa Ombudsman_. Ang mga dossier gisumite sa Ombudsman. Deka-dekada na ang raket. Ang raketa naglungtad na sa mga dekada. NuÕn pang 1996 tinawag ni Senate President Ernesto Maceda ang DPWH na flag_ship of corruption. Sukad sa 1996, ang Presidente sa Senado nga si Ernesto Maceda nagtawag sa DPWH nga flagship of corruption. Bago pa ang martial law ay binabala_tuan na ng mga Presidente ang mga kongresista at kapar_tido ng public works projects para pagkumisyunan. Bisan sa wala pa ang balaod militar, giharas ang mga Presidente sa mga kongresista ug myembro sa partido sa mga proyekto sa publikong trabaho alang sa misyon. Walang nakukulong maliban sa alalay, kaya patuloy ang raket. WalaÕy naka-lock gawas kung mas hinay, busa nagpadayon ang raket. Hindi pa man tapos ang kaso ng pangmamaltrato ni Philippine Ambassador to Brazil Marichu Mauro sa kanyang Pinay na kasambahay ay sinundan na ito ng kapa_rehong sumbong na inilapit sa Bitag. Bisan kung wala pa matapos ang kaso ni Philippine Ambassador to Brazil Marichu Mauro sa pagtratar sa iyang kapuyo sa Pilipinas, gisundan kini sa parehas nga akusasyon nga gidala kay Bitag. Si Jocelyn Catamora Gonzales isang PWD (Persons with Disability) inirereklamo ang pang-aabuso ng kanyang amo na si Lourdely Laid, isang Project Officer ng Depart_ment of Foreign Affairs. Si Jocelyn Catamora Gonzales usa ka PWD (Persons with Disability) gireklamo bahin sa pag-abuso sa iyang amo nga si Lourdely Laid, usa ka Project Officer sa Department of Foreign Affairs. Nakapagtataka na simula Setyembre ay nagpabalik-balik na siya sa DFA ngunit wala pa rin siyang natatanggap_ ng aksyon mula ahensya. Katingad-an, gikan sa Septyembre balik-balik siya sa DFA apan wala pa siya makadawat bisan unsang aksyon gikan sa ahensya. Ayoko man sabihin subalit, tila natutulog sa pansitan ang mga kawani ng DFA na tumanggap ng reklamo ng pobre. Hinuon, dili ko gusto isulti nga ang kawani sa DFA nga nakadawat sa reklamo sa mga pobre ingon nga nangatulog sa sidewalk. Siguradong hindi ito nakaabot kay Sec. Teddy Locsin. Siguradong wala kini naabut sa Sec. Teddy Locsin. Ito ang nagtulak kay Jocelyn na lumapit sa BITAG. Kini ang nakaaghat kang Jocelyn sa pagduol sa BITAG. Nitong_ nagdaang Sabado, sa tulong ng tanggapan ni Senador Aquilino Koko Pimentel III, ay inumpisahan nang imbestigahan ang reklamo ni Jocelyn. Kaniadtong miaging Sabado, sa tabang sa opisina ni Senador Aquilino Koko Pimentel III, gisugdan ang pag-imbestiga sa reklamo ni Jocelyn. Tatlong kaduda-dudang impormasyon ang nalaman ng mga abogado ng tanggapan ng Senador: Una, paggamit ng ÔRed PassportÕ na eksklusibo lamang_ para sa mga opisyales at representante ng gobyerno ng Pilipinas. Ang mga abogado sa opisina sa Senador nakit-an ang tulo nga kadudahang kasayuran: Una, ang paggamit sa ÔPulang PasaporteÕ nga eksklusibo alang sa mga opisyal ug representante sa gobyerno sa Pilipinas. Pangalawa, ang hindi pagdeklara na isang PWD na may speech impairment si Jocelyn nang dalhin siya ng among si Laid sa Malaysia. Ikaduha, wala ideklara si Jocelyn nga usa ka PWD nga adunay kapansanan sa pagsulti sa gidala siya sa iyang boss nga si Laid sa Malaysia. At pangatlo, ay ang hindi agarang pagtugon ng DFA sa sumbong ni Jocelyn. Ug ikatulo, mao ang gilayon nga pagtubag sa DFA sa reklamo ni Jocelyn. Palaisipan din sa mga abogado kung bakit tatlong beses naÕy wala man lang progreso ang sum_bong ni Jocelyn sa DFA. Naglibog usab ang mga abogado kung ngano nga ang reklamo ni Jocelyn sa DFA wala man mag-uswag tulo ka beses. Sa kaso ni Ambassador Mauro, marami pa rin ang nag__hihintay sa hatol. Sa kaso ni Ambassador Mauro, daghan pa ang naghulat sa husay. Kung mapaparusahan ba siya o hindi at anong klaseng parusa ito. Silotan ba siya o dili ug kung unsang klase nga silot kini. Sa kasong ito ni Jocelyn, hindi papayag ang BITAG na walang mangyayari sa kaniyang reklamo. Sa kini nga kaso ni Jocelyn, dili motugot ang BITAG nga dunay mahitabo sa iyang reklamo. Tututukan ito ng BITAG hanggang sa makamit ni Jocelyn ang nararapat na hustisya sa tulong ng tanggapan si Sen. Pimentel III. Kini ang tutokan sa BITAG hangtod nga makuha ni Jocelyn ang angay nga hustisya sa tabang sa opisina nga si Sen. Pimentel III. Gumugulong na ang pagbabakuna sa ibang bansa. Nagligid na ang pagbakuna sa gawas sa nasud. Noong Lunes, binakunahan na sa Great Britain ang mga matatanda. Kaniadtong Lunes, ang mga tigulang nabakunahan sa Great Britain. Unang binakunahan ang isang 90 year old na babae. Usa ka 90 anyos nga babaye ang una nga nabakunahan. Ang nurse na Pinay pa ang nagbakuna sa matandang babae. Gibakunahan pa sa nars na Pinay ang tigulang babaye. Dito sa bansa, nananatiling hati ang mamamayan kung magpapabakuna sila o hindi. Dinhi sa nasud, nagpabilin nga nabahin ang mga tawo kung mabakunahan o dili. May gustong magpabakuna at mayroon namang ayaw. Ang uban gusto magpabakuna ug ang uban dili. Sa mga post sa social media, may nagsasabing gusto nilang magpabakuna para may panlaban sa coronavirus. Sa mga post sa social media, giingon sa pipila nga gusto nila mabakunahan kontra sa coronavirus. Sabi naman ng isa, handa siyang sumalang agad para maunang mabakunahan. Ang usa pa miingon nga andam siya nga moapil dayon aron mabakunahan una. Sabi naman ng mga kontra sa bakuna, hindi pa gaanong subok ang mga bakuna at masyadong ma_ikli ang trial. Ingon sa mga kontra sa bakuna, wala pa kaayo masulayan ug ang pagsulay dali ra kaayo. Dapat ay taon ang bibilangin ng pagsasailalim sa testing para matiyak ang bisa. Dapat kada tuig bilangon ang pagpailalom sa pagsulay aron masiguro ang pagka-husto. Pa_ano kung may mangyari sa binakunahan? Unsa man kung adunay mahitabo sa bakuna? Sino ang mananagot? Kinsa ang responsable? Hindi raw nila isusugal ang buhay sa bakuna na masyadong maikli ang trial. Dili daw nila nila isugal ang ilang kinabuhi sa bakuna sa usa ka mubo nga pagsulay. May katwiran ang mga kontra sa bakuna na ma_ngamba sapagkat sariwa pa sa alaala ang nang_yaring kontrobersiya ng Dengvaxia noong 2016. Ang mga kontra sa bakuna adunay katarungan nga mabalaka tungod kay ang kontrobersiya sa Dengvaxia sa 2016 lab-as pa sa among hunahuna. Ang Dengvaxia ay bakuna laban sa dengue. Ang Dengvaxia usa ka bakuna sa dengue. May mga bata umanong namatay makaraang mabakunahan. Aduna kunoy mga batang namatay human nabakunahan. Hindi nilinaw ng manufacturer (Sanofi) na ang tuturukan lamang ay ang mga nagka-dengue na. Wala giklaro sa manggagama (Sanofi) nga ang gipunting ra mao kadtong adunay na dengue. Lumalabas na hindi na nagkaroon ng pag-eksamin sa mga bata at basta pinapila na lamang at binakunahan. Nigawas nga wala na ang pagsusi sa mga bata ug naglinya lang sila ug nabakunahan. Dahil sa kontrobersiya inatras ng bansa ang kontrata sa Sanofi. Tungod sa kontrobersiya, gikuha sa nasud ang kontrata niini sa Sanofi. Hanggang ngayon, may kinakaharap pang usapin ang mga dating opis_yal ng Department of Health (DOH) sa panahon ng Aquino administration. Hangtod karon, ang mga kanhi opisyal sa Department of Health (DOH) nag-atubang gihapon og mga isyu sa panahon sa administrasyong Aquino. Hindi magtatagal at may darating na bakuna sa bansa. Sa dili madugay adunay bakuna sa nasud. Ang tanong ay handa na ba ang mamamayan para rito. Ang pangutana kung andam ba ang mga tawo alang niini. Kahit pa sabihing mauunang magpabakuna si President Duterte at si DOH Sec. Francisco Duque III, hindi pa rin ito sapat para mawala ang pangamba. Bisan kung giingon nga si Presidente Duterte ug DOH Sec. Francisco Duque III, dili pa kini igo aron mawala ang kabalaka. Magkaroon nang malinaw na kampanya ang pamahalaan para mapawi ang pangamba, pag-aalala at pagdududa sa bakuna laban sa COVID 19 na posibleng dumating sa bansa sa Marso 2021. Ang gobyerno kinahanglan adunay usa ka tin-aw nga kampanya aron maibanan ang kahadlok, kabalaka ug pagduhaduha bahin sa bakuna batok sa COVID 19 nga posibleng moabut sa nasud sa Marso 2021. Marami ang dapat mabigyan ng inpormasyon bago magsimula sa bansa ang pagbabakuna. Daghan ang kinahanglan hatagan kasayuran sa wala pa magsugod ang pagbakuna sa nasud. Sinalakay ng mga operatiba ng Criminal Investigation and Detection Group (CIDG) ang jueteng den sa Gen. Trias sa Cavite at inaresto ang 23 katao habang binobola ang winning combination nito. Gisulong sa mga operatiba sa Criminal Investigation and Detection Group (CIDG) ang jueteng den sa Gen. Trias sa Cavite ug gidakup ang 23 nga mga tawo samtang nagdula sa ilang nagdaog nga kombinasyon nga bola. Siyempre, wala sa area ang management ng jueteng na si Jun Moriones at ang bangka na si John Yap. Bitaw, ang pagdumala sa jueteng nga si Jun Moriones ug ang bangka nga John Yap wala sa lugar. Kung bakit pinayagan ni Cavite Gov. Jonvic Remulla ang jueteng sa kanyang probinsiya ay siya lang ang nakaaalam. Araguuyyy! Ngano nga si Cavite Gov. Jonvic Remulla ang jueteng sa iyang probinsya siya ra ang nakahibalo. Araguuyyy! Kaya kung lumaki man ang bilang ng nadapuan ng COVID-19 sa Cavite mga kosa, walang ibang dapat sisihin kundi si Remulla dahil lalabas ang mga kubrador sa kalye para mangalap ng taya. Mao nga bisan kung modaghan ang mga nabiktima sa COVID-19 sa Cavite, walaÕy laing angay basulon bisan si Remulla tungod kay ang mga kolektor mogawas sa kadalanan aron mangolekta og pusta. Sa ngayon, nasa moderate_ ge_neral community quarrantine (MGCQ) ang Cavite hang_gang Disyembre 31 subalit hindi nakasisiguro si Remulla na mami-maintain niya ang mababang bilang ng tinamaan ng virus dahil dumami ang taong gumagala sa kalye. Ang Cavite naa karon sa kasarangan nga kinatibuk-ang quarantine sa komunidad (MGCQ) hangtod sa Disyembre 31 apan dili sigurado si Remulla nga mapadayon niya ang ubus nga ihap sa mga tawo nga naapektuhan sa virus tungod sa pagdaghan sa mga tawo nga naglibot-libot sa kadalanan. Ano kaya masasabi ni Col. Marlon Santos, ang provincial director ng Cavite PNP at nabulaga siya ng CIDG? Unsa man ang mahimo ni Col. Marlon Santos, ang provincial director sa Cavite PNP ug siya gibutaan sa CIDG? Strike One! Pag-atake sa Usa! Ang sinalakay na istasyon ng jueteng ay matatagpuan sa Bgy. Sta Clara. Ang giataki nga istasyon sa jueteng naa sa Bgy. Sta Clara. Hindi nakapiyok ang mga kubrador at empleyado nina Moriones at John Yap kaya lang 20 lang sa kanila ang kinasuhan at pinakawalan ang tatlo for humanitarian reason dahil mga seniors na sila. Wa makapiyok ang mga kubrador ug empleyado Moriones ug John Yap busa 20 lang sa kanila ang gisingil ug tulo ang gibuhian tungod sa humanitaryo nga hinungdan tungod kay sila tigulang na. Sinabi ng mga kosa ko na ang ibinabando nina Moriones at John Yap ay legal sila subalit bakit kinasuhan sila sa piskalya? Giingon sa akong mga ig-agaw nga ang gisulti nila Moriones ug John Yap nga ligal apan ngano nga giapas sila sa piskal? Kasi nga hindi naman kasali ang Cavite sa 61 probinsiya na ang Small Town Lottery (STL) ay pinabuksan kama_kailan ni PCSO General Manager Royina Garma. Tungod kay ang Cavite dili usa sa 61 nga probinsya kung asa ang Small Town Lottery (STL) giablihan karong bag-o ni PCSO General Manager Royina Garma. Saka wala namang ibinabando si Garma na may gaming pro_ducts ang PCSO sa Cavite kaya maliwanag pa sa sikat ng araw na jueteng ang palaro nina Moriones at John Yap, di ba mga kosa? Unya wala nag-angkon si Garma nga ang PCSO adunay mga produkto sa pagdula sa Cavite mao nga ang dula ni Moriones ug John Yap malinaw pa sa jueteng sunshine, dili ba? Di ba itong si John Yap din ang bangka ng jueteng sa Rizal? Dili ba kini si John Yap usab ang jueteng boat sa Rizal? Bakit kaya biglang nagsulputan ang jueteng nang mag-assume sa puwesto si Calabarzon police director Brig. Gen. Felipe Pipoy Natividad? Ngano nga kalit nga niulbo ang jueteng sa diha nga ang director sa pulisya sa Calabarzon nga si Brig. Si Gen. Felipe Pipoy Natividad? Porke baÕt kamag-anak ni Interior Sec. Eduardo A–o si Natividad eh hindi na niya pinapansin ang no take policy ni PNP chief Gen. Debold Sinas laban sa pasugalan? Si Porke ba paryente ni Interior Sec. Si Eduardo A–o mao si Natividad, wala na niya hatagan pansin ang no take policy sa hepe sa PNP nga si Gen. Debold Sinas kontra sa sugal? Kung sabagay, ang jueteng ay bumalik na rin sa southern Metro Manila kahit panay raid ng NCRPO at NBI sa mga istasyon nito sa Muntinlupa City at Paranaque. Kung sabagay, nibalik usab ang jueteng sa southern Metro Manila bisan sa regular nga pagsulong sa NCRPO ug NBI sa mga istasyon niini sa Muntinlupa City ug Paranaque. Dahil tinakbuhan ni Sonny Tan ang 48 katao niya, ang bagong bangka ng jueteng sa SPD ay si Madam Reyna alias Tita ng Laguna. Abangan! Tungod kay gipadagan ni Sonny Tan ang iyang 48 ka tawo, ang bag-ong jueteng boat sa SPD mao si Madam Reyna alyas Tita sa Laguna. Abangan! Bakuna kontra COVID-19. Bakuna batok sa COVID-19. Iyan ang madalas mapag-usapan ngayong may mga kumpanya na handa nang mag-alok, mag-trials at magbenta ng kani-kanilang bakuna. Kana ang kanunay nga gihisgutan karon nga adunay mga kompanya nga andam nga ihalad, pagsulay ug ibaligya ang ilang mga bakuna. Ang Indonesia ay nakatanggap na ng 1.2 milyong doses ng bakuna mula sa kompanyang Sinovac Biotech ng China. Nakadawat na ang Indonesia og 1.2 milyon nga dosis sa bakuna gikan sa Sinovac Biotech nga kompanya sa China. Inaayos na ang kanilang gagawing programa para sa pagbigay ng bakuna. Ginaayos na nila ang proseso sa pag-set up usa ka programa sa pagbakuna. May makatatanggap ng libre, may mga magbabayad. Ang uban makadawat libre, ang uban mobayad. May 1.8 milyong doses pa ang darating sa kanila sa Enero. Adunay 1.8 milyon nga dosis ang moabut kanila sa Enero. Ang UK ay handa na ring bigyan ng bakuna ang kanilang mamamayan. Andam usab ang UK nga bakunahan ang ilang mga lungsuranon. Pfizer/BioNTech ang kompanyang pagmumulan ng bakuna. Ang Pfizer / BioNTech usa ka kompanya nga gigikanan sa bakuna. Nataon naman na may lumabas na artikulo sa Washington Post sa Amerika na may kasaysayan ng panunuhol ang Sinovac Biotech. Natuon man na adunay nilabas na artikulo ang nagpakita sa Washington Post sa Amerika nga adunay kaagi sa pagsuhol ni Sinovac Biotech. Ang pagsuhol sa ilang mga opisyal ng China ay para sila ang mangibabaw na kompanya pagdating sa paglikha ng bakuna. Ang pagsuborno sa pipila ka mga opisyal sa China aron himuon silang dominanteng kompanya kung bakuna ang hisgutan. Sa madaling salita, para mas nakikilala ang kompanya. Sa dali na istorya, aron mas mailhan ang kompanya. Ang Sinovac Biotech ang isa sa mga kompanyang pinag-iisipan ng administrasyon para mag-suplay ng bakuna kontra COVID. Ang Sinovac Biotech usa ka kompanya nga gihunahuna sa administrasyon nga mahatagan ang bakuna sa COVID. Ang ibang mga kompanya ay Sinopharm at Clover galing China, Gamaleya mula Russia, Janssen mula Belgium, Astra Zeneca mula UK. Ang uban pang mga kompanya mao ang Sinopharm ug Clover gikan sa China, Gamaleya gikan sa Russia, Janssen gikan sa Belgium, Astra Zeneca gikan sa UK. Ang bakuna ng Pfizer/BioNTech ay kaila_ngang maimbak sa napakalamig na temperatura. Ang bakuna nga Pfizer / BioNTech kinahanglan ibutang sa labing mubu nga temperatura. Walang kakayanan sa ngayon ang bansa para maimbak sa -70 Celsius ang bakuna. Ang nasud karon walaÕy kakayahan sa pagtipig sa bakuna sa -70 Celsius. Pero sila ang unang nagpahayag na ang kanilang bakuna ay may epektibong 90%. Apan sila ang una nga nagdeklara nga ang ilang bakuna 90% nga epektibo. Kaya ang tanong, handa na ba kayo na magpabakuna? Mao nga ang pangutana, andam ka ba nga magpabakuna? Ang hamon nga ni Sen. Bong Go kina DOH Sec. Duque at vaccine czar Carlito Galvez Jr. ay sila ang unang magpa_bakuna para ipakita sa taumbayan na ligtas ang mga ito. Ang hagit ni Sen. Bong Go kay DOH Sec. Duque sa vaccine czar nga si Carlito Galvez Jr. sila ang una nga mabakunahan aron ipakita sa mga tawo nga luwas sila. Pumayag na si Duque at ibinalik din ang hamon sa lahat ng miyembro ng Gabinete. Miuyon si Duque ug gibalik ang hagit sa tanan nga mga myembro sa Gabinete. Wala pang balita kung ano ang sagot nila. Wala pay balita kung unsa ang ilang tubag. Marami rin kasi akong nakakausap na hindi pa sila han_dang magpabakuna ngayon. Nakigsulti usab ako sa daghang mga tawo nga dili pa andam nga mabakunahan. May nagsasabing masyadong mabilis ang paglikha ng bakuna, may nagtatanong kung tala_gang walang_ side effects at may nagtatanong kung pangmatagalan na ang proteksyon. Adunay nag-ingon nga ang bakuna dali kaayo nga gihimo, ang uban nangutana kung adunay ba gyud mga epekto ug ang uban nangutana kung ang pagpanalipod malayo. Ito ang naging bunga na rin ng kontrobersiya ng Dengvaxia, na sa aking palagay ay napulitika nang husto ang isyu. Kini usab ang sangputanan sa kontrobersiya sa Dengvaxia, nga sa akong hunahuna nahimo'g hinungdan kaayo sa politika ang isyu. Ang target ng gobyerno ay mapabakunahan ang 60-70 milyong tao, para magkaroon ng tinatawag na herd imuunity kung saan mas mababawasan ang mahahawahan ng virus kaya kusang mawawala na lang. Target sa gobyerno nga mabakunahan ang 60-70 milyon nga mga tawo, aron adunay matawag nga kawala sa panon nga makaminusan ang gidaghanon sa mga impeksyon sa virus mao nga awtomatiko kini nga mawala. Maganda nga kung ganyan ang mangyayari. Maayo kung kana ang nahinabo. Sana lang ay pag-aralan at siyasatin nang husto ang mga inaalok na bakuna sa bansa. Unta lang tuonan ug susihon pag-ayo ang mga bakuna nga gitanyag sa nasud. Ang mamamayan ang dapat isipin, ang mamamayan ang dapat makinabang at hindi ang bansang pagmumulan ng bakuna. Ang mga tawo kinahanglan hunahunaon, ang mga tawo kinahanglan magpahimulos ug dili ang nasud nga gigikanan sa bakuna. Dapat makumbinsi ang marami na ligtas at epektibo ang mga bakuna. Daghan ang kinahanglan nga kombinsido nga ang mga bakuna luwas ug epektibo. Nakalusot sa Kamara ang maraming deputy speakers_ (DS) na itinalaga ni House Speaker Lord Allan Velasco. Daghang mga deputy speaker (DS) nga gitudlo ni House Speaker Lord Allan Velasco ang misulod sa Kamara. Ito na kaya ang kapalit sa utang na loob sa pagplantsa ng gusot sa term sharing nila ni dating Speaker Alan Cayetano? Puli ba kini alang sa pasalamat sa pag-iron sa kagubot sa termino nga pag-ambitay tali kaniya ug ni kanhi Speaker Alan Cayetano? Itinuring ng political analyst na si Mon Casiple na isang scandal ang nangyayari ngayon sa House of Repre_sentatives na mayroong 29 na House DS. Giisip sa tigtuki sa politika nga si Mon Casiple ang usa ka iskandalo nga nagpadayon karon sa House of Representatives nga adunay 29 House DS. Ayon pa kay Casiple hindi kailangan ang maraming DS ng Mababang Kapulungan dahil wala naman itong naipakitang naga_gawa, habang dumarami ang itinatalagang DS ay dumarami lamang ang gastos. Pinauyon pa ni Casiple nga ang House of Representatives wala magkinahanglan daghang mga DS tungod kay wala kini gipakita nga bisan unsa, samtang ang gidaghanon sa mga gitudlo nga DS nagdugang, ang gasto nagdugang. Malinaw umano na ang nangyayari ay political accommodation, nabigyan ng puwesto ang mga kongresista na naging instrumental sa pag-upo bilang House Speaker ni Velasco. Tin-aw nga ang nahitabo pulitikal nga kapuy-an, ang mga kongresista nga nakatabang sa paglingkod isip House Speaker ni Velasco gihatagan pwesto. Siyam pang sumuporta kay Velasco sa speakership row ang niregaluhan nito ng Deputy Speakership, ang 29 kabuuang bilang ng DS ang pinakamataas sa kasaysayan ng Kamara. Nuwebe pa ka mga mga tagasuporta sa Velasco sa linya sa pagpamulong ang gihatagan sa Deputy Speaker, kauban ang 29 nga kinatibuk-ang numero sa DS nga labing kataas sa kasaysayan sa Kamara. Weslie Gatchalian at 1st District Rep Eric Martinez. Weslie Gatchalian ug 1st District Rep Eric Martinez. Si Teves na dating self-confessed drug user ang unang nagpalutang sa isyung hindi patas na hatian sa pondo ng mga mambabatas sa ilalim ng pamumuno ni Cayetano subalit nang maipasa ang P4.5-trillion 2021 budget sa ilalim ng pamumuno ni Velasco ay lumitaw na mas tumaas pa ang budget ng mga kongresista na nabigyan ng P650 milyon hanggang P15 bilyon bawat isa na infrastructure allocation. Si Teves, nga usa ka nag-angkon sa kaugalingon nga drug drug, mao ang una nga naglutaw sa isyu sa dili patas nga paggahin sa pondo sa mga magbabalaod sa pagpanguna ni Cayetano apan sa gipasar ang P4.5-trilyon nga 2021 nga badyet sa pagpanguna ni Velasco, ang badyet sa mga kongresista nga gihatagan og P650 milyon ngadto sa P15 bilyon matag usa alang sa pagdugang nga gahin sa imprastraktura. Si Las Pinas Rep. Camille Villar ay itinalaga rin bilang DS subalit tinanggihan niya ito, sa website ng Kamara ay makikita pa rin ang pangalan ni Villar bilang DS, kung hindi tatanggapin ni Velasco ang kanyang pagtanggi sa puwesto ay nasa 29 ang DS. Si Las Pinas Rep. Camille Villar gitudlo usab nga DS apan iya kini nga gibalibaran, sa website sa Balay makita nimo ang ngalan ni Villar nga DS, kung dili gidawat ni Velasco ang iyang pagsalikway sa posisyon nga ang DS naa sa 29. Ang deputy speakership ay isang plum post sa Kamara dahil bukod sa pagiging senior position ay may kaakibat din ito na mga perks gaya ng budget na P200 milyon at pagkakaroon ng voting powers. Ang deputy speakerhip usa ka plum post sa Kamara tungod kay gawas nga kini usa ka senior nga posisyon, adunay usab kalabutan nga mga perks sama sa badyet nga P200 milyon ug adunay gahum sa pagboto. Sa 2017 report ng Commission on Audit (COA) lumilitaw na P4.89 bilyon ang nagastos sa mga expenses sa mga tanggapan ng mga kongresista, ito ay para lamang sa 14 na DS noon na tiyak na dodoble ngayong 29 na ito. Sa 2017 nga report sa Commission on Audit (COA) nagpakita nga P4.89 bilyon ang gigasto sa mga gasto sa mga opisina sa mga kongresista, alang ra kini sa 14 DS unya nga siguradong modoble karong 29. Bagong bayani pa naman ang tawag sa mga Pilipinong_ nagtatrabaho sa ibang bansa, bakit itinetangga ng Senado ang paglikha ng departamentong lilingap sa kanilang kapa_kanan? Bagong bayani pa ang tawag sa mga Pilipino nga nagtrabaho sa gawas sa nasud, ngano nga gisalikway sa Senado ang paghimo og departamento nga mag-atiman sa ilang kaayohan? Tila binabalewala ng ilang Senador ang mga prob_lema ng Overseas Filipino Workers (OFWs). Tila ginabalewala sa mga ubang Senador ang mga problema sa mga Overseas Filipino Workers (OFWs). Marso 11, 2020 pa nang naipasa sa Kamara de Representante ang Department of Filipinos Overseas and Foreign Employ_ment bill. Kaniadtong Marso 11, 2020, gipagawas sa House of Representatives ang balaodnon sa Department of Filipino Overseas and Foreign Employment. Pangunahing umakda nito si dating Speaker Alan Peter Cayetano. Ang tigpamaba nga si Alan Peter Cayetano mao ang punoan nga tagsulat. Kapuskapalaran, ipinasya ng Senate Committee on Labor and Employment, Foreign Relations at Finance sa hearing nito kamakailan na isaisantabi ang panukalang batas. Maayo na lang, ang Komite sa Senado sa Paggawa at Pagtrabaho, Ugnayan sa Ugnayang Panlabas ug Panalapi sa pagpaminaw karong bag-o nagdesisyon nga isalikway ang balaudnon. Sinabi ni Sen. Franklin Drilon na Right-sizing bill ang dapat iprayoridad para makapagtipid ang pamahalaan. Giingon ni Sen. Franklin Drilon nga ang Right-sizing bill kinahanglan nga unahon sa gobyerno aron makatipig. Kapos daw sa pondo para magtayo ng bagong department. Giingon niya nga kulang siya sa pondo aron makatukod usa ka bag-ong departamento. Walang pondo? WalaÕy pondo? Bakit nakapaglaan ng salapi ang Senado_ para sa pagpapatayo ng bagong building na P8.5 bilyon na nagsimula na ang construction noong 2019? Ngano nga ang Senado naggahin salapi alang sa pagtukod sa bag-ong P8.5 bilyon nga bilding nga gisugdan sa konstruksyon kaniadtong 2019? Isa pa, ang bawat ahensyang may kinalaman sa OFW ay may kani-kaniyang pondo, kayaÕt kung pag-iisahin ang mga ito bilang isang Departamento, hindi naman kailangan_ ang mas malaking pondo para dito. Isa pa, ang matag ahensya nga adunay kalabotan sa OFW adunay kaugalingon nga pondo, busa kung sila mahiusa ingon usa ka Kagawaran, dili kinahanglan ang labi ka daghang pondo alang niini. Kailangan ng mga OFW ang iisang ahensyang madu_dulugan. Ang mga OFW nanginahanglan sa parehas nga ahensya nga pagadtoan. Sa dami ng problema sa domestic employment sa ating bansa, hindi na kayang asikasuhin pa ng Department of Labor and Employment (DOLE) ang proble_mang nilalapit ng mga OFW. Sa kadaghan sa mga problema sa pagpanarbaho sa atong nasud, dili na maatiman sa Department of Labor and Employment (DOLE) ang mga problema nga giatubang sa mga OFW. Dapat may hiwalay at full-time na ahensiya na mag-aasikaso sa ibaÕt ibang problema ng mga migrante. Kinahanglan adunay usa ka bulag ug full-time nga ahensya nga mag-atiman sa lainlaing mga problema sa mga migrante. Ayaw harapin nina Senador Drilon at kasamahan ang katotohanan na maraming butas ang mga programa at mga institutional mechanisms ng bawat ahensya. Dili gusto nga atubangon ni Senador Drilon ug iyang mga kauban ang kamatuuran nga ang mga programa ug mekanismo sa institusyon sa matag ahensya adunay daghang lungag. Paano natin malalaman ang punoÕt dulo ng problema kung iti_nigil na nila ang pag-dinig ng naturang panukala? Giunsa nato mahibal-an ang hinungdan nga hinungdan sa problema kung nahunong na sila sa pagpamati sa ingon nga sugyot? Tama ang plano ng Senado na streamlining ng gobyerno_ upang mabawasan ang gastos ng pamahalaan. Sakto ang plano sa Senado nga streamlining ang gobyerno aron maminusan ang paggasto sa gobyerno. Ngunit hindi ba maaring bigyan ng kahit ilang oras lang ng panahon ng mga Senador na tutukan ang problema ng mga OFW pati ang mga kakulangan ng bawat ahensiya para mabago ito? Apan dili ba mahatagan ang mga Senador bisan pila ka oras nga oras aron mahatagan pagtagad ang problema sa mga OFWs ingon man mga kakulian sa matag ahensya nga usbon kini? Huwag sanang kalimutan na ang ating mga migrante ang isa sa nangungunang dahilan kaya matatag ang ating ekonomiya dahil sa dolyares na iniaambag nila sa kaban ng bayan. Palihug ayaw kalimti nga ang among mga migrante usa ka nanguna nga hinungdan ngano nga ang among ekonomiya malig-on tungod sa dolyar nga ilang naamot sa kaban sa mga tawo. Huwag naman silang balewalain. Ayaw sad sila balewalaa. Nakapagtataka kung bakit hanggang ngayon ay hindi pa ipinapasa ang Body Camera Act (Senate Bill 427). Katingad-an kung ngano nga ang Body Camera Act (Senate Bill 427) wala pa mapasar. Dalawang taon na itong nakabimbin sa Senado pero hanggang ngayon ay hindi pa umuusad. Duha ka tuig na kini sa Senado apan hangtod karon wala kini mouswag. Ano kaya ang problema at hindi pa ito ipinapasa? Unsa man ang problema ug wala pa mapasa? Ito pa naman ang mahalaga para sa police operations lalo ngayong laganap ang kriminalidad at patuloy ang problema sa illegal na droga. Mahinungdanon pa kini alang sa operasyon sa pulisya labi na karon nga ang krimen nagdagan ug nagpadayon ang problema sa iligal nga droga. Bakit ibinibitin-bitin pa ang panukalang batas na ito. Ngano nga gina undang-undangan pa kini nga balaodnon? Wala namang problema sa gagamiting equipment sapagkat naka-ready na noon pang Oktubre ang 2,600 body cameras na binili ng Philippine National Police para magamit sa kanilang operation laban sa mga kriminal. WalaÕy problema sa mga ekipo nga gamiton tungod kay ang 2,600 nga mga body camera nga gipalit sa Philippine National Police andam na gikan Oktubre aron magamit sa ilang operasyon kontra sa mga kriminal. Bumili na rin ng body cameras ang Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) para sa kanilang drug operations. Nipalit na gyud ug body cameras ang Ang Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) alang sa ilang operasyon sa droga. Mahalaga para sa mga pulis ang body cameras sapagkat ito ang magiging ebidensiya nila laban sa mga suspect na nagsasabing tinaniman sila ng droga o ano pa mang akusasyon. Mahinungdanon alang sa pulisya ang mga body camera tungod kay kini ang ilang ebidensya kontra sa mga suspetsado nga giingon nga gitanom sila og droga o uban pang akusasyon. Mahalaga rin ang body cameras sa mga lugar na walang closed-circuit television camera (CCTV). Ang mga camera sa lawas hinungdanon usab sa mga lugar nga walaÕy closed-circuit television camera (CCTV). Pinatay ng mga pulis si Kian maski nakaluhod na ito at nagmamakaawa. Gipatay sa pulisya si Kian bisan pa nakaluhod siya nga nagpakilimos. Nagsagawa ng drug operation ang mga pulis sa lugar at isa si Kian sa nadamay sa operasyon. Nagpahigayon ang mga pulsiya og operasyon sa droga sa lugar ug si Kian ang usa sa mga nabiktima sa operasyon. Ang brutal na pagpatay ng tatlong pulis ay nakunan ng CCTV at pinatunayan naman ng ilang witness. Ang brutal nga pagpatay sa tulo ka mga pulis nakuhaan sa CCTV ug nasaksihan sa pipila ka mga saksi. Nahatulan ng habambuhay na pagkabilanggo ang tatlong pulis na pumatay kay Kian. Ang tulo nga mga pulis nga nagpatay kay Kian gisentensiyahan nga makulong sa kulungan. Marami pang pangyayaring ganito ang naganap dahil sa pakikipaglaban sa illegal na droga at walang makapagsabi kung ano talaga ang nangyari. Daghan pang mga insidente nga ingon niini ang nahinabo tungod sa pakigbatok sa iligal nga droga ug walaÕy makasulti kung unsa gyud ang tinuod nga nahinabo. Kaya pinakamahusay kung magkakaroon ng body ca-mera ang mga police operatives. Mao nga labing maayo kung ang mga operatiba sa pulisya adunay body ca-mera. Huwag nang upuan at dapat nang maipasa ang Senate Bill 427. Dili na lingkuran ang Senate Bill 427 kinahanglan na ipasar. Huwag na itong upuan. Dili na kini lingkuran. Ito ang makapagsasabi kung lumabag ang mga pulis o kung sila ay aakusahan ng kanilang inaresto. Kini ang makaingon kung nilabag ang mga pulisya o kung sila kay akusahan sa ilahang gidakup. Ito ang mahusay na ebidensiya na maipipresenta. Kini usa ka maayong ebidensya nga ipresentar. Huwag nang upuan ang panukalang batas na ito. Ayaw na sa paglingkod sa kini nga balaodnon. Mahalaga ito sa panahong ito na laganap ang krimen at walang patid ang police operations. Mahinungdanon sa kini nga panahon nga ang krimen naglungtad ug ang mga operasyon sa pulisya walaÕy hunong. Paganahin na ang Body Camera Act. Pag-aktibo sa Body Camera Act. Halos lahat ng patakaran na inilabas ng Inter-Agency Task Force sa pagbubukas ng sabong sa kasagsagan ng COVID-19 ay hayagang sinusuway ng online sabong na Sabong Express sa Mabuhay cockpit sa San Fernando, Pampanga. Halos tanan nga mga palisiya nga giisyu sa Inter-Agency Task Force bahin sa pagbukas sa sabong sa kataas sa COVID-19 dayag nga gilapas sa online nga sabong nga Sabong Express sa Mabuhay cockpit sa San Fernando, Pampanga. Kaya tumpak lang ang puna ng mga kosa ko na binabalewala ng Sabong Express, ng negosyanteng si Bong Pineda, ang mga health protocols ng gobyerno ni President Digong para maiwasan ang pagkalat ng virus. Mao nga ang mga komentaryo sa akong mga ig-agaw nga ang Sabong Express, negosyanteng si Bong Pineda, wala magtagad sa mga protokol sa kahimsog sa gobyerno ni Presidente Digong aron mapugngan ang pagkaylap sa virus. Kung sabagay, hindi lang si Pineda ang hindi sumusunod sa health protocols ng IATF kundi maging ang online sabong din nina Atong Ang at Patrick Antonio. Kung sabagay, dili ra si Pineda ang wala nagasunod sa mga protokol sa kahimsog sa IATF kundili lakip usab ang online nga sabong nila Atong Ang ug Patrick Antonio. Kahit nagtatalsikan ang laway nina IATF chair Defense Secretary Delfin Lorenzana, Cabinet Secretary Karlo Nograles at maging si Palace Spokesman Harry Roque na bawal pa silang mag-operate eh hindi naman sila pinapansin ng online sabong na hayagan pa ang operation sa social media. Bisan kung ang chairman sa IATF nga si Defense Secretary Delfin Lorenzana, ang Secretary sa Gabinete nga si Karlo Nograles ug bisan ang tigpamaba sa Palace nga si Harry Roque nagluwa sa laway nga wala pa sila tugutan nga maka-operate, ang mga online cockfighters wala magtagad sa operasyon sa social media. Sino ang dapat sisihin dito? Ang PAGCOR ba nag-isyu sa kanila ng permit, ang Games and Amusement Board, ang IATF, ang PNP, o ang NBI? Kinsa ang mabasol niini? Nag-isyu ba kanila ang PAGCOR og permiso, ang Games and Amusement Board, ang IATF, ang PNP, o ang NBI? Kaya tama lang ang puna ni kosang Jerry Yap na nakatimbre hanggang sa itaas ang online sabong. Mao nga ang komentaryo ni kosang Jerry Yap nga nagpatik sa online nga manok sa taas husto. Kung pinabuksan man ng IATF ang numero unong hobby ng mga Pinoy na sabong subalit sa kundisyon na sumunod sila sa health protocols ng gobyerno, tulad ng social distancing at pagsuot ng facemask. Kung giablihan sa IATF ang numero unong kalingawan sa mga Filipino cockfighters apan sa kondisyon nga sundon nila ang mga health protocol sa gobyerno, sama sa pagpalayo sa sosyal ug pagsul-ob og facemask. At higit sa lahat walang miron o mananaya sa loob ng sabungan at walang camera na kukuha ng sabong live. Ug labi sa tanan walaÕy mga tumatan-aw o sugarol sa sulud sa sabungan ug walaÕy camera nga mahimoÕg live cockfighting. Ang patakaran ng IATF ay malakas na tinutulan ng FIGBA, ang samahan ng mga legal na cockpit owners, dahil kapiranggot ang kikitain nila rito at hindi sapat pambayad sa gastusin tuwing may sabong. Ang palisiya sa IATF kusganon nga gisupak sa FIGBA, ang asosasyon sa mga tag-iya sa ligal nga sabungan, tungod kay nakakakita sila daghang salapi dinhi ug walaÕy igong salapi aron mabayran ang sabong. Kaya hinimok ng FIGBA ni Ricardo Palmares Jr., na payagan ang halos 30 porsiyento ng mananaya sa sabungan subalit hindi ito pinansin ng IATF kaya nagdalawang-isip silang magbukas. Mao nga giawhag sa FIGBA si Ricardo Palmares Jr., nga tugotan ang hapit 30 porsyento sa mga sugarol sa sabungan apan wala kini tagda sa IATF busa nagduha-duha sila sa pag-abli niini. Sinabi ng mga kosa ko na ang Mabuhay cockpit ay punong-puno kada araw ng mga adik sa sabong. Giingon sa akong mga ig-agaw nga ang Mabuhay nga sabungan puno sa sabong matag adlaw. Wala na ang social distancing at may ilan pang hindi nakasuot ng facemask. Nawala na ang pagpalayo sa sosyal ug ang uban wala pa magsul-ob og facemask. Parang hindi pa nadala ang mga sabungero sa insidente sa Davao kung saan marami ang namatay dahil dinapuan ng COVID-19. Ingon og wala gidala ang mga sabungero sa insidente sa Davao diin daghan ang namatay tungod sa naigo sa COVID-19. Ang tanong, sasagutin kaya ni Pineda ang pagpapagamot sa mga tinamaan ng COVID habang nagsasabong sa Mabuhay cockpit? Ang pangutana, makatubag ba si Pineda sa pagtambal sa mga naapektuhan sa COVID samtang nagkaon sa Mabuhay cockpit? Ang tanong ko naman kay alyas Jayjay, bakit hindi maipatupad ni Central Luzon director Brig. Gen. Val de Leon ang health protocol ng gobyerno sa Mabuhay cockpit? Sino si Manukdok? Abangan! Ang akong pangutana kay alyas Jayjay, ngano nga dili mahimo sa direktor sa Central Luzon nga si Brig. Si Gen. Val de Leon ang protokol sa kahimsog sa gobyerno sa Mabuhay cockpit? Kinsa si Manukdok? Abangan! Ang kaso ng large scale human trafficking ay tungkol sa recruitment, pagbibiyahe o pagtanggap ng mga tao sa kung saan man na dako sa pamamagitan ng pananakot, dahas, puwersa, panloloko o pag-abuso sa posisyon, pagsasamantala sa kanilang kahinaan at pagbibigay ng bayad o pagtanggap ng pera o benepisyon para sa prostitusyon o pangangalakal ng laman. Ang kaso sa dinaghan nga pagpamaligya sa tawo bahin sa pagpangrekrut, pagdala o pagdawat sa mga tawo bisan diin pinaagi sa pagpanghadlok, kapintas, puwersa, panlimbong o pag-abuso sa posisyon, pagpahimulos sa ilang kahuyang ug pagbayad o pagdawat salapi o mga benepisyo alang sa prostitusyon o patigayon sa unod. Ang isyu sa kaso ay ang pagsasamantala sa kahinaan ng biktima at kung kailangan ang aktuwal na pagsasayaw o pagsama sa malalaswang palabas ng mga biktima. Ang isyu sa kaso mao ang pagpahimulos sa kahuyang sa biktima ug kung kinahanglan ba nga mosayaw gyud o moapil sa malaw-ay nga pasundayag sa mga biktima. Ang kasong ito ay tungkol kay Linda na kasal kay Larry. Kini nga kaso bahin sa pagpangasawa ni Linda kay Larry. Mayroon silang pitong anak kabilang sina Ricky at Sally. Mayroon silang pitong anak kabilang sina Ricky at Sally. Nang maghiwalay sina Linda at Larry, umalis ang iba nilang anak at namuhay mag-isa. Sa panagbulag nila Linda ug Larry, ang ubang mga bata nanglakaw ug nagpuyo nga nag-inusara. Labing-isang taon ang lumipas pagkatapos nilang maghiwalay ni Larry, bumalik sa kanyang bayan si Linda kasama ang anak na si Sally para kunwari ay magbakasyon. Onse ka tuig gikan sa ilang panagbulag ni Larry, nibalik si Linda sa iyang lungsod nga natawhan kauban ang iyang anak nga si Sally aron magpakaaron-ingnon nga nagbakasyon. Pero ang totoo, kumukuha sila ng mga batang babae na magtatrabaho sa internet cafŽ. Apan ang tinuod, nagsuhol sila og mga babaye nga magtrabaho sa internet cafŽ. Nakumbinsi nila ang 12 dalagita mula sa ibaÕt ibang barangay. Nakumbinser nila ang 12 ka mga babaye nga gikan sa lainlaing mga barangay Lahat sila maliban sa isa ay menor de edad. Tanan sila gawas sa usa menor de edad. Ang una nilang nabola ay si Nancy na 15-anyos at nasa pareho nilang barangay. Ang una nga ilang gipusil mao si 15-anyos nga si Nancy nga naa sa parehas nga barangay. Sabi ni Linda sa kanya ay magtatrabaho siya sa internet cafŽ bilang mananayaw at bra lang ang suot. Gisultihan siya ni Linda nga magtrabaho siya sa usa ka internet cafŽ ingon usa ka dancer nga nagsul-ob ra og bra. Binigyan ni Linda ang nanay ni Nancy ng P2,000 na bawas sa suweldo nito. Gihatagan ni Linda ang inahan ni Nancy og P2,000 nga diskwento sa iyang sweldo. Ang sumunod naman na naloko ng mag-ina ay si Minda na 16-anyos at si Rita na 17-anyos. Ang sunod nga gilimbungan sa magtiayon mao ang 16-anyos nga Minda ug 17-anyos nga si Rita. Inutusan ni Linda ang dalawa na sunduin ang mga nanay nila para makausap. Gisugo ni Linda ang duha nga kuhaon ang ilang mga inahan aron mag-istoryahan. Sinabi ni Linda na magtatrabaho ang mga dalagita sa internet cafŽ at susunod sa lahat ng utos ng parukyanong foreigner. Miingon si Linda nga ang mga babaye magtrabaho sa internet cafŽ ug sundon ang tanan nga mga mando sa langyaw nga kustomer. Lahat sila ay nagkita sa pier at binigyan ni Emma ng mga tiket na kunwari ay nasa hustong edad. Tanan sil nagtagbo sila sa pier ug gihatagan sila ni Emma og mga tiket nga nagpakaaron-ingnon nga mga hamtong. Pero naharang sila at nilapitan ng isang lalaki sa bahay sinama sa presinto para makausap ng pulis na si Regina at social worker na si Nena. Apan nahunong sila ug giduolan sa usa ka lalaki sa balay nga gidala sa presinto aron makigsulti sa pulis nga si Regina ug social worker nga si Nena. Kinasuhan sina Linda at Sally ng krimen na Qualified Trafficking in Persons dahil nakipagkutsabahan sila para makuha ang mga dalagita at magamit sa prostitusyon at pornograpiya dahil sa 11 menor de edad at isang 18-anyos na babae. Si Linda ug Sally gikasuhan sa Qualified Trafficking in Persons tungod sa kakonsabo sa pagkuha mga batang babaye ug gigamit sila sa prostitusyon ug pornograpiya alang sa 11 nga menor de edad ug usa ka 18-anyos nga batang babaye. Sa paglilitis, ginawang testigo ng prosekusyon sina Nancy, Minda, Rita at Nita. Sa husay, nagpatotoo ang prosekusyon batok kina Nancy, Minda, Rita ug Nita. Pati sina PO2 Regina at ang social worker na si Nena ay tumestigo sa mga insidenteng sangkot sila. Si PO2 Regina ug social worker nga si Nena nagpamatuod usab sa mga insidente nga ilang naapil. Bilang depensa, tumestigo si Linda na nasa bakasyon lang siya sa bayan kasama ng anak na si Sally. Isip depensa, nagpamatuod si Linda nga nagbakasyon lang siya sa lungsod kauban ang iyang anak nga si Sally. Naghahanap lang daw sila ng apat na katulong, dalawa para sa kanya at dalawa para sa anak na si Ricky. Giingon nila nga nangita ra sila og upat nga mga katabang, duha alang kaniya ug duha alang sa iyang anak nga si Ricky. Tapos daw ay sinama lang nila ang mga dalagita na anak ng kanilang mga kamag-anak at sasabay sa kanila sa barko papunta sa Manila. Pagkahuman giingon nila nga gikuha ra nila ang mga batang babaye nga anak sa ilang mga paryente ug kuyog sa barko paadto sa Manila. Nakumbinse raw ang mga dalagita na magtrabaho sa kanila. Giingon nga kombinsido ang mga batang babaye nga makigtambayayong kanila. Ayon naman sa testimonya ni Sally, wala silang negosyo na internet cafŽ. Pinauyon sa testimonya ni Sally, wala silaÕy negosyo sa internet cafŽ. Bukod daw kay Gigi na kanyang pamangkin ay hindi na niya kilala ang iba pa nilang kasamang dalagita. Gawas kang Gigi, ang iyang pag-umangkon, wala na niya kaila ang ubang mga babaye nga kauban nila. Ang nanay lang daw niya na si Linda ang tumulong na bumili ng tiket ng mga babae. Giingon niya nga ang iyang inahan nga si Linda ra ang nakatabang sa pagpalit sa mga babaye nga tiket. Matapos ang paglilitis, napatunayan ng walang pag-aalinlangan na nagkasala sina Linda at Sally ng paglabag sa human trafficking at hinatulan ng habambuhay na pagkakulong at pinagbabayad ng P2 milyon na multa. Pagkahuman sa husay, walaÕy pagduha-duha nga nakit-an sila Linda ug Sally nga sad-an sa human trafficking ug gisentensiyahan sa bug-os nga pagkabilanggo ug pagmulta sa P2 milyon. Parehas ang naging hatol ng Court of Appeals na pinagbayad pa ng dagdag na danyos (moral damages/exemplary damages) ang mag-ina. Ang Court of Appeals nagdesisyon sa parehas nga paagi nga ang magtiayon nagbayad dugang nga danyos (moral damages / exemplary damages). Umapela sina Linda at Sally sa Supreme Court at ipinilit na hindi nila kinumbinsi ang mga dalagita na sumama sa kanila para magtrabaho. Nag-apela sila Linda ug Sally sa Korte Suprema ug giinsistir nga dili nila kombinsihon ang mga batang babaye nga mouban sa ila aron magtrabaho. Ang mga magulang daw ng mga bata ang lumapit sa kanila para dalhin sa NCR ang mga anak at makahanap ng trabaho. Giingon nga giduol sila sa mga ginikanan sa mga bata aron dalhon ang mga bata sa NCR ug pangitaan og trabaho. Si Alvin Luque, 47, ay napabalitang namatay noong Dis_yem-bre 10 sa isang resort sa Tandag CIty kung saan nagkaroon ng barilan nang akmang isi-serve na sana ng joint forces ng Armed Forces of the Philippines at Philippine National Police ang isang warrant of arrest laban sa kanya. Si Alvin Luque, 47, gikataho nga namatay kaniadtong Disyembre 10 sa usa ka resort sa Tandag CIty diin adunay pagpamusil sa dihang ang hiniusang pwersa sa Armed Forces of the Philippines ug Philippine National Police hapit na mag-alagad sa usa ka warrant of arrest. Si Alvin ay spokesperson ng National Democratic Front (NDF) sa Mindanao sa matagal na ring panahon. Si Alvin dugay na nga tigpamaba sa National Democratic Front (NDF) sa Mindanao. Dati, nakakahalubilo namin si Alvin sa Davao media dahil siya ay prominenteng aktibista rito na parating nakakausap ng reporters ukol sa kanyang sinusulong. Kaniadto, nakigsulti kami ni Alvin sa media sa Davao tungod kay siya usa ka bantog nga aktibista dinhi nga kanunay nakigsulti sa mga tigbalita bahin sa iyang gipasiugda. Sa totoo lang maraming naging kaibigan si Alvin sa mga mediamen dito sa Davao. Sa tinuud, daghang higala ni Alvin ang mga mediamen dinhi sa Davao. Hanggang sa namundok siya dahil nga sa walang humpay na red-tagging sa kanya ng militar. Hangtod nga nakasakay siya tungod sa walaÕy hunong nga red-tagging kaniya sa militar. Sinampahan din si Alvin at 13 iba pa ng rebellion charges noong 2006 na naging dahilan sa kanyang pamumundok. Si Alvin ug ang 13 pa giakusahan din sa mga sumbong sa pagrebelde kaniadtong 2006 nga hinungdan sa iyang pag-adto sa bukid. Hindi na namin nakakasama si Alvin hanggang naba-litaan namin na namatay raw siya sa isang series of encounter sa pagitan ng New PeopleÕs Army at government forces sa Andap Valley, Surigao del Sur noong Mayo 14 to 19, 2020. Wala na kami kauban si Alvin hangtod nahibal-an namon nga namatay siya sa serye sa mga engkwentro tali sa New People's Army ug pwersa sa gobyerno sa Andap Valley, Surigao del Sur kaniadtong Mayo 14 hangtod 19, 2020. At ngayong sinabi ng militar na talagang si Alvin ang namatay sa Tandag City dahil nga may bangkay na nakita at nakilala ito nang maraming tao. Ug karon giingon sa militar nga si Alvin namatay gyud sa Tandag City tungod kay ang usa ka patay nga lawas nakita ug naila sa daghang mga tawo. Si Alvin nga ang namatay. Si Alvin gyud diay namatay. Ito lang naman e, napabalita sa ibaÕt ibang media outfits, maging diyaryo o radyo o TV, na namatay nga si Alvin noong Mayo. Kini ra ang nahibal-an nga balita sa lainlaing mga outfits sa media, mga mantalaan o radyo o TV, nga namatay si Alvin kaniadtong Mayo. Kaya nga hindi maiwasan na tumaas ang kilay nang napabalita nitong nakaraang linggo lang na namatay nga si Alvin sa Tandag City. Mao nga dili malikayan nga ningtaas ang kilay sa gipahibalo kaniadtong miaging semana lang nga namatay si Alvin sa Tandag City. Di ba patay na si Alvin noong Mayo? Dili ba namatay si Alvin kaniadtong Mayo? Iyon ang naging tanong. Mao kana ang pangutana. Heto pinalabas naman ng militar na sugatan lang daw si Alvin sa engkuwentro at siya ay naka-recover hanggang nangyari ang engkuwentro noong Disyembre 10 sa isang resort sa Tandag City. Dinhi, giangkon sa militar nga si Alvin nasamdan lamang sa engkwentro ug naulian siya hangtod nahitabo ang engkwentro kaniadtong Disyembre 10 sa usa ka resort sa Tandag City. Sana naman maging maagap at maayos sa pagbibigay ng balita ang militar tungkol sa mga bagay na ito para maiwasan ang mali-maling kuwento. Naglaum ako nga ang militar dali ug episyente sa paghatag balita bahin sa kini nga mga butang aron malikayan ang sayop nga impormasyon. At inaasahan na rin na wala nang third o pangatlong pagkamatay si Alvin Ð wala nang third resurrection from the death. Ug gilauman nga si Alvin walaÕy ikatulo o ikatulo nga kamatayon - wala na ang ikatulo nga pagkabanhaw gikan sa pagkamatay. Pagpapalalim at paglilinis sa mga ilog sa bansa ang nararapat gawin ng Department of Environment and Natural Resources (DENR) para hindi na maulit ang nangyaring baha noong nakaraang buwan. Kinahanglan nga palawman ug limpyohan sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) ang mga sapa sa nasud aron ang mga pagbaha sa miaging bulan dili na magbalikbalik. Hindi na kailangang hintayin pang may dumalaw na bagyo bago isagawa ang pagpapalalim sa mga ilog. Dili kinahanglan nga maghulat alang sa usa ka pagbisita sa bagyo aron magsugod sa wala pa ang pagpalawom sa mga sapa. Nagkamalay na sa wakas ang DENR at ipinag-utos ang pagpapalalim (dredging) sa Cagayan River. Sa katapusan nakabawi ang panimuot sa DENR ug gimandoan ang pagkutkot sa Suba sa Cagayan. Masyado nang mababaw ang pinakamahabang ilog sa Pilipinas kaya nang manalasa ang Bagyong Ulysses noong nakaraang buwan, umapaw ito at lumubog ang buong probinsiya ng Cagayan at pati ang Isabela. Balaod sa Limpyo nga Tubig. Gidili ang pagbutang bisan unsa sa dagat, lanaw, suba o kasikbit nga lugar nga mokaylap tubig. Unang itinuro na ang pagpapakawala ng tubig sa Magat Dam ang dahilan nang pagbaha. Una nga gitumbok nga ang pagpagawas sa tubig sa Magat Dam ang hinungdan sa pagbaha. Para makaligtas, nag-akyatan sa bubong ng kanilang bahay ang mga residente para makaligtas sa rumagasang baha. Aron mabuhi, ang mga residente nagsaka sa atop sa ilang balay aron mabuhi ang baha. Buhangin (sandbars) ang dahilan kaya bumabaw ang Cagayan River. Ang balas (sandbars) mao ang hinungdan ngano nga mabaw ang Suba sa Cagayan. Ito ang nararapat alisin para hindi na muling magbaha sa darating na panahon. Kinahanglan kini tangtangon aron dili na kini magbaha usab sa umaabot. Tinukoy na ng Department of Public Works and Highways (DPWH) ang mga portion ng ilog na dapat kayurin ang buhangin para lumalim. Nailhan na sa Department of Public Works and Highways (DPWH) ang mga bahin sa sapa nga kinahanglan nga paladon aron mapalalom. Pinakamara-ming sandbars sa ilog na sakop ng Tuguegarao City at sa mga bayan ng Solana, Iguig, Gattaran, Enrile at Amulung. Kadaghanan sa mga sandbars sa ilog nga natabunan sa Tuguegarao City ug sa mga lungsod sa Solana, Iguig, Gattaran, Enrile ug Amulung. Ngayong palalalimin na ang Cagayan River, dapat din namang umpisahan din ang pagpapalalim sa Marikina River para maiwasan din ang pagbaha. Karon nga nagkalawom ang Suba sa Cagayan, kinahanglan usab palawman ang Marikina River aron malikayan ang pagbaha. Taun-taon ay bumabaha sa Marikina, Rodriguez, San Mateo at Taytay, Rizal dahil mababaw na ang Marikina River. Matag tuig ang pagbaha sa Marikina, Rodriguez, San Mateo ug Taytay, Rizal tungod kay mabaw ang Suba sa Marikina. Kapag hindi napalalim ang Marikina River, mauulit ang mga pagbaha. Kung ang Marikina River dili molalom, mobalik ang mga pagbaha. Linisin din sa basura ang ilog. Balaod sa Limpyo nga Tubig. Gidili ang pagbutang bisan unsa sa dagat, lanaw, suba o kasikbit nga lugar nga mokaylap tubig. Nang bumaha noong nakaraang buwan dahil sa Bagyong Ulysses, sangkaterbang basura ang inanod na nagmula sa ilog. Kung kaniadtong miaging bulan tungod sa pagbaha sa Bagyong Ulysses, nagtipun-og nga mga basura gikan sa sapa. Sana maiprayoridad ng DENR ang pagpapalalim sa mga ilog para maiwasan ang pagbaha. Hinaut nga unahon sa DENR ang pagpalawom sa mga sapa aron malikayan ang pagbaha. At nararapat din namang tingnan ang mga ginagawang pagku-quarry na isa rin sa dahilan kung bakit nagbabaha. Ug angay usab nga tan-awon ang mga kalihokan sa quarrying nga usa usab sa mga hinungdan sa pagbaha. Magkaroon din ng kampanya ang DENR para sa malawakang pagtatanim ng mga punongkahoy. Adunay kampanya usab ang DENR alang sa kaylap nga pagtanum og kahoy. Hindi na sana maulit ang mga nangyari na nagkukumahog sa pag-akyat sa bubong ng mga bahay ang mga residente para makaligtas sa baha. Dili kini mahitabo kung ang mga residente naglisud sa pagsaka sa atop sa ilang mga balay aron mabuhi ang baha. Hindi sana pawang plano ang DENR at maisakatuparan sa lalong madaling panahon ang dredging sa mga ilog. Wala unta plano ang DENR ug dredging ang mga sapa sa labing dali nga panahon. Layunin ng lungsod ng Makati na walang batang maiiwan sa pagharap sa hamon ng new normal sa sektor ng edukasyon. Tumong sa Dakbayan sa Makati nga masiguro nga walaÕy bata nga mahabilin sa pag-atubang sa mga hagit sa bag-ong normal sa sektor sa edukasyon. Isa sa mga prayoridad natin ang masiguradong ligtas, may kalidad at progresibo ang mga programang ipinatutupad natin para sa mga estudyanteng Makatizen. Usa sa among prayoridad mao ang pagseguro nga ang mga programa nga gipatuman alang sa mga estudyante sa Makatizen luwas, kalidad ug progresibo. Sa pagtutulungan ng lungsod ng Makati at ng DepEd Makati, itinaguyod namin ang Pre-Kindergarten (Pre-K) Education Program upang tuluy-tuloy ang paghahanda ng mga batang nasa edad apat na taong gulang para sa kanilang nakatakdang pagpasok sa Kindergarten program sa susunod na taon. Sa pakigtambayayong sa lungsod sa Makati ug DepEd Makati, gipasiugda namon ang Pre-Kindergarten (Pre-K) Education Program aron padayon nga maandam ang mga bata nga nag-edad og upat ka tuig alang sa ilang gikatakdang pag-intra sa programa sa Kindergarten sa sunod nga tuig. Layon din naming maagap na matukoy ang mga batang may espesyal na pangangailangan upang mabigyan ng kaukulang interventions tungo sa maayos na paglaki. Tuyo usab namon nga mailhan dayon ang mga bata nga adunay espesyal nga panginahanglan aron makahatag mga angay nga pagpataliwala sa husto nga pagtubo. Nitong nakaraang linggo, naipamahagi na ang mahigit isang libong Pre-K learnerÕs kits sa mga batang Makatizen na naka-enrol sa Pre-K education program ng lungsod. Kaniadtong miaging semana, labaw sa usa ka libo nga mga kit sa pre-K learner ang naapud-apod sa mga bata nga Makatizen nga nagpalista sa programa sa edukasyon nga Pre-K sa syudad. Naniniwala akong ang programang ito ay mahalaga para sa mga Pre-K Makatizen lalo paÕt nasa kritikal na yugto sila ng kanilang pagkatuto at pagsasanay ng kanilang kamalayan. Nagtuo ako nga kini nga programa hinungdanon alang sa Pre-K Makati pou labi na nga naa sila sa kritikal nga yugto sa ilang pagkahibalo ug pagbansay sa ilang kahimatngon. Upang mas maging kapaki-pakinabang ang programang ito, hinihimok ko ang mga magulang ng mga Pre-K Makatizen na aktibong makibahagi sa programa at maglaan ng panahon para gabayan ang kanilang mga anak sa bawat aktibidad. Aron mahimo nga labi ka magamit ang kini nga programa, giawhag ko ang mga ginikanan nga Pre-K Makatizen nga aktibo nga moapil sa programa ug maggahin panahon sa paggiya sa ilang mga anak sa matag kalihokan. Isasagawa ang programa sa loob ng limang buwan, gamit ang Localized Enhanced Pre-K Curriculum na nakabatay sa pamantayan ng Early Childhood and Development. Ang programa ipatuman sa usa ka lima ka bulan nga panahon, gamit ang Localized Enhanced Pre-K Curriculum nga gibase sa mga sumbanan sa Early Childhood ug Development. Nagtalaga ang lungsod ng sampung guro para sa pagpapatupad ng programang ito. Ang syudad nagtudlo napulo nga magtutudlo alang sa pagpatuman sa kini nga programa. Tiwala akong sa pagtutulungan ng pamahalaang lungsod at sektor ng edukasyon, at kooperasyon ng mga magulang, maitataguyod natin ang mahusay na edukasyon at magandang kinabukasan ng mga Batang Makatizen. Masaligon ako nga sa kooperasyon sa gobyerno sa syudad ug sektor sa edukasyon, ug kooperasyon sa mga ginikanan, mapauswag namon ang maayong edukasyon ug hayag nga kaugmaon alang sa Makatizen Children. Tulad ng inaasahan, kinakain ng alon ang fake white sand beach sa kalahating kilometro ng Roxas Boulevard, Manila. Sama sa gipaabot, gilamoy sa balod ang peke nga puti nga baybayon nga baybayon tunga sa usa ka kilometro gikan sa Roxas Boulevard, Manila. Hindi mapipigilan ng pagsa-sandbag sa paligid ang pagkaubos ng pinulbos na dolomite. Ang pagtipig sa sandbag sa palibot dili makapugong sa pagkahurot sa pulbos nga dolomite. Maglalaho ang P400 milyong ginasta ng Department of Environment and Natural Resources. Mawala ang P400 milyon nga gigasto sa Department of Environment and Natural Resources. Alam ng mga Pilipino sa 7,641 isla natin na ganÕun ang dagat. Nahibal-an sa mga Pilipino sa atong 7,641 nga mga isla nga ingon ana ang dagat. Mainam sana kung tinamnan na lang ng bakawan ang buong 190-kilometrong pampang ng Manila Bay, mula Bataan hanggang Cavite. Maayo unta kung ang mga bakhaw natanum ra sa tibuuk nga 190 kilometros nga baybayon sa Manila Bay, gikan sa Bataan hangtod sa Cavite. Nagka-pagkain pa sana ang madla. Nagka pagkaon pa unta ang katawhan. Punung-puno ng nilad, specie ng bakawan, ang sinaunang siyudad, kaya Maynilad ang tawag. Ang karaan nga syudad puno sa nilad, mga klase sa bakawan, mao nga gitawag kini nga Maynilad. Pinahahabla ng mga environment lawyers at mangi-ngisda ang mga nagpakana ng fake white beach. Gikiha sa mga abogado sa kalikopan ug mangingisda kadtong naglaraw sa peke nga puti nga baybayon. Limang batas ang nilabag. Lima ka mga balaod ang gilapas. Environmental Impact Systems Law. Balaod sa Sistema sa Mga Epekto sa Kalikopan. Maseselang pook ang pinanggalingan ng dolomite sa Cebu at pinag-tambakan na Manila Bay. Ang dolomite naggikan sa Cebu ug naa sa Manila Bay. Tumapon ang dolomite sa corals sa pagkarga sa barges, at dagdag dumi lang sa Manila Bay. Ang Dolomite naglabay og mga korales sa mga lantsa, ug nagdugang hugaw sa Manila Bay. Pero wala itong environmental impact survey. Apan wala kini survey sa epekto sa kinaiyahan. Bawal maglagay sa dagat, lawa o ilog ng makapipinsala ng halaman, hayop, tao, at kapaligiran. Ayaw ibutang sa dagat, lanaw o suba ang bisan unsang makadaot sa mga tanum, hayop, tawo, ug palibot. Parusa: P15,000 multa kada araw na paglabag, at 12 taong bilanggo. Silot: P15,000 nga multa matag adlaw nga kalapasan, ug 12 ka tuig nga pagkakulong. Clean Water Act. Balaod sa Limpyo nga Tubig. Bawal maglagay ng anoman sa dagat, lawa, ilog o paligid na ikakalat ng tubig. Gidili ang pagbutang bisan unsa sa dagat, lanaw, suba o kasikbit nga lugar nga mokaylap tubig. Parusa P400,000 multa, 10% dagdag kada dalawang taon, at suspensiyon o pagsara ng salaring kumpanya. Silot P400,000 nga multa, 10% nga pagtaas matag duha ka tuig, ug pagsuspenso o pagsira sa nakalapas nga kompanya. National Cultural Heritage Act. Balaod sa Pambansa Kulturang Nasyonal. Historical landmark mula 2012 ang kahabaan ng Roxas Blvd. Kasaysayan nga landmark gikan sa 2012 ubay sa Roxas Blvd. sa Intramuros, Manila, hanggang Cultural Center, Pasay. sa Intramuros, Manila, hangtod sa Cultural Center, Pasay. Hindi ipinagpaalam ang proyekto sa National Historical Commission. Ang proyekto wala ireport sa National Historical Commission. Parusa: P400,000 multa, at 10 taong kulong. Silot: P400,000 nga multa, ug 10 ka tuig nga pagkabilanggo. Local Government Code. Kodigo sa Lokal nga Gobyerno. Dapat prinesenta muna ang proyekto sa public hearings ng Manila city council at Cebu provincial board dahil sa epekto nito sa klima, halaman, hayop, at tao, at pagkaubos ng likas na yaman. Ang proyekto kinahanglan una nga igpakita sa mga pagpamati sa publiko sa konseho sa syudad sa Manila ug sa lupon sa probinsya sa Cebu tungod sa epekto niini sa klima, tanum, hayop, ug mga tawo, ug paghurot sa natural nga kahinguhaan. Walang pahintulot ng dalawang LGU ang fake white sand beach. Ang peke nga puting balas nga baybayon dili gitugotan sa duha nga LGUs. Gumamit ng political will si Mayor Rex Gatchalian nang alisan niya ng business permit ang North Luzon Expressway (NLEX) dahil sa palpak na sistema ng RFID na nagiging dahilan ng matinding trapiko sa lungsod. Gigamit ni Mayor Rex Gatchalian ang kabubut-on sa politika sa iyang pagbawi sa iyang permit sa negosyo sa North Luzon Expressway (NLEX) tungod sa usa ka napakyas nga sistema sa RFID nga hinungdan sa grabe nga trapiko sa syudad. Ilang araw ding masaya ang mga motoris_tang nagdaraan sa entrance ng NLEX sa Mindanao Avenue at Mac Arthur highway dahil walang toll fee na binabayaran. Ang mga motorista nga moagi sa NLEX entrance sa Mindanao Avenue ug Mac Arthur highway malipayon usab sa pila ka adlaw tungod kay walaÕy bayad nga bayad sa toll. Tiyak, milyun-milyong pisong pagkalugi ang tinamo ng NLEX sa ilang araw na suspendido ang kanilang permisong magnegosyo. Sigurado, ang NLEX nakaginansya milyon-milyon nga piso sa mga adlaw gikan nga gisuspinde ang ilang permiso sa negosyo. Kaya tiniyak ng pamunuan nito na simula sa araw na ito, magbubukas na ng cash lanes ang NLEX sa kapakanan ng wala pang RFID sticker para iwasan ang pagkatengga ng mga sasakyang nagbabayad ng manu-mano. Gisiguro sa pagdumala niini nga sugod karong adlawa, ablihan sa NLEX ang mga cash lane alang sa mga RFID sticker aron dili maigo sa mga salakyanan nga magbayad nga kamut. Ililipat din daw nila ang instilasyon ng RFID sa ibang lugar para hindi nakakabara sa daan ang napakarami pang walang stickers. Giingon usab nila nga ibalhin nila ang instalar sa RFID sa laing lugar aron walaÕy daghang sticker sa dalan. Sa isang banda, kawawa ang mga personnel ng NLEX na hindi makapagtrabaho. Sa usa ka bahin, makaluluoy nga ang mga kawani sa NLEX dili makahimo sa pagtrabaho. Pero ibig lang ng alkalde na ipaliwanag ng management ang ugat ng problema at ilahad kung paano nila aayusin sa lalong madaling panahon ang aberyang ito. Apan gusto lang sa mayor nga ipatin-aw sa tagdumala ang ugat sa problema ug ipadayag kung giunsa nila masulbad kini nga problema sa labing dali nga panahon. Madalas, hindi makabasa ang mga sensor ng RFID sa toll gate kaya matagal bago tumaas ang barriers. Kanunay, ang RFID sensors dili makabasa sa toll gate busa dugay nga panahon nga mosaka ang mga babag. Kung minsan, kahit may load pa ang iyong RFID ay ayaw tumaas ang mga barriers kaya ang siste, ibibigay mo ang iyong RFID card sa teller para gawing mano-mano ang pagbasa. Usahay, bisan kung ang imong RFID gikarga pa ang mga babag dili gusto nga motaas mao nga ang cyst, ihatag nimo ang imong RFID card sa tagna aron buhaton sa mano-mano nga pagbasa. Imbes na mapadali ang pagbibiyahe ng mga sasakyan, lalong nagtatagal. Imbis nga himuong dali ang pagbiyahe, mas dugay kini. Humihingi ng dialogue ang pamunuan ng NLEX sa alkalde ng Valenzuela para pag-usapan ang problema pero tumanggi si Gatchalian. Ang pamunuan sa NLEX nangayo dayalogo sa mayor sa Valenzuela aron mahisgutan ang problema apan nagdumili si Gatchalian. Tama naman ang alkalde. Kung mag-uusap, malamang humingi pa sila ng palugit para maayos ang kanilang palpak na sistema at kung hindi maaayos agad, magsisikip uli ang daloy ng trapiko. Husto ang mayor. Kung mag-istoryahanay sila, tingali magpangayo sila usa ka extension aron ayuhon ang ilang sayup nga sistema ug kung dili kini maayos dayon, maghuot na usab ang dagan sa trapiko. Ayon sa pamunuan ng NLEX, hihingi sila ng Temporary Restraining Order upang mapigil ang kanilang suspension. Pinauyon sa pamunuan sa NLEX, maghangyo sila alang sa usa ka Temporary Restraining Order aron malikayan ang ilang pagkasuspenso. Kung tutuusin, tumpak ang ginawa ni Gatchalian at dapat pamarisan ng lahat ng lokal na opisyal na naaapektuhan ng depektibong sistema sa RFID ng NLEX. Sa tinuud, husto ang gibuhat ni Gatchalian ug kinahanglan sundogon sa tanan nga lokal nga opisyal nga naapektuhan sa daotang sistema sa RFID sa NLEX. MAAARING magkatotoo ang sinabi ni Health Secretary Francisco Duque III at OCTRA Research Team ng UP na tataas ang kaso ng COVID_-19 ngayong kapaskuhan at bago matapos ang taon. Mahimong tinuod ang giingon sa Health Secretary Francisco Duque III ug OCTRA Research Team sa UP nga dugangan ang kaso sa COVID-19 karong kapaskuhan ug sa dili pa matapos ang tuig. Sabi ni Duque, sumunod ang mamamayan sa health protocol at iwasan muna ang mass gatherings o pagtitipon. Giingon ni Duque nga ang mga tawo nagsunod sa health protocol ug naglikay sa mga pagtapok sa masa. Kung maari, huwag munang magdaos ng reunion na nakasanayan na sa tuwing sasapit ang Pasko at Bagong Taon. Kung mahimo, ayaw paghimo usa ka paghiusa nga naandan matag Pasko ug Bag-ong Tuig. Sabi ng OCTA, maaaring umabot sa 500,000 ang kaso ng COVID bago mag-Disyembre 31. Giingon sa OCTA nga ang mga kaso sa COVID mahimong moabot sa 500,000 sa wala pa ang Disyembre 31. Ang dahilan nang pagdami ng kaso ay may kaugnayan sa muling pagbubukas ng ekonomiya. Ang hinungdan sa pagdugang sa mga kaso adunay kalabotan sa pagbukas usab sa ekonomiya. Isa pang dahilan nang paglobo ng kaso ay dahil sa mga nangya_ring kalamidad kung saan maraming tao ang nagsama-sama sa evacuation centers. Ang uban pang hinungdan sa pag-ulbo sa kaso tungod sa mga katalagman nga nahinabo diin daghang mga tawo ang nagtapok sa mga evacuation center Sa kasalukuyan, umaabot na sa 449,400 ang kaso ng COVID sa bansa. Karon, adunay 449,400 ka mga kaso sa COVID sa nasod. Posibleng tumaas ang kaso ng COVID ngayong kapaskuhan sapagkat marami pa rin ang hindi sumusunod sa ipinag-uutos na bawal muna ang pagtitipon. Posible nga madugangan ang kaso sa COVID karong kapaskuhan tungod kay daghan pa ang wala magsunod sa mandatory ban sa pagtigom una. Kahit na paulit-ulit ang paalala at babala na huwag munang magsama-sama, hindi ito sinusunod at tuloy pa rin ang reunion. Bisan pa sa gibalikbalik nga mga pahimangno ug mga pahimangno nga dili una magtipon, wala kini gisundan ug nagpadayon ang panaghiusa. Mayroong nagaganap na patagong party. Adunay usa ka tinago nga partido nga nagpadayon. Tuloy din ang nakauga_liang pagka-karaoke kahit na sinabi ng DOH na ang mikroponong ginagamit sa pagkanta ay maraming nakadepositong virus. Nagpadayon ang naandan nga batasan sa karaoke bisan kung giingon sa DOH nga ang mikropono nga gigamit sa pagkanta adunay daghang mga virus nga gideposito. Noong Sabado, dalawang dosenang tao ang hinuli ng mga pulis nang dumalo sa isang party sa loob ng Manila North Cemetery. Kaniadtong Sabado, duha ka dosena nga mga tawo ang gidakup sa pulis samtang nagtambong sa usa ka salo-salo sa sulud sa Manila North Cemetery. Lumabag sa health protocol ang mga naaresto. Ang mga gidakup nakalapas sa protocol sa kahimsog. Ayon sa mga pulis, may nagsumbong sa kanila na may nagaganap na party sa loob ng sementeryo. Pinauyon sa pulisya, adunay usa nga mitaho sa kanila nga adunay pagsaulog sa sulud sa sementeryo. Nang puntahan ng mga pulis, huli sa akto ang mahigit 20 tao na nagka_kasayahan at nag-iinuman pa. Giadtuan sa pulisya, kapin sa 20 ka mga tawo ang nadakup sa akto nga nalipay ug nag-inom pa. Napag-alaman ng mga pulis na nagseselebreyt ang mga ito dahil may batang bininyagan. Nahibal-an sa pulis nga nagsaulog sila tungod kay nabunyagan ang usa ka bata. Sabi ng mga pulis, mga walang face mask ang mga tao at dikit-dikit na malinaw na paglabag sa health protocol. Giingon sa pulisya nga ang mga tawo walaÕy mga maskara sa nawong ug klarong nakalapas sa protokol sa kahimsog. Lumabag din umano ang mga ito sa ordinansa ng Lungsod na pag-iinuman sa publikong lugar. Gilapas usab nila ang ordinansa sa City nga pag-inom sa mga publikong lugar. Marami pa rin ang pasaway at walang takot. Daghan gihapon ang gibadlong ug walaÕy kahadlok. Dapat malaman nang lahat na nasa paligid pa ang virus at nag-aabang nang makakapitan. Kinahanglan mahibal-an sa tanan nga ang virus naa pa sa palibot ug naghulat nga madakup. Magtiis-tiis muna na walang party-party para makaligtas sa virus. Pagmapailubon nga walaÕy mga partido aron mabuhi ang virus. NUÕNG Oktubre inatasan ni Chinese President Xi Jinping_ ang mga kawal nila na ihanda ang isip at sigla sa digmaan. KANIADTONG Oktubre, gimando sa Presidente sa China nga si Xi Jinping ang ilang mga sundalo nga ihanda ang ilang hunahuna ug kusog alang sa giyera. Umalerto, utos niya sa PeopleÕs Liberation Army. Nialerto, nagmando siya sa PeopleÕs Liberation Army. Maging matapat sa, busilak at maasahan ng Communist Party of China, na direktang nagpapatakbo ng PLA. Pagmatinuoron, pagkamatinuoron ug pagsalig sa Communist Party sa China, nga direkta nga nagpadagan sa PLA. Hindi na kinailangan ni Xi tukuyin kung sino ang kalaban. Dili na kinahanglan isulti ni Xi kung kinsa ang kontra. Naggigirian sila ng America sa South China Sea, East China Sea, at Taiwan Strait. Giaway nila ang Amerika sa South China Sea, East China Sea, ug Taiwan Strait. ItoÕy dahil inaangkin ng China ang tatlong dagat. Kini tungod kay giangkon sa China ang tulo nga kadagatan. Nais ng China na humingi muna sa kanya ng pahintulot bago dumaan doon ang mga barko at eroplanong pang-komersiyo. Gusto sa China nga pangayoan siya og permiso sa dili pa moagi ang mga barko ug eroplano. Sa pagkontra, kasama ng America ang Britain, France, Canada, Australia, Japan, at India. Sa oposisyon, giapil sa Amerika ang Britain, France, Canada, Australia, Japan, ug India. Pati mga kaalyado nila Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines at Vietnamay niyuyu_rakan ng China. Bisan ang ilang mga kaalyado sa Brunei, Indonesia, Malaysia, Pilipinas ug Vietnam giyatakan sa China. At balak ng China na sakupin ang probinsiyang Taiwan. Ug gituyo sa China nga sakupon ang lalawigan sa Taiwan. Deadline nila magawa ito sa pagitan ng 2019 (ika-70 anibersaryo ng pag-agaw ng mga komu_nista sa poder) at 2021 (ika-100 taon ng pagtatag sa Chinese Communist Party). Ang ilang gitakda nga oras buhaton kini taliwala sa 2019 (ika-70 nga anibersaryo sa pag-ilog sa pagmando sa komunista) ug 2021 (ika-100 nga tuig sa pagtukod sa Chinese Communist Party). Nagpapasiklab ang PLA na may 2.3 milyong sundalo. Nasunog ang PLA nga adunay 2.3 milyon nga mga sundalo. Tinutuya ang naval patrols ng America at mga kaalyado. Gibugal-bugalan ang mga navy patrol sa Amerika ug mga kaalyado. Tatlong beses na mula 2018 pininahan ng Chinese fighters_ at warships ang mga patrolya ng America, Britain at India_ sa rehiyon. Ang mga manggugubat sa China ug mga barkong iggugubat nagpatrolya sa mga patrolya nga Amerikano, British ug India sa rehiyon tulo ka beses gikan sa 2018. Ineensayo na ng China ang paglusob sa Taiwan. Gibansay na sa China ang pagsulong sa Taiwan. Pinalubog ng Chinese militia trawlers ang mga bangkang pangisda ng Pilipinas at Vietnam. Ang mga trawler sa milisya sa China gipalubog sa mga bangkang pangisda sa Pilipinas ug Vietnam. Tinutukan na ng missiles ang navy natin. Gipunting na sa mga missile ang among navy. Isang maling kalabit lang sisiklab ang digmaan. Usa ra nga sayup nga paghikap ang makapasiga sa giyera. Isang hibang lang ang magnanais ng giyera na papatay sa daan-milyon katao. Ang buang ra ang gusto sa usa ka giyera nga makapatay sa gatusan ka milyon nga mga tawo. Inaambisyon ni Xi maging kasing-sikat ni Mao Zedong na isa sa nagtatag ng CCP at nagluklok sa mga komunista. Nagtinguha si Xi nga mahimong bantog sama ni Mao Zedong nga usa sa mga nagpundar sa CCP ug gi-install ang mga komunista. Ipinasingit na niya ang Xi Jinping Thought, bilang dagdag sa Mao Zedong Thought, sa Konstituyon nila. Gisukip na niya ang Panghunahuna nga Xi Jinping, dugang sa Panghunahuna Mao Mao, sa ilang Batakang Balao Lango sa kapangyarihan ang ambisyosong Xi. Ang ambisyoso nga Xi nahubog sa gahum. KINATIGAN ng SC ang hatol ng RTC at CA kina Linda at Sally. Gitindugan sa SC ang hukom sa RTC ug CA kang Linda ug Sally. Ayon sa SC, tumestigo ang apat sa mga dalagita at sinabing sina Linda at Sally na tinatawag nila na Tita Linda at Ate Sally ang kumuha sa kanila para magtrabaho sa internet cafŽ. Pinauyon sa SC, upat sa mga batang babaye ang nagpatotoo ug giingon nga sila si Linda ug Sally nga gitawag nila Tiya Linda ug Ate Sally ang nagdala kanila aron magtrabaho sa internet cafŽ. Ang pagkakapare-pareho ng kanilang testimonya pati ang paraan ng pagkuha sa kanila at pagbibigay ng paunang bayad sa kanilang mga magulang na ibabawas sa kanilang mga suweldo ang kumumbinsi sa hukuman. Ang pagkamakanunayon sa ilang pagpamatuod ingon usab ang pamaagi diin sila gikuha ug ang paunang bayad sa ilang mga ginikanan nga makuha gikan sa ilang sweldo nakumbinser ang korte. Si Nita na dati rin nagtrabaho sa internet cafŽ ni Ricky at pinababalik ay isa pa sa testigo. Si Nita, nga nagtrabaho usab sa internet sa cafŽ ni Ricky ug gipabalik, usa usab ka saksi. Ito ang unang elemento ng krimen. Kini ang una nga elemento sa krimen. Ang pangalawang elemento ay ang pagsasamantala nina Linda at Sally sa kamangmangan/kahinaan ng mga biktima kahit na walang elemento ng puwersa, pananakot o dahas at kasama pa ang pagpayag ng kani-kanilang magulang. Ang ikaduha nga elemento mao ang pagpahimulos ni Linda ug Sally sa pagkawalay alamag / kahuyang sa mga biktima bisan wala ang elemento sa kusog, pagpanghadlok o kapintas ug uban ang pagtugot sa tagsatagsa nila ka mga ginikanan. Lahat sila ay galing sa mahihirap na pamilya at madali na maging biktima ng human trafficking. Tanan sila gikan sa mga kabus nga pamilya ug dali mabiktima sa human trafficking. Sa pangatlong elemento, napatunayan na ang layu_nin ng mag-ina sa trafficking ay para sa prostitusyon. Sa ikatulong elemento, napamatud-an nga ang katuyoan sa magtiayon sa pagpamaligya alang sa pagpamampam. Ang prostitusyon ay ang anumang paraan, transaksiyon o modus kung saan ang sangkot ay ang paggamit ng katawan ng isang tao para mairaos ang tawag ng laman kapalit ng pera o anumang konsiderasyon. Ang prostitusyon bisan unsang porma, transaksyon o modus operandi nga naglambigit sa paggamit sa usa ka lawas aron matuman ang tawag sa unod baylo sa salapi o bisan unsang konsiderasyon. Parehong tumestigo ng malinaw at tugma sa sinasabi ng isaÕt isa sina Nancy at Minda na sinabihan sila tungkol sa pagtatrabaho sa internet cafŽ, maghuhubad sila at magiging parte ng malalaswang palabas. Parehong nitestigo ug tin-aw ug pares sa giingon sa matag usa sila Nancy ug Minda na giingnan sila bahin sa pagtrabaho sa internet cafe, maghubo sila ug mamahimong parte sa malaw-ay na palabas. Kahit hindi pa nasangkot ang mga biktima sa nasabing malaswang palabas maliban kay Nita ay hindi na importante. Bisan kung ang mga biktima wala maapil sa nahisgutan nga malaw-ay nga pasundayag gawas kang Nita dili na kini hinungdanon. Hindi pa rin maitatanggi na ang layunin ng mga akusado ay ang gamitin ang mga biktima sa tinatawag na sexual exploitation. Dili pa ikalimod nga ang katuyoan sa akusado nga gamiton ang mga biktima sa gitawag nga sekswal nga pagpahimulos. Ang nakabigat sa kaso ng human trafficking kaya ito itinuring na qualified ay ang edad ng lahat ng 12 biktima na pawang menor de edad maliban kay Nita na 18-anyos. Ang gibug-aton sa kaso sa human trafficking busa gikonsiderar nga kwalipikado kini ang edad sa tanan nga 12 nga biktima nga pulos menor de edad gawas si Nita nga 18-anyos. Lahat sila ay kinukunsiderang bata sa ilalim ng Section 6. Giisip silang tanan nga mga anak sa ilalum sa Seksyon 6. Tama lang ang RTC at CA na hatulan sina Linda at Sally sa krimen at patawan ng habang buhay na pagkabilanggo pati pagbayarin ng multa (People vs. Leocadio and Leocadio, GR. 237697, July 15, 2020). Ang RTC ug CA ang husto nga pagkonbikto kay Linda ug Sally sa krimen ug pagpahamtang sa bilanggoan ug pagmulta (People vs. Leocadio ug Leocadio, GR. 237697, Hulyo 15, 2020). INARESTO ng mga pulis ang 23 katao na dumalo sa isang kasiyahan (binyag) sa North Cemetery noong Sa_bado. GIDAKOP sa pulisya ang 23 nga mga tawo nga mitambong sa usa ka salo-salo (bunyag) sa North Cemetery kaniadtong Sabado. Kabilang sa mga inaresto ang mga magulang ng bata, mga ninong at ninang at mga bisita. Lakip sa gidakup ang mga ginikanan sa bata, ninong ug bisita. Malinaw na nilabag ng mga ito ang health protocol ng Inter-Agency Task Force on COVID-19. Klaro nga gilapas nila ang protokol sa kahimsog sa Inter-Agency Task Force sa COVID-19. Dahil sa rami ng naaresto inilagay sila sa basketball court upang mailayo sila sa ibang preso. Tungod sa kadaghan sa mga nadakup, gibutang sila sa basketball court aron mahilayo sila sa ubang mga piniriso Sana ang pangyayaring ito ay maging open eyes sa iba pa na huwag lumabag sa health protocol. Hinaot nga kini nga hitabo mahimong bukas nga mata sa uban nga dili makalapas sa protokol sa kahimsog. Dahil sa mga kasiyahang ganito, baka sa isang iglap ay kumalat na naman ang COVID-19 at isailalim na naman ang NCR sa enhanced community quarantine. Tungod sa mga nahalipay, ang COVID-19 mahimong mokaylap sa usa ka dali ug hilisgutan nga NCR aron mapaayo ang quarantine sa komunidad. Said na ang kaban ng bayan kaya wala nang maaasahan sa pamahalaan. Giingon nga ang panudlanan sa lungsod dili na masaligan sa gobyerno. Ang pinag-uukulan ngayon ni Pres. Rodrigo Duterte ay ang pagbili ng bakunang makapagliligtas sa mga kababayan. Gipasabot ni Pres. Rodrigo Duterte namalit mga bakuna nga makaluwas sa mga kababayan. Konting tiis na lang at makakabalik na tayo sa normal na pamumuhay. Gamay ra nga pasensya ug makabalik kita sa normal nga kinabuhi. Sumunod muna sa health protocol kung nais ninyong makaiwas COVID-19. Pagsunud una sa health protocol kung gusto nimong likayan ang COVID-19. Makakatipid tayo sa gastusin kung wala munang handaan at makakaiwas pa sa virus. Makatigum kita ug kwarta kung dili kita mag-handa aron malikayan ang virus. Natumbok ni National Capital Region Police Office chief B/Gen. Vicente Danao ang matagal nang pamamayagpag ng Devil Machine sa Metro Manila. Ang hepe sa National Capital Region Police Office nga si B / Gen. Ang Vicente Danao mao ang dugay na nga Devil Machine sa Metro Manila. Noong naka_raang linggo, pinagwawasak ni Danao ang mga video karera at fruit games machine sa Las Pi–as City. Kaniadtong miaging semana, giguba sa Danao ang mga video karera ug mga machine game sa prutas sa Lungsod sa Las Pi–as. Marami ang pumalakpak sa aksyon ni Danao kontra devil machine. Daghang nipalpak sa aksyon ni Danao batok sa makina sa yawa. Sa totoo lang mga suki, noong early 90Õs ko pa kinakampanya ang pagsira sa mga devil machine na inilatag ng mga kapulisan sa squatters area kung kaya ako ay suma_saludo sa naging aksiyon ni Danao. Sa tinuud nga mga suki, kaniadtong umpisa sa 90 nag-kampanya pa ako alang sa pagguba sa mga makina sa yawa nga gitakda sa pulisya sa squatters area busa saludo ako sa gibuhat ni Danao. Para sa kaalaman ng lahat, habang nagsusulputang parang kabute ang mga video karera at fruit games machine sa mga slum area, Ôdi mawawala ang mga adik sa droga. Alang sa nahibal-an sa matag usa, samtang ang mga video karera ug mga makina nga mga dula sa prutas mogawas sama sa mga uhong sa mga lugar nga sagbut, Ôang mga adik sa droga dili mawala. Tripping kasi ng mga adik ang paglalaro ng devil machine sa tuwing nakasinghot ng droga at oras na matalo o masaid ang pambili nila ng shabu tiyak na maghahanap ito ng pagkukunan ng datung. Tungod kay ang mga adik nagtuyoktuyok sa pagdula sa makina sa yawa matag higayon nga makapanimaho sila og droga ug kung mawala o mahurot ang ilang gipamalit nga shabu, mangita gyud silaÕg tinubdan sa datung. Nandiyan ang mangholdap_, magnakaw at pumatay para lamang makalikom ng pera na pambili ng shabu. Adunay mga nagakupot, nangawat ug nagpatay aron lang makatigum salapi aron makapamalit og shabu. Kayat sa aksiyon ni Danao sa video karera at fruit games machine dapat lamang na hindi siya ningas cogon dito. Mao nga sa aksyon ni Danao sa video karera ug fruit games machine, dili lang niya sunugon dinhi ang cogon. Dito rin kasi niya nalalambat ang mga pulis na maintainer ng mga makina at dito rin niya matutumbok ang mga tong collectors na sumisira sa PNP. Dinhi usab niya madakup ang mga pulis nga mao ang tigtipig sa mga makina ug dinhi usab niya maigo ang mga kolektor nga nagguba sa PNP. General Danao sir, huwag mong tatantanan ang mga devil machine upang mailayo mo sa pagkagumon sa droga at sugal ang sambayanan sa Metro Manila. Abangan! General Danao sir, ayaw hilabti ang mga makina sa yawa aron mapugngan nimo ang mga tawo sa Metro Manila gikan sa pagkaadik sa droga Habang ang ibang mga bansa ay nagkukumahog sa pag-procure ng bakuna sa mga drugmaker para mabakunahan na ang kanilang mamamayan, dito sa Pilipinas ay ang murang pag-testing sa COVID pa rin ang pinag-uusapan at pinagtatalunan. Samtang ang ubang kanasuran nag-ilogay sa pagpamalit og bakuna sa mga taghimo og droga aron mabakunahan ang ilang mga lungsuranon, dinhi sa Pilipinas ang barato nga pagsulay sa COVID ang gihisgutan ug gihisgutan pa. Parang atra_sado na sa pagkilos ang mga kinauukulan sa nangya_yaring ito. Ingon og ang mga nagdumala sa kini nga hitabo ang paatras sa paglihok. Mas maganda kung ipokus na muna ang pag-secure sa bakuna. Labing maayo nga mag-focus una sa pagsiguro sa bakuna. Kung mapapabilis ang pag-procure, maaaring makapagbakuna na rin dito sa lalong mada_ling panahon. Kung mapadali ang pagpamalit, mahimong posible nga mabakunahan sa labing dali nga panahon. At kapag nangyari ito, babangon na ang ekonomiya ng bansa. Ug kung kini mahinabo, ang ekonomiya sa nasud molambo. Manunumbalik na ang sigla. Mahimon mubalik na ang kusog. Hindi lamang ang mga mayayamang bansa ang nagkukumahog sa pagbili ng bakuna. Dili ra mga adunahan nga nasud ang naglisud sa pagpalit og mga bakuna. Noong nakaraang linggo, bumili na ang Indonesia ng ilang mil_yong doses ng bakuna at kamakalawa, nagsimula na ring magpa-deliber ang Mexico. Kaniadtong miaging semana, ang Indonesia mipalit daghang milyon nga dosis sa bakuna ug sa miaging adlaw, nagsugod usab ang Mexico sa pagtuyo. Kung ang Indonesia at Mexico ay nakakaagap at mabilis na nakakagawa ng paraan kung paano makakuha ng bakuna bakit hindi ang Pilipinas. Kung ang Indonesia ug Mexico tukma sa panahon ug makapangita paagi aron mabakunahan, ngano nga dili man ang Pilipinas. Nauna nang sinabi ni President Duterte na mayroon nang pondo para sa pagbili ng bakuna. Una nang giingon ni Presidente Duterte nga adunay na pondo alang sa pagpalit sa bakuna. Isa sa mga nakikitang problema kung bakit mabagal ang paggalaw sa pag-procure ng bakuna ay ang maraming requirements na kinakailangan. Usa sa makita nga mga problema kung ngano nga hinay ang proseso sa paghimo og bakuna mao ang daghang mga kinahanglanon. Kailangan ang tinatawag na emergency used authorization (EUA) at nararapat munang mag-apply sa Food and Drugs Administration (FDA). Ang gitawag nga emergency used authorization (EUA) gikinahanglan ug kinahanglan nga ipadapat una sa Food and Drugs Administration (FDA). Dalawang paraan ang kailangan para maka-secure ng vaccine, ayon sa DOH. Duha ka paagi ang kinahanglan aron masiguro ang bakuna, sumala sa DOH. Una ay ang pagkakaroon ng trial dito sa bansa at ikalawa ay ang EUA. Una adunay usa ka pagsulay dinhi sa nasud ug ikaduha ang EUA. Noong nakaraang linggo nag-withdraw ang AztraZeneca para sa clinical trial nila sa bansa. Kaniadtong miaging semana ang AztraZeneca miatras alang sa ilang klinikal nga pagsulay sa nasud. Walang makapagsabi kung bakit umatras ang Aztra. WalaÕy makasulti kung ngano nga nag-atras si Aztra. Dapat paluwagin ng FDA ang mga requirements sa pagsecure ng vaccine. Kinahanglan nga paluagan sa FDA ang mga kinahanglanon sa seguridad sa bakuna. Maraming local government units (LGUs) ang handang bumili ng vaccine para sa kanilang mamamayan pero dahil sa masalimuot na requirements, hindi nila ito maisakatuparan. Daghang mga local government unit (LGUs) ang andam nga mopalit sa bakuna alang sa ilang mga tawo apan tungod sa mga komplikado nga kinahanglanon, dili nila kini mahimo. Halimbawa ang Quezon City, handa silang bumili ng bakuna gamit ang kanilang sariling pondo. Pananglitan, Lungsod sa Quezon, andam sila nga mopalit sa bakuna gamit ang ilang kaugalingon nga pondo. Ayon kay Mayor Joy Belmonte, inihahanda na rin nila ang QCitizen card para sa maayos na distribution ng vaccine. Pinauyon kay Mayor Joy Belmonte, giandam usab nila ang kard sa QCitizen alang sa tama nga pagpanghatag sa bakuna. Sa Maynila, handa si Mayor Isko Moreno na bumili ng bakuna anumang oras. Sa Manila, andam si Mayor Isko Moreno nga mopalit sa bakuna bisan unsang orasa. Meron na umano silang nakahandang P200 million ukol dito Giingon nga adunay na sila P200 milyon nga andam alang niini Marami pang LGUs ang handang gumastos para maka-secure ng bakuna. Daghan pang mga LGU ang andam nga mogasto aron masiguro ang bakuna. Pero ang problema, pinahihirap ng mga kinauukulan ang pagkuha. Apan ang problema, ang mga nagdumala nagpalisud sa pagkuha niini. Dapat pagaanin ito para maging mabilis ang pagdating ng bakuna sa bansa at nang matapos na ang problema sa pandemya. Kini kinahanglan nga pahayon aron ang bakuna moabut sa nasud dali ug kung nahuman na ang problema sa pandemya. Marami nang sumubok na gamitin ang pangalan naming_ magkakapatid na TULFO. Daghan ang misulay sa paggamit sa ngalan sa akong igsoon nga si TULFO. Kung hindi sa kabutihan, minsan_ sa kalokohan, ito ay ginagamit bilang panakot. Kung dili alang sa kaayohan, usahay alang sa walaÕy pulos, gigamit kini ingon usa ka scarecrow. Isang Benjie Dela Cruz alyas Timbog ang isinumbong sa BITAG dahil sa pagsisiga-sigaan nito sa kanilang lugar sa Caloocan. Usa ka Benjie Dela Cruz alyas Timbog ang gireport sa BITAG tungod sa pagsunog niini sa ilang lugar sa Caloocan. Nangungumpronta at umeepal sa mga kaso ng baran_gay dahil ang pakilala niya ay taga-media raw siya at staff ng Tulfo Brothers. Giatubang ug gidepensahan niya ang mga kaso sa barangay tungod kay nagpaila siya nga usa ka media person ug kawani sa Tulfo Brothers. Hindi ko naging tao ang kolokoy na Ôto, dating alalay lamang ng mga gurang na cameraman ng BITAG Ang Benjie Dela Cruz na ito. Wala ako nahimoÕg kini nga tawong lantipong, kaniadto gisuportahan ra ako sa tigulang cameraman sa BITAG Kini nga si Benjie Dela Cruz. Tumutulong daw siya sa mga inaapi. Gitabangan daw niya ang mga gidaogdaog. Ang siste, kina_ka_ladkad ang pangalang TULFO. Ang kataw-anan, pagguyod sa ngalan nga TULFO. ÔYung isa sa kanyang mga kinumprontang senior citizen na lola, inatake ng nerbiyos sa harap mismo ng Lupon ng Barangay. Usa sa iyang gikomprontasi nga mga lola nga senior citizen, gikulbaan nga giataki sa atubangan mismo sa Barangay Board. Kaya umabot sa aking tanggapan ang sumbong na ito. Mao nga kini nga reklamo naabot sa akong opisina. Hindi naman imbitado sa barangay pero mahilig ume_pal itong si Benjie dahil kamag-anak daw niya ang inire_reklamo sa Lupon. Wala siya giimbitahan sa barangay apan ganahan nga magtambay si Benjie tungod kay giingon nga siya paryente sa gireklamo sa Lupon. May iba pang impormasyong natatanggap ang BITAG hinggil dito simula nang maipalabas namin sa telebisyon. Nakadawat ang BITAG uban pang kasayuran bahin niini sukad gi-broadcast kini sa telebisyon. Kaya naman simpleng mensahe ang iniwan ko kay Benjie alyas Timbog, kakayanang tumulong ay dapat ginagamit sa kabutihan at hindi sa pang-aabuso. Mao nga gibilin nako ang usa ka yano nga mensahe ngadto kang Benjie alyas Timbog, ang abilidad sa pagtabang kinahanglan gamiton alang sa kaayohan ug dili alang sa pag-abuso. Walang problemang tumulong kahit na gayahin pa ang estilo ko. WalaÕy problema nga nakatabang bisan sa pagsundog sa akong istilo. Ang problema rito ay kapag ikaw mismo ang nang-aapi, nananakot gamit pa kaming T3 (Tulfo Brothers). Ang problema dinhi mao nga kung ikaw mismo ang gidaugdaog, nagpanghulga pa kami nga gamiton ang T3 (Tulfo Brothers). Lilinawin ko lang, hindi naging staff ng BITAG ang kolokoy na ito. Klaroha nako, kining kolokyalismo wala nahimong kawani sa BITAG. Kay Tol Raffy naman, matagal na niya itong sinibak at hindi rin tumagal sa kanyang grupo. Alang kang Tol Raffy, dugay niya kining gihiwa ug wala magdugay kauban ang iyang grupo. KaliwaÕt kanan ang paunawa mula sa pamahalaan at sa lahat ng nag-oobserba ng ating sitwasyon sa pan_demya na mag-ingat sa susunod na mga araw. Wala ug tuo ang pahibalo gikan sa gobyerno ug sa tanan nga nag-obserbar sa among kahimtang sa pandemya nga mag-amping sa umaabot nga mga adlaw. Dahil na nga sa nakagawiang mga pagtitipon ng pami-pamilya sa panahon ng Pasko, inaasahang marami ang hindi maka_pagpipigil na magkaroon ng selebrasyon. Tungod sa naandan nga panagtapok sa pamilya panahon sa Pasko, gilauman nga daghan ang dili makapadayon saulog. Bilang karagdagang pag-iingat, inatasan na ng IATF na hindi lamang face mask ang obligadong suot sa labas ng pamamahay. Ingon usa ka pag-amping, ang IATF nagmando nga dili ra ang mga maskara sa nawong ang gikinahanglan nga isul-ob sa gawas sa balay. Maging face shield ay hahanapan ka na rin. Bisan ang usa ka taming sa nawong mangita kanimo. Kung ganitong puwersadong proteksiyon ang hinihiling ng pagkakataon, agad naman itong ibinibigay ng inyong pamahalaan. Kung ang higayon nagkinahanglan og ingon ka kusug nga panalipod, igahatag kini dayon sa imong gobyerno. Maganda ang ating rekord bilang bansa nitong nakaraang mga buwan. Adunay kami maayo nga talaan ingon usa ka nasud sa ning-agi nga mga bulan. Itong linggong nakalipas ay pinagpala pa nga tayong humantong sa 3.9% positivity rate, unang beses nating nagawa mula Mayo. Niining miaging semana gipanalanginan usab kami nga mangulo sa usa ka 3.9% nga positibo nga rate, sa una nga higayon nga nahimo namon kini gikan sa Mayo. Sa pamantayan ng World Health Organization (WHO), ang 5% positivity_ rate pababa ay marka nang mahusay na pamamahala ng pandemya. Pinauyon sa mga sumbanan sa World Health Organization (WHO), usa ka 5% nga paubos nga positibo nga rate ang nagtimaan sa maayong pagdumala sa pandemya. Maging ang ating araw-araw na talaan ng total positives ay pababa. Bisan ang among adlaw-adlaw nga rekord sa kinatibuk-an nga mga positibo wala usab. Ang average ay nasa bingit na ng 1,000 at kung mapapangatawanan ay madali na lamang pumalo ng mas mababa pa sa 1,000 na average. Ang aberids naa na sa ngilit nga 1,000 ug kung gikataw-an kini dali nga mabuntog ang mas mubu sa 1,000 nga average. Noong Oktubre, minalas tayong maisama sa top 20 na pinakamataas ang bilang ng positibo sa mundo. Kaniadtong Oktubre, giisip kami nga naa sa top 20 nga adunay labing daghang positibo sa kalibutan. Hanggang top 18 ay inabot natin. Hangtod nga naabut namon ang top 18. Mula noon ay pababa na tayo nang pababa. Sukad niadto nga nanaog kami. Sa huling kuwentahan ay No. 28 na tayo at malapit nang mag-No. 29. Sa katapusan nga ihap mao ang No. Kami 28 ug sa dili madugay mahimong No. 29. Hindi lamang ang pagtaas ng impeksiyon ng ibang bansa ang dahilan para masapawan tayo. Ang pagdugang sa mga impeksyon sa langyaw dili ra ang hinungdan nga nalupigan kami. Talagang gumaganda ang ating performance. Tinuod gyud na ni nindot ang among pasundayag. May napansin na pagtaas ng reproduction rate sa Metro Manila. Adunay pagsaka sa rate sa pagsanay sa Metro Manila. Sa paghigpit ng regulasyon, mahahabol din natin ito. Sa mga pagdili sa pagdumala, mahimo usab naton kini ipadayon. Ang mahalaga ay naipamumukha nito sa atin na, gaano man katagal inabot itong flattening of the curve, kayang-kaya pala natin kung idisiplina lang ang ating sarili. Ang hinungdanon nga butang gihimo kini nga hitsura, bisan unsa pa ka dugay ang pagpatag sa kurba, makaya naton kini kung gidisiplina ra naton ang atong kaugalingon. SanaÕy patuloy tayong maging maingat sa katawan at alalahanin ang kalusugan at kaligtasan ng bawat makaharap. Unta nga magpadayon kami nga mag-amping sa lawas ug mabalaka bahin sa kahimsog ug kahilwasan sa matag tawo nga among mahibalag. Tulad ng abiso noon pa, sa pakikisalamuha sa kapwa, ituring nang para kang COVID-19 positive para higit na masundan ang mask, shield, distancing at washing. Sama sa kaniadto nga gitaho, kung nakig-uban sa uban, pagtratar ang imong kaugalingon ingon usa ka positibo nga COVID-19 aron mas sundon ang maskara, taming, distansya ug paghugas. Puna ni Senator Ping Lacson, tila punumpuno na naman ng mahiwagang insertion ang panukalang 2021 national appropriations act mula sa House of Representatives. Gikomentaryo ni Senador Ping Lacson nga ang gisugyot nga 2021 nga nasyonal nga paggahin nga akto gikan sa House of Representatives ingon nga napuno sa usa ka misteryosong pagsulud. Kilala natin si Lacson na metikuloso sa pagbusisi sa mga panukalang budget dahil galit siya sa pork barrel_. Nahibal-an namo nga si Lacson makuti sa pagsusi sa mga proposal sa badyet tungod kay gidumtan niya ang pork barrel. Si Lacson ang chairman ng Senate Finance Committee. Si Lacson mao ang chairman sa Senate Finance Committee. Ani Lacson, sana ay mapansin ito ni President Digong at gumamit ng veto power sa pagbasura sa mga kaduda_dudang alokasyon ng proposed budget. Pinauyon kay Lacson, hinaut nga mapansin kini ni Presidente Digong ug gamiton ang veto power aron matangtang ang kadudahan nga gahin sa gisugyot nga badyet. Anang Senador mayroong P28 bilyong idinagdag ang mga kongresista sa budget ng DPWH. Giingon sa Senador nga ang mga kongresista nagdugang P28 bilyon sa badyet sa DPWH. Ano ba iyan?! Ang siste, sa AFP modernization program ng Dept of National Defense ki_naltas ang P8-B. Unsa na?! Intawon, sa programa sa modernisasyon sa AFP sa Dept of National Defense ang P8-B gitangtang. Binawasan din ang budget ng Department of Information and Communication Technology (DICT). Gikubusan usab ang badyet sa Department of Information and Communication Technology (DICT). Papaano tutugunan ng DICT ang pangangailangan ng bansa para sa episyenteng Internet connection lalo sa panahon ng krisis kung kapos sa pera? Sa unsang paagi matuman sa DICT ang panginahanglan sa nasud alang sa episyente nga koneksyon sa Internet labi na sa mga panahon sa krisis diin nihit ang salapi? Nauna nang dinagdagan ng Kamara de Representante at Senado ng P5 bilyon dahil P900 milyon lamang ang dating pondo nito. Sayo niini, ang House of Representatives ug ang Senado nagdugang og P5 bilyon tungod kay ang nahauna nga pondo P900 milyon ra. Ayon mismo kay Senate Committee on Finance Chairman Senator Sonny Angara malamang masakri_pisyo ang buong 2021 national budget at hindi ito maipapasa kung hindi mapagbibigyan ang ginawang insertions ng mga kongresista. Pinauyon kay Senate Committee on Finance Chairman Senador Sonny Angara, ang tibuuk nga 2021 nga nasudnon nga badyet posibling isakripisyo ug dili mapasar kung ang mga pagsal-ot nga gihimo sa mga kongresista dili hatagan. Ayon kay Lacson, P620 milyon ang pinakamaliit na budget na napunta sa mga kongresista at umabot naman sa P15 bilyon ang pinakamaking budget na napunta sa isang distrito sa Davao. Pinauyon kay Lacson, ang P620 milyon ang labing gamay nga badyet nga napunta sa mga kongresista ug P15 bilyon ang pinakadako nga badyet nga napunta sa usa ka distrito sa Davao. Sinasabing karamihan sa mga nakinabang ay mga dabarkads at kaalyado ni Speaker Lord Allan Velasco. Giingon nga kadaghanan sa mga benepisyaryo mga dabarkad ug kaalyado ni Speaker Lord Allan Velasco. Hindi pumirma si Lacson sa bicameral report ng budget dahil hanggang ngayon, hindi pa aniya malinaw kung saan mapupunta ang P28 bilyon na insertion sa DPWH. Wala pirmahi ni Lacson ang ulat sa bicameral budget tungod kay hangtod karon, dili pa klaro kung diin mapunta ang P28 bilyon nga pagpasok sa DPWH. Masasayang lang ang pinaghirapan ng kongreso at Senado na pagsasabatas sa Bayanihan 1 at 2 laban sa dagok ng COVID-19. Nagtrabaho ug husto ang kongreso ug Senado aron mapatuman ang Bayanihan 1 ug 2 kontra sa pagbuto sa COVID-19. Mas inuuna pa ng mga kongresista ang sariling kapritso. Giuna sa mga kongresista ang ilang kaugalingon nga kapritso. Sa halip na pag- igihan ang online services ng DICT na kailangang-kailangan lalo na ng ating mga mag-aaral dahil sa online classes, inilipat pa ang pondo para sa political papogi projects ng mga kongresista. Imbis nga mag-focus sa mga serbisyo sa online nga DICT nga gikinahanglan kaayo sa among mga estudyante tungod sa mga klase sa online, ang salapi alang sa mga proyekto nga papogi sa politika sa mga kongresista gibalhin. Malapit na kasi ang election period. Hapit na ang panahon sa piliay. Kay sagwang sistema! Kay sagwang systema. Hindi katakataka kung sumadsad muli ang trust at approval rating ng Kamara de Representante na pinagsikapang itaas nang nakaraang house leadership sa kauna-unahang pagkakataon sa kasaysayan ng kongreso. Dili katingad-an nga ang pagsalig ug pag-uyon sa rating sa House of Representatives, nga misulay sa pagpataas sa nahauna nga pamunuan sa balay sa unang higayon sa kasaysayan sa kongreso, nag-usab usab. Ang mga aktibidad ng Kamara ngayon ay walang-wala sa hulog. Ang mga kalihokan sa kamy karon dili kulang sa usa ka premium. Maagang preperasyon sa eleksyon ang ginagawa sa halip na harapin at lutasin ang mga problemang kaakibat ng COVID-19. Gihimo ang sayo nga mga pagpangandam sa eleksyon imbis nga atubangon ug sulbaron ang mga problema nga kauban sa COVID-19. Ilang mambabatas ang natuwa sa ginawa ng Uni_ted Nations Commission on Narcotic Drugs (CND) na pag_papababa sa classification ng marijuana. Ang pila nga magbabalaod nalipay sa gihimo sa United Nations Commission on Narcotic Drugs (CND) aron maminusan ang klasipikasyon sa marijuana. Less dan_gerous na umano ito. Kini giingon nga dili kaayo peligro. Sabi ng mga mambabatas na pabor sa legalisasyon ng marijuana, magandang patibay ang ginawa ng UN para hindi na batikusin ang pagsusulong ng marijuana bill na matagal nang nakabinbin. Ang mga magbabalaod nga uyon sa pag-ligal sa marijuana nag-ingon ang UN naghimo og maayong lakang aron malikayan ang pagpanaway sa dugay na nga gipaabut nga balaod sa marijuana. Ayon kay Isabela Rep. Tonypet Albano, mababawasan na ang mga kritiko dahil sa ginawang pagpapababa ng klasipikasyon ng marijuana. Pinauyon kay Isabela Rep. Tonypet Albano, maminusan ang mga kritiko tungod sa pagminus sa klasipikasyon sa marijuana. Gina_gawa umanong dahilan ng mga kritiko ang pagiging dangerous ng marijuana para mapigilan ang pagpapasa ng kanyang House Bill 279 o ang medical compassion cannabis. Giingon nga ang mga kritiko naghimo'g pasangil alang sa peligro sa marijuana aron mapugngan ang pagpasar sa iyang House Bill 279 o medikal nga pagkamabination nga cannabis. Noong 2014, inihain din ng kanyang kapatid na si dating Isabela Rep. at ngayoÕy governor Rodito Albano ang House Bill 4477 (Compassionate Use of Medical Cannabis Act). Kaniadtong 2014, ang iyang igsoon nga si anhing Isabela Rep. ug karon Gobernador Rodito Albano ang House Bill 4477 (Compassionate Use of Medical Cannabis Act). Hindi naaprubahan ang panukala sapagkat tinutulan nang maraming sector kabilang ang Catholic Bishop Conference of the Philippines (CBCP) at Department of Health (DOH). Ang panukiduki wala aprubahi tungod kay gisupak kini sa daghang sektor lakip ang Catholic Bishop Conference of the Philippines (CBCP) ug ang Department of Health (DOH). Ayon sa DOH, kaila_ngan pa nila nang sapat na ebidensiya para masabing nakagagamot ang marijuana. Pinauyon sa DOH, nagkinahanglan pa sila og igong ebidensya aron masiling nga matambal ang marijuana. Wala pa raw nakapagpapatunay na nakagagamot ng epilepsy ang marijuana. Ang marijuana wala mapamatud-an nga makaayo sa epilepsy. Iginiit noon ni Albano na gagawing legal ang paggamit ng marijuana pero para sa medical purposes lamang. Giinsistir kaniadto ni Albano nga ang paggamit sa marijuana himuon nga ligal apan alang ra sa katuyoan sa medisina. Hindi raw puwedeng gamitin ang marijuana para sa recreation purposes. Dili magamit ang Marijuana alang sa mga katuyoan sa paglingaw. Hindi rin puwedeng ibenta_ kung saan-saan ang marijuana at hindi rin ito puwedeng itanim sa bakuran. Ang marijuana dili mabaligya bisan diin ug dili kini mahimo nga itanum sa lagwerta. Pero sa kabila ng mga paliwanag, hindi nakapasa ang panukalang batas sa marijuana. Apan bisan pa sa mga pagpatin-aw, wala mapasar ang bill sa marijuana. Ganito rin ang maaring kahantungan ng House Bill 279 ni Rep. Tonypet Albano. Mao usab kini ang mahimong sangputanan sa Rep. House Bill 279 ni Rep. Tonypet Albano. Hindi rin papasa sapagkat mas nakikita na aabusuhin ito kapag na-legalized. Dili usab kini mapasar tungod kay labi pa nga mahimoÕg abusuhan kung himuon nga ligal. Maski ang Dangerous Drugs Board (DDB) ay nagsabi kamakailan na mapanganib ito. Bisan ang Dangerous Drugs Board (DDB) karong bag-o namulong nga peligro kini. At ngayon ngang hindi pa ito nagiging legal ay marami nang nahuhuling nagtatanim at nagbebenta, paano pa kapag na-legalized. Ug karon nga dili kini nahimo nga ligal adunay daghan nga naulahi sa pagtanum ug pagpamaligya, unsa na man kung kini mahimo nang lig Kamakailan lang, 217 kilos ng pinatuyong dahon ng marijuana na nagkakahalaga ng P26 milyon ang nahuli sa Balintawak na nagmula pa sa Cordillera. Karong bag-o, 217 ka kilo nga uga nga dahon sa marijuana nga nagkantidad og P26 milyon ang nasakmit sa Balintawak gikan sa Cordillera. Kapag naging legal ang marijuana, panibagong dagdag sa problema ng illegal na droga sa bansa. Kung nahimo nang ligal ang marijuana, makadugang kini sa problema sa iligal nga droga sa nasud. Kung ang pagkalat ng shabu ay hindi masugpo sa kabila na marami nang napapatay, tiyak na ganito rin ang hahantungan ng marijuana. Kung ang pagsabwag sa shabu dili mapugngan bisan pa sa kadaghan nga gipamatay na, kini ang kaso sa marijuana. Marami ang magkakalakas ng loob na magtulak na lamang ng marijuana dahil malakas itong pagkakitaan. Daghan ang mangahas nga iduso na lang ang marijuana tungod kay kusgan kini nga kita. Magdahan-dahan ang mga mambabatas sa pagsusulong ng MJ bill. Maghinay ang mga magbabalaod sa pagpauswag sa MJ bill. Sabi ni Health Secretary Francisco Duque, ang Public_ AttorneyÕs Office (PAO) sa pamumuno ni Atty. Percida Acosta ang dapat sisihin kung bakit nawalan ng tiwala ang taumbayan sa bakuna. Ang Health Secretary Francisco Duque, ang Public AttorneyÕs Office (PAO) pinanguluhan ni Atty. Si Percida Acosta ang gibasol sa kakulang sa pagsalig sa mga tawo sa bakuna. Tinutukoy ni Duque ang pag-a__abogado ng PAO sa pamilya ng mga naging biktima ng Dengvaxia. Gitukoy ni Duque ang pag-abogado sa PAO alang sa mga pamilya sa mga biktima sa Dengvaxia. Pinuna ni Duque na walang humpay ang PAO sa pag__sasampa ng kaso sa mga opisyal ng gobyerno na dawit sa implementasyon ni Acosta. Gisaway ni Duque ang walay hunong nga pagpasaka og kaso sa PAO batok sa mga opisyal sa gobyerno nga naapil sa pagpatuman ni Acosta. Natural lang na gawin ito ng PAO komo ito ang abogado ng mga biktima ng Dengvaxia. Normal ra alang sa PAO nga himuon kini tungod kay abogado kini sa mga biktima sa Dengvaxia. Marami ang mga namatay sa bakunang ito na inindorso_ ng pamahalaan at ginamit sa mga kabataan bilang panlaban sa Dengue. Daghan ang namatay sa kini nga bakuna nga giindorso sa gobyerno ug gigamit sa mga batan-on isip depensa batok sa Dengue. Tama naman na mabigyan ng katarungan ang mga kamatayan ng mga batang nabakunahan nito. Angayan lamang nga mahatagan ang hustisya sa pagkamatay sa mga bata nga nabakunahan. Bakit sisisihin ang PAO na tumutupad lang sa tungkulin? Ngano nga gibasol man ang PAO sa pagtuman ra sa papel niini? Palibhasa kasi, si Duque ay hindi tinatantanan ng tuligsa_ ni PAO Chief Percy Acosta dahil kabilang siya sa nag-aproba sa paggamit ng naturang bakuna noong panahon pa ni Presidente Aquino. Tungod kay, wala natintal si Duque sa mga pag-atake ni PAO Chief Percy Acosta tungod kay kauban siya sa mga nag-aprobar sa paggamit sa mao nga mga bakuna sa panahon ni Presidente Aquino. Pero Ayon kay Duque, hindi siya dapat sisihin porke siya raw ang nagpatigil sa paggamit sa naturang bakuna na sinimulan nang hepe pa ng Department of Health si Iloilo Rep. Janet Garin. Apan pinauyon kay Duque, dili siya angay basulon tungod kay gihunong kuno niya ang paggamit sa bakuna, nga gisugdan kaniadtong si Iloilo Rep pa ang hepe sa Department of Health. Janet Garin. Ngayong nalalapit nang ipatupad ang mass vacci_nation_ laban sa sakit na COVID-19, mukhang marami ang nata_takot magpabakuna dahil sa nakakakilabot na kara_nasan_ ng bansa nang ilunsad ang Dengvaxia. Karon nga hapit na magbakuna ang kadaghanan kontra sa COVID-19, ingon og daghan ang nahadlok nga mabakunahan tungod sa ngilngig nga kasinatian sa nasud kaniadtong gilansad ang Dengvaxia. Sa kasong ito, walang dapat sisihin kundi ang mga naunang pangya_yari nang marami ang naireport na kaso sa pagkamatay ng mga kabataang tinurukan ng Dengvaxia at ang mga taong nag-implementa nito. Sa kini nga kaso, walaÕy angay basulon bisan kinsa apan ang mga naunang insidente sanglit daghang mga kaso ang naulat sa pagkamatay sa mga batan-on nga gipunting sa Dengvaxia ug ang mga tawo nga nagpatuman niini. Kung ito man ay naging nakakakilabot na balita, hindi ito dapat isisi sa PAO. Kung nahimoÕg makalilisang nga balita, dili kini angay basulon sa PAO. Hindi kayang umupa ng mahusay na abogado ng mga naaagrabyadong mahihirap. Ang nag-agulo nga abogado dili makaako sa pagkuha usa ka maayong abogado. Pasalamat tayo at may ahensya ng pamahalaan na nagbibigay ng libreng legal service, at ito nga ay ang PAO. Mapasalamaton kami nga adunay ahensya sa gobyerno nga naghatag libre nga serbisyo nga ligal, ug kini ang PAO. Kailangang ibalik ang tiwala ng taumbayan sa pagba_bakuna bilang paghahanda sa bakuna kontra COVID-19. Kinahanglan ibalik sa mga tawo ang ilang pagsalig sa pagbakuna sa pag-andam sa bakuna sa COVID-19. Ito ang opinyon ni Dr. Lulu Bravo, executive director_ ng Phi_lippine Foundation for Vaccination sa kanyang pa_ngamba_ na marami pa ang kontra-bakuna. Kini ang opinyon ni Dr. Lulu Bravo, executive director sa Philippine Foundation for Vaccination alang sa iyang kahadlok nga adunay daghang kontra-bakuna. Wala nang ibang masisisi riyan kundi ang naganap na kontrobersiya sa Deng_vaxia. WalaÕy laing mabasol gawas sa kontrobersiya sa Dengvaxia. May ginawang pag-aaral ang First Draft kung saan nakita ang impluwensiya ng social media at pulitika sa pagpapalaganap ng maling impormasyon ng isang bagay, halimbawa sa Dengvaxia. Ang First Draft nagpahigayon usa ka pagtuon diin ang impluwensya sa social media ug politika sa pagsabwag sa sayup nga kasayuran, pananglitan sa Dengvaxia. Ang naging masamang epekto_ nito ay ang pagbagsak ng tiwala sa lahat ng bakuna. Ang mga epekto niini mao ang pagkawala sa pagsalig sa tanan nga mga bakuna. Mata_tandaan na dumami ang mga kaso ng tigdas at polio noong nakaraang taon. Kahinumduman nga ang ihap sa mga kaso sa tipdas ug polyo nga nadugangan kaniadtong miaging tuig. Pero bukod sa kontrobersiya ng Dengvaxia, sa tingin ko ay kaya marami pa ang hindi sigurado kung magpapabakuna na kaagad kontra COVID-19 ay dahil sa bilis ng paglikha nito. Apan gawas sa kontrobersiya sa Dengvaxia, sa akong hunahuna daghan pa ang dili sigurado kung magpabakuna dayon batok sa COVID-19 tungod sa katulin sa paghimo niini. Halos wala pang isang taon ay naglabas na ang ilang kompanya ng kani-kanilang bakuna. Wala pa usa ka tuig, ang pila ka mga kompanya nagpagawas sa ilang kaugalingon nga mga bakuna. Ang bakuna ay ilang taon ang inaabot bago masabing ligtas na para mabigay sa mga tao. Daghang tuig pa gonaabot sa bakuna una iingon nga luwas ihatag sa katawhan. Kaya may pag-aalinlangan ang iba na magpabakuna. Mao nga ang uban nagduhaduha bahin sa pagbakuna. Ang bakuna ng Pfizer/BioNTech na sinimulang ibigay sa mga tao sa United Kingdom ay may dalawang allergic reaction nang naitala. Ang bakuna nga Pfizer / BioNTech nga una nga gihatag sa mga tawo sa United Kingdom adunay na nga natala nga duha nga reaksyon sa alerdyik. Kaya naglabas kaagad ng pahayag na kung may kasaysayan ng allergy ay huwag na munang magpabakuna. Mao nga gilayon nga nagpagawas usa ka pahayag nga kung adunay kaagi sa mga alerdyi ayaw una pagbakuna. Hindi pa natin alam ang magiging side effects ng bakuna mula sa ibang kompanya tulad ng Sinovac_. Wala pa namon nahibal-an ang mga epekto sa bakuna gikan sa ubang mga kompanya sama sa Sinovac. Tinanong nga ni Dr. Tony Leachon, dating adviser sa task force laban sa COVID-19 kung bakit binibigyan ng prayoridad ang bakuna mula China Ð ang Sinovac Biotech kung wala pang inilalabas na datos kung epektibo ito laban sa virus. Nangutana si Dr. Si Tony Leachon, kanhi magtatambag sa task force kontra sa COVID-19 kung ngano nga ang bakuna gikan sa China - Sinovac Biotech - gihatagan prayoridad kung walaÕy gipagawas nga datos kung epektibo ba kini kontra sa virus. Ang balita ay kinailangang linisin nang husto ng Pa_lasyo ang talumpati ni President Duterte dahil puno raw ng pagmumura kay Leachon at inakusahan pa na gusto lang ma_bigyan ng posisyon sa gobyerno, bagay na itinanggi ni Leachon. Ang balita mao nga kinahanglan limpyohan sa Palasyo ang pakigpulong ni Presidente Duterte tungod kay puno kini sa pagpanumpa kay Leachon ug bisan giakusahan nga gusto lang mahatagan posisyon sa gobyerno, butang nga gihimakak ni Leachon. Nagtatanong lang daw siya na hindi nga sinagot ng Palasyo. Giingon niya nga nangutana lang siya og usa ka pangutana nga wala gitubag sa Palasyo. Hindi ako magtataka na ganyan ang reaksiyon kapag pinupuna o may kritisismo sa administrasyon lalo na kapag China ang pinag-uusapan. Dili ako matingala kung mao kana ang reaksyon kung gisaway o gisaway sa administrasyon labi na kung bahin sa China. Ilang taon na nating alam iyan. Pila na ka tuig nga nahibal-an nato na. Sa nais ng buong mundo na magkaroon na ng bakuna laban sa COVID para maibalik na sa tunay na normal ang buhay, baka ang kapalit ay mga reaksyon o side effects na hindi pa nalalaman o lumalabas. Sa tibuuk kalibutan nga gusto nga adunay bakuna batok sa COVID aron mabalik sa normal ang kinabuhi, ang kapuli mahimoÕg mga reaksyon o epekto nga wala pa mahibal-an o mogawas. Hindi rin kasi pare-pareho ang epekto ng bakuna sa tao. Dili pare-parehas ang epekto sa bakuna sa mga katawhan. Pero malinaw na kailangan talaga ng bakuna. Apan tin-aw nga kinahanglan gyud ang mga bakuna. Tiwala nga ang kailangang ibalik sa tao hinggil sa pagpapabakuna. Salig sa kung unsa ang kinahanglan ibalik sa tawo bahin sa pagbakuna. Kung paano maibabalik ay malaking tanong. Giunsa kini ibalik usa ka dako nga pangutana. DalawampuÕt limang milyong doses ng bakuna mula Sinovac Biotech ang nakahandang bilhin ng gobyerno. Kaluhaan ug lima ka milyon nga dosis sa bakuna gikan sa Sinovac Biotech ang magamit aron mapalit sa gobyerno. Kaya nasa indibidwal na desisyon na lang kung magtitiwala sa bakunang ito o kung maghihintay muna ng matibay na datos na tunay na ligtas at epektibo ang bakuna. Busa naa ra sa indibidwal ang paghukum kung saligan ba kini nga bakuna o kung maghulat ba alang sa solidong datos nga ang bakuna tinuod nga luwas ug epektibo. Tandaan na maraming pang ibang kompanya ang naghahanda na ring ilabas ang kanilang bakuna. Ibutang sa hunahuna nga daghang ubang mga kompanya ang nag-andam usab sa pagpagawas sa ilang bakuna. Ang Pilipinas ay isa sa pinaka-malakas gumamit ng plastic bag sa mundo. Ang Pilipinas usa sa labing kusgan nga ninggamit sa plastic bag sa tibuuk kalibutan. May apat na masamang epekto ito sa ating kalikasan at kalusugan. Adunay kini upat nga dili maayong epekto sa atong kinaiyahan ug kahimsog. Masama sa kalikasan Ð Ang plastic bag ay gawa sa non-renewable (hindi nabubulok) na bagay (polypropylene_) at nagiging dahilan ng napakaraming basura papunta sa dagat at ibaÕt ibang panig ng mundo. Dili maayong pamatasan - Ang mga plastik nga bag gihimo sa dili matarug nga materyal (polypropylene) ug hinungdan sa daghang basura sa dagat ug uban pang bahin sa kalibutan. Bukod sa basura, ang problema ay napagkakamalang pagkain ng ibon, isda, at mga hayop. Dugang sa basura, ang problema nasayop sa pagkaon sa mga langgam, isda, ug mga hayop. Libu-libong hayop na ang namatay dahil sa pagkain ng plastic dahil sa hindi matunawan. Libolibo nga mga hayop ang namatay tungod sa pagkaon sa plastik tungod sa dili pagkatunaw. Nalalason din ang mga hayop dahil sa dioxin mula sa plastic. Ang mga hayop nahiloan usab sa dioxin gikan sa plastik. Masama sa kalusugan ng tao at hayop. Dili maayo alang sa kahimsog sa tawo ug hayop. Ang plastic_ bags ay nagdudulot ng panganib sa kalusugan natin. Ang mga plastik nga bag adunay peligro sa atong kahimsog. Dahil karamihan ng plastic ay napupunta sa dagat ay naka_kain ng mga isda, kapag tayo ay kumain ng isda ay posibleng magdulot ito ng kanser at iba pang seryosong sakit sa atin. Tungod kay ang kadaghanan sa mga plastik nga moadto sa dagat gikaon sa mga isda, sa diha nga kita mokaon isda mahimo kini hinungdan sa kanser ug uban pang mga grabe nga sakit . Magastos sa iyo Ð Hindi libre ang plastic bag. Mahal alang kanimo - Ang mga plastic bag dili libre. Dina_ragdag ang presyo ng plastic bag sa presyo ng bilihin. Pagdugang sa presyo sa usa ka plastik nga bag sa presyo sa usa ka palaliton. Ang plastic bag ay hindi madaling i-recycle Ð Ang 1 trillion plastic bags ay nagagamit taun-taon at may 8 million metric tons ng plastic na basura ang napupunta sa karagatan bawat taon. Ang plastik nga mga bag dili dali ma-recycle - 1 ka trilyon nga plastic bag ang gigamit matag tuig ug 8 milyon nga metriko nga tonelada nga plastik nga basura ang moadto sa kadagatan matag tuig Gumamit ng tela na bag. Mogamit usa ka bag nga panapton. Ibaon ito kapag pumunta sa supermarket at palengke. Mas makatitipid ka pa. Ilubong kini kung moadto sa supermarket ug merkado. Mas makatipig ka pa. Piliin at gumamit ng paper bag kaysa plastic bag. Pagpili ug paggamit usa ka paper bag kaysa usa ka plastic bag. Maging responsable tayo sa ating kapaligiran at kalusugan. Manubag kita sa atong kalikopan ug kahimsog. Umiwas sa paggamit ng plastic bag para lahat tayo ay mabuhay ng mahaba. Likayi ang paggamit sa mga plastic bag aron mabuhi kita tanan. Magbaon ng baunan sa trabaho o kung bibili ng pag_kain sa restaurant o karinderya. Ilubong ang usa ka kahon nga paniudto sa trabahoan o kung mopalit pagkaon sa usa ka restawran o cafeteria Tandaan: Ang nakasasama na plastic bag ay Ôyung pang-isang gamit lang (one use only plastic). Timan-i: Ang usa ka makadaot nga plastik nga bag usa ka 'us aka gamit ra nga plastik'. Hindi bawal ang reusable na baunan at matitigas na plastic container para sa pagkain at tubig. Dili magamit nga mga bukag ug malisud nga mga sulud nga plastik alang sa pagkaon ug tubig wala gidili Ang tubig ay isa sa pinakamahalaga sa buhay natin. Ang tubig usa ka hinungdan nga butang sa aton kinabuhi. Ang bawat tao sa buong mundo ay nangangailangan ng tubig para mabuhay. Ang matag tawo sa kalibutan nanginahanglan tubig aron mabuhi. Ngunit kung minsan, marami sa atin ang hinahayaan na bukas ang gripo at nasasayang ang tubig. Apan usahay, daghan kanato ang nagbukas sa gripo ug nag-usik ang tubig. Para sa kapakanan ng ating pamilya lalo na sa mga susunod pang henerasyon, isipin ang mga dahilan kung bakit importante ang pagtitipid sa tubig. Alang sa kaayohan sa among pamilya labi na sa umaabot nga henerasyon, hunahunaa ang mga hinungdan ngano nga hinungdan ang pagkonserba sa tubig Para mabuhay tayo. Aron mabuhi kita. Kung walang malinis na tubig tayo ay mamamatay sa loob lamang ng 3 araw. Kung walaÕy limpyo nga tubig mamatay kita sa 3 ra ka adlaw. Ang tubig ay katumbas ng buhay. Katumbas sa kinabuhi ang tubig. Para makinabang ang lahat . Alang sa kaayohan sa tanan. Kung matuto kang magtipid sa tubig, makatitipid ng libo-libong galon ng tubig kada taon. Kung nahibal-an nimo nga makatipig sa tubig, makatipig ka libu-libo nga mga galon nga tubig matag tuig. Para protektahan ang kalikasan. Aron mapanalipdan ang kinaiyahan. Ang karagatan, sapa at ilog ay nakatutulong sa atin para tayo ay masuplyan at hindi maubusan ng tubig. Ang mga kadagatan, sapa ug sapa nagabulig sa amon nga mahatagan ug dili mahutdan sa tubig. Para makatipid sa gastos. Aron makatipig sa mga gasto. Ang pagtitipid sa tubig ay maaaring makatipid sa energy para makapag-pump ng tubig mula sa sentral na pinagkukunan nito papunta sa bahay. Ang makatipig sa tubig makatipig enerhiya pinaagi sa pagbomba sa tubig gikan sa sentral nga gigikanan niini ngadto sa balay. Makatitipid din sa gastos sa tubig bawat buwan. Makatipig usab sa gasto sa tubig matag bulan. Kahit hindi ikaw nagbabayad ng tubig, maging responsable din sa paggamit nito. Bisan kung dili ka magbayad alang sa tubig, responsable sa paggamit niini. Para yumaman ang bansa. Aron mahimong adunahan ang nasud. Kung dati ang mga bansa ay nag-aaway dahil sa langis. Sa nangaging mga nasud nakig-away alang sa lana. Sa mga susunod na taon, ang malinis na tubig na ang pag-aawayan. Sa umaabot nga mga tuig, limpyo nga tubig ang lantugi. Kaya dapat matuto tayo magtipid para may tubig ang bawat Pilipino. Busa kinahanglan naton mahibal-an ang pagtipig aron ang matag Pilipino adunay tubig. Kahit hindi ikaw ang nagbabayad ng tubig, maging responsable sa paggamit nito. Bisan kung dili ka magbayad alang sa tubig, responsable sa paggamit niini. Kapag tayong lahat ay magtitipid sa tubig, giginhawa ang buhay ng lahat. Kung kitang tanan makatipig sa tubig, ang kinabuhi sa matag usa gihimo nga labi kadali. Nasa hot water ang Toll Regulatory Board (TRB) dahil sa kawalan ng sistema at ang mamamayan ang apektado. Ang Toll Regulatory Board (TRB) naa sa init nga tubig tungod sa kakulang sa sistema ug apektado ang mga tawo. Pati ang simpleng paglalagay ng cash lanes para sa mga wala pang RFID ay hindi agad maso_lusyunan. Bisan ang yano nga pagbutang sa mga cash lane alang sa mga wala paÕy RFID wala dayon masulbad. Nagbanta si President Duterte kamakalawa na papalitan ng sundalo ang namu_muno sa TRB. Naghulga kagahapon si Pangulong Duterte nga hulipan ang lider sa TRB og sundalo. Inatasan niya si Transportation Sec. Arthur Tugade na tingnan ang sitwasyon. Iyang gitudlo si Transportation Sec. Arthur Tugade aron tan-awon ang kahimtang. Idinagdag ng Presidente na ang pamahalaan ang nababatikos dahil sa ginagawa ng TRB. Ang Presidente nagdugang nga ang gobyerno gisaway tungod sa gibuhat sa TRB. Bago ang pagsiklab ng galit ng Presidente sa press briefing, tumalima naman ang TRB at ibinalik ang cash lanes sa North at South Luzon Expressways. Sa wala pa ang kasuko sa Presidente sa press briefing, nagsunod ang TRB ug giuli ang mga cash lane sa North ug South Luzon Expressway. Nahiwa_tigan kaya nila ang galit ng Presidente? Nakita ba nila ang kasuko sa Presidente? Dahil sa pagkakaroon muli ng cash lanes, nabawasan ang trapik. Tungod sa pagtumaw usab sa mga cash lane, naminusan ang trapiko. Wala nang pagkabuhul-buhol hindi katulad ng mga nakaraang linggo na bumper-to-bumper ang mga sasakyang papasok sa tollway. Wala nay kalainan dili sama sa miaging mga semana sa mga bumper-to-bumper nga mga salakyanan nga mosulod sa tol. Kailangan lang palang magpakita ng galit ang Presidente para matauhan ang mga taga-TRB. Kinahanglan ipakita lang sa Presidente ang kasuko aron mapahibalo ang mga myembro sa TRB. Noong Disyembre 1, ipinatupad ang Radio Fre_quency Identification (RFID) System sa lahat nang expressways sa bansa. Kaniadtong Disyembre 1, ang Radio Frequency Identification (RFID) System gipatuman sa tanan nga mga expressway sa nasud. Ito ay sa utos ng Department_ of Transportation (DOTr). Kini gikan sa mando sa Department of Transportation (DOTr). Ginawa ito para wala nang kontak sa mga teller sa bawat booth para makaiwas sa COVID-19. Gihimo kini aron walaÕy kontak sa mga teller sa matag booth aron malikayan ang COVID-19. Subalit naging daan sa pagkabuhul-buhol ng trapiko sapagkat marami pa ang hindi makakuha ng RFID sticker. Apan naghatag kini dalan aron maghuot ang trapiko tungod kay daghan pa ang dili makakuha og sticker nga RFID. Kailangang pumila ang mga moto_rista nang pagkatagal-tagal para makabitan ng RFID sticker. Ang mga motorista kinahanglan nga maglinya kadiyot aron makakuha usa ka sticker nga RFID. Ang ibang motorista, sa pila na natutulog para masigurong makakabitan ng sticker. Ang uban pang mga motorista, sa pila nga natulog aron masiguro nga magpilit usa ka sticker. Nang i-implement ang RFID, inalis ang cashless transaction at dito nagsimula ang kalbaryo ng mga motorista. Sa pagpatuman sa RFID, gitangtang ang transaksyon nga walay cash ug dinhi nagsugod ang pagsulay sa mga motorista. Nagkakagulo na. Nagkagubot na. Ayon sa TRB hindi naman huhulihin ang walang RFID at on-the-spot kaka_bitan ang walang sticker. Ingon sa TRB, kadtong walaÕy RFID dili madakup ug ang mga walaÕy sticker mahimoÕg on-the-spot. Pero lalo itong nag-create nang mahabang pila at nalito pa ang mga motorista kung saan pipilang lane. Apan nakamugna pa kini usa ka taas nga pila ug nakalibug pa ang mga motorista diin adunay pipila ka mga linya . Marami ang humiling na ibalik ang cash lanes at saka na lamang iimplement nang tuluyan ang cashless transaction kapag nakabitan na lahat ng sticker. Daghan ang naghangyo nga ibalik ang mga cash lane ug unya ang cashless nga transaksyon ipatuman sa hingpit nga ang tanan nga mga sticker gibitay na. Isa pa, maraming mga nasa probinsiya na luluwas ng Metro Manila ang malilito dahil wala pa silang sticker. Usa pa, daghang mga tawo sa probinsya nga mobiya sa Metro Manila ang maglibog tungod kay wala pa silay sticker. Sa kasalukuyan, maraming na-stranded sa mga probinsiya dahil sa lockdown. Sa karon, daghan ang na-straced sa mga probinsya tungod sa lockdown. Kung pananatilihin ang cash lanes, hindi magkakaroon ng problema sa pila. Kung ipadayon ang mga cash lane, walaÕy problema sa pila. Dahil sa biglaang galit ng Presidente sa mga namumuno sa TRB, maaaring hindi na alisin ang cash lanes. Tungod sa kalit nga kasuko sa Presidente sa mga namuno sa TRB, mahimong dili na matangtang ang mga cash lane. Nagkaroon na sila ng aral sa nilikhang pagbubuhol ng trapiko na ang naperwisyo ay ang mamamayan. Nahibal-an na nila ang usa ka leksyon sa pagmugna og mga jam sa trapiko nga ang biktima mao ang mga tawo Sa pag-isang taon ng COVID-19 sa mundo ngayong Dis_yembre, lalong laganap ang hinalang sinadya ito. Sa COVID-19 nga una nga tuig sa tibuuk kalibutan kaniadtong Disyembre, labi ka kadaghan ang pagduda. Ayon sa conspiracy theory, binuo ang coronavirus sa laboratoryo sa Wuhan para ikalat sa America na kalaban ng China. Pinauyon sa teoriya sa panagkunsabo, ang coronavirus gihimo sa usa ka laboratoryo sa Wuhan aron mokaylap sa China, ang kaaway sa China. Aksidenteng nahawa lang ang isang researcher at kumalat ang sakit sa Wuhan. Usa ka tigdukiduki nataptan na ug ang sakit mikaylap sa Wuhan. Dahil umano hindi na ito makayang puksain, hinayaan na lang umalis ng bansa ang 5 milyong Wuhanese at manghawa sa mundo. Kuno tungod kay dili na kini mapapas, gipasagdan ra niini ang 5 milyon nga Wuhanese nga mobiya sa nasud ug motakod sa kalibutan. Pagkikitaan na lang daw ng China ang gamot at bakuna nito. Giingon nga ang China ra ang gigikanan sa medisina ug mga bakuna. At nagbunsod ito ng iba pang mga balbal (slang) sa ibaÕt ibang bansa. Ug nagpatubo kini sa uban pang slang (slang) sa lainlaing mga nasud. Sa America, anang mga suspetsoso, nagkutsaba ang malalaking kompanya ng gamot sa pananakot sa mundo. Sa Amerika, giingon sa mga suspetsado, daghang kompanya sa droga ang nagkunsabo aron hadlokon ang kalibutan. Pakay daw nito pilitin magpabakuna lahat, kundiÕy bawal pumasok sa opisina, restoran, simbahan, sinehan, at iba pa. Giingon nga ang katuyoan niini aron mapugos ang matag usa nga magpabakuna, apan dili pagsulud sa mga opisina, restawran, simbahan, sinehan, ug uban pa. Titiba ang big pharma dahil parang maaamong tupa (sheep) na bibili ng bakuna ang madla (people). Mohunong ang dako nga pharma tungod kay murag ang mga karnero (tawo) ang mopalit sa bakuna (mga tawo) Sheeple ang bansag nila sa mga umanoÕy uto-uto ng plan_demya, ulat ng 1843 magazine. Ang karnero mao ang ngalan nga gihatag sa gitawag nga mga binuang nga plandemies, nagtaho ang magasin nga 1843 Pati mga Ruso at Hapones may kinataga para sa sarili nilang conspiracy theories. Ingon man ang mga Ruso ug Hapon adunay kaugalingon nga mga teorya sa panagkunsabo. Sa Russia uso ang tawag nila sa mga tila dobol (lookalike) ni Vladimir Putin. Sa Russia gitawag nila ang doble nga hitsura ni Vladimir Putin. Pabata nang pabata ang nagiging hitsura ng President nila; hala_tang may humahalili lang sa pagharap sa publiko. Hinayhinay ang dagway sa ilang Presidente; klaro nga adunay usa nga nagpuli lang sa publiko. . Natatakot umano_ siya makihalubiloÕt maimpekta, kaya puro dobol lang. Giingon niya nga nahadlok siya nga makig-sosyal ug mahawa, mao nga doble lang kini. Sa Japan isinisisi ng mga kalaban kay Prime Minister Abe Shinzo ang C-19. Sa Japan ang mga kontra sa Punong Ministro nga si Abe Shinzo gisisi ang C-19. Anang mga Abeg? Anang mga Abeg? Kesyo naki__pagsabwatan siya sa China na ikalat ang sakit at pagkakitaan ang gamot. Kesyo nakigsabut siya sa China aron mikatap ang sakit ug makakuha tambal. Kaso, nahawa raw siya kaya nagbitiw. Kaso, natakdan kuno siya mao nga niundang siya. Sa Pilipinas churva (fake news) lang ang tingin sa conspiracy theories. Sa Pilipinas churva ra (peke nga balita) ang nagtan-aw sa mga teorya sa panagkunsabo. Imbento lang lahat sa mga chikahan. Naimbento ra tanan sa chikahan. Importante sa atin, patuloy mamigay ng ayuda si yorme, para meron tayo pambili ng chibog. Hinungdanon sa amon, ang yorme magpadayon sa paghatag tabang, aron makapalit kami chibog. Petmalu kasi itong indultong C-19. Petmalu kasi kining indultong C-19. Nakaka-praning na nga ang lockdown, tapos na-jontis (buntis) pa si momshi (nanay, misis). Nag-praning na ang lockdown, unya si momshi (inahan, asawa) naa pa si jontis (mabdos) . Doggone sonnamagan. Doggone sonnamagan. Ito Ôyung mga salitang kailan_ lang ay ginamit ni Sen. Ping Lacson pantukoy sa kontro_bersiyal na sekretaryo ng Department of Health (DOH). Kini ang mga pulong nga gigamit karon ni Sen. Giila ni Ping Lacson ang kontrobersyal nga kalihim sa Department of Health (DOH). Hindi pa nga natatapos ang ilang kontrobersiyang kinasasangkutan ni DOH Sec. Francisco Duque III nitong nagdaang Hulyo, Agosto at Setyembre ay nasundan pa ng isyung ito hinggil sa COVID-19 vaccine. Pila ka kontrobersiya nga gikalambigitan ni DOH Sec. Si Francisco Duque III kaniadtong Hulyo, Agosto ug Septyembre gisundan kini nga isyu bahin sa bakuna sa COVID-19. AbaÕy Secretary Duque, palala na nang palala ang mga katawagang binibitawan saÕyo?! AbaÕy Secretary Duque, nagkagrabe ug nagkagrabe ang mga termino nga imong gipagawas?! Palpakis daw kasi ang iyong diskarte para makakuha ng bakuna kontra COVID-19 mula sa Pfizer? Giingon nga ang imong estratehiya nga makuha ang bakuna batok sa COVID-19 gikan sa Pfizer malibog? Hulyo pa lamang kasi ay mayroon nang naging pag-uusap ang gobyerno ng Pilipinas sa pharmaceutical com_pany na Pfizer sa Amerika. Kaniadtong Hulyo ra nga nakigsulti ang gobyerno sa Pilipinas sa kompanya sa tambal nga Pfizer sa Amerika . ItoÕy sa pamamagitan ni Philippine Ambassador to the United States (US) na si Jose Manuel Babe Romualdez at ni Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. Kini pinaagi sa Philippine Ambassador to the United States (US) nga si Jose Manuel Babe Romualdez ug Foreign Secretary Secretary Teodoro Locsin Jr Mismong Pfizer pa nga raw ang nagpa-follow-up para sa makumpleto ang mga dokumentong kailangan para sa 10 million vaccine deal na dapat sana ay darating sa bansa sa darating na Enero 2021. Mismo si Pfizer ang giingon nga mag-follow up aron makumpleto ang mga dokumento nga gikinahanglan alang sa 10 milyon nga deal sa bakuna nga gilauman nga moabut sa nasud sa Enero 2021 Ngunit dahil meron na namang tutulug-tulog sa pansitan, ang sanaÕy 10 million vaccines para sa mga Pilipino ay napurnada. Apan tungod kay daghang matulog sa baybayon, hinaut nga matuman ang 10 milyon nga mga bakuna alang sa mga Pilipino . Gustong sabihin nina Sen. Ping, Sec. Teddy at Amba Babes, pinabayaan, pinalampas, sinayang ni Secretary Duque ang pagkakataon. Gusto isulti ni Sen. Ping, Sec. Teddy ug Amba Babes, gipasagdan, mingawon, giusikan ni Secretary Duque ang higayon . Hindi rin naman daw totoo ang sinasabing humihingi ng money down ang Pfizer. Dili usab tinuod nga ang Pfizer nangayo salapi alang sa. Mga dokumento lamang ang hinihingi ng kompanya mula sa DOH ay hindi pa ito naayos. Ang mga dokumento ra nga gikinahanglan sa kompanya gikan sa DOH ang wala pa ayoha. Secretary Duque, hindi kaya masyado ka nang busy sa paglilibot mo sa mall, sa palengke at sa kung saan-saan? Kalihim Duque, dili ka ba busy sa pagsuroy sa mall, merkado ug bisan diin?. Hindi naman siguro puro social distancing lang ang prayoridad mo kaya napabayaan itong oportunidad na ito para sa sambayanang Pilipino. Tingali ang imong giuna dili ra ang pagpalayo sa sosyal busa ang kini nga higayon napasagdan alang sa katawhang Pilipino . May mas magandang pakinabang ang yantok na hawak mo Secretary Duque, panghataw sa mga tutulug-tulog at humihilik pang opisyal na nakatalaga para sa bakuna. Adunay labi ka kaayo nga kaayohan sa imong gikuptan nga rattan nga si Secretary Duque, nga natulog ug naghigda nga opisyal nga gitudlo sa bakuna . Mark my words, ako mismo ay magpapaturok ng COVID-19 vaccine mula sa Pfizer Ð kung darating pa ito sa Pinas. Markahi ang akong mga pulong, ako mismo ang mag-injection sa bakuna nga COVID-19 gikan sa Pfizer - kung moabut kini sa Pilipinas . Alin nga ba tunay na mahalaga? Hain sa tinuud ang hinungdan? Ang pagbabantay sa kapaligiran, kapakanan ng higit na nakararaming mama_mayan o ang large-scale corporate mining? Pagpanalipod sa kinaiyahan, ang kaayohan sa kadaghanan sa mga tawo o ang kadak-an nga pagmina sa corporate? Nais dagdagan ng Benguet Corporation (BC) ang taas ng Tailings Storage Facility 2 nito sa Itogon para mapigilang_ umapaw sa Agno River. Gusto sa Benguet Corporation (BC) nga dugangan ang gitas-on sa Tailings Storage Facility 2 sa Itogon aron malikayan ang pagbaha sa Agno River Subalit nangangamba ang mga naninirahan sa down_stream barangays ng Poblacion, Tinongdan at Dalupirip, sa panganib lalo at walang kasiguruhang hindi mawawasak ang tailings dam. Apan nabalaka ang mga residente sa hilaw nga mga barangay sa Poblacion, Tinongdan ug Dalupirip labi na sa peligro ug walaÕy garantiya nga dili madaut ang tailings dam. Hindi lang nagbabadyang panganib ang ikinababahala ng mga mamamayan, kundi ang matagal nang polusyon ng Agno River mula sa tailings ng BC na 100 taon nang nagmimina sa Itogon. Dili ra ang mga tawo ang nabalaka bahin sa hapit na nga peligro, apan ang dugay na usab nga polusyon sa Agno River gikan sa mga tailings sa BC nga 100 ka tuig nang nagmina sa Itogon. Isinisisi rin sa downstream communities ang pala_giang_ fish kills dahil umaabot ang tailings sa kanilang fish cages. Gibasol usab ang mga hilisgutan nga komunidad alang sa kanunay nga pagpamatay sa mga isda tungod kay ang mga ikog mosangko sa ilang mga cage sa isda. HanggaÕt may tailings dam, mananatili ang kanilang bangungot. Basta adunay tailings dam, magpadayon ang ilang nightmare. Hindi na mabilang ang reklamong idinulog sa mga ahensya ng pamahalaan ukol sa mga suliranin at pangamba, ngunit nanaig ang interes ng corporate mining. Dili maihap nga mga reklamo ang gisang-at sa mga ahensya sa gobyerno bahin sa mga problema ug kabalak-an, apan nagpatigbabaw ang interes sa corporate mining Pinayagan ng Mines and Geosciences Bureau (MGB) at Environmental Management Bureau (EMB) ng DENR ang BC upang ipagpatuloy ang pagpapataas sa tailings dam. Gitugotan sa MEN and Geosciences Bureau (MGB) ug Environmental Management Bureau (EMB) sa DENR nga ipadayon sa BC ang pagtaas sa tailings dam. Ayon din sa National Commission on Indigenous Peoples (NCIP), hindi na kailangan ng Free-and-Prior-Informed-Consent (FPIC) na naayon sa IPRA dahil hindi namang mayor na proyekto. Gitugotan sa MEN and Geosciences Bureau (MGB) ug Environmental Management Bureau (EMB) sa DENR nga ipadayon sa BC ang pagtaas sa tailings dam. Sumuko na rin ang lokal na pama_halaan ng Itogon at pinayuhan ang mamamayan na ipaubaya na lang ang desisyon sa korte. Ang lokal nga gobyerno sa Itogon usab misurender ug gitambagan ang mga tawo nga ibilin na lang sa korte ang desisyon . Hindi lamang sa Itogon, Benguet may ganitong kalaga_yan, kundi napakarami pang pook sa bansa mula sa Northern Luzon hanggang Mindanao. Dili ra sa Itogon, Benguet adunay ingon niini nga kahimtang, apan adunay uban pang mga lugar sa nasud gikan sa Amihanang Luzon hangtod sa Mindanao. Nagreresulta ito sa pagkahati-hati ng komunidad, di-pagkakaintindihan o kayaÕy mitsa ng rebelyon sa ilan. Nagresulta kini sa pagkabahinbahin sa komunidad, dili pagsinabtanay o bisan pagpukaw sa rebelyon batok sa pipila Mayroong nga bang win-win solution sa ganitong kalagayan? Adunay ba usa ka win-win solution sa kini nga sitwasyon? Saan nga ba dapat pumapanig ang mga ahensiya ng pamahalaan? Asa man gyud dapig ang mga ahensya sa gobyerno? Ang lokal na pamahalaan? Ang lokal nga gobyerno? Ano ang kanilang dapat isinaalang-alang? Unsa man ang kinahanglan nga ilang hunahunaon? Maraming kurakot na Immigration officials par_ti_kular ang nakatalaga sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA). Daghang mga kurakot nga opisyal sa Immigration nga piho nga nadestino sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA). Halos lahat umano ng nasa NAIA ay sangkot sa katiwalian. Hapit tanan sa NAIA giingon nga naapil sa kurapsyon. Maski si President Duterte ay alam ang katiwalian ng mga ito. Bisan si Presidente Duterte nakahibalo sa ilang kurapsyon. Sabi niya minsan, kahit daw ka-brod niya sa fraternity ang maaakusahan ng corruption sa Immigration, hindi niya patatawarin, sisibakin agad niya. Giingon niya kausa, bisan kung giingon niya nga ang iyang igsoon sa fraternity ay akusahan sa kurapsyon sa Immigration, dili siya magpasaylo, putlon niya kini dayon . Ang mga ganitong matitigas na pananalita at banta ang nararapat para mawakasan ang namamayaning corruption hindi lamang sa Immigration kundi sa lahat_ nang tanggapan ng pamahalaan. Ang ingon nga mapintas nga mga pulong ug hulga kinahanglan aron matapos na ang nagdagan nga korapsyon dili lang sa Immigration kon dili sa tanan nga mga opisina sa gobyerno. Nangako ang Presidente na bago siya bumaba sa Hunyo 2022 ay ganap nang malinis sa katiwalian ang pamahalaan. Misaad ang Presidente nga sa dili pa siya mogikan sa Hunyo 2022, ang gobyerno hingpit nga mahigawas sa pangurakot Inuumpisahan na ng Ombudsman ang pagwasak sa mga korap na Immigration officials. Ang Ombudsman nagsugod pagsumpo sa mga kurakot nga mga opisyal sa Immigration. May kabu_uang 83 Immigration officials na sangkot sa pastillas scheme ang sinuspende na ng Ombudsman. Usa ka total nga 83 nga mga opisyal sa Immigration nga naapil sa pastillas scheme ang gisuspinde sa Ombudsman. Magandang hakbang ito pero mas masisiyahan ang taumbayan kung hindi lamang suspensiyon ang ipapataw sa mga corrupt Immigration officials kundi pagkasibak na sa puwesto. Maayo kini nga lakang apan mas matagbaw ang mga tawo kung dili ang suspensyon lang ang ipahamtang sa mga kurakot nga opisyal sa Immigration apan ang pagbiya usab . Limpak na pera na ang naibulsa ng mga corrupt na Immigration officials dahil sa pastillas scheme. Gitapok nga pundok nga salapi sa mga tiwaling opisyal sa Immigration tungod sa pastillas scheme. Minsan nang nagpakita ng inis o galit si President Duterte sa mga korap na Immigration na sangkot sa pastillas. Si Presidente Duterte kas-a nagpahayag kasuko o kasuko sa dunot nga Immigration nga nalambigit sa pastillas. Ipinatawag ng Presidente sa Malaca–ang ang 40 Immigration officials na sangkot sa pastillas. Gipatawag sa Presidente ang Malaca–ang nga 40 nga mga opisyal sa Immigration nga naapil sa pastillas. Bago iyon, nagpahanda muna ang Presidente nang maraming pastillas na may pera sa loob. Sa wala pa kini, ang Presidente una nga nag-andam daghang pastillas nga adunay salapi sa sulud. Nang ma_ka_harap niya ang mga opisyal, pinagbibigyan niya ng pastillas. Sa pag-atubang niya sa mga opisyal, gihatagan niya sila mga pastila. Kainin nÕyo Ôyan dahil yan ay may pera! Kaon kana kay adunay salapi! Marami pang sangkot na BI officials sa katiwa_lian. Daghan pang mga opisyal sa BI ang nalambigit sa kurapsyon. Dahil dito, mauubos ang mga nakatalaga sa NAIA dahil sa pagiging corrupt. Dapat lang. Ingon usa ka sangputanan, ang mga nadestino sa NAIA mahurot tungod sa kurapsyon. Kini kinahanglan. Huwag nang humirit pa ng batikos kay Health Secretary_ Duque. Ayaw sawaya ang Health Secretary Duque. Talagang labs siya ni Presidente Duterte kaya ano man ang napupuna ng taumbayan laban dito ay kino_kontra ng Pangulo. Siya gyud ang labs ni Presidente Duterte busa kung unsa man ang mapansin sa mga tawo batok kaniya supak ang Presidente . Sa kabila ng pahayag ni Foreign Affairs Secretary Teddy Locsin na may kapabayaan ang Department of Health (DOH) kaya nasilat ang delivery sa Pinas ng may 10-mil_yong doses ng COVID vaccine ng Pfizer, todo depensa si President sa BFF niyang si Duque. Bisan pa sa pahayag ni Foreign Affairs Secretary Teddy Locsin nga nagpabaya ang Department of Health (DOH) busa ang pagdala sa Pilipinas naantala sa 10 milyon nga dosis sa bakuna nga COVID ni Pfizer, gidepensahan sa Presidente ang iyang BFF Duque. Aniya, walang malaking pagkakamali si Duque sa nangyaring aberya sa Pfizer deal. Ingon niya, Wala makahimo og dakong kasaypanan si Duque sa sayup sa Pfizer deal. Sabi ni Presidential Spokesman Roque, hindi naman ito malaking bagay dahil tuloy pa rin naman ang negosasyon bagamaÕt naantala lang ang delivery ng bakuna. Giingon ni Presidential Spokesman Roque, dili kini usa ka dako nga deal tungod kay nagpadayon pa ang negosasyon bisan kung nadugay ang paghatud sa bakuna . Pero dapat sana ay available na ang bakuna sa Enero ng papasok na taong 2021. Apan ang bakuna kinahanglan unta magamit sa Enero sa umaabot nga tuig 2021. Dahil sa aberya, ito ay maide_deliver pa rin sa pagitan ng una o ikalawang yugto ng taon. Tungod sa dili maayong pag-obra, mahimo pa usab kini mahatud sa taliwala sa una o ikaduhang yugto sa tuig. Bagamat maraming natatakot sa bakuna bunga ng Dengvaxia scare, marami rin ang umasa na silaÕy mababakunaan na. Bisan kung daghan ang nahadlok sa bakuna bunga sa pagkahadlok sa Dengvaxia, daghan usab ang naglaum nga mabakunahan sila. Dahil diyan, may mga balita na pinasok na ng bakuna mula sa China ang blackmarket at marami na ang nagpa_pabakuna laban sa COVID kahit hindi pa ito aprubado ng pamahalaan. Tungod niini, adunay balita nga ang bakuna nga gikan sa China nakasulud sa blackmarket ug daghan na ang nagbakuna batok sa COVID bisan kung wala kini aprubahi sa gobyerno . Sa isang panayam sa radio, sinabi ng isang negosyante na pasikretong may nagaganap na pagbabakuna sa ilang lugar sa bansa. Sa usa ka interbyu sa radyo, usa ka negosyante nga sekreto nga nagsulti nga ang mga pagbakuna gihimo sa pipila ka mga lugar sa nasud. Paano kung ito ay isang scam at walang bisa ang bakuna na pinababayaran ng malaking halaga? Unsa man kung kini usa ka scam ug ang bakuna nga gibayran sa daghang kantidad wala? At papaano rin kung ang pagbabakunang ito na isang clandestine operation ay posibleng magdulot ng masamang epekto sa taong nabakunaan? Ug unsa man kung kini nga pagbakuna ingon usa ka operasyon sa tinago nga kalagmitan adunay makadaot nga epekto sa tawo nga nabakunahan? Dapat tutukan ng pamahalaan ang nangyayaring ito at kailangan kumilos para huwag nang magpatuloy ang ope_rasyon dahil kalusugan at buhay ng taumbayan ang nakataya. Kinahanglan gipunting sa gobyerno kung unsa ang nahinabo ug kinahanglan nga molihok aron mahunong ang operasyon tungod kay ang kahimsog ug kinabuhi sa mga tawo ang namutang. Masyadong istrikto ang Inter-Agency Task Force (IATF) sa pagpatupad nila ng guidelines para labanan ang COVID-19 sa bansa nitong holiday season, at nagbabanta pa na huhulihin ang mga party-goers. Ang Inter-Agency Task Force (IATF) higpit kaayo sa pagpatuman sa mga panudlo aron pakigbatokan ang COVID-19 sa nasud ning panahon sa kapaskuhan, ug gihulga pa nga dakpon ang mga mosalmot sa partido. Kung sabagay, may katwiran ang IATF na maghigpit dahil nababahala ang gobyerno ni President Digong na tumaas ang bilang ng dadapuan ng virus dahil sa naging uso na sa mga Pinoy ang magtipun-tipon para magselebra ng Pasko at New Year. Kung adunay man, makatarunganon ang IATF nga pahugtan kini tungod kay nabalaka ang gobyerno ni Presidente Digong nga modaghan ang mga kaso sa virus tungod kay nahimoÕg uso nga magtapok ang mga Pilipino aron saulogon ang Pasko ug Bag-ong Tuig . Kaya lang, parang sobrang OA (overacting) na ang kautusan ng IATF na aarestuhin ang mga party-goers, na ang nais lang ay maghapi-hapi para hindi maburyong sa virus. Bisan pa, ingon og ang mando sa IATF nga dakpon ang mga party-goer, nga gusto lang magtrabaho aron malikayan nga matakdan sa virus, sobra nga OA (overacting). Kung seryoso ang IATF na pigilin ang pagtaas ng bilang ng COVID-19 cases sa bansa, dapat unahin nilang ipaligpit itong online sabong, na ang lahat nilang alituntunin ay binabalewala lang. Kung ang IATF seryoso bahin sa pagsumpo sa pagdugang sa ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa nasud, kinahanglan nila unahon ang pagdili niini sa online nga sabong, nga ang tanan nilang mga lagda wala tagda Ang sabi ni Interior Secretary Eduardo A–o dapat 10 katao lang ang magtipun-tipon sa holiday season subalit sa Mabuhay cockpit sa San Fernando, Pampanga, libong sabungero ang nagkukumpulan kada araw at hindi uso sa mga ito ang social distancing at pagsusuot ng facemask. Gisulti ni Interior Secretary Eduardo A–o nga 10 ra ka mga tawo ang kinahanglan magtapok panahon sa kapaskuhan apan sa Mabuhay cockpit sa San Fernando, Pampanga, libu-libo nga mga ipis ang nagtapok adlaw-adlaw ug dili uso ang pagpalayo sa sosyal ug pagsul-ob og facemask Kapag hindi magalaw ng IATF ang Mabuhay cockpit, na base of operation ng online sabong na Sabong Express ng negosyanteng si Bong Pineda, aba mawawalan ng saysay ang lahat ng ibinabando nilang guidelines para maiwasan ang pagkalat ng COVID-19, di ba mga kosa? Kung dili ibalhin sa IATF ang Mabuhay cockpit, nga basihan sa operasyon sa online nga sabong sa Sabong Express sa negosyanteng si Bong Pineda, tanan nga mga panudlo nga ilang gidili aron mapugngan ang pagkaylap sa COVID-19 walaÕy kapuslanan, dili ba? Halos ayaw nang palabasin ng IATF ang mga Pinoy sa kanilang bahay nitong holiday season dahil malaki ang posibilidad na mahawahan sila ng virus. Hapit dili gusto sa IATF nga buhian ang mga Pilipino gikan sa ilang mga panimalay karong kapaskuhan tungod kay dako ang posibilidad nga mataptan sila sa virus. Kaya maaga pa ay ipinagbawal na ang caroling, Christmas party, reunion at iba pang pagtipun-tipon, na kinaugalian na ng mga Pinoy. Sayo kaayo, gidili ang pag-awit, pagsaulog sa Pasko, pagtagbo ug uban pa nga pagtigum, sama sa naandan sa mga Pilipino. Maging ang NTC, DICT at Globe ay nagpalabas din ng public service advisory na hinihikayat ang mga Pinoy na umiwas sa mataong lugar. Bisan ang NTC, DICT ug Globe nagpagawas usab usa ka public service advisory nga nag-awhag sa mga Pilipino nga likayan ang daghang lugar Subalit ang mass gathering ba sa Mabuhay cockpit at iba pang lungga ng online sabong ay exempted sa guidelines ng IATF? Apan ang mga pagpundok sa masa sa Mabuhay cockpit ug ubang mga langub sa online nga sabong gilibre sa mga panudlo sa IATF? Ano sa tingin nÕyo Defense Secretary Delfin Lorenzana, Cabinet Secretary Karlo Nograles at Palace Spokesman Harry Roque? Unsa sa imong hunahuna ang gihimo ni Defense Secretary Delfin Lorenzana, Cabinet Secretary Karlo Nograles ug ang Tigpamaba sa Palace nga si Harry Roque? Bakit bulag, pipi at bingi kayong tatlo sa online sabong subalit sobrang mahigpit sa ordinaryong Pinoy? Ngano nga kamong tulo nga buta, amang ug bungol sa online nga sabong apan istrikto sa mga ordinaryong Pilipino? Sana dalawin din ni Central Luzon director Brig. Gen. Val de Leon ang function room ng Royce Hotel sa Clark Freeport na halos puno rin ng sabungero kada araw, di ba Sir Jayjay? Gihangyo ko nga ang direktor sa Central Luzon nga si Brig. Gen. Val de Leon mao ang function room sa Royce Hotel sa Clark Freeport nga hapit usab puno sa mga ipis matag adlaw, dili ba si Sir Jayjay ? Habang nakatali ang mga kamay ni President Digong, kumalat naman ang balita na P150 milyon ang isang bagsakan ng online sabong para walang patid ang operation nila kahit may pandemya. Abangan! Samtang gihigtan ang mga kamut ni Presidente Digong, mikaylap ang balita nga usa ka tulo sa online nga sabong nga P150 milyon alang sa ilang walaÕy undang nga operasyon bisan kung adunay us aka pandemic. Abangan! Sa P4.5 trillion 2021 budget ay kayang ipriority ang para sa COVID vaccine pero naratipikahan na ang budget, isyu pa rin ang pondo para sa bakuna, anyare House Speaker Velasco? Sa P4.5 trilyon nga 2021 nga badyet, ang bakuna sa COVID mahimong mahatagan prayoridad apan napamatud-an ang badyet, ang pondo alang sa bakuna usa gihapon nga isyu, anyare House Speaker Velasco? Ang sabi ni Pres. Rodrigo Duterte pon_dohan ang internet connections, ngunit nang marati_pi_kahan ang budget ayun lumabas kinaltasan ang National Broadband Program ng DICT kaya nag-aalburuto si Sen. Panfilo Lacson, ano ba ang priority kasi ng mga congress_man? Niingon si Pres. Gipondohan ni Rodrigo Duterte ang mga koneksyon sa internet, apan sa pagtibay sa badyet, migawas ang DICT National Broadband Program, busa si Sen. Panfilo Lacson, unsa man ang prayoridad sa mga kongresista? Tama si Sen Lacson, Ôyung infrastructure budget ng mga kaalyado ni Speaker Velasco nagawang isingit na taasan ng ilang bilyon, P650 million hanggang P15 billion_ ang infrastructure budget ng bawat distrito. Husto si Sen. Lacson, Ôang badyet sa inprastraktura sa mga kaalyado ni Speaker Velasco nakaya nga madugangan og daghang bilyon, ang badyet sa imprastraktura sa matag distrito P650 milyon hangtod P15 bilyon. ÔYan ang prob_lema kapag mahina ang House Speaker, nadadala na lang sa sulsol, hehehe! Kana ang problema kung maluya ang House Speaker, natintal lang siya, hehehe! Thirty two ang Deputy Speaker ni Velasco, isama pa ang mga committee chairman, lahat Ôyan may kanya-kan_yang bulong kaya ayun lahat sila may pondo, secured na ang kickbacks sa DPWH projects tapos Ôyung mga agency na magpapatupad ng mga programa ay slashed budget pa. Trayntay dos ang Deputy Speaker ni Velasco, apil ang mga chairman sa komite, silang tanan adunay kaugalingon nga mga paghunghong aron silang tanan adunay pondo, ang mga pagsugod sa mga proyekto sa DPWH sigurado dayon ang mga ahensya nga nagpatuman sa mga programa gilaslas sa badyet. pa . Nasa 60 milyong Pinoy ang dapat na mabakunahan kontra COVID pero P2.5 bilyon lang ang inilaang pondo kaya P72 bilyon drawing lang, nakalista lang sa budget for COVID vaccine pero ang totoo hahanapin pa lang ang pondo. Mga 60 milyon nga mga Pilipino ang kinahanglan mabakunahan kontra sa COVID apan P2.5 bilyon ra ang gigahin aron P72 bilyon ra nga pagguhit, nalista ra sa badyet alang sa bakuna sa COVID apan ang tinuod makit-an ra naton ang pondo . Ayon pa kay Senator Lacson, This only shows that for some, a pandemic Ð and the crippling effects it has on all sectors of society - should not get in the way of personal interests. Pinauyon kay Senador Lacson, Gipakita ra niini nga alang sa pipila, ang usa ka pandemya - ug ang mga epekto nga nakadaut sa tanan nga mga sektor sa sosyedad - dili unta makababag sa mga personal nga interes. Inuna kasi ang personal interest dito ng mga congressman. Tungod kay una ang personal nga interes sa mga kongresista. Ibinunyag pa ni Lacson na para ma-accomodate P28 bilyong inserions ng mga mambabatas para sa pet projects nagkaroon ng magic, hindi pa matukoy kung saang ahensiya huhugutin ang budget pero ang dalawa ay mula sa DICT at P8 bilyon naman ay sa modernization program ng AFP. Gipadayag usab ni Lacson nga aron maipahimutang ang P28 bilyon nga pagsulud sa mga magbabalaod alang sa mga proyekto sa alagang hayop adunay mahika, dili pa klaro kung kinsa nga ahensya ang magkuha sa badyet apan pareho nga gikan sa DICT ug P8 bilyon ang naa sa programa sa modernisasyon sa AFP. Aminado mismo si Sen Lacson na mas maraming nanalo at naa-adopt na amendments ang Kamara pagdating sa budget. Mismo si Sen. Lacson nga giangkon nga ang Kamara nagdaog labi pa ug nagsagop sa mga pag-usab kung bahin sa badyet. DAMBUHALANG state firm ang China Communications Construction Company. Usa ka higante nga kompanya sa estado ang China Communication Construction Company. Ito ang nangunguna sa China Belt and Road Initiative, mga korap na proyekto sa mga maliliit na bansa. Kini ang nag-una sa China Belt and Road Initiative, mga dunot nga proyekto sa gagmay nga mga nasud. CCCC ang kinontrata ng Cavite provincial government na gawin ang Sangley Point International Airport. Ang cCCC gikontrata sa gobyerno sa lalawigan sa Cavite aron matukod ang Sangley Point International Airport. Palala_yasin ng konstruksiyong SPIA ang Philippine Navy mula sa pinaka-malaking base niya sampung kilometrong tawid sa Manila Bay patungo sa pambansang capital. Ang konstruksyon sa SPIA magdala sa Philippine Navy gikan sa labing kadaghan nga sukaranan napulo ka kilometros tabok sa Manila Bay hangtod sa nasyonal nga kaulohan. Kapag linan_sag ang Navy repair-maintenance shipyard, air squa_dron hangars, imbakan ng armas, engineering, komu_nikasyon, at tropa at kagamitang pang-special warfare, mawawalan ng depensa ang sentro ng gobyerno. Kung ang pagpatunhay sa Navy nga shipyard, air squadron hangar, armory storage, engineering, komunikasyon, ug mga espesyal nga kagamitan ug kagamitan sa pakiggubat gibungkag, ang sentral nga gobyerno mawad-an sa depensa Halagang P208.5 bilyon ang Phase-1 ng kabuoang P550 bilyong budget ng SPIA construction. Ang Phase-1 sa kinatibuk-ang P550 bilyon nga badyet sa pagtukod sa SPIA nagkantidad og P208.5 bilyon Kasama roon ang isa sa apat na planong runways, pag-ayos sa lumang terminal, at 4.5 kilometrong connector mula Manila-Cavite Expressway. Kauban niini ang usa sa upat nga giplanohan nga mga runway, pagbag-o sa daan nga terminal, ug usa ka 4.5-kilometros nga konektor gikan sa Manila-Cavite Expressway. Malakihang reklamasyon at pagwasak ng kalikasan ang magaganap, anang Navy sa pag-aaral. Ang dako nga reclaim ug pagkaguba sa kinaiyahan mahinabo, giingon sa Navy sa pagtuon. Target matapos ang Phase-1 sa dalawang taon: 2022. Target human sa Phase-1 sa duha ka tuig: 2022. Sinumite ang pag-aaral ng Navy nang maging chief si Vice Adm. Nagsumite sa pagtuon sa Navy sa dihang si Bise Adm nahimo nga pangulo. Giovanni Bacordo, 11 araw bago makontrata ang CV. Giovanni Bacordo, 11 ka adlaw sa wala pa ang kontrata sa CV. Nakini-kinita ng Navy ang kontrobersiya. Nakita sa Navy ang kontrobersiya. CCCC kasi ang namuno sa dredging simula 2013 ng pitong bahura na inagaw ng China sa West Philippine Sea. Ang cCCC nanguna sa dredging gikan pa sa 2013 sa pito ka mga reef nga nasakmit sa China sa West Philippine Sea. Dahil sa pagkongkreto ng mga bahura, may mga missiles, warships, fighters, at bombers na ang China sa mga artipisyal na isla. Tungod sa pagkutkot sa mga reef, ang China adunay mga missile, warships, fighters, ug bombers sa artipisyal nga mga isla. Mula sa mga base, pinapasok ng China ang WPS, at inaagaw ang pangisdaan ng Pilipinas. Gikan sa mga base, ang China misulod sa WPS, ug gisakmit ang pangisda sa Pilipinas. Nagkatotoo ang sinabi ng Navy. Natuman ang giingon sa Navy. NuÕng Agosto binawalan ng US na makinegosyo sa kanila ang CCCC at 24 na subsidiaries. Kaniadtong Agosto gidili sa US ang CV ug 24 ka mga subsidiary gikan sa pagnegosyo kanila. Winasak kasi ng China state firm ang 20 pang bahura ng Brunei, Malaysia, at Vietnam. Ang mga firm sa estado sa China naguba ang 20 pa nga mga reef sa Brunei, Malaysia, ug Vietnam. Ani Foreign Sec. Teddy Locsin ipapakansela niya ang mga kontrata ng CCCC sa Pilipinas. Ani Foreign Sec. Si Teddy Locsin magkansela sa mga kontrata sa CV sa Pilipinas. Pero gusto ni President Duterte manatili ang CCCC. Apan gusto ni Presidente Duterte nga magpabilin ang CV. NAIS ng Philippine National Police (PNP) na maglabas ang mga opisyal ng mga barangay ng ordinansa laban sa pagka-karaoke at maiingay na aktibidad. Gusto sa Philippine National Police (PNP) nga magpagawas usa ka ordinansa ang mga opisyal sa barangay kontra sa karaoke ug saba nga kalihokan. Dahil sa work from home na ginagawa ng karamihan ngayon, pati na rin ang distance pearning ng mga mag-aaral, mahalaga ay hindi sila naiistorbo ng perwisyong ingay. Tungod sa trabaho gikan sa balay nga gihimo sa kadaghanan karon, ingon man ang distansya nga nakit-an sa mga estudyante, hinungdanon nga dili sila matugaw sa daotan nga kasaba. Tutulong ang PNP para ipatupad ito ng barangay. Tabangan sa PNP ang barangay sa pagpatuman niini. Kung hindi pa rin susunod ang maingay, mga pulis na ang haharap sa mga ito. Kung dili gihapon sundon ang kasaba, atubangon sila sa pulisya. Sa totoo lang, may nuisance law kung saan wala na dapat maingay pag sapit ng alas diyes ng gabi. Sa tinuud, adunay usa ka balaod sa pagsamok diin walaÕy kinahanglan nga saba kung moabut sa alas diyes sa gabii. Pero alam natin na hindi naipatutupad ito ng mga opisyal ng barangay at tila wala ring pakialam ang mga pulis. Apan nahibal-an namon nga ang mga opisyal sa barangay wala ipatuman ug ang pulis ingon walaÕy pakabana . Alam ko ito dahil napilitang lumipat ng tahanan ang ka_patid ko dahil sa walang konsiderasyon ng kabilang gusali kung saan madalas may karaoke at inuman. Nahibal-an ko kini tungod kay ang akong igsoon napugos sa pagbalhin sa balay tungod sa kakulang sa konsiderasyon sa uban pang bilding diin kanunay adunay karaoke ug inom. Umaabot pa nga ng pagsikat ng araw ang ingay ng mga ito. Ang ilang kasaba bisan naabut sa pagsubang sa adlaw. Ilang beses din nagreklamo ang kapatid ko sa malapit na istasyon, pero kapag pinuntahan na ng pulis ay tatahimik lang ng kalahating oras. Daghang beses usab nga nagreklamo ang akong igsoon sa duol nga istasyon, apan kung moadto ang pulisya, hilumon siya sa tunga sa oras . Wala talagang may gusto ng maingay na lugar lalo na sa gabi. Wala gyud ganahi sa usa ka lugar nga saba labi na gabii. Kailangan talagang magkaroon ng ngipin ang nuisance law. Ang balaod sa pagsamok kinahanglan gyud nga adunay ngipon. Kung ang nais ng PNP ay kumilos ang mga barangay, dapat nga na tumulong din sila. Iba na ang pana_hon ngayon. Kung gusto sa PNP nga molihok ang mga barangay kinahanglan usab sila motabang. Lahi ang panahon karon. Iba na ang sitwasyon. Lahi ang kahimtang . Mahirap mag teleconferencing kung may kumakanta sa kalsada. Lisud ang teleconferencing kung adunay usa nga nagaawit sa dalan. Nakatulong ang curfew nang husto itong mga nakaraang buwan. Ang curfew nakatabang og dako sa mga ning-agi nga bulan. Tahimik ang kapaligiran maliban sa paminsan-minsang ingay ng ambulansiya, o ang babala o paalaala ng barangay sa mga lumalabas pa ng tahanan. Malinawon ang kahanginan gawas sa panagsang kasaba sa usa ka ambulansya, o ang pasidaan o pahinumdom sa barangay sa mga mobiya pa sa balay. Pero may panukala na alisin na ang curfew. Apan adunay usa ka sugyot nga tangtangon ang curfew. Baka hindi pa panahon. Mahimong dili pa oras. Kung tatanggalin na ang mga curfew sa lahat ng siyudad, dapat ay ipatupad nang husto ang nuisance law. Kung tangtangon ang mga curfew sa tanan nga mga lungsod, kinahanglan ipatuman ang makagubot nga balaod. Naiintindihan ko libangan ng marami ang kumanta. Nasabtan nako ang kalingawan sa daghang mga mag-aawit. Pero nagagawa nga ito sa tamang lugar at oras. Apan mahimo kini sa husto nga lugar ug oras. Dapat ding pag-aralan ang pagbawal ng trabaho sa mga proyekto kung saan gumagamit nang malalaking makinarya sa madaling araw kung malapit sa mga tahanan. Ang mga pagdili sa trabaho kinahanglan usab nga gitun-an sa mga proyekto nga mogamit daghang mga makinarya sa kaadlawon kung duul sa mga balay. Konsiderasyon lang naman ang nais. Konsiderasyon ra ang kinahanglan. Si Marinduque Rep. Lord Allan Velasco na ang bagong House Speaker matapos siyang iboto ng 186 congressmen kahapon sa isang session na ginanap sa Celebrity Sports Complex sa Quezon City. Si Marinduque Rep. Si Lord Allan Velasco ang bag-ong House Speaker human siya giboto sa 186 nga mga kongresista kagahapon sa usa ka sesyon nga gihimo sa Celebrity Sports Complex sa Lungsod sa Quezon. Tinawag naman ng kampo ni Cayetano na illegal ang pagkakaupo ni Velasco. Gitawag sa kampo ni Cayetano nga ilegal ang paglingkod ni Velasco. Bago ang pangyayaring ito, marami ang nagsasabing walang palabra de honor si Cayetano sa term sharing agreement nila ni Velasco. Sa wala pa kini nga hitabo, daghan ang nag-ingon nga walaÕy pagtahod si Cayetano sa iyang term sharing agreement uban si Velasco. Kasi magtatapos na ang 15 months ni Cayetano at ang nalalabing 17 months sa pag_ka-Speaker ay pangangasiwaan naman ni Velasco. Tungod kay matapos ang 15 ka bulan ni Cayetano ug ang nahabilin nga 17 ka bulan isip Speaker igadumala ni Velasco. Su_balit unti-unting nagbago ang ihip ng hangin at mistulang nagkapit-tuko si Cayetano sa puwesto kaya nadamay ang pagpasa ng 2021 national budget. Apan anam-anam nga nagbag-o ang hangin ug si Cayetano daw mikapyot sa lingkuranan busa naapektuhan ang pagpasar sa 2021 nga nasudnon nga badyet . Ang masaklap nito, mukhang guguho ang magandang administrasyon ni President Rodrigo Duterte kapag hindi maipasa ang budget. Ang nakagrabe, moraÕg mahugno ang maayong administrasyon ni Presidente Rodrigo Duterte kung dili mapasar ang budget. Sa panahon ngayon na mas kaila_ngan ng bansa ang pondong aamyendahan ng kongreso sa panahon ng COVID-19 para matustusan ang panga_ngailangan ng pondo para sa Department of Health k_a_tulad na lamang sa pambili ng vaccine kontra COVID-19. Sa panahon nga ang nasud nanginahanglan labi pa nga pondo aron maamendahan sa kongreso sa panahon sa COVID-19 aron mapondohan ang panginahanglan alang sa pondo alang sa Department of Health sama sa pagpalit sa bakuna batok sa COVID-19 Ang Department of Agriculture ay nangangailangan din ng pondo upang matustusan ang pangangailangan ng ating mga magsasaka upang mapalaki ang produksyon ng palay at isda na mas kailangan ng ating mga gutom na mga kababayan. Ang departamento sa agrikultura nagkinahanglan usab pondo aron masuportahan ang mga panginahanglanon sa atong mga mag-uuma aron madugangan ang paghimo sa bugas humay ug isda nga mas kinahanglan sa atong gigutom nga mga kababaya Kaya ang panawagan ni Digong sa mga kongresista na itigil muna ang pulitika at ipasa ang 2021 budget. Busa nanawagan si Digong sa mga kongresista nga ihunong una ang politika ug ipasa ang 2021 nga badyet. Mukhang alam na alam na ni Digong na kung bakit big_lang sinuspende ang budget hearing sa Kongreso ay dahil may halong pulitika na ito, preparasyon sa 2022 national election. Daw nahibal-an gyud ni Digong nga ang hinungdan nga kalit nga gisuspinde ang budget hearing sa Kongreso tungod kay gisagol kini sa politika, agig pagpangandam sa 2022 nga nasudnon nga piliay. Kung sabagay mukhang may katwiran si Velasco na magsalita na tanging sina Cayetano at mga barkada sa kongreso ang makikinabang sa panukalang 2021 budget. Maski si Velasco daw makatarunganon sa pag-ingon nga si Cayetano ra ug ang iyang mga higala sa kongreso ang makabenipisyo sa gisugyot nga 2021 nga badyet. Siyempre kapag nga naman manaig ang kagustuhan ni Cayetano na Ôdi-bitawan ang pagka-Speaker tanging mga barkada lamang niya ang aani nang malalaking pondo na gagamitin din sa pagsulong ng kanilang kandidatura sa 2022 eleksyon. Bitaw, kung gusto ni Cayetano nga Ôdili talikdan ang iyang posisyon isip Speaker nagpatigbabaw, ang iyang mga higala ra ang moani sa daghang pundo nga magamit usab aron mapauswag ang ilang kandidatura sa piliay sa 2022 Mabigat ang alegasyon ni Velasco kay Cayetano kasi nga, sa term sharing agreement pa lang ay sumira na ng palabra de honor kung kaya sa pagpamudmod naman ng budet tiyak na tanging mga kaalyado lamang ang makikinabang. Seryoso ang pasangil ni Velasco batok kang Cayetano tungod kay, sa termino nga pag-ambit lang sa kasabutan, nadaot ang pulong sa dungog, busa sa pag-apud-apod sa badyet, ang mga alyado ra gyud ang makabenipisyo. Maging ang Senado ay nagalit kay Cayetano sa desisyon nitong pagsuspende sa deliberation ng budget hearing, ayon kay Senate President Tito Sotto hindi na nila kayang ipasa pa ang budget kapag naantala ang pagpasa ng Kongreso. Bisan ang Senado nasuko kay Cayetano tungod sa desisyon niini nga suspindihon ang paglansay sa budget hearing, suma pa sa Presidente sa Senado nga si Tito Sotto nga dili na nila mapasar ang budget kung naantala ang pagpasar sa Kongreso . May nakapagbulong din sa akin na kaya naman ito inaantala ang 2021 national budget ay sa dahilang may isisingit na naman itong budget na kahina-hinala. Adunay usab mihunghong kanako nga kini ang hinungdan nga gipaangan niini ang 2021 nga nasudnon nga badyet tungod kay mosal-ot kini usa pa nga kadudahan nga badyet. Kasi nga naman kung gahol na sa oras ang mga senador tiyak na makakaligtaan na ito. Tungod kay kung ang mga senador naggasto og daghang oras, siguradong mingawon sila. Subalit sa kampo ni Senador Panfilo Lacson, mukhang dadaan sa butas ng karayom na naman ang pagbusisi nito sa mga budget katulad ng ginawa nito noon nakaraang 2020 national budget. Apan sa kampo ni Senador Panfilo Lacson, maoraÕg moagi kini pagbalik sa dagom aron masusi ang mga badyet sama sa gihimo sa miaging 2020 nga nasudnon nga badyet. Ang masaklap ang papasan ng budget na P4.5 trillon 2021 national budget ay ang taong bayan. Ang labing daotan nga palas-anon sa P4.5 trilyon nga 2021 nga nasudnon nga badyet mao ang mga tawo. Ngayong may bago nang House Speaker, simulan na ng sesyon ng Kongreso at himay-himayin ang pagpasa ng 2021 budget nang mapabilis din ang pagtatraabaho ng senado rito. Karon nga adunay usa ka bag-ong House Speaker, magsugod ang sesyon sa Kongreso ug masusi ang pagpasar sa 2021 nga badyet samtang gipadali usab ang trabaho sa senado dinhi. Harapin na ang budget na mas kailangan natin ngayon sa panahon ng COVID-19 at nang makaahon ang naghihikahos nating bansa. Atubanga ang badyet nga kinahanglan naton karon labi pa sa panahon sa COVID-19 ug kung kanus-a motaas ang atong nagpakabus nga nasud . SIYEMPRE, tinalakay sa petisyon ang tungkol sa mga nauna nitong kasong kinakaharap at ang koneksyon nito sa kakayahan ni Romy na maging marahas at maltratuhin ang misis. TINUOD, gituki sa petisyon ang mga nauna nga giatubang niini ug ang koneksyon niini sa katakus ni Romy nga mabangis nga mag-abuso sa iyang asawa Kumbaga ay hindi lang direktang tinu_koy ni Atty. Payo na may punto ang kaso pero patunay ito na taliwas ang posisyon niya bilang abogado ni Romy. Murag si Atty. Tambag nga adunay punto ang kaso apan nagpamatuod nga sukwahi ang iyang posisyon isip abogado ni Romy. Kaya malinaw na nilabag niya ang panuntunan. Busa klarong gilapas niya ang lagda. Hindi rin kapani-paniwala na sumaklolo lang si Payo dahil naaawa siya sa tao at dala ng pangangailangan/emergency para agad makakuha ng TPO. Dili man mapaniwala nga si Payo lang ang nagluwas kay naluoy siya sa tawo ug nanginahanglan / emerhensya aron makakuha dayon og TPO . Puwede naman na irekomenda niya ang ibang abogado para huma_wak ng kaso. Mahimo usab siya nga morekomenda og laing abogado nga magdumala sa kaso. Para naman sa kasong immoralidad, hindi sapat ang pagbasura ng piskalya sa kasong adultery na isinampa ni Romy sa kanila ni Marilyn para makalusot si Atty. Payo sa disbarment. Sa kaso sa imoralidad, ang pagbasura sa piskal sa kasong pagpanapaw nga gisampa ni Romy batok nila ni Marilyn dili paigo para kay Atty. Tambag sa disbarment. Katunayan ay inamin mismo ni Marilyn na nagkaroon sila ng lihim na relasyon. Sa tinuud si Marilyn mismo ang miangkon nga sila adunay tinago nga relasyon. Kahit ang mismong misis ni Payo ay gumawa ng salaysay na ikinum_pisal sa kanya ng lalaki ang tungkol sa relasyon nito kay Marilyn at ang pagkakaroon nito ng anak sa labas. Bisan ang mismong asawa ni Payo naghimo usa ka pahayag nga ang lalaki mitug-an kaniya bahin sa iyang relasyon ni Marilyn ug sa iyang pagka-anak sa gawas . Bilang pagsunod sa panuntunan ay tinigil na dapat ni Atty. Payo ang pakikipagrelasyon kay Marilyn, hindi lang dahil kasal na ang babae kundi pati kliyente niya ang mister nito. Sa pagsunod sa lagda nga si Atty. Maayong tambag nga makigrelasyon si Marilyn, dili lang tungod kay naminyo ang babaye kon dili tungod kay ang iyang bana ang iyang kliyente. Isa pa, hindi naman apektado ang kasong administratibo ng ibang kasong sibil o kriminal dahil ang iniimbestigahan lang dito ay kung angkop ang ginagawang kilos ng abogado bilang isang opisyal ng korte. Usa pa, ang kaso nga pang-administratiba dili apektado sa ubang mga sibil o kriminal nga kaso tungod kay ang giimbestigahan dinhi kung angayan ba ang mga lihok sa abogado ingon usa ka opisyal sa korte Hiwalay ang magiging takbo ng kaso. Magbulag ang kaso. Ang tanong lang na kailangan ng kasagutan ay kung dapat ba na hayaan na magpatuloy siya bilang abogado o dapat na siyang tanggalan ng lisensiya. Ang pangutana ra nga kinahanglan tubagon kung angay ba siyang tugotan nga magpadayon isip usa ka abogado o kung kinahanglan ba nga bawion ang iyang lisensya. Ang abogado ang kailangan na magsumite ng ebidensiya para patunayan na tinutupad niya ang mataas na antas ng integridad at moralidad sa lahat ng oras. Ang abogado kinahanglan nga magsumite ebidensya aron mapamatud-an nga siya nagpadayon sa usa ka hataas nga lebel sa integridad ug moralidad sa tanan nga mga oras. Tunay na nilabag ni Payo ang Rule 15.03 at 7.03 ng Code of Professional Responsibility at nararapat lang na tanggalan siya ng lisensiya para hindi na siya magpa_tuloy bilang isang abogado . Gisupak gyud ni Payo ang Rule 15.03 ug 7.03 sa Code of Professional Responsibility ug angayan nga tangtangon ang iyang lisensya aron dili siya makapadayon isip usa ka abogado . Bukas (Okubre 13) ang simula ng special session ng House of Representatives na itinakda mismo ni President Duterte para matapos na ang deliberations sa panukalang P4.5 trillion para sa 2021 budget. Ugma (Oktubre 13) mao ang pagsugod sa espesyal nga sesyon sa Kamara de Representante nga gitakda mismo ni Pangulong Duterte aron tapuson ang mga diskusyon sa gisugyot nga P4.5 trilyon alang sa 2021 nga badyet. Tatagal ang deliberations hanggang Oktubre 16. Ang mga paghisgot molungtad hangtod Oktubre 16. Kung hindi aaksiyon ang Presidente walang mang_yayari at maaatrasado ang pag-aapruba sa budget. Kung ang Presidente dili mohimo aksyon walaÕy mahinabo ug malangan ang pag-uyon sa badyet. Lumaki na kasi ang gawak nang pag-aagawan sa puwesto nina House Speaker Alan Peter Cayetano at Marinduque Rep. Lord Allan Velaco. Sila si House Speaker Alan Peter Cayetano ug Marinduque Rep. Lord Allan Velaco. Patuloy ang kanilang squabble sa Speakership. Nagpadayon sila sa ilang away sa Speakership . Kung kailan kailangan nang maipasa ang budget ay saka naman nagkaroon ng mga drama sa Kongreso. Kung kanus-a kinahanglan ipasar ang budget unya adunay mga drama sa Kongreso. Mahalaga pa naman na maipasa ang budget sa_pagkat dito manggagaling ang pondo para sa pan_demya. Hinungdanon pa nga mapasar ang badyet tungod kay dinhi maggikan ang pondo alang sa pandemik. Maraming nag-akala na nagkaayos na ang dalawang mambabatas sa hatian sa Speakership matapos silang kausapin ni President Duterte. Daghan ang naghunahuna nga ang duha nga magbabalaod naabut na ang usa ka split sa Speakership pagkahuman nga nakigsulti kanila si Presidente Duterte. Pero taliwas ito sa inaasahan. Apan sukwahi kini sa gipaabot. Hindi sila magkasundo. Dili sila magkasinabot. Orihinal na usapan ay maghahati sila sa Speakership at naka_takda nang maupo si Velasco sa Oktubre 14. Orihinal nga pakigpulong nga ilang gibulag sa Speakership ug si Velasco gikatakda nga molingkod sa Oktubre 14 . Pero ayon sa report, gusto umanong maupo ni Cayetano hanggang Disyembre. Apan sigun sa report, gusto ni Cayetano nga molingkod hangtod sa Disyembre. Lalong lumala ang isyu nang suspendihin ni Caye_tano ang sesyon noong Oktubre matapos maaprubahan sa ikalawang pagbasa ang proposed budget. Nisamot ang isyu sa dihang gisuspenso ni Cayetano ang sesyon kaniadtong Oktubre pagkahuman giaprobahan ang gisugyot nga badyet sa ikaduhang pagbasa Pati ang Senado ay alumpihit na rin sapagkat ka_ilangang matanggap na nila mula sa House ang pro_posed budget para matrabaho na nila ito bago mag-break. Bisan ang Senado gituis tungod kay kinahanglan nila nga madawat gikan sa Kamara ang gisugyot nga badyet aron mahimo nila kini pagtrabaho sa wala pa maguba. Kapag inabutan umano ito ng break, lalo nang maaantala ang panukalang budget. Kung maabot ang pahuway, labi pa nga malangan ang proposal sa badyet. Galit na rin ang Presidente sa nangyayaring iri_ngan nina Cayetano at Velasco. Nasuko usab ang Presidente kina Cayetano ug Velasco. Kaya nga nagbabala ito na kapag hindi pa nagkaayos ang dalawa, siya na mismo ang makikialam. Mao nga nagpasidaan kini nga kung dili magkasinabot ang duruha siya mismo ang manghilabot. At nagpatawag nga siya ng special session para matapos na ang pag-aapruba sa budget. Ug nagtawag siya usa ka espesyal nga sesyon aron tapuson ang pag-apruba sa badyet. Ang taumbayan ang apektado sa iringan ng mga mambabatas. Ang mga tawo apektado sa mga reklamo sa mga magbabalaod. Sa halip na maging mabilis ang pag-apruba sa budget, naatrasado pa. Imbis nga dali nga aprubahan ang badyet, nalangay kini. Kailangan pang makialam ang Presidente. Kinahanglan pang mangilabot ang Presidente. Dapat magkaayos na ang dalawang mambabatas. Kinahanglan magkasinabot ang duha nga magbabalaod. Mas makabubuti kung susundin ang una nilang napagkasunduan na hatian sa termino. Mas maayo nga sundon ang ilang una nga nasabutan nga termino sa pagtapos. Kung ano ang napagkasunduan noon, iyon ang ipatupad. Kung unsa ang gikasabutan kaniadto, kana ang ipatuman. Napakasimple lang naman. Tama na ang iringan. Yano ra kaayo. Igo na kana sa paghilak. Ang COVID-19 pandemic na marahil ang pinakamatinding hamon na sumubok sa katapatan sa tungkulin ng mga ling_kod-bayan ng pamahalaang lungsod na binubuo ng halos 10,000 mga opisyal at kawani. Ang COVID-19 pandemya tingali mao ang pinakadako nga hagit aron masulayan ang pagkamaunongon sa mga alagad sa gobyerno sa lungsod nga naglangkob sa hapit 10,000 nga mga opisyal ug kawani Sa kabila ng nakaambang panganib sa kanilang buhay_, magiting nilang ipinagpapatuloy ang paghahatid ng ser_bisyo sa mga Makatizen. Bisan pa sa hapit na peligro sa ilang kinabuhi, maisugon nilang gipadayon ang paghatud sa serbisyo sa mga Makatius. Dahil sa kanilang sipag at dedi_kasyon sa tungkulin, tagumpay naming naipapatupad ang bawat programa at proyektong nagsusulong ng ka_ayusan, kaligtasan at kaginhawahan sa lungsod sa pana_hong ito ng krisis. Tungod sa ilang kakugi ug dedikasyon sa katungdanan, malampuson namon nga naimplementar ang matag programa ug proyekto nga nagpasiugda sa kahusay, kahilwasan ug kahamugaway sa syudad ning panahon sa krisis. Ngunit batid naming kailangan din nila ng sapat na proteksyon upang manatiling malusog at maipagpatuloy ang paglilingkod, maging sila man ay regular, casual, con_tractual o job order. Apan nahibal-an namon nga nanginahanglan usab sila og igong proteksyon aron magpadayon nga himsog ug makapadayon sa serbisyo, kung sila regular, kaswal, kontraktwal o han-ay sa trabaho. Ang pagbibigay sa kanila ng lib_reng face masks at face shields ay isa sa mga hakbang na aking naipatupad simula nang magkapandemya. Ang paghatag kanila libre nga mga maskara sa nawong ug mga panagang sa nawong mao ang usa nga mga lakang nga akong gihimo sukad sa pagkalamat. Karagdagang proteksyon ito hindi lamang para sa kanila, kundi para rin sa kanilang mga pamilya, katrabaho, at mga pinaglilingkurang mamamayan. Kini usa ka dugang nga proteksyon dili lamang alang sa kanila, apan alang usab sa ilang pamilya, kauban sa trabaho, ug lungsuranon. Sinimulan naman noong Hulyo ang pagbibigay ng lib_reng bakuna laban sa flu at pneumonia sa aming mga kawani upang maiwasan ang mga kumplikasyong maa_aring idulot ng COVID-19. Gisugdan namon ang paghatag nga libre nga mga bakuna batok sa trangkaso ug pulmonya sa among kawani kaniadtong Hulyo aron malikayan ang mga komplikasyon nga mahimong hinungdan sa COVID-19. Nitong Setyembre, umabot na sa halos 7,700 kawani ang nabigyan ng trivalent flu vaccine habang mahigit 5,300 naman ang nabigyan ng pneumonia vaccine. Hangtod sa Septyembre, hapit sa 7,700 ka kawani ang nahatagan nga trivalent flu vaccine samtang labaw sa 5,300 ang nahatagan nga bakuna sa pneumonia. Maging ang mga naka-work-from-home na kawani ay isinama namin sa vaccination drive dahil mahalaga rin ang ginagampanan nilang tungkulin sa aming mahusay na paghahatid ng serbisyo. Bisan ang mga kawani sa balay gikan sa balay nga among gilakip sa pagbakuna tungod kay sila usab adunay hinungdanon nga papel sa among maayo nga paghatud sa serbisyo . Patuloy din naming binibigyan ng libreng vitamins tulad ng Vitamin C at B-Complex ang aming mga kawani upang palakasin ang kanilang resistensya laban sa sakit, lalung-lalo na ang frontliners tulad ng health workers at iba pang mga lingkod-bayan na direktang nakakasalamuha ang taumbayan. Padayon usab kami nga naghatag libre nga bitamina sama sa Vitamin C ug B-Complex sa among kawani aron mapalig-on ang ilang resistensya sa sakit, labi na ang mga frontliner sama sa mga health workers ug uban pang mga alagad sa publiko nga direkta nga nakig-uban sa mga tawo. . Kasama rito ang mga tagapaghatid ng libreng gamot ng senior citizens, social workers, at traffic enforcers. Kauban niini ang paghatud sa libre nga tambal sa mga senior citizen, social workers, ug traffic enforcer Bilang tapat naming kaagapay sa tuluy-tuloy na pag_hahatid ng serbisyo publiko, marapat lamang na mabig_yan_ sila ng sapat na proteksiyon upang mapangalagaan ang kanilang kalusugan. Ingon ang among maunongon nga kauban sa padayon nga paghatud sa serbisyo publiko, kinahanglan hatagan sila og igong proteksyon aron maatiman ang ilang kahimsog. Gayundin, naitataguyod namin ang kapakanan ng mga residente at madla dahil sa mga hakbang na ito na nakakatulong upang mapanatili silang malusog at ligtas habang tumatanggap ng mga benepisyo at ayuda mula sa pamahalaang lungsod. Usab, gipasiugda namon ang kaayohan sa mga residente ug publiko tungod sa kini nga mga lakang nga makatabang aron sila himsog ug luwas samtang nakadawat mga benepisyo ug tabang gikan sa gobyerno sa syudad. Tunay na mahalaga ang pagiging COVID-free ng aming mga lingkod-bayan at mga tanggapan sa epektibong pagpigil sa pagkalat ng sakit na ito, nang tuluyan na itong mapuksa at tayong lahat ay makabangon para sa panibagong simula. Hinungdanon kaayo nga ang among mga alagad sa publiko ug opisina mahimong walaÕy COVID sa epektibo nga pagpugong sa pagkaylap sa kini nga sakit, kung kini hingpit nga mapapas ug kitang tanan makabangon alang sa usa ka bag-ong sinugdanan Repasuhin sana ang pinaplanong Sangley Point Inter__national Airport sa Cavite. Palihug repasuha ang giplano nga Sangley Point International Airport sa Cavite. Para maitayo ang SPIA, palalayasin ang Philippine Navy mula sa base nila roon, Na_una nang inalis ang katabing Air Force base nuÕng Peb, nang ilipat ang hangars ng pribadong maliliit na eroplano mula sa Manila International Aiport. Aron matukod ang SPIA, ang Philippine Navy ibakwit gikan sa ilang base didto, Ang kasikbit nga base sa Air Force gikuha sa sayong bahin kaniadtong Pebrero, sa dihang ang mga hangar sa pribadong gagmay nga mga ayroplano gibalhin gikan sa Manila International Airport. Kapag pati Navy ay tanggalin, mawawalan ng depensa ang Manila, mahu_hu_baran ang sentro ng gobyerno. Kung tangtangon ang Navy, mawad-an ang depensa sa Manila, ang sentro sa gobyerno huboon. Sangley Point ang pangunahing daungan ng Philippine Fleet. Ang sangley Point mao ang punoan nga pantalan sa Philippine Fleet. Hindi lang mga barkong pandigma ang patatal_sikin ng construction ng SPIA. Ang pagtukod sa SPIA dili lamang makabalda sa mga barkong iggugubat. Lalansagin din ang pinaka-malaking pasilidad ng pag-repair at mentena ng barko, imbakan ng petrolyo at armas, at mga serbisyong panuporta sa fleet. Bungkagon usab ang labing kadaghan nga mga kagamitan sa pag-ayo ug pagmentinar sa barko, pagtipig sa petrolyo ug armas, ug mga serbisyo sa pagsuporta sa fleet. Sampung kilometro lang tawid ng Manila Bay ang Sangley sa pambansang capital. Ang Sangley napulo ra ka kilometro latas sa Manila Bay gikan sa nasyonal nga kapital. Ang mga espes_yalistang sangay ng Navy na nakabase sa Sangley Ð air squadron, sealift, commandos, engineering, communications, atbp. Ð ay ikakalat malayo sa Manila. Mga sanga nga espesyalista sa Navy nga nakabase sa Sangley - air squadron, sealift, commandos, engineering, komunikasyon, ug uban pa. - mokaylap sa halayo ug halapad nga bahin sa Manila . Strategic ang lokasyon at misyon ng Sangley naval base. Strategic nga lokasyon ug misyon sa Sangley naval base. Ang dagat ay nasa magkabilang panig ng pahabang lupa sa dulong timog ng Manila Bay. Ang dagat naa sa duha nga kilid sa pinahaba nga yuta sa habagatang tumoy sa Manila Bay. Kaya staging point ito ng mga puwersang pamprotekta sa Bay area, Altermatibong command center ito ng Navy sakaling maparalisa ang headquarters sa bayside Roxas Boulevard, Manila, halimbawa ng lindol. Busa kini ang punto nga ipundok sa mga pwersang pangseguridad sa Bay area, kini ang Alertmatic command center sa Navy kung ang parokyano sa bayside nga Roxas Boulevard, Manila naparalisado, pananglitan sa usa ka linog. Bilang bahgai ng depensa sa sentro ng gobyerno, nakatanod sa Sangley ang mga special warfare units at kagamitan. Isip bahin sa depensa sa sentral nga gobyerno, ang mga espesyal nga yunit sa pakiggubat ug kagamitan gibantayan sa Sangley. Lahat Ôyan mawawala kapag hindi repasuhin ang pagtayo ng SPIA. Ang tanan nga mawala kung ang pagtukod sa SPIA dili susihon. Hindi sila kinunsulta sa pagplano ng SPIA, anang Navy. Wala sila gikonsulta sa paglaraw sa SPIA, ingon sa Navy. Nagpa-bidding bigla ang Cavite provincial govern_ment. Ang gobyerno sa probinsya sa Cavite kalit nga nag-bid. Nabalitaan na lang ng Navy na may kinontrata nang China state firm. Nadungog ra sa Navy nga usa ka kompanya sa estado sa China ang nakakontrata. Alam natin kung gaano kahalaga na maaprobahan sa oras ang P4.5 trillion national budget lalo paÕt kailangan ng pamahalaan ang pondo sa panahon ng pandemya. Nahibal-an naton kung unsa kahinungdanon ang pag-aprobar sa P4.5 trilyon nga nasudnon nga badyet sa oras labi na nga ang gobyerno nanginahanglan pondo sa panahon sa pandemya. Pero dahil sa sigalot ng dalawang nagtutunggali sa pag_ka-speaker ng Kamara de Representate, ito ay naba_balam. Apan tungod sa panagsumpaki taliwala sa duha nga karibal alang sa mamumulong sa House of Representatives, nalangay kini. Hindi makabubuti kung magkakaroon ng re-enacted budget sa susunod na taon dahil mas mahigpit ang panga_ngailangan ng bansa sa pondo dahil may kinakaharap tayong pandemya. Dili maayo nga adunay gihimo nga usab nga badyet sa sunod tuig tungod kay labi ka higpit ang panginahanglan sa nasud alang sa pondo tungod kay nag-atubang kita usa ka pandemya . Kahit ayaw makialam ng Pangulo kina Speaker Alan Peter Cayetano at Marinduque Rep. Lord Allan Velasco na umiinit ang hidwaan sa term sharing sa pagka-Speaker, halatang banas na siya kaya nanawagan siya sa pagka_karoon ng espesyal na sesyon para maipasa na ang budget. Bisan kung ang Presidente dili gusto manghilabot kay Speaker Alan Peter Cayetano ug Marinduque Rep. Lord Allan Velasco, nga nagpainit sa panagbangi bahin sa term sharing sa Speaker, klaro nga gikapoy siya busa nanawagan siya alang sa usa ka espesyal nga sesyon aron mapasar ang badyet. Puwedeng gawin ito ng Pangulo. Mahimo kini sa Presidente. Totoong hindi dapat nakikialam ang Pangulo sa Kongreso bilang isang co-equal branch ng Ehekutibo. Tinuud nga ang Presidente dili kinahanglan manghilabut sa Kongreso ingon usa ka managsama nga sangang sang Executive. Pero bilang namumuno sa party in power, puwede niyang himukin ang mga kapartido niyang mambabatas na magdaos ng espesyal na sesyon. Apan isip pinuno sa partido nga adunay gahum, mahimo niya awhagon ang iyang mga kauban nga magbabalaod nga maghimo usa ka espesyal nga sesyon . Kaya ang mayorya ng mga mambabatas ay tatalima sa gusto ng Pangulo na magdaos ng espesyal na sesyon sa Oktubre 13 hanggang 16. Busa ang kadaghanan sa mga magbabalaod motuman sa gitinguha sa Presidente nga maghiwat usa ka espesyal nga sesyon sa Oktubre 13 hangtod 16 Magugunita na minadaling aprobahan ang General Ap__propriations Bill o pambansang budget kamakailan lang at kasunod nito ay sinuspinde ni Cayetano ang sesyon para muling buksan sa Nobyembre. Kahinumduman nga ang General Appropriations Bill o nasudnon nga badyet dali nga naaprubahan karong bag-o ug pagkahuman gisuspenso ni Cayetano ang sesyon aron magbukas usab kaniadtong Nobyembre. Naging kontrobersyal at ques_tionable ang hakbang na ito ni Cayetano. Nahimong kontrobersyal ug kwestyonable ang lakang ni Cayetano. Sa tingin ko, talagang sagad na sa pagkainis ang Pa_ngulo sa mga nangyayaring ito. Hinumdomi nga ang General Appropriations Bill o nasudnon nga badyet dali nga naaprobahan karon ug pagkahuman gisuspenso ni Cayetano ang sesyon aron magbukas usab sa Nobyembre. Kung puwedeng himukin ng Pangulo ang Kongreso sa pagdaraos ng espesyal na sesyon, puwede rin niyang hikayatin ang mga mambabatas ng mayoryang partido na pumili ng ibang leader bukod kina Cayetano at Velasco para lang matapos na ang iringan ng dalawa. Kung ang Presidente mahimong awhagon ang Kongreso nga maghimo usa ka espesyal nga sesyon, mahimo usab niya awhagon ang mga magbabalaod sa kadaghanan nga partido nga magpili usa ka pinuno nga dili sila Cayetano ug Velasco aron lang matapos na ang reklamo sa duha. Baka diyan na makapasok si Rep. Martin Romualdez. Basig didto si Rep. Martin Romualdez. Pero naiisip ko rin na kapag nagkataon, bilang respeto sa Pangulo, baka ang piliin pa ng mayoryang mga mamababatas na gawing Speaker ay si Rep. Paolo Duterte na anak ng Pangulo. Apan gihunahuna ko usab nga kung adunay higayon, ingon pagrespeto sa Presidente, ang kadaghanan sa mga magbabalaod mahimong mopili nga himuon si Speaker Rep. Paolo Duterte nga anak sa Presidente . Kapag nangyari iyan, parehong luhaan sina Cayetano at Velasco. Sa diha nga nahinabo, silang Cayetano ug Velasco naghilak. Bakit ngayon lang naisipang ipag-utos ni President Duterte na sirain ang mga nakukumpiskang ilegal na droga. Nganong karon pa lang gikonsiderar ni Presidente Duterte ang pagmando sa pagguba sa mga nakumpiskar nga iligal nga droga. Kung kailan marami nang na-recycle saka lamang naisipang sirain. Kung daghan ang na-recycle unya gihunahuna ra nga gubaon. Kung noong una pa ay agad nang sinisira ang mga nakumpiska, wala na sanang gaanong problema sa kasalukuyan. Kung kaniadto ang mga nakumpiskahan gilayon nga naguba, wala untay daghang kasamokan sa karon. . Sa ngayon, marami nang pulis sa drug enforcement unit ang nagkamal ng pera dahil sa nirecycle na droga. Hangtod karon, daghang mga opisyal sa pulisya sa yunit sa pagpatuman sa droga ang nagtigum og salapi tungod sa mga gi-recycle nga droga. Karamihan sa kanila ay may mamahaling sasakyan at may paupahang apartment na ang pera ay galing sa nirecycle na droga. Kadaghanan sa kanila adunay mahal nga awto ug giabangan nga mga apartment nga ang salapi gikan sa recycled nga droga . Sabi ng Presidente nang magsalita noong Lunes sa telebisyon, dapat sirain sa loob ng isang linggo ang mga makukumpiskang droga upang maiwasan ang pag-recycle ng mga ito. Nagingon ang Presidente kung namulong sa telebisyon kaniadtong Lunes, ang nakumpiskar nga mga tambal kinahanglan gubaon sa sulud sa usa ka semana aron mapugngan sila nga ma-recycle. Kapag nasira na umano ang mga nakumpiskang droga hindi na ito manana_kaw at mare-recycled at mas mapoprotektahan ang mga Pilipino. Kung nadaot kuno ang mga nakumpiskar nga droga, dili na sila kawatan ug ma-recycle ug mas mapanalipdan ang mga Pilipino. Idinagdag ng Presidente na sana raw ay maunawaan siya ng Korte Suprema sa kanyang posisyon na pagsira sa mga nakumpiskang droga. Gidugang sa Presidente nga gilauman niya nga masabtan siya sa Korte Suprema sa iyang posisyon nga gubaon ang mga nakumpiskar nga droga. Isa sa mga campaign promise ni Duterte noong 2016 Presidential elections ay ang paglutas sa problema sa illegal drugs. Usa sa gipasalig sa kampanya ni Duterte kaniadtong 2016 nga piliay sa Presidente mao ang pagsulbad sa problema sa iligal nga droga. Nang manalo siya, agad sinimulan ang kampanya laban sa drug syndicates, mga tulak at mismong mga gumagamit ng droga. Sa iyang pagdaog, gisugdan dayon niya ang kampanya kontra sa mga sindikato sa droga, mga pusher ug mga tiggamit sa droga mismo. Umalagwa ang Oplan Tokhang. Ninggawas ang Oplan Tokhang. Maraming tulak ang naaresto at mayroon pang mga napatay. Daghang pusher ang gidakup ug ang uban gipatay. May isang tinedyer na nagbabantay lamang ng kanyang tindahan sa Caloocan ay pinatay ng mga pulis dahil tulak daw ng shabu. Usa ka batan-on nga nagbantay lang sa iyang tindahan sa Caloocan ang gipatay sa pulis tungod kay giduso kuno niini ang shabu . Mayroong mag-amang pushers sa Pasay City na sumuko na sa mga pulis pero pinatay pa rin. Usa ka amahan ug anak nga pusher sa Pasay City ang misurender sa pulis apan napatay gihapon. Sa dakong huli, wala ring kinahantungan ang kampanya. Sa katapusan, ang kampanya wala usab katapusan. Hindi nalutas sa loob ng anim na buwan. Wala masulbad sa sulud sa unom ka bulan. Inamin ng Presidente, isang taon na ang nakararaan na mahirap masawata ang droga dahil nakapasok na sa bansa ang mga malalaking sindikato. Giangkon sa Presidente nga kaniadtong miaging tuig lisud ang pagpugong sa drugas tungod kay daghang mga sindikato ang nakasulod sa nasud Problemang malaki ang droga sapagkat kahit sa Bureau of Customs ay nakakalusot ang mga ito. Dako nga problema ang tambal tungod kay bisan sa Bureau of Customs makalusot sila. Inilalagay sa magnetic lifter at walang kuskos ba-lungos na nakakalabas sa Customs gaya noong panahon ni Customs Commissioner Nicanor Faeldon. Gibutang sa usa ka magnetic lifter ug walaÕy gasgas sa Customs sama sa panahon ni Customs Commissioner Nicanor Faeldon. Ngayon, ipinasisira na ng Presidente ang nakumpiskang droga. Karon, giguba sa Presidente ang mga nakumpiskar nga droga. Magandang balak pero sana noon pa ginawa. Maayong intensyon apan hinaut nga nahimo kini kaniadto. Kung kailan marami nang na-recycle ang mga scalawag na pulis saka naisip na sirain ang salot na droga. Kung daghang mga scalawag nga pulis ang gi-recycle dayon gihunahuna nga makaguba sa salot sa droga. Sabagay, hindi pa naman huli. Bisan unsaon, dili pa ulahi ang tanan. Pero bantayan din ang mga sisira sa droga at baka mayroon na namang mailusot at ma-recycle. Apan pagbantay usab alang sa mga nagguba sa droga ug mahimong adunay daghan pa nga makalusot ug maka-recycle Nakakasawa na ang problema sa ilegal na droga. Ang problema sa iligal nga droga nagkalaay. Ang mga abogado na miyembro ng Bar ay kinakaila-ngan na kumilos ayon sa hinihingi ng panuntunan (Code of Professional Responsibility). Ang mga abogado sa myembro sa bar gikinahanglan nga molihok sama sa gikinahanglan sa Code (Professional Responsibility). Hindi nila dapat hawakan ang magkalaban sa kaso o ang tinatawag na may conflict of interest maliban na lang kung may pirmadong kasulatan na ibinigay ang kliyente patunay na pumapayag sila na parehong hawakan ang kanilang kaso pagkatapos na isiwalat ang lahat. Dili nila hilabtan ang kaatbang sa kaso o ang gitawag nga conflict of interest gawas kung adunay usa ka pinirmahan nga dokumento nga gihatag sa kliyente nga pamatud-an nga sila andam nga pagdumala sa ilang kaso pagkahuman ibutyag ang tanan. Dapat din na magkaroon ang abogado ng mataas na moralidad sa kanilang propesyunal at personal na buhay. Ang abogado kinahanglan usab adunay taas nga moral sa ilang propesyonal ug personal nga kinabuhi. Ano ba ang conflict of interest? Unsa ang panagsumpaki sa interes? Kailan din sinasabi na immoral ang ginawa ng abogado? Kanus-a giingon nga imoral ang gibuhat sa abogado? Ano ang puwedeng reklamo para sa pagdidisiplina kay atorni dahil sa paglabag sa kautusan? Unsa man ang mahimong reklamo sa pagdisiplina sa atorni sa paglapas sa balaod? Ito ang mga tanong na sasagutin sa kaso ni Atty. Pete Payo. Kini ang mga pangutana nga tubagon sa kaso ni Atty. Pete Payo. Kasalukuyang hinahawakan ni Atty. Payo ang mga kasong kriminal ni Romy tulad ng estafa at pananakot (grave threats/grave coercion). Nga karon gihuptan ni Atty. Ang mga kasong kriminal ni Romy sama sa estafa ug hulga (grabe nga pagpanghulga / grabe nga pagpamugos). Habang kinakaharap ni Atty. Payo ang kaso ni Romy ay nakilala at nakasalamuha niya ang misis nitong si Marilyn. Samtang nag-atubang si Atty. Ang tambag sa kaso ni Romy mao nga nahimamat ug nahimamat niya ang iyang asawa nga si Marilyn . Maganda at kaakit-akit ang babae kaya nagustuhan ni Payo at bandang huli ay lihim niyang nakarelasyon hanggang magbunga ng isang anak. Gwapa ug madanihon ang babaye busa nagustuhan kini ni Payo ug sa ulahi sekreto siyang nakigrelasyon hangtod nga nanganak siya og anak. Nang malaman ni Romy ang nangyari ay minaltrato nito ang misis dahil na rin sa natural nga nitong hilig sa karahasan. Sa pagkahibalo ni Romy sa nahitabo iyang gitambalan ang iyang asawa tungod sa iyang natural nga hilig sa kapintasan. Kaya ang ginawa ni Marilyn ay nagsampa ng petisyon para makakuha ng TPO o temporary protection order laban kay Romy at si Payo ang abogado nito. Busa ang gihimo ni Marilyn mao ang pag-file og petisyon aron makakuha og TPO o temporary protection order batok kang Romy ug Payo nga abogado niini . Todo tanggi naman si Atty. Payo sa mga paratang. Gipasabot ni Atty. Tambag sa mga pasangil. Una, napilitan lang daw siyang pumirma sa petisyon dahil naawa siya at kailangan ng mabilis na aksyon para maisalba ang buhay ni Marilyn at tatlong batang anak nito na puro pa babae. Una, giingon niya nga napilitan lang siya nga pirmahan ang petisyon tungod kay naluoy siya kaniya ug nanginahanglan dali nga aksyon aron maluwas ang kinabuhi ni Marilyn ug ang tulo niya ka mga anak nga babaye nga babaye pa. Limitado lang naman daw ang naging partisipasyon niya sa petisyon at nang mailabas naman na ang TPO ay agad na siyang bumitaw sa kaso bilang abogado ni Marilyn. Giingon niya nga ang iyang pagsalmot sa petisyon limitado ug sa dihang gipagawas ang TPO, gipagawas niya gilayon ang kaso isip abogado ni Marilyn . Isa pa ay wala naman daw kakaibang impormasyon na ginamit dahil nasa mga rekord naman ng korte ang nakabinbing mga kaso ni Romy at hindi ito pahirap sa lalaki. Ang usa pa walaÕy katingad-an nga kasayuran nga gigamit tungod kay ang mga nag-ung-ong nga kaso ni Romy naa sa talaan sa husgado ug wala niini gitortyur ang tawo . Pangalawa, walang katotohanan ang reklamo ng adultery laban sa kanya at katunayan nga ay ibinasura na ito ng piskal na humawak sa kaso. Ikaduha, ang reklamo sa panapaw batok kaniya dili tinuod ug sa tinuud nga ang piskal nga nagdumala sa kaso gibasura kini Pangatlo, hindi niya inabandona si Romy sa kaso nitong grave threats dahil siya pa nga ang tinanggal sa serbisyo ng lalaki. Ikatulo, wala niya talikdi si Romy sa kaso sa grabe nga pagpanghulga tungod kay gikuha man siya sa serbisyo sa lalaki . Matapos ang masusing pagsisiyasat ay gumawa ng ulat at rekomendasyon ang komisyon sa IBP Board of Governors (IBP Board) para tanggalan ng lisensiya si Atty. Pete Payo at alisin ang pangalan niya sa listahan ng mga abogado (Roll of Attorneys). Pagkahuman sa usa ka makuti nga imbestigasyon ang komisyon naghimo usa ka ulat ug rekomendasyon sa IBP Board of Governors (IBP Board) nga buwagan si Atty. Pete Tambag ug kuhaa ang iyang ngalan gikan sa lista sa mga abogado (Roll of Attorneys). Inaprubahan ito ng IBP Board. Giaprobahan kini sa Lupon sa IBP. Kinatigan din ng SC ang resolusyon ng IBP Board pagkatapos na mapag-aralan nito ang mga rekord ng kaso. Gipadayon usab sa SC ang resolusyon sa IBP Board pagkahuman gisusi ang mga talaan sa kaso. Ayon daw sa Canon 15 ay dapat na maging patas, totoo at tapat sa lahat ng kanilang transaksyon sa kliyente ang mga abogado. Pinauyon sa Canon 15, ang mga abogado kinahanglan patas, tinuud ug matinuoron sa tanan nilang transaksyon sa kliyente Hindi sila dapat humawak ng magkataliwas na interes o ang tinatawag na conflict of interest nang dalawang magkalabang partido. Dili sila dapat maghupot sa mga kontra nga interes o ang gitawag nga conflict of interest sa duha nga magkontra nga partido. Sigurado kasi na masasaktan ang una niyang kliyente dahil magagamit niya rito ang anumang kaalaman niya na nakuha nang siya pa ang tumatayong abogado nito. Sigurado nga masakitan ang iyang una nga kliyente tungod kay mahimo niya magamit dinhi ang bisan unsang kahibalo nga nakuha niya kaniadtong abogado pa niya kini . Ang prohibisyon na ito ay base sa polisiya ng madla at para masigurado ang tiwala/kumpiyansa ng mga kliyente sa kanilang pakikipag-usap sa sariling abogado. Kini nga pagdili nakabase sa patakaran sa publiko ug aron masiguro ang pagsalig / pagsalig sa mga kliyente sa ilang pakigsulti sa ilang kaugalingon nga abogado. Si Payo ang abogado ni Romy sa mga kasong kriminal nito pero siya rin ang tumayong abogado ng misis nitong si Marilyn sa petisyon para makakuha ng TPO. Si Payo abogado ni Romy sa iyang mga kasong kriminal apan abogado usab siya sa iyang asawang si Marilyn sa petisyon nga makakuha og TPO . Magsisilbing malaking hamon sa liderato ni Interior Sec. Eduardo A–o ang paglutas sa pagpaslang sa mistah nÕyang si Atty. Wesley Barayuga, na dating Board Se-cretary ng Philipine Charity Sweepstakes Office (PCSO). Magsilbi nga usa ka punoan nga hagit sa pagpangulo ni Interior Sec. Gisulbad ni Eduardo A–o ang pagpatay sa iyang misty nga si Atty. Wesley Barayuga, kanhi Board Secretary sa Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO). Bilang Interior Secretary at chairman ng National Police Commission, halos hawak na ni A–o sa leeg ang lahat ng kapulisan kaya magagamit niya ang mga magagaling na imbestigador para malutas ang kaso ni Barayuga. Isip Interior Secretary ug chairman sa National Police Commission, hapit gigunitan ni A–o ang tanan nga pulis aron magamit niya ang maayo nga mga imbestigador aron masulbad ang kaso ni Barayuga. Sina A–o at Barayuga ay miyembro ng Philippine Military Academy Matikas Class Ô83. Si A–o ug Barayuga mga miyembro sa Philippine Military Academy Matikas Class Ô83. May mga report na si Barayuga ay nasa watchlist ni President Digong sa droga subalit hindi pa ito napapatunayan. Adunay mga report nga si Barayuga naa sa watchlist ni Presidente Digong bahin sa droga apan wala kini mapamatud-an. Noong aktibo pa kasi sa PNP si Barayuga, na-assign siya sa Iloilo sa kasagsagan ng operation ng drug lord na si Melvin Odicta, at ikinabit na siya dito tulad ni Iloilo City Mayor Jed Mabilog na lumayas sa bansa kasama ang pamilya. Kaniadtong aktibo pa si Barayuga sa PNP, nadestino siya sa Iloilo sa kataas sa operasyon sa drug lord nga si Melvin Odicta, ug naapil siya niini sama ni Iloilo City Mayor Jed Mabilog nga mikalagiw sa nasud kauban ang iyang pamilya. Iginiit naman ng mga kosa ko sa Iloilo na sina Barayuga at Odicta ay mahigpit na magkaaway ng panahon na Ôyun kaya hindi maaaring sangkot sa droga ang una. Giinsistir sa akong mga ig-agaw sa Iloilo nga si Barayuga ug Odicta mga mabangis nga kaaway niadtong panahona mao nga ang una dili naapil sa droga. Kung sabagay, maging si A–o ay nagsasabing cleared na ang mistah niya. Labing maayo, bisan si A–o nagsulti nga ang iyang mistah na-clear na. Sa kanyang pagretiro, kinuha ng isa pa nÕyang mistah na si PCSO chairman Simeon Pinili noong Enero 2018 ang serbisyo ni Barayuga kung saan naging mabagsik siya sa mga STL operators na hindi tumatalima sa datos ng ahensiya ng gobyerno, anang mga kosa ko. Sa iyang pagretiro, usa pa nga mistah, ang chairman sa PCSO nga si Simeon Pinili, ang ning-ilis sa serbisyo ni Barayuga kaniadtong Enero 2018 diin nahimo siyang mapintas sa mga operator sa STL nga dili motuman sa datos sa ahensya sa gobyerno, ingon sa akong mga ig-agaw Si Barayuga ay inambus sa Mandaluyong City habang pauwi sa bahay. Si Barayuga giambus sa Lungsod sa Mandaluyong padulong mopauli. Hindi kaya naging biktima ng EJK itong si Barayuga? Mahimo ba nga si Barayuga nabiktima sa EJK? Malalaman ni Sec. A–o ang kasagutan sa tanong na ito? Gipasabot ni Sec. Unsa ang tubag sa niini nga pangutana? Naglaan ng P1 milyon na reward money ang PMA Class Ô83 para sa bagong impormasyon na makatulong sa paglutas ng kaso ni Barayuga. Ang PMA Class Ô83 naggahin og P1 milyon nga ganting salapi alang sa bag-ong kasayuran nga makatabang sa pagsulbad sa kaso ni Barayuga. Nagtayo ng Task Force Barayuga ang Mandaluyong police chief Col. Hector Grijaldo Jr. at sinabi niyang umuusad naman pataas ang imbestigasyon nila sa kaso. Abangan! Ang hepe sa pulisya sa Mandaluyong nga si Col. Hector Grijaldo Jr. ug giingon niya nga ang ilang imbestigasyon sa kaso nagauswag paitaas. Abangan! Ganito kasi yun Ð ang Davao City government mismo ay naglalagay ng team na ang main task ay ang screening sa lahat nang darating sa Davao International Airport. Tungod kay ingon ana - ang gobyerno sa Dakbayan sa Davao mismo nag-set up usa ka tim nga ang panguna nga tahas mao ang pag-screen sa tanan nga moabut sa Davao International Airport . Ang team na Ôyan ay pinamumunuan ni Ms. Ge-nerose Tecson, incharge sa RT-PCR tests at sa pag-assign sa mga incoming passengers sa facilities kung saan nila hihintayin ang resulta ng kanilang swab tests. Ang maong team gipangulohan ni Ms. Ang Ge-nerose Tecson, incharge sa mga pagsulay sa RT-PCR ug itudlo ang mga umaabot nga mga pasahero sa mga pasilidad diin maghulat sila alang sa mga resulta sa ilang mga swab test Ngunit pag ang pasahero ay tapos na nakapag-RT-PCR, may 24 hours hanggang 72 hours na bago sumakay ng ereplano patungong Davao City at negative naman ang kanilang resulta Ð okay naman Ôyon at sila ay pinalalabas agad ng airport patungo sa kung saan sila papunta. Apan kung nakumpleto na sa pasahero ang RT-PCR, molungtad 24 oras hangtod 72 oras sa wala pa mosakay sa ayroplano padulong sa Dakbayan sa Davao ug negatibo ang ilang sangputanan - okay ra ug gidala dayon sila sa tugpahanan sa kung diin sila. At heto ang problema. Ug ania ang problema. Dahil may ilan ding pasahero na nag-positive sa swab test dito sa Davao Airport at habang naghihintay ng kanilang resulta sa test ay mareklamo. Tungod kay adunay usab pipila nga mga pasahero nga nagpositibo sa swab test dinhi sa Davao Airport ug samtang naghulat sa ilang resulta sa pagsulay moreklamo. May naghahanap ng hotel at ang iba ay nag-demand ng pagkain at iba pang amenities. Ang uban nangita us aka hotel ug ang uban nangayo pagkaon ug uban pang kaayo. Kung tutuusin hindi responsibilidad ng Davao City government ang mga nasabing pasahero na hindi mga residente ng Davao City. Sa tinuud, walaÕy kapangakohan ang gobyerno sa syudad sa davao sa nasangpit nga mga pasahero nga dili residente sa syudad sa davao Dapat sinusundo yan ng kanilang local government units sa airport at dalhin pauwi sa mga bayan nila. Kinahanglan kuhaon kini sa ilang mga local government unit sa airport ug iuli sa ilang mga lungsod. Nasaan na ang konsensiya ng LGUs na ito at pinababaya-an lang nila ang mga mamamayan nila dito sa Davao airport? Asa ang konsensya sa kining mga LGU ug gipasagdan ra nila ang ilang mga lungsuranon dinhi sa airport sa Davao? At may isang instance nga na may 47 na naging positive sa isang flight dumating galing Manila noong nakaraang buwan. Ug adunay usa ka pananglitan sa 47 nga positibo sa usa ka paglupad nga pag-abut gikan sa Manila sa miaging bulan. At ang problema ay pito lang sa 47 ang taga-Davao City. Ug ang problema pito ra sa 47 ang gikan sa syudad sa davao. At ang LGUs concerned ay hindi naman sinundo ang mga pasaherong taga-kanila. Ug ang mga hingtungdan sa LGU wala kuha ang ilang mga pasahero. Ang galing ninyong mga LGU, ipinasa nÕyo sa Davao City ang problema. Imong mga maayong LGU, gipadala nimo ang problema sa syudad sa davao. Airport lang po kami rito sa Davao City na kung saan dumadaan ang libu-libong pasahero patungo sa kanilang mga lalawigan at bayan. Usa ra kita ka tugpahanan dinhi sa syudad sa Davao diin libuan ka mga pasahero ang moagi sa ilang mga probinsya ug lungsod . Sana naman sa harap ng problemang ito ng COVID-19 pandemic ay makonsensiya naman ang local officials natin at sunduin nila ang mga mamamayan nila. Naglaum ako nga sa atubang sa kini nga COVID-19 nga pandemikong problema, ang atong mga lokal nga opisyal makonsensya ug ilang kuhaon ang ilang mga lungsuranon NAGBUKAS ang mga pampublikong eskuwelahan noong Lunes sa ilalim ng distance learning at ayon kay DepEd Secretary Leonor Briones, naging matagumpay ito sa kabila na banta ng COVID-19. Gibuksan ang mga eskuylahan sa publiko kaniadtong Lunes ubos sa distansya nga pagkat-on ug pinauyon kay DepEd Secretary Leonor Briones, malampuson kini bisan pa sa hulga sa COVID-19. Ayon pa rin sa kalihim, naharap at napagtagumpayan nila ang coronavirus. Sumala pa sa kalihim, giatubang ug gilampusan nila ang coronavirus. Ipinagmalaki ng DepEd na mahigit 6,000 educational TV at radio shows ang kanilang inihanda para sa mga estudyante sa buong bansa bukod pa rito ang mga printed learning modules na ipinamahagi sa mga mag-aaral na hindi makaka-access sa internet dahil nasa malalayo at liblib na lugar. Mapasigarbuhon ang DepEd nga nag-andam labaw pa sa 6,000 nga mga salida sa edukasyon sa TV ug radyo alang sa mga estudyante sa tibuuk nga nasud dugang sa mga giimprinta nga mga modyul sa pagkat-on nga gipanghatag sa mga estudyante nga dili maka-access sa internet tungod kay tua sila sa hilit ug hilit nga lugar . Hinanap ng mga guro ang tirahan ng mga mag-aaral at ibinigay sa mga ito ang modules. Gipangita sa mga magtutudlo ang kwarter sa mga estudyante ug gihatag kanila ang mga modyul. Hindi raw dapat mangamba ang mga estudyante na nasa ma_layong lugar dahil regular silang hahatiran ng mo_dules_. Ang mga estudyante nga naa sa layo kinahanglan dili mabalaka tungod kay hatagan sila kanunay nga mga modyul . Ayon sa DepEd, nasa 24.7 milyong estudyante ang nakaenrol ngayong pasukan. Sigun sa DepEd, mga 24.7 milyon nga mga estudyante ang naenrol karong tuig sa pagtungha. Maaring napagtagumpayan nga ng DepEd ang pagsisimula ng klase sa pamamagitan ng bagong mode ng pagtuturo. Mahimong molampos ang DepEd sa pagsugod sa klase pinaagi sa usa ka bag-ong paagi sa pagtudlo. . Ito ang unang pagkakataon na ang mga estudyante ay sa kanilang mga gadgets nakatutok sa halip na pumapasok sa eskuwelahan at ka-face-to-face ang mga guro. Kini ang una nga higayon nga nakapunting ang mga estudyante sa ilang mga gadget imbis nga moadto sa eskuylahan ug mga magtutudlo nga nawong sa nawong. Umaagapay sa mga bata ang kani-kanilang mga magulang. Kuyog sa ilang mga ginikanan ang mga anak. Sa nangyayaring pananalasa ng COVID-19, mas kawawa ang mga guro na nagsisikap makarating sa bahay-bahay ng mga estudyanteng walang access sa internet para mahatiran ng modules. Sa nagpadayon nga COVID-19, ang mga magtutudlo nga naningkamot nga maabut ang mga balay sa mga estudyante nga walaÕy access sa internet aron makadawat mga modyul labi nga makaluluoy. Delikado ang kanilang kalagayan na mahawahan ng sakit. Makatakod ang ilang kahimtang. Gaya ng 10 guro sa Ilagan City, Isabela na nagpositibo sa virus kamakailan. Sama sa 10 ka magtutudlo sa Ilagan City, Isabela nga nagpositibo sa virus karong bag-o. UmanoÕy nagkaroon ng virus ang mga guro habang namamahagi ng modules. Ang mga magtutudlo nakaangkon kuno usa ka virus samtang nanghatag mga modyul Masasabing matagumpay ang pagsisimula ng klase kung nabibigyan nang lubos na pagkalinga ang mga guro na ang karamihan ay dumadaing sa liit ng kanilang sahod. Ang pagsugod sa usa ka klase mahimong giingon nga malampuson kung ang mga magtutudlo gihatagan labing pag-atiman ug kadaghanan nagreklamo bahin sa mubu nga sweldo. Pinakakawawa ang mga nagtuturo sa liblib. Ang labing kabus nga mga magtutudlo sa hilit. Ilan sa kanila, sariling pera ang gina_gamit para may pamasahe. Ang pila sa ila, kaugalingon nga salapi ang gigamit sa pamasahe. Sila rin muna ang bumi_bili ng ilang kailangan sa school gaya ng tsok, eraser at iba pa. Sila usab ang una nga nakapalit mga gamit sa eskuylahan sama sa chalk, eraser ug uban pa. Sa kabila nito, hindi ito nakikita ng mga namumuno. Bisan pa niini, ang mga pinuno dili makakita niini. Hindi marinig ang kanilang hinaing. Dili madungog ang ilang mga reklamo. Kaila_ngan pa bang idaan sa protesta para makita ang kanilang mga isinasamo? Kinahanglan pa ba nga moagi sila sa protesta aron makita ang ilang mga apela? Kalingain naman nang patas ang mga guro. Amping pag-ayo ang mga magtutudlo. Kung ang mga pulis at sundalo ay naitaas ang suweldo, bakit hindi ang mga guro. Kung nagpataas ang sweldo sa mga pulis ug sundalo, ngano nga dili man ang mga magtutudlo. Sana naman, marinig na sila sa pagkakataong ito. Hinaot, madungog sila ning orasa. MARAHIL kung ang pamahalaan ang maghahayag ng balita, ito ay puwedeng pagdudahan ng mamamayan at sabihing self-serving. MAHIMO kung ipahibalo sa gobyerno ang balita, mahimo nga magduda ang mga tawo niini ug moingon nga nagserbisyo sila sa kaugalingon. Pero ang nagsasabi mismo na humu_hupa na ang kaso ng COVID-19 sa bansa ay isang indipindiyenteng grupo ng mga mananaliksik na ang tawag ay OCTA Research team. Apan ang nagpahayag sa kaugalingon nga kaso nga COVID-19 sa nasud usa ka independente nga grupo sa mga tigdukiduki nga gitawag nga OCTA Research team Pero kung duda pa rin tayo ay bigyan natin ng benefit of the doubt para kahit bahagya man ay mabuhayan tayo ng pag-asa na matatapos din ang pandemyang dina_ranas natin at ng buong daigdig. Apan kung nagduhaduha pa kita, hatagan naton ang kaayohan sa pagduhaduha aron labing menos gamay mabuhi ang atong mga paglaum nga ang pandemiya nga atong nasinati ug matapos ang tibuuk kalibutan . At bago naman tayo maging kampante kasunod ng magandang balitang ito, may itinatagubilin ang mga re_searcher. Ug sa wala pa kami magkompiyansa sa pagsunod niining maayong balita, gitudloan kami sa mga tigdukiduki. Iyan ang pagpapatupad ng mas estriktong qua_rantine measures sa ilan pang piling lugar sa bansa na Ôdi pa masyadong kontrolado ang pandemya. Kana ang pagpatuman sa labi ka makuti nga mga lakang sa quarantine sa pipila nga napili nga mga lugar sa nasud diin ang pandemya wala pa hingpit nga makontrol Sabi ng research group, bagamaÕt may naitatala pang bagong kaso ng COVID-19, kapansin-pansin naman na malaki ang pagbaba ng mga kaso. Pinauyon sa grupo sa panukiduki, bisan kung ang mga bag-ong kaso sa COVID-19 natala pa, natalupangdan nga ang ihap sa mga kaso mikunhod pag-ayo. Ibig sabihin, buma_bagal ang reproductive rate ng virus sa buong bansa pati na sa Metro Manila na siyang naging epicenter ng pandemya. Sa ato pa, naghinay ang reproductive rate sa virus sa tibuuk nasud ingon man sa Metro Manila nga nahimoÕg epicenter sa pandemic. Ito ay nasa 2,500 na lang kada araw sa buong bansa at 1,000 na lang kada araw sa Metro Manila. Kini mga 2,500 ra matag adlaw sa tibuuk nasud ug 1,000 ra matag adlaw sa Metro Manila. Ngunit nilinaw naman ng mga mananaliksik na posibleng tumaas muli ang growth rate ng COVID kung magpapabaya tayo. Apan giklaro sa mga tigdukiduki nga ang rate sa pagtubo sa COVID lagmit nga motaas usab kung dili naton kini pasagdan. Hindi ito irreversible. Kailangan pa rin mag-effort ang pamahalaan at mamamayan para masustine ang downward trend na ito ng sakit hanggang sa tuluyang maglaho. Dili kini mabalik. Kinahanglan pa nga magtinguha ang gobyerno ug ang mga tawo nga mapadayon ang pagkanaug sa us aka sakit hangtod nga kini hingpit nga mawala Magandang balita ito dahil kailangang makabalik sa normal ang galaw ng mga mamamayan at negosyo alang-alang sa kaunlaran ng ating bansa. Maayo kini nga balita tungod kay ang paglihok sa mga tawo ug negosyo kinahanglan mobalik sa normal alang sa kalamboan sa atong nasud KAHIT bawal dahil sa panahon ng COVID-19, patuloy ang operation ng online sabong kaya hiniling ng mga game_fowl breeders na payagan din silang magbukas ng derby sa bansa kahit sa limitadong kapasidad lang. BISAN tuod gidili tungod kay sa panahon sa COVID-19, nagpadayon ang mga operasyon sa online cockfighting mao nga gihangyo sila sa mga breeders sa gamef nga tugutan sila nga magbukas og derby sa nasud bisan sa gikutuban ang kapasidad. Wala na_mang away ang mga gamefowl breeders sa mga ope__rators ng online sabong subalit iginiit nila na kapag pinag_bukas sila mababawasan ang bilang ng pamilyang nagu_gutom sa panahon ng pandemya. WalaÕy away ang mga breeders sa gamefowl sa mga online cockfighting operator apan giinsistir nila nga kung ablihan sila, maminusan ang ihap sa mga pamilya nga gigutom sa panahon sa pandemiya Kaya sumulat si Ricardo Palmares Jr., presidente ng International Federation of Gamefowl Breeders Association (FIGBA) Inc., kay GAB chairman Abraham Mitra para tulungan silang kumbinsihin ang IATF na payagang magbukas ang derby para kumita ang gobyerno ni Presi_dent Digong at magkaroon ng trabaho ang mga Pinoy na sa kanila lang umaasa. Mao nga imong pagsulat, Ricardo Palmares, Jr., presidente sa International Federation of Gamefowl Breeders Association (FIGBA), Inc., usa si jesus nakapahimuot sa pagsugat kaninyo sa chairman nga si Abraham Mitra, ug sa pagtabang kanila nga makahimo sa pagdani sa mga IATF nga gitugotan sa pag-abli sa mga lugar sa nasud aron sa paghimo sa gobyerno sa Presidente, Digong, ug sa pagtrabaho sa ingon nga sa daghan sa uban kanila, sa lang sa paglaum. Puwede na sana sila sa mga lugar na mababa ang COVID. Mahimo sila sa ubos nga mga lugar sa COVID. Itong FIGBA mga kosa ay isang 38-strong na grupo na may 6,282 miyembro at mantakin nÕyo kung gaano karaming Pinoy ang mabibigyan nila ng trabaho. Kining mga ig-agaw sa FIGBA usa ka 38-lig-on nga grupo nga adunay 6,282 ka mga miyembro ug maihap kung pila ka mga Pilipino ang mahimo nila hatagan mga trabaho. Dipugaaaa ! Sa kanilang sulat kay Mitra, nagbigay si Palmares ng mga alituntunin at suhestyon para maiwasan ang pagkalat ng COVID sa mga sabungan kung saan gaganapin ang derby. Sa ilang sulat kang Mitra, naghatag si Palmares og mga panudlo ug sugyot aron malikayan ang pagkaylap sa COVID sa mga sabungan kung diin himuon ang derby. Siyempre, para may pakinabang din ang mga LGUs, kailangang mag-comply sa mga permit ang magpa-derby_ at may sapat na espasyo at pasilidad ang sabungan para mahigpit na maipatupad ang social distancing. Bitaw, aron makabenipisyo usab ang mga LGUs, kinahanglan nga sundon sa derby ang mga permiso ug ang sabungan adunay igong wanang ug pasilidad nga istrikto nga ipatuman ang pagpalayo sa sosyal Kailangang malinis, well-sanitized and disinfected ang sabungan bago at pagkatapos ng sultada at may hand-washing stations, sanitizers, alcohol at lahat nakasuot ng facemask ang mga participants, pati mga empleyado nila. Ang sabungan kinahanglan limpyo, maayong pagkalimpyo ug disimpektahan sa wala pa ug pagkahuman ang sultada ug ang mga partisipante, ingon man ang ilang mga empleyado, adunay mga estasyon sa paghugas sa kamut, mga sanitizer, alkohol ug tanan nga nagsulud sa facemask. Subalit sorry na lang sa mga mananaya, at cockfight affi_cionados dahil bawal sila sa loob ng sabungan, ani Palmares. Apan pasayloa ko sa mga sugarol, ug mga sabong sa sabong tungod kay wala sila gitugutan sa sulud sa sabungan, ingon ni Palmares . Ang maganda pa nito, iginiit ni Palmares na ang mga personnel ay dapat magpa-swab test kada two weeks para siguradong hindi sila positibo sa COVID. Aron mas grabe ang kahimtang, miinsistir si Palmares nga ang mga kawani kinahanglan nga magpa-swab test matag duha ka semana aron masiguro nga dili sila positibo sa COVID. Dipugaaaa ! Kaya lang, noong Hulyo 13 pa ang sulat ni Palmares kay Mitra at hanggang sa ngayon wala pang balita kung nakarating itong apela ng FIGBA kina IATF implementer Carlito Galvez at Interior Sec. Eduardo A–o. Bisan pa, ang sulat ni Palmares kang Mitra kaniadtong Hulyo 13 ug hangtod karon walaÕy balita kung ang FIGBA nag-apelar sa nagpatuman sa IATF nga si Carlito Galvez ug Interior Sec. Eduardo A–o . Kapag binanggit mo naman ang online sabong, palaging nakakabit ang pangalan ng negosyanteng si Atong Ang at alyas Tata Shala. Abangan! Kung gihisgutan nimo ang online nga sabong, ang ngalan sa negosyante nga si Atong Ang ug alyas Tata Shala kanunay nga gilakip. Abangan! Si Mer mga suki ay dati kong kasamahan sa Manila Police Dis_trict Press Corps (MPDPC) mula early 90Õs hanggang 2016. Ang mga kustomer mao ang akong kauban kaniadto sa Manila Police District Press Corps (MPDPC) gikan sa sayong bahin sa 90 hangtod 2016 . Naging kasama ko siya sa mga coverages dahil mula rin siya sa pagiging photographer at radio reporter dahil dito niya kinukuha ang kanyang gastusin o panustos sa kanyang pag-aaral. Kauban nako siya sa mga coverage kay gikan man siya sa pagka-photographer ug reporter sa radyo kay dinhi gikuha niya ang iyang gasto o gamit para sa iyang pagtuon . Nagbunga naman ang kanyang pag_pupursige na makatapos ng Masscom. Nagbunga ang iyang pagkamalahutayon nga matapos ang Masscom. Ito na ang naging daan na maging regular na reporter siya sa mga pahayagan at radyo. Naghatag kini dalan aron mahimo siyang usa ka regular nga tigbalita sa mga pamantalaan ug radyo. Hanggang mapabilang siyang maging reporter ng PM PangMasa na sister company ng Pilipino Star Ngayon na aking pinaglilingkuran. Hangtod nga nahimo siyang reporter sa PM PangMasa, ang igsoong kompanya sa Pilipino Star Karon nga akong gialagaran. Si Mer din ang pumalit sa aking puwesto bilang MPDPC President nang matapos ang aking termino noong 2014. Si Mer usab ang mipuli isip MPDPC President kung natapos ang akong termino kaniadtong 2014. Malaki ang naging improvement ng samahan at kaayusan ng MPDPC ng pamunuan niya ito ng dalawang termino. Ang organisasyon ug organisasyon sa MPDPC labi nga nag-uswag sa diha nga gipangulohan niya kini sa duha ka termino. Kaya proud ako na siya ang pumalit sa akin bilang Pangulo ng MPDPC dahil nadagdagan pa niya ang pagpapaayos ng opisina at napag-isa ang mga miyembro at opisyal ng Manila Police District. Busa gipasigarbo nga gipulihan niya ako isip Presidente sa MPDPC tungod kay gipadako niya ang pagpaayo sa opisina ug gihiusa ang mga myembro ug opisyales sa Manila Police District . Umangat ang kanyang katanyagan bilang regular reporter ng PM at PSN. Ang iyang dungog ingon usa ka regular nga tigbalita alang sa PM ug PSN nga ningtaas. Subalit alam ba ninyo na bukod sa magaling si Mer sa pagsusulat naging tanyag din itong magsasaka ng bansa. Apan nahibal-an ba nimo nga gawas sa maayo sa pagsulat ni Mer nahimo usab siya nga bantog nga mag-uuma sa nasud. Kaya tinagurian siyang Magsasakang Reporter dahil sa napaangat niya ang ani ng soya bean, mais, palay at pag-aalaga ng manok, baboy at isda sa kanyang maliit na farm sa Pampanga. Busa gitawag siya nga Farmer Reporter tungod kay gipadako niya ang ani sa toyo, mais, humay ug pagpadako sa manok, baboy ug isda sa gamay niyang umahan sa Pampang At nang manalasa ang COVID-19 sa bansa, lalong tumanyag si Mer sa pag-aalaga ng halamang gulay at organic plants sa loob ng bakuran o sa mga beranda ng bahay na tinawag na urban gardening. Ug sa pag-igo sa COVID-19 sa nasud, misikat ang Mer sa pag-atiman sa mga utanon ug mga organikong tanum sa lagwerta o sa mga beranda sa balay nga gitawag og urban gardening Hindi naging_ maramot si Mer sa kanyang kaalaman kung kaya ibina_bahagi niya ito sa mga kababayan nating gustong matuto ng paghahalaman sa pamamagitan ng libreng seminar mismo sa kanyang bahay sa Paco, Manila. Si Mer dili kuripot sa iyang nahibal-an busa gipaambit niya kini sa atong mga kababayan nga gusto makakat-on sa pagpananom pinaagi sa libre nga seminar didto mismo sa iyang balay sa Paco, Manil Ang Masaganang Buhay ay isa sa mga bagong ng programa sa OnePH Cignal TV Channel 1 ng kapatid network na TV-5. Ang Abundant Life usa sa mga bag-ong programa sa OnePH Cignal TV Channel 1 sa sister network nga TV-5. Ang Magsasakang Reporter na si Mer ay ginawaran ng To Farm bilang isa sa Most Oustanding Farmer of the Philippines 2016 on Agri-Intreprenuer at 2017 BCYF Innovation award bilang Oustanding Agri-Business. Ang Farmer Reporter Mer gihatagan To To Farm ingon usa sa Most Oustanding Farmer of the Philippines 2016 sa Agri-Intreprenuer ug 2017 BCYF Innovation award isip Oustanding Agri-Business Isa ring blogger si Mer na ang kanyang Youtube Channel na Ang Magsasakang Reporter ay may 110,000 subscriber na. Si Mer usa usab ka blogger nga ang Youtube Channel nga Farmer Reporter adunay na 110,000 nga mga suskritor. Sa loob lamang ng anim na buwan ay naabot ang silver botton play dahil sa kapaki-pakinabang na pagtuturo nito sa pagtatanim ng ibaÕt ibang uri ng halaman at Do it Yourself Tips. Sa unom ka bulan naabot ra ang pagdula sa pilak nga botton tungod sa mapuslanon nga panudlo sa pagtanum og lainlaing mga lahi sa tanum ug Buhata Kini sa Imong Kaugalingon Mga Tip. Isang lehitimong magsasaka si Mer, bata pa lamang ay bihasa na sa gawaing bukid at pagtatanim ng ibaÕt ibang uri ng halaman. Si Mer usa ka lehitimong mag-uuma, gikan sa gamay nga edad naanad siya sa pagpanguma ug pagtanum sa lainlaing mga lahi sa tanum. Sa edad na 16 ay lumuwas siya ng Maynila, nag-self support student, nakatapos ng Masscom hanggang maging reporter. Sa edad nga 16, nibiya siya sa Manila, nahimoÕg usa ka self-suporta nga estudyante, nigradwar sa Masscom ug nahimoÕg reporter Dahil nasa puso ni Mer ang pagsasaka at ikinararangal ang pagiging magsasaka dahil naniniwala siya na kung walang magsasaka ay magugutom ang kanyang kapwa. Tungod kay si Mer mao ang sentro sa pagpanguma ug gipasigarbo nga usa siya ka mag-uuma tungod kay nagtoo siya nga kung walaÕy mag-uuma gigutom ang iyang silingan. Kaya ang pagtatanim at pagsasaka sa probinsiya ay dinala niya sa Metro Manila, at ngayon ay nagtuturo siya ng Urban Gardening in a Plastic Bottle at Self Watering Plant. Busa gidala niya ang pagtanum ug pagpanguma sa probinsya sa Metro Manila, ug karon nagtudlo siya sa Urban Gardening sa usa ka Plotelya nga Botilya ug Kaugalingon nga Pagpainum. Iniimbitahan ni Mer ang mga magsasaka, mga plantito at plantita na manood at subaybayan ang Masaganang Buhay tuwing Linggo ng umaga. Giimbitahan ni Mer ang mga mag-uuma, nagtanum ug nagtanum sa pagtan-aw ug pagtan-aw sa Abundant Life matag Domingo sa buntag. May mga na-expired na namang mga gamot sa bodega ng Department of Health (DOH). Adunay mga expire nga tambal sa bodega sa Department of Health (DOH). Sana binigay na lamang ito sa mga Pinoy na maysakit na hindi makabili ng gamot. Hinaot nga gihatag ra kini sa mga pasyente nga Pilipino nga dili makapalit tambal. Marami pa namang maysakit at namamatay na hindi nakatikim ng gamot. Daghan pa ang nagsakit ug namatay nga walaÕy lami tambal. Ayon sa report, tinatayang 371 Pinoys ang namamatay araw-araw dahil sa sakit sa puso at 88 naman sa diabetes. Base sa report, gibanabana nga 371 ka mga Pilipino ang namatay matag adlaw tungod sa sakit sa kasingkasing ug 88 gikan sa diabetes. Karamihan sa mga ito ay mahihirap na walang kakayahang bumili ng gamot. Kadaghanan sa kanila mga kabus nga walaÕy katakus nga makapalit tambal. Ngayong may pandemya, lalo nang kaawaawa ang kanilang kalagayan dahil sa kakapusan sa pera. Karon nga adunay us aka pandemic, labi nga makaluluoy ang ilang kahimtang tungod sa kakulang sa salapi Ayon sa Commission on Audit (COA), ang halaga ng mga expired na gamot ay nagkakahalaga ng P2.2 bilyon. Suma sa Commission on Audit (COA), ang kantidad sa expire nga tambal nagkantidad og P2.2 bilyon. . Ayon pa sa COA, marami pa uma_nong malapit nang ma-expired. Pinauyon sa COA, daghan pa ang hapit na mag-expire. Bukod sa mga gamot, marami rin umanong dental supplies na binili ng DOH na na-expired na at mayroong malapit na ring ma-expired. Gawas sa mga tambal, daghang gamit sa ngipon nga gipalit sa DOH ang expires na usab ug hapit na matapos. Sobra-sobra umano ang stocks na nasa bodega. Ang mga stock sa bodega giingon nga sobra ra. Ang nakagugulantang pa, sa kabila na maraming_ nasayang na gamot ang DOH, humihingi pa sila ng P486 milyong pondo para sa Procurement and Supply Chain Management Service para sa 2021 budget. Katingad-an, bisan sa pag-usik sa DOH sa daghang droga, padayon gihapon silang nangita P486 milyon nga pondo alang sa Procurement and Supply Chain Management Service alang sa 2021 nga badyet. Bukod pa rito ang hinihinging P28.64 billion na proposed budget para sa DOH para sa 2021. Dugang sa gihangyo nga P28.64 bilyon nga gisugyot nga badyet alang sa DOH alang sa 2021. Ngayong nananalasa ang coronavirus, naaprubahan agad ang hinihingi ng DOH na P19.09 billion na pandemic budget para ngayong taon. Karon nga naguba ang coronavirus, gilayon nga naaprobahan ang hangyo sa DOH alang sa P19.09 bilyon nga pandemic budget alang karong tuig. Nagbabala si Senate President Pro Tempore Ralph Recto sa Department of Health na huwag aksayahin ang pera ng taumbayan. Gipasidan-an ni Senate President Pro Tempore Ralph Recto ang Department of Health nga dili sayangon ang kuwarta sa mga tawo. Masyado ani_yang nasayang ang taxpayersÕ money dahil pinabayaan lang ma-expired ang mga gamot at dental supplies. Giingon niya nga ang kwarta sa mga magbubuhis nasayang ra kaayo tungod kay gitugotan lamang nga matapos ang mga tambal ug gamit sa ngipon. Ayon pa sa senador, nararapat na unahing_ bakunahan ang DOH dahil sa ginawa ng mga itong pag-aaksaya sa mga gamot. Sigun sa senador, kinahanglan nga mabakunahan una ang DOH tungod sa ilang pag-usik-usik sa droga. Hindi ito ang unang pagkakataon na natuklasan ng COA na maraming na-expired na gamot sa bo_dega ng DOH. Dili kini ang unang higayon nga nadiskubrehan sa COA nga daghang mga tambal ang natapos sa bodega sa DOH. Ilang taon na ang nakararaan, ma_rami ring nasayang na gamot. Pila ka tuig ang nakalabay, daghang mga droga usab ang nasayang. Pero sa kabila nito, patuloy pa rin ang ginagawa ng DOH na pag-aaksaya. Apan bisan pa niini, padayon ang pag-usik sa DOH. Nararapat maimbestigahan ang ginagawang ito ng DOH. Ang gihimo sa DOH kinahanglan imbestigahon. Pera ng taumbayan ang nakasalalay dito. Ang salapi sa katawhan nagsalig niini. Parang sinampal ang mga kritiko ng administrasyon sa kasalukuyan. Murag gisagpa ang mga kritiko sa karon nga administrasyon. Hindi sila makapaniwala sa lumabas na ratings ni Pres. Rodrigo Duterte sa ginawang survey ng Pulse Asia. Dili sila makatoo ni Pres. Rodrigo Duterte sa usa ka survey nga gihimo sa Pulse Asia . Sa gitna ba naman kasi ng pandemya, pumalo sa 91% ang approval at trust rating ng Presidente. Tungod ba kay taliwala sa pandemic, ang pag-uyon ug pagsalig sa Presidente naigo sa 91%. Mas mataas kaysa noong Disyembre 2019. Mas taas kaysa Disyembre 2019. Sabi ng mga kritiko ng gobyerno, wala Ôyan! Gisaway sa mga kritiko sa gobyerno nga dili! Kaya lang tumaas ang ratings dahil sinuhulan ang taumbayan sa pamamagitan ng Social Amelioration Program (SAP). Mao nga ningtaas lang ang mga rating tungod kay ang mga tawo gisuholan pinaagi sa Social Amelioration Program (SAP) . Subalit, sa totoong buhay, kung pangangasiwa umano sa krisis ng COVID-19 ang pag-uusapan ay bagsak naman talaga. Bisan pa, sa tinuud nga kinabuhi, kung bahin sa pagdumala sa krisis sa COVID-19, kini usa gyud ka kapakyasan . CÕmon, give me a break! Ayaw lang talagang maniwala at tanggapin ng mga kritikong ito. CÕmon, hatagi ako usa ka pahulay! Kini nga mga kritiko dili gyud gusto nga motuo ug modawat. Ang lagay eh, parang iniinsulto ang pag-iisip ng mga nasa ibaba na naging sakop ng survey na ito. Ang sitwasyon eh, murag giinsulto ang huna-huna sa mga naa sa ubus nga natabunan sa kini nga survey. Nilalait ang estado ng kaisipan ng mga Pilipinong nasa Class D at Class E. Giinsulto ang kahimtang sa pangisip sa mga Pilipino sa Class D ug Class E. Eto raw kasi Ôyung madaling suhulan. Kini tungod kay dali ra modawat. Eto raw Ôyung lebel ng mga Pinoy na hindi na iniisip ang klase ng pangangasiwa ng pamahalaan basta ang impor_tante ay may panuhol. Kini ang lebel sa mga Pilipino nga wala na maghunahuna bahin sa klase sa pagdumala sa gobyerno basta ang hinungdanon mao ang pagsuhol . Bakit ba raw kasi sa Class D at E ginawa ang survey? Ngano nga gihimo ang survey sa Class D ug E? Kung gagawin daw ang survey na ito sa mayayamang nasa Class A, B ay siguradong babagsak daw ang resulta ng Presidente. Kung kini nga survey gihimo sa mga adunahan sa Class A, B, siguradong mahulog ang resulta sa Presidente . Kita mo nga naman ang estado ng kaisipan ng mga kri_tikong ito, hala bira! Eh kaso, ang pikon ay talo! Makita nimo ang kahimtang sa hunahuna sa kini nga mga kritiko, hala bira! Eh kaso, pilde ang peacock! Kasi naman, dapat magbago na sila ng estratehiyaÕt taktika! Pagkahuman, kinahanglan nila nga usbon ang ilang mga estratehiya ug taktika! AbaÕy right in their face, ipinakitang sila ang bagsak. Alangan mismo sa ilang nawong, gipakita nila ang kapildihan. Lalo tuloy napapahiya. Lalo tuloy napapahiya . Kung wala na kasing maipapakitang ibang alternatibo, magtrabaho na lang. Kung walaÕy maipakita nga uban pang kapilian, trabaho lang. Bawasan ang ngawa at pagpapapansin. Pagminus sa pagkatawa ug atensyon. Habang nagpapapansin kasi, lalo naman kayong binabasura. Samtang nagtagad, labi ka nga basurahan. Nangangalap ang China ng suporta na mga bansa para sa pag-angkin niya ng buong South China Sea. Naghangyo ang China og suporta gikan sa mga nasud alang sa pag-angkon niini sa tibuuk nga South China Sea. Bukod_ sa isa, puro maliliit lang ang naaakit niya; karamihan ni walang dagat; puro baon sa utang sa Beijing; 4% lang ng yaman ng mundo ang pinagsamang ekonomiya nila. Gawas sa usa, gamay ra ang iyang gihaylo; kadaghanan walaÕy dagat; pitaka sa utang sa Beijing; Ang ilang hiniusa nga ekonomiya 4% ra sa yaman sa kalibutan . Samantala, matindi ang suporta sa Pilipinas ng malalakas na bansa. Samtang, kusug nga suporta gikan sa Pilipinas sa mga gamhanan nga nasud. Kontra sila sa pagnanakaw ng China sa yamang dagat natin, at pagtalaga ng missiles, fighters, bombers, at warships sa mga inagaw na bahura: Supak sila sa pagpangawat sa China sa atong mga gigikanan sa kadagatan, ug ang pagdeploy sa mga misil, manggugubat, bomba, ug mga barkong iggugubat sa mga nakuha nga bahura: Mula 2002 sa Declaration of Conduct sinabi ng ASEAN na ibatay sa mga batas ng mundo ang paglutas ng mga gusot ng China sa SCS. Gikan kaniadtong 2002 sa Declaration of Conduct nga giingon sa ASEAN nga ang pagsulbad sa mga problema sa China sa SCS ibase sa balaod sa kalibutan Habang naglilitis sa The Hague, sinabi ng Vietnam sa Tribunal na ilegal at walang batayan ang 9-dash line boundary ng China. Samtang gihusay sa The Hague, gisulti sa Vietnam sa Tribunal nga ang 9-dash line border sa China iligal ug walaÕy basehan. Anang European Union sumunod dapat lahat sa pasya ng korte. Ang European Union nag-ingon nga ang matag usa kinahanglan nga mosunod sa desisyon sa korte. Iginiit ng Indonesia na labag ang 9-dash line sa karagatan nila. Giinsistir sa Indonesia nga ang 9-dash line nakalapas sa ilang kadagatan. Dalawang beses ginamit ng Malaysia ang pasya para sa kanyang aplikasyon sa UN ng extended continental shelf, kontra sa 9-dash line. Duha ka beses nga gigamit sa Malaysia ang desisyon alang sa aplikasyon niini sa UN alang sa usa ka gipadako nga kontinental nga estante, sukwahi sa linya nga 9-dash Nanawagan ang India na sunurin ng lahat, lalo na ang China, ang UN Convention on the Law of the Sea, walang imben_tong kasaysayan. Nanawagan sa India nga sundon sa tanan, labi na ang China, ang UN Convention on the Law of the Sea, walaÕy kasaysayan sa imbensyon . Nitong Hulyo binalaan ng Amerika ang China kontra sa pag-agaw ng dagat ng Vietnam, Malaysia, Brunei, Indonesia, at Pilipinas. Kaniadtong Hulyo gipahimangnoan sa Estados Unidos ang China batok sa dagat sa Vietnam, Malaysia, Brunei, Indonesia, ug Pilipinas Sumulat ang Australia sa UN General Assembly laban sa China. Ang Australia nagsulat sa UN General Assembly kontra sa China. Pinapatrulya ang West Philippine Sea ng navies at erop_lano ng US, Britain, France, Japan, Australia, at Canada. Ang West Philippine Sea gironda sa mga navies ug eroplano sa US, Britain, France, Japan, Australia, ug Canada. Humihiyaw ang China na kanya raw, at hindi sa Pilipinas, ang EEZ kaya dapat lumayas sila. Nagsinggit ang China nga ang EEZ iya, ug dili ang Pilipinas, busa kinahanglan sila mobiya. Pero huwag mo, nagdadaos ang PeopleÕs Liberation Army-Navy ng sea exercises sa EEZs sa Mediterranean at Baltic Seas nang walang pahintulot ng mga bansa. Apan ayaw, ang People's Liberation Army-Navy nagpadagan sa mga ehersisyo sa dagat sa EEZs sa Mediteranyo ug mga Dagat Baltic nga walaÕy pagtugot sa mga nasud. Pati sa EEZs ng Australia, Guam, Hawaii, at Alaska ay nagdadaos ang PLAN ng naval drills nang walang pahintulot. Ingon man ang EEZs sa Australia, Guam, Hawaii, ug ang PLANO sa Alaska nagpadagan sa naval drills nga walaÕy pagtugot Si Department of Justice (DOJ) Secretary Menardo Guevarra ang nagsabi na marami pang malalaking isda sa Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth) ang sasampahan nila ng kaso sa mga susunod na araw. Si Secretary of Department of Justice (DOJ) Menardo Guevarra nagsulti nga daghan pang mga dagko nga mga isda sa Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth) pasakaan nila og kaso sa mosunod nga mga adlaw. Sinabi ito ng Justice Secretary nang magkaroon nang pagdinig sa Senado noong Lunes. Ang Justice Secretary nagsulti niini sa usa ka pagdungog sa Senado kaniadtong Lunes. Marami pa aniyang matataas na opisyal na sangkot sa kaso kaugnay sa multibilyong pisong corruption scandal sa insurance agency. Giingon niya nga daghan pa nga mga tag-as nga opisyal nga nahilambigit sa kaso nga adunay kalabutan sa multibillion peso nga iskandalo sa korapsyon sa ahensya sa paniguro Mahigit 30 opisyal ng PhilHealth ang sinampahan na ng kaso ng National Bureau of Investigation (NBI) noong nakaraang buwan. Kapin sa 30 ka mga opisyal sa PhilHealth ang gisuhan sa National Bureau of Investigation (NBI) sa miaging bulan. Nagbitiw na ang mata_taas na opisyal na pinangunahan ni dating Phil_Health chief and CEO Ricardo Morales. Ang mga tigulang nga opisyal nga gipangulohan ni kanhi hepe sa PhilHealth ug CEO Ricardo Morales nagbiya na sa katungdanan Si President Duterte mismo ang nag-utos na magbitiw si Morales. Mismo si Presidente Duterte ang nagmando kay Morales nga mohawa sa katungdanan. Itinalaga naman niya si dating NBI director Dante Gierran na kapalit ni Morales. Gitudlo niya ang kanhi director sa NBI nga si Dante Gierran puli sa Morales. Iginigiit naman ng Senado na dapat isama sa mga kakasuhan si DOH Sec. Francisco Duque III. Giinsistir sa Senado nga si DOH Sec. Francisco Duque III. Sinabi ni Sen. Panfilo Lacson na dapat sampahan ng kaso si Duque sapagkat mayroong sapat na ebi_densiya laban dito. Ingon ni Sen. Panfilo Lacson nga kinahanglan kasuhan si Duque tungod kay adunay igo nga ebidensya batok niini . Pinakakasuhan ng criminal at administrative charges si Duque. Si Duque labing gipasakaan sa mga kasong kriminal ug administratiba. Una nang sinabi ni Duque na wala siyang kinalaman sa mga ina_akusa sa kanya. Una nang giingon ni Duque nga wala siyaÕy kalabutan sa mga akusasyon batok kaniya. Suportado naman ni President Duterte si Duque at sinabing nananatili ang pagtitiwala niya rito. Sa pihak nga bahin, ginsuportahan ni Pangulong Duterte si Duque kag nagsiling nga may pagsalig pa siya sa sini Nabuking ang anomalya sa PhilHealth dahil na rin sa pagbubulgar ng mismong empleyado na nagsa_bing may mafia sa ahensiya na kinabibilangan ng mga matataas na opisyal. Ang anomaliya sa PhilHealth gibutyag tungod sa pagbuyag sa empleyado mismo nga miingon nga adunay mafia sa ahensya nga upod ang mga tigulang nga opisyal. Ayon sa report, uma_abot sa P14.9 billion sa ilalim ng interim reimburse_ment mechanism (IRM) ang nalustay bukod sa iba pang anomalya sa ahensiya. Pinauyon sa report, mokabat sa P14.9 bilyon ilawom sa interim reimbursement mekanismo (IRM) ang nasayang sa ubang mga anomaliya sa ahensya Marami pa raw malalaking isda sa PhilHealth ang pangangalanan sa mga susunod na araw, sabi ng DOJ. Mas daghang mga dako nga isda sa PhilHealth ang igangalan sa umaabot nga mga adlaw, ingon sa DOJ. Sana nga ibulgar na ang mga big fish at kasuhan. Nanghinaut ako nga mabuklad ang daghang mga isda ug singil. Dapat silang pagbayarin sa ginawang pagnanakaw. Kinahanglan sila bayran sa nahimo nga pagpangawat. Kung hindi sila mapaparusahan, mauulit ang katiwalian at walang ibang kawawa kundi ang mga maliliit na miyembro ng PhilHealth na nagti__ti_yagang maghulog. Kung dili sila gisilotan, pag-usab ang kurapsyon ug walaÕy bisan kinsa gawas sa gagmay nga mga myembro sa PhilHealth nga molahutay ug mapukan. Nararapat nang malambat ang mga malalaking isda sa PhilHealth at magsagawa na ng reporma ang bagong pinuno nito. Dagko nga mga isda ang kinahanglan madakup sa PhilHealth ug ang bag-ong nangulo kinahanglan nga magreporma Kailangan ang pagbabago sa PhilHealth. Kinahanglan og pagbag-o ang PhilHealth. Upang pabulaanan ni House Speaker Alan Peter Cayetano ang alegasyon ni Rep. Lord Allan Velasco na iniipit niya o hino-hostage ang approval ng pambansang budget para sa 2021, mabilis na ipinasa ito sa second reading kamakalawa. Kang House Speaker Alan Peter Cayetano nga gibalibaran ang pasangil ni Rep. Lord Allan Velasco nga iyang gipisil o gi-hostage ang pag-aprobar sa nasudnon nga badyet alang sa 2021, dali kini nga napasar sa ikaduhang pagbasa kagahapon. Maagang nagbakasyon ang House of Representatives at muling bubuksan ang session sa November 16, 2020. Ang House of Representatives naa sa sayo nga bakasyon ug ang sesyon magbukas usab sa Nobyembre 16, 2020 . Sa term sharing agreement ng dalawang Solons, Oktubre 14 ang sinasabing araw ng pag-upo ni Velasco bilang bagong Speaker, pero ang tanong ng kampo niya, papaano pa magaganap ito kung walang session? Sa term of agreement sa duha nga Solon, ang Oktubre 14 giingon nga adlaw sa paglingkod ni Velasco isip bag-ong Speaker, apan ang pangutana sa iyang kampo, unsa pa man kini mahitabo kung walaÕy sesyon? Sa mainit na tunggalian ng Speaker at ni Velasco, kung anu-anong isyu ang nagsusulputan. Sa mainit nga panag-indigay tali sa Speaker ug Velasco, unsang mga isyu ang mitumaw. Pero nanatiling angat si Cayetano sa latest survey ng Pulse Asia: 70% ng mga Pilipino o 7 sa 10 na mga Pinoy ay nasisiyahan kay Caye__tano. Apan ang Cayetano nagpabilin nga gibayaw sa labing ulahi nga survey sa Pulse Asia: 70% sa mga Pilipino o 7 sa 10 nga mga Pilipino ang natagbaw sa Cayetano. Sa liderato niya, pati mga miyembro ng civil society_ at academe ay puwedeng lumahok sa talakayan ng Pam_bansang budget. Ilalom sa iyang pagpangulo, bisan ang mga myembro sa civil society ug academe mahimong makaapil sa paghisgot sa National budget Walang ibang speaker ang nakapagtala ng ganyang rating_ sa panahon ni Duterte na natamo dahil sa rami ng mga batas na napagtibay sa kanyang pamumuno. WalaÕy ubang nagsulti ang nagtala sa ingon nga rating sa panahon ni Duterte bunga sa daghang mga balaod nga gipatuman ubos sa iyang pagpangulo. Noong Hulyo 2020, labingwalong panukala na ang naging batas. Sa Hulyo 2020, napulog walo ka mga lakang ang nahimo'g balaod. Nalagpasan na nito ng higit 200% ang dalawang nakalipas ng Kongreso base sa rami ng mga bill na naging batas sa loob ng unang Regular Session. Milapas na sa 200% sa miaging duha ka tuig sa Kongreso pinauyon sa ihap sa mga balaudnon nga nahimong balaod sa una nga Regular Session. Patuloy pa itong nadag_dagan ng 24 national bills at 89 local bills nitong ilang buwan ng pangalawang Regular Session. Nagpadayon kini nga pagtaas sa 24 nga nasyonal nga bayranan ug 89 nga lokal nga bayranan sa miaging pipila ka bulan sa ikaduhang Regular Session Kahit panahon ng pandemya ay naging produktibo pa rin ang Kamara. Bisan sa panahon sa pandemya ang Balay nagmabungahon gihapon. Bumuo ito ng Defeat Covid-19 Committee na nakapagpasa ng anim ng bills para palakasin ang pagtugon sa COVID-19 at pagtulong sa mga apek_tado ng lockdown. Giumol niini ang Defeat Covid-19 Committee nga gipasa ang unom nga bayranan aron mapalig-on ang tubag sa COVID-19 ug matabangan ang mga naapektuhan sa lockdown. Nangyari ito sa loob lang ng isang buwan. Kini nahitabo sa usa ra ka bulan. Anang ilang mambabatas, hindi dapat magpalit ng Speaker sa gitna ng pagtalakay sa Pam_bansang Budget lalo paÕt may kasalukuyang pan_demya. Ang pipila ka mga magbabalaod nag-ingon nga ang Speaker dili kinahanglan nga ilisan sa tunga-tunga sa diskusyon bahin sa National Budget labi na nga adunay karon nga pandemya Kaya naman kahit nag-alok ng pagbibitiw si Cayetano kamakailan, upang bigyang pagkakataon ang grupo ni Congressman Velasco na ipagpatuloy ang proseso ng budget ito ay tinanggihan ng 184 na mga mambabatas ang kanyang pagbibitiw. Mao nga bisan kung nagtanyag si Cayetano karong bag-o sa iyang pagbiya sa katungdanan, aron mahatagan higayon ang grupo ni Kongresista Velasco nga mapadayon ang proseso sa badyet, 184 nga mga magbabalaod ang mibalibad sa iyang pagbiya sa katungdanan Ayon nga kay Rep. Mike Defensor, hindi dapat palitan ang kapitan ng barko sa gitna ng unos. Suno kay Rep. Mike Defensor, ang kapitan sa barko kinahanglan dili pulihan taliwala sa bagyo. Pero ngayon inaprobahan na ang budget, ano ang susunod na mangyayari? Apan karon nga naaprobahan na ang badyet, unsa ang sunod nga mahitabo? Abangan na lang ang susunod na kabanata! Paghulat lang sa sunod nga kapitulo! Ngayong Oktubre, ipatutupad na ni bagong PNP Chief Gen. Camilo Cascolan ang paggamit ng body cams sa mga operasyon ng PNP, partikular sa mga operasyon kontra ilegal na droga. Karong Oktubre, ang bag-ong Chief sa PNP nga si Gen. Camilo Cascolan ang paggamit sa mga body cams sa mga operasyon sa PNP, partikular sa operasyon kontra sa ilegal nga droga. Mga 2,600 body cams ang ipaga_gamit sa mga pulis. Mga 2,600 nga body cam ang gamiton sa pulis. Isasailalim muna sa functional testing ngayong Oktubre 12 ang mga aparato bago opisyal na ipagamit sa mga pulis. Ang mga aparato ipailalom sa functional test sa Oktubre 12 sa wala pa opisyal nga gamiton sa pulisya Sa totoo lang, matagal na dapat ipinatupad ito. Sa tinuud, kini kinahanglan nga gipatuman dugay na kaniadto. Lumakas ang panawagan na gumamit ng body cams ang mga pulis nang magsimula ang kontrobersyal na Oplan Tokhang o ang madugong kampanya ng PNP sa ilalim ni President Duterte dahil sa rami ng mga namamatay sapagkat nanlaban umano. Nisamot ang panawagan sa mga pulis nga mogamit mga body cams dihang nagsugod ang kontrobersyal nga Oplan Tokhang o ang duguong kampanya sa PNP ubos ni Presidente Duterte tungod sa daghang mga tawo nga namatay tungod kay nakig-away kuno sila. At nang maging malinaw na iba ang bersyon ng mga pulis sa pagpatay kay Kian Delos Santos noong 2017 sa nakuha sa CCTV, lumakas ang panawagan para sa body cams. Ug sa pagklaro nga ang bersyon sa pulisya sa pagpatay kay Kian Delos Santos kaniadtong 2017 lahi sa kuha sa CCTV, labi nga ningusog ang panawagan alang sa mga body cam. Mabuti naman at gagamit na ng body cams ang mga pulis. Maayo ug mogamit ang pulis og mga body cam. Pero hindi pa rin maalis sa aking isip na baka ilihis naman ang anggulo ng mga camera para wala rin makuha. Apan dili ko gihapon makuha gikan sa akong hunahuna nga ang anggulo sa mga camera mahimo nga ibalhin aron walaÕy makuha. Ilang beses nililihis ng mga pulis ang mga CCTV kapag nagsasagawa ng operasyon dahil pinuprotektahan daw ang pagkakakilanlan ng mga pulis, paliwanag na hindi naman matanggap. Pila ka beses nga gibalhin sa pulisya ang mga CCTV kung nagpadagan sa operasyon tungod kay mapanalipdan kuno nila ang pagkatawo sa pulisya, usa ka pagpatin-aw nga dili madawat . Kaya nga may CCTV ay para makunan ang anumang nagaganap sa harap nito. Kana ang hinungdan nga adunay CCTV aron makuha kung unsa man ang mga nag-atubang sa atubang niini. Madalas sabihin ng adminis_trasyong ito na kung walang tinatagong kriminal na akti_bidad, wala dapat katakutan ang batas. Kini nga administrasyon kanunay nga giingon nga kung walaÕy natago nga kalihokan nga kriminal, walaÕy dapat kahadlokan sa balaod. Paano pala kung ang mga nagpapatupad ng batas ang may itatago? Unsa man kung adunay gitago ang mga nagpatuman sa balaod? Masa_sabi rin ito sa kilos ng Ombudsman na ipatigil ang mga life_style checks at hindi na kailangang isapubliko ang mga SALN ng mga empleyado ng gobyerno. Mahimo usab kini isulti sa aksyon sa Ombudsman nga ihunong ang mga tseke sa lifestyle ug ang SALNs sa mga kawani sa gobyerno nga dili kinahanglan ipahibalo sa publiko. Anong tinatago nila? Unsa man ang ilang gitago? Sa US, may mga pulis na nasisibak o nasususpindi kapag nakita na ang buong pangyayari na nakuha sa mga body cams nila. Sa US, adunay mga opisyal sa pulisya nga nabalda o gisuspinde sa diha nga nakita nila ang tibuuk nga insidente nga gikuha gikan sa ilang mga body cam. Hindi lang body cams kundi mga dsah cams sa mga sasakyan nila rin. Dili ra mga body cam apan dsah cams usab sa ilang mga salakyanan. Nagkalat din ang CCTV doon. Nagkalat usab didto ang CCTV. Kailangan ng proteksyon ng mamamayan. Ang mga lungsuranon nanginahanglan proteksyon. At kung mabibigay iyan ng mga body cams, dapat lang. Ug kung mahatagan kana sa mga body cam, kinahanglan nila. Walang argumento kung mga kriminal ang makukunang nahuhuli. WalaÕy lantugi kung madakup ba ang mga kriminal. Proteksiyon pa nga para sa mga pulis ang mga body cams para ipakita na nasa lugar ang mga kilos nila. Ang mga body cam usa pa nga proteksyon alang sa pulis aron ipakita nga ang ilang mga lihok naa sa lugar. Sana ay maging matagumpay ang paggamit ng mga body cams. Hinaut nga magmalampuson ang paggamit sa mga body cam. Panahon na. Panahon na. Arestado sa buy-bust operation ang isang lalaking Chinese na nagtangka pa umanong takasan ang mga pulis sa Pasay City. Nasikop ang usa ka Insik sa usa ka buy-bust operation nga gisuwayan unta nga molayas sa pulisya sa Pasay City. Batay sa ulat ng "Unang Balita," nataranta umano ang Chinese na kinilalang si Lee Si Hui at agad sumakay sa kanyang SUV. Sumala sa ulat nga "Unang Balita," ang tawo nga Intsik nga giila nga si Lee Si Hui naglibog ug diha-diha dayon nakasakay sa iyang SUV. Ngunit, sa sobra umanong pagkataranta, bumangga ang sasakyan nito sa salamin sa kalapit na salon. Apan, sa iyang dakong kauwaw, ang iyang awto nabangga sa baso sa usa ka duol nga salon. Nakuha sa suspek ang drogang nagkakahalaga ng P34,000. Ang suspek nakuhaan og druga nga nagkantidad og P34,000. Wala pang pahayag ang suspek. WalaÕy pahayag ang suspetsado. Napakaraming Òconsumer complaintsÓ ang tinatanggap ang Department of Trade and Industry sa mga ÒpalpakÓ at manlolokong negosyante hindi lamang ÒofflineÓ, kundi sa mas talamak na Òonline transactions sa Facebook at iba pang social media Ó. Giabi-abi sa Department of Trade and Industry ang daghang mga "reklamo sa consumer" sa mga "mapanikas" ug mapanikas nga mga negosyante dili lang "offline", kundi sa labi ka seryoso nga "mga transaksyon sa online sa Facebook ug uban pang social media". Mga ÒsubstandardÓ, sira o palpak na produkto , non-deliveries at di-pagtupad sa pangako nito sa kanilang online advertisements. Ang "dili masaligan", mga depektoso nga produkto, dili ihatud ug dili katumanan sa ilang mga saad sa ilang mga online nga ad. Kapag nagreklamo ka o humingi ng refund o isoli ang produkto, siyam-siyam at kabuwisitan ang dinaranas ng consumer. Kung nagreklamo ka o nangayo alang sa usa ka pag-uli o ibalik ang produkto, ang mamalitay nag-antos siyam-siyam sa kahasol. Noong 2019, umabot ng 10,918 ang mga reklamo sa DTI. Sa 2019, adunay 10,918 nga mga reklamo sa DTI. Pagsapit ng 2020, limang beses dumoble ito at naging 57,938. Pagka-2020, nagdoble kini lima ka beses sa 57,938. Ebidensya ito na mas tumindi ang lokohan sa kasagsagan ng pandemya. Kini ang ebidensya nga ang kabuang ningkusog sa panahon sa kataas sa pandemic. Ang mga reklamo sa Òonline transactionsÓ umabot ng 15,967 , na halos 550 percent ang taas kumpara sa 2,457 lamang noong 2019. Ang mga reklamo sa "mga transaksyon sa online" miabot sa 15,967, nga hapit 550 porsyento nga mas taas kumpara sa 2,457 ra sa 2019. Nitong nakaraang buwan, sinasabi ng DTI na meron na silang 3,596 consumer complaints at 847 dito ay laban sa online businesses. Kaniadtong miaging bulan, giingon sa DTI nga aduna silay 3,596 nga mga reklamo sa mga konsumidor ug 847 sa mga kini kontra sa mga online nga negosyo. At talagang patuloy na tumatabo nang husto ngayon ang online shopping business. Ug ang negosyo sa pamalit sa online nagpadayon sa paglambo karon. Noong 2019, bago mag-pandemya, $3B o P144 billion ang ginastos ng mga Pinoy consumers sa online. Niadtong 2019, sa wala pa ang epidemya, ang mga konsumedor sa Pilipino ninggasto og $ 3B o P144 bilyon sa online. Adik na sa Ôonline shoppingÓ mapa-Facebook, TikTok, YouTube, Instagram at iba pang social media, kaliwat kanan ang bili gamit ang smartphones at desktops. Naadik sa Ôonline shoppingÓ nga mga mapa-Facebook, TikTok, YouTube, Instagram ug uban pang social media, wala ug tuo gamit ang mga smartphone ug desktop. Kahit di makatotohanan ang mga photo/video ng mga produkto, bili pa rin sa pamamagitan ng Òcash on delivery (COD)Ó na 67 percent ang dami , samantalang 24 percent lamang ang credit cards. Bisan kung ang mga litrato / video sa mga produkto dili realistiko, mahimo gihapon kini mapalit pinaagi sa "cash on delivery (COD)" nga 67 porsyento ang kadaghan, samtang ang mga credit card 24 porsyento lamang. Bago mag-Pasko, nagpaligsahan ang Shopee at Lazada sa kanilang promo. Sa wala pa ang Pasko, nag-indigay sila Shopee ug Lazada sa ilang promo. Ang Lazada ay nagkaroon ng 11-11 sale noong November at record-breaking daw sa dami ng buyers at sellers. Ang Lazada adunay gibaligya nga 11-11 kaniadtong Nobyembre ug ning-record-break sa daghang numero sa mga namalit ug namaligya. December 12-12 sale naman ang ginawa ng Shopee at nakapagbenta ng record breaking na labindalawang milyong ÒitemsÓ sa loob lang ng 30 minuto. Nagbaligya ang Shopee kaniadtong Disyembre 12-12 ug nakapagbaligya usa ka recordbreaking nga napulo'g duha ka milyon nga "mga butang" sa 30 minuto ra. Kung tutuusin, buong Southeast Asia ang Òonline business warÓ nitong Shopee at Lazada na hindi mapasok-pasok ng Amazon ni American billionaire Jeff Bezos. Sa tinuud, ang tibuuk Habagatan-sidlakang Asya mao ang Òonline business warÓ tali sa Shopee ug Lazada nga ang bilyonaryo nga si Jeff Bezos dili makasulod sa Amazon. Ang Shopee ay pag-aari ng Chinese-Singaporean billionaire na si Forest Li Xiadong na ang local partner sa bansa ay ang JG Summit Holdings o iyong Gokongwei group. Ang Shopee gipanag-iya sa bilyonaryong Chinese-Singaporean nga si Forest Li Xiadong kansang lokal nga kauban sa nasud mao ang JG Summit Holdings o ang imong grupo nga Gokongwei. Ang parent company ng Lazada naman ay Alibaba ni Chinese billionaire Jack Ma na ang local partner naman ay Ayala Group. Ang ginikanan nga kompanya ni Lazada mao ang Alibaba sa usa ka bilyonaryong Insik nga si Jack Ma nga ang lokal nga kauban mao ang Ayala Group. Malawak ang Òmerchandise ng dalawang ito at ang kanilang suppliers ay nasa mainland China at iba pang bansa sa ASEAN. Lapad ang paninda sa niining duha ug ang mga tagahatag niini naa sa mainland China ug uban pang mga nasud sa ASEAN. Pero, ang siste, sinasabi ng DTI na mismong Shopee at Lazada ang may pinakamaraming reklamo mula sa mga consumers. Apan, ironikado, giingon sa DTI nga sila si Shopee ug Lazada mismo ang adunay daghang reklamo gikan sa mga konsumidor. Mula Enero hanggang October 2020, umabot sa 6,907 complaints ang tinanggap laban sa Lazada at Shopee. Gikan sa Enero hangtod Oktubre 2020, hangtod sa 6,907 nga mga reklamo ang nadawat batok sa Lazada ug Shopee. Bukod sa dalawa , meron ding 8,962 complaints laban sa mga online sellers na ang gamit naman ay Facebook at iba pang social media. Gawas sa duha, adunay usab 8,962 nga mga reklamo batok sa mga namaligya sa online nga gigamit ang Facebook ug uban pang social media. Meron namang parehong pagsisikap ang Shopee at Lazada na linisin ang kanilang mga Òonline sellersÓ sa ibaÕt ibang paraan, pero kulang pa rin sa proteksyon ang mga consumers. Ang Shopee ug Lazada naghimo sa parehas nga paningkamot aron limpyohan ang ilang mga "online sellers" sa lainlaing mga paagi, apan ang mga konsumante kulang pa sa proteksyon. Ang masakit, inutil din ang DTI, dahil sa napakabagal na ÒprosesoÓ sa mga reklamo at kawalan ng hurisdiksyon lalo na sa mga sellers mula sa China at ibang bansa. Ikasubo, walaÕy pulos usab ang DTI, tungod sa hinay kaayo nga ÒprosesoÓ sa mga reklamo ug kakulang sa hurisdiksyon labi na sa mga namaligya gikan sa China ug sa gawas sa nasud. Katunayan , hindi pa rehistrado lahat ito at nasa 88,000 online businesses pa lamang ang nasa listahan ng DTI nitong 2020. Sa tinuud, dili pa tanan sila narehistro ug 88,000 lang nga mga online nga negosyo ang naa sa lista sa DTI sa tuig 2020. Bukod dito, kulang sa pangil ang gobyerno dahil wala pang batas na sasaklaw sa mga transaksyong ito sa internet. Dugang pa, kulang sa pangil ang gobyerno tungod kay wala paÕy balaod nga makalakip sa kini nga mga transaksyon sa internet. Wala ring ÒdedicatedÓ na tanggapan sa DTI para bantayan ang mga panloloko sa mga consumers ng mga Òe-commerce companies o mga manlolokong Òonline sellersÓ. Wala usab "gipahinungod" nga opisina sa DTI aron ma-monitor ang mga panlimbong sa mga konsumedor sa mga e-commerce company o online "Sellers". Marahil, isa lang maipapayo natin sa mga mamamayan: maging mapanuri at huwag nang patulan ang mga ÒadvertisementÓ sa Facebook at iba pang social media. Tingali, usa ra ang mahimo naton nga tambag sa mga tawo: mahimong kritikal ug hunong na ang pag-post sa mga ad sa Facebook ug uban pang social media. Lalong lalo na kung COD ang transaksyon. Labi na kung ang transaksyon COD. Hanggat maari sabi ng DTI, huwag agad-agad na magpaloko sa mga deliveries na iyan. Hangtod sa mahimo, ingon sa DTI, ayaw giloko dayon ang mga paghatud. Kailangang buksan muna ito ng consumer bago nila bayaran. Kinahanglan una nga ablihan kini sa konsyumer sa dili pa sila makabayad. Patapos na ang unang buwan ng taon pero hanggang ngayon ay mukhang wala pa ring katiyakan kung kailan ba talaga mababakunahan ang ating mga kababayan. Ang unang bulan sa tuig hapit na matapos apan hangtod karon wala gihapoy kasiguroan kung kanus-a gyud mabakunahan ang atong mga kababayan. Wala pa ring maliwag na plano na inilatag at ipinaalam ang ating pamahalaan tungkol sa mass vaccination kontra sa Covid-19 maski ang ilan nating mga kapitbahay sa Southeast Asian region ay nagbabakuna na. Wala gihapoy klaro nga plano nga gipahimutang ug gipahibalo sa among gobyerno bahin sa pagbakuna sa kadaghanan batok sa Covid-19 bisan kung ang pipila sa among mga silingan sa rehiyon sa Timog Silangang Asya nagbakuna na. Nag-umpisa na ang mass vaccination sa Singapore noon pang December 30 gamit ang vaccine gawa ng Pfizer. Ang pagbakuna sa masa nagsugod sa Singapore gikan kaniadtong Disyembre 30 nga gigamit ang bakuna nga gihimo sa Pfizer. Pati ang Indonesia, nagsimula na rin magbakuna nitong buwang ito gamit ang vaccine gawa ng Sinovac. Bisan ang Indonesia nagsugod sa pagbakuna karong buwana ginamit ang bakuna sa Sinovac. Parating na rin sa Malaysia ang nabiling vaccine na gawa ng Pfizer na nabili noong nakaraang buwan. Ang gipalit nga bakuna nga Pfizer sa miaging bulan moabut usab sa Malaysia. Ang usaping bakuna (vaccine) kontra sa Covid-19 ay naging sentro ng usap-usapan at kaliwaÕt kanang congressional (Senado at Kamara) investigations matapos mapabalita na nauna nang nabakunahan ang ilang miyembro ng Cabinet at Presidential Security Group (PSG) ng pangulo. Ang kaso sa bakuna batok sa Covid-19 nahimoÕg sentro sa pakigpulong ug wala ug tuo nga pakisusi sa kongreso (Senado ug Kamara) pagkahuman gipahibawo nga pipila ka mga miyembro sa Gabinete ug Presidential Security Group (PSG) ang nabakunahan og sayo pa. Lalong uminit ang usaping tungkol dito, lalo na sa social media, ng napag-alaman na mukhang mas pinapaboran ng pamahalaan ang pagkuha ng vaccine na gawa at galing China maski mababa ang efficacy rate nito kumpara sa mga ibang vaccine. Nag-init ang isyu, labi na sa social media, kung nahibal-an nga mas gipaboran sa gobyerno ang pagkuha og mga bakuna nga hinimo gikan sa China bisan kung ang epekto niini mubu kung itandi sa ubang mga bakuna. Lumala pa ang sitwasyon ng malaman ng taong-bayan na mahal ang vaccine gawa sa China kumpara sa iba at maaaring may tangkang corruption dito. Nisamot ang kahimtang kung nahibal-an sa mga tawo nga ang bakuna nga gihimo sa China mahal kung itandi sa uban ug nga mahimong adunay pagsulay nga daoton kini. Ang mga ganitong usapin at bagay ay maaring naiwasan sana kung ang ating pamahalaan ay naging transparent (bukas at malinaw) lamang sa ganitong transaction at usapin imbes na iniwasan ang mga katanungan tungkol dito. Ang ingon nga mga butang ug mga butang mahimo nga malikayan kung ang among gobyerno mahimoÕg transparent (abli ug malinaw) sa kini nga transaksyon ug mga butang imbis nga likayan ang mga pangutana bahin niini. Obligasyon ng pamahalaan na ipaliwanag ang mga ito. Katungdanan sa gobyerno nga ipatin-aw sila. Hindi maaaring sasabihin na lang ng pamahalaan na walang magaganap na (o naganap na tangkang) corruption sa pagkuha ng vaccine na galing sa China. Dili yano nga ingon sa gobyerno nga walaÕy (o pagsulay) nga kurapsyon sa pagkuha sa bakuna gikan sa China. Pera ng taong-bayan ang gagamitin sa pagkuha at pagbili ng vaccine kaya karapatan nila na malaman ang mga detalye o bagay tungkol dito, gaya ng tamang presyo ng vaccine. Ang salapi sa mga tawo gamiton aron makuha ug mapalit ang bakuna aron adunay sila katungod nga mahibal-an ang mga detalye o butang bahin niini, sama sa husto nga presyo sa bakuna. Ipaliwanag sana kung bakit tila mas binibigyan preference ang vaccine na gawa sa China. Palihug ipasabut kung ngano nga ang bakuna nga gihimo sa Intsik ingon nga gihatagan labi pa nga pagpalabi. Sabihin din ang tamang presyo ng vaccine na kukunin sa China. Isulti usab kanamo ang eksaktong presyo sa bakuna nga makuha sa China. Baka sa pagsabi at pagpaliwanag ng mga ito, makita na tama ang dahilan kung bakit Òmade in ChinaÓ ang ating vaccine na bibilhin. Tingali pinaagi sa pagsulti ug pagpatin-aw kanila, mahimo naton makita nga ang hinungdan ngano nga ang atong bakuna nga "gihimo sa China" husto. Pansamantala, habang ang ating mga namumuno ay nagtatalo at nagpapaliwanag pa tungkol sa vaccine at presyo nito, gumawa naman sana ang ating pamahalaan ng legal na paraan para mapabilis ang pagdating ng isang mabisang vaccine sa ating bansa. Sa kasamtangan, samtang ang mga namumuno sa gihapon nagdebate ug nagpatin-aw bahin sa bakuna ug sa presyo niini, unta naghimo og ligal nga lakang ang atong gobyerno aron mapadali ang pag-abot sa usa ka epektibo nga bakuna sa atong nasud. Dahil sa kapabayaan ng ating pamahalaan, napag-iwanan na naman tayo ng ating mga kapit-bahay tungkol sa pagkuha ng isang mabisang vaccine kontra sa Covid-19. Tungod sa pagpabaya sa among gobyerno, gibiyaan kami pag-usab sa among mga silingan bahin sa pagkuha usa ka epektibo nga bakuna batok sa Covid-19. Kailan nga ba darating ang vaccine sa atin? Kanus-a moabut ang bakuna sa amon? Naghihintay ang ating mga kababayan. Naghulat ang atong mga kababayan. Sa kalagitnaan at habang mainit na binabatikos ng karamihan (lalo na sa social media) ang pamahalaan tungkol sa pagbabakuna ng mga ilan miyembro ng Cabinet at PSG, pati ang tila pagbibigay ng preference sa vaccine na gawa sa China, inumungkahi naman ng ilan kongresista na baguhin (amend) ang ilang provisions ng constitution, partikular yung mga sinasabi o tinatawag na Òeconomic provisions.Ó Sa tungatunga ug samtang ang publiko (labi na ang social media) init nga gisaway ang gobyerno alang sa pagbakuna sa pipila ka mga myembro sa Gabinete ug PSG, ingon usab naghatag daw pagpalabi sa mga bakuna nga gihimo sa China, ang pipila nga mga kongresista nagsugyot nga usbon (usbon) ang pipila mga probisyon sa konstitusyon, partikular ang gitawag nga "mga probisyon sa ekonomiya." Gagawin daw ang amendment sa economic provisions ng constutition sa pamamagitan ng Constituent Assembly o mas kakilala sa tawag na Con-Ass. Giingon nga ang pag-usab sa mga probisyon sa ekonomiya sa konstitusyon himuon pinaagi sa Constituent Assembly o mas naila nga Con-Ass. Ito daw ay para matulungan ang ating ekonomiya sa gitna ng pandemya. Giingon nga makatabang kini sa atong ekonomiya taliwala sa pandemya. Ang Con-Ass ay nangangailangan ng 3/4 votes ng Senado at Kamara para ito ay magawa. Ang Con-Ass nagkinahanglan og 3/4 nga boto sa Senado ug Balay aron kini mahimo. Ang hakbang na ito ay nakakabahala. Ang kini nga lakang makatugaw. Walang katiyakan na ang economic provisions lang ng constitution ang kanilang aamendahan kapag ang Kongreso ay umakto na bilang isang Con-Ass. WalaÕy garantiya nga usbon ra nila ang mga probisyon sa ekonomiya sa konstitusyon kung ang Kongreso molihok ingon usa ka Con-Ass. Kapag ang Kongreso ay umakto na bilang isang Con-Ass maaari nitong amyendahan ang anumang provisions ng constitution. Sa higayon nga ang Kongreso molihok ingon usa ka Con-Ass mahimo kini mag-usab sa bisan unsang mga probisyon sa konstitusyon. Maaari nitong baguhin (at pahabain) ang termino ng mga miyembro ng Kongreso o isulong ang Òno electionÓ na option sa 2022. Mahimo niini mabag-o (ug lugwayan) ang termino sa mga myembro sa Kongreso o isulong ang kapilian nga "no election" sa 2022. Kaya sa aking pananaw, ang Cha-cha sa panahon ng pandemyang Covid-19 ay isang immoral act. Mao nga sa akong tan-aw, ang Cha-cha sa panahon sa Covid-19 pandemya usa ka imoral nga buhat. Ito ay hindi dapat pinag uusapan sa panahon ng pandemya habang ang taong-bayan ay naghihirap. Kini dili pagahisgutan sa panahon sa pandemic samtang ang mga tawo nagaantus. Tayo ay nakikiisa na may mga provisions sa ating constitution na dapat na ngang amyendahan, lalo yung ilan sa economic provisions pero hindi ngayon sa panahon at gitna ng pandemya. Uyon kami nga adunay mga probisyon sa among konstitusyon nga kinahanglan usbon, labi na ang pipila nga mga probisyon sa ekonomiya apan dili karon sa panahon ug sa panahon sa pandemiya. Lalo na hindi ngayon kung kailan malapit ng matapos ang mga termino ng presidente, bise-presidente at miyembro ng mga Kongreso. Labi na dili karon kung matapos na ang mga termino sa presidente, bise-presidente ug mga miyembro sa Kongreso. Tamang oras o panahon ang kailangan para makapag Cha-Cha. Gikinahanglan ang husto nga oras o oras aron makuha ang Cha-Cha. Tamang timing ika nga. Kana ang husto nga oras. Pag usapan at gawin ito pagkatapos na pagkatapos ng 2022 election at kung wala ng pandemya. Pakigsulti ug buhata kini dayon pagkahuman sa piliay sa 2022 ug kung walaÕy pandemya. Hindi kinaya at umayaw ang ilang mga suking kontratista ng isang political clan sa Luzon. Ang pila ka mga kaniadto kontratista sa usa ka politikanhong angkan sa Luzon dili makatindog ug magdumili. Ito ay dahil sobra ang hinihirit na porsyento ng nasabing pamilya na umaabot sa 25 percent kada proyekto. Kini tungod kay ang giingon nga porsyento sa nahisgutang pamilya sobra ka taas diin moabot sa 25 porsyento matag proyekto. Sinabi ng aking cricket na wala nang matitirang kita sa nasabing mga negosyante kapag pinagbigyan nila ang hirit na kita ng pamilyang bida sa ating kwento ngayong araw. Giingon sa akong cricket nga walaÕy mahabilin nga kita sa nahisgutang mga negosyante kung hatagan nila ang hirit nga kita sa pamilya nga protagonista sa among istorya karon. Sa pagtatanong ng aking cricket ay kanyang nabisto na plano palang tumakbo bilang pangalawang pangulo ang isa sa mga miyembro ng political clan. Sa pagpangutana bahin sa akong kuliglig, nahibal-an niya nga ang usa sa mga myembro sa pamilyang politiko nagdagan sa pagka bise presidente. Kailangan nila ng malaking pondo at mapupunan ito sa tulong mga kontratista bukod pa sa kanilang mga regular na supporters. Gikinahanglan nila ang daghang pondo ug gipuno kini sa tabang sa mga kontraktor dugang sa ilang regular nga mga tigsuporta. Nabisto rin ng aking cricket na hindi sarado ang bangkong pag-aari ng ating mga bida dahil patuloy umano itong ginagamit sa pagpasok ng pera mula sa abroad. Nahibal-an usab sa akong cricket nga ang bangko nga gipanag-iya sa among mga bayani dili sirado tungod kay nagpadayon kini nga gigamit sa pag-import sa salapi gikan sa gawas sa nasud. Hanggang sa ibang bansa kasi ay mayroon silang mga tagasuporta dahil sa kanilang dating ÒraketÓ bago napasok ang naturang pamilya sa pulitika. Bisan sa ubang kanasuran, adunay sila mga dumadapig tungod sa ilang "raket" kaniadto sa wala pa mosulod sa politika ang ingon nga pamilya. Sa nasabing bangko, ayon sa aking cricket, ay posibleng idinadaan ang pondo galing sa abroad. Sa nasangpit nga bangko, subay sa akong kuliglig, posible nga ginaagi ang pondo gikan sa gawas sa nasod. Tiyak na mananagot sila kay Lord pagdating ng tamang panahon dahil sa mali nilang mga gawain, ayon pa sa aking cricket. Sigurado nga manubag sila sa Ginoo pagabot sa tamang panahon tungod sa mga mali nila nga mga binuhatan ingon pa sa usa ka cricket. Hindi na kailangan ang clue dahil given na kung anong angkan ang bida sa ating kwento na naunang sumikat dahil sa kanilang pananampalataya sa diyos. Dili na kinahanglan ang clue tungod kay gihatag kung unsang clan ang protagonista sa among istorya nga unang nahimong bantog tungod sa ilang pagsalig sa diyos. Sa kauna-unahang pagkakataon magkakasabay na aaksyon ang ng 17 mayors ng Metro Manila Council, kasama si bagong MMDA chairman Benhur Abalos, DTI at DA laban sa laganap na ÔoverpricingÕ ng mga pangunahing bilihin sa mga pamilihang bayan. Sa labing unang higayon, ang 17 ka mga mayor sa Metro Manila Council, kauban ang bag-ong chairman sa MMDA nga si Benhur Abalos, DTI ug DA, maghiusa sa paglihok batok sa kaylap nga ÔoverpricingÕ sa mga nag-unang palaliton sa merkado sa lungsod. Kasabay nito, magbabagsak din ng suplay ang Department of Agriculture ng mga murang gulay, karne , isda at iba derekta mula sa mga Ôfarmers cooperatives sa mga lalawigan. Sa parehas nga oras, ihulog usab sa Department of Agriculture ang suplay sa mga baratohon nga utanon, karne, isda ug uban pa nga direkta gikan sa mga Ôkooperatiba nga mag-uuma sa mga lalawigan. Sa ngayon, ang presyo ng baboy ay nasa P400-P500 bawat kilo. Karon, ang presyo sa baboy hapit sa P400-P500 matag kilo. Nagliliparan din ang presyo ng gulay tulad ng talong na P200/kilo ngayon. Ang presyo sa mga utanon sama sa talong naglupad usab sa P200 / kilo karon. Ganoon din ang mga isda at canned goods. Ingon usab niini ang mga isda ug de lata. Ang kasalukuyang daily minimum wage na P537 ay kulang at hindi na kasyang ng pamalengke ng bawat pamilya. Ang karon nga adlaw-adlaw nga minimum nga suholan nga P537 dili igo ug dili na ma-akomodar ang merkado sa matag pamilya. IbaÕt iba ang gamit na dahilan, African Swine fever sa baboy, tag-ulan kapag kapos ang suplay ng isda, taglamig sa gulay at paiba-ibang presyo ng baka at manok. Lahi lahi ang gigamit nga rason, African Swine fever sa mga baboy, panahon sa ting-ulan kung mubu ang suplay sa isda, tingtugnaw sa mga utanon ug nagbag-o nga presyo sa baka ug manok. Katunayan, mga ganid na ÒbuwayaheroÓ (buwayang biyahero) na ang nagdidikta ng araw-araw na presyo ng mga pangunahing bilihin. Sa tinuud, ang mabangis nga "mga buaya" (mga buaya nga magbiyahe) nagdikta sa adlaw-adlaw nga presyo sa mga nag-unang palaliton. Matagal nang inutil ang DTI at DA laban sa mga price control violators dahil wala silang kapangyarihang ipasara o suspindihin ang business permit ng mga biyahero, maging stallowners. Ang DTI ug DA dugay na nga walaÕy pulos batok sa mga nakalapas sa pagpugong sa presyo tungod kay wala silay gahum sa pagsira o pagsuspinde sa mga permiso sa negosyo sa mga nagbiyahe, bisan ang mga stallowner. Maraming Ôprice violatorsÕ ang binigyan noon ng Ôshow cause ordersÕ , dinemanda, pero dahil sa tagal ng mga kaso, dedma at Ô untouchableÕ ang operasyon ng mga ganid na biyahero. Daghang mga 'naglapas sa presyo' gihatagan kaniadto nga 'show cause order', gikasuhan, apan tungod sa kadugayon sa mga kaso, ang operasyon sa mga mabangis nga biyahero dedma ug 'dili matandog'. Malungkot talaga. Tinuod masulub-on. Pero, iba na ang mangyayari sa mga susunod na araw. Apan, lahi na ang mahinabo sa sunod nga mga adlaw. Kailangan munang magtakda ng presyo ang mga gobyerno para sundin ng mga LGUs ditto sa Metro Manila. Kinahanglan magtakda una ang gobyerno og presyo alang sa mga LGU dinhi sa Metro Manila aron masundan. Ayon kay Agriculture Sec. William Dar, irerekomenda niya kay Pres. Duterte ang panibagong Ôprice freezeÓ sa Metro Manila sa baboy, manok, isda, gulay at ang DTI naman sa mga Òcanned goodsÓ. Pinauyon kay Agriculture Sec. William Dar, irekomenda niya kay Pres. Si Duterte mao ang bag-ong Ôprice freezeÕ sa Metro Manila bahin sa baboy, manok, isda, utanon ug DTI sa Òmga de-lataÓ. Ikakasa sa P270/kg ang kasim pigue, P300/kg sa liempo, P160/kg sa dressed chicken at sa iba pa. Ang kasim pigue nagkantidad og P270 / kg, P300 / kg alang sa liempo, P160 / kg alang sa nagbiste nga manok ug uban pa. Pero, ang malaking hamon ay kung magkakatotoo ba ito sa mga palengke. Apan, ang dakong hagit kung kini matuman sa mga merkado. Susunod ba sa Ôprice freezeÕ ang mga biyahero at nagtitinda? Sundon ba sa mga nagbiyahe ug namaligya ang Ôprice freezeÕ? O sa dyaryo at media lang makakabili ng mura ang taumbayan? O ang mga tawo ra ba ang makapalit barato nga pamantalaan ug media? Nitong Biyernes, nagkaisang umaksyon ang lahat ng 17 NCR mayors sa pangunguna ni bagong MMDA chair Benhur Abalos at nakipagpulong kina Agriculture sec Dar at DTI sec Ramon Lopez. Kaniadtong Biyernes, tanan nga 17 nga mga alkalde sa NCR, pinangunahan sa bag-ong tagapangulo sa MMDA nga si Benhur Abalos, nagkahiusa sa paglihok ug nakigtagbo sila si Sec. Dar ug DTI sec Ramon Lopez. Ayon sa plano, paglabas ng Ôprice freeze orderÕ ni Pres. Duterte, mahigpit na babantayan ng mga Ômarket mastersÕ ang galawan ng presyo ng mga ÔbiyaheroÕ at manininda sa bawat Ôcity at municipal public marketsÕ na derekta nilang poder. Pinauyon sa plano, ang pagpagawas sa Ôprice freeze orderÕ ni Pres. Si Duterte, higpit nga bantayan sa mga Ômarket mastersÕ ang paglihok sa presyo sa mga ÔmagpapanawÕ ug negosyante sa matag Ôsyudad ug munisipal nga merkado publikoÕ nga direkta nilang gikontrol. Ang Metro-wide operation ng mga Ô LGU price control councilsÕ ay pangangasiwaan ng bawat City administrator at City treasurer hanggang Ôpalengke levelÕ na ang mga Ômarket mastersÕ na tatayong bastonero ng mga presyo. Ang operasyon sa Metro-wide nga ÔLGU price control councilÓ pagadumalahon sa matag tagdumala sa City ug tresurera sa Siyudad ngadto sa Ôlebel sa merkadoÕ sa mga Ômarket mastersÕ nga mahimong hawod sa mga presyo. Ang mahuhuling Ôprice violatorsÕ na ÒbuwayaheroÓ (buwayang biyahero), wholeseller, peddler, o retailer, ay mabilisang mapapatawan ng ÒclosureÓ o Òsuspension orderÓ ng kanilang MayorÕs permits bukod pa sa isasampang kasong paglabag sa Price Act. Ang mga nakakulong nga Ômga nakalapas sa presyoÕ nga Òmga buayaÓ (mga buaya nga magbiyahe), mga mamamaligya, tigbaligya, o mga tagbaligya, sa dili madugay mapailalom sa usa ka ÒpagsiraÓ o Òsuspensyon nga mandoÓ sa mga permiso sa ilang Mayor dugang sa giingon nga paglapas sa Price Act. Sa totoo lang, hindi na pwedeng pabayaan ang mga Ômarket forcesÕ sa mga taas baba ng mga presyo o Òsupply and demandÓ dahil minamaniobra lang ito ng mga ganid na bwayahero. Sa tinuud lang, ang 'pwersa sa merkado' dili na mabiyaan sa pagtaas ug pag-us-os sa mga presyo o "supply and demand" tungod kay gimaniobra ra kini sa mga mabangis nga nagbiyahe. Sa panahon ngayon ng pandemya, bawat sentimong pagtataas sa presyo ng pagkain ay latay na humahagupit sa hirap na hirap nang sambayanan. Karon nga panahon sa pandemics, ang matag sentimo nga pagtaas sa presyo sa pagkaon usa ka hampak nga mobunal sa pag-antos sa mga tawo. Hindi ko lubusang maisip kung bakit nagagawa pa rin ng mga Ôprice violatorsÕ na magpayaman habang nauubos ang dugo ng taumbayan sa paghahanapbuhay. Dili ko hingpit nga masabtan kung ngano nga ang mga 'naglapas sa presyo' nakaya pa nga pagpayaman ang ilang mga kaugalingon samtang nag-ut-ut sa dugo sa mga tawo sa pagpangita og panginabuhi. Maraming taon na silang nagsamantala , nagpasasa at hindi natitinag ng nakaraang mga gobyerno . Sulod sa daghang mga tuig sila gipahimuslan, gimaniobra ug dili matarug sa mga nangaging gobyerno. Pero ngayong nagkasundo at iisang kilos na ang lahat ng Metro Manila Mayors, MMDA, DTI at DA, inaasahan natin ang napakalaking pagbabago sa mga palengke. Apan karon nga ang tanan nga Metro Manila Mayors, MMDA, DTI ug DA nagkasabutan ug usa ka aksyon, gipaabut namon ang usa ka dako nga pagbag-o sa mga merkado. At sana naman, mahigpit na kamay na bakal ang ipatupad upang kahit paanoÕy gumaang ang buhay ng nakararaming nagdarahop na mamamayan dito sa Metro Manila. Ug hinaut nga usa ka kusgan nga puthaw nga kamot ang ipatuman aron sa bisan unsang paagiha masayon __ang kinabuhi sa labing kabus nga mga tawo dinhi sa Metro Manila. Noong nakaraang Biyernes (January 15), ipinaalam ng Department of National Defense (DND) sa University of the Philippines (UP) na pinawalang-saysay (abrogated) na nila ang UP-DND 1989 Agreement o yung mas kakila sa tawag na UP-DND accord. Kaniadtong miaging Biyernes (Enero 15), gipahibalo sa Department of National Defense (DND) ang University of the Philippines (UP) nga giwagtang nila ang Kasabutan sa UP-DND 1989 o ang labi ka kilala nga uyon sa UP-DND. Klaro ang dahilan ng DND ng unilateralismo nitong pinawalang-saysay ang UP-DND accord. Ang tin-aw nga katarungan sa DND alang sa unilateralismo niini mao ang pagbasura sa kasabutan sa UP-DND. Ayon sa DND, ang University of the Philippines (UP) ay naging pugad at lugar ng recruitment para sa Communist Party of the Philippines/ New PeopleÕs Army (CPP-NPA) at ilan sa mga estudyante nito ay aktibong miyembro ng CPP-NPA. Pinauyon sa DND, ang University of the Philippines (UP) nahimoÕg salag ug lugar sa pagrekrut alang sa Communist Party of the Philippines / New People's Army (CPP-NPA) ug pipila sa mga estudyante niini mga aktibong myembro sa CPP-NPA . Ang UP-DND accord ay isang kasunduan pinagtibay noong 1989 sa pagitan ng UP at DND. Ang kasabutan sa UP-DND usa ka kasabutan nga naabot kaniadtong 1989 tali sa UP ug DND. Nagkasundo ang UP at DND na hindi maaaring mag-operate ang kapulisan (police), o ano man miyembro ng Armed Forces of the Philippines (AFP) sa loob ng UP campuses na walang naunang coordination sa UP administration. Nagkasabot ang UP ug DND nga ang pulisya (pulis), o bisan kinsa nga myembro sa Armed Forces of the Philippines (AFP) dili mahimong moandar sa sulud sa mga kampus sa UP nga walaÕy koordinasyon sa administrasyon sa UP. Hindi din maaaring pumasok sa UP campuses ang kapulisan o ano man miyembro ng AFP, maliban nalang kung may hot pursuit operation ang mga ito o kung may emergency situation sa loob ng campus. Dili usab makasulod ang mga pulis o bisan kinsa nga myembro sa AFP sa mga campus sa UP, gawas kung adunay sila usa ka hot pursuit operation o kung adunay emerhensya nga sitwasyon sa sulod sa campus. Kung sakali naman kailanganin ng UP ang tulong seguridad (security) ng kapulisan o ng AFP sa loob ng UP campus, ang mga miyembro ng AFP o ang kapulisan ay dapat nakasuot ng tapang uniporme. Sa panghitabo nga kinahanglan sa UP ang tabang sa seguridad (siguridad) sa pulis o sa AFP sa sulud sa UP campus, ang mga miyembro sa AFP o pulis kinahanglan magsul-ob og uniporme. Nagkasundo din ang dalawang partido na hindi pwedeng makialam ang kapulisan at AFP sa mga peaceful rally na nagaganap sa loob ng UP campuses. Nagkausa usab ang duha nga partido nga dili makagambala ang pulisya ug ang AFP sa mga malinawon nga rally nga nahitabo sa sulud sa mga campus sa UP. Pati ang paghuli sa bisa ng isang warrant of arrest ng estudyante, guro at empleyado ng UP sa loob ng mga campus nito ay dapat i-coordinate na muna sa UP administration. Bisan ang pagdakup sa usa ka mando sa pagdakup sa mga estudyante sa UP, magtutudlo ug empleyado sa sulud sa mga kampus niini kinahanglan una nga pakigtambayayong sa administrasyon sa UP. Tinakda din sa accord na ipaalam agad ng kapulisan at ng AFP sa UP administration ang sino man mahuhuling estudyante, guro o empleyado nito sa labas ng UP campus. Nalatid usab sa kasabutan nga gipahibalo dayon sa pulisya ug sa AFP ang pagdumala sa UP sa bisan kinsa nga estudyante, magtutudlo o kawani nga gidakup sa gawas sa UP campus. Ang direktang layunin ng UP-DND accord ay para protektahan ang autonomy (kalayaan)ng UP laban sa police/military intervention. Ang direkta nga katuyoan sa kasabutan sa UP-DND aron mapanalipdan ang awtonomiya (kagawasan) sa UP batok sa interbensyon sa pulisya / militar. Tinitiyak din ng accord na malaya at ligtas nilang magagampanan ang kanilang mga political rights sa loob ng kanilang campuses, gaya ng malayang magpahayag, peaceful assembly at magpetisyon sa pamahalaan upang ilahad ang kanilang karaingan. Gisiguro usab sa kasabutan nga sila libre ug luwas nga magamit ang ilang mga katungod sa politika sa sulod sa ilang mga kampus, sama sa libre nga pagsulti, malinawon nga pagtigum ug petisyon sa gobyerno aron ipahayag ang ilang mga reklamo. Sa aking pananaw, ang pagpawalang-saysay ng UP-DND accord sa parte ng DND ay isang red-tagging sa mga estudyante ng UP. Sa akong tan-aw, ang pagwagtang sa kasabutan sa UP-DND sa bahin sa DND usa ka red-tagging sa mga estudyante sa UP. Ang red-tagging ay ang pag-label, pag-marka, pag-taguri, pagtawag at pag akusa sa isang indibidwal o organisasyon bilang isang makakaliwa, subersibo, komunista o terorista, na ginagamit na isang stratihiya ng ahente ng estado partikular ang law enforcement agencies at militar laban sa mga pinaniniwalang may banta o kalaban ng gobyerno. Ang red-tagging mao ang pagmarka, pagmarka, pagmarka, pagtawag ug pag-akusar sa usa ka indibidwal o organisasyon nga usa ka leftist, subersibo, komunista o terorista, nga gigamit ingon usa ka stratehiya sa mga ahente sa estado nga piho nga mga ahensya nga nagpatuman sa balaod ug militar kontra sa mga gitoohan nga nameligro o supak sa gobyerno. Sa madaling salita, sa red-tagging inuugnay ng gobyerno ang isang indibidwal o organisasyon sa komunista o sa military armed group nito-ang National PeopleÕs Army (NPA). Sa ato pa, ang gobyerno nga namarkahan og pula nag-uban sa usa ka indibidwal o organisasyon sa komunista o sa armadong grupo sa militar - ang National People's Army (NPA). Hindi natin maitatanggi ang mga masamang sinapit ng mga nauna ng naging biktima ng red-tagging. Dili naton ikalimod ang kahimtang sa mga kaniadto biktima sa red-tagging. Karamihan sa kanila ay na-harass, tinakot at pinagbantaan at ang ilan sa kanila ay pinatay. Kadaghanan sa ila giharas, gihadlok ug gihulga ug ang pila sa ila gipatay. Ang red-tagging ay halos katumbas na mapabilang sa kinakatakutang listahan ng narco-list ng Malacanang, kung ang mga sinapit ng mga nabiktima nito ang pag-uusapan. Ang red-tagging hapit katumbas sa pagkalakip sa gikahadlokan nga listahan sa narco-list sa Malakanyang, kung bahin sa kahimtang sa mga biktima niini. Ito ay isang klarong paglabag sa karapatang pantao, partikular sa due process clause ng constitution. Kini usa ka tin-aw nga paglapas sa tawhanong mga katungod, nga piho nga angayan nga proseso sa kundisyon sa konstitusyon. Matatandaan din na ang UP-DND accord na ginawa noong 1989 ay hango at base sa academic freedom ng UP na ginagarantiya naman ng ating constitution. Kahinumduman usab nga ang kasabutan sa UP-DND nga gihimo kaniadtong 1989 nakabase ug nakabase sa kagawasan sa akademiko sa UP nga gigarantiyahan sa atong konstitusyon. Ang pagpawalang-bisa nito na walang malinaw na basehan at sapat na dahilan ay masasabing paglabag sa academic freedom ng UP. Ang pagwagtang niini nga walaÕy klarong basehan ug igong katarungan mahimong isipon nga usa ka paglapas sa kagawasan sa akademiko sa UP. Hindi din maaaring basta na lang ipawalang saysay ng DND ang kasunduan. Dili usab mahimo sa DND yano nga pagwagtang sa kasabutan. Ang UP-DND accord ay isang malayang kasunduan na pinasok ng dawalang partido na walang masamang hangarin (good faith). Ang UP-DND nga kasabutan usa ka independente nga kasabutan nga gisudlan sa duha nga partido nga walaÕy maayong pagsalig. Nararapat lamang na dapat kinuha muna ng DND ang paliwanag ng UP bago nito pinawalang-bisa ang kasunduan. Angayan lang nga kuhaon una sa DND ang katin-awan sa UP sa wala pa kini gikanselar sa kasabutan. Ito ay simpleng due process na hindi binigay sa UP. Kini usa ka yano nga proseso tungod sa wala gihatag sa UP. Kahit walang project sa showbiz ay okay lang sa isang sikat na aktor dahil meron pala siyang ibang pinaghahandaan sa kasalukuyan. Bisan kung walaÕy proyekto sa showbiz, okay lang sa usa ka sikat nga artista tungod kay adunay pa siyaÕy mga giandam karon. Sinabi ng aking cricket na target ng ating bidang aktor ang isang congressional district dito sa Metro Manila. Giingon sa akong cricket nga ang among bida nga artista ang nagpunting sa usa ka distrito sa kongreso dinhi sa Metro Manila. Graduating na kasi o last term na ng kasalukuyang kongresista sa distrito na ito kaya naniniwala ang kampo ng aktor na kayang-kaya niyang ilampaso sa eleksyon ang magiging pambato ng kabilang kampo. Tungod kay ang karon nga kongresista sa kini nga distrito graduating o katapusan nga termino, mao nga ang kampo sa aktor nagtuo nga mapasar niya ang piliay sa pikas nga kampo. Dati ring aktor ang kasalukuyang kongresista sa pinag-uusapan nating distrito at isa sa kanyang mga kapatid ang sinasabing patatakbuhin nila bilang congressional representative sa 2022. Ang karon nga kongresista sa distrito nga gihisgutan namon usa usab ka artista ug usa sa iyang mga igsoon giingon nga modagan isip representante sa kongreso kaniadtong 2022. Sinabi nga ng aking cricket na magiging papogian ang laban kapag nagkataon. Giingon sa akong kuliglig nga ang dula modaog nga sulagma. Ang aktor na bida sa ating kwento ngayong araw ay may not so secret weapon sa katauhan ng kanyang girlfriend na aktres na talaga namang sikat na sikat hanggang sa kasalukuyan. Ang artista nga gibidahan sa atong istorya karon adunay dili kaayo tinago nga armas sa persona sa iyang hinigugma nga usa ka aktres nga bantog gyud hangtod karon. Ang aktor na naghahanda sa kanyang pagpasok sa pulitika ay anak ng isang mahusay na aktres na sumikat noong dekada 90 bilang sexy star. Ang artista nga nag-andam alang sa iyang pagsulod sa politika mao ang anak sa usa ka bantog nga aktres nga nabantog sa katuigang 90 isip usa ka seksing bituon. Naniniwala sila na kaya nilang maipanalo ang susunod na halalan laloÕt hindi rin naman naging mahusay ang performance ng kasalukuyang kongresista sa nasabing distrito. Nagtoo sila nga mahimo sila magdaog sa sunod nga piliay labi na nga dili maayo ang nahimo sa karon nga kongresista sa nahisgutang distrito. Tiyak na mahahati ang showbiz sa magiging tapatan na ito susunod na eleksyon. Seguradong magkabahin-bahin ang Showbiz sa umaabot nga piliay nga piliay. Dagdag pa na clue: ang kasalukuyang kongresista ay sumikat bilang ÒKapusoÓ, samantalang ang aktor na tatakbo bilang congressman ay isa namang ÒKapamilyaÓ. Usa ka dugang nga timailhan: ang karon nga kongresista nabantog nga "Kapuso", samtang ang artista nga modagan pagka-kongresista usa pa nga "Kapamilya". Tambak ngayon sa social media ang pagsubok ng mga Ôcar bloggersÕ sa binuksang ÔSKYWAY Stage 3 elevated tollwayÕ ng San Miguel Corporation. Karon, gisulayan sa social media ang mga Ôcar bloggerÕ sa ÔSKYWAY Stage 3 elevated tollwayÕ nga gibuksan sa San Miguel Corporation. May kanya-kanya silang resulta. Adunay sila kaugalingon nga mga sangputanan. 14 minutes mula Alabang papuntang Makati, 12 minutes mula Makati hanggang Quezon City at 20 minutes Makati hanggang NLEX entrance. 14 ka minuto gikan sa Alabang hangtod sa Makati, 12 minuto gikan sa Makati hangtod sa Lungsod sa Quezon ug 20 minuto ang Makati hangtod sa entrada sa NLEX. 34 minutes mula NAIA terminal 2 hanggang NLEX, na pawang gumamit ng Òspeed limitÓ na 60 kms bawat oras. 34 minutos gikan sa NAIA terminal 2 hangtod NLEX, nga ang tanan naggamit usa ka "speed limit" nga 60 kms matag oras. Nakakatuwang panoorin ang mga pasasalamat, sagot daw sa matagal nilang paghihintay, dating imposible naging posible at malaking pagbabago ito sa buhay ng mga Pilipino. Masadya tan-awon ang pagpasalamat, giingon nga kini ang tubag sa ilang dugay nga paghulat, kaniadto imposible ug kini usa ka dakong kausaban sa kinabuhi sa mga Pilipino. Mas maaga silang makakapaghanapbuhay, mas malapit na ngayon ang kanilang upisina, trabaho o eskwela. Kung dali sila makatrabaho, labi ka duul ang ilang opisina, trabaho o eskuylahan. Mas maaga rin silang makakauwi sa kanilang mga mahal sa buhay, mas malapit na ang kanilang mga ÒhometownsÓ sa mga lalawigan . Kung dali sila makauli sa ilang mga minahal, labi ka duul ang ilang "mga lungsod nga natawhan" sa mga probinsya. At dahil diyan, hindi na sila dadaan sa parusang EDSA at C5. Ingon usa ka sangputanan, dili na sila mapailalom sa mga parusa sa EDSA ug C5. Maraming dinaanang balakid ang P44.3-B SKYWAY Stage 3 na datiÕy 14 kilometers lamang mula Bicutan, Taguig hanggang Balintawak QC na sinimulan noong 2014, panahon ni Pnoy. Ang P44.3-B SKYWAY Stage 3, nga 14 kilometros ra gikan sa Bicutan, Taguig hangtod sa Balintawak QC, nagsugod kaniadtong 2014, sa panahon ni Pnoy. Napabayaan ito ng naturang administrasyon, at di matuluy-tuloy dahil sa Òconstruction delaysÓ sa mga ililipat na public utilitiesÓ at Òright of way issuesÓ sa Old Santa Mesa at V. Mapa Streets. Gibaliwala kini sa administrasyon, ug dili makapadayon tungod sa "pagkaantalang konstruksyon" sa pagbalhin sa mga public utilities "ug" mga isyu sa right of way "sa Old Santa Mesa ug V. Mapa Streets. Nalutas lamang ito dahil sa masigasig na pagpipilit ni SMC president Ramon S. Ang at pinadaan ito sa isa nilang planta sa Pandacan para kumunekta sa Araneta avenue via San Juan River kaya humaba at naging 18 kms. Nasulbad ra kini tungod sa makugihong paningkamot sa presidente sa SMC nga si Ramon S. Ang ug gipaagi kini sa usa sa ilang mga planta sa Pandacan aron makakonektar sa Araneta avenue pinaagi sa San Juan River busa ningpit kini ug nahimoÕg 18 kms. Nagkaroon din ng sunog doon nong Pebrero, bukod pa sa Covid-19 lockdowns mula Marso at matitinding ulan nitong Oktubre. Adunay usab sunog didto sa Pebrero, dugang sa mga lockdown sa Covid-19 gikan Marso ug kusog nga ulan karong Oktubre. Hindi ako nagtataka kung bakit mas mabilis na ngayon ang traffic sa EDSA. Wala ako matingala kung ngano nga ang trapiko labi ka dali sa EDSA karon. Bago buksan ang Skyway stage 3, pito hanggang 12 kph lamang ang bilis ng biyahe sa EDSA, ngayon, itoÕy nasa 20 hanggang 30 kph ang biyahe na parang Òpiyesta opisyalÓ o Linggo raw ang pakiramdam. Sa wala pa buksan ang Skyway yugto 3, ang katulin sa EDSA pito ra hangtod 12 kph, karon, kini usa ka 20 hangtod 30 kph nga biyahe nga ingon usa ka "piyesta opisyal" o Domingo. Hindi nagkamali ang projection ng DPWH at SMC, na 30 percent ng mga behikulo sa EDSA ang mababawas araw-araw. Ang sayup sa DPWH ug SMC dili sayup, nga 30 porsyento nga mga salakyanan sa EDSA ang gikuhaan adlaw-adlaw. Kahit hindi mawawala ang ÒtrafficÓ sa mga lugar sa ilalim ng SKYWAY, kahit paano ay merong alternatibong daanan ang ating mga private at public vehicles kung nagmamadali. Bisan kung ang trapiko wala mawala sa mga lugar nga sakop sa SKYWAY, bisan unsaon ang atong pribado ug pampubliko nga mga salakyanan adunay alternatibong ruta kung sila nagdali. At dahil konektado na ngayon ang NLEX at SLEX, binabantayan ko ngayon ang pangako ng SMC na magtayo ng modernong ÒCentralized Bus and Food terminalÓ sa 25 ektaryang lupa nito sa Pandacan, Maynila na konektado sa SKYWAY Stage 3. Ug tungod kay ang NLEX ug SLEX konektado karon, gisubay ko karon ang pasalig sa SMC nga tukuron ang usa ka moderno nga "Centralized Bus and Food terminal" sa 25 ektaryang yuta niini sa Pandacan, Manila nga konektado sa SKYWAY Stage 3. Ang mga bus passengers mula Ilocos at Bicol ay makakarating ng maayos sa sentro ng Maynila na hindi na kailangang bumaba sa mga nagkalat na bus terminals sa EDSA at C5. Ang mga pasahero sa bus gikan sa Ilocos ug Bicol luwas nga maabot sa sentro sa Manila nga dili kinahanglan manaog sa nagkatag nga mga bus terminal sa EDSA ug C5. Higit 1,000 public buses at UV Express bawat oras ang seserbisyuhan sa naturang terminal na ililipat naman sa mga PUJs ng Maynila sa kanilang patutunguhan. Kapin sa 1,000 nga mga publiko nga bus ug UV Express matag oras ang isilbi sa terminal nga ibalhin sa mga PUJ sa Manila sa ilang padulngan. Isang food terminal din na bagsakan ng mga produktong pagkain mula Northern at Central Luzon ang itatayo katulad ng nagsarang FTI sa Taguig, bagay na magpapabilis sa kalakalan at posibleng mas murang bilihin. Usa ka terminal sa pagkaon nga adunay mga produkto gikan sa pagkaon gikan sa Amihanan ug Tunga sa Luzon ang itukod usab, sama sa sirado nga FTI sa Taguig, nga makapadali sa patigayon ug posible nga mas barato nga mga palaliton. Sa kabuuan, isang napakaganda at napapanahong regalo ngayong 2021 sa mamamayan ang bagong 18 km-SKYWAY STAGE 3 , kahit pa sabihing may babayarang toll fee na P90 sa bawat gamit. Sa kinatibuk-an, ang bag-ong 18 km-SKYWAY STAGE 3 usa ka maayo kaayo ug andam nga regalo alang sa mga tawo kaniadtong 2021, bisan kung giingon nga adunay bayranan sa toll nga P90 matag butang. Dahil sa binawasan nito ang marami nating aksayadong oras sa kalye, mas gagaang, bibilis at mapapadali ang ating mga gawain. Tungod kay gipaminusan ang kadaghan sa oras nga gigahin namon sa kadalanan, gipadali, dali ug kadali ang among mga buluhaton. Mas maraming Òquality timeÓ ang maibibigay natin ngayon sa ating mga trabaho at makakarating tayo sa tamang oras. Mahimo naton mahatagan ang daghang "kalidad nga oras" sa among mga trabaho karon ug moabut kami sa hustong panahon. At ang pinakamahalaga, lubusang maglalapit ang bawat miyembro ng pamilyang Pilipino sa kanilang mga tahanan na dati-ratiÕy mas maraming oras ang ginugugol sa labas dahil sa matindi at buhul-buhol na trapiko. Ug labi ka hinungdan, ang matag miyembro sa pamilyang Pilipino makapaduol sa ilang mga balay, nga kaniadto naggugol og daghang oras sa gawas tungod sa grabe nga trapiko. Sa SMC, DPWH at kay Pres. Duterte, ÒMatsalaÓ! Sa SMC, DPWH ug Pres. Duterte, "Matsala"! Nabuhay at maingay na naman ang isyung Cha-Cha (Charter Change o Constitutional Amendments). Ang isyu sa Cha-Cha (Charter Change o Constitutional Amendments) buhi ug maayo na usab. Bakit ba tuwing matatapos ang termino ng (mga naging) pangulo, ang ating mga mambabatas, lalo na yung mga kapanalig o kaalyado nila, ay nagpupumilit na mag Cha-Cha? Ngano nga sa matag higayon nga matapos ang termino sa (kanhing) pangulo, ang atong mga magbabalaod, labi na ang ilang mga kaalyado o kaalyado, moinsistir sa Cha-Cha? Cha-Cha sa panahon ng pandemyang Covid-19? Cha-Cha sa panahon sa Covid-19 pandemya? Seryoso ba kayo? Seryoso ka ba? Ang pagpalit (revision) ng ating constitution ay maaaring mangyari sa dalawang paraan. Ang pagrepaso sa among konstitusyon mahimong mahinabo sa duha ka paagi. Ang una ay kung magkakaroon ng rebolusyon. Ang una mao kung adunay rebolusyon. Ito ay isang extra-constitutional at hindi naaayon sa constitution. Kini labag sa konstitusyon ug dili uyon sa konstitusyon. Matatandaan na ang 1973 Constitution ay napalitan ng 1986 Freedom Constitution matapos magkaroon ng isang EDSA Revolution. Kahinumduman nga ang 1973 Constitution nga gipulihan sa 1986 Freedom Constitution pagkahuman sa EDSA Revolution. Ang 1986 Freedom Constitution ay nalikha (at nagkaroon ng bisa) na hindi naaayon sa mga itinakda ng 1973 Consitution dahil ito ay ginawa sa panahon ng Revolutionary Government ng dating pangulong Corazon C. Aquino. Ang Konstitusyon sa Kalayaan sa 1986 gimugna (ug nagsugod sa kusog) nga wala mahiuyon sa mga probisyon sa 1973 nga Konstitusyon tungod kay gihimo kini sa panahon sa Rebolusyonaryong Gobyerno ni kanhi presidente Corazon C. Aquino. Ang pangalawa ay yung alinsunod o naaayon sa itinakda ng constitution. Ang ikaduha pinauyon sa mga probisyon sa konstitusyon. Nagkaroon ng revision ng 1986 Freedom Constitution at ito ay tuluyang pinalitan ng kasalukuyang 1987 Constitution na nagkabisa noong February 11, 1987. Adunay usa ka pagbag-o sa 1986 Freedom Constitution ug kini sa katapusan gipulihan sa karon nga 1987 Constitution nga nagsugod sa Pebrero 11, 1987. Ang revision o pagpalit nito ay alinsunod at naaayon sa itinakda ng 1986 Freedom Constitution. Ang pagbag-o niini nahiuyon sa mga probisyon sa 1986 Freedom Constitution. Ang revision o pagpalit ng ating 1987 Constitution ay maaari lamang ipanukala ng Kongreso (acting as Constituent Assembly) sa pamamagitan ng 3/4 votes ng lahat ng miyembro nito. Ang pag-usab o pag-ilis sa atong Konstitusyon sa 1987 mahimo lamang isugyot sa Kongreso (nga naglihok isip Constituent Assembly) sa 3/4 nga mga boto sa tanan nga mga myembro niini. Ang ibig sabihin, ito ay dapat suportado ng hindi bababa ng 18 senador at 228 na kongresista. Sa ato pa, kinahanglan suportahan kini sa dili moubus sa 18 ka mga senador ug 228 nga mga kongresista. Maaari din palitan ang 1987 Constitution sa pamamagitan ng Constitutional Convention na ipapatawag ng Kongreso na suportado ng 2/3 votes ng lahat ng miyembro nito. Ang 1987 Konstitusyon mahimo usab nga mapulihan sa Constitutional Convention nga gipatawag sa Kongreso nga gisuportahan sa 2/3 nga mga boto sa tanan nga mga myembro niini. Maaalala na noong 1970 tayo ay naghalal ng mga delegado (delegates) para sa 1971 Constitutional Convention upang bumalangkas at gumawa ng bagong constitution (1973 Constitution). Kahinumduman nga kaniadtong 1970 nagpili kita og mga delegado alang sa 1971 Constitutional Convention aron sa paggama ug pag-draft sa usa ka bag-ong konstitusyon (1973 Constitution). Kung sakaling mayroon nang nagawang bagong constitution ang Kongreso o ang Constitutional Convention, ito naman ay dapat aprobahan (ratify) ng taong bayan (qualified voters) sa isang plebicite katulad ng naganap noong February 2, 1987 kung saan inaprubahan (ratified) ng taong bayan ang 1987 Constitution. Kung ang Kongreso o ang Batakang Balaod sa Konstitusyon nakaghimo na usa ka bag-ong konstitusyon, kinahanglan kini mapalig-on sa mga tawo (kwalipikado nga mga botante) sa usa ka plebicite sama sa usa nga nahinabo kaniadtong Pebrero 2, 1987 diin ang katawhan nagpalig-on sa 1987 Constitution. Maari din baguhin (amend) ang ilang provisions ng 1987 Constitution na hindi kailangang palitan ang buong constitution. Posible usab nga usbon ang pipila nga mga probisyon sa 1987 Constitution nga wala kinahanglan nga usbon ang tibuuk nga konstitusyon. Dapat tandaan na kung ang nais ay palitan ang buong constitution, ang tamang paraan ay revision sa pamamagitan ng Constitutional Convention, o 3/4 votes ng lahat ng miyembro ng Kongreso. Kinahanglan nga hinumdoman nga kung ang usa gusto nga usbon ang tibuuk nga konstitusyon, ang husto nga paagi paga-usab sa Constitutional Convention, o 3/4 nga mga boto sa tanan nga mga myembro sa Kongreso. Kung ang objective ay baguhin (amend) lamang ang ilang provisions nito, ang tamang paraan ay makakuha ng 3/4 votes ng lahat ng miyembro ng Kongreso, o sa pamamagitan ng Constitutional Convention, o initiative. Kung ang katuyoan mao ang pag-amendar lang sa pipila nga mga probisyon niini, ang tama nga paagi aron makakuha og 3/4 nga mga boto sa tanan nga mga myembro sa Kongreso, o pinaagi sa Constitutional Convention, o inisyatiba. Bagamat pinapayagan sa constitution ang amendments sa pamamagitan ng Constitutional Convention, ito naman ay impractical at magastos para sa amendments lang ng constitution. Bisan kung ang mga pag-usab gitugotan sa konstitusyon pinaagi sa Constitutional Convention, kini dili praktikal ug mahal alang sa mga pag-usab sa konstitusyon lamang. Ang initiative ay isang bagong paraan na hindi makikita sa mga dating constitution natin. Ang inisyatiba usa ka bag-ong paagi nga wala makita sa miagi nga mga konstitusyon. Maaari ng direktang magmungkahi ang sino mang rehistradong botante ng Pilipinas na baguhin (amend) ang ilang provisions ng ating constitution. Ang bisan kinsa nga rehistradong botante sa Pilipinas mahimong direkta nga mosugyot nga usbon ang pipila ka mga probisyon sa among konstitusyon. Ito ang tinangkang gamitin noon ng mga supporters ng dating pangulong Fidel Ramos at Gloria Macapagal Arroyo na may layuning palawigin ang termino (term extension) o para palitan ang sistema ng ating gobyerno bilang parliamentary form of government. Kini ang gisulayan nga gamiton sa mga dumadapig sa mga kanhing pangulo nga si Fidel Ramos ug Gloria Macapagal Arroyo kaniadto nga adunay katuyoan nga lugwayan ang termino (term extension) o hulipan ang sistema sa atong gobyerno ingon usa ka parliamentary form of government. Ang initiative ay maaari lamang gamitin sa pag-amend ng constitution at hindi sa pagpalit o revision ng constitution. Mahimo lang gamiton ang inisyatiba aron maamyenda ang konstitusyon ug dili aron mabag-o o mausab ang konstitusyon. Kagaya ng pagpalit o revision ng constitution, ano man pagbabago o amendments na gawin sa constitution ay dapat aprobahan (ratify) ng taong bayan (qualified voters) sa isang plebicite. Sama sa pagbag-o o pagbag-o sa konstitusyon, ang bisan unsang mga pagbag-o o mga pag-usab nga gihimo sa konstitusyon kinahanglan mapanghimatud-an sa mga tawo (kwalipikado nga mga botante) sa usa ka plebicite. Ang constitution ay hindi sinulat sa bato. Ang konstitusyon wala gisulat sa bato. Walang duda at question na maaari itong palitan (revise) at baguhin (amend) at nasa kapangyarihan naman ng bawat senador at kongresista na magmungkahi na baguhin ito. WalaÕy pagduha-duha ug pangutana nga mahimoÕg usbon ug usbon ug naa sa matag senador ug kongresista ang mosugyot nga usbon kini. Sinabi ng mga senador at kongresista na nagsusulong ng Cha-Cha na ang economic provisions lang ng constitution ang tatalakayin at babaguhin upang ito ay makatulong sa economic recovery ng bansa. Ang mga senador ug kongresista nga nagpasiugda sa Cha-Cha nag-ingon nga ang mga probisyon sa ekonomiya lamang sa konstitusyon ang hisgutan ug usbon aron matabangan ang ekonomiya sa nasud. Magandang aksyon sana ito kung napapanahon at tama sa timing. Maayo nga aksyon kung kini tukma sa panahon ug husto sa oras. Tulad ng mga naunang nagtangkang mag Cha-Cha nang malapit ng matapos ang mga termino ng mga namumuno, ito ay pagdududaan ng marami na isang hakbang para manatili sa pwesto at political power ang ating mga namumuno. Sama sa miaging mga pagsulay sa Cha-Cha hapit na matapos ang termino sa mga namumuno, gituohan sa kadaghanan nga kini usa ka lakang aron mapadayon ang katungdanan sa katungdanan ug gahum sa politika. Ang pagduda at pangamba ng marami ay may basehan. Ang pagduda ug pagdakup sa kadaghanan adunay basihanan. Walang makakapagpigil sa Kongreso kung ano ang imumungkahi nitong baguhin (amend) kapag ito ay umaakto na bilang isang Constituent Assembly. WalaÕy makapugong sa Kongreso gikan sa pagsugyot us aka pag-usab kung kini molihok ingon usa ka Constituent Assembly. Pwede nitong imungkahing baguhin kahit ano sa constitution, kasama na ang no election o term extension ng pangulo, vice-president at miyembro ng Kongreso. Mahimo kini isugyot nga mga pagbag-o sa konstitusyon, lakip ang walaÕy piliay o term extension sa pangulo, bise-presidente ug mga myembro sa Kongreso. Pati pagbuwag (abolition) ng mga ilan position o opisina ay pwede nilang imungkahi. Mahimo usab nila isugyot ang pagtangtang sa pipila ka mga posisyon o opisina. Ang Cha-Cha sa panahon ng Covid-19 ay magdudulot lang ng paghahati (divisive) sa taong bayan. Ang Cha-Cha sa panahon sa Covid-19 magdala lamang sa pagkabahinbahin sa mga tawo. Mali din pag-usapan ang ganitong Òpolitical activitiesÓ sa Kongreso sa panahon ngayon ng pandemya. Sayup usab nga hisgutan ang bahin sa mga "kalihokan sa politika" sa Kongreso sa panahon karon sa pandemya. Ika nga insentive sa mga taong bayan na ngayon ay dumadanas ng kahirapan dahil sa pandemyang dulot ng Covid-19. Kini usa ka insentibo alang sa mga tawo sa lungsod nga karon nag-antos sa kawad-on tungod sa sakit nga dala sa Covid-19. Napakaraming problema ng ating bansa dahil sa nagaganap na pandemya. Ang atong nasud adunay daghang mga problema tungod sa nagpadayon nga pandemya. Ito na lang sana ang tutukan ng mga nagsusulong ng Cha-Cha. Kini ra ang gitutokan sa mga nagpasiugda sa Cha-Cha. Itutok at bigyan pansin kung papaano mabibigyan ang taong bayan ng tama, mura, ligtas at pinakamabisang vaccine kontra Covid-19. Igpunting ug hatagan pagtagad kung giunsa mahatagan ang mga tawo sa tama, barato, luwas ug labing epektibo nga bakuna batok sa Covid-19. Pera ng taong bayan ang gagamitin sa pagbili ng vaccine kaya dapat lang ibigay sa kanila ang pinakamahusay at pinakamabisang vaccine. Gamiton ang salapi sa mga tawo aron mapalit ang bakuna busa hatagan lang sila labing kaayo ug labing epektibo nga bakuna. Huwag naman sana yung vaccine na Òpwede naÓ. Palihug ayaw gamita ang "posible" nga bakuna. Mabisang bakuna muna bago Cha-Cha. Epektibo nga bakuna una sa Cha-Cha. Simula Enero 23, malalaman ng bansa kung nagka-ÒhawaanÓ ng COVID-19 sa mapayapa at matahimik na Traslacion sa Quiapo Church. Sugod Enero 23, mahibal-an sa nasud kung ang COVID-19 "natakdan" sa malinawon ug malinawon nga Traslacion sa Quiapo Church. ItoÕy batay sa mga medical experts na nagsasabing lalabas sa loob ng dalawang linggo ang mga sintomas ng pandemya sa mga debotong dumalo sa mga misa at sa pila sa Traslacion. Gibase kini sa mga eksperto sa medisina nga nag-ingon nga ang mga simtomas sa pandemiya makita sa sulud sa duha ka semana alang sa mga deboto nga motambong sa misa ug sa pila sa Traslacion. Bagamat sumunod sa minimum health protocols ang karamihan ng higit kalahating milyong deboto, maraming ÔlapsesÓ sa Òphysical distancingÓ ang nakita sa video bukod pa sa maraming maling pagsusuot ng mga face mask at face shields. Bisan kung ang kadaghanan sa labaw sa tunga sa milyon nga mga deboto nagsunod sa minimum nga mga protokol sa kahimsog, daghang mga 'lapses' sa "pisikal nga pagkalayo" ang nakita sa video nga dugang sa daghang dili husto nga paggamit sa mga maskara sa nawong ug mga panagang sa nawong. Bahala na ang Panginoong Hesukristo, sabi ng nakararami, na sinusog naman ng rector ng Simbahan ng Quiapo. Naa ra sa Ginoong Jesukristo, ingon sa kadaghanan, nga usbon sa rektor sa Simbahan sa Quiapo. Kasi naman, talaga namang lugmok, sadlak at wala na raw masulingan ang sambayanan sa hirap at panganib ng nakamamatay na COVID-19. Tuod man, ang mga tawo nahulog gyud, nahagbong ug walaÕy kalabotan sa kalisud ug katalagman sa makamatay nga COVID-19. Nitong nakaraang tatlong araw, kapansin-pansin ang pagdami ng mga bagong kaso: 1,776 noong Biyernes, 1,952 noong Sabado at 1,906 nung Linggo. Sa miaging tulo ka adlaw, ang ihap sa mga bag-ong kaso ningdaghan og kadaghan: 1,776 kaniadtong Biyernes, 1,952 sa Sabado ug 1,906 sa Domingo. Dati, nasa 800-900 na lamang tayo bago magpasko. Kaniadto, 800-900 ra kami sa wala pa ang Pasko. Kahit ganito, mas maganda pa rin ang sitwasyon natin sa Ònew casesÓ kumpara sa mga kalapit nating bansa. Bisan pa niana, ang atong kahimtang sa "mga bag-ong kaso" labi pang maayo kung itandi sa atong mga silingan nga nasud. Ang Indonesia ay nagtala rin kahapon ng mga new cases na 9,640 at ang Malaysia naman ay 2,433. Ang Indonesia nagtala usab 9,640 nga bag-ong mga kaso kagahapon ug Malaysia nga adunay 2,433. Maganda rin ang balita sa ating Òactive casesÓ na 20,087 lamang, at tayo ay number 3 na lang ngayon dito sa ASEAN at number 59 sa buong mundo. Maayo usab ang balita sa atong mga "aktibo nga kaso" nga 20,087, ug naa na kami sa numero 3 dinhi sa ASEAN ug numero 59 sa tibuuk kalibutan. Nangunguna sa ASEAN at number 21 sa buong mundo ang Indonesia (122,873 active cases) samantalang nasa number 45 ang Malaysia (27,332 active cases). Ang Indonesia naa sa taas nga bahin sa ASEAN ug numero 21 sa tibuuk kalibutan (122,873 nga aktibo nga mga kaso) samtang ang Malaysia naa sa numero 45 (27,332 nga aktibo nga mga kaso). Pero, di pa rin pwedeng magpakampante dahil kailangan nating ituloy ang Òface mask-face shieldÓ at Òphysical distancingÒ sa bawat pakikipagsalamuha natin sa araw-araw. Bisan pa, dili gihapon kita mahimo nga kampante tungod kay kinahanglan naton nga ipadayon ang "face mask-face Shield" ug "physical distancing" sa adlaw-adlaw nga pakig-uban. Hindi niyo napapansin, marami na ang namamatay sa ating kapaligiran. Dili nimo namatikdan, daghan ang nangamatay sa atong palibot. Ang kabuuang bilang ay 10,339 na mga Pilipino na binubuo ng 9,405 local residents at 934 na overseas Pinoys. Ang kinatibuk-ang ihap mao ang 10,339 ka mga Pilipino nga naglangkob sa 9,405 nga mga lokal nga residente ug 934 nga mga Pilipino sa gawas sa nasud. Marami sa kanila ay mga kamag-anak, kaupisina, kaibigan, kakilala , mga pulitiko, artista, bata, matanda, mahirap, o bilyonaryo na hindi pinalad na masilayan ang bagong taong 2021. Daghan sa ila mga paryente, kauban sa trabaho, higala, kaila, pulitiko, aktor, bata, tigulang, pobre, o bilyonaryo nga walaÕy swerte nga makita ang bag-ong tuig 2021. Kaya naman, bilang ÒsurvivorsÓ huwag nating sayangin ang ating kaligtasan. Busa, ingon nga "nakalig-on" dili naton sayangan ang atong kaluwasan. Magtulungan at makiisa tayo sa lahat ng kilusan, gobyerno , baranggay o pribadong sektor upang makontrol kundi man mapuksa ang Ôpandemyang ito. Magtinabangay kita ug maghiusa sa tanan nga mga kalihukan, gobyerno, barangay o pribadong sektor aron makontrol o mapuo ang kini nga ÔpandemyaÕ. Hindi nakakagulat. Dili ikatingala. Hindi ako nagulat nang kumpirmahin ng Malakanyang ang paghirang kay dating Mandaluyong mayor at Congressman Benhur Abalos bilang bagong chairman ng Metro Manila Development Authority (MMDA). Wala ako matingala sa pagkumpirma sa Malaca–ang sa pagtudlo sa kanhi mayor sa Mandaluyong ug Kongresista Benhur Abalos isip bag-ong chairman sa Metro Manila Development Authority (MMDA). Sumunod si Benhur sa amang si Mandaluyong mayor at Fiscal Benjamin Abalos Sr. na naglingkod ding MMDA chairman mula noong January 2001 hanggang June 2002 bago nalipat bilang COMELEC Chairman. Gisundan si Benhur sa iyang amahan nga mayor sa Mandaluyong ug Fiscal Benjamin Abalos Sr. nga nagsilbi usab nga chairman sa MMDA gikan Enero 2001 hangtod Hunyo 2002 sa wala pa gibalhin isip chairman sa COMELEC. Kung susuriin, nag-eenjoy na itong si bagong Chair Benhur sa pagiging propesor sa University of the Philippines, pero nagniningning ang kanyang track record bilang napakagaling na local government administrator. Kung tan-awon, ang bag-ong Chair Benhur nalipay sa pagkahimong usa ka propesor sa Unibersidad sa Pilipinas, apan ang iyang track record ingon usa ka maayo kaayo nga tagdumala sa lokal nga gobyerno ninghatag. Bukod dito, siya ang tanging opisyal na magkasabay na naging pinuno ng Union of Local Authorities of the Philippines (ULAP), umbrella organization ng higit 1.2 milyong elected officials sa buong bansa at lider ng League of Cities of the Philippines (LCP), asosasyon naman ng 122 city mayors. Ingon kadugangan, siya ra ang opisyal nga co-chairman sa Union of Local Authorities of the Philippines (ULAP), payong nga organisasyon sa labaw sa 1.2 milyon nga napiling mga opisyal sa tibuuk nasud ug pinuno sa League of Cities of the Philippines (LCP), usa ka asosasyon sa 122 ka mga mayor sa syudad. Kamakailan, nagkaroon si Benhur ng COVID-19 kasama ang amang si Ben at ina niyang si Cora. Bag-ohay lang, si Benhur adunay COVID-19 kauban ang iyang amahan nga si Ben ug iyang inahan nga si Cora. Personal niyang binantayan ang kanyang ina sa ospital kahit nahawa siya sa karamdaman, isang patunay ng pagmamahal ng anak sa kanyang magulang. Personal niyang giatiman ang iyang inahan sa ospital bisan kung nataptan siya sa sakit, usa ka pruweba sa gugma sa bata sa iyang mga ginikanan. Isang karakter na ibang klase at talaga namang kahanga-hanga. Usa ka kinaiya nga lahi ug tinuud nga katingalahan. Kaya naman sa mga susunod na araw, inaasahan ko ang mas bago, aktibo, mas masigla at maka-mamamayang MMDA. Mao nga sa umaabot nga mga adlaw, gipaabut nako ang usa ka labi ka bag-o, mas aktibo, labi ka buhi ug maka-katawhan nga MMDA. Babantayan natin ito ng husto. Bantayan namon kini pag-ayo. Simula January 1, 2021, ang premium rate na babayaran ng miyembro ng PhilHealth ay tataas sa 3.5% mula sa dating 3%. Sugod Enero 1, 2021, ang bayad sa premium nga gibayad sa mga myembro sa PhilHealth magtaas ngadto sa 3.5% gikan sa miaging 3%. Para naman sa mga miyembro ng Social Security System (SSS), tataas din ang premium rate ng SSS sa araw na ito mula 12% ito ay magiging 13%. Alang sa mga myembro sa Social Security System (SSS), ang premium rate sa SSS karong adlawa mosaka usab gikan sa 12% hangtod 13%. Sa mga manggagawang kababayan natin, pati na sa mga maliliit na negosyante na ngayon ay naghihirap at naghihikahos dulot ng pandemyang Covid-19, ang sabay ng pagtaas nito ay tiyak na magdudulot karagdagan sa kanilang kahirapang dinadanas. Sa among mga kauban nga trabahante, ingon man sa mga gagmay nga negosyante nga karon nag-antos ug nag-antos tungod sa Covid-19 pandemya, ang dungan nga pagdugang niini nga siguradong magdala sa ilang kawad-on. Maraming nanawagan, kasama na ang ilang mambabatas, na isuspindi na muna ang pagtaas ng premium rate ng PhilHealth at SSS dahil sa nagaganap na Covid-19 pandemic at hindi pa nakaka-recover ang marami sa financial impact nito. Daghan ang nanawagan niini, lakip ang pipila nga magbabalaod, nga suspindihon ang pagtaas sa mga rate sa premium sa PhilHealth ug SSS tungod sa nagpadayon nga Covid-19 pandemya ug daghan ang wala pa nakabawi gikan sa epekto sa panalapi. Dagdag pa ng ilan na walang karapatan magtaas ng premium rate ang PhilHealth dahil sa mga iskandalong kinasangkutan nito noong nakaraang taon. Ang uban midugang nga ang PhilHealth walaÕy katungod nga motaas ang premium rate tungod sa mga iskandalo nga naapil niini sa miaging tuig. Ang pagtaas ng premium ng PhilHealth at SSS ngayon sa panahon ng Covid-19 ay hindi kasalan ng PhilHealth at ng SSS o ng mga liderato nito. Ang pagsaka sa premium sa PhilHealth ug SSS karon sa panahon sa Covid-19 dili kasal sa PhilHealth ug SSS o mga pinuno niini. Hindi din dapat ito isisi sa Kongreso dahil hindi din naman ginusto at sinadya ng ating mga mambabatas na itaon ang pagtaas ng rate sa panahon ng pandemya. Dili usab kini mabasol sa Kongreso tungod kay ang atong mga magbabalaod dili usab gusto ug gitinguha nga dugangan ang pagtaas sa rate sa panahon sa pandemiya. Ang RA 11223 o mas kakilala sa tawag na Universal Health Care Act, ay naisabatass noon pang 2018. Ang RA 11223 o mas naila nga Universal Health Care Act, nahimong balaod kaniadtong 2018. Dahil sa kinakailangan itaas ang pondo ng PhilHealth upang matugunan ang ipapairal na universal health care sa buong bansa, itinakda sa batas ang gradual increase ng premium rate na nagsimula noong 2019. Tungod sa panginahanglan nga makalikom ang mga pondo sa PhilHealth aron matubag ang magamit nga unibersal nga pag-atiman sa kahimsog sa tibuuk nasud, ang balaod naghatag alang sa anam-anam nga pagtaas sa premium rate nga nagsugod sa 2019. Para sa taong ito, ipinag-utos ng batas na itaas ang premium sa 3.5% simula January 1, 2021. Alang sa karong tuig, ang balaod nagmando nga patas-an ang premium ngadto sa 3.5% sugod Enero 1, 2021. Ang RA 11199 (Social Security Act of 2018) naman ay naisabatas noong 2019. Ang RA 11199 (Social Security Act of 2018) gipatuman kaniadtong 2019. Dahil din sa pangangailangan ng sapat na pondo upang tustusan ang pangmatagalang (long term viability) social security system, itinakda ng batas na ito na itaas ang premium rate sa 13% mula sa 12% pagsapit ng January 1, 2021. Tungod usab sa panginahanglan alang sa igo nga pondo aron mapondohan ang dugay nga sistema nga mahimoÕg katabang sa social security system, kini nga balaod nagtakda sa premium rate nga 13% gikan sa 12% hangtod Enero 1, 2021. Dahil dito, ang PhilHealth at ang SSS at ang governing boards (Board of Trustees) nito ay walang magagawa kung hindi itaas ang kanilang premium rate alinsunod sa tinakda ng batas. Ingon niana, ang PhilHealth ug ang SSS ug ang mga nagdumala nga board (Board of Trustees) walaÕy mahimo kung dili ang pagtaas sa ilang mga premium rate sama sa gipangayo sa balaod. Walang batas na nagbibigay kapangyarihan sa mga governing boards (Board of Trustees) ng PhilHealth at SSS upang pigilan ang pagtaas ng premium rate. WalaÕy balaod nga naghatag gahum sa mga nagdumala nga board (Board of Trustees) sa PhilHealth ug SSS aron mapugngan ang pagdako sa premium rates. Maski ang Pangulo, kontra sa paniwala ng ilan, ay wala din magagawa upang suspendihin ang pagtaas ng premium rates ng PhilHealth at SSS. Bisan ang Presidente, sukwahi sa gituohan sa pipila, walaÕy mahimo aron masuspinde ang pagtaas sa premium rates sa PhilHealth ug SSS. Walang batas na nagbibigay kapangyarihan sa Pangulo na gawin ito. WalaÕy balaod nga naghatag gahum sa Presidente nga himuon kini. Ang batas ang nagtakda ng pagtaas ng mga premium rate ng PhilHealth at SSS kaya tanging batas lamang ang pwedeng makapagbago o makapagpigil nito. Nalatid sa balaod nga usbaw sa PhilHealth ug SSS premium rates aron ang balaod ra ang makapabag-o o makapugong niini. Batas na ginawa at pinasa ng Kongreso ang nagtakda ng mga nasabing premium rates at tanging batas na gagawin at ipapasa lamang ng Kongreso ang pwedeng magpatigil, magbago at magbawi dito. Ang balaudnon nga gihimo ug gipasa sa Kongreso nagtakda sa nahisgutang mga premium rate ug ang balaod ra nga himuon ug mapasar sa Kongreso ang makapugong, makapausab ug makapawala niini. Kaya klarong hindi maaaring ipag-utos ng Pangulo, maski sa pamamagitan ng isang executive order, ang pag-suspindi ng pagtaas ng premium rates ng PhilHealth at SSS dahil tanging Kongreso lamang ang pwedeng makagawa nito sa pamamagitan ng pagpasa ng isang batas. Maathag nga ang Presidente dili mahimo mag-order, bisan pinaagi sa usa ka executive order, ang pagsuspinde sa pagtaas sa PhilHealth ug SSS premium rates tungod kay ang Kongreso ra ang makahimo niini pinaagi sa pagpasar sa usa ka balaod. Walang duda na ang pagsuspindi o pansamantalang pagpigil sa pagtaas ng premium rates ng PhilHealth at SSS ay ang tamang gawin ng PhilHealth at SSS. WalaÕy pagduha-duha nga ang pagsuspinde o temporaryo nga pagpugong sa pagtaas sa PhilHealth ug SSS premium rates ang tama nga buhaton sa PhilHealth ug SSS. Malaking bagay at tulong ito sa nakakarami ngunit ito ay dapat gawin ayon sa batas. Kini usa ka dako nga deal ug makatabang sa kadaghanan apan kinahanglan kini buhaton pinauyon sa balaod. May mga panukalang batas (bill) na naihain sa Senado at Kamara (House of Representatives) kung saan naglalayon ipatigil o isuspindi muna ang pagtaas ng premium rates ng PhilHealth at SSS. Adunay mga bayranan (bill) nga gi-file sa Senado ug Kamara (House of Representatives) nga nagtumong nga mahunong o masuspinde ang usbaw sa pagsaka sa premium sa PhilHealth ug SSS. Ang ilan ay upang bigyan kapangyarihan ang Pangulo para ipatigil o suspindihin ang pagtaas ng premium rate. Ang uban aron hatagan gahum ang Presidente nga ihunong o suspindihon ang pagtaas sa premium rates. Tila wala naman kumokontra sa mga panukalang batas na ito kaya mukang madali naman itong maisasabatas lalo naÕt kung ito ay magiging certified bill. Ingon og walaÕy pagsupak sa kini nga mga balaudnon busa ingon kadali kini nga magbalaod labi na kung kini mahimoÕg usa ka sertipikado nga balaudnon. Noong Lunes, naghain si Senate President Vicente Sotto ng Senate Bill No. 1967 na naglalayon bigyan o renew ang franchise ng ABS-CBN sa loob ng 25 years. Kaniadtong Lunes, ang Presidente sa Senado nga si Vicente Sotto nagsumite sa Senate Bill No. 1967 nga nagtumong sa paghatag o pagbag-o sa prangkisa sa ABS-CBN sa sulud sa 25 ka tuig. Agadan naman itong sinuportahan ng nakararaming senador. Gisuportahan dayon kini sa kadaghanan sa mga senador. Atin tandaan sana na ang ABS-CBN franchise bill ay isang private bill na ayon sa constitution ay dapat magmula sa Kamara (House of Representatives). Atong hinumduman nga ang franchise bill sa ABS-CBN mao ang usa ka pribado nga balaodnon nga sumala sa konstitusyon kinahanglan nga moabut gikan sa Kamara (House of Representatives). Dahil dito, ang Senate Bill No. 1967 ay hindi pwedeng talakayin, pag-usapan, pag-debatihan at ipasa ng Senado habang wala pang ABS-CBN franchise bill na naipasa ang Kamara at naipadala sa Senado. Tungod niini, ang Senate Bill No. Ang 1967 dili mahimong hisgutan, mahisgutan, malantugian ug mapasar sa Senado samtang wala pay balaodnon nga prangkisa sa ABS-CBN nga gipasar sa Kamara ug gipadala sa Senado. Nagsabi na si Deputy Speaker Vilma Santos-Recto na maghahain ito ng panukalang batas sa Kamara para sa ABS-CBN franchise. Gisulti na ni Deputy Speaker Vilma Santos-Recto nga mag-file siya og balaudnon sa Kamara alang sa prangkisa sa ABS-CBN. Sa usaping ito, makikita, masusubukan at malalaman ng taong bayan ang independent at leadership quality at style ni Speaker Lord Allan Velasco. Bahin niini, makita, masulayan ug mahibal-an sa mga tawo ang independente ug kalidad sa pagpangulo ug istilo ni Speaker Lord Allan Velasco. Huwag lang sanang makialam ang Malacanang tungkol sa isyung ito. Palihug ayaw pagpanghilabot sa Malakanyang bahin sa kini nga isyu. Ibinida ng aking cricket mula sa isang bulubunduking lungsod na nagsimula na raw umani ng suporta mula sa mga grupo ng ilang dating uniformed personnel ng militar at pulisya ang napipintong pagtakbo sa national position ng isang sikat na city mayor. Ang akong kuliglig gikan sa usa ka bukirang lungsod nga nagsugod sa pagkuha suporta gikan sa mga grupo sa pipila nga mga uniporme nga militar ug mga kawani sa pulisya nga nagpahibalo sa hapit na modagan alang sa nasudnon nga posisyon sa usa ka bantog nga mayor sa lungsod. Bilang patunay, ilang mga dating top military at police officials ang nakapulong ng ating bida dahil naniniwala daw ang mga ito na mahusay na alternative presidential candidate ang nasabing alkalde dahil sa husay ng pamumuno nito. Ingon usa ka pruweba, pipila ka mga nag-una nga opisyal sa militar ug pulis ang nakigtagbo sa among bayani tungod kay nagtoo sila nga ang nasangpit nga alkalde usa ka maayong alternatibo nga kandidato sa pagkapresidente tungod sa iyang kahanas sa pagpangulo. Huwag na kayong magtaka kung bakit mabilis umani ng suporta ang ating bida dahil siya ay dating ring ÒHeneralÓ. Ayaw katingala kung ngano nga ang atong bayani dali nga nakakuha suporta tungod kay siya kaniadto usa usab ka "Heneral". Bago siya pumalaot sa pulitika at naging mayor ng kanilang lungsod ay lumutang na ang pangalan ni mayor bilang matunog na contender noon bilang PNP chief. Sa wala pa siya mosulod sa politika ug nahimo siyang mayor sa ilang lungsod, ang ngalan sa mayor milutaw ingon usa ka bantog nga contender kaniadto isip hepe sa PNP. Pero ito ay naudlot dahil na rin sa kanyang prinsipyo na hindi nagustuhan nang dating prinsipe sa palasyo. Apan nadaot usab kini tungod sa iyang prinsipyo nga dili gusto ang kanhi prinsipe sa palasyo. Fastforward tayo, ngayon ay isang pelikula ang ginagawa naglalayong ipakita sa publiko ang Òthe other sideÓ ni mayor. Kusog kami, karon naghimo kami usa ka pelikula nga nagtumong aron ipakita sa publiko ang "pikas nga bahin" sa mayor. Gustong ipakita ng ilan sa kanyang mga malalapit na supporters na mahusay itong alternatibo kumpara sa mga trapo na naghahangad na humalili sa pwesto ni Pangulong Rodrigo Duterte sa 2022. Ang pipila sa iyang mga suod nga tigsuporta gusto ipakita nga kini usa ka maayong alternatibo kumpara sa mga basahan nga nagtinguha nga hulipan si Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong 2022. Bagaman wala sa radar at hindi kasama sa mga surveys ang pangalan ay naniniwala naman ang ilang mga nakakakilala kay mayor na kakayanin niyang ituloy ang mga reporma ng kasalukuyang administrasyon. Bisan kung ang ngalan wala sa radar ug ang mga survey wala iupod, ang pipila nga nahibal-an ang mayor nagtuo nga mahimo niya nga ipadayon ang mga reporma sa karon nga administrasyon. Ang nakikita lamang nilang problema sa ngayon ay ang gagamiting pondo para maitulak nang husto ang kandidatura ng bida sa ating kwento ngayong umaga. Ang nakita ra nila nga problema karon mao ang pondo nga magamit aron maduso ang kandidatura sa bida sa among istorya karong buntag. Ang dating heneral at ngayoÕy sinasabing naghahanda para sa kanyang pagtakbo sa pinakamataas na posisyon sa bansa ay si Mr. BÉ.as in Benz. Ang kanhi heneral ug karon giingon nga nangandam alang sa iyang pagdagan alang sa labing kataas nga posisyon sa nasud mao si Mr. BÉ .ingon sa Benz. Bakit Sinovac? Ngano nga Sinovac? Ito ang naging katanungan ng ating kababayan matapos mapabalitang mayroon lang itong higit sa 50% efficacy rate o mas mababa sa mga ibang vaccine na gawa sa US, Russia at Europe. Kini ang pangutana sa atong mga kababayan pagkahuman gitaho nga kini adunay labaw sa 50% nga rate sa pagkaepektibo o mas gamay kaysa sa ubang mga bakuna nga gihimo sa US, Russia ug Europe. Ilang mambabatas din ang nagpahayag ng kanilang pananaw kontra sa pagbili ng Sinovac ng lumabas ang balitang ito. Ito ang naging katanungan ng ating kababayan matapos mapabalitang mayroon lang itong higit sa 50% efficacy rate o mas mababa sa mga ibang vaccine na gawa sa US, Russia at Europe. Kung totoo ngang mas mababa ang efficacy rate ng Sinovac kumpara sa mga naunang mga lumabas at ginagamit na vaccine sa ibang bansa gaya ng Pfizer, Moderna, Sputnik V at AstraZeneca, bakit natin ito bibilhin? Kung tinuud nga ang Sinovac adunay ubos nga rate sa pagkaepektibo kumpara sa nangagi ug gigamit nga mga bakuna sa ubang mga nasud sama sa Pfizer, Moderna, Sputnik V ug AstraZeneca, ngano man kini naton mapalit? Ayon sa mga eksperto at statistician, ang efficacy rate o yung performance ng vaccine sa clinical trials ay maaaring magsabi kung ang vaccine ay magiging epektibong panlaban sa Covid-19. Pinauyon sa mga eksperto ug istatistika, ang rate sa pagkaepektibo o ang paghimo sa bakuna sa mga klinikal nga pagsulay mahimoÕg masulti kung epektibo ang bakuna batok sa Covid-19. Mas mataas ang efficacy rate mas mataas ang effectivity rate. Mas taas ang rate sa pagkaepektibo labi ka taas ang rate sa pagkaepektibo. Sa madaling salita, maaaring mas epektibo laban o kontra sa Covid-19 kung mas mataas ang efficacy rate. Sa ato pa, mahimong mas epektibo kini kontra o kontra sa Covid-19 kung mas taas ang rate sa pagkaepektibo. Ang Pfizer ay mayroong 95% efficacy rate. Ang Pfizer adunay 95% nga rate sa pagkaepektibo. Ang Moderna ay may 94.5%. Ang Moderna adunay 94.5%. Hindi naman nalalayo ang Sputnik V na may 91.4% efficacy rate. Ang Sputnik V dili layo sa likod nga adunay 91.4% nga rate sa pagkaepektibo. Kung talagang mas mababa ang efficacy rate ng Sinovac, bakit nga ba natin bibilhin ito? Kung ang rate sa pagkaepektibo ni Sinovac labi ka ubos, ngano man nga kinahanglan naton kini mapalit? Kung ang presyo ang pag-uusapan, mas mahal din ito sa Pfizer, Sputnik V at AstraZeneca. Pag-abut sa presyo, labi usab kini kamahal kaysa sa Pfizer, Sputnik V ug AstraZeneca. Maaaring mas mura ang Sinovac sa Moderna na may presyong Php3,904, ngunit ito naman ay malayong mas mahal sa Pfizer na may presyong Php2,379 at sa Sputnik V na may presyong Php1,220. Ang Sinovac mahimoÕg barato sa Moderna nga adunay presyo nga Php3,904, apan labi ka mahal kaysa sa Pfizer nga adunay presyo nga Php2,379 ug Sputnik V nga adunay presyo nga Php1,220. Ang AstraZeneca ay may halaga lamang na Php610. Ang gasto sa AstraZeneca Php610 ra. Ang Sinovac ay nagkakahalaga ng Php3,629.50. Ang Sinovac nagkantidad og Php3,629.50. Sa ating procurement laws (RA 9184), ang ating pamahalaan ay naatasan maghanap ng lowest calculated responsive bid. Sa among mga balaod sa pagpamalit (RA 9184), gitahasan ang atong gobyerno nga pangitaon ang labing ubus nga nakalkula nga tubag nga motubag. Pero kung mas mura ang iba, na maaaring pareho lamang na epektibo, bakit Sinovac ang bibilhin natin? Apan kung ang uban labi ka barato, nga mahimong pareho ka epektibo, ngano nga kinahanglan man kita nga mopalit sa Sinovac? May Php72.5 Billion na nakalaan na budget sa 2021 General Appropriation Act upang gamiting pambili ng vaccine kontra o panlaban sa Covid-19. Adunay Php72.5 Bilyon nga badyet nga gilain sa 2021 General Appropriation Act nga magamit aron makapalit bakuna batok o kontra sa Covid-19. Kung ang bibilhin at gagamitin ay ang gawa ng Pfizer, higit 30.484 milyon ang mababakunahang kababayan natin. Kung ang pamalit ug gamit buhat sa Pfizer, labaw sa 30.484 milyon sa atong mga kababayan ang mabakunahan. 59.426 milyong naman kung Sputnik V at 118.852 milyon naman kung AstraZeneca ang bibilhin at gagamitin. 59.426 milyon kung Sputnik V ug 118.852 milyon kung gipalit ug gigamit ang AstraZeneca. Pero bakit Sinovac ang bibilhin kung 19.975 milyong tao lang ang kayang bakunahan base sa ating budget na Php72.5 Billion? Apan ngano man nga paliton ang Sinovac kung 19.975 milyon ra nga mga tawo ang mabakunahan basi sa atong badyet nga Php72.5 Bilyon? Mahigit na 10 milyon pang kababayan natin ang mababakunahan kung ang Pfizer ang bibilhin. Kapin sa 10 milyon kapin sa atong mga kababayan ang mabakunahan kung mapalit ang Pfizer. Nasa 39 milyon naman kung Sputnik V at halos lahat ng Filipino ay mababakunahan kung ang AstraZeneca ang kukunin. Adunay 39 milyon kung Sputnik V ug hapit tanan nga mga Pilipino mabakunahan kung kuhaon ang AstraZeneca. Pero bakit Sinovac pa din ang bibilhin? Apan nganong gipalit ang Sinovac? Ang Sinovac, gaya ng iba pang mga vaccine na sinuri at ginawa ng mga eksperto at batikang scientist, ay maaaring ligtas gamitin at epektibo laban o kontra sa Covid-19, pero ito ba ang pinaka-epektibo at murang vaccine na dapat bilhin ng ating pamahalaan para magamit ng ating mga kababayan. Ang Sinovac, sama sa ubang mga bakuna nga gisulayan ug gipatubo sa mga eksperto ug eksperyensiyado nga mga syentista, mahimong luwas gamiton ug epektibo batok o kontra sa Covid-19, apan kini ba ang labi ka epektibo ug barato nga bakuna nga kinahanglan paliton sa atong gobyerno alang magamit sa atong mga kababayan. Common sense ang magsasabi na dapat ang pamantayan sa pagbili ng vaccine ay yung pinaka-mabisa at epektibo, ligtas gamitin at mababa ang presyo. Moingon ang sentido kumon nga ang sukaranan sa pagpalit sa bakuna kinahanglan mao ang labing epektibo ug episyente, luwas gamiton ug mubu ang presyo. Value for money ika nga. Value for money ika nga. Pera ng taong bayan ang gagamitin sa pagbili ng vaccine laban sa Covid-19. Gigamit ang salapi sa publiko aron mapalit ang bakuna batok sa Covid-19. Nararapat lamang na ibigay sa kanila ang pinakamahusay at pinaka epektibong vaccine. Maayo ra nga hatagan sila sa labing kaayo ug labing epektibo nga bakuna. Legal at moral obligations ng pamahalaan na tiyakin ito. Legal ug moral nga mga obligasyon sa gobyerno aron masiguro kini. Maliwanag na may pagkukulang ang ating pamahalaan sa paghahanda at pagplano kung saan at papaano bibili at makakakuha ng vaccine na mas epektibo at mura. Klaro nga ang atong gobyerno adunay mga kakulian sa pag-andam ug pagplano kung asa ug unsaon pagpamalit ug pagkuha usa ka bakuna nga labi ka epektibo ug barato. Dapat ito ay nagawa na noong una pa lang nagsimula ang pandemya. Kini kinahanglan unta buhaton kaniadtong nagsugod pa ang pandemic. Pero tila tinutok lahat ng attention ng ating pamahalaan ang pagbili at pagkuha ng vaccine sa China. Apan ingon nga ang tanan nga atensyon sa among gobyerno naka-focus sa pagpalit ug pagkuha bakuna sa China. Inuna ng pamahalaan ang geopolitics imbes na kalusugan ng taong bayan. Giuna sa gobyerno ang geopolitics kaysa kahimsog sa mga tawo. Dahil dito sa kapabayaan ito, marami sa ating kababayan ang maaaring hindi mababakunahan ng vaccine laban sa Covid-19. Tungod sa kini nga pagpabaya, daghan sa atong mga kababayan mahimong dili mabakunahan batok sa Covid-19. Kung mabakunahan man ay sa mas mahal na presyo na. Kung nabakunahan sa labi ka mahal nga presyo. Sayang ang pera na dapat ay magagamit pa pambili ulit ng vaccine para sa ating mga kababayan. Makaluluoy ang salapi nga kinahanglan gamiton aron mapalit na usab ang bakuna alang sa atong mga kababayan. Sino ang nagpabaya? Sino ang nagpumilit sa mas mahal na Sinovac? Kinsa ang nagpabaya? Kinsa ang miinsistir sa labi ka mahal nga Sinovac? Sino ang dapat managot sa kapabayaang ito, na magsasanhi ng pagwaldas ng pera ng taong bayan, at maaaring ikamatay ng ilan na hindi mababakunahan. Kinsa ang mabasol sa kini nga pagpasagad, nga mosangpot sa pagwaldas sa salapi sa mga tawo, ug mahimong mapatay ang pipila nga dili mabakunahan. Habang sinusulat ang column na ito, hindi pa din official na nagdedeklara ang Sinovac ng kanilang efficacy rate. Ning pagsulat niini, wala pa opisyal nga gideklara ni Sinovac ang ilang rate sa pagkaepektibo. Nauna ng sinabi ng isang Turkish official na ang Sinovac ay may 91.25% efficacy rate (New York Times). Sayo niini, usa ka opisyal sa Turkey ang nagsulti nga ang Sinovac adunay 91.25% nga rate sa pagkaepektibo (New York Times). Ayon din sa reutercom, ang efficacy rate ng Sinovac sa Brazilian trials ay nasa pagitan ng 50% hanggang 90%. Pinauyon sa reutercom, ang rate efficacy ni Sinovac sa mga pagsulay sa Brazil naa sa taliwala sa 50% ug 90%. Pasko na bukas. Pasko ugma. Ngunit ito ay isang pambihirang pasko. Apan kini usa ka talagsaon nga Pasko. Pasko na naiiba sa mga Paskong nagdaan. Ang Pasko lahi sa nangaging mga Pasko. Pasko na may pangamba dahil sa umiiral na pandemya. Pasko nga adunay kahadlok tungod sa adunay na nga pandemya. Pasko sa panahon ng COVID-19. Pasko sa panahon sa COVID-19. Sino nga ba ang mag-aakala na pati ang taunang selebrasyon ng Pasko ay maaaring baguhin ng isang pandemya na tulad nitong COVID-19. Kinsa ang maghunahuna nga bisan ang tinuig nga pagsaulog sa Pasko mahimong mabag-ohan sa usa ka sakit nga sama sa COVID-19. Nagpalabas na ng kautusan ang Inter-Agency Task Force ( ITF ) kung saan ipinagbabawal ang caroling at Christmas parties sa mga publiko at pribadong lugar. Ang Inter-Agency Task Force (ITF) nagpagawas usa ka kamandoan nga nagdili sa mga caroling ug Christmas party sa publiko ug pribadong mga lugar. Nauna na dito, pinagbawal ang mass gatherings sa mga ilang lugar, kaya bawal na din pumunta ang pami-pamilya sa Luneta, Quezon City Circle at iba pang mga park sa Pasko. Kaniadto pa, gidili ang mga pagtapok sa daghang mga lugar, busa gidid-an usab ang mga pamilya nga moadto sa Luneta, Quezon City Circle ug uban pang mga parke sa Pasko. Bukas, sa araw ng Pasko, ang aming buong angkan na kinabibilangan ng aming 95 years old na ina, labing dalawang (12) magkakapatid, mga pamangkin at apo, pinsan, tiyahin at tiyuhin at mga ibang kamag-anak, ay dapat na magkita-kita sa bahay ng aming ina sa Quezon City upang ipagdiwang ang Pasko. Ugma, sa adlaw sa Pasko, ang among tibuok pamilya, lakip ang among 95 anyos nga inahan, napulog duha (12) ka mga igsoon, pag-umangkon, ig-agaw, iyaan ug uyoan ug uban pang mga paryente, kinahanglan magtigum sa balay sa among inahan sa Lungsod sa Quezon aron saulogon ang Pasko . Isang bagay o tradisyon na aming ginagawa mula pa ng ako ay nagkaisip. Usa ka butang o tradisyon nga among gibuhat sukad sa akong paghunahuna. Ngunit sa Paskong ito, sa unang pagkakataon, walang physical celebration na magaganap. Apan karong Pasko, sa kauna-unahan nga higayon, walaÕy pisikal nga pagsaulog ang mahinabo. Sa lahat ng Pasko na dumaan, kasama ko sila, pati na ang aming ama (the late Justice Desiderio P. Jurado) na pinagdiwang ang natatanging araw na ito. Alang sa tanan nga Pasko nga milabay, kauban ko sila, kauban ang among amahan (ang namatay nga si Justice Desiderio P. Jurado) nga nagsaulog niining espesyal nga adlaw. Tiniyak namin na maging masaya ang Pasko para sa lahat lalo na sa mga batang pamangkin at apo. Gisiguro namon nga adunay usa ka Malipayon nga Pasko alang sa tanan labi na ang mga batan-on nga pag-umangkon. Nagsasagawa kami ng ibaÕt-ibang parlor games. Nagdula kami og lainlaing mga dula sa parlor. May singing contest din na kung saan minsan mapipilitan kang magtakip ng tenga. Adunay usab usa ka indigay sa pag-awit diin usahay mapugos ka sa pagtabon sa imong dalunggan. Kasama din ang pag-talumpati at pag-recite ng poem tulad ng ÒAng PalakaÓ ng aking anak na si Nikki at ang ÒThe Charge of the Light BrigadeÓ ng aking kapatid na si Ricky. Kauban usab ang mga pakigpulong ug paglitok sa mga balak sama sa ÒThe FrogÓ sa akong anak nga si Nikki ug ÒThe Charge of the Light BrigadeÓ sa akong igsoon nga si Ricky. Sayawan gaya ng Rico Mambo at Makarena na pinangungunahan ng aking nakatatandang kapatid na si Rowena. Ang pagsayaw sama nila Rico Mambo ug Makarena nga gipangulohan sa akong magulang nga si Rowena. Ang paagaw ng pera kung saan pati ang mga matatanda ay kasali. Paglabawas sa salapi diin bisan ang mga tigulang naapil. At ang inaabangang exchange gifts at pagbibigay ng pera para sa mga bata Ug ang gipaabot nga pagbayloay sa mga regalo ug paghatag salapi alang sa mga bata Syempre, sa lahat ng selebrasyon, may kainan. Bitaw, sa tanan nga pagsaulog, adunay kan-anan. Ang pagkain sa Pasko ay espesyal katulad ng ham at quezo de bola na binili pa sa Quiapo. Espesyal ang pagkaon sa Pasko sama sa ham ug quezo de bola nga gipalit sa Quiapo. Ang fruit salad (chico, suha, at iba) na gawa ng aming ina ang paborito ng lahat. Ang fruit salad sa among inahan (chico, grapefruit, ug uban pa) ang pinalabi sa tanan. Ito yata ang pinakamasarap na fruit salad na aking natikman. Kini tingali ang labing kaayo nga fruit salad nga akong natilawan. Ang taunang masayang selebrasyon namin ay hindi mangyayari bukas dahil sa pandemyang COVID-19. Ang tinuig nga malipayon natong pagsaulog dili mahitabo ugma tungod sa COVID-19 pandemya. Hindi lang sa amin kundi pati sa lahat. Dili ra kami kundi ang tanan. Mas mabuti siguro na hindi na muna magtipon-tipon at magkita-kita ang mga magkakamag-anak bukas at gawin ang mga dating ginagawa sa Pasko, gaya ng family reunion at Christmas party. Tingali mas maayo nga dili magtapok ug makita ang mga paryente ugma ug buhaton ang naandan nga mga kalihokan sa Pasko, sama sa panagtagbo sa pamilya ug pagsaulog sa Pasko. Hindi kayang magkaroon ng physical celebration ng Pasko na hindi malalabag ang kautusan ng IATF at hindi malalagay sa peligro ang kalusugan ng bawat isa. Imposible nga adunay pisikal nga pagsaulog sa Pasko nga wala makalapas sa balaod sa IATF ug dili mameligro ang kahimsog sa matag usa. Pero hindi dapat natin itigil ang selebrasyon ng Pasko dahil sa pandemya. Apan kinahanglan dili kita mohunong sa pagsaulog sa Pasko tungod sa pandemya. May mga paraan para maski papaano ay mairaos at magawa ang dating ginagawang selebrasyon. Adunay mga paagi sa bisan unsang pagkaput ug pagbuhat kung unsa ang kaniadto usa ka pagsaulog. May mga teknolihiya na ngayon kung saan pwedeng idaos ang isang selebrasyon na hindi kailangan ng physical o actual na magkita-kita. Adunay mga teknolohiya karon kung diin ang usa ka pagsaulog mahimo nga wala kinahanglan ang pisikal o tinuud nga miting. Isa dito ang Zoom. Ang zoom usa niini. Idadaos pa din namin ang aming taunang selebrasyon ng Pasko pero sa pamamagitan ng Zoom meeting/videoconferencing. Ipadayon namon ang among tinuig nga pagsaulog sa Pasko apan pinaagi sa miting sa Zoom / videoconferencing. Sa monitor ng kanya-kanyang laptop, ipad, cellphone o TV, kami ay magkikita at katulad ng mga nakaraang Pasko, kami ay magkakantahan, magsasayawan, maglalaro at magkukwentuhan. Sa monitor sa matag laptop, ipad, cellphone o TV, magkita kami ug sama sa miaging Pasko, manganta, mosayaw, magdula ug mag-istoryahanay. Hindi mapipigil ng COVID-19 ang Pasko. Ang COVID-19 dili makapugong sa Pasko. Ang selebrasyon ng Pasko ay mananatili ano mang pandemya ang maganap. Magpadayon ang pagsaulog sa Pasko bisan unsa man ang mahitabo sa pandemiya. Maligayang PasCOVID sa lahat! Malipayon nga PasCOVID sa tanan! Nagpalabas ang Pangulo ng certificate of urgency para sa House Bill No. 8063 noong December 14. Ang Presidente nagpagawas usa ka sertipiko sa pagkadinalian alang sa House Bill No. 8063 sa Disyembre 14. Dahil dito, agaran naman tinalakay, inaprubahan at pinasa ng Kamara (House of Representatives) ang nasabing panukalang batas noon ding araw na iyon. Ingon usa ka sangputanan, gilayon nga gihisgutan sa Kamara de Representante, gi-aprubahan ug gipasa ang nasangpit nga balaudnon sa susamang adlaw. Ang certificate of urgency ng Pangulo, ayon sa constitution, ay nangangahulugan na ang isang panukalang batas (bill), gaya ng House Bill No. 8063, ay maaari ng talakayin, aprubahan at ipasa ng Kamara at Senado sa loob ng isang araw kung gugustuhin nito. Ang sertipiko sa pagkadinalian sa Presidente, pinauyon sa konstitusyon, nagpasabut usa ka balaudnon, sama sa House Bill No. Ang 8063, mahimong hisgutan, aprobahan ug ipasa sa Kamara ug Senado sa sulud sa usa ka adlaw kung gusto niini. Hindi na kailangan dumaan pa ang panukalang batas sa 3 days separate reading rule na tinakda ng Article 6 Section 26 (2) ng Constitution upang ito ay maaprubahan at maipasa ng Kamara at Senado. Ang balaudnon dili kinahanglan nga ipaagi sa 3 ka adlaw nga managlahi nga lagda sa pagbasa nga gitakda sa Artikulo 6 Seksyon 26 (2) sa Konstitusyon aron kini maaprobahan ug mapasar sa Kamara ug Senado. Ang House Bill No. 8063 ay isang consolidated bill na naglalayon na palawigin (extend) ang Bayanihan Law 2 hanggang sa March 27, 2021. Ang House Bill No. Ang 8063 usa ka panagsama nga panukiduki nga nagtinguha nga dugangan ang Bayanihan Law 2 hangtod sa Marso 27,2021. Tinalakay, inaprubahan at pinasa naman ng Senado ang kanilang sariling version ng extension ng Bayanihan Law 2 noong December 15. Gihisgutan sa Senado, giaprobahan ug gipasa ang ilang kaugalingon nga bersyon sa pagpadako sa Bayanihan Law 2 kaniadtong Disyembre 15. Sa version ng Senado, ang pinalawig o ang binigyan ng extension ay ang mga ibat-ibang appropriations na nakalagay sa Bayanihan Law 2 at hindi ang mga kapangyarihan na binigay sa Pangulo. Sa bersyon sa Senado, kung unsa ang gipadako o gihatagan usa ka extension mao ang lainlaing mga pagpagawas nga gilatid sa Bayanihan Law 2 ug dili ang mga gahum nga gihatag sa Presidente. Pinalawig ito hanggang sa katapusan ng June 2021. Kini gipadayon hangtod sa katapusan sa Hunyo 2021. Habang ang column na ito ay sinusulat, hindi pa napapag-usapan sa Òsuper congressÓ o mas kakilala sa tawag na bicameral conference committee kung papano pagtutugmain ang dalawang magkaibang version ng Kamara at Senado. Hangtod sa pagsulat niini, wala pa gihisgutan sa "super kongreso" o mas naila nga bicameral conference committee kung giunsa ang pagpahiuyon sa duha ka lainlaing bersyon sa Kamara ug Senado. Assuming na epektibo at may bisa pa ngayon ang Bayanihan Law 2, ang aking pananaw ay hindi maaaring palawigin o extend ang Bayanihan Law 2 hanggang March 27, 2021 o kailan pa man. Sa pag-isip nga ang Bayanihan Law 2 epektibo pa ug epektibo, ang akong tan-aw nga ang Bayanihan Law 2 dili mahimo nga mapaabot o mapaabot hangtod Marso 27, 2021 o hangtod. Sa mga nakalipas na araw, tinalakay at sinabi sa column na ito na ang emergency powers ng Pangulo na nakalatag sa Bayanihan Law 1 (RA No. 11469) at Bayanihan Law 2 (RA No. 11494) ay kusang titigil at mawawalan ng bisa sa oras na mag-adjourned ang Kongreso. Sa bag-ohay nga mga adlaw, nahisgutan ug gipahayag sa kini nga kolum nga ang mga gahum pang-emerhensya sa Presidente nga gilatid sa Bayanihan Law 1 (RA No. 11469) ug Bayanihan Law 2 (RA No. 11494) awtomatikong mohunong ug matapos sa oras. undangon. Ito ay dahil ayon sa Article 6, Section 23 (2) ng Constitution, ang emergency powers na pansamantalang binigay sa Pangulo ay titigil sa susunod na adjournment ng Kongreso. Kini tungod kay pinauyon sa Article 6, Seksyon 23 (2) sa Konstitusyon, ang mga emergency power nga temporaryo nga gihatag sa Presidente mohunong sa sunod nga pagsuspenso sa Kongreso. Nakatakdang mag-adjourn ang Kongreso sa December 19 at dahil dito lahat ng emergency powers ng Pangulo na pinagkaloob ng Bayanihan Law 2 ay awtomatiko o kusang mawawala sa araw na ito. Gikatakda nga mag-undang ang Kongreso sa Disyembre 19 ug ingon usa ka sangputanan ang tanan nga mga gahum sa Pang-emergency nga gihatag sa Bayanihan Law 2 awtomatiko o awtomatikong mawala sa niining adlaw. Wala ng ii-extend o palalawiging Bayanihan Law 2 mula December 19 hanggang March 27, 2021 o kailan pa man dahil ito ay magtatapos at titigil na at hindi na magiging epektibo mag-mula sa December 19. WalaÕy pagalugwayan o pag-uswag sa Bayanihan Law 2 gikan sa Disyembre 19 hangtod Marso 27, 2021 o hangtod karon tungod kay kini matapos ug mohunong ug dili na epektibo gikan sa Disyembre 19. Kaya ano pa ang i-extend o palalawigin ng mga panukalang-batas o batas na ito? Unya unsa pa man ang gipaabot o gipaabot sa kini nga mga balaudnon o balaod? Maisabatas man ang House Bill No. 8063 bago ang adjournment ng Kongreso na magaganap sa December 19, ang Bayanahina Law 2 (as extended) ay titigil pa din sa December 19 dahil ito ang inuutos at itinakda ng Constitution. MahimoÕg ipatuman ang House Bill No. 8063 sa wala pa ang pagdugay sa Kongreso nga himuon kaniadtong Disyembre 19, ang Bayanahina Law 2 (sama sa gipalapdan) matapos gihapon sa Disyembre 19 tungod kay kini ang gimando sa Konstitusyon. Anumang batas ang ipasa ng Kongreso para i-extend ang epektibo o buhay ng Bayanihan Law 2 na lalagpas sa December 19 ay isang paglabag sa pinaguutos at tinakda ng Constitution. Ang bisan unsang balaod nga gipasa sa Kongreso aron mapalapdan ang pagka-epektibo o kinabuhi sa Bayanihan Law 2 lapas sa Disyembre 19 usa ka paglapas sa kung unsa ang gimando ug gilatid sa Konstitusyon. Kaya ito ay maituturing isang UNCONSTITUTIONAL. Mao nga kini mahimong ikonsiderar nga usa ka UNCONSTITUTIONAL. Kung sa pananaw ng Kongreso ay kailangan pa ng Pangulo ang emergency powers, ang nararapat nitong gawin ay magpasa ng BAGONG Emergency Power Law na gaya ng Bayanihan Law 1 at Bayanihan Law 2 at hindi extension ng Bayanihan Law 2. Kung sa panan-aw sa Kongreso ang Presidente nanginahanglan pa og mga gahum pang-emergency, ang kinahanglan lang niya buhaton mao ang pagpasar sa usa ka BAG-ONG Emergency Law Law sama sa Bayanihan Law 1 ug Bayanihan Law 2 ug dili extension sa Bayanihan Law 2. Walang pinagbabawal sa Constitution na gawin ito ng Kongreso. Wala gidili sa Konstitusyon ang pagbuhat niini sa Kongreso. Ang sinasabi ng Constitution ay dapat may isang emergency crisis na umiiral. Giingon sa Konstitusyon nga kinahanglan adunay krisis sa emerhensya sa lugar. Walang duda, ang Covid-19 crisis ay umiiral pa din ngayon at tila magtatagal pa, kaya mayroon pa din basehan na bigyan muli ng Kongreso ang Pangulo ng bagong emergency powers na katulad ng Bayanihan Law 1 at Bayanihan Law 2 na naaayon at alinsunod sa Article 6, Section 23 (2). WalaÕy pagduha-duha, ang krisis sa Covid-19 naa pa karon ug ingon kini molungtad, busa adunay basihan usab alang sa Kongreso nga hatagan ang Presidente og bag-ong mga gahum pang-emerhensya nga parehas sa Bayanihan Law 1 ug Bayanihan Law 2 pinauyon sa Article 6, Seksyon 23 (2 ). Sa bagong Bayanihan Law, maaari pang dagdagan ng Kongreso, kung kailangan, ang kapangyarihan ng Pangulo, para labanan at puksain ang Covid-19 crisis. Ubos sa bag-ong Balaod sa Bayanihan, mahimo sa Kongreso, kung kinahanglan, nga dugangan ang gahum sa Presidente, aron labanan ug wagtangon ang Covid-19 nga krisis. Maaari din naman magpasa ang Kongreso, anumang oras, ng isang batas kung saan pagkakalooban ang Pangulo ng mga ilang kapangyarihan para labanan at sugpuin ang Covid-19 crisis na HINDI alinsunod sa Article 6, Section 23 (2). Ang Kongreso mahimo usab, bisan unsang orasa, magpasa usa ka balaod diin ang Presidente hatagan mga gahum aron pakigbatokan ug pugngan ang krisis sa Covid-19 nga WALA nahiuyon sa Artikulo 6, Seksyon 23 (2). Ito ay ginawa at nangyari sa panahon ng dating pangulong Fidel Ramos ng ipasa ng Kongreso ang RA No. 7648 noong April 3, 1993 upang solusyonan ang electricity power crisis na umiiral noon. Nahimo kini ug nahinabo sa panahon ni kanhi presidente Fidel Ramos sa pagpasar sa Kongreso sa RA No. 7648 kaniadtong Abril 3, 1993 aron matubag ang krisis sa kuryente sa elektrisidad nga kaniadto pa. Ang Red-tagging ay nakakabahala lalo naÕt kung ito ay ginawad ng gobyerno o taong gobyerno sa isang indibidwal o organisasyong may adbokasiya ng pagbabago kontra sa mga maling patakaran o pagpapatakbo ng gobyerno, o yung mga kritiko ng gobyerno, o yung mga binansagan ng ilan na mga ÒreklamadorÓ. Ang red-tagging labi ka makaistorbo kung igahatag sa gobyerno o tawo sa gobyerno sa usa ka indibidwal o organisasyon nga nagpasiugda sa pagbag-o kontra sa mga patakaran o operasyon sa gobyerno, o sa mga kritiko sa gobyerno, o kadtong gitawag nga pipila nga "mga nagreklamo". Ang Red-tagging ay ang pag-label, pag-marka, pag-taguri, pagtawag at pag akusa sa isang indibidwal o organisasyon bilang isang makakaliwa, subersibo, komunista o terorista, na ginagamit na isang stratihiya ng ahente ng estado partikular ang law enforcement agencies at militar laban sa mga pinaniniwalang may banta o kalaban ng gobyerno. Ang red-tagging mao ang marka, pagmarka, pagmarka, pagtawag ug pag-akusar sa usa ka indibidwal o organisasyon nga usa ka leftist, subersibo, komunista o terorista, nga gigamit ingon usa ka stratehiya sa mga ahente sa estado partikular ang mga ahensya nga nagpatuman sa balaod ug militar kontra sa mga gitoohan nga nameligro o supak sa gobyerno. Sa madaling salita, sa Red-tagging inuugnay ng gobyerno o taong gobyerno ang isang indibidwal o organisasyon sa komunista o sa military armed group nitoÑang National PeopleÕs Army (NPA). Sa ato pa, ang gobyerno nga Red-tagging nag-uban sa usa ka indibidwal o organisasyon sa komunista o armadong grupo sa militar - ang National People's Army (NPA). Hindi natin maitatanggi ang mga masamang sinapit ng mga nauna ng naging biktima ng Red-tagging. Dili naton ikalimod ang kahimtang sa mga nabiktima sa Red-tagging. Karamihan sa kanila ay na-harass, lalo nasa social media, pinaratangan at tinawag ng kung anu-ano, tinakot at pinagbantaan at ang ilan sa kanila ay pinatay. Kadaghanan sa kanila giharas, labi na sa social media, giakusahan ug gitawag sa lainlaing paagi, gihadlok ug gihulga ug ang pila sa kanila gipatay. Ang Red-tagging ay halos katumbas na mapabilang sa listahan ng narco-list ng Malacanang, kung ang mga sinapit ng mga nabiktima nito ang pag-uusapan. Ang red-tagging hapit katumbas sa naapil sa narco-list sa Malakanyang, kung hisgutan ang kahimtang sa mga biktima niini. Sa Red-tagging, direktang sinasabi ng gobyerno na ang isang indibidwal o organisasyon ay konektado sa komunista at sa NPA maski wala pang napapatunayan sa korte. Sa Red-tagging, direkta nga giingon sa gobyerno nga ang usa ka indibidwal o organisasyon konektado sa komunista ug sa NPA bisan kung walaÕy napamatud-an sa korte. Ito ay isang klarong paglabag sa karapatang pantao partikular sa due process clause ng Constitution. Kini usa ka tin-aw nga paglapas sa tawhanong mga katungod nga piho sa gitakdang proseso nga sugyot sa Konstitusyon. Ano bang basehan ang ginagamit ng gobyerno o ng taong gobyerno sa Red-tagging ng mga indibidwal? Unsa man ang basihan nga gigamit sa gobyerno o gobyerno sa tawo sa mga indibidwal nga Red-tag? Tila ang Red-tagging ay ginagawad sa mga kritiko ng gobyerno. Ang red-tagging ingon igahatag sa mga kritiko sa gobyerno. Sa mga Òreklamador.Ó Sa mga "nagreklamo." Sa mga may adbokasiyang lumaban at kumukontra sa mali, hindi makatarungan at makataong polisiya ng gobyerno. Sa mga adunay adbokasiya nga pakigbugno ug supakon ang mga sayup, dili makatarunganon ug tawhanon nga mga pamaagi sa gobyerno. Sa mga komukontra sa maling pamamalakad ng gobyerno. Sa mga nagasupak sa sayup nga pagdumala sa gobyerno. Ito ang Òcommon denominatorÓ ng mga naging biktima ng Red-tagging. Kini ang "common denominator" sa mga biktima sa Red-tagging. Mga indibidwal na hindi natakot ipahayag ang kanilang damdamin laban sa maling pamamalakad ng gobyerno. Ang mga indibidwal nga dili mahadlok magpahayag sa ilang gibati batok sa dili maayong pamatasan sa gobyerno. Mga indibidwal na hindi natakot magsalita. Mga indibidwal nga dili mahadlok mosulti. Ngunit ang pag-adbokasiya laban sa mga mali, hindi makatarungan at makataong polisiya ng gobyerno ay parte ng isang demokrasya. Apan ang pagpasiugda kontra sa sayup, dili makatarunganon ug tawhanon nga mga palisiya sa gobyerno bahin sa usa ka demokrasya. Isang karapatan ng mamamayan gawin ayon sa Constitution. Katungod sa usa ka lungsuranon ang paglihok uyon sa Konstitusyon. Ang mag-nais at mangarap ng isang magandang gobyerno na tutugon sa mga pangangailangan ng mamamayan ay likas na karapatan ng lahat ng mamamayan. Ang gusto ug damgo sa usa ka maayong gobyerno nga magtagbaw sa mga kinahanglanon sa mga tawo ang natural nga katungod sa tanan nga mga lungsuranon. Karapatan ng lahat ng mamamayan na malayang magsalita, sabihin ang damdamin sa gobyerno. Ang katungod sa tanan nga mga lungsuranon nga gawasnon nga magsulti, aron ipahayag ang ilang gibati sa gobyerno. Gaya ng lahat, ang mga kritiko ng gobyerno o yung mga ÒreklamadorÓ ay may karapatang magpahayag ng kanilang damdamin at magsalita tungkol sa palakad ng gobyerno o yung right to air grievances at ito ay ginagarantiyahan naman ng Constitution. Sama sa tanan, ang mga kritiko sa gobyerno o ang mga "nagreklamo" adunay katungod nga ipahayag ang ilang gibati ug hisgutan ang bahin sa polisiya sa gobyerno o ang katungod sa pagpadayag sa mga reklamo ug gigarantiyahan kini sa Konstitusyon. Ang lahat ng mamamayan, kasama ang mga ÒreklamadorÓ at kritiko ng gobyerno, ay may constitutional right na magpahayag ng kanilang mga damdamin (to air their grievances) ukol sa mga bagay-bagay na sa tingin nila ay maling pamamalakad ng gobyerno. Ang tanan nga mga lungsuranon, apil ang mga "nagreklamo" ug mga kritiko sa gobyerno, adunay katungod sa konstitusyonal nga ipahayag ang ilang mga reklamo sa mga butang nga sa ilang hunahuna nga dili maayong pagdumala sa gobyerno. Kasama dito ang magreklamo at ihayag at sabihin na mali ang paraan na ginagawa o sinusulong ng gobyerno. Kauban niini ang pagreklamo ug pag-anunsyo ug pag-ingon nga daotan ang pamaagi sa gobyerno o pagpasiugda. Kasama din sa karapatan ng lahat na punahin (criticize) ang gobyerno kung sa tingin nila ay wala itong ginagawa upang solusyonan ang isang krisis o sitwasyon. Adunay katungod usab ang matag usa nga sawayon ang gobyerno kung sa hunahuna niini wala kini gibuhat aron masulbad ang usa ka krisis o kahimtang. Ang pagsasalita, pagrereklamo at ang pagpuna sa mga maling gawain at hakbangin ng gobyerno ay hindi maituturing isang subersibo. Ang pagsulti, pagreklamo ug pagpanaway sa sayup nga nahimo sa gobyerno ug mga inisyatibo dili maisip nga subersibo. Hindi komunista. Dili komunista. At lalong hindi terorista. Ug labi na dili mga terorista. Itigil ang Red-tagging. Ihunong ang Red-tagging. Matindi na raw talaga ang tama sa utak ng isang kilalang ÒrakistaÓ at kahit mga kaanak nito ay hindi na siya makausap ng matino. Giingon nga ang usa ka bantog nga "rakista" nga tama gyud sa utok ug bisan ang iyang mga paryente dili na makigsulti kaniya nga matinahuron. Sinabi ng aking cricket na halos araw-araw daw ay sabog ang droga ang bida sa ating kwento ngayong araw. Giingon sa akong kuliglig nga hapit matag adlaw ang pagbuto sa droga ang protagonista sa among istorya karon. Mas lalo pang dumagdag sa problema ng rock performer na ito ang kawalan ng regular na kita. Nagdugang sa problema sa kini nga rock performer mao ang kakulang sa regular nga kita. Kung anu-anong raket daw ang kanyang pinasok pero dahil lagi siyang tulala sa paggamit ng droga ay iniiwan siyang madalas ng kanyang mga ka-transaksyon. Gisulti niya nga nagsulud siya kaniadto sa lainlaing mga raket apan tungod kay kanunay siya usa ka tanga sa paggamit sa droga, kanunay siya gibiyaan sa iyang mga kauban sa transaksyon. Pinakahuli niyang binanatan sa kanyang social media posts ang isang radio station. Katapusan siyang naigo sa usa ka istasyon sa radyo sa iyang mga post sa social media. Patok daw kasi sa online ang kanyang performance pero kahit singkong-duling ay hindi siya inambunan ng nasabing himpilan ng radyo. Giingon niya nga sikat ang iyang pag-arte sa online apan bisan sa mubo nga panahon, wala siya nabug-atan sa nasangpit nga istasyon sa radyo. Pero meron naman palang pampalubag-loob para sa naturang rakista. Apan adunay paghupay alang sa ingon nga rakista. Isang award ang ibinigay sa kanya dahil mataas daw ang ÒviewsÓsa YouTube ng kanyang performance na in-upload naman ng nasabing radio station. Gihatag kaniya ang usa ka pasidungog tungod kay taas ang iyang "pananaw" sa YouTube sa iyang pasundayag nga gi-upload sa nahisgutang istasyon sa radyo. Pero para kay rakista, walang kwenta ang award dahil mas kailangan niya ng pera. Apan alang sa rakista, walaÕy pulos ang pasidungog tungod kay nanginahanglan siya og daghang salapi. Ang kilalang rakista na ayon sa aking cricket ay madalas mataas ang tama ay si Mr. DÉ.as in Dugyot. Ang bantog nga rakista nga sumala sa akong kuliglig kanunay nga taas nga tuo si Mr. DÉ .ingon sa Dugyot. Sa gitna ng pandemya kung saan maraming naghihirap at walang mapagkunan ng ikabubuhay saka naman ura-uradang nagpapatupad ng batas ang Land Transportation Office (LTO). Taliwala sa pandemic diin daghan ang nag-antos ug walaÕy kapanguhaan nga panginabuhian unya hinayhinay nga gipatuman sa Land Transportation Office (LTO) ang balaod. Puwede namang huwag munang i-implement agad ang Child Safety in Motor Vehicles Act o ang Republic Act No. 11229. Pero noong Martes (Pebrero 2) ay para bang atat na atat ang LTO at sinabing dapat sumunod ang mga may-ari ng sasakyan na lagyan ng car seat para sa mga bata ang sasakyan kundi ay pagmumultahin ang motorista. Ang Kaluwasan sa Bata sa Motor Vehicles Act o Republic Act No. dili mahimong ipatuman dayon. 11229. Apan kaniadtong Martes (Pebrero 2) ang LTO ingon og nagkagubot ug giingon nga ang mga tag-iya sa awto kinahanglan nga sundon aron butangan og lingkuranan ang awto alang sa mga bata sa awto kung dili pamultahon ang motorista. Ang car seat ay para sa mga 1-taon hanggang 12-taong bata depende sa laki o bigat nito. Ang lingkuranan sa awto alang sa mga nag-edad og 1 ka tuig hangtod 12 anyos depende sa kadako o gibug-aton niini. Isang LTO official ang binatikos dahil sinabi nito na kung masyadong malaki ang bata para sa car seat, dapat lakihan ang sasakyan. Gisaway ang usa ka opisyal sa LTO nga giingon nga kung ang bata dako kaayo sa lingkuranan sa awto, kinahanglan padak-an ang sakyanan. Nagpakilala lamang ito na hindi handa ang LTO sa pagpapatupad ng batas sapagkat may kababawan ang sagot ng opisyal. Ha_latang hindi alam ang mga sinasabi niya ukol sa ipinatutupad na batas. Gipasabot ra niini nga dili andam ang LTO alang sa pagpatuman sa balaod tungod kay mabaw ang opisyal nga tubag. Klaro nga wala siya mahibalo kung unsa ang iyang gisulti bahin sa gipatuman nga balaod. Nagpaumanhin naman ang LTO official at sinabing nagbibiro lamang siya. Nangayo pasaylo ang opisyal sa LTO ug giingon nga nagpatawa ra siya. Dahil sa ura-uradang pagpapatupad ng Child Car Seat Law, may mga nagbilihan nito kahit second hand para lamang huwag mahuli at magmulta. Tungod sa anam-anam nga pagpatuman sa Child Car Seat Law, adunay mga nagbaligya niini bisan segunda mano aron lang malikayan nga madakup ug makamulta. Pero sabi naman ng LTO hindi pa ipatutupad ang paghuli sa_pagkat magkakaroon pa umano ng information campaign sa loob ng tatlo hanggang anim na buwan. Hinuon, giingon sa LTO nga dili ipatuman ang pagdakup tungod kay adunay himuon nga kampanya sa kasayuran sa sulud sa tulo hangtod unom ka bulan. Sabi ng House Committee on Transportation, magsasagawa sila ng pagdinig sa Pebrero 10 para hilingin sa pamahalaan na huwag munang ipatupad ang batas. Giingon sa House Committee on Transport nga mohimo sila og husay sa Pebrero 10 aron hangyuon ang gobyerno nga dili una ipatuman ang balaod. Nilagdaan ni President Duterte ang batas noong Pebrero 22, 2019. Gipirmahan ni Presidente Duterte ang balaod kaniadtong Pebrero 22, 2019. Dapat munang magkaroon ng kunsultasyon sa batas na ito at huwag munang basta-basta ipa_tupad. Maraming naghihirap sa buhay dahil sa pana_nalasa ng pandemya. Kinahanglan adunay una nga konsulta sa kini nga balaod ug dili kini kinahanglan ipatuman nga gamay. Daghan ang nag-antus sa mga epekto sa pandemic. Maraming nawalan ng trabaho. Daghan ang nawad-an sa ilang trabaho. Aagawin pa ba sa budget ang pambili ng car seat para lamang makasunod sa batas? Puwede namang ipatupad ito kapag naging normal na ang buhay. Ang pagpalit ba us aka lingkuranan sa awto kuhaon gikan sa badyet aron lang masunod ang balaod? Mahimo kini ipatuman kung ang kinabuhi nahimong normal. Hindi pa rin naman magagamit ang car seat dahil bawal pang lumabas ang mga bata. Ang lingkuranan sa awto dili pa magamit tungod kay ang mga bata dili gitugotan nga makagawas. PARA sa oposisyunistang si Sen. Francis Pangilinan, tutol siya sa plano ng COMELEC na ipagbabawal ang face-to-face campaign sa darating na 2022 national elections. PARA sa oposisyonista nga si Sen. Francis Pangilinan, supak siya sa plano sa COMELEC nga did-an ang atubangay nga kampanya sa umaabot nga 2022 nga nasudnon nga piliay. Kaya naman ipinanukala ito ay dahil sa umiiral pang COVID-19 pandemic. Tungod niini gisugyot nga kini tungod sa kasamtangan nga COVID-19 pandemya. Ako ay pabor sa panukalang pagbabawal kung mayroon pang pandemyang umiiral pagsapit ng 2022. Pabor ako sa gisugyot nga pagdili kung adunay pa usa ka pandemya sa 2022. Pero kung kontrolado na talaga ang situwasyon pagsapit ng halalan, dapat nang pahintulutan ito. Wika nga, nothing is better than the people meeting the candidates in the flesh. Apan kung kontrolado gyud ang kahimtang kung piliay, kinahanglan tugotan. Ingon niana, walaÕy mas maayo pa kaysa sa mga tawo nga nagtagbo sa mga kandidato sa unod. Kung walang face-to-face campaign, kawawa Ôyung mga lesser known candidates na walang pananalapi para mag__lunsad ng national campaign thrust gamit ang social media_, tele_bisyon, radyo at pahayagan. Kung walaÕy atubangay nga kampanya, ang dili kaayo kilala nga mga kandidato walaÕy salapi aron maglansad og usa ka nasudnon nga kampanya nga giduso gamit ang social media, telebisyon, radyo ug pamantalaan. Mayroon ngang social media pero kahit ito ay posibleng makopo ng mga kandidatong sagana sa perang pambayad sa kanilang campaign stra_tegies. Adunay social media apan bisan kini posible alang sa mga kandidato nga makaya nga makabayad alang sa ilang mga pamaagi sa pagpangampanya. Kung paniniwalaan natin ang mga reports tungkol sa pandemic situation, mukha namang wala nang nakikitang pagtaas sa kaso ng mga kinakapitan ng karamdaman. Kung nagtoo kami sa mga ulat bahin sa kahimtang sa pandemya, ingon walaÕy makitang pagtaas sa mga kaso sa mga naapektuhan sa sakit. At kapag nagsimula ang mass vaccination, maaaring mag-normalize na ang situwasyon at puwede nang payagan ang pakikipagsalamuha ng tao sa isaÕt isa. Ug kung magsugod na ang pagbakuna sa masa, mahimoÕg normal ang kahimtang ug tugotan ang pakig-uban sa tawo sa usag usa. Pero kailangan pa ring susunod sa itinakdang health protocols. Apan kinahanglanon gihapon nga sundon ang gilatid nga mga protokol sa kahimsog. Tinataya nga ng National Economic and Development Authority na sa papasok na buwan, malamang luluwagan na ang ipinatutupad na quarantine rules lalo na sa Metro Manila. Gibanabana sa National Economic and Development Authority nga sa umaabot nga mga bulan, ang mga lagda sa quarantine magpahayahay labi na sa Metro Manila. Para kay Pangilinan, ang pagtitipon ng hanggang 30- katao ay dapat pahintulutan bastaÕt ang mga organizer ng rally ay mahigpit na tatalima sa mga alituntuning pang_ka_lusugang itinakda ng pamahalaan. Alang kang Pangilinan, ang pagtigum hangtod sa 30 ka mga tawo kinahanglan tugotan basta ang mga nag-organisar sa rally hugtan nga nagsunod sa mga panudlo sa kahimsog nga gitakda sa gobyerno. Tapos, ang mga kan_di_datong lalabag daw sa protocols ay idiskuwalipika sa pag_takbo. Pagkahuman, ang mga kandidato nga makalapas sa mga protocol ma-disqualify gikan sa pagdagan. Ang social media ay maganda sanang alternative pero nakita natin na kahit ito ay puwedeng manipulahin, gaya nang hantarang paglipana ng mga bayarang trolls na pumapanig sa isang kandidato nagbabayad sa kanila. Maayo unta nga alternatibo ang social media apan nakita namon nga mahimo usab kini pagmaniobra, sama sa pagdaghan sa mga bayad nga troll nga dapig sa usa ka kandidato nga nagbayad kanila. CLOSE-open pala ang jueteng ni Neth sa Caloocan City. Close-open diay ang jueteng ni Neth sa Caloocan City. Kasi mga kosa ni-raid ng mga operatiba ng Criminal Inves_tigation and Detection Group noong nakaraang linggo ang mga butas ni Neth, at pito katao ang naaresto. Gisulong sa mga operatiba sa Criminal Investigation and Detection Group ang lungag ni Neth kaniadtong miaging semana, ug pito ka tawo ang naaresto. Subalit matapos mag-alisan ang mga CIDG agents, aba bomolang muli itong managament na sina alyas Boyong at Dennis. Apan pagkahawa sa mga ahente sa CIDG, aba, ang boycott nga si alyas Boyong ug Dennis, gitaktak usab. Hanggang sa ngayon, ang pitong mga em_pleyado nina Boyong at Dennis ay nakakulong pa sa CIDG detenton cell sa Camp Crame matapos makasuhan sila ng illegal gambling sa Caloocan prosecutorÕs office. Hangtod karon, pito ka kawani ni Boyong ug Dennis ang natanggong sa CIDG detenton cell sa Camp Crame human mapasakaan sa kasong ilegal nga sugal sa piskal sa Caloocan. Siguro itinuloy nina Boyong at Dennis ang jueteng nila para makakuha ng pampiyansa. Tingali gipadayon nila Boyet ug Dennis ang ilang jueteng aron makapiyansa. Kaya lang, hindi naman nagpahuli ang Caloocan police at ni-raid din nila ang puwesto ni Boyong sa Congressional Village Bgy. 175 sa Ca_marin at ang kay Dennis naman sa Phase 3 Bgy. 176 sa Bgy. Bagong Silang. Bisan pa, wala mohunong ang pulisya sa Caloocan ug gisulong usab nila ang posisyon ni Boyong sa Congressional Village Bgy. 175 sa Camarin ug Dennis sa Phase 3 Bgy. 176 sa Bgy. Bagong Silang. Hayun, sarado na naman ang jueteng ni Neth at ang naiwang tulala sa likod ng rehas na bakal sa CIDG ay ang pitong empleyado nila na mukhang tinakbuhan na sila. Didto na usab gisirhan ang jueteng ni Neth ug ang buang nga nahabilin sa rehas sa CIDG mao ang ilang pito ka mga empleyado nga daw nangalagiw. Anong say mo Northern Police Disrict director Brig. Gen. Nelson Bondoc Sir? Unsa man ang imong giingon nga director sa Northern Police Disrict nga si Brig. Si Gen. Nelson Bondoc Sir? Kung sabagay, hindi lang naman sa Caloocan may jueteng kundi maging sa Muntinlupa City kung saan ang management naman ay si alyas Toce. Tuod man, ang jueteng dili ra sa Caloocan kon dili lakip usab sa Muntinlupa City diin ang pagdumala mao si alyas Toce. Sa pagkaalam ng mga kosa ko, si Toce rin ang nasa likod ng bookies ng STL sa Laguna. Sa akong nahibal-an, si Toce naa usab sa luyo sa mga booklet sa STL sa Laguna. Ang management sa Tunasan ay si alyas Walter, at sa ibang lugar naman ay sina Boy Arojado, Tisay, at Josie at bangka nila ay si alyas Michael. Ang pagdumala sa Tunasan mao si alyas Walter, ug sa ubang lugar ang Boy Arojado, Tisay, ug Josie ug ang ilang bangka nga si alyas Michael. Ang resulta ng jueteng nina Michael at Toce ay galing sa winning combination ng STL sa Laguna. Ang resulta sa jueteng nila Michael ug Toce naggikan sa nagdaog nga kombinasyon sa STL sa Laguna. Lumalakas naman ang laban ng PnB sa southern Metro Manila at umaabot na sa P2 milyon ang kubransa nila araw-araw, anang mga kosa ko. Nagpakusog ang away ni PnB sa southern Metro Manila ug naglangkob sila sa P2 milyon matag adlaw, ingon sa akong mga ig-agaw. Sa Paranaque ang management ay si alyas Joy na bino-bookies din ang kubransa nÕya, sa Taguig si JunJun, si Olan sa Makati at Popeye sa Pateros. Sa Paranaque ang pagdumala mao si alyas Joy nga nag-bookies usab sa iyang cover, sa Taguig JunJun, Olan sa Makati ug Popeye sa Pateros. Ano kaya ang role ni Madam X dito sa mga pasugalan sa SPD? Unsa man ang papel sa Madam X dinhi sa sugal sa SPD? Alam kaya ni NCRPO intelligence chief Col. Hansel Marantan ang lakad ni Madam X? Ang pangulo sa paniktik sa NCRPO nga si Col. Ang lakaw ni Hansel Marantan Madam X? Sa Taguig may ibang laban si alyas Jun Laurel, at tatlong bangka na ang nahingan niya ng isang manok. Sa Taguig, adunay away usab si alyas Jun Laurel, ug naigo na niya ang tulo ka manok sa usa ka bangka. Para lumakas ang kubransa niya, may isang kaban ng bigas ang kubrador tuwing may tatama. Aron mapalig-on ang iyang takup, ang kolektor adunay usa ka kahon nga bugas sa matag higayon nga siya moigo. Kasado na ang vaccination center ng bawat Local Government Units sa Metro Manila kung kayaÕt wala nang dapat pang ipag-alala ang mamamayan kapag dumating ang bakuna na inaprubahan ng Department of Health. Ang sentro sa pagbakuna sa matag Local Government Units sa Metro Manila sirado na busa walaÕy kabalak-an ang katawhan kung kanus-a moabot ang bakuna nga gi-aprubahan sa Department of Health. Kaya bida na naman si DOH Secretary Francisco Duque III matapos dalawin ang mga pasilidad ng LGUs, hehehe! Mao nga bituon na usab ang Kalihim ni DOH Francisco Duque III pagkahuman nga gibisita ang mga pasilidad sa LGUs, hehehe! Ang hindi lamang kagandahan dito, bakit hindi siya ang hinirang ni Pres. Rodrigo Duterte na maging vaccine czar. Dili ra ang kaanyag dinhi, nganong dili man si Pres. Rodrigo Duterte aron mahimong vaccine czar. Wala kayang tiwala si Digong sa kakayahan ni Duque? Dili ba masaligan ni Digong ang katakus ni Duque? Malalaman Ôyan sa mga darating na araw kapag nabakunahan na ang mga Pilipino kontra COVD-19. Mahibal-an kana sa umaabot nga mga adlaw nga ang mga Pilipino nabakunahan batok sa COVD-19. Malaki ang tiwala ni Digong kay COVID-19 implementor/vaccine czar Carlito Galvez. Dako ang pagsalig ni Digong sa COVID-19 implementor / vaccine czar nga si Carlito Galvez. Wala itong bahid na korapsyon mula pa noong sundalo pa siya at ngayon na mataas na ang kanyang hinahawakang responsibilidad ay lalong nakikita ang kanyang katapatan. Wala siya nabulingan sa pangurakot sukad siya usa ka sundalo ug karon nga siya adunay taas nga lebel sa kapangakohan, labi nga nakita ang iyang pagkamaunongon. Kaya noong nasa kainitan sa pag-usisa ang mga senador lalung-lalo na sina Senators Richard Gordon at Panfilo Lacson, nakaramdam ng pagkairita si Galvez dahil sa mga tanong na kung bakit nahuli ang Pilipinas sa pagbili ng bakuna gayong sa ibang bansa ay may nakareserba na para sa kanilang milyun-milyong kababayan. Mao nga kung ang mga senador, labi na si Senador Richard Gordon ug Panfilo Lacson, naa sa init nga pagkamausisaon, gibati og kalagot si Galvez sa mga pangutana kung ngano nga nasakpan ang Pilipinas nga namalit og mga bakuna kung ang uban naa na sa nasud. Alang sa ilang milyon-milyon nga mga kababayan. Nakaiwas na naman dito si Duque sa paggisa ng mga senador dahil maaga pa raw niyang naimungkahi sa Presi_dente ang pagbili ng bakuna. Paglikay usab ni Duque sa kasagmuyo sa mga senador tungod kay una nga nagsugyot siya sa Presidente nga paliton ang bakuna. Kaya ang muntik nang ma_palpak na transakyon sa mga International Pharmaciotical ay naisalba ni Galvez. Mao nga gitipig ni Galvez ang hapit mapakyas nga transaksyon sa International Pharmaciotics. Sa ngayon, hinihintay na lamang ang pagdeliber ng mga bakuna. Sa karon, naghulat lang kami nga mahatud ang mga bakuna. Wala nang sinasayang na sandali si Duque at kaliwaÕt kanan na ang pagbisita niya sa mga vaccine center ng LGUs. Wala nag-usik og oras ug wala ug tuo si Duque ug nibisita sa mga LGUs vaccine center. Alam na kasi na poging-pogi na naman ang dating niya sa masa. Nahibal-an na nga nakigbisog na usab siya sa kadaghanan. Di ba mga suki? Dili ba mga kostumer? Pakiusap ko sa inyo mga suki, pagtiwalaan ang bakunang magliligtas sa buhay. Gihangyo ko kamo nga mga suki, salig sa bakuna nga makaluwas sa kinabuhi. Huwag na kayong magpakimi-kiming magpaturok kapag dumating na sa ating bansa. Ayaw pagpanuko sa pag-injection sa imong pag-abut sa among nasud. Kapag tumanggi kayo sa inyong schedule, ibibigay ang slots ninyo sa mga gustong magbakuna. Kung imong gibalibaran ang imong iskedyul, ihatag ang imong mga pusta sa mga gusto nga mabakunahan. Sa ngayon, pinaplantsa na ang listahan ng mga matuturukan. Hangtod karon, ang lista sa mga butang nga itudlo na iron na. Naaayon yan sa listahang isusumite ng inyong local government units (LGUs). Nahiuyon kana sa lista nga gisumite sa inyong mga local government unit (LGUs). Sa pagkaalam ko, ang babatayan ng listahan ay ang isusumiteng listahan mula sa barangay officials. Sa akong nahibal-an, ang basihan sa lista mao ang gisumite nga lista gikan sa mga opisyal sa barangay. Baka naman ang makikinabang lamang dito ay mga botanteng malapit sa LGUs at barangay officials. Tingali ang nakapahimulos ra sa mga botante nga duul sa mga LGUs ug mga opisyal sa barangay. Iyan ang tututukan ko. Kana ang akong tutokan. Maari nÕyong iparating sa akin ang mga reklamo hinggil sa palakasan systems sa pagpapatala ng mga babakunahan. Mahimo nimo akong ipadala mga reklamo bahin sa mga sistema sa sports sa pagrehistro sa mga bakuna. Mahalaga ang bakuna upang manumbalik na ang sigla ng ekonomiya. Ang pagbakuna hinungdanon aron mahibalik ang kusog sa ekonomiya. Ang pag-ayaw sa bakuna ay maglalagay sa inyo sa panganib. Makalikay ka sa peligro sa paglikay sa bakuna. Magpatala na kayo para mabakunahan. Pagrehistro aron mabakunahan. Kasama na sa ipagbabawal gamitin ang plastic_ straw at stirrer. Gidili ang paggamit sa plastik nga uhot ug pagpalihok. Ang straw ay ginagamit sa softdrink at juices samantalang ang stirrer ay panghalo sa kape. Gigamit ang uhot sa softdrinks ug juice samtang ang nagpalihok usa ka mixer sa kape. Inaprubahan noong Martes ang pagbabawal sa mga ito pero sa isang taon pa magkakabisa ang phaseout. Gi-aprubahan ang pagdili kaniadtong Martes apan ang phaseout moepekto sa usa ka tuig. Pumasok sa kategoryang single use plastic ang straws at stirrer. Ang mga strawberry ug pagpalihok nahulog sa us aka kategorya nga plastik nga gigamit. Sabi ni DENR Undersecretary Benny Antiporda, isang taon ang binigay na phaseout period sa mga kompanyang gumagawa ng plastic straws at stirrer para ang mga natitirang stocks ay mai-dispose at saka titigil sa kanilang production. at lumipat po ng ibang produkto naman,Ó ani Antiporda. Si DENR Undersecretary Benny Antiporda nagsulti nga ang usa ka tuig nga yugto sa paggawas gihatag sa mga kompanya nga naghimo og mga plastik nga straw ug stirrers aron ang nahabilin nga mga stock mahimoÕg igawas ug pagkahuman ihunong ang paghimo. ug pagbalhin sa laing produkto, Óingon ni Antiporda. Ayon pa kay Antiporda, pagkalipas ng isang taon at may mahuling gumagamit pa nito ay pagmumultahin na. Sumala sa Antiporda, paglabay sa usa ka tuig ug ang bisan kinsa nga masakpang mogamit niini pamultahon. Hindi nilinaw ni Antiporda kung sino ang pagmumultahin Ð Ôyung consumer ba o Ôyung manufacturer ng straw at stirrer. Wala giklaro ni Antiporda kung kinsa ang pamultahon - ang konsyumer o taghimo sa uhot ug pagpalihok. Magandang hakbang ito na dapat noon pa ipi_natupad sapagkat grabe na ang problema sa plastic na basura. Maayo kini nga lakang nga unta ipatuman kaniadto tungod kay grabe na ang problema sa basura nga plastik. Nagbabala ang environment group na kapag hindi pa itinigil ang paggamit ng plastic, malulunod ang tao sa rami nito sa darating na panahon. Nagpahimangno ang grupo sa kinaiyahan nga kung dili hunungon ang paggamit sa plastik, ang mga tawo malumos sa kadaghan niini sa umaabot. Hindi lamang tao ang napipinsala sa pag_dami ng basurang plastic kundi ang iba pang lamandagat. Dili ra ang mga tawo ang apektado sa pagdugang sa plastik nga basura kon dili ang uban pang mga dagat. Lahat nang basurang plastic na itinapon sa kanal, estero, at ilog ay humahantong sa dagat. Ang tanan nga plastik nga basura nga gilabog sa mga kanal, estero, ug mga suba padulong sa dagat. Napagkakamalan ng mga balyena na pagkain ang plastic at kinakain dahilan para bumara sa bituka at mamatay. Nasayop ang mga balyena sa plastik alang sa pagkaon ug gikaon kini, hinungdan nga nabara ang ilang tinai ug namatay. Ang mga single-use plastic ang karaniwang dahilan nang pagbabara ng mga drainage sa Metro Manila at nagdudulot ng pagbaha. Ang mga plastik nga gigamit sa us aka gamit mao ang kasagarang hinungdan sa kanal sa Metro Manila ug hinungdan sa pagbaha. Hindi nabubulok ang mga plastic na ito tulad mga sachet ng shampoo, hair conditioner, 3-in-1 coffee, catsup, at marami pang iba. Kini nga mga plastik dili madugta sama sa shampoo sachet, hair conditioner, 3-in-1 nga kape, catsup, ug daghan pa. Ang mga ito ay karaniwang makikitang lulutang-lutang sa mga estero gaya sa Binondo at Quiapo. Kasagaran makit-an sila nga naglutaw sa mga estero sama sa Binondo ug Quiapo. Hindi maliit na problema ang pagdami ng mga plastic na basura. Ang pagdugang sa gidaghanon sa basura nga plastik dili gamay nga problema. Kapag hindi ito nasolusyunan ngayon, ga-bundok na problema ang haharapin ng bansa. Kung dili kini masulbad karon, mag-atubang ang nasud og mga problema sa bukid. Makipagtulungan naman ang mama_mayan sa hindi paggamit ng single-use plastic. Ang mga tawo magtinabangay sa dili paggamit nga us aka gamit nga plastik. Puwede namang gumamit Ð halimbawa ng straw o stirrer na gawa sa kawayan na hindi makasisira sa kapaligiran. Mahimo gamiton - pananglitan usa ka uhot o pagpalihok nga hinimo sa kawayan nga dili makadaot sa kalikopan. Inaasahan na matutuldukan na ang dating sistema ng National Police Commission (Napolcom) hinggil sa pag_hawak ng mga kaso ng mga inirereklamong pulis. Gipaabot nga mahuman na ang kanhing sistema sa National Police Commission (Napolcom) bahin sa pagdumala sa mga kaso sa mga pulis. Ayon kasi kay bagong Napolcom Vice Chairman Atty. Vitaliano Aguirre II, sa nakaraang administrasyon daw, kapag nagdesisyon na ang Regional Appellate Board, sarado na ang kaso. Pinauyon sa bag-ong Napolcom nga Bise Chairman nga si Atty. Si Vitaliano Aguirre II, sa miaging administrasyon, nagsulti nga kung magbuut ang Regional Appellate Board, sirado ang kaso. Kesehodang absuwelto ang desisyon, hindi na raw umaabot ito sa Napolcom-Central Office para rebyuhin at silipin. Kung maabsuwelto ang desisyon, dili na kini makaabot sa Napolcom-Central Office alang sa pagsusi ug pagtan-aw. Kaya naman pala dumarami ang mga barum_bado, gago at abusadong pulis dahil sa bulok na sistemang ito. Mao nga ningdaghan ang ihap sa mga buotan, buang ug abusado nga pulis tungod sa dunot nga sistema. Marami ang magagalit sa akin pero sasabihin ko unfil_tered, posibleng may nangyayaring lutuan, bayaran o arboran sa Regional Appellate Board. Daghan ang masuko sa akon apan isulti ko nga walaÕy sala, posible nga adunay nahinabo nga pagluto, pagbayad o arboran sa Regional Appellate Board. Lalo na ang mga bata-bata o malakas sa pulitiko o Ôdi kaya ay may mala-pader ang padrino. Labi na ang mga bata o kusug sa politika o Ôang ninong adunay mala-dingding. Instant absuwelto ang mga pulis na inireklamo, kawawa ang mga biktima. Ang mga opisyal sa pulisya nga nagreklamo gilayon nga naabsuwelto, walaÕy palad ang mga biktima. Ganito siguro ang nangyari sa binansagang Òkiller copÓ na si Nuezca na pumatay ng mag-ina sa Tarlac noong Disyembre. Tingali kini ang nahitabo sa gitawag nga "killer cop" nga si Nuezca nga nagpatay sa magtiayon sa Tarlac kaniadtong Disyembre. Anila, may mga dati nang kasong administratibo ang pulis subalit, nare-assign lang ito at balik ulit sa serbisyo. Pinauyon sa kanila, ang pulis adunay mga naunang kaso sa administratiba apan, bag-o lang sila nadestino ug nabalik sa serbisyo. Itong bagong tinututukan ng BITAG, ang pulis-Pampanga na si Cpl. Bryan De Jesus. Kini ang bag-ong gitutokan sa BITAG, ang Pampanga police, Cpl. Bryan De Jesus. Inireklamo sa aking tang_gapan nitong nakaraang linggo. Gireklamo sa akong opisina kaniadtong miaging semana. Si De Jesus at kanya uma__nong mga katropang pulis ay pinasok ang bahay ng nagrereklamong si Alyas Jane at kanyang nobyo. Si De Jesus ug ang iyang kaubang mga opisyal sa pulisya misulod kuno sa balay sa tagreklamo nga si Alyas Jane ug iyang hinigugma. Walang search warrant, walang warrant of arrest, walang koordi_nasyon sa barangay. WalaÕy search warrant, walaÕy warrant of arrest, walaÕy koordinasyon sa barangay. Kinaladkad silang magnobyo sa police station dahil sa kasong droga raw. Giguyod sila aron magpakasal sa estasyon sa pulisya tungod sa kaso sa droga. Para makalaya, inalok sila ng palit-ulo. Aron mapalingkawas ang ilang mga kaugalingon, gihatagan sila usa ka pagbag-o sa kasingkasing. Magtuturo sila ng ibang tao at P5,000 kapalit ng kanilang kalayaang mag_nobyo. Tudloan nila ang ubang mga tawo ug P5,000 baylo sa ilang kagawasan nga maapil. Dahil hindi makasunod sa alok, ikinulong ang nobyo ni Alyas Jane. Itong si Cpl. De Jesus, nagmagandang-loob, ihahatid na raw siya sa bahay. Wala makatuman sa tanyag, ang hinigugma sa lalaki ni Alyas Jane nabilanggo. Kini si Cpl. Malulotong giingon ni De Jesus nga dad-on siya sa balay. Subalit binitbit si Jane sa kusina ng istasyon at pinagsipilyo. Apan gidala si Jane sa kusina sa estasyonan ug nagsepilyo. Bago umabot sa kanilang bahay ay pinahubad umano ni De Jesus ang kanyang pantalon at pilit na isinubo ang kanyang ari kay Jane. Sa wala pa makaabot sa ilang balay, gihubo na kuno ni De Jesus ang iyang karsones ug gipugos ang iyang kinatawo nga isulod kang Jane. Para raw mawala ang kanyang pagod ay gawin lang ang kababuyang pinapagawa sa biktima. Aron mawala ang iyang kakapoy, buhata lang ang pag-antos nga gihangyo sa biktima nga buhaton. Nakapagsampa ng kaso ang biktima laban sa pulis na si De Jesus. Ang biktima nagsang-at og kaso batok sa opisyal sa pulisya nga si De Jesus. Nang manghimasok na ang BITAG, nare-assign daw ang baboy na pulis sa Aurora. Sa pagsulong sa BITAG, ang pulis nga baboy giingon nga nadestino sa Aurora. Dapat tinanggalan ng armas saka binartolina ang balahurang pulis na ito at hindi basta inilipat lamang ng duty. Kini nga pulis kinahanglan gidis-armahan ug gibilanggo ug dili lang ibalhin sa katungdanan. Babantayan ito ng BITAG dahil baka iabsuwelto lamang ang kanyang kaso sa Region 3. I-monitor kini sa BITAG tungod kay mahimo ra siya maabsuwelto sa iyang kaso sa Rehiyon 3. Mabuti naman Atty. Aguirre at nasilip mo ang problemang ito sa Napolcom. Maayo kay si Atty. Gisilip nimo ni Aguirre ang kini nga problema sa Napolcom. Tuluyan mong bawiin sa central office ang kapangyarihan ng Regional Appelate Court. Permanente nimo nga mabakwi ang gahum sa Regional Appelate Court sa sentral nga opisina. Baka ang kasong ito, mauwi lang ulit sa pagpapawalang-sala sa mga tiwaling pulis sa rehiyon. Tingali kini nga kaso, mosangput ra sa pagpakawala sa mga kurakot nga pulis sa rehiyon. Hindi kami papayag sa BITAG. Dili kami motugot sa BITAG. Nagbubukod tayo ngayon para sa susunod na pagti_tipon walang kulang sa atin. Naggahin kami karon alang sa sunod nga pagtigum nga walaÕy kulang. Iyan ang buod ng pag-iingat_ natin sa coronavirus. Kana ang kahinungdanon sa among pagbantay batok sa coronavirus. Malungkot mawalay sa mga mina_mahal, pamilya at barkada. Masulub-on nga nawala ang mga minahal, pamilya ug mga higala. Pero mabuti na Ôyon ngayong pan_demya kaysa naman may maimpekta at pumanaw sa atin. Apan mas maayo kana karon alang sa pandemya kaysa sa adunay nga makatakod ug mamatay alang kanato. Tandaan ang sinapit ng isang pamilya sa Nueva Ecija nuÕng Setyembre nang magluwag ang lockdown. Hinumdomi kung unsa ang nahinabo sa usa ka pamilya sa Nueva Ecija kaniadtong Septyembre sa diha nga ang lockdown mihinay. Agad nag-reunion sila sa isang bahay. Naghiusa dayon sila sa usa ka balay. Labing-anim ang nagka-COVID-19; siyam ang naospital. Napulog unom ang COVID-19; siyam ang naospital. Hindi bababa sa P500,000 ang halaga ng pagpapagamot ng bawat isa. Ang gasto sa matag pagtambal labing menos P500,000. Tuluy-tuloy ang paalala ng epidemiologists, infectious_ disease specialists at mga awtoridad. Ang mga epidemiologist, mga espesyalista sa makatakod nga sakit ug mga awtoridad nagpadayon sa pagpasidaan. Manatili raw tayong ligtas. Magpadayon kita nga luwas. Alam nila na pagod na tayo sa pag-iingat, bagot na sa pananatili sa bahay, at sawa na sa puro hugas ng kamay, layu-layo, at pagsuot ng face mask at shield. Nahibal-an nila nga gikapoy kami sa pag-amping, gikapoy kami nga magpabilin sa balay, ug gikapoy kami sa paghugas sa kamot, paglakaw palayo, ug pagsul-ob sa mga maskara sa nawong ug taming. Pero wala namang alternatibo. Apan walaÕy kapilian. Wala pang gamot kontra sa COVID; ang meron lang ay pampabawas sa hirap kung malala ang pagkahawa. Wala pay tambal sa COVID; ang bugtong nga butang aron maminusan ang kalisud kung grabe ang impeksyon. Nariyan na ang bakuna, kaya lalo dapat mag-ingat bago maturukan. Anaa na ang bakuna, busa pag-amping labi ka sa wala pa i-injection. Umabot na tayo hanggang dito sa isang taon ng pagtitiis at paghihirap. Naabut namon kini nga punto sa usa ka tuig nga paglahutay ug pag-antus. Konting tiyaga na lang, matatapos na ito. Gamay ra nga pagpadayon, matapos na. Maski mabakunahan tayo dapat pa rin maging maingat. Bisan kung nabakunahan kita kinahanglan magbantay gihapon. Natural lang sa virus mag-mutate. Normal ra sa mutate ang virus. Ang mutant ay maaring maging mas malala, mas nakahahawa, mas nakamamatay. Ang mga mutant mahimo nga labi ka grabe, labi nga makatakod, labi makamatay. At maaari ring kailanganin ng dagdag pang bakuna. Tandaan na 200 milyon ang nilipol ng Black Plague sa Europe, Asia, at Africa nuÕng 14th century. Ug mahimong kinahanglanon ang dugang nga mga bakuna. Hinumdomi nga ang Black Plague napapas ang 200 milyon nga mga tawo sa Europa, Asia, ug Africa kaniadtong ika-14 nga siglo. Nagpabalik-balik ang impeksiyon sa mga lungsod at kanayunan. Ang impeksyon nagbalikbalik sa mga syudad ug kabanikanhan. Tanggapin natin ang Òbagong normalÓ. Dawaton naton ang "bag-ong normal". Ilan dito ay mahirap kasanayan. Ang pila sa mga niini lisud nga kahanas. Pero asahan na ang iba naman ay kagi_gi_liwan natin. Apan paabota ang uban nga malipay kanamo. Sanayan lang naman ang lahat, mula sa sim_pleng pagdasal, pag-awit, o pagdiyeta hanggang sa kum_plikadong edukasyon, trabaho, at pagpapamilya. Bansaya ra ang tanan, gikan sa yano nga pag-ampo, pag-awit, o pagdiyeta hangtod sa komplikado nga edukasyon, trabaho, ug pamilya. Makinig sa Sapol, Sabado, 8-10 ng umaga, DWIZ (882-AM). Paminawa ang Sapol, Sabado, 8-10 sa buntag, DWIZ (882-AM). MabutiÕt kumilos na ang pamahalaan para matigil na ang taun-taong pagbaha at masupil ang illegal black sand mining sa Cagayan na matagal nang ginagawa. Maayo nga milihok ang gobyerno aron mahunong ang tinuig nga pagbaha ug pugngan ang iligal nga pagmina sa balas nga itom sa Cagayan nga dugay na nga nagpadayon. Pinangunahan ni DPWH Sec. Mark Villar at DENR Sec. Roy Cimatu ang unang bugso ng implementasyon ng Cagayan River Rehabilitation Project noong Martes sa pinakamahabang ilog sa bansa. Gipangunahan ni DPWH Sec. Mark Villar sa DENR Sec. Si Roy Cimatu ang una nga naglansad sa Cagayan River Rehabilitation Project kaniadtong Martes sa labing kataas nga sapa sa nasud. Inumpisahan na ng multi-agency Build Back Better_ (BBB) Task Force ang dredging ng mga sandbar sa Ma_gapit Narrows sa Bgy. Bangag, Lal-lo. Gisugdan na sa multi-agency nga Build Back Better (BBB) __Task Force ang pagkutkot sa mga sandbars sa Magapit Narrows sa Bgy. Bangag, Lal-lo. Ang sandbars sa Bgy. Bangag at Casicallan Norte at Dummun sa Gattaran_ ang priority dahil ayon sa DENR, ito ang hadlang sa agos ng tubig patungong Aparri Delta at Babuyan Channel. Ang mga sandbars sa Bgy. Ang Bangag ug Casicallan Norte ug Dummun sa Gattaran ang prayoridad tungod kay sigun sa DENR, kini ang babag sa pag-agos sa tubig sa Aparri Delta ug Babuyan Channel. May 19 na sandbars ang tinukoy ng BBB Task Force. Ang BBB Task Force nakaila sa 19 nga mga sandbars. Una nang tinukoy na dredging ang tanging solusyon para hindi bumaha sa Cagayan at Isabela. Ang dredging naila na nga usa ra nga solusyon aron malikayan ang pagbaha sa Cagayan ug Isabela. Sana suportahan ng mamamayan na malunasan ang taun-taong pagbaha dahil sa pinakakawalang tubig ng Magat Dam at matigil na ang illegal na black sand mining_ na pumipinsala sa kapaligiran at walang pakinabang ang pamahalaan. Unta, suportahan sa mga tawo ang solusyon sa tinuig nga pagbaha tungod sa kauhaw sa Magat Dam ug ihunong ang iligal nga pagmina sa itom nga balas nga nakadaot sa kinaiyahan ug dili makapahimulos ang gobyerno. Ang Cagayan River Restoration Project ay magiging halimbawa sa iba pang malalaking ilog sa buong bansa. Ang Proyekto sa Pagpabalik sa Suba sa Cagayan mahimong usa ka panig-ingnan sa uban pang mga punoan nga sapa sa tibuuk nasod. Noong nakaraang linggo, hinuli ng Philippine Coast Guard at Bureau of Customs ang dredging vessel Zhonhai 68 sa Orion Point sa Bataan ng Zhong Hai Gravel Group, Limited. Sa miaging semana, gidakup sa Philippine Coast Guard ug Bureau of Customs ang dredging vessel nga Zhonhai 68 sa Orion Point sa Bataan pinaagi sa Zhong Hai Gravel Group, Limited. Partner ng local dredger Pacific Offshore Exploration, Inc. (POEI) ang Zhong Hai Gravel Group Ltd. Kauban sa lokal nga dredger Pacific Offshore Exploration, Inc. (POEI) Zhong Hai Gravel Group Ltd. Ito ang patunay na may illegal black sand mining sa Cagayan at sa ibaÕt ibang lugar sa bansa. Kini ang ebidensya nga adunay ilegal nga pagmina sa itom nga balas sa Cagayan ug sa lainlaing lugar sa nasud. Ang tanging pinayagan ng DENR na large-scale offshore magnetite mining sa buong bansa ay ang JDVC Resources ng Apollo Global Capital, na mag-uumpisa na ngayong buwan sa bunganga ng Cagayan River sa Gonzaga. Ang nag-usa ra nga gitugotan sa DENR sa kadagatan sa kadagatan sa pagmina sa magnetite sa tibuuk nasod mao ang JDVC Resources sa Apollo Global Capital, nga magsugod karong buwana sa bukana sa Cagayan River sa Gonzaga. Bilang kauna-unahang large-scale deep-sea mining sa bansa, kumpleto ang JDVC ng kaukulang environment, mining at social permits, iba pang lisensya at certifications. Ingon ang una nga kadak-an sa kadagatan sa kadagatan sa nasud, ang JDVC kompleto sa may kalabutan nga palibot, pagmina ug mga permiso sa sosyal, uban pang mga lisensya ug sertipikasyon. Nasungkit na rin ng JDVC ang Òsatisfactory community acceptanceÓ ng lokal na pamahalaan at mga komunidad. Ang JDVC nakakuha usab "makatagbaw nga pagdawat sa komunidad" sa mga lokal nga gobyerno ug komunidad. Maraming pulis na gumagawa nang masama sangkot sa illegal drugs, protector ng sindi_kato, nanghuhulidap, nangongotong, drug user at ang matindi, lumalabag sa karapatang pantao. Daghang mga opisyal sa pulisya nga nakahimo og mga kalapasan nga nalambigit sa iligal nga droga, mga tigpanalipod sa sindikato, mga mangidnap, manlimbong, tiggamit sa droga ug labing seryoso, nakalapas sa tawhanong mga katungod. Ang mga ito ang dahilan kaya mababa ang pagtingin ng mamamayan sa mga pulis. Kini ang mga hinungdan ngano nga ang mga tawo adunay gamay nga opinyon sa pulisya. Sa halip na lapitan ay nilalayuan dahil sa masamang ginagawa. Sa baylo nga magpalapit, nagpalayo sila sa paghimo sing malain. Mayroong mga tao na makita lamang ang asul na uniporme ng pulis ay masama na ang nasa_saisip. Adunay mga tawo nga nakita ra ang asul nga uniporme sa pulisya nga dili maayo ang hunahuna. At hindi masisisi ang mamamayan kung maging masama ang impresyon sa mga pulis sa_pagkat sila mismo ang lumikha nito. Ug ang mga tawo dili mabasol kung ang pulis adunay dili maayong impresyon tungod kay sila mismo ang naghimo niini. Ipinakita nila sa mamamayan kung gaano sila kasama. Gipakita nila sa mga tawo kung unsa sila kaapil. Kahit na tinaasan na sila ng suweldo, marami pa rin ang gumagawa ng kalokohan. Bisan kung naitaas ang ilang sweldo, daghan gihapong naghimo og binuang. Ang masamang ginagawa ng mga pulis ang bina_bantayan ngayon ni National Police Commission (Napolcom) vice chairman Vitaliano Aguirre II. Ang bise chairman sa National Police Commission (Napolcom) nga si Vitaliano Aguirre II ang nagsubay karon sa dili maayong pamatasan sa pulisya. Binalaan ni Aguirre ang mga pulis na gumagawa ng iregularidad na magbago na sapagkat hindi siya mangingimi na ipataw sa mga ito ang mabigat na parusa. Gipasidan-an ni Aguirre ang pulisya nga naghimo og mga iregularidad nga magbag-o tungod kay dili siya magpanuko sa pagpahamtang sa kanila og bug-at nga silot. Pagbabayarin niya ang mga pulis na gumagawa ng masama at hindi siya titigil hanggaÕt hindi narereporma ang buong PNP. Bayaran niya ang mga pulis nga nagbuhat og daotan ug dili siya mohunong hangtod nga magreporma ang tibuuk nga PNP. Si Aguirre ay dating Justice secretary ng Duterte administration mula 2016 hanggang sa magbitiw siya sa puwesto noong 2018 dahil sa mga kontro_bersiya kabilang na ang P50 million bribery scandal na kinasasangkutan ng mga dating Immigration commissioners na sina Al Argosino at Michael Robles. Si Aguirre mao ang kanhing kalihim sa Hustisya sa administrasyong Duterte gikan sa 2016 hangtod nga miluwat siya kaniadtong 2018 tungod sa mga kontrobersiya lakip ang P50 milyon nga iskandalo sa bribery nga gikalambigitan sa mga dating Komisyoner sa Immigration nga sila si Al Argosino ug Michael Robles. Kabilang sa mga reporma na nais gawin ni Aguirre sa PNP ay ang mabalik sa Napolcom ang pagrebyu sa mga resolusyon ng regional appellate boards na nagpapawalangsala sa mga pulis na sinampahan ng kasong administratibo. Lakip sa mga reporma nga gusto himuon ni Aguirre sa PNP mao ang pagbalik sa Napolcom usa ka pagrepaso sa mga resolusyon sa mga regional appellate board nga gipapahawa ang mga pulis nga gipasakaan na og kasong administratiba. Hindi na umano nakakarating sa Napolcom ang desisyon ng appellate boards dahil sa isang resolusyon na ginawa ng nakalipas na administrasyon. Giingon nga ang desisyon sa mga appellate board wala na makaabot sa Napolcom tungod sa usa ka resolusyon nga gihimo sa miaging administrasyon. Maganda ang hinahangad ni Aguirre sa PNP. Adunay maayong katuyoan si Aguirre alang sa PNP. Kapag naisagawa na niya ang reporma, maaaring mabalik na ang tiwala ng taumbayan sa pambansang pulisya. Kung mapatuman na niya ang reporma, mahibalik ang pagsalig sa katawhan sa nasudnon nga pulisya. Sikapin ni Aguirre na lahat ng mga pulis na sangkot sa krimen at droga ay hindi na maka_kabalik sa serbisyo. Gipaningkamutan ni Aguirre nga ang tanan nga mga opisyal sa pulisya nga nalambigit sa krimen ug droga dili makabalik sa serbisyo. Kapag naisagawa ni Aguirre ang reporma sa PNP, marami ang pupuri at haha_nga sa kanyang kakayahan. Kung nahimo ni Aguirre ang pagreporma sa PNP, daghan ang modayeg sa iyahang kinaiya. Umpisahan na ang pagreporma sa PNP. Sugdan na ang pagreporma sa PNP. KaliwaÕt kanan ang paglabag ng mga barko ng China sa mga karagatan natin na tila wala silang pakaialam o takot kung masita. Sa wala ug tuo, ang mga barko sa China nagbungkag sa atong kadagatan nga ingon walaÕy pakialam o kahadlok nga makita. Una ay ang M/V Zhonhai 68 na isang dredging ship. Una ang M / V Zhonhai 68 nga usa ka dredging ship. Nahuli ang barko na ilegal na nasa loob ng karagatan ng Bataan at naghuhukay. Nadakpan ang barko na ilegal nga naa sa sulod sa kadagatan sa Bataan ug nagakalot. Ang parehong barko ay namataan na rin sa karagatan ng Zambales noong isang taon. Ang parehas nga barko nakit-an usab sa kadagatan sa Zambales sa miaging tuig. Bakit ngayon lang inaaksyunan ang barkong ito? Ngano nga kini nga barko karon pa man naglihok? Kaya ba malakas ang loob ng barko pumasok sa kara_gatan natin ay dahil pinapayagan naman sila? Tungod ba sa kaisog sa barko nga mosulod sa atong kadagatan tungod kay gitugotan sila? Ayon sa Philippine Cost Guard (PCG), pormal na mag_hahain ng seizure order laban sa barko na hindi makapagpakita ng mga tamang dokumento at nakapatay pa ang transponder. Pinauyon sa Philippine Cost Guard (PCG), pormal nga mag-isyu kini usa ka seizure order batok sa barko nga napakyas ipakita ang tukma nga mga dokumento ug gipalong pa ang transponder. Ang transponder ang nagpapakilala sa barko sa lahat ng makatanggap ng signal nito. Giila sa transponder ang barko sa tanan nga makadawat signal niini. Malinaw na pinatay para hindi sila madiskubre ninoman. Klarong gipatay aron walaÕy makakaplag kanila. Sa silangang bahagi naman ng bansa, ang barkong panunuri na Jia Geng ang naka-angkla sa karagatan ng Bato, Catanduanes pero nasa loob na ng ating exclusive economic zone noong Enero 25 pa. Sa sidlakang bahin sa nasod, ang cruise ship nga Jia Geng nakaangkla sa kadagatan sa Bato, Catanduanes apan naa na sa sulud sa among eksklusibong economic zone kaniadtong Enero 25. Humingi raw ng pahintulot sa mga otoridad natin na manatili muna sa nasabing karagatan mula Enero 28 hanggang Pebrero 2 dahil sa mga kundisyon ng karagatan at ng panahon. Nangayo daw ug permiso sa awtoridad nato nga magpabilin una sa naingon nga kadagatan gikan Enero 28 hangtod Pebrero 2 tungod sa mga kundisyon sa kadagatan ug sa panahon. Pero wala namang namataang masamang panahon sa nasabing kara_gatan. Pero wala may namatikdan nga laing panahon sa ingon nga dagat. Hindi na bago ang mga ganyang dahilan ng mga barko ng China. Dili na bag-o ang mga ing ana nga rason sa mga barko sa China. Natatandaan nÕyo pa ba ang barkong Yuemaobinyu 42212 na bumangga sa Gem Ver 1 dahil hinahabol daw sila ng mga Pilipinong barkong pangisda? Nahinumduman pa ba ninyo ang barkong Yuemaobinyu 42212 nga nibangga sa Gem Ver 1 tungod kay ginagukod daw sila sa mga Pilipinong barkong pangisda? Lumabas na wala naman, batay sa mga imaheng satellite. Nigawas nga wala man, pinasukad sa mga imahe sa satellite. Nagdahilan lang para itago ang kanilang masamang ginawa. Pasumangil ra aron matago ang daotan nilang binuhatan. Hindi rin ito ang unang beses na pumasok ang barkong Jia Geng sa ating karagatan. Dili usab kini ang unang higayon nga ang barko nga Jia Geng nakasulod sa atong kadagatan. Umangkla rin sa may Cagayan noong Set_yembre Òdahil din daw sa masamang panahonÓ. Nag-angkla usab siya sa Cagayan kaniadtong Septyembre "tungod usab sa dili maayong panahon". Hindi rin pinayagan ng kapitan ng Jia Geng ang mga tauhan ng PCG na magsigawa ng inspeksyon dahil daw sa COVID-19. Ang kapitan sa Jia Geng wala usab tugoti ang mga personahe sa PCG nga maghimo og inspeksyon tungod sa COVID-19. Lumayag na rin ang barko noong Lunes at sinundan ng eroplano para mabantayan kung talagang aalis na mula sa ating karagatan. Naglawig usab ang barko kaniadtong Lunes ug gisundan sa ayroplano aron ma-monitor kung gikan ba gyud sa among kadagatan. Pero malinaw na lumabag na naman sila at wala naman tayong nagawa. Apan klaro nga nakalapas usab sila ug wala kami gibuhat. Wala talagang katapusan ang panghihimasok ng mga barkong Tsina sa buong bansa. WalaÕy katapusan ang pagsulud sa mga barko sa China sa tibuuk nga nasud. Ano ang interes nila sa silangang bahagi ng karagatan natin na ubod na ng layo sa China? Unsa man ang ilang interes sa silangang bahin sa atong kadagatan nga layo kaayo sa China? Tila wala silang pakialam kung pumasok sila nang walang pahintulot. Ingon sila walaÕy pakialam kung sila mosulod nga walaÕy pagtugot. Dahil ba alam nila na siguradong bibigyan sila ng pahintulot ng administrasyong ito? Tungod ba kay nahibal-an nila nga siguradong mahatagan sila og pagtugot sa kini nga administrasyon? Kailan lang ay binigyan ng go-signal ng Beijing ang lahat ng kanilang coast guard na gumamit ng anumang paraan para ipagtanggol ang kanilang soberenya sa buong South China Sea. Bag-ohay lang nagpagawas ang Beijing usa ka go-signal sa tanan nilang mga guwardya sa dagat nga mogamit bisan unsang pamaagi aron mapanalipdan ang ilang soberanya sa tibuuk South Sea Sea. Kasama riyan ang paggamit ng mga armas. Apil na ang paggamit sa armas. Ganyan silang magsalita pero wala namang respeto sa mga batas-karagatan natin. Nagsulti sila ingon niana apan walaÕy pagtahud sa atong mga balaod sa kadagatan. Bukod sa kinakayod ang ibaÕt ibang karagatan, sinusuri naman ang napakalayong karagatan sa kanila para malaman kung anong meron na kanilang mapapakinabangan. Gawas sa pagsiksik sa lainlaing mga kadagatan, gisusi usab namon ang halayo nga kadagatan aron mahibal-an kung unsa ang makuha nila. Hindi ba pang-aabuso na ng pagkakaibigan iyan? Dili ba kana usa ka pag-abuso sa pakighigala? Hindi gusto ni Dado ang ipina_kita sa kanya ng lalaking nagbukas ng pinto kanina. Dili gusto ni Dado ang gipakita sa iya sa lalaki nga miabli sa pultahan. Parang duda o diskumpiyado ito sa kanya. Ingon kadudahan kini alang kaniya. Parang sinisiyasat siya kanina. Ingon ana siya mag-imbestiga ganina. Nagtataka marahil kung bakit hinahanap at tinatanong niya si Gab. Naghunahuna tingali kung ngano nga gipangita ug gipangutana niya si Gab. At lalong naging mapanuri ito nang sabihin niyang mayroon lang siyang sasabihin kaya hinahanap si Gab. Ug labi nga nahimong kritikal kini kung giingon niya nga adunay lang siya isulti busa gipangita niya si Gab. Nang magpa_alam siya at tumalikod, walang anumang isinalya ang pinto para sumara. Sa iyang pagpananghid ug paglingi niya, walaÕy bisan unsang gibutang sa purtahan para magsirado kini. Kaya nga nagsisisi siya kung bakit kumatok pa. Mao nga nagmahay siya kung nganong nanuktok pa siya. Aywan ba niya kung bakit biglang naisip niya na kumatok. Ambot lang kung ngano nga kalit siya naghunahuna sa pagpanuktok. Gusto lang kasi niyang ma_laman kung nasa inu_upahang kuwarto si Gab. Gusto lang niya mahibal-an kung naa ba si Gab sa giabangang kuwarto. Akalain ba niyang ang lalaki pala ang naroon. Wala siya nagtoo nga ang lalaki diay ang naa didto. Pero nasaan kaya si Gab? Pero asa kaya si Gab? Nagtatago kaya? Nagtago ba kini? Bakit? Ngano man? Nang umuwi siya kinagabihan, sabik siyang su_mi_lip sa butas para malaman kung naroon na sa silid nito si Gab. Pagpauli niya sa gabii, naghinamhinam siya nga pagsilip sa lungag aron mahibal-an kung naa na sa iyang kuwarto si Gab. Hindi na siya nagpalit ng damit at agad inalis ang nakapasak na papel sa butas. Wala niya gibag-o ang iyang sapot ug gikuha dayon ang papel nga gisulud sa lungag. Dumapa at sumilip sa butas. Paghigda ug pagsilip sa lungag. Dumalas ang kaba niya. Nadugangan ang iyang kakulba. Sumilip siya. Gisilip niya. Nagulat siya sapagkat ang nakita sa room ni Gab ay ang lalaking nakausap niya ganinang umaga. Natingala siya tungod kay ang nakita niya sa kwarto ni Gab mao ang lalaki nga naka-istorya niya ganinang buntag. Nakahiga ang lalaki sa kama ni Gab at tila may pinanonood sa CP nito. Naghigda ang lalaki sa kama ni Gab ug murag naay ginatan-aw sa iyang CP. Abalang-abala sa pagpindot sa CP ang lalaki. Ang tawo busy sa pagpindot sa CP. Pilit na sinisilip ni Dado kung may katabi ang lalaki sa kama. Ginapugos ug silip ni Dado kung aduna bay katapad ang lalaki sa kama. Wala! Wala! Patuloy ang lalaki sa pagpindot sa CP. Padayon ang lalaki nga nagapindot sa CP. Naglalaro yata ng game at hindi nagti-text. Nagadula yata ug game ug dili naga-text. Nag-obserba pa si Dado. Nag-obserbar pa si Dado. Wala talaga si Gab. Wala gyud si Gab. Maya-maya, umalis ang lalaki sa kama. Pagkataudtaod, gibiyaan sa lalaki ang kama. Nawala ito sa paningin niya. Nawala kini sa iyang panan-aw. Lumabas. Nigawas. Naghintay si Dado. Naghulat si Dado. Hindi na bumalik ang lalaki. Wala na nibalik ang lalaki. Maya-maya pa pinatay na ang ilaw sa kuwarto. Pagkataudtaod, gipatay na ang suga sa kwarto. Tumayo si Dado mula sa pagkakadapa. Mibangon si Dado gikan sa pagka dagma. Nasaan kaya si Gab? Asa kaya si Gab? Hindi kaya umuwi ito ng probinsiya? Dili kaya niuli kini sa probinsiya? Posibleng umuwi ito. Posible nga mopauli. Saka binalikan niya kung anong petsa ito huling umuwi sa probinsiya. Pagkahuman nibalik siya sa kung unsang petsa kini katapusan nga gibalik sa probinsya. Isang buwan na ang nakalilipas. Usa ka bulan ang nilabay. Nasa probinsiya nga siguro. Naa sa probinsiya gyud siguro. Hindi maipaliwanag ni Dado kung bakit naisi_pan niyang kumatok sa pinto ng inu_upahan ni Gab. WalaÕy mapasabut ni Dado kung ngano nga nahunahunaan niya ang pagpanuktok sa pultahan sa nangupahan ni Gab. Basta bigla niyang naisip at nalaman niyang kumakatok na siya. Kalit lang niyang nahunahunaan ug nahibal-an nga naghinuktok siya. Tatlong katok ang gi_nawa niya at makaraan ang ilang saglit narinig niyang may pu_mihit sa seradura at saka bumukas. Tulo ang iyang pagpanuktok ug pagkataudtaod may nabati siya nga nag-abri sa lock ug dayon giablihan kini. Lalaki ang nakita niyang nagbukas. Ang tawo nga iyang nakita miabli. Nang ibukas nang malaki ang pinto, nakilala niya ang lalaki Ð ang lalaking madalas niyang makita. Sa pag-abli sa pultahan, nakita niya ang lalaki - ang lalaki nga kanunay niyang makita. Ito rin Ôyung lalaking minsan ay nakita niyang nasa kuwarto ni Gab nun. Kini usab ang tawo nga kaniadto iyang nakita sa kuwarto ni Gab. Magandang umaga. Maayong buntag. Nariyan ba si Gab? tanong ni Dado sa lalaki. Naa si Gab diha? Gipangutana ni Dado ang lalaki. Wala po siya. Wala siya didto. Ano po ang kailangan mo sa kanya? Unsa ang kinahanglan nimo gikan kaniya? Ah wala naman. Ah wala. Meron lang akong sasabihin. Naa ra koy isulti. Ako si Dado Ôyung nangungupahan sa taas. Ako si Dado Ôang nangupahan sa taas. Napakunot ang noo ng lalaki. Mikunot ang agtang sa lalaki. Parang hindi kumbinsido sa sinabi ni Dado. Morag dili kombinsido sa gisulti ni Dado. Sige salamat, sabi ni Dado. Sige salamat, ingon ni Dado. Walang imik na sinara ng lalaki ang pinto. Hilom nga gisira sa lalaki ang pultahan. Umalis na si Dado. Mibiya si Dado. Muk__hang inis ang lalaki. Naglagot ang lalaki. Baka naabala niya sa ginagawa. Mahimong masamok siya sa iyang gibuhat. Baka natutulog pa ito nang kumatok siya. Tingali nakatulog siya sa pagtuktok niya. Baka naman nasa comfort room at kasalukuyang may gina_gawa at naistorbo niya. Tingali naa siya sa komportable nga kwarto ug karon siya busy ug nabalisa. Tapos itatanong lang pala kung naroon si Gab. Unya pangutana lang kung naa si Gab. Hindi niya malilimutan ang lalaki dahil ilang beses na rin niya itong nakita. Dili niya malimtan ang lalaki tungod kay daghang beses na niya kini nga nakita. Wala talaga kaya si Gab o nagkakaila lang ang lalaki. Dili gyud mahimo ni Gab o gilimod ra kini sa lalaki. Parang hindi nagsasabi ng totoo ang lalaki. Ang lalaki ingon wala nagsulti sa tinuod. Baka sinabi lang nito na wala si Gab pero ang totoo ay naroon? Tingali giingon ra nga wala si Gab pero ang tinuud naa? Baka naghihinala ang lalaki sa kanya kaya nakakunot ang noo. Mahimong suspetsado ang lalaki kaniya busa nakasimangot siya. Baka inaakala na meron siyang gusto kay Gab? Tingali naghunahuna siya nga gusto niya si Gab? Mukhang diskumpiyado ang pagkakatingin sa kanya. Ang pagtan-aw kaniya morag ngil-ad. Binilisan ni Dado ang paglalakad patungo sa sakayan ng dyipni sa Espa–a Blvd. Gipadali ni Dado ang iyang lakaw padulong sa pagsakay sa dyip sa Espa–a Blvd. Naatrasado siya dahil sa ginawa niyang pagkatok sa pinto ni Gab. Nadugay siya kay nanuktok siya sa pultahan ni Gab. Kung bakit naisipan pa niyang kumatok. Ngano nga nakahunahuna man siya sa pagpanuktok. Nagkaroon tuloy siya nang masamang impresyon sa lalaking nagbukas ng pinto. Unya siya adunay dili maayong impresyon sa lalaki nga nagbukas sa pultahan. Sana ay hindi niya ginawa iyon. Hinaot nga wala niya kana buhata. Hindi niya malaman kung bakit bigla niyang naisip na kumatok. Wala niya hibal-an kung ngano nga kalit siyang naghunahuna sa pagpanuktok. Kung minsan, may mga desisyon siyang palpak! Usahay, dili maayo ang iyang desisyon! Pagdating sa Espa–a, pinara agad niya ang dyip_ning may Quiapo-Pier na signboard. Pag-abut sa Espanya, gihunong dayon niya ang dyip gamit ang karatola sa Quiapo-Pier. Sumakay siya. Misakay siya. Wala nga kaya si Gab sa inuupahan nito o nagtatago lang? Wala na ba si Gab sa nag-abang o nagtago na lang? Mamayang hapon pag-uwi niya, sisilipin uli niya sa butas para makatiyak kung wala nga si Gab. Unyang hapon sa iyang pag-uli sa balay, gisilip niya pag-usab ang lungag aron masiguro nga nawala na gyud si Gab. Hinabol ng tingin ni Dado si Gab nang bu-maba sa Quiapo ilang metro ang layo sa simbahan. Gigukod sa panan-aw ni Dado si Gab sa iyang pagkanaog sa Quiapo pila ka metro ang gilay-on gikan sa simbahan. Trapik sa dakong iyon ng Quiapo Trapik didto nga bahin sa Quiapo. Saan naman kaya pupunta si Gab? Asa man moadto si Gab? Saka naalala niya na baka sisimba si Gab. Unya nahinumdom siya nga tingali mosimba si Gab. First Friday ngayon. Unang Biyernes karon. Muli niyang tinapunan ng tingin si Gab pero hindi na niya ito nakita dahil napahalo na sa karamihan ng tao sa harap ng simbahan ng Quiapo. Gitan-aw niya pag-usab si Gab apan wala niya kini makita tungod kay nagsagol na siya sa kadaghanan sa atubangan sa simbahan sa Quiapo. Siguro nga ay sisimba si Gab. Tingali mosimba si Gab. Habang tumatakbo ang jeepney patungong Port Area, si Gab ang nasa isipan ni Dado. Samtang nagmaneho ang dyip padulong sa Port Area, naa sa hunahuna ni Dado si Gab. Lagi na la_mang palaisipan sa kanya ang buhay ni Gab. Ang kinabuhi ni Gab kanunay usa ka misteryo sa kaniya. Hindi naman siya ma_kapagtanong. Dili siya makapangutana. Pero kanina habang nag-uusap sila at tanungin niya kung single ito ay tumango lang na parang umiiwas at saka biglang tumi_ngin sa labas ng jeepney. Apan kaganina samtang nag-istoryahanay sila ug gipangutana niya kung dili ba kini nag-ungo lang siya nga ingon naglikay ug unya kalit nga mitan-aw sa dyip. Bakit kaya? Ngano nga Mayroon kayang inililihim si Gab at tila umiiwas? Mahimo bang taguon ni Gab ang usa ka butang nga tinago ug daw naglikay niini? Ang isang ikinatutuwa ni Dado ay nang sabihin ni Gab na pupuntahan siya sa room para makapagkuwentuhan sila. Usa sa pinalabi ni Dado mao ang giingon ni Gab nga moadto siya sa kuwarto aron mag-istoryahanay sila. Siya na raw ang pupunta dahil nakakahiya ang kanyang kuwarto na maraming kalat. Miingon siya nga moadto na siya tungod kay ang iyang kuwarto naulaw ug nagkagubot. Hindi pa raw siya nakakapaglilinis. Giingon niya nga wala pa siya makahinlo. Naramdaman niya na seryoso si Gab sa pakikipagkaibigan sa kanya. Gibati niya nga seryoso si Gab sa pagpakighigala kaniya. Walang malisya nang sabihin na siya ang pupunta sa kuwarto. WalaÕy malisya sa giingon nga moadto na siya sa kuwarto. Ibig sabihin may tiwala sa kanya o mapagkakatiwalaan. Kini nagpasabut nga pagsalig kaniya o nga kasaligan. SiguroÕy dahil sa nagawa niyang tulong noong awayin ng taxi driver. Tingali ang usa ka hinungdan kung ngano nga gibuhat nila kini dili maayo. Naging instant hero siya kay Gab. Nahimo siyang instant hero kay Gab. Ang hindi alam ni Gab, maraming beses na niyang nakita ang katawan nito. Ang wala mahibal-an ni Gab, daghang beses na niya nga nakita ang lawas niini. Ang itinuturing na hero ay bosero pala. Ang giisip nga bayani mao ang usa ka voyeur. Nakonsensiya na naman si Dado. Nakonsensya na usab si Dado. Ayaw naman niyang ma-ngako na hindi na sisilip sa butas sapagkat lagi na lamang napapako. Dili niya gusto nga mosaad nga dili magsilip sa lungag tungod kay kanunay siya gilansang. Hindi niya kayang kontrolin ang sarili. Dili niya mapugngan ang iyang kaugalingon. Mahina siya sa tukso. Maluya siya sa tintasyon. Kahit pa paulit-ulit niyang nakita ang katawan ni Gab, hindi siya nagsasawa na tingnan ito. Bisan kung paulit-ulit niya nga nakita ang lawas ni Gab, wala siya gikapoy pagtan-aw niini. Ilang araw nang hindi nakikita ni Dado si Gab. Pila ka adlaw nga wala makita ni Dado si Gab. Hindi na rin niya ito nakakasabay sa pagpasok. Wala usab siya makapadayon sa pagsulud. Nang bumaba siya ng hagdan ng umagang iyon para pumasok, nakiramdam siya kung makikita si Gab. Pagkanaog niya sa hagdanan ganinang buntag aron pasudlon, gibati niya kung makita niya si Gab. Wala. Wala. Nasaan kaya? Asa na? Naisipan niyang kumatok sa pinto ng inuupahan nito. Gihunahuna niya ang pagtuktok sa pultahan sa iyang ginaabangan. Hindi maganda na ta_nungin si Gab kung ano ang gagawin nito sa Quiapo. Dili maayong pangutan-on si Gab kung unsa ang iyang buhaton sa Quiapo. Lihis sa magandang asal. Lihay gikan sa maayong pamatasan. Baka isipin pa ni Gab na maurirat siya o tsismoso. MahimoÕg hunahunaon pa ni Gab nga siya gidaug-daug o gipanguyaban. SiguroÕy may mahalagang sasadyain si Gab sa Quiapo. Tingali adunay hinungdan nga buhaton si Gab sa Quiapo. At hindi na niya ito dapat pang tanungin. Ug dili na niya kinahanglan pangutan-on kini pag-usab. Ha_yaan na lamang niya na ito ang magkuwento. Pasugira siya sa istorya. Pero iba ang naibuka ng bibig ni Gab. Apan lahi ang pagbuka sa baba ni Gab. Minsan puntahan kita sa kuwarto mo Dado. Usahay moadto ko sa imong kuwarto Dado. Kapag day off mo. Pag day off nimo. Magkuwentuhan tayo. Mag istorya ta. Puwede? Mahimo? Oo naman, Gab. Siyempre, Gab. Sige. Sige. Ang day off ko ay Sabado at Linggo. Ang akong day off Sabado ug Domingo. Marumi kasi sa kuwarto ko kaya ayaw kong ikaw ang pupunta. Hugaw man gud ang akong kuwarto busa dili ko gusto nga moadto ka. Hindi pa ako makapaglinis. Wala pa ako makahinlo. Kaya ako na lang ang dadayo saÕyo, he-he-he. Mao nga moadto ra ko nimo, he-he-he. Walang problema. Walay problema. Teka baka naman may_roon kang kasama sa kuwarto? Intawon, naa kay kauban sa kwarto? Hindi na ako nagtanong saÕyo ukol dun. Wala ko mangutana kanimo bahin niana. Wala akong kasama, Gab. Wala ko sa imo, Gab. Single? Ulitawo? Yup! Oo! Owww? sabi ni Gab at nagtawa nang mahina. Owww? matud ni Gab ug hinay nga mikatawa. Single nga. Single nga. Napatango si Gab. Miyango si Gab. Ikaw, Gab? Ikaw, Gab? Anong ako? Unsa ko? Single? Ulitawo? Tumango lang si Gab na parang umiiwas at saka tumingin sa labas ng jeepney. Nagtango-tango lang si Gab nga murag naglikay unya pagawas sa dyip. Nasa Quezon Blvd na sila. Naa na sila sa Quezon Blvd. Papasok na ng underpass ang jeepney. Mosulud na ang dyip sa underpass. Malapit na pala akong bumaba, sabi ni Gab. Nanaog na unta ko, ingon ni Gab. Oo nga. Oo Salamat uli Dado. Salamat usab Dado. Baka mawili ako sa pagsabay dahil nililibre mo ako. Tingali interesado ako nga makigdeyt tungod kay imo ako nga gibuhian. Okey lang Ôyun. Okay ra kana. Bukas sabay uli tayo. Ugma magkauban na usab kami. Sabado bukas Dado. Sabado ugma Dado. Day off mo Ôdi ba ? Ang imong day off Ôdi ba? Ay oo nga pala. By the way. E di Sa Lunes? Komosta ang Lunes? Wala ako sa Lunes. Wala ko sa Lunes. Maya-maya pa nasa Quiapo na sila. Moabut ra sila sa Quiapo. Pumara si Gab. Niagi si Gab. Sige Dado, babay. Sige Dado, babaye. Ingat ka Gab. Pag-amping Gab. Bumaba na si Gab. Nanaog na si Gab. Ako naman ang magbabayad, Dado. Ako napud ang magbayad, Dado. Lagi mo na lang akong inililibre, sabi ni Gab. Kanunay mo na lang ako nga ginalibre, ingon ni Gab. Para Ôyun lang. Para ka to lang. Bawas din sa budget mo Ôyun. Gipaminusan usab niini ang imong badyet. Maliit na bagay. Gamay nga butang. Sabagay baka malaki ang suweldo mo kaya okey lang saÕyo. Sabagay murag mudako ang suweldo nimo maong okey lang sa imuha. Hindi naman kalakihan. Dili man pud ingana ka dako. Tama lang sa panganga_ilangan. Sakto lang sa panginahanglan. Hindi naman kina_kapos. Dili man pud makulangan. Napatangu-tango na lang si Gab. Nitando lang si Gab. Patuloy sila sa paglalakad. Nagpadayon sila sa paglakaw. Malapit na sila sa Espa–a Blvd. Duol na sila sa Espa–a Blvd. Kagabi tinatawag kita pero hindi mo ako narinig, sabi ni Dado. Kagabii gitawag ko ikaw apan wala nimo ako pamatii, ingon ni Dado. Kagabi? Kagabii? Saan? Asa man Papasok ka na sa room mo. Mosulod ka na sa imong kuwarto. Ginabi rin ako. Gisultian pud ko. Ah oo. Ah oo. Ginabi ako. Gi-ingnan ko. Sorry hindi kita narinig. Pasensya na wala ko nadungog nimo. Pagod na pagod kasi ako Dado. Gikapoy kaayo ko kay Dado. Mag-aala-una na yata Ôyun. Sa akong hunahuna kana ang una nga mabalaka. Nag-obertaym kasi ako kagabi. Nag-obertaym ako kagabii. Ikaw din? Ikaw usab? Oo. Sa sobrang pagod_ ko, pagkatapos kong mag-shower kagabi e natulog agad ako kahit basa pa ang buhok. Oo Gikapoy kaayo ko, pagkahuman nakaligo kagabii nakatulog dayon ko bisan basa pa ang akong buhok. Paglapat ng likod ko, tulog agad. Paglapat sa akong likud, nakatulog dayon ako. Napalunok nang lihim si Dado. Natulon si Dado sa tago. Naalala niya ang mga nasilip kagabi sa butas. Nahinumdom siya sa iyang nakita kagabii sa lungag. Tama ang mga sinabi ni Gab, nag-shower nga ito at natulog na. Sakto si Gab, naligo siya ug natulog. Nasaksihan niya ang lahat nang iyon. Nasaksihan niya ang tanan. Parang napahiya siya kay Gab. Naulaw daw siya kay Gab. Nakonsensiya na naman siya. Nakonsensya na usab siya. Ikaw kapag galing kang OT, natutulog ka agad, Dado? Ikaw kung gikan ka sa OT, nagatulog ka dayon, Dado? Oo! Oo! Natutulog din agad ako. Nagatulog pud ko dayon. Kagabi pagdating ko, nahiga agad ako. Kagabii pag-abot nako, natulog dayon ako. Napatangu-tango si Gab habang nakatingin sa kanya. Miyango si Gab samtang nagatan-aw sa iyaha. Nakarating na sila sa Espa–a. Nakaabut na sila sa Espanya. Isang jeepney na biyaheng Quiapo-Pier ang dumating. Usa ka jeep nga naga byahe sa Quiapo-Pier ang niabot. Pinara ni Dado. Gipara ni Dado. Sumakay sila. Nagsakay sila. Dumukot agad si Dado ng pamasahe at ibinayad. Gikuha dayon ni Dado ang pamasahe ug nagbayad. Di ba sa UST ka lang ano, Gab? Di ba sa UST lang man ka no, Gab? Hindi sa Quiapo ako. Dili sa Quiapo ko. Nung nakaraan sa UST ka bumaba? Kadtong niagi sa UST ka ni naog? Oo. Oo. Pero sa Quiapo naman ako ngayon. Apan naa ako sa Quiapo karon. A okey. A okey. Gustong itanong ni Dado kung ano ang gagawin ni Gab sa Quiapo pero hindi niya magawa. Gusto ipangutana ni Dado kung unsa ang buhaton ni Gab sa Quiapo apan dili niya mahimo. Nahihiya siya. Maulaw siya. Hindi umalis si Dado sa pagkakadapa at pagkakasilip sa butas. Wala mobiya si Dado nga naghigda ug nagsilip sa lungag. Tinalo na naman siya ng kahinaan. Gipildi siya pag-usab sa kahuyang. Kahit ilang beses nang ipinangako na hindi na niya gagawin iyon kay Gab, hindi pa rin niya natupad. Bisan kung kapila na siya nagsaad nga dili niya buhaton kana kay Gab, wala gihapon niya kini matuman. Sorry Gab! Pasensya Gab! Makalipas ang 15 minuto, bumalik na si Gab. Paglabay sa 15 minuto, nibalik si Gab. Nakabalot ng tuwalya. Giputos sa tualya. Nag-shower nga ito. Nag-shower kini. Hindi basta matutulog na hindi na_kapag-shower. Dili basta nagatulog nga wala nakapag-shower. Hindi humihinga si Dado habang na_kasilip. Wala nagginhawa si Dado samtang nagsilip. Hindi rin ku_mukurap. Wala usab naga pamilok. Tinanggal na ni Gab ang nakabalot na tuwalya. Gikuha na ni Gab ang giputos nga twalya. Napagmasdan na naman ni Dado ang perpektong hubog ng katawan ni Gab. Naobserbahan na usab ni Dado ang perpekto nga porma sa lawas ni Gab. Naupo ito nang hubad sa harap ng to_kador. Naglingkod siya nga hubo sa atubangan sa tokador. Nag-aplay ng body lotion. Ibutang ang lotion sa lawas. Sa braso, balikat, dibdib, tiyan, hita, binti at mga paa. Sa bukton, abaga, dughan, tiyan, paa, paa ug tiil. Pagkatapos ay saka lamang nagsuklay. Pagkahuman diha pa nagsudlay. Matapos iyon, binuksan ang cabinet. Pagkahuman, giabrihan ang cabinet. Kumuha ng tshirt, shorts at panty. Nikuha ug tshirt, shorts, ug panty. Nag-panty muna. Nag-panty una. Saka nag-shorts at saka lang nagsuot ng tshirt. Human nag-shorts ug diha pa nagsuot ug tshirt. Umupo uli sa harap ng tokador at nagsuklay ng buhok. Nilingkod sa atubangan sa cabinet ug nagsudlay sa buhok. Pinatuyo ang buhok. Gipauga ang buhok. Maya-maya, pinatay na ang ilaw. Diha-diha pa gipatay ang suga. Tapos ang pinanonood ni Dado. Nahuman ang ginatan-aw ni Dado. Tu_mayo siya sa pagka_kadapa. Nitindog siya sa pagkahapa. Kinabukasan, pababa ng hagdan si Dado para pumasok sa opis. Pagkaugma, nanaog si Dado aron makasulod sa opisina. Eksaktong palabas din si Gab. Sakto usab nga nigawas si Gab. Papasok ka na Dado? Musolod na ka Dado? Sabay na tayo. Kuyog na ta. Sige, ililibre uli kita sa jeep. Sige, librehon na sad tika sa dyip. Hindi gaanong kala_kasan ang tawag ni Dado kay Gab at baka siya ma_kaistorbo sa kala_liman ng gabi. Wala kaayo kusuga ni Dado ug tawag si Gab kay basin makaistorbo kini sa kalawom sa gabii. Pero tuluy-tuloy si Gab sa pagpasok sa kanyang inuupahang kuwarto. Apan nagpadayon si Gab sa pagsulud sa giabangan niyang kuwarto. Hindi siya narinig marahil. Tingali wala siya madungog. Baka pagod na pagod at antok na antok si Gab. Mahimo nga gikapoy ug giantok pag-ayo si Gab. Hindi na inulit ni Dado ang pagtawag kay Gab. Wala na gyud tawagi ni Dado si Gab. Sa halip nagmamadali siyang umakyat sa kanyang inuupahan. Hinuon nagdali siya sa pag-adto sa iyang saop. May kasama kaya si Gab sa kuwarto niya? Naa bay kauban sa kwarto ni Gab? Saan kaya galing si Gab at ginabi ng uwi? Diin man gikan si Gab ug nagpalabay sa gabii sa balay? Nawala ang antok at pagod ni Dado nang makapasok sa kanyang inuupahan. Nakatulog si Dado ug gikapoy sa pagsulod sa iyang saop. Naghubad siya ng sapatos at medyas. Gihubo niya ang iyang sapatos ug medyas. Nagpalit ng suot. Nag ilis mga sanina. Ano kaya ang ginagawa ni Gab? Unsa man ang gibuhat ni Gab? May kasama kaya sa kuwarto? Naa bay kauban sa balay? Hindi kayang kontrolin ni Dado ang sarili na hindi sumilip sa butas. Wala mapugngi ni Dado ang iyang kaugalingon nga walaÕy pagsilip sa lungag. Kahit na_ngako na siya, lagi niyang nilalabag ang pangako. Bisan kung nagsaad siya, kanunay niya nga ginalapas ang saad. Hindi niya kayang labanan ang sarili na huwag gawin ang paninilip kay Gab. Dili niya mapugngan ang iyang kaugalingon gikan sa paglawig ngadto kang Gab. Lumapit siya sa butas. Miduol siya sa lungag. Dahan-dahang inalis ang nakapasak na papel sa butas. Hinayhinay nga tangtang ang gisulud nga papel gikan sa lungag. Nang maalis, dumapa siya at sumilip. Sa pagtangtang kaniya, mihigda siya ug misilip. Na_kita niya si Gab na nagpapalit ng damit. Nakita niya si Gab nga nag-ilis og sanina. Hinu_bad ang t-shirt at pagkatapos ay ang bra. Kuhaa ang t-shirt ug pagkahuman ang bra. Ayaw sana niyang tingnan dahil nakokonsensiya siya. Dili siya gusto nga motan-aw tungod kay siya adunay konsensya nga sad-an. Kaibigan na niya si Gab. Higala na niya si Gab. Para siyang ahas na nagtatraydor. Sama siya sa usa ka malimbongon nga bitin. Pero hindi niya kayang utusan ang sarili na huwag sumilip. Apan dili niya masugo ang iyang kaugalingon nga dili magsilip. Mahina siya. Luya siya. Nakita na naman niya ang maganda at buong dibdib ni Gab. Nakita na usab niya ang matahum ug puno nga dughan ni Gab. Ang pantalon naman ang hinubad ni Gab. Ang pantalon nasad ang gihubo ni Gab. Hindi humihinga si Dado. Wala nagginhawa si Dado. Kahit nakita na niya ang kabuuan ni Gab noon, madalas pa rin ang kabog ng dibdib niya ngayon. Bisan kung nakita na niya ang tibuuk nga Gab kaniadto, nagpitik gihapon ang iyang dughan karon. Nang mahubad ni Gab ang pantalon, ang panty naman. Sa paghubo ni Gab sa pantalon, ingon man ang panty. Hanggang sa wala nang saplot si Gab. Hangtod nga wala na natabunan si Gab. Hindi kumukurap si Dado. Dili magpakidhat si Dado. Hindi rin siya humi_hinga. Wala usab siya pagginhawa. Kumuha ng tuwalya si Gab sa cabinet at ibi_nalot sa katawan at saka lumabas. Gikuha ni Gab ang twalya gikan sa kabinet ug giputos sa iyang lawas ug pagkahuman migawas. Hula ni Dado, patungo sa banyo. Nahunahuna ni Dado, padulong sa banyo. Inisip ni Dado kung hihintayin pa niya ang pagbalik ni Gab mula sa banyo. Naghunahuna si Dado kung hulaton ba niya ang pagbalik ni Gab gikan sa banyo. Mga 15 hanggang 20 minuto si Gab sa banyo. Si Gab naa sa banyo mga 15 hangtod 20 minuto. Bahala na. Naa ra nimo. Maski nang nasa opisina na at nagtatrabaho si Dado ay si Gab pa rin ang nasa isipan niya. Bisan kung naa na sa opisina si Dado ug nagtrabaho, naa gihapon sa iyang hunahuna si Gab. Lalong lumalalim ang misteryo ng buhay ni Gab at hindi niya alam kung paano ito mahuhukay. Nagdako ang misteryo sa kinabuhi ni Gab ug wala siya kahibalo unsaon kini pagkalot. Nasisi pa ni Dado ang sarili kung bakit hindi man lang niya naitanong kanina kay Gab kung ano ang trabaho nito. Gibasol pa ni Dado ang iyang kaugalingon kung ngano nga wala man niya gipangutan-an si Gab kaniadto kung unsa ang iyang trabaho. Pagkakataon na sana niya na mayroong malaman kahit na kaunti kay Gab at nang mapagtagpi-tagpi. Higayon unta nga makahibalo siya bisan gamay bahin kang Gab ug mag-patch up. Ang hina talaga niya! Luya gyud siya! Mahinang umurirat. Dili maayo nga pagtigulang. Nasimulan na rin lang niya ang pagsaliksik sa buhay ni Gab e Ôdi ituluy-tuloy na niya. Bag-o lang siya nagsugod sa pagsiksik sa kinabuhi ni Gab ug dili na siya magpadayon. Nasa ganun siyang pag-iisip nang hindi niya na_ma_malayan ay nilapitan siya ng kanyang boss at tinanong kung puwede ba siyang mag-obertyam mamaya. Anaa siya sa usa ka kahimtang sa hunahuna kung wala siya kahibalo nga giduol siya sa iyang agalon ug gihangyo kung mahimo ba siya mag-obertaym sa ulahi. May paparating na shipment at kailangang may mag-a-accept at mag-e-encode sa computer. Adunay umaabot nga pagpadala ug kinahanglan adunay modawat ug mag-encode sa computer. Puwede po Sir,sagot niya sa bossing. Oo Sir, tubag siya sa bossing. Bukas, kahit hindi ka pumasok, Dado. Ugma, bisan kung dili ka mosulod, Dado. Tiyak kasing uumagahin ka sa pag-e-en_code. Siguruha nga buntag ka aron maka-encode. Salamat Sir. Salamat sir. Umalis na ang boss. Ninggawas na ang amo. Naiwang nag-iisip si Dado. Nabilin si Dado nga naghunahuna. Mabuti nga at mag-o-OT siya. Maayo kana ug mag OT siya. Makakaiwas siyang sumilip sa silong na inuupahan ni Gab. Malikayan niya ang pagsilip sa silong nga giabangan ni Gab. Kapag maaga siyang uuwi ng bahay ay natutukso siyang sumilip. Pag-uli niya og sayo, gitintal siya nga magsilip. Hindi niya mapanindigan na huwag sumilip. Dili siya makaagwanta nga dili magsilip. Nagkakasala tuloy siya kay Gab na ngayon ay itinuturing na niyang kaibigan. Nagpadayon siya sa pagpakasala batok kay Gab nga karon giisip na niyang higala. Mabait naman pala si Gab. Buotan si Gab. Dakong hapon na nang dumating ang shipment. Hapon na sa pag-abut sa kargamento. Kailangan pala talagang masubay_bayan niya ang kargamento dahil mahaha_laga ito. Kinahanglan gyud niya nga bantayan ang kargamento tungod kay hinungdanon kini. Imported pa. Na-import na. Hindi puwedeng basta ipagbagsakan at baka masira. Dili kini mapukan ug mahimong madaot. Kailangan ding naka-rekord agad ang mga ito. Kinahanglan usab sila irekord dayon. Mag-aalas otso na nang maisaayos niya ang mga kargamento sa bodega. Alas otso na sa oras nga mahimo niya nga ayuhon ang kargamento sa bodega. Naipatas nang maayos ang mga ito. Naayo kini nga maayo. Walang kulang. WalaÕy kulang. Pero hindi roon nagtatapos ang trabaho niya, kailangang i-encode niya ang mga ito. Apan dili didto matapos ang iyang trabaho, kinahanglan niya kini i-encode. Kumain muna siya ng hapunan saka hinarap ang pag-e-encode. Nag-dinner una siya pagkahuman atubang sa encoding. Natapos niya nang eksakto alas dose ang trabaho. Natapos ang iyang trabaho sa eksaktong alas dose. Nagtaksi siya pauwi. Nag-taxi siya pauli. Pagdating niya sa apartment, nakita niya si Gab na pumapasok sa inuupahan nito. Pag-abut niya sa apartment, nakita niya si Gab nga nagsulud sa iyang abang. Sabay silang dumating. Nagkuyog sila. Nag-obertaym din si Gab? Nag-obertaym pud ba si Gab? Salamat naman at na_gustuhan mo. Salamat ug nakagusto ka niini. Meron kasi ayaw ng itlog na ma_alat, sabi ni Gab nang ma_kalampas sila ng riles ng tren. Ang pila ka mga tawo dili gusto mga maalat nga itlog, ingon ni Gab sa ilang pag-agi sa mga track sa tren. Patigil-tigil; ang jeepney dahil namimik-ap ng pasahero. Hunong; ang dyip tungod sa kahuot sa pasahero. A ako basta libre walang inaayawan, ha-ha-ha! A ako basta libre walang inaayawan, ha-ha-ha! Bagumbago ang mga itlog na Ôyun. Bag-o ang mga itlog. Oo nga. Oo Nagmamantika ang yolk. Tambok ang yolk. Ganun ang masarap sa itlog na maalat. Ingon niana ka lami ang maalat nga itlog. Pang-eksport daw Ôyun, sabi ng binilhan ko kaya sini_siguro nila na walang sira ang mga itlog. Giingon nga kini alang sa pag-export, giingon sa akong pumapalit busa gisiguro nila nga dili madaut ang mga itlog. Kaya pala napakasarap. Mao to lami kaayo. Hayaan mo at kapag umuwi uli ako e bibigyan uli kita. Buhii ko ug pag-uli nako sa balay ihatag ko na usab kanimo. Kaunti lang kasi ang binili ko dahil hindi ko naman_ akalain na mayroon pala akong bibigyan. Gamay ra ang akong gipalit tungod kay walaÕy hunahuna nga bisan unsa ang akong ihatag. Nakakahiya naman Gab na pasasalubungan mo uli ako. Nakauulaw Gab nga magkita mo usab ako. Ako nga ang nahihiya dahil itlog na maalat lang ang naibigay ko gayung may malaki kang naitulong sa akin. Ako ang naulaw kay maalat ra ang akong gihatag nga itlog bisan kung daghan ang imong gitabangan kanako. Kung hindi dahil saÕyo, baka hindi na naisauli ng taxi driver ang mga dala-dalahan ko. Kung dili pa tungod kanimo, tingali wala mauli sa drayber sa taksi ang akong bagahe. Malaki ang utang na loob ko saÕyo. Dako ang akong pasalamat kanimo. Tapos pinagsupladahan pa kita nun. Unya gisuplayan ko ikaw kaniadto. Kung sa ibang lalaki siguro ginawa Ôyun ay baka hindi na ako tinulungan at hinayaang umbagin ng taxi driver dahil nga sa kasupladahan ko. Kung gibuhat kana sa ubang mga lalaki, tingali wala nila ako gitabangan ug gitugotan ako sa drayber sa taksi nga kulatahon ako tungod sa akong aksidente. E ikaw, talagang napakabait at napaka-gentelman kaya kulang pa ang binigay kong itlog na maalat. E ikaw, buotan kaayo ug gentelman kaayo mao nga nagkulang pa ako sa maasin nga itlog. Wow sobra-sobra na ang papuri mo, Gab, baka ihanay mo na ako kina Bonifacio at Rizal nÕyan, ha-ha-ha! Wow, sobra ra kaayo ang imong mga pagdayeg, Gab, basig mahimo mo ako nga maglinya nila Bonifacio ug Rizal, ha-ha-ha! Puwedeng-puwede Dado. Mahimo ba ni Dado. Bayani ka para sa akin. Ikaw usa ka bayani alang kanako. Salamat sa papuri mo. Salamat sa imong pagdayeg. Maya-maya pa patawid na ang jeepney ng Governor Forbes. Wala magdugay nakatabok ang dyip ni Gobernador Forbes. Malapit na akong bu_maba Dado. Nanaog na ko Dado. Salamat uli ha? Salamat na usab ha? Diyan ka bababa sa UST? Asa ka manaog sa UST? Oo. Oo Nang tumapat ang jeepney sa gate ng UST, pumara si Gab. Dihang naigo sa dyip ang UST gate, mihunong si Gab. Tumigil ang jeepney. Mihunong ang dyip. Sige Dado. Sige Dado. Bye Gab. Bye Gab. Bumaba na si Gab. Nanaog na si Gab. Hinabol ito ng tingin ni Dado hanggang pumasok sa gate ng UST. Gigukod kini sa panan-aw ni Dado hangtod nga nakasulod kini sa UST gate. Nag-iisip si Dado. Naghunahuna si Dado. Ano kayang pupuntahan ni Gab sa UST? Unsa man ang adtoan ni Gab sa UST? Doon kaya nagtatrabaho? Didto kaya naga trabaho? Habang tumatakbo ang jeepney ay naglalakbay rin ang isip ni Dado. Samtang nagdagan ang dyip, nagbiyahe usab ang hunahuna ni Dado. Kung anu-anong katanungan ang nasa kanyang isipan. Unsa nga mga pangutana ang naa sa iyang hunahuna. Hinintay ni Dado na pumasok muli sa room niya si Gab pero laging labas-masok lang ito. Gihulat ni Dado nga mosulod na usab si Gab sa iyang kuwarto apan kanunay siya nga mogawas ug mogawas. May kinukuha lang sa bag niya at saka lalabas na agad. May gikuha lang siya sa iyang bag ug dayon mogawas dayon. Si Gab lang ang pumapasok. Si Gab ra ang mosulod. Inaabangan ni Dado kung papasok sa room ang sinasabing bisita pero wala siyang nakita. Gihulat ni Dado nga mosulod ang sulud sa giingon nga bisita apan wala siyaÕy nakita. Hanggang ipasya ni Dado na ihinto muna ang pagsilip. Hangtod nga nakahukom si Dado nga hunongon na lang ang pagsilip. Tumayo siya mula sa pagkakadapa at tinungo ang kitchen para maghanda nang kakainin sa tanghalian. Mibangon siya gikan sa iyang saklay ug mipaingon sa kusina aron mag-andam og makaon alang sa paniudto. Nagsaing siya. Nikaon siya. Habang nakasalang ang sinaing, naggayat siya nang maraming kamatis at sibuyas. Samtang ang litson, gihiwa niya ang daghang kamatis ug sibuyas. Pinili niya ang mga kamatis na berde. Gipili niya ang berde nga kamatis. Nang magayat ang mga kamatis at sibuyas, binalatan niya ang tatlong itlog na maalat na ibinigay ni Gab. Dihang gihiwa ang kamatis ug sibuyas, gipanitan niya ang tulo nga maalat nga itlog nga gihatag kaniya ni Gab. Ang ganda ng itlog na maalat. Maayo nga asin nga itlog. Nagmamantika ang yolk. Tambok ang yolk. Mukhang masarap. Murag lami. Hini-wa-hiwa niya ang itlog. Gihiwa niya ang itlog. Pagkatapos ay inihalo niya ang hiniwang kamatis at sibuyas. Gisagol dayon niya ang gihiwa nga kamatis ug sibuyas. Ang sarap ng amoy. Ang matam-is nga baho. Mukhang bagumbago ang itlog. Lab-as tan-awon ang itlog. Saan kayang probinsiya galing si Gab at may itlog na maalat. Asa man gikan sa probinsya maggikan si Gab ug adunay giasinan nga mga itlog. Ang alam niyang lugar na masarap ang itlog na maalat ay sa Victoria, Laguna. Ang nahibal-an ra niya kung diin ang maalat nga mga itlog sa Victoria, Laguna. Tagaroon siguro si Gab. Basin taga didto si Gab. Sabi kasi niya ay galing siya sa probinsiya. Gikan siya sa probinsya. Kaya nga siya nagtaksi ay dahil marami siyang bagahe. Mao nga nagbuhis siya tungod kay daghan siyaÕg maleta. May dala siyang kalahating sakong bigas at iba pang nasa bag. Nagdala siya tunga nga sako nga bugas ug ang nahabilin sa bag. Isa nga itong itlog na maalat sa mga dala niya. Kini usa ka maalat nga itlog sa iyang mga gamit. Tamang-tamang natapos paghaluin ni Dado ang itlog, kamatis at sibuyas ay naluto na ang sinaing. Katapusan lang nga gisagol ni Dado ang itlog, kamatis ug sibuyas ug ang litson giluto na. Lalo siyang nagutom nang ma-langhap ang nalulutong kanin. Labi nga nagutom siya sang ginhawa niya ang linuto nga bugas. Maya-maya, nagsandok na ng kanin si Dado. Pagkataudtaod, nagsuksok og bugas si Dado. Umuusok ang kanin. Aso ang aso. Kumain siya. Nikaon siya. Nagkamay siya. Nagkamay siya. Ito lang ang maganda sa nagsosolong namumuhay, puwedeng gawin ang kahit ano Ð kahit magkamay sa pagkain na ang ulam ay itlog. Kini ra ang maayo nga butang bahin sa pagpuyo nga nag-inusara, mahimo ka makahimo bisan unsa - bisan pag-uyog sa kamut sa pagkaon nga ang pinggan mga itlog. Napakasarap ng itlog na maalat. Ang asin nga itlog lami. Tamang-tama sa malutong na hiwa-hiwang kamatis at sibuyas. Maayo alang sa crunchy nga gihiwa nga kamatis ug mga sibuyas. Ngayon lang siya nasarapan sa itlog na maalat. Karon ra niya natagam ang asin nga itlog. Solb ang tanghalian niya. Si Solb ang iyang paniudto. Pagkatapos kumain ay natulog siya. Pagkahuman kaon nakatulog siya. Masarap ang tulog niya. Nakatulog siyaÕg maayo. Nagising siya ng alas siyete ng gabi. Nagmata siya alas siyete sa gabii. Ipinasya niyang sumilip sa butas. Nakahukom siya nga magsilip sa lungag. Baka mayroon na siyang makuhang kasagutan sa mga tanong niya. Mahimo nga adunay na siya mga tubag sa iyang mga pangutana. Pero wala siyang nakita dahil madilim. Apan wala siyay nakita kay ngitngit. Patay ang ilaw. Napatay ang suga. Maaaring natutulog na si Gab o umalis ng bahay. Mahimong natulog o migawas si Gab sa balay. Itinigil na niya ang paninilip. Gihunong na niya ang pagbiyahe. Kinabukasan na papasok siya sa opis, hindi niya akalaing makakasabay sa jeepney si Gab. Pagkaugma pagsulod niya sa opisina, wala niya damha nga makasakay na si Gab sa dyip. Katabi niya ito. Katabi niya kini. Ipinagbayad niya. Nabayran niya. Salamat Dado. Salamat Dado. Dalawang beses mo na akong nililibre, sa sunod ako naman. Duha ka akong gilibre, sa sunod nga buhaton nako. Wala Ôyun, Gab. Wala, Gab. Siyanga pala masarap ba ang itlog na maalat? Lami ba ang maalat nga itlog? Masarap! Lami kaayo! Tamang-tama sa kamatis at sibu_yas! Hingpit nga adunay kamatis ug mga sibuyas! Hindi natupad ang pa_ngako ni Dado sa sarili na hindi na sisilip sa butas sa sahig. Ang saad ni Dado nga dili pagsilip sa lungag sa salog wala matuman. Tinalo siya nang pagnanais na makita kung sino ang bisita ni Gab at ano ang gagawin ng mga ito. Gibunalan siya sa pangandoy nga makita kung kinsa ang bisita ni Gab ug kung unsa ang ilang buhaton. Hindi maganda ang kanyang gagawin pero namayani ang nakaiintrigang buhay ni Gab. Wala siyaÕy maayong nahimo apan nagpatigbabaw ang makaintriga nga kinabuhi ni Gab. Gusto niyang mahukay ang lihim ni Gab. Gusto niya nga buksan ang sikreto ni Gab. At malalaman lamang niya iyon kung sisilipin niya ito. Ug mahibal-an ra niya kana kung tan-awon niya kini. Nang maalis ang naka_pasak na papel sa butas, dumapa si Dado at sinilip ang kaganapan sa silong. Dihang gikuha ang papel gikan sa lungag, mihigda si Dado ug gisilip ang hitabo sa silong. Pero ganun na lamang ang pagkadismaya niya sapagkat wala siyang nakitang tao sa kuwarto ni Gab. Apan nahigawad lang gyud siya tungod kay wala siyaÕy nakita nga tawo sa kuwarto ni Gab. Buhay ang ilaw kaya kitang-kita niya ang kama, lampshade, cabinet, ang bag ni Gab na nakapatong sa tokador at iba pa. Nagsiga ang suga aron klaro niyang makita ang kama, lampshade, gabinete, ang bag ni Gab nga naghigda sa aparador ug uban pa. Pero walang tao. Apan walaÕy bisan kinsa. Nasaan kaya si Gab at ang sinasabi nitong bisita. Asa man si Gab ug kung unsa ang gisulti sa bisita. Maayos na maayos ang kama ni Gab. Nindot kaayo ang kama ni Gab. Halatang hindi nagagamit. Klaro nga dili magamit. Maayos din ang iba pang gamit. Maayo usab ang ubang mga gamit. Baka nasa salas si Gab at ang bisita at doon nag-uusap. Tingali si Gab ug ang bisita naa sa sala nagsulti didto. O baka naman kumakain. O tingali nagkaon. O baka naman nagluluto pa si Gab? O tingali nagluto pa si Gab? Naghintay si Dado. Naghulat si Dado. Baka mayroon lang gina_gawang mahalaga sa salas o sa kusina o banyo kaya walang tao sa room. Tingali adunay gibuhat ang usa ka butang nga hinungdanon sa sala o sa kusina o banyo aron walaÕy tawo sa sulod sa kuwarto. Hindi umalis si Dado sa pagkakasilip. Wala mobiya si Dado sa pagsilip. Kapag umalis siya, maaring hindi niya ma_kita ang kaganapan at wala siyang magiging konklusyon. Kung siya mogikan, mahimo nga dili niya makita ang hitabo ug wala siyaÕy konklusyon. Kaya naman niyang maghintay kahit matagal. Mas makahulat pa siya. Hindi siya aalis. Dili siya mobiya. Makalipas ang may dala_wampung minuto, nakita niya si Gab! Paglabay sa baynte minutos, nakita niya si Gab! Halos idikit ni Dado ang mata sa butas. Hapit idikit ni Dado ang iyang mga mata sa lungag. Tila nagmamadali si Gab. Morag nagdali si Gab. Dinampot nito ang bag na nakapatong sa tokador. Gipunit niya ang bag nga nahaya sa aparador. Bi_nuksan. Gibuksan Kinuha roon ang wallet. Gikuha ang pitaka didto. Kumuha ng pera sa wallet. Pagkuha salapi sa pitaka. Binilang. Giihap Mga limang libong piso ang binilang. Mga lima ka libo ka pesos ang naihap. Pagkatapos ay ibinalik ang wallet sa bag. Pagkahuman gibalik ang pitaka sa bag. Ipi_na_tong uli sa tokador at saka nagmamadaling umalis. Ibalik kini sa aparador ug dayon pagdali sa paggikan. Na_wala uli sa paningin ni Dado si Gab. Nawala na usab ang panan-aw ni Gab kay Dado. Nag-isip si Dado. Naghunahuna si Dado. May bibigyan ng pera si Gab. Hatagan ka ni Gab og kwarta. Siguro ay ang bisita nito. Tingali kini ang bisita niini. Limang libong piso sa pagkakabilang niya ang ibibigay ni Gab. Hatagan ni Gab sing singko mil ka piso para sa iya pagkamiyembro. Hindi umalis si Dado sa pagkakasilip sa butas. Wala gibiyaan ni Dado ang pagsilip sa lungag. Baka pumasok muli si Gab. Tingali mosulud na usab si Gab. Hihintayin uli niya. Maghulat na usab siya. Lalo nang nang lumikot ang imahinasyon ni Dado. Labi pa nga naglakat ang imahinasyon ni Dado. Bakit si Gab ang nagbigay ng pera sa bisita? Ngano nga gihatag ni Gab ang kuwarta sa bisita? Nahihiwagaan si Dado. Misteryoso si Dado. Kailangan pa ang malalim na pagsubaybay niya kay Gab. Kinahanglan pa niya ang lawom nga pagmonitor kay Gab. Sorry Gab. Pasensya na Gab. Nakukonsensiya si Dado sa balak na pagsilip sa butas para ma_laman kung sino ang bisita ni Gab? Nakasala ba si Dado sa pagtan-aw sa lungag aron mahibal-an kung kinsa ang bisita ni Gab? Okey na sila ni Gab. Okay mi ni Gab. Nag-sorry na nga sa kanya at binigyan pa siya ng itlog na maalat. Nangayo siya pasaylo kaniya ug gihatagan pa siya usa ka maalat nga itlog. Parang hindi na tamang gumawa pa siya ng labag sa taong humingi na ng paumanhin. Ingon og dili tama nga magbuhat siya kontra sa tawo nga nangayo na og pasaylo. Para ngang kaibigan na ang turing sa kanya ni Gab mula nang tulungan niya ito sa pang-aaway ng taxi driver. Ingon og giisip siya nga higala ni Gab sukad nga gitabangan siya sa away sa taxi driver. Sa tingin pa niya, malaki na ang paghanga sa kanya ni Gab. Giisip pa niya nga daghan ang paghanga sa kaniya ni Gab. Parang hero na ang tingin nito sa kanya dahil nga sa pagsaklolo niya sa nakaaway na driver. Murag bayani sa iya kay gitabangan niya ang nag-away nga drayber. Pero malakas ang hatak na malaman niya kung sino ba ang bisita ni Gab ngayon. Apan natintal siya nga mahibal-an kung kinsa ang bisita ni Gab karon. ÔYun kayang lalaki_ na nasilip niya noon na humiga pa sa kama ni Gab o Ôyung may edad na lalaki na nakita niyang pumasok noon? Kana bang lalaki nga iyang nakita sa wala pa naghigda sa higdaanan ni Gab o ang tigulang nga lalaki nga iyang nakita nga misulod kaniadto? O baka ang isa pang lalaking ilang beses na rin niyang nakita? O tingali ang laing tawo nga iyang nakita usab sa daghang mga higayon? Sabi kanina ni Gab nang dalhin sa kanya ang itlog na maalat, kailangang makababa na agad siya dahil mayroong bisita. Kaniadto pa giingon ni Gab nga sa pagdala niya sa inasnan nga itlog, kinahanglan siya manaog dayon tungod kay adunay bisita. Hindi raw niya matatanggihan ang bisita kaya hindi na niya mapapabigyan ang hiling na pumasok sa room ni Dado. Giingon niya nga dili niya mabalibaran ang bisita busa dili niya mahatagan ang hangyo nga pasudlon ang kuwarto ni Dado. Pinapapasok ni Dado si Gab para makapagkuwentuhan sila. Gipasulod ni Dado si Gab aron mag-istoryahanay sila. Sa ibang araw na lang daw. Kini mahimo nga usa pa ka adlaw. At ang ikinatuwa at medyo ikinagulat ni Dado, si Gab na lang daw ang kakatok sa pinto niya para makipagkuwentuhan. Ug ang nakapalipay kay Dado ug medyo nasurprisa kay si Gab ra ang nanuktok sa iyang pultahan aron makigsulti. Bakit kaya ayaw niyang sa inuupahang kuwarto magkuwentuhan sila at kailangan pang siya ang kumatok sa kuwarto ng lalaki. Ngano nga dili niya gusto nga mag-istoryahanay sila sa giabangan nga kuwarto ug kinahanglan pa niyang manuktok ang kuwarto sa lalaki. Baka naman marumi nga ang bahay sabi sa kanya kanina? Tingali hugaw ang balay, giingon niya sa iya kaniadto? Pero okey lang Ôyun kay Dado. Apan okay ra kana kay Dado. Siguro nga ay home na agad sa kanya si Gab. Basin mopauli na dayon si Gab kaniya. Hero nga ang turing sa kanya dahil nasaklolohan niya sa pang-aaway ng taxi driver. Giisip siya nga bayani tungod kay natabangan siya sa away sa taxi driver. Pero talagang naiintriga si Dado. Apan naintriga gyud si Dado. Paano niya malalaman kung sino ang bisita ni Gab kung hindi siya sisilip sa butas? Giunsa niya mahibal-an kung kinsa ang bisita ni Gab kung dili siya mosilip sa lungag? Gusto niyang magkaroon ng kasagutan ang mga tanong. Gusto niya nga matubag ang mga pangutana. Lumapit siya sa butas. Miduol siya sa lungag. Inalis ang nakapasak na papel. Gikuha ang gipatong nga papel. Dumapa siya at sinilip ang nasa silong. Mihigda siya ug gisilip ang silong. Nang buksan ni Dado ang pinto, nagulat siya sapagkat hindi si Manang Oya ang nakita niya kundi si Gab. Pag-abli ni Dado sa pultahan, nasurprisa siya tungod kay wala niya nakita si Manang Oya apan si Gab. May dala itong nakalagay sa supot na papel. May dala kini sa usa ka bag nga papel. Nakangiti si Gab pero halatang humihingi ng paumanhin. Nagpahiyom si Gab apan klaro nga nangayo og pasaylo. Sorry Dado at na_abala kita, may ibibigay lang kasi ako. Pasensya na Dado ug gisamokan tika, hatagan lang tika. Ano Ôyan Gab? Unsa man si Gab? Itlog na maalat. Asin nga itlog. Dala ko galing probinsiya. Gidala ko kini gikan sa probinsya. Na_banggit kasi sa akin minsan ni Manang Oya na mahilig ka rin sa mga ganitong ulam na kapartner ng tocino at daing. Si Manang Oya kaniadto gihisgutan kanako nga gihigugma mo usab kini nga mga pinggan nga kauban sa tocino ug daing. Nagtawa si Dado makaraang abutin kay Gab ang supot na may itlog. Nikatawa si Dado pagkahuman naabot ang bag nga adunay itlog. Naikuwento pala ni Manang na kumukuha ako ng tocino at daing. Gisultihan ako ni Manang nga nagdala ako sa tocino ug pag-agulo. Makuwento talaga si Manang. Maka storya gyud gyud si manang. Oo. Oo Lagi rin kasi akong dinadalhan ni Manang. Kanunay ko usab gidala ni Manang. Sa kanya ko nga rin nalaman ang name mo. Nahibal-an ko usab ang imong ngalan gikan kaniya. Ah kaya pala alam mo na ang name ko. Ah aron mahibal-an na nimo ang akong ngalan. Oo. Oo Pangalawang araw ko pa lang dito, alam ko na ang name mo. Ikaduha ra nako nga adlaw dinhi, kabalo na ko sa imong ngalan. Naisip ni Dado na papasukin si Gab. Gihunahuna ni Dado nga pasudlon si Gab. Halika rito sa loob, Gab para nakakapagkuwen_tuhan pa tayo. Umari ka sa sulud, Gab aron mas daghan ang atong mahimoÕg hisgutan. Naku hindi puwede Dado at may bisita ako na naghihintay sa silong. Si Alas Dado dili mahimo ug adunay ako bisita nga naghulat sa silong. Dinala ko lang talaga sa iyo ang itlog. Gidala ra gyud nako ang itlog sa imo. Sa ibang araw na lang tayo magkuwentuhan, Dado. Pag-istoryahanay naton sa iban nga adlaw, Dado. Hindi ko puwedeng tanggihan ang bisita ko na naghihintay sa baba. Dili nako mahimo nga balibaran ang akong bisita nga naghulat sa silong. Sige Gab. Sige Gab. Sa sunod na lang tayo magkuwentuhan. Sa sunod na lang ta mag-istoryahan. Kakatok ako sa kuwarto mo. Manuktok ko sa imong pultahan. Ako na lang ang kakatok dito sa kuwarto mo. Manuktok lang ko sa imong pultahan. A okey. Ug okay ra. Salamat sa itlog, Gab. Salamat sa itlog, Gab. Hindi na sumagot si Gab at tumalikod na. Wala motubag si Gab ug mitalikod. Nag_mamadali ito. Nagdali kini. Dahil nga mayroong bisita at hindi raw puwedeng tanggihan. Tungod kay adunay mga bisita ug dili sila mahimong ikalimod. Nag-isip si Dado. Naghunahuna si Dado. Sino kaya ang bisita ni Gab. Kinsa ang bisita ni Gab? Lalaki kaya? Lalaki ba kini? Naisip niya, silipin kaya niya sa butas para malaman niya kung sino ang lalaki? Gihunahuna niya, mahimo ba siyang pagsilip sa lungag aron mahibal-an niya kung kinsa ang lalaki? Para hindi na siya tanong nang tanong sa sarili, silipin kaya niya. Aron dili na siya makapangutana pa sa iyang kaugalingon, mahimo niya tan-awon. Maski nang nakasa_kay na dyipni si Dado ay ang mga lalaking nag_pupunta sa silong na inuupahan ni Gab ang kanyang iniisip. Bisan kung naa si Dado sa dyip, naghunahuna ang mga lalaki nga nanganaog sa giabangan ni Gab. Hindi niya maisip kung ano ang mga ito ni Gab. Dili niya mahunahuna kung unsa si Gab. Isa sa mga lalaki na nagpupunta ay may edad na puwedeng tatay na ni Gab. Ang usa sa mga lalaki nga miabut igo na ang edad aron mahimong amahan ni Gab. Ayaw ni Dado na ma-ging marumi ang iniisip pero hindi iyon mawala sa kanya. Dili gusto ni Dado nga mahimong hugaw ang iyang hunahuna apan dili niya kini mawala. Hindi kaya ang mga lalaki na nagpupunta sa inuupahan ni Gab ay mga customer niya? Mahimo ba nga ang mga lalaki nga moadto sa abang ni Gab ang iyang mga kostumer? Hindi kaya ang may-edad na lalaki ay DOM? Dili ba ang tigulang nga lalaki mahimong DOM? Mga regular na costumer ni Gab ang mga lalaki kaya laging naroon? Ang mga lalaki kanunay nga mga costumer ni Gab busa kanunay ba sila didto? Nagbebenta ng laman si Gab? Gibaligya ba ni Gab ang karne? Nag-isip si Dado. Naghunahuna si Dado. Napatingin siya sa labas. Mitan-aw siya sa gawas. Nasa Lerma na ang dyipni na sinasakyan. Ang dyip nga imong gisakyan naa na sa Lerma. Pero wala naman sa tipo ni Gab na ÔÔmagbebenta ng lamanÕÕ. Apan dili si Gab ang tipo nga "namaligya og karne". Desenteng kumilos. Lihok desente. Maayos naman ito kung manamit. Maayo nga magsinina. Halatang may pinag-aralan. Klaro nga edukado. Hindi nga palakibo. Dili kaayo boring. May pagkasuplada pa nga. Adunay pa nga hubag. Napailing-iling si Dado. Natay-og si Dado. Napansin ni Dado na na_patingin sa kanya ang babaing katabi sa upuan. Namatikdan ni Dado nga ang babaye sa tupad niya sa silya mitan-aw kaniya. Ibinaling ni Dado ang tingin sa labas ng dyipni. Gilingi ni Dado ang iyang panan-aw sa gawas sa dyip. Malapit na sila sa Quiapo. Duol sila sa Quiapo. Medyo matrapik na. Daghang trapiko. Saka niya naisip na unang Biyernes nga pala ngayon ng buwan. Pagkahuman gihunahuna niya nga kini ang una nga Biyernes sa bulan. Kapag unang Biyernes ay maraming nagsisimba sa Quiapo. Sa una nga Biyernes daghang mga tawo ang nagsimba sa Quiapo. Mali naman siguro ang iniisip niya kay Gab. Basin nasayop siya bahin kay Gab. Wala sa tipo nito. Wala sa iyang klase. Hanggang sa makarating siya sa opisina sa Port Area ay si Gab pa rin ang nasa isip niya. Hangtod nga nakaabut siya sa opisina sa Port Area naa pa sa iyang hunahuna si Gab. Kinabukasan, Sabado, walang pasok si Dado. Pagkaugma, Sabado, wala molihok si Dado. Pagkakain ng almusal ay nagbasa siya ng libro habang nakahilata sa sopa. Pagkahuman sa pamahaw nagbasa siya usa ka libro samtang naghigda sa sopa. Sarap na sarap siya sa binabasang History book ng may kumatok sa pinto. Nalingaw kaayo siya sa pagbasa sa libro sa History kung adunay nanuktok sa pultahan. Marahan ang katok. Hinay ang pagpanuktok. Naisip ni Dado na ma_aaring si Manang Oya ang kumakatok. Gihunahuna ni Dado nga tingali si Manang Oya ang manuktok. Aalukin siya ng tocino at daing. Tocino ug pag-agulo nga gitanyag kaniya. Bumangon siya at tinungo ang pinto. Mibangon siya ug miadto sa pultahan. Hindi matapus-tapos ang pasasalamat at paghingi ng sorry ni Gab kay Dado. Ang pasalamat ug pasaylo ni Gab kay Dado walaÕy katapusan. At ikinatutuwa naman ni Dado ang ugaling_ iyon ni Gab. Ug ganahan si Dado sa batasan ni Gab. Marunong itong tumanggap ng kamalian. Nahibal-an kung unsaon pagdawat mga sayup. Ayos na sa kanya ang ga_noong ugali. Okay kana sa iyang batasan. Ang mga gi_nawang pagsusuplada ni Gab ay napawi na sa isipan_ ni Dado. Natangtang sa hunahuna ni Dado ang mga pangamuyo ni Gab. Mabilis siyang magpatawad. Dali siya nga nakapasaylo. Mabilis mawala ang inis o galit niya sa isang tao. Dali nga nawala ang iyang kasuko o kasuko sa bisan kinsa. Wala na sa kanya ang mga ipinakitang hindi maganda ni Gab. Wala na siya sa daotan nga hitsura ni Gab. Napawi na. Napawi na. Ganunman, may mga naiiwan pa ring katanu_ngan sa kanyang isip? Hinuon, may nahabilin pa ba nga mga pangutana sa iyang hunahuna? Sino ang mga lalaking madalas pu_munta kay Gab? Kinsa ang mga lalaki nga kanunay moadto sa Gab? Sa pag__katanda niya, tatlong lalaki na ang nakita niyang palihim na pumapasok sa inuupahan ni Gab. Sa pagkatigulang niya, nakita niya ang tulo ka mga lalaki nga sekreto nga nagsulud sa renta ni Gab. ÔYung isang ngang lalaki na may pagka-pogi ay nasilip pa niyang nahiga sa kama ni Gab. Nakita pa niya ang usa ka lalaki nga adunay pogi nga nadakup sa higdaanan ni Gab. Hula niya hinihintay ng lalaki si Gab. Nahunahuna niya nga naghulat ang lalaki kay Gab. May kausap pa nga noon ang lalaki. Nagsulti pa ang lalaki. Nag-isip si Dado. Naghunahuna si Dado. Nang araw na makita niya ang lalaki_ sa kuwarto ni Gab, hindi ito mapakali. Sa adlaw nga nakita niya ang lalaki sa kuwarto ni Gab, wala siya makapahulay. Lakad nang lakad. Maglakawlakaw. Humihiga at bu_maba_ngon sa kama. Naghigda ug nanaog sa kama. At naisip din ni Dado, kung hindi siya nagkakamali, nang araw na iyon ay nahu_hulaan niyang wala si Gab. Ug nahunahuna usab ni Dado, kung wala siya masayop, sa adlaw nga nahunahuna niya nga wala na si Gab. Pinagtugma-tugma niya ang mga pangyayari at nagka_roon siya ng konklusyon na wala nga noon si Gab. Gipares niya ang mga hitabo ug nakahinapos nga wala si Gab. Hanggang sa malaman niyang galing pala ito ng probinsiya nang magtagpo sila sa harap ng apartment habang inaaway ng taxi driver. Hangtod nga nahibal-an niya nga gikan kini sa probinsya sa ilang pagtagbo sa atubang sa apartment samtang nag-away ang drayber sa taksi. Tama nga! Husto kana! Wala nga si Gab ng mga panahong Ôyun. Wala si Gab mga panahon. Paano kaya niya malalaman kung sino ang mga lalaking madalas magtungo sa inuupahang silong ni Gab. Giunsa niya mahibal-an kung kinsa ang kanunay nga moadto ang mga lalaki sa giabangan nga silong ni Gab. Nakakahiya naman kung kay Gab niya itanong. Makauulaw kung pangutan-on niya si Gab. Kinabukasan, papasok sa opis si Dado. Pagka ugma, mosulod na sa opisina si Dado. Pagbaba niya sa hagdan, nakita na naman niya ang lalaki na patungo sa inuupahan ni Gab. Pagpanaog niya, nakita niya ang lalaki nga nagpaingon sa renta ni Gab. Ang lalaki ay Ôyung nasilip niya sa butas sa sahig. Ang lalaki ang iyang gisilip sa lungag sa salog. Ano kaya ang sadya ng lalaki kay Gab? Unsa man ang gipasabut sa lalaki kang Gab? Bakit napakaaga? Ngano nga sayo kaayo? Baka tulog pa nga si Gab. Tingali nakatulog pa si Gab. Habang naglalakad patungo sa Espa–a Blvd. ay nag-iisip si Dado. Samtang naglakaw padulong sa Espa–a Blvd. Naghunahuna si Dado. Pinatatawad na kita. Gipasaylo na tika. Hindi na ako magde_demanda pero huwag mo na sanang gagawin Ôyun,sabi ni Gab sa taxi driver na halos mangiyak-ngiyak sa paghingi ng paumanhin. Dili ako mokiha apan palihug ayaw buhata kana, ingon ni Gab sa drayber sa taksi nga hapit makahilak. Lalo pa at sa tulad kong babae na walang kalaban-laban. Labi na sa babaye nga ingon nako nga walaÕy kontra. Mabuti na lang at may tumulong sa akin ng oras na Ôyun. Maayo na lang, adunay usa nga mitabang kanako sa kini nga oras. Mangako ka na hindi mo na gagawin Ôyun,dagdag ni Gab. Promise me nga dili na nimo buhaton kana, dugang pa ni Gab. Hindi na po Mam. Dili na Mam. Pa_ngako. Saad Nabigla lang po ako. Nakurat ra ko. Hindi naman po ako tala_gang salbahe. Dili gyud ko salbahis. Marami po akong anak na pinakakain kaya mahalaga sa akin ang trabaho. Adunay ako daghang mga anak nga pakan-on busa ang trabaho hinungdanon sa akon. Sige, kalimutan na natin ang mga nangyari. Sige, kalimtan na nato ang nahitabo. Salamat po Mam. Salamat Nay. Salamat din po Sir, sabi ng driver na ang tinutukoy ay si Dado. Salamat usab Sir, giingon sa drayber nga si Dado ang iyang gipasabot. Tumango lang si Dado. Tumango lang si Dado. Nagpasalamat si Gab sa kaibigang abogado ni Dado. Gipasalamatan ni Gab ang higala sa abogado ni Dado. Sabi ng abogado siya na ang bahala sa driver. Giingon sa abogado nga atimanon niya ang drayber. Nagpaalam na ang mga ito makalipas ang ilang minuto. Nagpaalam sila pila ka minuto ang nilabay. Naiwan sina Dado at Gab. Nabilin si Dado ug Gab. Makakahinga ka na nang maluwag, Gab. Makaginhawa ka dali, Gab. Oo nga Dado. Oo Dado. Salamat uli. Salamat usab. Kung hindi sa tulong mo baka wala pa ang bagahe ko. Kung dili tungod sa imong tabang tingali wala ang akong bagahe. Walang anuman Ôyun Gab. Wala Ôtong Gab. Teka at tutu_lungan na kitang maipasok ang mga ito,sabi ni Dado at binuhat ang kalahating sako ng bigas. Paghulat ug tabangan ko ikaw nga mapasulod sila, ingon ni Dado ug mikuha usa ka tunga sa sakong bugas. Nakakahiya na saÕyo. Nakauulaw nimo. Okey lang Ôyun, Gab. Okay ra kana, Gab. Ipinasok na ni Dado ang bigas. Gisulod na ni Dado ang bugas. Binitbit naman ni Gab ang iba pang dala-dalahan. Bitbit ni Gab ang uban pang mga bagahe. Inilagay ni Dado sa harap ng pinto ang sako ng bigas. Gibutang ni Dado ang sako nga bugas sa atubangan sa pultahan. Hinintay si Gab na makapasok. Naghulat sa pagsulud ni Gab. Diyan mo na lang ilagay Dado. Ibutang ra didto si Dado. Ako na ang magpapasok sa loob. Pasudlon ko nimo. Mabigat. Mabug-at Dadalhin ko sa loob. Kuhaon nako sa sulud. Huwag na. Ayaw gyud paghunahuna. Kakahiya ang loob ng bahay. Makauulaw ang sulud sa balay. Marumi. Hugaw. Hindi pa ako nakakapaglinis. Wala pa ko manglimpyo. A okey pero sure ka kaya mo nang buhatin papasok itong bigas? Usa ka okay apan sigurado ka nga madala nimo kini nga bugas? Oo. Oo Kaya kong hilahin Ôyan. Mahimo ko kana nga ibira. Sige Gab. Sige Gab. Papasok pa ako. Mosulod ra gihapon ko. Salamat uli Dado. Salamat usab Dado. Pasensiya ka na sa abala at sa pagsusuplada ko nun. Pasensya na sa kahasol ug akong paghangyo kaniadto. Ngumiti lang si Dado at umalis na. Nagpahiyom lang si Dado ug mibiya. Tuwang-tuwa si Gab sa ibinalita ni Dado na na-trace na ang taxi drayber at humihingi raw ng tawad. Malipayon kaayo si Gab sa gipahibawo ni Dado nga nasubay na ang drayber sa taksi ug giingon nga nangayo og pasaylo. Hindi na ito kakasuhan ni Gab. Dili na maningil si Gab alang niini. Talagang hindi mo na kakasuhan para magtanda? tanong ni Dado. Dili gyud ka makabayad aron matigulang? Pangutana ni Dado. Hindi na. Dili na. Sapat na mabalik ang mga tinangay sa aking gamit. Igo na aron maibalik ang mga gikawat nga butang. Sige sasabihin ko sa kaklase kong abogado na yun ang pasya mo. Sige, isulti ko sa akong klasmet sa abogado nga kana ang imong desisyon. Tatawagan ko ngayon din at anuman ang mapag-usapan namin, sasabihin ko agad sa iyo. Motawag ako karon dayon ug kung unsa man ang mahimo namong hisgutan, isulti ko dayon kanimo. Kunin ko ang number mo, Gab kung puwede para mai-relay ko agad saÕyo. Kuhaon nako imong number, Gab kung mahimo aron ma-relay dayon nako kini kanimo. Hiyang-hiya si Gab nang magsalita. Naulaw si Gab sa pagsulti. Ang dami mo nang naitulong sa akin, Dado. Kung unsa kadako ang imong pagtabang kanako, Dado. Nakakahiya na. Makauulaw. Wala yun. Wala kana. Akinang number mo. Akong number. Ibinigay ni Gab. Gihatag ni Gab. Nagpaalam na si Dado. Nanamilit si Dado. Pagkaakyat ni Dado sa room niya, tinawagan agad ang kaibigan sa LTO. Pagsaka ni Dado sa iyang kuwarto, gitawagan niya dayon ang iyang higala sa LTO. Sabi ng kaibigan, kung hindi na kakasuhan, ito na mismo ang pagdadalhin ng mga tinangay na bagahe. Giingon sa higala, kung dili maningil, kini gyud ang madala sa gikawat nga maleta. Bukas, alas otso ng umaga pupunta ang drayber kasama ang abogado. Ugma, alas otso sa buntag ang drayber mouban sa abogado. Nagpasalamat si Dado sa kaibigan. Nagpasalamat si Dado sa iyang higala. Itinawag agad ni Dado kay Gab ang pinag-usapan. Gitawag gilayon ni Dado si Gab aron hisgutan kini. Salamat uli Dado. Salamat usab Dado. Kakahiya na talaga. Makauulaw gyud. Oks lang, Gab. Oks lang, Gab. Kinabukasan, dumating ang taxi drayber kasama ang abogadong kaibigan ni Dado at nakaharap si Gab. Pagkaugma, miabut ang drayber sa taksi kauban ang higala sa abogado ni Dado ug giatubang siya ni Gab. Humingi ito ng tawad kay Gab. Nangayo siya pasaylo kay Gab. Nabigla lang daw. Nakurat ra ko. Pinatawad naman ito ni Gab. Gipasaylo siya ni Gab. Hindi na niya kayang sumilip pa sa butas para makita ang babae sa silong na walang iba kundi si Gab. Dili na niya masilip ang lungag aron makita ang babaye sa silong nga walaÕy lain kundi si Gab. Hindi naman pala ito suplada. Dili kini suplada. Nag-sorry na nga sa kanya kanina. Nagsorry ko niya kanina. Ano pa ang dahilan para silipan niya? Unsa pa ang hinungdan nga magsilip siya? Hindi na siya dapat gumanti gaya ng mga plano niya. Dili siya dapat mobalos sama sa iyang giplano. Hindi na niya gagawin ang mga dating naisip. Dili na niya buhaton ang gihunahuna niya kaniadto. Nakakaawa nga si Gab dahil natangayan pa ng bagahe ng walanghiyang taxi driver. Luoy si Gab tungod kay gikawat ang bagahe sa walaÕy pagduda nga taxi driver. Mabuti na lang at nasaklolohan niya kundi ay baka hindi lang panunulak ang ginawa ng taxi driver. Maayo na lang nga nakatabang siya apan tingali wala lang pugsa sa drayber sa taksi. Ganunman, kahit pina_ngako ni Dado na hindi na sisilip sa butas, marami pa ring katanungan ang nasa isip niya na may kaugnayan kay Gab. Bisan pa, bisan kung misaad si Dado nga dili siya mosilip sa lungag, daghan pa siya nga gihunahuna nga mga pangutana kalabot ni Gab. Sino ang kabataang la_laking nakita niya sa ku_warto nito kamakailan? Kinsa ang batan-ong lalaki nga iyang nakita sa iyang kwarto dili pa dugay? Bakit nahiga pa sa kama niya? Ngano nga naghigda pa siya sa kama? Sino rin ang may edad na lalaking nakita niyang pumasok sa inuupahan ni Gab? Kinsa pa ang tigulang nga lalaki nga iyang nakita nga misulod sa abang ni Gab? At bukod sa dalawang lalaki, mayroon pang isa siyang nakita. Ug gawas sa duha ka tawo, nakakita pa siya og lain. Tatlong lalaki ang nakita niya na pumasok sa inuupahan ni Gab. Nakita niya ang tulo ka mga lalaki nga misulod sa abang ni Gab. Nahihiwagahan si Dado. Misteryoso si Dado. Siguro, malalaman din niya ang mga ito sa mga darating na araw na hindi na kaila_ngan pang sumilip sa butas. Tingali, mahibal-an usab niya sila sa umaabot nga mga adlaw nga dili kinahanglan nga magtan-aw sa lungag. Hindi na siya gagawa pa ng labag. Dili na siya magbuhat pa. Nakokonsensiya siya. Nakonsensya siya. Isa pa, hindi bagay sa kanyang pagkatao ang manilip. Ingon usab, dili angay alang kaniya ang pagsilip. Kinabukasan, tinawagan agad niya ang kaklase sa LTO. Pagka ugma, nanawag dayon siya sa iyang classmate sa LTO. Sinabi niya ang nangyari. Gisulti niya kung unsa ang nahinabo. Binigay niya ang plate number at ang mga kuha niyang video at photos. Gihatag niya ang plate number ug ang mga video ug litrato nga nakuha niya. Makaraan ang isang oras may resulta na. Pagkahuman sa usa ka oras adunay sangputanan. Na-trace na ang taxi. Nasubay na ang taxi. Hinahanap na pati ang drayber. Gipangita usab ang drayber. Makaraan pa ang isang oras, natagpuan na ang taxi at ang driver nito. Paglabay sa usa ka oras, nakit-an ang taxi ug ang drayber niini. Umamin naman daw sa kasalanan. Nagtuad siya nga nakasala. Humihingi raw ng tawad ang driver. Nag-sorry kuno ang driver. Nagpayo ang abogadong kaklase ni Dado ng mga gagawin. Gitambagan siya sa kauban sa klase ni Dado kung unsa ang iyang buhaton. Puwedeng ka_suhan ang drayber dahil sa ginawa nitong pagta_ngay sa gamit. Mahimong kasohan ang drayber sa pagpangawat. Nagpasalamat si Dado sa kaibigan sa mabilis na pagkaka-trace sa taxi driver. Gipasalamatan ni Dado ang iyang higala sa dali nga pagsubay sa drayber sa taksi. Kinagabihang umuwi si Dado, pinuntahan agad niya sa silong si Gab. Pagkagabii, mipauli si Dado, gilayon siya nga nagkadto sa silong ni Gab. Na-trace na ang taxi driver, Gab. Ang drayber sa taksi nga si Gab. Gusto mo raw bang kasuhan? Gusto ba ka nga pasakaan og kaso? Huwag na Dado. Ayaw Dado. Ibalik na lang ang mga gamit kong tinangay at tapos na ang problema. Ibalik ra ang mga butang nga akong gikawat ug nahuman na ang problema. Pagsulud niya sa iya kuwarto, nalipay si Dado nga nakalingkod sa sopa. Pagsulud niya sa iya kuwarto, nalipay si Dado nga nakalingkod sa sopa. Ingon sa nawala kaniya ang tanan niyang kakapoy sa obertaym nianang gabhiona. Ingon sa nawala kaniya ang tanan niyang kakapoy sa obertaym nianang gabhiona. Alas dose na sa gabii apan wala pa siya katulogon. Alas dose na sa gabii apan wala pa siya katulogon. Kusog siya ug kusog. Kusog siya ug kusog. Nakapahiyom siya. Nakapahiyom siya. Kay basig nasultian na nila si Gab. Kay basig nasultian na nila si Gab. Usa ka hitabo nga wala gyud niya mahanduraw. Usa ka hitabo nga wala gyud niya mahanduraw. Kung wala pa siya awayan sa drayber sa taksi, dili unta sila mag-istoryahan ug labing maayo, nangayo siya pasaylo kaniya. Kung wala pa siya awayan sa drayber sa taksi, dili unta sila mag-istoryahan ug labing maayo, nangayo siya pasaylo kaniya. Wala niya damha ang babaye nga mangayo og pasaylo sa silong nga gitawag usab niya nga suplada sa pipila ka mga bulan. Wala niya damha ang babaye nga mangayo og pasaylo sa silong nga gitawag usab niya nga suplada sa pipila ka mga bulan. Apan karon nga nag-istoryahanay na sila, napamatud-an niya nga dili kini suplada ug nagtoo siya nga buotan kini. Apan karon nga nag-istoryahanay na sila, napamatud-an niya nga dili kini suplada ug nagtoo siya nga buotan kini. Ang iyang una nga impresyon sa niining suplada nga sayup ug wala siyaÕy pakialam sa kinabuhi. Ang iyang una nga impresyon sa niining suplada nga sayup ug wala siyaÕy pakialam sa kinabuhi. Sayo pa, gibati niya ang dakong pasalamat kaniya alang sa hinabang nga gihatag sa drayber sa taksi. Sayo pa, gibati niya ang dakong pasalamat kaniya alang sa hinabang nga gihatag sa drayber sa taksi. Nakita niya sa nawong ni Gab ang dagway sa dakong pasalamat. Nakita niya sa nawong ni Gab ang dagway sa dakong pasalamat. Unya naluoy siya kay Gab tungod kay hinungdanon ang mga butang nga gikawat sa driver. Unya naluoy siya kay Gab tungod kay hinungdanon ang mga butang nga gikawat sa driver. Adunay daghang bugas ug uban pang pagkaon. Adunay daghang bugas ug uban pang pagkaon. Ngano nga daghan ang bugas humay? Ngano nga daghan ang bugas humay? Diin gikan ang lalawigan? Diin gikan ang lalawigan? Kinahanglan gyud niya nga tabangan si Gab nga mabawi ang mga gikawat nga taxi driver. Kinahanglan gyud niya nga tabangan si Gab nga mabawi ang mga gikawat nga taxi driver. Kaluoy. Kaluoy. Unsa ang mahimo nimong kaonon ug gikawat ang bugas? Unsa ang mahimo nimong kaonon ug gikawat ang bugas? Tingali walaÕy mokaon karong gabii. Tingali walaÕy mokaon karong gabii. Hinaut nga nagtanyag siya og tabang. Hinaut nga nagtanyag siya og tabang. Naa pa siyay stock sa pagkaon sa ref. Naa pa siyay stock sa pagkaon sa ref. Wala siya maghunahuna kaniadto. Wala siya maghunahuna kaniadto. Ugma sa buntag, tawagan niya ang iyang abogado nga higala sa LTO aron pagsubay sa taxi. Ugma sa buntag, tawagan niya ang iyang abogado nga higala sa LTO aron pagsubay sa taxi. Ingon niana ang panghunahuna ni Dado sa pagtan-aw niya sa lungag sa salog. Ingon niana ang panghunahuna ni Dado sa pagtan-aw niya sa lungag sa salog. Nakapanghupaw siya. Nakapanghupaw siya. Dili na siya mosilip sa lungag. Dili na siya mosilip sa lungag. Nakonsensya siya. Nakonsensya siya. Sana pala ibinigay ko na kung ano ang gusto ng taxi drayber para wala na akong problema, sabi ni Gab nang nakapasok na sila sa apartment. Unta gihatag nako ang gusto sa drayber sa taksi aron wala koy problema, ingon ni Gab sa ilang pagsulud sa apartment. Natangay din kasi ako sa galit kasi parang minamanduhan ako. Nadala usab ako sa kasuko tungod kay gibati ko nga gisugo ako. Pero sana, nag_timpi ako at ibinigay na lang ang gusto niya, sabi pa na parang nagsisisi. Apan hinaot, gipugngan ko ang akong kaugalingon ug gihatag ra kaniya ang gusto niya, ingon niya nga murag nagmahay. Sana pala ibinigay ko na kung ano ang gusto ng taxi drayber para wala na akong problema, sabi ni Gab nang nakapasok na sila sa apartment. Unta gihatag nako ang gusto sa drayber sa taksi aron wala koy problema, ingon ni Gab sa ilang pagsulud sa apartment. Natangay din kasi ako sa galit kasi parang minamanduhan ako. Nadala usab ako sa kasuko tungod kay gibati ko nga gisugo ako. Pero sana, nag_timpi ako at ibinigay na lang ang gusto niya, sabi pa na parang nagsisisi. Apan hinaot, gipugngan ko ang akong kaugalingon ug gihatag ra kaniya ang gusto niya, ingon niya nga murag nagmahay. Tama lang naman ang ginawa mong tumanggi dahil nagbigay ka na. Sakto ang imong gibuhat pinaagi sa pagdumili sa paghatag. Isa pa, wala naman pala kayong amount na pinag-usapan. Ingon usab, wala kaÕy bisan unsang kantidad nga hisgutan. Oo. Oo Basta pumayag ako na daragdagan siya. Nisugot ra ko nga dugangan ko siya. E Ôyung P100 sa palagay ko ay sapat na dahil malapit lang naman ang pinanggalingan namin Ð sa Legarda lang. E ÔP100 sa akong hunahuna igo na tungod kay gikan ra kita sa duul - sa Legarda ra. Wala namang trapik. WalaÕy trapiko. Katwiran e mahirap daw hanapin itong street na ito. Makatarunganon nga isulti nga lisud pangitaon kini nga kadalanan. Kundi ko pa alam na pinaikut-ikot lang niya kunwari ang taxi para masabing hindi makita ang kalyeng ito. Apan nahibal-an ko pa nga nitalikod lang siya ug nagpakaaron-ingnon nga nag-taksi aron isulti nga dili niya makita kini nga dalan. Tama lang ang aksiyon mo. Sakto ra ang imong lihok. Maski ako, ganundin ang gagawin ko. Bisan ako, mao usab ang buhaton. Pero kung ako ang nakatapat ng ga_gong taxi drayber Ôyun, baka nasa ospital na Ôyun nga_yon. Apan kung nahimamat nako ang tanga nga drayber sa taksi, mahimo nga naa siya sa ospital karon. Galit ako sa abusado. Dili ko gusto nga mag-abuso. Napatingin sa kanya nang tuwid si Gab. Deretso siyang gitan-aw ni Gab. Para bang humanga ito sa kanya. Kini ingon nga kung siya nakadayeg kaniya. Nang malapit na siya sa hagdan at sasampa na sa unang baitang ay nagsalita si Gab. Pag-abut na niya sa hagdanan ug hapit na nga mosaka sa unang ang-ang, nagsulti si Gab. Salamat uli, Dado. Salamat usab, Dado. Walang anuman, Gab. Wala, Gab. Bukas i-update kita kapag natawagan ko na ang ka_klase kong lawyer sa LTO. I-update ko ikaw ugma sa pagtawag ko sa akong abogado sa LTO nga klasmet. Huwag mo na munang isipin o dibdibin ang nangyari. Ayaw hunahunaa o pamati ang una nga nahinabo. Talagang ganun. Ingon gyud ana. May mga bagay na hindi inaasahang nangyayari, sabi pa ni Dado at umakyat na sa hagdan. Adunay nahinabo nga wala damha, giingon ni Dado ug misaka sa hagdanan. Pero hindi pa siya nakakalahati sa inaakyatan ay tinawag siya ni Gab. Apan sa wala pa siya katunga sa pagsaka, gitawag siya ni Gab. Dado! Dado! Lumingon siya. Nilingi siya. Bakit Gab? Ngano Gab? Sorry ha? Pasensya ha? Saan? Asa man Sa pagsusuplada ko saÕyo. Ingon sa gisuplay ko kanimo. Nagtawa si Dado. Mikatawa si Dado. Wala Ôyun, Gab. Wala, Gab. Sige magpahinga ka na. Sige, pahuway lang. Tuluy-tuloy nang umakyat si Dado sa kanyang inuupahang kuwarto. Nagpadayon pagsaka si Dado sa iyang giabangang kuwarto. Ano ba ang nangyari at muntik ka nang umbagin ng drayber na Ôyun? Unsa ang nahinabo ug hapit ka maigo sa driver? Galit na galit nang bumaba at itinulak ka? tanong ni Dado kay Gab. Nasuko sa iyang pagkanaug ug gitulod ka? Gipangutana ni Dado si Gab. Nagpapadagdag ng P200 e ang lapit lang naman ng pinagsakyan sa akin Ð dyan lang sa Legarda. Nagdugang lang kini og P200 sa kaduol sa pagsakay kanako - didto ra sa Legarda. Katwiran ay mahirap daw hanapin itong street na ito. Ang hinungdan mao nga lisud makit-an kini nga kadalanan. May usapan ba kayo na dadagdagan mo? Aduna ka bay mga panagsulti nga imong idugang? Oo. Pero wala akong amount na sinabi. Oo Apan wala koy isulti. Nang bigyan ko ng P100 e nagalit na at ayaw buksan ang compartment. Sa akong paghatag og P100, nasuko siya ug dili niya gusto nga ablihan ang kompartamento. Kaya bumaba ako at hinarang ko ang katawan sa unahan ng taxi. Mao nga nanaog ako ug gibabagan ang lawas sa atubangan sa taxi. Sinabihan pa akong balasubas. Giingnan pa ko nga naa koy usik. Sira ulong taxi drayber Ôyun ah. Sira ulong taxi driver Ôyun ah. Kaya wala nang ga_anong sumasakay sa mga Ôyan dahil mga abusado. Mao nga dili daghan ang mga tawo nga nagsakay kanila tungod kay abusado sila. Iilan na lang ang mga matitinong taxi drayber ngayon. Adunay ra pila ka mga mabuot nga taxi driver karon. Maya-maya tahimik na napahikbi si Gab. Pagkataudtaod, naghilom nga hilom si Gab. Nagulat si Dado. Natingala si Dado. Maru_nong palang umiyak ang babaing ito. Nahibal-an sa paghilak ang babaye. Paano ko kaya maba_bawi ang bagahe ko? Giunsa nako mauli ang akong bagahe? Mahahalaga pa naman Ôyun. Hinungdanon pa kana. Akong bahala. Bahala na ko. Maibabalik_ Ôyun. Mahimo kana mapahiuli. May kaklase ako sa LTO, tatawagan ko para ma-trace ang abusadong drayber. Naa koy classmate sa LTO, manawag ko aron ma trace ang driver nga abusado. Hindi siya makakatakas dahil nakunan ko ang pagmumukha niya pati pangalan at plate number. Dili siya makaikyas tungod kay nakuha ko ang iyang nawong ingon man ang iyang ngalan ug plate number. Salamat Dado. Salamat Dado. Naabala pa kita. Busy gihapon mi. Oks lang. Oks lang. Nagbaba ng tingin si Gab. Mitan-aw si Gab. Hindi makatingin nang tuwid kay Dado. Dili makatan-aw diretso kang Dado. Naisip siguro ang mga ginawang pagsusuplada noon. Gihunahuna ko nga tingali ang mga pangamuyo kaniadto. Anu-ano ba ang mga na_tangay saÕyo at nang masabi ko sa aking kaibigan sa LTO? Unsa man ang imong gikawat ug sa akong pagsulti sa akong higala sa LTO? Kalahating kabang bigas, mga prutas Ð mangga at sa_ging, itlog at ibaÕt ibaÕt ibang gulay. Tunga sa usa ka gantong nga bugas, prutas - mangga ug saging, itlog ug lainlaing mga utanon. May isang maleta na na_kalagay ang mga damit ko. Adunay usa ka maleta nga gisul-ob ang akong sinina. Marami palang natangay ang drayber. Natangtang ang driver. Galing kasi ako ng pro_binsiya Dado. Gikan ko sa probinsya sa Dado. Isang linggo ako roon. Naa ko didto usa ka semana. Tumango lang si Dado. Tumango lang si Dado. Kaya pala wala si Gab ay nasa probinsiya. Mao nga wala sa probinsya si Gab. Kaya pala walang masilip si Dado ay isang linggo itong wala. Mao nga walaÕy nakita si Dado, nawala siya sa usa ka semana. Mabuti na lang at ek_sakto ang pagdating mo Dado. Maayo na lang, nahiabot ka gyud sa Dado. Kung hindi mo ako na_saklolohan ay baka naumbag na ako at tinakasan ng walanghiyang drayber at wala akong ebidensiya na maihaharap na may tinangay siyang bagahe ko. Kung wala mo ako gitabangan, tingali ako naigo ug nakadagan sa walay puangod nga drayber ug wala akoy ebidensya nga nagpakita nga gikawat niya ang akong bagahe. Mabuti nga at tamang-tama ang dating ko. Maayo ug hingpit ako kaniadto. Nag-ober_taym kasi ako kaya ginabi. Nag-obertaym ko mao nga natulog ako sa ulahi. Salamat uli. Salamat usab. Halika na sa loob at nang makapagpahinga ka. Pag-abut sa sulod ug kung kanus-a ka makapahulay. Bukas ng umaga, tatawagan ko ang kaklase ko sa LTO. Ugma sa buntag, tawagan nako ang akong klasmeyt sa LTO. Abogado Ôyun. Usa kana ka abogado. Ipati-trace ko ang taxi. Pagsubay nako sa taxi. Tiyak mangi__nginig ang tumbong ng drayber sa takot. Ang rektum sa drayber siguradong mokurog sa kahadlok. Hindi mo ako dadagda_gan, tarantada ka! Dili mo ako idugang, buang ka! Usa_pan natin dadagdagan mo ako. Pakigsulti kanimo sa dili madugay ug ipadayon ang maayong sulud. Nagkaligaw-ligaw pa papunta rito tapos hindi mo ako dadadagdan! sabi ni taxi drayber habang pasugod na lumalapit kay Gab. Naglibot-libot pa ko dinhi ug unya dili na nimo ako idugang! ingon sa drayber sa taksi pagduol niya kay Gab. Si Gab ay nananatili sa unahan ng taxi at walang bakas ng takot. Nagpabilin si Gab sa atubangan sa taxi ug walaÕy timaan sa kahadlok. Huwag mo akong ta_waging tarantada! Ayaw tawagi ako usa ka buang! Ikaw ang tarantado at abusado dahil dinagdagan na kita. Ikaw ang naglibog ug nang-abuso tungod kay nadugangan ko ang imong kita. Buksan mo ang compartment at ku_kunin ko ang ang dala-dalahan ko! Ablihi ang compartment ug kuhaon nako ang akong bagahe! Hindi mo ako dadagdagan ha! sabi ng drayber at itinulak si Gab. Dili nimo ako idugang! Ingon sa driver ug gitulod si Gab. Napasigaw si Gab dahil_ sa pagkakatulak. Sigaw ni Gab sa pagduso. Muntik nang matumba. Hapit mahulog. Si Dado bagamaÕt inis kay Gab ay hindi niya matiis na hindi masaklolohan. Bisan kung naglagot si Dado kay Gab, dili niya maagwanta nga wala siya matabangan. Kahit suplada si Gab, babae pa rin ito na dapat tulungan lalo at isang lalaki ang umaagra_b_yado. Bisan kung suplada si Gab, usa gihapon siya ka babaye nga kinahanglan tabangan labi na ug ang usa ka lalaki gisamokan. Kahit pa babae ang may kasalanan, hindi dapat pagbuhatan ng kamay gaya nang ginawang pagtulak ng taxi driver. Bisan kung ang babaye adunay kasaypanan, kinahanglan nga dili siya modakup kaniya sama sa gibuhat sa drayber sa taksi. Bahala na, sabi ni Dado sa sarili. Naa ra nimo, giingon ni Dado sa iyang kaugalingon. Hoy pare, huwag mong patulan Ôyan! sabi niya at lumapit. Hoy pare, ayaw pag-igo niana! ingon niya ug niduol. Hawak niya ang cell phone at kinunan ng video ang taxi drayber pati ang taxi nito. Gikuha niya ang iyang cell phone ug gikuhaan og video ang drayber sa taksi ingon man ang iyang taxi. Mabuti na ang may ebidensiya. Maayo nga adunay ebidensya. Nang makita ng taxi drayber na palapit si Dado at kinu_kunan ng video ay nagmamadaling sumakay sa taxi at pinaandar. Dihang nakita sa drayber sa taksi nga nagpadulong si Dado ug nagpasalida, nagdali siya nga misakay sa taksi ug gipaandar kini. Pinaharurot at muntik pang masagi si Gab na noon ay nakatayo at tila na-shock sa pagkakatulak ng taxi driver. Si Gab, nga nagbarog didto, hapit madugmok ug hapit nakurat sa dihang nakurat siya sa pagduso sa drayber sa taksi. Kinunan uli ni Dado ang papalayong taxi. Gikuha na usab ni Dado ang taksi. Hagip ang plate number at pangalan ng taxi. Naigo ang plate number ug ngalan sa taxi. Matibay na ebidensiya kung sakali. Solidong ebidensya kung kini. Pagkatapos ay saka hinarap ang na-shock na si Gab. Unya giatubang niya ang nakurat nga si Gab. Naisip ni Dado, kung pagsusupladahan pa siya nito sa kabila nang pagsaklolo niya, wala na siyang magagawa pa. Nahunahuna ni Dado, kung magpadayon kini sa pagsuporta kaniya bisan sa iyang tabang, wala na siyay mahimo. Basta ang mahalaga, na_katulong siya. Sama ka hinungdan, mitabang siya. Okey ka na? Okay ra ka Muntik ka nang masagi ng walanghiyang Ôyun. Hapit ka mapuno sa kana nga pagkawalay kaulaw. Okey na ako. Okay ra ko. Salamat Dado! Salamat Dado! Nagulat si Dado. Natingala si Dado. Kilala siya ni Suplada? Kaila siya ni Suplada? Anong nangyari Gab? Unsa may nahitabo Gab? Parang nagulat si Gab. Murag natingala si Gab. Hindi rin siguro akalain na kilala siya ni Dado. Dili usab mahunahuna nga nakaila kaniya si Dado. Abusado ang driver na Ôyun. Abusado kana nga drayber. Gusto P200 ang idagdag ko. Gusto nako dugangan P200. Nang ayaw akong pumayag ay ayaw ibigay ang bagahe ko na nasa compartment. Kung dili ko gusto nga mosugot, dili ko gusto ihatag ang akong bagahe sa kompartimento. Tinangay ang baggage mo? Gikawat imong bagahe? Oo. Marami pa naman Ôyun! Oo Daghan pa kana! Hindi bale. Dili kini hinungdan. Nakunan ko ang pagmumukha ng drayber at pati taxi niya. Gikuha ko ang nawong sa drayber ingon man ang iyang taxi. Hindi siya makakatakas! Dili siya makaikyas! Haha_bulin natin siya. Gigukod namo siya. Salamat Dado! Salamat Dado! Isang taxi ang nakapa_rada sa harap ng apartment na inuupahan ni Dado at nakikipagtalo ang ba_baing pasahero sa drayber. Usa ka taksi ang giparking sa atubangan sa apartment nga giabangan ni Dado ug ang babaye nga pasahero naglalis sa drayber. Nakita niyang bumaba ang babae at nagtungo sa una_han ng taxi para mapigil na umalis ito. Nakita niya ang babaye nga nanaog ug mipaingon sa atubangan sa taxi aron dili siya makagawas. Nag-aaway yata, Bos_sing, sabi ng taxi drayber na sinakyan ni Dado. Tingali, nag-away si Bossing, ingon sa gisakyan sa drayber sa taksi nga si Dado. Parang ganun nga Manong. Murag si Manong. Baka nagtalo sa pama_sahe Ôyan. Tingali naglalis bahin sa pamasahe. ÔYan lang naman ang dahilan. Kana ra ang hinungdan. Baka nagpa_dagdag ang drayber. Mahimong gidugang sa drayber. Sige bababa na ako Manong. Sige, manaog na ko Manong. Magkano ba ang fare ko. Pila ang akong pamasahe. Tiningnan ng drayber ang metro. Gitan-aw sa drayber ang metro. One hundred fifty lang Sir. Usa ra ka gatus ug singkwenta Sir. Inabutan ni Dado ng P200. Si Dado niabot og P200. Huwag mo na akong suklian, Manong. Ayaw ako balosi, Manong. Salamat Sir. Salamat sir. Bumaba na si Dado. Nanaog si Dado. Umalis na ang taxi na sinak_yan niya. Nahawa ang gisakyang taxi. Nagtatalo pa rin ang babae at ang taxi drayber. Naglalis pa ang babaye ug ang drayber sa taksi. Hindi na sana papansinin ni Dado dahil baka ma__liit na bagay lang ang pinag-aawayan. Dili kini panumbalinga ni Dado tungod kay mahimoÕg adunay gamay nga lalis. At malay ba niya kung sino ang may kasalanan. Ug nahibal-an ba niya kung kinsa ang sayup. Pero nang makilala niya kung sino ang babaing naki__kipagtalo, nagulat siya sapag_kat ang babae palang na_ngu_ngupahan sa silong --- si Gab Ð ang suplada. Apan sa iyang nahibal-an kung kinsa ang nakiglalis sa babaye, nakurat siya tungod kay ang babaye nga nag-abang sa silong --- si Gab - ang suplada. Hindi agad niya namukhaan dahil bahagyang madilim. Wala dayon siya mag atubang kay medyo ngitngit. Dinig na dinig niya ang sinabi ng taxi drayber. Nabati niya ang gisulti sa drayber sa taksi. Sira pala ang ulo mo, nagkasundo_ tayo na dadagdagan mo ako tapos ngayon, babalasubasin mo ako! Nabuang ang imong ulo, nagsabot mi nga dugangan ko nimo ug karon, butangan mo ako! Sumigaw na si Gab: Hindi ako balasubas. Misinggit si Gab: Dili ako magsawa. Dinagdagan na kita! Nadugangan ko nimo! Ano pa ang gusto mo? Unsa pa imong gusto? Sabi ng drayber: Kulang ito! Dagdagan mo! Ang drayber miingon: Nawala kini! Pagkat-on pa! Ma_trapik sa dinaanan natin Padulong na sa trapiko Sagot ni Gab: Hindi kita dadag_dagan! Mitubag si Gab: Dili ko ikaw idugang! Sabi ng drayber: Ganun ha? Ang drayber miingon: Mao ba? Bumaba ang dray_ber at sinugod si Gab na noon ay nasa unahan ng taxi. Nanaog ang drayber ug gidali si Gab nga naa sa atubang sa taxi. Hindi malaman_ ni Dado ang gaga__win sa pagkakataong iyon. Wala mahibal-an ni Dado kung unsa ang buhaton sa kini nga oras. Pagkatapos kumain at mahugasan ang platong pinagkainan, mu-ling sinilip ni Dado ang nangyayari sa kuwarto sa silong. Pagkahuman kaon ug paghugas sa plato, gisulyapan usab ni Dado kung unsa ang nahitabo sa sulud sa silong. Gusto niyang malaman kung duma-ting na ang supladang si Gab o kung naroon pa rin ang lalaki na nakita niya kanina. Gusto niya mahibal-an kung miabut na ang superstar ni Gab o kung ang lalaki nga iyang nakita kaniadto didto pa ba. Hindi siya matatahimik hanggaÕt hindi nakakakuha ng kasagutan sa mga nangyayari sa silong. Dili siya mahilum hangtod nga makit-an niya ang tubag sa kung unsa ang naa sa ubos. Dumapa siya sa sahig at sumilip sa butas. Mihigda siya sa salog ug gisilip ang lungag. Pero walang nakita si Dado. Apan walaÕy nakita si Dado. Madilim pa rin. Ngitngit pa. Patay ang ilaw. Napatay ang suga. Tumayo siya mula sa pagkakadapa. Mibangon siya gikan sa sakup. Saka na lang siya sisilip. Unya mosilip siya. Hinayaan niyang walang takip ang butas. Gibilin niya nga wala magtabon sa lungag. Nanood muna siya ng TV. Nagtan-aw una siya sa TV. Pero kahit sa panono-od ng TV ang mga nang_ya_yari sa silong ang umaa-gaw sa kanyang isipan. Apan bisan ang pagtan-aw sa TV kung unsa ang nahinabo sa silong naa sa iyang hunahuna. Hindi siya makapag-concentrate sa pinanonood. Dili siya maka-concentrate sa pagtan-aw. Lagi nang ang gusto niya ay makasilip sa butas at malaman ang nangya-yari sa kuwartong inookupa ng supladang si Gab. Kanunay niyang gusto nga mosilip sa lungag ug hibal-an kung unsa ang nahitabo sa sulud nga giokupar ni Gab supladang. Kaanu-ano kaya ni Gab ang lalaking nasa kuwarto kanina? Unsa man ang gibati ni Gab bahin sa lalaki nga naa sa kuwarto kaganina? Asawa kaya? Minyo ka? Kung asawa ni Gab, bakit sa mga nakaraan niyang pagsilip ay hindi niya ito nakita? Kung ang asawa ni Gab, ngano nga sa iyang nangagi nga mga pagsilip wala niya kini makita? Dapat noon pa niya ito nakita. Tingali nakita na niya kini kaniadto. Bakit ngayon lang pumasok sa kuwarto? Ngano nga karon na man lang mosulod sa kuwarto? Dati na niyang nakita ang lalaki na pumasok sa silong. Nakita na niya kaniadto ang lalaki nga misulod sa silong. Mga dalawa o tatlong beses na. Mga duha o tulo ka beses na. Hindi niya malilimutan ang mukha ng lalaki. Dili niya malimtan ang nawong sa lalaki. Medyo guwapo. Gwapa gwapo. Nang hindi makapag-concenrate sa panonoood ng TV, muling ipinasya ni Dado na sumilip muli sa butas. Wala makapunting sa pagtan-aw sa TV, nakahukom si Dado nga magsilip usab sa lungag. Baka mayroon nang tao. Mahimong adunay usa ka tawo. Baka dumating na si Gab? Basin naabot na si Gab? Baka mayroon nang nangyayari. Tingali adunay nahinabo. Nagmamadali siyang dumapa at sumilip sa butas. Nagdali siyang nanaog ug misilip sa lungag. Pero wala pa rin. Apan wala gihapon. Ma-dilim pa rin. Ngitngit pa gihapon. Ipinasya na niyang takpan ang butas. Nakahukom siya nga tabunan ang lungag. Pagkatapos ay nag-toothbrush at nahiga. Pagkahuman sa pagsipilyo sa imong ngipon ug paghigda. Nakalimot siya at nakatulog nang mahimbing. Nakalimot siya ug nakatulog og maayo. Kinabukasan sa opisina, tambak ang trabaho niya. Pagkaugma sa opisina, daghan siyaÕg buluhaton. Simula umaga, marami siyang binasang dokumento ukol sa mga inoorder na supply. Sugod sa buntag, nabasa niya ang daghang mga dokumento bahin sa mga gimando nga suplay. Kailangan ay walang mali ang mga documento bago ipadala sa ibang bansa. Ang mga dokumento kinahanglan nga walaÕy sayup sa wala pa ipadala sa gawas sa nasud. Iniisa-isa niya ang bawat pangalan at number at baka may doble. Moagi siya sa matag ngalan ug numero uno ug tingali magdoble. Dahil sa dami ng ginawa, alas diyes ng gabi na siya nakauwi. Tungod sa kadaghan sa trabaho nga nahimo, siya mipauli sa alas diyes sa gabii. Nagtaxi na siya. Nag taxi na siya. Nang bumaba siya sa taxi, nagulat siya sa nakita sa harap ng inuupahang apartment. Paggawas niya sa taksi, nasurprisa siya nga nakita sa atubangan sa giabangang apartment. Nagulat si Dado sapagkat sa halip na si suplada ang nakita, isang lalaki ang nasa room. Natingala si Dado tungod kay imbes nga makita ang suplada, naa sa sulod ang usa ka lalaki. Nasaan si suplada? Asa man ang suplada? Pinagmasdan niya ang lalaki. Gitan-aw niya ang lalaki. Palakad-lakad ito sa kabuuan ng silid. Naglibutlibot kini sa sulud. Parang balisa. Morag nabalaka. Nakita niyang umupo sa gilid ng kama. Nakita niya siya nga naglingkod sa kilid sa kama. Pagkatapos ay tumayo ulit at nagpalakad-lakad. Pagkahuman mitindog siya pag-usab ug naglakaw-lakaw. Hanggang maalala ni Dado ang lalaki. Hangtod nga nahinumdoman ni Dado ang lalaki. Ito Ôyung nakita niya na dumating at pumasok sa silong. Kini ang iyang nakita nga mosulud ug manaog. Tama! Papasok siya sa opis nang makita ang lalaki. Husto kana! Mosulod na unta siya sa opisina sa nakita niya ang lalaki. Kabataan pa ang lalaki. Bata pa ang lalaki. Guwapo. Gwapo. Maya-maya pa, nakita niyang may tinatawagan sa cell phone ang lalaki. Sang ulihi, nakita niya ang lalaki nga nagatawag sa iya cell phone. Palakad-lakad habang may kausap sa CP. Paglakawlakaw samtang nakigsulti sa CP. Ano kaya ni suplada ang lalaking ito? Unsa man ang suplada sa kini nga tawo? Bakit nasa kuwarto ni suplada? Ngano sa kwarto ni suplada? Maya-maya pa, humiga sa kama ang lalaki habang may kausap sa CP. Pagkahuman, nahigda ang lalaki sa kama samtang nakigsulti sa CP. Hindi kaya si suplada ang kausap nito? Dili ba suplada ang usa nga naghisgot bahin niini? Kaya tinawagan ay sinabing nasa kuwarto na siya at naghihintay? Mao nga ang nanawag miingon nga naa siya sa kuwarto ug naghulat? Nauna ang lalaki sa pagdating. Nauna ang lalaki. Nasaan na kaya si suplada? Asa man ang suplada? Hanggang matapos na ang pakikipag-usap ng lalaki sa cell phone. Hangtod nga nahuman og sulti ang lalaki sa cell phone. Tumayo ang lalaki sa pagkakahiga. Tumindog ang lalaki nga naghigda. Lumabas sa kuwarto. Paggawas sa kwarto. Pinatay ang ilaw. Patya ang suga. Wala nang nakita si Dado. Wala na makita si Dado. Hindi muna umalis sa pagkakadapa si Dado. Wala mobiya si Dado sa tanan nga upat. Baka biglang duma_ting si suplada. Tingali kalit nga miabut ang suplada. Pinalipas niya ang ilang se_gundo at saka sumilip muli sa butas. Naggasto siya pila ka segundo ug unya misilip usab sa lungag. Wala. Wala gyud. Madilim. Ngitngit Ibig sabihin wala si suplada. Kana nagpasabut nga wala suplada. Wala rin ang lalaki. Wala na usab ang lalaki. Tumayo na si Dado sa pagkakadapa. Nagtindog si Dado sa tanan nga upat. Nakaramdam siya ng gutom. Gibati niya ang kagutom. Kakain muna siya ng hapunan. Mokaon una siya panihapon. Mayroon siyang biniling pagkain sa canteen ng opisina. Adunay siya gipalit nga pagkaon sa canteen sa opisina. Pagkatapos niyang kumain, saka uli niya sisilipin ang kaganapan sa silong. Pagkahuman niya kaon, iyang tan-awon ang panghitabo sa silong. Sino kaya ang lalaking iyon at ano siya ni suplada? Kinsa man kana nga tawo ug unsa siya ug suplada? Masyado na siyang nahihihiwagaan sa babae sa silong. Misteryoso na kaayo siya sa babaye sa silong. Lalong lumalalim ang kuwento ng babaing suplada. Ang istorya sa babaye nga suplada milawom. Hinayang na hinayang si Dado nang sumilip sa butas at makitang madilim na roon. Nakapanghupaw pag-ayo si Dado sa pagsilip niya sa lungag ug nakita nga ngitngit didto. Patay na ang ilaw. Napatay ang suga. Natutulog na siguro si Suplada. Natulog na siguro si Suplada. O nasa salas at doon nagbabasa o kayaÕy nanonood ng TV. O sa sala ug didto nagbasa o nagtan-aw sa TV. Nag-panic lang siya ka_nina dahil akala niya ay nakahalata si Suplada na may naninilip dahil bigla itong napatingin sa direksiyon ng butas dahil nga sa nalikhang ingay nang nasipa niyang insect spray. Nag panic lang siya ganina kay nagtuo siya nga may namatikdan si Suplada nga dunay nagsilip tungod kay kalit siyang mitan-aw sa direksyon sa lungag tungod sa kasaba nga iyang gimugna sa pagsipa niya sa spray sa insekto. Pahamak ang insect spray! Maldita ang spray sa insekto! Tapos biglang kumatok pa si Manang Oya na sa buong akala niya ay si Suplada. Unya kalit nga nanuktok si Manang Oya nga gihunahuna niya nga si Suplada. Nag-panic agad siya. Nag panic dayon siya. Sumilip uli siya sa butas. Gisilip niya pag-usab ang lungag. Madilim pa. Ngitngit pa. Ipinasya niyang takpan na uli ang butas. Nakahukom siya nga tabunan na usab ang lungag. Saka na lang. Sa sunod. Isa pa nagugutom na siya. Gutom na siya. Hindi pa siya kumakain ng hapunan. Wala pa siya nakakaon panihapon. Mas inuna pa niya ang panonood sa babae sa silong. Gitan-aw usab niya ang babaye nga naa sa silong una. Nagluto siya ng hapunan. Nagluto siya ug panihapon. Iniluto na niya ang daing na GG na dinala ni Manang Oya. Giluto na niya ang pag-agulo sa GG nga gidala ni Manang Oya. Nagutom siya dahil sa mga nangyari. Gigutom siya tungod sa nahitabo. Kinabukasan pagkagaling niya sa opisina, ang nakagawian na niyang paninilip sa butas ang inuna. Pagkaugma pagkahuman sa iyang pag-uli gikan sa opisina, nag-una ang iyang batasan sa pagsilip sa lungag. Ibinaba lang niya ang biniling ulam at kanin sa canteen ng kanilang kompanya at inatupag ang pagtanggal sa papel na nakapasak sa butas sa sahig. Gipasulud ra niya ang gipalit nga pinggan ug bugas sa canteen sa ilang kompanya ug gipadayon ang pagkuha sa papel nga gisulud sa lungag sa salog. Hindi pa nga siya nagpapalit ng damit na pampasok sa opisina. Wala man niya gibag-o ang iyang sinina sa opisina. Dumapa siya sa sahig at sumilip. Mihigda siya sa salog ug gisilip. Maliwanag sa silid. Masanag sa sulud. Buhay na ang ilaw. Ang suga nagsiga. Pero wala pa siyang nakikitang tao. Apan wala pa siya makakita bisan kinsa. Wala pa si Suplada? Wala pa Suplada? O baka nasa banyo at na_liligo? O tingali sa banyo ug naligo? Naghintay siya. Naghulat siya. Mga 20 minutes kung maligo si Suplada. Mga 20 minuto kung maligo si Suplada. Pero lumipas ang 20 minutes ay wala pa rin siyang nakikitang tao sa silong. Apan pagkahuman sa 20 minuto wala gihapon siya makakita bisan kinsa sa silong. Naghintay pa siya. Naghulat pa siya. Pagkalipas ng limang minuto, nagulat siya nang may makita ng tao sa kuwarto. Paglabay sa lima ka minuto, nasurprisa siya nga dunay nakakita sa sulud. Pero hindi si Suplada. Apan dili si Suplada. Isang lalaki ang nakita niya! Nakita niya ang usa ka tawo! Nang matakpan ni Dado ang butas sa sahig, iniligpit ang natumbang insect spray na nasipa niya kanina at lumikha ng ingay. Sa pagtabon ni Dado sa lungag sa salog, gitago niya ang nahulog nga spray sa insekto nga iyang gisipa kaniadto ug nagtingog. Inayos niya ang sarili. Gi-adjust niya iyang kaugalingon. Pinatay ang ilaw. Patya ang suga. Patuloy ang katok sa pinto. Nagpadayon ang pagtuktok sa pultahan. Hindi muna niya binuksan. Wala niya una kini gibuksan. Kinakabahan siya. Gikulbaan siya. Baka ang babae sa silong ang kumakatok. Tingali ang babaye sa silong naghinuktok. Baka napansin nito ang butas sa sahig kanina at kukumprontahin siya ngayon. Tingali namatikdan niini ang lungag sa salog sa sayo pa ug atubangon siya karon. Delikado kung ganun. Kuyaw unya. Pero hindi siya aamin kung ganun ang mangyayari. Apan dili siya moangkon nga kana mahitabo. Sinisi niya ang sarili kung bakit nasipa ang insect spray. Gibasol niya ang iyang kaugalingon sa pagsipa sa spray sa insekto. Kung hindi niya nasipa, tuloy sana ang pano_nood niya. Kung wala siya gisipa, magpadayon unta siya sa pagtan-aw. Patuloy ang pagkatok. Nagpadayon ang pagpanuktok. Ipinasya na ni Dado na buksan ang pinto. Nakahukom na si Dado nga ablihan ang pultahan. Bahala na. Naa ra nimo. Haharapin niya ang problema. Iyang atubangon ang problema. Pero nawala ang kaba at takot ni Dado nang makita kung sino ang kumakatok. Apan nawala ang kakulba ug kahadlok ni Dado sa nakita niya kung kinsa ang nanuktok. Si Manang Oya. Manang Oya. May dala sa supot. Adunay nagdala sa bag. Sorry Dado! Pasensya na Dado! Natutulog ka na ba? Natulog na ba ka? Humikab si Dado para kunwari ay galing sa pagtulog. Naghikog si Dado aron magpakaaron-ingnon nga nahikatulog. Medyo po Manang. Gwapa Manang. Ano po ba Ôyang dala mo? Unsa imong dala? Daing na GG. Daing na GG. Masarap para sa almusal. Lami sa pamahaw. Sariwang-sariwa nang idaing. Bag-ong gidugang. Sige po, Manang. Sige, Manang. Wala nga pala akong iluluto bukas. Wala koy luto ugma. Magkano po? Tagpila? Gaya ng dati. Sama sa naandan. Maski bukas mo na bayaran at nakakahiya naman saÕyo. Bisan kung bukas ka aron magbayad ug kini makauulaw alang kanimo. Hindi po. Dili. Eto na po, sabay dukot sa bulsa ng pera at binayaran si Manang. Ania ra, sa parehas nga oras gikuha niya ang kuwarta sa iyang bulsa ug gibayran si Manang. Salamat, Dado. Salamat, Dado. Ganyan din ang ulam ng babae sa silong Ð si Gab. Ingon usab niana ang babaye sa silong - Gab. Ngumiti lamang si Dado. Ngisi lang si Dado. Baka may problemado sa room mo Dado, e sabihin mo agad. Tingali adunay problema sa imong kuwarto Dado, ingna dayon ako. Baka may butas sa sahig, leak sa banyo. Mahimong adunay usa ka lungag sa salog, leak sa banyo. Ah wala po Manang. Ah dili Manang. Maayos na maayos po. Maayo. Mabuti naman. Maayo Salamat Dado. Salamat Dado. Salamat din po. Salamat sad. Umalis na si Manang. Nilakaw na si manang. Dali-daling isinara ni Dado ang pinto at agad inalis ang nakapasak na papel sa butas sa sahig. Dali nga gisira ni Dado ang pultahan ug gikuha dayon ang papel nga nasuksok sa lungag sa salog. Sumilip siya. Gisilip niya. Wala siyang makita. Wala siyay makita. Patay na ang ilaw sa silong. Patay na ang suga sa silong. Sayang! Sayang! Ilang pahid pa ng body lotion ang ginawa ni Gab sa katawan. Si Gab nagpahid sa pipila pa nga mga coat of body lotion sa lawas. Inulit ang paglalagay ng lotion sa hita at binti. Gisubli nga aplikasyon sa lotion sa paa ug paa. Pati sa mga papaya ay inulit ang pagpapahid. Bisan sa mga papaya gisubli usab ang pagdihog. Pati ang leeg at iba pang bahagi ng katawan. Ingon usab ang liog ug uban pang bahin sa lawas. Nang matapos ang pagpapahid ang pagsusuklay naman sa harap ng salamin ang ginawa. Pagkahuman sa pagdihog, nahuman ang pagsukot sa atubangan sa salamin. Sinuklay nang sinuklay ang buhok para matuyo. Gisul-ob ang buhok aron mamala. Ilang beses tumungo habang sinusuklay ang mahaba at maitim na buhok. Mangulo sa daghang beses samtang gisudlay ang taas ug itom nga buhok. Si Dado ay prenteng-prente sa pagkakadapa habang nakasilip sa butas. Si Dado naa sa tanan nga upat samtang nagsud-ong sa lungag. Sa sobrang pagka_seryoso sa pinanonood sa silong, hindi niya namalayan na nasisipa na niya ang insect spray na nasa sulok. Hilabihan ka seryoso sa pagtan-aw sa silong, wala niya nahibal-an nga gisipa na niya ang spray sa insekto sa kanto. Natumba iyon. Nahulog kana. Lumikha ng ingay ang pagbagsak dahil punumpuno ng laman. Ang pagkahulog nakamugna og kasaba tungod kay napuno kini sa unod. Kumalantog sa sahig. Pag-igbaw sa salog. Nagulat ang babae sa silong dahil sa kalantog sa sahig sa itaas. Ang babaye sa silong nakurat sa uwan __sa salog sa taas. Biglang dinampot ang tuwalya at nagmamadaling binalot sa katawan. Kalit nga gipunit niya ang toalya ug dali-dali nga giputos sa iyang lawas. Pagka_tapos ay tumingala. Pagkahuman mihangad. Naka_tingin sa direksiyon na may kumalantog. Nagtan-aw sa direksyon nga adunay usa ka banog. Biglang inangat ni Dado ang matang nakadikit sa butas. Kalit nga giisa ni Dado ang mata nga nakadikit sa lungag. Umangat din siya sa pagkakadapa. Nagtindog usab siya sa tanan nga upat. Tumuwad. Tumuwad. Sunud-sunod na naman ang kaba niya. Balik-balik siya nga gikulbaan. Nakita kaya siya ni Suplada? Nakita ba siya ni Suplada? Bakit nakatingin sa direk_siyon niya? Ngano nga mangita ka sa iyang direksyon? Ilang saglit na hindi sumilip si Dado. Wala makasilip kadiyot si Dado. Hindi rin siya gumawa ng ingay. Wala usab siya nagtingog. Pagkaraan ng isang minuto, dahan-dahan siyang dumapa at sumilip sa butas. Paglabay sa usa ka minuto, hinayhinay siyang mihigda ug misilip sa lungag. Nagulat siya! Nakurat siya! Wala na si Gab! Wala na si Gab! Hanggang sa makarinig siya ng mahihinang katok sa pinto! Hangtod nga nabati niya ang usa ka hinay nga pagtuktok sa pultahan! Dali-dali siyang bumangon mula sa pagkakadapa. Dali siyang mibangon gikan sa iyang saklay. Nagma_madaling tinakpan ang butas. Dalidali nga natabunan ang lungag. Nanatiling nakadapa sa sahig si Dado at nakasilip sa butas. Nagpabilin nga naghigda si Dado sa salog ug nagsud-ong sa lungag. Tantiya niya, mga 10 minuto na siyang nakasilip at hindi pa niya nakikita ang babae sa silong. Gibanabana niya nga nakasilip siya mga 10 minuto ug wala niya makita ang babaye sa silong. Hindi pa ito bumabalik mula banyo. Wala pa kini nibalik gikan sa banyo. Tiyak ni Dado na naliligo si Gab. Sigurado si Dado nga naligo si Gab. Nakatapi lamang ito ng tuwalya nang mawala kanina at tiyak niyang nasa banyo ito at naliligo. Gisul-ot ra kini sa tualya sa diha nga nawala kini kaganina ug kinahanglan nga naa siya sa banyo nga naligo. Ang mga babae ay hindi mapakali kapag galing sa labas. WalaÕy pahulay ang mga babaye sa paggawas. Ka_ilangang maligo sila. Kinahanglan sila maligo. Matagal maligo ang mga babae na inaabot ng hanggang 25 minuto o mahigit pa. Ang mga babaye maligo og dugay nga molanat hangtod sa 25 minuto o labaw pa. Marami kasing sere_monyas sa paliligo ang babae. Adunay daghang seremonya sa pagkaligo sama sa babaye. Sa pagsa-shampoo na lamang ay marami nang oras na inuubos. Ang shampooing ra ang nanginahanglan daghang oras. Pagka_tapos mag-shampoo ay maglalagay pa ng hair conditioner. Pagkahuman sa shampooing, pagbutang labi pa nga hair conditioner. Mahaba ang buhok ni supladang Gab kaya maraming gugugulin dun. Taas ang buhok ni Supladang Gab busa maggasto siya didto didto. Pero kahit abutin pa ng 30 minutos, hindi siya aalis sa pagkakadapa sa sahig at susubaybayan si Gab. Bisan kung magdugay pa kini og 30 minuto, dili siya mobiya sa tanan nga upat sa salog ug sundon si Gab. Ngayon pa ba siya a_ayaw e nasimulan na niya. Nagduha-duha pa ba siya? Nagsugod na siya. Mayroon na siyang nakitang maganda kay Gab kaya no way nang umalis pa sa panonood. Nakita na niya ang usa ka butang nga matahum kay Gab busa walaÕy paagi nga makabiya aron magtan-aw. Kasalanan ni Gab kung bakit. Sala ni Gab kung ngano. Kung hindi siya nagsuplada, hindi hahantong sa ganito ang lahat. Kung wala pa siya gihulip, dili tanan nahuman nga ingon niini. Kung nakipagkaibigan siya, wala sanang problema. Kung nakighigala siya, wala untay problema. Siya rin ang dapat sisihin sa nangyayaring ito. Gibasol usab niya kini nga nahinabo. Maya-maya pa, nakita ni Dado si Gab. Pagkataudtaod, nakita ni Dado si Gab. Nakabalot pa rin ng tuwalya. Giputos pa gyud sa twalya. Basa ang buhok. Basa nga buhok. Dumalas na naman ang sikdo ng dibdib ni Dado. Mikusog pag-usab ang dughan ni Dado. Hindi siya kumukurap at baka mayroong makalampas. Dili siya magpitik ug tingali adunay makalusot. Nakita niyang may kinuha sa cabinet si Gab. Nakita niya nga adunay gikuha si Gab gikan sa gabinete. Panty! Panty! Ipinatong ang panty sa kama. Gibutang ang panty sa kama. Maya-maya pa, inalis na ni Gab ang nakabalot na tuwalya. Paglabay sa pipila ka oras, gikuha ni Gab ang giputos nga toalya. Dahan-dahan pa ang pag-aalis. Hinay pa ang pagtangtang. Hanggang sa tuluyang maalis ang tuwalya. Hangtud nga ang tualya hingpit nga gikuha. Ganap nang walang saplot si Gab nang humarap sa salamin. Hingpit nga hubo si Gab sa pagtan-aw sa salamin. Sunud-sunod ang tibok ng puso ni Dado habang walang kurap na nakatitig sa alindog ng babae sa silong. Nagpadayon ang pitik sa kasingkasing ni Dado nga nagtutok sa kaanyag sa babaye sa silong nga wala nagpangidlap. Maya-maya may kinuha sa drawer ng tokador si Gab. Pagkahuman, dunay gikuha si Gab sa drawer sa dresser. Body lotion. Losyon sa lawas. Naupo sa kama at sinimulang mag-aplay ng lotion. Paglingkod sa higdaan ug pagsugod sa pagbutang lotion. Una sa braso. Una sa bukton. Sunod ay sa katawan. Sunod ang lawas. Maging ang dalawang ÒpapayaÓ ay pinahiran. Bisan ang duha nga "papaya" gidihogan. Isinunod ang mga hita at binti. Nasundan ang mga hita ug paa. Hindi na nagpalit ng damit si Dado pagkapasok sa kanyang ku_warto. Wala mag ilis og sapot si Dado pagkahuman pagsulud sa iyang kuwarto. Agad na inalis ang nakapasak na papel sa butas ng sahig. Ang papel nga naipit sa lungag sa salog gilayon nga gikuha. Kung magpapalit pa siya ng damit, baka wala na siyang maabutang panoorin. Kung kinahanglan niya nga ilisan ang iyang sinina, mahimo nga wala siya makapaniod bisan unsa. Sayang ang palabas. Sayang ang pasundayag. Nang maalis ang nakapasak na papel sa butas, dumapa siya at sumilip. Dihang gikuha ang papel gikan sa lungag, mihigda siya ug misilip. Sa simula ay blurred ang pagkakita niya. Sa sinugdan ang iyang panan-aw dili hanap. Pero nang mag-adjust ang mata niya, luminaw na ito at nakita ang nangyayari sa silong. Apan sa pag-ayos niya sa iyang mga mata, naklaro ug nakita niya ang nagakahitabo sa silong. Eksakto ang pagsilip niya sapagkat nag_papalit ng damit si supladang Gab. Sakto ang iyang pagsilip tungod kay nag-ilis si Gab sa iyang sapot. Muli ay naramdaman na naman ni Dado ang pagtambol ng kanyang puso. Sa makausa pa, nabati ni Dado nga nagpitik ang iyang kasingkasing. Sunud-sunod ang tibok_. Nagsunod ang pulso. Halos hindi siya kumu_kurap sa pinanonood. Hapit dili siya magpikit sa manan-aw. Nakita niyang naghubad ng t-shirt si Gab. Nakita niya nga gihubo ni Gab ang iyang t-shirt. Naiwan ang itim na bra. Nahabilin ang itom nga bra. Napalunok si Dado sapagkat malaki pala ang hina_harap ni Gab. Natulon si Dado tungod kay adunay maayong kaugmaon si Gab. Lalong bumilis ang tibok ng dibdib ni Dado nang hubarin ni Gab ang itim na bra. Paspas nga mikusog ang dughan ni Dado sa paghubo ni Gab sa itom nga bra. Kitang-kita ang hinaharap. Ang kaugmaon tin-aw kaayo. Da_lawang malalaking papaya na matikas na matikas. Duha ka dagko nga papaya nga elegante kaayo. Sa ti_ngin ni Dado, walang bakas na may pumipitas. Nagtuo si Dado nga walaÕy timaan sa bisan kinsa nga mokuha. Matapos iyon, ang jeans naman ang hinubad. Pagkahuman, gikuha ang maong. Naiwan ang itim na panty. Nabilin ang itum nga panty. Hindi kumukurap si Dado. Dili magpakidhat si Dado. Baka sa pagkurap niya ay may_roong makalampas. Tingali sa iyang pagpamilok adunay molabay. Nakita niya na humakbang si Gab palapit sa cabinet ng damit. Nakita niya si Gab nga nagtungtong palapit sa aparador. Binuksan. Gibuksan Kumuha ng tuwalya. Pagkuha usa ka toalya. Ibinalot sa katawan. Giputos sa lawas. Makaraang balutin ang katawan, humakbang ito at nawala sa paningin ni Dado. Pagkahuman niya balot sa lawas, ninggawas siya ug nawala sa panan-aw ni Dado. Naghintay si Dado. Naghulat si Dado. Hindi niya inaalis ang mata sa butas. Dili niya kuhaon ang iyang mga mata sa lungag. Nasaan na kaya? Asa naman kana Naisip ni Dado, naliligo si Gab. Nahunahuna ni Dado, naligo si Gab. Iyon ang dahilan kaya nagbalot ng tuwalya. Mao to nagputos ko ug twalya. Maghihintay siya. Maghulat siya. Kahit ga_ano katagal maligo ay hi__hintayin niya. Bisan unsa pa kadugay siya maligo maghulat siya. Hindi niya aalisin ang mata sa butas at baka hindi niya makita ang mga susunod na kabanata. Dili niya kuhaon ang iyang mga mata sa lungag ug tingali dili niya makita ang mga sunod nga kapitulo. Ngayon pa ba siya titigil sa panonood? Mohunong ba siya pagtan-aw? Ngayon pang paganda nang paganda ang mga nakikita sa silong. Kung unsa ang makit-an sa silong labi ka gwapa. Kasalanan ni Gab. Sala ni Gab. Nagsuplada kasi sa kanya. Puli kini kaniya. Hindi sana mangyayari ito kung hindi dahil sa mga ipinakita niyang ugali. Dili kini mahitabo kung dili tungod sa iyang mga kinaiya. Ano kaya ang sunod niyang makikita? Unsa ang sunod niya nga makita? Tumitibok na naman nang madalas ang puso niya! Nagpitik na usab ang iyang kasingkasing! Nabitin sa pinanonood si Dado. Sayang! Nagbitay si Dado sa mga tumatan-aw. Dugos! Bumangon siya mula sa pagkakadapa sa sahig at naupo sa sopa. Mibangon siya gikan sa iyang posisyon nga hilig sa salog ug milingkod sa sopa. Ang aga na_mang natulog ng babaing suplada. Pagkaugma nakatulog ang babaye nga suplada. Pasado alas otso lang ng gabi. Pasado alas otso na lang sa gabii. Naisip niya, baka maagang aalis bukas. Naghunahuna siya, tingali mobiya og sayo ugma. Baka may trabaho. Tingali adunay trabaho. Baka may mahalagang pupuntahan. Tingali adunay hinungdan nga butang nga mahinabo. Nang mahimasmasan, saka niya tinakpan ang butas sa sahig. Pagka ngitngit, gitabunan niya ang bangag sa salog. Ipinasak muli niya ang bilot ng papel na dati nang nakatakip. Gisukip niya pag-usab ang rolyo nga papel nga kaniadto gitabunan. Naupo muli siya sa sopa at binalikan ang napanood sa silong. Milingkod siya pag-usab sa sopa ug mibalik sa iyang nakita sa silong. Ang ganda ng babae Ð ni Gab kapag nakatihayang naka-panty. Ang gwapa nga babaye-Gab kung naghigda sa panty. Malinaw na ma_linaw sa isipan ni Dado ang imahe ng pagkababae. Ang imahe sa pagkababaye tin-aw kaayo sa hunahuna ni Dado. Ma_tagal sa ganung posisyon si Gab at nagsawa si Dado sa paghagod sa bahaging iyon. Dugay na ang posisyon ni Gab ug gikapoy si Dado sa paghapuhap sa kana nga bahin. Ilang beses din itong tumagilid at bawat anggulo ay magandang tingnan. Nakiling usab kini pipila ka beses ug ang matag anggulo matahum tan-awon. Seksi kahit nakatagilid. Seksi bisan sa kilid. Hindi naka_kasawang pagmasdan. Dili makalaay tan-awon. Natural na natural ang galaw ng supladang si Gab. Walang kamalay-malay na may matang nakatunghay at nagsasawa kanyang kaseksihan. Normal kaayo ang lihok ni Gab. WalaÕy panimuot nga nagbuka ang mga mata ug gikapoy sa iyang kaseksihan. Ilang beses pa itong tumihaya at tumagilid habang nagbabasa hanggang sa pa_tayin na ang ilaw sa lampshade. Naghigda siya ug nagtagilid pa sa pila ka beses samtang nagbasa hangtod nga napalong ang suga sa lampshade. Huminga nang malalim si Dado. MiginhawaÕg lawom si Dado. Bitin talaga siya. Nagbitay gyud siya. Gusto niyang masundan ang nangyari. Gusto niyang sundon ang nahitabo. Pero dapat ba? Apan kinahanglan ba kini? Parang hindi bagay sa tulad niyang desenteng lalaki. Ingon og walaÕy hinungdan sa usa ka disente nga tawo nga sama kaniya. Pero nang maalala ang pi_nakitang pagsuplada sa kanya ng babae, may nabuo agad na plano. Apan sa nahinumduman niya nga gisagpa siya sa babaye, usa ka plano ang gihimo dayon. Uulitin niya ang gi_nawa. Isubli niya kung unsa ang nahimo. Kinabukasan ng umaga na papasok si Dado, dinasal niya habang bumaba sa hagdan na makita ang babae sa silong. Pagkaugma sa pagsulod ni Dado, nag-ampo siya samtang nanaog siya aron makita ang babaye sa silong. Nilingon niya ang kuwarto. Milingi-lingi siya sa sulod sa kuwarto. Sarado. Sirado Baka maagang umalis. Tingali mobiya og sayo. Dinasal niya habang naglalakad patungong Espa–a Blvd. na makasakay ito sa dyipni. Nag-ampo siya samtang naglakaw padulong sa Espa–a Blvd. nga makasakay kini sa dyip. Hindi niya nakasakay ang babae sa silong. Dili niya makasakay ang babaye sa silong. Baka maagang umalis. Tingali mobiya og sayo. Nang uwian sa hapon, natiyempuhan niya ang babae. Pagpauli niya sa hapon, nahimamat niya ang babaye. Paakyat siya sa hagdan nang makitang papasok ang sa kuwarto sa silong. Pagsaka niya sa hagdanan sa dihang nakita niya ang usa nga misulod sa kwarto sa silong. Napangiti si Dado. Nagpahiyom si Dado. Mayroon na siyang sisi_lipin. Naa na siyay preview. Nagmamadali siyang umakyat patungo sa kanyang kuwarto. Nagdali siyang misaka sa iyang kuwarto. Magsisimula na ang palabas kaya kaila_ngang magmadali siya. Hapit na magsugod ang show busa kinahanglan siya magdali. Dahan-dahang binunot ni Dado ang bilot ng papel na nakapasak sa butas ng sahig. Hinay nga gibunot ni Dado ang rolyo nga papel nga nasuksok sa lungag sa salog. Malakas ang kaba ng kanyang dibdib habang ginagawa iyon. Nagkubkob ang iyang dughan sa pagbuhat niya niini. Unang pagkakataon sa buhay niya na maninilip. Sa unang higayon sa iyang kinabuhi isip usa ka voyeur. Pero binigyang katuwiran niya na ganti iyon sa babaing pinagsupladahan siya. Apan gipakamatarong niya ang ganti sa babaye nga mihulip kaniya. Lihim siyang gaganti rito. Sekreto siyang makabawos niini. Nabunot niya ang bilot ng papel. Gibira niya ang rolyo sa papel. Malakas ang tibok ng kanyang puso. Nagpitik ang iyang kasingkasing. Lumuhod siya at tumuwad para sumilip sa butas. Miluhod siya ug miyango aron pagsilip sa lungag. Idinikit niyang mabuti ang mukha sa butas. Hugot niyang gidikit ang iyang nawong sa lungag. Kanang mata ang ipinangsilip niya. Gisilip niya ang tuo nga mata. Hindi siya komportable sa pagkakatuwad kaya du_mapa na siya para makasilip nang maayos. Dili siya komportable sa lantugi busa mihigda siya aron makakuha og maayong pagsilip. Una ay blurred ang pagkakita niya. Una ang iyang panan-aw dili hanap. Nanibago ma_rahil dahil sa maliit na butas. Gibag-ohan tingali tungod sa gamay nga lungag. Pero nang tumagal ay luminaw. Apan pagkataudtaod naklaro kini. Nakita niya ang imahe ng babae na nakahiga sa kama. Nakita niya ang imahe sa babaye nga naghigda sa kama. Hanggang sa mag-ad_just na ang kanyang mata at lubusan na niyang nakita nang malinaw at detal_yado ang babaing nakahiga sa kama. Hangtod nga naayos ang iyang mga mata ug nakita niya nga malinaw ug detalyado ang babaye nga naghigda sa kama. Si suplada ang nasa kama! Naghigda na si Suplada! Nakasuot ito nang mahabang puting t-shirt pero nakalislis at nakita niyang naka-panty ng itim. Nagsul-ob siya usa ka taas nga puti nga t-shirt apan nadulas ug nakita nga nagsul-ob siya og itom nga panty. Lalong bumilis ang tibok ng puso ni Dado. Nagdali ang pitik sa kasingkasing ni Dado. Maya-maya pa, tumagilid ang babae at lalong nalislis ang t-shirt at kitang-kita na ang panty nito. Pagkataudtaod, nagtagilid ang babaye ug gisi ang iyang t-shirt ug klarong makita ang panty. Tibok ang tibok ang puso ni Dado. Nagpitik ang kasing-kasing ni Dado. Unang pagkakataon na nakapanilip. First time nga pagsilip. Hindi siya halos kumukurap. Hapit dili siya magpikit. Maya-maya pa, may di_nukwang ang babae sa ulunan. Sang ulihi, naglingo ang babayi. Nasa ilalim ng unan. Naa kini sa ilawom sa unlan. Libro! Basahon! Nagbasa ang babae habang nakatagilid. Nagbasa ang babaye samtang nagtabi. Hindi inaalis ni Dado ang pagkakasilip. Wala gikuha ni Dado ang pagsilip. Baka mag_bago ng posisyon ang babae ay hindi niya makita. Tingali magbag-o ang babaye sa posisyon nga dili niya makita. Nanatiling nakatagilid ang babae. Nagpabilin sa kilid ang babaye. Tutok na tutok sa binabasa. Pag-focus sa pagbasa. Nag-iisa kaya ang babae? Nag-inusara ang babaye? Baka may kasama at nasa comfort room lang o baka hindi pa dumarating. Tingali adunay kauban nimo ug naa ra sa komportable nga kwarto o tingali wala pa sila moabut. Ipinagpatuloy niya ang pagsilip. Nagpadayon siya sa pagsilip. Kumilos ang babae. Nilihok ang babaye. Tumihaya. Higda. Patuloy sa pagbabasa. Padayon sa pagbasa. Nakita ni Dado ang harapan ng babae. Nakita ni Dado ang nawong sa babaye. Pinagmasdan niya. Nagtan-aw siya. Napalunok si Dado. Gilamoy ni Dado. Kumilos muli ang babae. Milihok na usab ang babaye. Inabot ang lampshade_. Naabut ang lampshade. Hinila. Gibira. Biglang dumilim. Kalit nga ningitngit. Tapos ang panoorin. Tapos na ang pagatan-awon. Nag-isip si Dado. Naghunahuna si Dado. Ma_sama ang iniisip niya. Daotan ang iyang gihunahuna. Hindi bagay sa desenteng katulad niya na manilip. Dili angay alang sa usa ka desente nga tawo nga sama kaniya nga magsilip. Ang mga gumagawa lamang ng mga ganung aktibidad ay Ôyung mga walang pinag-aralan, mga tambay na walang magawasa buhay, walang pi__nagkakaabalahan at ma_aaring maysakit. Ang nag-uban ra sa mao nga mga kalihokan mao ang mga dili edukado, walaÕy puy-anan, walaÕy kabalaka ug posibleng adunay sakit. Siya? Siya? Wala naman siyang sakit. Wala siya nasakitan. Edukado. Natudloan. May magandang trabaho. Adunay maayong trabaho. Pala_simba pa nga siya. Simbaha siya. Ilang beses huminga nang malalim si Dado. MiginhawaÕg lawom si Dado. Pinagpatuloy niya ang pagbabasa ng libro. Nagpadayon siya sa pagbasa sa libro. Nawala ang antok niya. Nawad-an siyaÕg katulog. Pero hindi siya makapag-concentrate sa binabasang libro at ang pilit na sumisingit ay ang mga kasupladahang ginawa sa kanya ng babae sa silong. Apan dili siya maka-concentrate sa libro nga iyang gibasa ug ang napugos sa pagsulud mao ang mga insulto nga gihimo kaniya sa babaye sa silong. Bumalik sa kanyang alaala ang ginawa nitong pag-isnab sa kanya noong naabutan niya sa bilihan ng pandesal. Nahinumdom siya sa paagi sa iyang pag-agbay kaniya sa pag-abut niya sa pandesal shop. Nakikipagka_ibigan siya pero ang ginawa ay nagtatakbo na para bang natakot sa kanya. Nagpakighigala siya apan ang gibuhat nagdagan nga ingon nahadlok kaniya. Wala naman siyang inten_siyong masama kundi makikipagka_ibigan lang. Wala siyay daotang mga katuyoan kun dili aron makighigala. At ikalawa nga ay noong makasakay niya ito sa dyipni na makaraang ipagba_yad ng pamasahe ay walang pakialam na bumaba na parang walang nakita. Ug ikaduha, pagsakay niya sa dyip pagkahuman pagbayad sa pamasahe, wala siyaÕy pakialam nga makanaog nga ingon walaÕy nakakita kaniya. Sayang lang ang pinamasahe niya. Sayang gipamasahe ko niya. Hindi lang suplada ang impresyon niya sa babae kundi bastos. Ang iyang impresyon sa babaye dili lang taphaw apan bastos. Napakabastos! Bastos kaayo! Napabuntunghininga uli si Dado. Nakapanghupaw na usab si Dado. Maya-maya binitiwan niya ang binabasang libro. Ngadtongadto gibuhian niya ang libro nga iyang gibasa. Lumapit siya sa tinakpang butas. Miduol siya sa natabunan nga lungag. Bigla ang pasya niya! Kalit siya mihukom! Aalisin niya ang nakatakip sa butas. Kuhaon niya ang tabon sa lungag. Sisilipin niya ang babae sa silong. Gisilip niya ang babaye sa silong. Gusto niyang makaganti sa kasupladahan at kabastusan nito! Gusto niya nga manimalos sa kabastusan ug kabastusan niini! Sinimulan niyang alisin ang nakapasak na papel sa butas. Gisugdan niya ang pagtangtang sa papel nga nasangit sa lungag. Hindi nakasakay ni Dado sa dypni si Gab ang babae nangungupahan sa silong. Si Dado dili makasakay sa dypni nga Gab ang babaye nga nag-abang sa silong. Naisip niya, siguroÕy may pinuntahan lang kahapon sa UST ang babaing Ôyun ka_hapon kaya niya nakasabay. Gihunahuna niya, tingali ningadto lang ang babaye sa UST kagahapon aron makapadayon siya. Ano naman kaya ang pinuntahan sa UST? Unsa ang nahitabo sa UST? Hindi naman tipong estud_yante dahil pa_lagay niya ay malapit nang magtrienta anyos. Dili siya usa ka klase nga estudyante tungod kay gihunahuna niya nga hapit na siya mag-treynta anyos. Baka naman nag-aaral sa graduate school? Tingali nagtuon sa graduate school? O baka naman sisimba? Mayro_ong simbahan sa UST. O tingali mosimba? Adunay simbahan sa UST. Baka naman pupunta sa UST hospital? Tingali moadto sa ospital sa UST? Napangiti si Dado pagkatapos. Nakapahiyom si Dado pagkahuman. Kung saan-saan na naglakbay ang imahinasyon niya dahil sa babaing suplada. Bisan diin ang iyang imahinasyon nga nagbiyahe tungod sa babaye nga suplada. Hindi kasi niya malimu_tan ang pag-isnab sa kanya kahapon na pagkatapos niyang ilibre nang pamasahe ay hindi man lang nagpa_salamat sa kanya. Dili niya malimtan ang pagbuut kaniya kagahapon nga pagkahuman nabayran ang pamasahe wala man siya nagpasalamat kaniya. Mayroon palang taong ganun na nag_pakita ka ng kabaitan ay ka_supladahan ang iginanti. Adunay usa ka tawo nga ingon niana kung magpakita ka nga kaayo, gantihan ka sa pagtamay. Nanghinayang siya sa pamasahe. Nagmahay siya sa pamasahe. Buong puso pa na_man ang paglilibre niya sa babae at ganun lamang ang igaganti. Gipalaya pa niya ang babaye sa bug-os niyang kasingkasing ug kana lang ang paagi aron makaganti. Nararamdaman ni Dado na napupuno na siya sa babae. Gibati ni Dado nga napuno na siya sa babaye. Marami nang naiipong inis sa kanya. Daghan ang nagtipun-og nga kalagot kaniya. Dumarami nang du_ma_dami. Nagkadaghan. Gusto niyang gumanti sa babae. Gusto niya nga makabawos sa babaye. Pero paano? Pero unsaon? Kinabukasan ng umaga, papasok siya sa opisina. Pagkaaga, magsulud sia sa opisina. Pababa siya sa hagdan nang makita niya ang isang may-edad ng lalaki na patungo sa kuwarto ng babae. Nanaog siya sa hagdanan dihang nakita niya ang usa ka tigulang nga lalaki nga nagpaingon sa kuwarto sa babaye. Saglit na tiningnan ni Dado ang lalaki. Gitan-aw kadiyot ni Dado ang lalaki. Ngayon lang niya nakita ang lalaki. Karon lang niya nakita ang lalaki. Ilang lalaki na ang nakikita niyang nagtutungo sa kuwarto ng babae. Nakita niya ang daghang mga lalaki nga moadto sa kuwarto sa babaye. Nung minsan, dalawang kabataan pang lalaki ang nakita niya. Sa usa ka okasyon, nakita niya ang duha pa nga mga batan-ong lalaki. Tapos ngayon, medyo may edad naman. Pagkahuman, medyo tiguwang na. Nagtataka na talaga siya. Natingala gyud siya. Kaanu-ano ng babae ang mga lalaking nagtutungo sa kuwarto niya. Ang babaye sama sa mga lalaki nga moadto sa iyang kuwarto. Kinagabihan, matapos kumain ng hapunan, nanood ng TV si Dado. Pagka gabii, pagkahuman og kaon sa panihapon, nagtan-aw sa TV si Dado. Walang siyang magustuhang pelikula sa Netflix. Dili siya gusto mga sine sa Netflix. Pinatay niya ang TV at nagbasa na lang. Gipatay niya ang TV ug nagbasa ra. Pero inantok siya. Apan nahinanok siya. Matutulog na sana siya nang biglang maalala na naman ang babae sa silong. Hapit na siya makatulog sa dihang kalit niya nga nahinumdoman usab ang babaye sa silong. Nabuhay ang inis niya rito. Nagpuyo dinhi ang iyang kalagot. Hanggang mapansin niya ang tinakpang butas sa sahig. Hangtod nga namatikdan niya ang natabunan nga lungag sa salog. Alisin kaya niya ang ipinasak sa butas at silipin ang babae? Mahimo ba niya nga tangtangon ang gisal-ot sa lungag ug gisilip ang babaye? Matagal nang nakababa ang babae at malapit na sa Lerma ang sinasakyang dyipni, ang pangyayari pa rin kanina ang nasa isipan ni Dado. Dugay na nga nag-down ang babaye ug ang dyip hapit na sa Lerma, diha ra gihapon sa hunahuna ni Dado ang hitabo. Hindi niya malimutan. Dili niya kalimtan. Naiinis siya sa babae. Nasuko siya sa babaye. Sayang lang ang paglilibre niya ng pamasahe. Sayang nga gibiyaan niya ang pamasahe. Ano kaya ang problema ng babaing Ôyun? Unsa man ang problema sa babaye? Mukhang malaki ang galit sa mundo. Ingon adunay daghang kasuko sa kalibutan. Parang mabigat ang pasanin na nasa balikat! Kini gibati sama sa usa ka mabug-at nga palas-anon sa mga abaga! Kaya lang kung galit siya sa mundo at mabigat ang pasanin, hindi niya dapat sinasali ang mga taong nagmamagandangloob. Kung masuko siya sa kalibutan ug bug-at ang palas-anon, dili niya dapat iupod ang mga tawo nga buotan. Hindi siya dapat magpakita ng pagkabastos sa mga nais lang makipagkilala. Dili niya dapat ipakita ang kabastusan sa mga gusto lang makilala. Nang makarating siya sa kanyang opisina sa Port Area ay napansin siya ng isang kasamahang lalaki. Pag-abot niya sa iyang opisina sa Port Area namatikdan siya sa usa ka lalaki nga kauban. Parang may nakaaway ka Bro? Morag nag-away ka Bro? Nagtawa si Dado. Mikatawa si Dado. May nakasabay kasi akong babae na tagaroon sa amin. Nahimamat nako ang usa ka lokal nga babaye nga kauban nako. Inilibre ko ng pamasahe pero hindi man lang nagpasalamat. Gibiyaan nako ang plete apan wala man lang nagpasalamat. Basta na lang bumaba! Pahawa lang! Nagtawa ang kausap ni Dado. Nikatawa ang kaestorya ni Dado. Aba bastos nga ano? Bastos ba kana? Dapat hindi mo na nilibre. Dili gyud ka ma-exemption. Oo nga. Oo bitaw. Hindi ko naman alam na bastos pala ang babaing Ôyun. Wala ko kabalo nga bastos ang babae. Maganda ba? Gwapa ba? Maganda rin. Gwapa. Gantihan mo. Mibalos ka. Paano? Giunsa? Ligawan mo. Ligawan mo. Hindi na. Dili na. Alam mo namang mas gusto kong nagsosolo sa buhay tapos kukuha pa ako ng ganung klase. Nahibal-an nimo nga labi ko nga mag-inusara sa kinabuhi unya kuhaon ko kana nga klase nga butang. Sabagay. Sabagay. Basta ang lesson sa akin, huwag basta mag-o-offer na ilibre ang hindi pa gaanong kilala para hindi mapahiya. Usa ra ka leksyon sa akon, ayaw na lang itanyag nga ipalayo ang labi ka gamay nga nailhan aron dili maulawan. Korek ka diyan. Didto gyud ka. Nasira tuloy ang araw ko ah. Naguba akong adlaw ah. Nagtawa lang ang kausap ni Dado. Nikatawa ra si Dado. Kinabukasan ng umaga, nang nasa saka-yan na naman ng dyipni sa Espa–a si Dado, inobserbahan muna niya ang paligid kung naroon ang babae na nilibre niya ng pamasahe. Pagkaugma sa buntag, sa pagbalik ni Dado sa dyip sa Espanya, una niya nga naobserbahan ang palibot aron makita kung ang babaye nga iyang gipagawas sa pamasahe naa didto. Wala! Wala! Nang makasakay, isa-isa niyang tiningnan ang mga kapwa pasahero kung naroon ang babae. Pagsakay, gitan-aw niya usa-usa ang iyang mga kauban nga pasahero kung naa ba ang babaye. Wala! Wala! Salamat naman at magiging maayos ang araw niya. Salamat ug maayo ang iyang adlaw. Hindi masisira! Dili malumpag! Isang dyipni na may signboard na QUIAPO, PIER, ang nakita ni Dado. Nakita ni Dado ang usa ka dyip nga adunay signboard nga QUIAPO, PIER. Wala pang gaanong pasahero. Wala pa daghang pasahero. Maraming nag-aabang ang lumapit para sumakay. Daghang naghulat nga moadto alang sa usa ka pagsakay. Nakipagsiksikan si Dado. Mikuyog si Dado. Mahirap nang sumakay ng ganitong oras. Lisud ang pagsakay niining orasa. Rush hour na. Dali nga oras. Kailangang makarating siya ng 7:30 sa opisina sa Port Area. Kinahanglan siyang moabut sa alas 7:30 sa opisina sa Port Area. Sa wakas nakasampa siya sa dyipni at nakaupo. Sa katapusan misakay siya sa dyip ug milingkod. Nasa dakong gitna siya. Naa siya sa dakong butnga. Ngayon lang siya nahirapang sumakay. Karon lang siya naglisud sa pagsakay. Nagtataka siya kung bakit maraming pasahero ngayon. Nahibulong siya kung unsa kadaghan ang mga pasahero karon. Dinukot niya ang kan_yang pitaka sa likurang bulsa para magbayad. Gikuha niya ang iyang pitaka gikan sa iyang bulsa sa likud aron ibayad. Kaila_ngang makapagbayad agad siya para makaisod sa dulo kapag may bumaba. Kinahanglan nga makabayad siya dayon aron mapandol sa katapusan kung adunay maguba. Kapag hindi siya umisod, siya ang magiging taga-abot ng ba_yad ng mga nasa dulong pasahero. Kung dili siya mapandol, siya ang mobayad sa mga pasahero sa layo nga bahin. Nang makadukot ng pera, saka lamang nalaman ni Dado na ang babaing nasa harapan niya ay si Gab, ang babaing nangu_ngupahan sa silong! Sa pagkawat niya sa salapi, nahibal-an ni Dado nga ang babaye sa iyang atubangan si Gab, ang nangupahan sa silong! Hindi niya napansin palibhasaÕy na_kipag-agawan siya sa pag_sakay. Wala niya namatikdan samtang naglisud siya sa pagsakay. Hindi nakatingin si Gab sa kanya. Wala siya gitan-aw ni Gab. Nakapaling ang tingin sa unahan. Pagtan-aw sa unahan. Walang ka_kurap-kurap. WalaÕy kurap. Pero sure si Dado na nakita siya nito. Apan nakaseguro si Dado nga nakakita siya kaniya. Imposibleng hindi siya nakita ni Gab. Imposible nga wala siya makita ni Gab. Mabili ang pasya ni Dado na ipagbayad ng pasahe si Gab. Barato ang desisyon ni Dado nga bayran ang pamasahe kay Gab. Tamang-tama naman ang hawak niyang P20 para sa dalawang tao at baka may sukli pa. Ang P20 nga iyang gikuptan sakto alang sa duha ka mga tawo ug tingali adunay daghang pagbag-o. Mama, bayad, dalawa, sabi niya sa drayber sabay abot sa beinte. Inay, bayad, duha, gisultihan niya ang drayber nga dayon nakaabot sa baynte. Pagkatapos ay bumaling siya sa katapat na si Gab at sinabi, ÔÔMiss bayad ka na.ÕÕ Pagkahuman miliso siya sa iyang katugbang nga si Gab ug miingon, '' Miss nabayran mo na. '' Pero walang reaksiyon ang babae. Apan ang babaye walaÕy reaksyon. Hindi inaalis_ ang pagkakatingin sa unahan. Dili kini kuhaon ang pagtan-aw sa unahan. Parang may stiff neck. Ingon adunay gahi og liog. Parang walang narinig. Wala daw nakadungog. Hindi na inulit ni Dado ang sinabi. Wala gisubli ni Dado ang iyang giingon. Tama na ang pagsasabi niya. Husto siya. Sapat na iyon. Tama na. Naisip ni Dado, talagang suplada ang babae. Nahunahuna ni Dado, suplada gyud ang babaye. Walang pakikipag-kapwa. WalaÕy fellowship. Hula ni Dado na nagtataka ang mga katabi niyang pasahero dahil inisnab siya ng babae. Natag-an ni Dado nga natingala ang mga pasahero sa tupad niya kay gidunggab siya sa babaye. Nakaramdam tuloy ng pagkapahiya si Dado. Gibati dayon og kaulaw si Dado. Pero naisip naman niya, ang babae ang dapat mahiya at hindi siya. Apan iyang gihunahuna, ang babaye kinahanglan maulaw ug dili siya. Pagsapit ng dyipni sa UST, pumara ang babae. Pag-abot sa dyip sa UST, mihunong ang babaye. Unang pagkakataon na nari_nig ni Dado ang boses. Unang higayon nga nadungog ni Dado ang tingog. Ma_ganda naman pala ang boses. Nindot ang tingog. Bumaba na ang babae sa tapat ng UST na para wala lang. Nanaog ang babaye sa atubang sa UST nga murag walaÕy nahitabo. Hindi na ito sinundan ng tingin ni Dado. Wala na nasundan ang panan-aw ni Dado. Para ano pa? Para unsa? Habang tumatakbo ang dyipni, naisip ni Dado na hindi na niya dapat inilibre pa ang babae. Samtang nagdagan ang dyip, gihunahuna ni Dado nga dili na unta niya buhian ang babaye. Sayang lang! Sayang gyud! Inis na inis siya sa babae Ð kay Gab! Nasuko siya pag-ayo sa babaye - kauban si Gab! Pagkakain ng almusal, inatupag ni Dado ang pagtatakip sa butas sa sahig. Pagkahuman namahaw, gisulayan ni Dado nga tabunan ang lungag sa salog. Nagrolyo siya ng karton na may isang pulgada ang haba. Gilukot niya ang usa ka piraso nga karton nga usa ka pulgada ang gitas-on. Bilog na bilog at kasya sa butas. Pagtuyok ug tuyok ug pagsulud sa lungag. Nilagyan niya ng epoxy ang karton para hindi bumuka. Gibutang niya ang epoxy sa karton aron dili kini maablihan. Pinatuyo muna niyang mabuti para matigas na matigas kapag ipinasok sa butas. Giayo niya kini pag-uga nga maayo aron kini matig-a kaayo kung isulud sa lungag. Nang inaakala niyang ma_tigas na ang rolyo, sinimulan na niyang ipasok ito sa butas. Sa diha nga gihunahuna niya nga malisud ang rolyo, gisugdan niya kini sa pagsal-ot sa lungag. Kasyang-kasya ang rolyo. Ang rolyo hingpit nga mohaum. Kailangang matakpan dahil maaaring lumaki ang butas at isa pa baka pagbintangan siyang naninilip sa babaing nangungupahan sa silong. Kinahanglan kini nga hunongon tungod kay mahimoÕg modako ang lungag ug tingali adunay pa siya maakusahan nga nagsilip sa babaye nga nag-abang sa silong. Tiyak na mapapansin ng babae ang butas dahil mayroong malalaglag na dumi o alikabok. Seguradong mamatikdan sa babaye ang lungag tungod kay adunay hugaw o abug nga nahulog. At siya ang pagbibintangan dahil siya lang ang nasa itaas. Ug siya ang mabasol tungod kay siya ra ang naa sa taas. Matapos takpan ang butas ay natulog na siya. Pagkahuman pagtabon sa lungag nakatulog siya. Mas masarap matulog pagkatapos kumain. Mas maayo nga matulog pagkahuman mokaon. Nang magising siya ay pasado ala-una ng hapon. Pagmata niya pasado ala-una sa hapon. Nakaramdam siya ng gutom. Gibati niya ang kagutom. Kinain niya ang natirang kanin at tocino. Gikaon niya ang nahabilin nga bugas ug tocino. Nakatipid siya sa lunch. Nagtipig siya sa paniudto. Ito lang ang maganda sa nag-iisang namumuhay. Kini ra ang maayong butang bahin sa pagpuyo nga mag-inusara. Gi_gi_sing at kakain kung kailan gusto. Pagmata ug kaon bisan kanus-a nimo gusto. Walang pupuna sa mga ginagawa. WalaÕy manaway sa gibuhat. Kaya nga gusto na talaga niyang mabuhay na solo. Mao nga gusto gyud niya mabuhi nga mag-inusara. Ang kanyang kuya lamang ang tutol sa mga ginagawa niya. Ang iyang magulang ra ang supak sa iyang gibuhat. Mahirap daw na walang asawa. Giingon nga lisud ang pag-usa. Kapag tumanda ay wala raw mag-aalaga. Kung tigulang na ka, walaÕy mag-atiman kanimo. Kung may asawa at anak, may daramay sa oras ng pangangailangan. Kung adunay ka asawa ug mga anak, adunay motabang kanimo sa mga oras nga nanginahanglan. Ngiti lang ang sinasagot niya sa kanyang kuya. Ngisi lang ang tubag niya sa iyang magulang. Gusto niyang ulitin dito na masarap ang buhay na nag-iisa. Gusto niya nga balikon dinhi nga ang kinabuhi ra ang maayo. Mas masarap na walang res_ponsibilidad. Mas lami kini nga walaÕy kapangakohan. Kinabukasan, naglalakad siya patungo sa sakayan ng dyipni sa Espa–a. Pagkaugma, naglakaw siya padulong sa dyip sa Espanya. Mag-aalas siyete na. Alas siyete na. Binilisan niya ang paglakad para hindi makasabay ang iba pang sasakay. Gipaspasan niya ang iyang lakaw aron dili makapadayon ang ubang mga pasahero. Kabisado na niya ang galaw ng pasahero sa Espa–a sa ganoong oras. Nahinumdoman na niya ang mga lihok sa pasahero sa Espanya kaniadtong orasa. Agawan na sa pagsakay. Grab ang pagsakay. Nang makarating sa Espa–a, may mga nag_hihintay nang pasahero. Pag-abot namon sa Espanya, adunay mga pasahero nga naghulat. Nagtataka siya na maraming pasahero ngayon. Naghunahuna siya kung pila ang mga pasahero karon. Parang nagkasabay-sabay sa pagpasok. Ingon kadungan sa entry. Hindi niya inaasahan na makikita roon ang babaing nangungupahan sa silong. Wala niya damha nga makit-an ang babaye nga nag-abang sa silong. Nag-aabang din ng dyipni. Naghulat usab ang usa ka dyip. Masama ang naiisip niya, nasabi ni Dado sa sarili. Dili maayo ang iyang gihunahuna, giingon ni Dado sa iyang kaugalingon. Hindi tamang gawin ng isang respetadong lalaki na katulad niya. Dili husto nga buhaton kini sa usa ka respetado nga tawo. Pinalaki silang dalawang magkapatid ng kanilang mga magulang sa tamang asal at gawain. Ang duha ka managsuon gipadako sa ilang mga ginikanan sa husto nga pamatasan ug kalihokan. May takot din siya sa Diyos. Nahadlok usab siya sa Diyos. Tuwing Linggo ay nagsisimba nga siya. Mosimba siya matag Domingo. Ayaw niyang gumawa nang ikapapahamak niya. Dili niya gusto nga buhaton ang bisan unsa nga makadaot kaniya. Naniniwala rin siya na pagbabayaran ang lahat nang maling gagawin. Nagtuo usab siya nga ang matag usa mabayran sa daotan nga nahimo. Lahat nang tama lamang ang dapat gawin at magi-ging maayos ang buhay. Kinahanglan ra nga buhaton ang tanan nga tama ug maayo ang kinabuhi. Wala ring pagsisisihan sa dakong huli. Wala usab pagmahay sa dakong katapusan. Mali ang kanyang naiisip at huwag niyang gagawin. Kung unsa ang gihunahuna niya nga sayup ug dili niya kini buhaton. Iyon ang binubulong ng kanyang isip. Kana ang gihunghong sa iyang hunahuna. Tumayo si Dado mula sa pagkakaluhod sa sinilip na butas at inihanda ang lulutuin sa almusal. Mibangon si Dado gikan sa iyang tuhod sa peephole ug giandam ang pagkaon alang sa pamahaw. Inilabas niya ang tocino, dalawang itlog at ang kanin mula sa ref. Gikuha niya ang tocino, duha nga itlog ug bugas gikan sa ref. Dinurog niya ang kanin para isangag. Gidugmok niya ang bugas alang sa litson. Nagbalat ng 10 butil na bawang at ginayat nang pino. Pagbalat 10 mga sibuyas nga ahos ug maayong pagkabuhat nga pagtadtad. Pinirito muna niya ang dalawang itlog sa kaunting mantika. Una niya nga gisaulog ang gamay nga itlog sa gamay nga lana. Nang maluto ang itlog, niluto niya ang tocino. Dihang naluto na ang itlog, giluto niya ang tocino. Nang mapulang-mapula na at lutung-luto na ang tocino, hinango niya. Dihang namula ug nagluto ang tocino, gikuha niya kini. Iniluto muna niya ang hiniwa-hiwang bawang sa mantika ng tocino. Una niya nga giluto ang gihiwa nga ahos sa tocino oil. Nang crispy na ito, ibinuhos niya ang kanin. Sa diha nga kini crispy, gibubo niya ang bugas. Hinalo niya nang hinalo. Gipukaw niya ug gipalihok. Naging kulay pula ang si-nangag dahil sa katas ng tocino. Ang si-nangag namula tungod sa tocino juice. Mabango dahil sa crispy bawang. Mabango tungod sa crispy ahos. Hinalo pa niya nang hinalo hanggang sa maging fried rice. Gipalihok pa niya kini hangtod nga nahimoÕg sinugbang bugas. Hinago na niya. Gikuha na niya kini. Sarap ng amoy. Humot kaayo. Nagtimpla siya nang mainit na kape. Nagluto siya og mainit nga kape. Gusto niya sa kape ay Ôyung halos mapasu-paso ang dila niya. Gusto niya ang kape nga hapit masunog ang iyang dila. Kumain siya. Nikaon siya. Nakakamay siya kung kumain. Naglamano siya sa pagkaon. Masarap ang tocino sa fried rice. Lami ang tocino nga adunay sinangag nga bugas. Match na match. Pareha ug pareha. Humigop siya ng kape. Naghigop siya og kape. Pagkakain ay matutulog uli siya. Ang pagkaon makapakatulog kaniya pag-usab. Ito lang ang sarap ng buhay. Kini ra ang kalipay sa kinabuhi. Kaya nga gusto niya ay nag-iisa at walang responsibilidad. Mao nga gusto niya nga mag-inusara ug dili responsable. Hanggang sa mapagtuunan niya ng tingin ang butas sa sahig. Hangtod nga nakapunting ang iyang panan-aw sa lungag sa salog. Ano kayang magandang gawin niya? Unsa man ang mahimo niya nga maayo? Takpan na kaya niya para hindi siya matuksong sumi_lip? Mahimo ba siya magtakuban aron dili siya matintal sa pagsilip? Baka magkasala pa siya at may pagsi-sihan sa dakong huli. Mahimong makasala pa siya ug sa ulahi magbasol. Tama! Husto kana! Tatakpan niya ang butas! Tabunan niya ang lungag! Bumilis ang tibok ng puso ni Dado nang malaman na ang butas sa sahig ay tagos sa kisame ng inuupahang ku_warto ng babae sa silong. Nagdali ang pitik sa kasingkasing ni Dado pagkahibalo niya nga ang lungag sa salog nakalusot sa kisame sa giabangan nga kuwarto sa babaye sa silong. Paano nangyari iyon na tumagos ang butas hang_gang sa kisame? Giunsa kana nahinabo nga ang lungag nakalusot sa kisame? Naisip ni Dado na hindi siya ang unang tumira sa kuwartong ito. Gihunahuna ni Dado nga dili siya ang una nga nagpuyo sa kini nga kwarto. Nagsimulang lumikot ang kanyang imahinasyon na baka ang unang tumira sa kuwartong ito ang may kagagawan kung bakit tagos ang butas hanggang kisame sa silong. Ang iyang imahinasyon nagsugod sa pagtuyok sa kamatuuran nga ang unang tawo nga nagpuyo sa kini nga sulud mahimoÕg responsable sa lungag agi sa kisame. Baka ang nangupahan dati dito ay binobosohan ang nakatira sa silong. Ang nag-abang kaniadto mahimong nakig-indigay sa nagpuyo. Malakas pa rin ang kaba ni Dado. Kusog pa ang kakulba ni Dado. Hindi niya malaman ang gagawin. Wala siya mahibal-an kung unsa ang buhaton. Ipaalam na kaya niya kay Manang Oya para ma_tapalan ang butas. Mahimo niya ipahibalo kay Manang Oya aron mapuno ang lungag. Sandali siyang nag-isip. Naghunahuna siya kadiyot. Tama ba ang gagawin niya? Husto ba ang iyang gibuhat? Huminga siya nang ma_lalim. Miginhawa siyaÕg lawom. Maya-maya, siniguro niya kung tagos nga ba ang butas sa kisame sa silong. Pagkahuman, gisusi niya kung natunaw ba ang lungag sa kisame sa silong. Tumuwad siya para masilip kung totoo ang kanyang sapantaha. Nilingi siya aron tan-awon kung tinuod ang iyang pagduda. Kaila_ngang makatiyak siya. Kinahanglan niya masiguro. Inilapat niyang mabuti ang kanang matas sa butas. Maayo nga gibutang niya ang tama nga duga sa lungag. Sinilip niya. Gisilip niya. Inaninaw niyang mabuti ang nasa silong. Gitan-aw niya pag-ayo ang silong. Nakita niya ang kama, tokador, ca_binet, lampshade at iba pa. Nakita niya ang higdaan, aparador, kabinet, lampshade ug uban pa. Kuwarto nga ng babae ang nakikita niya. Nakita niya ang kuwarto sa babaye. Inalis ni Dado ang mata sa pagkakasilip at tumayo. Gikuha ni Dado ang iyang mata gikan sa pagsilip ug mibarog. Nag-isip siya kung sasabihin iyon kay Manang Oya. Naghunahuna siya kung isulti niya kana kay Manang Oya. Palakad-lakad siya sa kuwarto. Naglakaw-lakaw siya sa kwarto. Pa_balik-balik. Balik-balik. Huwag muna kaya niyang sabihin? Dili ba siya makaingon una? Subaybayan kaya niya ang babae sa silong sa pamamagitan ng mahi_wagang butas? Mahimo ba niya masundan ang babaye sa silong sa usa ka misteryosong lungag? Pinagmasdang mabuti ni Dado ang napansin sa sahig. Giampingon pag-ayo ni Dado ang iyang namatikdan sa salog. Butas? Bilog na kasing laki ng 1 peso coin. Lungag Bilog sama ka dako sa 1 peso nga sinsilyo. Hindi pa nasiyahan si Dado, lumuhod siya para siguruhin kung butas nga ang nakita sa sahig. Wala pa matagbaw si Dado, miluhod siya aron masiguro kung adunay bangag sa salog. Sinalat-salat niya. Nakapanghupaw siya. Butas nga! Lungag! Dinutdot niya. Napaak siya. Hindi tagos sa kabila. Dili makalusot sa pikas. Tama si Manang Oya na manipis na ang tablang sahig. Husto si Manang Oya nga manipis ang mga boardboard. Marahil ay dahil sa kalalampaso. Tingali ang usa ka hinungdan kung ngano nga gibuhat nila kini dili maayo. At siyempre, tuyung-tuyo na ang tabla kaya madaling magasgas dahil sa paglalampaso o pagbubunot. Ug syempre, uga kaayo ang lumber mao nga dali kini magisi tungod sa pagwaldas o pagbira. Napangiti si Dado. Nagpahiyom si Dado. Kanina ay tinanong pa siya ni Ma_nang Oya kung may napapansin na butas o sira sa sahig o sa kisame. Sayo niini, gipangutana siya ni Manang Oya kung may namatikdan siya nga lungag o nabuak sa salog o kisame. Ireport daw agad para maipaayos. Pagreport dayon aron ayohon. Ang sagot niya ay wala naman siyang nakikitang butas o sira sa sahig o kisame. Ang iyang tubag mao nga wala siyay nakit-an nga mga lungag o mga liki sa salog o kisame. Wala naman talaga siyang napapansin. Wala gyud siya napansin. Ngayon lang niya nakita ang butas na ito. Karon lang niya nakita kini nga lungag. Dapat pa ba niya itong ireport kay Manang? Kinahanglan pa ba niya kini ireport kay Manang? Maliit lang namang butas. Gamay ra nga lungag. Kayang-kaya na niyang takpan. Nakapanakip siya. Bibili lang siya ng epoxy at kapirasong tabla na kokortehan niyang bilog, matatakpan na ang butas na ito. Mapalit ra siya sa epoxy ug usa ka piraso nga kahoy nga iyang putlon sa usa ka lingin, kini nga lungag tabunan. Sa Lunes, paglabas niya ng opisina ay bibili siya ng epoxy para matakpan. Sa Lunes, paggawas niya sa opisina, paliton niya ang epoxy aron matabunan kini. Baka lumaki ang butas. Mahimong molapad ang lungag. Hindi na niya ito sasabihin kay Manang. Dili na niya kini isulti pa kang Manang. Ipinagpatuloy niya ang paglalampaso sa sahig. Nagpadayon siya sa pagwalis sa salog. Iniwasan niyang bunutin ang may butas na sahig. Gilikayan niya ang pagbunot sa perforated floor. Nang matapos, makintab na makintab ang sahig. Pagkahuman, sinaw kaayo ang salog. Masarap maupo at mahiga. Nindot ning lingkod ug higda. Mas masarap pang matulog sa sahig kaysa sa kama. Mas maayo nga matulog sa salog kaysa sa kama. LUNES. Lunes. Paglabas ni Dado ng opisina ay bumili siya ng epoxy sa convenient store. Paggawas ni Dado sa opisina, gipalit niya ang epoxy sa usa ka kombenyente nga tindahan. Tatakpan na niya ang butas sa sahig. Takpan niya ang lungag sa salog. Meron naman siyang kapirasong tabla na patungan ng kawali. Adunay usab siya usa ka piraso nga kahoy nga igbutang sa kalaha. Pipiraso siya roon at Ôyun ang itatapal. Gihiwa siya didto ug ipadapat kana. Pagdating sa kanyang kuwarto, iyon agad ang inasikaso ni Dado. Pag-abot sa iyang kuwarto, kana ang giatiman dayon ni Dado. Pumiraso muna siya sa tabla. Una niyang gihiwa ang board. Binilog iyon na kasinglaki ng piso. Bilog kini sama ka piso. Isinukat sa butas. Gisukod sa lungag. Kasyang-kasya! Igo na! Bago idikit ang pinirasong tabla, nilinis muna niya ang butas para kumapit ang epoxy. Sa wala pa ipilit ang gihiwa nga tabla, gilimpyohan niya ang lungag aron makuptan ang epoxy. Hindi didikit ang epoxy kapag marumi ang pagtatapalan. Ang Epoxy dili magpabilin kung hugaw ang sapaw. Pero nang kinalikot niya ang butas, nagulat siya sapagkat tagos pala ito sa kuwarto na inu_upahan ng babae sa silong. Apan sa iyang paglihok sa lungag, nasurprisa siya tungod kay nakalusot kini sa sulud nga giabangan sa babaye sa silong. Sabado. Sabado. Walang pasok si Dado. Wala nagtrabaho si Dado. Hindi muna siya maglalaba. Dili una siya manglaba. Ang paglilinis muna ng bahay ang aatupagin niya. Unahon niya paglimpiyo ang balay. Lilinisin niya ang kisame. Limpyohan niya ang kisame. Marami nang agiw. Daghang agiw. Pati ang mga bintana ay pupunasan niya. Gipapha pa niya ang mga bintana. Marami nang alikabok. Daghang abog. Noong isang buwan pa siya naglinis ng kisame at bintana. Usa ka bulan ang milabay gilimpyohan niya ang kisame ug mga bintana. Dahil ma_liiit lang naman ang inookupa niyang kuwarto (36 square meters), madali lang niyang natapos linisin ang kisame at mga bintana. Tungod gamay ang sulud nga iyang giokupar (36 metro kwadrado), dali niya mahuman ang paglimpiyo sa kisame ug mga bintana. Pagkatapos, ang pagpa_pakintab naman sa sahig ang ginawa niya. Pagkahuman, gihimo niya ang pagpasinaw sa salog. Winalisan muna niya ang buong ku_warto at saka pinahiran ng floorwax. Una niya nga gilimpyohan ang tibuuk nga kwarto ug dayon gipahiran ang floorwax. Tabla ang sahig kaya masarap pakintabin. Flat ang salog busa nindot kini polish. Halos maubos ang isang lata ng floorwax sa buong kuwarto. Hapit usa ka lata sa floorwax ang nahurot sa tibuuk nga kwarto. Pagkaraang pahiran ng floorwax, sinimulan na niyang bunutin gamit ang bunot ng niyog. Pagkahuman sa paglapat sa floorwax, nagsugod siya sa paggawas gamit ang usa ka puller sa lubi. Puwede siyang bumili ng floor polisher pero mas maganda kung bubunutin niya gamit ang paa. Mahimo siya makapalit usa ka floor polisher apan mas maayo kung kini gibira niya gamit ang iyang tiil. Mae-exercise pa siya. Mahimo pa siyang mag-ehersisyo. Malaking tulong sa kalusugan niya ang paglalampaso o pagbubunot ng sahig. Ang pagsilhig o pagbira sa salog usa ka dako nga tabang sa iyang kahimsog. Nasa kainitan siya ng pag_lalampaso nang biglang may kumatok sa pinto. Anaa siya sa kainit sa pagpanilhig sa kalit nga pagtuktok sa pultahan. Sino kaya? Tingala ko kinsa? Binuksan niya. Giablihan niya kini. Si Manang Oya. Manang Oya. May dalang tocino na order niya. Nagdala siya usa ka order nga tocino. Good morning Dado, ito na ang order mong tocino. Maayong buntag Dado, kini ang imong order sa tocino. Ay sorry naglilinis ka pala ng bahay e na_abala kita. Pasensya nga gilimpyohan nimo ang balay ug gisamokan ko ikaw. Okey lang Manang, sabi ni Dado at inabot ang tocino. Okay lang Manang, ingon ni Dado ug naabot ang tocino. Magkano Manang? Magkano Manang? Gaya rin ng dati. Sama sa naandan. Sandali Manang. Sandali Manang. Kumuha ng pera si Dado at binayaran si Manang. Mikuha salapi si Dado ug gibayran si Manang. Salamat Dado. Salamat Dado. Siyanga pala kapag may nakita kang butas o anumang sira diyan sa kuwarto mo e sabihin mo sa akin at ipakukumpuni ko. By the way, kung makakita ka usa ka lungag o bisan unsang butang nga nabuak sa imong kuwarto, sultihi ako ug ayohon ko kini. Wala naman akong nakikita Manang. Wala koy nakita Manang. Baka may butas sa sahig. Mahimong adunay usa ka lungag sa salog. Matagal na rin kasi ang tablang Ôyan. Ang kana nga board dugay na. Asawa ko pa ang bumili niyan sa Blumentritt. Gipalit pa kana sa akong asawa sa Blumentritt. Maayos pa naman Manang. Maayo pa si Manang. Wala akong nakikitang butas o sira. Wala koy nakita nga mga lungag o kasaypanan. Numinipis kasi Ôyang tabla sa kalalampaso. Ang kahoy labi ka manipis kaysa sa larynx. Hayaan mo po at kapag may nakita akong butas o sira sa sahig e sasabihin ko. Pasagdi kini ug kung makakita ako usa ka lungag o mabuak sa salog isulti ko. Baka sa kisame ay may butas, sabihin mo lang agad sa akin. Tingali adunay lungag sa kisame, isulti lang dayon kanako. Opo. Oo Umalis na si Manang. Nilakaw na si manang. Itinuloy ni Dado ang paglalampaso sa sahig. Padayon nga gisilhigan ni Dado ang salog. Nang mayroon siyang mapansin sa sahig. Dihang may namatikdan siya sa salog. Ano Ôyun? Unsa na? Butas? Lungag? Habang pabalik si Dado sa inuupahang apartment ay ang babae pa rin na nangungupahan sa silong ang nasa isip niya. Samtang nagbalik si Dado sa giabangan nga apartment, ang babaye nga nag-abang sa silong naa ra gihapon sa iyang hunahuna. Hindi talaga niya maubos maisip kung bakit nagtatakbo ito makaraang magpakilala siya. Dili niya matugkad kung ngano nga nagdagan kini pagkahuman nga nagpaila siya. Mabilis ang pagkaka_takbo na para bang nakakita ng multo. Kusog nga nagdagan nga ingon nakakita sa usa ka multo. Wala namang masama sa ginawa niyang pagpapakilala at nakangiti pa siya. Wala sayup sa pagpaila nga iyang gihimo ug nagpahiyom pa siya. Ang gusto lang naman niya ay makipagkaibigan dahil nasa iisang bahay sila. Gusto ra niya makighigala tungod kay naa sila sa usa ka balay. Wala siyang nakikitang mali sa ginawa. Wala siyay nakitang daotan sa iyang gibuhat. Hindi naman siya pormang mayabang o maangas kaya para katakutan o kaasaran. Dili siya mapahitas-on o mapahitas-on, busa sa kahadlok o sa pagkamapahitas-on. Napailing-iling na lang si Dado. Nailog ra si Dado. Siguro dapat na niyang itigil ang anumang balak na pakikipagkaibigan sa babae na ayon kay Manang Oya ay Gab ang pangalan. Tingali kinahanglan nga hunongon niya ang bisan unsang giplano nga pakighigala sa babaye nga ang ngalan sumala kang Manang Oya nga Gab. Wala na siyang balak pang makipagkilala sa babaing Òmailap sa taoÓ. Wala siyay plano nga makigkita sa usa ka babaye nga "katingad-an sa lalaki". Nang makapasok sa apartment at mapadaan sa silong na inuupahan ng babaing mailap, bahagya siyang napasulyap sa pinto ng kuwartong inuukopa nito. Pagsulod niya sa apartment ug pag-agi sa silong nga giabangan sa babaye nga dili mailhan, halos dili niya masulyapan ang pultahan sa kuwarto nga iyang giokupar. Ganun lang at mabilis na siyang umakyat. Kana lang ug dali siya nisaka. Wala na siyang balak pa o interes na makipagkilala sa babae. Wala siyaÕy plano o interes nga makigkita sa babaye. Ibinuhos niya ang inis sa mainit na pandesal na may palamang Spam. Gibubo niya ang kalagot sa init nga pandesal gamit ang Spam handicap. Sunud-sunod ang subo niya sa pandesal. Naguol siya sa pandesal. Napakasarap ng pandesal. Lami kaayo ang pandesal. Halos maubos niya ang 10 piraso. Hapit na mahurot ang 10 ka buok. Pagkatapos ay humigop siya nang mainit na kape. Unya mihigop siya sa init nga kape. Solb ang almusal niya! Nag-pamahaw na si Solb! Nawala pansamantala ang inis niya sa mailap na babae dahil sa masarap na almusal. Pansamtang nawala ang iyang kalagot sa babaye nga dili mailhan tungod sa lami nga pamahaw. Pagkatapos mag-almusal, naligo na siya. Pagkahuman og pamahaw, naligo siya. Eksakto alas-sais ay nakabihis na siya. Sakto nga alas sais siya nagbisti. Nang mag-6:30, lumabas na siya ng kuwarto. Alas 6:30, migawas siya sa kuwarto. Nang bumaba siya sa hagdan, hindi na niya sinulyapan ang pinto ng babae sa silong. Pagkanaog niya sa hagdanan, wala na niya sulyap ang pultahan sa babaye sa silong. Wala na siyang interes na makipagkilala sa babaing mailap pa yata sa usa. Dili na siya interesado nga makigtagbo sa usa ka babaye nga daw dili pamilyar sa usa. Habang naglalakad siya patungong Espa–a Blvd. ay lihim siyang nagtatawa kapag naaalala ang biglang pagtakbo ng babae na para bang may humahabol na multo. Samtang naglakaw siya padulong sa Espa–a Blvd. sekreto siyang nagkatawa sa dihang nahinumdoman niya ang kalit nga pagdagan sa babaye nga ingon dunay naggukod nga multo. Sumisirit sa pagtawid sa kalsada. Nagsirit sa pagtabok sa dalan. Sabi ng tindero sa bakery ay baka Òmai-ebsÓ ang babae kaya nagmamadali. Ang tindera sa panaderya miingon nga ang babaye mahimong "ebs" busa nagdali siya. Baka naman totoo. Tingali tinuod kini. Puwedeng mangyari ang ganun kahit anong oras at kahit saang lugar. Mahimong mahitabo kana bisan unsang orasa ug bisan diin. Pero kahit ganun ang dahilan, wala na siyang interes na makipagkilala pa sa babae. Apan bisan sa kana nga katarungan, wala siyay interes nga makigkita pag-usab sa babaye. Sayang lang ang oras at effort niya. Sayang lang iyang oras ug paningkamot. Eksaktong alas singko ng umaga bumangon si Dado. Sakto nga alas singko sa buntag, mibangon si Dado. Bibili uli siya ng pandesal para almusalin. Mopalit na usab siya pandesal alang sa panam-is. Bukod dun, baka matiyempuhan na niya ang babae sa silong na bumibili rin ng pandesal. Gawas pa, tingali nahimamat niya ang babaye sa silong nga namalit usab pandesal. Kahapon ay na_bi_go siyang abutan sa bakery ang babae. Kagahapon napakyas siya sa pagdakup sa babaye sa panaderya. O baka naman talagang hindi bumili ng pandesal kahapon. O tingali wala gyud ka nakapalit pandesal gahapon. Ngayon ay malalaman niya. Karon mahibal-an na niya. Kasalanan ng babae kung bakit na-challenged siya Ð tingin ni Dado, pinagsupladahan siya. Sala sa babaye kung ngano nga gihagit siya - Nagtuo si Dado, gihulip siya. Gusto lang naman niyang makipagkilala at makipagkaibigan. Gusto ra niya magkita ug makighigala. Sino pa ba naman_ ang magbabatian kundi ang mga nangungupahan sa iisang apartment. Kinsa pa ang motimbaya kundili ang mga nag-abang sa parehas nga apartment. ÔYun ngang mag-asawang dating nangungupahan sa silong ay kabatian niya. Kanang magtiayon nga kaniadto mga nangungupahan sa silong mao ang iyang pangumusta. Kapag naki_kita niya ang mag-asawa kapag papasok siya sa opisina sa umaga ay nagbabatian sila. Kung nakita niya ang magtiayon sa pagsulod niya sa opisina sa buntag nangumusta sila. Kaya ngayon ay naging_ ha_mon sa kanya ang bagong nangu_ngupahan. Mao nga karon ang bag-ong nag-abang nahimo nga usa ka hagit kaniya. Lumabas ng apartment si Dado. Mibiya si Dado sa apartment. Madilim pa ang alas singko. Ngitngit pa sa alas singko. Mabuti na lang at maliwanag ang ilaw sa poste kaya kitang-kita niya kung may mga bumibili na sa bakery. Maayo na lang, hayag ang suga sa poste aron klaro niyang makita kung adunay mga namalit sa panaderya. Nasiyahan si Dado sa nakita. Nahimuot si Dado sa iyang nakita. Nasa bakery na ang babae at bumibili ng pandesal. Ang babaye naa na sa panaderya ug nagpalit pandesal. Tiyempo! Tayming! Nagmamadali si Dado sa pagtawid sa kalsada. Nagdalidali si Dado sa pagtabok sa dalan. Pagkakataon na para makipagkilala sa babaing nangungupahan sa silong. Panahon na aron mahimamat ang babaye nga nag-abang sa silong. Ngayon niya mala_laman kung talagang isnab o suplada ang babae. Karon mahibal-an niya kung ang babaye tinuod nga isnab o suplada. Lumapit siya sa babae. Giduol niya ang babaye. Hinihintay ng babae ang bi_ni_biling pandesal. Naghulat ang babaye sa gipamalit niya nga pandesal. Good morning, ako Ôyung nakatira sa taas,Ó sabi ni Dado. Maayong buntag, ako ang nagpuyo sa taas, Óingon ni Dado. Hindi sumagot ang babae at sa pagkabigla ni Dado, nang abutin nito ang supot ng pandesal mula sa tindero ay nagmamadaling umalis. Wala motubag ang babaye ug sa kakurat ni Dado, sa pag-abot sa pandesal bag gikan sa tindera dali-dali siyang mibiya. Nagtatakbo sa pagtawid sa kalsada. Nagdagan tabok sa dalan. Naiwang nagtataka si Dado. Nabilin si Dado nga nahibulong. Anong nangyari sa ba_baing Ôyun? tanong niya sa tindero ng pandesal. Unsa ang nahitabo sa babaye? gipangutana niya ang tindera sa pandesal. Baka maeebs kaya nag_mamadali, he-he-he! Tingali nagdali ang mga maeebs, he-he-he! May nasabi ba akong masama? Nasulti ba nako nga sayup? Maeebs nga, ikaw naman. Maeebs kana, ikaw usab. Lagi bang bumibili rito Ôyun? tanong ni Dado. Kanunay ba kini namalit dinhi? Pangutana ni Dado. Hindi araw-araw. Dili matag adlaw. Bakit kaya nagtatakbo? Misteryosa talaga. Ngano nga nagdagan kini? Misteryoso gyud. Nagtawa na lamang ang tindero. Nikatawa ra ang tindera. Pabili na nga lang ng pandesal, parekoy, sabi ni Dado. Pagpalit ra pandesal, parekoy, ingon ni Dado. Magkano. Tagpila. Sampung piso. Napulo ka kutsilyo. ÔYung medyo tustado ha? Ang usa nga medyo crispy, dili ba? Nasa tapat lamang ng inuupahang apartment ni Dado ang bakery. Ang bakery atbang ra sa giabangang apartment ni Dado. Tatawid lamang siya at makakabili na nang masarap na pandesal. Motabok ra siya ug mopalit usa ka lami nga pandesal. Dati na siyang bumibili ng pandesal sa umaga pero nang masubukan niyang magkanin (fried rice), itlog at tocino ay kinalimutan muna niya ang pandesal. Nakapalit siya pandesal kaniadto sa buntag apan sa pagsulay niya pagkaon (pritong bigas), itlog ug tocino nakalimtan na niya ang pandesal. Ngayon na lang uli siya magpapandesal Ð dahil nga kay Gab Ð ang babaing nangungupahan sa silong. Karon ra siya usab - alang-alang ni Gab - ang nag-abang nga babaye sa silong. Gusto niyang malaman kung suplada nga ito dahil sa ginawa kahapon na para bang ayaw makipag_kaibigan o makipagkilala. Gusto niya mahibal-an kung kini suplada tungod sa iyang gibuhat kagahapon nga ingon nga dili niya gusto nga makighigala o magkailhanay. Pasado alas singko nang magtungo siya sa bakery. Pasado alas singko na sa iyang pag-adto sa bakery. May nakita siyang isang lalaki na bumibili. Nakita niya ang usa ka tawo nga nagpalit. Maya-maya pa ay tiyak na pila na ang bibili dahil nag-iisang bakery ito sa kanilang lugar. Pagkahuman, siguradong adunay pila nga mapalit tungod kay kini ra ang bakery sa ilang lugar. Bukod dun, masarap ang pandesal sa nasabing bakery. Gawas pa niini, ang pandesal lami sa nasangpit nga panaderya. Laging bago. Kanunay bag-o. Hindi nag-uulit na Ôdi katulad ng ibang panaderiya na hinahaluan ng luma ang tinda. Dili kini gisubli nga Ôdili sama sa ubang mga panaderya diin gisagol sa daan ang paninda. Tumawid siya. Mitabok siya. Sampung pisong pandesal nga po, sabi niya sa lalaking tindero. Napulo ka pisos nga pandesal, giingon niya sa lalaki nga tindera. ÕYung tustado ha. ÔYung tustado ha. Luminga-linga siya. Milingi-lingi siya. Wala pa ang inaabangan niyang babae sa silong. Ang babaye nga iyang gihulat wala pa sa silong. Baka mamaya-maya pa. Basin unya. Nang tingnan niya ang tindero, kumukuha ito ng pandesal sa malaking lalagyan. Sa iyang pagtan-aw sa tindera, nagdala siya pandesal sa usa ka daghang sulud. Limang piraso lang ang halagang sampung piso. Lima ra ka buok ang kantidad sa napulo ka pisos. Inabot sa kanya ang nakasupot na pandesal. Gitunol kaniya ang pandesal. Iniabot niya ang bayad. Gitunol niya ang bayad. Kumilos siya para tumawid. Nibalhin siya pagtabok. Wala pa ang inaabangan niya. Wala pa siya naghulat. Hindi siguro bibili ng pandesal. Tingali dili mopalit pandesal. Maski nang makapasok siya sa apartment ay wala ang babae. Bisan sa pagsulod niya sa apartment wala ang babaye. Bigo siya. Napakyas siya. Baka bukas bibili ng pandesal. Basin palit ug pandesal ugma. Aabangan uli niya. Maghulat na usab siya. Puwede naman siyang araw-araw na kumain ng pandesal. Makakaon siya pandesal adlaw-adlaw. GAB po ang pangalan ng nangungupahan sa silong, Manang? tanong ni Dado na para bang walang malisya o kaalam-alam sa babaing nasa silong. Ang GAB ang ngalan sa nangabang sa silong, Manang? Nangutana si Dado nga murag walaÕy malisya o kawalay alamag sa babaye sa silong. Oo. Di ba nasabi ko na saÕyo. Oo Wala ko giingon kanimo? Nalimutan mo na siguro. Tingali nakalimtan nimo. A parang nasabi mo na nga Manang. Murag giingon na nimo Manang. Hindi ko lang naita_nong kung ano ang buong name. Wala lang ko mangutana kung unsa ang kompleto nga ngalan. Kung bakit Gab ang pangalan. Ngano nga Gab ang ngalan. Baka po Gabrielle o Gabriela, Manang. Tingali si Gabrielle o Gabriela, Manang. Baka nga. Tingali. Puwede ring Gabby ano? Uso na nga-yon ang pangalang lalaki sa babae. Mahimo ba usab ni Gabby? Uso na karon ang ngalan sa lalaki ug babaye. Katulad ng Alex at Maxie. Sama nila Alex ug Maxie. Oo nga po. Oo Tapos ang mga lalaki ngayon ay ngalang babae naman di ba? Unsa man, mga lalaki na usab ang mga babaye, dili ba? Ah mga miyembro naman po ng third sex ang sinasabi mo Manang. Ah, nagsulti ka bahin sa mga miyembro sa ikatulo nga sekso nga Manang. Ah oo nga, nakakalito na talaga. Ah oo, makalibog gyud. Pero napapansin ko Manang na parang walang laging tao sa silong. Apan namatikdan ko si Manang nga ingon sa kanunay walaÕy tawo sa silong. Para-ting tahimik. Para-ting tahimik. Kapag umaalis ako at dumarating galing work ay tahimik na tahimik. Kung mobiya ko ug mopauli gikan sa trabaho hilum kaayo kini. Ah natutulog siguro. Ah natulog siguro. Sa call center yata nagtatrabaho si Gab, yun ang pagkaalam ko. Nagtuo ko nga nagtrabaho si Gab sa call center, kana ang nahibal-an ko. Hindi ako sure. Dili ko sure. Kaya siguro tahimik na tahimik. Mao tingali hilum nga hilum. Sasabihin sana ni Dado na may nakikita siyang mga lalaki na pumapasok sa kuwarto ni Gab pero hindi na niya sinabi at baka maakusahan pa siyang tsismoso ni Manang. Isulti unta ni Dado nga nakakita siya mga lalaki nga misulod sa kwarto ni Gab apan wala niya kini gisulti ug basig pasanginlan pa siya ni Manang nga tsismis. Sa halip, iba ang sinabi niya. Hinuon, lahi ang iyang giingon. Dalaga ba si Gab, Manang? Babaye ba si Gab, Manang? Oooyyy mukhang crush mo si Gab ha? Oooyyy murag crush nimo si Gab ha? Naitatanong ko lang Manang. Gipangutana ko lang si Manang. Hindi ko alam. Wala ko kabalo. Pero sa tingin ko e dalaga pa. Pero sa akong hunahuna birhen pa siya. Buung-buo pa ang katawan e. Intact pa ang lawas e. Flat ang sikmura at mukhang birhen pa, he-he-he! Flat ang tiyan ug murag birhen, he-he-he! Bahagyang nagtawa si Dado. Nakatawa gamay si Dado. Masayang kausap si Manang. Malipayon nga nakigsulti kang Manang. Mahusay kang kumilatis kung virgin pa ang chick Manang. Maayo nga susihon nimo kung ang piso nga si Manang usa pa ka dalaga. Hindi naman. Dili gyud. Iyon ay base lang sa nakikita ko. Gibase ra kana sa akong nakita. Hindi naman ako eksperto. Dili ako eksperto. Pero siguro nga dalaga pa si Gab, Manang. Apan tingali birhen gihapon si Gab, Manang. Minsan ko nang nakita nung nag-inquire sa iyo Ð nuÕng uupa. Kaniadto nakita ko kini sa akong pagpangutana bahin kanimo - sa pag-abang ko. A oo. Ug oo. Mula nun hindi ko na nakita kaya nga nagtataka ako kung bakit parang walang tao sa silong. Sukad niadto wala ko pa kini nakita busa nahibulong ako kung ngano nga wala may sa silong. Natutulog siguro yun. Tingali natulog siya. Kapag dinalhan ko ng daing o tocino, sisimplehan kong tanungin kung dalaga pa o taken na. Kung magdala ako usa ka pag-agulo o tocino, yano nga gipangutana nako kung ako usa pa ba ka birhen o nadala. Nagtawa si Dado. Mikatawa si Dado. Maya-mayaÕy nagpaalam na si Manang. Pagkahuman nanamilit si Manang. Isang umaga na papasok si Dado, natiyempuhan niyang makita si Gab. Usa ka buntag sa pagsulod ni Dado, may oras siya nga makita si Gab. Pababa siya sa hagdan nang makita ito. Nanaog siya sa silong sa nakita niya kini. May dalang supot. Nagdala bag. Bumili ng pandesal. Pagpalit pandesal. Lalong lumikot ang imahinasyon ni Dado sa nakitang lalaki na pumasok sa kuwarto ng ba_baing nangungupahan sa silong. Labi pang milingi ang imahinasyon ni Dado sa dihang nakita niya ang lalaki nga misulud sa kwarto sa babaye nga nangupla sa silong. Sino naman ang la_laking iyon? Kinsa man kana nga lalake? Guwapo at maayos ang suot. Gwapo ug maayo ang pamiste. Iyon ang ikalawang lalaki na nakita niya kahapon. Kana ang ikaduhang lalaki nga iyang nakita kagahapon. Nagpatuloy sa pag-ak_yat sa hagdan si Dado na ang isip ay nasa lalaking pumasok sa kuwarto ng babae. Nagpadayon si Dado sa pagsaka sa hagdanan nga naa sa iyang hunahuna ang lalaki nga misulod sa kuwarto sa babaye. Nahihiwagaan siya. Misteryoso siya. Ano kaya ng babae ang lalaking pumasok? Unsa ang mahimo sa usa ka babaye sa usa ka lalaki nga mosulod? At ang lalaki kahapon na nakita niya, kaanu-ano kaya ang babae? Ug ang lalaki nga iyang nakita kagahapon, unsa ang kahimtang sa babaye? Pagkaraan ay napangiti_ si Dado. Unya mipahiyom si Dado. Masyado na yatang nagiging marumi ang kanyang isip. Murag nagmahal usab iyang hunahuna. Bakit ba masyado niyang pinag-aaksayahang isipin ang babaing nasa silong? Ngano nga nag-usik siya sa oras sa paghunahuna bahin sa babaye sa silong? Bakit ba masyadong big deal sa kanya ang babae. Ngano nga ang babaye usa ka deal sa kaniya. Siguro ngay dahil wala siyang ibang makausap kaya ang mga nangyayari sa paligid ang kanyang napapansin. Tingali tungod kay wala siyaÕy lain nga makigsulti busa nakamatikod siya sa mga nanghitabo sa iyang palibut. Parang nagiging tsismoso na siya. Nagtsismis kuno siya. Pagkatapos ay nagta_wang mag-isa si Dado. Unya mikatawa si Dado sa kaugalingon. Tinawanan ang sarili. Nakatawa sa iyang kaugalingon. Pagkatapos magpahinga ng ilang minuto, nagluto na siya ng hapunan. Pagkahuman namahulay pila ka minuto, nagluto na siya panihapon. Hindi na siya bumili sa kanilang canteen sapagkat nagsawa na siya sa ulam. Wala na siya nagpalit sa ilang canteen tungod kay gikapoy na siya sa pinggan. Ngayon ay pritong tilapia at ginisang repolyo ang kanyang niluto. Karon nagluto siya og piniritong tilapia ug gisaha nga repolyo. Nang makaluto ay kumain na siya at pagkatapos ay nanood ng TV. Kung naluto na siya nikaon siya ug unya nanan-aw sa TV. Pagkatapos ay natulog na. Unya nakatulog. Iniwasan na niyang isipin ang babae sa silong. Naglikay siya nga hunahunaon ang babaye sa silong. Isang umaga, kumatok si Manang Oya. Usa ka buntag, nanuktok si Manang Oya. Dala ang inorder niyang daing na bangus. Bitbit niya ang gisugo niyang bangus. Magkano ito Manang? Pila man kini Manang? Two hundred. Dos gatus. Masarap Ôyan. Lami kana Binayaran ni Dado. Gibayran ni Dado. Yan din ang inorder ni Gab Ôyung babae sa silong. Mao usab kana ang gisugo ni Gab Ôang babaye sa silong. Natigilan si Dado. Nakugang si Dado. Pagkakataon na para magtanong ukol sa babae. Panahon na nga mangutana bahin sa babaye. Naiintriga si Dado kay Gab, ang ba_baing nangungupahan sa silong. Naintriga si Dado ni Gab, ang babaye nga nagpuyo sa silong. Tuwing daraan siya sa silong at makikitang nakasara ang kuwarto ay nagtataka siya sapagkat tila walang tao sa loob. Sa matag oras nga moagi siya sa silong ug makita nga sirado ang kwarto nahibulong siya tungod kay wala may tawo sa sulod. Sabagay, naisip ni Dado na baka nga panggabi ang trabaho ng babae Ð maaaring sa call center nagtatrabaho o sa isang establisimento na 24-hour ang service. Tuod man, gihunahuna ni Dado nga ang trabaho sa babaye mahimoÕg gabii - tingali nagtrabaho sa usa ka call center o sa usa ka 24 oras nga pagtukod. Kapag araw ay natutulog ang babae kaya laging tahimik sa ku_warto. Sa maadlaw ang babaye natulog nga kanunay kanunay hilum sa sulud. Isang beses pa lang niyang nakikita ang babae at Ôyun ay nung kausap si Manang Oya na nag-i-inquire sa pag-upa. Kausa ra niya nakita ang babaye ug diha na siya nakigsulti kang Manang Oya nga nagpakisayod bahin sa abang. Mula nun ay hindi na niya nakita. Wala na siya makakita sukad. Ang isa pang pinagtataka niya ay nang may makita siyang lumabas na lalaki mula sa kuwarto. Ang laing butang nga gikatingala niya mao ang pagkakita niya sa usa ka lalaki nga migawas sa kuwarto. Guwapo at bata pa ang lalaki_. Guwapo ug bata ang lalaki. Sa tingin niya ay hiyang-hiya pa ang lalaki nang lumabas na para bang ingat na ingat na may makapansin. Gihunahuna niya nga labi pang naulaw ang lalaki sa iyang paggawas nga maorag nag-amping siya nga adunay namatikdan. Baka naman kapatid ng babaing nangungapahan ang lalaki? Tingali ang lalaki igsoon sa nag-abang? O baka kaibigan? O tingali higala? O baka pinsan? O tingali ig-agaw? Baka meron lamang mahalagang sinadya sa babaing nangungupahan. Tingali adunay usa ka butang nga hinungdan nga gipasabut sa babaye nga nangupahan. Napangiti pagkatapos si Dado. Nakapahiyom dayon si Dado. Masyado na siyang ina_abala ng babae sa silong. Ang babaye nga naa sa silong nag-ayo kaniya. Masyado nang nagiging malikot ang kanyang imahinasyon. Naghinayhinay na ang iyang imahinasyon. Huwag na nga niyang pansinin ang babae sa silong at sa halip ay ang sarili niya ang buhusan ng atensiyon. Kinahanglan nga dili niya hatagan pagtagad ang babaye sa silong ug hinoon hatagan pagtagad ang iyang kaugalingon. Huwag na siyang makialam sa buhay nang may buhay. Pasagdi na siya nga manghilabot sa kinabuhi sa kinabuhi. Kinabukasan ng hapon, galing siya sa trabaho. Pagka ugma sa hapon, mipauli siya gikan sa trabaho. Umaakyat siya sa hagdan nang makita na may pumasok na la_laki sa kuwarto ng ba_bae. Pagsaka niya sa hagdanan sa dihang nakita niya ang usa ka lalaki nga misulod sa kuwarto sa babaye. Hindi ito ang lala_king_ nakita niya kahapon. Dili kini ang lalaki nga iyang nakita kagahapon. Iba ang lalaking ito na sa tingin niya ay mga mahigit 30-anyos. Lahi kining tawhana nga sa iyang hunahuna mga 30-anyos ang edad. Guwapo at ma_ayos ang suot. Gwapo ug maayo ang pamiste. Napalingon si Dado nang marinig na may nagbukas ng pinto sa ku_war_tong pinauupahan sa silong. Paglingi ni Dado sa dihang nabati niya nga adunay miabli sa pultahan sa giabangang kuwarto sa silong. Nakita niya na may luma_bas na lalaki. Nakita niya ang usa ka lalaki nga migawas. Sa tantiya niya ay mga 22 o 25-anyos ang lalaki. Gibanabana niya nga ang lalaki mga 22 o 25 anyos. Guwapo. Katamtaman ang pangangatawan. Gwapo. Kasagaran nga lawas. Naka-pantalong maong at t-shirt. Nagsul-ob og maong ug t-shirt. Agad niyang binawi ang pagkakatingin at baka isiping tinitingnan niya ito. Gikuha dayon niya ang iyang panan-aw ug tingali gihunahuna nga nagtan-aw siya niini. Naisip ni Dado na baka asawa ng babae ang lala_king lumabas. Gihunahuna ni Dado nga ang lalaki nga ninggawas mahimong asawa sa babaye. Pero sa tingin niya ay bata pa ang lalaki para maging asawa ng ba_baing nangungupahan na ayon kay Manang Oya ay Gab ang pangalan. Apan gihunahuna niya nga ang lalaki bata pa kaayo aron mahimong asawa sa usa ka babaye nga nag-abang nga suno kay Manang Oya si Gab. Sa tingin niya sa babae o kay Gab ay mga mahigit nang 30 anyos. Sa iyang hunahuna ang babaye o si Gab sobra sa 30 ka tuig ang edad. Baka hindi nagkakahuli ang edad nila. Mahimong dili pa sila igo ang edad. Pero naisip din naman ni Dado na hindi na kataka-taka ngayon kung mayroong nagkakaasawahan na mas matanda ang babae kaysa lalaki. Apan gihunahuna usab ni Dado nga dili katingad-an karon nga adunay mga magtiayon nga mas tigulang kaysa mga babaye. Nagpatuloy sa paglala_kad si Dado patungo sa sa_kayan ng dyipni sa Espa–a Blvd. Nagpadayon si Dado nga naglakaw padulong sa dyip sa Espa–a Blvd. Hindi siya nagmamadali sa paglalakad sa_pagkat ma_rami pa siyang oras. Wala siya nagdali sa paglakaw tungod kay daghan pa siya nga oras. Matra_pik man siya sa Espa–a, ma___kakarating pa rin siya sa tamang oras sa kanyang opi_sina sa Port Area. Bisan kung adunay siya trapiko sa Espanya, mahimo pa siya makaabut sa iyang opisina sa Port Area sa husto nga oras. Isang dyipning may signboard na Quiapo-Pier ang nakita niya. Nakita niya ang usa ka dyip nga adunay karatola sa Quiapo-Pier. Pinara niya. Gisira niya. Nang makasakay na siya, naisip na naman niya ang tungkol sa babaing nangu_ngupahan sa silong. Pagsakay niya, gihunahuna niya pag-usab ang bahin sa babaye nga nag-abang sa silong. Hindi niya alam kung bakit interesado siyang ma_laman ang buhay ng babae. Wala siya mahibal-an kung ngano nga siya interesado nga mahibal-an ang kinabuhi sa babaye. Nagiging tsismoso na ba siya? Nahimo ba siyang tsismosa? Napangiti si Dado. Nagpahiyom si Dado. SiguroÕy dahil sa naghahanap lang siya nang mapagbabalingan ng pansin dahil paulit-ulit na lang ang mga gina_gawa niya sa araw-araw. Tingali ang usa ka hinungdan kung ngano nga gibuhat nila kini dili maayo. At ngayong may na_kita na siyang lalaking lumabas sa kuwarto sa silong, parang lalong nadagdagan ang kanyang kuryusidad na su_baybayan ang buhay ng babaing nangungupahan. Ug karon nga nakita na niya ang usa ka lalaki nga nanggawas sa kwarto sa silong, ang iyang pagkamausisaon sa pagmonitor sa kinabuhi sa babaye nga nag-abang ingon og nadugangan. Ano nga kaya ng babae Ð ni Gab Ð ang lalaking lumabas sa ka_nina? Unsa man ang mahimo sa usa ka babaye - si Gab - ang lalaki nga migawas nga ka aga? Asawa kaya? Asawa kaya? Pagkatapos kumain ng almusal, hinugasan lamang ni Dado ang mga pinagkainang pinggan at natulog muli siya. Pagkahuman namahaw, nanghugas na lang og pinggan si Dado ug nakatulog na usab. Kapag ganoong Sabado ay nagbababad siya sa hi_gaan. Sa ingon nga Sabado siya nagbasa sa kama. Kung anong oras siya magi_sing ay hinahayaan niya ang sarili. Kung unsang orasa siya nahigmata gipalakaw niya ang iyang kaugalingon. Pinagbibigyan niya ang sarili sapagkat mula Lunes hanggang Biyernes ay pawang trabaho ang ina_atupag niya. Naghatag siya sa iyang kaugalingon tungod kay gikan sa Lunes hangtod Biyernes gibuhat niya ang tanan nga buluhaton. Mabigat din ang responsibi_lidad niya sa kompanyang pinag_ta_tra_ba_huhan. Adunay usab siya usa ka mabug-at nga responsibilidad sa kompanyang iyang gitrabahuhan. Kadalasang gumigising siya ng alas tres ng hapon. Kasagaran makamata siya alas tres sa hapon. Mahilo-hilo siya pagkagising. Nalipong siya sa iyang pagmata. Magmemeryenda lang siya at ang paglalaba naman_ ang aatupagin. Magmeryenda lang siya ug maglaba. Isang heavy duty automatic washing ma_chine ang binili niya para kompor_table. Nakapalit siya usa ka bug-at nga katungdanan nga awtomatikong washing machine alang sa kahupayan. Kapag tinatamad siyang maglaba, dadal_hin lang niya sa laundry na nasa tapat ng inu_upahang apartment ang mga marurumi niyang damit at maka_raan lang ang ilang oras ay malinis na. Kung tapulan siya maglaba, gidala ra niya ang iyang hugaw nga sinina sa labhanan atbang sa giabangang apartment ug pagkahuman sa pila ka oras limpyo na sila. Pagkatapos maglaba, ang panonood naman ng pelikula ang aatupagin niya. Pagkahuman sa paglaba, nanan-aw siya og sine. Nakaka_ilang pelikula siya sa Netflix. Usa siya ka katingad-an nga sine sa Netflix. Pagkatapos manood saka pa lamang siya maghahanda ng kakainin sa hapunan. Pagkahuman ra sa pagtan-aw mag-andam na siya og panihapon. Ginisang corned beef na may patatas ang ulam niya at saka umuusok na kanin. Ang iyang putahe giluto nga mais nga mais nga adunay patatas ug dayon aso nga bugas. Solb na siya. Solb siya. Balik siya sa panonood ng pelikula. Mibalik siya pagtan-aw sa sine. Kapag nagsawa sa panonood, matutulog na lang uli siya. Kung gikapoy siya sa pagtan-aw, nakatulog ra usab siya. Doon natatapos ang buong Sabado niya. Didto natapos ang iyang tibuuk nga Sabado. Kinabukasan, Linggo, maaga siyang gumigising para magsimba. Pagkaugma, Domingo, sayo siyang mibangon aron moadto sa simbahan. Hindi niya nalilimutan ang Diyos. Dili niya kalimtan ang Diyos. Mayroon siyang oras para sa Lumikha. Adunay panahon alang sa Magbubuhat. Pagkagaling sa simbahan, deretso na siya sa gro_cery. Pagkahuman sa simba, diretso siya sa tindahan. Mahahalagang kailangan para sa loob ng isang linggo ang bibilhin niya. Mahinungdanon nga mga kinahanglanon sa usa ka semana nga iyang paliton. Kaunting ulam lang ang binili niya dahil may inorder na siyang daing na bangus kay Manang Oya. Pipila ra ka pinggan ang iyang gipalit kay nakaorder na siya og daing bangus gikan kang Manang Oya. Pagkagaling sa grocery, mag-aalamusal lang siya at pagkatapos ay ang pagtitiklop naman ng mga damit na nilabhan ang inatupag niya. Pag-uli gikan sa grocery store, mamahaw ra siya ug unya ihawon niya ang nahugasan nga sinina. Pagkatapos ay naglampaso siya ng sahig. Pagkahuman iyang gitrapohan ang salog. Magandang lampasuhin ang sahig sapagkat tabla. Maayo nga pun-on ang salog tungod kay kahoy kini. Mayroon siyang bunot na panglampaso. Naa siyay mop puller. Masarap tapakan ang sahig pagkatapos lampasuhin. Maayo nga magtunob sa salog pagkahuman sa pagmapa. Pagkatapos ay maliligo na siya at manonood na ng pelikula hanggang gabi. Unya maligo siya ug manan-aw og sine hangtod sa gabii. Doon natatapos ang Linggo niya. Didto natapos ang iyang Domingo. Kinabukasan, maaga siyang papasok. Pagkaugma, sayo siya mosulod. Pagbaba niya ng hagdan, napansin na naman niya na tahimik sa silong. Pagkanaog niya sa hagdanan, namatikdan niya nga hilum na usab kini sa silong. Nagtataka siya. Natingala siya. Nasaan kaya ang babaing umuupa? Asa ang nag-abang? Nang biglang bumukas ang pinto ng inuupahang kuwarto. Dihang kalit nga nagbukas ang pultahan sa giabangan nga kuwarto. Bakit parang wala akong naririnig na tao, Manang? Ngano nga wala man koy nadungog bisan kinsa, Manang? Tahimik na tahimik sa silong, sabi ni Dado? Hilum kaayo sa silong, ingon ni Dado? Ah baka umalis. Ah tingali biyaan. Baka nasa trabaho. Tingali sa trabaho. Panggabi ang trabaho, Manang? Pagtrabaho sa gabii, Manang? Yata. Hindi ko masyadong inurira. Yata. Wala ko naglagot. Siyempre bago lang. Syempre ning bag-o lang. Baka sa call center nag_wo-work Manang. Tingali sa call center nagtrabaho si Manang. Baka nga. Parang dun nga yata nagwo-work. Tingali. Kini sama sa usa ka bata nga nagtrabaho. Mabuti naman at may tao na sa silong. Maayo ug adunay tawo sa silong. Malung_kot din na walang nakatira sa ibaba, Manang. Subo usab nga walaÕy nagpuyo sa ubus, Manang. Oo nga. Oo Mabuti nga at may umupa na agad. Maayo kana ug adunay usa nga gikuha dayon. Sige Manang. Sige Manang. Yung daing na bangus ha? Yung daing na bangus ha? Oo sige. Oo sigurado. Baka gusto mong mag-add ng tapang pusit. Mahimo nimong dugangan ang kaisug sa squid. Masarap din sa almusal yun. Lami usab kini pamahaw. Next time Manang. Sa sunod na Manang. Sige Dado. Sige Dado. Isinara na niya ang pinto. Gisirhan niya ang pultahan. Dahil nasira na ang tulog, ipinasya niyang magluto na lang ng almusal. Tungod kay nawad-an siya sa tulog, nakahukom siya nga magluto na lang sa pamahaw. Mamaya na lang siya matutulo pagkakain. Sa ulahi ra siya motulo sa pagkaon. Niluto niya ang tocino. Giluto niya ang tocino. Nang maluto ang tocino, nagprito siya ng itlog at saka nagsangag ng kanin. Dihang naluto na ang tocino, nagprito siya og itlog ug dayon pritong bigas. Kumain na siya. Nikaon na siya. Habang kuma_kain, naiisip niya ang pag-iisa sa buhay. Samtang nagkaon, gihunahuna niya ang kamingaw sa kinabuhi. Ma_ligaya naman siya. Nalipay siya. Kuntento na siya. Nakontento siya. Gusto niya ang buhay na walang res_ponsibilidad. Gusto niya ang kinabuhi nga walaÕy kapangakohan. Yung walang masyadong kargo sa buhay. Kadtong walaÕy daghang karga sa kinabuhi. Yung malaya sa la_hat nang gagawin. Kadtong mga gawasnon nga mobuhat sa tanan. Bakit pa siya mag-a_asawa? Ngano man nga magpakasal siya? Baka lalong mahirap kapag may asawa. Mahimong labi ka lisud kung maminyo. Nang buksan ni Dado ang pinto, ang nakangi-ting may-ari ng apartment na si Manang Oya ang naroon. Pag-abli ni Dado sa pultahan, ang nagpahiyom nga tag-iya sa apartment nga si Manang Oya didto. Good morning Dado, eto na ang tocino at longganisa na inorder mo, sabi ni Manang at iniabot kay Dado ang hawak. Maayong buntag Dado, ania ang tocino ug longganisa nga imong gimando, ingon ni Manang ug gihatag ang kuptanan kay Dado. Naalala ni Dado na nag-order nga pala siya ng pang-ulam sa breakfast. Nahinumdoman ni Dado nga nag-order siya usa ka pinggan alang sa pamahaw. Inabot ni Dado ang tocino at longganisa. Gitunol ni Dado ang tocino ug longganisa. Magkano po ito Ma_nang? Pila man kini Manang? Sinabi ni Manang. Ingon ni Manang. Sandali po at kukuha ako ng pera Manang. Paghulat usa ka minuto ug makuha ko ang salapi Manang. Pasok ka muna Manang. Sulod una Manang. Dito na lang Dado. Ania na si Dado. Nagbalik si Dado sa kuwarto. Mibalik si Dado sa kuwarto. Inilapag sa mesa ang tocino at kumuha ng pera sa pitaka. Gibutang ang tocino sa lamesa ug gikuha ang salapi gikan sa pitaka. Ineksakto na niya para wala nang isusukli pa si Manang. Gitul-id na niya aron dili makabawos si Manang. Nagbalik siya sa pintuan. Mibalik siya sa pultahan. Ito po Manang. Salamat. Kini si Manang. Salamat Masarap ang tocino at longganisa na yan, Dado. Kanang tocino ug longganisa nga lami, Dado. Malambot. Humok. Match na match sa fried rice, itlog at mainit na kape, he-he-he! Hingpit nga katimbang sa sinangag nga bugas, itlog ug mainit nga kape, he-he-he! Oo nga Manang. Oo Manang. ÔYan nga ang lulutuin ko ngayong umaga. ÔKana ang akong lutuon karong buntag. Tamang-tama pala ang pagkakadala ko, he-he-he! Sakto ang gidala ko, he-he-he! Oo nga Manang. Oo Manang. Teka baka gusto mo ng daing na bangus. Paghulat tingali gusto nimo ang usa ka bangus nga bangus. Galing Pa-ngasinan. Galing Pa-ngasinan. Napakasarap din. Lami pud. A e sa sunod na lamang Manang, pag naubos ang tocino. Usa ka e sa sunod nga Manang, kung mahurot na ang tocino. Okey Dado. Sige na Dado. Umalis na si Manang. Mibiya si Manang. Isasara na ni Dado ang pinto nang may maaalala. Isira ni Dado ang pultahan nga adunay pahinumdom. Tungkol sa babaing kau-sap ni Manang kahapon ng umaga. Bahin sa babaye nga nahimamat ni Manang kagahapon sa buntag. Muli niyang binuksan ang pinto at tinawag si Manang. Giablihan niya pag-usab ang pultahan ug gitawag si Manang. Sandali po Manang. Paghulat usa ka minuto, Manang. Bumalik si Manang. Mibalik si Manang. Ano Dado? Unsa Dado? Sige Manang dalhan mo ako ng daing na bangus. Sige, Tawo, dad-i ako mga bangus. Ilan? Ilan? Mga dalawang piraso Manang, Mga duha ka piraso nga Manang, Okey sige. Sige sige. Saka biglang isininingit ni Dado ang pagtatanong tungkol sa babaing kausap ni Manang kahapon. Unya kalit nga gisukip ni Dado ang pangutana bahin sa babaye nga nakigsulti si Manang kagahapon. Sino nga pala Ôyung kausap mong babae kahapon, Manang? Mangungupahan siguro ano? Kinsa ang babaye nga nakigsulti nimo kagahapon, Manang? Mga nag-abang tingali unsa? Oo sa silong. Oo sa silong. Nagsosolo rin na katulad mo. Ulitawo usab sama kanimo. Gab ang pangalan. Gab ang ngalan. Dalawa silang magkapatid. Duha sila ka magsuon. Ang kuya niya ay nasa Sydney. Ang iyang magulang nga lalaki naa sa Sydney. Pareho nang namayapa ang ka_nilang mga magulang. Parehas nga namatay ang ilang mga ginikanan. Magkasunod na namatay ang kanyang tatay at nanay, limang taon na ang nakararaan. Sunod-sunod nga namatay ang iyang amahan ug inahan, lima ka tuig ang nakalabay. Inatake sa puso ang kanyang tatay at makaraan ang isang linggo, ang nanay naman niya ang namatay Ð kumplikasyon sa diabetes. Ang iyang amahan giatake sa kasingkasing ug usa ka semana ang milabay, namatay ang iyang inahan - usa ka komplikasyon sa diabetes. Dalawa ang kanilang binurol. Gipusil nila ang duha. Sabay na inihatid sa huling hantu_ngan. Sa higayon nga gidala sa katapusan nga destinasyon. May naiwang lupain ang kanyang mga magulang sa probinsiya. Gibilin sa iyang ginikanan ang pipila ka yuta sa probinsya. Gusto ng kanyang kuya na ipagbili na ang ari-arian. Ang iyang magulang nga lalaki gusto nga ibaligya ang kabtangan. Tutal naman daw at walang mag-aasikaso. Pagkahuman, walaÕy mag-atiman niini. Nanakawin lang ang mga tanim na niyog at saging. Ang mga pananum sa lubi ug saging ra ang gikawat. Magbabayad lang sila nang magbabayad ng amelyar pero iba lang ang makikinabang. Magbayad ra sila kung magbayad sila og amelyar apan ang uban ra ang makapahimulos. Pumayag siya sa pasya ng kanyang kuya. Nisugot siya sa desisyon sa iyang magulang. Noong nakaraang taon, naipagbili nila ang lupa ng P6 milyon. Sa miaging tuig, gibaligya nila ang yuta sa kantidad nga P6 milyon. Hinati nila ang pinagbentahan. Gibahin nila ang pamaligya. Ang kanyang nakaparte ay nilagay niya sa banko Ð time deposit. Gibutang niya ang iyang bahin sa bangko - deposito sa oras. Sabi ng kuya niya, kung anuman ang kailangan niya o kung kulangin sa pera, ipaalam lang sa kanya. Giingon sa iyang magulang nga lalaki, kung unsa man ang iyang kinahanglan o kung kulang siya og kwarta, ipahibalo ra kaniya. Maayos ang buhay ng kanyang kuya sa Sydney. Ang iyang magulang nga igsoon nagpuyo og maayo sa Sydney. Sige Kuya. Sige Kuya. Pero sana dumalaw naman kayo rito sa Pinas kapag maluwag kayo para naman magkita-kita tayo. Apan hinaut nga mobisita ka dinhi sa Pilipinas kung libre ka aron magkita ta. Oo Dado, hayaan mo at sisikapin naming makauwi. Oo Dado, buhian ug paningkamutan namon nga makauli. Salamat Kuya. Salamat kuya. Kung bakit kasi ayaw mo pang mag-asawa. Ngano nga dili pa nimo gusto magpakasal. Mahirap ang nag-iisa. Lisud nga mag-inusara. Kuntento na ako sa ganito Kuya. Kuntento na ko aning Kuya. Hindi ka naman bading e kung bakit ayaw mong mag-asawa. Dili ka bayot mao nga dili nimo gusto magpakasal. Mas masarap ang buhay nang walang asawa Kuya. Mas maayo ang kinabuhi kung walaÕy bana nga si Kuya. Isa pa ayaw kong humawak ng responsibilidad. Ang uban pa dili ko gusto nga responsibilidad. Gusto ko solo lang, Kuya. Gusto ra nako mag-inusara, Igsuon. Napailing na lang ang kuya niya. Natay-og nalang iyang kuya. Isang umaga ng Sabado, wala siyang pasok at nakakababad sa kama dahil sabik sa tulog. Usa ka Sabado sa buntag, wala siya sa trabaho ug nagbabad sa higdaanan tungod kay nabalaka siya nga makatulog. Nang may kumatok sa pinto. Sa diha nga adunay pagtuktok sa pultahan. Nagising siya. Nakamata siya. Sino kaya ang kumakatok? Kinsa ang nanuktok? Bumangon siya at tinungo ang pinto. Mibangon siya ug mipaingon sa pultahan. Kuntento na si Dado sa ganoong buhay na walang responsibilidad. Kontento na si Dado sa ingon niana nga kinabuhi nga walaÕy kapangakohan. Masaya naman siya. Nalipay siya. Kung magkakaroon siya nang makakasama sa buhay, hindi niya alam. Kung adunay siya kapareha sa kinabuhi, wala siya mahibal-an. Basta nga_yon, wala siyang problema habang namumuhay na mag-isa. Karon pa lang, wala siyay problema samtang nagpuyo nga nag-inusara. Mula Lunes hanggang Bi__yernes, babangon siya ng alas singko ng umaga. Gikan sa Lunes hangtod Biyernes, mobangon siya sa alas singko sa buntag. Magluluto ng almusal na karaniwang corned beef, itlog, tocino, sina_ngag at mainit na kape. Magluto sa pamahaw nga kasagarang adunay mais nga karne, mga itlog, tocino, pritong bigas ug mainit nga kape. Kapag nagsawa siya, tasty na ang palaman ay ham o kayaÕy pandesal na binibili niya sa bakery sa tapat ng inuupahan. Kung nagsawa na siya, ang palaman masarap ham o pandesal nga iyang gipalit sa panaderya atbang sa nangungupahan. Kumpleto naman siya sa mga lulutuin dahil tuwing linggo ay naggu-grocery siya. Puno siya sa mga pinggan tungod kay moadto siya sa grocery store matag semana. Pagkatapos magluto ng almusal ay maliligo na siya ng eksakto alas sais. Pagkahuman magluto og pamahaw, maligo gyud siya sa eksaktong alas sayis. Pagkatapos maligo ay saka lamang siya kakain ng almusal dakong 6:30. Pagkahuman maligo, mokaon siya pamahaw sa alas 6:30. Pagkatapos kumain, hu_hu_ga_san ang plato at iba pang gi__namit at saka magto-toothbrush at mag-aahit. Pagkahuman kaon, hugasi ang plato ug uban pang kagamitan ug pagkahuman isipilyo ang imong ngipon ug mag-ahit. Magbibihis na siya pagka_tapos niyon at aalis nang ek_sakto alas siyete. Magbisti siya pagkahuman ug mobiya sa eksaktong oras nga siyete. Darating siya ng 7:30 sa opisina sa Port Area. Moabut siya sa alas 7:30 sa opisina sa Port Area. Alas otso ang kanilang office time hanggang alas singko ng hapon. Ang oras sa ilang opisina gikan alas otso hangtod lima sa hapon. Ni minsan sa loob ng 15 taon niya sa company ay hindi pa siya na-late. Dili kausa sa iyang 15 ka tuig nga kauban ang kompanya naulahi siya. Sa tanghali, sa canteen ng kompanya siya nagtatanghalian. Pagka udto, sa canteen sa kompanya nag-paniudto siya. Malaki ang kanilang canteen at masasarap ang ulam. Dako ang ilang canteen ug lami ang putahe. Sa break time ng alas tres, kape ang inoorder niya at sandwich. Sa oras nga pahuway sa alas tres, nag-order siya og kape ug sandwich. Pagsapit ng alas singko, ek_sakto rin ang pag-alis niya sa opisina. Pagka alas singko, eksakto usab nga paggawas niya sa opisina. Kapag tinatamad siyang magluto ng hapunan, nagpapabalot siya sa canteen ng ulam at kanin. Kung tapulan siya magluto sa panihapon, giputos niya ang canteen sa usa ka pinggan ug bugas. Kapag hindi siya pagod, nagluluto siya ng hapunan na kadalasang pritong porkchop o kayaÕy adobong baboy at manok. Kung dili siya gikapoy, nagluto siya sa panihapon nga sagad nga sinangag nga porkchop o inatsara nga baboy ug manok. Ganun umiinog ang buhay niya araw-araw. Ingon niana ang pagtuyok sa iyang kinabuhi matag adlaw. At masaya nga siya. Ug nalipay siya. Hindi siya nagsasawa. Wala gyud siya gikapoy. Ngayong hapon ay hindi siya nagpabalot ng ulam sa canteen dahil mayroon siyang marinated bangus. Ipiprito niya. Karong hapon wala niya giputos ang sud-an sa canteen tungod kay siya nag-marino og bangus. Magprito siya. Masarap na katambal ang atsarang papaya. Ang pick sa papaya usa ka lami nga kauban. Nang pumasok siya sa apartment at aakyat na sa hagdan, nasulyapan niya ang silong. Pagsulud niya sa apartment ug mosaka na unta sa hagdanan, nakita niya ang silong sa silong. Natuloy kaya ang babae sa pag-upa? Nagpadayon ba ang babaye sa pag-abang? Kaninang umaga na papasok siya nag-uusap ang babae at ang landlady na si Manang Oya. Kaganinang buntag sa iyang pagsulod, nag-istoryahanay ang babaye ug ang landlady nga si Manang Oya. Tiyak niyang nag-i-inquire ang babae. Kinahanglan nga nagpakisayod siya sa babaye. Wala naman siyang makitang palatandaan kung na_tuloy sa pag-upa ang babae. Wala siyay nakitang timailhan kung nagpadayon ba ug abang ang babaye. Sarado ang pinto ng kuwartong pinauupahan. Sirado ang pultahan sa giabangan nga kuwarto. Umakyat na siya. Misaka siya sa taas. Limang taon nang nangu_ngupahan si Dado sa da_lawang palapag na apartment na nasa may riles ng tren sa Antipolo St. Nag-abang si Dado usa ka two -story apartment sa riles sa tren sa Antipolo St. sa lima ka tuig. Inokupa niya ang second floor na may sukat marahil na 30 square meters. Giokupar niya ang ikaduhang andana nga nagsukod tingali 30 metro kwadrado. Maganda naman ang kuwarto na may sariling comfort room at banyo. Nindot nga sulud nga adunay kaugalingon nga komportable nga kwarto ug banyo. Ang sahig ay tabla na makintab na dahil sa kalalampaso kaya masarap yapakan. Ang salog tabla nga gipasinaw tungod sa taya busa maayo nga makatunob. Puwedeng matulog sa sahig kapag tanghali dahil napakalinis. Mahimo ka makatulog sa salog kung udto tungod kay limpyo kini kaayo. Mas gusto niyang mangu_pahan kaysa bumili ng sariling bahay at lupa. Mas gusto pa niya nga mag-abang kaysa mopalit sa kaugalingon niyang balay ug yuta. Naiisip kasi niya na maraming responsibilidad kapag bibili ng sari_ling bahay at lupa. Nagtuo siya nga daghan siyaÕg katungdanan sa pagpalit sa kaugalingon niyang balay ug yuta. Nandiyan ang magbabayad ng amelyar, mag_papagawa o magpapaayos ka_pag nasira o tumulo ang bubong, banyo at lababo. Naa diha ang magabayad sa amelyar, magpahimo o magpaayos kung maguba o mutulo ang bubong, banyo ug lababo. Kung nangungupahan, bahala ang may-ari ng bahay na pasanin ang lahat nang iyon. Kung naga abang, bahala na ang tag-iya sa balay na alsahon kato tanan. Ayaw niya nang maraming inaasikaso sa buhay. Dili niya gusto nga adunay daghan nga gina atiman sa kinabuhi. Ayaw niya ng may pang-abalang res_ponsibilidad. Dili niya gusto nga aduna pay samok nga responsibilidad. Sa edad na 34 ay binata pa si Dado at nasisiyahan na siya sa buhay na nag-iisa. Sa edad nga 34 kay ulitawo pa si Dado ug malipayon na siya sa kinabuhi nga nag-inusara. May malalim na dahilan kaya mas gusto pa niyang nag-iisa. Adunay lalom nga katarungan ngano mas gusto niya nga mag-inusara. Hindi niya alam kung hahanap pa siya nang babaing makakasama sa buhay o mananatili na lang siyang binata. Wala siya kabalo kung mangita pa ba siya ug babaing makauban sa kinabuhi o magpabilin na lang siyang ulitawo. Pinauupahan din ng may-aring si Manang Oya ang ground floor. Nag-abang usab ang tag-iya nga si Manang Oya sa ground floor. Dati ang umuupa ay mag-asawang walang anak. Kaniadto, ang nag-abang usa ka magtiayon nga walaÕy anak. Pero nag-migrate na sa Ca_nada ang mga ito. Apan namalhin na sila sa Canada. Ang may-ari ng apartment ay sa kabilang bahay lang nakatira na pag-aari rin niya. Ang tag-iya sa apartment kay sa pikas balay lang nagpuyo nga siya gihapon ang tag-iya. Isa pa kaya nagustuhan ni Dado na doon tumira ay dahil isang sakay lang sa dyip sa pinagtatrabahuhan niya sa Port Area. Usa pa maong nagustuhan ni Dado na didto magpuyo kay usa ka sakayan ra sa dyip sa iyang gina trabahuan sa Port Area. Maglalakad lang siya ng five minutes ay nasa sakayan na siya sa Espa–a. Maglakaw lang siya ug lima ka minuto kay naa na siya sa sakayan sa Espa–a. Puwede siyang bumili ng sasakyan para magamit sa pagpasok pero ayaw din niyang may pang-abala na taun-taon ay irerehistro niya. Mamahimo na siyang mupalit ug sakyanan para magamit niya pagsulod pero dili pud niya gusto nga adunay samok kada tuig nga irehistro niya. Isa pa, problema ang parkingan. Usa pa, problema ang parkinganan. Kaysa mamrublema, huwag na lang magsasakyan. Kaysa mamrublema, ayaw na lang pagsakyanan. Bawas stress. Minus stress. Maganda kung solo katawan lang. Maayo kung naginusarang lawas ra kini. At palagay ni Dado, Ôyun na ang gusto niyang buhay. Ug gihunahuna ni Dado, kato na ang gusto niya nga kinabuhi. Isang umaga na papasok siya sa trabaho ay may narinig siyang nag-uusap sa ground floor. Usa ka buntag samtang padulong siya sa trabaho aduna siyay nadungog nga naga istorya sa ground floor. Nang nasa hagdan na siya, nakita niya si Manang Oya na may kausap na babae. Sa diha na siya sa hagdanan, nakita niya si Manang Oya nga nakig istorya sa usa ka babaye. Sa pagkakatalikod ng babae ay mukhang may itsura. Murag hitsuraan ang babaye pag talikod niya. Siguro ay mga 30-anyos ang babae. Tingali ang babaye mga 30-anyos ang edad. Naisip ni Dado na maa_aring nag-iinquire ang babae para mangupahan. Ginahunahuna ni Dado na mahimong naga-inquire ang babae para mangabang. Mabuti na_man, naisip niya. Maayo kay nahunahunaan niya. Maganda rin na mayroong umuupa sa ibaba para may sigla ang bahay. Maayo usab nga adunay nagabang sa silong haron lingaw ang balay. Nung ang mag-asawa pa ang nangungupahan sa ground floor, madalas niyang marinig na nagvi-videoke ang mag-asawa kaya masaya. Kadtong magtiayon pa ang nagaabang sa ground floor, kanunay niyang madungog na naga-videoke ang magtiayon maong lingaw. Baka maeskandalo tayo Kuya. Basin maeskandalo ta Kuya. Alam mo naman dito sa probinsiya mga konserbatibo pa rin ang mga tao. Kabalo baya ka diri sa probinsiya mga konserbatib gihapon ang mga tao. Babantayan na lang kita habang naliligo ka, sabi ni Hani. Bantayan na lang tika samtang nagaligo ka, ingon ni Hani. Sige. Baka nga may makakita sa atin e kung ano ang isipin. Sige. Basin bitaw naay makakita sa ato unsa pa ang hunahunaon. Kaya nga kung maaari e bukas na bukas din ay pakasal na tayo para wala nang problema gaya nito na gusto kitang kasama sa paliligo. Mao gani kung mahimo ugma dayon dayon kay magpakasal na ta para wala nay problema parehas ani nga gusto tika kuyog sa pagligo. Malapit na Kuya. Hapit na Kuya. Tiis-tiis ka na lang muna. Antos-antos lang una. Parang hindi na ako tatagal, Hani. Murag dili nako magdugay, Hani. Gusto na kitang mayakap na walang saplot. Gusto na kaayo tika gaksun nga walay suot. Yang bibig mo Kuya baka may makarinig. Kana imong baba Kuya basin naay makadungong. Sino naman ang maka_karinig dito e tayo lang ang narito. Kinsa man ang makadungog diri nga kita ra man ang naa diri. Saka sakop pa ninyo itong lugar na ito Ôdi ba? Ug sakop pa ninyo kini nga lugar di ba? Oo Kuya. O Kuya. Sa amin pa itong bahagi na ito. Amoa pa ni nga bahin. Kaya walang ibang tao rito kundi tayo. Maong walay laing tao diri kundi kita lang. Pero meron ding naliligaw na ibang tao rito Kuya. Pero naa puy masaag na ubang tao diri Kuya. May mga nanghuhuli ng isda at kuhol diyan sa sapa. Naay mga nagapanakop ug isda ug kuhol dira sa suba. Sa_gana sa isda at kuhol ang sapa Kuya. Abunda sa isda ug kuhol ang suba Kuya. Wala kasing naglalason sa mga sapa at ilog dito. Wala man guy nagapanghilo sa mga sapa ug suba diri. Sige kung ayaw mong maligo e ako na lang. Sige kung dili ka maligo ako na lang. Dun ako sa malalim na lugar sisisid. Didto ko sa lalum na lugar musalum. Mag-ingat ka Kuya at baka ang masisid mo ay tuod ng kahoy na nasa ilalim. Pag-amping Kuya kay basin ang masalum nimo kay tuod sa kahoy nga naa sa ilalom. Mara_ming kahoy na inaanod diyan. Daghang kahoy ang ginaanod dira. Sige mag-iingat ako. Sige mag-amping ko. Sumisid na si Cris. Nisalum na si Cris. Marunong naman siyang lumangoy dahil nung nasa kolehiyo siya ay swimming ang kanyang PE. Kabalo man siya mulangoy tungod kaniadtong naa sa College siya kay paglangoy ang iyang PE. Napakasarap sumisid. Lami kaayo musalum. Na_pakalinis ng tubig. Limpyo kaayo ang tubig. Malinaw na malinaw. Tin-aw kaayo. Walang halong lason na Ôdi-katulad ng mga ilog sa Maynila na batbat ng lason at pollution. Walay sagol nga hilo dili parehas sa mga suba sa Maynila nga puno ug hilo ug polusyon. Kaya nga hindi na magbabago ang kanyang desisyon_ na dito na sa probinsiya ma_nirahan. Mao ganing dili na mabag-o ang iyang desisyon na diri na sa probinsiya mupuyo. Magtatayo siya ng ne_gosyo rito. Magtukod siya ug negosyo diri. susubukan niyang magtayo ng tindahan o mini-grocery. Sulayan niya magtukod ug tindahan ug gamay nga grocery. Napansin niya na walang malaking tindahan dito. Namatikdan niya nga walay dagkong tindahan diri. Kailangan ng mga tao rito ng grocery. Kinahanglan sa mga tao diri ug grocery. Wala na__mang problema ang kur_yente rito. Wala may problema ang kuryente diri. Kung magkakaroon ng grocery rito na tipong 7/11, maaaring pumatok. Kung naay grocery diri na murag 7/11, mamahimong musikat. Lahat nang kailangan ng mga taga-rito ay dapat meron ng kanyang naiisip na grocery. Tanan kailangan sa mga taga-diri kay dapat naa sa iyang nahuna-hunaan na grocery. Kukunsultahin niya ang kapatid na si Berna. Kunsultahon niya ang iyang igsoon na si Berna. Matapos sumisid ay bumalik na siya sa kinaroroonan_ ni Hani. Pagkahuman niya nisalum kay nibalik na siya sa gikahimutangan ni Hani. Ang sarap maligo! Kalami maligo! Ayaw mo talagang maligo, Hani? Dili gyud ka maligo, Hani? Umiling si Hani. Nilingo si Hani. Sige na. Sige na. Para na rin tayong mag-asawa Ôdi ba? Mura man gihapon tag mag-asawa 'di ba? Nag-isip si Hani. Nag-huna huna si Hani. Halika na. Dali na. Sige na. Sige na. Napilitan si Hani. Napugos si Hani. Sige na nga para ma_tigil ka na. Sige na lang para muhunong na ka. Naghubad si Hani. Naghubo na si Hani. Unang pagkakataon na nakarating ng tuktok ng bundok si Cris. Unang higayon nga nakaabot sa tumoy sa bukid si Cris. PalibahasaÕy laking lungsod kaya sabik na sabik siya sa maraming mapapasyalan sa probinsiya gaya ng bundok. Tungod kay nagdako sa siyudad maong nag hinam hinam dyud siya nga makasuroy sa probinsiya sama sa bukid. Kung hindi pa niya naging kasintahan si Hani ay ay hindi siya makakarating sa bundok. Kung wala pa niya nauyab si Hani kay dili dyud siya makaabot sa bukid. Ang sarap ng hangin! Kalami sa hangin! Sariwang-sariwa! sabi niya habang hawak sa kamay si Hani. Lab-as! ingon niya samtang gikuptan ang kamot ni Hani. Kapag summer dito kami nagpupunta ng mga kapatid ko. Kung ting-init diri mi naga adto sa akong mga igsoon. Kaya pala sanay na sanay kang pumanhik sa bundok. Mao diay anad na kaayo ka musaka sa bukid. Pagkatapos naming manggaling dito, pupunta naman kami sa sapa at dun maliligo. Pagkahuman namo mugikan diari, muadto nasad mi sa sapa ug didto mangaligo. Mamaya pagkagaling dito, sa sapa naman tayo. Unya pagkagikan diri, sa sapa nasad ta. Sige Kuya. Dun tayo sa puno ng bayabas para nasa lilim tayo. Sige Kuya. Didto ta sa punuan sa bayabas para naa ta sa silong. Tinungo nila ang puno ng bayabas. Giadto nila ang punuan sa bayabas. Naupo silang magkatabi sa lilim. Nilingkod sila nga tupad sa silong. Tinanaw nila ang pinanggalingan sa ibaba. Gitan-aw nila ang gigikanan sa ilawum. Berdeng-berde. birding-birdi. Ang sarap talaga rito, Hani. Kalami dyud diri, Hani. Gusto kong bumili ng lupa rito para dito na tayo magsimula ng pamilya. Gusto nako mupalit ug yuta diri para diri na ta magsugod ug pamilya. Paano ang bahay mo sa Maynila? Unsaon anf balay nimo sa Maynila? E di yun ang tirahan natin kapag gusto nating magtungo sa Maynila. E di mao to atong puy-an kung gusto nato muadto sa Maynila. Anong pagkakakitaan natin dito? Unsa atong panginabuhian diri? Mayroon na akong nai-sip pero saka ko na lang sasabihin saÕyo kapag napag-aralan ko nang mabuti. Naa nakoy na huna hunaan pero sunod na nako iingon sa imuha kung na studyuhan na nako pag-ayo. Naniniwala ako sa kakayahan mo Kuya. Nagatoo ko sa imong abilidad kuya. Nadako ang usapan nila sa kalagayan ni Hani kung saan ay nahilo ito at nawalan ng lakas nang may makitang alupihan ilang araw na ang nakalilipas. Ang ilang panagsulti naabot sa kahimtang ni Hani diin nawad-an siya sa kusog sa diha nga nakita niya ang usa ka centipede pipila ka mga adlaw ang milabay. Nag-alala si Cris. Nabalaka si Cris. Patitingnan kita sa doktor para malaman kung ano ang lagay mo, Hani. Ipatan-aw tika sa doktor para mahibaw-an nato unsa imong kahimtang, Hani. Baka kung ano na ang nangyayari sa iyo. Basin ug unsa na ang nagahitabo sa imuha. Mabuti nang sigurado. Mas maayo na nga sigurado. Huwag na Kuya, mala_kas ako. Ayaw na Kuya, kusgan man ko. Nasa isip ko lang ang lahat kaya ako nagkakaganito kapag nakakakita ng alupihan. Naa ra sa akong hunahuna ang tanan mao nga gibati ko kini kung makakita ako usa ka centipede. Kaya kong labanan ang takot. Mahimo nakong labanan ang kahadlok. Wala akong sakit, Kuya. Wala koy sakit, Kuya. Sige. Pero sabihin mo lang sa akin kung mayroon kang kakaibang nararamdaman. Sige. Pero ingna lang ko kung naa kay lain nga ginabati. Oo Kuya. Oo Kuya. Maya-maya nagpasya na silang bumaba mula sa bundok. Maya-maya nag desisyon na silang manaog gikan sa bukid. Sa sapa naman tayo, Hani. Sa sapa nasad ta, Hani. Tinungo nila ang sapa. Giadto nila ang sapa. Napakalinaw at napa-kalinis ng tubig. Tin-aw kaayo ug limpyo kaayo ang tubig. Maliligo ako Hani. Maligo ko Hani. Sige Kuya. Babantayan kita. Sige Kuya. Bantayan tika. Kung maligo ka na rin, Hani. Kung maligo na lang sad diay ka, Hani. Humingi ng ballpen at papel si Cris at isinulat ang buong pangalan at apelyido ni Hani. Nangayo ug ballpen ug papel si Cris ug gisulat ang tibuok pangalan ug apelyido ni Hani. Pagkatapos ay ipinakita iyon sa nanay ni Hani. Pagkahuman kay gipakita niya sa inahan ni Hani. Kapag po pinaghalu-halo ang pangalan at apelyido ni Hani ay mabubuo ang salitang Alupihan. Kung isagol-sagol ang pangalan ug apelyido ni Hani kay mamugna ang pulong nga centipede. Talaga po bang wala kayong pinagbasehan ni Tatay sa pangalan ni Hani ? Wala ba dyud moy gibasehan ni Tatay sa pangalan ni Hani? Bakit po Hani ang naisip nÕyong pangalan? Nganong Hani ang nahunahunaan ninyo nga pangalan? Ah kasi nanggaling yun sa honey. Ah tungod naggikan kadto sa honey. Nung bagong kasal kami ang tawag sa akin ng tatay ni Hani ay honey. Kaniadtong bag-ong kasal kami ang tawag sa akoa sa amahan ni Hani kay Honey. Pero nang tumagal e hindi na niya ako tinatawag na honey. Apan kadugayan kay wala na ko niya ginatawag ug Honey. Sa umpisa lang, he-he-he! Sa sugod lang, he-he-he! Nakitawa rin sina Cris at Hani. Nikatawa sad sila Cris ug Hani. Maya-maya, dumating ang tatay ni Hani galing sa pag-aararo sa bukid at nagtaka kung bakit nakaupo sa lupa si Hani. Taud-taud, niabot ang amahan ni Hani gikan nagdaro sa bukid ug natingala nganong naglingkod sa yuta si hani. Ipinaliwanag ng nanay kung bakit. Gipasabut sa inahan kung ngano. Naunawaan ng tatay ang lahat. Nasabtan sa amahan ang tanan. Sinabi rin ng nanay ang tungkol sa pangalan at apel_yido ni Hani na nabubuo ang salitang Alupihan. Gisulti usab sa inahan ang bahin sa ngalan ug apelyido ni Hani nga ang pulong Alupihan namugna. Labis din ang pagtataka ng tatay. Natingala usab kaayo si Papa. Ngayon lang daw nila nalaman iyon. Karon ra daw nila nahibal-an kadto. Wala raw silang kaalam-alam na ang binigay nilang pangalan kay Hani ay may mabubuong ibang pangalan at nagkataong sa Alupihan pa. Giingon nila nga wala nila nahibal-an nga ang ngalan nga gihatag nila kang Hani adunay uban pang mga ngalan ug nahinabo nga sa Alupihan pa. Kung hindi saÕyo Cris ay hindi namin malalaman Ôyan. Kung dili tungod kanimo Cris dili namon mahibal-an kana. Nagkataon lang po talaga siguro, Tatay. Tingali sulagma lang kini, Tay. Oo nga. Oo bitaw. Nang tingnan ni Cris si Hani ay nanumbalik na ang lakas nito. Sa pagtan-aw ni Cris kay Hani, mibalik ang iyang kusog. Hindi gaya kanina na namutla at malamig ang pawis. Dili sama kaniadto nga ang singot luspad ug bugnaw. Okey ka na Hani? Okay ka na Hani? Oo. Oo Kinabukasan, isinama ni Hani si Cris sa taniman ng prutas. Pagkaugma, giuban ni Hani si Cris sa prutasan. IbaÕt ibang prutas ang nakatanim sa dalawang ektaryang lupa. Nagkalainlain nga prutas ang gitanum sa duha ka ektarya nga yuta. Maganda ang lupa kaya madaling mabuhay ang kahit anong bungang kahoy. Nindot ang yuta busa dali alang sa bisan unsang prutas nga mabuhi. Ang puno ng suha ang una nilang nakita. Ang punoan sa kahel ang una nilang nakita. Aakyat ako, Hani! Mosaka ko, Hani! Mag-ingat ka. Pag-amping. Umakyat si Cris. Misaka si Cris. Pinitas ang mga hinog. Gipili ang mga hinog. Naparakaming bunga. Daghang prutas. Matamis ba ang mga ito? tanong ni Cris nang makababa at binalatan ang isang suha. Tam-is ba sila? Nangutana si Cris sa iyang pagkanaog ug pagpanit sa usa ka kahel. Super tamis. Tam-is kaayo. Nang mabalatan at tikman ni Cris, super tamis nga. Kung gipanitan ug natilawan ni Cris, kini labing tam-is. Sunod nilang pinuntahan ang mga punong bayabas, langka at atis na nasa isang mataas na bahagi. Sunod nangadto sila sa mga punoan sa bayabas, langka ug atis nga naa sa taas nga bahin. Napakaraming bunga at pawang mga hinog na. Daghan kaayog bunga ug puros hinog na. Nagsawa sila sa pagkain. Napul-an sila sa pagkaon. Pagkatapos ay tinungo nila ang tuktok ng bundok. Pagkahuman nangadto sila sa tumoy sa bukid. Mula roon, pinagmasdan nila ang paligid. Gikan didto, mitan-aw sila sa palibot. Ngayon ay ang ika-35 taon ng EDSA People Power Revolution pero mayroon pa bang nakakaalala kung bakit nagkaroon ng EDSA Revolution? Karon ika-35 nga tuig sa EDSA People Power Revolution apan adunay nahinumdom pa kung ngano nga adunay EDSA Revolution? Buhay pa ba ang diwa at prinsipyo ng EDSA? Buhi pa ba ang espiritu ug mga prinsipyo sa EDSA? Matatandaan na noong February 22-25, 1986, nagkaroon ng isang bloodless EDSA People Power Revolution kung saan napatalsik ang dating pangulong Ferdinand E. Marcos. Kahinumduman nga kaniadtong Pebrero 22-25, 1986, adunay usa ka walaÕy dugo nga EDSA People Power Revolution diin gipalagpot ang kanhing pangulo nga si Ferdinand E. Marcos. Ang EDSA Revolution ay masasabing isang natatangi at una sa kasaysayan dahil mapayapa itong naganap. Maingon ang Rebolusyon sa EDSA nga talagsaon ug una sa kasaysayan tungod kay mahinabo kini nga nahitabo. Nangyari ang EDSA dahil nagkaisa ang mga Pilipino, ang taong bayan, na tapusin na ang pamahalaang diktaturyang Marcos at ibalik na ang nawalang demokrasya sa ating bansa. Nahinabo ang EDSA tungod kay ang mga Pilipino, ang mga tawo, nagkasabot nga tapuson na ang gobyernong diktadurya ni Marcos ug ipahiuli ang nawala nga demokrasya sa atong nasud. Walang sino man ang pwedeng magsabi na sila ang nag-umpisa ng EDSA o namuno dito. WalaÕy makaingon nga gisugdan nila ang EDSA o gipangunahan kini. Ang karangalan ito ay para sa taong bayan lamang at hindi kanino man. Ang pasidungog alang ra sa mga tawo ug dili alang sa bisan kinsa. Ang EDSA ay ang taong bayan, wala ng iba. Ang EDSA ang mga tawo, walaÕy uban pa. Dapat din tandaan na ang EDSA ay hindi tungkol sa mga Aquino o labanan ng Aquinos at Marcoses. Kinahanglan usab nga hinumdoman nga ang EDSA dili bahin sa mga Aquino o sa panagsangka sa mga Aquino ug Marcoses. Hindi rin ito tungkol kina Ramos, Enrile, RAM at ilan pang personalidad na nakilahok sa EDSA. Dili usab kini bahin sa Ramos, Enrile, RAM ug uban pang mga personalidad nga ning-apil sa EDSA. Lalo naman hindi ito tungkol sa mga elitista at mayayamang mestizo at mestizo, o sa mga intellectuals, o sa mga aktibista, o sa mga pari at madre na nakilahok sa apat na araw na revolution. Labi na dili kini bahin sa mga elitista ug adunahan nga mestiso ug mestiso, o ang mga intelektwal, o ang mga aktibista, o ang mga pari ug madre nga miapil sa upat ka adlaw nga rebolusyon. Hindi rin ito konektado o tungkol sa ilang political parties o grupo ng mga indibidwal. Dili usab kini konektado o bahin sa pipila nga mga partido sa politika o mga grupo sa mga indibidwal. Ito ay isang kaganapan na kusang kilos ng sambayanan at hindi plinano, at ang tanging layunin ay magkaroon ng mapayapang pagbabago. Kini usa ka hitabo nga ang mga tawo boluntaryo nga naglihok ug wala giplano, ug ang nag-usa nga katuyoan aron mahatagan malinaw nga pagbag-o. Walang duda na naibalik ng EDSA ang demokrasya sa ating bansa. WalaÕy pagduda nga gipahiuli sa EDSA ang demokrasya sa atong nasud. Ito yata ang pinakamalaking ambag o bagay na nagawa ng EDSA. Tingali kini ang pinakadako nga kontribusyon o butang nga nahimo sa EDSA. Naibalik nito ang ilan sa pinakamahalagang sangkop at parte ng isang malaya at demokratikong bansa, katulad ng freedom of the press at speech. Gipahiuli niini ang pipila nga labing kahinungdan nga konstituwensya ug mga bahin sa usa ka independente ug demokratikong nasud, sama sa kagawasan sa pamamahayag ug pagsulti. Pero sa ating pananaw, hindi nabago o naresolba ng EDSA, dala na rin ng kapabayaan at kontra prinsipyo ng mga namumuno, ang mga problema at isyu na hinarap ng ating mga kababayan at bansa na naging sanhi mismo ng EDSA. Apan sa among panan-aw, wala nagbag-o o nakaresolba ang EDSA, tungod sa pagpabaya ug kontra-prinsipyo sa mga namumuno, mga problema ug isyu nga giatubang sa atong mga kababayan ug nasud nga hinungdan mismo sa EDSA. Ang suliraning panlipunan gaya ng kahirapan ng ating mga kababayan ay isa sa mga naging sanhi kung bakit nagkaroon ng EDSA. Ang mga problema sa katilingban sama sa kakabus sa atong mga kababayan usa sa mga hinungdan ngano nga nahimo ang EDSA. Mula sa pamahalaan ng dating pangulong Cory Aquino hanggang sa kasalukuyang pamahalaang Duterte, bigo nitong nalutas ang problema sa kahirapan at itaas ang antas ng pamumuhay ng ating mga kababayan. Gikan sa gobyerno ni kanhi pangulong Cory Aquino hangtod sa karon nga gobyernong Duterte, pakyas kini nga masulbad ang problema sa kakubus ug taasan ang lebel sa pagpuyo sa atong mga kababayan. Ang mga nakakaraming maliliit na manggagawa sa ating lipunan ay patuloy pa rin nagbabanat ng buto araw-araw, para makabili ng kanilang makakain upang maging malakas at makapagtrabaho muli kinabukasan, upang makabili uli ng makakain na magbibigay ulit sa kanila ng lakas para makapagtrabaho muli. Ang kadaghanan sa mga gagmay nga trabahante sa atong sosyedad nagpadayon sa pag-inat sa ilang mga bukog adlaw-adlaw, aron makapalit pagkaon nga mahimong kusug ug aron magtrabaho pag-usab sa sunod nga adlaw, aron makapalit usab pagkaon nga makahatag kanila kusog nga molihok pag-usab. Ganito ang ikot ng kanilang buhay, isang kahig isang tuka. Kini ang siklo sa ilang kinabuhi, usa ka sungo ug sungo. Nawala, bumalik o nabago lang ang mga pangalan ng mga crony pero hindi maitatanggi na ang cronyismÓ o pagkakaroon ng kinikilingan o pinapanigan na kaibigan na naging malaking isyu sa panahon ni dating pangulong Marcos ay nagpatuloy pa rin matapos ang EDSA at nagtutuloy pa din hanggang ngayon sa kasalukuyang pamahalan. Ang mga ngalan sa mga cronies nawala, nabalik o bag-o lang nabag-o apan dili ikalimod nga ang cronyism Óo ang adunay bias o bias nga higala nga usa ka dakong isyu sa panahon ni kanhi presidente Marcos nagpadayon gihapon pagkahuman sa EDSA ug nagpadayon hangtod karon sa karon gobyerno Ganoon din ang corruption na naging isa sa sentro ng isyu sa panahon ni Marcos. Ingon usab ang kurapsyon nga nahimong usa ka sentral nga isyu sa panahon ni Marcos. Wala rin nagbago at nagtuloy din ito hanggang sa kasalukuyang pamahalaan. WalaÕy nagbag-o ug nagpadayon kini hangtod karon nga gobyerno. Walang corruption kapag kakilala ka. WalaÕy kurapsyon kung magkailhanay kamo. At lalong walang corruption kapag kakilala at milyonaryo ka. Ug walaÕy kurapsyon kung ikaw usa ka kaila ug milyonaryo. Tila ito ang batayan ng corruption ng ating kasalukuyang pamahalaan. Kini daw ang basihan sa kurapsyon sa atong karon nga gobyerno. Ang political dynasty na naging isyu rin sa EDSA ay mas lalong lumala. Ang dinastiya sa politika nga nahimong isyu usab sa EDSA nagkagrabe. Nakabalik sa pwesto ang mga politikong may prinsipyong kontra sa diwa ng EDSA. Ang mga politiko nga adunay mga prinsipyo nga kontra sa diwa sa EDSA nibalik sa katungdanan. Ang nakasaad sa constitution tungkol sa anti-political dynasty ay hindi nangyari o mangyayari sa mga susunod na panahon dahil hindi ito isasakatuparan ng ating Kongreso. Ang giingon sa konstitusyon bahin sa kontra-politika nga dinastiya dili mahinabo o mahitabo sa umaabot tungod kay dili kini ipatuman sa atong Kongreso. Karamihan sa miyembro ng Kongreso, pati na ang mga dati natin pangulo at kasalukuyang pangulo, ay nabibilang sa poltical dynasty. Kadaghanan sa mga myembro sa Kongreso, lakip ang atong mga una nga pangulo ug karon nga presidente, nahisakop sa dinastiya sa politika. Ang mga kasalukuyan poltical dynasties na may yaman at kontrol sa politika sa kani-kanilang sinasakupan ay ang mga bagong ÒoligarchsÓ. Ang karon nga mga dinastiya sa politika nga adunay yaman ug kontrol sa politika sa ilang tagsatagsa nga mga teritoryo mao ang bag-ong "oligarchs". Dahil sa kanilang yaman at kapangyarihang politika, naiimpluwensyahan at nakokontrol ng mga ito ang patakaran sa pangangalakal at sa pangkalahatang ekonomiya para isulong ang kanilang interest. Tungod sa ilang yaman ug gahum sa politika, naimpluwensyahan ug gikontrol nila ang patakaran sa pamatigayon ug ang kinatibuk-ang ekonomiya aron mapauswag ang ilang mga interes. Ang isyung human rights ay sentro rin ng dahilan ng EDSA at ito ay nanatiling suliranin sa lahat ng dumaang pamahalaan. Ang isyu sa tawhanong kinamatarung tungatunga usab sa hinungdan sa EDSA ug kini nagpabilin nga problema sa tanan nga nangaging gobyerno. Pero sa lahat ng mga pamahalaan matapos ang EDSA, ang kasalukuyang pamahalaan ang may pinakamalaking bilang ng sumbong ng human rights violations dahil sa pinaiiral nitong war on drugs at red-tagging sa ngalan ng national security. Apan sa tanan nga gobyerno pagkahuman sa EDSA, ang karon nga gobyerno adunay labing daghang mga paglapas sa tawhanong katungod tungod sa nagpadayon nga giyera kontra droga ug red-tag alang sa seguridad sa nasud. Bagamat hindi nabago ng EDSA ang mga suliranin at isyu na naging sanhi nito, naipakita naman natin sa buong mundo na tayong mga Pilipino ay maaring magkaisa, tumindig at ipaglalaban ang ating karapatan at kalayaan sa mga nagtatangkang sikilin ito. Bisan kung wala gibag-o sa EDSA ang mga problema ug isyu nga hinungdan niini, gipakita namon sa kalibutan nga kitang mga Pilipino mahimong mahiusa, makabarug ug pakigbisog alang sa atong mga katungod ug kagawasan sa mga nagtinguha nga pugngan kini. Naniniwala ako na karamihan sa atin ay hindi pa nakakalimutan ang diwa at prinsipyo ng EDSA bagamat marami sa atin ay nadismaya sa naging resulta nito. Nagtuo ako nga kadaghanan sa aton wala makalimot sa espiritu ug mga prinsipyo sa EDSA bisan kung daghan sa amon ang nasagmuyo sa sangputanan. Naniniwala rin ako na buhay pa ang diwa at prinsipyo ng EDSA at ang taong bayan ay handa pa rin tumindig upang ipaglaban ang kanilang kalayaan at karapatan. Nagatoo usab ako nga ang espiritu ug mga prinsipyo sa EDSA buhi gihapon ug ang mga tawo andam gihapon nga mobarug aron pakigbisog alang sa ilang kagawasan ug mga katungod. Mukhang totoo nga ang mga balita tungkol sa ÒBabalik ako" scenario sa larangan ng pulitika sa bansa. Ang balita bahin sa senaryo nga "Mobalik ako" sa natad sa politika sa nasud nga tinuod. Pero this time isang local position ang target ng ating bida na dating mataas na opisyal ng gobyerno. Apan niining panahona usa ka lokal nga posisyon ang gipunting sa atong bayani nga kaniadto usa ka hataas nga opisyal sa gobyerno. Pero bago ko ituloy ang aking kwento, liwanagin ko lang na wala itong kinalaman sa lungsod ng Maynila kundi sa isang city within Metro Manila. Apan sa wala ko ipadayon ang akong istorya, klaruhon lang nako nga wala kini kalabotan sa lungsod sa Manila kundili sa usa ka lungsod sa sulud sa Metro Manila. Ayan ha malinaw yan. Tin-aw kana. Sinabi ng aking cricket na nagkaroon na raw ng ilang consultative meeting kaugnay sa napipintong pagbabalik sa pulitika ng ating bida na nauna nang nagsabi na graduate na siya sa government office. Giingon sa akong cricket nga adunay daghang mga miting sa pagkonsulta nga adunay kalabotan sa hapit na nga pagbalik sa politika sa atong bayani nga kaniadto nag-ingon nga siya gradwado sa opisina sa gobyerno. Mukhang hindi niya kaya na wala siyang ginagawa at in fairness ayon sa aking cricket hindi raw matiis ni dating pulitiko ang mahinang leadership sa kanilang mahal na lungsod. Ingon siya wala makahimo bisan unsa ug in fairness sigun sa akong kuliglig ni bisan kinsa nga kanhi politiko nga makalahutay sa dili maayong pamunuan sa ilang minahal nga syudad. Noong nakaraang taon ay lumutang ang mga balita na susuportahan ng ating bida ang mayoralty bet ng isang kongresista na matagal na niyang kaalyado sa pulitika. Kaniadtong miaging tuig, ning-abut ang balita nga suportahan sa among bida ang pagka alkalde sa usa ka kongresista nga dugay na niyang kaalyado sa politika. Pero sa hindi maipaliwanag na pangyayari ay naiba ang ihip ng hangin at ngayon daw ay si ÒmadamÓ na ang may gustong tumakbo sa susunod na halalan. Apan sa walaÕy katin-awan nga hitabo, lainlain ang paghuyop sa hangin ug karon giingon nga "madam" ang gusto modagan sa sunod nga piliay. Mas tiyak nga naman ang kanyang panalo laloÕt matunog na makakaharap nya sa halalan ang isang senador, dating mayor at syempre ang kasalukuyang alkalde na target rin ang reelection. Mas sigurado ang iyang kadaugan, labi na nga gidungog nga mag-atubang siya sa usa ka senador, kanhi mayor ug syempre ang karon nga mayor nga gipunting usab ang pagpapili. Malaking balita ang hinihintay ng kanyang mga kaalyado kung tutuloy ba o magbabago pa ang isip ng ating bida na isa sa may pinaka-makulay na buhay sa kasaysayan ng pulitika sa bansa. Naghulat ang iyang mga kaalyado alang sa daghang balita kung magpadayon o magbag-o sa hunahuna ang atong bayani, usa sa labing mabulokon nga tawo sa kasaysayan sa politika sa nasud. Ang dating pulitiko na ayon sa aking cricket ay nagbabalak tumakbo bilang mayor sa isang lungsod sa Metro Manila ay si Madam Arigato. Ang kanhi pulitiko nga sigun sa akong cricket naglaraw nga modagan pagka mayor sa usa ka syudad sa Metro Manila mao si Madam Arigato. Ito ang inaasahan ng Department of Public Works and Highways kung makukumpleto ang konstruksyon ng Katipunan Avenue Extension mula UP Town Center at lalabas sa Batasan-San Mateo Road. Kini ang gipaabot sa Department of Public Works and Highways kung mahuman ang konstruksyon sa Katipunan Avenue Extension gikan sa UP Town Center ug kumpleto sa Batasan-San Mateo Road. Ang bagong kalye ay 5 kilometers ang haba at may lapad na six lanes sa magkabilang direksyon. Ang bag-ong kalye adunay gitas-on nga 5 kilometros ug adunay unom nga mga linya ang gilapdon sa parehas nga direksyon. Nitong nakaraang linggo, dineklara ng DPWH na 60 percent na sila sa konstruksyon at makokompleto lahat lahat sa Disyembre. Kaniadtong miaging semana, gideklara sa DPWH nga 60 porsyento na sila nga naa sa konstruksyon ug makumpleto ang tanan sa Disyembre. ItoÕy dadaan sa Bgy Pansol likod ng UP Town Center, tawid ng mga pribadong subdibisyon na Loyola Grand Villas, Acropolis-Sta Lucia , Ayala Heights, Capitol Homes, Vista Real,at Filinvest-Northview hanggang lumabas sa Batasan-San Mateo road. Moagi kini sa Bgy Pansol luyo sa UP Town Center, tabok sa mga pribadong subdivision sa Loyola Grand Villas, Acropolis-Sta Lucia, Ayala Heights, Capitol Homes, Vista Real, ug Filinvest-Northview hangtod nga mogawas kini sa dalan Batasan-San Mateo. Ibig sabihin nito, mga 10,000 hanggang 30,000 sasakyang dumadaan ng Commonwealth Avenue araw-araw galing C5, Ateneo, Miriam, Cubao, o Marikina at Rizal ay hindi na kailangang dumeretso ng Tandang Sora para makarating sa Batasan o tumuloy sa Fairview. Kini nagpasabut nga mga 10,000 hangtod 30,000 nga mga sakyanan nga moagi sa Commonwealth Avenue adlaw-adlaw gikan sa C5, Ateneo, Miriam, Cubao, o Marikina ug Rizal dili kinahanglan nga modiretso sa Tandang Sora aron makaadto sa Batasan o moadto sa Fairview. Ganoon din morning rush hour kung saan mga taga-Fairview o San Mateo na papunta ng SLEX o Pasig, Makati ay dito dadaan at hindi na sa Commonwealth Avenue. Ingon usab niana ang aga sa oras sa pagdalagan sa buntag diin ang mga tawo gikan sa Fairview o San Mateo nga moadto sa SLEX o Pasig, Makati moagi dinhi ug dili sa Commonwealth Avenue. Napakagandang balita ito dahil wala talagang Òalternate routeÓ kapag nagkabarahan sa Commonwealth Avenue walang daaanan sa nakapaligid na malalaking Òprivate subdivisionsÓ. Kini usa ka maayong balita tungod kay wala gyud "alternate nga ruta" kung maghuot sa Commonwealth Avenue nga walaÕy access sa palibot nga mga dako nga "pribadong subdivision". Noon pang 1960 nai-plano ng gobyerno ang Katipunan avenue extension project na ito sa panahon ni dating Presidente Carlos Garcia o bale 61 years na ang nakaraan,pero ngayon lamang natuloy. Ang proyekto sa Katipunan avenue extension giplano sa gobyerno kaniadtong 1960 sa panahon ni kanhi Presidente Carlos Garcia o walaÕy labot 61 ka tuig ang nakalabay, apan karon lang kini nagpadayon. Ibig sabihin, mas makapangyarihan sa gobyerno ang mga Òprivate individualsÓ na may-ari ng mga lupa rito kaya nahaharang nila ang konstruksyon dahil sa right of way issues. Kini nagpasabut nga ang mga "pribadong indibidwal" nga tag-iya sa mga kayutaan dinhi labi ka kusgan sa gobyerno busa ilang gibabagan ang konstruksyon tungod sa mga isyu sa right of way. Mabuti na lamang , nagkaisa ang aksyon DPWH, MWSS, QC -MARIKINA LGUS, Asian Development Bank para sa bridge financing at ang mga may-ari ng lupang nagbigay daan sa bagong Katipunan avenue Extension project. Maayo na lang, ang mga aksyon sa DPWH, MWSS, QC -MARIKINA LGUS, Asian Development Bank alang sa financing sa tulay ug ang mga tag-iya sa yuta naghatag dalan alang sa bag-ong proyekto sa Katipunan avenue Extension. Saludo po kami sa inyong lahat. Saludo kami sa inyong tanan. Sa kabilang banda , nakakalungkot naman ang nangyayari diyan sa kabila, ang Visayas Avenue extension project mula Quezon Memorial circle na paderetso sanang Novaliches. Sa pikas nga bahin, makaluluoy ang mga nagakahinabo didto sa pikas nga bahin, ang proyekto sa extension nga Visayan Avenue nga gikan sa lingin sa Quezon Memorial nga modiretso unta sa Novaliches. ItoÕy sinimulan noong 2011 ng DPWH pero hanggang ngayon ay hindi umusad dahil sa Òright of wayÓ at malalakas na Òprivate individualsÓ. Gisugdan kini kaniadtong 2011 sa DPWH apan hangtod karon wala mouswag tungod sa "right of way" ug kusug nga mga "pribadong indibidwal". Bukod dito,merong 628 informal settler families ang apektado na may isyu sa relokasyon kaya nababalam ang naturang proyekto sa loob ng sampung taon. Ingon kadugangan, adunay 628 nga dili pormal nga mga pamilyang settler nga naapektuhan sa mga isyu sa relokasyon busa ang proyekto naantala sa napulo ka tuig. Kung tutuusin, malaking bawas ito sa trapiko sa Commonwealth avenue dahil ito lamang ang dinadaanan nila ngayon papunta ng Fairview,Novaliches bukod sap ag-iwas samatrapik na Quirino Highway. Sa tinuud, usa kini ka dakong pagkunhod sa trapiko sa Commonwealth avenue tungod kay kini ra ang dalan nga ilang agian karon sa Fairview, Novaliches gawas sa paglikay sa Quirino Highway. Kung mabubuksan sana itong Visayas Avenue extension, mula sa Quezon memorial circle, deretso ka na sa Tandang Sora, Pasong Tamo malapit sa Himlayang Pilipino Memorial Park, tatawid ng Republic Avenue sa Barangay Sauyo at Holy Spirit, tatawid ng Tullahan River sa Barangay Sta. Kung maablihan nimo ang extension sa Visayan Avenue, gikan sa Quezon memorial circle, modiretso ka sa Tandang Sora, Pasong Tamo nga duul sa Himlayang Pilipino Memorial Park, molabang sa Republic Avenue sa Barangay Sauyo ug Holy Spirit, motabok sa Tullahan River sa Barangay Sta. Lucia bago kukonekta na sa Commonwealth Avenue, Regalado Avenue, Mindanao Avenue at Quirino Highway, Novaliches. Lucia sa wala pa magkonektar sa Commonwealth Avenue, Regalado Avenue, Mindanao Avenue ug Quirino Highway, Novaliches. Isipin niyo ang napakalaking kaluwagan na ito sa problema ng trapiko ng mga taga-Fairview-Novaliches-Bulacan at magiging apat sana ang mga ruta nilang magagamit sa araw-araw. Hunahunaa kini nga dako nga kahupayan gikan sa problema sa trapiko sa mga tawo sa Fairview-Novaliches-Bulacan ug adunay upat nga mga ruta nga mahimo nila nga magamit adlaw-adlaw. Commonwealth avenue, Quirino Highway at ang mga bagong kalye na Katipunan avenue Extension sa Batasan-San Mateo road at kung saka-sakali ay Visayas Avenue Extension na deretso ng Fairview Novaliches. Ang Commonwealth avenue, Quirino Highway ug ang bag-ong mga dalan sa Katipunan avenue Extension sa Batasan-San Mateo nga dalan ug sa wala damha ang Visayan Avenue Extension direkta gikan sa Fairview Novaliches. Sa totoo lang, marami sa atin ang umaasa pa rin sa Òpolitical willÓ ng mga taga-gobyerno upang mangyari ang mga solusyong ito sa trapiko. Sa tinuud lang, daghan sa aton ang nagsalig ra sa "political will" sa gobyerno nga himuon kini nga mga solusyon sa trapiko. Meron talagang haharang pero, kailangang manaig ang kabutihan ng nakararami. Adunay piho nga mga babag apan, ang kaayohan sa kadaghanan kinahanglan ipatigbabaw. Sinabi ni Senator Panfilo Lacson sa kanyang twitter account na hindi lahat ng Filipino ay Òextortionists,Ó matapos sabihin ni Pangulong Rodrigo Duterte na dapat munang magbayad ang US bago magtuloy ang Visiting Forces Agreement (VFA). Si Senador Panfilo Lacson nagkanayon sa iyang twitter account nga dili tanan nga mga Pilipino "extortionist," pagkahuman giingon ni Presidente Rodrigo Duterte nga kinahanglan magbayad ang US sa dili pa mapadayon ang Visiting Forces Agreement (VFA). Hindi ito ang una kung saan nagsalita at kumontra si Senator Lacson sa Pangulo sa usapin o isyung foreign policy. Dili kini ang unang higayon nga nakigsulti ug gisupak ni Senador Lacson ang Presidente bahin sa mga isyu sa palisiya sa langyaw. Matatandaan na noong December 2020, nagsalita rin ang senador sa pamamagitan ng kanyang Twitter account, matapos sabihin ng Pangulo na dapat magbigay muna ng Covid-19 vaccines ang US kung gusto nitong magtuloy pa ang VFA. Kahinumduman nga kaniadtong Disyembre 2020, nagsulti usab ang senador pinaagi sa iyang Twitter account, pagkahuman giingon sa Presidente nga kinahanglan una nga maghatag ang US ng mga bakuna sa Covid-19 kung gusto niini nga magpadayon ang VFA. Isa rin siya sa mga ilan senador na dumulog sa Supreme Court noong March 2020 tungkol sa pagpapawalang-bisa ni Pangulong Duterte ng VFA. Usa usab siya sa pipila ka mga senador nga miapela sa Korte Suprema kaniadtong Marso 2020 bahin sa pagbasura ni Presidente Duterte sa VFA. Ang Pangulo ay sinasabing chief architect ng ating foreign policy (patakarang panlabas). Ang Presidente giingon nga punoan nga arkitekto sa atong palisiya sa langyaw. Binigyan siya ng ating constitution ng ibaÕt ibang kapangyarihan ukol at kaugnay sa foreign relations o foreign affairs ng ating bansa. Gihatagan siya sa among konstitusyon og lainlaing gahum bahin sa ug kalabotan sa langyaw nga relasyon o langyaw nga kalihokan sa atong nasud. Ang kapangyarihang ito ay mas kakilala sa tawag na foreign affairs powers. Ang kini nga gahum labi pang nailhan nga mga gahum sa langyaw nga kalihokan. Ilan sa mga foreign affairs powers ng Pangulo ay kung papaano haharapin at ano ang magiging relasyon natin, bilang isang bansa, sa mga banyagang estado o pamahalaan, at magkaroon at panatilihin ang ating diplomatic relations sa mga ibang bansa. Ang pila sa mga gahum sa langyaw nga kalihokan sa langyaw kung giunsa ang pag-atubang ug kung unsa ang among relasyon, ingon usa ka nasud, sa mga langyaw nga estado o gobyerno, ug adunay ug nagpadayon sa among relasyon sa diplomatiko sa ubang mga nasud. Kasama rin dito sa foreign affairs powers ng Pangulo ay ang makipag- negotiate sa mga ibang bansa at pamahalaan at pumasok sa mga kasunduan, gaya ng trade agreements,defense agreements, executive agreements, treaties at international agreements. Ang mga gahum sa gahum sa langyaw nga kalihokan sa Pangulo kauban usab ang pakigsabot sa ubang mga nasud ug gobyerno ug pagsulud sa mga kasabutan, sama sa mga kasabutan sa pamatigayon, mga kasabutan sa pagdepensa, mga kasabotan sa ehekutibo, mga kasabutan ug internasyonal nga kasabutan. Ayaw man natin dahil sa tabas o estilo ng kanyang pananalita at pagpapahayag na masasabing Òvery undiplomaticÓ, ang Pangulo ay ang mouthpiece o tagapagsalita ng bansa tungkol sa ating international affairs. Gusto naton o dili tungod sa laraw o istilo sa iyang sinultian ug ekspresyon nga mahimong giingon nga "very undiplomatic", ang Presidente ang tigpamaba o tigpamaba sa nasud bahin sa atong internasyonal nga mga kalihokan. Ito rin ay parte ng kanyang foreign affairs powers. Bahin usab kini sa iyang gahum sa mga kalihokan sa langyaw. Walang duda na kung titignan at susuriin ang foreign policy ng Pangulo, ito ay masasabing kumikiling sa bansang China. WalaÕy pagduhaduha nga kung tan-awon ug susihon naton ang palisiya sa gawas sa nasud, mahimoÕg giingon nga bias kini sa China. Pro-China mula ng naupo sa kapangyarihan at hanggang ngayon, at mukang mananatili ito hanggang sa katapusan ng kanyang kapangyarihan. Ang Pro-China gikan sa paglingkod sa gahum ug hangtod karon, ug ingon kini molungtad hangtod sa katapusan sa iyang gahum. Sinasabi ng iba na nakatulong ang pagiging pro-China ng Pangulo sa ating ekonomiya dahil sa mga naglalakihang investment na ipinasok at ipapasok pa ng China sa ating bansa. Ang uban nag-ingon nga ang presensya sa Presidente alang sa China nakatabang sa atong ekonomiya tungod sa daghang pagpamuhunan nga nahimo ug madala sa China sa atong nasud. Pero sapat nga ba talaga ang mga investment na ginawa ng China sa ating bansa gaya ng Singapore, US at Japan? Pera nga ba talaga ng China ang sumusuporta sa programang Build, Build, Build? Lumaki ba ang ibinigay o donation sa atin ng China kumpara sa US at Japan? Apan igo ra ba gyud ang mga pagpamuhunan nga gihimo sa China sa atong nasud sama sa Singapore, US ug Japan? Gisuportahan ba gyud sa China ang programa nga Build, Build, Build? Nadugangan ba ang donasyon sa China sa aton kumpara sa US ug Japan? Sana masagot ito ng malinaw ng Malacanang para malaman ng ating kababayan kung ang foreign policy ng Pangulo na pro-China ay talagang nakatulong sa ating bansa, lalo na sa ating ekonomiya. Gihangyo ko nga matubag kini sa Malakanyang nga tin-aw aron mahibal-an sa atong mga kababayan kung nakatabang ba gyud ang palisiya sa gawas sa nasud nga Presidente sa China sa atong nasud, labi na ang atong ekonomiya. Kung hindi ito maipapaliwag mabuti, iisipin ng ating kababayan na ang mga pangakong malalaking direct investment ng China sa ating bansa ay isang pangako lamang at hindi naging katotohanan. Kung dili kini gipatin-aw nga maayo, ang atong mga kababayan maghunahuna nga ang dagko nga direkta nga mga panaad nga pagpamuhunan sa China sa atong nasud usa ra ka saad ug wala matuman. Sana masabi rin ng Malacanang na natulungan tayo ng China sa pagkuha at pagbili ng Covid-19 vaccines, lalo na yung gawa sa kanila gaya ng Sinovac at Sinopharm dahil sa pro-China policy ng Pangulo. Naglaum ako nga masulti usab sa Malakanyang nga gitabangan kami sa China sa pagkuha ug pagpalit sa mga bakuna sa Covid-19, labi na ang gihimo nila sama sa Sinovac ug Sinopharm tungod sa pro-China nga palisiya sa Presidente. Tila mahirap mangyari ito dahil muka naman hindi tayo natulungan ng China sa pagkuha at pagbili ng vacccines. Ingon og lisud kini nga mahitabo tungod kay wala tabangan kami sa China sa pagkuha ug pagpalit og mga bakuna. Mabuti pa ang Indonesia, nakakuha agad ng vaccines na gawa sa China at nagsimula na itong gamitin noon pang isang buwan. Maayo pa ang Indonesia, nakakuha dayon kini mga bakuna nga gihimo sa China ug nagsugod kini nga gigamit usa ka bulan ang milabay. Nakakalungkot na ang ganitong lantarang pro-China policy ng Pangulo ay hindi naman maaaring pakialaman ng Kongreso o idulog sa korte maski maipakita na wala naman itong naitulong sa bansa. Makaluluoy nga ang ingon ka dayag nga pro-China nga palisiya sa Presidente dili mahimong taktakon sa Kongreso o dad-on sa husgado bisan kung kini nagpakita nga wala kini natabang sa nasud. Kung sinong bansa ang tatangkilikin, tatanggapin, kakampihan, susuyuin, papakinggan, pagbibigyan, susundin, kasama na ang pagsasaisang-tabi ng decision ng arbitral tribunal tungkol sa West Philippine Sea at pag-amin na wala tayong magagawa o laban sa China ay tanging nasa karapatan at discretion lamang ng Pangulo. Kinsa man nga nasud ang natagamtaman, gidawat, gidapigan, gi-censor, gipamati, gihatagan, gisunud, lakip ang pagsalikway sa desisyon sa arbitral tribunal bahin sa West Philippine Sea ug pag-angkon nga wala tay mahimo kontra o kontra sa China ang nag-inusara nga tama ug naa ra sa pagbuot sa Presidente. Ito ay isang political question. Kini usa ka pangutana sa politika. Sa madaling salita, kapag tungkol sa foreign policy at sa foreign affairs, siya lang ang may karapatan at wala tayong magagawa dito. Sa ato pa, kung hisgutan ang palisiya sa langyaw ug mga kalihokan sa langyaw, siya ra ang may katungod ug wala kitaÕy mahimo niini. Hindi naman ibig sabihin nito na wala tayong karapatan magsalita, mag-ingay, kumontra at sabihin ang mga kamalian ng Pangulo tungkol sa kanyang pinaiiral na foreign policy. Wala kini gipasabut nga wala kamiy katungod nga magsulti, magsinggit, magprotesta ug isulti ang mga sayup sa Presidente bahin sa iyang naa na sa gawas nga polisiya. Karapatan natin lahat na punahin ang Pangulo at sabihin na ang kanyang pinaiiral na pro- China policy ay hindi nakakatulong sa ating bansa. Kitang tanan adunay katungod nga manaway sa Presidente ug isulti nga ang iyang pro-China nga palisiya dili makatabang sa atong nasud. Na ang kanyang pro-China policy ay kontra sa interest ng bansa at sovereignty ng Pilipinas. Nga ang iyang pro-China nga polisiya supak sa interes sa nasud ug soberanya sa Pilipinas. Walang makakapigil na gawin natin ito. WalaÕy makapugong sa aton sa paghimo niini. Hindi naman totoo ito kung ang pag-uusapan ay ang treaties o international agreements na pinasok o papasukin ng Pangulo sa banyagang bansa o pamahalaan. Dili kini tinuod kung bahin sa mga tratado o internasyonal nga kasabutan nga gisulud o gisudlan sa Presidente sa usa ka langyaw nga nasud o gobyerno. Tama si Senator Lacson, may karapatang siyang magsalita o kumontra, bilang mamamayan at isang senador, sa pahayag ng Pangulong Duterte tungkol sa VFA. Husto si Senador Lacson, adunay katungod nga mosulti o makontra, ingon usa ka lungsuranon ug usa ka senador, sa pahayag ni Presidente Duterte bahin sa VFA. Ayon sa constitution, ang Senado ay may Òconcurrence powersÓ sa mga international agreement at treaty na pinasok ng Pangulo. Pinauyon sa konstitusyon, ang Senado adunay "gahum sa pag-uyon" sa mga internasyonal nga kasabutan ug kasabutan nga gisulud sa Presidente. Kailangan ng pagsang-ayon (concurrence) ng Senado sa anumang treaty o international agreement na pinasok ng Pangulo upang ito ay maging epektibo. Gikinahanglan ang pag-uyon sa Senado sa bisan unsang kasabutan o internasyonal nga kasabutan nga gisudlan sa Presidente aron kini epektibo. Kung walang concurrence ang Senado, walang epektibong treaty o international agreement. Kung wala ang pag-uyon sa Senado, walaÕy epektibo nga kasabutan o internasyonal nga kasabutan. Nakabinbin pa sa Supreme Court ang isyu, kung pwedeng bawiin ng Pangulo ang isang existing treaty o international agreement na walang pahintulot o pagsang-ayon ng Senado. Ang isyu nagpadayon pa sa Korte Suprema, kung mahimo bang kuhaan sa Presidente ang us aka kasabutan o internasyonal nga kasabutan nga wala ang pagtugot o pag-apruba sa Senado. Covid-19, traffic administration, long-term flood solutions, basura, road clearing operations, mga bagong kalye, transportasyon, illegal vendors, informal settlers at pati presyo ng manok at baboy ay nagkakaisa nang prayoridad ngayon ng 17 alkalde ng Metro Manila katulong si MMDA Chairman Benhur Abalos. Ang Covid-19, administrasyon sa trapiko, mga long-term solution sa baha, basura, operasyon sa paglimpyo sa dalan, bag-ong mga dalan, transportasyon, iligal nga mga vendor, dili pormal nga mga settler ug bisan ang presyo sa manok ug baboy gihiusa karon sa 17 mayor sa katabang sa Manila Manila nga MMDA Chairman. Benhur Abalos. Nakakatuwang isipin na parang iisa na ang galaw ngayon ng mga LGUs, MMDA at iba pang ahensya ng national government upang maserbisyuhan ang higit 12 milyong mamamayan ng Metro Manila. Makapaikag nga hunahunaon nga ang mga LGUs, MMDA ug uban pang mga ahensya sa nasudnon nga gobyerno ningalihok sa parehas nga direksyon aron maserbisyohan ang labaw sa 12 milyon nga mga tawo sa Metro Manila. Pebrero pa lamang,ikinakasa na ang lahat ng 64 flood pumping stations ng MMDA. Niadto pang Pebrero, ang tanan nga 64 nga mga pumping station sa MMDA gisira. Binisita rin ni Abalos ang mga binabahang lugar ng Marikina, Pasay, at iba pang LGUs upang hanapan ng solusyon ang bawat lugar. Gibisita usab ni Abalos ang mga lugar nga gibahaan sa Marikina, Pasay, ug uban pang mga LGUs aron makapangita solusyon sa matag lugar. Dike at dredging ang isasagawa sa Marikina at sosolusyonan din ang umaapaw at mababaw na ngayong Laguna de Bay. Ang dike ug dredging ipatuman sa Marikina ug ang nagaawas ug mabaw karon nga Laguna de Bay usab masulbad. At sa mga lugar na ito, isinasagawa rin ang relokasyon ng mga informal settlers sa mga flood prone areas. Ug sa kini nga mga lugar, gipadayon usab ang pagbalhin sa mga dili pormal nga mga settler sa mga lugar nga hilig sa baha. Bagamat lumuwag na ang daloy ng trapiko sa EDSA dahil sa Skyway stage 3, kapansin-pansin din ang pagdami ng mga MMDA enforcers pati PNP-HPG sa kahabaan ng EDSA at C5, hindi lamang pagmamanman sa traffic, kasama pati health protocol violations ng mga motorista at public utilities. Bisan kung ang pagdagayday sa trapiko sa EDSA maminusan tungod sa Skyway yugto 3, ang pagdugang sa mga nagpatuman sa MMDA ingon man ang PNP-HPG ubay sa EDSA ug C5 ang bantog, dili ra ang pag-monitor sa trapiko, bisan ang mga kalapasan sa protocol sa kahimsog sa mga motorista sa mga kagamitan sa publiko. Puspusan din ang paglalagay ng mga Òoverhead informative at traffic signsÓ sa mga footbridges at sa mga tulay laban sa mga ÒoverloadedÓ na sasakyan. Padayon usab ang pagbutang sa mga "overhead informative ug traffic sign" sa mga footbridge ug sa mga taytayan batok sa "overloaded" nga mga sakyanan. Pinalakas din ang EDSA busway system at nagdonasyon pa nga ng P100-M ang QC govt para sa Òelevated bus rampsÓ at matugunan ang problemang dulot ng isinarang U-Turn slots. Ang sistema sa busway sa EDSA gipalig-on usab ug ang gobyerno sa QC naghatag pa gyud og P100-M alang sa "taas nga mga rampa sa bus" ug gihisgutan ang problema nga hinungdan sa pagsira sa mga slot sa U-Turn. Pati mga motorsiklo at bisikleta ay ilalagay sa dalawang lane sa tabi o yung lumang mga bus lanes. Bisan ang mga motorsiklo ug bisikleta ibutang sa duha nga linya tupad niini o sa daan nga mga linya sa bus. Maraming bubuksang bagong kalye tulad ng North South Connector road na dadaan sa ibabaw ng riles ng tren at tatagos ng Espana papuntang Makati. Daghang mga bag-ong dalan ang buksan sama sa North South Connector nga dalan nga moagi sa riles ug molusot sa Espana hangtod sa Makati. Nariyan din ang tulay sa Sta. Naa usab ang taytayan sa Sta. Monica-Lawton bridge na magdudugtong sa BGC at Ortigas Center at marami pang iba na magpapaluwag ng trapiko sa EDSA at C5. Ang tulay sa Monica-Lawton nga magdugtong sa BGC ug Ortigas Center ug daghan pa nga makapagaan sa trapiko sa EDSA ug C5. Bukod diyan, wala rin tayong nababalitaang reklamo sa basura sa kahit isang LGU dito sa NCR. Gawas niini, wala pa kami nabati nga reklamo sa basura gikan sa bisan usa ka LGU dinhi sa NCR. ItoÕy dahil marahil sa mas intindidong pag-asikaso sa Òsolid waste managementÓ ng MMDA, at magandang Òworking relationshipÓ sa mga alkalde. Kini tingali tungod sa labi nga pagsabut sa "solid waste management" sa MMDA, ug maayong "working relationship" sa mga mayor. Ngayong Lunes, nagtapos ang Òroad clearingÓ deadline ng DILG at dito sa Metro Manila, hindi lamang paglilipat ng mga Òillegal vendorsÓ ang ginagawa kundi pagtatag ng mga Òbagong vending areasÓ tulad ng peopleÕs market na itatayo sa harap ng simbahan ng Baclaran, ngunit tatawid ng Roxas blvd. Karong Lunes, natapos na ang deadline nga "road clearing" sa DILG ug dinhi sa Metro Manila, dili lang ang pagbalhin sa mga "iligal nga vendor" apan ang pagtukod sa mga "bag-ong lugar nga igbaligya" sama sa merkado sa katawhan nga itukod sa atubangan sa simbahan sa Baclaran, apan cross Roxas blvd. Ganito rin ang nangyayari sa Maynila at iba pang lugar. Parehas nga butang ang nahitabo sa Manila ug ubang mga lugar. Sa isyu ng COVID -19, iisang boses ang naririnig natin kahit hiwa-hiwalay ang mga Òprocurement contractsÓ ng mga LGUÕs sa mga vaccine companies tupad ng Astrazeneca, Pfizer, Moderna at iba pa. Sa isyu sa COVID -19, nabati namon ang parehas nga tingog bisan kung ang mga "kontrata sa pagpamalit" sa mga LGU bulag sa mga kompanya nga adunay bakuna sunod sa Astrazeneca, Pfizer, Moderna ug uban pa. Metro MayorÕs Council at si MMDA Chair Benhur Abalos. Ang Metro Mayor's Council ug MMDA Chair Benhur Abalos. Nakita rin ito sa pagkontra nila sa pagbubukas muli ng mga sinehan. Nakita usab kini sa ilang pagsupak sa pagbukas usab sa mga sinehan. At pati implementasyon ng presyo ng manok at baboy, iisa ang galaw ng lahat ng LGU sa Metro Manila kung saan nabilad ang sobrang laking ÒkitaÓ ng mga middlemen sa mga Òpublic markets. Ingon man ang pagpatuman sa presyo sa manok ug baboy, tanan nga mga LGU sa Metro Manila adunay parehas nga lakang diin gibutyag ang daghang "kita" sa mga middlemen sa mga merkado publiko. Lumilitaw ngayon na na mas mura at tumutupad sa price control na P157/kg sa manok at P300/kg sa baboy ang mga mini-marts, groceries, supermarkets at mga malls. Nagpakita karon nga ang mga mini-mart, groseri, supermarket ug mall mas barato ug gituman ang pagkontrol sa presyo nga P157 / kg alang sa manok ug P300 / kg alang sa baboy. Ang SM at San Miguel Corporation ay walang ÒmiddlemenÓ ang presyo ng baboy at manok kayaÕt mababa ito. Ang SM ug San Miguel Corporation walaÕy "middlemen" ang presyo sa baboy ug manok busa mubu. Bukod diyan, magsusuplay din ang SM at San Miguel sa bawat Kadiwa sa bawat lungsod dito sa NCR. Gawas niini, igahatag usab sa SM ug San Miguel ang matag Kadiwa sa matag syudad dinhi sa NCR. Marami pang dapat asikasuhin ang gobyerno para sa 12-milyong mamamayan ng labinganim na lungson at isang bayan dito sa Metro Manila. Daghan pa ang kinahanglan nga atimanon ang gobyerno alang sa 12-milyon nga mga tawo sa napulo'g unom nga mga lungsod ug usa ka lungsod dinhi sa Metro Manila. Ganoon pa man, hindi pwedeng balewalain ang sipag at pagsisikap nilang hanapan ang solusyon ang mga problema. Bisan pa, ang ilang kakugi ug paningkamot nga makapangita solusyon sa mga problema dili mahimong ibaliwala. Oo, malapit na ang eleksyon (Oktubre na ang filing ng kandidatura), pero maganda ang pinapakita ngayon ng mga LGU at MMDA. Oo, hapit na ang piliay (ang Oktubre ang pag-file sa kandidatura), apan ang mga LGUs ug MMDAs maayo ang kahimtang karon. Sabi nga sa Mandaluyong, Gawa, hindi salita! Giingon sa Mandaluyong, Gawa, dili mga pulong! Kaya pala medyo madalang ang media interviews sa isang sikat at magandang government official ay dahil meron siyang bagong pinagkaka-abalahan. Mao nga ang mga pakighinabi sa media sa us aka bantog ug maayong opisyal sa gobyerno medyo talagsa ra tungod kay adunay siya bag-ong gikabalak-an. Busy siya sa isang bagong grupo na itinayo na ngayon pa lang ay usap-usapan na sa dami ng mga natulungan. Nagkapuliki siya sa usa ka bag-ong grupo nga bag-o lang nahuman ug gihisgutan karon sa daghang mga tawo nga natabangan. In fairness ayon sa aking cricket, maraming natulungan ang grupo ni Madam na katunog ng isa ring grupo na nagtataguyod naman sa political agenda ng isang sikat rin na mambabatas. In fairness pinauyon sa akong cricket, nakatabang og dako ang grupo ni Madam sama sa lain nga grupo nga nagsuporta usab sa agenda sa politika sa usa ka inila nga magbabalaod. Mukhang may future sa pulitika si Madam ayon sa aking cricket dahil sa kanyang beauty and brain. Si Madam ingon adunay kaugmaon sa politika sumala sa akong kuliglig tungod sa iyang kaanyag ug utok. Kahit medyo mataray kung minsan ay carry ng ating bida ang kanyang style. Bisan kung medyo makanunayon usahay ang atong bayani nagdala sa iyang istilo. Kamakailan ay naging laman siya ng balita hindi dahil sa kanyang trabaho kundi dahil sa pag-init ng kanyng ulo sa isa rin namang medyo mataray na miyembro ng media. Bag-ohay lang, nahimo siyang hilisgutan sa balita dili tungod sa iyang trabaho apan tungod sa pagpainit sa iyang ulo sa laing miyembro sa media. Ang balita ko ay medyo nagka-ayos na ulit ang dalawa kaya focus na muli sa kanyang grupo ang ating bida. Ang akong balita mao nga medyo nakalahutay na usab ang duha busa ang among bayani mag-focus na usab sa iyang grupo. Lalahok sa partylist election ang grupo ni Madam pero hindi ko pa alam kung pang ilan siya sa mga nominee. Ang grupo ni Madam moapil sa piliay nga partylist apan wala ko pa hibal-an kung pila sa iyang mga napili. Kung siya ang magiging mukha ng grupo tiyak na makakakuha sila ng upuan sa kongreso ayon pa sa aking cricket. Kung siya ang mahimong nawong sa grupo sigurado nga makakuha sila pwesto sa kongreso sigun sa akong kuliglig. Kahit paano daw kasi ay may dating sa publiko ang bida sa ating kwento at idagdag pa ang kanyang magandang aura lalo na sa harap ng camera. Sa bisan unsang paagi ang bayani sa among istorya nakaabut sa publiko ug gidugangan ang iyang matahum nga aura labi na sa atubangan sa camera. Ang bida sa ating kwento ngayong araw na isa rin sa mga madalas mainterview ng media dahil sa kanyang pwesto sa gobyerno ay si Miss C as in Calamine. Ang bida sa atong istorya karon nga usa usab sa kanunay nga giinterbyu sa media tungod sa iyang posisyon sa gobyerno mao si Miss C as in Calamine. Nabuhay na naman ang usaping ABS-CBN franchise, matapos sabihin ng Pangulong Rodrigo Duterte noong Lunes na hindi niya ito papayagan mag-operate maski bigyan ito ng franchise ng Kongreso. Ang isyu sa prangkisa sa ABS-CBN nabuhi pag-usab, pagkahuman nga gisulti ni Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong Lunes nga dili niya tugutan kini nga mag-operate bisan kung hatagan kini usa ka prangkisa sa Kongreso. Hindi rin daw niya papayagan ang National Telecommunications Commission (NTC) na bigyan ang ABS-CBN ng license to operate. Giingon usab niya nga dili niya tugotan ang National Telecommunications Commission (NTC) nga hatagan ang ABS-CBN og lisensya nga maka-operate. Sinabi rin ng Pangulo na dapat munang bayaran ng ABS-CBN ang mga taxes nito bago ito mapayagang bumalik sa ere. Giingon usab sa Presidente nga kinahanglan magbayad una ang ABS-CBN sa mga buhis sa dili pa tugotan nga makabalik sa kahanginan. Hindi na bago ang mga ganitong pahayag ng Pangulo tungkol sa ABS-CBN franchise. Ang ingon nga mga pamahayag sa Presidente bahin sa prangkisa sa ABS-CBN dili bag-o. Bago pa man matapos o mag-expire ang legislative franchise ng ABS-CBN, sinabi na ng Pangulo na hindi dapat ma renew o mabigyan ng bagong franchise ang ABS-CBN. Bisan sa wala pa matapos ang legislative franchise sa ABS-CBN, giingon sa Presidente nga dili kinahanglan bag-ohon o hatagan bag-ong prangkisa ang ABS-CBN. Inakusahan na ng Pangulo ng maling gawain ang ABS-CBN. Giakusahan na sa Presidente ang dili maayo nga gibuhat sa ABS-CBN. Itanggi man ng marami pati na ng Malacanang, ito ang maaaring isa sa mataas na dahilan kung bakit binasura ng Kongreso ang ABS-CBN franchise bill. Bisan kung daghan, lakip ang Malakanyang, ang ningbalibad, kini mahimoÕg usa sa hataas nga hinungdan ngano nga gisalikway sa Kongreso ang balaodnon sa prangkisa sa ABS-CBN. Matatandaan na pinagkalooban ng Kongreso noong 1995 ang ABS-CBN ng isang legislative franchise sa pamamagitan ng pagpasa ng RA 7966. Kahinumduman nga ang Kongreso kaniadtong 1995 mihatag sa ABS-CBN usa ka magbabalaod nga prangkisa pinaagi sa pagpasa sa RA 7966. Ang franchise na ito ay nag-expire o natapos noong May 4, 2020 at agad naman nagpalabas ng Cease and Desist Order (CDO) ang NTC. Ang franchise niini natapos kaniadtong Mayo 4, 2020 ug gilayon nga nagpagawas ang NTC og Cease and Desist Order (CDO). Dahil dito, napilitang huminto sa operation ang ABS-CBN, at nawala sa ere ang Channel 2 at ilan pa nitong TV channels at radio stations. Tungod niini, napugos ang ABS-CBN nga ihunong ang operasyon, ug ang Channel 2 ug ang pipila sa mga kanal sa TV ug istasyon sa radyo niini nawala sa hangin. Matapos din ng ilang beses at paulit-ulit na mahahabang congressional hearings sa Kamara (House of Representatives) para sa legislative franchise ng ABS-CBN, ibinasura ng Committee on Legislative Franchise nito ang ABS-CBN franchise bill noong July 10,2020. Pagkahuman sa ubay-ubay ug gibalikbalik nga dugay nga pagdungog sa kongreso sa House of Representatives alang sa franchise sa pambatasan sa ABS-CBN, gisalikway sa Committee on Legislative Franchise sa ABS-CBN ang bayranan sa franchise sa ABS-CBN kaniadtong Hulyo 10,2020. Nitong January 5, 2021, naghain si Deputy Speaker Vilma Santos-Recto ng House Bill No. 298 na magbibigay ng bagong legislative franchise sa ABS-CBN. Kaniadtong Enero 5, 2021, si Deputy Speaker Vilma Santos-Recto nag-file sa House Bill No. 298 aron mahatagan bag-ong franchise sa lehislatiba sa ABS-CBN. Maraming kongresista ang nagpahayag ng suporta dito at ang ABS-CBN franchise bill ay mukha namang walang problema na makapasa sa Senado. Daghang mga kongresista ang nagpahayag suporta alang niini ug ang balaod sa prangkisa sa ABS-CBN ingon walaÕy problema sa pagpasa sa Senado. Ito kaya ang dahilan kaya nagpahayag ang Pangulo na hindi niya ito papayagang mag-operate maski bigyan ito ng franchise ng Kongreso? Kini ba ang hinungdan ngano nga gipahibalo sa Presidente nga dili niya kini tugotan nga maka-operate bisan kung hatagan kini usa ka prangkisa sa Kongreso? Ang bagong pahayag ng Pangulo ay isa na naman hudyat, katulad ng dati, sa Kongreso na tinututulan nito ang ABS-CBN franchise bill. Ang bag-ong pahayag sa Presidente us aka us aka sinyales, sama kaniadto, sa Kongreso nga supak kini sa balaodnon sa prangkisa sa ABS-CBN. Maski manindigan ang mga kongresista at tuluyang maipasa ang ABS-CBN franchise bill, tiyak na hindi rin ito magiging ganap na batas dahil gagamitin ng Pangulo ang kanyang veto power. Bisan kung mobarug ang mga kongresista ug sa katapusan mapasar ang balaodnon sa prangkisa sa ABS-CBN, siguradong dili kini kompleto nga balaod tungod kay gamiton sa Presidente ang iyang gahum sa pag-veto. Ang tanging paraan lamang upang maisabatas ang ABS-CBN franchise sa panahon ng kasalukuyang administrasyon ay sa pamamagitan ng peopleÕs initiative and referendum alinsunod sa Initiative and Referendum Act (RA 6735). Ang paagi ra aron mapatuman ang prangkisa sa ABS-CBN sa panahon sa karon nga administrasyon pinaagi sa inisyatibo ug referendum sa mga tawo uyon sa Initiative and Referendum Act (RA 6735). Sa ating pagkakaalam, mayroon ng sinumulan ang ilang grupo para maisabatas ang ABS-CBN franchise sa pamamagitan nito. Sa nahibal-an naton, ang pila ka mga grupo nagsugod sa pagpadayon sa pagbalaod sa franchise sa ABS-CBN pinaagi niini. Ngunit mukhang mahirap mangyari ito ngayon dahil kulang na sa oras. Apan murag lisud kini mahitabo karon tungod kay hapit na mahuman ang oras. Mahirap at mahaba ang proseso sa peopleÕs initiative and referendum. Ang proseso sa inisyatiba ug referendum sa mga tawo usa ka lisud ug taas nga proseso. Kung sakali naman na makalusot ito ngayon o sa susunod na administrasyon, wala namang kapangyarihang i-veto ito ng Pangulo dahil hindi kailangan ang pirma nito upang tuluyan itong maging isang ganap na batas. Sa panghitabo nga kini moagi karon o sa sunod nga administrasyon, ang Presidente walaÕy gahum sa pag-veto niini tungod kay dili kinahanglan ang pirma niini aron mahimoÕg usa ka hingpit nga balaod. Wala rin kapangyarihang utusan ng Pangulo ang NTC na huwag bigyan ng license to operate ang ABS-CBN kung sakaling maging ganap na batas ang ABS-CBN franchise bill sa anumang paraan. Wala usab gahum ang Presidente nga mandoan ang NTC nga dili maghatag lisensya sa pagpadagan sa ABS-CBN kung ang balaod sa ABS-CBN franchise mahimong balaod sa bisan unsang paagi. Maaaring totoo na ang NTC ay sakop ng executive department pero walang control power ang Pangulo dito. Mahimong tinuod nga ang NTC gisakup sa ehekutibo nga departamento apan ang Presidente walaÕy kontrol niini. Ang NTC ay isang quasi-judicial body na may kapangyarihan gaya ng korte na magdesisyon at maghatol tungkol sa usaping nasasakupan nito. Ang NTC usa ka quasi-judicial body nga adunay parehas nga hurisdiksyon sa korte aron magbuut ug maghukum sa mga butang nga sulud sa hurisdiksyon niini. Ang NTC ay maaaring mahalintulad sa National Labor Relations Commission (NLRC) na parte rin ng executive department ngunit walang control power ang Pangulo sa mga desisyon nito. Ang NTC mahimong ikumpara sa National Labor Relation Commission (NLRC) nga bahin usab sa executive department apan ang Presidente walaÕy pagpugong sa mga desisyon niini. Hindi naman tama na maging condition o isyu pa ang pagbayad ng taxes ng ABS-CBN bago ito makapag operate. Dili husto alang sa ABS-CBN nga magbayad buhis sa wala pa kini mapalihok. Sa ating pagkaalam, ang isyu tungkol sa tax payment ng ABS-CBN ay malawak na tinalakay sa Kamara noong dinidinig dito ang ibinasurang ABS-CBN franchise bill. Sa nahibal-an naton, ang isyu sa pagbayad sa buhis sa ABS-CBN kaylap nga gihisgutan sa Kamara sa dihang gisalikway ang balaod sa prangkisa sa ABS-CBN. Napatunayan na bayad ng ABS-CBN ang lahat ng mga taxes nito ayon mismo sa Bureau of Internal Revenue (BIR). Gipamatud-an sa ABS-CBN nga bayran ang tanan nga buhis sumala sa Bureau of Internal Revenue (BIR). Nasagot na rin ng ABS-CBN ang halos lahat ng reklamo at akusasyon laban dito sa naganap na pandinig sa Kamara. Gitubag usab sa ABS-CBN ang hapit tanan nga mga reklamo ug akusasyon batok niini sa nahinabo nga pagdungog sa Kamara. Sa aking pananaw, ang bagong pagbabatikos ng Pangulo sa ABS-CBN ay hindi nakakabuti sa ating imahe bilang isang demokratikong bansa. Sa akong tan-aw, ang bag-ong pagsaway sa Presidente sa ABS-CBN dili makapaayo sa among imahe ingon usa ka demokratikong nasud. Ang mga ganitong pagbabatikos ay maaaring mangahulugan ng pagkitil sa malayang pamamahayag. Ang ingon nga mga pagsaway mahimo magpasabut sa pagpugong sa kagawasan sa prensa. Ito ay isang banta sa ating demokrasya. Kini usa ka hulga sa atong demokrasya. Simula ngayong Lunes dito sa Metro Manila, mahigpit na ipatutupad ang Executive order 124 ni Pangulong Duterte na isalalim sa Òprice controlÓ sa loob ng 60 araw ang bentahan ng baboy at manok. Sugod karong Lunes dinhi sa Metro Manila, hugut nga ipatuman ang Executive order 124 ni Presidente Duterte nga ipaubos sa "price control" ang pagbaligya sa baboy ug manok sa 60 adlaw. Ito raw ay para labanan ang nangyayaring Òillegal price manipulationÓ ng ilang cartel, hoarders at profiteers . Kini aron pakigbatokan ang nagpadayong "ilegal nga pagmaniobra sa presyo" sa pipila ka mga kartel, hoarder ug profiteer. Ayon sa direktiba , itinakda ang presyong P270/kilo sa pork kasim, P300/kilo sa pork liempo at P160/kilo sa Òwhole dressed chickenÓ. Pinauyon sa direktiba, ang presyo gitakda sa P270 / kilo alang sa pork kasim, P300 / kilo alang sa pork liempo ug P160 / kilo alang sa Òbuong gisul-ob nga manokÓ. At sa kauna-unahang pagkakataon, magkakasanib at malawakan ang implementasyon nito sa Òpalengke levelÓ sa pangunguna ng mga Òlocal market mastersÓ, city mayors, MMDA, DILG, Department of Trade and Industry at Department of Agriculture. Ug sa kauna-unahan nga higayon, ang pagpatuman niini magkahiusa ug lapad sa "lebel sa merkado" nga gipangulohan sa "local market masters", mga mayor sa lungsod, MMDA, DILG, Department of Trade and Industry ug Department of Agriculture. Mahigpit na kakanselahin, sususpindihin ang mga mayorÕs permit ng mga lalabag at kakasuhan din sila ng paglabag sa Republic Act 7581 na ang parusa ay multang P5,000 hanggang P2 million at kulong na lima hanggang labinlimang taon Hugot nga pagkansela, ang mga permiso sa mayor suspensuhon sa mga nakalapas ug pasakaan usab sila sa kalapasan sa Republic Act 7581 nga nagdala sa multa nga P5,000 hangtod P2 milyon ug pagkabilanggo sa lima hangtod kinse ka tuig. Sa ngayon, malayong-malayo kasi ang murang Òfarm gate pricesÓ ng baboy-P107/kilo at manok-P77/kilo kumapara sa bentahan sa mga palengke. Karon pa lang, ang barato nga Òmga presyo sa gate sa farmÓ nga baboy-P107 / kilo ug manok-P77 / kilo ang layo, layo sa pagpamaligya sa mga merkado. Ayon sa mga pag-aaral, ang farm gate na baboy ay pwedeng patungan ng P150 bawat kilo kasama na ang pagkatay, paglilinis at pagbiyahe at pati ÒtuboÓ ng mga manininda sa palengke. Pinauyon sa mga pagtuon, ang gate sa baboy nga baboy mahimong ibutang sa P150 matag kilo lakip na ang pagpamatay, paglimpiyo ug pagbiyahe ingon man ÒkitaÓ sa mga namaligya sa merkado. Ibig sabihin, P257/kilo lamang ang dapat na bentahan. Gipasabot niini nga P257 / kilo ra ang angay ibaligya. Sa manok naman, ang pinapatong ay P50/kilo kasama na ang pagkatay, paglilinis at pagbiyahe sa palengke at pati tubo ng mga manininda. Bahin sa manok, ang bayad P50 / kilo lakip na ang pagpamatay, paglimpiyo ug pagbiyahe sa merkado ingon man ang kita sa mga namaligya. Kaya , dapat ay P127/kilo lamang ang dapat na bentahan. Mao nga, ang pagbaligya kinahanglan og P127 / kilo ra. Pero, iba sa palengke. Apan, lahi sa merkado. Ang baboy ay binebenta ng mula P380 hanggang P400/kilo ang na ang ibig sabihin, higit P200 ang ÒpatongÓ ng mga biyahero mula farm gate. Ang mga baboy gipresyohan gikan sa P380 hangtod sa P400 / kilo nga nagpasabut nga labaw sa P200 alang sa "layer" sa mga nagbiyahe gikan sa gate sa umahan. Ganoon din sa manok na ang bentahan ay pumapalo ng P180/kilo at minsan ay lampas pa ng 200/kilo na ang ÒpatongÓ sa farm gate ay higit P100. Ingon usab niana ang mga manok nga ang gibaligya nag-igo sa P180 / kilo ug usahay labi pa sa 200 / kilo nga ang "patong" sa ganghaan sa umahan labaw sa P100. Sa madaling salita, sobra sobra ang ÒtongpatsÓ ng mga ÒbuwayaheroÓ na naging ÒuntouchableÓ sa nakaraang mga panahon, dahil walang pinag-isang kampanya ang national government at mga LGUÕs sa price control. Sa ato pa, ang "tongpats" sa mga "buaya" nga nahimo'g "dili mahikap" kaniadto, sobra ra kaayo, tungod kay ang nasudnon nga gobyerno ug ang LGU walaÕy gihiusa nga kampanya sa pagpugong sa presyo. Kaya ngayon, magkakaalaman na kung sino ang mananaig dito sa Metro Manila, price control ng gobyerno o price manipulation ng mga ÒbuwayaheroÓ? Karon, kinsa may makahibalo kung kinsa ang mopatigbabaw dinhi sa Metro Manila, pagpugong sa presyo sa gobyerno o pagmaniobra sa presyo sa mga "buaya"? Ang sabi ng ilang sektor, malulugi lang daw ang mga manininda dahil masyadong mababa ang itinakdang price control ng gobyerno. Pipila ka mga sektor ang nag-ingon nga mawad-an lang salapi ang mga negosyante tungod kay ang pagkontrol sa presyo nga gitakda sa gobyerno sobra ra kaayo. Marami daw biyahero ang hindi na magdadala ng baboy at manok sa Metro Manila kundi sa paligid na lalawigan na lang. Giingon nga daghang mga biyahero ang dili na magdala baboy ug manok sa Metro Manila kundili sa kasikbit nga probinsya ra. Ang dapat daw kasing presyo ay ÒP350-P400 kilo Ò na umiiral na presyo nitong nakaraang linggo. Ang presyo kinahanglan parehas sa "P350-P400 kilo" nga mao ang adunay presyo sa miaging semana. Maraming mga may pwesto sa palengke ang hindi muna sila magtitinda dahil mataas daw ang bigay ng mga biyahero na ang presyo ay nasa P300 bawat kilo sa baboy. Daghang mga tawo sa merkado ang dili una magbaligya tungod kay ang mga magpapanaw giingon nga hatagan taas nga presyo nga adunay presyo nga P300 matag kilo nga baboy. Sa kabilang panig, ang mga consumer groups naman ay nanawagan na mag-Òpork holidayÓ na lang ang mga taga-Metro Manila para hindi tamaan ng sobrang mahal na presyo sa mga palengke. Sa pikas nga bahin, nanawagan ang mga grupo sa mga konsyumer sa mga tawo sa Metro Manila nga maghimo na lang og "holiday sa baboy" aron dili maigo sa sobrang kataas nga presyo sa mga merkado. Pero ngayon, ang babantayan natin ay kung sinong panig ang unang susuko sa digmaang ito. Apan karon, kinahanglan naton nga tan-awon kung unsang kilira ang una nga mosurender sa kini nga giyera. Una, boboykotin ba ng mga biyahero ang suplay ng baboy at manok sa Metro Manila para manatiling mataas ang presyo? Una, i-boykot ba sa mga nagbiyahe ang mga suplay sa baboy ug manok sa Metro Manila aron mapadayon ang taas nga presyo? Ikalawa, babaguhin ba ng gobyerno ang itinakdang P270-300/kilo sa baboy at P157/kilo sa manok sa susunod na 60 araw at uupakan nila ng husto ang mga lalabag na biyahero at manininda? Ikaduha, bayluhan ba sa gobyerno ang gitakda nga P270-300 / kilo alang sa baboy ug P157 / kilo alang sa manok sa mosunod nga 60 adlaw ug magbayad sila og taas nga presyo alang sa mga nakalapas sa mga nagbiyahe ug negosyante? Ang malaking kaibahan lamang ngayon, lahat ng Òpublic marketsÓ sa 17 lungsod at bayan sa Metro Manila ay tututukan na ng mga alkalde at ng kanilang mga Òmarket mastersÓ. Ang dako ra nga kalainan karon mao ang tanan nga mga "merkado publiko" sa 17 ka mga lungsod ug lungsod sa Metro Manila nga ipunting sa mga mayor ug sa ilang mga "masters sa merkado". Sinumang manininda, maging retailer, peddler, wholeseller o biyahero ay kailangang sumunod sa presyo. Bisan kinsa nga magbabaligya, bisan kini usa ka retailer, tigbaligya, wholeseller o magbiyahe kinahanglan nga mosunod sa presyo. Ang tatanggi at lalabag ay mawawalan ng Òbusiness permitÓ bukod pa sa multa at kulong. Kadtong modumili ug makalapas mawad-an sa ilang "permit sa negosyo" dugang sa multa ug pagkabilanggo. Abangan natin ang susunod na kabanata! Hulaton naton ang sunod nga kapitulo! Matindi na raw talaga ang tama sa utak ng isang kilalang ÒrakistaÓ at kahit mga kaanak nito ay hindi na siya makausap ng matino. Giingon nga ang usa ka bantog nga "rakista" nga tama gyud sa utok ug bisan ang iyang mga paryente dili na makigsulti kaniya nga matinahuron. Sinabi ng aking cricket na halos araw-araw daw ay sabog ang droga ang bida sa ating kwento ngayong araw. Giingon sa akong kuliglig nga hapit matag adlaw ang pagbuto sa droga ang protagonista sa among istorya karon. Mas lalo pang dumagdag sa problema ng rock performer na ito ang kawalan ng regular na kita. Nagdugang sa problema sa kini nga rock performer mao ang kakulang sa regular nga kita. Kung anu-anong raket daw ang kanyang pinasok pero dahil lagi siyang tulala sa paggamit ng droga ay iniiwan siyang madalas ng kanyang mga ka-transaksyon. Gisulti niya nga nagsulud siya kaniadto sa lainlaing mga raket apan tungod kay kanunay siya usa ka tanga sa paggamit sa droga, kanunay nga gibiyaan siya sa iyang mga transaksyon. Pinakahuli niyang binanatan sa kanyang social media posts ang isang radio station. Katapusan siyang naigo sa usa ka istasyon sa radyo sa iyang mga post sa social media. Patok daw kasi sa online ang kanyang performance pero kahit singkong-duling ay hindi siya inambunan ng nasabing himpilan ng radyo. Giingon niya nga sikat ang iyang pag-arte sa online apan bisan sa mubo nga panahon, wala siya masapawan sa nahisgutang istasyon sa radyo. Pero meron naman palang pampalubag-loob para sa naturang rakista. Apan adunay paghupay alang sa ingon nga rakista. Isang award ang ibinigay sa kanya dahil mataas daw ang ÒviewsÓsa YouTube ng kanyang performance na in-upload naman ng nasabing radio station. Gihatag kaniya ang usa ka pasidungog tungod kay taas ang iyang "pananaw" sa YouTube sa iyang pasundayag nga gi-upload sa nahisgutang istasyon sa radyo. Pero para kay rakista, walang kwenta ang award dahil mas kailangan niya ng pera. Apan alang sa rakista, walaÕy pulos ang pasidungog tungod kay nanginahanglan siya og daghang salapi. Ang kilalang rakista na ayon sa aking cricket ay madalas mataas ang tama ay si Mr. D as in Dugyot. Ang bantog nga rakista nga sumala sa akong kuliglig kanunay nga taas nga tuo si Mr. D as in Dugyot. Sa ating 1935 Constitution na naging epektibo noong 1935 hanggang 1973, para ma-amyendahan (amend) ang Constitution, kailangang magkaroon ng joint session ang Kongreso kung saan boboto ng magkahiwalay ang Senado at Kamara at dapat makakuha ng _ votes sa lahat ng miyembro ng Senado pati na sa Kamara. Sa atong Konstitusyon kaniadtong 1935 nga epektibo gikan kaniadtong 1935 hangtod 1973, aron usbon ang Konstitusyon, ang Kongreso kinahanglan adunay managsamang sesyon diin ang Senado ug ang Kamara magboto nga magkalainlain ug kinahanglan makakuha og get mga boto gikan sa tanan nga mga myembro sa Senado ingon man usab sa Kamara. . Dahil naman unicameral ang Batasang Pambansa sa ilalim ng 1973 Constitution at hindi bicameral, ang pag amyenda sa 1973 Constitution ay nangangailangan lamang ng _ votes ng lahat ng miyembro nito. Tungod kay ang Batasang Pambansa usa ka unicameral ilalom sa Konstitusyon sa 1973 ug dili bicameral, ang pag-usab sa 1973 nga Konstitusyon nanginahanglan lamang og _ mga boto sa tanan nga mga miyembro niini. Hinirang ng dating Pangulong Corazon C. Gitudlo ni kanhi Presidente Corazon C. Aquino ang limampung (50) miyembro ng 1986 Constitutional Commission matapos magkaroon ng EDSA Revolution. Si Aquino mao ang singkwenta (50) ka myembro sa Komisyon sa Konstitusyon sa 1986 pagkahuman sa Rebolusyon sa EDSA. Sila ang bumalangkas at gumawa ng 1987 Constitution. Gilaraw ug giumol nila ang 1987 Constitution. Ayon sa isang dating miyembro ng 1986 Constitutional Commission, ang unang napagkasunduan ng mga miyembro ay magkaroon ng isang unicameral legislative body. Pinauyon sa usa ka kanhing miyembro sa Komisyon sa Konstitusyon sa 1986, ang una nga kasabutan nga gihimo sa mga myembro nga adunay unicameral legislative body. Dahil dito, ng ginawa ng mga assigned commissioners ang Article XVII (Amendments or Revision), partikular ang Section 1, nailagay na ang pag amyenda ng Constitution ay maaaring imungkahi ng Kongreso na may botong _ ng lahat ng miyembro nito. Tungod niini, kung gihimo sa mga gitudlo nga komisyonado ang Artikulo XVII (Pagbag-o o Pagbag-o), partikular ang Seksyon 1, gipahayag nga ang pag-usab sa Konstitusyon mahimong isugyot sa Kongreso nga adunay pagboto vote sa tanan nga mga myembro niini. Makikita na ito ay halos kinopya sa Section 1, Article XVI ng 1973 Constitution dahil nga sa ilalim ng 1973 Constitution ang legislative body natin ay isang unicameral. Makita nga hapit kini makopya sa Seksyon 1, Artikulo XVI sa Konstitusyon sa 1973 tungod kay ilawom sa Konstitusyon sa 1973 ang atong magbabalaod nga lawas usa ka unicameral. Ayon na rin dito sa dating miyembro ng Constitutional Commission, ng tuluyan ng mapagpasyahan ng Constitutional Commission na gamitin ang bicameral legislative body (Kongreso na may Senado at Kamara) imbes na yung naunang napagkasunduan unicameral legislative body, nakaligtaan i-adjust at ayusin ang pagkasulat ng Section 1, Article XVII 1987 Constitution. Pinauyon sa kanhing miyembro sa Konstitusyon sa Konstitusyon, sa diha nga ang Komisyon sa Konstitusyonal sa katapusan nakahukom nga gamiton ang bicameral legislative body (Kongreso sa Senado ug Kamara) imbis sa kaniadto nga gikasabutan nga unicameral legislative body, napakyas kini sa pag-ayos ug pag-ayos sa pagsulat sa Seksyon 1 , Artikulo XVII 1987 Konstitusyon. Dahil sa kapabayaan at pagkakamali, kung totoo nga ito, maaaring magkaroon ng isang Constitutional Crisis sa Kongreso kung ipipilit ng Kamara na ang bilang ng _ votes ay _ lahat ng miyembro ng pinagsamang Senado at Kamara. Tungod sa pagpabaya ug kasaypanan, kung kini tinuod, mahimoÕg adunay usa ka Constitutional Crisis sa Kongreso kung ipamugos sa Kamara nga ang mga pagboto _ tanan nga mga miyembro sa hiniusa nga Senado ug Kamara. Ang ganitong sakaling hakbang ng Kamara ay tiyak na tututulan ng Senado. Ang ingon nga lakang sa Kamara siguradong supakon sa Senado. Maliit lang ang bilang ng miyembro ng Senado (24 Senators) kumpara sa mahigit na tatlong daang (300) miyembro ng Kamara, kaya kung sakaling ipipilit ng Kamara ang kanilang kagustuhan, ang Senado ay mababalewala. Gamay ra ang ihap sa mga myembro sa Senado (24 Senador) kung itandi sa labaw sa tulo ka gatos (300) ka mga miyembro sa Kamara, busa kung ipamugos sa Kamara ang ilang pagbuot, ang Senado dili tagdon. Marami ng mga legal luminaries na nagbigay ng opinyon na ang sinasabing _ votes para ma-amyendahan ang Constitution ay _ votes na pinaghiwalay na boto sa Senado at Kamara. Daghang mga ligal nga ligal ang naghatag opinyon nga ang gitawag nga _ nga mga boto nga mag-usab sa Konstitusyon mga _ nga boto nga bulag nga boto sa Senado ug Kamara. Ito ay dahil ang Kongreso ay may dalawang sangkop at sangay, ang Senado at Kamara. Kini tungod kay ang Kongreso adunay duha nga konstituwensya ug sanga, ang Senado ug ang Kamara. Tama lang na magkaroon ng magkahiwalay na boto sa Senado at Kamara. Angayan ra nga adunay managlahing mga boto sa Senado ug Kamara. Tayo ay sumasang-ayon sa ganitong posisyon. Uyon kami sa kini nga posisyon. Sana huwag namang ipilit ng Kamara na ang pagbilang ng boto ay _ ng magkasamang miyembro ng Kamara at Senado para maiwasan ang isang maaaring Constitutional Crisis. Naglaum ako nga dili igpilit sa Kamara nga ang ihap sa pagboto _ sa hiniusang mga myembro sa Kamara ug Senado aron malikayan ang usa ka posible nga Crisis sa Konstitusyonal. Tinatalakay ngayon ng Kamara ang mungkahing amyendahan ang tinatawag na economic provisions sa Constitution para daw makatulong sa ekonomiya ng bansa. Gihisgutan karon sa Kamara ang sugyot nga usbon ang giingon nga mga probisyon sa ekonomiya sa Konstitusyon nga makatabang sa ekonomiya sa nasud. Magandang hangarin ito, ngunit kailangan bang gawin ito ngayon sa gitna ng pandemya. Kini usa ka maayong ideya, apan kinahanglan ba nimo nga buhaton kini karon taliwala sa sakit nga pandemi? Maraming problema ang taong bayan dala ng Covid-19 crisis. Ang mga tawo adunay daghang mga problema tungod sa krisis sa Covid-19. Ito ba ang tamang solusyon para labanan ang crisis? Ito ba ang sagot para solusyunan ang pandemya? Kini ba ang husto nga solusyon aron mabuntog ang krisis? Kini ba ang tubag sa pandemic solution? Nakikiisa tayo na may mga provisions ngang dapat baguhin sa ating Constitution partikular ang economic provisions nito na tila wala na sa panahon. Uyon kami nga adunay mga probisyon nga kinahanglan nga bag-ohon sa among Batakang Balaod nga piho ang mga probisyon sa ekonomiya nga ingon wala na sa panahon. Ang pag amyenda sa ating Constitution o mas kakilala na Cha-cha ay mag dudulot lang ng kaguluhan imbes na magkaroon ng solusyon. Ang pag-usab sa atong Batakang Balaod o mas naila nga Cha-cha mao raÕy hinungdan sa kagubot inay nga adunay solusyon. Katulad ng ating mga naunang naisulat, maganda sanang aksyon ito sa parte ng Kongreso kung napapanahon at tama sa timing. Sama sa among mga naunang sinulat, kini mahimo'g usa ka maayong aksyon sa bahin sa Kongreso kung kini tukma sa panahon ug husto sa oras. Marami ng nagtangkang mag Cha-cha ngunit ito ay hindi pinalad dahil mali ang timing at hangarin. Daghan ang nakasulay sa Cha-cha apan wala swerte tungod kay sayup ang orasa ug intensyon. Hindi nakakuha ng suporta sa taong bayan at ito ay pinaghinalaang isang paraan ng mga pulitiko para manatili sa kanilang mga puwesto. Wala makuha ang suporta sa mga tawo ug gidudahan nga kini usa ka pamaagi aron magpabilin sa ilang mga pwesto ang mga pulitiko. Lalo na ngayon sa panahon ng pandemya, ang mungkahing mag amyenda ng anumang provisions sa Constitution ay hindi nararapat. Labi na karon sa panahon sa pandemya, dili angay ang sugyot nga usbon ang bisan unsang mga probisyon sa Konstitusyon. Tutukan na lang sana ng Kongreso at ng pamahalaan kung papaano mabibigyan ng lunas ang paghihirap ng tao dala ng umiiral na pandemya. Ang kongreso ug ang gobyerno kinahanglan mag-focus sa kung unsaon paghupay ang pag-antos sa tawo nga gipahinabo sa adunay na nga pandemya Napakaraming Òconsumer complaintsÓ ang tinatanggap ang Department of Trade and Industry sa mga ÒpalpakÓ at manlolokong negosyante hindi lamang ÒofflineÓ, kundi sa mas talamak na Òonline transactions sa Facebook at iba pang social media Ó. Giabi-abi sa Department of Trade and Industry ang daghang mga "reklamo sa consumer" sa mga "mapanikas" ug mapanikas nga mga negosyante dili lang "offline", kundi sa labi ka seryoso nga "mga transaksyon sa online sa Facebook ug ubang social media" Mga ÒsubstandardÓ, sira o palpak na produkto , non-deliveries at di-pagtupad sa pangako nito sa kanilang online advertisements. Ang "masaligan", mga depektoso nga produkto, dili ihatud ug dili katumanan sa ilang mga saad sa ilang mga online nga ad. Kapag nagreklamo ka o humingi ng refund o isoli ang produkto, siyam-siyam at kabuwisitan ang dinaranas ng consumer. Kung nagreklamo ka o nangayo alang sa usa ka pag-uli o ihimulag ang produkto, ang mamalitay nag-antos siyam ug usa ka kahasol. Noong 2019, umabot ng 10,918 ang mga reklamo sa DTI. Sa 2019, adunay 10,918 nga mga reklamo sa DTI. Pagsapit ng 2020, limang beses dumoble ito at naging 57,938. Pagka-2020, nagdoble kini lima ka beses sa 57,938. Ebidensya ito na mas tumindi ang lokohan sa kasagsagan ng pandemya. Kini ang ebidensya nga ang kabuang ningkusog sa panahon sa kataas sa pandemic. Ang mga reklamo sa Òonline transactionsÓ umabot ng 15,967 , na halos 550 percent ang taas kumpara sa 2,457 lamang noong 2019. Ang mga reklamo sa "mga transaksyon sa online" miabot sa 15,967, nga hapit 550 porsyento nga mas taas kumpara sa 2,457 ra sa 2019. Nitong nakaraang buwan, sinasabi ng DTI na meron na silang 3,596 consumer complaints at 847 dito ay laban sa online businesses. Kaniadtong miaging bulan, giingon sa DTI nga adunay sila 3,596 nga mga reklamo sa mga konsumidor ug 847 sa mga kini kontra sa mga online nga negosyo. At talagang patuloy na tumatabo nang husto ngayon ang online shopping business. Ug ang negosyo sa pamalit sa online nagpadayon sa paglambo karon. Noong 2019, bago mag-pandemya, $3B o P144 billion ang ginastos ng mga Pinoy consumers sa online. Niadtong 2019, sa wala pa ang epidemya, ang mga konsumedor sa Pilipino ninggas og $ 3B o P144 bilyon sa online. Adik na sa Ôonline shoppingÓ mapa-Facebook, TikTok, YouTube, Instagram at iba pang social media, kaliwat kanan ang bili gamit ang smartphones at desktops. Naadik sa Ôonline shoppingÓ nga mga mapa-Facebook, TikTok, YouTube, Instagram ug uban pang social media, wala ug tuo gamit ang mga smartphone ug desktop. Kahit di makatotohanan ang mga photo/video ng mga produkto, bili pa rin sa pamamagitan ng Òcash on delivery (COD)Ó na 67 percent ang dami , samantalang 24 percent lamang ang credit cards. Bisan kung ang mga litrato / video sa mga produkto dili realistiko, mahimo gihapon kini mapalit pinaagi sa "cash on delivery (COD)" nga 67 porsyento ang kadaghan, samtang ang mga credit card 24 porsyento lamang. Bago mag-Pasko, nagpaligsahan ang Shopee at Lazada sa kanilang promo. Sa wala pa ang Pasko, nag-indigay sila Shopee ug Lazada sa ilang promo. Ang Lazada ay nagkaroon ng 11-11 sale noong November at record-breaking daw sa dami ng buyers at sellers. Ang Lazada adunay gibaligya nga 11-11 kaniadtong Nobyembre ug ning-record-break sa daghang numero sa mga namalit ug namaligya. December 12-12 sale naman ang ginawa ng Shopee at nakapagbenta ng record breaking na labindalawang milyong ÒitemsÓ sa loob lang ng 30 minuto. Nagbaligya ang Shopee kaniadtong Disyembre 12-12 ug nakapagbaligya usa ka recordbreaking nga napulo'g duha ka milyon nga "mga butang" sa 30 minuto ra. Kung tutuusin, buong Southeast Asia ang Òonline business warÓ nitong Shopee at Lazada na hindi mapasok-pasok ng Amazon ni American billionaire Jeff Bezos. Sa tinuud, ang tibuuk Habagatan-sidlakang Asya mao ang Òonline business warÓ tali sa Shopee ug Lazada nga ang bilyonaryo nga si Jeff Bezos dili makasulod sa Amazon. Ang Shopee ay pag-aari ng Chinese-Singaporean billionaire na si Forest Li Xiadong na ang local partner sa bansa ay ang JG Summit Holdings o iyong Gokongwei group. Ang Shopee gipanag-iya sa bilyonaryong Chinese-Singaporean nga si Forest Li Xiadong kansang lokal nga kauban sa nasud mao ang JG Summit Holdings o ang imong grupo nga Gokongwei. Ang parent company ng Lazada naman ay Alibaba ni Chinese billionaire Jack Ma na ang local partner naman ay Ayala Group. Ang ginikanan nga kompanya ni Lazada mao ang Alibaba sa usa ka bilyonaryong Insik nga si Jack Ma nga ang lokal nga kauban mao ang Ayala Group. Malawak ang Òmerchandise ng dalawang ito at ang kanilang suppliers ay nasa mainland China at iba pang bansa sa ASEAN. Lapad ang paninda sa niining duha ug ang mga tagahatag niini naa sa mainland China ug uban pang mga nasud sa ASEAN. Pero, ang siste, sinasabi ng DTI na mismong Shopee at Lazada ang may pinakamaraming reklamo mula sa mga consumers. Apan, ironikado, giingon sa DTI nga sila si Shopee ug Lazada mismo ang adunay daghang reklamo gikan sa mga konsumidor. Mula Enero hanggang October 2020, umabot sa 6,907 complaints ang tinanggap laban sa Lazada at Shopee. Gikan sa Enero hangtod Oktubre 2020, hangtod sa 6,907 nga mga reklamo ang nadawat batok sa Lazada ug Shopee. Bukod sa dalawa , meron ding 8,962 complaints laban sa mga online sellers na ang gamit naman ay Facebook at iba pang social media. Gawas sa duha, adunay usab 8,962 nga mga reklamo batok sa mga namaligya sa online nga gigamit ang Facebook ug uban pang social media. Meron namang parehong pagsisikap ang Shopee at Lazada na linisin ang kanilang mga Òonline sellersÓ sa ibaÕt ibang paraan, pero kulang pa rin sa proteksyon ang mga consumers. Ang Shopee ug Lazada naghimo sa parehas nga paningkamot aron limpyohan ang ilang "mga namaligya sa online" sa lainlaing mga paagi, apan ang mga konsumante kulang pa sa proteksyon. Ang masakit, inutil din ang DTI, dahil sa napakabagal na ÒprosesoÓ sa mga reklamo at kawalan ng hurisdiksyon lalo na sa mga sellers mula sa China at ibang bansa. Ikasubo, walaÕy pulos usab ang DTI, tungod sa hinay kaayo nga ÒprosesoÓ sa mga reklamo ug kakulang sa hurisdiksyon labi na sa mga namaligya gikan sa China ug sa gawas sa nasud. Katunayan , hindi pa rehistrado lahat ito at nasa 88,000 online businesses pa lamang ang nasa listahan ng DTI nitong 2020. Sa tinuud, dili pa tanan sila narehistro ug 88,000 lang nga mga online nga negosyo ang naa sa lista sa DTI sa tuig 2020. Bukod dito, kulang sa pangil ang gobyerno dahil wala pang batas na sasaklaw sa mga transaksyong ito sa internet. Dugang pa, kulang sa pangil ang gobyerno tungod kay wala paÕy balaod nga makalakip sa kini nga mga transaksyon sa internet. Wala ring ÒdedicatedÓ na tanggapan sa DTI para bantayan ang mga panloloko sa mga consumers ng mga Òe-commerce companies o mga manlolokong Òonline sellersÓ. Wala usab "gipahinungod" nga opisina sa DTI aron ma-monitor ang mga panlimbong sa mga konsumedor sa mga e-commerce company o online "Sellers". Marahil, isa lang maipapayo natin sa mga mamamayan: maging mapanuri at huwag nang patulan ang mga ÒadvertisementÓ sa Facebook at iba pang social media. Tingali, usa ra ang mahimo naton nga tambag sa mga tawo: mahimong kritikal ug hunong na ang pag-post sa mga ad sa Facebook ug uban pang social media. Lalong lalo na kung COD ang transaksyon. Labi na kung ang transaksyon COD. Hanggat maari sabi ng DTI, huwag agad-agad na magpaloko sa mga deliveries na iyan. Hangtod sa mahimo, ingon sa DTI, ayaw giloko dayon ang mga paghatud. Kailangang buksan muna ito ng consumer bago nila bayaran. Kinahanglan una nga ablihan kini sa konsyumer sa dili pa sila makabayad. Patapos na ang unang buwan ng taon pero hanggang ngayon ay mukhang wala pa ring katiyakan kung kailan ba talaga mababakunahan ang ating mga kababayan. Ang unang bulan sa tuig hapit na matapos apan hangtod karon wala gihapoy kasiguroan kung kanus-a gyud mabakunahan ang atong mga kababayan. Wala pa ring maliwag na plano na inilatag at ipinaalam ang ating pamahalaan tungkol sa mass vaccination kontra sa Covid-19 maski ang ilan nating mga kapitbahay sa Southeast Asian region ay nagbabakuna na. Wala gihapoy klaro nga plano nga gipahimutang ug gipahibalo sa among gobyerno bahin sa pagbakuna sa kadaghanan batok sa Covid-19 bisan kung ang pipila sa among mga silingan sa rehiyon sa Timog Silangang Asya nagbakuna na. Nag-umpisa na ng mass vaccination sa Singapore noon pang December 30 gamit ang vaccine gawa ng Pfizer. Gisugdan ang pagbakuna sa masa sa Singapore gikan kaniadtong Disyembre 30 nga gigamit ang bakuna nga gihimo sa Pfizer. Pati ang Indonesia, nagsimula na rin magbakuna nitong buwang ito gamit ang vaccine gawa ng Sinovac. Bisan ang Indonesia nagsugod sa pagbakuna karong buwana ginamit ang bakuna sa Sinovac. Parating na rin sa Malaysia ang nabiling vaccine na gawa ng Pfizer na nabili noong nakaraang buwan. Ang gipalit nga bakuna nga Pfizer sa miaging bulan moabut usab sa Malaysia. Ang usaping bakuna (vaccine) kontra sa Covid-19 ay naging sentro ng usap-usapan at kaliwaÕt kanang congressional (Senado at Kamara) investigations matapos mapabalita na nauna nang nabakunahan ang ilang miyembro ng Cabinet at Presidential Security Group (PSG) ng pangulo. Ang kaso sa bakuna batok sa Covid-19 nahimoÕg sentro sa pakigpulong ug wala ug tuo nga pakisusi sa kongreso (Senado ug Kamara) pagkahuman gipahibalo nga pipila ka mga myembro sa Gabinete ug Presidential Security Group (PSG) ang nabakunahan og sayo pa. Lalong uminit ang usaping tungkol dito, lalo na sa social media, ng napag-alaman na mukhang mas pinapaboran ng pamahalaan ang pagkuha ng vaccine na gawa at galing China maski mababa ang efficacy rate nito kumpara sa mga ibang vaccine. Nag-init ang isyu, labi na sa social media, kung nahibal-an nga mas gipaboran sa gobyerno ang pagkuha og mga bakuna nga hinimo gikan sa China bisan kung ang epekto niini mubu kung itandi sa ubang mga bakuna. Lumala pa ang sitwasyon ng malaman ng taong-bayan na mahal ang vaccine gawa sa China kumpara sa iba at maaaring may tangkang corruption dito. Nisamot ang kahimtang kung nahibal-an sa mga tawo nga ang bakuna nga gihimo sa China mahal kung itandi sa uban ug mahimong adunay pagsulay nga daoton kini. Ang mga ganitong usapin at bagay ay maaring naiwasan sana kung ang ating pamahalaan ay naging transparent (bukas at malinaw) lamang sa ganitong transaction at usapin imbes na iniwasan ang mga katanungan tungkol dito. Ang ingon nga mga butang ug butang mahimo nga malikayan kung ang atong gobyerno malinawon (bukas ug malinaw) ra sa kini nga transaksyon ug mga butang imbis nga likayan ang mga pangutana bahin niini. Obligasyon ng pamahalaan na ipaliwanag ang mga ito. Katungdanan sa gobyerno nga ipatin-aw sila. Hindi maaaring sasabihin na lang ng pamahalaan na walang magaganap na (o naganap na tangkang) corruption sa pagkuha ng vaccine na galing sa China. Dili yano nga giingon sa gobyerno nga walaÕy (o pagsulay) nga kurapsyon sa pagkuha sa bakuna gikan sa China. Pera ng taong-bayan ang gagamitin sa pagkuha at pagbili ng vaccine kaya karapatan nila na malaman ang mga detalye o bagay tungkol dito, gaya ng tamang presyo ng vaccine. Ang salapi sa mga tawo gamiton aron makuha ug mapalit ang bakuna aron adunay sila katungod nga mahibal-an ang mga detalye o butang bahin niini, sama sa husto nga presyo sa bakuna. Ipaliwanag sana kung bakit tila mas binibigyan preference ang vaccine na gawa sa China. Palihug ipasabut kung ngano nga ang bakuna nga gihimo sa Intsik ingon nga gihatagan labi pa nga pagpalabi. Sabihin din ang tamang presyo ng vaccine na kukunin sa China. Isulti usab kanamo ang eksaktong presyo sa bakuna nga makuha sa China. Baka sa pagsabi at pagpaliwanag ng mga ito, makita na tama ang dahilan kung bakit Òmade in ChinaÓ ang ating vaccine na bibilhin. Tingali pinaagi sa pagsulti ug pagpatin-aw kanila, mahimo naton makita nga ang hinungdan ngano nga ang atong bakuna nga "gihimo sa China" husto. Pansamantala, habang ang ating mga namumuno ay nagtatalo at nagpapaliwanag pa tungkol sa vaccine at presyo nito, gumawa naman sana ang ating pamahalaan ng legal na paraan para mapabilis ang pagdating ng isang mabisang vaccine sa ating bansa. Sa kasamtangan, samtang ang mga namumuno sa gihapon nagdebate ug nagpatin-aw bahin sa bakuna ug sa presyo niini, unta naghimo og ligal nga lakang ang atong gobyerno aron mapadali ang pag-abot sa usa ka epektibo nga bakuna sa atong nasud. Dahil sa kapabayaan ng ating pamahalaan, napag-iwanan na naman tayo ng ating mga kapit-bahay tungkol sa pagkuha ng isang mabisang vaccine kontra sa Covid-19. Tungod sa pagpabaya sa among gobyerno, gibiyaan kami pag-usab sa among mga silingan bahin sa pagkuha usa ka epektibo nga bakuna batok sa Covid-19. Kailan nga ba darating ang vaccine sa atin? Naghihintay ang ating mga kababayan. Kanus-a moabut ang bakuna sa amon? Naghulat ang atong mga kababayan. Sa kalagitnaan at habang mainit na binabatikos ng karamihan (lalo na sa social media) ang pamahalaan tungkol sa pagbabakuna ng mga ilan miyembro ng Cabinet at PSG, pati ang tila pagbibigay ng preference sa vaccine na gawa sa China, inumungkahi naman ng ilan kongresista na baguhin (amend) ang ilang provisions ng constitution, partikular yung mga sinasabi o tinatawag na Òeconomic provisions. Sa tungatunga ug samtang ang publiko (labi na ang social media) init nga gisaway ang gobyerno alang sa pagbakuna sa pipila ka mga myembro sa Gabinete ug PSG, ingon usab nga daw gipili ang mga bakuna nga gihimo sa China, ang pipila nga mga kongresista nagsugyot nga usbon (usbon) ang mga probisyon sa konstitusyon, partikular ang gitawag nga "mga probisyon sa ekonomiya." Gagawin daw ang amendment sa economic provisions ng constutition sa pamamagitan ng Constituent Assembly o mas kakilala sa tawag na Con-Ass. Giingon nga ang pag-usab sa mga probisyon sa ekonomiya sa konstitusyon himuon pinaagi sa Constituent Assembly o mas naila nga Con-Ass. Ito daw ay para matulungan ang ating ekonomiya sa gitna ng pandemya. Giingon nga makatabang kini sa atong ekonomiya taliwala sa pandemya. Ang Con-Ass ay nangangailangan ng 3/4 votes ng Senado at Kamara para ito ay magawa. Ang Con-Ass nagkinahanglan og 3/4 nga boto sa Senado ug Balay aron kini mahimo. Ang hakbang na ito ay nakakabahala. Ang kini nga lakang makatugaw. Walang katiyakan na ang economic provisions lang ng constitution ang kanilang aamendahan kapag ang Kongreso ay umakto na bilang isang Con-Ass. WalaÕy garantiya nga usbon ra nila ang mga probisyon sa ekonomiya sa konstitusyon kung ang Kongreso molihok ingon usa ka Con-Ass. Kapag ang Kongreso ay umakto na bilang isang Con-Ass maaari nitong amyendahan ang anumang provisions ng constitution. Sa higayon nga ang Kongreso molihok ingon usa ka Con-Ass mahimo kini mag-usab sa bisan unsang mga probisyon sa konstitusyon. Maaari nitong baguhin (at pahabain) ang termino ng mga miyembro ng Kongreso o isulong ang Òno electionÓ na option sa 2022. Mahimo niini mabag-o (ug lugwayan) ang termino sa mga myembro sa Kongreso o isulong ang kapilian nga "no election" sa 2022. Kaya sa aking pananaw, ang Cha-cha sa panahon ng pandemyang Covid-19 ay isang immoral act. Mao nga sa akong tan-aw, ang Cha-cha sa panahon sa Covid-19 pandemya usa ka imoral nga buhat. Ito ay hindi dapat pinag uusapan sa panahon ng pandemya habang ang taong-bayan ay naghihirap. Kini dili pagahisgutan sa panahon sa pandemic samtang ang mga tawo nagaantus. Tayo ay nakikiisa na may mga provisions sa ating constitution na dapat na ngang amyendahan, lalo yung ilan sa economic provisions pero hindi ngayon sa panahon at gitna ng pandemya. Uyon kami nga adunay mga probisyon sa among konstitusyon nga kinahanglan usbon, labi na ang pipila nga mga probisyon sa ekonomiya apan dili karon sa panahon ug sa panahon sa pandemiya. Lalo na hindi ngayon kung kailan malapit ng matapos ang mga termino ng presidente, bise-presidente at miyembro ng mga Kongreso. Labi na dili karon kung matapos na ang mga termino sa presidente, bise-presidente ug mga miyembro sa Kongreso. Tamang oras o panahon ang kailangan para makapag Cha-Cha. Gikinahanglan ang husto nga oras o oras aron makuha ang Cha-Cha. Tamang timing ika nga. Kana ang husto nga oras. Pag usapan at gawin ito pagkatapos na pagkatapos ng 2022 election at kung wala ng pandemya. Pakigsulti ug buhata kini dayon pagkahuman sa piliay sa 2022 ug kung walaÕy pandemya. Hindi kinaya at umayaw ang ilang mga suking kontratista ng isang political clan sa Luzon. Ang pila ka mga kaniadto kontratista sa usa ka politikanhong angkan sa Luzon dili makatindog ug magdumili. Ito ay dahil sobra ang hinihirit na porsyento ng nasabing pamilya na umaabot sa 25 percent kada proyekto. Kini tungod kay ang giingon nga porsyento sa nahisgutang pamilya sobra ka taas diin moabot sa 25 porsyento matag proyekto. Sinabi ng aking cricket na wala nang matitirang kita sa nasabing mga negosyante kapag pinagbigyan nila ang hirit na kita ng pamilyang bida sa ating kwento ngayong araw. Giingon sa akong cricket nga walaÕy mahabilin nga kita sa nahisgutang mga negosyante kung hatagan nila ang hirit nga kita sa pamilya nga protagonista sa among istorya karon. Sa pagtatanong ng aking cricket ay kanyang nabisto na plano palang tumakbo bilang pangalawang pangulo ang isa sa mga miyembro ng political clan. Sa pagpangutana bahin sa akong kuliglig, nahibal-an niya nga usa sa mga myembro sa pamilyang politiko ang nagdagan sa pagka bise presidente. Kailangan nila ng malaking pondo at mapupunan ito sa tulong mga kontratista bukod pa sa kanilang mga regular na supporters. Gikinahanglan nila ang daghang pondo ug gipuno kini sa tabang sa mga kontraktor dugang sa ilang regular nga mga tigsuporta. Nabisto rin ng aking cricket na hindi sarado ang bangkong pag-aari ng ating mga bida dahil patuloy umano itong ginagamit sa pagpasok ng pera mula sa abroad. Nahibal-an usab sa akong cricket nga ang bangko nga gipanag-iya sa among mga bayani dili sirado tungod kay giingon nga nagpadayon kini nga gigamit sa pag-import sa salapi gikan sa gawas sa nasud. Hanggang sa ibang bansa kasi ay mayroon silang mga tagasuporta dahil sa kanilang dating ÒraketÓ bago napasok ang naturang pamilya sa pulitika. Bisan sa ubang kanasuran, adunay sila mga dumadapig tungod sa ilang "raket" kaniadto sa wala pa mosulod sa politika ang ingon nga pamilya. Sa nasabing bangko, ayon sa aking cricket, ay posibleng idinadaan ang pondo galing sa abroad. Sa nasangpit nga bangko, subay sa akong kuliglig, posible nga makakuha pondo gikan sa gawas sa nasud. Tiyak na mananagot sila kay Lord pagdating ng tamang panahon dahil sa mali nilang mga gawain, ayon pa sa aking cricket. Siguruha nga manubag sila sa Ginoo kung moabut ang tamang panahon alang sa ilang mga sayup, pinauyon sa akong cricket. Hindi na kailangan ang clue dahil given na kung anong angkan ang bida sa ating kwento na naunang sumikat dahil sa kanilang pananampalataya sa diyos. Dili kinahanglan alang sa usa ka timaan tungod kay gihatag kung unsang lahi nga angkan ang bida sa among istorya kaniadto bantog sa ilang pagsalig sa diyos. Sa kauna-unahang pagkakataon magkakasabay na aaksyon ang ng 17 mayors ng Metro Manila Council, kasama si bagong MMDA chairman Benhur Abalos, DTI at DA laban sa laganap na ÔoverpricingÕ ng mga pangunahing bilihin sa mga pamilihang bayan. Sa labing unang higayon, ang 17 ka mga mayor sa Metro Manila Council, kauban ang bag-ong chairman sa MMDA nga si Benhur Abalos, DTI ug DA, mohimo og hiniusa nga aksyon batok sa kaylap nga ÔoverpricingÕ sa mga nag-unang palaliton sa mga merkado sa lungsod. Kasabay nito, magbabagsak din ng suplay ang Department of Agriculture ng mga murang gulay, karne , isda at iba derekta mula sa mga Ôfarmers cooperatives sa mga lalawigan. Sa parehas nga oras, ihulog usab sa Department of Agriculture ang suplay sa mga baratohon nga utanon, karne, isda ug uban pa nga direkta gikan sa mga Ôkooperatiba nga mag-uuma sa mga lalawigan. Sa ngayon, ang presyo ng baboy ay nasa P400-P500 bawat kilo. Karon, ang presyo sa baboy hapit sa P400-P500 matag kilo. Nagliliparan din ang presyo ng gulay tulad ng talong na P200/kilo ngayon. Ang presyo sa mga utanon sama sa talong naglupad usab sa P200 / kilo karon. Ganoon din ang mga isda at canned goods. Ingon usab niini ang mga isda ug de lata. Ang kasalukuyang daily minimum wage na P537 ay kulang at hindi na kasyang ng pamalengke ng bawat pamilya. Ang karon nga adlaw-adlaw nga minimum nga suholan nga P537 dili igo ug dili na ma-akomodar ang merkado sa matag pamilya. IbaÕt iba ang gamit na dahilan, African Swine fever sa baboy, tag-ulan kapag kapos ang suplay ng isda, taglamig sa gulay at paiba-ibang presyo ng baka at manok. Adunay lainlaing mga gamit, African Swine fever sa mga baboy, panahon sa ting-ulan kung mubu ang suplay sa isda, tingtugnaw sa mga utanon ug nagbag-o nga presyo sa baka ug manok. Katunayan, mga ganid na ÒbuwayaheroÓ (buwayang biyahero) na ang nagdidikta ng araw-araw na presyo ng mga pangunahing bilihin. Sa tinuud, ang mabangis nga "mga buaya" (mga buaya nga magbiyahe) nagdikta sa adlaw-adlaw nga presyo sa mga nag-unang palaliton. Matagal nang inutil ang DTI at DA laban sa mga price control violators dahil wala silang kapangyarihang ipasara o suspindihin ang business permit ng mga biyahero, maging stallowners. Ang DTI ug DA dugay na nga walaÕy pulos batok sa mga nakalapas sa pagpugong sa presyo tungod kay wala silaÕy gahum sa pagsira o pagsuspinde sa mga permiso sa negosyo sa mga nagbiyahe, bisan ang mga stallowner. Maraming Ôprice violatorsÕ ang binigyan noon ng Ôshow cause ordersÕ , dinemanda, pero dahil sa tagal ng mga kaso, dedma at Ô untouchableÕ ang operasyon ng mga ganid na biyahero. Daghang mga 'naglapas sa presyo' kaniadto gihatagan 'show cause order', gikasuhan, apan tungod sa kadugayon sa mga kaso, ang operasyon sa mga mabangis nga biyahero dedma ug 'dili mahikap'. Malungkot talaga. Naguol gyud. Pero, iba na ang mangyayari sa mga susunod na araw. Apan, uban pa ang mahinabo sa sunod nga mga adlaw. Kailangan munang magtakda ng presyo ang mga gobyerno para sundin ng mga LGUs ditto sa Metro Manila. Kinahanglan magtakda una ang gobyerno og presyo alang sa mga LGU dinhi sa Metro Manila aron masundan. Ayon kay Agriculture sec. William Dar, irerekomenda niya kay Pres. Duterte ang panibagong Ôprice freezeÓ sa Metro Manila sa baboy, manok, isda, gulay at ang DTI naman sa mga Òcanned goodsÓ. Pinauyon kay Sec. William Dar, irekomenda niya kay Pres. Si Duterte mao ang bag-ong Ôprice freezeÕ sa Metro Manila bahin sa baboy, manok, isda, utanon ug DTI bahin sa Òmga de-lataÓ. Ikakasa sa P270/kg ang kasim pigue, P300/kg sa liempo, P160/kg sa dressed chicken at sa iba pa. Ang kasim pigue nagkantidad og P270 / kg, P300 / kg alang sa liempo, P160 / kg alang sa nagbiste nga manok ug uban pa. Pero, ang malaking hamon ay kung magkakatotoo ba ito sa mga palengke. Apan, ang dakong hagit kung kini matuman sa mga merkado. Susunod ba sa Ôprice freezeÕ ang mga biyahero at nagtitinda? Sundon ba sa mga nagbiyahe ug namaligya ang Ôprice freezeÕ? O sa dyaryo at media lang makakabili ng mura ang taumbayan? O mahimo ra makapalit ang mga tawo og baratong pamantalaan ug media? Nitong Biyernes, nagkaisang umaksyon ang lahat ng 17 NCR mayors sa pangunguna ni bagong MMDA chair Benhur Abalos at nakipagpulong kina Agriculture sec Dar at DTI sec Ramon Lopez. Kaniadtong Biyernes, tanan nga 17 nga mga alkalde sa NCR, pinangunahan sa bag-ong tagapangulo sa MMDA nga si Benhur Abalos, nagkahiusa sa paglihok ug nakigtagbo sila si Sec. Dar ug DTI sec Ramon Lopez. Ayon sa plano, paglabas ng Ôprice freeze orderÕ ni Pres. Duterte, mahigpit na babantayan ng mga Ômarket mastersÕ ang galawan ng presyo ng mga ÔbiyaheroÕ at manininda sa bawat Ôcity at municipal public marketsÕ na derekta nilang poder. Pinauyon sa plano, ang pagpagawas sa Ôprice freeze orderÕ ni Pres. Si Duterte, higpit nga bantayan sa mga Ômarket mastersÕ ang paglihok sa presyo sa mga ÔmagpapanawÕ ug negosyante sa matag Ôsyudad ug munisipyo nga merkado publikoÕ nga direkta nilang gikontrol. Ang Metro-wide operation ng mga Ô LGU price control councilsÕ ay pangangasiwaan ng bawat City administrator at City treasurer hanggang Ôpalengke levelÕ na ang mga Ômarket mastersÕ na tatayong bastonero ng mga presyo. Ang operasyon sa Metro-wide nga ÔLGU price control councilÓ pagadumalahon sa matag tagdumala sa City ug tresurera sa Siyudad ngadto sa Ôlebel sa merkadoÕ sa mga Ômarket mastersÕ nga mahimong hawod sa mga presyo. Ang mahuhuling Ôprice violatorsÕ na ÒbuwayaheroÓ (buwayang biyahero), wholeseller, peddler, o retailer, ay mabilisang mapapatawan ng ÒclosureÓ o Òsuspension orderÓ ng kanilang MayorÕs permits bukod pa sa isasampang kasong paglabag sa Price Act. Ang mga nakakulong nga Ômga nakalapas sa presyoÕ nga Òmga buayaÓ (mga buwaya nga magbiyahe), mga mamamaligya, tigbaligya, o mga tagbaligya, sa dili madugay mapailalom sa usa ka ÒpagsiraÓ o Òsuspensyon nga mandoÓ sa mga permiso sa ilang Mayor dugang sa kaso nga paglapas sa Price Act. Sa totoo lang, hindi na pwedeng pabayaan ang mga Ômarket forcesÕ sa mga taas baba ng mga presyo o Òsupply and demandÓ dahil minamaniobra lang ito ng mga ganid na bwayahero. Sa tinuud lang, ang 'pwersa sa merkado' dili na mabiyaan sa pagtaas ug pag-us-os sa presyo o "supply and demand" tungod kay gimaniobra ra kini sa mga mabangis nga nagbiyahe. Sa panahon ngayon ng pandemya, bawat sentimong pagtataas sa presyo ng pagkain ay latay na humahagupit sa hirap na hirap nang sambayanan. Karon nga panahon sa pandemics, ang matag sentimo nga pagtaas sa presyo sa pagkaon usa ka hampak nga mobunal sa pag-antos sa mga tawo. Hindi ko lubusang maisip kung bakit nagagawa pa rin ng mga Ôprice violatorsÕ na magpayaman habang nauubos ang dugo ng taumbayan sa paghahanapbuhay. Dili ko hingpit nga masabtan kung ngano nga ang mga 'naglapas sa presyo' nakaya pa nga pagpayaman ang ilang mga kaugalingon samtang nag-ut-ut sa dugo sa mga tawo sa pagpangita og panginabuhi. Maraming taon na silang nagsamantala , nagpasasa at hindi natitinag ng nakaraang mga gobyerno . Sulod sa daghang tuig sila gipahimuslan, gimaniobra ug dili matarug sa mga nangaging gobyerno. Pero ngayong nagkasundo at iisang kilos na ang lahat ng Metro Manila Mayors, MMDA, DTI at DA, inaasahan natin ang napakalaking pagbabago sa mga palengke. Apan karon nga ang tanan nga Metro Manila Mayors, MMDA, DTI ug DA nagkasabutan ug usa ka aksyon, gipaabut namon ang usa ka dako nga pagbag-o sa mga merkado. At sana naman, mahigpit na kamay na bakal ang ipatupad upang kahit paanoÕy gumaang ang buhay ng nakararaming nagdarahop na mamamayan dito sa Metro Manila. Ug hinaut nga usa ka kusgan nga puthaw nga kamot ang ipatuman aron sa bisan unsang paagiha masayon __ang kinabuhi sa labing kabus nga mga tawo dinhi sa Metro Manila. Noong nakaraang Biyernes (January 15), ipinaalam ng Department of National Defense (DND) sa University of the Philippines (UP) na pinawalang-saysay (abrogated) na nila ang UP-DND 1989 Agreement o yung mas kakila sa tawag na UP-DND accord. Kaniadtong Biyernes (Enero 15), gipahibalo sa Department of National Defense (DND) ang University of the Philippines (UP) nga giwagtang nila ang Kasabutan sa UP-DND 1989 o ang labi ka kilala nga uyon sa UP-DND. Klaro ang dahilan ng DND ng unilateralismo nitong pinawalang-saysay ang UP-DND accord. Ang tin-aw nga katarungan sa DND alang sa unilateralismo niini mao ang pagbasura sa kasabutan sa UP-DND. Ayon sa DND, ang University of the Philippines (UP) ay naging pugad at lugar ng recruitment para sa Communist Party of the Philippines/ New PeopleÕs Army (CPP-NPA) at ilan sa mga estudyante nito ay aktibong miyembro ng CPP-NPA. Pinauyon sa DND, ang University of the Philippines (UP) nahimoÕg salag ug lugar sa pagrekrut alang sa Communist Party of the Philippines / New People's Army (CPP-NPA) ug pipila sa mga estudyante niini nga aktibo nga myembro sa CPP- NPA. Ang UP-DND accord ay isang kasunduan pinagtibay noong 1989 sa pagitan ng UP at DND. Ang kasabutan sa UP-DND usa ka kasabutan nga naabot kaniadtong 1989 tali sa UP ug DND. Nagkasundo ang UP at DND na hindi maaaring mag-operate ang kapulisan (police), o ano man miyembro ng Armed Forces of the Philippines (AFP) sa loob ng UP campuses na walang naunang coordination sa UP administration. Nagkasabot ang UP ug DND nga ang pulisya (pulis), o bisan kinsa nga myembro sa Armed Forces of the Philippines (AFP) dili mahimong moandar sa sulud sa mga kampus sa UP nga walaÕy koordinasyon sa administrasyon sa UP. Hindi din maaaring pumasok sa UP campuses ang kapulisan o ano man miyembro ng AFP, maliban nalang kung may hot pursuit operation ang mga ito o kung may emergency situation sa loob ng campus. Dili usab makasulod ang mga pulis o bisan kinsa nga myembro sa AFP sa mga campus sa UP, gawas kung adunay sila usa ka hot pursuit operation o kung adunay emerhensya nga sitwasyon sa sulod sa campus. Kung sakali naman kailanganin ng UP ang tulong seguridad ng kapulisan o ng AFP sa loob ng UP campus, ang mga miyembro ng AFP o ang kapulisan ay dapat nakasuot ng tapang uniporme. Sa panghitabo nga kinahanglan sa UP ang tabang sa seguridad sa pulis o sa AFP sa sulud sa UP campus, ang mga miyembro sa AFP o pulis kinahanglan magsul-ob og uniporme. Nagkasundo din ang dalawang partido na hindi pwedeng makialam ang kapulisan at AFP sa mga peaceful rally na nagaganap sa loob ng UP campuses. Nagkausa usab ang duha nga partido nga dili makagambala ang pulisya ug ang AFP sa mga malinawon nga rally nga nahitabo sa sulud sa mga campus sa UP. Pati ang paghuli sa bisa ng isang warrant of arrest ng estudyante, guro at empleyado ng UP sa loob ng mga campus nito ay dapat i-coordinate na muna sa UP administration. Bisan ang pagdakup sa usa ka mando sa pagdakup sa mga estudyante sa UP, magtutudlo ug empleyado sa sulud sa mga kampus niini kinahanglan una nga pakigtambayayong sa administrasyon sa UP. Tinakda din sa accord na ipaalam agad ng kapulisan at ng AFP sa UP administration ang sino man mahuhuling estudyante, guro o empleyado nito sa labas ng UP campus. Nalatid usab sa kasabutan nga gipahibalo dayon sa pulisya ug sa AFP ang pagdumala sa UP sa bisan kinsa nga estudyante, magtutudlo o kawani nga gidakup sa gawas sa UP campus. Ang direktang layunin ng UP-DND accord ay para protektahan ang autonomy (kalayaan)ng UP laban sa police/military intervention. Ang direkta nga katuyoan sa kasabutan sa UP-DND aron mapanalipdan ang awtonomiya (kagawasan) sa UP batok sa interbensyon sa pulisya / militar. Tinitiyak din ng accord na malaya at ligtas nilang magagampanan ang kanilang mga political rights sa loob ng kanilang campuses, gaya ng malayang magpahayag, peaceful assembly at magpetisyon sa pamahalaan upang ilahad ang kanilang karaingan. Gisiguro usab sa kasabutan nga sila libre ug luwas nga magamit ang ilang mga katungod sa politika sa sulod sa ilang mga kampus, sama sa libre nga pagsulti, malinawon nga pagtigum ug petisyon sa gobyerno aron ipahayag ang ilang mga reklamo. Sa aking pananaw, ang pagpawalang-saysay ng UP-DND accord sa parte ng DND ay isang red-tagging sa mga estudyante ng UP. Sa akong tan-aw, ang pagwagtang sa kasabutan sa UP-DND sa bahin sa DND usa ka red-tagging sa mga estudyante sa UP. Ang red-tagging ay ang pag-label, pag-marka, pag-taguri, pagtawag at pag akusa sa isang indibidwal o organisasyon bilang isang makakaliwa, subersibo, komunista o terorista, na ginagamit na isang stratihiya ng ahente ng estado partikular ang law enforcement agencies at militar laban sa mga pinaniniwalang may banta o kalaban ng gobyerno. Ang red-tagging mao ang pagmarka, pagmarka, pagmarka, pagtawag ug pag-akusar sa usa ka indibidwal o organisasyon nga usa ka leftist, subersibo, komunista o terorista, nga gigamit ingon usa ka istratehiya sa mga ahente sa estado nga piho nga mga ahensya nga nagpatuman sa balaod ug militar kontra sa mga gitoohan nga nameligro supak sa gobyerno. Sa madaling salita, sa red-tagging inuugnay ng gobyerno ang isang indibidwal o organisasyon sa komunista o sa military armed group nito-ang National PeopleÕs Army (NPA). Sa ato pa, ang gobyerno nga namarkahan og pula nag-uban sa usa ka indibidwal o organisasyon sa komunista o sa armadong grupo sa militar - ang National People's Army (NPA). Hindi natin maitatanggi ang mga masamang sinapit ng mga nauna ng naging biktima ng red-tagging. Dili naton ikalimod ang kahimtang sa mga kaniadto biktima sa red-tagging. Karamihan sa kanila ay na-harass, tinakot at pinagbantaan at ang ilan sa kanila ay pinatay. Kadaghanan sa kanila giharas, nahadlok ug gihulga ug ang pila sa kanila gipatay. Ang red-tagging ay halos katumbas na mapabilang sa kinakatakutang listahan ng narco-list ng Malacanang, kung ang mga sinapit ng mga nabiktima nito ang pag-uusapan. Ang red-tagging hapit katumbas sa pagkalakip sa gikahadlokan nga listahan sa narco-list sa Malakanyang, kung bahin sa kahimtang sa mga biktima niini. Ito ay isang klarong paglabag sa karapatang pantao, partikular sa due process clause ng constitution. Kini usa ka tin-aw nga paglapas sa tawhanong mga katungod, nga piho nga angayan nga proseso sa kundisyon sa konstitusyon. Matatandaan din na ang UP-DND accord na ginawa noong 1989 ay hango at base sa academic freedom ng UP na ginagarantiya naman ng ating constitution. Kahinumduman usab nga ang kasabutan sa UP-DND nga gihimo kaniadtong 1989 nakabase ug nakabase sa kagawasan sa akademiko sa UP nga gigarantiyahan sa atong konstitusyon. Ang pagpawalang-bisa nito na walang malinaw na basehan at sapat na dahilan ay masasabing paglabag sa academic freedom ng UP. Ang pagwagtang niini nga walaÕy klarong basehan ug igong katarungan mahimong isipon nga usa ka paglapas sa kagawasan sa akademiko sa UP. Hindi din maaaring basta na lang ipawalang saysay ng DND ang kasunduan. Dili usab mahimo sa DND yano nga pagwagtang sa kasabutan. Ang UP-DND accord ay isang malayang kasunduan na pinasok ng dawalang partido na walang masamang hangarin (good faith). Ang UP-DND nga kasabutan usa ka independente nga kasabutan nga gisudlan sa duha nga partido nga walaÕy maayong pagsalig. Nararapat lamang na dapat kinuha muna ng DND ang paliwanag ng UP bago nito pinawalang-bisa ang kasunduan. Angayan lang nga kuhaon una sa DND ang katin-awan sa UP sa wala pa kini gikanselar sa kasabutan. Ito ay simpleng due process na hindi binigay sa UP. Kini usa ka yano nga proseso tungod sa wala gihatag sa UP. Kahit walang project sa showbiz ay okay lang sa isang sikat na aktor dahil meron pala siyang ibang pinaghahandaan sa kasalukuyan. Bisan kung walaÕy proyekto sa showbiz, okay lang sa usa ka sikat nga artista tungod kay adunay pa siyaÕy mga giandam karon. Sinabi ng aking cricket na target ng ating bidang aktor ang isang congressional district dito sa Metro Manila. Giingon sa akong cricket nga ang among bida nga artista ang nagpunting sa usa ka distrito sa kongreso dinhi sa Metro Manila. Graduating na kasi o last term na ng kasalukuyang kongresista sa distrito na ito kaya naniniwala ang kampo ng aktor na kayang-kaya niyang ilampaso sa eleksyon ang magiging pambato ng kabilang kampo. Tungod kay ang karon nga kongresista sa kini nga distrito graduating o katapusan nga termino, mao nga ang kampo sa aktor nagtuo nga mapasar niya ang piliay sa pikas nga kampo. Dati ring aktor ang kasalukuyang kongresista sa pinag-uusapan nating distrito at isa sa kanyang mga kapatid ang sinasabing patatakbuhin nila bilang congressional representative sa 2022. Ang karon nga kongresista sa distrito nga gihisgutan namon usa usab ka artista ug usa sa iyang mga igsoon giingon nga modagan isip representante sa kongreso kaniadtong 2022. Sinabi nga ng aking cricket na magiging papogian ang laban kapag nagkataon. Giingon sa akong kuliglig nga ang dula modaog nga sulagma. Ang aktor na bida sa ating kwento ngayong araw ay may not so secret weapon sa katauhan ng kanyang girlfriend na aktres na talaga namang sikat na sikat hanggang sa kasalukuyan. Ang artista nga gibidahan sa atong istorya karon adunay dili kaayo tinago nga armas sa persona sa iyang hinigugma nga usa ka aktres nga bantog gyud hangtod karon. Ang aktor na naghahanda sa kanyang pagpasok sa pulitika ay anak ng isang mahusay na aktres na sumikat noong dekada 90 bilang sexy star. Ang artista nga nag-andam alang sa iyang pagsulod sa politika mao ang anak sa usa ka bantog nga aktres nga nabantog sa katuigang 90 isip usa ka seksing bituon. Naniniwala sila na kaya nilang maipanalo ang susunod na halalan laloÕt hindi rin naman naging mahusay ang performance ng kasalukuyang kongresista sa nasabing distrito. Nagtoo sila nga mahimo sila magdaog sa sunod nga piliay labi na nga dili maayo ang nahimo sa karon nga kongresista sa nahisgutang distrito. Tiyak na mahahati ang showbiz sa magiging tapatan na ito susunod na eleksyon. Siguradong magkabahinbahin ang Showbiz sa umaabot nga piliay nga piliay. Dagdag pa na clue: ang kasalukuyang kongresista ay sumikat bilang ÒKapusoÓ, samantalang ang aktor na tatakbo bilang congressman ay isa namang ÒKapamilyaÓ. Usa ka dugang nga timailhan: ang karon nga kongresista nabantog nga "Kapuso", samtang ang artista nga modagan pagka-kongresista usa pa nga "Kapamilya". Ang aktor na naghahanda sa kanyang pagpasok sa pulitika sa 2022 ay si Mr. A as in Atay. Ang aktor nga nag-andam alang sa iyang pagsulod sa politika kaniadtong 2022 mao si Mr. Usa ka ingon sa Atay. Ang kongresista naman na magtatapos na ang termino ay si Mr. V as in Virtual. Ang kongresista nga magtapos sa iyang termino mao si Mr. V ingon sa Virtual. Tambak ngayon sa social media ang pagsubok ng mga Ôcar bloggersÕ sa binuksang ÔSKYWAY Stage 3 elevated tollwayÕ ng San Miguel Corporation. Karon, gisulayan sa social media ang mga Ôcar bloggerÕ sa ÔSKYWAY Stage 3 elevated tollwayÕ nga gibuksan sa San Miguel Corporation. May kanya-kanya silang resulta. Adunay sila kaugalingon nga mga sangputanan. 14 minutes mula Alabang papuntang Makati, 12 minutes mula Makati hanggang Quezon City at 20 minutes Makati hanggang NLEX entrance. 14 ka minuto gikan sa Alabang hangtod sa Makati, 12 minuto gikan sa Makati hangtod sa Lungsod sa Quezon ug 20 minuto ang Makati hangtod sa entrada sa NLEX. 34 minutes mula NAIA terminal 2 hanggang NLEX, na pawang gumamit ng Òspeed limitÓ na 60 kms bawat oras. 34 minutos gikan sa NAIA terminal 2 hangtod NLEX, nga ang tanan naggamit usa ka "speed limit" nga 60 kms matag oras. Nakakatuwang panoorin ang mga pasasalamat, sagot daw sa matagal nilang paghihintay, dating imposible naging posible at malaking pagbabago ito sa buhay ng mga Pilipino. Masadya tan-awon ang pagpasalamat, giingon nga kini ang tubag sa ilang dugay nga paghulat, kaniadto imposible ug kini usa ka dakong kausaban sa kinabuhi sa mga Pilipino. Mas maaga silang makakapaghanapbuhay, mas malapit na ngayon ang kanilang upisina, trabaho o eskwela. Kung dali sila makatrabaho, labi ka duul ang ilang opisina, trabaho o eskuylahan. Mas maaga rin silang makakauwi sa kanilang mga mahal sa buhay, mas malapit na ang kanilang mga ÒhometownsÓ sa mga lalawigan . Kung dali sila makauli sa ilang mga minahal, labi ka duul ang ilang mga "lungsod nga natawhan" sa mga probinsya. At dahil diyan, hindi na sila dadaan sa parusang EDSA at C5. Ingon usa ka sangputanan, dili na sila mapailalom sa mga parusa sa EDSA ug C5. Maraming dinaanang balakid ang P44. -B SKYWAY Stage 3 na datiÕy 14 kilometers lamang mula Bicutan, Taguig hanggang Balintawak QC na sinimulan noong 2014, panahon ni Pnoy. Ang P44 nakaagi sa daghang mga babag. -B SKYWAY Stage 3 nga kaniadto 14 kilometros ra gikan sa Bicutan, Taguig hangtod sa Balintawak QC nga nagsugod kaniadtong 2014, sa panahon sa Pnoy. Napabayaan ito ng naturang administrasyon, at di matuluy-tuloy dahil sa Òconstruction delaysÓ sa mga ililipat na public utilitiesÓ at Òright of way issuesÓ sa Old Santa Mesa at V. Mapa streets. Gibaliwala kini sa administrasyon, ug dili makapadayon tungod sa "pagkaantalang konstruksyon" sa pagbalhin sa mga public utilities "ug" mga isyu sa right of way "sa mga daang Santa Mesa ug V. Mapa. Nalutas lamang ito dahil sa masigasig na pagpipilit ni SMC president Ramon S. Nasulbad ra kini tungod sa makugihon nga paghingusog sa presidente sa SMC nga si Ramon S. Ang at pinadaan ito sa isa nilang planta sa Pandacan para kumunekta sa Araneta avenue via San Juan River kaya humaba at naging 18 kms. Giagi kini sa usa sa ilang mga tanum sa Pandacan aron makakonektar sa Araneta avenue pinaagi sa San Juan River busa nagpikit kini ug nahimoÕg 18 kms. Nagkaroon din ng sunog doon nong Pebrero, bukod pa sa Covid-19 lockdowns mula Marso at matitinding ulan nitong Oktubre. Adunay usab sunog didto sa Pebrero, dugang sa mga lockdown sa Covid-19 gikan Marso ug kusog nga ulan karong Oktubre. Hindi ako nagtataka kung bakit mas mabilis na ngayon ang traffic sa EDSA. Wala ako matingala kung ngano nga ang trapiko labi ka dali sa EDSA karon. Bago buksan ang Skyway stage 3, pito hanggang 12 kph lamang ang bilis ng biyahe sa EDSA, ngayon, itoÕy nasa 20 hanggang 30 kph ang biyahe na parang Òpiyesta opisyalÓ o Linggo raw ang pakiramdam. Sa wala pa buksan ang Skyway yugto 3, ang katulin sa biyahe sa EDSA pito ra hangtod 12 kph, karon, kini usa ka 20 hangtod 30 kph nga biyahe nga ingon usa ka "piyesta opisyal" o Domingo. Hindi nagkamali ang projection ng DPWH at SMC, na 30 percent ng mga behikulo sa EDSA ang mababawas araw-araw. Ang sayup sa DPWH ug SMC dili sayup, nga 30 porsyento nga mga salakyanan sa EDSA ang gikuhaan adlaw-adlaw. Kahit hindi mawawala ang ÒtrafficÓ sa mga lugar sa ilalim ng SKYWAY, kahit paano ay merong alternatibong daanan ang ating mga private at public vehicles kung nagmamadali. Bisan kung ang trapiko sa mga lugar nga naa sa ilawom sa SKYWAY wala mawala, bisan unsang paagiha ang atong pribado ug pampubliko nga mga salakyanan adunay alternatibong agianan kung nagdali sila. At dahil konektado na ngayon ang NLEX at SLEX, binabantayan ko ngayon ang pangako ng SMC na magtayo ng modernong ÒCentralized Bus and Food terminalÓ sa 25 ektaryang lupa nito sa Pandacan, Maynila na konektado sa SKYWAY Stage 3. Ug tungod kay ang NLEX ug SLEX konektado karon, gisubay ko karon ang pasalig sa SMC nga tukuron ang usa ka moderno nga "Centralized Bus and Food terminal" sa 25 ektaryang yuta niini sa Pandacan, Manila nga konektado sa SKYWAY Stage 3. Ang mga bus passengers mula Ilocos at Bicol ay makakarating ng maayos sa sentro ng Maynila na hindi na kailangang bumaba sa mga nagkalat na bus terminals sa EDSA at C5. Ang mga pasahero sa bus gikan sa Ilocos ug Bicol luwas nga maabot sa sentro sa Manila nga dili kinahanglan manaog sa nagkatag nga mga bus terminal sa EDSA ug C5. Higit 1,000 public buses at UV Express bawat oras ang seserbisyuhan sa naturang terminal na ililipat naman sa mga PUJs ng Maynila sa kanilang patutunguhan. Kapin sa 1,000 nga mga publiko nga bus ug UV Express matag oras ang isilbi sa terminal nga ibalhin sa mga PUJ sa Manila sa ilang padulngan. Isang food terminal din na bagsakan ng mga produktong pagkain mula Northern at Central Luzon ang itatayo katulad ng nagsarang FTI sa Taguig, bagay na magpapabilis sa kalakalan at posibleng mas murang bilihin. Usa ka terminal sa pagkaon nga adunay mga produkto gikan sa pagkaon gikan sa Northern ug Central Luzon ang itukod usab, sama sa sirado nga FTI sa Taguig, nga makapadali sa patigayon ug posible nga mas barato nga mga palaliton. Sa kabuuan, isang napakaganda at napapanahong regalo ngayong 2021 sa mamamayan ang bagong 18 km-SKYWAY STAGE 3 , kahit pa sabihing may babayarang toll fee na P90 sa bawat gamit. Sa kinatibuk-an, ang bag-ong 18 km-SKYWAY STAGE 3 usa ka maayo kaayo ug angay nga panahon nga regalo alang sa mga tawo kaniadtong 2021, bisan kung giingon nga adunay bayranan sa toll nga P90 matag butang. Dahil sa binawasan nito ang marami nating aksayadong oras sa kalye, mas gagaang, bibilis at mapapadali ang ating mga gawain. Tungod kay gipaminusan ang kadaghan sa oras nga gigahin namon sa kadalanan, gipadali, dali ug kadali ang among buluhaton Mas maraming Òquality timeÓ ang maibibigay natin ngayon sa ating mga trabaho at makakarating tayo sa tamang oras. Mahimo naton mahatagan ang daghang "kalidad nga oras" sa among mga trabaho karon ug moabut kami sa hustong panahon. At ang pinakamahalaga, lubusang maglalapit ang bawat miyembro ng pamilyang Pilipino sa kanilang mga tahanan na dati-ratiÕy mas maraming oras ang ginugugol sa labas dahil sa matindi at buhul-buhol na trapiko. Ug labi ka hinungdan, ang matag miyembro sa pamilyang Pilipino makapaduol sa ilang mga balay, nga kaniadto naggugol og daghang oras sa gawas tungod sa grabe nga trapiko. Sa SMC, DPWH at kay Pres. Duterte, ÒMatsalaÓ! Sa SMC, DPWH ug Pres. Duterte, "Matsala"! Nabuhay at maingay na naman ang isyung Cha-Cha (Charter Change o Constitutional Amendments). Ang isyu sa Cha-Cha (Charter Change o Constitutional Amendments) buhi ug maayo na usab. Bakit ba tuwing matatapos ang termino ng (mga naging) pangulo, ang ating mga mambabatas, lalo na yung mga kapanalig o kaalyado nila, ay nagpupumilit na mag Cha-Cha? Ngano nga sa matag higayon nga matapos ang termino sa (kanhing) pangulo, ang atong mga magbabalaod, labi na ang ilang mga kaalyado o kaalyado, moinsistir sa Cha-Cha? Cha-Cha sa panahon ng pandemyang Covid-19? Cha-Cha sa panahon sa Covid-19 pandemya? Seryoso ba kayo? Seryoso ka ba? Ang pagpalit ng ating constitution ay maaaring mangyari sa dalawang paraan. Ang pagrepaso sa among konstitusyon mahimong mahinabo sa duha ka paagi. Ang una ay kung magkakaroon ng rebolusyon. Ang una mao kung adunay rebolusyon. Ito ay isang extra-constitutional at hindi naaayon sa constitution. Kini labag sa konstitusyon ug dili uyon sa konstitusyon. Matatandaan na ang 1973 Constitution ay napalitan ng 1986 Freedom Constitution matapos magkaroon ng isang EDSA Revolution. Kahinumduman nga ang 1973 Constitution nga gipulihan sa 1986 Freedom Constitution pagkahuman sa EDSA Revolution. Ang 1986 Freedom Constitution ay nalikha (at nagkaroon ng bisa) na hindi naaayon sa mga itinakda ng 1973 Consitution dahil ito ay ginawa sa panahon ng Revolutionary Government ng dating pangulong Corazon C. Aquino. Ang Konstitusyon sa Kalayaan sa 1986 gimugna (ug nagsugod og kusog) nga dili nahisubay sa mga probisyon sa 1973 nga Konsulta tungod kay gihimo kini sa panahon sa Rebolusyonaryong Gobyerno ni kanhi presidente Corazon C. Aquino. Ang pangalawa ay yung alinsunod o naaayon sa itinakda ng constitution. Ang ikaduha pinauyon sa mga probisyon sa konstitusyon. Nagkaroon ng revision ng 1986 Freedom Constitution at ito ay tuluyang pinalitan ng kasalukuyang 1987 Constitution na nagkabisa noong February 11, 1987. Adunay usa ka pagbag-o sa 1986 Freedom Constitution ug kini sa katapusan gipulihan sa karon nga 1987 Constitution nga nagsugod sa Pebrero 11, 1987. Ang revision o pagpalit nito ay alinsunod at naaayon sa itinakda ng 1986 Freedom Constitution. Ang pagbag-o niini nahiuyon sa mga probisyon sa 1986 Freedom Constitution. Ang revision o pagpalit ng ating 1987 Constitution ay maaari lamang ipanukala ng Kongreso (acting as Constituent Assembly) sa pamamagitan ng 3/4 votes ng lahat ng miyembro nito. Ang pag-usab o pag-ilis sa atong Konstitusyon sa 1987 mahimo lamang isugyot sa Kongreso (nga naglihok isip Constituent Assembly) sa 3/4 nga mga boto sa tanan nga mga myembro niini. Ang ibig sabihin, ito ay dapat suportado ng hindi bababa ng 18 senador at 228 na kongresista. Sa ato pa, kinahanglan suportahan kini sa dili moubus sa 18 ka mga senador ug 228 nga mga kongresista. Maaari din palitan ang 1987 Constitution sa pamamagitan ng Constitutional Convention na ipapatawag ng Kongreso na suportado ng 2/3 votes ng lahat ng miyembro nito. Ang 1987 Konstitusyon mahimo usab nga mapulihan sa Constitutional Convention nga gipatawag sa Kongreso nga gisuportahan sa 2/3 nga mga boto sa tanan nga mga myembro niini. Maaalala na noong 1970 tayo ay naghalal ng mga delegado para sa 1971 Constitutional Convention upang bumalangkas at gumawa ng bagong constitution (1973 Constitution). Kahinumduman nga kaniadtong 1970 nagpili kita og mga delegado alang sa 1971 Constitutional Convention aron sa pag-draft ug pag-draft sa usa ka bag-ong konstitusyon (1973 Constitution). Kung sakaling mayroon nang nagawang bagong constitution ang Kongreso o ang Constitutional Convention, ito naman ay dapat aprobahan ng taong bayan (qualified voters) sa isang plebicite katulad ng naganap noong February 2, 1987 kung saan inaprubahan ng taong bayan ang 1987 Constitution. Kung ang Kongreso o ang Batakang Balaod sa Konstitusyon nakaghimo na usa ka bag-ong konstitusyon, kinahanglan kini mapalig-on sa mga tawo (kwalipikado nga mga botante) sa usa ka plebicite sama sa nahitabo kaniadtong Pebrero 2, 1987 diin ang mga tawo nagpalig-on sa 1987 Constitution. Maari din baguhin ang ilang provisions ng 1987 Constitution na hindi kailangang palitan ang buong constitution. Posible usab nga usbon ang pipila nga mga probisyon sa 1987 Constitution nga dili kinahanglan nga bag-ohon ang tibuuk nga konstitusyon. Dapat tandaan na kung ang nais ay palitan ang buong constitution, ang tamang paraan ay revision sa pamamagitan ng Constitutional Convention, o 3/4 votes ng lahat ng miyembro ng Kongreso. Angay nga hinumdoman nga kung ang usa gusto nga usbon ang tibuuk nga konstitusyon, ang husto nga paagi pagabag-ohon sa Constitutional Convention, o 3/4 nga mga boto sa tanan nga mga myembro sa Kongreso. Kung ang objective ay baguhin amang ang ilang provisions nito, ang tamang paraan ay makakuha ng 3/4 votes ng lahat ng miyembro ng Kongreso, o sa pamamagitan ng Constitutional Convention, o initiative. Kung ang katuyoan mao ang pag-amendar lang sa pipila nga mga probisyon niini, ang tama nga paagi aron makakuha og 3/4 nga mga boto sa tanan nga mga myembro sa Kongreso, o pinaagi sa Constitutional Convention, o inisyatiba. Bagamat pinapayagan sa constitution ang amendments sa pamamagitan ng Constitutional Convention, ito naman ay impractical at magastos para sa amendments lang ng constitution. Bisan kung ang mga pag-usab gitugotan sa konstitusyon pinaagi sa Constitutional Convention, kini dili praktikal ug mahal alang sa mga pag-usab sa konstitusyon lamang. Ang initiative ay isang bagong paraan na hindi makikita sa mga dating constitution natin. Ang inisyatibo usa ka bag-ong pamaagi nga wala makita sa among nangaging mga konstitusyon. Maaari ng direktang magmungkahi ang sino mang rehistradong botante ng Pilipinas na baguhin ang ilang provisions ng ating constitution. Ang bisan kinsa nga rehistradong botante sa Pilipinas mahimong direkta nga mosugyot nga usbon ang pipila ka mga probisyon sa among konstitusyon. Ito ang tinangkang gamitin noon ng mga supporters ng dating pangulong Fidel Ramos at Gloria Macapagal Arroyo na may layuning palawigin ang termino o para palitan ang sistema ng ating gobyerno bilang parliamentary form of government. Kini ang gisulayan nga gamiton sa mga dumadapig sa mga kanhing pangulo nga si Fidel Ramos ug Gloria Macapagal Arroyo kaniadto nga adunay katuyoan nga lugwayan ang termino o hulipan ang sistema sa atong gobyerno ingon usa ka parliamentary nga porma sa gobyerno. Ang initiative ay maaari lamang gamitin sa pag-amend ng constitution at hindi sa pagpalit o revision ng constitution. Mahimo lang gamiton ang inisyatiba aron maamyenda ang konstitusyon ug dili aron mabag-o o mausab ang konstitusyon. Kagaya ng pagpalit o revision ng constitution, ano man pagbabago o amendments na gawin sa constitution ay dapat aprobahan (ratify) ng taong bayan (qualified voters) sa isang plebicite. Sama sa pagbag-o o pagbag-o sa konstitusyon, ang bisan unsang mga pagbag-o o mga pag-usab nga gihimo sa konstitusyon kinahanglan mapanghimatud-an sa mga tawo (kwalipikado nga mga botante) sa usa ka plebicite. Ang constitution ay hindi sinulat sa bato. Ang konstitusyon wala gisulat sa bato. Walang duda at question na maaari itong palitan (revise) at baguhin (amend) at nasa kapangyarihan naman ng bawat senador at kongresista na magmungkahi na baguhin ito. WalaÕy pagduda ug pangutana nga mahimoÕg usbon ug usbon ug naa sa matag senador ug kongresista ang mosugyot nga usbon kini. Sinabi ng mga senador at kongresista na nagsusulong ng Cha-Cha na ang economic provisions lang ng constitution ang tatalakayin at babaguhin upang ito ay makatulong sa economic recovery ng bansa. Ang mga senador ug kongresista nga nagpasiugda sa Cha-Cha nag-ingon nga ang mga probisyon sa ekonomiya lamang sa konstitusyon ang hisgutan ug usbon aron matabangan ang ekonomiya sa nasud. Magandang aksyon sana ito kung napapanahon at tama sa timing. Maayo nga aksyon kung kini tukma sa panahon ug husto sa oras. Tulad ng mga naunang nagtangkang mag Cha-Cha nang malapit ng matapos ang mga termino ng mga namumuno, ito ay pagdududaan ng marami na isang hakbang para manatili sa pwesto at political power ang ating mga namumuno. Sama sa miaging mga pagsulay sa Cha-Cha hapit na matapos ang termino sa mga namumuno, kadudahan nga gidudahan nga kini usa ka lakang aron mapadayon ang katungdanan sa katungdanan ug gahum sa politika. Ang pagduda at pangamba ng marami ay may basehan. Ang pagduda ug pagdakup sa kadaghanan adunay basihanan. Walang makakapagpigil sa Kongreso kung ano ang imumungkahi nitong baguhin (amend) kapag ito ay umaakto na bilang isang Constituent Assembly. WalaÕy makapugong sa Kongreso gikan sa pagsugyot us aka pag-usab kung kini molihok ingon usa ka Constituent Assembly. Pwede nitong imungkahing baguhin kahit ano sa constitution, kasama na ang no election o term extension ng pangulo, vice-president at miyembro ng Kongreso. Mahimo kini isugyot nga mga pagbag-o sa konstitusyon, lakip ang walaÕy piliay o term extension sa pangulo, bise-presidente ug mga myembro sa Kongreso. Pati pagbuwag (abolition) ng mga ilan position o opisina ay pwede nilang imungkahi. Mahimo usab nila isugyot ang pagtangtang sa pipila ka mga posisyon o opisina. Ang Cha-Cha sa panahon ng Covid-19 ay magdudulot lang ng paghahati (divisive) sa taong bayan. Ang Cha-Cha sa panahon sa Covid-19 magdala lamang sa pagkabahinbahin sa mga tawo. Mali din pag-usapan ang ganitong Òpolitical activitiesÓ sa Kongreso sa panahon ngayon ng pandemya. Sayup usab nga hisgutan ang bahin sa mga "kalihokan sa politika" sa Kongreso sa panahon karon sa pandemya. Ika nga insentive sa mga taong bayan na ngayon ay dumadanas ng kahirapan dahil sa pandemyang dulot ng Covid-19 Kini usa ka insentibo alang sa mga tawo sa lungsod nga karon nag-antos sa kakubus tungod sa sakit nga dulot sa Covid-19. Napakaraming problema ng ating bansa dahil sa nagaganap na pandemya. Ang atong nasud adunay daghang mga problema tungod sa nagpadayon nga pandemya. Ito na lang sana ang tutukan ng mga nagsusulong ng Cha-Cha. Kini ra ang gitutokan sa mga nagpasiugda sa Cha-Cha. Itutok at bigyan pansin kung papaano mabibigyan ang taong bayan ng tama, mura, ligtas at pinakamabisang vaccine kontra Covid-19. Igpunting ug hatagan pagtagad kung giunsa mahatagan ang mga tawo sa tama, barato, luwas ug labing epektibo nga bakuna batok sa Covid-19. Pera ng taong bayan ang gagamitin sa pagbili ng vaccine kaya dapat lang ibigay sa kanila ang pinakamahusay at pinakamabisang vaccine. Gamiton ang salapi sa mga tawo aron mapalit ang bakuna busa hatagan lang sila labing kaayo ug labing epektibo nga bakuna. Huwag naman sana yung vaccine na Òpwede naÓ. Palihug ayaw gamita ang "posible" nga bakuna. Mabisang bakuna muna bago Cha-Cha. Epektibo nga bakuna una sa Cha-Cha. Simula Enero 23, malalaman ng bansa kung nagka-ÒhawaanÓ ng COVID-19 sa mapayapa at matahimik na Traslacion sa Quiapo Church. Sugod Enero 23, mahibal-an sa nasud kung ang COVID-19 "natakdan" sa malinawon ug malinawon nga Traslacion sa Quiapo Church. ItoÕy batay sa mga medical experts na nagsasabing lalabas sa loob ng dalawang linggo ang mga sintomas ng pandemya sa mga debotong dumalo sa mga misa at sa pila sa Traslacion. Gibase kini sa mga eksperto sa medisina nga nag-ingon nga ang mga simtomas sa pandemiya makita sa sulud sa duha ka semana alang sa mga deboto nga motambong sa misa ug sa pila sa Traslacion. Bagamat sumunod sa minimum health protocols ang karamihan ng higit kalahating milyong deboto, maraming ÔlapsesÓ sa Òphysical distancingÓ ang nakita sa video bukod pa sa maraming maling pagsusuot ng mga face mask at face shields. Bisan kung ang kadaghanan sa labaw sa tunga sa milyon nga mga deboto nagsunod sa minimum nga mga protokol sa kahimsog, daghang mga 'lapses' sa "pisikal nga pagkalayo" ang nakita sa video nga dugang sa daghang dili husto nga paggamit sa mga maskara sa nawong ug mga panagang sa nawong. Bahala na ang Panginoong Hesukristo, sabi ng nakararami, na sinusog naman ng rector ng Simbahan ng Quiapo. Naa ra sa Ginoong Jesukristo, ingon sa kadaghanan, nga usbon sa rektor sa Simbahan sa Quiapo. Kasi naman, talaga namang lugmok, sadlak at wala na raw masulingan ang sambayanan sa hirap at panganib ng nakamamatay na COVID-19. Tuod man, ang mga tawo nahulog gyud, nahagbong ug walaÕy kalabotan sa kalisud ug katalagman sa makamatay nga COVID-19. Nitong nakaraang tatlong araw, kapansin-pansin ang pagdami ng mga bagong kaso: 1,776 noong Biyernes, 1,952 noong Sabado at 1,906 nung Linggo. Sa miaging tulo ka adlaw, ang ihap sa mga bag-ong kaso ningdaghan og kadaghan: 1,776 kaniadtong Biyernes, 1,952 sa Sabado ug 1,906 sa Domingo. Dati, nasa 800-900 na lamang tayo bago magpasko. Kaniadto, 800-900 ra kami sa wala pa ang Pasko. Kahit ganito, mas maganda pa rin ang sitwasyon natin sa Ònew casesÓ kumpara sa mga kalapit nating bansa. Bisan pa niana, ang atong kahimtang sa "mga bag-ong kaso" labi pang maayo kung itandi sa atong mga silingan nga nasud. Ang Indonesia ay nagtala rin kahapon ng mga new cases na 9,640 at ang Malaysia naman ay 2,433. Ang Indonesia nagtala usab 9,640 nga bag-ong mga kaso kagahapon ug Malaysia nga adunay 2,433. Maganda rin ang balita sa ating Òactive casesÓ na 20,087 lamang, at tayo ay number 3 na lang ngayon dito sa ASEAN at number 59 sa buong mundo. Maayo usab ang balita sa atong mga "aktibo nga kaso" nga 20,087 lamang, ug naa na kami sa numero 3 dinhi sa ASEAN ug numero 59 sa tibuuk kalibutan. Nangunguna sa ASEAN at number 21 sa buong mundo ang Indonesia (122,873 active cases) samantalang nasa number 45 ang Malaysia (27,332 active cases). Ang Indonesia naa sa taas nga bahin sa ASEAN ug numero 21 sa tibuuk kalibutan (122,873 nga aktibo nga mga kaso) samtang ang Malaysia naa sa numero 45 (27,332 nga aktibo nga mga kaso). Pero, di pa rin pwedeng magpakampante dahil kailangan nating ituloy ang Òface mask-face shieldÓ at Òphysical distancingÒ sa bawat pakikipagsalamuha natin sa araw-araw. Bisan pa, dili gihapon kita mahimo nga kampante tungod kay kinahanglan naton nga ipadayon ang "face mask-face Shield" ug "physical distancing" sa adlaw-adlaw nga pakig-uban . Hindi niyo napapansin, marami na ang namamatay sa ating kapaligiran. Dili nimo namatikdan, daghan ang nangamatay sa atong palibot. Ang kabuuang bilang ay 10,339 na mga Pilipino na binubuo ng 9,405 local residents at 934 na overseas Pinoys. Ang kinatibuk-ang ihap mao ang 10,339 ka mga Pilipino nga naglangkob sa 9,405 nga mga lokal nga residente ug 934 nga mga Pilipino sa gawas sa nasud. Marami sa kanila ay mga kamag-anak, kaupisina, kaibigan, kakilala , mga pulitiko, artista, bata, matanda, mahirap, o bilyonaryo na hindi pinalad na masilayan ang bagong taong 2021. Daghan kanila mga paryente, kauban sa trabaho, higala, kaila, pulitiko, aktor, bata, tigulang, pobre, o bilyonaryo nga walaÕy swerte nga makakita sa bag-ong tuig 2021. Kaya naman, bilang ÒsurvivorsÓ huwag nating sayangin ang ating kaligtasan. Busa, ingon nga "nakalig-on" dili naton usik-usikan ang atong kaluwasan. Magtulungan at makiisa tayo sa lahat ng kilusan, gobyerno , baranggay o pribadong sektor upang makontrol kundi man mapuksa ang Ôpandemyang ito. Magtinabangay kita ug maghiusa sa tanan nga mga kalihukan, gobyerno, barangay o pribadong sektor aron makontrol o mapuo ang kini nga ÔpandemyaÕ. Hindi nakakagulat. Dili ikatingala. Hindi ako nagulat nang kumpirmahin ng Malakanyang ang paghirang kay dating Mandaluyong mayor at Congressman Benhur Abalos bilang bagong chairman ng Metro Manila Development Authority (MMDA). Wala ako matingala sa pagkumpirma sa Malaca–ang sa pagtudlo sa kanhi mayor sa Mandaluyong ug Kongresista Benhur Abalos isip bag-ong chairman sa Metro Manila Development Authority (MMDA). Sumunod si Benhur sa amang si Mandaluyong mayor at Fiscal Benjamin Abalos Sr. na naglingkod ding MMDA chairman mula noong January 2001 hanggang June 2002 bago nalipat bilang COMELEC Chairman. Gisundan si Benhur sa iyang amahan nga mayor sa Mandaluyong ug Fiscal Benjamin Abalos Sr. nga nagsilbi usab nga chairman sa MMDA gikan Enero 2001 hangtod Hunyo 2002 sa wala pa gibalhin isip chairman sa COMELEC. Kung susuriin, nag-eenjoy na itong si bagong Chair Benhur sa pagiging propesor sa University of the Philippines, pero nagniningning ang kanyang track record bilang napakagaling na local government administrator. Kung tan-awon, ang bag-ong Chair Benhur nalipay sa pagkahimong usa ka propesor sa Unibersidad sa Pilipinas, apan ang iyang track record ingon usa ka maayo kaayo nga tagdumala sa lokal nga gobyerno ninghatag. Bukod dito, siya ang tanging opisyal na magkasabay na naging pinuno ng Union of Local Authorities of the Philippines (ULAP), umbrella organization ng higit 1 milyong elected officials sa buong bansa at lider ng League of Cities of the Philippines (LCP), asosasyon naman ng 122 city mayors. Ingon kadugangan, siya ra ang opisyal nga co-chairman sa Union of Local Authorities of the Philippines (ULAP), payong nga organisasyon sa kapin sa 1 milyon nga napiling mga opisyal sa tibuuk nasud ug pinuno sa League of Cities of the Philippines (LCP), usa ka asosasyon sa 122 ka mga mayor sa syudad. Kamakailan, nagkaroon si Benhur ng COVID-19 kasama ang amang si Ben at ina niyang si Cora. Bag-ohay lang, si Benhur adunay COVID-19 kauban ang iyang amahan nga si Ben ug iyang inahan nga si Cora. Personal niyang binantayan ang kanyang ina sa ospital kahit nahawa siya sa karamdaman, isang patunay ng pagmamahal ng anak sa kanyang magulang. Personal niyang giatiman ang iyang inahan sa ospital bisan kung nataptan siya sa sakit, usa ka pruweba sa gugma sa bata sa iyang mga ginikanan. Isang karakter na ibang klase at talaga namang kahanga-hanga. Usa ka kinaiya nga lahi ug tinuud nga katingalahan. Kaya naman sa mga susunod na araw, inaasahan ko ang mas bago, aktibo, mas masigla at maka-mamamayang MMDA. Mao nga sa umaabot nga mga adlaw, gipaabut nako ang usa ka labi ka bag-o, mas aktibo, labi ka buhi ug maka-katawhan nga MMDA. Babantayan natin ito ng husto. Bantayan namon kini pag-ayo. Simula January 1, 2021, ang premium rate na babayaran ng miyembro ng PhilHealth ay tataas sa 3.5% mula sa dating 3%. Sugod Enero 1, 2021, ang bayad sa premium nga gibayad sa mga myembro sa PhilHealth motaas ngadto sa 3.5% gikan sa miaging 3%. Para naman sa mga miyembro ng Social Security System (SSS), tataas din ang premium rate ng SSS sa araw na ito mula 12% ito ay magiging 13%. Alang sa mga myembro sa Social Security System (SSS), ang premium rate sa SSS karong adlawa mosaka usab gikan sa 12% hangtod 13%. Sa mga manggagawang kababayan natin, pati na sa mga maliliit na negosyante na ngayon ay naghihirap at naghihikahos dulot ng pandemyang Covid-19, ang sabay ng pagtaas nito ay tiyak na magdudulot karagdagan sa kanilang kahirapang dinadanas. Sa mga katrabaho, ingon man sa mga gagmay nga negosyante nga karon nag-antos ug nag-antos tungod sa sakit nga Covid-19, ang dungan nga pagtaas niini nga siguradong magdala sa ilang kawad-on. Maraming nanawagan, kasama na ang ilang mambabatas, na isuspindi na muna ang pagtaas ng premium rate ng PhilHealth at SSS dahil sa nagaganap na Covid-19 pandemic at hindi pa nakaka-recover ang marami sa financial impact nito. Daghan ang nanawagan niini, lakip ang pipila nga magbabalaod, nga suspindihon ang pagtaas sa mga rate sa premium sa PhilHealth ug SSS tungod sa nagpadayon nga Covid-19 nga pandemya ug daghan ang wala pa nakabawi gikan sa epekto sa panalapi. Dagdag pa ng ilan na walang karapatan magtaas ng premium rate ang PhilHealth dahil sa mga iskandalong kinasangkutan nito noong nakaraang taon. Ang uban midugang nga ang PhilHealth walaÕy katungod nga motaas ang premium rate tungod sa mga iskandalo nga naapil niini sa miaging tuig. Ang pagtaas ng premium ng PhilHealth at SSS ngayon sa panahon ng Covid-19 ay hindi kasalan ng PhilHealth at ng SSS o ng mga liderato nito. Ang pagsaka sa premium sa PhilHealth ug SSS karon sa panahon sa Covid-19 dili kasal sa PhilHealth ug SSS o mga namuno niini. Hindi din dapat ito isisi sa Kongreso dahil hindi din naman ginusto at sinadya ng ating mga mambabatas na itaon ang pagtaas ng rate sa panahon ng pandemya. Dili usab kini mabasol sa Kongreso tungod kay ang atong mga magbabalaod dili usab gusto ug gitinguha nga dugangan ang pagtaas sa rate sa panahon sa pandemiya. Ang RA 11223 o mas kakilala sa tawag na Universal Health Care Act, ay naisabas noon pang 2018. Ang RA 11223 o mas naila nga Universal Health Care Act, gipagawas kaniadtong 2018. Dahil sa kinakailangan itaas ang pondo ng PhilHealth upang matugunan ang ipapairal na universal health care sa buong bansa, itinakda sa batas ang gradual increase ng premium rate na nagsimula noong 2019. Tungod sa panginahanglan nga makalikom ang mga pondo sa PhilHealth aron matubag ang magamit nga unibersal nga pag-atiman sa kahimsog sa tibuuk nasud, ang balaod naghatag alang sa anam-anam nga pagtaas sa premium rate nga nagsugod sa 2019. Para sa taong ito, ipinag-utos ng batas na itaas ang premium sa 3.5% simula January 1, 2021. Alang sa karong tuig, ang balaod nagmando nga patas-an ang premium ngadto sa 3.5% sugod Enero 1, 2021. Ang RA 11199 (Social Security Act of 2018) naman ay naisabatas noong 2019. Ang RA 11199 (Social Security Act of 2018) gipatuman kaniadtong 2019. Dahil din sa pangangailangan ng sapat na pondo upang tustusan ang pangmatagalang (long term viability) social security system, itinakda ng batas na ito na itaas ang premium rate sa 13% mula sa 12% pagsapit ng January 1, 2021. Tungod usab sa panginahanglan alang sa igo nga pondo aron makagpansya sa taas nga panahon nga mahimoÕg katalagman nga sistema sa panluwas nga katalagman, gitakda sa balaod nga kini nga rate nga 13% gikan sa 12% hangtod Enero 1, 2021. Dahil dito, ang PhilHealth at ang SSS at ang governing boards (Board of Trustees) nito ay walang magagawa kung hindi itaas ang kanilang premium rate alinsunod sa tinakda ng batas. Ingon niana, ang PhilHealth ug ang SSS ug ang mga nagdumala nga board (Board of Trustees) walaÕy mahimo kung dili ang pagtaas sa ilang mga premium rate sama sa gipangayo sa balaod. Walang batas na nagbibigay kapangyarihan sa mga governing boards (Board of Trustees) ng PhilHealth at SSS upang pigilan ang pagtaas ng premium rate. WalaÕy balaod nga naghatag gahum sa mga nagdumala nga board (Board of Trustees) sa PhilHealth ug SSS aron mapugngan ang pagdako sa premium rates. Maski ang Pangulo, kontra sa paniwala ng ilan, ay wala din magagawa upang suspendihin ang pagtaas ng premium rates ng PhilHealth at SSS. Bisan ang Presidente, sukwahi sa gituohan sa pipila, walaÕy mahimo aron masuspinde ang pagtaas sa premium rates sa PhilHealth ug SSS. Walang batas na nagbibigay kapangyarihan sa Pangulo na gawin ito. WalaÕy balaod nga naghatag gahum sa Presidente nga himuon kini. Ang batas ang nagtakda ng pagtaas ng mga premium rate ng PhilHealth at SSS kaya tanging batas lamang ang pwedeng makapagbago o makapagpigil nito. Nalatid sa balaod nga usbaw sa PhilHealth ug SSS premium rates aron ang balaod ra ang makapabag-o o makapugong niini. Batas na ginawa at pinasa ng Kongreso ang nagtakda ng mga nasabing premium rates at tanging batas na gagawin at ipapasa lamang ng Kongreso ang pwedeng magpatigil, magbago at magbawi dito. Ang balaod nga gihimo ug gipasa sa Kongreso nagtakda sa nahisgutang mga premium rate ug ang balaod lang nga himuon ug ipalabang sa Kongreso ang makapahunong, makapausab ug makapawala niini. Kaya klarong hindi maaaring ipag-utos ng Pangulo, maski sa pamamagitan ng isang executive order, ang pag-suspindi ng pagtaas ng premium rates ng PhilHealth at SSS dahil tanging Kongreso lamang ang pwedeng makagawa nito sa pamamagitan ng pagpasa ng isang batas. Maathag nga ang Presidente dili mahimo mag-order, bisan pinaagi sa usa ka executive order, ang pagsuspenso sa pagtaas sa PhilHealth ug SSS premium rates tungod kay ang Kongreso ra ang makahimo niini pinaagi sa pagpasar sa usa ka balaod. Walang duda na ang pagsuspindi o pansamantalang pagpigil sa pagtaas ng premium rates ng PhilHealth at SSS ay ang tamang gawin ng PhilHealth at SSS. WalaÕy pagduha-duha nga ang pagsuspinde o temporaryo nga pagpugong sa pagtaas sa PhilHealth ug SSS premium rates ang tama nga buhaton sa PhilHealth ug SSS. Malaking bagay at tulong ito sa nakakarami ngunit ito ay dapat gawin ayon sa batas. Kini usa ka dako nga deal ug makatabang sa kadaghanan apan kinahanglan kini buhaton pinauyon sa balaod. May mga panukalang batas (bill) na naihain sa Senado at Kamara (House of Representatives) kung saan naglalayon ipatigil o isuspindi muna ang pagtaas ng premium rates ng PhilHealth at SSS. Adunay mga bayranan (bill) nga gi-file sa Senado ug Kamara (House of Representatives) nga nagtumong nga mahunong o masuspinde ang usbaw sa pagsaka sa premium sa PhilHealth ug SSS. Ang ilan ay upang bigyan kapangyarihan ang Pangulo para ipatigil o suspindihin ang pagtaas ng premium rate. Ang uban aron hatagan gahum ang Presidente nga ihunong o suspindihon ang pagtaas sa premium rates. Tila wala naman kumokontra sa mga panukalang batas na ito kaya mukang madali naman itong maisasabatas lalo naÕt kung ito ay magiging certified bill. Ingon og walaÕy pagsupak sa kini nga mga balaudnon busa ingon kadali kini nga magbalaod labi na kung kini mahimoÕg usa ka sertipikado nga balaudnon. Noong Lunes, naghain si Senate President Vicente Sotto ng Senate Bill No. 1967 na naglalayon bigyan o renew ang franchise ng ABS-CBN sa loob ng 25 years. Kaniadtong Lunes, ang Presidente sa Senado nga si Vicente Sotto nagsumite sa Senate Bill No. 1967 nga nagtumong sa paghatag o pagbag-o sa prangkisa sa ABS-CBN sa sulud sa 25 ka tuig. Agadan naman itong sinuportahan ng nakararaming senador. Gisuportahan dayon kini sa kadaghanan sa mga senador. Atin tandaan sana na ang ABS-CBN franchise bill ay isang private bill na ayon sa constitution ay dapat magmula sa Kamara (House of Representatives). Hinumdoman naton nga ang balaodnon sa franchise sa ABS-CBN usa ka pribado nga balaudnon nga sumala sa konstitusyon kinahanglan maggikan sa Kamara (House of Representatives). Dahil dito, ang Senate Bill No. 1967 ay hindi pwedeng talakayin, pag-usapan, pag-debatihan at ipasa ng Senado habang wala pang ABS-CBN franchise bill na naipasa ang Kamara at naipadala sa Senado. Tungod niini, ang Senate Bill No. Ang 1967 dili mahimong hisgutan, mahisgutan, malantugian ug mapasar sa Senado samtang wala pay balaodnon nga prangkisa sa ABS-CBN nga gipasar sa Kamara ug gipadala sa Senado. Nagsabi na si Deputy Speaker Vilma Santos-Recto na maghahain ito ng panukalang batas sa Kamara para sa ABS-CBN franchise. Gisulti na ni Deputy Speaker Vilma Santos-Recto nga mag-file siya og balaudnon sa Kamara alang sa prangkisa sa ABS-CBN. Sa usaping ito, makikita, masusubukan at malalaman ng taong bayan ang independent at leadership quality at style ni Speaker Lord Allan Velasco. Bahin niini, makita, masulayan ug mahibal-an sa mga tawo ang independente ug kalidad sa pagpangulo ug istilo ni Speaker Lord Allan Velasco. Huwag lang sanang makialam ang Malacanang tungkol sa isyung ito. Palihug ayaw pagpanghilabot sa Malakanyang bahin sa kini nga isyu. Ibinida ng aking cricket mula sa isang bulubunduking lungsod na nagsimula na raw umani ng suporta mula sa mga grupo ng ilang dating uniformed personnel ng militar at pulisya ang napipintong pagtakbo sa national position ng isang sikat na city mayor. Ang akong kuliglig gikan sa usa ka bukirang lungsod nga nagsugod na nga makakuha suporta gikan sa mga grupo sa pipila nga mga uniporme nga militar ug mga kawani sa pulisya nga nagpahibalo sa hapit na modagan alang sa nasudnon nga posisyon sa usa ka bantog nga mayor sa lungsod. Bilang patunay, ilang mga dating top military at police officials ang nakapulong ng ating bida dahil naniniwala daw ang mga ito na mahusay na alternative presidential candidate ang nasabing alkalde dahil sa husay ng pamumuno nito. Ingon usa ka pruweba, pipila ka mga nag-una nga opisyal sa militar ug pulis ang nakigtagbo sa among bayani tungod kay nagtoo sila nga ang nasangpit nga alkalde usa ka maayong alternatibo nga kandidato sa pagkapresidente tungod sa iyang kahanas sa pagpangulo. Huwag na kayong magtaka kung bakit mabilis umani ng suporta ang ating bida dahil siya ay dating ring ÒHeneralÓ. Ayaw katingala kung ngano nga ang atong bayani dali nga nakakuha suporta tungod kay siya kaniadto usa usab ka "Heneral". Bago siya pumalaot sa pulitika at naging mayor ng kanilang lungsod ay lumutang na ang pangalan ni mayor bilang matunog na contender noon bilang PNP chief. Sa wala pa siya mosulod sa politika ug nahimo siyang mayor sa ilang lungsod, ang ngalan sa mayor milutaw ingon usa ka bantog nga contender kaniadto isip hepe sa PNP. Pero ito ay naudlot dahil na rin sa kanyang prinsipyo na hindi nagustuhan nang dating prinsipe sa palasyo. Apan nadaot usab kini tungod sa iyang prinsipyo nga dili gusto ang kanhi prinsipe sa palasyo. Fastforward tayo, ngayon ay isang pelikula ang ginagawa naglalayong ipakita sa publiko ang Òthe other sideÓ ni mayor. Kusog kami, karon naghimo kami usa ka pelikula nga nagtumong aron ipakita sa publiko ang "pikas nga bahin" sa mayor. Gustong ipakita ng ilan sa kanyang mga malalapit na supporters na mahusay itong alternatibo kumpara sa mga trapo na naghahangad na humalili sa pwesto ni Pangulong Rodrigo Duterte sa 2022. Ang pipila sa iyang mga suod nga tigsuporta gusto ipakita nga kini usa ka maayong alternatibo kumpara sa mga basahan nga nagtinguha nga hulipan si Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong 2022. Bagaman wala sa radar at hindi kasama sa mga surveys ang pangalan ay naniniwala naman ang ilang mga nakakakilala kay mayor na kakayanin niyang ituloy ang mga reporma ng kasalukuyang administrasyon. Bisan kung ang ngalan wala sa radar ug ang mga survey wala iupod, ang pipila nga nahibal-an ang mayor nagtuo nga mahimo niya nga ipadayon ang mga reporma sa karon nga administrasyon. Ang nakikita lamang nilang problema sa ngayon ay ang gagamiting pondo para maitulak nang husto ang kandidatura ng bida sa ating kwento ngayong umaga. Ang nakita ra nila nga problema karon mao ang pondo nga magamit aron maduso ang kandidatura sa bida sa among istorya karong buntag. Ang dating heneral at ngayoÕy sinasabing naghahanda para sa kanyang pagtakbo sa pinakamataas na posisyon sa bansa ay si Mr. B as in Benz. Ang kanhi heneral ug karon giingon nga nangandam alang sa iyang pagdagan alang sa labing kataas nga posisyon sa nasud mao si Mr. B sama sa Benz. Bakit Sinovac? Ngano nga Sinovac? Ito ang naging katanungan ng ating kababayan matapos mapabalitang mayroon lang itong higit sa 50% efficacy rate o mas mababa sa mga ibang vaccine na gawa sa US, Russia at Europe. Kini ang pangutana sa atong mga kababayan pagkahuman gitaho nga kini adunay labaw sa 50% nga rate sa pagkaepektibo o mas gamay kaysa ubang mga bakuna nga gihimo sa US, Russia ug Europe. Ilang mambabatas din ang nagpahayag ng kanilang pananaw kontra sa pagbili ng Sinovac ng lumabas ang balitang ito. Daghang mga magbabalaod usab ang nagpahayag sa ilang pagsupak sa pagpalit sa Sinovac sa diha nga ningbalita ang balita. Kung totoo ngang mas mababa ang efficacy rate ng Sinovac kumpara sa mga naunang mga lumabas at ginagamit na vaccine sa ibang bansa gaya ng Pfizer, Moderna, Sputnik V at AstraZeneca, bakit natin ito bibilhin? Kung tinuud nga ang Sinovac adunay ubos nga rate sa pagkaepektibo kumpara sa kaniadto nga gipagawas ug gigamit nga mga bakuna sa gawas sa nasud sama sa Pfizer, Moderna, Sputnik V ug AstraZeneca, ngano man kini nga pagpalit niini? Ayon sa mga eksperto at statistician, ang efficacy rate o yung performance ng vaccine sa clinical trials ay maaaring magsabi kung ang vaccine ay magiging epektibong panlaban sa Covid-19. Pinauyon sa mga eksperto ug istatistika, ang rate sa pagkaepektibo o ang paghimo sa bakuna sa mga klinikal nga pagsulay mahimoÕg masulti kung epektibo ang bakuna batok sa Covid-19. Mas mataas ang efficacy rate mas mataas ang effectivity rate. Mas taas ang rate sa pagkaepektibo labi ka taas ang rate sa pagkaepektibo. Sa madaling salita, maaaring mas epektibo laban o kontra sa Covid-19 kung mas mataas ang efficacy rate. Sa ato pa, mahimong mas epektibo kini kontra o kontra sa Covid-19 kung mas taas ang rate sa pagkaepektibo. Ang Pfizer ay mayroong 95% efficacy rate. Ang Pfizer adunay 95% nga rate sa pagkaepektibo. Ang Moderna ay may 94.5%. Hindi naman nalalayo ang Sputnik V na may 91.4% efficacy rate. Ang Moderna adunay 94.5%. Ang Sputnik V dili layo sa likod nga adunay 91.4% nga rate sa pagkaepektibo. Kung talagang mas mababa ang efficacy rate ng Sinovac, bakit nga ba natin bibilhin ito? Kung ang rate sa pagkaepektibo ni Sinovac labi ka ubos, ngano man nga kinahanglan naton kini mapalit? Kung ang presyo ang pag-uusapan, mas mahal din ito sa Pfizer, Sputnik V at AstraZeneca. Pag-abut sa presyo, labi usab kini kamahal kaysa sa Pfizer, Sputnik V ug AstraZeneca. Maaaring mas mura ang Sinovac sa Moderna na may presyong Php3,904, ngunit ito naman ay malayong mas mahal sa Pfizer na may presyong Php2,379 at sa Sputnik V na may presyong Php1,220. Ang Sinovac mahimoÕg barato sa Moderna nga adunay presyo nga Php3,904, apan labi ka mahal kaysa sa Pfizer nga adunay presyo nga Php2,379 ug Sputnik V nga adunay presyo nga Php1,220. Ang AstraZeneca ay may halaga lamang na Php610. Ang gasto sa AstraZeneca Php610 ra. Ang Sinovac ay nagkakahalaga ng Php3,629.50. Ang Sinovac nagkantidad og Php3,629.50. Sa ating procurement laws (RA 9184), ang ating pamahalaan ay naatasan maghanap ng lowest calculated responsive bid. Sa among mga balaod sa pagpamalit (RA 9184), gitahasan ang atong gobyerno nga pangitaon ang labing ubus nga nakalkula nga tubag nga motubag. Pero kung mas mura ang iba, na maaaring pareho lamang na epektibo, bakit Sinovac ang bibilhin natin? Apan kung ang uban labi ka barato, nga mahimong pareho ka epektibo, ngano nga kinahanglan man kita nga mopalit sa Sinovac? May Php72.5 Billion na nakalaan na budget sa 2021 General Appropriation Act upang gamiting pambili ng vaccine kontra o panlaban sa Covid-19. Adunay Php72.5 Bilyon nga badyet nga gigahin sa 2021 General Appropriation Act aron magamit sa pagpalit sa usa ka bakuna batok o kontra sa Covid-19. Kung ang bibilhin at gagamitin ay ang gawa ng Pfizer, higit 30.484 milyon ang mababakunahang kababayan natin. Kung ang pamalit ug gamit buhat sa Pfizer, labaw sa 30.484 milyon sa atong mga kababayan ang mabakunahan. 59.426 milyong naman kung Sputnik V at 118.852 milyon naman kung AstraZeneca ang bibilhin at gagamitin. 59.426 milyon kung Sputnik V ug 118.852 milyon kung gipalit ug gigamit ang AstraZeneca. Pero bakit Sinovac ang bibilhin kung 19.975 milyong tao lang ang kayang bakunahan base sa ating budget na Php72.5 Billion? Apan ngano man nga paliton ang Sinovac kung 19.975 milyon ra nga mga tawo ang mabakunahan basi sa atong badyet nga Php72.5 Bilyon? Mahigit na 10 milyon pang kababayan natin ang mababakunahan kung ang Pfizer ang bibilhin. Kapin sa 10 milyon kapin sa atong mga kababayan ang mabakunahan kung mapalit ang Pfizer. Nasa 39 milyon naman kung Sputnik V at halos lahat ng Filipino ay mababakunahan kung ang AstraZeneca ang kukunin. Adunay 39 milyon kung Sputnik V ug hapit tanan nga mga Pilipino mabakunahan kung kuhaon ang AstraZeneca. Pero bakit Sinovac pa din ang bibilhin? Apan nganong gipalit ang Sinovac? Ang Sinovac, gaya ng iba pang mga vaccine na sinuri at ginawa ng mga eksperto at batikang scientist, ay maaaring ligtas gamitin at epektibo laban o kontra sa Covid-19, pero ito ba ang pinaka-epektibo at murang vaccine na dapat bilhin ng ating pamahalaan para magamit ng ating mga kababayan. Ang Sinovac, sama sa ubang mga bakuna nga gisulayan ug gipatubo sa mga eksperto ug eksperyensiyado nga mga syentista, mahimong luwas gamiton ug epektibo batok o kontra sa Covid-19, apan kini ba ang labi ka epektibo ug barato nga bakuna nga kinahanglan paliton sa atong gobyerno alang magamit sa atong mga kababayan. Common sense ang magsasabi na dapat ang pamantayan sa pagbili ng vaccine ay yung pinaka-mabisa at epektibo, ligtas gamitin at mababa ang presyo. Moingon ang sentido kumon nga ang sukaranan sa pagpalit sa bakuna kinahanglan mao ang labing epektibo ug episyente, luwas gamiton ug mubu ang presyo. Value for money ika nga. Value for money ika nga. Pera ng taong bayan ang gagamitin sa pagbili ng vaccine laban sa Covid-19. Nararapat lamang na ibigay sa kanila ang pinakamahusay at pinaka epektibong vaccine. Gigamit ang salapi sa publiko aron mapalit ang bakuna batok sa Covid-19. Maayo ra nga hatagan sila sa labing kaayo ug labing epektibo nga bakuna. Legal at moral obligations ng pamahalaan na tiyakin ito. Legal ug moral nga mga obligasyon sa gobyerno aron masiguro kini. Maliwanag na may pagkukulang ang ating pamahalaan sa paghahanda at pagplano kung saan at papaano bibili at makakakuha ng vaccine na mas epektibo at mura. Klaro nga ang atong gobyerno adunay mga kakulian sa pag-andam ug pagplano kung asa ug unsaon pagpamalit ug pagkuha usa ka bakuna nga labi ka epektibo ug barato. Dapat ito ay nagawa na noong una pa lang nagsimula ang pandemya. Kini kinahanglan unta buhaton kaniadtong nagsugod pa ang pandemic. Pero tila tinutok lahat ng attention ng ating pamahalaan ang pagbili at pagkuha ng vaccine sa China. Apan ingon nga ang tanan nga atensyon sa among gobyerno naka-focus sa pagpalit ug pagkuha bakuna sa China. Inuna ng pamahalaan ang geopolitics imbes na kalusugan ng taong bayan. Giuna sa gobyerno ang geopolitics kaysa kahimsog sa mga tawo. Dahil dito sa kapabayaan ito, marami sa ating kababayan ang maaaring hindi mababakunahan ng vaccine laban sa Covid-19. Tungod sa kini nga pagpabaya, daghan sa atong mga kababayan mahimong dili mabakunahan batok sa Covid-19. Kung mabakunahan man ay sa mas mahal na presyo na. Kung nabakunahan sa labi ka mahal nga presyo. Sayang ang pera na dapat ay magagamit pa pambili ulit ng vaccine para sa ating mga kababayan. Makaluluoy ang salapi nga kinahanglan gamiton aron mapalit na usab ang bakuna alang sa atong mga kababayan. Sino ang nagpabaya? Kinsa ang nagpabaya? Sino ang nagpumilit sa mas mahal na Sinovac? Kinsa ang miinsistir sa labi ka mahal nga Sinovac? Sino ang dapat managot sa kapabayaang ito, na magsasanhi ng pagwaldas ng pera ng taong bayan, at maaaring ikamatay ng ilan na hindi mababakunahan. Kinsa ang mabasol sa kini nga pagpasagad, nga mosangpot sa pagwaldas sa salapi sa mga tawo, ug mahimong mapatay ang pipila nga dili mabakunahan. Habang sinusulat ang column na ito, hindi pa din official na nagdedeklara ang Sinovac ng kanilang efficacy rate. Ning pagsulat niini, wala pa opisyal nga gideklara ni Sinovac ang ilang rate sa pagkaepektibo. Nauna ng sinabi ng isang Turkish official na ang Sinovac ay may 91.25% efficacy rate (New York Times). Sayo niini, usa ka opisyal sa Turkey ang nagsulti nga ang Sinovac adunay 91.25% nga rate sa pagkaepektibo (New York Times). Ayon din sa reutercom, ang efficacy rate ng Sinovac sa Brazilian trials ay nasa pagitan ng 50% hanggang 90% Pinauyon sa reutercom, ang rate nga epektibo sa Sinovac sa mga pagsulay sa Brazil gikan sa 50% hangtod 90% Pasko na bukas. Pasko ugma. Ngunit ito ay isang pambihirang pasko. Apan kini usa ka talagsaon nga Pasko. Pasko na naiiba sa mga Paskong nagdaan. Ang Pasko lahi sa nangaging mga Pasko. Pasko na may pangamba dahil sa umiiral na pandemya. Pasko nga adunay kahadlok tungod sa adunay na nga pandemya. Pasko sa panahon ng COVID-19. Pasko sa panahon sa COVID-19. Sino nga ba ang mag-aakala na pati ang taunang selebrasyon ng Pasko ay maaaring baguhin ng isang pandemya na tulad nitong COVID-19. Kinsa ang maghunahuna nga bisan ang tinuig nga pagsaulog sa Pasko mahimong mabag-ohan sa usa ka sakit nga sama sa kini nga COVID-19. Nagpalabas na ng kautusan ang Inter-Agency Task Force ( ITF ) kung saan ipinagbabawal ang caroling at Christmas parties sa mga publiko at pribadong lugar. Ang Inter-Agency Task Force (ITF) nagpagawas usa ka kamandoan nga nagdili sa mga caroling ug Christmas party sa publiko ug pribadong mga lugar. Nauna na dito, pinagbawal ang mass gatherings sa mga ilang lugar, kaya bawal na din pumunta ang pami-pamilya sa Luneta, Quezon City Circle at iba pang mga park sa Pasko. Sayo pa, gidili ang mga pagtapok sa kadaghanan sa pipila nga mga lugar, busa gidili usab ang mga pamilya nga moadto sa Luneta, Quezon City Circle ug uban pang mga parke sa Pasko. Bukas, sa araw ng Pasko, ang aming buong angkan na kinabibilangan ng aming 95 years old na ina, labing dalawang (12) magkakapatid, mga pamangkin at apo, pinsan, tiyahin at tiyuhin at mga ibang kamag-anak, ay dapat na magkita-kita sa bahay ng aming ina sa Quezon City upang ipagdiwang ang Pasko. Ugma, sa adlaw sa Pasko, ang among tibuuk pamilya, nga kauban ang among 95 anyos nga inahan, napulog duha (12) ka mga igsoon, pag-umangkon, ig-agaw, iyaan ug uyoan ug uban pang mga paryente, kinahanglan magtigum sa balay sa among inahan sa Lungsod sa Quezon aron saulogon Pasko Isang bagay o tradisyon na aming ginagawa mula pa ng ako ay nagkaisip. Usa ka butang o tradisyon nga among gibuhat sukad sa akong paghunahuna. Ngunit sa Paskong ito, sa unang pagkakataon, walang physical celebration na magaganap. Apan karong Pasko, sa kauna-unahan nga higayon, walaÕy pisikal nga pagsaulog ang mahinabo. Sa lahat ng Pasko na dumaan, kasama ko sila, pati na ang aming ama (the late Justice Desiderio P. Jurado) na pinagdiwang ang natatanging araw na ito. Alang sa tanan nga Pasko nga milabay, kauban ko sila, kauban ang among amahan (ang namatay nga si Justice Desiderio P. Jurado) nga nagsaulog niining espesyal nga adlaw. Tiniyak namin na maging masaya ang Pasko para sa lahat lalo na sa mga batang pamangkin at apo. Gisiguro namon nga adunay usa ka Malipayon nga Pasko alang sa tanan labi na ang mga batan-on nga pag-umangkon. Nagsasagawa kami ng ibaÕt-ibang parlor games. Nagdula kami og lainlaing mga dula sa parlor. May singing contest din na kung saan minsan mapipilitan kang magtakip ng tenga. Adunay usab usa ka indigay sa pag-awit diin usahay mapugos ka sa pagtabon sa imong dalunggan. Kasama din ang pag-talumpati at pag-recite ng poem tulad ng ÒAng PalakaÓ ng aking anak na si Nikki at ang ÒThe Charge of the Light BrigadeÓ ng aking kapatid na si Ricky. Kauban usab ang mga pakigpulong ug paglitok sa mga balak sama sa "The Frog" sa akong anak nga si Nikki ug "The Charge of the Light Brigade" sa akong igsoon nga si Ricky. Sayawan gaya ng Rico Mambo at Makarena na pinangungunahan ng aking nakatatandang kapatid na si Rowena. Ang pagsayaw sama nila Rico Mambo ug Makarena nga gipangulohan sa akong magulang nga si Rowena. Ang paagaw ng pera kung saan pati ang mga matatanda ay kasali. Paglabawas sa salapi diin bisan ang mga tigulang naapil. At ang inaabangang exchange gifts at pagbibigay ng pera para sa mga bata Ug ang gipaabot nga pagbayloay sa mga regalo ug paghatag salapi alang sa mga bata Syempre, sa lahat ng selebrasyon, may kainan. Bitaw, sa tanan nga pagsaulog, adunay kan-anan. Ang pagkain sa Pasko ay espesyal katulad ng ham at quezo de bola na binili pa sa Quiapo. Espesyal ang pagkaon sa Pasko sama sa ham ug quezo de bola nga gipalit sa Quiapo. Ang fruit salad (chico, suha, at iba) na gawa ng aming ina ang paborito ng lahat. Ang fruit salad sa among inahan (chico, grapefruit, ug uban pa) ang pinalabi sa tanan. Ito yata ang pinakamasarap na fruit salad na aking natikman Kini tingali ang labing kaayo nga fruit salad nga akong natilawan Ang taunang masayang selebrasyon namin ay hindi mangyayari bukas dahil sa pandemyang COVID-19. Ang tinuig nga malipayon natong pagsaulog dili mahitabo ugma tungod sa COVID-19 pandemya. Hindi lang sa amin kundi pati sa lahat. Dili ra kami kundi ang tanan. Mas mabuti siguro na hindi na muna magtipon-tipon at magkita-kita ang mga magkakamag-anak bukas at gawin ang mga dating ginagawa sa Pasko, gaya ng family reunion at Christmas party. Tingali mas maayo nga dili magtapok ug makita ang mga paryente ugma ug buhaton ang naandan nga mga kalihokan sa Pasko, sama sa panagtagbo sa pamilya ug pagsaulog sa Pasko. Hindi kayang magkaroon ng physical celebration ng Pasko na hindi malalabag ang kautusan ng IATF at hindi malalagay sa peligro ang kalusugan ng bawat isa. Imposible nga adunay usa ka pisikal nga pagsaulog sa Pasko nga wala makalapas sa balaod sa IATF ug dili mabutang sa katalagman ang kahimsog sa tanan. Pero hindi dapat natin itigil ang selebrasyon ng Pasko dahil sa pandemya. Apan kinahanglan dili kita mohunong sa pagsaulog sa Pasko tungod sa pandemya. May mga paraan para maski papaano ay mairaos at magawa ang dating ginagawang selebrasyon. Adunay mga paagi sa bisan unsang pagkaput ug pagbuhat kung unsa ang kaniadto usa ka pagsaulog. May mga teknolihiya na ngayon kung saan pwedeng idaos ang isang selebrasyon na hindi kailangan ng physical o actual na magkita-kita. Adunay mga teknolohiya karon kung diin ang usa ka pagsaulog mahimo nga wala kinahanglan ang pisikal o tinuud nga miting. Isa dito ang Zoom Ang zoom usa niini Idadaos pa din namin ang aming taunang selebrasyon ng Pasko pero sa pamamagitan ng Zoom meeting/videoconferencing. Ipadayon namon ang among tinuig nga pagsaulog sa Pasko apan pinaagi sa miting sa Zoom / videoconferencing. Sa monitor ng kanya-kanyang laptop, ipad, cellphone o TV, kami ay magkikita at katulad ng mga nakaraang Pasko, kami ay magkakantahan, magsasayawan, maglalaro at magkukwentuhan. Sa monitor sa matag laptop, ipad, cellphone o TV, magkita kami ug sama sa miaging Pasko, manganta, mosayaw, magdula ug mag-istoryahanay. Hindi mapipigil ng COVID-19 ang Pasko. Ang COVID-19 dili makapugong sa Pasko. Ang selebrasyon ng Pasko ay mananatili ano mang pandemya ang maganap. Magpadayon ang pagsaulog sa Pasko bisan unsa man ang mahitabo sa pandemiya. Maligayang PasCOVID sa lahat! Malipayon nga PasCOVID sa tanan! Ibinasura ni Zambales acting provincial prosecutor Jose Theodoro Leonardo Santos ang kasong inciting to sedition na isinampa ng National Bureau of Investigation sa isang public school teacher dahil sa kanyang post sa social media na magbibigay ng pabuya ng P50 milyon sa sino mang papatay kay Pangulong Rodrigo Duterte. Gibalewala sa acting prosecutor sa probinsya sa Zambales nga si Jose Theodoro Leonardo Santos ang pag-aghat sa kaso nga sedisyon nga gisang-at sa National Bureau of Investigation batok sa usa ka magtutudlo sa tunghaan sa publiko alang sa iyang post sa social media nga moganti sa bisan kinsa nga nagpatay kay Presidente Rodrigo Duterte. Ayon sa desisyon ni Santos, walang probable cause ang isinampang kaso laban kay Ronnel Mas. Segun sa desisyon ni Santos, ang kaso nga gipasaka batok kay Ronnel Mas walaÕy probable hinungdan. Inaresto si Mass noong Mayo 2020 dahil sa post sa Twitter. Si Mass gidakup kaniadtong Mayo 2020 alang sa usa ka post sa Twitter. Bigo kasi ang NBI na makapagpresenta ng testigo na si Mas ang nag-tweet. Napakyas ang NBI sa pagpakita usa ka saksi nga nag-tweet si Mas. Ayon sa prosecutor, hindi napatunayan na authenticated at verified ang post sa social media. Pinauyon sa piskal, ang post sa social media wala pa napamatud-an ug napamatud-an. Aabot sa 2,100 na pasahero ang stranded ngayon sa ibaÕt ibang pantalan sa Visayas at Mindanao dahil sa patuloy na pananalasa ng Bagyong Auring. Mokabat sa 2,100 ka mga pasahero ang na-strand sa lainlaing pantalan sa Kabisay-an ug Mindanao tungod sa padayon nga pagkaguba sa Bagyong Auring. Ayon sa ulat ng Philippine Coast Guard, 30 vessels, isang motorbanca at 776 rolling cargoes ang stranded ngayon sa mga pantalan ng Northern Mindanao region, North Eastern Mindanao, Eastern Visayas at Central Visayas. Sa report sa Philippine Coast Guard, 30 ka mga barko, usa ka motorbanca ug 776 nga mga rolling cargo ang na-strand karon sa mga pantalan sa rehiyon sa Northern Mindanao, North Eastern Mindanao, Eastern Visayas ug Central Visayas. Pinagbawalan ng PCG ang mga sasakyang pandagat na maglayag dahil sa malalakas na alon dulot ng bagyo. Gidili sa PCG ang mga barko nga molawig tungod sa kusog nga balud nga hinabo sa bagyo. Nakataas ngayon ang signal number 1 sa ilang lugar sa Visayas at Mindanao region. Ang signal number 1 karon naa na sa pila ka mga lugar sa rehiyon sa Visayas ug Mindanao. Naaresto ng mga operatiba ng Bureau of Immigration (BI) ang isang Amerikano na matagal nang wanted sa United States dahil sa felony cases. Ang mga operatiba sa Bureau of Immigration (BI) gidakup ang usa ka Amerikano nga dugay na nga gipangita sa Estados Unidos alang sa mga kasong felony. Kinilala ni Immigration Commissioner Jaime Morente ang pugante na si John Dalton Daclan, 40-anyos. Ang Immigration Commissioner nga si Jaime Morente niila sa pugante nga si John Dalton Daclan, 40. Nahuli ng mga miyembro ng BI Fugitive Search Unit (BI FSU) si Daclan sa Barangay San Juan sa Moncada noong nakaraang Martes. Ang mga myembro sa BI Fugitive Search Unit (BI FSU) gidakop si Daclan sa Barangay San Juan sa Moncada kaniadtong Martes. Ipinag-utos ni Morente ang pag-aresto sa dayuhan matapos magbigay ng impormasyon ang mga awtoridad sa Amerika ukol sa criminal records nito, partikular ang mga kaso nito sa California. Gimando ni Morente ang pagdakup sa langyaw human makahatag kasayuran ang mga awtoridad sa Amerika bahin sa iyang mga criminal record, partikular ang iyang mga kaso sa California. Base sa records, may kinakaharap ang dayuhan na tatlong arrest warrants na inilabas ng Orange County Superior Court sa California noong June 21, 2010. Pinauyon sa talaan, ang langyaw nag-atubang sa tulo nga mga mando sa pagdakup nga giisyu sa Orange County Superior Court sa California kaniadtong Hunyo 21, 2010. May kinalaman ang kaso sa umanoÕy hindi awtoridasong paggamit ng identification, grand theft, forgery, burglary, display of false identification, fraud, battery and receiving stolen property na paglabag sa penal code ng California. Ang kaso giapil sa giingon nga dili awtorisado nga paggamit sa pag-ila, engrandeng pagpangawat, pagpalsipikar, pagpanglungkab, pagpakita sa bakak nga pag-ila, panlimbong, baterya ug pagdawat tinulis nga kabtangan nga kalapasan sa penal code sa California. Ani Morente, made-deport din ang dayuhan dahil maliban sa mga kaso nito, overstaying at undocumented na ito kasunod ng kanselasyon ng pasaporte nito. Ingon ni Morente, ipatapon usab ang langyaw tungod kay gawas sa iyang kaso, nag-overstay siya ug walaÕy dokumento pagkahuman sa pagkansela sa iyang passport. Sa ngayon, nakakulong ang dayuhan sa BI warden facility sa Camp Bagong Diwa, Taguig City habang hinihintay ang deportation nito. Karon, ang langyaw gitanggong sa pasilidad sa warden sa BI sa Camp Bagong Diwa, Taguig City samtang naghulat sa pagpadala niini. Pormal nang binuksan ang 8.2-kilometer expansion project para sa Subic Freeport Expressway (SFEX), araw ng Biyernes (Pebrero 19). Ang 8.2 kilometros nga proyekto sa pagpalapad alang sa Subic Freeport Expressway (SFEX) pormal nga gibuksan kaniadtong Biyernes (Pebrero 19). Layon nitong makapagbigay ng mas mabilis at ligtas na biyahe patungo sa Subic Bay Freeport Zone. Tumong niini nga makahatag usa ka dali ug labi ka luwas nga pagbiyahe sa Subic Bay Freeport Zone. Sinimulan ang proyekto na nagkakahalaga ng P1.6 bilyon noong July 2019. Ang P1.6 bilyon nga proyekto nagsugod kaniadtong Hulyo 2019. Nagpasalamat naman si Eisma sa suporta ng gobyerno para sa development ng Subic bilang investment at tourism center. Gipasalamatan ni Eisma ang suporta sa gobyerno alang sa pagpalambo sa Subic ingon usa ka sentro sa pagpamuhunan ug turismo. Kasama sa SFEX capacity expansion project ang konstruksyon ng karagdagang expressway lanes, dalawang bagong tulay sa Jadjad at Argonaut Road, at bagong two-pane tunnel. Ang proyekto sa pagpalapad sa kapasidad sa SFEX nag-uban sa pagtukod og dugang nga mga expressway lane, duha ka bag-ong tulay sa Jadjad ug Argonaut Road, ug usa ka bag-ong tunnel nga adunay duha ka pane. Ayon kay NLEX Corporation President Bautista, makatutulong ang proyekto para madagdagan ang road capacity at mapapabilis ang business activities at pagpapadala ng mga suplay at serbisyo sa loob at labas ng Subic. Pinauyon sa Presidente sa NLEX Corporation nga si Bautista, ang proyekto makatabang sa pagdugang sa kapasidad sa kadalanan ug pagpadali sa mga kalihokan sa negosyo ug paghatud sa mga suplay ug serbisyo sa sulud ug gawas sa Subic. Ang SFEX o kilala rin bilang Subic-Tipo Expressway o NLEX Segment 7 ay nagkokonekta sa Subic Bay Freeport hanggang sa 94-kilometer Subic-Clark-Tarlac Expressway (SCTEx). Ang SFEX o naila usab nga Subic-Type Expressway o NLEX Segment 7 nagkonektar sa Subic Bay Freeport sa 94-kilometros nga Subic-Clark-Tarlac Expressway (SCTEx). Bahagyang humina ang Bagyong Auring. Ang bagyong Auring nagluya gamay. Ayon sa Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration (Pagasa), hindi na halos gumagalaw sa kinatatayuan nito ang bagyo na nananatiling nasa karagatan ng Pilipinas. Pinauyon sa Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration (Pagasa), ang bagyo nga nagpabilin sa kadagatan sa Pilipinas hapit dili mobalhin sa lugar niini. Taglay ng bagyo ang hangin na may bilis na 75 kilometro kada oras at pagbugso na 90 kilometro kada oras. Ang bagyo adunay gikusgon sa hangin nga 75 kilometros matag oras ug pagbag-o nga 90 kilometros matag oras. Namataan ang bagyo sa 475 kilometro sa silangan timog-silangan ng Hinatuan, Surigao del Sur. Ang bagyo naobserbahan nga 475 kilometros habagatan-sidlakang bahin sa Hinatuan, Surigao del Sur. Inaasahang tatama sa kalupaan ang bagyo sa silangang baybayin ng Caraga region sa Linggo ng umaga o hapon at tatawid sa Visayas at Mimaropa region. Gipaabot nga moigo ang bagyo sa yuta sa silangang baybayon sa rehiyon sa Caraga sa Domingo sa buntag o hapon ug molabang sa mga rehiyon sa Kabisay-an ug Mimaropa. Naungusan na ng Pilipinas ang Malaysia at Myanmar pagdating sa internet speed sa mobile broadband. Nalabwan na sa Pilipinas ang Malaysia ug Myanmar bahin sa katulin sa internet sa mobile broadband. Ayon kay Makati City Rep. Luis Campos Jr., base sa January Speedtest Global Index, ang mobile internet speed sa bansa ay tumaas mula sa 22.50 patungong 25.77 megabits per second (Mbps) Pinauyon kay Makati City Rep. Si Luis Campos Jr., pinauyon sa Enero Speedtest Global Index, ang katulin sa mobile internet sa nasud ningtaas gikan sa 22,50 hangtod sa 25.77 megabits matag segundo (Mbps) Dahil dito umakyat din ang Pilipinas sa world ranking mula sa dating pang-96 patungo sa pang-86. Ingon usa ka sangputanan, ang Pilipinas ningtaas usab sa ranggo sa kalibutan gikan sa miaging ika-96 hangtod sa ika-86. ÒThereÕs no question the political pressure brought to bear on telecommunications companies is starting to bear fruit,Ó ayon kay Campos. WalaÕy pagduhaduha ang pagpamugos sa politika nga nadala sa mga kompanya ng telecommunications nga nagsugod sa pagpamunga, ingon ni Campos. Sinabi ni Campos na mismong si Pangulong Rodrigo Duterte ang nagbanta sa mga telecommunications company sa ikalimang State of the Nation Address hinggil sa kanilang serbisyo. Giingon ni Campos nga mismo si Presidente Rodrigo Duterte ang nagbanta sa mga kompanya sa telecommunications sa ikalimang State of the Nation Address kalabot sa ilang serbisyo. Ani Campos kapwa din pinaghahandaan ng Globe at PLDT ang pagpasok ng kanilang bagong ka-kumpetensya na DITO Telecommunity. Giasoy ni Campos parehas nga ang Globe ug PLDT nag-andam usab alang sa pagsulud sa ilang bag-ong kakompetensya nga DITO Telecommunity. Base sa pinakahuling global index, pang-anim na ang Pilipinas sa mobile internet speed sa 10 miyembro ng Association of Southeast Asian Nations (Asean). Pinahiuyon sa labing bag-ong global index, ang Pilipinas naa sa ikaunom nga katulin sa mobile internet taliwala sa 10 ka mga myembro sa Association of Southeast Asian Nations (Asean). Sa fixed broadband speed, bumuti din ang lagay ng Pilipinas mula sa datinf e Philippines 31.44 patungong 32.73 Mbps. Sa gitakda nga tulin nga broadband, ang Pilipinas ning-uswag usab gikan sa datinf e Philippines 31.44 hangtod 32.73 Mbps. Ang Pilipinas ay nasa pang-100 sa world ranking at pang-anim sa Asean sa fixed broadband speed. Ang Pilipinas naa sa ika-100 sa ranggo sa kalibutan ug ikaunom sa Asean sa pirmi nga tulin sa broadband. Kaugnay nito isinulong ni Campos na maisabatas ang panukala na magbibigay ng kapangyarihan sa National Telecommunications Commission (NTC) para makapagtakda ito ng compulsory deadlines sa industry players sa paghahatid ng mas mabilis na nternet speeds. Bahin niini, giduso ni Campos ang paghimo og usa ka lakang nga maghatag gahum sa National Telecommunications Commission (NTC) sa pagtakda sa mga pinugsanay nga deadline alang sa mga magdudula sa industriya sa paghatud sa labing tulin nga nternet. Maari ding magpataw ng mas mabibigat na parusa at multa ang NTC. Ang NTC mahimo usab magpahamtang labi ka bug-at nga silot ug multa. Layon din ng panukala na gawing basic telecommunications service sa bansa ang high-speed internet. Tumong usab sa proposal nga himuon ang tulin nga internet nga usa ka punoan nga serbisyo sa telekomunikasyon sa nasud. Ayon kay Campis dahil ang internet connection ay itinuturing na Value Added Service sa bansa, ang mga telecommunications firms ay may layang magtakda ng terms of the service. Pinauyon sa Campis tungod kay ang koneksyon sa internet gikonsiderar nga usa ka Value Add Service sa nasud, libre ang mga kompanya sa telecommunication nga magtakda sa mga termino sa serbisyo. Pinag-aaralan na ng Department of Health ang posibleng pagtatayo ng snake bite center sa Bukidnon, ayon kay Senator Christopher ÒBongÓ Go. Gitun-an na sa Department of Health ang posible nga konstruksyon sa usa ka gigatnan sa ahas sa Bukidnon, pinauyon kay Senador Christopher ÒBongÓ Go. ÒNakausap ko kagabi si Secretary Duque at pag-aralan nila ang posibilidad na maglagay ng snake bite center,Ó ayon kay Go. Naka-usap ko si Secretary Duque kagabii ug tun-an nila ang posibilidad nga mag-set up ng usa ka bite center sa ahas, ingon ni Go. Tinutukoy niya ay si Health Secretary Francisco Duque III. Gipunting niya si Health Secretary Francisco Duque III. Ang panukalang ito ay kasunod ng hinaing ng mga residente sa lalawigan na ang mga nabibiktima ng kagat ng ahas ay kinakailangan pang ibiyahe patungong Cagayan de Oro City para magamot. Ang kini nga lakang nunot sa reklamo sa mga residente sa probinsya nga ang mga biktima sa paak sa bitin kinahanglan pa nga ibalhin sa Lungsod sa Cagayan de Oro aron magpatambal. Dahil sa layo ng lalakbayin, sinabi ng mga residente na may mga pasyenteng nasasawi na habang nasa biyahe pa lamang. Tungod sa gilay-on nga pagbiyahe, giingon sa mga residente nga adunay mga pasyente nga namatay samtang nagbiyahe pa. Sinabi ni Go, na nanguna sa pamamahagi ng tulong sa mga Lumad na residentea sa Kibawe, Bukidnon, na kritikal ang oras na binibilang kapag nakagat ng ahas kaya mahalagang magkaroon ng malapit na snake bite center. Si Go, nga nanguna sa pag-apod-apod sa mga hinabang sa mga lumad nga lumad sa Kibawe, Bukidnon, nagsulti nga ang oras nga giihap kung nakagat sa usa ka bitin hinungdanon busa hinungdanon nga adunay usa ka duol nga sentro sa pinaakan sa bitin. May snake bite na medyo poisonous, critical ang oras na binibilang, so ngayon kung kailanganÉ handa po ako tumulong,Ó ayon pa kay Go. Adunay pinaakan sa bitin nga medyo makahilo, kritikal ang oras nga giisip, busa kung kinahanglanÉ andam ako nga motabang, ingon ni Go. Noong 2019, dose-dosenang king cobras ang napatay sa bansa base sa datos ng Philippine Center for Terrestrial and Aquatic Research. Kaniadtong 2019, daghang mga king cobras ang napatay sa nasod pinauyon sa datos gikan sa Philippine Center for Terrestrial and Aquatic Research. Noong nakaraang buwan, isang sanggol ang nasawi sa San Isidro, Davao del Norte matapos matuklaw ng ahas. Kaniadtong miaging bulan, usa ka masuso ang namatay sa San Isidro, Davao del Norte human makagat sa usa ka bitin. Noong 2020 naman, isang apat na taong gulang na batang babae ang pumanaw matapos atakihin ng king cobra sa Barangay Malagos, Baguio District, Davao City. Kaniadtong 2020, usa ka kuwatro-anyos nga batang babaye ang namatay human giataki sa usa ka king cobra sa Barangay Malagos, Baguio District, siyudad sa Davao. Isang magsasaka din sa Davao del Sur ang nasawi sa kagat ng ahas noong 2019. Usa ka mag-uuma sa Davao del Sur ang napatay usab sa usa ka paak sa bitin kaniadtong 2019. Sa nasabing aktibidad, hinikayat din ni Go ang mga residente na lumapit sa Malasakit Centers na nasa Northern Mindanao Medical Center at JR Borja General Hospital sa Cagayan de Oro City para sa kanilang pangangailangang medikal. Sa nasangpit nga kalihokan, giawhag usab ni Go ang mga residente sa pagduol sa Malasakit Centers nga naa sa Northern Mindanao Medical Center ug JR Borja General Hospital sa Lungsod sa Cagayan de Oro alang sa ilang mga panginahanglanon sa medisina. May Malasakit Center naman tayo sa Cagayan, dalawa yan. Adunay kami Malasakit Center sa Cagayan, kana ang duha. Maglalagay din tayo sa Bukidnon at dagdag sa Davao din po. Isulud usab namon sa Bukidnon ug usab sa Davao. Sasaluhin po namin kayo kung kailangan kayo ma-admit, ayon kay Go. Dakpon ka namon kung kinahanglan nimo nga pasudlon, ingon ni Go. Inatasan ng lokal na pamalaan ng Bacolod City ang Dito Telecommunity na ihinto nito ang pagtatayo sa isang barangay ng siyudad dahil wala umano itong permiso. Gimando sa lokal nga kagamhanan sa Lungsod sa Bacolod ang Dito Telecommunity nga hunongon ang pagtukod og usa ka barangay sa syudad tungod kay wala kuno kini permiso. Nag-isyu ang Office of Building Official ng pamahalaang-lungsod ng notice of violation sa Dito Telecommunity dahil sa umanoy ilegal na pagpapatayo ng cellsit sa Purok Himaya, Barangay Alijis sa naturang lungsod. Ang City Government Office of Building Official nagpagawas usa ka abiso sa kalapasan sa Dito Telecommunity tungod sa giingon nga ilegal nga konstruksyon sa usa ka cell sa Purok Himaya, Barangay Alijis sa nahisgutang lungsod. Inisyu ang notice noong nakaraang Pebero 16. Ang pahibalo giisyu kaniadtong Pebrero 16. Ayon kay Engr. Nestor Velez, head ng Office of Building Official, nilabag ng DITO, ang third telco player ng bansa, ang Section 301 ng PD 1096 o ang National Building Code of the Philippines. Pinauyon kay Engr. Si Nestor Velez, pinuno sa Office of Building Official, nakalapas sa DITO, ang ikatulong player sa telco sa nasod, ang Seksyon 301 sa PD 1096 o ang National Building Code of the Philippines. Agad na ipinahihinto ang konstruksyon ng cellsite at binigyan ang Dito ng tatlong araw para makipag-ugnayan sa opisina ni Velez. Gihunong dayon ang paghimo sa cellsite ug gihatagan si Dito tulo ka adlaw aron makontak ang opisina ni Velez. Una nang umalma ang mga residente ng lugar at sumulat sa mga lokal na opisyal para pormal na iparating ang kanilang pagtutol sa aktibidad ng Dito Telecomnunity. Ang mga residente sa lugar unang nikalma ug nagsulat sa mga lokal nga opisyal aron pormal nga ipadayag ang ilang pagsupak sa kalihokan sa Dito Telecomnunity. Isinumite rin nila ang resolusyon na pinirmahan ng mga tumututol na residente na nangangamba sa epekto ng over-saturation ng electromagnetic at wireless radiation exposure sa kalikasan. Nagsumite usab sila usa ka resolusyon nga gipirmahan sa mga nagprotesta nga mga residente nga nahadlok sa epekto sa sobra nga saturation sa electromagnetic ug wireless radiation exposure sa kinaiyahan. Noong nakaraang Disyembre lang, kinasuhan ng pamahalaang-lungsod ng Malabon ang Dito Telecommunity dahil sa sinasabing ilegal na pagpapatayo ng cellsite sa Barangay Tinajeros. Kaniadtong miaging Disyembre lang, gikasohan sa gobyerno sa lungsod sa Malabon ang Dito Telecommunity tungod sa giingon nga pagbutang usa ka cellsite sa Barangay Tinajeros. Sinabi ng Philippine Patriotic Movement na mahalagang may malinaw na programa ang mga nagnanais kumandidato sa problema ng bansa sa Covid-19, bagsak na ekonomiya, malaking bilang ng mga walang trabaho, mataas na bilihin, isyu ng West Philippine Sea, at maraming iba pa. Gisulti sa Kilusang Patriyotiko sa Pilipinas nga hinungdanon nga adunay klaro nga programa alang sa mga gusto modagan sa katungdanan sa Covid-19, ang pag-us-os sa ekonomiya, daghang mga walaÕy trabaho, taas nga presyo, isyu sa West Philippine Sea, ug daghan pa. Ayon sa grupo, na binubuo ng FPJPM, FEJODAP, Peoples Movement Against Poverty, National Labor Union, Philippine Organization of Free Labor Union, magsasagawa sila ng konsultasyon a ibaÕt ibang lugar sa bansa upang kunin ang pulso ng bayan kung sino sa mga kakandidato ang dapat nilang suportahan. Pinauyon sa grupo, nga gilangkuban sa FPJPM, FEJODAP, Peoples Movement Against Poverty, National Labor Union, Philippine Organisation of Free Labor Union, maghiwat sila og mga konsulta sa lainlaing lugar sa nasud aron makuha ang pulso sa mga tawo nga kauban sa mga kandidato unsa ang kinahanglan nilang suportahan. Sa 2022 Philippine general election ay ihahalal ang bagong pangulo at pangalawang pangulo ng bansa, ganundin ang mga miyembro ng Kongreso at mga panlalawigan at pambayang opisyal. Sa 2022 nga kinatibuk-ang piliay sa Pilipinas, ang bag-ong presidente ug bise presidente sa nasud mapili, sama sa mga myembro sa Kongreso ug mga opisyal sa probinsya ug publiko. Nilinaw naman ni Cynthia Villarin ng PMAP, wala pa silang ineendorso sa kasalukuyan subalit posible nila itong gawin sakaling makita na nila ang hinahanap na kwalipikadong kandidato. Cynthia Villarin sa PMAP giklaro nga wala pa nila kini giindorso apan mahimo nila kini kung makit-an nila ang gipangita nila nga kwalipikado nga kandidato. Para naman kay David Diwa ng National Labor Union, kakausapin nila ang mga kakandidato para pakinggan ang mga ilalatag na solusyon sa mabibigat na suliranin ng bansa. Alang kang David Diwa sa National Labor Union, makigsulti sila sa mga kandidato aron maminaw sa mga solusyon nga igahatag alang sa mga grabe nga problema sa nasud. Samantala, sa kabila ng mga problemang kanilang inilatag, nagawa pa rin nilang bigyan ng 8 out of 10 na score si Pangulong Rodrigo Duterte sa loob ng limang taon niyang pamumuno sa bansa. Samtang, bisan sa mga problema nga ilang gibutang, nakahatag pa sila kang Presidente Rodrigo Duterte ng 8 out of 10 score sa lima ka tuig niyang poder sa nasud. Ayon kay Mr. Butch Cadsawan, Lead Convenor ng PPM, hindi nila papayagan na hindi matapos ni Duterte ang kanyang termino at handa silang pigilan ang anumang pwersa na magtatangkang pabagsakin ang gobyerno. Pinauyon kay Mr. Butch Cadsawan, Lead Convenor sa PPM, dili nila tugutan nga dili tapuson ni Duterte ang iyang termino ug andam sila nga ihunong ang bisan unsang pwersa nga mosulay sa pagpukan sa gobyerno. Itinakda na ng Department of Agriculture sa Abril 7 at 8 ang National Food Security Summit. Gikatakda sa Department of Agriculture ang National Food Security Summit sa Abril 7 ug 8. Tugon ito ng DA sa panawagan ni Pangulong Rodrigo Duterte na magsagawa ng food security summit para matugunan ang problema sa kakapusan ng suplay ng pagkain sa bansa. Gitubag sa DA ang panawagan ni Presidente Rodrigo Duterte alang sa usa ka food security summit aron masulbad ang problema sa kakulang sa pagkaon sa nasud. Ayon kay DA Assistant Secretary Noel Reyes, gagawing physical at virtual ang food summit. Pinauyon kay DA Assistant Secretary Noel Reyes, ang food summit himuon nga pisikal ug virtual. Gayunman, hindi pa matukoy ng DA kung saan gagawin ang naturang pagtitipon. Bisan pa, wala pa matino sa DA kung diin himuon ang pagtapok. Kabilang sa mga tatalakayin sa food summit ang African swine fever kung saan tumaas ang presyo ng karneng baboy, ang presyo ng palay na lubhang bumaba dahil sa ipinasang Rice Tariffication Law, at iba pa. Lakip sa mga hilisgutan nga hisgutan sa food summit mao ang Africa swine fever nga nagpataas sa presyo sa baboy, ang presyo sa bugas humay nga mikunhod tungod sa pagpasar sa Rice Tariffication Law, ug uban pa. Aapela ang Metro Manila mayors sa Inter-Agency Task Force for the Management of Emerging Infectious Disease na irekonsidera ang desisyon na pinapayagan nang magbukas ang mga sinehan sa mga lugar na nasa general community quarantine dahil sa Covid-19. Ang mga alkalde sa Metro Manila modangop sa Inter-Agency Task Force alang sa Management of Emerging Infectious Disease aron hunahunaon ang desisyon nga nagtugot sa pagbukas sa mga sinehan sa mga lugar sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad tungod sa Covid-19. Ayon kay Para–aque City Mayor Edwin Olivarez, chairman ng Metro Manila Council, hindi nakonsulta ang kanilang hanay ng IATF kaugnay sa nasabing usapin. Pinauyon kay Para–aque City Mayor Edwin Olivarez, chairman sa Metro Manila Council, ang ilang ranggo sa IATF wala gikonsulta kalabot sa nasangpit nga butang. Batid aniya ng Metro Manila mayors na enclosed o sarado at naka-airconditioned ang mga sinehan at mahigit isang oras ang mga palabas. Giingon niya nga nahibal-an sa mga mayor sa Metro Manila nga ang mga sinehan sirado o sirado ug naka-aircondition ug ang mga palabas sobra sa usa ka oras ang gitas-on. Una nang inanunsyo ni Presidential Spokesman Harry Roque na simula sa Pebrero 15, pinapayagan na ang mga sinehan na magbukas ng 50 percent capacity. Una nang gipahibalo ni Presidential Spokesman Harry Roque nga sugod sa Pebrero 15, tugotan ang mga sinehan nga magbukas sa 50 porsyento nga kapasidad. May 830 na mga nagtatrabaho sa tourism sector sa Cebu na apektado ng pandemya ang nakatanggap ng ibaÕt ibang ayuda mula kay Senator Bong Go. Dul-an sa 830 ka mga trabahante sa sektor sa turismo sa Cebu nga naapektuhan sa sakit nga pandemi ang nakadawat lainlaing tabang gikan kang Senador Bong Go. Sa Badian, Cebu tumanggap ng tulong mula sa tanggapan ni Go ang mga nawalan ng trabaho na karamihan ay tour guides na nawalan ng mapagkakakitaan dahil maraming pasyalan ang sarado pa din bunsod ng Covid-19. Sa Badian, Cebu, kadtong nawad-an og trabaho, kadaghanan mga tour guide nga nawad-an sa ilang panginabuhian tungod daghang mga talan-awon nga sirado tungod sa Covid-19, nakadawat tabang gikan sa opisina ni Go. ÒGinagawa ng gobyerno ang lahat para maiahon ang ating mga kababayan mula sa hirap na ating dinaranas. Ginahimo sa gobyerno ang tanan aron makuha ang atong mga kababayan gikan sa kalisud nga atong nasinati. Magtiwala po tayo dahil kapakanan ninyo ang inuuna namin,Ó ayon kay Go. Mosalig kami tungod kay ang imong kaayohan mao ang among prayoridad, ingon ni Go. Isinagawa ang pamamahagi ng tulong sa municipal gym kung saan tumanggap ng pagkain, food packs, vitamins, masks, at face shields ang mga manggagawa. Gipanghatag ang hinabang sa municipal gym diin ang mga trabahante nakadawat pagkaon, mga putos sa pagkaon, bitamina, maskara, ug mga panagang sa nawong. May mga benepisyaryo ding tumanggap ng bagong bisikleta na maari nilang magamit sa pagpasok sa trabaho habang ang iba ay nabigyan ng sapatos. Ang pipila nga mga benepisyaryo nakadawat usab usa ka bag-ong biseklita nga mahimo nila magamit aron makatrabaho samtang ang uban gihatagan sapatos. May mga residente naman na nakatanggap ng tablets para sa kanilang mga anak na magagamit sa blended learning. Ang pipila ka mga residente nakadawat mga tablet alang sa ilang mga anak nga mahimoÕg gamiton alang sa panagsagol nga pagkat-on. Kasama din sa isinagawang relief efforts ang ibaÕt ibang ahensya ng pamahalaan para magbigay ng tulong sa mga pamilya. Ang mga gihimong paningkamot nga gitabangan kauban usab ang lainlaing mga ahensya sa gobyerno aron mahatagan tabang sa mga pamilya. Ang mga kinatawan mula sa DSWD ay namahagi ng financial assistance sa mga benepisyaryo. Ang mga representante gikan sa DSWD nag-apod-apod sa pinansyal nga tabang sa mga benepisyaryo. Samantala, ipinaalala din ng senador sa mga residente ang benepisyo na maari nilang makuha sa Malasakit Centers kung sila ay mangangailangan ng medical assistance. Samtang, gipahinumduman usab sa senador ang mga residente sa benepisyo nga mahimo nila makuha gikan sa Malasakit Centers kung kinahanglan nila ang tabang medikal. Sa Cebu, mayroong Malasakit Centers sa Eversley Childs Sanitarium & General Hospital sa Mandaue City; Saint Anthony Mother ang Child Hospital at Vicente Sotto Memorial Medical Center sa Cebu City, Talisay City District Hospital, at Lapu-Lapu City District Hospital. Sa Cebu, adunay mga Care Center sa Eversley Childs Sanitarium & General Hospital sa Dakbayan sa Mandaue; Ang Saint Anthony Mother mao ang Child Hospital ug Vicente Sotto Memorial Medical Center sa Dakbayan sa Cebu, Talisay City District Hospital, ug Lapu-Lapu City District Hospital. Huwag po kayong mag-aalala dahil pag mayroon ng safe na vaccine, isa sa mga uunahin namin ni Pangulo [Rodrigo] Duterte ay ang mga mahihirap para ligtas kayong makapagtrabaho para sa inyong mga pamilya, pagtitiyak ni Go. Ayaw kabalaka kay kung adunay luwas nga bakuna, usa sa mga unahon namon ni Presidente [Rodrigo] Duterte ang mga pobre aron kamo makahimo sa pagtrabaho nga luwas alang sa inyong mga pamilya, pasalig ni Go. Habang hinihintay ang bakuna na sesertipikahang ligtas at epektibo ng Food and Drug Administration, hinimok ni Go, na siya ring chairman ng Senate committee on health, ang publiko na palagiang sumunod sa health and safety protocols. Samtang naghulat alang sa bakuna nga mapamatud-an nga luwas ug epektibo sa Food and Drug Administration, si Go, kinsa chairman usab sa komite sa kahimsog sa Senado, nag-awhag sa publiko sa pagsunod sa mga protokol sa kahimsog ug kahilwasan. Sa nasabing aktibidad, pinasalamatan din ni Go ang mga lokal na opisyal sa lugar sa pamumuno ni Mayor Carmencita Lumain. Sa nasangpit nga kalihokan, nagpasalamat usab si Go sa mga lokal nga opisyal sa lugar nga gipanguluhan ni Mayor Carmencita Lumain. Huwag kayong magpasalamat sa amin ni Pangulo Duterte dahil trabaho namin ito. Ayaw pasalamatan kami ni Presidente Duterte tungod kay kini ang among trabaho. Kami po ang dapat magpasalamat dahil binigyan nÕyo kami ng pagkakataon na magserbisyo sa inyong lahat. Kami ang dapat magpasalamat sa paghatag kanamo og higayon nga makapangalagad sa inyong tanan. Asahan ninyo na gagawin namin ang lahat sa abot ng aming makakaya para sa Pilipino, ayon pa sa senador. Mahimo nimong mapaabut nga buhaton namon ang tanan nga mahimo para sa mga Pilipino, dugang sa senador. Noong Pebrero 10, ang team ng senador ay nauna nang namahagi din ng tulong sa 745 na pedicab drivers at mga biktima ng pagbaha sa bayan naman ng Tuburan. Kaniadtong Pebrero 10, ang grupo sa senador una nang nag-apod-apod og hinabang sa 745 nga mga pedicab driver ug biktima sa baha sa lungsod sa Tuburan. ÒHindi ako kapit-tuko.Ó Dili ako gecko. Pahayag ito ni Land Transportation Office Assistant Secretary Edgar Galvante sa panawagan ni Senador Richard Gordon na magbitiw na sa puwesto dahil sa sunod-sunod na reklamo sa LTO. Kini ang gipahayag ni Land Transportation Office Assistant Secretary Edgar Galvante sa panawagan ni Senador Richard Gordon nga moluwat sa katungdanan tungod sa sunod-sunod nga reklamo sa LTO. Ayon kay Galvante, susundin niya kung ano ang utos sa nakatataas. Suno kay Galvante, sundon niya ang mga mando sang iya mga labaw. Iginiit pa ni Galvante na hindi siya magdadalawang-isip na magbitiw sa puwesto kung ipag-uutos sa taas. Dugang pa ni Galvante, dili siya magpanuko sa pagbiya sa posisyon kung gimando nga buhaton kini. AkoÕy hindi naman ako kumbaga kapit-tuko sa aking puwesto Ôno. Sa akong hunahuna dili ako tuko sa akong lingkuranan. Susundin ko kung ano ang utos ng nakatataas sa akin. Akong sundon ang mando sa akong labaw. Kung iyan ang kautusan ng nakatataas sa akin, walang hesitation na akoÕy magbibitiw, pahayag ni Galvante. Kung kana ang mando sa akong mga labaw, walaÕy pagduha-duha nga moluwat ako sa katungdanan, ingon ni Galvante. Una rito, nagbukas na ang Senado ng online complaint desk para sa mga pang-aabuso umano na ginagawa sa LTO. Sayo niini, giablihan sa Senado ang usa ka online complaint desk alang sa giingon nga pag-abuso sa LTO. Kabilang sa mga kontrobersiya na bumabalot ngayon sa LTO ang ipinatutupad na car seat law at ang motor vehicle inspection system. Lakip sa mga kontrobersiya nga naglibot sa LTO karon mao ang gipatuman nga balaod sa lingkuranan sa awto ug ang sistema sa pagsusi sa awto sa motor. Nagpalabas ang Pangulo ng certificate of urgency para sa House Bill No. 8063 noong December 14. Ang Presidente nagpagawas usa ka sertipiko sa pagkadinalian alang sa House Bill No. 8063 sa Disyembre 14. Dahil dito, agaran naman tinalakay, inaprubahan at pinasa ng Kamara (House of Representatives) ang nasabing panukalang batas noon ding araw na iyon. Ingon usa ka sangputanan, gilayon nga gihisgutan sa Kamara de Representante, gi-aprubahan ug gipasa ang nasangpit nga balaudnon sa susamang adlaw. Ang certificate of urgency ng Pangulo, ayon sa constitution, ay nangangahulugan na ang isang panukalang batas (bill), gaya ng House Bill No. 8063, ay maaari ng talakayin, aprubahan at ipasa ng Kamara at Senado sa loob ng isang araw kung gugustuhin nito. Ang sertipiko sa pagkadinalian sa Presidente, pinauyon sa konstitusyon, nagpasabut usa ka balaudnon, sama sa House Bill No. Ang 8063, mahimong hisgutan, aprobahan ug ipasa sa Kamara ug Senado sa sulud sa usa ka adlaw kung gusto niini. Hindi na kailangan dumaan pa ang panukalang batas sa 3 days separate reading rule na tinakda ng Article 6 Section 26 (2) ng Constitution upang ito ay maaprubahan at maipasa ng Kamara at Senado. Ang balaudnon dili kinahanglan nga ipaagi sa 3 ka adlaw nga managlahi nga lagda sa pagbasa nga gitakda sa Artikulo 6 Seksyon 26 (2) sa Konstitusyon aron kini maaprobahan ug mapasar sa Kamara ug Senado. Ang House Bill No. 8063 ay isang consolidated bill na naglalayon na palawigin (extend) ang Bayanihan Law 2 hanggang sa March 27, 2021. Ang House Bill No. Ang 8063 usa ka panagsama nga panukiduki nga nagtinguha nga dugangan ang Bayanihan Law 2 hangtod sa Marso 27,2021. Tinalakay, inaprubahan at pinasa naman ng Senado ang kanilang sariling version ng extension ng Bayanihan Law 2 noong December 15. Gihisgutan sa Senado, giaprobahan ug gipasa ang ilang kaugalingon nga bersyon sa pagpadako sa Bayanihan Law 2 kaniadtong Disyembre 15. Sa version ng Senado, ang pinalawig o ang binigyan ng extension ay ang mga ibat-ibang appropriations na nakalagay sa Bayanihan Law 2 at hindi ang mga kapangyarihan na binigay sa Pangulo. Sa bersyon sa Senado, kung unsa ang gipadako o gihatagan usa ka extension mao ang lainlaing mga pagpagawas nga gilatid sa Bayanihan Law 2 ug dili ang mga gahum nga gihatag sa Presidente. Pinalawig ito hanggang sa katapusan ng June 2021. Kini gipadayon hangtod sa katapusan sa Hunyo 2021. Habang ang column na ito ay sinusulat, hindi pa napapag-usapan sa Òsuper congressÓ o mas kakilala sa tawag na bicameral conference committee kung papano pagtutugmain ang dalawang magkaibang version ng Kamara at Senado. Hangtod sa pagsulat niini, wala pa gihisgutan sa "super kongreso" o mas naila nga bicameral conference committee kung giunsa ang pagpahiuyon sa duha ka lainlaing bersyon sa Kamara ug Senado. Assuming na epektibo at may bisa pa ngayon ang Bayanihan Law 2, ang aking pananaw ay hindi maaaring palawigin o extend ang Bayanihan Law 2 hanggang March 27, 2021 o kailan pa man. Sa pag-isip nga ang Bayanihan Law 2 epektibo pa ug epektibo, ang akong tan-aw nga ang Bayanihan Law 2 dili mahimo nga mapaabot o mapaabot hangtod Marso 27, 2021 o hangtod. Sa mga nakalipas na araw, tinalakay at sinabi sa column na ito na ang emergency powers ng Pangulo na nakalatag sa Bayanihan Law 1 (RA No. 11469) at Bayanihan Law 2 (RA No. 11494) ay kusang titigil at mawawalan ng bisa sa oras na mag-adjourned ang Kongreso. Sa bag-ohay nga mga adlaw, nahisgutan ug gipahayag sa kini nga kolum nga ang mga gahum pang-emerhensya sa Presidente nga gilatid sa Bayanihan Law 1 (RA No. 11469) ug Bayanihan Law 2 (RA No. 11494) awtomatikong mohunong ug matapos sa oras. undangon. Ito ay dahil ayon sa Article 6, Section 23 (2) ng Constitution, ang emergency powers na pansamantalang binigay sa Pangulo ay titigil sa susunod na adjournment ng Kongreso. Kini tungod kay pinauyon sa Article 6, Seksyon 23 (2) sa Konstitusyon, ang mga emergency power nga temporaryo nga gihatag sa Presidente mohunong sa sunod nga pagsuspenso sa Kongreso. Nakatakdang mag-adjourn ang Kongreso sa December 19 at dahil dito lahat ng emergency powers ng Pangulo na pinagkaloob ng Bayanihan Law 2 ay awtomatiko o kusang mawawala sa araw na ito. Gikatakda nga mag-undang ang Kongreso sa Disyembre 19 ug ingon usa ka sangputanan ang tanan nga mga gahum sa Pang-emergency nga gihatag sa Bayanihan Law 2 awtomatiko o awtomatikong mawala sa niining adlaw. Wala ng ii-extend o palalawiging Bayanihan Law 2 mula December 19 hanggang March 27, 2021 o kailan pa man dahil ito ay magtatapos at titigil na at hindi na magiging epektibo mag-mula sa December 19. WalaÕy pagalugwayan o pag-uswag sa Bayanihan Law 2 gikan sa Disyembre 19 hangtod Marso 27, 2021 o hangtod karon tungod kay kini matapos ug mohunong ug dili na epektibo gikan sa Disyembre 19. Kaya ano pa ang i-extend o palalawigin ng mga panukalang-batas o batas na ito? Unya unsa pa man ang gipaabot o gipaabot sa kini nga mga balaudnon o balaod? Maisabatas man ang House Bill No. 8063 bago ang adjournment ng Kongreso na magaganap sa December 19, ang Bayanahina Law 2 (as extended) ay titigil pa din sa December 19 dahil ito ang inuutos at itinakda ng Constitution. MahimoÕg ipatuman ang House Bill No. 8063 sa wala pa ang pagdugay sa Kongreso nga himuon kaniadtong Disyembre 19, ang Bayanahina Law 2 (sama sa gipalapdan) matapos gihapon sa Disyembre 19 tungod kay kini ang gimando sa Konstitusyon. Anumang batas ang ipasa ng Kongreso para i-extend ang epektibo o buhay ng Bayanihan Law 2 na lalagpas sa December 19 ay isang paglabag sa pinaguutos at tinakda ng Constitution. Ang bisan unsang balaod nga gipasa sa Kongreso aron mapalapdan ang pagka-epektibo o kinabuhi sa Bayanihan Law 2 lapas sa Disyembre 19 usa ka paglapas sa kung unsa ang gimando ug gilatid sa Konstitusyon. Kaya ito ay maituturing isang UNCONSTITUTIONAL. Mao nga kini mahimong ikonsiderar nga usa ka UNCONSTITUTIONAL. Kung sa pananaw ng Kongreso ay kailangan pa ng Pangulo ang emergency powers, ang nararapat nitong gawin ay magpasa ng BAGONG Emergency Power Law na gaya ng Bayanihan Law 1 at Bayanihan Law 2 at hindi extension ng Bayanihan Law 2. Kung sa panan-aw sa Kongreso ang Presidente nanginahanglan pa og mga gahum pang-emergency, ang kinahanglan lang niya buhaton mao ang pagpasar sa usa ka BAG-ONG Emergency Law Law sama sa Bayanihan Law 1 ug Bayanihan Law 2 ug dili extension sa Bayanihan Law 2. Walang pinagbabawal sa Constitution na gawin ito ng Kongreso. Wala gidili sa Konstitusyon ang pagbuhat niini sa Kongreso. Ang sinasabi ng Constitution ay dapat may isang emergency crisis na umiiral. Giingon sa Konstitusyon nga kinahanglan adunay krisis sa emerhensya sa lugar. Walang duda, ang Covid-19 crisis ay umiiral pa din ngayon at tila magtatagal pa, kaya mayroon pa din basehan na bigyan muli ng Kongreso ang Pangulo ng bagong emergency powers na katulad ng Bayanihan Law 1 at Bayanihan Law 2 na naaayon at alinsunod sa Article 6, Section 23. WalaÕy pagduha-duha, ang krisis sa Covid-19 naa pa karon ug ingon kini molungtad, busa adunay basihan usab alang sa Kongreso nga hatagan ang Presidente og bag-ong mga gahum pang-emerhensya nga parehas sa Bayanihan Law 1 ug Bayanihan Law 2 pinauyon sa Article 6, Seksyon 23. Sa bagong Bayanihan Law, maaari pang dagdagan ng Kongreso, kung kailangan, ang kapangyarihan ng Pangulo, para labanan at puksain ang Covid-19 crisis. Ubos sa bag-ong Balaod sa Bayanihan, mahimo sa Kongreso, kung kinahanglan, nga dugangan ang gahum sa Presidente, aron labanan ug wagtangon ang Covid-19 nga krisis. Maaari din naman magpasa ang Kongreso, anumang oras, ng isang batas kung saan pagkakalooban ang Pangulo ng mga ilang kapangyarihan para labanan at sugpuin ang Covid-19 crisis na HINDI alinsunod sa Article 6, Section 23. Ang Kongreso mahimo usab, bisan unsang orasa, mopasa usa ka balaod diin ang Presidente hatagan mga gahum aron pakigbatokan ug pugngan ang krisis sa Covid-19 nga WALA nahiuyon sa Artikulo 6, Seksyon 23. Ito ay ginawa at nangyari sa panahon ng dating pangulong Fidel Ramos ng ipasa ng Kongreso ang RA No. 7648 noong April 3, 1993 upang solusyonan ang electricity power crisis na umiiral noon. Nahimo kini ug nahinabo sa panahon ni kanhi presidente Fidel Ramos sa pagpasar sa Kongreso sa RA No. 7648 kaniadtong Abril 3, 1993 aron matubag ang krisis sa kuryente sa elektrisidad nga kaniadto pa. Ang Red-tagging ay nakakabahala lalo naÕt kung ito ay ginawad ng gobyerno o taong gobyerno sa isang indibidwal o organisasyong may adbokasiya ng pagbabago kontra sa mga maling patakaran o pagpapatakbo ng gobyerno, o yung mga kritiko ng gobyerno, o yung mga binansagan ng ilan na mga ÒreklamadorÓ. Ang red-tagging labi ka makaistorbo kung igahatag kini sa gobyerno o tawo sa gobyerno sa usa ka indibidwal o organisasyon nga nagpasiugda nga pagbag-o kontra sa mga patakaran o operasyon sa gobyerno, o sa mga kritiko sa gobyerno, o kadtong gitawag nga pipila nga "mga nagreklamo". Ang Red-tagging ay ang pag-label, pag-marka, pag-taguri, pagtawag at pag akusa sa isang indibidwal o organisasyon bilang isang makakaliwa, subersibo, komunista o terorista, na ginagamit na isang stratihiya ng ahente ng estado partikular ang law enforcement agencies at militar laban sa mga pinaniniwalang may banta o kalaban ng gobyerno. Ang red-tagging mao ang marka, pagmarka, pagmarka, pagtawag ug pag-akusar sa usa ka indibidwal o organisasyon nga usa ka leftist, subersibo, komunista o terorista, nga gigamit ingon usa ka stratehiya sa mga ahente sa estado partikular ang mga ahensya nga nagpatuman sa balaod ug militar kontra sa mga gitoohan nga nameligro o supak sa gobyerno. Sa madaling salita, sa Red-tagging inuugnay ng gobyerno o taong gobyerno ang isang indibidwal o organisasyon sa komunista o sa military armed group nitoÑang National PeopleÕs Army (NPA). Sa ato pa, ang gobyerno nga Red-tagging nag-uban sa usa ka indibidwal o organisasyon sa komunista o armadong grupo sa militar - ang National People's Army (NPA). Hindi natin maitatanggi ang mga masamang sinapit ng mga nauna ng naging biktima ng Red-tagging. Dili naton ikalimod ang kahimtang sa mga nabiktima sa Red-tagging. Karamihan sa kanila ay na-harass, lalo nasa social media, pinaratangan at tinawag ng kung anu-ano, tinakot at pinagbantaan at ang ilan sa kanila ay pinatay. Kadaghanan sa kanila giharas, labi na sa social media, giakusahan ug gitawag sa lainlaing paagi, gihadlok ug gihulga ug ang pila sa kanila gipatay. Ang Red-tagging ay halos katumbas na mapabilang sa listahan ng narco-list ng Malacanang, kung ang mga sinapit ng mga nabiktima nito ang pag-uusapan. Ang red-tagging hapit katumbas sa naapil sa narco-list sa Malakanyang, kung hisgutan ang kahimtang sa mga biktima niini. Sa Red-tagging, direktang sinasabi ng gobyerno na ang isang indibidwal o organisasyon ay konektado sa komunista at sa NPA maski wala pang napapatunayan sa korte. Sa Red-tagging, direkta nga giingon sa gobyerno nga ang usa ka indibidwal o organisasyon konektado sa komunista ug sa NPA bisan kung walaÕy napamatud-an sa korte. Ito ay isang klarong paglabag sa karapatang pantao partikular sa due process clause ng Constitution. Kini usa ka tin-aw nga paglapas sa tawhanong mga katungod nga piho sa gitakdang proseso nga sugyot sa Konstitusyon. Ano bang basehan ang ginagamit ng gobyerno o ng taong gobyerno sa Red-tagging ng mga indibidwal? Unsa man ang basihan nga gigamit sa gobyerno o gobyerno sa tawo sa mga indibidwal nga Red-tag? Tila ang Red-tagging ay ginagawad sa mga kritiko ng gobyerno. Ang red-tagging ingon igahatag sa mga kritiko sa gobyerno. Sa mga Òreklamador.Ó Sa mga may adbokasiyang lumaban at kumukontra sa mali, hindi makatarungan at makataong polisiya ng gobyerno. Sa mga "nagreklamo." Sa mga adunay adbokasiya nga pakigbugno ug supakon ang mga sayup, dili makatarunganon ug tawhanon nga mga pamaagi sa gobyerno. Sa mga komukontra sa maling pamamalakad ng gobyerno. Sa mga nagasupak sa sayup nga pagdumala sa gobyerno. Ito ang Òcommon denominatorÓ ng mga naging biktima ng Red-tagging. Kini ang "common denominator" sa mga biktima sa Red-tagging. Mga indibidwal na hindi natakot ipahayag ang kanilang damdamin laban sa maling pamamalakad ng gobyerno. Ang mga indibidwal nga dili mahadlok magpahayag sa ilang gibati batok sa dili maayong pamatasan sa gobyerno. Mga indibidwal na hindi natakot magsalita. Mga indibidwal nga dili mahadlok mosulti. Ngunit ang pag-adbokasiya laban sa mga mali, hindi makatarungan at makataong polisiya ng gobyerno ay parte ng isang demokrasya. Apan ang pagpasiugda kontra sa sayup, dili makatarunganon ug tawhanon nga mga palisiya sa gobyerno bahin sa usa ka demokrasya. Isang karapatan ng mamamayan gawin ayon sa Constitution. Katungod sa usa ka lungsuranon ang paglihok uyon sa Konstitusyon. Ang mag-nais at mangarap ng isang magandang gobyerno na tutugon sa mga pangangailangan ng mamamayan ay likas na karapatan ng lahat ng mamamayan. Ang pagtinguha ug damgo sa usa ka maayong gobyerno nga magtagbaw sa mga kinahanglanon sa mga tawo usa ka natural nga katungod sa tanan nga mga lungsuranon. Karapatan ng lahat ng mamamayan na malayang magsalita, sabihin ang damdamin sa gobyerno. Ang katungod sa tanan nga mga lungsuranon nga gawasnon nga magsulti, aron ipahayag ang ilang gibati sa gobyerno. Gaya ng lahat, ang mga kritiko ng gobyerno o yung mga ÒreklamadorÓ ay may karapatang magpahayag ng kanilang damdamin at magsalita tungkol sa palakad ng gobyerno o yung right to air grievances at ito ay ginagarantiyahan naman ng Constitution. Sama sa tanan, ang mga kritiko sa gobyerno o ang mga "nagreklamo" adunay katungod nga ipahayag ang ilang gibati ug hisgutan ang bahin sa palisiya sa gobyerno o ang katungod sa pagpadayag sa mga reklamo ug gigarantiyahan kini sa Konstitusyon. Ang lahat ng mamamayan, kasama ang mga ÒreklamadorÓ at kritiko ng gobyerno, ay may constitutional right na magpahayag ng kanilang mga damdamin (to air their grievances) ukol sa mga bagay-bagay na sa tingin nila ay maling pamamalakad ng gobyerno. Ang tanan nga mga lungsuranon, apil ang mga "nagreklamo" ug mga kritiko sa gobyerno, adunay katungod sa konstitusyonal nga ipahayag ang ilang mga reklamo bahin sa mga butang nga sa ilang hunahuna nga dili maayong pagdumala sa gobyerno. Kasama dito ang magreklamo at ihayag at sabihin na mali ang paraan na ginagawa o sinusulong ng gobyerno. Kauban niini ang pagreklamo ug pag-anunsyo ug pag-ingon nga daotan ang pamaagi sa gobyerno o pagpasiugda. Kasama din sa karapatan ng lahat na punahin (criticize) ang gobyerno kung sa tingin nila ay wala itong ginagawa upang solusyonan ang isang krisis o sitwasyon. Adunay katungod usab ang matag usa nga sawayon ang gobyerno kung sa hunahuna niini wala kini gibuhat aron masulbad ang usa ka krisis o kahimtang. Ang pagsasalita, pagrereklamo at ang pagpuna sa mga maling gawain at hakbangin ng gobyerno ay hindi maituturing isang subersibo. Ang pagsulti, pagreklamo ug pagpanaway sa sayup nga nahimo sa gobyerno ug mga inisyatibo dili maisip nga subersibo. Hindi komunista. Dili komunista. At lalong hindi terorista. Ug labi na dili mga terorista. Itigil ang Red-tagging. Hunong sa Red-tagging. Panyero, sino ang susunod na papatayin na abogado? Panyero, kinsa ang sunod nga patyon nga abogado? Ikaw, ako o sila? Hindi na ligtas ang maging abogado dahil pinapatay na nila tayo. Ikaw, ako o sila? Dili na luwas mahimong abogado tungod kay gipatay nila kita. Huwag munang humawak ng mga maseselan at kontrobersyal na kaso. Ayaw una pagdumala ang sensitibo ug kontrobersyal nga mga kaso. Walang katiyakan kung kailan matatapos ang pagpatay sa ating mga kapwa abogado. WalaÕy garantiya kung kanus-a matapos ang pagpatay sa atong mga isigka abogado. Ginagampanan lang natin ang ating mga gawain. Gibuhat ra namo ang among mga trabaho. Kailangan mag ingat. Kinahanglan magbantay. Bakit nga ba tayo pinapatay? Ngano nga gipatay kami? Ito ang wika, obserbasyon at naging katanungan ng isang kapwa kong abogado na nag aalala sa kanyang kaligtasan, matapos na may mapatay na naman na abogado noong nakaraang linggo. Kini ang sinultian, obserbasyon ug pangutana sa usa ka kaubang abogado nga nabalaka sa iyang luwas, pagkahuman sa laing abogado nga gipatay sa miaging semana. Tulad nila, nakaramdam din ako ng pag aalala sa aking sariling kaligtasan. Sama kanila, nabalaka usab ako alang sa akong kaugalingon nga kahilwasan. Pero gusto ko sanang sabihin sa kanya na huwag matakot. Apan gusto ko siyang ingnon nga dili mahadlok. Gusto ko sanang sabihin sa kanya na tuloy lang ang gawain natin bilang abogado maski may banta sa atin kaligtasan. Gusto nako isulti kaniya nga magpadayon kami sa among trabaho isip mga abogado bisan kung adunay hulga sa among kaluwasan. Maski may banta sa ating propesyon. Naa man gani hulga sa among propesyon. Gusto ko sanang sabihin sa kanya na hindi dapat maapektuhan ang ating sinumpaang tungkulin bilang abogado dahil may ilang tao na gustong pigilan ang mga katulad natin na gustong maglingkod para sa hustisya. Gusto nako isulti kaniya nga ang among gipanumpa nga katungdanan ingon usa ka abogado dili angay maapektuhan tungod kay adunay pipila ka mga tawo nga gusto pugngan ang mga sama kanamo nga gusto mag-alagad alang sa hustisya. Gusto kong sabihin sa kanya na maging mahinahon at harapin ang katotohanan na sa ating profession bilang abogado, kalakip nito ang banta sa kaligtasan at buhay. Gusto nakong isulti kaniya nga kalma ug atubangon ang kamatuoran nga sa among propesyon isip abogado, kauban niini ang hulga sa kaluwas ug kinabuhi. Gusto ko sanang sabihin sa kanya na maging matapang sa mga ganitong panahon. Ipakita sa mga may kagagawan ng mga ito na hindi nila tayo kayang takutin. Gusto nako isulti kaniya nga magmaisugon sa mga oras nga ingon niini. Ipakita sa mga naghimo niini nga dili nila kami mahadlok. Na handa tayong mamatay para sa hustisya. Nga kita andam nga mamatay alang sa hustisya. Para sa Bayan. Alang sa Katawhan. Ngunit sa dahilan hindi ko maipaliwanag, nagmistulang akoÕy naging pipi. Apan tungod kay dili ko kini mapasabut, ingon ako nabungol. Ayaw at hindi lumabas sa aking bibig ang mga salitang ito. Kini nga mga pulong dili gusto ug dili mogawas sa akong baba. Marami na ang pinatay sa hanay ng mga legal profession na kinabibilangan ng mga abogado, judge at prosecutor, pero nakakalungkot na karamihan dito ay nananatiling hindi pa nareresolba o nahuhuli ang mga may kagagawan ng pagpatay. Daghan ang gipatay sa han-ay sa mga ligal nga propesyon lakip ang mga abogado, hukom ug piskal, apan subo nga kadaghanan sa kanila nagpabilin nga walaÕy dokumento o gidakup. Ang patuloy na pagpatay sa mga abogado ay nakakabahala. Nakapaalarma ang nagpadayon nga pagpatay sa mga abogado. Tila, walang takot ang mga may kagagawan ng mga ito. Dayag, ang mga naghimo niini walaÕy kahadlok. Walang takot sa batas. WalaÕy kahadlok sa balaod. Walang takot sa kaparusahan. WalaÕy kahadlok sa silot. Sa puntong ito, ang sunod sunod na pagpatay sa mga abogado at sa hanay ng legal profession ay masasabing banta hindi lamang sa ating demokrasya at peace and order, ngunit higit sa lahat sa ating justice system. Niini nga punto, ang serye sa pagpatay sa mga abogado ug ang han-ay sa ligal nga propesyon mahimong isipon nga usa ka hulga dili lamang sa among demokrasya ug kalinaw ug kahusay, apan labi sa tanan sa atong sistema sa hustisya. May malaking papel na ginagampanan ang mga abogado sa ating justice system. Ang mga abogado adunay hinungdanon nga papel sa atong sistema sa hustisya. Sila ay inatasan ng batas at ng kanilang sumpa na maging instrumento ng hustisya hindi lang sa kanilang mga kliyente ngunit sa lahat. Gisugo sila sa balaod ug sa ilang tunglo nga mahimong instrumento sa hustisya dili lang sa ilang kliyente kon dili sa tanan. Sila ay tinuturing Òofficers of the courtÓ na kabalikat ng mga korte sa pagbigay ng hustisya. Giisip sila nga "mga opisyal sa korte" ingon ang abaga sa mga korte sa paghatag hustisya. Pero ang walang tigil na pagpatay sa mga abogado at ang pagkabigo ng pamahalaan na maresolba ang mga ito ay maaaring magbigay agam agam o pag alinlangan sa mga abogado na magampanan ng lubusan ang kanilang mga sinumpaang tungkulin. Apan ang walay hunong nga pagpatay sa mga abogado ug pagkapakyas sa gobyerno nga sulbaron sila mahimong makahatag pagduha-duha o pagduhaduha sa mga abogado nga hingpit nga matuman ang ilang gipanumpa nga katungdanan. Obligasyon ng ating gobyerno na bigyan sila ng kasiguruhan sa kanilang kaligtasan habang kanilang ginagawa ang kanilang tungkulin bilang kabalikat ng korte sa pagbibigay hustisya sa lahat. Obligasyon sa atong gobyerno nga masiguro ang ilang kahilwasan sa ilang pagpatuman sa ilang katungdanan ingon dugokan sa korte sa paghatag hustisya sa tanan. Kung ito ay hindi maibibigay sa mga abogado pati na sa mga judge at prosecutor, hindi nila magagampanan ng lubusan ang kanilang mga sinumpaang tungkulin. Kung wala kini gihatag sa mga abogado maingon man mga hukom ug piskal, dili nila hingpit nga matuman ang ilang gipanumpa nga mga katungdanan. Kung hindi din ito maibibigay ng gobyerno, wala ng lugar na ligtas sa ating bansa. Kung ang gobyerno dili usab makahatag niini, walaÕy luwas nga lugar sa atong nasud. Walang malayang awtoridad na iiral upang ipatupad ang hustisya. WalaÕy independente nga awtoridad nga maglungtad aron ipatuman ang hustisya. Nararapat lang siguro na ang ating pamahalaan, partikular ang Philippine National Police at National Investigation Bureau at iba pang ahensya ng gobyerno, na tutukan at bigyan ng mas malawak na pansin ang mga pagpatay sa mga abogado at sa hanay ng legal profession. Tingali ang atong gobyerno, partikular ang Philippine National Police ug National Investigation Bureau ug uban pang mga ahensya sa gobyerno, kinahanglan nga mag-focus ug hatagan labi nga pagtagad ang pagpatay sa mga abogado ug propesyon sa ligal. Ibang stratihiya na maaaring maging epektibo. Laing estratehiya nga mahimong epektibo. Ang pagtatayo ng ibaÕt-ibang Òtask forceÓ sa tuwing may mapapatay sa hanay ng legal profession ay maaaring magandang hakbang upang matutukan at mabilisang malutas ang mga patayan. Ang pagtukod sa lainlaing mga "task force" kung adunay mapatay sa han-ay sa ligal nga propesyon mahimong usa ka maayong lakang aron masentro ug dali nga masulbad ang mga masaker. Pero mas maganda siguro kung may iba pang hakbang, na naaayon naman sa batas, na magagamit ang pamahalaan at mga ibaÕt-ibang ahensya ng gobyerno para matigil ang patayan o di kaya mabilisang maresolba at mahuli ang mga may kagagawan ng mga ito. Apan tingali mas maayo kung adunay ubang mga lakang, pinauyon sa balaod, nga magamit sa gobyerno ug sa lainlaing mga ahensya sa gobyerno aron mahunong ang masaker o dali nga masulbad ug madakup ang mga naghimo niini. Ang mabilisang pagresolba at paghuli sa mga salarin ay mabisang paraan para hadlangan (deter) o maibsan ang sunod sunod na patayan sa hanay ng legal profession. Ang dali nga pagsulbad ug pagdakup sa mga naghimo niini usa ka epektibo nga paagi aron mapugngan o maibanan ang sunod-sunod nga pagpamatay sa sulud sa ligal nga propesyon. Ipakita sa may mga kagagawan ng mga ito na may batas na umiiral. Ipakita sa mga nakabuhat niini nga adunay balaod nga adunay. Na may awtoridad na tutugis sa kanila. Nga adunay pagtugot sa paggukod kanila. Na may kaparusahan na naghihintay sa kanila. Sa silot nga naghulat sa kanila. At sa ating mga abogado, manatiling matatag, ipaglaban ang hustisya at ituloy ang pagtaguyod ng mga salitang ating sinumpaan. Ug sa among mga abogado, pagpadayon nga malig-on, pakigbisog alang sa hustisya ug padayon nga ipadayon ang mga pulong nga among gipanumpa. IBINAHAGI ng komedyanang si Pokwang sa kanyang Instagram account ang larawan ng Antipolo Church na kinunan niya kaninang umaga. Ang komedyante nga si Pokwang mipaambit sa iyang Instagram account usa ka litrato sa Antipolo Church nga gikuha niya kaninang buntag. Doon siya laging nagsisimba para humingi ng tawad at ipanalangin ang mga mithiin niya sa buhay. Kanunay siya nga moadto sa simbahan aron mangayo og pasaylo ug mag-ampo alang sa iyang mga katuyoan sa kinabuhi. Sabi ni Pokwang sa kanyang caption, 1980 from Pasig lumipat kami sa Antipolo, dito namin naranasan ang buhay na kahit mahirap nakakaraos dahil sa pagsisikap. Giingon ni Pokwang sa iyang caption, 1980 gikan sa Pasig ningbalhin kami sa Antipolo, dinhi nasinati ang kinabuhi nga bisan lisud mabuhi tungod sa paningkamot. Ang simbahan ng Antipolo ang araw-araw na saksi sa aking pagiging makulit ngunit puno ng pangarap na batang paslit, minsan umiiyak ako sa Mahal na Birhen at nagtatanong ng mga katanungan na bilang isang bata ay bakit ang aga kong danasin ang hirap? Ang simbahan sa Antipolo mao ang adlaw-adlaw nga pagsaksi sa akong salawayon apan puno sa mapangandoyon nga bata, usahay mohilak ako sa Mahal nga Birhen ug mangutana ingon usa ka bata ngano nga nag-antus ako og sayo? Ngunit dito ko rin nakuha sa bayan ng Antipolo ang kasagutan ng Mahal na Birhen. Apan dinhi nakuha usab nako ang tubag sa Mahal nga Birhen sa lungsod sa Antipolo. Sabi nya, Ôanak hindi kita pinahihirapan, pinapatapang lang kita at pinapatatag sa mga darating na agos ng buhayÕ dito sa lugar na ito ako naging ina, at nawalan ng anak at matiising nanay, pahayag ng komedyana. Miingon siya, 'anak dili ko ikaw gidaugdaug, gihimo ko lang ikaw nga maisug ug palig-onon sa umaabot nga mga sapa sa kinabuhi' dinhi sa niining lugar nahimo ako nga usa ka inahan, ug nawala ang usa ka anak ug usa ka mapailubon nga inahan, giingon sa komedyante. Inalala rin ni Pokwang ang mga pinagdaanan niya noon sa buhay kung saan naging saksi rin ang simbahan ng Antipolo. Gihinumdoman usab ni Pokwang ang mga kasinatian nga iyang nasinati sa kinabuhi diin nakasaksi usab ang simbahan sa Antipolo. Madalas ako nasa harap ng simbahan na ito para mangulit na bilhan ako ng ticket ng sweepstakes, suman at kasoy, sampaguita etc. Kanunay ako sa atubangan sa kini nga simbahan aron pagsulay nga mapalit ako usa ka tiket alang sa mga sweepstake, suman ug cashews, tulip ug uban pa. Masaya, malungkot pero makulay ang buhay, kasing kulay ng bahag haring ito isang paalala na Ôwag mawalan ng pag-asa basta naniniwala ka sa kanya, ang mensahe pa ng TV at aktres. Malipayon ang kinabuhi, masulub-on apan mabulokon, sama kadako sa kini nga balangaw nga usa ka pahinumdom nga Ôayaw paglaum basta motoo ka kaniya, ang mensahe sa TV ug aktres. Bukas naman sa publiko ang naging buhay ng komedyana, kung paano siya nagsikap at naiahon ang pamilya. Bukas sa publiko ang kinabuhi sa komedyante, kung giunsa siya naghago ug nagpadako sa pamilya. At hindi rin naging madali ang pinagdaanan niya sa showbiz para makilala siya bilang Pokwang. Ug dili sayon __alang kaniya nga moagi sa showbiz aron mailhan nga Pokwang. Kaya kahit sa panahon ng pandemya at maraming nawalan ng trabaho nang magsara ang ABS-CBN ay hindi siya pinabayaan ng Diyos dahil binigyan siya ng hosting job sa TV5 ng ilang buwan at dahil masinop sa pera kaya naipon nito ang kinita sa show. Mao nga bisan sa panahon sa pandemiya ug daghan ang nawad-an sa trabaho sa pagsira sa ABS-CBN, wala siya biyaan sa Diyos tungod kay gihatagan siya usa ka hosting job sa TV5 pila ka bulan ug tungod kay matipid siya sa salapi busa natipig niya ang iyang kita sa show. Balita nga namin ay naghahanap siya ng magandang lupa sa probinsya para pagtayuan ng farm with rest house. Nakadungog kami nga nangita siya maayong yuta sa probinsya aron matukod ang usa ka uma nga adunay pahulayan. Samantala, curious kami kung para saan ang post ni Pokwang sa Twitter account niya ngayong araw na tila may nanloko sa kanya. Sa kasamtangan, nakuryuso kami kung unsa ang post ni Pokwang sa iyang Twitter account karon kung para dunay nagloko kaniya. ÒPinatawad ko nalang! Ayoko na magalit nakakapagod siguro nga nagalaw na nila ang pera ko pero wala silang maipakitang gawa sa order ko (emoji sad face) sana makatulong sa pamilya nÕyo ang pera ko, pinagpaguran ko yan pero sige sa inyo nalang at sana maiayos nyo buhay nyo. God bless!Ó tweet niya. ÒGipasaylo ra tika! Dili ko gusto masuko, nakakapoy, tingali gibalhin na nila akong kwarta apan wala sila mapakita tungod sa akong order (emoji sad nga nawong). Panalanginan sa Diyos! Ó nag-tweet siya. BUMANDERA na sa social media ang mga #JulieVid shippers matapos mag-post ng mga behind-the-scenes photos ang cast sa set ng upcoming GTV romantic series na ÒHeartful Cafe.Ó Ang mga nagpadala nga #JulieVid nagpadala na sa social media pagkahuman nagpost ang mga aktor sa likud-sa-eksena nga mga litrato sa set sa umaabot nga GTV romantikong serye nga "Heartful Cafe." Excited ang netizens sa first on-screen pairing ng AsiaÕs Pop Diva na si Julie Anne San Jose at Kapuso hunk na si David Licauco bilang sina Heart Fulgencio at Ace Nobleza. Naghinamhinam ang mga netizens sa una nga on-screen nga pagpares sa Asia's Pop Diva nga si Julie Anne San Jose ug ang Kapuso hunk nga si David Licauco isip Heart Fulgencio ug Ace Nobleza. Hindi pa man daw nagsisimula ang bagong Kapuso romcom series na ito ay kitang-kita na agad ang nag-uumapaw na chemistry ng dalawa. Bisan kung wala pa nagsugod ang bag-ong serye sa Kapuso romcom, makita dayon ang nag-awas nga chemistry sa duha. Nagkakaisa sila sa pagsasabing nag-uumapaw ang magic ng bagong Kapuso loveteam. Nagkahiusa sila sa pag-ingon nga ang salamangka sa bag-ong Kapuso loveteam nag-awas. Sey ng isang fan sa comments section, ÒHoooy!!! Kasi naman, e. Bakit kinikilig ako.Ó Usa ka fan ang miingon sa seksyon sa mga komento, ÒHoooy !!! Tungod kay, e. Ngano nga nalipay ako. Ó Dagdag pa ng ilang netizens, tiyak na aabangan nila ang tambalang ito sa GTV. Pipila ka mga netizen ang midugang nga siguradong gipaabut nila kini nga compound sa GTV. Makakasama rin nina Julie at David sa upcoming show na ito ang mga kapwa Kapuso artists na sina EA Guzman, Zonia Mejia, Jamir Zabarte, Ayra Mariano at Victor Anastacio. Makauban usab nila Julie ug David sa umaabot nga pasundayag ang mga kapwa artista sa Kapuso nga sila EA Guzman, Zonia Mejia, Jamir Zabarte, Ayra Mariano ug Victor Anastacio. Huwag palalampasin ang pagbubukas ng ÒHeartful CafeÓ soon sa GTV. Ayaw palabya __ang pag-abli sa "Heartful Cafe" sa GTV. Sa pagdiriwang ng ika-10 anibersaryo ng ÒTunay na BuhayÓ, isang espesyal na showbiz icon ang tampok ng programa para sa mga manonood Ñ ang ÒeverybodyÕs favoriteÓ na si Bossing Vic Sotto! Sa pagsaulog sa ika-10 nga anibersaryo sa "Tinuod nga Kinabuhi", usa ka espesyal nga icon sa showbiz ang nagpakita sa programa alang sa mga tumatan-aw - "paborito sa tanan" nga si Bossing Vic Sotto! Sa nakalipas na apat na dekada, naging bahagi siya ng buhay ng maraming Pinoy bilang si Victorio Ungasis sa ÒIskul BukolÓ, Enteng Kabisote sa ÒOkay Ka, Fairy KoÓ, Barak Otogan sa ÒDaddyÕs Gurl,Ó at siyempre bilang si Bossing sa longest-running noontime variety show na ÒEat Bulaga.Ó Sa miaging upat ka dekada, nahimo siyang bahin sa kinabuhi sa daghang mga Pilipino nga sila si Victorio Ungasis sa ÒIskul BukolÓ, Enteng Kabisote sa ÒOkay Ka, Fairy KoÓ, Barak Otogan sa ÒDaddyÕs Gurl,Ó ug siyempre ingon Bossing sa labing dugay na nga variety show nga "onte sa Bulaga. " Sa kauna-unahang pagkakataon, makakapanayam ng ÒTunay na BuhayÓ ang beteranong aktor at komedyante kung saan ibabahagi niya ang kaniyang mga personal na kuwento magmula sa kaniyang pagkabata, pagsisimula sa industriya ng showbiz, at mga prinsipyo bilang isang ama. Sa kauna-unahan nga higayon, ang beteranong aktor ug komedyante makigsulti sa "Tinuod nga Kinabuhi" diin iyang ipaambit ang iyang personal nga mga istorya gikan sa iyang pagkabata, sugod sa industriya sa showbiz, ug mga prinsipyo isip usa ka amahan. Makakasama rin sa kuwentuhan ang misis niyang si Pauleen Luna-Sotto, at ibabahagi nila ang ilang detalye tungkol sa kanilang relasyon, maging ang favorite bonding moments nila sa anak na si Tali. Ang iyang asawa nga si Pauleen Luna-Sotto usab ang makigsulti, ug mag-ambitay sila sa ilang mga detalye bahin sa ilang relasyon, ingon man ang ilang pinalabi nga mga higayon sa pagbugkos sa ilang anak nga si Tali. Siyempre pa, hindi rin pahuhuli ang kanyang mga ÒDabarkadsÓ sa pagre-reveal ng mga trivia tungkol sa kani ya. Siyempre, ang iyang "Dabarkads" dili ulahi sa pagpadayag sa mga butang nga walaÕy pulos bahin sa iya. Anu-ano kaya ang ibubuking nila tungkol kay Bossing? Unsa man ang mabasa nila bahin ni Bossing? Hiwalay na nga ba ang celebrity couple na sina Aljur Abrenica at Kylie Padilla? Nagbulag na gyud ang magtiayong celebrity nga si Aljur Abrenica ug Kylie Padilla? Kalat na kalat na kasi ang chika na may pinagdaraanan umano ngayon ang mag-asawa matapos mapansin ng netizens na binura na ni Kylie ang mga litrato nila ni Aljur sa kanyang Instagram account. Labi na ang chika nga giingon nga naagian sa magtiayon pagkahuman namatikdan sa netizens nga gitanggal na ni Kylie ang mga litrato nila ni Aljur sa iyang Instagram account. Bukod dito, naintriga rin ang mga social media followers ni Kylie sa sunud-sunod niyang cryptic post na may pinaniniwalaang may kinalaman sa pagsasama nila ni Aljur. Gawas pa niini, na-intriga usab ang mga tagasunod sa social media ni Kylie sa iyang serye sa mga cryptic post nga gituohang adunay kalabutan sa ila ni Aljur. Nakita rin namin ang short video clip na ibinahagi ni Kylie sa IG kung saan makikitang naglalakad siya habang naglalaro naman ang mga anak na sina Alas at Axl. Nakita usab namon ang mugbo nga video clip nga gibahin ni Kylie sa IG diin makit-an siya nga naglakaw samtang ang mga bata nga si Alas ug Axl nagdula. Wala naman sa nasabing video ang tatay ng mga bagets na si Aljur. Ang amahan sa batan-on nga si Aljur wala sa nahisgutang video. Marami rin ang nakapansin sa ipinost na litrato ni Kylie kung saan nakasuot siya ng red dress at nakataas ang dalawang kamay habang nakatingin sa langit. Daghan usab ang nakamatikod sa litrato nga gi-post ni Kylie diin siya nagsul-ob og pula nga sinina ug gipataas ang parehas nga mga kamot samtang nagtan-aw sa langit. Ang tanging caption niya rito ay, ÒFree.Ó Ang caption lang niya dinhi mao ang, "Libre." Marami ring netizens ang nakapansin sa isa pang post ng aktres kung saan makikita ang kaliwa niyang kamay na hindi suot ang wedding ring nila ng asawa. Daghang mga netizen ang namatikdan usab sa us aka post sa aktres diin makita nimo ang iyang wala nga kamut nga wala magsul-ot sa singsing sa kasal sa iyang bana. Ngunit burado na ito sa kanyang IG page. Apan kini gitangtang gikan sa iyang panid sa IG. Samantala, may mga hugot post din si Aljur sa kanyang socmed account nitong mga nagdaang linggo, isa na riyan ang litrato ng kanyang kamay na may hawak na rosaryo. Samtang, si Aljur usab adunay pipila ka mga post sa iyang socmed account kaniadtong miaging mga semana, usa na niini ang litrato sa iyang kamut nga naggunit og rosaryo. ÒBrought peace and clarity. Thank you @vinabrenica for lending and guiding me,Ó sabi pa ni Aljur na sinagot naman ng kapatid niyang si Vin Abrenica na nagsabing makapangyarihan talaga ang pagdarasal. ÒNagdala sa kalinaw ug katin-aw. Salamat @vinabrenica sa pagpapahiram ug paggiya sa akin, Óingon ni Aljur nga gitubag sa iyang igsoon nga si Vin Abrenica sa pagsulti nga ang pag-ampo makapangyarihan. Sa IG account ni Aljur naroon pa rin ang mga picture nila ng asawa at hindi pa burado. Sa IG account ni Aljur, naa paÕy mga litrato sa iyang asawa ug wala pa kini matanggal. Isang netizen naman ang nagkomento na isa pang patunay na nay pinagdaraanan nga ang mag-asawa nang mag-isang pumunta si Kylie sa 40th death anniversary concert ng mga Padilla para sa yumao nilang kaanak na si Royette. Usa ka netizen ang nagkomento nga kini ang usa pa nga pamatud-an nga naagi kini sa magtiayon sa pag-inusara ni Kylie sa 40th death anniversary concert sa Padilla alang sa ilang kamagulangan nga si Royette. May mga tagasuporta naman sina Aljur at Kylie ang nagsabing sanaÕy magkaayos na ang dalawa kung totoo ngang nagkakaproblema sila kasabay ng dalangin na hindi totoo ang chikang tuluyan na silang naghiwalay. Si Aljur ug Kylie, sa laing bahin, adunay mga tagasuporta nga nagsulti nga magkasinabtanay ang duha kung tinuod nga nagkaproblema sila sa pag-ampo nga dili tinuod ang chikang nga permanente nilang gibulag. Ikinasal sina Kylie at Aljur noong December, 2018. Si Kylie ug Aljur gikasal kaniadtong Disyembre, 2018. NAG-SHARE ang aktres na si Roxanne Barcelo ng ilang detalye kung paano niya inihanda ang kanyang katawan bago siya nagbuntis. NAGBAHIN sa pila ka mga detalye ang aktres nga si Roxanne Barcelo kung giunsa niya giandam ang iyang lawas sa wala pa siya mabuntis. Aniya, may OBGYN na nagsabi sa kanya na isang taon ang dapat niyang gugulin para masigurong healthy ang kanyang body during her pregnancy pati na rin ang magiging baby sa sinapupunan niya. Giingon niya usa ka OBGYN ang nagsulti kaniya nga kinahanglan siya mogugol usa ka tuig aron maseguro nga himsog ang iyang lawas sa panahon sa iyang pagmabdos ingon man ang bata nga naa sa iyang tagoangkan. Sa kanyang latest YouTube vlog, nagbahagi ang aktres ng ilan sa mga ginawa niyang preparasyon pati na ng kanyang asawa bago siya nabuntis sa una nilang baby. Sa iyang labing ulahi nga vlog sa YouTube, gipaambit sa aktres ang pipila ka mga pagpangandam nga gihimo niya sa iyang bana sa wala pa siya mabuntis sa ilang unang anak. Marami raw kasi siyang social media followers ang nagtatanong tungkol dito kaya naisipan niyang gumawa ng vlog dedicated sa mga babaeng nagnanais na ring mabuntis. Giingon niya nga daghan siya nga mga sumusunod sa social media nga nangutana bahin niini busa gihunahuna niya ang paghimo usa ka vlog nga gipahinungod sa mga babaye nga gusto usab mabuntis. Pero disclaimer, hindi naman po ako specialist. Apan pagpanghimakak, dili ako espesyalista. Pahayag pa ng aktres, isa sa mga kinarir niya bago ma-preggy ay ang pagpapahilot Òat least once every two weeks for four months.Ó Pinahiuyon sa aktres, ang usa sa mga butang nga iyang gihimo sa wala pa siya mag-buntis mao ang pagmasahe "bisan kausa matag duha ka semana sa upat ka bulan." Hindi po siya Ôyung hilot na may patawas or may dasal. Dili siya ang mananabang nga adunay patawas o pag-ampo. Hilot siya literally na inangat Ôyung matres ko. Hilot literal nga gibayaw niya ang akong kutson. As in iba Ôyung pressure points niya, nasa lower abdomen tapos iaangat Ôyung matres. Sama sa iyang pressure point nga managlahi, sa ubos nga tiyan unya ipataas ang matris. Dagdag pa ni Roxanne, nag-take rin siya ng ilang supplements, tulad ng folic acid, na tumutulong para maiwasan ang major birth defects sa brain at spine ng sanggol sa sinapupunan. Dugang pa ni Roxanne nga nagkuha usab siya pipila ka mga suplemento, sama sa folic acid, nga makatabang aron malikayan ang mga dagkung depekto sa pagpanganak sa utok sa bata ug dugokan sa tagoangkan. Bukod diyan, nag-take rin siya ng Maca root na pampataas umano ng sex drive. Gawas pa niini, gikuha usab niya ang Maca root nga giingon nga modugang sex drive. As in tumigil din siya (bad habits). As in nihunong usab siya (dili maayong batasan). Sa pamamagitan din ng kanyang vlog last month, ibinandera ni Roxanne, na 36 years old na ngayon, ang kanyang pagbubuntis habang nito lamang nagdaang December niya ipinaalam sa publiko na nagpakasal na siya sa isang non-showbiz guy. Pinaagi usab sa iyang vlog kaniadtong miaging bulan, si Roxanne, nga karon 36 anyos na, nagpahibalo sa iyang pagmabdos samtang kaniadtong Disyembre lang gipahibalo niya sa publiko nga naminyo siya sa usa ka dili sikat nga lalaki. Hanggang ngayon ay hindi pa rin binabanggit ni Roxanne ang pangalan at pagkakakilanlan ng kanyang mister. Hangtod karon wala pa gihisgutan ni Roxanne ang ngalan ug pagkatawo sa iyang bana. KALAT na kalat na ang chika na nalunod na raw sa isang basong tubig ang young actor na unang napanood sa isang sikat na BL o BoyÕs Love series. Ang batan-ong artista nga unang nakit-an sa usa ka sikat nga serye sa BL o Boy's Love kaylap na sa chika nga giingon nga nalumos sa usa ka basong tubig. Noong sumasali pa lang umano sa mga contest sa TV ang young actor ay bait-baitan pa ito at walang kaere-ere. Giingon nga kaniadtong nag-apil-apil pa lang ang young aktor sa mga TV contests, buotan pa siya ug walaÕy hangin. Lahat ay maayos niyang pinakikisamahan at madali rin siyang kausap. Nakig-uban siya sa tanan ug dali siya makigsulti. Ngunit ang balita, nuÕng magsimula nang umingay ang kanyang pangalan lalo na sa online world dahil sa iskandalong kinasangkutan noya ay bigla na lang itong nagkaroon ng attitude. Apan ang balita, kaniadtong nagsugod na nga madungog ang iyang ngalan, labi na sa online kalibutan tungod sa eskandalo nga gikalambigitan kaniya, kalit siyang adunay pamatasan. Sabi ng ating source, feel na feel ni young actor na sikat na sikat na raw siya. Suma sa among gigikanan, gibati sa batan-ong aktor nga sikat siya kaayo. Kwento pa sa amin, yumabang na raw ang binata at ayaw nang makipagsabayan sa mga dati niyang kasamahan. Gisultihan niya kami nga ang batan-on nga lalaki nahimo nang pagkamapahitas-on ug dili gusto nga makigsabay sa iyang mga kauban kaniadto. Talagang ine-enjoy na niya ang kanyang popularity. Nalingaw gyud siya sa iyang kasikat. At ang balita pa, mismong ang kanyang manager ay hindi na siya nadisplina. Ug ang balita, ang iyang manager mismo walaÕy disiplina. GanuÕn na ba talaga katigas ang kanyang ulo simula nuÕng nakilala ang kanyang pangalan? Gahi gyud siyaÕg ulo sukad gipaila ang iyang ngalan? Pero ang drama, sa harap daw ng mga fans ay super nice guy pa rin ang peg niya. Apan ang drama, sa atubangan sa mga fans giingon nga usa ka super nice nga lalaki nga gi-pegs pa niya. Pero alam naman natin na hindi magtatagal sa showbiz ang mga artistang may attitude. Apan nahibal-an namon nga ang mga artista nga adunay kinaiya dili magdugay sa showbiz. Tanong tuloy ng ating source, saan kaya siya pupulutin kapag tuluyan na siyang napariwara dahil hindi pa rin naman siya ganuÕn kagaling umarte. Nangutana ang among tinubdan, asa siya kuhaon kung hingpit na siyang nawala tungod kay dili pa siya ingon ka maayo sa pag-arte. Ibig sabihin kaya nito ay hindi rin tumagal ang kanyang popularity? Nagpasabut ba kini nga ang iyang pagkapopular wala magdugay? Biglang umingay kasi ang kanyang pangalan dahil sa isang iskandalo. Ang iyang ngalan kalit nga nisikat tungod sa usa ka iskandalo. Pero ang leksyon, bigla rin siyang tinapik ng kinasangkutan niyang isyu. Apan ang leksyon, kalit lang usab siya natapik sa isyu nga giapil niya. Oo ngaÕt pinasikat siya nito nang panandalian pero ang totoo ay nagturo ito ng leksyon sa kanya na hindi lahat makukuha sa isang araw ng kasikatan. Oo, kini naghimo kaniya nga bantog sa makadiyot apan ang tinuod kini nagtudlo kaniya usa ka leksyon nga dili tanan makadawat sa usa ka adlaw nga pagkapopular. Ang importante pa rin ay ang ugali at pakikisama sa mga taga-industriya lalo na sa mga taong nakakatulong at sumusuporta sa kanya. Ang hinungdanon pa mao ang pamatasan ug pakig-uban sa mga industriyalista labi na ang mga tawo nga nagtabang ug nagsuporta kaniya. And take note, dapat din sigurong paghusayan niya ang kanyang acting para naman kahit paano ay may marating din siya sa showbiz. Ug timan-i, kinahanglan usab nga iyang palambuon ang iyang pag-arte aron nga unsaon man usab niya makab-ot ang usa ka butang sa showbiz. For sure matatauhan din ang young actor na ito at mababawasan ang kayabangan kapag tuluyan na siyang nawalan ng project. For sure makabantay usab kining batan-ong artista ug maminusan ang iyang pagkamapahitas-on kung hingpit nga mawala kaniya ang proyekto. Handang-handa na pala noon si Alessandra de Rossi na ÒialayÓ ang kanyang katawan para siya ang magbuntis sa anak nina Assunta de Rossi at Jules Ledesma sa pamamagitan ng in vitro fertilization. Andam na si Alessandra de Rossi nga "ihalad" ang iyang lawas aron mabuntis niya ang anak nila Assunta de Rossi ug Jules Ledesma pinaagi sa in vitro fertilization. Kuwento ni Alex, ganuÕn niya kamahal ang kanyang kapatid Ñ gagawin daw niya ang lahat para matulungan itong magka-baby at matupad ang wish nito na maging mommy. Ang istorya ni Alex nga gihigugma kaayo niya ang iyang igsoon - giingon niya nga buhaton niya ang tanan aron matabangan siya nga makabaton usa ka bata ug matuman ang iyang pangandoy nga mahimoÕg usa ka mama. Halos 19 years din kasing naghintay si Assunta at ang asawang si Jules sa pagdating ng kanilang panganay na anak. Si Assunta ug iyang bana nga si Jules naghulat usab hapit sa 19 ka tuig alang sa pag-abot sa ilang kamagulangan nga anak nga lalaki. Simulang kuwento ni Alex, ÒNuÕng nagpa-IVF siya tapos hindi nag-work, may dalawa pa siyang eggs na natitira. Nagsugod ang istorya ni Alex, "Kung adunay siya IVF ug wala nagtrabaho, may nahabilin pa siyang duha nga itlog. Tapos sabi niya, ÔAyaw ko na siya pagdaanan. Unya miingon siya, ÔDili ko na gusto nga moagi pa siya. Ayaw ko na pagdaanan yung feeling. Dili na nako gusto nga maagian ang kana nga gibati. ÒSabi ko, ÔGusto mo ba ako ang magdala? Wala rin naman akong direksyon sa buhay,ÕÓ ang chika pa ni Alessandra sa online talkshow ni Toni Gonzaga na ÒI Feel UÓ. Giingon ko, 'Gusto ba nimo nga kuhaon ko ikaw? Wala rin akong direksyon sa kinabuhi, ÕÓ dugang ni Alessandra sa online talk show ni Toni Gonzaga nga ÒI Feel UÓ. Patuloy na kuwento ni Alessadra, Willing na akong gawin Ôyun para sa kanya nang walang bayad. Gipadayon ni Alessadra ang istorya, andam ako nga buhaton kana alang kaniya nga libre. Willing ako pero tinawanan lang niya ako. Willing ko pero gikataw-an ra ko niya. So hindi ko alam kung kinonsider ba niya in her head. Mao nga wala ko hibal-an kung giisip ba niya kini sa iyang ulo. Inamin din ng award-winning actress na isa siya sa iilang tao na nakaalam sa pagbubuntis ni Assunta ngunit kinailangan muna nila itong isikreto sa publiko. Giangkon usab sa nag-award nga aktres nga siya usa sa gamay nga mga tawo nga nakahibalo sa pagmabdos ni Assunta apan una nila nga gitago sa publiko. Sey ni Alex, halu-halong emosyon ang na-feel niya nang ibalita sa kanya ng kapatid ang tungkol dito, ÒHindi ako umiyak. Miingon si Alex, lahi ang gibati sa iyang gibati sa pagsulti sa iya sa iyang igsoon bahin niini, ÒHindi ako umiyak. Hindi ko alam anong naramdaman ko, hindi ko siya ma-explain. Wala ko kabalo sa akong gibati, dili nako siya maexplain. Pero tuwang tuwa ako siyempre. Pero nalipay ko syempre. Tapos sabi niya secret daw muna, huwag mong sabihin sa iba. Pagkahuman gitago niya ang tinago, ayaw pagsulti sa uban. Gusto ko na i-send sa group na ÔBuntis na po.Õ Gusto nako ipadala sa grupo nga 'Mabdos na.' Pero hindi pwedeng sabihin muna kasi I cannot trust her body din eh dahil Ôyun nga, hirap siya so ang hirap magsalita. Apan dili ko una masulti tungod kay dili usab ako makasalig sa iyang lawas tungod kay kana man, lisud alang kaniya busa lisud isulti. Pero Ôyung tuwa talaga (ibang klase),Ó ang sey pa ng aktres. But Ôyung tuwa talaga (ibang klase),Ó ingon sa aktres. Naging emosyonal din siya nang makita ang picture ni Assunta habang kalong ang baby, Umiyak ako nuÕng pinadala sa akin Ôyung photo na kakalabas lang niya ng delivery room tapos hawak Ôyung baby. Emosyonal usab siya sa pagkakita niya sa litrato ni Assunta samtang nakagakus sa bata, nakahilak ako sa pagpadala niya sa akon ng litrato nga paggawas lang niya sa delivery room ug pagkahuman gakupot ang bata. Totoo na ba ito? Tinuod ba kini? Totoo na nga! Husto kana! Doon ako naging emotional. Didto ko nahimong emosyonal. Samantala, kitang-kita rin ni Alex ang napakaraming pagbabago sa kanyang ate mula nang isilang sa mundo si Baby Fiore. Sa kasamtangan, namatikdan usab ni Alex ang daghang mga pagbag-o sa iyang igsoong babaye sukad natawo sa kalibutan si Baby Fiore. ÒGrabe Ôyung turnaround kasi siya Ôyung tipo ng tao na prinsesa kasi iyan. Ang turnaround dili maayo tungod kay siya ang tipo sa tawo nga usa ka prinsesa. Lumaki siya na Ôyung mga bagay ginagawa lahat para sa kanya. Nagdako siya nga 'gibuhat ang tanan alang kaniya. Wala siya masyadong gagawin. Wala siya kaayo gibuhat. NuÕng naging mommy na, ang hands-on na. Biglang naging mommy talaga siya. Karon nga usa na siya ka mama, hands-on na kini. Kalit nga nahimo gyud siyang mama. Ito Ôyung Assunta na papalakpakan natin siya, patuloy pang pahayag ni Alessandra. Kini ang Assunta nga ato siyang dayegon, padayon ni Alessandra. Para naman sa mensahe niya sa kanyang ate, ÒMasaya ako na Ôyung years na na-form ako, ang kasama ko ay siya. Bahin sa iyang mensahe sa iyang igsoon, ÒMalipayon ako nga sa mga tuig nga akong nabuhat, kauban ko siya. Balanse Ôyung pagkasiraulo niya and pagkamabait niya. Balanse ang iyang pagmemorya ug ang iyang pagkamabination. Kapag nauna si Ate, next ka na. Pag-una ni Ate, ikaw ang sunod. Pero kapag hindi ginawa ni Assunta, wala akong gagawin na ganuÕn. Apan kung dili buhaton kini ni Assunta, wala akoÕy ginabuhat nga sama niana. Nabisto ng mga awtoridad ang aabot sa mahigit P1 milyong halaga ng unregistered COVID-19 test kits na ibenebenta online sa Navotas City. Nakit-an sa mga awtoridad ang kapin P1 milyon nga kantidad sa wala marehistro nga COVID-19 test kit nga gibaligya sa online sa Lungsod sa Navotas. Nakumpiska ang test kits mula sa isang Chinese trader at isang Pinoy na umano'y kasabwat nito, ayon sa ulat ng "Unang Balita" nitong Huwebes. Ang mga test kit gikompiskar gikan sa usa ka negosyanteng Intsik ug usa ka Pilipino nga kuno kauban niya, pinauyon sa report sa "Unang Balita" kaniadtong Huwebes. Nakuha mula sa mga suspek ang 200 kahon ng testing kits na nagkakahalaga ng mahigit P1M, dagdag ng ulat. Nakuha sa mga suspetsado ang 200 ka kahon nga mga kit sa pagsulay nga nagkantidad og kapin P1M, dugang sa ulat. Nagpaalala naman ng mga awtoridad laban sa paggamit ng hindi rehistradong test kits na maaaring magdulot ng panganib sa kalusugan. Nagpahimangno ang mga awtoridad batok sa paggamit sa dili rehistrado nga mga kit sa pagsulay nga mahimoÕg magpameligro sa kahimsog. Nananatiling tikom ang bibig ng mga suspek at wala pang pahayag ang mga ito. Nagpabilin nga higpit ang mata sa mga suspetsado ug wala pa makapahayag. Pinalawak ng Land Bank of the Philippines ang kanilang direct loan program sa mga estudyante na nais mangutang ng hanggang P50,000 upang ipambili ng mga electronic gadget tulad ng laptop, desktop, o tablet para sa online learning. Ang Land Bank of the Philippines nagpadako sa ilang direct loan program sa mga estudyante nga gusto manghulam hangtod sa P50,000 aron makapalit electronic gadgets sama sa laptop, desktop, o tablet alang sa pagkahibalo sa online. Ang expanded program ay maaaring isama sa maximum loanable amount na P150,000 sa bawat mag-aaral o P300,000 per parent-borrower bilang pambayad sa tuition o enrollment-related fees sa ilalim ng Interim Students' Loan for Tuitions towards Upliftment of Education for the Development of the Youth (I-STUDY) Program. Ang gipalapdan nga programa mahimong iapil sa labing kadaghan nga kantidad nga P150,000 matag estudyante o P300,000 matag ginikanan nga nangutang ingon bayad sa matrikula o bayranan nga may kalabotan sa matrikula ilalum sa Interim Student Loan for Tuitions ngadto sa Upliftment of Education alang sa Development of ang Programa sa mga Kabatan-onan (I-STUDY). Kinikilala ng LandBank ang pangangailangan na suportahan ang mga mag-aaral sa pagbagay ng mga modalidad sa pag-aaral ng distansya, sinabi ng pangulo at punong ehekutibong opisyal na si Cecilia Borromeo sa isang pahayag. Giila sa LandBank ang panginahanglanon nga suportahan ang mga estudyante sa pagpahiangay sa mga modalidad sa pagkat-on sa gilay-on, pahayag sa presidente ug punong ehekutibo nga opisyal nga si Cecilia Borromeo sa usa ka pahayag. Habang inaasahan namin ang patuloy na personal na mga klase, inaasahan namin na ang I-STUDY Program ay makakatulong sa mga mag-aaral na masakop ang mga pangangailangang pinansyal ng mga biniling materyal sa pag-aaral at lumahok sa mga klase sa online, idinagdag niya. Samtang gihulat namon ang pagpadayon sa mga klase nga personal, gilauman namon nga ang Programa sa I-STUDY makatabang sa mga estudyante nga tabunan ang mga kinahanglanon sa panalapi sa mga gipamalit nga kinahanglanon nga kagamitan sa pagkat-on ug makaapil sa mga klase sa online, dugtong pa niya. Ang mga estudyante na nasa legal age na ay maaari nang mag-apply sa expanded I-STUDY Program. Ang mga estudyante nga naa sa ligal nga edad mahimo na mag-aplay sa gipalapdan nga I-STUDY Program. Bago nito, tanging mga magulang at guardian lang ang pinapayagang mag-apply sa programa nang ilunsad noong nakaraang taon. Sa wala pa kini, ang mga ginikanan ug tigbantay ra ang gitugotan nga mag-aplay alang sa programa kaniadtong gilansad kini sa miaging tuig. Sa nasabing pahayag, itinaas din ng LandBank ang maximum age eligibility ng mag-aaral sa 50 years old mula sa dating 30 years old. Sa nasangpit nga pahayag, gipataas usab sa LandBank ang maximum age eligibility sa estudyante ngadto sa 50 anyos gikan sa miaging 30 anyos. Isinama rin ang mga scholar students na ang scholarship ay hindi lubos na sakop ang tuition fees, pati na ang non-scholar students mula sa private pre-school, primary, at secondary schools. Giapil usab sa mga scholar ang mga estudyante nga ang mga scholarship dili hingpit nga naglangkob sa bayad sa matrikula, ingon man mga dili estudyante nga estudyante gikan sa pribado nga pre-school, panguna, ug sekondarya. Sa I-STUDY lending program, mayroon itong fixed interest rate na 5% per annum para sa short-term loans sa pre-school, primary, at secondary students na maaaring bayaran sa loob ng isang taon. Sa programa sa pagpangutang sa I-STUDY, adunay kini nakatakda nga rate sa interes nga 5% matag tuig alang sa mga mubu nga pautang sa mga estudyante sa pre-school, panguna, ug sekondarya nga mabayran sa sulud sa usa ka tuig. Nag-aalok din ng pagpapautang sa tertiary students na payable hanggang maximum of three years, kasama ang one year grace period sa perang nahiram. Nagtanyag usab kini mga pautang sa mga estudyante sa tersiyaryo nga mabayran hangtod sa labing kadaghan nga tulo ka tuig, dugang sa usa ka tuig nga panahon sa grasya sa hinulaman nga salapi. Sinagot na ni Vice President Leni Robredo ang pinakabagong patutsada sa kaniya ni Pangulong Rodrigo Duterte kaugnay sa vaccination program ng pamahalaan laban sa COVID-19. Gitubag na ni Bise Presidente Leni Robredo ang labing bag-ong hagit kaniya ni Presidente Rodrigo Duterte bahin sa programa sa pagbakuna sa gobyerno batok sa COVID-19. Sa The Mangahas Interviews, sinabi ni Robredo na hindi akma para sa isang pangulo ang mga pahayag ni Duterte. Sa The Mangahas Interviews, giingon ni Robredo nga ang mga pamahayag ni Duterte dili angay alang sa usa ka presidente. Ang unang dating sa akin parang hindi pangulo ang nagsasalita. Ang una nga naabut kanako ingon og dili ang presidente ang nagsulti. Pangalawa sobrang pikon, giit ng bise presidente na nanindigan na dapat hayaan ang mga tao na magbigay ng mungkahi. Ikaduha, miinsistir ang bise presidente nga kinahanglan tugotan ang mga tawo nga mohatag mga sugyot. Ang tinutukoy ni Robredo ay ang pahayag ni Duterte nitong Lunes na hinahamon ang bise presidente na bumili ng bakunang panlaban sa COVID-19. Ang gitumong ni Robredo mao ang pahayag ni Duterte kaniadtong Lunes nga gihagit ang bise presidente nga paliton ang bakuna sa COVID-19. Kung gusto mo talaga para mahinto ka, kunin mo yung basket mo, mamalengke ka doon sa labas ng bakuna. Kung gusto gyud nimo mapugngan, kuhaa ang imong bukag, adto sa merkado gawas sa bakuna. Bigyan kita pera, sabi ni Duterte. Hatagan ko ikaw salapi, ingon ni Duterte. Ayon kay Robredo, higit pa sa perang pambili ang usapin sa pagkuha ng bakunang panlaban sa nakamamatay na virus. Pinauyon kay Robredo, ang pagkuha sa bakuna batok sa makamatay nga virus labaw pa sa salapi. Una rito, sinabi ng bise presidente sa kaniyang radio program na hindi pa nakakakuha ng rekomendasyon sa Health Technology Assessment Council (HTAC) ang Sinovac. Sayo niini, giingon sa bise presidente sa iyang programa sa radyo nga si Sinovac wala pa makadawat usa ka rekomendasyon gikan sa Health Technology Assessment Council (HTAC). Nitong Martes, sinabi ni Health Secretary Francisco Duque III na sumasailalim na review ng HTAC ang Sinovac. Kaniadtong Martes, giingon ni Health Secretary Francisco Duque III nga si Sinovac nagpailawom sa pagsusi sa HTAC. Tinapos na ng Texas, USA governor ang ipinaiiral na batas ng pagsusuot ng face mask at ang lockdowns sa naturang estado, ito'y sa kabila ng patuloy na pagdami ng mga kaso ng COVID-19 sa Amerika. Giwagtang sa gobernador sa Texas, USA ang balaod sa pagsul-ob sa mga maskara sa nawong ug mga lockdown sa kana nga estado, bisan sa pagdugang sa ihap sa mga kaso sa COVID-19 sa Estados Unidos. Sinabi ng Texas Governor Greg Abbott, isang Republican, nagpasya siya na tanggalin na ang polisiya sa pagsusulot ng face mask at mga lockdown at binuksan na rin niya, 100%, ang ekonomiya ng estado dahil nahihirapan na umano ang Texans. Ang Gobernador sa Texas nga si Greg Abbott, usa ka Republikano, miingon nga nakadesisyon siya nga wagtangon ang patakaran nga magsul-ob og mga maskara sa nawong ug mga lockdown ug gibuksan usab, 100%, ang ekonomiya sa estado tungod kay ang Texans naglisud na. Sa isang video na naka-post sa Twitter account ng New York Times, nakasaad ang sinabi ni Gov. Abbott. Sa usa ka video nga gi-post sa Twitter account sa New York Times, si Gob. Abbott. Para sa halos isang kalahating taon, ang mga negosyo ay bukas alinman sa 75 porsyento o 50 porsyento. Sulod sa hapit usa ka tunga ka tuig, ang mga negosyo nabuksan bisan sa 75 porsyento o 50 porsyento. At sa panahong iyon masyadong maraming mga Texans ang na-sideline mula sa mga oportunidad sa pagtatrabaho. Ug sa kana nga panahon daghan kaayo nga mga Texan ang nagpalayo sa mga oportunidad sa pagpanarbaho. Napakaraming mga may-ari ng negosyo ang nagpupumilit na bayaran ang kanilang mga bayarin. Daghang mga tag-iya sa negosyo ang naglisud pagbayad sa ilang bayranan. Dapat itong matapos. Kinahanglan kini matapos. Panahon na ngayon upang buksan ang Texas 100%. Panahon na aron buksan ang Texas nga 100%. Kaya ngayon, naglalabas ako ng isang bagong order ng ehekutibo na tinatanggal ang karamihan sa naunang mga order ng ehekutibo. Mao nga karon, nagapagawas ako usa ka bag-ong mando sa ehekutibo nga gitangtang ang kadaghanan sa mga naunang mando sa ehekutibo. Mabisa sa susunod na Miyerkules, ang lahat ng mga negosyo ng anumang uri ay pinapayagan na magbukas ng 100%. Epektibo sa sunod nga Miyerkules, ang tanan nga mga negosyo sa bisan unsang klase gitugotan nga magbukas 100%. Gayundin, tinatapos ko ang utos ng buong estado ng mask. Ingon usab, gitapos ko ang mando sa tibuuk nga estado sa maskara. Ngunit, sa kabila ng mga mandato na ito, ang pagtanggal ng mga manadate ng estado ay hindi nagtatapos sa personal na responsibilidad o ang kahalagahan ng pangangalaga sa mga miyembro ng iyong pamilya at pag-aalaga ng iyong mga kaibigan at iba pa sa iyong pamayanan. Bisan pa, bisan pa sa kini nga mga mando, ang pagtangtang sa mga mandato sa estado dili matapos sa kaugalingon nga responsibilidad o ang kahinungdanon sa pag-amuma sa mga miyembro sa imong pamilya ug pag-amuma sa imong mga higala ug uban pa sa imong komunidad. Bahagyang lumakas ang hanging Amihan na ilang araw ding humihina at nagdulot ng maalisangang panahon. Ang hangin nga amihanang bahin sa hangin nagpakusog nga nag-anam usab kahuyang sa daghang mga adlaw ug hinungdan sa daotang panahon. Sa ulat-panahon ni GMA News resident meteorologist Mang Tani Cruz sa "Unang Balita" nitong Miyerkules, sinabing bahagyang lumakas uli ang Amihan na magdudulot ng malamig na hangin ngunit, aniya, hindi na ito kasing lakas ng unang bugso nito. Sa usa ka ulat sa panahon sa residente sa meteorologist sa GMA News nga si Mang Tani Cruz sa "Unang Balita" kaniadtong Miyerkules, giingon nga medyo nagpalig-on na usab si Amihan nga magdala sa bugnaw nga hangin apan, ingon niya, dili kini sama kakusog sa nahauna nga pagbagyo niini. Pahayag ni Mang Tani, unti-unting nalagpasan na natin ang Northeast Monsoon season, o Amihan. Pinauyon kay Mang Tani, hinayhinay natong gipasa ang panahon sa Northeast Monsoon, o Amihan. Dagdag niya, kadalasan sa mga nagdaang mga taon, natatapos ang Amihan tuwing ikatlong linggo ng Marso. Gidugang niya nga, kasagaran sa mga ning-agi nga katuigan, natapos ang Amihan matag ikatulong semana sa Marso. Pero posible itong tumagal hanggang Abril gaya umano sa nangyari noong 2017 at 2018. Apan posible nga kini molungtad hangtod sa Abril sama sa giingon nga nahitabo kaniadtong 2017 ug 2018. Ayon sa kanya, ang dahilan ng pagtagal o pag-iksi ng panahon ng Amihan ay naiimpluwensyahan ng La Ni–o o ng La Ni–a. Pinauyon niya, ang hinungdan sa pagpahaba o pagminubo sa panahon sa Amihan naimpluwensyahan sa La Ni–o o La Ni–a. Matapang ang naging hamon ng hepe ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) sa Quezon City Police District (QCPD) na patunayan na nagkaroon ng "sell-bust" sa nangyaring barilan ng kani-kanilang tauhan sa Commonwealth Avenue, Quezon City noong nakaraang linggo. Ang hepe sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) sa Quezon City Police District (QCPD) maisugon nga gihagit nga pamatud-an nga adunay usa ka "sell-bust" sa pagpamusil sa ilang tagsatagsa nga mga kawani sa Commonwealth Avenue, Quezon City kaniadtong miaging semana. Sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News "24 Oras" nitong Martes, sinabi ni PDEA Chief Wilkins Villanueva na magbibitiw siya sa kaniyang tungkulin kapag napatunayang nagsagawa ng "sell-bust" ang kaniyang mga tauhan. Sa report ni Emil Sumangil sa GMA News "24 Oras" kaniadtong Martes, giingon ni PDEA Chief Wilkins Villanueva nga moluwat siya sa katungdanan kung mahibal-an nga ang iyang kawani dunay gihimong "sell-bust". Ang "sell-bust" ay pagbebenta ng droga ng tauhan ng pamahalaan na itinuturing ilegal na gawain. Ang usa ka "sell-bust" mao ang pagpamaligya sa droga sa mga kawani sa gobyerno nga giisip nga iligal nga kalihokan. Kabaligtaran ito ng "buy-bust" kung saan nagpapanggap ang mga operatiba na bibili ng droga para mahuli ang suspek. Kini ang kaatbang sa "buy-bust" diin nagpakaaron-ingnon nga nagpalit og drugas ang mga operatiba aron madakup ang suspetsado. Magpalabas kayo [pulis] ng ebidensiya ng CCTV na nagbenta ang PDEA [ng droga] at kayo ang bumili, giit ni Villanueva. Gipagawas nimo [pulis] ang ebidensya sa CCTV nga gibaligya ang PDEA [drug] ug gipalit mo kini, giinsistir ni Villanueva. Sa isang ulat, sinabi ng isang source ng GMA News na bago ang barilan ay nakabili umano ang mga pulis ng isang kilo ng shabu na nagkakahalaga ng P6 milyon sa umano'y asset ng PDEA. Sa usa ka report, usa ka tinubdan sa GMA News nagkanayon nga sa wala pa ang pagpamusil, gipalit kuno sa pulisya ang usa ka kilo nga shabu nga nagkantidad og P6 milyon gikan sa gituohang assets sa PDEA. Ayon sa source, hawak umano ng mga pulis ang nabiling droga pero hindi malinaw kung nabawi nila ang mark money na ginamit na pambili ng droga. Pinauyon sa tinubdan, nasakmit kuno sa pulisya ang mga napalit nga droga apan dili malinaw kung nakuha nila ang mark money nga gigamit sa pagpalit sa mga droga. Pero iginiit ng PDEA, hindi sila nagbenta ng droga at mayroon silang lehitimong buy-bust operation sa lugar. Apan giinsistir sa PDEA nga dili sila namaligya og droga ug adunay sila usa ka lehitimo nga buy-bust operation sa lugar. Sa mga naunang ring ulat, sinasabing nasiraan ang isang sasakyan ng PDEA kaya napatigil sila sa parking lot na malapit sa isang mall. Giingon usab sa mga naunang ulat nga usa ka salakyanan sa PDEA ang nadaut busa gihunong sila sa parkinganan nga duul sa usa ka mall. Sa mga lumabas na kuha sa CCTV, makikitang nilapitan at binaril ng umano'y pulis ang kasamang asset ng PDEA na pinagmulan ng putukan. Sa kuha sa kuha sa CCTV, ning-adto ang gipasanginlang pulis ug gipusil ang kauban nga asset sa PDEA nga gigikanan sa pagpamusil. Makikita rin sa CCTV na nagpakilala na ang mga nakasibilyang PDEA agents pero patuloy pa rin silang pinaputukan ng mga nakasibilyan ding pulis na sinasabing mayroon ding lehitimong buy-bust operation sa lugar. Makita usab ang CCTV nga ang mga ahente sa sibilyan nga PDEA nagpaila na sa ilang kaugalingon apan gipusil pa usab sila sa parehas nga mga sibilyan nga pulis nga nagsulti nga adunay usa usab ka lehitimo nga buy-bust operation sa lugar. Ayon kay Villanueva, ayaw na raw sana nilang magsalita pa tungkol sa insidente dahil nagsasagawa na ng imbestigasyon ang National Bureau of Investigation. Sumala ni Villanueva, dili na nila gusto nga hisgutan pa ang hitabo tungod kay naghimo na og imbestigasyon ang National Bureau of Investigation. Tiwala naman si Villanueva na lalabas ang katotohanan sa isinasagawang imbestigasyon ng NBI, na dahan-dahan na rin lumilitaw. Sa pihak nga bahin, masaligon si Villanueva nga mogawas ang kamatuuran sa nagpadayon nga imbestigasyon sa NBI nga hinayhinay usab nga mogawas. Sinisikap naman ng GMA News na makuha ang panig ng pulisya sa naging hamon ni Villanueva. Sa laing bahin, naninguha ang GMA News nga makuha ang habig sa pulisya sa hagit ni Villanueva. Kuyog ang inabot ng isang lalaki sa Sta. Ana, Maynila, matapos siyang magwala at magpaputok ng baril, ayon sa ulat ni Jonathan Andal sa Unang Balita nitong Martes. Naabot sa usa ka lalaki ang grupo sa Sta. Ana, Manila, pagkahuman sa iyang pagkabuang ug pagpabuto og pusil, pinauyon sa report ni Jonathan Andal sa First News kaniadtong Martes. Kinilala ang suspek na si Rodolfo Domingo, na dati na raw nakulong dahil sa panunutok ng baril at nakalaya lang nitong Pebrero. Ang suspetsado giila nga si Rodolfo Domingo, nga kaniadto nabilanggo sa pagdunggab sa pusil ug gipagawas lang kaniadtong Pebrero. Aminado si Domingo na nakainom siya. Giangkon ni Domingo nga nakainom siya. Kuwento niya, maniningil lang sana siya ng P400 nung gabing iyon ngunit ayaw daw magbayad ng kaniyang sinisingil at sa halip ay nilabasan pa siya ng katana. Giingon niya nga P400 lang unta ang iyang sisingilin sa gabii apan giingon niya nga dili niya gusto nga bayaran ang iyang gi-charge ug gibuhian siya nga adunay katana. Dagdag pa ni Domingo, nagpaputok siya ng baril para manakot lang. Dugang pa ni Domingo nga nagpabuto siya og pusil aron lang mahadlok. Nakuha mula kay Domingo ang isang kalibre .38 na may apat na bala at isang balisong na may habang siyam na pulgada. Nakuha gikan kang Domingo ang usa ka kalibre .38 nga adunay upat ka bala ug usa ka balisong nga adunay gitas-on nga siyam ka pulgada. Sa unang bugso ng putukan sa Commonwealth Avenue, Quezon City, nakita sa CCTV camera na ilang tauhan ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) ang nagpakilala sa mga pulis na ahente sila ng pamahalaan pero nagpatuloy pa rin ang pamamaril sa kanila. Sa una nga buto-buto sa pusil sa Commonwealth Avenue, Quezon City, gipakita sa mga CCTV camera nga dunay mga kawani sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) nga nagpaila sa ilang kaugalingon sa pulisya ingon mga ahente sa gobyerno apan nagpadayon ang pagpamusil. Sa ulat ni John Consulta sa GMA News "24 Oras" nitong Lunes, makikita sa kuha ng CCTV ang mga PDEA agent na nagpapakilala sa isang nakaunipormeng pulis. Sa report ni John Consulta sa GMA News "24 Oras" kaniadtong Lunes, gipakita sa kuha sa CCTV ang mga ahente sa PDEA nga nagpaila sa ilang kaugalingon ingon usa ka uniporme nga pulis. Mayroon ding isang PDEA agent na nagpapakita ng tila tsapa. Adunay usab usa ka ahente sa PDEA nga nagpakita sa usa ka daw badge. Pero sa kabila nito, nagpatuloy pa rin ang pagpapaputok sa kanila ng mga pulis. Bisan pa niini, padayon ang pagpabuto sa kanila sa pulisya. May nakita pa sa isang video na lalaking may bitbit ng courier bag ng isang courier service company na namamaril. Nakita pa ang usa ka lalaki sa usa ka video nga nagdala og usa ka courier bag sa usa ka kompanya sa courier service nga nagpusil. Maya-maya lang ay umalis ang naturang lalaki at inaalam na ngayon sa imbestigasyon kung tauhan siya ng Quezon City Police District. Ang lalaki ninglakaw makadiyot ug karon giimbestigahan aron mahibal-an kung miyembro ba siya sa Quezon City Police District. Matapos ang putukan na tumagal ng isang oras, dalawang pulis, isang PDEA agent at isang PDEA informant ang nasawi. Pagkahuman sa usa ka oras nga buto sa pusil, duha nga pulis, usa ka ahente sa PDEA ug usa ka impormante sa PDEA ang napatay. Sa naturang insidente, kapwa iginiit ng QCPD at PDEA na lehitimo ang kanilang isinagawang anti-drug operations. Sa hitabo, parehas nga gipahayag sa QCPD ug PDEA nga lehitimo ang ilang operasyon kontra-droga. Inatasan ni Pangulong Rodrigo Duterte na tanging National Bureau of Investigation lang ang magsisiyasat sa naturang engkuwentro ng mga pulis ng QCPD at mga ahente ng PDEA. Nagmando si Presidente Rodrigo Duterte nga ang National Bureau of Investigation ra ang mag-imbestiga sa engkwentro tali sa pulisya sa QCPD ug mga ahente sa PDEA. Ang University of the Philippines-Philippine General Hospital (UP-PGH) director na si Dr. Gerardo Legaspi ang unang tinutukan ng bakunang panlaban sa COVID-19. Ang director sa University of the Philippines-Philippine General Hospital (UP-PGH) nga si Dr. Gerardo Legaspi mao ang una nga target sa bakuna sa COVID-19. Ang CoronaVac ng Sinovac ng China ang ibinigay kay Legaspi na isinagawa ng nurse na si Chareluck Santos nitong Lunes sa PGH, at dinaluhan ng ilang opisyal. Ang Sinovac CoronaVac sa China gitugyan sa Legaspi nga gipangunahan sa nars nga si Chareluck Santos kaniadtong Lunes sa PGH, ug gitambongan sa daghang mga opisyal. ÒSi Dr. Legaspi ang nanguna sa atin sa laban na ito kaya karapat-dapat lang na siya ang unang tumanggap ng ating bakuna,Ó ayon kay PGH spokesperson Dr. Jonas Del Rosario. ÒSi Dr. Gipangunahan kami ni Legaspi sa kini nga away busa angayan siya nga una nga makadawat sa among bakuna, "ingon sa tigpamaba sa PGH nga si Dr. Jonas Del Rosario. ÒKayong dalawa ay nasa kasaysayan na ng COVID-19,Ó dagdag pa niya patungkol kina Legaspi at Santos. Naa na kayong duha sa kasaysayan sa COVID-19, dugtong pa niya bahin sa Legaspi ug Santos. Tumanggap din ng bakuna ng Sinovac si Vaccine czar Carlito Galvez Jr. sa PGH. Ang bakuna nga si czar Carlito Galvez Jr. nakadawat usab bakuna sa Sinovac. sa PGH. Ang seremonya ay isa lamang sa mga symbolic vaccination na isasagawa ngayong Lunes para mahikayat ang mga tao na magpabakuna. Ang seremonya usa ra sa mga simbolikong pagbakuna nga himuon karong Lunes aron awhagon ang mga tawo nga mabakunahan. Ilan pang opisyal ng pamahalaan na nagpaturok ng bakuna ay sina Food and Drug Administration (FDA) chief Eric Domingo at testing czar Secretary Vince Dizon. Ang uban pang mga opisyal sa gobyerno nga ning-injection sa bakuna mao sila si Food and Drug Administration (FDA) chief Eric Domingo ug ang czar nga si Secretary Vince Dizon. Isinagawa ang pagbakuna ng Sinovac kay Dizon sa Tala Hospital (Dr. Jose N. Rodriguez Memorial Hospital and Sanitarium) sa Caloocan City. Gibakunahan ni Sinovac si Dizon sa Tala Hospital (Dr. Jose N. Rodriguez Memorial Hospital ug Sanitarium) sa Caloocan City. Linggo ng hapon nang dumating sa Pilipinas ang 600,000 Sinovac doses na donasyon ng China. Domingo sa hapon kung kanus-a miabot sa Pilipinas ang 600,000 nga dosis sa Sinovac nga gihatag sa China. Gagamitin ang mga bakuna sa ilang ospital sa Metro Manila ngayong Lunes na opisyal na pagsisimula ng malawakang pagbabakuna sa bansa laban sa COVID-19. Ang mga bakuna gamiton sa daghang mga ospital sa Metro Manila karong Lunes, ang opisyal nga pagsugod sa pagbakuna sa tibuuk nasud batok sa COVID-19. Bukod sa PGH, kasama sa priority hospitals para vaccination roll-out ang Lung Center of the Philippines, Veterans Memorial Medical Center, Dr. Jose N. Rodriguez Memorial Hospital and Sanitarium (Tala Hospital), PNP General Hospital, Pasig City General Hospital, at V. Luna Medical Center. Gawas sa PGH, ang mga prayoridad nga hospital alang sa roll-out sa pagbakuna lakip ang Lung Center of the Philippines, Veterans Memorial Medical Center, Dr. Jose N. Rodriguez Memorial Hospital ug Sanitarium (Tala Hospital), PNP General Hospital, Pasig City General Hospital, ug V. Luna Medical Center. Muli namang tiniyak ng Department of Health sa mga health workers na ÒligtasÓ at ÒmakatutulongÓ sa kanila ang Sinovac para mapababa ang paligro sa COVID-19. Gisiguro usab sa Department of Health nga ang mga trabahador sa kahimsog nga ang Sinovac "luwas" ug "makatabang" kanila aron maminusan ang peligro sa COVID-19. Target ng pamahalaan na makakuha ng 148 million doses ng mga bakuna mula sa iba't ibang kompanya para mabakunahan ang 70 milyon Pinoy ngayong taon. Target sa gobyerno nga makakuha 148 milyon nga dosis sa mga bakuna gikan sa lainlaing kompanya aron mabakunahan ang 70 milyon nga mga Pilipino karong tuig. Sa ngayon, bukod sa Sinovac, nabigyan na rin ng emergency use ng FDA ang bakuna ng Pfizer-BioNTech at AstraZeneca, na kapwa hindi pa dumadating sa bansa. Sa pagkakaron, gawas sa Sinovac, ang FDA naghatag usab emergency nga paggamit sa mga bakuna nga Pfizer-BioNTech ug AstraZeneca, nga parehas nga wala pa makaabut sa nasud. Lampas kalahating milyong dosis ng vaccine ng AstraZeneca ang nakatakdang dumating sa Pilipinas sa Lunes, Marso, 1, 2021, ayon sa tagapagsalita ng Malaca–ang na si Harry Roque Jr. Kapin sa tunga sa milyon nga dosis sa bakuna sa AstraZeneca ang gikatakdang moabut sa Pilipinas sa Lunes, Marso 1, 2021, suma sa tigpamaba sa Malaca–ang nga si Harry Roque Jr. Ang darating na 525,600 dosis ng bakuna ay bahagi ng unang batch mula sa COVAX facility. Ang umaabot nga 525,600 nga dosis sa bakuna nga bahin sa una nga batch gikan sa pasilidad sa COVAX. Samantala, kinumpirma naman ni Sen. Christopher "Bong" Go kay Mav Gonzales ng GMA News na siya at si Pangulong Rodrigo Duterte ay magpapabakuna na rin laban sa COVID-19. Samtang, si Sen. Si Christopher "Bong" Go nagsulti sa Mav Gonzales sa GMA News nga siya ug si Presidente Rodrigo Duterte mabakunahan usab batok sa COVID-19. Inaantay na lang po namin yung pinagpipilian namin ng doktor na pwede sa kanyang (Pres. Duterte) edad at sa kanyang kalusugan, ayon sa senador. Naghulat lang kami sa doktor nga mahimo naton mapili kung kinsa ang angay sa iyang edad ug kahimsog (Pres. Duterte), ingon sa senador. Gagawin namin ito not because prayoridad kami, kung 'di para ipakita sa publiko na dapat pong magtiwala tayo sa bakuna. Buhaton namon kini dili tungod kay kami usa ka prayoridad, apan aron ipakita sa publiko nga kinahanglan namon nga saligan ang bakuna. Nasa 100,000 dosis ng Sinovac vaccine ang nakareserba na para sa mga sundalo at tauhan ng Department of National Defense, ayon sa mambabatas. Mga 100,000 nga dosis sa bakuna sa Sinovac ang nakareserba na alang sa mga sundalo ug kawani sa Department of National Defense, pinauyon sa magbabalaod. Ready na [ang Veterans Memorial Medical Center] na mag-conduct ng kanilang pagbabakuna, ani Go. Andam na ang [Veterans Memorial Medical Center] sa pagpabakuna, ingon ni Go. Si Sec. [Carlito] Galvez ang makakasagot kung saan ilalagay ang mga bakuna at anong oras, anong araw ang umpisa ng rollout ng pagbabakuna. Si Sec. [Carlito] Galvez makatubag kung diin ibutang ang mga bakuna ug unsang oras, unsang adlaw magsugod ang paglansad sa pagbakuna. Dagdag pa ni Go, makakapagpadala na rin ng mga COVID-19 vaccine sa Visayas at Mindanao sa susunod na linggo. Dugang ni Go nga ang mga bakuna sa COVID-19 ipadala usab sa Kabisay-an ug Mindanao sa sunod semana. Sa kulungan ang bagsak ng isang manager at empleyado matapos silang magsabwatan para pagnakawan ang convenience store na kanilang pinagtatrabahuhan at tangayin ang mahigit P4 milyong kita nito sa Claro M. Recto Avenue sa Maynila. Usa ka manedyer ug usa ka kawani ang nabilanggo human sila magkunsabo sa pagpanulis sa convenience store diin sila nagtrabaho ug nakawat ang kapin sa P4 milyon nga kita sa Claro M. Recto Avenue sa Manila. Sa ulat ni Ivan Mayrina ng GTV "Balitanghali" nitong Biyernes, sinabing nangyari ang panloloob sa convenience store pasado 1 p.m. nitong Pebrero 17. Sa report ni Ivan Mayrina sa GTV "Balitanghali" kaniadtong Biyernes, giingon nga ang pagpanulis nahitabo sa convenience store pasado ala 1 sa hapon. kaniadtong Pebrero 17. Ang manager at franchise owner ng convenience store ang mismong nag-report sa insidente, pero hindi sa pulisya kundi sa barangay. Mismo ang manager ug tag-iya sa prangkisa sa convenience store ang ning-report sa hitabo, apan dili sa pulis apan sa barangay. Bukod sa mahigit P4 milyong laman ng kaha, kinuha rin ng suspek ang cellphone ng manager at harddrive ng CCTV ng tindahan. Gawas sa kapin sa P4 milyon nga kahon, gikuha usab sa suspek ang cellphone sa manager ug ang hard drive sa CCTV sa tindahan. Hindi agad pinaniwalaan ng pulisya ang salaysay ng manager. Ang pulisya wala dayon nagtoo sa pahayag sa manedyer. Napakalaki ng kaniyang nawala sa sales ng kaniyang convenience store about P4.5 million. Nawala kaniya ang usa ka dako nga kantidad nga P4.5 milyon nga gibaligya sa iyang convenience store. Second sa barangay siya nag-report, hindi sa pulis, na napakalapit naman ng ating kapulisan. Ikaduha sa barangay iyang gireport, dili sa pulis, nga duul kaayo sa among pulis. At of course 'yung kaniyang urgent need ng police report," sabi ni Manila Police District Chief Brigadier General Leo Francisco. Ug siyempre ang iyang dinaliang panginahanglan alang sa usa ka ulat sa pulisya, "ingon ni Chief Insp. Brigadier General Leo Francisco sa Manila. Sinundan ng pulisya sa loob ng isang linggo ang tinangay umano na telepono ng manager at sinuyod ang mga CCTV sa rutang dinaanan nito. Gisubay sa pulisya ang telepono sa manedyer sulod sa usa ka semana ug gi-monitor ang mga CCTV sa ruta. Ilang beses nahagip ang suspek sa daan-daang CCTV na tiningnan ng mga awtoridad, base na rin sa suot niyang damit at gamit na motorsiklo. Daghang beses nga naigo ang suspetsado sa gatusan ka mga CCTV nga gitan-aw sa mga awtoridad, basi usab sa gisul-ob nga sinina ug motorsiklo nga gigamit. Ayon na rin sa paglalarawan ng mga saksi, nakuhanan ang suspek sa iba't ibang bahagi ng Metro Manila. Subay sa mga asoy sa nakasaksi, ang suspek nadakup sa lainlaing bahin sa Metro Manila. Nang matunton ang suspek sa Pasay, hindi inaasahan ng pulisya na kasama ng suspek ang pinsan ng mismong manager, na empleyado rin ng convenience store. Dihang nakit-an ang suspetsado sa Pasay, wala damha sa pulis nga kauban ang suspetsado sa ig-agaw sa manager, nga usa usab ka empleyado sa convenience store. Nakita namin 'yung pinsan niya na magkasama sila nung suspek. Makikita mo magkaangkas pa sila, ayon kay Francisco. Nakita namon ang iyang ig-agaw nga kauban sila sa suspek. Makita mo sila nga nagsakay pa, ingon ni Francisco. Nang komprontahin ng mga awtoridad, umamin ang manager at mga suspek sa kanilang sabwatan para palabasin na nagkaroon ng holdup. Sa pag-atubang sa mga awtoridad, ang manedyer ug mga suspetsado miangkon sa ilang sabwatan sa pagpagawas nga adunay gihuptan. Sa pag-iimbestiga po namin, inilalabas ang goods nitong convenience store na ito at walang nilalagay na pera sa vault. Sa among pag-imbestiga, gikuha ang mga produkto sa kining tindahan nga walaÕy salapi nga gibutang sa vault. So 'pag dumarating 'yung, sabihin natin na nagko-collect ng pera ng convenience store, walang pera kaya puwede nilang sabihin na naholdup. Mao nga kung nangabut sila, ingnon ta nga nangolekta sila salapi gikan sa usa ka convenience store, walaÕy salapi aron masiling nila nga gikutup sila. Wala na rin ang goods," sabi ni Francisco. Ang mga gamit nawala usab, "ingon ni Francisco. Kasi sir pandemic nga po, 'yung mga tao po kailangan po ng trabaho, sabi ni Grace Gutierrez, manager ng convenience store. Tungod kay sir, us aka pandemic, ang mga tawo nanginahanglan trabaho, ingon ni Grace Gutierrez, manager sa convenience store. Nahaharap sa reklamong qualified theft by conspiracy ang mga arestadong suspek. Ang mga gidakup nga suspetsado nag-atubang sa usa ka reklamo sa kwalipikadong pagpangawat pinaagi sa panagkunsabo. Isang kilo ng shabu na tinatayang nagkakahalaga ng mahigit P6 milyon ang nabili umano ng mga operatiba ng pulis-Quezon City bago nila nakasagupa ang mga ahente ng Philippine Drug Enforcement Agency sa Commonwealth Avenue. Pero ang nabilhan umano ng shabu ng mga pulis, lumilitaw na "asset" o kasama pala ng PDEA. Usa ka kilo nga shabu nga nagkantidad og kapin P6 milyon ang gipalit nga gipalit sa mga operatiba sa pulisya sa Quezon City sa wala pa sila makahibalag mga ahente sa Philippine Drug Enforcement Agency sa Commonwealth Avenue. Apan ang gituohang shabu nga gibaligya sa pulisya, nagpakita nga usa ka "assets" o sa PDEA. Sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News "24 Oras" nitong Biyernes, sinabi ng source na mayroong dalang marked money ang mga operatiba ng District Special Operations Unit (DSOU) ng Quezon City Police District (QCPD) Station 6, kaugnay sa isasagawang buy-bust operation na nangyari sa tapat ng isang fastfood restaurant. Sa report ni Emil Sumangil sa GMA News "24 Oras" kaniadtong Biyernes, giingon sa tinubdan nga ang mga operatiba sa District Special Operations Unit (DSOU) sa Quezon City Police District (QCPD) Station 6 nagdala dala nga marka nga salapi, kalabot sa ang operasyon sa buy-bust nahinabo sa atbang sa usa ka fastfood. Nagkakahaga umano ng P1 milyon ang dala ng mga pulis na tunay na pera na ipinatong sa iba pang pekeng pera. Giingon nga mikuha ang pulisya og P1 milyon nga kantidad nga tinuud nga salapi ug gibutang kini sa ubang peke nga salapi. Pero bigla na lang umanong nagkaputukan nang magkaabutan na at kaagad na nasawi ang dalawang pulis na nagpanggap na bibili ng droga. Bisan pa, duha ka mga pulis nga nagpakaaron-ingnon nga nagpalit nga droga ang gipatay dayon. Nang tumigil ang putukan, isang ahente rin ng PDEA at isang ang babae ang nasawi. Sa paghunong sa buto sa pusil, napatay usab ang usa ka ahente sa PDEA ug usa ka babaye. Ang naturang babaeng nasawi ang sinasabing nabilhan ng mga pulis ng droga, at lumitaw na "asset" o kasama ng PDEA. Ang babaye nga namatay giingon nga gibaligya sa droga sa pulisya, ug nagpakita nga kini usa ka "assets" o kauban ang PDEA. Ayon sa source, hawak ng mga pulis ang nabiling shabu pero hindi niya matiyak kung nabawi ang buy-bust money. Pinauyon sa gigikanan, ang pulisya ang naghupot sa napalit nga shabu apan dili siya makasiguro kung nakuha ang buy-bust money. Hindi rin makumpirma ng source kung alam ng mga pulis na nagsagawa ng buy-bust operation kung batid ba nila na "asset" ng PDEA ang kanilang katransaksiyon. Dili usab makumpirma sa gigikanan kung nahibal-an sa pulisya nga nagpahigayon sa buy-bust operation nga ang ilang transaksyon usa ka "asset" sa PDEA. Hindi naman nagbigay ng komento ang PDEA tungkol sa impormasyon ng ibinigay ng source sa GMA News. WalaÕy komento ang PDEA sa kasayuran nga gihatag sa tinubdan sa GMA News. Ayon kay Derrick Carreon, tagapagsalita ng PDEA, hindi na muna sila magsasalita habang gumugulong ang imbestigasyon sa nangyari. Pinauyon kay Derrick Carreon, tigpamaba sa PDEA, dili una sila magsulti samtang nagpadayon ang imbestigasyon sa hitabo. Sa hiwalay na report, sinabing napatigil lang daw sa lugar ng engkuwentro ang grupo ng PDEA dahil nasiraan sila ng sasakyan. Sa managlahing report, giingon nga ang grupo sa PDEA gihunong sa lugar nga nahitaboan tungod sa pagkaguba sa ilang salakyanan. Nagsimula raw ang putukan ng barilin ng mga nakasibilyang pulis ang kanilang asset. Ang sibilyan nga pulis kuno nagsugod sa pagputok sa ilang mga assets. Hindi nawawalan ng pag-asa si Pasig City Mayor Vico Sotto na kayang alisin ang katiwalian sa gobyerno at sa kultura ng mga Pinoy. Si Pasig City Mayor Vico Sotto dili mawad-an sa paglaum nga iyang matangtang ang kurapsyon sa gobyerno ug sa kultura sa mga Pilipino. Sa kaniyang tweet, pinasalamatan ng alkalde ang U.S. Department of State sa pagkilala sa kaniya bilang isa sa Anti-corruption champions. Sa iyang tweet, gipasalamatan sa mayor ang U.S. Ang departamento sa estado sa pag-ila kaniya ingon usa sa mga kampiyon sa Anti-corruption. Nagkomento ang isang netizen sa post at sinabing matagal nang nakatanim sa bansa ang problema ng katiwalian. Usa ka netizen ang mikomentaryo bahin sa post ug giingon nga ang problema sa korapsyon dugay na nga nakagamot sa nasud. Di ka pinangangak iho, iyan na ang problema sa Pilipinas! anang netizen. Wala ka gipanganak nga iro, kana ang problema sa Pilipinas! anang netizen. Tugon naman ni Sotto, maaari pa ring labanan ang katiwalian kahit paunti-unti. Tubag ni Sotto nga mahimoÕg mabugno ang pangurakot bisan sa hinay. Pati naman po kayo, di pa po kayo pinapanganak, iyan na ang problema sa Pilipinas. sabi ni Sotto. Alang kanimo, wala ka pa matawo, kana ang problema sa Pilipinas. Ingon ni Sotto. Ngunit kung lalabanan natin, darating ang pagbabago, kahit paunti-unti, patuloy ng alkalde. Apan kung mosukol kita, moabot ang pagbag-o, bisan kung hinayhinay, padayon sa mayor. Nag-aalok ng $500,000 o mahigit sa P24-milyong pabuya ang pop superstar na si Lady Gaga matapos na mabaril ang kaniyang dog walker at nakawin ang kaniyang mga French bulldog sa Los Angeles. Ang pop superstar nga si Lady Gaga nagtanyag usa ka $ 500,000 o labaw pa sa P24-milyon nga gantimpala pagkahuman nga gipusil ang iyang iro walker ug gikawat ang iyang French bulldogs sa Los Angeles. Sa ulat ng Reuters, sinabing nasa Roma si Lady Gaga para sa isang pelikula habang naiwan sa Los Angeles ang mga French bulldog niyang sina Koji at Gustav. Usa ka ulat sa Reuters ang nagingon nga si Lady Gaga didto sa Roma alang sa usa ka pelikula samtang ang iyang French bulldogs nga Koji ug Gustav nahabilin sa Los Angeles. Ayon sa Daily Mail, nilalakad ng dog walker ang mga aso ni Lady Gaga Miyerkoles ng gabi nang mabaril ito. Pinauyon sa Daily Mail, ang iro nga naglakaw naglakaw sa mga iro ni Lady Gaga Miyerkules sa gabii sa dihang kini gipusil. Nakatakas naman ang ikatlong aso na si Miss Asia at natagpuan kalaunan. Ang ikatulong iro nga si Miss Asia, nakatakas ug pagkahuman nakit-an. Kinumpirma ng Los Angeles Police sa BBC na isinugod sa ospital ang dog walker. Gikumpirma sa Los Angeles Police sa BBC nga ang dog walker dali nga gidala sa hospital. Ayon naman kay Los Angeles Police Officer Drake Madison, isang lalaki na may hawak na semi-automatic na handgun ang bumaril sa isang lalaki na nasa edad 30, bago tumakas ang salarin sa isang puting sasakyan at may dala-dalang dalawang French bulldog. Pinauyon kay Los Angeles Police Officer Drake Madison, usa ka lalaki nga naggunit og semi-awtomatikong pusil ang nagpusil sa usa ka lalaki nga nagpangedaron og 30, sa wala pa mikalagiw ang naghimo sa usa ka puti nga salakyanan ug nagdala og duha nga French bulldogs. Dagdag ni Madison, dinala ng mga fire department paramedic sa isang lokal na ospital ang biktima, na hindi pa matukoy ang kondisyon. Gidugang ni Madison nga ang mga paramedic sa departamento sa bumbero nagdala sa biktima sa usa ka lokal nga ospital, kansang kahimtang wala pa matino. Ayon sa isang source na malapit kay Lady Gaga, na humiling na huwag ilantad ang kaniyang pangalan. Pinauyon sa usa ka tinubdan nga duul sa Lady Gaga, nga mihangyo nga dili ibutyag ang iyang ngalan. Kilalang breed ang French bulldogs na nagkakahalaga ng mahigit sa isang libong dolyar kada tuta. Ang mga bulldog nga Pranses kilala kaayo nga mga lahi nga nagkantidad og kapin sa libo ka dolyar matag itoy. Mayroon ngayong umuusbong na kalakaran ng pagnanakaw sa mga ito para muling ibenta o isailalim sa breeding. Adunay us aka mogawas nga uso sa pagkawat kanila aron ibaligya o ipailalom usab sa pagpasanay. Nabalot ng tensiyon ang pagdating ng mga pulis sa palikuran ng isang fastfood restaurant na pinagtaguan ng mga sibilyan na naipit sa engkuwentro ng Commonwealth Avenue sa Quezon City. Kusog ang pag-abot sa mga pulis sa kasilyas sa usa ka fast food restawran diin ang mga sibilyan napiit sa engkwentro sa Commonwealth Avenue sa Lungsod sa Quezon. Ang dahilan, may kasama silang isang armadong ahente ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA). Hinungdan nga kauban nila ang usa ka armadong ahente sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA). Sa ulat ni Saleema Refran sa GMA News "24 Oras" nitong Huwebes, ipinakita ang ilang video clips na kuha mula sa loob ng fastfood ng ilang kostumer na naipit sa barilan ng mga operatiba ng pulis-Quezon City at PDEA agents noong Miyerkules ng gabi. Si Saleema Refran nagreport sa GMA News "24 Oras" kaniadtong Huwebes, nga gipakita ang pipila ka mga video clip nga gikuha gikan sa sulud sa fast food sa pipila ka mga kustomer nga nadakup sa pagpamusil sa mga operatiba sa pulisya sa Quezon City ug mga ahente sa PDEA kaniadtong Miyerkules sa gabii. Sa video, makikita mula sa loob ng fastfood na may ilang tao sa labas na nakasibilyal na armado ng matataas na kalibre ng baril. Sa video, makita gikan sa sulud sa fastfood nga adunay pipila ka mga tawo sa gawas nga adunay sibil nga armado nga adunay tag-as nga kalibre nga pusil. Nang tumindi pa ang putukan, nagtago ang mga tao sa loob ng palikuran kabilang ang isang babaeng PDEA agent at isang buntis. Samtang nagkusog ang buto sa pusil, ang mga tawo nagtago sa sulud sa kasilyas lakip ang usa ka ahente nga PDEA ug usa ka mabdos nga babaye. Sa labis na takot, nagdasal na lang ang ilan sa kanila na ligtas silang makauwi. Sa pagkawalay paglaum, ang pipila sa ila yano nga nag-ampo nga unta sila makapauli nga luwas. Nang dumating ang mga nakaunipormeng pulis, nabalot nang tensiyon nang tutukan ng baril at sigawan nila ang mga sibilyan nang makita ang PDEA agent na may baril. Pag-abut sa mga naka-uniporme nga pulis, natabunan sila sa tensiyon sa ilang pagputok ug pagsinggit sa mga sibilyan pagkakita nila sa ahente sa PDEA nga nagdala og pusil. Nagpakilala naman ang ahente na tauhan siya ng PDEA at hindi "asset." Sa laing bahin, ang ahente nagpaila sa iyang kaugalingon ingon usa ka kawani sa PDEA ug dili usa ka "assets." Kinuha ang baril ng PDEA agent at una siyang inilabas ng kuwarto. Gikuha sa ahente sa PDEA ang pusil ug una kining gidala sa kuwarto. Pero muling nagulantang ang sibilyan nang may madinig na naman silang nagsisigaw at may nagsabi pa na huwag siyang titingnan. Apan nakurat na usab ang sibilyan sa pagkadungog nila nga adunay nagsiyagit na usab ug adunay pa nga nagsulti kaniya nga ayaw pagtan-aw. Humingi naman ng tubig ang buntis dahil sa matinding nerbiyos at pangambang duguin na siya. Ang babaye nga mabdos nangayo tubig tungod sa iyang kakulba ug gikahadlokan nga magdugo siya. Kinalaunan ay pasigaw na inutusan ng pulis ang mga sibilyan na lumabas na ng palikuran. Sa ulahi, gimandoan sa pulisya ang mga sibilyan nga mobiya sa banyo. Dalawa sa hanay ng mga pulis at dalawa rin sa hanay ng PDEA ang nasawi sa naturang engkuwentro na sinasabing "misencounter" sa operasyon laban sa droga. Duha ka myembro sa pulisya ug duha ka myembro sa PDEA ang napatay sa engkwentro nga giingon nga "misencounter" sa anti-drug operation. Palaisipan pa rin sa pamunuan ng Philippine National Police (PNP) at Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) kung bakit nauwi sa engkuwentro ng kanilang mga tauhan ang ginawang anti-illegal drug operation nitong Miyerkules sa Commonwealth Avenue sa Quezon City. Ang pamunuan sa Philippine National Police (PNP) ug ang Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) naglibog pa usab kung ngano nga ang anti-illegal drug operation nga gihimo kaniadtong Miyerkules sa Commonwealth Avenue sa Quezon City natapos sa engkwentro tali sa ilang mga kawani. Sa ulat ni James Agustin sa GMA News TV "Balitanghali" nitong Huwebes, lumitaw na may dokumento na nagpapatunay na nag-abiso noon pa lang Martes sa PDEA ang mga operatiba ng QCPD-District Special Operations Unit (DSOU) tungkol sa gagawin nilang operasyon. Sa report ni James Agustin sa GMA News TV "Balitanghali" kaniadtong Huwebes, nagpakita nga adunay usa ka dokumento nga nagpamatuod nga gipahibalo sa mga operatiba sa QCPD-District Special Operations Unit (DSOU) ang PDEA kaniadtong Martes lang bahin sa ilang operasyon. Humiling pa ang DSOU na palawigin ang kanilang komunikasyon sa operasyon hanggang Pebrero 25. Dugang pa nga gihangyo sa DSOU nga ipaabot ang ilang komunikasyon sa operasyon hangtod sa ika-25 sa Pebrero. Sa naturang abiso, nakalagay umano ang target ng operasyon ng DSOU. Giingon nga gipahibalo sa pahibalo ang target sa operasyon sa DSOU. Pero lumitaw na may sarili ring operasyon ang PDEA sa lugar. Apan nagpakita nga ang PDEA adunay usab kaugalingon nga operasyon sa lugar. Ayon kay NCRPO Chief Police Major General Vicente Danao Jr., parehong lehitimo ang operasyon ng dalawang grupo. Pinauyon kay NCRPO Chief of Police Major General Vicente Danao Jr., parehas nga lehitimo ang operasyon sa duha ka mga grupo. Kung papaano nauwi sa engkuwentro at kung sino ang may pagkakamali ay patuloy pa ring iniimbestigahan. Giunsa ang pagtapos sa engkwentro ug kung kinsa ang sayup nga giimbestigahan pa. Dalawa sa panig ng mga pulis ang nasawi at isa ang sugatan. Duha ka pulis ang napatay ug usa ang nasamdan. Pero kaninang madaling-araw dakong 1:00 am, isang bangkay ng lalaki ang nakuha sa van na gamit ng PDEA agents. Apan sayo sa kaadlawon mga ala 1:00 sa kaadlawon, usa ka tawo ang nakit-an sa van nga gigamit sa mga ahente sa PDEA. Hindi pa malaman kung ahente talaga ng PDEA ang naturang nasawi. Wala pa nahibal-an kung ang biktima tinuud nga ahente sa PDEA. Ikinuwento naman ng ilang sibilyan na naipit sa barilan na may 30 minuto silang nagtago sa palikuran ng isang fastfood. Ang pila ka mga sibilyan nga naabtan sa pagpamusil miingon nga nagtago sila sa kasilyas sa usa ka fast food restawran sa 30 minuto. Ilang sasakyan na naparada rin ang tinamaan ng mga bala. Daghang mga salakyanan nga gi-park ang naigo usab sa mga bala. Hindi muna basta-basta magagamit ang COVID-19 vaccine ng Sinovac ng China hangga't walang rekomendasyon ng mga eksperto, ayon sa Department of Health (DOH) and National Task Force Against COVID-19 (NTF) nitong Huwebes. Ang bakuna sa Sinovac COVID-19 dili gamiton nga gaan kung walaÕy rekomendasyon sa mga eksperto, sumala sa Department of Health (DOH) ug National Task Force Against COVID-19 (NTF) kaniadtong Huwebes. Sa joint statement ng DOH at NTF, sinabi na wala pang opisyal na rekomendasyon ang National Immunization Technical Advisory Group (NITAG) kung papaano ipamamahagi ang Sinovac. Sa hiniusa nga pahayag sa DOH ug NTF, giingon niini nga ang National Immunization Technical Advisory Group (NITAG) wala pa mohimo usa ka opisyal nga rekomendasyon kung giunsa ang pagpanghatag sa Sinovac. Una rito, sinabi ng Department of National Defense na 100,000 doses ng 600,000 doses ng Sinovac ang mapupunta sa mga kawani at miyembro ng militar. Sayo pa, giingon sa Department of National Defense nga 100,000 nga dosis sa 600,000 nga dosis sa Sinovac ang mapunta sa mga kawani ug miyembro sa militar. Nitong Lunes, inaprubahan ng Food and Drug Administration ang emergency use ng Sinovac. Pero hindi inirekomendang iturok sa mga health workers ang bakuna dahil sa mababang efficacy rate na 50.4% para sa nasabing grupo. Kaniadtong Lunes, giaprobahan sa Food and Drug Administration ang emerhensya nga paggamit sa Sinovac. Apan wala kini girekomenda nga i-injection ang bakuna sa mga health workers tungod sa mubu nga rate nga epektibo nga 50.4% alang sa nasangpit nga grupo. Mas mataas umano ang efficacy rate ng bakuna sa mga malulusog na tao na 18-anyos pataas. Ang rate sa pagkaepektibo sa bakuna giingon nga labi ka taas sa mga himsog nga tawo nga 18-anyos pataas. Gayunman, nilinaw ng drug regulator na maaari namang magpabakuna ng Sinovac ang mga health worker kung nais nila. Bisan pa, giklaro sa regulator sa droga nga ang mga trabahante sa kahimsog mahimong mabakunahan sa Sinovac kung gusto nila. Ang Sinovac ang inaasahang unang bakuna na darating sa Pilipinas sa Linggo matapos maunsiyami ang pagdating ng ibang brand ng bakuna na inasahan sa kalagitnaan ng Pebrero. Ang Sinovac mao ang una nga bakuna nga gipaabot nga moabut sa Pilipinas kaniadtong Domingo pagkahuman sa pag-abut sa usa pa ka marka nga bakuna nga gipaabot sa tungatunga sa Pebrero. Muling iginiit ni Davao City Mayor Sara Duterte na wala siyang balak sa ngayon na tumakbong pangulo sa 2022 elections kaya hiniling niya sa mga sumusuporta sa kaniya na itigil na ang paglalagay ng poster na "Run Sara Run." Gisubli ni Mayor Sara Duterte sa Siyudad sa Davao nga wala siyaÕy plano nga modagan pagka-presidente sa piliay sa 2022 busa gihangyo niya ang iyang mga dumadapig nga ihunong na ang pagbutang sa poster nga "Run Sara Run". ÒNagpapasalamat ako sa trust at confidence nila sa akin,Ó dagdag ng alkalde. Nagpasalamat ako sa ilang pagsalig ug pagsalig sa akon, dugang sa mayor. Hiniling din niya sa kaniyang mga tagasuporta na itigil ang mga pagtitipon at iniutos na alisin ang mga nakasabit na poster. Gihangyo usab niya ang iyang mga dumadapig nga ihunong na ang mga pagtipon-tipon ug gimandoan ang pagtangtang sa mga nagbitay nga poster. Sa survey na ginawa ng OCTA Research kamakailan tungkol sa mga napipisil ng mga respondent na susunod na pangulo ng bansa sa 2022, nanguna ang pangalan ni Mayor Sara. Sa usa ka survey nga gihimo sa OCTA Research karong bag-o bahin sa mga kahigayunan sa mga respondents nga mahimong sunod nga pangulo sa nasud kaniadtong 2022, ang ngalan ni Mayor Sara ang nag-una sa lista. Kasama rin sa nakakuha ng mataas na rating sina Senador Grace Poe at Manny Pacquiao, dating Senador Bongbong Marcos at Manila Mayor Isko Moreno. Lakip usab sa nakuha ang taas nga rating mao sila Senador Grace Poe ug Manny Pacquiao, kanhi Senador Bongbong Marcos ug Manila Mayor Isko Moreno. Sa mga napipisil na susunod na bise presidente, nanguna rin sa listahan si Mayor Sara, na sinundan nina Mayor Isko at Pacquiao. Taliwala sa sunod nga bise presidente nga mapug-atan, si Mayor Sara usab ang nag-una sa lista, gisundan sila Mayor Isko ug Pacquiao. Nitong Martes ng gabi, sinabi ng ama ni Mayor Sara na si Pangulong Rodrigo Duterte, na hindi tatakbong pangulo sa 2022 ang kaniyang anak. Kaniadtong Martes sa gabii, ang amahan ni Mayor Sara nga si Presidente Rodrigo Duterte, nagsulti nga ang iyang anak dili modagan pagka-presidente sa 2022. Ginawa ng pangulo ang hayag matapos hilingin ni Surigao del Sur Governor Alexander ÒAyecÓ Pimentel kay Pres. Duterte na hikayatin si Mayor Sara o Sen. Christopher ÒBongÓ Go, kaniyang truted aide, na humalili sa kaniyang puwesto sa 2022. Ang pangulo naghimo sa pahibalo human nga gipangutana ni Gobernador Surigao del Sur Alexander ÒAyecÓ Pimentel kay Pres. Duterte nga awhagon si Mayor Sara o Sen. Si Christopher ÒBongÓ Go, ang iyang trute aide, nga naghari kaniadtong 2022. Dalawang pulis ang nasawi sa barilan na naganap sa labas ng Ever Commonwealth Avenue sa Quezon City. Duha ka pulis ang napatay sa pagpamusil nga nahitabo sa gawas sa Ever Commonwealth Avenue sa Lungsod sa Quezon. Ang sinasabing nakasagupa ng mga pulis, mga tauhan ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA). Giingong nakasugat sa pulisya, mga personahe sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA). Sa Twitter post ni GMA News reporter James Agustin, sinabing nagsagawa ng anti-illegal drug operation ang mga pulis na miyembro ng QCPD-District Special Operations Unit (DSOU) sa labas ng isang fast food sa lugar. Sa usa ka post sa Twitter sa tigbalita sa GMA News nga si James Agustin, giingon nga ang mga pulis nga myembro sa QCPD-District Special Operations Unit (DSOU) naghimo og anti-illegal drug operation sa gawas sa usa ka fast food area. Hindi pa malinaw kung papaano nasangkot sa engkuwentro ang mga tauhan ng PDEA pero kabilang sa mga nasugatan at dinala sa ospital ang team leader ng DSOU. Wala pa maklaro kung giunsa ang pag-apil sa mga kawani sa PDEA sa engkwentro apan ang lider sa team sa DSOU kauban sa mga nasamdan ug gidala sa ospital. Una rito, pansamantalang natigil ang daloy ng trapiko sa naturang bahagi ng Commonwealth Avenue, Quezon City nitong Miyerkules ng gabi dahil sa nangyaring barilan. Sa sayo pa, ang dagan sa trapiko sa kana nga bahin sa Commonwealth Avenue, Quezon City temporaryo nga nahunong kaniadtong Miyerkules sa gabii tungod sa pagpamusil. Naglabas naman ng pahayag ang pamunuan ng Ever Commonwealth at kinumpirma nila ang barilan na naganap umano sa labas ng mall. Ang pamunuan sa Ever Commonwealth nagpagawas usa ka pahayag ug gikumpirma ang pagpamusil nga nahitabo kuno sa gawas sa mall. Hiniling ng mambabatas ng Basilan na imbestigahan ng Kamara de Representantes ang umano'y warrantless arrests sa ilang Muslim sa Metro Manila at maging sa Cavite. Gihangyo sa magbabalaod sa Basilan nga imbestigahon sa House of Representatives ang giingon nga walaÕy bayad nga pagdakup sa pipila ka mga Muslim sa Metro Manila ug bisan sa Cavite. Nagpahayag ng pangamba si House Deputy Speaker Mujiv Hataman, na ang ginagawang mga pag-aresto ng walang warrant sa mga Muslim ay pag-abuso sa kontrobersiyal na Anti-Terrorism Law. Si House Deputy Speaker Mujiv Hataman nagpahayag kabalaka, nga ang pagdakup nga walaÕy mando sa mga Muslim usa ka pag-abuso sa kontrobersyal nga Anti-Terrorism Law. Ginawang halimbawa ni Hataman ang pagdakip sa 11 katao sa isang construction site sa Bacoor, Cavite noong Pebrero 17, at pito umano sa mga inaresto ay mga Muslim. Gikutlo ni Hataman ang pagdakup sa 11 ka mga tawo sa usa ka konstruksyon site sa Bacoor, Cavite kaniadtong Pebrero 17, ingon pananglitan, ug pito sa mga gidakup mga Muslim. Ito na po ba ang kinakatakutan nating mga pang-aabuso sa ilalim ng Anti-Terror Law?, tanong ng mambabatas. Kini ba ang mga pagpang-abuso nga gikahadlokan naton sa ilalum sa Anti-Terror Law?, Pangutana sa magbabalaod. Ayon kay Hataman, hindi pa nila malaman kung nasaan na ang mga inaresto na ilan umano ay mula sa kaniyang lalawigan sa Basilan. Pinauyon kay Hataman, wala pa nila hibal-an kung diin ang mga gidakup, diin ang pipila gikan sa iyang probinsya sa Basilan. Inihalintulad ni Hataman ang mga pagdakip ng arrest warrant sa martial law. Gipakasama ni Hataman ang mga pagdakup sa warrant of arrest sa martial law. Batay umano sa impormasyon na nakuha ng tanggapan ni Hataman, isinagawa ng NICA at NCRPO ang operasyon sa construction site sa Bacoor para alamin kung may miyembro ng Abu Sayyaf sa lugar. Pinauyon sa kasayuran nga nakuha sa opisina ni Hataman, ang NICA ug NCRPO nagpahigayon og operasyon sa konstruksyon site sa Bacoor aron mahibal-an kung adunay mga miyembro sa Abu Sayyaf sa lugar. Pero bukod sa Cavite, sinabi ni Hataman na may mga pag-aresto rin na nangyayari sa Manila at Taguig, na isinasagawa naman ng mga nagpapakilalang tauhan ng National Bureau of Investigation (NBI). Apan gawas sa Cavite, giingon ni Hataman nga adunay usab mga pagdakup nga nahitabo sa Manila ug Taguig, nga gihimo sa nagpahayag nga mga personahe sa National Bureau of Investigation (NBI). Sinabi ni dating senador Antonio Trillanes IV na dapat mag-relax muna si Pangulong Rodrigo Duterte at tutukan ang programa ng pamahalaan sa pagbabakuna sa mga Filipino laban sa COVID-19. Si kanhi senador Antonio Trillanes IV nagsulti nga kinahanglan magpahuway una si Presidente Rodrigo Duterte ug mag-focus sa programa sa gobyerno aron mabakunahan ang mga Pilipino batok sa COVID-19. Sa isang pahayag nitong Miyerkues, sinabi ni Trillanes na ang batikos muli sa kaniya ni Duterte nitong Martes ay nagpapakita ng matinding takot. Sa usa ka pamahayag kaniadtong Miyerkules, giingon ni Trillanes nga ang pagpana kaniya pag-usab ni Duterte kaniadtong Martes nagpakita sa dakong kahadlok. ÒKitang kita ang takot sa mga pananalita ni Duterte," anang dating mambabatas. Nakita ko ang kahadlok sa mga pulong ni Duterte, ingon sa kanhing magbabalaod. Relax lang sÕya. Tutukan lang nÕya ang vaccine rollout. Next year pa naman namin sÕya ipapakulong,Ó dagdag ni Trillanes. Nagapahuway lang siya. Nag-focus lang siya sa paglansad sa bakuna. Ibutang namon siya sa bilanggoan sa sunod tuig, dugang ni Trillanes. Nitong Martes, nagbabala si Duterte sa publiko tungkol kay Trillanes na kaniyang matinding kritiko. Kaniadtong Martes, gipasidan-an ni Duterte ang publiko bahin kang Trillanes, ang iyang kusug nga kritiko. "Pag Ôyan ang nakaupo? Patay. Walang hiya Ôyan, sa totoo lang,Ó sabi ng pangulo. "Unya kinsa ang naglingkod? Patay. WalaÕy kaulaw kana, tinuod," ingon sa presidente. Ginawa ni Duterte ang babala sa pulong mga lokal na opisyal at miyembro ng Gabinete sa Surigao del Sur. Gihimo ni Duterte ang pahimangno sa miting sa mga lokal nga opisyal ug myembro sa Gabinete sa Surigao del Sur. Sa naturang pulong, sinabi ni Duterte na hindi tatakbong pangulo sa 2022 elections ang anak niyang si Davao City Mayor Sara Duterte. Atol sa tigum, giingon ni Duterte nga ang iyang anak nga si Davao City Mayor Sara Duterte dili modagan sa pagka-presidente sa piliay nga 2022. Arestado ang isang lalaki sa Pateros matapos mag-post ng litrato na may hawak siyang granada at may pagbabanta, ayon sa ulat ni Mai Bermudez sa Unang Balita nitong Miyerkoles. Usa ka lalaki ang gidakup sa Pateros human mag-post sa litrato nga naghawid siya og granada ug nanghulga, nagtaho si Mai Bermudez sa First News kaniadtong Miyerkules. Kinilala ang naaresto na si Eddie Boy Cervales, 35 anyos. Ang gidakop giila nga si Eddie Boy Cervales, 35. Ayon sa Pateros Police, nag-post si Cervales sa Facebook Story ng litrato niyang may hawak na granada at may mensaheng, "Pag ako naburyo hahagis koto damay damay nato." Pinauyon sa Pateros Police, gi-post ni Cervales sa Facebook Story ang litrato nga naggunit siya og granada nga dunay mensahe nga, "Kung papahawaon ako, ilabay ko kini sa amon." Sa tulong ng intelligence unit ng Pateros Police ay natunton si Cervales sa Purok 12.Anang suspek, selos ang ugat ng kaniyang post matapos niyang mahuling may ibanga ka-chat ang kaniyang karelasyon. Sa tabang sa intelligence unit sa Pateros Police, nasubay si Cervales sa Purok 12. Nagselos ang suspek sa ugat sa iyang pwesto human siya masakpi nga nakig-chat sa uban bahin sa iyang relasyon. Nabawi kay Cervales ang granada na ayon sa kaniya ay pinapabenta lang sa kaniya. Nakuha ni Cervales ang granada nga giingon niya nga gibaligya ra kaniya. Ayon sa pulisya, puwede pang sumabog ang granada bagama't luma na ito. Sumala sa pulisya, ang granada mahimoÕg mobuto bisan kung tigulang na kini. Pinagsisisihan naman ni Cervales ang ginawa at inaming nakainom siya nang mag-post. Sa laing bahin, nagmahay si Cervales sa iyang gibuhat ug giangkon nga hubog siya sa iyang gi-post. Nahaharap siya ngayon sa reklamong illegal possession of explosives. Nag-atubang siya karon sa usa ka reklamo sa ilegal nga paghupot sa mga eksplosibo. Kinagiliwan ang isang tigre sa Barnaul Zoo sa Russia dahil sa halip na malakas at nakakatakot na ungol, isang mahinahon na tila pagkanta ang lumalabas sa bibig nito. Usa ka tigre sa Barnaul Zoo sa Russia ang gidayeg tungod kay imbis nga usa ka makusog ug makahadlok nga ungol, usa ka kalma nga morag pagkanta ang nanggawas sa baba niini. Sa ulat ng Unang Balita nitong Martes, makikita ang walong buwang gulang na tigreng si Sherhan na tila kumakanta. Sa ulat sa First News kaniadtong Martes, ang walo ka bulan nga tigulang nga tigre nga si Sherhan makit-an nga daw nag-awit. Ayon sa pamunuan ng zoo, ginagawa ito ni Sherhan noong bata pa lamang para makuha ang atensyon ng kaniyang ina. Pinauyon sa pagdumala sa zoo, gihimo kini ni Sherhan isip usa ka bata aron makuha ang atensyon sa iyang inahan. Samantala, sa Brazil, binuksan ang isang rage room kung saan maaari nang ilabas ng mga tao ang kanilang galit o stress. Sa kasamtangan, sa Brazil, usa ka lawak sa kasuko ang gibuksan diin ang mga tawo mahimo na magpahungaw sa ilang kasuko o kapit-os. Sa naturang rage room, maaaring gumamit ang mga customer ng mga martilyo para sirain ang mga bagay tulad ng TV, computer at marami pang iba. Maaari rin silang magsulat sa pader. Sa ingon nga kasuko, ang mga kostumer mahimong mogamit mga martilyo aron madaut ang mga butang sama sa TV, computer ug daghan pa. Mahimo usab sila magsulat sa dingding. Sinabi ng may-ari ng rage room na marami na ang naglabas ng kanilang nararamdaman lalo na sa gitna ng COVID-19 pandemic. Giingon sa tag-iya sa rage room nga daghan na ang nagpadayag sa ilang gibati labi na taliwala sa pandugong COVID-19. Natagpuang patay ang isang lalaking rider sa C5 Road sa Taguig nitong Lunes ng gabi, ayon sa ulat ng Unang Balita nitong Martes. Usa ka lalaki nga angkas ang nakit-ang patay sa C5 Road sa Taguig kaniadtong Lunes sa gabii, pinauyon sa taho sa Unang Balita kaniadtong Martes. May mga tama ng bala ng baril ang biktimang hindi pa nakikilala. Ang wala mailhing biktima adunay samad pinusilan. Nakita ang kaniyang bangkay sa tabi ng kaniyang motorsiklo. Ang iyang lawas nakit-an tupad sa iyang motorsiklo. Blanko pa ang mga otoridad kung sino ang salarin at ano ang motibo sa krimen Blangko pa ang mga awtoridad kung kinsa ang sad-an ug unsa ang motibo sa krimen Arestado ang isang Grade 11 student sa isang buy-bust operation sa Quezon City habang nakatakas naman ang target ng mga operatiba, ayon sa ulat ni James Agustin sa Unang Balita nitong Martes. USA ka estudyante sa Grade 11 ang gidakup sa usa ka buy-bust operation sa Quezon City samtang nakatakas ang mga target sa mga operatiba, nagtaho si James Agustin sa First News kaniadtong Martes. Mahigit P130,000 halaga ng shabu ang nakuha mula sa suspek na may edad 18 anyos, na ayon sa pulisya ay isa lang "runner" ng ipinagbabawal na gamot. Kapin sa P130,000 nga kantidad sa shabu ang nasakmit gikan sa 18-anyos nga suspetsado, nga sumala sa pulis usa lamang ka "runner" sa ginadiling droga. Giit ng suspek, hindi siya gumagamit o nagtutulak ng shabu. Giinsistir sa suspek nga wala siya naggamit o nagmaneho og shabu. Aniya, napag-utusan lang siyang iabot ang droga sa nagpanggap na buyer. Giingon nga gimandoan lang siya nga ihatod ang tambal sa nagpakaaron-ingnon nga pumapalit. Isang grupo ng kalalakihan sa Batangas, 'di raw tinatablan ng bala at patalim? Usa ka grupo sa mga lalaki sa Batangas, nga wala kuno maigo sa bala ug kutsilyo? Matanda po yung nag-abot sa akin pero yung aabutan ko bata, anang suspek, na isang Grade 11 student. Ang nakaabot sa akon tigulang na apan ang maabot ko bata pa, ingon sa suspetsado nga usa ka estudyante sa Grade 11. Dagdag pa ng suspek, hindi niya alam na droga pala ang kaniyang iaabot. Isang alyas Nidz daw ang nag-utos sa kaniya. Dugang pa sa suspetsado nga wala siyaÕy hibal-an nga magtunol siya og drugas. Usa ka alyas Nidz daw ang nagsugo kaniya. Hindi na inabutan ng mga pulis si Nidz sa bahay kung saan nangyari ang buy-bust. Wala naabutan sa pulisya si Nidz sa balay diin nahitabo ang buy-bust. Kilala raw si Nidz na tulak ng shabu sa Barangay Culiat at Holy Spirit. Si Nidz giingon nga naila nga pusher sa shabu sa Barangay Culiat ug Holy Spirit. Patay ang isang batang lalaking dalawang taong gulang sa Quezon City nitong Biyernes nang makuryente matapos isaksak ang kutsara sa extension cord. Usa ka dos anyos nga bata nga lalaki namatay sa Lungsod sa Quezon kaniadtong Biyernes human nakuryentihan human masulud ang kutsara sa extension cord. Ang biktima ay nakilalang si Jake Angara, na nag-birthday lamang nitong Pebrero 7, ayon sa ulat ni Mai Bermudez sa Unang Balita ng GMA News nitong Martes. Ang biktima giila nga si Jake Angara, nga nag-birthday lang kaniadtong Pebrero 7, sama sa gi-report ni Mai Bermudez sa GMA News 'Unang Balita kaniadtong Martes. Ayon sa ina ng bata na si Eloisa Acay Angara, humingi ng gatas ang anak kaya't ipinagtimpla niya ito. Pinauyon sa inahan sa bata nga si Eloisa Acay Angara, nangayo og gatas ang bata busa gisagol niya kini. Inilagay daw niya ang kutsara sa mataas na lagayan upang hindi maabot ng bata. Giingon niya nga gibutang niya ang kutsara sa taas nga bulsa aron dili maabut sa bata. Nu'ng time na bubuksan ko na 'yung ano, 'yung pintuan, may pumutok. Kinabahan ako, pero akala ko may nalaglag lang, ani Eloisa. Sa pagbukas ko kung unsa ang, ang pultahan, may nagbuto. Ako gikulbaan, apan sa akong hunahuna adunay usa nga nahulog, ingon ni Eloisa. Napasigaw ang asawa ko. Ang sabi niya, 'Bem, si Jake, na-ground!' dagdag niya. Suminggit ang akong bana. Giingon niya, 'Bem, Jake, grounded!' Midugang siya. Naabot pala ni Jake ang kutsara at isinaksak ito sa extension cord. Gikuha ni Jake ang kutsara ug gisuksok kini sa extension cord. Agad na isinugod nila ang bata sa ospital kung saan sinubukan siyang i-revive ngunit binawian din siya ng buhay. Gidali nila pagdala ang bata sa hospital diin gisulayan niya nga buhion apan namatay usab siya. Sana hindi ko na lang siya iniwan. Hinaot nga dili ko siya biyaan. Sana hinawakan ko na lang siya. Unta nahikap ko lang siya. Sana inalagaan ko na lang siya sa baba, ani Eloisa. Unta maatiman ra nako ang iyang baba, ingon ni Eloisa. Malambing, masunurin at matalino raw si Jake, kuwento ng kanyang mga kaanak. Giingon nga malumo si Jake, masunuron ug intelihente, ang istorya sa iyang mga paryente. Ayon naman kay Joe Zaldarriaga, spokesperson ng Meralco, delikado ang pag-insert ng ano mang bagay sa extension cord o power outlet. Pinauyon kay Joe Zaldarriaga, tigpamaba sa Meralco, delikado nga isulud ang bisan unsa sa extension cord o outlet sa kuryente. Maaari talagang maaksidente 'pag iyan ay kinalikot o mayroong object na baka na-insert o kaya iyong daliri inilagay mismo doon sa opening ng outlet," aniya. Mahimo gyud kini usa ka aksidente kung kana gituyok o adunay usa ka butang nga mahimong gisal-ot o ang imong tudlo gibutang didto mismo sa bukana sa outlet, ingon niya. Kung maaari po siguro to make sure na safe po iyan, ilayo po natin 'yung ating mga anak na maliit doon sa access ng mga outlet, paalala ni Zaldarriaga. Kung posible nga masiguro nga kini luwas, ipahilayo naton ang atong gagmay nga mga bata gikan sa pag-access sa mga outlet, pahinumdom ni Zaldarriaga. Mabuti raw na iligpit agad ang extension cord matapos gamitin. Giingon nga maayo nga tangtangon dayon ang extension cord pagkahuman gamiton. Mayroon ding mga nabibiling safety device para takpan ang mga electric outlet. Magamit usab ang mga safety device aron masakop ang mga outlet sa kuryente. Make sure this is of high quality and consult an electrician before you do anything related to electrical safety in your homes, sabi ni Zaldarriaga. Siguruha nga kini adunay de kalidad nga kalidad ug kumunsulta sa usa ka elektrisyan sa wala pa ka magbuhat bisan unsa nga may kalabutan sa elektrisidad nga kahilwasan sa inyong mga panimalay, ingon ni Zaldarriaga. Humihingi naman ng tulong pinansiyal ang mag-anak ni Jake para sa kanyang pagpapalibing. Ang pamilya ni Jake naghangyo alang sa pinansyal nga tabang alang sa iyang lubong. Hindi pa rin pabor si Pangulong Rodrigo Duterte na magpatupad sa ngayon ng face-to-face classes, ayon kay presidential spokesperson Harry Roque. Dili pa gihapon pabor si Presidente Rodrigo Duterte sa pagpatuman sa mga klase sa nawong ug nawong karon, sumala sa tigpamaba sa pagkapangulo nga si Harry Roque. ÒNagdesisyon na po ang ating Presidente na wala pa ring face-to-face classes,Ó sabi ni Roque nitong Lunes. Ang atong Presidente nagdesisyon na nga wala gihapoy klase nga harapan, ingon ni Roque kaniadtong Lunes. ÒAyaw niya malagay sa alanganin ang buhay ng mga mag-aaral at guro habang wala pang nababakunahan sa bansa,Ó dagdag pa ng opisyal. Dili niya gusto nga ibutang sa peligro ang kinabuhi sa mga estudyante ug magtutudlo samtang wala pa nabakunahan sa nasud, dugang sa opisyal. Sa Marso ay inaasahang isasailalim sa mas maluwag na modified general community quarantine ang bansa para unti-unting buhayin ang ekonomiya. Sa Marso, gipaabot nga moagi ang nasud sa usa ka labi ka relaks nga gi-usab nga kinatibuk-ang quarantine sa komunidad aron hinayhinay nga buhion ang ekonomiya. Ayon kay Roque, posibleng payagan ang face-to-face classes sa Agosto sa mga lugar na mababa na ang COVID-19 cases. Pinauyon kay Roque, posible nga tugotan ang mga klase sa nawong sa nawong sa Agosto sa mga lugar nga adunay gamay nga kaso sa COVID-19. Sa isang pahayag, sinabi ni Senador Bong Go na nag-aalinlangan si Duterte na payagan na ang face-to-face classes dahil pa rin sa panganib ng COVID-19 pandemic. Sa usa ka pamahayag, giingon ni Senador Bong Go nga nagduha-duha si Duterte nga tugutan ang mga klase sa harapan tungod sa peligro sa COVID-19 pandemya. Mismong si Pangulong Duterte ay nag-aalangan pa at ayaw niya munang payagan ang face-to-face classes. Mismo si Presidente Duterte nagduha-duha pa ug dili niya gusto nga tugutan una ang mga klase nga harapan. Delikado pa po daw kasi ang panahon, anang senador. Daw delikado pa ang panahon, ingon sa senador. Takot si Pangulo dahil ayon sa kanya, we are dealing with life here. Pwede namang sa next regular opening ng school year sa July o kapag ligtas na, patuloy niya. Nahadlok ang Presidente tungod kay sumala sa kaniya, nakigsabut kita sa kinabuhi dinhi. Mahimo kini sa sunod nga regular nga pagbukas sa tuig sa pagtungha sa Hulyo o kung kini luwas na, nagpadayon siya. Bagaman pabor ang karamihan sa mga alkalde ng Metro Manila na ilagay sa MGCQ ang rehiyon, nagbabala si Dr. Guido David ng OCTA Research Team sa panganib na posibleng sumipa ang kaso ng COVID-19 kapag inilagay ang buong bansa sa mas maluwag na quarantine status. Bisan kung kadaghanan sa mga mayor sa Metro Manila gusto nga ibutang ang rehiyon sa MGCQ, nagpahimangno si Dr. Guido David sa OCTA Research Team bahin sa peligro nga mahimoÕg masugdan ang kaso sa COVID-19 kung ang nasud nga gibutang sa usa ka labi ka relaks nga kahimtang sa quarantine. Hanggang ngayon, wala pa ring bakuna na panlaban sa COVID-19 ang dumating sa bansa na unang inasahan na darating ngayong kalagitnaan ng Pebrero. Hangtod karon, walaÕy bakuna batok sa COVID-19 ang miabot sa nasud nga unang gilauman nga moabut sa tungatunga sa Pebrero. Nabiyayaan ng libreng makeover ang isang magkasintahang mangangalakal matapos na maantig ang isang stylist sa kuwento ng kanilang matatag na pag-iibigan sa kabila ng hirap. Usa ka libre nga pagbag-o ang nagpanalangin sa magtiayon nga negosyante pagkahuman natandog ang usa ka estilista sa istorya sa ilang malig-on nga gugma bisan pa sa kalisdanan. Ang charity wedding project, inaasikaso rin ang kanilang pagpapakasal. Ang charity kasal nga proyekto, nag-atiman usab sa ilang kasal. Sa ulat ni Oscar Oida sa GMA News "24 Oras Weekend," nitong Sabado, sinabing 24 na taon nang nagsasama sina Kuya Rommel at Ate Rosalyn, na biniyayaan ng anim na anak. Sa report ni Oscar Oida sa GMA News "24 Oras Weekend," kaniadtong Sabado, giingon nga nag-ipon si Kuya Rommel ug Ate Rosalyn sa 24 ka tuig, ug nabulahan sa unom nga mga anak. Hindi naging madali ang buhay ng mga mangangalakal at puno ng paghihirap, pero pinili nina Kuya Rommel at Ate Rosalyn na magsama sa hirap at ginhawa. Ang kinabuhi sa mga negosyante dili dali ug puno sa kalisud, apan gipili ni Kuya Rommel ug Ate Rosalyn nga isagol ang kalisud ug kahupayan. Nasaksihan ito ng vlogger at stylist na si Richard Strandz, ang nagkonsepto ng "Sa Hirap at Ginhawa." Nasaksihan kini sa vlogger ug estilista nga si Richard Strandz, nga naghunahuna sa "In Difficulty and Comfort." Na-touch ako sa kuwento nila kasi kita mo talaga yung, alam mo 'yung ayaw nilang maghiwalay kahit na may problema raw, kahit na mahirap 'yung buhay, sabi ni Strandz. Natandog ko sa ilang istorya kay nakita gyud nimo sila, kabalo ka nga dili nila gusto magbulag bisan kung dunay problema, bisan kung lisud ang kinabuhi, ingon ni Strandz. Nalungkot Strandz nang malamang hindi pa kasal sina Kuya Rommel at Ate Rosalyn, kaya sinimulan niya ang naturang project charity wedding. Nasubo si Strandz nga tingali wala pa maminyo sila si Kuya Rommel ug Ate Rosalyn, busa gisugdan niya ang charity kasal nga proyekto. Pebrero 13 na isang araw bago mag-Valentine's Day, ikinasa ang prenup pictorial. Pebrero 13, usa ka adlaw sa wala pa ang Adlaw sa Valentine, gihimo ang prenup pictorial. Sagot ng mga wedding suppliers na mga nagmagandang loob ang makeup, style ng buhok at bonggang makeover ng bride at groom. Ang mga tigsuplay sa kasal nga buotan ang kasingkasing nagtubag sa makeup, istilo sa buhok ug garbo nga pagbag-o sa pangasaw-onon. Dahil nga naranasan ko ring mangalakal, nakikita ko 'yung naranasan ko sa kanila na hirap. Na-inspire ako sa kanila kasi andun 'yung love sa kanilang dalawa, sabi ni Strandz. Tungod kay nakasinati usab ako sa pagnegosyo, nakita nako kung unsa ang akong nasinati sa kanila nga lisud. Nainspire ako sa ila tungod kay adunay gugma sa kanilang duha, ingon ni Strandz. Dahil pina-process po namin 'yung kanilang CENOMAR at birth certificate, abangan po ninyo 'yung kanilang magiging wedding, ayon pa kay Strandz. Tungod kay giproseso namon ang ilang CENOMAR ug sertipiko sa kapanganakan, tan-awa ang ilang kasal, dugang ni Strandz. Humingi ng paumanhin si Vaccine czar Carlito Galvez Jr. kay Metropolitan Manila Development Authority chairman Benhur Abalos Jr. sa atrasadong pagdating ng COVID-19 vaccines. Nangayo og pasaylo ang bakuna nga si czar Carlito Galvez Jr. ngadto sa chairman sa Metropolitan Manila Development Authority nga si Benhur Abalos Jr. sa naulang pag-abut sa mga bakuna sa COVID-19. Si Pangulong Rodrigo Duterte, naiinip na rin umano, ayon naman sa Palasyo. WalaÕy pasensya usab si Presidente Rodrigo Duterte, segun sa Palasyo. Sa ulat ni Ian Cruz sa GMA News TV "Balitanghali" nitong Biyernes, sinabing ginawa ni Galvez ang paghingi ng paumanhin nang bisitahin nila ni Abalos ang ginagawang paghahanda ng Pateros sa gagawing pagbabakuna. Sa ulat ni Ian Cruz sa GMA News TV "Balitanghali" kaniadtong Biyernes, giingon nga si Galvez ang nangayo og pasaylo sa pagbisita nila ni Abalos sa pag-andam sa Pateros alang sa pagbakuna. Ayon sa ulat, hindi na sigurado si Galvez kung darating pa ngayong Pebrero ang unang batch ng mga bakuna na unang inasahan na darating sa ikalawang linggo ng buwan. Segun sa report, dili na sigurado si Galvez kung moabut ang unang hugna sa mga bakuna karong Pebrero, nga una nga gipaabot nga moabut sa ikaduhang semana sa bulan. Ang naturang first batch ng bakuna ay dapat magmula sa Pfizer at bahagi ng COVAX facility ng World Health Organization (WHO). Ang ingon nga una nga hugna sa bakuna kinahanglan maggikan sa Pfizer ug mahimong bahin sa pasilidad sa World Health Organization (WHO) COVAX. Sinabi sa ulat na patuloy ang negosasyon para sa pagkuha ng mga bakuna. Giingon sa report nga nagpadayon ang negosasyon alang sa pagkuha sa mga bakuna. Nauna nang sinabi ni Galvez na naantala ang pagdating ng mga bakuna dahil sa kawalan pa ng indemnification law ng Pilipinas. Una na nga giingon ni Galvez nga ang pag-abot sa mga bakuna naalangan tungod sa pagkawala sa balaod sa pagbayad sa bayad sa Pilipinas. Nito rinng Biyernes, sinabi ni presidential spokesperson Harry Roque na naiinip na rin si Pangulong Rodrigo Duterte sa pagdating ng mga bakuna. Niadtong Biyernes usab, ang tigpamaba sa pagkapangulo nga si Harry Roque nagsulti nga walaÕy pasensya usab si Presidente Rodrigo Duterte sa pag-abot sa mga bakuna. Tatapatin ko kayo, si Presidente ang nagsalita na siya mismo naiinip na, kinakailangan dumating na ang mga bakuna. Magmatinuoron ako kanimo, giingon sa Presidente nga siya mismo walaÕy pailub, ang mga bakuna kinahanglan moabut. Kaya naman siguro dahil nagsalita na ng ganyan ang Presidente eh gagalaw na ng mabilis ang lahat, sabi ni Roque sa panayam ng PTV-4. Tingali kana ang hinungdan nga tungod kay giingon na sa Presidente nga, ang tanan dali nga mobalhin, ingon ni Roque sa pakighinabi sa PTV-4. Ayon kay Roque, maging ang 600,000 doses ng COVID-19 vaccine Sinovac na donasyon ng Chinese na inaasahang darating sa Pebrero 23 ay maantala na rin dahil sa wala pang emergency use authorization (EUA) na inilalabas ang Philippine Food and Drug Administration (FDA) para sa naturang gamot. Pinauyon kay Roque, bisan ang 600,000 nga dosis sa bakuna nga COVID-19 nga gihatag sa mga Intsik nga gipaabot nga moabot sa Pebrero 23 nadugay usab tungod sa kakulang sa emergency use authorization (EUA) nga giisyu sa Philippine Food and Drug Administration (FDA) kay sa mao nga tambal. Natagpuang patay sa loob ng kaniyang selda ang convicted car theft gang leader na si Raymond Dominguez. Ang nakumbikto nga lider sa gang sa pagpangawat sa kotse nga si Raymond Dominguez napalgang patay na sa sulod sa iyang selda. Ayon sa Bureau of Corrections (BuCor), walang palatandaan ng foul play. Pinauyon sa Bureau of Corrections (BuCor), walaÕy mga timailhan sa foul play. Sinabi ni BuCor spokesperson Gabriel Chaclag na dakong 6:20 am ngayong Biyernes nang makitang hindi na humihinga si Dominguez sa kaniyang selda sa New Bilibid Prison sa Muntinlupa City. Ang tigpamaba sa BuCor nga si Gabriel Chaclag nagsulti nga mga alas 6:20 sa buntag karong Biyernes, napalgan si Dominguez nga walaÕy ginhawa sa iyang selda sa New Bilibid Prison sa Muntinlupa City. Sa ipinadalang mensahe sa mga mamamahayag, sinabi ni Justice Secretary Menardo Guevarra na inatasan niya ang BuCor na kaagad na ipadala sa kaniya ang ulat tungkol sa nangyari kay Dominguez. Sa usa ka mensahe nga gipadala sa mga tigbalita, giingon ni Justice Secretary Menardo Guevarra nga gimandoan niya si BuCor nga padalhan dayon siya og report bahin sa nahitabo kay Dominguez. Nitong nakaraang Hulyo, pinabulaanan ng BuCor ang mga bali-balitang namatay si Dominguez sa COVID-19. Kaniadtong miaging Hulyo, gipanghimakak sa BuCor ang mga hungihong nga si Dominguez namatay sa COVID-19. Pero kinumpirma nila na nahawahan ng virus si Dominguez. Apan gikompirma nila nga natapnan sa virus si Dominguez. Abril 2012 nang hatulan ni Bulacan Judge Wilfredo Nieves si Dominguez, na sinasabing lider ng Dominguez carjack gang, na guilty sa kasong carjacking na naganap noong 2010. Kaniadtong Abril 2012, gikonbikto ni Bulacan Judge Wilfredo N steal si Dominguez, nga giingon nga pinuno sa Dominguez carjack gang, nga sad-an sa kaso sa carjacking nga nahitabo kaniadtong 2010. Nahaharap din siya sa mga karumal-dumal na krimen tulad ng pagpatay at pagsunog sa bangkay ng car dealer na si Venson Evangelista noong 2011. Nag-atubang usab siya mga ngilngig nga krimen sama sa pagpatay ug pagsunog sa car dealer nga si Venson Evangelista kaniadtong 2011. Pagkalipas ng apat na taon, tinambangan at napatay naman si Judge Nieves sa Malolos, Bulacan. Paglabay sa upat ka tuig, giambus ug gipatay si Hukom N steal sa Malolos, Bulacan. Kinalaunan, naaresto ang isang suspek sa pag-ambush kay Nieves na sinasabing madalas na dumalaw kay Dominguez sa bilangguan. Sa ulahi, usa ka suspetsado sa pagbanhig kay N steal ang gidakup sa kanunay nga pagbisita sa Dominguez sa prisohan. Nagtamo ng mga sugat ang isang babaeng driver matapos na banggain ang kaniyang sasakyan ng isang drug suspect na sakay din ng kotse. Ang suspek, tumatakas pala mula sa mga awtoridad na nagsagawa ng buy-bust operation sa Para–aque. Usa ka babaye nga drayber ang nakaangkon og mga kadaot human mabangga ang iyang salakyanan sa usa ka drug suspect nga naa usab sa awto. Ang suspek ninglayas gikan sa mga awtoridad nga nagpahigayon og buy-bust operation sa Para–aque. Sa ulat ni Darlene Cay sa GMA News TV "Balitanghali" nitong Biyernes, maririnig sa dash cam ng babaeng driver na itinago sa pangalang "Christina," ang mga pangyayari nang madisgrasya siya noong Linggo ng gabi sa Do–a Soledad Avenue sa Para–aque. Sa taho ni Darlene Cay sa GMA News TV "Balitanghali" kaniadtong Biyernes, ang dash cam sa babaye nga drayber nga nagtago sa ngalang "Christina," madungog ang mga hitabo sa dihang siya nasamad kaniadtong Domingo sa gabii sa Do–a Soledad Avenue sa Para–aque . Napansin ko na may nag-counterflow sa lane ko, tapos hindi siya nag-slow down. Namatikdan nako nga adunay usa nga nag-counterflow sa akong lane, unya wala siya mohinay. So 'yung instinct ko, nag-slight turn right ako para kahit paano hindi ako abutan. Mao nga ang akong kinaiyanhon, mihimo ako usa ka liko sa tuo aron bisan unsaon dili ako maabtan. But then nahagip pa rin niya 'yung sa may bandang likod," sabi ni Christina. Apan naigo gihapon niya ang usa sa likud, "ingon ni Christina. Matapos banggain ang sasakyan ni Christina, bumangga ang nag-counterflow na kotse ng suspek sa isa pang kotse. Pagkahuman nabanggaan ang awto ni Christina, ang nag-counterflow nga awto sa suspek nakabangga sa laing awto. I checked kung hihinto ba 'yung nakabangga sa akin. Nu'ng in-open ko 'yung door ko, nakita ko nag-open naman siya, tsaka sabi ko 'Ah okay, ni-recognize naman niya 'yung nagawa niya,' ayon pa biktima. Akong gisusi kung ang nag-igo sa akon mohunong ba. Pag-abli ko sa akong pultahan, nakita ko nga gibuksan niya kini, ug giingon ko nga 'Ah okay, nakilala niya ang iyang gihimo, sumala sa biktima. Matapos nito, binuksan na ni Christina ang pinto ng kaniyang sasakyan para lumabas nang may madinig siyang sumisigaw. Pagkahuman, giablihan ni Christina ang pultahan sa iyang awto aron makagawas sa dihang nakadungog siya og mga pagsinggit. May sumisigaw na from the other side of the road tapos nakatutok na 'yung [baril] niya. Adunay nagsinggit gikan sa pikas nga daplin sa dalan ug dayon gipunting ang iyang [pusil]. Natakot na ako, pumasok na ako ng sasakyan, sabi niya. Nahadlok ako, misakay ako sa awto, ingon niya. Hindi na narinig pa ni Christina ang mga sumunod na pangyayari, at tumawag na siya sa kaniyang asawa para puntahan siya. Wala gyud nabati ni Christina kung unsa ang sunod nga nahinabo, ug gitawag niya ang iyang bana aron duawon siya. Pagkarating ng kaniyang asawa, dito nila napag-alamang hinahabol pala ng mga pulis na nagsagawa ng buy-bust operation ang suspek na sumalpok sa kaniya. Pag-abot sa iyang asawa, ilang nahibaw-an nga gigukod sa pulisya nga mihimo og buy-bust operation ang suspetsado nga nakadasmag kaniya. Nakuhanan pa sa CCTV ang drug suspect na tumatakbo palayo sa lugar pero inabutan din siya ng mga awtoridad. Nakuha sa CCTV ang suspetsado sa droga nga nagdagan palayo sa lugar apan naabtan usab siya sa mga awtoridad. Ayon sa Mandaluyong Police, nakipagbarilan umano ang suspek sa mga operatiba matapos itong makabangga. Pinauyon sa Mandaluyong Police nga ang suspetsado gipusil sa mga operatiba human mabangga. Isinugod ang lalaki sa pagamutan pero idineklarang dead on arrival. Dali nga gidala sa ospital ang lalaki apan gideklara kining patay na sa pag-abot. Nakuha sa suspek ang isang baril at P1.3 milyon na halaga ng hinihinalang shabu. Nakuha gikan sa suspetsado ang usa ka armas ug P1.3 milyon nga kantidad sa gituohang shabu. Sa kulungan ang bagsak ng isang magka-live-in partner matapos silang mahulihan ng iba't ibang klase ng droga na kanilang ibinibenta sa Barangay Laging Handa, Quezon City. Usa ka live-in partner ang nahulog sa bilanggoan human sila masakpi nga adunay lainlaing drugas nga ilang gibaligya sa Barangay Laging Handa, Quezon City. Sa ulat ni Corinne Catibayan sa GMA News TV "Balitanghali," kinilala ang mga suspek na sina Jose Mari Singson at Liza Tekazawa, na nadakip mismo sa kanilang bahay sa Scout Delgado pasado ala-una ng madaling araw nitong Huwebes. Si Corinne Catibayan nagtaho sa GMA News TV "Balitanghali," nga ang mga suspetsado giila nga sila Jose Mari Singson ug Liza Tekazawa, nga gidakup sa ilang balay sa Scout Delgado pasado ala 1 sa Huwebes. Isang linggong minanmanan ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) ang mga suspek. Usa ka semana nga gibantayan sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA) ang mga suspetsado. Nagsisilbing warehouse ang kanilang bahay ng mga droga na ibebenta umano nila, tulad ng ecstasy, shabu, cocaine at kush. Ang ilang balay nagsilbing bodega sa mga droga nga ibaligya nila, sama sa ecstasy, shabu, cocaine ug kush. Bukod sa droga na aabot sa mahigit P185,000 na halaga, nabawi rin sa kanila ang isang baril na hindi rehistrado. Gawas sa drugas nga nagkantidad og kapin sa P185,000, usa ka wala rehistradong pusil ang nakuha usab gikan kanila. Nagbebenta ng drugs o party drugs itong subject namin. Meron talagang mga pumapasok dito na paiba-ibang tao minsan. Kadalasan mga kakilala na rin nila 'yung mga pumapasok din. Tsaka hindi sila basta-basta, kung sino lang 'yung kakatok na ibang tao, hindi, ayon sa PDEA. Ang among hilisgutan mao ang pagbaligya sa mga droga o mga tambal nga pang-party. Adunay mga tawo gyud nga moanhi dinhi nga magkalainlain usahay. Kasagaran nahibal-an usab nila ang mga motambong usab. Gawas pa, dili lang sila kaswal, kinsa ang ubang mga nanuktok nga mga tawo, dili, sumala sa PDEA. Tumangging humarap sa camera ang mga salarin, na mahaharap sa kasong paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act. Ang mga naghimo niini nagdumili sa pagpakita sa camera, nga nag-atubang sa kaso nga paglapas sa Comprehensive Dangerous Drugs Act. Patay ang isang mag-lola sa sunog sa Barangay Addition Hills sa lungsod ng Mandaluyong madaling-araw nitong Huwebes. Usa ka lola ang namatay sa sunog sa Barangay Addition Hills sa Mandaluyong City kaniadtong Huwebes sa buntag. Sa ulat ng "Unang Balita," sinabing ang mga biktimang mag-lola ay 55, at 13-anyos na apong babae na na-trap sa apoy sa ikatlong palapag ng bahay. Ang taho nga "Unang Balita" giingon nga ang lola sa mga biktima 55, ug usa ka 13-anyos nga apo nga natanggong sa sunog sa ikatulong andana sa balay. Nagsimula umano ang apoy sa 3rd Floor pasado hatinggabi at naapula ito pasado ala-una na ng madaling-araw, ayon sa mga fire marshal. Ang sunog giingon nga nagsugod sa 3rd Floor pasado nga tungang gabii ug napalong pasado ala una sa kaadlawon, suma sa fire marshals. Dagdag nila, dalawa hanggang tatlong bahay ang apektado ng nasunog na patuloy pang inaalam ang sanhi. Gidugang nila nga duha hangtod tulo ka mga balay ang naapektuhan sa sunog ug ang hinungdan padayon pang giimbestigahan. Dinala na umano sa punerarya ang mga labi ng mga biktima. Ang mga patayng lawas sa mga biktima gidala kuno sa punerarya. Patay sa engkuwentro ang dalawang lalaking umano'y nangholdap sa isang restaurant sa Barangay Batasan Hills, Quezon City, ayon sa ulat ni James Agustin sa Unang Balita nitong Huwebes. Duha ka mga lalaki nga gipasanginlang nanulis sa usa ka restawran sa Barangay Batasan Hills, Quezon City ang napatay sa engkwentro, report ni James Agustin sa Unang Balita kaniadtong Huwebes. Ayon sa pulisya, hindi raw tumigil sa checkpoint ang dalawang lalaking lalaking nakasakay sa motorsiklo at sa halip ay nagpaputok pa ng baril. Subay sa pulisya, ang duha ka mga lalaki nga sakay sa motorsiklo wala mohunong sa checkpoint ug nagpabuto ra hinuon og mga pusil. Batay sa salaysay ng may-ari ng restaurant, kasasara lang ng restaurant bandang 11 ng gabi nitong Miyerkoles nang pumasok ang dalawang armadong lalaki. Pinauyon sa tag-iya sa restawran, mga alas 11 sa gabii kaniadtong nagsira ang restawran kaniadtong Miyerkules sa pagsulod sa duha ka armadong mga lalaki. Bukod sa dalawa, may apat din daw na nagsilbing lookout sa labas ng restaurant. Aabot sa P5,000 kita ng restaurant ang natangay ng mga suspek. Gawas sa duha, adunay usab upat nga nagsilbi nga lookout sa gawas sa restawran. Mokabat sa P5,000 ang kinawat sa mga suspetsado sa kita sa restawran. Nagkabukol ang biktima matapos siyang hampasin ng baril sa ulo ng isa sa mga suspek. Naghinay ang biktima human siya maigo sa ulo sa usa sa mga suspetsado. Positibong kinilala ng biktima ang mga napatay na suspek na kabilang sa mga nanloob sa restaurant niya. Positibong nakilala sa biktima ang napatay nga mga suspetsado nga lakip sa mga misulod sa iyang restawran. Wala namang nakitang pagkakakilanlan ang dalawang napatay na suspek. WalaÕy nakit-an nga identities alang sa duha nga napatay nga mga suspetsado. Dinakip ang isang lalaki matapos niyang pagbantaan ang magkapatid na babae na ikakalat niya ang mga edited na maseselang larawan ng dalawa. Ang suspek, nagbanta pang ipapapatay ang mga magulang ng mga biktima. Usa ka lalaki ang gidakup human niya hulgaa ang duha ka igsuong babaye nga ipakaylap niya ang gi-edit nga sensitibo nga litrato sa duha. Nagbanta pa ang suspek nga patyon ang mga ginikanan sa mga biktima. Sa ulat ng GMA News TV "Balitanghali" nitong Miyerkoles, inilahad ng isa sa mga biktima na kinaibigan muna sila ng suspek, hanggang sa padalhan sila ng lalaki ng mga malalaswang materyal, pati ang mga edited na larawan nila. Sa usa ka report sa GMA News TV "Balitanghali" kaniadtong Miyerkules, usa sa mga biktima ang nagpahayag nga una nga nakighigala sa kanila ang suspetsado, hangtod nga gipadalhan sila sa lalaki og mga malaw-ay nga materyales, lakip na ang gi-edit nga litrato nila. Hindi pinansin ng mga biktima ang suspek, kaya nagbanta ang suspek sa magkapatid. Wala panumbalinga sa mga biktima ang suspek, busa gihulga sa suspek ang magsuon. Nagpadala rin ng mensahe ang suspek na papatayin daw ang mga magulang ng mga biktima. Nagpadala usab mensahe ang suspek nga patyon ang mga ginikanan sa mga biktima. Aminado naman ang suspek sa kaniyang ginawa na mahaharap sa reklamong paglabag sa Anti-Photo and Video Voyeurism Act of 2009, grave threat at paglabag sa Cybercrime Prevention Act of 2012. Sa pikas bahin, giangkon sa suspetsado ang iyang lihok nga atubangon niya ang mga kasong kalapasan sa Anti-Photo and Video Voyeurism Act of 2009, grabe nga hulga ug kalapasan sa Cybercrime Prevention Act of 2012. Tiniyak ng kampo ni dating Senador Ferdinand ÒBongbongÓ Marcos Jr. na muli itong kakandidato sa 2022 national elections. Gikumpirma sa kampo ni kanhi Senador Ferdinand ÒBongbongÓ Marcos Jr. nga kini usa na usab nga kandidato sa 2022 nga nasudnon nga piliay. ÒHe will be definitely running for 2022,Ó sabi ni Atty. Vic Rodriguez sa panayam ng ANC nitong Miyerkules. Tinuod nga modagan siya alang sa 2022, Atty. Vic Rodriguez sa pakigsulti sa ANC kaniadtong Miyerkules. Pero hindi sinabi ni Rodriguez kung anong posisyon ang tatakbuhan ni Marcos. Apan wala isulti ni Rodriguez kung unsang posisyon ang padaganon ni Marcos. Magpapahayag kami tungkol sa kanyang mga plano para sa 2022, bilang tagapagsalita sa isang hiwalay na pakikipanayam sa CNN-Philippines. Maghimo kami usa ka anunsyo bahin sa iyang mga plano alang sa 2022, ingon sa tigpamaba sa usa ka lahi nga pakigsulti sa CNN-Philippines. Bukod sa mga lokal na posisyon, boboto rin ang mga tao para sa presidente, bise presidente at mga senador sa darating na May 2022 elections. Gawas sa mga lokal nga posisyon, ang mga tawo moboto usab alang sa pangulo, bise presidente ug senador sa umaabot nga piliay sa Mayo 2022. Ginawa ni Rodriguez ang pahayag isang araw matapos na ibasura ng Korte Suprema na umuupong Presidential Electoral Tribunal (PET), dahil sa kawalan ng merito ang election protest ni Marcos laban sa pagkapanalo ni Vice President Leni Robredo sa naging laban nila 2016 elections. Gipahayag ni Rodriguez usa ka adlaw pagkahuman sa paglingkod sa Presidential Electoral Tribunal (PET) nga gitangtang sa Korte Suprema, tungod sa kakulang sa merito nga protesta sa piliay ni Marcos batok sa kadaugan ni Bise Presidente Leni Robredo sa 2016 nga piliay. Nitong Martes, sinabi ni SC spokesperson Brian Hosaka na "unanimous" ang pagboto ng mga mahistrado na ibasura ang protesta ni Marcos matapos ang halos limang taon na pagdinig. Kaniadtong Martes, ang tigpamaba sa SC nga si Brian Hosaka nagingon nga ang boto sa mga mahistrado aron isalikway ang protesta ni Marcos "unanimous" pagkahuman sa dul-an sa lima ka tuig nga pagdungog. Nais ng isang kongresista na imbestigahan ng Kamara de Representantes ang tumataas na karahasan laban sa mga kababaihan at mga bata ngayong panahon ng COVID-19 pandemic. Gusto sa usa ka kongresista nga imbistigahan sa Kamara de Representantes ang pagtaas sa kabangis batok sa mga kababayen-an ug kabataan sa panahon sa COVID-19 pandemic. Sa House Resolution 1581, sinabi ni Las Pi–as Representative Camille Villar, na nakakaalarma ang datos tungkol sa karahasan laban sa mga babae at bata na kailangang tugunan. Sa House Resolution 1581, ang Representante ni Las Pi–as nga si Camille Villar nagsulti nga ang datos bahin sa kapintas sa mga babaye ug bata nakapaalarma ug kinahanglan nga mahatagan solusyon. Naniniwala rin ang mambabatas na may mga kaso pa ng karahasan sa mga kababaihan at mga bata ang hindi naiuulat sa mga awtoridad dahil na rin sa pandemic. Nagtuo usab ang magbabalaod nga adunay mga kaso usab sa kabangis batok sa mga kababayen-an ug kabataan nga wala ireport sa mga awtoridad tungod sa pandemya. Batay umano sa datos mula sa Philippine Commission on Women, lumalabas na mayroong 13,923 kaso ng violence against women and children ang naitala mula pa lamang noong Marso hanggang Nobyembre 30, 2020. Pinauyon sa datos gikan sa Philippine Commission on Women, makita nga 13,923 ka mga kaso sa kapintas sa mga babaye ug bata ang natala gikan Marso hangtod Nobyembre 30, 2020. Sa naturang bilang, 4,747 ay kaso ng pang-aabuso sa mga bata. Sa kana nga ihap, 4,747 ang mga kaso sa pag-abuso sa bata. Sinabi ni Villar na mahalaga ang magkaroon ng kaalaman ang publiko tungkol sa naturang usapin para mabawasan ang kaso ng mga pang-aabuso at karahasan sa mga babae at mga bata. Gisulti ni Villar nga hinungdanon nga mahibal-an sa publiko ang mga ingon nga isyu aron maminusan ang mga kaso sa pagpang-abuso ug kapintas sa mga babaye ug bata. Sinelyuhan na ng Korte Suprema (SC) bilang Presidential Electoral Tribunal (PET) ang pagkapanalo ni Leni Robredo bilang bise presidente noong 2016 elections matapos na ibasura ng mga mahistrado ang protesta ni dating senador Ferdinand ÒBongbongÓ Marcos Jr. Giselyohan sa Korte Suprema (SC) isip Presidential Electoral Tribunal (PET) ang kadaugan ni Leni Robredo pagka bise presidente sa 2016 nga piliay human gibasura sa mga mahistrado ang protesta ni kanhi senador Ferdinand ÒBongbongÓ Marcos Jr. Pumangalawa si Marcos kay Robredo sa mga kandidatong sa pagka-bise presidente na nakakuha ng pinakamaraming boto sa pangalawang pinakamataas na posisyon sa bansa. Si Marcos ang ikaduha kay Robredo taliwala sa mga kandidato sa pagka bise presidente nga nakakuha og labing daghang boto sa ikaduhang labing kataas nga posisyon sa nasud. Ayon kay SC spokesperson Brian Hosaka nitong Martes, "unanimous" ang boto ng mga mahistrado na ibasura ang protesta ni Marcos na isinampa noong June 29, 2016 para pawalang-bisa ang panalo ni Robredo. Sumala sa tigpamaba sa SC nga si Brian Hosaka kaniadtong Martes, ang boto sa mga mahistrado "unanimous" aron ibasura ang protesta ni Marcos nga gisampa kaniadtong Hunyo 29, 2016 aron mabalibaran ang kadaugan ni Robredo. Sa 15 mahistrado na dumalo sa pulong, sinabi ni Hosaka na pito ang Òfully concurredÓ sa desisyon na ibasura ang protesta, at umayon naman sa pasya ang iba pa. Sa 15 ka mahistrado nga ningtambong sa tigum, giingon ni Hosaka nga pito ang "hingpit nga nakauyon" sa desisyon nga papahawaon ang protesta, ug ang uban usab. Ilalagay umano sa website ng SC ang naturang desisyon. Ang desisyon i-post sa website sa SC. Hindi binanggit ni Hosaka kung maaari pang iapela ni Marcos ang desisyon. Wala hisgoti ni Hosaka kung mahimo pa ba iapelar ni Marcos ang desisyon. Ayon kay Atty. Romulo Macalintal, abogado ni Robredo, hindi pa nila nakikita ang kopya ng desisyon. Pinauyon kay Atty. Romulo Macalintal, abogado ni Robredo, wala pa sila kakita sa kopya sa desisyon. ÒHindi pa kami nakakatanggap ng desisyon, nakinig lamang kami sa presscon,Ó pahayag ni Macalintal sa Super Radyo dzBB Wala pa kaming natatanggap na desisyon, naminaw lang kami sa presscon, Macalintal told Super Radyo dzBB ÒNgayon lang kami magkakausap mula nung magkaroon ng pandemya tungkol sa bagay na ito,Ó dagdag ni Macalintal na patungo umano sa tanggapan ni Robredo. Nagsulti pa lang kami sukad sa pandemiya bahin sa kini nga butang, dugang pa ni Macalintal, nga moadto kuno sa opisina ni Robredo. Ayon naman sa abogado ni Marcos na si Atty. Lawyer Vic Rodriguez, hindi pa sila nakatatanggap ng desisyon ng SC. Pinauyon sa abogado ni Marcos nga si Atty. Ang abogado nga si Vic Rodriguez, wala pa nila madawat ang desisyon sa SC. Sinabi naman ng Palasyo na iginagalang nila ang pasya ng SC. Giingon sa Palasyo nga gitahod nila ang desisyon sa SC. ÒÔYan ay desisyon ng Kataas-taasang Hukuman. We respect that,Ó ani presidential spokesperson Harry Roque. Kana ang desisyon sa Korte Suprema. Girespeto namon iyon, ingon ang tigpamaba sa pagkapangulo nga si Harry Roque. Inakusahan ni Marcos na nagkaroon ng dayaan kaya nanalo si Robredo at nakalamang sa kaniya ng 263,473 boto. Si Marcos giakusahan sa pandaraya, busa nagdaog si Robredo ug nakadaog og 263,473 nga boto. Hiniling niya sa SC, na nagsisilbing PET na dumidinig sa mga protesta sa resulta ng halalan ng pangulo at bise presidente, na muling bilangin ang mga boto sa ilang lalawigan na pinaniniwalaan niyang nagkaroon ng dayaan partikular sa Camarines Sur, Iloilo at Negros Oriental. Gihangyo niya ang SC, nga nagsilbing PET nga nagpamati sa mga protesta bunga sa eleksyon sa pangulo ug bise presidente, nga isaysay usab ang mga boto sa pipila ka mga probinsya nga sa iyang pagtuo nga malimbungon labi na sa Camarines Sur, Iloilo ug Negros Oriental. Pero matapos ang recount ng PET, lumitaw na nadagdagan pa ang lamang ni Robredo kay Marcos. Apan pagkahuman sa pag-asoy sa PET, nagpakita nga si Robredo nagdugang lamang kang Marcos. Kasunod nito, hiniling ng kampo ni Marco sa PET na repasuhin ang recount results. Nunot niini, gihangyo sa kampo ni Marco ang PET nga susihon ang mga sangputanan sa pag-asoy usab. Nagpetisyon naman ang kampo ni Robredo na ibasura na ang protesta ni Marcos at atasan ang kampo ng dating senador na magpakita ng katibayan na may iregularidad sa iba pang lalawigan na nais na magkaroon ng recount tulad ng Lanao del Sur, Maguindanao at Basilan. Ang kampo ni Robredo nagpetisyon alang sa pagsalikway sa protesta ni Marcos ug gimandoan ang kampo sa kanhi senador nga ipakita ang ebidensya sa kahiwian sa ubang mga probinsya nga gusto nga adunay pag-asoy sama sa Lanao del Sur, Maguindanao ug Basilan. Matapos lumitaw na negatibo ang DNA test ni Aphril Sifiata sa baby na kaniyang naiuwi mula sa isang ospital sa Rizal, nagpaunlak na rin ng panayam ang mag-asawa na pinapaniwalaan niyang nakapalitan niya ng anak. Pagkahuman sa DNA test ni Aphril Sifiata sa bata nga iyang gidala sa balay gikan sa usa ka ospital sa Rizal nga nahimoÕg negatibo, ang magtiayon usab adunay gihimong pakigsulti nga sa iyang pagtuo nagbaylo siyaÕg mga anak. Pero sa panayam ng "Kapuso Mo, Jessica Soho," malaki ang paniniwala ng mag-asawang Margareth at Kim Mulleno, na anak nila ang sanggol na nasa kanila. Apan sa pakighinabi sa "Kapuso Mo, Jessica Soho," ang magtiayong Margareth ug Kim Mulleno, dako ang pagtuo nga ang ilang anak ang ilang anak. Ayon kay Margareth, bukod sa naramdaman niya ang tinatawag na lukso ng dugo, kamukhang-kamukha rin daw ng kaniyang asawa ang bata. Pinauyon kay Margareth, gawas nga nabati ang gitawag nga lukso sa dugo, ang iyang bana parehas usab og bata. Wala rin daw silang naging problema sa ospital nang nananatili sila roon. Giingon usab nila nga wala silaÕy problema sa hospital sa pag-estar nila didto. Tungkol sa name tag na sinasabing nakakabit sa baby na ibinigay at iniuwi ni Aphril, sinabi ni Kim na pinapalitan niya lang ang name tag ng kaniyang baby dahil mali ang spelling sa pangalan ng bata. Bahin sa name tag nga gilakip kuno sa bata nga gihatag ug gidala ni Aphril sa balay, giingon ni Kim nga ilisan ra niya ang name tag sa iyang masuso tungod kay ang ngalan sa bata sayup ang pagkasulat. Nalaman lang daw nila ang problema nang kontakin sila ng ospital at humingi ng larawan ng baby dahil nga sa hinihinalang baby switching. Giingon nila nga nahibal-an ra nila ang bahin sa problema sa dihang gikontak sila sa hospital ug gipangayoan ang litrato sa bata tungod sa gidudahang pagbalhin sa bata. ÒAfter two days yata noong makauwi kami, nagpunta sila to explain na baka nga nagkaroon ng baby switching since may isa pang baby na may kaparehas ng tag ng sa amin na apelyido niya Õyung nakalagay,Ó ani Margareth. Pagkahuman sa duha ka adlaw sa among pag-abut sa balay, giadto nila aron ipasabut nga tingali adunay pagbalhin ang bata tungod kay adunay usa pa nga masuso nga adunay parehas nga tag sa amon nga adunay apelyido, ingon ni Margareth. Nag-alok daw ang ospital na isailalim siya ang baby nila sa DNA test pero hindi naman umano natutuloy. Giingon nga nitanyag ang hospital nga ipaubos sa DNA test ang ilang bata apan wala kini nakaagi. Samantala, bukod sa DNA test na ginawa kay Aphril at baby na hawak niya, lumabas din ang resulta ng DNA na isinagawa sa kanila ng ospital at lumitaw na negatibo rin ang resulta--na ang ibig sabihin ay hindi talaga sila mag-ina. Samtang, gawas sa DNA test nga gihimo sa Aphril ug sa bata nga iyang gikuptan, migawas usab ang DNA test nga gihimo sa kanila sa hospital ug ang resulta nahimo usab nga negatibo-nga nagpasabut nga dili gyud sila mga inahan. Pumayag naman si Margareth na magpa-DNA test at hawak niyang baby na sinagot ng "KMJS." Si Margareth miuyon nga magpa DNA test ug gikuptan ang iyang bata, nga gitubag sa "KMJS." Ayon sa isang abogado, kung sakaling maging negatibo rin ang DNA test nina Margareth at sa baby na nasa kaniya, kailangan naman na magkaroon ng panibagong DNA test si Margareth sa baby na na kay Aphril; at si Aphril sa baby na hawak ni Margareth para matiyak kung ito nga ang kanilang mga anak. Sumala sa usa ka abogado, kung ang pagsulay sa DNA kang Margareth ug sa bata nga naa sa iya negatibo usab, si Margareth kinahanglan nga adunay usa pa nga pagsulay sa DNA sa bata nga kauban na ni Aphril; ug Aphril sa bata nga gikuptan ni Margareth aron masiguro nga tinuud nga ilang mga anak. Nang magkausap ang dalawang panig, inalok nina Aphril sina Margareth naging ninong at ninang ng kanilang anak sakaling lumitaw na anak nga niya ang baby na nasa kabilang pamilya. Dihang nag-istoryahan ang duha nga habig, gitanyagan ni Aphril si Margareth nga mahimong ninong ug ninang sa ilang anak kung ang bata sa pikas pamilya nahimoÕg iyang anak. Tiniyak naman ng panig ni Margareth na gagawin nila ang tama kung anuman ang magiging resulta ng DNA test. Gipasalig sa habig ni Margareth nga buhaton nila ang tama nga butang bisan unsa man ang sangputanan sa pagsulay sa DNA. Dahil sawi sa pag-ibig, nanuntok ng kapwa pasahero at nanira pa ng jeep ang isang lalaki sa Caloocan City, ayon sa ulat ni Darlene Cay sa Unang Balita nitong Lunes. WalaÕy palad sa gugma, gisuntok sa usa ka lalaki ang kauban nga pasahero ug guba pa ang dyip sa Caloocan City, report ni Darlene Cay sa Unang Balita kaniadtong Lunes. Binasag daw ng suspek na si Zaldy Buena ang windshield ng jeep, tinanggal ang magkabilang side mirror nito, at sinira ang headlight sa Bagong Silang, North Caloocan. Ang suspetsado nga si Zaldy Buena, giingon nga gibuak ang salamin sa dyip, gitangtang ang duha nga mga salamin sa kilid, ug gibuak ang suga sa Bagong Silang, North Caloocan. Bukod dito, pinagsusuntok pa raw ni Buena ang ilang kapwa niya pasahero. Dugang pa, gisuntok kuno ni Buena ang pipila niya ka mga kauban nga pasahero. Naganap ang insidente nitong Linggo ng gabi, Valentine's Day. Ang insidente nahitabo kaniadtong Domingo sa gabii, Valentine's Day. Wala, talagang zero lang, problema sa pag-ibig, ganun. Dili, zero ra gyud, mga problema sa gugma, ingon ana. Walang ka-date eh, ani Buena sa presinto. Wala kay ka-date, ingon ni Buena sa presinto. Ayon sa driver ng jeep na si Nestor Jasmin, bigla na lang daw nanuntok si Buena, dahilan para bumaba sila at tumawag ng barangay officials. Sumala sa drayber sa dyip nga si Nestor Jasmin nga kalit lang siya gisuntok ni Buena hinungdan nga nanganaog sila ug nanawag sa mga opisyal sa barangay. Pagkababa ng mga sakay, doon na raw kumuha ng tubo si Buena at pinaghahampas ang jeep. Pagkanaog sa mga pasahero gikuha kuno ni Buena ang usa ka tubo ug naigo ang dyip. Kahit daw may mga barangay official na ay patuloy pa rin sa pagwawala ang suspek. Bisan kung adunay mga opisyal sa barangay, nawala gihapon ang suspetsado. Aminado naman si Buena na nakainom siya at humingi ng pasensiya sa mga nasaktan niya. Sa laing bahin, giangkon ni Buena nga nakainom siya ug nangayo og pasaylo sa mga nasakitan niya. Handa rin daw niyang bayaran ang mga nasira niya. Andam usab siya nga magbayad para sa iyang danyos. Desidido naman ang mga biktima na sampahan ng reklamo ang suspek. Nakahukom ang mga biktima nga magsampa og reklamo batok sa suspek. Nailigtas ang 52 na kababaihan na na-recruit sa umano'y prostitusyon ng isang KTV bar sa Clark Freeport Zone sa Mabalacat, Pampanga, kung saan lima sa mga suspek ang arestado. Kalim-an ug duha ka mga babaye nga girekrut sa gipasangil nga prostitusyon sa usa ka KTV bar sa Clark Freeport Zone sa Mabalacat, Pampanga ang naluwas, diin lima sa mga suspek ang gidakup. Sa ulat ni Corinne Catibayan sa GMA News "24 Oras Weekend" nitong Sabado, sinabing nagsagawa ng entrapment operation ang Special Concern Unit ng Region 3 nang makatanggap sila ng tip na may nangyayaring prostitusyon umano sa nasabing establisyimento. Sa report ni Corinne Catibayan sa GMA News "24 Oras Weekend" kaniadtong Sabado, giingon nga ang Special Concern Unit sa Rehiyon 3 nagpadagan sa usa ka entrapment operation sa ilang pagdawat tip nga giingon nga prostitusyon nga nahinabo sa nasangpit nga katukuran. Ang mga customer po nila ay pawang mga Chinese. Ang ilang mga kostumer tanan mga Insik. Nagre-range po ng P5,000 to P20,000 po ang isang babae, ayon kay Police Major Joel Alba, OIC ng Special Concern Unit ng Region 3. Usa ka babaye gikan sa P5,000 hangtod sa P20,000, pinauyon kay Police Major Joel Alba, OIC sa Special Concern Unit sa Rehiyon 3. Sinabi ni Michelle, hindi niya tunay na pangalan, na nakita niya lamang ang recruitment sa isang Facebook post na kailangan ng model. Si Michelle, dili ang iyang tinuud nga ngalan, miingon nga nakita ra niya ang pagrekrut sa usa ka post sa Facebook nga kinahanglan sa modelo. Ang isang sa mga suspek na si Meli Ngo, sinabing usapan nila na magta-translate lang siya sa mga Chinese. Ang usa sa mga suspetsado nga si Meli Ngo, nagsulti nga nag-istoryahan sila nga maghubad ra siya sa Chinese. Two days lang ang usapan namin na magta-translate ako Hindi ko po alam, ayon kay Ngo. Duha ra ka adlaw nga nag-istoryahan kami nga akong ihubad wala ako kahibalo, ingon ni Ngo. Hindi nagbigay ng pahayag ang iba pang suspek, na nahaharap sa mga kasong paglabag sa "Expanded Anti-Trafficking in Persons Act of 2012." Ang uban pang suspetsado, kinsa nag-atubang sa kasong paglapas sa "Expaced Anti-Trafficking in Persons Act of 2012." Patuloy na inaalam kung sino ang rehistradong may-ari o operator ng KTV bar. Padayon nga nahibal-an kung kinsa ang nagparehistro nga tag-iya o operator sa KTV bar. Sa kulungan ang bagsak ng tatlong lalaki na mga miyembro umano ng gun-for-hire group na sangkot sa tangkang pananambang ng isang dating gobernador ng Pangasinan na ikinamatay ng police escort nito. Tulo ka mga lalaki nga gipasanginlang miyembro sa usa ka gun-for-hire nga grupo nga nahilambigit sa pag-ambush nga pagsulay sa usa ka kanhi gobernador sa Pangasinan nga gipatay sa iyang escort sa pulisya nahulog sa bilanggoan. Sa ulat ni John Consulta sa GMA News "24 Oras Weekend" nitong Sabado, makikita sa CCTV ang isang nakaparadang sasakyan sa San Juan, Batangas na primary target ng mga awtoridad. Sa report ni John Consulta sa GMA News "24 Oras Weekend" kaniadtong Sabado, gipakita sa CCTV ang usa ka naka-park nga salakyanan sa San Juan, Batangas nga nag-una nga target sa mga awtoridad. Nang mamataan na ng San Juan, Batangas Police ang subject, lumabas na ang mga operatiba na nasa katapat lang na AUV. Dihang nakita sa San Juan, Batangas Police ang hilisgutan, nanggawas ang mga operatiba nga naa sa atbang ra sa AUV. Nang mapansin ng mga awtoridad na may kasama ang suspek sa tinted na sasakyan, rumesponde ang iba pang back-up at tinutukan ang sasakyan hanggang mapalabas ang mga sakay nito. Dihang namatikdan sa mga awtoridad nga kauban ang suspetsado sa kolor nga salakyanan, ang ubang mga back-up ningrespondi ug gitutokan ang awto hangtod nga gipagawas ang mga sakay niini. Arestado sa operasyon sina Armando Frias Jr., Benjie Resultan, at Albert Palisoc na may mga warrant lahat. Si Armando Frias Jr., Benjie Resultan, ug Albert Palisoc gidakup sa operasyon nga adunay tanan nga mga warrant. Ang mga arestadong suspek ay miyembro umano ng seasoned gun-for-hire group, na nasa likod ng tangkang pananambang sa dating Pangasinan Governor Amado Espino na ikinasawi ng kaniyang police escort. Ang mga nadakip nga suspetsado giingon nga miyembro sa us aka grupo nga gun-for-hire, nga nagpaluyo sa pagsulay nga pagbanhig kay dating Pangasinan Gobernador Amado Espino nga napatay sa iyang escort sa pulisya. Nabawi sa mga suspek ang tatlong .45 at mga pekeng ID. Tulo ka .45 ug pekeng ID ang nakuha gikan sa mga suspetsado. Sinabi ng pulisya na na-monitor nila na muling nagre-regroup ang gun for hire group para sa bagong katrabaho. Giingon sa pulis nga gi-monitor nila ang gun for hire group regrouping alang sa bag-ong kauban sa trabaho. Sinamantala nang mahuli ng mga awtoridad ang grupo nang pumunta ang mga ito sa Batangas. Gipahimuslan sa mga awtoridad ang kahimtang sa ilang pag-adto sa Batangas. Na-monitor po namin na involved din sila sa illegal drugs kung saan ang isa sa mga suspek ay listed ito as high-valued individual sa illegal drugs and recommended as priority target ng Pangasinan PPO, sabi ni Police Lieutenant Colonel Marlon Cabata–a, hepe ng San Juan, Batangas Police. Gisubay namon nga nahilambigit usab sila sa iligal nga droga kung diin gilista kini sa usa sa mga suspetsado ingon usa ka taas og kantidad nga indibidwal sa iligal nga droga ug girekomenda nga usa ka prayoridad nga target sa Pangasinan PPO, ingon ni Police Lieutenant Colonel Marlon Cabata–a, hepe. Juan, Batangas Police. Isasailalim ang mga baril na na-recover mula sa mga suspek sa forensic dvm, examination at titingnan kung ito ay nagamit sa iba pang krimen. Ang mga pusil nga nakuha gikan sa mga suspetsado ipaubos sa forensic dvm, pagsusi ug tan-awon kung gigamit sa ubang mga kalapasan. Kilala man sa kaniyang pagiging boxing champion, sinabi ni Senator Manny Pacquiao na hindi siya lumaki na nagbo-boxing at nadiskubre niya lamang ito para may maipangkain sa naghihirap niyang pamilya noon. Bisan kung naila siya nga kampeon sa boksing, giingon ni Senador Manny Pacquiao nga wala siya nagdako nga boksing ug nadiskubrehan lang niya kini aron mapakaon ang iyang naglisud nga pamilya kaniadto. Sa "Wowowin-Tutok To Win," binalikan ni Sen. Manny ang pinagdaanan nilang hirap ng kaniyang pamilya noong kabataan niya. Sa "Wowowin-Tutok To Win," Sen. Si Manny ang naagian sa iyang pamilya kaniadtong bata pa siya. Ganoon ang buhay na dinanas ko bago ako naging 'Manny Pacquiao.' Kana ang kinabuhi nga akong gipuy-an sa wala pa ako mahimong 'Manny Pacquiao.' Nagsimulang mamulat si Sen. Manny sa boxing nang may salihan siyang event sa kanilang lugar na may premyong P50. Nagsugod pagmata si Sen. Si Manny sa boksing sa pagsalmot niya sa usa ka kalihokan sa ilang lugar nga adunay premyo nga P50. Hindi ko alam ang boxing. Wala ko kabalo sa boksing. Wala akong idea. Wala ko kabalo. Nag-participate lang ako kasi may premyo nga. Niapil lang ko kay naay premyo. Malaking bagay na kasi 'yan. Kadaghan na kana nga deal. Noong araw, noong kami ay walang wala talaga, 'yung P50 makakabili ka na ng ilang kilong bigas. Balik sa adlaw, kung wala gyud kami, mahimo ka makapalit pipila ka kilo nga bugas sa kantidad nga P50. Ang kilong bigas noon nasa P7, P8 pa lang. Ang kilo nga bugas humay kaniadtong P7, P8 ra. P50 marami kang mabibiling ilang bigas noon tsaka ulam. P50 makapalit ka daghang bugas ug pinggan. Kilala na ngayon si Pacquiao bilang isang eight-division boxing champion at nanalo ng 12 na major world titles. Nailhan karon si Pacquiao ingon usa ka walo nga dibisyon sa kampeon sa boksing ug nagdaog og 12 ka mga nag-unang titulo sa kalibutan. Umiiyak, nagugutom na, mga 1:30 in the afternoon wala kang almusal, wala kang tanghalian. Naghilak, gigutom na, mga 1:30 sa hapon wala ka pamahaw, wala ka paniudto. Nagugutom, iyak nang iyak, pagpapatuloy ng senador. Gigutom, kusog nga naghilak, nagpadayon ang senador. Ang mama ko naman, si Mommy D (Dionisia), tumutulo ang luha. Ang akong inahan nga si Mommy D (Dionisia), naghilak. Anak ano ang magagawa natin? Anak unsa ang mahimo naton? Wala tayong pera pangkain, wala tayong pangsaing. Wala kami salapi alang sa pagkaon, wala kami pagkaon. Inom lang muna kayo ng maraming tubig diyan para mawala 'yung gutom ninyo, baka mamayang gabi magkaroon tayo ng pagkain,' kuwento ni Sen. Manny. Uminum ka lang daghang tubig didto aron mawala ang imong kagutom, tingali karong gabii mahimo kita makaon, 'ingon ni Sen. Manny. Para may maipangkain, tumungo si Pacquiao sa bakery para mangolekta ng mga inaamag nang tinapay na ibibigay na sa mga baboy. Alang sa makaon, miadto si Pacquiao sa panaderya aron kolektahon ang hulma nga tinapay nga ihatag sa mga baboy. Tatanggalin ko lang, aalisin ko lang tapos iinitin ko ulit, tapos [kakainin] maka-survive lang,"" kuwento ng senador." Katangtangon ra nako, tangtangon ra unya initon na usab, pagkahuman [kaon] aron lang mabuhi,"" sulti sa senador." Magluluwag pa ang pamahalaan sa ilang patakaran sa industriya at mga aktibidad sa bansa tulad ng pagdagdag sa bilang ng mga taong maaaring dumalo sa religious gathering. Labi nga pahuwamon sa gobyerno ang pipila nga mga palisiya sa industriya ug mga kalihokan sa nasud sama sa pagdugang sa ihap sa mga tawo nga mahimong motambong sa mga relihiyosong katiguman. Ayon kay presidential spokesperson Harry Roque nitong Biyernes, inaprubahan ng Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases (IATF) na mula sa kasalukuyang 30 percent ay itataas sa 50 percent ang capacity sa religious gatherings sa mga lugar na nasa general community quarantine (GCQ). Pinauyon sa tigpamaba sa pagkapresidente nga si Harry Roque kaniadtong Biyernes, ang Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Diseases (IATF) aprubahan nga gikan sa karon nga 30 porsyento ang kapasidad alang sa mga relihiyosong panagtapok sa mga lugar nga sakop sa kinatibuk-ang quarantine sa komunidad (GCQ) dugangan hangtod 50 porsyento . Magkakabisa ang kautusan sa Pebrero 15. Ang balaod magsugod sa Pebrero 15. Kabilang ang Metro Manila sa mga lugar na naka-GCQ. Ang Metro Manila usa sa mga lugar nga gilista sa GCQ. Sabi pa ni Roque, pinayagan din ng IATF ang ilang industriya o aktibidad na magbukas na o dagdagan pa ang kapasidad. Pero kailangan nilang sundin ang ilalabas na patakaran ng Department of Health at lokal na pamahalaan. Dugang pa ni Roque nga gitugotan usab sa IATF ang pila ka mga industriya o kalihokan nga magbukas o madugangan ang kapasidad. Apan kinahanglan nila sundon ang patakaran nga igahatag sa Department of Health ug lokal nga gobyerno. Ngunit paalala ni Roque: "Ang mga nasabing negosyo at industriya ay kailangan pa ring mahigpit na sumunod sa minimum health standards ng Department of Health." Apan nagpahimangno si Roque: "Ang ingon nga mga negosyo ug industriya kinahanglan nga istrikto nga sundon ang mga minimum nga sukdanan sa kahimsog sa Department of Health." Pinayagan umano ang mas maluwag na patakaran sa GCQ dahil hindi umano tumataas ang "attack rate" ng COVID-19 pandemic, ayon kay Roque. Gitugutan nga gitugotan ang palisiya sa looser sa GCQ tungod kay ang "rate sa pag-atake" sa COVID-19 pandemya wala mosaka, suma ni Roque. Nakikita natin na hindi naman po tumataas ang ating attack rate, 'no, at hindi naman po masikip o iyong ating mga hospital at sa ating pagamutan, Ôno. In other words, wala po tayong problema pagdating doon sa ating utilization rate," anang opisyal. Makita namon nga ang among rate sa pag-atake wala magdugang, dili, ug ang among mga ospital ug klinika dili sobra ka daghan, dili. Sa ato pa, wala kitay problema kung bahin sa atong rate sa paggamit, "ingon sa opisyal. At siyempre po alinsunod ito sa katotohanan na kinakailangan nating magbukas pa ng ekonomiya dahil kinakailangan magkaroon nang karagdagang hanapbuhay iyong ating mga kababayan. Ug siyempre kini nahiuyon sa katinuud nga kinahanglan naton nga ablihan ang daghang ekonomiya tungod kay ang atong mga kababayan kinahanglan adunay daghang mga trabaho. Iyong mga nabuksan po nating industriya, marami pong mga nagtatrabaho diyan na matagal nang walang hanapbuhay, ngayon po makakapaghanapbuhay na silang muli, patuloy niya. Kadtong mga industriya nga gibuksan naton, daghang mga nagtrabaho didto nga walaÕy trabaho sa dugay na nga panahon, karon mahimo na usab sila nga magtrabaho, padayon niya. Bukod sa Metro Manila, nakapailalim din sa GCQ ang Cordillera Administrative Region (CAR), Batangas, Tacloban City, Davao City, Davao del Norte, Lanao del Sur at Iligan City. Gawas sa Metro Manila, ang Cordillera Administrative Region (CAR), Batangas, Tacloban City, Davao City, Davao del Norte, Lanao del Sur ug Iligan City naa usab sa ilalum sa GCQ. Inihayag ni Speaker Lord Allan Velasco na nais pagtuunan ng pansin ng kaniyang liderato sa Kamara de Representantes ang natitirang mga panukalang batas na kailangan ngayon ng bansa dahil sa epekto ng COVID-19 pandemic. Gipahayag ni Speaker Lord Allan Velasco nga ang iyang pamunuan sa House of Representatives gusto nga magtutok sa nahabilin nga mga balaudnon nga kinahanglan karon sa nasud tungod sa epekto sa COVID-19 pandemic. Sa isang pahayag nitong Huwebes, sinabi ni Velasco na kaunting panahon na lang ang nalalabi para sa 2022 elections kaya mas makabubuti na talakayin na lang ang ABS-CBN franchise sa susunod na Kongreso. Sa usa ka pahayag kaniadtong Huwebes, giingon ni Velasco nga adunay gamay nga oras nga nahabilin alang sa piliay sa 2022 busa mas maayo nga hisgutan na lang ang prangkisa sa ABS-CBN sa sunod nga Kongreso. Ginawa ni Velasco ang pahayag ilang araw matapos namang sabihin ni Pangulong Rodrigo Duterte na hindi niya hahayaan ang National Telecommunications Commission na bigyan ng license to operate ang ABS-CBN kahit pa bigyan ito ng bagong prangkisa ng Kongreso. Gihimo ni Velasco ang pahayag pila ka adlaw pagkahuman namahayag si Presidente Rodrigo Duterte nga dili niya tugotan ang National Telecommunications Commission nga maghatag lisensya sa pagpadagan sa ABS-CBN bisan kung hatagan kini sa Kongreso og bag-ong prangkisa. Giit ni Duterte, kailangan munang bayaran ng pamilya Lopez ang mga utang nitong buwis sa gobyerno. Giinsistir ni Duterte nga kinahanglan bayaran una sa pamilyang Lopez ang buhis nga buhis sa gobyerno. Sa mga nakaraang pahayag, itinanggi ng mga Lopez na may mga obligasyon pa silang hindi nababayaran sa pamahalaan. Sa miaging mga pahayag, gipanghimakak sa mga Lopez nga sila adunay pa bayad nga mga obligasyon sa gobyerno. Mayo 2020 nang mapaso ang prangkisa ng ABS-CBN, at hindi nakapasa sa House committee on Franchises ang panukalang batas para sa kanilang panibagong prangkisa. Ang franchise sa ABS-CBN natapos na sa Mayo 2020, ug ang komite sa House on Franchises napakyas sa pagpasa sa balaudnon alang sa ilang bag-ong franchise. Nang maupo si Velasco bilang bagong lider ng Kamara, ilang panukalang batas ang inihain upang mabigyan hilingin na bigyan ng prangkisa ang ABS-CBN. Sa paglingkod ni Velasco isip bag-ong pinuno sa Kamara, daghang mga panukiduki ang gibutang aron hatagan ang franchise sa ABS-CBN. Nadakip ng mga awtoridad ang dalawang kidnapper umano ng isang Indian matapos silang makatakas at magtago ng halos apat na taon sa Pasay City. Nasikop sa mga awtoridad ang duha nga gipasanginlang nangidnap sa usa ka Indian human sila nakatakas ug nagtago hapit sa upat ka tuig sa Pasay City. Sa ulat ni Bam Alegre sa GMA News "Unang Balita" nitong Huwebes, sinabing unang nadakip ng pulisya ang suspek na si Arnold Vargas. Sa report ni Bam Alegre sa GMA News "Unang Balita" kaniadtong Huwebes, giingon nga una nga gidakup sa pulisya ang suspek nga si Arnold Vargas. Nang madakip, itinuro naman ni Vargas ang isa pang nagtatago niyang kasamahan. Dihang gidakup, gitudlo ni Vargas ang usa pa niya nga kauban nga nagtago. Kung matatandaan po natin noong August 16 nagkaroon po ng pay-off wherein ibinigay ng pamilya Suhal 'yung P935,000 dito po sa Southwoods Exit, South Luzon Expressway (SLEX), sabi ni Police Major Ronaldo Lumactod, spokesperson ng Philippine National Police-Anti-Kidnapping Group (PNP-AKG). Kung atong nahinumduman, kaniadtong Agosto 16 adunay pagbayad diin ang pamilyang Suhal mihatag P935,000 dinhi sa Southwoods Exit, South Luzon Expressway (SLEX), giingon ni Police Major Ronaldo Lumactod, tigpamaba sa Philippine National Police-Anti. -Kidnapping Grupo (PNP-AKG). Tatlong kidnapper ni Sohal ang napatay sa engkuwentro sa mga awtoridad sa SLEX noong 2017. Tulo sa mga kidnapper ni Sohal ang napatay sa engkwentro sa mga awtoridad sa SLEX kaniadtong 2017. Naharang ng PNP-AKG ang pagbabayad sana ng ransom para kay Sohal sa Bi–an City, Laguna, pero nakatakas sina Vargas at Tagupa. Gibabagan sa PNP-AKG ang pagbayad sa ransom para sa Sohal sa Lungsod sa Bi–an, Laguna, apan nakagawas si Vargas ug Tagupa. Hindi nagbigay ng pahayag ang mga nahuling suspek. WalaÕy pahayag ang mga nadakup nga suspetsado. Patay ang isang tricycle driver sa Bagong Silang, Caloocan City matapos itong pagbabarilin ng mga salaring magkaangkas sa motorsiklo. Patay ang usa ka drayber sa traysikol sa Bagong Silang, Caloocan City human kini pusila sa mga mananakay sakay sa motorsiklo. Sa ulat ni Darlene Cay sa "Unang Balita" nitong Huwebes, kinilala ang biktima na si Mark Angelo Mamait, na pinagbabaril bago maghatinggabi ng Miyerkules. Sa report ni Darlene Cay sa ÒUnang BalitaÓ kaniadtong Huwebes, ang biktima naila nga si Mark Angelo Mamait, kinsa gipusil ala una sa tungang gabii Miyerkules. Ayon sa mga nakasaksi, apat na beses na pinaputukan ang biktima sa may Langit Road, Barangay 176. Pinauyon sa mga nakasaksi, gipusil ang biktima upat ka beses sa may Langit Road, Barangay 176. Kuwento ng isang saksi, kakain dapat ng mami ang biktima matapos maghatid ng pasahero. Pinauyon sa usa ka nakasaksi, kinahanglan mumaon sa mami ang biktima pagkahuman ihatod ang pasahero. Nakatakip umano ang mga mukha ng mga salarin kaya hindi namukhaan. Gitabunan kuno sa mga sad-an ang ilang nawong aron dili sila makit-an. Pahayag ng ina ng biktima, hindi niya alam ang dahilan kung bakit pinatay ang anak niya. Wala naman umano silang alam na kaaway nito. Pinauyon sa inahan sa biktima nga wala siyaÕy hibal-an kung unsa ang hinungdan nga gipatay ang iyang anak. Giingon nila nga wala sila kaila sa kaaway niini. Iniimbestinahan pa ng mga awtoridad ang krimen. Gisusi pa sa mga awtoridad ang krimen. Naputulan ng binti ang isang lalaking nakiangkas sa motorsiklo ng kanyang katrabaho nitong Huwebes ng umaga. Usa ka lalaki nga nagsakay sa motorsiklo sa iyang kauban sa trabaho naputlan ang iyang paa kaniadtong Huwebes sa buntag. Iniulat ni Darlene Cay sa "Unang Balita" na bumagga umano ang motorsiklong sinasakyan nina Ricky Castil at Joel Naderata sa center island ng Quirino Highway sa Quezon City. Giasoy ni Darlene Cay sa "Unang Balita" nga ang motorsiklo nga gisakyan ni Ricky Castil ug Joel Naderata giingon nga nahagbong sa sentro nga isla sa Quirino Highway sa lungsod sa Quezon. Nakiangkas lamang umano sa Joel sa motor ng katrabaho niyang si Ricky. Nagsakay lang kuno si Joel sa motor sa iyang kauban sa trabaho nga si Ricky. Pahayag ni Ricky, may nag-swerve na kotse at na-cut sila, dahilan upang bumangga ang motor niya sa center island. Pinauyon kay Ricky, usa ka awto ang nagdagan ug naputol sila hinungdan nga nabangga ang iyang motor sa sentro nga isla. Naputol ang isang binti ni Joel at sugatan naman si Ricky. Nabali ang usa nga paa ni Joel ug nasamad si Ricky. Agad umanong nadala sa hospital ang dalawa. Gidala dayon sa ospital ang duha. Pumanaw na ang general manager ng Metro Rail Transit-3 na si retired General Rodolfo Garcia, ayon sa Department of Transportation (DOTr) nitong Miyerkules ng gabi. Ang heneral nga tagdumala sa Metro Rail Transit-3 nga si retiradong Heneral Rodolfo Garcia, namatay na, sigun sa Department of Transportation (DOTr) kaniadtong Miyerkules sa gabii. Sa inilabas na pahayag ng DOTr, pinasalamatan nila ang mga nagawa ni Garcia para mapahusay ang serbisyo ng MRT-3. Sa usa ka pahayag nga gipagawas sa DOTr, gipasalamatan nila si Garcia sa iyang mga nahimo aron mapaayo ang serbisyo sa MRT-3. Luxury vehicles, winasak ng Bureau of Customs Mga mahal nga salakyanan, giguba sa Bureau of Customs Nitong nakaraang Enero, sinabi ni Transportation Secretary Arthur Tugade na dinapuan ng COVID-19 si Garcia at nasa intensive care unit ng isang ospital. Kaniadtong Enero, giingon ni Secretary Secretary Arthur Tugade nga ang COVID-19 naigo si Garcia ug naa siya sa intensive care unit sa usa ka hospital. Bukod kay Garcia, tinamaan din ng virus si MRT3 director for Operations Michael Capati. Gawas kang Garcia, naigo usab sa virus ang direktor sa MRT3 alang sa Operations Michael Capati. Inihayag din noong Enero na 36 na opisyal na kawani ng MRT-3, kabilang ang anim na nasa maintenance provider na Sumitomo-Mitsubishi Heavy Industries ang nagpositibo sa COVID-19. Gipahibalo usab kaniadtong Enero nga 36 nga opisyal nga kawani sa MRT-3, lakip ang unom sa maintenance provider nga Sumitomo-Mitsubishi Heavy Industries nga nagpositibo sa COVID-19. Kilala sa kaniyang pagiging primera kontrabida sa telebisyon, inilahad ni Princess Punzalan ang ilan sa mga pinaka-ayaw niyang gawain ng ilan sa mga baguhan o mas batang artista. Nailhan tungod kay siya ang nag-una nga kontrabida sa telebisyon, gipresentar ni Princess Punzalan ang pipila nga labing dili gusto nga mga buhat sa pipila nga bag-o o mas bata nga artista. Kabilang na dito ang paggamit ng telepono kahit simula na ng trabaho. Kauban niini ang paggamit sa telepono bisan sa pagsugod sa trabaho. Ang isang napansin ko, 'pag nasa set, huwag nang magtelepono. Usa nga akong namatikdan, Ôkung naa sa set, ayaw na pagtawag. Huwag nang mag-text. Hunong na sa text. Pagka nagri-reading na huwag kang gumamit ng telepono 'no?" sabi ni Princess kay Paolo Contis na host ng online show na "Just In." Kung nagbasa ka, ayaw paggamit ng telepono, tama ba? Giingon ni Princess kay Paolo Contis, host sa online show nga "Just In." I mean, nasa trabaho ka para magtrabaho, hindi para maki-chika at social media. My gosh!, dagdag pa ng aktres. I mean, nagtatrabaho ka para magtrabaho, hindi para sa maki-chika ug social media. My gosh!, Dugtong pa sa aktres. Para kay Princess, mahalaga ang oras kaya hindi ito dapat sayangin. Alang kang Prinsesa, hinungdanon ang oras busa dili kini angay usikan. At saka 'pag sinabi ng assistant director, sinabi ng PA, 'Bihis na,' bihis na. Ug pagkahuman 'sa giingon sa katabang nga director, ang PA miingon,' Nagsul-ob, 'nagsinina. Huwag nang chika-chika masyado ever 'no? Oh my gosh, sayang ang oras!" Ayaw kaayo chika-chika ever 'no? Ay sus, sayang ang oras! " Huwag nang magkuwentuhan dahil hindi tayo binabayaran para magkuwentuhan at saka masyadong... chenes! dagdag ni Princess. Ayaw na pagsulti tungod kay wala kita sweldo nga mag-istoryahan ug unya usab ... chenes! dugang ni Princess. Isa na ngayong nurse sa Amerika, ipinagpapatuloy pa rin ni Princess na abutin ang kaniyang Hollywood dream. Karon usa ka nars sa Amerika, nagpadayon gihapon si Princess sa pagpadayon sa iyang damgo sa Hollywood. Kabilang si Princess sa pelikulang "Yellow Rose" na idinirek ng Filipino-American na si Diane Paragas, kung saan kasama niya rin si Lea Salonga. Naa sa pelikulang "Yellow Rose" si Princess sa direksyon sa Filipino-American nga si Diane Paragas, nga gibituonan ni Lea Salonga. Ang "Yellow Rose" ay tungkol kay Rose Garcia, isang undocumented na 17-anyos na Pilipina na nangarap na iwan ang tahanan niya sa Texas para tuparin ang kaniyang pangarap sa country music. Ang "Yellow Rose" bahin kang Rose Garcia, usa ka walaÕy dokumento nga 17-anyos nga Filipina nga nangandoy nga mobiya sa iyang balay sa Texas aron matuman ang iyang gipangandoy nga musika sa nasud. Pero naudlot ito nang dakipin ang kaniyang ina ng Immigration and Customs Enforcement. Apan napugngan kini sa dihang ang iyang inahan gidakup sa Immigration and Customs Enforcement. Maaari na raw manganak "anytime" si Sophie Albert, ayon na rin sa kaniyang doktor. Si Sophie Albert mahimong makapanganak nga "bisan unsang oras", sumala sa iyang doktor. Ibinahagi rin ng aktres na hindi naging madali ang kaniyang pagbubuntis at pinayuhan siya ng doktor na mag-bed rest ng tatlong buwan. Gipaambit usab sa aktres nga dili dali ang iyang pagmabdos ug gitambagan siya sa doktor nga magpahulay sa tulo ka bulan. Sa Chika Minute report ni Cata Tibayan sa GMA News "24 Oras" nitong Huwebes, sinabi ni Sophie na excited na sila ng fiancŽ niyang si Vin sa pagsilang ng kanilang munting prinsesa. Sa report sa Chika Minute ni Cata Tibayan sa GMA News "24 Oras" kaniadtong Huwebes, giingon ni Sophie nga ang iyang pamanhunon nga si Vin naghinamhinam na sa pagkahimugso sa ilang gamay nga prinsesa. Ayon kay Sophie pinaghihinay-hinay muna siya ng doktor sa pagkain nang labis at mga matatamis bukod sa paglalakad. Giingon ni Sophie nga una nga gipahinay siya sa doktor sa sobra nga pagkaon ug mga tam-is dugang sa paglakaw. Sa unang term ng kaniyang pagbubuntis, nagdesisyon si Sophie na manahimik muna sa social media dahil hindi naging madali ang kaniyang pagbubuntis. Sa unang termino sa iyang pagmabdos, nakadesisyon si Sophie nga maghilom lang una sa social media tungod kay dili sayon __ang iyang pagmabdos. Kinailangan muna ni Sophie na mag-bed rest ng tatlong buwan. Si Sophie unang kinahanglan nga mopahulay sa kama sa tulo ka bulan. Pero my OB was saying na noong nag-first ultrasound kami, nakikita nga niya 'yung uterus ko nagko-contract at napipisa nga 'yung baby. Apan ang giingon sa akong OB nga kaniadtong una kami nga nag-ultrasound, makita niya nga nagkontrata ang akong matris ug nagbuto ang bata. Ang hirap din kasi sanay ako na nagwo-workout, sanay ako na laging gumagalaw." Lisud usab tungod kay naanad na ako nga mag-ehersisyo, naanad ako nga kanunay maglihok. " Natanong si Sophie kung may naisip na sila ni Vin na ipapangalan sa kanilang baby. Gipangutana si Sophie kung gihunahuna ba nila ni Vin nga nganlan ang ilang bata. Posibleng bago magtapos ang taon o sa susunod na taon na matutuloy ang kasal nina Sophie at Vin. Posible nga magpadayon ang kasal ni Sophie ug Vin sa dili pa matapos ang tuig o sa sunod tuig. Nagpasalamat naman si Sophie na healthy ang kanilang magiging baby girl. Mapasalamaton si Sophie nga mahimong himsog ang ilang batang babaye. Inihayag ni Princess Punzalan na hindi biro ang kaniyang pag-aartista sa Amerika dahil sa dami ng mga artistang nagpapaligsahan para makuha ang gusto nilang role. Gibutyag ni Princess Punzalan nga ang iyang pag-arte sa Amerika dili usa ka komedya tungod sa kadaghan sa mga artista nga nag-indigay aron makuha ang gusto nila nga papel. Kasi ang labanan ng pag-aartista rito [sa US] parang Ms. Universe. Talagang libo-libo ang artista na naglalaban for that one role. So pagalingan talaga, kuwento ni Princess kay Paolo Contis na host ng online show na "Just In." Tungod kay ang panagsangka sa pag-arte dinhi [sa US] sama sa Ms. Universe. Libo-libo gyud nga mga artista ang naglalaban alang sa usa ka papel. Mao nga nakapaayo kini, gisulti ni Princess kay Paolo Contis, host sa online show nga "Just In ". Kaya muli raw nag-aaral si Princess para mahasa pa ang kaniyang talento sa pag-arte. Mao nga nagtuon na usab si Princess aron mahashasan ang iyang talento sa pag-arte. Tinuruan niya ako ng mga style na kung paanong gamitin ang camera at paano manatili doon sa apat na sulok ng camera. dagdag pa ng aktres. Gitudloan niya ako mga istilo sama sa kung unsaon paggamit ang camera ug kung unsaon nga magpabilin didto sa upat ka suok sa camera. Dugang pa sa aktres. Nakabilang si Princess sa pelikulang "Yellow Rose" na idinirek ng Filipino-American na si Diane Paragas. Kasama rin ni Princess sa proyekto si Lea Salonga. Naa sa pelikulang "Yellow Rose" si Princess sa direksyon sa Filipino-American nga si Diane Paragas. Kauban usab ni Princess si Lea Salonga sa proyekto. Tungkol ito kay Rose Garcia, isang 17-anyos na undocumented na Pilipina na nangarap na iwan ang tahanan niya sa Texas para tuparin ang pangarap sa country music. Bahin kini kang Rose Garcia, usa ka 17-anyos nga walaÕy dokumento nga Pinay nga nagdamgo nga mobiya sa iyang balay sa Texas aron matuman ang iyang gipangandoy nga musika sa nasud. Pero naudlot ito nang dakpin ang kaniyang ina ng Immigration and Customs Enforcement. Apan napugngan kini sa dihang ang iyang inahan gidakup sa Immigration and Customs Enforcement. Natanong si Princess kung ano ang pinagkaiba ng paggawa ng proyekto sa Amerika kumpara sa Pilipinas. Gipangutana si Princess kung unsa ang kalahian sa paghimo sa proyekto sa Amerika kumpara sa Pilipinas. Well, isang bagay na 'yung alam mo kung kailan ka uuwi, natatawang sagot ni Princess. Aw, usa kini nga butang nga imong nahibal-an kung mopauli ka na, mikatawa si Princess. Ayon kay Princess, walong oras lang ang trabaho ng mga artista sa Amerika, at may overtime kapag lumagpas. Pinauyon kay Princess, walo ka oras lang nagtrabaho ang mga artista sa Amerika, ug adunay obertaym kung molapas kini. Bukod sa pag-aartista, isa ring nurse sa Amerika si Princess, na nakilala sa pagganap niya bilang kontrabida sa Philippine television. Gawas sa pag-arte, si Princess usa usab ka American nurse, naila sa iyang pag-arte isip kontrabida sa telebisyon sa Pilipinas. Tinatanong din ni Ruby Rodriguez ang sarili kung nalampasan na ba niya ang pagdadalamhati sa pagpanaw ng kapatid niyang doktor na si Sally Gatchalian dahil sa COVID-19. Gipangutana usab ni Ruby Rodriguez ang iyang kaugalingon kung nakalampos ba siya sa kaguol sa pagkamatay sa iyang doktor nga si Sally Gatchalian tungod sa COVID-19. Sa "Mornings with GMA Regional TV," inilahad ni Ruby kung paano kinakaya ng kanilang pamilya ang dumaang pagsubok noong nakaraang taon. Sa "Mornings with GMA Regional TV," gihulagway ni Ruby kung giunsa ang pagsagubang sa ilang pamilya sa pagsulay sa miaging tuig. Dito na-prove na sa lahat talaga ng pagdadaanan mo sa buhay mo, you can only rely on your family talaga for everything, sabi ni Ruby. Dinhi napamatud-an nga sa tanan nga imong naagian nga kinabuhi, masaligan ra nimo ang imong pamilya sa tanan, ingon ni Ruby. Ayon sa Eat Bulaga Dabarkads, nakiramay din ang kaniyang mga kaibigan, pero iba pa rin kapag nagdadalamhati kasama ang pamilya. Pinauyon sa Eat Bulaga Dabarkads, nisimpatiya usab ang iyang mga higala, apan lahi kini sa nagbangotan sa iyang pamilya. So nalagpasan ko na nga ba? 'Yun ang tanong, sabi ni Ruby. So nakapasar na ko? Mao kana ang pangutana, giingon ni Ruby. Kasi meron pa rin akong incidents na bigla na lang akong iiyak, 'cause I'm very close to my sister. Tungod kay adunay pa ako mga hitabo diin kalit ako mohilak, tungod kay suod ko kaayo ang akong igsoon. Patuloy na nananalig ni Ruby para makayanan ng kaniyang pamilya ang pagsubok sa kanila. Padayon nga nagsalig si Ruby sa iyang pamilya aron masagubang ang ilang mga pagsulay. Nakakapit talaga sa Panginoon kasi Siya lang talaga ang mag-aangat sa atin. Nagdikit gyud kini sa Ginoo tungod kay Siya ra gyud ang makapabayaw kanato. Siya lang talaga ang magpapalakas sa atin. Siya ra gyud ang makapalig-on sa aton. At alam ko na sa pagsubok na ito, bitbit Niya ako,patuloy niya. Ug nahibal-an ko nga sa kini nga pagsulay, gidala Niya ako, nagpadayon siya. Si Sally o Dr. Gatchalian, ay naging President of the Philippine Pediatric Society at Assistant Director of the Research Institute for Tropical Medicine , kabilang sa mga unang duktor na nasawi sa pakikipaglaban sa COVID-19. Sally o Dr. Si Gatchalian, nahimo nga Presidente sa Philippine Pediatric Society ug Assistant Director sa Research Institute for Tropical Medicine, lakip sa una nga mga doktor nga namatay sa pagpakig-away sa COVID-19. Sa kabila ng mga pag-aalinlangan, inilahad ni Matt Lozano na masaya siya sa pagtanggap sa kaniya ng mga tao bilang si Big Bert sa live action adaptation na "Voltes V: Legacy." Bisan pa sa mga pagduha-duha, gipadayag ni Matt Lozano nga malipayon siya sa mga tawo nga midawat kaniya isip Big Bert sa live action adaptation nga "Voltes V: Legacy." Sobrang happy ako kasi tinanggap ako ng mga Kapuso para maging Big Bert, and sobrang proud ako doon, sabi ni Matt sa programang "Mars Pa More." Malipayon kaayo ako tungod kay gidawat ako sa mga Kapuso nga mahimong Big Bert, ug gipasigarbo ko kana, ingon ni Matt sa programa nga "Mars Pa More." Bago nito, nagkaroon pa raw si Matt ng pag-aalinlangan na mag-audition para sa karakter. Sa wala pa kini, giingon nga nagduha-duha si Matt sa pag-audition alang sa karakter. Sobrang nakakakaba. Makalilisang kaayo. Kasi ang tagal ko nang wala sa showbiz, so [iniisip] ko, sinabi ko sa sarili ko na baka wala na akong career sa show business. Tungod kay taud-taud na ako nga wala sa showbiz, busa [sa akong hunahuna], giingon ko sa akong kaugalingon nga tingali wala akoy karera sa show business. So alangan ako noong mag-audition, sabi ni Matt. Mao nga nagduha-duha ako sa pag-audition, ingon ni Matt. May pag-aalinlangan man, kumuha si Matt ng isang trainer sa arnis para mapaghandaan niya ang kaniyang audition. Bisan pa sa iyang pagduha-duha, nag-arkila si Matt og usa ka trainer sa arnis aron makapangandam sa iyang pag-audition. Bago ako mag-audition, nag-hire ako ng Grand Master ng arnis para naman prepared ako pagdating sa audition. Sa wala pa ako mag-audition, nagsuhol ako usa ka Grand Master sa arnis aron maandam ako kung bahin sa pag-audition. Pagdating ko sa audition sobrang kabado ako pero ibinigay ko naman 'yung best ko," sabi niya. Pag-abut nako sa audition gikulbaan gyud ako apan gihatag nako ang akong labing maayo, "ingon niya. Bilang si Robert Armstrong o Big Bert, ang karakter ni Matt ang piloto ng Volt Panser, ang magiging katawan ni Voltes V. Ingon si Robert Armstrong o Big Bert, ang karakter ni Matt mao ang piloto sa Volt Panser, ang lawas sa Voltes V mahimong. Talagang pinanood ko, inulit ko 'yung buong series kasi nu'ng 90s sobrang fan ako ng Voltes V. Natan-aw gyud nako, gisubli nako ang tibuuk nga serye tungod kay kaniadtong dekada 90 nahimo akong usa ka fan sa Voltes V. Nagte-training ako ngayon ng martial arts, nagko-continue lang ako ng pagte-training ko sa arnis and 'yung Master ko, 'yung coach ko tinuturuan niya akong gumamit ng long stick which is 'yung pinaka-favorite na weapon ni Big Bert, anang Kapuso actor. Naghanas ako sa martial arts karon, nagpadayon lang ako sa akong paghanas sa arnis ug sa akong Master, Gitudloan ako sa akong coach aron magamit ang usa ka taas nga sungkod nga pinakapaboritong armas ni Big Bert, "ingon sa Kapuso aktor. Dati nang inilahad ni Matt na masayahing tao ang karakter ni Big Bert, pero may itinatagong lungkot ito dahil sa pagkawala ng ama. Kaniadto gihubit ni Matt ang karakter ni Big Bert ingon usa ka masadya nga tawo, apan adunay siya gitagoan nga kasubo sa pagkawala sa iyang amahan. Hindi rin ako makapaniwala. Dili pud ko motoo. Parang ngayon lang lahat nagsi-sink in kahit na last year pa kami lahat tinatawag at na-confirm. Ingon og karon pa lang ang tanan nalunod bisan kung sa miaging tuig kitang tanan gitawag ug nakumpirma. Medyo hindi ako sanay ngayon na nilabas na nila kasi sanay na ako na secret lang ito, sabi ni Matt. Dili ako naanad karon nga gipagawas nila kini tungod kay naanad nako nga kini usa ka tinago, ingon ni Matt. Kahit naguluhan at nahirapang magdesisyon dahil sa P400,000 ang alok ni Willie Revillame, sa huli ay pinili pa rin ng lucky caller ang laman ng kahon. Bisan kung ang tanyag ni Willie Revillame naglibog ug naglisud sa paghukum tungod sa P400,000 nga tanyag, sa katapusan gipili gihapon sa lucky caller ang mga sulud sa kahon. At hindi naman siya nagsisi dahil nasa loob nito ang premyong P1 milyon. Ug wala siya nagmahay tungod kay sulud niini ang P1 milyon nga premyo. Sa Instagram post, ibinahagi ng aktres na si Dawn Zulueta ang kaniyang mga napagtanto sa buhay dahil sa COVID-19 pandemic at ngayong 52-anyos na. Sa post sa Instagram, gipaambit sa aktres nga si Dawn Zulueta ang iyang mga nahibal-an sa kinabuhi tungod sa COVID-19 pandemya ug karon 52-anyos na. Bahagi ng post ni Dawn ang maganda niyang larawan. Kabahin sa post ni Dawn ang iyang nindot nga litrato. Pinasalamatan din ni Dawn ang kaniyang followers, friends, at supporters. Gipasalamatan usab ni Dawn ang iyang mga sumusunod, higala, ug tagasuporta. Humingi ng paumanhin si Solenn Heussaff matapos na makatanggap ng kritisismo ang kaniyang solo art exhibit announcement, kasabay ng paglinaw na hindi niya itinatampok ang kahirapan ng mga Pilipino. Nangayo og pasaylo si Solenn Heussaff pagkahuman sa iyang anunsyo sa solo art exhibit nga nakadawat pagsaway, samtang giklaro nga wala niya gihatagan importansya ang kakabus sa mga Pilipino. Paglilinaw ni Solenn, gusto niyang ipakita ang pangkaraniwang buhay ng mga Pinoy, mayaman man o mahirap, at ang pag-asa sa likod nito. Giklaro ni Solenn, gusto niya ipakita ang yano nga kinabuhi sa mga Pilipino, mayaman o pobre, ug ang paglaum nga nagpaluyo niini. Nagpasalamat naman si Solenn na nagsilbing "eye-opener" sa kaniya ang komento ng ibang tao. Sa laing bahin, nagpasalamat si Solenn sa mga komento sa uban nga usa ka "eye-opener" para sa kaniya. Sa ulat ng Unang Balita nitong Huwebes, makikita ang post ni Solenn na background niya ang isa niyang obra at naka-setup sa tila mahirap na komunidad. Sa ulat sa First News kaniadtong Huwebes, makita ang post ni Solenn nga siya ang background sa usa sa iyang mga gimbuhaton ug gipahimutang sa usa ka daw kabus nga komunidad. Ayon kay Solenn, gusto niyang ipakita ang kaniyang "love, appreciation at hope" sa bansa at sa mga Pinoy. Suno kay Solenn, luyag niya ipakita ang iya "paghigugma, apresasyon kag paglaum" sa pungsod kag sa mga Pilipino. Pero ilang netizens ang umalma at sinabing "insensitive" ang pag-post ni Solenn at sinabihan siyang nakiki-"poverty porn." Apan ang pila ka mga netizen ay nasubsob ug gitawag ang post ni Solenn nga "insensitive" ug giingon kaniya nga nanonood siya ng "pornograpiya sa kakubus." People are quick to judge, depensa ng aktres sa sarili, na sinabing ibabahagi na lang niya ang kaniyang kuwento kapag nakita na ng mga tao ang kabuuan ng kaniyang exhibit. Dali-dali ang paghusga ng mga tao, pagdepensa sa aktres sa kaugalingon, giingon nga i-share lang niya ang iyang istorya kung nakita na sa mga tawo ang kinatibuk-an sa iyang exhibit. Tinapos na ng magkaibigang Aiko Melendez at Maricar de Mesa ang naging hidwaan nila na dahilan para hindi sila mag-usap sa nakalipas na anim na taon. Ang mga managhigala nga sila Aiko Melendez ug Maricar de Mesa nagtapos sa ilang panaglalis nga nakapugong sa ilang pagsulti sa miaging unom ka tuig. Sa Chika Minute report ni Aubrey Carampel sa GMA News "24 Oras" nitong Miyerkules, sinabing naganap ang kanilang pagbabati nang maging guest ang dalawa sa bagong episode ng "Tadhana." Sa taho sa Chika Minute ni Aubrey Carampel sa GMA News "24 Oras" kaniadtong Miyerkules, giingon nga ang ilang pagtimbaya nahinabo sa dihang ang duruha nahimong mga bisita sa bag-ong yugto sa "Tadhana." Nang tanungin kung ano ang pakiramdam sa una nilang pagkikita sa set, sabi ni Maricar: "Natural lang. Parang dati pa rin siya." Dihang gipangutana kung unsa ang gibati sa una nilang panagkita sa set, si Maricar nag-ingon: "Normal kini. Ingon siya kaniadto." Kuwento pa ni Maricar, Sabi niya, 'Mare.' Ang istorya ni Maricar, Ingon niya, 'Mare.' Gumanon siya agad. Himua dayon siya. Kasi kinalabit ko siya nakatalikod. Tungod kay gihikap ko siya sa iyang likuran. Parang ano lang ang gaang, parang nagkaintindihan kami na tapos na. Kini sama sa unsa ang kadali, sama sa among nasabtan nga nahuman na. Parang nag-heal lahat. Morag naayo ang tanan. Sinabi naman ni Aiko, na hindi na nila pinag-usapan ni Maricar ang detalye ng mga nangyari sa kanila. Sa pihak nga bahin, nagsiling si Aiko nga wala nila gin-istoryahan ni Maricar ang mga detalye sa natabo sa ila. Siguro ganun talaga kapag real friends, wala nang usapan kung ano yung pinagkasamaan niyo ng loob. Tingali ingon niana kung ang tinuud nga mga higala, wala na maghisgut kung unsa ang nakapasubo kanimo. Basta ang importante maayos kayo, ani Aiko. Basta maayo ka lang, ingon ni Aiko. Si Richard Yap ang magiging leading man ni Heart Evangelista para sa upcoming Kapuso series na "I left My Heart in Sorsogon." Si Richard Yap ang mahimong leading man ni Heart Evangelista alang sa umaabot nga serye sa Kapuso nga "I left My Heart in Sorsogon." Sa Chika Minute report ni Aubrey Carampel sa GMA News "24 Oras" nitong Miyerkoles, sinabing itinuturing ni Heart na dream project niya ito. Sa taho sa Chika Minute ni Aubrey Carampel sa GMA News "24 Oras" kaniadtong Miyerkules, giingon ni Heart nga giisip niya kini nga iyang pangandoy nga proyekto. Kay Heart daw kasi mismo nanggaling ang konsepto na serye. Giingon nga ang konsepto sa serye gikan kay Heart. Eh alam ko that day you asked me if I wanted to do a soap so sagot ko 'Puwede bang mag-soap kung Sorsogon? Eh nahibal-an ko nga adlaw nga gipangutana mo ako kung gusto ko maghimo sabon mao nga gitubag nako ang 'Mahimo ba nako ang sabon sa Sorsogon? Unang beses makatatambalan ni Heart ang bagong kapuso leading man na si Richard Yap. Sa labing unang higayon, magtinabangay si Heart sa bag-ong Kapuso leading man nga si Richard Yap. Naghahanda na sila para sa month-long lock-in taping sa Sorsogon. Giandam na nila ang usa ka bulan nga lock-in taping sa Sorsogon. Natatawang ikinuwento ni Abdul Raman ang kaniyang unforgettable conversation sa batikang aktres na si Cherie Gil sa lock-in taping nila sa upcoming GMA series na "Legal Wives." Nagkatawa si Abdul Raman samtang giasoy niya ang dili malimtan niyang panagsulti sa beteranang aktres nga si Cherie Gil sa ilang lock-in taping sa umaabot nga serye sa "Legal Wives." Ito 'yung gabi na kakarating ko pa lang [sa location]. Kini ang gabii nga akong pag-abut [sa lokasyon]. Naglalakad na ako papunta sa canteen kasi gutom na ako. Naglakaw na ko padulong sa canteen kay gigutom ko. Yun pala on break 'yung buong cast along with the crew, bungad ni Abdul sa "Hangout" ng GMA Artist Center. Nagpahulay ang tibuuk nga cast kauban ang mga tripulante, nagbukas si Abdul sa "Hangout" sa GMA Artist Center. Matapos nito, umupo raw ang baguhang aktor sa harap ni Cherie habang nagkakainan ang lahat. Pagkahuman, naglingkod kuno ang bag-ong aktor sa atubangan ni Cherie samtang nangaon ang tanan. Sabi niya sa akin 'Abdul, do you drink?' tanong sa kaniya ng aktres. Giingon niya sa akon nga 'Abdul, umiinom ka ba?' Gipangutana siya sa aktres. Sabi ko 'Ay hindi po. Bukod sa bawal, ayoko na rin po,' tugon naman ni Abdul. Giingon ko 'Wala. Maliban sa bawal, ayaw ko usab,' tubag ni Abdul. Patuloy ni Abdul: "Tapos sabi niya, 'Ah okay. Then what is your poison?" Nagpadayon si Abdul: "Unya siya miingon, 'Ah okay. Unya unsa ang imong hilo?" Sagot naman daw si Abdul, "Kaligayahan." Si Abdul mitubag, "Kalipay." Nagdulot daw ng sobrang kasiyahan sa cast at crew ng "Legal Wives" ang naturang pag-uusap ng dalawa. Giingon nga ang pag-istoryahanay sa duha nagdala og dakong kalipay sa cast ug crew sa "Legal Wives". Ang 'What is your poison?' ay isang lumang pagtatanong kung ano ang gustong inumin ng isang tao. Ang 'Unsa ang imong hilo?' usa ka karaan nga pangutana kung unsa ang gusto imnon sa usa ka tawo. Sinabi ni Abdul na nakatulong ang kaniyang karakter sa "Legal Wives" na mas maging in touch pa siya sa kaniyang relihiyong Islam. Gisulti ni Abdul nga ang iyang karakter sa "Legal Wives" nakatabang kaniya nga labi nga makontak ang iyang relihiyosong Islam. Bukod kay Abdul, kasama rin sa Legal Wives sina Andrea Torres, Dennis Trillo, Alice Dixson, Bianca Umali, at Cherie Gil. Gawas kang Abdul, kauban usab sa Legal Wives sila si Andrea Torres, Dennis Trillo, Alice Dixson, Bianca Umali, ug Cherie Gil. Tiniyak nina Alden Richards at Bea Alonzo na magiging iba ang pagtatambalan nilang pelikula dahil may kaniya-kaniya silang "take" sa Pinoy adaptation ng Japanese series na "Pure Soul," na ginawan din noon ng Korean movie version. Gipaniguro ni Alden Richards ug Bea Alonzo nga magkalain ang ilang pagtinabangay sa pelikula tungod kay adunay sila "take" sa Pinoy adaptation sa Japanese series nga "Pure Soul," nga gihimo usab nga bersyon sa pelikula sa Korea. Ayon naman kay Alden, hindi nila panonoorin ni Bea ang Japanese series at ang Korean movie version na "A Moment To Remember" para magkaroon sila ng mga sarili nilang take sa Pinoy adaptation ng istorya. Suma pa ni Alden, dili kami si Bea ang motan-aw sa serye sa Japan ug sa bersyon sa sine sa Korea nga "A Moment To Remember" aron sila adunay kaugalingon nga makuha sa Pinoy adaptation sa istorya. And since it's an adaptation, we agreed to not really watch 'yung Japanese version and Korean version kasi siyempre kahit paano naman, kapag may project na ganito. Ug tungod kay usa kini nga pagbagay, nagkasabot kami nga dili gyud tan-awon ang bersyon sa Hapon ug bersyon sa Korea tungod kay bisan unsaon, kung adunay usa ka proyekto nga ingon niini. At ito rin ang aking unang muling paggawa sapagkat ito ang aming unang paggawa ng pelikula, kaya laging may paghahambing, sabi ni Alden. Ug kini usab ang akong una nga gihimo pag-usab tungod kay kini ang among una nga paghimo og pelikula, busa kanunay adunay pagtandi, ingon ni Alden. Pakiramdam ko ito ay magiging sobrang mapaghamong at nakasisigla ding magkaroon ng kontrol na iyon bilang mga artista, ayon kay Bea. Gibati nako nga mahimong labi ka mahagiton ug makapadasig usab nga makontrol ang ingon mga artista, ingon ni Bea. Gaganap sina Alden at Bea bilang mag-asawang hinarap ang kanilang mga pagsubok dahil sa maagang pagkakaroon ng Alzheimer's disease. Si Alden ug Bea molihok isip magtiayon nga nag-atubang sa ilang mga pagsulay tungod sa sayo nga pagsugod sa AlzheimerÕs disease. Nagsama-sama ang GMA Pictures, Viva Films at APT Entertainment para sa gagawing proyekto. Nagtinabangay sa proyekto ang GMA Pictures, Viva Films ug APT Entertainment. Bukod sa pagiging frontman ng bandang "The Dawn," napapanood din si Jett Pangan sa mga teatro at telebisyon. Gawas nga mahimong frontman sa banda nga "The Dawn," makita usab si Jett Pangan sa mga sinehan ug telebisyon. Paano nga ba siya nakapagsimula sa kaniyang acting career mula sa pagiging isang singer? Giunsa man niya gisugdan ang iyang career sa pag-arte gikan sa pagkahimong usa ka mag-aawit? Sa GMA Regional TV Early Edition, ikinuwento ni Jett na nagsimula ito nang makasali siya sa musical theater. Sa GMA Regional TV Early Edition, giingon ni Jett nga nagsugod kini sa pag-apil niya sa musikal nga sine. Hanggang sa unti-unting mapansin ng mga network ang kaniyang acting. Hangtod nga anam-anam nga namatikdan sa mga network ang iyang pag-arte. Kasama ngayon si Jett sa Kapuso Afternoon Prime series na "Babawiin Ko Ang Lahat," kung saan gaganap siya bilang isang Japanese. Si Jett karon naa sa Kapuso Afternoon Prime series nga "Babawiin Ko Ang Lahat," diin siya magdula nga usa ka Hapon. Gagampanan ni Jett ang karakter ni Akira, dating nobyo ni Dulce (Carmina Villarroel) na susundan si Dulce hanggang sa Maynila dahil sa utang. Si Jett ang modala sa karakter ni Akira, ang ex -boyfriend ni Dulce (Carmina Villarroel) nga sundan si Dulce sa Manila tungod sa utang. Kinailangan daw na mag-aral ng Japanese language si Jett para sa kaniyang mabagsik na role. Giingon nga kinahanglan nga tun-an ni Jett ang sinultian sa Japan alang sa iyang mabangis nga papel. Ikinuwento ng "Pambansang Abs" na si Jak Roberto kung papaano siya nagsimulang magpalaki ng katawan dahil sa isang pelikula na itinuring niyang magandang oportunidad para "mapansin" siya ng mga tao. Giasoy ni "National Abs" Jak Roberto kung giunsa siya nagsugod sa pagdugang sa timbang sa lawas tungod sa usa ka pelikula nga giisip niya nga usa ka maayong higayon alang sa mga tawo nga "mapansin" siya. Sa virtual interview ng GMA News Online kamakailan, sinabi ni Jak na nagsimula siyang mag-workout noong 2016 nang mapili siyang kasama sa pelikulang "Laut . " Sa usa ka virtual nga pakighinabi sa GMA News Online karong bag-o, giingon ni Jak nga nagsugod siya sa pag-ehersisyo kaniadtong 2016 sa dihang siya ang napili nga magbida sa pelikulang "Laut." Itinuring ni Jak na malaking oportunidad sa kaniya ang naturang pelikula kung saan kasama rin niya ang girlfriend na niya ngayon na si Barbie Forteza. Giisip ni Jak ang pelikula nga usa ka maayong higayon alang kaniya diin kauban usab niya ang iyang hinigugma karon nga si Barbie Forteza. Talagang pinaghandaan ko. Andam gyud ko. Talagang sabi ko, 'Kailangan mapansin ako dito. Giingon ko gyud, 'Kinahanglan ko nga mamatikdan dinhi. Kailangan ready ako and walang masasabi sa'kin 'yung tao.' Na 'pag nakita nila [sasabihin nila] 'Wow sino 'yan? Kinahanglan nga andam ako ug walaÕy makasulti kanako nga 'lalaki.' Kana 'kung nakita nila [giingon nila]' Wow kinsa kana? Ang ganda ng katawan'," kuwento ni Jak. Ang lawas matahum ', "ingon ni Jak. Gusto kong makilala talaga so, by that time, nag-prepare ako. Gusto gyud nako nga makilala ang usag usa busa, sa kana nga oras, nangandam na ako. Hindi lang sa body pati na rin sa role na ginampanan namin, patuloy niya. Dili ra sa lawas ingon man sa papel nga among gitugtog, nagpadayon siya. Ang pakay lang noong una ni Jak ay magkaroon ng muscle para sa kaniyang role pero sa sobrang workout ay naging maskulado siya sa loob lang ng dalawang buwan. Ang pasiuna nga katuyoan ni Jak mao ang pagkuha kaunuran alang sa iyang tahas apan sa sobra nga pag-ehersisyo siya nahimong maskulado sa duha ra ka bulan. Ang laki ko, para talaga akong naka-ganyan maglakad, paliwanag ni Jak habang pinapakita ang kaniyang biceps. Ang laki nako, murag nakalakaw gyud ko og ingon ana, pasabot ni Jak samtang gipakita ang iyang biceps. Sabi ni Direk Louie, 'Ay, Jak, hindi ganiyan 'yung role na kailangan natin, kailangan natin...parang batak sa trabaho, gano'ng katawan. Hindi 'yung parang batak sa gym,' sabi niya, patuloy ng aktor. Miingon si Direk Louie, 'Ay, Jak, dili kana ang papel nga kinahanglan naton, kinahanglan naton ... sama sa paghugot sa trabaho, kanang klaseng lawas. Dili kini sama sa paghugot sa gym, ingon niya, . Sa kabila ng kaunting "aberya," masaya si Jak sa naging resulta ng kaniyang paghihirap sa kaniyang katawan na talaga namang napansin ng lahat. Bisan sa gamay nga Òglitch,Ó malipayon si Jak sa resulta sa iyang pag-antos sa iyang lawas nga namatikdan gyud sa tanan. Ang sarap mag-selfie, ang sarap mag-post sa social media. Makalingaw mag-selfie, makalipay nga mag-post sa social media. Hindi ko naman alam na 'yung mga Kapuso natin tsaka ang mga followers ko, magugustuhan nila, ani Jak. Wala ako nahibal-an nga ang atong mga Kapuso ug ang akong mga sumusunod, magustuhan nila kini, ingon ni Jak. Nagpapasalamat naman ang aktor sa mga taong nakakapansin sa kaniyang paghihirap upang maging fit and healthy. Mapasalamaton ang aktor sa mga tawo nga nakamatikod sa iyang pakigbisog nga mahimong himsog ug himsog. Simple and sweet ang naging mensahe ni Ruru Madrid kay Bianca Umali, na nagdiriwan ng kaarawan ngayong Martes. Ang mensahe ni Ruru Madrid kay Bianca Umali, nga nagsaulog sa iyang adlawng natawhan karong Martes, yano ug matam-is. Sa Instagram ni Ruru, makikitang magkasamang nag-get-away sina Bianca at Ruru para makapag-enjoy at relax. Sa Instagram ni Ruru, makit-an sila Bianca ug Ruru nga nagkuyog aron malingaw ug makapahayahay. Ibinahagi naman ni Ruru ang ilang sa kanilang bonding moments sa post. Gipaambit ni Ruru ang pipila sa ilang mga momenting sa pagbugkos sa post. Wala mang pormal o opisyal na pahayag tungkol sa tunay na estado ng kanilang relasyon, tila mas bukas na ngayon su Ruru na ipaalam ang nararamdaman para kay Bianca. Bisan kung walaÕy pormal o opisyal nga pahayag bahin sa tinuud nga kahimtang sa ilang relasyon, ingon nga labi ka bukas si Ruru aron ipahayag ang iyang gibati alang kang Bianca. Umani ng paghanga at suporta ang naging sagot ni Geneva Cruz sa isang netizen na nagkomento sa kaniyang beach photo na, "wala na, matanda na." Ang tubag ni Geneva Cruz sa usa ka netizen nga nagkomento sa iyang litrato sa beach mao ang, "wala na, tigulang na." Sa Facebook account ng singer-actress, makikita ang larawan niya habang nakabikini at nakaupo sa beach. Sa Facebook account sa singer-aktres, makita ang litrato niya samtang naka-bikini ug naglingkod sa baybayon. Marami ang nagkomento ng paghanga kay Geneva dahil napanatili niyang maganda ang katawan. Daghang nagkomento sa pagdayeg ni Geneva sa iyang pagpadayon sa usa ka matahum nga lawas. Pero ang isang nagkomento, nagsabing Wala na. Apan adunay nag-ingon, nga nag-ingon Wala na. Matanda na. Tigulang na. Sinagot naman ito ni Geneva na tila may halong pang-aasar. Tubag ni Geneva nga murag gisagol sa pang-aasar. Mas matanda ka. Mas tigulang ka. Lakas mo makatanda diyan! LMAO (laughing emojis) Matanda ka na naiinggit ka pa. Adunay ka kusog nga matigulang didto! LMAO (nakatawa nga mga emojis) Tigulang na kaayo ka aron magselos. Umayos ka nga po. Palihug lang. Sinuportahan naman ng mga follower si Geneva at binatikos din ang basher na nagkomento. Gisuportahan sa mga sumusunod ang Geneva ug gisaway usab ang basher nga mikomentaryo. Sa hiwalay na komento, nagpaliwanag at humingi ng paumanhin si Geneva kung bakit kailangan niyang sagutin ang basher. Sa usa ka lahi nga komento, gipatin-aw ug gihangyo ni Geneva kung ngano nga kinahanglan niyang tubagon ang basher. Minsan lang kasi napakadaling maging rude sa social media kasi hindi naman natin nakikita ang tao ng personal. Kini ra usahay dali ra kaayo bastos sa social media tungod kay dili naton makita ang tawo sa personal. Maaari rin nating baguhin ang ating hitsura at magpanggap na magkaiba, maaari lamang nating saktan ang ating mga kapit-bahay, Óthe singer-actress said. Pwede man naton mabag-o ang aton hitsura kag magpakaaron-ingnon nga iba, mapasakit lang naton ang aton mga kaingod, "pahayag sang singer-aktres. Sana lang, kung sa tingin mo ang pagsasabi ng isang bastos sa isang tao ay nagpapasaya sa iyo, siguraduhin walang maibabato sa inyo, patuloy niya. Hinaot, kung gihunahuna nimo ang pagsulti sa usa ka butang nga bastos sa usa ka tawo nga makalipay kanimo, siguruha nga walaÕy makalaay kanimo, nagpadayon siya. Sinabi rin ni Geneva na minsan na rin may nagsabi sa kaniya na tumigil na sa pagkanta dahil "matanda" na siya. Giingon usab ni Geneva nga adunay kausa nga nagsulti kaniya nga ihunong na ang pagkanta tungod kay "tigulang na" siya. Kahit 44-anyos na, sinabi ni Geneva na pakiramdam niya ay mas bata pa siya sa naturang edad . Bisan ang 44-anyos, giingon ni Geneva nga gibati niya nga siya mas bata sa kana nga edad. Ipagbabawal na ng Department of Environment and Natural Resources (DENR) ang mga plastic straw at panghalo ng kape sa bansa kasabay ng selebrasyon ng International Straw Free Day. Ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) magdili sa mga plastik nga straw ug kape sa kape sa nasud dungan sa pagsaulog sa International Straw Free Day. Sa isang pahayag nitong Miyerkules, sinabi ng DENR na isinama na ang naturang mga gamit sa listahan ng non-environmentally acceptable products (NEAP), matapos ang pagtalakay ng National Solid Waste Management Commission nitong Martes. Sa usa ka pahayag kaniadtong Miyerkules, giingon sa DENR nga ang mga nasangpit nga butang naapil na sa lista sa mga dili kinaiyanhon nga mga produkto (NEAP), pagkahuman sa diskusyon sa National Solid Waste Management Commission kaniadtong Martes. Sa ilalim ng Ecological Solid Waste Management Act of 2000 o Republic Act 9003, ang mga gamit na nasa NEAP ay ipagbabawal na. Ubos sa Ecological Solid Waste Management Act of 2000 o Republic Act 9003, ang mga butang sa NEAP idili. Ayon sa DENR, naipasa ang resolusyon sa kabila ng pagtutol ng ilang miyembro ng komisyon tulad ng Department of Trade and Industry, at mula sa manufacturing and recycling industries. Pinauyon sa DENR, ang resolusyon gipasa bisan pa sa oposisyon gikan sa pipila ka mga miyembro sa komisyon sama sa Department of Trade and Industry, ug gikan sa mga industriya sa paghimo ug pag-recycle. Pumanaw nitong Martes si dating senador John Henry Osme–a, na alkalde ngayon ng Toledo sa Cebu. Ang kanhi senador nga si John Henry Osme–a, karon mayor sa Toledo sa Cebu, namatay kaniadtong Martes. Sa isang pahayag, sinabi ni Annie Osme–a-Aboitiz, kapatid ng dating senador, sinabing pumanaw ang alkalde dakong 2:45 p.m. sa kaniyang unit sa Maryville Condominium. Sa usa ka pahayag, giingon ni Annie Osme–a-Aboitiz, igsuon sa kanhi senador, nga namatay ang mayor mga alas 2:45 sa hapon. sa iyang unit sa Maryville Condominium. Kaagad naman ipina-cremate ang kaniyang mga labi. Gisunog dayon ang iyang mga ngabil. Sa kulungan ang bagsak ng isang lalaki matapos niyang gahasain umano ang isang menor de edad na babae na nakilala niya sa isang pagtitipon. Usa ka lalaki ang nahulog sa bilanggoan human kuno siya naglugos sa usa ka menor de edad nga batang babaye nga iyang nahimamat sa usa ka panagtapok. Ang suspek, pinagkatiwalaan pa man din ng kaanak ng biktima. Ang suspetsado gisaligan pa sa kabanay sa biktima. Sa ulat ni Emil Sumangil sa GMA News "24 Oras" nitong Martes, makikita ang pagdakip sa 20-anyos na suspek na si Ariston Deparon ng Pasig Police sa isinagawang follow-up operation. Si Emil Sumangil nagreport sa GMA News "24 Oras" kaniadtong Martes nga ang pag-aresto sa 20-anyos nga suspetsado nga si Ariston Deparon sa Pasig Police mahimong makita sa follow-up nga operasyon. Naaresto ang lalaki sa kalsada at nagtangka pang tumakas nang malapitan ng mga pulis na nakasibilyan. Ang lalaki gidakup sa dalan ug gisulayan pa nga tumakas nga hapit sa sibilyan nga pulis. Nagkakilala ang biktima at suspek sa isang pagtitipon at binilin pa raw ng kaanak ng biktima kay Deparon ang dalagita para ihatid sa bahay pero ginahasa niya. Nagtagbo ang biktima ug ang suspetsado sa usa ka tigum ug gisugo sa paryente sa biktima si Deparon nga ihatud pauli ang dalaga apan gilugos kini. Hindi niya basta-basta hinatid. Wala siya gaan nga naghatud. Ang ginawa, nakita ng biktima na gumamit siya ng marijuana. Unsa ang nahimo, nakita sa biktima nga migamit siya og marijuana. Matapos ni-rape niya itong biktima . Pagkahuman iyang gilugos ang biktima . Napag-alaman din ng pulisya na may kasong robbery din ang suspek, na hindi na nagbigay ng pahayag. Nahibal-an usab sa pulisya nga ang suspek adunay kaso usab sa pagpanulis, kinsa wala mohatag usa ka pahayag. Inihayag ng Philippine Airlines (PAL) nitong Martes na ipatutupad nila sa Marso ang company-wide workforce reduction program para sa recovery overhaul plan ng kompanya na matinding naapektuhan ng COVID-19 pandemic. Ang Philippine Airlines (PAL) nagpahibalo kaniadtong Martes nga ipatuman niini sa Marso ang programa sa tibuuk nga kusog sa pagtrabaho sa tibuuk nga kompanya alang sa plano nga pagbag-o sa pagbag-o sa kompanya nga grabeng naapektuhan sa COVID-19 pandemic Sa isang pahayag, sinabi ng PAL na maaapektuhan ng reduction program ang nasa 2,300 ba manggagawa o 30 porsiyento ng kanilang workforce. Sa usa ka pahayag, ang PAL nagingon nga ang programa sa pagminusan makaapekto sa hapit 2,300 nga mga trabahante o 30 porsyento sa ilang trabahante. Naipaalam na umano ng kompanya sa kanilang mga kawani ang retrenchment program noong pang Oktubre 2020. Giingon nga gipahibalo sa kompanya ang mga kawani niini bahin sa retrenchment program kaniadtong Oktubre 2020. Bago nito, nagpatupad ang PAL ng ilang programa upang maiwasan ang sibakan sa trabaho tulad ng flexible working arrangements noong panahon ng matinding hagupit ng pandemic sa airline industry. Sa wala pa kini, nagpatuman ang PAL daghang mga programa aron malikayan ang pagkabalda sa trabaho sama sa dali nga paghan-ay sa pagtrabaho sa panahon sa grabe nga pandemik nga naigo sa industriya sa airline. Bagaman paunti-unti nang nagkakaroon ng mga bumibiyahe, sinabi ng PAL na malayo pa rin ang sitwasyon nila bago tumama ang pandemic. Bisan kung anam-anam nga nagkadaghan ang mga nagbiyahe, giingon sa PAL nga layo pa ang ilang kahimtang sa wala pa mag-igo ang pandemiya. Tiniyak ni Defense Secretary Delfin Lorenzana na hindi magkakaroon ng kudeta laban sa administrasyon ni Pangulong Rodrigo Duterte. Gipasalig ni Defense Secretary Delfin Lorenzana nga walaÕy coup batok sa administrasyon ni Presidente Rodrigo Duterte. Ang pahayag ay ginawa ni Lorenzana matapos agawin ng militar ang gobyerno sa Myanmar. Ang pahayag gihimo ni Lorenzana pagkahuman gidakup sa militar ang gobyerno sa Myanmar. Inaresto rin si State Counsellor Aung San Suu Kyi at iba pang lider politikal ng bansa. Ang Magtatambag sa Estado nga si Aung San Suu Kyi ug uban pang mga lider sa politika sa nasud gidakup usab. Sa mga lumabas na ulat, sinasabing isinagawa ng militar ang kudeta dahil sa umano'y dayaan sa nakaraang halalan na nanalo ang partido ni Suu Kyi. Pinauyon sa mga report, gihimo sa militar ang coup tungod sa giingon nga pagpanikas sa miaging piliay nga nidaog ang partido ni Suu Kyi. Ayon kay Lorenzana, lubos ang suporta ng militar at pulisya sa liderato ni Duterte. Pinauyon kay Lorenzana, hingpit nga gisuportahan sa militar ug pulis ang pamunuan ni Duterte. Bukod dito, sinabi ng kalihim na mataas din ang approval at trust ratings ng pangulo batay base sa Pulse Asia survey noong October 2020. Dugang pa, ang kalihim giingon nga ang pag-uyon ug pagsalig sa pangulo taas usab base sa survey sa Pulse Asia kaniadtong Oktubre 2020. Kaya mo bang iwan ang kasaganahan ng iyong buhay para lamang sumunod kay Hesus? Mahimo ba nimong biyaan ang kadagaya sa imong kinabuhi aron lang masunod si Jesus? Dumadanaw din ng mga mabibigat na pagsubok at suliranin sa buhay ang mga tao kahit pa gaano karami ang kanilang kayamanan at salapi. Nag-atubang usab ang mga tawo sa mga grabe nga pagsulay ug problema sa kinabuhi bisan kung unsa kadaghan ang yaman ug salapi nila. At ang masaklap na katotohanan, hindi sila matutulungan ng materyal na bagay kahit gaano pa kalaki ang halaga. Ug ang makapasubo nga kamatuoran, ang mga materyal nga butang dili makatabang kanila bisan kung pila ang ilang gasto. Dahil ang tanging makatutulong sa kanila ay ang Panginoong Diyos. Tungod kay ang usa ra nga makatabang kanila mao ang Ginoong Diyos. Mababasa natin sa Mabuting Balita (Mateo 8:18-22) na isang Tagapagturo ng Kautusan o Eskriba ang lumapit kay Hesus at nagsabi. Nabasa naton sa Ebanghelyo (Mateo 8: 18-22) nga usa ka Magtutudlo sa Balaod o Eskriba ang miduol kay Jesus ug miingon. Guro, sasama po ako sa Inyo saan man Kayo pumaroon. Magtutudlo, mouban ako kanimo bisan diin ka moadto. Ang mga asong-gubat ay may mga yungib, ang mga ibon naman sa himpapawid ay may mga pugad. Ang mga lobo adunay mga langub, ug ang mga langgam sa hangin adunay mga salag. Subalit ang Anak ng tao ay wala man lamang mapaghiligan ng kaniyang ulo. Apan ang Anak sa Tawo walay dapit nga kapahulayan sa iyang ulo. Ang mga Eskriba ay mga taong nakaririwasa dahil sa kanilang katungkulan at karunungan. Maayos ang kanilang tirahan, magagara ang kasuotan at tinitingala sa lipunan. Ang mga eskriba usa ka mauswagon nga tawo tungod sa ilang katungdanan ug kinaadman. Maayo ang ilang pagpuyo, maayo ang pamiste ug gitahud kaayo sa katilingban. Sa kasalukuyang panahon, may mga tao rin na nasa kanila na ang lahat pero nakararamdam pa rin sila ng kakulangan sa kanilang buhay. Sa karon nga oras, adunay usab mga tawo nga naa na ang tanan apan gibati gihapon nila ang kakulang sa ilang kinabuhi. Naghahanap sila ng kaligayahan na hindi nila malaman kung saan matatagpuan. Nagtinguha sila sa kalipayan nga wala nila nahibal-an kung diin makapangita. Wala sa luho, mga materyal na bagay at kayamanan ang kaligayan, ito ay nasa kapanatagan ng puso at isipan. Ang kalipayan wala sa kaluho, materyal nga mga butang ug bahandi, naa kini sa kalinaw sa kasingkasing ug hunahuna. Marahil ay naghahanap din ng kapanatagan ng isip ng lalaking Eskriba at handa niyang iwan ang lahat para sumunod kay Hesus. Tingali ang eskriba usab nagpangita kalinaw sa hunahuna ug andam nga biyaan ang tanan aron sundon si Jesus. Ngunit ilan kaya sa atin sa panahong ito ang handa rin talikuran ang kasaganahan ng buhay para sumunod sa mga kagustuhan ng Panginoon upang makamit ang kayamanan sa Langit na buhay na walang hanggan? Apan pila sa aton karon ang andam usab nga biyaan ang kadagaya sa kinabuhi aron masunod ang kabubut-on sa Ginoo aron makuha ang langitnon nga bahandi sa kinabuhing dayon? Maraming beses na tayong nakaranig ng mga pahayag mula sa mga kilala at mayayamang tao na nagpapatotoo na walang halaga ang salapi sa oras ng matinding mga pagsubok sa buhay. Daghang mga beses nga nabati naton ang mga pahayag gikan sa mga naila ug adunahan nga mga tawo nga nagpamatuod nga ang salapi walaÕy bili sa mga panahon sa grabe nga pagsulay. Sa huli, tulad ng mga maralita, sa Panginoon Diyos na lamang sila kumakapit at ipinapaubaya ang kalutasan ng kanilang suliranin. Sa katapusan, sama sa mga pobre, nag-unong ra sila sa Ginoong Diyos ug gibilin ang solusyon sa ilang problema. Kahit angkinin at ariin man ng isang tao ang lahat ng yaman sa lupa, darating ang pagkakataon na makararamdam siya ng pangungulila at kalungkutan. Bisan kung ang usa ka tawo nagbaton ug nagbaton sa tanan nga mga bahandi sa yuta, moabut ang panahon nga iyang mabati ang kamingaw ug kamingaw. Ang iba nga sa kanila, hindi na kinakaya ang mga problema sa kabila ng kanilang yaman at pinipiling wakasan ang sariling buhay. Ang pila sa ila, bisan sa ila manggad, dili na makaya ang mga problema ug gipili nga tapuson ang ilang kaugalingon nga kinabuhi. Hindi ang materyal na bagay ang kasagutan sa pagkauhaw ng ating kaluluwa kung hindi ang Panginoon lamang. Ang materyal nga mga butang dili tubag sa kauhaw sa atong mga kalag kung dili ang Ginoo ra. Siya ang makapagbibigay ng kasagutan sa ating mabigat na nararamdaman basta tumawag lang tayo sa Kaniya. Mahimo Niya nga ihatag ang usa ka tubag sa atong bug-at nga mga pagbati basta kita motawag Kaniya. Mababasa din natin sa kuwentong ito ang paanyaya ni Hesus sa dalawa pang lalaki na sumunod sa kaniya. Nabasa usab naton sa kini nga istorya ang pagdapit ni Jesus sa duha pa nga mga lalaki nga mosunod kaniya. Subalit hindi kagaya ng Eskriba, nagbigay ng kaniya-kaniyang dahilan ang ang dalawang lalaki. Apan dili sama sa Magtutudlo, gihatag sa kaniya sa duha ka tawo ang iyang katarungan. Patunay na hindi lahat ay handang iwan ang kanilang ari-arian sa lupa para sumunod sa ating Panginoon tungo sa buhay na walang hanggan. Pagpamatuod nga dili tanan andam nga mobiya sa ilang yutan-ong mga kabtangan aron sundon ang atong Ginoo padulong sa kinabuhing dayon. Sa pagdating ng mga bakuna laban sa COVID-19, kasamang nadidinig ang tinatawag na "herd immunity." Sa pag-abut sa mga bakuna batok sa COVID-19, nabati ang gitawag nga "herd immunity". Ano nga ba ang herd immunity na sinasabing makakapagprotekta sa mga "vulnerable" na hindi maaaring bakunahan? Unsa man gyud ang kawala sa panon nga giingon nga makapanalipod sa mga "mahuyang" nga dili mabakunahan? Ipinaliwanag ni Marilen Balolong, professor ng Microbiology sa UP Manila, na ang herd immunity ay ang pagprotekta sa kabuuang populasyon sa pamamagitan ng pagbibigay ng immunity o bakuna sa bahagi lamang ng populasyon, o sapat na dami ng tao. Si Marilen Balolong, propesor sa Microbiology sa UP Manila, nagpatin-aw nga ang kalig-on sa panalipod proteksyon sa tibuuk nga populasyon pinaagi sa paghatag sa imyunidad o bakuna sa bahin lamang sa populasyon, o igo nga populasyon. Pag naging immune sila [sapat na dami ng tao], puwede mong maprotektahan 'yung mga vulnerable o susceptible groups pa na puwede ring magkasakit, ayon kay Balolong. Kung sila nahimo nga immune [igo nga mga tawo], mahimo nimong protektahan ang mga mahuyang o dali makuha nga mga grupo nga mahimo usab magkasakit, ingon ni Balolong. Kabilang sa mahinang grupo ang mga may allergic reaction sa bakuna, mga tao na mahihina ang immune system, o mga matatanda at sobrang bata. Ang mga huyang nga grupo ang kauban kadtong adunay alerdyik nga reaksyon sa bakuna, mga tawo nga huyang ang resistensya, o tigulang ug bata pa. May dalawang klase ng paraan para makamit ang herd immunity -- una ang natural infection at pangalawa, ang artificial intervention gaya ng pagbibigay ng bakuna. Adunay duha ka lahi nga paagi aron makab-ot ang kawala sa panon - una nga natural nga impeksyon ug ikaduha, artipisyal nga interbensyon sama sa pagbakuna. Pero ayon kay Balolong, hindi magandang pamamaraan ang natural infection kung saan hahayaang magkasakit ang mga tao para magkaroon sila ng sariling immunity. Apan pinauyon kay Balolong, ang natural nga impeksyon dili maayong pamaagi nga magtugot sa mga tawo nga magkasakit aron sila adunay kaugalingon nga resistensya. Sa halip na i-expose mo ang sarili mo sa pathogen, sa virus, puwede kang mayroong artificial intervention. Imbis nga ibuyagyag ang imong kaugalingon sa us aka pathogen, sa usa ka virus, mahimo ka adunay artipisyal nga interbensyon. Similarly, like natural infection, you would also produce the anti-bodies or protection na kailangan mo para gumaling, anang doktora. Sa susama, sama sa natural nga impeksyon, makahimo ka usab mga kontra-lawas o proteksyon nga kinahanglan nimo aron mamaayo, ingon sa doktor. Para maisagawa ang herd immunity sa paraan ng pagbabakuna sa sapat na dami ng tao, maraming factor na dapat ikonsidera sa pagtatakda nito. Aron maimplementar ang kawala sa panon sa porma sa pagbakuna sa usa ka igo nga gidaghanon sa mga tawo, daghang mga hinungdan ang kinahanglan hunahunaon sa pagbutang niini. Una na ang reproduction number ng isang sakit na nagsasabi kung ilan ang mahahawa mula sa isang kaso. Pangalawa ang "efficacy" ng bakuna. Una mao ang gidaghanon sa pagsanay sa usa ka sakit nga nagsulti kung pila ang maimpeksyon gikan sa usa ka kaso. Ikaduha mao ang "pagkaepektibo" sa bakuna. Based doon sa data ng SARS COV 2 naglalaro na ang puwedeng gawing target ng herd immunity ay between 60 to 70 percent. Pinahiuyon sa datos sa pagdula sa SARS COV 2 nga ang potensyal nga target sa kawala sa panon taliwala sa 60 hangtod 70 porsyento. So kailangan mo mabakunahan sa Pilipinas siguro mga 65 million," ayon kay Balolong. Mao nga kinahanglan nimo nga mabakunahan sa Pilipinas tingali 65 milyon, "ingon ni Balolong. Matapos nito, kailangan nang isaalang-alang ang logistical issues na gagawin ng isang bansa para makamit ang herd immunity, tulad ng kung paano gagawin ang pagbabakuna, sino ang unang dapat makatanggap nito at sino ang at-risk population na dapat unang makakuha. Pagkahuman niini, kinahanglan nga hunahunaon ang mga isyu sa logistik nga kuhaon sa usa ka nasud aron makab-ot ang kawala sa panon, sama sa kung giunsa ang pagbakuna, kinsa ang kinahanglan nga makadawat niini una ug kinsa ang nameligro nga populasyon nga kinahanglan unahon kini. Ang ating katawan at buhay ay tahanan ng ating Panginoong Diyos (Juan 2:13-25). Ang atong lawas ug kinabuhi puy-anan sa atong Ginoong Diyos (Juan 2: 13-25). ANG ating katawang lupa at buhay ay tahanan ng ating Panginoong Diyos kaya tayo ay laging pinapaalalahanan na layuan natin ang lahat ng uri ng kasalanan. Ang atong yutan-on ug buhi nga mga lawas mao ang puy-anan sa atong Ginoong Dios busa kanunay kita gipahinumduman nga likayan ang tanan nga lahi sa sala. Sa Mabuting Balita mababasa natin na pinagtabuyan ni Hesus sa Templo ang mga nagtitinda ng baka, tupa at kalapati at ang mga namamalit ng salapi. Nabasahan naton sa Ebanghelyo nga gipahawa ni Jesus gikan sa Templo ang mga nagbaligya mga baka, karnero ug mga salampati ug kadtong nagpalit salapi. Pinagsabihan Niya ang mga ito na alisin nila sa Templo ang kanilang mga kalakal at huwag nilang gawing bahay-kalakal o palengke ang tahanan ng Kaniyang ama. Gisultihan niya sila nga kuhaon ang ilang mga baligya gikan sa templo ug ayaw himua nga merkado ang balay sa Iyang amahan. Pinahahalagahan ni Kristo ang naturang Templo bilang bahay ng Kaniyang Ama sa Langit. Gihatagan og bili ni Kristo ang ingon nga Templo ingon ang puy-anan sa Iyang Langitnong Amahan. Kaya dapat nating tandaan na sa tuwing tayo ay papasok sa loob ng Simbahan, Kapilya o bahay-dalanginan ay kailangan natin itong galangin, kagaya ng pagrespeto rito ng ating Panginoong HesuKristo. Mao nga kinahanglan naton hinumduman nga sa matag pagsulod naton sa Simbahan, kapilya o balay alampoanan kinahanglan naton kini tahuron, sama sa pagrespeto niini sa atong Ginoong Hesukristo. Minsan, may mga tao ang nawawalan ng paggalang sa Simbahan. Usahay, ang pipila ka mga tawo nawad-an sa pagtahud sa Simbahan. Sa loob pa mismo sila naghaharutan, nagliligawan at mistulang ginawang pasyalan para sila mag-date sa halip na magdasal sila, humingi ng awa at gabay. Bisan sa sulud, sila naglandianay, naglandianay ug daw gihimo nga usa ka atraksyon sa mga turista nga magdate sila imbis nga mag-ampo, mangayo kaluoy ug giya. Nakakalimutan ng mga ganitong tao ang kahalagahan ng Simbahan o Tahanan ng Diyos sa buhay nating mga Kristiyano. Ang mga ingon niana nga mga tawo nakalimot sa kaimportante sa Simbahan o Panimalay sa Diyos sa atong kinabuhi nga Kristiyano. Dahil ang Simbahan ang siyang dulugan o takbuhan ng mga taong nahaharap sa mabibigat na pagsubok sa buhay, mga taong naliligaw ng landas at mga taong nagpapasalamat sa lahat ng biyayang ipinagkaloob sa kanila ng Diyos. Tungod kay ang Simbahan dalangpanan sa mga nagaatubang sa mga mabug-at nga pagsulay sa kinabuhi, ang mga nawad-an sa dalan ug kadtong mapasalamaton sa tanan nga mga panalangin nga gihatag sa Dios kanila. Hindi nila magawang galangin ang Simbahan sapagkat ang sarili nila mismo na pangalawang Tahanan ng Panginoon ay hindi rin nila kayang respetuhin. Dili nila matahod ang Simbahan tungod kay dili nila matahod ang ilang kaugalingon ingon ang ikaduhang Balay sa Ginoo. Ang kawalang galang nila sa Tahanan ng Diyos ay repleksiyon lamang kung ano ang ginagawa nila mismo sa kanilang sarili. Ang ilang kawalay pagtahud sa Balay sa Dios usa ra ka pagsalamin sa kung unsa ang ilang gibuhat sa ilang kaugalingon. Kaya itinuturo sa atin ng Diyos na iwasan natin ang imoralidad tulad ng pakikiapid, paglalasing, pagkalulong sa masasamang bisyo at kahalayan sapagkat ang ating katawan ay Templo ng Espiritu Santo na ipinagkaloob sa atin ng Panginoon. Mao nga gitudloan kita sa Diyos nga likayan ang imoralidad sama sa pakighilawas, paghuboghubog, pagkagumon ug imoralidad tungod kay ang atong lawas templo sa Balaang Espirito nga gihatag kanato sa Ginoo. Ang ating buhay dito sa ibabaw ng lupa ay isang napaka-gandang regalo mula sa ating Panginoong Diyos. Ang among kinabuhi dinhi sa yuta usa ka matahum kaayo nga regalo gikan sa atong Ginoong Dios. Nakalulungkot isipin na may ilan sa atin ang hindi nagpapahalaga sa kanilang buhay. Makapasubo hunahunaon nga ang pila sa aton wala ginapabaloran ang ilang kinabuhi. May iba na sila mismo ang kumikitil sa kanilang sariling buhay. Adunay uban nga naghikog sa ilang kaugalingon nga kinabuhi. Hindi nila binibigyan ng halaga ang kanilang sarili. Wala nila hatagi ug bili ang ilang kaugalingon. Kaya sa tuwing lalapastangin natin ang ating sarili ay para na rin nating unti-unting ginigiba at winawasak ang Tahanan ng ating Panginoong Hesu-Kristo. Mao nga sa matag higayon nga madagmalan naton ang atong kaugalingon sama kini sa hinayhinay natong pagguba ug pagguba sa Balay sa atong Ginoong Jesukristo. Gayunman, sa oras na mapagtanto at mapagsisihan natin ang ating mga nagawang pagkakamali sa buhay at mga kasalanan, ang buhay na ating sinira muling inaayos at itinatayo ni Hesus. Bisan pa, sa higayon nga kita makaamgo ug maghinulsol sa atong nangaging mga kasaypanan ug kasal-anan, ang kinabuhi nga atong gibuak nabag-o ug usab gitukod ni Jesus. Abnormalidad sa ilang hayop, paano nangyayari? Ang mga dili normal sa pila ka mga hayop, giunsa kini mahinabo? Sapagkat ang sinomang makipagkaisa kay Kristo ay isa nang bagong nilalang. Tungod kay bisan kinsa nga naghiusa uban kang Cristo usa ka bag-ong binuhat. Wala na ang dati niyang pagkatao, sa halip ito ay napalitan na ng bago. Ang iyang daan nga pagkatawo nawala, sa baylo kini gipulihan sa usa ka bag-o. Ngayong Marso ang Fire Prevention Month upang ipaalala sa publiko ang pag-iingat sa sunog. Karong Marso mao ang Fire Prevention Month aron mapahinumduman ang publiko sa paglikay sa sunog. Sa programang "Unang Hirit," ipinakita kung ano ang mga gamit na dapat mayroon sa bahay upang maagapan ang paglaki ng sunog. Sa programa nga "Unang Hirit", gipakita kung unsang mga kagamitan ang kinahanglan naa sa balay aron malikayan ang pagkaylap sa sunog. Ayon sa Bureau of Fire Protection-Pulilan, kabilang sa mga madalas na dahilan ng sunog ay ang problema sa electrical system at human error na patungkol sa mga napapabayaang gamit na may apoy. Pinauyon sa Bureau of Fire Protection-Pulilan, lakip sa kanunay nga hinungdan sa sunog mao ang problema sa sistema sa elektrisidad ug sayup sa tawo kalabot sa gipasagdan nga mga appliances nga adunay sunog. Isa sa mga dapat na mayroon sa bahay para maalerto kaagad ang mga tao kung may nasusunog ay ang smoke alarm/detector, na tutunog kapag may nasagap na usok. Usa sa kinahanglan gyud nga -mga butang sa balay aron maalerto dayon ang mga tawo kung adunay sunog mao ang us aka alarma / detector, nga motingog kung masuyop ang aso. Ang mga smoke alarm na de-baterya, dapat umanong suriin buwan-buwan kung gumagana pa ang baterya o kung dapat nang palitan. Ang mga alarma sa us aka gipaandar sa aso nga gipaandar sa baterya kinahanglan susihon matag bulan aron mahibal-an kung ang baterya nagpadayon pa o kung kinahanglan kini nga ilisan. At habang hinihintay naman ang pagresponde ng mga bumbero, mayroon naman mga gamit na puwedeng ipanlaban na sa apoy upang hindi na lumaki ang sunog. Ug samtang naghulat nga makaresponde ang mga bombero, adunay mga kagamitan nga mahimong magamit aron awayon ang sunog aron dili mokaylap ang sunog. Kabilang dito ang fire extinguisher, ang mas maliit na disposable fire extinguisher, ang fire extinguisher ball na inihahagis sa apoy, at ang fire blanket na maaari ding gamitin ng tao kung kailangan lumikas o umalis sa nasusunog na bahay. Kauban niini ang fire extinguisher, ang mas gamay nga disposable fire extinguisher, ang fire extinguisher ball nga gilabog sa kalayo, ug ang fire blanket nga mahimo usab magamit sa usa ka tawo kung kinahanglan nila nga mobakwit o biyaan ang nasunog nga balay. Tunghayan sa video na ito ang ginawang pag-demo ng mga bumbero kung papaano ang tamang paggamit sa mga panlaban sa apoy lalo na ang fire extinguisher ball. Tan-awa kini nga video nga gipasundayag sa mga bombero kung unsaon nga tama nga paggamit ang mga fire extinguisher labi na ang fire extinguisher ball. Nitong nakaraang linggo, hindi napigilan ng ilang residente ng Barangay Sta. Cruz na mangamba nang maging kulay pula o kulay dugo ang bahagi ng karagatan sa kanilang lugar. Sa miaging semana, pipila ka mga residente sa Barangay Sta. Cruz sa kahadlok nga ang bahin sa kadagatan sa ilang lugar mahimong pula o dugo. Batid kasi ng ilang residente na may nakasulat sa Lumang Tipan o Bibliya nang gawing kulay pula ng Diyos ang dagat bilang parusa ng mga tao sa mga ginawang kasalanan. Ang pila ka mga residente nahibalo nga adunay gisulat sa Daang Tugon o sa Bibliya nga gipula sa Dios ang dagat ingon usa ka silot sa mga sala nga nahimo. Kaya naman may mga residente sa Barangay Sta. Cruz na hindi maiwasang mag-isip na baka indikasyon ng masamang pangitain ang pagpula ng dagat at may masamang mangyayari sa kanilang barangay. Mao nga ang pipila ka mga residente sa Barangay Sta. Si Cruz nga dili kalikayan nga gihunahuna nga ang pagsaway sa dagat mahimong timailhan sa dili maayong panan-aw ug dunay daotan nga mahitabo sa ilang barangay. Matakot ako baka may trahediyang dumarating, anang isang residente. Nahadlok ako nga tingali adunay moabut nga trahedya, ingon sa usa ka residente. Baka nagalit ang Panginoon dahil sa ang mga tao hindi na marunong magdasal, magsimba. Mahimong nasuko ang Ginoo tungod kay ang mga tawo dili na mahibal-an kung unsaon mag-ampo, moadto sa simbahan. Ngunit ang mga dalubhasa, may siyentipikong paliwanag kung bakit naging kulay pula ang dagat at mayroon itong peligrong maaaring idulot sa kalusugan ng mga tao. Apan ang mga eksperto, adunay usa ka syentipikong pagpatin-aw kung ngano nga ang dagat namula ug kini adunay peligro nga mahimong makahatag og kahimsog sa tawo. Pilit na nagpapakatatag ang ina ng dalawang-taong-gulang na batang nasawi matapos makuryente sa extension wire nang maisaksak ang isang kutsara. Ang inahan sa usa ka dos-anyos nga bata nga namatay human nakuryentihan sa usa ka extension wire sa dihang gidunggab ang usa ka kutsara, nanlimbasog nga magpadayon. Sa programang "Kapuso Mo, Jessica Soho," binalikan ni Eloisa Angara ang mga huling sandali ng kaniyang anak na si Jake na idineklara sa ospital na binawian ng buhay ilang sandali makaraang makuryente. Sa programang "Kapuso Mo, Jessica Soho," gi-asoy ni Eloisa Angara ang katapusang mga gutlo sa iyang anak nga si Jake nga gideklara sa hospital nga namatay sa wala madugay makuryentihan. Ang kutsara na nakitang nakasaksak sa extension wire, napag-alaman na ginagamit din nilang pambukas sa sirang kandato ng pinto sa kanilang kuwarto. Nakit-an ang kutsara nga gisaksak sa extension wire, nakita nga naggamit usab sila usa ka opener sa naguba nga lock sa pultahan sa ilang kuwarto. Nang araw na maganap ang trahediya, nakalagay daw noon ang kutsura sa ilalim ng kanilang higaan at sandali niyang iniwan ang bata sa kuwarto. Sa adlaw sa trahedya, ang kutsura giingon nga gibutang sa ilalum sa ilang higdaan ug gibiyaan niya ang bata sa sulod sa usa ka panahon. Ilang saglit pa, nakarinig na sila ng putok dahil sa pagkakasaksak ng kobyertos sa extension wire. Paglabay sa pipila ka mga gutlo, nabati nila ang buto tungod sa mga kubyertos nga nagsulud sa extension wire. Ang tanong ko sa Diyos bakit? Ang akong pangutana sa Diyos ngano? Bakit kailangang anak ko pa, naluluhang sambit ni Loisa. Ngano nga nanginahanglan pa akoÕg anak, naghilak nga gisulti ni Loisa. Sobrang sakit. Sakit kaayo. Hindi ko mapigilan yung sarili ko noon. Dili ko mapugngan ang akong kaugalingon niadto. Bakit mo naman kami iniwan, ang dami pa naman namin pangarap sa iyo, napakabata mo pa. Ngano nga gibiyaan mo kami, nagdamgo pa kami kanimo, bata pa kaayo ka. Pero siguro, pinahiram ka lang talaga." Apan tingali, gihulaman ka lang gyud. " Nangyari ang trahediya ilang araw lang ang nakalilipas matapos magdiwang ng kaarawan si Jake. Ang trahedya nahinabo pipila ka mga adlaw ang milabay human gisaulog ni Jake ang adlaw nga natawhan. May mensahe rin si Loisa sa mga bumabatikos sa kaniya sa sinapit ng anak. Adunay usab mensahe si Loisa alang sa mga nagsaway kaniya sa kahimtang sa iyang anak. Hindi niyo alam kung gaano kasakit ang mawalan ng anak, saad niya. Wala nimo hibal-an kung unsa kasakit kung mawala ang usa ka bata, ingon niya. Gusto namin maka-recover pero napakahirap. Gusto namon makabangon apan lisud kini kaayo. Hindi pa kami nabubuo sa puso namin na wala na siya. Wala pa naton maporma sa aton mga tagipusuon nga wala na sia. Hindi raw lubos maisip ni Loisa na siya ang mahahatid sa kaniyang anak sa huling hantungan. Dili hingpit nga mahunahuna ni Loisa nga siya ang magdala sa iyang anak sa ulahi nga destinasyon. Magpapakatatag kami, hindi kami susuko. Tuloy-tuloy lang kahit sobrang sakit, patuloy niya. Maging stable kami, hindi kami susuko. Itutuloy kahit masakit, padayon niya. Ang naturang aksidente sa extension wire sa bahay at may batang nadisgrasya, nangyari na rin pala sa isa pang pamilya. Ang aksidente sa extension wire sa balay ug usa ka bata nga nasamdan, nahinabo usab sa ubang pamilya. Sa kabutihang palad, nakaligtas ang bata bagaman nagtamo siya ng paso at sugat sa kamay matapos pumutok ang extension wire. Maayo na lang, nabuhi ang bata bisan nakaangkon siya og paso ug samad sa kamot human mobuto ang extension wire. Pero paano nga ba maiiwasan ang naturang aksidente sa tahanan? Apan sa unsang paagi malikayan ang ingon nga aksidente sa balay? Panoorin ang payo ng eksperto sa video na ito ng "KMJS." Tan-awa ang tambag sa eksperto sa video nga "KMJS." Malamang na mapapasana-"sana all" ang maraming Pinoy sa isang dating seaman na napaibig ang isang 22-anyos na dilag na mula sa Finland na pang-international beauty pageant ang ganda. Lagmit nga daghang mga Pilipino ang makapasa nga "sana tanan" sa usa ka kanhing seaman nga nahigugma sa usa ka 22-anyos nga gwapa gikan sa Pinlandia nga usa ka international beauty pageant. Ang Finnish na si Jasmina, nasa Cebu ngayon at kasama ang kaniyang nobyong si Bryan na dating bartender sa isang cruise ship kung saan din niya nakilala ang dalaga. Ang Finnish Jasmina, naa sa Cebu karon ug kauban ang iyang hinigugma nga si Bryan nga kanhi bartender sa usa ka cruise ship diin usab nahimamat niya ang dalaga. Kuwento ni Jasmina, circus ang negosyo ng kanilang pamilya sa Finland at naisipan na mag-ikot sa iba't ibang bahagi ng mundo hanggang sa makilala niya si Bryan, na mula sa Agusan del Norte. Pinauyon kay Jasmina, ang negosyo sa ilang pamilya sa Finland usa ka sirko ug gihunahuna nila nga magbiyahe sa tibuuk kalibutan hangtod mahimamat nila si Bryan, nga taga Agusan del Norte. Sa kabila ng kaniyang ganda, aminado si Jasmina na mayroon siyang insecurity sa sarili at nakakatanggap ng hindi magagandang komento tungkol sa kaniyang hitsura sa kanilang bansa. Bisan sa iyang kaanyag, giangkon ni Jasmina nga siya adunay kawalaÕy kompiyansa sa kaugalingon ug nakadawat mga dili maayong komento bahin sa iyang hitsura sa ilang nasud. Si Bryan naman, aminadong may pagkababaero noon kahit hindi naman kagwapuhan. Sa laing bahin, giangkon ni Bryan nga usa siya ka babaero bisan dili siya gwapo. Pero nagbago na raw siya nang makilala niya si Jasmina na kaniyang naging nobya matapos ang dalawang buwan na ligawan. Apan giingon niya nga nagbag-o siya dihang nahimamat niya si Jasmina nga nahimo niyang hinigugma pagkahuman sa duha ka bulan nga pagpangulitawo. Dahil na rin sa hiling ni Jasmina, hindi na muling sumampa ng barko si Bryan dahil nangangamba ang nobya na baka may makilala siyang iba. Tungod sa hangyo ni Jasmina, wala na usab nakasakay sa barko si Bryan tungod kay nahadlok ang gikasal nga tingali makahimamat siya sa uban. Papaano nga ba sila nagkakilala ang dalawa at anong diskarte ang ginamit ni Bryan para mabihag ang puso ni Jasmina? Giunsa gyud nagkita ang duha ug unsang estratehiya ang gigamit ni Bryan aron makuha ang kasingkasing ni Jasmina? Panoorin ang kanilang love story sa video na ito ng "Kapuso Mo, Jessica Soho." Tan-awa ang ilang istorya sa gugma sa video sa "Kapuso Mo, Jessica Soho." Matapos ang isang buwan at tatlong DNA test, nakauwi na sa kani-kaniyang tunay na pamilya ang dalawang sanggol na nagkapalit sa isang ospital sa lalawigan ng Rizal. Pagkahuman sa usa ka bulan ug tulo nga mga pagsulay sa DNA, ang duha nga masuso nga ningbalhin sa usa ka ospital sa lalawigan sa Rizal nakabalik sa ilang tagsatagsa nga tinuod nga pamilya. Sa episode ng "Kapuso Mo, Jessica Soho" nitong Linggo, inilabas na ang pinakahuling DNA test na isinagawa sa dalawang sanggol at kani-kanilang ina. Sa episode karong Domingo sa "Kapuso Mo, Jessica Soho", ang labing kabag-o nga pagsulay sa DNA gihimo sa duha ka mga bata ug sa ilang tagsatagsa ka inahan. Matatandaan na unang isinalang sa DNA test si Aphril Sifiata at ang sanggol na kaniyang naiuwi na lumitaw na "negative," o hindi sila magkadugo. Kahinumduman nga si Aphril Sifiata ug ang bata nga iyang gidala sa balay una nga natawo sa usa ka pagsulay sa DNA nga nahimong "negatibo," o dili sila magdugo. Sumunod naman na ipina-DNA test si Margareth Mulleno at ang sanggol na kaniyang iniuwi at lumitaw din na negatibo ang resulta ng pagsusuri. Si Margareth Mulleno ug ang bata nga gidala sa balay gihatagan usa ka pagsulay sa DNA ug ang resulta sa pagsulay nahimo usab nga negatibo. Unang naghinala si Aphril na hindi niya anak ang naibigay sa kaniya dahil sa "Mulleno" ang apelido na nakalagay sa tag ng sanggol. Una nga nagduda si Aphril nga wala gihatag ang iyang anak kaniya tungod kay "Mulleno" ang apelyido sa tag sa bata. Bukod dito, may kuha siya ng larawan ng sanggol nang kaniyang iluwal at napansin niya na iba na ang hitsura ng bata nang ibalik sa kaniya. Ingon kadugangan, nagkuha siya og litrato sa bata sa dihang kini natawo ug namatikdan nga lahi ang hitsura sa bata sa pagbalik niini sa kaniya. Pero ang pamilya Mulleno, hindi kaagad naghinala na hindi nila anak ang sanggol na kanilang naiuwi dahil sa naramdaman nilang "lukso ng dugo." Hinuon, wala dayon pagduda sa pamilyang Mulleno nga ang bata nga gidala sa ilang balay dili nila anak tungod kay nabati nila nga adunay "lukso sa dugo." Subalit nang malaman nila ang problema at lumitaw na negative ang DNA test kina Aphril at sa sanggol na nasa pamilya Sifiata, pumayag na rin sila na magpa-DNA test upang malaman ang katotohanan. Apan kung nahibal-an nila ang bahin sa problema ug ang pagsulay sa DNA nahimo nga negatibo alang kang Aphril ug sa bata sa pamilyang Sifiata, nagkasabot usab sila nga mag-DNA test aron mahibal-an ang tinuod. Nang lumitaw na negative din ang resulta ng DNA nina Margareth at sanggol na kaniyang inaalagaan, muling sumalang sa ikatlong DNA ang mag-iina. Kung ang mga sangputanan sa DNA ni Margareth ug sa bata nga iyang giatiman nakita usab nga negatibo, ang magtiayon naghiusa usab sa ikatulo nga DNA. Kinunan ng sample si Margareth at ang sanggol na hawak ni Aphril; habang ang sample ni Aphril ay ima-match sa sanggol na hawak ni Margareth. Ang sampol gikuha ni Margareth ug ang bata nga gikuptan ni Aphril; samtang ang sampol ni Aphril ipares sa bata nga gikuptan ni Margareth. Habang hinihintay ng dalawang pamilya ang resulta ng DNA test, umasa sila na mag-match na sana ang dalawang pares ng mag-iina dahil sakaling mayroong isa o parehong hindi rin mag-match ang DNA, lilitaw na hindi lang dalawang sanggol ang baka nasangkot sa naturang kaso ng baby switching sa ospital. Samtang naghulat ang duha ka pamilya alang sa mga resulta sa pagsulay sa DNA, gilauman nila nga magkaparis ang duha nga mag-asawa tungod kay kung ang usa o pareho sa ila dili parehas sa DNA, makita nga dili lang duha nga mga bata ang mahimo nga maapil sa ingon nga kaso sa bata pagbalhin sa ospital. Pero laking tuwa ng dalawang pamilya nang lumabas na "match" ang DNA ni Margareth sa sanggol na hawak ni Aphril; habang nag-match naman si Aphril sa sanggol na nasa pangangalaga ni Margareth. Apan ang duha ka pamilya nalipay kaayo sa diha nga ang DNA ni Margareth nahimo nga "pares" sa batang gihuptan ni Aphril; samtang giparehas ni Aphril ang bata nga giatiman ni Margareth. Sa tulong ng isang abogado at mga kinatawan ng social welfare department, isinagawa sa KMJS ang pirmahan ng kasunduan ng dalawang pamilya na magpalitan na ng sanggol upang makapiling ng pamilya ang kani-kanilang tunay na anak. Sa tabang sa usa ka abogado ug representante sa departamento sa kaayohan sa sosyalidad, nakapagpirma ang KMJS og usa ka kasabutan tali sa duha nga pamilya nga ibaylo ang mga masuso aron ang pamilya mahimong kauban ang ilang tinuud nga mga anak. Gayunman, desidido pa rin ang pamilya Mulleno at Sifiata na ituloy ang paghahabla sa ospital upang hindi na maulit sa iba ang nangyari sa kanila. Hinuon, ang pamilya Mulleno ug Sifiata determinado gihapon nga ipadayon ang kaso sa hospital aron dili na masubli sa uban ang nahitabo kanila. Bukod dito, kukunin naman ng dalawang pamilya ang host ng programa na si Jessica Soho bilang ninang ng dalawang bata . Dugang pa, ang duha ka pamilya ang mag-host sa programa nga si Jessica Soho, isip inahan sa duha ka mga bata. Hindi kasalanan ang pagiging isang mayaman, ang kasalanan ay ang pagiging madamot at makasarili sa mga taong nangangailangan. Dili sala ang mahimong adunahan, sala ang mahimong kuripot ug hakog sa mga nanginahanglan. Wala sanang maghihirap kung marunong lamang magbigay ng tulong ang mga taong sobrang sagana sa buhay. WalaÕy pag-antos kung ang mga tawo nga adunahan ra sa kinabuhi ang nakahibalo unsaon paghatag tabang. Hindi naman kasalanan ang maging isang mayaman, ngunit kasalanan ang pagiging madamot sa kapuwa. Dili sala ang mahimong adunahan, apan sala ang pagka kuripot sa uban. Mababasa natin sa Mabuting Balita ang kuwento tungkol sa isang lalaking mayaman at ang dukhang si Lazaro na tadtad ng sugat sa katawan. Gibasa naton sa Ebanghelyo ang istorya sa usa ka dato ug pobre nga si Lazaro nga adunay samad sa iyang lawas. Nakahiga si Lazaro sa pintuan ng nasabing mayamang lalaki. Naghigda si Lazaro sa pultahan sa adunahan. Umaasa siya na maabutan man lamang siya ng tirang pagkain ng mayaman. Naglaum siya nga bisan gamay ang salin sa mga adunahan makaapas kaniya. Kahit siguro panis ay pagtitiyagaan na niya. Bisan tingali hulmahan siya molahutay. Ang mahalaga ay malamnan ang kaniyang kumakalam na sikmura. Ang hinungdanon mahibal-an ang nagtubo nga tiyan. Ang lalaking mayaman ay sagana sa buhay. Ang adunahan nga tawo daghan sa kinabuhi. Ang lahat ng magagandang bagay ay nasa kaniya: may masasarap na pagkain, magagarang damit, magandang bahay at maraming salapi. Anaa kaniya ang tanan nga mga maayong butang: maayong pagkaon, nindot nga sinina, nindot nga balay ug daghang salapi. Sa madaling salita, siksik, liglig at umaapaw ang kaniyang biyaya. Sa ato pa, ang iyang grasya dasok, matay-og ug nagaawas. Samantalang si Lazaro ay salat sa buhay, naghihirap, at kahit man lamang maayos na damit ay wala siya. Samtang si Lazarus walaÕy paglaum, nag-antus, ug bisan magbisti, wala na siya. Wala nang maaaring asahan si Lazaro kundi ang awa ng ating Panginoon Diyos. Si Lazaro walaÕy laing gilauman gawas sa kalooy sa atong Ginoong Dios. Kagaya ni Lazaro ang ilang sa atin na kasalukuyang naghihirap at naghihikahos sa buhay pero hindi pa rin sila nawawalan ng pag-asa. Sama kang Lazarus, ang pipila sa aton karon nakigbisog sa mga kabalaka sa kinabuhi apan desperado gihapon. Sapagkat nananalig sila na hindi sila pababayaan ng Panginoon. Tungod kay nagsalig sila nga dili sila pasagdan sa Ginoo. Dahil ipinangaral ni Hesus na, "Pinagpala ang mga taong walang inaasahan kundi ang Diyos sapagkat kabilang sila sa kaharian ng Langit". Tungod kay si Jesus nagwali, "Malipayon ang mga kabus sa espiritu, kay ila ang gingharian sa langit." Kaya nang mamatay ang pulubing si Lazaro, siya ay dinala ng mga anghel sa piling ni Abraham na tumutukoy sa kaharian ng Diyos. Ug sa pagkamatay sa makililimos nga si Lazaro, gidala siya sa mga manolonda sa kilid ni Abraham, nga nagpasabut sa gingharian sa Dios. Namatay din ang mayamang lalaki. Namatay usab ang dato. Subalit hindi kagaya ni Lazaro, ang lalaking mayaman ay hindi makararating sa Langit. Apan dili sama ni Lazarus, ang adunahan nga tawo dili makaadto sa Langit. At hindi niya rin nadala sa kabilangbuhay ang mga bagay na ipinadamot niya. Ni gidala niya sa kinabuhi sa kinabuhi ang mga butang nga iyang gidumtan. lan ang mayamang lalaki sapagkat higit na tumatak ang kaniyang karakter bilang mayamang nagdamot sa dukhang si Lazaro. lan ang tawong dato tungod kay ang iyang kinaiya labi nga naka-imprinta ingon usa ka dato nga nang-abuso sa kabus nga si Lazarus. Samantalang hindi mahirap isalarawan ang mga kagaya ni Lazaro sapagkat makikita natin ang mga katulad niya saan man tayo tumingin. Samtang dili lisud nga ihulagway ang mga sama ni Lazarus tungod kay makita naton ang mga sama kaniya bisan diin kita mangita. Mga pamilyang sa kalye o kariton nakatira, mga batang palaboy sa lansangan, matatandang iniwan ng kanilang pamilya, mga taong maysakit, at iba pang hikahos. Pamilya sa dalan o karwahe nga nagpuyo, walaÕy mga bata nga walaÕy puy-anan sa kadalanan, mga tigulang nga nabiyaan sa ilang pamilya, mga masakiton, ug uban pa nga kakabus. Nakalimutan nang lalaking mayaman na ang kaniyang kayamanan ay ipinagkatiwala lamang sa kaniya ng Panginoong Diyos at obligasyon niyang ibahagi ito sa kaniyang kapuwa, lalo na sa mga taong salat sa buhay. Nakalimot ang dato nga ang iyang bahandi gitugyan ra kaniya sa Ginoong Diyos ug nga siya adunay katungdanan nga ipaambit kini sa iyang silingan, labi na sa mga kabus. Kaya naman hinatulan ng Diyos ang lalaking mayaman batay sa naging pagtrato niya sa kaniyang kapuwa. Mao nga gihukman sa Diyos ang tawong dato pinasukad sa kung giunsa niya pagtratar ang iyang silingan. At sasabihin sa kanila ng Hari, Tandaan ninyo, nang pagkaitan ninyo ng tulong ang isa sa pinakahamak sa mga ito, Ako ang inyong pinagkaitan. Ug ang Hari magaingon kanila: Hinumdumi ninyo nga sa diha nga gihikawan ninyo ang labing kabos sa mga kini, gihikaw ko kamo. Kaya inilagay siya ng Diyos sa dapat kalagyan ng mga taong kagaya niya na hindi marunong magbigay at tumulong sa kanilang kapuwa kahit nakikita ng dalawang mata nila ang paghihirap at paghihikahos ng kanilang kapuwa. Mao nga gibutang siya sa Diyos sa tama nga posisyon sa mga tawo nga sama kaniya nga wala makahibalo mohatag ug makatabang sa ilang isigkatawo bisan kung makita nila sa ilang kaugalingon nga mata ang pag-antos ug kakabus sa ilang silingan. Itataboy ang mga ito sa kaparusahang walang hanggan, ngunit ang mga matuwid na tao ay pupunta sa buhay na walang hanggan Sila igasalibay ngadto sa walay katapusan nga silot, apan ang mga matarung ngadto sa kinabuhing dayon. Hindi mawawala ang agwat ng mga mahihirap at mayayaman kung patuloy na magiging maramot ng mga taong sagana at manghihinayang na ibahagi ang kanilang biyaya sa mga kagaya ni Lazaro na kailangan ng tulong upang makabangon din sa karukhaan. Ang kal-ang taliwala sa mga adunahan ug pobre dili mawala kung ang dato magpadayon nga kuripot ug magmahay sa pagpaambit sa ilang grasya sa mga sama ni Lazarus nga nanginahanglan tabang aron makagawas usab sa kawad-on. Dahil sa awa sa mga nakikita niyang ligaw na aso at pusa sa kalsada, umabot na sa 61 hayop ang inaalagaan ng isang babae sa kaniyang bahay sa Paombong, Bulacan. Tungod sa kaluoy sa mga saag nga iro ug iring nga nakita niya sa dalan, usa ka babaye ang nag-alima hangtod sa 61 ka mga hayop sa iyang balay sa Paombong, Bulacan. Paano niya natutustusan ang pagkain ng mga hayop sa kabila ng kakapusan niya sa pera? Giunsa man niya mapakaon ang mga hayop bisan pa sa iyang kakulang sa salapi? Sa programang "On Record," sinabing 2013 nang simulan ni Jackielyn Tanghal ang pag-ampon sa mga inabandonang aso at pusa. Sa programang "On Record", giingon nga 2013 kaniadtong nagsugod si Jackielyn Tanghal nga magsagop sa mga giabandona nga mga iro ug iring. Pag lumalabas ako nakakakita ako ng mga stray cat, stray dog. Paggawas nako nakita nako ang mga saag nga iring, saag nga mga iro. Ang ginagawa ko kasi, una pinapakain ko lang sila, tapos pagka-nadaanan ko ulit sila, minsan 'yung iba pilay na, may sugat, may banli sa katawan," ayon kay Jackielyn. Ang akong gibuhat, una ko ra sila gipapakaon, unya pag-agi nako pag-usab, usahay ang uban piang, samaran, may mga samad sa ilang lawas, "ingon ni Jackielyn. Hindi na po ako makatiis. Dili na ako makaagwanta. Ang ginagawa ko po, inuuwi ko na sila, kinukuha ko sila isa-isa, dagdag niya. Ang akong gibuhat, gidala ko sila sa balay, gidala ko sila usa-usa, dugangan pa niya. Tumutol noong una ang pamilya ni Tanghal sa desisyon niyang mag-ampon ng mga aso at pusa. Una nga supak ang pamilya ni Tanghal sa iyang desisyon nga mosagop og mga iro ug iring. Matigas po ako, pinaglalaban ko po sila, 'Hindi dito lang sila sa akin.' Matig-a ako, ginapakigbato ko sila, 'Wala sila diri lang sa akon.' Hanggang sa unti-unti natanggap na rin nila na hindi ko talaga kayang bitawan ang mga alaga ko, saad niya. Hangtod nga hinayhinay nila nga gidawat nga dili gyud nako mabuhian ang akong mga binuhi nga hayop, ingon niya. Sa maliit na negosyo niyang samgyupsal kinukuha ni Tanghal ang panggastos niya na P700 hanggang P800 kada araw para sa pangangailangan ng kaniyang mga alaga. Sa iyang gamay nga negosyo samgyupsal, si Tanghal mokita og P700 hangtod P800 matag adlaw alang sa mga panginahanglanon sa iyang mga binuhi nga hayop. Sinubukan niya nang ipaampon ang mga ito. Gisulayan niya ang pagsagop kanila. Kaya lang po bandang huli ako rin po ang nagpagamot eh, dahil binigay ko po sa kanila 'yung mga tuta nang maayos, malinis, mataba. Mao nga sa katapusan gitambal ko usab sila, tungod kay gihatag ko kanila ang mga itoy nga hapsay, hinlo, tambok. Tapos nagulat na lang po ako na nakita ko sila nu'ng dinalaw ko, merong may sugat, merong sobrang payat, merong kinulong sa bahay ng kalapati. Siyempre sobrang naawa po ako eh, sabi ni Jackielyn. Unya nahibulong na lang ako nga nakita ko sila sa akong pagbisita, ang uban adunay mga samad, ang uban nipis kaayo, ang uban gisirad-an sa usa ka balay nga salampati. Bitaw nangayo ako pasensya, ingon ni Jackielyn. Nitong Enero, nag-viral sa social media ang post ni Jackielyn na humihingi siya ng tulong para sa kaniyang mga ni-rescue na hayop, dahil wala na siyang panggastos sa iba pang alaga na kailangan kumain. Kaniadtong Enero, nag-viral sa social media ang post ni Jackielyn nga nangayo siya og tabang alang sa iyang na-save nga mga hayop, tungod kay wala na siyaÕy ikagasto sa ubang mga binuhi nga hayop nga kinahanglan kan-on. Ayon kay Jackielyn, P11,000 ang nagastos niya nang maoperahan ng cesarean section ang isa sa mga inaalagaan niyang aso. Pinauyon kay Jackielyn, nigasto siya og P11,000 sa diha nga siya adunay cesarean section sa usa sa mga iro nga giatiman niya. Hindi naman inasahan ni Jackielyn na kinabukasan matapos niyang mag-post, may mga nagpadala ng dog food at cash donation. Wala damha ni Jackielyn nga sa adlaw pagkahuman sa iyang pag-post, adunay mga tawo nga magpadala mga pagkaon sa iro ug mga donasyon nga salapi. Panoorin ang buong kuwento ni Jackielyn sa video. Tan-awa ang bug-os nga istorya ni Jackielyn sa video. Sa dinaluhan kong Life in the Spirit Seminar (LSS), mayroong nagtanong kung ang lahat daw ba ng mga nagsisimba, nagdadasal at nagbabasa ng Bibliya ay sigurado nang makapapasok sa Kaharian ng Diyos sa langit? Sa akong gitambongan nga Life in the Spirit Seminar (LSS), adunay usa nga nangutana kung ang tanan nga moadto sa simbahan, mag-ampo ug magbasa sa Bibliya sigurado nga makasulod sa gingharian sa Dios sa langit? Ikinatuwiran niya na ang mga taong ito ay nagsikap naman na mamuhay sa kabanalan habang naririto pa sila sa ibabaw ng lupa. Nangatarungan siya nga kining mga tawhana nagtinguha nga mabuhi sa pagkabalaan samtang dinhi pa sila sa yuta. Hindi lahat ng tumatawag sa akin, 'Panginoon, Panginoon' ay papasok sa Kaharian ng langit. Dili ang tanan nga nagtawag kanako nga 'Ginoo, Ginoo' makasulud sa gingharian sa langit. Kundi ang mga taong sumusunod sa kalooban ng aking Ama sa langit. Bisan kinsa ra ang nagbuhat sa kabubut-on sa akong Amahan sa langit. Kaya sa Ebanghelyo, makikita na hindi sapat lang na ang isang tao ay palasimba, malimit na nanalangin at kahit magbigay ng tulong sa kaniyang kapuwa upang makapasok siya sa Kaharian ng Panginoon. Sa ingon, sa mga Ebanghelyo, dili igo alang sa usa ka tawo nga moadto sa simbahan, kanunay nga mag-ampo ug bisan hatagan tabang sa iyang silingan aron makasulod sa Gingharian sa Ginoo. Walang saysay ang mga naturang gawain kung hindi naman natin naisasabuhay ang ating pananampalataya. Ang ingon nga mga kalihokan walaÕy pulos kung dili naton mabansay ang atong tinuohan. Walang saysay kung panay ang simba, dasal, basa ng Bibliya at tumutulong pa sa kapwa pero patuloy din naman ang mga gawain na hindi kalugod-lugod sa Diyos. Dili hinungdanon kung moadto kita sa simbahan, mag-ampo, magbasa sa Bibliya ug makatabang sa uban, apan nagpadayon kami sa paghimo og mga kalihokan nga dili kahimut-an sa Diyos. Gaya halimbawa sa pag-aaplay sa trabaho, kung kulang ng isa ang isusumiteng rekisito, malamang na hindi matanggap sa trabaho ang aplikante. Pananglitan, kung nag-aplay alang sa usa ka trabaho, kung ang usa sa mga kinahanglanon nawala, ang aplikante dili tingali pagkuha. Ganoon din sa pagpasok sa Kaharian ng ating Panginoon na kailangang magawa ang mga rekisito lalo na ang pinakamahalagang pagsunod sa kalooban ng Diyos. Parehas sa pagsulod sa Gingharian sa atong Ginoo nga ang mga kinahanglanon kinahanglan nga masunod labi na ang labing kahinungdan nga pagsunod sa kabubut-on sa Diyos. Ipinapaliwanag ng Pagbasa na bagama't mahalaga sa ating buhay espirituwal at magpapalakas ng ating pananampalataya ang pagsisimba, pagbabasa ng Bibliya, pagdarasal at iba pa, kailangan din nating tandaan na dapat lumayo tayo sa mga gawaing makasalanan. Gipasabut sa pagbasa nga samtang ang pag-adto sa simbahan, pagbasa sa Bibliya, pag-ampo ug uban pa hinungdanon sa atong espirituhanon nga kinabuhi ug pagpalig-on sa atong pagtuo, kinahanglan usab naton hinumduman nga kinahanglan naton nga maglikay sa mga buhat nga makasasala. Alalahanin natin na ang laging tinitingnan ng Diyos ay hindi ang mga bagay na ginagawa natin kundi kung ano ang nilalaman ng ating mga puso. Hinumduman naton nga ang kanunay nga gitan-aw sa Dios dili ang mga butang nga gibuhat apan ang sulud sa atong kasingkasing. Karaniwang apelyido ng ama ang dinadala ng mga legitimate children o anak ng legal na mag-asawa. Ang mga lehitimo nga anak o anak sa ligal nga kapikas kasagarang nagdala sa apelyido sa amahan. Pero sa isang desisyon ng Korte Suprema (SC), papayagan na rin ang anak kung nais niyang ang apelyido ng ina ang kaniyang gamitin. Apan sa usa ka desisyon sa Korte Suprema (SC), tugotan usab ang bata kung gusto niya gamiton ang apelyido sa inahan. Sa kasong Alanis vs. Court of Appeals, hiniling ng nagpetisyon sa Regional Trial Court of Zamboanga City, Branch 12 na palitan ang kaniyang pangalan. Sa kaso ni Alanis vs. Ang Court of Appeals, gihangyo sa tag petisyon sa Regional Trial Court sa Zamboanga City, Branch 12 nga usbon ang iyang ngalan. Ayon sa nagpetisyon, ang kaniyang ama ay si Mario Alanis y Cimafranca at ang kaniyang ina naman ay si Jamilla Imelda Ballaho y Al-Raschid, at ang ibinigay sa kaniyang pangalan sa birth certificate ay "Anacleto Ballaho Alanis III." Pinauyon sa petitioner, ang iyang amahan mao si Mario Alanis y Cimafranca ug ang iyang inahan mao si Jamilla Imelda Ballaho y Al-Raschid, ug ang gihatag sa iyang ngalan sa sertipiko sa pagkatawo mao ang "Anacleto Ballaho Alanis III." Nais ng nagpetisyon na alisin ang apelyido ng kaniyang ama, at sa halip ay gamitin niya sa mga legal na dokumento ang apelyido ng kaniyang ina na "Ballaho," na siyang ginagamit niya noong bata pa. Gusto sa tag petisyon nga tangtangon ang apelyido sa iyang amahan, ug sa baylo gamiton sa ligal nga mga dokumento ang apelyido sa iyang inahan nga "Ballaho," nga iyang gigamit isip bata. Nais din niyang palitan ang kaniyang pangalan bilang "Abdulhamid" mula sa kasalukuyang "Anacleto," sa kaparehong dahilan. Gusto usab niya nga baylohan ang iyang ngalan nga "Abdulhamid" gikan sa karon nga "Anacleto," alang sa parehas nga hinungdan. Ayon sa nagpetisyon, limang taong gulang pa lang siya nang maghiwalay ang kaniyang mga magulang. Pinauyon sa petitioner, singko anyos pa lang siya dihang nagbulag ang iyang ginikanan. Pinatotohanan naman ito ng kaniyang ina, at sinabing mag-isa niyang itinaguyod ang kaniyang mga anak. Gipamatud-an kini sa iyang inahan, giingon nga siya ra ang nagpadako sa iyang mga anak. Sa 15-pahinang desisyon ni Justice Marvic F. Leonen, binigyan-diin ng mahistrado ang nakasaad sa Saligang Batas na "fundamental equality" ng mga kababaihan at kalalakihan pagdating sa batas. Sa usa ka 15-panid nga desisyon ni Justice Marvic F. Leonen, gihatagan gibug-aton sa mahistrado kung unsa ang giingon sa Konstitusyon nga "sukaranan nga pagkaparehas" sa mga babaye ug lalaki kalabut sa balaod. Hindi umano naging patas ang RTC sa pagtrato sa pangalan ng mga magulang ng nagpetisyon. Giingong wala gitratar sa RTC nga patas ang ngalan sa mga ginikanan sa nag-petisyon. Dahil dito, nakasaad sa desisyon na maaaring gamitin ng legitimate children ang apelyido ng ina, nang hindi siya ikokonsiderang "illegitimate." Tungod niini, gipahayag ang desisyon nga ang mga lehitimo nga mga anak mahimong mogamit sa apelyido sa inahan, nga wala siya giisip nga "iligal." Kalunos-lunos ang sinapit ng isang batang dalawang-taong-gulang sa Quezon City na nasawi matapos magsaksak ng kutsara sa extension cord at makuryente. Makaguol, usa ka dos anyos nga batang lalaki sa Lungsod sa Quezon ang namatay human dunggaba ang kutsara sa usa ka extension cord ug nakuryentihan. Paano nga ba mapoprotektahan ang mga bata sa mga electrical wiring at maiwasan ang mga ganitong insidente? Giunsa man mapanalipdan ang mga bata sa mga de-koryenteng kable ug mapugngan ang mga ingon nga insidente? Ayon kay King, mas mainam ang mga outlet na may flat na opening dahil mas kakaunti ang mga bagay na posibleng maipasok dito. Pinauyon kay King, ang mga outlet nga adunay patag nga bukana mas maayo tungod kay mas dyutay nga mga butang ang posible nga masulud niini. ÒKung ang ating appliances ay hindi naman kailangan na nasa baba 'yung outlet, pwedeng itaas para mas madali rin 'yung access (for adults),Ó dagdag niya. Kung ang atong mga gamit dili kinahanglan nga naa sa ilawom sa outlet, mahimo kini itaas aron mas dali ang pag-access (alang sa mga hamtong), dugtong pa niya. Para naman sa mga socket na nasa mga pader ng bahay, puwede ang mga do-it-yourself na pantakip tulad ng mga gamit na food container. Alang sa mga ugbokanan sa bungbong sa balay, buhaton nga kaugalingon ang mga takup sama sa gigamit nga mga sulud nga pagkaon. Tabasan lang parehas na sukat tapos lagyan ng maliit nga butas para sa mga wiring. Guntinga ra ang parehas nga kadako ug maghimo usa ka gamay nga lungag alang sa mga kable. Pwede rin gumamit ng cable hoses para maiwasan na na-e-expose yung wire sa mga bata, ayon kay King. Mahimo usab gamiton ang mga hose sa kable aron mapugngan ang wire nga mabutang sa mga bata, sumala ni King. Ipinayo rin niya na lagyan ng flexible hoses o plastic molding ang mga wiring, at dapat eksakto lang ang saksakan ng mga extension cord sa bilang ng appliances sa bahay. Gitambagan usab niya nga ang mga kable nga gitaod sa mga maarang-arang nga hose o paghulma sa plastik, ug nga ang mga outlet sa mga extension cord kinahanglan nga parehas gyud sa gidaghanon sa mga gamit sa balay. At kung bibili, dapat ay may cover na ang mga outlet. Ug kung mopalit ka, kinahanglan nga takupan ang mga outlet. Kapag hindi mo naman gagamitin o nakatiwangwang lang, hindi naman natin ginagamit 'yung appliance na sinaksak natin, i-pullout na lang natin sa source, ayon kay King. Kung dili mo kini gamiton o walaÕy sulod, wala kami nagamit nga appliances nga aming na-plug in, gibunot lang namon kini gikan sa gigikanan, ingon ni King. Madalas na ipinagsasawalang-bahala lang ng marami ang sakit ng ulo o headache dahil sa paniwalang mawawala rin naman ito. Daghang mga tawo ang wala manumbaling sa sakit sa ulo tungod kay nagtuo sila nga mawala kini. Pero kailan nga ba dapat maalarma kapag nakaramdaman ng pananakit ng ulo? Alamin. Apan kanus-a ka angay maalarma sa gibati nimo ang sakit sa ulo? Hibal-i. Sa programang "Pinoy MD," sinabing may sakit ng ulo na kusang nawawala, at ang iba naman ay nakukuha sa simpleng sa pag-inom ng gamot. Sa programa nga "Pinoy MD," giingon nga adunay usa ka sakit sa ulo nga nawala nga kusa, ug ang uban makuha ra kini pinaagi sa pag-inom og tambal. Pero may mga palatandaan umano na dapat tandaan at kung kailangan nang sumangguni sa duktor lalo na kung paulit-ulit o hindi tuluyang nawawala ang sakit. Apan adunay mga timaan nga kinahanglan ibutang sa hunahuna ug kung kinahanglan nga mokonsulta sa doktor, labi na kung magpadayon ang sakit o dili mawala sa hingpit. Ano-ano nga ba ang mga bagay na nagpapa-trigger sa pagkakaroon ng sakit ng ulo? Unsa ang pipila ka mga butang nga nakapukaw sa sakit sa ulo? Panoorin ang buong talakayan sa video na ito "Pinoy MD." Tan-awa ang bug-os nga diskusyon sa video nga "Pinoy MD." Huwag tayong matakot aminin ang sarili nating kapintasan. Dili kita mahadlok sa pag-angkon sa kaugalingon naton nga mga kasaypanan. ANG tanging salita na nauunawaan lamang ng isang taong mayabang ay ang "Ako, Ako, at Ako" dahil masyado siyang bilib sa kaniyang sarili. ANG pulong ra nga nasabut sa usa ka arogante nga tawo mao ang "Ako, ako, ug ako" tungod kay sobra siya sa kaugalingon. Itinuturo sa atin na huwag tayong humatol sa ating kapwa upang hindi rin tayo hatulan ng Diyos, ayon sa naging paghatol natin sa ibang tao. Gitudloan kita nga dili maghukum sa atong isigkatawo aron dili kita hukman sa Diyos, sama sa paghukum sa ubang mga tawo. Aminin man natin o hindi, madalas kasi natin tinitingnan ang pagkakamali ng ating kapwa na para bang tayo ang perpekto. Aminon man naton o dili, kanunay natong gitan-aw ang mga kasaypanan sa among silingan ingon nga kami hingpit. Dahil diyan, tayo ay nagiging "self righteous" at mayabang sapagkat ang nakikita lamang natin ay ang pagkakamali ng ibang tao, habang ayaw natin tingnan at punahin ang mga sarili nating kapintasan at pagkakamali. Ingon usa ka sangputanan, nahimo kitang "kaugalingon nga matarong" ug mapahitas-on tungod kay ang nakita ra namo mga sayup sa ubang mga tawo, samtang dili namon gusto nga tan-awon ug sawayon ang among kaugalingon nga mga sayup ug sayup. Ito ang sinasabi sa Ebanghelyo na ang pinapansin natin ay ang puwing ng ating kapwa ngunit ang trosong nasa ating mata ay hindi natin pinupuna. Kini ang giingon sa Maayong Balita nga ang namatikdan naton mao ang dunggab sa atong silingan apan ang troso sa atong mata wala naton namatikdi. Ginamit sa Pagbasa ang salitang puwing na ang ibig ipakahulugan ay maliit na pagkakamali ng ating kapatid. Ang pulong pwing gigamit sa Pagbasa nga nagpasabut nga gamay nga sayup ang among igsoon. Habang kakatwa naman nang gamitin ang salitang troso na patungkol sa mga mahilig pumuna o mga kritiko. Samtang katingad-an ang paggamit sa pulong nga timber aron magtumong sa mga kritiko o kritiko. Marami ang ganiyang ngayon sa internet na kung tawagin ay mga "basher." Adunay daghang mga ingon nga mga tawo sa internet karon nga gitawag nga "bashers." Nais ipaalala ng Mabuting Balita na ang taong pumupuna sa kaniyang kapatid ay mayroong mas malaking dungis sa kaniyang mukha kumpara sa pinupuna niya. Ang Ebanghelyo gusto nga pahinumduman kita nga ang tawo nga manaway sa iyang igsoon adunay labi nga buling sa iyang nawong kaysa sa iyang gisaway. Minsan, ang ilang tao na sa kabila ng kanilang mga pagkakamali at pagkakasala ay masyado pa ring bilib sa kanilang sarili. Usahay, ang pipila ka mga tawo nga, bisan sa ilang mga sayup ug pagkasad-an, gihigugma gihapon nila ang ilang kaugalingon. Ang tingin kasi nila sa sarili nila ay malinis o walang bahid ng dungis. Giisip nila ang ilang kaugalingon nga limpyo o dili buling. Dahil natatakot silang aminin sa kanilang sarili na mas malala pa pala ang kanilang kapintasan kaysa sa mga taong pinupuna at pinipintasan nila. Tungod kay nahadlok sila nga angkonon sa ilang kaugalingon nga ang ilang mga sayup labi pang daotan kaysa sa mga tawo nga ilang gisaway ug gisaway. Ayaw nilang tanggapin sa sarili ang kanilang pagkakamali o sila ay nasa tinatawag na "state of denial" dahil sa "pride" o pagmamataas. Dili nila gusto nga angkonon sa ilang kaugalingon ang ilang sayup o naa sila sa gitawag nga "state of denial" tungod sa "garbo" o pagkamapahitas-on. Sapagkat ang pakiramdam nila ay masasaling ang kanilang pagkatao at "ego" kapag inamin nila ang kanilang kasalanan dahil ang tingin nga nila sa kanilang sarili ay matuwid. Tungod kay gibati nila nga ang ilang pagkatao ug "kaakuhan" mahubad sa ilang pag-angkon sa ilang kasal-anan tungod kay gihunahuna nila nga sila matarung. Ngunit ang totoo, lahat tayo ay mga makasalanan. Apan ang tinuod, kitang tanan makasasala. Kaya nga sa tuwing tayo ay mananalangin hinihingi natin sa Diyos ang Kaniyang awa at kapatawaran para sa lahat ng ating naging kasalanan at kahinaan. Mao nga sa matag higayon nga mag-ampo kita maghangyo kita sa Dios alang sa Iyang kalooy ug pasaylo alang sa tanan natong kasal-anan ug kahuyang .